D E I N G R E S S U I N C O N C L AV E
ET
DE IU R EIU R A NDO
I N Æ D I B U S VAT I C A N I S
VII MAII MMXXV
DE INGRESSU IN CONCLAVE
L’ingresso in Conclave
Cardinales electores se conferunt ad Sa- I Cardinali elettori si reca-
cellum Paulinum Palatii Apostolici ad no nella Cappella Paolina
processionem instruendam. del Palazzo Apostolico per
formare la processione.
Celebrans: Il Celebrante:
In nómine Patris, et Fílii, Nel nome del Padre e
et Spíritus Sancti. del Figlio e dello Spiri-
to Santo.
C. Amen. Amen.
Dóminus, qui corda nostra dírigit Il Signore, che guida i
in caritáte et patiéntia Christi, nostri cuori all’amore e
sit cum ómnibus vobis. alla pazienza di Cristo,
sia con tutti voi.
C. Et cum spíritu tuo. E con il tuo spirito.
Celebrans: Il Celebrante:
Venerábiles Fratres: Venerabili Fratelli: dopo
Cum sacris litavérimus, aver celebrato i divini
nunc Concláve, misteri entreremo ora in
ad eligéndum Románum Pontíficem, Conclave per eleggere il
ingrediémur. Romano Pontefice.
3
Ecclésia univérsa, Tutta la Chiesa, unita a
nobis in oratióne commúni coniúncta, noi nella preghiera, in-
grátiam Spíritus Sancti voca instantemente la
instánter exórat, grazia dello Spirito San-
ut dignus Pastor univérsi gregis to, perché sia eletto da
noi un degno Pastore di
Christi a nobis eligátur. tutto il gregge di Cristo.
Dóminus dírigat gressus nostros Il Signore diriga i no-
in via veritátis, stri passi nella via della
ut, intercendéntibus verità, affinché per in-
beáta semper Vírgine María, tercessione della beata
beátis Apóstolis Petro et Paulo, sempre Vergine Maria,
dei santi apostoli Pietro
et ómnibus sanctis, e Paolo e di tutti i Santi,
quæ ei sunt plácita semper agámus. facciamo sempre ciò che
gli è gradito.
Tunc ordinatur processio. Quindi si forma la proces-
sione.
4
Præcedunt Cæremoniarii Crucem et duo Precedono i cerimonieri che
candelabra ferentes. Sequuntur cantores portano la croce e due can-
et duo membra cuiusque Collegii Præla- delieri. Seguono i cantori e
due membri di ciascuno dei
torum Auditorum Rotæ Romanæ et Pro- Collegi dei Prelati Uditori
tonotariorum Apostolicorum de Numero della Rota Romana e dei
Participantium, vir ecclesiasticus qui Protonotari Apostolici di
meditationem coram Cardinalibus elec- Numero Partecipanti, l’ec-
toribus habebit, Vicecamerarius et Secre- clesiastico che terrà la me-
tarius Collegii Cardinalium. ditazione alla presenza dei
Cardinali elettori, il Vice
Camerlengo e il Segretario
del Collegio dei Cardinali.
Deinde procedunt Cardinales electores, Vengono quindi i Cardinali
iuxta ordinem, nempe Diaconi, Presbyte- elettori, secondo l’ordine:
ri, Episcopi; postremus Celebrans comi- i Diaconi, i Presbiteri, i
Vescovi; da ultimo il Cele-
tante Magistro Pontificiarum Celebratio- brante accompagnato dal
num Liturgicarum. Maestro delle Celebrazioni
Liturgiche Pontificie.
Dum processio incedit a cantoribus et Mentre la processione
præsentibus alternatim canuntur Litaniæ. avanza, i cantori e l’assem-
blea cantano a cori alterni
le litanie.
5
Litaniæ Sanctorum
Ký-ri- e, e- lé- i- son. C. Kýrie, eléison.
Schola, omnibus respondentibus:
Christe,
Pa-ter de e-cæ-
lé- lis,
i- son.
De- us, C. Christe,
C. eléison.
mi-se-ré-re no-bis.
Fili Redémptor mundi Deus, miserére nobis.
Spíritus Sancte Deus, miserére nobis.
Sancta Trínitas, unus Deus, miserére nobis.
Ký-ri- e, e- lé- i- son. C. Kýrie, eléison.
Sancta Ma- rí- a, C. o- ra pro no-bis.
Sancta Dei Génetrix, ora pro nobis.
Sancta Virgo vírginum, ora pro nobis.
Sancti Mícha- el, Gábri- el et Rápha- el, C. o-rá-te pro nobis.
Omnes sancti Angeli, oráte pro nobis.
Sancte Abraham, ora pro nobis.
Sancte Móyses, ora pro nobis.
Sancte Elía, ora pro nobis.
Sancte Ioánnes Baptísta, ora pro nobis.
Sancte Ioseph, ora pro nobis.
Omnes sancti Patriárchæ et Prophétæ, oráte pro nobis.
6
Sancti Petre et Paule, oráte pro nobis.
Sancte Andréa, ora pro nobis.
Sancti Ioánnes et Iacóbe, oráte pro nobis.
Sancte Thoma, ora pro nobis.
Sancti Philíppe et Iacóbe, oráte pro nobis.
Sancte Bartholomǽe, ora pro nobis.
Sancte Matthǽe, ora pro nobis.
Sancti Simon et Thaddǽe, oráte pro nobis.
Sancte Matthía, ora pro nobis.
Sancte Luca, ora pro nobis.
Sancte Marce, ora pro nobis.
Sancte Bárnaba, ora pro nobis.
Sancta María Magdaléna, ora pro nobis.
Omnes sancti Discípuli Dómini, oráte pro nobis.
Sancte Clemens Prime, ora pro nobis.
Sancte Callíste Prime, ora pro nobis.
Sancte Pontiáne, ora pro nobis.
Sancte Fabiáne, ora pro nobis.
Sancte Cornéli, ora pro nobis.
Sancte Xyste Secúnde, ora pro nobis.
Sancte Silvéstre Prime, ora pro nobis.
Sancte Dámase Prime, ora pro nobis.
Sancte Ioánnes Prime, ora pro nobis.
Sancte Martíne Prime, ora pro nobis.
Sancte Leo Magne, ora pro nobis.
Sancte Gregóri Magne, ora pro nobis.
Sancte Gregóri Séptime, ora pro nobis.
Sancte Pie Quinte, ora pro nobis.
Sancte Pie Décime, ora pro nobis.
Sancte Ioánnes Vicésime tértie, ora pro nobis.
Sancte Paule Sexte, ora pro nobis.
Sancte Ioánnes Paule Secúnde, ora pro nobis.
Omnes sancti Pontífices Románi, oráte pro nobis.
7
Sancte Stéphane, ora pro nobis.
Sancte Ignáti Antiochéne, ora pro nobis.
Sancte Polycárpe, ora pro nobis.
Sancte Iustíne, ora pro nobis.
Sancte Laurénti, ora pro nobis.
Sancte Cypriáne, ora pro nobis.
Sancte Fruménti, ora pro nobis.
Sancte Bonifáti, ora pro nobis.
Sancte Stanisláe, ora pro nobis.
Sancte Thoma Becket, ora pro nobis.
Sancti Ioánnes Fisher et Thoma More, oráte pro nobis.
Sancte Iósaphat, ora pro nobis.
Sancte Paule Miki, ora pro nobis.
Sancti Ioánnes de Brébeuf et Isaac Jogues, oráte pro nobis.
Sancte Petre Chanel, ora pro nobis.
Sancte Cárole Lwanga, ora pro nobis.
Sanctæ Perpétua et Felícitas, oráte pro nobis.
Sancta Agnes, ora pro nobis.
Sancta Nino, ora pro nobis.
Sancta María Goretti, ora pro nobis.
Omnes sancti Mártyres, oráte pro nobis.
Sancte Ambrósi, ora pro nobis.
Sancte Hierónyme, ora pro nobis.
Sancte Augustíne, ora pro nobis.
Sancte Athanási, ora pro nobis.
Sancti Basíli et Gregóri Nazianzene, oráte pro nobis.
Sancte Ioánnes Chrysóstome, ora pro nobis.
Sancte Éphræm, ora pro nobis.
Sancte Gregóri Illuminátor, ora pro nobis.
Sancte Martíne Turonénsis, ora pro nobis.
Sancte Patríci, ora pro nobis.
Sancti Cyrílle et Methódi, oráte pro nobis.
Sancte Bernárde, ora pro nobis.
8
Sancte Thoma de Aquíno, ora pro nobis.
Sancte Cárole Borromeo, ora pro nobis.
Sancte Francísce de Sales, ora pro nobis.
Sancta Catharína Senénsis, ora pro nobis.
Sancta Terésia a Iesu, ora pro nobis.
Sancte Antóni, ora pro nobis.
Sancte Benedícte, ora pro nobis.
Sancte Maro, ora pro nobis.
Sancte Francísce, ora pro nobis.
Sancte Domínice, ora pro nobis.
Sancte Ignáti de Loyola, ora pro nobis.
Sancte Francísce Xavier, ora pro nobis.
Sancte Vincénti de Paul, ora pro nobis.
Sancte Ioánnes María Vianney, ora pro nobis.
Sancte Ioánnes Bosco, ora pro nobis.
Sancta Rosa de Lima, ora pro nobis.
Sancte Ludovíce None, ora pro nobis.
Sancta Mónica, ora pro nobis.
Sancta Elísabeth Hungariæ, ora pro nobis.
Omnes Sancti et Sanctæ Dei, oráte pro nobis.
Pro-pí- ti- us es- to, C. lí-be-ra nos, Dómi-ne.
Ab omni malo, líbera nos, Dómine.
Ab omni peccáto, líbera nos, Dómine.
Ab insídiis diáboli, líbera nos, Dómine.
Ab ira et ódio et omni mala voluntáte, líbera nos, Dómine.
A morte perpétua, líbera nos, Dómine.
Per incarnatiónem tuam, líbera nos, Dómine.
Per nativitátem tuam, líbera nos, Dómine.
Per baptísmum et sanctum ieiúnium tuum, líbera nos, Dómine.
9
Per crucem et passiónem tuam, líbera nos, Dómine.
Per mortem et sepultúram tuam, líbera nos, Dómine.
Per sanctam resurrectiónem tuam, líbera nos, Dómine.
Per admirábilem ascensiónem tuam, líbera nos, Dómine.
Per effusiónem Spíritus Sancti, líbera nos, Dómine.
Per gloriósum advéntum tuum, líbera nos, Dómine.
Ut no- bis indúlge- as, C. te rogámus, audi nos.
Ut mentes nostras
ad cæléstia desidéria érigas, te rogámus, audi nos.
Ut ánimas nostras, fratrum, propinquórum
et benefactórum nostrórum
ab ætérna damnatióne erípias, te rogámus, audi nos.
Ut ómnibus fidélibus defúnctis
réquiem ætérnam donáre dignéris, te rogámus, audi nos.
Ut mundum a peste, fame et bello
serváre dignéris, te rogámus, audi nos.
Ut cunctis pópulis pacem et veram
concórdiam donáre dignéris, te rogámus, audi nos.
Ut Ecclésiam tuam sanctam
régere et conserváre dignéris, te rogámus, audi nos.
Ut Ecclésiæ tuae Pontíficem concédas,
qui tibi vitæ sanctitáte pláceat, te rogámus, audi nos.
Ut super hoc Concláve
Spíritus tui virtútem effúndas, te rogámus, audi nos.
Ut omnes ecclesiásticos órdines
in sancta religióne conserváre dignéris, te rogámus, audi nos.
10
Ut operários in messem tuam
míttere dignéris, te rogámus, audi nos.
Ut ómnibus in Christum credéntibus
unitátem largíri dignéris, te rogámus, audi nos.
Ut omnes hómines
ad Evangélii lumen perdúcere dignéris, te rogámus, audi nos.
Christe, audi nos. C. Christe, audi nos.
Christe, exáudi nos. C. Christe, exáudi nos.
Cum ad Sacellum Sixtinum advenerint, Giunti alla Cappella Sisti-
Cardinales electores suam quisque sedem na, i Cardinali elettori oc-
petunt. Liber Evangeliorum apto et digno cupano ciascuno il proprio
posto. Il Libro dei Vangeli è
loco deponitur. collocato in un luogo adat-
to e degno.
Litaniis Sanctorum cum invocationibus Terminato il canto delle
expletis, Celebrans intonat hymnum Litanie con le invocazioni,
Veni, creator Spiritus, quo sollemnis fit il Celebrante intona l’in-
no Veni, creator Spiritus,
invocatio Spiritus Sancti. invocazione solenne dello
Spirito Santo.
11
Veni, creator Spiritus
Schola:
1. Veni, creátor Spíritus,
mentes tuórum visita,
imple supérna grátia,
quæ tu creásti, péctora.
Omnes:
2. Qui di-cé- ris Pa- rácli- tus, do-num De- i al-tíssimi,
fons vi-vus, i-gnis, cá-ri-tas, et spi- ri- tá-lis úncti- o.
Schola:
3. Tu septifórmis múnere,
dextræ Dei tu dígitus,
tu rite promíssum Patris,
sermóne ditans gúttura.
12
Omnes:
4. Accénde lumen sénsi-bus, infúnd e amó-rem córdi-bus,
infírma nostri córpo- ris virtú- te firmans pérpe- ti.
Schola:
5. Hostem repéllas lóngius
pacémque dones prótinus;
ductore sic te prǽvio
vitémus omne nóxium.
Omnes:
6. Per te sci- ámus da Patrem noscámus atque Fí- li- um,
te utri- úsque Spí- ri- tum cre-dámus omni témpore.
A- men.
13
Celebrans: Il Celebrante:
Orémus. Preghiamo.
Omnes, per aliquod temporis spatium, Tutti pregano in silenzio
silentio orant. per qualche momento.
Ecclésiæ tuæ, O Padre, che guidi e cu-
Dómine, rector et custos, stodisci la tua Chiesa,
infúnde, quǽsumus, fámulis tuis dona ai tuoi servi lo Spi-
spíritum intellegéntiæ, rito di intelligenza, di
veritátis et pacis, verità, di pace, perché si
sforzino di conoscere la
ut, quæ tibi plácita sunt, tua volontà, e ti servano
toto corde cognóscant con totale dedizione.
et ágnita tota virtúte secténtur. Per Cristo nostro Signore.
Per Christum Dóminum nostrum. Amen.
C. Amen.
14
DE IUREIURANDO
Il Giuramento
Post orationem, Cardinales electores, co- Dopo l’orazione, i Cardi-
ram omnibus iis qui sollemni processioni nali elettori, alla presenza
interfuerunt, iusiurandum dant. di tutti coloro che hanno
partecipato alla processio-
ne solenne, pronunciano il
giuramento.
Celebrans, stans apud altare, sequen- Il Celebrante, stando in pie-
tem iurisiurandi formulam elata voce di presso l’altare, pronuncia
recitat: a voce alta la seguente for-
mula di giuramento:
Nos omnes et sínguli in hac elec- Noi tutti e singoli Cardi-
tióne Summi Pontíficis versántes nali elettori presenti in
Cardináles electóres promíttimus, questa elezione del Som-
vovémus et iurámus invioláte et ad mo Pontefice promet-
únguem Nos esse fidéliter et dili- tiamo, ci obblighiamo
e giuriamo di osservare
génter observatúros ómnia, quæ fedelmente e scrupolo-
continéntur in Constitutióne Apo- samente tutte le prescri-
stólica Summi Pontíficis Ioánnis zioni contenute nella
Pauli secúndi, quæ a verbis «Univér- Costituzione apostolica
si Domínici Gregis» íncipit, data die del Sommo Pontefice
áltero et vicésimo mensis Februárii Giovanni Paolo II, Uni-
anno Millésimo nongentésimo no- versi Dominici Gregis,
nagésimo sexto, servátis quóque mu- emanata il 22 febbraio
tatiónibus in eam illátis per Lítteras 1996, e le modifiche ad
Apostólicas «Normas Nonnúllas» a esse apportate dal Motu
Summo Pontífice Benedícto décimo Proprio Normas nonnul-
las del Sommo Pontefice
séxto die áltero et vicésimo mensis Benedetto XVI, del 22
Februárii anno bis millésimo décimo febbraio 2013.
tértio Motu Próprio dátas.
15
Item promíttimus, vovémus et Parimenti, promettiamo,
iurámus, quicúmque nostrum, Deo ci obblighiamo e giuria-
sic disponénte, Románus Póntifex mo che chiunque di noi,
erit eléctus, eum munus Petrínum per divina disposizione,
Pastóris Ecclésiæ univérsæ fidéliter sia eletto Romano Ponte-
fice, si impegnerà a svol-
exsecutúrum esse atque spirituália gere fedelmente il munus
et temporália iura libertatémque Petrinum di Pastore
Sanctæ Sedis íntegre ac strénue as- della Chiesa universale e
sérere atque tuéri numquam esse non mancherà di affer-
destitúrum. mare e difendere strenua-
mente i diritti spirituali
e temporali, nonché la
libertà della Santa Sede.
Præcípue autem promíttimus et Soprattutto, promettiamo
iurámus Nos religiosíssime et quo- e giuriamo di osservare
ad cunctos, sive cléricos sive láicos, con la massima fedeltà e
secrétum esse servatúros de iis óm- con tutti, sia chierici che
nibus, quæ ad electiónem Románi laici, il segreto su tutto
ciò che in qualsiasi modo
Pontíficis quomodólibet pértinent, et riguarda l’elezione del
de iis, quæ in loco electiónis agún- Romano Pontefice e su
tur, scrutínium dirécte vel indirécte ciò che avviene nel luogo
respiciéntibus; neque idem secrétum dell’elezione, concernente
quoquo modo violatúros sive per- direttamente o indiretta-
duránte novi Pontíficis electióne, mente lo scrutinio; di non
sive étiam post, nisi expréssa facúl- violare in alcun modo
tas ab eódem Pontífice tribúta sit; questo segreto sia durante
sia dopo l’elezione del nuo-
vo Pontefice, a meno che
non ne sia stata concessa
esplicita autorizzazione
dallo stesso Pontefice;
16
itémque nulli consensióni, dissen- di non prestare mai ap-
sióni, aliíque cuílibet intercessióni, poggio o favore a qual-
quibus auctoritátes sæculáres cu- siasi interferenza, oppo-
iúslibet órdinis et gradus, vel qui- sizione o altra qualsiasi
vis hóminum cœtus vel persónæ forma di intervento con
cui autorità secolari di
síngulæ volúerint sese Pontíficis qualunque ordine e gra-
electióni immiscére, auxílium vel do, o qualunque gruppo
favórem præstatúros. di persone o singoli voles-
sero ingerirsi nell’elezio-
ne del Romano Pontefice.
Deinde singuli Cardinales electores, Poi i singoli Cardinali
præcedentiæ ordine servato, iusiuran- elettori, secondo l’ordine
dum interponent sequenti formula: di precedenza, prestano il
giuramento con la seguente
formula:
Et ego N., Cardinális N., E io N., Cardinale N.,
spóndeo, vóveo ac iuro. prometto, mi obbligo e
giuro.
Et manus imponentes super Evangelium, E ponendo le mani sul Van-
adiungent: gelo, aggiungono:
Sic me Deus ádiuvet Così Dio mi aiuti e que-
et hæc Sancta Dei Evangélia, sti santi Evangeli che toc-
quæ manu mea tango. co con la mia mano.
17
Iureiurando dato ab ultimo Cardinale Quando l’ultimo dei Car-
electore, Magister Pontificiarum Cele- dinali elettori ha prestato il
brationum Liturgicarum dicit «Extra giuramento, il Maestro del-
le Celebrazioni Liturgiche
omnes», et qui Conclavi non intersunt, Pontificie intima «Extra
Sacellum Sixtinum relinquunt. omnes», e coloro che non
partecipano al Conclave la-
sciano la Cappella Sistina.
Tunc, præsente adhuc Magistro Ponti- Poi, presente ancora il Ma-
ficiarum Celebrationum Liturgicarum, estro delle Celebrazioni
vir ecclesiasticus, antea electus, ad nor- Liturgiche Pontificie, l’ec-
clesiastico eletto a norma
mam Constitutionis Apostolicæ Universi della Costituzione Apo-
Dominici Gregis, nn. 13d et 52, me- stolica Universi Dominici
ditationem habet coram Cardinalibus Gregis, nn. 13d e 52, tiene
electoribus de gravissimo onere illis im- ai Cardinali elettori la me-
pendente, et de necessitate ut in eligendo ditazione sul gravissimo
Romano Pontifice recta intentione omnia compito che li attende e
sulla necessità che nell’ele-
agant, solum Deum præ oculis habentes
zione del Romano Pontefice
et bonum universæ Ecclesiæ spectantes. agiscano in tutto con retta
intenzione, cercando di
compiere solo la volontà di
Dio e mirando unicamente
al bene di tutta la Chiesa.
Peracta autem meditatione, ille qui eam Terminata la meditazione,
protulit et Pontificiarum Celebrationum l’ecclesiastico che l’ha te-
Liturgicarum Magister de Sacello Sixti- nuta e il Maestro delle Ce-
lebrazioni Liturgiche Ponti-
no egrediuntur; fores autem obseran- ficie escono dalla Cappella
tur, positis custodiis ad omnes ingressus Sistina; vengono chiuse le
eiusdem Sacelli. porte e poste delle guardie
a tutti gli ingressi della
cappella.
18
His peractis, Cardinalis Decanus vel qui Fatto ciò, il Cardinale De-
eius vice fungitur, audito Collegio Electo- cano o colui che ne fa le
rum, statim ipsis subiciet negotia quæ sint veci, sentito il Collegio de-
gli Elettori, sottoporrà su-
immediate tractanda, aut ad actum elec- bito ai medesimi gli affari
tionis procedere iubet, iuxta præscripta da trattare con urgenza o
Constitutionis Apostolicæ n. 54. inviterà a procedere alle
operazioni dell’elezione, se-
condo le modalità indicate
al n. 54 della Costituzione
Apostolica.
Hæc sessio convenienter clauditur auxi- Questa sessione si chiude
lio Deiparæ Virginis Mariæ invocato cum opportunamente invocan-
antiphona Sub tuum præsidium. do l’aiuto della Vergine
Madre di Dio con il canto
dell’antifona Sub tuum
præsidium.
19
Sub tuum præsidium
Omnes:
VII
Sub tu- um præ-sí-di- um confú-gimus, * sancta
De- i Gé-netrix; nostras depre-ca- ti- ó-nes ne despí-
ci- as in ne-cessi- tá- ti-bus; sed a pe-rí-cu-lis cunc-
tis lí-be-ra nos semper, Virgo glo-ri- ó- sa
et be- ne- díc-ta.
20
TEGUMENTUM:
D I S P U TAT I O D E S AC R A M E N T O
PA RT I C U L A
R A P HA E L S A N C T I U S ( U R B I N I , M C D L X X X I I I - R O M Æ , M DX X )
S I G NAT U R Æ E X E D R A
PA L AT I U M A P O S T O L I C U M VAT I C A N U M
Riproduzione vietata
T U T T I I DIR IT T I R ISE RVAT I
C U R A E T ST U DIO
O F F IC I I DE L I T U R G IC I S C E L E B R AT IO N I BU S
SUM M I P ON T I F IC I S
(MMXXV)
T YPIS VAT ICANIS