g]kfn /fli6«o lzIfs ;+u7g
sf7]vf]nf ufpF sfo{ ;ldltsf] t]>f] clwj]zg @)*!÷)
(÷!#
;+u7gsf] cfly{s tyf ;f+u7lgs k|lta]bg
cfh xfdL g]kfn /fli6«o lzIfs ;+u7g sf7]vf]nf ufpF sfo{ ;ldltsf] t]>f]
clwj]zgsf] pb\3f6g ;qdf 5f}+ . x/]s jif{sf] r}q @( ut] g]kfndf lzIf0f
k]zfnfO{ Pp6f ;Ifd k]zfsf] ?kdf lbnfpg / lzIfssf] k]zfut ;'/Iffsf] nflu
nfdf] k|of; kl5 g]kfndf lzIfsx?sf] k]zfut ;+u7g g]kfn /fli6«o lzIfs ;
+u7g ljlwjt ?kdf u7g ePsf] xf] . lj=;+= @))^ ;fn b]lvsf] lzIfsx?sf] ;
+ul7t x'g] cys k|of; tyf cf/f]x ca/f]x kl5 lj=;+= @)#^ ;fndf
dsjfgk'/sf] x]6f}8f l:yt e'6fgLb]jL df=lj=df Pp6f
lZfIfs ;d'bfosf] ;femf OR5f cfsf+Iff / ;d:of ;dfwfgsf] nflu
lzIfssf] ;femf lxtnfO{ ;jf{]k/L /fVg] ju{, hflt, wd{, tx / If]qsf] e]befj
g/fvL lzIfs lzIfslar k/:k/ ;b\efj / ;Da]usf] efjgf ljsf;
ug'{ cfk;L ;Dks{ ljrf/ cfbfg k|bfg / d}qL efjsf] ljsf; u/L k"jf{u|x
x6fpg] / ;'b[9 Pstf sfod ug{] ;}4flGts cfwf/df :yfkgf ePsf] g]kfn
/fli6«o lzIfs ;+u7gsf] tTsflng k~rfotL zf;sn] lzIfssf dfunfO{ a]jf:tf
u/] kl5 b]zJofkL x8tfn u/L @)#^ r}q @( df g]kfn /fli6«o lzIfs ;
+u7gsf] ljwfg kfl/t ePsf] / ;/sf/ ;+u ;Demf}tf ePsf] lbgsf] ;Demgfdf
k|To]s jif{ r}q @( ut] g]kfn /fli6«o lzIfs ;+u7gn] lzIfs lbj; dgfpg]
ub{5 . g]kfnsf] Psdfq ljz'4 k]zfut ;+u7gn] $! jif{sf] nfdf] ;do kf/
ub{} ubf{ g]kfnL lzIfsx?sf] k]zfut xs clwsf/sf] If]qdf w]/}
dxTjk"0f{ pknlAwx? xfFl;n u/]sf] 5 . lzIfssf] b/aGbL ;
[hgf, :yfloTj, ;~rosf]if, u]|8, a9'jf, k]G;g, tflnd tyf cf+lzs ePklg
ljBfno sd{rf/L, sf=;=, jfnljsf; s]Gb| :yfkgf h:tf pknlAwx? ;lhn} k|fKt
ePsf xf]Ogg\ o;sf] nflu g]kfn /fli6«o lzIfs ;+u7gn]] 7"nf] cfGbf]ng /
alnbfgsf] Oltxf; af]s]sf] 5 . To;sf/0f xfdLn] clxn] xfd|f] k]zfut ;
+u7gsf] ?kdf 9'Ss 5fFlt p7fP/ eGg ;s]sf 5f}+, xfd|f] k];fut ;+u7g
g]kfn /fli6«o lzIfs ;+u7g xf] .
;+l3o ;+/rgf lgdf{0f kZrft afun'ª lhNnfdf !) :yfgLo tx dWo] Ps
sf7]vf]nf ufpFkflnsf g]kfn /fli6«o lzIfs ;+u7gsf nflu
dxTjk"0f{ ufpFkflnssf] ?kdf :yflkt 5 . g]kfn /fli6«o lzIfs ;+u7gsf]
s]lGb|o ;b:o, lhNnf cWoIf, k|b]z pkfWoIf b]lv s]lGb|o ;b:osf] kb ;Dd
k'Ug] / afn'ª lhNnfdf g} ;+7gsf] :yfkgfsf] e"ldsf v]Ng]
cfb/0fLo ;DdfggLo u'? l6sf/fdf ;fksf]6fnfO{ sf7]vf]nf uf=kf=n]
hGdfPsf] 5 . sf7]vf]nf uf=kf=df lj=;+= @)&$÷)!÷!( df lzIfsx?sf]
e]nfaf6 g]kfn /fli6«o lzIfs ;+u7gsf] Ps tby{ ;ldlt lgdf{0f kZrft lj=;
+= @)&4÷!!÷)% df k|yd clwj]zg, @)&^÷)^÷!! df k|yd ufpF kl/ifb
;DkGg u/L @)&*÷)*÷!* df bf];|f] clwj]zg u/L xfn t];|f]
clwj]zg ;DkGg ug{] ;+3f/df 5f}+ . sf7]vf]nf uf=kf= sf %) ;fd'bfoLs
ljBfno / s]lx ;+:yfut ljBfnodf sfo{/t u/L =========== lzIfs,
sd{rf/L, jfnljsf; ;xhstf{ tyf sf=;= dWo] g]=/f=lz=;+= df xfn cfj4
x'g'x'G5 . @)&% sf] ;b:o gljs/0fdf s'n !^) hgf ;+ul7t ;b:o dWo]
Tof] ;+FVof a9]/ @)! hgf k'u]sf] 5 . g]kfn lzIfs ;+3 / cGo ;+u7gdf
cfj4 ;+ul7t ;b:ox?sf] ;+VofnfO{ t'ngfTds?kdf x]bf{ sf7]vf]nf
uf=kf=df g]=/f=lz=;+= cAan bhf{sf] ?kdf /x]sf] b]lvG5 . kl5Nnf]
ljsl;t 36gfqmd cg';f/ ;+u7gsf] p2]Zo, sfo{z}nL tyf lzIfs k|
ltsf] ;femf lxtnfO{ dWogh/ u/L xfd|f] k|of;af6 cGo ;+3 ;+u7gdf
cfj4 lzIfsx? xfd|f] uf}/jzfnL ;+u7gdf cfj4 x'g] qmd 5 . of] xfd|f] nflu
;'vb kIf /x]sf] 5 . ;+u7gsf] cleofg lj:tf/ cGtu{t k|To]s jf8{df
jf8{ sldl6 lgdf{0f qmd hf/L 5 . lautnfO{ x]bf{ afun'ª lhNnfdf ;
+u7gsf] e]nf sfo{qmddf sf7]vf]nf ufpF sfo{ ;ldltsf] e"ldsf
dxTjk"0f{ :yfg /x]sf]5 . jt{dfg ;do;Dd cfOk'Ubf g]kfn /fli6«o lzIfs ;
+u7g sf7]vf]nf ufpF sfo{ ;ldltsf sfo{ k|ult pNn]VfgLo ?kdf k|
ultd"ns /x]sf 5g\ . sf]le8—!( n] k"/f ljZj ynf—ynfdf k/]sf] cj:yfdf
afun'ª lhNnf sf7]vf]nf uf=kf= klg c5'tf] /xg ;s]g . o:tf] ljifd
kl/l:yltdf klg ;+u7gsf] Wofg laklQdf ;xof]u ug{], ef}lts pkl:ylt lagf
sf]le8 la?4sf] cleofg xft]dfnf] tyf er'{cn a}7saf6 ;+u7gsf
ultljlw ;~rfng u/L rnfodfg ?kdf :yflkt u¥of}+ .
xfn;Dd sfo{;ldltsf] sfo{ k|ultM—
!= :yfgLo txdf /x]sf lzIfsx?sf] b/aGbL ldnfgdf k|fyldstfsf cfwf/df
lzIfssf] cfjZostfnfO{ a'emL dxTjk"0f{
e"ldsf lgjf{x ug{ 1fkgkq ;lxt Wofgfsif{0f ul/Psf] / sfof{Gjog
ul/Psf] .
@= ljBfno ;xof]uL, sd{rf/L, jfnljsf; ;xhstf{x?sf] ;]jf ;'ljwfsf] ;Gbe{df
g]kfn ;/sf/n] @)&* sf] ah]6df pNn]v
u/] cg'?k tnj eQf pknAw u/fpg sf7]vf]nf uf=kf=df 1fkgkq ;lxt
Wofgfsif{0f ul/Psf] .
#= ljBfno sd{rf/L, jfnljsf; tyf sf=;=, /fxt, pRr df=lj= c:yfoL lzIfsx?
sf] plrt Joj:yfkgsf nflu :yfgLo
lgsfo;+u 1fkgkq k|bfg u/L Wofgfsif{0f ul/Psf] .
$= ljifo ljz]if1 lgo'QmL ubf{ lgod cg';f/ of]Uotf k'u]sf :yfoL c:yfoL /
p=df=lj= b/aGbLdf /x]sf lzIfsx?nfO{ k|fyldstf lbg sf7]vf]nf
uf=kf=nfO{ Wofgfsif{0f ul/Psf] .
%= lzIfs ;]jf cfof]uaf6 v'nfdf :yfoLdf gfd lgsfNg ;kmn a9'jf, ;]jflgj[Q
nufot sf7]vf]nf leqsf ;+u7gdf cfj4 lzIfsx?nfO{ ;Ddfg ul/Psf] .
^= lzIfs lxt art tyf C0f ;xsf/L ;+:yfdf cfj4 x'gsf lglDt sf7]vf]nf
cGtu{tsf ;+7gdf cfj4 lzIfsx?nfO{ ;xsfo{ ul/Psf] .
&= lzIfs dxf;+3n] 3f]if0ff u/]sf] cfGbf]ngsf] sfo{qmd cg';f/
uf=kf=df wgf{ lbg] sfo{ ePsf] .
*= cGo ;+3;+u7gaf6 xfd|f] ;+u7gdf ;b:o cfj4 tyf gofF lzIfs
sd{rf/LnfO{ ;+u7gdf cfj4 agfO{ ;+ul7t ;b:odf a[l4 @)&
k'¥ofO{Psf] .
(= ;+u7gdf cfj4 lzIfsx? hf] ef}uf]lns ?kdf 6f9f sfo{/t x'g'x'G5
pxfFx?nfO{ 3/kfos Joj:yf ldnfpg oyf;Dej k|oTg ul/Psf] .
!)= k|fs[lts laklQaf6 k|efljt af9L kLl8tnfO{ /fxt :Jf?k ;xof]u ul/Psf] .
!!= k|ljlwd}qL lzIf0f tyf k]zfut Ifdtf clej[l4 tflnd ;+rfng ul/Psf] .
!@= sf]le8 lj?4sf] cleofg cGtu{t 1fgd"ns, r]tgfd"ns sfo{qmddf
xft]dfnf] ul/Psf] .
!#= h}ldgL g=kf= sf g]=/f=lz=;+= sf pkfWoIf lzj zdf{sf] Spinal Injury
sf] :jf:Yo nfesf] sfdgf :j?k cfly{s ;xof]u
?=@)))÷— k|bfg ul/Psf] .
!$= k|yd clwj]zgb]lv xfn;Dd ef}lts / er'{cn u/L !@ k6s a}7s al;Psf]
.
;+u7gdf b]lvPsf r'gf}tL / ;d:ofx?M—
!= lzIfs sd{rf/Lsf ;femf ;d:of / r'gf}tLx?nfO{ ;'lglZrt ug{ Pstfj4 lzIfs
cfGbf]n÷cleofgsf] sl7gfO{ .
@= lzIf0f k]zf dof{lbt gx'g', k]zfut dof{bf / ;'/Iffsf] cefj x'g', laleGg
k|sf/sf !* lzIfs x'g', ;a} lzIfssf] ;dfg
;]jf ;'ljwf gx'g', lghfdlt sd{rf/L ;/x ;]jf ;'ljwf k|fKt ug{ g;Sg', 6«]8
o'lgog clwsf/sf] Uof/]G6L, ljBfnodf
clgjfo{ Go'gtd lzIfs b/aGbL / ef}lts Joj:yfkgsf] ck"u, cem}klg
jfnljsf;, /fxt, p=df=lj=, c:yfoL, sd{rf/Lsf]
plrt Joj:yfkg gx'g', lj=Jo=;=sf] gfddf /x]sf] /fhgLlt cGTo gx'g', ;
+:yfut ljBfnosf lzIfssf] k]zfut clwsf/,
z}lIfs u'0f:t/ j[l4 gx'g' cflb .
#= ;+u7gsf] cleofgnfO{ la:tf/ ug{ g;Sg', ;b:o ;+Vof a9\bf] qmddf
gx'g', cfj4 ;b:o, ;+ul76 ;b:onfO{ lqmoflzn
agfpg g;Sg' .
$= g]kfn lzIfs dxf;+3nfO{ /fhgLltsf] 5fFofaf6 d'Qm ug{ g;Sg' .
%= lzIfs dxf;+3sf] u7g Joj:yfkgdf sdhf]/L /xg' .
yk sfo{gLltM—
!= ;+u7gnfO{ r':tb'?:t / alnof] agfpg ;+u7gsf cleofg la:tf/
ug{], ;b:o ;+Vof j[l4 ug{] ,
@= lzIfssf] k]zfut dof{bf / ;'/Iffsf] k|Tofe"lt Uof/]G6L u/fpg] .
#= ;+l3o lzIff P]g nfu' u/fpg kxn ug{] .
$= laleGg lzIfs ;+:yfnfO{ ;a}sf] ;femf Plss[t ;+:yfdf ljsf; ug{] .
%= ;+ul7t ;b:ox?sf] ;+Vofdf clej[l4 u/L ;+u7gnfO{ z}lIfs
pGgogsf] bl/nf] vDaf :yflkt u/fpg] .
^= ;a} k|sf/sf lzIfsx?sf] tdfd ;d:ofnfO{ u|x0f u/L Jojl:yt ?kdf ;
+af]wg ug{] .
&= ljBfnodf cfjZos b/aGbL kbk"tL{ tyf ef}lts ;'Joj:yfkg ug{] .
*= lghfdtL sd{rf/L ;/x lzIfssf ;]jf ;'ljwf ;'lglZrt u/L ;+:yfut ljBfnosf
lzIfssf] k]zfut Joj:yfkgdf nfuL
kg{] .
lgZsif{M–
s'g} klg If]qaf6 e]befj g/fvL ;Dk"0f{ lzIfs lar k/:k/ ;b\efj ljsf; ug{,
k"jf{u|x x6fpg] / ;'b[9 Pstf sfod ug{], k]zfut xs clwsf/ ;'lglZrt ug{]
p2]Zosf ;fy :yfkgf ePsf] g]kfn /fli6«o lzIfs ;+u7gsf] Oltxf; :jl0f{d
/x]sf] 5 . k]zfut :yfloTj, z}lIfs d'2fx?nfO{ :yflkt ug{], cfw'lgs lzIf0f,
k|ljlwnfO{ sIffsf]7fdf k'¥ofpg], cflb sfo{df g]kfn lZfIfs ;+u7gsf]
g]t[TjbfoL e"ldsf /x]sf] 5 . cu|hx?sf] ;Ddfg, g]t[Tj ljsf; /
x:tfGt/0fnfO{ cfTd;fy ub{} ;do ;fk]If u'0f:t/Lo lzIff k|bfg ug{ cfjZos
k|ljlwo'Qm ;Lk ;lxt ljBfnodf gd'gf lzIfs aGg] cleef/f k"/f
ug{ g]kfn /fli6«o lzIfs ;+u7gdf cfj4 lzIfsx?nfO{ cg'/f]w ub{5' .
cfly{s k|ltj]bgM—
qm cfDbfgL /sd vr{ ljj/0f /sd s}lkm
=; ljj/0f ot
=
!= k"/fgf] !#$@ lhNnfnfO{ %*#))÷—
aSof}tf %÷—
@= @)&( sf] (#)))÷ t];|f] kl/ifb ##&(%÷—
gljs/0f — vr{
hDdfM— !)($@% a}7s vr{ %&))÷—
÷—
hDdfM— (&^(%÷—
s'n hDdf s'n hDdf
cfDbfgLM— vr{M—
cGTodf ;+u7gsf] Oltxf; / lj/f;tnfO{ cfd lzIfs ;d'bfodf k'¥pfg] z}lIfs
u'0f:t/ j[l4 ug{] :yfgLo lgsfo ;/sf/, ljBfyL{, cleefjs tyf cfd z}lIfs
;/f]sf/jfnf lgsfo;+u ;xsfo{ ub{} cuf8L a9\g] k|lta4tf ;lxt ;+u7gnfO{
yk dha't / lqmoflzn agfpg ;a}sf] ;xof]u, ;b\efj / ;xsfo{sf] ck]Iff
ub{} g]kfn /fli6«o lzIfs ;+u7gnfO{ sf7]vf]nf uf=kf=df of] cj:yf;Dd
k'¥ofpg ;fy lbg], ;Nnfx—;'emfj lbg] cfb/0fLo cu|h u'?ju{
l6sf/fd ;fksf]6f, uf]ljGb e08f/L, l8lNn/fd uf}td, cf]d axfb'/ yfkf nufot
sfo{ ;ldlt, cfb/0fLo ;+u7gdf cfj4 ;+ul7t ;b:o Ho" k|lt xflb{s cfef/
JoQm ub{5' . o; cfly{s tyf ;f+u7lgs k|ltj]bgnfO{ of] ;qn] cfjZos
5nkmn / /fo–;'emfj ;lxt cg'df]bg ul/lbg'x'gsf] nflu cg'/f]w ub{} k|
ltj]bg cGTo ug{] cg'dlt rfxfG5' .
wGojfb .
ldltM— @)*!÷)(÷!# l8n
axfb'/ sfsL{
cWoIf