ઉત્તર પ્રદેશમાં સ્ટેમ્પ ડ્યુટી અને નોંધણી શુલ્ક

યુપીમાં મહિલાઓ માટે સ્ટેમ્પ ડ્યુટી ચાર્જ

ઉત્તર પ્રદેશમાં મહિલા મિલકત ખરીદદારો સરકારમાં તેમની મિલકતની નોંધણી કરાવતી વખતે ઓછા સ્ટેમ્પ ડ્યુટી દરનો લાભ મેળવે છે. આ ઘણા રાજ્યો જેવું જ છે જે મહિલાઓની મિલકત માલિકીને પ્રોત્સાહન આપવા માંગે છે અને તેથી મહિલાઓને ઓછા સ્ટેમ્પ ડ્યુટી દર ઓફર કરે છે. ઉત્તર પ્રદેશમાં, મહિલાઓને મિલકત નોંધણી પર ડિસ્કાઉન્ટ આપવામાં આવે છે, પરંતુ માત્ર ચોક્કસ રકમ માટે. રાજ્યમાં, મહિલાઓએ નોંધણી દરમિયાન કુલ મિલકત મૂલ્યના માત્ર 6 ટકા સ્ટેમ્પ ડ્યુટી તરીકે ચૂકવવાની જરૂર છે. આ પુરુષો દ્વારા ચૂકવવામાં આવતા સ્ટેમ્પ ડ્યુટી ચાર્જ કરતા એક ટકા ઓછું છે. જો કે, આ કિસ્સામાં એકમાત્ર શરત એ છે કે મિલકતનું મૂલ્ય 10 લાખ રૂપિયાથી ઓછું હોવું જોઈએ. 10 લાખ રૂપિયાથી વધુ મૂલ્યની કોઈપણ મિલકત માટે ઉત્તર પ્રદેશમાં પુરુષો અને સ્ત્રીઓ માટે સમાન સ્ટેમ્પ ડ્યુટી ચાર્જની જરૂર પડશે. વ્યવહાર પર લાગુ સ્ટેમ્પ ડ્યુટીને ધ્યાનમાં લીધા વિના, બંને જાતિઓએ નોંધણી ફી તરીકે 1 ટકા ચૂકવવો પડશે.

યુપીમાં કાયદેસર અને ગેરકાયદેસર સ્ટેમ્પ ડ્યુટી

યુપીમાં બે પ્રકારની સ્ટેમ્પ ડ્યુટી છે - કાયદેસર અને ગેરકાયદેસર સ્ટેમ્પ ડ્યુટી. અહીં બંને વચ્ચેનો તફાવત છે:-

• કાનૂની સ્ટેમ્પ ડ્યુટી: તે કોર્ટ ફી તરીકે વસૂલવામાં આવતી સ્ટેમ્પ ડ્યુટી છે કારણ કે ફી કોર્ટમાં અપીલકર્તાઓ પાસેથી નક્કી કરવામાં આવે છે.

• ગેરકાયદેસર સ્ટેમ્પ ડ્યુટી: મિલકત કરાર અથવા નોંધણી પર ચૂકવવામાં આવતી સ્ટેમ્પ ડ્યુટી ગેરકાયદેસર માનવામાં આવે છે કારણ કે તે એક વખતની કિંમત છે. મોટાભાગના રાજ્યોની આવક વેચાણ કરાર અને ટ્રાન્સફર ટેક્સમાંથી આવે છે.

યુપીમાં વિવિધ દસ્તાવેજો માટે સ્ટેમ્પ ડ્યુટી

મિલકત નોંધણી ઉપરાંત, ઉત્તર પ્રદેશ રાજ્ય સરકાર વિવિધ પ્રકારના દસ્તાવેજ નોંધણી પર સ્ટેમ્પ ડ્યુટી વસૂલ કરે છે. યુપીમાં કેટલાક લોકપ્રિય દસ્તાવેજ અને લાગુ સ્ટેમ્પ ચાર્જ છે-

યુપીમાં સ્ટેમ્પ ડ્યુટી અને નોંધણી શુલ્કની ગણતરી કેવી રીતે કરો છો?

ઉદાહરણ દ્વારા, ચાલો સમજીએ કે યુપીમાં સ્ટેમ્પ ડ્યુટી અને નોંધણી શુલ્ક કેવી રીતે ગણવામાં આવે છે.

શ્રી બ્રિજે લખનૌમાં 90 લાખ રૂપિયામાં મિલકત ખરીદી છે, તેથી તેમણે મિલકત નોંધણી પૂર્ણ કરવા માટે સ્ટેમ્પ ડ્યુટી અને નોંધણી ચાર્જ ચૂકવવા પડશે.

યુપીમાં સ્ટેમ્પ ડ્યુટી ટ્રાન્ઝેક્શન મૂલ્યના 7% છે, અને ટ્રાન્ઝેક્શન મૂલ્યના 1% નોંધણી શુલ્ક છે. તેથી, કુલ ગણતરી નીચે મુજબ હશે:-

• ૯૦ લાખ રૂપિયાના ૭% = ૬,૩૦,૦૦૦ રૂપિયા

• ૯૦ લાખ રૂપિયાનો ૧% = ૯૦,૦૦૦ રૂપિયા

• કુલ = રૂ. ૭,૨૦,૦૦૦

સ્ટેમ્પ ડ્યુટી ભરતા પહેલા તમારે ધ્યાનમાં લેવાના મુદ્દાઓ

યુપીમાં સ્ટેમ્પ ડ્યુટી અને નોંધણી ચાર્જ ચૂકવતા પહેલા તમારે નીચેના મહત્વપૂર્ણ મુદ્દાઓ ધ્યાનમાં લેવા જોઈએ.

• પ્રદેશની બહાર બનાવેલ મિલકત દસ્તાવેજ પર ત્રણ મહિનાની અંદર સ્ટેમ્પ લગાવી શકાય છે.

• સ્ટેમ્પ ડ્યુટી માટે લાગુ પડતી સંપત્તિઓ પર નોંધણી પહેલાં સ્ટેમ્પ લગાવવો આવશ્યક છે. જો કે, અમલની તારીખથી આગામી કાર્યકારી દિવસે પણ તેના પર સ્ટેમ્પ લગાવી શકાય છે.

• સ્ટેમ્પ પેપર જારી કરવાની તારીખ વ્યવહારની તારીખથી છ મહિનાથી વધુ ન હોવી જોઈએ.

• સ્ટેમ્પ પેપર વ્યવહારમાં સામેલ વ્યક્તિઓના નામે હોવું જોઈએ.

પગલું 1: https://igrsup.gov.in/igrsup/defaultAction.action પર સત્તાવાર IGRSUP પોર્ટલ (IGRSUP લૉગિન ) ની મુલાકાત લો

ઉત્તર પ્રદેશમાં સ્ટેમ્પ ડ્યુટી નક્કી કરતા પરિબળો

ઉત્તર પ્રદેશમાં સ્ટેમ્પ ડ્યુટી નક્કી કરવામાં બહુવિધ પરિબળો મદદ કરે છે. સૌથી મહત્વપૂર્ણ પરિબળોમાં શામેલ છે

• ખરીદનારનું લિંગ અને ઉંમર : રાજ્ય સરકારો સામાન્ય રીતે વરિષ્ઠ નાગરિકોને સ્ટેમ્પ ડ્યુટી પર ખાસ ડિસ્કાઉન્ટ આપે છે. મહિલાઓને પણ આ ચાર્જમાં છૂટ મળે છે. ઉદાહરણ તરીકે, ઉત્તર પ્રદેશમાં મહિલાઓ 10 લાખ રૂપિયા કે તેથી ઓછી કિંમતની મિલકત માટે 6% સ્ટેમ્પ ડ્યુટી ચૂકવે છે.

• મિલકતનું સ્થાન : યુપીમાં સ્ટેમ્પ ડ્યુટીના ચાર્જ પણ મિલકતના સ્થાન અનુસાર બદલાય છે. ઉદાહરણ તરીકે, જો મિલકત મ્યુનિસિપલ વિસ્તારમાં આવેલી હોય, તો તેની સ્ટેમ્પ ડ્યુટી બહાર કરતાં વધુ હશે.

• મિલકતનો પ્રકાર : યુપીમાં સ્ટેમ્પ ડ્યુટી પણ મિલકતના પ્રકાર અનુસાર લાગુ પડે છે. ઉદાહરણ તરીકે, સ્વતંત્ર ઘર કરતાં ફ્લેટ અથવા એપાર્ટમેન્ટ પર વધુ સ્ટેમ્પ ડ્યુટી લાગુ પડે છે.

યુપી સ્ટેમ્પ ડ્યુટી મુક્તિ

ઉત્તર પ્રદેશમાં ઉદ્યોગો સ્થાપવા માટે જમીન ખરીદી દરમિયાન સ્ટેમ્પ ડ્યુટીમાં મુક્તિ મેળવવાની પ્રક્રિયાને સરળ બનાવવા માટે, પ્રક્રિયાને ઓનલાઈન બનાવવામાં આવી છે અને તેને નિવેશ મિત્ર પોર્ટલ સાથે સંકલિત કરવામાં આવી છે.

આ પગલા સાથે, રાજ્ય સરકાર સ્ટેમ્પ ડ્યુટી પ્રક્રિયાને પેપરલેસ અને કોન્ટેક્ટલેસ બનાવવા અને સિસ્ટમમાં પારદર્શિતા વધારવાનો ઉદ્દેશ્ય ધરાવે છે.

ઉત્તર પ્રદેશ કેબિનેટે તાજેતરમાં વિદેશી રોકાણ આકર્ષવા માટે એક નવી નીતિને મંજૂરી આપી છે. આ નીતિ વિદેશી રોકાણકારોને પ્રોત્સાહનો આપે છે, જેમાં છૂટનો સમાવેશ થાય છે.

• સ્ટેમ્પ ડ્યુટી

• જમીન સંપાદન

• મૂડી રોકાણ

નવી નીતિ ઉત્તર પ્રદેશ ઔદ્યોગિક રોકાણ અને રોજગાર પ્રમોશન નીતિ-2022 સાથે સંલગ્ન ચોક્કસ સ્ટેમ્પ ડ્યુટી અને નોંધણી ફીમાં મુક્તિ પ્રદાન કરશે.

વધુમાં, યુપી સરકાર રાજ્યમાં ખાનગી ઔદ્યોગિક ઉદ્યાનો વિકસાવનારાઓને સ્ટેમ્પ ડ્યુટીમાં છૂટ આપીને ઉદ્યોગસાહસિકતાને પ્રોત્સાહન આપે છે. પ્રમોટિંગ લીડરશીપ એન્ડ એન્ટરપ્રાઇઝ ફોર ડેવલપમેન્ટ ઓફ ગ્રોથ એન્જિન (PLEDGE) યોજનાએ જાહેરાત કરી છે:

• પૂર્વીય ઉત્તર પ્રદેશ અને બુંદેલખંડમાં 100% સ્ટેમ્પ ડ્યુટીમાં છૂટ.

• ૭૫% મધ્ય પ્રદેશમાં અને ૫૦% ગૌતમ બુદ્ધ નગરમાં છે.

• PLEDGE હેઠળ વિકસિત ઉદ્યાનોમાં ઔદ્યોગિક જમીનનું રોકાણ અથવા ભાડે લેતી મહિલા ઉદ્યોગસાહસિકો માટે 100% મુક્તિ.

યુપીમાં સ્ટેમ્પ ડ્યુટી અને મિલકત નોંધણી - બિલ્ડર ખરીદનાર કરાર માટે નવો આદેશ

નવેમ્બર 2024 માં યુપી સરકાર દ્વારા બહાર પાડવામાં આવેલ નવા આદેશમાં જણાવાયું છે કે બિલ્ડર-ખરીદનાર કરાર હવે એપાર્ટમેન્ટની કિંમતના 10% ચુકવણી સાથે નોંધાયેલ હશે. નવા આદેશની શરૂઆત સાથે, સરકાર તમામ રિયલ એસ્ટેટ વ્યવહારોમાં પારદર્શિતા અને જવાબદારી સુધારવા માંગે છે.

બિલ્ડર ખરીદનાર કરાર સમયે ખરીદદારો દ્વારા ચૂકવવામાં આવતી 10% રકમમાં સ્ટેમ્પ ડ્યુટીના 6% અને મિલકત નોંધણી ફીના 1%નો સમાવેશ થાય છે. અગાઉ આ રકમ ખરીદનાર દ્વારા મિલકત નોંધણી સમયે ચૂકવવામાં આવતી હતી. જોકે, નવા આદેશ મુજબ તે પ્રક્રિયાની શરૂઆતમાં ચૂકવવામાં આવશે. નવા આદેશથી ખરીદનાર પર નાણાકીય બોજ નોંધપાત્ર રીતે વધશે, ખાસ કરીને નોઈડા અને ગ્રેટર નોઈડા જેવા વિસ્તારોમાં.

નવા આદેશ સાથેના પડકારો

આ આદેશ પોતાના પડકારો સાથે આવે છે, જેમ કે:

• નવા આદેશ પાછળનો વિચાર ખરીદદારોને કાનૂની ખાતરી આપવાનો છે. જોકે, તેમાં રદ થવાના કિસ્સામાં રિફંડ સંબંધિત માર્ગદર્શિકા શામેલ નથી.

• આ નિયમોમાં સ્પષ્ટતાનો અભાવ ખરીદદારોના મિલકત ખરીદવા પ્રત્યેના વિશ્વાસને અસર કરશે.

• ઉપરાંત, આવી રકમની અગાઉથી ચુકવણી કરવાથી ખરીદદારો પર નાણાકીય બોજ વધે છે. આમ, ઘર ખરીદવું વધુ મુશ્કેલ બને છે.

• આ આદેશ ડેવલપર પર એક બોજ મૂકે છે જેણે હવે આ નિયમનકારી પ્રક્રિયાઓનો સમાવેશ કરવો પડશે.

• આ આદેશ પ્રોજેક્ટના પ્રારંભિક તબક્કાના ધિરાણ અને તેની માંગ પર અસર કરશે. તે બાંધકામ ખર્ચ અને કંપનીના એકંદર રોકડ પ્રવાહમાં પણ સંભવિત રીતે વધારો કરી શકે છે.

• નિયમનકારી સમસ્યાઓના કારણે વિલંબના કિસ્સામાં બિલ્ડર અને ખરીદનારને થતી કોઈપણ અસરનો આ આદેશમાં સમાવેશ થતો નથી.

• નવા આદેશમાં મિલકતની કિંમત અને પોષણક્ષમતા પરિબળમાં સંભવિત વધારો કરવાની ક્ષમતા પણ છે.

આ નીતિ દ્વારા ઉભી થયેલી સૌથી મોટી ચિંતા એ છે કે ખરીદદારો ઉત્તર પ્રદેશ રાજ્યની બહાર રહેણાંક અને વાણિજ્યિક મિલકતો શોધશે. આમ, ઉત્તર પ્રદેશ રાજ્યમાં રિયલ એસ્ટેટ ખરીદીમાં હાનિકારક વલણ દર્શાવે છે.

શું યુપીમાં સ્ટેમ્પ ડ્યુટી ફરજિયાત છે?

જો મિલકતની કિંમત ૧૦૦ રૂપિયાથી વધુ હોય તો યુપીમાં સ્ટેમ્પ ડ્યુટી ચૂકવવી ફરજિયાત છે. સરકારી જમીન રેકોર્ડમાં મિલકતની નોંધણી કરાવવા માટે મિલકતની કિંમત પર સ્ટેમ્પ ડ્યુટી અને નોંધણી ફી ચૂકવવી જોઈએ. ૧૯૦૮ના કલમ ૩૦(૨) નોંધણી અધિનિયમ હેઠળ તમારી મિલકતની નોંધણી કરાવવી મહત્વપૂર્ણ છે.

જો કોઈ મિલકત સરકારી નિયમો મુજબ રજીસ્ટર ન થાય, તો વ્યક્તિને મિલકત વેચવાનો કોઈ કાનૂની અધિકાર નથી. ઉપરાંત, તે કાયદાનું પાલન ન કરવા તરફ દોરી જશે અને દંડને પાત્ર બનશે.