1

G V I L I E L 31 I G E S E N I I

PIIILOSOPII lAE KT THEOLOGI.IE U O C T O H I S , AVGVSTISSIHO UORVSSIAE KEGI

A CONSILIIS IN SENATV SAtKO, THEOLOGIAE IN A C A E M. FIUnERICIANA A LE NS C V JI I) II I

VITEBERGENSI COXSOCIATA P R O F E S S O R S PVUL. OUD., A C A D E M A H V M E G A E RORVSSICAE

I I II I

ET I.NSCRIPTIO NVM L T T E K A R V M V E IIVMAXIOKVM PARISIENSIS, SOCIETATVM ASIATICARVM

I (l

PARISIEXSIS ET LOXDINENSIS, SOCIETATIS PHILOSOPIIICAE

CANTA 11 RIG I E NS IS SOC 1

THESAVRVS
PIIILOLOGICVS CRITICVS

LINGVAE HEBRAEAE ET CHALDAEAE

VETERIS TESTAMENTL

TOlMVS PRI3IVS
CONTINENS LITTERAS

E D I I 10 A L T E R A S E C VND V 31 R A D 1 C E S D I G E S TA P R I O R E GERMAyiCA
L O y G E A V C T I O R E T EMENDATIOR.

LIPSIAE 1835
SVMTIBVS TTPISQVE FR. CHR. GVIL. VOGELII.
.j.^>^r:^
c^f
AVGVSTO. HERMAIVNO
IVIEMEYERO
PERILLVSTRI. SV>I>IE. REVERENDO

ACAD. FRIDERICIANAE. CANCELL.

THEOL. DOCTORI. ET. PROF. ORD.

COLLEGAE. ET. AMICO. INTEGERRIMO

VELVT. PARENTL PIE. COLENDO

QVINQVAGINTA. ABHINC. ANNIS

PHILOSOPHIAE. DOCTORIS
HONORIBVS. RITE. ORNATO
FESTV>L HOC. GLORIOSE. REDINTEGRATVM

GRATVLATVRVS. HVNC. LIBRVM. D. D. D. AVCTOR

A. D. XIV. KAL. MAI. MDCCCXXVII.

 ^
^ Aleph , prinia alphabcti litcra, ubj iiumcri nota aiitcm candcm rcm, quanqnam exprimcrct. Si- rudiiis,
est, unitatis iiumcruiii, biiiis vcro pauctis supcrne appictis niilis cst non solum alphabcti sed etiani
russici ratio,
(jif) millenarium iiidicat. hiiroglyphorum phoncticorum a Champollionc Gallo
Nomen liujus cleuicuti, ut rdiqua clcmentorum nomiiia riu])er sagacissimc ei-utoruin in quibus v. c. figura manils,
,

pliocniciac vcl aramacae orij^inis, bo^Tm significat, i. q. licbr. qiiac acgvfitiace Tot voeatur, T literain exprimit, fistula
r}"rM (ad formam b"},^ i. q. b"!S, cf. Daleth pro nrl, Panis , aegj-ptiace Sebi, literam — significat cet. Vide
Lamed q. T2b)
i. texte jam e veteribus scriptoribus P]u-
,
CnAMPOLLios le jeune Lcttre a Mr. Dacicr rclative a
tarclio, qui litcram Alc])h caetcris pracponi scribit, Siu ralphabct dcs Ilieroglyphcs plionctiqucs. (Paris 1822) pag.
TOL,- (Poinxui; ovio) xaksTv rov ^oiJv ( quaest. svnipos. I, 34 sq. EJusd. Prccis du systcme hieroglypbique, Paris
§. Ucsignat nomcn formam hujus litcrac iii alphabcto
a). 1824, tableau geueral , tab. A K. —
autiquissimo, quae capitis bo\^ni prima lineaincnta expri-
Quatenns consonantis Aleph , lenioris
officio fungitur
mit ct liodicque in scriptura phoeiiicia comparet, in qua
illud est pronuntiationis, qiiam reliquae gutturales, et leni
praeter alias hac formac occuriunt:
guttiuis', vcl potius pulmonis, Iialitu cfrormatiir ad instar
spiritiis lenis Graccorum. Ab iiiitio igitur vocum sono fere
carct et iu pronuntiando oinittitur, ut in Gallorum voci-
Vid. nnmmos Sidonios apnd Pei,leriniu!w (Recncil des biis habit , homme , in mediis vero vocabuhs usils eius
mcdaillcs des petiples ct dcs villcs T. III. tab. 119) et est in syUabis dispescendis nt VniL""' Jisch' - al, non
,

F. P. BATEHUii ( vind. numm. hcbr. sam. p. 56). Paulo Ji-sckal. \n nominibiis propriis apud interprctcs LXX
magis a primigciiia literac figura abhorret ea, quae est in graece scrijitis N ubique oinittitur, et noniiiAi vocalis hanc
niimmis hebraeis Maccabacorum |" "W/ et magis etiam, literam cxcijjiens exprimitur, ut DtN ^ASu\i , il^srN 'HXiaSf
avN '/(.i/?, DinN ' Sl^m^ , DblX bvluu, n^nwOupiaj.
quae comparct in inscriptionc Carpentoractensi ^ . et in Quibusdam in vocibus lii iiitcrpretes vidcri possint Aleph
per s])iritum aspcrum expressissc, ut in ~'1:N 'HXiuq (cd.
inscriptionibus palmjTcnis /^ ^J imde efTictum e^t
Compliit. ), scd hoc a varictate codicum j)endct, ct
Akph scripturac quadratae ct Samai-itanonun , cujus hacc
occurrit ctiain iii iioiniiiibus a Jod intipicntibus, nt — ''yTU^
cst figura in libris manuscriptis y^^ sccus atque in libris 'Hautag quare male statueres, spirituni asperum j)ro Alcph
;

impressis l/t)- Ex scriptura plioenicia petita est ea, Hebraeoruin positum esse. Aliis iii nominibus porro M
quam Alpha habet in antiquissimis graecomm momimentis initiale vidcri ])ossit cxpressuin esse per A vel E, ut D''!:^

(v. Miox.NET dcscription des medailles, recueil des plan- yiiltia Jcs.Ji.V, 8, "'i^N Evaat, 'j:iN ^vruv , sed haec

ches Tab. 3i ). Magnoperc aiitem a vero abcn-aiit, qui varictas ])endct a divcrsa vocalium (••), i, 1 pronmi-
cuni J. .SiMo>T (in iiitroductione hist. in ling. hebr. p. 60) tiatione, nequc uilo niodo tangit literam Aleph. De pro-
quadratam fignram antiquissimam censent, camquc a bo^-is nuntiationelitcrae Eliph, ejusque mobilis s. hanizatac, variis-
signo, quod iu zodiaco obviiim cst (x), rcpetunt; vel cnm que vitiis, quae iii ea eiferenda cominittuntur , subtiliter
disputavit scriptor arabicus a Silv. de Sacv editus in
ILE. G. Paulo (Mcmorabilicn \% p. 1 j8 sq.) ;]rN proprie
Notices et Extraits dc la Bibliotheque du Roi T. VIIL
numerura miUiarium notai-e, cumque lineola pcrpendicu-
p. 355 sequ. cujus hacc sunt verba: U:>.y>j «< gi| Ui.!.
lari cum duabus lineis transvcrsis ( ^ ) dcsignari , conp-
ciimt. \^ enim crcdibile est, cifras quas dicunt prius ,iA*=i' (Ju ^-*^ oiJL^i Jjl (.y» et prima earum (lite-

quain literas apud populos scmitieos in ilsu fuisse. rarum) est Hamza s. FJif hamzatum quod effertur ,

In constitucndis vcroelemcntorum nominibus figuris- ab initio gutturis, ubi illud Jungitur pectori. Proxime
quc, quod semel monemus, litcrarum seiniticaruin iuvcntor acccdit pronmitiatio literae Ain, unde in dialcctis rusticis
eam ratiohcm ut cujusquc clementi nomen ab
secntusest, hac literae pcrmutantur (v. Nuwairius ap. Reiskivm in
ea litcra inciperet, cui notandae inserviebat, ejus figura Aimot. hist. ad Abulf. Ajmal. Musleui. T. II. p. 723 ).
A
 ;

it M

Jaiii si perinvlalionem cjus spcctas N traiisire solct , lung iiber SpracJie , Lileralur und Gebrauche der
tiini iu alias lilcras gntturales, tum in literas (jiiiescibilcs morgenl. Volher , e vers. germ. Federavii Lips. 1779. 8.
suuo coguatas. Atquc e gutturalibns quiclcni i) saciiissinic p. 3o ). Cf. quod pro hcbr. b^N cerrus Aethiopes habent
coninuUatnr cum T,, tum in ipso liuguae hebraicac sinu, "1.^^* —
Quam maximc familiaris est literae uostrae
tuni iii dialcctis cognatis cum ca collatis. "V. c. iu prima cnm reUquis guttiiralibus permutatio iu Saniaritanorum,
scde radicis rj-^N ct T^^T quomodo? jiarr copia, ct p^N diakcto quippc qui in pronunciaudo etiam ahis guttura-
,

Jcr. LII, i5; aN viror, S-^nN arista, cf. sj-r. iii=)cn flos; libus lcniorcm hujns nostrae sonum tribncbaut, in modum

Reg. XII, 18, sed D-J^m 1 Paralip. Cahlacorum (cf. Buxtouf. Lex. cliald. ct talumd. s. v. b^^ba-
tjniN n. propr. loci i
^VETSTrxius ad Matth. XXVII, 67). Excmpla ex ipsa
X, 18; r^orr CTcrtit, arab. vijii!; ^-iN malcdixit, arab. Samaritanorum diakcto dat Jo. MoniKus iii opiiscc. sam.
pag. 5i „ Aiii loco Ak'ph passim usurpatur Exod. XXII,
:

-n forma articuli, arab. jf; uuta intcrrogatio- „3octXXIIl, 19 nay matcr pro nON, Num. XVIII, 3
Ip; Vrr, r:

„i::?72bad vasa pio ^:N?-b Gcn. XXXVIII, 10. XLVIII,

,

iiis, arab. • in secunda r;N3 ct T\Tp pusillanimis , tiniidus

5

,j 17.
Num. XX,
i5 UJya foetuit, mahis fiiit pro -laNa scii
T^b ct r;rjb aram. r,rp_ dcfatigatus fuit. Plerumcjue
fnit, „©•13, Exod. 11, 23 rT'';i»"':iD multi, lu-o ^'^'AD, Dcut,
fleri solet ut Aramaei Aleiih s. lcniorem spiritum snbsti-
,
„VI, 20 b:'^ iiitcirogavit pro biXia, Exod. XI, 2 •ilb^"^''
tuaiit, ubi Ilcbracoruni dialectns utitiir asperiorc i. e. litera „mutueiitur pro ^ibN-^D-, Geii. XXXVI, 23. XXXMII,
conjugationum
Hc, V. c. in litcris characteristicis i^^J^ritX,
„ i3. 24 b^-:? pro ba-^N, Exod. XII, diT;D5 ciucti, n
\Xol\ pro hcbr. i-r:-,nr;; bUi^N, ^£vo1 in-o hebr. i-^cpr;, „ligati pro pi-nDN. —
Ak'ph pro Aiu Gcii. XXXI, 21
„p-iN fugit pro p-\:>, Gcn. XXIX, 35. XXX, 7 ^-ni»
eodem ferc modo, quo ionica dialectus spiritu lcni utitur mul-
„adluic pro i-Tii"." Eadcm vcro iicghgcutia dicam aii
tisiu vocibus , iu qu^jus Attici habent spiritum asperum
diakcti samaritanae consuetudo ceruitur iu pcrmultis
sed .saepe etiam pro hebraeo N Ile substituunt Aramaei,
his consonantiljus uonnuuquara pacne promiscuo utcutes. Codicis Samaritani lcetioiubus , ut Gen. VIII, 4 ^'^'^^^
Exempla hnjus pcnnutationis c lingua arabica suppeditabunt pro aTiN ; XXVil, 3 f ZJ^ pro iSwy cet. Vide J. D.
Alb. ScnuLTENs (clavis dialector. pag. 191), Jo. Jahn AIiciiAELTs Bibh orient. T. XXI. p. 178 sq. ct Com-
(
arab. Grammatik p. 24 ). Aleph porro 2) ti-ansit — inent. nosti-am de Pciit. Sam. pag. 52. Adde qiiod Sama-
in y, imprimis iu dialecto aramaca , ct iu Hebraismo ad ritani in carminibus alphabcticis pro Alcph, ubi litcrarum
Aramaisnumi inclinautc. Excmplo sunto : das et' Da» ordo ilhid postiiLibat, promiscue fcrc ahns litcras giittu-

bTN aram. ^ip» ncvit, !]n:^ chald. rjnN dispo- rak^s adniiscruut. V. Carmina samaritaua a uobis miper
tristisfuit,
edita (Lipsiae 1824. 4.) inpr. Prok'g. §. 3. cf. Classical
suit, n^lX ct my circumdaie (cf. acthiop. fM^^'. ct
Jouriial T. L\TI, p. 35 sq. Cellaiuus in lior. sam. pag.
log. Midto ctiain magis hacc in scribciido sive libcrtas sive
^CDJ^' ; circumirc); titj) ct ClKNt. fortis fuit, ^\ et jlc liccntia regiiat iuZabiorum thakcto aramaea, quae litcris N
pmior, (CjJ ct ,_ciu£ uhilavit cet. ; iu mcdia radice i^N.I et fcre promiscue utltur v. c. n">:> pro n"'^ est, -ij-^yj juo
:>

et Vsa, K"a polJuit, SNn ct a^n dctcstatus cst, rrNb aJ:N liomo, in fluc etiam sacpissiiue N scribit pro pt ct n
chald. et samarit. etiani r.'Jb, ^fVZ? HTVZ defatigatus V.' c. Nb 2)ro "'b ~b ei, NnN-^JiJ pro n2"C'3 laudatus.
,

V. Lorsbach in Museuni d. biblischen und orient. Lile-

est, suhito mortuus est ; jn fine Naa ratur , «^o/i AnxoLDi, LonsBAcn und J. M. Hartmann
(;Marburg. 1807) I, pag. 9. 10. 22. Codex Nasaraeus
chald. jsaa ligurrivit, bibit, «a3- ct Ui- abscondidit,
ed. Norbcrg. T. I. praef 110. 2. HorFMANXt gramm. sjt.
bivnE subito, pro di*n2 a sn-; temporis momeutum. Fre- pag. 123. 124. Errare tamen, qui N et ^ apud Zabios
quciitissime Aramaeorum diak-ctus pro hcbraco V habet N, figura nou dilTerrc doccnt, idcm Hoff.-mannus 1. c. rcctc
Cf. Alb.
Yy aia™- y^" hguum, y"lT aram. N-^T
V. c. sc\at. mouuit. Iii libris manuscriptis acthiopicis literaium
ScHni:.TENsnJ5i l'e. pag.
1 92. 269. Dcniquc 3) Aleph, at — /\ ct ^ longc freqncntissima est permutatio.
fiauqis in excmplis , permutatur cum n fortioi-is soni ,
E lileris autem quiescibilibus Aleph permutatur
litera. Ex ipsa lingua hebraea luiicum furtassc excniphnn cum 1 (et A^'a\v Arabum) iu prima sede radieis. Cf.
1)
hnbcs in noniine proprio ynNn 1 Paralij). VIIF, 35, pro
quo y-^nn lcgitur IX, 4i, paulo phira 111 iingua arabica, bSN graminctuin, syr. ^^•» gramen; irjN umis, arab.

vVlut ^'\ et ^'y> (jnn) HhaiTan, Mesopotamiae urbs, Jv>! et lX>!j nmis, nn^ l\>} coiijunctus fiiit ; 'JTN arab.

^J'?
i. q. |.^^ (r^^-ix) conclavia, Ji et Ju; i. q. ,JCj» .'3^ trutinavit; ^jK"* syr. «. aN ji didicit; '[''qNn Jes.

donec, u»sji incarccravit , {jnj\

XXX, 21 pro 'J"'a"'n ad dextcram se vertit; b^N arab.
usqhe, i. q. ^j-^j^ !• q-
adjiuixit; 'i::ii Zach. XI, i3 i. q. n-iiN thcsaura-
J^^
vi^ aravit, agricola fuit, yai , y^^ ,
"'^T ^* '^^?
, o - G cE

coerctnl'(v. ElcnnoRNri/)?-ap/\ ad RrruARBSON Abhand- rius; ru;"iN dcsidcrium, cf. o-^i dcsidcra^-it ; 'ii^' ot
 N

quidcm partim Olaph scribunt, ncquc taiiicn projuinliaiit,

vi>j, tciTipus; cjS hacrcdilas, Elnawab. cd. II. A. Scliiilt.
scd occnltant, iit t^*-"f chjon cognatus , •-•'JI liojiio,

i64. liist. Tim. p. 2f)0 coll. CJ.j la"^^ liacreilitavit ; j.\\

Jj| cgo, partiin totiiin abjiciunt, ut iii u;i:N, j..*J liomo>
convcnit, in scriiiouc vulgari j.^^ ; 1->I conj. III. frater j.30l liyssopus, nirrN, 1^*» soror (v. IIorp.^rAN.vi
Sit^e,

fuit, in scrnione vulgai-i 'L=»tj ; »J>L«! ct 'iSu^^ pulvinar, gr. sjT. p. 127. 121)). E reliqiiis dialectis cf. in in Targ.

pro ly^} dLxit, k. pro \!i deus(GoLiiLex.arab. p.

Ilicros.
coll. licbr. -[01 ; j^.,Ls,5 et q15;J licLr. pp^; ictcrus vitium
vastavit.
2iG4), %i pro tj! jiatcr, in statu constr. (v. Domiiay
segctunK|ue ; ,y~l ct _v*o capti-»^is ; D^rN ct Qi:;^

Cf. Sciiri.TEss clav. dialcct. pag. igi. Rarius lioc Ct

graiiim. inauro - ai-abica p. i4). E contrario

2) in meilia radice v. c. iNi l's. I,II, a ct a^^iT 1 Sain.

XXII, 18. aQ, quae pcrmutatio pciidet a Syrorum proiiun- 2) Ilcbraci .nb initio Tocnm ytleph proxlhelicinn
tiatione, Olapli in inedio duarum vocaliuin ad instar lite- praepoiurc solcnt , idqiic potissiiniim a) vocalibiis Patacli
vcl .Scgol pracdituni, facilioris promuitiatiouis
ergo, ubi
rac Jud cflcrcntium, )o].X) lojem. (J. D. MicnAr.1.1» vocabuliim a diiabus Schwa mobili tantum
coiisonaiitibiis
grainm. sat. pag. 10. IIoffmaxni grainm. syr. pag. 78). sii" ct "^^!'* brachinm, bi^n et
distinetis incipit, vehit
Nequc iii lingua aetliiopica Alf Cliaraetcristicum
aliter i)i":nN hcri, 3T3 ct ::tdj< 'mciidax', coll. qi-iJN, n-tbx,
'

Coiij. V. IX. et X., itcin Alf praeroriiiativum

IV. n"lTN, "nJlN , i^^lN) 'sVV^.- I<lem in lingiia arabica,
primac pcrsonae fiituri pracfixa negandi jiarticula l\^\
syriaca, rabbiiiica freqnentissimum est, t. c. .,Uj5 pro
* quia in prouuutiationc ita sonat,
ubiquc convcrtitur in J*
(•omhusKit ...LiS diio, T^n-dx pro i^nx bibcruut, iinprirais in voca»
"t A,P"^.PJliI "'^'" pro /XA^^J^J?; (^-
LvDoi-rx granini. actliiop. pag. 4o). Sacpissimc vero N bulis pcrcgriuis v. c. JjjC~! schola, _^«.Jc5! ylifia,
luobile, ubi vocaleni Zcre post sc habet, ti-ansit in Jod
quicsccns (apud Arabcs tamcn hamzatuni), in sequiore
tl.£\i3t)j , NrUBS azoXi; , liS^iDDN tahnud. ^iQu^wr, fjjj^\
potissimum Ilebraismo, iii Sj-riasmo etArabismo v. c. 3ST,
urbs Acgv-pti, pro Z,n'EC > Q>*-iil pro tyUL^JS^. V.
l=ij? , vlvv' hipus, ax-l, a-''! (Job. XXXIX, 9. 10),
quos lauda^Tmus Lehrgeh. p.ig. i4o, adde Champoi.i.iom
lEgyptc I, pag. 3 12. de Sacy gi-amm. arabe I, §. 89.
arab. ^j, biibalus, "iss arab. _u puteus, r;;!<r! arab. IIoFFMANKi giamm. sjT. p. i3i. E lingiiis occidentalibus
' '
3 liaec liabcas exempla ifSi? et iQt^ hcri, spiritus ital,
:

(.-j ficus (cf. Lclirgehaiide der Jiehrciischen Sprache pag.

ispirito (iu ispirito), gall. e,?/J7v7; spinula, epingle ; sla-
tus , estat, etat ; scrihere gall. ecrire, oliin escrire: e
l5G). Saepcnunicro etiam Tcrba Ni" mobilis signiCcatione
convcniunt cnm verbis quicsccutibus nr, vcliit 3N1 .sjr. lingiia acgyptiaca EnX<A.I pro HXAI res, 'EJUliCACi
t.^? languit, 2TJD aram. 3X2 boiius fuit, S3Nb et tilb pro JUlVCAC afilictio. Alibi b) N pracponitur ab initio,
abscondidit, TJi": cliald. TJX^q attcnuatns cst, DNT (Zach. ubi duaruin illc cousoiiantinm concursns locuni non Jiabct,
XIV", 10) i. q. ai~i nltum cssc ctc. Quo dciiiquc factum T. DTi-^^aN, nii-=:>3s', CsaN, a-^^is-inN, n-i-^n.v, pro
est, ut vciba ctiam N-: siguilicatione concinaut cuin ly DT;"'^::, mi"sr2, ^•'ra, D"':^-!^, nT^n^cf.^in lingua clml-
daica 1"- ct 'jn:S ciir'?, qHaiiquam iii liac di.nlccto N ctiam
et '?, vclut n:N arab. oj pei-iit, 'OJnN et "av^ ti-itura^nt,
cum Patach vcl Chirck scqu. Dagcsch pracGgitur , v. c,
b^X ct abiit, l^iX ct ..w< cduc.ivit, nutrivit, •iis et •Ja
chald. •j.^.N;, j.ns hortus, Dl chald. nnN, Dlt« s.mgiiis,
J'-,
N^a, n";N quid, 1", IZN filius. Tandciii c) C- .SjTiasmo
«-•J Qcger fuit, cf. ctiam s. T. T|3N, -liN. ( Cf. Lehr- N etiam Jod inobili ab initio vocum praefigitiir t. c. C]\,
gchaude der hehraischen Sprache pag. 453. ScnnoEnrn
Aj| , in-^N (unde -^N 3 Sam. XIV, 19. Mich. VI, 10),
de vcstitu imdicriun licbr. pag. 97).
•ii'^ et ^^2;"''^ 1 Parali]). II, 12, ciii confcras Syi-oruni pro-
Ad
vocurn hebraicarum conformalionem quod atti- uuntiatioiicm ab iuitio ut I clfcrcntium (Ciin. 13. Micuae-
'^

nct, notandum cst 1) flcbraeos saepc N schwatuni ab Lis him. s}r. §. G. sq.). Ad haiic litcrae Alejih prostlicsin
initio Tocum aljjiccrc pcr npliacrcsin, vchiti ^:n;^? ct n:n; quod attinct, Judaciis quidam doctus, Jos. BEiiNF.ys (iii
no.Sj in .scquiorc potissimuui licbraismo, iit -n in-o nflN censura lcxici mci minoris, jllarh. Theologisclie Anna-
( Ezcch. XXXIII, .S"), 1!; pro t4n, et praefixo articulo len 1817, Fcbr. ) non .sine nostrae seiitcntiao vitiipurio
^'^^BrT pro D^-iHXn capliii Eccles. IV^, i4, ^'''snr; pro eam diintaxat autc litcras sibilantcs, aspiratas ct n, ne-
D':i"iNn 2 Paralip.' XXII, 5, nisujn pro nisuiNn 'NcIu quaquam ante "^
locuiii habere posse monuit male qui- :

III, i3. Frequeiiti.ssima cst cadcm hterae Alcpli aphacrcsis dein, si (quod iSeri omiuno debet) totum liiigiiai-um
in lingua syriaca, chaldaica, et arabica vulgari. Et Spi semiticarum ainbitum spectas. Praetcr niTlN , iniN,
A 2 ' "
 ; ,

R. 3D6! «raax — 2n

m. viror , de herba, gramine. ( Vide sub rad.).

SSI_
cf. exempla arabica -^^^yl cranium, ^j^_^\jL>\ Tripolis,
Job. VIII, 12 de junco i3Ni I^T^» adhuc ille in virore
:

pro bcnedictus. suo est, adhuc viret. Cant-, VI, ii: bniM '3N virores
^^j jusjurandum pro ^, ,
t^jLyi^
<^J^
vallis \. e. gi-amina viridia in convalli. Vulg. poma , ex
Caeterum in uno alterove vocabulo dubitare potes,
usu loqucndi Chaldacorum, suCTragautibus iionnullis
utrum pro radicali an prostbetico babeas N modo ob-
a 2 . Ilebraeis.
vium, modo abjectum, velut in tii^j nux, ^nsN ai-ab. ^^Jo
palatium. m. fructus , cum suff. nsjN pro rt3M
2ij5 chald.

Tandem monendisunt tirones, N b'tcris radicalibus (cum Uagcsch Niin) Daii. IV', g. ii. i8.
forti resoluto in

pracmissum aliquanilo etiam sigiiificare nomcn vcrbale cou- Ita sacpe in Targg. pro hebr. ^nc. Do cogiiato Syrorum
et Zabiorum usu vide supra in rad.
jugationis liiphil v. c. n"13TN sacrificinm mcmoriale a
"l^Sin, qua de re cf. grammat. Lehrgehdade pag. 4gg.
Fucrunt quoquc Grammatici, qiii Aleph aliquando super- D^iDN ni. spica, arista. Levit. II, i4. Exod. IX,
lativi et iutcnsionis notam esse ccnscrcnt, iit Elipli in h"n- 3l : S-^nN nnytsn pro S-^nNa hordeam crat in arisla,
guaarabica, eoque referrent excmpla 5T3N, "'ITDN. Nos i. c.aristis instriictum erat. (Cf. ad lianc ellipsinid qiiod
vero non dubitamus, Aleph iii his quoque vocibus pro statim sequitiir bJ^iJ nrri^sni el linum erat in Jolli-
:

mera prosthesi esse habendum. culis , II,' l3: -|T7Dp'(3) l3"':Esn vites sunt iii
ct Caiit.
floribus). Ilinc 3i5Nn uinri mcusis spicarum Exod.
De variis, quas litera N subire solct, vicissitudinibus,
XIII, 4. XXIII, ib. XXXIV, i8. Dcut. XVI, i, primus
quatcnus c nuniero quiescibilium est, exposuimus in libro
anm licbraei mensis, apud scquiorcs 'JD'': dictus (q. v.),
grammatico §. 4o — 42, nec ea h. 1. repcterc attinct. Cae- a noviluiiio Aprilis (scciuiduni Rabbinus, quos impugnat
tcrum Aleph nostro quod duplici aspirationis et vocahs,
,
,
J. D. MicnAELis iii Coniment. de mensibus Ilebraco-
officio fungcbatur apud llebraeos, simile est 'Wia veterum
rum cf. ejusd. Commentatt. Bremae l/tg p. l6 scqii.
Graecorum, quod antiquissimis tcmiioribus et postmodo Martii) initium duccns, quo tcmpore spicac in Palacstina
aj^udAeoles pro aspiratione erat, ut scriberent 7'// pro Q,
maturcscunt. LXX. in loco Exod. XIII, 4 optime trans-
TIH pro <P, KH
pro X, HHyiTO^S pro ijhog, uudo
tuleruut: Iv ftrjvl tojv vdmv sc. xrxQnaiv vcl yEvrtjuuicov,
usus literae H apud Latinos pctitus est; practcrcaque —
Vulg. novarum frugum. Saad. i^^,su\ r^-^ inense
in vocalium numcro E longum dcnotabat. (Cf. Fisciieri
Aniniadvcrss. ad Welleri giamm. gr. T. I. p. l^y. Mureti
spicae maiurescentis, Minus recte ad sensum Syr. ...

var.| .lect. XVIII, i ). t^ooij \*jf* mensis florum , ita tamen ut sono allu-

dat , et Arabcs diio incditi ap. jBociiAHT, in Ilicroz. I,

p. 557: mensis Caeterum simt,

,S>iJi et J^jisus Jlorum.
velut Andr. MuELLEnus (gloss. sacr. p. 2), qui hebraeum
J l^sS i"''"^i^ Ilcbraeis iniisitata , Chaldacis in Pa. liiijus mensis nomcn ab Acgyptiis, quibus undccimus meii-

53N fruclum proluUt , inpriinis de fructu primo et prae- sis audit BTlHTl iniq)l , inrjcpi (Plut, de Iside p. 372
coce (Hos. IX, lO Targ.) ; Syris <.Ci^cyi Jlores produxit apud Arabes t_.*.Aj! teste MuEi.LEno 1. c. ), repetitum esso

Arabibus ct Plebraeis, ut vidctiir, dc graminum riri- ccnscant, sono vocabuli ita inflexo, ut simiil etymon in
lingua hcbraea cmerserit quae scntentia vel ideo parum ;

diumque protrusione usiirpata, undc *_>! Phir. t-ij! probaiida est, qnod lucusis aegyptiacus Epiplii non Aprili,
gramina virenlia , pecoris pahula, quae Cor. LXXX, sed mcnsi potius Julio, respondet. Vidc Fabricii Meno-
3l opponuntur ki) jCa^sIj fructibiis, tamquani hominura logiiiin p. 22 — 27. Jablonskii Opuscc. ed. te Water
cibo. Jeiiuda ben Kakiscii in Eiciihohnii 5i6A'o//i.
Cf. T. I. p. 65"sq. Denoui. proprio 3iaN tn s. v. ^n rad. b^n.
der hihl. Lileratur III, pag. 964. In dialcctis aramacis
hu]os radicis derivata de fructibus, Iloribus, aristis dicuii-

tur, vit cbald. N2N, N3as fructus, pomiim, ai3N, U^Q^I ^{ri5l3i^ nomcn proprium cunucbi pcrsici iii aula
fistula, pr. calamiis pro SWIN, Melit.
(uude zab. aia&Jt Ahasvcn. Esth. I, 10. Prociil dubio etymon hujiis vocis
lenhub pro el enhilb fistiila, Vasalli Lex. p! 436, et in lingiia persica qiiacrendum est, et significatione illa con-
Latinorum ambuhaja i. c.tibicina Syi-a Hor. Sat. I, 2, i), gruit cum NOJn, 'in^s N:n:.= ibid. I, 10. II, 21. ^T^, '2, et
,

syr, \^\ phir. f*=i:^| Bagoas (v. Burtoni ylsiiprna vet. linguac pcrs. pag. 22).
moniorcs
,

poma,
fructus impr. sine
Dubiumtamen, utruin coufcrendum hatsch famulus, ^
cortice, syr. et zab. liiicjcn flos, sed \:^] juvcnis, an, qiiod pracfero , >j:.>: hukteh fortunatus, vcl
>aJ^j puhtek coctus, vcrsutus, callidus, Gulistan pag.
pro Ni:N herba et 1=»*=)] fructur. vitis, .sain. 3nT3A i. e.

et aVfiA arista, coll. Amhar. AO'^ \ Aos.

125. 170.
 '

R. 12H •>2ii

ingens , qnod minns aptc Dscliaiihariiis aliique a notione

)]^^ fut. n3S"> ct (iii fiiic ciuintiatioiinm ) n3{<''
percnnifatis,quae cst in coiijiigationc scciinda dcrivaiit. ,

(cf. Job. III, 3 ct XX,

7; Dciit. XXII, 3 ct Job. MII, Apud Actliiopcs A^nj?! a^sluUwi J'uit, insanii-it, for-
l3) 1) periit, interiit. Frcqiicutatur do lioiiiinibii.s aliis-
san propric/jfr*'// cor s. intcllccfus ejus,\\.i nt propc accc-
qne aniniiintibus intcrcuiitibus (l's. 20. XLIX, XXXV^il, dat ad iisum sjiccialiorcm supra in locis Dcut. XXXII, 28.
11. Job. n', 11. Prov. XI, 10. Jud. V, 3i cct.), intcrdnia Jer. IV^, 9 obscrvatum. Vide Li'Doir. Lcx. acthiop. pag.
adjccta pliiusi ViNrr Vya iit sit: cxscissiis cst e tcrra,
355. Coininent. ad Iiist. |acfhiop. pag. 2o3. Luc. j>E
Dcut. W, :iti. XI, 17. Jos. XXIII, i3. iG; j>orro dc tcrra
doniibusnuc qiiac vastaiitur (Jcr. IX, 11. Ainos III, i5),
DiEU crit. sacr. pag. ii4, ct cf. sjTiacum iJ-« insanivit,
dc qnac dcstruuntur (2 Sain. I, 27),
insti-uuicntis bcllicis, quod itidcm cxplicanduin c plcniore phrasi hcbraea nrij
dc rivis, qui cvaiicscunt (Job. ^I, 18), dc incsse ainissa D^tJ inutavit iiitcllcctum. Vide s. h. rad.

Jocl I, 11, ct tiop. de spe, votis, dcsidcriis, qiiac irrita Not. In loco Prov. XXI, 28 quidam iuterpp. cum
Cimt (P.s. IX, 19. CXII, 10. Piov. X, 28. XI, 7. Job. , B
^TII, i3. Ezccli.XIX, 5), dc vaticinio, quod noii iinplctiir Datiiio usum loqucndi Arabnin adliibent, apud quos ^t
(Ezcch. XLI, 22), dc sapicntia, quac cx.stingiiitiir in ali-
cst obscure et intricate locutus est ( fors. sicJi yerlieren,
quo popiilo (Jcs. XXIX, i4), dc iioininc ct nicmoria,
qnac dclcntur (Ps. XLI, 6. Job. XV'III, 17) etc. — vertvickeln in seiner Rede) , locumque ita interprctan-
tiir: -(S'1'; ni;.b Sjzp u;^N1 naN'' D^^aTS n?. testis mendax
Constriiitiir cuin b personae, ciii aliqnid pcrit 1 Sam.
iniricate loquilur , sed yir , qui fere audii'it (i. e. testis
IX, 3. 20, iicc non cum ^0, ut Dciit. XXII, 3. Job. XI,
Jcrcin. XXV,
verax, qui vere i'crum tcstiiiidarum tcstis fuit) sinccre
,20: DrT"'^ n3N Ci:^2 reju^imn periit H.i.
loquitur. Scd rctJiicrc potcs vulgarcm certnmquc verbi
35. Ps. CXLJT, 5. 'EzccIi. Xli, 2G: -^ri-^-q i3Nn n-iin
siguificatum, modo vcrtas testis mendax perit , : vir
DTpT'^ rrXJ'! lex peribit sacerdoti,' et consiliiim seuibits,
XLIX, Dcut. XXXII, 28 aulem (vcro) audiens in perpetuum locuturus est.
cf. Jcr. XVTII, 18. 7. : n2i< '13
Difficultas posita cst in vocc yB"i", ncquc vero in verbo
P12Cy £;ens ctijus coiisiliiim periit i. c. absque
,
consilio,
n2N.
nt recte \'ulgatus, cousilii expcrs, stolida. Jcr. IV, g:
rj"--;~; 2" T2N"' peribit cor regis , sc. prae inctu ct tcr- Pi. "irN fut. ir!<'^ 1) perire fecit , perdidit , ct
rorc. (Cf. iiifra usum loqiicndi acthiopicum). Ps. I, G — : quidem homiiies i. c. occidit, cxstirpnvit (2 Kcg. XIII, 7*
•l3Nn D''""^;'^ T]'^'! *''<! improborum perit i. e. ad cxitium Esth. III, 9. IV, 7. Job. XII, 23. Ezcch. XXV^III, 16), it,
niit, ubi minime neccsse est mutatis vocalibus Icgcrc loca i. c. vastavit Dcut. XII, 2 , idola idolorumquc .sacclla
^2Nn. — In formuHs exccrandi Job. III, 3: Dl'' nati' aRcg. XIX, 18. Ni.m. XXXIII, 52. Ezcch. VI, 3,
13 nir^iN male pereat dies, quo natus sum. divitias i. e. dilapidavit Prov. XXIX, 3, cor alicujus i. c.
intcllcctum, priidcntiam Eccles. VII, 7 (coll. Jcr. IV^, g
amissus est , rerloren seyn, ct q. d. cvanuit,
2) ct ad rein Exod. XXIII, 8 ) nomen alicujus Dcut. XII, ,

sich vcrloreii Labcii, jinpr. de ove amissa ct oberrante, 3. Iiitcrdum additur y^ loci ut sit exstirpa\-it cx aliquo ,

ut T3N rrO ovis amissa et oberrans Ps. CXIX, 176, loco Dcut. XII, 3. Ps. XXI, 11.
niias 1x2; Jcrcm. L, 6. Ezecli. 4. 16. Indc XXXIV, Eccles.
2) pro amisso habuit , vcrloren geben.
etiaiii dc lioininibiis vcl
iiistar Xomaduni
vcl iii cxilio
III, G , ubi opponitur quacrcndi actioiii ,
Toji U;j;2.
obcrrantibus. XXVI,
5 Jacobiis clicitur 13^ "'"rlN
Deiit.
(Lociis paralkhis cst Ps. CXIX, 176).
Aramaeus oberrans. Jes. XXVII, r3 ^'^.Na a"13^;rt :

3) obcrrare Jecit, dispersit, \.c. grQ^cn\ZcY.~X2ill\,

11".^S qui in Assyria oberranf , exiilantur. \n altcro
germ. Elend, quod
1. — Ezecli. XX^
III, 16 lcgitur Tizsi pro :j-i2NN1 , conf.
l.emistichio rcspondct BTI'^"". Cf.
similia oxemiJla Lelirgeb. der hebr. Sprache j^ag. 378.
in antiquiore liiigua de exiho dicitur.
Iliph. T^aNni.^q. Pi. perdidit , deleidt , et quidcin
3) miser, infelix , perditus fuit. Part. n2N pcr- Lomines, popiilosve Dciit. V"II, 10. V^II, 20. IX, 3.
ditus, Diiscr. Job. XXIX, i3. XXXI, ig. Prov. XXXI, G. 2 Rcg. X, 19, iiitcrdum addita phrasi dj;n :3";i.;>J3 e medio
Apud SjTos ct Nasoraeos (qui ctiam Jo| scribunt) populo Lev. XXIII, 3o, vcl D''':'^;" nnn:o Dcut. VII, 24,
coll. Num. XXIV, 19. Jcrem."XLlX^"38; it. pcrdidit
•ol , apud Samaritanos T^A' eodem sensu frcqiieiitatur. tcrram i. e. vastavit Zcpli. II, 5 , .spcni i. c. spcm adcmit
Job. XIV^, ig, noincii i. c. dckvit, cxstinxit Dcut. N II,
Apud Arabes cum vi pereundi usurpatur vox cognata oLj
24. — In 1. Fiit. senicl Icgitur nn^^SiJpro n"1":iNt< J""''

nicd. Je ; radix Ju \ Conj. I. est aujugit , inprimis aufugit XLVI, 8 coLI. Lehrgeb. pag. 377. ;.

fera in desertuni ,
qnae sigiiificatio finitima cst usui
Ilebracorum, quem secuiido loco exposnimus, coll. syno- \^^,_ fut. nSN;' chald. id., cum p "''^

uvmo Ouu longius abfuit et male pcriit (Sciiui.TrNs ad cxstirpatiir Jcrem. X, ii. In Taig." '
i:{ ,- occi-
--!iir: pcruiu"
Job. V, 4. pag. 132). Couj. V. deserta fuit tciTa. A Aph. niirt fut. lai
.......^.«-'•"'•^'-
pereuiido autem est iiomen iiOoi infortunium et malum dit, ut homiiies, bcst»'
 8

R. nnx nx

Hopli. (per Hebraismum, siqiiidem hacc spccies Apud Arabcs ct Aethiopcs rad. AAP *'""
Daii. ^£^1, I
propric a Clialdaismo aliena est) na^n perditus cst
habet planc contrariam nolendi , recusandi , rejiciendi
Mi, 11.
(Cor. Sur. II, 32.282. it. Ilar. ). At haec radicis vis forsan
rcccntior est in linguis seniiticis et ex usii denmm
*l!2J< m. nom. partic. l) injelix, miser , v. supra Hcbracorum, qui constructione hnius vcrbi ncgativa
in rad.
'"
a) inlciilun Num. XX1\ 20. 24. Noiuina ciiim , dclectaiitur, enata. Cf. quae dc opposita .significa- '

participiaJia nonnunquam etiam ad abstracta referuntur tionc in una eademque radicc obvia disputabimns
cf. /.«'/"•^'^- pag- 488. Aliis, iit Alis. ScHULTrNsio, Jo. infi-a sub rad. "l3;. Propius ad usum loquendi biblicum
SiMOM cst Verbalc conjugatioiiis Poel, quae tamen jn hac
accedit cogn, v_j! contcndit ad ahquid , unde i_;i proposi-
radice non invenitur.
tum.
rnSNl. (cum Zere impuro, cf. Dcut XXII, 3) In Pract. Kal pro ISN scmcl lcgitiir Nsax, cumAlcph
f.

amissa Exod. XXIT, 8. Lcvit, V, 22. 23. rcdundantc, morc Arabuui Jcs. XX^ III, 12. Fut. juo
1) res perciita
,
naNn Prov. I, 10 est NSSn morc Chaldacoruin.
Dcut. XXII, 3. Syr. et zab. lipf, cbald. Nn-iaN.
'jiiaN locus perditionis, do
2) perdilio, exiliim , et i. q.
I2N (pro na.N vidc not. 1.) st. constr. •'iN ( ad ino-
orco, Prov. XXVII, 20 in Chcthibli. Kcri liabct 'jT^iN.
dum formac scgojatac a rad. nb derivatac) c. Sufl. levibus
^^aN, vax, 'Jn^iaN, cum sulT. gravibus d^.^^aN, DTI-aN,
•jTlD^i m. ]) perditio , exUium Job. XXXT, 12.
cum'sufr. 1 pcrs. ^as (a forma Sn), phir. ni3N cum sulj". ,

Syr. Ijf^] , zab. Ijopl , hf^o\ ,

Ijopol id. — 'niaN, DS^^niaN cct. (cf. not. 2), m. paler. l'atris vci-o
^b iiomcn hoiiorificumHcbraci nmlrifariam adliibciit in cogiia-
2) lucus perdiiionis, i. q. orcus (coll. jLxi! ^b et
tionis, lionoris ct oilicii designationc. Ac priinum quidcm
^\ locus perditionis i. e. orcus, viL Tim.), ut fere syn. dc majoribus in gcncre usiu-patur Gen. XXVJll, i3.
1)
sit TOii bNUJ. Jungitnr cnm bNlD Job. XXVI, 6. Prov. 1 Rcg. XV, 11 etAsafecit,
: quae Deo placehant, quem-
.^ 1. c. -lap. Ih. LXXXVIII, 12, 'r>ro Job. XXVIIT, 22. admodum Davides pater ejus [V^ii). Jes.XLIIT, 27 "TJ^as* :

lu N. T.' !^/3«5(Ju!i' nomen cst genii 'inali orco praepositi, NCjn ';r>L"Niri pater tuus primus peccavit , quod dc Adanio
quod graccc explicaturVi?7roHi/o)>' Apoc.IX, 11. pkirimi intclli.gunt, iiiclius taincn collcctiv caccipitur, utscn-
tcntia sit; patres tui aniiquissimi peccaverunt. LXX. ot
jinwS m. Esth. IX, 5 et mtte'()sg vatuv tiqmtoi. Trop. Gcn. IV, 21 WEh -bs "'aN :

a5iyt "li'3 pater omnium qui ciiharam tihiamque tractant

i.'e. h.TTum artium primus invciitor. Etiam .in N. T. et
]125< st. m. perdilio,
constr, l-iSwN Esth. VIII, 6 apud graccos scriptorcs profanos 7r«r»)o dicitur dc inven-
excisio.
'
Vcrbale primao conjugationis
Utrunique est ita ,
tore rci, dcqiic co cuiiis cxcinplum
, alii scqinmtur et
quidcm, ut prius proprie desccndat a fonna na^?., poste- vcstigia prcmunt. Vid. Scui.EroNEni Les. in N. T. s. v.
i-iiis a forma n2S. Prius miniine pro Vcrhali pielico est TTttT^o, no. 8. 9. Virg. Gcorg. IV, 382. Lucrct. TII, 9,
liabciidiim. Phir. niax patrcs majores Exod. XII, 3. Num. XIV,
, 1

cet. Patcr dicitur

2) de progenitore, creatore , ct animantinm et

rerum inaiiimat;u-um. lob. XXXVIII, 28: 3J< ^'^J:^\ 1^;".^!
P^ll^l^ fut. r;2iN'-> 1) voluit, propensus facilisque an plui-iae est pater? i. c. crcator, cf. in altcro hcmi-
stichi 'X2 N T^bir; ^a. IIoc codcm scnsu dc Dco di-
fuil. Practcr loca Jcs. I, 19 ct Job. 9 ubique XXXIX, iibiciinqiic ille iii V. T. hominum pater nuncupatnr.
citiir,
cnin ncgaiidij particula jungitur. Constniitiir c. inf. vcl ,
Jcs.LXllI, iG.LXlV, 7 -lahn ^:n3N nnN^iraNnin^nnyi
:

iiiulo Dcut. II, 3o. X, 10. 7. a Rc.i^. XIII, 23. Jcs.XXV, i;"^,:;^ nnNI iam vero tu Deus es pater (i. e. crcator) no^
XXX, 9. XI^II, 24 vel praomisso Laiiicd Lcv. XXVI,
nos sumus argilla et tu /inxisii nos.
,
ster', llccte Saad.
21. Dcuf. Sam. Xlll, i4. 16, ut Exod. X, 27:
I, 26. 2 XXXII, 6 Nbn
UjjLu creator iioster. Deirt. : "^rp^ -j-^ajj
Qnx^"b noluit eos dimittere , Job. XXXIX, 9:
nnN Nb
nonne paier tuus , qui creavit te? Abusaidcs bciie
^"liy b^inax^r: an volet huhalus tihi servire? Cnm
ille

\iS^'J> crcator tuus. 27 de idololatris: Di"]?:s

Jcr. II,
«iccus. nominis lcgitiir Prov. I, 25, et absolute Jes. I, 19:

pc^ian laxn QN «/ faciles vos praehetis et audiiis, limb"' ns fa.N.b'! nnN '2N yyb
dicunt Ugno tu pater
(lui ,

^' '"• Rcg- XX, 8. Dcuique ciim dat. meus et lapidi, tu generasti nus. Jcr. IJI, 19. Malach. IT,
,
ohtempP'"^'- ^

^('^''^e^n se praehuit alicui , viorcrn f^essit, 10. (Ad Job. XXLXIV, 3G. vid. not. 3.). Apiid Gr.iccos
3o S-''
/"'''"'
f„,'
J-Hs. LXXXI. 12. Dcut. XITI, 9. Prov. I, Jupitcr aliiquo Dii TTHTfjog tiomine coinpcnabantur, Odyss.
'^"•''^
^- '
''»''">
^vnonvmo
^vuonj^mo '.
; :;--i.
v^yjz. 2) desideravit. IN", 34i. Acschyl. Scpt. aiitc Thd). 120, quod ita cxplicat
vatis
• ,'.) rjrva.v. •npaict ccrtc' in nomiiiibus dcri- Diod. Sic. V, 72: TxuTtQa Ss (nQognyogsv&ijnu riuzor) diu
Ti]v q)QO\Ti!fa xal ti^»' svvoiuv t^,- lig unavTug, i'n di xai
 ;

IV. nix 2X

TO SoKitv tagTTiQ uQ/rjuv ttrai roil yirovg xiui' (iv&QWTKDV. Orientalcs. Ocii. XLV, 8 dc Joscjiho : aN":: ">:r:"il3'1

Apiul ]'iTsa.s 3/it/ira.i xar' i^oyiiV lioc cogiioinim- condc- n^TCr vonsiitnil me patrem P/taraonis i. e. ainiciim , cou-
coratns est. Jiiliau. Cacs. p. 33(i. Spauli. — Patcr dicitiir siliariiiin fta Ilanianus dicitur ^ttttpo; Trar^p Aita-
eius.

3) (Ic allure, coijiic, ciiii jjarentis niorelicncruiisdcaliis xcrxi.s XIII, {i, coll. XVI, 1 1 Lastliencs 1 Mac-
I",stli. gr. ,

iKnr incrcliir. JoIj. XMX, i6: DirqNr •'SiN 2N fmter cab. XI, 32 a rcge Demctrio 7r«r^p vocatiir. lu JJaibebr.
erain e^tnis. „Iii Diw. lluJeilitai-uiii cxtat, qiioj Jiuc Cln-ouico S3T. pag. aig. liii. i5 aliqiiis ita coinpcllatiir

spcciatini cjiuulral: i_j! Om "^ iCcLu |.ljCj"ii^ i_jijy;j"b! _^! ijfDr^O ^SQ^l^O \zi\ cC^ locnZ £\j]o et iu eris

paler /lo/tpiium et ptipillorum , quum nemo numeralur ei (Clialifac) pctter et consiliarius et conductor. Cf.
paler, .Siiiiiliter Tcbrizius aJ Ilamasam: _yj! ..Sli i,VJIj Klinacinus in vita Ilaroiiis jiag. 112. Prac cactcris huc
Ijk^ ..jJijL;^ |».c.lia^o tj! |»-Xj"iI dicilur pater orphano- jicrtinct titulus tiircicus t>5oLj! Atahek i. e. paler prin-
ceps (uequc vcro patcr j)riiicipis, scc. D'IIr.ituEi,oTCM,
Tum de qui fovet eos , qunntumvis frequentes ndve-
eo ,
Dr.ouiGvts, Ani,Euu.M) i. e. j)riiicej)s, qui alii j)rin-
niant." Ai.ii. Sciui.tk.ss ad li. 1. Cf. 2 Cor. VI, 18: eaoftai
— ^ax puler cipi pntris loco est, amicus rcgis sujircmiis, uiiJo
vfiTv e'ig narsQCt. Ics. IX, 5 Mcssias dicitiir ly
sempitermis sc. popiili. Eodciii scrisu Pcrsae C^Tuni voca-
recte Abiilfcda (Aiinal. Muslcm. T. III. pag. 226)
^"^^ jJIJ) : ideiuque alibi siiuj)licitcr Jicitiu: jJ!_J!.
Mint patrem (v. llcrodot. III, 8g, ct Procli iocum apiid
CKrrzEni.jr, iSymbolik und Myt/iologie T.I. p. /24 cd. II), A'ide OcKi.rY hist. Saraceuainim j)ag. 533. Fraeun ia
Roiiiaiii inipcratorcs snos patres patriae , ac Siiiciiscs rc- Ej)liemciidil)us lit. Erganzungshl. 1832 110. 53.
Jcnensibiis
gciii nuncupaiit pairem magnum (iiisi hoc cst pro dominv
Ita etiam y^ Laia pater dicitur dc Wcsiro turcico (cf.
magno cf. 110. 7 ct •J2 dc scrvo 2 Rcg. XVI, 7), coeli BuRDER Oriciital Custoius
c. ), et oLJLi? ad Gcn. 1.

fiUnm (UAano^v Reise nac/t C/iina, vcrs. gcin. T. I. p.3). Ala/ik de Ciiaiio bocharico. hoc vocabiilum iii Postcriiis
Jcs. XXII, 21 Eljakiinus, praelcctus palatii Ilicrosolynii- lingua tntarica pr. e.st palernitas , amor palernus , et
taiii, dicitiir pater iiicolarum liicrosolj-mac. Apud Arahcs abstr. j)ro concr. posito is, qui Cliano juvciii \no patre
cst, cjus guhernalor regius. Cf. rf^-^iaN ct "laN,
vcrbuin denoiniiiativuin L! cst patrem se praehuii, aluit,
porro D'Il£RiiEi,oT bibl. orientale v. Atjibek, J,\bi.onsk;ii
educavit. — Patris noniine
Opuscc. cd. TE Water T. I. p. 206. Patris uomcn
4) bonorificc compcllmrtur sacerdoles atqnc pro-
etiam a rcgibus 2 Reg. VI, 21. XIII, i4, uiule 6) adhibetur ad intimam necessitudinem iiietapho-
pheiae ,

iliid. cap. ^'III , 1 9 rex proplietae se filium iiuiiciijiat.

ricc siguificaudam. Job. XVII, l4 nnN "<ax «nNnp nn'J3 :

corruplioni (putrcdini) paler^meus' c%

dixi , tu cf.
Jnd. XVII, 10: ';r:b"rn aN'r "<); lir^y-i sia mihi pnter ,

quod sequitur: et mater sorornue yermihus , et

atque sacerdos. X^ III, 19, Utcrquc, et saccrdos ct Ps.

propbeta, ita dicitur taiiquain magister divina auctoritate

LXXX^III, ig.

iii.striictiis, qua dc causa ctiam projjlicUK^ aliiqiic scrijitorcs Apud Arabos

7) et Aetliiopcs/)«i'/-2jr nomcn sacpe
diviiii filiorum liliaruinquciiomiiic coiupcIJant lcgentes. ^id. transfertur ad possessorein , quemaduiodum "r53, »3,
Prov.lV, 10.20. V, 1.10. VI, 1.3. VII, 1.24. Ps. XLV, 11. saej)issime dicitur dc eo
ct qid aliqua re pollet vel
Eodein pror.sus modo aj)ud recciitiorcs Jiidacos atque Cliri- ,

eapraedilus est. Ita tstW ^\iF^\ pater hovis est i.

stianos ct saccrdotibus et senioribus doctoribusque sacris q.

patris iiomen tribiiitur (cf. Mattli. XXI II, g. Act. VII, 2),
vidclicct NSN i.e. ''2-\apud Judacos (v. [juxtorf. Lcx. tal-
OvAl A\}{^\ dominus hovis , et apuJ Arabc« J\
mud. pag. 10. ScnorTTGEN lior. Iiebr. ct talmud. T. I, |.L/ij! patcr odoris i. q. arbor odorifera, balsamum;
p. 745. Carpzovii Ajiparat. ad antiq. s. cod. pag. 125.
l4o). Aj)u J Actbiopcs ^bha de pater muuitiunoulac ViJe
/\0 dicitiir qiio^ds viro O^^r*^^' _>^' |i, e. \TiIpes rel.

Jocto ct claro (LTTDO]:.r. Lex. acthiop. pag. 35o. Commcnt. pj^acler Goi.iu.At et Castei.lum, Hariri Coiiscss. XIX.
ad liist. actliiop. jiag. 28 ) in vetere ccclcsia Ahhas dictus
; p. i8g. eJ. deSacy ibique comment. p. ig6, A.TiI.Hart-
cst inoiiaclioruni ereniitarum pracfectus; in eadem Papae WANN Exciirs. II. aJMicliam, v. IIammkr {Fundgruhen
iiomen usurjjabatiir dc cpiscojiis, et iinjiriniis dc pontiflco des Orienls VI, 4o2. Encyclop. von Ersch und Gruber
romaiio, uiide iiostratiuin Pabst y qiii hodicque comjicl- I,210), D'HrnBELOT bibl. oricut. p. 17, quibus haec
latur sautssimo padre , heiliger T^aler ; patres ecclesiae exempja aJderc lubct: »!^ _yj! j)ater audaciae i. e. leo;
aj)jiellati smit clarissimi ccclcsiac doctorcs, cf. deiiiquc in ^^\ _*j! pater A'aticiiiii i. e. corTOs ; kjLs^ ^! pater
vita commmu Pater de nionachis, et Pope de Russiae assiiltus dorcas
i. e. ;
_^! pater Jobi i. e. camelus
v_jjj!
saccrdutibus cct. Apud Persas magi et quiciuique iu paticiis (joj patcr Jcprae i. e. lacerta. Atqui fueniut,
; _j.j!
niystcriis mitluicis ad summuin giMduiu pervenerant (Por-
qiii hunc loqucndi usuiu iu Ilebraismo etiam aguoscerent,
pbyr. de abstin. I\", 16. IIyde de rcl. vctt. Persaiuiu
niiniiuiii phrasi ir—>qN pater aetcrnitaiis Jes. IX, 5 et
iii
caj). XXX.) Patres salutabautiir.
intcrpretarelitur aeteruus, quod tameu iniuus j)Jacet, quam
5) Pater Jlegis dicitur de summo rcgis consiliario iiiterpretatio supra (uo. Ilaud raro taiucn
3) jjropOsita.
ct amico, qiicra JVesirum [j^ji) hodic appcllant hic Arabismus in uoininibus j)roj)riis cuni ax et ^a.V
 ,

R. nax 8 ^s^ax ^^jnzx

compositis obvius est, iit in ;i2!ry-'«aN pater roboris i. e. Lndicando, quod explicatur b^^^i 'jian aN. Caeterum haec
robustiis; aibu^ax pater pacis e. pacificus. i'. eadem forma in multis comparct nominibus propriis cum
ea conipositis, ut ipaN) DibvjaN iu;aN, ejusque Patach
Not. 1. Rctulimus quidein iioinen as inter clerivata
,

in aliis adco mutatur iii-Segol (ut in DD"!"; pro D3"i;^), ut

Terbi r;3N, cujus analogiam ita sequitur, ut esse vidcatur
pro n3J<' (qucmadnKjdum in pro ~in ). Sed taiitum in^aN, flS^ai}. Forma st. constructi Arabibus et Chal-
"
E.
abest lit' vulgarem seiitentiam de patre a volendo vcl a
>

daeis usitata »jLin hngua hebraca comparet

!iaN etiam
beiu-vohiUia dicto probeinns, ut pro certo habcamus, hoc
in nomine proprio b^^iiaN 1 Sain. XXV, 18 Chetliibh.
nomeii cum multis aliis primitivum esse i^Lehrgeh. §. 1 18).
Not. 3. Dubiae intcrpretationis cst locus Job.
Patris mdlrisque vocabula in lingua liebraca et in nuiltis
XXXIV, 36: n«-i:^ ai^N ^na-; 'aN Vulg. pater mi,
aliis procul dubio simplicissimos iufantis balbutientis sonos
prohetur Johtis usque ad finem. Saad. lus. ^. L*»
kbialcs (b, p, m) C(jntiuent (v. Jes.Vni,4), quibus vocalis
quacdam vel ab iiiitio vel in fine adjccta est. Vide pers. OSiS ^
V^3 i-r*^^*r^ °
'lomine mil exploretur Johus
iii aeternum. Uterque ^at< liabet pro compdlatione Dei,
et tui'i;r LiL coll. arab. Lb i. e, ttttmful^eir, graec. nu, un,
coll. Jerem. III, 19. Ilaud inalc, scd seiisu pauhilum lan-
nanu, anna, minng, nannag (Valken. ad Hcrod. 307), guente. Sunt igitur, qui vertaiit: voluntas mea (est),
an(f('i, (incfvi (Tiieocr. XV, i4), iiid. pita , pid , Bap, ut cct. ct 'aN dcrivent a noniine aN vcl n3N voluntas,
Bava, Bappa, sinic. fa, lat. auus , pappus i. c. scntx. desiderium a rad. fraN, praeeunte Chald. qui traustulit:
(V'arr. L. L. VI, 3), papa de cpiscopis, hung. apa , cf. NS^^a^; folo , Hebraeis.
aliisque Kimchi:
interprctibus
Woi.r bibL hebr. II, p. i48o. Eadem labiali p, quam aT"N 'jna'^U) ^JJCTI et desiderium,
'iJDn t-^olantasmea
infantes balbutientes primain protrudcre solent, praeterea meum , ut exploretur Johus. vix admittenda Quanquam
pcr onoinatopoesin indicatur esus (papare, pappai-e, geriu. erit haec frcqucntissimi vocabuli nova sigiiificatio, pracstat
tamen ita interprctari , quani ^aN accipcre pro N^^aN ad-
pappcn) et loculio imprimis iufantis balbutientis ^ii*j
,
ducam, ut sensus sit: rem eo adducam , ut prohetur
papeln cf. \Ju^ papagajo j)s\tX.a.cm): matris \cto nomen Johus , quod placet Alb. et II. A. SciirLTENSiis, vel
in phirimis liuguis litcrain primariam habet m vclut (lu, ,
pro •'iaN quod interpretantur vae'., quanquain /rawfrja*
fiuua, u('<utiu, Hi''filiTl ( Valken. 1. c.) Mama Maman, ,
potius vim habere vidctur. Vide infra. Duas inter-
lieiir. DN, gcrni. Amme (dc nutrice, tanquani altera ma- pretationes conjungit Moses Gekatilia Ms. ^^.A^i^oU Lio A
tix) ind. ania , amba , mita sin. mu cet.
i_i»j!
i-T^^ ci' utinam vellet creator meus , ut explo~
Cactcrum hoc iiomen, quod in hngiia hebraea ct conjcctura opus prae caeteris
raretur Johus. Si sit,
sequitur analogiam vcrborum nb apud Syros
ai'abica ,
ea fueril commcndanda, qiiam proposuit Willmetus (ap.
Clialdaeos cf Aethiopes formas habet ad analogiam rtiji' vy Sciiultensium), ut Icgatur:
II. Alti. Tna^. JJN, a vulgari
compositas, aliasque qnibus n mobile pro tcrtia radicali lcctioue parum abludens, inodotcncas a et 3 literas esse
adicctum est, quae tameu non magis probant, hoc nomen
simillimas et figmas finales recentioris origiBis esse videri.
verc derivandum esse a vcrbis saN vcl i^a^J" -^" rccen-
«um formarum praecipuarum in dialcctis obviarum, quae
C-E
ad usum biblicum ilhistrandum facere possunt. Arab. i_)!
Scquuntur nomina propria cum as, ax, 13N, ''aiit

pro _yi \ in st. constr. _jj i

,
^il , L ! pro casus ternnna- composita ordinc alphabetico digcsta:

tionc, Phir. SLj! rarius oLji ct oLu! (inserto He), 7^51D>i (pater iiilaritatis i. c. hilaris) 1 Sam. XXV,
18 Chethibli', pro vidgari b^^J-iaN, quod habct Keri.
vorbum dcnom. LS pater fuit. ^yt:. ct Chald. N2N,

lai, Phir. loisj et (/oicjj, cum verbo denom. OlSf ^^X f. matcr niskiac q Reg. X^nill, 2, quac iii loco
parallclo Cliron.XXlX,
'2 1 rT^3N dicitur, quemadmodum
patrem fecit, Olo(/( paier factus est. Sam. ^A' ctiam 2 Reg. in quibusdam librie comparet.
plur. S^^^Aj aethiop. {\rf\\ ct (\f\\ abha (in coin-

pcllationc honorilicn doctorum), antc Sufl". AfV^ '-'t /\^" ^lS^y"''^^ (patcr roboris i. c. robnstus, a rad.
v.,Jle. praevahiit) m. iinus ex hcroibus Davidis 2 Sam.
(in accus.).
De Pluralis nunicri tcrininatione feminea, qnain malo XXIII, 3i, qui idem in loco parallelo -«""SN djcitur
ita interpretatus cst Scnii.TESsius quasi ca dcrivarctur 1 Parahp. XI, 32.
a sihgulaii deperdito ni3J< paternitas et proprie nota-
ret paternitates , scrifs patrum, vidc quac uotavimas in PX^^jNi m. (patcr roboris i. e. robustus) 1) 1 Paralip.
grammat. l^ehrgeh. pag. 53o. '
XI, 32, vid.'(iab^ •aN. 2) avus Sauli regis 1 Sam. IX, 1.
Not.Pro vulgari status constructi fornia ^SN bis
2. XIV, 5i. In genealogia, quae extat 1 Paralip. VIII, 33.
occurrit SN Gcu. XVII, 4. 5 in ctvmo nominis DmaN IX, 39 Ner Sauli avus fuisse dicitiir qiuni secunduin ,
 «

R. nzN i<ini2N — '^^.-;-4*

Snm. XIV, 5 1 potius patrUuin habuit. IIoc cuiin cius « n- n

1" -« /^.,f„«
NIJT*"^}*
1 *^ n- \ • •
* '
(patcr illuiJi) ni. filuis Aliaro7ns, ignc ah
«tcmina cst-
., .
alta" cgTcsso a Dco luia cuni fratrc Nadabo intcrfcctus
^'""^ ,
Exod. \-I, 2.-5. XXIV, 1. XXVm, 1. Lev. X, i. Num.'
III, 2. XX\"I, 6o.

Kiicli Ncr
~"i l JN (patcr Judacorum, pro n;ini ''aijt ) m. vir
Bcnjanuiiita, 'Bcnjamuii ncpos 1 Paralip. VlII 5.
I I

Saul Abiicr.

'?'^'^r^(forsan corriipte pro ^^jn "«aN, scc. Jo.

VjOX''— ^^ m.(patcr collccfiouis i. e. collcctor) Lc- Simonem: patcr hicis, vcl splcndoris, a rad. i^n, quam
\-ita c faniiiia Koraclii Exod. VI, a-i ,
ponit candcni viin habuissc atquc brrt) nomen i ) nxoiHsIlcha-
qiii idcm i Paaalip.
VI, 8. 22. IX, ig tlS^^SN Tocatur. beami, 2 Paialip. XI, i8, iibi quida'm codd. legmit rin^^ax.
Cf. ^'^^'aN. 2) viri e tribu Juda. "
1 Paralip. U, 20. '

^.5 -'!?. (patcr eniltationis i. e. exiiltans, Iiilaris)

^11''^'?: (patcr fortitudinis i. e. fortis) 1) Levita,
nomen propriunj idque, quod mireris, duarum nndicrum,
Mo,si coaevus. Niim, III, 35. 2) vir Gadita 1 Pai-alip.
i) nxoris Nabalis, post cujus mortcm Davides cam in
matiimoiiium duxit i Sam. XXV, 3. i4. Eadcm contr. \, i4. 3) patcr Esthcrac. Esth. II, i5. IX, 29.

ri'2N dicitur (ut arab, ^t pro ^jiji quid?) comm. 32. ^IlJ^^DX (pater bonitatis) vir Benjaminita 1 Paralin
•
ct 2 Sam. III, 3 Clictliibli. 2) nomcn sororis Davidis MH, II.
^

1 Paralip. II, 16, quae cadem i^i-^aN dicitiu- 2 Sani.

~ '"'
XVIL 25.
^'^''^^: (pater roris), mnlier ex iixoribus Davidis
2 Sam. III, 4. 1 Paralip. Ill, 3. Cf. janian.
\ ^—.K. (|'ater judicis) m. plij-larclia Bcnjanuuita-
rum tempore cxitus cx Acgj-pto.; Num. I, 11. II, 22.
'^^^.^ rex Judae, v, ^"«ax.

i "^•?. "• patcr scientiae i. c. sapicns) filius ]Mi-

'^^.^"•r^: '"• Gcn. X, 28. 1 Paralip. I, 22, vir e
'*' (
dianis Gen.'XX^-, 4. 1 Pai-alip. I, 33, forsitan oppiJi postcris Joctani in Arabia, probabiliter patcr {Abi)
Midianitici nomen. .nnctorve gcntis cujiisdain arabicac 3Ia'el dictae. Atqiic
huins gciitis vcstigiiim Bocihrti sagacitas (Plialcg. II,
"^— Ni pater Jehovae i. e. \\r di^nnns, ut vidctnr, 24) indaga^at in loco Thcojihrasti (hist. plant. IX,
(
2T;"rJ{ '^"'^!) A) nomcn A-irorum filius Saranclis,
4): yivftut, fiiv oiiv Xi^avog xai ^ auL-gra xal
i. q. : 1) ^
xaaia yai eti ro xi,vvauc»uov iv i/J Tojy l^Qu^otv Xsnno-
natu sccuiiihis 1 Sani. ^"111, 2. 1 Paralip.VI, i3. 2) Bcn-
quidam. 1 Paralip. ^'11, 8. t'r;(7i;» jTEpt TS ^ui^a xui y4Sgr'tuviza xai Kvil^aiva xai
janiiuita 3) fihiis Jerobcami
rcgis 1 Rcg. XIV, 1. 4) saccrdos quidain e postcris
Mali. Eodcin contcxtu Eratosthencs apnd Strabonem
Elcasai-is, caput iinius c viginti quatuor classibus a Da^nde
(XVI. p. iiia) et Dionysius Pcricgctcs (v. gSg) habeut
coiistitutis 1 Paralip. XXIV, 10, ad qiiam postmodo 2'cr-
Minacos, Mwaiovg, populum circa Meccain liodicrliam
tiiiuit Zacharias, Joamiis baptistae patcr (Luc. 1,5).
dcgentein, ct fundamcuto suo non carct Bocharti Muu
j^ro antiqiiiore iiomine Minaeorum habeutis conjectin-a.
5) sacerdos quidain Scnibabclis coaevus. Nchem. X, 8.
XII, 4. 17. 6) i. q. ^n^as, rex Judae, v. inlia. — e permutatione litcrarum n et I. Sciineidehus pro MaXt
c duobus codd. etUdit Mo/ihAi, cui confciTi possit M«;/a>l
B) iiomcn mulicris 1 Paralij). II, 24,
xojuj; apud Ptolemacum (VI, 7) iii litorc maris rubri.
Practcrca apud cuiidem Ptolciiiacuin MuvCxai (forsari
1i t*— ^ (pattT Jeliovae,
rT^as) nonicn rcgis Jii- cf. pro Mu/.iiai,) inemorantur in vicinia Minaeorum, iit oria-
ilac, fihi ct suciesscris Kchabcami 2 Paraliji. XIII, 20. 21, tiir suspicio pro MuXi, apud Theophrastum legendum esse
qui ctiani r'2N 2 Paralip. XI, 22. XIII. 1 scd iii libris ,

Ilcgum constaiiter a;3t): scribitur 1 Rcg. XI\', 3i. XV, 1. Mari, quod cgrcgic couveniret cum ^^ loco 3 milhari-
7.8.quae fortassc vcrior nomiuis scriptiira cst, ita iit furma
iii ParaUpomenis obvia antiquo scribcndi vcl Icgendi lapsui
bus distante ab urbe Mecca, vid. Abiilfedae Arabia ed.
txibuenda sit. Gagnier pag. 3. ct 42.
De tcrminationc f,'^ et ^T~'^ iii nomir.ibus promiscue
usurpata, \-ide s. v. ~^; d'3N vero ahud ctAinou requirit '^?.^.''^^ (patcr regis) 1) nomen eomplurium regiiin
ct vcrti potcst: patcr maris 1. e. vel dominus inaiis, vcl iii teiTa'Phili.stacorum, ut rcgis Geraritici tciuporc Abra-
rci niaritimae studiosus. hami Gcn. XX, 2 sequ. XXI, 22 sequ. et Isaati Gcn
B
 R. nnx 10 :a^Si< cnn^i^

XX\% 1 scqn., Gath tenipore Davidis

itcra rcgis urbis ^B^^DN (proprie: pater erroris., q ivs crravit)
Ps. XXXIV, 1 coU. 1 XXI,
lo, ubi idcm Acliis
Sain.
niulicr Sunauiitica , Da%-idi3 seucsccutis concubina. 1 Rea.
(ic^idn) votatiir. horum regum no-
Coniniune fcrc illud
1,3. II, 17.
mcn titulusve fiu"sse vidctur, ut Pliarao rcgum priscorum
Acgypti, Cacsar ct Augustus inipcratorum romanorum.
lam vcro Paler Regis vcl Pater Rex cognomcn est, quod yiiJ'^!]^} (pater salntis, pro psiuj^ •'aN) 1) vir Ben-
in stylo Oricntis et amicis rcgiis et ipsis rcgibus tribuitur. jarainita, fihiis Bclae l Parahp. VIIl, 4.' 2) Levita,
Practerea, quao notavimus ax lihus Pinehasi ibid. VI, 4. 5. 5o. Esra \l\, 5.
s. v. iio. 5, Imc pcrtinet
titulus rcgum pcrsicorum «Li^ ^i^J vcl *-*~ •^^. Padischach
paterrex; praeterca Ltdoi.fus (Lex.actIiiop.pag.35o) "IIuJ^^jX (patcr muri) vir c postcris Jiidae 1 Paral.
notat: „Faustam llcbracorum acclaniationcm rcgibus II, 28. 29.
factam fuisse putant (\\ ^(I> ;:
\ ^'JtH. \
{\f\
"* nostnmi
fii-atrex! rcfcrente Actliiope meo, " unde vcro niinimo "'^t^ (pater doni) Diividis sororis filius et ejua-
ami SiMONi (in Onomast. pag. 46o ) cfficics, hodicque dem miUtum, Joabi fratcr 1 Sani. XX'^'!, B
j^racfcctus
sequ. 2 Sam. II, 18. 24. UI, 3o. X, i4. X\'I, 9. XVTII,
Aethiopcs regcm suum appcllare i\f\', V^^IH^^ ahba
2 sequ. XIX, 22. XX, 10. XXI, 17. XXIII, 18, ali-
nagasi, cum idcm ah'unde non constct. 2) filius Gidconis
quotics ctiam "'UiaN dictus 1 Sam. X, 10. 1 PaiaJip. II, 16.
judicis, Jud. VIII, 3l sq. IX, 1 sq. 2 Sam. XI, 2 1.
3) saccrdos Da^^idis, ut cst in loco 1 Paralip. XVIII, 16,
scd in loco paraUclo 2 Sam. VIII, 17 lcgitur ?fbz:TlN, DTPD^jN! (patcr pacis) iRcg. XV, 2 patcr Macchae,
quod in Paralipp. etiam cxhibcnt 10 Codd. LXX. Vulg. uxoris Rchabcaini ct matris regis Abiac, qui idem 3 ParaL
S^^r. Chald. Arabs. Sunt tanien conti'a in loco Sam. qui- XI, 20. 2 1 CVrmaN dicitur. Sed paulo post cap. XIII, 3
dara codd. cum Syro ct Chaldaco, qui nosti-am lcctionem matcr rcgis Abiae pro DirilJaN na nr"': dicitur ^rr^Di^
su2)2"-'ditaiit. '^«•'"iiN -n^, cx divcrsa, ut vidctur, ta'aditioue vclquodam
antiquorum Iibrai-iorum errore.
^ O''^^} (patcr nobihs vcl nobilitatis) i) fdins Isai,
fratcr Duvidis 1 Sam. XVI, 8. XVII, i3. 2) fihus SauU, "IIT^jX (pater abundantiac) filius Ahimelcch, sacer-
una cum patrc intcrfcctus 1 Sam. XXXI, 2. 1 Pai-aUp. dotisaSaulo intcrfccti, ct, pari modo atque pater, intcriore
VIII 33., 3) Lcvita quidam , Davidi coacTOS 1 Sam. amicitia cum Davidc conjunctus, fidus exilii omniumque
^'^II, 1. I Paralip. XIII, 7. 4) filius Abinadabi, cx prae- calamitatum socius, jiostca a rcgc ad (summum, ut videtur)
fcctis rcgis Salomonis i Rcg. IV, 11. sacerdotium cvcctus a Salomonc vcro hoc muncre pri-
,

vatus proptcr consiliuni rcgiani dignitatem ad Adoniam

defcrciidi 1 Sam. XXII, 20 sq. XXIII, 6. XXX, 7. 2 Sam.
y?]'^^!* m. (patcr amocnitatis vcl gratiae) patcr X\^ 24 sq. XVII, i5. XIX, II. XX, 25. 1 Rcg. I, 7 .sq.
Baraci , hcrois ct socii Dcborac proplictissae. 'Jud. W, 6. II, 22 sq. (cf. tamen IV, 4 ) 1 ParaUp. XVI, 11.'XX\1U,
V, 1.
34. Filium linbuit aviti noininis haeredem, qui 'itidcm
pontificatu functus est 2 Saiu. \'III, 1 7. Graccc scribitur
^A(ii('fQuQ, atque ita Marc. II, 26, ubi respicitur ad lucum
*^?.''"i'^:
(patcr lucis) dux nnlitum Sauli 1 Sam.
XIV, 5o, aiibi "i:aN q. v.
1 Sam. XXII, Abjatliar vcro pcr prolcpsiii aQiuQBVi
a2)pcllatur, quo mmicrc postmodo dcmum fuiigi cocpit

tjO^I^JJ v. S1S.V5N.
")3I3S^ (patcr lucis) dux milifimi rcgis Sauli. qiro-
cum cogiiationis ctiam vinculo conjunctus crat (vi<L s. v.
"IT?.''-^?(pater auxilii, ut gcrm. Adolfus ab .Atta Isboscth rcgcm
^N^^ax), cujusque filium pronuutiavit
patcr c't IIolJ' i. q. Iliilfe, auxih'um ) i) fihus Gilcadi Jos.
postca tamcn dcscruit ct ad Davidcm dcfecit, quo facto
XVIi, 2, ct nicton. de cjus postcris Jud. Y\, 34. VIII, 2.
luox a Joabo interfcctus csL 2 Sam. If, 8 scqu, III,
Nomcn patron^-micum cst "'"iTVfl "'aN Abicsrita, Jud. Yl, Aliquotics dicitur "i:''^» (quod v.). LXX, l4^titr^Q,
11. 24. VIII, 32. Inde dccurtatiim cst -|T"''J« Num.
XX\^,3o et nom.p.itroii.-intSiN ibid. 2) unus cx hcroi-
1)usDavidis 2 Sam. XXIII, 27. 'i Paral. XI, 28. XXVII, umDX m. ytbrahamu.t , populi judaici auctor
13. 3) Manassita quidam 1 Paral. VU, 18. paterque. Nominis proprii significatioucm ipsc pandit
textus sacer Gen. XVII, 5 ubi cxplicatur ti^^i "[i^ri aN
,

D"^''-^. (patcr altitudinis) 1) unus e conjuratis con-

pater multiludinis populorum s. inultorum populoitim,
tra Moscn cimi Koracho Niim. XVI, 1. is. XXVT, g. ct idem hoc ctj'raon e lingua arabica firmatur, in qua .LP.
2) filius Hielis, mortuus cum pater cjus Hicl urbem
nierichuntis rcstitucrc jiararet. 1 Rcg. XVI, 34. (iieque vero (•'^^j ut nonnuUi scribunt) est numerui
 )

•2H 11 nnj<

syllaba siuiplici, quod ctiain lociim Iiabot

iii Suffixo ^JT*,
copiosiis ( ,Miij\ ^Jutii uj'-«-^ sccumlum Fmc- Cnn. Benhd. Miciiaklis (lum. syr. §. XIII.) cxplicar»
Kanuisu conatus cst cx Syriasmo, iii quo Jod liiialc intcr pronun-
S^DADiVM in pag. iG3i). Gractc scribitiir
tiandum vel prorsus negligitur vel furtim taatummodo
lt4pQauji, arabicc j,.^(j!. lloc vcro iioincn Abrahamns cxprimitiir, ita iit •'ax, ';— Icgaiitur ai/j, an : ex qiio
quidein proiiiiiifiaiidi more, modo a]md Ilebraeos obti-
tuin dcimim invciiisse dicitnr, cnm focdns cnin Dco iiiiissct, vocaiis brcvis recto cxpllraii jiosset. Plur. 'jnawVt
jangcrct (Gcn. XVII), ante hoc tcmpiis DnaN vocatns (vide supra not. 2.ad Jiebr. 2n) st. euiistr. nr:2.V, c. Sulf.'
i. c. patcr altus. Cf. similcs noniinmn miitationes 'nnaN Dan. II, 23, T'"!'!^/"?.
i-*''- ^^> i5. N^nnawV ibid.
hi Swa, Jacobo, Simonc Pctro aliiscjuc. Filins crat V, De
12. Jitera n iiiscrta vide iiifra ad voceiii ,~;72.\
Teraclii ct in Mcsopotamia natns^ qua rclicta Cananacam disputanda.
potiit, qnain cum grcgibus Nomadum more pcragravit.
\'ide de cjus historia Gcn. XII -XXV", et cf. qiiae monui-
mua in Encyclopaedia ab Ehsciiio ct Gruhero cdita s. v. ^ V •. "'• ^"^ valde diihiac intcrprctationis in loco
Abiahajn T. I. pag. i55. Scrioris aevi de co fabulas Job. IX, 26: praetereunt (dics mei) ,-;aj« nr:N D3
atque commentii dabuiit Josri-iics in Aiitiqiutt. I, 7. Puilo sicut nafes ebe, siciet aquila ruit in praedani: Vot^abu-
dc Abrahamo, T. III. pag. 1229 scqii. Opp. PJiilonis, cd. luin Iiis, quae in tcxtu suiit, vocalibus instriictum et ft
Pfeifi-eh. EisrNMENOER entJcckles JudeiilhiimT.l. pag. radicc hcbraca ,-:2N derivatnin notare possit deaiderium,
4go sq. Cur. Sur. VI, /5 sq. XXI, 5i 72. IIottingeh — niide vulgo vcrtiiut: naves desiderii i. e. siimmo dcsidc-
hist. oricnt. pag. 5o. d'IIerbi:i.dt bibliotlicqne orientale rio ad portum dcpropcraiites. Symni. onoiaig vavnl <,7ttv~
T. X. p. 113 sq. Apud Nicolaum Damasccnnm (pag. ii4. dovaatg. KiMcni in libro radicum DXErriJ nv^xr: -iyi>3
:

ed. Orcll.) et Ju.stiiinm (XXXV'I, 2) Abrahamus intcr )Dbn "»•' ]3 n3]?b c-ir;'^':^ Dip^sn ^m nsib DJiiJ-n
rcgcs Damasccuos comparct. Apud Arabcs ei plcrumque rniTDa rjuasi diceret: nares , quarum voluntas et desi-
tribuitur cognomen a)J! J-jJli- amici Vei s. xar' l%oxr,v derium est , in eum locum perweniendi, ad quem depro-
^\wJL>! amici, conf. Jcs. XLI, 8: "'iriN C3n"naN, ut Jacob. perant , ita dies mei transeunt relociter. Coccejus :

II,23: *al {'-^^ottufi) cpiXoc &sov txXr^ST]. DMIIas "'rtN — ovQioSQOUovaai,.

e vi radicis profluit.
Qiiod tanien parum placet, neque ultro
Dcus Abrahiuni, sacpc dicitur dc Jehova, jara diuhun ab Multo magis et prae cactcris con-
Abrahatno culto cique et proptcr enm Judaeis omni- jecturis cxegeticis placet arundo , papyrus , secundum
bus propitio. 2 Paralip. XXX, 6. Ps. XLV^II, 10. — III1.LER0M (Hicrophyt. II. pag. 202), Ikenium, Alb.
Dniax riT semen i. c. posteri Abrahami , honorifica est ScnuLTENsiuM, coll. Bf L arundo , cujus collectivum
i est
Israelitaruin compcllatio, Jcs. XLI, 8. Jer. XXXIII, 26.
Ps. CV, 6. conf. 3Macc. VI, 3. Hebr. II, iG. Joh. VIII, 5Lj! arundinetum ,
ut siiit nayes ex arundine , vel e
35. 37. Eodem sensn simplicitcr dicitur CiTiaN Micha papyro nilotica contextae, de quibus fusius exposuimus
V II, 30. Cf. similem nominum bNTiC'; et Sp?; uimii. in Comniciit. gerra. ad Jes. XVTII, 1. Velocissimas esse
hujnsmodi naviciilas, qua de re sine causa dubitat Har-
an-ws* v. Dn-ii.w MAHus {Beob.iiber den Orient T. III. pag. i42. vcrs.
perm.), testatur Heliodor. X. pag. 46o &oti, de oivSQOftm- :

tttxa xui dydog n/.i]v on dvo rrov xat TQelg uvdgag

'Dji*
oiix «j'fp'|U£»a et Kimciii ad Jes. XVIII, 1: mrp
,
Dm
^'an ^:S3 i:» nS-b caeque (naviculac pajijTaccae) cele-
Dly^-^? (paterpacis i. e. pacificus) Ahsalom,
1) riter incedunt super undas. Confeiri possunt navigia,
Davidis fdius natii tcrtius, scditione in patrem inota famo- quibus hodicmim utuntiir Gronlandici, Kajak dicta, e
«U3. 2 XIV, 25 sequ. cf. Jos. Archacol. VII, g.
Sam. III, 3. levi aHquo Jigni genere constructa, sagittarum iiistar velo-
Monnmcntnm, quod sibi vi\nis ercsissc dieitiir, Diblt^N" T^
cissiinc volantia. Vocabuliim antcm oui, n o tanti b us ipsis
(v. T») dictuin, Josephi adliuc aetate (vide Iiuiic I. e.
dnorum ab Ilierosolymis stadiorum intcrvallo exstitisse Arabum Grammaticis, iinjnimis Dschauhario (ap. Scuui,-
dicitur. -LXX. ^A(jioaul(i>u. vide cVriD^SN. TENs. ad Job. pag. 256, et in Scueidii sjiec. jjag. 4)
2)
dcrivatur a radicc ^ ^
quae fastidii notionem Jiabet apud

Arabes, «nde LjU de aqua foetida , quam fastidi-

mus, et bLjI de junco ,

papyroque , quae e stagnis
— ^ chM. paler , ut hebr. Dan. V, 2, forsaii etiam
uiiu» e majvribus ( iiiccrtum cnim, iitrum lielsazar Nebii- foetidis progerminat. Conf. eandem significationnm se-
cadnezaris an nepos). Cum riem in vocc. D^N, 7i?:3N. — Aliam ejnsdem radicis vim
liliiis fuerit, SiifF. rjT3J< Dan.
BocnARTUs' ('Kieroz. T. II. pag. 7^1. ed. Lips.)
acccrsivit
V. 11. 18, TjiaN Dan. V, 2 (cf. Syi-. ^.asj ^ _cnQ^| ), videlicet ad
ifer accingendi , ut sint naves ad iter bene
aed cum Saffeo i pcrs. "nN Daii. V, i3. — Patacli in praeparaiae, et eandcm fortasse sententiam, quanqiiam
B a
 :

R. nzx 12 ''13i< njvsit

pavnni prubandam, spcctavit Moses Gekatilia, interpres

'-v. paiiperias , miseria, semel occurrit iii loco
naies
ai-abicus Ms., cujus liacc svait verba 't^\ :
o^ Prov. XXIII, 29, ubi de liomine vinolento lab •'iN ^ab :

coetus s. lurbae , ^pj rt^*^ lSs'^ C?' '^-t^ nlaN O-mo d'':^'!;^ '^^b ''i3N cui ( accidit ) fac cui miseria , cui .
.'

Utes ? llarius lioc vocabulum, abstractum roD ';V2^?, for-

y^J^ vii/otJt
T^^ i5 r^' li' Cr interpretor 'n (/e coe^zj

_ «c. praeparato s. congregato ad proficiscendum , a rad. macbiUp, b. 1. ^-idctiir adliilntuin cssc propter parono-^
X\ . 5. e. de exercitu nai-'is ( Schijfsmannschaft). luasiain cuin voce ^iN. E vcteribus LXX. ^oqv^o?
tumullus turhae , rcctius Cbald. Nl''"^;^ miseria, ajpictio,
,

Noii audieiidi sunt, quicunqTie vocabnlum nostrum

SjT. IjOOj agitatio , molestia, nisi legcndum tJOOj
ad radiccm iSN rcferunt invita Graniniatica; sivc ex
nsu Clialdaeorum de pomis intelligunt (Hicron. nai'es miseria , aerumna , cum Pro-
alibi Chaldaciis et Syriis in

poma portantes. Chald. N^'!?'^. i'':"'yUn {«''DbN napes verljiis coiicincre soleant.Recte Ahulwalid, cujus scH-
friictibus ontistae. Cf. Juda Bi.N Kariscii, in Eicii- tentiam etiam laudat Kimciiius, ad paupcrtatis et miseriae
non^-. Bihliothelc der bibl. Literatur T. III. pag. gG4) iiotioncm illud retulit. —
Aliis est interjectio gementis

co]]. 3N friictus; sive, ex usvi Arabuin , dcfiuctibus, coU. et dolentis , ut ''in in nicmbro paiallelo, caque oiouaro-

jroiijrix^ , ut sjT. |j~Oo1 t^^ae tihi sec, Castellum

i_jlji aqua, et i_jLj! fluctus ingens , quas voces male a
in Lex. sjt. pag. i4. Ita e veteribus KiMciiius et Gr.
persico k_)! Golius (Lexic.
aqua dcrivandas conjicit
Venet. zm ui, rin qiev. J. D. Miciiaeei (in Supplcm.
pag. 2), quandoqiiidcm in lingua ctiam aetliiopica com-
jiarent, in qua /\n(\I ahahi cst fluctus ct /^/^Cp' ,
pag. 6) cst fomitus , a rad. ^u\ flastidifit, Sb S fasti-
ahdwi Y.ax i%ofi]V de Nilo usurpatur (Ludolfi Lex. aetliiop. dium , nausea.
pag. 353. 354). Sic iuter veteres Saadias nis. ^ rj^
Ujjij! nat'es in undis suis, e rcccntioribus Ciiardinius, m. egenus , pauper , ab egcndo, sub
'JT^^^f 1) cf.
neque dissidct jAncnifs, cui est nomen proprium fliivii.
rad. 110. 2. (SjT. fJQiSJ pauper, miser. Vix liuc jJer-
Rejjciiuntur ctiain iii Babylonia, in qua libri Jobi auctorem

vixissc multi contendunt, duo amncs, qiiibus ^\ est nomcn tiiiet, quod quidam conferunt ^ fastiditus, despectus, ab

(^nde Golii Lex. pag. 11), scd Iios nostrum signilicassc noluit, fastidivit). Dciit. XV,
Exod. XXIII, 11.
^it
parum crcdibile cst. Rcgionis cujusdam nomcii essc vole-
Aeulwalid:
4. 7. 9. 11. CXXXII, l5. 'ii''3N •'33 filii egeni poi't.
Ps.
l)at «!^ n.>^ n' *^ (3^^^ V;^'-
Ua.,S
pro egenis. Ps. LXXII, 4. Cf. "[2. 2) oppressus , miser
_y^:.^£. tjj^ ^'Jtjt mihi yerisimillimum , esse no-
.
Ps. IX, 19. CV^II, 4i. CXUI, 7, unde sacpe addmitur
men regionis celebris et notae apud eos. sj-nonjmia b'! et ':y, ut Ps. XL, 18: 'ji''^N.1 "':» •'rST et
ego (svim) aj/lictus et miser. LXX, 6. 'LbCXXVl^ i.
Nou magis probandi siuit Lud. Cappei.i.us, qvii ad
CIX, 22. Spcciatim, pariter ac b'^ et ^3:>, a) dicitur de
radicem xil ornare recurrit (qua assnmta scribcndum esset co, qui miscr cst et ab hominibus opprcs.sus, scd ^ms
~3^?), et Oedsiaxnis {T^erm. Sammlungen aus der ]\a~ Dci cviltor (v. loca Psalmorum) , iinde Amos II, 6 idein,
turkunde T. III. qui nares utrium
gS vers. gerin.), qiii altcro kemisticluo 'jiiaN , altcro p^''^:: vocatur; b) de
p.
vcrtit, coll. aiN uter , levcsque rates iiitcUigit pcllibiis tota gcnte miscriis succuinbente, quanquam pia erga
liircinis inflatis imjjositas, quales in Tigiide fluvio adhibi- Dcvim , iit Jes. XLI, 1 7 de Israclitis in exilio versantibus,

tas dcscripsit Herodotus I, 194. coll. XXV, 4 (et XXVI, 6). Eodem sensu, si quid video,
noti.ssiiiia Ehionitarum secta in antiqua ecclcsia Iioc no-
Denique liaud ncgligendum cst quod 44 libri niss. miii .sibi tribuit, vidclicct rojr Tiituj^wy, otv loxiv >] ^mi-
liabent r72"'N, nS^N liaud dubie cQercndiim, ut plirasis Keia xuiv ovQaydSv (Matth. V, 3).
valeat nares inimicitiae i. e. liostiles, praedatorias. Ita

SjTUs: l^Of^ii^ilij )2):-Av.;^-ja .H \j naves multae riDVJ^.

f. proprie: appetitus , coucupiscentia,
hostium, quod recte vertit Arabs: !jotj5 'ijy^==> ry.'-»^. cibi ctVeneris, deinde capparis, quae ct appctitum pro-
KiMCHirs: iail:3 nsvv 'j'';yx) a-^N mn^;: rcs-^ti-a u;ii vocare ct Vencris concvipisccntiam incitare dicitur. Neque
^'bbViIJrT nT':^* , et est, qui interpretatur a rad. a''}< tamen, qua nos vcsci solcinus, floris gcmma, sed ipsa
inimicitiae sensu, ut sint naves praedatorum. Docti, bacca friiticisque fructus iiiteUigendus est, de quo Plutarch.
qiii ita scripsere , ]ibrarii vidgarem etiam lcctionem procul Sympos. VI, qu. 2: TJoX/.ol Twv (ino<nTO)V , xuniTugiv yiv-
diibio naN legendam csse ccnsuerunt, neque malc, si adusroi, Taye'a)i; «ul nuQinTr]<Jurxo ttv opfJiv.
aviXu(jOV
parallclismum aqiulac in praedara irrucntis totumque con- Pliii. hist. Nat. XIII, 23. XX, i5. Ursini aiborct. bibl.
textuiu spectas. Naves enim praedatoriae caetcris vclocio- Estur capparis condimenti loco , quod Jortiter suscitet
res esse dcbeiit. Neque improbabilc est, hanc geniiiiiam appetentiam cihi , instiget quoque ad venerem. Bel-
esse scriptvuam, quaiidoquidem na.N ct naN in codicibus i.oNiu.s capparis sciuen piperis iustar mordax csse perlii-
difilculter dignoscuntur. bct, in Obscrvatt. II, 60. Ilis pracmonitis luccbit locus
 — ,;,

R. n:x 13 •nnza — c^n^'^2x

Eccles. XII, 5, ubi m (loscriptionc scncctutis clcnTpitac

nn^X ^cl nnDi*, st. constr. nn:iM, Ezccli. XXI,
practcr nivaN;" ^cm et iirila evil cappa-
alia lcgittir :

20: ann nn^N ^nn: ^"'"'"•iJ-iD "rs omnihus portis

ris i. c. vim ainj)lius non liabcbit capj)aris, nccjuc iu cibi
upposni contminationcin gladii i. c. gladiuui miuaccni.
dcsiderio movciulo, ncquc in ^'cucris coucupisccntia jiro-
Ita iios cinn Ai-n. Sciiultensio (in Lcx. licbr. spcc. ) ct
vocanda. Capparis hoc rcsj)cctu forsan in provcrbiuin
abierat, nndc rcpctc-nihun cst, quod aj)iul Tahnuchs uiagi- Rosen:\iuei.lero. In lingna arabica u^\ cst i. q. i^j»
stros ei irnpiulciitia taibuitur, qucniaduiodum cani intcr
culpavit , reprehendit , comminatiis est. Firuzabadius
aninialia (Bvxronr. Lcx. talnnid. jiag. i5g2. 1920), liaud
ahter atquc sinapis scelerata IMauto dicitur in Pscuih)lo
in Kaimiso pag. 3i6: «JlXcj «cSj »«>:1. Reliquac intcr-
IJI, 2, 28. Tcstcs bujus siguificatiouis Jinbcnnis injcr vctc-
rcs LXX, Vulg. Syr. ct Arabcm, ct j)ractcrca usum pretationcs vcl maximc dubiae suiit, vel apertc falsac.
loqucudi TalnuKlistai-uni ajiud quos nil^^aN in gcncrc sunt
,
Castellus (in Ilcjitaglotto pag. 10) coiifcrt arabicum
irtiimti arhoriiiiL /'ructiis , ut lauri , oliyae , corni,
ii>-ljT, quod 2 IVIaccab. XXVI, 6 obviuin in Versionc
myrti et siiniliuin, ct spccialiter capparis fruticis, qni
aUbi ;]r^ ct nr^j dicitur, baccae, \\X.\n Gcinara Bahyl. latina exterminiuin rcdditur. Scd ic>.Ljt (ita ciiini scri-
Berachoth fol. 36, A. Maaseroth caj). 4 fin. Buxtori'. a
jiag. 2098. Dc capjiaiis autcm baccis iu vctcrcHcbraisino bciidum fuissct) ibi cst Inf. conj, IV. a rad. —b, quac
usurjiatum cssc vidctnr, idquc
jirojiric ct autoiioiuasticc
notat arhitrio cdicujus perinisit, jemandemPreis gehen,
:

vcrc factum cssc, et ct^-moii ct vctcrum intcrprctum coii- ct Conj, X, exstirpatit. V. Tauriz. ap. Sciiultens. ad
sensus mibi jicrsuadct. Nomcn r;:i'2N, quauquam oinuino
similc iion cxtat, analogiactamcn convciiicutcr formatum Ilamas. p, 3o5. Ipsiim vccabulum Xj^Ljt licentiae scusu
c«t a n^nx (utinia, n^-iui), coll. ivVa
noniinc ^3N ,

^VT2 ( Lchr^eh. jiag. 5o8 ) ct rccta via iiidc dcrivatiir ;

scriptum dcprchcndimus in Ceiietis Tabula, graccc ct
Phu-ahs nilvaN in Taimudc ob^-ius, nt D":'';^ a TvV.T arab. ed, Jo. Elich:ma>n (Lugd. Pat. 1640. 4) pag, 48

rir^^Tn a 'jVTn, ab ^i-ia:> {Lehrgcb.'\,a.^. 562'),

d-^Jha:?. ct 5o. Elij)h igitur iu lioc vocabulo ad radicem non jicr-

quae aiialogia latiiit O. Celsiuji in Hierobot. I. jiag. 2i3, tiiict, Idein dicendum cst dc conjectura Lud, de DiEir
eiqne j)raetcr uccessitatcm scrupiilum injccit. Pcssiinc (in Crit, sacra ad h. 1.), qui potestatem gladii vertit cx
iioinuilli voccm cx <aN et Ti1'\'> compositum essc arbitrati aethiojiico Ai/^/T^» abtha , potestatem, facultatein
siint, nt sit desiderium violentiae s. oppressionis i. c.
dedit. Iu hoc cnini vocabulo litera Alf non niagis radica-
coitus.

Caetcnim Chaldacus ipsiim concubitum intclligit, his

lis est, nam l\r(\(\\ \ ad aniussin respondet arabico ^L \
,

vcrbis iisus: NSS^ZJa fy y:^nn prohiheheris a concuhitu; ct e^t forma qnarta radicis inusitatac ^(D"/fJi potuit,
aliiquc membruin virile, dc quibus refcrt KiMcnius:
unde "t^ACD^Mi» potestatem hahuit , A(l>/|\^ potestas,
sunt qui ita interpretentur biTL^an "l3Nb "'1:3 ut sit
periphrasis menihri concuhitus. Melius alii appetituin facultas. Wd. LuDOLFi Lcx. aethiop. jiag. 244. Comnient.
in gciicre, ct cibi et vcneris, nt Gr. Veiiet. Tiavaij 15 oysitg, ad hist. aetliiop. jiag. 2o4. E Judaeoriim magisti-is Abul-
Abui.m"ai.id OkiSj^it J-
cessahit concupiscentia
: t-> "' WALiD ot Tanciium IIieros. mss. (\^dc Schnurreri dis-
R.Parchon mNn, quanquam contcxtuis postularc videtur
:
sert. jihil. crit. jiag. 46i) e conjectura reddunt o»v* j^J

nomcn rei cx rcgno vcl aiiiinali vcl vcgetabili. Practcrca — sphndor gladii et coruscatio ejus , eosque secutus
.ijLalj
]iaceiiotaiidasuutvetcruinTrap£pu7)j£u/(ara. Kimciiius ani~ KiMCHius a^inrr anlr. Caeteri llebraei vcl nna.N cssc
main iutclligit, tanquaiii voluutatis scdein, ct eodem seiisii volunt pro n^^SN et ^f7vo;-e/?j iiotare (IIieron. conturba-
Aben Esra r:i'aiX cssc putat pro n:i'a i. q. ri:''^, undc tionein gladii), haud incniores, Tau iii nl'!2^t radicalc
intclhgendus cst Ilicronyinus, si quidem vertit spiritus cssc vcl nn^N esse pro nn2t2 mactatio , cx litcrarum
—
:
;

fortitudo. Symmachiis, qui ti'aiistulit r\ irrlnorog sc. perinutationc cabbaUstica, Atbach dicta, in qua N ct a ,

fojjj i.vita niiscra ct laboiiosa (vix eiiim sollicitaiida fue-

c.
a ct n et sic dcinceps reliquae j)ermiitaiitiir.
rit lcctio), et Syr. qui praeter cappariu cti.im dat inopiam Quac Judacorum lialluciuatio, utiit absurda, viam ad
\ I^ O » » »
*-)
j lianc notioncm ab adjcctivO ]i'aN repetie- veritatem forsau iiobis pracibit, Fortassc cnim ipsa Icctio
runt. Cf. dc
Celsius iii Ilicrobot. I, 209
h. 1. — 2i5 ct
laborat, ct lcgcndiim cst a-jn rin2D mactalio gladii,
gladius inactans, coll. Ps. XLIV, 23. llanc ccrtc sivc
^^"i.vzERus in Progrr. ad locum Kohclcth XI, g XII, 7.
110. 2. p. XIV. lcctioiiciu sivc coujccturain c vctcribiis scciiti sunt LXX.
acpayla oo[iCpuias et Cliald. N2"}n '^':J^p^
occidentes gladii.

IlmWN radix inusitata ct dubia, nijus unicum £]^n^:3^>{ V, s. rad, n:

vcetigium cxtat in noniinc

 :

•JJDX — ^534« 14 b^a n3?a rr^a b^a

Jes. LXVI, 10. c. c. \^ Gen. XXXVH, 34. 2 Sam. XIII,
:j|2l^ iii Kal innsit., iii IlitJipa, una^ Xeyou. Jes.
37. XIX, 2. ct bN: 1Sam. XV, 3.5, XVI, 1.
IX, 17, uLi Jc inccndio: '[il;? niNa nasNn-.i conyol- m Apud Syr. ct Nasor. est ^^] ct ^s]ii) luxit ciini
yantur elatione fumi i. e. ut in fumum qui denso volu- ,

mine in aerem sc extollit, abeant, dajs es in Raiu-hsdiu- dcrivatis, apud Samaritanos z.iTTSA' lugens , apnd Ara-
len aufivalle (das Dickicht). Rccte monct Ai.b. Sciiul- luxit , dcfleyit morluiim ,
bes Joi et J._iLj sed raro , ut
TENSIL-3 (inLcx. Lcbr. spcc, pag. i3), ?]3N cjusdcm csso
vidctui", venicns. Multo frequentius est sub liac radioe
potcstatis cum ?]13 implexum, convolutum esse
, '^W o t.

(cf. supra pag. 3 A), caudcmque sentcntiam e vett. pracit Jo! collect. fcm. cameli, unde apud Hebr. ^''SiJ* (q. vide),

Vulg. convoU-etur superbia fumi. Syr. ^Q > Oj SA-J

secundum ScnuLTENsiUM a notionc marcescendi, qnae in
implectuntur s. irretiuntur. Saad. v.JijljCo (ita lcgcn- hac radicc primaria sit ; nisi potius a pascuis camcii ita
dum est pro v_Sj'jCXj ^
quod cdidit Padi,us) condensatur, dicti sunt. Vide no. II.
qUa voce utitur etiam Abulwahd;
nequc ab hac sentcn-
tia alicnisuntjAnciiirs et R. PAncuoN, quorum altcr con- II. ?25< arab. jJt ct ^Vj ! graminis humore ri^-a-
fert radiccm cognatam 7ja3 i. q. riia, altcr interprctatur
^•aasn yavz -ti"'i lis'» aii-D izannn et convohuntnr tus est , longum evasit gramen , ut potucrit depasci a
(of. Jud. VII 3 ) q. d. aacendimt et descendunt sicut
,
imde Jo
camclis, humidus, foenum recens, conf. syr.
fumus fornacis. — Alii confcnmt Syriacum y^\^
vii^-» Piij ct
\

fJ.^j
it.

gramcn, alga : qnae signiCeatio-

,
i. e. sec Bah Bahlulem i. q. ^Joijl] et JaiCiA*] superhe
nes cunctac rcpctitae vidcntur a rigando, quam vim habct
incessit, cf. I^^l gallus , ah incessu superho. Abul- cognatiim bVs, Jo.
•WAHD : LjtX^w^i^t^ ._^»;>U Li^Usw signi/icatio ejus est

incessus superbus et celer. Hoc tamcn sensu verba ad ^3*5 adj. lugeiis, ab ;at< no. I. Gt-n. XXX\TI, 35.
Eplu-aiuiitas referenda esscnt, pariim accommodate ad con-
Est. \l,r2. Jes. LVIl, 18. Thren. I, 4: nibaN 'ji-^i: •>3*1T
tcxtum. Nou magis placet A. Tn. IIahtmanni conjcctnra fiac Zionem t-'ersus lugent. Zere in hoc vocabido est
[Linguist. Einleit. iii das A. T. pag. 76), TjaNnrt dici impurura, tuide in stat. eonstr. b2N Ps. XXXV, i4 et iu
pro psNnrj, quod in Mischna (T. IV. p. 4 12, ed. Surcnh.) Plur. "bSN Jcs. LXl, 3. Samaritaiii autcm ct Arabes in
legitur pro pulrere fr^se conspersit , ct li. 1. vcrti possit
ultima syllaba liabent Jod jilejmm , i(Tf3 A^ ( quod eliam
in pulverem ahiit. Scd miniis ajite hoc de cohimnis fumi c X
dicerctur. in Pcnt. Hcbraeo-Samar. Gt;n. 1. c. comparet), et J^cS

tristis , it. asceta, monachus , ut videtur, j:)otissiimun

apnd Syros arabice loqucntes. Cf. s. v, las.
I-
^Il^ fut. b^N^. 1) luxit Amos \1II, 8. Joel I,

cet. llos. X, 5. Job. XIV, 22

Constr. li]:» TJ;S3
^3« locus graminosus , pascuum, prattmi, ab b3N
9 c. hv> :

no. II. 1 nl:ii3~ baN , Abulwahd et

Sam. VI, 18:
iaNn et anima
ejus propter se luget i. e. suam ipsius
sortem luget in infcruo. —
Jes. III, 26: nTins ibaNl ID^?
KiMCHl "no^ia planities 'magna, et ita Targ. Jucld.
bTI."tr7

VU, 22. XJ, 33. Lectio tamcn in loco Sauu mirc dubia,
ejulant et lugent portac ejus i. e. cjulatur ct lugctiir in
et, sj qnaealia, probabilis est eorum conjectura, qni 'J3N.
portis ejus. Dicitur partim de luctus signis externis, par-
nbil-irT legendum suadent colL V. i4. i5. Vcrba cnim :
tim dc ejulatione lugentis (v. sub ^25*). Conjugatio prima
in sermone poetico, Hithpael eodeui sensu in pedestri
nirrV 'ji-iN nx n-^by ^n'':n -ii:;.N nbi^ijn ba.wV n?i aperte

freqncntatur.
rcspiciunt ca, quac Y. i5 lcgiuitur: nN IT^^Iiri C^^lbijl

Mctaphorice dicitur de rcbns inanimatis, velut nb-ian laN.n-biN; iat;^i .... nin'; iiTN, et V. i4':
2)
regionibus, agris, segetibus, quae vastatac, perditac sunt, nriia px Wsy. LXX. ct Chald.'/fl/>/</e7?t vci-tunt, vel

sicut vicissim eaedcmres, ubi florcnt, T-iV/fredicimtur poetis.

lcgcntcs ]3S vel ita lcgcndum csse conjcctantes. Potuis.-ie
Amos I, 2: d"':»"!!^ niN; n*3N lugent pascua pastorum, autcm facile b3N lcgi pro ISN, quivis intclligct, modo
meinincrit, b ct 1 in pri -ris alphabetis acgre disctruL
tristcm aspcctum pravbcnt. jes. XXIV, 4. 7 iciTin bSN :

]SJ nbbSJX luget mustum (i. e. lugent nvae), languet R. Tascuum IlrERos. a tcxtu quidem mutaiuk) abstinet,
sed coU. V. i4. i5 b3N scriptum tsse vult propx, ex
viiis. XXXIII, 9. Jcr.IV, 28. XII, 4. XXIII, 10. JoM
permutatione litcrarum nibon. Inscrvit hoc nomcu prae-
I, 10. Mos. i\', 3.
tcrea formaudis noininibtis geogiaphicis, quae scquiuitxu':
rii|)li. /'/ifcz-f /fcj/ Ezcch.XXXI, i5, dc rebus inaui-

niatis 1'l)ren. II, 8.

Hithpa. i. q. Kal, non ferme nisi in sermonc pedc- nSyiO rr^il ^3N c. Jhel Bcth Maachae
i. e. i.

stri. 2 Sam. XIV, 2. Num. XIV, 39. Exod. XXXIII, 4. sita prope Belh Maacham ut '^•'-lOpT 'yi Dan Cac-
(
 : ,;

b2H 15 t
)2ii
I : V

sareae , i. c. ut disccniatur ab «liis

prope Cacsarcam ) , zat BrjOftaeXot. i'ati di yai 'A^iX viu (IIiEn. Abclmca)
oppiJis cognouiiiiibu.s, ita Jictii a viciiiitatc urbis nW^O n""2 xaiioitair ttTTo 'k.iug noXetag tig 2l'xv06iuXt,v.
(2 Sam. XX, li). 2 Saiu. XX, i5. 1 llcg. X\ 20. ,

fi Rcg. XV, 29, .'Jcuicl D';^ r2N dicta (2 Parali]). XVI, 4, C^^nika P?.'^ (pratum Acgyptiorum) uoincn nrcac,
coll. 1 Rcg. XV, 20, nisi in l'aialiponicnis ita lcgitur anti- ad Jordaucni sitac Geii. L, 11 ciijus lioincn 1. c. ita cxpli- ,

quoruin librariorum culpa), ct siinplicitcr rnx 2 Snm, catur, ut apparcat, scriptorem sacruiu voccm sinc piiiictis
XX, i4. 18. 19, quo loco rN'!'^;'^^ DS1 -\^'J urlts ct maler lcgissc, ct fi';"!^''^ t3j< (luctus Aeg>'ptiuruni proniui-
)
i.cinctloj)oli,s iii adjcclo nr";; rolli-
Israele aYi\>c\\aUn: Ex tiiissc
gitur, lianc urbcin ab oriciitc Jorilanis fUiiniuis iii radicibus
Autilibani sitaiii fuissc. Eusebu-s in Onoinast. tria rcccn-
ect ojipida Abclnc jiominc. Dc tcrtia corum sic illc yui :
/— 4^_ m. c. Suff. ?)Va^?. lucttis Jcs. LX, 20, iinpriinis
rptrij Tt; aui^ '^4j3£)m t?)? Cioirixrjg fiera^u Jafiuayov xui propter luortuuin ct in ipsa scpultura Gcn. XX\'II, 4-1.
TJaviado;. Nostram vcro Dano ct quod .spontc scquitur, , TTI^ V3N luctus proptcr uniciim (filiLim) i. c. accrbissimus
Pancadi vicinam fuissc, o loco 1 Rcg. XV, 20 appnrct. Amos \i\l, 10. Jcrcni. VI, 2G. Miclia I, 8: rii:n2 VSNI
Cum Relakdo (Pnlacst. p. 519) ccrtc cam in Gnlilnca TiVJI luctiim (instituo) inslar striithionum, quae cjularc
qnacrcntc faccrc possumus, cf. Habeniierc in MisccU.
11011 solent in dcserto. Js i^a^j Iriys^ luctum alicui instituit.
'

Novis I.ips. T. IV. pag. 470. Josrpuo (Ant. VII, 10) Gcn. L, lo.
^^^e).ua^iu nppcllatur lubs muuita ct ^j;T^ono^tj 'loQuii-
^Axiui:

C^L^VJn ?^.ii ( pratiim acaciainim ) Num. XXXIII, ^''jIX 1 Paralip. XX\TI, 3o nomcn proprium lio-

4q locus in campesLi-ibus Moabi situs, idcm, iii fallor,

niiuis ismaelitici, Davidis pracfcctus crat
qui caniclis
Ilabct autcin hoc nomcn siguilicationcm praefecti came-
qui ibid. XX\', 1. ct Micba VI, 5 S"'C">:J appcUatur.
G iS O E So
Joscpbus (Antiqu. IV, 7. V, 1. §. 1 ) cjus mcminit .sub lorum, ut arab. JLj5 et Jjjl ab Forma
Jj5 cameli,
iioniinc Abiles (lA^iXij cuniquc scxaginta stadiis a Jor-
) a
dane abessc idem jungit \A^iXu, 'Iov).iaSa
scribit. Alibi V">aiN cst pro baVv, pro T]'3in Ps. XVI, 5, ct
sicut Tj^ain
xai 2?Tj(Tiua)^ tanqiiam urbcs vicinns (bcll. jud. V, 3),
, p|SV pro rjCi'' Jcs. XXIX,
i4, quae forma participialis
ct EusEBius (s. V. ^Tayetr): jrapdxEirut rcS oqu q-oyojQ. ctiam iii denoniinativis obvia est, ut 'lyir a nyT- Pro
.S^rayeir ibi cormptc scribitiu- pro ^'uTyelv ( v. 'A^iXoux- appcllativo ct officii nomine illud habct Scuoderus (iu
yeiv) ct ^aiTSt»' (IIieron. Sattin). IIujus nostrae Abi- llicroz. I, 42), scd invito coutextu.
les ineininit etiam Stcpbauus Byz. "A^i},!], jrd^ts Ini 110
'logSdvrj nozaum.
V. 5. raJ. r;;3.

ui^^DTS y^i^ (pratum viiiearum) oppidulum Ani- V. s. rad. ^:

inonitarum, Jud. Xi, 33. Eusebius s. v. 'AiSiXauntXuv
'

>j lortv eiff kn tvv y.wur] aftnfXocfogog 'A^eX,

uno 5 (scd HiEROK. iii scptimo lapide) orifteiaiv 0tXn-
de}.q>i'ag. Nculra liarum urbium haberi potcst pro Ahila
iUa, cujus ruinac ctianinuui exstant sub antiquo nomiiie |„^ c. SuDT. iraN , C^riN constr. 'riN comni. (ple-
Joo5 ab orientc Gadnrorum ad fluvium Sclicriat Mnnndra, ruinque f. iieque aliter iii loco Job. XXVIIT, 2 dc quo ,

a .Seetzenio (von Zach monatl. Corrctpondenz X\'III, vidc no. 3; attanien inasc. 1 Sam. XV^II, 4o: "'p^Vn
354. 420.422) ct BuRKHABDTO (Ileisen in Syrien p. 4^5) D"':!:^ laei-'es lapidum i. e. lapidcs lacvcs) 1) lapis
lucnioratae. Hanc cnim discrtc ab illis distiuguit Euse— cujuscunquc gcncris, sive rudis sit sivc politus, sive maxi-
nius diccns noAi; inlar^tto; 'Ajjeht olroquyog
: xot 'uXkr^ ini sivc minimi nioduli ct molis. Niim. XXXV, 17. Job.
xaXoviiirr} , ruSuQuiv arjueioig tp -nQog uvuxo-
SieOTiHau XXXVm, 6. Jcs. XIV, 19 cct. Collcctive dc lapidibus
htg. \'iAc Reland pag. 5^5. Alia cjusdcm iioiuinis est Gcn. XI, 3. Plur. dc vasis lapidcis Exod. VII, 19. Mcta-
Abila Lysaiuac vcl ad Libanuni, Damascum iutcr ct llclio- phorice dc sumiuo niiiini stuporc, 1 Sam. XXV, 37 de
polin sita, cujiis ruinas uuper detexit Banksius Anglus. Nabale ^aNb T.^Tt N^m et facius est lapis , rignit instar
:

Vide Relakd pag. 527. Inpidis, cr staiid da, wie vcrsteincrt. (In carmiue quo-
dam sain. legitur dc iuipiis tcuiporc rc^nrreclionis
•^^"^•^r ^r.^ (pratum saltatiouis) urbs patria Eli-
sac propbctae, iiou procul a Bctbsan s. ScjiJiopoIi. Jud. ct omnes adslahunt ut silices). 'J3X~ ab cor lapitifum
MI, 22. 1 Rcg. IV, 12. XIX, 16. EusEBiDs: A^eluae- dicitur de cordc duro Ezcch. XI, 19. XXX\TI, 26, scd
Xal (lIiERON. Abelmaula) . X(o(iri vvv eajiv iv toj . . ctiam do animo audacc, iuti-c^iido Job. XLI, 16. Specia-
AiXm , ^wQoTioXetiXi SieaTtaaa arjueioig nj •
rvv xakeX- tim cst
 16 I^N — ]2i«

2) lapis pretiosits ,
gemma , nt ^sp ct ^^ Exod. lapis laepis. Ilaiid male enim Jo. Simonis confert chald.
XXVI, iriT splenduit, arab. transpos. .lpJ\ Conj. U. laevigavit,
XXVIII, 9 sequ. XXXV,
27. Jcs.LIV, i:*i Prov.
Jcs. LIV, 12,
8. qiio scnsu iiiterclnni adJitur ysn 'Jtl
^- planum , laevigatuni fuit.
pretiosus dicitur de
ProY. XVII, 8. fTJi;? P.N lupis
ianidibus nobilioriljus' 'ad aedilicandum ,
quale est inar-
E linguis cognatis vocem no.stram habent syriaca,
nior 1
dc gcmniis Ezccli. XXVIII, i3.
Rc!^. VII, 9. 10. it.

Erzstein. Job. XXVIII, 2: 'jaNl sed rarius (lisj i Pctr. II, 7, l^-*; Ij-^| lapis hora-
3) lapus
aerosus,
_.,:.-.. p:i:ii et lapidem fiiiidant in aes, und Stein giefsi rnm, horologium), chaklaica (vid. infra^, samaritana
impersonalitcr
'man '-" Erz. ( p'.X^ cst 3 fut. a rad. pi:; J^/tj frequentissimc- actliiopica (Ai/A/» ^hn lajiis,
posita minime part. pass. a rad. p:;; ). Arabice dicitiir
,
it.gcmma, unde {\rv]', in lapidem conversus est,
in Uual. . \li'^ uterqiie lapis de aHro argcntoque. LuDOLFi Lex. acthiop. pag. 354). Syri cjus loco utuntiir

rupes , i. q. 1^^. Mctaphor. Gen. XLIX, 24:

li)
vocc lisla , Arabcs .:S".

-S~'Ii"' 13N "^"^ pastor, rupes Israelis i. c. Jcliova. (Al.

custodieus lapidem Israelis s. Jacobi coU. Gcn.
UKilc :
,
jnX st. cmphat. N-.^N chald. id. Dan. II, 34. 35.
XX^ail, i5. 20.21).
F,\ lapis iirandinis, grando, plelie Tna p.N Jes.
n3jX 2 Rcg. V, 12 Chetli. nomen fluminis
XXX, 30, t-a.iVs. -^aii Ezcch. XIII, 11. i3. XXXVIIT, Damascimi, in Kcri r7:^N! dicti (v. lianc voccni ).
prope
Quod
22, scd etiam' "simpiicitcr nil:'ia tD^saN dc grandine
(Persicc dicitur k>.>^ senL-dsche, iii tcxtu cst, liaud dubic ortiim cst e vidgari Htcranini
maiore Jos. X, 11.
labialiiim 3 et 1Z perniutatione.
laiiilli, grando, neque ahter in hngua ciirdica .-iengk-

vel sengharan notantc

i. e. phivia lapidimi,
l.scheh,
"^A^^ni.io in yllles und Neues
Vorder- und Mitlelasien ]jN q. 'JiN, scd nonnisi in dual. D^:2N pr. dao
i.

pa<T. 895. I'lem tropus est apud Sjtos in loeutiouc lapides , lapidum par, liinc 1) rota figiili. Jcrem.
XVIII, 3 de fignlo: b^j^njjn ^5 "^N^a ri-a'J ^nrni et
(f^ lapides grandinis Bariiebh. Chron, Syr.
X^^ ecce ille conficiehat opus supcr rotam /iglinam. \ iilg.
nan. 334. Similiter Arahes pro grandinc liabcnt hac-
rota. Chald. Syr. NI^iD, X^t^ roia figuU (eonf. 'J"';'lO

cam nuhis, ^UiS^ Js», v. Golius v. Oj).

currus, plausti-a). TJndc hoc nonicn traxerit rota fighna
apud llebraeos non nostiis scd tcstis ociilati quahs fuit
pondas. Solcnt cnim Oricntales ponderibus lapi-
, , ,
G)
quarc ctinm Aiiui,\v.\i.iD, vcrbis accipiant lectores. Ita illc iii Lex. ms.
dcis ut nos plerimiquc ferrcis aeiieisque, uti,
,

it. pondus. Sadii Rosarium

|)ersice ^JJ^ senh est lapis

na« 89. 98. Deut. XXV, i3: 15X1 ps pondera dii-ersa, ^^ j^\ ^J^-^ Ji.*Ji ^i yS\ \S\^\ v-.iij. cr-

ma1;num et parvum. Prov. XX, 10. 23. pi,:: •^iajt pvn-

derajusta. Lcvit. XIX, 36, cf. Prov. XI, 1. 0'= -:3ii
l4:^*-^"
;^ cr* "^j^. ^ ^i, '^'^^f' UJ J-J U^i LIUJI

pondera inmarsupio gesla Prov. X\' I, 11 (cl. CiiAnDiN

royage T. III. pag. 422). T^:^ (a^?. pondus^ regium—
fiiisse cre-
2 Sain. XIV, 26 (quod viilgari pondcre miinis iAP LijJj ^ U:^\j lXj Ul 1i\ ^-i^! uj^ '^'"ji J^
ditur). Usurpatur ctiam proisus ncglecta piopria vi, ut
n-i^i^r; •jas pondus plumbeam
Zach. V, 8, et i!''1=~ laN LJAic j-yJ^^''
iJir^' ^^ ^Lo ij:2JU i\ac insirumen-

pondul stMmeiim IV, 10; impr. de pondcrc pcrpcudiculi, tum est duplex , siiper qiio figalus i-eriere solet vasa
quo faber murarius altitudincm et angulos acdificii exaini- testacea. Duohus consiat rolis [instar molae manua-
uarc solct, quodquc adhibetur in exstrncndis
aedificiis ct riae) ligneis : aUera major est eaque inferior , aUera
in iisdcm cx parte diruendis,
undc Jes. XXXIV, 11 dici- minor eaque superior. Vocatur auiem insirumentum
tiirquasi pcr h\vawq'>Y: inh ':3J<1 iinn-ip Tf-p^ V^^v .'"^ C^:3N /. e. lapidiim par , quanqi/am lapideuni non est
extendel super eam lineam i-asiationis et (ci
applicabit) [cf. supra 'J3N no. 6], propter simiUtudinem moUie
perpendicaluni desolationis i. c. quiisi ad lcgcm uorniain- manuariae , quae lapidea esse soUt. IIoc yero inslru-
qiie oninia dirucntur. (Cf. 2 Rcg.
XXI, i3. Amos VII, 8). mentum apudfigulos hajiis nosirae regionis (/. c. IHau-
Lapidcs iioiumnquam in topographia locis dc- ritaniae) non reperies , sed figu/vrum est orientaUum.
7)
.signandis inservichnnt , hiiic .1) i-T.Nn ']^^. (lapis disccs- Ego tamen in hac ipsa regione hujusmodi instrumen-
sus) lapis qiiidain ikju pr(K-Ml ab ilicrosolymis 1
Sani. tum fidi apud unum ex opificihus orieniaUhus hic ter-
XX, 19. 1j) "^VJ i3S. —(lapis auxilii) lapis a Sa- raram degeniihm. Brevius haec cx Ai)ri.\\ALtj)i: repctit
po.st victoria)u ad INlizpam rcporta-
dc 'Phili.staeis KiMciiiu.s, addens vcrnaculuiii Nr-^D i. c. liis]>aiiicmn .vi//«
muelc
tam po.situs. 1 1. V, 1.
Sam. VII, 12, c) ^3«cf. IV, — i. c. sdla. Scd iiou dc seUa figiili agitiir, qiiaiii cliaiu
]rTZ vidc ]n2.
,
—
d) nlr.n.tn ^?..^. 1 Rcg. I, 9 "onun rccciitiores iutclligunt etymologia et contcxtu quantumvis
repugnautibus sed de rota.
saxi ]nope Ilicrosolyina, probabiliter pro nbri.iM 'j:?.^;.^
,
 a) lahrum lapidenm, in qiio rccctis nati Invari solc» "l?3i<, vidc sub 3N png. 10.
bont. ExoJ. I, 16: ciiin parientcbus llebratis vpemfere-
tis by 7n*J<"n et videhilis super labro, si /ilius
D^5-^NrT
csl tuin iiiteificiati.t cuin , si Jilia , rivat.
, Vidcntiir ^ZICS ciharit , impv. largiii.s usqiic ad saginalioiicm.
cjiismodi lubra iiioli.s inaiiiiariis rotisqiic iiglinis siinilia
saginauit pecus. Part. pass. Ciat^ saginatus , do bovi
liiissc,duobu.squc con.stitisse la])idibiis, qnoriiin infcrior
Prov. XV, 17. ('|"}ieod. onEviog), <\c anscribns 'i Rcg.
cxcuvatns, siipcrior ])ro opcrculo crat. Anctore T/ikve-
\ 3.
, ^'ocabiili notioncm bciic illustrat lociis JMischnae
Norio (Itiii. II, p. i)S) Pcrsajuin rcgcs infuiitcs inasciilos,
tr. Sabbat/i. c. XXIN', §. 3. (T. II. p. 7.S. td. Surcnh.):
quos ipsoriim cognatuc joaiiutit, nc adulti forsaii ipsis insi-
j-^a-i^^i-a ^3« •j^D-n Nbl r"3Jn HN D'C3N ]-<n non sagi-
dias struant , in labris lapidcis, iii quibius rcceiis iiati lavai-i
nanl (dic iSabbathi ) came/um , neque cibuiiL gutturi
solcnt, nccari iubcnt,
ingerunt , sed gu.slanduni praebent, i. c. pabiihim largiu*
Alii sellam mulieris parturivnlis iiitcllignnt, ct hiinc
uon praebent, ncque jumcntis in^-itis ingcriuit. E dia-
lociun ciim Jcr. 1. c. ita conciliant, iit illic scllain figiili,
hic inulicris parturicntis intclligant.Ita Targiim utrum- lccto avabica male coiifcnuit quidain . wj! aubiugavit,
quc N^snT, qi\am \occm se//am partiiriciilis valcn-, e
:
subiecit sibi, cui (practcr usuiii ioijiiendi) valde prc>-
Targuinista 2 Sani. XXII, 5 hiculcntcr aj)pai-ct. Gr. Vcnct. incndi vim tribuunt, ct iiule iiifcrciciidi sigiiilicatuin deri-
inl Tutg xa&idQuig. Saad. ct Arabs Erp. .jXa suggcstu.s,
in Saadiae tamcu codice Oxon. .xi/o locus, ubi iiiulier
vant, Magis propiiiquum fnerit iwj! co//egit., co/b~

pai-it. KiMcHi ct Jarcui: mbvn nujN ami^:. Scd 1) vix gregauit , sec. Fihuzabadicm i. q. :«*>, unde ,io! qiii
probabilc cst, in ista antiquissimi tcmporis simplicitate
pcculiarcs scllas paitiiricntiiim iii nsii fiiissc, quaii- cibiun potuniquc comportat ad s^-mbolain, quaiiqiiain ut
quam iion ignoramus, exstitissc tales aj)nd Graccos. Sui-
das: /.o;jatot olg 10 lexttv oye ^(jiuvzui, al
hoc rcmotnis cst, vcl k^\ i)otu iiitumint, cf. Ji'_>t
Siifgoi,, 11^05
YVraXxeg. Artcmidor. V, 74. 2) d^^jaN, nt supra monui-
cajueli saturi, satiuti.
nius, iion sellain, scd rotain ligiili notat. 3) Miiiime
mulieres in tcxtu dicimtur coinj^ainiisse siipcr ohnaim, scd 013J< ni. (cx Srriasnio pro D12n) unde st. coiistir.
pueri puei/acque rcccns nati, quod lahro conveiiit iieque
015N 3 Pliir. D^pljN /ocus , ubi saginatur pecus,
Jcs. I,
vcro scllae paituricnti.s.
stnbiiluin Job. XXXIX, 12 (19), in quo asscrvatur quo-
Incpte ABrLWAi.ii», Jos, KiMcni ct PABcnoN N
qiic pabiilum {Futtersta//) Prov. XIV, 4. Eadcin vis
prostheticiim esse censent et D^^ja Dlpa interiirctantur
locum Ji/ioriim i. c. utcrum,
ctymoii capta- ac similc
locuiii habcrc potest Jcs. I, 3 , iibi tainen LXX. Vulg,
praesepe rcddunf, quod non miniisct aiJtiiin cst ad con-
runt nonnulli reccutiores, utHASsirs, EicHnonxitrs, dua- textiim ct e vi vadicis dcvivavi potcst, Exstaiit ciiim pliira
lem uostium dcrivantes a sing. n:3N a rad. n:3, coll. in linguis sciniticis vocabula, quac iitvamque, stabiili ct
' '' '
S- C..E s ,0
A.MO „fitructiira, res exstructa" et sLk.v» stratum con^
!
pracse2)is, sigiiificationcm comniuncni ]iabciit, ut /^\
einnatum, quod liumi stervitur ad con^idendum , \\t sit
scdilis genns in usiim parturiciitiiiin. Sed nouiina foriiiae i.»'o|y '<:":"»! (quo k I. utnntur SjT. ct Chald.); i^j ci
nr3N, pSpN ignorat linguac hebracae analogia ne ad-
, :

i>.iAjo jiraescjic it. locns iii quo jiimcntoruin paljuhiin

dam, JO.J0T csse Plura/em a sing. ^co. Haud fcliciufl
rcponitur; ct vjJuw, quod liabciit Saad. ct Abulwalides,
J. D. MicHAELis (inSiipplem. pag. g ) nomini significa-
Pro 2)vacsej)i pugiiat ctiam locus Gemarae Baby/. Ne^ar.
tionem temporis tribuit, collatis arabicis noininibus ...l^i fol,42 verso Cl3k\n ^fi 10^ ^CN"" Nb noii ec/it cnm eo,
:

,
ex paropside. Ki.vcm: mJ:n3n bC\J2 Dipa locits cibi
..b! ct ..lit (quac tamcn tlivcrsac prorsus origiius siuit, pecoris. Smc iilla causa nounulli ccrtissiina hac signi/Ica-
• *
tione relicta D12N voluiit aream cssc, ah ij*o! ca/cavit,
ab ^l pro ^^.1, v' <' ^') ^^ hebraeo V:2N Pror. quac tamcu radicis ncquc
vis ficta cst, linguac nsu
XXV, 11 quod de tempore opportuno imilti intcrjjvctan-
, probata.
tiir. Transfcrt iUc D";:2JJ ^^ tempore (sc. partus),
bev elniretender Gehurt. liXX. Viil?. .S-\t. scnsuin cx- — 013N53 m, repositoriuni pabu/i , Jiorreum. Plur.
prcsserunt, iion vcrba: uiuv iuui TiQog to xmteir, et par~ Jer, L, 26. LXX. «iio^^ijxij.

tuB ternpus advenerit , ^.^J^? Y^ cum in genua pro-

cumbunt (ad pariendiim, vidc sub yns).
niyiy^^i vide sub rad. SiiS.

i23Dj<, TJdfi 1333.

 , ,

R. ysN — 13X 18
f^nV rad. inusit. Arab. ;j^i promptus, agilis *ia'N est munii'it Erubhin fol. 53. A. et ohfirma^-it
T^^ Sanlicdr. fol. 109. B. N"ja"'N:. vcrc, profecto, 'J"'-ll-ia{<
fuit, chaliL N2:3N stajiimni. turres, munilioncs. Facessant vcro conjccturac etymo-
logicae, qualis cst Scueidii iii observatt. etym. ab j{
y2i< noni. propr. iirbis iri tribu Isascliar ( Jos. XIX, pupugit cet. Hezeuus (in Lex. hcbr. literam ^? exlii-

20), fortasse a staiino sic dictae.

bente pag. 10) coufert ..aj? carnosus , pinguis fuit,

"}22^< n. propr. jiulicis Israclitaruni. Jud. XII, 8. 10. undc cst quadril. ^^ pinguis , rohustus it. taurus
Chaldacis ]i:a^N est labor, molcstia, vide BuxTonr. Lex. qucmadmodum TaN. Simonis in Lex. ed. 2. in subsi-
cliald.
dium vccat cx litcrai-um ti-anspositionc a"lN ^_i, ! con-
strinxit , firmavit Conj. IV. praevaluit , Conj. V. durus
fuit , quod iion omuino displicet, siquidcm Hgaiuli vcrba
jP^^ m. puluis , spec. tenuis et subtilis, 'qualis sacpe rcfcrunlur ad robur et finnitatcin. V. sub rad. "llCi^.
Hiph. T^aNr! volando in altuni eniti , sich kraflig
per leves auras facile dispergitnr Jes. V, 24, qualemve
emporschwingeii.' Job. XXXIX, 26 y:-"l3N^ ':;nr::an
:

eqni intcr currcnduni suscitant Ezech. XXVI, 10. Puh'is

tuane sapientia in altum assurgit accipiter? schii^ingt
pedum Dei poet. dc nubibus, super quas Dcus ambulat sich durch deinen Verstand der Hahicht empor ?
Nah.1,3. —
Jcs. XXIX, 4. Dcut. XXVIII, 24. (Chaldaeis,
Ita KiMcni, AnEN Esra, R. Levi ben GersoNj egrcgie
Syriset Samaiitanis NjoaN, l^^^l , idem valet; P3A ad contcxtum. Vulg. vcro plumescit ; male cum ^aN[
: ,

tJorum vero conatus, qui hauc siguiricationcm a verbo non phnna sit, sed pcnna fortior. Saad. et Moses Geka-
OJji ahdidil repctierunt, longius pctiti sunt et contorti). TiMA mss. (jij _i alis instruxit , a ^jii. plumis alisque
aptavit sagittam. Sic JosEnius Kimchi Jer. LI, 11
n|x3NI vcl nj?^^f C^intt Tiar: iutcrprctatur alis instruite sagittas , pro
st. constr. ni^SN id., nnde n;;aN
TT^aiXr;. Chald. i,3N'nN volat, vel alas uacta est avis.
bDT pitlvin insiitoris \\. e. aromaticus! Cant. III, 6. Ab
Vidc BociiARXi Ilicroz. II, 269.
liis nominibus derivatur

T^—J^ m. fortis , validus , nonnisi in hac phrasi:

J^SN verbum denom. in Niph. p5S3 puU-ere se invi-
aj?yi 1^3 J< fortis s. lieros Jacobi Gcn. XLIX, 24. Jes.
cem conspergere , quod fit iuter htctanduni, inde hiclari. XLlX, 26; Ps. CXXXII, 2. 3, et ;N7>a-: T^aN Jes. I, 24
Gen. XXXI f, 25. a6. Vocabnluni paulo rarius a scriptore de Dco.
adJiibituni vidctur, ut alhidatur ad nomcn flnvii pS;^,
quasi piZN^ hictatio. Cf. sub liaN ct Lehrqeh. pag. 3^4.
Sic apud Craccos a xort; cst v.0Y{'C,iadai , avyitotioii<t-9ai, "^/'^^i^ m. l)fortis, validus , dicitur de hominibus,
luctari, a nuXri puh-is tenuissinuis, iTtthtUi.r, avpnralaieiv jikruniquc subst. ut heros , Thren. I, l5. Jer. XXVI,
(cf. Ern£Stii opusc. phil. crit. pag. 172); apud ChaUlacos l5. Jud. V, 22. Jes. X, i3, ubi Chctlubh k-gendum -)"'3N3
npajjnr: luctatio in puluere , ct TDUJIJnr; a uj:ia pulvis sicut heros , Kcri Tas foriiler. ab ''-\'"3f< qui vahdo
(quo vocabulo ctiam iu nostio loco utitur Samarit. animo sunt Ps. LXXVI, 6. In stylo autem poetico TiaN
etiam zar' dicitur a) dc tauro. Ps. XXII, i3:
e|o/jjv
^..^jy ^«A^A«.-|-^). ct apud Arabes xJlc «Os-L^ vJJ 71B2 '1"'3N furtes i. e. tauri Batanaeae Li, l3;
congregai.'it puluerem, contra euin i. e. incurrit in eum et mctaph. de principihus Ps. LXVIII, 3l rTlS :

(Ai.ni ScnTrt,TENs ad Ilariri Cons. I, pag. ig), itemque d"'^^ ^-^"a D"'-!''^^ turha taurorum (i. e. principum)
iCX>L:^ >X<J sedavit pulperem suum i. e. impetum suUm cum pilulis popidorum (i. c. cum vidgo ). b) de equo,
nonnisi ainid Jcrennam, VIII, 16. XLVII, 3- L, 11.
rcmisit (ibid. pag. 3o). — Radici arabicae Uo! lorcjuendi
( Cf. de epithetis pocticis Lehrgeh. §. i65, 2). —
notionem tribuunt Etymologi, unde non minus nra^oytug
2) potens , nohilis , princeps. Job. XXIV, 22. XXXIV,
derivaretur hictatio, raodo certius de ista siguificatione
20. D^^T^aN Dnb cihus nohilium s. principum i. e. cibus
constaret.
dclicatior, cxquisitus, dc Mamia Ps. LXXV]II,25, cf. bso
D^T^lN Jud. V, 25. (LXX. «pros ayyiXmv , cf Sap.
XVI, 20, ncque alitcr Chaklacus, quasi JManna angclorum
fucrit Anibrosia, nunc dc cochs demissa). '1"'*
lI2^ radix hmsit. fortis, rohustusfuil, ut colligi- Diyr; princcps pastorum 1 Sam. XXI, 8. 3) sb "^""2^

tur e T^aN, ^'SN; spec. de vi et trsgysia,

derivatis contumax, peryicax^uhihmati animi homo. Jes.XLVI, 12.
qua quis in altum nilitur, Schwungkraft, unde n3N
rr-iaj?. pemia, cf. liiph. —
In diakctis cognatis liaec ")-.X m. 1) penna major , durior et crassior,
notio non comparct, praeterquam in hngua talmud. ubi Schwinge , Schivungfeder , a fortitudine dicta ct BVSQysirt
 : )

R. 13M — J3»« 19 N3X -^JiJJ^

{^Schnfunghraft), qnac iiotio cst in radire. Dicitnl' tlc aegA-ptiara, qiiac snb hac forma hcbraizantc dclifcscat,
pcMinis aqiiilae Jes. XL, 31, colnnibac Ps. LV, 7, ac variac siiiit viroruni doctoriim coiijcctiirae, veri siiccic
distinguitnr tuin ab ala ipsa (»1;^) tuni a plinnis (nsi:) non destitiitac. Ac PrEnrEnus qiiidcm iu Dubiis vexatis,
Ezccli. XVII, 3. (Syr. ct dialil. N-JSN, If^l ala, porro Opp. T. l. pag. 94, conjicit AlJpBiC a thcmatc coptico
ap. Rabbinos naN nunibruni, tVlSN os, ossis, itidcm a
P"EiC iuclinarc et c\l{ nota tertiac Practcriti, scnsu opta-
fortitudinc, ut dX?. llabb. '313N alcs, avis. Apud Naso-
tivi: inc/inut se (jitistjue , man neige sich [vide Vcr-
raeos Ir^i sec. NonnEiiG. cst nlna, Cod. Nasor. T. I,
sioncni copticam Joh. VIII, 8, in qiiapro yuiia xinpag est
p. 220 liii. 3. Scd nialo : ala, volatus. Li lingua actliio^i.
<Al|pHjC yCUll inclinauit caput situm'^; la Croze ct
consoiiat AOA. incmbrum, permutato b et "i).
Jahi.osskics(Opusc. cd. te Water T. I. pag. 4. 5

rTl^ii Dicitur de peniiis strutliionis Job.

f. id.
D^iiB - pBK inclinate contra (sc. Joscj^hum); R.Fon-
XXXIX,' i3), coluinbae Ps. LXVIII, i4, et
16 (al. STrnus (de bysso antiquorum p. 111) CA - TipH - ^HK
metaphor. Dci Deut. XXXII, 11. Ps. XCI, 4. Jlcihrecliel: a rege cincltis sive feslitiis ; omniiini fclicis-
simc autciii inc jiidicc Ics. Ross.i s ( in l']tymoIi/giis acff\'-
Bni3N V. s. 2S pag. 10.
ptiacis pag. 1) cMl^EDEK vel ATlDBiC aberet, incli-
nare caput , siiniil moucns in vocibus compositis ctiam
apud Aegjptios uomen iuterdum vcrbo praepoui, ut apud
Graccos ct Latinos.
"^"llSX. Vox liaec pcrdubia, de qua LfTHriirs:
u>as Abrecli heisse , lassen ifir die j^ancker suchen bifz
E vctcrum interprctamcntis deniqiic iiotauduiu
cst, quod dant Onh. Targ. Hieros. Hieron. Persa
an den iungslen Tag , ' Icj^itur Gcn. XLI 43, nbi ,

(LcTiiERrs in altcra cditione): pater regis , coll. XLV

ita de Josepho, Aegj^pti praefccto: et Pharao vehi
fecit eum in curru suo seci/ndario , et clamarunt ante 8, cx hcbraco :2ii Jiater ct chald. T]~\ , NST, ND^n rex,
Si hebraea tisset baec vox, liaud dnbic a rad.
quod tamcn ipsuiu latinac potius origiiiis csse 'vidctur.
eitni TJISN.
Eadcin scntentia Sp-o etiam placuissc vidctiir qui vcrba
^•^3 derivaiida cssct, neqne tamcn ciini Ruxtorfio ,

(thes. grainmat. pag. i34) habenda pro Iniperativo Iliphil 'Jin:'! "naN liberius reddit: ^\a-^0 ^oj jjater et
pro T|n2n (sic cnim diccndum fuisset iu Plurali iiD-^-ian praefectiis cet. — E contcxtu prociil dubio ncque feli- ,

vel ^lD''"!^}*), vcl cuni Abejj Esra pro 1 fut. ejusdcm citer, conjectaiitcs LXX ct Saniarit. rcdduut xjj(U/|,
conjugatiouis yac/a//jj ut gentia Jlectalis, invito Hcbraeo-
^^l-^ii} praeco.
rum stylo; scd jiro Inf. absol. Hiphil h. 1. ImperatiW
viccs sustiiicnte, Cir^-s pro D''::^;^ Jcr. XX^", 3.
coll.
Ita e vctt. ^iilg. c/amante praecune , ttt omnes coram
eo genu flecterent. Aqn. ap. llieron. et clamavit in lad. inusit.Arab. l:>! fugit, aufugit. Lide est
Jl^r^^S
conspeciu ejus ad genicttlationem , apiid Origenem
yovtttifstv. Gr. Veiiet. •/ovvTitThlv. Arabs Erpen. ^^^6 S .'.Z — ...:

^*?.^ n.propr. viri, uouuisi 2Sani.XXIII, 11 obvium.

Jlectite geniia , ncqiie aliter Abulavai.ides, et LiTTUEnus
in priina Bibliorum cditioiic: dafs man die Knie beiigen
soll. Loiigius cnim ab aiialogia rcccdunt RAT£i.]!A>'nn:s
(diss. siib jiraes. Scuri,TEN-s. cet. dcfens. pag. 3o4), ciii est
superlativus more Arabiim per N pracCxum forniatus, "*V rad. iuusit. Arab. J\ aisit, flagi-avit jgnis.

benedictissimus, qnac tainen seutcntia ctiam Saadiae pla- Indc est

cuissc vidctiir, vcrtcuti: v_aJ -i-( elegans, honits, i-'enu-
stus; ct HoTTiXGEnus (in smegmate oricnt. pag. i3i), J3i< vel j5S! iiom. propr. regis Ahihlccitarum a
qui coiifert celeusma arabicum tiij, qiiod tanion uon est Saulo dcvicti captiqiie et a Samuclc caesi, 1 Sa^ni. XV, 8.

populi jubilantis, scd bcllicuni, quo ad virtutcm militcs g. 20. 32. 33 ,

qiiod fortasse rcspicitiHv Nuiu. XIXR', 7,
excitantur (v. Golics s. h. v.). ni.si Agagi nomen Amalccitaruiu regibus fcre coinniiiuc
Sed si fatendum, quod rcs est, vocabulum «('^^//'/id- fuissc dicas , ut Ahiine/ec/ii nomen Philistaeorum regibus.
cae potiiis originis esse idquc ab ipso scriptorc significari Cf. rjba^^aN. Joanxis Davidis Michaelis in loco Nuine-
videtur. Scriptor vcro hcbraciis illiid ita indcxit, ut roruiu dc (3gyge rcge somniantis iiiaiicm conjcctiuam vide
iu cjiis Supplcmiu. ad Lexx. hebr. pag. 12. i3.
etiam hebraice soiiarct, et cum voce peregriua vel eundem
vel vicinum saltcm sonum fundcrct quod iii omiiibns fcrc ,

lingnis fieri solet, quotics vocabiila cxotica recipiuntur, ^JJN

iioin. gcntile, ab Agago oriundus, de Ilam.ino,

ideinquc factum essc ab Ilcbracis 111 vocc. acgyptiacis 1.10. Vlll, 3. 5. Judaci ex Agagi Ani.nlccitae
Estli. III,

ri"3n2 , dn , pnc!3 , ny^^s iufra -^ndebimus. De voce prosapia ortum esse Ilamanum opiuaiitur ct inde insitum ,

C 2
 1, .

20 T^lJS* — Vi»
ejus, qiio Judaeos perseqtiebatiir, odiuni repetnnt, prac- ""|jC> "*• ""•'^- Saepe ita in Mischna, Maaseroth i

cunte jam Josepho (Ant. XJ, 6. §.5), cui vocntur lo

§. 2. Schebiith 7 §. 3. Schahbath 6 §.7. g §. 5. 17 J. 3-.
yirogl/iiii^.riXltTjg: quod utrum ex ipsius scriptoris mcnto
dicfinn sit, iu medio rclinquimus. Quod vero idcni [la- Peah 1 §. 5. In Hngua arabica cst ; »s» (minime •
y:>.\
inauus apud LXX intcrjjrctes Estli. IX, 24 et iu addita-
lit notat Ca.lasius in Concordantt. hebraicis, qiii quidcm
mentis graccis ad hunc librum X\'I, lo. i4 JMtxxddwv et alibi voccs arabicas cxhibet mcre fictitias) i. c. nux gcne-
dicitur, id miniuie pi'0 interprctationc patronjMnici liebraci
habciiduin est, sed pro mutationc arbitraina, cx odio
ratiin, ut ^^3, 3-^^ ""^ gi'acca i. e. juglans,
nux myristica cet, Malt. geuz (Vassalli
•
^
(^«.^li!! p. 216).
Jndacoruni adversus Graccos ct nominatim Macedones
coorta, cujtis gencris liaud pauca in Vcrsione alcxandrina Syr. I''^v;^ pers. ;_»/, :j^3, arinen, J^tt^^f^Oengua
dcprchcndnntur, Cf. Jcs. IX, 12, et conimeiit. iiostrujn id. Et AniLrAnLi qiiidcin apud CELsrr.M (Ilicnibot. L
in buuc librnm I, 6i.
p. 28) pcrsicac oiiginis csse hoc vocabulum contcndit, cuni

arabice uux dicatur v„ju*c> ; cui sententiae et nos snbscri-

bcre non dubitamus,
quia ctjnno semitico illud oinnino
carct. Vox autcni pcrsic.i a Cantici Canticoruin scrmonc
aliena vidcri non potcst. In lingua licbraea Alcpli pro.sthe-
(3JS ^'^'^- inusit.' quae Ugandi potestatem habuisse ticum acccssit. Vidc pag. 3. Scmcl occiUTit Cant. \'I, 1 1 ;

\-idctur (Chald. n."ikSt ligavit, colligavit, l^i^^N vincuhim, Vi;>N nrs-bN, LXX
tlg xiJTioi xugiiag i. e. in hortiini nucis

funis, r;iJN maiiipnhis). Atquehacc duplici modo transfer- s. ScuLECSNEn. s, h, v. Ai^thiop,

aiiiygdalae (v, liiEL, ct
tiir l) ad compiiigeiidi , firmandi , firmiter conjungendi llC^V I '• amygdalae. LuDOLr. Lex. aetliiop. p. 3g6).
"^*

SuBiagatiu- Gr. Venct, Vulg. in hortum nucum. Syt. et

compacius , firmatus,
viin, luide l-Vs-v* spec. aedi-
Arab, vocem retinent, —
In aha omnia abeunt Edm.
ficium firmiter compactum , 0>L>-! opus fornicatum Castellcs, qui hortum putationis i, e, putatnm rcddit
(a TTa), ct Alb, ScHULTENsiis, cui est horiits reclinatio-
fbrnix firmae compaginis , Schwibbogen, GewSlbe, Cf.
ni^ vcl recuhitionis , ab is.| „decubitus corporis in latus
r;~3N no. 4; a) ad \\m roboris et fortitudinis , wt
contorti". tlis certe verisimihor est Boysenii coiijcctura
saepe verba ligandi, cf. *ltz;i5. Arab. O^^ corroboratus,
robustus. Eandem vim iii lingua aiabica liabet cognatiim
arab, (joL=-\ pruna , pruna nigra s. damascena confe.-

iMt consti-inxit, compcgit, firmavit , 0^\ firmus, rcntis, quanquain non

cnr ab intcrprctationc siipra
est,
pioposita rcccdamiis, Cf, Ol, Cel.sii fIicroI>ot. T. I.
compactus, Cf, ctiam Ij;?.
pag. 28 sequ., qui dc nuce juglandc in spccic iutcifigit

,,, «T^^i^,
f. \) nodus, finculum. Jcs. LVIII, 6 rilJN :

Mtli'^lincula jugi. —
2) fasciculus, ut liyssopi Exod.
XII, 22. —
3) Jiianipulus s. iurma hominum. 2 Sam.
njjS^ radix dcpcrdifa. Arab. conclusit , con-
^^\
Il, 25. Cf. tin no. 6, arab. ioLic %-incu]um ct caterva
tinuit Conj. II, congregarit , coUegit in unum l-ocum,
agmen homiiuun a rad. G E s - i-
^r: ut aquam, J.-^! coUecta in unum locum (aqua),
.

Jc=>-Lo

xit; pers. oVo bend vincnlum, fascicuhis, homiinim o - i )

cohors, cf. c vit. Tiin. I, p. 43

etiam in scriptt. arab. v.
ct J>=-^ stagnum ,
piscina. Inde

ed. INfanger germ. Bande.

; 4) opus fornicalum, —
Gewolbe , jyolbung. Vide in rad. Verba hgandi in liunc ^5N m. in plur, constr. Job, XXXMII, 28:
modum tx'ansferuntur ad exsti-ueudi et aedificajidi iiotio- iB — irijJ receplacula (cocicstia) roris , cf, j"~TD ni-illiM
vcrs, 22, Fingit pocta qnasi stagna laciisquc, ex qiiibus io.i
nem; cf. ituji Nehem. III, 38; Ai>ljj ligatio it. Cania
dcstilJct. LXX, in tcxtu vufgari ^iiikovg dgooov i. e, :

•structura, Schci.t. Opp. min. pag. io4; gr, «i/ri? nodus glcbas roris, parum aptc, Lcge fioXovg i, c. jactns, sti]]as.
it. opus fornicatuin , cocH fornix ; et qnod notante Jo. ]\ts. Alex. vero nvroyag xul ^u'i).ovg S^ioaov ulii duo,

&1M0SI ^falabariae iiicohs £?o/ni/?ra ligare dicitur pro acdi- intcrprctainenta conjuncta habcs, ct prius quidem cum

ficare, Rclat. Malabar. contin. 38. pag. 285. Ita Anios nosfra scntcntia convcnicns. Etciiim avro-j(i) c.st i. q.
IX,, () iibi coclum poetice yomij (rn:)}*} dicitur supcr
,
avyxlsiaiiog. Cf. in rad. Confirmat eandcni scntcntiam
.tca^ram fimdatus. id quod scquitur nomcn proprium OV^^N. Eadcin p]aciiit
R. PARcnoNi ct EnAE Levitae quanquam falso ctymo
nixis, Ita ille: m:iNa fiWI 1X33 O"''^ D-^Nba D^-piDH
 ; ,

I\ ::.wy 21 n:i^< ]ha3!«

Tybl 71; »)lbn3 Alvei plcni aquariim , ul sit i. q. n^lMt aj<3!< D^liiaai' omnem arundinem majorem. ad fluiniifa
Cx-Qi/. XXff, 6 ex periniilatioue Ntiii et I^ameil. Slil- iffitc creinariint , ne cu/iiberentur ah intrando in
lan taiucn vlant vctt. iii(or]iretcs reliqui oimics. \'iilg. urhes. R. Jona munimenta interpretatur , collato
Ktillae roris. Cliald. {«Vu "'0''0"l» ncquc alitcr Syi-.,
arahico •L>1. Nequc malc ita R. Jona. Siguiricatir)ncs
KtMciiivs cet. Saad. iiKS. Jjj \^\ i. c. occasus sidcriiin 0- - E > i - «- _

cuiiu ita cobaercnt, ut &*=»! Plur. j».=»l |.1:>-I sit : nrun-

1. sidera, coiui/el/ationes roris i. c. 6itlui'aj ex quibiis ,

r<»rciu pracsagiunt. dinctum, lustruui loonis, asyliuu , rcfugii locus, it. i.rx,

lumiimcutum.
C']?.')^ (ihio stagna) Jes. X^', 8 noni. propr. vici
iiioabitici. L.XX.
^-iyaktifi. Ms. AIcx. It^yuiAei/i. Eusi:- n^N in. adj. bHstis. Cf. s. rad. no. 3. Plnr. st. ronstr.
BiLs iii bcbr. \fyuXktia' xul vvv.iaiiv .llyuXilu xulfijj
locis Jcs. XIX, lO: U;e: ^'^"•N lri.\tes atiimo. Cf. dA? Job.
Tipo; 'Soxot^^QtoJxoXsirg, Stiarioau oiiuiioig tj. Vix dubi-
turi potcst, quiu idciii sit lioc oppiduni, quod Ai^ailae
XXX, 25. (Arab. ^^ et ^^S^ acgcranimo).
f^AyuXXa) noniino rcccnsct Joscjjbus in scric duodcciiu
urbinin ab Alciaiidro rcj;c Arabibus crcptarum (.Ajit. iud. pt35i< m. 1) ahcnttm fcruens Job. XLI, )2, ab
XIV, 2). diX 110.' I. Vidg. y^rcfns. Cliald. NC""D l^S fumum
faciens. Saad. ct MosE Gekatilia mss. *jj*5 urceus,
canihartt.s. Possit ctiam ti'anslatiim csse ab diN /acus,
Qj^ rad. inusitata, cnjus notioncs taincii c dcriva- ut sit i'as aqiiae, coll. d"' dc mari ncnco tcnipli, graec,
Xuxxog ct lat. lacus. Atquc lianc ipsaiu laciis stagiiique
tis ct clinguac arabicac analogia bcnc rcstitiii possunt. Et
liotioncm rclincnt li. I. AheN Esiia ct Cki.sics (Ilicrob. J,
istac quidcni lioc fcrc luodo se iuviccni excipcre vidcutiu'.
'"^-
pag. 4/1 ), coll. XJ^I, 23. Scd e lacu fcrvciite fumus non
'

1) arsit fer/}uit (iguis, dics), ut oiab. *J>-I, uudc cst nsccndit. 11. Sai.omo: u;"^n 'i'3 vas flctilc. R. Levi :
,

- E rrrnj liT Nin IISJN agmon est ol/a major. 2) Jun- —

^i^SN no. 1. abcuuin fcrvcns. 2) ut arab. j^\ tepida cas , arundo , qualis iu paliidibiis pliuima crcscit (cf. DiN
110. 1. 2). Jcs. L\"III, 5. E provcrhio chcitur pa3J<1 r;!:3
fiiit aqtia , ct indc corrtipta , mutata et altcrata fuit
Jcs. IX, l3. XIX, l5 palina et Junctis , dc sumiids ct
aqiia. Undc DJN sfaguuui , ct (VJiN no. 2. 3. ai-nndo infiuiis. Cf. apologuni in Aj^bthonii progymna.sm. pag. i63

stagni. 3) ut arab.
E
m>\ nauseam pcperit (aqua foctida) dc qucrcii vcnto cradicata, ct aruiuliuc ab eo iullcxa. —
;
"i) fitnis Junceu.t, vcl capistruin c func juncco, siciitdjjorio?

iL nauseaiit , ahhorruit , coU. cbald. fiJN contristatus utrumque .significat, ct jiincum ct fuucm e jniico plcxuni.
Pliu. II. N. XIX, 2: Jiinco Graccos ad fttnet iisof
fuit. Radiccs cognatac sunt a) ,^^1 et ^y>! altcrata, noinini crcdaniits , quo /lerhain eam appe/lant. Tal-
niudicis funis jiuiccus pcculiari uominc dicitur Si?;, unde
corrupta fuit, foctuit aqua; b) ^^ fcrvidus fiiit dics
in Erubliiu fol. 58. a. triplices funes sunl , ex Juncc
it. abljoiTuit, ingratam Labnit rcui it. dolorem conccpit
Job. XL, 22 (2G):
;
(53X3 bis), ex fimine et es lino.
cx uliqua rc. c) dir ti-islis fuit, q. v.
^-N2 ]Vj5N CCJnrr numquid poties funem in naso ejiis?
Ita rcctcBocHAnTUs in Jlieruz.U, p. 772, coutra qiicra
^^ij m. plur. d'":^^ Esod. VTII, 1 ia st. coiistr. fiusb-a disjiutiit Celsius 1. c. pag. 467. Paulo alio flcxu
tanrni lajN Vllj ig- Jcs. XI\', 23 1) stagittim, palns, vctt. iutcrprctt. ct Ilcbraei fcrrum adnucnm iutelligunt,
Jcs. XXXV, 7. XLII, i5. Saepins diy CJN, Ci^ 'aJN juiici iustai- incurvuui (coll. Jcs. LVIII, 5 )
quac scutcutia ,

Jcs. XIV, 23. XLI, 8. 1 Ps. C\'II, 35, CXIV"; 8.

"
"SjiccT coinincndationcin habct a vocu nin siinilitcr trauslata in
dc acstuariis(Eacluu, Pfiitzcn), quac iu Nili litori- mcmbro parallclo. LXX. Vulg. circulus. Cbald.
xgixog.
b»is post iuuudationcm oriuutur, Exod. VII, 19. Viil, 1. Nbp:iN i. c. ityxvi.iuv. KiJirui: rT-|3 ^2"" '(':j3 "'rD Nirr
«•ip':i .'•'nr sipn mnai t':? n-iT'i D-^Jin ia d-'i:;-«
Arab. ».>( et iUs.1 palns , arundiiictura , it. histrnm instrumenlum est , ad
N^in 1522 1)123 Ti;i!<T^ 'Er 13
lconis. Motanabbi ap. Reiskium ad Abulf. Syriam cd. modum acus ferreae , quo uluntur in piscatu , (pwm-
Kor.uiEn p.-ig. 209. V. 21. SjT. f^^^\s| stagnnin, lacuna. admodum docenl eeqiientia rerha. Dicitur Juncus a
caciimine cju^ inslar Jiinci incurco. Bochauti tamen
2) palus arundine ohsita , arundinetum Jcr. LI, 32:
ratio haiid dubic praefcrcuda. Juncum rctiucnt Saadias
iCn: 13-1'I3 Q-iaJNn-nNI ct aruudiucta ignc ci'emanint.
et M. Gekatiha , quoruui illc ;C»»jO> i. c. Jiincus (apud
Ncquc ciiim jilacct n£ \A ettiur dafa sie die Seen.
aJisgehrannt mit Feuer , quod flci-i possc iion crcdidcrim.
:

Goi.iUMCst: ij~J.>, liic tj:X*jL De tota liac vocc —

Bciu; KiMcnius: TrN3 isnuj m-in;n \'j bnjn N?3;ir: rs Celsius in Hierohot.l, pag. 455
(li.sputavit ^77, qiiau- —
n:T> '2-11 .m:iT:3 Na::3 NJj^r; aii Dy:»-' Nr-J "«na t|uam nou ab omui partc fclicilcr.
 R. pji — IJN 22

•Jj^ radix
deperdita. Arab. ^T «st alteiata 1) quadam nominis iiostri biblici in schohs doctorum SjTorum
quarum multae conjecturis nitmitui' certoque fiui-
tradita,
fuit aqua" v. supra s. v. 03^. II) i.
^^ contudit
q. (cf.
damento prorsus destituuntur.
inipr. paniios , ut fullones et lotores faccre
hcbr. P"' )

solcnt ad expurganda^ sordes, unde ^^^ tudes s. lignum, rriliJi f. 1 Sam. II, 3G: P103 n^liaN nummultis
argenteus , a coUigendo dictns, vidchcet tajis, qualis a
qiio fuUunes contimdunt vcstes inter lavanduni ( Mudsch-
pauperibus mendicisque coUigi solct, ut lat. stips iii phrasi
*
mcl cllogha ap. Goh), et XJL>(, ki'w??.l, ioLiu! labrum, stipem coUigere. Egregie convcnit aethiop. (\ ^ Jj^-
B & e
aldd moiieta, nnmisma, imjirimis moiieta parva, dimi-
lovTTiQ- Huic respondet
dium unciae, ab i\f\^ l coUegit, et ipsissiinum nosti-uin
agar , qiiod Mclitciises usurpant de clcemosjnia pauperi-
pX ni. lahrum, pelvis. (Syr. vJ-vivJ, liy<^ria,
bus data. Vassalli Lcx. mcHt. pag. 3. LXX. 6[joXog.
Joh. in iitiaque Versionc
II, 6. 7 apud Zabios de cratcre ,
Vulg. nummuhis , iiequc ahtcr Ilcbraci, qui tamcu ri^S
vini, Cod. Nasar. III, p. 178. lin. 12). Cant. VII, 3: coiiferiiiit a rad. "n^ia.
, Rccentiores quidem ex usu ara-
^j_g_ 7,5^ ?I"\"iu3 iimbilicux tuus (i.e. venter tuus, v. s. v. bico mercedem, mercedulam, sed certa vocis in lingua
-l-i'9) cst instar'
lahri roiundi. Plur. ni:3N dc vasis, hebraea significatio verborum ncxui accommodatior.
quibiis sanguis victimaruni cxcipiebatur Exod. XXIV, 6,
de pch-ibus in paiiete suspendcndis Jes. XXII, 24.
?U jjN ni. vox composita, noniiisi Esra I, g obvia,
ubi: r|cb •>^q-i;N, Sn ^bqiJN paterae argenteae,
palerae aurede'. LXX. t^mxi^^jiEs. Esra apocr. OTioviiia.
CiSN V. s. rad. P153. Vulg. phialae. Syr. Ij-sjJ. De etj^mo e lingua hcbraea
anqnircntcs, audiamns prinium Aben Esram cujus ha»c
sunt vcrba (quae ncgligcntcr, ncque ad riiicm usque lcgit
J.D. MicHAELis iii Supplcmni. pag. 17): ''piT^ ''boiiN
1) coUegit , congessit {rnessem) D-i? &i-iaii<u5 irc-iJN 03-15 N-\p: n7:b 'ar-.i;Ti''3 TiJiTSi
'"l'^V fut. 'iJN"'
rrrUn Sl i. e. 'n sunt cratercs , et interpretatio ejus
Prov. VI, 8. X, 5. Dcut. XXVIII, 39. Radices cognatae taUs est in Tahmule Hierosolymi l ano : Quare vocantur
sunt n^5 11"- 2 ct chald. la'; , de quibus infra. Consonat
'";D1JN? quoniam in iis coUigitur sanguis agni. \ ocem
gi-aecuni nj/ttpoj. In aliis dialectis est 2) signilicatio quae- igitur conipusitani censet Tahniid Ilicros. c rad. 13N et
stus lucrique (a congerendo) et 3) mercedis conductio- Thp agnus , quanquam pariim commode dixcris agnum
nisque , cujus vcstigium forsau etiam in lingua hcbraea coUigere pro sanguinem agni coUigere. ]Modo semitica
sub V. n*?!» cxstat. Cf. ad no. 2. r<^1 quaestum fecit, est vox, pj-aejilacet Jo. Simonis et J, D. Michaelis sen-

hicratus est, impr. mercaturam excrcendo, (ii?Q.^Z quae- tentia ,

quibns altcra pars conrpositi cst vel bl3 arab, j.ij

sanguis ; vcl , iie extra linguae licbracae fmcs deflectatur,

stus, rabbin. nSN lucrum ; ad no. 3. ji>! mercedem dedit, mer-
^D, JJ3 ros , tcnuis phi\-ia ut proiirie siiit vascula
cedccondux^t;n;N, fsv|^, '^IA ''^- >
j^S ''v!^,'
'^^ aquae phwiali coUigendae destinata , postea vero vas-
,

mcrces ,
pracmiuni. cula cujuscunque gcncris (cf. jaN). Repugnaiit qiiidem
utriqiic hiiic ratioiii jiiincta vocalia, siquidem ''jpnJN
IISN N. propr. viri cuiusdam sapientis, fihi lakch vcl 'Vc-iaN expcctavcris, haec tanieii exigiii sunt momenti
( n"""
)
, c^iii Provcrbiorum cap. XXX in inscriptione in vocabiilo )j.mii XEyouiro), ciijus verum ctymon Jaterc

In nominis etymologia minime

capitis tribuitur.
potiiit Graminatieos , vocalium auctores.
eiusdem
ai-gutanduni est, quanquam id jani foctmn ab Ilebraeis.
rucrniit, qui c gracca ]ingua ilhid repetercnt, ut sit
Jrij^ nr^ Rahisch (in Eichhohk. Biblioth. III, p. 963), y.u^irtXXos , •MgKxXog, cuin Alepli prosthctico , quae
i. q.
R. Sai.omo hes Melf.ch et HirnoNYMUs cvUectorem ver- vox in aharmn ctiam Jinguaium semiticai-um civitatcm
tunt, ct noincn synibohcum Salonionis esse vohint, alibi
nVr:?; dicti, quod nomen itidcm co//ec/o;r/« intcrpretan- recepta est, ut rabbin. b-^Cip, ai-ab. »JLl3.s, syr.
tm-. Sed minime Salomonem uidicari, vel ex adjecto -13
Apud Castellum iu Lcx. s)t. 1'Q,^ ]Zal^.^i.£i, actliiop. <f>(^/T\/Vri harlalos; sed haec
np^ hicc darius est. I

redditiir e sapientiae studio se

Bar BAiii.ri.r. : qui vox sporlam, canistrum notat, non pch-im pateramve.
appUcat; sed si ex ahis similibns exemphs judicium Practcrca iii sernionc hebraco nnnum graccae vocis ccrtum
quaiiqiiain hujus gcneris pUu-a in Chal-
vestigiiim cxtat:
fcrcndimi cst, Bar Baiihjl hacc miniine ex usu loquendi
Syrorum hausta mcmoriae prodit, sed ex etj-inologia daismo bibhco deprchcnduntur.
 :

R. lii* — 'T':x mi:n l>:

Pcrsicani csse vocejn ,
pcr sc vcri spocie iioii carct, durani literac ^ iii lingua pcrsica proinintiationctn ininiinc
Parmn tauicii placciit originationcs Iiactcniis jjropositac , ut ferciidiiin cst, Ut dicaiii qiiod sciitio, vcl priiiio loco
,

Prtiii-KRi (inDiibiis vcxaLis, Opp. pa_n. 4aa i ) ab .^1 jiroposita vcl Loiisiiaciiu ratio ainplcctciula vidctiir, ct
forsaii ctiani xov uyyuoov nonicn ifa explicari potcst, iit
(iniiiio 3-t achar) labruin (scd cjuid i^tJ?}; IIoTTiNOKur
projnic sit tabcllariiis, qni cpi.stoIas (LJ.LJui) pcrlcrt.
(sincgin, oricnt. pag. 78) ab.1jC>| Sc/dar , j(J>\ Schker
pj-una, ut sit thuribulum ct \^''aiii.ii (Jlagazin filr ;
^*"!^*? f, chald. epistola, Esra IV, 8, st. ciii,uliat.
alte, besonders morgenUindisc.he LiteraluY II, pag. 102. Nn-naj* iliid. rv, 11. V, 6.
103) ab \j>.\ agcir salgaina et jja tali pcra, orbis, patcra.
llabcrcs patcras, iu quibus salgaina i-ecouJcrc solciit
TeUer mit Eingemachtem , quae vix placucriiit in cou- 1^1 vide sub rad. •v\^,
tcAtu laudato.
nilii -vidc s, nriJ».

P]in3J< V. 8ub rad. ^i^j.

iT^^f f. Plur. ninsN, scqnioris Hcbraisnii vox, J jN ' 1- -!*'^ per ti-anspositionem literamm, pr.
epintola , iinjniinis dc cpistolis cdictisquc rcgiis vcl aiicto-
/i<piefactus esl , indc contabuit.
Iliph. 1 Sam. 11, 33:
ritatc proptcrca a tabcllario publico
piiblica scriptis, ct
"TZiEI-nN a-i-tNrl ^':-':!»-nN. nV;2b ut langueant oculi
(uyyaQOi) ad aliqucni dclatis. Nclicin. II, 7 g. \l, 5. — tiit et conlabincat anima tiia.
aiTiV; jn-o ^^ixni', ut
17. 19. Esth. IX, 26. 2g. (Syr. l-^fyvj , chald. N"1.1N , in T^aipb Jcs. XXJIi, i3 pro T^aiz;n"r ct."Ze/j?-^ei,'ji.'320,
et hoc pio a-N-inr. Ita duduiir hcbraei iiitcrprctcs, cf.
dial. nasor. '^K^I ifriT^ary it. NriT^a: et i» dcinin. locum, qiii Imiic iiostrum cxiinie illii.strat Dcut. XXMII,
NIIT^J^ id. Vide Lobsuach. in Staeudhn. Beytrr. 0:1 : u;2: '|i3NT1 D':''^' ivis langiior ocu/orum el tabes
V. pag. 18. 22. 32). A rad. nJN nicrccdc conduxit, for- aniniae. Quae ciiin satisccrta siiit, non nioramnr qiiac-
tassc foruiatiini cst quadril. talimid. N'^-ia:N angaria, i. e. dam rccciitioriiin 7r«()£pu?jV£u'uara, dc quibus v, Micuae-
adactio ad faciciidrim opns publiciiin jnincipis aiit inagi- Lis in Sujiplcin, Simonis Lex, ed. EicauonN pag, 3o,
stratiis, qiio iinpriinis pertiiicbat litcras rcgias qiiain citis-
siiiic pcrlciciidi iicgotiiim. Cf. graecuin a^j^apo^' ct uyyu-
^ivuv, SciiLKusNER. in Lex. ad N. T. 3. h. v. et REiANn. ^^,^7^^ "• Pi"opi- fil" Isinaelis Gen. XXV^ i3.

diss. miscelliin. II. ^. 125. Possit lioc inodo n~iaN cssc 1 Paralip. I, 29. Arabice i_i.>! est miraculimi, idquc in
epistola a tabcllai-io publico aiigariam praestante perlata, viri Arabis nomiiie explicaiido recte adhibcbimus, liiuc:'
ita iit vocabnla r"l.lwS;, 6f<"13:N, uyyuQog scmitica siiit. niiraculum Dci.
Si semiticam csse pouis vocem nostram, inagis certe placct
haec ratio, qiiain cpistolam dictain cssc a variariiiii rcniin
coliectione (vide "iJN), vel n-i.TX csse ab aethiopico
|J^ rad. Liusit. Arab. oT i. q. OS- supcrvciiit
^ \^', Jiaggara narravit, indicavit, J \C,\ ""ab"''
)

scrino, lingiia, it. res, negotium, quanquani ct hoc cty- infortiniium , inidc oi iufortmiium, sed o! robiii-, poten-
mon ferri potest.
tia, vigor. Priinaria radicis notio esse videtur in vche-

De etymo persico circumspicicntes viri cruditi varias incntia ct duritic, luide etiam ojLi. robur it. calamitas,
in mediuin protulcriint conjecturas. Ac Lorshaciiics
quideui (iii Staeudi.in. Bejtragen ziir Philosopliie iind infortuuium. Ilinc siiiit:

Geschichte der Religion und Sittenhdire T. V. jiag. 20)

confert s.bCjt engare, scriptum quid, a verbo ..u\j,LJvi! T i^f 11. projn-. viri Idiimaci i Rcg, XI, 17, qni ibid,
engariden pingere et probabiliter i. q. y^ncpeiv in genere, comm, i4 Tirr vocatar.
scribere, ut n~ia.V sit i. q. IDO scriptuin quodcunqiie,
in spccie epistola eaque ratio caetcris pracfcrcnda.
:

ViA 11. propr. pracfccti nrbis Casiphjae, tcmporc

Alii , ut giacciim ayyuQog cxplicarcnt, coiitiilcrunt vel
Esrae, Esi-a VIII, i 7, Potcst tamcn noincn pcrsicae ori-
agaUden iiistigare, urgcre aliqiicm, ad fiigam
...OsjyLct
giiiis esse.
cogere, ut Relandus I. c. vel ^-^^ '^r^^ mcgreh ;

angariatio ( Casteli.us in Lex. pcis. s. h. v. ) , Nuii et

"• propr. viri, qui siib Zorobabcl Hicrosol^'-
Mcni permntatis vel cuni Jahnio [Bibl. Archaologie
;
) i'?
nia rciliit Esra 11, Sg, qui idcni iii loco parallclo Nch.
II, 2 272) jjS"J3. l/iendscher pugio, quo tabcll.irii
,
VII, 61 ^i^j* scribitur.
rcgii apud Pcrsas usi csse dicuntur, qiiod tamcu vcl propter
 R. n^ix — 5"» 24 D"3ii

admitrit hoc sed in «traquc specie manet

vocabulum,
rad. miisit, Ejns analogiam sequitur
pl*^ invariatum. In esse videtnr Prov. VI, 12:
stat. constr.
i^S^lra DTN homo nequam , quanquam per ellipsin ita dici

l*"^ chald, adv. tcmporis: tunc , i. q. betr. tN, potcst pro ^S^ba "13 D"1N. Sacpis.sime aulcm conect. notat
l5. 17. 19. 25. 48. III. 24.
EsralV, g. 23 homiiies , sreniis htimanum Gcn. I, 2(5. 27. VI, 1. Ps.
VS Danril,
ttc Prfpric nomcn cst tempvris signidcationc ( v. sub LXVUI, 19. LXXVI, 11. Job. XX, 29. DiN-i-3 omn»
inide cnm 2 praefixo dicitnr T^i.Na illo teniporc, houuucs Jok XXI, 33. XXX^II, 7 cet. Atqnc huc rcfa-
Htn)
i3. 19. 21. 26. 3o. Esra rcnda cst pccnharis locutio, in qua D-IN adjcctiN-is ut gcui-
iit^damaliger Zeii. Dan. III, 3.

r^N q-'*"'^'^ *"'^^ '^^ (>•'") tempore Esra tivus postponitur, vclut Dns "'J.vai?. pauperes hominurn
IV 2'i. 'ia '•

Forma vel ita cxplicaiida est, ut 1. intci- homincs i. 0. homincs paupcrcs

Jcs. XXIX, 19;
V '16. chaldaica'f-;-lN
(formac
dicta s-it pro hcbr. "'TX, iu qno Jod radicale cst
DTN TiaT sacrificatiiri inter homines i. c. homines, qui
»1-1 ) cnm Nun paragogico: vel TI-IN est plnralis a sing. saci'ificaturi suut, qnicuuquc sacrificatnri smit (minime:

(ut N:5 phn-. T::^ ^^ tempora notot. qiii inuuolaturi snnt homines) llos. XIII, 2; DTN ^'OS
j<'nN
stultus intcr liomincs pro hoiuine stulto Prov. XV, 20.
XXI, 20, DlN N">.5 onager hominum i. e. homo onagi'i
instar fcrns Gen. XVI, 12, cf. Miclia V, 4. Job. XV, 7.
N''b~S* 11. propr. persicnm fi!ii Hamani. Esth. IX,
8.

del cor, a«t Jb Eadcm phrasis legitiu- intcrcedcnte 3 , ut d"lN2 D"'"l^

FortassL iu co latct nomcn pcrsicum Jj Lehrgeb.
Prov. XXIII, 28, et in lingua arabica, cf.
dal aquila.
pag. 678, adde »\jSi) ***^ brutum pecorum i. c. ^ecova.

bruta Cor. V., 1, jyJ »3«i'

primus dierum, pro ^\^\

rf^^ rubuit, it. rufns, fusciis fiiit (v. derivata).

Cor. IX, 109. —
Spcc. d-TN lcgitur a) dc aliis rcliqtiis
hominihiui, ubi ojiponniituV' iis, de qiiibus minc actum
fuscus cvasit fuit, fuscus,
(Arub. 'A ct (lof 1. p>!
fncrat. Jcr. XXXII, 20: miracula patrasti D-lX2:i JNTto^a
in Jsraele et in reliquis hominihus. Jud. XVI, 7 : ium
kJcS( color fusCTis in homine i. q. _,_»-«. Cliald. ero D-kXn nnJO sicut iinus e reliqtiis hominibus , wie ein
unde h^f^\ andererMi'n^ch. XMII, 28. Ps. LXXIII, 5 (opp. hostes
d^Nrubuit. Acthiop. hRO^\ »-"T^"it,
fcroccs ). Jes. XJjIII , 4. Proiudc b) dc hoininihus e
nifus; pnlcher, formosus fnit (a Sic in
rubcr, /VE*^^» it.
vulgo , ubi opponuutur melioris indolis viri.
rubodiiu-, ut in liugua rutlienica iras/wVi,
ruber ct pul- pluasi DTN3 (vulgarium) hominum raore, nach der
jucnndns, simas. Vide Lodolfi Lex. ( getviJhnUclien, gemeiiien) Menschen JVeise Job.XXXI,
dicr) ^2f^\ 33 (ubi malc quidam, praccuutc Chaldaeo: sicut Ada-
ed. a. In Kal repcritur in uno loco Thrcn.
pag^37 7).
Israelis principes eorum spleit- mus). llos. VI, 7. Ps. LXXXII,7. Intcrdum adco nialo-
IV, ''. ubi"dc princiiubus rum hominum adjnnctam liabct uotioncm. Ps. CXXI\ , 2,
:

dgbaitt prae niie , candebanl

prae lacle , D:;.S ^'^•IX
jj,»,K-.., rubiiil corpiis eorttm prac coraliis. Ciuidor ct cf. u.n:N. Non ralniLS dicitnr c) de yiilgo , hominibusque
de ubi oppoiiuntnr u;"'^ viri (uobiliores) Jns. \\, 9.
descriptioncm pulchritudinis , imde ph'i}'e,
rube(?o' pcrtincnt ad Ps. LXXXil, cf. Jcs. XXIX, 'i\.
V, i5, vel D-^riij 7,
ei-rant, quicnnquc ctiam vcrb.nn ti^-iN in boc loco dc XL1X,3.
'33 et UJ^^N ':3 Ps,
(Ilicroz. II, pag. Plurali ita opponnutur DnN
candore lucido intclligunt, ut BocuAnTrs
\\\

ad histor. acthiop. p. 206), Prov. VIII, 4. Cf. iiifra noV5.' 'R. Sai.omo ben MELrcn
6B8) ctLcuoLrns (Commcnt. ad Ps. L c. D-^i-iJn Dn •i"'N •':a lirsT. •^•\^r\ Dn DnN ':a
de candore nsirr-
quauquam Roniani ptirpurciim colorcm Bene Adam dicilur de yulgo , bene isch de magnatihus.
Voss ad Virg. Georg.
paut (Ilor. Od. IV, 1, 10. J. II. quod Graecis cst intcr uv&qt,mov et
illi in hanc scntmtiam dclat:
csscnt, De simili disciimini',
pas -'5o) Vix autcm uiSQn, ct Latiuis inter hominem et virum vid. Pktiti
cgissent, ut voci D^:->:d maigarita-
}n.!i'paulo' cnpidius id Bynaeus dc mortc Jcsu Chr.
Vidc h. v. MiscclL Obs. III, c. 25.
rum sigiiificatnm vindicarcut. i.
I, 73. II, 384. MATxniAi: griech. Grammatik pag. SgS.
Part. a~!<0 rubefactus , rubro colore infectus,
Pv iinicem opponnnt J..^| homitiem
dc pc"llibns ExolL 'XXV, 5. XXXV, 7.23 cct., et de Neqiie aliter Syri sibi

dypcis Nah. II, 4. ct "{f^^^^virum, cf. Jcs. V, i5, Hngua nostra gciv
et in

Uiph. inti-ans., dc colorc coccineo

ut Kal, rubuit, Mann autem
inauica Mensch sacpc contcmtiin adliibetnr,
Jcs. T i8. Alia ctiam vocabnla colornm in conjugationc inhonoris significationc. Snnt qnidcmcxcmpla sat mnlta, in
rctincnt, cl. 'i''---."-
lliph. vim intiausitivam qnibns vocabula TL-^N ct D-JN tanqnam synonyma iii paraW
Hilhpa. rutihwit (viuum iii pocnh) ) Prov. XXIII,
lclismo poclico jnugnntnr, ut Job. XXX\', 8. Jcs. XXXJ,
I>n, 1 i- IMich. \', G. Ps. LXII, 10. 2 Ucg. VII, 10,
5l. 8.
ucqnc tamcn propterea omnc hoc, qnod ob.scrvavimus,

D"N m. 1) h.omo. Dc ctymo vidc iiifra not. i. discrimcu iii dnbium vocaudum cst, qnod hcit nE\\'£Trira
sfatus constrncti, ncque phuulis numeri formam ad Ps. IV', 3. Scmcl d) dicitur dc maucipiis ahcujus, ut
Kcquc
 :)

R. t-:x D-N
ttjs: Niini, X\l, 32. c^ — de militibus, Kriegsmanii- III, 10. 18. 21. VIII) it sequ. Atqnecxhia, quao dcdi-
schajt. Jcs. XXII, (i. \'idc suh ffi^N iio. i. lit. Ii. inuK, c.ti.nijjlis abiindc aj)parel , ialsam caso observatiomuii
a) fir, i. q. ui''N, iocl loitas.sc lioc uiio in loco Ecclcs. iii SiMoNis Lcxico ex cd. Eiciiuornii j)ag. 34 juojiosi-
Vll,28: TiN^ia Nb n";N-rD3 n-cjN'] TiNi:^ 7\-»:q ^nN DiN tain , D"1X fz iu piiri(jrc Ilcbraisino contcmfim dici dc
yiritm (i. e. virum lioc uomiiii; digiuiiii ) rcperi iinuin e. lioniiiie cx marc ct feiiiiiia progcnito, iii llebraismo dcmum
miliibus , scd niulicrem ( i. c. oiniiibus siii scxus virtiitibus scquiorc ctchaldaizantc dc Dc iisu vocis
lioiniiicsiiii])Iicitcr.
insigucm, taicm, qualis csse dcbebat) in loto earuiii ^siiicircumscriptioiiibus^-ide iiifras. h. v. 110. i.c. Caetcruin
numcro non repcri. in liac quoqiic lociitionc seniio Hcbraeorum jiocticiis usum
3) aliquis. Lcvit. I, 2. Cum part. negaiidi nemo Araniacorum imitatiir ajiud qiios ^«.^^.2 Jiliiin
loquciidi ,

Job. XXXII, ai. Cf. 1U->N no. 4.

hoministam consucfa cst Iioniiuis dcsignatio, utcandcm dc
4) Nomcii propriiim cst a) liomiiiis protoplasti Gcn.
II, 7 scqu. III. IV Propric qiiidcm liacc vox etiam Jiis
.
priiuo ctiani liominc, patrcin iioii habcnte, jionant. 1 Cor.
in locis est a]>]>cllativa ct jnoptcrca articulo iustructa XV^ 45: U^tC) ^*JrO >Oj]. Cf. iiifra chald. U!:n-\2,
(oiNn cniin cst lionio ttax' l%oyT]V qiioniani uniciis
, ct pcrs. sjtij j,^^ merdiim zade hlius hoiiiiiiis i. c. homo.
ea-at in suo gcncrc): attanicn noininis projirii naturam
qnodammodo iiiduit, iit j:?2 domiiius,
Vy^r; doiniiius itar' Extat quidem apud Arahcs cliaiii ^^\ . j| "^leid. llar.
i^Ojcrjr i. c. Baal; 71:12? advcrsarius, 'J£2iffn Satanas, qui
yrti' i^oyt^r cst liomiimiii aJvfisarius. Lclirgeb. j)ag. 653. Plur. jO( ,_ro ( cf. i\Iclitensiuiii hnydem Jiomo , undc
654. Proptcrca a vcro nou abijraiit vutcrcs iutcrpretes,
qui ut nomen jirojniuni illud rctinucriiiit, ut LXX.
formatur fem. 6«j'(/^Hfa mulicr) ; et apud Persa.s ^\ Ju.-
Ikdrtft. VuJg. Adam , ct sic S}'r. Cliald. Sa ad. cet. fersend adain Gulist. pag, 224. 242. .scd videntur ista ex
Saraaritaiii vero jiro moi-e sno Pscndoci-iticos egcrunt, Hebraismo demum pctita, ita ut locutio transferenda
dqiiidcm ubique in his cajiitibus DtN rescribcnduiii esso sit: Jiliiui Adami, noii hominis ut aj>ud Zaliios ,

ctnsucruut, vide II, 7. 25. III, 8. 20. Ijise Adainus etiain >Oj|j <-U.O. Etcuiin |.^!j Jo»! iii his linguis «bique
lioc iiominis rctinct, sed uxor cjus jiriiiiumn"^">{r!dictax«r'
i%oir\v , jiostca mtitato iiomiue llcva (nin) ajipcllatur.
est nonien jiropriiini jjrotojilasti , et homo aliis vocibus
Cactcriim ct I, 26. 27 ct \^, 2 DTS j)rorsiis ajjjiellativc dc notatur: ..Lwj^ , li^ merd. Fuenmt, qni ctiam in
uti'oquc liomine lcgitm-. Iii inytliis quoque indicis jjrimus

gcuei-io luimani j)rogenitor ^(/iwto dictus liiisse dicitai", ex Hebraisnio DTNn "^lt. Jilios Adaini transferrcnt ( iit Veii.
Ezur ^ edam refercnte ConiioDio {Beytrage zum ver- Augusti in \'ersionc Ecclesiastis ) et ad articuluin provo- ,

nHnfligen DenLen in der Religion XVJII. ]). 19): quod carent. Sed articuliis, sivc ponatm-, sive oinittatur, iii
ntiiiin casu factuin sit, an jirojiter iiexuni qucndaiii Jiisto- bac disputatione nihil ad rcm pciidet lioc a gciicralioi: i

ricum, iii mcdio rcjinquimus. Ilabbinorum Moslemo- , canouc de articulo in notionibns comjiositis, Lehrgeb.
rniii receutiorumque Cliristianorum, imjiriniis liacretico- §. 168, 3. ti-VH 'ja est Menschensohn , DltJ- ]2 iler
rum de Adamo fabulas vide Gcm. Sanbedi-in fol. 38, a. b. Menschensohn, et in vocandi casu: Menschensohn !
Cliagiga fol. 12, a. EisrNMEXGEU entdecktes Judenthum
Not. dc etymo nominis
1,48.^49.365.830. II, 417, Cor. Sur. II, 3o — Sg. VII,
1. Si Jiiijus circuin,sj)icicn-

I 1 — 26. cd. ]\Ian.-acc. cf. EnscH GRUBEn's Hncyclo-

m7jcZ
duiu est, neque id \>ro j^riinitivo liabcrc mavis, non.absui-

padie Art. Adam T. I. p. 358 scqu. —

b) DnN cst da fuerit dcrivatio a rubedine , qiiandoquidem ^Oi in spe-
- B

iiom. j)ropr. urbis ad Jordaiicm liaud procul a ZartJianc

sitac. TaJinud llicrosoJ. Sota fol. 21. tol. 4:
Jos. III, 16. cie dicitur de colore rubiciuido fuscoquc Jiomiiium sub
j-a D-:a .rr-^i-ip ]m:;T t.^^^^ din ]:nv '-i i^x
n'i)y ferventiore coelo degentium, quaJcsSeiiiit;ic iucrunt onines.
"IT? 17J3 Dicii R. Jochanan Adam est ciyitas , et Zar- In artis aegyjitiacae inoniimcntis Jioiuiiiiiin acgj^ptiorum
tliaii cst cii'itas , distanUiue a se inuicein XJI milliari- figurac oiniies rubrae esse soleiit, Pcrsaruin Ass}'rioruinve
hus. Utium in oricntaji, an iii occidcnt;di Jordanis litorc, corpora caiididiora et russca, Aetliiojjum nigra, ct fortasse
disj)utantToj)ograj)lii. Vidc Ligiitioot Opj). T. II, j). 235. hacc Jioiiiiuis desigiiatio iii ridui toloris jiopulis orta pri-
rubruin hominemiiotabat. Vcrbum D^IX ab Hebracis
5) D^lN ja cuiu Art. DiNjT "]' fiiius Jiomiiiis poet. dici- mitiis
tur de homiiie. Num. XXril^^ig! Ps. VIII, 5. LXXX, 18. etiani desigiiandac gciiarum riibcJini adhibcri, sujira e
CXLVI,3. Jol). XVI, 21. XX\", 6. XXXV, 8. Jcs. LVI, Tliren. IV, 7 luonuiiiius. Alii D-N a terra (njj-iux) dictum
2. Jcr. XLIX, 18. LI, 43, ct sacpissimc apud EzccliieJem, esse |)utaiit, uf sit yrjyiri;;, uuiuj[9'(ar , situndum
ubi jirojihcta a Deo comj)ellatur : DTN 'j3 Jili liominis i. e. antliropogoniuin musaitain. KiMciii: D'J r:' Nip: DtX
morialis! Ezcch. II, i.3. III, 1. 3V4. 10. IV, 16. VIII, Dfn i7:i2J bs N-ip: ]"":-i Q-m npib tjjn n^snNr; Adam
5. 6; 8. XT, 2. XII, 3. XIII, 17. XXI, ii. 19. 24. 33. dictus est a nomiite terrae (Adama), nnde su/ntus est
Frequentior etiani cst Plur. Dtn ':2 j)0ct. pro DnN Jiomi- el omiie genus humunuin nomeii suuin nb eo Iraxit. JJed
ncs. Dcut. XXXII, 8. Ps. X'!,' 4VXII, 2. 9. XIV, 2. .
proJjabiliu.s cst ct aiialogiae convciuenliiis, utruniquc, Dlt<
XXI, II cet. ct ciim Ait. DtN.T '':3 I Sam. XXVI, 19. et nttTN, esse a rubendi siguilicatu; cui atccdif ,
qnod
1 Kcg. VIII, 39. P.S. CXLV^'iV. Ecclcs. I, i3. 11,3.8. lioiuiiiis aj)j)cllatin iii liiigua hcbraca iiou ]>otcst iion cosmi)-
n
 R. B':» 26 U'ii — £":»";«

goiiia mosaica multo aiitiqnior csse. E contrario vero illa sibS (hodie Wady Musa), nV""}*. ct laa TfS»: exilii
vocum Adam ct Jdama iieccssitudo huic de liominc e autem tcmpore hacc gens impcrii sui fincs valde promovit,
tcrra oriundo traditioni occasioncm pracbuisse^ vel certe ita ut Bostram Arabiae (fTlUs) metropolin habcret (Jes,

eam coufirmasse -s-idclur, qucmadmodum sacpissime harum XXXIV), adeoquc Ausitidcm (y^J') in Arabia descrta
traditionum auctorcs ad etymon provocant. Babj^lonem vcrsus ( Thrcn. IV, 21), nec 11011 Dcdan et
Tlicnian (Ezech. XXV^, i3) tcneret. Sapientiae lauds
Not. 2. Sjaionyma sunt: in ipsa lingua hchr. cain inclaruisse, ut vicinos Arabcs ex Obad. 8. intclligi-
,

tiir. Vide s. his vocc. Dc historia et sedibus huius

poet. iri:N, chald. ct syr. lIJrN, «.•jI vcl IaJjIS
^ geutis V. C. B. MicuAEi,is de antiquissima Idumaeorum
liistoria. Ilalac 1^33. 4. Cei,i.ar. Gcogr. ant. II, 680.
sam. ^J/J- , arab. ^.
jLwo5 , actliiop. nrr\7\ \ sabe, e quo-
WiiNrn RealwSrlerhuch T. I. pag. 183. ct Comment.
rum lumicri) plura itidcin plurali granimatico carcnt, nt nostium in Jcsaiani T. I. pag. 904 scqu, Nomeu geii-
tile est
UiiDN, t\4\t\\ l'omo et hominea. Sic ajjud Aethiopcs

ctiam /li^^ri*^! anest fcmina et feminae; CI>A"J^C

Edomita, Idiimacus. Dcut. XXITI, 8. i Sam.
'^tTii^

TExvov ct TjKia. ^if, >02l non homincm appeliative, sed XXI, Fein. ^"'aTN plui-, ni'7JiN Idumaeae (mulieres),
8.
1 Rcg. XI, 1, "
Adam-um notare, supra obscrvaviiinis.

C~j< m. Exod. XXVIII, 17. XXXrX, io. Ezech.

DliJ adj. f draTN (formae '^v:!^^,
n;2"lN plur. "^^^;?.^ ,
XXVllI, i3 getnma quacdam ntbicttnda. LXX. Vulg.
quae in coloribus notandis frcqucns est, Lehrgeb. §. 120,
dc qiio Thcophrast. dc lajiidibns (§.30):
^'irpdiov, Sardiiis,
no. 21 ) de vcste sanguine conspersa
riiher, rujits, dicitur
Toi) yuQ SuQdiuv 10 fiiv diucpavfg tQv&ijOTsgov Ss xuXslrm
Jcs. LXIir, 2, dc gcnis adolcscentis rubicundis Cant. V, lo,
Sfj).v , TO di diaquvig fxiv fieXuVTeQov di xal ugasv. Ille
de cquo fiisco Zacli. I, 8. VI, 2, dc vacca rufa Num. XIX, Carncolus, hic Sardius rccentiorum esse vidctur. Plin.
2 , de lcntium clixarum rubcdine Gcn. XXV', .^o. Sub-
XXXVII, cap. 7. Orplico (de lapidibus XVI, 5) atjMO-
stantive rubruni i. e. rubedo. Jcs. 1. c. 'TJic^lHirb DlN ^^""3 :

quare rubedo vesti tuae ? i. e. quai-e rubet vestis tua ? roEviu auQdia dicuntnr, Syr. iaioafl), Chald. ntertjue
pao, Sam. PttiJ^jarad. paprubuit. Gr. Venet «v^pal
i. e. carbimculus, rubinus orientalis, quem ctiam exprimit
S^^iS"*} V. D"i:3lN w!:.".«-

Pcrsa, et Saae. ^"1 oysL) liyacinthus rubra i. c. rubinus,

D1X (formae fiVrn, appcll. nibor, rubedo) n. propr. cff Tcifascli. dc gcminis pag. 79 — gi. Arabs Erpen. sim-
i) Edomus, Isaaci filius, Jacobi frater gcmiinis natu major, plicitcr jr\ rubra. ABAnBANEi. : f.anziC^i grauata. Cf.
nomcn habcns vel a riibcdine capilli, ad qnam rcspicitur BnAUK do vest. i-accrdot, pag, 4g7 sq.
Gcn. XXV, 25, vel, quod vult saccr scriptor Gcn.XXV, 3o,
a ridjedinc Icntium, quas in deliciis habcbat: sacpius dictus
'^'^^7*? f- r"^.".^1?< plnr- f- rii^'!'?'!^ adj. subruljcr,
Esavus Edomi nomen
(lii:::»). frcquentius adhibetnr
rothlicli. Exstat Lcvit. XIII, 19 sq. XIV^, 37 dc macidis
'

2) Edomi posteros i.
ad notandos c. Edomiiarum s. Idu-
lcprosorum, quae dcscribuntur na^.aTN niab albae sub-
macorum gentem (Num. XX, l4 sq. cct. ) ct regionem
rubrae, ut aj^iid rccentiorcs medicos, v. c. Sciiii.i.iNoirM
(2 Sain. Vill, i4 ctc). De gcute iilcnius dicitur DlwS; "'ps dc Icjna pag. 7. ruhrae maculae iii pallidum vergenies.
Ps. CXXXVll, 7 et poct. DlN n2 iilia Edomi (vidensj Adicctiva colorum formac i^ai^ap, ut plp'!'^, "iniriffi,
Thrcn. I\', 21. 22 de rcgione DTN y—IN Gcn. XXXVI, 16.
;
intcnsioncm notare, monciit Kimciiius h. v. et c rcccii-
21. 3i. Niim. XXXUI, 37. D-NAmos I, 6, et tji^? m-U
tioribus BociiAnrus Ilicroz. II, p. 6ig, Sxonnius, Simo-
Gen. XXXII, 3 (4). Jud. V, 4" LXX. timi 'iSovuniuv Nis alii, Scd hac forma potiiis dcininutionem et cxtcnua-
rcddidcnint, tum rctinueruut ^Eduift. Si nude ponitur,
tioncm qualitatis significari, ut rcctc vidit Abdn Esra (ad
masculini gcncris cst, nbi populuin uotat, iit Num. XX,
Ps. XLV, 3), tum cx ipsorum adicctivorum modo laudato-
20, fcminini gcneris, idji tcrrani Jer. XLIX, 17. T^i^q rum usu , tiim ex dialcctonun analogia colIigttiLr. Etcnim
DlN dcsertum Idumacac 2 Rcg. III, 8 cst inagnum iUud Babbinis ita formantitr noinina dcmimitiva, ut t^a cepa,
descrtum, quod a Pctra, Idumaeornin metio])oIi, ad
b^bi:^ ccpula, ct .apud A< thiopcs adicctiva dcjninutiva,
Ilcbroivem usque porrigitur (cf. Jcs.XVI, 1 ct Commcjit.
qnalia Latiiii pracinissa ])artictilu sub cxprimunt, iit
iiostr. I, p. 54o). Edoinitarum autem rcgio tractuni illuin
inontanuin iiitcr inare mortuum ct niaris rubri siiunn acla- ^U-C^C^ subdidcis, f^^\}^\ subalbus, ai^l^J^:

uilcii occu|)abat, postca Gcbalcne, /e^ciP.ijrjj , liodie albtis, C\A\]C^\ snbcandidus. LuDOLF, gramm. acthiop.
J'_o- Dschebal dictuin. Vide Eusejj. et IIiekon. v. cd. 2. jiag.
97, Ncqiic in arabica Hngna intensiva cs.w
^lSovfima.. Rnr.ANt)! Palacstina p. 66 73. BuncKUARDT — huiiis forniac noniina, cx cxcniplis a Lettio (ad cant.
itin. Syriac pag: 674. Civitatcs eius primariae eraut Deborae pag. 42) cougestis, facile colligitur.
 R. D>^ — 1' 27 na^.s' --

nc"N ( fem. formae scgolatac t3"lN) n. propv. nrbis, nnis cmnnornAnToinGcogr.s. II, p. 852 ct J. D.Micn>ri,E
qnac ciiiii tioJoma, (5oinorrlia ct diiabns aliis igiie Dei in Siippiciiiin. p. 'ri? |)i(ij)l(r ctyini coiicinnitatem prac-
,

crcmata in niari innrtiio siibincrsa essc ilicitiir Geii. X, 19. sertiin cnin litcrac Ab pli acllnic siipcrstitis pliira vcstigia
XIV, 2. 8. Deut. XXIX, 22. llos. XI, 8. CX.stciit, ut iii foniiis tiiliniid. DTN, D-.X , N^ITN i. q. DT

nu iN f. \)humtis, terra, fortassc a tcrrac colorc riibro,

sanguis, sam.
ad Ps.
•^T
CXXXVl,
A , ct \^mc\\.
qiianqiiam e contraiio jioii iicgamiLs,
Edoin, DlN tcsteAcousriNo
7 :

fusco et siibnii;ro. \. DniX not. i. Ab yiNlioc iionieiiita dif- illudAlcph possc prostlicticum cssc, iit iii ]3 [a]:ii] hor-
fciTc Yidctiir, iit propric sit tcrrac niatcria, tcrrae clcmen- tus et 75lN, liH, atqiie iii liiigiia aiabica esseverbuin
tuui.nndcGcn.il, 19: n^n-r:^ ~^~'^Tj P ''•r^Vs nin^ -i2:'i
l^^J pro ^^0 sangiiincm ciiiisit. II. vulncravit, quod pro
mirr; etformavU Jelwva Deiin e terra oiniiia aiiiinalia
ctgri. Exod. XX, 21: nOTN nzt"2 altare e lerra con- radice liabcrc possis. Vidctur tainen lioc vcrbiim potiiis
gestum. Uiule dicitiir dc piilvcre tcrrac, quo liictns aut
iciunii temj^orc capiit coiispcrgcbant 1 Sain. IV, 12. 2 Sani, dcnoniinativnm csse ct derivari a ^j^ tanqnam primitivo,
X\*, 32. Neli. IX, 1, alibi nt^. —
2) terra, qnae coli- quarc Syri etiain dcrivata ciiis liabcnt verboi-um is ana-
tnr, ager. Gcn. IV, 2. XI.VII, 19. 22. 23. Jocl I, 10.
logiam iniitantia, nt liOjiDjiD .saiiguinolcntiis. Cf. 3J<,
Ps. CV, 35 ~"2"1N 2-S ainaiis atjrnin i. e. aj;ricultnrain.
2 Paralip. XXN I,' 10. lU- ])rovcntu agi-i Jcs. I, 7. — riN. Talia autcm dcrivata radiccni rcinotiorcm DTN rubuit,
iniiiime excludunt. Cum radicc licbraca n^- niilla pror-
3) terra, regio. Gcn. XXVIH, i5. Jcs. XV, 9. n^-lS
siis nostri vocabiili cst cognatio). Notari poss'uiit hac locu-
nirT» terra jcliovac i. c. Canaaji. Jcs. XIV, 2, cf. y^.N
tiones: Dl by bst* (earncm) cdit uiia cuin sanguine
n^~'> llos. IX, 3. bN"j'a"; n^onN tcrra Israelis Ezecb. VII, 2^
Li Plur. ni":TN tcrrac, rcgiones, scincl Ps. XLIX, 12. — 1 Sain. XIV, 32. Ezcch. XXXIII, 25, ct D^rr bN ^Zit

4) orl>is tcrrae Gcn. IV, 11. VI, 1. VII, 4. 5) lu-bs — (conti-a Icgcin niosaicam
'p: Dt sanguis iinioccns , unde
Lcv. XIX, 26. DcutyXII^ 23)'

tribus Naphtali. Jos. XIX, 3G. "«p: Di Tl''C fiidit saiigui-

nem iiinoccntcm 2 Rcg. XXI, 16.' Ps. CVI, 38. Idem
dicitur dc ipso liominc innoceiite Ps. XCIV^, 21: 'p: Dni
*'!j"N (pr. linmanns) n. propr. oppidi iii tribu :il"<ui-in et sanguiiieiii innocentem damnant. Eodcni scns'u
Naplitali. Jos.
33. XIX,
Quidain scqncutcm vocem ad- scriptiim cst 'p; Dt sanguis innocentis Deiit. XIX, 10.
deiitcs nonien integrum nrbis scripscrniit aprn-^iaTN, sed i3. XXMI, 25' Je"r.XIX, 4. XXII, 17. Pcr mctapho-
iii Talmudc Ilierosol. JMcgilla fol. 70. col. j. utruinque ram nsurpatiir 1) de vino, qnod cst 2:? DT, D"'^:? Dl san-
diversum, atque Adami lu-bein postea 'J'<aT dictam Han-
,
guis nvaruin. Gen.XLIX, 1 1. Dcut.XXXil, i4, c\.'u.Iuiil tjJ5
nekeb vero nmv:: fuisse docetur. Et cuin Lis faciunt oxa^vXr^i apud poetas graccos (Eustath. ad 11. II, 63G) ct
LXX, qui i^()ft« x«i Na^liit uti duarum ui-bium nomiua 1 Maccab. VI, 34. Sir. XXXIX, 26., et simplcx mua
scribunt. Apoc. XIV, 20. 2) caedcs, cuijia ex efluso sanguinc
contracta. Gcn. XXXATI, 26. Levit. XVII, 4 aicn-; 01 :

^D^ia^N et ''^3'7'*
(formae ''ib'ip_, ""'^ST.)
adj. Nirin ui^^Nb tanquam reatits sanguinis imputabitur /luic
firo. Niim. XXXV, 27 D"! ib ';'!< non Jit reits caedis.
rufus, i. e. rnfis capillis, rothhaarig , dc Esavo Gen.
:

XXV, 25, et de Davide i Sam. XM, 12. XVII, 42, qiii Dcut XVTI, 8: Dlb U~ '}^a inter caedem et caedem.
ita dcscriliitiu- 'NT 3i31 D';:''^ rrs^ d? ':i3"!N rufiis, piil~
:
3) saiigiiis cirusns , cacdes, niors. Lcvit. XIX, 16:
chris oculis et formosus. Solcnt autem rufis capillis
-:?1 D3 b" ne surgas pro caede proximi tui.
l':".n tcb

homines ct pilosi essc, ut Esavus, et pulckiis oculis prae- Plur. D^^ai sanguis i. q. siug. Jcs. IX, 4. D''!:'? ffi^}*
^•ir sangiiinolentus Ps. V, 7. XXV 1, 9. LV, 24. LIX, 3.
diti. De rufis capillis, non de facie vcl cute rnbicnnda, iJ
intellignnt jam vett. iiiterpr. LXX.Ttuopaxjjg. \ uXg.ruJus. 2) ciilpa profusi sanguinis. Exod.XXII, 1: Q^^JZ' ib '['N
Aurtor cst NiEnunRUs [Reise T. I. pag. 3o3. Beschrei- sanguinis reus non est, et cum part. b? Deut. XLX, 10.
U^Tyi "ys n"'^ domus, civitas sangiiinis rea. 2 Sani. XXI,
bung von Arahien pag. 69 ) ctiamnum iii Arabia sciics
,
,

1. Ezcch. XXJI, 2. XXIV, 6. 9. 12 f^T culpa ob san-

intcrdum barbam irriifare, qui nios jam Ilieronjmi tem-
pore memoratur ( epist. 7 ad Laet.).
guincm ab ipso ])rofiisnm ci iiiciimbit Lcvit.XX,^. Ezech.
X\^I1I, i3, cf. Levit. XX, 1 sq. Sunt, qui D''"2t de
1 —
reatu culpaquc qualicunquc iutcrjirctcntur iii locoPs.Ll, 16,
Nr^j^ii ji, propr. iiobilis cujusdam Persac. Esth. provocantes ad Jcs. IV, 4, scd iii utroque loco significatio
I, i4 vulgai-is eaquc certior rctiiiend.T cst.

£"1 (pro DlN, formac b^p cnm Kamez pnro, ut in

yz^) m. st. constr.' DT cum SuD.i:^-!, a~J^~ ( Gen. EX, 5) ^'^'IN;, constr. "':'18 basis colum-
^ l^ m. Phir. 1)

sanguis. (Arab. «J», raro j^, sjt. (io;, aethiop.Jf^, nac, stylobates Cant. V, i5, imprimis de basibus columna-
samarit. ^T- Ad banc vcro radiccm i J vocabulum rctuli- ruin asserumque, c quibus tabcrnaculum sanctum in dcscrto
D 2
 . :

Ti. n^N 28 n^n» — i^^i*

exsti-u( batnr. Exod. XXVT, ig seqii. XXVH, lO sq. Judae. ^rchneol. XIII, 9. §. 1, i5. % i4. cf. VIII, \o
XXXVI, 38. Qiiantum ex locSs citatis co.lligi potcst, Jiac §. Egregie convcnit hio oppicli situs loco 1 Macc.
1.

bases laminae craiit argcnteac, in niedio perforatac. Sin- XIII, 3o, ubi tantum abest, ut cum WERNSDonrio scri^
gulis vcro asseribus binac bases ita aptatac erant, iit duo bcnduin sit ^wqu, ut ctiam in loco parallclo Josepiii
asseris cardincs (ni"^ Zapfen) foraminibns bascos iii- (XIII, 6. §. 4) restitucnduiu sit 'ASusqu cum Iliidsonio et
scrti csscnt, atque cfficcrciit, iit asscres starent ciecti. Spanliemio.
Coluuuiis una tantum basis Inuic in modiim subjuncta erat.
2) fundamentum aedium. Job. XXXVIII, 6. Signilicatio T^li^ m. 1) amplus, magnus, magnificus, de flucti^
certa, etjTnon valde incertum est, ct verbnm inx iii bus maris Exod. XV, 10. Ps. XCIII, 4, dc cedro arbore
nulla dialecto cognata cxtat, praeterquam quod Part. Ezech. XVII, 23, de nave magna Jes. XXXIII, 21. —
2) potens, de regibus Ps. CXXXVI, 18, pojnilis Ezcchk
...C>J.] in Kamuso pag. 171G annotatur pro ,-,^>jI^ curtus
XXXII, 18, dc Diis 1 Sam. IV, 8. Jes. X, 34: ;i:aVn
manibus pcdibusque. Sed nihil lioe ad radicem hcbracam. mons L,ibanus cadit per Potentem , niana
iis'] .T>-N3
Fortasse cognata cst radix ,.,wN.c Cxus mansit in aliquo potentis cujusdam i. e. Dci. Beue Kimciii: TiTN T^S. —
Z) princeps, dux. Jud. V, i3. Nah. II, 6. III, 18. Jer.
loco, undc ,-)kXc mansio firma; neque tamen his con-
XXX, 21. Nch. III, 5: Dr:''"!''-^ viri principes intef
jecturis etymologieis quicquara tiibuendum arbitramur. eos , procercs eorum. X, 3o. 2 Paralip. XXIII, 20. i>BO
D'''!'''^^ patera principum i. e. prctiosa, magnifica (c£
p lij dominus v. ». rad. 'J'''^.
Ps. LXXVIII, 25) Judd. V, 25. 'JNiin "«n-i^nN duceB
gregis i. e. pastorcs Jer. XXV, 34 sq. Male LXX ct
Syrus arietes. Hos tamen
secutus J. D. Miciiaelis lou-
'H^ V. sub ji'7.
gam commentoiiim excgeticoriim seriem excogitavit, quao
ex hoc uno crrore ceu fonte profliixerunt, has vidcli-
cet signiricationcs: TlN et n'^'^^ pcllis arictina, TlN men~
i^ radix in Kal inusitata. Vis eius primaria c&se
sis arictis, ?jV73n"TN aries rcx. — 4) magnificus, iU'usiri.%
\
gloriosus, de Deb Ps. LXXVI, 5. XCIII, 4, de nomino
videtur in ampUiudine (cf. 11N, n^l.-N), quae ad magni- Dci Ps. VIII, 2. 10. Ita Samaiitani hac voce usi sunt ifi
tudinem et magnijicentiam transfertur. In lingua arabica loco Pentatcuchi ab iis pessime adulterato Gen. XLIX, &:
in bac radice et in quibusdam cognatis est tumoris notio, t3SN T^TN (pro D|N "li'^^*?) gloriosa erat ira eoruia.
quae sec. AtB. Scnui.rEKsitjM ad magnificentiam gloriam- YcTi. Sam. PsT^Kf^i . ^^^5 . et Commcnt. samarifi.
que trauslata cst codcm flcxu, quo graecum xudo; est «710 ad b. I. Uj.XcLs^..i; (}o>i Lo JLaj_j LtJUAiaE a^\ pulcher~
lou xveiv, ot oyi^ovadai, est inflatum it. superbum esse,
rima erat ira eorum, vel secundum. a/ios, maxima erat
.sicA aufblahn. Vide liernia laboravit (fortasse pr. .itrenuitas eornm. V ide Reperlorium f. hihl. und orienU
.^\
-ifV.XA'1, p. 163. Commcnt. nosti-. dc Pcnt. Sam. p. 60. —
5) nobilis , Aartutibus illustris. Dicitur Ps. XVI, 3 de
tumuit); .Oji\ inflatus, tumens (ventcr), ji-Vs» Conj. I
piis, qiii iidem in membro pai'aIlelo sancti dicuntur.
ft V. intunniit, tumorc alfccit. In liiigua hebraca tamcii Sancti , qui in terra sunt , D^ "'^sn-^S ^"^''INI ^' nohi~
nomiisi amplitudinis notio valet. les omnes deUciae meae in his i. c. his unice dclccton
,

Ntph. magnificatus cst. Part. Exod. XV, 11 et 6: "'"T''7N cst status constructus pro absoluto positus (P».
flba '"iin; irin^ "m?"^? dextra ttia, o Deus , magnifi- LXXIV, 19). Aliorum sentcntias maximam partcm parum
cata est (i. e. illustris rcddita) robore. Jod in^^nnN; cstpa- concinnas larga manu dat RosENMUELLERt/s ad h. 1. qui
ragogicum. Practereain tcxtu Sam.Gen. XXV^II, 46 legitur tameii cum be Wettio in ed, 2. hanc meam isto de loc6
m bcncdictionc Esavi : "nNn TUNS ""'ni et Jiet , quando scntcntiam adoptavit.
poiens Jaciu.i Jiicris , ut recte interprcs Samaritanus Not. Apud Zach. XI, 2 vcrba ITTUJ D-l-^^lN 'ilIjM :

.'pPAAT ^^i5. Ilabuit is -ilNn pro

. fi.t. Niph. jiam potentes perditi sunt, mihi suspecta sunt. Destruunt
legitquc msn, ct rcctc quidem. Praestat etiam liaec cnim totius commatis parallelismum , cjui aiue ii« ita
lectio samaritana alii cuidam quam expressisse vidctur d(»currcret
Alex. luv xaQiX-iji, Tiin ITUNS , ncque tamen propterea ^=i-ia Vi-^Ti_
Ilebracorum scripturae (t^Id "i\BN3) pracferenda est. T1N !:s: 13
Hiph. magnilicunij iUustreni reddidit. Jcs. XX,II, a 1 'jira ':V?N li-v"'"

^'!1'1 '^ (fors. duo principes, '^'nN i. q. 'T'l!<) et sapiunt glossema excogitatum a nonnemine, qui quiJ
nom. propr. urbis Judae 2 Paralip. XI, 9, quae
in tiibu cssent cedri et silva inacccjssa declaraturus erat.
ibi rccensctLir cuin jMareschn, Ziph ct Lacliis. Vidctur
cadem esse atquc AhuiQd., qiiam Josephus cum Marissa Iii^ Jos. XV, 3 nomen loci in coujiuiis Idimiaeac,
coniunckam collocat in Idiimaea i.e. p.irte australiore tribits alibi n^JN "isn (villa ducia) dicti, q. v.
 R. nix ;>o ITK — N':;"^,':^

1 ^N nicTwis aiini ricbraeoi-iim tliiodt^ciiniis, a I ;H1 i^ tliald. jiliir. m. iutlicos principcs, pr»-
iiovilimio inciisis Mnrtii ail noviliiniiDU Aprilis (vcl marii, Oberriclilir D;ui. III, 3,
2. comp. cx T1N i, t^
i-fc. Ktibbiiios a noviluiiio Fcbriiarii atl iioviluiiiiiin TlN magnilicciilia, ot judice», cf. nta. Malo alii
'J''"1U
-Martii) Cstli. IIT, 7. i3. VIU, 12. IX, 1. i5. 17. ig. ai.
ct in contcxtn cliaklaico l^isr. XI, iS. Graecc --/SaQ
oogitant dc saccrdotibiis igiiis, a persico j65 jgui*

1 Macc. \1I, 43. SjT. ^:] , arnb. ^loi

,
^U et jfjl
'^PSn^Til (contr. ex ?|b;2^: "1I.V magnificcntia rcgiM,
jncnsis Sj-romaceilonum scxtus, quo et Arabcs ntuntur,
"TIN jiosito pio TiN, cf. foriiKim T{":.;:'?N ) 1) idoliiiu
iibi ;uiiii solaris rationcin linbent. V. Goi.ius in Licx. ct
in not. ad AHcrg. j). 17, 34. — Cvsti:i.hj» ct J. D.
Sijijiarcnorum, o Alcsojiotaniia iii .Sainaiiain dcductoriim,
in cuius honorem lilios cniiiaic ,s(ilcli;iiit 2 Hcg. XVII, 3l.
MiciiAEi.is (i;rainm. nrab. ]). 25 sq. Siij)|)l(:iiim. p. 25. nota)
F.i iungitiir idohim Aii;imiiioIc(li, Tjb";:?. F.tyuio, quod
nc"ant iiomcn liuius mcusis rectc scribi .\3\ . ct ca scri-»
dcdimus, satis coiivciiit sentcufia, ((iiani ])roj)osiiit Jurieu
ptiono noincn inensis pcrsici noni iiulicaii opinautiir.
(hist. Crit. des cultes, IV, j)ag. (553), Adrammclcch solciii,

Sctl malc flli ; in Kamuso cuim forina .\^\ quidem oniit- Aiiamnielech liinani rcjiracsiiilaie scd j^otiiit rcgis niagni- :

fici nonicii aliis ctiam diis tribiii. 1'iniiii ccrtiim vidi?-

titur, scd sub j\3\ lcgitur: j_^sJ:>j\ ^yo (j^viLJ! ji^^ tur, liacc ctiani numina, iit oniiiia icliqiia ab As.syriia

»Mi^J\ mensis sexiu3 Graecorurn, Et)'nion inccrtinn. Babyloniisque ciiUa, corjiora coclcstia fui.ssc. Cf. cora-
incntat. uostr. IJeher die Asirolugie und das Religiona~
Eteniiu J. D. Miciiaei.is coiijectura, pro])j;ic esse mensem
system der X^haldaer , 111 Coinment. Uber den Jesaiae,
arietis, quod inaxiuiam cjus j)ai'teiu sol iu aricto sit,
T, U. p. 327 sq, Quod olim probaviuius, IIki.andi cty-
nititiir inejito cjusdem commciito, quo "T^iN arietcm esstj
statiiit. Cf. ad T''^}* no. 3. Aliis, ut Hydio tle rel. vett, mon (de vet. ling. pers. §.9) ab irvcl .;! ignis, )d
Pcrsarum p. 63, vox cst pcrsica, quo posito nieiisis nomeu iiiinc displicct, sitjuidcin jiractcrncccssitatcm voccm hibii-
habcro potiiit ab quotl ignem dcuotat ct JJeum. tlani iiobis obtriidit. Rabbini ctjui niulique ligiiram habuissc
.31^
lioc idohim somniant. Alias receiiliorum coniecturas
maguani jinrtcm tcinerarias dabiiiit J. G. Lette de idolo
'^
}^, ni. jir. amplitndo, inde \) pallium ampluTTk Ada-ammclcch, in Bibl. Bicmciisi nova fasc. I. 110.2. pag.
Miclia II, 8 , i. q. m~N. 2) magnijiceniia uiide Zncli. 4i sq. J. D. JNIicuAEi.is iu Su|)j)lenini,, cui est sol iii

—
,

XI, l3: ~ip^~ "^"Vii magnificeniia pretii, prctium luagiii- sigiio arietis, et Selden de Diis Syris II, 9. 2) filiiis

ficuin, quae verba ironice dicta siuit. Sanheribi, rcgis AssjTiae, parricida. Jes. XXXAII, 38.
2 Rcg. XIX, 3/. Idein uoineii gcrit cum iiumine Assyiio-
riim jjntrio, et notandiis data hae occasione mos veterura
n")'^.^ i) JTT. fcni. adjectiTi "1"'~N amplas (coll. D^^ltf
pojiulorum, imprimis oriciitalium, boni oiniiiis causa vel
fcni. riDVir) Ezecli. X\rLI, 8: nn.^N 7-:3. vitis anijjla, ijisa dcorum jiatriorum iiomina sibi impouendi, vcl certe
frondosa. Cf.. ^'"N no. 1. 2) pallium , ab anijilitiulino in noniina jiropria recipiciuli. Cf. uoiiiiua cum ia: , 'ja,
dictum. 1 Rcg. XIX, iS. 19. 2 Rcg. II, i3. i4. Jon. III, G. riTtJia composita, ct quac uberius exposuimua iii Com-
-ir':ia m~N
pallium babyloiiicum Jos. VII, 21 i. e. jiictii- iiunt. 'iiher den Jesaias T. L pag. 281. a8^-
ris varici^atum vcl iiitcxtas babeiis variis coloribiis lionii-
,

nuin bestiarumquc figiiras. Dc liac artc Babylouiis jirojiria

cf. Plin. VIII, c, 48. HEEnEN's Ideen iiber Poliiik , Ker-r '*'^!"l']'i chald.adv. E.sr. VTT, 23. Vu\g. diligenter.
hehr und Handel der vornehmslen VoLker der alten ff^elt LXX. Syr.And). onuttuiit. Kimciuus : mfTTa, Elias
I, p. 810 sq. FiscnERt prolus. de verss. graccis V. T. Levita: mT^^ltl mT^rra h e. fcstinantcr, promtc. Vix
iKig. 87 sq. ^T3 n"i~N palHum pilosum i, e. jjellieeum, tlubitandum, pcrsicum sit vocabuliiiii, qucmadmodum
qiiiii

vestis pellicca, 'i-^t/:. Gen.XXV, 25. Zacli. XJII, 4. Non duo siniilia n:"ie5N et CriEN , ct inscrcre j)Incct, qune de
his iii locis, scd alibi ( 1 Rcg. XIX, i3. 19. 2 Rcg. II, 8. co iuterrogatus ad me scripsit Vciu KosEGJiftTE:? ^, Voca- :

i3. i4) LXX. dcderunt ,uj)AwT^'v int. ^o^av i. e. oviiiam j)el-

„bulum clialda'i'cum iVnT^iTN est fortasec pcrsicum ^i^vw.iJ
lem jno siuiplici n"l-J< ct rcctc for.sitaii, ciim vcstes pelli-
ccas gestarcnt propiictac Zach. XIII, 4). Attamen uon (
„AIeph prostlietico attjiic Alcjih ])aragogico nuctiim, qiiod

pcllem, sed pallium proprie iiotat vocabulum, et explo- „iitruiuque multis vocabiilis uiljuiigiiiit CluddacL [Cf.
„ D^^^DlTCriN]. V^ocabiilum euim illud j)cr.siciim vnlct:
deiulns hoc uominc J. D. MicnAZLls, qiii n"l-N pcllem
arielinam pr. iiotare comniiniscitur qunnquam conseu- „recte, vere , probe; de qua rc auctor glosjaiii Burhani
,

tire vidc-tur Jaiimus {Bibl. Archaul. I, 2 §. i4(j. „kati haec exponit : si^JLi ,., «Jv^n .vLi. J..i *»^ ii>-~,v>
"r
))ag. 95 )i V. •T»'^^, uo. 4, — 5) magiiirict>ntia. Zacll. . . . iXiJi»^ »^:.-;^
t*-*?j iXiiLj J^iii^ »JiwjCcj
(jii^ J-'^*
Xli 3.

o-v^ ? (, ,;^,vXju'.
^vw,vA.j«. L
i. e.
c. ^svw,.> cum dhaiiunatis prima
"5_i^^^ chaltL arca, v. s. -ii:. ,,et secunda , (^uitseeniibus vero lertia et uliima , est
 "
.

R. n-.^, taiij, Jnx. 30

„ contrarium fracli et falsi, quodjtrabes pocaiit g>^ . .
formac iii nomiiiibus vcrbalibus plurcs occnrrunt, nt
ni-|3kV, 'jiTkN (a ]it), JjIDN. Radis cntt igitur in inccr-
„deinde illo vocahulo eiiam aurum et argentum, et
ponenda.
„aurum tractum Uquatumque significant. Denique tis

„ valet sanilatem bonamque valetudinem.

Quodsi non-
„ uisi liltcras respiuiaums , niagis quam ci«-wj>:> cum cbal-

„daico vocabulum a^; .0,

K^^f^TN congrnei-e videtur !Z| l^S ct „( i^ (hoc imprimis iu Pausa) fuf.

mT"n> quod Gastexlus interpretatur manns conser- :

arrN''. et DriN Prov. \TII, 17 ct ::r;x Iloa.

a^N"'., 1 pcr.s.
„tas liabens ciun aliquo iii pngna. Intcrpretari iortasse
XiV, 5, Malacli. I, 2 iul. 3-wX Ecclcs. III, 8 et nanN (vide
., licet:
intentus iu rem, adgrediens ad rcm; cst enim
s. h. voce) 1) amavit [ityttTiut', qtiod sono etiam quodam-

verbi compositi ^O; ,^ iniiccre, infigcre, modo couvcnit ), c. c. acc. Gen. XXXVII, 3. 4. Dcnt. IV,
„ pai-ticipium
37 cct. rarius cnm h^ Levit. XIX, 18. 34, et cnni : Eccles.
„atque djamt: ^^ij ji Ak:^ niannm iniicerc alicni. V, 9. Usnrpatiu' de amorc iu Denm, parentes, libcros,
BoHLENitrs (Spub. ad interprctationem s. cod. p. 2 1 ) amicos, amasiam omncs homincs, dc aiiiore virtutiim ct
,

iii reclo ; cuius sententiae vitiorum cet. j Sam. XX, 17: iarjN i"i;p3 nSnN amabat
„ N'nT-nN essc ccnset ^^^^.«1^ .:>
eum ut animam suam. Part. ans amicus isque diligen."»
noii niniis tribuo, proptcrea quod Persis usitatum non
,

inrecio, iii vero , c^^jwl. ,0i , \i:^M4,i> jO'

ct dilcctus, familiaris, divcrsus yi socio. Prov. XVIII, a
puto dicere :

24. Esth. V, 10. l4. Jcs. XLI, 8: 'DnN Q~-iaN •S~^ semen
dicunt eniiu ut Latini , recle , vere , vi:««,ij u>-»*j->
„ , , , Abraliami amici mei. Idem Abrahamus Arabibiis vocatur
nuUa adiuncta praepositione, uisi forte adsit nomen idJi J-JLi-, ct Moses npud Samaritanos "^^.A . 'p'!i5iTf^'!iJ
„ sobstantivum. Vocabuliim ^^J\ vcro nomeii substan-
amicus Dei. —
2) delectalus est aliqua re, c. c. gcrim-
,tivuni nou scd aut adicctivum,
est, aut advcrbiuni. dio vcrbi. IIos. X-II, 8 oppressione delecla-
arrN
: p"i.""b
Mosrnus ( in Lcx. hcbr.) suspicabatur , id graecum csse tur. Jcs. L\7, 10. Jcr. XIV,
3) optayit, ciipi-
10. —
n^Qanzn \. non festiuanter, liinc diligcn-
q. «i5ga"rfo? pr. vit. Ps. XL, 17: Tjn:;^irn "'ans optantes auxiUum tuum.
tcr. Sedvereor, nt cx nsu Graecorum lioc probari pos- LXX, Cf. 2 Tim. I^v, 8
5. rots i^j-aTTijxoat xr\v inKfiif- :

»it: riSQmio; eium (a dfiaoi fugio) cst potius: qui noil rsiav'l)inov XpiaTno desiderantibus reditum Jesu Christi.
lu"it, ct pass. non elFugi potcst, iucvitabilis. E liiiguis Scquitur >3 Ps. CXVI, i: nir:"' i>!?ir7 '3 TlDnN -nN
semiticis confcrri possit radix chald. ct saui. T"1T, '^'^'^ ^i^ip valde cupio , ut Deus exaudiat vocem meam. Cf.
acciiixit se, fcstinavit, uude -'^3^7'^"^ fcstinanter, con-
irab. aniavit, it. voluit, cnpivit, seqtu ...!
festim , eamque derivationcm KiiMciiius (v. supra) O'' ".5
amavit it. optavit aliquid faccre, scqu. »J et ...1 Cor. 11, 90.
gpectasse videtur. Infelix cst lo. Simonis coniectiira, com-
positam esse vocem ex l"iLNt magniun, valde, et iuusit. io3. 2G8. ni, 28^; aethiop. /\(^^.^ *
amavit, scqn. {\P^\
NiTN cito, a rad. TT^f cito' ellugit vcl elapsus cst Uan. nialuit.
n,"5" 8. i\'f/)A, part. inx: amandns, amabilis. 2 Saro. I, 23.
Pi. pait. nnNa 1) amicus Zach. XIII, 6. 2) arrba-
sius, imjjrimis qui kmoribus iuhoncstis et mercti-iciis dcdi-
tus cst, moechus. Ezcch. XVI, 33 sq. XXIQ, 3 sq. Hos.
"l^TX II, 5 sq. Jcrcni. XXII, 20. 22. Thren. I, 19. Ubiqnc
V. s. y-n.
metaph. dc idololatris. Cf s. v. HDT.
1.Not.
Ilaec radis Ilcbracornm dialecto pecuKaris
cst. Occnrrit ca quidem, ut iam notavit Castellus, in
Samaritanoriim liturgiis, sed ibi, ut mnlta aUa, ex
lingiia hcbraca mutuo dcsumta est. Synonyma fre-
J lC? i. q. ^^T triiurapit , in imo loco, sed dubio cjucutissima sunt, in dial. aramacis Dnn, JQxj j in ara-

Jes. XXVIII, 28 : IJia.^n"' \IJilN triturando triturat illud. bica C^ (cf aan) ct 3^ (cf. Ti^): in acthiop. (^Z,\
Potcst uJilN sumi pro infinitivo novae radicis ©TN eaudem
vim liabcutis ac UJ^I (v. s. n), cf. ^IDN fjbN Zcph. I, 2,
— Alb. Scuultensius (ad
Prov. I, 22. \'JII,

1 7 ) originem ponit in spirando , adspirando , anlie-

aD-<qN ^ION Jer. VIU, 1.^, N::n «2:: ibid.'XLVIlI, 9, ubi
itidem lulinitivn.'! absolutus futuro adiectus ab alio scd lando ,
qnam notioncm liabet cognatum ,_^ flavit ventus,
cognato vcrbo petitus csse videtnr. Sod ut dicamus, qnod libidiiie actus fuit acbnissarius. Quod si pf obas ( ncc ego
res cst, luium tantum liorum cxemplorum, Jcr. XLV 111,9,
ccrtimi cst : in rcliquis uiiiN et ;)iDN cum llcbraeis possnnt repugnaverim), aan et v.^o> eiusdcm siint originis.

pro Infiuitivi fonuis raiioribus haberi pro \tT\ ct r|iD Not. 2. Dc loco rios. IV, 18 inn "innN in quo for-
ciuu Alcph prosthctico, j)roprie uilTN, PliDN , cuiusmodi san latct Coni. Ketaltal vcrbi nostii v. snb rad. 3n^.
 , :

R. 2nws« nni« 31 "rnjt Nins*

3nt< 111. singnl. inusitat. Plur. ^''anjt i) amores

spcA inlioncsti, amours , amoiirelles, Liebschaften. Li
l( ^^ rachx innsitata, cuiiisquc in dialcclis qiioquc

Plur. nsurpatnr, iit illa rccciitiiirnin linguarnni vocabiila, nonnisi incerta extaiit ve.itigia. (jASTEi.i.rs olfcrt samarita-
quandoqiiiJcinainor castns ctcoiiiiigaJis iinus est, iuhoncstus iiuni TA^A Niim. XXXI, 3o. 4/ 'n\<i\\c portionem vcr-
ct vcro vagns ct obcrrans. Lcgitur IIos. VIII, g,
illicitiis tit cnm INIoiiiso iii loci laudati intcrprctationo latina coU.
ct ti-opice cjiiiilcni dc aniicitia ct socictatc cnm gcntibus
ncthiop. t\^', pars, portio, scd vcreor, xit rccte. El-
cxteris iiincta (cf. n:T Jcs. XXIIF, 17). 2) ileliciajjsuayitas
ciiim vocabuliim acthiop. cst i. q. n^ pr. manus, samari-
Pi-ov. y, if): D^arjN rr-N cerfu dfliciarum i. o. suavis-
sima, dulciisima, vox lioiuiuis mulicri blandiciitis. tanuin TA^A
veroibi lcgitur jiro hcbraco7n«rT/jrcAp/i-
siis, captiis,clv\\ dubitanduiii, qniii idcni cxprimcrc voluc-
rit interpres samaritanus , jiaritcr atqiie Onk. qui habet
2njt ni. sing. inusit. Plnr. B^arN amorcS, inaxiinc nnnNT qui prchensus ,
est. Eiusdcm capitis conim. 27, quod
iuboncsti, mcrctiicii Prov. ^"11, i8. C.\STEi,L. ncglexit, Icgilur =(^^P (TTT^A
. prehen-
J^r.
dentes s.capesxentes be/Iiim pronjinr"^ "'•aDh cf. a"^! 'TnN
Caiit.m,8. Vidctiir igitiir irrN idciii nntaiej 'qnod nn.Nt," ct
• l-ni^ f. i) Inr. fcm. gcn. verbi 3~N. Ciim Lamcd
THN. Apnd Acthiopes ctiain
7\IJ.J^* thud ex litcrjuTiiii
pi'aefixo Jcs. L\'I, 6: nir;^ m:J~nN narrNr ad amandum
nomen Jehovae. Dent. X' XI, i.V. uL! Jos. XXIJ, 5. i5. coininutntione frequenlissinia dicitur pro /\(tt\p^ i. c. dies
XXJU, II. Cnm 2 1 Rcg. X, 9: bNn-r-^-nN nin^ ri^riNs prima, dies solis, cf. nin.N: ct n^inLV. Derivata Jiacc soiit:
pro amore Jehovav in Israelem. \ Sam. XX, 17. Eodein
sensu pracfixo 3 IIos. m, i, et fTj Dcut. VTI, 8 nnnNa : *7inX (forsan i. q. nmwV iinitio, per Syriasmnm pro
Dp.ns* nin^ propterea quod Jehora diligit vos. lles T^nN) m. 1) nonien iudicis ilcbracoriim Jud. ni, i5 sq.
tainen codcm rcdit, si nnrTwV in liis locis nomen vcrbalo IV, i. LXX.li/QiJ. Vulg. Aod. S}T. ct Ai-abs pcr Rcsch :

«Tssc tlicis cum casn vcrbi sui constrnctnm (v. Le?irgeb.

homo
§.688). —
2) amor , in spccie dc ainore vcncreo Caut.
'Oail
j
^jS>\. 2)
Bcnjamini ncpos fuerat. 1 ParaKp. VII, 10.
bcnjaminiticns, filiit.s Bilhaiu, qni

H, 4. V, g. Vin, 6. 7. 2 Sam. I, 2G, Dci crgahoraincs Occurrif

Hos.ni, 1, amicorum intcr sc 1 Sam.XVUI, 3 cet. Oppo- postea Eliudus quidam, nrmx pcr Chct scriptns cap.\'m,f).
nitur nNrii odium Ps. CIX, 4. 5. Ecclcs. IX, 1. — qui fortasse idem cst.

3) amor , deliciae, iii concreto dicitur dc amica CaiiL

'rnX m. nomen proprium filii Simeonis. Gcn. XI^VI,
rr, 7. Iir, 5. \1II, 4. Cf. amores Cic. Phil. VI, 5. Attic.
X\% 6 extr. PlauL Pocii. TibuU. I, q, 4, meae 10. LXX. Vulg. L^coJ, Aod, vide siipra.
I, i, 79.
deliciae Plaut. ]. c. I, 2, i52. —
Li difficilioribus locis
cst Cajit. m, 10, ubi in dcscriptionc lecticae Salomoiiis
verba ita se habeiit: Dlb-CIT; nirsq nqJ^N fl1^"1 i2in for- j.|) i^ intcriectiodolcntis a sono facta, ah.' ehett'.
«itan pro—snN"; et medium eiiis stratum\.exornatum erat o— S -bE )t,£ ciE --
pro dilecta Ilierosolymorum , i. c. di]cctis.sima
e Jiliis
conf. arab. bIj bU, 8.5, bjI , bjIj unde radices A ct •/'

canim. Ita Fn. Bf.yebcs in

iiota ad h. 1. ncqne necesse ;
,.E .
-
.

pro 85 I doluit, moeruit, ut nostrum ach, achzen, actliioj).

cst cum eo rescribas r;2r;^? , qiiai! forma nunqnam do ama-
tisnrpatur. Pcr eaiidcm cllipsin particnlae Lamed iVO\ quae est exclamatio dolentis et gcmcntis, sam.
.sia
^^,
interprctari possis: cxoriiatnm a dilectissima filiarum Jeru- vid. Anccdota iiostra Oricntalia p. 64.
LT>ique fcre iinigi-
salem, sed illud praefercnduni : nisi n3r:N h. 1. advcrbia- tur: ni-'' "^riN nni* ah! domine Jehoca. Jos. ^'0, -.
litcraccipiGiiduin cst, ct vcrtendum et medium eius : Jud. \1, 22.'jcrcmVX 6. IV, 10. XIV, i3. XXXII, i^.
exornatum suaiiter 1. pulchre a filiis Hierosoljmorum. Ezcch. rV', i4. IX, 8. XI, i3. XXI, 5, vcl 'Iin -nj*
A\. ut HEBnrnrs, medium eius stratitm amore „die 2 Reg. Y\, 5. i5. Nnde legitur 2 Rcg. m, 10, et cuni
yiitte gcpoktert mit Jiebe fiir die Tochler Jeriisalems" ; dativo Joel I, i5: di-b ~nN eheii diei. Jude dccurtatuin
scd 'i"
ita accipi iieqnit. LXX. irzhg aiTOv XidudTgciTor, est ~ q. T.
(iyanr^v (donum anioris) cmb d vyaTiQav 'lEQOV(faXt';^i, Non
i^li tJf E.sra YJS, 21. 3 1 rt
chald. Jionieii ilumiiii»
malc: idquc ita traiistulit Arabs: ^i»^b l^Wi rcgionis contcrmiiiae \'crs. i5, in qua Esras populum iii
patriain rcditurum congrcgabat. Putaut cruditi, iJinN cs.so
i. o» ct medium eius gem- Adiabcnam, sic dictani ab Adiava fluvio (Aniiiiiaii. Mar-
ccll. XXIII, 6), E.siainqiie Arabiae dcserta vitaturuin
mis distinctum, idque Jacaim amorefiliarumJeru-salem. cxulibusque in Assj-ria dcgciitibus obviam ifiirum a J scpten-
Vercor ciiim ut recte interprcs latinus in Polyglottis ob
, :
triniialos oras sc convcrtissc ciiiu.s o]iiiiionis vcrilatem iii :

anuirem erga filias Jeru^alem. mcdio rcliiiquiiiuis, de Iliivio .\liava uil corti ofriciciitcs.
Cf. iii£i'a ^'ECS.
 : :

R. br^a 32 bn^ii — r,2^btiii

'^ii^ XIII, 10.

IIos. IIoc vocaLiiluiri, qiiod alibi Syriasmuin pro D-^bnjJ Lehrgeb. pag. 1 52. 572), T^bnN,
(XIII, '7. i4. Ezcch. XI, 16) est 1 iut. apoc. a rad. n;n, ri^n.N, st. eon.str. -"^nN, cum IIc parag. nbnN Gen.XVm,
1. c. ideiii est, quod n^N, ""N «&* ? per traicctioueni lite- .
6. Exod. XV ill, 7. 1) tenlorium, laberiiaculum. Gen.
rai'um, nisi forle TJN inendum est, quod fluxit e v. 7. l4,
et repoiieiiduin.n^X. Couf. tamen cliald.Ni-^nN hbi? Bux-
'
IX, 27. Xm, 5. XXV, 27 cet. (Arabes sub J.it habcnt
Ita, flagitaiite contcxtu, significatiouem secundariam familiae
in tenforio degcnti.s,
TOBF. Lcx. cliald. pag. 6o5.
LXX. Vulg. Cliald. S}T. ex Iltfljradis Aiiuuwii.iD, R.
,
ct iiide homiuum, popidi, societatis, coU. licbr. rr^a , undc
TANCiiu5f, e receiitioribus Ed. PocorKE (not. niisccll. ad
Portam Mosis pag. 69. Coniment. ad li. ].), Drusius,
verbum ^\ famili.-iris fuit, coiisuevit. Pacessant auteni

RosENMUELLERU.s. Vcrte Ni3N '^sb'? ^rtN ubi iandem

:
coniceturae ctymologicae eorura, qui primariam vim qiiae-
r-ex tuus et ai-ctius iuuge vocabula NiDN TiN ubi tan-
?.

d[e7re? ut alibi iunguntur NiSN n'tV. Vide s. Ni2N. LXX }-uiit iii laxilatc, ab ^y laxus [ immo debilisj fujt,

et ABULWAr.iD praeter luinc locum etiam comin. i4. TTN

ve) in ^abrationc veloruni,- J.^ vibravit [imnio splenduit].
reddunt nnv ; iilosf|ue sequitur Pauliis 1 Cor. XV", 55.
IIoc quidem loco priiua persona Futuri contextiii bene
Vide CoccEji Lex. Scueid. ad Cant.
ed. Scliulz , s. li. v.

convenit. Neutiquam vero probandi, qui cominatis etiam Hiskiac pag. 261 ). "[Syo bns tentoriiim coiiveutus," viilgo
deciini scnsum ita contorquent, ut Tts; vulgarcm vim tabcrnaciilum focderis i. c. tcmplum illiid mobile et porta-
bile Israelitarmn iii deserto, qiiod describitur Exod.XXVi
habeat, quod faciuut KiMCHics etMoscRUS (iiiLe.v. hebr.).
coll. XXXVi, ctiam simplicilcr brrNn dictiim Reg. I-Sq. i

\. snb "ivyz- Quo iii tciitorio si.bn.N distinguitur a ^STl;» ,

ini* pst tegnmentuiu teiitorii exterius, duodecim constiuis

*• teniorium moyit. Dicitur dc cortiuis e pilis caprarum coiitextis, quod impouebatur ha-
^) i^ ^"^- ^v'*.''.
bilaculo ['['^•iyn) li. c. deccmaiilaeis intcrioribus, quae asscri-
Nomade migrantc, teiitoria mox figeiitc Gcn.XIII, 12, mox bus incumbcLiaiit. Exod. XXS I, 1. 7. XXX\"I, 8. i4. 19.
promovcnte. Ibid. comm. 8 Dn3N' i^nN"'! LXX.tcjtouiftj-
i :
Job. XXI, 28: Qii;iC"l ni:2tt;73 bns tabemaculum hahita-
v(jt<sa(;\4 3fi<tyi'

uotat, quod
Vulg. mouens tabernaculuni suum, Idem
Contextiis .samaritanusimpressus
alibi yo;,
lionuin iinpiorum , quod impii habitaiit. 2) domus, —
o o-
pro eo dat glossam satis ieiunam quae tauieii
"{-^'1
(nV.''^) ,
liabitatio (cf. ii>.*j tentorinm, domus). '

Jcs. XV^J, 5:
seiiteutiam magis idoucam pracbet, quaiu trium codd. .sani. Tll briS </o/7i?« Davidis. 1 Reg. V'III, GG dc populo teni-
Icctio brT^T (in'^) et duorum aliorum rN"'1 (irN/^l) coepit. porc Salomonis: nn^^bMNb lob^l et discesserunt ad domus
Pi. fiit. bns'; contr. bn^ i- '!• ^'^, tcutorium ILxit suas. Voci. Vs. CXXXil, 3': ^rv^z briSa Nnx Dn non
Jcs. Xill, ao, ciVciV;: pro rirN'^. intrabo iii domuin hahilationis ineae. Aiiis iii locis, ut
Hiph. vide sub ;nN 110. II, Ps. Ln, 7. LXXXm,
7. Prov. XIV^, 1 1 cet. tentorii signi-
ficatio rctiucri vel ^'otest vel adco debet. 3) in spceie —
11. ^s^ probabiliter etiani i. q. bbrt spleriduit. de templo. Ezech. XLI, 1. —
4) iionl. jiropr. filii Seru-
Verba ND et is liaiid raro pernuitantiir (vide pag. 3), ct babelis 1 Paralip. III, 20. Practerea liaee notanda suuV
iionnunquam etiam verba 55 et N-:. nomiiia propria cum hoc vocabulo compo.sita vel ab co ,

Hiph. fut. Job. XXV, 5 irTyN;; t<b"! n"i; n» ";" ecee : derivata
vellunani iieque /laec splendet i. e. pura, niuuda est ex
.

mente Dci. Parall. 'l'':"!;^ nST t<b C^DiSI nec stellae ri^riH iiomen meretricis ,
quo utitnr Ezecliiel vatcs
mundae sunt in oculis eiils. Hicron. eccef luna eiiam ad indicandam Samariam Ezecli. XXIII, 4 sq. Proprie
non splende.t. I^XX. ovk iTTt(tav(fxei. Cbaid. "ir;:"; £<b. uotat: teutorium suum (habet illa) i. e. propriiim suum
Mo.sz Gekatiha Ms. .«.Jli ^. Eaudem seutentiaui bene habet tabcrnaculum s. templum, non Dei iussu coiistructum.
offert lectio cod. Kennicott. 2-ig. bn^ Sunt etiani, nbnN scriptum est pro "b?;!* omisso Mappik, ef. Lehrgeh.
qui ^''nN;^ pro LSyriasmo habeant j)ro b";r;2 <^o"- pag'. 98. V. na-^brrx.
ONa37 pvo OSi';, ut Ar.TiNG iu fuud.
liiig. hebr."§. 17'!,

vel b"'nN"' plenc .scriptiim cxistiiueut pro bn"', ut DlT^N -iK''^! pati'is, bni< cum Jod cbmpagi-
i4< (tentorium
Ps.XlX, 10 pro unN- MdcKiMcHii Lex. s.v. bbn. Alii — nis, iit pro bN"13.a) nomeii proprium artifieii,
in bN^^lrSi
iiiterpretantur ex consueta verbi bfrj* sighiCcatione iji- ;

qiio Moses iu cxstruendo tabernaculo conventus utebatur.

tuere etiain lunam , ne in ea quidem ientorium figil 1.
Exod. XXXI, 6. XXXV, 34.
hahitat, i. e. iie hacc qiiidem satis munda est, ut iii ea
habitare possit. Saad. ms. aJikX^^ J»i>wVj ^ ibi noii
ynii nomeu
• '— inulieris mcrctrieiae, quae apud
divertit in inces.iii suo (Deus). Scd habitaiidi diver-
Ezechielem cap. XXIII, 4 sq. synibohun est rcgiii iudaici
tendiquc sensiis ab hiiius loci coutextu alieuior cst.
idololatriae dcditi, ut nbrtN regiii samaritici. Proj)rie iiotat
"3 ^^VS tentorium ine.um in ea. quod iu hoc regno tcm-
^N e. SuDT. ''\~H, "^rrtij oholcha, Plur. t-^bns (per pium Dei ct saccrdotiuiu crat.
,
 R. pn»*, inx» n!a2"»^n^« — ii<

no3^5ni< (tcntorimn cxcclsi) nom. propriiim nxo- lalagaru ap))illatiir ; tcrtiiim , olcns ilorcm, Lusitanis
ri.sEsavi Gcii. XXXVI, 2. l4, quae tribui idiimacae mogarim dictiim, qiiod proprie manga/yam 1. malli-
coguomini (coniin. i4) nomcn dedisse vidctur. gandhiyal nuticiipatiir."
Cf. de
yj^Jn, 1'Iipliasi pellico, ibid. connn. la ct 40.
Nomen aiboris hcbiacum acqiic ac gracciun rcpctitiim
est a noiniiie eiiis doiuestico aghil, agaru , haluha (Paii..
A BAnrnoL. 1. qiiiJcm iit et Gracci ct Ilcbraci
c. ), ita
C^^mJ* Xuni. XXIV, nVrrtN
G. Prov. VIT. 1 7 ct
illud ad lingiiae siiae ingcuiuin et etyinologiam accommo-
Ps. XLV, g. Cant. IV, 14. gcuiis arboris iiidicac odoritc-
daverint; qiiasi essct a rad. rr;«, vel ab hy(i.X\ouui, et tyai.
rae, Graccis rkyaXXo^ov, sctjuioribiis ^vXuXorj quocpic dictac,
Lusitani, qiii intcrEiirojjaeos ])riiin InJiam aJicriint, aghil
Arabibus .jjjs-^bLci vcl ^JLci ct 0«jtJi , rccciitioiibus ob soiii siinilituJiiicin a(juil<ie lignum vocifarunt, undc
ligiium aloes, itcm ligiuim paradisi (Belgis Paradjs- houl etiammim bois iCaigle, yfdlerholz. Piactcr scriptorcs
e labula qiiadaiu Orientaliura , qnae haiic arboreni iii Para- siij)ra noininatos vidcatur Celsius in Hierobot. T. 1. pag.
diso crevissc coinininiscitur) et lignurn a<juilae (v. iiifra). l35 — 170. Saimas. Exercitatl. Pliu. T. II. pag. io54.
Audianuis jirimiim DioscoriJcm, qui ita dc agalloclio lil). 1, homonym. hyles iatricae pag. 7. Michaelis inSiipplemm.
cap. •ii uyuK^oyov |u'Ao»' iail (ft()u^i}ov tx ifji/r^iiug x«i
:
png. 32. ^A^Aiii,"s Ostindien T. II. Jiag. 772. Fundgruben
.4{ia^iui ioixog Ovnoi .ivXoi , ifjtiuuiror, euiui?^^, 7iay/<(iru- d. Orienls T. V. pag. 372. Bondi Or-Esther png. i3.
(fov iv tT yExjiju fisiu TruciTji nixQiai. cpXotov iyov dsQUU- Novam Jc ^'"rTN coiiicctiirani eamque aii Jatiorem , niini-
tttiiTi; xai i-noxtXov &vuiuTni, di urrl Xi^((r(i)iov. rum illuj csse 1. q. J^ , J.*P vel jCjiij (quod more
ConcLiuuit fere Arabcs, qiiibus friictus dicihir Sv^-^, AegTiq^tiorum pronunciatiir /m/;///a ) Avic. cardamomum
v.Aviccnna pag. i32. i63. 23 1. Gcogr. Nubiens. pag. 72. Opp. Arab. T. I. p. i()3. 243. 275, proposuit S11.V. dk
Bakui in JVotices et Extraits de la bihlioih. du Roi. Sacy ad AhdoUatiphi descr. Aegypli pag. 32o.
T. II. p. 397. Biischings Magazin W,
Abclfeda in
p. 277. Inter reccntiorcs rei herbariac pcritos duo csse con-
stat agallochi genera , altcrum vcrum et praestantissiinum,
alterum adultcriiium vel certc vulgarc et sccundariam. I| l^ raJLx iu Bibliis non obvia. Syr. Ih"''
Prius illud iii Cochinchina, in rcgno Siamcnsi ct Siuciisi
libidinosus, lascivus. InJc dcrivaii 'vidctur iionicn pro-
nascitur, nuuquam exportatur, ct iii ipsa India taiitac cst
prium
raritatis, ut aequo auri pondere redimatur. Ligiii frusta
rcsinosa, subuigra, gravia, et velut a vcrmibiis pcrforata
Calamhac dicuntur, arbor ipsa Siamcusibus Kissina, jntiN Aharon , fratcr IMosis natu maior (ExoJ,
Japancnsibus Kaworiki i. e. arbor oJorata, Siiicnsibus VI, 20. Vli, 7), filius Aiuraini Levitae et matris Jochcbed,
Suk - Kiang. Aroma arboris oriri dcmuin dicitnr, ubi Mose cloqucntior (ExoJ. IV, i4. VII, 1 sequ. ) ai'tium ,

niagicarum 11011 irajieritus (ibiJ. VII, 11 scqu. 19 sequ.

senescit, ct ex morbo, qiio particulae oleosae stagiiant et
VIII, 1 scqn.) a superstitionibus Aegyptiorum non immu-
iu resinam crassescunt in interiore arboris tininco. Vide ,

descriptioncin eius cum icone apud Rumpuium iii Ilcr-

nis (ExoJ. XXXH), a Mosc fratre tamcn summus saccr-
40, cf. Kae.mpferi — dos cooptatus (ExoJ. XXIX. Lcviu VIII). Mortuiis est
bario Amboincusi T. II. pag. 29
de Loureiiio flora cocliin- aiuio post cxitum ex Aeg}'pto quadragcsimo in monte
Amocnit exot. pag. 903, ct lo.
chiuensis ed. M illdenow T. I. pag. 327, cui Alocxylum Hor, ibiquc sepultus (Num. XX, 28. XXXIII, 38) ct
Arborcin is pcrhibet niaguam essc, hoJieque iii hoc monte, qui ab eo ,-, ^,1.^ (j^^J i)-*^
agallocliiim dicitur.
truntis ramisqne erectis altissimis, foliis lanccolatis, coi— vocatur, scpulclirum eiiis ostcnditur. Cf. BuncKiiAHDT

tice caunabiuo. Alterum genus, Agalloclmm ofiicinarum Travels in SjTia and the Iloly Land pag. 43o. vers.
s. sccundariiim, Garo dictum in India orientali, lignum gerra. pag. 716. Rabbiiioriim dc eodcm fabiilas collcgit
est arboris in Moluccis ctiam crcsccntis, ExcoecariaAgal- Eisexmenger [entdecklesJudenthum, I, p.342. 855. 864).
Locha a Linneo dictac a succo eius excoecantc unde ,
— iT-l~N •32 filii Aharonis Jos. XXI, 4. 10. l3 et poet.
Blend-hout , Blendbaum. Vide eam^copiose dcscriptam ^iiriN n-^i Ps. CX\', 10. 12. CXVIII, 3 domus Aharonis
ap.RuMPii. 1. c. pag. 237 —
4o. Linne's Pflanzensystem dicitur pro saccrdotibus, ipse^/(a/-07i autemPs. CXXXIIl,
nach Houtluya (Norimb. 1777) T. II. pag. 422 29. — 2 Je quovis .suinino saccrdotc. Graece hoc iiomcn scribitur
De Lamark in Encyclopcdie methodique T. I. pag. 47 — ^AuQtov , Arabice .. . ,1?.

4g. Arbor, foliis pyro similis, aineiitis aristisve insignis,

«uccnm habet lactciim qui in arbore scncsccnte

,
in resi-

nain pinguem et oJoratain crassescit. Truncus arboris,

isque valde nodosus, gibberosus, cxcavatus, foraniimim- li^ conj. 1) t-el, aut. Exod. V, 3 i-ina IN -lS13 :

que plenus, ut coralii fere speciem prac se fcrat. in peste aut gladio. Deut. XIII, 2 nSIJ: is niN signum :

Museo britannico exstat, ubi eum ante hoc ferc trieimiiim iel portentum. Gen. XXXI, 43. XLIV, 8. 19. Exod. IV.
oculis usurpavi. Trcs eius species distinguit Paul. a Bar- 11. XXI, 18. 28. 32. 33. 37 ct ita sexcentics, etiam
thol. iu Vyacarana p. 2o5 „umim comniune, valde odo-
:
in locis Job. XXII, 11. Alalach. II, 17, in quibus expli-
rum et niagni pretii aghii, nigrum, quod kdraghil vel candis haescrunt quidam interpretes. ( Respondet arab.
 R. i.x, ai^i 34 SiN

II- Mclit ey , jef, sAT- °1 <''''') ct iii comparatioiiibus Ezecli. XXI, i5 (al. 10). Abulwalid ibi explicat *|ij<

quomodo ?
quam Mattli. XIX, 24 , actliiop. ACI> ^ Eorum conatiis, ^^J).f^

qui particiilam iioiti-am ad railiccm triliteram r;]N revoca- Not. Exclamandi vim (ut .syr. ol )
jiarum feliciter
nuit, iit TYMrii ad Noldii concord. p. 3, cui ix »•«/ cst particulae nostrae viudicatum Lud. de Dieu ad Job. it

a roUndo, vcl Bclgarum cpiorundam, quibus pp. est XXII, 1 laudatis locis 2 Sam. XVIU, i3. Jes.XXVII, 5.
1 ,

jlexio , iiiflexio, in medio rclinquimus. Prior tamen ille Ezccb. XXJ, i5. Malacli. n, 17, in quibus omnibus vul-
ingcniosior est). AJiquoties cst i. q. aut potius, quin imo, Imo syriacum o| ex gracca
gares signifieationcs retinendae.
qmn potius. i Sam. XXIX, 3 IN D'a^ HT ^nN n^n mzJ.N
:

dcmum lingua m sjTiacam immigrasse vidctur.

t3'':i2i ~t qiii mecum fuit iam dies aut polius annos. Ita^ \

apndArabcs, quod ideo cxplicaut ^V.j ^^X=- , imprimis

,

Conscss. V. 1/4.
"(iV Y^.} ^?Jj>5
^^'^' '""'''* Arab. wjii pro i_jj 1

scqu. v_i pr. vel etiam. Ilar. p.

lin. 1. ed. Sciiult. est 1) i. q. t>, rcvcrsus est, it. resipuit, undc i_j1j!

2} si forle, mv. 1 Sam. XX,

10: quis indicahit resipisccns, ad Dcum se couvertens (cf. ai'}» s. rad. S^i*);
mihi, niii;^ r]i5N ^:"l-na iX si forle dieri quid tihi 2)occidit(sol); 3)noctu venit, maxime aquae petendae ergo.
responderh pciter iuus? LXX. tuv. Vulg. si forte.
Coni. V. Vni. id., ujLjJ aquarius. In Ungiia hebraca indc
(Arulwalid: dX ^-^ x^ XyiJJ (jyii' conditioni inservit,
derivatur
iit particula dN. Arabes etiam ^i saepe interpretaiitur
^ ).

niN
Plur. niliN niasc. (de sexii Pluralis v. Job.
Huc etiam pertinet Gcn. XXIV, 55 maneat nobiscum :
XXXII, 1) uter, ab aquando dictus (v. rad. no. 3).
19)
puella nrry i.\' CO^ aliquot dies (1. aliquod tcmpus), si
De vini utribiis Job. I. c. spa-; QiTann ni^NS sicut utres
:

forte decein (fuerint), 1. forte dcccm, einige Zeit, ettva nofi , (qui) diffinduntur. Utres novi dicuntur pro utri-
zehn Tage. LXX. cgi-egie ^i<£'pa; cudti SUa. Vulg. :

bus novo vino plcius. Contidimus olim cum Ald. Scuul-

f//>.? sallem decem. ( Ad rcm cf. Tol). "\^III, 8. IX, 4.
X, 7 et dc variis lcctionibus ct intcrpretationibus huius loci TENsio ad h. 1. arabicum i_iLii de quo Golius pag. 196:
citra ncccssitatcm vcxati , Conimcnt- nostr. de Pent. Sama-
rit. pag. 3 ).
„i. q. 'iliAv iitcr, is, Cam." neqne aliter Giggeius ct
1
Exod. XXI, 36: Nin m: "liuj •'3 sni: ix
3) si i-ero.
o =£ . =s
Castellus, quanquam ille ujLj! scribit, hic i_jW.'. ^^"^
si f^'ero notum est , hovem pelulcum esse. LXX. tav
Si. Vulg. sin autem. 2 Sam. XMII, i3. AUbi pro eo vcram lectionem dat PinDZABADius impressus pag. 46:
dicitur iD iN Lev. XIII, 16. 24. formae ^^U^ aquarium
i'jl*Ji '• 1- vW.
4) ucl si , sipe (cf. 110. ].). Lev. IV, 23. Ilinc iibi o'"^ V^ri^' '

gcminatur., disiunctive sive , sivc , es sey denn dafs,

:
notat , s.eum, qui aquam petit ; quo ex libro ubi cmcn-
oder. Levit. V, I i"1i iN mNI iN sive vidit , sive novit.
: daveris lexica arabica, in funium abibit vocabidum hic con-
Exod. XXI, 3i. ferri solitum. Significatio nihilominus (qidcquid dicat I. D.
5) nisi forte , quac particulae vis fliixit ex ea, quam MiciiAELis in Supplcmm. p. 38) eerta videtur, tum cx
primo loco posuimus. Jes. XXVII, 5 totam ego comhu- :
ctymo supi-a indicato tum e eoutcxtu , , tiun e vett. quo-
ram iT^aa pTn"' iN nisi forte prehenderit asylum meum rmidam auctoritate. A\cx..i)qntQ cpvnijiijQ j^nXxicog (D^^iJin)
\. aut preiieiidat asylum mcnni. Consti-uitw ciuii Futuro
^PIW"'? velut foUis aerarii disruptus , male quidcm ad
scquentc Futuro nasbato ex-
contextum, scd /ollis,' quod instrumentum utri siinile cst,
subiuuctivo. Ita Arabcs ^ i

sigiiificatio interpreti nota fuisse debet. Kimciiius nili:

monent cllipticc ilhid dictum esse pro utres. Reliqui lagenas dant. Ilieron. lagunculae. Chald.
plicant ^\ ct
•yVj}:. Saad. deniquc ms. \J^_^\ pythones (v. 110. 2). —
'^ jK Gcrmanice respondct: oder es sey , dnfs (unde Cf. ctiam nomcii gcogr. n'3N.
2) vtKQotiuvTtg s. rtitvouavitg i. e. Lariolus incanta-
ctiam subiunctivus rcquiritur). ^'ide de Sacy gramm.
tionum ct carminum magicorum vi nianes evocans, ut de
arabe l, §. 884. lus Doreid comm. lo5 cd. Scueid. :
Ad hoc cnim
ue
rcbus futiu-is aut dubiis responsa darent.
,,0- >o- , - i,.

non desinet gratiarum actio mea U_ll o-*^ i5-''-**J. .5'

divinandi genus pcrtiuuisse vocabulnm nostrum ex historia
mulicris Endoriticac 1 Sam. XX\T[I, 7 et c locis Jes.
nisi farle (aj«i) impediveritvicissitudo fali. me IIak. VIII, 19. XXIX, 4 pcrspicuum est. Vide Dcut. XVIII,
VI, pag. 218. ed. ScnuLTENs. Cor. U, 22. 11. 2 Ileg. XXI, 6. 2 Paralip. XXXDJ, 6. Phir. ni3i«

6) anforle, utrum forte. Lcvit. XXVI, 4l t^J iX : Lev. XIX, 3i. XX, 6. 1 Sani.XXVTlI,3. 9. Jcs.VUI, 19.
'l51 t353V SZZ"^ an forte tunc depriinatur cor eorum. XIX, 3. Singiilatim 3iN notat a) pytlionem s. daemo-
 :

R. nix — 'n« 35 nrx "i<

ncm fatiiliciirti, crcdcbantur lii liomincs,

qiio iiistriicti essc aiN a redeundi notionc, quac in vcrbo primaria cst, pro-
aiit cjiii iu iis latcre diccbatiir. Lcv. XX, 27 nuJN iJ* u;''^ : pric umbram redeuntem, le revenant , notarc ct ni3j<
ilN Cr;3 r"?;"; '3 «/> aut muller, ({uando iis iinst pylhon. hariolos j^roniai* "'bl-a dictos cssc sumunl, quciuadmodum
1 Saiii. XXS III, 8: aiN3 V N:--a3;^ dii'ina mihi pir in nominibus jnopriis v. c. 1173 dicitiir pro -ii»2 rrs.
spirilum fatidicum , nndc talis j)racstigiatrix dicitur nilit? Quicquid eligas, ctymon hcbracuin rctiiicndum crit, ncquu
StN ri~"3 mulier , in qua esl daemon Jatidicii.i Sam. 1 opus est ut cum Jaiilo.nskio (Opiiscc. cd. te WxTEn T. I. p.
XXNlli, 7. Masculinum aiN byz apiid Taluuidicos
8.
occurrit. b) ipsum mortuiun cvocatum. Jcs. XXIX, 't
180. 181) ad linguam acgji)tiacam confugia.s, in qiia 0^H&
estsacerdos ; qiiaiiquain Iiarioli ct saccrdotcs liaud
rjrip "7N"2 2iN3 n^ni et erit vox tua, sicut mortui e raro
terra ascendentis, scil. gcmcbuiida , stridcns, rjituivoa,
codcm vocabulo notautur (cl". iriJD, 'jnb ).

tcnuis, coll. Jcs. ^'III, 19 ibiquc nota nostra. Ilom.

II. V' 101. Od. w, 4 sq. ^irg. Acn. III, 39. Ciaudian. in
, n^N (utics) N. ])ro])r. stationis Israclitarum in dc-
Rurin. I, 126. BiiouKuff. ad Tibull. I, 2, 4?. Haschi ad scrto (Niini. XXI, 10. XXXUI, .i3), iii tcrra fcrc Edo-
Gcin. Sanhcdr. fol. LX\', 2 ^ikViJ isr ']1"3: irip nn-^at
: mitaium iiuiid procul a MoabitiJc quacrcndac.
Nn"""n 12 terum fox manium exilis esl , quia yila sunt
orbati.
Tolmudistac ct Rabbini SiN rcctc cx])licant tSin^D i. c,
'iivdona.
n':n ns
1>. BrciiAi iu 13iur Tora fol. 208:
rr-^ai Din'-) v:wi
'f'3 aiN
nt; ^iVwrrr ':''':"j Oh?i spccies
i',^ ct ( ^ radix iiuisitata, iii qua tres radi-

ccs latcnt significationis diversac, quac tameii foruias

magorum python focatur , morluitmque elicit.
est , et
Gem. Sanlicdr. fol. G5, vcrso Tradunt Magistri, Baal : mtcr se cominutant. I) iijj i. q. jH pro Oj\ incurvavit,
Ob ex brachiis et axillis eorum loqiii , nam (mortiius)
surgens sedet suh axillis eius et loquitur. Alia tcstiiuo- iiiflcxit, grava\-it, gi-avitatc prcssit, uude uV.l gravis,
nia V. ap. Sei.df.n. dc DIs syris \, c. 2. ScnE.vnrs. iii
niolcstus, onu.s, jiondus, O.iU infortiinia, mala, qui-
Jlischna T. IV. p. 243. Ilvdutv vcro 1. nvEVfia, nv&mroi iij>,l

Graccis dicebatur dai^oviov ^uvxixov his praestigiatoribus

bus aliquis prcmitur. Iiulc Ilcbraeis cst nikV.
inesse creditum. V. Act XVI, 16 ct ScnLEUSNEHrs
fld h. 1. LXX. interpretes ubiquc fere nias reddunt II) niN i. q. o!l pro Jo i validus, robustiis fuit
iyYanTQiavdov!; , ventriloquos ct rccte quidem, quoniam Conj. corroboravit,
It. iuvit, Cor. II, 81. 254. 111, 11.
vcnlriloqui apud vcteres plcrumque Iiac intus loqucndi
arte ad praestigias abutebantur, ct liomincs credulos indu- V, log. VIII, 26. 64. IX, 4o, c^\ ct o\ robur, vis,
cebaut ad crcdcudum, vcl intus daemoncm loqui, vcl voccm 2)otcntia. Cor. LI, 47. Cf. Tcblcbi ap. Scuult. ad Job.
mortui c tena asccndcntis audiri. Atque ut nc minimum
pag. 446, qui huic radici etiam uotiones vicini tribuit.
quidcm dubium supercsset, astuti liomines jiopulum doce- >>»S

bant, magum vidcre quidem maiics a se evocatos, sed Uude Hcbracis Tsa, IN.
niliil audire, illuin vero, in cuius gratiam aniina rcduca- lU) T^N i. q. actluop. ct hcbr. Tl? pr. ciii-
(\(^J^',
tur, audirc quidcm , scd nihil videre. Et Saulo hoc acci- gere, circuire, verterc sc, luide n^iN, niiiN. Cf. de
dit (1 Sain. XX VIII) , et discrtis vcrbis ita docent Hcbraco- Dieu ad Gcn. XXI, 11.
rum magisUi (v. Dav. M1r1.11 diss. dc aiN ct maiN ad
qualc divinandi genus rcferendum sit? in dissertatt. selectis
no. XII. et iii Ugolini thesauro T. XII. no. 5. I. Tjk£nk
1^5 6 (ubi 2 codd. Kennicott. c. Kim-
m. Gcn. II,

in Commcntariis societ. scient. Vlissingcnsis T. I. p. 546 — cHio ct Job. XXXVI, 27 (ubi 5o codd.
Aben Esra Tix)
584. Lconis Allatii synt. de Engasti-iniytho, in Ciiticis cum magistiis plcne scribunt) cxbalatio s. vapor
judd.
^ol. I. p. 33i. van Dale dc idolo- terrae, undc inibcs oriuulur, ita dictus, quoniam terrani
sacris, tractatt. bibl.
veli instar circuindat ct tuctiir. IJoc certe ctyinon com-
649. Fessel. Advers. s. T. I. lib. 5. c. 8). Qucm-
latiia p.
adinodum apud Graccos (Alciphr. c])ist. II, 4.), ita ajiud mendat lingua arabica, in qiia 6-^ a rad. o5! med. Je (v.
Hebraeos, luaximc mulicres hac arte infamcs craiit. Vide
1 Sam. XXVIII, ct cf. Aden Esba ad Lcv. XX^a^: supra T!iJ« no. U) est quicquid rcin aliquam tuctur et fir-
mat, ut mmiimentum, cortcx, vclum, it. aer tcrram

Qui vero factum, vAuter ct (f7?//-//o(7«i/sFIcbraciseodem

vocabulo expriiuantur Non
absurde res])ondcbis, quod in-
?
circumdans, atinospliacra (iLp sec. Kamusiun p. 34 1).
cantator daemonc fatidico obscssus
quasi«/f/-s. vas et vagina De vaporibus cuiuscuiiquc gcncris T^N usurpatiu- in Targg.
hiuuspythonis esse ridcbatur. Uti-amque certc vocis signifi- Job. ni, 5. Prov. XXIII. 33. —
Ac locus Gcncseos satis
cationem arcte cohaerere, vel indc patet, quod in utraque expeditus cst, apud Jobuui vero rcdde: postquam sursum
est idem gcniis cademque jiluralis numcri forma. Notabat traxit aqiiae guttas iTN? "1l:"3 ipP fundunt (guttae}
,

igitur pro])rie hominein spii-itu fatidico praeditum, dcindc plu^iamex vapore eiiis sc. oriundam. b caiisam eflicicnteni
ipsum spirituin. Aliter Mili.ius 1. c. et lo. Simonis, qui iudicat. Kaporis significationem rccte tucutur magistri
E 2
 :

R. "^IM 36 "I1S — "Miz

doctiorcs. Saad. iii utroque loco ^lj^. , neque alitcr Abul- Quod Sam. XUr, iG n^iti* bN,
in editt. nostris legitur 2
id e duabus conflatum est, altera niliH bN
lectioiiibus
1VAI.ID (v. supra), ArabsERPEN'., Jos. Kimchi, qui ita ad
qnam paiiciorcs habent codd., altera nilN bs, quae in
locum Jobi: jujrr; Nim it^n -m^^j^ nxz-2 Q^::-jn ipv
miiltis libris legitur ajnid Kexn'icott. et de Rossium.
1133 -IN313 in-i^jn N-ip-' mnr; -nai-3 y-iNn ia nb:yn
T^Va. Minus bene niibem dant in Jobo et Cliald. LXX Sacpius non legitur.

in uti-oque loco, it. Saniarit. Gr. Venct. ct peius etiani ,

fontem redduiit LXX

in Genesi ^tfiyr^ , Aqu. £7Ti(pAi;y.Mdi' :
T''i^. ni. pr. onujs , quo quis opprimitur , obruitur
scatehrae, vclsec. alios codd. iin^Xvo^Oi id. Syr. Vulg. cet. (v. rad. T^N no. I), undc 1) grave injortunium , cala-
mitas , qua quis obrnilur Ps. X\'in, ig. Job. XXI, 3o.
TlN ni. titio, torris. Imagincm praebct civitatis ex 2) exitium, pernicies , ve] unius hominis Job. XVIU, 12.

ingciiti rcrum discriminc servatae Zacli. 111,2. Amos IV, XXI, 17. XXX, 12. Prov. I, 26. 27. VT, i5, vel totiiis

11, et regis novorum bcllorum quidcm eupidi et auctoris poiHiliJercm. XLVUI, 16. XLIX, 8. Obad. i3. LXX.
(k_,-^( _wjw rutabulum bclli ab Arabibus dicti), sed plerumqiie «TrdUeiK. bN T^N exilium Dei i. e. a Deo iin-

fumigantis.
mittendum. Job. XXXI, 23. Ac retinenda etiam hoc est
roborc earentis, uoii flagrantis, scd Jes.
loco vulgai-is siguificatio, neque T^ij robur vertendiun
VII, 4. Uterque intcrpres aramacus voccm ubique rctinet,
et Chaldacus praeterca habet Job. XII, 5: -l'Ba-! NiiN coll. Jyi robur ( v. .sub niN no. 11), qnanquam hoc prac-
iitio coiitempius , pro hebr. T12 T'i:V. ^^c syriaco 1;0| fcrrc vidctur Alb. Schui.t. in Animadv. ct in Comni. ad
h. 1. De ctj'mo vide i^iN no. I. Practerca notandum,
haec obscrvat Bar Bahlul: >0j^ jSj Lz>^ ^li \->q\

valdc propinquam essc radicem i>| supervenit, oppressit

aliqucm infortuuium Coiij. V. incidit in euin , irruitquc
. ^\ \:>y:. ^y<^ ^\^ l^pl i. e. Vdo fumigans in malum (Dsciiauuari et Fikuzahadi ap. Sciieid. ad Cant.
Se S Gs
lihro Paradini explicatur res adusla et Jumum emitlens,
,

riiskiae iiag. 2^2. 243), unde Ji^ o(, bOS infortuniuni,

uhi exstinguitur , Udo tnc/iarko ( Jes. VH, 4) sec.
Zachariam rutahulum {^Scftiirholz), quo excitant acrumiia Cor. 91 XIX,
conf. Tehlebi ap. Schui,tej5s. ad
,

igne?n fornacis. Ita rcctins, quam in alio codice Job. X\'III, Ai!LX.WALiD haiic calamitatis notionem
12.
.jJUJi «iUaJi^ ijJC^! a5o_jL^i rutahula adnsta et sccundariam csse poiiit, ct a vaporc ac nebula (iN ) ductam,
ligna fornaces. Vides rutabuli (sed lignei) notioncm liisverbis: ipp .nb:''' ns (j«**:o! _»> bi^b VN Nbn
J^.
iion gratis sumtam esse, ut volcbat J. D. Michaei.is ad ^^\S^ [joji^ ^yi rsuS\ jLi?-«j! ^yi jS>^ |.Ui> n\xb ina
Cast. Lex. sjT. p. i5. Et re vera titione semiadusto
La=»L>3 iUloj v^^-y^j )Ls u*^' J^ "'"''*•
,-CijtJ'
''^P'
sacpe ad ligna ardentia diniovcnda igncmque suscitaii-
.

Job. XXXI, 3 T^N notat calamitatem , sed Gen. 11, 6

duni uti solemus. Ilutabuliim autem ita dici vidotur ab
igne huc illuc terso (v. s. rad. T^iN iio. 3 ). Scmcl extat
taporem , et Job. XXXVI, 27 receptacula aquae e va-
pore terrae sursum tracto. Illa aulem calamilatis
vox in Talm. Bcza fol. 33 l CXIT: 7^ib nrN o:3n , :

noiio petita a vapore , tanquam nebula et t^ncbris,

"in riTb^lb ^TN blC"»?, ad quae verba Tanchum Uieros.
quae infelicem obyelant.
y> &JL;iWj v'-!-^ S-t^i )j^' ^lr^ j^ t"'
J^^ ,if
JjJi »J v_»Lu iXs fc>«£ Ud est rutahulum fornacis , sec.
alios titio ignir, ut paucis dicam lignmii, cui adhaeret
iNu m.1) snbst. robnr , vehementia , a rad. "t!)N
Jio. 2. Dcut. ^I, 5 et amabis Jehoyam , dcum tuum,
:

ioto corde , toto aninio 'sjlNa b33n et omni robore s.

vehementia i. e. vehemcntissime s. onini viriuin conten-
m il8t pl. (gen. incerti) pp. versiones, convcrsio- tione. LXX. i% 'okrfi Ttjg Svrufiscag aov. Vulg. ex tota
nes (
V. rad. no. III ) , uudc causae. Con£ nso convcr- Jortitudine tua. 2 Rcg. XXIII, 25. cf. Luc. X, 27 , ubi
liacc formula ita sc habct uyanr\ntii; Kvqiov ihv deov aov
sio, JUendung , Schicknng Gottes , caiisa, a
:

et <_»j.w
— t| okrjg T»]? ia^vogaov. Jes. XLMI, g: ^('^^Sn n"3^ys
rad. a3D vertit, couvertit; i^^s» ratio, modus, caaia^ a 1NI3 cum yalido rubore I. cu/n ingente ri praestigiarum
tuarum i. e. non obstante praestigiariim tuarum vi. lunge
Jils»., bin vcrtit sc ;
germ. awi pro wegen ; et fors. bb53 nN'3 T\yy^;s vis roboris i. e. magiia vis. Job. XXXV, ]5 :

jnopter, a bbj. Usurpaturhoc vocabulum nonnisi in phrasi TNJi \de3 Nb Kon curai scelus tehemeniiae i. e. vche-
J'"!"'

mTX by J. q. "i3t bJ» , '13'7 bs proptcr causas i. e. propter mciis, niagmim. Iiide IN/J TN^oa cum vehementia rehe-

(icn. XXi, ii.^aS.^XXVi, 32. Exod. X\ lU, 8. Nuin. mentiae i. e. vchcmcntissiiiic Gcn. X\"II, 2. 6. 20. Ezech.
XII, I. XIII, u4. Judd. VI, et cum Sulfixis 'ni^N b:? IX, g. b) -N'^ u.s(|ue ad velicmcntiain
~i'J_ i. e. velKuioii- ,
7-
iiica causa Jos. XIV, 6. -iu;>Nt nTli<-b3 b? has ipsas tissime, valde,' maiorcm iu iniKlum. (Jcn. XXVII, 33:
vh causas quod, gerade deshaib iveil Jcr. III, 8. De lj«a ~[y nbl.1 min pn^"' T-in^lci territus est Isaacus ter-
huc votabuli bi) usu v. iulra sub h. v. et Lehrgeb. p. 626. rore valde magno'. ilicg. I, 4. Dan. VIII, 8. luterdum
 5: :

R. m^« 37 ix mx
Cit i. q. prorsns, omnino Ps. CXIX, 8: 13 ^r^tSn ^J* Ita scinpcr constniitur tniin \cc: subiccli Dcut. XET, 20.
*li«J3 ne derelinqiias me prorstt.i : it. nimis , nimiiim iit XIV, 26. Job. XX UJ, i3. XXXIII, 20. 1 Sam. II, 16.
moktim, allzuselir. Jc-s. LXIV, 8: nj<73 ny nin"» f|spn bN 1 Sam. IJI, 21. 1 Hcg. XI, 37. Miclia MI, 1, exccpti»
ne ejjeryescas, Vomine, nimiitni in niuc/ttm. Syriis inttr- cxemplis Ps. CXXXII, l3. l-t. Vidcs cx liis, quomodo con-
N\\ —i^^ struendus sit locus Jcs. XXVI, 9 rjb''^^ "^ITi^^N ^xc:
pres li. 1. ti-aiisfcrt )Q ta/de in perpetuunt :

animus meus i. e. cgo desidero te noclu, miniiuc cuin

(iu qua tamcn lcctione duo iulcrprctamcuta coiiiiaicta cssc
KiMciiio ct ViTiiiNCA ita ut sit i)ro':]Ti"'^tt '''^S^- in animo
videiitur) et Ps. I. c. in perpetttum; neque ^N^^ meo dcsiihro tc Ncque alitcr iii incinbro jiarallclo TJI^l :

tomen opus est, ut cum Casteli-o ha'nc particidae nostrae SinnTliN '2"ip3, ubi Tim itidcm cst pro ':n. Cf. :i-27
vim tribuas, quanquam ctiam n^:b utiumque significat. pro cgo scqu.i pcrs. Geii. XLIV, 32.
c) nxab n5 i. q. nxi: n» l Par. XVI, i4. in scquiore Ilithpa. nnNnn fut. apoc. iNn'; ( Prov. XXIU, 3. 6.
Ilcbraismo in quo particulam ly saepius cxcipit b ut iii
,
, XXIV, 'l) i. q. Pi. scd proprie c«/>j('iV, desideravit sibi
•}VVb 17 a Par. XXXVl, i6,
"' nr i Par.
rrby^b XVn, la, (cf. de liac coniugationis liithpa. .signUicationc Lehrgeb.
iPinS^jb IS 2 Par. XXM, i5. '
%. 71,3. Construifur absol. i Paralip. XI, 17. Prov.
d. ).

2) adv. tehementer , i'alde , admodiim. Pi'oprie est XIII, 4, c. acc. Dcut. V, 18. Jcrcm. X\ II, 16. Anios V,
substanti\^im in accusativo, qui Semitis casus est adver- 18. Eccles. VI, 2. Ps. XLV, 12, cum dat. Prov. XXIII,
3. 6. XXIV, I. rTiNn "nNnr; pr. cupivit cujiidincm i. e.
bialis. Viile Lchrgeb. pag. 685. (Cf. arab. tj^ lalde, a
flagi-avit cupidinc. ccpit euin cupido. Nuui. XI, 4. Ps.
Oic> labor, studium, qua roce Saadias in loco Dcut. \7, CVI, i4. Prov. XXI, 26. A Picl ita diiHrt IJitlipatl, ut
hoc nuuquam, illud sempcr iungatur substuntivo ilc:.
aptc expressit hcbracum IN^a ; ct \j^ ralde, a js^ Not. 1. Fucrunt, qiii huc ctiam rcfcrrcnt vcrha Nnm.
validitas). Gcn. IV, 5. "\'II, 18. XHI, i3. XIX, 3 cct.cet. XXXTN'', 10: dpb Dn^^Nnni ct interpretarcntur et domi- :

Saepe adiectivis aliisque adverbiis additur ad ea iiiten- cilium poiiite fobis, v. siib rnd. in). i . Ncquc malc. Possit
denda, Txn 2113 valde boiium C'-cn. I, 3i , nx^J rrDi valde eiiiiii Coiiiugatio Hitlipacl signiflcai-e: habitare fecit se
pulchra Gen. XII, li, nNJ3 f^?."}fi valdc multum Gen. ipsuin i. c. doniiciliuin posuit. Scd aUam interiiretatio-
XV, 1. Einphaseos crgo gcminatur ni\a iky Gcn. VU, nera flagitant loca parallcla V. 8. Quamobrcm vide
19. Nuin. XIV, 7. 1 Reg. \"n, 47. 2 Rcg. X,'4. Ps. — iiifi-a sub niN 110. IH. disputata.
7.

XL\% 2 TN^J N^Ji; rili;^ m>y auxiiium in anffiistiis

:

No Coniugationem Niplial liuhis vcrbi Jiidaco-

t. 2.
reperttis est valide i. e. auxilium validiim. cf. XXXI, 12.
rum Grainmatici, ut Kimciiils, agnoscunt iii forniis r^N:
I Sam. XX, ig: ni<^ nnn descende vehcmenter i. e.
desiderabilis i. e. pulchcr, decorus iiiit Ps. XCIII, 5. Pliir.
dcsceade fcstinus, nt rccto \^ulgatus.
coiitr. nx:, Part. nvv: fcm. niN: pulcher, pulclira.
Ncque analogiae repugiiat Iiaec ratio, cfl'. ,-;lNn rcs dcsidc-
rabilis i. e. iucuiKla, piikhra, nsn: desidcrabilis pre- ,

tiosns, ncc iioii fonuac qiiacdam vcrbonun NE, quoriini ^f

•^*
J I ^ radis in Kal inusitata. Primarnani cius quiescrt iii Kaincz, b^N^l Num. XJ, 25, 'J^tN pro '5"'7NN,

notionem praecuiite Ar,B. ScnrLTExsio ad Prov. XXXI, 4 '{''TNN Joh. XXXII, 11. Nos tameii malumus cum Simomi
ponimiis in Jleclendo , injlectendo ( coll. STii'"), unde al. lias formas rcfcrre ad tlicina "N:
ciquc pulchritudinis
,

1) deversatus est, hospitatus est , hahilai.it i. q. arab. ct decoris vim tribuerc, quain habciit cognata tlicsuata HN''
ct ni:.
^^^1 Conj. I. n. devcrsatus est, rcccpit se coinmorandi

ergo, (_c.u« mansio, cf. iii lingua hcbraea dcrivatum ^J»,

W voxdubia, quam iiiterprctcs qiiidam rccenfforcs.

propcnso fiiit, cupivit , appe~ nt C. B. MicuAEi.is, A. ScnuiTrNsius adojjtaruiit iii loco

it. 1:13 ct -1T|7. 2) aiiimo
Fl'ov. XXXI, 4, iibi ita kgitiir sccundum Chcthibh
tiuit, Vide Pi. Hithpa. ct ad scriem uotiojium cf. ysn.
"I3"v0 1>{ ^'^Thbl, sce. Keri cum 27 codd. -)2ia ^N et prin-
Cognatae radices snnt n^N cupivit, et arab. i^ t^ cxpeti- cipes (sc. noh decet dicere): ubi temelum? Coiif. >n
not. 2. Coiisonas, quae iii tcxtu suiit, lcgiint 1N verlunt-
vit, cnpivit, etsi hacc notio potius a rncndo ducta sit. quc desiderium libido , statuciitcs nomcii esse forninc 'j
,

SjTi ct Arabes sub his radicalibus lios liabciit signillcatus a Ttl^, 11: a nj:, ip a T'1\>^, idque masculiiiuni. cui rc.>.pon-
dcat feminiiiuin n^N. AJalini tamen, cuin scqiiafiir (jcui-
cognatos :
^^ propensus fuit, tencriore alTcctu coiumo-
ti^Tis, proiiuntiare W, ut 1i consti". ij. Plura de U. I.
tus, STT. •-•o( coiiiunxit, concordein fecit, ^oI/( bcrie- lido s. 'N not. 2,
volus l'uit Matth. V, 25 , uudc consensus, concoriliao cet.
notioncs dcrivatae suiit. I hX
i) desideritem , lihido.
f. Dicitur de dcsidcrio
Pi. i";^N expetii>it , desiderarit. Prov. XXI, 10 cfbi. XII, i5: nbrK'! n27n Tcs: r"N-b:2 /""
Dciit.
9"^ nri?N yiCT CEJ animu-s improbi desiderat malum. omni animae tuae Ubidine inaciabis et edes , nacii Hcr-
 R. niN 38 11N mi«n

sens Gelilst, nach Ilerzens Lust. V. 20. 21. XVIII, 6, Spicileg. T. I. p. i32, niagno conscnsu «'«su/rts vertimt, adeo-
dc libidine vciiorca Jcrcin. II, 24. 2) hihitus. 1 Sam. quc hiuus siguilicationis tenax est Vulgatus, iit Jer. XLVII,
XXIII, 20: TiJs; nnN~iDb omnino pro lubilu tuo. — 4 adeo Cappadociae iiisulam uobis ollcrat. Ncqiie aliter
Ubiquc iuiigitnrc'uinu;E?j praetcr Hos. X, 10: Q"1.3.N.'! "'njNa iuterprctes postmodo in luccm cditi, ut Saadias iu Jesaia,
pro desiderio meo castigabo eos. Gr. \ cuct. Gen. X, 5. Paiiei rectius, iit Samaritanus Gen.
1.c. (TT^^PA-; qiiod non cum Castello insulae vcrten-
^IN ( dcsiclerium vel habitatio i. q. ^N, quod con-
,
duiu, scd portus (coll. chald. portus ) Chaldaeus
i<"^p!< ;

tractuni cx ^In) 1 ) N. pr. rcgis Mitlianitarum Num. XXXI, 8. Ezcch. XXVII, 6. 7 nr-iy provihciae , XXVI, i5. 18
Jus. XIII, 21." 2) In Cod, Sam. Gen. XVI, 8 pro 'N uota Nini"13 suhurbia (Tyri), "Est. X, 1 NTa^ '?1tr; ^7r«p;fi'«t
intcrrogationis. s. provinciae maris. Sed uimis angustis finibus vocabuU
potestatcm sic a maxima vctcriim intcrjiretiim parte cir-
cuniscribi, rccte monuit I. D. Micuaelis, qiu 1. c. p. i3a

-5
''i^
•
contr. pro
s
"iIlV
'"
(ut •<3 pro '15,
g
' '
'''^
'
pro
3
•'"i'l
"
'
et arab.
— i42 uberius de co disputavit, ucque audicndus II. Hb-
adiistio, (j;. rigatio, ^- vestitiis, ^ descrtum. LANDUs (Palacst. p. io5o), qiu oram maritimam unqiiam
hac voce sigruficari negat. Idein tameli Michaelis liic in
coutrariam partcm peccavit, siquidcm vocabulo nostro nun-
\ expectatio, ^ pingiicdo a radd. (_cju^, 1^5)
(j;^^ ,
nisi in duobus locis Est. X, 1. ct Dan. XI, 18 insulae vim
tribuit, camquc sequiori Ilcbraismo propriam esse ponit.
jcjjj^ icj-'? t-5-H? ^l- Lehrgeb. p. 5io) m. (in uno loco
omuibus rcliquis gcueraliorem terrae s. regionis notionem
Jcs. XXIII, 2 ubi tamcn scriptor vcl is qui
c. c. fcm.
assignans. "\*cram sentciUiam dudiim dixerat KiMcnt
,
:
l"":?
puncta apposuit, de urbe ni£ cogitasse vidctur) Plur. d"".!*,
'j''NUJ niTin^^n ]di .DniN 'a^fTr'^ d- in in:-:; mtinan D"rD
scmel 'J""N Ezcch. XXVI, 18 1) pr. terra habitabilis,
terra hahiiala (a rad. mN
no. 1 habitavit), (juatenus
au;ii i:2S D11N p
Di iN-ip: oniN Disipa Di iN -in:
nTn ii<n i. e. in omnibus his locis intelligendae sunt
opponilur aquae , mari Jluxdisque. Jcs.XL.II, i5: ^rn^D'!}
regiones Jlui^io vel mari cinctac. Sed ila eliam vocan-
t3"<'Nb niir:; jlumina vertam in terras hahilabiles ( cf.
tur tales , cjuae Jlxivio marive non cinctae sunt , ut in
ad scntentiam XLIIl, 19. L, 2 : -i2'ia ni-in: ai'i3i<). Inde
loco Jes. XX, 6. —
Ahud iN v. sub no. II.
cst 2) terra maritima , sive litoralis est in coiitinentc,
sive insula: sicut indicum Dsib , quod ct litus notat et
"inr''^ (insiila palmae) N. pr. filii Aharonis natu
insulam. Ac de ora maris lcgitur Jcs. XX, 6 ""Nr: 3T23T' :

hahiiatores huius orae (sc. Asdo- miuimi, qui dimiiliae AJiaroiiitaruiu pai-ti nomen dedit.
nT~ habiiator s. coll.
Exod. VI, 23. XXVIII, 1. XXXVIII, 21. Lcvit. X, 6.
diticac s. Philistaeac). XXIII, 2. 6: •'N ''5'>I;i'' hahilaiores
12. iG. Niun. III, 2. 4. IV, 28. 33. XXVI, 60. 1 VaxiA.
orae ( sc. Tyriac ). Ezcch. XXVII, 7 HUJirkNt "'«N orae :

Elisae i. e. Pclojioimcsi s. Gracciac. Spec.de insula V, 29. XXIV, 1 sq. Esra VIII, 2.
Jer. XLVII, 4 "inss •>!>« insula Caphtor i. e. Creta.
: '3;S
^.T>^_ V. sub 1N.
DT3 insulae Chitlaeorum Ezcch. XXVII, 6. Jer. II, 10.
cf. Esth. X, 1 nbi D^r; 'i'N opjiommtnr tcrrae i. e. con-
,

tinenti., Saepissime Phirahs in imiversum nsurpatiir de "^li^.Q in. desiderium. Plur. Ps. CXL, 9 y&\ ii.lN^ :

regionibus maritimis ct transmarinis (Jcr. XXV, 22 desidtria impii. KiMCHi adnotat: SnD n;ii i^^^l TL"J13
per epexegesin D»n "i^.?.3 'llp.S "Nf;), ct proinde lougis- nD-i Ninia.
sime remotis Jes. XXIV, i5. XL, i5. XLI, 1. 5. XLII, '

4. 10. 12. XLLX, 1. LI, 5. LIX, 18. LX, g. LXVI, 19 mNjn f. ]) desiderium , votum it. quod quis dcsi-
( d^ph-in ^'''"Nr;),
magnis multisque Jcs.XL, i5.Ps.XCVII, derat, optat. Dicitur de dcsidcrio honesto pioque Ps. X,
I, Prac caeteris vero Hcbraci (recte notante ViTniKOA 17: r:>?:'l2J Dii:^ niNn desiderium miserorum exaudis.
ad Jes. XI, 11 et Coccr.io in Lex. hcbr.) hoc nominc de- XXI, 3'."Prov.' X, 2"4:"Jes. XX\%8, de impio Ps. CXH,
signabant tcrras maritimas uiari mcditciTanco adiaccntes, 10. — 2) in nialam partem cupiditas , lihido, Lu-st,
:

quandoquidem has praecipue navigandu adire solebant Gelilst , it. illud , ad quod qiiis hbidine fcrtiir. Ps. X, 3.
Phoeiiices. Ps. LXXII, 10: t;i'^N'l UJ-^-iIjnri "'rb': rcges Nura. XI, 4: niNn ^llNnn cepit eos libido (carids), sie
Tariessi et (aliarum) regionum maritimarum. Dan. tvurden lUstern^ 'Ps. LXXVIII , 29: Dnb N1D1 DniNn
XI, 18: ^"Sb T^SQ 3UJ''1 et diriget Jacicm suam versiis quod concupiverant , dedit iis (Deus). V". 3o. ni-i^j:
regiones transmarinas. SigniCcatur Antiochi Magni cx-'

nixrn sepuh-ra lihidinis Num. XI, 34. 35. XXXIII, llil

jicditio contra Asiam minorcm, in qua Ronianis pocnas 17. —3) deliciae , quandoquidem ea desidcramus, qui-
dabat. Ezcch.XXVJ, i5. 18. XXVII, 3- 35. XXXIX, 6. bus dclcctamur, cf. nani:, T2n:. Job. XXXIII, 20: "rrN'^
Magis vocantur D''^ ''''N Jcs. XI, 11,
definitc Iiae rcgioncs niNn cihu-^ deliciarunii.c. dclicatiis. Geii. III, 6: et fidit
et aiViT; iia insulac gcntiiim s. gentihum Gcn. X, 5. Zcph. arborem bonam esse ad comedendum niNn 1DI
mulicr ,
II, 11. Apud Ezcchiclcm XX\'II, i5 tamen dc Indiac Di:iybNin et deticias esse oculis , i. c. aspwtu iuciin-
potius Arclii])chigo co.gitandum. dam, amocnam. —
4) decus. Gcn. XLIX, 26: niNn
Vetercs interpretcs, qiios excussit I.D. Michaelis in D:iy nyna decus collium aeternorum. Prov. XIX, 22 :
 ! :

R. niN" 39 i\y r^{

Sian DTN niXn dccus honUnis pusilum est in /iitmani- linguae usum, an coniecturam scnitus sif, ignoramus.
taie sua. Aliud ciusdcm bcstiae noiiieii licbraeiini cst 'jr, IMur. D':n
pluraquc habct Arabia, ut
p^, p^«^i> '>J-J^y >)vA
S \ ^ rail. Ilcbracis imisitafa, ://u/(7i77, c/(77reoi7V, Graccis ca probahilitcr sub thois (^wo?) nominc coinprc-
]iendcl)atur, vid. Arist. hist. aiiiin. IX, 44. Plin. II. N.
lamentatus est , ut aiab. ^ %£ laUavit, iiliilavit caiiis,
A"III, 34. — LXX hebraeum a"<'N ap. Jcs. bis reddunt
uude Wc uliJator hvoxiViuvQovq, unde Arabs j-'^! Ohulas c. spcctra
liipus canisvu aureus, i. e. cauis. Scd i.

ctiam descrti, de qiia oriciitalium supcrstitione v. Commcnt

Arabes liaiic railiccm scripsissc ^^( c noniiae
uostruin ad utruinque Jcsaiae locum. Cliald. ct KiMcnirs

L5,i .-ji Cliiis uliilatioiiis i. c, canis aureiis, iiitcUigitur. ^''binn /f/cs. Veruin iain aiite Bociiartum vidit Anii,-
Cactcrum liaec radix est cx onomatopoeticis, v. "«iN,
WALiDEs, qiiii^pe qui bestiam ibn awi vulpi siinilein iii
"«N.

Derivata suut Mauritania etiain dcgcntcm intcrpretatur. Dc cane aiirco

univcrsim v. BociiAnri Ilieroz. 1. c. A. C. Gri-UENSTAr.DT
in Novis Commcntariis Acad. sciciitiarum Petropolitaiiac
"•IX (ab nis, nt '13 a Pna ) i) subst. lamentatio.
T. XX. p. 44 9 sq. il)iqiic bcstiae iinagiiicin iii fab. XI,
Prov. XXill, iily. ^iaN "'ab 'iN''>J3b cui lamentatio , cui
quae rcpctita cst iu Oeumanni fcrm. Sammlunfrcn 11,
miseria? —
2) interj. a) dolcntis, ad siinilitudiiicm soni
18 sq. —2) interj. i. q. 'iN i-ae! Consti-. c. dat. Ecclcs.
conforinata Vael Coiistiuitur plcriiiuque cuin dat. ut
:

X, 16: J^-iN ^b •« Fae tibi terra! et ihid. IV, jo, ubi

5:b ''iN vae nobis ! i Sam. IV, 8. Du;2:V ^TN «'ae t-itae plcracqne cditt. iunctiin exliibciit: TnNn ib^^N vae ei, qui
ipsoriim Jes. III, 9. VI, 5. XXIV, i6rjcr. IV, i3. 3i.
solus est. Scd 23 codd. apud Ki;n.mcottvm ct non
VI, 4. X, 19. XV, 10. XLV, 3. XLVIII, 46 cct. raro ,
paucac editt. ( v. de Rossium) duobus id verbis scribiuit.
cum Accus. Ezcch. XXIV, 6. 8, ct absoliite Nuin. XXIV,
23. Scmel repetitur ?]"^ •'iN 'ix Ezcch. XVI, 23. Apud k. C* a 5- o
Jereniiam interdum additur N3 ut Tliren. V, 16: ~^iN ,
n.^w f. (pro nvx, ut arab. Xj5 inclinatio, pro ijj.?
^irb n: qiiod cst dolciitis siinulijue dcprccantis. Jcrem.
,
S 2 E. 2 -
IV, 3i. XLLV, 3. Rarius e»t b) connninantis ct impre-
cantis Num. XXI, 29. Jerem. XIIJ, 27. Cognatum est
ab i_5.1, et sacpe in masc. ^l mansio, ^oi assatura, ^a
macics, a radd. ^.f, ^Sy^ , ^SJ*^) V^- clamor, hinc
^in. Abul\valide3 confcrt arabicum .! (ap. Gol. ,i) 1) afis quaedam clajnosa, e gciicre immundarum ef rapa-
eheu cium Lcv. XI, ]4. Dcut. XIV, i3, cui iii.signis otulorum
Job. XXVIII, 7.
acics tribuitur E vett. LXX et Vulg.
modo fulturem, modo OTt7t7/TO rcddunt Pseudojon. vw2-
n^ii* i. 5: -«^-n^iN i'ae mihi!
q. "(iN. Ps. CXX, turem nigrum, Gr.
,

^''ciiet. koXoiov graciiluni, Ki.mciii

He iii fiue additum pro He paragogico liabcnt Granimatici,
NTN3 picain, Saad. ct Abul^Walid j^jOui)! bubouein
utKiMcnifs, scd potest etiam pro terminatione feininea
liaberi, quia ^i^t proprie nomcn cst, vel certe nomi- masculum.
nis naturani itiduit in loco Prov. XXIII, 29. Ex accciitu, Vides,
nonnullos cx liis ifa tcmcrarios fuissc in
quo vocabuJum propter scquens Makkeph caxct, hoc coniecturis ut ue contextiim quidcni reputarcnt
siiis,

diiudicari uequit. IIoc ccrtum vidctiu-, avcin iu accipitrum gcncre esse quae-
reudain, nec iniprohabilis est Bochaiiti opiiiio (Ilicroz.
^S^ contr. pro '1^< (cf. supra ^N insula) pr. vlulatus,
II,p. 1 g3 sq. ) eam esse accipitris spccicin , quam »j «^
,

clamor. Iliiic absti-. pro coiicr. ululator. Ita vocatur Arabcs, Vetei'es aesalonem, recentiores smirle, emeril-
animal rapax in Sjiia et Palacstiiia frcqiiens medium fcre ,
lon vocant. Ilaec eiiim, ut Ilebracorum rr^N, nomen
babet a claiuore sibi proprio arabice LLj dicto, ciusque
,

tenens iutcr vulpis lupique naturam, Arabibus ^^ ,._j5

oculi perspicaces et acuti ab Arahum etiam poetis laudan-
tur. Fortassc tamen noincn licbracum latius ad omnc acci-
Plur. (j.i cjUj s.Jilius, /iliae ululationis iUctum, nobis
pilruiii I. falconum gciiiis patchat, unde Lcv. ct Deut.
plerumque pcrsico vocabulo JLaLii SchaLal, turc. JLa:^
I. 1. c. c. additur r:;''7:b. —
2) N. pr. a) viri c posteris
Canis aureus Liim. Nomen hchraciiin et arabicnm iiivcnit Esai-i Gen. XXXVI, 24. 1 Par. I, 4o. b) viii SaiJo
a clamore nocturno, qui infantis vagitui siniilis est. coaevi, cuius Clia rcgi pro pcllicc crat. 2 Sam. III, 7.
Damiri ap. BocnAnruji in Hicroz. T. I. p. 843: y-i. "^
^ XXI, 8.

.-.l^-'i't — IjlO
^ non ululat nisi noctu,' poiissimum cum
U ... .. •
lll. |"*^« Dcniqne tlicmati nostro viudicanda
trislis est, manet. Eius ululaftts infantium
et solus
vagitui siw.iUs est. Iii V. T. lcgitur noniiisi iii I'hir. C^N vidctiir siirnandi, designandi , descrihendique vis, qii.ae

Jes. Xllf, 22. XXXIV, i4. Jcreiu. L, 39 ct Ami.^vAr.i- est iji nxn et n^n ( nsN
cF. , rrii, asn concupiN-it).
SEs singularcm cJus pouit iTN, qua in re utrum aliqiiem Manifc^ta c&t hacc sigiiillcatio tum in nominc riN (pro r'is)
 R. rtin 40 m«
signum, tiim in loco Niim. XXXIV, lO: &5r an-^INnn ria). Cf. V. 4. ( Arab. o'-j! dicitur de libris sacris Cor.
designabitis <.'obis (fiiics), qui luccm focncratur c Vcrss. II, 3g al. 37, ubi Gclaleddin LylO ) It. monumentum.
7. 8, ubi eotlem contextu in Futuro lcgitui- D3b ^Nnn. Jcs.LV, i3: nns'; jjr &'ri5 ni.x"; D\:3b nimb mni Erit-
Utramqnc formam eodcm modo explicandam e*se vide- ,
que hoc Domino in gloriam et' in liwnumentuni aeter-
nuit iam LXX. ct Syr. qui in tribus illis locis vwta-
,
:
num nunquam delendum. it. signum monitorium, ar- H
uETpnasTE, ynVl mZZ i. e. delerminabitis , limitabitis, nungszeichen. Ezcch. XIV, 8. Nuin. XVII, 3. 25. Dcut.
ct hac significationc, quae in dcrivato niN validum habet
XXVIII, 46. — 3) documentum s. argumentum, Kenn-
zeichen , Beweis , ut Cic. invent. I, 3** quae signo sunt
praesidium, admissa et omnium librorum Icctioncm, et
:

analogiani gi^ammaticam rclinquimus iutactam, quod ficri

omnia i. e. quae argumcnto suut, ad Herenn. IV', 1 atque :

hoc .... satis erit signi, quod ... gv. oriiitlov fUQ,
non potest ab iis, qui utiamquo formam, "iNnn et Dn^^lkXnn,
ad eandcni radicem rcvocant. Et MicnAEi.rs quidcm TSXjUtjpto»' yiiQ (quod signo cst quod), arab. J.j^li signa
atqiic Vatcrus utramque ad radicem niN rcvocant habi- iLindicia, argumcnta. Job. XXI, 29: agite ! interrogate
tandi sensu (vide sidj 110. I), qua seutcntia assumta transeuntes 113:n Nb DnnNT et argumenta eorum
IINnn legendum essct. Si radiccm nxn iu iitraque forraa agnoscetis i. c. et cxcmplLS argumentisque manifeStis
agnoscis, variac cxcogitari possint rationcs. Ubi tcxtum Tobis , quae dixi, probabunt. De signo divinac, qua qui.s
mutarc rcligio non Dn^^Nnn
cst, ubi est, solis
legi possit ;
gaudct, auctoritatis Judd. VI, 17. Spccialitcr apud Pro-
pnnctis imjnutatis Dn^^lNnn habcri possit pro Iliphil verbi phetas usurpatur de pcculiari quadam vaticinandi forma,
qnadriUtteri mNn, ad analogiam nN;, T,VA\, idque nobis nimirum dc signo s. documcnto, ex quo cognoscatur, rem
olim placuit (ctl. I). Scd ab onniibus istis coniccturis aliquam a piophcta praedictam vcl promissam evcntum
niclius abstincbinnis in veterum iiitcrprctationc supra suum habituram csse. Solct cnim in V. T. vcl mmieu
proposita acquicsceutcs multoquc ctiam minus pro-
:
ipsum vel propheta eiusdem intcrprcs ct intcruuncius,
babiraus llabbinorum rationcm, qui nomini niNn in cdito vaticinio nonuunqnam aliiis cuiusdamrci praedictioncm

loco Geii, XLIX, 26 finium s. termini vim tribuunt, addere una cum illo vaticinio vel ante illud evcntum habi-
et indc veibum mxnn delerminavit conformatuin esse turam eo consilio ut cx hiiius evcntu prioris etiam vatici-
,

statunut. nii fidcs cogTiosci possit. Vide loca Exod. III, 12. Dcut.
Xm, 2.3. 1 Sam. II, 27 34. X, 7 9. 2Rcg.XIX,29. — —
XX, 8. 9. Jcs. \1I, 11 1 4. —
XXXVin, 7.22. Jerem.
nX (pro ri}t ab niN, ad aiialogiam npic a r7j";\2J, cf. XLIV, 29. 3o, in N. T. Marc. Xm, 4. Luc. I, 18.
II, 12, et quae disputavimus ad Jes. VII, 10. 11, coll.
iJ1 5. iul signum pro :<jji ab ^3^') Plur. ninN comm. etiam gr. TtKutup II. «, 626. arifxaxa IJ. /S', 353. Nescio
(cf. de sing. Gen. IX, 12. Exod. IV, 8. de plur. Exod. an huc etiam pertineat Gcn. IV^, i5: nii< J^pb nin'^ Dt;'1
IV, g. Jos. XXIV, 17) signum. ( Chald. nN, syr. iXSb~rO ini< nisn Tibab et dedit Jehova Cdino signum,
neminem, qui forte in eum incideret, eum inlerfecturum
1^1 1'Iur. \l-Ol\ Zab. \lo\ id., unde in eadcm dialecto
esse i. e. signo quodam dato ci jiromisit, voto incolumita-
tis (V^ i5) cum damnatum iri. Quale fucrit signum in
adj. f-J.^o( admirabilis). Cam n in Iioc vocabulo mani-
tanta hiiius historiae quae ubcriorum raonumentorum
fcminea, propric iUnd ubiquc cum
,
festo sit terminatio
epitomen continere vidctur, brcvitatc non indicatur. Scd
fcminino construendum et n in plurali abiiciendum
nialumus ita locum inteUigcrc, quam cum plcrisque de
fuisset sed non uno in vocabulo origo et etymon in obli-
,

signo, cjuo Deus CaVnum notavcrit aut insignivcrit (v.

vionem abieruut ct litcra qnaedam proprie scr\-iHs postca
Pfeifferi Dubia vexata pag. 44). Qucni sensuni si cx-
per abusum pro radicali liabita est. Vide quae congcssimus
primcrc voluisset scriptor saccr, scrip.'issct T^[?3. E con-
ad voccni y^W, rad. pD. Exod. XII, i3. Jos. II, 12 cct
trario vide niN dn'i) edere signum Exod. X, 1. 2. Jes.
Gc». I, i4:' ^'lyiy""'! ninxb l^^ni. et erunt (lumina cocli)
in signa et tempora i. e. per ev di(( dvntv signa temporum.
LXVI, 19. —
4) signum s. imago rei futurae , por-
tentum, ivnog Toi' fiekt.ovTog (Rom. V, i4) i. q. nsi^.
Est 1) signum mililare , singularum tribuum, et spec.
Jcs. vm, 18: ninNb nim ib ]n: -iirN D-^lb^ni '3:n n:r:
diversum illud a iai vexUIo, quod tcrnarum erat. Nura.
niN3i; nin'; DS^a 'bN"!"^";^ fiTIBbbi en ego et pueri,
II, a sq. Cf. l.^o2| de siguis militaribus aj^nd BAnnEBR. quos mihi dedit Jehova, sumus signa et portenta in
in Chron. syr. p. 4 18. —
2) signum , quod conservaii- Jsraele a Jehova exercituum i. e. pcr nomina nobis divi-
dae alicuius rei mcmoriae inservit. Exod. XIII, 9. 16. nitus imposita, quae cuncta boni omiiiis sunt (n^yuj^salus
Deut. W, 8. Jos. IV, 20, umle n-na ni.x
G. Jes. XIX, Dci, bNi:":5 Deus nobiscum VII, i4. Vm, 8, t)clicar
signwn joederis (Dcum homines ), de iride Gcn.
intcr et Jaschubii VII, 3 ) Dcus no& ipsos rcrum futurarum ima-
,

IX, i3, 17, de circumcisionc Gen. XVII, 1 1 dc Sabbato ,

giucs fccit, futuramqnc salutcm significaviL Cf. XX, 3.
Exod. XXXI, i3. 17. Ezcch. XX, 12. 20. Cf. m-i3. Ezech. IV, 3: bN"!'^'; n^^b N"n nis signum hoc sit domui

Uinc de institutia Judaeorum sacris Ps. LXXIV, g: Israel i. e. significant haec, quae domui Isr&cl cvcntura
13'NT JJb ^^'ninN signa nostra non viJ^miis i. c. focdo- sint —
5) portentum v. c. in coclo Jer. X, a et impri- ,

x\i nostri signa, sacrillcia . solennitates (AI. signa milita- mis portentum, prodigium, miraculum, a Dco vcl legatis
 , )

R. nx — bia 41 nx — ':jYnB ^'«1»

eius edifnm, qnocl divinac potciitiac siirnitm cst ct argu- c verbis vicinis Ti\i<, ^\ caniosas cluncs habuit, vcl JL£
montiiiu, i. nEi": , T«'pac, ciii sacpissime
q. iiiiigitiir. Diut. VIII. pinguis fuit. Multo rcctius coiitulcris rad. ^15 pcr-
IV, 34. \1, 22. 'Nn, 19. XXIX, 2. XXXIV, 11. ExoJ. vcrsus, inipius fuit, N ct » intcr sc pcrniutatis.
IV, 8. 9. 17 sq. Niim. XIV, 1. Ps. LXXXVI, 17. Nch.EK,
1

10. Jos. XXIV, 17. Jercni. XXXII, 20. 21. Uc miiaculo

edendo Ilcbraci dicuut niN nirs Num. XIV, 22, vel D1U> P''']** Plur. D''!:''!^ ra. 1) stultus. Ponitur vel adic-
ctivc i^-i-ivN IL-VN Prov.'XXIX, 9. IIos.IX, 7, vcl, quod
niwV Ps. LXXMII, 43. CV, 27. C£ arab, ^irsiguum iL
sacpius (it'j substantivc. Job. V, 2. Jcs.lXIX, 11. XXXV,
ciiraculmn Cor. XJX, 21. 8. Prov. \"II, 22. X, i4. XI, 29. XIV, 3. XV, 5. XX, 3,
XXVn, 3. Opponitur Pn.v. Xlf, 16,
priidciiti ( Dll? )

T\^ cmpliat N^ntj m. f Daii. IH,

clialJ. Plur. l-^nN st. ct sapicnti(D3n) X, i4. D^nc-:; ^'in labiorum^ slultus
33.) i. q. licbi-. niN si^ruim
porientiim. Daii. III, 32. 33.
,
nugator iiuptus. Prov. X, 8. 10. "Iiiturduin 2) impie- —
\'l, 28. In paraplirasibus clialdacis cxstat ctiam PJiu-, icra. latis notioncm adiuiictain liabct Job. V, 3, qiiod taincn
]inN et '(•'nx, more SjToruru, rarius lit in nostio vocabulo, muJto licqucntius iu
syn. ia:,

"iiS ^^'^- inccrta fort. i. q. arab. ;T bullivit, fcrbiiit ? W id. cum cxitu adiectivis proprio, ita disccr-
ncnduin ab ^''IN , iit hoc plcruniqiie substantivum sit, illud
iL occciidit igncm, incitavit, iustigavit, unde ,\ anscr (a veri noniinis adicctivum, cf. Thor ct thorichl, Zach. XI,
j5: '"^'IN riyi-n pastor stultus.
gressuum vclocitatc). Ilinc

"•TlX N. pr. viri Neh. III, 26. Appellative anserinus ~ i"^U N. pr. rcgis Babyloniae, qui Judaco-
'"''l^.

i.e. gressa agilis ct saltatorius (cf. •

,\ ct s:,5 Gol. p. i84) rum rcgoni Jojachin a Ncbucadnczarc diu iii carccrc de-
tciitum faiidcin diniisit. 2 II cg. XXV, 27. Jer. LII, 3l,
aut i, q, "ny, ^TS fortis, robustus, '~ terminatio est Ncbucadnczaiis cuin liliuin fuissc, coniplurcs habcmiis
Adiectivorum chaldaica, hebraicae ">— respondens, cf. auctorcs. Bcrosus ap. Jos. c. Apion. 1, §. 20: ttJj Ja
Lehrgeb. pag. 5 16 ct Nomina propria ap. Simonem iii ^aaikiluq xvqio^ iyirsTO v'iog (tiixov F.vtikixuoaSov^oq.
Onomast. 55 1 sq., quanqnam liic temcrc liuiij vocabulorum ovTog TTQOaiag Tuiv nQayfjiuTayv aroucog xai uasXyuJg , ini-
exitum cx annexa syllaba •'T, quae idem sit quod "", ^rr' ^ov).sv-&iig iTcb TOv r^r i'tdei.q>i^v f^ottog avToii JWrigiyXia-
niiT', ortuin esse statuit. aooQOV uviiQi&rj, ^uniXtvaag iiTj 8vo. j\Iegastlicncs ap.
Euseb. jiracj). evang. IX, 4 bi ol ( sc. Ncbucadiuzari
1 :

•nulg EviX^u/.ovQovyog ijjrtaikeve. rov r5" xrjdeaTijg «Tioxitf-

rag ArjQtyXirioQrig Xilns nmtla ^lu°aaaoaQuaxov. Alio iii
~ JS ^- ^Vaw mobili, rad. inusitata significatione loco JosEPiiis (Aiitiqu. jiid.X, 11 §.2), ncscio quo crrorc,
octodeciin annorum rcgniun ci tribuit, Alcx. Polyliist. ap,
convcniens cum cognata radice rN?, ^kV Niph. bNi: stul- Euscb. (cliroii. ariiicn. I, p. 45) duodcciin. Quoniodo
lus fuit , et omiiino diversa mc iudico ab ^^it? et b''^
scribatur nonicn a Bcroso ct Mcgastlicnc, iiiodo vidiinus.
(Waw et Jod qiiiesccntibus ) pracfuit, fortis fuit: quau- Apud JosEPiiv.M I. c. lcgitiir .^.iiXanagmdu^og , apud Syn-
qnam edain huius radicis pauca quaedam derivata "\Vaw CELLfM iii Clironogr. pag. 22G. F.viXui) lyhQoSit^r, in Canon,
ccclcs. ^Ejjiduv jMEQoHcti tTri i, apiid Ptole.m. in Canone
suiun movere videntiir (Vide J^' et nr^N no. 3 ). Ety-
'/XXouQOvduuog, fTi] /S'. C£ B.tuMGABTEN Sammlung
mologi tamen ntriusquc radicis vim primariam pomint in i.-on Erlaiiterungen zur allgem. Jy^ellliisiorie. T. III. pag,

crassitie et .spissitudine, quac partim ad robur, paitiin ad 278. Quod ad significationcni noniiiiis attiiict, ?|'l')a (q. v.)
ingciiium pinguc crassuniqiic rcfcratur (v. Ai.u. Sciici-tens. nomcn cst idoJi babylonici J^IN hcbraicc stulium notat,:

ad Job.V, 3. 1. W. Sciinornzn ad Ps.X, 7.p.i46.Ev.ScuEiD. sed pro habcri potcst aJiud assjTiac pcrsicacve
ccrto
schcdiasm. philol. p. 1 —
24). Et sane alia crussitiei voca- originis nonun siib eo Jatcic, quod ad linguac suac siniiji-
bida ailslujjorem rcfcruntiir (v. "cra , ]^'c), niodo haecipsa tudincm dctorscruiit Judaci , fortasse in eo sibi placentes,
crassitudinis iiotio in xadicc iJiN probai-i possit. Provocant ut irrisionis causa o])prcssorum suorum regem stuliunt
(cultorcm) Merodachi vocarent. Inepta ciusinodi liidi-
illi qnidem ad J( crassuit (liquor), sed haec vocabiili
bria quuin pjanc propiia siiit Judacoruin ingcnio, mihi
%"is est a retrocedendo quare usurpatur ctinm
ret/(.-;;;;(^o,
, iiiagis crcdibile est, Judaeos hoc vulgarc vocis etyuioii
de aqua, quae coqucndo exhalandove ad dimidiani tcr- t zz
tiamve partem redit, et de carne, quae extcnuatiir et spcctassc, quam (quod J. Simom placct, coll. arab. J^t
deCcit: ^ncque certius crassitudinis notionem probabis prinius, princcps) b^iN de principe inteliexissc.
F
 ,

R. !3iii, ^N, b^a. 42 n^i» — ^^ix

nblM f. ]) sti/l/iua {j)TOYiric: stultuni, a niasc. •jinaS Aben Esra: robur eorum. Al. pinguis est popu-
depertlito blN i. q- formae brip quac vitiis deno-
i'''"!^» ,
]us i. e. famUia eorum, coU. Ji i. e. Js^T. et ad rem Job.
tandis adhibetur). Saepissime in Proverbiis, iit V, 23.
xn, a3. xin, 16. xrv, 17. 18. 29. xv, 2. i4. 21. xvi, XXI, 8. 21. Abui.avai.id: Jirmi sunt ut templum
XIX, 3. XXH, i3 cet. (D!:nN3), coll. Ps. CXLIV, 12.
22. XVm, i3. 2) iinpletas,
peccatum. Ps. XXXVm, 6. LXIX, 6.

N<)t. E locis impeditioribus cst Prov. XTV, 24: *hj\^ adv. \)'fortasse, Gen. X"Vm, 24. 28. 29.
rV?N nr?.N D-nr:> D^iasn n-!.p,!> diviliae homini-
D-l^-iCS Particula cst bcue sjicrantis Gcn. XV'I, 2. 2 Reg. XIX, 4.
bus sapienlibu.i pro corona sunl , scdstulti/ia stullorim Amos V, i5, dubitantis vel mctucntis Gcn. XXTV, 5.
est mauctqnc stultilia. Quod quanqnam qualemcunquc XXVn, 12 et Job. I, 5, ilhidcntis Jes. XLVTI, 12. —
sensum praebct, ita tameii languet senteiitia, neque paral- 2) si forte. IIos. Vm, 7: c/ilmi/s fari/ia/n non proferet
lelismo conginiit qui vocabulum requirit coronae 5nj'"ba"' tlO?'' ''blN si forte tulerit, hostes devora-
, D"'."1T
(n"1.L:J'') oppositum, ut dudum intcrprctes de alia inter- bunt''ea//i.'^—''"Z) /lisi forte. Nnm. 33 ''blN XXH, :

prctatione cogitavcrint. Litcr lios Scnui.xENSius (in '1:11 ^l^LiZ nnt33 /lisi declinasset a facie mea , illico te
Comment. ad h. 1.) nl?.?.N in priore hemisticliio opulen- i/ileifecisse//i, ea/n fero (asinam) conservasse/n. Ita
/ja/;i proprie crassitiem, ct mclius (cum
intcrprctatur, flagitante contcxtu LXX. si (iri. Aben Esua : "'blb,
couiectm-a etymologica lioc nitatur v. sub rad. ) idcm in ,
codcm sensuSyr. Onk. Saad. coU. n intciTOgativo, quod cst

principium, primae a/i/ie? et no/ine? iN si ct /1/*/. (De etymo si quaeris,

Animad\crss.principatu/n, coll. XJ^ \

hauc jjarticulam proprie notare dixcrim: pri/num, prae

pai-tes. Etenim lusisse videtui- scriptor in duiilici eiusdcm
caeleris sc. credibilc, liinc prohahiliter , fortasse , nisi
vocabuli ni.TiN significatione , et haud contcmnenda est
composita cst ex. iN et 1? := ^b pr. iiisi forte no. 3.
sententia: principatus magni honores slultori/m stulti-
s.
Terminatio "«"r" in aliis etiam adverbiis obvia cst, Lehrgeh.
tia sunt i. e. fons actioimm stultarum. Vel ita rcddc, vel
cum Chaldaeo: pnnVDUJ "'Ir.SOT '(i~^i~^^J (uiiicum) p. 625. Arabice dicitur Jj: JsjlI fortassc).
decus slullori//n est shdiUia eoruhi. nri^^ iu h. 1. igitiu:
projnic pcrtiuet ad rad. b^N.
''xlN m. Eulaeus , amnis Susianae, Snsorum
rcgiam praeterflucns. Dan. \TII, 2. Plin. H. N. VI, 27
s. 3l Susia/ie/i ab Efy/naide distermi/iat a/n/iis Eulaeus,
:

rad. Hebracis imisitata. i) praeces- ort//s in Medis, modicoriue spatio c//nicido co/idilus, hac
y*^»^ et "P"^
rurs//s exort/is et per Mesahatenen laps/is circ//it arcem
anierior, pri//ius fuit , ut arab. J^I, undc J . Susuri///i ac Dia/iae te/nplum a//gustissi//i/im illis ge/i-
sit, i

iib/is , et ip.se i/i mag/ia cere///onia. Si quidem reges

no/i ex alio hihu/it et oh i'd i/i lo/iginq/ia porta/it.
primus, k^y praccsse, regerc, administrarc. Ilinc dcri-
Arrianus (expedit. Alex. M. VII, 7) nariat, Alexancb-um
ex Lidia reducem , quum Susa pcrveiusset, cum delccta
vata b^rX, Plur. d-^JrlN , DblN, "^IN, i)>V, ^^ii, £3^':;%^,
manu per Eulaeum in inare navigasse et inde ad Tigi-idis ,

et nV^.N Prov. XIV, 24. De significatione crassitudi/iis, ostia pcrvenisse navium vcro altcram partcm pcr alvcu)n,
:

quam uonuidli primariam cssc statiuuit, vidimus s. blN q. v. quo Eulaeus et Tigiis coniuncti csscnt, iuTigrim dcvcctam
i) for.tis, poie/is fuit. Hinc bx robustus, robur
cssc. Alii e vetcribus , iit Ilcrodotus (V, 49) et Strabo
Deus, blC* corpus a roborc dictum, ;<}>!, nbN, iVrN (XV, p. 1059), flu^^ium Susorum inbcm practcrflueutem
arbor robusta, ct cum Jod mobili ;VNI, ni;"N robiu-,
Choaspen vocant, ct tani parum sibi constat usus loquendi
auxilium.
in Susianae amnibus dcsignandis ut hodieque disputcnt ,

Utraque significatio cognata est, et aliquotics in codeni

Gcograplii, utruni pro uno codemque lluvio habendi siut
nomine dcrivato locum habct, ut iii cblN et W-b^il pri-
Vide WAn1.11
Eulaeus et Clioaspcs, an pro diversis.
niorcs, poteutes.
Asiam I, p. 73G —
4o, qui nomen ib/iN e Actcre Persa-
rum dialecto Pclihvi dicta interprctatur Av halaeh i. e.
^IN ra. i) Phir. t3^3;lN 2 Reg. i5 in Chc-XXTV, aqua pura, limpida, eximia; cf. D'ANVii.i.r. riuiphrate et
thibh y-ixr; '"r^N
: jnimorcs, optimatcs tcrrae. Kcri cum Ic Tigre p. i4i. i42. Hodie fluvius Susornm rudcribus
multis co<ld'. yn.Nr! 'b.''N,quae forma est vulgaris. \'. b^^N. vicinns vocatur Kerah s. Kara- Sou. Vidc J. iM. Kinneir
2) corpusl 'a robore dictum, v. rad. bli* uo. 2, ut geographical r/ie/noir of ihe persian Empire , London
i8i3. pag. 99, ibique mappam gcogi". Ker Porter tra-
DS:», Diti'. Arab. jU, j', ijT i. q- ^j^^i^ corpus.
vek i/i Georgia, Fersia cct. T. II. p. 4)2. ihique tab.
Kamus 1392. GoL. Lcx. p. 187. Ps.
p. 4: Ni-)an LXXm,
gcogr. In Vcrsiouc syriaca libri Judith I, 6 ».*_^o|
DblN el ping//e est corp/ts eoru/n. Cliald. D''"~N'l D"':;^
'JinSl:' piitf^ue et forte esf cor eo/i/m, ubi
dubium qua voce poniturpro Ilydaspc. Scd cavc hinc colligas, ista nomina
tran"stu}crit Chaldaeus hcbraciun D";iN, utiuni D''";N, au flaviorum sibi inviccui accuratc rcspojidcrc, siquidcm
 I\. ^ix, b^a 43 01« — ^-^N

\ cvsio syiiaca huiiis libri iii Li-ansfereiidi.s iioniiiiibiis pi-o- (cf. dc li. 1. sub V. D'~t<). Noii paucac cxstaiit particulac,
priis nMigiia utitur liccntiu. in quibiis ulfiiiiiaiidi vis cuin advcrsativa conimicta est, ut
baj* , ^jN, ipjA, '3, lat. rcrum, vero , cerle : iii liac
liostra adscverativa adco primaria csse possit et
V P""'
/""* anterior , prior (a rad. bit< no. i.
cx ctymo ipso profecta, idii rcddis: cumprimis ,
<uni syllaba scrvili D~) 1) subst. constr. DriN ( cuni
ttJv

Kaincz iinpuro) ug^Tiv for ylllcn (coll. "'Vin).

, l'ractcrca c) liuic ad-
1 ]<c^. \\\, 6. 7. intcrdum a'3N 1 Kcg.
Vll, 21. Ezctli. XL, 4o (scd non iii oninibus Jibiis, ct vcrbio nonmilli iiitcrprctcs tiibiiiiiit .sigiiilicationem olim,
invito etynio) l'lur. D'''2bN Ezcch. y,l^l, i5 vvatibulum, c.imquc iiivcniunt iii loco Gcii. XXV'111, 19: Tlb Db'N1
porticu.s, J'urhaile , llalle. Bcnc Sj^^nini. TipoTruAov nriiJNib ~^'jyt D'C et in similliino Judd. XVIII, '29:
(Ezccb. XL, 7. 9. 22). Talis porticus, caquc colinn- !i:'DNlb "fyn Du3 \:;";b DblNI. Intclligis, cx etymo eliam
uata (a-^Tn^iyn Dbix) crat in rcgia Salomonis 1 Rcg. V'II, lianc partirnlae Aiin bciic dcrivari posse, nequc ojm.s crat

6, ct ibidcm alia, in oua rcx populum iudicarc solebat cum \V'aiiho {Magazin fiir alte l.iteratur I, gg) legcre
DblN: scd iii locis citatis olim cst r;;"iflN~;b, ncqiie fcrcn-
( V"crs. 7). A'ar' i^oxijv ita dictuni est rcstihuluin
templi (0 Jipo»'«Of ab oricntali cius parte viginti ulnarum
)
dus cssct 2)lcoiiasiiiiis lianc notioncm itcrans, jiarticulam
longitudinc ct dcccni nlnaruni latituilinc cx.stiuctuin, adversativam vcro oniiltens, qiiaiiquaiii IIi;landus (Palaest.
j). 876) jirovocat ad illud Tcrcntianuni (Eunuch. II, 2,
cuius c rcgionc crat altarc holocaustorum ( 1 Kcg. W, 3.
2 l'ar. 111, 4. VIJI, 12. XXJX, 7) ctiam nin^ DrnN l5): olim isti fuit generi quondam quaestus apud sae-
dictuni ibid. X\', 8. XXIX, 17 (quod inale qiudam 'de cluni priiis , iii qno rc vcra jilconasiims noii cst. Vcrte
erat auteni Lus ( Luisch ) nuinen il/iiis urbis a
toto tcinplo intcliigunt, praceiiiitibus intcrprctibus, LXX igitur
principio.
:

(Ridicidus cst graecorum intcri^rctum cnor,

qiii tribus in locis rao? rcddidcrunt 2 Paralip. XV, 8.
Abulwai.ide KiMcnio). qui DblkS iii utroque loco pro jiarte uouiinis jiroprii acci-
X3!!IX, 7. 17, iicc iioii ct Inde
piciites OvXuu/.ov^ ct OijXu!.iu'C^ ['ege OvhtyiXuii'] ti-anstu-
n2T"2bl ab^Nrj yz. inter festibulum et allare, qui lociis
sacrosanctiis fuisse vidctiir Jocl II, 17. Ezcch. VIII, 16, lcruut, fortasse prius illud dc veslibulo ainygdalanini iu-

Qnac fucrit liiiius vestibiili altitudo, in eiusdcm dcscri- telligentcs. E syriacis fortasse confcrcndiiin (
VlN o| forsan,
ptioiie 1 Reg. VI, 3 iii medio rclinquitur, ita ut siinplicis- numqiiid, vcrum, iitinam Cast., e chald. et samaritaiiis
siniiim vidcri possit, ci eandem, quam tenipliiin habuit,
Jiltitudincm tiibucrc, praescrtini ciini ctiam tcmiili
DmN , 'a'^^/^\ vcruiu, veruntanien ).

Herodiani vcstibulum altitudine acquabat, non supcrabat, 3) N. pr. a) liominis e ti ibu Manassis ,
qni patriar-
ij)suni teniplum. Idqiic revera vcrisimiUimum cst, quan- chae erat proncpos. a Paralip. VII, 16. b) vii-i Ueujami-
quain iii loco parallclo 2 Par. III, 4 centum viginti iiliia- iiitae 1 Paralip. YIU, Sg. 4o.
rum altitudo ei ti-ibiiitur, quasi turris more cajuit su.stu-
lcrit. Aliquid vitii in his iiiimeris latere, vel auctorera
np1^{ f. principatns 1. dccus Prov. XIV', 24 , cf.
Paralipomenoii pliira seciila post dirutiim Salomonis tcni-
siipra siib b^N not.
phini dcgcntcm crrasse, arguincntis ex ar-chitcctura vete-
rum pctitis dcmoiistrare conatus cst Aug. Hiht {der
Tempel Salomo's. Berlin 18 ig. 4.), qui uhias pro XX ^^^N m. consti-. b^^N, Plur. D''^"'^» i) aries, a prae-
CXX substituendas esse coniicit. Plurimas diversis tcnipli cundo dictiis (v. rad. blN no. 1) ccn dux gregis, sec. alios
abriis porticiis tribiiit Ezccli. I. ]. c. c. iii sua, quani mcnte a roborc sc. frontis et corniium (v. b^N no. 2). Gcn. XXII,
conccpit futuri teinjili dclincatioue.
, —
Iii lingua coptica i3. Exod. XXIX, i5 sq. Num. \'1I, i5 sq. cet. cet.

BAAJUL sec. KiRCHERi scal. M. pag. 216 est ^i^J! 2) aichitecturae vocabulum, in quo deCniendo intcr-
porticus ( cf. Jablonskii Opusc. T. I. p. 85), sed nescio pretibus tantuin non omnibus, mihiquc oliiii (cd. I) ipsi,
an liaec glossa e coptica Ezecliielis Versione petita sit, quod ingeiiue fassus suni , aqiiahacsit, quanquani iam inter
cuiiis aiictor vocera ^iAa/t alcx. interpretis retiuuerat, vetercs quidam ad veritatcni prope acccsscrunt. Contextu
proinde hcbraea sit, non acgyptiaca. locorum itcruin itcrumqiie poiiderato totaque tcinpli dc- ,

2) adv. pr. a parte anlica , liinc a) e.v adrer.^io ct scriptione ciim aegyptiacao artis (ad ciiius exemjilar
ti'op. paiticnla adversativa, caquc paulo fortior, verum, Hebraeos et Phoeniccs maxiniam paitcin scse coniposuisse
ferum enim vero , oii fiTjv uXXrl. Job. II, 5. V, 8. XIII, 3, pro certo habeo) moniimentis coUata, nunc certum vidctur,
in aliis oimiiljus Jocis DbiNi Gen. XLVIII, 19. Exod. IX, b";N notarc pr. crepidincm portae, s. margincni
proniincn-
16. Num. XI\". 21. fSain. XX, 3. XXV, 34. 1 Reg. tem, quiportamsiipciiie ctab utraque parte cingit, pleruni-
XX, 23. INlicha III, 8. Job. I, j 1. XI, 5. XII, 7. XXXIU, que coJumnis {TraQuojuai) utrinque, supcrne zoplioro, infra
1, seme] D3N1 Job. XV IJ, 10 ( in quibusdain ccrte libris), crepidiiie ornatum, die verzierte Einfassung der Thiir
quod LXX
iiiterprctcs in locis non paucis adposite vcr- mit Saulenpfosten , Fries und Sockel; deindc in plur.
timt oii nTjv ds ulXa. XV'II, 10. b) adv. adseverandi, crepidines, scu pai-tcs iii fronte acdificii prominentcs,
profecto , revera. Kimcui (qui lianc signilicationem columnis palinisve plcriiinque ornatas, quibus lacunaria
solani iii Iiac particuJa agnoscit) raxa. Job. XIII, 4. s. intercolumnia interiecta erant. Ubaque rcs eodcm
nomine desiguatur, quoniam liac crcpidincs crcpidiui
XIV, ]8, et fortasse Ps. LVIII, 2 sipro D?N legis DbN
V 2
 R. bia, H» 44 ^^:»

portac accurate respoiulcre solciit. Vide monumentorum LSesostridis (ibid. no. XIX), et sepulcrnm Osymandyae
acgjptiacorum dclincationem apud Wiehekingium (biir- (no. I). Ne
diu quacrendo otium consumat loctor , appicta
gerl. Baukunde Tab. XIII. no. III.), iniprimis palatium ludi iniagine mentem nosti-am apericmus.

Litterae aa crepidincm portae indicant b^^N x«r' Ito-^rjV Percensitis ita cunetis, in quibus ^"^8« occnrrit, locis,
dictam, bb postes exornatos [TtaQaGiuSEi), <'^ rcliquas vetcrcs audiamus interpretcs. Ac. LXX. Cliald. S)t.
crcj-iidincs D"'""^N, dd intcrcolmnnia, in quibns saepc voccm hcbracam rctinent, quos intcr Clialdaeus certe
fenesti-ae. Agite iam ipsos 1<jcos pcrcurramus. i Reg. VI, liuguac suae usum sequi potuit. Etenim Jes. VI, 4 pro
3l : ab introitii adyti ferit i.'ah'as e ligno oleasiri biNn D-^iOn niaN in Targ. legitur Nba"'" '?D nit"'!*. E reli-
rT^lljan niT1TJ3 crepido cum postibiis erat quinta pars i.e. quis 1) Superliminare dant Aqu. Synira. Tlicod. Ezcch.
quiutam parietis partem occupabat. (Cf. comm. 33). XL,2i: TuindQ&vga 2) /^osies Kimciiius (niTIT^), iL
niTiTa ^•^xn pro niTiTarr i-"'» cf. Lehrgeb. pag. 658. Aqu. Ezcch. XL, 24. XLI, 3 (coll. XL, 9): aii^giYixa t%
(Alias cxpositiones vide ap. Jarchium, Kimchium, Junium TTuAijs i. e. fulcrum portae. 3) Columnas easque roiun^
et Tremei.lium. Ae Jarciiius postcs intelligit quinque das luiiversc intclligit Jarciiius ad 1 Hcg. ]. c. et Ezcch.
latcrum). Ezccli. XLI, 3: niaN D^-i^u nn^rr biN tj^i XL, 9, sulli-agautibus Sturmio (iu Sciagrajihia tcinpli
niaN 1L"1!3 nnvni et ?ne?isus est crepidinem portae dua- Hieros. Lijjs. 1694. p. 70) ct IlosENMUELLrRo, cf Ezecb,
ram, ulnarum, ipsamque portam sex ulnarum. Alia XL, 4g. 4) Culumnae quoddam ornamentum, spec.
excmpla, in cjtuibus ir-^N ad portam perdnet, suiit epistylium capitulum, intelligit Aquila Ezecli. XL, i4
s.

Ezccli. 'SA-i, 9 et mensus est vestibulum portae octo

: reddeus xQmtta q. d. arictinum opus dc colunuiarum
:

ulnarum ni'2N D^inTD ir"'NT et crepidines eius (sc. por- corinthiarum vcl similium voluta, cornibus arictis involiv-
tac) diiarum ulnarum. V. 2 1. 24. 26. 29. 33. 36. 3/. tis simili, haud dubie cogitans. Temere eniin vocabulum
48: r.fa ni-:N iiiam r.tn nijjN ©on dKn tN 17J'2 solIicitavitSEMLEnus siquidcmGraccisctiamxpiosdiciturea
:

et mensus est crepidinem (portae) vestibuli quiur- capituli corinthiaci pars, quaeRomanis fo^w^a (Vitruv. III, 3.
que ulnarum utrinque. 49: TnN D"';"'N,'7 ^N t]"'"!:!?^^! VII, 5 ) , nobis die Schnecke vocatur. Eadcm probabili-
nbJJ nn^<T nta et columnae erant super crepidines', tcr crat Abui.wai,idis seiitentia, qui 1 Reg. 1. c. reddit
ab utraque parte. De crcpidinibus in tota paricte
contiuuis intelligcndi sunt loci, qui seqmiiitur. Ezecli. iw,s? 5jIiAfl.fl circulus parallelus recurvm. 5) Fenestras,
XLI, 1: et me
in sanctuarium (navcm) templi
duxit oLi'uj dat AuuLWALiDEs in locisEzechielis. 6) J''rontem,
isa ann ni?3N Tziuii isa an-r ni?3i< idtzj d-^ir-^Nn-nN t:'2 frontes l-lieronymns, quod cum iiostrascntciitiafacilccouci-
et mensus est crepidines sex ulnas latas ab utroque liari potest, modo dc prominentiis in fronte aediCcii cogi-
latere. Litelligcndi suut hervorstehende Wandfelder. tas iieque male Lutiierus Vulgatum in hac voce sccu-
;

XL, l4: n72N d^^-i-UJ ^•'^'N-nN iay^! et fecit crepidines tus :Erker. Omuibus, ui fallor, palmam pracripiiit
(in parietc continuas) sexaginta ulnarum , l^inr; b"'N iNI 7) Symm. qui Ezech.XLI, 3 (coli. XL, g. 24) t6 7it()i %r\v :

3^30 ^'nD l^i^rr usque ad crepidinem portae vestibuli •d'vQuv. Ncquc alitcr cxjilicandum, quod idcm habet
circum circa. Forsaa lcgeiidum "lilkinn ly-.Dn, idque miiuis XL, 16 nsQiGTaaetg i. c. circuinfcreutiae (portac),
accurate est dictuin pro i^cnr: ^yic. V. 10. 16: niribriT Umgebung der Thiir, adde vers. l4, ubi nescio aii
nan-bN iN^ ^''Nrivi -N niVpN et fenestrae clausae pro iiaQuaTuang itidem reponeudum sit nsQiaTuaug. —
erant ihalamis et crepidinibus' eonim. Ycnc&tciiC inter Nulla fcrnic est in his iutcrjjretatioiubus, cui non ali-
crcpidincs potius, quani in crepidinibus simt cogitandae. quid vcri iusit, ct quac ad luinc alterumvc locum apjilicari
V. 38 :
D^-iy^ian ^•'riNa -nnci nsujbi pro D-^-isicn '^'Na nonpossit, nullavcro, qnac ad omncs locos possit: idcmquc
et cellnla cum porla erat pone crepidines por- cadit in rjuasdam rcccutiorum coniccturas, quanquam nor»
tae. Erant autcm j)alniis cxornatac crepidiiics V. 26. absonas. Ac Coccejus quidcm proiecluras iutelligit
3i. 34. 37. parielis in imo prominentes {^Lambris dixeris gallicc),
 45 r«, nV'»
J. D. MicnAT;i.is (iii Siipiilciiim. p. 70) fronti.ipicium,
s|iccicm,
qiicnindmodum snspicatus
triajigiilare super portam postilms imposilum, uiii loco cst RosESMrFT.LPnf).
ad BocuAnTi Ilicroz. T. II. j,.
1 Rcg. VI, 3i qiiodaiiiiiUKlo coiivi-iiiciis; Simonis super- 233. Vcrum quidcm cst,
Uminare, Bi'XTOKrius limen, Casxalio ct Datiuvs nomen jjJi! i„ Locmani
appendices , bi cc-rtc plano iiivito coiitcxtu.
altcia fabula explicari JU
gazellam, a WAnrnE, Motcnabbii
scholiasta (v. ScnEifni
Dc etymo
Ikbrncorum
(Icniqnc si drcuiiispicinius, jAncnm.'? cnm schcdiasm. plnlol. p. ,G) iy^_j^|
capram ^^ syU
aliis iiiagistiis columnas postesfe ita dictas vestrem, ct siuiiJitcr aFiHiZAi.A..io p.392, cuius hacc suut
csso ccnsct a arborum magnarum (cj-n),
siinilitiuliiic
quod non omnino displiccL J. D. Micuaelis 1. c. confert verba: jlj! ^Z^ ,^^ ,_J^ jjvj',
;_ ^ ^j ^^

arabiciiin JU lignuin, quo aliquid fulcitur ct sustinctur

(cf. Aqu. (jiijpt^-jua), vcl sigiuflcationciu rcpcti
ik' «' ^} *""' i. q- ^^ rupicapra, caprea. Scd lii
A^ult a rad.
auct(n-cs iiiJiil daiit qualcmcuiiquc dcscriptioncm, non
iiisi
^jl anterior Juit (v. ;?;{< ct j-^N no. I), quod ct fronti- dcfiiiitioiicm j.cr vocabuliim syiK.iiymujn, parunK|uc'accu-
rati suiit, ut e ningiia coriiin iiiconstantia coUigi
spido convcnit ct crcpidini ( ^'br,'J/)r«n^ dicas gcrinanicc ). potcsL
Ncque icctc obscrvatur, ccrvum e tcrra saiicfa
Vcl Lacc postcrior ratio ainplcctcnda cst, nt sit proiectura cxulare, cuni
nioticntc Scctzcnio in montc I^ibaiio ccrvi
in margine portae et in fronle aedium , vd juaccuiito damacquc rcpc-
Aquila (v. supra) statucndum cst, ^"'N jiropric notaro
riaiitiir. quod Gay.dlaium. gn-cia alio nomine
Acccdit
in(licantur, nimirum •'qi:. JMiiii.iic taiiicn rcj)ugnabo, sj
capitulum columnae a voluta cornibus arictinis siinili
quis ad caprcam quoquc vocabuJum nostium
dictnm, dcilide ad tottim postcin cobminamquc, dciiiquo patidsse
dixcrit, (juanquam vidc s. ipN. lliiic cst
ad cain panctis partcm, quac columnis oriiata ct suhiccta
est , ti-anslatuin cssc. Epist^lia autem vobita ornata miiii-
me apud solos Graecos
scd in aegyptiacae etiain artis n>i< Gcn. XLIX, 21 constr. nr«N Prov. V, ig.
monumcntis obvia Acgj'ptioriim potius quain Gracco- Jer. Xn,5 Plur. m!r^i<, constr. nirvy (Cant.II, 7-111,5)
rum inventum cssc, probabile cst. \ idc porticiim tcmpli fcm. cerfa, ct fortassc caprea fcmiiia".
Job. XXXIX, 1.
Edfuitid, Descr. do 1'Egyptc, Antiqiiitt^s ^ ol. iV, 55. 5(). Notatur a pulcbritudiiic ct gracibtatu forinae
(cf. -ai; [
MiEBEKiNo ]. c, pag. liJG. ct Tab, V. no, 27. Cl". iufra •^%?;!!)> "»'Je fcmina jnddira conipcllatur D-srrN
n"-"^
cerl-a deliciarum Prov. 1. c. (cf. Ibn Dorcid
Vcrs. " i"!
Joncs dc pocsi asiat. p. 90), ct Gcn. XLIX, 21:
"rrs:
rinibi:^ •^^>"< J^aphtali est cert-a procera
s. gracilis,
(formae ^^[5 a md. i-^N no. 1.) Plur. b"'^;^ quod ad piii"cbritudiiicin rcfcrcndum cst. Alcx.
''t'^ axiXtxo^
cerfus , a cclcritatc, ut vidctur, dictus, qua cursu aiii- tcisifihov arbor dij/'usa, lcgit cnim nniblL^
nr\X. Alibi
DiaHa praevertit , vcl a cornuum roborc, ut acthiop. cclcritas ccrvae commcndatiir 2 t5am.XXIl/34.
'P.s. X\'III
34. Ilab. III, ig: nib;ND ef<^i-it pedes meos
nPA • cervus, a rad. "^^PA I fortis fuit, nisi hanc voccin <::f-\ D-C^i
tanquam ceruarum (j.cdcs).' Cuin" vcro nulla causa sit,
potius cx hcbraea et arabica oriundani esse ccnscs , N in n
cur poeta ccryas liic dcdcrit, non ccrvos, nomcn feinini-
mutato. Deut. XII, i5. XIV, 5. XV, 22. Cant. II, 9. 17.
Kum fortasse iTitxoiVtuj positum cst dc ccrvi;* mascuhs f cf
\in, l3. Tlircn. I, 6. Jes. 6. XXXV,
Ubiquc est inasc.
!:'^N Ps. XLII, 2).
^

gcneris, practcr Ps. XLII, 2, ubi vcrbo fcmiiiino iungi-

Crux intcrpretum est iiiscriptio Psalmi XXII: ~y
tur. \ ocabuluin ibi vcl cst gcneris communis, sicut
^in^iSn nj.^N super cervam aurorae. Ut nostram statim
Graecorum iXaf\o^ ct tj iXaq^oi, ita iit V^N fem. ctiaui
de lu sentcntiam dicamus (de aliorum oj.iiiionilnis postea
1.
dc cerfo marc usurpctur, vcl cst gcn. epicocni, ct b't<
acturi), "in^iSM nir^.N nobis cst iiomcn alius cuiusdam car-
cum fein. constructuni est i. q. nr^.N cerpa. LXX. con-
uiiiiis, ad cuius niodos hic P.salmus dccantandus sit
stantcr ekucpor rcddiuit , \'idg. ceruum. Iiitcrpretes orieii- quam ,

scntcntiain cx partc jiiacivcruiit Abi;n Esha ad b.

tak's, qui ipsum tcxtum bcbraeuin cxprcsserunt , voca- ].,
BocnARTUS (Ilicroz. I. p. «88. T. II. j). 2^7 cd. IJps.),'
buluni retinent, utpoti* siiis ctiain linguis faraihaic
ErcHiioHNins (pracf.ad Joiicsium dcj^ocsi a-siat p. XXXII),
CJiald. N^-^N, nKv, Syr. 1^1, f. Vt^'^*] (in cod. RoSENMUEIlERlS Ct I)E \\'et1IUS ad ll. I. OcCUlTcrc
Gi Gst nobis in inscrij)tioiiibus Psali.iorum noiiiiiia aliorum carmi-
Nasar. iJ.), Arabcs Jol . Jol, ct boc quidcm vocabulo Eura, ad quoriim mimcrosPsalnnis accommodatus sit. cx in-

arabico projibctanim ct Cantici interpres arabicus cxprcssit

Psabuoruiu L\TI, L\ IH, LIX,
scriptioiic nn'i;n b« LXXV
pro nn/iTn hit by i. c ad modos carmini.f , cuius inltium
graecuin t).u(f>oi; Jcs. 1. c. Caut. I. I. c. c., qucmadinodiun
est: ne perdus, collata syriac(U'um j.octai-um consuctu-
ctiam pro gracco ^ tlufpoq Vs. I. c. actbiopicus iutci-iircs
dine (v. Assemam bibl. oriciit.
'J'. 1. p. 80), nianifcstum :

dcdit: -tjPA: Intdligis cx his, r^N, ^>l!, "^?^'. hac rc.SyiisIIcbraci.sque solcinnis est
at{jue particula ':s in
(v. bs). Atqui fonnula inqn nb-N niiuimc neccssario
cervum Tcrc notare, nequc vero gazcllarum quandain habcnda cst pro initio cuiusdam carmiuis, ciusdcmquc
 ) ;

R. b^a. '^\s' 46 VK^. — r^i^'*?.

amatorii, qnod vult Aben EsnA coll. Prov. V, 19 (quaii- Chajja .... talis fulnra est redemtio Israelis. Ah ini-

quam conferri potest iuitium carmiuis Ibn Doreidi Iw^ :

tiogradatim procedit at quo magis procedet ,
, eo ma-
gis augebitur. Tahnudicum inujn nbi''^ vcl Nnb''''^
o dorcas ! scd carracu illud ex consuctudiuc Oricnta-
;

"1"'!;" n:r'.N ad amussin rcspoudet nostro 'n nb.''.^ ( Jod enim

N-!n"iST
liuui lioc uomiiu.s uactiim essc potcst a dictiouc
atque carmen geuiinatiunTalmudicis Jod mobile hidicat). Utrumque
in aliquapiam cius partc obvia, pariter
ab arcu in eo arcus dicitur autcm rc vera ceruam aurorae ti-ansfcreudum esse, uequc
Da^adis 2 Sam. I rri^ptt
vero cum J. E. Fabro (ad Ilarmari Obsejvatt. T. 11.
commemorato. (V. nosad Jes. XXII, 1). Practcrea si
p. 172) sccundum ctjmon pri.icipium aurorae (a rad.
quaeris, quid tandcm fuerit "inan n"::'N cerva aurorae,
cogitare poss€s cervam proprie sic dictam^ quippc quam b^N, b-N 110. 1, coll. arab. 'il^\ principium): et fre-
mane potissimum venautur venatorcs {\M.\\\.Hlndin , die
qucutior usus formae vibj^JX de ceria , et sucta Arabum
ain Morgen gejagt wLrd), iiisi mcliorcm rntioncm sua-
voce iot;i doccnt.
metaphora in
dercnt Arabum poctae cum usu loqucndi Tabnudico col-
Supcrcst, ut ahorum interjirctationes bre^-itcr recen-
lati. .Etemm cerva aurorae dictio est poetica de sole
scamus. Ac multi nb'N (.col!. mb^N) dc auxi/io expo-
matutino primos radios spai-geute, quem Arabes iC(ic
uunt. LXX. vrrfQ t^j Mii}.>iipto)g t^s iwdn)]^ , pro
dorcadem vocant radios ex usu linguac cum cornibus auxilio matutiuo i. e. mox s. brevi coiLscqucndo quasi ,
comparantes ( cf. liebr. 'j'np et arab. ^., jj
de cornubus et
hic sit Psalmi scopus. Syunn. imkg tiji /5ojj^£ins tj];
ladiis). Apud Ilaririum Cons. V. p. 162 ed. Schultens. og&QLVrjg, iiequc aliter Cliald. ct iutcr rcceutiores Paulvs.

postquam Alii, ut Theod. IIasaeus in Bibl. Brcmcnsi class. i.

(p. 5o. ed. DE Sacy) est: iiJl.*jT J j3 li
^^,
fasc. 2., instiumcntnm musicum intclhgunt, spec. tibiam

sparsit se cornu dorcadis i. c. sparseriuit sc radii solis e certinis ossibus : ahi dcuique stelLam matutinam , ut
quidam apud Kimcihum et iii 1. ]. TaJuuidis.
orientis, et alibi dicitur iCiiiJ! ^j! \. ^j^.^ slernutarit
mihi nasus dorcadis i. e. fldfulsit mihi sol exoriens. Vide
Ai.B. ScHULTEKs. ct StLV. DE Sacy ad Harir. 1. c. Et hic 'IT/-X (^ceruinus , cervinum) N. pr. loci a ccrvo-
qiiidem jjlirasiii ita illustrat : ^.^. ^j«.*^l q^J jJ-J i^'
rum copia dicti, itt libJ:?, li^iBS; a vitiilorum, hiimulorum-
quc cojjia, cf. Graecorum Elaphusa, Elapliite, Elaphou-
uesus, nostr. Ilirschau, liirschbcrg, liirschfeldiji Ita
nuucnpatur urbs Levitarum iu tribu Dau. Jos. X, 12.
1)
ei \li>l i. e. prominet cornu sblis i. e. supercihum s,
XIX, 42. XXI, 24. Judd. I. 35. I Sam. XIV, 3 1. i Parah
radius eius. Quod primuni prodit in
solis ortu dicitur Y\l (VI), 96. IX (VIII), i3. 2 Parahp. XI, 10.
sparsio cornu, orius vcro vocatur , uhi vel minima pars XX^ III, 18. E duobus postrcmisParalipomcuojiIocis appa-
rct, ad rcgiuim Jiidae po.stmodo eam pertinuisse: ncque
eius conspicilur. Cf. Cons. 32. p. 356: X.;ii3tj !
ij-f^ dc alia urbe coguomine cogitandum est. Sita enim erat in
finibus Jiulae. Eusebius iu Onomast. dnplcx oppidum
pro ^jAM-iiJl )_jJ-^ et II. A. ScnirLTENs ad Meidan. Prov.
distiuguit AiXoiii , (puQuy^ xu&^ rn loTr^ fj (jeXrjjrj ev^u-
:

p. 5g. Eundem loqucudi nsum e veterc lingiia supersti-

lx£Vov '/ijaoD iyyvg nufirjg' tVrxi vvv AWmv x«/ov/<i'i'jj £5
teriihabes in Talmude Hicros. ti'. Berachoth ( fol. 2. col. 3.
uiutoXijiv Br^&r^X nr^usioig tqioi Steaiuinu. TIugaxitTut t)e
lin. 3o. ed. Cracov.): nb"'"'N"2 (forte nr:]^ ) ':j:n 'n lON
uvTri rujjau xtxi Pauun, noXtg SaovX , et statim post
^'bvj :>a-i^! "jb-a mx
mf^rr -nNia n? •nman Dixit AlXatv , 'TToXi.g KKrjgov /trtv, Aevliuig ucpwQiafiivi]' xiu.ujj
R. Clianina , inde a cerva aurorae ( i. e. a prima
8s iaii, ^Alovg nsgl NixonoXiv , eumque sequitur Relan-
radiorum apparitione) usqiie ad plagae orienlalis col-
Dus (Palacst. p. 553). Sed recte mouct BoxrRERius ad
lustrationem homo quatuor milliaria ire potest. Et
Euseb. 1. c, nullam aham in illa regioue accipiendam csse
paido ulterius (lin. 35 sq. ): Nin '(13 'l '3 '^OV IN
liuius uominis lubem, quam daniticam, quae ab austro
^•'^'^'T N-^^-a s-^n NnnDiD -i^nt 'jn'': N-in-i'i Nnb-^-^M
BetheUs sita erat. 2) urbs Sebulonitarum. Judd. XII, 12.
•j-i-in j-'t!D 'j-ns •'X^ -N-tnN^ N-m •;'<:-:it'' n-^tp?: N-m
N-iin 'n NSbT .]-i-in:'':i 'n^^na 7": lipto- 'ir:T v:-i"pT

ba-iN nj-p3 Nnna 'iisbn!: nn Nncbn ii 'iii-ja '-n xm 5"^^? fortifudo , rohur (arad. b"N no. 2), fortasse
-D ..N-in -iN miN j-pa-c! -in-rn 'b-i^v tn-ii nn^i-^-^pa auxiLiurri. Ps. LXXXVHI, 5 b^V l''^ -13:5,3 LXX. w?
:

«•'niB na bs n.v^-p nNa-^p nb-inna 'lai b-iu inbiNJ Nin Itv&gwnng ix^oridrjiog. Vulg. sicut homo sine adiutorio.
nsbim nSl «'n 'sbin Dixit R. Jose, films R. liuni Syi-. v*\ oi^ Aa^j (
fO^i >••' j beneficio linguae
de cerua aurorae: errat, quicunque dicit , hanc Luci-
ferum esse : illa enim ( Luciferum) modo praecedit, hcbraeum vocabuhim retinens. Pj( vero etiam a Fer-
tnodo sequitur. Scd quid illa ? Dicuntur ita duo radii HARio (Nomcnch sjT. p. 21 ) a;<rj7i«OT redditin". Robur
solis , qui iu piaga oricniali exoriuntur et Incenl. Forte tj-ansferunt Chald. (nbTj), Kimchius (ns). Idem est
R. Chajja Rabba et Simeon hen Chalaphta simul iler
facientes in valle Arhidis circa auroram ihi iiderunt niy^* f. Ps. XXn, 20: n-i-in in-;Ti:"r 'nib^N o
'^ervam aurorae, quae lucem suam spargeret. Dixit R. rohur meum! ad au.xilium meum festina ! "LXX. Vulg.
 : ,

R. bin, b^a 47 ^\^ :^\^t

^oii&na, aiixiliiun. Syr. -i-i»*! ..j N »] qnod noli vcrtcrc 22. XVI, G (bis) EU,ih, Elath, Noin. pr. tn-bis idn-
luaeau ad sinum oiicntalem nians rubri sitac, qiii ab ca
JJais nii , scJ » ^ ,,j| auxilium meiiin , colL ^ Ps.
sinus Aclanitcs miiiciijiatiir. Dcvictis Iduiuacis (2 Saiii.
LXXXVUI, 5. Cliald. vcro "'^p^nn JortiluJo mca. VIII, i4) Davidcs caiu jiosscdit, postea .Salomo, cuiiis
classisinde Opliiram pctiit i Hcg. IX, 26. Qiiam ciim
/''i^ Jortis, potens (a rad. b^lN rio. 2). Est
111. i) postca rccupcrassciit Idiiniaei, Usias cam impcrio iudaico
ycl iioiiKn abstractum (^'N pro b^.N vcl b>V, fbniiae scgo- iteruiu adscivit 2 Rcg. XIV', 22, Ucziiiiis vero, Syroiiiiii
latae), ut TiN, UJ^iT, pro concruto iisurpatiiin, vcl pr. rcx, dcuuo Jiidacis cripuit 2 Rcg. XVJ, 6, nec p<isita
concretiim et participiale, ut "iM pro la 2 Cliroii. II, 6. Jiidaci ea potiti siint. Apnd LXX scribitur j4iXu\>
Noiinisi in Pliirali lcgitur. ExocL XV, i5. Ezccli. XVII, seincl AiXiitv Dcut. ]. c. , a Joscpho hV.uvri Aiitiqir.
i3. 2 Rcg. XXIVj i5 in Kcri, ubi Clictliib fiiiiiN. Cf. ^N VIII, 2 ct 'f/A'<^ Aiitiqu. IX, 12. Ac iil sciijitione .ri/iJ.oiv,

no. 1. F.iXurrj Iiaud diibia latct foniia Iicbraea ct clialdaca iVrN,

'j"::''^ arborem lucuiiiquc iiotans, acqiic ac n"r"N ct n"!';''^.
2) arbor rubtisfa, spcc. qucrcns et tcrehinthus , a Cousiinilis forma Graccis innotiiit, ut l/hi,i.uv et 'E'uru
•firinitatc otrobore ita tlicta, sacjiius nJN ct 'jiirN, ubi vido. Stiaboni XV7, 2. §. .3o. ct 4. §. 4, 'EXum Ptolcniaco,
Iii Sing. sciiicl lcgitur Geii. XIV, G iii Noni. jjr. ^~iN~ b''^ ATi.uru Stc^jiliaiio Byzantiiio (s. Ii. v.), Aclana Pliiiio
LXX. TSQi^ir&og t»7,' qiuQur , cjuibuscuni Sjtus conscntit. (VI, 32 s. 38, ubi viJcndus Ilaiduiniis). Aih'!.^ pastca
Scd Aqii. >Syinin. TJicod. quercum rcddunt, Onk. iSain. nuiicupata cst, ct Palacstinac tcrtiac tribiifa. Epipliaii.
Ilicron. utcrquc Arabs ct KiMciirus /j/a/jj^/f/« , qucniad- Imcrcs. 06: ^tv si^g (oguoj) inl TijV Alluv ij Jig iaxi ,

modum ctiam pbN sacjoe interpretantur. Plur. d''^"'^ ct tv t;7 Qeiu Yijacpjj Aih~ir. Oppidum fuit llorcntissiinnni,
b^Sj* Jcs. I, 29. LVII, 5. LXI, 3 ( qiubus in locis totidcin cuin catlicdia Ejiiscopi cliristiani , uiide iii actis concilio-
fcrc libri plenam ]iabciitscriptioiicin, quot dcfcctivani). riini frcqiieiis eiiis mciifio cst. V. Philostorgii liist. cccles.
C. Sufl'. Qn''bi<! Ezcch. XXXI, i4 (ubi fcrnic onincs codd. III, 6. Procoj). de bcllo jicrs. I, ig. Thcodorct. cpiacst. 44
defectJve sci-ibunt). Cactcrum qucrccta in locis Jcs. I, ag. ad 4 Rcgg. Relandi Palaestiua Quien
p. 217. 554 sq. i-e
LVU, 5 taiiqnam idololati-iae scdcs niemorantiu' Jes. :

LXI, 3 Messiani regni cives pns ^i'''^ saTutantur qnerci s. Oi-iens clirist. T. III. p. 768. Arabum scriptoribus aLI
terebirUhi fortunaiae , prosperae , joroptcr lioruni arbo- dicitur, et dcscribitnr ut pai-va urbs siiie sativis ad niare
riim robui' et loiigacvitatem. Kolsuni, V. Abulfcdae Arabia ed. Gagn. p. 32. Vit. Sala-
diui ji. 3l. 32. et iiid. geogr. s. v. Aila. Eurisio (Cliin. III.

u^^^ii (scd in codd. sainarit. ct multis Iiebraeis D^IW", p. 1 ) jiromoiitorium urbis dicitiir X.U iuic. cliius Ailae.

vel bi^N) Jir. arbores altae et robustae ( cf. n"~N ) N. ]ir. Rccentiorum jninius E. Riijipcllius Francofurtcnsis niipcr
(aii. 1822) Aclanac vetcris rudera adiit, eaque liodie Gc/fnrt
stationis Israelitarum in dcscrto , ciusquc scciindac a luari
(i. e. Aclana, ap. Nicbulirium dcscr. Ar. koo Hale tab.
j-ubro, cum duodecim fontibiis et septuaginfa jialmis. Exod. ,

XV, 27. XVI, 1. Nuni. XXXIII, g. Cum n parag. na^-^N Pcnt. Haila ) ajipcllari tradit. CastcIIuin vicinum cuni
Exod. XV, 27 ct Num. 1. c. Respoiidct vallis Girondel iirbe recentiore, qiiam palmetam (cf. Artemidorus ap.

vcl Garendel (JjJ^x.) umltis fontibus irrigua oh pa/ma- Straboiiein XVI. p. 776 Casaub.) obumbrat, Alcaba 'jUfls

rum unibram amoeiia, a quibus locus nonien Iicbracum iii- vocatur. Vidc v. Zacii corrcspoudencc asti-on. \'1I,
A'enisse vidctur. Cf. sub riVz''^ et nriN dicta. De vallc vid. 4G4. De silva urbi viciiia liacc lcguntur ap. arabiciim
BnEiDEXBAcuius, SiiAW (^'.314 J5.272. vers. gcrm.), Po- iiitcrprctem 1 Reg. IX, 26: et Salomo naycs exstruxil h,

cocKE (I, p. 234. 235. vers. gcrni.), Nieduur [Beschreib. (jtj XAaxi in sjha }J'al , prope urbem Elalh.
voii Arabien ji. 4o3. Reisebeschreib. I, ji. 228), FonsKai,
(in Flma aegj-jit. aralj. p. 82) ct Buuckuarijt (j5. 779. C?"^^, nonnisi obviiim D''-;'^''^, niib"'^
in Pliir.
vers. gcrm.). EzecIi.XL, i6. 21. 22 24. 25. 26. 29. 3o, 3i. 33 (bis).
(bis).
34. 36. ai-chitecfurae vocabuliiin, defiuitu difiicile, cogna-
'[I?'^^! (jir. robur, qucrcns i. q. 'jibN.) Nom. pr. tum ir-^N 110. 2, de qua jiaulo sujicrius disputa-
tameii voci
oppidi Uauitarum Jos. XlX, 43. 1 Reg. IV, 9. 2) viri
tuin Plcrique iiitcrprctcs Dr'"^* idcm cssc voluut, quod
est.
1)
Cbittaci, qui soccr Esavi fuit Geii. XX^'I, 34. XXX\'I, 2. D'riN vestibulum, praccuiitibus LXX. V ulg. ct Chald., qui
apudEzccIiielcm ufruinquc iisdcm vocabulis redduut, niini-
3) filii Sebulonis Geii. XLVf, i4. 4) iudicis Israelitarum
Judd. XII, 11. LXX. Alldnt, "EXw^. no. 3. deri- — A riun AiXftii, restibulum, N;j'riN. At D'rN vcstibulum Ezcrli.

vatur Patran}'niicum •'rrN Num. XXVI, 26. XL, 7. 8. g. 3g. 4o manifesto distiiiguiiur ab D''7jb''N. Jn
Iiis fenestrac erant coium. 16. 2g; liaec acdificium cireuui
circa cingcbaiit, eraiit autc padus portae coin. 22.26, plc-
nV^? {arbores, arboretum, fortassc palmetnm riimque iuijguiitur rrcjiidiiiibus (^'"r"'^ ). Vcl sunt jiorticus
V. sub ,1rNJ I Rcg. IX, 26. 2 Reg. XVI, 6. 2 Paralip. xysticpic vcl scc. R. Mctiahcni pacne i. q. ^''N, a quo dcri-
;

VIII, 17. XX\1, 2 et ri'^\y (pro rt-N Lehrgeb. vatur, ornainenta quacdam fvrsan proiecturae cjmatii,
,

p. 467, idque coU. pro m;''i<) Dcut. II, %. 2 Rcg.XIV, Ccsirnse, E vctt. iiitcrprttibiui practcr uiodo uoiuiiiatos,
 R. blN, ri? - 48
Symm. rers, i6 habct ntqiaTuaui (ut ibiJein pro
'
Sjt. modo ^^jAfflOja
Q'''-''N),

parastades,
Cor. rrr,

LIV, 24.
i52,
At
^ pro
in
^
omnibus
Cor.
istis
XXM, 4i,
esemplis arabicis (quod
^ pro ^
V. 21. inxt^oirimq.
negligere non debebat Vir magims) Jegitur adverbiura 3
modo l&sxacol limen.
utique, 2ion J: deest igitur certior analogia pro bN.b,

^^''N ui. st. omphat. mjV''^ cbald. arhor. Dan. IV,

quare a vulgaribus pnnctis rccedere religio est.
Targg. saepissime pro \S_. Syr. (J--^j(
7. 8 sq. Iii Deus. Ad accm-atius illustrandam sjaionymiam
3)
id. ProCciscitur ab hebraeo 'ji:N querciis it. aibor quae- nominum Dei hebraeorum, utbN, DTi";N, rrin^, rf dc ,

libet maior. usu huius vocabuli hacc nytannis. a) In orationc pcdcstri

de Deo xaz' l^^op^v nusquam pacne nnde Icgitur, qiicmad-
Tb^iH V. mrw. modum D^^rtbN, scd propc ubiquc cum attributo quodam,
sivc adicctivo hoc contincatur, sive scquentc gcnitivo.
?i< propr. port. rerbi blN vel b'S 110. 2. for-
m. 1) 'jvbs bN Gen. XJV, 20. 22, ^it iH Gen. XVII, 1.
tis, robustus,heros cf. b^V no. 1. lu Siiig. Ezcclu
, XXXVII, 11. XLVI1I,3, i<:;5 bi<."Exod"XX,5. XXXR',
XXXI, 11: DliJ bcj heros inter gentes, de Ncbucadnezare. i4. Ti bwNt Dcus vivus Jos. Ilf, 10, ';i:n'i DiriT bx Deus
LXX. !I^p;(fi)i' f •^raiv. (Multi codd. aii; b^N, et noniina- niisericors et bcnignus Exod. XXXIV, 6. IJcnt. IV, 3i, bsr
tiui ita libri Babylonici v. nr Rossi ct Nouzi ad h. L).
,
N"li"n'1 biian Dcus magnus ct vcrcndus Dcut. ^"11, 2^.
Jes. IX, 5: "liis bN heros fortis (qnomodo recte iuuxc- Nclicm. 1,5! IX, 32, D"riy bx Deus actcrnus Gcn.XXI, 33,
runt accentus) de Messia, ibid. X, 21 de Deo. (In loco nii''! bN Deus omniscius i Sam. 11,3, ^lVI bN Deus visionis
0. IX, 5 e vett. intcrprett. quicnnqnc Christiani sunt, ut Gen. XVI, l3; vcl adiuncto iilio divino nominc, 'r;"rN bN
Ilierou. uterquc Syrus, Arabs, ]:ii Veum tiansfcrnnt ad ,
bN-i-:;-! Gen. XXXIII, 2, r^izi.jx iribit bNn Gcn. XlM!, 3';

tuendam diviiiam Cbristi naturam qui Judaei sunt, vcl ; ninTSn ^ribwNt bNNum.XVI,22,'Dinb'N "rVnin-; Jos.XXII,

iudaizantcs /or/em, ut Aqu. Synnn. Thcod. Saadias. Cf. 22. Ps. L, 1, quo in loco (quicqiiid sibi voluerint accen-
Comment. nosh-uni ad li. 1. Ex nostra sententia uterquc, tuum conditores ) rcctc transfertur Jehova Deus Deo- ,

Mcssias et Dcns, hic herus fortis appcllatur, ut Deus abbi rum coll. Dan. XI, 36 5"'^^. ''*< ' vcl addito gcuitivo loci
-1123 Ps. XXIV, 8. Deut. X, 1 7. AUi Messiam rcgcm h. L vel hominis, cuius numen
Deus cst, aj51'i bN
tutclarc
Dcum vocaa-i volunt, per adubitioncm ap.quasi Diiiim, Deus Jacobi (tutelaris) Ps. XLIV, 8, bN n^a bNr 'Gen.
oricntales frcqucntcm, Huic fiuitima
quod minus pbicet). XXXI, i3 Deus Bethelis (cf. XXXV, 6).' bj 'MuUo
est locutio in Plur. Ezccb. XXXII, 21: D-^li^a ''::N licquentius est vocabulum in orationc jjoetica, ibiqne etiam
(23 codd. 'b'N) Tpi: fortes inter heroes i. e. hcrocs for- ,
luide scxccntics usurpatiir. Nnm. XXIII, 8. 19. 22.
tissimi, cf. Lehrgeb. p. 678. Vu]g. potentissimi robusto- XXIV, 4. 8 (ui vaticiniis Bilcami) Dcut. XXXII, 12. 18.
rum. Job.XLI, 17 ^'bN, ubi multi libri mss. et editi !j''';''N. Job. V, 8. VIII, 5. i3. 20. IX. 2. XII, 6. XIII, 3: XV, 4.
2) robur, polestas , jir. robnstnm, ut sit ncutrum i3. 25. XVI, 11. XVm,
21. XIX,22. XX, i5. XXII, i3.
praecedcntis. Ita in phrasi i-l^ bs*b \D^. est in potestate XXV, 4. XX\TI, 2. 9. 11. i3. XXXI, i4.23. XXXH, i3.
manus meae. Gen. XXXI, 29 : Qp;2y nviJi'."; "'"I'; bN':; 12J^ XXXIII, 4. i4. 29. XXXIV, 12. 23. 3i. XXXV, i3.
TiV~\ LXX. ij itiQ tmv x. r. k.
In-njii Vulg. t^-alet tnanus XXXVI, 5. 22. 26. XXX\TI, 5. 10. i4. XXX\TII, 4i.
mea, ucque Chald. Syr. Saad. Prov. 111, 27. Michae
alitcr XL,9 al. i4. Ps. V, 5. X, it. 12. XVI,X\'II,6. XIX, 2.
1.

II, 1 , et negative Dcut. XXVIII, 32 '^V bN.':? TiN nihil : XLIII, 4. Jcs. XTV', i4. XL, 18 ct in aliis multis Psalmo-
est iii potestate manus tuae i. p. nihil vales. Nehem. V, 5. runi, Jcsaiae reliquorumquc librorum poeticorum locis, non-
Lamed ui hac phrasi statum s. conditionem uidicat, ut in nunquam cum art. bi<n Ps. X\^m, 3i. 33.48. LXVm, 21.
^bnb in morbo i. e. acgiotus Jcs. 1, 5, T?"- in sohtudinc Job. \'I1I, 3. c) In Psalmis sacpe cum Suffixo primac pcr-
i. e.sohis: vel potcst ctiam "<T^ pro nominativo habcri ct sonae ib.V Deus mi! Ps. XVID, 3. XXII, 2. 1 1. LXIH, 2.
eoustrui est iu jjotcstatc manus mea i. c. potens cst, valct.
: LXVm,'2.'i. LXIX, 27. Cn, 25. CXL, 7. Cnm reliquis Suf-
Naturam huius locutionis plane non pcrspectam habent, fixis nunquam lcgitur, ct pro deus tuus , suus cct. dititur
qui bN h. I. Deum reddunt, totamqnc pbrasiu: est pro T^rtN, T"m'?S. d) Gcnerale cst Dcorum iionien, et dc
Deo mauus eius, colL Job. X[I, 6. Hab. I, 1 1 et Virg. idoiis etiam iisurpatiu', tum nnde Jes. XLI\", lo. i5.
Aen.X, 773: Dextra mihi Deuscct.quac hica inter se qui- XLV, 20. XLVI, 6. LVU, 5, ubi contextiis, quo de
dem cognata sunt, a nostro vcro prorsus aliciia. V. s. "ibs. numine agatur, dotct, tuin adiccto ci^itbeto ut "inN iJ< ,

Contra Scb. Scumidii.m, qucm postea sctuti snnt Chr. B. deus alius Exod. XXXI\', i4, nt bx dcus pcregrinus Ps.
et J. D. Micn.VELis, Eicuiioiinius aliique, rectc de diver- LXXXI, lo, 13: bN dcus terrae extcrae Deut.XXXII, 12.
sitate pbraseos momrit AlbI ScnuLxrss. ad Job. XII, 6. Mal. II, 11, nilS bN deus focdcris Jud. IX, 46 idem ille,
Atque idem in Animadvcrss. ad Job. XVI, 21 , asscutiente qiii IX, 4. Vm^^^ni-ia by? appcUatur. Talis Dcus
Sro-nnio (de aiialogia et sj^ut. ILug. hebr. p. 289) bN'5 vero ex mentellcbracornm projiric crat bN Nb qui nomine
dictum essc existimat pro bN.b per plcoiiasnmm pro bN, (luidem, non re Deus est Dent. XXXII, 21. Cf. DT;";N
ita ut '^'\i bkVb sit i. q. '''rz. Provocat illc ad usum A, 1. —
Dei esse dicuntur, quaccunque iu suo gcucre
Hebracorum in ]ttb pro ]"3 , et Arabum in 0"^ pro li' eximia, praestautia suiit, quandoquidcm cgregia quaeque ad
 I\. !?ix, Ks' 49 bx
dcos ipsos mictoTos rcrcTrc solcb.int prisci lioTtiincs; liinc ct tutor, ab T\'^^ iiiravit; alii, ul J. D. Miciiaelt.i, pr.
-'"*. !'-"• LXXX, 11 cedri Dci i. c. altissiniao, a Dco
'n'"? honum
quasi plaiitatac (cC nirT' "':;>' Ps. CIV. iG, r;Tr;i ^s Gcn.
et benejicum notarc opinati sitnt coll. Ji |i,i

XLU, 10), bN •<-i-\r;' /«0/1/7.s Dei Ps. XXXSl', 7. CF. hcnejlcentia , bcneficium, il. gcrni. Gott pcrs. ljk.:>- quod
similcs loculioncs s. DTjb.X ct riirr;, et .ip. IJoincriim «Ai; vnlgo //0/J////J significaro volunt; alii dcniqiic, ut Scnri iiii;,»
Jto, diu ylaxedulfKav , Slo.; '^^^^ili^vg, dioi^Oivaatvi. ( iii scliediasinatt. pbilol. p. 1 sq.), hoc nonicn c triuin radi-

Pliir. S^^rN 1) hcroes , Jortes v. siiig. no. 1. 2) c?ii ciim riN , nrN ct rVt* (coll. jl) sigiiificationibus profc-
«ignificatn ainpliorc , dc Jcliova ruin gcntilium diis.
Exod. XV, 1 1r;in^ ^'''rN^ r;2';3 "^a quis tibi similis
:
cissc voliicnint. .Scd tcrtia acccdit forma, quac itltimam ra-
inter ilcos , Je/wra?' l.yiii.' iv i^soTg. '(Cf. Exod. XVin, dicaliin habit IIc mobilc, ~i"rX, »""i! , DT^Vn, iicquc dcstint
II. Ps. LXXX\%8, ubi D^nV.^ lciTittir codcm contcxtu).
Alii, praccniitc Sani. arii^e/os intclligiint, qs. siipcros ct alia noniina, qiiorum variac divcrsaeqiie formac vari.i-
miinina cocli, coll. Ps. J.XXLXIX, 7, at hncc sigiiificatio ruiii radicum analogiam scqiianliir: e coiitrario est illiid
tuin in lioc vocabulo, tum iii plurali D^rrbN valdc dubia liomiiiiluis irrcgiilaribiis, praeserlim primititis , fcre
cst (v. ETj^r.N! litt. A, no, 2). Daii. XI, 3G: D-irN i^N i/eus propriuin (v. 3,v, nN, lii''-"*, •^-|''<> D^"' ct L.chrgcb.
detirurn i. c. siiminus dcns i. q. DTrVxr; ^r.VNt Jos. X, 1 7. — p. 60 1 sq, ).
^•'rJ?.-':^ Ps. XXIX, 1. LXXXIX.Vi- q-'V~'^Ji>. "';.3 filii

dcorum poct. pro filii Dci i. c. nii^cli. ^'idc sub f3 , rad. Atqui iit dicam quod sentio, nostnim ctiam vocabii-
rtis. Dc usu hiiius Pluialis apud. Phocniccs v. Not. 1. Iiiin, utpote haud dubie antiqiiissimnm, liis quac di.xi
primilivis adnumcrandum vndetiir, et variae illac radiccs
Not. I. ITatcnt vocabulnm pacnc omncs lingiiac bilittcrae, quarum syllaba communis cst Vn, qiiariimquc
cognatac attnmcn prunihis Ilcbracis Pliocnicibnsquc pro-
, aiialogiam scqiiuiitur Dci noinina, sigiiificationcs habcnt n
piium fiii.^isc, t ab liis dcmiim ad alios transiis.sc vidctiir.
(
numiuis notione rcpctitas. Sic PirN iurai'it pr. cst per
Atquc apudPhociiiccs El vcl //spcciale Satiirni crat cocno-
mcn. Saiicluiiiiathon ap. Euscb. pracp. cvang. I, 10 /Aov, :
Detim a/iquid aj/irmai'it , ct vcrba xl i (Dcum) co/uit,

\iiv y.al Kqovov. Ilicron. cpist. i36: Plioenicibus II , qui

\jI terrorem concepit , potiiis ab "VrN, »1'1 ducta viden-
Ilebraeis EI. Damasc. ap. Photium cod. aia «Poiiixfs :

xul J^i pot Tov Konrov HK xui Bi,X kuI BoXu&riV tnnyoiiu- tiir, qiiaiu contiaDci noincii ab his vcrbi.s. Vcrba nV mobilis
^ovci. lu Plurali vcro dc omnihus diis usurpatum fuisse nonnuuquam cognata csse mointcrc
ct quicsccntis intcr se
arguit iiomcn jjroiirium Abdcliinus i. q. D^^rN nas .servns PococKE in not. ad. Port. Mosis p. 49. Simonis Oiiom.
5 G S
s. cultor dcoruml Lcsica arabica habent Jo^ ct ji p. 5o8 : ct magis etiain co Tiosba iilnstratur sciilcntia,
J5
s £ e quod ab aliis ctiam jjriinitivis monosjllabis fornianlur
tanquam Dci nomina (Kamus iSgi. iSg."?), scd magis p. iitriusquc gcncris vcrba dcnominaliva, ut ab a.\ pater
hebracae sunt hae voccs, qiiam arabicae, ct iii linguae nsu vi.x
Lj! et oUj| patrrm cssc; a ^'^ , U acjua »U ct .^
obviae. Apud
Syros vj| praetcr Jes. XIV, i3 ibi tan-
aquatus cst; a D'i5 iiomcii OT Vn tt fcxlQ.» iiominavit.
tnm ponitur, ubi hebraca vox retineuda videbatur, ut Ps.
XXII, 20. Matth. XXVII, 46. Marc. XV, 4G. Samari- Ac He inobile noniuiiu|iiam bilitcris subiiiiigi iii flc-

Apud xione, e pluralibus IZoi^ii, nir:^N .iliisquc (v. sub r;73N)

tauus ZA" sacpe rctinet, alibi ^ZnT^ rcddit.
manifcstum cst.
Zabios ^••1 scc. Norbercium (Lcxid. p. g) cst So/is
iiomen, scd in liauc ctiam dialcctum cx hcbraca reccptum Quod ad nostmm ^N attinct, potest illiid ,
quanqnam
cst, ut Adunai. Iutcr vctcrcs S.^adias (in Pcntat. Jes. proprie primitiv^im, etyino radicis "rnx quodaiiimodo apta-
ctJobo) constautcr transfcrt .S.i»l\ potsns, cuinqnc scqiii- tiim et acconimodatuin cssc, ita ut Ilebracis in vocabulo

tur Abusaides.
roboris et fortitudiuis uotio obvcrsaretiir (sicnt iri»
illo
vir,quanquam priuiilivum, tamcii vicinum vidctitr arabico
Not. 2. EtjTnon vocis bs a nobis snpra proposilnm ^ji robur); potcst ctiam roboris ct lurois significatio in
et nsu loqucndi Hebraeoriim (v. sub no. 1.2) ct alianim vocc Vn a diyini dcmum notionc, «tto xov Siiov, fluxissc.
dialcctorum plcne scribcntium ortliographia probabilitcr
Quis in tanta hanim rcriim ob.-iriiritatc ccrtam scuten-
firmatur. In noniinibus propriis vero haec forma, quae
tiam dixcrit? Nobiscum vcro sciitit J. D. MicnAri.is in
analogiam vcrborum 17 scquitiir, raro (v. "'rN) ct fcrmc
Siipplcnini. p. 80—82. 87. 88. Plura vidc sub "Kv
nounisi iii liue nominum propriorum adhibctiir, ut n;"_5
ct ni-X.
rX, rXS"'':, ^Xn-J-i;, VnTi^N (q. v.): ab initio nominum
compositorum iiiulto frequcntiores suiit formae ad analo- Cactcrum .tcmcl adoptatam ratioi.em constantcr sccuti
giam nb compositae, Vj« st. constr. i.v, ct ''i;N, ut a'|;^bt«, «ub hac radicc ca taiitum notamus nomina propria, in qui-
^'•^'^N, Tjb^a-JN, Tf^^^rN. Fucruntpropterca, quiVN ad r.id. bus bN aiialogiam vcrbontm "S scquitur, rcliqiia radici nbi*
rbN revocarcnt, ut pr. sit ^40,' opi^iOi,', iuranienli prae«e« reservamus. Ad illnd gcnus refcrcnda siuit bacc duo :

(;
 :;

R. '^iwv«, 5-n: 50 IT^N n^y

i"i^PX ct inpN (JcliovacstDcnsm(m.s) LXX'Hi(«; ]Ab:i.ii quod 2-Sani. X\Tn, 9, 10. 1 4 pro hcbr. n";:!*
,

(Complut. aliiquc <odi\.'H).tag ut in patribns graccis ]>1(^- ,

lcgitiir, quodquc ranium rcddit Ferhahius (Nonicncl.
rumque, pioptcrca qnod cxistiniaruut illtid forinatiini cx syr. }iag. 22), inelius truncum GAnntr.r, Sionita.
gi-acco tjIki^ V. Clirysost. honi. dc ascciis. Eliac ) K//a.<;,
,
Dc ctymo deinde si qiiacris, et quercus ct terehinthics
i) iioni. p.ropriuni proplictae celeberrimi, proplictanim iii j)otiicre a rohore
ct magis ctiain qucrcus, cuius du-
dici ,

regiio Israclis sub Aliabo praefccti et antcsiguani, Isabcllac lissimum Ronianis etiam rohur dicitiir.
gciius Porro
inipiae rcgis iixori iufcstus et ab ea vnia cuin aliis Dci pro- vctt. Vcrss. multis quidcin iii locis terehinthum habciit,
phetis gravitcr vexatus, miraculis quani jiluriniis famosus, scd in pluribus ctiain que'-cum. At hao ante omnia
tandcni ad supcros cvcctus (2 Rcg. 11, 6 sq. cf. tamen acciiratius uberiusquc, quam Celsius fccit, excuticndac,
2 Paralip. XXI, 12), antc Mcssiae advcntiini rcdituriis ct jirimariae a sccuiidariis, iteniquc variac forniac b''^, nbs,
(Malach. lU, 23. cf Luc. I, 17. Matth. XVU, 12). Vid. ifVrN cct. a sc iiiviccm distinguendac siiiit. Dc b"*!* Gcn.
de historia ciiis 1 Rng. XVll XIX. 2 Rcg. I. II. et dc — XIV', fi, ciuod terebinthuni ct qucrcuin rcddiiiit, v. sujira.
reccntioribus Iniiiis diiudicandac coiiatibus ErcnnonN. Pro Pliir. Q^^r-^N, D-^bN Jcs. I, 29. LVR, .5. LXI, 3. Ezcch.
mhUoth. 'W IV. p. 20g sq. AViker hibl. Reahi.'drtc?-b. XXXI, i4 iiciuo fcrc vctcrum arbores liabct, scd Jcs. I, 29.
T. I. p. 1 ()3. Patrum dc co tiaditioucs ct elogia v. in L\TI, 5 jjlcriqiic idola rcddiuit, LXI, 3 fortes , princi-
Pseudcj)i])liaiiii vit. proplictaruin p. 20. cd. Zchncr. pes. LTiius Chaldacus I, 29 rcctissime Nmi't: •':b"'N arho-
SuicF.nr tlics. ccclos. T. I. p. iSi/. Meiitio cius iii Alco- rcs adidololatriam pertinentes. Foriua Ti^zH tcrehinlhus —
rano qiioqiic iniicitur Sur. XXXVII, 123 l3o cd. Ma- — rcdditur Gcii. XXXV,
4 a LXX. Vulg. Chald. Syr. SaaJ.
racc. ubi {jJ^ srribitur, multasquc dc co fabulas habcnt
\ (N7:D13, \t\^J^h> ^ **^); I"'"- VI, 11. 19 a Chald.
Moslemi cactcriquc Oricntalcs, vclut dc auima cius pcr Sjt'. ; 1 Sam. XVn, XXI, 9 a Vulg. Syr.
2. 19. Chald. ct
mctempsycliosin postca St. Gcorgio tradita, uude utri((ue LXX scc. ais. Alcx. V, 19; 1 Rcg. XIII, i4 a Vulg.
conimuiic iiomcii wc:ii!. V. D^IIrnnELOT s. v. Jlia 11, 844. Chald. SjT.; 1 Paralip. X, 12 a Cliald. Syr. Ezecli. VI, ;

vcrs. gcrni.BtJncKinuDTitin.inSyr. p. 1/3 ibique not.nostr. i3 a Syro; llos. IV, i3 ab Aqii. (si vcra cst Icctio) Viilg.
— 2) vir Bcnjaminita 1 Paral.XXVI, 7. 3) diio saccr- — Syr. ct Clialdaco. Quercus cadcni transfertur ab Aqii.
Symni. Tlicod. ubicunquc vcl cuiictorum vcl unius altc-
dotuin filii actatc Esrac, altcr Hariini filius Esr. X, 21,
altcr Elanii ib. conim. 26, uxorcspcrcgriuas dimitterc coacti. riusvc glossac cxstant jn-actcrca ludd. 1. c. a LXX.
;

Vulg. 1 Sam.XVII, 19 a
; cod.Roni. ^Sain.XVTII, LXX ;

9. 10. i4 a LXX. Vulg.; 1 Rcg. XIH, i4 a 1 Paral. LXX;

^^_^ (a Deo sc. datus cjs. Tlicodorctus) N. pr. viri 1. c. a LXX. Vulg. ; Ezcch. a LXX. cod. Alex. Vulg. Ra-
Num. IU, 24, riiis arhorem interjirctantnr (ut aram. 'rb''^), niniiriiin
2 Sain. XVIII, g. 10. i4 01 ukXoi ct Arabs, Ezech. VI, i3
' f- '• 1- "-^^?. ^^•'N arhor qiiacdani rohiista, sec. LXX. cod. Rom., IIos. I.c. LXX. Tlicod. Eodciu rcfcratur
''i^!'.
arf A:;{05 Gcii.XLLX, 21 pronb''^, apud Alcx. Altliav fra-
CELSitiM (Ilicrob. 'i'. I. 'p. 34 sq.) ct J. D. MrciiAELr.M
(in Sup|)Iciiini. p. 72) ierebinthus (Pistacia tercbinthus xiiiuni datGr. Vcn.Gcn.XXXV, i4,ibidcm Sani. "^Ai^T-
Liini.), arbor iii Judaca crcsccns, magiia, scnijicr vircus i. c. J.P^ silva dcnsa. — tercbinthus rcd-
'(nbN niisqiiam
et iii paucis lougacva. Gcii. XXXV, 4. Iiid. A'T, 11. ig. ditiir, nisi lud. IV, 11 a Sjto. Coiitra quercum magna
1 Sani. XVTI, 2. 19. XXI, 10. 2 Sain. XVIII, 9. 10. i4. constantia habcnt Gcn. XII, ifi. Xni, 18. XIV, l3. XVIII,
l Rcg. XUI, i4. iParalip. X, 12. Jes. I, 3o. VI, i3. Hos. 1 (n-i?3-:i i:ibN) LXX. (coU. Jos. I, iOj§. 4). Gr. Vcnct
IV, i3. Vid. Dioscorid. I, 91. Plin. XVI, 21 Folia non
decidunt ahicli, larici, pinastro, iunipero, cedro, tere-
:
SjT. (
Uol:^^ ) ; Dcut. XI, 3o LXX. Vcnct. Syr. Chald.

hintho cet. (Cf. taincii Bcllonii Obscrvatt. I, 44, ct ad ludd. I\^, 11.- LXX.
Syinm. Thcod.; ib. IX, 6. A(iu.
Jcs. I, 3o). Josejih. bclj. jud. IV, ^(.iwvzaibtano LXX. Vulg. Sj'inin. SjT. ibid. IX, 37 Aqn. Vulg. SjT. ;

9 §. 7 :

ataduov £5 zov aaxeoji ziQSliivdo:; ^(«^((Iij;, x«t (fnal zo Totidcin in locis fallcni, planitiem, pratum daiit Onk.
dtvSQOV uno T^g xiioecag ftixQi viJv diauiveiv cf. Euscb. ,
Jonath. Sam. N^lUJia, '^'^^nT^iJ ViJg. valHs , convaUis,
denionstr. evang. V, 9. Ilicron. in locis hcbraicis, v. campcstria, Saad. ct Arabs Erjicu. (jiJj^ , — |^. A(jn.
Ilebroii. —
('oj)ioso de Iiac arborc disputavit Cei.siis
scm(^ 'ntSiov Dcut. XI, 3.
ol •/ R. Parchon
a,vk<i)V
—
,

I. c,voces b-^N, n:ii, 'jibuN; ct nVx Jos. XXIV, 26,

pa:>. rrbN Jos. XXIV, 2G tercbinthum vertunt
divcrsas illas ab 11 ?N {qucrcum notaiitc), terehinlhuni
LXX. SjT., quercum Avshs, nnVkV Chaldaciis. 'jibN —
signiCcare jirobaturus. Qui quaiiKjuani noii iiujirobabilia
dcniqiic inagna constantia vctcrcs quercum rcddiint, cx-
dixit, niinis cujoide taincii (qiiod rectc monct Lowtii. ad
ccpto loco Gcn. XX.XV, 8, ubi Onk. Saad. planiticni,
Jes. I, 29) tcrcbinthi cansani cgit et quae pro cpntraria
seiitcntia dici jjo.ssunt dcbcntquc
oiuncin cau- rcticuit, ita ut
Sjr. tcrcbinthum. —
Quod sjiontc cx liis iiitclligitur, con-
sonas nbN jiluriniis in locis terehinthum rcddi, pbN tibiquc
sam Ji. 1. Ac priniuni
bicvitcr rcdintcgrarc nccesse sit.
quercum (plaiie cniin nauci cst planities): id cxiniic ctiam
qiiidcm lingiiac cognatac nihil ollcruiit practer aramacuin
confirmatiir duobiis locis Jcs. Vl, l3. Hos. IV, j3, in qui-
^:-,"'^. '
f"^—"' (?'l^''i)> «liiod arhorem gcneratim notat, ct bus nbN ct JiVn siinul Jcgnntur ct a vctt. intcrprctt. una-
 R. b^n, pN, l^ix 51 m
nimi fcrme coiisrnsn, ita nt ilixiinus, transfonintnr. Jps. l.r. diiriis alqiic robnstiis (v. Gcsn. et Forcell. s. liis vocc.);
^iVjtai ~rN3 LXX. ^'uli;. Cimlil. Sjt. Saad. siciil lerc- opri; frallina ct avis quaccuiiquc; "liES pa.sscr ct nvi«
bintfius et siciit t/nifrciis. (A. S. Thcod. du dQin; nal quaclibct niiiior; by^ riijiicapra ct ibcx cct. Proptcr —
palavog). Apmlllosiain vcl Acjiiila terebiiithurn liabet longacvitatcin ad de.sigiianda loca ajnid liistoricos u.snrpniitiir
pr6 nV^?. (I.XX. Tliiod. dtvSQOv. Synnn. iihixavoi;). — tcrcbintbi Gcii. XXXA,
4. Jiid.l. VI, 11. 19. 1 Paral. X,
CcrtissiMnim ileniijiie nrginnentnin duci jiiissit a natiira ct 12. nrNn pi:? vallis tcrcbiutlii, in qiia Dnvidc.s -victoriain
topograpliia loconiin, in qnibiis seciindiini \ T. scriptores . dc Goliatho rcjiorfavit. 1 .Saiii. X\ 11, 2. iq. XXI, 10.
arboics Ela ct Elon, scciniduin rccontioruin tcstiinonia Plur. C^bN, qucm hiic rctuli iii priorc cditioiic, ad
tcrcbiiitlii qucrcusvc crcscmit, siipiidem arborcs tcrcbiii- siiig. fcin. rcfcrri conimodc iion potiist, siqiiidcin is Czcch.
thoriiin qucrcniiinqncmorc longacvac niulta pcr sccula XXXI, i4 c. luasc. construitiir. \idc igitur s. "•'X.
( ad dcciiiuiin usquc ) iu solo iiatali non planc
tcrcbiiitlius
intcrcnnt, nova arborc scinpcr rcvircsccnlc. Ac suiit .sanc'
I
Ip!^. m. riur. D'':irNt quercus. Vid. s. v. nrN ubc-.
cx hoc gcncrc, quac pro tcrcbiiitlio pugncnt, qiiainvis liacc rius disjiiitata. Singiilae liiiiiis gcncris arborcs iii topogra-
arbor liodic iu Palacstiiia qucrcii loiigc iniVcquciitior sit et
])hia Palacsliuae noniiuinquam
nuiiioiaiitiir, ut: ~!"4n 'jibN
niiruin vidcri possit, tcrcbiutlmin saepiiis quaiu qiicrciiin
dpx2 Jiidd. IX, G, D''::^:?^! 'jirN qiicrcus iiicantatorum
mcniorari. Propc Ilcbroiiam ad J<~iJ31 •>:VrN liabitavit
( Zaiihereiche, Zauberbauiii) IX, Ttj , -nzn 'jirN 1 Sam.
Abrahaniiis Gcn. XIII, 18. XIV, i2.':>:Vll'i, atqiic ibi i'.'
X, 3 propc scpulcnim Rahchic, ct iii plurali' Nl^:: ':irN
Joscj)lii adliuc tcinporc anliquissiina crat tcrcbintlius (Jos.
Gcn. XIII, 18. XIV, i3. XVIII, 1. n-^i-a ':ir.'« Dcutl'
bcll. jiid.IV, 9 §. 7): quanquaiii idcin nlibi patriaichaiu •'

'
XI, 3o.
liabitasse narrat TTfipi tijv Slyx>yi]v xaXovftivtjv 8gvv
Archacol. I, 10 §.4.; 1 Sain. X, 2. 3 proxiinc a scpulcro
Rahclac mcmoratur lian prN, ct hoc ipso in loco llicro-
nymi tcinporc cclcbris tcrcbiiitlius crat, ad qiiain aiuiuus
mercaliis ad Jcrein. XXXI, i5), ibidcmque
(Ilieroii. ("l^ vcl n^ rad. inusit. duariim .signiricalioiiuin,

«eculo XVII. eiusdcm gcneris arbor a St. Maria dicta quarum huic radici iV' propria, altcra a radice
altcra
(Troilo itin. p. 382); 1 Sani. XVII, 2. 19. XXI, 10 p^^y cognata ^iN mutiio dcsumla est.
rTrNn recciitioribus rallis terebinlhi dicitiir (Dappcr. 1) ]1J< vcl 'jiK cst: faluit vi ct opibus, undc lis
descr. PalacstLnac p. 43i. 432). Contra yz'^. "'j.iVN qiier-
robur, vircs, it. opcs. Arabcs sub rad. .\ pro . ,1
cus cssc cx co ccrlissimnm, quodBatanacae saltus hodicque
quercibiis constant. —
Atqiii liis omnibus intcr sc collatis
habcut iiotioncin cognatam : comniode, placidc vixit (qiiod
liaec fcre coUigi possc vidcntur: 1) Ubi accuratius distiii- faciunt bcatiorcs), .j.S coinmodita.';, qiiics, cf. 1iN 110. 5.
guuiitnr hae arbores, nVx terebinthum iiotat 'jiVN qucr-
,
Quictis vcro notio saejic ad res sccimdas traiisfcrtur, v. f:N\a,
cuin (Hos. IV, i3. Jcs. VI, i3), "iibs itidcm querciim,
"ir/vl;. Viciiia Tadix cst 'y\~ , ,..1-J>j luidc lin opcs, q. v."
et quamvis arborein maiorcm sicut 5gi^s et 'jb'';*, ita ut
,

distinctio non a vocalibus pcndcat, ut voluit CJf.i.sus, 2) j:iN i. q. fN i^anus , nihili Juit,
a) uiidc 71N

«cd a tcrininatione, quac in ct ';i";N fortasse propric

vanitas, '{^N uihil, non b) dcbilis, lassus , dcjatigatu»
,
'jiiJJ
- E G oE
augmciitativa est : 2) ipsum vcro vetciis lingiiae usum fuit , ut arab. . |t mcd. Jc, ^l
lassitiido, molcstia,
non ubiquc ccrto ct accnratc dcruiitiiin fiiisse, ctlias, quas
';:X vanitas, labor, D-^xn laborcs. Vidc siinilcm signi-
diximus, formas, ncc uon b"N, nV''^, 'iib''^ nonmniquam
iicatioiium scricin sub "ri:5 et ^tyi".
nnivcrse ct promiscue de qualibet arbore maiore nsur-
patas esse. Etenim a) eadctn arbor, quae Jos. XIX, 33 cst
'II.N m. r;:iw\, D:i.^ Jer. IV, i4. Ps. XCIV,
c. Sufl'.
^VjN, loco parallclo Jud. IV, ii appcllatiir 'jiVN ct, ne ;

23. Plur. Prov. XI, 7 *) 1) vanilas, inani-

C^i.sf
lioc in loco rcs a solis punctis pcndcrc vidcatur, arbor
ta-i, it. inane et vanuui. Jcs. XLI, 29 ( jiarall. C3N).
•icbeinitica,
quac nrN dicitur (Jcii. XXXV,
5, ]VrN voca-
Zach. X, 2, sj)ec. de vanitati; idolorum omniiiiiique reriim
tur Jud. IX, 6 ct nrV Jos. XXIV, 26. b) Idcui iii fallor
ad idoiolatriain jicrtiiicntium (cf. "r"'!rN bnn) 1 Sain. XV,
efCcitur e mira vctt. Vcrsionum adcoque unius eiusdcinque
,

2.^. IIos. X, 8. XII, 12, adcoqiic dc iji.sis idolis. Jcs. LXVI,

V^ersionLs v. c. alcxandriiiac inconstantia. Eodcm collincat
3: '('1N T)~l2'3 qui laudat ( i. c. adorat) idolum. Ilinc
e) aram. 'jb^^S, ij--^.»! de quavis arbore (niaiorc) usur- ajnid lloscam urbs bN~n"3 (i. e. domus Dci) tanqiiain
patnm, atqne usiis vocis in nominibus propriis locorum idolis dcdita pcr contcintiim vocatur "JlN nT domus ido-

D'';''^ et nVr''N (v. supra), quandoquidcm ncutcr locus

lorum IV, i5. V, 8. X, b, cf. Amos \, 5. 2) men- —
terebinthos qiicrcusve habct, utcrquc palmis abiindat. dacium et quicquid falsuin cst, mcndax ct fraudulentum,
d) Talis vcro liiiguac vctcris niictuatio inira vidcii non Falschheit. Ps. 9. XXXM,
l-iN-ns-:; labiiim falkix s.
potcst, quaiuloquidem alibi ctiam cadcin aniiiialium plauta- nicndax. Prov. X\'II, 4, cf. Jcs. LVIII, 9. Iiidir —
rumque vocabula modo gcncralioris niodo spccialioris usus 3) iinprohitaa , iniquitas , peccatuin, scelus. Vcrita»
sant. Ita Sqvq ct (yM<?rc//.s cst ct a/-io/- niiiior in univcr- ciiim (n":,s:) ab llcbracis rcfertur ad probitatcm et
iOiii ; robur querci durissima species ct quilibet truiicus iutcgritatcm , mcndacium ad improbitatcm ct scclu«.
6 3
 R. v^^ r « pN 1=>
NmB. XXITI, 21. Job.XXXVI, 10.21. Ps.XLI, 7. XCIV, XLIX,3. Dcut. XXI, 17, cf. Ps. CV, 36, ct Si-^iix n^^-iNn

23. CXIX, i33. Jes. I, i3: n";::?;. liN bniN N? (ferre) Ps. LXXVin, 5i poet. dc
primogcnito. Plur. a-':it*
filio

no/i possiuii scelus et Jestum , icsta in modiis pojnili scc- vircs. Jcs. XL, 26. ag. —
2) opes , Vermbgen (cF. ns,
lcribus cclcbrata. ^iN ''i?.pn iiulicia iniqua Jcs. X, 1. >-;n). IIos. XII, 9. Job. XX, 10. 3) N. propr. viri —
pN 'liJ-N lioiuiiics iniprobi Job. XXXIV,
3G. ]iN 'KVp c Rubcni Num. XVI, 1, iibi tamen (coll. Gcn,
postcris
facientcs scchis , scelcsti Ts. V, C. ^^I, 9. XLV, -1. Job. XLVI, 9. Exod. VI, li. ct Num. XXVI, 6—9) Icctio
XXX[, 3. XXXIV, 8. 22 cct. pN au;n macliinari scdns suspccta est, cf. Koi:ui.Eii in Eicuu. Ikpcrt. II, p. 25 1.
Ps. XXXVI, 5. Mchall. 1. ;in'iij3 rcbclles scelcsti Ps.
LIX, 6. In Plur. D-^IVXProV. Xl, 7 probabilitcr pro * Ceu. XLI, 5o ct IS XLT, 45. XLVI, 20
7"ifJ 'UJ:i* scc. LXX. Syr. Arab. Chakl. —
4) lahor,
(quanquam codd.
"liN
in utroquc loco variant circa scripturam
molestia , aeruniiia , res adpersae ( cf. rad. no. 2 , b ).
plcnain vcl dcfectivain ) N. pr. domcsticum urbis antiqnao
Job. V, 6. Jcr. IV, l5. Ps. LV, 4: TIN l'^"'»^ moveat
Ezcch. XXX, 17 liN sciiptum (v. h. v.
"'"ry
atgyptiacac ,

super ine aorurnnam. Ita sacjjc in Jocutionc provcrbiali

110. 5, b), ah Ilcbracis ctiani signincationo translata
arare (Job. IV, 8) et metere (Prov. XXII, 8), gigiiere ni2 appcllatum Jcr. XLIII, i3, a Graccis Ilelio-
\a^;i3
(Jes. LIX, 4) cl parere molestiam aerumnaiiwe, pi'o:
polis , ab Arabibus ijw.*.i. ,-^ i. e. fons solis (v. Edrisii
candcm parare et conscqui ipsuni.
aliis ( Jlalc in his locis

quod scnsuni prorsus dcpravarct). Africa t[). 379. Abulf. Acg. y>. 34). In libris coptis coji-
pro '|'1N lci^crcs '{iN,
(]cn. XXXV, 18: •'ITO-p filius doloris nici, mein stantcr appcUatur IAJH (v. Exod. I, 11. Ezcch. 1. c
SchmerzensLiiid. D^liN UTi~, panis doloris \\. c. Uigentinrn Gcn. 1. c. ), ita quidcm ut scmcl disertis vcrbis adiiciatnr,
cibus, qui imniundus crat Hos. IX, 4 coll. Deiit. XX\I, hanc solis urbcm csse ( Exod. I. c.) atque On in vctcrc lin- ;

l4: Mlii^O 'ZiNa Ti"r3S n"^ iion comedi ex eo iii dolore gua Iiicem , iinpr. solem sigiiificasse, vix dubiuin cst.
ineo i. e. in luctu. llab. III, 7: liN nnn suh aerumna Cyriiius ad IIos. p. i45: 'Slv 8i laii, xar avxnv; 6 i}}.io;.
i. e. aerutnna, angustiis prcssus.
—
5) N. propr. a) val-
E lingua acgyptiaca rccentioro rcctc coufcrunt OX^EIS^ .
lis cuiusdam amoenae dnobus milliaribus gcrinauicis ab
iirbc Damasco dcscrtum vcrsus dissitac, b.odic t'« tlictac. O^Sin O^dlUW lumcn
, (la Crozc Lex. p. 71. 189).
Ita J. D. AIicriAr.Lfs (in not. ad Amos I, 5 ) cx ore Josepiii
Ac LXX. interprctcs, in rebus acg3'ptiacis testcs fide
Abassi, qui vallcm liaud quidcmyidcrat, scd Damasci fueralf, noii rcddunt Hliuv vo).ir, sed
solum Gcu.
digni , 1. c.
ct provcrbium dc ca profcrcbat: fuistine invalle Uii i. e.
etiara Exod. I, 1 1 (ubi iiiliil tale in tcxtii hcbraeo) liabcnl
in loco amocno. Non inalc hacc obscrvatio adhibctur loco "J2i' i] £(jrl HhovnoXtq, Jcrcm. XLIII, i3 (al. L, i3):
Amos I, 5, ubi "[iN-nilpa una cum Damasco ct Edcn tan- Toi;; nivXovg HXiovnoXewg louj iv Slv. Sita fuit urbs
,

quara Syriac rcgio mcmoratur. Quaiiquam molcstum cst,

in oricntali Nili litore paucis a Memphidc niilliaribus
tcstimoniuin Joscplii illius omiiino soiitarium csse ct a
scpteiitrionem vcrsus, cultu tcmploquc Solis ( Diod. I, 85.
ncmine conCrmatum, fatcnJum tamcn, rcgioncm illam ad Ilcrod. II, 59. Strabo XVII, 1 §. 27. p. 8o5), obcliscis
orientemDamasci paruni cxploratam essc (v. tamenBirRCK-
ex partc hodiequc superstitibus (Jcrcm. ]. c. ), saccrdo-
iiARDT itia. Syi-. appcnd. W.). Si vcra dixit homo, vallis
tum dciiiqucsapicntia doctr:iia((ue uobilis (Gcn. 1. c. Ilerod.
Vctcris urbis quibus oboliscus ct
vcstigia, iu
^IX dicta vidctur a comnioditatc vitac (qjS). Si falsa II, 3).
Sphinx magna, etiamuiim ^j,^.^ ..-ac vocantur, rcceii-
fitJ n:>p2 vcrti dcbct i'allis vanitatis ct de
ilic,
valle
Damascona Vallem intcr Libanum utrumqnc in-
intclligi. tior vicus adiaccns Matarie. Cf. practer PococKitrM,
telligunt Chr. B. MicnAELis ct Rosi^nmuem.erus. b) i. q. NirnuHRiuM al. Dcscription TEgyptc, de Antiquitt:a

•p!< Hcliopolis. Ezech. XXX, 17. Qui puncta appinxit, Vol. V. pl. 26. 27. ct CuAiiroLLioN rEgj^pte 11, p. 3(>.

aut urbem On ignoravit, aiit data opcra ita scripsit, ut

urbis ethnicac nomcn alludat ad vanitalis ct idololatriae i] W (robnr cius, vcl fort. pro lij^i.N robustus, a, iim)N.
vocabuluin (cf. no. 1). Quare in punctis uil nmtandum pr. urbisBcnjaininitaruin tribus milliaribus distautis a Lydda,
ct 'jlN iu nullo codice a sc repcrtum cssc discrte tc&tatur Esrall, 33. Nchein. VII, 37. XI, 35. 1 Paralip. VIII, 12,
DE HossT. LXX. 'HhovTToXii. cum vallc cognominc Nehcin. W, 2. Qi. ILelanbi Palaest.
*) Not. Cum^JltC, ubi Suffixa liabct in fiiic, forma p. 912.
sna prorsus congruat cum nomiiic ]nx, ciiius sigiiifi-
catio est longo divcrsissima, moncndi svnit tirones, ut
Nonnunquain tamcn utra- CZiX (robur coruni) N. pr. i) viri cx Iloritis,
rccte ntrumquc distinguaut
qiie derivafio admitti potcst, ut Job. XX, 10 i:iJ« vel Geu. XXXM, 23. 1 Paral. J, 10. 2) cx posUri* Judao
1 Paral. II, 26.
iniquilas eius i. e. opcs inique pai-tac vel opes eius
(ab71.<<).
]31Sf (robur carum) N. pr. Onanus , Judae filius,

ihX (pro fis) 1) rohur, fires. Job. XVIII, 7. n ciiius criiniiic (Jon.XXXVIII, 9 narrato rcccntiorcs

12. XL, i(!. ][o.s. Xil, (j, spcc. de robore virili ct Oiwniain dixcrc Gcn. XLVI, 12. Num. XXVI, 19.

vi gcitituli, unde ]!.'{ ^'rN"^ primiliaa roboris Gcii. LXX, Jvyur.

 I :

R. 'px, -i%>« 53 rw:^» — ->,?»«

ni^^SIS aParallp. VIII, i3 autJiibli ^ro ni':.Nt v.

orhcm teirarum. XVIII, 2g. Job. XLI, i\ : ^'»-y i''*^!!»

8. ':wS', raJ. r;:N.

2"'.-;: ]>v.il se lucidani (i. c. sj)iiiiiatitciii ) relinqutt senti-
tam (iii aqiia crocodilus). Ps. XCVJI, i. CV, 39. Sptc.
«) D '^:"'? T^xn colhistravit s. lucidosrcdJidit ociilos ali-
l'!^ V. siih '^^n.
cuius (qiii tcncbris obvoluli craiit aj vitain quasi
) i. c.

rcvocavit cuni (colj. 1 Sam. XIV, 27. Jcs. LX, 1) I'.?.

"" .^ . '"• P'- lahorcx , molfstiae (t. 1nJ< iio. 2, btt. XIII, 4, liiiic rejecil, rccrearit ( cf. C!:: ^'Uir;) Ps. XIX,
b). Ezn h.' XX1\', 12 nsrrT D-^rxn laboribus futigat
: me f). Esia DC, 8. Piov. XXIX, i3. Cf Sir.XXXI, 17:
( olla ]. Vul^. luulto laboix' sudatum cst. HVVipuiv Jfrtt ()po)i('C"'»' 6')r^aA/40u^.
V,'V/i\v b) 'd -:»s -i^^Nr;
illuslTavit, lucidain rcJdidit faticni aliciiius i. c. cvhilara-
Tit, quoniam liilaritas ociilis vultuqiic lucidls so prodit.
TS1^{ t. s. TrwV. Eccles. VIII, 1 : ti:d -r-Nn D^S n^^zn sapicntia hominis
illustral faciem eiiis. li^D T^Nn facicni siiaiii ilhistravit.
de Dci viiltu liilari ct projiitio dicitiir Ps. LXXX, «. •'».
I^JwS T. S. I^X.
20, c. c. i-.S' pcrs. Xiiin. VI, 20, '-V Ps. XXXI, 17. Dan.
IX, 17. 3 Ps. CXIX, i35, ^ Ps. CXVIII, 27, nN (nN)
Ps. LXVTl, 2. Cf. D-:-: liN s. t. li.s' litt.g. a) luxit, —
y^v^ angiislti.i arctiis fuit. Jos. XVIF, l5 lucem praebuit (leuchlen, scheinen) , absol. Gcn. I, i5.
1) ,

yN quandoquidem arctus tibi est Exod. XXV, 37. Ezcch. XLin, 2. P.S. CXXXIX, 12,
D^^^EX "b ""^ niniis
mons Ephraim.
•nr:

Ita Vulg. S}T. ChalJ. Arabs : eSyJu: ^_vU?.

cnm Jat. ExoJ. XUI, 21. Neh. IX, 12. 19. Jcs. LX, ig. —
LXX traiisitiTc cf. 110. tl aTSVO-j[UQH as x. t. A. AI.
3) illuminafit i. c. sajiieutia iinbuit. Ps. CXIX, l3o:
( 2 ) :

D"'';^!: 7"'^"?. "l''^?"' illuntinat prudens Jdlitus. (ApuJ Arabcs

instat tihi moiis Ejiliraim i. e. tibi propinquus, Ticinus
est. —
2) ursit , Jortius institit alicui. Exod. V, i3 _y.-s illuminans epitli. cst Alcoraui, Sur. XXII, 8. Saina-
(iibi Sani. cod. c. c. 2). — 3) iirsit se ijisuiii, Jestina-

t'it. X, i3. PrQv.'XIX,2. XIX, 2. XXI, 5. XXVIII,

Jos. ritauis ^AV^^lTTa^ iUuminatio dicitur pro rcvclationc,
20. XXJ.X, 20. Dicitur dc fcstinatiouc iu loquendo v. Anccd. Oiicnt. I. 5o. 5l. Anui.ru. dyuast. pag. 2^7 :

(XXIX, eundo (XIX, 2) rel. Scqu. yi est:

20), iii
^:>„VS _;oL»c/» ^ijtji eruditi sunt lumina tenebra-
Js^i
retro festinavit , subtraxit se Jer. XVII, 16: "'r^N Nb
rji-inN r;i'~l?J pro rr"l niTj^O non subtraxi me , ne pastur
runi. — 4) accendit ]\lalach. I, 10. Jes. XXVTI, 11.

teque sequerer. Gloriatur Jcrc-

(Cf. mM et niox dialectos ).
(i. c. pro^jlicta ) fierem, Carent hac radicc Iticendi sigiiificatu Syri ct Arabc.i,
niias, sc Jonac cscmplum secutum noii csse. (HaJd.
rai-a est apiid Chaldaeos. Dcrivata exstaut apud Zabios, tit
cognatac sunt cliald. Y'^N ursit, prcssit, Sam. ^iTlA'?
li-i| f- I^^Hi lucidus, lucida. Habcut tanien Arabe»
r. infrar:::w\;, ct nim Ain ^•VTlVj 'oT^
Quac Luc re-

tulit ScHEiDiDs iii obserratt. ctymol. ^ol ivit |ct rcdiit,

^\ inflauiiuavit vit. Tiin. I, 398I (qna fornia carcnt

Golius ct CastcIIus) ; S^\ acstus solis igiiisvc Ilar. I, 34

(p5, V. congrcgati suut, conllaxcrunt , ciLra rationcm
ScJiuIt. Scliol. ad Ilamas. p. 5i5. rni Dorcid. p. ii3. Cf.
longius arcessita suut).
Hiph. Kal uo. 2. ursit in^titit , c. c. gcruudio ctiam . t et ^.\ Ilagi-avit , acceudit, .i ignis. Rcliquas
i. q. ,

Tcrbi Jas. XX f, 4 , cum 3 pcrsonae Gen. XIX, i5.

dialccti adliibcut focfnt/i scusu n;;:, -r: q. .

liN" m. (scmelfcm. Job. XXX\7, 32, viJe not. 1

)

l"^^ lucere , illucescere , lucidnm Jleri. Gcn. lux. Gcn. 3-5. Exod. X, 23. Job. 111, 9. XU, aS.
I,

XLr\^ 3 : ~ii.\' "ip>i"; niane illuxit. Dc ociilis iiouiiiiis XVn, 12. XXIV, i3. XXVI, 10. XXXVIII, 19.21 (qn..
languidi nunc animam rccipientis 1 Sam. XIV, 27. 2(). iii loco, ut Gen. 1, 3, liix cogitata est tanqiiam pcculiari.»
Imp. ^nnx Jcs. LX, illuminare (llioro.so-
1: illucesce, inateria a solc non profccta) XLI, 10. Jcs. XXX, a6.
lyma) i. c. ad lucem rcdi, quac tencbris obvoIuLa lucras. opp. tcnebris (T|"i:;.n). Ouomodo diflerat a -iiX73, iiitelligc»
niN illuxit 1 Sam. XXiX, 1 o.
luipers. roll. Gcn. I, 3 ct i4. i(). Ezech. XXXII, 8, quare nonnisi
Niph. ni.N': fut. IIN;". i- <\- Kal 2 Sain. II, 32. Job. semel legitur Plur. D-^-ii.V pro m-|iN": Ps. CXXXVI, 7.
XXXLIII, 3o: m^'b (pro -i:N-"r ) ut Hlustretur i. c. iit Aiiios Vlir, g: -<i^C DV3 die ctaro , am hellen lichien '

lumcn vitaiuquo rccipiat. Part, ii.\': iilustiis , gloriosus. Tage , Parall. ^^irTXS. Spec. cst a) lux matutina,
Ps. LXXVI, 5. diurna , ojip. tciiLbris uoctumis. Judd. XVJ, 1: nix "XJ
Hiph. -i^S^n fuf. -i''l{-;apoc. p.N^, Part. -IVV^J 1) il- ipSiT usque ad lucem matutinam. 1 Sani. XIV, 30.

luslravit , coUustrai'it , luciduut reddidit, c. c. acc. Ps. XXV, 34. 3G. 2 Sain. XVI[, 22. 2 lleg. VII, g. Nehem.
LXXVII, I g : >2n D-j-^:^ 'T'''<f3 colUi^trabant fulgurix VIII, 3 : Xi^^Ti n^^^^n^ 13 niNrr yii a prima luce ad
 R. -lix 54 T14<

meridiem. Job. XXrV, i4. h) lux soUs ei ip,?e sol. Job. qtiain lucis signiCcationem cxposnit: TiN noS ^11

XXXI, 26. XXX^7I, 21. Ilab. m, 4. Uiide niN ^i:» m Li/ iiN li^s n:: cms >j^^ J^\ ^^ «j^v»^' ^jtJ^Jt
«ofc, splendente sole. Jes. XVJII, 4. ( Cf. q}«oj dc sole
»Ja^ l-IIN py fiDi .vU^j, _^! ji! (J>£
_j^vAii! i. c. /lue
Od. /, 335, et aegj-2>t. CUn , viJc s. v. •jiN). c) /i/r yero non referendum -itN in loco Job. XXJCf^/, 32 ubi
fulguris , fulgur. Job. XXX\1, 32 : liN nss D';?^ r:^ niibetn phiiiac nolat, neque aliter Jes.Xf'III,k ubi ter-
Licein, fulgnris ie^/i super maniis i. c. m.-inus tegit fulgure, tendiim: quemadtnodutn redit sereniias post pluviam,
rubent fulgure nianus. XXXVII, 3 : dirigil nis:3 i» 1~iTN et siitiiliter Job. XXJCF^JJ, 1 l iibi 1-)1N est pluyia
y^SM lucem eius (fulguris) ad oras terrae. Comm. 11 : eius. Cf. Saadias Jcs. 1. c. At Job. \ \ pp XXXMI,
i-llN ];? V"'i-'^ dispergil nubem fulguris sui. Comm. l5 : i-,iN non potcst non de nube Jidguris cxplicari, (collj
i::y liN SiSi^;^^) cum splendere facit Julgur nubis sitae. i::^ niN coimn. i3, neqne alitcr intclligcnduin cst liN
d) lux filae , opp. iuortis tenebris. Job. III, 16. 20, XXXVI, 22. (Vide siipra litL c. ). In Kamuso (454
pleiiius ti^^jrn -liN Job. XXXni,3o. Ps.L\7, t4. e) Lux
iiuagineiu i>va.chct feliciiatis , qncmadmoduni tcucbrac iu- Calc.) cst: L?j_yj v_jL<^^! ^j JLk/iJi .j"2! quodScbult
fortunii. Sacpc ita, ut proprius lucis signific^itus rctinea- ad Job. L c. vcrtit "nN septenirio est , et de nubi-
tm-. Job. 5 XVUI,
?ji'"l'; Dii"T2i"l "lik^ /«.v irr^proborum
: bus usarpalum Jluxus eorum , scd malo, con^ ,
^/c csse
exstinguilur. .Comjn. 6: ibriNa rjuin "ii.\ lux ob- motionem, flttctuationem, pr. aestum eorum, qtio posito
scuratur in. tentorio eius. XXII, 28. Jcs. IX, 1 popu- :
ne Arabes quidein Iiuic signiCcationi flctae opein fercnt.
lus ambulans iti tenebris uidebit lucem magtiarn ( Jo
Not. 3. Amos Vin, 8 1N3 contr. est pro -it^-S.,
felicitatc aevi mcssiaui, et dc ipso Slcssia). LVIU, 8. 10.
V.
Alibi simplicitcr dc forlutia Job. XXX, 26. Ps. XCVII, q.

11. Apud Jesaiam (X, 17) Jcbova appcllatnr bs"!':;"; -lis

lux Israelis , i. qui felicitatcm Israeli pracbet. Cf. rjllin
e. 11 Ji m. lux ct regio lu-cis. Vide Phir.
1) i. q. 'liN
ct "i; litt. b. AiJud Pcrsas quoquc ,.^^. claritas fortu- Di-IIN. 2) c£ ^iNH no. 4. Jes.
ignis, J/amtua,
nain, v_^i; ienebrae infortuuium notant. Pcndnameb 6l. XXXI, 9. XLIV, 16. L, 1 1 Wii "inM Jlamma ignis. :

lu sermone propbctarum symbolico imagincin pracbct

Sacy. f) Lnx doctritiatn notat, sccundum illud Proverb.
VI, l7i "liN ~-\in"! mii-^ i: '5 nam Inminaris itistar est
:
pestis ct Jamis, v. EzccIl V, 2 colL 12. (Syr. 'o|
(Dei) mandaluiti , et lex instar lucis. Hiuc intclligis
lumen patrnni, B. B. apud Castellum. Apud Zabios 5o(
Jes. II, 5 nir;'; -lixa T.^^t' atnbuleitius in liice Jehoyae
:

i. e. iu via lucida lcgis a Dco pracscriptae. Cf. comm. 3.

Ur cst dacmon caligini pracfcctns,' rcgi lucis oppositu.i,
Jcs. XLIX, 6: d^^is -iiwS'b "Tin: faciam te lucem gen-
V.Norb. Onomast. p. 1
1
). — 3) N. propr. viri 1 Paral.
tium i. e. doctorcm. XLlI, fi. LI, 4. Cf. Caab deh XI, 35.
Plur. di-llN 1) pr. lucos s. doctrinae, revelationes,
ZoiiEiR V. 5l : su L«i2X*wj v_aAJ*J iJ_w«Jl ^! sane Aposto- vel (si pluralis cst cxccllcntiae) reyelatio , de sorte
lus est gladius a quo lumen peiitur , Scbol. ^ 5->^X;u Hcbracornin sacra Num. XXVII, 21. 1 Sam. XX\ III, 6,
oi^i 5"" dirigit euiti ad verilaiem. g) Q"':5 -lix hix s. plcrnmque plcnius Di-;nn'! Di"iNn revelatio et verita»
tiitor jaciei Job. XXIX, 24 ad illustrandam (rcvelatio vera) Exod.'XXVni, 3o. Levit. VIII, 8. Esra
i. q. bilaritas. cf.

iinaginein Ps. CIV, i5. Apud Graecos simiLis cst translatio 11,63. Nchem.Vn,65, scmcl Di-iNl Disn Dcut. XXXID,
iii j/firojnitor et bilaritas, ya\\>it(u niteo ct gaudeo, (paiS^og 8. LXX. cgrcgic hr^.owii; Km, uXtj&ei.u.
: Viilg. doclrina

nitidus it. Dicitur de rege Prov. XVI,

serenus, liilaris.
el t-'erilas. Ilcl. graeci in Ilexaplis: (foiTKjfiol xal jEXsto-

l5: ^V"3 ":;? liX2 quando nilet regis fullus i. c. quando itjTig. Lutb. Licht und Recht. Gestatas fuisse sacras has
screnns atque corivis cst. Dc Dco Ps. IV, 7. XLUT, 3. sortcs ,
qnas solus pontifcx maximus in gi-avioris momcnti
XLIV, 4. Scincl omittitur \2^:t. XXXVI, 10: - -jixa causis consulere solcbat, in vel super pectoraji eius, appa-

liN riSi: iu si niles , fidebimiis luceni i. c. felicitatein. ret c loco iii liac re classico Exod. XX^^II, 3o: ^N nri:i

Lndit Psaltcs in duabus metaplioris, cf. litt. c. Cnni — DiiPn nNi Di"11Nn~n.y quales vero fuerint',
tr^irJjn "IDn ;

Snff. 3 pers. dicitur iiix ct ^innik'* Job. XXV, 3. Plur. ct qitomodo cariim ope Dei oraculuin consnlucrit saccrdos

ni-liJ* semel legitur Ps. CXXXVI, 7 (v. supra), maxiimis, iain Pliilonis ct Josejilii tempore inccrtnm crat,
quandoquidem iam ducentis ante Joscpbtim annis crssave-
Not. 1. "liN, plcrumque niasculinnin, scmcl cura rat oraculum (Arcbaeol. III, 8 §.9). Fortasse etiain bac
fcnnnino constrnitur Job. XXXVI, 32, nbi Suflixnm in sortcs indc ab omniaevo addiscipbnam arcani pertiiiucrant.
ni'-5 rcfcrtur ad lix, ncqnc opns cst, ut cuin compluri-
Josepbus 1. c. in ipsis duodccim gcmmis, quae cxtcriorcm
biis codd. ct cditt. (v. de Rosst ad Ii. 1.) Icgas T^ry.
pcctoraiis partcm ornabant, earuinque splendorefuisseUrim
Vocabida enim lucem ignemt.\\\f: notantia c. fcmiiiino con- Tiimmira opinatnr ^1« yii^ rojv ^ajLlfKa Xi&('}V ovq*axu.
ct : ,

sti-ui aniaiit, Lehrgeb. 546.

oi£Oi'0» o ap;f(£yEi',' f »'£m;«i((i£roi;,j 1(3 loffrjr»; ('['iJn) cpOQtl,
Not. 2. Voci "^ia pluriae vim tribnnnt Cliald. ct rixiiv ftilXovat noXEftsiv ngotinpviv Qsog. toiuvrri yitff

intcrjn-ctcs licbraei in loco Job. XXX VIT, 11 , cni addunt unTiaTQaTiTiv an^ avTiZv uiiyrj fdjTrti» r-ijg OTQttTicig X£xn'r;-
noimulli XXXVI, 32 ct Jc». XVIU, 4. Juda b. K., post- fiiVijf, ug ziS vX)j&H nurit j^ralftuov tir«* 16 TictQtlyat J«r
 , "

I\. -ns JO "nx -IX

0eov elg lijv imxovQtnr inuiijuio ufi oTr o rs tudi;- HE Ro.^siu.M cr Conimcnt. nostr. nJ Ii.l.), prorjus rciiilciUc
rtji xni o ati^iSuiv'^ xoi' Xu^nTetv ireni dtaxnatoi,- TJQoxeQOV contcxtii. Ncijuu niagis probanda sunt qiiac apud Si.mo-
i\ xavir^v nvrdttyai zt}v yQ(t(fTir, xttT' Seor SvoieQiiXuvtog
efie NESi cd. III. projioiiiiiitiir: „inter ignes i.c. iii tcinplo intcr
int, tTi nuQn^unei, tmv rdiifoi', qiuiin scMitoiitiaiii aiii])l("xi igncs altari.s, caiidclabii aurci ct Lriiii siimiiii saccrdotis,
EHJit e rccciifiorlbus Sciinor.DKnr s (ilcCriiii ct 'riiiiiiiniim. nisi potiiis sit nonicii gciitis Urii , urbis Ur incolac ct pcr
Marb. 1774. '*.), Jo. Brausiis (vcst. saccrdot. ji. oyS syuecdochcu Clialdaci s. Babylonii, vcl regionvs exilii, ab
sq.) aliiqiic, mipcrriinc BEi.Lr.nM.\NSUs (^Die Uriin und
Thummim die altcslcn Gcmmen. Bcrlin i824), qui
, j5 propulsio, abactio, ut J. D. Mxcuaei.is conicctat.
Urini et Tumniini invita uiianiiiii vctt. auctoritato fran.s-
fcrt lumina et perjectiojies i. c. (gcnimas) perfccle lu- "Il^{ ,
plcnius tJi-^-^aS -1IN Ur Chaldaeorum Gcii.XJ,
centes, die Hellgliinzenden, BriUanlenen. Joscplio favcre 28. 3i. XV, 7. Nchcm.lX, 8, N. pr. iirbis patriae Abra-
viJcntur I-.XX Exod. J. c. vcrtcntcs inl xo Aoj-^roi'. Scd lianii. Dc sitii cius audiainiis jirimum Eiipolciiiiiiii, ciiiii»
gcniinas pcctoralis ab his sortibiis divcrsas fiiisse, niaiii- vcrba cx Alcxandro Polyliistoro scrvavit Eusrn. dc
fcsto ai-giiit locus Exodi laudatiis ciiiii coniin. 1 7. coUatus, jn-acp. cvaiig. IX, 17: EhnoXeuoi — (^£Xf<r>; cit yertci cprinlv
iic<juc opus est, portcntosas llabbinoruin fabulas rcfutarc, iv TToXei TTJf liH^vXotriug Kufiugirt; , /;i' rir«^' 'l.iyetv ttciXiv
qui oraculum ita a Dco datum cssc comnicnti sunt, iit c OvQirjV , eivui de ftedeQfirirevofiiriiv XuXSaioiv 7r()/lt»',
litcris, quac gemiiiis iiisculptac crant (ILxod. I. c. Vcrs. 21), iv TQigxutSexuTii yeriadaillijQaafi yerecj. Noii coiitcmncnda
pcr miraculum cmicarciit cac, qiiibus rcsponsiim conti- csset hacc traditio, (jiiaiiqiiain Eiipolcniiis scrijifor cst non
ncbatiir. V. Snrciiliusii Misclma 11, a5i. SciiicKAiiDu.s ubi<juc locuplcs, modo de Camarine cius.jiic situ aliuiidc
dc iurc rcgio Hebracorum cap. I. Vcrosimiliora dat P1111.0 nobis constar(;t: ct Jioc saltcm vcri incssc vidctur loco
( vit. Mosis m, Opp. II, i52. Maiig.) t6 bk Xoytov xeTQU- : (licct ipsc Eupolcmiis fontcs suos fortasse male iiitcl-
ycijroi' hiirXoTv xaisax£u«t>ro ( r^nD "''nn ^12"l Exod. ]. c), lexerit) D^^TiJD -i'!N propric «/-ZiemClialdaconim liotarc, id
utoarel (Suat^, ">a 5io uQentg uyaXuaToii>OQf; SriKcnaiv ze muI quod infra viiidicaturi .siiimis. Ccrtiora dc situ dabit
aXtjdetur , cuiiis aiutoritatcin sccuti Urim et Tiimmim Ainniianus Marccllinus (XXV, 8 al. 20), qni rcdi-
diias iniagnncidas {fxyuXfiniu) fui.ssc cciisciniis intcr diipli- tum romani cxcrcitus sub Joviaiio post mortcmJuJiani dc-
ccin pectoralis panimm inscrtas, quarum altera doctriiiaiu scribens castelli pcrsici Ur mcntioneni facit, Ncsibin
diviiiitus patcfactain s. revelationem (a^llN), altcra veri- intcr ct Tigiiin siti (ap. n'ANViLi.iUM Go^, 12' long.,
tatem (a^'^.^) repracsciitarct (Tiru^joP.ixai^. Ilcbraci autcin 36*^, 4' Jatit.), qnod Abrahanii locum natalcm fiiisse
idto
lioc in more SA-mbolico imitati csse vidcntur Acgyptios, est vcrisimilc, qiiia Ura iii Palacstinam profccturi facilc et
npiid qnos iudex suprcmus sapjiliirinam yeritatis imctgi- absque loiigiorc circuilu Carras transirc jioterant, id quod
ncm o collo snspciisam gcstabat (Aclian. var. Iiist. XIV, 34. AJn-aliami familiain fccisse Jcgiiiius Gcn. XI, 3 1. Ilanc igi-
Diod. Sic. I, 48. 75 ). Cf. yi,J\. Alqnc Ilcbracos antiquio- tur seiitcntiam a BociiAnTo ( Phalcg. I, 10. E, G) proposi-
rcsa virtutibus viribusqnc svmbolice ct pcr iinagincm cxbi- tam .secuti siint rccentiornm pluriiui, ut CnLi.ARirs (geogr.
bcndis miiiime abhorriiisse, id joractcr Chcrubos docciitTc- ant. II, p. 729. 737. 760), J.D.MicHAEns (.spicil. |II, io4),
raphim quos tanicn ab Urini ct Tiiniiiiim 11011 divcrsa.s
,
ScHLOEzrRUs, alii. Urae Pliiiii (V, 24 §. 21) vLx
fiiissc tcmerc existiiiiaruiit Lun. de Dir.u (ad Gcn. XXXI, ratio JiabcnJa crat tuni projifcr sifuin tuin propfcr Jcctio-
19) ct Srr.scEnus '(dc Icgg. Ilcbr. ritualibus p. gSa sq.). ncni snsjicctam. Siiram ciiiin lcgit Harduinus. LXX.
Praeter auctorcs iam jiassiin laudafos v. J. D. MicnAr.1,13 appcllativc daiit fcuQuv Toiv XaXSaiotv (undc Michaelis
mos. ReclU I, p. 25/. VI, ji. 162. Cakpzov. Apjiarat. an- male efficit ci>Qnv), ncqnc alitcrAkulavai.idi.s qui dc ,

tiqq. p. 75 sq. , nco non quao collecta ct landata sunt in rcgionc Jiuinili ct dcprcssa ]\Icsopotaniiac illud iiifcrprcta-
UooLixi thcs. s, T. Xn, uo. 7. jo. et iu FABracii bibliogr. tur. Mclius sanc hi qnam Saad. Pseudojox. jARcnr,
,

antiqu. p. 5o2. qui igncm Chaldaeorum rcddentcs riJicuJas cx hoc

ctymo fabulas clicucrunt (v. qiiac lauJaviniiis
s. v. n~"^2N,
D""!}* Jcs. XXr\', i5 lcgitur dc plaga qnadam
2) scd vcruin ctynion iii lingiiis semificis omiuiio
p. 11):
cocli, opp. insulis mari.s in occiJcnfc. Sccunduin etymon in- quaercnduin non erit. In lingiia sanscritanica vero Ur
tclligc plagas lucidas, solc collustratas i. c. orientalcs, coll. (cui fortassc cognatum est "vy ctj-nio scniitico carciis)
hoincrico TXQog 7)0! x' riiXtov te (II. (< aSg. Od. /, 2G. ,
urhcm, cippidum, patriam vaJct, idqiic hiiic nomiiii adlii-
r, 24o). Ncqnc alitcr viJetur intelligcnduui talmiid. bcre possiiiniis, modo incinorcs sumus, Clialdacorinn
N'''^1N, quanquam dc occiJeiito illud intelligunt pluriiui liiiguani piiniigcniam ciiin a.s.syria, ct proiiidc cnm pcr-
gjossographi (v. Arucli Ii. v. ). AjwJ Arabcs .^i (v. lo-
sica et indica cognatam fiiissc. Atquc sic rccte sc Iiabcrct
•noXtg Toiv XnXdaiaiv, qiiam supra e.v EiipoJcmo protiili-
cum Kamusi s. v. *ii>{ not. 2 ) afqiie j 5
, _jj est scptcn- niiis. Practcr auctorcs Jandatos cf. Ciirist. Waoxer de
Ur Chaldaeorum, ia tlies. tJicoJ. pJiilol. (vct. ) T. 1.
trio: ncc refragabor, si quis hoc contiilerit, qnandoqiii- j>. 193 .sq.

dcm iii tali ncxu iiista opjiosifio non dcsidcratur (cf. Ps.
CVII, 3. Jes. XLIX, 12. Dcut. XXXin, 23. Amos VIII, r.niwS' f. i. q. -,iN I„x Ps. CXXXIX, 12, mctaph.
12), Rabbiut spccu.i intoiprotantur coll. rj"'lN"J (vido dc fclidtatc Est.h. \11I, iC.
 Pl. -i"is, niN' 56

Pliif. niniX viridia eaqnc csu iclonca,

olcra l 'Hcg. "llvS*ti plnr. b^i-ni^is Ezcch. XXXII, 8 et nili^a
IV^ 39 pr. liicida, spleiulcntia. ( 6/)/f«f/or
cnim ad viro- Gcn. I, i4 — iG in. 1) VuOTCTj. Ps, XC, 8 "lisab i:aby
:

rcm transfcrtur.
ct florcs Cf. 7-2:, >":::, T.T^, ct in dia- ?Ji;3 ahscondila noslra peccata (poiiis) ajjle lumen rul-

miciiit, splenduit, licljr. fl^oruit; «-^^^^ tus tni. LXXLIV, ifi: uiaui.i "iTwVa ni^-irn /irtrfl.v/i /i/wj*«
lcctis (joU
solemque. ^^l^V "liN"3 lumen oculorum Prov. XV^, 3o i. e.
n-ySi gcrmina\-it; IttT, '^ll splcnduit, Dc lumi-
splcnduit, ^j ,
oculi liicidi, Jiilarcs, cf. -)iN Ilijih. 1, a. coeli
arab. nibus, solc ct luna Gcn. I, i4 sq. eaque Ezcch. XX!XII, 8
Jt. arab. floniit; yaj actli. \(WZ,\ splcnduit, it. ,

luccs et flores. "li.y '"li^^ lumina lucida appcllantur. (Arah. ,..;jLi^

floniit; ,U .splcnduit, it. floruit, y_jJl
Ad lampadcs dc stcllis Sur. LXVTI, 5. Scnur,T. ad Ispah, p.
Cf. Sai,mar. ad Solin. p. i4i. Sciiult. Origg. p. 320. ,

11). ni^J":" n-|i:3 candelabrum (in tcntorio saiicto)

nostram rad, confercndnm est cognatum
prac cctcris
Num. IV, g. iG. 2) oandelabrum, Exod. XXV, 6.
'

'^AfTf 1 quomodocunquc illud efTercs, quod Gen. I, 12.

l3
XXVII, 20." XXXV, i4.
lcitur pro Nlt"')- Specialius Syrus et Arahs verteruut
] y vn< liA*i> i- c. malfam, quac pauperiorum cibus
iT^li^B £ in uno loco Jes. XI, 8 ':i"53: n^lJlXC
erat etiam in bcatioruin nicnsis comiiarcrct ( Arist.
licct foramen viperae. Proprie tale foramcn csse vidctur,
Plut.' II, ^- Ovid.
Fast, IV, f>97. Cic. cpist. ad fam. VII, a6. pcr quod hix illabitux iu cavernam, Lichtloc/i. Parall.
Hor.' Od. I, 01).
Talmudici rcddunt T^i-il (v. Bcu
\T)p "in. Vn1g. cavcrna. Syr. MCIjj i. q. -in. ABui.WAi.tD:
Mclcth nd h. 1. Maim. ad Maascroth IV §. 5. Sclicbiitli
IX ^. 1 ) i. f. -*>rr" crtica brassica ernca Linn., ivi,ui-
,

RaiiL-e , v. Dioscorid. II, 1 70. bJiJ^\ latihuhim est et Joramen eius (vipcrae),
j«or, ifal. rac/je//a, ^erm.
L«i=jl

ScUncidcr. ad Coliim. II, 3, 29. Hor. Sat. II, 8, 5i et cf. , in qua habitat, idemque ifocahulum hahent Arahca pro
iii uiiiversum Cf.lsu llicrob. 1, p. 439. Difficilior cst caverna rel foramine. Ignorant quidcm Lcxica arabica
locus Jes. XXVI, 19, ubi dc spc resurrcctionis rq "'3 vocem a,»L«, et iie .!! quidcm, quod cavernam intcr-
-•L,y ninis nam ros plarttariim est ros tiius i. c. rccrcabit prctatiir BocnAHTus in Ilicroz. T. II. p. 4o4 (Dscliauh.i-
rosDci siirrcctiiros instar roris plantas rccrcantis (cf. Sir. riuin forfasse sccutus, non qucm l.audat Giggcjum iii ,

XXiVI i4. XLIX, 12 ali.isquc imagincs a plantis ad mor- quo ciusmodi est) in Camiiso cdito lcgitur, nolumii.'!
iiihil

tuorum rcsurrcctionem translatas Joli. XII, 24, 1 Cur. XV, taincn proptcrca At!Ui,walidi auctoritatcm in liiigua patria
i5 - 3>^. 42
— 44). Al. rorem lucis i. c. \Ttac, vel rorem dcrogarc. Nisi placct ctymon supra propositum, snmi
vivi.ficantem intcrprctantur quod eodem fere redit. Cf.
, potest mixa csse i. q. iTll^a vel ""1573, »,ljbo caverna.
( lommcnt. ad h.
1, aliamque de hoc vc. senteiitiam s, rad. n^N.
(Cf. sub n). —
ChaldL Saad. Kimcliins, Aben Esra lu-
niiiia i.oculos lucidos vipcrae intcllignnt, ct contortiu»
c.
n"l1N plur. niT^N stabula pro niT^S, v. sub rTiwV,.
ctiam J. D. Micn.tELis lumina pro tentaculis ccrastae diti
opiiiiitur, quae hcstiac pro luminibus siiit ( Suppl. 62).
''"ll^i » ''"IN. (luxmea) N. propr. virorum x) patcr
Bczalcclis artifi'ci.s Exod, XXXI, 2. 1 Paralip. 11, 20.
jjatcr Gebcri, pracfccti Salomonis 1 Rcg. IV, ig.
g)
Esrae acqualis. Esr. X, 24. ffl1^{ Ilithpa. ui^iwXrn, v. .wb tu-^S. Aliud radicis
3) Lcvita,
vcstigium cst iii nomiue uisin^ fort. Jchova donavit, ab
Vj^^^mX (hix Dci) N. propr. 1) Lcvita c familia
Kthallntarum Paralip. VI, 9. XV, 5. 11.
i Ibid. VI, — ^•^N arab. doiiavit.

ii codcm contextu lcgitur n;:c:^. 2) socer Rchabcami,

u Paralip. XIU, 2 , scd cf. aVrTD/3X pag. 10. Tanquam
archangeli nomeu iii S. S. non lcgitur.

(luxJehovae) N. pr. ^-irorum 1) Cliittacua

"'"llX
m^ sive J*l*^ J-ad.

ph
in Kal innsiUla.

3 plur. eon-
,
Niph. fut. ni.N^, 1 ni.x;, ini.^:;
quidanr, Bathsebac maritus, a Davide peiTule intcrfcttus. tcnsit, morem gessit obsecutus est alicui
, 1 Rcg.
2 Smii. XI, 3 scqu. 2) saccrdos, teinporo Ahasi ct Jcsaiao XII, 9, cum dat per.s. Ccn. XXXIV, i5. 22. 23.
Jes. VIU, 2. 2 Rtg. XVI, 10 sq. 3) sacerdos Esrae coae- Targ. CBt: , ut alibi pro nai^. KiMcni : msinn i:-':y.

vus, Esr. Vm, 33. Nchcm. III, 4. 21. VIU, 4.

'
,s
Arabcs hanc vim habcnt sub ^ nriN veiiit; Conj. III. !

irr^mX (luxJehovae) N. pr. prophctae Jcremiae ^W j pro quo vulgus Jt^ , quodque hebraice cssct nniN
loacvi, iiissu Jojakiini rcgis intcrfccti Jtrem. I, 20 sq.XXV Zoheir v. 38. Har. 38, 4^4. 3g 433 Sacy. E tcrtia ,

hacce spccie nova radix niN orta cs%e vidctur, nisi

T^JS'^ (luccbit) N. pr. viri, nndo -i''N'; n^lin Donen mutatis punctis pro nis:, iniN]'. lcgcrc placct ni.v:,
oppidi, V. s. nir. iniN"', quae ibrma* ad Pocl rad. rnx reierri possLnt.
 ,

I\. «T«, 2T4< 57 nhx — 2iT^{

AntTi.WAi.rnEs qiioquc radiccm niN non adniisit. Iu — Ii^-ssopum I. oiigaiuiin, plantain non pilosnm, a pilosilale
loco 2 Rcg. XII, 9 viilfjaris sij;iii(icatiis morcrn ffessit egrc- dictam esse in postcrum c.viitiinciit Uicrobotaiiici nodum-
gie aptus cst, jicque opiis, ut cum Eichlioruio uliuiu ladi-
qiic in scirpo quacraut. FortaMc confcrciidum ^.^\ IV.
cem arccssas, niininim o! litc"^icit, comicit aliqnem, hcrbas protulit campiis.
nndc Niplial conuictus est. llcgc cnim iiibcntc
csset:
subicctorum est morcm gcrcrc iussis, ctsi iion con^icti '^?!'? (•"""*• pnuiilio) N. pr. viri 1 Paralip. XI, Zj.
tint. Boui.E.\lis (symb. p. ati) coiilurt pcrs. ._j^\ cqiiiis, scd
persicum et)'iiion iii iioiiiiue liomiuis ex Davidis actatc
niM signum, v. sub rad. PTTN. Icrri vix potcrit.

DM cliald. signuni, v. ibid. JlTi* (pcr Sj-riasiniim pro 2iTN ) /ijssopum vctc-
rum ,
qiio iitchaiitiir Ilcbraci iii liistiatioiiibus sacris I',x<>d.

Xui^ cuin SulT. "nis, "nix, nota accus. v. n.Nt no. I.

XII, -j-j. Lcvit. XIV, 4. 6. '19. .5i. 52. Num. XIX, 6. 18.
Ps. LI, g. E niiiro provcnicns tanqiiam arborum friiti-
cumvc miiiiuuis ccdro oppoiiitiir 1 Hcg. V, i3 (al. IV, 33).
De cauli ciiis intclligcndus vaooirtog liih. XIX, 29. LXX.
Tii tunc , V. sub rTN.
Vnlg. ubiquc 'vaao)Tiog. Cliald. N21Ti<. Syr. isoJ , cxcepto

loco 1 Rcg., ubi l ^^oN i. e. utt^mor, plantae paricta-

riae spccics. Apud Arabes pro hyssopo cst Li.;, caqiie
^"^ vcl ) ("^ clialJ. accendil, succendit. Part.
voce utuntur iiitcrprctcs, ubi in Graccis cst vaaomog,
pass. r:TN ( cx Svriasmo pro riTN) acccnsus D.in. TII, 22. Ps. LI, 9. IX, 19 (alia forma i_jt; ct v_»j; cst ap.
Ilcbi-.

Inf.Np pro NTN^, NTN^. III, 19,'c. Siiir. rrn^j ibid. In Targ. Castelluin p. 10 16):
scd pro 3ttx iii Pcntatcuclio Saadias
Joiiath. NTX Icgitur practcrca Jes. Xf.lV". la pro p-^iLTT, habet Jjio origanum, dc qiio postca. Actliiopicus in-
Hos. VII, 4 pro ni"z. Arabcs habcnt radiccni liiiic Ciiiti-
terprcs pro gracco vaaaiiioq Ps. I. c. dat {\\\i{\ *
idcmqiic
uiam ;! furbuit, commovit, iustigavit, it. igncm acccu- pro mcntlia, ijf^uomiw Matth. XXIII, 23. — Ilyssopum
Graccorum dcscripscrc Dioscoiidcs IIL 3o, ct BoDAF.r.s a
dit, i. q. iXsj! Kamus p. 6g5. STArn, ad Tlicojilir. liist. plaiit. p. 727, ac dc v.iriis Iiys-
sopi Iiebraici gciicribiis ])laiitisqiie cuin co conimutari soli-
tis disput<irnut Talmudici Tract. Sabbatli. 1 i. fol. loq. b.
16, fol. 128. a. Clioliu cap. 3. fol. 62. b. Succa j fol. i3.
^TS^ rad. iausitata. Apud Arabcs i_r;5 cst fluxit a. Ncgain cap. iilt. scct. 6. Ex liis vcro apparct, Ilcbj-acos
Graccosquc Iiysso])i iiominc non iiostratium tantum bysso-
corporc brcvis, puni oflicinalcm, scd siiuilcs ctiam plaiitas aroiiiaticas com-
aqua Conj. V. di\ascrunt iiitcr se, i_)j5
prehendisse. Iiuj^rimis autcm vctcrcs Hcbraei hoc nominc
puinilio, i»j-i non ruminavit camclus: quac quomodo dcsignasse videntiir origanitm , Arabiim Jjuo vcl -lic;
gcncra (Origamiiii iiidiciim, Origatium cre-
cuiiis vaj-ia
iiiter se cohaercant, vidcrint alii. Uiium mouemus, quippe tcusc) in Palacstina ct circa nioiitem Siiiam freqiiciiti.ssima
sunt, atquc ita practcr Saadiam hcbraeum 2iTN iiitcrprc-
ad nostrum propositum ^iertincns. Nimirum \^\\ Giggejus
tantur Mosrs Mai.monidks, Aiui.WAi.ifl£s, Kiwciiiu.i,
Baktenoba. Tanchumllicros.Ms. oa.aJJ; JoujJ! **.! a"Ttt
trausfert intonsnSj

^' mcd.
liiisutus fiiit, coll. i_i; ( Lirsutus, ct

gani
Jjua;i ^Kornilh i^JiXkO jS>^ (_>«A\>»-i*«l
stoechadis ,
Esob nomen est ori-
quae est spccies
Kcsr. pilosus, Iiirsutus fiiit, prociil dubio iii et , i. e.

origani. De n^^SITp satunia 1. lavciidula v. loca tal-

Kainiisi codicc lcgeiis iXs='. ^ ;
sed in Kamuso imprcssOj niudica, de stoccliadc i. c. lavciulula Dio.sc. III, 3i. Pliii.

in cuius usum nuilti codd. collati sunt, atquc iu Golii XXVIII, 3 1. De Iiac plauta aromatica, nostratium
Dosten, JFohlgemuth , practcr IIasselquistum, Pno-
codice legebatiur .X^. ^ quod praefercndum, quoiiiain
sPEnu.M ct BcncKnAnDTUM {Reise nach Syrien,
Alpinum
vers. gcrin. p. 9j3. 10:^9), aiidiaimis Jo. Veslinoium in
vox cssc dicitur camclo propria. Vcrba suut : ui^j!
Obscrvatt. ad Pr. .Mpiiium dc ]ilaiit. Acgj-pti p. 32 , qui

jL?r.
•
^ Z^
<- "-
S^^'
£
"cque crat cur Golii-s sibi suoque iconein quoqiic a])posiiit: „,\dolcscit liacc cximia plaiiti
i Reg.
magiiitudiiie/>t"f/a//', canlis rcclis satisque firmis (cF.

codici diffidcrct, pracsertim cum .ibunde nota sit Giccr.Ji 1. c. Joh. I. amaraci habitudine tenclla,
c. ), ciiius folia

ucgligentia. Hacc vero propterca disputavimus, nc aiTJ;. molliquc velut lanuginc respcrsa tactui blandiujitur
H
 :

n *.-
.T4< 58 T»

i' losciilos producit qiiainpliiriinos, niveo caiulorc lactesccn- st. cmpliaticns. Aliis 3 fcm. pract, pro r^TN vcl Domcn
qui pcr extrcuia cauliiini iutcr numcrosa foKoruni fcm. robur, Crmitas.
tcs,
cajiitula proniincnt." Cf. Bocuart. Hicroz. I, 58/ SgS. —
Celsius I, 4o7 sq. J. E. Faber , in Leipz. Analcklen T.I.
p. 1 sq., Sai-mas. liomonym. liyles iatiicac cap. ig. I ("J^ rad. iimsit. Eius analogiam scqnitur

TN pr.nomen ^em/)?M signilicans (ferentis), hino

"^"^ chald. nonnisi bis in cadem plirasi Dan. 11, 5 iil acciis. eo tempore , tunc. Apud Chaldaeos respondet
'^ ^^^- 'JA} ptTTTAj apud Arabcs
N^TN ct V. 8
N.~i"~":3 practcrea iii forinula quadam
,
T.1^.> V.l^^ 1- ^-f

taiiiiudica raro oljvia n^ayt:!: "•rlrE NlTN ( cx. gr.

iioii c>\ tunc, eo tcmpore, unde conijiositum uSiJl pro Biljjl
Mcila fol. lio). Dupliccin cius cxplicaiuli rationcin iain
Vetcres inicrunt. L^iia cst, nt nTN sit i. q. irN abiit, et
ct ctira aliis nominibus iALcij tunc dici, O^jlLp» tuiic
scutcntia locutioiiis vcl: res a me ahiit \. c. somnium e
memoria excidit, vcl, qiiod proptcr coinm. 8. liaud cun-
Ctantcr pracfcrciidum verbiim (i. c inaiulalum) a me
: tcmporis, practerea o! et 13! pr, timc, gctm.da, gall.

processit i. e. rata sunt, ncque rcvocabiiiitur, qiiae dixi

(ef. IX, 23. Jcs. XLV, 23). Thcod. o loyoi; un' iuou
alors , iii apodosi ecce ! siehe da eo — et pro ...\ \3\

unioxri, nequc alitcr Alex., in cuius coiitextum tanicn lorsque , quum , pro
qnibus omiiibus tunc , quum , cx
V. 8. aliud iutcrprclamcntum iiitrusum ett yu&uneQ orv :
(more ciiim nomiiium iuflectuntur
casusque admittunt)
nposrtrn^fa , o'viQ)g laxui. Cr. Vcnct. o Xoyog uno^^oiQrinB vocabuli iiatiira nominalis quam etiam admittit de Sacy ,

fiEv. Vers. hcbr. nanfT "'3^0 N2:-'. Vulg. sernto recessit (grainm. arabcl. p. 322. 85/) , manifesto apparet. Scqui-
a me. Saadias iii commeiit. NbTN 1^3 NTTN. Tanch. tur illud, ut diximiis, analogiam vcrborum nb ct ^ Tel J
v_jujw» ,£v« *l\£j progressjim est a me et processit, For- ncqiie tamcn ulla probabiii rationo ad radicem vcrbalcin
mula illa taLuudica adhibctur, iibi Doctor aliquis rclicta rcvo(;ari potcst. Tcinerc corto \^'ili.metus (in Lex. arab.)
alioruin, quam priiis scciitiis fucrat, senteiitia siiam ipsius id rcfert ad rad. j_c31 laesit, ciu sccandi viin tribuit,
scntcntiam scquitur, caque transfcrciida est: discessit m lit sit articulus tcmporis rescctus, Zeitahschnitt
: ct incpto
suam ipsius sententiam. Baal Aruch cxplicat: pr3 N:i"', prorsus Sciultensius (ad Prov. VIII, 22 ) ne salra qui-
Kiinchius 'jrn, et codcm rcdciint Saadias et Tanch. Ilic- dcm orthographia ad (=;! reciirrit q. e. in conj. III acquali
ros. Ille euim plTn 7Ti)b ohfirmalionem notat , hic situ cx advcrso respondit, commcnsus et par fuit, coll.
rtdiit ah opinione et reprohat
^^3 ') <y^ ^) j_ct^ congruit, et propric illud notare vult ariiculationein
eam. Ad comiuciidandam priorcm liane ratioucin addi- ct aptain commeiisurationem, id vcro csse articuhnn
mus, T et i etiaiii alibi comniutari, quaiiquam raro, iit in tnniporis. Si novain desideras coiiiccturam, rtTN fortasse
S^^^KQVov lacryma uSujjiug arab ^j^Ul , ct apud Zabios n\3N
,
ideni quod ms traiisiit, iinde TN tempns, quem-
fiiit
inveniri pro ueiiil (v. Nobberg
ia StSudlins Beytr, III, admodum TJ ab fT^^j). lain vero TN Ilebraeoriun cst
p. 28), quanquam ccrtam esse non spo-
haiic scriptiiram 1) tunc, damals , de tempore praetcrito, c. praet. Gcn.
ponderim. — Qiii altcrain ratioiiein scquuiitur, his ttN IV, 26 nin*' D-ra i<-lp^ bllin TN tunc coeplum esi
:

cii.Jirmus fuit, iiquc traiisfcrunt: i.'erhum a me i. c. ver- uwocari nomen Jehoi'ae. Jos. X, 33. Judd, Xni, 21.
bum mcum firmum est i. e. scmel pronuntiatum ratiim 2 Sam. V, 24, 1 Rcg. XHl, 12. 2 Paralip, VI, 1, VIII, 12.
crit, eodem, quem supra posuimns, sensu. Syr, it-'r* 1 7 , iicc iion cum futiuo practcriti ^-iccs gerentc. Exod,
X^ , 1 : rrira T^iljjJ TN tunc temporis cecinit Moses. Jos.
Zibol; (&-:iii3 <-.01 firmum est ferhum, quod dixi. X, 22: yuiin"' nsn"' tn tunc locutus est Josua. Dcut.
SaADIas: pn"'! fnT 170D NDpin "ivi;!: «-TN Di-i:21J« tdii IV, 4i, Nuin, x3g:, Rcg. LX, 11. XVI, 21. T/. 1

pnn "{rdb n-^ai-Ub Na-| NTTNI sunt, qui dicant, NlTN 2 Rcg, MII, 22, XV, 5, 2 Para]. [, 10. 16. X\% XX
rohur s. fir/niiatem notare q. d. dala opera (dixi) et Ps. CXXVI, 2 cct. Cf. lociiin Abcu Esrao, Lehrgeb.
ratum erit, quemadinodum in Talmude NI3-1 NTTNI pag. 773. Arabice pro veni ad te cum surrexis- ,

rr^^J^Cb ohfirmalioncm, nolat. Aben Esra : mra "i"» set 6'aidus dici potest Oo: JJi o\ tjJ^^Co». et j^jjb 6\
^«sa isb C!-p?3n zTo •'3b d-^u^i-t^s '«ira ^r:;^ ma-\ vAj- — 2) tunc , dann , alsdann , da, dc tcmpore
a-i-^pnn N">n nban n^T Di"aT nim raNi Nai^p i. e.
futuro, c. c. futuro, quod viin suam retinet, Exod, XII,
mulla perha chaldaica ex contextu explicanda sunt. 48. Ps. 11, 5. XIX, i4. XCM, 12, Jcs. XXXV, 5, 6.
Asda de mea scnlenlia cerlum -^-erumque notat, ut fien- XLI, 1. LX, .'i. Job. III, i3. XIII, 20. xxxin,
tentia sit: yerhum ratum est. lu haiic scuti iiliam con- Zcph. III, g cct. Noiinunqnam ctiam cum prae-
27,
fcruiit arab. oVoj i. e. /Irmus fiuit , pcrmutatis I ct ^, et
tcrito, ubi futnrum pracccssit. ludd. V, 11: mT^ TX
vcrbo ND et j5 : scd priorcm illam pracfcro. — Quod nin'' Di' Di"l".:;;b luuc adportas (suas) descendat popu-
atUiict ad formam , N"TN cst part. fcm. fonnac Nn^ijn his Jehovae , iibi multi lcgcndum duxcruiit W\^. Exod.
Esia M, 9 a' masc. TTx"(b".s), et iiiformula talmudica X^", i5. Aliquoties apodosiu iucipii, ubi' pracccsisit DN-
 :

R. ^TN 59 TwV5a — hm
TcT "«^13 ut gcrm. da , so. Job. DC, 3i. Prov. U, 5. Ps. pro JiJ dimovit, ct fut. A. abiit loco, Jcfccit, Jc-
CXIX, ga. — 3) lunc piv jVeo, proplcria. Ps. XL, 8.
3'j

Jcrcui. XXII, i5. siit, ccssavit. Sub consonis iTM confcrri potcst j't

actcriiUas, vita .nctcrna, cf. 12N ct Jol nctcrnitas.

T^{t3) taro rx "p, Jcr. XLI\', i8 (arab. oJu, u\Li
Denique cognatmn cst J^ .sciuovit,. Jiinovit, ct intrans,
ct contr. iX4, uVs cx 6\ ^^) i) aJvcib. a tempure Jcsrivit. Coiii. III. Jisccssit, rcccssit. Coiiicctinas ctv-
mologicas ab A. Sciiut.t, aj Prov, XX, i4 ct Sciihm). iu
maxiiiic inde a louf^o tcmpore , yon yiUem her. Prov. obscrvatt. ctym. propositas suis atictoribus rclinquiinus.
VIII, a-i. P.S. CXI.I, 2, Saiii. XV, 34.
Liiic olim, antca. a
Jcs. XVI, i3. XL1\-, 8. XLV,
2 1. XLVIIL 3. 5. 7.
Parall. tjbiya. 2) Pracp. et Conj. ex (aliqiio) tempore, '\^. cli.-ilJ. 1) ii'it , profcctus est Esr. Y\', 23. V,
des-lorSf siit, c. e. siibst. Rutli. II, 7 "ipzn IN'3 :
8. i5. Daii. II, Vr, 20.
17. 2) abiit Dan. \l,
2''i.
19.
rpy *1"T ex tempore malutino et usqiie adhuc. Ps, Impcrat, i^Ttjt pro i^jN pcr SjTiasmuiu, Esr. V, i5.
LXXVV, 8: ~3.N TN'5 ~'';.3? nJ^y^ '3 quis slabit
corarn te cx ie/npore irae tuae? i. c, cx qiio sc- <'T5s in, abitus, disccssus, v, s. las no. 7, litt. 0,
nid cxar&it ira tiia. Lgrcgie Cliald. ^TJn F|ipn"iT y.VO.
Bciie ctiam LXX:
«tiu lij^ OQyiig aov. Cuin" Iiili-
Ditivo Exod. IV, 10: "l^.T 7l^'J. C-v quo loqucris. Jos. AL i'\^ ncril lexuit
, i. q, .-u-amacnm ^T? (iii
XIV, lo. Cum vcrbo fiiiilo, pr. pro "i;:;N tn^. vcl '^s TwN"3,
Exod, V, 23: rT3-i2 "rN TiNS TN^a ex quo\-eni ad r/la- Targg, pro r,yc), ^Vi», ct aiub. J^i^ n ,t v iutcr sc
raone/n. Gcii, XXXIX, 5.
pcnnutatas, Sub Alcpli TalmuJici Jiabcnt r;,\'"rT« tcxtor,
Not, Sunt, qui coll. arab. -A frcigorcm strcpilum- nVtW' rete, et Syri ]])_•} rntc.
que edidit , vehemenlius com/novit aliud statnant nonicn P/. part. inx-s tcxtum, Ezccb. XX^N^I, 19. (Vett;
7N, quod analogiam vcrboruni 'jy scqiiatur, ct pro)nic pro nomine'proprio iJ liabiicre. LXX. i'5 \4niX.
iiitcrpp.
j'vrvorem, aestum notet; quo rclcrunt Ps. LXXNI, \^ulg. I^tMozel. Aqu. ct Syr. de Uzal, pro rTlNr:,
&: „ab aeslu irae t/tae." ludJ. V, 8: a'''l-;"i; Cn"r T^< approbautc Micuaeh in Spicilcg. II, i64 sq.).
,,(cuin) i-ehementiaheUalu/n est ad porlas.'^ Job. III, i3:
T ni:'< 7N „dolor biillic/is conquiesceret //lihij^ V. Sciiui.T.
?T"N m. urbs vcl rcgio Arabiira JottauiJarum (Ccn,
a j Job. 1. c. Lette ad JudJ. ]. c, J. J, ScntJXTENS iii Diss.
LugJJ. II, 118, quos scquuntur rcccntiores quiJam, qiiau- X, 27), postliac Sauaa (L».;^) Jicta, quac cst rcgui
quam niliil fere esse potcst illa boruni locorum iuterprcta- Jcmcnitici metropolis, Kanius pag. i388 s. raJ. J-l
tiouc iijcommodius, ne Jicam insulsius.
Lj-JLj _jt i^t**j1 LsXo ,*-u.t i_j1_<'.m^S' i. c. Jl-S nomen
"'I^. (forniae ^l'^) i. q, TN tunc , et aiitc apodosin Sa/iaac jcmenilicae a/il condiloris eius. Dschanliarius
ut %cxn\'. da , so. Ps,' CXXIV,'3. 4, 5. ConfeiTi potcst rcycni Hijiijaritai-um ^i^t i. c. ah Asalo oriunJum vcl Usa-

arabica forma !jt. Scquioi-is Ilebraismi essc vidctur, ct lcnstm nominat. AJJe tcstimonia Jocti !MuIiaiinncJaiii cx
Indiaap.Nii^EuiiRiLji (Jcscr. Arabiac ]).29i), et AnR AnAsil
iimilc cst cliald. f^^TN. Zaciiutii apuJ Bocliartum (Plialcg. II, 21). Etiamtum
scculo post Cliristum scxto nomcn antiqiium v^guit, qucm-
aJmoJuiu intclligiiniLS cx Joannis, cpiscopi Sj'ri, vcrbis,
qui «.£0i-^loj i, e. L'za]ios iii Arabiac ftlicis popiilis tncmo-
T. 'PTS fut. rT,\:. (nnJc 'hn Jcr. n, 3G) ct cnm
rat (AssEMAKi bibl. oriciit, T. I. p. 36o). Dcscriptionem
Jat, prouominis pleonastico, ut alia vcrba cunJi, Vr 'rTS iirbis, quam AbuIfcJa poiiit sub giaJu latitiiJiuis l4°, 3o',
Prov. XX, l4 1) ahiit, discessit Prov. ]. c. Jcr. II, 30. Nicbulirius «yroTrri;? ct niatlicinatittu siib i5°, 22', dedc-
a) dvfccit , dc anua Jcricicnto vcl cxarcsccntc Job. XIV, runt Edhisi Cliiu. I. p. G, Bakui iii Noticcs ct Extraits
11, dc cibo Jcficiciitc in vaiis (c. c. ]t3, cf. nrs) 1 Saiii. II, 4o3. Anui.rrnA iu tab. Arabiae p, 42. Gagn. NiEnuHR
IX, 7, Je viribus JcCtienfibus Dcut, XXXll, 36 (ubi ct 1. c. itiii. I, 4 18 —
423, SEETzrN (Jfonatl. Corresp.
n'rTf? cst pcr CkalJaismilm pro nVTN), XXVII, 235 ). Nostra Jciniim memoria Sanaa pro dolor!
Scctzcuio, qui ab cius Imarao vciiciio intcrfcctiis cst,
la dialcctis Aramaeis iTN, ^il) , Z'3A abcunJi nt
fatalis facta cst. Iii coJ. Sara. pro bT":X lcgitur 2,"!3nTi\-
prollciscendi vi frequcntatur, apuJ Syros ctiam c. Jat.
Auzaram Ptolcmaei et Aiis.nritas Strabonis ct Plinii (XII.
plcon, >»-^ ^' abi , ut gall, va t'en Gcn. jXII, 1, c. 16) ncquaquam cuin Usala nostra comparandos csso
Mattb. XVI, 23. Arabcs eius loco habciit radiccm viciaam recte monuit Mannertus (VI, p. 88): ct minus ctiom
U 2
 )

R. "iTX 60 ?-« D^^iTNia

Zabioruin (v. Norb. iitcMsih'a,vasa, instrumenta, singularis vcro collcctive

huc referendum est ^OKvJ i" lil>i"is

accipiendus ct projitcr difricuUatem , ni fallor, praeferen-

Oiioniast. 3 ).
dns cst. Cf. '(':tN arma. Armaautcm, vasa, reliquaque
utcnsiha sacpius eodcm vocabulo denotantur, cf. hcbr. ^'IrS;
ct quae ibi adiiotavimus.

I. It^ rad. iii Kal inusitata (vid. tamen N. propr.

'jTX duaL (qui ctiam pro phirah cst) Q^^JTS*, constr.

n-ITNt). Arab. ',ii sigiiiQcationcs liabet dcnominativas ab •«tTN f. auris v. '(TN no. I (Arab. ^^ol, y
SlcUi.
\J^^
Chald. 'j-iriN, NSnnN, contr. NjnN, Sjt.
. JA auris, aures praehuit , auscultaidl , irtoTi^eiv, ob- /\Tl'^I ].jj^ ,

secutus est, it. acccpit, cognovit Cor. 2, 279. Conj. II. Ijfl, Zab. Ij;o]) Exod. XXIX, 20. Lcvit. VIII, aS.
IV. certiorcm iccit. Sic apud Hcbraeos XI V^, i4. 1 Sam. XX,
8 cct. cct.2.Formulas cum
XXII,
'

Hipli. y\K- ivaitit,tiv, i. q. yaia sed in serraone sub-

hac voce compositas cxposuimus sub vcrbis ttVa , rrDlIIiph.,
Jimiore 1) auHcuUayil. Poiiitiir vcl nude Dcnt. XXXII,
nnD, ms. '':;3 'ITNa ns^ locutus est ante aures ali~
1. ludd. V, 3, vcl cinn accus. nt sit auribus percepit cuius i.e. coram ahqiio ct co audicntc Gen. XX, 8. XXIII,
Gen.IV, 23. Job. XXXIII, 1, vel cst i.q. aures advertit ct 16. XLIV, 18. Exod. X, 2. Jos. XX, 4. Jud. XVII, 2.
constr. c. h Job. XXXI V, 2. 16. Exod. XV, 26.
Proiudc Jcs. V, 9: nir;^ '-T^{3 aiile aures meas (dixit)
LIV, '4. bN Ps. LXXVII, 2. Jes. LI, 4, ?»
Ps.
Prov. XVII, XXIII, 18. Job. XXXII, 18.
4, ny''Nuiu.
— Jehofa. Cf. XXII, i4. ':TN3 nri in auribus ahcuius

2) exaudiuit, dcDco Ps. V, 2. XVII, 1.

XXXIX, i3. — rcponerc, jiro auribus pcrcipicndum ct in mcnte reponeii-
dum Exod. XVII, i4. (Ita sacpius auri tri-
alicui tradere
3) ohediidt, ohsccuius est Nch. IX, 3o.
2 Paral. XXIV^,
quod mcnti compctit, ut Job. XII, 11 en auris
19. Exod.XV, 26. —
Aleph liuius vcrbi intcrdum quiescit
buitiir,
exjylorat terba, ut palatum cihitm. XXXIV, 3. Prov.
:

et abiicitur, ut iu Part. t^t; Prov. XVII, 4 pro T^nNJJ vcl XVllI, i3). l^i^TNB yau; auribus suis audivit, emphatice
^•'TN^, et 1 fut. '('t^i
1"'" r!'^,'i Jub. XXXj 11.
Ps, XLiv, fi. jo'ii.'jtxvni, 22.

If- ]T>{ i. q. .,35 ponderatit , nnde W^imlZ ""iTN (fors. auritus) N. pr. \-iri, fihi Gadi patriar-
bilanccs.
chac Niim. XXVI, 16. Sed cadcm scric Gcn. XLV% 16
Pi. 'jTN metaph. ponderavit , perpendit. Ecclcs. XII, lcgitur 'i^^^N.

9. Scquitur sj-nonymum n;;n. Rabbin. 'iTN pondcrari,

probari (in matlicsi), idquc nostro loco rcctc adhibent ri^^^TN (qucm Jchova exaudit) N. pr. vii-i Neh.X, 10.
Abulwahdcs et Kimchius, quaudoquidem nsns loqucndi
Ecclcsiastac ad Ilabbinisnunn prochvis cst. Et ille quidem mXp "iTX (anris, vcl potius angulus Scheerac,
ita: ^i^^u^ .LPLoaX*»!^ '-t-^i yy'^^ C)3-5 "^P'^'' 'l'*'
coll. acthiop. «^ATj'^'^; et ^^^J/HV^t anguhis, extre-
ll!.A*>4u' Lli**03 L.:^ i. e. jTN Kohel. XII, 9 ralet i. q.
niitasrci) vicus, vel aula dicta a Sclieera, Ephraimi filia
ponderafit res et comparavit eas diligentia usus , it.
disputafit de iis et prohe eas perpendit. Ahi, nt — 1 ParaL VII, 24.
Aquila, Gr. Vcnet. Syr. Chald. JTN reddunt auscultay^it,
"11321
riiDTi* N. pr. nrbis in tribu Naphtali Jo.s.
"jiTNr:, ut rabbin. 11;» et arab. ^^3L EicnnoRNirs [Ein- XIX, 34 propric aures i. e. fastigia vcl verticcs Taboris.
,

leit. in das A. T. §.658): legit, pr. recitari sibi iussit, Cf. acthiop. T\'.'WZ de fastigio tcmpli Luc. IV, g. ni:TN
citra hnguae usum. pluralcm liabct formam, non dualem, propter usiun ad
ics inanimatas translatum. V. Lehrgeh. 53 9.

III. ITw^ i. q. chakl. ITX (Jcs. XXXni, 4 Targ.

armavit, coiitl \- med. Je oniavit, vcl potins aram. I^T, {"PlTNi'^ (qucm* Jehova exaudict) Nom, propr.
1) Ilechabitac cuiusdam Jerem. XXXV, 3, 2) viri prin-
^••1 1 pliTT'^ .nrniavit, undc •jir jje et liJTN arma, •j^T, •\''\,
cipis tempore Ezcchielis, Ezech. XI, 1.

liil cullus, i. e. ai'ina. Ilinc

irr^wTX'' (id.) 1) vir e proccribus Judae tcnipore
Jcrcniiae,' lilius ]\Iacchati 2 Rcg. XXV, 23, qui Jcrcni.
]TS< m. supellex. Dcut. XXIII, i4: "^^ rt^.rrn Tn^^i XL, 8 irf:T'; , ibid. XLII, 1 ri';:r scribitnr. 2) alius,
^ITN b^ et palam huheas
in supellectile tua , ubi 29 Ezcchicli coacvus, filius Schaphan Ezcch. Vlll, 11.
codd. Kcniiicott. ct 27 Rossiani iii Phir. kgiiut '('^TN, qui-
dam "':''T>{. (Malc LXX. Vulg. Eni i^? fuirijs aov , in Q^JJTNS (ab ITN no. II) dual. hilanx, libra, tru-
balteo , lcgcutcs 'niTX, ncquc crat, cur hoc commcndarct "' G -
~ '
}" »
Dhies3£n in Diss. Lugdd. p. 1076). lu PUir. ^'ITN csscut iina. Arab. Ql«yi, Zab. MlQ^o id. Jcs. XL, 12. j5.
 :

61 r?!^^'^
— nnx
Job.VI, 2. r.s. I-Xn, 10: nVrrV t';:?»':^ iia ul asrendant
in bilance , proptcr lcvitaliiii. —
p""^ ":kx''J libni iu.sla,
fi^^n»} V. sub. nr!N.

aeqiia Ltvit. XIX, 36. Job. XXXI, G. KzVcli. XLN', lo,

jNHX Ahabus, V. sub n!J fratcr, raJ. nnx.
cui opponitiir n^jn': ':!i<'J lil>ia rallax riov.XI, i.XX, a3.
DiQVrt a 5'"5, <juod viiJc.

j^^JTi^a chaJJ. id. Dan. V, 27. 1/ ^N ''"'• '" Kal iiiusitata, cuius vices cxplct nn",

lX^j wiiitus, coniunctus fuit.

Ililhpa. Ezcch. XXI, 21 :

unirit, coniunxit se ,
^'inNnrj pr. uni te (ensi.s triphcis acici, cf. Vcrs. ig)
ff^jSTN V. d'j:7 sub ratl. pjii.
i. e.coniunctis t-iribus grassare , vcl (scc. para1Icli.smuin
veibi ^^''•iljn advcrte sc. aniniiiin ) collige te i. e. attcntua
sis, nimm dich zusaminen. AiifLWALM) ^:ii:^n "'inNnr; :

O^ij ^'~>5 (jjJoj i_c->jaJS i^^l ^.^.s-^JImA l.P_y«jj

'^Tb^ f"t. ITN^. Jcr. I, 17 cum SiifF. •'5'iTN^ Job.
ojjt tJt J^^JI w\^U~t i. e. nn.Nnn Ezech. XXI, 2»

XXX, 18 cinxit it. cinctus csf, cinxit se. Arab. .-t idem valet quod arabicum 0..sA ConJ. X, nitnirum
validu.s, robuistus fuit, sed ncscio an itidcin pr. sit cinctus
fuit. \'crba enim ligandi rcferuntur ad robur, Tid. lirp. secede in unam parlem, enim de alitjuo Jc>U.~t,
dicitur
Conj. II. cinxit, induit teguniento corpus. Conj. III. ro- quando secessit et seorsum est. Atque sic KlMcilius:
boravit, adiuvit Cor. XLVIII, 29. Cf. iTJ'. Vicina radix maip^orr nnsa 'inianrr. Nos vcro cum ScnvcnnEiio
cst "^CN ligavit cf. Job. XII, 18, sj-nonj'nia iJn. Dici- (dissertt. 464) mahimus ti-ansfcrre animum aduerte cx
tiir 1) de vesto, qua quis cingitur, c. accus. pers. Job.
XXX, 18. 2) c. acc. nicnibri cingcndi Job. XXXVIII, 3:
illo usu coniugationis Oc>j:*«t, quo valet animum addi-
^'Slrn N^-ntN cinge liimbos tuos. XL, 7. Jer. I, 17, ct xit advertitque ct operam dedit , sic satis conscntiente
3) c. accus. cinguli vesfisve, qua quis cingitur. 2 Rcg. I, 8
Tancliumo qui verba rcddit (jjjjuj J./s'j' attente considera
•^TTN "1ITN accinctus cingulo , et trop. 1 Sam. II, 4: ^IITN et prudenter age. Nonnulli codd. vel vcre habent, vcl
i^n robore cincti sunt. Cf. TIJ2'r et alia vcrba iuducndi.' liabere visi sunt i-inNnn ad tergum verle te , obstante
Niph. part. 1TN: accinctus Ps. LXV, 7. jiarall. la^^ian. Alcx. Vulg. o\ivov , exacuere , qiiasi sit
Pi. cinxit , ciiui duobus accusativis, altero pcrso- a radice cognata mn.
iiae, altcro ciiiguli. Ps. XVIII, 33. 4o ^-n ^^n.TwVni :

nanb-ib cinxisti me robore ad belluin. XXX, 12: TnX constr. "jrTN m. nni< in Pausa nns f. (v. not.)
r;nT3"ij '^Trsm cinxisti 1. circumdcdisti me gaudio. Jes. 1) unus, una, unum. Gcn. I, 9. II, 24. XI, '6. XXVII, 45

L, 11: nii?"'^ ^ITX-i cincti i. e. armati telis ardentibus. et sexcenties. T^A in

( Sani. j Cliald. et Syr. , i-" j 'f**»
De constructiouc luiiiis geueris vcrboruin cum duobus
accuss. cf Lehrgeb. §. 219, 1. Aiab. oJ>\ fem. ^Jvs-t , acthiop. /Vhj^J f.
A^til;:
Hilhpa, accinxit i. e. armaiit se, bellum paravil
Jes. VIII, 9 , cum accus. Ps. XCIII, \ ( roborc ). Hinc aiuis, una). Jcs.L, 2: TnS"^p TnN ''3 nam tanquam unum
focapi <'z//7i(Abra]iainum) qui iiuus, solnserat (cf. Malacli.II,
l5). LXVI, 17: qui lustrantur et pia-ijicantur in hortis
(pcr SvTiasmum pro 'IITN) cingitlum, .lubli-
"IITSJ
tjl^ns nnN nnN post unum in medio , c. unum secuti i.
gaculum Jercin. XIII, 2 sq. 2 Reg.l, 8. Ezccli. XXJII,
sc. saccrdotcm clioraguinve, qui ccrcmonias sacras caetcris
l6. Jes. XI, 5, veluti militis Jes. V, 27, captivi Job.
pracit (scd viJc cojiio.sius de h. ]. disputata in Commcnt.
G -

XII, 18. Vidg. iu h. 1. funis. (Arab. A\ subligacidum nostro). Sacpe uims valct a) i. q. ideni Gen. XL, 5. XLI,
11. Job. XXXI, i5: nnN Dn"i3 linr^l crearit nos in
interius, quo velantur fcmora ct puJenda, it. nudi corpo- iitero idcin (Dciis). b) aliquis , noniieino. C"n nn!<
ris tcguracutum ). nonnemo ex populo Gcn. XXI, i5. XXII, 2. XX \I, 10.
TTTN.y Tn.N unus c fralribiis suis Levit. XXV, 48. Si^
JinTi* bracldum, v. s. yiT. inx aliquis dics Zacli. XI\', 7. nnN
TtlX ']"<S iiiillus, n'? ct
iiemo. Nuin. X^"I, i5. 1 Hcg. VIII, 56. Flinc sacpe pro
ai'ticu]o, qiiem vocaiit indcfiiiitiim vel unitatis, nostr. ein
niTX indigcna, v. s. n^iT.
(Mcnscli), un hoin.ne, a man , \\\ sequiore maxime
Ilcbraismo. 1 Rcg. XX, i3 TnJ< tt^a: TtQuifTjrrjg Ttg, Dan.
:

VIII, 3: nnx V>n. i Rcg. XIX, 4'. Ezcch. VIU, 8.

nX I) intcrj. V. sub n~N. 11) vlla , v. ibid. XXXAII, i(). Daii. X, 5, ita quoquc, nt "inN praccedaf,
III) frater, v. s. Mns. Daii. ^'111, l3: UJilp inN attgelm quidam , i»j otyj^tloi,
 Pi. ^m 62 'in»

ct seqnente Genitivo Gon. XXXMI, 20: Di^hn inwNa sinm diebas. Esr. X, iG. 17: '^ltesr: 'lB"ih^ IfiNi di^a die
in unam cisternarum i. e. in cisteriiain qnandani. 2 SamJ primo jnensis decinii. III, 6. VII, 9. Nelicin. VIII, 1,
VI 20. XIII, i3, aliquotins ctiaui iii aiiticjuioribns libris Hagg. I, 1 et sacpius ctiam oinisso Dii 2 Parahp. XXIX,
,

Gcn. XXn, i3 (si iegis nnN b^^l). Kxod. XXIX, 3. 17: ujnhb inN3 (dio) primo mensis. Gen. VIIT, 5. i3.
i Sam. I, 1. Job. 11, 10: mi:a:!i nnx ima stultarum, Lev. Xixill, 24; Nnm. I, 1. 18. XXIX, 1. XXXUI, 38.
fijniilicitcr pro eine IVibrin. Frcqnentatur liic loqnendi Deut. I, 3. Ezech. XXVI, 1. XXIX, 17. XXXI, 1.

usus ajjud SjTOS, impriinis ita ut l_r-" praecedat, veluti XLV, 18. Conf.de diebus mensinm arab. oLi-!, ,.,!Ou>l

JLas l''l>e'' Barhcbr. p. 233, ho-^^ Ur-^ \t-**

uni pro prijni i. c. fcriae primae, neomeniae de dicbiu ;
r-"
scptimanae in N. T. \iia %S>v naiS^iiicov Act. XX, 7. 1 Cor.
filia parva p. 424 lin. 6, Jioaj ,-" ilic quodam, ^ r-»*^ XVI, 2, apud Arabes iXsa-^i! f,tj dies priinus (scptima-
]AiDQj Barliebr. p. i65, lin. 2, nequc alitcr in lingua ara- nae), v. Golius ct Pococke spec, hisf. yirabum p. 3i8.

bica vulgari, nt JL/s XkS-Lo aiAs^tt, femina quaedam

Jes. L\TI, 2 tit., tit. LX
T. t. m, 8 tit., et Syros
t
'~'
* '~> r** In annis numcrandis dicitur
<5ies dominica.
diyes in Elf Kharafa, adcoquc apnd Sinenses, quibus ?
,

z/nws pro articnlo iudefluito cst, cx.gr. i-go-Jin , unus nilN n3UJ annus unius s. unitatis , pro annus pri-
pr.
homo pro avSQunoi tij. mus. Daii. IX, 1. 2. Esra I, 1. (cf S^^n^B n:uj), fcre ut
germ. das Jahr Eins, Zivey, pro das erste, swtyte Jahr.
2) nnicus in sno genere, eximiun , incomparabilis, Atquc sic lcgitur in noniuilHs siclis indaicis: nnx n:U}
Job. XXIII, 12 de Deo: inNa Nirt i3 nam ille (est) ^NTiJ' nrNJa anno pri/jio liberationis Israelis , F. P.
Uiiicus. 2 cst Bcth, quod dicunt, esscntiae. „ Ei non- Bater de nunnnis Samaritanis tab. I. , no. 3. 4. 5. p. 171.
nihil hicis addct forte quod in Camuso cnotatum Jcs-^iJ!
,
Pi-actcr plirascs notatas nns nunqnam valct L q. 'JTirNT

^\ *J v-a*=^ ^ Vnus ille inNbt* cum prinuis,neque crat, cur IIenslerus aliique nriN rjr/J Jes.
J.L«Jj «o^L^^M- *)it

insigniiur nisi Veus ter Opt. Max. Ncc non

XXIU, i4 rcddcrcnt rex primus. Quaudo phires rc»
art. nemo
deinceps numcrautiir, ipro prijjio dici quidcm potcst nnN,
quod Gjauharius obscrvavit Alcor. Sur. .112 o\s-5 cvlJI J^ tum numcrale
at cardinalis naturam non cxnit, qucmadmo-
Z)jc, Deus, Unus, ctiam sinc articnlo venire ut nomen Dci dum latinc dicitiu': unus , alter , tertius (Suet. Octav.
absolutnm, qui solus vocari Uuus qneat." ScnuLxcNs ad 101), et graccc fu'«, ^eurepa pro Trpfurtj , (^Eijrfga. Apoc.
:

h. 1. Ezech. \'H, 5 rti;"l nn\ r;y"1 calamitas, imica ca-

:
VI; 1 sq. Cf. Ilom. 11. 16, 173 et Eurip. Bacch. 6iJo:
iamilas, i. e. eximia, siugularis. (Itacuim, nt fccinnis,
verba iungcnda sunt pracciuitibus iamiani acccutibus, niini- hquj di dtuaovg TQeTg yuraixsioj*' %opojv,

mcut vnlgo flt: malnrn iinicum. malum. Cacteruin nonnulli d)v fjQ^' svog fitv yiiitoroi]' 10 v 8 f vreQOV
codd. cmn Chald. ct Syro daiit "inN mahim post inalum). :
_ fttjTijQ l^yttvi} arj' tqCtov S* 'ivu xOQoii.
Judd. XVI, 28 ntlN Dp: pr. rindicta unici i. e. nnica
:
Ita cxplicruidiim irsii^ DV Gen. I, 5,in quo iani mire
{Lehrgeb. p. 644). „Caunis, ^^<Xs>-\ AJJLaii! y>^ JUu argutnti sunt Josrvnus (Archacol. I, §.1) et Philo (de
1.

.<iX\ jA^ (^t\=-b (Xlj ^Xs-"^! dicilUr opificio niundi, cd. PfciiTcr I, pag. 9) cf. II, 10. Job. XLII,
^jiajtl! ^^\ u\=-"2)i
i4. .Exod. I, i5. Rnth. I, 4.
de re grai-'i, unica unici [fort. rectius uuicnm unici, i. e.

maxiiiic miicuni ,
pcculiaro]; itemque inlulit unicam
, Ubi repctitur, inN, "jnN est umts, alter Exod.
4) :

unici i. e. rem iniquam et molesiam, Apud Il.irir. Cons. X\TI, XV m, 3. Lev' V, 7.' Num. VI, i4. Judd. XVI,
12.

29 [p. 3l2 Sacy]: j**.'! A», ^\il i_5i>.=»! unica gra- 29, it tertiiis i Sam. X, 3. Vel disti-ibntive usnrpatur
vium rerum mater exemplorum pro atroci casu,
et de singulis. Num. XUI, 2 inrrn nnt» C^iN nrjN ir-^N : —
Adde Tim. p. 3. Tcbrizius ex Hamasa laudat ex Bochterio: singulos i-'iros — jiiillatis. XXXIV, 18. Sic aiabice

oIaaI! (^iXs»! aU! o^^» «Xfc^;.:*!^ et imposui ei aede- Jo!. i\s»l^ et !jsj>!^ !je>!j de singulis, s^rr. ,-*» r-*»
pol ujiicam monstrosorum casuum." Scnn.T. ad Job. IX, Marc. XIV, 19. Luc. IV, 4o, nequc aliter sinice j — j.

22. Cf praeterca lXs-^ unicus, incomparabilis fnit, Jcs-!^ 5) nnN3 simul. Esra TI, G4
sirnt unus i. e. una , :

TnN3 bnpn-iS^o^MS coetus «na. m, g. VI, 20. Ecclos.XI, 6:

uiins, ncc non unicus, incomparnbilis, sy?0 lA:^-!^ phoe- in."<3 Dn"':ii3 uterque pariter , alle beyde. Jes. LXV, 26:
nix scculi sui, jLijJi Oyp-j id. Arab.^.iad. I, 32 Mang., nnND :i>'"l^ ni^t^l aXT hipus et a/^nus pascentiir una,
Idcui est -inN {^''NS I(v. ©''N no. 1. litt. o). Cf. chald. N"iri3
^w»'l;J! oI^! unici intcr honiinfcs, ibid. II, 16, ..^jiA^^i! l.\=>-!, (v. snb -,n)' ct graccum xu&^ tra 1 Cor. XIV, 3i. Acthiop.
oL^-li! Oo-!, vir rarus, cximius. Atque sic in bonam dicitur /\/ti"t"i simul. Arab. b-A>[jJ! (y^\j^ instar
partem Cant. VI, 9 -?iNb N'n nns* <mn "'n:i"' «'!7 nnN
:
aniraae unius, dicitur dc mutuo [conscnsn, llar. I\', p. 6.
unica (est) illa , columba- el inlfgra jnea-, unica illa ibique Schultcns.
mairisuaei. e, nnice, prac cactcris dilccta, der Liebling
6) nt^N eliipt. pro ntlJ< DSS una yice , semel a Rcg.
ihrer Mutter. Parall. ma. Cf. TTir
3) primus , a, um , scd nomiisi in nnmcrandis mcn- VI, 10. Ps. LXn, 12. Job. XL, 5. Cf. SjT. it** 3 Reg.
 R. iHwS», nnx 63 :n\* — nx

IV, i5, plcYiins ,jO) fj.*i, clialil. Hl^r. , ct plcnius K"in Iiic idioti.sinus paucis inntatis cti.ini Targiimistis, Habbini*
n:":t ExotL XXX, lo Onk. ct 1'sLiidojon., a Rcg. atque .Syris. VW Onk. Exod. XXII, 3: CVi'' '}''-\n Tn \y
IV,' 35. duphim rcpendat, pr. pvo uno diios. Ii^zccli. W, 5." 2 SarnT
XXII, fi D^^ril^^JN Joiiatlian rcddit l'?:-!}» nn is, malo
scmd, ad scnsiim (nisi rcpouis cum Abaibciide' y2-)N), scd apte
7) nt^NZ a) i. q. rpHN siib no. 6. Niini.'X, 4.
ad Prov. VI, 3i Targ. nrar^^-in pro bcbr.
i<li(>tisiiuiin.
J0I). XXXIU, l-i. b) i. q. sjT. lr»*=>una, ut nDNS d\ni|3\r. ad Exod. XX, G: n^N^j^uJ-in b:» nnt*
Rasclii
Jcrcni. X, 8. c) prorsus,
siibito 1. aiij einrnal. Prov. quingcnlics pliis , ad XXXIV, 7 niN^ l^^rnV nnN,"Ver«.
XX\ III, 18. Vulg. semel.
Lcbr. Dan. 1. c. -\-iiiH72 ni-au) nnt* b?. Syr. ik^.a^ h^
8) in» "!nN:; Jcs.. XXVIT, 12 nniis post altcruui, scptupliim Gen. IV, i5. Jcs. XXX, 26. — d) n-iPiS
siugulatiin, sic nnNb nnx Ecclcs. VII, 27. Dau. U, 35 i. q. hebr. 'init-) sicut unus \. c. i\mu\, liiia.

Cf. Syr. lr-»*3, it. Ir-^^l ciim Olaph prosthctico Bar-

Plur. tJ-^nnN 1) iidem. Gen. XI, 1. V. sing. no. 1.
licbr. iC5 lin. 2. inf. , apud Zabios (v. Norbcrg. Lex-
Ltt. n. Cf. Cic. pro Flacco 26 unis morihus et ninujiiam :

muiatis legibus vivere , i. e. iisdcm. Tcrcnt. Eun. II, 3, p. 1., ubi lr»*^l lcgcndiim pro lr>**^l ), ct Sam.
j5. 2) iii uniim coniitncti , uniti. Ezcch. XXXNII, 17: XXXUI,
^TOii Dcu't. 5.
^''inNb l^ni eruntque (Juo ligna ) in unurn coniuncla,
— 3) singuli , pauci , iioslrat. einige, einzelne , Ccu.
XXVU, 44. XXIX, 20. Dan. XI, 20.
Not. irjN nomcn cst formae dagcssantlao pro "{bn,
Patach mutato in Scgol proptcr scquentcm guttura-
MmS 'a<l- Jn"sJta(a, Arab. Li-i fratcr et amiciis

^rtN, fuil UI. fratcrmtatcm ct amicitiam colnit, it. convenit,

lem kamczatam. In statu constructo est ins (proTPN); idoncus, dignus fuit. V. fratrem amicumve cepit, ct se
in posteriorc enim syllaba Kamez corripitur in Patacli; iu
pracbuit cct. Aethiop. •f-/^^,®; pro fratrc habuit, fra-
priorc Patach priuutivum redit, ncquo corripi potcst
proptcr scqucns Dagcsch fortc iiuplicitimi, RJale Iiaec ter 1. agnatus factus cst. Chald. nnx coniunxit, consuit,
forma status constructi a Simoni aliisquc accipitur pro Taimud. iirTikV sutura. Scd hacc oinuia secundaria sunl
forma scgolata, ut >'"r^ st. constr. Jbk: rcpugnat cnim ct dcnomiriativa,
a jratris notione petita, quanquam
acccntus qui in ultinia cst.
,
Cactcnnn brc^ior haec fornia Sciu:i.iEN-sius ad Job.I, 4 HN Jratnin potius a colli-
practcr statum constructum etiam obvia cst autc \i2 Lcvit,
gando conneciendoqiie dictuui essc vohul. Analogiam
huius verbi, in jjluriinis ccrtc ibrmis, scquitur apuJ
XIII, 2. Num. XVI, i5. Dent. XXV, 5, ante nt;^ in
llebracos
•l':;" nnx undccim Ccn. XXXII, 23. Dcut. I, a , ct pas-
&iiu\libi"Ccu. XLVIII, 22. 2 Sain.XVII, 22. Zach. XF, 7.
— rem. nn.x dictuxu cst pro n~r;N, cf. rrjr couti-, nr. rii^ st. Constr. in.st cum Su/r. inN (1 pcrs.) """n»,
l^^ns, I^TIN, cnm SitB'. gravibns Plur. DrTX, DnTIN,
absol. Qin.S (cum Dagesch ct ciim SiifT.
forfi impiiciti»),
TinN (j%r Sj-rismum pro 'nnN, pr. coniunctio)
gravibns D3."rTN, &n''r!J? cct. ( vid. Not. 1) Jralcr. nt»"', TIJ*
N. pr. filii Benjamini 1 Paral. VIII, 6,' qui vcro in loco
jin-in Japheti tiatcr iiatii niaxinuis Ccn. X,2i. ^t:[:nbD'nN
patallclo Gen. XL
VI, 2 1 t;.^ vocatur,
fratcr vestcr natu minimus. Cen. XLII, i5. Eniphatice
lionnunquam dicitiir de Jratribus gernianis ct uterinis,
nT^n^? acnigma, v. m"n, raJ. nin. ut Ccn. XLIV, 20 de Joscj)lio et Benjainino, ct XLIX, 5;
CTiN 'V?"l ^iyJJ",!; Simeon et Leui (weri no.iiinis) fratre»
(H fomia chalJaizantcEzcch.XXXUI, 3o. sunt i. c. non solum frutrcs utcrini ct cadem matre editi,
1. q. nns»,
ficd ctiain ingcnio talcs. Alibi ctiain de fiatribus non gcr-
niaiiis, ut codcm patrc cditis, scd divcrsis matribus Gen.
^n m. Nin , nnn f. chald. i. q. inN ( abiccto N pcr
XJ-II, i5. XLIII, 3, Jndd. XI, 3, vel cadein e matre,
aphacresin, ut in arabico _i;j: [=>>L>.] unus , a, um. scd divcrsis pafribiis Judd. IX, ig. Ubi t.imcn consangui-
Dan, Yl, VII, 5.
3. Csurpatur a) sacpc pro articulo in- iiilatis ratio acciiratiiis cxplicanda est, additiir as~}3, vel
dcfinito, ut Dan. IT, 3i Tn Dr:; statua quacdam, ein
: dJ<~]2 ut Cen. XLIII, 29. —
Fratris vcro nonien apuJ
Bild. VI, 18. Esr. IV, 8^ Cf. nrrN no. 1, litt. b. Ilcbracos latc patct, ct variis modis trausfertur. Est enira
b) Femininum nin inscrvit exprimcudo ordinali, maximo 1) cognatus ct consaiiguineus qiiicunque, Velter.
in numcrandis anuis (v. nns no. 3), ut UJT.br rTjn n:\r; Ccn. XIV', 16: 1"nN Cib-ni* Lothum Jratrem suum,
primus anuus Cyri pr. das Jahr Eins des Cyrus Esr. \,
, pr. c frabe ncpotcin. 'X.iU, 9: i:n:N DTlN wviys. Jratres
i3. VI, 3. Dan. VII, i. c) in nunicralibus pracpositum i. c. cons,wguiiici sumiis. XXlV, ''18. XXIX,' 12. i5.
niultiplicativum. proportionale circumscribit.Dan. JII, ig
s. : 2 Ilcg. X, l3 cct. —
2) coniribuUs. a Sam. XIX, 12.
^T b:^ W3UJ Tn Septuplum, siipra quod cet. Frcqucutatur Lev, X, 4. Nuin. Mll, 20. XVI, 10. Ncbcm. UT. 1. —
 ;

R. nnM 64 n»
3) popularis. ExoJ. II, ai. XIV", 18. Deut. XV, 2, coll. instar canis fcri mihi est ululandum. Prov. X\TII, 9.
coinra. 3. luclJ. XI\^, 3. Dicitur adeo de popaHs cognatis rigurac huius elcgantissimae excmpla passim apud Ara-
T. c. de Cauaanitis i. Gcn. IX, 25, dc
e. Ilamitis et LScmitis bcs obvia declit H. A. ScHui,ri;Ns ad Ehiawabig.
Ismaelis ct Isaaci postcris Gcn. X\'I, 12. XXV, 18, de p. iG4,
Edomitis et Ucbracis ibid. XXVTI, 29. 3/. Num. XX, i4.
Amos I, 11. Obad. 10. 12. —
4) socius , de populis Not. 1, Vocabnlum nx ,
qiiod paritcr atqne 5N ,

consociatis Amos I, 9, vel eiusdem niuneris sociis, colle- bN primitivum esse ccnscmus, magna ex partc
ct similia
^/s Nchem. III, 1. \^, 10. i4, adeoquc de amicis quibus- nt diximus sequitur analogiam vcrborum !^b, et nominis
cunque Job. VI, i5, et fortasse ctiam XIX, l3, ubi tamcu SN. Aliae tamcn formae ad analogiam verborum SS com-
co^w«/t potius intclligi ^ndeiitiir, jiroptcr i2TTp, qnod in positae sunt, ut Plur. absol. DTIS (c. Dag. f. implicito,
altero licmisticbio cst. Pline ^ns, '~N Jrater ?ni! fraires prod^inx), ct c. Suff. levibus 'nN, ':]'"nN cct., cuius for-
mei cst blande alloqncntis impr. amiciim vcl popularcs mae aliud vcstigiuni cst in Nom.projir. ninN v. nnN no. II.
2 Sam. I, 26. XIX, i3. XX, 9. 1 Rcg. IX, i3. Gen. XIX, 7. Duplcx isfa formandi ratio apud Arabes ctiam comparet,
quanquam liaccce jjostcrior rara esL Vulgares formae sunt
Arabibus ^! vocatur quicunqnc fraterno aiuore nobiscum
coniunctus est, aniicus, socius, iidcnique iii plurali distinguunt J, constr._^fy ^tj Li-T, Dual. q!^:^!, Plur, Sj!^5,

.J_jj»! fj-ati-cs, qui amicitia, et »v=»5 ,

qui sanguiiie tales
'iy£>\ ;
sed in singnlari reperitur quoqne .il, Actliiopes
sunt (cf. angl. hrethern et hroihers) inide .-.'j^l 'yi
gcns fratrum i. e. nobis focdcre iuncta (IFamas. p. 3i6),
Labcnt A^S®* I
contr. f\\jt^, st- constr. A^i ', c. snfl.

et prov, Siyi\ '-ijsA ^y >_»jsi ^\:>y\ fratrcs amorc frater agnatus; Chaldaci riN,
nl?-^' A'*J-TlI it. Nnt< c. sufT.
jiobis iuncti propiores sunt fratribus utcrinis. Apud I3cdui-
TiN, PJi""- ^y" ^**^> c. sufr. -ictqa.)^
nos iOCi-! soror vocatur Arabum vicus, qui tributo annuo ?i^n'^. rn^.j
soluto in Beduinorum socictatcm ct tutclam sc dcdit, v. Plur. \m\, Saraarit. ^A st. cousU". nT^A Gen.X,21,
BcRCKHAnnT Travels in S^Tia p. ^'O. —
5) i-q-^~ ?'"- (luanquam eins loco ctiam alia frcqucntant synonyma, ut
fis aliics hotno
coniunctus Gcn. IX,
, sola liuniani gencins socictatc nobiscum
Lcv. XIX, 17. Jcs. LXVI, 20.
5.
nr^^^A Gcn. XIV, 12, XXII, 23. ^JTZAStatus —
constructi n.V ( ut 2N ) ct nnJ? vcstigia comparent in nomi-
Formula vnJJI fraicr eius Ezecli. IV, 1 7 ct
TC^S »//• et
uibns propriis axriN (fratcr patris) et 'TainN.
ITIND C"''}* vir sicut frater eius Lcvit. VII, 10 idem
valet quod ad ununi omnes. —
it^N et nN: alter, alter.
Not. 2. Ad significationem no. 5 plemmqnc refo-
Gen. Xin, 11: ITIJ* ;y73 TT^N T^E';2 et separarunt se
runt locum difficilcm Ezedi. XVIII, 10: nnN'3 nj< r!'i;yi
unus ah altero. XXVI, 3 i. XXXi^^-i^. Exod. X, 23.
ntN'^ si jecerit socium (i. e. aliquod) ex facinorihus
XI, 2. XVI, l5 VnN bs C-""» n2N'1 et dixerunt quis-
:

illis. Si gcnuina fucrit loci scriptura, malim nN pro rcmo-

que fratri suo i, e, sibi inviccm. XXII, i3. XXXIII, 1 1.
tiorc scrmonis obiccto habcrc, ct transfciTc si fecerit :

Lev. XXV, i4. Num. XIV, 4. Jcr. XXIII, 35. XXV", 26.
frairi niuuu cx illis. Etcnim pi'.i'" c. c. acc. pcrs. Jerem.
2 Kcg. yii, 10. Nchcm. r\', 19 cet. Eadcm locutio usur-
XXXIII, g, XLII, 16. Ezcch. XXYlI, 25, ct nrtNK sacpe
patur de rebus inanimatis sibi siniilibus, ubi masculi gcne-
invcnitur pcr pleonasmum pro irjN. Vidc Lcvit, IV, 2 :

ris sunt (cf. ninN;). Exod. XXV, 20: tx u;in bn^^psi nrny ~r^^jl niry'!, V, i3: PT?»a nns'^ Ntn "i\!3n, ex
1'nX facies evriim (Cheruborum ) conyersae erant
et
quibus locis Ezcchieles profccisse vidctur. Targ. "i-^SJpi
unaquaeque ad alteram, gegeneinandcr. XXXVII, 9.
JiVN^a !Tin.'3 TiinNb. At collatis his, quos laudavimusj
Jocl II, 8 llpnT^ S<i' "ITiN (^'"Nl neque trudunt se i/tri-
:
Levitici locis, vocabulum
noji potes iion susj)icari, nJ*
cem (cicadae), Cf. not. 2. Syri de re simili vel gcmina omnino spurium cssc ortumque e vitio librarii ,
qui inx
frequentant j {.^m . J2i.^M socius , socia, pro rationc scripturus pinxcrat literas nN
posteaque crrorem animad-
gcncris. Matth. XU, i3: extendit manum sua/n et resti- vertens casdcm notavit,
a sequcntibus libra-
punctis
riis ncglcctis. De pcrenni hocce vitiorum fonte monuimus
tuta est OlZjii*» ^J sicut socia sua gr, tug ij uKkx].
,
ad Jcs. XVI, 17. XXIII, i3 cf. Anccdd. orient. I, 68.
Dan. W\, 20, 1 Cor. XIV, 7. Sir. XXMI, 2 Pcsch. Abcst quoquc nt? a LXX. Syr. et Vulg. Omniiio —
Assr.jt. Bibl, or. II, 93. llabbini de vocabulis «jraj }.Eyo- abdicandum, quod Rabbinorum plurimis placct, n?! h. 1.
fieroig: Nlpya HN "ir ynnon hahet fratrem inScripiiira. dccuitatuuj csse ex nnx.
Pari modo Graeci utuntur adicctivo ui]iltf,oi , uStXifov
(v, Scii.iEF, ad Grcg. ('orinth. p. 56g), atq\ie ]ua.\.m\ paria
fratrcs appcllaut OviJ. Trist. I, 1, 107. Plin. If. N. V, 2. nX chald. id. Plur. cum ADT. TJTjwV Esr. VU, 18 pcr
Apud I'laut. Pocn. I, 3, 9 manus sinistra dcxtrae soror Ilebraismura, pro Tj^^nN.
oppcllatur. Sic ctiaiu apud poctas l\cbraeos 6) fralris
nomen similitudinem quandam cxprimit. Job. XXX, 29
B^ini! 'n"'';n riN frater canuin ferorum factus sum i. t.
 : " )

R. nns' G5 iNHwS" — v-^-nx

XoHuiia iirnpiia ciun rtN, inN, TjN coniposita liacc Siliinfe dcgciis Jerobcami tcinporc 1 Rcg. XI, 29. XIT, 1 5,
nmt qui idein in^nx vocatiir ibid. XIV, 6. 18. 2 Paral. X, i5.

^XnX (patniclis, nt s}t. « rtj,»} ^ cliald. ^nx iii "irT^riN fpro iwj inN frafcr Judacorum, tf.-i^n^rx)
Targg. pro nii) ^'lliabas i) rcx Israclis, I.sabclis
licbr. pliylarclia Ascritarum Num.XXXlV, 27.
iuipiac niaritus, viruxoriiis, iJololatriao tlcdihis, iii bcllo
coiitra SjTos gcsto iiitcrCcctiis lUcg.XNI, a8 XXII, 'lO. — "IlN (i. q.^VnX l-J-.i>j| natcruiis, consangiiincus
LXX. ^;faf«/!y. \'iilg. Acliab. o) proplicta f|iiiilaiii falsii.s,
1) filiiis Abiiiadabi 2 Sam. VI, 3. Pural. XIII, 7.
4.
Jcrcuiiae ae(|ualis Jer. XXIX, 21, \. 22 srtN dictiis.
1

2) filiiis Bcriae, Bcnjaiiiinita i Paral. VIII, i4. 3) filiin

Jcgielis etMacchac, Bcnjaiiiiuila 1 Paial. VIII, 3i. IX,37.
an^j :xnx no 2.

iH ni<^ (pro in^ inN frafcr coniunctionis) vir Bcn-

'SnX
(fratcr prudcntis, ant pro "iinN fratcrnus)
ni. jamiiiita'; Jililis Gcraei' i Paial. ViU, 7.
vir c tribu Jiidac oriundus, 1 Paialip. II, 29.

- 'nS^ lu-pos Jndac 1 Paral.IV, 2. Pr. fratcr aqnae

^i J nN (frater bonitatis s. benignitatis i.e. benignu.s)
1) filius Piiiciia.,i, Elii ncpos 1 Sam. XIV, 3. XXll, 9.
i. c. aut ad aijuam dcgcns, aut fortasse cordis aqnosi, pusil-
— 2) Levita, Amarjae lilius, patcr Zadoki, .sacerdotis
laliiiuis, !Sw«. >"3 est i. q. 5'^^ Singularis vctus a Q-^S. Davidici 2 Sam. Vni, 17. 1 Paral. V, 33. — 3) it. Lc-
vita, Amarjae filius, Zadoki pater, post Salomonis aeta-
tcni dcgcns Paral. V, 37. Nch. XI, 11.
1 Nainque inorc
TINI. (fratcr) Nora. pr. 1) Oaditac, fllii Abdiclis
rccc))tiiin crat apud vctcrcs acqiie ac rcccnliorcs llcbraeos,
1 Chron. 'V, i5. 2) Ascritac, fiiii Schcincr 1 Ciiron. VH, patnim a^oniiinpic noiniiia ncpotibus ctiain iinponcrc,
34. 'nN 1l I. cst statuo absoluti fonna, ut "«aN supra j). S.
undc cadciu iiomiiiiim scrics noiinnnqnam bis rcpctitur in
stcinmatibus. Eiindem fcrc morem in Frisia oricntali
'.-. Nom. propr. (ncscio an idcni significct qnod
^t
'
atquc in Dania obtincrc, fando accepiinus.
as^^nx a et y pcrmntatis) vir e numcro hcroum Davidis
,

a Saiii. XXin, 33. 1 Paialip. XI, 35.

jV^riN fpro Ti;^ "n.S; iratcrnati) pater Josaiihafi,
rcgii tcmpore Davidis ct Saloniouis canccllarii 2 Sani. V IIJ,
•'.i.n-: (pi'o ~?n^. fratcr Jehovac, i. e. amicns Dci, 16. XX, 24. 1 Reg. IV, 2. Idem fortasse aliiiin filiiiin
a Dco dilcctns vcl assidue colcns. Dcnm
Ut scmcl illn- habuit Bacnani, qiii in pracfcclis Salomoiiis crat 1 Rcg.
stretirrhoc idionia scqucntibus etiain nonnullis nomini))iis
IV, 12.
explicandis adhibendum, adscribo SciitTLTE.vsii vcrba ad
Har. III, p. 14/: „Frater paiipertatis qnid adfcrat cx
ni^^^Ilii (fratcr mortis) Lcvifa quidam 1 Paral.
Arabismo docet Tcblcbins ad Cons. 5 iii quo est .La^ ^iA
^rr, 10 (25), in locis parallelis nn^J appellatus, q. v.
frater pcrcgriiiatiouis, ubi ait: f
SJo' vP»! J iJij
.
Vr*^^
^j^Lo ^\ vy^5 >=*'
jirahes dicunt fratrem rei illiini qui iii aclione
O"*^ !j.-v^^== lS*»-' 1^3 ^^
aliqua
'^^''riX (fratcr i. c. amiciis regis) 1) sacerdos,
Nobae dcgciisj liliiis Acliitubi (1 Sam. XXII, 9), cum
assiduus : sic fratrem heUi yocant , qui creher est in eo. Davidc intcriore amicitia iiinctus, idcoque a Saulo inter-
In Cons. i3 ^'1 jS>\ frater suspicionis cst niultum fectus (1 Sam. XX[
1—9. XXtl, 9 scqii. Ps.
,

suspiciosus vcl vaiiis opinionibus indulgcns. Et ^ii*jj! _^^^ Ln, 2), pater Abjathari (v. in^jaN) 1 Sain. XXITI, 6.
fraler trisiitiae ibid. In Ilamasa Ll>I ^s>\ frater mol- XXX, 7. Ab co divcrsus est 2)"Acliimclecu, Abjathari
filius,Achimclcclii siipra mcmorati iiepos, unus c duobus
litiei fel suhmissionis."^ 1) «accrdos tcmpore Sauli,
summis saccrdotibus tcmpore Davidis 2 Sam. VIJI, 17.
filius Achitubi, Acliimclcchi frater, v. TJr/^^^nN 110. 1. 2) Beii-
jamini iiepos, 1 Parali]). VIII, 7, vers. 4 nintit dictus, 1 Paral. XXIV, 3. 6. 3i , cf. XVIU, 16. 3) Ilethita —
quae scriptura magis gcnuiiia videtnr. Vide s. nntt. quidam, Davidis socius 1 Sam.XXVI, 6. IjXX..'^4^tjieliX'

3) heros Davidis ibid. XI, 36. 4) scriba Salomonis 1 Reg.

IV. 2. 5) Lcvita thesauris tcinj^Ii pracfcctus 1 Paralip.
, 'J'aTlX (frater doni, a 10, ^yi pars, donnm)
XX\^, 20. Jcrahmeclis Judaci 1 Paralip. II, 25.
6) liliiis 1) luius^ex Enacitis Niim. XIII, 22. Jos. XV, i4. ludd. I,
J. II. MiciiAELis ad h. 1. pro mnlicbri habet hoc nomcn, jo. 2) Lcvita ct ianitor, llicrosolymis post cxiliuin dc-
eed cf. C. B. MiciiAr.i.is diss. nomiiia quacdam propria pcr- gcns 1 Parahp. IX, 17. LXX. L-^xeiftd»'.
sonalia cod. s. ex virilibus in muliebria ct cx mulicbribiis
in virilia vcrsa suo restituens scxui. Ilalac 1/54. §. 4. iraciuidus,
VyH^^nN (fratcr irae i. c. coll. ijjuw
7) patcr Bai-sae regis 1 Reg. XV, 27. 33. 8j praefcctns
populi tempore Neheniiae, Neheni. X, 27. 9) propiicta iram conccpit de aliqna rc) 1) pater Atliinoainae, Saiili

I
 :

R. nnwS^ 66
regis soccr Sam. XIV, 5o.
l 2) Zadoki, qiii tcmporc nilj.i^ f. fraierniias , consoriium. Zach. XI, l4.
Davidis Achimcleclio siimmo sacordotio liingcbatur,
cum Apud liabb. id., cf. denora. inde formatum JrinNns fra-
filius 2 Sam. XV, 27. 36. XVII, 17. 20. XVIII, 19
sq.

1 Par. V, 34.35. VI, 38. Fortasse al) lioc non divcrsus est ternitatem coluit. Arab. ajj>I fraternitas, amicitia fra-
Acliimaaz, quem Salomo provinciac Naplitaliticae praefccit
1 Reg. IV, i5.
terna , sLi>! v« ii"atcrnitatis ct amicitiae nexus. Syr. ct Zab.
]ZqVj id.

1''tlii (fratenius, syr. ].J-»>j1 ) Manassita, Semidao

filius 1 i^aral. VU, 19. "^1*7'* et '^!}'}n.'i V- sub rad. nin.

DTD''!!^^ Iddonis,
rnrii* f (j^ro nihN a masl-. inN i. q. TIN ct HN fra-
(frater liberalis 1. notnlis), filius

unus cx pracfuctis Saloraonis 1 Reg. IV, i4. tcr) st. coiistr. ninN, ininN, sed Num.
cuiii Sulf. TiinLNt ,

VI, 7 inhN (4 codd. Erford. ininN, quac utraque scri-

ptura ])arum probanda cst), in Plur. noiiiiisi cum Siillixis
fiyD^^n^f iiomcn mulicbrc l) filiao
(fratcr gratiae)
invrjN Jos. U, i3 Kcri, rinvnN Ezcch. XVI, 52, n^niirtS*
Achimaazi, uioris Sauli Sam. XI N', 5o. LXX.V/^firoof/,
i
Job. XLU, 11, cf. I, 4. 1 PaV. II, 16 (asing. dcpcrdito
2) mulicris Jesreeliticac, a Davide in matrimonium ductac, masculino TIN), et T^^^ninN Ezcch. XVI,
n^nN, qui cSt a
cui Amnonem filium pc])crit 1 Sam. XXV, 43. XXVII, 3.
55.'6i, ct 5i Keri, ds-ininN tlos. U, 3 "«riinN Jos. U, i3
XXX, 5. 2 Sam. II, 2. III, 2. LXX. '^iivdu^. Chcthibh (a sing. depcrditonnx) soror. Cliald. nHN,
"IjSD^nN (fiater fulcri l.auxilii i. e. auxilium fcrcns) Plur. mnN. SjT. |A*» (per Aphacrcsin pro \t^*A )
Danita, ])atcr Oholiabi, opillcis Mosis coaevi Exod. XXXI,
6. XXXV, 34.
Plur. Xlo.*^, Zab. ]A*.1. Sam. A^A ("1^.)- ^^- '""

lingua ])hocnicia nriN et vitiosc nSN (vidc nunimum Sido-

niuin aj)ud F. P. Bayer ad Sallust. ]). 33^ aliosque, cf,
nT^TlN (frater auxilii i. e. auxiliator) 1) phylarcha
Froeiii.ich liist. reg. Syriae tab. VU, no, i5). Arab,
Danifaruni tcinpore Mosis Num. I, 12. II, 25. ^^11, 66. 71,
X, 25. 2) vir Beiijaminita, Davidis socius 1 Paral.XII, 3. oli>f, Plur. oUi-l
Acth. /^'S^: «"^'^ Plur. A'Ji'1'I
LXX. '^^ie^eQ. aJtul. Pro])vic dicitur dc soroie gcrmana, iisdcin parcii-
tibus orta Gcn. IV, 22. XXV, 20. Lev. XVIU, 12 cct.
dpTli^ (frater snrgcntis 1. hostis) filiiis Schaphani, ncquc miiius taincn de sororc ouoTiarpia codcm cx patrc,
vir nobilis tcmpore Josiae ct Jojakimi, rcgum Judae (2 Reg. sed divcrsa matrc, orta Gcn. XX, 12. 2 Sam. XUI, 2. .5,
XXII, 12. i4. 2 Paral. XXXIV, 20. Jcrcm. XXVI, 24), 6. 1 1 atque de sorore ofiour^JQiu s. uterina, cadom cx
,

Gedaljae, quem Chaldaci Judacae ])racfccerniit, pater mati-e, scd divcrso patre orta. Vide Lcvit. XVIII, 9:
2 Rcg.XXV, 22. Jcr. XXXIX, i4. XL, 5 sq. XLI, 1 sq. jni-is ns^n ii}i .... 'q^iN na iN T^iiN nin "ninN niny
XLIII, 6. nuditalem sororis tuae , sive Jilia patris tui sire Jilia
malris tuae sit , .... ne retegas. V. ii: na ni"iy
tl^lTIX (fratcr alti) filius Bcnjnmini Num. XX\7, -.ni-is n>3n txb Nin "^ninN ^•'a.wV nnbi::: T12N n\DN

38. Hinc Patron. la-JTIN ibid. Cf. -inN ct rfmlX. nuditateni, jiliae noyercae tuae , a palre tuo genitae
(etenim soror iua estj, ne retegas. XX, 17. Deut.
JnTlNl. (fratcr mali) ph^larcha Naplitalitarum tem- XX^^^U, 22. —
Soror vero Hcbraeis praetcrca vocatur
pore Mosis iNum. I, i5. II, 29. VII, 78. 83. X, 27. 1) cognata, consanguinea quacvis Job. XLU, 11 (al. l5).
Gen. XXIV, 59, ubi matcr cum fratre ad Rcbcccain:
nSt i:ninN tu soror nostra (es). Proprie iii h. I. zcug-
"in^^^n^Jl (frater aurorae i. e. fortassci. q. "inTD-^ja
uiatis gcniis cst, quaudoqiiidem matri ctiain vcrba,
Jes. XIV, 12 liicifer) vir Benjaminita 1 Paralip. VII, 10.
Similitcr nVs cst
quae noniiisi filii crant, tribuuntiir.
sponsa (ratione habita sponsi) et nurus (rationc paren-
"Iffi^^nX (fratcr cantoris, pro 1\2J^ TIN frater
1.
tum eius), atqne Gen. XXXIV, 17 fratres, patris quasi
rcCti s. iuslitiac) palatio Salomonis praefectus 1 Rcg. IV, 6. nomiiie loqucntcs dicunt: r\:r^3 Jclia nosira. Exempla a
Simoni aliisqiic laudata Gcn. XU, l3. ig. XX, 2.5. 12.
PDrT^ri^^. (frater insnlsitatis i. c. insulsus, 1. im])ic- XX!V"I, 7. 9 Iiuc iion ])crtinciit, et ninN ibi de sorore
tatis i. e. impius) ^ar, qiii Davidi regi a coiisiliis fucrat, siinj)Iicitcr intelligi debct. 2) Blande ita compellatur
scd cuni Absalone contra rcgem coniurabat. Qui cuin con- spunsa Caiit. IV, 9 sq. Similiter ^cUi-i ochti apud Ara-
silia cius sahitaria despicerct, de sua iuvcnisque causa bes rccentiores soror dc amica TibuII. UI, l, 26.
ct
dcspcraiis mortcin sibi adscivit. 2 Sam. XV, 12 sq. X\l, MartiaI.|Il, 4. 3. XII, 20. —
3) Trop. so/-o/-e.s dicuntur
i5 sq. XVU. 1 Paralip. XXVU, 33. 3i. urbcs Ezcch. X\'1 46. XXIII, 3l gcntcsquc cognatae
,

Jcreni. III, 7. 8. Iii nuramo Sidonio supra citato ita Icgo

 :

I\. ma, ma 67 ims, THwX

ns rriN tl^ *133 DN d^n^b a Sidoniis

cnsus i. c. sc. pasccndi crgo, ct Plur. j_e^ljl i. c. &cc. Dsclianliarium
Sidoiic, (jiiac cst me/ropo/is circit/i (i. c. agri, tcriMC
Jitoialis) i!e/n'jiie soror Tyri. Est 4) i. q. socia, — L-P-J

coniunxit,
v^^' ''^'* pascualcs (1.

itincns dictiis cst a iuiigcndo, ct gr. o;fO(vo5

siciit
obscrvaiidac ), a rad. ^i
n5"i, iiitlc post rnax: ahera, allera, dc vcbiis jirne-
iuncuji cst ctfuni.i, qiiia iiinciis viccm pracstat fuiiliim. Cf.
inaiiiinatis scxiis lcuiinci , Kxod. XXVI, 3
sertiiii qiiin- :
ctiam chald. N^nX Ccn. Xi^I, 2, N:iinwy id. iu Talm.
iilva
qne aulaea iuncta erant rrninN rN rTi"X allerum ad
Ilicr. Uciarli. c. (i.10 rccto
tol. «•'•'mn; N:"i'r!M 3n date
alterum. Vcrs. 5. 6. 17. Ezecli. 1, g. aS'. III, l3. Cf.
:

ulvain btibus qiianqiiam cadcm vox du salicc cliani cx-

nx lio. 5, soror vocatiir •quaecunqiie rcs
Poi'ticc 5)
,

plicatur Glossis ad .Sdiabb. fol. ao rccto.

iii Scd illain cx
cognalioiic nobiscum itincta. Prov. \ II, 4 iTlDanb l'-N :

Acgj'pto dcrivationcm ])racfcrcndam essc, ct cx supra

rj< TihN dic sajyieittiae : tu soror mea , aliis vcrbis:
indc vcrisimilc lit, qiiod arabici iiiter])rctcs uus-
dictis ct
c_!;o iVatcr tuus. Frater vcro sajtientiae cx idiotisnio
quam illo vocabulo taiiqiiam iiarmonico iisi siiut, ncquc
Oiiciitaliiiiii cst vir sapicntia iinbutiis. A^idc s. v. r;'nN.
iibi licbiaicc lcgitiir, ucqiic ubi "i-accc. Vox autciii clialdaica
Job.XVII, l4: n73")b ^"}nN2 "'"^N matrem et sororein
ct talmiidica cx Ilcbracorum dcinuin usu dcsuuUa cst.
(nuncupo) t-ermes , mox vcrnics inliacrcbunt cadavcri
luco, ut paicntcs ct coiisauguinci houiiui vivcuti.

II jS >"''• ct imp. ThN, fiit. Tnx-', raiius ThN^

li
|5J
(Milcl) vox acgyptiaca gramen paliistre,
ulvam iunciimqitc iiotans, et qiiicqiiid in jialitde virens 1 Reg. VI, 10. Eccles. VII^ 18, arab. JsJ»t^ acthiop.
nascitur. Gcn. XLI, a. 18. Job. \'I1I, 11. ( Alcx. /jojJio- chald. ct sam.
nriN, '^qAj »}''"•
fiov. Aqu. Symm. tko;). Noii iu liebracum solum, scd
/\"SHC f"' ^) pre-
hendit , apprehendit. Construitiir a) c. accus. Ps. LMII,
ctiam graccuin Alcxandrinorum idioina receptum cst
iii
1 QTl^irD inj< Tr!N2 qiiiiin prehendereiit eiiin Philistaei.
:

vocabuliiin, ibiquc «;(i ct f'';(£i scribitiir. Vidc ^'crs. alex.

Job. XXX', 16: <:;? i73-> i:iTnNi prehendenmt me diea
Gcn. XLI, 2. 18 pro hcbr. nnx, Jes. XIX, 7, ubi pro
afflicliotiis. Jes. V, 29? Judd! XII, 6. 2 Sam. 11, 21.
"\?N'' '0 b" rm? lcgitur 10 ifj_i t6 jT.wohv Tiuv rij) xcxAw
1 Par.-a. XIII, g. Jer. XIII, ai. Ps. CXIX, 53. b) c. c.
Tov Ttoxuiiov , practcrca Siracidcm iii Acgypto dcgcutcm
£, ut uj \\£>\ et alia verba jjrehcndcudi, 2 n-Tnn,
XL, 16 et Thcodotion. Job. 1. c. ilcsych. !^;fEi. noa
(vulgo male legitur IA^iottov) fj ^fopio) ^lwgoi, cf. intcrpp. i_i ti5U^(. Exod. IV, 4 : i3:T3 ThNI et prehende caudam
ad li. 1. ct IIoDiuM de bibl. tcxt. origg. png. 118. eius. Job. XXXVIU, i3 de aurora: 71Nn nicjsr ThNb
Acgj'ptiacam vocabuli originein dudum siguiiicavit llicro- ut apprehendat occiipct oras terrae. Dcut. XXXII, 4'k
nymus, cuius hacc suiit verba in Couinicut. ad Jcs. 1. c. Judd.XVI, 3. XX, 6. Job. XVII 1, 9. Ecrlcs.11,3. VII, 18.

,.
pro iiiiico papjTum traustuleruut LXX, de qiio charta Dicuiit ricbraci timor s. terror prehendit aliquem, ut
:

fit,addcntcs de suo Achi , ^iride, quod in Ilcbraico uon Jes. XXXIir, l4: Q-Bjn nns^n J^TnN prehendit terror
habctur. Quumque ab eruditis quacrereni, quid hic serino impios. Jcrem. XHX,
'^4- 'i'xod.' XV, i4. i5. Ps.
signincarct, andivi ab Acgj-ptiis hoc noiniue lingna corum XLVIII, 7: veruni ctiam c coutiario Job. XVllI, 20:
quicquid iii palude i-irens nascitur apjicllari. " Rcti- ly'^ 'ITriN D^:b~p priores (i. c. maiores) appreliendtint
nuit vocabulum sua in liiigua domcsticum intcrpres cojiti- horroreiii , jiro : liorror ])rchendit eos XXI, 6. Jcs. XIII,
8. In eaudcm sciitcntiam lcgitur ^'Tnn Jer. 24. XLIX,
ciLS Gcn. 1. c. pro gracco Ay^ei, scribens TIS __ <^i)S
De simili phrasi timorem
Aiiecd. orieiiLt. I, 60. tiilit v.

(in codd. Bodlcj. TlSAXS), quod indicio est, vocem Cf. no. 7. —
2) cepit, v. c. vcuaudo Cant. II, i5,
Acgypto vcre debcii : alioquin cnim iutcrjires, Graccum piscando (Niph. Ecclcs. IX, 12). 3) tenuit, c. c. —
accus. 2 Par. XXV,
5: n::;i m~\ Tns tenens lanceam
ut alibi sccutiis, extuli.sset c^DCHI. Cf. praetcrca Num. sciitumque , ct cuin 3 Gcn. XX^', 26. Mctaj)hor. Job.
X^^^II, g: nSTi pii:; Tr;."<^' tenet itistus viam suam i. e.
XI, 5, ubi pro gr. la nQuaa in acgvptiaco cst I^SH^X*? .
sh-euiie cam pcrsequitur. XXIII, 11: <^3T ";'!'.** illTSNa
qnod parum dilTcrt ab yichi , et in dial. thebano AVC^ . gressttm eiu.i- tenuit pes meits i. e. vostigiis ciiis stremie
vid. DE Rossn Etym. aegypt. p. 24. Jablonskii Opuscc. inhacsi (cf. 110. 4). Rcspondct gr. *Quxio) Apoc. II, 25. III,
ed. te IVater T. I. p. 45. T. II. p. 160. Aegv'ptiacae igi- 1 1. Part. pass. T"nN non cst prehewius, sed active tenens.
tur linguae Iianc voccm vindicaruiit BocnARTrs (llicroz. Cant. III, 8: ain-^Tnj» lenentes gladitim. I>XX. xar£-
I, J). 4o4), HoDius, i.aCuoze, ]\IiciiAri.is ( Siipjil. 5.'>. loviti (louifaiur. Viilg. tcnenles gladios. Dc hoc jiarti-
56) aliique: alii tamcn ut Celsius (II, io 46) ct ."^ — cijiiorum jiassivorum a])ud llcbracos, Azabcs, Syrosque
Ai:.B. ScHULTENS ad Job. I. c. arabicam ci origiucm vindi- usii depoiicntiali Lehrgeb. pag. Sog. 10 et qiios ibi
v.
laudavinius, lIoFriiANNi gramm. syr. §. 57. 1.
addc
care studuerunt coll. iy-=>l iaqueus, quo iiunentum in Maxime voro hic usus iii hoc ipso vcrbo obscrvaudiis cst.

campo desertove aUigatur, it. locus in quo ita alhgatus est Apud Syros cst r*^i tenens, unde r»-"l ^!uj ct ^l^ r»*»i
'
I 2
 ,

R. ina C8 ma — n^tnx

nttrzoxQfiTmQ Actliiop. 7) in Pass. deprehensus est sc. "a sortc, exemtus (e

omiiia tenens 1. liaLons, ,
/\'^T-J
magna copia). Num. XXXI, 3o e dimidia parle , qucie:

ehils captus et act. teiicns, ut

A^VH'. f\P(jil tcueiis Jsraeliiarum est , D^^lB^^nn "[73 TnN Tn^* npn capias uiiuni
gladiuui (v. plura iii Ludolf. Lex.p. SSg). sumtum e quinquagenis. Chald. TnnNT in. Rcliqui vett.
oinittunt TriN, salvo sensu. Vers. 47. 1 Paralip. XXIV, '

4) coniun.vit , et in Pass. couiunctus fuit , adhnesit. 6: i"3ni:{b'TnN Tntj] "itrbivS TnnN nnx :3N nia ubi
Rem enini, tjuacuni coniuncti sunius , cuiqne adhaeremus, tamcn itidcin cum miiltis codd". lcgcndum TilN inN: una
tam tcnerc videmur, atque res firnntcr coiiiinictae se ipsae familia (in sorticndo) sumta pro Eleasaro , una pro
invicem tenent ct sustincnt, quare verba tenendi capicn- Ithamaro i. e. iii sortiendo ita versati sunt, «t modo
iliqiie sacpissime ad adliacrondi iniif^cndiqnc vim transfe- iiiiain pro Elcasari quadam fainilia, modo unam pro Itha-
rinitiir. Cf. liebr. nirbnr;, npVn", s,r. l^^oum \.enco, pen- mari familia sortcin duccrcut. Eodcm sensu Ilebraci
dco ab aliqna re, part. (j^oixEiog pcndens nb aliqua re, cum usurpant isb:, ut Jos. VII, i6, ubi Targ. nostro vcrbo
ea couinnctus, aptus rei, aijsto teneo, preheiido, eajiio,
utitur inNnN. — 8) possedit, ut gr. «Qaz&Xv , syr. r*»!
unde lat. haereo ; Syr. ,^m>J fortis fuit, ehald. icn pre-
et acthiop. /^"'iH I
unde A^^jH^J doiuiiiator, rcctor.
licndit, ccpit, possedit, ^m>a2| cohacsit sibi inviccm Vide Niph. ct iiuincn nmN.
iV^f/i/i.i TnN; fut. TnN^ ') pass. siguif. 2. Ecclcs. IX,
Epliraem. Syr. I. p. 46, ai-ab. ii>.*yw« tcniiit,

partes habuit
retinuit,
inter
it.

se
12. — 2) pass. sigiiif. 3. Gcn. XXII, i3. — 3) pass.
Conj. I. ly. adhacsit Conj. VI. signif. 8. possessorem se fecit alicuius rei, occupavit rem
cohacrcntes. Acthiop. Ari^t^A^SH ! ali"'l cum alio sic Gcn. XXXIV, 10. XLVII,
27. Jos. XXII, 9. ig.
coniunxit, ut unum allcruai cuiitijigcret ct contincret Pi. clausit , ut Kal no. 6. Job. XXVI, 9: "'IQ TtlX^
N23 claudens ( nnbibus obvclans) yacif/ra so/ti sui. Aiii
," 11 eg. W, 2.J pro 7)711610, fjiTTOi-ro ,
it. ^AnHI luciim intcrpretantur adscita ca sigiiifieatione , qtiac in Kal
iinictui-a) commissura, pro gi'. IS£;(Of<£r« ibid. Vcrs. 28, ct
est no. 4. 5.
P^l\'\}Wl locus contiguns, tanquam qui vicinum appre- Iloph. pass. Conj. I. signif. 4. coniunctus, coagmen-
liciuhit. „niuc graecum f-/,niisfC)V liac voce rcdditur ut ; tatus fuit. 2 Paiali^). IX, 18.
"Exouerov rov roh/61, ;^A'^HI ''lA'*)A t "i-xta Golgol
ti iN (possidcns, posscssor) N. pr. i) Ahasi, rcgis
Dcnt. XT, 3o, sic^EinfXEvov ^E^mii , P^/\'^H ! T^^f^l Jndac, Jcsaiae acqualis, qui iinpcrii iudaici fasces teiniit
contiguum seu iuxta Edom. Nuni. XXXIV, 3. TlXt]oiov
ab aiino 776 ad anuum 769 ante Chr. natuni. Ilomo erat
prope , ut i<^7\'^H ; n^t A ! i"xta Bcthel Jos. XII, 9." iiiveiiis,idololatiiae deditus parumque validus, qui sc
. Lin)oi.r. Lex. p. 36o. llinc Ezech. XLI, 6 de concla^-i- snainque civitatcm Assyriorum arbitrio tradcbat. 2 Rcg.
biis tenipli lateralibus (nisb^?), acdem undiquc cingcnti- XVI, 1 sq. 2 Paralip. XXVI II, 16 sq. Jcs. VII, 1 sq.
biis: n^jan T>p3 a^^nnkNt nTi'; Nbi D^^nnN nvrjb ut inier XXXVIII, 8. LXX. "AioX,. Vulg. Achaz. Cf. Enscn et
se coniuncta essent 1. cuhaererenl, ncque ianien iuncla GTiuiiEB Encyclopadie T. II. li. v. 2) Rcujamiiiitae —
(i. e. parieti templi. Bcue Cliald. 'la''^ '1'7'^.b
inscrta) cuiusdam 1 Paral. VIII, 35. IX, 42.
Nn-^a 'bnD3 ]"i3i:73 Nn^nic 'j^jir;"'. Nbi npt tj_ rn"^; '^"'T,^^.
i. e. ut cdpita Irabiu/n requiescerent super niu/ulos (Krag- I lU iN f. possessio (v. verbum no, 8), impr. Je
stcine) 1. substructionem , necjue trabes penetrarenl per posscssioiie tcrrarum agi'orumque. (Chald. rTTinN:, nTTTw^
parietes domus. i Reg. VI, 6 S-iaa n^^sb 'jns niy^a^i 13
:

syr. (.Jj*»o| possessio, impcrium, potcstas). Levit.

rr^sn niT^pa tWN 'nbSb n^in elenim prominentias
(spiras Vitr. gcrm,'Absalze) fecit domui circum circa a XXVII, 24 yi.Nri nTHN ib nir.Nb cui est possessio ter-
:

parte exteriore , ne irabes insererentur parietibus eius. rae , qui eam tcrrain ])ossidct. Vers. i6. 21. 22. Num.
Cf. s. V. niJ^IJ^J l'b^) "lli"'.
, 5) conlignafit — tabu- ,
XXVai, 7, XXXII, 5. 22. 29. 32. Deiit. XXXII, 49.
lavit , contaC)ulai'U , a coniunctione tignorum ct asserum "l2p nTnN possessio sepulcri i. e. sepulcniin familiae cui-
( cf. no. 4). 1 Reg. VI, 10: DinN. "'^.?.^ '"t:?!!""^^. ThN;2 dani proprium Gcu. XXIII, 4. 9. 20. XLIX, 3o. L, i3.
et conlabulavit domum lignis cedrinis. Cf. syn. iusn DnTnN y~iN terra possessionis eoruni, qiiam possidait
Ilab. II, ig. —
6) clausit (jjortam), quia ianua clausa GeniifcxxVl, 43 cct.
postibus adhaeret et iuncta est (uo. 4. 5). Cf. tliaUl.

et unde sera,
''Tn5< N.y pr. viri jiost exilium dcgcntis Nchem. XI,
talni. iPiN elausit, t*^ id. \t*A li-»^!
13, quod tainen iii loco parallclo 1 Paial. IX, 12 mTn'>
ianua, fores, repagnlum, zab. r-»'! id. nnde Cod. Nas. scribitnr. Jlire enim iu nomm, propriis liuius commatis
ya-ij.jji clausil portas (niinime c.
variat sciiptuia,
\, 238: j^iil^i-i.

Norb. tcnnit portas sc. clausas). Ncliem. VII, 3: ^S''^^

^TnN"! ninbTn operiant Joren et cUludanl, — Siguili- •^l^Tr!*?. t"': l'^!^'!'!'!?. (quem Jchova siistinct) N. pr.
tatiorii priiuac HniUmum cst 1) Achasjae , rcgis israeJitici, filii Aiiabi et Isabeliae, ad
 .

I\. 'na, nn4<, bna 69 t-na — •'^n^*

cxempliim parcutiim (tliiiicis moribiis dcditi. Postqnnra supenus disputatiim est, et riN propric ardorem ardorisy»
pcr bieniiium (8<)7 — 8()5 a. Clir.) rcgiiavcrat, c sugi^cstii
palutii ilclajisiis, mortuiis XXII, locum sigiiiCcat. Arabibus It est olla scc. Cainusum.
o.st. i Kci;. 2 Ucg.
''lo.

I, 2. 2 Paral. XX, 35. LXX. 'Oxo^iag- \ ulg. Ochozias. — Paritcr atqne reliqua Tocabula ignem significaiitia cuin fcm.
2) Achaxjme , iilii Joiaiiii, rcgis Jiulac. Post iiiiiiis ainii
iiiipcrium, cladc acccpta \niliicnbusf[uc confcctus mortiiiis
eoiistruitiir, Lehrgeh. 5 »6. iiot. LXX. loiuqu, nvooi.
Vulg. arula. Syr. ct Cliald. ignis. \\. Josa aj). Kim-
cst. 2 Rcg. ^HI. 24. IX, iG. 2 Paralip. XXII, 1. Ibid.
CiUt-M: rjnrr^ ^as prunis repletum. R. PAntHoN: "'^3 'd
Vers. 6 pro co Jcgitiir ^in^nT?, librarioruin sinc clubio
culpa: vcrain lcctioiicin PT-^TnN scrrariint 12 codd., LXX.
dlN ''2r^n ^rcb tlinn •'^^'a Expos. vas aineum inslar
Syr. Vulg. Arabs. Alibi 2 ParaJ. XXI, 17 j)ro irT^Tnx
altaris, l. fas ligneum, cui imponunt ligna lempore
scribitiir TrjNin^, cjiiod manis rcrciidiiiii, quandocjui-
hiemis apud bealiores homines. Dc reccntioruin Orien-
dcm ccrte communc cst utriusqiie iioininis ctj-inoii. Scd
talium olla calefactoria in Tiircia, Acgypto, Persia usita-
iu lioc etiain loco LXX. Syr. Cliald. jViabs ct cod. Keiiii.
tissima V. della Valll Jieifs -beschreibung , vers. gcrm.
nomcn retiiicnt. ^ide Enscn und
uo. 332 viilijare rcgis
T. U. p. "8. NiKnniR Arabien p. 56 ct tab. I. Reise
Grubeh Encjclopadie T. II. v. Aliasja.
T. II. p. 3g4. CnAnniN Voyagc T. III. p. 107 sq. Urcci
liacc foriiiambabct solctqiie iii foraniiiic, qiiod in nicdio
uinN (possessio eorum) u. propr. ^nri e postcris conclavi cst, repoiii. Extiiicto igiie ollac .sc.ibclli maion's
Judac, i'Paral. IV, 6. gciius aulaco tcctuin imponitur, et quiciiiique caleficri
cupiunt tcrrae iiisidcntcs pcdcs crui'a adeoquc vciitrem
,

auJaco illo teguut.

"lU^. (posscssio, eum tcrminatione n~ pro r;-^
iii noniiii.'])ropr. liaud iufreqnciite , cf. rir"'N, ri^ba) 11. pr.
bomiiiis jiliilistaci ,
qiii regis Abimcleclii amicus crat. Geu. nX, noimisi in Plur. Cns Jes. XIII, 21 : quiescunt
XXVI, 2G. ibi deserticolae , D^^nN Dr;'r3 nNb'^1. Vel ululatum
iiotatvox, vel bestiam ululantem (c'f! in). Illud liabciit

LXX. Tlicod. riyov. Syr. ,|J.o Axo, potcstque transfcrri

lociis : et replent (bcstiac deserticolae) domus eornm
J^P^S^ rad. iniisitata. I) Arab. „l>T cst onomafo- ululatibus. Par;dlelisnnis autem inembrormii bestiam
flagitare videtur. liinc Ilier. dracones. Saad. et Abid-
pocticuin a soiio riN formatnm itcrum itcriitnque extulit :

walides: i^)^j^ Kimclii, Abarbenel rii'^»: martes (quae

ali. Apud Ilcbraeos fortasse geniuit , ululapit , unde :
,

dTIN. Arabes sub eadem radice liabciit II) aestus , ex- bestiae sane clainosae suiit ruinasqiic incolunt), sed fortassc
G - 2 G - i reetius Auhivillius (diss. ciI. Mitliaclis pag. 2^4): uiiv-
candescentiae iraeriue siffiiificatum iii vocc. —Ls-! . „L>! lae , cf. (_5-\jo ccho et uliila, aiiaque vocabula uhilam
o C ' C '
signiCcantia a sono faclitia, ut bubo , ulula, gcrm. Vhti,
inide fortassc dcrivari jiossit nij, .^1 oUa, fornax, quando-
gall. hihott , succ. ttf. Aquila, ciuus vulgaris lcctio est
Tui^ajicu»' spcctra iiitcllcxisse vidctur.
quidem ^ cX ^ sacpe iutcr sc jicrmutantur. Malumus

tamcn statucre, fornacis siguillcatiouem cssc a rad. _S nin^?. N. pr., Bcnjamiiii ncpos 1 Paral. VIII, 4, ita
*^
G =E tameii iu loco parallelo Vcrs.
iit 7. siiic ulla scriptiirae
flagi-avit, arsit ignis, Conj. 11. acccndit, ic>5 ardor r.et.
varietate cxstct n^nist. Patronym. est 'n'-^ 2 Sam. XXIII,
Vix enim dubitari potest, qiiiii olim _ , ^ et a intcr se
9. 28. 1 Paaalip. XJ,' 12. 29. XXVII, 4.
fueiintpermutata, cum „ iii aiiticpissima liiigiia a/^)cUai'ctiir

g, non dsch, ut bodic. Cf. n^rN, K^jOjS pullus avium,

J^ ct ^ camelus.
1') i^ ^'^^- iuusiLita, quac tamcn candcm fcre vim

liabuisse videtur ac nrrr, -L> , i N »» duh-is ,

gratu^
n^i iiitcricctio a sono factitia, caque dolciitis et
fuit, placuit. Inde
gcmcntis. Ezccli. VI, 11. XXI, 20. Cf. -r:N. De n»vrT
vidc suo loco.
"IPIIJ* Ps. CXIX, 5 et i^nx 2 Rcg. V, 3 particiUa
optandi: utinam! Proprie,. tit videtur: wofa , desideria
riii f. ol/a magna, m qua ignis alebatiir iu hiberna mea , preces meae (sunt, ut) cet. coll. ^"^TO.V, cliald.

rcgis diacta Jcr. XXX^^I, 22. 23, cuius gencris oUis ^ »ju ''a:ia, SJT. «.iOa.^. P.s. 1. c. : ^3"1"T Vi^Z^ ''^nN utinam
tannur ^Tilgo tendur dictis iiostrae ctiam actatis Oricii- slahilianlur i'iae incae. LXX. oqpsXor. KiMCUi: "'n'!:nn
tales caniijiorum loco utuutur. De siguificationc rad. paulo •nrwp^i. II PABfuoj,' '{'vT r)'22-'^"a ''::;-"i ^nb'::''
 R. Vnx, -in>* 70 '^bna — -ins

facultas et i.'oluntas mea

ut custodiam statuta tua. E vctcribns nonnisi Esras apocr. (VI, 22), Josephus
Aben EsnA: TiVNTa-; •'3iJ:m •'icsn. 2 Reg. I. c: 'iiN "'xmy ( Arch. XI, 4 §. 6 ) ct "S^ulgatus chald. xn^n.X dc Egbata-
N''a:rT ':o;' utiuam dominus meus (cssct) apud prophe- nis intcUigunt. Rabbini, geographiac ignari' cum ignarissi-
lain.'L,5CX. ocpeXor- Cliald. Sj'r. "'njlD, qnasi sciisus sit: mis, id plcruinquc appellative intcrprctantur ^as , cistam
beatus domiuus uicus, iibi ivcritadprophetam. Kimcliius — h. I. promluarium epislolarum scriptorumque regiorum,
aliique particulam uostraiu ducunt a rad. nrn , uude clL D';^ n'Jn Gcn. XXI, i4. 19 et chald. Nn^^anN arca
nVnS (adformam r;2~iN) iu Plui-. constructo "'bnN , quod Esth. I, 4 Targ. , ciii addc pcrs. ii>>.«3> et *j> " vas fictile
itidem ferendum esL duabus ansis pracditum, magno et amplo ventre (Castelli
Heptagl. 243 ct 3960). At contcxtus plane renititur.
"'i?n^ N. pr. viri aut feminae a Scliescliano progna-
tac. 1 Paral. II, 3i cT. XI, 4i. Vide IIiLiEn. in Ouom.
6. pag. /36. ''SDni?, N. propr. viri,
2 Sam. XXIII, 34. Etynion
latct.Vix cnim satisfcccrit id quod proposuit Simonis in
Onomast. pag. 55 1 "',73 rrOnN pro mn^^n, confugio ad
dominum , in quo i,n pro mn"< dici sine ratione idonca
NnHnX Esr. \7, 2 Eghatana, gr. '/Ty/JolTara, apud
sumitur.
antiqniorcs 'J^^-^f/rara (v. Scuuktz ad Aescliyl. Pcrs. 16),
Mediae vetcris nictropolis ct rcgia, a Dcjocc in lcni collc
condita, arcis rcgiac niocuiumquc adniirabili splendore
insignis. V. Ilcrod. I, 98. Diod. 2, i3. 17, 110. Polyb.
1^^ remansit , moratua , cunctatus est. In Kal
X, 24. TLemist. Orat. 26 p. Sig coll. Juditli I, 2 sq. In
etymo nominis indicando valdc dissentiunt cruditi. Et semcl cxstat, 1 fut. insi Gen. XXXII, 5. (Arab.
Iloenius quidem ( ad Tob. p. i5g) scmiticani vocabulo jiA Conj. distuht, Conj.
II. tardavit, it. remansit. III.
origincm tribucns NrT^ns idem essc statuit quod nJ2n,
postposuit, distuht. Conj. V. pass., it. act. i, q. Conj. II,
bLJ' arx, munimentuni,' quae ralio naturac loci apprimc
Acthiop. (\^J^ icL Chald. Pa. insj, Syr. Aphel et
acconnnodata cst, validumqne pracsidium babct in co T T 7 7
quod alia ciusdcm nominis ('/?j'/?«r«roJi) urbs in Palaestina Schaphel i.*»o( et i.>^Q.« id.).
prope Carmcbini sita (Ilcrod. 3, 64. Plin. V, 19) hcbraice Pi. "inN Phir. ^nnN pro inns lud. V, 28, fut. "^nN^
n-^n scribitur Jos. XIX, 35 ( v. Miciiaelis Suppl. s. v. cunctatus , moratus est, tardavit. lud. V, 28 S^T3
1) :

Kn"nN): neqiie negari potcst, iu vctcrisMcdiaoPersiaequc T^ni^STa ^'^ys nnx quare cuuctantur passus curruum
linguas alia quoque aramacau originis vocabula irrepsisse eius? Ps.XL, i8: "inNn bJ< ne cuncteris. LXX, 6. Dan.
(v. rjVlN, Tjna: et Boni.ENii symbb. p. 9). Alii , qui
IX, 19. Ilab. II, 3. Scq. Gcrundio: cunctatus cst ali-
persicuul flagitant etymon, cum IIydio (do rcl. vett. Pcrs, quid facere. Gcn. XXXIV, 19. Eccles. V, 3. Dcnt. XXIII,
54 1 sq.) confcrunt ,.,IoLl ahadan locus cultus et incojis
22. Cuni Accns. rctardai'it , nimis distulit aliqiiid.
refertus, cum k ej)cnthetico , vel Qbbi ^ ^ ab Exod. XXII, 28. Atqiie sic per ellipsin Deut. VII, 10:
—
dominus, magnus, qnod quidem postcrius vix fercndiim hJ<:i3b "inN^ N; non diff'ert (poenas) osori suo.
esse censeo, quandoquidcm sec. Mcninskium nihil ^ 2) i7timoratus est rei , c. c. bS. Prov. XXIIT, 3o D^nrit^n
'('^n bs fjui diii immoranlur t^'ino i. e. tarde sedcnt viiio
:

aliud est atquc tnrcicum \J^^ga, plancquc explodendae

Cf. Jcs. V, 1 1
iiiteutir Dp.''H! Tl ^H'^^ ^l^^"^ 7'"' ««^
aliac quacdam apud BocnvR-
e liugua pcrsica dcrivationcs
:

TUji (Phalcg. III, i4) ct lo. S/MONEJi (Onom. V. T. Syg). seram usque noctem pino incalescunt, et Ps. CXXVII, 2 :

Mihi non improbabilis videhu' Ilgemi ratio, qua probata nDlD '"inNy lardantes sedere i. e. qui tarde sedent, quan-
graccae etiam formae origincm facile intclligcs. llacc ciiim quam hoc exemplum potius ad no. 1. refercndum est. —
3) causat. retardafit , detinuit. Gen. XXIV, 56.
a forma productiore pAiiQjj , ijAiDQja propugnaculum
Hiph. formari vidctur a "in^J, q. v.
petita videtur, cum AIe])li prostlietico, et m mntato in h.

Quod diidum suspicatus cst Goiius (ad Alfcrg. pag. "inX (forinae dagcssandae) f. n^l.nN Gen. XX\%
220), Egbatana ibi sita fuisse, nbi postea Ilamcdau 21. 22. Exod. XXI, 10. Pkir. d-inriN, ni-|n^{ (a
'
sing.

(,.,!0^, ..,IJO?),Parthorum raeti-opolis (v. Sciiult. dcpcrdito inN cuni Kamez puro) i) adj. alius , alia,

ind. geogr. v. llamcdan), id iam conllrinarnnt rcccntiores aliud. Gcn. iV, 25. VIII, 10. 12. XXIX, 19. 23. XXX,
Liuus regionis cxploratores (Kinnp.ik mcinoir of the pcr- XXXVII, 8. XLIII, i4. 22. ExocL XX, 3 et sacpissimc.

sian Empirc pag, 125. Morit-.r sccond Journcy tlirough

(Arab. 3-1, Plur. ijip-l id. , quanquam, ubi alius de-
Pcrsia p. 267. ct praccipuc Ker Porter Travcls T. II.
p. 101, cf. HoEcK vctcris Mcdiac ct Pcrsiae moniimcnta
signandusest, saepius vocabulo uti solent. Qiiod nozi- ^^
p. l44 —
155) eoriimquc confutarunt scntentiam, qui nulli contulcrunt, arabicum _>! , id sono congruit, non
Egbatana vctcrum quacrcbant, ubi nunc Tcbriz, vel
l^auriz ,
J^j^- signi£catione. Est enim i. q. I^IIQN posterior, postrcmtu.
 R. "inN 71 "ini«

Plnr. d-iTniV, nnmii.si in Cmsti-. '•nnM r. SiifT. ''in»,

Syr. ^*j-"| , ljf*<l fcm. ] ^jj-l , rinr. Ijj:*.] , Cliald.
^''"l.nN, vnn.v, D::->-\nN, Dn-^-inN cct. '1) partfs
i^iihsV.
^nnx aliiis, alia, alii). d^inx ^"rrrX dii alii, tlc iclolis
pvslicac. 2 Sani. II, '23; n^i.nn ''^.nNZ postica parte
Dciit. VI, i4. VII, 4. VIU, i<(.''Xr, iG/aS. XIIF, 3. 7. i4. hastae.
Jcr. I, 17. Vn, 18. XV% i3.XlX,4. i3. XXII, g. XXV, G.
2) Praep. a) loci, ponc
viciim Ind. , v. c. pone
XXXII, 29 ct scxccntics. Sing. coUcct. pro Plur. Job. VIIT,
XVIII, 12. Nclicin. III, i(), cicbrius /)o.s7
, pracserdin ubi
19. Jcs.XLII, 8: 'jnN Nb int*:; ''li^DI et gioriam mcaiii rcspondetiir ad intcrrngatioiicm quorsum? gcrm. hinter
alii (Dco) uonfelinquam. XLNTII, ii. JScnicl, iit viilc- jcni. ) her. Lcv. XXNl, 33
( ann Dp.i^nN '<nip'<-!n eia- :

Uir, advcrbialiter:aliorsnm. Ps.XVI,4: 1-ir:3 nnN (-\u:n)

ginabo post fos gladium , slricto gladio vos persecuturus
qui aliorsum festinant sc. a vcro dco ad idola (Stohu
suin. 1 Sam. XIV, 37: DTjUibD "'inN n-iN.n descendamne
Obscrvatt. p. 434).
Philistaeos persecuturus? 2 lUg. XIX, 2 1 : \tNT '^''-in!«
2) N. propr. viri e tribii Bcnjamin. i 1'aral. ^"11, 12.
D";bl!i')-1'^ n3 W:ri post
a tergo tuo capul quassat te l.

filra Jerusalem, hinter dir her. Exod. XXXIII, 8. Ruth

nn^J pars postira (v. Plur.).
pr. Hinc 1) Adv.
\\, 3. Jocl II, 3. Hiiic «) iungitur verbis eundi, ut valeant
idque a) loci, a tergo , pone. Gen. XXII, l3 J^^N T^lTn :
sequi. V. sub rrequcnt.uitur locutioncs
rjbpT , Nis, N^i';.
1^:"ip2 -laBa tnN? ins et ecce aries post tergum corni- DTtb.Nt ""-(.nN rjbnde cultu veri dii Deiit. XIII, 5, Tjbn
bus fruticeto implicitis. Vulg. /Jos/ tergum. (Alii "ins
^'bya ''l'!'^ '''^ cuitu idolorum. V, priore illa cxplicanda
h. 1. ut alibi advcrbinm tcmporis cssc ccnscnt. Saad.
cst cliipsis ,-;ir;"' "'-tn^f Nb^ pro nirr'^ ''''"?.!< npb^ Jt'5'3
ci^i uVju postea. Jarclu: ^N ^NrSn "ib i:3Na -«-inN
pleiiissime, prorsus Deuin sccutus csl , v. NbJJ. Poste-
"yy^ ^y:'^r\ postquam angelus ei dixerat , ne immittas riori finitimiim cst D^inN DTibN ^"^.nN r:;T scoitatus est alie-
manum. Alii pracpositioncm, ut Aben Esra TnN:(\a) "inN :
nos Dcos sequeiulo ct colendo ( v. n:T ) atque Iiinc expli- ,
postquam dctenlus Juerat. Multi tamcn c vctt. ut 42 ,
canda cllipsis iii loco Dciit. XII, 3oV 'i-prn-l-: ^b T:."i3r;
libri Mss. iudaici cuni duobus imprcssis, libri sam. omncs,
Dn^^^nnt^ caic ne illaquceris , neie , iit cos sequaris , in-
LXLX. Onk. Jon. S3T. Sam. scribuut nnN b";!* arics unus duci te patiaris. ^) vcrbis perscquendi pcr pleonaa-
c. quidani, quam lcctionem dcfcndit BocHAnT. Ilicroz. mum,
,
i.

I, p. 542, cf. Commcnt. nostram de Pcnt. sam. p. 63). — sccutus cst

v. ;]-i-i, pb^l.
Exod. XXIII,
y) 'd
2.
"'^nN n^n
2 Sam.II, 10.
cst p;u-tcs
i Rcg.
alicuins
XVI,
b) adv. tcmporis, postca , tum. Gen. X, 18. X\T1I, 5.
21. Cf.Rcg. I, 7 n^:iN. "?."{* ^'^!?!I et auxiHati sunt
I
XXn^ 55. XXX, 2 1. XXXVm, 3o. Exod. V, 1. Levit. Adoniae , cuius partes sequehantur.
:

Paulo dinicilior —
XIV, 8. )g. XXn, 7. Num. XlX, 7. Ps. LXVTH, 26.
cst locns Prov. XX^TII, 23 N:^^"; 'jn ';;nN D-JX n^::i"3 re-
:

Job. XMII, 2 rcl.

darguens homines me (i. c. praccepta mca) seculus gratiam
2) Pracp. pone. Cant. 17, 9: 'l^V.nS "^lJi
a) loci,
inveniet. AbcnE.sra: 'm:i''3 "inN. Saad. "'nipna nDbb
pone parietem nostram. Jes. LVII, 8. Exod.XI, UI, 1 ,'). :
'-inN Nb^bl. (Vulg. Lutli. ^TnN postea, tandem red-
"12"l";n "inx pone desertum i. e. ab occidcntc descrti (v. s.
dunt, quod fcrri possit, si 'inj< advcrbinm ad formam
V. nins uo. 2). Indd. X\7II, 12. It. post. d -inN rjrr:

«ecutus est aliqucm Gcn. XXX\'II, 17. Job. XXXI, 7. — 'b"N, 'bnjc esse posiieris,
locis liauc vim uoii admittit.
quanquam ''"inN in viginti rcliquis
Rcnitiinliir ctiaiii accentiis).
-inN": pracgn. pr. a post. Ps. LXXVIII, 71 nibs -inN"3 :
XVI, i3. XVII, 8. Num.
b) Pracp. temporis, post. Gen.
iN'';n a post lactantes duxit eum i. e. eum qui pccudcs postquam. Gcn. V, 4 "•"ins*
sccutiis erat, diixit. Jcs. LIX, i3. —
b) de tempore, post.
111,23. .Scqucntc iiifinitivo,
nu; nN ivbin postquam genuerat Sethum. A^^crs. 7. IC.
:

Gcn.IX, 28. X, 1. XI, 10 et sacpissime. nbNrr n^i-^ain -inx 1,3" 16". 19.^22. 26. 3o. ia, 11. i3. 1.5. 17. xin, i4.
post Jtas res i. c.poslea, ti'anseundi formula. Gen. XV, 1.
XIV, 17. XVTO, 12. L, i4. Niun. XXX, 16. Dcut. I, 4.
XXn, 1. XXXEX, 7. XL, 1. 1 Reg. X\TI, 17. XXI, 1. Jcr. XXIV, ct scxcciities.
1
Estli. n, 1. 111, 1. Sequcute Inf. postquam. Num. VI, iq.
3) \pDi Coiij. postquam cxprimenda cst, plcrumqnc
Jcr. XL., 1 ]3 inN pr. post sic i. e. postquam ita , ut
.
dicitur -iu;n '-inN. Deut. XXIV, 4. Jos. IX, 16. XXIII, 1.
dictnm est, res evencraiit i. e. j9o«;ea. Lev. XIV, 36. Dcut.
XXI, i3. 1 Sam. X, 5. Frequcntius est 'ja ''10. 5< \"- infra.
XXR^ 20'. iiidd. XI, 36. 2 Sam. XIX, 3i , raiius -HL;t<
omittitur Levit. XXV, 48. Semel -lUNS •'-'nN Jos. U, 7.'

mT -inN post lioc 2 Paralip. XXXII, 9.

Apud S3T0S respondct '^^'^ ap. Cliald. nn2, apuj
3) Conj. -TiN "^nx postquam (sacpins l^r.N """^.nN)
( 2 , •<i

E^^ecli.XL, 1 et omisso -i\2;x (v. Lehrgeh. ()36) Lev. XlV, Aiabes U tXjtj).
43- Job. XLn, 7 et XIX, 26 : riwST iD,~: i-liy inNi qno in 4) 'jD-^nnN pr. postqnam res ita evencrant, i. e.
loco vcxatissiino ita stmiimus verba irp: (Tii^.N ) "inNi postea. Gcn. XV, i4. XXIIf, 19. XXV, 26. XXXII, 21.
nST '^iy postquam destruxerunt hanc cutem meam XLI, 31. XLV, 10. Exod. XI, 1.8. XXXIV, 32. Jcs^. 1,
i. c. quando dcstiiictum crit corpus mcum. Not. Pro — 26. Job. m, 1. rcl. Cf. S3T. rlil^ ct ^^o^ 'A^.
"inN, ubi pracpositionis coiiiunctionisqne loco cst, longe
Addito Ti-N indc rursus fit Coniunctio ct q. irN '^nJ*
frequentius in Pltirali dicitiu- inN, de quo statim, coquc
i.

constantcr utuntur, tibicunque Snffixa affigenda suiit. nt posleaquam pro postquam. Gcn. V'l, 4 "'^inx Dil
lat. :

Minimc tanien ncgligendac sniit quaedaui in usu luquciidi D^nbxn <:- nx:'' ll^iN 'JS et eliam postcaquam fenerant
divcrsitatcs, dc quibus statim dicctur. filii i)ei cct Onk. 1^"ri'; '^ 'jS nns. Rcpugnaiit quidcni
 R. in>: r.

acceiitus qni 'JS "''in N sciangunt ab TCN , sed iiitcrprcta-

,
scriptum erat "linN"! di:s a fronte et a tergo. 1 Pai-al.

tio proposita validuiu habct praesidiuui iu alio

iiiodo XLX, 10. Ps.CXXX]X,5.retrorsum. Gcn. XLIX, 17:
It.

cxeniplo 2 Saui. XXIV, lo, ubi']D '"l.nJi est pro -^-^ "'-'.nN "linN i33T "^b^T et cecidit eques retrorsum. Jer. XV, G.
nm posteaqnaui, postquam, pcr ellipsin vocis -Ti\S! [Lehr-
— Ita saepe per pleonasmum post vcrba redeundi Ps. IX, 4.
eeb! l)ag 636 ). iii sequiorc llcbraismo dicitur ctiara
. L"\7, 10. Threu. I, 8, retroagendi Thren. I, i3. 11,3,
nJiT "-inN poslhac Job. XLII, l6. Esra IX, lO, coll. recedendi 2,Sam. I, 22. Ps. XXXV, 4. XL, i5. XLIV, ig.
cliald. r:T 'IQS Uan. II, 29. 45, n;- "\na Exod. XXXIV, CXXDt, 5. Jes. I, 4 cet. fugandi Ps. LXXVIII, 66,
32 Pscudojon., et arab. lijCj ijotj. c<-/f.'(/)i7<7//f/i Jcs. XXATII, i3, ct id genus alia. — Plur.
Compouitur 'i-inx cum praepositionibus 1) ^-in.N"?,
aliis partes posteriores , ex. c. tiibcruaculi Exod. XXAT, 12,
scmcl 'inN ^'^ I Par'. XVII, 7 pr. a post, ne (sit amplius) boum acneorum iu templo 1 Reg. VII, 25. 2 Par. I^', 4,
/josi ( aliquid )
, hi.nler {etwa.s) iveg. Usurpatur maxime, liominum Ezech. VIII, 16 ctper aiithropomorphismum Dei
ubi euui, qucm antea secuti eraimis, rcliuquimus, alius Exod. XXXUI, 23: ''•^inN-nN n-NTl et ^idebis mea
cuiusdam parlcs iam amplcxi, iungiturque. variis vocabu- terga. Opponitur n"':;^ pais anterior, antica.
lis eundi. Num. XIV, 43: "1-7 'l'}.^'?. Qri.aiii refersi 2) pars occidenta/is. Job. XXUI, 7. 8. Opp. D1J5
estis a sequendo Deum^. e. cultuiu' cius dcrcliquistis Deut. orieus. Jes. IX, 1 1 ninNy DTUJbei et Philistaei ab
:

^TI, 4. 2 Sara. XX, 2. 2 Rcg. XVII, 21. Ezcch. XIV, 11. occidente. (LXX. nqo* •^itou 6'vo'niav. Chald. et Syr.
IIos. I, 2. —
Ocn. XIX, 26 verba: TiTnN?: inirN Usm NS-)^":'^. Potcst tamen h. ]. rctineri a tergo ). Semcl
proprie valent: et respexit itxor eitis (Lothi) a tergo monemus, Orientalcs in desiguaudis coeli plagis faeicm ad
fji/s i. e. Pi-^nnN post se, coll. Vers. 1 7 : ^''"^.nN ^'Zn bx. orientem convcrtere , ita ut a tergo sit occidens a dextra ,

ucc dcxtror- Kimchius '2'3

Uxor eiura viruui secuta ct ncc rcspiccrc au.stcr, a sinistra septcnti'io. : Drr D^^^srriJ

sum vcl siuistiorsuni spcctare iussa, terga niariti ocuHs bi-i -cj-z-c- n-i-iT 'rN DiwN-n i:i: 13 n-ii-^n -n-Nm n-iT^n
pedibusque scqui dcbebat ("C^iN "'^nil ^'r"! ^'^~!)' 'bii'n-a 'ji3:ii 'jia-i Di-n ix-ip: nT -na. Cf. ji-inN et arab.
Atqui iussui morem uon gcrens a tcrgo cius oculos delle- ._»jj> vcntus po.stcrior L e. oceidentalis , de oriente Dip,
xit ac rctro specta^it. Bene Chald. Tii-inaa. Syr. D"''i;:, de australi plaga liBi, ]'2"in arab. .-yrf- , dc septcu-
OliAaiO ^io* Libcrius LXX. ilg za oniaot. Vulg. post tiiouali bx^^ia, ai'ab. J^. Vid. C. B. Micuaelis diss.

se. Tcmcrc recentiores simphciter quidam '"'".Ny li. 1. de locorum dilTcreutia ratione anficae, poslicae, dextrae,
pro "'inj» positum essc volunt, quo admisso rji-inN^J cx- sinisti-ae, Ilalae 1735. 4. recusa in Miiseo Duisburgcnsi 1,

spectave'ris. Ncqiie vero negamus, iii aliis cxcmplis I, 93 sq. et in Pott SyUoge Commcntt. V, 80 sq. §. 8.

a tergo , ut Sjt. JAli <^^

Eandcm rationem seqmuitur Lidi, solem orientem adoran-
^-'nN'^ simpliciter valere/Jo.s;, j
tcs quibus oriens vocatur Para vel Purra i. c. pars antc-
chald. "irza
Ita usurpatur de loco
,
^^ iAju
ai-ab.
, Lo lXju q^.
lXju
2 "'inNTa a tergo eius.
^yXi

Jos. VIII,
, ^ rior,
,

occidcns Apara ct Paschima i. e. pars posterior,

:
auster Dacschina i. e. pars dextra, scptcntrio Varna i. c.
Exod. XIV, ig. Jerem. IX, 21. 1 Reg. X, ig; de tcm- pars laeva ( v. WiLronu, iu Asiatic Researehcs ^III, 273.
pore Eecles. X, i4. Apud Nchem. IV, 7 pro co est ed. Lond.); Mogoli (v. ScnynDT Forschungen iib. d. Mongo-
rrain"? 'inNa pone murum. Cf. \ nnna et simpl. nnr^q len p. o6sq.); adcoquelliberni, apud quos oirthear est pars
sequ. Genit. '; bJ'y cet. Hinc etiam "[3 '-inNa" postea antica et oricutalis, Jar pars postica ct oceidcntalis, dea-'!
2 Sam. III, 28.' XV^ 1. 2 Par. XXXH, 23'^
"''"
dextcra et meridioualis, luath polus areticus a tJiuaidh,
2) ^inN ^N post , c. Accus. ad tergum, ubi iuterro- antiquity of the Irish
niamis laeva. C^'. Essay 011 the
gatum fuerat quo ? vcl quorsum ? 2 Rcg. IX, 1 8 JN 30 :
languagc, Dublin 1772. 8.) Ac videntur ctiam augures
^-ins redi post me. 2 Sam. V, 23. Zach. VI, 6. romani, qui dcxtias partes ad meridiem , lacvas ad septcn-
' ''3)
1-inN by Ezech. XLI, i5 i. q. 'nnN. Ad siugu- trioncm csse diccbaiit (Liv. I, 18), secus atque Graeci, qui-
lai-em hanc' paiticidarum coniuiictionem cf. ':cr-~::> ibid. bus dcxtra pars ad ortum spcctabat , liac iii re Orientalium
XL, i5. quandaui discipliuam scciiti esse.
3) tempus posierum , futurum. "liM^s"* in posterum.
"lirii^ m. 1) pars posterior , postica. Arab. Jcs. XLI, 23. XLH, 23.

j~A id. Lide a) linNSl a tergo , opp. W:V2 2 Sam. i. q. hebr. post ,
^'nni^ ehald. unde fr^T "'"inN Dan.
II, Vide '"ini» hcbr. no.4. flu. Cum 'SuIT. ''jninnN
2g. 45.
X, 9. Arab. ^i "y«. b) 'linxb '•e'/-07-sz/77z.Ps. CXrV,3. 5.
Dau. Vn, 24. Auctor libri Dauielis lianc voccm ex
Ilebraisuio retinuit. In purioru enim Chaldaismo "in2
Jcrcm. Yl\, 24. c) -|inN2 id. Prov. XXIX, 1 1 omnem :

dicendura erat.
iram suam expromit stiiltus rTinavy^ "liriNa dDn'i sed
sapiens retrorsum compescil cam. Iram stulti qs. rcti-or-
suin agit, ut ad se redeat, cf. >1N ailj rediit ira pro ,
Tl"^n.^ fL^in- ~-^T'< ('''' "ll^i '^i™ lerminatione ad-
icctivorum 'ji ) 1) posLerior , opp. priori, superiori
dcfcrvuit. d) -linN in Accus. adverb. arab. tj>! a lergo, (jiTEN-i), sive ratione ordiuis Exod. IV, 8. Deut. XXIV, 3.
o^ip. D"';^ ct D7.P.. Ezech. U, 10: eique (volumini) in- Ruth III, 10, sivc ratione loci Gen. XXXIII, 2, uude.
 . ,,

3 n"?n« — Q^^DBnTfflnx
pro occidentall (v. "ninfj iio. 2). linnxrj d^rr mnrc postc-
rT^^inX f. (opp. n-^uiN-i)
riiis i.c. occiJciitalo, incclitcnanciiiii (ciii opj)'. ':*jTp oricii- 1) pars postrema, ex-
trema,Jin,s. Ps. (IXX^XIX, 9: D. n^^-jnNa ad exlremum.
mortuiiui) D.iiL XJ, 2». XXXIN , 2. Jocl If, 20.
talt i.

Zach. XIV, 8.
o.
—
2) posleiits (vcl si mavis posler)
(rcinolissimuin) mare. —
2) tempiui 'exlremiim, '/iniit
l)ciit.XJ, 12 n:-.rn ^'''inti n» usque
postera, posterum. 'ji-inN -)ii actas fiitiira Ps. XLVILf,
:
adfinem anni. Dan'
\1II, 19: D^Tn ni-inN2 iiifine irae i. divini. Vcrs.
i4. LXXVLII, 4. G. CII, ii). linnN ai'' tcmpus postcniin c. iiijicii
23. XLI, 8. It. cxtrcnia sors ahcuiiis Job. VIII, XLIJ,
Prov. XXXI, 25. Jcs. XXX, 8. '"]i-in}< n? Jcs. Vin, Jcrcm. L, 12. Prov. V, 11.
7. 12.
It. cvcntiis, cxitus. Prov. V,
23 (IX, 1) iil. Plur. D-^r-inN postcri Yob. 'XNJII, 20.
Jcs. XLI, 4. Eccles. IV, iG. Z) poslremiis , idlimus — 4 n-l-: rrni-irix exitus eius
:

rus i. e. ulliina sors corum

(miilicris adiillcrac) est
qno.s scjuxit.
ama-
noiissinus. Nchcin. \W., 18. Jcs. XLIV, G: li-yDN"! ':n , XXIIT, 32:
T]'S1 12;n:3 in^^-inN el exitus eius (viiii) iiis/ur serpenlia
^iinx ^:ni ego (Uciis) primus sum iJemque poslremu-s.
niordel \.c. qiiac 'viniiin cbriclatcmqiic scqiiiiufLir. XIV', 12.
XLAiuria. 2 Sam. XJX, 12. i3. Job. XLX!, 25: liiriNI i3. XVJ, 20. XXIX, 21. Nonuunquain xui' t^oir^v Jc
Dip"' "isy i'? et poslremus in pulrere stabil (viiuicx
mcus) i. c. poslrciiio, taiuicin iii tcrra comparcbit IJcus eventii felicc. (Syr. I^r*» fuiis, cxitus, maxime felLx).
viiiJcx. 1 Par. XXIX, 29: D'':;!^-)?: "^^^1, Prov^SXUI, 18. XXTV, i4. Jcrcm. XXIX, 11. Ps.
n?'^'! "'l^l
D'':"in!<rT'1 res gestae Davidis regis primae et postremde XXX\II, 37. —
3) lempii.i postcruin, fiiturum. Jcs.
s. priorcs'ct postcriorcs. 2 Paral. XLI, i5. XA'J, 11. XX, XLVI, 10. Frcqncnlissima iii vaticiiiiis, maxiinc mcssia-
34. XXV, 26. XXVJ, 22. XX\ Lll, 26. XXXV, 27. — nis, cst lociitio D-^a-n n-^-lHNS dicbns fiitiiris. Gcn. XLIX,
1. Nuni. XXIV, liVjcs. ii;V. Jcicm.XXX, 23. XJ^VLII,
(Apud .S},T0S rcsponjct \*t**} ct UJfAtl posticmiis, apiul
47. XLIX, 39. Lzcch. XXXSIIJ, iG. Dan. X, i4.
Arabcs 3-i , it. j^vi-' , iiiiJc Plur. jiA>,\ postcri). nos.ni,5. iMichalV. 1. (LXX. Ii.uc vcrba tiansfcnuit ii-
T«t^ tay/tTui^ ^fteguig diebus ulliinis, ct Targg. Ni'2i-' C)iC3
Fcui. n^^inN adv. postrcmum. Daii. XI, 29 ul primum : in fine dierum., unde iii N. T. hacc formula nsurpatur dc
ita eliani postremiim. It. n:nnN2 Dcut. XIH, 10. XV'LI, tcmporibiLs advcntnm Mcssiae proxime pracccdcntibus, nbi
7. 1 Sani. XXIX, 2. 2 Saiu.Tl,' 26. \ Reg. XVII, i3. Ciiis niuiidi iiistarc crcdcbatur. 1 Pctr. I, 5. 20. Ilcbr.
ban. VHI, 3, et n:inN!? Num. II, 3i. Ecclcs. I, 1 1 in 1,1. ViJc Lcxx. in N. T. ). D':rn ni-inN2 aiinis futu-
fine, posti-cmo. Sjt. i>jj*»(. L\j>\i\»*\ ct Aj}^jj.>j1 ij.
ris Ezcch. XXXVIII, 8. —
'i) poslcrilas,' posteri. Ps.
CIX, i3. Jerem. XXXI, 17. Dan. XI, 4. Anios IV, 2.
IX, 1.
Vr\} li^ (pro tlNinx post fratrcm) N. pr. filii Bcuja-
miiii natu 'tcrtii. 1 Paia]. VTII, 1
^^1"^ fL'm- chalJ. Dan. 11, 28
i. q. hcbr. no. 3. :

N^ai"' ninijN^ dichiis fuluris. tcmporibus Mcssiae Dc

^nnn^i (pone pomocrium sc. natus) N. pr. viri e agitiu-, qiuire' ctiam vcrti potcst in fine dierum. Ex
tribu JuJa i' Paral. IV, 8. Hcbraismo pctita est phrasis, Chaldaci ciiim gcrmani
"''"!~''i)
qiiod in Targg. rarissimum cst (Prov. XXV,
" jn" 8. gj", reJJunt ^jiD.
cliald. adj. alius , vcl potius alia. lungitur
cuim fcniiiiiiiis :i2rs3 rcgnum, nT^n bcstia, ^->p coriui.
Daii. II, 39. Vn, 5! 6. 8. 20. Taii , fcininiiii gciuris nota, jnnX chalJ. m. alius. Dan. 11, 11. 44. III, 29.
abicctum cst pcr Ajjocopcn, ut '^-lir'2 pro n">"1"i'53 cxcrcitus, V, 17. VJLI, 24. Cf. sub -irivX. In Targg. cst jn-N, ]nnN,
«-»ii5 pro ni3-i hicrum. Iii Targg. cst i-ink alius, ct •j^^niX, in Jial. Ilicros. yr\n, unjc Sam. J^i^Vj H ct 5
pcrinutatis.
pcr a])liacrcsiii inin Dcut. XXV^III, 32 Pscudojon. n^^nnx
alia Gen. XXVI, 21. 22.
rr^D^nX (formae n'':"^^*) adv. retrorsum Gaw. IX,

Dan. IV, 5 23. 1 Sam. IV, 18. 1 Rcg.'xVJJI, 37. 2 llcg. XX, 10.11.
'J'''nni< chald. n» vcl. scc. Kcii :
T'-(.';'N
^-^nx •x:_ iisque ad posirenium
i. e. postrcmo, tanJcin.
Jes. XXXVIII, 8. Pr. est fc-in. adiccti^-i inusitati ^llhX
1. potius ]"^niN;. Adicctiva eniin iii ]T" ita movcntur, ut iii
n" n).zoiu^tt, ut saepc particulae in ChalJaismo, iiiije
,

maic int. hcbr. n:-inN3 1'£N ~[y. Quac sit ratio svllabae feminino adsciscant n''", |A*_ cf. ]!3n"l Plur. fem.
';•>—7 vcl quain cxit vocabiilnm, sububsciirum.
in
SijioNis
'J~7,
cam pro antiqua Pluralis nota liabcre vidctur,
ni';?3nT, -^S f. ]Ai 1 N*^ quidam, quaedam, ct Lehr-
<•""•
T^V?» '\-.!^. (i- q- Te.»!» T-Jl^ 1^.=*
geb. p. 5iG. iiot. Nun scrvile cst dagcssatum, ut in ]:r.N
~V>;)' T^!^-'
vel ]:nN, 'i^nN.
(ajdc dualcm SjTorum in ^), iit ^''^^nN pr. valcat sub-
secutiones ; malo tamen ^'77 pro tcrminatione adicctiva
habcrc, ut 'ji, coU. sjT. P— in fJtJjf. In Targg.
* t:*;s";,Tu:r;x m. pi. Esr. mu, 36. Estii. ra, 12.
'JT",
hacc foruia non exstat. \Tn, g. JX, 3 salrapae, pro^viiiciarum niaionim pracfccti
 ;

a^]£n^ffinN' rjiiiffinws»

apud vetcres Persas, more Paseliarum (U;b, >^Lj) tiu-- XXXI, pag. 367), Kschersche Xerxes, rcceutiores Per-
sae durioTibus sonis alicnissimi pro
a ksch et tsch
ciconim civili et militari potestate iiisti-ueti, reginnqiie,
w ct (jii cf. zend. khschetrao , postea schetrao rcx;
qiiurum splciidorem acmulabantnr iu provinciis vicarii.
,
(

SingiJis liariini provineiariun partibus circnlisque prociu-a- ^Po^avi] zend. reotschen pers. U.i:^, lucida; Khschehioh
torcs (rin?) praeerant. Yi<le de uuuieris luiius rationc ( inscr. PtTsciJol. ) i. q. sUl i"cx; Khscheetohxciihxs, iX.i;

BnissoN. de regio Persarum priucipatu lib. I. §. 168. khschefe ndx iwU;* khsahouesch sex , JiJi, 'lta.Kscha-
H£Eni:N's Ideen T. I. p. 489 sq. cd. IV. Dc etymo variac
trap v_j\jc.w .S^arpriirj)? , Araxes hodie Aras. Hebracos
simt cruditorum coniectm-ae. Ac plurimi quidem hoc
dimorem illum souum ksch exprcssisse TDn , alio practcrca
vocabuhuu comjjositum esse ccuseut, priiuemquc eius par-
exemplo docemur, niinirum Nn;L'U;nri"1N pro Art-kschelro.
tcm, quae iu scqueutibiis etiam vocabiJis TCTlTiIinN ct
Vide s. h. V. Quod ad syllabam 1^~ attiuct, quam habcs
d^J^^nCJnN comparere videbatiu-, persiciun (ji>J>l ahhasch etiam in d^^JinUJnN, hacc ai-amacae est origiuis, in qua
esse vcjhmt, quod Persarum Lcxicogi-aplii ap. Lud. de dialccto ca magnoperc frcquentatur (cf. NnanN, Agbataua),

DiEU ad Estli. I, 1 redduut ^jl^ ^i>>-**a i- c. tiansferente nisi fortc cst iTuta Plurahs liiiguae persicae vctcris et

At receutioris a Chaldaeis Ilebracisque veram eius vim iguo-

editore d/gnita.t scti maieslas et honor scn preiitim.
rantibus scrvata, simili vitio, quam quo nostiatcs dicunt
vocabulum pcrsicum valoreni potiiis prcliuim\nt, qualc-
cunque esl llFcrih, Preis), uon maiesiatem, dcuotare
V Alcoran , der Alcoven. Aliud etymou, ac supra pro-
posituin, dedit ANyuEHL du Perron (Memoircs dc facad.
videtm-. Biuhaui kati :
\Ji^\ .•)3_jJ vi*ili t^<^ i_r-^'' dcs inscriptt. XXXI, Zend-Avcsta Kleukeri II, p. 82)
>:;j'^ (.L?;^ <i^**? '• e. vocabulo jjixi-li Satrapani duccus a pchlcvico Sailerpae i. c. coclum stcl-
LT-r^i
lariun fixarum quod coclo solis ac plauetarum infcrius
,

tertia falhaia ut in m^oS pretium et yalor rerum nota- esse piitatur, rcgimique vicarios ita dici obscrvans, ut oppo-
tiir, ct porro i.:>^j (JVrS li'-^ iTimtur regibu.s, c^vl Korschidpae e. coclum .sohs, idquc '\.
:

uVilj i^jt~r d^ji^i '-r?5 OM.^

0->^-5 '^^^
f"-^ \J^^^
cum prima supcrius, appcllciitur. —
LXX. (T«rp«7iat, in lib. Esth. arpa-
i- c.
J^^ Ttjyoi, Thcod. Dan. vnaTui. Yu\s,. sairapae, vaxo principcs.
fathaia, quiescenle secunda, atque Schin punctis
munito esl ralor atque dignitas alicuius rei.
pretium et Syr. Esr. p.i:55oi, Esth. Daii. p.i>*^\
Aliaui igitm- barum litterarum iuterprctaLionem infra pro-
posituri, quouiodo postcriorem vocabuli partcm interpre-
'{''SE^l^^IDni^ chald. ni. plur. i. q. ucbr. jiracc.
tciitiu-, videanuis. Ac IIottingerus quidcin (smegm.
Dan. Ui, 2."'
3. 27.''^!, 2. 3. 4. 7. 8.
orient. p. 76) 'J-D-n ducit a persico qLj.O derhcin i. e.
iauitor, fors. portae regiae jiracfcctus; Castet.t.us (Ilcptagl.
col. 3g6o) a pers. JSwaj.^ miuistcr, faniulus, ita iTt tDTTlffin^i Achaschiverosch, Xcrxis nomen in V.
b-^IBnTlSnN siut summi rcgis admiuislri I. satcllitum prae- T. Esra IV, 6 (v.not.). Esth. I, 1. 10. 16. 17. 19. H, 1.
fecti; Relandus deuiqTic (diss. misccll. II, aSa ) et Aug. 12. i(i. 21. ra, 1. 6. 7. 8. 12. \Ti, 5. 1. 7. vm,
PrEiFrEnus (Dub. vexat. Opp. 421 ) caetcris rcctius iu 10. IX, 20. 3o. X, 1. 3, quod praetcrea patri Darii
his Utteris laterc A-iderunt pcrsicmu yJC.w vcl i_;!.iU« sitrap Mcdi i. e. Astj^agi tribuitur Daii. IX, ad nominis
i. Quod
satiapa, quam voccm tanquanT vcterem ct obsoletam nota- ctymon aftiuct, plurimi illud compositimi putant ex TrnN
ruut CASTELLrs (Lcx. pcrs. col. 33o) ct Meninskius.
, i3-l (v. sub D':;"1":m3nN) et alip vocabido principem
jS-lTt^nN de hac sentcutia eoiupositum fueiit ex iLTiN
ct (D-iTi5 , duarum sibilautiuin altcra extrusa, ct adiccta
iiotantc. Ac Jo. Simonis coufert ..,Li«_> baruschan
syllaba forinativa '^~- princcps, nobilis (Oiiom. V. T. p. 58o), Jo. J.iiiN [Ein-
Afqui bibhcum nomcu ]ETTaru\' vcterum PersaTTun leit. in das A. T. 299) zcndicum Veretschao qui niuitum

Satrapam esse, nos quoque pro ccrto habcmus: onN facit, fortassc qui magna patrat (Zendavcsta cd. Klcuker

vero mininie videtiu- vocabulum pcculiare ct pracfixum, m, ]). 3i5) ct alibi vcrosimiliiis jTchle^icum Ziparesch

.scdHcbraei soiiTim formae zcudicac vcl pchlcvicae A7!.«c/ia- hcros [Archaologie 11, p. 171), Ilgenius (ad Tob. p. )3o)
trap accTuate cxprcssuri liltcrac .Schiu pracfixcrunt n cuni
pcrsicum ^^y^S arasien omaxc, ita ut UJIUJHN (iZinUJnN)
Alcph prosthctico, cuius rci siinilia excmpla habcs UJITiJnN
et^j-inujriN. Atque durioris illius, quam posuimus, formae (Esth.X, 1 Chcthibh, quam foruiam is gemTinam ct primi-
praetcr analogiain duo vcstigia extant. PriuTum est in t_»jAA>j|,
tivam esse ccnset, coll. syc. arab. (^v».»«o»])
efymo, quod cum Boiilenio iu litteris ad nas datis quae-
rinius iu sanscridanico Khschatryapati ordinis bcllici sit gloria ornatus. LSimilcm ipse olim sccutus sum ratio-
doimnus, altcrum iu forina gracca ajnid ThcopomjTuni ncm [Hall. Encyclvpadie s. v. Ahasvcrus ) cum I^udov.
tlarpriiTTjs ,
quac hcbraicac accurate rcspoudct, ct itidcni UE DiEu (ad Estli. 1,1), (Mngazin f. alte Wauho
Pro diiris littcris khsch
litteram prostlicticain adsiuiisit. bes. orient.Literalur I, io5), Eoiilenio, Rosenmuellero
Gracci posnerunt \, TVeorokesche , JVaraksclie
ut in
Araxes (Anquetil iuMemoirc&dc racadcmie desinscript. aliisque. Efcuim "aTifflnN pcrsice i^W)_j.cij>i scriptum
 M

tJiiiajnx tt^iiffinw\«

fuissc ccnsebatn, ab jiJ-T' cuin syllaba

^^ war, quac ubi cxplcat, id quod cgrcgic illii.stratur noniiiic Darhcusch
nomiiiibns ab.stiactis alfinitur ca rcddil concrcta posscsso- hebr. 'Xl^nT scripto), iii uiiivcrsiiiii iicmo fafilc iicgabit,
reni(iiiu iiulicat v. c. j_^jL> ai.iniani habcns, iiomiuis pcrsici iii moiiiiincnto perscpoiitaiio iiiterprctatio-
^ ..^J nomcn
liabcns, ccleber, et tcnninationc
Ji, esch \n vocabuHs
iicinGnoTr.rKNnio dcbitam, novo lioc Pari.siciisiimi 111-
biblicis c Pcrsia oriundis Ircqucntiore, vcnto cgrcgie coiiririuari et a diibitationibiis viiidicaii.
iit iu ar-^-;, u;-ib,
''" Est igitiirllcbracoriim r-iTir;N iiiliil aliiid atqiic vcte-
Vi-l\, cf. llerodot. I, iSg.
rnni Pcr.sariiiu A//.scA-/cp/-.vf/[c ciiin \lcpli proslhctico, ct
At nuitanda fuit scntcnfia, postqiiam vcra ct gcnuina .sylhibac ILTI.X eadciii cst ratio qiinin paiilo superiu.s iii
nominis Xerxes ortliogiapliia c tciicl)iis
cnicrsit. Etciuiu
,

vocabulo di:D-iTi3nN vidiiiuis. Quaudoqiiidciu vcro tcrtia

in iusciipfioiiibiis Perscpolitaiiis np. NiEiiunit. 24
11, pl. g. vocis littcra (Ii vcl j ct w) adinoduiii Iciiis crat proiuinlia-
Iioc noiiicii indng;ivit Giioi ri TNnu uosfri .sngacitas ( v. tionis, ca oniissa llcbraci etiam scribcrc potcrant lCTiJnJt
lli;i;Ri:.s".s Ideca 1, 2 tab. I\') iiiiiiiriiin ilu scriptiun (F.sth. X, 1 Cbctliibh), Syri et Arabcs -iJT^-unN (v. .supra).
Gracci pro Khsc/i. vetcriim Persaiuiu a substitiiciitcs Biq-
scribcbaiit.
.«yv.^.y^.yyr^y.^.YyrA 1)^5
Qiiod ad clymon vocis zcndicac attinet, id commodc
KH.,SCH-H-E-ll.SCH-E :
in nicdio rclinqucrc potcriiuus: milii taincii probabilc,
qiiac liltciiiruiu cxplicatio niirilicc confinnatirr alioqiiodam Khschwersche vel Khschhersche dictuin es.sc pn- pleniore
uiouuiuciito pcrsico - acgyptiaco iii l'ai-isicusi rcrmii aiiti-
quaruin coUcctionc asscrvato, quod dcscripstrnut St. Mau-
K/isch/ier-k/tschichioh
Ri;LANnus
i.

(di.s.scrtntl. n, p. 2G0): „
c. «U; ^ leo rex. Rectc eniin
.A luaiit rcgcs oricnta-
TiN ( Joiu-nal asiatiquc lU, p. 85 .sq.) et CuAMroi,i,ios jiuL lcs, rcgcs bcllicosos leones diccrc. Ita ,-,^.1 i. e. leo
(Prccis du systcme liicioglj-jibiqiic , Tablcnu gcncral dietus impcrator tcrtius dccimus cx dyiiastia Scldschii-
fiiit
tab. 7. p. 24, ubi tanien inscriptio pcr.sica litliograplii haud
kidarum ct alii. Nujicrus rcx uobilissiniac iiisiilae Sclan
diibic crrorc iuverso ordiiic cxhibita cst).
Iiacc inscriiitio vasculi alabash-i,
Iiicipit cniin
paritcr atqnc illa pcr.scpo-
appcllabatiir «^ J^ Radscha Siuffa i. e. Jlex Leo Siii-
galaeis ct Malacis, qiiod ipsiun Xcrxes cxprimit." Cf. sub
litima , a iioiuiiic Xcrxis tcr litfcris cuiieiroriuibus (
pcr-
mcdifc -"^.')'^, ^'^'^- f^"3N. Fucruiit quoquc, iit RiruAnnsoKius iii
sicc, et assyriace), scnicl hicroglvpbis phoneticis
Lex. pers., qui u;-iri!n}< a ^^jwj. (Kosrcfes) derivatnm
scripto, ita quidem ut inscriptio jicrsica (quaiu Martinius
panlo alitcr atque GnoTEFENUirs cxplicat AhscJiearsc/ia) existimarent , ncqiic utiiusque nominis congi-ucntiam nega-
jirorsus concinat cum pcrscpolitana. Iiisciiptioncm incdicani nius; \-idetur taiucii j,*»c> potius ab autiquo illo uoinine
.MAnTiXH:s Icgit Khsere , as.syriacam Khsc/iyeschersch dcrivari, quain contia. LXX. "Aatsovii^oq , scd in lib.

(
quod haiid dubie a dialcclorum vai'ictatc rc2)ctcnduni cst ), Estli. 'AQTu^iQ^rig. Vulg. AssueriM.
aegyiitiaca vero quae hacc cst
,
Not. Ahasrerus, de quo Est. IV, 6, jiroptcr tenijio-
rum Cambyscs csse dcbct (v. J. D. Mhihei is ad
rationes
h. I.), ct qui ciim cxcijiit, Artachschasta Pscudo-Smcr-
dcs: quo j)osito coiiscqiiitur, ufruiuque hoc iioinen tan-
quam titulum hoiioris ct cpitheton praetcr Xerxcm ct
Artaxcrxcm Graecoruui ctiaiii rcgibiis tribiitum essc:
aliis
nisi locus i.stc deju-avatus aut ab ipso scrijitorc in regum
serie crratum cst. Ahasveru.s autem, Estlicrac uxor,
cnins incpte ct scclcrate gcsta libcr ab i.sta rcgina nomi-
natiis ciKUTat, quis fiicrit disquisitiiri iiitcrjjrclcs omne.'!
fcre Mediac Pcrsiacque rcgcs a Cj^axare I. usqiic ad Arla-
sccundum litterai-um valorcm satis coucordat ciiiu ]icrsica,
xcrxem Longiinauiim iii subsidimn vocarunt, iit Astyagem
(Prideaux), Cyaxarem II ( ah.siiam), Cnmbj-.sem
vidclicet scc. Champoi.lionem legenda ^CyE<Ap(X)A (KonLREir clironol. s. P. IT. c. i3), Dariuin Hystasjns f.
s. N"i'"lK^"i'r!. Nimirum loti caulis significat literam ^ -s. n, ( L ssERii Annal. ad
xcrxem Longimanum
a. 4i()3. Calmet
(!Miciiaelis iii not. ad Estii. I, 1),
dictionn.), Arta-
arhoretmn quod secundum sextumque locum occiipat,
,
quae postrcnia scntcutia LXX
iiitcrprctum et Josepiii
litcram \z;, duae pennae liferam H et -, aiicula, quac (Arcliacol. XII, 6) auctoritatc couunendatiir. Praceunte
tertio et septimo loco est, litcram A, cuhans lifcras
leo tainen Scaligero (dc cincndat. tcmp. lib. VI) longe plu-
; et T. V. CuAMPoi,LioN ]. c. Aip/iahet /larmonique rinionim in Xerxem iiicriiiavit aniinus (v. PrEiFFEHi
tab. A. D. I. Fac vero, de qiiariuidam litfcrariim valorc dubia vexati p. 483. L. J. C. Justi iiher den Konig
disputaii possc (re vera cniin c.xiiuic placct novissima A/iasverus im B. Etlher, iu Eichiiorsii Rcpcrtoi-io
conicctura Grotcfcndii Icgcntis KII. SCII.W.K. H. SCII.E, T. XV, ct in auctol-is syllogc Neue Ahhandhingen liher
:

aspirntioncm soliim
ita iit tcrtia litcra pauliiliim diibia iion wic/itige Gegenslande der t/ieol. Gelehrsamteit I, p. 38sq.
TaJcat, sed iuterdum etiaui littcrarum llauf ctJod vices Jahn ititrod. iu V. T. rcl.), eaqne scntcntia tum nomiiiis
K 2
 : :

R. Tl3X, j-jjj tan^ni^ — "oi»

coiignicnlia commenclatur , tam co quod Xcrsis ingcniiim, ap. Nasoraeos: NlJNljNT Nai5 (Staeudii;)'.'! Bcyir. V,
qiialc ab Ilcrodoto ailnmbratur , cum Ahasveri, honiinis 21. 16). Punicam quoquc fuisse vocem iutclligimus cx
iion magis crudcUs quam stulti imbcciUicpc, moribus pror- auctario Dioscoridis, iibi glossator: '^Pixfirog, '^-1(fOoi,

SHS concordat. 'yijaSiv ('i"'iON). Omnia vero haec herbarum vocabula,

quae africana nuiicupat iste glossator, puiiica id vero cst
* scmitica esse. ostcndit Bochartus gcogi\ sacrae II, lib. 11.
m-ldnwVI. vcl uinpnN i. q. praec. Estli. X, i
c.i5. Caeterum de rliamno Midc Ci:lsiit3i in Ilicrobot.
Chcthibh. A ide paulo supcrius dicta.
T. I. p. 199 —
209, eiusquc iconem apud Prosp. Alpinum
de plantis AegyjHi pag. 21.
^nrUJnN N. pr. -^nri ex postcris Judae 1 Paral.
IV, G, pcrsicae, ut vidctm', origiuis, ni fallor mtilio.
\i^e scquens vocabulmn.
^'f^SJ rad. inusitata. Apud Arabcs JjT fut. I. cst
*
a^^JnilffinN Esth. \in, lO muU. Additiir pcr
lenem sontiiti edidit , ct usurpatur de stridore soUac came-
epcxegesin CD-jnn '2 /llii equariim. Plciisquc composita
linae liaud satis adstrictac, de sono gemebiuido caincli prae
videtur vox cx pcrs. ^i^! ct J."*vl , .LCwl mulus , adiccto
lassitudinc onensqiie gra-\dtatc (Ilar. IV, 44. Schult. ), dc
fT', wt in &'':s'i^u;nN (cf. L>>j:.»«\ in Vors. pers. Ccn. murmure venti-is inanis et famelici cet. gr. Tpufeiv, iiostr.
IQiXVI, 24 jiro hebr. fi"''.?;'.), ut s\nt muli prae.stanles
Lon.sBACiiio (^Archiv ftir morgenlandische Literalur 11, knarreti, hitirren. 3! ct aIjUJ)! it. i_j»Lij! soims esl
p. 262) ex jjers. »1?! -^gO' i- «"• cursus publicus, Post,
modo dcscriptus. Ilinc apud Ilcbracos 1) mtirmuravit
messagerie, et J««( , ita ut sint Treu/i /T^ji, ciu-siii pvdilico
V. CN no. 1; 2) mtirmtiravit riviis^ leniier Jluxit (v.
adhibiti. Prius ilhid pracfcrrcm (ct ohm rc vera praetidi), Jes. VIII, 6); 3) leniter incessit cX. egit. Translatum
uisi obstai-cnt de iji;.i>i superius dicta. Coniicio igitur ex cstvocabulumasono ad fluxum, alluxu ad iuccssum, cf. i^3"'.

antcccdcntiuin vocabulorum analogia, pro JJt, vetcrcs

Pcrsas dixissc schatnr vcl hlischatar , eamque ob causam
u^^ siibst. m. 1) murmur, gemitus ct abslr. pro
concr. mtirmuraiis 1. e. VBXQOftavxi^, ventriloquus (v. sub
Ilcbracos littcrae sibilanti pracfixissc n cum Alcjih prosthc-
iix), iiim'mure vocis ai-tificiosae iiianinm vocem iinitari
tico. LXX. Vulg. Syr. ouiittunt. Mnlos intcrpretatur
solitus. Plur. D^^aN Jes. XEX, 3, nou siue acerba hornni
Aben Esra, camelos magnos autem R. Salomo, quan-
pracstigiatorum crcdulaccpe plebis iiTisioue die Knurrer.
tiinivis rcjDugnantibus verbis ^''SJjn ^Di. Contiilit is, vel
qiucunque ci hanc scntcutiam pracivit, persicum JCii Abulwalidcs :
v_Jj*J' ftJyil (j*oLs^sv«
0-5^ o' l?'^^^ -^^^. ^
uschlij.r camclus. Targ. priu.s pro ^''JimnNn TL"3"ir! (JsE iAjJ^! i)^==--j!
OjjO ».j~^_ 0»_o ^SS JoAji^ O^kjjjj
CDSnr; 1:1 liabet 'JiaaT ij^blU-;^" NC3''-i, scd cum
BocnAUTo (Hieroz.
oj^)! vL^' 1^1 iS^^i T-iP Vl»*^ ^'''<=' '^'"1 li^J"
I, p. 23/) ex altcro rescriljcndum est
i;2 LiAjJi Jo^jf! .LjajI» mihi probabile est , hanc voccm
^>D'j-) ib'"L3-i::' NCa"""! eqtios ntidus , Jilios eqtiartim.
Volunt fiusse midos, iion catapliractos et phalcratos, ut cognatatn esse arahicae Ja>.IjL quae varios sonos nolat
expcditius currci-ent. Vide Bocuartu.m. I. c. similes stridori , quem sella carnelina noi'a edere solet,
ila iit D"'!:^ coll. Jes. XXIX,
4 necromaniiae periios
nniJ uua, V. inN. transtulerim ; _Lj^! vero de camelo ustirpatiim murmtir
gemittimwe eitis signijtcat. —
2) mtirmitr (rivi), Jltixtis
leiiis. Jcs. VIII, 6: iIxV D"'^'""" 1-''^>1 "''?. ^!/""'^ Siloae
eiintes cum
leni murmtire i. c. lentc, lcuiter. 3) lcuis —
incessus, imdc CN, t:J<"r t3N- adv. leniter , lente, sen-
,
i-ad. inusit. Arab. iXji Crinavit, stabilivit,
'nt^^^ sitii pedetentimque ; vcliit dclcni Jciitoqueinccssu lugcutis

scc. Kamusmn. Unde 1 Rcg. XXI, 27, gi-cgis Gen. XXXin, i4: r;i;r;:r!N i:ni

''t3J<"? egoqiie incedam seciinditm leiiitatem l. coxnmodita-

tem iiieamx. c. consuetam, itach meiiier Gemachlichkeil,

)lJN 111. rhatnntis , a firmitatc radicum dictus. ludd.
allgeiiiach. 2 Saiu. X\'lll, 5 : -iy:b ''b U.xb lenilir CagiteJ
IX, i4.^i5. Ps. L^''il[, 10. TUXn y)j\ area rhaintii, 11. pr.
iiiihi cuiti puero ! Job. XV, 1 1 T]"33 asb "lS'1^ et yerbiim
:

loci ti'ansjordancnsis Gcu. L, 10. 11. Arab. 0\!J\ id., ita (uostrum) mite ad te. Advcrbium Ii. ). adiectivi vices
sustinct, ut saepe. Caeterum jilcrique intcrpretes ante
timcn ut u.sitatius sit syiionyniTim ^m^jx-. Locni. fab. 22. ScnuLTESsiUM, cxccpto Jarcliio, uxb h. 1. vcrbum csse
opinati siint, cpiod acquivalcat verbo 'C^ abscoudcrc,
Syr. 1-^i'oi Vers. syr. 1. 1. c. c. Chald. Plur. plpN ap.
tegcre, rcniteutc sculcuLia.
Onk. Gen. III, 18 ubi ]i-,CNi '['aiS pro hcbr. ^~'~t'l] yip*
Pseudo Jouatli. 'Jiqcs, atque sic Jouath. ilos. X, 8, cf.
-
 ,

R. C"J^t, i-jx Tir:»

1^'r^S^ 1 ) clattsit. Aiab. »jT occlusit cstinni, Nniy^J:i<). Scc. Bar Seritschwoi eae siint fencstrae, quae
non recla pinetranl (iinirmn), sed claitsae sitnt ab una
foriiia pass. laboravit alvo obsfrucfa. Couj. IT. coopcruit, parte obUqtie. Vocalttr talis vi>.niit fenestra aoUda, et
vclavit pilcritum cuniclinuin, latcribus cortijias obduxit.

Syi-. IZ n^ . j, ] i. c. scc. Bar Ali ct Barbahlul (Castcllus

Aj,_^ constricta , clatisa. [\'idcntnr taincn hacc vci-ba
potins ad scqucnfcm iiitcrprctatioiicm pcrtincrc]. Wi^UM
enim bac voce carct): Xj^ ^\a>o oUjoI v>!jk**ol <Xm sec. aUos est (fciicstra), qitae non moyetur (I. pro
lubitu a|K'ritur ct clauditur), eain dicunt soUdam
clausio , claitsura , ohstruclio fentri.t [arab. |,LL)n qiiae nunqtiain patel.

munimentum clausitm [arab. *^l]. IL'nc niBCN ^''JiVn 2) clausit , ohturavil , labia Prov. X\1I, 28, aurcin
ct ni^aoNf ni:iVn Ezcch. XL, iG. XLI, 2G Jenestrau
i6.
Prov. XXI, i3. Jcs. XXXIII, i5. postcrius cf. arab. Ad
clattsae ct CriyN Q'"!:;;^; "'p.iVn 1 Rcg. VI, 4 Jeneslrae (sono ctiam vicininn ^»0 obturavit, it. fut. A. obsurduit,
)
trabibus clattsis, quac cacdcm Ezcch. XIJ, i() ni:iVn
iteiuquc, quod provcrbio dicitur: *j J.J1 vi;A,*«jJ operiti
riD3T3 Jenestrae opertae appcllantur. Chald. ubique
ei aitreiii obscqni iiolo,
i. c. ci Golius e Caniuso p. 56.
^aTia ^'IS, opp. "n\"!E i^^iS icncsb-is apcrtis Uan.VI, 11.
Qiiac vcro fciicstiaruni illarum clansarum ratio fucrit, in
Obitcr notamus, plui'a claitdendi vcrba in syllaham tam
et sain cxirc, ut hebr. dan, finS, Dnn ct arab. , t-.^^
co mirc disscntiuiit vctcrcs intcrprctcs. Alii fcncstras in-
telligunt cancellis clattsas (L30C. Ezcch.XLl, iG 5iY.tvta-

tai. Arab. s_*.iw9. Sjmm. TO^mai), a\n Jtctas et rncn- Iliph. i. q. Kal no. 2. obtnravit (aurcin). Ps. L^TII, 5.

daces , noniusi sj^ccic talcs (v. Bar Bahliil), plcriqiic

extrinsecits angttstas, intrinsecits lalas , qiialcs in imiiii-
tionum miiris pcrcrassis iuvciiiuiitur. Cliald. 1 Rcg. jiis
NiaVa ^yTian VJsVa •jnTiS fenestrae intrinsectts aper- rad. inusit. fortassc Ugavit. Practcr nonicn
I^JS
tae , extrinsecus clausae. Arabs ibid. .._< '^mo ^^ ^!lt2N confcrri potest arab. .yj\ fiuics tcntorii. Castellus
praetcrea in Lcx. Ileptag. habct acthiop. f\^i laudato
Jjs-b ^ ij«*v!.j _ ^'wi>. SjT. Ezcch.;XL, 16: '^^^* Marc. XIV, i4, vcro iieque hiiius radicis ncque liga-
iibi
\

tioius ulliun vestigium est quarc valdc suspcctum cst hoc

,

r^-^ .^1 ' ^.OO <^<5^ <c^, quod idem cst. Nequc alitcr verbum , quijipc a Ludolfo ctiam plaiie practerniiisum.
Ephracnuis Syinis (Ojip. sjt. U, 199), qui insuper explaiiat
1 '"^. iv^^ SjTiasmuin pro 'JICn) fihun. Prov.
^2)( ^tlSi.1 (do feneslras dtipUci facie , Alex. qiii
\TT, 16: D';-]^^ ';:it:.V niarcn stragulde e JiUs Aegypti.
HQmxttt; , Vidg. qui ohliqttas rcddit, pluriini RabLiiii, In Targg. 'J^C\ asX Junis , ct 'iiivcnitiir pro hcbr. "jan et
atqne ipse Lutlierus: inivendig weit , atiswendig enge. •in^:: jos. II, 15. Num. IV, 32. 1 Rcg. XX, 32. Estli. I,
Ob usuiu loqneudi Arabum maj^is placercnt feiicstrac cor- 6 rel. Aimd Ucbracos viciiia signidcatio hli iisitata fuissc
tinis clattsae , uisi ipse lociis bibhcus 1 Rcg. \% 4 uiclio- vidctur. Fila vero Aegypti suut fila iinca ]. bombjxina
rem suadcret explicatioiicm. Fenestrae cnim clatisae et b)'ssina summae subtilitatis, qiialia in Acgj-pto nc-
talcs fuisse vidcntur , quaium caiicclli pro hibitu claiidi et bantur ( v. Jes. XIX, Ezech. XXVII, 7. Baihebr.
9.
operiri iioii posscnt. Eandem, dc qua dixiiiius, intcrprcta- pag. 21 8.), cigyplisches Garn , non miiius nobili-
tiouis varietatcm, habcs iam in Lexicograpliis SjTorum tiita €ipud vctcrcs, qiiam apiid iios fcre turcira fila (tUr-
Bai' Alio et Bar Bahlulo, qiu iisdem fcre vcrbis ita Jbisches GarnJ.Ki.mciii, Gr. Veiict. aVn([uc Juniculum
iUustrant lAiQjL^] ,
quod Sjtus in 1. c. rctimiit: i£iiai.^( retineiit, funesque volunt ad latus lccti dcpcndcntes, vel
talcquid, minus aptc ad contcxtnm. R. Paiicuox: "lun
laa l^ «-^N ^Cal.0 in\ So -^^zj '^^^ ]q3 —.0 D"'-!:::^ r;'ryJ2 cingulum in Aegypto conte.xlum. Post —
Alb. ScniTLTENsir.M multi coiifcriint gr. od^ort], o^&onov
OjiD }_S y^\o ]i_ia_i_.^lo \L^2^..x—1.-M
(vcstis lintca) idquc vcl ex vocc hcbraca, vcl utruniquc,
ilivv f*t^ ^LQjj.L3 \i\ . ^l.=5 LA^*'i^ <^i ]C13 giacciim ct hcbracum , vocabulum cx Acgypto rcpctunt.
Ex his FoRSTBBUs id vocabuluiu acgyptiace scriptum cxi-
OOT ^o liol^f : isjj^ ^sj^ v;>-^i J-flj . AjliQ..li] stiinat (de bysso antiquorum p. 75) ATZ,! ~ ?jn\A^
^jLiyS'^ z^ ^j^ i^Sj\ ui*.*^! L-Ji JcS} ^iM.I^::^>AlO ]3j sliiinen Uni. At
de giacco vocabulo statuis,
quicqiiid
scmitico nosti'o cxplicando illud vix adhibuciim. Ludolf.
i. e. Nntt^tDft sec. nojintillos notat fenestras Jictas.
iu Commciit. ad liist. actliiop. p. 2o4 sitffittttn tciitat ex
In libro Regtim iegitur : fecit doniitijeneslras latas
et
ct fictas. (Omissus cst locus supra exhibitus de aethiop. tJ^^J» tlius, saQitus, coU. V. 17. lufclicius:
 R. TJ^J, ^^ 78 To^! — n*x

Ae<^7ttus enim suffitu uobilitata non fuit, ne dicamus, sum viae? Vide ad nta
litt. b.). Eadem stractnra
•'N sub
coatextum prorsus rcniti. est 2 Rcg. m,
2 Paral.8. 23. Job. XVm, 24, XXXVm,
et sinc interrogationc Jer. \% 16. Ecclcs. XI, 6 '^:''N ''3 :

11133'^ nT 'N?"jiV nescis enim, quodnam (scminis granum)

ej/lorescet , iu qno uno exemplo haec particula ad locnm

•^^S^ Fut. 'nt:t<7^ clausit, conclasit. Lcgitur in non refertur. Alibi est ubi? (a nt hic) Job. XX^TII, 12.
Esth. Vn, 5. Jcs. L, 1. LXVI, i. 1 Sam. IX, 18, cl
uno loco Ps. LXIX, 16. Arab. ^\ vicinas Jiabct sipjuill-
quorsum? l Reg. XXII, 24. Aliquoties iunctim scribi-'
cationcs, circumdcdit, scpsit, circumstctit it. obligavit, ut , tur nTiN, V. infra. —
b) nT^ "'N unde? (a nTQ inde).
iiervo sagittam. Conj. \. compLicatus , flexus ct incurva- Gen. X\l, 8. 1 Sam. XXX, i3. 2 Sam. I, i3. Job. R, a.
tus fuit. Jon. I, 8: nnN D^ ~VZ iN ex quonam popido es? 2 Sam.
XV, 2 nriN Tiy n^rb ^N ex quanam urbe es? (Pr. unde-
:

nnmero liani 2)opuu? undenam urbis? nt Plaut. imdc gentium?

"iDit (clausns, ligatus) N. pr. 1) viri c
Od)-ss. 1, 170: no^tv elj o.v^q!>)V ; d:> ct 1""^ in his locis
nraefectorum , rpii siil) Zorobabele ex cxilio revertebantur
suut genitivi pcndeutcs a nomiuativo nT , ut vcl e sexu
Esr. n, 16. Nelicm. "\ai, 21. X, 18. 2) alins cniusdam,
e uumcro ianitorum, Esr. 11, 42. Ncli. Vli, 45.
iiominis Ti^ fcminco intclligitur ). — c) ni<Tb "'N cur?
quare? (a nSTb proiiterca) Jcr. V, 7.
Not. 1. iN in omnibus cxcmplis .sub no. 2. propo-
m. adj. Ufralus i. c. inipcditus Indd. ITF, i5.
"lli)i<
.silis pr. cst st. con.sti-. ab "'N, ct iUustrari potcst cx usu
XX, 16: iD"'?3^ T' 1t;N Ugatus manu sua dextcra i. e. Arabum sub no. 1. monstrato. —
Aliis quibusdam par-
qni dcxtra coinmode uti non poterat, scaevola. Cf. 111,21. ticnlis iN arctius iimgitur, ut in umnn vocabidum coa-
Alia etiam ligandi vocabula hunc in modum ad impeditio- lcscant, TJiN, nSiN, nss^N, nr)"'^, nbiN. Eadcm rationc

rem membrorum usum transfcruntur , ut 0^c\ Ugatus sc. hac particula utuntur SjTi in |.J-^.«I qnomodo? (a ^^ ,

lingua i. e. qvii inipnditae linguae est, bJsJje impedimcntum ^ici ita), Xu^ik^ unde? (a X^^^iO , r\-:!^}, \^\ quis,

linguac, L^LmJ OoUj! impcdita crat liugua qualis? \tA id., Chaldaci in ^'TiN quinam? qnodnam?
vL*^' ^; o^
eius, ut respondcre non po.sset. Plura vide ad dnn. ubi? (i. q. nT—'i?), N"T''N quacnnm ? •,''-|?2iN undc ? 'iitS"'^
Contra nos de locjnacc, die Zuiiffe ist ihm gelost. Nomina qnomodo? (a 'J-''l3 ita), inaij< quando ? 'ji^iN nnde ? (ubi

forniae bap imprimis vitiis ct infirmifatibus corporis de- iiotandnm est, in dnobus ultiniis cxenipbs i{< particulis

signandis adJiiberi, monstravimus Lehrgeh. p. 490. jicr se interrogativis pracmitti pleonastice vcl maioris
cmphaseos ergo), Samaritani in pTnTA" uhi? v. Anec-
dott. orient. I, 28, Acthiopes in /^P"!^! nbi ? quomodo?
"^ constr. IX adv. interrogandi, ubi? Nonnisi iicc non AcJ^» ubi ?
1)
Not. 2. In loco Prov. XXXI, 4 iN, quod in Kcri
cum Suffixis (scd vide Not. 2) rt3'N ubi tu? Gcn. ITI, 9,
est, multi pcr Apocopcn intcrpretantur 'JiN. iN Diiinb
i\N ubi ille? Exod. H, 20. 2 RegV XIX, i3. Micha VII, "lD"iJ et principea non (decct) temetum. Kimchi: 'nDn
10' Job. XIV, 10. XX, 7. D^N ubi illi? Jes. XIX, 12.-
~!3U3 'jiN lUSUJ'^! TlD. Quanquam autem Apocope litterac
Nali. in, 17. Alibi scmper cum He parag. fii^N. (Apud
Nun exemplis non carct, h. 1. potest vulgaris significatio
pronomcn interrogativum quis ? quod Fcm. retincri ct verti et principum (noncst, dicere), uhi
Arabcs iji cst , :

temelum? quo posito tamcn iion dissimulandum i^? in ,

ct Plm-alcm admittit, e^ i quacnam ? ^^. i , i^Lj 5 quinam, lioc uno exemplo extai-e pro n''4< ubi ? ct sinc Suffixis.
KiMcni: DiDT-ib bN icnisi .... n-^N i?23 ra-i£b pni'!
quacnam? et scqucnte genitivo construitur, ut Jo-, (_c)
mnibb "iD-ia mN -ntixi-r.
Not 3. Scorsum
ct t.-mqnam primitivam tractavi-
quisnam v4r? ^r«s» ^T quonam temporc , *.\j1 qnisnam
mns hanc particnlam, cum Inbrica sint dc liis vocabuli»
pcricula tlymologica. Non absona tamcn multorum deri-
Testrum? Idcm vakt acthiop. {\^', Apud Castellusi
vatio ab niN dcsideravit cum sit deslderandi quaercndi-
,

cst ctiam syr. >-*l quae, illa, sed incertac auctoritatis. que particula, aut ab niN hahitavit , ij< habitatio, siqiu-
Cf. -N.
dem est particula de loco quacrentis. Ad cam comnien-
quae advcrbiis pro- dandam provocare possis ad formam 1IN, quae invcnitur
2) ix cst nota intcrrogationis, ct
nominibus inacmissa iis vim intcrrogativ^am ti-ibuit, quem- iu Cod. sam. Gcn. XM, 8 pro iN.

admoduin rclativam.
"iTEN Cf. germ. ivopon ? pro t'ora
welc/ieiii? IIuuc in modum componitur a) nt ""N quis? uhi? i. q. iS, iN cum IIc paragogico ut in 'jn,
n'ft?

sed nbique cuin rcspcctn ad locum 1 Rcg. Xlfl, 12: ''N nsn. Gen. XrX, 5. 2"Sanl'. XVI, 3. Jerem. H, 8. Job.
Tjir: -TT^n ni quanarniia abiil? (Vcl: ubi viae? quor- XVII, i5. Mal. U, 17. Zach. I, 5 rcl. ct citra intcrrogatio-
 ,

R. \y, \»< 79 Hf^N — \y

ncm Job. XV, 23: r:;"N CnVV ((^n ti': taffwi crral quae- sitione: l-Hy^unde? C.cn.XXIX,^. XI.U, 7. Nnm.XT, i3.
rens panem, ubi (sit), 1. (inttrrogajis) uLi? Jos.IX,8. ludd. X\'U, 9. XIX, 17. 2 Rcg.25. VI, 27.
V",
XX, i4. Jcs. XXXIX, 3. Jon. I, 8. Nali. UI, 7. Job. XXVin,
•
»' X iihi? pro r!1~'N iuiictiin rfpcritur in codJ, 12. 20. Bis sinu interrogationc Jos. U, 4. P«. CXXI, 1.

boic niullis et quibnsil. Eilitt. Job. XXXN IH, ig. ai. Arab. ^l ^ unde? Taliiiud. 'j';:^:. Ex contrahitur
'J''X 'JS
Ecclcs. XI, C. Rcs- XUr, 12 (v. Kcnnitott. :ul li. li. 1.1.).
1
V. infia.
Qui ita scripserc
libraj-ii cxcnij)luni Clialdacornni sccuti
Not. IMoncndi siint tironcs, ne cuin nostro '('NT3
snnt in Cuctcruni iib-nni scqnaiis, parnni rcfcrt,
'(''^'N.
confuudaiit '(';N':, quod comjio^itnin cst ex •;'<s nihil ct "j^q,
quanJoquidcui vctcres in scribcndo vocabnla tam ai-cto
iuncta intcrpungcndo iiunquain sciimgcre solcbant.
qnale est Jcr. XXX, 7. Jcs. XLI, 24.

]"'** 1 Sam. XXI, 9 T. s. rad. pM.

•pX (pro nS^N, qnod statini seqnitnr) qiiomoclo?
Gen. XXXlX.c). ±\.\\, 8. 3*. Exod. VI, 12. 3o. Jos. IX, nE''N (ex vx ct r.t /lic, sic) 1) uhi? ulinam?
7. 1 Sani. X\"i, 2. Jcs. XX, 6. XL\'III, n. Saepc cst
Gcn. XXXVII, 16. Rnth If, 19. 1 Sam. XIX, 22. 2 Sam.
ncgantis Exod. VI, 12: ni'")^ '3i;0lL''; ?("'N'1 et qnomodo
IX, 4. Jc.s.XLlX, 21. Jcrcin Job. IV, 7. XXXVIII,
lif, 2.
aiiscidlahil mihi Pharao? wie solUe Pharao michhiiren?
4. Sinc intcrrogatioiie Jcr. XXX\'I, 19. 2) quomodo?
2 Sani.XU, 18. 2 Rcg.X,''j,adniirantis ctdcplorantis Jes.XIV,
ludd. VIII, 18: tJ-^uJ.N- nD''J< qualcs (fncruiit) viri ?
4: iu: r 2 \a ]'''* (licn! olic!) qtiomodo cessat exaclor!
Rcsiiondctur: DnviD ^l-:2 nt tu , ila illi. Malc Jonath.
Ps. LXXUIJ i9."'Ecc1cs. U, 16: r-ioar; d^ dDnrr m-^'; 'tini'!
LXX.ubi? Nani ucc quacritnr dc loco, ncc dc loco re-
eteheu! morilur sapieiisuiia cumstulto, deniquo cxpostu-
spondctur, scd de forma. (Acthiop. /\(J^; quomodo
lantis Indd. XVI, i5. 2 Sani. I, i4. Sine iiitcriogationc
RntlilU, 18. 2Rcg.X\Tr,28. (Cbald. r)''N, pro qno saepius quanto, it. quantus, a, um, v. Ludolf. Lex. p. 382).
Not. Probe distingucnda cst haec ijarticnla ab alia,
iii Targg. •J^i^, syr. >••«(, plcruniquo citi-a interrogatio-
quae sono convcnit, scriptura vero et sigiiilicationc ab ea
ncm. In utraque dialecto inde formautui" uoniina et vcrba, diETert maiorcm in modnm, nimirum iSkX, NiSN, non-

ut niS''SJ qnalitas, ^iNnn rabbin. qualificari, (iQ.O.a*^ nunqnam in Mss. Ni^-^N prorsus , ila, dc qua iafra s. rad.
rrCN atquc satis rccte utramqne disUiixcrunt V. T. cdito-
:
qualitas). Cf. !]''n.
rcs, quaiiqnam vctcrcs iam librarii ct Grainmatici (v. Jar-
chi ad Ceii. XXVII, 33 et Abulvvalid Ii. v.) in iis cou-
rij^^M (cx iN» ct ns i. q. rtb ita, liic) 1) quomodo? fundcndis valdc jieccarunt, nndc non niirandum est, rccen-
Dcnt. 1,^2.' XVUI, 21. 'XXXU, 3o. 2 Reg. VI, i5 rcl., tiores ctiam Philologos, iit Buxtorfium, Scuultensium
sed niinns nsitatnm quam ""'^?, quod Ciitici Samaritani
, (ad Job. IV^ 7), SiMoNEM in cuiKiem eiTorem incidissc,
projitcrca in Ucntcrononiii ]. 1. c. c. reponcnduin ccnsuc- de quo vitando tironcs cliam atquc ctiam snnt admoncndi.
runt. Sacpc est admirantis et dolentis Tliren. I, i na^N :
Ut iis, quac de librariis iiiodo diximus, fidcin faciamus,
"i'5r: ~ia rair'' eheu! quam solitaria sedet urhs cet. vai-ictateiu lcctionis in hoc voeabulo brcvi in conspcctu
Jes. I, 21. Citra intciTogationcin Deut. XU, 3o. ludd. poncre placct. Ac Gen. 1. c. 7 codd. pro rrs^iN Iiabent
XX, 3. —
2) uhi? praeter intcrrogationcm Cant. I, 7. N1S\X et N-;2N; 1 Sam. 1. c. NE-'N 1 cbd.; 2 Sain. NlDiN
(Cliald. N3"'N, JS^N nbinam? Sjt. \^A ubi? ^aji quo- 2 codd. Jcs. NID-tN 10 codd., NCN 3, NICN G
; Jcr. III. ,

NiEVN 5 codd., ibid. XXXVL

ii-)t-n3, Job. XXXVail
niodo? et siuc iutcrrogatione 3 l^l j 2 '^^•'y» NICN 3, NIEii 3, NS-^N 1, ct c contrario pro i2N, NTSJJ
prorsus , ila Job. XVTI, i4 N'13''N l4 codd., iS''N iG
riw^N iihi , sinc intcrrogatione 2 Rcg. 'Vl, ]3. In- codd., ns-iN 6 codd. ; Job. XIX, 23 HBiN trcs , Jcs. XEX,
certa tamcu Kcri est^a-^c, ad quod per-
est lcctio, et in 12 iiovcni, Prov. VI, 3 quirique rcl. Rectius vctt. inter-
tinerc potcst Cholein in tcxtu conspienum ita ut scriptura ,
prctcs ut AIcx. Vulg. orationis scricm scciiti utraniquc par-
textus Icgatur navx. Hoc ipsuin Lr.incn ia''N cst pro rrb^N. ticulam fcrmc nbiquc rcctc dignovcrnnt. Bis Nir''N jiri>
Nonnulli codd. habcnt r;;".^, quod iioii minus fcrcudnm; Niti< in iniiltos adco libros imjircssos irrcpsit (ludd. IX,
alii Nt;"'^, NirN, qnod buic loco oinnino iiicptuui cst. 38. Prov. Vi, 3).

nSij''^ (Mfltl) quomodo? cx "'N ct n3a ita (q. v.). K adv. ncgandi, scd rarioris nsus apiid Ilcbraeo.*.
Konnisi bis iii scquiore licbraismo Cant. V,3. Lstli. \ iU, 6. Scmelita extat, nt adicctivo jnacfixnm Iiuic viin ncgativan»
tribuat, qncniadmochini lat. t« et Aljilia privativiim. Job.
XXII, 3o 'p^-iM non iiinocens i. e. noxius. Practerca iii
:

^^^X i. q. i^ ubi? cum Nim parag. ut in ''TX ,

'C^i^,, nom.jir. -ii3::-iN (inrrlorius) iSani. IV, 21. Magis frcquen-
Lehrgeh. §.35, 3. Arab. ..jT ubi ? \^\ ubicunqnc, sjt. tatur hacc jiarticula apnd Rabbinos jiracsertim ciini ad- ,

icctivHs, "ITTDN ''N non jiossibilc, •'N non ncccfsariinn,man

lj_ij quis? qualis? Iii V. T. lcgitur tautum hac coiiipo- iia^ rnN ^ii tu non potcs, ct magis ctiam apud .Vctliio-
 I .

R. \v, S\^ 80

pes , quibus /\^ * cst p.irticula inseparabilis quae verbis, ,

usque quando? quamdiu? Job, VIII, 2, Sam. JA"» TV
pro hcbr. n:N n? Exod, XVI, 28. Num. XIV, 11.
nomiuibus, aJverbiis cct.praclLxahis vimnegaudi tribuit, v. c.
/\HAOt "°" scmper, vel potius semper nou i. c. min- Cum He n:N (Milel) 1) quo? quor-
parag. locali :

quam, iucrcdulitas, ab /\cA\l^^: Cdcs. xum? Gcn, XVI, 8: isbn n^HV nxa nra iN unde venis,
hJS^^^''^". et quorsumibis? Jcs, 'X, 8 BD"jia3 naT^^n n:M constr. :

Ad Jobi lociim iUustrandum cgregie faciuut liaec Ludolfi

jiracgnans pro quorsum (transportabitis ct ubi) relinque-
:

in grauim. aethiop. p. 15/ „Et quod iu hac liugua speciale

:

iis XXXII, 18. XXXVII, 3o. ludd.

divilias vestras? Gcn.
est, ctiam nomiuibiis vitiorum ad siguilicandas virtutes
XIX, 17, 2 Saui. II, 1, Jer. XV, 2. Zacli.
2 Reg. VI, G,
pracmittitur ;, ut A,HP^^ I <!• ^- iuformcatio i. e. casti-
II, 6. V, 10. IDcut. I, 28. Ps. CXXXIX, 7 (ubi qnidam
tas, pudicitia 2 Pet. I, 6 [pro eyit^uTeiu] , A,'t'UrAP' codd. nojmullacque cditt. vitiose n"N ). Sinc interrogatione
insupcrbia i. c. modcstia vel ut Christiani scriptores
Jos. 11,5. Ncliem. II, iC. Ezcch. XXI, 21. 2) uhi? Ruth
q. d.
superbiae opposita. Enc. 32. II, 19: uhi spicas legisti hodie niiL'^ n:H1 et uhi egisti
loqui amaut, humilitas,
i, e. commorata cs? (LXX. 7101;; Vulg. ubi? Sjt. Arab.
Sept. 1. 2." Atqui de originc huius particidae quaerenti-
bus nobis duplcx olfertur ratio. Altcra est, nt per apocopen
id. ) — 3) n3M1 n:M huc ct illuc, huc aut illuc. 1 Ilcg.

pro ]•'« Sam. XXI, 9 nonne? (quod tamcn

coll. liM 1
II, 36. 42, 2 Rcg, V, 25, 4) n:i< ns ubique de tempore:
sit ,

quowique, quamdiu? Vs.~Kl\l,:i-. Vi^: '^nsuinnTn" n:M 15

ipsum dubiac originis est). Kimcui: TiN i^D Tias "'f?
quamdiu , o Deus , relinqucs nie prorsus? Exod. XVI,
•]T> nnn ns ir"' 'jv'*'' "'"^^ pT^na Nai 'ji:n •jncns mrjs
Sed haud dubie pracfcrenda est altcra, 'S< pr. esse inter-
28. Num. XIV, 11. Jos, XVm, 3, Jer, XLVU, 6, Ilab,

rogandi particulam i. q. iN iihi , quac in negativara transie-

I, 2. Ps, LXII, 4. Job, XIX, 2. XVIU, 2 : •;is:iiDn n:« ns
rit, quuui de co, quod non comparet, quaeri soleat, ubi
'('ja? "'^?!' quamdiu (usque dum)^ne//i imponetis verhis?
sit? Hiuc proprie uhi gloria? i. c. ingloriiis. Luiioi,f.
conmient. ad hist. aetluo^s. 2o3. Cf. n^, Lo quid? it. non;
fit» au? it. non rabbiu. ii< num? au? 0«.
Vide BuxTORF. col. 68. 69.
; it. si i. q.
J J^ adversatus est alicui , inimice et hostiliter

perseculus est aliquem, c, c, acc. Verbum nonnisi scmel

lcgitur Exod. XXIU, 22 (cf 1 Sam. XMU, 29), Sed
''ii uhdatus, vae! ,v. m« no. 11. p. 3g.
longe frcquentissimi usus estPart. noniinascens 2iiN adver-
sarius , inimicus , hostis. Usurpatur de iniinico, quo-
''it terra maritima, v. niN no. I. p. 38. cum privata odia liabcmus, Ps, m, 8, \T, 11, IX, 4. XIII,
3,5. XLI, 12. Exod. XXIII, 4. Job. XXVII, 7 cet., et
TlDD"1X (inglorius, v. paulo superius im) N. pr. de hoste, qui pidjlice ct in bello nos oppuguat. Ps. XLV, 6.
fiHi Pinha^i 1 Sam. IV, 21. XIV, 3. CX, 1. CXXVII, 5, Jcs, IX, 11 cet. Sacpc in Sing, coUect,
de hostibus Ps, IX, 7. 1 Reg, Vm,46. Thren. U, 4. iniix
nin" hostes Jchovae, dicitur tum dc impiis verae rcligio-
PlIlT/^N {^non -hahitatio , forlasse cui ncmo concu- nis iiiter Israclitas adversariis Ps. XXXVII, 20. XCII, 10,
buit, illibata, pudica, aut insida hahitalionis) Isahella, tum de hostibus barbaris Ps. LXXXm, 3. LXXXJX, 1 1

N. propr. mulieris famosae quae cx Ethbaale Tyri rcgc , 52. Fein. n^iik^ inimica collcct. de iiiimicis, hostibu»
prognata, Ahabi uxor, Samariae regina facta, ibi idolo- (Dei) Micha VU, 8. 10, Cf. Lehrgeb. p. 477.
latria, flagitiis et dira Uei projihotarnm pcrsccutione infa-
mis facta cst postca iustas facinorum poenas dcdit. 1 Reg.
,
E lingua ai-ab. confcrri potest i_j.T iratus fuit ( sed pr.

XVI, 3i. XVm,

4 sq. XIX, 1. 2. XXI, 5 sq. 2 Reg. IX,
ni fallor, advcrsatus aversatus, cst, cst enim eadcm
7 sq. LXX. ^ls^a^ijX, atque sic Act. II, 20 de mulieru
flagitiosa. Vulg. Jczabcl. radix ac 2iN i_il reversus cst), cum accus. ,\JJ! iui rciecit

pag- 10. A.
cum Deus, et in fonnula imprccandi y5ul ct liSCJ iwi^
'^y.?.''^. pr° "IT".''^!^
reiiciat te (Dcus). De linguarum cognatarum nsu si cjuae-

nan^s' V. pag. 3Z ris, synonymum est jJ*£ Iiostis, syr. ct chald, N^S'! ^53,

ex quo contractum est (ut Yirn contr.

JiiiOj ^!^ , et in ipsa lingua liebr. eiusdem vel vicinac
T* i. q. •jiN,
7n^ ; Di;i;>> contr, D:iy Lehrgeh. §. 126, 1. litt. a. b. significationis "nS, Nito, T;iu;, "Uto.

Chald. etSam. ;« JA" id- '\^\ a'1 nl^i? ad quem locum?

Dicitur ctiam INn), adv. intcrroganili 1) de loco iihi? »13''J< (pro rraiiji , ut naiM pro naiN) f. ini-
Ilinc ]Ha unde?" 1 Keg, \", 25 Chcthibh. (Cl.ald. yjZ, micitia, hoslilis animiis Gen. m, i5. Num. XXXV,
7^:53 id.'et apudTalmiid. ;bN:apro']b jN^Ja undc nobis?) — u\. 22. Dbi:? '1?"'^. iuiinicitia aeterna Ezcch, XXV, i5.
a) dc loco ct tenipore, quo ? i Sam. X, i4,' ejuando ? ^h ly XXXV, 5. Pi-aeterca non legitur.
 ) )

R. n\s', r:\\% "j^si 81 rri< — ]^x

DrX N. \>T. lobiis , Araljs Au.siln, vir divitiis noii •"'.*.'? "^^i? '^''^'' *• ''''^'
>
"''^ !'• 7^'
niagis (]iiuiii pictato ct virtiitc i()iis|)iciiii.s, a Jlco siiadftito
Sutaiia oiiiiiij {^cucris calauiitatibiis tciitatus, postca iii iii-

tcgruni rcstitutiis. Job. I, i sq. II, 7. 10. 11. 111, 1. VI, 1. • iPi^_ v. s. is, ""N p. 79.
rx, 1. XVI, I. XIX, 1. XXI, 1. XXIII. i.
XII, 1.

XXVI,). XXVII, I. XXIX, 1. XXXI,4o. XXXII, i— 4.

XXXllI, L.-^i. XXXIV, 5. 7. 35. 36. XXXV, 16. XXXVII, '!j''i<, nrwN!, nr:\N{ v. s. ^n p. 79.
i4. XXXVUI, 1. XLII, 7 sq. Lzcch. XIV, i4. uo. LXX

'/oJ^, atquc sic Jacob. V, 11. Vulg. /ol>. Sjt. «.^QjI,

P''^5 ct cuiicta ciiis dcrivala, v. sub rad. ';?}<.
> is
Arab. Nouicn (cuius fornia Ilcbraisnnim rctlolct)
v_)_jj1.

pr. valct hostiliter (racialum (ab ^^n), «tl formam

~nzj|, quac iutcrduin vim passivain hnbct, ut iu Tl"?^ natii.s.
Ilouiiiicin intcUigc (a Sataiia) Iiostilitcr trnctntnin, qna- D*^ rad. iinisit. Chald. et Talinud. C-N lerruit.

lcra fuissc Jobuni, intcgruin, quod dc co a-^it, cainicn Quac de dc liuguae arabicae, quam sta-
origine vocis ct
Jidacticum docet. Talc vcro jioiuiiiis ctj^nioii poucntcs, tuniit, convcnientia coinmcuti suiit A. .Sciiui,r. ad Prov,
quod liistoriac ct calauiitatibus cius cougruat, inininic lioc XX, a ct SiMoMs in Lcx., apud ipsos relcgat, qiii volet.
iiobis volunnis, Jobum proptcrca pcrsoiiain cssc coinnicii-
titiam ct ab anctorc carininis coulictam, a qua scntciitia C^^X adj. f. rT;.:''N terrihilis , formidahilis dc po- ,

suinus alicnissiiiii, antiquiorcin carnniii traditioncin subcsse pnlo Chaldacorum llab. I, 7, dc puella vi j)ulclu'ituclLm
existimantcs scd potuit Jobns hoc noiiK-n fatis suis mire
;
vicUice Caut. VI, 4. 10. Cf. Anacr. II, 12. i3.
convcnicns post illiid iu.signc vilac discriincn nactus csse,
qHcmadnioduin siiuilc qniddaiu iii iiomiiiibiisSaiili ("riN'.:; cst
n/S''^} (pro r;'^;'^, ut "i^N pro rri^^t) f. terror.
postulatus sc. a popiJo), Davidis (t^it dilcctiis) ct Salo-
uionis (r;'c"r\2J paciGcns) cvenissc vidctur. Atqne rcvcra Dcut XXXII, 25. Job'. XLI, G. Jes. Xxixill, 18. E.vr.
aliud cum antca noincn gcssisse, nienioriac prodit addita-
III, 3. Gcn. XV, 12. Job. XXXIX, 20: r;^_'N iin: -.in
fis Jremittis eitis (cst) lerror , i. e. terrorcm spargit.
mcutuiu apocryph. ad Vers. Alcx. Trpoiirtfjoye 8k aviM
oioun 'Ita^u^S [-^V Gcn. XXX V'I, 33]: quanquam liis
Scqiiitur genitivus cius, qui aliis torrori est vcl tcrrorcin
incutit. Prov. XX, 2 Tfb/3 n^"kS: lerror regis, qucm rcgia
rcccntioris acvi traditionibus noii inultum iidci Iribucriin. :

In Alcorano ( Sur. 38, 4o —

44) cius Jiistoiia inylhis ct Exod. XXIII, 27: n^jlUN •>.T2''N-nN
maiestas incutit.

traditionibus adulterata tangitur, ac mcntio ciiis iii haec T^^Eb terrorem meiim millam ante te i. c. inciitiam popu-
]is aiitc tc. Job. XXXIII 7 "'n^''N lerror meus i. e.

^
:
,

vci'ba dcsinit : i_jlji »ji JU*J S ei/ge serfiim , rjuippe qucm IX, 34. XIII, 21. Jos. II, o. Cum IIc
iucutio, ibid.
parag. nn"2'N Exod. XV, i(). 1'Iiir. ni^-N Ps. LV, 5.
trat resipiscens, quibns verbis Khoma yerus, J. D. Micn ae- Praetcrca non lcgitur. (Chald. Na"N, Nnys id. !Sani.
i.is (ad Lowth. de sacra poesi p. 683. Supplcinin. p. 3g.
^iiiilTA Exod. XXIII, 27).
eoruraquc scqunces vcro noininis ctyino alludi piitai'unt,
ct 2VN intcrprctari malucrunt serio rcsipiscentem. Qni-
bus cavc adsentiaris, cnin cadcm formuln aliis ctiam resi-
Q^^a^^N; m. pl. 1) terrores, nt ni":''N P.«. LXXXVTII,
piscentibus, qni in hoc capitc reeensentur, adhibcatur,
16. 2) idola , a tcrrore dicta, qucni incutiunt cultt.ribus.
Jerem. L, 38. Cf. n:i;'r.i;:3 s. y\\- 3) Emaei N. propr.
ut Davidi vcrs. 16, Salouioni vcrs. 29. E vctcrum Jn-
popnli, qui ante Mcabitas tcrrain ipsorum iucoliiissc dici-
dacoruni Christinnoruinqnc traditionc Jobnm cundem fuisse
tur. Gcn. XIV, 5. Dciit. II, 11. Practcrca in cod. Sam.
ac Jobabum Esa\-i iicpotcm,
, Iduinncae rcgcin Gen.
XXX\'I, 33, siipra monuiinus (v. quac ad Apociyphnm Gcn. XXXVI, 24 pro C^;!. lcgitur ^5,Tr^!/TrA, V'ers.

illud coinmcntatus cst J. D. Michatlis, Einlcit. in das Sam. =f(7T;iJi7TA- Scc. ctyiuon: tcrribiles, formidabilcs,
A. T. T. I. pag. 16 sq. ); iioc aiitcm fiindaincnto nituntnr unde Targ. i:n73N. Saad. (ex cmend. Koscnmiiileri
quaccunquc Arabes aliique Orientales de cius liistoria com- r-r- . . c !^t iimendi.
mcnti sunt (v. D'HEiiB£i,or s. t. Ajub).

T^i* V. s. rad. nnx p. 36. j*^ rad. inusit. i. q. 'jlN no. 2. vanu» , nihili fuit,

defecit.
ii^_ ibid. ji. 35.

y'}^ st. constr. 7'N pr. snbst. defectu», vacuilm,

nihilum Jcs. XL, 23: y.^. fi"'??'! T'?.-'! ?"* principts
n^X T. s. r:«N p. 39. redigil ad nihilum. Iline \') adv! nihil. Saepe ita, ut
L
 1

R. ^ii 82 1M
vcrbum siibstautiviim Involvat Rcg. VUl, 9
i 'J.ilN^ 'i''N. : non in ore eorum.
est spirilus Reliqua, quao iJ.VKZifs
D">:3N;7 ninb ''IID p"V ni^/til erat in arca praeter duas iiiterpr. hebr. chald. p. i84 contra Kimchium s. v. 'J^N dia*

tahuXas lapideas. Ps". XJX, 7. Exod.XXII, 2 : Vp TN CwX putans dcdit, cxcmpJa hue non pertificiit. Idem verosoloc^

sinUUl est ei, si habct. VIII, 6

iiiliil nrnbx : r;in^3 l^N cismus in Arabismo scquiore obvius est, iii quo ^j^^jJ lcgitul"
nihil ( cst ) sicut JehoiJa deus noster. pro ^ iit sacpissimc iu Abusaidae translatione Pcntatcuchj
samaritano - arabiea (cf. Ev. iiifant. cap. 2 et AnecdotL
2) non, ita tamen iit paenc ubiqiic (cf. lit. b) simnl
cxpi-imat vei-bum substantivura : nonest, non erett , non orientt. I, 17); ac frequens in Aramaismo, ut |OOT A^-ik

sunt, non erant non erat Baihebr. p. 4i6, AHTZ pi"° Ai Gen. VI, 3.
cet. idcocjue sit i. q. u3''_ ifO , ai-ab. \j^ . — c) ^b 'J''N rnihi non est , dititur pro non habeo, non
aram. ^*^, ^"^r f""?.' A^nTZi ct, sr linguac usura specta.s, habui. Lcvit. XI, 10. 1 Sain. I, 2, ut arab. ^i. q1.==.
nosietynion, aetliiop. f\C\r^\ v. I,udolii Lcx.pag.32g. Scqiicntc gcrundio sacpc viilct non licet, sicut ouJc lazi, pro
quia non est ovx i'^eari,, et ai-ab. ,-X^=> cst mihi, pro licet niihi
Num. XIV, 42: Dpa"1|"2 nirr^ J"'N •'3 ^i,

Jiahoi'a inlcr fos. liukl. XXI, 25: in diebus illis Cor. IV, 94. X, 100, ctiam per cUipsin verbi substaiitivi
l"»}»
bNlia''^ H-'-. '"^" erat re.v in Israe/e^ Gcn. XXXVII, 29: V. c. jiij' ..\ t3o licet tibi interficcrc. Esth. IV, 2 : 'J''N
"iTOajfoV '('N non Juit Jasephus in cislerna. Ps. X, 4. non licct intrare. VUI, 8. Ruth IV, 4 "^nbn
Nial? :

Exod. XII, 3o. Lcvit. XIII, 3i. Niim. XIX, 2. Ecci. I,

'J"'i*

Iii quibns formulis affirmative dicitur

bSSb nemini praeter te licet redimcrc. Ecclcs. UI, l4.
1 j. II, iG. IX, 10.
la"', in iisdem acccdentc ncgatione adhibctur 'J">N, ut it;]'^
2 ftiral. y, 1 !. XXXV, i5. Ps.
T^^N ril» 1''N XL, 6 : non
iicet quicquam comparare. T^^W h. 1. est pro J~l?b.
iibi
•»T^

Bon
bNb cst inpotcstate raca
nostra Ncli. V, 5.
est in potestate
Gcn.XXIXI, 29
Practerca (pialis
ctian^J ?Nb ';"'N
Rabbiiiis frcqueiitatur plirasis laib T"N non licct diccrc. —
d) Variis iiingitur vocabulis UJ''N 'J"'N iicmo (cst, erat) :

sit liuius advcrbii usus, ex bis fcre observationibus accu-

Geii. XXXI,"5o. Exod. II, 12. n::-; J\Nt Exod. V, 11 et
ratius intclligcs a) ubicunquc pronomcn aliqnod perso-
:

rTTaiN'^ )"'N 1 Rcg. XVin, 43 nihil qiiicquam (cst, erat).

jfalc scnteiitiac subicctum constit^iit, istud pronomen ad-
bs prorsus (cst, crat) Eccles. I, 9 la^in-bb 'J''N
l'ihil :

verbio uostro suffigi dcbet, ut 'i:.''N cgo noii (sum, fui, 'i''N

t;M.rr7 i. c. niliil prorsus estsiibsolc, quod iio^Tim

nnn
ei-o) Exod. V,. 10. Deut. I, 42. IV, 22. '^:"'N tu non (cs,
sit (iicque vcro nihil est , quod prorsus noyum sit).
fiiisti, cris) Gen. XX, 7. XLIII, 5. Exod. VIII, 17.
XXV Num. XI, 6. 2 Sam. XU, 3. Piov. XUI, 7.
Scclcs. XI, 5. G. ri:''^ fcm. tu non Ezcch. II, 36.

«::«N Gen.XXXI, 2. 5. r;:rN Lcv. XI, 26. XIH, 21. 26.

ap;-'^ Dent. 1, 32. IV, i2."2'Reg. XU, 8. Di^-s; Thren. 3) Qucmadmodum U;'" saepe valet adest, praesio est,
Eccks.IV, IX, 5, et cum forma phirnli ( qs. ab ita '('N nun adest , ?ion praesto est , vel non praesto
V, '7. 17.
tr:?») ia-':-*N,, v^rN Ps. LIX,. i4. LXXIU, 5. — sunt, erat, erant cct. ilny a pas, iln'y avoit pas. Num.
XIXI, 5 Dnb '3 nam neque jianis praesto
b) Gum verbum substantivum ex linguac usii in liac : D'''5 'i''^') 'J"'N

ncgandi particula latcat, ea paeiic ubivis participio iungi- est , jicque aqud. 1 Sam. IX, 4: et peragrabant ter-
ecce hircus ab occidente veniebat ram Schaalim '{'Nl et non aderant (asinae). X, l4}
tiir, Dan. VIII, 5:
"°" tangebat ter- ^ et vidinius 'JiN ''3 eas non adesse. 1 Reg. XVIH, 10:
super faciem terrae V*~1>J2??.: 'fNl
Kam, w: Nb. Estii'in,'8: D^ii;:' D^/N r)b."4^! 'J?.^ riN J-^N n-|7:N'! etdixerunt: non adest. Gen. U, 5: 'j';^ tnt\'\
i. q.
legibus regis non obtemperant i. q.! ^ltjS^ ^^!' ^^Ij ^- Esr,
et hordines non exstabant. Num. XX, 5. Cum SuO'.
^^pN Gcn. XXXVU, 3o: ib''!
noji amplius illc adcst
ill,.i3.Eccles.^TII, 7 y-i; n^rN nescit ille. IX, 5. XJ, 5.
:

?;:''K puer non adest. jMaximc frcquciifatur de homiiie,

Malacli. 2, 2. (Ita praccipiie in sequiore Ilcbraismo).
qui subito cvanuit e conspcctu lioinimim, sivc mortnns cst,
Exod. V, 16: fri: 'J''N "iin stramen non datur , i. q. Jjb
sive alio quocuiique modo e suorum con.spectu siibductns.
Wi:. Sacjic ita circumscribitur nemo, nullus Jos. VI, 1
Ita Gen. V, 24 de «qpaifiTnw Hcnoclii: ins nj^b 'D '^-7^
K3 N2;v 'J''N neque (erat) egrediens, 7ieque (erat)
D^^ttbN, cf. Liviiim dc morte RomuH (I, 16)
'i"'N'l
nec deinde
ingrediens i. c. nemo cgredicbatiir, et ncmo iiigrcdicbatur.
:

in terris Roniulns fuit. 1 Rcg. XX, 4o: 'r:"''^ NWI

Lcv. XXVI, 6: cubabitis -[•'sm 'j-'}*'] et nemo terrebit.
ecce evanuerat ille. Gen. XLU, 36: Ji^^JJIuil ^::."'^'* »1?.^^
J«s, V, 29: rapiet '^^-^'•2 'i^NI ei nemo' auxiliabitur. Gen.
si::"'^ Jusephus et Sinieon non amplius sunt ( illum mor-
XLI, 8. 1,'J. 24. 39. Deut. XXn, 27. 1 Sain. XI, 3. Jes.
.31. XVII, 2. XXII, 22. XLI, 2G. XLVI, 9. L, 2. tunm putabat pater XXXV"U, 34, hic in carcere detine-
I,
Raris- batur). XLU, i3: =1::.'''?. "'T*" unu-^ evanuit. Licertum
LI, i3. Ps. VU, 3. XVni, 42. XXII, 12 cct. cct.
rehnquit plirasis, utruiii mortuus sit, aii alio quocun-
sime ncc citra soloccismuiu iiingitiir verbo fiiiito, Jercm.
que niodo cvanuerit. De mortc iisurpatur phrasis siniil-
XXXVIU, 5 -rnT Dd.-in bsv Hv?" r^?. "*3 "'^"f "°"
:

lima U. /S', G4i: Ou j-riy £'r' Ohnfii fityaKr^ioQos; vleeg

valet rex quicquam cuntra vos. (Sec. acccntus intev-
?iaur, Oed' «^' i'r' uvto^ eijv, dure di hadog j.lIsleayQo;,
pietandum: iion est rex, qui valcat quicquain contra
vos.). Job. XXXV, i5: iSN nj:3 'J':^
"'D rrn»'! sed nunc, I

ciim non animadvertat ira eius. Exod. Ill, 2 ; atque 4) Pracp. sine, absque , pro 'J^^Xr. Cf. 110. 5. lit. a.

adeo pttrticulac tt;r,, Ps. CXXXV, 17 : fin-^Ba Hl-^ ^:"T"N Exod. XXI, 11: ^153 'J''N sine argcnto. Joel I, 6:
 I\. iw;, ?|\SN c:>i« 83 i*»
— t:\^

IBCTS ''Nl D1S? (s^iis) yalida ct ahsqiie ntijncro. Dcut rac Parisicnsis. Cf. Eisr.NsmMiD clc Pond. ct Mcnsnris
XXXn,-i. Tliic.i. V, i. P.S. J.XXXVIU, 5. pag. 88. Salis congriiimt ista cum locis quihusdain , c
5) Cuni Praclixis: a) i^^NZ pr. in dejectii, vcl pro (|iiibusde qiiaiititatc niciisiirae qiialcciinque iiidiciuiu fcrro
nVrs Nrs iv iw orx eircH, a) quuJiJo non extalj 1. ciiin licct, ut Zach. V, 6 sq. ubi miilicr in tali niciisiira .sc(l<.'ns
noniliiiii cxtarct. Prov. ^ JJI, a-i ni^irrn T^N^ quurn nvii- :
iii ea tota latuissc dicitiir; Hiith U, 17, ubi Rullia uiiius

dum (csscnt) /luctus i. c. aiitc fliictns, cfl blCa. JMe- fcrc Ephae aristas rollcgissc doiiiiiiiiqiie sccum port.issc
rumqiic i. q. 6/>jf, Nr2. Jvzcrli. XXX^IU, ii: r;";nn 'fLNta
dicitur;. Exod. X\'I, !(). 18. 32 sq. uiide di.scimus,
ct

sine muro. J'rov. V," 23. XI, i-i. XV, aa. X3>.\J, 20. Gomcr dccimam Epliae ])artcm quotidinniiin ferc homiiiis
s.

XXIX, 18. — b) YJa^s propemodum, paene Vs. IjX_XJJI, cibum fuissc. Ncqiie rcpiigiiat ludd. \'i, rij, ubi liba cx
a, pr. fcrc iiihil, Jiinc: niliil abfiiit, qiiiii. CT. Cy-:3 modio fariiiac coiifecta uiii lios])iti olli.ruiitur (houoris
paj-uin abJnit, quiii — i. c. propcinoiluin. — c) ^ixr ciiim causa
jipponcbatiir),
nobilioribus niagns ciboruin vis
Iiosj)ilibiis
miiltoque etiain niiiius Riitli lif, i5, ubi
a) pro 1'N "li:;sb ei cui non (cst) Jcs. XL, 29, ei cui nihll
(cst) NciiCHh *\'J1I, 10. 2 Cliroii. XIV, 10. pro N>b paruni cxj>loratum cst, qiiac mcnsiira in vcrbis Q^^lbU 'CU
/?)
supplcnda sit. Scx cnini liordci I^jjIms vix ct uc vixqiii-
niT! ita ut non (cssct) Esr. IX, i4. 2 I'.Tral.XI\", 12.
XX;25. XXI, 18. 1 Paral. XXJI, 4: -icq^ r^?:; ita iit dem e.x agi'o domum fcrre potuisset Kutha. Ponitur —
non esset numerux , absquc niinuTO. — tl) 'i''N"2 «) ila 2) gcncratim de mensura Jrumenti ct aridorum. Dcut.
XX\', l4 ne sit in domo tua r:E"'N1 nCN duphx modius
utnon, pro Nr riT'"'^ pr. nc non sit (ita ut (liiplex liuic :

(altcr iiistiis, altcr iusto iiiinor ct iniqiius). Prov. XJC, 10.

fonnulac insit ncgatio, quac tamcn ncque affirinat, ncqxic
cmj)Iia,sin addit nc!;ationi, ^. Lclirgeb. §. 22'», jiot. i\ Anios \'UI,5. Ezcch.XLV, lo. Mich. VU, 10. LXX, ubi —
W, ccrta mciisura e.xprinicnda cst, rcddiint oigti Ruth U, 17,
Jcs. \, 9; 2u;v ^'N": ita ut non sit Jiabitator. 11.
VJI, SaTXJX,
11. XXVI, g. 43. XXXU, oi<fl, olcpi Nuin. XX\'jn, 5. ludd. VI, ig. 1 Sain. I, 24.
Jer. IV, 7.
"^"^"
XVU.
.Scqn. Inf. Malacli. It eo quod non (cst) Jcs. L, 2.
U, i3. 17, v(fei, v(f,i Niun. V, i5. Lcv. V, 11. VI, 20
pro nns) nerno. (vide tamcn var. lcct.), idquc voeabulum rctinuit iiitcr-
j5) i. q. px ciim X^ pleonastico (ut TnN.a

Jcr. X, C. 7 ^i"^ID ^'N^ nerno (est) siciit tii. XXX, 7.

: prcs coptus in Pent. 1. 1. c. c. scribcns T\l - U.llT\I
,
Not. pN, noiniiiis status absoliitus, nonnisi iii fine imde colligcre licet olqi voccm esse acgj-j^tiacain .ib iiitcr-
cnuntiationum, ps ubique ita usurpatur, iit ad scqiieiitia prctc alcxandrino gracca civitate donatam, fortasse ab
pcrtincat. Posterioris structiirae cxeinpla sat multa dcdi-
mus, prioris haec liabeas; Gen. XXX, 1: 'J^N CN s/ «0» UlTly UlT\I nurncrare , computare , cl. HTH numc-
(cst), Num. XX, 5 '("'.N D"» aqua non adest.
: Cf.sub no. 3. rus, nicnsura pro gracco oivTuiii; Exod. V, 8. 11. i4. 18,
ubi \ ulg. mensuram\\i)!ov:\.. He.sycliius: 0'i%iv fxixQOv x»
'J''^ i. q. '('N, 'J"'i< sed interrogative pro •;>}{::. Scnicl Ti.xqafpiviv.ov Aiyvnxiov , cf intpp. aji. Albcrtium T. IL
legitur 1 Sam. XXI, 9. lumchi: Nrr:. LXX. d; Syr. col. 735. Prncfcrcn, ciim certo ctymo e linguLs scmiticis
hcbracum vocabulum carcat, nou contemnenda cst
ct Arabs invito scnsn ^.*-^ , ,
^. Jabloskji (Panth. Acgj-pt. U, p. 229 ) conicctui a, Imius
efiam origines in Acgyj)to quacrcndas et r:;''N cssc i. q.
HTTJ mensura, quo a(iinisso generalior hic significatus pri-
V^ ^"'^^
H i^ radix itmsitata et inccrta, scc. C.B.
marius, spccialior niodii significatio sccundaria cssct, ut
MicnA£i.EM i.q. ;]2»\"circumdcdit, cLrcui^"it, uiide hicdcrivat
in ~ND. ^p/ij n3"3. Absurdum est aliud quoddam ety-
riS''^}. ct nEwS (Exod. X:\l,36. Levit. V, 11. \1,
mon ab ai-ab. ijl med. A^^aw ct Je noxam passiis est,
l3 nbi tamcn variaiit codd. ) st. constr. nc^N f. 1) modius,
nomen mcnsurae, fortassc a rotunditate dictum (cf. "^lis), qs. modius ita dictus sit lanquain corriiptelae ct dcfrau-
mensuram dationi obnoxius.
nisi potius aegyptiacac originis est, ct pr. uotat.
Cf. no. 2, Tajituni contincbat in aridis, quantnm batus
in liqnidis (Ezcch. XLV, 11)., niinirum tiia sata (nsD) nS''^ ubi? quomodo? v. _sub"<N, ^N.
VcJ deccm Gonicr. Exod. XVI, SU: rtwSirT n^-l-^i'? -l"3>"ri')

j<"r:, ibique LXX. zo Se yo,u6o to ddicuTOV riHv ruvoiv N'iS''K ludd. IX, 38. Prov. VI, 3 in quibusdam
fiitQuv r^v. Ita ctiam Jes. V", 10 pro nc^? habcnt LXX pro KiDSt particula em])hatica,
cditt. v. s. rad. ,~;-:n, ibi(juc
Tgiu fiixon , fiizgor autein alibi poiiitur pro nxS. Ncque uotam, cf. pag. 79 B.
aliter Rabbini, quiEpham tria sata contincre tradiint, atque
Targumista, qui 1. c. pro rrS^iN habct 'j'<ND n";r, cf. Matth.
XUI, 33. Deccm Ephis constabat niensura Tsn (Ezcch.
I. c. ) sive 13, corus autcm auctorc Josepho (Archaeol. (Z7 ^ Tcrbum Hebracis innsiLitum, practer .^peciem
XV, 9 §. 2 ) dcccra contincbat mcdimnos atticos. Ex Ilith-palclquac vim suam habet ab B"'!* 'iV derivatam,
,

quibiis efficitur, Ephara Joseplii ccrte tcmpore continuisse quo in uominc ( neque vero in vcrbo ) iiescio an radix
unam tiiSifivov i. e. scx modios romanos sivc 9G scxtarios,
i| modii Berolinensis, circitcr 2600 digitos cubicos mcusu- (juacrenda sit. Vicinum tamen TJdetur Axabum ij~->. ' i. q.
La
 !
::

R. 'ffl"'» 84 tu\^

.i vis, roLur, violcntia (Scuulteks ad Job. I, i ) , cf. numini. Job. IX, 02: i::3N "<:i"2S ^''ii t<3 non hotno
(Deus), sicut ego , cui "respondeam. XII, 10. Jes.
«laa vir a na.T fortcm esse , actliiop. rA An. l
'^'ir a
XXXI, 8: "iZi^^N Nb i"in3 gladio non humano i. c, diviiio.
viiii aJhibnit, vi usus cst, arab. ^j^b sbxnuus, Maxiinc iii Plur. ^'iTN liomincs, mortales. Gen. XXXII,
't^nAl^
29: D^^C^N Dyi DT;bJ< Dy 'T''!'^ pugnasti ciim diis et
audax, validus fuit, (j~b fortitudo, veliemcntia, lu-que cum tnortalibiis. 1 S.iin. II, 26. Jcs. VII, l3. XXEX, l3.
non lat.fcr probabiliter a ci et viribits dictus.
Job. I\', 13. XXXni, i5. 16. 27. XXXVI, 24. XXXVII,
Hiihpal. \L-qi.xnri (sicut 'Jiianri a ['a) tv>i//7i se 24. Jcs. II, 11. 17. Iiidd. IX, 9. (Ap. Ilom. uvdQC? i3.
saepissimc de iioiniiiibus, cf. nuTTjO urdQMV t£ &eMV js,
gessit , praesiitit, uySgi^eayat, (jos. I, 6.9. LXX. 1 Cor.
/tibi; uyyeKoQ ride nuluidgaiv, II. 1, 334, 4o3 sacjnus in
XVI, l3) sich ermanncn, to man hitnself. Jcs. XLYI, 8 ,

Plurali, rarius iu Siiigidari, v. ITcrm. ad Vigcr. p, 722 ).

^UJUiiNnr; viros fos praestate i. c. sapicutcs, constautes
cstote, abiicite pucrilcs idololatriae uugas. Cf. ^:;''^ no. 1, Riu-iiis ita ut bcstiis oppoiiatur. Exod. XI, 7 "iV] Tr^^NTjb :

Kiincbi; cstote rTi:r;2 tam homo qitain bestia. Gcn. XLIX, 6 , vcl sim-
lit. d. T^aLi". ^'ZT.TiH fortes fos praestate.
quae ueque sapiunt neque intel- plicitcr Job. XXXVIII, 26 •ci^'.^ tJb "">)*. terra mortalibua
viri, nequc sicut pccudes, :

Lutli. sevd 3Ianner. Con/irmandi vim hacc spe- racua. Eodein pertinet 2 Sain. VII, i4 castigabo eum :
Jinunt.
Talmude, v. Buxtorf. col. 243. (Aiale alii D'''i;:** t2S"iCS fiiga hominum i. c. modcrate, non qucm-
cies liabet in
^•«ClNnr; ducunt ab U3N. Saad. apud A.E.: ^npin. Jos. adinodum bruta castigarc solcmus, cf. IIos. XII, 4. —
Kimciii inilammamiui i. e. confuiulimiui , cnibcscite. f) Pcr appositionem iungitur aliis substantivis, iit ui''^

—
:

Ilicron. coufundamini. Saad. iu vers. arab. [y^.^

ai-;S cuuuchus Jer. XXXVIII, 7 ,
]n'3 •il;"'M sacerdos Lcv.
XXI, 9, N''^: ^.'•'N prophcta ludd. VI, 8 (cf. gracc. ^ov-
dcsistite).
xd/.o,' «r^p, uvr^q pitoiXtxji), DTji* ^••i;:!;? viri (qui) fra-
tvcs (sunt) Gcn. XIII, 8 ( cf. urdqeg udtlffOi Act. I, 16.
©''ii Sud. "C-N, ?|t;^'N, ~125"'N, in Plur. nonnisi
c.
II, 29), ^•'N:;:] Diu;:^ peccatores Num. XXXII, l4; vcl
ter obvio" (Ps. CXLI, 4. Prov. \TLII,' 4. Jes. Lin, 3)
adicctivis Gen. XXXIX, 2: ^'bx;: i;''^ 'i7'^2 ct (Josephus)
D'U;^>N, in cuius locura liuguae usus substituit ^'UirN (a
erat rir prospere agens i.e. prospere cgit (omnia). XX\TI,
sing. dcperdito U::,n), st. constr. ''U::n, c Sulf. I^^IlJ^N,
11; iinjir. gcutilitiis, Hcbraeus Gcn.XXXIX, i4,
''~\'2'J Ui^N
Dri'"i:3:N, et pcripbrasticum u;"'^
':2 ( cf. no. 6).
C:';-!"; Dic:!* Midianitae"Gen.XXXVII,28, D^'-;::'!: Diui:»
~i) fir. Spcc. a) opp. fcmin.ic /na.s, mascuhts. Gcn.
Jcr. XXM, 22, D"'"?!"'^ 'n Jcr. XLIII, 9. Cf. graccum
IV, 1: rrir:'' -nx Tli^^N 'n"':p nacta sum yirum cum Deo
uvSgEi; ruXiXuXoi, avdqei'Iaqnrj^.tTui, Act. I, 11. HI, 12.
j. prolem' masculam. 1 Sam. I, 11: D"'i:;:i« 'J-\' semen
e.
V, 35. X^TI, 22 iii coiupcllationc potissimiim honorifica.
virorum, itidcm de prole mascula. Adco dc brutis Gen.
Hunc in moduin ctiam nominibus propriis pracinittitur
Vn, 2: imDMT li;'S (bis) ubi cod. Sam. n2p:i n3T, sicut honorilice Nuin. XH, 3 "lisa "1;^; Ti^lip i::^iiTr\ atque vir
:

jn locis paralfclis I, 27. VI, 19. Ita lat. »/> de bestiis,

isle (summus) Jloses admodum miiis ingenii erat. Estli.
Virg. Ecl. 7, 7: yir gregis ipse caper. Tbeocrit. 8, 49
— IX, 4 : •'D':;-!!: ui^^NM. ludd. Xvn,
5 nD^'70 uiiMrj. 1 Reg.
—
:

tu zpr/^/s , T«v X^vymv uviq. b) tnaritus , opp. coniugi,

XI, 28 D"n-!^' u;'^«r]. Dan. IX, 21 bs<"i-i2.n ui""»*;:.
^'^y^Nb Dsb V^TA qui fobis sint mari-
: :

Ruth I, 1 1 :

g) Scqi:. gcnitivo urbis, torrac populique inculam ciremi-e

ti. Plcrumque cum' genit. comu'gr.s. Geu. III, 6 D.1 ]nn2 :

ma^^N^ et dedit (Eva) etiatn viro suo. XLXIX, 32. 34.

ciiis notat. bl^'^'^;"' uiiN Israelita Niiin. XXV, 8, Plur.

XXX', i5. 18. ig. Nmu. V, 19. 20. ludd. XIV, i5. '::N"iq'; ''c:h Sam. Vil, 1 1. XI, i5. XXXI, 1. 2 San».
1

Ruth n, 11. 2 Sam. XIV, 5. 7. 2 Reg. R", 1.26. Hos. H, 4. II, 17'. XV, G; rriw; •'ir;:N 2 Sam. XIX, 42. 1 Reg. I, ig;
(kim Suffixis i:'":;:n viri i. e. mariti nostri Jer. Dd;,j '•^:^ ludd. rX^ 57J 'oia '•u::m Gcu. XIX,4, ^x:i*_
9. ,'

XLIV, 19, )rf>\r:i< viriii e. earum Ezech. X\%

mariti n-ri liuld, Xn, 5 (.Syn. cst ''''.z •'~'Js), it. ~\-<sr! •'•i;:N

45. "pTI ^'N maritus siiuii cius adiacens. Deut. XXVIII, Gen'. XXIV, i3. XXXIV, 20. XXI,
iJeut.' 21.XXH, 'a'i.

56. Ita Graecis uvr,q II. 19,291. Od. 24, 196, Romauis lud. \1, 27sq. DipHrTi^^v.:5< Gen. XXVI,^. XXXVm,2i.
vir Hor. sat. 1, 2, 127. — Cf. Esr. X, 1 ^'IZ}:^ D-^ir^N
: Ilac maxime sigiiilicatiime sing. ©"'« collectivc ponitur, ut
^'"ib^'"! **//•'' et mulieres et pueri. Jer. XL, 7. — c) Ojjp." b^Tr'' ic^N pro biii'.^'; '•>r:'1 J"s- ^y ^. 7. X, 24. ludd.
seui cstnomen firilis aetatis. i Sam. 11, 33 omnis sobo- : vii' «. vm, 22. "5ix:, 17 sq. 1 Sam. xvn, 19. 25.
Us domits luae D"'»!;:^ :)n^/3^ morietur aetate tirili. 1 Piiralip. X, 1. 7. 2 Paralip, V, 3. Constr. c. sing.

Cf. Vers. 32 tion erit senex in domo tua.

: Non- — vcrbi ludd. VII, 23. XX, 22.39.41, ct promiscue cum
nmiquam d) virilem animum , i>iri firtutem ct constan- plurali ludd. \TU, 22. XX, 33. 36. 42. i Sam. XIV, 22.
tiam desiguat (cf. verbum iu Ilitlipal.). 1 Sam. IV, 9: 1 Paral. X, 7 ; ncqiic aliter D"'"^:^ •£''« cnm siug. et plur.

^''UJ^Nb Tt\\ ipTnnn strenuos vos gerite et estote i,'iri ludd. \"n, 24. \an, 1, T,y\T,-: t-^t*'^ Rcg. XXIII, a.

1 Reg. II,' 2. Ci. Honi. 11.5,529: avcQEg inrs . rpCloi. 2 Paral. XHI, i5. XX, 2-,' XXXIV, 3o. Jes. V, 3. 7.
1 Sam. XXVI, i5: bN-i-:;ia '^i'J3 'Qi rrnx •i--'»^ N':r; Jir. IV, 3. XI, 2. XVIII, 11. XXX\', i3. Practcica
nonne pir tu , et quis instar titi in Israel? (Ita Arabcs rarius est collcctivuin, ut in b^in lli^N-bD 1 Sam.
in laudem alicuius Jo», tS> hic est veri nomlnis fir!
i:;-.^

XXXI, 12. 1 Paralip. X, 12. Cf lit. ]. 'li) Scqu. —

y. Schol. ad Lcbid. Moall. v. ult.). Est e) komo, opp. geiiitivo rcgis, ducis, pracfccti luilitaris, domiiii cct. viri
 ,;

R. CJ\^ 85 C\S'

aUcvius simt comile-t , scc/a/orc.i , tniliua citis ct qinVun- XI, •:•.

2 Sam. XIX, i5. Esr. III, i. Ndi. VTTT, i. Cf.
qne oiim stijiarc ciqiic ail niaiiiis cssu siiU'nt, gcrm. (llxciis: Jiidil]i I, 1 1 : M,- (\yr]n laog. A\d. e'g, ct \I, 3 <<>? Hrdgta-
—
:

seine LetUe. Sic tit nurN ilc comitibiis ct scctatoiibiis TTOV t'i«. Vid. nnMD s. V. nrjN no. 5. l'bi iiingi-
I>)
Daviilis 1 Sam. XXin, S.ra. XX1\", [^. 8. XXNUI, i, tiir iiiimcralibiis ixist iiniiic'ros infia dcnaiiiim poiiitur
n73llO ^\t:N dc rcgis tlomcsticis niilicisqiic i lii-g. X, 8 D^';^:^, ut o-il;:!* r.t:t Gcn. XVIJI, 2, Q^'A'.^, ~i;^n
(scqiiitur: scrvi ciiis), ri^p.Tn "'«V.IN Prov. XXV, l do XLVil, 2, cf. Exod. b, 'i3. Num. XI, iG. ludilVl^V?,'
Tiris (doctis) in aiila Iliskiao, fortassc do amicis ciiis infra dcnariuin ct vicenariiim jdcruinqiic ffi-N, ut B^^ZVJ
•^:3x "'^):h <1c militibus Abncri 2 Sain. II, 3i, dc niiliti- Num.
Ti;iN -)-:jy I, 44, iioniiimqiiain D^":;:!?. Dout. I, a.V.
bus praclcclo cuidain siibditis Nuni. XX\', 5. allcg.XI, g. Jos. IV, 2, supra viccnannm iibiipio \r->N Sam. XIV,
1 l4.
Jcr. XL, 7 sq. cf. Gcn. XX1\', 09. Scmcl fortasso do XXn, 2. 18. XXJlf, i3. XXIV, 3 cct.cct.
cOgnaiis ct necessariis dicitur, ut S)t. «^
^*^ uju| 2) Seqii. nN aiit yn a/ter , alter. (Vidc nn 110. 5.
dc parcntibns pro yovttg Lnc. II, 4i, pro
ct cognatis, ct ?! 110. 3.) Uiiuin addiimis, in cod. Saniarit. sacpe
]iio

avYyttiii ibid. 44, coll. !Mai-c. V, 19 ct Lud. di; Dii:p ad pro ia''M scqii. n^ poiii ^nx, ~~lV, ct liro nu^M, ".^inN —
aTiin.III, 2 (Crit. sacrac p. 732), vidcl. Ezcch.XXIV, 17. nnN, nnN. ^''idc CDinincnt. de Pont. Samarit. pag.'35.

32, iibi D''^;:^! Dnb cst cibus, qncm cognati ct ncccssaiii Apud Jes. UT, 5 v;-** bis ponitur : exagitat se populut
lugcntibus mittcrc solcbant. Targ. ^'ijaN dnb (v. Ilicroii. ad ^ns-ja D^iNT la^^N^ •c''H.
h. 1.). — i) dTjbN •iC"'N ct ciim .ut. D^npiNtn Ui^iN yirDei
3) aliquis, ut D-iM no. 3. Gcn. XITI, iG. Exod.
virdivinus, i. c. aiiiicus s. faniiliaris Dci (cl'. D^^ribN 12» ^ X\T, 29. Cant. VIII, 7.' Sac])iiis itoratnr \r'M Exod.
TS^'»
dicitur dc proplictis 1 Sani. 11, 27. IX, G. 1 llcg. XII, 22. XXXVI, 4. Lev. XV, 2. XVII, 3. 8. 10. i3'. X-VTU, 6.
Xin, 1 — 3i. XX, :^ 8. 2 licH. ij 9 sq. IV, 9— '40. V, 8.
XXn, 18. Num. V, 12. rX, lO. (Itasyr. «-^jI pro xtc
l4. i5. VI, 6 sq. 2 Paial. XXV, g sq. ct singulatiin qni-
dcm dc Mosc Dcut. XXXIII, 1. Jos. XIV, 6. 1 Paralip. Mattli. X\T, 27, ita etiain, ut aliis substantivis subiun-

XXni, i4. 2Par.XXX, 16. Esr. m, 2, dc Davido 2 Par. gatur V. c. «•••Jl l*jci* Jndacns qiiidam , Bai-ho])r. p. 4a4
^TII, i4. Nelicm. XII, 24 it. dc angclis tanquam Dci ;

lcgatis ludd. XUI, 6. 8. (ApudPcrsas Lnj- >i-« de Su- lin. ]

9 , «-«-3( uKUIlIQc comcs quidam , atque adco cnm
flis aliisqnc viris piis usurpatur, v. de Sacy ad Pend femininis «-*J| It.iiXio rcgina qnaodain. Tt. rAAl\
Namc]i T. II. !). 312). — k) Scq. gcnitivo, qui altri- flliquis, T. LudoJf. p. 243).
\

biitum , virtutcm, ^"itinm cct. dcsignat, cum notat, qiii

tali atlrihuto praeditus est , solciitquc licbraci hunc iu 4) qttisqtie ,
quilihet. i;":^ "6'** qtiilihet nostrum
inodum Adiectiva circundoqui cornmqnc defcctum ro- Gcn. XXni, 6. 1 Kcg. XX, 20: ti^^N ^^'N ^IS'") et neca-

sarcirc (cf. aN 110. 7, '[2, 1:^2 ). "iNn •ii;'"^ hoino forraae

rtint qiiilihet firum stitini. Gen. XXXIV, 20. XL, 5.

1. e. formosus 1 Sam. X\7, 18, !^2"\2 •c-N canus Dcnt. XI.I, 11. XLII, 25.35. 21. XLIV, i. Jos. VI, 20. XLm,
XXXII, 25, a"'»'^ u;-N saiiguinolcntns Ps. V, 7, '1:3:^«
2 Reg. XIV, 12. 21. r;iN-?2 id. Exod.XVm, XXXV,
21 sq. Num. IV, ig. 4g, ct liiMI ID^^N, IL^^NI ffiiN P.s.
2ab cordati Vide rcliqua exeinpla s. v. v. ^i>«
cet.
r:n-:N, r;--r::2, rrVNa, d-i-ia-r, n^n, niT, x";r;, nrn,
LXXX\'n, 5. Esth. I, 8 C 'nannigHch j. Scmcl paritcr
atqiic Vil alii siibstantivo jiraemittitur. Gcu. XV, 10:
niTi7:'n, c^^n,' T^sn.^non, d-^,~, V'^', lii:-,, 7i">£'"^> f?.'^»
^r.2~\ nxip": i^ns~^ij^'j* ^r"1 et posuil alleram singulv-
D-r-i^, nraTb', "lisna, aiND!:, r;m:^',
rrro^, ri3ia,'ni73,
rutn (aiiimalinm) /)crr/f/// ex alrerso alterius. h^^riZ—^C^^H
DVr-ij, n:i2P,
'
^r':. ^•'V, i'^;^,,
"ri?, fi^^nri,
fr^^,
cst i. q. i-in2-"rs, scd dcdit saccr scriptor •^'N pro ';b,
ninsin, D^^rrn, ni":n-in. Aliis ctiam varii gcncris sulj-
iit respondcrct scquciiti :ir;"-i. SLinilem usmu paido snpe-
stantivis innctiim rei posses^orcm dcsignat, cnmvc qui
rius (no. 3) e Jiugua syxiaca obscrvavimus. Bcne Saad.
qualicunque ratione propius cum ea coniunctns cst, ^;L':h
ni'';^ nautae 1 Kcg. IX, 27, D'.arj •'\r:*< colcbres Gcii. V% Ju>Lo XJLS ,Lii ^i. — Pro dativo cuiqite dicitur
4 rranbo ffi"'N bcllator Jos. X\TI., i , Tr,;:^ ui-N vir in
,

agro dcgcns Gon. XX^^, 27, rrr^lNr; •«2J''N agiicola Gen. ^N"r Gon. XL"V, 22, •i;"M"r Zacli. X, 1 et, «bi dativi
IX, 21 cct. cct. —
]) Izi^N colicct. de mililibtis , gcrm. Jiota iain piacccssit, cadtin iioii rcpotita ^iN Gon. XLI,
Mannschafl , KriegsmannscliaJ t. Jcs. XXI, g: •iD-M 2D1 12, Niim. XXM, 54. 1 .Sain. XXX, 22. CF. lud. XVI,
iumenta firis l. hellatorihits oiitista. Cf. DlN coinm. 6. 2g: inNi.'! — ^nN — cn"":^ pro -nNi nnN ";:;. (CJiaJd.
(Ita iunxcruiit Aqu. T]ieod. Cha]d. Syr. Saadias. Ab'i,
'12? ct syr. fli>.v id. Gcn. XL, 5. XLI, 11, Sjt. quoquo
nt Vitiinga, DlN pcditcs intelligunt, ut ap. Liviiim i\}if
equites «'iWque i. c. peditcs, ct Cacs. 1). civ. 2, Sg honii- «..«-il t_«j] pio txamog Mattli. X^T, 27, AetJiioj).
nes i. e. peditcs, equitesque\ m) ID-N »«•«/« notat — rfl/^rt.: rnArt.: pro nuneg).
nohiliorem, opp. DIN liomini 1. hominibus cx picbe.
V. sub D~« no. 1. ]it. c. —
n) ^'•'N u;-'.^ viri sunt singtili, 5) AdJiibctiir imi^crsonali pro gcrm.
constructioni
disti-ibntive , Niim. I, 4 , a]ibi plonius nnH iriN nn^* •i;i^< man , gaJI. one vcl a Man (Maii f ays Mcii
on , aiigl. ,

Num. Xin, 2. Jos. IV, 4. — o) TrjN •ir;''^^ sicut vir nnus say, if aMaii may aslcYou). 1 Sam. IX, 9: "rNTi^3 D'''^^
i. c utia, simuli\um.lijy, i5. ludd. XX, 8. n. 1 Sam. tti'^** 172N r2 olim in Israele ita dicebant , 1. diccbatur.
 R. 0\^ 86 nti2-ffi>N» — ^iffiv^?

pro i-lri Etcnim "i''« coirtractnm cst \dn ct V53 posituin pro
G) a;'<N ">:2 //" iiri Plur. est periplirastlcns
iii ,

simplicitcr,' sicut Dnt« •':3, v. DnN no. 5. Ps. IV, 3. ntis idohim , c£ ^S?';;!'; et nira'^';.
':3
Iiitcrdum ponitur ifiqiaxixuig de viris nobilibus, opp.
di^« Ps. XLIX, 3. Prov. \ail, 4 , v. b-jM no. i ,
liL c, iTiTffl^i^ (virgloriac, gloriosus) N. pr. ]^£ajiassitaa
Eandcni loco Ps. IV, 3 inesso statucrunt
cnipliasin ctiani iii 1 Par. VU,'i8".
Kimcliius et Lutlicrus C^ebe Ilerren, ia Gloss. grofse
HaiisenJ.
^TiS''^} (dcmin, ab U;^n) ni. 1) homuncuJus , et
Not. A
forma aj-^it practcr epccicm uiiEiNnr; duci-
scqii. y^VTi homiinciilits oculi i. e. pupilla , in qiia tam-
tur '!i\2J^N ct m:;^* pro nx;^t* (mulicr) rcliqua Tocis dcri- :

quam in speculo hominis iinagniiculam conspicimus. Deut.

vata ducuntur a fi)rma obsoicta ir:^< vir (cf T:;i:N.), utPlur.
Radiccs ^^'N ct \r:N anti-
XXXII, 10: i:"!? lili;'><3 ^~:"1^"; custvdiebat eunt
a-^iljrM, Fcm. rr^-M pro r;'i":N.
(Israeleni) ut pupillam oculi sui. Prov. \II, 2: Tl^li.ni
qnitus cognatac iiiisse et intcr se coalui.sse videntur (iiM
et (custodi) legem meam, ul pupiltam
fortassc pro -^itti cf. Lehrgeb. p. l45), qucmadinodura T':."':! Ti'»^^'''*^

lu aliis
oculurum iuorum. Plenius est Ps.XVII,8 ^iui^^NS '^:n?3-q :
sacpissinie vcrba "3 et 'jS iutcr sc permutantur.
y^y_ n^ cusiodias me, ul pupillam,filiam oculi, ct ojui.sso

dialectis radicis "r nnmn supcrest vestigium in qL-^J pro 'jiu;"'K simplicitcr '['2 nz Tlircn. II, 18. Eandcin lcpidis.si-
maui iinaginem frcqucntant phirimae linguac actate ct ingcnio
..Liot homo: rcliquae formae «unt al> X0\^^, t_/^' , ^i^?, longc divcrsissimae. Et Arabcs quidem hac signillcatione

ita tanicn, ut hominis (non viri) signiCcatio praevakat. habent homo oculij yytit u;^ o^'*^'

Vide ^yL*o! homo, y~o{, (_,Jj homines, ^\ gcmis

homo, Clia oculi, (^-jeJt ^c.jo puerinoculo, jj^y^ pr. in-
humanum Cor. LI. 56. LV, 39, Y\, 112. 178, aethiop.

MH: Pl- /^/^yri: ^ir, /^"ini-rf^^mina; hcbr. ffii:^^

fans ,
pucllus ( a Lj'^ , ntt.nrt.u.X.ti.v) , Syri I-A-^? I
i-^s ,

«ram. 1«:«, 1-*j1 5 ^'^JA homo, ct quae mox nota- Chaldaci N22, Nn33 (cf hcbr. 'i':?
nar Zacli. II, 12) i. e,

buntur s. v. iTi"N not. 2. Secundariae autcm sunt, si quid puer oculi (v. sub rad. ana); Aethiopcfi rA?'!': UJ??:
video, signiricationes verborum ,j^\ famiUariler usus Ps. XVI, 9 ct LuDOLF. pag. 242; Copti AKKoX
I\O^Q.<AA merdeh homnn-
puella oculi Persae >£i>yi
eet assueidt, IL
, W,
Jamiliarem reddidit (in qno pri-
;

maria est notio humanitaLis , quam nobis paramus con- culus , fJJ:^ i>j>
f^y>
mer-
merdi dscheschm ct *.wjj;-

suctudinc lionniuim, o])}?. innnauitati et feritati naturac); dumi dscheschm , homo oculi, («.isis- u^i.cO'^ merdnmegi
ct ..iot mollis , Couj. II. blandus fuit, pr. icminam cgit. dscheschm liomuncio oculi iL t5li ink lioino, puer, in-
Sunt quidcm, qui e eontrario homincm vel ab infirma et fans; Graeci xopTj, xoQaaiov, «OQctaidiov ; Romani pupa,
aegra conditioiie (cf hebr. \L':n), vel a dcbilitate (vi/oi), pupula, pupilla; Pli.spani la nina del ojo; Lnsitaiii a
Tel a societatis studio (ab ^_)*ot) dictum volunt (cf. Hot- menina do olho , neque satisfaciunt qnae IiorNius (ad
TrNG. smcgm. oriciit. p. 123): sed iiand facile nobis per- 'Job. III, 17) contra haiic analogiam disputavit. \'crum
,

—
suadebimus, has, quas dixiinns, notioiics prius, quam vidit Kiinchius: -i-^N mij: na n-iiS""!:-:; •'^sa p nw*?-ip

homo , vir , in linguis scmiticis peculiari radice designatas "'si: T^sp-: ir:;\\> -T3X 'D ;t 'nN ':tn ansi ....
cfise, ctsi suum quemque in liis rebus iudicium sequi facilc f.vc'. "i^i^^a n-^N-i: rr^r^^Tra. Qucmadmodum in V. T^,
patiauiur. In lingua sauscridanica est ischa \ir, domijjns, ita etiam in aliis lingnis pupilla provcrbiaiitcr iisurpatur

ischi , ischani mulicr). de re percara , pretiosa ct diligcntcr ciistodicnda. Sir.

Si linguae usum spcctas, syrionyina sunt chald. ct sam. XVH, 22 XU.I xumv uvdqio-nov wg xogrjv avvtr]Q'latt (quaii-
^23, '^filfj syr. U^^\«^(cf. "|25 in scrmone Ilebraco- quam hoc cx licbraco translatum ) ; Arab. j^jlX^c jc\ j^
,£,*£ fcjjjmihi pupiUa carior cst, tJ>^j^jjjS'
,.wo illc
rum poetico), arab. Jo», pr. ct originitus pedes , itis
pupilla cst scculi sui, Kiiiit ot^ pupilla oculi, dc longe
(cf supra no. 1, lit. 1), aethiop. rA Al\ J pr. fortis
carissimo (Tim,II, 776. Mang.), c£ ^^UwjCt duo pr«-
( V. in rad. ) , raro iyi\\ ', tiosissima, de ocidis (Tim. I, Ilar. Cons. 7. ab init.),
i38.
it. W'ii.KEH clircst. pers. p. BtyxTon». Lex, talmud.
167.
ni3_3~D''K N. postquam patre
pr. filiiSauli, qui, T. t2^Tp. CatuII. 81 : si quid carius est oculit.
fratribusquc iiitcrfcctis undccim tribubus pracfucrat pcr
In 2) Mctaph. medium, mediluUium rei. Prov. \TI, 9:
bicnnium, a sicaiils iiitcrfcctus cst. 2 Sam. II. III. IV'.
rif^b 'Ji'i^'N2 media nocte. XX, 20 : r|"i2;n in me-
'ii"ii;''M3
stcinmate Paralipomenoii (1 Cliron. \7II, 33. IX, 39) Sauli
dus tenebris. Ita apud Persas v.,^ ^C> cor it. ociUue
Clius iiatu mininuis (coU. 1 Sam. XXXI, 2) vocatur
^rziLK, quac alia cst ciusdem nomiiiifi proprii forma. noctis, dc media nocte, et apud Arabc» j»^' ^ij^ d> ^
 R. ffi''» 87 ^B\^, na»
illo cSt iil piipilla gloriac i. c. .<;ec. Graninialico.'! _li>»^ ^3 XXV, 1 : r:'i"t< Tnr^ muUcre nalus
adniiictam habct iiotio''-
iu niciiio ploriae. \'iJc .Si'iii:ii>ii .sjxt. DsclKiiJiarii pag. 8. lieiii iiidolis debilioiis pcccata j)rocli\is oiniiibiu
et iii

In i)o>tcrioic loco scc. Kcri lcjjitui- ym (Ti"N3 in teiicbri» Iioininibds iiiiiatac. Cf. ad rcm Gcn. ill, G sq. Quani
nociia ( v. ^riN ). pariim honorifiec Ilcbraci dc niiilicruni digiiitatc iudicavc-
riiit, vel cx loco Eccles. \'II, 28 iiitclliyitiir (v. s. v. Dtn
110. 2), cf. coinin. 2G: n'wNn nx nv;''^ -^yz <:{< N^ii^ai c/
^D''^ i. ([.
•"]yi_ N. pr. patris Davidis, (cuin Alcph quod morle amariux
ini-'ern , csl , muUercm. Cf. Talmnd.
pYostbctico. 1 Paial. II, i3. ap. Biixtorf p. i4oi. — d) Pcr appositioncm iuiigitur
variis nomiiiibus, ut n:iT TiTH iiicrctrix Jos.
1, ntvi IF,

nuit (pvo nv;:N, fcm. fonnac c:.n), st. constr. \rJ>iD pcllcx Iiidd. XIX, 1 V7:":"rN 'tH vidua 1 Ileg. Vilj ,

mp.N (fcin. forniac pro i4. XI, 2G. X\^II, g, nJj-^i: 'n' iiidd. IV, 4, n"'*;N-i-:3'; 'm
T^iuN, Tr!'>4i<) 'l''"'^''*
ia'iN
cet.j scinel
nui-^N, cf. iiot.
'^nuiN P.s.
1),
CXXVIII,
c. SiiH'.

3.
Lcv. XXIV, 10, np:ia 'n Exod. II, 7. c)'l}eqii. —
l'!u'r. scnicl. nri"N Ezecli. XXIII, ki, in cod. Sain. ali- Gcnitivo, j)roj)iictatcm aliiidvc attributum contuiciitc,
fciniiiam iiidicat tali allributo praedilam. >TI n\:;M
quoties A5''"*iTrA' nri;"'^ (v. Coinment. de Pciit. sain.
niiilicr hoiiesta III, 11, ';n mir.N inulicr suavis, vcnusta
p. 47), practerea ubique D''^!;" (
pi'*^ d''lI.;:N per apliacrcsiii,
Prov. XI, iG, CJirj-J n'4Ni niulicr lili^osa XXVII, i5,
a siiig. r:ir:N) st. constr. 'i;;: , c. SuIF. <uj:, r"i!;:, Cri^^iii: f.
ni^JiOS 'n miilicr stillta IX, i3, D"'::i:t 'n scortatrJx Uos.
fcmina, miiUer omnis actatis ct conditioni.s, sivo
1) , 1,2, Di-ll": 'n in iuvcntiite ducta Piov. V, 18.
luipta cst, sivc non est. Cant. 1, 8 Q^^-c^izT^t^T: o piilchcr- : 2) Scqu. ninM vcl niy^: aUera, aUcra (v. sub
rima muUcruml \, g. \\, 1. Gcn. XXXI, 35: D"'\:;: ?]~l."l Lis V. V. ).
i^ f/a inuUerum milii i. c. qiiae niulicribus accidmit, ex- 3) unaquaeque , quaeUbct, Exod. III, 22. Ahw*
pcrior, lucnstruata sum. 2 Sani. I, 2G: narrN!: "'t "nariN IV, 3.
^'•iij amor tuus mihi carior amore muUerum. Job. Not. 'i. Forma n^.M in 'vulgari linguac nsn poni-
XLII, i5. De mulieribus innuptis Gcn. XXIV, 5. Jcs. tur quidem in regiiiiiiic, proprie tamcn status absoluti
IV^, I. Spec. cst a) noiuen sexus , adcoque de aniinali- forma cst, atquc ita invcnifur 1 Sam. XX^^^UI, 7. Deut.
bus usurpatur. Geii. VII, 2, ut hxt. Jemiua , gall. femelle,
XXI, 11. Ps. LVIII, 9. Dc formis scgolatis in statu regi-
gr. yvvr\ ap. Aristotclem. Vidc 'j^iN 110. 1, a. b) uxor, — minis frequentatis sacpe admouuimus, v. Lehrgeb. §. l33,
coniux, opp. marito. Gcn. XXIV,'3. 4. XXV, 1. XXVI,
2. i4o, not. 5.
3i. XXVIII, 1. XXXIV^ 4 sq. Exod. XXI, 4 cct. n;c!<
C^aN uxor Abrami Gen. XJ, 29 ajpi^^ 'T'^.'* XLVI, 20. ,
N
o t. 2. In Ihiguis cognatis muUer hiscc notitnr for-
Exod. XXI, 3 Nin TVliia 7:^2 DN si uxoris marilus est.
:
nus: Chald.NnN st. cmphat. NnriM, kNn.-i:N, Plur. pc;:. Syr.
IWT nW'^. Ezecli. XVIII, 6. 11 "ri-p^rj^ Dirii uxor sinui , \lL\-i\, plur. UJ, sam. ^AA, =fAAA, plur.
luo adiacens i. e. carissinia Dciit. XIII, 7. "^^SN n"i;N
uxor palri.i tui i. e. novcrca tua Lcv. X\ III,^ 1 1. XX, 1 1. ^.TT^^j]. Arab, (sfp, ifjlo') Plur. Sjlj, qIA» »
Dcut. XXIII, 1. XX\TI, 20. (Cf. 1 Cor. V, 1, arab.
>_j"i! 'i\.A\ Locm. fab. i5. Abulf. in Pococke spec. hist. ^^._M«J, feinhia, plur. ^.^aJ!,
fit. ^Ji^\ 0.1! , [«^^^-
e
Ai-abum ed. Wiiite p. 467, s}t. ibf 2fij) ). Crebcr-
rimac sunt fornnilae: niiiNb Sb V^lJb sumsit sihi (fcmi-
Acthiop. Avrrrl anest [wow ansct) quod ctiam plura-

nam) pro uxore Gcn. IV, ig. VI, 2. XII, 19. XXI, liter valet muUeres , rarius rCu^tljYl a masc. rA/\f^*
21. XXV, 20 r;'i"N"r i? Tni facta cst uxor eius Gen.
In forinis pluralibus W'^^ "iy^ ab hiitio pcriisse , l-*-' >
XX, 12. XXIV, '67. Dcut"XXI, 11. i3. XXII, 10.
Ruth IV, i3. 2 Sam. XI, 27, it. ndwV: i> 1 Sain.
Aleph radicale, quod apud S^u-os in hac radicc occultatur
'J.ns

XVIII, 17. L^surpatur ctiain de jicllice et coiirubina Gcii. '•-', quam

(. «-*-'l ,
cf. fjAj homines), tain certum cst,
XXX, 4: et dedit ei (Sara) Bilham anciUam suam
quod ccrfissimiiin; ncque audicndi , (\\.\\ muUeres ah obU-
n'iJN"r in coniugem. (Cf. conun. g. ct yvvuXv.z(i dc pcUici-
tms 11. dc sponsa Ccn. XXIX, ^21.
24, 497). It. — i-iscendo (ni:;:) dictas esse vohint,
parcntum j)cr'eos propagata ( T^T a
masculos a
"i::t),
memoria
quanquam iion
c) Quemadmodum laudatur a virtutc, constantia ct
-\-\v
hcri aut niidius tertius c.vcogitafa siint Iiacc conimeiita, sed
anhno intrcpido, ita muUer pcr coiivicium dicitur de viro
iam Arabuin giammaticis noiiiiiillis placucrc, quibus .-.LkjJ
imbeUi, timidc, consiUi experte. Jts.XJX, iG: N1?Tn Di'3
est a ^j,»uj oblitiis cst, quia foederis sit oblitus. (Dschaub.
'lJ1 nntl T^ni a"'i;:3 &';ii:33 ^'"Tr. "^^" tempore AegyplH
erunt iastar muUerum, trepidabunt et contremiscent cel. op. Col. p, 1 70 ).
III, 12. Jer. LI, 3o. Nah. UI, i3. (Cf. hom. l^l^auiJs?, Not 3. Ih Ioco Gcn. II, 23 sfgnificatnr nominij
oiix tr' l-4-j^aioi , ^"irg. Aen. 9, 617: o fcre Phrygiae, Fi'i;N dcrivatio ab 'CN, quac (]uaniqiiaiii iion satis accu-
ncque enim Phrygcs. Ilcrod. VIII, 88. Jos. Archaeol'. rata scrijitori sacro notatu digiia vidcbatur. Ac sane si
XI\', iG 5.2). Alibi significatiir ccrtc luiius sexus debilitas ^ulgarem linguac usiiin spcctas, in nulla alia liiigua seini-
et ad peccata proch\-itas, uuJe Job, XIV, 1. XV, i4» tica muUer ita a Hri iiouiinc dcrivatur, quauiqiiam Arar-
 R. D\^.,>1N 88
bcs hatent b!.-5 a.y>, et Acthiopcs hcesith a heesl (ul nil agas, nisi laetari. Jcs. XVI, 7; d"'»::; ^i* prorsua
nari tnulicr, a nara contriii. XIX, II. Dcut XXVIII, 29. PV. LXXHI, 1.
vira a vir , Miinnin si3fann) cf. ind.

vir. Cod. Sam. iioc magis ctiain sigiiLTicatUius scripsit LXXXV, 10. b) antc substantiva: nil nisi, quod sacpe
adicctivis solus, mcrus , totus reddi potest, germ. lauter,
anpb piMri*;i '3.
aiigl. CXXXIX, 1 1 Tf^zjn rjN nil nisi tenebrae
merely. Ps. :

i. e. merae tenebrae.Ps. XXXIX, J2: bim T\^ nil nisi

vaiiitas, mera
ranitas. LXII, 10. XXIII, 6: 3iD TjM
Tl"^i< cbald. i. q. liobr. CJ;i_ est , cx qno oi-tum cst.
npm, Jes. LXIII, 8: nan 'izp_ rjl- Gcn. XXIX, i4'
Arabc^ habent |_^J cum Eliph prosthctico (tuidc ^j^ Jcr. 'XVI, ig. 'Xll, 1. IIos."Xli^ 12, c) antc advcrbia:
nonnisi i. q. prorsus. Ps. LXXIII, l3 pi"l TJN omniiu) :

pro rilof "^), sfid iii paucis, ntvidctur, formulis, v. c. frustra. 1 Sam. XXV, 2 1. d) antc vcrba Job. XIX, i3 :

, w^5 i,w*j! >iVP- O''

"^'^^ venit ad mc undc sit vel 'i'5.'3 TiT TJM '^'Ti et noti mei prorsus a me alienati sunt.

Iud.XX,39: Ninjja: ^Vi\ T\ti prorsus fustus est. Jcr.11,35.

non sit i. e. nescio undo sit ( Kam. v. ^j^ ) , Syii cum Job. XXIII, G an suo robore disceptaret mecum ? tjb
:

Nasoraeis AjJ (cum Suff. phir.), Targg. n-^N, Sam. >3 Xl^^-rri Nnn rj^ minime , ra/ZiiV ( faccrct ) ille , quaia
animum advertere ad me, i. c. me audire. c) in formulis
A^TA? AA- AlTTj Talmud. Nn"'^.
ct Chaldaismo .

biblico pcculiaiis cst forma ^rnn cum paragoge i—, ut in optaiidi, ubi, quae optamus, ad unuin aliquod pcculiare

H: est vir rcstriiigimus tanturtimodo i. q. saltem^ certe. 1 Paralip.

Tf*, "'"y) VV*.- Dau. V, rjnirb^^a 123 ,
TI''»»

(quidam) iii" regno tuo. 11, 28: 'iV^bira ?;V« ini« est
XXn, 12 TrVs.ri TN —
"^/^l b3;i) nini '^b If?."; ?JN prae-
—
:
'

bcat iihi Dominus tantum sapientiam et prudenliam

Veus in coelis. II, 3o. III, 25. Cum' ncgat. in-^N ND
Dan. II, 10. 1 1. III, 2g. IV", 32 (unde in rcll. linguis cognatis
tum, prospere eiges. Zcpli. 111, 7 Nbl 'ni.\ ^>*1''n Hl ; —
mS"' hoc uniim tibi impcro, ut 7ne tirneas et non delebi-
cotitrahitur tn^, r\-b, Aji^, v. sub hebr. •[•:» no. 2). •

twict. Job. XIII, i5. ludd. X, i5. IIos. IV, 4. Jon. 11,4.
Sequcnto Plur. III, 12. Ut variac verbi snbstantivi per- Nequc alitcr cum impcrativis Gcn. XXIIT, i3. 1 Samv
sonae cxprimautur, suiriguntur pronomina (ut iii "'DUJ'^., XVm, 17. Jcr. XXVIII, 7. 2 Reg. V, 7: iwSni n:-W7 T\n
fluj'), maximain partcm pluralia (qs. essct nomeu phiralej: 'b Nin n"Hn"3 ^D gcrm. gehet nur Acht und scht , wi»
inin^N illc cst Dan. II, 11, N:n/J» III, 18, rj^n/f» tu es er Gelegen/ieit sucht. l ) Paulo difficilior corum locorum

II, uG ';i3''n"'N vos cstis III, 1 i.

'.
Atquc liae formac cum est ratio, ubi rj** Icgitur antc tcmporis notationcs, ut Exod.
participio constructae vcrbuin fuiitum circumscribunt XII, i5: Cip.-^nsa ivS-i ini='i;n jicN^nn Diia ?jn. Scd,
Daii. III, 18: 'ITlbs N;n"'N Nb "'MbkVr numen non coli- ni fallor,prorsus primo dic est ipso die primo , primo
mnn nos. Ubi absohitc' legitiir, pku-umque vcrtendura statim die , nur gleich am ersten Tage , evcn thc first
est exislit, extat, ily a. Dan. II, 10. 11. UI, 29. IV, 32. day. Levit. XXIll, 27 (cf Num. XXIX, 7 ubi cst 1
i ^iix estahcui, habet. Esr. IV,
16. pro rjN).
2) cst excipientis: modo , solummodo , sed. Gcjt.
Tl^N N. pr. viri 1 Paral. XI, 3i ,
qui in loco paral- XX, 12 etiam re vera soror mea est , filia patris mei,
:

Sam. XXIII, 29 scribitur ''nN, v. s. rad. nriN. Cf.

">:!< na modo non (juorovoD^^t ) /ilia matris meae.
wVb TJ^<
lclo 2
Le-i-it XI, 4."Num. XXVI, 55. Dcut. XVffl, 20. Jos. ffl,
Lchrgeb. §. 37, 3. Not. 1.
4. 2 Sam. m, i3. Jcr. XXVI, i5. Ps. XLIX, iG.
tantum quod pro modo , yixdum, commodum.
3)
Vn''^''^ N. pr. (est, existit Deus pro b« 'n"'« , ant
Gcn. XXVU,
3o: N2 iiriN ito'1 aj??: NJ:i n:^; ~h —
pro rK Ti^ mccum [cst] Deus) Prov. XXX, 1. Ithicl
tantum quod exierat Jacohus ..... cum £sat.us frater
et Uclial libcri vel discipidi Aguri fuissc vidcntur, quibus
eius intraret. ludd. VII, g. C£ Cic. ad fam. VUI, 23 i :

«ententias suas inscripsit. tantum quod ex Arpinati veneram, cum mihi a te lit»-
rae redditae sint. Vcllej. 2, 117.
4) non aliter ac i. c. projecto , sirtt duhio , certe.
Gcn. XLIV, 28 : ;ilb ;i~!U TJN sinc duhio dilaceratu*
^^ 1) adverbium restringendi , nonnisi , tantum-
est. ludd. m, 24: rbn ^^*?. '<''" H^*??. H^ *'"* dubio
pedes ille suos tegit e. alvum cxoncrat Rcg. XJill, 3a
1
modo. Exod. X, 17: 652^1 Hl nonnisi nune. Lcvit,
:
i.

Nin rjba profecto hic pr. non alius atqne

XI, 21; ib^Nn r;T~nH TTN nonnisi hoc comedetis. Pa. bN-1':;') rj."* (

est ^rex Israelis. In loco parallelo 2 XVffl,

Paral.
XXXVII, 8: S^nb rjN "innn b** noli exacerbari, non- liic ) (

nisi ad malcfaciendum (Iit'hoc), h. c. ira facile facinoris 3i ?;« omittitur). 2 Rcg. XXIV, 3: r:n';n rin'; 'd bs ?]><
mnn^a non aUter atque Deus iussit accidit Judaeis,
causa fit. Prov. XIV, 23 inania verba liDnab !]!;« non-
:

nisi ad egestatem (ducuut). XI, 24. XXf, 5. Job. prorsus ita iubcnte Dco. Ps. LVID, 12. LXMII, 22.

XIV, 22. Jcs. XLV, 24. Ps. LXVm, 7. Num. I, Job.XVa, 7. XXXIII, 8. XXXV, 13. Hos. XII, 9. Semel
Spcc. usurpatur ante ad- pr. non aliorsum alque. Jes. XI\ i3 — i5: tn
4g. Gen. VII, 23 cct. cct.
,
a)

iectiva, ubi nonnisi , nil nisi est i. q. prorsus , omnino. dixeras in corde tuo, coelum ascendam .... bw "f*
Deut XVI, i5: rvrxi TJh n''';^') et sis nonnisi laetus i. c. Tinn biN'iJ """ aliorsum atque (imo) in infero3
 R. 13», h^a 89 ';jM — !?:«

detruderis. Iliiic ab initii) scrmnni.s fortitcr nffirniat , iit forti in Rcsch rcioluto, cf. p-i-T, pi:»?-]! ct siib lit. ^),
a_s;e , affitf! eccc ! ja! ivolilan! Jnb. X\"lll, 21: TJN ciii cxi)lic;iii(lo l5()cii.\nTrs ( Plialig' K'", 17) adliibct
J!)? n'):""!!;"^ ~"?,N. <"•' tales criiiil habitativncs inipii 'AgyuSriv lluvium urbi .Sittaccs viciiuim (Acliaii. dc aiiiiii.
i. c. tulia cvciiicut iiuhitationibus inipii. Jcr. X, 19. Exoil, iB, 42), hiiiic lluvium ab urbc noincn nactuin cs.sc, .dnha-
XXXI, i3. — C.\; rjNT Jos. XXli, 19 cst et oinnino si damqixo vctus Sittaccs noincn fui.ssc coniicicns. Syriu
i. c. ctii uiaxinic.
per Rcscli lcgit fii| , quodEpliracmiis Syrus cumquc sccu-
Not. 1. In variis significatioiubus, quas pcrjicram
tus Baihcbracus intcrprctantiir ^»Cij^ i. c. Nisibin
VuI{;o huic particulae tribucruiit, etiam, praeterea, cst
urbem, ncqiie aliter Targ. Ilicro.s. P.scudojon. ct Ilicrony-
quac (qiiaiiqnain primariae vocis iiotioni lcrme opposita
nuis, qiianqiiam hic -/<//«</ rctiiict, qiiod Iiabcnt cliani
cst) variis locis adhibctiir, in qiiibus tanicn, inodo contcx-
Sam. Onk. \'ulg. Arabs utcrqiie, ct Pcrsa. Sufrragatur
tiis (lijigcutcr pcrpciulatiir, viili;aris rcstiin^cndi potcstas
dcbct XXXI, J.D. MiciiAKLis (Spicilcg. gcogr. T. I. p.226). C,r. \'ciict.
rctincri Xiiin. •^7) (v. Cliald.). 2 Ilcj;.
viliose sinc diibio. In rc tain inccrta haiid displi-
'yJ{iuiSt]g,
XXIII, 3.^. Jcs. XXXIV, i> (v. not. 2). Unus lociis
cct Clerici conicctiira, intclIi.i^ciKlam essc urbcm ^anniia,
Gcn. IX, 5, in quo plcriquc intcrprctes hanc, quam dixi-
qiiain Ptolcmaciis paulo inlra Niiuiin collocat aiitc-
mus, vim particiilac agnoscunt, paiilo ubcrius tractaiuliis ,

videtnr. Atque quidcm ita se habet: Quodctinqtie

qiiain in Tigridcm infliiat Lyciis fliivius. „ Obscrvat ipsc
is 3.
Bocliartus (Canaan 1, 35), eosdcni es.sc populos ajiud
se motilat et fiitiiii esf, t-obis cibo crit 4. "i'i3S ~N
Dionysium Satricanos ct Atricauos, apiid Straboncm Sai--
I^SNH i-T il:5:2 tantiimmodocariiem citniaiiiinasua,
ti"r
diacos ct Ardiacos, apud Ptolcinacum Sclgovas ct Llgovas
idestsangiiine, non coinedetis. 5. d3Tiri"-;;b as":TnN T7S1 :

aliaque siuiLlia." Clericu-s ad

ttJITN viilgo: nam etiain festritm sangiiinem, fide/icei
1. c.

aniinas festras, repetam cct. LXX. xai yitfj. Vulg. sangiii-

nc.u eniin. Sed rccte Cliald. Syr. Sam. rcstriugeiuli potcsta-
trm retinent , >0}S0 , J^^fi^ j qua scrvata ver-
: d"l3n
tcndum cst: nonnisi feslritm sanguinem i. e. saugui-
et
ncin humanum ad conseruandam filam restram vindi-
V^S f"t- -Si^N in Pausa V?!*'', semel ^bsi'' (Ezcch.

cabo , cf. ad a2"<nriT:'r Dcut. IV, i5. 16. Jos. XXIII, 11. XLIT, 5) i) edif, comedit. (Arab. jil, syr. ct chald.
Sciitcntia, caquc coutcxtui aptissiina, liacc erit animaliuiu :
^^i ' "rrs, sam. 2,iiA id. ). Constr. c. Accus. , raro
conicdcudorum copia vobis
iiitcrficiciidoriim ct
ca lege, ut a saiiguinc abstiiicatis, et iionnisi hominum
facta csto,
cum ': Tliren. IV, 5;
2 Exod. XII, 43 cum
45. Lev. —
caedes ^niidicabitur proptcr vitae sccuritatem , non anima-
XXIl", 11. Iiidd. XIII, 16 ct Lcv. VII, 21. XXV. 23. p
Deut. XX\1, j4. Nuin. XV, nj'. Job. XXXI, 17. Eccles.
lium caedes.
\, 18. VI, 2 , ubi exprimciidiim cst: comedit de aliqiia
Not. Poni amat haec particula ab iiiitio euuntia-
2. rc. Lsurpaliir non solum, idquc sexccnties, de Iioiniiii-
tionis, ctsi ^as non ad proximum,
rcstriugeiidi sed biis, sed etiain de bcstiis Jcs. XI, 7. Gen. XXX\H, 20.
ad scqiiens quoddam vocabulum totamve enuntiationem 33. 1 Rcg. XIII, 28. Hos. II, i4. Tlzcch. XXXIX, 17,
pcrtincat. Jcs. XXXH', i4: nV^^J; n^J^a*;" D;r TjN nonnisi unde iasn ludd. XIV, i4 comedens in acmginatc Simsouis
spectra ibi habitaiit, ncque vcro iionnisi ibi .ipectra :

cst leo (cf. arab. Ji'5i inter cpitheta lconis), dc a^-ibus

habitant. Vers. l5: nVT l^^p: D\n ^N nonnini vulttires
ibi congregantur. Gcn. XX\"I, 9. Eadcm ratio est rapacibus Jcrem. XV, 3. Gen. XL, 19, inscctis Exod. X,
particulae synonj-raae p";;. Ps. XXXII, 6: D';"^ >\'^'^'x ^~^ 5. Jocl I, 4. II, 25. Job. XIII, 28. -135 brx pulvcrem
Jiyj^ n"- ''^iit D''^"!, ubi arctius viM pT
iuiigciidiim comcdit, de scrpcntc dicitur Gen.IlI, ]4,"non ^piod vcsca-,
et transfcrcnduin : inundatio a^iuarum magnariim eum tm- solo pulvcre (quanquam v. Nicand. Theriac. 372.
(pium) soltirn iion asseqiielitr. Jcs. XX VIII, ig: nyiT p~\ Sil. Ital. XVII, 449), scd quia iii piilvcrc habitat (cf Jcs.
n5?:2u; ^'nn pro nyW-i; '(•'an pT nsi" velfamain atldire LXV', 25. Micha \TI, 17. Ps. Cll, 10). Cactcrum has
lerrori est. obscrvcs loquendi formulas: a) Eilere terram , agrttm,
fitem, i\\c\lur ^vofructiim eitts comedere. Gcn. III, 17:
r;:bwSn 'jia^ISZ cum labore comedes eam (tcrram) i. r.
fructum cius'.'7c.s. I, 7. XXXVT, 16 (cf. XXX\'II, 3o).
'^^V rad. iuusit. i.q. n;N ct arab. joT /igarit, undc — b) Sacrijicia comedere dicuntiir idola locutione a
Icctisterniis pctita. Dciit. XXXII, 38. Ezcch. XVI, 20

i^i?
Jcr. III, 24. —
c) Dri"r. bsx est cibuin stimsit 1 Rcg.
(ligatura i. e. munitio, cf.vXo pcrs. j^ XXI, 7. ct ciim Nr
Ps. CII, 5, cibum noii sninsit, iciu- ,

schahri bend ligatiira nrbis i. c. mocnia; sec. Jo. Simon. navit 1 Sam. XXVIII, 20. 12. Esr. X, 6. 1 XXX,
Rcg.
Onomast. p. 276 vinculum sc. geutiuin domitarum, cf ]C~l. XIII, 16. XXIj 4, illud iinpr. pransit , coenarit , epiila-
Gcn. X, 12) Gcn. X, 10 ^ccad , Babylouiac vcl ^Mcso- <;/« fs< Gcn. XXXI, 54. XLIII, 16. Jerein. XLI, 1. LII,
potamiae urbs a Nimrode condita. LXX. Wp;(a(J (Dagesch 33. 2 Sam. IX, 7, cf. ffaytXv iiQTOv Luc. XIV, 1.

M
 :

R. b^a 90 ^2j<

dedit adbibent pro Ifi^veiv imbuere niaxime de eo

r^i- 5^1 Locm. fab. 5. Vit. Salad. 44. b. V^U*!^ ^] qnod diviiiitus bominibns rcvelatur ( v. II. A. Sciiut.texs
, ,

Bailiebr. p. 3i. li"- 4.5. Assem. bibl. orieiit. I, 46. III, ad Elnawabig. p. 112. A. Sciiult. ad Prov. XVIII, 8,
5()6. 'anr bsS* eomvietor meiis Ps. XLI, lo. Non- adde Abulf. Ann. T. II. \>. 236, Annotatt. liist. pag. 707)
iniiiqiiain 'Dnb bSN ct i-SN simj^liciter cst pixit. Amos
Judae Dnb D^ ibique et bibendi imaginem similitcr transfcrunt, v. v_j_i; bibit
VII, 12: ai/Jhge in ierram !?bi«fl.

comede panem i. e. et ibi vitam clcge. Ecelcs. V, i6: aa

Coiij. IV. bibenduni dcdit, imbuit, i_j_ii imbutus fuit,
i'2S<'' rnz3n2 T'»''"^^ omuem vitam in tenehris degit,

(In Cod. Nasoraeo ^s] sacpe cst vixit. T. I. pag. 5o: intellexit Carm. samai-it. IV, 16). Iline explicanda
( cf.

visio dc volumine prophetae ad dcvorandumtradito Ezech.

\l.M-t l^i~^] ^^io pivere mille annos , p. 52. Cf. Lnc.
11,8. III, 1 sq.Apoc.X, g. 10, ct comjiaratio Icgis Cbristique
XIV, i5: ^myitQioi, ug qiuystat, nQiov ev ttj ^amleiit tov cum j)aiie comedcndo (vide Joh. VI, 32 sq. ibique Wet-
&sov). — ilj nin^ :Db b3N dieitnr de epulis sacrijica- stcn., Sir. XXIV, 19. 20, Carin. Samarit. III, i5. IV, 12
lihus m tcmplo institntis Dcut. XII, 7. 18. XIV, 23. ibique notam nostram ).

Exud. XVIU, 12. Ezcch. XLIV, 3. 1 Paralip. XXIX, 2) i^'orai-'it, ahsumpsit sacpe de iiianimatis, velnt
22, cf. 2 Paralip. XXX, 22. Ps. XXH, 27. — deignc, cui ctiam lingua (jrib) tribuitur Num. XVI, 35.
,

e) comedit carnem alicuius Ps. XXVII, 2 de bostibns XXI, 28. XXVI, 10. Job. I, 16. XV, 34. XXII, 20. Ps.
saevis et ferocibns, sangninem alicuins sitientibus (cf. Job. LXXVIII, 63. LXXIX, 7. V, 24. X, 17. Ezcch.XV,
Jes.
XIX, 22 et lit. g). Alii, ut A. Sciiui.tensius, J. D. 4. Joel II, 3. 5. Amos I, 4 sq.Nah. III, i3, cnm 3 Zacb.
MicnAELis, cx nsu bjqncndi Aramacornm, hanc pbrasin XI, (cf. Ji! Cor. III, 179, et Meidanii provcrbium
dc calunmiis exponnnt (v. b3N), rcnitcnte contcxtn. — i

Aliud cst f) carnem suam cumedere Eecles. IV, 5 de no. t5: .UJ! ^.yii J^i igne voracior , it. j^rej* «/a:r Virg.
stoliilo, qiiiniocrure et invidia conficitnr.
cinis, Cf. II. Aen. 2, 758 66, ndvTug tivq iadiei II. 23, 182);
coll. 4,

6, 202 cii' Qv^tbv v.uii8iov ,

: Plant. Trncnl. 2, 7, 36 quis- : de gladio, cni propterea os tribuitur (v. T:b) 2 Sam. II,
nam illic hoiiiu exi , fpii ipsus se comest , tristis, oculis 26. XVIII, 8. Deut. XXXII, 42. Jer. II, 3o! XLVI, 10.

vocatur ii.^j Jo cxcsor sni ipsins,

i4 (cf. nnu; , mi
et Schult. Exc. ex Ilamasa p. 353),
malis. Arab. talis !
de fainc ct pcstc Ezcch. VII, i5, de morbo mortifero Job.
ntque dicitur maims comederc, digitos mordcre, J./oLi^id (j^ic XVIII, i3, de ira Dci Exod. XV, 7, de exsccrationc Jes.
(Ilar. II, III, 11 5. XXV, 29, vit. Tim.
106 Schnlt. Cor. XXIV, 6, dc calore et frigorc Gcn. XXXI, 4o, de nimio
II, 4go Maiig. dorsnm manus comcdcrc (de Sacy
), Pcrsis studio et desidcrio Ps. LXIX, 10. Nnni. XIII, 32 —
ad Pendnameli II, p. 2i3). Propric cadcm pbrasis lcgitur tcrraCanaan appellatur nia.Uiii ribSN \'~!N. ferra ahsumens
Jcs. XLIX, 26. —
g) di^:?, Dyn 'b'ytx comedere , depo- incolas suos i. e. eoll. Ezcch.XXXVI, i3 et Levit. XXVf,
rare populum, pauperes dicitnr de viris priiieipibus opes 38 tcrra in qua iiicolac absumuntur, vcl acris insalnbri-
populi absumcntibns, ciim divcxantibus ct exbanriuntibus, tate pcstc famcque vel cacdc ab liostibus illata. ^'cmj^ori
cf. N3T jnq. Ps. XIV, 4 Dn>. nbpN "'73» •rss qui come-
, : ciiim locoqnc tribui solent, quae aliqno tempore vcl in
dunt populiim meum>, qtiasi panem comedaiit. Prov. aliquo loco fiunt (v. Comment. ad Jcs. III, 22. VIII, 23).
XXX, i4. Ilab. III, i5. Cf. rVa, arab. JsU^i devoravit 3) fruclus est aliqna re, ut bono, fortnna (c. e. 2)
Job. XXI, 25, fructibus bonarnin malarumve actionurn
infirmiorcs, opcs cornin absumsit, Jii tyrannus cxliau- Hos. X, i3. Jes. III, 10, amplexibus vcncreis Prov. XXX,
20 (cf. EK, 17, et pesci voluplatihiis Cic. fin. 5, 20).
riens-subditos, 23i), Schult.
dtjito^ngng ^arn^^svg (11. 1,
Sic Pers. ,..C>.y>- khorden cdere saepe cst experiri, pati,
ad Job. XX, nec noii Indornm hhuncie vorat, cdit,
21 ;

mandncat it. gnbcriiat. Idcm cst carnem populi comedere

ut ,.,ii. ti- |fcE. ghdm Lhordeii cm'am exjieriri, i_j5iAc

Micba III, 3. Alibi comederej devorare est i. q. cacdc bel- ...^,yi> torincnta jiati, ..^._j3> i_5jj'-i iudicinm snbire,
loqne absnmcre. De populo llos. VII, 7 riN ^b^SN : Matth. VI, 34. Joli. III, 18 (uiidc cxplicandnm 1 Cor. XI,
CniDEiu devorant iudices suos i. e. interficiunt. Jes. IX, 29: XQiuu la&iei, vid. Gravii annot. jicrs. in Joli. I. c. )
12: Syri ah orienie, Philislaei ah occidente riiDiJ''! et apud Arabes gustare dicitur pro grata vel ingraia
r;5-b33 i^NTiJI-DN worahunt Israelem pleno ore , i. e. experiri, Vidc ^«JtJ Ibn Doreid 1^7. Exc. ex Ilamasa
absumciit. DcVit. vil, 16: Di72:pri- bs-riw^. nbaNi et
p.428, it. ^^^IJ gustare, ct syr. IZoio Xii..^ Ytveadai
forahis oinnes ffenies. Jcr. X, 25. XXX, 16. L, 7. 17. ,

LI, 34, Cf. Juditb. V, 24 eaovTai sig xaTrt(jQO)ua TTunrig &avHTOv, cf. Cor. sur. IV, 54. III, 182. 186. Quibus per-
—
:

T>]? aTQUTiiti aov. h) sermones comcdcre est avide pensis luide sit aernmnarnm cum eibo insulso compaiatio

recipere, graee. (fuyeXv 'nju«ra dicta dcvorare (Plaut. ,

ap. Job. VI, 7 sq. , siinul dilueidum erit.

Asiii. 3, 3, 59). Jer. XV,

16: Q"r3N; ^ii.a"! 1^^:53: verha 4) fortasse gustafit, dc gustandi senSu Deut. IV, 28.
tiia (ad me) perlala sunt et comedi ea i. e. avide ea 5) diminuit , detraxit. Ezech. XLII, 5 cellae super :

devoravi, tota inea feci. Plaut. Anlul. 3, 6,1: nimium riores breviores erantTilT\]z DipTlN ^irSii iS nam tigna s.
libcnler edi sermonern tuutn. Arabes f»^i deforandum columnae detrahehaiit iiide , i. e. partcm cai'uni oecupa-
 ;

R. !?3» 91 ^:i< -— bza^

bant. nrSi^ pro iibSi»^, iit in 6 codil. logitnr. Cf. ^n obtrectatio clandcstina, atque simili metaphora ^ „v\3
absciclit, conicdit, ct jntiaiis. ilcfccit, (iiniinntiis cst. ^.,-li ^U. tcrcbravit criis alicuiiis i. c. faiiiam cius lacsit
nou
Kiiuclii nialo intcrprctatiir iirErr» occupabant , abstt~
mebant. Mcidan. no. i3i, aetliiop. ^O^/^ *
arrosit, ut pancm
dcntibiis it. iniustc iudicavit, cf. lat. rodere dc oblrcctato-
Niph. bDS3 ?3N2 comedi Exod. XII, 46. XIII,
filt.
ribiis ct malcdicis. llor. .sat. 1, 4, 81. Vcram formiilac
3. 7. XXIX, 34! Lcvit.' VI, 9 .sq. -NTI, 6. XIX, 6. 7. 23
rationciu diidum rcctc intcllcxit Ivsra, cuin qui cluiii Auen
rd. it. coincdi possc csu idoiicum essc. Gcii. VI, 21.
,
altcriiis fainain laccrat, instar cias cssc nionciu!, qiii car-
Lcvit. XI, 4/. Job. \'I, 6. Jcrcni. XXI\', 2 sq. Mctapli.
jiciii cins arrodit: ac sauc non crat, cnr aliaa ratioiics in-
ignc absunii ZacL. IX, 4.
grcdcrcutiir intcrjirctcs, cx parfe plaiic «TTpojiJiorunou;.
-SE
Pi. bsN i. q. Kal, nt arab. Jsi esitavit, absumsit. Ac Babbiiiormn jiliiiiiiii rcddiiut: proclanuifil calu-
Job. XX, 26: 'i;N nnrS.vn (legc tcaclilelm) consiiniit eim
mniain, ab b^N, ''rZN i.q. 3.\-j| ct Niip qiiod caliiiniiiain

ignis , pro ;ir;"r:Nn. t)agcsch forte cxtrusuin coinpciisatiir

rcddunt (coll. (_,oj inomordit, ij^^i^i conviciiim ) : siini-

vocali longa Kaincz. NonnuUi tanicn codd. jnacbcnt litcr STonnius (Obscrvatt. pag. 4): edit calumniam, i^ c.

^rirSNn. Cf. Lehrgeb. %. 72, not. 2. pag. 25 1. Fracstat ci ojicram dcdit ad cxjjlcnda aiiiini iiividi dcsidcria, coll.
vero hacc solvcndae foruiae ratio alii cnidani oliin fl me sjT. fia££ijj.ii VJ^iiO iuvidiam dcvorarc pro, invidin
propositae {Lehrgeb. p. 170. 322), ut sit Iliphil pro
I^asci, invidum esse (Micli. chrcstom. «yr. p. 85), qncm
^inbsNn, mi-iqNn, coll. la.nxn Prov. I, 22 pro na~iVn.
loqiicndi iisiim Hcbraci habcut sub nn^IJ. Sciici.TENsto
Kiuichius inalc haiic forniain Coiiiugationi Poel vindicat, (Origg. hcbr. p. 202) forimila pr. cst: cruslulam comedit
ct littcras a])j)cllat te' ochlehii , ita ut Kaincz sit Kaincz- i. c. parasituni, sycojihajitain cgit.
chatujih ortuiii e Cholcm. Scd Cliolcin cliaractcristicum
huiiis coiiiugationis, quijijie invariabile, corripi uon jjotcst.
Vide quae disjnitaviinus Lehrgeb. p. 261. b^Zi^ c. Su(I. Vr=x, Drr.V, a^ViN (Gcn. XL\7I, 21)
m. 1) n. act. edere , vorarc. Exod. XII, 4; VrSN "'Dr •ii^ky
Py. consitmi, ignc Neh. Nah. I, 10. Exod. 11, 3. i3.
ijitisque pruul edit. XVi, 18.21. Job. XX,'2l: ]':«
ifi.
III, 2 , gladio Jes. I, 20 ^bSNn 3"^n gladio absianemini.
:

ib::N"; T''!'^^ nihil rcsidui relictum a toralioiie eius.

De coiisLructione vidc Lehrgeb. p. 821.
Potcst tanicu i"rpN his iii locis esse ab iii(iiiitivo rbx. —
Hiph. V^rNn^-nVrNrr (Exod. X\a, 32), cum Waw 2) cibus Ps. LXXVm, 3o. CIV, 22. 28. CVn, i8.''job.
conversivo Pract. 'nrrNni 26, cf. L\ III, i4.
( jcs. XLIX, XU, 11 cet., maxime a) Jruinentum, friiges GciuXLI,
Jer. XIX, 9 ) fiit. "'SN'' ,
, scnicl 1 pcrs. ^'^iN (IIos. XI, 35 sq. XLII, 7 sq. XLIU, 2 sq. XLIV, 1. Deut. li, 5.23.
4, ubi noiuuilli b^-iwN jjVo substantivo habent, i. q. ";:?.i<),
inf. ^'Srr pro b-io.vn (Ezech. XXI, 33) 1) comedendum
XXni, 20. Ilab. III, 16. (Arab. Jj t vnctns, quo vita
dedit, CiiatvV c. c. duobus accuss. , altero jicrsonac, altcro snstentatiir, acthiop. /\ViAl frinncntum, friigcs, pauis)
rei. Exod. XM, 32. Nuin. XI, 18. Deut. VIII, 16. Ps.
b) praeda, esca (brutoruui) Job. IX, 26. XXXIX, 3. 32.
LVni, 6. Jes. XLIX, 26. Jcrcra. XK, 9. Ezech. X\7,
19 cct., c. y^ cibi Ps. LXXXI, 17. Jes. LVHI, i4:
al;?"' nVn3 ~''n~2Nm et comedendam tibi tradam haere- n?S4< f. cibus. fitSNb n^n cibo esse Gen. I, 29.
ditalem Jacobi i. c. cam tibi tradain, ut provcjitn eius VI, 21. IX, 3. XXi, 32, ct n"*3ij"r 'jn: cibo dare
Ezcch.
fruaris. (Mde Kal 110. 1. litt. a.). 2) iuLi-ans. vorapit, Gen. I, 3o. Exod. XVI, 19. Ezcch. XV, &V X.Wyi, 5. 4'-

de gladio Ezcch. XXI, 33. XXXV, 12. XXXIX, 4 cct. Dicitur de pabulo fciarurn
Jer. Xn, 9. Ezcch. XXXIV", 5. 8. (Dciit. XXXI, 1 7 in
Cod. Sam.), ignis Ezcch. XV, 4. 6. XXJ, 37.
^w^? hcbr. comedit, vorai'it , de bni-
fut. rpX"' i. q.
tis Daii. IV, 3o. VII, 5. 7. 19. 23. In Targg. sexcentics.
^T 'r;i^"^p rDN frusta alicuius comedit metaph. caliir- 72J{ (forraac Tai2, nisi cst i. q. rSli» possum) N. pr.
mniatus est, accusavit eum Dan. III, 8. VI, 20. Ita iii LominisProv. XXX, 1. Mdc "rN-n"'^ p. 88 A.
Targg. ]':;-:ip b2N pro hcbr. '-T^, b''3n rjbn Ezcch. XXII,
9. Prov. XI, 13."XX, 19. EcclJs. X, Levit. XES, 16.
i'i.
n!?''^^} f. cibtts, esus. 1 Rcg. XIX, 8, fortassc
Ps. XV, 3 ct Bcrach. fol. 58, 1. Gem. Babyl. Sjt.
cocna una , ut ai'ab. lo
Iji-D ^l pro gr. ^iu^aVkat Luc. X\T, 1, uude part.
i.

}.}.© via] diabohis; Arab. ..^ *ji J^^t carnem a]i- ^2NlO m. cibiis Gcn. U, 9. m, 6. VI, 21. XL, 17.

cuius comcdcre Snr. XLIX, 12. Locm. fab. 3o fiii.

Ps. LXXiV", i4. Job. XXXIII, 20 rcl. inaximc frumentum
Mcidan. Prov. 8. Elnawabig no. l46. 173. cd. II. A. aParal. XI, 11: ]';"'1 '('2ir.l m-i^lN promtuarin fru-
Schult., A. Schult. ad Job. p. 479, itcmque siinplicitcr menti , ohi et vini. — "'n""?"5
"-^5<"i "(•" avbor fructifera. Levit.
XIX, Dcut.'XX, 20. Nciiciii. iX, 25.
23. b^NB ]i<i: grci
Ji! IV. susurronem egit et inimicitias cxcitavit, jJst ad inactandum dcstinatus, Ps. XLIV, 12.
M 2
 :

R. ^D», tl^Dii, nSii, ffi34<, V» 92 l^V.^.Ntt — 23^25^«

riTp^i^O pl. niV^N'^ f- culler , quo in comedeiulo l.|^^ m. fossor, agricola. Jer. LI, 23. Amos V, 16.
«timur,' 'iiiiic de qiiovis cultro ludd. XIX, 29. Prov. Plur. fi-i-i^N, c. Sulf. DD^^-lSN cum Kanicz impuro) 2 Par,
(

XXX, i4, V. c. cultro mactatorio Gen, XXII, 6. 10. Arab. XX\'I, lo.Jer. XIV, 4'',
XXXI, 24. Jocl I, 11, Jes, LXI,
Kam. 5. (Chald, id. Syr. ct Zab. IrSl 2 Tim. 11,] 6, Cod.
JiXyo coclilear p. iSgo.

Nasor. 11, 60. 64. Arab. jl=>5 ).

ripbNQ f. cibus, pabulum (ignis) Jcs. IX, 4. 18.

n?l43 f. cibus i. q. n>.bN;5, pro nlrbNy, vcrbale

Pielicuin. 1 Reg. V, aS. 'JV^S^ rad. iiui.sit. fortasse i. e. sjt. Ad| iratus cst,

iinde |A3^ ira, aut actliiop, Ar\'t'» lionoravit.

•jSi* v.s. ins.
©"jN Achis , N, pr, rcgis Pliilistaeorum in urbe
Gath, tcmpore Davidis ct .Sajomonis. 1 Sam. XXI, 10 sq.
XXVII, 2 sq. XXVIII, 1. 2. XXIX, 1 sq. 1 Rcg. II, Sg.
P^^ 1) onus , sarcinas itnposuit. Arab. oO (

4o, LXX.L4x;(oi;s, a\..^Avtfii y^Afii;.

II. constrinxit, ligavit clitellas. IV. clitellas iniposuit

(asino), o-==5 clitellae asini, muli, Abulph. liist. d^^n.

p. 48l, chald. riDIN ephippium. In vcrbo haec significa- J^ Arabuni articulus i. q. hcbr. ;ri, iionnuUis etiam
tio non exstat, scd iu nomine ri2iX a quo fluxit \is
:
vocibus licbracis in V. T. pracfixus, cjtiae vcT aralncac
secmidai'ia originis siint (nniTiKs, D^p'^x) aut csse vidcHtur (u^-^is^rtv),

2) sollicitai^'it , ad opus impulit , ut syr. «.£i.ii( vcl ccrte, quanquain exoticae, e lingiia arabica in licbracam
transieruut (^•'a^rc;). Cf. etiam nrj»;», "'irpbs. Quaii-
Prov. W, 7 Pcsch., cum "i^ Asscm. bibl. orient, I.
qiiam in aliis vocibus liaec, quain dixi,. eius sjil:bae prae-
p. 147. A., Etlipe. «.aL^fZl diligensfuit (Cast. iuAppend.), lixae origo ccrtior cst, in aliis incertior: tamen non
'

audiendi vidcntur, qui Arabum articulum in uUo V. T.

J^iis) diligens, seduUis Barhebr. jiag. 608, In V. T. vocabulo scrvatum esse negant, vid. Cutsius in Hierob. i,
nonnisi Prov. XVI, 26 : ^rr^s '.•'\'3 ^IDN "'3 nam impellit 173 et conti-a Michaelis Supplemm. p. 87. Salmasius
eum os suum i. eum ad laborem incitat. Vulg.
c. fames de li}ie iatricc p. 120. Ut enim taccam inniimera linguae
cumpulit. LXX. ixfiiit^CTfxt. Quod coustruitur cum b^, liispanicac et Jiisitauicac atquc adeo non paiica gallicac,,
id c primaria opus impuiiendi signilicatiouo cxjilicandum. gcrmanicacque liiiguarum originis aral)icae vocabiila, in
KiMCHi viciiuim csse ccnsct licbraeum S]r2 pressit. R. qiiibus Arabum articulus rctinctiir [Algchra j>jAS, Azi-
Paichon e contextu conicctaus na^^S i; nci' Jacit ei cau- mulh Ok,-wJ!, Alkali Alhoha , gcrm. Alhoven,
J>iiJS ,
sam, incitat.
iUJi^! cet. cct. ), sj-^riaca quoquc lingua in nonnuUis voca-
V\^^_ ni, onus , et metaph. gra^itas, auctoritas, bulis hunc articuliim retinuit, quorum alia arabicae
Ut linD.' 'Job, XXXni, 7: xb '^ir.» "i^DNI et onus
n23'i origiiiis aut ab Arabi])us petita, alia domcstica siint, ut
meum (i. e. auctoritas mea) iibi non grai.'e s. moleslum
\
^j.^ n i ( convolviilus Turbith, cf. arab. ^^- . No_; cucurbita,
erit. Chald. ':iD. Syr. «.j.J.2i3o| clitellae meae (sic
convolvulus; <CiaQ_^ ct «.a)QA2Q_^ (fortasse legendum
cnini Iiaud dubie reddendum co]]. r|3iN, noii oppositio
yCU.sa_^, UD O^^O v v i. q, oTio;, oniov); Ij-UBCli^
vcl sollicitudo , diligentia. Arabs ^{ji\ irajictus meus).
valetudiuarius, al) j-ffi|
\ v°r-£'^^'-^ lcga s. mixtnra ar-
Saad. ms. (_5-ii odium meum. LXX. ^ ;fE/'p iwu, iie-

quc alitcr Kimcuius, r]3N cj. in ]oco parallclo XIU, genti et auri, a t^^: et conti-a in lingua arabica et sjTiaca
i. fi3
2 1 esse aduotans. Prior tameii ratio pracferenda. quaedam Ilebraeorum articuli vestigia conipaicnt, nimi-
rum iu pronominibus !iAP, ii~ij, \1^ i. q. riTn. • lu
liunc ccnsum rctulerim voccs, quac scquuntur
HwJS '"ailix inusit. i. q. aiab. j 1 Conj. V. fodit,
^'a.y^i* m. Ezcdi. XIII, 11. i3. XXXMU, 22
maximc terram (undc j ! » j i fovca , fossa), vicina i. q. '^'''2.'^ gtacies , YQvtiKuXfii (Job. XX^llI, 18), undc
radicibus ""'i , "112, "iip, ^~.y^. UJ^^aairN ':3N lapidcs glacici i. c. graudo. Vocabulum for-
 03 fi'23Vii — sip^x
tasse magis arabiciim, qiiani lu-bi-aciiiii, fuit. Kamus 743 arborc odorifcra
1 c 1 E
p, :
QwVy Svlit, dc qiia vido Od. 5, f.o
coiigfhilitm.
Thcophr. !i. pl. 5, 5. Volsiiis ad Oeorg. 2, lafi. Syr.
^~>-^=-"w 1 Rabbiiii satis imgatoric iiiterprc-
iii Rcgg. IZoaux) „i fallor, opus ligneum et iii CIu-oii.
taiilur: «j-^as rN nTai d-SSN lapidcs crystallo similcs , ita
ut ;n sit pracpositio. Pareau dc vcst. f^ja*) huxus. Arabs _LJ!, dc quo
( imiiiortalit. iii ligni gencrc v. ad
libro Jobi p. 3a3) primaiu syllabain c liiigua acgyutiaca Jcs. XLI, ig. Arii-vvai idks ccdri gcims iiitclligit jiroptcr
repctit, in qua AA cst calculus, lapis , it. giaiulo Exod. 2 Par. II, 8. V. Cki.sils I. c. Jo. Ciin. Bifl de ligiiis cx
IX, ig, atque voccm liibridam csso statiiit cui oxplica-
Libaiio pctitis, in Museo Ilagano Cl. IV. p. 1 gq. quj
: (
tioiii, ctsi doctac, analogia taincn dcstitulae
/7/«o.9iiilclligit), cf .Syiub. Ilagan. CI. L fasc. 2. p. 35 sq
calculiun
Bibl. Brciii. li. fasc. 3. p. ^gS.
adiicerc dubitamus.

CSiaijN m. plur. 2 Paral. H, 7. IX, 10. 11 et ""TTa^i* Ocn. X, 2G. 1 Par. I, 20 (scc. nomiullos
tJ^a^jbN littcris Reg. X, 11. 12 lignorum
traiispositis 1 codd.iii iili-oqiic loco -lyzbnjy^lmodad, n.pr. filii Joktaiiis,
pretiosoruni genu.i , temporc Salomonis cx Opliira una i. c. popiili rcgionisquc Arabiae auslralis. Vetcres iiitcrpp.
cum aui-o et gcmiiiis mari advectum tcinpli rcgiacqiic ,
planc iiiliil lucis dant (Saad. JlJm. Psciidoj. cxctymo:
ornamciitis itciiiqiic miisicis instiuineiitis adliihitum, sccun- '(•'riUNa Ny-!N n"' rr::?2n qui mensuravH terram Junihus),
duin 2 Paral. II, 7 iii Libaiio ctiam nasccns (scd v. iiilra). scd Arabiim gciicalogias aiitiquissiinas cxciiticiiti tum
Plcriquc Rabbiiii, qiios iiifcr R. Tanculm, cora/ia intcl- Modadi uomcn occiirrit (a/ciiim pro Articulo Iiabciidum)
ligunt, atquc ita singularis J^l^rN usurpatiir iu Talinude tum Modari ct Moradi facilc cuim T ct -\ aiitiqiioruni (

(JMiscbna Kdim i3 §. G. ibiqiio Maimonidcs ct Barte- librariorum sphalmate periiiiitan potcraiit). Ac Modadi
liora): sed liacc ligiia ( D''::» ) iioii suiit et c mari riibro , quidein iioincn gerunt diio rcges Dschorliamidac in IIc-
ac mediterraiico dcinuin ad Indos dcportabantur (Plin. dschazo imjierantcs, qiiorum uiius Isinaclis filiain duxissc
II. N. 32, 2): licct, modo antiquus sit isto Talmudista- dicitur (v. Pococke spcc. p. 80); Modarus Adiiani fuit
ruin nsus loqucndi, lignuiu illucl prctiosum a si'nilitiidiue ncpos (v. PococKE p. 46. Iun Coteiba ap. Eichhoriiiiini
coraUorum dictum esse possit, q. d. ligiuiin coralioruin, iu monuiii. Arabiun p. 63); ntcrqiie taiiien abiiciendiLs
Korallenholz. Probabiliora dat Kimcbius, cui est arab. est propter ortliogi-aphiam , quandoqiiidciii ,ol.»:a* .jisA
1»*«^! i. e. lignum tinctorium ruhrum in India et Nigri-
scribitur. Rcctiiis, .sumto aiitiqiio splialmatc, confcres
tia nasccns (Abulfadli ct Edrisi ap. Celsium 1. c.), idem Moradum , J)!^ (male Vaterus ia Conim. ad Pciit. I
quod EnrojJaei i^^TNI^ lignum brasiliiun nuncuiiant, quod nomen
p. 157 scribit iTja) s. C>\^
^J^ tribiis, quae Ara-
nomen (nisi forte apudKimcliium et ]Maiinoiiidem per glos-
biae felicis regionem montanam incolebat, Zabido vicinam.
sciua iiitrusum cst) Brasilia dctccta noii pntcst uou vetustius
Fuit iste Moradus scciinduni gcncalogos lilius Kalilau
esse. A Kimchio prope absunt rcccntiorcs plerique, qui
praeeunte Cclsio (Ilierobot. I, p. 171 sq.) lignum San- {^^), fllii Sabac, filii Jaschhab, filii Jaarab, lilii

talinum intelligunt (arab. j^\ ^JjUxs, saiiskr. rakta Kachtan i. e. Joktan. V. Pococke I. c. cd. A^liitc p. 42.
tschandan, Ptcrocarpus santaliiuisLinn.), in rcgno Sinensi Abulfcda cd. dc Sacy ibid. pag. 478. Ibu Cotciba ap.
Eiclihorn. )iag. i4i. A'"cl cx lioc Morado axpliccs bibli-
atqiie in Arcliipelago indico provcniens, colore rubrum,
odoratum ex qiio Iiodicque in Intlia ntcnsilia pretiosiora
,
cum y//modad, vcl ciim Bociiarto ( Phalcg. c. iG) con-
feras l4/.i.nvuaiojTag Ptolciiiaci iii mcdia fcie Arabia fclicc
conllccre solent (cf. Beck3iann's IJaarenLunde T. II.
fasc. I. p. 112 sq. A^^alil Ostindien II, p. 8o3. Faber projie foiitcs fliivii Lar, qui in mai-e pcrsicuin cxit, jq°
Archaeologie p. 3/4), caque seutcntia rcliquis praestat. lat. 82° longit. dcgcutcs.
Vix ccrtc audiciidus fucrit A^'aiilius, qiii Jamholiferam
Liiin., arborcm indicam, sanscr. dschamha dictam, signi- XXX,
nip?N Prov. 3i i. q. arab. .,Jl,\ populus.
Ccari suspicatur (I. c. p. 2o4 sq. 791 sq.), quac ob fru-
Tntcr quatiior, quae piilclire inccdaiit, ultiinumcst: TJ^^a
Ctuuin quidcin diilccdiiieni laudatiir, neqiiaquam ob ligno-
12? d^prN re.v , tjuocum poj>ulus i. e. Ytoj)n\o suu stipaiua,
riiin nlilitatcm ct piilclirituiiiucm iii prclio cst. Quod \'id. Pococke ad spcc.
in media popiili coroiia iiiccdcns.
2 Paral. II, 7 lcgitur, ligna Alguniiiiiin in Libaiio quoque
liist. Arabuiii 207. AA'liito, Casteei.us s.h. v. Talc quid
provenisse, in taiita, quanta alibi cclcbratur, ligiii raritate
intcUcxissc] vidcntiir iain I,XX intcrpretcs: ISrurjynQiuy Iv
pai'um est probabile, atque aiictor ParalipomciiDn perpe-
e&fEi quaiiquam Iii fortasso pro jiccntia siia vciba stru-
ram fortasse hacc ligiia a Plioenicibus advehi sobta iii ,

xcrunt quasi scriptuui cssct Viy-rN Dip stans (locutus)

Loriim rcgionc domestica esse opiiiatus cst. Tribuit
ad pojiu/iim suum, vel stans coram popiilo sno. Ita ccrtc
quidem Abulladli ap. Celsiuin I. c. p. 182 ligiium saiita-
liiuim ctiain S^riae regionibiis, scd plaiie coiitradiciiiit re- Chald. -'a?3? n^r r>.a'3i Dxp/ Syr. liaia^' il^ \WviVi.
ccntioi-cs, ita ut res iii dubiis liabcuda sit. Nil ccrti dant — ricbracis C^pbN compositnm cst cx r^ particula nc-
Versioncs aiitiqiiac. LXX. iu Rcgg. TiEisxijrtJ dolata, al. pandi, et Q-p surgcre (cf ni?3-bN Prov. XII, 28), liac
unfXinr^tu, iu Cluou. jr£i/'xi»a. Mclius Vulg. '^j'/«a, ab scutcutia rex, contra jncm surgi i. c. cui resisti neijuit.
:
 ,

R. ^ti, rha 94 W n^x

Siniiliter Vulg. nec est rex , iclemque qiii resislat ei, Kamez veroin Pausa, vel certe in fine ennntiationia (n^Na
siguificat, quod in 4 codd. Kciiiiicottiams et i4 de Rossia- 1 Sam. XVI, 10. n"?>Nt3 Jes. LXVI, 8. n"?.N"r 1 Regl

iiis disiuucte legitur Dip "~N. Scd parum aiituui hoc ad XXII, 17), et iibi iuvoivitur ai-ticulus (2 Reg. XXV, 17.
contcxtuui. Num. XXVffl, 24 ).

?!!^_ chald. id. sec. Kcri Esr. V, i5.

p^ ne , non, v. s. rad. VrM.

»lVx chald. id. Jer. X, 1 1 ct Esr. V, i5 Chctliibh.

?N , ~^X , ''^_>( Pracp. ad, versM v. sub rrr N, no. III.

Y^hii chald. id. Dan. pl, 44. VI, 3. \T1, 17, it.

b^i Deus , V. sub rad. blN p. 48. y?ii VI, 7, ct sacpissimc iu Targg. — Syr. ^*-i»jl et

T^^-^oi , Sam. 1(1X2, A'* Termiiiatio paragogica 7— ,

1^-:;-

exstat ctiam in prouomiiiibus ^-7, li^, j3t, TirN, ^'rr?

pro hebr. nT, dn.
proiiomeii demonstrativum pluralc ntriusque
<"?,
generis, hi , liae, haec, cuius siugularis , si liuguae usum
uou etymon spectamus, est TA. Quanquam accedcnte "^C.^. cbald. id. Dau. III, 12. i3. 21. 22. 23. 27.
paragogc adojitatm- Dagcsch fortc in littera Lamed, tanien VI, 6. 12. 16. 25. Esr. IV, 21. V, 9. Vi, 8. Ubique post-
de radice b-N vix cogitandum iuerit, ct videtur potius hoc ponitur iiomini. Sjllaba paragogica 7], Tj—, quam habcs
ctiam iii singularibus Ti"^ rjT , proprie Suflixum cssc
,

vocabulum ut sono ita significatione articulo i^N Jl cogua- videtur, qualc Arabes ctiam pronomiuibus pleonastice
tum esse. Haec forma imda nouuisi novics legitur i Par. addere solent, ut in eil
j^ t<jj j, ille, pr. hic tibi, u^Lj illa,

XX, 8 et c. art. iNrr Gcu. XIX, 8. 25. XX\T, 3. 4. («i^ij, |».sC!l> hicvobis, ^^' hoc vobis (Alb. Schultens.
Levit. XVIII, 27. Deut. IV, 42. VH, 22. XIX, 11 ad Ilamas. postmodo
p. 334), cuinsque propria vis periit.
quibus iu locis practer 1 Par. ]. c. omuibus Cod. Sam.;sub-
Apud Aetliiopes rcspoudet
.stituit vulgarciu foruiam ^Z A ,vcl perspicuitatis causa, AAlTKi ct T^AJ^^ftl ^^^^'

vcl ne confunderetur cum ^N (Dcus). Li ouuiibus rcU- illae.

quis V. T. locis Icgitur.

n^JN phir. comm. hi, hae , haec , arab.>ji,^!j s^j!

it. ^I, i\, t^'?, %1\ Cor. 58, 4 fcm. o^'! (quibusin ^I^S^ verbum Ilebraeis inusitatum, arab. iJ ! ct

suigulari respoudet ^3 ^ j ) ,
actliiop. rVY» ' lii , /\1 \ &j Lj coluit, adoravii i. q. iXtc, unde ii?^l et iijJi

liiiCj A/V 7*1^1 hi, ipsi, cf. relat. AA ' ^pi, quae (in
cultus, adoratio, et «] 1 stupuit, pavore correpius est,
siug. H), rabbiu. ^Vn, aram. "[;}< (v. infra). ExempLi
ti'itissimi vocabuH uou allcgo quae cxtaut, omnia enume-
;
unde Dei nomen nibx , «'^ii ductum esse volunt , ita ut
ravitNoLDius (Coucord.part. p. 4gsq.). Rcfei-tur tam ad
conscqueutia, ut Gen. II, 4: ViNni D";ai;r; niniin n^N proprie numen colendum (»»JLc jij"i qiiia colitur sec.
sit
hae sunt origines (haec est liistoria) cueli ei ierrae.
Dsciiauiiahium) vel numen tremendum, metum terro-
VI, 9. XI, 10. XXXM, 10. XXXVU, 2. Exod. \\, i4
remque mortahbus uicutieiis (v. ins, DiT^/iN, n2:l:B7J , sjr.
cet., quam ad autecedentia Gcn. IX, ig. X, 20. 29. 3i.
32. XIV, 3. XXn, 23. XXV, 4. 16. XXXV, 26. |A-^3). Scd utraquo et colendi ct pavendi notio
XXXVI, 5. Postpouitur plcrumque uonnui suo, ut a potestate numiiiis, quae nomini iucst, potius ducta
n";Nn Di^a^n Geu. XV, 1 ct ubi pracmittitur : est clhpsis
verbi substautivi (v. exempla laudata): nonnuuquam videtur, et -ibx, s"^! , Kv ct '"rN antiquissimis

tamen usurpatiir SuniwOig Vs. LXXUI, 12: n"?N niii

potius et primitivis adnumeranda
hnguae vocabuhs
D^jJUJT eti scelestos illos iiivcuitur n"?N
! Distributive
sunt. Vide sub ^N Priorem iUam a
rad. "riN not. 2.
n";}*/! Jos. Vlll, 22. 2Sam. II, Simt, qui siugularitcr i3.
colendo derivationem conlirmatiuus Lun. de Dieu (ad
illud laudatis locis Ezcch. XLVI,
usurpari afGrmant pro n"
Exod. VII, 1 ) provocavit ad analogiam linguae aethiopi-
24. Esr. I, 9. 1 Paralip. IV, "3. XI, 11. 2 Paralip. III, 3.
at iu ciiuqtis liisce exeinphs n"|;N refertur ad pluraha T\F^^\^\ Deus sit ab Ai^^^ATlI i,arQivuv
cae, in qua
vel collectiva, iiiodo aiitccedentia luodo cousequeiitia. , ae^sa&M Luc. I, 74. Matth. IV, 10. XV, 9; sed hoc
Praepositioucs a, 3, "i praeliguiitur cum Schvva, cum ipsum exeaiiplum contrariam potius seutcnLiam coinmeiidati
 ,
,
:

R. T-ha 95 ni^x, a-^rrVx

Etcniin a rad. ^AT^ l

rrgnarit cst ^'l^ J Impera/or, ac i4. \T7, 16. 25. XII, 3. Xni, 7. lud. II. 12. X, G. 1 nog.
*
XI, 5. 3i. XVII, 3i. XVin, 33. 3». 2 Ucg. XVIII,
33.
/\,<^'1Y\ JJt'ii.1 (i)r. rcctor, gubcrii.itor ), ct nh lioc dt^
34. 35. XIX, 2; 'n2:n TirN dii percgrini Ocii. XXXV,
mnin nomiue Ai^^ATI » <^"^"'f (Ucuni), /^("^AJf^ I 2. 4. Dcut. XXIX, '18. XXXI, i5. Iiidd. X, 10. i4. Ji.s.
religio , pietus iii Diuin, cultus divLiuis. XXIV, 20; D-^-nriN DTrbN alH dii V. int<; D-^it-in DT77N
novi dii , qiios niiper deiViiim colerc CDepcruut ludd. V, 8.
ni^iJ (pleuc scriptiun, cuin Praef. ct Sufif. dcfcc-
Deut. XXXII, 17. Dc Tcraphini Gcn. XXXI, 3o. —
Intcrduiu e viilgaii popiilorum iisu Jehova ct idola .siib hoc
tivc ri;Nb Uan, XI, 38, inbNi; Ilub. I, ii) ni. deus.
G - 0- )S E conimuni iiriniiiic c(ini))relicii(liiiitiir Ps. LXXXVI, 8:
(Arab. s"^l, *Jt Cor. 5, iiG. 7, i35, cum Art. .\iJ! de ^:T^[ DT;"rN3 '!|i"33 ]''N nulliis tibi similis inler dcos,
JJomine! Exod.XVlII, 1 1 DT;"rN~ "r^^ nir;^ bin.j Jehova
:

Deo vero , unde &^\ diviuus, tlieologus, cj^Sil ct o^P^ maior est omnibus diis. XXfl, 19: Dnri'' DT:"rN"r n3T
"nSb nir;''? ^nrs qui dHs immolavcrit , nisi uni Jehovae,
di^dnitas; sjt. ct zab. |ot._^ dcus, |2av_^ dca, oi_^ sacralus pereat , ct Jehuvnc nonnisi principatus qiiidam
tribuitur, uiide Iiic DTlbsri Tr"ri< dens deorum Jos. X,
in nuincrum dcorum rctulit, divinum rcddidit, j.jOl-Ss
17. Ps. CXXXVI, 20 uuiiciipatuV et DT^"^.^ "rS Ps. L, 2
diviuus, diald. r;rN id. unde 'nrN diviiuis, NninrN divi- (ubi .sjircta accciituuin aiictoritate ita iuugcrc mnlo, quani
nitns, sam. '^ZA deus ^V^-^ZA
divi-
•
'^f A W'^ A pcr appositioiiem vcrtcrc El, Elohini). Alibi vcro idolis
:

divinum uomeii plaue abiudicatur ct iini Jchovne tribuitur.

uitas). Ad
iinitationum Araiuaismi forniao singiilaris usus
est uoniiisi in seriuoiie poetico ct iu scquiure llcbraismo, 2 Reg. XIX, 18: D"jt<-''i'; rt'!)?.^ DN •'3 rtan DT;"rN N"r '3
isqiie sc.vies tantuin ct quiiujuagies, Pluralis maiestaticus illi enim nei/iiaquam dii stiiit, sed manuuin humanifrum

DTjVn vcro ultra bis millies legitur. Utiintur siugulari vpus. Jcs. XLR^, 6: ^'^"rN '('N 'ISrz^i praettr me non
ilc deo quociinque. Dan. XI, 3;: Nb ~ibN-"-3 b:?'1 est detis. XLV, 5. i4. 2 XL"\T, 9. idula adco vocan-
1
1) 'J"':^''
.

neqiie iillum deum curabit. 13: rribN deiis peregri-

39 :
tur DT;"rN-N"r 2 Cliron. XIII, g. Jer. V, 7, ct conque-
nm. 38 : D"'';."n •uVrN deus arcium.' U Cliroii. XXXII, l5. ruiitur aliqnotics sacri scriptorcs ubi de Jchova idolorum
,

Neh. IX, 17. Sequitur gciiitivus cius, qui talc uumcn niore loquiiutur gcntilcs. 2 Paralip. XXXII, 19: loque-
adorat. Jacobi Jehova Ps. CXIV, 7. bantur de numine Hicrosolymorum qttasi de reliqitorum
^p^l ri^'^. ^^'^"^ i. c.
populorum idolis, cf. l3 sq. Ita ex. gr. 1 Reg. XX, 23 et
Huc refcreuda est dictio proverbialis Hab. I, 1 1 de liomine
:

protcrvo irrVNb inb 1T '^iii robur suuiii pro niimine est

:
seryi regis Syriae dicehant : p-t^
^-''-'r.V ^''Irt ^rt^rJ*
;i:'?'2 IpTn numina montana sitnt numina eorum (llc-
i. c. qui conteinto quovis nuiniiie inaiuii rubustac cnsique

couridit. Cf. Job. XII, 6 11^2 rrirN N^^^n TiJ^? lui deiim
:
bracorum), propterea nobis praefaluertint. — D^rt^rN

in manu gerit. Arina intelliguutm'. Cf. Virg. Aen. 6, 773

dii s. numiua sec. multos cosquc antiquissimos intcrpretcs
dicimtur
ubi Mezeiitius, divuiu coiiteuitor (v. 648), ita loquens
inducitiir: Dextra, miJii deus , et telum , quod missile
2) angeli (cf. D^^lrN), taiiqiiam coeli nnmina
libro, J\'unc adsint. Stat. Thcb. III, 6o5 ^irtus mihi :
superi , alihi DT;"rN i:3 dicti. \'idc sub ^3, rad. rt:2.
numen et ensis , quem teneo. IX, 5i5: ades o mihi Nullns tamcii cxstnt locus, in quo liaec sigiiilicatio vcl
dextera tantum Tii praesens hellis el inei'itabile numen
nccessaria vcl prae caeteris apta sit. Ps. LXXXII, 1
Te foco , te solam superiiin contemtor adoro. Noiinun-
t^Eic^; DT;"rN ai.ps bN-n^^yr as: DT;"rN Deus surgit in
quam aiiteiu idolis hoc dci nomen rcctc tribui negatur Ps. concione dirina , in medio deoriim iudicat. Sjtus, quem
X^^in, 32; nir:'' •'"l^rsa rrirN 'a quis est deus, praeter
sequuiitur e rccentioribus de AAtTTirs, Bi,kekius (iu
Jehoi-am. Jes.^iXIV/s." bcut:'XXXII, 1 7. Cf. DirjVN A, 1.
R0SENMUEI.LER N. Repertorium I, p. 85 sq. ) al. DT;"rN ,

pleruinque de [siirnmo et vero Deo xar' iiOfr\v,

2) angelos intcrpretatur, scd coll. comin. 2 et 6 reges terrae,
prortirNrt, jOji. Dcut.XXXU, i5. Ps. L, 22. CXXXIX, tZei\/7//7intclligeiidi videnlur (cf. uo. 3). Coiuin. G Dciis
19. Ilalj. rH, 3. Nehem. EK, 17, et in libi'o Jobi , qua- lios ita alloqiiitiir: Dr'r2 '^V^S ':2n DPN DT;'r.V 'n^^eN ':.N[
tenus rliythmis is contiuctur, quadragics m, 4. 23. IV, g. dii ( Cli.dd. aiigcli ) tos et Jilii Altissimi vos omnes. 8.

V, 17. VI, 4 rel. Coiist. c. Adj. in Sing. (Dcut.l. c.) ot sed sicut reliqui homines moriemini, sicut principes
in Pliu-. Job. XXXV, 9". — Phirali cadetis. Ps. XCVII, 7: Dirt"rN-"rr i"r ^linncrt adorate
eitm, citncta numina. LXX.' Vulg. Syr. angeii eius,
scd coiitcxtus de idolis cogitare iios iubct, uudc Cliald.
C^ilP^} (ul)iqi7e dcfcctive snipto , c. pracfixis contl".
otnnes idoloLitrae. Ps. CXXXVIH, 1 ~"i:?.TN DT;"rN nj: :

DT;Vi<2 , ^'hrNr , DTirXr ) Ilcbraci utuiitur

ivuviiov uyyshnv tjjaXdi aot. Viilg. in conspectu angelo-
A) pluraliter , 1) dc diis s. numinibus \n uiiivcr-
sum, vcris falsisvc. Di~\:;"3 TTbN dii yiegypliorum Exod.
rum psallam tibi. (Sjt. HS\> ^CrC Chald.N^r*t "rap^ ).

XII, 12, p-il^a-n 'rtbvV dii Damascenorum 2 l'ar. XXXVIII, At DTrbJ} li: iiihil aliiid csse vidctur afquc DTf^N ':E"r

23, i-^/aNn "nbN dii Ainorilarum Jos. XXI\^, l5. ludd. rtirt'^ ""^D^r , (|uac cst formula solcmnis pro in conspectii
VI, 10, cf. Exod. XXXIV, i5. Lev.XIX, 4. Dcut. VI, arcae foederis , vcl ante tentorium sacrum , postca in
 ;

R. nTX 96 tj-^rTV»

lemplo Exod. XV% ?>?,. Lev. XXin, 4o. 2 Sam. \1, i4. Jehova, coram sacerdotihus et iudicihus. Etenim iudicia

Jos. XXIV", 1. liuld. XXI, 2. 1 Par. XUT, 8. 11, iclqiie in loco sacro habebantur, et D^nrN Deus
cst ipse ,
qui
flagitat coiitextus (cf. vcrs. 2). Ne
vero mireris, DTibN n?.D illis praeesse putabatur. Beue LXX Exod. XXI, 6 : jrpos
adiiiberi iu ipsa Uei coiiipellatione pro "^^:, memorem te TO XQirr]^iov tov &(.ov, — DT]"pJ< usurpatur
esse iubeo, baec verba contiiiere formulam quaiidam,
B) singulariter , de uno deo. Phirah's cst
propterca nou mutandam, cf. Geu. XIX, 24: rriiT'!
illc
plurali.s maicstatis s. cxcellcntiac , cpiemadmodum in ahis
Ti\~1 nN73 i"'"^'^n-
vocabulis deum dominumve .signiCcantibus D^^IN, D"?3>2, '-i:;
Non raro etiam vctercs rccciitioresque intcrprctcs, lit rel. V. grammat. JL.ehrgeh. p. 663. 664 quem linguae ,

Q^r;;^ de angelis iutelligereut, tlieologicis potius cpiam

canonem evertere nuper conatus est H. A. Ewal-
frustra
excs;eticis argumentis permoti esse videntur. Sic Ps. MII,
Dus iii libro mox excitando pag. 32 34. —
Fucrunt e vett.
6 libi de homiue dicitur: a-irtN'?. Uyo in-lSriPl Jecisti Thcologis, qiii sanctain triadcm hoc plurali signillcari vel-
ul paruin ahesset a numine Alcx. transtulit tiXmxomai; leiit ( V. Glassh gramin. sacra, can. i5. Danzii diss. do
aviov pQux" '"'
""P' ftyyi^ovg , Cliald. bi?;5 ~"'ni Nn"}3n phu'aHtate personarum divinarum p. 4 sq. jMrciiAEi.i8
N'3N":;i - , procul dubio ne hominem statucrent ('noi&soc, Supplcmm. ad Lexx. hebr. p. 88), scd hos abundc coiifutat
et^quoci iaciie consequebatur, Deum iaav&Qoynov. Eadcm iina obscrvatio Din";}* etiam de idolis dici.
, Magis placc-
est ratio loci Gcn. III, 5 BTjVnD t3ri."rT ubi Sam. Saad.
: rct Clerici, Herderi alioriimque sciitcntia (v. CLEnicrs
Abusaidcs, Arabs Erp. angelos habcnt (cf. Sam. Gen. ad Gcn. I, 1. XI, 5. IIerder Geist der hehr. Poesie T. I.
Y 1), 26. 27, cx quo Samaritani cum Aden-Esha
et I, p. 48, cpiibus dudum praeivciant Judaci quidam, v. Cosri
hominem ad angclorum, iion ad Dci, similitudinem crca- cd. Bnxtorf p. 256), Ilcbraeos nlti-dvvztxiLq de Deo a
tuin esse probant. Vidc Anecdd. orient. I, 102, et, qui Palaestinis idola colcntibus didicisse loqni, ac polytlicismo
iiiter recentiorcs caiidcm sentcntiam adopta^"it, II. A. dcmum profligato phiralem sensum maiestatis
niimerum in
ScHOTTiuM iu Opuscc. 11,55 sq. Ilaud fclicius rccen- iiitcr et dignitatis abiissc sunt adeo phrases quacdam inox pro-
:

tiores IIf.rdeuus ct BAurnus [Hebr. Mythologie T. I. ferendac, quac origincm suam polythcisticain ctianimiin
p. qi) dTrbN in trlbus primis Gcneseos capitibus
rcddunt rcdolent at mahimus ad cxplicandiim phiralcm in grain-
:

„die Elohinis'^ [rectius ad sententiam eoruni „die Eloah's'^ :

matica illa ratione acquicsccre , cpiandocpiidem jduralis i.stc

et DTiVn nir;' Jehova (dcus) Elohorum (sit vcnia vcrbo);

a) de uno idolo frequcntatiir ( cf. mox no. 1
etiain 3) —
ita iit polythcismum redoleaiit hae iiarrationes.
Unicus b) iii aliis etiam vocabulis dominii usu venit, iibi similis

eiiim horum capitum locus, qui phires vidcri possit Siipcro5 causa excogitari iioii potest; adeoque c) in Hngiia persica
postulare, Geu. est Ill, 22: i;g.a nnN^ n^n DTNn jn exstat, in cpia .•i.>;j i. e. deus ^ duminus pluraliter enfc-

ecce , homo'factus est sicut unus nostrum. LXX. 015 riuitur.

Vulg. quasi unus ex nohis. Syr. t** ?••'

exi s^ Vil>.o}V'
Atqui nomen plurale D^n SN more pliiralis excellentiae

nescio an prononnne plu- construilur c. verbo (Gcn. I, 1! 3 sq.) ct adiectivo singu-

xio. Saad. U^ iA=>ifc^. At
lari, ut in Din"5N Deus tufus 2 Bcg. XIX, 4. 16, DintN
p-r,-^_ Ps. VII, 10, ']V1:S'. DT"?N Ps. LVII, 3. LXXVI1I,56;
nostrum simplicitcr signiHcctur Jehova cwmfdiis
rali li';^
Vei (Gen. VI, 1 ). et cnm plura/i : Q^^h D^n"^^ Deus i.'iv'us Dcut. V, 23.
Diuinp Din"rN Dvus sanctus' Jos. XXIV, 19 cf. 1 Sam.
3) Din^N nonminquani. sunt reges , alibi
DinrN iJr. XVIlJ 26. 36.' Jer. X, 10. XXIII, 36: at cum vcrbo plu-
ItA ccrte PsJLXXXII, 1. 6, quein locuni modo (siib rali, ut videtur, nonnisi in certis quibusdam formulis,
no. 2) tracta\"imus. (Pcrsis lj»j> khoda Deus est prae- fortasse e polytheismo servatis, iii quibus DTl^rN etiam

terea Dominus , princeps L\J.L\.i» khodawend dominus, pluraliter transferre et .Superos intelligerc po.ssis. Gcn XX,
l3: D"'n"lN ins lynn oherrare me iussit Deiis (<]. d. dii
multae auctoritatis jiriuccps, rex ).
mc obcrrare iusscrunt). XXXV, 7: T"rN. ^rs: D'i2J
""

D^nbS scc. vctt. intcrpp. sunt iudices s. magistra-

4) DinrN ihi enim Deus Onk. angcli
revelat-it se mihi. (

revclavcrunt se cf sub K, 1 sed ]Mas. UJnp ). Exod.

lus. Exod. XXI, 6 de servo ad inortem iisque servitiu-o
, ,
:

.Q^j-^ijjj— — U{^ T^I^N riiani Onk. et adducet eum dominus XXIt, 8. XXXn, 4. 8. 2 Sam. VII, 23: :i3trj i-^N
ad iudices (N^l^i)', cf J. D. Miciiaelis, qui ad ib niisb DinrN ad quem (popuhim) sibi vindicandum
eiiis
cxcmplum Aegyptiorum reges magisti-atusque divino ho- Deus processit. 2 Rcg. XIX , 1 : XrTh^^ ib Tl">^"ii!
"^^

nore arficientium provocat (Diod. 1, 90). Exod. XXII, "IJinbl ita faciat mihi Deus (faciant milii dii) et ita

7. 8: DTpNrj-^N (Onk. N^:'^l tt^^r-b- Joscph. Arch. 4, addat': Ps. LVIU, 12: Vn.N3 D-Usia Din";}* XL1 exstat

8 §. 3K ex iisn sui aevi: inl roiJg ima y.Qiing. Cod. Sa. Deus , qui in terris iudicat. Poljtheismi vestigia iii liis

nwirx). Cf. Targ. Ps. CXXXVIII, 1. Verum rccte locis ijisi sequioris aetatis scriptores Hebraci dcprclicndc-
AnAniu.NEi. observavit, iudices et magistratiis nuscpiam ruiit,et ubicunquc uiium vel alterum eorum in usiim siiiim

vocari DinbiV, nisi respcetu loci iudicii, quod ibi Dei iudi- convertunt, istud oQ"endiculuin studiosc dcvitarunt. Sic
cia excrceant, coll. Deut. XIX, 1 7 sistant sese duo t">/, :
pro Din"'?}* !13"~n 2 Sam. 1. c. iii Paralipomenis (lib. F,
quihus lis est , Diasirn'] d"":nsn ^vih nini i^bv coram XVII, 121) legitur ain^N Tjbrr, pro TTj^^N nVN Exod.
 R. nb» 97 fi^npx

XXXrr, 4. 8 npiul Ncliciiiinm (IX, l8) '^^'riVN f,l; ct prictatcs ct nttribufa: 'jtt^j ^n^JN deiis ferax Jcs.LXV, 16,
codciii coiisilio coiuiiiiuitDr Saiiuiiitaiiiis, iiioiiollicisiiii accr- D^ip 'nSN deiis aeleniiis' \)c\\i. XXXIII, 27. Noil rnro
riiiiiis vimlcx, iii (iiiatiior ['ciitatcinlii locis (Ocii. XX, l3. dciiiqiic sccjiniiitiir diio gciiilivi, altcr qiialilali.s, altcr ])i r-
XXXr, 53. XXX\', 7. i:\oa. VXll, «) si.iHiilarcin vcrbi soiiae ( 110. 3 ) , iit ^'.y^ "'nr.\ deiis iiislii.i ineiis jir. dcu.s
&ubstitiiit. V. Coniiiiciit. <lc Pciit. Saiii. ]>. ;J8. Jlcbraci iiistiliac iiicac Ps. I\', u , ^JX"" ""nVN deiis aiixiliator meiis
intcrprctcs liis iii locis JJeit/n ciuii angvtis iiitclligciitcs Ps. X\'III, 47. XX\^ XXVII, (j, '^cn 'n»?N
5. Ps. LIX,
iutcrprctalioiicm scijuuiitiir supra (A, 2) cxpositaiu. 18, 'TJ-a -nSN Ps. XLIU, 2, •nrnn 'nS.x Cix; i.

Ut iam usuiii iii hoc vocabulo cxpouamus,

iiiii^iiae
Cum DEUS
5) articulo DTjrxn cst y.ux^
^W^''» Dcns
D^nVN cst 1) vocabulum ^cucralo ct latissimc ])atcns,
itiiininis Dcut. XXXU,
<jiialisciini/iie jiotcstatcm liabcns. umis ct vcrus, Arabum *JLJ!, in notissiina formula
39 '"!"3^
: BTiVn T^N non esl dciis pracler me. Ps. XIV, l
dc athco dTlbx l^^N non est den.i i. c. ncqnc Jcliova
:
)Jji\ St iJt y. Dcut. IV, 35 : DT;*?Nn Nw nin': -s
i &
existit, ucquc ajiiul quoilciinquc luinicu. X, 4. Llll, 2.
iiam Jehoua est (vcrus) Deus. 1 Rcg. XVIII, 21: BX
Usiu'patur igitur, ubi divina natura hnnianae oj)j)onitur.
"''in.'* ^^\ -s^v! D**'! ''^n.Ji ^-'-, ^^•'•^^p, f^l~? si Jehova
Ezccli. XXyjlI,
qnia lanlii^ est aniini tni Jaslus , nt
i! :
est Deiis , hunc sequimini , si liaal esl (Dciis), seijiii-
te ileiim ( einen Goll) esse dicas. V. 6. Zacli. XII, 8.
iiiini illtim. Vcrs. 3/. Dcut. VII, 9. 'XXII, 34. Rcg. 1
Ps. VUI, G: fecisti iit pariim abesset (liomo) « deo.
Vm, 60. 2 Paralip. XXXUI, i3. Uiide OTf^iNn sacpis-
Conf. dc h. I. siij)ra siib A, '2 ilis[)iitata. Uata ojjcra 1'saltcs
li. 1. posuit gcncraliiis de natiira diviiia vocabulum DTiVn,
sime de Jehofa Gen. V, 22. VI, <j. 11. XMI, 18.

V. 2. 10 nir;';. —
Sacj)issime
XX, 6. 17. XXII,
XLV, 8. i5 rcJ.
3. y. XX\"1I, 28. XLI, 25. 28. 32.

2) lcgitur dc /(/0/0
, geutiliuni dco. Exod. XXXII, i:
CftrN n:b nb?. Jac nubis deum i. c. idoluin. XXIII, 32.
Scd idcm valct ^'nSN siiie articulo (Jos. n, l5),
quo scxcciitics tuin iii pedcslri scrmonc, tuin iu rh^-thmico,
iSam. V,'/: nrnVN p3T i>ti^'-o«, deus noster. XVII, 43.
luiUo j)aenc discriiiiiiie ntuutnr pro nin'^, ita qiiidcm, ut
2 Rcg. I, 2: 'ii-i;;".'"''-;.N! 312T Vi^2 liaal-Sebub , deus
noinen adliibitnm sit, vel a natiira foriiiiilariim et
Ecronitarum. Coniin. 3. 6. i(5. Jcs. XXX Vll, 38. Dan.
uti'uin
quodain lingiiac usii, vel a singuloruin scriptorum arbi-
I, 2. XI, 32. Adco de dca s. idolo icminco, siqiiidcm
trio, iisM et consuetudine j)cndcre soleat. In fornmlis,
Ilcbraci pcciiliari ronna icminca carcnt, 1 Hcg. XI, 5:
quac noimisi cuiii DTJ^JN legnntur, sunt D"n*!N £''N f/r
Astarte , nuinen Siduniorum. (Arabcs ct Rabbiid iVo-
diyintis, et DT;''?N ':2 Jilii Dei, quac vcl e jiolythcismo
luiit contemtiui forma feininini circniiit iNj^^t r;r:rN J)I. scrvatae sunt, vcl iii qiiibns gencralior numiiiis iiotio
aj)tior csse ^adcbatiir (cf. nin'] n"'w"y, nin^ DN: , in qiii-
bus .solemiiis esl iisiis vocis nin-): in imiltis aliis utriusquc
3) Deus alicuius est dcua, qiicni aliqiiis colit, qiicm
nomiiiis iisus cst j)lane jn-omiscuiis, ut nin'} 13? et "135
deiuu doiucsticum, tTTjpioiov, tutclaicm habct. Jon. I, 5 :
2'
DTjHNn Dan. IX, nin^ 1 , n^-i ct D-^nHx r:'i"i Gcn. I,
unusquisqtie detim sutim invocabat. Rith I, iG: popu- 1

liis tiius sit popuiiis meus , deits tiiiis sit deiis ineiis. Gen. XLI, 38. E.xod. XXXI,' 3! 3 1. Xum. XXIV, 2, XXXV,
XVn, 7. 8. XXVnr, 21 cct. cet. Cf. no. 2. Israeli- — nin') n-a et DTt^jn ^'2 Chron. Esra, nin^ N7.: ct Nn-j
tarum igitur deiis cst Jehoi-a , sexccnties projjtcrca dictus D"''"'?^ Job. I, 1. 8, nin'; ri^""? '^' dtjSn' tj^V'? G"'-
iN-ib'; .'nV.N: Exod. V, i. Ps. XLI, i4, ap^^ '•'^ip^.
1'«. XXXIl, 2 ( e iii Engel Gotles). Quod ad diversorum
XX', 2. XLVI, 8. LXXV, lo. LXXXI, 2, an-jaN ^nrwN; V. T. scriiitorum coiisuctiuliiicm altiiict, j^ro consiiio nostro
liacc notassc suniciat: a) in &ermone iiistoiico, nojuiiiatim
Ps. XLMI, 10, rwN!-;q-.i pr,^-. DnnaN •nVN 1 Rcg.XVm^
librorum Josuae, ludd. Sam. Rcgg., frcquentissimus cst,
36, ct iunctim 'nr\ TA~r Ps. XVllI, agjTjinrN nin'; iiiDcu-
usus nominis nin';, iinde rcpctcndiun cst, qiiod Jobi
tcrononiio ultra ducciitics, DS^^nVwS; nin^ "'IN Lcvit. XVIII. scriptor in prologo pcdcstri-scrinone scrijito Dciiin plc-
XIX. — Iloslibns Isracli victo illndciitibus tribnitnr rumque nin^; nuiuupat, in ij)so canniuc SN , ~ir^t. Prac-
qiiacstio D3-nr.\ n'N iibi est detisfester? Dcnt. XXXJI,
: tcrca usus vocis rrin'] regnat in Provcrbiis .Salomoiiis.
37. Jocl U, 17. P.-."'LXXIX, 10. Ps. XXXIII, 12: — Contra b) in argcntcae actatis scrij)toiibiis, ut l',cclesiastc,
"I^nSN T\^T,'^ -itTNI ''i.in >Ti;N o felicem popiilum, cuius Jona, Danielis libro, ita cclcbral,ur D^n')N, DTl^JNn, ut
deus esl Je/ioia! altcrum Dei nomcn ab his iibris fcrc absit, id quod ncscio '

an scquioris actatis suj)crstitioiii ciii sanctius illud nomcu ,

4) Rarius istiusmodi gciiitivus continct id ciii dcus

pronuiiliare rcligio erat, tribneudum sit (cf. siib ~rNX
praeest, vcl id quod crcavit, qncinadinodum J/«r.v dici-
c) In Psalmis horum noiuinuin liacc cstratio, ut iu Pss.
tur deus belli, cx. D^^^-rn «nSN Gcn. XXIV,
D^a",sn '"^N Nch.
gi-. J'"-'.Nn'!

I, 4, niNnin '"''N deus exerci-

3,
I — XLI Dcus j)aenc sciiipcr (tlucciitics fcrc et quiiiquagics)
nin^; dicatur, III, 3. V, 11. Vil, 11. 12.
raris.simc DTi^ix
tuuin coelestium Amos III, l3 , ct niN^^ D'"?;''^ (fortassc XXV', 22 appcudice adultcrino psalmi a]j)habctrti),
(hi
pro s •nSN DTTrN) Ps. LXXX, 5.'i!. i5. ''20, 'nSN XXX\'l, 2 ct sacpc non siue pecitliari causa, nt VIII, 6.
,

Tra-rsb r)ir;:^-in Xum.XVI, 22. XXVII, iG ; vel dci j^ro- IX, 18. X, 4. i3. XIV, 1.2; ncquc alitcr in psidmis gva-
X
 , !:

R. W*5 98 c^ri'V«

cjuibusD^nSNabsolutc positum gie ubi laudant aliqucm vel admirantur, cx. gr.
duum(CXX-CXXXIV), iii !,

(etcuim nrri-^JN nin^ CXXII, 2 luic non 9. CXXUI, liikjT cvJJ dipinilus (ita) pater luus Ilar. Cous. IV p. 38
pcrtiuct) nunquam lcgltur, r,\--', quiiu|iiics ct quadragics.
Cuutra iu Psalmis XLH — LXXX,
pracsertim iu Asaphi ed. de Sacy, cf. Abulf. Ami. III, i4o, inijn-. sequente
ct Rorachitarum carmiuibus, ita pracvalct usus
vocabuli
.0 ubertas, copiae, divitiae, ut Har. 34 p. 36 1: lii.iJ t\iJ
U-Tihx eiusque absolute positi, ut hoc fcre ceuties et
scptuagics, nin'; vix tricics legatur, adeoquc pi-o tri- a Deo copiae iuae. Schol. \JLc i^\ »,i> id! „i\i( ^j JLiy
tissima phrasi '-nSwV nin': n^u^N nnrr; uoH sine tautolo-
,

gia scribatur inS.N d^nVN 'XLIII, '^/-i^nSN trri^i^, XLV, j^\ ^ i.AJ Lo B.iS' .\J.'! ^yH ^'-OW JyJSj ^jfS> J-Oj
8 (ubi malc Xi^Tihn pro vocativo habcut) L, 7, n^1'^N dicitur in laudem, alicuius diiinitus uhertas eius
nr-Ss LXVII, 7, ': Nn;!)': ^--^n/n LXVIII, 9, •'n^s n nimirum eruditionis , rel etiam honorum , proprie
^n:>n\rn Ll, 16, ct quidam Psiiltae vcl certc horum car- significare dicilur a Deo i-'enit ahundaiitia honorum
miuum couciuuatorcs Jchovac uomcu studiosc dcvitasse qua is pollet. Cf. Dschauharium et Mcidanium ap
videiitur. —
d) In Geuescos singulis fcrme capitibus Reiskium ad Abulf. Aun. II, 420, ct euudcin librum I,
utrumque uomcu ita variat, ut isto indicio Criticornm 36. II, 4 10. ncc non de Sacy chrest. arabe I, 34. Aliis,
sagatitas huuc librum e duobus antiquioribus divcrsac iu- ut Bocu.\nTo (gcogr. s. p. 258. 284) D^^nSN": cst coram
dolis mouumcutis in quorum uuo uouu-n dci csset ni n';
, Deo i. c. cx ipsius Dei iudicio, qui res ex vcritatc acsti-
in altcro conflatum essc indagaverit
d-^n^N, (vide mat, coll. nin'} ':!:!? Gcn. X, g. At haud dubic pracst.at,
EiCHHOHN Einhii. A. T. T. III. §. 40/ soqu. cd.
in das Lamed in hac formula, quemadmodum saepc alibi, dc
IV. DE 'VVette Einleitung §. 170): cui hypothcsi nos causa iutcrprctaii. Gcrm. dixeris : giJlllicJigrofs, gottlich-

quoque subscribimus, ita tamcn ut iu qnibusdam fornmlis sckon,

solcnnibus, ut DTi^ikVn ^:r VI, 2 prius quoque mouumen- , De formulis D^n^JN rw*; DTj''??*; ]3; DinVx •':2;
tum uominc Elohim usum cssc obscrvcnuis. Copiose ct D^^n^iN D'i3 V. sub Taijc, ]3, D'i", aliisque vocibus, a quibus
diligcntcr, scd argutius nonuuuquam quam verius, ct hypo- illae C)rdiuutur.
ferme librorum pocti-
thesi suac uimis iuscrvicns uullaquc
de specie ditdna CGofter-, Geister-
7) D^in^JS dicitur
corum et propheticorum ratioue habita, de usu nominum
gestalt) Sam. XXVIIT, i3, ubi incantatrix ad Saulum:
1
Dei biblicorum nupcr cgit II. A. Ew.4LDUs (^die Conipo-
yixn |"J U^V'J 'n"'N~l D^^n^lS speciem difinam yideo e
sition, der Genesis , 1823, pag. 17 sq. ).
ierra siirgentem. iSamuelis manes illa signillcat, mulc hic
Bei csse dicitur in S. S. quicquid utpote praestan- i-lNP-n!: qualis cst forma eius? LXX. Vnlg. Syr. deos
tissimum in suo gencrc pi-iscis homiuibus spccialiter a Deo rcddunt iu Plurali, Cliald. angelum Dei. Rcctius in siu-
profectum, missum crcatumve vidcbatur, vcl divinam gul.ari ,
proptcr id cpiod sequitur.
augustamque spccicni prae se fercbat (t6 Q^uor\ Sic Not. Sunt interjn-etcs
1. qui D^nbs ctiam .sin- ,

D^^nS.Nn in mons Dei Ps. LXVIII, 16 de moute gularitcr dc uno rege usurpari et idcm cssc dicant quod
Basau"j'cf. Sv in-in XXXVI, 7 (sed alio llcxu Exod. III,
^•'nHN 73, provocantes illi quidem ad divinos pacnc houo-
1 de moute Ilorcb tanquam Dei domicilio) Din^iN 3';.3 ;
rcs, quiims rcgcs suos proscquuntur Oricutalcs (v. Diod.
rimis Dei 1. collcct. rivi Dei Fs. LXV, 10 de rivis I, go. g5. I'I, 3. 5. Brissou. dc reg. Pcrsarum principatn
Dci bencficio aqua rcplctis ( cf. ^dJ! ju Jlui'ius Dei apud p.ig. 8), di^-inaque, quibus illos ornare solent, altributa,
Arabes de pluuia , v. A. ScnuLTENS in animadverss. ad velut Autiochus Deus Epiphancs cet. (cf. de Sacy M^-
li.l., cuius forimilac comparatio vero non ita urgcuda cst, moires sur dii'erses antiqu. de la Perse p. 35. 36. 4i).
ut'N '3 itidcm de ])Iiivia intelligas); DT;'Vn nnn terror a At jirimarius, qucm laudant, locus Ps. XLV, 7, lioc
Deo subilo tcrrorcm panicuni dixcris Gcn.
immissiis , minimc probat. ^^crtunt illi: ni'.] D'ri" £3T;S.S* "^33
XXXV, 5. 1 Saui. XIV, i5 (cf. ni":N ^ni"2 Job. VI, 4), solium tuurn, o Dcus ( i. c. o rex divinc) stahit in aelir-
^'n^N 'i'in3: luctationes difinae i. c. divina vi adiutae, num , sed vix dubitaiutum cst, qinn "'nSs, solcnnc Dci
vel' ardnac.
" Cf. bN '^n^'! Ps. LXXX, 11, nin^ '^V^ nomcn in psalmis korachiticis, idem sit, quod scxccntics
CIV, 1 G , DTj^iX •iCN de iulgure cct. alibi, coustrucudum sit i^cr ellipsin DTjSnJnoS TJNSS
ct :

soliiim tuiim erit soliitm diriniim (i. e. a Dco muui-

D^in^sb a Deo aliquotics (simili scnsu, quo Gcni- tum ct fortunatnm), sccundnin tritissimum liuguae cano-
tivus illc Substautivis) Adicctivis additur ad siguifican- ncm Lelirgeh. §. 233, G. Multo ctiani minus Juic pcr-
dum, talc attributum ab ipso Deo profectum csse, vel tale tinet comm. 8. TTrbN D^^nbx, quod rcdduut: o Dive!
esse quale nonuisi a Dco proficisci possit. Sic Jou. III, deus tuus, sedrectiusV Deus deiis tuus. Cf. no. 6 lit. c.,

3 Ninive appcllatur: DTj^Nb nlril.'! I"'» pr. ?frZ>s t/j<'//u'- — Comm. 7 quidcm vett. cti.nm iiitcrprctcs D^nlrN* iu vocn-
tus magna i. c. singulari muninisbcnclicio, ct, quod tivo cxponuut, scd ad ipsum Dcum hunc rcfcruut,
hcbracac formulae c-xacte rcspoudct, !Moscs pucr Act. Not. 2. Quidam vctt. intcrprctcs, ut Saadias in
VII, 20: ttdtttoj i(j) dim 1 Cor. X, 4. Egrcgie hunc usum Pentateucho (sec. codicem iu Polyglottis exscriptinn, neque
illustrat fornmla Arabum *).' pr. a Deo , diidnilus! egre- vero scc. Coustautiuopolitanum) ct Jcsaia (VI, 2.5), Vcrsio
 R. r:VK\ nVwS' 00 fba — t^Vn
Clialilaco-snmnvitaiia, ct Abusaiilcs, sui tcniporis suai^quc cxsecratioiiibusct invocatioiic miiiiini.s coiiiiinctnm csic.tolct
scctac dt)t;iiiaticas ratioiics scculi, ubi Deiis ipsc ct nc-
(iiostr.^'-o</erZ)ar/«i/i). Jot-II, 8. Svr.ct Zab. Uj id. cf. "r^ri*
nuiic iiitcrvcnlciitc ciiiu liuiiiinibiis cgissc iis<(iic a|i|)ariii.ssc
ct Viy
dicitiir iii coilico sacro, jiro DTiSn (it mrr') aii^rc-
lliph. iitrarc fivil a\\t\\n:\\\, iureiurando adstrinxit
lurn Dii substitiiunt ( cl". A, iio. u)', praccuntibiis iaiii

paraplirasibus quae uiiiiistcrio fcrbi dii-uni

cliiJtlaicis
cum, c. c. accu.s. 1 Ueg. VIU, 3i. 2 Paral. VI, 22. Eut.
,
apoc. "rN^i pro nl:.N'i, ri^rNii i Snm. XI\', a4. Nonnulli
(^^n N^-J''-;) uti soloiit. Vidc cxcinpla iii Eiciiiions
codd. ct cdilioncs malc "rNT"1, qs. esstt a r^^Nin.
Eltileii.' tn "jas A. T. cd. IV. T. II. p. 2 iS. 155. uya. 333.
lii tcxtuin aclco iicbraco-^aiiiaritaimm iioiinunquam pro

Veo irrcpsit angehts Dei Niiiii. XXlf, ao. XXIII, 4. 5. ?N (c. Zcrc piiro) v. '-Nt.
l(). FliLxit autcm Iiacc iii vcrti'iiclo liccntia c rcccntii)riim
Juclacoruin ct Suinaritaiioruiii tlc I3ci clii;iiitatc ct siiblimi- t^N ciiin Kaiiicz iinpuro, c. Suir. ^nVx Gcn. XXIV,
•

tate purioribus notiouibus, ct iicquaquain Sainaritaiioriiin

4i, inrx Dcut. XXIN., 11 Plnr. coii,s'ir. nVrN Dcuf.
tlicologiac propria cst, qucmadmodum jiost Jo. AloiuM^r XXlX,2i (pro r;"rNN, idque jiro nN'rN, nNrx, m^rN, v.
(ad Gcii. V) statiiit LicuuoiiNius I.c. j). ^iij. Ci". Saadiam
Jcs. 1. c. Lehrgeb. pag. 509) arab. a^ I
, S^l, S^i, 'a^\

i) iitsiitrandtim, itiramentum, nt in liiigua arabica (v.

•i~^|l cbald. (cum pracf. rrrijtV Dan. 11, ig, cum SiifT.
Ibn Dorcid v.46. Ilarir. 18. p. 174 dc Sacy). Gcii. XXIN'',
conti-.ut -r;"rN2 Daii. ^I, 24, linnrNS 111,28) dettx , (pii-
4l TiTSiiiisiitraiiditmniihipraestitttm. ribiiZ HIZ iiigrcdi
:

cuiique sit. Daii. III, 28 ^inriirN";' -[r;'^ rrrN-rs"; ]n.i!:"; n"; 'i
iii iuranicntum i. c. iiirciuraudo sc obstringcrc Ncli. X, 3o,
:

ne adorarent ttUuin praelcr sutim. Vl, 8. l3.

deiiin,
ct in N''^— obstriiigcrc aliqucin iurciuraiido
^'^nN r:"rN alius dcus Daii. III, 29. Cuin gciiit, cius,
—";N Esra V, 1. VI, l4.
— IIij)li.

Ezccli. X\''U, i3.

r;"rN3
Ex Iiac analogia cxpcdicndus cst locus
qiii aliquod iiumeii colit. i'N->'J''.
— 1 Rcg. Vlll, 3l si quis iii alleriim dvUqiterit 13 Ni':T
^rrr^N 'rN Dan. U, 23, et cum Sufi".
>— "rN dcus inciis
:

iri"rNr;"r rtrN isque iuramentum ei dettileril ':i:"r_ rtrN Nni

Daii. \ I, a3 cct. It. cum geiiitivo ciiis, cui iiuincu praccst,
"nSTia hic %'ero ingreditur iurainenliini coram altari
ut N-:::"j; ~"rN deus coeli Daii. II, 18. 3?. Esra V, 11 cct. iuli cct. Niz h. 1. coiistr. c. accus. Aliis r;"rt< ibi cst pro
]T;"rN r;rN deus deoruin i. e. summiis deus (Jcbova). fcat inraiis, sccl illiid utiqiie pracfcrcMciuin est.
'i^^ii
Daii. U, 47'.
2) foedtts ittramenlis coiijirmalum. Gcii. XXVI, 28.
Stat. emphat. NVirN Deus yo.t' i\o^r\v , deus stim-
mus et unicus, pro Jehofa, quod nomeii in Cbaldaismo
Dcut. XXIX 11. i3. Ezcch. X\^I, 5g. (Arab. jl iusiu-
*
Daiiielis ct Esrac iion cxstat. Daii. II, 20. lU, 32. VI, 21.
raiuhim , focdus ).

27. Nr:"rN n^a dc tcmplo Esra V, 2 sq. VI, 3 sq. NnirN 3) iijiprecalio, exsecralio , dirae , Lcv. V, 1. (cf.
nN"ry dciis summus Daii. III, 26. Prov. XXIX, 24). Xuni. X, 23. Ps. LIX, i3. rt"rN n?=-i;
iuramcntiim ciim diris coiiiiinctiiin Num. V, 21. Jcs.
Flur. 1T;"rN st. cmpliat. N^rr^r.V dii, ubiqnc pluralitcr
Dan. U, 11.47." V, 4. II. 23. VnrN -\zjiliiis deorum,
XXI \, 6: ('-'Nr; n"r3N rt"r>V malediclio dei'orat terrain

coclitum luius, Dan. lU, 25. Jcr. XXIII, 10. Zacli. V, 3. rt"rc;rn rt"ri«'r in: exsccrationi
ct desolatioiii darc Num. V, 21. 2 j. Jcr. ^XLX, 18. XLII,
18. XLl\', 12. '3 TZJs: rt"rN2 'rNU; cxjjctivit imprccando
vitain aiiciiius (a Deo) i. e. c.xitium ci iiiiprccatus tst.
Job. XXXI, 3o.

J ^iT^ ^) iii^raiit i. q. arab. "Si pro _jJ I Conj.

''^X V. paulo post.
IV. V, 'pr. pcr Dcuin affirmavit, dcnom. a primitivo
Vn V. pag. 49. (Alii, ut Alb. Scn0i.TENs ad Prov.
lU, 25 primariara liuiiis vcrbi potcstatcm ponuiit in ad- ri^ND f. exsicralio Tlircii. UI, G5.
sti-ingendo obstringeiidoquc, coU. ai-ab. ^lj et pai'ticida tt»,

J^!, cf. infra n"rN no. lU.). Vidc Iliph. — E conj.Kal Luc
pi^^ (cum Zcrc puro) "^PN forniac suiit insolentio-
ct
rcfcrunt Hos. IV, 2 : lUinpl HSn iurare et mentiri i. e.
res deum significaiitcs (cf. Vn
not. 2. pag. 49) et nomiisi
peierare (cf. Barhcbr. 4o5. ^s«JO P^* iuravit ct mcn- in iioiuinibus proj)riis jicrsonarum ct locorum obviac,
titus est i. c. pcicra\-it). Scd mcliiis ri'rS de exsccrationo quorum hacc cst ciiiimcratio.

aliorum cxplicatur, cf. Ps. LIX, i3 ct no. 2. LXX. l-/prt.

— 2) exsecraltis est , pr. iiuminc iiivocato exitiuin ali- ("^rX ( qncm Deus amat) n. pr. Tsraclitac in dc-
cui imprccatus cst (cf. Job. XXIXI, 3o) ludcl. X\'U, 2. serto, qiii divino sj)iritu ductus vaticiuari cocpit Num. XI,
IIos. IV, 2. — 3) eiulai.-it , lamentatus est ,
quod cum 26. 27. Cf. Ti/bN.
N "2
 R. r^a 100 n:!ihii — "My^ha

nJ''^^^' (quem Deiis vocaidt , ab ^N ct n^T = plicentur: (ciri) Dens robur , (cui) Jehova deus {cst),

U^) Ccn. XXV, 4. i Par. I, 33. (cui) Dens pater , (cui) Jehora joater.
nihis iMkliaiii.

nrjN^^PN fiHus Ilcmaiiis i Par. XXV, 4, contr.

"IQTPJi (^qncm Dezis dunatit) j) iimi.s c iaiiitoribns
r^rr^bN. Proptcr acccntum in penultima Simonis (Ono-
tciiipli 1 Par. XXVI, 7. 2) vii- Gadita, llavidis coincs.
XII, 12.
inast. V. T. ]). 71) rcddcndum cxistimat lamentaiio, :

ibid.
ut sit pro nkVbx cum Ile pai'agogico, ab nVn nVN. =
;Malim sj^rctis acceutibus : Dcus veuit.
""n^rN (qucni Deiis donavit) licros Davidi.s, qni

Goliatluini intcrfi.cissc dicitnr 2 Sain. XXI, ig: 'J^nbiV Tj^i

i^''/;^^ (qjiem Deus amat) pln-larcha Bcnjamiiiita-
TJr; rrr." nn 'J;r;Vr; ht ^'^"in "''"'"' 12 et intei-jfecit Kl-
ciianan^ [ilius Jaare -Oigiih , Betldehemila Goliathum
lum Nuin. XXXIV, 21. Cod. Saiii. TTZA-
Gathitain. Qnomodocnnqnc liacc conciiiabis cmn ii.s, qnae
1 Sani. cap. XVII
de Davidc, Goliatlii intcricctoro, dicta ^ i''/?'|f, (qucm Deus curat) i) hlius Davidis 2 Sani.
sxiiit, sivc diversas traditioncs, sive duos Goliatlios sta- V, |i6, qui 1 Par. XIV, 7 S1^rJ?.3 (quem Baal curat). —
tucndo (qnanqnam illud niagis placet), anctor Paralipo- 2) patcr Rcsonis SjTi i Reg. XI, 23. — 3) miles Josa-
jncuon ( I, 20, 5 ) liaec inalc iutcllccta conicctando in aiiiim jihati 2 Cliroii. XVII, 1 7.
scnsnin dctorsit scribeiis: '?Jn?~riN 1"'J'.^~'i?. I?'!^'^. H-l
Tar; rnr^ TIN El-hanan, fdius Jairi, interfecit Lacli- liT^^^J (cui Deus cst /lle) 1) iaiiitor tempH 1 Par.
vii ^ fratrenl Goliathi Gdthitae. Ignoraiis enim, quid 7."''
XXVI, 2) fratcr Davidis 1 Pai-. XXVII, 18. 3) v.
.sibi vclit 'TanVrr rr^^, ct lumc locnm cuiri 1 Sam. X\ II
Nin^iiN 110. 1.
coiiciliatiu-us,' Lachinium nobis dedit, Goliatlii fi-aticm,
pci'soiiain, iiisi oniiiia nosfallunt, proi-siis fictitiam. Cf.
Grambkrg Versuch Chronih p. 63. Id uiium cx
iiher die
iiliT^^N (cni Deus est ///<?) i) filius Barachclis,

Paralipomcnoii loco proricinius, vocabidum ^'^"iN ap. Bnsita, lobi amiciis ct in disputando advcrsaiius nuincro

Sam. probabilitcr adiiltcriiium essc, ct ex fine commatis quartiis. lob. XXXII —

XXX\'. Noiinunquam scribitur
iii tcxtiim irrepsisse. 2 iSain. XXI II, 24 in indice W>N XXXII, 4. XXX\^, 1. 2) avus Samuclis 1 Sani. —
1. "— 3) chiliarcha Manassitarum 1 Par. XII, 20.
Iicroum Davidis reccnsetur El-l.anan Betlilchemita filius I,

Dodo, qni, ubicunquc latct luciidum, ab illo iion divcrsus

fuisse vidctur. iJ^yin^^Ni. ct 'r?.i^^'?. V. sub V. r,ir.\

D^s^ipNl (7>«.s patris aut, cui T)eus pater) iJ^iilVi^. (qucm Deiis ahscondit i. e. salvnin prac-
1) filius Ilcloiiis, plijdarclia Scbulonitai-um Num. I, 9. stat iii pcriculis ) licros Davidis 2 Sam. XXIII, 32.
— 2) JluLcnita, patcr Datbani ct Abirami contj-a 1 Par. XI, 33.
II, 7.
Moscu- coniuratorum Num. X\ I, 1. 12. XXA 1,8. —
3) fratcr Davidis uatu maior j Sam. XVI, 6. XVII, i3.
Wi"in^?N (ctii Deus repensio praemiuni cst, a
2«. — 4) Lc^ita, Davidis acqualis 1 Par. XVI, 4. cf.
^-ip" Conj. lil. jiar rependit, IV. boiium vcl
Coiij.
s.

ma-
VI, 27. Salomoms rcgis inuiistcr 1 Reg. IV, 3.
limi repeiidit )

PN''?^ [cui Deus robur) 1) ijomeii diioi-um hcronm

^l^S^^Pii (cui Deus rex) soccr Ruthac, Rutli
Davidis 1 Par. XI, 46. 47. XII, u. 2) phylarclia — cst

Manassitarum 1 Par. V, 24. —

3) pli_ylarcha Bcnjaniiiii-
I, 2. II,' 1. IV, 3. 9.

taruin 1 Paral. yiW, 20. —

4) alius eiusdem nomiiiis, ibid.
22. — 5) Lcvita Davidis ib. XV, 9. u. 6) Lc\-ita, — VJC^^^J ( qucm Veits addidit sc. parcntibus, nomcn
natu miiioiis) i) ph^daicha Gaditarum Nuni. I, i4.
tcmpore IIisk.iao 2 Paj-. XXXI, j3. filii

No t. Noincn Eliel cnm ah'is quibusdam , iit II, i4. \Vi, 42. 47. X, 20. 2) princejis Gcrsonita- —
a nonnullis ita cxplicatur, ut ip.sius ruiii ibid. ill, 21.
Vni'', SN^rN, S.NV,
iiuniiiiis attrilinta contincat ( dens roboris, Jchova deus,
dciis jiatris,Jchova patur), quod quidcm cx Acgjqitiorum, "l"J''^t[J'{ fcui Dcus auxiUum cst 1. pracstat) i) ser-
deoruin noniiiia boni omiiiis causa privatis quoquc homini- Tus Abraliami Dainascciius Gcn. X\^, 2. Muliammcdano-
bus tribuciitiuiii ( v. Ciia.mpollion prccis du Sj"stcme rum dc co fabulas v. iii 1)"IIeui!ei.ot bihl. orient. p. 291
liicroglypiiiipic p. 109), adcoque Cliri.stianorum Sancto- V. Damaschk. —
2) fihiis !Mosis ct .Zipjiorae Esod.
lum ijomiiia adoptantiura analogia qnodammodo illustrari XN'III, 4 (ubi ratio nomiiiis rcdditur his verbis: "^Tihn ^3
possit: at simplicior videtur ea, quani Jo. Simonis in- ^-\Vj;2 'ax) I Par. XXIII, i5. XX\1, 25. 3) Bciija- —
grcssus est, ratio, ut hacc uomiiia pcr ellipsiii Rclativi cx- iniiii "iicpos 1 Pnr. ^'^II, 8. — 4) priiicejis Rubciiitarum,
 R. n!:x 101. 13^?''^X — TP^x
ib. XXVIT, if). — 5) sacevilos lenijiDrc Daviilis ihiil. dum, qiiod legitiir l'ar. i5. — 3) saccrdos tcm-
'X.V, a'». — {)) pr()])lieta teiiipDro Josapliati 2 l'ai-. XX, jxire T:.siae et
1

Nclieiiiiao,
III,
Nehein. XTl, 4i. Indc Cit
3?. — 7) viii qiiiilaiii l",srae aecjiiales , a) Esr. VIII, 16. giaecum V.ifaxetft Malth. I, i3. Eiic. III: 3o.
X, 18; b) X, 123; e) X, 3i.
^ -'r.^';. (<"•" Deiis cst sacramentum, qnac per
" r.
/"iJ (ail Deii/n ociiH mei ac. (lirigiiiitur, iiisi Dcuni iuriit i. e. Dci cultrix, ef. Jes. XIX, 18 ft quac ibi
cst foriiia coiitraetior pro );''i'vrN)
'
\ir Benjaiuiiiita 1 Par. annotavimus, Amos VIII, i4. Zepli. I, .5) iioincii inulieri.s,
- ••

"\'III, 20. .
iixoris Aharonis. Exod. VI, 23. EXX '/i/l«ja/:<er, ut
Luc. I, 7.
Cy^yX (pcr li}'pallagcii Dei popidus i. q. Kv""';:»

cf. no. ]) i) patcr Batbscbae 2 Sain. XI, 3, qui 1 Par. yiC^^J (cni Deiis salus cst q. d. Sositlicu.i, pro
111,5 rN''-;:? vocafiir ( codem scnsii). — 2) filiusAchi- Sl-i--; •'irN , ef; i^Ti-^nN, ?TCin:) filius Davidis 2 Sain. V,
toplieli 2 Saui. XXIU, 34. i5. 1 Par. XIV, 5, qiii 1 Par. 111, 8 i'3'i;i)rt< vocatur,
vcl scrijitoris vcl librariorum vitio.

^^""V^. ( C"i Deii^ robiir cst, cf. TT53 Geii. XLIX,

24, scc. fSijioNEM cui Deiis exultalio coll. 2 Sam. VI, 16, I^^"^ rependit 1. quem Deiis restituil)
'^•!''?- ^^'"
sec. J. D. Micii.^rLis iii Supplciniu. ]). 87 ciii Deiis auriim ]) vir e Davidis 1 Par. III, u4.
jio.^teris 2) sacerdos, —
est, coll. lob. XXII, 25) 1) lilius i:savi Oeii. XXXVI, 4. uni c viginti quatuor saccrdotuin classibiis pracfeetiis 1 Par.
10. 1 1. 12. i5. iG. 1 Par. I, 35. 2) aniiciis lobi lob. 11, 11. XXIV, 12. E.sr. X, 6. Neh. XIII, 4. 7. — 3) saccrdos
ly, 1. XV, 1. XXII, 1. XJLII, 7. 9. LXX. 'Eli(fa^. maximus tempore Nchcmiae, Neh. III, 1. 20. XII, 10. —
4) aHi noimulli ciusdem tcmporis viri. Esra X, 24. 27. 36.
^S''?^ (quem Deus iudicat , a Vr^) niiles Daviili»
1 Par. XI, 35.
553tl3''?4< (quem Deiis exaudit) 1) filius Davidis
2 Sam. V, 16. Par. III, 8. 1 — 2) filiiis Ainmihud,
'in^lj''?^ (qucm Deiis distiiiffuat
i. e. exiniium
princeps Ephraiiiiitariim Nuin. I, 10. 11, 18. 1 Par. VII,
pracstct, pi-o ^n^rc» ^;n Ti"N Lcvita Davidis acqualis 26. — 3) avns Isiiiaeli.s, Gcdaljae interlcctoris 2 Heg.
1 Fai-. XV, 18. 21V' ' "'
)
XXV, 25. Jcr. lUu\, 1, cf XXXVI, 12. 20. — 4) vir
e posteris Judae 1 Cliroii. II, 4i. — 5) sacerdos tcmpore
Josaphati 2 Par. 'KVil, 8.
u^E/^^Nl (cui Deus salus cst) 1) filius Davidis
1 Par. ili, 6." t2^5^N quoque dictus XIV, 5.
XIV, j ,
—
2) licros Davidis 2 Sam. XX'lil, 34. 3) Benjaininita — ^ -"''^^. (cwi Deus salits cst, pro Sir''. "«rN vel
1 Par. \^IIT, 39. —
4) duo viri, Esrac aequalcs Esra
S>m^^Vn) Elisa, filius Saj)liat, jjropheta, Eliae disci])iilus,
comcs et succcssor, qiiam pltuiinis miraculis famosiis, in
VIII, i3. X, 33.
rcgiio decein tribiium iioiio aiite Clir. seculo Ahasja, Jora-

"I^IS''?^ (cui Deus riipes est) pliylarclia Ilubenita-

mo, Jehuo ct Joaso rcgiiantibiis Tlorens. 1 llcg. XIX,

nim Num. I, 5. II, 10. \TI, 3o. 35. X, 18.

16 sq. 2 Rcg. I XIII. —
LXX. 'lliauu Ms. Alcx.'£Aw-
(soui, in N. T. ^EXiaauXoi Luc. IV, 27.

'(SS''^^ (qiiem Deus abscondit i. c. protcgit)

tiSU^^r-N (qucm Deus iudicat ef bs''";^) vir con-
1) priiiceps lainiiiae Kaliatliitariim III, 3o. 2 Par. Num. tra Athaljam coniuratus 2 Par. XXIII, i.
XXIX, i3, qui alia forma scribitur l^llbs Exod. VI, 22.
Eevit. X , 4. — 2) priuceps Scbidoiiitarum Num,
XXXI^% 25.

X']";'^?^ ni. heros Da-^-idis. 2 Sam. XXIII, 25. Etj'- C>J^i4 (cuius amoenitas s. gaudium Deiis cst)
mon latet. Jo. Si.moni (Oiioniast. p. 490) cst: Dci congre- milcs Davidis i Par. XI, *G.
gatio, coiitr. jiro HTvp^ •y^a a Nnp cliald. congrcgavit; for-
tasse etiam j)ro Np3'''~N' (queiii) Deus jiurilicavit, i. c. jllSPJi (quem Deus
dedit , cf. "inir, Theodorus,
purum, innocentein pronuntinvit. yldeodatiis) Jojaehin 2 Heg. XXI\", 8,
1) aviis regis
fortasse idein, de quo agitiir Jerem. XXA"I, 22. XXXV%
C''!?''^^ (qucm Deiis constituit) 1) palatio regio 12. 25. —
2) Levitae noimulli tenipore Esrae, Esra
tcmpore Iliskiao praefectns 2 Tlcg. XVIIT, 18. 26. 37. \m, 16.
XIX, 2. Jes. XXII, 20. XXXVl, 3. 11. 22. xxx^ai, 2.
— 2) Josiac regis filius, a Nechonc, Acgyjiti rege, ll^TK (qiicm Deiis laiidat , ab i>y cf Job. XXIX,
regio impciio ornatiis, ita tameii ut nomeii eius in B"'i~^i'' 1 1 ct juapTDpfo) Luc. IV, 22 ; aut pcr apocopcii jiro myri*,
mutaretur 2 Ilcg. XXIII, 34, uudc accuratius dcfinicii- q. v.) vir Ejiliraimita i Pai-. Yll, 21.
 —

R. r^a 102 niy^x'' — ii^ba

n'^??^} (qnem Beus indiiit i.e. repleTit, cf. •i.-Sb 1^in!?X Jos. XV, 3o. XIX, 4, i. q, «li^in 1 Par.
Job. XXiX,'i4 ) vir Epliraimita i Par, VII, 20. rV^)29 oi)pidiim tribiis Judac, postea Simcouitis couccs-
sum. Sccundum aliorum id genus nomiuum etj^mon apte
intcrpretatus fueris (cuius) genus s. posteritas a Deo,
'"lypX, in aliis cocLl. '^Tl-rN (pr. Z><?2/s laudes meae, :

cui Dciis postcros laigiturns cst. At aliam rationcm in-

i. e. Dco saciatac siuit huulcs mcat;) comts Davidis Par. i
grcssus cst HAkAcKEiius (in diatiibe de monuni. abquot
XU, 5.
punicis p. 11 sq.) nhn el nbin (pro nV-in) Phocuiciun
Poenorumque numina, gcuerationis praesides, fuisse con-
T""7i;5, (cni Dcus auxiliatur) 1) Aliaronis filins ieetans, nostrique oppidi nomen ab iOiiis numinis cultu
natu tcrtiiis" patristpie iu summo saccrclotio successor, dciivans: qua dc re alibi disputatiiri sunms nosti-am de
patcr Piubasi. Exod. VI, 23. a5. XXVIII, 1. Lcvit. X, lapidibus Liigduiicnsibus scntentiam proposituri.
6 sfi. Num. III, 2. 4. 32. XVII, a. 4. XIX, 3. XX, 25
sq. XXVI, 1 sq. XXXI, 6 sq. XXXII, 2. 28. XXXIV, Deus
17. Dcut. X, 6. Jos. XIV, 1. 1 Paralip. VI, 35. —
—
^E^l'?-
tim,oris coll. arab.
'^^
'^i'?.^^^.
(c"i
Jij' tiniuit) civitas
timor s. obicctnm
Levitarum in tribu
licros Dawlis 2 Sam. XXDI, 9. Par. XI, 12.
2)
3) filiiis Abiiiadab, ciistos arcae Ibcdcris 1 Sain. VII, 1.
1

— Dan Jos. XIX, 44. XXI, 23.

4) Lcvita Davidis acqnalis 1 Par. XXIII, 21. XXIV,

28.

5) sacerdos actate Esrae Esra Vlil, 33, cl". Ncb. XII, 42.
— 7pn,i< (cui Deus fimdamentum cst) urbs tribua
6) alius ciiisdcm actatis vir Esi-. X, 25. ^EXmlaQ. LXX. Judae, Jos. XV, Sg.
Miiltos alios eiusdcm iiomiuis bomiucs ex Apocr^^^bis ct
Calmet [bibl. ffdr/erbuck y.Ii.lcar-
Josepbo rcccusiiit
sar). Ex ^Elart^aQog postmodo contractum
s.

est iiomen
11. ( I V^ i.
I-
arab. ^ carnosaa clunes habuit xir,

y/u^aQog (cf. ruLLEiii miscell. I, 10). magnam ndiposamque caudam aries , luulc J, L viH,

...Ly i de viro carnosis chmibus et de aricte crassa adipo-

S{v_5pij5 et iri^"7Jjf (quo Ueus ascendit) oppidum
tribus Rubcn (Nnm. XXXII, 3. 37) tempore Jcsaiae a saquc cauda pracdito, fcm. iu*jT dc ciusdem gcncris
Moabitis babitatum ( Jes. XV, 4. XVI, g. Jcrcm. XLVUl, mulicrc et ove usurpatur. Iiide
34 ). LXX. Euscbius s. v. xul auti^eim eig eri
^E).BuXr\. :

rij»' xo'>iiri ov tiXbTov arjiisiov tvog unviovau ri;?

(weytOTjj
'Eas^ovg. Etiamnum eodem iii loco exstant ruinae el Aal n''!?^} i. q. iCJi cauda ovilla vcl arietina , eaqire

(i3L«j| ) dictae in vcrtice eoDis, undc latc patet amocuissi-

crassa et adiposa, qnaiis in Oricntis ovibns spcctare cst:
mus prosiiectiis. V. BtiRCKnAnDT itin. SjT-iac p. 623 „quaru}n minimae , ut ait Gomus tcstis oculatiis (l)ag.
Vcrs. gcrm. Qnnm Arabiae propinquiim sit op^udum, i46), X.1I libras nostrates penduni: nonnullae
X. i'el

suspicari ctiam possis, JN esse Arabum articuium. \ ido etiam XE

libras pondere excedunt. Eas autem minuta-
tim concisas liquant : et adipem in usus servant; i-'el
siipra sub iN p. 92 B.
ad condiendum inprimis frumentaceum cibum, vel
etiam, uti in Persia et alibi, ad conjiciendas candelas.
nwP?J< (quem Veus fecit s. crcavit Job. XXXV, 9) ^-
Judae i Par. II, 39. 2) vir c familia Sauli 'i^ii cst mercator huiusmodi adipum. Cf. Hcrod. 3, 11 3.
j) vir c tribu
ib. Vin, 37. IX, 43. 3) filius Sapliani Jcr. XXIX, 3. Diod. 2, 54. Aristot. Iiist. anim. 28. Aelian. de aniui.
8,
3 , 3. Leo Africanus g, 38. Russel natural Iiistory of
Aleppo p. 5i, aliique, quos laudarimt BocnARxrs in
d^sVn V. tsrc-N 110. 1.
RosENMUELLEn ad Exod. XXIX,
Ilieroz. P. I. p. 4^4 sq.
22 ct alles und iieues ]Morgenland U, 118. Fiicruiit
pyS^N (cui Deus praemium est, cf. "bs' , Ti^Vli iam apud vctcrcs, ct hodicqnc sunt opilioues, qui eiusmodi
de praemio) vir e posteris Benjamini 1 Par. VIU, 11! ovibus plostella aptcnt hisquo caudain imponaut, ue, cum
humum vcrrit, lacerctur et corrumpatur. V. Mischna
Sabb. cap. 5. ibique Gcm. cum glossis it. Ludolf. liist.
jSS^N V. l^iiV-x 110. 1.
aethiop. I, 10, qni Iiuiiis gencris currus delincationem
dedit. In V. T. exstat Exod. XXIX, 22. Lcvit. VII, 3.
\1II, 25. IX, 19 ct III, 9: r;::yn nai-b n^^-ian n';!r}«n
» tJj5 ?^i [(pQm Deus comparapit) 1) filiiis Korachi
n;~\''S'; caudam integram prope spinam dorsi remo-
Exod. VI, 24. 1 Samuclis 1 Sam.
PiU'. VI, 8. 2) patcr i-'eat,'ex quo loco vera vocabuli vis abunde apparct. E
I, 1 sq. II, 11. 20. 1 3) Ahasi rcgis
Par. VI, 12. 19.
vetcribus Cliald. SjT. Sam, Saad. voccin retinent (Nn^bN,
amicus 2 Par. XXVIU, 7. 4) milcs Davidis iPar.XII, 6.
5) Complurcs Lcvitac, de quibus v. 1 Par. VI, 8. 10. 11. ] &x^|
J , Vulg. caudam rcddit , Gr. Venet. «sgxog , %u
30. 21. XV, 23. xc^xa, LXX scmel (Exod. 1. c. ) xiQXog , alibi oaqiis
 :

I\. npN 103 i^i*

chmes ncque ncgaiiiliiin, apud Arabcs jCj! ctiam hanc

, scorta vcl idola Niini. XXV, 1. Ezcch. XM, 29; Vn 'ii'^

vim liabcrc. Kainus: yi^\ v_^ U ^! »rV=^'^' .... iyv' oraiuliiin pctiit (eiiiido s. coiivertcndo sc) ad idola Jcs.
^IU, 19. Jta 2 Sani. XVIII, 27: Nin^ n2VJ n-lTU^-rN
.1 |».;=Ui ^yfl rtotat etiam nates , vel qtiicqttid ope-
l»j- adbonum nunliuni (afferiiidum) venit. Lcvit. XIV', 5o :

rit riates carnis aut pinguedinis , xuidc DsciiAVHAnius mactabit avem nnam ad
el ("rN ) vas i. c. ita ut saiiguis
}OJ! tribuit ctiain cquo, asino, nnilo, Iioiniiii, ct dc sura slilletiii vas. —
Opposita cst particula 'j^, uiidc i^N \a —
tibiae, ncc non dc nuisculo pollicis usurpari tradit. Scd ah —ad, cx. gr. niipn-rN n:i-n \z_ a fine adfinem
cauda vcl proptcr usum talinudicuiu (v. AJiscliiiam 1. c.) Exod. XXVI, 28, n-:.-rN n-r^O ab exlrcmo ad extremum
I^raefercnda est. Jvsra IX, 11, mctaph. ni";-bN nin^i Jcr. IX, 2; de
tcinjiore n:? - Kv ni-^J a lcmpore ad lempus ,
piacstituto
III. I ) V^ r^''- innsit. ad ciiius aiialogiain formatiir lcinporc 1 Par.' IX, 25, DV-^N Dra quotidie Num.
scqucns pracpositio bx, ''Vn. XXX, i5. Ita Arabcs ^\ saepissiinc dc teinpore usur-
Sunt, qui iiiiic radici coniungendi ct adstringendi
viin tribuant, coU. ^ij jiropinquu,^ , contiguus fuit , ad- pant, unde U J,' ^t ^"i!! usquc dum. — 2) Sacpe ^N in
haesit rei, respexit , speclaint ad cam, ct adiun- mV
xit se aliciii, ac iurandi etiain potestatein ab adstringendo lingua latina ct gcrniaiiica simjilicc dandi casu cxprimitur,
et dei-'incieiido rcpctaiit , vcliit Mr.itc>;nus , Ai.b. Sciiii,- quanquam in aliis lingiiis, ut gallica ct anglica, cadn-m
TENsius (ad Prov. 111, a5) al. Ac prius nou displicct qiiac iu cxcmplis niodo laudatis particiila (gall.
a, angl. to)
(coll. ;i' ab nry), scd niinus j)lacct postcrius, cum iurandi adbibctur. vcrba dandi ( Exod. XXV, iti. 21.
Ita post
vis a Dei notionc ducta vidcatiu' ( v. no, 1 ). Dcut. IX, 10), vendcndi ( Jocl IV, 8), rcvclandi (1 Sam.
11,27), jn-oponcndi (Job. V, 8). Eodem pertinet Gcn.
7^5 (ferine nbiquc scqncnte Slakkcpb) raro ct poet. in XII, 'i5: ny-)D-"rw\ nniS ^"-":;ri?l *^ laudabant ean
llm-. coiisti-. '^N (lob. m, 22. Y, 26. XV, 22. XXIX, 19) Pharaoni. Jcs. XlV, 10: n"r"i2: IIVN nobis similis
facius es. Gcn. XV, 1 dnaW-^rN nin"; nan n^n obti-
:

arab. ^! c. Suff. plur. •>"?!<, T^r.N.» HV^^., T'?N, rj"'^.^'^'

git Jehoiae oracuhnn Ahrdhamo. Ct' "rN NiS evenire,
accidcre alicui (ludd. IX, 57. Jcr. XI, 23 ). Magis usitata
^rrN, ds^^Vn, Sn^bN ct dnrN semcl tjn-'; n Ezech. XXXI,
l4 (qiianquuin muJli codd. Dn^iiN) poet. ia^^SN; (Ps. II, 5),
est Iiacc signiCcatio in pardcula "- , quac cx nosti-a de-
"jri^rN, pr. nomcn motionem, dircctioiicm ad locuin it.
,
curtata est. —
3) versus. Exod.'XX\', 20: n-\J::n-^N
!2n'':D 1"n^ versus opercuhim sint i. c. spcctcnt Jacies
coniuiictioncm indicans; cuius vis nominalis autem periit
Lehrgeb. 629, ct de Sinensium pracpositionibus, quae
eorum (Chcruborum). Eccl. I, 6. ^''^'i-n— rN cocluiu
( cf.

liaene oinnes ct nomina sunt et vcrbaREJiusAT gramin. chi-

vcrsus Dan. XII, 7. Cf.no. 12. 4) adversus , contra—
(slg, nQog). Gcn. IV, 8 ITIN 'ran-^N 'f12 tjp'l et sur-
:
noisc §. 85. 180. 181) quodque in pracpositionem abiit,
rcxit Kain contra Abel fratrem suum. Jcs. III, 8: D:Vv2J'?
cuius vai-iac sigiiiJlcatioues ad duo jiotissimum gcncra rcvo-
nin^-'rJC Dn^^Vri^ai Ungua et facta eorum erant adrer-
cari possunt.
sus ]/ehol-am. ll, 4. Jos. X, 6. ludd. XII, 3. XX, 3o. lob.
A) In nniversnm dcsignat motionem vel ccrte di-
reciionem conversionem ad locum, sive euni asscqua-
ct
XV, 25. 26. Unde cum vcrbo pugnaiuii Ilos. XII, 5.
Impr. huc pcrtinct locutio DD^rS ''::n ccce ego sum conira
ris, attingas vel adeo ingrediaris sive non, sive corporis
*'os (Targ. ecce ego mitto iram meam conlra ros) Ezech.
motn, sivc loqucndo, spectaiido, audiendo, adeoquc cogi-
XIII, 8. XXI, 8. XXXIV, 10. Jer. L, 3i. LI, 26. Nah.
tando hoc Jiat. Latinc reddideris ad , t^ersus, adfersus, :

II, i4 (raro in bonam partem Ezcch. XXX\T, 9). Nura.

crga , in , gcrmanicc: zu, gen , nach (etwas) hin,
gi-acce £?c, Inl c. genit. et dat. Ad prius lioc genus hae fcre
XXXII, i4: 'a-^-ir.V: mn'^ fJX 'ii-in aestus irae Jchovae
pcrtinent significationes
contra Israelitas. —
In bouam paitcm i^N est 5) erga.
2 Paralip. XVT, 9 T^^rN Drvj" na3"r cor eorum integrum
:

1) ad. lungituT verbis eimdi (T]"rfT, Nis, SlU; Gcn.

Vm, n-i^ a^Rcg. I, i5, nry DcVt. XVII, 8, n^-; erga eum. 2 Sam. III, 8. 'cf.Ezcth. XXXVI, 9. Ps.
Gcn.
9,
XIX, 6, "1-1 Gen. XXIV, 29, nrd
Esth. I, 22^ CXrx, Exod. XIV, 5.
20. —
6) usque ad. D':r-,:;n-i'{*
anj^ Exod. XIV, 20, fllT, cct. ) ms spectandi, intucndi usque ad coelos Jcr. LI, 9, !in'2-"rs< nsquc ad os cius
(nyij Gen. IV, 4. 5, t^^sn Exod. III, 6), sc convertendi Job.XL, 23. Metaph. Hos. IX, 1 -"rN "rN-lb') HO-JJn bN :

(Jes. XXXVIII, 2), aucUendi , aniiimmque advertendi >^a ne laeteris, Isradl, usque ad exsultationem. Job. III,
(i-7:-i I Reg. Xn, 10, 1?:t23 2 Sam. XI, 16, S-^iiij^n Neh.
22. — 7) ^t gr. dg {gcrm. in clwas hineiti , angl. /n/o).

IX, 34), loqucndi ct alloqucndi (T^N Exod. XIX, 9, Dcut. XXm,25: ^rn N"r '^';"r3-"rN iji <'«s tuum non
-^-yn^ ibid., n',^ Num. XXXVI, i3,' -1=1 Lev. XJl, immiltito (uvas). I"xod. XX
Vj iG. narn-"rN in aicam
2, N-^p Jos. X, 24, cf. ;N: y"nn consilia communi- Ccn. VIII, 9, 'y'-iNn-"rN in terram Dcut. XI, 29, -"rN
cavit cifm Jer. XLIX, 20) desideiandi (Thrcn. IV, 17, pin in sinmn XXXI
[, 18,
Jcr. D^n-rN iu marc Jon. I, 5.
cf. Ps. CXIX, 20. Gcn.IV, 7), confidendi {t'CZ Prov. JII, Eodcm pcrtinct Nmn.
IV, 10 ^15 nDDJJ-r^?. — .^N "^'^'-l
:

5), adsucfacicndi (T:r Jer.X, 2). Nonnunquam piiicgnans ct dcni illud (caiidclabrum) ... in tegmen pelliceum i. c.
cst constractio , ut iu ;n n:T scortatus est (accedciido) ad involvant illud tcgiium. Cf. conim. 12. 8) inler —
 R. ^bji, Q^.« 104 ^^bba — n253V«

Sjt. ]aSi'^ haeresis, quaiidoquidcm ictolo- vcstris? Silentium iustitiae est iustitia, quae ohmutuit,
feniiiieinn,
et iu locutione iuslitiam mutam proloqui est o'^\]f.K»QQV.
latria et liacresis sacpc iisdem vocabulis desigiiaiitiir in lin-
K\.an re rera ohniutescentia iustitiac? e. ohrautintiusti-
guisoriontl., cf. wn) Lcv. XIX, 4. XXVI, i. Jcs. II, i.

tia? prolociuimini cara! Si coniectura opus DbN olim

X, lo. XIX, Y. Ezech. XXX, i3. Hah. II, Ps. sit ,
8. i8. i8.
aurea promuitiatum fuissc putavcrim DbN (LXX. apa, Vulg. uti-
XC\^I, 7. i^"^) 1^53 '-'-.'*. '<iola argentea ,
que), idque variani scripturam fuisse pro DDKN, quae in
eiiis Jes. II, 20. XXXI, j'.'
Concr. idolorum vanitas,
tcxtum irrepserit: nisi forte DrN vera est scriptura, quam
idololatria Jcr. XIV, i4.
iitpote lihrarius quidam interpretaturus ad-
difliciliorcm
scripsit D:'JN.Unoaltcrovc extrnsoscntcutia intcllcctufacil-
'^biJ interj. dolcntis rae, legitur his scqucnte •?
lima haec erit: aii rei^era iustitiam proloquimini? Cf. de
Joh. X, i5. Michae ^^11, 1. Cl'. suh. rad. no. II. Termi-
DinN pag. 43. Ps. LVI, 1 S^^pn-l DrN n:T' bs i. e. recte
natio ,
1—qiiaccunque cius origo est, in plurihus etiani
obscrvante Aben Esra ad ( modos carminis cui insciibi-
:

: ,
advcrhiis ct intericctiouibus repcritur (v. Lehrgeb. p.GaS).
tifr) columba muta peregrinorum, qua locutionc Israeli-
tarum populum in cxilio degcntem dcsignari non duhium
"ijbS^N (ni fallor, quercus regis ab ii< i. q. ttVx videruut Alcx.
est, ut rcctc ct Chald., cf. in Ps.
el nVsi, eiulalio regis) ojipidum Aseritai-um Jos. XIX, 26.
al*.
LXXIV, 19.

C?^? adj. miitus v. rad. no. 2. (cf. dc hac forma

Q>i<5 i'i Kal inusit. 1) ligavit , cf. Pi. ct Rari?.. Lehrgeh' -p. 490 no. 8) Exod. IV, 11. Jcs. XXXV, 6.
Ps. XXXVIII, i4. Prov. XXXI, 8. Pl. D^a^N Jcs. LVI,
10. Ilab. II, 18.
(Arah. ^T dolorihus cruciatus est , dohiitj quac potestas

a ligando fliixil , cf. ^an. A dolcndo 'cst, quod habcnt thii V. JD>^iN, rad. riN.

Sj-ri sub >Q^( iralus , ira commoius fuit. Vcrba cuini

V. sub "rx, pag. 93.
Hgandi rcfcruntur ad rohur, v. ;in, 'llZJi^).

2) ligatus fuil sc. lingua ( qua significationc fortassc TlV^^i* V. suh rx, pag. 93.
.scribcndum dVn) i. c. ohiniituil , tacuit. V. Niph. et
dcrivata drN, DVkV, ':73lrN. Muto vel silenli lingua I t'j7N f. manipulus frugnni, merges. Gen.XXXVH,
((ieafiog ii)? yXutm^ig Marc' VII, 35) qs. ligata est, undc
7. Plur.'a^:^.Nt ibid. ct DTJrN Ps. CXXVI, 6.
ligandi verba ad ohinutcscendi ct silcndi vim rcfcruntur.
Pers. ..^Xwj ...Lj: sehciii besten linguam ligarc cst ohinii-
|3.^i^ m. adj. fiduzis , derelictus. Jer. LI, 5 ''3 :

tescere , arab. 1<a^> ligatio cst i. q. silcntiura, hacsita- 'TrrX^J . . . "rN~i"i'] ]^-rN Nr nam non derelictus cst Israel
... a deo suo.
tio aermouis, Jvjic ligatiim it. scrmonc impeditum csse,
"JiS^N m. (in multis codd. "p^^"^!*) viduitas , meta-
cf. gr. ffmovis9(u, et syr. Joj^iliZ} ohmutnit jjr. obstiictus phor. de civitate rege suo orhata. Jes. XLVII, 9. Cf.
AsSem. hiW. T. r;3^"rN, et Virg. Acn. 8, 571 : viduasset civibus urbem.
est or. III. P. I. p. 80.

3) solitariits, relictus, piduus fuit. Solitarius cnini

nJ/3?i|f f. fidua. Arah. et aram. ex pcrmutatione
silct, socio quocum coiifahuletur carcns , uudc |».>o
literarum scmivocalium J>j«.!
viduus, caclcbs, isLs. t vidua,
rnvitus fuit, abstinuit a loquela it. a coniugio, caelebs fuit.
unde denom. J^. (malc cnim Gramiuatici ah hoc verho
Cf. ctiam Prov. XXXI, 8, ubi dVn muius de homine
niiscro et dcrclicto. Dci-ivata smit f^bij, niSbN, IJ^bN, nomcn illud ductum esse vohmt) Conj. I. FV. vidua facta
est; aram. 11^^35 ]A2i»,iDi| Nn"r?5"lN viduus, ^-idua,
i ,
'i\7. \) ohmutuii. Ps. XXXI, 19. XXXIX, 3. 10.
^

Jes. LIII, 7. Ezcch.Ill, 26. Dan. X, i5. 2) siluit. Ezcch. ViiDi'j viduavit. Gen. XXXVIII, Exod. XXII, 21.
11.
XXIV, 27. XXXIII, 22. Levit. XXI, i4. XXII, i3. Num. XXX, 10. cet. F«r
ri. colligai'it Gcn. XXXVII, 7. appositioncni r;:?3'rN r:i'X mulicr vidua 1 Rcg. ^'11, i4.
XI, 26. XVII, 9. 10. Saepc iungitm- orphano (Din^)
^r^, ni. amissio i.-ocis, silentium.Vs.J^YHI, 2 : &2S3S*rr Exod. 1. c. Deut.X, 18. XXVII, 19, vcl pcrcgrino Ps.
^TlS^n plj; DbN quae verha rcddiderim num revera silen- : XCIV, 6. Mctapli. vidua dicitur civitas rcge orba Jcs.
tium iuslitine proloquimini? i. e. num re vcra iustitia, XLVII, 8 (cf. comm. 9. LIV, 1. 4. 5 sq. ^Thrca. I, 1.

q^uac tamdiu siluit ct obmutiiissc videtur, utimiiii in decretis Bar. IV, 12. Apoc.XIV, 7).
 "

R. £%s», tha 105 n'i3'2^»< — tjiVii

Nof. n\-=i3":bl Jf^s. XIIT, 22 (parall. 3;> ''r-''^:)

sinipliciter viJilur ossc i. q. f^ni:"^~ix ( qiicHl t-xstat in iiiio Vj^^i^ vcl v^tS i>'t.;irN-. (Pr..v.XXII,25) i.q.arab.
codicc) palatia ciiix, lit rcddmit Syr. Cliald. Nul". Abul- ' '? "^
\
wajidcs. Cf. sub Jit. ?. Alii, ut KiMciiir.s, Kociij:ni-s Oiji \) assuei-it , consuet.'il , assuetus Juil , iindc ,_su?
' G I »
ad li. 1. fiiiiiae notionem rctincnt, ct /)a/a//a intclli^uit
ct v_suj( familiaris , sociiis , consnctudinc iunctus, licbr.
desolata, quod iiiiins lusoriuin vidctur. Loiigius ctiain
pctita cst obscrvatio Lrn. de Dieu ad li. 1. qui sjt. I If^^ ^irS no. 1 ; 2) mansuefactus Juit , dc bnitis, cf. :]r^«

dc arce it. dc terra sterili et noii seminata usurpari mo- 110. 1, ^^ljNno. 2; "S) didicil , ab ad.siiefaciondo, cf i^rr'
nct, qnacuin forte comparehir vidua actliiop. "i^ajt dicta. Arab. Coiij. IV. Apud Sjtos, Chaldaeos, Sam. «.'^Nl
Palaiia iutclligi quoquc j^ossiuit Ezech. XIX, 7.
«-^-^•) JjrN ct »1^1, Z)ZA iJ., apud Nasoraeos «•^\j^

ni3537i< f- yiduiias. (Aram. ^ira^S, Uaii.iD?(). tt •-•^^—^ (v. N^oHBEncu Lcxid. p. 112). In \. T. in uno
Gcn. XXXVlir, i4. 19. 2 Sam. XX, Z. Plur. DTiirT^rN '
loco Prov. XXII, 25; 4) copulat.-it , socinmit. Arab.
mctajilu de civitate Jes. LI\', 4, Conj. I. ill. I\', uiide ;i'rN mille, faiuiiia. Cf. Ai.n. Scm l-
TENs. Aiiiinadvcrss. ad Prov. II, 17, qui sericm signiiica-
tionum bcne digcssit.
''2!2'7N m. quidam, o SBira pr. qni reticelur, cnius
nomcu dissimulatur. Ubiquc jJiacmitLitur i:'^D q. v. Pi. docuil , ut syT. «. '^ v\ ^ c. diioinis accuss. altcro

pcrs. altero rci lob. XV, 5. XXXIH, .^.5. cuni uiio ,

qui
Fortassc coiiferendum xillus, qiiisquam. ad pcrsonain rcfcrtur lob. XXXV, 11.
ryj ry» II. 1. Part.
i:Er^ edoccns nos inore Araniacorum conlractum cst c
aliquis, pcrmntatis b ct
n^rrN":, cf. -^li.io ]\Iattli. IV, 23. Luc. IV, i5, fcm,

i^i^^io Matth. XIV, 8, ^'si^^io doctor Marc. X , 17,

V. r5?., r:Vx pag. 94. l/QJ-L^iO doctrina Tit. 2, 7 Pescli. it. Cliald. etSam. t^<t^_

^Z^J Dcnt. IV, 1.

(denoin. ab >lrN) inillia Jecit vcl prptulit,

Iliph.
produxit. Ps. CXLIV, i3: nicrN.a 13:.>!^, quae rccte
*1D7^5 Gcn. XIV, 1. 9 nomcn rcgionis, rit \Tdctiir,
Targ. oi'es nostrae pariant milha, Alex. noXvTOxu,
in viciiiia Babyloiiiae el Eiymaidis (Icgitur ewim iiitcr
17:",^ ct Dr"'" )
quacrendae, caetcrum admodum inccrtac, Vulg. uheres foetu. ( Arab. ,_«J | mille fccit).
de qua niliil nisi Onk. LXX.
conicctui-as liabcnt vctt. intpp.
et Sain. iiomen Iicbracnm retincnt. Vulg. Pontus (cF. NS^^X V)1TN adj.m. 1) familiaris , socius , amicus (v.
ti2:in Targ. Pseudoj.-pro ^vva XI, 3. XIV, ubi vix 1 , rad. no. 1 ). Prov. XVI, 28. XVII, 9. Miclia Vil, 5. V».
*
.
*
.
' !
*
p p» V
de A.siac minoris rcgione cogitari potcst).
. .

Syr. { ID n; LV, ]4. D''"!^":" >]:'rN amicus iufentulis dicitur mnrilus

Jcr. ni, 4. Prov. II, 17 ( cf. codcm sciisu Jcr. lil, 20.
Tcl lit in
, cdjt. nova Londinensi m N ; quod quid sit, , i
llos. III, ] et apud Arabes
'j-i.

v_>.=>Lo socius it. coniux). -r-

,

non assequor. Targ. Hieros. "lyjNrn (Jes. XXX\1I, 2) mansiiejaclus , cicuratus. Jcr. XI, 19: i:;33D ":m^
12), qnod idcm interpres cnm Pseudojon. habet iiro niar baTi >|l"*'* et ego eram inslar ovis mansue/actati,
]5-\ Gen. X, 12. Saad. .-,Lj-w fortasse Syria. Persiae quae ad mactanduin ducitur. Arabibus observaiite ,

vel Assvriae qnandara provinciam arguit contra nomen BociiAHTo (Hicroz. T. I. ]). 572 ed. Lips.), (.ijjjl eUi
a^svTiaco - babylonicuin rcgis TjVIN cf. Dan. 11, ]4. dicitur dc ovc ita cicurata, iit liiigat vestcs educatoris snJ.
yVrjocbnm, tauquam Ellasaris icgem, cxhibct LutllcruS Non inultum difrenint A. ScnriT£NS (ad Prov. II, 17 cf
ctiam Judith I, G, sed vitiose et vcterum nPiniuc praccuntc. in Aniniadvcrss. ad h. I.) ct J. D. MjciiAri.is, qui agnuni
Valiem El- assar nn^cr m
vncinia maris mortui invenisse assuefactnin s. familiarcm rcdderc inahint, quales agiios a3
«ibi visns est J.egh itinerator anglus (v. MACJircHAEL dclcctationcm familiac nuti-icbant Hcbraci (2 Sum. XII,' 3).
Journc}' p. 2i5. 2.S5 ) : at cgregie falsns est vir scrmonis — • 3) bos i. q. >i"rK no. 1 , ita dictiis tanquam ]naii.sne-
nrabici haud dnbie imperitus; istius eniin vallis noincn cst factus ct iugo adsuetns. Scxils est mascldini epicoeni,
tl-Ahsa (L«w,j>-'5i) V. BuncKiiAHUT p. 6-4. G-^S ct qiia* ita ut siib gcnere masculino ctiam de bove fcmina usin'pe-
ibi adnotaviinus p. 106G. tur. Ps. CXLIV, ]4: a-rzp^p ^:i?,l"~N boies noslrae sint
gravidae. —
4) du.v fa/niliae vcl tribus, fpvlagyo:,
<jci'>l«pyijj, iuipriinis de phylarchis Idumaeorum Gcn.
XXIX VI, i5 sq. i Par. I, 5i sq. raro Judacoruin Zadi. ,

•^•r.'^'?'!*. V. pag. 102. IX, 7. Xli, 5. 6, it. gcnei-atim dc ducibus Jcr. XIII, 21 :

»«-i'r ^''^"rN JJ^^V» Dni< m'ib r.n tu docuisti eo* (Chal-

"
"b 2' =
= -
 :

R. ^Vi*, Y^N, ffi^wS» 106 t]!:» — nffl>^x

daeos) contra te duces esse et £« caput tibi i. c. tiia ipsius PlV.Nscquitiir in singiilari, cf. Lehrgeh. pag. 697. Do
ciilpa Chaldacos niinc liostcs liabes. Alb. Sciiultk.ns iii iiumcro rotiindo loiige niaximo dicitur DiriN 'd';n millia
aniiiiailvciss. D"'^!;»* li. 1. iionice de aniicis intci-prctaxi arietwii Micli. VI, 7 naa-l iq";« millia myriadia i. u.
,

uiaviilt, quod niinus placct. Bociiarto (Caiiaan p. 742 ) mille niyriades Geii. XXIV, '60.

cst dcnoni. ab iriirt* ct pr. ii^^iaQiog , cui scntciitiae catcnu3 Z) Jdinilia i. quarum plures imara trihum
q. nr\Z_pT2,

adstipulamur, ut a iioniinc CiVn, scd familiac significatione, (uS/iZi, ( Ilacc signiflcatio vel a com-
niiTa) constituebant,
illud dcrivcmus. Alb. Sciiult. ( animadvcrss. ad Prov. II, niuni societatis uolionc reiietita est, vel a numero mille-
\j)dominu-f: \.dux potiiis a socielaie dictns vidctur. „Ara- liai-io , qiiandoquidein millcna fcre capita singulac familiao

bice docti noriint, nihil apud Arabcs esse rrcqnentius quani

comprcliciidebant, cf. familia, tribua a
i_Ai»Lo quod socium dcsignat, de hero, doiiiiiio, praefecto,
lcge etiam ct imjjcratore usurpare. jJJilS i_/^lao socius numcro dcnario J^. Solcnt enini orientales populos el
gregis cst dominus [cius], alicubi [vit. Tiin. I. p. 600, cxercitus per dccurias, centurias ct cluliades disponere-
lin. 10. cd; IVIangcr.] J^.IJ1 ^^.s-Lo sociiis urbis est prae-
Cf. ctiain *i!,v agnien pec. decem hoininum). ludd. VI, l5.
fcctus , .j.±A v_<.>Lo socius regioiiis est rex. Putein cx
1 Sain. X, 19. XXIII, 23. iN-iiU'; -3bN 'U3n-1 Num. I, 16.
arcta socictate, quac jiraefecto ciim subditis intercedit
X, 4. Jos. XXII, 21. 3o. Unaquacquc familia sedem suain
Atqiic sic apparet, FJlbN iitramque signiricationcm reciperc
primariam ct qnasi pracfcctiirani in oppido maiore habuisse
potuissc." Similis cst ratio Lui), de Yi\.rLV ad Ps. LV, i4,
Micha V, 1 dc iirbc Bctlilchem: niTib T-rJS
vidctiir, iindc
nos BocH.iRTUM sequimur.
rmn"' 'cbN2 minor quam ul praefccturis Judae annur-
,

merari possis.
hos gcn. comm. qiicmadinoduni ^vvi ct hos,
jTl^ii 1)
4) oppidum tiibus Bciijainia Jos. XVUI, 28.
gcrin. liiiid. Lcgitur noiniisi iii Plur. ^'SrN Ps. \^II[, 8.
Prov. XJ.V, 4. Jcs. XXX, 24. Dc bove icmina Deut.
v]?i{ chald. Dan. V, i ct jier Ilebraismum ;]Ks; VII,
VII, i3: "T^sbN -\Vi} joetus houni luarum. XXVIII, 4.
18. 5i. Singularem habes in nomine priini elcmcnti Aleph,
10 i, q. Iiebr. iio. 2. mi//e. Plur. d-^sbN VII, lO ClictLibb
Alpha (v. pag. 1). De ctymo dixiimis sub FjlV.H 110. 1. pcr Ilcbraismum, sed Kcri Iiabct 'j-DbN.

2) mille. (Arab. ^.iJ i , undc Mclit. elf, syr. fsu:^

id. ; sed aethiop. /\A(J!I myriada dcsignat. Pr. fortasse
cst iiainerorum coniunclio maiorque societas v. rad.
V^P^ in Kal iirasit. Syi-. ^^ Pe. ct Pa. nrsifj

no. 4, ct cf. arab. .-iX£ dcccm, ,ii.c Conj. III. socicta- cocgit, ^nni fecit, l^*-^ arctus, angustus, Nasoracis id.

tcm Conj. \'I. consiicvcrunt invicem).

inivit, Nomina Sain. (b let n permutatis) VH^^A angiistiis, ^VH^iA
numerata plcrnmqiic scquuiitiir numeralc, ct nonnulla qui- opprcssor ( Carm. Sain. V, 7 ). In V. T, noimisi iu
dcin, qiiae sacpc luiinciis iunguntiir, iii singulari , nt u;''^ Pi. in uno loco ludd. XVI, 16: ^n:£bj<ni ei moleste
ludd. ILY, iG, n-^M Num. XXXVIII, 4. Ncliem. III, i.^i ursil cum, pro nrrif/^rNni, 'vid. Lchrgeh. p. 77.
[0.1 Jcs. VII, 23 , 'ira-i Nuin. XI, 21. iSam. IV, lO, alia
in plurali, nt d^;a-\2 E]"^N 2 Sara. X, 18. 1 Reg. X, 26,
^'as»^ Deirt. I, 11, 'qi-JE 2 Clu-on. XXX, 24, alia pro-
iniscuc, nt nss 1 Paraf. XIX, 6 ct Di-123 XXIX, 7. ^"^^ r'1'1- inusitata, cuiiis analogiam scquuntur
•Rarius et nonnisi in sequiorc Ilcbraisino nomcn praecedit
haec nomina propria
in pliirali cx Syriasmo, 1]'::« D^^tjaa 1 Par. XXIX, 21,
XXII/ i4. 2 Par. I, 6. Esra i, 9. 10. Cf. Lehrgeh. p. 6g5.
Diversa est ratio locutionis f)33 ci'r« mille
^1/^5 statio Israelitariim in dcscrto monti Sinai
.697. Ggfg.
(sicli) argeiiii, de qua \. Lehrgeh. p. 700. Ilaud raro ^-icino. Nuin. XXXIII, i3. In Talnuule ^'iDibN appella-
tive sunt turmae , et eiusdcm nominis mcmoratiir iirbs cl
mille ponitur pro luimero rotiindo, coqiie niaiorc lob. IX,
dcscrtuin, cuiiis situs tainen iion delinitur. \'. Buxtoiip.
3. XXXIII, 23. Ps. LXXXIV, 11. XC, 4. CV, 8. Jcs.
XXX, LX, 22. Ps. L, 10: hestiae r|"-N ''^nrih '"'
Lex. chald. h. rad. In alia oimiia abit Calmetus (Lex.
17.
bibl. V. Alus) , duo diversissima loca, Elusain (r;2£nbn)
-monlihus initliiiin, bcnc Luther. wo sie huy-Tuiisenden
gehen. — Diialis D^B^rN duo millia praeccdit nomcn in deserto Schur, ct
v. Ajalon) cuni nosti'o confuudens.
Alusam propc Nicopolim (v. Euscb,

luiinciatiim ,
quod vel iii 45, vcl
singulari est ludd. XX,
in4)lurali Jcs. XXXVI, 8: in sequiorc tamcn Ilcbraismo
scciindum ctiam lociim occupat i Par. ^'^, 21. Pliir. — niiJ^/pX natio Japhctitarnm , stirpis iavairiti-

di3lrM millia iisurpatur praccedcntibus aliis mnncralibus a cae (i. c. graccae ) Gcn. X, 4 (ubi cod. Sam. "^nTZA).
tcriiario ad dciiarium, DiEirN nii;"ru3 I'".xod. XXXV'III, 26, 1 Par. I, 7, e cuius regionilnis maritiinis ( "cJ^^bN "N)
D^^c/rM n~ii!S; ludd. I, 4. IV, i4. et in statu constr. niabu) jnirpnrae rubrae et caeriileac ('ja.l"n.'<'l nb^n) T}Tiiin ad-
la^^-iX '3:»* txod. XX^XIl, 28. Si imiiorcs pracccduiitj vehcbantur Ezcch. XXVll, 7. E vclt, l'scudojon. iu
 :

R. C^? 107 £N
Gcncsi,
iiitcrjircs
SjTiis
( v. UrcKH
Ezccliiulis
iiot.
ct
ail
cliaKlaiciis
Ii. 1.) y/<7/«</«
Parnlipoiiicni)n
rctiiliiiil ,
'lit FjT^"; — s"]
feci, si scelus in mani/jus miis
"«alrij •'r"r':.-j

si amico meo feci

dn ! "'tSa ":*? vi^ li hoc
,

qiiod placct ctiain J. li. Mtvii.\Ki.i (Spidlig. I, j). 71); iniuriani .... /lustis me ptrser/iiatur cct. Ncgat qiiidcm
loscpluis ^-ieoles , Tarj^. Ezccli. Italiain, Saad. X.vi,oki^( ])saltcs (.si fincm oralionis spcclas), se talia lccissc, scd
i. c. Mopsvcstcn Ciliciac. Uociiahtus 1'lialcg IH, 'i) intcriin ct causa iioiidiiin cognila in mcdio illiid rclinqiiciis
(
Pclopomicsiim iiitclligit, ciiiiis vctiistissiina ct aniplissinia ct quasi poncns, sibiqiic ipsi i)ocnam gravissimam inogaiis,
rcgio cst Elis. lliiiiis nomcn toti pcniiisulae apiid Ilcbracos vim cxsccratioiiis inirificc augct. Cf. Ps. I, XXIII, i5.
bibutiim cssc vcri spccic non carct (cf. '{V loncs de Grac- CXXXVII, 5. G. lob. XXXI, 7 sq. Jos. XXIf, 23. P.i.

ds), ct haud scio an idcm sigiiificarc volncrit coiiciimator XEIV, 21. — In his, quac exposuinins, cxcinplis CN crat
Samaritanus ".aVN scribcns, quanqiiam probari ncqiiit, poncutis, non conccdcnlis; sed alibi re vcra cst 2) part.
Elida prac cactcris (iracciac provincii.s 1'hociiiciis iiiiio-
conccdcndi: etsi , quamiis. (Arah. ^.\j gi-acc. t«v xat,
tuissc. Sivc Bocliartuin scqiicris, sivc iNlichaclcni, id
soltcm tcncndnm est, miJ^bN Gracciae essc lerras mari- icHr). Jcs. I, 18. X, 22. Nah. Amos V, 22.
I, 11. lol). IX,
iimas , quarnm amhituiii et flncs jpsi Ilcbraei probabi- i5. 16. 20. 3o. Ps. CXXXIX, 8. lud. XIU, iG. —
litcr parum cognilas habcbant. Piirpiiras non in Laconica part. ojitandi o si , ulinam
?>) : (^el yuQ , «i Y<^Qj actliiop.
soliiin , scd ctiain in siim corinthiaco ct iu quibnsdam em, Lunoi.r. Lex. p. 334). Constr. c. fut.
maris Aegci insulis rcpcrtas essc, BociiAnTu.s 1. c. abimde
7\^I Ps.
LXViri, i4. LXXXI, 9. XCV, 7. CXXXIX, 19. 1 Par.
probavit. Uc insulis purpurariis extra frctimi gaditainim
IV, 10. Exod. XXXII, .32. Semel additnr n:, pai-ticuJa
niiper cogitavit Jo. SciiuLTnr.ss [Paradies p. aiisq.),
rogaiidi, Gcn. XXX, 27: "''I^ya fn TlN^CIS n:-dx ii'i-
Elisam Mosis vetus Caithaginia iiomcii litissc couiicicns,
nam gratiam invenissem in oculis tuis. Alibi iiiiigitiir
siiie probabilitatc.
synonymo 1;, Gcn. XXIII, i3: "'rrrvlj ^- nPN-DN
utinain tu me audires , mihi aiu-em pracbcrcs. Cf. ...5
_^ ,

Locm. fab.22, iiisi cum Freytagio legendum ,.)t_J. (Conci-

C^ (plcrnniqiie scqucnte Maktcph) A) Coniunctio, samaritanus hoc minus capicns pro ir dedit •'b , vid.
liiiator

eaque 1) maxime conditionalis : si , quodsi. (Rcspon- Coniment. de Pcut. sani. p. 37). 4) part. temporis: —
quum, dum, quando (wenn, wann, quand). Constniitiir
dct lioc siguilicatu in dialectis cognatis lArabum ...! , Syro- cum practcrito, quod latine iiiodo plusqnamperfccto modo ,

futiiro cxacto rcddcndum est. - DN Jcs. XX1\', l3: n"r2

nmi »^I , Samaritanoruui ^A ct JA 5 Aefhiopum A<^ I ^«^3 quando Jinita est ^iiulemia. Amos VII, 2': T."~'.
Consti-uitur, pront senteiitia poscit, cum Prai.tcrito vcl rbN~ n?3 — DX et cum absohisset comedere i. c. ciiin
Futiuo. Eslh. V, 8: ^jbar! "^yjz \n Tini^^-DN si in- absiimsissct. Jcs. IV, 4: -ni:3 n.vs nx ';iN ynn Dx

veni graliani in oculis regis. lud. IV, 8: ^^bn — DN iv:; quando ahluerit Dominus sordes fdiarum Zion.
in3"r~1 '"ii; si mecum ilura es , ibo. Gcn, XXVIII, 20 Geii. XXX^III, 9. Ps. LXIII, 7. Nmu. XXX\1, 4.

•Tsi DTiVn r^ '"' — D}< si Deiis mecum erit. lob. ^ III, lob. ^"^111, 4. XVII, 13. Amos VI, 9. Eadcm potcstas
4\sq. IX, iG. '19. Xi, lO. Xill, 10. XIV, 7. XXXIII, lociim habct in eonipositionibiis, qualcs sunt DN l^ usqne
5. 23. XXX\
1, 11. Noniiuiiquam codcm commatc utraquc duin Gen. XXR", 19. Rutli li, 2 ct DN Tf.N ~'J Num. i ,

constnictio coniuncta cst Nchcm. 11,5: 2Tl2 ?]r"2r;-"ry - D.V XXXU, 17. Jes. W, 11. Gen. XXVm, i5. (Cf. aethiop.
^1:2"; TjT25 2l;")'' - DN1 si regi placiteril , et si gratiis est
seryus iuus coram le. Cuni inliiiitivo (qui pro vcrbo
AriTlI l\^\ ^^^'°- ""'a usquc diun). — 5) DX — BX
fiiiito lob. IX, 27.
cst) A
particida conditionali nb hanc sive , si^-e (£("t8,luvxs, luv rs)
eirs ; \n locutionihns ,

disiunctivis. (Cf. gcmiiiatum si Gell. U, 28). Evod. XIX,

nosti-am accm-ate distiuguunt Ilcbraci. Atquc hacc quidcm
usm-patui' in simplicc conditionc (si facis, si fecisti, si l3: n^n'; J{r ai^^N-DN r7":ri2-DN siye pecus (fuerit), sire
facturus es), ubi utrum ahqiiid fiat factuiiivc sit aii noii, ia homo, ne vivat. 2 Sam. XV, 21: D^^n^r-DN niJ:"r-DN
metlio quidcm rclinquitiu', at fieri potiiissc vcl possc noa siye ad inortem , sive ad vilam. Lev. ILI, 1. i3cut.
iicgatur: illa (ib), iibi sigailicatur, aliquid noii lieri , vcl X\1II, 3. Ecclcs. V, II. lob. XXXVH, i3. Ubi prac-
faclimi cssc yel factuin iri, vcl .saltcm vaide illud iuccrtum ccdit ncgatio i. q. neque , neque. 2 Rcg. III, l4. llaud
ncquc probabilc essc (^si faceres, fecisses, gi\ cnm impcrf. raro intei-iccta cst copula, CNl-DN Jos. XXIV, 10. Ecclcs.
£? II EixEY , idldov (iv si habcrct, darct). Eadcm ratio est XI, 3. XII, i4. 1 llcg. XX, 18. Jcr. XLII, 6. Ezcch.

particularum ..] ctjj. otscrvante Sii.v. de Sacy (gi-annn, II, 5. (Arab. ^^.,1^
— ^^. sive, sivc). — G) Rariiis

Drabc I, §. 885 ). Vide nb. ^'cris aiitcm linguae hcbracac cst quod, quia, ut arab. A, Gcn. XL'^"!!, 18: Dn-D»
clcgantiis annumerandum cst, quod in cvsccrationibiis ct •iiN-bN —
S1D.2~ quia tramiit omne argentum — ad
iniprccationibus coaditionatis pro q"r (qnod foitc cx.spccta- dominum meum. Jcs. 1,111, 10: rijs: WuiH ^'•in-DX quia
vcris) ubique cst Di«-. Ps. VII, 4 — 6: DN DtJT "^''Oy DN aaimain suam pro piaculo ohLulil. (Dc feiimiino D^^tJn
 ;

R. CN, n!2N 108 nax

Comment. ad h. 1.). Cf. Exod. I, 16. Gcn. XXXT,

iiostr. IS-iri num
cjjfloruit vitis , et disiunctive BM r: Gen. —
52_ Est negantis, maxime ia formulis imisiiirautli.
7) XXVII, Num. XIII, 20. (Ita 4ipro'««77i ap. Liv.
21.

2 Sam. XI, 11: mr; -in-n-nN r::r;?..\-CiN "^tp^^,

in /jf/- XXXIX, 5o: quacsissc, si evasisset). 3) pari modo —
iilam tuam non ego faciam hanc rem. 1 Sam. XIV, 45. atque f, iiiterrogativum in quaestionc affirmativa pro non-
2 Sam. XIX, i4.' XX, 20. Ps. XCV^ ii. CXXXII, 3. ne? ecce! ut ridesne , videtisne Cic. Scn. 10. Acad. 2,
1 Re". Neqiic minus iu obtcstaiuli formulis. Caut.
I, 5i. 18 pro nonne i-idelis? (V idc Lehrgeb. p. 835. KiMcnius
adiuro vos , nsijNrj-nN nTii^'n-DNi nT^in-DN
-^
id sacpissiine intcrpretatur n^N, adeoquc ab 'ja!< decurta-
11, 7
nolite excitare, nolile sulcitare dileciam. III, 5. Ncli. XIII, tum esse ccnsct, cf. syr. Ci-i« numquid? nonne? ct arab.
25. Ubique tamcu in liis locutionibus latct siguificatio pri-
maria si , per elli|)siu formiilac iuraiidi, qualis exstat .,( utique, ita. De — ne pro nonne? v.ricusing. ad Cic.
1 Sam. III, 17: nn:n-D^« ri^qii nlDi D^^''^ iV-rrto: nb

'tJI ita faciat iibi Deus ct ila addat (i/e. omiie iiiiJo-
OH". 3, 17).- Hos. XI, 12: rn Ni^-T)N 'iiN ni;l:a-l:N,

rum geuus iii tc <'iuiuilet), si occultabis cct. cf. XXIV, 7. Nonne (1. ccce) Gileaditis iniquitaiis plena cct. D^«

2 Sain. III, .55. Ubi gcmiiiatur D.VT Dn no« neque. — — est i. q. fjN in altcro hemisticliio. Syr. omittit particulam.
2 Reg. III, l4. Jcs. LXII, 8. Nelieni. XIII, 25. Raro lob. XVII, i3: Tiia bN'ia r:ii:N-D« ecce! exspecto orcum
negrtt citra iusiuraudiun, Jcs. XXII, i4. LXII, 8. lud. dorfium nieam. V. i6. XIX, 5. Nonmuiqiiam codem
V^, 8. Prov. XXVII, 24 (parall. N>) 2 Beg. III, i4, cf. signillcatii inaecedit rr. Jor. XXXI,20: Dl^BN >; "liji:"' pn
D-^yiri"^ nonne filius carus mihi Kphraim , nonn»
T;"'. D><
.1, qiiod itidein iicgat pcr cllipsiii formulae iuraudi, cf. puer duliciarum? Cliald. rectc Nrn, S3TUS utraiiiquc par-
ticulam omittit. Prov. III, 34 (LXX. Vulg. Cliald. omit-
Cor. IV, 117. 175. VI, 5o. 57. X, 67. 73. XXI, 109. 111. tuut Dm). Iii aliis locis, qiiae Jiuc retulit Noi.dius (con-
IlmDorcid V. 6(). Scuui.t. cxc. exHaindsa p. 388. 389 ibiquc cordant. partic. png. 66), velut Gcn. XLVII, 18. Ps.
Taiiriz. lungitur etiam aliis ncgaiidi particulis , iit ^! U
CXXXIX, 19, liic significatiis acI plaiie non, vel saltem
UjJ, non vidimus. Plenior plirasis est ci^ljii ,..i .\1jLj
liaud ncccs.sario (lob. XXXIX, i3 al. 16) adbibcndus est,
per Deum non feci. (V. di: Sacy gramm. arabc I, §.855). cf. tamen Vindicias pag. 4o8. De ncccssitudinc quadam
Svris Ci_i» i. q. ^ cst iion , neque. Vide iufra t<b-DM inter Dm, . ( an, si et '(n, n:n ecce! vide siib yr, et prae-

et DNn. cipiie 2 Par. VII, i3. — 4) in intcrrogatione obliqua:

an noji. Estli. W, l4.
B) Advcrbiuin intcrrogandi : 1} i. q. T, iiitcn-ogati-

Componiiur cum aliis particulis sivc scparabilibiw,

vum: nuni? an? qua significatione AraLc-s liabcut
Jes. XXIX, 16
,

DUJn;i, "i^'~ ly.nS-DN numsicut argilla

^\.
sive iiiscparabilibiiS, ut 1) pr. anne? sed legitur Wn
lionnisi in intcrrogalionibus affirinativis (ut Dn B, 3) jiro
:

figulus repulahitur ? Longe freqiientius usurpatur iii in-

nonne? Num. X\'II, 28: vSr: -ID^^n D^sn nonne consu-
tcrrogatione disiuuctiva, ubi jjiacccssit l^: utrum — an memur e.vspirando ? i. c. nonne ad uniim omiies exspira-
-ne — an, arab. J, — \. Jos. V, i3: - DM nnN !i:VrT biuuis ? ( Chald. Syr. Saad. ecce. LXX. \ nlg. simplicitcr
esne nobisciim , an cum hostibus nostris? 1 Reg.
?:i"\jib intciTogativc reddimt. Sam. JTijnTA' an yerum quod?
XXII, i5 i;-n;-DM ... T]b:r; ibimusne
: an non? — Sed illud pracfercndnin , cf. Vcrs. 27). lob. VI, i3: DNH
Num. XI, 12. Xill, 20. 2 Snm."XVII, (i. Jes. LX\7, 8. 13 in-^l^" 'JiK ;jom;e ita? mihi non superesi auxililim. Hicr.
9. In quaestioiie bis geminata liahcs DN Tj r; Inild. — — Syr. ecce. — 2) n:-DN v. n; — 3) N^-Dm a) si non, nisi
XI, 25. Idem est Dni —n (ei — zlit). Gen. XVII, 17 :
Gcii.XXIV^,8. Ps. VII,i3. un non Gcn. XVIII, 21, 7zu«ne ,?

Jes. X, 9, qiiae iutelligiiiiliir ex partibus. b) Qneinad-

utrum cenienario (prolcs) nascelur , an Sara nonage-
naria pariet? quanqiiam \is copulae iii liac locutionc iion moduiu DN jio.st iurandi forinulas ncgat (vidc A, 7), it,n
omiiino perit, iicquc iiitcgra cst disiunctiva ralio. Sed Nb-D« fortiter affirmat et asseverat Nnm. XIV, 28. Jos.
intcgra est iu lioclobi, XL, 8. 9 : .... ''U^U.;"^ -r3n >]Nr; XIV, 9. Jes. XIV, Ezccb. XVII, 19, ctiam in ob-
24.
;m3 i''|-i'r-a><'l destruesne Jorte causam meam iustam, testatibi;ibiis siiic iiireinr.iudo Niim. XIV, 35. lob. I, 11.
?];
ctn est tibi brachium tanquam Dei? i. o. potciisne .-ugu- 11,5. XVII, 2. XXII, 20. XXX, 25. XXXI, 36. Jcs.

mentis te iustum nicque iiiiiistum demonsharc au forte vi ,

V, 9. Jcr. XXII, 6. 1 Rcg.XX, 23 cet. — c) Aliqnando
iiicinut opprimcre ? Eadcm cst rafio loci XXXIV, 6, iu c[uo 1
est f//'?/'OTa«//'.s- post ncgationein i. q. D^* "'3 sed, sondern.
DN1 — ClNr; pari modo sibi inviccm rcspoudcnt, cf.XXI, 6: Gcn. XXl\^, 37: non dabis uxoremfilio meo e fiiliabut
-^m-y-is-n-Nr :y:i-5j-DNi 'n"'t5 C";^*,!? "'^:'^" (^ftne cum Cananitarum 38: rfirn laN-n-a -bN Nb - DN «frf
. . . .

homine milii scrmo , an quare non impatteniius age- familiam palris mei adibis cef. Ita cxplica Ps. CXX.XI,
rem? Egrcgin LXX. J/ Sia li; iDNi germaiiice reddidcris: j. 2 ct Ezech. III, 6.
oder iveshalb , vel quam aliam fbrte ob caiisam? —
2) in inlcrrftgationc obliqiia verba iiilerrogandi, et jjost
e\ploiaiidi diibitandi (2 Rcg. I, 2): an
, iium ( gerin. 06, ,

angl. </~, whether). Cant. V'II, l3 vidtamus , nn-is - DJ« ; I. nn^ r- n-:rr. luJe
 >

R. n-^N, isax», £'::>< 100

]lSi* i. q. ;r:rT mtilliludo popiiH. Jcr. r,TT, l5. Not. QuoticscuDquc Pluralis ninr:^
Q. in Pcg-
tntciicho i\tat, totics coiiciiinntor .samnritaiius maniiiu
"'CiJ N. pr. V. sub p-2N rnJ. '^'^H iio. 2.
cnicndatriccm Gin. XX, 18. Deut. XX, 12
ci admovit,
sciibens nv:N, XXXI,
33 mnCT. Forninm, ut-
Gei».
pote a nornia graiumatica alicnaui, suspectam Labuissa
n. n -^^ f- e- Sufl. WJN, 'in'2N Pliir. rin':» vidctur.

Gen. XXXI, 33. 2 Saiii. VI, 22, coiistr. ct cum Siifl".

flinaN, ""'Tnaii! 2 Sam. VI, 20. lob. XIX, i3 (vidc iiot.)

ancilla, serta. (Arab. ;<.<! Plur. iwcl,

T^C^ vcl yZ^ languil, Jlaccidusfuil. (Afnnc
>^ij-^', n'J^' cst b^N luxit. Apiid Arabcs '^\ cognatain habct .iperandi

svT. I^iol plur. |-ioiii>(, clialil. r!,":N rarius nrWN ct

,
potcstatcm: qui cnim spc ct dcsidcrio conficiunfur, lan-
c. Siiff. 'rr;"2.X lob. XXXT, i3 Targ. , pliir. Nnn":N, sani. gucut ct tabcscunt. Cf. 7\ZZZ_ pallidus fiiit it. dcsidcra\nt,
^'-JiA, altliiop. /^«^"^: plur. cx ct nrS. SciiF.iuius in observatt. et)'in. huius, iit plcro-
/^A*^nh:'iJ. cf.

reliquiis pliocniciis noiu. pr. n~ina;yn":s ancilla yhlartes

ruinque vcrbonim origiiicni quacrit in tensione, qiiac quam
JiHgaK)ria sint, noii cst qiiod dcnionstremus). In Kal noii-
Cit.2 s. Oxon. lin. 3). Ocn. XXI, 10. Dcut. XII, 12
iiiscr.
nisi seincl. Part. pass. Ezccli. XVI, 3o: TJn^b nb^^M rr^
cct. In colloquio cum nobilioribus et cuiu rcgc iniilicres
ijuain languidiim i. c. libidinc acgrum ent clr tiinm'.
pro primne pcrsonae pronominc subsfitiniiit ^n^t* ancilla
Pyl. rr^^K l) lunguit pr. ilc plantis Jcs. XXU', 7.
tua (cf. pnM, -\2V) 1 Sain. XXV, 24 sq. 2' Sain. XIV, Jocl I, 12, dc' agris ct niontibus Jcs. XVI, 8. Nah. I, 4,
l5. 17. 1 20, neque aliter i^bi Detim
Rcg. I, i3. 17. III,
dc honiinc acgroto Ps. VI, 3, nbi ir":« cst prob~':M'3,
allaquutifur 1 Saui. I, 11. riJiN^f^ Jiliiis ancillac pro
scrvo Ps. LXXX\T[, t6. CXVI," i6''(para]t. n:y), ctiain
cf. Lehrgeb. p. 3 16. —
2) tristis Juit , Jcs. Xl'^,'l5.
IIos. IV, 3. 1 Sain. 11, 5, tiistem aspcctum pracbuit, de
in pcdcstri seriuone Exod. XXIII, 12. AncUlae JSiniyes terra vastata Jcs. XXIV, 4. XXXIII, 9. Jer. XIV, 2 de ,
XaJi. II, 8 itcscio an simpliciter mulieres cius, a^hijiliae
urbis vocatae.
mocnibus dirutis Thrcn. II, 8. LXX. vcrtunt aa&irim,
uu&E%r]q itfu, (x).siTTo) , nsv&iu). Saepissinie
iungitur
Not. 1. Fuerunt, quivocabulum nostriuu rcfcrrcnt aJ vcrbo "r2«- Lcgitur nonnisi iu scrmoue poctico. Scd
pedcstris sermouis est
rad. rrsN, ka\ inito paclo addixil, et singnlarem r;^N e
pleniore forma rrr:7:N, quae in Clialdaisnio aliquotics com-
''^r.^ '"• languidus , debilis Nch. TII, 34. Voca-
parct, contractam essc cxistitnarent. At pro ccrto Iiabendum
bula Luius formae syriaca dabit Agkei.i, iii otiolis syr. p.38.
cst, illud n insertnm csse ct additiciuin, inore Syroruni, qiii
substanti^-is printitivis ct moiiosyllabis in pliuali forinando

hanc litteram anuectunt, v. «.2^1 patcr, ^5"'^' > '^'

Li «JS vcrbum Ilcbracis inusit. Ara\i. praeifit exem-
mater, plur. ^io| , arab. o.;^.*!, rabb. nin"H ; ,1^*»
plo suo, docuit, iiupriiuis sacra , mcd, Kcsr. mater fuil
soccr, joiiQ—wJ 1j.j1 manus, fZ(Jip_»( ; >Q_* nomcn,
(dcnom. ab ^S ) it. propinquus fuit. A priina illa signi-
IZoi^OA* lAx^jj peccatnni, ,^*<Ti^M , rariius cliam bis}-I-
Ccationc cst A^\ antistes sacrorum, a tertia Xxi pojiulus.
labis, ut bl2N pl. Nnnr^tSN granaria Jcr. L, 26 Targ. In
cunctis liisce cxcmplis de radicc inb iie cogitari quidcui potcst: Atquc liic propinquilatis .siguilicatus divcrsae oiiginis, ct
quauquam in quibusdam ex plurali illo diducliorc nova radici fiay ailiuis csse vidctur. lluias vcrbi ajiatogiam
singularis numeri forma deiivata est, ut (oi-f jj peccatuin, scquitiu"

et chald. nn':». Qitcmadmodum Sjni littera n, ita Ara-

bes littcris \\'aw ct Je hoc modo iuscrcndis dclectantui^ Cif st. fonstr. dK c SuiT. -•:» pl. nr:N f. mater.
V. s. V. ~n uot. 1. ctLehrgeb. p. 53o. Kccte AnLLWA- (Arab. J omm ,
ct j.tj actli. C^^', inclit. aram. jj;:m,
l.iD£ji: j5 »_ijt!S Ulc OUfi itXj» Liii oJ^ (•)' (fi^*^
i" 1
'
• j\ ii.%5 probabiliter He est additiciuin , iit secun-
1^1 ^'iJA CNJ rx pater et mater de utroqne
,

} id.).

dam doctorcs Arahum in foce oi_^^ i malrcs. — Ilabcnt pai-cnte, cui designando commune uomca non kabcnt

Arabes ctiam verbum 4J mobilis, LsS ancilla Juit , ser-

Ilebraei. (Arabes ^j.i\ uterque pafer, ct ^LJ utraquc

viit , unde vero substantivum nostnim noii niagis rcpe- mater). lud. XIV, »7. Ps.XX"\"n, 10. Esth. II, 7. Ezech.
tcudum est, qiiam ab t^S, E coiitrario hoecc verbuni XXII, 7 cet. — ':« ]2 fraler meus titerinus Gcn.
manifesto a nomiiie derivatam cst, uon viec versa. XLIII, 28. ludd. VIII,"19 (coU. Exod. XVUI, 19) ct
 —

R. fiax 110 na«

poet '?:» '»53 /ralres mel uiiiverse Gen. XXVII, 29. Ps. vel adeo a tensione dictam volunt, iiugae legi possunt

Cor. Sur. i5o itbi apud ScHEiDiuM in observaft. etj-m. et alios, dc quibuis
L ao. LXiX, 9. Cant. I, 6. Cf. 7,
singulatiin rcfcrrc taedet. Vocabulum primitivum cssc,
Aliaron Moscn alloqiiiUir: |.( ^-,J^ o Jili malris. — lu supra inonnimus s. v. 2N not. 1 (j). 8, A). Exeinplis ibi

vita cominuni et uln niaiore accm-ationc o])us Jion erat, luudalis addi possunt aegypt. JlJlA^ matcr, gr. /iaia.
etiani norerca dicta est niatcr Gcn. XXXVII, 10 (coU.
XXXV, 16 scj. ), quac accuratius vocanda erat ^N rriJN.
Matris vero nonien latins patet et usnrpatur etiani i) do
nSi^ pr. sed nonnisi mctaphoricc usurpa-
i. q. t3M ,

avia 1 lleg. XV, 10, et universim de parcntc procrca- tum matcr, omma truncus, arboris radix
(cf. inclit. o/raTTi

tricc Gen. III, 20: •'n-bsDN. a) nu'tap!i. dc crt, — primaria, iit mater Viig. Gcorg. 2, 23) dc principio,
quae beiieficiis de aliis meretur. ludd. Y, 7 Tl^jiUJ 1» : capile , origine cl fundamento xci. Spcc. l) vst mater
donec surgerem ego ... mater in J.srael. hrachii i. e. pars braclui antcrior, cuhitus , ulna. Dcut.
bK")"!?"'^ fii< • . •

quoque ilexu de III, 11: ;D-«« ri'3N3 ... nr:^« SZ^n quatuor cuhiti ...
Cfi 3« 110. 3. Potest tamen maler li. 1. alio
mensura cuhiti yirilis (Actliiop. 7\^^« Cubitus, tan-
fcniina priucipe intelligi , coLI. arab. ^yij \ ^ \ praefcctus
quam pars brachii, LunoLri Lex. p. 337 ). Bracldi partc
populi. — 3) adliibctur inferiori cuidani necessitudinl anteriorc jiopuli longc phuinii utfbantur ad mcnsuram.
designandae, lob. XVII, i4 (cf. 3« no. 6 ). 4) Pcr — Inde M:3N factum est 2) mcnsurae vocabulura: ulna,
gens aliqua dicitur mater Jcs. L, 1. Jc)-. cuhitus. Cf. practer lias ipsas voees latjnas germ. ELle
•nQOiojnoTTouuv
L, 12. Ezecli. XIX, 2, ubi iudaici intqrpretcs rcctc uni- pr. brachinm usque ad uLiam (^Ellenbogen) gr. nriivq f^l

versum populuiu, alii Davidis familiam aut Ilicrosolymani 7iv]'(>)V pr. brachium antcrius ITerod. 2, i^S, arab. cLj,
ijitclli"uut. IIos. IV, 5: ef e.vscindam matrem tuam i. c.
uiriversum populum. Cliald. p3nui->:2. Ilicr. coll. Mattb. cl.3 pcrs. ji, acthiop. (Y^^Yl (ef. Seetzex iii v. Zach
XXIII, 37: „Matcr vocatur populi frcquentia ct omnis
turba nationis licbraeae ad quam loquitur filii autem vcl ; Correspond. XX p. S^g), quac vocabula cuncta brachiiun
sin"uli e populo vcl per oppida villasque dispersi." Cf.
ct idnam notant, it. acgj^L JUlc^CI c. art JULJUl<^C\
173^ ':e filii populi nieii. c. pojiulares mei, ets. v. ri:i:bM.
(Dciit. III, 1 1. Kircheri liug. aegypt. rcstituta p. 77, unde
'S)'matcr viae cst biyium, pr. foiis et caput viarum (alibi
rcpctitum csse hebraeum f::zt* de Sacii fest opinio iii
t]-'- u;J<n) Ezech. XXI, 26. Arab. |I? estradix, princi- Descr. dc TEgyptc VI, 3^). ULiaruin numerandarum
ratio haec cst: ^'n^aN duae ulnae Exod. XXV, 10. 17,
\'^\ vertex qs. biviiim
piuin rci, ^_J,'J\ '^\ , syr. l-»-»'? nraM U;^1D XXVII, 1, atquc ita usque ad dcnarium niime-
ruin, sed in sequiore Ilcbraismo ui^iD niHH 2 Par. VI, i3
capitis, scd \Ji^l:L,\'^\ cst via regia. — 6) i. q. Ti-^^_
cum numcris denario maioribns in antiquiorc Ilebraismo
;

primariq , quanquani non lumc in modum: ri':N D"'D;2n Gcn. VI, i5, in scquiore
melropolis , urbs insignis et
ni;i;« Di'£an Ezech. XLII, 2 vcl D-inray nn2« 2 Par. III,
capitalis. 2 Sam. XX, T'» urbs et
19: pwl/iJ^S tSNI
Laodiceae 4. Praetcrca onniis gcneris niuncralibus ct in ntroque
mafer in Isradle. Ila in mniunis i^hoeiiiciis
riebraismo iungitiir intereedciite 2 naNa y3"1N quatuor
V. Commcnt. ad. Jes. I, p. 735), Tyri (DM iSb
:

(i;::3 DN ad itlnam. i. e. c[VLa.inoT \^\nac, r;"N3 riNa centumulnae,

D:ii; i- e. Tyi'i mctiopolcps Sidouiorum 1. c. pag. ^55) ct
Exod. XXVII, 9. 18. XXX\l,'r5'. XXXVIII, g. 11.
SidoTus (i53 tJN niatcr regionis, v. supra p. 66); apud
12. 1 Ileg. VI, 3. Ezech. XL, 5. Zach. V, 2 ect. Vidc
Arabcs If v. c. LjjJl ^\ ..>kXjb Bagdad metropolis Lelirgeh. p. 695 sq. ct cf. aethiop. ducenta riA^'t'1
i. c. ducentae ulnac, lib. Ilen. ms. VII, 12, it Luc. XVI, 6
mundi (Schult. iud. geograph. v. Bagdad), [^-i^\ ^\
vibi gracca txrtibv ^aiovg iXatov Acthiops reddit:
mater urbium de Mecca Cof. VI, 92. XXVIII, Sg. XLII,
f^^-t: n^^^h^c-t-: ^stii ^rf\(\: ""i""' ^^
5. Ilar. 5, p. 128 ed. Schult. ,
pl. oli.<l metropoles vit. mensuram hali olei, —
LTInam llebraeorum xnilgarcm
Tiu). I p. 256, cf. Abulf. Syria p. 80 de Caesarea: ONJi'' se.v pa/mos 24 digitos habuissc, et a brachii curva-
i. c.

erat ex matribus ciyitatum; Melit. tura ad extrcmos usque digitos computatam csse, tam ccr-
. w\ll cy.fX)! .y«
tum est, quam quod ccrtissiinum, ncque ulia cst coriun,
om yl blyd (obUit j.1 ) mctropohs rcgionis ;
Nasor. |AiO qui quataor tantuni palmas ulnac tribuunt, auctoritas, ut
Norberg. Lcxid. p. 127 (nisi hoc potius est pehle\ncuiu J. D. MiciiAEEis iii Supplemm. j). 94. Jaiinii (Archacol.

mata oppidum). Ita ft^rjjg dc mctropoli CaUini. fr. 112, I, 2 j). 36). Sex enim pahnorum (llMTTn^atoros) erat
v\.maler Flor. 3, 7. 18. Annninii. ", i3. 7) Mctaph. 1 — uina vulgaris asiatica ct acgyjitiaca (vide Ilerod. II, 149.
maler dicitnr de terra , oinniiim liuniinuiu uiatrc. lob. I, 168 ct cf. prac cacteris GtitAHD in^inoire sur le nilometre
20: nudus egressiis siim cx gremio matris meae , et d''EIephaiitine ct lcs mcsurcs ('gypticnncs, Dcscr. dc
nudiis codem rewersurus suni. fEgyjHc VI, p. 2() sq. it. ilclincationem antiqui cnbiti iu
Etyraologicae eoruni ,
qui matrem tt praecedendo ruinis Mcmphidis eilossi cl in musco Taiuincnsi asscryali
 "

R. S"3X, irN' 113 •2i< — ^ajj

ii\ Joitrnal di's Saraiin 1822 j). 70 i, ciim comineiitnrid tnriis vel explicatiirns ant pro melropoli dedit Galli, quno
Gosseliiiii ibiil. pa^. 74.'i). rogia vcro Bnljyloiiinnini ct iii urbibusPliili>taeac priinariis eral, reliqiia de siio addeiis,
Ibrtasse Pers.irmn uliia uno ])alino (ant f|iiatuor ilifiitis aut cx vocc in;j nliter fortnsse scripU clicuit T\i. Alias iJ
latis) cxcedebat. Ileioii. I, 178: 6 (5* /j«oUijl'os
Tulijai-eni gcnus mutationes arbitrarias vidc Geschichle der liebr.
ir^jrus Tov ntTgiuv ioTi iiy/eo; fii^o^v Tgioi duxivXmni, cF. Sprache p. 4i. V^ulg. y/('/i«//i tribuli. E reciiitioiibus
Luciaii Catnp!. iG. IJanc niaioreni ctregiani ulnain llebraci aVii frenitm brachii redduiit (ef. r;-3N ijo. locuniquc
1 ) ,

iu exilio aJnptasse \iileutni-, coqiic rciereiKliis locus Ezcch. de totn Philistaea siibieeta interpretanliir: at fjciium iion
XIv, 5 nSw' n":N2 riiN li"\:; i. c. sex n/nae seciinuum
: bi-aeliio alligatur, sed oii iniinittitiir. Magis placiicrit
ulnaiii, qtiae palino maior e.il, qiiam vnlgaris. XLIII, l3 Danzii nrjN legeiitis conieetiira (iii Diss. ad Gcii. I, 26):
(ef. 2 Par. III, 3, ubi diserta nuitatae incnsurae iniieitur ineulio qiianqiiam noii cst qiiod viilgaieni seriptiiram sollicitciiius.
ct Ezcch. XLI, 8, it. quae notavinuis s. v. i^sn). Scptein V^aria interpretum in utroquc queni triictavimus loeo iatcr
pahiiis constat Niloinetri inensurn, iii ulua vero aegj-ptiaca se coneiliaiido Irustra laboiautium coiiaHiina v. iii Glassji
inodo ineniorata utiaqiie ratio Jiotata cst. Coutiiiet ciiini philo]. saera cd. Datiie p. /83.
digitos 28 i. c. 7 palinos, ita taineu ut qiiatuor ultiini
4) ftindamentuin. Jes. VI, 4 ; tJ-^ESr; ni.JN fiaida-
peculiari niodo jiotati addifitii sint et aliiid ineiisurac genus
maiiifesto desigiieut. Totius uhiao lungitudo e.st 0™, 620 menta liminum, Cf. oU!, oLjxt radices, princijiia
ineiisuiae galiieae rccentioris, i. c. luiius pedis, septeni talmud. N^n''-\ n-jN basis lapidiim molarium. Benc Saad.
digitoruui et 10, 58 liiiearimi inensuj-ae rhenajiac. Sex ct Abulwalides: ^^Ui i. e. lateres s. lapides quadrati.
ctiaiii palniis constat Uouianorum cjibitus (Vitniv. 3, 1), Intclligitiir eiiim fiindanieirtum c lapiiLibus structum. Malc
idenupie de iiidnieo Rabbiui certe asseruiit (v. Maiinoiiides LXX. Vulg. superliiiiinaria.
et Barteiiora ad AJiseliiia Mnsseeli. eap. 1), quos inler
5) N. pr. coUis iu via qiiae Gibeoncm diicit 2 Sam
tauiciJ ii nequaquain audieiidi, qui pineter legitiinaiii sex
II, 24.
palinoium uiijam vulgarem quinque j^aliuorum cxtitisse
coniiciunt soiniuajitve , uon probant (v. Caj-pzov. appfu-at.
riBN
ad antiqii. s. cod. p. 676). —
Josejjlius (Archaeol. W^
Dan.
]. N-3S plur. IviN f. chald. iihta , cubilus.
III, 1. Esra VI, 3. Ita in Targg. Exod. XXV, ip.
9 §.1), ad qucni provocat Jaiinius 1. c, de loiigitudiiie
uhiae iiiliil habet, sed, ut Iivperboleu de Gohatho sex Ezech. XL, !5. — Sjt. lioi, f^iJi, p]ur. ^W| Joh.
uhias longo mitiget, pi'o arbitrio quatiior idnas substitnit. XXI, 8 Pcsch. id.
Arabuin aiitiquiorum cubituin 02 digitorum luisse, reccn-
lioruui nonnisi 24 csse tradit Abulfeda in Prolcgonini. opc- n!2N f. popultts, ai-ab. iCxi! populus, praecipue unius
ris geographiei (cf. Koeuler pi-olcgg. ad Abidf. Syiiam
fol.^S). —
Metaph. Jerein. LI, i3: T]i-^3 naN Tj^p N2
instituti, legis ct religionis, ai-am. NnroN, JAiooi id. Cf.
venil finis tutis , intitsiira rapinae tuae i. e. tenipus, quo rad. no. 3. Legitur taiitum ui plur. ni^iN Gcii. XXV, i6.
Deiis uefando quaestui tuo niodani ct mensuiani posuit. Num. XXV^, i5, ct nriJjt CXVll,
Ps. 1. Sjt. iidicl.
Cf. etinni Carpzoviuni I. c.

3) i. q. DN no. 6 melropolis. 2 Sain. MII, 1 : nj>'.1

rrSN chald. f. id. Dan. III, 2g. Plur. '["'TaN cniijhat.
D^r\2;'r2-^j;!3 rriNr ;n?3-nwV TI~ sumsit Davides Jre~
et N^-:NDaii: III, 4. 7. V, 19. VTI, i4. Esr. IV, la
nuin inetropoleos e inaitu PJiilislaeorum i. c. metropolin
Philistaeoriini sibi subiecit. Proverbialis est locutio, cui
similliinam habent Arabes : tradidit capistriim suum ali-
cui i. e. arbitrio eius se pcrmisit. Seliult. ad lob. XXX, I. i «.CS ') pi'- fv-lcivit , stistentant. Hinc r;:?35«

11: „IIar. Coiis. IV [p. 24 Seliult. p. 36 dc Sacy]: colurana, "i^N, ^VjN erigcndo et
sti-uctor, opifex ab
struciido dictus et in verbo hrachio sttstentavit s. gesta-
;^<w< J -»-^J. -yl e^^\ ^''"^i y "-"" trado capistrtim ,

rit parvulum, /brti et curat-it cuin. Propriam potcstatcm

mettm ei , qui clientelam meam prodit. Ilist. Tanierl. liabes Num. XI, 12 [p:'rT-nN 'jaNrt Nia'; TiN2 qtieniail-
;

p. 243 [ed. GoL 11, 228 Mang.]: L^l modttm ntilricius fert lactentem , et Thren. IV', 5:
D ^>.
i"':in '"r^ ^'^a.Ntrj qui in coccino gestati sunt (cf. Nipli.
earum (regionum) capistriim retinentes , ct pag. 122:
i^^\ lXj^ ^«JL^H i^ """ Iradidit Ydgoio capistrum
t«J
110. 1 ). Hinc i^JS naidayoiYog puellum gestans et ciiraiia
suttm i. c. obediciitiam et reverentiam ei pracstarc iioluit.
Num. I. c. Jes. XLIX, 23 it. tutor ct altor Esth. II, 7. ,

2 lleg. X, 1. 5 (cf. 'r~*3 siisteiitavit et alait), fein. n:TS

Adde has locutiones tradere alicui ».>'-aS |.Lo: capisirum
;

nutrix , cducati-Lx: lliith IV^, 16. 2 Sam. IV*, 4, uude

/itnis sui vit. Tim. I, 5o, et iis;'.li!i Kib, ^^ iJji-^*^ BocuAino (Ilieroz. I, 63o Amalthea est iiutjix
) pro
irtgredi in funem
obedientiae ^ihid. 1, p. g2. In loco Amantliea. ( Iii luigua ai-abica liic sigiiificatus cst sub rad.
pai-allelo 1 Chron. XV^Ill, 1 pro r:'2sn Jin': legitur ra
rTTii:^! (urbs) Galh et oppida circumiaceiilia. Etciiim affini .jLa mcd. VVaw sustenlavit , aluit suos i. q. bebr.
auctor Paialipomenou more suo locum difiicilem cmenda-
p
 :

R. 114 px, jrx

2) iiitrans. nied. E. fullits est biiic firmus ,

incon- qiiorum rcrbis nemo non fidcm babct, cf. 1 Sam. III, 20.

ciusus fiiit, taJisque, quo tuto aliquis innili possit, — 5) t'ertini, certiiin esse llos. V, 9, de vcrbo Dci Ps.
rtictapli. /iJusJuit. Part. pass. D-^I^-TN fidi , ninroi , pr. XIX, 8. CXI, 7; verum inveniri, coinpleri , cunfirinari

fulti. Ps. XII, 2. XXXI, 24. Cf. TjVJO Jes. XXVI, 3. Gcn.XLII, 20. 1 Reg. VIII, 26 ~"'"1.a"! N: ;':.?«' iniplcantur :

verha tua i. e. proniissa tua. 1 Par. XVII, 23. 2 Par. I, 9.

non
Vim propriam liabcnt Arabcs iu
q j^f cauula firnia,

Hiph. 'ytZiKTi^ pr. pro flrtno kahuit , binc 1) innixiis

cacspitans Tarapb. 12, translatara in yyai firnius, fidus,
est rei 1. re. JesiXXVIII, 16 de lapidc: i^T!'; Nb l^^aNi^s:^
constans, .yi\ fidus fuit; ^i est: nbcus ct conGsus cst cui qui innititur non aiiftigiet. 2) pro fido et itito —
hahtiit, fidetn hahtiit aliciii, confisus est. Seinel c. c,
supcr abquo ^\ fidcm babuit, sccurus fuit, acc. c. inf lud. XI, 20: nai" bNn-:?'; -nN pn-^B ^iTSNn-jib?
c. c. ^^,
pro ttito non hahehat Sihhon, Israelein transire i. c.
aetbiop. fi<lcm babuit, credidit it. aflirmavit noii ita confidebat Israebtis, iit traiisitum iis coiiccdcrct:
^P^h'-
(vcrum csse dixit), quas notioncs Ilcbraei coniugatione abbi seniper cum 3 (ut ai-ab. fidcni babuit,
.^«1 c. i_j
Ilipbil cxprimunt. Eadcm significationum serics est in
impr. Dco). lob. IV, 18: ']''7:n^ Nb T^TSrz '(ri ecce servis
rad. OiSj med. O. firmus, stabilis, constans fuit, mcd. A. suis fideni non hahet. XV, 'i5. XXXlX, 12. l5. Ps.
fretus est, fidem babuit, Conj. III. foedus iuiit (cf. r;3*:N). LXXVIII, 22. 32. CXIX, 66. 1 Sam. XXVII, 12. yn^^T,
XIph. t) fulciri , brackiis gestari TpaiYvlomm m- rin^a Dco fidcm liabuit Gcn. XV, 6. Exod. XIV, 'ji\.
star. Jcs. LX, 4. Cf. Kal no. 1. — 2) fundatus fiirmus, ,
Jon. III, 5 ; V^na 'n n"; vitac suac non fisiis cst i. c. vitac
—
slabilis fuit, v. c. de domo.
33: n^^a i? ''»l''-.-% 1 Sam. II,
timuit Dcut. XXVIII, 66. lob. XXIV, 22. 3) credi-

VZH': aedificaho ei donutm stabilein, i. c. dabo ei postc-

dit absob Jes. VII, 9, plcrumque cum b pers. et rci Geu.
,

ritatcm duraturam et perenncm. XXV, 28. 2 Sam. VII, XLV, 26. Exod. IV^ 1. 8. 9. Prov. XIV; i5. Ps. CVI, 24.
Jcs. LIII, I. Jcr. XL, i4. 1 Rcg. X, 7 cc^t. vcl scqu. 13
16. 1 Rcg. XI, 38; de ioco firmo, in quo liacreat cbivus
Jes. XXII, 23. 25 de conditione firma et stabib. VII, 9
;
:
Exod. IV, 5. lob. IX, 16; it. cum iiif. ubi vcrbuui ad ,

^:aNn xb '3 i:^J3Nn Nb dS si fidcm non hahehilis, sperandi potcstatcin propc acccdit lob. XV, 22: 'jiJiwV^"^*"-

slabiles non eritis 1. je. in terra vesti-a nou mancbitis iu rjirn—'''0 ^yxi non credit (spcrat), se e tenehris (tciTori-
biis) euastirum. Ps. XXVII, i3. 4) forta.sse inti-ans. —
cxilium duceiidi. Juda ben Karisch ^jjjuaJj ^y^^j^ : i^ ut sacpc Ilipbil iu sernioiie poctico, constitit Jirnius. lob.
f^
XXXIX, 24 dc cquo bclhitore: -iCiui bip '3 ]i^X'-N'r
^\\ ,'iV J fidem hahetis , non quieti s. securi
*jGLs nisi non consistit firintis , tihi tiihae yux sc. audita est. \ irg.
eritis. — duraturus , perennis Juit, de postc-
3) diu Gcorg. 3, 83 si qua sonum procul arma dedcrc Stare
:

ritatc (videno. 2), de aqua pcrcnni (cui opponitur 3T3N loco nescit. Ita BociiAnxus (Ilieroz. I, p. i^g), coll.
aqua fallax q. v. XXXIII, 16. Jcr. XV, 18, dc mor-
) Jes.
arain. I'^"'?/^,
^i£LiC3iii3 i. q. •['nHl stabilis, firinus Dcut.
bis diuturnis Deut. XXVIII, 5f), de focdcrc duraturo Ps.
LXXXIX, 29, cf. 38. Jcs. LV, 3: D-^rQwyrr; ii-j •'ncn XXVIII, 59 Targ. 1 Sam. II, 35 Pcscb. E viilgari lin-
heneficia Dai-idis (i. c. Davidi proniissa) ditratura. ( Syr. guac usu, quem sequuntur Ki.Mcm ct Abek Esn.v, inter-
prctandiiin cssct: ita cxoptat pugnam, ut vix credat suis-
j.iliD| pcrsevcrajis, pcrpctuus, |ZQJ-jio| perpctuitas,
quc aurihiis confidat prnc ginclio, ubi taudeni auditnr
aetcrnitas, bi\x t>Q\ iugiter, sciuper). — 4) mctapb. classicuin, cf. .siiiiilia loca IX, 16. XXIX, 24. Ps. CXX\^,
Jidtis fidelis, certtts fiiit, talis cui inniti possis , de
I. Gcu. XLV, 26.

servo
,

i Sam. XXII, l4. Num. XII, 7 (cf Anccdd. oricnt Not. Pro formi.s futuri i^-^rNi Exod. W , \. 5. 8.

1, p. nuntio Prov. XXV, i3, teste Jcr. XLII, 5.

49), 9 (bis). XIV, 3i. XIX, 9. Num. X'tV, 11, T^-CNP Dcut.
Jcs. VIII, 2, saccrdote 1 Sam. 11,35, propbcta III, 20, XX.V'III, 66 ct part. a'':"'^»^ Deiit. 1, 32 Cod. ^am. siii-
de Dco promissorum mcmorc ct focdcra servautc Dcut. giilari constantia dcfcctivam dat scriptiiram ::":N', '{"JNn,

VII, 9. Jes. XLIX, 7. Hos. XII, I. Ps. LXXVIII, 8 — C'':^:*!"^, qua in rc ue.scio an nou aliiul (01181111101 secntus
sit, quain ut bas formas ad su.ic diakcti iiormam rovocaret.
imn bN~nX n:?3N3 N"; Deo non fidus erat animiis citis
(cf rN izs drij;, VNrn^ a"»!^)- ^"eb. IX, 8. Ps. LXXVIII,
37: iiT^^^Sn l^^iN: ^'7 fiidi non erant foederi eitis. Iii 11. ^'^X ni|i!i. T^^Nn i. q. 'J"'^"'r: dexlrorsum se
caudcm seiitentiam absol. r;:':N; iT^l.jJ urhs (Deo) fiida coni-erlil , N ct > iiitcr .so pcriuiitatis (p^ig. 2, U) Jcs.
Jes. I, 21. 26. Ps. CI, 6. Pai-t. jTjjjt: prohtis, integer, XXX, 21.
candidits. Prov. XI, i3: niT]'?^: ^rV/i animi integri est,

germ. der e.i ehrlich meint. XXVII, 6 SHN ''"'Zt tl".^J^Z :

'('3J} cliald. iu Pc. iiiMsit. Jph. '['^t: (iu Targg. T'^''")
proba siint vulnera amici i. e. cx animi candoie profccta,
ekrlich- gutgemeint. Vnlneriluis autcm siguificantur cor- confisus est c. c. a Daii. VI, ii , iit svr. '•^ ,.iQjOT,

rcptioiics .sevcriorcs. It. speclalae sapieiitiae bouio. lob. Rctinnit b'iigua aramaea r: cliaractciisticiim Ilibr.-iciirum
XII, an atijert lahiuni c^-jn:; sapientissiinis pr. iis,
: pro N, nc A!c|)b bi.s |)"s|iiim r,.\\\,\,-\;'\. I'art. pa.ss. j"3'rT
 R. ]->: 115
JiJtis, JiJf/is, cerliis, Jc viio J);iii. \'J, T) , dc iiiti rprcta- Oiiae vcra fucrit noiiiiiiis iii liijgiia acgA-j^liaca signili-

tioiu! II, 45. Syr. it Siiiii. ^iojoiio, h'il<Tr^;ii catio, adinodiim inccrtiiin cst. Eiisuitliiiis 1. c. .si:ciiiidiiin
iil., iul- ( j
alios id patrein valcre tradit, sccuiiduin alios pastorem
i-ofjuc arub. (e Syiiasiiio vy^v^
) tcstls ruliis.
(cF. AllOWI pasccrc it. pastor Ps. XXIIT, 1. XLVIII,
II. EXXX, Vcrs. cf)pt. )
1 llccataeus Abdcrita ap. Plut.
;

J. c. obscrvat, ajnid Acgyjifios 7rpo,-xiijr(xrji' tivat ijjv

!• Tltt^J m. i) opijex, arc/iitecla i. q. '{'^ivV. iii lnro
inipedito I-rov. Mll, 3o ilc sa])iciitia liypostatica; rrTjN'^ (]Cf.()jiv (cst cniin <AJW,0?J ct AJIXCUWU i. q. hvQO,
Ji^JN VrS5* eiqiie (Dco) aderain ( iii imiiulo crcaiuioj Ssvts Matth. Xf, 28. XIX, 21 Vcr.s. copt. ). (^iiac cuni
opifex. \ ocabuiuiii, altcrius scxus Ibrniain ])rocul diibio parum conciima siiit, iiitcr rccciitifircs Jabi osskics I. c.
iioii adiuittciis, inmoivmg ijositiiin cst dc sa|iiciiliac ]ivj)o-
aliud ctymon excogitavit, ut sit pro AJULO^ - OEHl
stasi, r'^ trcii. XXIII, 4
iit scj. de lcniina inortiia , ct aiigl.
(i serfant , a leac/ier , a friend cfiain dcaiicilla, nia- lucem educen.i , ciii vcro, utj)otc orthograpliiae aegyptia-
;;islra, aiiiica. Ita PJiii. IJ, l: Arlijex umniiun naliira. cac (v. paulo post ) miiius coiigriicnti, praefcro illiid quod
Cic. iu Oral. -i8 : cunsiietiuto artifex suatitatis. yiiiiict.
proposuit CiiAMi-oLLioN (f'l',gj-pte sous lcs Pliaiaons J,
11, JO : r/ietorica persuadendi opije.v. LXX. itQuu^ovixu. p. 217. 218), ut sit i. q. <5.JU10?JH gloria, celsiludo, si
Viilg. ciincta componens. Syr. tj-OAiO. Alii ut NoLnrrs fidcs Lcx. ms. co])to-arabico, quanqnani ijise postca (Paii-
(ad Coucord. jiart. ]). i8S4) ct C. li. MiciiAr.Lis ad h. 1, tlicoii 'Eg)'pticn Paris 1823, no. 1) inutata scntentia
Ji/ium s. ahimniim iiitclligunt (ab 'j^as no. i ), qiiae scn- Manetlionem (aj). Plut. 1. c.) scciitus Amon ocvullum et
tciitia aliqnam qiiidcm coinmcndalioiicin habct a rcliqnis
absconditam iiotare coiitcndit.

huiiis coinniatis iina^iiiibiis: at iie dicam, parvrili in siiiu Quibiis littcris hoc iionicn scripliiin fiicrit ab Acgv-
^estali iinaniiicm ab huius loci qiii cst dc sajiiciitiac ,
ptiis aiitiqiiis, nuiic coiistat cx inscriptionibiis iioii |iaiici.>-,
imincre f^ijiuocjyizti) coll. Sir. J. XXIV, coiitcxtii aliciiio- qiiae charnctcre liicralico ct hicroglypliico j)ii(;iictico iii
rciu csse a) ';t"N , =
f^N, 'J":n Ibrmac cst activae, iioii moiuinicntis comiiarent. Vide CiiAMi-oLLioy Prf-cis du
passivae, ct b) vocabuhiin artijicem , ('Q;ixi^ioru notaiis .syst. hicrogl. Tableau g('ucral. tab. 2 110. 3g. 4o. tab. m
ciu- fciniiica forina carcat, facilc iiitelligis (carct eadeiii 110. l53 sq. tab. 17 no. 354 sq. Pant/iion 110. 1. \c :>..

iiiij^ua ciir alumni, parfitli vocabulum, iion

araniaca), iii hicroglyphico quidcm scribcndi gcnere scribitiir

itcin. —
N. propr. a) rcgis Judae, filii Maiiassis,
2)
patris Josiac de qiio vidc 2 Rcg. XXI, 18 •2C1. Paral. — 1

IIJ. i4. 2 I\.i. XXXm. 20 sq. Jci-. I, 2. XX\', 3. Matth. vcl

10. b) praciecti iirbis sub Aliabo. Rcg. XXII, 26.
i, 1
fl
2 Par. X^'III, 25. c) viri Nclicmiac acqiialisNchein. VII,
09, qiii Esr. 11,57 ^^J< scribitur, sive librariorum cnlpa
Iioc Jactum est, sive ^^2N dccurtatiini cst cx d^iXW Aimm vd
')i:">''is i. q. i. e. ^iXW pH Amon-Re Aiiion-
Sol: iii scrij)tura Iiicratica:

11. j1'-N N. pr. nuniiiiis Acg\-ptiuriim ."injn-cmi,

a\> Actbiopibua it Libjbus ctiam assiduc culti, qiiod
A:iuu>vu, vocant ct cum love conqiarant Gracci et lloniaiii.
Ilerod. 2, 42 ^Auuovv ..Jlyvmioi xat.iovni tov /tiu. Diod.
:

I, l3. Plut. dc I.iide ct Osir. p. 3.t4. Solis emblema fuisse plcrumquo ut diviiiitatis sigiium addatur, cf dc dcino-
ita,
.Animonis inimcii, Macrobius tradit (I, 21), eiusqnc rci tica iiiscr. liii. 2. et Xosec.ahten in Eplicnierid.
Rosctt.
fidciu faciunt inscrij)tioncs aegyj)tiacae, iii qiiibiis practcr II.il. 1825 ]). 43g. Idein iiomen j)racterea coinparct in
siiii})lex ininiinis iioiiicn lcgitur qiioque yimon - lle i. c. j)crinultis homiuum acgyptiorum nomiiiibus jirojiriis, ut
Amon-Sol (v. infra). Cura iinago numiiiis saepe cajiut Amenot/ies , Ainonrasont/ier, Psenamunis, Amonorvtius
habeat arietiuuni (v. infra), Solis ilJud vcrni iii signuni (v. YouNG Accoiuit 011 hieroglyphical literatiirc p. 124).
arictis iiigrcdiciitis cmblcma fuisse couiicit jAni.oNSKi Imagiucm numiiiismonuincntis acgyptiacis habes vel
in
( J'aiith. acgj'jit. I, j). il)6sq.), cniiis seiitcntiae probal)ili- spccie hiimaua ct iuvcnili facic throuo insidcntein vel
tatcni iii mcilio reliiiquimiis acqiie ac Neoplatonicornm cuin capitc arictis, vd cum univcrso arictis corporc (v.
hvj)otlicsin Ainmoncm liinicn acternum ct abscondituin CiiAMPoLL. PantlKJon 110. 1 sq.). Epithcta, qiiibus idein
snmmumque muudi opificem {!\y]UiOvQy6v) csae aflirniantiuin iiumcii iii titulis acgyptiacis ornatur, siiiit duminus rcio-
(r,uscb. pracj). cvaiig. XI, 7. laiiiblichus de myst .VIII, 3, nuin mundi , suinmus dominus , re.v deorum: praetcrea
I^.iistath. iii Dion. Pcrieg. 212): qiia in sciifcnlia ncscio an nomcn eius sacpc obviuin rst in cpithctis Pharaonum, qua-
ct^-moii hcbiuciiiii (liJ^N oj)ifcx) aiiimo coniiii obvcr»a- lia suiit filitis Amonis , probatus ab Ainone , dil^clus
tum sit. ab Amone cct. Tcmpla splciididissiina habebat iii urbe
P 2
 f\. "JBX 116 ji-is^ — nr:j«

Meroes, in Oasi Hbyca, sed propiiam qiiasi scclem Thcbis, liSN 1) adj. vcrbalo: firmus, metaph. /?<^?w (arab.
quae urbs proptcrea jVo-^mon dicta cst. Nide sub n:.
Ipsum minicn scmcl in V. T. mcnioratur Jcr. XLVI, 25. U^\ j syr. Ij-«^| firmus, fidus). Apoc. III, 4: Tuds

Xiyei 6 l-ifi}'jV, inazog xal alrj&ivog. Hinc

o fif/pru^ o
]ilDJ{ multitudo q. 'jVjn v. sub rad. r;7:N. nciitr. fiduni, fides. Jcs. LXV, 16: 'j::N itt^jN deus, cui
—
i.

fides hahenda est. 2) adv. certo, profecto. (Aethiop.

/^<^^ ; profccto, certo). Pouitur ab iiiitio orationis, etsi
Tl53>{ (per Syriasinum pro lias) m. fides Dent.
raro in V. T. Jcr. XXVIII, 6 (frcqucntiiis iu N. T.,
XXXII, 20. Plur. Q-^a^T^N pr. fidelilaies Ps. XXXI, 24.
V. Lexx.), it. in fiiic, praescrtim hyinnorum et prc-
Jcs. XXVI, 2. Ilinc Di:aN Tzi^N vir fidus, fidelis Prov.
cationnm, ubi "cmiuari solet 'J':N1 1':N Ps. XLI, i4.
XX, G, 'n ny tcstis fidus XIV, 5, 'n -iis XIII, 17 nun-
LXXII, 19. LXXXIX, 53. Proprius'autcm hniiis par-
tius fidclis. Alibi Di^VJN cst Fart. pass. Kal ab ^'^N.
ticulac locus cst, ubi alter alterius dicta couFirmat votis-
quc vcl pracdictiouibns cius eveutnin adprecatur: fiat,
TuyH^ f. 1) finniias. Exod. XVII, 12: •'?7il VV ita sit. LXX
bcuc: yivoito. 1 Rcg. I, 36. Jcr. XI, 5.
Hiuc, ubi iiirisiurandi, iocdcris vcl imprccatiouis verba
n^l-^N ei-anlque manus eius (Mosis) firniae ( pr. firmitas,
pracivit saccrdos, hoc vocabulo pronuutiato singuli cius
cf. Lehri^el). §. igo) ID':.:."^ N12 1S iisque ad occasum
solis. lu altum sublatac fulcicbantur, a duobns viris. — dicta coulirinant ct iureiurando se obstiiugunt. Niiin. V,
22. Deut. XXMI, i5 sq. Neh. V, i3. VIU, 6. iPar. XVI,
2) sccuritas (Arab. .ynS securitas, qUI id., ^\ secn- 36. cf Ps. CVI, 48.
rum, tutumqnc praestitit). Jes. XXXIII, 6 : n^WN riirTI

'^'r^" et temporuin luorum, i. c. tcmpora tua

erit securitas ]5pN m. fides, veritas, Jes. XXV, 1.
sccura crunt. —
3) /ides qua quis promi.ssa pracstat ct
,

exscquitiir. Tribuitur Lomiuibus Ps. XXXVIJ, 3. Ilab.

nDHN f- 1) foedus Nch. X, 1. Arab. slUA foedus
II, 4. Prov. XII, 17. Jer. V, 3 (cl. Vers. 2). VII, 28,
rcgi Messiae Jcs. XI, 5, Deo Dcut. XXXII, 4. Ps.
Jnipr. sccuritatis. — 2) statutum , decrctum i. q. ph.
XXXVI, 6. XL, 11. LXXXIX, 2. CXlX^go. CXLIII, i. Nchem. XJ, 23 (par. Tjran niS'q). S3T. Jn^. lutclli-
Jcs. XXV^, i: 1"ji5 ^:::i':N .... X1'Vy praestitisti genda quotidiaua alimcnta Hebraeoruin cantoribus
siint
fidem ct feritalem. Posiiiiiius, 1':« r!:TCN pendcro ab rcgia auctoritaic pracbcnda. Aliis n;aN h. 1. est securita-
row (coll. Prov. XII, 22) scd possuut qiioquc advcrbia-
: tis libeUus cui 2'amin coiigruuiit quac scquuntiir quoti-
, :

litcr posita csse pro cum fiile et veritate. Pliir. ni:iSN die quolidiana. —
3) Amana , iioincn iJuvii perennis
Prov. XXVLII, 20: ni:V:N ui^N vir probus , fulcUs. (cf. 1^N3 de aqiiis Jcs. XXXJII, 16. Jer. XV, 18) in
Antilibaiio scaturicntis et Damascum irrigautis 2 Rcg. V, 12
Keri (iii Chethibh est ri:aN), a qno ilJa ipsa Libani pars
^Ij^^H^} (fidclis) N. pr. i. q. 'i:':!*- Scmcl lcgitur nomen adoptavit Cant. IV, 8. Serioris actntis ludacis
ideni
2 Sam. XJli, 20 de Amuouc, Daviilis lilio. Dcrivatur Aniana uonuisi tauquam fiuvii noiuen innotuissc vidctur,
uude Targumista Caut. 1. c. n^^IN UJNia intcrprctatur
ab ]V:n, (jwa!, nisi Jod tcrmiuationciu 'ji pracccilcns in-
jont^m' Amanae rcdditque: >~t:7:N '~\T\\ \3_ 1"'3n'' qui
scrtum est, sicut in 'ji:!Cin 'ji^''!', '(ilDN"!, Lehrgeh. 5\Z.
,
hahitant ad fluvium Amanae. Neque ncgaudum est,
KiMciiio ad Ii. 1., qucm sequitur VBKBnroGE (dc nom. TUi^i fontem esse posse : at vcrba scqucntia T':'r •iDNT^
plur. p. i4) ]i:"SN cst per Arabismum fornia dcmiuutiva 1ia")n'l illam de Amana ut montis quoque nomiiie scn-
[cL Lehrgeb. p. 617) contemfim posita- q. d. Ammonu- tentiam eomraciulant. Alio nonnne eundeni iluviiim 1T'';ip
lus iste: at desideramus excnipla diminutivornni luiuc in dictum cssc, ti-adit aiictor Lexici Ariich s. v. IT^^o-ip.
niodum iii linguis semiticis usurpatorum. Comijlurcs codd. Plurimi statnunt, cuudcm cssc fiuviiiin, qui Graecis Chry-
habciit ]i:?JN siiie Jod. sorrhoas, Arabibus hodicqiie t^j (frigidiis) dicitnr, et
sed Iiic videtur esse '1S'1B scripturac
in Aiitilibaiio oritur;
saerae; Amana autem, ni fallor, alius torrcns in Hcr-
"JCN ni. opijex, arlijex, faber, dc mouilium artifice mone oricns ab austroDainasci. Cactcrum niagnopere dis-
Caiit. Ml, 2. Pro)nic valct architectum (cf. JTiN no. 1, sentiunt topographi in acciiratius dcscribcndis nqiiis Damas-
^ilN uo. I, 1
), nudc ad ciiiuscunquc gcucvis opificcs traus- ccuis, v.iEbu llaukal in Abiilf Syria cd. Kochl. p. i5.
latuiu cst. SjT. j.JLiOo| laber, artifex, jZaiiOoj opifi- GoL. ad Alferg. p. 128 sq. Ibu ol \\"ardi p. 174. 175 cd.
Kochl. voN RiruTEa IP allfulirten nach dem Morgen-
cium, Nasor. id. cbnld. ]^iN in Targg. pro Iicbr. U;"in,
lande p. l55. 106.
aicn, ci". Miscliua Haba k.inia g, 3, Nm:"1N opiiicium.
Omiies iu prima sylhiba liabcnt u, quarc nescio au gcnuiua
sit scrij)liua I^S onnnan, qiiam in codd. suis Icgcrunt n^uX f. pr. fiikicns, hinc cohimna , postis. Plnr.
Kimcliius ct Juda bcn KariscL. ni:?:N 2 "Rcg. XVIII, 16. LXX. iaiJjpiyHfia. Targ. ct
 : :

1\. irx 11

Syr. '^"Eips, l^aafiO tiabcs. Talso \'iilg. cx coiitcxtu: i.q. iuslilia,iittegrilas, ct sac))C iiiiigiturvcrbisrpTj;, tlEUJB.
laminae auri. '
Ps. XIX, 10: n^in^ ^T'l^ ^^^^ nin^' <KS"i;?3 iudtcia dei
inlegra , cunctaque iiista sunt.
stiiit Jes. XVI, 5. Prov.

• '--^5 f- i) educatio , tutela, cura (cf. ^^N no. i)

XXrX, 14. Ezech. X\ JII, 8. Zach. \ II, 9. —G) 0|>p.
siiniilationi est sinceritas , jiraccipuc ciiltus Dci siiiccrus,
Er6tli. IJ, 20. a) vcrilas , scd iioiiinsi adv. re yera , i'ere
noii siinulatus. Jos. XXI\", i4:
colile euin n:2f<21 B^^rn
Jos. \"1I, 20. Goii. XX, 12 ( <]iio loco Cod. sniii. dat vul-
animo sincero et inle^'ro. Sain. XII, 24. 1 Hcs». 11,4.1
garc a:^N).
X, 20. XXXVIU, 3. XL\III, 1. 2Par. XXXI, 20.
Jcs.
XXXn, Additur saepc 3::'r-;32, D':u; ^tz. Zacb.
1.
^12 _X ^Jtdus , fidelis ) N. pr. Amnon. Ita vocati VIII, 3: n::Nn -^-i: urbs (ijeo) jlda et" siiicera. —
suiit 1) lllius Davidis priiuo^cnitus, a iiatro Absaloiic, 2 Par. XXXii, 1 n'?Nrj ir^iS',-:! a-^-ia-rr '7;nN pusl haec
:

cuiiis sororciii iitcriiiani vitiavcrnt, iiitcritctus. 2 Sani. 111, animo integro et sincero (ab IJiskia) f^esta.
2. XIII, I —3g. .Scnicl ^?:''':^ appcllatiir, q. v. — tur cius dc rcstituto cultu divino inerita cap.
Si-iiiifiran-
cx- XXXI
2) filius Siiuconis 1 Clirou. \\ , 20. posita. — 7) reritas <ip|). inciidacio Geii. XLII, iG.
Deut. XXII, 20. 2 Sam. VII, 28. i Reg. X, 6. XXII, 16.
CZ UX aclv. (ab (Os cum tcrminatione advcrbioruni Ps. X\V 2. LI, 8 cet. n^N fn- vcra via Gen. XXI\', 48,
C~) retera, yere profecto Job. IX, 2. XIX, 4. 5. ,
n"5S D^""!":}* ferZia (quae) yeritas (sunt) i. c. vcrba vcra
XXXIV, 12. XXXVI, 4. Jcs. XXX\"ll, 18. Bis scciui- Prdv. XXIL 21, n"^N ny tcslis vcrax Prov. XI\', 25.
tiir '3, quasi iiitcgiaiii scntcntiain coutiiicrct advcrbiiini, Jcr. XLII, 5. Sacpc tiibuitur vcrbo Dci Ps. CXIX, 142.
verum (cst) quod lob. Xil, 2. Rutli 3, J2, cf. ^3 ,"::rT i5i. 160. Jlalacli. ir, 6, vaticiniis Jcr. i5: n":{<3 XXM,
Ps. cxxvm, 4. Dr';? ''' ""Jnb^ij cttm feritate tnisit inc Jehova ad i'os
i. c. vcritatcm vobis allaturiis. Jcs. XLII, 3 de scrvo Dci:

CiiiX id. Geii. XVIII, i3, alibi senipcr cuin rt intcr- tD.:"^'^. N':CV n":^s"- cum t-eritate projeret qtiod rectitm
est i.c.doccbit vcrain rcligionein. Jcr. XXVIII, g.Dan.X, 1.
rogativo b:'":N~ Nuni. XXII, 3/. 1 Reg. \'Ul, 27. 2 Par.
VI, 18. Ps.XVllI, 2. XJ, 2. Iliuc nir;'' n":N teritas Dei sacpe pro vcra ciiis
doctrina ct religione Ps. XXV, 5. XX\I,3. LXXX\I., 1 1.
Dan. IX, i3. Ipse dicitur n":.N "'""7!* 2 Par. XV, 3 ct
r52N pro n:^N f. cnm .SufT. "'pyN, inyx 1) firtni-
r"?.N DT;"--<, •'^^i'' X, 10.
tas, stabilita.t, perennilas. Jcs. XXXIX, 8 ; rir.N" Ciruj
pax et Jirmitas i. c. pax firnia ct stabilis. Jcr. XXXIil, 0, ''IliDX (vcrax, ab n^rt^ et tcrminatione •<" i. q. ^"7-)
cf. XIV, i3: n":j< cVrx'. Aniat vocabuluin n":N aiiis iuiigi
N. pr. ])atiis Joiiae proplictae 2 Rcg. XRV 25. Jon. I, 1.
pcr iv 5ia dvoTv. C'f. no. 3. — 2) securitas. Jos. II, 12: Arabes "n'2N, quod mutaiit in ^r^ , nomcn niatiis jiro-
n":N nix sigtium securilatis i. c. sccurum 1. certuni. — phetac cxistimant, quaia opinioueni a Jiidaeis acccpcruiit
3) fides qua qnis sibi coiistat, proniissa scrvat et exsc-
, (vid. Hicron. praef. ad Jon. ). IIotti.sg. Iiist. oriciit.
quitur ( Treue tind G/aitbeJ. Tribuitur populo Jes. LIX, p. 1 14 sq.
i4. i5, rcgi Ps. XL.V, 5, Deo Ps. XXX, 10. LXXI, 22.
XCI, 4. Jes. XXXVllI, 18. 19. LXI, 8. Sacpissimc iuii- ']53''m (i. q. cliald. iy"ri!3 fidus) N. pr. quod gcrit
gitnr isn Ps. XXV, 10. XL, 11. LVII, 4. 11. CVIII, 5. 1) vir sapicnsSaloinone antiquior, de quo 1 Rcg. I\", 3i
CXXXX q. III, 2 i. pcr tr
dvuiv iiilcljigcnduin cst de Siic
(Y ll): ct sapicntior erat (Salonio) cunctis hoiniiiibiis,
,

Doi iii pios populuiiique suuin favore constantc et pcreniii. quam Ethan Esrachila (tiITN) et Heman et Calcol et
At caiidem propter fidcin Dcus dicitiir sua de nialis Darda, Jilii Jlachd/. Practcr Etlianum etiam ricinnnns
puniendis promissa scrvarc. Ps. LR'', 7 an/":;;" "^n^NS :
cognominatur 'n-;-» Ps. LXXXVDI, 1, ct 1 Par. II, (i

secunditm Jidem tuam e.vstiipa eos. Nelieni'. IX, 33 in gcncalogia Judac Seralio (riTt) hi tiibunntiir iilii

tT^'£:> D^^a fecisti qtiae praedixeras i. c. qiiac nobis milia- Siinri , Ethan, Ileinan, Calcol, Dara ( 1. Darda ). llts
tus fiiera.<i. Ilinc Deus dicitur nxiN "rN deiis Jldtis s. fidelis intcr se collatis Etbainis et llenianiis vidcntur Serahi filii
Ps. XXXI. f). Eodem rcfcrenda est frcqncntissiina lociitio ("""iTN pro DT^-iT I. D"'n"i't), Judae nepotcs fuisse. —
dc hominibus nsurpata nJpNi ncn i. e. per ev dm dvolv At divcisiis est 2) Hemaitus Lcvita, filius Joclis e
benewoUtitia Jida sincera sibiqiie constans, ct *lwn ri"^^ faniilia pracfectus cantoriini Davidis 1 Par.
Kchatliitarum ,

C? n^iNl bciicvolentiain sinccrain alicui praestare Gen. AT, 18, quanquain idcni iungitur Ethano , scd „Cnsajao
XXI\V 49. XL^II, 29. Jos. II, i4. 2 Sam. K, 6. XV, 20, Clio'' 1 Par. XV, 17. ig. Ibidcm iungitur Asapho, alibi
nec non Eitli. IX, 3o nJ^.NI tVrilJ ''13- verba amicitiae
: etiam Jcdiitliuno XVI, 4i. 42. XXV, i. 2 Par. XXIX, i4.
fidae s. siiicerae. Cf. no. ti. Sacpc est i) probitas, — XXX^V i5, iique ouincs rcgiiaiite adliuc Salomonc .supcr-
integritas animi. Exod. XVIII, 21 yS3 "N:':; nON 'q:N : stites fucrc 2 Par. \', 12. Ncquaqiiani igitur audiciidi
homines probi, a qtiaestu alieni. Ncli. VII, 2. Ind. IX, viilciitur, qiiicunqiie Ilcmanum Esracliitam ct Heiiianum
16. ig. 2 Par. XXXI, 20. Ezcch. XVIII, 9. Opp. l-irn Lcvitam eiindcm boinincm cssc voliint, ut I3F.nTiioi,nTUS
Prov. \^I1, 7. — 5) Ubi tribuilur iuditi vcl iudicio est (LuLi-od. iu \'. ct N. T. p. 1974), quanquam Psalnium
 K. px, •^:2^i
118 l^^lna — -ISCwS'

LXXX^'DI aJ tantaf aHti.iiiitati,s poi-tam liaiiJ rcctc rcfeiTi tihi delegisli , cf. comm. iG. Jcs. XLIV, \A: ib-Vi'1"l
facilc damus. "^l2~'^-'-5 ^' deligit sibi inler arbores silvae.
Ilipli. iiitraiis. fortcm cssc, nonnisi tran.slatc. Ps.
]'2lri'^ N. pr. ciiiiiiclii in aiila Alia.svcri i. e.
m. XX^ II, i4: "^jZ"
V'-^'''' p"^
'"' firmus
sis et animo forti.
Xcrxisr Estli. I, 10. Haiid diibie scmiticae origiiiis cst lioc XXXL 2.^. '"'

vocabuluni, ut multa alia in dialcctos pcr.sicas recepta, et Ilithpa. 1) alacer fuit , cum gcrundio i. e. alacritcr
spadonem notat, cf. ^iajcnio fidelis it. spado. aliquid fecit 1 I?cg. XII, 18. 2 Par. X, 18. 2) corrohorai-it
se de coiiiuratis 2 Par. XHI, 7 ( cf. 2 Sam. XV, 12).
3) obfirmavit se i. e. aiiinio obfirmato fiiit, in proposito
pcrstitit. Ruth. I, 18. Cf. prn ct cliald. 'jOnriN.

V»^ fut. "'ZJA', firmus , alacer , furlin fuit. Pri-

^'-\^ in- firmus , fortis 2 Sam. XV, 12 lob.
maria radicis potcstas iii coiiiugationibiis ct nominibus dcri- \ 3'^'i-

cci-nitur in firmitatc IX, i(). Jcs. XX^III, 2. Nonnunqiiain plcnius nb V''^*'

v>iti.<. magis cpiam in Kal conspicua
Nah. II, 2. lob. IX, 4. Jcs. XL, 26 (ubi noiinunis est subst.).
et alacritatc/)e</««i, /cs^, riistig , rasch aufden Fiifscii
a'r V'''^^ 1"* ajiimo forti cst Amos 16.
seyn (cf. V-?.N "o- Ij V^'<r~ » '^'^^g- Xrr, 1«, V':N equuiv
11,

alacer Zach. VI, 3 et usuni arabicum )

,
dciii transicrri :

(fortis) N. pr. Amozus Jcsaiae prophetae

amat ad alacritatem aniini et strenuitatcm, atquc opponitur Y^^^ ,

Li Kal simplicitcr lcgitiir

p.ater Jcs. l' 1. II, 1. XIII, i. XX, 2. 2 Reg. XIX, a. 20.
auimo remisso (cf rc-i, -is)-
pro praeyalait Gcii. XX\ XX, 1. Judacoruin cx communi etymo petitac,
Niigac .siint
2 Par. XUI, i8, scq. '5:3 aliciii ,

quae k^guntiir Megilla fol. 10 col. 12: dicit R. Leii:

25. Ps. XVin, 18. CXLII, 7. Crcbcrriiuc iii formula,
est nobis traditio a maiorihus nostris, Aniozum et Ama-
qiiam usurpant aiiimum ajicuiiis ercctnri et confirmatiu-i
sis fortis el alacer s. slrenuus i. c. aniino forti
ziam rcgem (""'X^^?) fratres Juisse. nomen scii- LXX
V"3!<'' pfn buiit Aptmi;, pcrindc atqucAmosi proplictae (oi^s) nomeii,
et impcrtcrrito Deut. XXXI, 7. 23. Jos. I, fi— 18. 1
Par.
uiuk' fliixit patruin graccorum, utrumque viriim confun-
XXII, i3. XXVni, 20, Plur. Deut. XXXI, 6. Jos. X, 25.
dcntium, crror singidaiis.
(Abest radix a reliquis dialcctis, praeter uasoraeam, in qua
Kio] robur legitur Cod. Nas. 1, 200 lin. 5. Primariam a^^N, r;3>Nt) alactr
pl. bi:;T2N; de (formac
Y!!2N
equis. currui quarto iuncti erant equi
Zacli. VI, 3 : et
tamen notioncm liabct liiigua arabica sub ^;jj! alaccr, agilis
CJI^-N D^^IIS more grandinis
iuiriegati alacres. Legi-
cquus tur quoquc comni. 7 ubi vero contextus flagitat &'3TN ,

firit potissimum dc equo , unde i^y_ \ V-N alaccr,

,
rubri, ut reddit Sjtus interpres. Respondet arab.'
magis etiam .sub ^juj ligavit pedem camcli. Ligandi
ct \
(joj^ ct (jojj! i. c. ^L^j -IJrV>^ vclox, alacer, de eqno
cnim vocabula ad robur transfcruntur coll. "ilTjO ct quae
vicinas autem radices essc ct (_oj( G G,-
>£
ibi laudantur : |j^(
(Kamiis p. 867) it. (jrol (j«j sec. Kamusnm p. 8<j2
veleopatct, quod ctiam sub ^j^ illa alacritatis notio est

jCc_«~J! L-V^V.^ velocissimi cursiis. lliiic rccte Aqu. xu^

in i»J^ eqiuis alacer, ^'J\ equus sudaus. Cf. Rlicri-

ferdii Opp. pag. (iig .sq). * TEQol. Vulg. fortes , et jilanc non audiendi sunt, qui c
Fi. V"2N i) firniai-it , pr. pedcs inllcxis poplitibus contcxtii coiiiccturam facicntcs vcrbiim dc colore intcrpre-
labantes. lob. IV, 4 ^'^''"\p C-^Snz genua lahan-
: tantiir. LXX. i|iapot i. c. sturnci coloris, sturni more varic-
Y'i'^^.
tia firmasti i. e. animum 'fractuiu alloquio tuo
firmasti. gati , ita utciiicrcus color punctis iiigrcscentibiis distiiictiis

Jcs. XXXV, 3. llinc firmavit , alacrem reddidit ani- sit, cf. '(TiTrof 1/iapos Arist. Nub. 1224, quod male quidaui
mum. Deut. Ill, 28. lob. XVI, 5. — 2) roborai'it, TK^fu? intcrprctaiitur. Chald. ("'j^ap cincrei coloris, et
corroborauit , fortiorem rcddidit. Jcs. XLI, 10. Ps. quidain apud Kimcliiuin: •[Jin "Nls^. .Satis bciie hacc

LXXXIX, 22. 2 Par. XI, 17. Prov. XXXI, 17: V"t.'1^1 coiigiucrcnt j)racccdoiiti d''"-!^ , nisi obstarct ctj^moii
-,,p^^.i,-.,Y roborat brachia sua i. c. bracbia robusta labori (frustra cniiii Eiclihoriiius arcca.sit arab. (j:^*. lcvitcr spjcn-

'XXIV, 5 *£> iutelligens np- yiiiijz corroborat

a"dbibct. : duit fulmcii, ifetlerleuchten): scd omniiio inconcinnum cst,
^im suam i. e. robustus et validus cst, ut' bcne ^''ulg. qiiod pracbcnt Abui,m-.\i,ide.s KiMciiirs ct Rocu.\iitl'S ,

Anios U, i4. — li) ubi transfcrtur ad acdifi-

firmavit , (Ilieroz. I, p. 111): rubri, C"Si:'pM pro a"'S';:r:.

cium, cst i. q. restaurai-it, restituit, refecit i. q. ^.m 2 Par.

XXIV, i3, it. statuit, condidit. Prov. VIII, 28 i:i'2X3 : YSX m. rohur lob. X^^II, 9.

iyj"; Cpma cum firmaret coelum in alto i. e. cum iir-

jnanicntiiin coiiderct. — 4) 2'3 obfirmaidt cor ri2uN m. robur , praesidium, i. q. '(•J'!Z. Zacli. XII,
Dcut. II, 3o. X\^ 7. 2 Par. XXXVI,
V-r.'*.
i3. — 5) consti- 5: diceni principes Judae : ''Z D"'"r"i;i"^"' '2\ij'< "'" r;j:":N
tttit, delegit sibi , ciiin Dativo commodi. Ps. LXXX, 18: nnT;;}* .. robur mihi i. e. nobis (it) incolis' Ilierosofy-
TCz r:;"iN ("Ti^') Cl^'~i-, huminem (Israelcm), quem mae in, Jova —
dco ipsorum. Jfa vulgnrciii scripturaui
 ~

1' -N, ~:::w\' 11<J :w\" — "".v

iiitfrpictantiir, paniiii cuiuiiiiip. Tii inco pcriciili) rcpoiio Cr;"''r!< r;"1^i<T alloquerc Jxral-H/as et dic iis. X\ lU. 2.
cuiii (luobiis cotlil.-iawirb
ct vcrtc: praesidiuin
(pro '2ia">-'r iii scriptiira CDiitiniia) Xxili, 2.' lo. XW, 2. XX-NII, 2. .Num. V, 12. V[. 2,
habilaloribim I/ieroxofymae
'c.st
XV, XXXIil, XXXV,
apiidJifunam
2. 18. 5i, 10, vcl Jl\od. M, 10:
tct. CliaUl. iinenla est saliis liabitatori-
-i?:Nrnujy-r.v nini -isn^i Jeliova allocuiun est Mosen
bus. Kcli(pii lc_i;criiiit "r. dicendo i. e. his'vcibis, ita. XIII, 1. XIV, I. XXV, I.
XXV, 1. L"bi(|uc scqiiitnr or.itio dirccta. Oniisso n^r;
''-^''r*? (r.-biistin, ab y";.s: = yjj? c. tcrniiiiationo brcvius dicitiir '^ii nril^ nuj.^^-rN. r.rr,-' -^'r.N-i dixit Je/ioia
^-7-) N. i)r. i) viri in .stcininatc I,cvi(ariiiii i rar. \'I, 3i. Jfusi: ex/ende c(it. Gcniiuliiiiii T:.>i"r crcbcrriinc practc-
2) viri iii cataldi^o i°aniilianiin Nchciii. XI, 12. rca ponitur po.st vcrba inintiaiidi (i Ucg. II, 3(j, qiio ct
pcrtinct iiuntioriiin niissio 1 ]{eg. V, iG. 22), iubcndi

ri^IkCX (ilnth II, 1.5), clainaiidi (1 Sam. V, 10), inrandi (1 Kcg.

(fincni Jehova roborai-it) N. pr. .4mazias.
II, 23) ct ubiqiic rcddi dcbct: liis i-erbis, (ila) dicendo.
Ita vocatiis cst l) lllius Joasi, U.^iac jiatcr, noiius rcgiii
Jiitlaici rex 2 2 Par. XXV, 1 sq.
Rcj;. XII, 22. XaV', i s(j. LXX. Vj-cor, ^{'^'ovreff. Arab. iL:.i. Noimunqiiain i':Mr
XXA'!, i.-i.Proiiii.scucscribitur qrT'::':^ 2 Ucg. XI\', i.(). j 1.
LXX. l^MeooiW. \'iili;. -Vnia.sias. '2') s.iccrdos vituli Uctlic- et lJ:i<''i post ipsuin vcrbiim ->":« plconasticc rcpetiintiir.
Iciisis; Anioso iiifcstiis Anios AII, 10 sq. 3) vir in stcni- Ccii. XXXI, 2g: -l^Nb 'r>"< -i":n' dixil mihi haec lerba.
matc .Simcoiiitaniiu 1 Par. TV, 34. \) alius c tiibii Lcvi, Jos. I, 12. Gcn. XXII, 7: vzn' w--i2N-rM pn^"" -i":j<"i
ib. VI, 3o. •'nN nJ:>"'1, quo in loco T:N'2 ap't(!- 'rcpctitum cst, ne
collidcrciitT^rN ct -«aM. —
Constr. practcrca c. accus. ex.
gr. \, 2: l-i":j<"' njn^ "'n- CN^ e/^a/ra-vt; ita vitat
Jcr.
y'2N'3 plnr. Tob. XXX\7, !(): nz!-':;i3v\;5 ;=
—
oinnes vires roboris Ii. I. (Icopibns, ut 7'".
Ueiis, dicant. XIV, 17: -|3-n'-rM £-'":»< '-.Nl :

nTn et dicas iis hoc ferbiim. Gcn. XLIV, iG; •?":.\"--n'i

qiiid dicemiis? XLI, 54 iri^v -i":m -^z^z •>ecundum id
:

ijuod dixerat Josephus. XXII, 7,:'ad lociiin Sb -'":» -i"iM

•^'"'^. yeni ei dixerat i. e. iiidicaverat !>?;«. Lzccii.'
""^i^ iiif. absol. -ir:.X coiisti-. -i':.V Ezccli. XXV, 8, Xni, 7. Jcrcm. XXIII, 38. Hic, (jucm dixinius, accusa-
Piov. XXV, tiviis latct ctiam iii pnrticula nb ita, in solciniii formiila
--i":n 7 c. praep. -|-:Nr Ikut. IV, 10. Ps.
XLIl, i, -i7:N2 Jos. VI. S, at i':Nr niiii(|iiani iion contr.,
coriini , vcrba rcfcruiit: la^^xn -|":n ni ita dixit
qiii aliiis
tir 1 .Saiii. IX, (). Gcn. XXXII, .5. XLV,"g, jiracscrtim
c. .SufT. '-;':n, n^^N, scd --)-:n KzccIi.XXXV, 10 C?-!":»;
prophctariini, ubi verba divinilns patcfacta profcrniit, ut
ini|). -)":N, n"l":N; fiit. -|":.S"', -i":,N^i cum acccntu ciistin-
ctivo, at ciim coninnctivo T:x'i (Gcn. X\'III, 27: ]5'i
nin^ n^M ns scxccutics apud Jcsaiam ct jcrcniiain, ns
^^*t "]""' I^zecliiclcm, ni»\5:c nb
^',''**-
n^S'2 arr-iSN; I, 3: a-rrrN -i^N'^), atque ita -i^xn" "•l"?. T'r.r,'' "i":n

-":Nri ct -i"3Xri cct. , scd .sub liac forina ctiani -i!:.xr 3 apiid Zacli.iriam. Raro scquitiir '2 lob. XXXVI, lo (iibi

fcni. 1 Ucg. V, 20 ct 2 masc. Prov. I, 21. Jcr. LI, 3.^. •)':>* \a\i:t hor/ari). — in cxcmjilis, iisquc iiiccr-
]'niicis

MiJacli. I, 4 scnicl abiccto Alcph •^l-!":^ Ps. CXXXIX,

;
tis ct iioiuiisi scqiiioris Ifchraisnii, t:.^ absoliitc poni
20 ( ubi tnmcn niiilli cod, •]i-|aNi) i)'ilixil, sexcciitics pro 12-
vidctiir l()(|iii. Ps. CXXXfX. 20 :'
n":T":"r --'•:''
loquuntur de te .tcelerate
(scd projirie cst: pro -l-irJN"'
in V. T. (Chald. iSvT. Sam. id. Apud Arabes _«1 habet tc diciint i. c. conimcmoraiit, vridc infra, lu.si scribcndimi
cum LXJX. Tlicod. "i-i^^ contuinaces .suntintc). 2 Par.
spccialcin iubenJi potcstateiii , cf. no. 3 , dicendi vim JLS •

II, 10: n':';"^-^» n'r^;',i 2.^22 D-;nn -itix'2 ct locutus est

apud Acthiopes (\^j/^l valct indicarit , osteiidit, dc- I/iiranius per li//eras'ct misil eas .Salomoni. .Scqiiiinfiir

moiisti-avit et iiiti'. scivit, dicendi vox cst r/~\M A — I

ipsi,s,sima vcrba. At rfc vcra et mi.iit Salomoni j)aniitlicsi
iiicliidcndum cst, et -iax'2 ^'^ vcrbn cpistolac rcfcrciidum.
llcbraci vcrbi sigiiificationcin priinariain Jo..Sivonis statuit
2 Pnr. XXXII, 24: ae^ro/dbat I/UIias et Deuin inco-
exlitiit , hiiic /// liiccm protii/it , dixit. Cf. Ni": , N2:,
cabat Vr "in: ntiBI Vr -|2N'1 et /lic (Deus) eum aiUivii-
~xil cf gr. gijut pr. in liiccm cdidit , iit ifKcu, <priivo). Pavct
liis est eiijue prodigium dedit. VA'. Daii. ^"^11, 1 Jcrem.
(i.
liiiic ctyniologiac, cni iios (juoipic acccdcrc iion dubitaiiius,
TV'. ,5. At pofcs ctiain intcrpretari : et /lic ei promisit sc.
llithpa. , it. "T^OS caciimen arboris ct ^nJ^N pr. niciitaiiiis.
id (inod jirccatus fucrat, er sagle (es) ihm zii. liiiiic
Ab altitndinis ct magiiitudiiiis iiotionc, quai: cst cx. gr. iii
iii inodiiinpost vcrba diccndi, iiidicandi sacjicinim(;ro
arabico ^\ iicgotiiim ningnniii ct gravc, in:s adniiranda, oniittitiir obicctuin id. Gcn. IX, 22 1'n»* ':'i;r -t.ti iil- :

ijiic nuntiacil duobus fratribu.f sitis. Vide' J.,ehr<reb.

proficisritiir ctiain miillitiidinis sigiiificatiis , dc qno iiifra ]). 734. r.tiani jiost -i^.'^ Exod. XIX, 25: et deicendil
snb chald. -1":N ). A
-IZT lucutu.t ext itu didcrt -1:2«. ut Moses ad popiiliiin Cn"rM l":}*'! iisque dixit illiul (iiitcl-
illud absolutc jxinatur, Iioc ca qiinc dicniitiir post sc rc- ligc Dci niandatuin coiiini. 24); it. iii loco vcxati.isiiiio
qnirat (cf. "12- ). Iliiic iitriiiii(|ne vcrbiiin .scxceiitics fere Gcn. IV, 8 nT,"i;2 anvnq t:";! i^tin r2n bN ]',- n":.s"i et
:

iiingitiir Iiunc iii inoduin, Lcvit. I, 2: iNTi"'; ^:2-rN ^21 dixit Kainwi (sc. i(l qiiod Dcus cum co locutiis fiicrat
 R. --ws- 120 nas

comm. j4heli fratri suo ; cum vero forie una iii agro Quosdam maris pacifici populos pro cogitando dicere in
7 )
surrexit conlra fratrem et interjecit eum. tenlre loqui, narrabat Forsterus, olim iioslcr). Poni-
essent,
Modo saniis est locus, iicqiic exciilerniit Kaiui vcrloa (Sam. tur ita, iit scquantur, quae quis cogitavit. Gcn. XX\T, g.

ct LXX. iusermit HTcn n::r: diA^tiHier s'? ih nedtov), 1 Sam. XX, 3. Gcn. XLIV, 28: 7\~<^ ^V'^^ ^^. "^^^1
eciitcJitia Kaiinnu Uci vcrbis conmiotimi ad
csse potcst, eiiinque a feris discerptniii censeo ; practcrca c. gcrun-
invidiam ct cum ipso Iratre Dci vcrba dio Exod. U, i4: l":x nnN ":3-lf^l:r: num me interficere
se rcdiissc, abiccissc
rcumuuuicassc: postca vero, cum fortc soli esseut in agro, cogitas? LXX. fxi] «^£^£1» itt av OdXeig; 2 Saiu. XXI, iG
occulta odia demio recruduissc et iu Eaedcm crupisse. Ita (LXX. duroHTo). 1 Rcg. V, 5 (19): r";3 ni:ab -i7:l\ '::n
Itre Ilieronyums, Aben Esra, de Rossi ad li. 1., et can- en domum aec/i/icare cogito. VIU, 12. 2 Par. I, '8.
dcm scntentiam snadct Pisla i. e. intcrpuuctio maior in XXVin, 10. XXXU, 1. Cum accus. 1 Sam. XX, 4:
autiquioribus codicibus. Aliornra dc lioc loco sentcntias Ti"r; -""JNn-nT^ quid vult s. cupit animus iuiis. (LXX.
col](."imns et diiudicavimiis in Comment. dc Pcnt. Sam. Tt inidvi.isv }\ il'vy7] nov). Absol. Ps.IV, 5: Dr!33"r2 'ITSN

§. 1
7"
p. 62. f)3. —
Levit. XX, 2 pro -\W rcctc et ad D332w;B bi' mcditamini in aniino vesiro super cuhili
normam posito Cod. Sam. luale snbstituit ~iZ^_. vesiro.

pouitur mcdiautibus particu-

Is. cui aliquid dicitur, ut arab. ^i mandavit, pracccpit.
3) iussit , iussit,
lisbN Cen. m, Exod. XXIV, i. i4 cet. et b
16. XIII, i4.
In V. T. praecipiic in argcnteac aetatis scrmonc. Coii-
Gcn. III, 17. XX, 5. 16. Scd ulraque hac jjarticula, struitur vel cum gerxmdio Esth. I, 17: -ns N''3r;"r l^N
quaniniam rarius indicatur ctiam illc, </c quo dicunt, et
,
"n^i;! adduci iussit TVasti reginam. IV, i3. I3t, i4.
separatim quidcm rNi 2 llcg. XIX, 32. Jcr. XXH, 18. 1 XXI, 17,
Par. vel cum \\'a\v scqucnte vcrbo finito
XXVIl, 19 (ubiscquituri-y). XXIX, 16 (cf. bM. A, 11), Nehcm. XUI, 9: nr;!:''1 n-I^N"» iussi et purificahant
V Gcn. XX, i3: ''b "'i^N dic de me. Ps. UI, 3. LXXI, i. e. iubente purilicabant. '2 Par. XXIV, 8: l'^.»'!
me
lo. ludd. IX, 54. idem' iu accus. poiiitur Gen. XLUI, 27 :

nriN "ji-iN
;i"ijl""i i7":"i!rt regis iussu fecerunt arcam.
patcr vesier senex dn~)'5N lui.N quem dixistis i. e. qucin XXI, 7. "Ps. CV, 3k'34. Jon. II, 11. lob. IX, 7. Et hac
tommemorastis comiii.' 29. Num. XFV', 3i. Dcnt. I, 29.
,
qnidcni phrasi nonnunquam ccleritas confecti mandati
1 Sau!. XXIV, 5. 2 Sam. VI, 22. Ps. CXXXIX, 20. Jcr.
significatur, ut Ps. XXXIII, 9: T!'i nT:}* N^in •'2. (In
in. 1 6- Tluen. IV, 20. bv T5N est dicero cuntra aliqucm
Ciialdaismo habes priorein construrtiouem Dan. II, 46. Dl,
a Pai. XXXH,
17. Ezccb. XXXV, 12. Jer. XXVU, 19.
Eadcm dclectantur Syri,
i3. 19.20, postcrioreui V, 2g.
Denique obscrvanduin cst a) nax transfcrri semel
ctiam ad animaliiim vocem lob. XXXJX, l5 dc equo: Sam.nritaui, Arabcs, cx. gr. Barhebr. p. 2i5: lO^
riNn didt evax! i. e. liinnit ct gestit. DoctcBoouAR-
-!?:}<' >Q,^ilo , . . cU^iAbi^ >QasIjj iussit Hhahem Cha-
Ti's'(in Ilicroz. I, i5o) coutidit Vcrs. actbiop. Jac. 111, 3,
Ufa et diruia est. 221, lin. 2. 216, 8: «.JBSl
f^\J \ ^AA/»
* . . . ].
ubi dicitur, equis frcna iniici (Y^
ut oho dicant nobis i. c. ut parcaut uobis , TTQogxo nsi- QJ^O IxA^mjja-^ permisit Christianis ut aedificarent,
Qiad^M avTOvg {S{J'. est particula asseuticutis, iit
Tjuir. Carm. Sam. 1, 18: 3^01 .^"*tiJ5 . ^f -m iussit
nsn gcsticntis. —
b) direre alicui hoc vel illud, cst (Deus) Mosen et dedil i. e. iubente Dco Moses dedit.
\.q.cimiHa.i'Ocare, uppcllare. Jcs. VIII, 12. Part. pass. Bohadd. vit. Salad. c. 29: *wo«*X5 ^Lwjl! ^\ f,JiAi impera-
1^?:« ita dictiisj vocaius. INlicha II, 7. Cf. Niph. no. 2. ifit exercitibus, hique eumsubsecuii suiit, c. G8 i—ijaj wo5 :

c) Dicere est noununquam i. q. hortari lob. XXXIVl, 10,

iiJC*AS- iiissit et collocabatur tentorium eius. Abulph.
promittere 2 Par. XXXII, 24, indicarc, maitiare Exod.
quod ludlo negotio e con- hist. dyn. p. 5. Similis constructio est Joh. XVIII, 16:
XIX, '25, commcmoi-arc cct. id
n/.Xog .... xal ems t>; '&vgn)(jo),
b\yiKdtv oor u /i«i)tjti]?
textii diiudicatur.
ycd tui'iyaye tov nirQov dixit ostiai-iae iljaqne eum iutro-
2) i3ia 173« sccnm dixit i. e. cogitavit Gcn. XVII, duxit). Alibi cnm acciis. rei (ut lat. iubcre legein foe- ,

17. Ps. X,'6. li.' XIV, 1. Jes. XLVU, 8. Zcph. U, 10 dus) 2 Par. XXIX, 24 nriiTT T|Vr~ "T^N rNn/r-; -"rD"? '»s
:

nam pro toio Israele re.v iusserat hoc holocaiislum sc.

(aral). i^ ^j ji , »4^ ;3 ^Li )
, »cc non i33>b Hos.
iustitui. 1 Rcg. XI, 18: ib 153N Dn? victiim ei iussit sc.

VII. 2 (ubi panci codd. habcnt 3). Saepius autem eodem pracbcri. lob. XXtl, 29: niJ n^.^.-ni -Z ubi
^lb-^-Sirn

humiliant se, iujjes elaiionem qiu lociis vulgo contorte

eiguincatu omittitur i=:.2, et -i!:m simpliciter cst cogila- (

(Homiucs iuculti iiqiie cxplicatur). C. dat. pcrs. 2 Saiu. XVI, 11; ib n":.^ ^3
vii, upinalus esi, putavit, tolidt.
pueri,quaecunque cogitant qiiac- T^ir;'' nam iusserat eum Jeliova,
alacris ingcnii,nonaliter ac
que mcuti eorum obvcrsautur, proloqui solcnt, quarc intcr 4) dicere pro laudare Ps. XL, 11, praedicarc Jes.
cogitandum et loqiiendum sacpe non midtum discrimini.? III, 10.
cst, ct iitiumque codem verbo cxprjini potcst. Cf. wn,
Niph. i"N.:. fut. 1":^7 et "TTN;'., semel Milel ante
n^iS, arab. 3li melit. (t-J/ putavit, potissinium in iuterro- monosyllabum ir "S^h,"^,, Jcs. IV, 3 1) dicitur Jcr. VII, 32.
gationibus. graccum gijut apud llomcrum ct Tragicos. XVI, i4, cuiii b et bN pcrs, Nmu. XXUI, 23. Ezech.
 :

R. 12X 121 ")2»< — ia»

XIII, 12. EUipt. Dan. VIII, afi: fisio ^CN3 t4n quae scribciiti fributiim. Excmpla ex S^Tiasmo JcJit Aonr.i.-
tibi dicta est i. e. pnti-facta. Pouitiir (jiiofjnc -nN^j^ut lat. i-ic» iii otiolis syiiacis j). 27, dcdiiiiiisquc jios iii Diar.
dicitur, dicunt , iibi laiulntiir jiiovcrbium Geii. 9. X/ Class. Lojul. 110. 5j. 2'jo. Sacjiissiinc plcoijiisticc jirao-
XXJI, i4 vel scriptoriii locus Niiju.XXI, i4. 2) "l^Jij^ — mittitur piDS: T3f»;'i
j).

Nr'rJ3 rtry rex exor.iut ent el dixit

? aUltl" c!:c::i ^hcc VlI iliiui) ;. r. (iiu) vueatur, appeC- Daii.II, 8. a'G. Vi,'i3 cct'. Piurali r'^':X dicentes, diciiut
talur. Jcs. IV, 3: ii- "l"2f<2 Uii^p sanctiis loeabitur i. e. cireumscribitur Passivum dicilur, diciitm esto. Dnn. III,
ox idioniatc Jcsaiac: .saiKliis crit, saucti uomiiic iliyuiis crit 4: N'75'3^ 'J-i-ias yob vobis dictum cnto , populi. 'I'licod.
XiX, 18. I.XI, G. LXU, 4. llos.ll, 1. Cf. Kal 110. 1, b. Aij-tiui. LXX. TTafiHYYiXXizui,. Syr. liiiguae siiae bciicficio
Iliph. n^Nfl
dicere Jecit. «Siinplicissiina liacc rctiiierc potuit ^jjio]. IV, 28. De hac linguac piopiit talc
sisiiilicatio adhibciula cst loco vcxato Dcut. XXVI, 17:
ij" Ci'rt niOXn nirr;".")."* tu hodie dicere s. spondere
cf. Lehrgeb. p. 798. — 2) iusnit, manduiit, v. excui-

Jccisti Domiiiiim, se deum tibi fiititruin, tetjue in viis

pla .sub Kal 110. 3. httcram — TalinuJici T a fbic rcsc-
canf , qua ck' rc viJe infra siib N":3.
eui-s ambulaluriim cct. i. c. Jcliova lioc tibi sjiojioudit
huclic te prob.-iutc Ibcdcris coiulitioucs. Vcrs. 18: nin^l
'i;n ai-i"2 T}''^^"". el Jehoi-a tc spondere fecit, hodie te 1 3N in. capiit, cacumen arboris. Jes. XVII, 6. q.
poptilum peculiarcm ei Jitluriim ... 1 g scque cunclia :
Ita oniiics W-rss. ct iiitcrjii). vct( rcs, qiios cxciipiimus iu
.gentibus te siiperiorem reddititrum esse i. c. tii coiitra spo- Comincnt. ad li. I. Dc ctymo viJciuraJ.no. j. Araii.
ponJisti apj)robaiitc Jcliova coiiJitioncs. Scntcntia csl:
jtj^ princcps , Jiix , cf. r. j cacumcn arboris ct diix pr.
vos vobis s])oj)onJistis inviccm, ct altcraltcrius conditioncs ,

acccpit ratasciiic liabuit. Ut ])Iane luccat locus a paucis caj)nt, snmmitas. Quod olim contiilimus (cd. I), x^^^Sy ,
iiitcilcctiis, iJ niodo tcncnJiini est, iii utraqiic sponsione
"^ ^
contincri tiini j^roinissimi sjionJcntis tiiiii conJitioncs ioe- Ir' frons, frondes, muic miniis aptuin videtur, qnau-
dcris, ita quiJcm nt iii j)riina sj)onsionc, quac Dci cst, prao- doquiJcm hic sigiiiGcatus j^roficiscitur ab IjiOi. lana,
ccJat promissum Dci, scquaiitur coiiJitioncs ab liominibus
quae Ilebracis cst n-i.::S. ViJe tamcn TjN ibiquc Bocliarti
scrvanJac, in altcra, quac j)opuli cst, praeceJat sj)onsio
sentcJLtiaui.
populi, scquatnr (Vcrs. 18) fiJcs a Dco data. In utraque
«j)ousione j)ractcrca mutatiu- iiibicctum, qiiauJoquiJem
CttVnV ~r niTb aJ Dcmn rcfcrtur, 't;i1 t':'^";^ n~.r"r"i aJ nn^^fiX .semcl in var. lcct. CoJ. Sam. Dcut. XXXllI,
Isratlcni, 'rrso a^"; ni-irtr aJ pojiulmn, -'rr; ^i"'"^; ~nn"ri
9 pro hcbr. -n::?*. Linguae samaritanac u.siim scciitiis est
C"i:in-'r3 itcruiii aJDcuin, cuiusrei alia excmpla liabcs Jcs.
XXXVri,36. aSam.IX, i3. Ex JuJacis ita fcre AbcnEsra,
conciniiator, iu qua ^^l7T!i;A lcgitur pro Gcn. maN
IV, 23 Vers. .Sam. Est ctiain iii Rubbiiiismo mi-jx '

W. JuJaLcvita. Alii mnlti, ut Anci.wALini:s, Kisrcinus, eJictum, scntentia.

Ck.Assius (pliilol. s. eJ. Dathe p. 258) -i^aNr; intcrpre-
taiitur extulit (coll. "liyN , -i^rN.nn) parum \pte aJ coii-
tcxtum. LuD. i)E DiEf cx usii linguae actIiio])icae scire :
"1-i*. in sing. nonnisi c. SiifT. ii:3N lob. XX, 29 Plur.
fccit, docnit, profcssus cst, scd cf. LuJolf. coinm. aJ bist. C";";* coustr. i-;::n (pro sing. absol. est -|"2f«) 1) virbum,
actli. j). 2o4. Vett. intcrprctcs .seiisum utcunque reJdnnt. sermo scJ noiinisi in scrmonc pootico, excepto
i. q. T2~,
LXX. tlKov, eilaxo. Vulg. elegisli, elegit. Syr. dixisti, Jos. XXTV, 27 (qui liber, pariter atquc Dcuteroiiomiiim,
di.vit qs. Ilipliil h. I. sit i. q. Kal. Nos in exjilicatione vocabula poctica immiscct). "rN-i-i^N .Viun. XXIV',4. 16.
supra proposita acqiiicscenduni putanuis. Ps. CVII, 11; ncN --i^N Prov. XXII, 21, n^T i-i-:wS"
Ilithpa. n":^<nrT scmel lcgitui' Ps. XCIV, 4 : 1"T3Nn'^ Prov. XIX, 27, cr:i-!"2.^ XV, 26; 13—1-',-:\, ^j-'.:—i-\3j<
^"'^"•'"ryB-^rS p.-;y niTll ) ejjcrunt se ciincli
(paiall. Ps. XIX, i5. Piov. VJi,'2 cct. Paiilo'jifiitiiior cst lociis
maleficL. loquendu Juctus' csset huius eoniiigationis
Si a Gcii. XLIX, 21 \aphtali est ~~''t^ n'r'N cerra pro-
:

sii^nilicatus, rcJJcrc possis alta loquuntiir : at inalo ad cera, -^E-jj in^JN ^n:" edens yerba pulchra s. dccora,
ij^sam allitudinis notioncm cum rcfcrre (viJc Kal 110. 1), lucniiJa. Ilefcrri jiossunt haec vcrba aj pocLis ex hac

nnJc bcne KiMcni: ijcan"'') jrnin"', Aben Esra n^!3i-in', :

tiibu orituros, vel aJ pocticam quauJam iVapIitalitariim
coll. Tiax. ScHULTESsio iu AiiimaJvcrss. et Scueidio ad iiuiolcm, quaiiquam aliunJc nohis non cogmtain. ( Cf.

r7"i':N sac])c de sermonc poctico ct nnc.^i s.icra nsurpatum).

calit. Hiskiae p. i6g. 170 est i. q. arab. y,J Jominatus fiiit,
Si qiiis ohiiciat, cervae malc tribiii vcrha, is cogitct, 70^—
cf. -,:::nr;. aJ Naphtalim refcrri, non aJ n"rvv ccrvam. (Sj^rus ct
PscuJoj. utiainque imagincni intclligiint Je nuntio cclcri
"IBX chalJ. 3 fcm. n-\":.N pro n-^^^N Dan. \, 10 fnt et fausta qiincvis nuiiti.uitc. Oiik. passive iutcrjirctatitr
naS"', iiif. laNSl et laq Esra y,\\, J)'art. n?:N i. q. hcbr. quem laudabitnt cuiqiie benedicent. LXX. otike/ng «ret-
\) dixit, c. dat. pcrs. Dan. II, 25, c. accus.
rci VII, 1. ftirov iTitdtduvg iv ku ysrrriuazi, KiiXf.Oi arhor dijfusa

Ponitur etiam Jc co, quoJ qiiis per littcras Jicit Dan. VII, proferens in Jructihus decorem, pronuntiantcs n^riN et
1.2, uudc explicauJum ilhid Aij-oj»' Luc. I, 63 viro niiito i-^^N, qiiod probatur BocuAuro (Hicroz. I. p. SgS) ahisquc,
Q
 ;

R. ntiwv» 132 m^aa — !?s-i^n

ticque a contextu alicnuin c.st. Ut cervae imago in altero ibiquc quinque rcgibus (Jos.
X, 5 ) parebat Gcu. XIV, 7.
quoque hcniisticliio rctincii queat, Vhiemoet in Oliscr- i3. Nuin. Xni, 29, ludd. I, 34. 36. 1 Sam. VII, i4.
cf.

vatt. MisccU.I, i5 §. 8 i^72N pro i-\?3N pooituin cxistiniat, 2 Sani. XXI, 2. Alia pars trans Jordancin rcgioncs tenc-
ct agnos s. pullo.s ccrvinos intcllii-it, v. clialil. -i"i*; quod bat ad scptcutrioncm Arnonis (Num. XXI, i3, cf. Jos.
probarenius, si Icgerttur nir;:, rcpudiainus autcin, cuui Archacol. IV, 5.) usquc ad Jabloocnm (Niim. XXI, 24);
jnin ad ipsum Naphtaliin nccessario reicrenJiim sit. adcoque ultra luinc Ilu^ iuni (Num. XXXII, 3g), duobu»
rcgibus subiecta, quoiTiiu altcr Ilcsboni, altcr Basano s.
2) iussum, mandatum. lob. XX, 29: i~i"iS nbn;
Batanacac iinpcrit;ibat (Dcut. IV, 4?. Jos. U, 10. XXIV,
^NS sors a Deo ei demandala , imposita. Cf. t:.\ 110. 3.
12). BocuAnTo (Phalcgl\~, 3G) primae eoruin scdcs cis
lordaucin iiiissc vidcntiir cx quibus postca traiccto Jor-
,

iTl53^J phir. nin^N i. q. TPN, ly.i?, idque, paritcr dane jMoabitidis ct Animoiiitidis parteiu cxpugnaverint
atqne illavocabula, iionuisi pott. t'c/-i7/7H-, serino, potissi- sed hacc incerta sunt. Cf. J. D. Micuaelis Sjjicilcg. U, ig.
mum de vcrbo Dci Ps. XVIII, 3i. CXIX, 38. 5o. io3.
l4o cct. et de poesi sacra Gcn. IV^ 23. Dcut. XXXil, 2.
,

"•"IQN (cloqiiciis, ab iXT.v; c. tcrmin. "'— ) N. pr.

Ps. XVII, 6. Jcs. XXVIU, 23.
1) viri in iiidicc familiaruni 1 Par. IX, 4. 2) alius cuius-
daui Nchcm. lU, 2.
Tr\)Z^^, f. id. Tlircn. n, 17.

JiJlN (formac Dnin, forfassc eloquens, syr. liuiol

J
153i< plur. '(''naN m. chald. aqnus Esr. \1, 9. 17.
N. pr. filii Eliphasi Edomitac Geu. XXXVI, 11. l Paral.
Vn, 17. Iii Targg.' N^^^-^N, Nn-l':-'^ pro hebr. 'i323,
1,36.
n-^32. S)T. ffiol, sam. ^A-^'A id. Zal). ?F»^1
Si G- =
ip^l-.^} (quem dixit 7. e. promlsit Jehora , Thco-
aries zodiaci. Arab. ^t 3^\ aguus, 'agiia. IladiK pro-
phrastuin dixcriiit Gracci ct Romaiii) N. pr. LXX. lAuu-
babiliter est _^i Coiij, I. IV. mulfiini fccit, -a\ inultus Qiu , Itunging.] Ita apjicllatur 1) suinmiis sacerdos e postc-
ris Aliaronis, fihus ]Mcrajothi 1 Par. V, 33 (al. VI, 7).
cvasit, iiide pr. soboles grcgis : salfcm longins pctitiiin vidctur VI, 37 (al. 52). 2) alius idein mnniis siistinens tcmpore
BociiAHTi ( Hicroz. I p. 422) cf^-iuon a /««a T?;:, chald. Josaphati 1 Par. V, 37 (al. VI, 11). Esr. VU, 3, cf.
la^, coll. Nn2N ora vestis Ps. CXXXIU, 2. Nuila cniin !ir;-"i75Ni no. 1. 3) saccrdos Esrae coaevns Nch. X, 4.
vox a -1«::, Iri^ii derivata Iiabct N, et N^iy.V rectius cx- XII, 2. l3. 4) vir cx ))lcbc ciusdcm temporis Esr. X, 42.

plicatur de capitc 1. ora vcstis, coll. Ti;;.V.

5) vir in stcmmafe Jiidae Nch. XI 4. 6) c maioribns ,

Zciihanjac, Zeph. I., 1. 7) v. ^ir;"'"}^^ no. 2,

"l/i;i^ (sermo, cf. ^zyi) N. pr. Immer 1) patcr

Pasclniris saccrdotis ct familiac sacerdotalis ab eo cognoini-
Im^^ISN (id.). Hoc nomeii geriiut 1) idera summns
natae Jer. XX, 1, cf. Esr. II, 37. 38. Neh. VIT, 4o. 4i. saccrdos dc quo p.-uilo antc 2 Par.XIX, U.
s. m1173M uo. 2.

Esr. X, 20. 22. it. Neh. 111,29. XI, i3. 1 Far. IX, 12. 2) Levita ex posteris Mosis 1 Par.XXIV, 23, qui ctiam
XXIV, i4. 2) alius vir Esr. 11, 09. Nch. VII, Gi. n^-T^H XXUI, ig. 3) Levita Iliskiae coaevua 2 Paral.
XXXJ, i5.

lUSv l^JN.cnius formas adoptat iii Pliir. 1) lerhum,

i. q.
sermo, scd noimisi poet. Ps. XIX, 4. 2) Spccialitcr car- Nu3j, quod probabiliter est pro "1^"'"5, T. sub D.
men, hymnus (sno?) Ps. XIX, 3; cpiniciuni Ps. LXVIII,
12: i?3}!-|r'; 'IIN Dominus dat epinicium i. c. victoriam. |QN|3 m. ediclum, mandatum, scqnioris Hcbraismj
Hab. 3) promissio Dci. Ps.
lil, 9. LXXVU, 9. 4) res, Tocabuluni. Esth. I, l5. II, 20. IX, 32. Cliald. n-^^mt:,
aliquid, sicut -i5t. lob. XXII, 28.
N-i"r.S"^, N"!'^"'''^ vcrbum, edictum, syr. U^m3 , sam.

jCcs (cx probabili coiiiecfura Jo. .Simonis pr. mon-

tamts, a depcrdito n-iN clatio, mons, vide sub T3N 110. 1)
j4morila , ct ubiquc cum artic. ^T-iXr; collcct. Amoritae,
(LXX 'Aftn^Qutoi), uiia e gciitibiis Canaiiacis anfe Ilcbracos
pS^^aJ^ N. pr. regls Sinearis i. c. Babyloniae", tem'-
Paliicstinain iiicolentibiis, earuuu|uc, ut vidcfur, niaxiina
et potcntissini;! , ci ius iiomcn noniiuiiqiiain lafissiine pukt porc Abraliami. Gcn. XIV, 1. 9. LXX. L-^unpqra/l. Syr.
et al omiics gcufcs Canniiacas traiisfcitiir Ccn. XV, 1 G. U^^^l. Etj^mon noininis, in liiigua as.syriaca haud dubi»
XLVUI, ?.u f <1. XXXIV, 2 ;. Amos II, 9. po. Dciit. I, 20. quacrcndnm, jiaiulat, qui possit.
VaTS eorujii liiibifnhiit in fractu inontaiio, qucm postca tri-
tus Judae o'.ciipavit, circa Uobronen; et llierosolymaiu
 :

R. d^x, r:x m
D^aX )) jiox prnotoritn ct .tIv. nfC/e prarlrrlta pr. 1 fut. IJipIi. riac oiiqinc a.ssnmla lexperae
Gen. XIX, 3*. XXXI, a(). ia. it. /leri i. .j. bv:n 2 Htj;. «ignificatus
priniurius cssct, hcslenii diei sccuiidarius.
IX, a 6. llosttriii diii, oin.s(|iic natiirnlis iion (ivili.s, p(«to-
riorein partom not.it i. c. vosp^Mam noctoniqiK; lipstcr-
nam, undc nd vosporam ct noctom qiiamcmiqiio transFcr-
tiir, qucmadiiuidiim vocdbiila crastiiium dioiii sigiiificantia
r52^t, Tax
nd tcinpiis niatutiiiiim rofcrri solciit. llostorni oiiim dici
Cncm lucmuria lcncrc, crastiiii iiiitiniii aniiiio inrormarc
j^J
nbi? contr. cx •;•;.«<, v. s. -^?, •'n |.. 80.
«olcmus. Vidc Arab. ^w^! licri, ^j^\ di licstornii.s,
3
1! licstcrnus it. vcspcrliniis vit. Tini. II, p. 4a8, cf.
JJ^ i. q. p.X Iloliopolis, v. s. •Jix p. 52.

Lkv» ycspcri fccit, vcspcrtiinis fiiit, ct Lv>..Lj! dics licstcr-

i<j!<. cgo,
cliald. T. siib n:N 110. III.
nus, praecipnc proxima cius pars, vcspcra ct nox prac-
tcrita; ct Jo crastino dic licbr. ipi maiie ct cra.i, «t NiN
(ciim .gcmiiio accoiitu, ut alia Coinposita,
quare
gcrin. JJorgen; gr. avQiov ab avQa acr nialiitimis; pronuiitianduin <iinia , non oinia) iiitorj. prccantis
coii-
llataex rrx ot n: \n\ ah >juaeso! Scqiiitur Ini))cialiviM
arab. «<j mane apud Kahirciiscs pro L\ji cras, n,\i ct
Gcn. L, 17. Ps. CWIII, 2.5, voi fut. apoc. i. c.
3 - . <-.
-
Oj)tativua
iNeh. I, .T, ahbi absoliite constriiiliir, pracscrtiin
iikXc tcinpus matutimim, iXc. craslimis dics, L\i cras, in con-

pcrs. »'jC*Lj bamgah niane ct cras. Rccte Kimcliius

fcssionibus Exod. XXXU,
3i. Dan. IX. 4. Pio co scii-
bitnr qnoqne r::N 2 Rcg. XX, 3. Jn^!^. XXXVIIJ,
3. Jon I
ffi"J< Nip'' "ia""J nr^^rr; nox, qitae praeleriit ,
appel- l4. IV, 2. Ps. CXVI, 4. lC. Dagcsch fortc iitrum com-
latur U;"^!*. Cliald. ct S^T. nonniuKjuam rcddidcrimt pcnsativum sit, an cnphoiiicnm {Lehrgeh. %. kj,' 2. 42 3)''
«ris-}:, lAiOfO vospori. iion dcfinio. '
lliiic

2^ nox , tenehrae generatim. lob. XXX, 3 fuginnt :

rXTJ3!l rrNVi: IL"^.N. in noctem s. ienebras i-astae fasti~ I. ) uS i-

q- l:*?
hixit, planxit. V\m: i:s< Jcs,
tatis. quem inter reccnliorcs scqiiuntur
Rcctc Chald.
111,26. XIX, KARiscn interpretatur n:{<, addcns
8. J. n.
Vatablus, Dnrsirs, Mercerus: N'i;ai-| ""'" NSiffin :

(tcrra) tenebricosa sicut vespera , Jahciii, R. Levi ct

p:-^'.tA
^
Lw.il i. c. doctorum coUegia ( interpretantur)

auctar. ad Kimchii Lcx. : T{^r\. Dcscrtmn cnini inviiim moerorem. Temcre J. D. IMichaelis (in Supph-nim.)
egrcgie iiocti tcncbrisqne compararc solcnt Oricntalcs. hanc radiccm 'elimiiiatiu-us legit :i:n; extant cnim diio
ciiu
ViJe Jerera. 6 terra sicca et tenebricosa de deserto, derivata;
11, :

comm. 3i (cf. !:"'3s) et Jcs. XLII, 16. ov^ij c^Lj.^i

it.
,

tenebrae deserti vit. Tim. I p. 4 18. Similem significatnm *

't^.'^;
^* ""to^^ror , liictus Jcs. XXIX, 2, et
antc oculos habiiit ilicron. vortens : si/i^c/f/i/^^s calamitate
et miseria. RcHquac cxplicationcs minus placeiit, iit Jo. r; • ^Vr f id. Ibid. ct Thren. II, 5. Confcrri potest
SiMONis (Onomast. V". T. 258) ciii \:;'2N cst i. q. CiDN lAJoi
sjT. luctus, inocror Prov. XIV, i3 Pesch. at
desertum; J. D. Miciiaei.is (Suppl.), qui confcrt syr.
iAA^I ager , ripa quac vcro vox nullo auctoris s)'riaci
jjiujl mocstilia'-' in Simokis Lcx. ed. Eicnn. p. i5o /icti-
(

loco nititnr, ct a cunctis, qnos Oxonii ct Parisiis inspexi, cium est, quod nc quis fallatur annotamus. ilirsimt
Bar Alii et Barbahluli codd. abcst) RosEXMUEi.Lrni dcni-
quc, qui locum rcddit: heri desolationis i. c. loca pridcm
;
yasa. — Eodcin pcrtinct composituin

desolata, ciii obstat, quod ,j^ ^ discrte obscrvantibus Ara- ^^''^^: (inocror populi) N. pr. viri 1 Par. VII, ig.

bum grammaticis, dc tcmpore proximc non iamJudum

practcrito usurpatiir.
II- njS in Kal inusit. Arab. ^\ tempestipua
fuit, ad tcrmiiium xiiuni advenit rcs Cor. 67, iS, hiac
Caetcrum suspicari possis, TJJ^X <^\ non cssc &
maturus fuit (fructiis), fcrbuit aqua calcfacta Cor. 55, 44
radice depcrdita 'ii^^S, ciiius ccrta vcstigia iion cxstant, sed tempiis idoncum,
j,! x«j()();. Cf. vicinum .'U pro .J\
a ncy Lu-xi vespcri fuit, ct forinam csse apocopatam pro
r:\tJ73N (ut 5)-i7. pro r;3-i^), r;\!;.?3, n^.'? c. Aleph prosthe- tempestivus, opportunus fuit, tempestive accidit, ^7
tico. Eodem fere incliiiat J. Dl Michaelis, cui vero est tempus, tempestas, occasio. Conj. IV. retinuit, procia-
Q a
 : ;

R. n3N 124 i]i< — 13N

stiiiavit,coercuit ( pr. fccit, ut aliqiiis sihi tcmpus con- 2 Par. IX, 21. Ps. XLVIII, 8. Jos. II, 16. ni':N vi-jj
ccdat) Coiij. V. X. inorain, paticnliani adiiibuit ( pr. tcni- uautae 1 Rcg. IX, 27.
pus sibi conccssit). lOs fuiitiinus est usiis loqucndi
ITcbracorum, qui dc loco magis, quam dc tcmporc voca- I i^DIIX c. ^^'aw matrc lcctionis redundante id. 2 Par.
bulum usiirpassc vidcntur ( lacessant cnim Etyniologorum VIII, iV in Chctliibh, ct Cod. Sam. Deut. XX\1II, &&.
ct lemporis ct liiclus notionem quae cst sub no. I, a ,
Qiii ita scripscre, libraiii de vocali O iiidicaiido iusto magis
Jervendo dcrivantium conicclurac): approplnqiiavlt, ob- Solliciti fucrunt.
fiam fenit , fortassc adfiiit. Indc
Pi. ohpenire, accidere fecit. Exod. XXI, l3 de nX pracp. apud, pro n:N appropinquatio , v. iufra
homicida sed <jui non corisulto egit iTib riiN C^i^bXM
:
suo ordiuc.
Deusque illud obvenire fecit manui eius cet.
Py. MiN obvcnire factns est i. e. obvenit , obtigit nSNII^ f. pr. occursm renereus , coitiis (cf. r;;N Pi.
Ci'on Gott zugeschickt erlialten). Prov. XII, 21 Sib :
obviiim fccit quae siguificatio ad congressum niaris cum
V!«-"r~ u^1'.-\ n:5«'' non obtingit iiisto uUum nialum pr.
,

femina trausfcrtur, cf. n33 ct arab. ^<j iiiiit fcminam). Jcr.

divini^us ci non immittitiir. Ps. XCT, lo.
II, 24 do onagiae libidinc: n:5"iu;'; <X! ~n:Nn quis coitum
Ilithpa. occnsionctii quaesivit alicui nocciidi, Ci C.
eius impediel? N. G-. ScunoEnjin (Obscrvatt. nd origg.
\. 2 Rcg. V, 7. (cf. rT:Nn).
hcbr. p. 10) coll. ^( dc aqua fcrvcntc aeslum libidinosum

''j^i comm. navis s. potius col], classis, (Arab. lum minus aplc ad coutcxtum ct etymon, si qui-
intclligit,
dera aqua fervcns tiansfcrri solct ad salacitatem (v. Tn;: ).
4Ui plur. iC/Ji ct ^lij! ras, pcc. aqnarium, nrna, arapliora.

Ita dictum cst fas vcl a rctincndo ct coiitincndo [vidc

nDNn (pro n:Nn, ut n~^h jiro rr^"^) occasia
J,!
ludd. XIV, 4 U^pSiC-Nir; r;:Nri eccasionem ille quaerit.
:

Conj. IV] vcl ab aqiia in co calcfacicnda et coqucnda,

,
Eadcm scutcntia 2 Rcg. V, 7 cxprimitur vcrbo n:Nr.r;.
qncmadniodnm tn olla cst a coqucndo quanquam poslca ,

cadcm vox ad alia rcccptacula adcoquc ad corbes rcfcr- , ,

III, Huius radicis analogiam sequmitur dcniqne pro-
tur. Practcrca nafium nomina intcrdiim a vasibus pctita
nomina pcrsonalia primac personac
snnt, YuvXng mulctra, vas but\Taccura, alveare et
cf. gr.

yavXoi navis llcrod. III, ]36, ubi male Wesselisgius ad

N3X. Dan. IT, 8. Esr, Y\, 12. X\\, 21 ct frcqnentius
scmiticiuu origincm confugit; arab. jj> alvcarc it. l)a\-i3
P;:n cliald. comm. ego. Dan. II, 23. III, 25. IV, 1. 4. G.
i5 sq. Paritcr ac rcliqua pronomiua pcrsonaha scparata,
malor; ic>,Lj navis inagna bcllica, ct ^Ojj! vas in qno lac plcriimquc uominativum dcsigiiat, sed casus ctiam obliquos,
ubi hi piacccsserunt ut Dan. VII, l5: ^":N Tin spiritia
,

agitatur butyri clicicndi ergo ex raorc Oricntalium coii- meus , meus (iuquam). Esr. VII, 21, Vide Lehrgeb.
siuto, ct prac cacteris liebr. HTZ} "'bs vasa papjracea Jcs. ,
cognatis congriiunt syr. Sinn.
p. 728. Iii linguis j-J| ,

XXXVIU, a de iiavicnlis, ubi Saad. nostra voce usus

^^ji y' Ui \ 1 Rcg. IX, 26. 27. X, 1 1 (ubi iuiigitiir vcrbo /f-pyV j ^Ji\ (quamvis hi ctiam Hcbracornm moife
masc.) comm. 22. Jcs. XXXIII, 2 i^(in utroquc loco c. fem.). scribant), arab. Uf, actliiop.
(TfbA, ntiJ^A /\5
Iii omuibus colb^ctivnm esse vidctur cuLrespon-
liis locis
anihar. iXj,,, iiKht. yn, jna, ynae , \\.. ;yn, jyna, jynat.
dct noincn uuitatis n':N, ad aualogiam nominum vicis el
Iii dial. Ilicros. abiccto N dicitur N:.
siugularitatis ajiud Arabcs, ut iU^' luius strainiuis culmus,
nos i. q. n^R^i? in iino loco Jcr. XLII, 6 CJie-
13ijl.
._j' stramcn, axL^ columbauna, A^ coluinbarum geiiua
thibb. Dcrivatur insolcutior hacc fonna ( quac famcii iii
(i;eSacy gramm. arabe I §. Sy/), uudc ctiam Plurali carct. Rabbinisnio cst, v. c. D^^l^SN i:x nos diciinus) ab i;n, vX
Auctor Paralipomcnon morc suo iiitci prctcm agcns bis pro i;n:^? ab ^zibN, ct ex ea dccurtata sunt Suflixa n;, ";~,
;i:— quarc in antiquo Ilebraismo iion potcst iioii extitisse.
j"
co pluralciu nvrx posiiit (v. i Reg. IX, jG coli.a Par. VIII,
luKcri ct in multis codd. ac libris iiiijircssis lcgitur quidcm
18; 1 Jlcg. X, 22 coll. 2 Par. IX, 21). Vulg. coustanter;
classis, Syr. nafes. vulgarc i:n;N, at non diibito, qniu t:n gcuuinum sit.
Conf. alias formas , quac caiidcm analogiain scquuntur, sub
n^jN ?:n:N.
f. nomcn unitatis praccedentis : naris. ProT.
XXX/iy! Jon. I, 3 5. Plur. Gcn. XLIX, i3. ludd.
V, 17. 1 Hcg. XXII, 49. 2 Par. Vlir, 18. XX, 36. 37. ''Di^, cum accentn disfiuctivo, ctsi minorc, ^;N (Ocii,
Ps. CIV, 26 cct. nniS DV^N navcs iustitoris Prov, XXXI-; 52, hiiic pcrpctuo in fornmla ':n Ti) conim. ego.
XXXI, i4. ^D-^cnn nv:N nares Tartessiae Jcs. XXllI, Plconasticc iungitiir primac pcrsouac vcrbi, potissinium
I, de navibus m.-ignis iiistitorum uiiiversim (v. ia"'lL"'in) in argcntcac aetatis hbris, ut '':n Ti-J^JN Eccle*. 11, 1.
 : »:

1\. -ZwS", n:N, "n^s' 1?5 *:>{ — -:x

II. 12. i5. iS. 20. lU. 17. 1\', I. 2. i. -. ^"0.25. MII, ct in vcibo), ct 5 ct n alibi qiioqnc iutcr sc jicrmiifantiir
i5, ct pracmisso prononiiiic lob. V, 3. XIX, :i5, cf. ( V. d). Jo. Simom
pro ns: i:n nos qni coram sumii.i,
est
I.ehrgfb. p. 801. Picniniqiii' cst noniiiiiitivii.s, cfsi ctiam M. NoRBr.no 10 (diss. de proiioiniiic p. 5) pro» i:!<:n =
iu ca.sibii.s obliqiii.s rccKli dcbcat, iibi talcs piacccs.scriiiit, ut ^;n •»;{< ego , ego , vcl inserto n «coniunetioiiis nota a
in Dat. Zacli. \ II, 5: ':J< Tr-J:; nmii iciiina.sti.s milii? iii cliald. NPK iibiila, L>i coniicxuit", qiiae, utpotc niigato-
Acciiji. Gcn. XX\"1I, Vi : ':n D^ '^D'^2 bcncclic.as mi/uj ria, rctuli.ssc sunicict. F.ii sleinina variarmii quibus lioc
,

etiani mi/ii ( qiianqiKTni latinc Ontivo rcclclitiir) , in Ablat. pronomcn in linguis scuiiticis cxpriniiliir, formanim,
1 Saiii. XX\'. 24. \'id. I.e/irn-eb. p. 727. Sacpc ponitiir niodo diductiorum , niodo coiitiactiorum Analogiain !

pro vcrbo siibstanlivo effo sum, Gcn. XV, 7 : njr;'' ^:n Lcbraci ''3;N, i:n:N scquuntur cliald. N:n:N, n:n:N,
effo •iiim Jf/iora. XXIV, 2'i. Jcs. VI, 5 cct. Siiigula
(ixcnipla Buxtorllnm in
.siipplctiinis rccciisiiit Nor.mrs in Targg. N:n;, sam. ShtlS^ , arab. ^!ys?, actliiop.

conc. part. p. ^i. —

Jo. .Simoms Iniiiis ct altcrius pcr-
v/rVil, inaiirit. ct mclit. LL>i alilina, alilniae, .syr. ^*»,
sonac pronoininis racliccin qnacrit iii vcrbo r;:N, J,\ ail-
nasor. 'i"':n, ^"'^nN; niialogiam vero simpliciori» •';n, n;N
fuit, praexeiis fiiit ( v. supra), ut ^:N pr. s\t /iraesentia,
pracsens (n:"i^ri iit loqiiiuitiir Kabbini): cuiua opiuiouis cliald. Liei-os. 1:n et }:, sam. JpA' j sjt. ^J iii composi-
probabilitiitcin iii mcclio rclinquimiis. tionibiis, ambar. ena. Adde acgj-pt. <5.HOIt nos,

I\<^n nobis.

iii K.il iuusit. Nipli. riZH' ffemuit , sttspir(r- 13n3 atraro, Gcn. XLTI,
J*^jJ^ id. ct noiinisi Iiis iu locis
? 7 .* I 11. Exo'd. XVI, 7.8. Num. XXXII, 32 ( iibi cod. .Sam.
«tV. (Cliald. HiNnN, sjT. ct zab, «_mjZ2|^ saui. ^pAA coiistantcr substituit vulgai-e i:n:N). 2 Sam. XVII, 12.
Threu. ni, 42.
eliso Alcpli id. Arab. ^\ Tchementer anbclaTit, spiritus
dii^^it. Vcrba autcni aflcctiuim amaut in coningationibus
N:n3>^. chald. id. Dan. UI, 16. 17. Esr. V, 11,
p.nssi^-is poni. Cf. prx:, b^.Nnn, ;i:Nnn pr. lngentcni,
semcl n:'n:N Esr. IV, 16.
iratuin sc pracbiiit, ct excvuipla actli. iu Ludolf. gramin.

p. 3-i 110. 2. Caetcrum liacc raJLs ouomatopoetici quid

Lnbet, cf. r::N, ^:n, p:^^, px:, arab. »ljS it. _%;l«=U,
rad. molcstus, tardus
^ j^^ iirasit. u3o i ci-assus, fuitj

qiiaeomnia gcnicndi, liigcudiquc Tim Iiabent). Tribuitiir

plcruniqnc lioiiiiiiibus Tbrcn. I, 4. 8. 11. 21. Jcs.XXlV,?,
sc/iiverfallig seyn , probub. pr. plumbcus fuit, a noinine

KxckI. II, a.?, qiianqnam etiaui pccudi Jocl I, 18. Coustr.

c. '7'J (r.zccli. XXI, 12) et ]73 (Exod. l. c. ) rci, proptcr ^jX m. pltimbum , i. q. n'!*:?. (Arab. u5ol sec.

quaut geniinuis.
. Kiincluum quoquc n5oT plumbum sivc nigrum sivu
album i. c. Ziiin , quod quidcm posterius Tulgo sccl minut
nri:^t cum SuH. ^nn;}* f. gemitiu. suspiriitm.
acniratc siaK/j«OT appcllant, cf. .Schneider Lcx. gi'. v.
(Chald. nn:N, Knn:n, Nnn:w, sj-r. zab. IAjjjZ plur.
KnaaUtQoq. Sjr. l^ijj id. , undc P<Xm faj( plumbum
iY.wa2). Ps. M, 7. XXXI, 11. Cll, 6.; lob. III, 24.
albura, Zinn Barhebr. 181. [Aethiop. tl-ausp. ^7\Y\
XXIII, 2. Jcs. XXXV^, 2: nnn:N-r3
10. LI, 11. XXT,
•^*
'7vT\» V^ S^' xaaaiifgo; Zacli. IV, lo ct spcc. do
omn.is gemitiis propler eam (Babyloucm ). Plurimi iique
pcrpeiidiculo staimeo s. plumbeo Act. XVII, 28 Vcrs.
accuratis.^imi libri mss. ct impr. liabcut llc mappilvatum
practcrcaquc n~ Suffixum cssc, non mcrajii pnr.agogcn, aethiop., adcoque arincn. uiljmr|- anal- sfannum). — In
ostendit acccutus iu ulliuia. Plur. c. iJuIT. <nin:N Tbreu. V. T. scmel cxstat pro perpeiidiculo s. libclla jiluuibca (cf,

(_,oLo. plumbum nigruni et album it. libclla; (loXv^dig pcr-

pcndicnliini a ftnXv^Sos pliirabiim; it. *Jn: acth. modo lau-
^:n3>i pron. pcrs. 1 pcrs. pliir. nos , cum acc. datiim). Amos VII, 7: Uomiiius stabat super rj:N nlin
distinct.
'
uilioie n:-:j< Gen. XIII, 8. XXIX, 4. XLU,3i murum perpendiciiU i. c. ad amussiii constructum [per-
pendicularem dLxeris) manu tenens perpeiidicidum
( Vide cxcmpla in Noldii concord. p. 90
cet. sq.). Ori-
(~:n). Com. 8 dixit Dominus : ecce perpendicu-
giucm si spectas, siiuj^Iicissime dixcris, ^:n:N pr. pluralcm
luin admofebo popii/o meo Israel i. c. oinnia dcstiuam,
esse fonnac 'SiN sicut n:N formatum est ab i;n.
>
Littcrao
N ct U in liuguis semiticis sacpc plufili formando iuser-
quasi ad normam et libcllani. ( Cf. Jcs. XXXIV, 11.
2 Rcg. XXI, \7)). Tcmcrc LXX et Symm. Syr. adaman-
viuut (r.f. ib^-^, ^li-ar;":. '"'i^-itr!»
''i"^^-
O^ i" nomiue tem redduiit (fort. coll. N3:iN onyx), iu Ilicron. irullum
 ,

R. '!]3i*, 13tJ", DDX, !^3X 126 ^sii< — r|t<

tntmentarii. Rcctins Aqu. yavfWi? q. J. staimatio, Ver- quae sub n;N dicta sunt) hinc conquestus , quiritatiu
est Thren. III, Sg, adiuncta imiJictatis notione Nura. XI, l.
•Jnjnaig ( JacoLs Anllio]. |i. 8'i ).> Cliald., qiii ad sctisuin
juddidit 1-1 iiidiciitm. TAXcnujrr Ilicr. hacc cst glossa ;

JuDAn. K. Conj. V, quae in Lexici»

: ^jyoLX/o , iV^
arabicis hac signiflcatione non aimotatur.

':.--nn Ni^b n^VrabN N:2bN na 'JT''

i?- Jona interpreta-
fallor, sibi
Uir Am. VII, j^.p^ (talo vocabuliun, iii
7
voluit Tancli.) regula, mensura i. e. arah. \^i\ et in pron. pcrs. 3 phir. masc. i. q. 'i^jri, hcbr.
11ji^_ cliald.
ferbis rjINl. IT^a est perpendiculum filo appcnsum , quo tn //., isliII, 44, Dan.
fcm. 'JiiN eae , istae ViX, 17.
e'3camina\ur aedificiam, ne curt-'um evadat. JunA n, Cf. in Targg. Eccl. X, 8. Zach. IV, 5, in quibus habcs
Karisch: "^^ jj^ '^"-" '^
jJ>NJiiS ^^j J^ l-'"* ctiain niasc. '^^lTl fcm.
f"':",
ncc nou sing. inde for-
jnatnm N"N, N:^^* is , ipse.
l<Ii!j (Ms. nsiSKi.) SjuNJili' -p^ JLsu (Ms. viipbJ?)
jmirum plumhi i. e. perpendiculi. Jla dici solet de
g^
fatum ns:Na i. e. appensum. Ignorat lioc vocalni-
fato
at niliilo secius J. b. K., ipsc Arabs,
lun Firuzabadius,
Benc Kiniclii: TiJT-i-^D
DJ^ coegit , fi adegit , rim inlulit. Tlsth. I, 8:
testis locuplcs liabcndus crit.
ti:iN T^N nemo rim injerehat hospitibus, ut biberent.
.-jDUjan nbpuiaa ma
npa n-'!:^ n-3in rw-TT'!:i ... b-^-ia
(Longe frequcntissinia cst radix in Targg. pro licbr. b -.1
'

Cf. Bochaiti Canaan I, Sg.

Tcmcre ct quasi nihil dc lioc
-('X-l pir:', ct apud Rabbinos violandi opprimeiulique po-
vocabulo constaret, ei fundae sigmficationcm
tribuit ,

Staeudlinius in novis Symb. ad iutp. proph. p. a^ig. tcstate. Syr. Ethj)a. «.fliJlZ( coactus cst Barhcbr. p. 4G3,

Pa. «JId( pro exjjtfitJ^ojMa^XIV, 19) J. u. K. »X« "3

Sap.
^.M^s 'b'»
I "S ^—' nemo quenfjuam invitum adigebat eique
''D]»? (Milra ct cum Me'thcginantcpcnnltima) Gcti.
yim inferebat.
VII ,j '''xV^ 1. XVI, 5. 8 cct. cum acccnt. dist.
,
'3:{<

(Milclj Gen.' lil, 10. IV, 9. XV, i4. XXIV, 24 cctT

C3N cliald. id. Dan. IV, G: ?jb D:N-N\ t^l-bS
atque illa _ct
plenior forma pro ^-.N ego , aequc frcquens iiullum mysterium tihi negolium facessit. Vers. licbr.
uullo discrimine positi. Vide cxcmpla ap. Noldium in
fiiN Nbc:. Juda b. K. ejUJLc v_A>.ijtJ.
Concord. partic. p. 85. Simonis ct
NonBEncius , quibus
•>:« 1- nb "«^N ego coram 1. ego hic , non
"«d:.\ cst pro na:
multos habebunt adkipnlantcs nobis observassc sufficiat, :

Caph ilhid additicium in altcra ctiam pcrsona (nSN, DSN Pj^ fut. spirarit , it. spiritum e naribus
Si:!<^
pronnN, Dns!) oUm compaiuissc, cinsque vestigia snpcr-
e«se iirSufllxis T~, D3. atque in Afl'ormativis Actliio- 'efflavit ,in "Vcrho nonnisi translate iratus fuit (cf. ni"t
% ,

flN ct nil de ira lab. IV, 9. Jes.XXV, 4, n^^-jn Ps. X,"5).

pnm CinCln: inCVi^^lX-^^^^^^^Samaritanorumet „ ^
Constr. vel, absol p ^ T ^VTX^ 5 LX LXXIX
.
Ps. D, 12. T vel1 cum
,
, ,
3.
Mclitcnsium (Anecdott. orient. I p. 43). Idcm Caph compa-
,

fKnn liii - obiccti XII, 1. 1 Rcg. \ III, 4b. Ps. LXXXV,

Jcs. 6.
• 1 •
inscr. uxon.
-, I ^.^.. i,.,i.> -^-\> Tm<:<t
ret ni hngua phocnicia ( 1:N lcge d:n
>• i^
iin. \) .
»...',,.. >
..'

1 t„„o cuius nrrqmnK.T sennucis

,^-,.n-,^^-,^^\^^-\ peisonaua
^,,;,,» pronomiua spniitiri-! I-sr. IX, 14. Lcgitur
° , nonuisi in subhmiorc et poctico
*
atfine adeo aesYptiaea, ,. _. '
.
^
. . .
. .
"•'^ \ - , j» diccndi genere, in pedcstii oratione frcquentatur
f,.;: rtT~> .

«ognata sunt (A^IOK

cM\jC it. <M\1 ;, In Sahid. Hithpa.^x. iratum se praehuit , \m\c\. (i.^fi^?^, c. c.
Cod. Sam. ahquoties, ut Gen. XIV, 23. Dcut. XXXII, 39, 2, Dcut. I, 3-. IV, 21. IX, 8. 20. 1 Rcg. XI, g. 2 Rcg.
pro i:n legitur 'D:N, sed non constantcr, ncduui coiisulto. XVII, 18. (Quae Arabcs habcnt sub ou! , oinnia sccuii-
^^^^ daria sunt ct a nasi significatione ducta). Plinc

Chald. mocruit, tristis fuit,

?ji< (pro f):N) c. Sutr. >-:n, "isx m. pr. spiramcjv-
in Kal iiiusit. 'j:n
tum, mcmbrnm, qiio sjiiramus, hinc 1) nasus, (Arab.
Itixit
'
n:';N, Nni:"'^}» moeror, luctus, scc. Judacos da
acth. AyCP. i''-j ^cd (\(^\ os , itidem a spi-
Uictu interno, sicut ba.N de hrclu extcrno, Mischna San- v_iul,

<ie'Dicu ad Num, XI, 1; arah, rando dictum). Dicitur dc naso liominum Num. XI, 20.
hcdr. 6 5. 6, cf.
Jes. m,
21. Ezcch. XXni, 25. Prov. 33. Ps. XXX^
".1 gerauit, ,^,li!, ."^.Uf aiiultum gemens w, Xi! dc gcmitu
CXV, G, ct animalium lob. XL, 24. Prov. XI, aa.
Cant. 'VII, 5 nasus tuus (cst) ut turris I^ihani, qua*
:

Mptivorum, Ispah. p. 19, quac forma abesl atJolii Lexico;

Damascum spectat. ( Cf. arab. v_jui ct j^jO j. nasus, da
cf '.^ gcmuit, flevit, it. niN, HJN, p2S. promontoriis ct iugis montium vit. Tini, I, p. 52 ibiquc
^Uithpo. 7;iNnn pr. tristem, moestmnque BC gessit (cf. Mangcr.). PJN na.i altitudo nasi, de faslu (v. iafra sub
 R. r^x, p:», 127 y^2H_ — pJ4<

nij ). flN ni"l cfllati» sj)iriliis piT iiarcs , qiicinadinodiiiu notat duos orhes panis quihiis intcrpostierit carnein el
,

coruin, qui ira pcrciti siiiit, Si/uiaiibeii lob. 1\', 9. IJiiic obsonia , ac Jlunitae ohtiilerit , sed hoc paritm falidiun
2) ira, quac aiiiielaii(io sc proilit. (Cl'. Tlicocr.
18: I, et longitts petilum. Altcrani illam oj)inioncm scqiiitur
xat ot ud dfjiutta jroiri noii (<i»t x«i>»)ro» ibiqiic Casaub. ctiam JuDA n. K. Lti^a-j MjS^ ioLs^ prae ainore , ut
Martial. 6, tii fitmaitlem. nnntiin. titc tinlaveris itrsi.
:
honoraret eam, caqiic ifa accipiciida cst q.i. d'EN c.Mct
Alibi liabcs iiiiagiiuni iiasi rii^osi, qiiac liiic iniiius pcrti- pro T<:s nNillb. Talc «piid spccta\it ctiain Kiincbi rcd-
lict, V. IVis. X, ()t ). C]x ri-z Piov. XX[I, 2* it fiN •i.v^ dcns n"J23: n:"J porlio honoruta (iiniiio honorans), cf.
XXIX, 22 iraciiiiiliis. Sacpissiinc ilc ira Dei :i)ciit, Sciiui.rrNs de dclcct. liiig. Iicbr. §. 253. Ad tcrtiain A-ci-o
XXXir, aa. Zcpli.ll, 2.3 ccl. ctiain ita ut priiiiariac siguili- illam iiitcrprctalioncin Tancliiiino niciiioratam qiiod attiiiet
cationis ratio liabcatiir, Dcnt. XXIX, 19 nin^ tjS 7«;?^
:
ca coininciidatur arabico OLuiJl v_ajl nastis pani.t L •.
ftiinahil ira (
pr. iiasus) Dei ( Sain. , ut aiitliropopatiiis-
scc. Kani. ii35 'iyti.£=> frustuin (ui fallor panis rcccnti»
iniiin ilcvitct r;""'' »1X nn"' ). Jcs. LXV, 5, proiiulc cllipt.
friistuliim /)rfOT«/ra ct dclicatiiis), iicqiic tcincrc rciicicnda
dc ira Dei. lub. XXXVI, rx Q r^anv^i^oxioi
(v. D""j). Dc ira cllcrvcscciitc plcrumqiic dici-
Tj';r oyj'»]!'
i.'?: r:!'''^;
cst, — 5) N. \>r. viri iii slciiiiiiatc Judac 1 Par. II, 3o.3l,
tiir rjNn-;n cxarsit ira (v. rrin), rariiis nby Ps.LXXXJII, qs. Naso.
3i. Prov. XV, 1, de cadcin dclcrvcscciitc ^IN" au; rcdiit
ira ( v. Sl"ij ). Nasi signilicatioiicin ubiquc urgct Sciiui,- )''i.3N cliald. ])liir. tantiiniinodo c. Sun". ^r;7~:N Dan.
T£>s. dc dcfcct 1. bcbr. J. 2io,sq. II, 46. Ill, ig facies i. c. D';-:^ 110. 3. Li Targg. sacpiu»
Dual. D";JN st. coiisti-. ct c. SuIT. iCN, '^^£N pr. 1) diio dicitiu" conti-. ^'SN.

spLramiiia s. spiraincuta i. c. nares. Gcn. U, 7. VU, 22.

Tlireii. r\", 20: r;in7 n^^wi^J i:'"^^ n-n spirittts narinm nEjN[ f. iiomcii avis pnrac, quac iii iudicc aniinaliuiii
nostrartirn i. c. vita, lux iiostra Unctus Jeltov-ae. At Levit. XI, ig. Dcut. XIV, l 7 est iiiter ciconiam et ns^31"7,
scnsu divcrso Exod. XV, 8 ""'?.!< : nm3 spiritu 1. flatu cuique phircs tribuuiitiir spccics (— 3"'»';). LXX. ;(«p«'5ptdff,
narinm ttiarum coacervatae stint aqtiae. 2) ira, — avis in biatibus [yuQaSQuig) aniiiium et ad ripas dcgeiis,
])aiitcr atquc iu siiigiilai-i, potissimum in locutioiiibus ""iN at bciie moncntcBociiAitTo 335 sq.) fortasse Iii lcge-
(11, p.
D^SN tardus ad iram i. c. paticiis, fiaxQo&viiOi (v. r]~iN) ct ruiit r:2:,N hcbr. f]AN ripa v. Aruch h. v. ).
( coll. Ipst
fi';:^ "i:ij; pracccps ad irain ( v. "l^p ) Daii. XI, 20: Bochartus at-em iracundarn reddit ciuu Ilebracis, ct intcl-
itiicrficieiur r:ur;"-":a Mir'l C^CNS J<"ri •"'<^ neque ira i. e.
ab irato, aiit vclicinentiore inipctu opyJJ, neque hello, ligit avcm .i^-. i. c. aquilae geuus , itidera ab iracundia

iiiL scd iiisidiis. — 3) facies , vulttis pcr synecd. pai-tis

dictum (..ivo; iratus fuit). Litcr avcs pronas ad iraiii cst
pro toto, ut alibi ',^y, n-:,. (S3T. <^'^l ,
(-^1 i. q. B'':^^
pcrs. (jv.^ hini VL^iws it. facics.) Gcn. III, ig. Crcberrime etiam psittacus, quem intclligunt duo Arabes; Lio,
in pluasi : MSIN D^^SN intT>li^1 et prostravit se tnillu ad iLs^^Aj. Atquc lianc Arabum intcrprctationcm Syri, Grae-
terram demisso XLII, 6. "Ncli. ^TIT, 6, it. N 'n ijv^l
carum litterai-um parum accuratc periti ad graecum %ttQa~ ,
1 Sani. XXIV, g. 2 Par. XX, 18. Semel «En"? i. q. "'isb
autc 1 Sani. XXV^, 23. —
4) Dtiae personae', qs. dualij Sgwg transtulcrunt, avemquc «-Ctuijli^ ita describuirt, at
a siiig. TjN significatioiieyaciej ct personae. Ac pcrsonae psittacum albuin iion possis non agnosccre (Physiol. .syr.
signiricatuin Syri Iiabcut sub Msl , ut Ilcbraci sub Q''::, ed. T^xhseu c. i5). Ilcliquorum intcrpr. vcrsioncs dicam
Gracci siib Trpo^ojjroi'. Ita intcrprctandus locus vcxatiis an couiecturac Lae sunt Sam. A-AnTD^V hirundo.:

1 Sam. I, 5 : Hannae dedit ^''EN nnX TiV^ portioncm vArabcs duo niss. \^'Jsul.\ aquilae gciiiis. Onk. ^ZN, T.irg.
unam duarum personarum i. e. dupliceni. Rccte Syrus: Hicr. Nn'':2N (quae noa ni.igis quaiu vox Iicbraca luccut)^,
Jou. vultur nisw".
^Siii, \fM \L\.x-0 portionem unam duplicem, ctArabs;

u<l*J^\
i?^' '^
i^ Lsjt.C3 !iij ^-rr^ portionem largam

dtiplo maiorem quas dederat reliquis. Solcbaut

hi^i , I. l/J^ fut. piLV ingemuit , swspiraiii it. dc tett
cniin Hcbraci cibi oblati copia ainorcm ct observantiani
doloriht/s exloria , slohnen , i. q. n:N scd fort.nsse paull»
sigiiilicare, cf. Gcn. XX,ni, 34. Docto T.4Ncn. HirR.,ad
fortius,dc vulncratis et moribuiidis dicitur Jcr. LI, bi.
h. 1. i5 .\-i. •JJu
Ezccb. XXVI, i5. Noslro vocabulo fortius etiam cst ;N'>L'.
C5' L-^Ti ^ ^s - N-i-n Nb J^^ ouLsil
(Gliald. id. Sjt. «.£u( suspiravit cx angustia, lAlul
gciuitus, sii.s])iriuin ).

Oyjcj. i. e. ^'DX est portio una duahtts porlionihti<t .

Niph. id. (cf. dc usu huiii.i coniugationis »ub n:x )

aeqtialis. Secundum alios hahet siffiti/lcationein airloris Ezcch. iX, 4. XXIV, 17: ai p:s$~ ingemisce tacens,
(pr.ic ainorc) coll. phrasi O'';^ NJ3; sec. alios denijue uc quis suspiria audiat Ita Symiu. in SH. Vulg. Cliald.
 R. p35«',
( — -r
tl33X
- *
128 p^3i?. ffi34<

np3i< st. constr. n;^"^. f- g<^^i'"^ Mal. n, i3 nt II- Iluius radicis aiialogiam sequnntnr haud pauca
captivoruiu Ps. LXXIX, ii. CII, 21, nuscroriim XII, 6. nomiiia /;oOT/«(vra;, et spcc.' <.'jV«ot , mu/ierem noUintia, iit
gcncre. sing. deperditus u;:N., uiide Q-u;:N viri, D"'li;: mulicres,
2) Levit. XI, 3o rcptiliuin gcnus, c lacertarum
rTi"N mulicr, quae supra tiactavimus s. rad. viciiia •iiijjl
Syr. ]A_a_io1 stcllio (v. Prov, XXX, 28), Sam.
Ibidcm (ir''N not. 1. ct rriJN iiot. 1.) de ctymo sciitcntiain
AAliriii^iJ^ i. q. Saad. et Arabs Erp. i)j^^
rr^a^Oto, diximus. IL 1. pcrtiactaudum supcrcst
ct U>, ».-l id. Nomcii liabcrc vidctur a voce gcmcbunda
et ciulatui simili, rjuam cduiit iionnullac laccrtae, quamobrcm WIjJ^ m, 1) /lomo i. q. U1H , scd nomiisi in scrmone
T-1133 ^'p:^ Kstli.I, 2 iiiTarg. scc. rccenscutiir iutcr divciia,
snbliuiiorc ct poctico. Raro usurpatur singularitcr Ps.
qiiae coram Salomoiic propriam voccm cdidisse dicmitur, LV, i4. lob.V, 17, plcruiiiquc coll. dc toto gcuerc humano,
animalia. Arabcs habciit pcculiarc vei'bum ^SyJij^ dc voce iiiij)r. ubi mimiiii ilhid opponitur lob. VII, 1 7. IX, 2. X,
laccrtae J. ». LXX. Vulg. murem araneum rcddiuit. 4. 5. XV, i4. XXV, 4. Ps. Vm, 5 cct.Idcm cst -f3
\'idc BocnABTi Hicroz. I, 1068 sq. u;i:^«. Ps. CXLIV, 3 (cf. VIII, 5). Spca cst a) multi-
tndo, fjulgus , homines ^'ulgarea Ps. LXXIII, 5. Cf. D"l«
l\o. I, b. Iliiic Jcs. Vlll, l xi:» L:~in2 ; stjlo yulgari i. e.
II. Rad. p:N" nonminquam mutuata vidctur vim vulgaribiis, iion artiliciosis , littcrarum figuris, ab illit»-

cognati p:5, UUc, quojl est dcnom. ab uaac collum: lon- rato quoquo nullo ucgotio Icgeiidis, cf. Ilab. II, 2. ChaU.
scriplura perspicua. Siiad. stjlu i-'ulgari. Ita Arabes
go, jjulcbro, gracili collo pracditus fuit,] hiiic ^Uc
LwJ_«Ji ^ iir^ ^ ''• inccdit morc hominum i. c. scc.
caj)clla, a gracili coUo. Ab hoc nomiiic ducitur hcbracuni
Dscliaidiar. X*;>a j^ ^ sine ulla artc, cf. uQi^dfioi
uv&Qomov numcms vulgaris Apoc. XIII, 18, ^ixqov
ipX (pro ip:N, ip::^) Dciit.XIV,5 caprea,caprea- «ii>(jaj7Tov XXJ, 17, nec noii dccaiitatissimum illud «atu,
bis, CK p2N, p:N. i- e.' ^jjUc vel talmud. Np^N, ^"-'N uiOijconwv Xeyciv Gal. III, i5, ur&()u)7nror kiysiv Roin.
hucns, caper , cum tcrmiiiationc 1, qiiae idtm valet
nomiuiiqnam pro homirt»
VI, If). Iii Cod. Nasor. (*-)( cst
qiiod y\, quemadiiiodum caprea et capreulus est a capro
e fulgo , opp. rcgibus (Norbcrg. Lcxid. p. y), ct sjt.
ct capra. Atquc liacc tcriuinatio i (it. Ti) in Appcllativis
raris.sime vel nuiiquam obvia iii Nominibus propriis (quao IZqaj] dc multitudine plcbis Act. XVII, i3 Pesch. Cf.
iiiinis ucgligcrc solciit Grammatici) non iiilrequeus cst, iiostr. liiig. licbr. liist. p. i48. — b) homines mali Ps.

arena), iTaa regio .sycomoris

IX, 20. LVI, 2. LXVI, 12, cf. DnN 1. c. it. ntQinaitlv
,
cf. iry arenosus (ab ijis.
xuxu av&Qoinuv 1 Cor. III, 3.
fci-ax, il5'J turmis frequcns
et •ji-.TO adde nabTZJ, 'v\i\> ,

iTIN, i-in"i" et quac' dc liis foruiis disputavit Jo. Simonis 2) Enosus , filius Sctlii, Adami ncjx>s. Gciu FV, 2t6.

iii 'Oiiomast. p. 352 sq., qui co noimisi taxandus cst, quod V, G. g. 1 Par. I, 1 , cf. Luc. III, 38. Muliammedaiiorum
angniciitativam facit hanc termiiiationem, cum potius deri- dc hoc patriaicha fabulas dabit crilcrbclot iii bibl. onerrt.

vativa sit. Vidc Bocihrti Plicroz. I, p. 900 sq. cui ,

s. .^nosch, Nasoracorum, qnibiis «. « 01 Anusch ost e
1

couti-adicit RosoiimucIIcrus iii iiota, Bochartianain illam sanctissiniis cocli geniis, c^oiniiicnta Noub£uo. in Lexid.
interprctationtm ajialogiac repugiiaic opiiiatus , quao non C. N. p. 18.
saripsisset V. D., si (quaiidoqiiidem Bochartus paucis iis-
que iiicertis defunctus crat cxemplis) corum, quae Jo. Plur. d^^i»;?:}* (^•'"iji:^) ahquotics lcgifnr in Gocl.
Sim6nis coUcgcrat, nicnior fuissct. Cactcrum cogitarc Sam. pro vulg. d^i-C^n. Gcii. XVIII, 16. XIX, 10, iG.
ctiiUii possis, ccrvum a voce rudentc (v. Bocliarti Ilicroz. Sccutus est diasccuasta samaritaiius loqucndi usum ara-
I, 883 ) dictum cssc , qiiaiiquam illiid pracfcro. Syr. Clial- uiacnm, in qiio habes sfiTf^^^inA t>cn. XIX, 5. 16,
daci ct Arabcs rcddimt ibicem, Kimclii hircum siliestrem.
^t.»^ , pu;:N, 'ir:».

cliald. id. Dan. II, 10. VI, 8. i3 ct colfccr.

t::\*
/:oOT//if.v JV, 29. 3o. \d:i< "12 i. q. 'a'^t*.~'^\ filius homi-
I, 1233^ aeger, malc ajfectun fuit. (Cf. "ii;i;, syr.
nis i. c. homo. Daii.^ 11, i3: ecce cum nubibus coeli venit
T1;:n "!23 spccies filii huminis. ( Siguiflcatur rex impcrii
«.AJ :d.). Legitur taiitum in Part. pass. "i3^:N f. mIC^SN
tcrrarum quiiiti i. c. nicssiani. Quatuor priora caque gcii-
aeger , male aj)'ectvs. Usurjiatur de plaga aut vuliiere
tiiiiim inijjcria bcstiis cornutis et sanguiuolentis adumbrata
acgris,acgi-c sanabilibiis Jcrcm. XV, 18. ]\Jich. I, (j. lob.
fucrant, iiiijicrium mcssiaiium hiimana .spccic. Cactcrum
XXXIV, 6, dc dolorc Jes. XVn, 11. Jer. XXX, 1 5 do ,

ex hoc Daniclis loco fluxit ea Mcs.siac appellatio, qiiac

animi indolc Jcr. XVII, 9, de dic calamitoso Jcr. X^TI,
servatoris nostri tcmporibus omiiium usitatissima crat,
iG. Cf. r:"".r; eod. scnsu.
iiimirum filii hominis, jiai'iter ac n^^CiO cx Ps. II, 2, nJ3S
Niph gravitcr acgrotavit 2 Sam. XII, l5. cx Jerein. XXlll, 5. Certa gius vcstigia practcr N. T.
 ; 6

R. nr:N', riDwV 1?0 nr-\v — N»cx«

rcpcrinDtur in llbro Ileiioflii ;i))<icry|>lii>, rirca J. Clir. nati

T^_ c. acc. Gcn. XIT,
tciiipora, siipcrstilc tanuM iUroiic M.. .scripto. \ idc ciip.4fi
scqn.
, dist. nj* tu f. i."5. XXIV aS
Aliqiiotic..i iiingitiir'ni.i,sculiiii.s, ut nrab. aj| i„ Jiai
Ms.J5oillcj. ct \ cr.s. aiigl.a l.Acn i:s, i,i ( )\nini iSai clituc).
Pl. Nir:N •>:2 Dan. 11, 3«. V, :n,
vulg. Dcut. EzctL. XXVIII, iJ,
y, 24. ^. Ltln-rcb
"
p. 73a. ilaiior forma, eaque syrizans est
Plur. ^"'wirN (inorc Iicbraco) Dan. IV, i'i.
fjJ^ lu f qiiod .scptcm iii bicis ( 1 nc" XIV
2 Hcg. IV, 16. 2.^. VUI, XVIJ,
1. li.d. u. ir^lV 3o"
Ez.ch. XXXVI, i3) cxtat in ChcUiibh.
Ma.sorclharum
C11.S1S an rtxfiiaia ubiquc sublato 1 scrip.sit
djcain
<n{« scd
a//i gcnuinam essc formain licbracam,
suadct arabicuui
I li^.J^ cliald. pron. 2 pcrs. m. tu. Dan. TI, 29.
3i. 37. 3ls.'lII, 10. V, i3. 18. 22. 23. VI, 1-. 21 in Chc-
u>Jl, ^i. Practcrca cadcm forina legitiir in cod. .Sam,

tliibli. Forina cst licbraizaiis Clialdaisnio Liblico propria Gcn. XII, i3. XXIV, 4;, ad imitationem sainaritanhc
pro %-ulgari n:j<, rN gcn. coniin., canujiic ob caiisani non cbalccti.
agnita a Masorctliis, (^ni llc rcduiidare siguilicatiui ubi-
que substituuiit Kcri r:N.

jiri-X plur. pracccdentis Ui X, ncqiic nlitcr in iiausa Sr.V 2 pcr.s. pl.

: 'fo.? :n. Djui. II, 8.. In ,-o.t ni
raro ct parum eincndatc pro fcm. Ezcch. XIII,
Targg. id. ct pr.'*, syr. ^oAjI. y\ tanquain plnralis 20. (Dcri-
notaiu crebcrriinc liabes in uoniinibus arabicis. vatur ab nnN cuin Mem, multitudinis nota. Arab. ^l
acth. A"^^-*?^: Aram. 1^n;t<, v. supra).

t li- 55 in. tu , pro rrniN. (In linguis cognatis Nnn

"rN <os f. lcgitur scincl Ezcch. XXXIV,
3i, ubi
modo coinpaict, modo occultatur. Arab. ui»j f. ci«Ji aliicodd.^nx. Cuin Ile p.irag.scribitur
I ,
n;nNGen.XXXI 6
Ezcch. Xlll, II. XXXIV, 17, etib. XIIE 20
iii diall. vulgg. coniin. c;ajL 'ifji inclit. jnt , ynti htn sal-
tem in nonnullis Mss. etEdd., ad analogiain itrmaium
actliiop. /^ ^'t' f-
A7"t^; ainhnr. /\ V"t" ^ f- aiitj; ^%^.' CT^S ""^"lue jn-opter lianc ipsain analogiain
I c/',
pracfcrcndum videtur. In cod. Sam. Gen.
is-Y. Ajf f. ^^j(, sara. ^AA, AA f. rrrAA,
'plTTAA (1. 1\~N) pcr Sainaritauismuin (cf. ibid.
XXXI, 6 Iiabcs
Vers.sam.)
iiasor. Nnx et nN:N , cf. acgj-pt. S\-^OiC ^ fcm. H^O _), 7\«;iacqnc ac.Vew cssc mnltitudinis notam, colligitiu-
c ter-
Cum acccntu distinct. scribitiu- ~nN (MiliJl) Gen. III, 11. iniuationibns nominuin T^
'
—
•
.
'
.

0,5
, >
i
...
C^~^> „,,„
'"''-
„„„
"°" ,
J-y-
IN',
XXIV,
II.
19.
XXV^I, 32
Ps. W,
cet. sine
4 et tcr in Chcthibh Ecclcs. VII, 22.
n quinquics nN 1 Sain. ct r:; — in futiuis verboruni.

lob. I, 10. Nchcni. IX, 6. Exempla qnae in V. T. ex-

gtaiit, onmia -collegit Noi.dics p. lob sq. E yulgai'i
,

—
forma nni?, nN, nN decurtata sunt Affixa rerbi (nrup, J IwS rad. iuusit. i. q. aiab. ;^ii (7 ct pcrmutatis,
nr^p), scd jiractcr eam aiitiqultns aliaui cxtitisse r;r:;N v. snb t) lacsus cst, perccpit noxani, damnuni et in-
(Plur. Dr:N, D2n) ad analogiani piiinac pcrsonac id:n, commodum Cor. III, 194 et ti-ans. laesit. Conj. IV.
supra mouuinius (v. '3:N). Atquc ita prope in singulis
pcrsonis duplicis illius forinac cum n et D noii dubia habe- molestia et damno afiecit Cor. \'I, 34. IIjhc -jf stj^
luus vcstigia. lu priuia antiquissimis teniporibuspractcr i:n,
io3i noxa, dctrinuiitum Cor. II, 191. lU 107.
ir^N non potestnoii cxtitisse in:N, unde Tl-rLjP ct acthiop. i83.

/\^'f'* milu; de altera iain dictuni cst, scd adco in teitia Ilamas. 4^8. llar. I, p. 4o Scliiat. Fortassc cognatum est
pcrsoiia liiigua aetliioj^ica habct ©'A^ft! J?A'tI(*'-'^ Nirr, aram. n>on XM mcdicatus est, niminuu (more radiciuu
kNTr) adiccto Tan , ct in casibus obliquis [^''X^', ^'\^\ vii^^Asi, v. sub-iD3) lacsiouem rcstituit, cf. (C.o acro-
tavit III. medicatus est.
illi. ©'7^+1 ^T^^W illuni, illam, Plur. /^«'^'^'tT I

(iisri, 7Vi;ri cum Tau) s. (D'A'f^*'^ "^t- Quid? quod i^Di< N. pr. [laedens vel, qnod praefero,
medicus),
in ipsa lingua hebraca littcrac n in tertia pcrsona compa- quo appcllatus cst 1) rex Judac Abiami lilius, nchabcaini ,

reiilis fortassc rcliquias habcmus in futuri formis ;t;j;n ct ncpos, virpius, idoloIatji.-ic infestus, po.st XT.I aiinoruni
r:;t:i;n, de quibus cxplicandis paene dcs])crarunt (iram- impcrium mortuus anno a. Clir. n. 914. 1 Rc". X\ q 24
niaiici. Iii casii obliquo ponitnr pro tui, tuua 1 Rcg. KXI, 1 Par. III, 10. X, 16. 2 Par. XIV XVI. MaUh.'i, 7. s' -
19, /f Prov. XXU, i-c) \. Lehrgib. 'p. 12J. , LXX. 'AoL 2) Levita quidani 1 Par. IX, 1
n
 ,

R. CDN, IDN, tca 130 "ilDiJ r,cN

liDi^ m. noxa, damnum ,

quo quis afficitur Gen. modc reddatur, cf. alia nomina propria, in quibns eiusdcni
XLIV, 29. Exod. XXI, 2^. 23. luuninis nomcn latet, xit NviriTtg IJcrod.lIl, 1 (i. c. quam
XLII; 4. 38.
Ncitha dedit), Psammcnitus {a Ncitha. cruditus), Patencit
Procl. in Tim. 3i ( qui Neithae est). Facilius fortassc

scripseris <AC-n^lT quae Neithae est ab AC (ca ,

IJIDK V. rad. T{1D.

cst), nt Asisi AC - HCE Champollion' Prcci» Tab. ( ,

pen. p. qune Isidi (dcvota) est. Idcm nomen ab

25)
Aegyptiis etiam ad Acthiopcs trausiisse videtur, quibm
rad. inus. i. q. aratn. 'JDN, ^id| (73 ct : per-
DDiJ^ itidcm An'i,'I''» cst nomen mulieris (Lud. Lcx. p. 34; ).

mutatis) coaccrvavit, reposuit, uiidc \^so\ et UaJ.*£o|

conimeatus, coaccrvatio, N^^^DN ^raiiaria, hoirca Joel I,

17 Targ. (ubi Aruch legit NiDCn). ClDw^ i"iP' »1^'^.» '^?'^'*. Num. XI, 16, plur. ^SD.X

Ps. L, 5. Jocl I, i4, fut. ;)bN"'., in Plur. et c. Sufi' ncDN^,

CBDN plur. horrea Dcut. XX^aH, 8. Prov. IIT, <:eDN'^ , inSDN'^ , rarius n" quicscente vcl abiecto ^0*"
10, quac' iii oricnte subterranca essc solent hodieque TSani. XV, 6. 2 Sam. VI, 1. Ps. CIV, 29.
flb'4,"ElDi<
Maimilrath i-^!
j t-. dicuntur (Ehiawab. no. 198.
.-.
utfruges Exod. XXlII, 10. Je.s.
collegit
,
Miclt. IV., 6 1) ,

Golii Lcx. arab. h. v. Harmar Beob. II, 459 '"l- XVn, 5 , spicas
7 pccuniam 2 Reg. XXII, 4,
Ruth II, ,

ibiqiie Faber). In Codd. Sam. ])cut. 1. c. pro T^y.CN it. congre^avit homincs, popuhun, populos cct. Exod.
scribitnr "jaiO!* ( "'^'DN ) horreum tuuin a singiilar. III, 16. XI, 27. Num. XXI, 16. 2 Sain. Xn,28. Zeph.
^'DN". tamcn samaritanus vulgarem lcetionem
Interpres III, 8 cet. Constr. c. acc, practcrca nonnuuquam cum i'}^
cxpressit, vertens iJlTT^^Vni^A- Fortasse etiam Sama- Iwminis vel loci, ad qucm qnis congi'egatur vcl colligitnr
rilanorum librariis, qni "JQ-^DN scribebaiit, obvcrsabatar Gcn. XLII, 17: ^aui^O-irN Dns flbN;;.l et congregayit
aliud vocabidi et^won (quod nostiatium quoque nonnuUis eos in carcerem. Ezcch. XXIV, 4. "1 Sam. XIV, 52:

>OQfl) rcposuit, quo T^Vn nnSDN^l et congregafit euin ad se. Gcn. VI, 21.
placuit") a min, aram. , arab. j.Ui
Jos."lI, "i'87"cum b» 2 Rcg. XXII, 20: -b^t "EDN '::pi
posito DD»t essct pro DIDN, DNDN. ^IiniaNt ecce ego cougrcgabo te ad patres iuos ( cf. de
hac locutionc Ni])h. 110. 1 ). Hinc 2) recepit apud sc, —
raaxime in hospitiuni et tutclam. Deut. XXII, 2. Jos. XX,
4: Dil.''^}* nT^yn ins ^IDDNI et redpiant eum ad se in
i(^Jj5 rad. inus. aram. recondidit, v. DD'*' oppidum? 2'Sam. XI, Vj. Ps. XXVII, 10. 'd SIDN
rj>"ll!iy2 Rcg. V, 3 sq. rcccpit aliqnem a lepra i. c. mcdi-
catus' est Iiomini Icproso, quo facto in reliquorum homi-
n3pX N. pr. viri Esr. 11, 5o. Appcllative cst vcl
num consortium a quo scclusns fucrat, denuo rccipieba-
—
,
horreum vel rubus i. q. chald. n;3N, hcbr. r;;D.
Gcn. XLIX, 33:
tur. 3) collegit ad sc, contraxit.
r;t2an--N contraxit pedes suos in lectum.
'"ba^l ribN'.!
* lEJpiJ (in aliis codd. -llIDN, atque sic LXX. ^"[' f|bN retrahe manum tuam i. e.
1 Sain. XIV^ 19:
'AaaiVuqifiQ Vnlg. ^i/ssenaphar) Esr.lV, 10 nomen regis,
, desiste ab inccpto. Joelll, 10: stellae QfM^t^Ziii conlra-
vcl potins satrapae Assyriorum qui eolonias in Palacsti- , hunt splendorem suum, qucni antea sparseraiit i. c. non
nam duxisse dicilur. Aliqui, ut L II. Micuaelts, Esar- amplius splendent. Hinc 4) abstulit , impr. id qnod ali-
haddoncm intelligunt coll. vers. 2, plerique Judaeorum quis aiitca dederat. (Cf. u;:3 collegit et abslulit). Ps. Cl\',
Sanhcribum: at vcri dissimillimuni cst Iios rcges daobus ,
29 : p:'13"' Dmiau/ers spiritum eorum et exspi-
viDn
nominibus appellatos cssc, N")"'^.^'' ^-1 fortassc solennis rant. Job."XXXlV,"i4. Gen. XXX, 23: -n.V D^^^V qD^J
erat Satiaparuui tituhis. "nsnn abstuHt Deus ignomijiiam meam. Jes. IV, 1.
X,'i4. Ps. XXVI, 9. LXXXV, 4. — 5) sustulit e
ri]pX medio, interfecit. lud. XVI II 25: ne imadant te
N. pr. filiae Potiphcrae, saccrdotis Ilchopoli- ,

tani, quamin matrimonium duxit Josephns Gcn. XLI, 45. Stn''^ u;s:i ^uis: rrnSDNI tollasque s. perdas et tuam et

XLVJ, 20. LXX, nominibus aegy-

quorum est aliqua in dornus tuae i.'it'am. '1 Sam. XV, 6 : V^iS '^SDS ^S ne tolr-

ptiis auctoritas, scribunt 'Aazvid- , Ms. AIcx. Aatvvdd: lam te cum illo. Ezcch. XXXIV, 29 3yS 'SIDN Jame
:

Quod ad etymon attinet, jAnLoNSKiu.s (Opuscc. II, 209. sublatii. e. intcrfecti. Jcr. VIII, i3. Zeph. I, 2. Cf. rad.
Panth. Acgypt. I, 56) in syllaba Net agnoseit deam Neith nsD, ^l^D. — 6) agmen clausit Jcs.LVIII, 8. Qui ciiim
continet colligitque dispersos. Cf. Pi. 3.
( iVjji.,7 Plat. Tim. 4^4 Steph.) s. Nit ( Mr Eratosth.), no- agmen claudit, 110.

mcnque nostrum aegj'ptiace scribi coniicit CCyB "I^oin^ Niph. 1) collcctus, congregatus est lud. II, lO.
Assche-neit, quod AQrivoot^ijg Alinerfae cultrix com- VI, 33. XVI, 23. Gcn. XXIX, 2 (3). 1 Sam. XXVJI, 1.
 R. ^iCw^ 131 q^N — riEC»

Coiistr. c. rN Lcv. XX\ 1, 25. a P.-u-. XII, 5, r a P.ir. Xcli. XII, 40), ciii diiodcciiii Psaltcrii caniiiiia iii coriiij-
XXX, 3, ?y 2 Sam. XVII, ii. Ainos llf, 9 liici, ad dcm iiiscriptionibiis fiibiiiiiitiir (v. Ps. l.. L.X.XIII
•jiiein congrcgaimir, qiianqiiam b? iii li.ic plirasi frcqiicn- 1^_X;XXIII), ciiiiisquc poslcii (^IDN •<-.z) T.srac ct NcLe-
tius valct co«</-a Ccn.XXXlV.So.' P.s.XXXV, i5. 2 Sam. niiae adliuc tcmporibus pocsi operam dc-
caiituiqiie'sacris
XVII, 11. RJicha IV, 1 1. Zacli. XII, 3. Pcciiliaris locutio dissc diciintiir (1 Par. XXV, 2 Par. XX, i4. X.KIX,
1.
c-st r:r-Vs< C15N3 Gcn. XLIX, 20, v:i— bwV Gen. XXV, 8. i3. Esr. II, ii. III, 10. Nch. VII, 44. XI, 22). Vcl apud
XXXV, 2,). XLIX, .'^3. Niim. XXVlI,'i3. XXXI, 2.
Dcut. XXXII, 5o. vnn3N-rN IiKld. II, 10 congicgaiu.i Avabcs Jsaphits Salomonis (^uJL v_i-J>f) iii provcr-
ast ad populiiin smtin, UiJ palies suos , ct siniplicitcr biiiin abiit de viro sapicntissiino. Eliiawabig. p.-i". /j.

tlON: Num. XX, 26, alibi i^-iiaN-rN N3 Gcn. XV, i5 2) p.-ttcr Joachi, qui Iliskiac regi a comiiicntariis ciat
iiigresstis est ad putres siios de iiitroitu iii orcum, ubi , 2 Rcg. XVIII, 18. Jcs. XXXVI, 3. — 3) silvariim
Ilcbraei maiorcs suos iam congi-cgatos cssc crcdcbant. rcgiarum pracicctiis siib Artaxci xc Nch. II, 8.
Distiuguitiir ista ad palres s. ad
populuiii coiigrcgatio
tain a morte (qiiac caiii jiracccdit), qiiam a scpultiira. ^''wX m. co&c/io
Gcn. XXV, T-:^-rN tlcN-i
s. nicssis /)OOT0r«ni. Exod. XXin
8: .... ari-i3N na;i y^y^^i 10. XXN.IV, 22, ad aiialogiam noiiiinuin siiniliiim -|"::p,
^nj? l-l2p!V: XXXV, 29. 2 Rcg. XXII,'26 : congregabo -ii?:7, a;->-in.
te ad patres tuos -'ni-inp-rN nH:DN:i et congregaberis in
sepulcra tua, (Arab. »jbL,Lj OL=ii adiungere aliqucm v]wN m. Plur. consfT. •«IDN Micha VII, 1 cottectio,
Tnaioribus sitis s. ad patrcs mittcre dicitur pro occidcrc messis, inaximc pomoruin Mich. 1. c. Jcs. XXXII, 10.
Transfcrtiu- ad lociistas mcsscin qiiasi iacicntcs Jcs
vit TiiD. I, 242 Maiig. it.
u--
coiigicsatus it.
XXXIII, 4.
mortuus cst vit. 572. AbulpL. d^ni. i65 , quanqnam
Tim. II,
Jiacc passiva ctiaiu rcddi possiint: ablatiis cst. Cf. Kal congregatio. Ji:s.XX]y, 22 phona&licc:
•^^^.^ f-
110. 5). Alia ratio cst locorum, iii qiiibus r|CN: cst col- ~^DN ^EDN congregaiUur congregatione
'
s. congregando
/<"("•// cadavcra in pugiia iiitcrfcctorum ad scpulturam, nb i. e. uud.
ferarum cpulac licrcnt. Jcr. ^III, 2 ^-i3,-'; Nri irDN^ xb :

neqtte colligenliir neqtte sepelientur. XXV, 33. Ezcch.

XXIX, 5. lob. XXVII, 19. Dc loco Niim. XI, 25, — jies
vlDN (formae
tjix) tantnm in Plur. ti''.:pN coUectio-
promtuaria. 1' Par. XX\T, i5
i. c. Z-^iipkr; n-^a ct
ubi cod. Sam. liabct ISON"' Nr (^cDN'' Nb ) et non cungre- :

omisso n"'a Vcrs. 1 7 cella quacdam in atrio templi exte-

gali sunt, vide quae iiotavimus iii Comincnt. de Pciit.
.Sain. p. 4i. —
2) recep/us est (cf. Kal 110.2) de leproso
riore versus austrum. D-i")5-,i;r7 >eDN promtuaria porta-
rum Nch. XII, 25.
Nuin. XII, i4 i. e. saiiatus cst. Rdlcx. rcccjiit sc (in
vaginam), dc gladio Jcrcm. XL"\'II, G. 3) ablatus —
esl, ei-anuit, periit. Jes. XVI, 10: b-^il 7\7[lyQ »|OND
'H'^^ ^' nonnisi in Pliir. nicpv^ congregationes,
'

ahlatum est gaudittm et exsultatio. Jcr. XL^"III, 33, de maximc viroriim doctorum ct sapientium dc rcbus di%-iiiis
liiiia cvancscentc Jes. LX, 20, de aiiiiiialibus pcrcuntibiis disputantinm, qualcs apiid Judacos, pracscrtim scrioris
Ps. CIV, 22. IIos. IV, 3. acvi, noiiiuinquam ciim s) uagogis coinunctas cxstitisse
comjiliira doceut loca Talmudica ( v. Lightfoot lior. hebr.
/'/.
i) q. Kal 110. 1. collegit
i. fnigcs nianipiilos
—
,

Jes. LXII, 9. Jcr. IX, 21. in Evang. cd. Carpz. p. 70. 71. 248. 252 —254) cf. nsiq
2) i. q. Kal 110. 2. rece-
pit \\\ hospitium ludd. XIX, l5. 18. 3) i. q. Kal. no. G. — rN congrcgationes Dei Ps. LXXIV, 8 quod dc re simili ,

agnien clausit Nura. X, 25. Jos. \~l, g. i3. Jcs. LII, 12. intcrprclandum videtur. Iliiic Ecclcs.XII, 1 1 niEpN ^"-33 :

Pti. coliecliis est , de populis, de'pracda ccL Jes. (parall. D"'::^:-) domini i, e. socii congregationum ,'
cofh
XXIV, 22. XXXIII, 4. ilos. X, 10. Zach. XIV, i4. ui-i-rr: ':y3,' hnio-: ir»D, n-ijs •'^?3. Arabicc dixeris
Iliph. Ad lianc coiiiugatioiiem noimulli rcfcrunt for-
A/oJul i_jL:^1, quanquaiu Arabum consessus oUUL» dicti
mas -CON, rjD'! quas iios siipra priniac coiiiugationi tri- ab his Jiidacoruin convcntibus satis discrcpant (v. Rciske
,

bucrc nialuimiis. Forma ^-"CNn Exod. V, 7 cst pro ad Abiilf. Aiin. IV, 728). Iiitegnim conima rcddciiduin
^is^-ir a rad. ^iD^, ct siinilitcr Cod. Sam. Levit. XIX, cst verba Sapientttm sunt sicut stimuli, et sicut clat'i
:

alte iiifixi (verba) Doctorum (ad sapientiae studium)

20 habct ;3iTTS^A?Z pro ^l-^Dirrr.
congregatorum. Aliis, ut Altiiigio (Opp. 2^2), Docto-
Ilithp. coiigrcgatus est Dcut. XXXIII. 5.
rcs ita nuiiciipari \-idcntur, quod piurcs discipulos doccndo
colligant ad corpus qs. academicum
ct coiiifrcgent vel
tfOX N. pr. ^sapJnis (collcctor). Ita appcllatnr tanquam pandcctaruin sacrarum auctorcs, id qnod Scliiiid-
1) Levita qiiidam, Baradiiac lilius (1 Par. VI, 24. XV, lcro placct iii Pcntaglotto. lidcra certc Altingius, poste-
,

17 ), cantorum Davidicorum pracfcctus sacracquc mnsiccs rius licmisticliiuin ita struuiit: sicut clafi alte iiifixi a
moderator ( ib. XVI, 4. 5 ) , qucin tauqiiam poctam pro- magistris collectionum. Langiiidius hoe, nequc satis
phctainqne celcbravit scrior actas (2 Paral. XXIX, 3o. conciimum : scd niinus ctiam placeut Lud, de Dien et
R 2
 R. tCii, -ID» 132 CDBO^t — nDs'

Vitriiiga (syn. rct. Sjf)), qiiilnis ni:Ct<. •'\^n est epithetou Terniinatio Nn iii nomiiiibus persirae originis frcqncns

clavonim, domini coagmenlaiiunum i. e.quibiis

-vadclicet (w\n33N, NnT3, Nn-nD, Nnuj-in) fortassc e lingua ara-
rcs coiiiuni^cre ct coaginciit.-iip solcinus. V. J. Chr. E. inaca adscita cst.

llcinii diss. de niagistris ITcbracorum, quos voGaut col-

lectionum. Lips. 1/48. "Wokcuii diss. de magistris col-
lcctionum ad Ecclcs. XII, ii.
^lD^S f"t- ^5^"', ct -ibN"'. c. Suff. ^finCNM, iM^ipJi!;^

VJtpSD^i m. adj. coUectua , a, um, idqiic vi formap l) ligavit, aUigavit. (Cliald. -|pN , syr. et zab. ,Si\

dimiimtivnm, tindc contcmtitn nsurpatur do iurha miscella

cx variis homiiium gcncribiis collecta , qiiac Isiachtis se
arab. 'j.I„f, acthiop. /\l^^:"ct 7\\M^\ iJ- — Sam.
ndiunxcrat. ( Rabb. 'C^SN cst piicr expositiciiis, qiii ex '^P A incantavit, fascina^dt. Verba ciiim ligandi ad fasci-
jilatca iu domnm rccipitur"). Ciim Art. dicitur r]C-~Nn num rcfcruiittir, y. "inrj. Vicina radix est -)TN cinxit,
Nunv. XI, 4, Alcph qiiiescenle. De cadem re jExod. qiicni significatum Syri itidcm s. rad. ffl)( comprehendunt).
XII, 38 iisurpatnr an 3-iy. Quod ad formam attiiift,
Ex. gr. iumcntum Gcn. XLIX, 11. 2 Bcg. VU, 10,
PpDDN est cx adiectivis dcuriniltivis, iit li"1'r1!!?. stibriibcr,
hostiam Ps. CXNIIT, 27, gladiuin fcmori Nch. IV, 12; it.
sedfoiinac pnssivae (id quod sigiiificat Kii)l)uz iii nltitna),
qs. dciiiiiiutiviim ab r|iDN, nt D|7q-1N ab DnN nhnn-ij a
ligavit aliqiiem funibus Ezccli. III, 25. Iiidd.XVI, 5 .sq. —
llinc 2) ^in.iit Gcii. XLU, 24, iiominatiin coinpcdibus
,

"i--^, lr.15'1 ^*
"'?.'!'.; I?"!^^. 3 "Ii3n.' Dc vera id gciins
adicctivorum indolc v. supia s. v. D-^JnN.
Ps. CXLIX, 8. Jer.XL, 1. 2 Reg.XX^^ 7. lob.XXXVI,
8 (cf Vcrs. i3). Pait. niDN vinctus Ps. CXLVI, 7.
(Aethiop. i\\iJ'C[l)- Mctaph. dc Itotniiic amorc nmlicris
vincto captoqiK; VII, G ( cf. Ecclcs. VII, 2G).
(Jaiit. Pcr
catidcm mcta|)horam
in acgyptiacac artis montimcntis
* IXa^lSCi^ (Milcl) adv. in contcxtu Esrac chaldaeo Athor s. Vcniis Acgyptiorum vincula manu gcrcns conspi-
(V, 8. VI,'8.'i2. i3. VII, 17. 21. aG) obvium, quod citiir , ct vincula in scriptura hierogly|iliica amoreui de-

J/XX (apte ad contcxtnm) rcddunt iTTji';|(OV, lr[iVitXu\q, sigiiaut ( Young

on hieroglypliical htcrature
discovcries
eioi^ioig. Vu]'^. studiose , diUgenter , Vcrs. hcbr. "inas
:

p. l58). —
captipum fecit, in custodia tenuit,
3)

festinanter , iieque aliter Baal Ariich^ EHas in Metlitir- quanqnam non vinctum. 2 Rcg. XVII, 4. XXIII, 33.
gcman, Sal. b. Mclcch ad Esr. ]. c. Dc origiiic yocabuli Part. "iiDN captivus Gcn. XL, 3. 5. Jcs. XLIX, 9. LXI, 1.
iil hugua pcrsica qiiacrcnda niinime dubito ( cf. NTTnTN, ^'-nDNn n"'^ domus captivoritm i. e. carccr Iiidd. XVI,
DS^en), qiianquam de ctymo et significationc cius non 2:.25j coiitr. D^^T^DvJ n^^s Ecclcs. IV^, i4. Cf infra s.

safis constat. Ven. Kosegarten iu litteris ad uos

-- = ' . . .
5ot
•-nDN. (Arab. y^] captivum fcclt, in bello ccpit, -wS
datis ciim CASTEi,r,o confcrt rc-y« seperi vel ,cju*«!
isperi quod valct integre , perfccte , uiido dcrivatum est capti^-itas, _y.u! et .a.wj captivus, syr. i"Cc| id., luide
vcrbuni ..\X^->m siperiden fimxe, absolverc rcm. llurhaiii
(jiaffil captivitas, Barhcbr. 4oi. 4o2. 4o4. 4o6. 677.
Kali :

Eodeni inodoiijin ligatit Syris ctArabibus cst in custodia

•jU-Lj ^-^jtr^ iJv.x);Ij tii>-y~j -^Wj Q'A.i;

r -5 n*'^"^^ tenuit , in carcerem coniecit , v. uJl^^^m Barhcbr. 217,
iCS-LJ^ i- C- 1=-'^ quod iisdem quibus ^.jCs» munitur
iocalihus %'aU:t e.xtremum, perjectum , terminum et ad
, v.^jKi» carcer. ) — 4) aUigai-'it s. iunxit ciirnii iumcnta.
1 Sara. VI, 7: n'rii'3 iungaiis
ni-i-:n-nN Dn-ipNi et
[inem pervenire atque perfici et finitum significat quo- ,

t.'accas plaustro. V. 10. Jcr. XLVI, 4, vel

vehi- c. acc.
que rem vastatam.et deletam. Idcni addit: „ BoriLESius
„(.syinb. p. 2i) i<;i-;pN esse ccnsct .•,Lj.5 ;! ez fernan
culi: iunxit currum Gen.
29, XLVI,
1 Rcg. ct absol.
XVIII, 44 T11 1CN iunge ( currutu cqtiis ) et descende.
—
:

„cx sajjieittia, quod mihi miiius probabilc cst. Vocabii-

5) aUigatit s. nexuil pugnam i. e. adoriendo inccpit.
„luiia .•.U.j in lexici Meninskiani cd. 2. interpretati sunt
Gcrmanicc simili inctaj^hora dixcris den Streii anfadeln,
,.vileni , ignohilem , iioii itcm sapienliam (qnomodo mil Jemandem anhinden. 1 Rcg. XX, i4. 2 Par. XUI, 3.
„Castc!lus c t/olii glossario pcrsico ) iicqiie iu glossario , — 6) iuir:-^y nDN -iDN Ugavil obUgationem s. inier-
,, IJtirliani Kati iihid vocabulum rcpcritur." diciuin super se i. c. rcligione quadam se obstrinxit voto-
quc susccpto abstiiicntiam ab usu alicuius rei alias licitae
IXriEpX N. pcTsicum Hamani. Esth. IX,
promisit. Num. XXX,
3,sq. v. c. conim. 10: -llZJNbiS
pr. ftlii 7.
rilDDJ-i'" r;"iDN quacunque reUgione se ohstrinxerit ....
Ad ctymon conferri potest *.a«5 espe cquiis iuvencus, zciid, earata esto. Diifcrt a Ti: "1T:, quod est voto siisccpto
aspo , aspahi cqniis , ct (quod Bohlcnio placct p. 3 1 ) se aliquid factitrum vel pracstitiirum promisit. ( Chald.

i^-t^ sipahi vir niilitans, cqucs it. sanskr. asp duJt. •iDN cst prohibuit, vetuit, Talmudicis -iDn"<a prohibitujn.
 )

R. -i:;wN« 133 n^wj< -- ^^Tn-iwi*

vctitimi, SVT. 1r*0 fjO)] lij;avit ct solvit it. pioliibuit ct "'P.^^ (pi"o "ICN":), nonni.si in PIiu-. O'»-'^'!'^ Jes.
pcnnisit, cf. Lorsbailiii Mntth. IVi)inliiniiiiin I, aao ct XXVm, 22. LII, 2. Ps. CXVI, ifi, fcm. ni-)Di-2 Ps. II, 3.
XVI, ig. Lodciu inoclo alia ligaiuli solvcndiquc vcrba lob. XXXIX, 5. Jcr. V, 5. XXVll, 2 vinctila, spcc. dc

U-aiislcruiitur, v. c. licbraco lin cmstrinxit rcspoudct vinculis iugi, ct sacpc mctaplioricc (Jcs. ct Jer. l.c). (Syr.

lijffllio id. Jcs. LVIII, 6 Acth.

"..^ intcrdisit, vctiiit, J^ cst: sclvit it. pcrniisit.
it. faseiciilus. C^)\UJC'
Xip/t.
ligari, tinciri ludd.
i) XVI, 6. l3. 2) in
ct <^AUL/C"1'I vinculum, ligamcntuni ).

castodia teneri Gcii. XLII, 16. 19.

Pu. bcUocaptus, cnptivus factiis cst. Jcs. XXII, 3. '^'&\'n Dcut. X, C ct ni"lDi^ Xum. XXXIII, 3o
(viiicula) N. pr. statioiiis Israelitaiiim iii dcscrto, dc cuius
vcrbnlc pass. captiftis.
"l''^^^ Vs. LXXIT, 11.
situ accuratius non constat.
CII, 21. ' Phir. Ci-1'2N lob. IIF, 18. Ps. LXVIIl, 7. CVII,
'*' -I'!?'' '??
^l'^^ captifi niiseriae et Jerri i. e, captivi
miscre icrro onusti. 'Zacli. IX, 12: i-iiprn ''"''SN cap/it^i ]V/n~lC^} Esar-hhaddon, n. pr. regis Assy-
spci i. c. libcratioiicin spcrantcs. Captifi alicuitts siuit riac, qui, ab anno 7113. Clir. Babyloniae
jjostfpiaiii iiidc

tam ii , (|m)s (juis captivos fccit ct iii caiccrc dcdiict ((iciu proviiiciac cum honoribus pracfcctiis fuerat, anno
rcgiis
XXXTX, M. Jcs. yLW, 17), quam captivi ad populum 6g6 palii in Assyriac iiiipcrio successit (2 Reg. XIX, 37.
Vcl tcrraiii cius pcrtincntcs (Zach. IX, 11. Tlireii. 111,34). Jeji. XXXVII, 38. Tob. I, 21. Bcrosus in Euscb. Cluon.
A participio "iiSN hoc noincn vcrbale intcrdiun itn distiii- armcn. cd. Auchcr p. 42. 43, cf. Comm. nostruin ad Jcs.
{juitur, ut ilhid vis participialis tciiacior sit. Gcii.XXXIX, J. c. et XXXIX, 1 Colouias nb co iii Samaiiain diictas
J.

20 D">"iiCN rjV."-" ''T'3N l\rN itbi captivi regii in ctisto-

:
nicmorat libcr Esrac (IV, 2). Practcrca suiit, vclut
dia tenehantur. Rccte cuim Clicthibh >yCN , noii >-n0J<. Kalinskius (Vaticiiiia Nnh. et Chabacuci, Vratisl. 1748
p. 75 sq.) ct VoLNEjus (Rcchcrchcs sur riiistoire anciennc
(S>r. lf*a)], ai-ab. _^r id. II, p. 127. i42 sq.), cpii Esaihaddonem V. T. ct Sardana-
palum Ctcsiae, liouiiMcin proptcr vitae moUiticm mor-
T^SN m. ]) id. Jcs. X, 4. XXn^ 22. XLII, 7. In tcmqiic iiiceiidio palatii sibi illutam mcrito fainosum, unum
Plur. ubique lcgitiir a-'-i''aN. 2) N. pr. a) filii Kornch cundemque rcgem fiiissc siistincaiit Quam quacstioncm
liistoi-icaiii diiudicare cum Iiiiius loci iion sit, unum inone-
Levitae Exod. M, 24. 1 Par. VI, 7. b) filii Abjasaph
Lciitae j Par. W, 8. 22. nms, iii iioiniiium divcisitate iion taiitain cssc difficuUatcm,
quaiidoqiiidcm Esarhhaddon , Asordan ct Sardan satis
lCw ct IwN m. pr. obligatio, prohibitio, liinc concordant (v, infra): paltts autein potest vidcri cpithcton
votum ahstinentiae , Niun. XXX, 3 sq. Vide sub rad.
yU suhlimis, excelsus. Quaiita eiiim Grnecorum sit in
no. 6. In statu absohito ubique legitur 13N, at cum SulF. noininibus oricutalibus pronuntiandis scribcndisquc liccntia
PnDN, Plur. ni-irx XXX, G. 8. i5. (In Vcrsionc syr. dicam an ncgligcntia, hiiius ipsius noniinis varia scii))tura

liorum locorum promiscue lcgitur \\^\ j^Qfljj

ostciidit. Ac LXX
quidem 2 Hcg. ct Jcs. daiit 17riopi?«v
et ^, (atque ita Bcrosus 1. c.) Esr. \-la tQudtiv ; Tob. 1. c. 2«;(£t"^o-
rdg,Cod. Alcx. ^u-^iQSun', Compl. L^;(£(p5(ov()^ (Ital.Arche-
loX chald. interdictum Dan. W, 8 sq.
donassar, Sjt. Sarchcdonsor, adiccta syllaba sar) fors.
legcndum '.loitQ/tSojv ; canone modo
pTn"1CN V. iufra.
idcm cst atquc nostcr,
iii Ptol. (si is

v. Commeut. ad Jes. I, p. 1002)

'.AauQiSivog.
|T>^^. (per S}Tiasmuin pro IISn) va- fincultim.
Plur. Qi-ii3^* ludd. XV, i4. Ecclcs. VII, 26 (27). rr-a
Dc ctj^-mo cogitanti pro Asordan Alcxandriiii ct

n"CNrT domtis iiiiculi i. c. cnrccr Jer.; XXX^"II, i5. Bcrosi (cf. 6'ar(/<7«-pal) facilc se odert persiciini Jii ->-

lluc reierri potcst ctiam D^inrSLVr: rr^S ludd. X\"I, 21. 25 Sardana, quod ctiam Sardona lcgi potcst, i. c. princeps
ct D"""1i:n rr^Z. Eccles. IV, l4 ct rcddi: domtt^ vinctdo- sapiens: scd cxphcatu longc difficilior est ortliogiaphia
riim, at ratio siiprn proposita (s. rad. no. 3) coiniiiciida- noinims hcbraca, quam nihilominus graeca ccrtiorcm
titr saltem aiialogia linguac sjTiacae, iii qiia frcquciitntur magisque gemiinam haberc non dubito. Ac prior pars
Zuo 1DN, quam liabcs ctiam iii -ipw*?.:^r4» IDNrE-nbjn et
\t>^ Mattb. V, 25. Joh. 111,24. (Syr. '{^0-^\
^

^^)Q£0|
siniilitcr iii -ii:Nn\B probabiliter cst .3\ aier igiiis apud
^niiculum, it. captivitns).
Pcrsas rcligiosc cultus, zciid. atheresch , alhresch: scd
TlwN chnkl. id. Dan. IV, 12. Esr. MI, 26.
valde incerta est postcrior, iiisi placct confcrre J>J»LV>
domirius , rex (Iiinc rex ignis i. e. igncin colcns): ctcnini
^l'*' , (conLr. pro n-lbNT^) f. vinctdum. Scmcl •isXi- khaddam, seri,-us ,
quod facile alicui in mcntciii
lcgitur, Ezcch. 20, 37: n"'-i:r: rnb^ iineulum foidiris vcucrit, utpotc arabicac origiiiis, coiifcrri iicqiut.
(Dcum iuter c-t Israelitas).
 R. ys', fwV 134 in&^< %^

* "irCN N. pr. persicum virgiiii jiidacae, aiitca 2 Sam. XX, i4. Ps. XCHI, 1. CVm, 2. XXXII, 10.
lob.
Hadassa (hoiv/ Estl'- H, 7) dictae, inditiim, qnum 17. XXXVII, ri. Eccles. II, g. Jes. XXXIII, 2 cet.
Aliasvcri s. Xcrxis uxor ct Persarum rcgina facla cssct. Emphatice pracptnitur prouominibus, ut Deut. II, 11:
Sexceiities legitur in libro biblico noincn cius gerente, Sr; >1N Q'N3T Rephaiiae , eiiam hi pro eiiam Rephai-
practcrca nusquani , nequc iu libris sacris, ncquc apud tae. Practcrea .^) saej.e dicitiir PlNt rtiywee^faTOLcv.XXVI,
icriptorcs profauos. Etymon recte paudit Targunn'sta 4o. Deut. XV, 17. Neh. II, 18V Ps. LXVIII, 19. 1 Par,
secundus ad Esth. 3313 ClO-i:? nn.wN Tnp^ '''-<x>p^^.
II, 7 : VIII, 32. IX, 38, scmcl adco Da->li<l (ut lat. etiam ([uo-
^'^'^T^Zi^, n'':V Ni^5i3 vocaium est nomen eiiis Eslher a que Tcr. Lucret.) Lev. XXVI, 44: Nb nfJT da 7\^J_
nomine stellae f^eneris , graece ctffT^p in co tantum , fi^nSN73 adeuque ne sic quidem eos spernam. b) Ali-
crraus quod (taTtga ctiani apud Graccos spec. de Veneris quoties id bis terve rcpctitur, iit et , et , vel cum ncga-
,

stella iisurpari crcdit. Ilaud dubie cst vox persica s.LXw tiouc nec , nec et jirimo iam verbo jiracniittitiu\ Jes. XL,

sitareh, stella , it. fortuua, fclicitas, zend. sttira, «auskr. 24: Dyra V"i.N2 ia";iia-;3 pjn ^y-jt-ra qN nj"^;-t3 V\tx
nefjue plantantur , neque seminantur neqiie radices
tara , luide in liuguis occidcutalibus a(fJA\q aster , Stern,
ailgl. star. De Veneris stclia ( quae etiam Syris xut' e^o- agit truncus eorum in terra. XLI, 2G, — c) Ubi iun-
gitur adverbiis intcrrogativis, Ti j)raemitti solet, «|t«rj an
vvv vocatur lA^sas stclla femina, v. Eplir. S)T. II,
etiam? Gen. XVIII, i3. 24 (cf. arab. Si! an non? cur
457. 458) vocabulum usurpatur a Syris (v. BarBalilul nis.)
ot a Zabiis, qui itidem cum Alcjih prosthctico scribmit
non? Matth. VT, 6 cx \, ij ct "^j it. Jiii annon?),
Cod. Nas. 54. 96. Plur. IZ^Affi] stellae it. dae-
fiAfflf I,
DN postponi lob. XXXVI, 29: j"'3'' DN qN num etiam
niones stcUarcs 1, 18G. 188. Idcm nomeu persicum agnosci- inlelligit cet.
mus in hebraeo n"iriu;y dc quo suo loco. Vcneris autem,
,

itcmquc bonac Fortuuac (v. sub rriuiiS;, 1.1) nomcn satis aptum 2) Saepe dicitur pocL ct cum empliasi pro \-nlgari et

erat jnicUae, quae regi in delieiis essc cocpit. Contra cty- (item, nec non), cf. arab. o. Cant, I, 16: ecce tu

mon ab Ilillcro (in Onomast.) propositum ab (_^i niyrtus pulcher es , dilecte mi, D''!"^ P]N nec non suains. lob.
ct J' receus (coU. Esth. II, 7) idco ferri non potcrit, XIV, 3: '^^r? rjnii'? ~T.-i?->lN «t ^iimc (talem, tara
miserum ct aerumnosum) intueris? Jcs. XEVIII, 12. l3 :

"quod ^Ji vocabulum est arabicum, non pcrsicum, arabicae et ego postremus et manus rnea funda\'it terram.
,

autcm linguae in vetere Pcrsismo nulla vestigia exstant. XXVI, 8. XXXIII, 2. XLI, 10. XLVIII, 12. Ps. XVI, 6.
Cactcrum cf. nomiua pcrsica nnT, "inTZJ, 'ip2 nnuj. XVill, 49. LXV, i4. Deut. XXXIII, 3. 20.

D.1 uoumuiqiiam uuicc cmpliasi inscr-

3) Paiitcr atqiie
vit: utique , projecto , gcriii. Ja! ( Cf. lat. eliam, ubi
opp. non). lob. XXXVII, 1. XXXtV, 12: D:-?N-fiN
]/^ m. chald. Ugnum i. q. hcbr. Y'?, * mutato in N imo i'ero , Ja Jlirwahr. XV, 4: nN")"] 12n nnN-^N
in » (vide sub 3). Esr. V, 8. VI, 4. 11, i/no irritum facis timorem (Dei), du zerstbrst ja die
(p. 2) ct V
emphat. N^S Dan. V, 4. 23. Goitesfurcht. Ps. CXIX, 3. Ita post intcrrogandi jjarticu-
lam, Am. II, 11: ^^tliO'] 'pa nNT ^-^K :]Nr; itane est,
filii Israelis? cique respoiidct 'dnt lob. 'xL^8. XXXIV,
16 (quo in loco Schiiltcusius malc r|N iram^ rcddidif,
O^ Conj. accessionem significans (Kimchi : P]i* facilc illc qnidcin rcfiitandiis c loco parallclo XL, 8): nw:
non antc jn-onomen iteratiim Prov. XXII, ig: -"'nyiin
^^DT^ Dbiyr), ut da, (ex qnibus synonymis Loc in pcdcslri
rrnN 5]N doceo ie , im/no te, dc quo idioinate v. Lehrgeh.
et antiquiore nostrum f]N in poejtico et scrioris aetatis
,

§. igi, 1, et cf. Da no. 3.

scrmonc frequentius cst) vidclicet 1) etiam quoque. ,

(Syr. t^i , chald. tjN, ia Talmud. Ilicros. et in libro 4) pcr cllipsin jiarticulac interrogativ.ie i. q. DN 5]^?
eliamsi lob. XIX, 4:
, Tl'';;!; D:':J<-t]N1 etiamsi yerg
Soliar 511N , raro ctiam iBN Gcn. XXVII, 33. Jon. In
erraii. (Talimidicc in lianc sciitcntiam dicitui- 33 by tlN']
lingua arabica indc dccintatum est i^ ac, dein. Quod etiamsi praeterea, syr. "-^1 ct contr. t;2>I), It.
vj
ad radicem attiuet, ,simodo talis quaerenda cst, maliin id licel quum, (da doch). Ps. XLIV, g. 10: Deum lati-
,

rcferre ad verbiim nsN ut SjN vicinum sit

, particulae damus quotidie ir^a^iirDm nn:T »]!< quanquam nos repro-
cmphaticac icN, NiEN, quam ad bas et ignominia ajficis, L\^III, 3. LXVIII, 17,
oT, cui sine ulla aucto-
ritatc cumulandi coacert^'andi([uc vim tribuunt Et3'moIogi 5) j)ro •'3 »]!< nedum v, statim jjostca nc. 2, ubi cst

quidam.
...
Nihil aliud valet ista radix atque di.vit
. . . . - *
^\ phyi
pro quanto magis , si.

i. c. fastidivil, detestalus est). Lev. XX\T, iG. 28. vlX chald. etiam Dan. VI, 23.
 : ,

R. CwV, "iSwV 135 ^3 i\i{ — -^iEN

•J
^i^* i) etiam xi , etiam qiitim Ezccli. XIV, a i. ''";''-? '1 •'^'.''pfl- ^'^011 satis accuratc Sjt. Sam. SaaJ. ct

Nch. IX, i8. a) pr. «(•(•( i/iV <juoJ, liiiii:, ubi sciitciitiac c rcceiitioribus BnAisirs (vcst. saccrd. -iii. 412) piTEN
cuidaiii allinuativac vcl ucgativae novuui argiiiucntuin statiiunt idcin esse qiiod liCN ; multoquc ctiain iiiiims pro-
additui", «(•(/«/« i.c, ubi aiitcccssit ariinnatii), (jiianto ma^'is baiidi Clcricus ct Dalliiiis, qiii 7\-,Zii ])ostci iorcm huinc-
1 Sain. XIN', 3o. a Saiii. IV,
1 1. 2 l'ar. XXX.1I, i5. lob. ralis partcni csse vohnit. — i) ainictus (aiircus) s.
XN'', i6. Prov. XI, 3i. XV, li, ubi antcccssit iicfjalio, obdiictio stafuae Jcs. XXX, 22 i. q. '^ics. Solcbaiit ciiini
(jitanto minus. luh. XXV, 6. Prov. XVII, 7. XIX, 10. idolorum iniagiiics e ligiio vcl oprrc fictiii coiifici lainiuLs-
1 Ilci;. \ 111, 27: coelum et coclum coelorum eitm non quc aiireis argciitcisve foras obduci (Trtpiypuoo, Tifptapvfpa,
capiunt T.'T\ rT^m"''^ 51N qtianto minus haec domus. cp. Jcrcm. W, 34).
2 l'ar. ^'1, 18. (Cliald. 'jrirN >1N id.). Noiinuiujuain
oinitlitiir ^3 lob. IV, 18. 19: en sert-is sitis fiilein non ''"'?. Syriasmiim pro nicN), ncquc alitcr iii
(P'"'"
/labet ... ^tin--r3 ':2"ir ?)N iiedum habitantibiis domus st. constr. (1 .Sam. II, 18) i) Ephoduin s. hiimeraU
tuteas vcl ^2 scorsiiin exprimitur, ita ut "'2
, »)!< rcddatiir vcstimeiitniiiquoddanj summi saccrdotis , supcr tunica ct
nediim qituin, neduiii si lob. IX, l4: ^::rN '3:N—'3 V[i< pallio (i-'?a, nicNn r-i;^ Exod. XXVllI, 3i. XXIX, ^)
nedurn si effo ei responderem? XXXV, i4. Ezecli. XV^, gcstatum, inaiiicis carciis, sub axillis scissuin duabiisqiic
5. 1 Sam. XXIII, 3. 2 llcg. V, i3. Prov. XXI, 27. plagiilis coiistaiis ,
qiiaruni anferior pcctiis vcntrcm(|uc,
Ex cadciu sigiiiricatione priinaria acccdit quod prolluit postcrior tcrgum
tcgcbat, qiiacqiie in Imnicro fibulis
3) qiiin etiam qiiod, quin imo. Ezecli. XXIII, 4o aurcis gcinniatis iiexae iiidc ad diinidias iiatcs dc])ciidcntcs,
1i1 D''!!!:^»? r!:nV\rri ^3 flSI quin etiam arcessiyerunt cingulo (niiTNn 2rn) corj)ori ad.sfiiiigebantiir. Exod.
firos e Ivnginquo i. e. eo jn-ocesserunt impudiciti.ic et XX\aiI, 6 sq. 5 sq. Lcv. Vlll, 7. LXX. inuftis,
XXIX,
protcrviac, ut cet. llab. II, 5: njia ^'^^n '3 qNl quin quod vcsliinciiti giaccaniciim eiusdcm, qiiani dc-
gcniis
imo finosus (illc Iiostis) proterfns est. Siinilitcr CJcn. scrijxsiinus, fonnao ciat
( v. C. Aiig. Bocttigcr dc ra))tii
III, 2 in oraficuic scrpciitis ad Evain : DTirN laN "'3 »1N Cassaiidrae ]). Gu). Joscj)li. Aiit. 111, 7 §. 5 ini 5i xoii- :

1;~ y^i» 'r2w nbSNn J<r siccine dixerit Deiis, de nitilis horti TOi; rpiToi' iidvttiu joy Xtynficroti i(j(/i(5r,»', iXXr^rixi', d^ inoi-
arboribtts comedetis? "<3 ?]N li. 1. iiitcrrcjgative poiiitur ftiSi nyo.^Eoixoxu' yiyntu yiip toutov jor Toonov vqaySiit ^

pro J|N~, et oratio cst adniiraiitis, dubitaiitisque, Ucum

•'2 £711 ^riOog nr^x^idur ix rt yuomaxiDV narioiaiv xui /^vaov

talia dcfciidcrc potuisse, simulque niuliercin coiitra nuini- ai'ii7i£rro(XiA((iioi) , aTTfp/Tricxroj' toC azigrov ib fxiaov
iiis iiitcrdictiim exaccrbantis, q. d. siccine co proccssit xuTuXifinuni (vidcl. iit jicctorale ci loco impoiieri tur),
tATaimidis Dcus, ut ab arhorum qiiarumcuiique esu vos •(EiQiat r}<jX7juerog xui li^ nurti a-/rniaii yiToir lirui ntnoiv-
Non fiirog, iii qno taincii lioc qiiod nianicac ci tiibiiiin-
arccrct. Kimcliius notat, colloqiiiinn scrpen-
iiiale jiil.siiin,

tcni iiiter ct niiilicrcm liis verbis iioii iiicipi, scd coiiti- tur. Aqu. aji. llicr. ini(njufiun et iniii^uyu. \ ulg. super-
iiu.iri. Iii incdias res rapimur. ( Satis rectc ad sensuin, humerale. Svt. Mr2>, qiiod cx hcbraca vocc factmn est.
quanquain vim iiitcnsivam particulac r|N non prorsus asse-
V. Braun de vcst. sacerd. Ilebr. p. 463 sq. ibique iniagi-
cuti suut, Oiik. SjT. Saad. an x-eruin qiiod? itane est
nein p. 478. Quod ad matciiam attiiict, siimiui ponti-
quod? Male LXX.
^ulg. cur?) Ex illo , qucm statui- ficis Iiumerale uiia c.uin ciiigiilo ex auro, piirpura, cocco
inus hicet deniquc locus piaido diffi-
significatu primario,
,
byssoquc a polyinitario contcxtum crat (Exod.
arfiliciosc
cilior 1 Sam. XXI, 6 eliamsi lia profana est "'2 >1N1
:

XXVIII, 6 ) : vulg.ire (na) factiiin gcsta-

coiitra c linfco
'"rS2 U;~p^ Dvn niliilominus hvdie sanclificatur ea per
Sam. XXII, 18), liec noii Davi-
baiit rcliqiii saccrdotcs (1
i-asa (saucta). ^2 fJN li. 1. cst non minus vcl eo magis dcs sacrani cliorcam duccns (2 Sani. VI. i4. 1 Par. XV,
(Ulud valct s. veruDi est) quod cct.
27) atque Samucl summi .saccrdotis pucr (1 Sam. II, 18.
,

28 '. Hiimerale tanicii ««r' i^o-/riV sunimi .sacerdoti»

insigiic fuisse vidctiir (1 Sain. XIV, 3), coqne (vel
potius jjcetorali cidcm affixo) utcbantur oracuhim a Deo
(2^ fut. TbN"" accinxit , amicivit. Lcgitur iion- pctituri (1 Sam. XXIII, G. g. XXX, 7).

nisi spcc.dc Iiumcrali snmnii saccrdotis TiDM dicto. Exod. 2) statiia , sirnu/acrum (idoli), probabiliter itai

XXIX, 5: induas Aharonem tiinica .... Ephodo, (lictnm ab ainictu aureo argcntcovc ( v. n~pN 110. 2). Ito

pectorali nirNrr 3U;n2 ib rri"**! et adstringas ei sine controvcrsia in loco Iiid. VIII, 27, ubi Cidconcm
(Iniincrale) cingido siio. Lcv. Vlll, 7 plcniiis et pleo- c mille ficjitingentis auri siclis simulacruiii fccisse iiar-

nastice; is ib ih:n'.i itNn arna iriN liin^v (^" '•"" ratur, qnaiiquam uiius Arabs vcrum vidit rcddciis ^lu;,^',
guis cognatis haec significatio 11011 reperitur).
imagincrn: nequc alitcr ludd. X\TI, 5. XVIII, l4. 17.
18. 20 (nhi iungiinfiir ^'Din, bCS, n30a quae cuncta ,

n"pi^ f.verbi praecedcntis amictus,

1) nom. act. : ad idololatri.im j)ertiiicnt) ct llos. IJI, 4, iibi D^^rnn^ Ti:x
adstrictio (Ephodi). Exod. XXVIII, 8 i^N in^^sN a-,rn : ad cultiiin illcgitiinum refeirc iiiilhis diibito.
l"";? cingularn ad^irictionis eitis (quo adstiingitur 3) N. pr.\iri Num. XXXIV, 23.
Luinerale ) , quod super illud. Ouk. rectissjmo ; l^?*^
 ;

R. ne^j, T2i< 136 SN — T21«

•;:3 NiSN n5<T niU» hoc igitur facilo, mifili. lob. XES,
23 : iSN -i?j quis iandem dahit? i. e. o utinam!
•jn";

nss"' Xll, 39, scmcl nnsni

abiccto N 1 Sain. XXVIII, 24.
furno. Gcn. XIX,
N ot. Pro
iSkN! ct NiSN pas.sim in Codd. frequentatur
i)'coxU, spcc. pancm placentamvc in quac plcuior scriptnra Prov. VI, 3 ct ludd.
IS^^N ct tSls"'^
iS.^ig. Ezcch. XLVI, 20.
,

3. Lcv. XXVI, 2G. Jes. XLIV, IX, 38 adco in impressis passim comjiarct, scd mco jicri-
Constr. c. duobus accusativis , altcro niatcriac, altero eius culo eliminanda, utpotc grammaticis rationibus vocisquc
quod ex ea paratur. Lev. XLXIV, 5: sume farlnam
origini (quamnunc cummaxime
paudinius) contraria, ct
nVzin ~"lto dTiu3 ~ni< n-^DNl ei ex ea daodeciin
coryr/e
haud dubie cx invetcrata nostrac particulae cuni ns^N
illa
placenLas\\L'Lehrgth.^%.-Ass- Part. nSN pistor Gcn.
confusione coorta, de qua vide pag. 79. Aliud etynion,
XL, 1. lios. VII, 4. 6. QiCNn nq princeps pisiorum,
scd paucis locis convcnicns, proposuit Pareait (dc vestig.
Acgyptiorum regis aulicus ( Cicn' XL, 2 sq. ) , <]uae digni-
immortalit. in libro lobi p. i58), iSN reddcns quaeso a
tas ctiam apud Mogolos est. Barlicbr. 5 16: 1t*i^] lcQ^ bLs aj)'aius est.

\oc\ ].iDOAjJ.J l^'3 i?«ita Emir , qui princcps pistorum

• lV;N/3 m. coclura , quod coctum cst Lcv. II, 4.
Scd idem illc exercitui pracerat. ^
Plur. fcm. nit^S^
erat.

iSam.Vin,i3. (Chald. et syr. N3N, Is)] id. nsN, U^] ^ ClD^^Sn (nonn.Codd. d-^aiSin) coc///rrtp, ab nsN, J3 ,
Arabes huius siguificationis certum n^w) cum Nun
^^^3/^ pistor. (ad ibrniam n^UJin, formativo in fuie, ut
quoddam vcstigium habent s. rad. ^3.^
[cf. pag. 2 B] in in ^'^ip a n:;p. l.cgiUu- in uno loco vexatissimo Lev. VI,
l4 (21), ulji de fcrto (— n:'^): in sartagine cum oleo
latcraria, locus in caniino, qui p:ira-
nomine Xfj> fornax paretur , jrixum ojjeres illud d"ris nn:a ':''Sri coctiunea
ferti infrusia comminuii i. e. coctum moro fcrti in frusta
tur coqucndo pani,opcTcuhim fornacis).
commiuuti, c vulgari idiomatc Lehrgeh. Sio. Ilcspicilur
completus ci integer fnit (germ. gar
2) nialurus ,
locus II, 5. 6 ubi dc fcrto: Dins nns nins n^nn ni:^ :

spvn). llunc signiiicatum habes iii vicina rad. arab. J,^

sine fermento sit , in frusto illud comminuas, cf. ctiam
integcr, complctus fuit. II. prorsus totumquc dcdit vel
dc fcrto coquendo II, 4. VU, 9. LXX. scc. Vat. ct
(ganz und gar bezaJden), ^^ intcgcr, completus, Complut. lXiv.x(i. dvaluv ex i<Xuai.iftTO)v. Rcdduut co/i-
pcrsolvit
^oluia , quo posito ligcndum tXixia: scd viilc sitnc lati-
Cs\\ plene et prorsus,
ganz und gar. V. deriv. iSN, num elixa. 1 1 CoJd. ap. Ilolmcsium eQixia i. c. fracta,
contusa, idquc pracfcrunt recentiores, quanquain e 11, i4
vidcri potcsL iircpsissc. Eandcm sententiam pracljcnt
Niph. coctus est Lcv. VI, 10. VII, 9. Plur. n^/sxn Pscudojon. Targ. Ilicros. Saad. Syr. e vicino dTiS proba- ,

XXIII, 17. bilitcr coniccturam facicntcs, rcctius Gr. Venct. xi(|5«i(u-

fiuta cociilia. Vulg. ealidam eam ojferet. Ouk. Unguac

cst infin. ab suac beucficio vocabidum hcbracum xetinct. Vcram voca-

iSS* (pcr Syriasmum pro isN, quod pr.
buli dcriv^ationcm, a rcccntioribus frustra rclictam ct
nsN) ct ^{iSi< cum Alcph paragogico (ut 12-), Nin-;
impugnatam dant Kimchius et Jarchius. Ex quibus
, liic

Ni'-P pro i-i-i 2 Par. XXVI, i5), quac formae in libris

ita: -iTin"! 'ii:n2 nsit< nnt:''^'^ -inN nn-rn nvsN niis.>«
luss.' niirc variant, \n: integriias, tolum (forniac irbp, nsnob n:.'(a":i coctum multis coctionihus post Jrixio-
,

iiT ) liiiic adv. prorsus , ita. Gcrmanicc secundum ety- nem coquehat saccrdos in furno dein , iteruin frige-
mon aptissime rcddidcris : gar (pr. coctum, paratum, bat in sartagine. Is placcntac biscoctac [JBiscuit, Zwie-
niaturum), secundum liuguae usum also (ita prorsus,
bach) gcnus fuissc ponit, idque e plurali collcgissc vide-
i<Titiu-). lob. IX, 24: N^n--'^ iSN Nb-dN si non ita tur, haud dubic taiuen alitcr explicando. Hidiculc prae-
est (utDcus haecfaciat), tvenn es nichi also ist , quis
tcrea Tahuudistae tcstc Abulwalide ^'^•'Sn cxplicant per
alius ille? Gen. XLllI, ii: NISN IS-QN si
XXIV, 25. N:-nDNn coquatur crudum(es n>erde halhgar gehacken):
prorsus 1. verc ila (est). In vulgari linguac usu hacc par- sed radiccm melius illi constitucruut, quaui rccentiorcs
ticula mcre emphatica est, et additur 1)
prononiinibus et quibus cst a rad. .^1 cxn comminuendiy\\\\iv\-
iionnulli,
advirbiis interrogandi, ut gr. nors, lat. tandem, hcbr. nt. buunt, cum uihil aliud sit atque diininuit , vcl adco a
NiSN >» qiiis taiidcm? wer also ? Gcn. XXVII, 33, n733 TSn, quod vocabuluni cst iiihili.
NiSN qiia tandem re? Exod. XXXIU, iG (LXX. tk.I?
tdij&u,?;). Jcs.XXn, 1 NiSN ~\-r,13 quid tihi tandem?
:

Nis:{ n-N ubi tandcm? lob. XVil, i5.

llo.s. XIII, 10 (cf.

«nN) liidd. IX, 38. Jcs. XIX, 12 (LXX. vvv , ovv).

— rad. inusit. vcl spmia, cuius anulogiam sequitur
''32 nWN na, NiSN nDbn et tihi iam
j2J^
Gen. XX\*'1I, 37 :

quidfaciam, mi fdi? '— Additur 2)' 'cxhortalionibus

et voti.s. lob. XFX, 6 : NiSN ^IST scilote igilur , wfsset "DIN N. pr. rcgionis aurifcrac, qiiod bis lcgitiir

aho, LXX. yvwrt ow. 2 Ucg.'X, 10. Prov. VI, 3: Jerem. X, Q. Dau. X, 6, eodemque contextu, quo alibi
 R. n2N\ "IIEX, PEX 137 nsx — >'£{<

ITi.y. Sitnc ipsa Opliira, an alia tfrra aiiri Jivcs, ilubi- sed Prait. ConJ. /'. ( pcr aiitiplirasiii) rnaqniia forlit
,

tiiiit intcrpri'tc-s ; verisiiiiilliniiiiii taiiicii priiis, ita (piidcin factus est, ec Coiij, II. muUlpUcavil. ilis adilc u JJscliati-
ut Uphas sit scquioris acvi vilacciuc coniniuiiis corriii>ti<> , . 5 ''- . ^ ''- . ,

(littcrarum n ct T, ^ ct 3 intcr sc pcriiiulataniiii cxcinpia

'""'" ^^"^ '' l" O-.^^ «ubccillus, mgciiii cTpcrs, ct

\iJc sub t) pro ISIN, cum allusione ad TD aiiriim imriim, collata rad. viciiia ^rsigiiificatioiics ita tligcrcrc potcris-
ct ;r:i': X, ,8) aurum V
(.Jpliiram
2r.T ( . Hcj;.
rcddulcriiiit an. Jcrcm. Alcx. 111 Hcxanll. svr.
<lcpui;i;ali.,n. vctt.
,) ,^,-,-,^ «^,-,-,.
.
u^,,. n, 5
,,.,
cd.
»
Rom. r^, j^
, ,*-
^] ^i///
. a me rcin oblitus abscouduUt
m n.i , .. /•.1,1 /. ••
marfrinc, llicod., hvrus, Chaldaciis, itciiuMic .Svriis iii
I
. ' 1 .^
.
^ ^
,
.stclla,
,,
sol,
1. c.
,,/•,
(Cor. b, 76. llar. 5, 106 .Scli i5
deJecU\\\\\a.
suiii.
//•,
2)
/ /"*""
,.
se
**> occiau
nrrlilii

loco 1 Ucg. X, 18, ubi pro T2« arjT dat ^io i=>OTj p. ,45 Sacy, vit. Tim. I, 4;^ Maiig. cct. ) it. dcfccit lac
."UJil A •» • „.- ....._ ,. L t -r\ (verscliwindenj. 3)' delecit
J ( hinschwiitden
t/iur«, sin
scli IVUl-
^•^Ol. Acccpit i.s TSia pro TSIN^, assciiticiitc J. D. f' . V. .. .

den), lener , injirmus i\\\t, dc fbctu ablactato, dc iiiatrc

MiciiAELi Supplciiim. p. 4G, quac tamcn coiitractio
iji
gravida, dc mciitis imbccillitatc, ct ai). Ucbracos et
graiumaticis ratioiiibus rcpugiiarc vidctur. Aiamacos dc ovc, plautaque serolinis.

Iii lingua hebraca duo cxstant sigiiificatus, ex illis

Ab facilc dcri\aiidi obscurus , ca/i^ inosus l'u\l, ab occasu
"2JS '*• "^^^- iiiusit. ct iuccrta. ca dcrivare potcs
solis (v. bc.V, nrcNl,
1)
rES, i:2.N'3j; u) teiier, serotinus
fuit, dc pLaatis, v. r'C.\, cf. ^'rE.N^.
n^S^J N. pr. viri e maiorrbns Sauli Sam. IX, 1.
i

Vcl cst fbrniac ''^-•'C'^ ab nCN i. q. niE , aLs , quo posito

!:ex ob scurus, caU^rinosus, dc dic Anios \"
20.
rcddi ^iiAcfX. refocillatus , recreatus , idque pracfcro , vel
cit pp. fuL IJiph. a ni; adllabo.

"
1 :
-:.!-»
'';".'!? f- caligo , car|ue dciisa ct crassa. Exod. X
22: n": •: N- ?|\:;n ''Tp.l etjacta esl caligo cras.ia. Cf". rcs.
Mcridici opponitur Jcs. L"\'III, 10. luiiiiitur sviioiiviiiis
ta^kk '".'^ "*
L
,j ^-1 j^ • .
TjrV 1
'--;' arab.
cbald. ?I2N,
._
u^L '
radixmvelere casto-
»
_-.,..,
irO\. VII
i>r,iv
g, -vn
\ IJ, n T,„
:)in Jocl rr o
11, 2.
/
Zcpll.
"

/
I, 10 cct. i i
•|^»J "-,.-i

quc Ilcbraisino non obvia, et nonnisi a Criticis Samantaius ^aepc iiiianincm pracbct miscriae Jcs. VUI, ^^ n^-.^s nbs.Hi :

^' '" caliginem propellelur , coll. Dcut. XXVIII, 39. jci"-:

iiitnua luco Gcn. XIX, 29, ubi Cod. Sam. lcgit HDSN
(n:2.\) pro hcbraco nrsr;. XXUI, 12. Prov, 4, 19. Pluf. nibsx tcncbrac Jcs.LIX, g.

^ _g ^''h^ ^'^i- serotinus, de frugibus. (Pr. cst tener,

^r^ rad. Hcbracis inusitata. De arabico ji cum infirmior.^tMdus in crcsccndo. Cf. ^i^ius dcbilis, de ove
......
S

" "^ <^'^"- XXX,

42, quod SjT. Chald. Arabs Erp. redduut
falsissima quacquc lcgantur in CastcIIi et Giggen Lexicis serotinus. In Targg. ct iu Talinudc 'r^EN sunt seiotina
iustociuc brcvior sit G01.IUS, ipsa Firuzabadii vcrba et opponuiitur praecocibus •'s-in Ecclcs."XI,' 2 Targ. Sic
Nn^rS.S ovcs scrotinac ct imb(;ci!liorcs, quae Mai-tio jiro-
(p. iSSg) prae caetcris aclscribcre placct: \^..^ Jj!
vcninnt, primores ct vahdiorcs, quac Ecbrua-
Nn^^C-jn

^i '^^i jxajj rio nascuntiir, Buxtorf. p. i85. Scc. Kimcliium n:'J

'v.
AJfci '-4 i>sL^.J^ jfr^^i v'"-^ (Jtc^
nrSN est aiiiius, iii quo miiiime praecoccs iKwcuntur fiugcs.
Ipsuiii b^iSN lcgilur Mischn. Schcbiitli b §. 4 opp. prae-
J^^ Jji^ iJlil »jtj*.j lyj-s^ 0'-»^'^ c3^' - i)^*^':
inaturo, "T<ra. Sjt. t.*Xsj scrotina Cast.) Exod. EX,
32 neque fero contusa suni trilicum et spelta nVri2N ""3
Jo Ljj v».ft**oJ! |»Ii«*S_5 ^i-i^ V^-^ L^j"il. i^ z.^'-
:

r:rT quia serotina sunl. Sam. nirCN. Fon.^KAi, Vin

Fhn-. acgypt. p. 43 ) hordeum cum mense Februario :

ali^ iUli «iiij ^I^' i. e. ^\j S fut. I et O , et ^^ maturatur , trilicum ad finen Martii persistit, rf. Plin.

A, inf. ^^1 q. i_jLc Uituit , abscondidit se, Xv'"^'!, 7. LXX. oy;(jua. Vulg. serotina. Syr. ^»•»•0 V
fut. i.

\wc\ camelus unius anni et quod excurrit , foetua Chald. Nnr^CNi, adcoque Saad. in Polj-gl. ( . ijijb f) more
G - > - >i c - E
camelinus abUictalus , PJur. Jii! jjji; i^i usur-
, suo vocabuluni bcbr.icimi rctinuit, quanquam dubito num
arabicc serotinum notct. lutcllexit, lu fallor, Saadias
patur de leaena grat'ida , et ^Vji est grafida. ^] (interra) lalentia, dcpressa, .•.Uiiil. Ita J. b. K. mr""EX
Fut. A praeterea vaht exiit e loco , it. de matre foctiim
X.«.jLc. oHs! i. e. 'n reperitur etiam in Arahismo, valet-
lactenteni habente : efanuit lac eius , ^^ est debiiis. que laieniia , ct Kimchi : y-i«n nnn min;;! nir-rn
 R. ^EX, ]Z_i< 138 ^58« — '52X

m-inXiTS 1U5':-)"D1. Ipsnm etymon bciic cxprcssit Sam. parcb.-it Deus (Cap. I. X)j rotac ita comparatac crant,
'jsiNn Tjina IsiNn n^n"; I, 16 ut una rota
"iu;.n:.3

alteri inserta esset, qno factum cst ut ctuTU non ,

circumacto moveri posscnt ad quatuor coeli plagas

7EX m. caligo, maxiine spissa, vocabuliim pocticiim. comm. ).
( 1 7
lob. III,' (j iE.S ^"Hi-," ^^^!^!j "^y?" "°-^ '''''» occupet eam
:

ealigospissa, i. c. luuae stcllarunique luniiiie caicat, cf.

jEJ^ tempus & fertendo voh'endoque dictum,
Jil 110. 3. X, 22. XXVin, 3 : ni':?:^! bss 'iaN lapis , cf.

caliginis et tenehrariim i. e. altissinie in tcrris abditus. 'lil actas a .Ij) circui\-it, B.Li' tempus a "iin .Li' in
XXX, 26. Ps. XI, 2. XCI, 6. Mctapb. miseria, infor-
Umiiim lob. XXIU, 17. orbem ivit, &J..> circuitus, pcriodus, 3'i-> tempns pra(v

SC113, a JLs» bin. Similiter mtturo?, annii,i , ita dictiu

^SK!a m. caligo Jos. XXIV, 7.
est, quoniam iii orbcni it (undc diiniinitivum anniiluji),
et uuivcrse temporis vocabula vcl a tircuineundo, vcl
JT^^EN^, tantum 3i, nbi Jcliova num
Jcr. 11, :
a transcundo (v. ~,v_, ny a rad. Tnv) pctita sunt. Lcgitiir
descrtunifin Israeli, n^^btN;? "('-IN:.- DN. Quod ad Criti- nonnisi iu PJur. c. Sulf. Prov. XXV, 1 1 pomis aureis in :

cam ct Grammaticam attiuct, boc nomen scribifiir cum patinis argenleis simile est i'';3J<'"i:S 131 -^ai t-erii/m
duobus acccntibus, adcoqiic divisim iu nonnullis codd., prolatiim in temporihus suis i. c. tcmpore opportiino,
quo id coinposituni cssc siiiiiificatur (cx bcN^ Jos.XXIV, 7 cf. XV,: 23: aiE:-na ITOS -|3'l. tv_ apud, quac pr.
et n"' ,
~'' caligo Dei
sumina caligo), ut nTlsrirD
s. est loci particula h. 1. ad teiripus transfertur, ita iit cxacte
Cant.' Vin, 6. Ita Kimcbins, Fcssclius (Adv. s. p. 4"5)
aliiquc. Aliis quidcm tcrminatio n^ cst fornialiva atque respondcat germ. bey Zciten, cf. arab. t><L!3 v_jlil (ie

Jod more quadrilitteroruin adiectum, ut i-ifflji-) xr: «.tBj.3

tuper tempus eius Scbol. ad Ilar. p. igS de Sacy. De
cct. coll. cbald.n''!:''^ rt"'^, ;";b (v. diss. Lngd. p. 762),
,
forraa ii:SN pro l"';-^: v. Lehrgeb. p. 575. Ita e vctt.
scd inimis placct batc ratio', utpotc siiniH noinini n^rij.nb\z3 Symm. iv XfxipaJ uvtov. Vulg. in tempore suo , neque
non adbibcnda. De signilicatu si quaciimus, n''irSN'3 rcddi
abtcr AbuUvalidcs, rcctc collato arabico ..[i\ tcmpus (cf
potcst vtl caligo Dei, vel sleriliias , \\\ qua tarde
ercscunt fvugcs. Utrumque et descrto convcnit et scriei Firuzabad. p. ii34 et Castcllum s. it. Golium s.
v_ji .-^5),
orationis si quidcm scntcntia est:
, iinm frustra coli ine
iussi , instar descrti tciTacquc stcrilis ct ingratae? Ac quod duceiidum cxistimo ab .jt (non v_j!), coll. . Ls
prius commcndatur ciiisdcm capitis conim. 6 ubi dcser- ,

tum invium vocatur n^^or!;: Y"^-^. ( '^*' ^-^.5?.): po.stcrius coii- mcd. Jc 4^'enit et iUjjj iempu.s , hora. — Alii , ut J. E.
tcxtui iioii minus aptum dnut Aqu. Syinni. iii llcxapl. (

syr. ). Dieron. ^frra serotina, cf. b"i:.V. (LXX. Ghald. Fabcr (ad Harmari Observ. I, 326) conferunt talmud.
Syr. ex coiiicctura yij xf;(ijp(iOf«£'rt;
: N2"l^n ^'"IN.) "
]E1i< modus ct raiio (ni fallor pr. rpoiio;, itcrum a vol-
.
S , 0,- 5 )oi
vendo)
jAOrA» U^M}. Priiis tamcii

proptcr certnm iisniii vocabiili isN^O Jos. XXIV, 7,

pracfcrcndum vidctiir, tum 1. q. t3'':3, et arab. ^, ^^ O-^**'
^^'°""

...Liit. tjV-i' spccies, modiis ct rntio, niaxime oralionis,

tnm quia cum nonniie Dci conipositum vidctnr voca-
bulum , quod nonnisi lioc significatu adoptato accipi et reddunt: cerhum prolatum ralione sua i. c. iiisto
potcst. Etenim caligo Dei jiotcst simplicitcr esse modo, aiif die rechte Art. Possis ctiam ciim Kinicbio
caligo spissa, tenebrae fremendae: slerUitas Dei et Gr. Venct. (i-rJrJ \'J knl toJj- rqojaiv avrijj) ,

incpta forct. de rota intcrpretari ut siiper rotis suis sit locu-

"jSil ,

tio proverbialis celeritateni rcspoiisi indicans, pariter atqiic

»^Li. sXc.j cum loro suo dicitur pro totus , uniuersus et

j2^ rafl' innsit., quae vertendi signiricitmn babuisse

vidctur, pariter atque n;3. Hinc ^^, '^J'^^», J>^ c>, ^ Har. in, i64 Scliult

vit Tim. I, 484 Mang. tn rota (propcrandi enim signifi-

]Eii< constr. 1Sii<, 'JES Plur. b-^^SlN, IrSSS*, •JBS
catus sccuiulariiis cst) est cilo , sjicc. dc rcsponso paratis-
itii rola ctirrus, planstri cct. Exod. XIV, 25. Jcs.
1)
simo (Barbcbr. 38 do Aristotelc : ubi interrogabatur,
XXVIII, 27. I Rcg. VII, 32. Nab. UI, 2. Prov. XX, 26:
venlilat irnprohos rex sapiens isix Dn''r5 3;c"'1 et vertit 7ion statim >i,^i»3 respondebat , sed post aliquod te/n-
rotam (tribuloruin) super eos i. c. conculcat ct commi- pus). Magis tamcnplacct temporis signiHcatus siipra
iiuit eos, cf. icm. iJcllae ciiruJis, in qua Exccbicli ap- cxpositus. '

— LXX et Syr. omittuut, Ald. taiucn babct

 I\. C2X, rSwN, tZii 139 CEwS p£J<

c. Aqn. ct Tlio<>J. 47ri «p^c^ovn/i' aunji, qs. iircN cs.sct Jw. XTA'', i4. llc<t!iis certe transtulcris : sine, pio DE,'*;
i. q. v:-3N (c-r. j->-:n VJJJ, 3o u^fto^ovaa). Targ. LXX "' '''l"^ I""" T^^a, sid rntio sujira j^roposita mii;^is pjiicrt.
incpte rr^s^cp ilijfusc. Paiilo' difficiliol-fonmila Jcs. XLVII, 8. lOctZcpli.
cst
II, l5 obvia, ubi dc Habylonc ct Jlicrosolyma
lastiiosi.s.'
quae dicit in corde suo -\vj •'D2N') "^N. LXX. V iilj;.
}^yf
Ciiald. Kimclii: el non est praeler me amp/iits
esse Jesiil dcjccit , (quiij)-
^i,JS ccs.iai-it , , ile pcciinia satis aiHc ad contcxtiim. At si "DEN rcddis praeter me
dcficicntc Gcii. XLATf, i5. iG, tlc fjTanno, qiii rcgnarc (nt ir]'3, Tibi.f), ubi fandcm altcra iicg.itio «0«
ett
et sacvirc ilcsiit Jcs. XVI, 4. XXIX, 20, do Dci gratia qiiam c contcxtu sujiplcrc ciiin Vitringa a<I Jes.
1. c. et
Ccssantc J's. JjXX\'II, g. \icina radix cst SC!:, .sj-jionj^ina Noldio p. 96 tcincrarium vidctur? Vcl rcddc rum
I^ud.
r;r2. Ciuiicctnras ctynioloi^icajs paruni probabilcs v. np. deDicu: ego ct nojinisi ego praeterea i. c. ncino prac-
SJbult. ad Prov. XXN^J, ao. terca: .vcl, qnoil iiunc practiilcrim cum J. JI. ,\Jicii
, ,£-
1,1: ego etpraclerea, ul iDSN sit i. q. DCJ» cnm
jiejjio

02^5 m. pr. cessatio. Ilinc A) suhst. Jinis

Jod paragonico (non Suffixo), ut '

extre-
, ''V~2. "'riblT. Obiici
qiiidcm possit, Jod paragogicuin noniiisinomiiii constructo
tnitas. Lcgitiir 1) in riiir. coiistr. ^'nN •^zzyijiiics lcrrae
poct. de iiltiiiiis tcrrarnm oris, alibi yixr: rnsp adiici scd rc v<ra scqiiitiir gcnitiviis, niodovcrtis; icdj(
Ps. II, 8. ,

XXII, 28. LXXII, XCVlll, JcJ.XLVl Tiy pro -xvj DEX2 sine continuatione , o/tne etu>as lyciZ
8. 3. 22. LII,
teres, Anderes'. 'Cf. 2 Sam. IX, 3.
10 cct. i. q. 7i£i'para yairfi lloiii. ntQ(tta yiji TLuc. I, 22,
S^il] ^^i\ Abulolae ap. Abulf. Auii. III, i64, h^^it,'.
Cncs
^ •-.'!. ^r.'^. ('cc. Sim. ccssatio cacdis i. e. a.sylmn
terrae Ludolf. Iiist. Actli. i44
sc. cf. Coninicnt.
CirST pro C"?JT; vcl ccssatio, dcfcctus Iiominum,
lio.stiHira ad Jcs. V, 26. 2) in Diial. C^DCN dc extrcniitati- D->>2ri
pro
bus i. K. plantis pcduni. Ezccii. XIjVII, 3: D^^CSN •>»
D^B-JN) n. pr. loci in tribii Juda 1 Sam. XVII,
iiius.
in loco paruiL 'i Par. XI, l3 DiSI
V
aciiine plantarttm i. c. iion profiindac, quae iionnisi plan- 02,
" quod idcm valct''
v. CCN Jitt. A, 2.
tas pcdiiiu rigaiit. Ita Abulwalidcs, coll. DE cxtrcinitas
(niaiius ct pcs) a CC-: i. q. CSN. V. D"'":'^ Ers. Non
inultum divcrsi simt Cbald. S}t. ^ ul^. qui D^^CCN talos vocabiiliiin, si quid vidco., vitiosum in loco
•^-'J. Jcs.
reddunt. XLI, 24, ubi dc idoloriim iiilirinitatc: f2tV73 DDb^^E
jiar.
B) adv, 1) ncgaiidi, a) non amplins (pr. ccssatio) '('!'*'':!• Hcbracoruin qiiiilam rCN pomint csse i. ' <j.'
,-7>-dx
i. q. '"[3 ii'~. Jes. V, 8 Dip^ C?J>: ns donec nori amplins
: ripera, etrcdduut: facinus eorum iipera peius
(csV)
locus est. Amos \T, 10: CDN TJNI rj";? liyfj Jium ad/iuc sed prorsus invito coutcxtu, iii quo niliil omnino
idola
tccum (aliquis)? et dicet : non (licino) amplius. Dcut. possc dicuiitur. Kcpone ciim Vulg. Chald. Saad. OE.\q
XXXII, 36 : Cv.NI ''' quod non aijiplius
317^1 "^^'^^ quod lcgitiir iu locis jiarallelis XL, 17. XLI, 12. 29' " et
iujijrcst clausum
rcUctum. 1 II cg. XI\^, 26. Jcs.
et freqiicntissimum cst iii Iiis cajiitibus (v. sujira): ctcnim
XXX1\'', 12, \i. praeterea non Jcs. XLV, 6. XLVJ, 9: yDN dictum essc pro DSN. cx pcrniufatione litteraruin s et
""li^Sr D2N1 DT:"rS TI? 'J''N1 et non est praeterea deus, D non admodum probabile cst, qiianquam ])rovocarc ali-
et jiemo sicut ego (ubi CCN i. q. ni5 ]^N). Eodcm niodo quis possit ad analogiain vcrborum Cn: ym sr\l -\^3z , ,

«truciidus locus XLV, l4: DirrrN CtS ni? ^'kN Jiemo est LXX ISoaog; yy liguum , cbald. yjj, oii: ct''»i quae
praeterea, jioji [csl) praeterea deus. ( Cf. not.). Scmel sunt Iiuius generis alia.
additur niy 2 Sam. IX, 3: inx-jj n-^b ui^iN ni^ DCN.rT
nojine ad/tuc siiperstes est tir ex domo Sctu/i? C2N2 pr. n>'2wS' vipera v. s.
iii ccssatione 1. e. ubi ccssat, dclicit. Prov. VJ, 20; XX
CS nrDn D''JU'" CC.N.3 ubi /igna non amp/ius suppetunt,
exstinguitur ignis. b) siniplicitcr —
7io«. Jca. LIV, i5. :

V'^^ '• 1- ^33 circumdedit , sed nonnisi poet. c. c.

CSn: i. q. N;3 sine lob. \ 11, 6. Daii. VJII, 25. Prov.
Xi\ , 28. — c) ni/iil, ni/ii/uin , qitod ni/ii/i est. Jes. acc. P,s. XVIII, 5. CX\T, 3. 2 Sam. XXII,5. Jon. n,5,
XLI, 12. 29 (parall. IIN, r[r,r\). CrN73 id. q. d. de niliilo c. ^y Ps. XL, i3. „Signiricatmn consensui anfiqiiorum
XL, 17 (cf. XLI, 24,'i'ibi pro ;-2j<;: icgcndura D^N.y, v. interjiretum [et contexfui] crcdo, rcliquis linguis Oricn-
niox diccnda). DS.N2 proptcr nibilinn i. c. sinc caiisa Jcs. talibus ignotum." J. D. Micbaclis. Quid vcro si liuc refe-
LII, 4 (Kimchi: ibs-ija Nr3 D:n3 ). 2) a<lv. fcstiin- — ras arab. \J^\ tempus , quod a circumeundo liictum essc
gcndi (quae vis ncgationi cognata cst): tantitm, nonnisi.
Nuin. XX U , 35 (ci'. comin. 20, codem con-
ubi TJN in potest? V. ^2s, Formae in flccteuilo non contrahuntur
tcxtu). XXIII, l3. Hinc •'3 Dv.N tantutn quod 2 Sam.
XII, i4, simplicitcr pro coiiiuiictionc tamen, ferunlamen
Nuni. XIII, 28. Dcut. XV, 4. Indd. IV, 9. Am. IX, 8.

Not. Sunt, qui particulam nostram ctiam /iT-ae/er [/'ijS '" Kal inus. 1) tenuit, continuit, i. q. pT-,
Talcre dicaut, et pi-ovocent ad locum supra cxjjositum P"''!":'!'
^'
T'^'^.^,
""• 1- «t Ilithpa. a) fortis, ta/idusfait,
S 2
 R pEN, nE>« 140 pBM — 124«

V. p-^SN no. 5. Nam tenendi inipr. firmitcr tenendi sigiii- nilJTII ''p^BN canales aenei. — 5) fortis , rohnstus
ficatio 'saepe transfertur ad robur. Vidc s. T]^72. Mcta- V. rad. 110. 2. lob. XLI, 7 : D^^S^y "'p^SN robusti clypeo-
rum i. c. clypci XII, 21: zonam
(crocodili) robusti.
phoriciis verbi usus cst apud Arabcs quibus \_aiS tst ex- J. D. ISIicliacHs in
, fortium soh-it. Par. D"'2''"i;. Coniecit
Supplcuim. , ubiquc lcgcndum csse ^'P^EN egressiones 3.
celluit (pr. midtiim valuit) in libcralitatc, cloqiicntia,
fontcs aquae , eiusque opinioncm temerc at satis vcre-
ernditionc aliisque vu-tutibiis, vjiii exceUcns, pracstans. cuiide propositam alii Cdentcr repctieriinl, haud memorcs,
et grammaticas rationcs (nomiua cniin formae b"L:pN igno-
V. Kamus ap. Scluilt. ad lob. 320. rat Hcbraismus) et longe plurimorum iocorum contextum
Hilhpa. cvntinuit se , fim sibi Jecil , ne amoi-is (v. maximc no. 3. 4) cidem aperte rcpugnare. Prolixc
(Gcn. XLIII, 3i. Xi-V, i), doloris (Jcs. XLII, i4), de hac voce agit Bruns ad Kcnnicotti not. crit. ad Ps.
irae (Est. V^ lo), conscicntiac (i Sam. XIII, 12) scn- XLII. XLIII. XLVIIL (Lips. 1772. 8) p. i65 sq.
sibus et impulsui iiidulgcrct. Gcn. XLV, 1 et Josephus :

nun potuit se continere. Jcs. LXIII, l5: "'rN T"^.']l."l p^^&X N. pr. V. pDN no. 1.

ipSNnn aniur tuus erga me se cunlinct. Sam. 1 1. c. de

Saulo: nbii"!^ •^-?'*i'l p?f<nN'! aninio suntto obtuli holo-
caustum (qiianquum id proliibitum cssc non iguorabam).
'•-
rad. Arabicum vche-
*-""
r' "^
iiuisit.
'S^
_;t>
,Lj
'-i- )-
pBX arx, urbs miiuita) N. pr. Jpheca
(robiir,
mcntcr biillivit ct fcrbuit olla, agilis fiiit, ciicurrit, assi-
1) urbs iii tribu Asscritica Jos. XJII, 4. XIX, 3o,
quae
livit( V. .Schrocder dc vcst. p. gS), uudc nomuilli rcjio-
cum spelimca Sidoniorum , tcrra Bybli Jjibaiio et Baal- ,
tunt cineris siguillrationcm , quac est siib "\EN, nimiriim
gad compouitur, ctiain p"'-)^ dicta Iiidd. I, 3i. Vix alia
a Icvitate, vcl ita ut pr. sit favilla, ab acstuando dicta.
essc potcst atque Aphaca Euscbii ( vit. Coust. 3, .^S ) ct
Scd hacc rcmotiora sunt, nobisque probnbilius cst, nCN
Sozomcni (XI, 5), Libaiii urbs, ^^ciuris tcmplo fnmosa, viciimm cssc radici iE3> (probabiliter cozz/extV i. q. -ai),
ciiius ruiiiac ctiamuum yifica dictac Bybhiiu iiitcr ct Ilclio-
tiudc icy (cf. p. 2), ct nCN pariter atrpic illud pr. pul-
poHn (Baalbcc) silac suut, v. Burckbardt itiii. p. 70. 4<j3.
verem terra/nqiic sigiiiflcare , siciit lat. cinis cst a -tonc,
vcrs. gcrm. „ Obvcrtit quidem Rciandus [Palacst. p. 5/2],
pulvis, ciiiis, etiam TEN pro 1"^); nisi
lixivimn (cf.
idtra fincs Israelitarum nimisquc ad scptciitrioiicm sitam
ma^ns cum Jo. Simom
Oiiomast. p. 1H7 statiicrc, itN
iii
fuisse: scd id iude, quod uimis aiigiistos facit Israclitaruin
esse i. q. ~~\C jfcrtilis fuit, uude -iS>n; cinis a fcrtilitate,
fmes, mulfaiu parlciu Libaiii ct vallium ad ciim complcxos.
Vide ius Mos. §. 25, qiiaiiquam ipso Jo.siiae lociis siiificit
mEN (fcrtilitas) D^jnSiV (fructus geiuiiius), ciii scntcn-
tiae' favcnt loca Gcn. XLI, 52. Hos. XIII, i5 ct arab. i^
errori gcographorum cousucto rcfcUcudcf.'" Michaclis in
Siippl. —Divcrsa vidclur 2) Apheca, iii cuius vicinia ebuudavit, multus fuiL
Bcuhadad ab Israelitis fusus est 1 Reg. XX, 2G sq., cui
rcspoudet Euscbii Aphcca ab oricnte maris gahlaci iuxta "lEJ^ m. cinis i. q. ^•i-i Nnm. XIX, 9. 10. 2 Sam.
Ilii^piim sita ( Onom. v. 1V()P£X«), scriptoribiis ctiam aru- Xm, 19. LXX. OTiodog. L^sus eius praccipue fiiit iii luctu.
bicis oi-iS ct v_iLj dicta (Schult. iiid. v. Phycum), mon- Lugentcs ciiim cincre solcbaut conspergi (Jer. VI, 26.
tium aiigustiis nobilis, ct hodicque a Scctzciiio ct Burck- Thren. III, 16), saccoqiic iuduti iii ciucrc cousidcre (lob.
haidto sub antiquo uominc (p. 438. 53^ cd. gcrm. ) me- II, 8. Jon. III, G), quo pcrtiiicnt locutioucs Ps. CII, lO:
morata. Dcniquc 3) iii tribu Issascliar propc Jcsreeicm sita cinerem sicut panem comedi i. c. cincrc totiis rcpktus fui
fuisse vidctur Apheca, nounullis cum Philistacis puguis (cf. siuiilcs hyperbolas lacrymas , pulverem comedere),
uobiHtata 1 Sara. IV, 1. XXIX, 1 cf XXVIII, 4. Vel Jcs. LXI, 3 : "1EJ< nnn INE capitis ornatum pro cinere
haec, vel sub no. 1. commeinorata Canaanitarum fuit lubs (capiti iiispcrso). Estli. IVj l: -iE.Nl p".a "ii;?""'^} <^ontexit
regia (Jcs. XII, 18). se sacco et cinere cf. IV', 3. Jcs.L^'IJi,5. Daii. IX, 3. —
Paroiiomasticc iiiiigitur "lE.NI "lEi; puhis et cinis lob.
»lp£5i (munitio) N. jir. iii'bis iii monlaius Judac Jos. XXX, 19. XLII, G, scmcl ad iiidicaiKiam iiatiirac humaiiae

XV, 53V" fragilitatcm Geii. XVIII, 27. Mctaplioricc cinis dicitur

de re levi ct fallace. lob. XIII, 12: -lEN ''i:ll372 senlentiae
cinereae i. e. inaiies ct fallaccs. ( Cf. Schultciis floril.
p^^SX vel p^^SX, ubique inst.constr.p'CS,''p*'ENt.m.
pag. Cor. XIV, 21: opcra iufidclium sicut cinis,
1G6.
1)alveuH IJuvii, a. coniinendo dictus ( v. pEN no. 1). Jcs.
VIII, 7. Ezecii. XXXIl, 6, it. fundus m'aris 2 Sam. quem agitat fentus). Jcs. XLIV, 20: lEN rryi-i s£c/a/Kr
XXII, iG. 2) rii^us, torrens Ps. XLII, 2. CXXVI, 4. cinerem sc. a vento agitatum i. q. alibi sectatur venium,
Jocl 1, 20. Caut. V, 12. ^•'rn; p^^cN torrcus couvalliuui cf. ni;n. -

lob. VI, i5; hiuc 3) ipsa vallis, uiaximf torrcnte irrigua,

i. q. brtJ, arab. (^jj,!.. Ezech. VI, 3. XXXIV, i3. *1DX m. tegumentum capitis, fascia fronlcm togelis
XXXV j 8. XXXVI,'4. 6. 4) canalis. lob. XL, 18: pro lEy, v. rad. 1 lleg. XX, 38. 4 1. LXX. telufKav iascia.
 R. -^SwNi 141 fi^-;D» l-^Eix

Chalclaoiis , Abiihvaliilcs ct Jiula b. Kariscli liii-jiiac suac D^-icN Ps. CXXXII, 6. CS. "•n-jEJ* no. 2. 3) u\-or —
bciicliiio codom lcrc vocabiilo iitiiiitur. lllc n"'!:?"^ i. c. Calcbi altcra Par. II, 19. 5i). IV, 4, de qiia nomoii acce-
1

vcluui liiitcum iiiijir. capiti obtcj^ciulo (cf. tiilimur. nTicyO pit viciis nn-ir.V-abs ii>id. II, 21 mariti et tixoris iiomi-
nibus iu uiiuiir coalcsceiilibiis. Siiiit, qiii id idcm ossc
pilcus Buxtorf. p. iGia), hi sma i. c. jiikiis, galea
putcnt, c[yioA Bethlehem Ephrata , qiiod iicqiie afliriniire

1 Sain. XVII, G. 1 Cor. XI, 4 (cf. JiJt^ jiilcoliis, qiii

possum, uccjuc iicgare. Ab 110. 1 ot 2 ducitur gciitilo

palcac siibditur, mollior). Icicm vocabiiliim liabciit Sjti, T^^Si*. m. l)Ephralacus s. Bcthlchoniita 1 Sam.

'^SS') cidaris, aiuictiis sacerdotis niagiii ct cpiscojjoruui,

XVII, 12.' '
Phir. Dm-iEN Rutli I, 2. 2) Ephraimita
({
ludd. XII, 5. I Sam. l, \. \ Rcg. Xi, 26.
Bar Balil. ap. Cast., a rad. ^ai» Ettliap. iiidutus cst
Aliis, ut Kinicbio, Sclirocdcro (dc vcst. p. ii4) IDN I^SiX, l£i>« (Gon.X, 29) ct T^SX (1 Rcg.
trauspositc dictum est pro in; oriiauiciitum cajiitis. X, 11), qiiae friiilcx scriptiira in codd. foriiie j)roiniscii«
invenitiir (inodo soiiiiticiiiii ost vocabiiluin, regio ftrtilis
^^lr^, (forsan terra diiplcx s. gemina diial. ab \. opulenta, formac i^-ai.v, rj-^AJin ) N. pr. Ophira, Ara-
•ICN, vcl scc. Sira. fructiis geminus , cf. Gcii. XLI, 52. bum Joctaiiidariim rcgio, famosissima
qiiam Salomoiiis
IIos. Xm, i5) N. pr. i) Ephraimus , Joseplii, Acgyptio- naiitac Phooiiicibiis iiiiicli ox
portibus pro.-
siiius Aolanitici
rum summi pracfecti, ct Asciictliao filiiis iiatu iiiiuor (Ooii. ficiscontcs polcrc, quovis absohito , aurum,
ct triciinio
XI. I, 52) ab avo Jacobo taiiicu adoptatus ot ita cjuidcm ut
,
gonimas ct ligiuim santalinum (1 Hcg.IX, 28. X, 11. 2 Par.
XLVIII, i3 sq.), auctor
fratri Hiaiori antcjwiicrctiir (Gcii. Vlli, 18. IX, 10) toste 1 Rcg. X, 22 (ubi Ophira itidcni
tribus cphraimiticac (di"]CN ':3 Num. X, 22. XX\'I, 35 intolhgcnda est, etsi nominatim noii coinmomorata) etiam
ctt. a^^^DN n^i^ Jos. XXI, 5, ct simjilicitcr C^nSN J03. ai-gontuni ebur, .siinias ct pavoncs iude rcportarc solc-
,

XVI, 10. Jos. ix, 20. Ts. LX, g. 3), cuius LXXX, baut. Praocipiic vero auro abimdasse Oj)hiram, ex
liiics mcdia fcre tcrra sancta describuntur Jos. X^I,
iu co colligitur qiiod aurum ophirilicum ubicjue in V. T.
5 sq. Iii liac rcgione crat D^^^iSN in mons s. regio mon- froquentatur taiiquam praostantissiinum ot purissimura
tana Epliraimi , comjilurcs moiitcs, ut Gai-izim, Ebal, auri goiiux (auri cniin a roliqiiis, quibus admixtum
Schomroii cet. comprohoiidciis Jos. XIX, 5o. XX, 7. reperitur iii Ifodinis, metallis vi ignis separandi aitcm
XXI, 21. ludd. II, 9. |III, 27. IV, 5. X, 1. XVII, 1 Hobraci non callcbant) lob. XXVlil, 16. Ps, XLV, 10.
cet. Divcrsa est silva Ephraimi (&'>1DN '~\V1 2 Sam. XIII, 12. 1 Par. XXDv, 4, scniol adeo T^EiX mctoii.
X\T!II, 6), cx scric oratioiiis sine dubio (quidquid dicit lcgitur pro auro ophirilico (lob. XXII, 24), ut saciiu
Ilamolsveldius in gcogr. bibl. I, 438) trans Jordaiicm cjuac- loous pro incrco faniosa iiidc rcpotita, cf. p"£a~, ct apud
rciida (cf. XVII, 24 —
2c)), probabilitcr a olade Ephrai- Hostrates Damas , Manchesier , Madras'. '(Euiidein '

—
mitanmi ludd. XII, 1 G dicta. D^J^DN lyui (Hierosolymae) loquendi usuin apud Syros ctiam iiivcnisso sibi visus orat
porta ejjhraimitica i.e. Ephrainiuin cluccns2 Rcg. XIV, l3. Brmisius in Barhobr. Cliron. p. 10, sod jaSo] ibi Ophi-
Nch.VIII, 16. 2 Sani. XIII, 23 D^^ntJ^ C:»; apud Ephrai- :
nim, Arabein JoctajiiLoni uotat, v. Beunstein ad Barbebr.
mitas i. c. in tcrminis tribus cjihraimitioae ( ubi ininiine
oj)us cst huius nominis ojipidiim fiiigorc). Ej)hraiinitao, P- 20).
De Ophirae in diversissinias sententias abicriint
silu
Judaois ab omni aovo infosti j:)ostquam cum liovcm tribu-
,
interprotos, cx pai-to valdc ridiculas, ut coruni, qui
bus a Da^-idis faiiiilia defoooraiit, iiovoque Israelis s.
Armoniani, Iljcriam, Phrygiam adcoque, si dis placct,
Samariae regiio primos rcges dodorant (v. Comment ad ,

Poruviam (D^ins q. v. ) in SalomoiiLs Ophira later«

Jes. XI, i3), Ephraimi nomen 2) ti'ansiit ad universum
somniarunt (v. "Vatablus ad 1 Rcg. I. c. Bcllermann
Israelis regnum populumc^ac, inipr. in libris j)roj)hcta-
rum. Jcs. IX, 8. XVII, 3. XXVIU, 3. IIos. IV, 17. V,
Handb. d. hibl. Litt. p. 4ii) sq.). WRcceutiorum inter-
prctuin et gcographorum oj)timi qiiique iuter tros saltein
3 sq. IX, 3 sq. Jes. VII, 2 6'yri consederunt D';~!EN '5
:

rogionos aiiibigunt Indiam, Arahiae quandam regioneni,

,
in Jinibus Ephraimitarum ( quo in loco quidani intoij)p.
et Sojalam Nigritiao. Postroma haoc opinio parum jiro-
nialo de mbe Ephraim Joh. XI, 54 mcmorata cogitarmit,
babilis cst, Iiidia voro ct Arabia aigiiiuentis tain gra^-i-
. Comm. ad h. 1.). L^bi Ej)hraiinitanim terra siguificatui', bus coinniendari possuiit , ut in tanta huius rci ainbiguitate
iuugitur fcnriixiuo Hos. V, 9. Cf. n"lEN uo. 2»
cortain soutontiaiu cliocre non ausim, malimque iu argu-
ruontis acqua lauco j)ondcrandis acquiesccre. Uniiiu prae-
n"}EJ< Gcn. XLVin, 7 (ubi cod. Sain. rrnnDN) , ct nioneo, nullam case causafti idoneain , quae cnm BocnARTO
Cfcbrius cum IIc parag. (Plialeg II, 27, cl". Michaelis Spioil. II, i85) duplicem
Ophiram, altcraui arabicam, altcrom indicaui statucTC
7111^2 5« Gcn. XXXV, 16. 19. Rutb IV, 11 (terra, iubc.it.
regio vol sco. Simoiiom jerlitilas) 1) N. pr. oj)pidi in In India igitur quacrendam csse Opbiram, quao e
tribu Judac, alibi liclliUiiem dicli (Gen. XLVIU, 7), vetcrib.is Joscphi (Arch. VIII, 6 $. 4 , cf. liesych. v.
fli^mus BeihUhem Ep/irala (Miohac V, i ). 2) i. q. — 2(3V!f(.iq), rcccntioribua ViTiUNCAE (Gcogr. s. p. 1 14 sq.)
 : ,:

R. iSwV« 142 -i^six

L^enh, Indiac causam cgimus. Vidcamijs ctiam, quae pro

Varerii (deOphira, in Critt. s. VI p. 459 sq.),
cst sentc.itia, Ins fcre Arahla pugiient, quae plurium etiam inter rcceiitiorcs
Rbi-andi (d»s. miscdl. I, 4) al.
sulTragia tuJit , ut Michaelis (spicU. II, p. i84 sq.),
probari solet argumcntis. Ac primum, quidcin Indiae
abundant, plurcsqne cx GossELiNii, (Rcclicrchcs sur la geographic des Anciens II,
rc-ioncs mcrcibus snpra mcmoratis
India rcpcnun- 118), ViNCENTii (ad Nearehum II, 237. 4o4. 4i2),
illi^ ut cbur, lignnm santalinum, in sola
Breijovii (^hist. Unters. 11,253), Th. CnR. TTciisrNii
tur-' .simiaruni
adeo pavonumque vocabula hcLraea cum
congruunt et ab (Comment. Soc. Gott-XVI, i5o), U.II. Seetzenii [Zach
vocabulis indicis orae malabaricae prorsus
Dcinde_ Correspond. ig, 33i sq.), Volneji, NiEBunRii al. quaii-
iis dubie profccta sunt (v. ciip D-^-irn).
haud ,

auctoritate LXX intcrprctum, qm quam hi iii rcgione accuratius dcfinienda non eonscntiunt.
Jiaec scntcutia nititur
ubiquc (excepto uno loco Gcn.X,2g, in quo est
Ac primum Ophira Gen. X, 29 rccensctur in mcdio alia-
pro -i-iEVS
posucrunt ^ovcflq, ^ov(fi.iQ, SucfiQ, ImfpuQ,
rum regionum joctaniticariim, quae, quatcnus nobis cogni-
Ohcf^lQ) in Arabia mcridionali quacrcndae siint omnes,
tac sunt,
cct. Etcnim CO^iSp testibus vctc-
SmqaQ'i, Smcfr,Q<i nomiuatim Sabacam inler et Chavilam, uhainque auri
est nonien copticum (v. Qiianquam negari non potcst,
ribus Lexicograpliis coptis Indiae divitcin (v. N2TU ctr;"r''in).
Champollion f 'Egj^ptc I, rcmotiorem ct in Iudia sitam potuisse in isto
A. Kirchcri lcx. copt. p. 2io. Opliiram etsi
coptieo, quod
p G8) quicquid iudicabis dc ctymo eius populorum stemmate ad Joctanidarum colonias refcrri,
proposuit WAHi-itJS {Ostindien II, p. 20o), ut sit yia possuntquc Indiae patroni provocnre ad cxemphim Tar-
tribusque lu locis
terrae marilimae , vel terra portae : tcssi, quae comm. 5 est in Gracciac coloniis, ncc non ad
intcrpres rcdduht Jw-5 Babyloiiis tanquam Cuschaeorum coloniae comm. 7 sq.
ubi Alcx. habet ^wqilQ, arabious
Invcnitur Ueinde c mcrcibus qiiidcm supra mcmoratis noiinisi quac-
India 1 Rcg. IX, 28. X, ii. Jes. XIII, 12.
ct Ophira ct dam, gcnimae vidclicct ct siuiiae, iu Arabia rcperiuntur,
denique loeus in India, cx cuius nomine
Sophira commode explieari possiut, nimirum JioDnwga, cadcmque hodie aiiro prorsus cai-et. At quasdam certe
Arriani Ovnnaoa (v. Geogi-. min. I p. 3o), in Chersoneso Arabiae regiones olira auro, eoque nativo ct unvQm
nunc cclebre Goac emporium, Ptolo- abundasse tcstantur et V. T. scriptores (Num. XXXI, 22.
citeriore sita, ubi
Atquc liic 5o. Iiidd. VIII, 24. 26. Ps. LXXII, i5) et Diodorus (II,
maeo, Aramiano et Abulfcdae mcniorata.
transtuht J. D. 5o. III, 44. 47 cf. s. V. taia), Agathaicliidcs (ap. Phot.
quidem quera minus accurate descripsit ct
,

cod. Dresdensi cod. 25o), Artemidorus (ap. Strabon. XVI, 4 §.22),

Michaclis (1. c. p. 201) ita se habet in
Plinius ( VI, 28. 32), quibus fides non temcre dcroganda
est: possunt eniin fodiiiae exhaustae esse prorsnsque
licglcctac, nt in Ilispauia, possunt cliain dcfccisse auri
nativi globuli iu arcna oliin reperti. In S. S. Sabaci imiiri-
mis et Chavilaci ( Gen. II, 11) auro .-'!Mindasse dicuntur
i^.O^ ^"'^''« q"oque Sofalam habet,
jI^U tj-^ ^J~X-'^ huruin in medio antem Ophira comparct Gcn. X, 29 ct
parlter atque Nigritia. Edrisi Sojaram
ail urbem esse
apud Straboncm Sabaci regioni aurifcrae confincs esse
1. c.

incoUs domibusque abunjanlem, in

qua mercalus et dicuntur. Reliquae merces ex India advectac essc pote-
maris
aquae receptacula. Emporium est ex emporus raiit. Denique Ophiram tonquam Arabiac insuhim discrte
Indici, in quo piscalus ct vada
margaritarum. Ahest mcinorat Euj)oleinus ( ap. Euseb. pracp. cvang. IX, 3o) Iii»
Vidctur igitur
ab urbe Sindan quinquc dicrum ilinere. vcrbis: xai niuxjHtt (sc. Davidem, cui Jiic scriptor Salomo-
Upliara vcl Suphaaa nomen donfcsticum fuisse,
quod m nis navigationcs perpcram tribint) imuU.svTt''g aig Tt^v

Sofalani tractus littoralis) detorquebant Arabes.

(^-Cju^ OuyifJj (Jcg. Ov(f(iii vcl Oii(]f);p), r>;oov xeiuevrjv iv t/;

comparare, iQV&()/( itaXinoar] i.iiTuXXu yQvaixit ixovauy xul t6 ygvaioit

MaUnuns ccrtc hauc urbcm cum Ophiia S. S. ,

(Voyage
quam huc refcrrc, quod tradit Corn. 1.I! Brun
iytli^^ev fisiuxoiunui, Toi'f iisyaf.Xtvtitg elg tj]v 'lovSuiav,

aux Indes II, p. 36 de insula Ophira e hodicquc esstat locus el Ophir in teiTa Omanoruni duobus
cu Pcrse ct 1 ) ,

ulterioris sita, navigantdnis msula inilliaribus ab urbe .Sohai' incditcrranca versus'. Primariis
reoiono Chersoncsi
his argumentis addi possiiit scciindaria, nimirum ctymon
nibra dicta.Iluic eJiim insulae auriferae Ophirac nomen
quod idera arabicum supra propositum, ct quod Indiae nomcu uXi?
a recentioribus demum inditum csse videtur :

accidlt Sumatrae monti aurifero aliiquc Malaccac vicino, ad Arabiam etiam fcliccra tr.itisfcrri solet, qua obscrva-
Uechcrchcs
(v GtJii.. Marsden history of Sumalra p. 2. tionc altcrum pro India argiuncntiira iufiingcre passis.
faliiturque Macdo-
asi'atiqucs'l, p. 366 Wwixxc^ Langles);
auri montcm signiU- L'tcuiiqne est ( non possnmus enim lotam cxhaurire
KALnus qui Ophir in lingua malaica
.

care comminiscitur.
—
Qui contra Indiara disputant, hi dispiitatioucm), inulto maiore illi veritatis specic gaiidcnt,
nautarum quain qui orientalem Africae partem, vitlclicct Nigri-
pracripuc a longinquitatc ilincris vctcruinque
Ilomiiies tiam, Sofalamque Arabum ( hodic Zaiignebar, ]\lozam-
oras lcgontium imperitia argumenta pctunt.
oras adire bique, ubi rcgio aurifcra Eura) intelligiuit, id quod post
rero, qui Arnbiae orientalis siimsquc pcrsici
quidiii ipsas ludiae oras vicinas adiisscnt,
ubi Grotiuji etlluETiuM faciuntd'Anvil]e(AJcmoires dc facad.
potcraiit,
mcrces, quas pctcbaiit, preciosas in ipsa earuin patria XXX, 83 .sq.), Bruce (itin. I, 479 vers. gcrm.), Schult-
potcrant? luss (Paradies p. 86. 296. 309 sq. ) aliique. Etcnioi
ncHiiiig intcrveaiente coeincre
 R. lEx, riEx, nsw^ , nSwS, b::^ 143 iv^CN — b^a
CCHiceiitm' noniimiin Sop/tir ct Sophala , qiicni iirgoiit miila cst DTici^^!! nin« 'jnj cdidit signa ct niiracula Dctit
nonnulli, niliil jirursu.^ (laiuluin i-^l, isqiic totiis pcrit, VI, 22. Nch.IX, 10 it. cuiu vcrbo D^ia Jcr. XXXII, 20.
nioilo Soialaiii littcris arabicis scribi.s l XjLs-m*). IIoc enini
iKinien a nautis arabicis regioni (latiiin rcspondct hcbraco
tirEUJ i. c. niari^ I'iactcrca illiiis
rcgio ilcprcssa, litns
uni|S< vox chaldaca, qiiae scmcl lcgitur E.ira
repionis aiuirodiiiac 200 paciie lcucas hispanicas a ninri
absuiit , gcniinisqiic prorsus carct ista rcgio. \. plma IV, i3 : p""t:~n ^'^"r"^ Dr-rx , cf. vcrs.i5. 22, ubi
Saltium DpeJs omittitiir 111 codciii coiitcxtii. (Jiiiittiint id eliani
argnincnta a nutura loconiin pctita apitd ,
qiii

ipsc cainrc^ioncm adiit (^'oyai;c to Abyssiiiia p. 102), coiiim. i3 LXX. Vulg. Syr., ct Esr. apocr. 11, ig. Ex
ViNcr.NT 1. c. p. 352 J. D. MuiiAri.rM ct Tycusf.sium
,
oratiouis serie coniicieiis Aben Jvsra iiitcrprctatiir msi'n
1. c. —
Aliud Ophirae uoincn s-iJctur t^nN q. v., cf.
impensac , R.
tuin. E
Sal. 073 tributum, Vcr». hcbr. [Jin statii-
reccntioribus Coccejo videtiir gracciim to «710-
xouov s. ij uriornfttu i. e. lcgmn scvcritiis , forsaii impe-
rium, tj-raiuiis (cf. Rom. XI, 22. 2 Cor. XIII, >o): iiliis
^''"lEwV lectica V. rafl n-;!;.
i. q. ci:roic<,ueroi' i. c. Tafitio»', vd uno&r^ita i, q. tt.io<^T)i«»j
quac vocabiila nuiu gracc;a sint, vclieinciitcr dubilo.
^^''D-iSN, «""rc^SwN}, N"*rncn£.^ v. s. d-iq Nobis vidctur parlicula cssc, eaque pcrsicac origiiiis (sicnt
Persia. NltnnN, N;-)5CN),' quao valcat in fine, tandcm cl'. ,

pcklcvicum ^i/owi Cnis, At-^dom ultimus (Zciid- Avcsta

Anqiictilii II, 436. 484), ct pcrsicum Jjsj finis,tandem
apiid Castcllmn, quanquam hoc vocabiiluni abcst a Lcxico
^ ,i,^ raJ. pauliilum iliibia, ad qiiaiii rcfcniiit arab.
BuiuiANi K.vTi ct a Meniiiskio. Appositc IJoiileniu.^
(synib. p. 21 ). „Ehf ante Jlim ct JSun tanquam o pro-
^y^ i. e. sec. Kamusuin p. 1 73 •^..^^ '^^^^ calamilas et „fcrtur ut ^J<.ji\ omden, jj'^ j apud Talmudicos r;:i3~lC,

o Addc
res inira l. portentum,

bulo proprie od radicem non pcrtinuisse,

Suspicor quidcin , in

quoniam
hoc voca-

ji>s!
e
^
„»Jlj>^Li BalcoTk.,
l^bj rT:i3-;ii
supcrior doiuus pars. "

^. ?'-i.U j^.
^iTSSTl

idcm cst quod 'ii\ calamitas , pernicies , noxa ab «.Ju^ 3j»CS raJ. iiiccrta, fortasse i. q. niS undc '«as

noxam passus est : at non diffiteor posse id postca iu lit- decus, ornamentaift, Arab. ^tAjol iiudos ftut (cainpus).
tcraui radicalcm abiisse (cf. niJ< et s. rad. 'JDa). liiuc Lebid. 3g.

P^S'^ c. Snir. tSptiy (Ezech.Xn, 11) Plur. a"'n!:'ra jiZSN N. pr. 1) fiHus Ofldi Gcri. XLVI,' 16 qtii

m. (pro ncN";, ut i3i"2 pro -icnj:) i. q. niN, iu plcris- etiam ':tj< q. v. 2) filius Bclae 1 Par. VII, 7, <]iii

qiie certe significationibus, signum, argumentum (ap. etiam niin-^qwV appcllatur (Vlll, 3).
Kabbinos dciuon.stralio probatio evidciis) 1) signum,
,

argumentum , documentum, vclut diviiii patrociiiii Ps. JlSi* digitus, v. 53S.

LXXI, 7: C"'^"^!^ ''n"'\-T n^i^a^ signo &. documento sum
tnultis ; divinae in ' puiiiendis iuiprobLs iu.^titiac Deut.
XX\T1I, 46: 'lil n3i'ibl nixb ^q l-Tll et (hae dirac)
Ji^^ rad. inccrta, cuius unicuni vestigiuiu c^at
erunt in te signo et exemplo .... quoniam non co/uistis
cct. Maxiine dc signo a proplicta cdito, quod rei prac- Esod. V, i3, ubi cod. Sam. pro D^SN urgentes cxhibet
diclac vel promissac fidcm faciat (v. 110. 3 p. 4o) mx b">1i:f» (^'''ixK') i. c. participium a racj. '^SN vcl nS:N i. q.
1 Rc-. Xm,
3. 5. 2 Par. XXXII, 24. 3 1. Dcut. Xlil, 2.3. ns?, Ivii syr. oppressit, sam. rapiiit, »))oliavit,
— 2) i. q. niN no. 4. signuni s. imago , typus rei futu- hcbr. rT3, piry. Littcrac N iii hac rad. aliud habcmiis
i. q.

rae. Jcs. YIII, 18. XX, 3. Ezcch. XII, "(i. 11. XXIV, t-titigiuui in oJiald. et «ain. Ni::!* mactra.
24. 27. Zacli. III, 8: r7"n nriy ""«i-l-N ''-. ^^ enim rerum
futurarum imagines sunt. Cf. STAruDLiN" nov. symbi
ad interjir. propli. p. 123 sq. 3) prudigium, porten- —
tum, miraculurn taiiqiiain diviiiae aiictoiitatis sigimni el
, ^j,^ 2) pr. i. q. J^^ innxit , eopuldi-it. Iiide
docuraentiuu a Deo vcl Dci lcgafo cditiiin i. q. niX no. 5.
^''SJJ iunctura, ;^!« et b-^x^* iio. 1. latiiS, nimirum locus
Esod. IV, 21. \1I, 3. 9. XI, 9. Ps. LXXVill, 43. CV,
5. 27. Sacpissimc innguntur D^nciai mns? signa ct inira- (»niunctus cjt vicinus, it. arab. J,.oI radix, nt (piiie arbo-
cnla Ps. CXXXV, 9. Dcut. IV,'34. VII, 19. XXVI, 8. - > s
XXIX, a. XXXIV, 11. Jer. XXXU, 21 ct solcimis for- rem tclluri iungit, J»»^! altas radiccs egit pr. fir«iitcr
 R. ^rswv, nisx, nsx 144 -524« — 12»«

q"i altas radices cgit ct mctapb. Fcrrarium, id quod etymo idoneo prorsus carcrct.
iunctus cst teUuri, ]^l
Omniiio repudiandi , qui b^i:N axillam esse existimaiit.
oriniKlus (cf. nnTN.).
vctcrc ct iiobili stirpc
seposuit , sublraxit, abstuht no.
2) acnoni. ab r^N m.
: 7!2i< c. Sufl". lirSN 1) latus i. q. i">:iN l.

,,r ad lalus
posuit ( Kimchi >:;Nr n^'.T\) , cf. 2:5, msi :
1 Sam. XX, 4l : ajirt r::N'2 a parte meridionali. "rilN/a
sinnificatus viciuus est radici b:::.
Num.XI, 17: •-rriNT D a latcre alicuius 1 Rcg. 111, 20, it iuxta aliqucm Ezccb.
^^^ ,^ et aaferam allquid de spiritu. Cod.
Sam. raruis XL, 7. — Longe frcqucntius 2) adv. ad latus, iuxta.
(lcge 'nr^rj), quod Gen. XLI, Lev. 1, 16. VI, 3. X, 12. 1 Sam. V, XX,
hoc vcrbum intcrpretatnrus dat •>nl:i:n 3. 2.
Sam. XX, b).
idcm valet (cf. Gcn. XXXI, 9. iG. 2 19 ccL cct V. nomcn geogr. "r:iNrt n^a.
r.cclcs. II, 10 quaeqne appetcbaiit oculi CnT "Jl^^^N N3
:

detraxi , dcncgavi. Kimclii: 'n^-:-;. Scq. !? In^i^^iN;. qiicm .Tchova rcscrva-vit L nobilitavit) N.
iis iion (

reser^^avit alicui. Gcn._ XXVII , 36 (cf. j^r.art et Dna

pr. viii 2 Paj-. XXXI V, 8.
gq. i-
). Sam. ut supra nrirt.
'
Niph. contractus fuit. Lcgitur Ezccli. XLIT, 6 de
opp. cinincntioribus.
parte acdilltii contractiore ,

//;/;/;. fut. i^i.N',! (pro ir:if.N>:i) i. q- Kal uo. 2. Num. ^VV rad. luccrta. Arab. ^^^\ ii-atus fuit. Imle

XI, a5. Sam. Ir::^-! '(rijrj.

C'2N N. pr. 1) filii Isai 1 Par. H, i5. 2) filii Jcrah-

^SX N. pr. 1) viri c tribii Hcnjamin 1 Par. VIII,
mccl cx tribu Judac ibid. II, 20.
'^•1 ^'"'' -^^- ^^' "*'* (^PP^"-
37. IXr^S, i'i P'1"'"»

q '-"«i:N nobilis ). a) loci'iii vicinia Ilierosolymorum in ,

i

iSN Zach. XI \', ^. ( Appell. latus vcl radix

1'ausa itidcm

raonUsi. q. 5J1=1). Sunt, qui i::N h. 1. appcUative ^^^ 'recondiditj reposuit, cooceruarit iu tli«-

G cS - -E .

coercuit,
. ...
cm vicinum jwi el
pro ipsa montis radice (cl. ^^\) cjuo posito sauro. (Arab. _oi incliisit ,

accipiant, .,

»altcm legcndum crat i^:;.N in Pausa pro ri:i*. ^s-, cliald. I^N i. q. hcbr.) a Rcg. XX, 17. Jcs.

XXXIX, 6. Amos'. III, 10.

JSiph. pass. Jes. XXIII, 18.
^^2» m. 1) latus i. q. rv;!?.. J«. XLI, 9: •'VSN
extrcma Iliph. fccit, ut aliquis recondcrct in thcsanro i. e.
.,_,jj5_ q 'y-i.Nrt •'naT' riis:3 lalera i. e. Ilncs,
,

thcsaiiro piaeposuit aliqucm. Nchcm. XIII, i3; rtn:iiNi

i

ParalL VnVrt^mip.^Male Michaclis ima tcr- :

terrJe.
ni-lliix r? et thcsauris praefeci. Ilinc

lae. — 2) i. q. arab. ^fujJ, pr. radicatus , qid altaa

HSi^i constr. i::iN Plur. n^n^^Vx constr. nil2£SN m.

radiccs egit in tcrra , liinc mctapli.- antiqua nobiliqite^
1) thesaurus , prurntuarium , collcctio et accrviis rcruin

ttirpe oriundus , nobilis. Exod. XXIV, 11. Cf. ^\ in futuros usus collcctarum (Syr. l'^°l? Sam. '^T*ni'A-

immota (pr. radix id.). Dicitur de pronituario frugnm, cibi commcatusquc

\J^^ nobilitas et cxistiniatio firma ct
(Jlagazin) 2 Par. XI, 11. Jocl 1, 17. Ndi. XIII, i3.
nobilem rcddidit, t* plura ap. Pococi;. ad Mal. III, 10, vini 1 Par. X>C\ II, 25. 27 inipiimis awi ,
firniata), jj^f
argenti aliarumquc reruin jnctiosarum , uiide dc thcsauro
Togr. ct raJ. uo. 2.
rcgis 1 Rcg. XIV, 26. XV, 18. 2 Par. XII, 9. XXV, a4,
I

templi Ilicrosolpnitani 1 Rcg. VU, 5i. 2 Rcg. XII, ig.

y^N
m. iunctura (v. rad. uo. 1 ), hinc tJ^y^^SN XXIV, i3, templi Uabylonici Dau. I, 2. rt::N'ri:rt -i::iN
Jer. XXXVIII, 12, ncc
Ezcch Xlll, 18 et D-n' nVr^^.x thcsaurus s. fiscus acdiricaiido tcmplo Esr. II, 69. nii:;ix
iuncturae manus 1. e.
nou simpl. r-J:N Ezccii. XLI, 8 a) T13, arUJ nivis, grandiuis cocleatia promtnaria lob.
articuli (Knochel),
quibus digiti manui iunguntiir. Ita
et Ezcch. XI^I, 8:
XXXVili, 22. Absol. dc luagnis divitiis Jes. II, 7. XXX,
flagitante fernie contextu,
Jcr. 1. c. 6. Prov. XV, 16. XXI, G. i"d-|. ni-i:;ii< div-itiae iiiiquc
rt'-«'sN
^ex ulnae usque ad arliculos i. e. cx
nr2N -VIJ.
partae Prov. X, 2. Miclia VI, 10. T|irn ri-i:cis< divitiac
usque pcrtincnt. Cf. rt^^l.
C4^um' genefe, quac ad articulos absconditac Jcs. XLV, 3. 2) i. q. lUiXrt n^i ( Neli. X,
.sene in loco Lzcch. XIll,
b) cuhhi , poscente orationis 39) Dciit. XXVIII, 12. XXXII, 34.' Jcr. L,'25. Ezcch.
parom accurate hos manus
18 quanquam noiincgamus, XX\'UI, 4.
Vulg. cuiitus
iuncturas appcUari. LXX. fV^v xhqoq.^
Syr. linguae snac bcncficio "^*^ (a V^";
L q. TjSN (thcflaunis) N. pr. Gcn.
manus. viii, filii Seir.
cubitis lcgitur Sir. IX, 10, eamque scriptu- XXXVi,"ai. 3o.
J^^) quod de ,

quam V..^^ ap, Ephraera. Syr. ct

ram venorcm censco ,
 T\. z^a, jia 14j T-K — 3-^X

VN V. r. p:x. — "IN c. Sufl. 'laiJJ m. insidiae. Jcr. IX, 7 : ir-ij^ai

"iZ-^JJ C'''^^ ct in peclore ei slruit inaidias. Cf. Sjt, •OOa)

p|.ia:3 poiKTC insiJias IJarhcbr. p. 420.

''::";i* V. i-;.N!.

"*\. i^S'^ l) pr. nexttil pUwit , texiiit, riur. n^ia^lN con.str. ."112-)!«
'•'
,
fiit. , •^^"l^ f- 1- 2'?.'5-

(sinc Dagcscli) noiinisi XXV,

11: uy i.-i^Xa b^c-i-n
Jes.

uiiJo rr^-iN rctc, o\}v.^ rcticulatuiu. (Arab. i_j.i con- T^T^ niZ-lN hiiiniliabit ille (Dcus) superbiain eius
(IVloabi) ciiin insidiis maiiiiiim eius i. c. quas inanus cius
Stiinxit nuihim, II. adstrinxit ririiiavitquc nodiini, Coilj.
struxoniiit. Ajipositc iiisidiac h. I. tribuuntiir manibiis, qui-
V. pass. iojl nodus. Svr. l-i-^il iimriis, a lii;aiulo). — bns striiuntiir ct quasi ncctiuitur (cf. raJ. 110. 1). Pjura
Jc hoc loco a paiicis rccte intcllccto v. inCoinincnt. nostro.
a) inndiatits est. (Arab. i_j.T callidns, astutus fuit Conj.
Satis bcnc SaaJias: *-ijJu5 KJuL^ s.LvXsl <«-:=j^ el deprU-
III. callidc [pr. pcrplcxc] cgit, circuinvcnirc studuit, met maiestas eiiis insidias maniium eoruin.

»_j,! cjlliditas, k—^o.l callidiis. Vcrba enim ucctcndi,

I I— "l^. f. pr. opus plcxum s. retictilatum, cancelli,

tcxcndi, contorqucndi, nciidi, sucndique ad dolos ct

it.
clathri, scincl in .sing. ( IIos. XIII, 3), alibi constantcr
Uijidias rcfcrri solent, ct opponi rectao apcrtacqlic agciidi
in Pl. ni^llN 1) feneslra (utpote canccllis, noii viti-o
ratioui. Cf. bn3, l?::;, arab. ;.-^wJ tcxuit, jilcxit it.
claiisa) Eccles. XII, 3. Cf i;j Llii cancclli fcncstra. ,

aJoruaTit oratioiiem, dohiin, v. c. viL Tim. I, 84 Maiig. columbarium, itiJcin clathris clausum Jes. LX, 8,
2)
ct eanJem. ob cansam 3) Jiimarium Hos. XIII, 3. Cf.
texuil digitis doli relia; uibs» texiiit metapli. dolos Har.
J. II. ^^ofs aJ ^'irg. Geoig. II, 242. 4) d^acn ni:-\!<
5, Ija Schult. ; acth. ^t^9.</ t irrctivit, nodis constrin-
catanhactac cocli, quae apcriuntnr, dum pluit. Gcn. \i]',
xit, mctaph. dolo usus, iiisidiatiis cst Exod. XXII, 8, 11. MII, 2. allcg. VII, ig. Jcs. XXIV, 18. Mal. III, 10.
gr. (loAor, uJjTtv irfuCretr ^uXov qutixsiv, ncctcre
, Kitxa,
LXX. xnxunQaxitth. Onk. y^^Z^ fencstrac. Siniilcin iigu-
insidias, scolcra, sucre doJos, Trug spinnen , aiir- gcrin.
setteln). Constr. c. '; Ps. LIX, 4. Pror. XXIV, i.'>. Jos. rani liabent Pcrsae lo3: ^^"y J i-X-f^ l5'^i'^
, Giilist. p.
^'111, 4, cx. gr. an» Prov. I, i l c. acc. Prov. XII, G, , iX^^ portae coeli tersiis lerram erant clausae i. c. phl-
'-"
c. Iu(hl. IX, .S4. Alibi absol. ponitur pro speciilatiis est non cadcbat. nisTN N. pr. loci, probabihter ia
^-ia 5)
ex insidiis ludd. IX. 32. XXI, uo, dc adultcro ct mulicre tribu Judae siti 1 Rcg. I\', 10.
mcrctricia lob. XXXI, g. Prov. -VII, 12, scqu. gcrundio
Prov. 1. c. P.s. X, 9. Part. 3-ii.X, a~lTX~ insitliator, sacpe — "IN^
collcct.insidiatores , maiius niilifuin iii insidiis posita. Jos.
ni. insidiae, liiiic a) lociis insidiarum Jos.

VIII, l(). 21.

]4. ]udd. XX, 57) sq., hinc c. c. Phir. 1. c.
VIII,(j.^ luJd. IX, 35. Ps. X, 8. b) insidialores 1 Par.
comin. 37 : ^'iTir: 3-iiNn insidiatores properahant. Xlll, i3.

PL i. q. Kal, c. c. >? 2 Par. XX, 22, absol. ludd.

n^'^^} locusta V. raJ. nan.
IX, 25.
Iliph. insidias posiiit. Fut. a"i"i pro i-iS'"! i Sain.
• ^"]^ qiiatttior V. raJ. m"^.
XV, 5.

—"li^, (insidiac) X. pr. oppiJi iii niontanis Judac.

Jo.s. X\ 52. Ilinc probabilitcr cst Gcntil. is^iN 2 Sain.
XXUI,
,

35.
"r^ fut. sS.v-; (,Tcs. LIX, 5), •'J-ixn (InJJ. XVI,
l3 raJix linguac Iicbracac pcculiaris 1) pUxit luJJ. 1.
)
-IN m. 1) imidiae, dc f.-ris lob. XXX"\TnT, 4o, c. 2) texuit , ex. gr. Je araiica (unJe sunt qui riorj/yjjv
a) locus insidiaruni, luntrum fcrarum ib. XXXV II, 8. Jictain puteiit ab liebr. iix) Jcs. LIX, 5. Pait. i^i.x
texens Jcs. XIX, 9 ct subst. tcxtor ExoJ. X\\ 1I[, 32.
"Conferri potest arab. i_j.^ lustriim fcrae, latibulum iuuris, Jcs. XXX^III, 12. n^A-iS •\\'.^ iuguin tcitorium 1 Sam.
scorpii. XVU, 7.
 . ,

R. 5^x, 'inwS', nix 146 5nws» — rma

5"14i m. i) plexum, textttra ludd. X^''I , i4. na:ni« lepus pr. carpens gramina. Alia etiam animalium
2) radiii's texioriiis. lob. Vll, 6: S-IN-':?: ^irj^ ')2^ dies noiaina a carpcndo dicta sunt, ut ^na T^ya, DTii "^'''^JJ, , ,

mei i-elociores siirtt radio textoris ( cf. IX, a5 ). Ita

ciiiiis vcrLa .suut:
Cli.ild. ct Kiiiiclii , la-iJ 'bsr; imN Nin
D^rC, arab. ^,j^ agiius a L_s-i- carjisit.

a^iT; tlin significat instrtimentutn in quo filttin tramae.

i<"lN ( fortasse i. fj. '"iiV leo) [N. pr. viii Asscritac
251N r. s. rad. 33"). iPar. Vil, 38.

^"irOX tliald. purpura, v. hebr. rad. dJl. ^i<15<. m. Iprobabilitcr i. q. bN.i-lN lco
^'!i'.1'i ct
'J"iii"^N

Dci, hcros, a foriiia' dcjicrclita nN i. q. ''^N (ut as et

TSni* cw/a V. rad. Tan. •«aNpatcr, bs ct i'ra non. Cf N.lpr. N")N Ilinc a) )'.

^?N-N (heroc oriundus) Areli , Gadi lilius. Gcn. XLVI,

1535TX purpura v. rad. D31. l(). Nuni. XXVI, 17. Cod. .Sain. in ntr-oque loco •'"mN.
Noni. patronj^in. itidcni est 'i'N'nN (pro '^'rN"iN) Nuin.
1. c. —
b) vox difllcilis D'?Nns Jcs. XXXlil, 7 heros
]. collcctive (ut btjf^lN 2 Sam. XXIII, 20) heroes eoruni
'^'^^' iHccrta. Cliald. «""IN fungus, bolctus. sc. Israelis, qua iuterprctatione posita nihil mutyndiim
j^JS
cst praetcr Dagcsch e littcra Lanied eliininaudum D';N"!N.
Eius analogiam scquuntur:
(Saad. ^.«-S^o nohiles eoriim). Vulgaris ista punctorum
.'*!'!? n. pr., filiusBelac, Beiijamiui ncposNuni.XXVI, ratio haud dubic ab
profccta est interpretationc
.iliaapud ,

4o. Alio in steniinateGen.XL\'I, 21 ideni intcrBenjaniini vctcrcs intcrprctes recepta, qiii DrNlN contractuin cssc
filios rcccnsctur, ct 1 Par. VIII, 3 pro eo scribitur TiN. statucrunt cx D";-nN-!N, Drr -nNnN aut Dnb riN-iN, ut
Nom. gcnt. est ^~~1N Num. ]. c. rrf^a ex rTT-rrO. Symm. Thcod! oqp^S^jjtfo.Mai uvioTg.
Aqu. eQtt&tjaoiiM avTolg. Targ. 'jirTb ^"rsnx (lcge "VsnN
*7T1X (forsan onagcr ) n. pr. viri c fliis ]T-'r : qiiaii<iiiain illud iani aiitc oculos liabuit Syr. rcddeiis
i. q. ni-|J>
Gadi Num.' XX\7, 17, unde gcntil. '1-nN Gcn. XLM, iG. ^ai^ iVjjAJ »1 )• Quac cum contcxtui parum congrua
siiit, vocabulum aliis pmictis appcllandum cst,
niniirum
p^Tli* n. pr. filii Calcbi. 1 Par. II, 18. D^ti^ii. Dr.N^N, D"rN"lN heroes
heroes eorurn, vcl D"rNn.Nt. ,

{coW. XXIX, 1 et 8 codd. in' quibus plcnc ^'"rN-lN scri- ,

**
N. pr. pcrsicum noni c filiis Ilnmani. Esth.
2^"!'!?. bitiir) ct intclligendi Judaco].um dutes ac procercs ad
IX, g. Respondct nomen l-/yi()aro^", Aridaetis i. c. for- Saidieribum missi.
tis. Etenim in vetere Pcrsisnio arl et ard forlitttdinis
ct magnitudinis potestatem habebat, qua de re v. s. v.
iTTI^i et t^^l^f ( form.ie rruicn ) PUir. absol. ni-iN ,

Nn-:;u;nrinN.
(per Syriasinum pro ril1"lM sicut D"'rr;i? pro ^"'rrTN) 2 Par. ,

XXXII, 28, constr. ni-iNi' 1 Rcg. IV,'26 ( V, G)"et ni^-iH

frfrTl^^nJ? (id.) Hamani filius natu sextus. Estli. IX, 8. 2 Par. IX, 25 f. 1) praesepe , uiide pabiilum carpiiiit
iumeuta in stabulo, ipsumque stabidum 2 Pai\ XXXII,
28. Usurpafur 2) dc certo quodam equortnn ntimero,
qni cidem pracscpi s. iii eadcm stabuli mansioncaliigati uni

M ^5 car^psit , decerpsit , lolia Cant. V, 1,

currui iungi solcbant (itigum, Paar , Gespanrt) , ncscio
an duohtis (tot enim curribus inngi solebant). 1 Rcg. 1. c
uvas de rite, c. accus. Ps. LXXX, i3: ut dccerpant de et hahehat Salomo i32"!ab Q-^CIO rii"1N V\hi* ^'yznM
ea, quicunque transeunt. (Res])ondct actli. /\^P qtiadraginta millia iiiga eqtiorum pro currihus stiis , et
dcccrpsit, exccrpsit ex terra, coUegit ex. gr. frugcs, hcr- duodecim millia ^'UJ-iE equorum equestrium. m"^M in
re equestri idcni valcbat, quod T^^ in bovili. \'u]g.
bas Matth. XIII, 28. 3o pro ovlXiyoi, et vicinum f\^^\ quadraginta millia praesepia equorum currilium, et
messuit Matth. \7, 26, *^7V<i(^» messis. Scueibio est duodecim millia equestrium. Syr. Chald. ctiArabs idem

pr. aestuavit nt j^g^i [cf. rN"'*!^],

edendi dcpavit, coll. "irz. ]\Iodo opns est, hic usum

dcinde cum ardore vocabulum rctiuent ni-|«, \°'°l,
5
((_?)'
s
<.

stabulum,
...
locus ubi continctur
i^J^.
2 Par. IX, 26.

iumentum,
S E
15, 5

loquendi llebracorum ciiin arabico conciIiai"e, malim con-

tra flagratidi significatum a pascendo dcrivarc). — S
jc
^
! pl.
i
(^jjl^
,%
S pracscpe, locus ubi pabulum pracbetur
2) carpendo depavit more pccudum. Ilinc r;'l»y ot
n^^N pracsepc, «IiN! lco pr. carpens, discerpcns, fortasse iumeutis, mansio iumcnti, stabulum ,
paxillus cui aUi-
 :, )

R. n-N' 147 ^rj» — ^Ji^^^^^

ganhir iumeuta, liiiic, qiiod sccundarittin est, ^ \ ct ctiam, sed nonnisi in sing., leo. Oon. XLIX, f). Dcut.
XXXIII, 22. ludd. XIV, 8. Ps. \1I, 3. X, 9. XVII, jo"
^. I in stabiilu alligavit iuniciitttni, ct iuiixit aJ iilcni cct. 1'igurate dicitiir dc liostc potcntc «acvoqiic Jcs. V, X
pracscpe iumcntuin iunientu. Sjr. Jjiol 9. Jcr. IV, 7. Ps. XXII, 22, dc honiinc fciocc lob. IV, lo.'
, cliald. n^^tn,
N11N pracscpc, stabuluin, iii Targg. pro Dl2Jt ). Traus- (Siiiiilitcr Arabcs I/eon/?/7i jCi dc iiiilitu forti ficqucntant,
positum cst ni-iiN 2 Par. XXXII, 18.
V. Tim. I, 6o4. II, 192. 358 Mang.
( ?JJ^
leonis ct
G K
]i"l^? c. (ni. 1 Sain. \1, 8. f.2 Par. VTTT, 11) arcn, vcl yiri leonini (iXaa-!) cpithcton hcroibus Iribuunt.
v.
cista, iiiquain colliguutur rcs asscrvandac. (Aiub.
s -
^jU ct
o -E
ijM arca lignea, maxime feralis, v. Taraphac
Kamus' V. \XjJ[, Pcrsis ^^ leo ct d^ ^ leo homo
dicitur fortissimus qiiisqiic, v. JJoncs Works \'I, i4q.
Moall. 12, iibi Schol. intcrprctatur o^jLj sandapilam. Scbiiltcns ad E.\c. cx Ispali. p. 4 , iiiidc rcgcs in dcliciis
Cbald. ^ilN, nequc non cisfa pecuniaria, luclias. habcbaiit nomuia, ut-Ycr.vc«, Ksc/ttverfiche i. c, uUi w»ui
i*'J-)1N
fol. 82, 1, et N.-)""?N aqiiacductus, rivus, j^isciiia. Sjt. leo rcx, Artaxerxes , ^*^.>jt lco forlis v. itniirrtf,
po5| arca. Ad rad. 'jnN lioc vocabuliim rcfcrri ncquit Nn"rcnn-)t<); Mclitcnsibus anbas cst leo it. vir fortis-
npud Tuicas nonicn ^-^^LJi et ^^j! leo practcr alios
cum Hdttingero sm. oriciit. p. 124. A. Sciiult. in
iii

clavc diid. p. 208). Usurpatiir dc arca pcctiiiiaria a Hcg. fainosissimo Ali Pascha Jaiiiiicnsi tribiitum cst). Jcs, XXI
XII, 10. 11, de arca fcridi, iii qua conditiiin Joscplii 8- ~!1"!'1 ^"3k1I '^^ yocarit tauquani /eo. Cf. Apoc, X, 3.
cadaver reponcbattir Gcn. L, 2G, alibi sciiipcr ct crcbcr-
riiiic dc [arca sacra, in qiia diiac tabulac lcgiiiii rcpositao JT^^N chald. id. Dan. Ml, 4. PIui". 1""^N Dan
eraiit. ricniiis ea vocatiir miiT! plN arcu lcgis J',xud.
XX^ , 22. XX^'I, 33 cct. nir;: ni-12 p-iN Dciit. X, 8.
XXXI, 9. 25, n''^:~ 'jinN Jos. Ili; t;. IV, 9, ]i-\j< 7X''"1N m. (comp. cx "«nx ct 'rx) 1) leo Dei, i. e.
rrirr^ 1Sam. V, 3. 4.' VI, 8 sq. £]T;VwN;r: ;inx 2 Sam. \'V, fortissinms iicros. Collcct. 2 Sam. XXiU, 20: i^N^IX ^ZiD
2 sq.' XV, 24 s>(. Scmcl forma coustr. cst pro absoluta ^iriiz duo /leroes jlloabitae , cf. "?N-ii< ct >-iN. Diviniiin
•\n», 'Ji-iN aRcg. XII, 10. enini dicitur, quicquid in suo gcncrc cxiiiiiuin cst v.
D^nrN no.,5, pag. 98 A. (Pari modo apud Arabcs
Pliir. a''"!"^}* 1 Rcg. X, 20, alibi nV";N m.
""I*?. aL'! 0^\ ct *iJS v^Jj leo Dei it. wJLiJ f .\j.f oJ.f leo
(iRcgiS, 19. 2Par'.IX, 18. 19. Zcpb. ill, 3) lel i ita
dictiis, quia pracdam disferpit ct dilaiiiat, ncqiio aiidicndi Dei ficior est epithcton viris fortibus, ut Hamzae Muliam-
suiit, quibus 1'nN dictus vidctur pro *N-} a vidfiido, quia mcdis pati-uo et Alio ciusdcm gencro tributum, v. Abulf.
Anii. I, gG. Daniir. ap. U«cli. Ilicroz. I, 716; et apud
lco sit animal acutissimc vidcns, vcl ab ^. ! acstiiavit
Persas Alii vulgare attributum cst !j^ ^J:, Schiri rrhuda
ira, quod iracundum, qiianquam lioc
aiiiinal sit sacvum ct
magis fcrri potcst, qiiam illud. Niim. XXI\', t). 1 Snni.
leoDci). — Scmcl (Jcs. XXIX,
1,2) Hicrosolymis hoc
cpillicton ti-ibuitur, tanqnam /leroum iirbi , quac invicta
yiVU, 34 sq. 2 Sam. XXIII, 20. Prov. XXU, i3, XXVJ, futnra sit ( cf. Storr obscrvatt. p. 55), quaiiqiiam alii ut
i3. Ainos III, 12 cct Gcncrale cst lconis nomen, et de ,

Cliald. Saad. Grotiiis, coll. Ezccliielis loco statiin lauuaiido

cuiiisvis aetatis Icone iisurpatur (v. Ezccli. I, 10. X, l4)
focum i. c. altarc Dei rcddunt. Aqu. Syinm.
Xiotv &iov.
nii-iN n^^s lco iuvciiis Iiuld. XIV, 5 ni"i"is , -iia catulus
2) Paulo diflicilior cst locus Ezcch. XLIfJ, i5. jG,
Iconuln Jcr. LI, 38. Imagiiium pracbct tum lurtitiidinis
nbi aitare /lolocaustorum, vcl ccrtd focus eius scmel
Niim. XXJH, 24, tum sacvitatis ct cnidilitatis Prov,
VN";r;n(raons Dci), ct bis secundum Clictbibh "'N-|!«n
XX^'IiI, l5. Usiirpatur ctiam de Icoiiibiis artcfactis
('r\s;-jNn), scc. Kcri bN-^-i.^n appcliatur, cf. coniin. 1 3. 18.
1 Rcg. \TI, 3G. X, 19. 2 Par. IX, 18. 19. V. Bocbarti
Sigiiilicationis cnim satis pcrspiniae ct iiiditbitatac ( Chald.
ILeroz.I, 716 sq. (Sjt. 1*'), chald. Ni"lN leo, NVnN, Nnsn^n) liaud facilc ratio rcdditiir. Si gcnuiiia vocabuU
Nnv"iN leaeua, qtiod vcl ex Hcsychio discas: ^AQUa&' rj foriiia cssut -N-in, cuin IIiii.f.ro (Onomast. p. 8) hoc
paritcr atqite 'j-^N-iN montemDei intcrpretari possis, qiian-
Xtaivu, vno SvQav. Zab. t—»?] leo, UQ—»M lcaena. doquidcm summum liocce altare imitabatiir quasi raontes
Transiit etiam in alias liiiguas, ut Bcrbcroruni, qiiibiis sanctos, in qiiibus sacriflcia Diis gratissima; si !Masore-
leo dicittir Arier notantc J. b. Karisch ct iii armcnicain ,
tliarum Icctio i^N-i-lN vtra et antiqua, leo Dei cxponi pos-
in qua idem vocatur uin.[ii-0- arriudz). sit ciim Bocliarto (flicroz. T. II. p. 7 Lips.) dc altari
sacrificiornm quasi lulluonc. Scd ncutruin satis idacct
ct videtur id vocabulum ab Ariele Jes. XXJX, i, 2 pror-
•^.".1'* '• q- ''"IN. (cum n—
parag. nt in "n'!^?. ct n^isy,
"rr et nrn, cn ct niEN, v. Lehrgeb. Sx-r) ct frcqucntius sus divcrsuin focum Dei significaio , coll, d'! /ocus,
B
T 2
 )

R. nni«, nx 148 T^")'i

— nM

caminus, acccnsio igiiis eiusquc ardor, ab ^^^i aJusta non omncs &''T1"lN transfcrimt cedrinas (ab T"1N, formae
U;in: acncus, Le/irgeb. 5 12.), hisquc lios quoqiic acce-
fuit olla, (C.l aestuavit, ct vicina radicc ^^ acceudit igucm, dcre non dubitamus, Prorsus certe explod<-ndi llebiaci,
qui ^''T-lN i. q. ^'TTin monilia cssc opinautm-.
unde "S iguis; ncque necessc est cum J. D. MicnAEi-i

immo potius r.^riN ignis Dci), T"l>{ Phir. ^'t'!^, 'T-iN m. cedrus , a firmitate radi-
reponas Vn^i-IS (lux Dei,
cum dicta, quae arboribus e piuorum gcncre propria cst
quanquam radiccs ^t et niwX liac signiricalioue lutclligitur ce(//-//A- conifera
^^1, (Tlicoplir. hist. phuit. 2, 7).
coguatae sunt. (Piniis Cedrus Liiui.), arbor adinodum proccra (Jcs. 11,

3) N. pr. yiri, Esr. VTII, i6. i3. XXXVII, 24. Amos n, 9) ct patida (Ezcch. XXXI,
3), in Libaiio oliin frcqucntissiina ( Ps. XXIX, 5. XCII,
^VTi^ N. pr. assyriaco - clialdaicum i) regis tcrrae i3. CIV, 16. Jcs. XIV, 8) liodic ad cxiguiim mimcrum

Ellasar Gtu. XIV, i. g, ct'. Juditli I, 6: JuQwx " /!^«'"^si'e rcdacta (v. Ocdniann Sanimluiigeii II, 211. I?itter's F.rd-
aula babylouica. iu L-unde II, 446. al. quos laiidavimus ad Jcs. XXXVII, 24),
'Ei.vfAaioir. 2) praclccti satcllituiu

Dan. II, i4. (Ononi. p. Sti/) iutcrprelatur

Jo. Simonis cuius ligiium odoratum, enode et putredini iiiinus obno-
/eoTwa^wKs abhebracoctaramaco 1-1N, ettcrmiuatione assy- xiuin (liicron. ad IIos. XIV, 8) teniplo palatiisque rcgiis
riaco - persica ^, ut ?JTO: aijuila magiia: neque ncgari Ilierosolvinitanis ahisquc acdihciis clrgantissimis cxstrucn-

potest , multa vocabula 'scmitica in linguam pchlcvicam dis exoriiandisqiic (2 Sain. V, 11. VII, 2. i Rcg. VI, 9 sq.

recepta csse: id vcro nobis non pcrsuasit, tcrmiiiatioucm Wl, 2 sq. Esr. III, 7. Jcs. IX, 9 cf. Theoplir. 1. c. V, 8.
,

Plin. XVI, 4o s. 79), tabulatioiiibiis iuaxime ct laqueari-

n augmcutativam esse, cum liS in reccntiore Pcrsismo
bus (Jcr. XXII, i4. i5), malis ctiam navium (F.zcch.
potius dcminutivum sit (uiO^ homunculus). Malira ita-
XXVII, 5) XLIV, l3) adhibcbatui-.
statuisque (Jes.
que cum Bohlenio conferrc syllabam ui ^ iu quain non- 1
Hiiic de tabulationc cedrina Rcg. VI, 18 (cf. rrt-lN).
1 —
nulla adiectiva exeunt (t^UjL) splendiJus, ^\^>j' bcllico- Metaph. cedri traiisfcruntur ad viros priiicipes et potcn-
sissimus, u^LSJ Pharnaocs, augustus), qua iu subsldium vo- tcs Zach. XT, 1.2. Jcs. II, i3. —
Plane congruunt linguac
cata rjV^HN reddi possit /eo/»i/i:^5 , H^^l aquiliiius.
cognatae. Arab. •
,T rarius »j,\ eandcm arborem dcsignat

N. pr. persicum
''0'^"1N filii Hamani. IX, 9. Estli. (unde arabici iiiterprctcs constaiitcr ita pro gr. Xfitpo?,

Compositum esse videtur cx •'-IN leo, vocabulo in Per- KiSQiti Ps. XXIX, 5. CXLVUI, 9. Cant. I, 17. VIII, 9.

sisraumrccepto, et Lwj (^cLu» similis, uude leoni similis.

Ezcch. XVn, Sjj! Jes. XLI, Ezech. XVH,
3. 22, 19. 22)
ct ctiamuum apud Libaiii iucolas in nsu est ( Nicbuhr's
niTlN olera (v. sub "liN) ad hanc radicem refc- Arabien p. 1^9 ), quanquain iJcm nomen latius ad aha
rnnt Moserus et Sciieidics, taiiqunm a carpcndo dicta, quacdam piui adeoque iiiniperi genera patet (v. AbulfaJli
nec ineptc: quanquam formac activae n"1TN (part. fcm. ap. Celsium 1. e. Kainus I. c, Gohum h. v. Ilost
vis passiva tribueuda est. llac ratioiic probata, uescio an
Beschr. v. Marocco p. 3o8), acthiop. i^C^l non solum
rcctius ad aethiop. /^^^* rcferatur.
in Vers. aeth. exstat pro xf^jio? Ps. 1. c. Cant. I, 17, scd
ni^v>« V. ^i^N. hodicquc in Abyssinia de ccdro baccifcra ibi crescente fre-
queutatur (Riucii itin. III, p. 3 12 cd. (Jott.), ct obscr-
vantc Ludolfo p. 344 de quavis arbore proccra dicitiir
(cf. nVN, ^b^^N): conspirat mcht. arznu (pcrs. .•.3;!),
^*^^ rad. inusit. (scd vidc Part. pass.). Arab.
aram. iXT"lN , l''!. Non igitur crat, cur magno eruditio-
''.\ coutraxit, collcgit llrniavitque se, de serpente, do apparatu TI.N cedruin csse negarct/Jt;i////tque intclligcix:
nis
manuavari, de digitis fiigorc coritractis, dc scrpentc in iubcrct Cei.sius in Ilierol). I, 106 sq. mcrito is refutatus ,

ct cxplosus a Jac. Trewio (iu historia ccdronim Libani.

latibulum se recipicnte cct. v. ri'5 (cf. j.c contractus
Norinib. 1757. 4, et Apologia ct Jfantissa obscrvationis
Nom. agcntis est et j^^l colligcus et con-
de ccdro Libani. 1767, qnae recusac suut in Nov. Act
iu sc fuit). ; ^l
Acad. Nat curiosorum T. I. II).
trahens, firmus, stabilis, -^ ^\ Crmas radiccs habcns arbor
(Kam. p. 6g5 etGol. s. h.v.). Indc (post A. Schultcns.) nml- riTIX {. tabulafum cedrinum.Zc-ph.U, i'i: }rTlM ^3
ti ducnnt Part. pass. TllN conslrictus, Jirniaius. Ezcch. frlr quod bene Chald. tabulatum destruxerunt. LXX
XXVII, 24: illi instilores tui .... iDiSi-ia 't:.'131 xihfioq , quod reddidit Arabs codcm vocabulo iJ;,'^!. Syr.
;jnb3-i:::3 D^^T^^NI Cuian ^'irana et cum cistis 'festium
oi,.Clii radix cius (fortassc OT,Cjii ccdrus cius). Fcmi-
pretiosarum, quac funibus adstrictae eraiit et firmatac,
vcmebant in fora lua. Sed vctt. intcrprctes tantum ninum vim habet collcctivam, ut in iTJis Ugna, Lehrgeh.
 R. n^i, nn.^ 149 ma — n^x
p. 47T. Temorc J. E. F.iiiEu ( iii dis.scrt. ail Zepli. 1. c ct poetico. (Chald. n-]M Plur. vnnN ct fcin. Nn->.y Pl.
Gottiiijjac 1769) nj-iN />'«ce/7i es5c susj)italii3 cst, coll.
jnn», sjT. l>*5oj p|„r. ]tl.io|, zab. transp. Jr*»ol
^
arab.
'jr saui. VllTTA idcni ^ alciit et trtbcrriini iisus sunt. Syri
practcrca liabcnt L^^\ i*.io} tertiitin, tertia fice pr.
TTT2 (probabilitcr i. q. 'l'nN'3, orab. : . U refiigiuni, tcrtia via, cf. Drs). Ccii. XLIX, 17. Indd. V, G. Ps.
asyluin) TV. pr. oppidi septenbiotiali Palacsliiiac jiai-tc
iii
XJX, 6. D-iaj: nin-JN viae marium Ps. VIII, 9, cf. iiygn
noimi.si ludil. \, uTi obvii. Ilicion. ( in Oiioiiia.st.) est xilev&a II. «, 3i2.'oJ. /, 71. D-^^n niM via ad vitam
atilein niinc t-icns J/crrii.t nomiiie in diiuileciino inillia-
rio urbis
s. fclicitatcni Prov. V, 6. XV, 24." riine 2) mctaph.
Sehaste itixta JJol/iaiin. Scd ob situm loco- fii-endi agendique ratio i. q. rjl7.. np;4 nn'M via incn-
ruiii vix uiilii pcrsiiailco, liunc a vatc iiidicatuni esso dacii i. c. morcs incndaccs ct iiamiiilciiti Ps. CXIX, lo'».
possc. Caiiaanitis ciiiin post pugiiain ad toircntcni Kiscli.on
128; tjSir^ ninnN viac iusfitiae i. c. mores rccti iirolji^juo
scptciitrioiicni vcisus liigiciiduin crat (tf. 1\', 2). Prov. II, 8. XV7l, 23 nin'' nnn-iN morcs Dco placituri
;

Ps. XXV, 4. CXIX, i5. Jcs.'ll, 3.' 'Saepc servatur viae

nictapliora, ut Prov. W, i4: in tia improhorum ne ince-
XXXH',
das. VIII, 20. lob. XXH, l5. 3) inodiis, ralio. Oen.
^rS> I) incessit, itit lob. 8. (Cliald.
X\ III, 1 1 : D-^rrs r\~it*. n-i-ab nrnr inn honcstc dittum
n~;N id. Iudd. X\7, g. Rabbin. mX ct n-lNn; liospitatiis pro desierat Sara menslruapati, cV. X3QC[, 35. J. b. K.
cst ,
qiiod cst sccundai-ium ab nii! viatore duttum. Quod ^•{p'») vi'-«-J signijical menslrua et conceplionem. ( lliuc

ap. FciT. exstat p. 747 «-wj( „rcccssit, distavit (sic!) ct miN via ct nSI consuetudo Rabbinis vcrecunde
ilistare fecit" ct indc rccepit CASTEr.Lus, id valde iiicer- de menstruis. Eandcm significationcm sj-riaco l-*»5o)
tum cst, quoniani p. 44 caedein sigiiiricationcs lcguntur sub tiibuitMicH. ad Cast. h. v. laudato Jer. II, 32 [rectius 33],
ex quo scd iiivito coutcxtu. Ncque inagis apte iJcm in Supplcmin.
« ri >»^} illud corruptum cssc potest). Part. mj<
p. 126 menstritorum significatnm 1. c. a permutationo radi-
fiator Iiidd. XIX, 17. 2 Sain. XII, 4. Jcrem. XIV, 8.
Plur. Jcr. IX, Fcm.
cis nnN cum nn^ lunn rcpetit, coll. arab. • S dc quo
1. rrnnJt collctt. {\: J.ehrgeb. 477)
agmen s. calerva vialoriim, maximc institorum, Cara- snpra no. II: •/ae cniin significatum rctincndum esse, o
i-ane, ovroSia Gciu XXXMI, 25. Jcs. XXI, l3. Vide loco paralJelo XXXI, 35 tam eertmn cst, qnam quod cer-
n^N, nn"j"N.
tissimum). 4) Viae alicuitis uietnph. pro eonditione
et sorte cius (germ. wie ihin gekl).
U) dejinivit , statuit \. q. p;:n, uiidc nn^^N i. q. pin e.i lob. VIII, l3:
hae sunt tiae omnium Dei immemorum i. e. talis cst
statutuDi. Rcspondet arab, ^ , ( quo taincn noniiisi de eorum conditio. Cf. TJ-it Prov. I, ig. 5) elJipL W<2 —
dicitur pro vialore vcl vialoribwi, omisso ffi-^N vcl '•i-:N.
'
tempore definiendo cl dcsignando utuntur: uiidc Xji-. 5
lob. XXXI, 32: nnSN n^i*: ^T\~^- fores measvialoriiil»
aperieham. J. b. K.' J^k^f Ujf 'jilii viae i. e. fiatorcs.
tepipus designatum, acra, epocha, .i.! tcmporc notavit
Plur. Nian ninnx viatorcs Themacnscs, catcrvac Tho-
cpistolam, ^ )_y> cnronologus, «sj ,Lj chrouicon, annalcs. maciisium lob. Vl, 19, et, ut vulgo volunt, ibid. comm.
18: D2"1- ninnN inD"-'; dejlectuntur cateryae qitod ad
viam suam i. c. dcflectuiit a via sua rivos iu dcserto quae-
fTJX (fort. n"^» niigrans, proficiscens) N. pr. sitiu-L Sed, ut nunc se habciit vocalcs ct accentus, mn-lN
l) viri .Seriibabcli aequalis Esr. II, 5. Nch. VII, lO. in rcgimiiie cst positum, ct verba transfcrri dcbciit:
a) AsscriUc, liiii LTla i Par. VII, 39.
dejleclunlur catervae fiae eoruin (iiiidc aj)tam sciiten-
tiam non facilc clicueris) vcl itn, ut iiitcgnun comiiia de
i"il-l"1^J f. cihi commeatusque portio aVicm dejliiita, rms Jlectunt se semilae viartim suariim^
intclligatur:
qnotidic vcl certo tcmjiore appcndciida (ab niN 110. II) minus ad contcxtum. Susjiicor igitur, cuiu formas
ajitc
Jcr. XI-, 5. LIl, 34. 2 Reg. XXV, 3o uiidc gcncraliin ; mn-JwV ct ninni? a librariis sacpc confusas essc constct
tibi jiortio Prov. XV^, 17. Nonnulli i'ialiciim rcddidc- (v. not.), iu iitroquo loco siinplititcr ninnM calervae
runt invito pliirimorum locornni contcxtu scd n"^V< ct : ajipelJaiulum csse.
rn^N a divcrsis duci radicibus, iajn J. b. K. disertc Not. Plcriquo qnos
inspexi Lcxicographi, ubi vidis-
luouuit.
. .
*rmas TinTn-i)<, DnhnM cet. aequc ac -'.T<r;-itV,
'!

w.^l.^-^N viariim sigiiificatii rcperiri, iiovam j)roplcrca

Tr^)A jilur. n^in";!* constr. nin"ix cum SnlT. 'rir;->N, siiigiilaris absoliiti formain nniN statucrunt, cainquc vcr-
"""nr;"^!*. Cnrr^J», quorura loco passim in libris Mss. et ini- balc Pohhchcum csso voluerunt, qiio errore Lexica libc-
jircssis 'nmM, ';|iriniN» DnrilN (v. not. ) comm. (masc. randa siint. Etenira nin"1!< SjTiasmus est pro nin"'}»,
l'rov. II, i5. cf. Iob.'VI, 18. 19 fcni. Prov. XV, 19) ut DirnlN pro 0"rn.Nr, rori. ni-rn pro niri-n, ir-o pro
1) via, semila i. q. Ijn^, sed uouuisi ia. scrmouc oruatiorc ilr^:, totaquc rcs a liLirariorum arbitx-io pcpcudissc vi Jetur,
 R. m» r^l^i
150 :n-]j? — rp,ii_

quarein plnrimis locis, ubi libri editi (qnoruni

insignis jn "^nNI, cliald.i. q. hebr. Part. aptus, conveniens
T^^^yii
niconstautia cf,
hoc vocabiilo cst scripturae varictas ct ,
(v. ?|-1N 110. 1). Tahnud. ?]-\n paravit, aptavit Schabb.
loh. XXXllL 11- Vrov. III, 6. IX, i5.
XXII, 25. Jes.
per Kanicz-chatuph, non- XXXin, 2, ?|i-)S<, aptus Succa XLIV, 2. Arab. iiijl
III 12. IMich. IV, 2) lcgunt
nuili codd. habcntCliolcin, ct vice versa (v. J.
H. Miciiae- aptissimus, digiiissimus. Esr. IV, i4: fidere detrimerv-
T,is ad lob. Xm, 27. Ps. XXV, 4), id quod nnilto tum regis N:b TT'"-!^ Nb nobis non confenit , indigiium
magis in oculos incnrrcrct, si dc punctis acciu-atius dispi- iudicamus. LXX. ovx ileativ r,fni: Vcrs. hebr. •;t3: Nr
ceru vohnsseiit Codicuni pcrscrutatores. i:b. R. Sal. 'jun Nb. JMalc noimulh e recentioribus con-
lcxtum iion rcputantes prolongandum s. tardandum.
Rrrii^ 1) caierva riatorum, v. sub rad. no. L
2) ut vulgo vohmt, ria v. n^N "ot. "^jli^, nonnisi in rcgimine T]"1S (cf. Lehrgcb. §. i33,

2) adj. 1) longus. Ezcch. XVII,' 3 : ia,i?,r; ""'^^. longis

XniN fcm. Plur. c. rrnnnN chald.
SufF. -nn-iwX, pcnnis praedita (aqnila). 2) tardus formulis Ti'^,^ , iii

i. q. hcbi-. ''fi-ac inetaph. consilia Uci Dan. IV, 3'i (cf. rv\-y Ecclcs. VII, 8 et n-;:N T|-\,N tardus ad iram, firtxpd-

ibol xupioi- Act. Xill, 10), res, ricissiUidines alicuius •dvnog, patiens, dc Iioiniiiibus Prov. X^', 18. X"\'I, 32,
Dan. V, 20. crcbrius dc Ueo Exod. XXXIV, 6. Num. XIV, 18. Ps.
LXXXVI, i5. CXLV, 8. Jon. IV, 2 cct. (Rcspondct

syr. 1->J0)2 If-^^^J paticns, ]->jOi /^,j^_io , /Ojav.^

longum jecit, extencUt, paticiitia, .sam. •'iil7T'^T[^ • PlTT^'^ > chakl. TJ-] p^nn?:,
'r'"^!^ ct
TJ'*!^^ 1) trans.

activam sigiulicationcm Chaldaei acthiop. CV('^ <^U.'"^: arab. iJ^\ .i longus i. c.

proiendit. Ilabcut
loiigauimis Cor. XL, 3. Cf. Rad. iii Ilipli.). Semcl ?|-ii<
Syri sub ct Samaritani (Dcut.V, XV,
(1 Reg. VIII, 8), ;,.']
Cs» cst t6 fiaxQu^&VjiOV paticjitia Jer. i5. Opp.
in i2(,1 cunctatus cst, tardavit in
3o), ncc non Arabes
negotio i. q. ad Ilcbraeos attinct, suspicor
J>Ij. Quod
"Ij^.i^ f, na-iN adj. longus, dc spatio lob. XI, g, de
hos sub forma metiendi aptandic^wc significatura
Tj-lN
tcmpore 2 Sam. Lli, 1.
h&buissc, undc T-i-^^^tX Jascia lunga , quae
viihieri obli-

gatur et adaplatur , et chald. rii-lNt ayj/w«. Metiri autcm

et rem rci adnptarc solcinus nicnsnrain
extendendo, undo n^nX chald. fcm. longitudo ,
perennitas , de tem-
incnsura, porc Daii. IV, 24. VII, 12.
•ina cxtcndit impr. mcusui-aiu, lucnsns est, rr'!^.
loiigitudo.
med E. fut. rUir. JlD-lwS;^ i"^'!^"*; longiis nSTlii et rijlXi (in nonnullis libris aliquoties,
2) niN^,
Aph. prolon- scd invita Alasora MicnAELis ad Jcr.
rrS-iN , v. J. II.
fuit. (SjT. AraTj. Sam. id. Tj-^-iivV , ,,.^0]

XXVI, 8 ir-irns '3

XXX, 17) f. 1) Jascia qaam sanando ru/neri aippUcarc
,
gavit). Ezech. XXXI, 5. Gcn. : Tl^i
solct mcdicus (v. rad. 110. 1). b r;3mx nnb» applicatur
t3">!:'M Ctr accidit cum diu ibi i-'i.xisset, Ezcch. XH, 22. fascia alicui i. e. sanatur vuhius eius Jcr. Vill, 22. Neli.
longum fecit , prolongayit. Fs.
'^JUph. "I^^IN" 1) IV, 7 ( 1 ). 2 Par. XXIV, i3, et iii Iliph. « nrnwSi. r;"r:-,n
CXXIX, JcsrLlV, 2, veluti liiigiiam, qui gestus cst
3. npphcavit fasciam alicui s. saiiavit vuliuis cius Jer. XXX^
i]ludentiumJes.LVn,4. dia; TJ"'"!'"?." piolongavit dics vitac, 17. XXXIII, 6. Ilac vcro formula ubique metapliorice
diu viN;it, longacvus fiiit. Deut. IV, 2G. 4o. V, 3o. XVII, iituntur de restitueiida rcpublica Jer. 1. c. dc uiocnibus
20. XXII, 7. Jos. XXIV, 3 1. Prov. XX^llI, 16.
Jcs. jcsarcicndis 2 Par. Nch. 1. 1. c. c. Ilinc 2) sanatio,
LIII, 10. 1 Rcg. m, i4. ludd. II, 7: av:^ ^^'-iwNn. -15N salus. Jcs. LVIII, 8: n7::in n-ir;': '^Vi-^Ti^ salus tua cito
Siviirr"' ^Tj5< quijiost
Josuam snperstiles jueruni. Etiam germinahit. Usum secundariuin habeut etiam Arabes,
omisso D^af Prov. XXVIII, 2. Eccies. VII, i5: J-u3n
iniprohus diu vivit in malitia sua. ViU, 12 quibiis lii, i est detumuit vulnus et mitigato dolore sanari
i|Pj,-,2 Tji-iN":

(cf. \ IL) j5vJ longitudo, dcin vitae duratio). ^— coepit sec. Dschaub., XXj,! sanatio vulncris. Veram
P'''*

2) intrans. hmgus fuit. Rcg. VIII, 8, maximc de

\
autem huius locutionis virtutem plane neglexerunt reccn-
tcmporc T>J:"' ^D^^-lN.n longaevus fuit Exod. XX, 12.
:

Dcut. V, iG."VI, 2.'XXV, i3. — 3) tardavit, disiu-

tiores, qiiibus
licri solcat (Scliult,
rrSllN est vcl sanatio , quac lente tardequc
ad Prov. XXVIII, 2), vcl cicatrix a
lit. Cf. arab. ui . 1 sub Kal. Sic in formula iuis; TJ"'"!^." vulncrc cutis loiigius producta ( Mich. iu Supplcmm.), vel
XIX, prolungatio sc. vitae ( Simonis Lcx. ).
lob. VI, X 1 et iEiS n"""!^." ^^^- XLVIII, 9. Prov.
11 distulit iram, paticns" fuit ct fioxpoduuo^. Cf. T|"i.^{

gir-s s. n^N- — 4) moralus, commuratus est Nunj. "^"l^. J*^' pr. urbis Babylonicac ad Nirnrodi impcrium
IX, 19. 22. pertinciitis Gen. X, 10. E vett. iiitpp. Pscudoj. ct Targ.
 R. ":^x, c-x 151 '•r^wS' — C1X
Ilifios. Ilicron. ct Ejilirnrnius S\tiis EJessam Mcsopota- niiini rcfirnntur, Scnii filium (Gcn.X, 22. 23), i. c. popu-
uiiuc quoruui auctoritutiui iion satis cautc
iiitclli!;uiit , lis sciniticis aniniincrunlur , iicquc hiiic coiitrudicit alius
scfjuitur J.D. Micli.nt-lis in .Spicilcf;.
I, aaosq. Ltcnini ncscio Gcncscos locus (XXII, 21), dc qiio iiifra ( no. 2). No-
an vcriorein scntciitiiiin anlc ciiin (lixcriiit Sal.ma.s. ad Sol. mcn licbraciiin taiiicn rcgioiicin inagis qiinni viruni dciio-
p. lig-i. HociiAnrrs in Pli.ilc^:; I\', iG aliicjiic, niiniruni tare viilctur, licct ctyinon iiiccrtiiin sit: po.s.sis ciiiin ter~
Erecli cssc Arecain s. .4reccain iirlicin iu iJabj-loniac ct rani altain s. /Hon/a/ia/n rcddcrc, qualis cst SjTia luari-
Susianac conHiiiis sitain, dc qiia Aniiniun. Murccll. i7>,
21 Ilix tractibus Sitsiani iiiiiguntur , apiid qiios non
:
tima ct propric dicta, vel dcsertain (coll. iL«,! ct *«,L4
tniilta siiitt oppiJa. Inter alia taiiicii eniiiiet Siisa saepe tcrra dcsolata, iiisi lioc cst a gr. f'(pijf»os), si forfc a pla-
domicitiiiin regtim et .Irsiana et Sele ct ..-Iraclia, qiiain- iiiorc ctincditcrianca cius partc hoc iioincn prolcctum
quc Ptolcinacus (\'I, 3) Snsiaiiac urbibus unnuincrat ct iii fucrit Graccis ctiain antiquuin ct domcsticuin lioc .S\Tiac
Tiuridis ripa sub g,r. loiij;it. 8o^, lo' latit. 32°, 4o' ponit. nonicn iion prorsus ignotuin fiiit. Mciitioncin cins habc3
Eiusdcin niciitio latct fortassc iii cainpis j-Irectaeis vcl ut , apudllonicruin (Jl. a, 783 £ti'*-/p('uoi{), IIcsiod.Thcog.3o4,
:

volcbat Scaligcr ^-//-fccaf/s Tibulli 4, j, i42, ct in .^ln/e-

, Piiul.fr. V,3'p. 7 lie\-ne, ad quac locaita connncntaturStra-
i

ricca (u5\i t>r ,1 ) Ilcrodoti l, l85 (coll. VI, II9), qua bo XIII, 4 §. G (p. G27 Ca.saub.): oi di zovg ~ignvg'ylQi-
dc re tanicn accuratiorcm disputationcni lioriiin scriptorum fiovg 8i'](orTou, oug ftrAoa^aiuvg Xiyovai,' ct X^'I, 4 §. a/
intcrprctibus rcliiiqiiiniiis. Cf. '];2"'N. Eiiisdcni iioniinis ( p.
7S5 ('asaiib. ): }.iy(i di xul Tovg 'AQifiOug 6 notijrjj;,
urbcin iiabcs in Palacstina (v. ^3"1J<) ct propo Tadmor ot's qrjijiv Tloattdoinog Sijftadat, detv , f»»j jonov th« t^;
G -I ^VQittg ri Ti7; Kthxtag ij it/.Xr^g zirog y^,' a)X' Ti]r ^fcjjwo'
( di Scliult. ind. geogr. v. Sacbiia).
. 1
aur»;»'. AQtuuXoi yuQ ol iv uutT,. Toya d'oi"EX)Lrreg'.^ga-
(iaiovg ixilkovv t] 'Agiuovg, Aramacae tanicu iionicn latiiis

^r'^'? N. gcnt. , iiicola iirbis vcl rcgionis ?|"|J<, in patct, quam Syriae , ct Mcsopotaniiani quoquc complccti-
finibus tribns Ej)liraini (Jos. X\
1, 2) quacrcndae, a cogno- tnr, quanquuiii Pliniiis {X, i3 §. 12) et Mcla (I, 11)
niin- I3:ibj'loniac ojijjido divcrsac Jos. 1. c. 2 Sani. XV, 32. Syriac cundcin adcoque ctiam inainrcin ambitiim tribiiimt
XVi, iG. (cf. Mtaonoxuiiia ^vgiag Gcn. XX\'ni, 6 LXX), nimi-
rum Assyiiam quoquc sub ca comprchendiuit. Fuerunt
ctiam inter recentiorcs (J. D. Michaelis commcnt. soc.
''13"1X chald. Plur. noni. gcnt. ab Jj^iN Gcn.
'iNt",~"!vV

X, 10 .rirecensea D. AJichaclem Edesseni) Esr.

(scc. J.
Gotting. X^^I. p. 99 .sq. Sj)icilcg. II, 119. WahKs v^/i/e/J
I, 3o3 sq. Jalm's Archacol. I, 1, 5o), qui Aramaeae V. T.
I\", g. Waw aiite terminationem ">~ iiiscrtum vidctur, fines ultra Tigridem extcndercnt, et partim ad scriptorcj
ut alibi lioiinunquam apud Araniacos antc tcrniinationcm
quosdam Syros (Asscni. I, 353.354 cf. Jlichaelis ad Ca.stolL
pluralcm, ut '-^) plur. liojZ] , ]L^o] plur. ]2diooi ,
V. Jc5|), quibus io5l est AssjTiae pars, partim ad loca
K.i-iic plur. j/aaa) , nisi furte coiifcrcnda suut gculi- quaedam biblica (Jcs. IX, 11. Jcr. XXXV, 11) minus
litia AcUiiopum ui aivi exciuitia. rcctc intellccta provocantcs eain Arainacae partcm, quae
nltra Tigridcm sila sit, Aram Beth' Rechob 2 Sam.
Tjili^ c. SuDT. i3"^j« m. longitudo Gen. Y\, i5. Exod. X, 6 vocari cxistimarent T'? ni2nT Gcn. X, 11):
(coll.
sed (quod Suj)plcmm.
ipse ^Iiciiaei,is postea intcllciit,
XX^"I, 2 sq. XXVII," 1 sq. Ezccb. XL, 7 sq. ct saepissimc
p. 127) invito usu linguac hcbracac, iii qiia D1N ct "iluJ^J
D'^^^ ?]li< longacvitas Ps. XXI, 5.XCI, ifi. Prov. 111,2. 16.
discrte disccrmintur (Gcn. X, 22), et citra ncccssitatcm.
D"'»'; TJ"''*"'^
qiiamdiu vivo Ps. XXIII, 6. D^rN rj"»» paticn-
Prov. XXV, i5. Cf. rad. in Uiph. ct Tj-iN.
Ubi simplicitcr poiiitur DlN, plcruinque intelligitiu- SjTia
tia
occidcntalis s. proprie dicta ludd. 111, 10. 1 Rcg. X, 29.
XI, 25. XV, 18. 2 ilcg. V, I sq. imprimis Dainasccna Jes.
rdS^i^ chald. genu v. rad. a^^l.
VII, 1. 8. Amos I, 5, accuratius pu;"3~ DTN vocata 2 Sam.
VIII, 5. 1 Par. XVIII, 5; ubiMcsopotamia intclligcnda cst,
dici solct D""1~3 D^N Syria interaninis Gcn. XXIV, lO.

nciit. XXllI, 5. ludd. III. 8. Ps. LX, 2 (coll. 2 Sam. X,

y J^ radix inccrta, probabiliter 1. q. D11 altus fuit,
16: "li^rr; ~l3.i'"5 "HpX Din): vcl 'a~\^'\~\ planities Syriae
cf. (..^ intumait, extulitse, ct nomcn (i^SlN.
Gen. XX\^ 20. XXVI1V2. 5. G. 7.' XXXI, 18. XXXm,
18. XXXV, 9. 26. XLVI, i5 ct ellipt. y,z XLVIU, 7,
raro simpliciter DIN
Niun. XXIII, 7, si accuratior dc-
C^N st constr. t*iN V. pr. 1) Aramaea, Aramaei scriptio pracccssit (cf. 'ri">N). Svriae occidcntalis (non
5. Syria , Syri , c. c Verbo masc. sing. 2 Sam. X, l3. l5. Mcsopotamiac, ut vulgo voluut) practcr Daniascum tcra-
18. 1 «cg. XX,26, pliu-ali 2 Sam. X, 17. 19. 1 ncg. XX, porc Davidis alia quacdani rcgna lucruut n3i:i D""N (v.
20, rarius c. sing. fcm. Jcs. VII, 2. Ezcch. XX\II, iG. rrri::), ar;^ n-r d-]N (v. an"> n'::), ~2i;5 Dnx' (v.
2 Sam. X, 1 1 (quac structura ]. 1. c. c. a tcrra ad inrolas rrrr": ) n^n al. quac tamcn posthac Damosci rcgibus
, .

trauslata cst ). Sccundum stcnuna mosaicum Sjti ad Ara- parcbant ( 1 ileg. XX, 1 ).
 "

R. n>s\ jiN 152 ^21« — r>*

E vctt. intcrpp. Targiiiuistac retincnt !;~\!< Alcx. ct
,
jlu jN m. ar.x, palatium, probabilitcr ab altitudine
Vul". feve ubiqiie ^vyiuv , Syriam redJunt, Saad. aliquo- dictum (v. rad.). Jcs.XXV, 2. XXXII, i4. Prov. XVIII,
[icsJrmeniam Gen. X, 22. XXXI, 20. Jes. VII, 5. IX, 1 Rcg. XVI, 18. 2 Rcg. XV, 25 est
19- ~V?.!^ ""'? l'"^!^'!
11 vcl noiniiiuni siinilitudine dcccptus, vcl traditioncm arx domus regiae pars ciiis intirior eaque altissiina et
,
quandain dc caucasia Syroruin origine sccutus ( Anios [X, nuinitissiiua. LXX. 1 Reg. £15 Hviqov oiKou, 2 Rcg.
7 ). Singularis vcro est S3TUS iuterpres ( niodo is nnus iravTiov (fortasse £»' aVrpoi ) oixnv i. e. in adyto arce cf. ,

idcmque est in toto V. T. ) qui raro rctinct Joil (Num. (niQov iu Vers. gr. anon. pro H''-]:: arx ludd. IX, 49.
XXUI, 7. les. VII, 1. 8. Hos. XII, i3. Anios I, 5), plc- Vulg. lurris. Syr. ct Arabs 2 Rcg. (ZjjaID ^^^ lurris.
namquc et inira constantia in libris liistoricis (ludd. X, 6.
Alii aedem intclliguut, iit Sjt. 1 Rcg., vel conclaye
2 Sani. VIII, 6. 12. X\S 8. 1 Rcg. X,29. XI, 25. XV, 18.

XX, ). 2 Rcg. V, 1 sq. 2 Par. I, 17. XVI, 7 cet. Ezccli. inleriuSt Chald. 'j'mN, Arabs 1 Rcg. (jmJl^^vo consessiis,

XVI, 5/. XXVII, 16. Jer. XXXV, 11) pro co liabct

Diiuln. Ncmo vetcrum _.o'r/zaeco«//iVj rcddidit, ut rccen-
^Ojl Idiimaeam, quam scripturam eliam nova cditio
tiorum pliirimi post J. D. Michaclem (Suppl. 128) coll.
Londincusis perpetuo tuetur. Tam arbitrariae mutationis O ' t G > > G
alibi inqiiisituri, id modo moncnius, non casu j,jS i. q. *,=. conclavia (Gol. p. 78) et |..is. gjniacconitis,
iiicausnm
ncque librariorum culpa, sed consulto ita factum esse (cf. Harem, ncque cst cur a sinijdicissiina illa cxplicationc
dellccfamus. — Jcr. 1. c. vett. intcrpp. tenipluin Ilicro-
a Sam. VIII, 6), practerea nomen )X)'i\ apnd reccntiores so]3'initauum iiitclligiiiit, contcxtu ct analogia faventibus,
Syros ita inusitatum fuisse, utadcode signiricatione eiusdu- coll. ;3^rT.

bitareut.BAiiBAnLui.: Uj^-" U^JI vt-" "^^^rvjs^/*' '^'' Pliir. constr. n'!:':"!^ (a sing. dcpcrdito nib^lJ*) c.

SnlT. ^r^-ni^a-jN, rr-inirbSN />a/a//a Jer.XVII, 27. XLIX,

\L^-^ U^CUB 'i^yii^yM
Ci'^ ^\ X^^j ^^ Aram sec. 27. Amos.I, 4. 12. li, 2. 5. III, 9. 11. VI, 8. Ps.
Gregorium llaran, Aramaei Ilaranenaes , sec. Lexicon XLVin, 4. i4. CXXII, 7. Jes. XXIII, i3. XXXIV, i3 cet.
ibn Seruschwoi Sjria deseria. Hinc in libris apocrypbis

et in N. T. Syria transfertur (.*iQ£0 1 Macc III, ]3. *'353"1J<

''
(qs. Palatinus) N. pr, fdii S.nuli 2 Sam.
Mattli. IV, 24. Luc. II, 2. Act. XV, 23, pro nomine gentili XXI, 8.

nonmsi semcl liabes U^') Lnc. IV, 27, ct U^'l

ubique rcspondct gr. i&vwg Act. XVI, 1.3 (v. Scliaaf.
p. 45), utaethiop. hj^Cr^l ct /^4<^«5: Matth. X, 5. i^ rad. inusit. Arab. ^-j;' agilis , alacer fuit
I

Act. XVII, 4, propter idololatriaiu siquidvideo, apud ,

Syros doincsticain (v. Gesch. d. hehr. Sprache p. 58). (fortassc ctiam gracilis'), undc M' I capra silvestiis, et
Corrigcndus igitur IIartmannus, qiii [lingn. Einleit. fortasse '[i.S.

i4i ) scriptrn-es sjtos vctere illa suae gcutis denominatione

lubenter usos essc adnotavit. Divcrsus est I^ii (capra silvcshis) N. pr. viri ex Uoritis Gcn.
2) Aramus Nahori ex Kemuele iicpos (Gcn. XXH, XXXVf,"'28. 1 Par. I, 42.
21 ), qui non Syriae universae (ut voluiit intcrpp.), LXX
sed parvae tautum eius fegioni nomen suum imposuisse "{".X (in noniiullis codd. f"i^X) ni' i) nomen arbori.i.
videtur. Bene monet Gonus p. 78, huc fortasse pcrti-
ab idolorum fabris plautatac, ut e ligno eius idola scul-
'E 11..
>

aere arab.*\ .\ i. e. scc. Kam. pater Adi it. nions et aqua m pcrent, probabiliter pini spectes , a gracilitate dicta (v.
Syriae rcgio. Suspicari rad.) Jcs. XLIV, i4. Taliuud. Babyl. Piira fol. 96, i:
^iJv=- ,L)0> quae est in fiiiibus
Qiianai D"":-)}* D^^T-^N ^:i", ad quem locum R. Tanchum
,

ctiam possis Aram de mbe llaran x«t' tlo^f^v usurpatmii

annotat: (_5;1-^! ^-^ ^^j J^j-^j c-l^ jp^ ^y^
csse (v. snpra Bar Bahl.). f_jj _)^
n;^CD b"^ 'i-IIN cedri vel pini est species alta et pro-
3) Aramus Asscrita, filiiis Scbcmcr 1
Par. Yll, 34.
ccra , unde maJus navium focatur n:'-D iia 'i"i.iJ<. Ita
LXX. Trirns. Vulg. pinus. Cliald. NjS^N quod idem
""ij^N N. gcnt. Aramaeua , isquo occidentalis 2 Reg. valct, uiide N^-ilN npir" resina pini dicitiir pro clcctl-o
V, 20 et oricntalis s. Mcsopotamiae iiicohi (tCU. XX\', 20. (Boch. Hicroz. II, 8G9). Rabbini ap. Kimcbium ^_j^U:ji
XX\ HT, 5. XXXI, 20. 24. Deut. XXVI, 5. Fcm. n^-snN pinus. Alitcr Saad. ..LjA^,w qucrcus ilicisve sj)ecics in
1 Par. \\\, i4. PUir. '3-1N 2 Reg. VIII, 29 et per Aphac-
Palaestina frequcns ( v. Burckhardti itin. p. 48^). Pini
rcsin D-^-jnri 2 Par. XXII, 5.
cctbique varias spccics tiim coiistrucndis navibus tiim ido-
lis niateriain pracbuisse satis coustat (v. Vofs ad Virg.
^BTNl id. sod nonnisi in fem. vcl iicutro n''?:"]^ adv. Ge. II, 443). E rccciitioribus suut qui ornKm intclligant
lingud aramaeu , aramaice Dan. II, 4. Esr. IV, 7. proptcr soni siuiilitudincin , ct plurcs ctiam qui post
 R. ins», ^ni*, ?,>\ Yi>} 153 ^nx — Y>^.

Cflsinm (Ilicrol). I, iga) conroraiit arab. ,•,',! i- c. src.

• _JS fhald. st. cmphat. N?")» 1) terra i. q. licbr,
Abiiirailliiim Arabiac Pctracao arbor spinosa, baicas
V-i.N, y ct s cominufatis (v. .iiib » ). Dan. II, 35. 3g. m,
ainaras j»allis siiiiiics fcrciis , iii (|iia C(i/>j>(iiiii xpinosam,
3i. 'VI, 26. IV, V, 11. Jcr. X, 11. 2) in~
8. 12. 17. flsr.
Liiiii. agiioscit Sprciigciiiis (Ilist. rci lui 1). I, i'i), l'lacoiir-
feriiis ct adv. infra. Dnii. If, 39: post te surget aliiid
tiaiii scpiariam Hoxb. ( Schradcr Joiinial J. Bola-
I.iiikiiis
regnurii T]:'3 N:j")^5 '«" injerius , vcl scc. Kcri r;:^ Sl»
nihW, 162). Scd
arbor iicque proccrilate, ncquc
lincc
advcrb. iiilVa tc. Cf. cliald. 'i;"lX, "«NS-iN infcrior it 5"lb,'
"

ligiii utilitatc coininciulatiir, qiiarc \n vctcruin iiitpp.

auctoritatc acquicsccre uialiiinus. 2) N. pr. viri i Par.— ^"^V^ P*"" ^'^'^,r'^ infra, ab iina partc, ct arab, ^j^A
n, 25.
quod Firnzab. (p. Sg^Calc.) iiitcrprctatur :
^^'ji ^^^
^TISt arca, v. sub rad. r;-^N.
J-iAv L) J.J j K^L\J! infcrior pars pedum in aiiiinaUbus,

et quid(iuid liumile est. liidc

JSIN (agilis) N. pr. viri 1 Par. m, 2). n''?")^* £ infima (pars), fundus (fovcae) Dan.
W, 25. Cf. IRcg. VI, i5 Targ.
^3"1X (id.)] N. pr. honiiuis (scd non rcj;is, nt liabct
SlMONis iii Oiioiuast. p. 323) JcbLisaci, iu cuiiis arcaSalomo
?7i*^'l N. pr. virl 1 Par. MII, 35, quod yn.l" scri-
templiiin cxstriLxit. 1 Par. XXI, i5. 2 Par. III, 1. LXX. bitur IX," ii , cf. sub lit. N p. 2. " " '

'Oqm (v. 2 Sam. XXIV, j6). ,

Cf, r.z^-yx.

^lS^li? (agili», ccler, nisi 'ji;'^N cst pro li:"i frcmi-

tns, i;frc(}itus i. c. rivus sti-cpcns) N. pr. torrciitis (bn:) W _^ rad. inns. Arab. <-i) ! tcrmiiium posuit, *i j '

cum vallo cognoiniuc, ab oricntc in lacum asphaltitcn se

cxoncrantis, ita ut scptcntrioualcm Moabitariiiu, ausfra- tcrmiuus, limcs, Y\^<t^\ parics, murus.
lcm Amoiitarum tcrininum consUtucrct Num. XXI, i3 sq.
XXLl, 3(>. Dcut.111,8 sq. IV, 48. Jos. XII,
II, 24. 36. "^^P^"!"? ^-cn. X, 22. 24, XI, lo— 13 N. propr,
1. 2. 2 Rcg. X, 33. Jcs. yiXl, 2. Jcr.
ludd. XI, i3 sq. filii Scm
natii tcrtii, cuius ncpos Hebcr, abucpos Joctau.

XLVIII, 20. Cf. Epiplian. adv. baercs. II, pag. 4Gi. Cum Arpachsadus in mcdiis aliis regionum populorumquc
Abusaides in Pcnt. rccte k.>j>-wO 3Iudscheb : id ciiiin nominibus comparcat luiiiis ctiain viri jioiucii populuin
,

rcccntius cst eius torrentis altis rupibus ciiicti nomcn, Abul-

rcgionemve siinul dcsignasse vidctur, neqiic iinprobabilis
est BociiAKTi couicctura (PJialcg II, 4) hanc Jrrapiichili-
fcdae ctiam cogiiitum (tab. Syriae p. gi) ct ab cditoribus ,

tcnicrc sollicitalum. V. Seetzen iu v. Zach Correspon-

dem cssc, Assyriae rcgioucm, ,Armciiiac viciiiaiii (Ptolcm.
denz XVIII, 432. BuRCKiiAnnT itiii. SjTiae Vcrs. gcrm. Yl, 1'). Quae Ass^^iao rcgio cum CiialdacoMim patria
fuisse vidcatur (v. qiiac dispiitavimus ad Jcs. XXIII, i3),
p. 633 , ct quac notavimus ad Jcs. X\ I, 2.
liaud malc coijicctaruut viri docti , -i\l-2E~i>5 propric fiiies
nSTH^i 2 Sam. XXIV, 20 scqn. N. pr. honiiuis Chaldaeorum, notarc (ab ct 11C3
fj-lN,' i^i . f tcj-miiius,
Jcbusaci, qiiod ibid. comm. 16 Chetliibli n:"lix comin. 18 ,
Vel ^iUD i. q. ^'nis ). MiriCcc ccrtc huic coniccturae
Chcthibli r;'':"lN scribitur, in Paralipp. "[^nN. LXX. "OpvM. favet Joscphus (Autiq. I, 6 §.4): W<)pi-i'<'Jf;s di tous vvv
Viilg. -^/-e;/«a , Josepho (Antiqu. VII, l3 §.
4) ^O^ovVus. XaXSuiovg xaloviitrovg L4gij,u^uSuiovg divouaiev , ag^ag
Forina rr^iiN appcUative expHcari potest vitulus , ut Syr. uvTMV. V, Michaclis spicilcg. IT, j3 sq. Schlozer in
l->0»j , rcliquac cx hac dcmuin corruptae essc vidcntur. Repert. f. bibl. Lit. V^UI, 137. —
lu libro Jiulilh (I, 1 )
Arphaxadi homcn Mcdorura cuidam rcgi tribuitur.
nH^I^? f. cpicoen./e/>«s, animal immundum ct Judaeis
^2"1N V. suh rad. n=-i,
proliibitum Lcvit XI, 6. Dent. XIV, 7. Arab. >_*j,{

(Forskalio p. IV v^.c), syr. li^Jj] id., ncqnc aliter

vctt. Verss, V. Boch. Ilicroz. 99 i sq. qui lioc qnadri-
I, ,
j' 'JS comm. (at rarius masc. velut Cen. Xm, iG,
littcrnm ab n~is carpsit, dccerpsit, ct a-»: provcntus eom-
positum essc satis probabiliter statuit. imprimis ubi tcrra ponitiir pro incolis Jes. IX, i8, 111, 2. XV
XXVI, 18. LXVI, 8 ci.Lehrgeb. 469) cSuft", '*-i.V, cum
G cE
Helocali r!!:"]« /«rra, arab. t>J, , chald. et syr. N2")K,
''D'*"]^!? V. sub ^n.s;, rad, m.V. 1

l^'l , ncc non Np-i.v, Spcc. 1) orbis terrarum, opp.

'
U
 i^-
Y"^ p-^x, "^^'^ 154 N':i-i« — v,i5

coclo. D''!:'i;r; Ccn. I, l. H, i. 4, 'ct sine Art. tcrrac, parall. pisces maris, coll. Gen. IX, 2. 1 Rcg. V,
V'~',sr;i
G t , -E
ynN-i d-ru;' 'Gmi.XIV, 19. 22. Ps. LXIX, 35. CXV, i5.
.

l3. ( Arab. {j^.\ humile, infcrius, v. sub kS^TN,' xjps^

CXXI, 2. CXXI V, 8 ct D-:j:u3i V'-i,N Gcn. II, 4 coelura G - - 3
ct terra, de iniiverso mundo.'' ynN <D:.'5 rcges, tcrrae humilis, depressus fuit. Ad lob. 1. c. cf. etiam arab. X/:j, !

y"iK~ ""CDN, fincs, teruiini tcrrae, v. CEkX,

Ps. 11,2. tcrcdo, vcrmiculus ligna exedcns, de quo Golius p. 71:
cf. n^p, J]:^. D""n y-iN orbis, qucm vivi incolimus Jcs. „huuc cssc volunt quidam ijCyiS iolo rcptile tcnac, cuiiia
XXXVIII,'i'i. LIII, 8. Ps. XXVir, i3. CXLII, 6, opp. in Corano cst mcntio, ct liinc illi inditum nomcn. Dcm.").
orco, utpote ierrae caliginis et lencbrarum (lob. X, 21). — 6) terrae elementum, partes terreae , scoriae ( mo-
Syiiccd. pro iucolis tcrrac. y-vN--V3 ouiues bomiMCS talli ). Ps. Xn, 7 : argenlum purgatum in ojjicina y-i.N^
Calle IVelt) Gcn. IX, 19. XI, irXIX,'3i. 1 lleg. X, 24 a partibus terreis i. c. scoriis.

(in loco parall. 2 Par.IX, 20 reges terrae). 2) terra : — Plur. ni:;'!^ terrae , regiones Gcn. XX\T, 3. 4.
continens , opp. mari Gcn. I, 28. 3) ierra, regio. — Le^nt. XXVI, 3(j.' 39. -Jjn^i;'; ni:£-iN-b3 onmcs regionc3
Exod. UI, 8: ;:;ann Srn na- Y^^. 'erra melle et lacte s. provinciae Israelis. \ Par. XIII, 2. 2 Par. XI, 23.
ajp.uens. XIII, ''V. JcsVxXXVl ; 1 7 ^'^-iri Dn,b yns :
ni:;"iNn terrae saepe, pracscrtim in scquiore Ilcbiaismo,
terra frumento et fineis abuiiJans. Dtii:j:2 yi^N Gcu. v.az' ponitur de tcrris gcntiliiim (cf. D""N, D^iis)
ii,o-p\v
XXI, 32, n-TW; yiN, I?uth I, 7, 11;::^ ''pi y>^. Jos.
V. c. nixnNn
^itj populi tcrrarum (profanarum) 2 Par.

Xm, 25, Dl-lii^a yiN, iriS yiN tct. Scqu. gcnit. homi- XIU, g. X'v"ri, 10". Esr. L\, 1. 2. 11. Neh. IX, 3o. X, 29.
nis terra alicuius nou soluni csttcrra, quac alicui parct nii"lNn niDr'3'3 regua rcgiouum ( cthnicarum ) 1 Par.
et subdita nt ierra Sihonis Nch. IX, 22 cf. Gcn.
est, XXIX:,"3o. 2 Par. XII, 8. X\TI, 10. XXXII, i3: Via.n
XX, i5. ludd. XI, i3. 1 Reg. X, 6, aut consecrata niSnNn '''iS 'nbs ibD^" numquidpoiuerunt\diireliquorum
(Jer. U, 7. XVI, 18, Ezech. XXXVI, 5); scd etiam ea, terrae populorum? Origincs quasi et incun.-ibula liuius
in qua quis habitat Deut. XIX, 2. 10. XXVIII, 12. Jes. loqucndi consuctudinis habes in liis Ezcchielis locis V, 6. ,

XXIII, 10, vel uatus est, patria eius Gcu. XXIV, 4, XI, 17. XU, i5. XX, 23. XXn, i5. XX, 32. XXII, 4.
XXX, 25. Num. X, 9. Jcs. VIII, 9. XUI, i4. Jer. L, 16. Not. Hc p.<iragogicum in n:£-iN ( Milcl )
plcriimqne
Jon. I, 8. Cf. yy] iirog Act. VII, 3 ct populus meus pro cst Ile locale, at nonuunquain etiam Hc paragogicum poe-
populo, cuius civis suni, urbs mea i. e. urbs patria, riri s. ticiim, ct n:;-lN non divcrsuui ab y^lN lob. XXXIV, i3.
homines mei cognati s. vv. Dy
i. e. ^"'i; ll;''^ no. 1, h. it. , , XXXVU, 12. Jes. Vni, 23. Quominus pro fcminini forma
lat. cipis pro barbaro conciris. •:jini3X ynx tcrra
mem illud habcas, prohibet acccutus iu pcnultima positus
patrum tuorum , \i\ qua patrcs tui habitaruut Gcu. XXXI, [Lehrgeb. §. 127, 1).
3. XLVIII, 21. Absol.y-l.St et y-i,Nn terra, regio^ postu-
lante coutcxtu non rai-o ci\. Palaeslina y.nz' t-n-^riv , Joel ^^iinS^ N. pr. viri, qui Simrii rcgis palatio prae-
I, 2, ut iu forniula y-|N 7210, UJ-f Ps. 9. 1 1. 22. XXXW, fcctus crat. 1 Reg. XVI, 9.
29. XLIV, 4. Pro%^II,
21".
'X, 3o, cf. Ps.XXXVlI, 3. Jcs.

XV% 1 , non minus tamen sic ferentc orationis scrio idcm

de aliis usurpatur, ut dc Aegypto Exod. I, 7. 10.
tcrris
III, 8. VIII, 20 rcl. Perpcram a nouuullis anuotari vidco, p"^^ sl. cmphat. Ni^"!i< chald. i. q. J*lpN terra, lit-
y-^N plcruuKjue terram s. tcirarum orbcm, y-ixn tcrram
sanctam x«r' itoyriv essc, quod discrimcn nusquam obscr- tcra J» in duriorcm p mutata, Jer. X, 11 ct crcbrius in
vatur: quaiiquam nonnullis in locis ut Ps. 11, 2 dubifari Tar"ff. ct iii cod. Nasaraco.
potest, utruni orbis intelligcndus sit an Palacstina. Sacpe
vero terra s. regio ponitur pro incolis eius {\\<\c quao
supra de sexu nominis ob.scrvavimus ). Jcs. XXIII, i3:
d^loS y-ivV ]" en terra Chaldaeorum pro popuhis : ^^'n^ fut. -iN^, imp. i-iiN ludd. V, 23 ct n^lJl

Chaldaeorum. ludd.XVIII, 3o: yiN^r nVra Dii-ni: usque Num. XXU, G exsecratus est , scc. A. Schult. et Schei-
ad emigrationem populi (scd v. s. n"ra ). Jcs.XXXV II, 18
(coll. 2llcg. XEX, 17). Jes. LXn, 4."LXVI, 8. Zcph. 11, dium pr. abcgit, propulit, coll. arab. .i propulsio, abactio,
5. Cf. infra Plur. mi:"li<. — 4) ager (nosti-atium ein cui coniccturae vero non mliltum cst tribucndum ; radici
SliichLand). Gcn. XXJII, l5: tp.-^y, niN'^ l-=-lwV y-l.S
^ger quadringentorum argenti siclorum. Exod. enim hcbraeae rcspondet potius j? abhorruit, dctcstatns
Clw3
XXIII, 10: per sex annos agrum tuum conseras. Scqu. fuit. Constr. c. acc. Num. XXU, 6. XXIU, 7. Malacli, U,
gcnit. urbis vel montis ageri. e. territorium eius. i^yn y"i.N 2. ludd. 1. c. lob. lU, 7: dii ""i.-iN qui dies exsecrantur.
Jos. VUI, 1. — 5) humus , sohim terrae. Cum IJe Siguificatur praestigiatorum genus, qui imjjrecationibus
nrilN (Milcl) humi , iit in frcqiicntissima formula
locali siiis efficcre posse crcdcbantur, ut alii dics fausti , alii
ni:n.\ inrii;-:] Gcu. XXXIIF, 3. XXXVII, 10. XXXVUI, infausti csscnt ct mcrccdo ad hoc condiiccbantur. Gcn. lU,

9. ]tl.II, 6. Iliuc poct. reptiUa terrae i. q. 'y~''^'"j '^ -I.- i4: n^ansn-b::'^ nnN iTikV diris derota esto ab onini
lob. XU, 8 y^.N? ri''^; alloquere terram i. e. reptilia
: bvstia i. e. omnes quadrupcJes tanquara bcstiam acfandam
 n^x — .\rr:!i:nnn.v<

ilirisquc dcvolain to defii^iaiit (cf. y2 pTJ: tt suL v. 1!:) trans fluviiiiii Aiaxcn sito, actcrnis nivibus tccto qiiciu
Deut. XXMt, i5 sq. XXMII, iG sq. '
" practcrca Arinciii Macis , Pcrsac Kuhi Nuch i. e. inon-
,

Niph. pass. Part. a"")N: Malacli. HT, g. tcmNoachi nuncupant. V. AVaui, Asien p. 5 18. 80G sq.
Pi.
"TiN part. "l-iN?:
'
Gcu. V, 29.
i) i. q. Kal. MoBi£R second Journcy p. 3 12. Krn Por.T>:n Travcls
2) exsecratioiicni ct qui lunic iuscquitur iutcrituni eJJ'e~ Vol. 1. p. 178 sq. Aliain Iraditioncni scquuntur Moslcmi,
cit peperit. Nuin. V, aa: CT^i.V^r; By:~ aquac, quac
s.
qiiibiis mons Noachi est
i^^j.^» Cor. XJ, 46 iii plovincia
potac uxori aclultcrac ct pcriurac iutiritui .suut.
lloph, Tut. ^N""' jiiiss. Xuni. XXJJ, C.
Kurdcstani. c.AssjTia vctcruin, v. D'Jl£RnELor aat. Giud,
•«jnN V. ---r;.

''J;™JS '" '^^' iuiisit. Pi. "^li^ plcne rti:i\ •!j-'M Dcut.
» >"1J^_^ f. con.str. mN"3 exaecralio , dirae. Dcnt.
XXVIlj', -lo. Prov. JII ;i,3 "c;"'; n^ra r^ir'; n-iN^ , : XX, 7. XXVIH, 3o ct n-ij.v ib b^s ITos. 11, 21. 22.
dirae Jelioi'ae' incumbunt doinai xcelesti. ^Jalatli. II, a. 2 Sam. III, i4 despondit sibi /nulitrem i. e. prctio dono-
riur. Prov. XXMII, 27. ve dato sibi sponsam obstriiixit. Constr. c. 2 prctii 2 Sain,
1. c. I'u. b-iS fcin. inPausa nt—is desponsata est. Exod.
u"l"lX noincti rec;ionis in nicilia fcrc Arnicnia XXII, i5. bcut. XXII, 28. PaVt. n-i)-;^<^ Dcut. XXII,
Araxcm intcr lacusquc A^ an ct Orniia sitac (2 llcg. XIX, 23. '25. 2-'. Dc
mulitrcs cmcndi niore v. quac laiuiavit
37. Jcs. XXXVU, 38), ctiamnuni ab Armcnis Ararat Jahnics (Arcliatol. 1 2 §. 178) cl ef. s. v. -^rrz. Cliald.
,

( uijiuijiuiin )
C^N ct S1^!< id. Pi iiiiaiia iignifitatio cssc videtur donayif,
tlictae, ia cuius montanis (t:*^";N "nrT,

Sani.V'^'^^) arca Xoaclii substitit (Gcn. \"IJI, 4 ) non- :

unde arab. U^Ji doinim, quo conciliatur gratia iudicis
nnnquam ampliore sigiiiiicatu dc tota Armcnia (nT;r"r^
tDllN Jer. LI, 27). Ktgionis, non montis, proprie (Tni), it. nudcta, o^;i compcnsatio, mnlcta, sam.
^iTf^.^V
nomcii cssc statuit ctiam _\Ioscs Cliorcncnsis in conij'. giogr. tribulum, pr. donuui ut htbr. nn:":. ,

nniv. p. 46. 32, ubi ctymou noniiiiis rcpctit nb "'[""JP

ui^uiin Araji arat Araji (Armcniae

i. e. rcgis antiquis-
^ l^ rad. inusit. , undc undS leyott.
qucm Scmiramidis acqualcm faciunt) inacula, quod
sinii,

vcrumne sit aii falsum, non dcfinimus, quanquam arme- ^'^.7'*: f- Ps- XXI, 3: vnr:; nui-i.N;, (parall. n^Nin
riica nominis oi-igo certissima est, v. Scliroedcr in tlics. "laV) desiderium labioruin eius. L'XX. dirjnig Tuir ^tl-
liiig. arm. p. 55. Mdsis Cliorcncnsis liist. armcn. cd. 7.iuiv uviov. Viilg. yolunlas labiorum eiiis. Syr.
\\ liiston p. 289. 3o8. 358. 36i. E vctt. iiitcrpp. Arine- <7i2q£lcdj Ui*Ci^ praeparatio labiorum eius i. e. prcces'
niam rcddunt iii Gcn. et 2 IJcgg. Aqu. Symin. Tlicod,
Viilg. ap. Jes. Alex. ct Ilieron. in commcnt., ap. Jcrcm.
,

Tlieodoretus ; intcrpretes vero oricntales pacnc constaiiter (v. Datlie ad Psalt. Syr. X,
Cf. arab. lA;^ concu-
17).
pivit, avidus fuit de permutationc radd.
iinpr. cibi ct
'""^I^» l'''''!!^» °?r° , j.>ji i. e. montcs Gordyeni s. Gor- NiJ etlDp. 2. Ilcbraci intcrpretes confcrunt 'iV"i-) i. e.
dyaei. Uiiiis Samaritanus, Arabum fabulas sccutus, potcstas, parum npte ad contcxtum c quo uno coiiiectu- ,

SnTTj^^P L e. v_AjiAJ_« Ccylaii. Illi cgi-cgie iiitcr se ram facicns Chald, reddit "ilT^E declaratio. Rccentiorum
conciliantiir, niodo memineris, moiitcs Govd^-acos ( de
orb. ad Armeniain nonnulli conferunt u-^' donnm, scd hoc vocabuliun IIc-
quibiLs V. Ccllarii notit. aiit. II, 382 )

pcrtiiicrc. Ilinc JBcrosus aj^. Jos. Arcli. 1, 3 §. G: XtyETui ds braci scribimt t3"lK, v. sub hac rad.
xal lov 7i).oiov iv if] ^jQusria iiQhg zco ouet nov hoQi^ivuimv
fitfifpo,- 11 iirai, ctibid.Nicol. Damastcmis: iniiv uniy rtjv NrtJ^iljrin^^.N Esr. IV, 8. 11. 23, i>*i;y'^ni2")i5
IHirvuda ( v. ^:^) i-ieya ogog xutu itjv l/pii£r'«v, li,'iJig
(navigiuni, Joach.Schroedcrus coniicit J/Mffig v. infra) ksyu- Vn, 7 et ^'^^.^n^lll^ JV> 7 nomcii proprium non-
ftBVOV slg nok?.ovg avucfivyorza^ ini jov xajayJ.vafior koyog iiuUorum Pcrsiac rcgum, a Graccis L-^pia|4gi'ijs scriptuni,

jr£i niQiaui&riraty xai iira enl kuQruyoi oiovuiror inl TiV ab Armenis innuiiu^s^u Artaschir , a reccntiQribus Per-
ftxpoipEtav oxEikuiy xul lu X(.i\\'uru ini no/.v
luir tu/oiv
sis ._^.i;.ijl, Ardeschir (quod nomen etiam nonnul-
^Aw-i^JXl
audfjrai' yiroiio d^ uv oviog, vv zira xal JMciiioiig ari~
li Sassanidanimrcgcs gcrunt), ab antiquioribus in inscriptio-
fQuifBV luvSuioiv vouo&ivr^g. Cf. ad Gcn. practcrca
nibusNakschi Riistam apudNicbuhrium (itin. T.ll. tab. 27)
Abyd. ct ^lcloncm ap. liuscb. IX, 12. 19, ad Jcs. Bcrosum
qui in iisdcm historiis Armeniam
up. Jos. Arcb. X, 2 ,

mcmorant. Hodie Armciij Ararati iiomcn xar' i'iu^i]v tri-

No. ,. ipnj^x^z^
buunt nioiiti praccclso, scjitcm pacnc milliaribus gcrmanicis
ab austro ^non ab oricute, ut apudChardiuium)urbisErivan
U a
 R. nn«, im, m 156 ^^ll^^^j ^'<'^T^'i

i. e.(interprete Sih'. de Sacy in Mlmoires siir

diverses duce Joseplio Antiqu. XI, 5 §. 1 Xcrxein , cuius nomcn
antiquites de la Perse p. loo) inrnn-'wX ylrtachschetr bibliciim cst ui-i^^i-nx. Joseplii eiiim ,
qui efiain Nche-
Arlachschatra , unde r et s perniutatis litterisquc trans- miam Xcrxis acqualem ciusquc rcgiio
facit aiuios XXXV
positis ortiim est Artachscharta et liebraeum Arlach- tiibuit, plane nulia cst in hac historiae parte auctoritas (v.
schast Artachschasta.
,
J. D. Micliaclis ad Ncheui. II, 2): ncque magis valtt
aliud pro Xcrxe argumentum, quo in libro Esrae cum vix
Quod ad etj^mon Iniius nominis attinct, Herodotus
jiractcrmitti potiiisse censent. Vide quae conti-a Jah-
(VT, 98) AijiaiiQtrfi tradit idem csse quod ntyag o(ii)i'o?,
KiuM (Einlcit. in das A. T. II, 1. p. 276) aliosque rccte
qua quidem in re gravissimi scriptons auctoritatem paucis
Ac primum quidcm sj-Ilabam Art, re- disputavit Bertiioi.dtus (Eiulcit. III, 989 — 91) coU. J. D.
confirniaro placet.
centioribus ^j' , jortiludinis ct magnitudinis potcstatcm
ad Esr. VIII, 1.
TSIicli. —
Idcin Loiigimanus est 5) Ar-
taxerxes, a cuius anno vigesimo ad trigesimum secun-
liabuisse nlia qiioque Jiabcnius testimoiiia. Hcs}'ch. Aq-
'Agrag , fiiyag yav
dum Nehemias Judacac praccrat, Nch. 11, 1. V, l4.
Tatut, oi-jjpcf?, TinQit Thonuig. Ibid.
XIII, 6. Joscphus (Arcli. XI, 5) itcruin Xerxem intel-
Jlci^npd«, cl". Alberti I, 552 ct Hcrod. VII, 6i._ Ntcph.
ligit: alii dubitaiit, sitiie Artaxcrxcs ]\Licmon iutclli-
Byzaut. de urbibus p. 173 '^QTuiovg Si TliQaai, uanig ol
:

gciidus (v. RJichaclis I. c. ). Nainque hoc assuinto nar-

"EUTjVsg Toig na''aiovg ar-d Qomovg riQinag yaloiat. Eepe- dc Jojadac suinnii saccrdotis Clio,
ratio propterea
ritnr hac signiiicatione in multis pracscrtiin antiquioris
qnod cum Sanballate affinitate iunctus erat, Ilicrosolymis
aevi Mominibus propriis v. c. 'Agio(juQt]g (."/•^^j' murus pulso (Nch. XUI, 28. 29) cum simili Josephi rclatione
fortis), Agtu^aZrig {j'^.-^)' gladius fortis), Artaphernes, (Arch. XI, 8) coiiciliari possit (v. t;V2:s). Sed obstant
Artabaniis al. (v. indd. ad Herod. Arrianum Ctesiam), , aliac rationes. Niniirum Nch. VIII, 9. X, 2 Esras et
conf. e rcccntiori Ungua qW^j' 5 Ardibehescht a\. In ho- Nchciiiias siinul Ilicrosolyniis fiiisse dicuntur (nisi forte

dicrno linguae usu '^j^ habct iracundiae, violentiae et

Nchcmiae mcutioncm ibi intcrpolatam putas) quod £eri ,

^i- vix potuit, si Esras anno CCCCLX, Nehemias aiuio

irae potestatem (v-«-*iii) j^j scc. Boiliani Kati),
CCCLXXXTV a. Chr. Hierosoljnnam veuissct praeter-
quae a fortitudinis notione non magis abest quam sanscri-
:

ca pontificum succcssio uni Longiinano favct, siquidcm

danicum et malaicum arta ^) •, ^_^_ opes , diintiae,
Ncheiniae tempore Iioc muiicre fungebatur Eljaschib, Jo-
thesaurus (v. Paul. a Barthol. Viacarana p, 188), coll. vcc. suac C3'ii coaevi ncpos, (Nch. III, 1. XII, 10. 11. XIII,
4. 7), postca ad Alcxaiidruin usquc trcs, Jojada, Jonathan el
i-^n et nTj3 i->>-=i. Altcra nominis pars 'imDn cx vctcris Jaddua, Alcxandri acqualis. Cf. BEnTuoLUTUs 1. c. p. ioo4.
linguae usn regem dcsignat, ut Zendicum kJischetro, sche-
trao , sanskr. Lhschetria , khschetrien (Viacarana, ibid.),
unde sciisiin obortae formae recentiorcs caeqiie nioHio-
Tcs scheher , schir, schar, scJiach (v. St. Martiii, Jour- 'iW^ rad. inusit. probabilitcr i. q. "nSN liga^-it.
nal asiatiqiie iSaS, p. 78, et cf. supra sub TD-\ilL'nN di-
Iliiic
cta) ncque' tainen taxandus videtur pater historiac ma-
:

gnum bellatorem rcddens. Eam eiiim ipsamvocabuli indo-

^^J.^^u^i (qucm Dcus obligavit sc. voto) N. viri e trj-
persici khschetrao khschetria vcrain ct priinariain sigui-
,

ficationcni fuisse, ostendit sanscridanicum khschatrya or-

buJudacj 1 Par. IV, 16.

db militum s. bellatorum. V. sujira s. ^-i-ii-inN.

Duo, secundum alios trcs, Iniius noiniiiis reges mcnio-
^N''"}"jpj< (vottiniDei) filius Gileadi Num. XXM. 3i.
Jos. X\'U, 2. 1 Par. VII, i4. Patiou. est •'"-N1-10N Num.
rantur inV. T. 1) AnteccfTorDarii (Ilystaspis), qui Judacos,
1. c. Cod. Sam. "JNiTiW.
ne in templo exsti-uendo pcrgerent, vetabat (Esr. IV, 7. 8.
23 coU. 24.) Non potcst non fseudo - Smerdes is
fuisse, quem Artaxeriis nomen (etsi a Graecis noii
memoratuin) cum regio imperio adoptasse suspicor,
'Jj^^ c. Suflf. ViX Job. X\TII, 5, D2;i>N!. Jcs. L, 11
Eteuim si Iiuiic 4rtaxcrxcm I. s. Longimanuni ct Darium,
quo rcgiiaiitc tcmpliup postca absolutuin cst, Dariuin No- com. (scd raro masc. Job. XX, 26. Ps. CIV, 4. Jcr.
thum fuisse dixcris, id quod J. C. Scai.icero plncuit XLVIII, 45 cf locuni parallelum Num. XXI, 28 et de
(de eineiidat. tenip. rationibus aber-
lib. V^I) , a tcmporum sexu vocabuloruin i^/je/^ significantiiim Lchrgcb. 546 not.)
rabis, quandoquidein Scrubabcl Josua tcnipji ex.structi ct ignis. •xnz Cl"ii:; igne crcinavit, fort. pr.absorpsit (v. S)"1U!).
tenipore supcrstitcs fuissc dicuntur (v. Zach. UI, 1 sq. 2 IZJ.V ^n:, n"sir liT^^rr igucm admovcrc rei, iuccndinm
IV, 3 sq. Ilagg. I, 1 sq. IT, 1 sq. 20 sq.), qiiod sub Dario cxcitare, v. sub Iiis vcrbis. Num. XXXI, 23: "^ai-i^S
Notho (42-i - 4o4 a. Chr.) ficri non jwtuit. riaud du- — t."N2 ^^^i Ti;N quidquid igncm Jert , nimirum mctalla,
bic diversiis cst 2) iste Artaxerxes , cuius scjitiino aniio vasa aenca. Scincl de ignc iiifomitibiis latentc vel de ignia-
Esras coloniam siiam in Palacstiiiam duxit Esr. VII, i.!^. rio Gen. XXII, G. 7. —
Spec. 1) ignis Dei, ignis de
11. 12. 21. VIII, I, Esr. apocr. VIII, 1. Non dubi- coelo de/abens sacpe dicitur Ac fulguribus. 1 Rcg. XVJU,
taiis Artaxcrxcm I s. Longimauuia intclligo , iieque vcro 38: D''::jt: - nxi rTK-n-nN ^it.n.-ii nini u;n ism et de-
 ; ;:

R. ffi^» 157 m— rita

cidit ignis Jehovae de coelo et comedit }iolocausluin

ciim lignis. 2 Reg. I, lo. 12. l4. Job. I, l G. 2 Vs.r. \U,
ignis procliorum Ilar. XXI, 210 dc Sacy; Vj^' y^ <^
torrcri igiic bclli, dc stri;iiuo uiilitc (.Schult. ad Hamas.
i, cl". Exod. IX, 23. Ps. CV, 32. CXLVin, 8 ct pcrs.
329, ad Mcnkcn. I, p. 53), Vy^' y~A.^ rufabulum
qUmI (jiJl ignis cocli i. c. fuJgur. Ex - opiiiionibns IIc- Ijclli i. e. concitor cius cct cf Zohairi Moall. 3o,
bracoruni, inipriu)is qualcs iii 1'aiitatcuclio adumbrantur,. Schiilt.ad Ilain. 38 1. 455 <t c scriptt. S3T. Uarhcbr.
ipsuni sunuunni luuncn ignc magno et comcdentc , quod 333. —
Ignc ct inccndio 5) Ilcbraci quoduis exitium,
iu dcscrto Sinaitifo sub rubi flagrantis (Kxod. III, 2 sq.) dcsignant, tuin hominiim, tum rcnim lob. XV, 34. ,

ct colunmau igiicac (\L"N T^'-^:) sj)ccic coniparucrat, cir- XX, 26. XXn, 20. XXXI, 12. Jcs. I, 3o. XXX, 3o.
cuuidatum crat ct quasi vclatuui, ita ut e nicdio cius au- XXXm, 11. i4. XLVII, i4. Thrcu. II, 3. Ilinc
dircntur vcrba divina (Exod. XIX, 19. XXIV, 17. iransiit per igncm et aquam provcrbio dicitiir pro
Dcut. IV, i5. 33. 36. V, 4). Ex hoc ignco Dci vcla- suniina quacvis pcriciila siibiit. Ps. LXVI, 12. Jes.
uiinc (niri'' riN^ ) nonnunquam igncs prosiluissc ct mo- XLin, 2. —
G) Solis fcrvor Jocl I, 19. 20. II, 3. 5.
do accciiso sacrificio siiigulare divini favoris (Lev. IX, 24), — 7) splendor (cf inb ) v. c. armoruin Nali. II, 5.
modo intcrfcctis impiis irae iustitiacquc ultricis documcn- \1;n
';3*i ignei splendoris gemmae Ezcch. XXVIII, i4.
tum cdidissc legimus. Lcv. X, 2: !^i~'; "'i.^:"?^ V:N Nijni 16, cf. Stat. Thcb. ir, 276: arcano florenies ign*
BrS< ^SNnl et egressus est ignis a facie Dei et comedit smaragdi , IMartiaL XIV, log scylhici ignea pro siua-
eos. Num. XM,
35 lA'! i^SwS^ni nirT^ nx"? nx^i;,'; \ini.
:
ragdis scjtliicis.
XI, 1: nir:' •ZH 1:2 'i^anT. Vcrs' 3'. ()<n. xlx, 24. Not. E populis cognalis Chaldaci ct Nasoraci liabcnt
Ps. L, 3:'r2Xn vrc':? 1:;N.' XCVII, 3. Sacrifida in altari
nonnisi sacro hoc ignc crcinari dcbcbaiit: ignem profannm N-i\X cmphat. NnirN ignis, fcbris, Spi \tji\ vcl ]^i*l

(n^T IL"N ) in altaie dclatum niortc lucbant sacerdotes fcbris (v. ISchaaf.) Acthiopcs i^tfy; gen. comm. ignis
(LeV. X,'i. Num. m, 4. XVH, 2. XXVI, 61). — 2)
,

Alibi ignis figuratc dicitur de Dei ira et furore, Virg. Arabcs ct SjtI contra pro igne frequentant I 'cu j J_
Aen. II , 5/5: exarsere ignes animo suhit ira, caden~ ,
In radice vocis hcbraeac indaganda frustra allaborarunt
tem Ulcisci patriam. Dent. 22: Hnnj^ u;N XXXII, Etymologi. Fac cnim, coniparandum esse arabicuis
'QKS ignis exarsit in ira mea. Jcr. XV, i4. X\ ll, 4;
Jer. 'IV, 4: Tian u;n3 NSn ';s ne prorumpat sicut ignis *-»^l ignis ct ffi« pro UJIN positum essc, huius tamcn
furor meus. Xkl, 12. Tlircn. II, 4. Nah. I, 6; izJN
ipsius verum ctj^-mon latct. Nos primitivis illud amiunie-
"n^^ns ignis irae meae Ezech. XXII, 21. 3 1. XXXVTII,
rai'e uou dubitamus.
ig,''">nN:;5 C"n XXXVI, 5. Zcph. I, 18; Dcut. IV, 24:
JeJioya deus iuus Nrj^ ^N Nin nrSNlTM est ignis come-
dens deus aemulus i. e. sui cultus propugnator acerri-
,
ffiJ* chald. st. cmphat. N>'iN id. Dan. MI, 11.

mus. IX, 3. cf. Ps. X\an, 9. LXXIX, 3. LXXXIX,

47. 3) Siniili figura ignis apud honiiues ctiain transfcr- nkDJ^ fcm. i. q. \tN, ut in lingua chald. v. not.
tur ad internum animi ardorem. Jcr. XX, g. mecian ad ITN. Jcr. Vl, 29 Clicthibli: r\~}t-J DnoN^a ab igne
cogitabam: non memorabo illud (vcrbnm Dcij nec lo- , eorum plumbum sc. absumitur. Masorcthae, formam
quar ultra eius nomine, 'nb:i52 1^^ n~i3?2 TliSS "'Sra ^'ni non aqiioscciitcs, Icgcrc iiibcnt Qn irxy igne ab-
fciniiicain
sed erat in corde meo sicut ignis ardens conclusus in sumitur pariqiic modo Iiacc verba acccpere LXX. Vulg.
,

ossibus meis. Ps. XXXIX, 3. 4 obmutui sileniio : Syrus contra id quod iu tcxtu est vcrtcudo expressit.
sed incaluit cor meum intra me t"N "i?an ''i"'jna in ,

aestu meo exarsit ignis. 4) Transfcrtur ad bella, ita ut nijii coiistr. n"i'N Plur. constr. i'i'N m. sacri/tcium,
igne consumi sit 3. q. bcllo conDci , absiimi. Nnni. XXI, dictum ab igne, quo crcinatur, <[. d. ignis sacri pabu-
28 ignis procedet ex Hesbone .... ut comedat urhem
: lum, Dco cremandum (cimi paragoge n"^, cf. ^IN, n''"!!*,
JHoabij audaci figura pro bcllo in Amoritis coorto pcri-
: (n, n:n). Comjilcctitur hacc vox omnia sacrificiorum
bit ctiam Moabitarum rcgio. Jcrcm. XL^III, 45. Judd. gcncra, adcoqiic scincl de sacrificiis noii crciuandis oc-
IX, i5. 20. Jcs. X, 16. XXVI, u. Ps. XXI, 10. currit (Levit. XXIV, 7. g). Crcbcrriiua cst in iioiinullis
LXXVIII, 63. Zach. XI, 1. Nah. HI, i5. IDN nnp^ foriuulisritualibus,
ut nin^^r nn'': n"'"l ni'N sacrificium
accendit ignem, mctaph. pro belli twmultus cxcitavit grati odoris Domino A^CY.l , g. l3. 17. II, 2.9. III, 5.
Jes. L, 11. Eadem figura Arabum poetis qnani familia- XXm, 18. Num. 10. )3. i4. XXVUI, 24, vcl
XV,
rissima cst, vclut in liis locutionibus : V^-^Jj ';'-' Ocjt ninib niTN nh-i: n'''-!^ Exod. XXIX, 4i. Lev. ATH, 21.
28. Num.'XXVm,""6. XXIX, 6, ct clHpt nin^r n-^N
acccndit igncm ad bellum Cor. V, Gg; ^J^^^ v*^ accen- sacrificium Domino (gi-atuiii) Lev. II, l6. Exod. XXIX,
18. 25. vcrbo "^'^[Tn: nin^? '"''•r.^? '^''^p'7
Plcriiniqiic c.
dit bclhim ct iutrans. V;^' o-^^ ardct bclliim (v. van adolcvit sacrificium Domiiio Exo(f. XXX, 20. Lcv. U,
Waencu in dissertt. Lugd. p. 794 ct Abulf. Aun. III, Sao) 11. m, 5. it. a^-<pn XXIII, 8. 25. 27. 36. 37. Plur.
^y^ y^ ignis mortis, pro bcUo Ibn Dorcid Zj Schcid. nini «w^S sacrifjcia Dornino oblata Lev. II, 3- 10.
 Pv. :im, im, ntux 158 ffix "^^.^.

VH 35 cct. rN"iia^ ''^ ''•^"^ sacrificia Israclitariiin clivis fiiit, V. Jcclivi cursu fluxit de montc, VII. dcclivis
sacriHcia adipuui c. adipes ° '
1 Sam. li, 28. B-iVn- •'•i.N i. ' , . -,
, , v'''H luittcrra, V?>^ solum dcclive,
cremaiidac Ijcv. iv, lO.

1T^u3i< N, pr. Asdod, A-..otus V. s. m-i".

ffiN i. sunt arab. u*^.' , cliald. n''!», ''r!"'N)

q. i"' esfj
qnac foriuae co facilius orii-i potcraut cx lielir. u;]' vel "i;";,
quia lioc Syrorum rapre isch ITN prouiiiitiari polc-
Bis legitur iu V. T. 2 Sam. XIV, 19: ]-":r7b -iN Qf» ^^ pro
rat.
) Iw^ rad. inusit. i. q. arab. _>*"' 1) ful-
b^yiunbl noii est (uon licet) dextrorsuni fcl siiuslror.suni,
scd Maso- civit\. q. uildM 2) mctapli, medicatus est , solatus est.
discedere cet. Multi codd. ct vctt. cditt. u^-wV ,
;

ra auuotat n"'"'— b 1"''^-^ 1-^ '(^'{'^^i^^^^'^'^) scribi dehel. Mich. Jpsius quidcin verbi vcstigium rcperisse sibi visus est D. J.

VI 10: S^_~\, ni-i:?iJ< Str\ nia Uivn -^VJ^nonne adhuc IMicliaciis (Supiil. i34) iu cod, Sam. scriptura '^'aN Gcn.
in domo iinpii ihesauri impie parti? Itcrum 49 Codd. III, i3, quam '^3''aJN solatus est me.
intcr2)rctatur At
cxliibcnt iD""Nn, quam scripturam Masora cadcin qua su- ,
illae littcrae cllcrcndae scnsu non dilTe-
'^'UiN potius
pra, obscrvatione reprobat; Cod. K. 20 ^IT},, pcr iu- ruut a viilgari lcctiouc ';N''U;n, quam etiam cxprcssit iiit.
tcrpretamcntuin. —
Vcrbi sul)staiitivi notioucm practcr rtTAZ'^A' J'eJ'<dlit me , illusit mihi. ':"'-£N forma
saiii.

lin"uas scmiticas sub liis littcris liabcut ctiam Indi in radicc estad analqgiai}! liiiguac sam, conformata, paritcr ae rcli-
as (unde asmi suni , esti est) cf. Zcud. asle , aschli cst, tjuorum codd. scriptiua '';"U;n, ':y'Jjn.
pers. •^^^ 1
tan, Xixi. esse , est.

•T^tpi^ fiilcimentum, columna. Plur. c. SuIT.

n-i"iViL;N Jcr. L, i5 Kcri. LXX. tnuXitii; «^r^g. Re-

ctius \ ulg. Syr. Cliald. Aqu. aj). S. II. fundamenta eius.
^'^^ rad. inusit. fortasse i. q. "r^' miscuit, it.

rcpreliciidit , vitupcravit. Cf. arab. ^,*"^ coIiimii.T, fukiineiitum, pr. part. fcm. ful-

ciens,ad cuius normam fortassc nTli^tlJN aschjoteha ap-

pSffii^ (pro Vn3^N, nt nonmilli codd. snmarit. et pcllandgm, a forina participiali nuJN fcm. n^\:;N. In
judd. scribunt, reprelicnsio Dci, quamquam lioc nomcn Clictbibli scribitur n^^n^^HJaN (n^^n^i^UiN) ab ^'IILN forina
mimis boni ominis fuerit) N. pr. lilii Beiijamini Geii.
XLVI, 21. 1 Par. VIII, I. Indc patrou. •'i:^;;:;^ (iu codd. passiva pro activa" posita, Cf, etiauj S^' ct 1^**' [co-

«am. >jNn'>j;N) Num. XXVI, 38.

luincn.

ISIiJN (reprclieireio , aut rubicuiidus coll. (_^k-^')

r]''lJ4<'' (quem Jcliova fulcivit, vcl ciu mcdicatiis,
N. viri Iloritae Gcn. XXX\1, 26. qiicin solatus cst) Josias N. pr. viri, qui tcmpoie Sc-
rubabclis tlicsauris praefectus crat, Zacli, VI, 10.

ySpX N. pr. filii Sauli, v. n-4=-ii;"'i* p. 86.

'ItT^ffiN'' (id.) Josias, Amoni fdiiis, rcx Judac,
abrogato quovis ciiltu illcgitiino, restitutoque Dei cultii
de re sacra benc mcritus, iii proclio ad Mcgidduntcm cnin
^uis rad. inusit. i. q. chald. et syr. Ti.'?., r*' Ncclione, Aegypti rcgc, commisso post annoriim XXXI
imperiiim iutcrlcctiis ao. 611 a. Clir. 1 Reg. XIII, 2.
fudit^ ejfudit.
2llcg. XXII. XXI II. 2Par.XXXIV. XXXV. Jeiem. I, 2.
3. XXXV, 1. XXXVI, 1 cct. cf. Sjr. XLIX, 1. 4.
*iffll<!. m. ejfusio , locns , quo quid ejjfunditur.
Matth. I, 10. 11. Gr.'twaiag.
Nuni. XXI, l5: C^briiM TUjN: effusio lorrentium, loca
liuiiiiliora, quo torrentes c moutilnis fcruntur.
'^jtJpN m. tcsticulus Lcvit. XXI, 20. Sj'r. \^*\
n^iP.^} f. id. ejfusio (torrentium) locus linmilior ,

;n radicc miintium. Jos. X^ 4o. XII, 8. naacri niTiiN ct actbiop. /AflTi.T» id., atquc hoc ipso ad vcrum cty-
radiccs Pisgae (montis) Dcut. lU, 17. IV, ^g! Jos. Xll, moii ducimur. T]'i.N eiiiiii propric ponitur pro nSMJN a j'ad.

2. 3. Cf g^ radix montis collisvo vit. Salad. p. 102. n3"i;, ut 12JaN, u-vo! a LL«. Radix I^TlPI valct:

i52 Scliult. a g^ elludit it. ^r^ cfTadit , eflusus , dc- indicavit, dctulit, accusavit. IIcu. IX, 3 ms. Pai-is.
 I^. .?SJ« 159 ^iajx — ^ffl»

riV\PTl iiuliciuin, accusatio, ll^^R, inJci, qui rcm (ut nrs, ^irM v, .sub rad. ^^^) ct collcct. arbores, arbo-
OoB
prodit, cf. arab. Lv^ pro _^Xi; clotulit, accu.savit. No- retum Gen, XXI, 33 (cf. [arab, Jo! tamariscus ct collcct.
struin vocabulura igitur valct iestem, testicuium , plaiic S-02
ut apud Latiuos, ncquc crat, cur dc liac orijjiiie dubita- tamarisci, scd iJji tamariscus una it. sainarit. I7T2,^A}
ret Eiclihoruius ad Sini. Lc.\.
^ZVAj quod pro hcbr. ttn-iN qiiater in Pciit posi-
tum lucum significarc vidctiir) qiianquain tamarisci
73iDJ< racciiuis, uva, v. r3\r. significatio rctincri potcst. Diligcntissimam dcscri-
ptioncm arboris Joi (Cor, XXXIV, 4gg. i4. i5. Ilamas.
Tj-_*3X noincn rc^ionis gcntisquc in Asia borcali, Lebid. i5) dcdit J.E. FABEn in Eiusd. et ReisLii Opuscc.
n Cininicriis Gcn.
(-l'J.j) oriuiKiac X, 3, iii Ariiiciiiae vi- med. ex monumm. Arabum p. 13/, undc hacc excerpo:
ciiiia (Jcr. LI, aj) quacrcndac, nisi fortc Iiuius ipsius „Est arbor pnlcia, rccta, excclsa ad olcac, saepius qucr-,
provincia fuit, Vctt. intcipp. aut nonicn licbraeuin rcti- cus, magnitudiiicni praccipuc sujira Acgyptuin excrcsccns,
nucrunt, aut'varic conicctarunt.
Saad. in Gcn. i^Lii*» atqiie aiictorc ZHiiiachschario aculeafa. Eoiia fcrt viridia,
Slayi, Arabs ap. Jereni. (Akxandrinani A^crsionein iiunc Tulgaris tainarisci foliis proxima, scd longiora
ct temdora,

quidem csplicaturus) \^y?. ) ^ maris Caspii accolae (v,

apparcntquc multa capillamenta, qualia in aliquibus cqui-
sctis visuiitur, ramis appcnsa, senipcr vircnfia, Fru-
ctus fcrt paucos, viridcs, nucuin magiiitudiiip, duros,
Gol. p. 7o4), Targ. Jon. ibid. a"""!?!" i. e, Adiabcne, Assy-
ligiiosos, absqiie nucleo, gallis natiira proximos ....
rinc pro^-incia q. i.1jjj.jj. Joscplius (Arch. I, G Jioiniiie Kismaseg ....
J. i)
i. :
Crcscit quidcin in hxis humidis
'^layarH^Oi, inquit, \-lax"-^'uiovq oixiasv , o'i vvv jPijyirsg propc iluiniiia, scd maxinic in aridis ct sabulosis, ubi
(Jos. Medus coiij. PrjiXyeg i. q. PinioL JRliactii) vno tuiv nulla alia rcpcritiir arbor [Gcn. I, c.] Abundissime fre-
E^Xrjroiv xaXoirTM, scd quciu cuminaxiine populuin is fiuentat Aegj-ptuin, Mesopotamiam, Eujihratcm, SjTiam,
sigiiificarc volucrit, ignoranuis, qnamquain lihigiam, Arabiam dcscrtain ac Petraeam rel." Addc Ker Porter
HJiagas , Rliagaeam ct similia nomina oHcrat vetus Asiae Tratels l\, 3 11 ,' ubi huius nominis arborcin anfiqiiissi-
topograpliia , v. iiuld. ad Ptolcmacum. Quod rcccntiorcs niam, totius regiouis uiiicam , iu vctcris Babylonis rudcri-
Judaci Asclikcnasum Germaniae nomcn esse comminiscun- bus crcscentem dcscribit. E vett, Vcrsioniijiis niilla ta-
tur, id eodem faciunt iure, quo
n-s-i:; Galliam et 1-<S0 mariscum cxprcssit. uirhorelum, nemus (Aqu, iw^
Hispaiiiam intcrpretantiir suntque eiusmodi migac niirae
, dgojv, ddrdQ(,)^a'), Gr. Venct. (alao;), Vulg. (nemu^),
eorum in rcbus gcographicis uy.Qiniu tribucndac. Bo- ct in Gcn. Sam. Pseirdojon. et Hieros. planlam, arbo- ;

ciiAnTus (Phalcg. III, 9) Pliiygiam minorcm ct BitluMiiain rem Syinm. ubique (^(fvitln, cf tov') Oiik. Syrus, duo
intelligit, ubi sinus Ascanius, Ascaiiius lucns ct amiiis, Arabcs in Gencsi ;
quercum (r«,- (5pi\0 Theod. 1 Sam.
Ascaiiia rcgio rcl. scd sola" noniiiium siniilitudine hae XXXI; amygdalum Syr. ct Arabs ap. Sam. incpte «pou- ;

quacstiones iion solvuntur. Unum monemus, nomcn si- Quv rus, arvum Alex. ubiquc, euisque sequax Joseph,
millimae formae t:i:"i\V hoinini clialdaeo tribui (v. infra), Autiqu. VI, i4 §. 8. 12 %. 4. Verissimam taincii scnten-
eiusque ctj-mon iu' assjTiaca liiiguaium stiriie quacreu- tiam dudum dixit Abulv/ahdcs, cuius haec sunt verba:
diuu csse vidcri.
L?->^5 q'^'
'-^fj.S lijLJi *.j..cij 0^^^ ^^ Jil 'J'

IJ! i}>=-j^! i^ Vj*-! i5_*^ LrJ^*"»* ^y-^ !>AP

^
JU!
tX^\
^\
^JKS^ ^yi
Jci^J!

Ji'
^ ^
iOjlji
jiLi'

c,
!^!.>

est
^i jytyto Jc^jt
J^! ar-
"^^J^ rad. inusit. Arab. J^! et ^^ i. 'q. J^! alfas
i. i-dii, i. q.
hor myricae similis. ]\]odo autem hanc arboris .•:pe-
ciem i-'alet, modo gencralius est arboris nomen. Hoc
firmasque radices cgit, *^^ radix, origo, stirps. Ilinc
autem respcctu ficina est Arabum loculio, ubi de humine
(cf. -5t-;ws;)

qui latijundium domumue acquisiiit , dicunt y^<^ i. e.

radices egit [er bcwurzelt sich], s, acquisicit radicem
^pX (sec. Kimchium -'iZJN, cum sex punctis, quod
C c. £ opum. Ita -^^1 in unifersum est i. q. J-^' radix , origo.
cum forma magis congi-uit) i.q. arab. J^ tamaris-
arabica ' Cf. Kamusuiu p. 138/ qui fcrme eadcm iisdcm verbis, it.
cus , myrica (Taniarix oricntalis Linn.). 1 Sam. XXII, Gol. s. h. V. Ac vocabulum no.strum ccrte apud scrioris
6: -lli.Nn nnn •iub lamarisco arhore. XXXI, 1.^ (in lo- acvi Judaeos gcucraliorem arboris usum habuissc, praeter
co parallelo 1 Par. X, 12 nrxr; nnn suh terchinlho aiit locumParabpomenon, qui aiitiquissiinae fcre glossac aucto-
arbore gencratim). Dcindc fortasse quaelibet arbormaior ritatcm habct, suadet locus talmudicus Bcza, fol. 27, i.
 —

R. afflN 160 OtDwS» — fitflN

iii qiio magni sapienles •«a-ila'! "«VTaN appcllantnr. Qiiod SjT. vUiOA.»! desertum. — LXX reddimt nXtiuuslio),
utrum loco Goiiescos adhibcmlum sit, iu medio rcliiiquo. u^aQTUvojy tcr a(fayi^oaui, Prov. 1. c. Hos. V, l5. X, 2.
Pariim boiiac frugis dat Celsius (Hicrob. I, 535 sq.\ qui
NipJi. poenas dedit , inde periit, de grcgibus Joel
tamarisci sigiiificatum temere ncgans, arboris potcstatcm
uuicajn csse cciisct, rcctc proptcrea notatus a J. D. Mi-
I, i8. LXX. r^fuyia-drianv. Hieron. disperierunt.

CHAEI-E (Supf)l. i34). Hiph. fecit, ut poenas daret. Ps. V, ii.

CtDX c. Suff. Phir.

DwS (Levit. V, ig. Num. V, 7) et fi^.ij (Le^-it.
culpa, quam qiiis
i^a-iVN:.

coiilraxit Gcn. XXVI, 10.

c. Suff. i-^sttjSf 1)
Jer! LI,
IV, i3. V, 2. 3. 4. 17) fiit. Dui.N^^ 1) deUquit, ciilpam 5. Ps. LXVni, 22. — 2) id, quo (siirrepto) qiiis cul-

reum iudicavit
pam conlraxit Num. V, 7. 8. — sacrijicium pro de-
3)
contraxit. (Arab. ^^^
'
id.,
f^\
causat. licto , LXX 7t).i]UftdXua 1 Sam. VI, 3 sq. 2 Reg. XII,
f
GBGS O-S g, 17. Jcs. LIII, 10. Ezcch. Sg. XL,
i3. Xxiv, 29. XLH,
Deus, peccatiim imputavit, (*j' , ^^ rcus, j»-^S et ;»'-il XLVI, 20. In lcge mosaica dihgentcr distinguuntur haec
sacrijicia pro delicto (a-iTqvziN) a sacrificiis pro peccato
cnlpa, miilcta, piaculum, cf. aetliiop.' n\LUi . ciilpa, (ni.\^n). Ltriusque noii sohim divcrsae eraiit ccremo-

A/T\LL/^1 malcfccit, pcrmutato N ct n, nec non for-

niae (v. de sacrificio aiTN dicto Levit. V, 1 26, al. i jg — —
ct VI, 1
— 7. VII, 1 — 7, de IV, 1—35.
sacrificio nj<t3n
tassc AAnt dcliquit, pcccavit, AOfTiI peccator, 5 ^T, 17 —
23 ah 24 3o), —
sed in uno eodemqiie sacro
et 1Z permutatis litcrisqiic traiispositis, nisi hoc cst pro utrumque liostiariiin gciius noiinum]iiam coniungebatur, ut
tt;M3, it. sam. '^AA" delictum. Origo quacrcnda vide- Levit. XIV, 10 sq. Num. VI, 12 sq., cf. Lcvit. V, 7 10, —
ubi ad delictum (Dtn) expiaiiduni duae hostiae offerun-
tur in nfj"^'^e«''i2 praesertim incessus , unde ^^ camelus tur, altera ritu sacrificiorum pro peccato, altera holocaii-
storum ritii. Minimo igitur audiendus est Jo. Clericus
tardigradus, cacspitans et lassus. Cf. XUn, WlB. Pro-
ad Lcvit. V, 6, qui utrumque lioc hostiarum genus non re,
prio igitur valot culpam ncgligcntia magis quam dolo con-
scd nomiiie taiitum diversuin fuisse volebat, Diligenter
tractam, qiiomodo culpae vocabulo ICti pro segnitia ct
practcrca a lcgislatorc cmiincratac suiit singiilac, qiiae hoc
negligcntia sacpe utuntur doloque opponunt. In lingua
illove sacrificandi ritu expiandae sint, ciilpac (dc sacrifi-
aetliiop. /TVUJ^ \ liabct etiani foeditatis et deformi- ciis pro dchcto v. Lev. V. XIV, 12. 24. XTX, 20 22. —
tatis sigiiificatum opp. pidcliritudiiii, qiiem taracn priiiia- Nuni. VI, II. 12); quamquam quid iiiter utriusquc gciie-
rium elTc iion putavcrim). Lev. IV, l3. 22. 27. V, 2. ris culpam intcrsit, frustrahucusquc quaesitum cst ct omnis
3. 4. 17. Jcr. L, 7. Ezcch. XXV, 12. Hos. IV, i5. ista diflcrcntia cx mcro legislatoris ai-bitrio pcpeiidisse vi-
Hab. I, 11. Is, in qiiein quis dehnqiiit, c. c. }: Num. dctur. Teniere ccrtc J. D. Miciiaelis (Supplemm. p.
V, 7 : ib 13\L""'< "ll^.^^b ei , cui deliquit. Lcv. V, 19. 718) ^"'/q-iwX pro peccatis omissionis , niN^L^n pro pecca-
2 Par. XIX, 10; rcs', qua ciilpa contracta est c. b Lcv. lis commissionis oblata esse statiiit, cx uno loco Lev. V,
V, 5 et 3 Hos. XIII, ]. Ezcch. XXU, 4. Sunt'intcr- —
17! ig (qucm in hypothcseos gratiam deleto ^<b im-
pretes, qui dUJi^ iionnullis iii locis reddant reum se :
niutare sustiimit ) facile confutandus neque magis sa- :

agnofit. Hos. V,"^ l5: ':2 rijpai ^SVLNi. \-^H -[•j Cliald. tisfaciiint Josephus (Aiitiqu. III, 9 §.3) et Pliilo (de
5:m ll^yT^I l^ donec agnoscant se peccasse. Zach. XI, victimis II, p. 2^7 Maiig.), qui d'i"N ab illo oblatuni cen-
5 : quarum possessores occidunt eos naiTNi Nri Cliald. seiit, qui peccati sui conscius crimcn admissum confcssus

^<5in NJVJ» n'p 1''"1'?'< dicentes , nobis non incuihhit pec- fucrit, licet ab alio iion potuissct redargui ct convinci
(Levit. IV, 23. 28. V, 3. 4 et 24 LXX). Etcniin in
catum. Levit. IV, 22, 23: si quis princeps peccave-
lustrationibus quoque niaTTN offercnda erat (Levit. XHV,
rit pcr errorem .... inNwn Ti]rN ^~£\T, ix d^i.N'! J. D.
:

12. 24. Num. VI, 11 sq.),' ne dicain, hanc obscrvatio-

Michaelis, et reum se senserit , aut {d\h\&) indicauerit ei
ncin paiicis tantum dehctis a Mose cnumcratis conscnta-
peccatum. Comm. 27. 28. V, 2. 3. 4. 17. Sed ubiqiie
ncam essc, Uiium obscrvai'i potcrit, sacrificium njtt^n
vulgaris sigiiificatio retineri potest, modo reddis ap. llos.
dictiim in gravioribus maximc delictis, D'i;i? in levioribus
doiiec poenas dederint (vid. 110. 2), ap. Zach. neque poe-
h)cum habuisse, cf. quae supra de origine disputavimu*.
nas dant, impune, Levit. uhi princeps peccavit per
\"arias hj'pothcses v. ap. Ros£NMUEi.LERtrM ad Levit. V,
errorem culpam is contraxit. Ubi t'ero ["in) pec-
calum eius ei innotuerit cct. DlDN h. 1. idcin cst qiiod G. BuDDEUM 176 sq. Carpzov. antiqu.
in hist. cccles. I,
DE Wette de morte J. Chr. expiato-
i:i7 N':j: V, 1. 17. —
2) culpam sustinuit , culpae poe-
s. cod. p. 707 sq.
ria p. i4.
nasdedit. P.s. XXXIV,
22.23. Jcs. XXIV, 6. Jer. H,
3. Hos. X, 2. XIV, 1. Prov. XXX, lo, addc IIos. V,
l5. Zadi. XI, 5, de qnibus sub no. i. 3) i. q. Dir"» et — DtDN m. adj. verbale 1) reus , qui culpam contra-
fy^iperiit, vastatusest, dc altaribus Ezech. VI, 6,' cf. xit. GeiL XXn, 21. 2 Sam. XIV, i3: rjban na^ia
 R. cffiws, )m, fjfflx 161 iatUN nsfflwVi

DuiXD f,tTl 'l3"ri dtim rex ita loquitur , se reiitn pro/ite-

rijlJ4< (fortis, valida) n. pr. duorum oppidorum
tur. a) sacrijicium pro delicto ojferens. Esr. X, lo.
hibus Judac Jos. XV, 33. 43.

ntifflX' i) pr. Iiif. Tcrbi CrN, ut rTN~\>

f. rT::!:;^, Jlffli* m. nonnisi semcl , Prov. 20 Kcri: XX,
Lcv. Y, a(j (VI, 7): ?;3 nMffiNr nt)?.^ lir.s "rs^ </"a- TI">rn IIUJNS (Clicth. rju;:n •jri^Na), quam scripturam co-
cunque in re deliquerit. IV, 3: •?£ sacerdos uiictus dem vocabulo chaldaice inilcxo exi^rcbsit Targ. TinN ^'N
peccarerit Qsn n^^iLHb ita ut pupulus culpaniconlra/iat. Nsrin. Et Masorcthae ct Targumista, si quid vidco' niii-
~ a) culpa, delicium. 1 Par. XXI, 3. 2 l'ar. XXIV, gredinem /e«fi/-arz/TO sigiiificaturi erant, cf.Bcresch. rabba
18. XXMn, i3: nri;» nir;'; r2\L-Nb' ^/^ culpam apuil
33, ubi nsinN dc tenebris (v. Aruch s. h.v.) ct Zab. Ijo»!
Jehovam contrahamus. Esr.IX, 6. l5. X, 10. Ainos
tcncbiac Cod. Nas. II, 3i2, quac significatio illu.stiari
\"III, piaui rU'>2;N
l4: culpa Samariae pro idolis cius.
potcst CK viciiio Jiry fumavit. Uluntur qiiidem Tarnimi-
Plur. m3t;is aPar. XXVIU, 10. Ps.LXIX, 6. — 3) stae vocc. ^iaiN (Lcvit. XV, 26 Pseudojon.) et ^iui^N
oblatio hostiae pro deliclo. Lcvit. V, 24 (VI, 5) : DVa ctiam pro ny , py tempus
Buxt.) , quae signilicatio'
(v.
inO\i'N die sacrijicii oblati. Cf. D'J;N no. 2 ct rrnpN. luiic loco non minus apta faerit: sed ncscio an liacc ut-
pote ctymologicis ratioiiibus dcstituta, cx buius dcjuum
Nti^^QX 2 Roq. XVII, 3o immen domcsticnm Ila- loci iiiterprctationc flu-\crit.
niathaconiiii, ignotac origiiiis. Talnmdici modo hirci
calfi (Saiilicdr.c. 7), modo agni spccicm ci tribiiuiit S3IlJi<. V. sub rad. ari;.
(Talmud. Licros. ibid.), ciu ti'a<litioiii non omiicm fidcm
derogavcrim, AssjTioruni ct Babyloniorum iilola fortasse •jyax V. t^r^.
Aegyptiorum more sub aniinaiium sacrorura figuract cmb]o>-
uiatis culta csse reputaiis. llircum, cumqne calvnm ct alatnm,
iiitcr aninialia AssjTiorum sacra, numinum ipsorum vi-
caria , conspiccre mihi -videor in moimmento IJab^^lonico a
Miliiino(AIonumens inedits I, tab. 8. 9) cdito, quod rcpo- W^JS i"a(l. inusit. et inccrtae signiCcatiouia. Syr.
tiitLiclitcnstcin in palaeogi-. ass. pers. p. 111. Nugatorinm
1.21*] iiicantavit (v. ^T^n)- Jo. Simonis primariam ciu»
est, quod habet A. Esra (pracf. ad lib. Esth.) , Samaiita-
uos iiiitio Pcntateuclii pro DTlbN Nia scribcre Nia potestateni ponit iii tcgcndo, occiiltando et rccondeiido
«^^'^•kX: confudit enim is tVJ""!!;.^ cum N'^''^; i. q. D'4r! uiidc fluxcrit syr. incantavit pr. occultis artibus usus est,
nomen (Dci), quo noununquam, ucquc tamcii 1. c. , iii coll. Cn":: ct Dnii, liracterca nrrx pharctia a rccoudciido

^"ers. sain. utuntur pro r;ir;"'. Nihilo certiorcs sunt quao- dicta.
dam recciitiorum couicctnrac ctymo semitico nixac, ut
r|uJN hcbr. et cliald. jTzca/jiaZor, mMgusHan. II lo.
IIiLLEni (Ouomast. s. 609), cui est .so/coll. X_*Lv-! lco, eX Plnr. Iicbr. Di3':;!i ibid. I, 20. II, 2, chald. 'Ji2'i\v em-
Lettii (bibl. Brcm. uov. I, 54sq. ), qui confert arab. pliat. N;^^4n (a
dcperdito fl^iTN) Daii. II, 27. I\", 4.
Siiig.

|,Lji nomen valiis s. flumiiiis in infcrno : ea quoque, quam "V, 7. II. i5. LXX.
Tlicod. plcrumqiic \xayng. Vulg. ma-
gus. Veuct. uaiQorouoi, Vcrs. hcbr. D^iTnn, Abulwalid
ipse proposui (Commcnt. ad Jcs. II, 348), crrore nititur
ct Kinichi: astronumi, A. Esr. DiNST medici. Syrus
Kleukeri, Zendavcstae gcrmanici intcrpretis. Jovis cnini
stella iii Bundehcscli 11011 Achuma appollatur sed An- , linguac suae beueficio vocabulum retinet , cf. %SiJk[ Deut.
houma (T. II. p. 356. cd. Paris.)
XVIII , 1 1 pro hcbi-, nlan fasciiiavit, isQ*! incantator
a^Saffl» V. rad. "[:-;• Barhcbr. 491, IZaaOj»] iucantatio Ephr. Syr. II, 383,

nii;ra« v. rad. -^^i-^. Bar Balilul syr. laQ*) dc eiusmodi incantatoribus cx-
plicat, qui carminibus magicis serpentes scorpiosqne c la-
tebris cvocent, hoiiiinibiisquc ex talium bestiarum niorsu
laborantibus medicainiiia jjarcnt.
i
^^ rad. iiiusit. fortassc I) duru-s , falidus fuit,
G 6 n£tDi< c. SiilT. intTl;» f. pharetra, fort. a recon-
chald. 'JTCN, 'J"'U:n diu-us, fortis coll. 'J^Ti;? , arab. ^yy»^\ dendo dicta (v. rad.) Jcs. XXII, 6. XLIX, V, 16.
2. Jcr.
Ps. CXXVII, 5. lob. XXXIX, 23. inDu;N ':= Jilii
durus, validus, X.U«. ! dui-ities. Vide rrjllJN. II) obscu-
pharelrae eius i. c. sagittae, cf. ^Ui^iS o'jo filiae va-
ru-s , caliginosus fuit v. 'j;m;N. ginarum de gladiis Isjiali. p. i3. Thren. III, l3.
 R. tza, Tfl^ 162 T;tux riT^w^

* TjS^*^ N. pr. eunuclii principis in aula Nebu- cra, ccrtae saltcm speciei (cf. "EjjftrJg Graccorum). Luci
Etymou latet, simillimam formam significatio, qiiac e Vulgata et Luthcri Versionc rccentio-
cadnczaris~l'jaii."l, 3.
liabcs iii T::ii1- rum Lexica et Commcutarios invasit, plurimorum loco-
rum contextui plane incpta et aliquoties taiitnm non ab-
surda est. Quam
ut prorsus elimincmus nostramque de
HEuX V. sub rad. nSi".
quoad eius fieri potest, persua-
L. V. sciiteiitiam lectori, H
deamus, cimctos V. T. locos ad quacdam genera revocata
riZQi< Pl. niriEiaX sterquiUriiumv. sub rad. ncc. sub exameii vocare placet, quo facto vetcres etiam iiitcr-
prelcs paulo diligeiitius cxciiticnius. 1) Paciie ubique
iungitur aliis vocabulis idola, idolorumque statuas de-
sigiiaiitibus, vcluti ns:;'!:, ^c=, ni-^cs, ai:y, crin
T»pS N- pr- rectus Dcut. VII, 5. XII, 3.'Jcs.XVU, 8. XXVII, '9. 2 Reggl
^wi^ ^^^ (cf- pr- 112^.«) i)
XXXI, XXXUr, XXXIV,
XVIII, 4. 2 Par. 1. ig.
fuit i. q. impT. de via 'rccta, quanquam etiam de Ascherae ponendae statuendaeque adliiben-
-y&i 3 rel. 2)
N:-iiSS, -iiCNn et r;]:N-]u;N), unde nata
statu CT-ec/o (cf.

firmitatis ct roBoris apud Talmudicos.

cst signi/icatio
— tur vcrba
2 Rcg.
n-.L-J> 1 Kcg. XIV, i5. XV, i3. XVI, 33.
XVII ,"16. XXI, 3, a-^^n 2 Reg. XVII, 10, n:3
2) recta incessit (v. Pi.) et universim incessit, Prov. ES,
— 1 Reg. XIV, 23, T^asn 2Par. XXXIII, 19, eidem iam •

6: n:''^ riins nuiNI et incedile i/i via prudentiae. 3)

positae 1(2» 2 Reg. XUI, 6, quae vocabula cuncta de
auccessum habuit', prosperau-it , felix fuit (v. Pi. n. 3). luco plantando usurpari noii poterant. In uno loco Deut.
Cf. 'VL'\ rectus fuit ct i. q. 1*J fclix filit, -i'j;l3 rcctus et XVI, 21, ex quo omiiis iste crror fluxisse videtur, legi-
tur: nin' n=7"J bi:N 7?.-r3 nn-ifN ^"; s-^n Nb, is ta-
prosper fuit. meii niiiiime c. intjip. anliquis reddendus est: ne plantes
tihi lucuin cuiuscunque ligni iuxla altare Jehovae , sed
n. recta duxit , Prov. XXTII, 19. Jcs.
n":JN 1)
ne erigas tihi sirnulacrum
flagitantibus locis parallelis,
I, 17: yian ^T^N
ducite m
rcctam virtutis viam op-
ex quocunque ligno rel. coU. yc: Dan. XI, 45. 3) De
pressorem (nisi coll. Pu. 110. 2 cum vett. intpp. verten-
Aschera diruenda et confringenda sacri scriptorcs utun-
dum, Qvoun&s uSixoi-fxsvor. Vulg. subuenite oppresso
tur verbis 1=12 2 Par. XXXIV, 4, 2--:;.t ib. XIV, 2.
pr. bealum reddite oppressum), ct gcncratim duxit Jcs.
seducunt te. XXXr, n-13 Exod. XXXIV, i3. 2'Reg. XVIII, 4.
1,
ni, 12: ^''yny 'Ti^nuJNa qiii te ducunt,
incessit Prov. IV, l4.
XXrrr, i4, Y^- ^ Par. XXXIV, 7, -lyr, -i'Drt
IX, i5. 2) iiitrans.' ut' Kal :

mnnia ib. XVir, 6. XrX, 3, quae vocabiila sunt in eli-

Z) felicem praedicaidt Gcn.^KJili., i3. Ps. LXXII, 17.
minandis idololatriae instrumentis propria; semel ita legi-
Prov. 28. Cant. VI, 9. lob. XXIX,
XXXI, 11. Malaclu
tur uin: Mich. V, l3, quod cvellcndi quidem, scd etiam
III, 12. i5.
dirucndi potcstatcm habct. Alibi 4) Aschcram s. simula-
TiiN ct iai^< 1) ductus est Jcs. IX, l5.
Fu. 2) crum Aschcrac (nn\rN bCD.) in ipso tcmplo erigi (2 Reg,
felix redditils" est Ps." XLI , 3. Prov. lU, 18. XXI, 7), ex templo eiici et exti-a Hicrosolyma cremari
et comminui legiimis (ib. XXIU, 6). Eadem e ligno facta

"lu'X (felix, beatus cf. Gcn. XXX, i3) N. pr. 1) altari Baalis iinponitur (ludd. VI, 25.26.28. 3o). Cunctis —
filiusJaoibi ct Silpae pcllicis i3. (Gcn. XXX, XXXV, quidem, qiios niodo rcccnsuimus, locis gcneralior s/a/i/-ac
sG), auctor tribus cognominis (Num. I, 4o. 4i. XX\T, idolive significatio adhiberi potcrat, qiiam ex etymo quo-
i4 —
47), cuius fincs in scptcnlrionali tcrrac sanctac ora que (n-\TN enim statuam iiotsre possit ab erigendo di-
describuntur Jos. XIX, 24 3l. —
In oppidis fertilissimae ctam , cf. iTiJNn ) ct vett. intpp. (v. iiifra) firmaveris , scd
Imius rcgionis ( Gen. XLIX, 20. Dcut. XXXUI, 24.) accediuit 5) aliaj cx quibus specialiorem Astartes signifi-
rccensentur etiam Tyrus et Sidon, quae vero nnnquam in cationera colligas. Etenim 1 Rcg. XV, i3. 2 Par. XV,
potestalem Hebracorum cesserunt. LXX. l-^ojfy. 2) — 16 Ascherae (nTli"Nr) s. in honorem eiits simnlacrum
aomcn oppidi ab oi-icntc Sichemi (Jos. XVII, 7) , sec. Eii- conficitur (cf. 2 Rcg'. XXUf, 7) ct non paucis in kicis

scbiimi (y.'Anr]Q) et itin. Iliexos. nou longe a via, quae Aschera non ajitcr iiuigitur idolo masculo Baal, atquc ali-

Scytbopolia tcudit. bi Astorcth (ludd. II, i3. X, 6. 1 Sam. \\l, 4. XII,

10). 1 Rcg. XVrrr, 19: n-imn •'.y3:i . . - Vi^zn •'«•'a:.

rndt* raro r7-j'TrN Micli. V, i3. Dcnt. , 5, VH 2 Reg. XXIU, 4: D':^?"^!! -^""'' iTJ^.^^b.i^^
>?=r.
Judd. UI, 7: ni^iTziNn-nNi D^biVn-nN ^-[z-Jii et colue-
plnr. Di^-iiiiN ct ni-it\N; fudd. lU, 7. 2 Par. XXXIU, 3
runt Baalis et Aslartes siinulacra, cf. locum simi]h'mum
f. pr, fortuna, spec. dea Fortuna i. e. seeundum Pliocui-
U, i3, ubi: ni-in-iii-bi jysr nni-'-i. Cf. 2 Rcg. X\llj
cum Aramaeorumque mytbologiaro Astarte , s. stella Ve-
iG.-XXI, 3. 2 PaV.XXXrrf, S.Judd.Vr, 25.
neris , alibi n-i.n^l> dicta (v. s. his vocc. it. Coinniciit. iio-
strum ad Jes. LXV,
il ct T. IL p. 33/ sq.), ]3aalis, ut E vett intpp. a) Astartem daut 2 Par. XV, LXX
vidctnr, socia et coiiiux, eiitsijue simulacrum , in Piur. iC. XXrV, 18, Aqu. Syinm. Vulg. rudd. 7. a Reg. m,
siniulacra Astartts et fort. universim idolorurn siinula- XMI, 10, practerca S}tus, qui ludd. lU, 7. VI, 25 sq.
 K. nu;x 1G3 r;?i<":awv — •^r^jn

rcddit liAflJl. Lucum quiilum rcilJitlit lioc Tocnbiiluni forma cxplicari potcst: ereclus ad Deum (r. "t.O."*

CostcUiis in Lcx. Syr. ct candcin viin Jiabcrc videtur in nu. 1).

Cod. Nasar. I, 22 lin. l , scd pAffi) idcm cssc quod inSN

l"uX vcl ")Ti3N (quanqnam IIos. XIII, 7 Imc non
ct n^nt;s sole clarius lit cx Epliracmo IH, ai6, coll.
pcrtiuct, ubi rcddcuduui cst : speculabor, a "^vv), nonnisi
cod. Nasar. I, 54. gG. i8G. 188. A 15ar Dalihilo rcdditur
c. Suir. inncN:. Plur. D-i-irrN f. (Ps. XLIV, i) gre.i-
19.)
gij"Jii |»**3, S^:,^iciC idohtm ffiainetim , stclla Ve- sus Prov. XI \', i5. iMctapfi. gres>!us dicL-iitfer Dci vcsti-
neris , yhi (i. c. idoliiin vctcruu) Arabum), ct ab arabico gia sequi (lob. XXHI, 11. Ps. XVJI, 5),\et conti-a va-
intrrprctc libri ludicMUU (>'I, a()) , qui Sp-uui alibi ivur- cillarc (Ps. XXXVII, 3i), lapsare (P.s. LXXIII, 2)., a
tcndo cxprcssit: giJlJl . jJ^\, t^
Vidc ctiam Procop. 'i
via dcclinare (Ps. XLIV, 19. lob. XXXI, 7), quae omnia
infr. litt. Rcccutioros liuius scntcntiac patrouos habcs
d, ad virtntis ct rcligionis studiiun pertiuent. Cf. "i^":;. —
ViTnixcAM ad Jcs. XSII, 8, CA.sTr.Li.rM col. 2937, vak 2) i. q. Ezcch. XXVIf, 6: ^-1?
ni":JNn cedri genits.
YrjsnEN in Bibl. Hag. Cl. IV p. lao. Lette iu bibl. Brc- C^^rrN-ni 'jir-^tJ? transtra tua fecerunt ex ebore,
mcnsi nova Cl. I p. 58. Aliud luinien, nimii-um Pria- filia cedrorum i. e. ccdro iucluso (cf. inclusum btixo . ebiir . .

/j;/OT dat Vulg. 1 llcg. XV, i3. 2 Par. XV, 16. Plurcs Virg. Acn. X, iSy). Kinichi: ^•'•rs:'^ ^^i-l-ir-r.va yz~^
ctiam e vctcribus gcneratini b) statiiam coliimnamve j^ST 'JU;2 asseres ex buxo (ila nnilti iiitcrprctaiitur

liffneam, idolumrcddaut. Syr. plcrumquc jA_:i>jj nunicn,

iriNn) ebore obducti, cf. Bocharti Phalcg. III, 5, qui
iii candcm scntentiam lcgit Q^Ti":3Nn2. Simonis coU. arab.
idolnm, aliquotics l^^^ 2 Par. XV, 16. XXIV, 18,
. tUi\ slriae rcAAxt filia striarum , siriatttm quid, idquc
l.^*5fJi (rtvSgimTsg) 2 Par. XIV, 3 : Saadias et Abulvva.- cboris epithcton csse cciiset: quod admitti non pofcst,
lidcs I\J jLw Plur. -A^
columnae; Arabs in libris quia lioc posito cbur habcrcmus ex Chittliaeorum iusulis
historicis (qucm ab Alcx. pcndcre perpcram vulgo existi- (i. c. cx Cypro iusulisquc viciiiis) advcctum.

mant) O^.a** quod adoratur 2 Rcg. XXI, 7, |».i*o ib.

X\TI, 10^16. Plur. ^\^\ 2 Reg. XVIU, 4. XXni, TTuiX i. q. "ivrN gi'cssus , cou.^^tr. c. fcm. lob.
4. 6. 7. Suflragantur e rcccntioribus Spencer de XXXI, 7.
lcgg. Hebr. ritual. II, 27 p. 5oG. SEi.nEX de Dis Sy-
ris 11, 2 p. 232. KopPE ad Jcs. XVII, 8. c) Arborem )Ti2N, raro V, G)
n"i"N (1 Par. c. Ile locali r;-ir.:."N
habet Alcx. bis {bivhqov Jcs. XVU, 8. XXVII, 9), (Gen. XXV,
18) Assyria (IIos. IX, 3. X, Zach. XJ
6.

SjTus Deut. XVI, 21. IMich. V, i3 (lAli.Aii) et Araba 10, plcuius nn-^JN y-iN Jcs. ^Tl, 18.) ct Assyrii (coustr.

Erpcn. in Pcnt. ^wCi) probabilitcr ctiam Sam., lUodo

c. niasc. Jes. XIX, 23.' XXm, i3. XXX, 3i. XXXI,
( »
8. Uos. XIV, 4). Origo liuius populi rcfertur ad Assu-
nfl,^-^ est arbor , lucua. Kimchi: omne
i. q. b"i3N rcm, Scmi sccundum (Gcn. X, 22), qiii e
fllium natu
llguttm, qtiod culitur. d) Lucutn deuique Vulg. pacne Babylonia cgi-cssus iii AssjTiam tiansiisse ibiqiic Ninivcn,
iibique, itcm Alcx. qui scxies ct tricics mirJN rcddit aX-
, Rcchobotli-Ii", Calacli ct Resen coudidisse dicitur (v. 1. c.
nog, jicque alitcr ot / Jes. XX^^II g, Vcrs. Vcn. in , comm. 10 —
12, nisi liaec ad Nimroduni rcfcrcnda sunt,
Exod. ct Deut. 'AXijog iTEQtiSuniiov habct Aqu. (uisi Sym- cf. Boch. Canaan IV, 12 et conti-a Michaelis spicileg. I,
maclii potius cst Lacc glo.s.sa) 2 Rcg. XVII, iG, et Tiepi-
235). Assyriae aiitem iiomine non uno modo utuutur
^wiuov Sjmm. ib. XXlll, 4. 7; «?..'0j»' ct «^doiii» Aqu. I.l. Ilcbraei. 1 ) Assyria ista vetus et propria casdcni fcrc
c. c. Caetcrum minimc cxploratum ^ndctur, Alcxaudri- regioncs comprchcndisse videtiu", quas Assyi-iae propriae
nos isto vocabulo nemus litcumque iicque potiiis ar- ,
tiibuit Plolcmaeiis (VI, 1), niinirum qunc ab oricute Ti-
borem idolumqtte ligneum designasse (coll. b"4N). codcm gridisArmciiiam intcr Susianam et Mediam sitae sunt, ,

eiiim vocabulo exprinuint ni"in"iJ5 1 Sanj. Vll, 3. XLT, nomiuatim Arrapachitin, Adiabeiicn, Arbelitiii, Cala-
10, nS2 Jcr. XX\ I, 18, Sym.^lHieod. n-^T:; (D-^Ti;?), ct cheiicn, Apollouiatin , Sittaceneu, nisi forte angustissi-
in Procopii Scholiis ad 1 Sam. VII, 4 zu alnij 'AniaQoid' mo Adiabcne iutelligcnda cst, de qua Pli-
siguificatu iiiia
cxplicautur xu x% l4ntugTrig uya),iAara. Ipsam voccm la- nius V, 12: Adiabene , Assyria ante dicta. Amniiau.
tinam nemcra, si qiiid vidco, rctiuuit Sjtus 2 Par. XXXI, XXXlil, 20. E rcliquis 'cuiin provinciis Arrapachitis
(n"rDSnN) Calachenc (nrn) pcculiaribus nominibus dc-
ct
1. XXXin, 3. XXXTV^ 3 rcddens Vr^^ , quanquam
siguautul": in Adiabcne autera, iiobilissima AssjTiae parte,
Arabsidtranstuiit b' , ^ pardos. Quodin Targg. cst,Nn"l*rN, Ninive sita crat, eaquc kut l^o/ijv 'Aivgia (Dio Cass.
T"^"::^'.
nil probat, ct uusquani lcgitar, iiisi in tcxtu be- LXVIII, 28), ATOvpia (Strabo XVI iuit.) dicta cst, cuiiis
braco cst n~iv:"N. nominis vcstigium habcnuis ctiam in urbe antiqiii.ssima
«ji
, (fort. cadciu qiiac Niirivc ut jjki* de Meiupliidc ct ,

•^^i^nujNl (Milcl) N. pr. cantoris ct l.cvitac 1 Par. Caliira)propc Mosul ad Tigridcm sita, Abulfedae temporc
XXV, 2, quod comui. 14 rrrN^-i"; scribitur. Utraquc iani diruta (v. Abulf. Mcsopot. in Pauliis N. Repert. III,
X 2
 .

R. nffivvj 164 ^^ia>« iTcxn

3i, nbiex auctoritate cocld. legcndum pro j_vJS).

._»jS quac codd. scriptura ) Prov. XXIX, 18, l;5"''^'rx
est 8

— "in"i"!< de imperio assjriaco iisurpatur,

2) Pleriimque
Jes. XXXII, 20. De nominum scgolatorum P]iu'ali coii-
tractiore, qucin habes iii ^[''^^N (pro 'TJiTrN ) v. Lehr-
quod Babylouiam ctiam et Mesopotamiam comprchende-
gcb. p. 5/5. 7G, ncque opus esf, ut cum Jo. Simoiii istas
bat (Jes. 9. 1 o et quac adnotavimus ad XXXIX , 1
X ,

2 Par. XXXIII, 11), et ad Euphratcm usque patcbat (Jes. formas a Duali Q^^TrN dcrivemus. Pluralem certc in
VII, 20), qui j)ropterea imperii assyriaci imaginem prae- locutione synonyma frcquentant etiam Arabes (eU _j «x>,
bet (Jcs. VIII, 7). Eodem modo Assyiiae nomen I5aby-
loniam complectitur apud Ilerodotum (I, 102, 106 ibi- y^^jlj^ tiiLj^jIj o te felicem v. Gol. , nisi .j ^la cst
que Schwcigli. 178. i85. 192. igS), Straboncm (XIV init.),
Arrianum (expcd.Alex. W\, 7, §. 6), Ammiaimm (XXIII, Sing. fcm. formae ,_c_i-f) Chaldaei et Syri Cl "'^^Q»
20), Tzctzcm (cliihad. 452) et sciiptura vulgaris chal-
,

; ^oaiiOQ.^J, Ita nos, ubi fausta alicui adprccamur:

daica a Tahnudistis n''"!^";!)^ Sn3 vocatur. Scmel adeo in
V. T. provinciac transTigridem sitae nuliaratiohabita csse vicl Gliick!, Graeci et Latini XQtqiAuxuQiog, TQigoi.^i,og,

videtur siquidcm Tigiis ah oriente Assyriam praeterlabi

,
TQigsvSaiuwr , terque quaterqne beatus. —
(ti'.:;n TVy^^p) dicitur (Gcn. II, i4). V. infraSaad. As- — Not. TsEPREGi in diss. Lugdd. p. 171 vocabulo
jyriaci regni ciyes vocantur mtSN ':3 Ezcch. XVI, TrN: etiam excellentiae praestaniiaecp.e vim tribuit coll.
28. XXlil, 7, rcx -,TON T{bn 2 Reg."XV-XX et arab. jjJii electus, exceUens vultus nitens, eanique
«excentics. —
3) Everso Assyriae imperio -il':^"^ non-
, ji 1

nmiquam usiu-patur de tcrris, in quibus iUud imperium adhibet loco 2 Sam. XXIII, 21, ubi Chetliibh est:
in
olim iloruerat, novisque quac in cius locmn ccsserant im- ^«^a -iU.'N '"12:'3 u:''N , in Keri et multis codd. PlN.na \i;"'i»
periis (quemadniodum cverso imperio germanico et foedere (1 Par. XI, 23 exjiressermit' etiam
fil')^ ili^^,) ) quod
rhcnano constituto patria nostra Germania vocari non de«- LXX. Vulg. Targ. Syr. Modo
probari possit, sauam
siit), vidcl. a) de Babylonia 2 Rcg. XXIII, 29. Jer. II, essc lectionem, "ilDN latcre nonien,
et iii faciUus
18 (cf. Jcs. VIII, 8). Thren. V, 6. (Zach. X, 11?) it ex usu Ilebraeorum nj*";J3 "ITCN (st. consti-. ab adj.
Judith I, 5, II, 1. V, J cet. nbi Ncbucadnczar Assyriae ^IIJN, coll. rjnN, rjl.N) reddideris erectae staturae, :

rex appcUatur, ncque tamen Num. XXIV, 22. 23 , ubi i'ir longus (arabicum emm j S respondct potius hcbraeo
etus Assyriae rcguum intelligi nunc pcrsuasum cst (v. -in"' excclluit) : minime tamcn opusvidetur, novas vcr-
Ephem. litt. Ilal. i8i5, no. 25). b) de Persia Esr. VI, borum significationcs arccsserc , cum Chetliibji per elli-
22, ubi Darius vocatur -iri"N H^.'?- Scrij>tores romani
psiii exphcari possit: nN"io TL-N lii^N.
Assyriae nominc etiam de Syria abutuntur (v. Ucich. Phalcg
n, 3. Relandi Palacst. 1012. ioi3): qucm abusum Orien-
tales ignorant. —
E vetL interprctt. Sjr. plcrumque
XXX,
IfflS*
13.
id. Cum AIT. ^^THZ cum felicitate mea Gai.
""
reddit 5Q*i, JoZ] (c£ ^^jji! ), -Sa/n.Gen.X, 11 Sv^^Vj
quod natum ^ddctur ex Asurestan (v. Wahl Asicn I,
KD^ll^NI chald. murus , 'ab erectione dictus vcl a
625), 11, 11 la^in fort. Sophcnc, Armeniae provincia, firmitate, (v. rad. no. 1) Esr. V, 3, ubi ita reddunt
quai)!Tigris alluit. Saad. modo S j J^ Mesopotamia,
Vulg. Syr. Vers. licbr., male LXX. lOQi^yiu. Eandem for-
modo J^_^! Mosul. Syiiacum 'Ci.«( B. Bablul iuterpro- niam liabct hcbraeum ri:ii;3, eaquc ex aiialogia linguae
aethiopicac illustranda cst, quae noii jftuca noinina liabet
tatur diice Bar Scruschwoi :
J^_»i! IjJoZJo XiL^ in 7ia cxcuntia, tum Vcrbalia jiassiva (ut nosbum nomen)
Parthi et Aluraei arah. 3IosuL
V. c. TuJ?Jf''| dircptio (passiva), tum Dcnoniinativa

*^^yiL^ Plur. t3">-i:i":iN N. pr. gcntis arabicae. Gen. V. C. ^ /1A7 virginitas.

XXV, 3. 2 Sam. II, 9 (ubi male chald. "i^rN n^iT Ascii^

tae, Vulg. Gessuri). m. pr. ereclio (v. rad. no.
"lllJi|{ri 1), proceritas,
llinc arbor procera, spec. cedri species in Lifaano cre-
"1l3^! m. felicitas. Legitur nonnisi in Plnr. constr. scens Jes. XLI, 19. LX, i3. Vulg. lI Q\ia\il. buxus , me-
^'lliN, ibiquc vim iiiteriectionis induit, velut u;''^?! "'^.liJN lius Syrus, Saad. et Hcbraei : f.XjOi,.«^ .--o_i;, ^'a-nttJ
pr. o fclicitates viri i. e. o felicem viruml Ps. I, 1. II, 12.
spccics, Scherbin dicta, conorum parvitate ra-
i. e. cej7-i
XXXII, 1.2. XXXIII, 12. XXXIV, 9. XL, 5. XLI, misque in altum tendcntibus agno.5ccnda. Cf. Nicbnhrii
2. lob. V, 17. Prov. III, i3. VIII, 34. Jes. XXX, 18 Arabia p. 14^. Forma noiiiiiiis similis est Inlinitivo Conj.
cct. Pcr ellipsin Relativi inteUigendus locus Ps. LXV, 5 :

inan '-iir« JeUx is, quem deligis , cf. CXLVI, 5. V. Arabum J..«_aj'.
Cuni Afl'' k^^-ta. o le felicem! Dcut. XXXIII, 29. Ps.
CXXVIII, 2V n^^i^^. fpro rj-^Ti-N) Eccles. X,
17,
^.•n-i>«< Prov. XIV, 21. XV I, 20, ct J:n"i.u.;N (pro qnini^N,
 R. idx 1G5 "lCwS'

"lp.i|? A) Pron. rclat. utriiisqnc gciieris et nunicii, quod, post verba vidcndi, audiendi, sciendi (Exod. XI,
qiii , quae , quod , ct Plur. qiii , qiiae ,
qiiae. Iu so- 7), iiivciiiciidi (Ecclcs. VII, 29), diccndi (Estli. III, 4);
qiiiore llcbraismo ct Rabbinisiiio utiiiitiir roriiia dcciirtata coufitcndi (Lev. V, 5), iurandi (i Rcg. XXIIj, 16) cct.
.11/, ia rcli(juis liugiiis cogiiatis Uclativtiiii foruias liabct e iicc 11011 pcjst similis potcstatis noiuiiia. Jes. XXX VIII , 7.
Ecclcs. V, 4. Quomodo Ni.utriim Rclativi iii liaiic viin
dcmoiistrativo "T ortas , niiiuruin ^t , '7, ?j '5", arab.
tiaiisicrit, ex liis potissimum cxciiiplis iiitcljigxs. Jos. II,
tcwV.', uiulc rcccutiorcs corrupcruut Arlicu-
elli ct //, iii ciuo
10: r|no-D2 ""ti-nN r:ini r-ni- - -rr.iNi n.st. -f.vj^-a co-
lus viiu rclalivain infcrt cf. de Sacy graimii. I 0. 788. 7^7i, gnoyimus id quod sxsiccayit Je/iofa aqtias maris rubri.
actliiop. W\ qui, coll. Tl « liic. Obsciiriora suut actliiop. 1 Sam. XXIV, 19. 2 Sain. XI, 20. 2 Rcg. VIII, 12.
Dcut. XXIX, i5. Jcs. XXXVIII, 7 hoc tibi signo sit,
A /'t' • 1"' >
qnac (fortassc ai-ab. f LiU ) ^ et auiliar. P\ q uod cet. Cf. 110. 11. —
2) ut , finem et eoiisiliimi indi-
:

ja , cui taincu vicinuin est nasoracuui ii pro quo Nor-

,
cans, sequ. Fiituro. Dcut. IV, 4o: el statuta eius, quae
bergius in libro Adami teniere nbique substituit ?. Apud tibi hodie praecipio , obserya diligenter "b Sw"""; Ti',N

Ilebraeos etiam ''3 olini viin rclativani liabiiissc vidctui'. ^''"inN Ti'':^;!! ?/< bene sit tibi posterisque tuis. \T, 3.
Wodo iii tali vocabulo de ctyiiio quacrcudmn cst, 11!;N pr. Ruthlll, iVgcu. XI, 7.XXII, ]4. 2Reg. IX, 37. Ps.
rectiim valiiissc coiiieccrini ab "Ti:N 110. 1 , dciiidc recte, CXLIV", 12. It. post vcrbum pctcndi Dan. I, 8. Plc-
ita i. q. js ct gcrni. so , idqiie iii aiitiquiorc liiigua in pro- nius dicitur "iir N ]:y^':r eo consilio ut (v.
f:;'^
s. v. r;:^; ). —
nomcn rclativum abiisse. Cf. rt3 ita, et rclativuin ^3, Est 3) caiisale : eo qitod, quia, seq. Praet. Gcn. XXX,
ct coiitra gcrni. i. e. propr. rclat. fcm.
so Siinonis 18. XXXI, 49. XXXIV^ 27. Jos. IV, 7. XXII, 3i.
rclatioucm ita ceiisct, quod ad scqacutia rccld
cxprimi 1 Rcg. XV, 5. Eccles. IV, 9, raro Futiiro, ubi rcfcrtur
tcudat. Tscjircgi ia diss.Lugd. p. 171 rclatioiiis uutioiicm ad rcin iiicci-tam 1 Rcg. VIII, 33 (cf. 2 Par. VI, 24 ubi
,

pro co cst 13). Plciiius dititiu-: t4n nn.T, "ilTN ]i"^. v. uo.
clucit a signo ct vcstigio, coll. ^S et -5 1 vcstigiiiin , si-
1 1. Noniiuncjuam commudius rcdditur nam Dcut. III, 24
gnnm, Liuc j \ JLc post. Dc usu liuius Jlclati%-i copio- (LXX. \'ulg. Syr.). Eodem pcrtinet ri;ib "ITr.N Daii. I,

exposuimus Syntaxi, cx qua pauca dclibare placet:

10 (coll. ."IJJ":!:) Caut. I, 7) pr. nam quarV? indc j. c^. nf,
sius iii

1) Aiitc llcLitivum saepe omittitur pronomcii is , ea , id

Syr. J:^!^?. Vid. sub r,l\. — 4) est conditiouale : si (cf
V. c. Num. XXn,
6: "isn "lU.Svi ^^ '* cui mala impre- germ. so du gehest). Lcv. I\^, 22 (cf. D.^ Vcrs. 3. 2^)
caris. Ruth. II, 2. Exod. W ',
12. Jos. II, 10. Idem Deut. XI, 27 (cf. DN Vers. 28) XVllI, 22! i Reg. VIII,
prouoincii supplcudum est , ubicunqiic praepusitioiics Re- 3i (cf. 2 Par. VI, 22) 2 Par. \^I, 29, secju. Futiiro Gcii.
lativo pracfLguiitur : "ni;N"r ei , qui Gcu. XLIII, 16, iis, XXX, 38. Jes.XXXI, 4. Jos.FV^, 21. Raro est concedcii-
qui XLVJI, 24, TrN-nN eum, qui id quod ITNa , , tis : etsi. (gcrm. so auch pro wcnn auch). Eccles. VHI,
ab iis qui Jes. XLVII 3. Nonnunquam pronomen il- , 1 10. — 5) quo tempore , qtium , scq. Pract. Dcut. XI, G:
lud omissum rcfcrtur ad locum, ut *irN-;N eo , uhi quum terra aperiret os suum. 1 Rcg. \"III, g. Ps. CXXXIX,
Exod. XXXil, 34, T4N.2 ubi pr. eo quo Ruthl, 17. i5. 2 Par. XXXV, 20: n^^zn-nN n'u;t<"' ]irr; -!'i..x

Lehrgcb. 198. 2) Sacpo TrN mcrum cst rclatiouis

§.
cum Josias templum restaurasset (Cf. ? Marc. XI , 3.
siguuin, i|uod substantivis, adverbiis ac prouomiuibus vim
rclativam tribuit, vclut "ity — nN "^"•rN quem puh^erem,
Matth. XXVI, 54. XXVIII, 1. SchaaJ. Lex. p. 100). —
6) quo loco, ubi pro Dia Tr.N. Num.XX, i3. Ps. XCV,
Geu. XIII, 16, Plti^n-nN "i-^N quem'agrum'KL.1^, 3o,
frii — ^"iSs ubi (a Q-r ibi), a-d^D' TilN unde (a C',:;3 iiidc),
9.
Num. XIII,
Jcs. LXIV, 10, et pro nrrr TrN quo, quocunque

LXXXIV,'4. Jes.LV,
ib "rrN cui (a Vr ei) cct. cf. Lchrgcb. p. 743. 3) b "1U.;N 27. Ps. 11. (Cf . sjt.
iusei^^nt Gcnitivo circumscribcudo (ut talmud. 'b'^:), hn- ? ni, 9 pro ov).
Ilcbr. —
7) i. q. 1U;N3 sicut (so wie)
priinis ubi plurcs Gciiitivi ab uuo nomiiie rccto pendciit,
in protasi Exod. XIV, i3 (LXX. ov tgoiiov. Onk. N^s).
et iu sequiore Ilcbiaismo, ut l Sam. XXI, 8: TiZN
1 Reg. VIII, 24. Sequ. J3 Jer. XXXIII, 22. It. quo-
?1X"i"i: "Ti'N D^shn princeps pastoruiii Sauli. Canl. I, 1 :
modo, quo pacto. Job. XXXVII, 17: (numquid scis)
rTbWb "Hl"!^. a''"!"'"^?! T^IZ; canticum canticorum Salo- D''?^!! '^']^3 "ITTN quo pacto 1,'estes tuae incalescunl? —
monis. Vicl. Lclirgeb. p. 672. 673. 4) lu sequiore Ile-
8) Sigiium est apodoscos, ut is 110. 7, gcrni. so. Pracce.
traisiuo "Ti;N noiiuunquam rcduiidat, ut ai-am. '-, "l v. c. dente DN Jes, VIII, 20: nr.N; r.-Ti ia-D na.X^ «r DX
Esth. I, 12: b-is^i-jor: n^a "lir.N ""-".n -\^~, cf. comiii. i3j
"iniD ib- pN. nisi ita locuturi sunt , nuUa iis lucebit au-
ubi "nr.N omittitur. Cf. aSam. 'IX, 8. "\'ide infra s. v. i^.
rora. Paiiter atque 13 ct
LcLrgcb. 723) poniliu- (v.
B) Abiit in coniuuctiouem, pariter atquc Lebr. "'3, 1
etiani a) praeccdcnte liomiiiativo absoluto, 2 Sam. II, 4:
arani. "''1, ?. aetlu HI melit. li, elli gr. oxi , lat. quod, ^'iri Jabesch-Gilcad i^lN-r-ni*. ^-l2p laJN lii sepelive-

nostr. dass, so (quod posterius vocabuhiin in vctcre liiigua runt Saitlum. Cf. Gal. IV,' 24 Pcsch'. b) 'piaecedentibus
vim t Ijihil. sa, so , thata qui,
rclativi habuit v. c. ap. aliis casibus absolutis, imjir. tcmpus locimique dcsignaiitl-

quae, quod). Variae eius signifitationes, quas paene cun- bus. Zach. VIII, 23: ipim:: -|WM
""^v'"? O'''^;^ illis die-
ctas eodem ordiiie digca-eudas iKibet etiam '»3, sunt: 1) busprehendent, geriu. in Jenen Tagen, da ergreifen cx)t.
 :

R. TuX, LJdx 166 "IlJN — nu'L3i«

Deut. I 3l: .T^N'^ "112;n;. I^^^^ in deserlo, ibi vldisli. Componitur cnm Praefixis : I) Ti'N2 l) uhi, ubicunqiie

Barhcbr. 534 Hn. 18, et Cann. sam. IIT, 2. c) Rnth. I, 17. 9 rcspondct d'i; ibi Job.
Jiul. \', 27. XVII, ,
Cf.
Post advfibia. 2 Sam. XI\% i5: -nNr nu;.!* npn gcrm. XXXIX, 3o. Plcnius dicitur D'i;—nrNS Gen. X\I, 17, cl
imd nmi, so bin ich gekommcn, (Cliahl. T j:^3)- — D'JJ -ip.N QTpS:^ '^ Sam. XV, 21. Ideiii significatus retineri
potcst 1 Sam. XXIII, i3. aReg.VlII, 1, iibi vulgo rcddunt
orationi rcctae, paritcr atqiio no. 8, •<3
9) Praemittitiir
1-!;, or«. 1 Sam. XV, ig: nin^ ;np3 m;»'^ Nb frab ?;ia- quo, quocunqucpro rT:u3 "ITrN. 2)eo quod, quia i.q.syr. r-'

7-e tion ohlemperasli iiissui dipino ? 20. Respondit Sav- Gcn. XXXIX , 9. 23. 3) b ~Hi;:N2 propter, ubi pracposi-
lus Saniueli: Min^ i^ipS ^l^'?'^ "ITlj:» Vulg. imo audivi tionis naturam iuduit. Jon. 1, 8. Contractius dicitiu' iu;2
vocem Doinini. Dathc utique ego morem gessi Jovae.
:
ib. I, 7. 12. Utrumque rcspoiidet syi-iaco Uij.^ propter.
Fortiter allirmanLJs, adcoqnc oratipnem iiitcndcntis csse — II) Ti-NS V. sub 5. — III) -|U;N': co qnod Jes.
videtur, ct exstant alii etiam loci, in qiiibus 10) giadatio- XLHI, 4.""
iii insei-virc vidctur: adeo , immo , pro pleniore "ITi^.N ^?
adeo iit, (iide oii, sogar. Hacc signilicatio, qnam
vindjcai-e studuit Lud. de Dieu ad 2 Sani. II, 8, repro-
bavit vcro Cocceius in Lex., a primaria parliculae potc- rad. iimsitata. Arab. (j«i Conj. II. funda-
nonnullis ccrte iocis
lJ^iW^
state ucquaquam alicna (cf. no. 2),
liaud iucpte adhibctur. lob. V, 5; :i"_~l T'^!' T^.^, fit , slrafit , iacto fimdamento stabilivit, cf. rrrN fulci-

53N"' imnio suam ipsius messem comedebant famelici.

vit, ct v.i>ji calcavit, conculcavit, subcgit. (ul^iixnri v.
Pai-all. nnnr'- n-t^U -Kv. Non postcris tautum (comm. 4),
sub rad. u;"'^ p. 84.)
sed ipsi imuiincbat pcruicies. IX, l5: i.-ip-^I-DN "iTij.^?,

r:"N tJb' adeo si non responderem.

innocens essem, ei
TC^lJN fundamentum (ar.ib. (j.vLwl t^ ij^S,
XtX 27: '"? nTriN ':N "liz;.^ imo i-'idebo eum, so wcrdc O E
* '
, (j«!.
^
,

Q^^TTdir: i^» T^-i^n n:n niD.S

. . . . .

ich ihn denn sehen Ps. VIII, 2 ! :

ijft^j-wi , nomiisi in Plur. d"'^;"'^;^ dc ruinis aediflcio-
)
immo in coelis stahilias gloriam tuam. X, G: secum di^
cit (impiu.s) haud unquam lahaho yia-Ns TirN neque riun, quia domibusfuudamenta tantiun rcma-
dirutis
nent. (cf. di-iai^ Jes. LV"III, 12 fuudamenta pro rui-
ia perniciem incidam. Facilc quidem largimur, "III^.N
nis). Jes. XVI , 7 ^iTi^, n'.:;-i.n - -i"';^ •'i23"'i:iv\'r propter
in singuhs istis locis aliter explicari posse, atque in pleris-
:

quc ita, ut .scntcntiis couuectendis iuserviat (cf. Jes. XIX, ruinas urbis Kir - Hhareset gemitis , nt rccte Sjtus,
20. Cai-m. Sam. I, 4. 11, 4) v. c. lob. IX, i5 (cgo) qui, : Kimchi, Jaj-chi. In loco jiarallolo Jercm. XLVIII, 3i le-
qiiamvis innocens , non responderem cet. Quurli vcro gitur, ria.f77. ffi-in-"!"'^ 'T;q:N-i'N propter yiros Kir - Ilhe-
13 2'articula no.strae planc geniina sacpe fortitcr affirmct ca^ res gemitur, quare suut, ut Clialdacns, qui 'lD"'ttiN ap.
que sentcntia adoptata scntcntiarum vis uiauifesto augcatur, Jcsaiam quoque firos iutcrjirctcutur. Sed non cst, qnod
in ratiouem supra propositam iuchnamus. 11) Praeposi- — huius generis locis parallclis ubique caudem sententiam in-
tiouibus postpositum has in coniunctiones convcrtit velut ,
essc putcmus. Soleut enim serioris aetatis scriptorcs, ubi-
-l"i\N; '^nwV postquam, "i\i;N l^ iisquejdum, -i^lNO nnb cunque antiquiorum vcrba in rem suam convertunt, non
praetcrquam quod (Esth. IV, 11), T^N ';?^b eo consilio ut, interprctcs tantum agcrc, sed ctiam emendatores, ct ver-
Ti-N nnn, -i^.s -iw^.s, "iiJfN i^, T-:;!»?, "i?"~ -?» "i'^.^^; H-» borum dilficiliorum ac fortasse obsoletorum iu locum alia
-icJn'?, -lUiN '23, S-i;.N "^:?'?, "i"4n np.?" eo quod Cf. faciliora pro arbitiuo substitucrc. VidcGcsch. d. hcbr. Spr.

Lehrgcb. p.' 636 ct liolTmann ad DeuL XXXIH, 10. p. 3/ sq. ct Comment. nostr. ad Jes. I. c.

Adde cxempla actliiopica AA 7+ proptcr, sequ. H quia, riLJIiiJN; f. 2 Sam. VI, 19. 1 Par. XVI, 3 Plur.
A^ cum, scqu. H qunm. Semcl "iTr.N pracponitnr,
'3
ai-i>5iirN llos.lll, 1 ct niii;"'ic.'< C:mt. II, 5 liha, .spcc.

p. b7 -\i:3.J». lob. XXXIV, 27 i.

q^ Ti."* 'ja' i-J_ ct js r^ qualia cx ims passis iu ccrtam quandam formam con-
stipatis pararc solcbant (Di^::^ 'JJ"''£N lios. 1. c.). Comme-
propterea quod, quia. (SjT. Xi^iOJ.
morantur tauquam cupcdiac, quibus ab itiucre lassi ct larr-
Sunt, vclut Kimchius, Glassius (phil. s. ed.
Not. guentes reficicbantur (2 Sara. Chrou. Cant. I. 1. c. c), quao-
Datlie p. 5ii), qui "naJ* noununquam idrm valcre cen- quc iu sacrificiis idolorum oflerri solcbant (Hos. I.c). Dif-
sent quod ! copuiativum. Scd nihil probant cxcmpla, ad ferunt a pi;jj: i. c. uvis passis scd liborum in formam non
quae provocant. Eccles. V, 17: i:n 'n''Nn -iir.N rr:- coustipatis, et nba^l i. e. ficubus placcntulac iu formam
nirt-in irb.vr ns"' "i^.N aia , ubi Kimchi, Sjt. ct Chald. comprcssis. Origo quaerenda vidctur in constipando (v.

iuterprctantur r;^''^ 5ia. Jlalim: ecce quod bonum ex- rad. ct cf. p3 placenta a 'j;i3 stabilivit, et nTI''-::; a n?^
pertus sum , quod , bibas cet. Hos.
iucundum, ut edas stravit) ncqiie vero in igne 0'^«), ut sint placcutae iguo
:

XII, 9; NCn -|pM 'Jis, scc. Kimchiuni i. q. NUn") ']il', coctac. Practer contcxtum hcbraeum vocabiilum habes ap.
malim culpa peccati, ita ut T^N gciutivi viccs cxpleat, Pseudojon. Exod. XVI, 3i, nbi 'j'''i;'"£M est pro hcbr.
ut syr. '''. nih^^Ei, et Mischna Ncdarim 6 §. 10, 'ubi ^'ii;"''!!;^ cibum
 R. u;djj, n^{ 107 rx no. I.

valct c Icntibus conrcctnm, liaiul ilubic placcntas e lcn- niaclio ap. Sam. ligo. In ctymo dcfinicndo magiiopcrc
tiuiii coctai-um rcliqiiiis^factas. Vctcrum ctiani intcrprc-
laboranint nitcrprctGs. Sunt, qiii conferant oLjM sn-
tuiii ])Iiiriiiii />/ace/i/ii«i cxprcs.scruiit. LXX. llos. nt^^u-
ra /<srr< aiu(fti^oi , i l'ar. «iiojjirr;^ ])!acciita iiulllta, ijuod pcllc.x^ domestica, quod vc. vcro \io\.\n!i opes, ficultaicin ^i^-
vocabulum ctiam 7'('i)oiiciuIiim jiro uuvglrtj^ 2 Sani. Aqii. ncrntim dcsignaf. V. sub no.II. Nobis probabiic, nostruin

Symm., Caiit. er fiiQOtg (lcgc iv ufiogui:;, uuoga ciiim cst rnx ab originc idein csse vocabiiliim, quod n.X (i-icinia)

ftsXtxTcaua iTSTTetiuhor Atlicii. XIV, i4), 2 Saiii. hiynrov iuxta, idquc a rad. !-;:N ducendum (nN pro r:j«, ut ns
ano TTjyuvov. Vulg. Sam. ct Pai-. siinila oleo frixa, llos. pro n:2 a "::) proprie iJcm valerc quod i:n, stjt vas,
vinacea twariiin (florcs Caiit. praccuntc Aqii. ct Syiiim.),
Syr. IIos. ]&-»sh l-*<i^? liba uicllita cx uvis passis, \\\\\c inslrumentum , qiicmadmodum.^^irS, qiio dc vasibus,
instrumcnlis et aniiis uluutur, et s])cc. qiiidcm vomerenistA
Cant. i.Q.JCis ciipcdiac, Sam. ct Par. icfJjB quod ligonein. Gcncraliorc vocabulo ctx£?o; utitiir .Mcx. l Saii^;
quid valcat, uoii constat. — Chaldacus tamen, Gr. Vcnct. XJII, taliaautein ad.sjiecialiorcs sigiiiricatnssae])issiinctians-
iji Caiit. {h ^ixoii), Arabs 2 Sain. (j.«3- (_i<'^), »iec non cst quod nioiieamus (cf.r;-::r, q^ ipsiim ':n), nc^
ferri,

non rcccntiorcs Judacorum iiiterpretcs \-ini lagenam s.

que obstat scriptiira DTN ap.Sam. ct nonuullorumcodicuni
intcrprclaiitur, pravuin ctymon a t;"q sccuti ^'niJ*. Ilacc cniin aliud probat, qiiam ipsos llo-
sextarium iiiliil

(Targ. Par. ^"i^^nT N:''"^ ~rqN yo in n:'2 pars una de bracoruni Cramiuaticos de origiiie dubitassc, pracscrtim
sex parlibus iliiii iinij, ct in eandcm scntentiain liac quuin ctiam n. pr. iN''^''^} pro rN"'rN iilciic scribatur.
vocc abutimtnr in Gcin. Babyl. Baba Batbra Ibl. 14*1, 1, B) scqu. Makk. -nx c. Sud'. -.'^iN, '^.--N, -PN, "irN, rrs,
quod Judaconim commeukum rectc rcprobavit J. D. Ali- *i:nN,D^nN, Dn^*, rariiLs et in libris'])Otissimum Josuae,
diaclis iu Su])pl. p. i4i. * Rcgum, Jercmiae et Ezcchiehs '^jnj? vcl 'Tft^^, -rii?, Dn^N
Jos. XrV, 12. 1 Reg. XXII, 7. 8. 24. 2 Rcg. I,' i5. UI,
0^5 ignis ad banc rad. non pcrtinet, v. pag. i56.' 12. 26. Jerem. X, 5, XII, 1. XIX, 10. XX, 11.
XXXUI, g. XXXV, 2. Ezcch. XIV, 4. XXVII, 26
OiS nonnisi in Plur. '^'•Jn cLald. fundamenta Esr. it.Lcv. XV, 18.24. 2Sam. XXIV, 24. Jcs. LIX, 21
cet. (ita ut iion dilFcrat ab nN
eo confusnm
no. 11, et cum
IV, 12. V, 16. Arab. (j«5.
esse vidcatur) pr. Subst. propinquitatem et viciniam dc-
siguaiis, probabilitcr pro n:N a rad. n:J? appropiuquavit,
formac n"ip., e vulgari hnguae usu Praep.
ntS^i mnlicr, v. rad. si^^s; p. 87. 1) apud V. c. habitavit, commoratus est, mansit
apud aliqiiem Gcn. XIX, 33. Lev. XLX, i3. lob. 11,
13. Dc
situ urbis 1 Reg. IX, 26: Ezion-geber -nii^ "rrN
Pi^npN N. pr. oppiJi, V. rad. ^N"J.
nir^N quod prope Eloih situin cst, cf. ludd. IV, 11. jipud
me est nonnuuquam indicat a) jiosscssioncm rei, paritcrat-
"Tl^^niDN clialJ. rcbcllio, v. r. -|^a.
qne lat. penes me est , gr. rw -nuQ l/iot, Syr. w2Q_ik L^\
Iinpii (uxorius, mulicbris, ab rriiN ) N. pr. viri iu ct arab. ^jm ^yLi', Ludolf gramm.
aethiop. rf\P\ habeo,
«tenimate judae 1 Par. IV, 11. 12. aetli. p. 85. Vide ay 110. 2. Impr. quac quis mcnte te-
net, in animo habct. lob.XII, 3: r;VN~v:: ('Ni~"''0 -nN
riiinLJN , y^-ir-c-N N. geogr. v. rad. rai:;. quis talia nesciret? Jes. LIX, 12: :i:n« i;''"'^-: truns-
gressiones nostras non ignoramus. Parall. Q":"T' nj^^niiJ.
Jer. XXIII, 28. lob. XIV, 5: ubi definiti suiit dies eius
?JPN l^^ui^iri — inD?: et numerus mensium eius penes te i. e.
nK cbald. signum, v. rad. nvv p. 4i. Li animo tuo, a te decisus ct determinatus. b) curamTcu
Gen. XXX, 29 : ie nonfugit — TlH "^^p^ ""!; ~ "'4'?. "*?.
Ti^, PN tu, V. rad. n:N p. 129. qualis facius sit grex luus apudme i. e. diim curae mcae
deinandatus crat. LXX. fisr i\t.ov. XXXIX, 6: "i"' - xb
I. nX
A) c. Snir. 'inN I Sam. XIII, 20 (G codJ. r;;2Wa inN nullius rei curam gerebat apud eum i. e. cnin
in"'^) Plur.^'nN ibid.com. 21 (2 codd. ^'n"'^), et CnN Jcs. is (Josejolius) universam domum admiuistraret. Cf. comm.
n, 4, Mich. IV, 3. Jocl IV, 10 instrunienlwn quoddain 8. '^s-nN apud facicm
^isb nnte, v. D'':^
i. q. 2) —
agriculturac iuscrviens, idque sccans et noimunquama cuen- eum^ A.C. societate Gcn. XLIII, 16. Jud. I, 16. Jer. LI,
dum (1 Sara. XIII 1. c), satis magno yeterum iutcrprctum 5g. Gcn. VI, l3: ecce perdam eos y^^tiJl rt>f iina cum
-
conscnsu (v. Sjt. Chakl. ubiqiie, Vulg. Jcs. Mich. Snad. terra, affuiitate \ Ileg. III, i, focJcre^Gen^ XV, 18.
Jcs.) vomer aratri vcl aratrum ipsum (LXX. Jes. JocJ. 2 Rcg. VI, 16: plurcs sunt nobiscum (jit&^ ^iayr) qiiam
Mich. Vulg. Jocl), cui unum obstat, quod ap. Sain. iungi- cum illis ; it. de auxilio Gen. IV, 1 virum nacliis sum :

tur ?:"w';r!"3 ct nc^jn'!: Hcbracorum interpretibiu»etSyTn- rr^M^ -HN iuuante Jehova. (E vett. intpp. LXX. J(« xov
 :

ri< no. I. 168 nx no. II.

atoT', Cliald. a-lirh Saacl. OJ^ ^ , Sam. nm-^r , quasi et impetu, sponte, propria auctoritate, alibi i:':'^ Ilosi

riN sitpro nNi3 "cf. no. 7 qua taiiieii ellipsi opus noii est,
, VIII, 4, syr. -'J-iiO et ->^.»i
^j arab. ^=Cs.X£.
^^,
nuiUoque etiam minus coniectura Ferschitirii in diss.
mclit. mynni, sam. nTj'ilj nTp;Ii;i5« Vide quac ubcrius
Lu^^cld. p. 862, cui nx li. 1. cst donum ab nnN
dcdit; cf.

C^-^iH D^ 1 Sam. XIV, 45.) Jcr. I, 8. XV, 20; de

prae- disputavimus ad Jcs. ct Anccdott. oricnt. I p. 06. Ilis
1. c.

sentia'jcs. XXX, 8. cum aliquo

Dicitur etiam : loqui adcie Talmud. sponte sua Gen. XLI, 13 Pscudoj.
n;"'?^':

1 Re". VIII i5. dinbs^n-riN T(SrTnrT amliulavit cumDeo dny^^.^aa a se ipsis Esth. VI, 1 Targ. 2 (contr. pro

Gen. V, 24 i. q. vitani' clegitDeo piaccntcm. Qucm- — On^^bN-iiJ:) v.Buxtorf Lex. chald. p. 1198, et syr. oiAj ^ifl
admodum latiuc dicitur hellum gerere cum aliquo iia. suopte ingcnio Assem. bibl. II, p. 207. B.
etiam liebraicc DN 3) usurpatur pro contra , ubi agitur
de bello, lite, pugna. 1 Par. XX, 5: et ilerum hellum
^y^rii^ ^cim Baale vivens i. c. Baale favente et
fuit 'a^zv£'^Z - TM*. cum r/nlistaeis. 'Num.X.^K, i3. Pror.
auxilium pracstaulc cf. ;Nin"'N p. 88 fort. pro b^J.TiN) N.
XXUI,'i'i.' Gcii. XIV, 9: ns':!nn-nN S-ab;: m^^-]ti
quatuor reges bellum gercbant cum quinque rcgibus. Jcr. pr. rcgis Sidoniorum, patris Isabcllae 1 Reg. XVI, 3l.

XXXVIII, 5: -in DpnM b?1"' nV?~ y^- ""^ '""" ^"^' "T Iclem rex '/•5o/?«X-os (bsiinM quocum Baal) vocatur a
1uU'aUl contra vol (ubi etiam rcddi potest: apud vos i. Menandro Ephcsio ap. Joscpli. Arch. VII, l3 §. 1. 2 et
e. vobis, non rcge, impcrii fasces
tenentibus cf. no. 1. b). ,
Tyriorum Sidonionnnqne rex (cf v. ^iT^^), alibi EI&m-
^ TaiKpi.nm particula loci nonuunqiiam valct 4) versus
LXVII,
paXog. C. Apion. I, 18: toiItoj' (Piiclctcm) uvel^ev Ei-
i. q. |U£r« ct nuqU c. Acc. 2 Sam. XV, 23. Ps. Sco(ju).og, XTJg l4(jTUiiTr}g itQtvg,\ bs, ^anili.vang tir)

2: ^:nN r:D -i«i i. q. ^:"'^» Ps- IV, 7 ct mctaph. erga TQiuxovTuSvo , E[jiit)aiV siTj s^axoriuoxTD). Aliiis eiusdem
Rutlill,'20^2 Sam. XVI. "ll- Zacli. VII, 9. Raro 5) — nominis rcx Ncbucadnczare TjTum obsidcnte inqierii fas-
delocoipso, m
quo aliquid fit. 1 Sam. VII, 16: et iitdv- ces tcnebat (Jos. Arch. X, 11 §. 1. c, Apion, 1 §. 21).
cahat hraelem nV.Nn ni^^p-zn-bB nN in omnihus istis

locis (quamvis reddi possit: iuxta omnia ista loca.

Sic (ab nN instrumentum, ricinia ct tcrminatione
*'nSi

Dcbora non iu urbe, scd in agi-o ad palmam sedcns ius s.=-^N. pr. 1) viri Gathitae, praefccti militum Davidis
diccbat lud. IV, 5). 1 Rcg. IX, 25: TiJM inN T^-^p-l 2 Sam. XV, 19.22. XVIII, 2. 2) Benjaniuutae v. in\y
Rini ^:2b et adolebat in eo (altari), quod anteVominum p. 88.
erat\ Kimcbi vis. —
Ad primam et aUeram significa-
tionem propc accedit 6) praeter (cf. nuqh tavia practer ^ifinij. hci-i V. sub i^an.
ista) Exod. I, i4. 1 Rcg. XI, 1. 25. 7) Ellipt- Pro —
nM» Gen XLIX, 25, ubi praccessit 1». Lud. dc Dieu II, nX scqu.M.ikk. -nN c. Sufl". "«ni?, "^ns, inPausa
(Ciit. p. 71) codcm rcfcrt Gcn. IV, 1. Micii. III, 8.
n^ns Exod. XXIX, 35, nns,
s.
r[n^ scmcl ini?, ^:ni«,
D3nM. raro bVniN Jos. XXIII, i5, Dni?, 'jni^, n:ns,
nN53 pr. e vicinia, a parte alicuius, gr.
i. q. tiST2_
ExcJci. XXXV^ 26, rarius dnnN Gcn. XXXIl''i,
wftpM seqn. genit., syr. et arab. Za^ ^iD ^ O^ q^ ,
I^'- DnniN Ezecb. XXIII, 45, inniN ib. Vers. 47 (ita qiddem

a, ab, post verba et nomina pioficiscendiGen.XXVI, 3i. iit 'riN, ini<, nnft cct. non minus ircqucutcr plene scri-
XXXVIII, 1. XLIV, 28, Jos. XXII, 9 mittcndi
Gcn. bautur).
VIII, 8, posccndi Exod. XI, 2, aceipicudi Exod. XXV, 1) Nota Accusativi (aram. n^ , ^* )? eaque imprimis
2. XXX, 16. lob. II, 10, emendi Gen. XVII, 27. XXIII, iiominibus definiti» pracposita e. vel arliculo nuiiiitis
i.

20, praestandi Exod. XXIX, 28, iubcndi Ezccb. XXXIII, (Gen. I, 1 : y-i.Mn nNiT Dia^^n nN coll. Diaiiji y-iM II,
Jos. XI, 20: nn-;n nin-; nNSi. aJehova hoc ita
3o. in-
4), vcl Genitivum Snflixumve rcgcntibus (Esth. IX, i4.
stitutum (cf. na^h. KvqIov Marc. XII, 11 ubi Syr. ^io Ruth II, i5) vel Nominibus pi-opriis (Jon. II, 1). Ea-
Zq^). Exod. XXIX, 28: eritque hoc Aharoni
dem particula vcro 2) Nomiuativo praeponitm-. 2 Rcg.
iji.i£>
VI, 5 quum unus eorumtignum caederet ;3: bT"12n-nN.1
etfdiis eius bN'liU': "'33 nm CbiS-pnb statutum perpe-
:

'D''-Z~~^iXferrumdecidit in aquam. 1 Sam. XVII, 34:

tuum ah Israelitis (pi-aestandum). Ps. XXII, 2G: '^.-iMa
ii-n-n><T i-|Nn N31 venit leo vel ursus. Nch. IX, ig,
"«nVnn a te proficiscitur s. orditur hjmnus meus (minime
portae templi Jer. XXXVIIl','iG.' Ezcch, XXXI, 4. Jos. XXII, 17.
rfe \e agit hymnus meus). 1 Reg. VI, 33 :

Imprimis cum vcrbis ji.issivis Gen. XVII, 5: Nnpi N3

fecit posles rf^-J^^"^ r\m inde a quarta parte (pari(;tis),
t3-i3H Ti^TiJ-nK liy non amplius vocahitur nomen tuum
Non satis accurati; nostra particula usi sunt Samaritani
Deut. XXXIII, 6, ubi ita textum conformarunt ^r^r>\ :
Ahram. Jos. VII, l5: qui in sacrilegio dcprehensus
nED^i Sr\vn sintque ex eorum numero mulli. Abusaid: fuerit, igue cremetur ib 'n;2;N-i:S-nN.1 ini* ipse et-
iXXc x..^ ^''"" ^'"''^ ™
simiLlimoJos, XXI, 16 prae- omnia sua. Gcn. IV, 18. XXI, 5. XLVI, 20. Exod.
C)-^'^-
cedit dandi vocabubim. — TiNJ: Jcs.XLIV, 24 Kcri esti.q. X, 8. Nura. XI, 22. XXVI, 55.60. XXXII, 5. Dcut.
gr. 7iu^ ifiumovy tn ifiavxQv (JuL. Y, 3o), propiio Marte XX, 8. Jcr.XXXV, i4. XXXVI, 22. XXXVIII, 4, IIos.
 nx, nnx 1G9 nnwV

X, C, ct ncnhns 2 Sani. XI, u5 : -DH "''2"'i'.2 J'";;'.- ':>« \'m, 17. Jcr. XXXVm, iG), notarc contcnJit, cuiu»
nrr; 12~~ ne dispUceal tibi liaec res. rci iidcs sit peiics aiictorcni.

Propria luiiiis partictilao vis vidctiir i-i ipte ,

Not. I. Rabbiiii, ut R. Juda Chiug (ap. Abcn Esr.
, i. q.
c.) ct Kimcliius (lib. rad. v. ns ) vocabuli nosui vim
Nin. rrT, ct3iir;~nN viilotur locutii) pcrijiluastica instar ].

{•racci id iJJj opyfjs pro ^ quac pii) Accusativo dc- substantivain atit j)roiioiiiiiiaIcm ita iirgcnt, utverbact pro-
"<'}'»; ,

jiuniiiiiKjuaiii ctiaiii pro Xouiiiiativo uniniiia noniiiinquam ad nN, taiiquain rcgcns," ucquc vcro
jiiiilo, iiivaluit cf. si-
inilcm pcrij)lirasin ni:nNr; "'inT i Sain. X, a q. d. t« xwv ad siibstaiitivum iii gcniti\o cogitaiuliim rcfcrri statuant.
ovoii ct gr. ;fp^/i« ri5r VMitnv Arist. Niib. 2 (NoL 1). Pri- \ c. Jos. II, 4:
. mulier isla a-iuiiNr; ':TC~nM
et suinsit

itiaria illa jiutcstas scrvata cst iii llabbiiiisino ct .Sjriasiiio. i:-::;ni, ubi i rcfcnint ad nN. Gcn. XXVlli^^aV ns'"!
Dan. III, ti. Vcrs. mnn'j:-'i ns'' Nb iu:n ns is,
licbr. :
rjy '^a-i-nN np^q-ii^. Exod.V, 8. X, 8. i Rcg. II, 2i7
adural , DVn imxa cotiein dic, Jcr. XaXVIU, 4.' Siiniliter vcrbiim referri vidctur ad
qui non deciimbil et
r^wH rrmN3 cadcm hora pro Ninrr fivn, NTjri r;?.L;3 ;b, V. c. Nahuin III, 7: n^-; ?}-;nt-;3. Cuucta tamcn
('l'ob. hd)r. cd. Miiustcr. III, 4. g. IV, i), Talmud. ista cxcmj)]a alia rationc cxplicari possuitt.
Bcrach. ?>, 1. Peali G, 4. Dcniai 2, 5. Jcbamoth iG, 2. Not. 2. Ridiciilc JiiJaci quiilam vctcrcs huc ctiani re-
fercbajit Dcut. XXXIV, C: inx "l=;^";i et sepelivit (Mo-
Adck,' cx ipso V. T. ( modo intcgra cst lcctio) Ezcch.
XLVII, 17. 18. 19, caqiic cxcmpla in qiiibus ink, D.~ij< ,
scs) se ipsum. Caetcrum iam circa j. Clir. actatcm huius
valcnt ne ipsiim , se ipsos ct rcllexivc cxplicanda suiit.
particiilae vcra notio JuJacoriim ingcuia cxercuit lu
Ezcch. XX^IV,
2: f«<? pasloribus Israelis ^lTi TiX
TaliiiiiJ. KidJuschin f. 5j pcrliibctur Sinicoii Asmo-
qui se ipsos pascunt, nonne oyes pascere opor- naciis, ct iuxta aliosNehemias Asmonacus intcrj)retatus vo-
DnN D""?"!
feret? Coinm. 8. 10. Jcr. "^'11, 19 (cf. Not. 2). A ccm nN, ubicunqiic locorum occurrcrct, ct Cliagiga fol.
Rabhinis (v. Abcn Esra ad Gcn. I, i. Exod. X, 8) pro- 12 A. Jiciliir Nalium Gainsu, jiracccptor Akibac, XXII
aiiiiortiin vigiliis cuncta V. T. ioca, iu quibtis iiivcuirctur,
ptcrca cxplicatiu" Dity os, corpm , deiu ipse (cf. D"i.'>) ct
sigillatim cxplicasse.
cadcm est potcstas vocabuli syriaci Aj . qiiod Bar Ali cx- Not. 3. lu locis impeJitioribus est 2 Sam. XIX, 32:
plicat K.z.^J^*, ».wAJj ^J^^ ^^^ (^'' Cast. Lcx. ed. Micli. p. Barsillacus .... transiit Jordanem cum rege inbuib
7~")"^-nN pro l^n^a i\pt(-nN i. c. ut eum comildre^
389. ct Uottingeri xiiffij l|a^f<£po? p. 23) , xuide -«iQjji
tur (eique, ubi ojnts, ajcsset et opcin ferrct) in traii-
yOOiA* ap. Asscnu bibl. orient. III p. 77 Je liomiiiibus pri- ciendo amne. Verbis Ti"l^2-nN Jcsignatur a/fe«5 JorJa-
vati sui commodi studiosLs. uis, ct -nkV notat Accusativum loci sjiatiive post verbum
cunJi. V. Lehrgeb. p. 685. Lud. dc Dicu ad h. 1. inter-
Quod ad ctymon attinet, sunt qui n\ rcfcrimt ad
jjrctatur: ut dimilteret eum ab in Jordane (nN pro .-ixa)

rad. arab. ol uiide olii opcs, supcllcx domestica, i. e. ixiJe a ripa JorJauis, nequc itltcrius prosequeretux."

facultas (Cor. X^T, 82. XIX, 76, Jes. Vm, 4 Saad.\

radix vero oi magis congruit cum hcbraeo xirN, nc di-

cam , formam ;>nNcx hoc etj^mo fexplicari uon posse. Si I I^CS Deut. XXXIII, 2 (ubi uon pauci codd. Nn.v)
uf ique opus , de huiusmodi vocabuli etynio anquirerc , n^
''t
^i li^ Jes. XXI, 12 (ubi phires contra nnx) plur.
el origine ct usu videtur congruere cum arab. \i\ ^ quod
iioii accusativo tantum scd ctiam Nominativo , prae- n:ni< 22 (pro ^irNnN, quod 7 coJd. habent) fut.
Jcr. III,

nn.wNi. lob. XXXVII, 22. Prov. I, 27 Plur. rnNi. Job.

figitur, ut ui J Vj*' vcrberavit
!_)
te, recipr. (^jLi! ^a/^yo
XVI, 22, contr. et Jcf. nnNn Mich. IV, 8, Nnv Dcut.
vcrberaA-i me ipsum, ct ^^cLj! cgo,' LjLji nos (v. Gol. p. XXXIII, 21 ct nN^T (pro nnN-i) Jes. XLI, 25", imp.
J'-'^- XXI, 12. L\T, g. 12 (quae formae
^""^f. (1"^° ^''^^. )
195). Quemadmodum cnim Li cst- pro Ljjl formae jiaciic cuuctae Aramaismum iinitantur) 1) penit i. q. N2.

bUs ab (_55! et idem fere quod iui pro iO^I signum, In liiigtiis coguatis NnN, l-^l, ^AA? ^'^ vulgaria et

dcin v.-^-c .;!-, corpus, pcrsoua, ita nN csse tritissima stint vcrba signiflcatione ycnicnJi ct intranJi
i. q. (vii^>i;
vidctiu- pro n^^iJ ct idcm quod niN (pro niK) signum de- , (actliioii. A+O^ intravit, cf. '[in''«), .tb Ilcbraejs iJcm
iiidc corpiLs , subslantia ipse i. q. D2i".
, Arabicum nunnisi poct. usurjiatur. Vide excmpla laudata. Coustr.
c. b (Jcr. III, 22) ct 15 IV, 8) pcrsoriac, ad quam
Aj i = nif< ab Arabum Lcxicographis, ut vidimus, iisJcm quis vcnit. Jcr. 1. c. :
(]\lich.

Tjb ^:n*» venimus ad te (Dcum), tibi

vocabulis declarattir, quibiis syriacum ^^t = nN, nN Jccla- cultuni jiracstitnri. Par>t. plur. fcm. ni^nixn res venlurae

rai'i supra observavimus. — T^erschuirius iii Jiss. Lugdd. i. c. /«/«rflf Jcs. XLI, 23. XLIV, 7.'Xl!.V, n. Arab.

p.862 nN nonnunquam donum (ab nns Gcn. XLIX, 23. ol pro ^i futurtis Cor. XV, 85, f. iLol quod futu-
2 Kcg. XXIII, 35), aJeoquc tensiuaem, (Zach. VII, 7.
Y
 R. nnx, inw, pns« 170 nnwN| — p^ini*

rum cst. — 2) eirenit alicui, siiperfenit , accidit aliciii j^lj\ rad. inns. Arab. ^\ i. q. jiT contracto bre-
(malum) lob. III, 25, i. q. Lji c. acc. Vidc Ni2. 3) — .. s
i. q. N3 itit, iransiit. Job. XVI, 22: "lESy ni:TD ''3
viquc passu uiccssit. Conj. IV. stetit, constitit cf. _^\
^inN"' Vulg. eccc cnim brcves ainii transeunt. Alitcr A.
cunctatus cst ,
_^' i ignavia , segnities. Unde
ScLultensius : „Arabismus cst protritus sub vcrbo ^-jt

nnN ^'enerunt ei tot ajmi-pro tot annos t>ii'enJo implefil",

pro Sed
iTnN f. asina, a segnitic dicta. (Arab. (j^j^ asina
quo adhibito statueiida essct cliijisis ^:i"'nN'^. il-

lud praefero. et onagri femella, raro ioLi! Abusaid Geii. XLIX, 11

Hiph. attulil i. q. ^'Sf^. Pract. plur. l-rrr (pro
^i^inNrr) Jcs. XXI, i4 (3 codd, iiin-^r;), ct cadem forma cf.excmpla sub ly:. Aram. N:nN, Ij^I id.) Nura. XXII,
proImp.Jer. XII, 9.
23 sq. T:nN ':2 Jilium asinae suae i. e. asinum suum.
Gcn. XLIX', 11. Plur. ni:nN Gcn. XII, 16. XXXU, iG.
I Sam. IX, 3 sq. item lob. ], 3. XLII, 1 2, ex quibus locis
T[T\JA_ cbald. Dan. VII, 22. inf. Nn?: Dan.III, 2. i.q.
Gataclrerus (Advers. Miscell. p. 3io) teniere collcgit, "jinN
hebr. venit , c. c. ^:? pcrs. ad quam veuimus. Esr. IV, 12.
etiam do asijiis usiu-jiaii. Greges eiiim femellis constare
V, 3.
solcnt.
^ph. in"'" inf. rr^n^" (pcr Ilebraismum pro "'n';N,

ut est.in Targg.) i) adduxit Dan. VI, 17. 25. 2) altulit ^"inX chald. fornax, v. rad. 'j:n.

ib. V, 3.23. Syr. ^Aj]. //op//. ex Ilcbraismo adscitum,

'jn''N et 'jnN pcrcmiis v. rad. 'jn^.
scd anomalum Tl^n 3 fem. n']n"'!7 Dan. VI, 18 plur.
^'n"'^ III, i3 adduclus, allatiis e*/. (lu Targg. utuntur
n^nJ^ f l^*^^. donum spcc. racrctricium V. rad.
passivo Itlipe.)

jin^^X m. pro 'jvnN /ra/ro j/M.5 Ezecb. XL , i5 Keri. ^^P.^, ibid.

Clietbibb liabet jinN'' i. c. ^nnN^ quod pro derivato Fu-
turi hal)cri possit (v. Lehrgeb.'§. 121 no. 38). NonuulJi 'jn''^ per Samarifanismum Gcn. XLIX,
i. q. 'jinN
codd. 'JinkV ((WN formac pM). II in cod. Saui. i:n''N ''Z'2 Jilius asinae suae , quanquam
Chald. Sam. npi731' /iiii rohoris (cf. in"'N rad. 'jn"').
''•.'2

Nomiuibus formae bO^^p dclectari Samaritanos observavi-

nn^ iu y. pag. 129. mus in Comment. de Pcut. Sam. p. 54. I3eiie Abusaidf^
jiijLj! ^,
cnwS' V. l>i 129.
1^.1 ^°s, T. pag. 129.

SnX
Exod. XIII, 20. Num. XXXIII, G nomen
lod in fiuilnis Aegypti et descrti acgyptiaci (-i2-l'';ri nxjpz),
a quo vicina pars descrti usque ad JSlarain idcm nomcn inusit. fortassc pn? oiXc
iPj^N? rad. i. q. pulclira
sortita cst Nura. XXXIII , 8. LXX. "O&wfi. Jablouskius
fuitres, vel i. q. Oii» firmus, stabilis fuit C-onj. II. flr-
(opusco. II, 157) vnlt aegj^tiacum cssc ATSDAJl i. e.
ma\-it, stabilivit.
terminns maris, assenticnte Forstero (in epist ad J. D. JMi-
cbuclisp. 3 1) idquc etymonprobabilius quam aliudquoddam
:
pinN i. q. pTiN Ezcch. XLI, i5 Chethibk
a rad. semilica&n^ solitarius fuit, ^JJ solitudo, a BL E. G.
Paulo propositum (Saram]. v. Rcisen V, p. 370). JVie- p^ini* m. Ezcch. XLI, )5 (Keri) iG. XLH, 3. 5
buhrius Etlianium putat co loco situm fuissc, quo hodie est gcnus quoddam colunniarum (v. impr. X1,II, 5 coll.

^ij^ Adsclnud casleHum , duobus milliaribus ab urbe Vcrs. 6)LXX. Vulg.Cap. 42 : •nEQirszvXoVyporiieumrcdklimt,

Sucs distans (Arabien p. 4o8) at hic locus non pctcst non : S^T. Cap. 4i: l.aj2 i. c. lorica,scptum (GclSnder) cf.
Arabiae propior fuisse. Israelitae cnira die cxilus tcrtio Dcut. XXn, 8. Chald. XLI, n^VT anguli s. colnmnae
i5
urbcm Pi-Lahhiroth pctitiui /-eii^iVsAe dicimtur. angularcs, V. i(> N'p'rl", XLII, 3: "'n angulus, V. 5.
{<'T''T tigna, nisi legendum N''')''!. Kimchius oerto rcfert,
P1/jni'{ heri, v. rad. ran. a Jonatliane rcddi m"'1T.
 ; ' ;;

R -i»-iwy, n 171 :"»irx — 2

^^^ c. Siiir. RnriN ip. cLalil. 1) locus Dan. II, lacsfinac. Nura. XXI, 1 : C-l.nvNJrt ?J">T in tia quacAlha-
Esr. V, VI, Targg. Lrcbcrriinc, sjt.
rimum ducit. Ita LXX. Saad! Articiilo nmiiituin est
35. i5. 5. 7. (Iii
lioc iiomcn propriiiin, qina appcll.itivac jiotosfatis ratio
iiiij, liahita cst, v. Lcliigck
ct sain.
^'^AA ''')• "'1 "'^''? '"''''' 1"° ^*'"- ^ ^' f)5(i. M.du Oiik. Sjr. Vulg. in via

exploratorum, qs. D—inwN; sit i. q. D"in. 'Eadcm vocabula

3 per Plconasinum Arauiacis valdc iisLtatiiin, sjrr. ? J^l
coiifunduntur a Criticis sainaiitanis Nuin. XIV, 6, ubi pro
MatlJi. \"I, ig. Joli. 111, 8. IV, 20, ct iii scquiore Hc- D->-irri exploratores posucrunt D-i-inNn. J. D. Micliaclis
braisnio 'nirN tip": (v» Di,~'^). 2) fort fesli^ium i. q. Nuin. XXI appullativc rcddcre mavult: in yia ad (liacc)
loca, scd coiitcxtus taatum non flagitat Nomcn pro-
orab. jt, J»i aetbiop. AriCl (cL TiJN iuccssit ct *iv£j{
prium.
grcssus). Lidc inNS pro "^nNa Dan. Vn , G. 7 post i. q.
''iriN'] N. pr. Lcvitac Par. VI, 6, pro quo Vcrs.
^l j., Jjl ^JLc in vestigio, cuin AU'. ?)"3'"!3 Dan. 11, 3g. \

26 ^:nx. Cum ipsa scriptura iiiccrta sit, in ctymo iion ina-

SjT. et Sam. '/^=i, '^A^ P°^*' gnopcie laboraiiduin vidctur. Confcrri taiucn potcst

t.^")PSt (loca, regioncs) N. pr. loci ab Austro Pa- Jl s^ j'^ tctcndit arcum.

JLJeth (n'2) altcra alpbabcli littcra, ubi immcTi p. 194 ct ScliTocdcrum dc vcst. mulierum p. 24. 25), adco-
nota cst, i. q. duo. Nomcn licbraciim contiactum cst ex que gracca etlatina, iit p.iuui pio ^sUxko (a (tiXi, mcl)
n"': domus, tentorium , liuiusque similitiidincm antiqnissi- pXotnxoi T^vo ^oXut , ^kXoci co, inQnrii (j5t'om)|) formica,
ma Iiiiiiis littcrac figura (quaccuiiquc illa fuit) imitata csse scamnian , scabellum, marmor gall. marbre cct. Siini-
vidctur. Ilodic figuram tcntorio siinilcm habcs iii alpha- litcr pro hcbraco 2 intcrpres Alcxandainus saepc ponit
//,
bcto actliiopico, de cuiiis antiquiiatc ct oiigiiic scmitica ut n:3r yhiavu 2 Par. XXI, 10, ct Asuva Jos. XXI, \Z,
dispiitavimus in Encyclopacdia gcrm. s. vv. Actbiopische, r.^^m^iatnEitt, pro a dagessato babes u3 in ^ysT' '/«-
Ainliarische Sprachc. ^ouljaXog (ap. Saucliun.).
Quod ad permutationem cins attinct, 2 transit in
alias litlcras labiales, nominatim 1) Fhe , iit ITr et 17-:
dispcrsit, y;;: ut ^i£^ fidit, r:-:? aram. rT-]?, Pl^s
3.» nonnunqnam ante monosyllaba 2 (v. Lelirgcb.
fernim, ")52 ct r<^ dcbilis fuit, US"^^ sam. ^^"* iudi-
G28), c. (hoc in Pausa et gcn. fcm.) ; i2,
Suff. •'2; "tjr, 7J2
covitcct. ; 2) raro in //'a/f , ^^aT, t.^'o5 magnus: id- ~^; ^-^j ^r.3» 15.^; C~z ct D3, 'jnz pracpos. iiiscpara-
quc adco quicsccus, ut i"Ti; ~ nz pro y3Ti3 — na, cf. bilis ( V. not. ) , caque 7roAii(77]Morarjj, oimiibas hnguis se-
Samaritanos, qiii saepissime A^^aw llebraeorum vertmit in miticis commmiis (arab. i_j, raro ctiam ^ scc. Kam.
Betli, utn^n, ^5^ iudicavit, 'iN^:;, '^A3l7T collum,

nin ^'^ amphis fiiit, n"";T AiTTS^^iJ angidus, et e actli, n> raro fA^ in formiila rf^P pcnes me est; u^,
Hnguis occidcntalibus pooyo) vcscor, pascor, /jf/iJoi vado
, 3), cuins varias significationcs, licct continuis nunicris iii-
3) in 3rem, quae litterac apud Oricutalcs sono admodum sigiiitas ad tria gcncra rcvocarc visnm cst, qiiac a Rabbi-

vicinae suiit, ut ab initio vcrborum N^iz ct {C-iJa pinguis, nis 'ran n-^S Bcth vasculi, ni"'A:m pia-^in ni3 Beth
rjTN-i?: ct H"'^"!^ idolum Babyloniorum 'jns ^yS^ explo- ,
coniunctionis et viciniae , I7"r: n''^ Beth auxilii vocari
r solent.
ravit, "ins JO, JU sccuit; in mcdio 'J"2T
^l tcmpns, A) Ad primum gcnus Las rcferimus significationes,
•>^T j ; putavit -^-item, "[iniT et 11": "''^ N. pr. iluvii, nV-i.^n, qnae partim cominorafioncin in loco (no. 1 3), partim —
niotioncm ct introitum in locum (110. 4 6) desigiiant: —
Uu^. Vi *» colcliicnm auctumnalc ; in fine Cr"'^ i. q. SnS'^^
1) in, c. Ablat. (gr. Iv, arab. i_j et j.)i)r. de ioco v.c.
scriptum, carmen. Plura excmpla cxstanl iu linguaarabica,
1133 in fovca, 1113 in olla, i-^ja in urbe, '}^-!N3 iii terra
ubi sacpe »Si) efferant pro XjCo !Mecca , 0! Ai< pro ^^jJu
s. provincia, is5 n;3":3 iii volumine libri (PsI'XL, 8),
Bagdad, ,^^ ct ^X^Xa liberaliter dcdit (Scliult. ind. n":n";":3 in pugna (2 Sam. XIX, 4), n-^sz in domo (Gen.
geogr. V. Mccta, aliaque exempla ap. Scliidt. iu clav. dial. XXXlX, 11), it. nin3, 3-Ji;3 iu medio; r;T3 in hoc (lo-
Y 2
 i:

co), liic; 'nir.N^ in (loco), quo, nbi. Cant. III, li: rex Zach. VI, l5, 3 r:nu3i s ??wX comcdit, bibil (partcm
Salomo mc:?3 iii corona i. e. capite coroiia rcdimito. eius), davon trinken.' 'Prov. IX, 5. Diversa cst ratio
cxcniplorum no. 10, a.
A loco ti-ansfertur ad tempus, ubi latine ^iracpositio sacpo
omitlitur, ut N^rrri r;:ii/3 in hoc anuo ludd. X, 8, dl'3 3) intra, ubi refertur ad fincs, quibus ahquid cir-

'iiia-iZjn die scptiino Gcn. H, 2, nii''';^ Cant. 111, 8, fl^>.3

cumscribitur. ';i''-|y>u;3
intra portas tuas Exod. 10. XX,
Jcs. V^ 11, rr^TLNns |Ocn. I, i, lii"'!^;^ ni-iriNa Gcn.
Dcut. XX\T, Saepc de tcmporc Jes. XVI, i4:
2.
d"':!^ ;2jiVl2J3 intra tres annos , iii drey Jahren. Dan. XI,
XLIX, 1, cf. -i.p,2, nirs chald. ^inxs ; it. ad alias con-
20. EccI.XJ, 1. Exod. II, 23. Ubi tcrminum statuimus,
ditiones, ut diViL'2 in pacc i .Sani. XXIX, 7 (cf. no. 18
intra qiiem aliquid facicndum cst vel cventiirum, plcrum-
c). In scquiorellcbraisnio adco PraepositioniI)Us con-
quc linem cius cogitare solemus, quarc etiain de tcm-
ditioncni quandam designanlibus pleon. j^iracfigitur,
ut 'J33
pore iam absoluto ponitur. Nuin. XXVIIf, 26.
pro •js ni^^rra
, nbs pro nb niTia. E singularilinguae— 4) in , c. Accus. (£(?, angh into^ i. q. bN, cf. no. 1.
idiouiate Hebraci liac particula utuntur de fonte, origine Gen. XXXI, 33: ingressus est Spy^ -riS3 in tentorium
et niatcria, inule aliquid (it, hauritur, egreditur. Sic a) iu
Jacohi, et sic saepissimc post verba eundi et ingredicudi,
formulu: bibcrc in poculo i. c. quae poculo insunt, pro impr. Ni3 Gen. XIX, 8. Dcut. XXUI, 2. 3. 4. 2 Reg.
cx poculo, ut gall. boire dans une iasse, puiser dans une IX, 3i sq. Jer. XII, 7: 'daho dclicias animae meaa
,

Jonlaine. Gen. XLIV, 5. Amos VI, G, cf. cliald. Dan. ~^'2']^ ri33 in manum inimicorum eius.
V, 2, gr. iv jfpiKJw, Iv TTOTTjpiois niretv Esr. gr. III, G.
Accus. (cf. 110. 2). Dcut. IV, 27:
5) inter c. et Je-
Anab. VI, 1 §. 4. Fischcr ad Weller. III, 2 p. i4i. b)
hova dispcrgeC vos d''/i:;^3 inter populos. 1 Rcg. XI, 2.
dematcria, ut apud nostratcs: eine Miinze in Gold , ein
Sloff in TVolle; in Erz gegosscn. 2 Par. IX, 18: u;33 6) per. 2 Sam. XXIV, "'Ca-ij-bsa n:-d:uj
2:
ar:T3 scahellum ex auro. Exod. XXXVIII , %: et fecit
iNlilJ'; pcragra omnes trihus Jsraclis'. Dtiit XV, 17:
accipe suhulam i:TN2 r:nn:i et perfora aurem eiua.
lahrum aeneumm^iXyyp; ex speculis. XXXV, 32. Lev.
ludd. VI, 35.
XIII, 52. 1 Reg. Vil,,i4. 2Par. XVI, G. Ezech. Vlf,
20. Eodcm refcrri potcst Ps. XVIII, 9: i2N3 ^iys^ nlry B) Altcrum gcnus cas complcctitur significafioniun
a%cendit fumus e naso eius. Mctapli. c) 3 vr cognovit spccics, qiiac cunipropinquitalem ct ficiniam (uo. 7 q),
tum directionem ct niotum versus lociim (no. 10. 1 1) de-
—
ex aliqua re Exod. VII, 17.
2) inter (i. q. in, ubi rcfcrlur ad multitudinem). Jos.
signaiit, partimque propriae suut (no. 7 11), partim —
11, 6. Tlircn. I, 3: habilat d";i.13 inter gentes. 2 Reg.
ti'anslatac (110. 12 — 17).
XVIII, 5: mm"' 'Sba-b^S inter omnes reges Jadae, 7) ad, apud, iuxta
(cf. no. 10).
'J1^3 ad fontcra

ludd. V, 8. xiv,' 3. Esr. I,' 3. 2 Sam. XV, 3i: Achi-

1 Sain. XXIX,i:33--irj:3 ad Cliaboram fluviuin Ez.
1.

topkel bT^^^a US Qi^liiJv^ est inter coniitraios cum Ab-

X, l5 (cf. Iv noTUfJiTi ad iluvium), -)ip3 ad parictem
I Kcg. V, i3 (IV, 33), a-lJJias am Himmef Prov. XXX,
salumo. Jcr. VI, 18: d3 "lUiN nN quae inter eos sc. fa-
Jg. r;;;N3 nNB ccntics ad ulnani i. e. ceutuin uhiae, v.
ciain. lob. XV, 10. Ita a) post Adicctiva, saepc iu su-
Cf. lat. in pro germ. an , ut Virg. Ge. n,
rr^iN p. 110.
pcrlativo reddenda. Caut. I, 8: d^ai^ nD^n pulchra
3g6: piiiguiaque in ferubus torrebimus exta colurnis,
(pulchcrrima) inter feminas. Tliren. I, 1: d^jijS "n3n
maxima inter gentes. Jos. XIV, i5. Mich, V, 1. Prov. gall. avoir ses souliers dans les pieds. (Acthiop. rAPI
XXX, 3o, cf. Luc. I, 28. 42. b) Plurali pracfixum sin-
apudme cst, liabco, cf. liebr. nN, d:')

gularem circumscribit. Ps. CXVIII, 7 ilTiJS nirr; Je- :

8) in pro super (cf.no. 11). 3nn3 iii moiitc Ilorclj
1 Reg. VIII, 9. n?.i33 - «7^3 supcr tcntorio conventus Nura.
hoi'a cst in adiutoribus ineis. LIV, 6. XCIX, 6. Judd.
XIV, 10. ''i;j13 in vestigiis, pr. ita ut pcdibus iusistas,
XI, 35. 1 Rcg. II, 7, cf. lat. in luagnis \'iris non cst h;i-
auf den Fcrsen.
bcndiisCic. , Iv aorfioig ehui Eurip. c) Sigiiificat /ia;-/e/7j
g) coram, ante. Gcn. XXIII, 18. 'nr\i; 'N3-r33
cx toto numero cxenitam, ut ahbi '5'j. Ps. CXXXIX, iG :

iT<j> coram omnihus poriain urhis ingredicnlibus (gr. £»

dies mei praefiniti erant , dri3 inN fjb'] cum nondum,
TiTtfii OS. 2, 194. 16, 3/8). Plcuiiis ":tn3, ':.53,
unus inter' eos (ex iis) exstaret. Exod. XIV, 28. Lev.
''^':>3, gr. iv ocfVal.uoZ; II. 2, 587, in oculis Ciirt. g, 4.
XXVl, 36. Dcut. I, 35. 1 Sain. XI, 11: non relicli
sunt duo d3 ex iis. Eodem fort. rcfcrcndum Jcs. 10) i. q. ;N ad versus dc motionc et dircctionc a<l
,

XXXVIII, 16: ^1^3-^3 (j'1'O drrs) (juisque eornm \n-o locum personamvc, ut "l^^jiS '(''riiz;'^ mingens ad parietcra.
Inde post vcrba ct nomina adcundi (a yr,-^ Prov. XVIII,
d?3 Indc d) nonnullis vcrbis coniiinctum liacc nonnisi
ad partcni praedicati rcfcrri decla'-at, ut rr^rT c. acc. pcr- 10, 3 ar:i IIos. XII, 7, 3 T]-i.t Prov. XXX, ig, cf.
cussit iiostcs, 3 rT3n pcrcussit (nmltos) inter liostcs, stra-
a UJT^, bNTi; , 1—J jLw interrogatum adiit), advocandi iu-
gcm hostibiis intuiit 2 Sam. XXIII, 10, 3 Jirr 2 Par.
vitaiidiquc (1 Sara. XVI, 31, adtingcndi (3 w:), adhac-
XXVIII, 6. Ps. LXXV^ni, 3i, a n!;-; 'jcs."ix, 17.
rendi (3 P^t), adiungcndi (3 '^SJj), adprchcndcndi
lob. V(f, l3: 'n'''^:: Nb'' '32'i;y portahit moeroris
partcm leclus TOf«.?. 'XX, ao. Num. XI, 17. Cf. (3 ^'TnrT, TTIN), adoricndi (3 yj-:), invocandi (3 N^j: ),

3 r:3 iu acdificaiulo octupatum essc, an etwas baucn iuclinationis ct adfcctiis (3 'nns, arrx , ~:i.~\ , arab.
 173
^ .ji«.^l) adtlo 2 "lya inm-pavit, r rrn illiisit cct. quac ritas. ?|~;n2 ad modum, morcm Anios IV, 10. Jcs. X, 24.
cniHta Inttnc cuni particuJis ad ot in comjjouuiitur. Siiic 2G. D''i'.rT nj:r2 ad s. iiLxta coiisilium iiiijjroborum Ps. I,

VCPJO Gou. XI, 4: lurrem, WyyC^Z iu;NT'; ctiiiin captit 1- "12-12 ad maiidalum. (.Arab. Qi^.i w^ socundum
caliiin atiingat. Dcut. ]X, i. ' llic vcro partiouiao iiicessum catcrvae viatorum). Indo
U.US latissiiuo ]>atct. Spoc. a) post vcrba vidciidi, audioii-
olfaciciidi
l4) siciit, mo/e i. q. 2. lob. 3G propttr XXXIV, :

Ji, voluptatis, qiia lioc vcl iliud oculis, au-

liis
responsa ]1N i^;:m2 more improborurn data (LXX. cujnep
ribus nariliusvo pcrcipiinus, notioiiciii adiuu^it. Quae cniin ol UffQovtq. 2 Codd! 3). XXX\[,
i4 (Targ. s/ch« scor-
placcnt sousibusqiio blaiidiuutur, ad ca ooulos, aurcs cct. ta). XXXVII, lo (nonnulli codd. 2). Jcs. XLIV, 4:
dii-iginius, liisquc iinnioraiuur, quoinadiiioduin coulra a
'T'::^ yzz sicut in gramine (LXX. wq. Codd. etEditt. 3).
tristi aspootu ociilos avortiiniis (Goii. XXI, iti). Ita 2 r;t?1,
XLVUI, 10: flC22 liicrou. quasi argentttm. Saad.
3 rrtn adspcxit cum voluptatc, S i"2'i: audiondo dclcctatus
dstj^^cf. 2 fsrj, 2 n''1, it.
2 'Dnr ,'
~3N. —
b) Cum a K->^; jju/. Ps. XXXVII, 20. XXXIX, 7. cii, 4.
lioc siguiilcatu sit Iranseiincli j)articuln, l"aci]e iiitclligcsj Zach. X, 5. (Codd. et Targ. 3) IIos. X, i5. (Ita arab.
qui lactum sit, ut iionnullis vorbis caiidom vim transiti- ^j, V. c. Lwj^'i ^ j^^^i,^ iiicciiitmore vulgi. Scliult. Ojip.
vain s. causativam tiibiiat, quac alibi coiiiugalione Hipliil min. Impr. Luc rofcrcitdac suiit forimilae Di''
es.pnmitur. Sic 3 T23 T^^iTr scrvitutcm imposidt; = bi">2 dics
j). 71).
sicut dics (cincii Tag wic dcii andcrn), quotidio,
u;n'n2 •i-in quo^is mcnse 1 Par. XX\TJ,
trjiz mutuum acccjiit, 3 rrd: mutuum dcdit (Arab. v_a5» 1, n:-ii-2 n:"iJ
quotaimis Lcv. XXV, 53, D"^2 Di'E3 (v. D"t:),' -122 "12
ccler fiiit, scqu. ^_) colcrcm roddidit. Ilaretlii Moall. g
acquis partibus Exod. 3'i, XXX,
ibiquc Scliol. Sus. ioJiotXli Lj vocant ArabumGraminarici.)
i5) pro , dc pretio, praemio
— In iuramenfispracponitiu- jiersonac vel rci, per qiiam
c) signillcatio pendet
et permutationc (qnae
loco , ct pro pro aitte,
c locali, cl. lat.
\. c. coniersi iuramus, Gcn. XXI, 23. XXII,
ad qiiam gorm. ansiatt, ct ftir in antiquiorc luigua pro vor ct ver-
l6. Jos. II, 12. Caiit. II, 7, vol diris dcvovomus i Sam. sa v^cc). Gen. XXUX, 18: scr^'iam libi septem annos
XN"II, 43 (cf. arab. ^LU per Dcuni). d) Praoponitur — pro Rahela ;n-^3. Vors. 20. 27. Jes. "Vll, 23: miUe
singuUs spcciobus, quae sub generaliore quodam vocabulo vites ;iS3 JlbNa mille siclorum pretium aequantes. Eccl.
.comprchciiduntur. Geii. VII, 2i: et perihant ciincta IV, 9. Tltren. 1, 11. 2 Sam. XXIV, 24. IIos. XU, i3.
animalia y^tr;"":^^ ^;'n2T ^^"21 ;ii"2 quae ad avea Cant. Vlil, 7. 11. Ps. XV,
5: ?;p;.2 ';n: Nr i-:53 pecur-
portinobatit, el qiiae ad pcciis et ad bestias et ad repti- niam suam non dat pro fenore. tleut.^XIX, 21 '^zi :

lia. YIII, 17. IX, 2. 10. IIos. lY, 3. Gorm. dixeris: Vyj{ vita pro vita
T'!? liJ??.3 oculus pro oculo (cf. Cor.
,

an Vieb, an, Vogclii u. s. w. V, '49). ludc- D.nisiq cum vitae pcriculo 2Sam. XXIII,
1 7, cf Jos. XXni, 1 1'. 112 pr. pro satictatc, ncccssitate. (Sae-
11) iii i. q. super c. acc. (cf. no. 8). 1 Rcg. II, 44: .

maliliam tuam pissimc ita Arabcs ^_j particula de pretio utiuitui).

verlit Deiis ';i'i:N-\2 siipcr capiit iuiim.
Lcvit. XX, g 12 V2T sangtiis eius veniat siiper euni. Ita
: 16) Est rcspicicutis ad aliquid, ratioucm Labontis rci:
post vorba ^'yi, T^ITKr;, ;"qa calcavit, imiixus (conllsiisj a)" qiiod attinet ad Rcg.
22 (aetbiop. \{[\Kh'\'\
1 \ ,
cst, regitavft super. quod attiiict ad Lud. b) proptcr.
gi-. Gcn.
p. iSg). —
12) in pro conlra, aduersus. Gen. XVI, 12: 11^ X^VUI, 28: Trit^cnz propter quinque iWos. Exod. X, 12.
12 rb T^T biia manus eiii-s contra omnes , et manits aReg. XIV, 6. Jon. I, i4. n^2 quare? -n;;.X2 eo quod,
omnium conlra eum. 2 Sani. 17. Ita post vcrba XXIV, ob (id) quod, -l^n^, 'b^yz ob'rem, ob causani, proptcr.
pugitaudi (2 Dn-;), pcccandi (2 N2n), irasceitdi (is^rr;, (Arab. v_) propter,' v. c' accusavit eum ^^'ij propter

n-in Dout. iu, 26, cf. Ps. LXXVin, 3i. Lev. XVil,
criOTm cf. Cor. LXXXI, proptcrca quod,
9, L,- actbiop.
10), pcrfule agcndi (v. 1.^2, ~y^, ""1":, V^t:, sui-:,

arab. v_i ,0«i) cot. Inde 2 2T2 mcntitQs cst alictii, meu-
dacio fofcllit cuin (2 Rcg. IV, 16), ct 2 in''^?^ u;n2 pr.
n: propter Joh. IV, 4i. (^K^f-^l id., flH eo quod
ncgavit in dotrimcutuin proximi sui do aliqua le i. e. abnc-
Lud. gr. i33). —
c) de , post verba gaudoudi (n^b, )>i3,
•)';?), audiendi(y^t; lob.XXVI, i4),sciendi(Jcr.XXXVIli,
gavit aliquam rcm V. c. dcpositiun. Lcv. V, 21. IIos. VII,
24), irapr. loquendi, ut 2 -\z- locutus cst de aliquo, maxi-
i4: '3 n^3^ dejecerunt pcriide agcntcs cunira me.
me (quae cst morfalium (fikuv-dQirni'i) sccus et malc: ZTr.S
Mctapb. iuxta, secundum i. q. 3. Gcn. I, 26:
i3) testatus cst dc aliquo, maximc coiitra eum, iu fraudem et
IJns^J-B ^:J:bj:2ad imaginem nostram, secundum siim.- detrimentum cius.
Utudinem nosiram^ Vors. 27. Cf. V, 1.3: et Adamtis 17) Nonnuuquam, acqne ac \, Dativo expriinciidum
generayil fitiuin VzVz^ inWn2. (Pro gi-aeco xai slxora videtur. Eccl. II 24 : ;2.S''U;. D"iN2 2ia ]iN nonne bo-
,

'^itfiFiny vai ya& ouuiwniv Actbiops dcdit ll/ iC,' »^7 num est homini , ut edai cct. Cf. VIII, i5, ubi Dtn"?

©n/^i^n/V^ I ctitasacpe fM -pro xnt/, Act. XXII, 12. codem contcxtu. (Arab. oi^^Lj ^ *i?'JiiJL=- ^ non crca-
XX 111, 3. 1 Cor. X, 18. Lud. Gramin. p. iSg). Gcn.
XXI, 12 : itucta Isaacum fr.^S.'-) vocabiiur tibi poste- vimus eos, msi ad vcruin Cor., ubi iuterpp. vJi^dJ).
 :

174
pai-itcr atqnc altcrum. a vici- stantibus, nihilo minus. Jcs. IX, 11. iG. 20. X, 4.
C) Tcrtiiim acnns,
proficiscitiir , ct hos comprcliciKlit sigiiiil- XLVII, 9. lob. I, 22. (Pcrsice dicunt \Uj>|^,\Lj).
uiae notionc
catus
Num. XIV, n: Tl-ito lUi.N ninNrt-i:33 non vbsta/ti-

societatc. Num. XX, 20: "133 Wa bus omnihus siqnis, qiiae eUidi. Dcut. I, 32. Ps. n, XL
18) ciim a) cle

multo. Jes. VIII, 16: ^-,-:b2 cum cullori- 3. LXXVIll", 32. LXXX, 5. (Cf. arab. U' hctt,
cam pofulo
hui meis i. c. adhibitis cultoribus incis. 1 Rcg. X, 2. quamvis Cor. IX, 25.) Vicina est formula n}<T3 Loc
Jer. XLI, i5. y^ arhor cum frii-
XI, 19: i^^rtrs conccsso i. c. ea lege ct conditione Gen. XXXIV, aa.

ctu suo (cf. arab. edipanem ^J-u

cum dactylis). Saepe i Sam. XI, 2.

deeo, quod manu geriraus, Gen. XXXII, 11:

cum sci-
2 ) Scparatim pcrtractarc placct Arabnm ct Ilcbraco-
Exod. VIII,
pione meo ('>p-33 transii hunc Jordanem.
1
)
rum inccrtae originis idioma de Beth essentiae ( Lj

1. i3. Jcs.\\l,rii. lud. XI,34. Ezcch. XXXII, 27. 8v>LjJ! ). Atque Arabcs qnidem istud (_> pracponcrc
Vidc
Inde i<b"2, rN=, '^aSj 03N2, arab. ^.-Jb, bL
sine.
amant praedicato, maximc ubi participio vel adjectivo il-
b) de auxilio. Ps. XVIII, 3o: "^=5
Iiid continetur, eoque negativo (JoLij !<Jd! Lo Deus non
iiifra mtl' d. e.' V"^,^*
l4. Jes. XXVi, i3.
^?^3 tecum adoriehar turmas. LX, cst ncgligcns Cor. II, 79, cf. II, 7. i4o. XI, 99. LVIII,
non proficiscen^ in
Ps XLIV, 10: n:niN'n:;a N2:n t<r 11), intcrrogativo (^,>jLL iXj; J.iP, v. ]ibi'um ceiitum re-
Substantivis attributa,
bcilum cum exercitihus nostris.' c)
pracmissnm ad- gentium ap. Ilaclvmanii. Praecid. s. p. 74), po.sitivo (Snr.
niaxime virtutcs ct vitia, signiGcantibus
Tcrbiis circumscribcndis inservit, nt liT-:n3
cumjestma- XLVI, 33). Rarius praeponitur substantivo (Ham. ap.
cum mtegri- Schult. ad Prov. III, 26), nunquam subiecto. Provocant
tione, fcstiuanter Exod. XII, 11, d-ana
n^^NSvere, l.saa val- quidem ad J>>j (31 (Luc. V, 12. Act III, 2. v. Tim. I,
tale, intcgrc, nr,in= prudenter,
de, b=^r.= intclligcntcr, -Hia ti-anqmlle,
sna malitiose vel eo efficitur, quod in
6G), sed i_i ibi pcnderc ab i j! ,

Ps LXXill, 8, i-iuJs:: cum felicitato mca i. e. fcliciter

Ps.XXlX, nbz :ip ^•oxDei

Gen. XXX, i3. 4: T:rr.-
^^iU eadem stnictni-a , et locutio .lilLj ^Jd
ponitiir iL=-,
robore praedita. (Ita Persae
est cztm. roio/-e i. e.
(Cor. non reddenda est rsujjicit Deua
IV, 7. 47. 58)
pum veneratione e. vcncrandi, quos L),>'wP
y>S^\ Lj principes i.

in direclorem, sed sujjicit in Deo (an Gott) habere di-

honore afficiunt.)
rectorem. Confcrcndum igitur Bcth essentiae Arabum
Ad Jietli refcrenda duo baec
societatis praetcrca
cum Accusativo post verbum substantivum posito, ct
idioniata: eundi postpositum, his \afferendl
d) Vcrbis
exphcanduin cst tanquain gcrm. als gall. en Cen honnete
vim tribuif, ut 2 Ni:venire ciimaliquare i. e. eam
adfcrrc,
Jiomme), pr. Dcus niiniine se gcrit tanqiiam iiegligcns cet,
tulit, v. Tl^, nps,
2 dr;p obviam venit cum i. c. obviam Quanta aiitem sit Accusativi et Ablativi (praemisso 2) ne-
v_^s> abiit cum i. c. abstiilit Cor. XLIII, 4o,
~k arab. uj ccssitndo, iinpr. ubi conditio quaedam dcscribitiir et ad-
arabo
it. >-, Jy, ^^^ ^^- «1° ^''^'^y ST-«ni™-
pL>, ^y^" verbiascunt nomiua, ncmo nescit. Cf. exempla no. 18. c,

I Z^^ Qucmadmodum dicitur cii/ra miiltis [ti^-z-\z)

c) qxiac cuncta ctiam in Accus. poni potuissent ( Nold. p.
Jeniunt contra me (Ps. LV, 19), et cum
paucis relicti 163). Aliam hiiius idiomafis cxplicandi rationem olim
e. pauci vcstrum rclicti
sunt,
estis (Dcut. XXVIII. 62) i. ingrcssus sum Lehrgeb. p. 834, aliam tentavit Schult. 1. c,
in quibus ncmo facile hacrebit, ita eliam dicitur Num.XllI, cui i_i intimam rci qualitatem notat et empliaticum cst.
23: porlabant eam\{nxmi) in vecte tr^vp^, cum duohus
tantum portabant (Vulg. Eadem vcro longc phirimorum in V. T. excmplorum
(zu zwev, .Selbst zvveyte), nbi diio
nnN.3 N^- potestqne hic 2 particulac usus ab usu cius com-
duof'irl), et forta.sse etiam lob. XXIII, i3: cst ratio,

:i:3-'£i iai pr. Ille (Deus) cum uno est (i. c.

ncuimcm parativo (no. i4) repcti. Exod. VI, 3: apparui AbraJia-
habetsocium), et quis repellel eum'>. mo 'liz; ;N2 tanquam dcus omnipotens. Jes. XL, 10:
Usurpatur de instrumento , nbi latinc Ablativo PTHS Ki2"' ':i^< — ifr ecce Dominus ^eniet tanquam ro-
19)
utimur (arab. X.yL«;:«"bl Lj), ut ann3
gladio Jos. X, 11, bustus. Exod. XXXn,
22: nouisti populum in^T; 'S~0. ^'2
Ezech. XXXIV, 18, lapidarc lapidibus quod nialus est (Vnlg. pronus ad malum). Ecclcs. VII, ']4 :

n.--,^^ pedibus
clamare gutture (r-,3=) Jes. 21132 n^— miL: Di"'^ die laeto sis laetus. Prov. III, 26:
(D^-r.il) 2 Sam. XVI, l3,
per Mosen, «bp^^ rr^ni nir;'' Jehoi-a erit spes tua. Ps. LXVIIl, 5:
L\ill,' ; dc intrrcessore (hit. pcr) ut n-^'^^
1
— >2 nomen
Mosis (arab, ^\^):> it. de causa eius est Jah (Jon. TT^Jy^ ~^. Etiam LXX.
n-li^s n-2 permanum
i"^ia
SjT. Vllg. oinittunt 2, cf. Jes. XLVir, XLVIII,
4'.
2).
efficicnte v. c. dcficerc fame (iJjns) Tlircn. II, 19, igne —'2 '2 namJah (i.
cst a Dco (nin^s) Jcs. XXil 4: nin ,
'^ e. actcrnus, sibi
(liNa) cremare Lcv. VIII, 32, iussus
pcr Dcum, pcr Jchoia. Miilta aliaexempla, qiiae re-
]Sum. XXXVI, 2, !:>-=2, r\rrz N=:nn constars) est liiic

Baulcm valicinatus cst i. e. Dco , llaale inspirante. fcruntnr a Storrio (Observatt. p.45i sq.), Noldio (p. 157)

20) cum pro licet, ut germ. bcy alle dcm, lat. m ahi.^que, nominatim (Hunia quae supra (110. 18, c) rcccn-
,

suiniiis, ad hoc idioma noii pcrtincnt, et aliter explicanda

summabonorum civium copia (pro licettauta sit b.c.copia), '2 ^2 Vulg.
Itallos. XIII, 9: irH-i-^s-^Crjnn-iJ
n^!7-;== cum omnibus istis i. e. his non ob-
amt. ~-i.T?,3
alibi iy.
 2, nx2 175 2 — -1X3

quidcni rcdilit: perditio ttia, Israel:'ianlum.modo in me '1. vox prccanlis, v. sub rad. r?-.
auxiliiini iuum, scd coU. W\, l3 ct coiitcxtu litc pcrj)Cii-
so potius iiitcrprctaiulum cst id perdidit ic, hrai'1, (juud
:
122 i. q. 2 v. si.b r;.

contra me , auxi/iaturem tuiiia luisti s. rclic^llasti (R. Sal.

snjjplct mia), iiisi cuin AIcx. iiitcrprctc lcycrc placct >3
S|"\Ty3 ^a3 ct rcddcrc: perdent te , naiti tjui.i tibi auxilia-
bitur? quod conunafi lo bcnc coiigrTiit. i Hcc;. XIII, 3'i i^3 i" K"l inusit. Arab. j'-: fudit , «pcc. pu-
redde eamijue ob 'causam (nTr: 13~3 ) in cuijiam inci-
:
tcum, Ibveam. Cf , "iJJ3, 113. Itadix A-icina c»<t
"i^i^
dit domus Jerobeanii. Paiica sunt cxcnipla, caquc iii sc-
quiinc Hcbraisnio in qnibiis z oninino subiccfo pracponi
,
Pi. insculpsil c. c. Ii:5 Dcnt.
1) littcras lapidi,
vidctur Esr. Ill, 3: fi'"!''"." rTJ^^JSS "'3 (iiisi duac cou-
:
XXMI, 8. llab. II, 2. Vcrba cnira fodicndi rcfcrmitur
strnctioncs D?/'''?.? "'?"''!'. '^^
^n ~'2"'*^^ coalucrunt). \ Par. ad scriptioncm, c[. ygncfiiv eingraben graver. 2) eSc- ,
,

IX, 33: rTrk\'r;3 Dn-^^r^" ""r^rj C^ii •'S (ubi tamcn rcddi plicaiit , declaravii , pr. criiif scutcntiam , crufamqiic ex-
potcst: iis incuinbebai cssc in opere). VII, 23: n"13 "'3 posuit. Dcut. I, 5. (Sic ajiud Ilabbiiios usitatis.simuni,
V. 0. INiaa expositum, -ilN''^ cxpositio. Zab. et Sani.
^rr^^a nriTl quia calamitas fuerat in' domo eius. l'or-
tassc hic infcrioris actatis Soloccismus fiiit.
Num. V, 18; sq. id. Fortassc .touI'crcudum cliam nrab.
22) Scqurntc Inlliiitivo cirtumscribit Gcrundium iit ,
.Lj experlusest, cxploravit).
prriD3 in ridcndo Prov. XIV, i3, ct vulgo coniiuictioni-
bus expriniitur, iioiiiinatini a) diim (in dciii tf. 110. 1. de liXS pl. ni-iN= st. consfr. rnN2 (Gcn. XIV, 10)
tcmpore iisurpafuin) Niiin. XXXA"", 19: i>'^i:3 dum in- f. putcus ad aquam e vciiis tcrrac colligcndain cOossus
1)
currit in eum. Prov. XXX,
32. Cant. V, G. Estli. II, 8.
b) nuum, posiijuam (cf. 110. 3. dc tcmporc absoluto) scqu. (arab. ^, eyr. Mo^ ]f^ id.) Gen. XXIV, n. 20.
Plusquanipcrf. , iibi Infinitivus viiii Practcriti Iiabct. Gcn.

XXXIII, l8: dlN 1"?'^ i>N'h2 ijtium i-enisset ex Meso- XXVT, 19.20.21. Num. XX, 17. 2 Sam. XVII, i8cct.
potamia. 11,4. Exod. III, 12. Jos. V, 4. Jcs. XX, 1.
saepe plenius D']^ 1X2 Geii.XXJ, 19, D"''^ri D"]?? n»i2
lob. XLII, lO. c) eo qitod (cf. no. iG). D2Ti"z eo quod XXVI, 19. Disfinguitur a fontc (]'!") in tcnac supcrfi-
cie vcl e rupe fiucntc potest tamcn puteus (-|N3) ctiara
reliqucrunt. 2 Par. XXVUI , G. XXVI, 7. d) si , eisi,
:

Ucet (cf. 110. 20). Ps. XLM, 3 : ynwVt TiarTa etsi trans- fons {-^yj vocari v. Gcn. XVI, 7 coll. i4. Xx!lV, 11.
formarelur terra. Jcs. I, i3.
l3. 16. De putcis bituminis Gen. XIV, 10. 2) fovea
Ps. LV, 24. I,XIX, 16. 3) N. pr. stadonis Isiaclita-
Not. Satis probabilis cst vetus Grammaticorum opi-
nio, 2 decurtatuin esse ex ^2, rr^z in domo , in (ut b es
rum in Cnibus Muabitidis Num.XXI, 16 — 18. Probabi-
liter idem locus cst, qui Jes. XV,
8 plcnius vocatur "1N2
Vm, a ex eteiiim 1) ipsum ^r (syr. <-^) iiou solum ^''rK piiteus heroum, siquidcm Num. 1. c. putci a priiici-
I73):
domus , scd etiam in parficiilae potcstatem liabct passim in pibus mcntio fit. 4) oppidum Palacstinae, in qiio
cfl'ossi

Labitavit Abimcleth fratrcm fugiens ludd. IX, 21. Eiisc-

Targg. et Talmiide, v. Danz. Ilabbinisni. §. 64, 4. 2)
Flodicque iii Oriciite vocabulum vii«-o in nominibus gco- bius: Bri^ft. .... !jnii-/f.i r\ Jtojiuj '^'AsvSspoTroAtfri^ (TT;ii£''oe^
>;, iv Tor? |Soyf^'oi^. Obscrvat practcrca Maundrelliis
graphicis saepe decuifatur in _j b, v> ^^ rji"^^> (p. 87) essc oppiduin Bccr nuncupatum, qiiatfuor circitir
horarum spatio ab Hierosolyinis remotum in via vcrsus
Neajiolim quod taineii niiin idem sit, dubito. Eundem
:

(v. not.ad Burckhardtj itin. Sat. I, ^gi); 3) ciusdem ve- Masius

locum esse ciim -1N2 n;"3 Jos. XIX, 8 statuunl
ro scripturac ct pronuntintionis contiactioris in ipso V. T. '

ad h, L aHique.
txemplum habcs in Tr^r^-j^z pro rrlri^r:^ n''3 donuis Astar-
tes, cf. Beheten ct Begahar ap. Euseb. et Ilieron. pro w^ba "i^ta V. i.s'z iio. 3.
Bctli Beten, Bethgabai-; 4) similem ratioiiem Iiabcnt Per-
"^^"^ "^n!? "l^l^.S vitae ^dsionis i. e. «bi
Cputeu.i
f ao , qui promiscnc utnntor formis scparatis 4j in, b aum YiosiYiKii fisionem nihilo scrvata cst, cl'. lud.
iiiiuus i-'ita
ct iuscparabili i_j ba , he, W, 22 sq.) nomcn putci in Cuibus australibus Palaestiuac.
Ccn. XVI, i4." XXIV, 62. XXV, 11. Etymon .supra
2 Chaldaismo easdem ferme significationes habct,
in indicatum ab ipso satro striptore propouitur Geii. XVI,
qnas iii Hebrnismo ut no. 1 in coelo in somnio Dan. II,
, . ,
l4 sprctis vocalibus putci nomen iuisse conicccris -iKr
:

19. 28, n nic H, 3o, in vasibus biberc Dau. \, 2, 110. 4. '>N"1 Tlb puteus maxillac i. e. rupis (ludd. XV, 19) vcj
dari in majiura, uo. 19 ope manuum H, 34 cct.
regionis (cf. iOjLc maxilla, rcgio v. Tim. I, 23o) spc-

^"3 V. sub ^'j, rad. n"»"].

 )

R. nX2, fflX2 176 "lwS*3 — ffiN3

JDuP "1N3 (puteus iurisiurandi sec. Gen. XXI, Spcc. 2) cisterna, in qua aqua phivialis colhgitur ct scrva-
3i. XXVI, 33', libi y3\z3. accipitur pro ^ya^D LXX. tur. Gcn. XXXVII, 20
sq. Lev. XI, 36. Jcs. XXXVI,

'igictg ooxi"f<oi', sed ^'iJc infra) urbs aiitiqua FaJaestinae 16. nilis cistcrnae lapidi incisae Deut. VI, 11.
B''^j:n
(Gen. 1. c. it. XXII, 19. XXIX, 10. XLVI, 1. 5), quac Cisternis aqua carentibus uti solcbant pro carceribus (Zaclu
tribui Judac (Jos. XV, 28. 1 Reg. XIX, 3), posteaquc IX, 11. Jcrcm. XXXVIII , 6 sq.) , indc 3) i. q. carcer
Simcoiutis cessit (Jos. XIX, 2), illcgitiiuo cultu famosa Jcs. XXIV, 22, plenius -lisn n^^a Exod. XII, 29. Jcrcm.
(Amos. V, 5. VIII, i4), post exiiium etiaintum nicmorata XXXVn, iG. — 4) sepulcrtim (cf. sjt. l^Ci^fovea , s»-
(Neb.em. XII, 27. 3o). In australibus ea tcrrae Cuibus sita
erat (2 Sam. XXIV, 7), uiule, si tcrmini terrae sanctae
pulcrnm). Frequens est loeutio lia-^"T["li qui descende^
runt in septilcrum i. e. mortui. Ps. XXVUI, 1. XXX, 4.
describcndi suut :>^-j3. -in=-1» 7^53 ludd. XX, 1. 1 Sam.
:

III, 20. 2 Sam. III,'io. XVII^ 1 XXIV, i5. 1 Reg. V, 1.' LXXXVIII, 5. CXLIII, 7. Jes. 18. Ezcch. XXXVm,
5 (IV, 25) cf. 2 Par. XXX, 5, si Ilnes regni Judae: ya573
XXVI, 20. XXXI, i4. XXXII, 18 sq. Prov. I, la.
33-4 -iNz-n:? 2 Reg. XXUI, 8, vcl in-n^ :--aiy. nN.aa -li3 i:3N -"rN -'1")'' desceiistiri in lapides sepulcri Jcs.

D^-lSS 2 Par. XIX, 4. Hicronymi teniporc superstes XIV, ig iii sepuleris lajndeis (i. e. nobihoribus) scpehendi.
"Ii3-127 usquc ad sepulcrum Prov. XIXV^III, 17. - inSTi
erat,' V. Quaest. ad Gcn. XVII, 3o ct onomast. h. v.
ext usqtie liodie yicusgrandis in vicesitno a Chehronmil- •)i3 reccssus sepulcri i. e. inium sepulcrum Jcs. XIV, i5.

liario vergens ad austrum, in quo etRumanorum prae-

sidium posiium est (cf. Relandi ralaestiua p. 484. 620), niDn *Tl2 (cisterna dcclinationis i. e. ad qnam a
et etiamnum Seetzcnius ibi quiiiquc septcmve puteos Sza- via dcflcctunt) n. pr. loci 2 Sam. III, 26. Briaiga (i. c.
b&a dictos cum valle coguomine repcriri tradit fi'. Zach m5 is donius dccUnationis) dicitur Josepho (Arch. VII, 1
Correspondenz VII , 1 4 1 X §. 5) et eodem auctore viginti stadiis ab Hebrone distat.

Kli^^ (putcus, fons) N. pr. viri Aschcritae i Par. TJ^ i. q. ^iiz puteus Jcr. VI, 7 Kcri. In Chcthibh
est ni3.
vn, 37V"
"•12 (i. q. i-iN-2 v.supra) N.pr. viri .A.sclicritae 1 Par.
nn^^.3 (id.) priuccps Rubenitarum iPar. V, 6.
VII, 3 6."

mi^tS (putei) n. pr. oppidi Gibeonitamm (Jos. IX, nn^ll^ Ezcch. XLVII, 16 ct ''rii"12 2 Sam. VIII,
17), postea Beniaminitarum (Jos. XVIII, 25. 2
Sam. IV, 8 (putei, putei mci, cf. niTN2) n. pr. oppidi acre divltis,
2), post exilium ctiamtum superstitis et
liabitati (Esr. II, quod ohm lladadcsero, Zobac rcgi, paruerat (2 Sam. L c),
25. Ncli. VII, 29), de cuius situ ita Eusebius: v.id laib ab Ezcehielc 1. c. in borcali Palaestinae tcrmino pouitur.
viiv XMiiri 7i/.jj(Tt'oj' AlXiag, naziurTotv int JSiixonoliv ann Sunt, vehit J. D. MichacHs in Supplcm. aSa, qui Bery-
^ arjueiiov. Pro Nixonoltv Hieron. dat Neapolin, sed illud tum (arab. cj^ -o ) Phocniciae urbem maritimam intelJj-
praefcrcudum esse docet Relandus p. Gi8. Nom. gent. cst gunt, scd ex Ezechichs loco, hane urbcm non maritimam
innNz 2 Sain. IV, 2. XXin, 37, et contr. '^nha 1 Par. (v. comm. i5), sed potius Hamatliac vicinam fuisse colU-
XI, "39. Cf. infra •'nina. gitor. In loeo parallelo 1 Par. XVIII, 8 liabcs «omen
713, nobis non magis cognitum, fortasse tamcn pro reeen-
^py^ 'PS ni^l^.S ('putei lakanitarum) n. pr. statio- tiore einsdem urbis nomine habendum. Cf. I/ase de regno

nis Israelitarum iu dcseito Dcut. X 6 iii loco parallelo

, , Davitlis et Salom. p. 261 et Rosenm. bibl. AJtcrthumskm»-
Num. XXXill, 3i ellipt. •jp:;; 1:2. de II, 292.

"^nMS (q. d. fontanus) N. pr. 1) patris Iloseae, IIos.

Viri Cliittaei, cuius iili;un duiit Esavus. Geii.
I,
XXVI,
1. '2)

34.
^^2 f"t- T23.\a-: 1) male oluit, foetuit Exod. VII,

18.21. Vin, 10. X\T, 20. Jcs. L, 2. Cf. i£\V3. 2)

1X2 fpor Syriasmum pro "li^a) i. q. "^is, quae for- i. q. chald. malus , malae indolis fuit , v. u;it?3 , D^ilTNa,

ma nsltatior cst, cisterna 2 Sam. XXIII, i5. 16. 20 in

nu;N3, et ILph. no. 3. (Sjt. «.^l^^l displicuit, «.aIi^)
Chetbibh, ubi Keri et aiictor Paralip. lib. 1, XI, 17. 18.
22 ni2, cf. hist. liug. hebr. p. 4o. not. 46. Plur. nni<3 malcfecit, \m^^ malus, IZajuk» mahtia, sam. "*.^3 et
Jer. II, i3. -'- .
- i-
*w-V7^ malus fiut, arab. ^j^j^ miser [in malo] fuit, {j~_jj

"112 (per SjTiasmum pro -1N3, nb«3, arab.

ot,
strcnuus , audax [pr. malus] fuit, ^"W maluin, acth.
%]y,) m. i) fovea. Exod. XXI, 33. 1 Sam. XIII, 6.

Ps. VII, i6. jiNUJ nis fovea interitiis Ps. XL, 3. — nAn» maJus, it. fortis fuit , undc rf\(\\{,'. vir. Mak
 R. D.V2, "ryz 177 ;n3 — Tia

olcnJi potcstas ab Oriciitalilms, iit (•nuuiclac naris liomi- nkjXj f. /terba mala , iauUlis (mininie napclliis
nibas, saci^iiis tnHisfcitiir ad iiialaiii iiulolcin, pai itcr at- scc. Cclsiiim ]. c.) lob. XXXI, 4o. Vctt. intcrpp. ct
(juc bonus odor ad boiiitatcin ct iiicunditatcni, cl". Du;3 bcnc Abuhvalidcs spina.s rcddiiiit.

oluit ct >Qidc) incundus 1'uit, 5:12 bonus fuit et \Si[L bcnc

"inN3 chald. post V. rad. ^riN.
oluit, Q-io> niakohiit, .yi^s> malcvolcntia, odinui, pcrs.
r;23 V. rad. aa:.
^•jyMJijo foctcrc ct ingratnin csse , ...tXjvXii*^ foctcrc ct
Va3 V. rad. i"ra.
maliim cssc, jsj^ foctidus, nialao indolis. Cacterum inale
olcndi significatum liac rad. etiam Arabismo pcrpcram 33 N.
iii pr. viri jirincipis cum ScrubabcJe cx exilio
ti'ibuunt Scliult.ad IJai^. IV', 5o ct qui cuin scciuiiiitur). rcducis Esr. II, n. X,
VIII, 11. 28. Neh. VU, 16.
Jvetidus et ^ictapli. iniisu.s , odio.^iitx factus
2\ip/i. Et}'mon, in Jingua jiersica fortasse quacrcndum, iiiccrtuin
cst, iiividiam stibiit, c. c. 3 ct ns (n^) pcrs. i Saiii. XIII, cst. Pchlevice bab patrcm iiotat, cf. 1:13.
t. aSam. X, (>. XVI, 21. Vidc 'ail Kal iv>. 2. Prac-
tcrea obscrvandum, odorcin sacpe ad famam ti-ansfcrri,
ut apud nostratcs e'lre eii bonne , eii maitfaise odettr , v.
53 vncabulum pcrsicum cibum dcsignaus (ilj, arab.
Tim. I, 142. II, 1000 Maiig. Elnawabig no. 127. Jones de
„U scriptum), ia composito isn^ (q. v.) obviuin, practer-
poesi asiat. i3-i. i35Lips., iCic^ bonus odor, bona fania. c'a Ezcch. XXV, 7 Chcthibh: D-jisb i3: ^•'mi dabo le
cihum populis, Abiilvvalid ct Kimclu rbx^ (.•amquc et
foetidum, reddidit Ecclcs. X, 1 ct iiutaph.
Jlip/i. i) : ,

in odium et inuidiam i'ocarit c. 2 pers. Gcii.X^XIV, 3o.

scripturam et intcrprctationcm coimuendatTscprcgi iii diss.
IMcmiis Exod. V, 21: ^:n^-\- nii,Dr\,ii:im'!] foetidumjeci- Lugdd. I, i42. Nobis, quod iu tcxtii Icgitur, iion ma"is
stis odorem noslrum gcimimmi vidctiu-, qnam qiiod infia XLVll, i3 scribitiu- ra
i. c. iii iiivicliam Vocastis uos. 2) iii-
pro HT (liic), et collatis similibus formulis Jcr. XV, i3^
\xiins. foettiit Exod. XVI, 24. XXXVIII, 6, me-
Ps.
taph. otliosiis fuit c. 3 1 Sam. XXVII, 12. 3) male egit, XVIi; 3 maximc Ezccli. XXVI, 5. XXXIV, 28 nidli
dubitamus, cum vcrsionibus antiquis et Masorethis rcpo-
ut syr. t.*l::)l. Prov. XIII, 5: sermones fahos odit iu- nciidum cssc tn!: in praedam , quod uon pauci codd. in
stus *T'i:r;^i ^'Na'' T^~\ impius mah et turpiter agit textu liabcut.
(mendacin cLliitiendo}. Ita sccuiidum scripturam rcccptam.
Confer tamcu Proverbioruin loca s. rad. ^;i3 Hiph. iio. 3.
laudata, ct vide sitnc scribcnduiu li;''3'^ turpiter agif.
Utraque radix forma et siguilicatioue viciua a hbrariis h. I. IJ^ fut. Tia-;, semel -7.13"; (Mal. 11, 10) pi. -xlt
coiifusa cssc vidctur.
(undc 133 stragula, vcstis), iude 1) tectc, fraudulenter,
Ilit/ipa. i. q. Nipli. c. c. C? i Par. XIX, G. (iii
per/ide egit. ( Vcrba tcgcndi, abscoiidcndi sacpe rcfo-
loco parall. 2 Sam. X, (5. Niph. sq. 2). rmitiir ad fraudcin ct pcrCdiain, quaiidociuidcm tccte et
cx
uN3cliald. ma/us J'uit, sequ. b» di.-iplicuit 1. q.
occulto agunt perJidi. Sic ^^
tcxit, vestivit it. dissi-

•«:'i;3 rn
'Dan. VI, i5, cf. Gen. ,' 1 1 Targ. Ipsa XXI mulavit, .saiu. '^SZ fraudavnt c. c. 3 Exod. XXI, g-

radix scxcentics in Targg. pro hcbr. "J\-\. A . supra 110. 2. yap^ ^ texit, abscoiidicht se, undosnj?, it. dcfraudavitj

cf. b^^, hi ct ^-:^ ;\ss> fefellit, deccpit, jili> tcgmcij,

U^f2 (beosc/i) ui. fietor Amos IV, 10, c. SufF.
ri.y^, DTi;N3 JocIII, 20. Jcs. XXXIV, 3. Jatibulum, ^^J> III. tcxit, fefellit, fuciun fccit cct.) Po_
iiitur absoJ. 1 Sam. XIV,
33. lob. ^T, i5, sacpius scqu.
n*i2N2 nouiiisi in Plnr. Jcs. V, 2. 4 uvae malae, 3 pers. (cf. 3 no. 12) pcrfidc egit advcrsus aJiqucm, per-
acidae ct iiiiiiiaturae, labruscae ut recto Hieron., Jarclii , Jidc de.scruit'cum Iiidd. IX, 23. Tlircn. I, 2, nominatim
lam.briisqiies. Kiiuclii: , Saad. ''Q'<'J~\ D"'^:".
^''•iWa: D-a;!'" amicum Tliren. J. c, coiiiugcm MaJach. II, l4 16. Exod —
Aqii. rTfCToitf/. Svinm. flTsAiJ. Eundcm usiim habcmus in XXI, 8, Dcum Jcr. III, 20. Hos. V, j.V, 11. XU, 6.
Misclina Alaascroth I §. 2, ubi pro D^^UJHN lcgciidum csse VI, 7. Raro c. c. yz Jcr. III, 20: -S^.y ndj* rriJs 'de-
D"i\"<2 cx Taiichuiui Hicros. glossa ms. colligitur. Ubcrius Jicil mulier a coniuge siio ct c. acc' Ps. LXXlil" ]5:
,

dc Jioc vocabulo disputaviimis iu Commciit. ad Jcs. I , p. TilJa ^l'':^ li"7 n:~ ecce J amiUam Jiliorum tuorum per-
23o. II, 3G4, et ferrae receptam apud rccciitiorcs senten- Jide desererem. Part. 1313, Plur. D'^y,'3. qiU per/ide a
tiam , cx qua aconitum, napellum 'mlc\\\s,\\\\t mero Ol. , D<;o defecerunt, impii (LXX. 7i«o«Voiiioi). Prov. II -21
Cclsii (Hicrobot. II , ^. :gy) cirorc niti, ostciidimus. XI, 3. 6. Xllf, 2. i5. XXI, 18.XXII, 12. XXIIl' 28'
XXV, ig. Ps. XXV, 3. LIX, 6. Jer. IX, 1. Hab. ij
u iNi. chald. adj. 77ia/«5, malignus , dc civitatc Esr. i3, cf. II, 5: 1313 'y"Tl <"""« (i- c. viiiosus) impie agit.
r\', 12. 2) oppressit, a_ffli.\:it, rapuit , i. q. Via, j;c5 , c. c. 3.
 .

R.. ~:\i, M.^z, w\";2, 178 '^irc

* .V>7
Jes.XXI, 2 : -i-rd nnVi^-i n:.i= n^.i:" /-a^j/o;- ;-«/)// ei ra- '''ri^^ n. pr. cumichi in aula Xerxis. Esth. 1 , 10,
statoi- f.'aslat." XXIV, iG: m;2 D^^-ip 1331 n5= a-^IS^ cf. Nn^3N."^'
raptores raplunt el rapinam rapiunt raptores. XXXIll, l
* 1^32 n, 21, ctN:n:.3 VI,
Jon.-itli. benc 0:N, alibi inTargg. (Ps.XXV,3. Prov. 11, 22.
id..ibid. 2.

XI, 2. 6) t\Z. Coccejus in Lcx. ut Lowtli ad 1. 1. c. c. ra-

piendi vim "ccnscnt denoniinativani cssc a n:,z, pr. vcste
spolia^it. S'jd a primaria radicis potcstatc liacc faeilius
derivatur. CS I™ V^^-fi^xit, f^«.Vii, dc figulo, qiiam pri-

'^\\yZ (cum Kamez inipuro, ut aram. ^Vl:j5, 3*^"-^^? mariam potcstatcm scrvavit Zabiorum dialectus iii (r—'j

arab. 3 »jIs , v. C. B. Micli. liimina sp-. §. 3o. Lclirgcb. iindo Mr^ res figlina (v. Norbcrg. Lcxid. p. i5). 2) ex-

488) f. miJ= adj. perfidus Jcr. III , 7. 10.

cogilafit , commentus est i ^kcg. XII, 33 (bene LXX
Nch. VI, '8, ntrobique seqii. i^^rS!. Aben Esra
ink<'.n(iLTo).

ct II. Sal. intei-prctantur St^. Part. c. Suff. DNTl: per Sy-

T'^ in Paiisa n.i= Ezccli. XVIII, iG, c. SiifT. in.ns,

•'"I.IS fqs.a -IjS, idqno practer normam ciiin Daletii rapha- riasmuni pro DN"}S Nch. 1. c. (Arab. IiAj inccpit, cxor.siis
toj Phu-. Qi-!:i2, '7.53, semel ti-in/nr.a Ps. XLV, 9 m. (se- est. IV. iiovuni quid protiilit, priimis fceit et excogitavit
nul icni. Lcv. Vl, 20, scd m. in cod. Sam.) i) Stragula,
— Cor. LXXXV, i3. Dschanh. Scheid. p. 9, cf. cJu 'l IV.
paniiiis ,
quoaliqnidinvolviturNuni.lv, 6 iS, de stra-
id. it. coinmentus est, finxit Ilar. 11, 78. lU, i54. X, \i1
gulis lecti 1 Sam. XIX, l3. 1 Rcg. I, 1. (Arab. 3>l-i^j

amiculi arabici genns striatum, tapctiuin). — 2) feslia

Sch. syr.

•«NTa mcndax; ci hcbr.

\*r-^ 2 Pet. II, 3 pro jriuarot
nns no. II.
"Kq^^oi, , ral)Liii.

Gen. XXXLX, 12. i3. i5. XLI, 42 cct. impr. prctiosa

1 Rcg. XXII, 10. 2 Pai-. XVIII, 9. LXX. lu.6.iiov, oioXrj.

— 3) perfidia Jer. XII, 1. — 4) rapina Jcs. XXI\', 16.

nnrG pl. fcm. perfiJiae Zcpli. III, 4, ad formain • )

la scparayit se , solilarius fuit. Arab. ^-V
nax, cf. I^clugcb. §. 120, 4.
scparavit, disiunxit. II. dispersit, dissipavit. IV. in partcs
distribnit. VIII. scparatiin aggi-cssus est rcin. X. sola usus
fuit ro, eani solam dclegit, singularis fiiit in ea, c. c. i_)

ct ^5 v. Cast. li. V. Part. Tiis soUtariue. Ps. CII, 8.

I l!!i^ '^'^^
^!J2 "'^'^' spuria, quam nonnulli intcr-
IIos. VIII, 9: ib HTia N"!-: onager solitarius sihi vivcnn
pretes idcm valere censent quod Li; iinustus fuit supcr-
,
(einsain fiir sieli). Jcs. XJV, 3i: vn^i"::: Ti.ia ^'N «0«
bc, insolenter se gcssit. Pocochium hi sequuntur, qui eritseparatus (vcl dispersits) iii agmiiubus eius i. e.
(ad port. Mosis p. i4o) ;i.'\3 llab. I, 5 ab Alex. Syroquo omnes confcrto asmine iucedent.
intcrprcte (coll. Act. XHI, 4i) K«T«qngovjjrat, (*»tii3
II. '2^ Nn2 commcntu^ , mentitiis est , cf.
tiansicrri animadvcrtcns, novnm vocabulum ""i-i^ cffinxif, i. q.

eique trunsgressoris siguifieatum tribuit. Sed arab. LAj

iieque exstaiit nomina ctiam |__cJu ct iju IV. nioduni cxcessit, maximc iij scr-
respondet radici licbrncac n?3 ,

forniao liVa a vcrbis nb dcrivata, prorsusquc fictuni cst monc, Y. Schul.t. ad lob. XI, 3. Cf. nr no. 11.

j^Li^o iniustus fuit; supcrbc, insolcnter so gessit", quod

in nicdium profcrt Eichhornius ad Sim. Lcx. p. 2o5. Nec 13 m. I) separatio , res separata, pars a rad.
saiie opns erat his artificiis. Satis cnim certum, Alcx. inter- XXX,
110. 1. (Arab. bj^j ct iiOo sors, portio). Exod. 34 :

prctciu pro D^liia vel legisso vel coniceisso "'nja. Non

ahiiil vi^cabulum alibi cxprcssit gracco xataqppor^r^? (Ilab. pars aequis portionibus (cf. 2 110.
naa T3 pars sicut i. c.
II, 5. Zcj)h. III, 4), quemadmoduin pro i;:: tcr poiiitur i4)', ut rccte LXX. Viilg. Targg. et Arabs utcrquc. (Abcn
:<a(«,yoi'c'fu(Prov. XIII, l5. IIos. VI, 7. lia'b. I, i3). Esra ct Abarbciiel : siiigula aromnta seor.sum, atqiie ita
hac fornnila utiiiitur iii '1'alm. Scbacli. 2.) Vidc iiiiVa Pliir.
"^
u2 n. pr. viri priiicipis cum Scrubabclc ex cxilio Iii Sing. T2r adparlem, in separatione abit i/i particu-
rcdu<i.s.' Esr. II, 2. i4. VIII, i4. Neli. XU, 7. 19. X, lam et valet 1) adv. separalim, seorsum , l^a]]. u part.
,

17. Scc. ctymou fort. agricola, liortulanus, a chald. N.-.2 Exod. XXVI, 9 <ju.inque aulaea separatim ( -,zib ) et sex
:

aulaea separatim (l2"r) XXXVI, )6. huld. VI1,'5. Zach.

ager, campus., •<N33 agricola, l-v^—^ hortus, quod adeo in
XII, 12. i3. |4. Sacpe lioc significatu additur siiflixuin pcr-
Per.sismiun transiit, i^j lagh hortus. souac. Gen. XXI, 28: ni-:;q3 i-r^.-nN Dn-iq.N^ n^-'-!
 R. -i^Z, i5^2 179 --3 - b-.2

^Xir: coUocahat aiitcin ulhrahamiis septem agnos

fT",z'T qiiem ipsc commcndat, significatiis solitudines orri a Phi-
scparatim. \v\s. 29. XXX,
4o. XXXIl, 17. XL,1JI, rali jnorsus alicniis cst). Mctaj)!!. IJos. XI, G: irruit
glaUius iu urhes eius (hrai-hs) T>-3 r;n'?3"l et consumit ,
32 cct. (Arab. iol^Vj scparatim, sigillatiin, iuulc in proc-
recfes eius, i. e. jiriiicipcs, tiicndac civitati invigilaiites,
liis, ut sLiigiili singiilos ailoriaiitiir, . cxclaiiiatiir ^ii Li alibi cfypeos dictos (IV, 18). Cliald. j-i-lia. Alii i'ectes
v>|ju ^lJo). IVcqucntiiis ctiain 2) nar cuin Siill'. cst i. q. portae propric dictos intelligunt,
solus, a, um. Gcn. II, 18: 'nair D^Nn nvnaia-Nj iwn II) Plur. D-^-^z (a rad. no. II.) 1) commenta , menda-
est boiiuin , hoiiiiiiem esse solum pr. iii solitudinc sua. cia, maguifica i'erha lob. Xl, 3. Jcs. XVI, (i. Jcr.
''-sb "'2:5* cgo sohis Niini. XJ, i4, si^ab nns Exod. XLVUI, 2) i. q. Cia ix:n mendaces, de IraiioJis
3o.
XVill, i4, ii2Vap?2 Gcn. XXXII, -25, 'd^n!; crnbn ct pscudoproplictis. Jcs. XLIV, ao. Jerem. L, 3G.

siiccrdotcs soli Gcn. XLIV, 20. XLMI, 26. D12V an"':uj III) linteum, idquc ajbum ct tenuissimum, quo coii-
anibo illi soli 1 Rcg. XI, 29. Etiam post casus oblicpios, stabaiit vcstcs s.accrdotum Exod. XXVIII, 42. XXXDv,
ut Dat. ~T2'r ~"r tibi soli Ps. LI, (i, Acc. i~^"r ins cuni so- 28. Lev. VI, 3. XVI,
4, alioriiinqiic sacerdotali niuncrc
fungcntium Sam. 11, 18. 2 Sani. VI, i4.
luin 2 8am. XX, 21 ; Goniti\nim Ps. LXXI, 16: -np^TS 1 1 Par. X\^,

— "2'r 27, Ipsi angcli vcstibus Jintcis, tanquam sacris, induti

pr. iustitia tui, tui solius i. c. tiia soUus iuslitia.
crcdcbaiitur Ezech. IX , 2 sq. Dan. X, 3. Xil, 6, Joh. cf.
LXXXIII, ig: ~~2b "!"•) 'Tj^uj iiomen tui, tui solius. XX, 12. Act. I, 20. Phir. wriz vcstcs linteac Ezech. ct
Eodem modo fcriuc iu omiiibus linguis cogiiatis adiccti- Daii. I. J. c. c. LXX iii J\-iit. ubiqiie Urtog, hroug, scmel
^iaatvog 1 Par. I. c. Linigcros fuissc etiani Brachmanos et
vnin solus cii-cumscribiuit, arab. uiAs-j viiol tu solus,
Acgj-ptiorum saccrdotes, satis coiistat, ct Ezech. XLIV,
1 7 sacra vcstimenta ex DTilLiB i. e. hiio facta meinorantur,
iSs^l j!p iUe solus, actliiop. O^hi^^P cgo «"lus, liaud
Abcn E.sia cp:i-:2 N :;•;•'' a •''n -i- 3 ':•'•:; y p^a izr, nir: -c^
:

dubie pro nA/TVtTP iii solitudine nica, quod Ludol- i'12:!: i^-iNl frr N:n pn "nr';? Schesc/i idem
est (piod bad,
species quaedam liiii, iii sola Jegyplo nascens ,
tenuis
fiim iion vidissc niiror, l/Tk^tTTl tu solus cet., cliald.
et alba, quae non tingitur. Eadcin est Talniudista-
«nir!'r2 n:n sjt. _»iQjj.-iO pl ego solus (itidom pro rum scntentia (v. Braun de vcst. sac. p. loi), qui ns ia-
dc dictum csse vpluiit, qnod scorsum surgat e tcrra,~Hec
^iinslrs, a rad. nnx abiccto N, iit in N^in, N"in"?), cor-
duo cuJmi cx uno semiuis giano uascantur. Quod quan-
niptiiis ctiain apud Saniaritaiios ITTT^Z Pgo solus, rai-o
quam ilon admodum ^ilacct, aliiid ctj-mon in iirointu non
plcniiis rrrTtt^Z^ ntTWZ
Castdli Ilcptagl. col. 1882. cst, nisi liiitcura a singujis dictum
igoa. 191.^. —
3) adv. rcstringcndi solum, taiitum, 111 :

Arabes habciit ij
fijis ita ei.istimabis,

sctpiiore Hcbraismo Ecclcs. \'II, 29. Jcs. XX\T, 13. (Ita bj-ssus.

saepissime Tin"r , T^Z

pi"*' licbr. p'^, Tir, Cl). 4) scqu. —
;: abit iii Praepos. praeter Exod. Xil, 3/ praeter par~ :
1 ^3 m. separatio ir no. L Usurpatur noniiisi
i. q.

i-ulos. Nuin. XXIX,

3g. Jos. XVII, 5, scnicl sequ. "rs
advcrbialiter 1) Tir
seorsum Lcv. XIU, 46 so-
in Acciis.

Esr. I, 6. Idcm valctn2'?:3 Gcn. XXVI, 1. Num. X^^U, litarie, quod pkrumque
adicctivo solus , a ' um
llatiiic

i4. Dcut. XXV^in, 69, c.'Siiir- i~2'T^ practcr eimi Deut,

exprimitur. Jcs. XXVII, 10: t^z .^i«2 n-^i- urbs
mu-
IV, 35, Ti-N la'':^ praetcr (id) quod'Niun. VI, 21. 1 Rcg. nita sKaX. sola i. c. dereJicta. Thren. ij i.'IU,'28.
Dcut.
X, i3. '"'' ' XXXIf, 12: n:n:' 112 ni,-^'' Jehoi^a solus ducebat eum
XXXIII, 28. Jcr.'XV-7i-.' XLIX, 3i. 2) -^3'; solitaric-
dc pro solus , a , um. Num. XXIU, n. Ps. IV'','<). Alich
Pliir. S^^i:^ 1) partes , iiiemh ra corporis, honiiiii-
bus ct bcsliis. lob. X\'III , i3. XLI, 4. — 2) 7-a/«i ar-
MI, i4. '
-^

boris Ezcch. XVII, G. XIX, i4. Similitcr kwAa ct niein-

hra tribuuutur arboribus (Anthol. gr. p. 292. Ccrda ad Ti^ (scpai-atio, y>ars) n. pr. Bedad, pater Hadadi,
Virg. Ge. II, 19) et pliira alia vocabula ab animalium
regis Idimiaeorum. Gcn. XXXVI, 33. 1 Par. I, 4G.
iiatiira traiisferuiitiir ad plantas ct contra, v. sub p:i"'. 3)
ttctes , impr. ad portandam arcain foedcris Exod. XXV,
i3 sq. XXVn, 6. 7. XXXVlI, 5 sq. Nuni. IV, 6 sq. cct,
^ m KaJ
O^ imisit. Vicina cst rad. jn? J>^ sepa-
(Arab. Ou , sjt. Ipi chald. 12 trabs torculai-is, torcular. rat>it, discrefit. Arabicmn Jjo mutandi permutandi-
Castell. col. 274. 75). lob. X\ II, 16: l:iN\2; '72 ^'ectes que potcstatcm habet ab Ilcbraismo aUcnissimam neqne
orci, cf. bxq •ni-iJ Jes. XXXVIII, 10.
'
(Argutatur audieiulns .4urivillius , qui in pec. dissertat. de
hac rad,
SclinniTcnis disscrt. 262 obvcrtciis, U''~:^ iioiiiiisi vcctcs (qnae in Svlloge disscrtt. ab J. D. .Michaclc cditarum
sexla
ad pnrtandiini dtsigii,-ire, iioii vcctcs portae claiidciidac. cst) ciiiicta V. T. cxcmpla ad haiic
significationcm Ara-
lli cniin ctiam IIos. XI, 6 intclligendi suiit, sicut utraquc biac propiiam rcvocai-c conatus cst, adsciiticute
Diiulorfio
rcs latinc quoqiic codem A-ocabulo dcclarafiir. Is vcro, (in Lcx. hebr.).
Z 2
 R. V^3 180 bi^ — nV-is

Hiph. i) separavit, disiunxit. Le^-it. I, \j scin- : Ibid. cap.

17. XXXIII,
cf. lleckmami ad Arist.
9,'

dat eam (avciii) in alis, bi"3;^ Nbl neque vcro disiungat de mirab. auscult. p. 102. Eiusd. Gcschichtc dcr Erfiu-
i. e. dissccet, divellat. V, 8! Spec'. a) separavit duo loca dungcn IV, 3, Schncideri Lex. gr. v. KaaoiztQog. Jcs. I,
vclo, pariete, niuro. Exod. XXVI, 33. Ezcch. XLII, 20. 25: TJibins " "-3 r;"1iOiN removebo oninia stanna tua i. c.
Cf. Geii. I, 6: C^ab a-:73 yz b-^i.^^ ^-lil et separet fir- spurias et' impuras metalli partes. Paralh Tj-ja scorias
inanicnttim aquas ab aquis i. c. coelestcs a tcrrestribus. iuas. —
2) plunibum album , nostratium Zinn. Nura.
b) scparavit rcs antca pcrniixtas,vclut nictaUa iii fodinis XXXI, 22. Ezech. XXII, 18.20. XXVU, la.'
(v. bina), lucem et tencbras (utpote antca in rudi indi-
gestaquc rerum mole intcr se contusas) Gen. 1,4: et se- rily^nDu separationes , loca separata. J09.
f. pl.

paravit Deus lucem et tenehras. (Minns bcne vulgo :

XVI, 9: nVr^aVJn a"<"iyni et urbcs, quae sepa-
D';-!'::^?. 132'^

distinxit Dcus inter luecm ct tcncbras). llcfcrtur c) ad ratim destinatae sunt Ephraimitis. Si sanac sunt voca-
personas antca aniicc coniunctas. Jcs. LIX, 2: peccata lcs, Di^n-n ct nib^^S/in appositionc iunctae suiit, probabili-
vestra separant vos a deo vestro. —
2) Transfertur ad
tcr vero lcgeudum nibT2-:n vel ni;ia;3n, ut sit part. Hophal.
animam ct valct discrei>it , distinxit rcs divcrsas. Lcv.
X, g. 10: vinum et temetum ne bibatis ^''T^nb n^TS merx quacdam preciosa Gen. 11, 12 aurum ,

intcr ct gcmmas commcmorata in Cbavila (i. c. regionc ad

ihfT PSl ^1j-!l V3 v.t discernere possitis sacrum ei
niare persicuni, et fortassc India) nasccns, Mannam ara-
profanum. XI, 4;. XX, 25. Ezecb. XXII, 26. XLH, bicam spccic referens (Num. XI, 7), qu.ie posterior gra-
20. In utraque Lac signiHcatione (110. 1. 2) sequitur —Xl^
T^a
nissquamuhsque candidis constans prninae ahbi compnra-
7-51Gen. I, 4. 7. Exod. XXVI, 33. Lev. X, 10.
tur (v. Exod. XVI, i4 ibiquc LXX. Num. 1. c. ibiqucSj''-
4/, ^inb — 'J13
Jes. LIX, 2 , !: —
'['z Gcn. I, 6. Ezccb.
nmi intcrprctem, cf. J. E. Fabri hist. Mannac ^. 24. 29),
XXII, XLII, (Cf auctore tamcn Burckhardto (itin. in S)'riam p. ^54 vcrs.
26. 20. arab. Jw^ divisit, et osJ!

coniunxit scqu. ,.wo). — 3) seiunxit a rcliquis, selegit

gcrni.) CCTloris est subflavi (quem alii jMannae persicac tli-
buunt). E vett. intpp. ^StX/.lov, bdcllinm intclHgunt Aqu.
exiis, in bonam partcm. Num. "nij nb"^"!
VIII, l4: Symm. Theod. Vulg. Josephus (Archacol. III, 1 §.6), as-
bNlilJi 1:3 n^^'^ d'lVn et seiungas Levitas ab reliquis seiiticntibus e recentioribus Salmasio (liomonym. lij^les iatr.
IsraeUtis.lLYl, 9. Lcv. XX, 24. 26. Esr. VIII, 24. Non- p. 181 sq.), Celsio (Ilierob. I, 324 sq.), Clerico ad Gen.
nunquam practcrca additur b rci cui aliquid destinamus , 1. c. al. Laerima haee est arboris, subalbida, resiiiosa, pcl-

1 Rcg. VIII, 53, etiam omisso ]73 Dent. IV, 4i i-i-a^ "'1 : lucida, ad tliuris colorcm vergens, qnae fracta ccrci ap-
rra^lj Olb ai~iy mbir riTEa tunc Hloses selegit tres ur-
. . .
parct coloris, gi-auis thuris , sed crassioribns. Plin. II. N.
bes . in quas confugeret homicida. X, 8. 1 Par.
. . . XII, 9 s. ig: ficina est Bactriana, in qua bdellium est
XXV, 1. Absohitc ponitur Deut.XIX, 7. Ezech. XXXIX, nominatissimum. Arbor nigra est , magnitudine olcae,
l4. —4) seclusit , segregavit, in malam partcm v. c. folio roboris , fructu caprifici naturaque. Gummi alii
percgrinos turbamque misccUam a populo sequ. 'jy Nch. , brochon appellant , alii malacham, alii maldacon ....
XIII, 3. et bya Jcs.LVI, 3. Additur n:?-;^ Deut. XXIX, Hsse autem debet translucidum, siniile cerae , odora-
20, ut saepe locutionihus mediis. Cf. etirim Levit. XX, tum et quum fricatur , pingue , guslu amarum citra
25 N?2Cb DDb inbiarT "1U;N quae segregavi vobis, ut im-
:
acorem. In sacris yino perfusum odoratius. JVascitur
pura censeantur. et in Arabia, Indiaque et Media ac Babylone . . Ba- .

jViph. 1) pass. Hiph. no. 3, seiunctus est, seiunxit se, ctriano nitor siccus , multique candidi ungues. Similia
vehit a popuHs profanis, sequ. ';'3 Esr. VI, 21. IX, i. X, dc Bdclla dat Isidor. Origg. X^TI, 8, qui tamcn addit:
11. Nch. IX, 2. X, 29. it. selectus estEsr. X, 16, sequ. ex India sordida est et nigra et maiori gleba. Utcr-
; ad aliquod negotimn 1 Par. XXIII , i3. 2) pass. Hiph. que profecit cx Dioscoridc (I, 71 a]. 80), cx quo haec ad-
«io. 4. seclusus esf, Esr. X, 8. 3) discessit e loco. Num. dimus: ^^iXkiav ol da [inhs^xov, 01 Si (ioliov {^8oXiov cx
.

XVI, 21 nXTn miT: Tjina ibl^n :

discedite ab hoc coe- conj. Sahnasii ad Sohn. p. 809) KuXovni (fegeTut ds
ta (V. 24. ibsn, V.'26'. n^a), 'sequ. bN discessit in par- uno Trjg IIiTQitg, ^ijoov ,
Qrjii,V(tideg, vnoniXinv , SehTS-
tes alicuius, jiartes ahcuius sequi coepit 1 Pai-. XII, 8. Qtvov ti/ SvvunEt. Cf. i^racterca Avic. p. 20G ct KampFcr.
Qmocnit. p. 668, qui bdcllium (JJij, iJ^) vulgare o pal-
7*32 111. semcl lcgitur Amos III, 12 de ove : "JTN bns (Borasso flabeniformi L. ),
jnarum spccie, ^^^ dicta
particula auris.
provenire tcstantur. Atqui liuius de vc. nostro scntentiae
^''"S m. 1) stannumi. c phimbum nigrum, quod patroni provocant ad couscusum nominum nbna (luSeXy.ov,
in fodinis invenitur argento niixtum, et vi ignis ab co se- (iSoXx^^ (quod tamen coniecturale cst), (jSdkhi, ^SiXXiov,
qui sane aliquid momcnti habet in ai-omatis oricntalis voca-
paralur nostratium IFerk.
, Plin. li. N. XXIV^, 16:
Plumbi nigriorigo duplex est. Aut enim sua provenit bulo qualia a Graecis Ilomaiiisque scrvari solcnt (v. liist.
,

vena nec quicquam aliud ex se parit: aiit cum argen- ling. hcljr. p. 66): additque ctymon Jo. Simonis, nVl^ c duo-
,

lo nascilur , mixtisque venis conflatur. Eius qui pri- bus sjaionymis cJ>.j ct .iJo pinguis fuit (cf. supra Plin.)
mm Jluit in Jornacibus liquor , slannum appellalur. conflatum cssc conucicns. E conU'ario bdclHum iiou
 : ,

R. ^':3, j';3, p^3, r>rp^ 181 ]i3 — n-2

tam cximiiim cst iiatiirac Jomini, iit aiinim intfr qs. ina sit in ^'tribu) Dan vd i. q. 7"] "13 Danila, cam-
ft gciimias mciiiorari iitquc ab ciiis provoiitu rcgio qiie scritciitiam iiitcr rccciitiorcs scqiiitur ctiain Jo. .Simo-
Cliavilac magiiopcrc laudari potiiissct. llaiic igitiir ob liis, qui ^ia i. c. ma^ni corporis vir Siiusunis cpithctoil
caiisam Iiaud adco spcniciida ci-t Judacoruiii (iit Saad., fuissc italuit. \ . Clcric. aj h. 1.
Ar. Krj). Gr. Vciict. Abul\>alid. Kiiiicliii cct.) opi-
,

iiio, a Hodiarto (Ilicroz. IJ, (J/i 83. III, 5(J2 I^ips.) —

doctc cxoriiata, mcinrarilas iiitclligciidas csse, quaruin
inngnaiii viiii iii siiiiis jicrsici littoribiis ct iii Iiidia cxjiis-
P l^ i) ./Jf/iV, rimns e^j7(cf.[;n3, ctqnao ibi atbio--
cnntur, quibusquc iuaiiiiac graiiiila iioii incjite coiiijiarari
potcraiit. Dcdit ct ctymon IBochartus, quadril. r;bl3 tavimus, ncquc vcro v_iLij ab Eicliliornio collatum ,
quo<l
a rad. ^13 (addita in fiiic littcra guftiirali , v. Jjchrgcb. ar.ibicuni non cst). V. pna. 2) dcnom. a p-iS rimas re-
8G3)raargaiitaui Ac/cciam ct eximiam, uniojiem valcrc ob- parauit , iiistaiiravit ruinas acdificii. 2 Par. XXXIV 10: ,

scrvans, coll. arab.lii unio, arad.O/, quao idcm valct ^:?" ''VH:.:^ P"^"" ^'"'S- "' inslaurarent UmpUim et
infirma quaeque sarcirent. LXX. iTiiaxEvaaai xui. xcax-
quod i-is. — Gcmmae lapidisque prctiosi genus vcl cain
Syr. tJfO i^ 2 Reg. XII,
la^fvaui, jov vuov. et t.^_r^
ob causain intclligi non potcst, qiiod in (jcnesi ^iN di-
scrtc pracponitur vocabulo scqiiciiti Cr;ii.", non iiostro. 7. XXII, 5 ibiqiie Ephr. Usitatior ctiam cst Aramacis
Male igitur LXXin Gcii. (ty&(jn'i i. c. rubinus, ct iii Num. translata scrutaiidi iuvcstigandiqnc signilicatio (pr. rimatus
y^xiaxaWoq, it. Ilcbraci ap. Abuhv. qiii LjIS i. e. crystal~ cst), quam Cocccjus loco laud. adhibct, scd invito coii-
ium rcddimt, adstijiuLiiitc Rclando (dc sitii jiaradisi §. 12): textu. Peius ctiain Rabbiiii rimas acdiuui ab inspicicndo
ct peius ctiain rcccntiorum iionimlli (ut AAaJilius iii dcscr. dictas essc volunt
Asiae p. 85fi, ct Ilarfinaiinus dc mulicre hcbraca III, gG),
qiii ber^llum , modo viridcin modo aurci coloris gcnimain, p7.-?. c. Siiff.m. fissura, rima , quod ruino-
^^"12
inulligunt. Provocant illi ad Oiikcl. qui in Num. illud sum cst in acdificio (2 Rcg. XII, 6sq.), in navc Ertcli.
reddat Nrr^^na, ct ad Sam. intj). qui ibid. scribat n.lll XXVII, 9.27. Vulgaris formula est: p-2,n ^'Tnn, Jfyi
instauravit quod ruinosum cst 2 Reg. Ezcch. 1. c. (Nasor.
s«d iiihil talo in Polyglottis, ubi Oiik. Nnbiia, Sam.
^2,T3« Ipse contextus Sainaritainis, cui scrijituram M^r^ rima, Cssuj-a).

n"m2 Beroola tribuit Waldius, tuctur vulgarc ^2,T3

( 1 cod. ^ZT3)« Uoc ipso vero nomine Samaritanos "'ili^ N. pr. ccnturionis regis Jeliu. 2 Reg. IX, 25.

gcmmam indicasse, ex co apparet, quod t{2,Tfi Exod. (Arab. -sjul dispcrsus est).
XX\''I1I , 20 in altcro Vers. codice cxstat pro liebr.
n^-i;^. — Piane denique rcpudiandi, qui in iitroque Pen-
tateiichi locoduas res divcrsas intclligi o])iuaiitur, ut J. D.
Michaclis in Supjjlemm. p. i52 , qiii idcm de vctcrura ^~Z dispersit Dan. IV,
l^ chald. Pa. 1:. In
intcrprctationibus iuinus acciiratc rctulit. Onk. in utro- — Targg.
I

que loco retinct Nnrns , Nnr"!!: , PscuJojon. Nnb""'^, Sy- sacjiissimc pro licbr. "172, *1TE, fT^T

rus i jj.NOfO ,
quam scriptiirain ctiam nova cdit. Lond. Syy. ?'rL saiu. '^TS id-

tuetur. Vocabiiliim obscuruni N"~p:D, qiio infj). Sani. usus

cst iiiGcncsi, ^^'iuerusbenciutcrprctatur^osA;j'/'i«/n, chald.
Nii;:s.
) K |2 ^'""^- iuusit. qnae pr. puritatis vim habnisso

videtur. Ilaec apud Arabes pai-tim fraiislata cst ad n.ilo-

rad. intisit. ct dubia. Arab. ^xXi corpus (cf. rem ct ornalum, undc Lij nituit, candnit, vcuusfui fiiit,

7132) ct ...Aj magno crassoquc corporc fuit.

9Uj nitor, partim ad inanitatis notioncm unde ^ vacua
ct inanis fuit donius, siipillcctilc carnit, IV. vacuain
Coiij.
^ i3 N. j)r. 1) viri Manassitac 1 Par. Vl\, 17. 2) reddidit doinuin tentoriumque, cvacuavit vas, vatuuiii
indicis Israi/litarum, si vcra lcctio 1 Sam. XII, 11, Qiium
liber ludiciim liuius nomiiiis lieroa ignorct, iam e vctt. rcliquit cquum, bIj pro <^lj donius vac«a et inanis, cf.

iiitcrpp. LXX. Sj'r. Arabs j)ro Ucdano dedcniiit Baiacuin

J*yr OTQC) vacuifas, ]Zo(JiQ^ Eandcm signWicatioiium
(p^2 ludd. IV, 9), et nobis quoqiic iioii improbabile, haiic id.

vcram cssc scripturam, qiianquam Ijnracns acciiratins aiitc «ericm liabcs in rrp: jmrus cvacuatus, dcsertus fuit Ni.
Gidconcm nicmorandus luissct, Ghald. Hi/nsonem rcddit, fuit, ncque ad antiphrasin confugicudura est. Cactcnim
 R. ujns, ^ns, tnn 182 1-2 — nnnz
liacc piiritatis, caiidoris ct lutoris vis pliiribus radtl. a lamitatem, immo siihitum exitium parat (Dcus) incolis
"3 ordicntibus commiuiis cst, v. terrae. AI. calamilalem camquc valde festinatam cct.
sj-Uaba g^, pn^j "lil^.
terrore perculit , perterrejecit Ps. II, 5.
Vi. 1)

W3 111. (pro"ir;2, forinae segolatae) ^acuiias , ina- LXXXin, Dan. XI, 44. 2 Par.
16. , 1 8. lob. XXXH
riita-t ct concr. rcsvacua ct inanis. Ter parononiasticc XXII, 10, inde yiscif , ut animum desponderet , (parall.
iiui »itur vc. inn, de Judaea vastata et incolis vacua
Jcr. ^n^ ns-i). Esr. IV,, 4 Keri: ni:3i^ Dnis ^'bnsa et id
dc tciTa rcceiis creata Gen. I, 2 (Onk. bcnc agehant, ut animiim desponderent (Israelitac) in aedi-
IV^, 23,

Sjt. oiciso oio2) et Jcs.

ficando , dcsistcrcnt ab opcrc. 2) acceleravit Estb. —
ri-^rpi-i, Sara. "«ap"'-i. ^
II, 9. Inde 3) scqu. Gcrundio i. q. ~\TJ2 feslinai^it ali-
XXXIV, 11, de quo loco v. 'J3N no. 6. V, 1. VII, 9.
qiiid faccrc Ecclcs.
Pm. acceleratus est. Prov. XX, 21 Kcri nlrn; ;

nrn353 opes acceleratae i. c. uimis aiixie ct fcstiuanter

comparatae. Inde btp.12 cclcr Estb. VUI, i4.
rad. imisit. fort. 1. q. arab. Jliph. 1) i. q. 'Pi! uo. 1. lob. XXUI, iG. 2) i. q.
XIT^O.
Pi. 110. 2 Estb. VI, i4. 3) deiurbavit aliquem c loco.
est.
tiis
2 Pai-. XXVI, 20.
Cn2 Esth. I, G marmoris species, ex qna pavimcnta
/il3 cliald. iii Pc. inusit.
liebant. LXX. Vulg. a^iaQaySiii]g smaragdHes. Arab.
llhpe. Iiif. nrnsnn subst. festinatio, celeritas , ct

^:^ sec. Kamiis. p. 17G ^ _^ lapidis gcnus notura. cuni pracf. 3 adv. CL/c/i/c;- Dau. U, 25. lU, 24. VI, 20.
Cum vc. arabicuni pr. mendacium iiotct, suspicor, huuc (Saiu. Z^3|AA- pcrturbatus est).

lapidem vocari tanquara marmor adultcrinum, quod

ita Pa. terruit Ti&n. IV, 2. 16. VII, i5. Ilhpa. pass.
vcri marmoris sjiccicm meniialiir. Aliis nomcn a gravi- V, 9. Sacpc ita iii Targg.
tatc ductum vidctur, coll. jijj gravis, molcstus fuit.
n'^ri3 f. 1) terror Lcv. XXM, iG. Phir. Jer. XV,
Abulwalides reddit ^U>j mannor album, ct JjIUa 8. 2) exitium repentinum Jes. LXV, 23. (LXX. xatUQa,
lapis marmori similis, cuius usus cst in paviracntis. Cf. ex usu loqueiidi Arabum, quibus Jy^ valct niala iinjireca-
J. E. Faber Arcbaeologic d. Hcbraccr p. 379. tus cst). Ps. LXXVm, 33.

'^'7^T\'Z f. chaU. festinatioY.sT.lY, 23, cf. Jcs.LU,

12. Eccl. iv% 12 Targ.
^f^l^ vcl ^j i^ in Kal. inusit. probab. trcpida-

vit, vcl U-aus. terruit, cf. ti-ansp. ~^3 ct actliiop.

f\\]Z,Z.\ terrorem incussit, b et 1 permutatis. Vici- Ui U ^^^- i"iisit. Arab. f~^.

IV. chTusit. X. nmtus

mim est arab. '^ exsccratus est (v. LXX Jcs. LXV, 23) fiiit, obmutuit (ef. DbtJ et infra ins), ^^ (mcUt. yhhem)
))r. diris tcrruit, incrcpavit, riN3, ^"3.
cf. 'i^a, mntus, barbariis. Aetbiop. lv\f^ id.

Niplt. 1) irepidatil. Tribuitur ossibus Ps. VT, 3,

inanibus Ezccb. VIJ, 27, translate animo Ps. VI,
4. Lide '
n3n3 coustr. nanri c. Suff. in?:n3, ^nans (qs. a

2) percuLsiLS est , tcrrore,

pavore, timore, impr. proptcr nnns) Phir. nians, constr. nians f. bestia (ita dicta,
calaniitatcm, qiiae vcl ingruit, vcl iamiam accidit. E.xod. quia. loquda caret, vcrbi signiiicatio sccundaria est),
iiisi
XV, i5. 1 Sam. XXVin, 21. 2 Sam. IV, 1. Ps. XLVUI, caque quadrupes , maior. ct terrestris (v. tamen infra
(i. XC, 7. Scquitur i:s?: Gcn.XLV,
Ezecb. XX\1, 18. G- -

3. lob. XXIII, i5. Ecclcs. Vffl, 3. Invoivit animi de- Plur. no. 2 ct arab. K*^ sec. Firuz. ^ l_j5 ^S o!o J^
spousioiicm lob. IV, 5: inrni ':|''n.y J^-nri nunc tangit te,
elperciilsus es? i. e. animura despondcbis ? Jcs. XXI, — U! Ji tJij omnis quadrupes , , etiam in aqua degens).
3: niN~\70 "«nbns: ita perculsus sum, ut non videam. Opp. avcs ct rcptiha. Gcn. VI, 7. 20. VII, 2. 8. 23. VIII,

lob. XXi, 3 ^-ibrra-l TiiaT DN uhi memini, horrore

:
'
20. Exod. IX, 25. Lcv. XI, 2. Prov. XXX, 3o: ^-h
percellor. — 3) 'trepike fiigit. Iiidd. XX, 4i. — 4) /e- n7:n33 "113.1 heros inter quadrupedes. Spec. va-
leo est

stinavit ad aliquid, scqu. \. Prov. XXVIU, 22: irrn: Jet 1) quadrupedes domesticas , pecus , idque cohcct., ut
jiy->— Y\r\2 fesiinat ad
Tjjij^ e. divitias vir invidiosus i. baec vox latina. Ojip. V^^Nn n'n Geu. I, 24, nTiin nTI
I

auLie p"ctit divitias. (Cf Tsn?., ir;73 et XX, 21). 5) — II, 20. III, i4, n;nn 'Geu." \TI, i4. 21. Lcv.'x:XVi
suhito periit. Ps. CIV, 1O1:' ohvelas faciem tuam tlVr:3"; 7 auimalia agi-estia, fcrae. Comph^ctitur ^ij^i pccus
suhitoqiie pereunt (crcatiiiac) cf. riVM3 no. 2. Part. fom. ovillura ct caprinuin ct ip3 pccus bovinum, nt liquct ex
— rn3: suh^t. exiiium suhi/um, cf niinn:- Zcpb. I, 18: Gen. XL\11, 18, ubi n":n3n n^pa cst i. q. coinm. 17:
y-\Nn '3^1 - ^3 nM nii'i ni-n3: - ?] Jt nira 's na/n ca- ~lp3n n:p"l 'J'^".^" n:pa, ct Lcvit. 1,2; si quis Vomino
 R. n-2, ]-:, pn2 183 i"i-

sacri/iciitm oblaturtis cst, 7Nir;-^*:i ipm—jTj i^^rrn y^ |l l^ '•'"l- '"«''it. probabiliter i. q. Cr2 ;^r^ Conj.
e pecorc oJJ'erat il/iid, yel buiino vel oi'iUo. SjJcciuliur
IV. claiisil , te.vil.
ctjnm usiis est 2), iibi sola iumeiita .siifiiiflcat, iit asinos, ca-
niclos, ct 1,'xclmliiiitiir oviiim bouiiKiiic gii\ncs (n:pc) ]t72 ui. poltex sivc mann.'5 sivc pcdis, proiit scqui-
Ccii. XXXIV, 23. XXXVl, G. XXXII, 2O.
Nimi. tur n^ alit biT Kxod. XXIX, 20. Lev. \'1II, 23 sq. XIV,
2 Rcg. IJI, 17. Cr. Jcs. XXX, G. XLVI, 1. (jAIclit. i4. 25. 28. I'liir. coiistr. ni:T~:: Iiidd. I, G. 7 , a sing.
nahal iel hhejjein calcoaineiita cquorum V^ass. p. 53
1) dcjierdito ]!— 2 , qiicin Cod. Saiii. constnnter cxliibct pro
3) poct. ctiani ilc (/itadrupeJibus agrestibiis vtjeris iisur-
patur. Ita in Pliir. m-^rta Ucut. XXXJI, 24. IJab. II, yrrz. Aj-ab. J.:Li\ (Mein ct Nun pcriniitati.s), quod rcspoii-

17, niaxime scqii. Gciiit. y-iNn Dciit. XXVIII, 2G. Jcs.

XVI JI, G. Jcrcm. \II, 33. 'xV. 3. XVI, 4. XIX, 6, dct (orinac }S~z, ct in liiigua vulgari Vb (Ar.Erp.Exod. l.c.

^VII, 44.
''''""• Jocl I, 20. III, 2-2. Ps. ct .1. b. K.), qiiod rcspoiidct forinae •jr;!: , mclit. he/iem et
'T'^ *
^t^rri'
Vili, I\Iicli. V, 7.
8, -ty^ — 4) Sacpc opp. lioiiiiucs, hc/ieii; video , a claiidcndo duetuin, qiiia pollcx
si qiiid

ttarta in lu^^N";? Exod. Xt, 7. XII, la, wjrtri cj-im maiiimi claudit. Fortassc idem vc. latct in pliocn. Pygma-
Ezccli. XlV, l3 sq. XXrX, gciicris excinpla ta- lioii ('iT'~3' Dna ) a Graccis ita iullcxo, iit «tto Trfi nvyu.rfi
8, ciiiiis

nicii m;ixiniatn partcm ad no. 1. rclurciula siiiit. Nonmui- dcrivatum vidcjctur. Cliald. ct Sam. in Pent. 'jvrM digitus
qnam ])ccus jncmoratiir propter stiiporcm (lob. X\ III, 3. cra.ssus, Syr. ].^0,1> poUices (a brevitatc dicti, qiiam jiro-
Vs. XLIX, i3. LXMII, 22). Sciml aiiiimis (nn) ct
prictatcm apiid vcteres etiain pollcx jicdiim Iiabebat, ut iii
sors qiuicdam Jutura ci tribiii videtiir Ecclcs. IJI, 1 r). 21.
cadavei-ibiis Acgyptiorum conditis ccrni potest) v. !Mi(Ii. ad
Plur. ni^CH^ 1) quadriipedes , v. 2) I'liu\ ina-siij)ra;
Cast. p. 43/. Aqu. in Exod. uitiiixxivXog (alibi aji. Graccos
icst. (proptcrca scqu. sing. masc.) quadrupes magna, in-
«i'r(';;{(p), IjXX ubiquc t6 (ixijov t)~; y^(ig''ig, ioi7 noilog,
geits , qiio iioinine lob. XL, l5 iijsigiiitur hippopolamus.
quod iu Scliol. gr. cd. Hom. Exod.
zov <\vTtdnxtvi.ov 1. c.
Iliinc ciiim I. c. ct sq. dcscribi, non elephantum, ut volc-
cxj)]icatur, quare iiou erat, quod dc Jociitionis graceac po-
baut Vrusiiis , Groliii.i , Schulleiisiiis , J. D. jiTichaclis
testiitc dubitaict J. D. Micliaelis iii Snpplcnim. j). la?. Cf.
ad b. 1. Schoderus in Ilicroz. spcc. I, p. 2 sq. , nobis pcr-
prnctcrea uxQo^uiii,) iii digitis jicduni incedo. Mnlc Vidg.
siiasujii cst cum .Soc/iar/o ( ITicroz. II, p. ^54 sq.), Lur-
doljo (liist. actliiop. I, 11), S/iawio (itiii. vcrs. gcrm. p.
Iiuld. summitates , ct Cliald. ibid. talos rcddiiiit. — Jo.
Simonis coiiiccit, ]r:2 pr. csso i. q. J^z. disiiiii , et polli-
3G7) aliisqiie niiiltis,- liaec icrc ob aigumeiita a) Aquali- :

ccm dictum cssc a distaiido; id vcro iion cadit in polliccin

ciiiit i\on terrcstrc animal e.sse Bcliemotli, id ex universo
pcdmn, nec congruit cum arabico «Lijt,
consilio ct rationc diioriim Dci scrmonum (cap. 38 sq.)
colligi potcst, siquidcm auimalibus tcrrestj-ibus avibusque
]ij3 (pollcx) 11. pr. filii Eiibcn, dc qno noincii sorti-
in priorc oratione absolntis iiounisi aquatica natnrac inon-
tum est ]Mi-f:;N locus iu finibus tribuum Judae ct Bcii-
stra postcinori relicta cj-aiit ; b) bcstiae nostrac dcscrijiLio-
jaiuiii. Jos, XV, G. X^III, 17.
ncm excijiit crocodiii adiiiubratio, iii qiiain altera oratio
cxit. Atqui crocodilus ct liipjioj^otaimis, iitjiotc Aegj^pti
Aetliioj^iacque miraciilu, constanter ct certatim ita iniigun-
tiir a vctcribus scj-ij)toribus, v. llej-od. II , Cy 71. liiod. — ^^Ti rad. inusit. Sj^r. «-cai.s] alTjus fuit spcc.

1, 35. l'Iiii. II. N. XXAIJI, 8; c) Amphibium dcscribi,

Macc.
iicccssario conscquitur e rationc, qua coniniata i5. 20 22 — lcpra A.ss. III, 2, 2, t-Ccyi.iili} splendcns (dc ariiii.s 2

ct 23. 24 sibi oj)ponuiitur. .Seiitcntia cuini est: idcm boc V, Cod. Nasor. IH, 3o8 ..coiso lcouiiio ]cjI
animnl — miraiidnninc id ost? —
quod rcliqiiornm terj-e-
Cbald.
3) cf.

p~2N splcndidus fuit

:

[P^Tj^ sj^Iendidiis.
,
sti-iuin inore gramine vcscitur ct iii moiitibiis dcgit ai-bori-
bus obumbratum, idcin lioc Uuvii voi-agiuibiis uoii tcrre- pil3 m. fitiliffo alba, morbus cutis iii Oriciitc liauJ
tur, in iisquc liabjtat, licct piscium ad iustar haud facile raro occurrciis, niscuJis albis scd paJlidis (m~3 niina
fucritcapienduni. d) Vaudae mcntio eom. 17 iioii qiiadrat ni:^;) constans, lcjirac simijis, scd Lunoxia, iicquc coii-
iii clcpliantiiin, et ridiculi siiiit, qiii jiroboscidcin dc.sigiiari tagiosa, ncquc Lercditai-ia, siilpluiri ccdciis, ac sjionte
putant. Probnbilitcr siib vocabiilo nv^nz Jatct vox
c)
acgyptinca, liipjioputamum dcsigiians, pnuliilum inflexa, iit ctiam cvancsccns. (Ai-ab. oi^ id. Avic. I, 268. II, 161.

scmiticavidcatur (v. TJ-\3.\). Etcniui Tl-'E2,'E-JULQ10^T Niebuljrii Arabia p. i35. i37, ct pracf. p. 44. Ileiisler

nquaiiciiin iiotat, quo iiominc (bomarino) etiam

liist. leprae occidcntalis j). 42 sq. 24i. Eodcm vc. dc li-
bovem
Itali Iiippopotaniiim in.sigiiinijt (v. Jabloii.skii Opnscc. cd. tc clienc, ut nlaiitarum gciicre utuntur v. f, j^^S '-^^? ^'~
\"\"atcr I, 52). — Niliil bonac friigls daiit vctcres. LXX. clicii lapidis, Sfcinflccbte Dioscorid. Idcm valct syr.
^Tjold- Clinld. j?'T'i'::. .Syi". et \ iilg. rctiiient voc. lic-
^AiCOli:) qiiod ap. Cast. nialc rcdditur di.s.iinctiis al!>u
braeuin. Saad. ms. ., jo J r/iinoceros.

et nigro. Ea glossam Parbaliluli : »io( s._^:^ \.x^<Jl^

 R. pns, nns, i«i2 184 n-^ni — i^n^

lijj i_o'wAjJt» tMJil\ iugulum equi et macida alba (die

BlSssc.) in eo , noii, quod inde cfficit Giggcius: nota alba
injronle equi.

Nn^^prra i. q. Bahak. Sergins scribit Nnipna, et

i. e.
quia splendeat
"T^m3 adj. m. splendidus, de solc Job. XXXVII, 21.
Bar Seruschwoi id ita dictum censet ,
sicut ignis el lux. Reddit illud ^^^ quod vitiliginem
notat et lepram alham [ l Ms. vililiginem albam]. Sarn.
^^^ ? ^P^3 iii cute appavente
dc cpavis niacula alba
LXX
i^*l« praet. N3 (scmcl n:^ Milel pro ^:N2 1 Sam.
usiirpaut pi-o hebr. n-i.~=.) optiine (drpiJg. IIoc euiin XXV, Ni3,'N2, bis nxi (Milcl) 1 Sam. XX, 21.
8), imp.
vocabuluiu specialc est ct technicum (cf. Cels. dc nied. 1 Rcg. Xril, 7, inf. Ni3 scmcl nxS (Atilia) 1 llcg. XIV,

5 28 §. 19)' Geuerahus usurpatur Itvxr^ (»l"J~.?)5 12 fut. Nia"i, Na'!, scmcl 13^1 1 Rcg. XII, 12 Ciictliibh,
undc IlesYch. uXfog, Xtvxrj xig Iv lo) oiufiaTi. — Isot. cum Hc parag. ctSufl. ahquotics irrcgularitcr rrnijan Deut.
In cod. Sani. pro prra legitur P^3, quac forma ctiam iii XXXIII, i() '^inNian lob. XXII, 21, 'nsan, Kcri niian
1 Sam. XXV, 34" (Lchrgeb. 464)
'
luspccto Castello col. 321 ' ' '

Vers. sam. cxstat comni. 2. 23.

forsitan contuleris aethiop. n/TV^ft » quod ibi rcdditur 1) intrare , ingredi ( Acthiop. llCpA • id. Arah.
claritas, splendor , sed cave id facias: lioc enim vc. valct
eU revcrsus est, it. divcrtit in liospitium, fob, jiLyi

valde, impcnse, ctpcrtiiietadrad. MiT© ^ v. Ludolf. Lcx. mansio , bospitium. Iiitraiidi signiCcatu Arahes frequen-
p. 4o.
tantij^^-i, Syri ct Chahhici bH;, ^i.^. LXX. e!(;7io-

Qtvea&ai, dgiQysnd^ai. Opp. NS'^^ Jos. VI, 1. 1 Rcg.XV,

17. Locus, qucm quis ingrcditiu- , ut doinus, urbs, tcrra,
rad. inusit. Arah. j~J luxit , aplenduit , scd iiavis, c. c. 3Gcn. XIX, 8. Dcut. XXIII, 25. 26. 1 Sara.
I)
j—; aReg. IX, 3 1 (cf. litt. c), -bwN:. Gcn. -VI, i8.
IX, 5.

nlcrumqnc translatc eminuit. Acthiop. transp. /iCU» VII, 1. XIX, 3, "? Esth. VI, 4, cum llc parag. Gen.
XII, 11. i4, et simpliciter c. acc. Ps. C, 4. Thrcn. I, 10,
fulsit, splenduit, (\C\i\ lumcn, fiCH / himiiiare, un-
quare participium verbi constr. etiam c. Gcnit. Gen. XXIII,
Cod. Nas. 10. 18: il"':' -i"l2J ^N3 intranles portamurbis eius. Prov.
dc quadril. arah. ^_j lucidentcr cvicit. Iii

11, ig. Personam, aof quani ingrcdcris, plcrumque prae-

iactavit se. Syr. icn.::i*
ovAiiJ-^ '01.0 gloriatus est, cedit i^N Gen. VI, 20, VII, i3, uhi pracccdit 3 , jiroprie
i^loriosum se rcddidit. valct ingredi in (corpus). Ezech. II, 2: nn in N3m
animus me ingrediebatur i. e. mihi rediit (cf. (itvog avdgttg
riiriS phir. niira f. macula in cute, maximc aU egiQysiai E. 17, 167). 2 Reg. XVIII, 21 nap:n isDa 1x3 :

ha, quiie ubi rcUqua cute dcprcssior est, criucmquc al- intrat manum cius canna conquassata eamque transjlgit
bumhabct, orientis lcprae syinptoma (Lev. XIII, 2 — 4. (cf. intrare ursum i. c. transdgerc jMartiaL ep. VII, 26.
,8—23.24 — 28), sin minus, iimoxia est, sive cicati-ix sit,
XIV, 3o). Pccidiares locutioncs liac sunt: a) — ^N Ni3
sivc ex ustionc orta, sive vitihgo comm. 38. Sg. ]Male ri-iN ingredi ad feminam lionestc dicitur dc coitu
cmm Jahnius (Archacoh I §. 21 5) nostrura etiam n-ir;3 Gt^i". VI, 4. XVI, 2. XXX, 3. XXXVIII, 8. Deut.
speciale ccrti ciiiusdam morbi, nimiriim }.tvxr\q Ilip- XXH, i3. 2 Sara. X"V[, 21. Ps. LI, 2, rariua
pocratis, nomen esse vohiit. ^/ia/re macidam id proprie ri\N !r»Gcn. XIX,3i. Deut. XXV, 5 ubi Cod. Sam. rj».
siguillcare, ex etj-ino colhgi potcst. Additur taincii ad-
(Arab.
, , - O-G-
sL pro
C-E-
Cf. iufra Syr. id. i^Lj et
icctivum coloris, ut comm. 4; Nir; n:ab n"J~3 DN si ma-
tlj ct oLj ijb coi-

cula albaest, comm. 19: n^^.-^Jns r;:3b n-l.na macula

tus, j.3-^ scqu. *_j Cor. IV, 27 et ^\ ^^^ Saad. coi-
alba subrnhra, comm. Sg: ni:i'^ nins hi-|rT3 mactdae ^

coluris albi pallidi. Diflert ~,Tji specialc noincn morbi vit, J)\ c. acc. Cor. U, 222 id. ctiairtde turpi concnhitu
maciihs subalbis constiins. Syrus tameu pro nostro vc.
Cor. XXVII, 5G. XXIX, 28, ^Js\ coitus. Aethiop.
iihiquc (^locnL (v. Bar Bahlul), Sam. P^3, P^. s

Oiik. rctiimit Nnna. Bene LXX. trikuvyiiq, Tt^XavyTjua ri<5?AI id. Ilcn. ms. 7, it. (i^^C^ Jvit, c. acc. coivit
candor cmiiuis 'splendcns, dcin sec. llesych. uQyi] le-
pr.
TTgr/,-.Etiain ab Arabismo non alicnum fuissc hoc vc, cum femiiia. Syr. ''ii^ ^ id. Barhcbr. 42i). — b) in-
docet J. b. K. his vcrbis: (jioAj"^! jLi.J! q_jJ _j.P 'irU ri"1.rT3 gredi in domum sponsi novive mariti, dc sponsa Jos. XV,
respundet arah. »^ q. e. species macularuin albarum. 18. ludd. I, Dan. XI, 6. Cf. Hiph. 1, b.
i4, sequ. h"<. —
Spe- c) dl' CSilJys Ni3 intrare in iudicium c«/ra aliquo i. c. in
Ignorant tamen Lexica, neque Saadias illo usus cst.
ius vocarc aliqucm Jcs. lU, l4. loh. XXII, 4. Ps. CXLIII,
cialc est, quod adnotat Firuzahad. p. 470: v*^ • •• yx^^ 2. Cf. llipli. 1, c. —
d) J<i3T n.\j: egredi et ingredi,
 R. N13 185 N12

lnqncmli forniiila, tiiiivcrsam vitac a_qriulir|uc rationcm J.i.j) rcdiit, provcnil). -— m) •ii.Nta Nia igncni su.stincre,
dc.scribciis. i Sam. XXIX, 6: ~:n-;2 Ti.v ^Nil ~f^>^'? vi igiiis iioii pci irc Niiiii. XXXI, 23. 24.
omnis yilae cmn mecitm csscs
liiae ratio, caslris, /'/;

DcuL XXVIII, G. l's. CXXI, 8. Jcs. XXXVII, a8, ubi 2) venire. LXX. ip^fouai , i;xfi> , jTapayirofiai. Opp.
r;:n. Gcn. XVI, 8: iDbn n:Ni n.\n nTr2-''t< unde ienia
aililitur naTi;. (Arabcs similitcr usiirpant _l.j I^Xc mano
et quo tendis? Eccl. V, 1.5: riir^ p' N=ia n-;y-;3 quem-
cxiit et vcspcrc rcdiit v. c. \sAy^ "^i,, IiAjw *-o! ^ <6ji "^
adinodum
ad qiicm
fenil ,
ita ahit. I, '». VI, 4. llomi) locusve
ponitur pracvio bN Gcn. XXXVil 23.
vciiis,
siuiilis fuit patri in nnivcrsa vitac rationc, Scluilt. ad Ilar.
I, 7). Egreili et ingretii ante popiilitm cst i. q. jiopulinn ludd. III, 20. XIX, 22, ^i Exod. XVIII, 23. 2 Sam. xv]
in bellum duccre, dc ducc ct impcratorc Num.XXVlI, 17. 4, -\v Sain. XVI, 5, i: i'Sani. IX, 12. 2 Par. XXVIII,
-J.
9.
l.Sain. X\TII, 16. 2 Par. I, 10: codcm significatu oinitti- Jcs. XLIX, 18, it. in Accus. ciiin lle parag. XIX, 23.

txir arn i:!:': Jos. XIV, 11. 1 Rcj;. III, 7, cf. Dcut. XXXI, XXIV, 32 ct sinc co XLV% 25, liiiic in Gcnitivo, si vcr-
3 (dc jlosc ). Alia ratio cst loculionis ingredi et egredi bum in Participio cst, Tlircn. 1, 4 ni'VJ 'N3 veniintes ad :

(nbi pracccdit ingrcssus) Jcr. 1, 4 XXXVI

N:r''1 iVa ^n^a-)'; :
Jestum. Locus, undc qiiis vciiit, ponitur pracvio rri
0"" TJin- Jeremias libere tersabatiir in medio populo. Gen. XV-^I, 8. Saepissimc usurjiatur dc rcbus inaiiimati^
Seqa. in custodiam datus iion cst, Cf. IJipli. I, d. — Ait dc vciito lob. XXXVII, g. XLI, 8, inari XXXVIII, 1
1,
e) a Nia consuctudiiicm inire ctim aliquo (sich einlassen de gcmitu III, 24, vastatioiic V, 21. Jcs. XXX, i3, mise-
mitjem.). Jos. XXIII, 7. 12: ria Prov. VI, i5, maximc dc tciiiporc Jcr. ^'11, 32: n:n
D~3 Cni U~z. CnN::i et ii

fainiliaritcr iiniceni ittimini. JJc Israclitis ct f!ciitibus ^'NS D"'/:^ ecce dies venturi siint. Ez. VII, 12. Ps. CII,"
l4 cct. Iliiic tl-iN^n tcmporibus futuris Jcs. XXVII,
agitiir. (Cf. Jcs. XIX, 23 ct arab. ^ i_j J^i»0 lamilia- 6
(cf. nns). Spcc. a) noniiiinquam cst in mitndum yenire,
ritcr uli cocpit, iminiscuit sc pcrcgriiiis, J-*^J> prosclytus,
nasci.' \Lcc\. \, 4. V, i5. Ps. LXXI, 18: Nil^-i:3b omni
qui pcrcgiinis sc immiscuit). Iliiic rrrNa Nia et cum acc. ventiiro i. e. nascituro. b) 3 Ni2 venirc cuin aliqua re
iirN ingrcdi iusiuraiidiiin (v. n"-N), n^^-l^ii focdiis (v. n^^-ja) i. c. cain allcrrc, oHcrre, v. 3 no. 18. 1 Rcg. XIII,
cf. Virg. Acii. 4, S.^g: Jiaec in Joedera yeni , et in Ilipli.
1. Eccl. V, 2: j';:? a-l2 DiVnn wVa 13 nam sumnium
Ezecli. XX, 37. Sic ctiani nica Nia arcani consilii con-
nobis ojfert jnultas res vidcl. 'inaiics, nugas. Sciiten-
scium csse Gen. XLIX, 6. ( Syr. ljQiaii.o ^l. ingi-essus tia est: somnii ct somniantium stultorumquc cst t6 ^ni~
ro'ko'/Elr: sapicntcm dcccnt pauca vcrba, scd coiisidcrata.
cst iuramcntum , actli. CY\\l\ \ C\ I ingi-cssus cst rcligio-
Ps. LXXI, iG: '^T.Nt ni-i232 Ni3N veniain cum facinori-
nem i. c. aniplcxus cst). —
ingredi muiius.(/>J einf) bus Domini i. e. ca rccciisebo, laudabo (Parall. -^'-ux).
Amt eintreten, es antreten) 1 Par. XXVII, 1. Opp. N2;\ Benc ita Lud. de Dicu, et liiiguac rationibus accomiuoda-
U Ilcg. XI, 9 naqn ''N^^ D^' n3".:.^n ^Xa qui ministcriiun
:
tius, quam alii: inirabo (tcnipluiu, quae ellipsis non
ingrediebanlur die sabhati el qui eodem iam perfuncti sequitur ex loeo XLU, 3) cum laudibus Domini. Cf.
erant. n3'.rn 'N3 dicitur pro nSUJ ^'NS ingredientes potius e<i2 pro rccciiscri litt g. (Arab. >_j VJ
sahhato, iibi n3'i4 acc. temporis propric advcrbialitcr et
absolutc positus transiit in Accusativum a vcrbo cuiidi pcn- attulit, dcdit, donavit, ^\ munus). — c) !<3r -ij." donec
dentcm. (V. dc Sacy gr. arabc 11, §. 188. Le/irgch. 685, vcnis ludd. III, 3. Par. V, et ellipt N;"r Num.
1 g
not i, et cf. idcin idioma ajiudLatinos, Pliu.II. N.a3, 1 si :
XUI, 21. XXXIV, 8.'Ez.XLVII, i5. 20. XLVlli, dici-
statim bina stadia ainbulciitiir). —
g) iiigrcdi i. e. admitti tur pro usque ad , in dcscriptionibus gcograpliicis. Iq
1

in ccclcsiaui Dci, c. 3, Dcut. XXllI, 2 sq. cf. Ps. LXIX, eandem scntentiam frequcntant TjNi-"!:? Gen. XIX, 22.
28 ne intrent in salnlem tiiam i. c. salulis tuac participcs
:
ludd. VI, 4. XI, 33. 1 Sam. XVII, 52, nr.vi, :;N3
Don fiaiit. —
]i) 2i-;3 Ni2 inciderc in litcs Prov. XVlil,
Gen. X, Xni,
10. XXV^, i8. 1 Sam. xV, 7, et
6, D'''^!^ Nia in ciilpam cacdis 1 Sam. XXV, 2G. 33. — iiaVa scqu.
19. 3o.
Reg. VUI, 65. 2 Reg. XIV, 25. Amos
-^l 1
i) ^''I^a N3 actatc 2^rovcctiis cst Gcn. XXIV, 1. Jos. VI, i4. — i^ perienire ad (locum) Exod.
d) scqu.
XIII, 1. XXIII, 2 ct part. actatc provcctus Gcn. XV'III, XXn, 8, Dcut. I, 3i. Jes". XXXVTI, 3 et metapli. pcrve-
II. LXX. ji()o/9f/?jjxa»f ?;uf(if.jr. Syr. (.jTxas ^i^. Idcm nire ad aliquem i. e. eum acquare, ei parcm csse 2 Sam.
XXIII, ig. 1 Par. XI, 21, scqu. iHt^ 2 Sam. XXIU, 23.
SvTiasmus C'':'*;^ N3 praceunte Sjto intcrprcte rcstitucn-
dus vidctur 1 Sam. XVII, 12, ubi nunclegitiu- D''^;:^^ N3. (Arab. sLj L IU. IV. aequalis, par fuit pr. gleichhommen,
-— Scquuiitur fornnijac, in quibus ingrcssio tribuitiir
inanimatis: i) ingredi (iii tlialaiiuim Ps.XIX, 6), de sole, i\j^ acqualitas, rcs acqualis). Iste perveniendi signiCcatus
i. q. occidere (niiniinc qiiod forte exspcctavcris , veiiire sacpc locum liabct iii iiianimatis, etiam c. accus. Jer.
i.e. oriri). LXX. 8vo). Gcn. XV, 12. 17. XXVIII, 11 cet. XXXII, 24: nirron aggeres peruenerunt ad
"T^i;" 5.\>3
Opp. dc ortu solis.
Ni'' — 1) iiigredi, inyelii iii liorrea, urhem, c. XLllI, 2'3. Nuin. XXXII, 19. Sic de
bs Geii.
de provcntu aniiuo Lcv. XXV, 22, inde redire , de pro- nuntio, runiorc, qui ad aures alicuius pcrvcnit, scqu. ;»
vcntibus et rcdilibus 1 Rcg. X, i4. a Par. IX, i3. Cf. Gcn. XVIU, 21. Exod. III, 9, iy 1 Reg. II, 28, 1:33
nxia.-;. Opp. n:;^ expcnsa, erogata est pccunia ( Arab. Est. IX, 11. Alia ratio cst loci Gcn. VI, i3: finis omni»
Aa
 R. i<i3 186 fiiia

carnis ^:3b N2 mihi placuil i. c. a inc constitutus cst.

— QnNan Lev. XXin, 10 1 Sam. XVI, 17 Imp.
ct tin.wS^an

e) superl'enire aliciii, invadere aliqucm, maxiine ex N3n|' N-^an 1 Sam. XX,

4o, nx/nn Gcn. XXVII, 7, iuf.
inopinato (LXX. Inig^touui). Dicitur de lioste Gcn. «'nn, scmd •'nn Ruth III, i5, 'gcrund. iN^ianb, bis Niab
XXXIV, 27. 1 Sam. XII, 12, vastatore lob. XV, 21. Jcs. Jcrcm. XXXIX,' 7. 2 Par. XXXI, 10, ful/N^n;, Na^l
XLI, 25. Ps. XXXV, 8, gladio Ezccli. XXXII, 11, it. 1 pers. bis abiecto N '^aN 1 Rcg. XXI, 29. jNJich. I, 75

de calamitate lob. XX, 22, cgestatc Prov. XXVIII, 22, causat. conj. Kal fcrme in omnlbus signiJicationibus
,

aliisque nialis, quae praeter cxspcctationem nobis acci~ 1) introdu.vil , induxit, ct dc inaiiimatis «'«iw/jV, imniisit.

(/«n<. Pl-ov. X, 24 ^:Ni3ri NTl i-\a-l

: .Tlija quaecimque Spec. a) introduxil , v. c. in domuin Gcn. XLIII, 17.
timet scelestus , ei accidunt. XI, 27. Ps. 'S^IAS^ 18. la , Cant. I, 4. 11,4, arccin Ps. LXVI, 11, iiavcm' Gcn. VI,
sermone pedcstri constr.plcrumque c. \-j_ Gcn. Sam. II. cc. i 19, tcrrain Exod. \\, 8. XIII, 5. XXni, 20 ccL LXX.
2 Sam. XIX, 8. lob. U, II, ct !:N Gcli. XXXII, 8, in etjKj^o). ScmcJ Iraxil intro. Gcn. XIX, 10: — nNlN''^"'")
poetico c. accus. (vide exempla supra laiidata) et \ lob. nn^^nn Dn''bN Uib. LXX. HqtanaaavTO, b) iixorem —
III, 25. Jes. XL^ai, 9. Jer. XLVI, 22. XLIX, 9. Obad. 5. du.iit. ludd. XII, g iriginta fdias T>:ab ^'ari duxit
—
:

Raro liac locutione utuntur de re boiia et exoptata scqu. fdiis suis i. c. filiis suis uxorcs dcdit (v. Kal 1, b).
XXin, i5. Dcut. XXVm,
2, sequ. acc. lob, c) £:eu;'33 N"'ari in ius vocare aliquem lob. XIV, 3. Eccl.
^y

XXn,
Jos.

21. Ps. CXIX, 4i. 77. (Arab. Lif c. acc. supcr-

XI, 9 (v.' Kal 1, c). —
d) N">ani N"iXin eduxit et redu^
xit populum i. e. in bclJum ct c bcllo, dc regc alioque
venit, invasit aliquem, accidit alicui, scqu. (^d pcnitus ducc militari Nuni. XXVU, 17. 1 Par. XI, 2. Cf. Kal 1, d
ct infra Iliph. 3, b. —
c) ingredi i. e. occidere iussit
destruxit v. Scbult. ad Ispali. p. 8. Cor. iG, 28, _jj'!
solcni Amos VJII, 9 (v. Kal 1, lc). De inanimatia —
Actli. AXH^I vciiit, accidit alicui. f) in vexit proxcnlum ii\ horrca 2 Sam. IX, 10. Ilagg. I, 6
mors, acrumna.
Veniendi et perveniendi vcrbis ita utuntur ctiam Syri, (v. Kal 1, J). —
g) tulit intro, intulit (LXX. £(ciT«'yt«^

vidcl. l-^i^ N'^/: coll.

Gen. XX VU, 10. 11. Lcvit. IV, 5. 16 cct. 2 Par. XXVU^
Chaldaei ct Gracci, , n:c-2, txfi),
27: bNlir'; 'Sba 'lap.b ^inN^ian J<bl neque tamen in,tule^
fxavco, ixvionat). —
f) venire i. q. evenire , impleri,
compleri, de dcsidcrio Prov. XIU, 12, prccibus lolj. VI, runt euin sepulcris regum Israelis. (Cf. eLj Conj. 11.

8, niaxime dc vaticiniis 1 Sam. IX, 6. Dcut. XIII, 3. sepulcro intulit, Ilamas. 484). h) inseruit , immisit,—
XVIII, 22. ludd. XIII, 12. Jcs. XLII, 9. Jcr. XVII, i5. ut inaiium in sinum Exod. W, 7, vectes in annulos Exod.
XXVIII, g, it. de signo a pi-oplicta cdito 1 Sani. X, 7 XXV, i4. XXVI, 11, tclainrcnes Tlircn. III, i3, me-
tallum in ignem, ut exploretur Zach.XIII, 9 (cf. KaJ 1, m^
(v. p. 4o B). Opp. Vs:, 5iuj. (Actli. (\K(V\\ vcnit,
evenit vaticinium). Absol. Eccl. XI, 8: b3n N=U^-r3 2) adduxit, pr. de animatis, sequ. bN, b a«^ aliquem
quaecunque eveniunt fiuiit, i^ana sunt. g) nT-j;2 Ni3 — Gcn. II, 19. 22. XLIII, 9. XLIV, 32. Lev. Iv, 5. sq. V,
adduci i. e. recenseri noniinatim. 1 Par. IV, 38 ( mit 6 sq. Prov. XXIU, 12: '^ia!: ^Dl7jb nx^an adduc cor
Namen auf- oder angejiihrt werden). Cf. lob. III, 6. — tuuin ad disciplinam. LXX. uyco , nQO^aym. It. venire
li) provenire, de lacrymis Ezccb. XX!XIV, iG cf. Job. iussit,adrocatit, admisit EstJi. V, 10. 12. VI, 5. Trans-
fertur ad rcs inanirnatas, ct vaJet a) i. q. attulit (LXX.
XI, 33 Pcscli.
(f/jo.) Gen. XXVII, 10. XXX, i4. XXXI, 39. XXXUI,
3) Rarius valct ire (LXX. •nOQtvoi.iui , aniQxofxca)
11. 2 Par. IX, 10. Gen. XXXVII, 2: l:n3T-n.><. Na'^1
i.q. Gcn. XXXVII, 3o
Tjbr;. Na •':n n:v\ quo eani?
:
^-'aN-bN. n:^'^ e^ malos rumores de iis fratribus defcrebat
quo nic vertam? lon. I, 3: incenit iiarem ili^'ii~]T} ~I<^ ad patrem (gcriu. er trug dem Valer Gerdchle zu). Jcs.
quae 'J'artessum itura erat. Jes. XXII, i5: — bN Ni-Tj;
riTn 133— age ! ^•ade ad istum regis amicum. Gcn.
XVI, 3: n:c:J "''"^"'^•7 ".U^''' consdium. b) inipr. —
obtulit (liXX. n()Oi(fiQta) , ut munus 1 Sam. IX, 7.
X;XI\^ 62. Num. XXXII, 6. ludd. XIX, 3. Jes. VII, 24.
XXV, 27. 2 Reg. V, 20, sacrificium Gen. IV, 4.
Scqu. Dat. pleon. "^ib 1 Sani. XXII, 5. Spcc. a) mctaph.
vilam degit i. q. t]bn, ?]?."'"!"• l's. XL, 8: inxn T,-.r\
Jcs. XLIU, 23. —
c) by ^''an adduxit super ali^
quem malum s. perniciosum quid (LXX. snuyo)), ut
•bl' Sins 153 nb^ya ecce incedams.\\wam, (sicut)/« t'olu~ diluvium Gcn. VI, 17, gladium Ezech. VI, 3, plagas
mine librii.e.lc^i mihi praescriplum est. b) sequ. nJt — Exod. XI, 1, calamitatcni Jcrcm. I\^, 6. V, i5. XI, ig.
et D5 vivere cum aliquo i. e. consuctudincin cum co habcre XI, 11 cet., pcccatum ciiliiainvc Gcn. XX, 9. XXVI, ic^
>Ps. XXVI, 4. Prov. XXII, 24. c) vniaN-bN Ni3 — Exod. XXXU, 2 1 cf lob. XXXIV, 28. Jcs. LXVI, 4.
,

ad patres suos Gen. XV, i5 coll. Ps. XJ^IX, 20 i. q.

ire
Rarius constr. c. b Jcr. XV^, 8 , ct bN XXXII, 42. Dc re
T^niaN-bN flSNn congregari ad patrcs suos, intrarc bona Gen. X^^Uf, 19. Jcr. XXXU, 42. (Cf Kal 2, e).—
inorciim (v. r|aN Niph. no. 1). Lowtli (de sacra pocsi d) efenire inssit, euentum dedit vcrbis, consilio, vaticinio
p. 76 lyips.) hanc locutioncm intclligit <lc scpultura iu scpul- XXXVU, XXXIX,
Jes. 26. XLVI, 11. Jer. 16. (Ct
cris maiorum, scpulturae vcro J. c. practcrca mcntio iit.
Kal 2, f ).

Hiph. uvari c. SufiF. '^N-^isrT, ct 2 pcrs. 'nN^nrr, nxan 3) duxit, abduxit , secum tulit 2 Par. XXXV^, 7.
c. Suir. i:n.><ar; "Ps. LXVi," iV', d\-i.va- Ez. XXIII, 22^ Dan. I, 2. (LXX. «Toijiepci)). Practerca a) slmplicitcr
scd loiigc frcqucntius "«^nSs^^ar:, Tj-nj^^ar;', DTiJ^^a;- Plur. tulit i. q. i{"Z;:. lob. XII, 6; qui dcum in maiiu feri
 R. Ni2, n2, ^13, cin 1S7 nxa — n;22

s. porit (v. PirN p.gS A). Ts. LXXrV, 5: Nia';i3 sapicntia rcJiinJans Prov. UI, i4. \Tn, 19. — 3) ^fctaph.
n"~"lp . . • rT-"^^ siciit qui surniiiri toltit . . seiTureSf . proyentus labiorum i.c. fructiis scrmonuuj Prov.X\'Ui,20.
iiistar ligiiatoris. — l>) rcduxit (cf. arab. t b rcversus cst,
I\^ rGiluxit). Dciit. XXXIII, 7: exaiidi, Jehova, vocem
J*3. Quac aJ hanc raJ. vulgo rcfcrimt,
Judae liN/^Sn i'2y~rN'l et rediicas eum ad populuin suum. an^; ct
Ita ciiini rcddciuliiui, sivc Jiidain ad bclla cgrcssum cogi-
naa, viilc s. rad. 22;.

tahis cuiu Onk. Siiad. (coll.Kal 2, d) sivc in cxilio vcrsan-

,

tcni. — c) abslulit aliijuid i. c. reporlayit, adeptus est, ''13 N. pr. Levitac Nchcmiae coacvi Nch. UT 18.
Bibi conciliayit , cf. ai-ab. ilj scqu. v_) v. c. .yai_».A2iij b
aH! rcportavit irain Dci. Ps. XC, 12: TS^Sn 52? Na:-) ut MoJo scmiticum cst, confcrri possit_^ ^^ J stultiis i. q.
adipiscamur cor sapiens. fortassc vcro pcrsicac cst originis
1:2:, i. q, '•23 q. v.

Iloph. Na^in fcm. morc chald. nN2W Gcn. XXXITI,

II pl. rxnin part. N3''J 1) pnss. llijili. no. 1. introductus
est Gcn. S.LLLI, 18. Ps. XL\", k5, illatus cst Lev. X, 18. )• 22 f"t- '1^1 i- <]• f^i= (quoj panlo fiequcntius est)

2 Ilcg. XII, 10 sq., inscrtu.s, iininissus cst Exod. XXVU, 7. contemnere , despicere c. c. acc. ProA i, 7, sacpiiis ciim
—
.

a) pass. llipli. no. 2. addurtiis cst Lcv. XUI, 2.' g. \ Prov. Xi, 12. XIU, i3. Xr\', 21. XXIIi, 9. Cant VUJ,
XlVj a, allatiis cst Gcu. XXXJil, 11. i. 7. Prov. VI, 3o: 2:3"^ 17^2; i(; non despiciunt furem
i. e. non impiiiiis dimittitur fur, cf. XXX, 17. —- ZacL
riN2 (pro rrx^^r, quod cxliibcnt 18 codJ. Kcniiic.) I\', 10 J2 in 3 pracL lcgitur pro 73, qs. a TT3.
introitus Ezcch. ^ ill, 5.
T13 m. 1) contemtus. lob. XE, 5. XXXI, 34. Ps.
NiZ^ phir. constr. •'wNib': Ezcch. XX^^, 10. XLIII, XXXI, 19. CXXIU, 3 cct Gcn.
Ti2"r nTT coiitcmiii

11, n:.x:"3 XX\'iJ, 3 m. 1) Ezcch.XXVI, 10:

ingressus. XXXVIU, 23. Prov. XII, 8. V? T13 T^y^ clfundcrc con-
quando iiitrant ri^pa'^ "VV 'NS^as quemadinodum iiiira- temtum supcr aliqucm i. c. summo contemfui cxponcre lob.
re solent in urbein expugnatanu XXXIil, 3l. Cf. de
XU, 21. Ps. CVU, 4o. —
2) N. pr. a) filius Nahori natn
Iioc idiouiate ie/^r^^ei. 810. — 2) inlroitus, aditu^ i. e.
sccundus, fratcr Uzi Gcn. XXU, 21 , it populus ct rcio
Arabiac desertac Jcr. XXV, 23. 24. Nom. geut cst "«ins
porta urbis ludd. I, 24. 25, rcgiac 2 Rcg. XI, 16. 2 Par.
lob. XXXU, 2. b) vir Gadita 1 Par. V, i4.
XXUI, i5, tcmpli Jercm. XXlX\'ni, l4, adcoquc maris
Ezcch. XX^"U, 3. ^'nn-; Nia^S in aditu porlaruni i. e.
ad portas Prov. VIU, 3. ' — nT'3 f. contemtus , mJe qui contemtui cst, sunt,
3j 1l;??.u;. Kiz^a occasus solis
nonnisi Neh. lU, 3G.
Ps. Cr\', 19, idque pro occidenle. iNia ny Uiauj. nnya'^
a sole oriente ad occidenlem. Ps. L, i. CXiU, 3. Mal.
''TIS (Buzo oriunJus cC T^a no. 2, a) N. pr. Buzi,
I, \\. lu Acc. occidcntcm vcrsiis Jys. I, 4. XXUI, 4.
patcr Ezecliielis prophetae et sacerdotis EzccL I, 3.

N— 1i3 i. q. Nii^O (qs. a N2^), bis. Formatiim est

vocabuluin contra aiialogiara ad similitiuliiicm oppositi
N:;i": (cf. s. v. p'£.'3), cui iungitur Lzcch. XLIil, 11. ^*^ in Kal inusit Arab. tiu mcJ. Womv confu-
2 Sam. lU, 25 Keri. Est 1) ingressus 2 Sam. 1. c. (cf. siim turbaiumque fuit ncgotinm, turbatae mentis fue-
A^^II.
Nia 1, d). 2) aditus tcmpli EzccJi. 1. c runthomines, cf. ti<^>j iniplicuit se malo.

Niph. T]i2: Part phir. £]i22: (ExoJ. XI\', 3 per-

)
ni^inri £ i) proi-entus (cf. ra<3. 1, L Iliph. 1, iurhalus est Esth. lU, i5, oberravit cum pcrturbatione
Joel I, 1 8. Exod. I. c.
f. Arab. ^^\^ chald. Nrrr, sjr. ]^i^ \^ Barhebr. 4^3),
viJcl. agi-i 2 Rcg. VIU, 6. Jcs. XXX, 23 , terrae Jos, V, nil^S f. perlurhaiio , conjusio Jcs. XXII, 5.
12, arcae Num. XVIii, 3o, vineae DcuL
torcidaris ibid. Mich. ^ U, 4.
XXU, g. Jcr. II. 3: Isracl sanctus erat Jehovae niCNT
rrnN^an primitiae proientus eius. Fructus proventua
(Ps. C\ II, 37) i. e. friictus provcnicns. 2) quacstus, — ^12 V. rad. ir!

lucrum. Jcs. XXUI, 3: — nX13n "iN'} T^ilp messis Aili

CTat prorentus quacstiis ej7/.'> ( l'}'!! ) i. c. frumcnto Acgy-
ptiorum divcndendo quacstnra facicbant Tjnii. Ludi- y"2j rad. inusit cuius analogiam sequitnr
, nomen
tur in duplice vc. signiricationc. Eccl. V, g: amans dii-i-
tias rrNian Nr sc. ib nihil iude lucri habet. Slin nxian itwS (c. Kamcz impuro). pliir. ni^^S constr. iJ. et
quacstus iriiprobi, hona ab improbo parta Prov. X, 16'. •'nia^ DcutXXXU, i3. Jcs. L\ ill, i4. Mich.'l,3 Chcthibh,
XV, 6, cf. lob. XXXI, 12. r:apn nsinn quacstus ex sed in Kcri in-:2 ct ita in tcxtu lob. IX, 8. Jes. XiV, i4.
A a 2 .
 R. S13 188 ntt3

Amos rV, i3, iiW tamcn Tnas in coM. (viilc iiot. 3) c. Lcv. XXVI, 3o ). Ipsum Salomoncm in eiusmodi saccllis

Tirja, T^nia^, DnV^a cct. i) loaes excehus, edi- sacris operatuni essc legimus 1 Reg. III, 2. 3 cf. XI, 7.
SuCr.
tiis, <'cncralc vc. montes clivosquc coinprcliendcns.
(In 4) Sacpissinie idem valct quod r:733n n''^ sacellum
linguis cognatis non invenitur ut suspicari possis, id assy-
, (Dco idolisve) in monte exstruclum ( cf. no. 2), quale
rio-persicae originis esse, coll. pers. Jii bani sunimum cxstruitnr ( 1 Reg. XI, 7. XIV, 23. 2 Rcg. XVII, 9. XXI,

rei, tcctuni adeoque gr. /?(o,iio? locus cxcclsus,

domus, 3), comminuitur, crcmatur (2 Reg. XXIII, i5: etiam
altare, tuniulus).2 Sam. I, 19: decus Israelis -'nTJ2-b? altare illud et sacellum [n'C3r7] diruit , cremaiilque
V';n in monlibus tuis con/ossum, cst. Vcrs. aS. "1^2 nv:3 sacellum et comminuit in pulv-ereni) ; adcoquc transfcrtur
niontcs silvis tecti. Jcr. XXVI, 18. Micli. III, 12. nws ad delubrum quodtibet v. c. in vallc Ilinnom Jcr. VII, 3i,
UbVJ montes actcrni Ezccli. XXXVT, 2 (cl, 1). nn"23 in urbibus Judac 2 Reg. XVIT, 9. ( Cf. acthiop. RrT^C,
liJTN montes ad Arnonem Num. XXI, 28. nions cocnobium, jir. in monte cxsti-uctuin , deinde
it.

2) arx , caalellum in montc cxstructum (cf. ri1^2i*3 , quodvis aliud Lud. hist. actliiop. 3, 3 §. 27, ct gcrm.
quod montem valet et arcem, it. lat. arx , ^crm. Bui-ff). //a^ pr. lucus, dcin ecclcsia tcniplum ibi acdificatnmX
,

Ps. XVIII, 34 '^TiJri'"' ''niaa - bJ; in arcibus meis coii^

: Ab altaribus diserte distinguuntur nVJzrr 2 Rcg. XXIII,
slituit me i. e. tutum me praestitit. Ilab. III, 19 (ubi i5. Probabiliter liacc sacclJa maxiinam jjartcm iion
ni-i"in assccutus cst pro TiJirn). Qni arces regionis tenet, acdiiim instar mtiris constabant, scd tcntoria sancta crant,
is oiiuicm rcgionem occnpavit tutoqne
possidct victor, paritcr atquc tcntorium convcntus, e ligno exstriicta ct
unde locutio poetica: y>S! 'n'33-i;y TjnT incessit super aulacis ornata (cf. 2 Rcg. XXIII, 7. Aiiioa V, 26), euiua
arces terrae Amos Ueut. XXXIII, 29,
IV, i3! Micii.^I, 3. generis sacella Pocnos vctcresquc Slavos habuissc
ctiam-
cttranslatc Q^-iri^s-b:? lob. IX,8
supcr arces maris, constat (Diod. 20, 25. Mone in Creuzer Symbol. 5, 17G),
^•J- ''D'>2~-':i Jcs."XlV, i4 super arces nubiuju , do undc intclligis, cur Ezcch. XVI, 16 saculla e ^'eslibus
Dco sununo mundi rcctore, it. y^.N '^»?,'';^ ~ ' r: -^'-i^n co/js7/t dicantiir (ni.vb^ nV-3).

Dcut. XXXn, l3. Jes. LVm, l4 invehi lussit (Isrne- 5) Rara scd niiiilouiinus satis certa, videtur tumuli
,

lem ) in arcibus regionis i. c. sumnnnn sccurumque regio- sepulcralis signilicatio, quam etiam habct gr. ^m»oi;. Ezech.
nis domiuium ci concessit. (Ita Arabes de victore XLIII, 7 noii profanabunt in posterum filii Israelis
:

0>"iUj| |.U« ascendens gibbum regionum Tim.Ii, 226,

v_j^ nomen meum sanctum , ipsi et reges eorum, scortatione
et cadaveribus reguni Di-lV33 (pro ani^32) in tumulis
>^;..iJ| JU^S \^aS>Lo dominus monlium et verticum
s. sepulcris eorum. Comiu. 8 intclHgcre iubct scpulcra
1, 224, Ilamas. p. 469 Schult.
cf. A
vcra huius locutionis rcguin tcmjilo nimis viciiia. Sunt quiJcm iioiinuUi codd.
virtuto longc abcrravitBochart.IIicroz. i,4i4, cquitationcm (v. dc Rossii Scliol. crit. ), qui dnV33 scribant, idqiie cx-
Deut. et Jes. 1. ]. c. c. de vita lauta cxplicans. Caetcrum
prcssit Targ. jin "'nilJS in morte eoruin : vcriim lan-
ad lob. IX, 8 cf.-U! V;!y= gibbi maris i. e. Iluclus guente sententia. Coiitra hacc signifieatio pracsidium
Tebleb. ad Har. 1, 2, et ad Jes. XIV, i4 UwJt ^ ^U=- habere videtur iii loco Jes. LIII, 9: nT3p "'yir"! -nx 'i."i'"_1

montcs in coelo, de nubibus ). T^nVJS T'U;"~nN;i ubi quidcm secundum Iiacc puncta rcd-
pariter dcndum ei dedit apud iinpios sepulcruin eius , et apiid
3) In montibus colllbusqne vctercs Ilcbraci ,
:

atquc phirimi antiquitatis popiili (dc Moabitis v. Jcs. XV, diiitem in moriibus eius , scd 3 Codd. Ross. habcnt
T^nVJS tumulos eius, qiiod parallelismo cxiinic congruit.
2. XVI, 12. Jcr. XLVIII, 35, dc rersis Ilcrod. 1, i3i,
Vctt. intpp. quidein onincs hoc vc. de morte cxplicaiit, et
dc Graccis Xeiioph. Mcmor. 3, 8 §. 10, de vcteribus Gcr-
manis, Acthiopibus al. Comment. ad Jcs. LXV^, 7, et T. 2, cum punctis vulgaribus faciuut, scd hacc ipsa ab intcrpre-
tationc rcccpta pcndcnt.
p. 3i6. Crcuzcr Symb. 1, iSg), sacra putabant diis acccp-
tissiraa. Propterta tum iJolis tum ipso Dco ( 1 Sam. IX,
, Not. 1. Obscrvatu dignum est, xc. nostrnm in
12 sq. 1 Par. XIII, 29 sq. 1 Rcg. 111, 4. 2 Rcg. XII, 2. 4. generaliore montis locique ediii, etiani arcis signilicaticme
Jcs. XXX\"I, 7) ibi sacrificia institucrc, sacella vel delur- (No. 1. 2) nonnisi poetice iisurpari, in speciali montis
bra (nro3- 'ns 1 Rcg. XIII, Sa. 2 Rcg. XVil, 29) cum sacri delubrique potcstate in sermoue \-ulgari frcqueutari,
sacerdotibus, sacrorum admiuistris (nVJ2- ^:r;2 1 Rcg.XII, uiide fortasse colligas, id antiquissimis linguac in poly-
32. 2 Reg. XVn, 32) exstruere solcbant, eiusque veteris theismo adolcscentis vocabulis aunumerandum essc.
reh'gionis adco tcnaces erant iion tantum deccm tril)us (v.
i:t adco post tcm-
Not. 2. LXX. in librishist. plerumque rcddunt za
loca modo laudata), scd etiam Judaci ,
T« '^xpri, in Prophctis /?(ouo«', in Pcnt. (jijjia»
v\prikt'i,
plum a Salomonc conditum ct non obsfantc lcgc Dcut. XII
(Lcv. XXVI, 3o. Num. XXI, 28. XXir,4i. XXXIII, 52),
(modo liacc antiqua est) in montibus Ilicrosolymac vicinis
sed Deut. XXXIII, 29: xul (lu ;:ii Tor TOd^^^kov aitwv
huiusmodi sacclla exstrucre ibiquc sacra facerc non desine-
kni^riaij, ubi intcrpres locutiouc proverbiali utitur apud
reiit, rcgesque lcgis iiiosaicae cacteruni obscrvantissimi
Arabcs dc victore supcrbo usitatissiina incessit super
:

«squc ad Josiam illegitimi Iinius cultiis abrogationcm vcl a

colla hominum iv. Schult. ad lob. V, 10. Commenl. nostr,
populo vel a se ipsis non impctrarcnt (l-iS Nb ni^c::— p"!
ad Jcs. LI, 23 elJos. X, 24). \u\'^. excelsa, fana. Syr.
2 «cg. XII,. 4. XIV, 4. XV, 4. 35, cf. 2'Par. XX, .%T
XV, 17. 2 Rcg. XXm, 8. 9. 19. Ezecfa. VI, 3. XX, 29. in excmplis 110, 3 ct 4. propositis 2'lerumque jZ a/^iS ct
 R. uis, iia, 02, yi3 189 mrs •— n?i2y:N

ImiiiQS altaria, iJquc ailco 2 Kcg. XXIII, i5 (ubi n::^ Cw^ (locus conculcatus, ut aroa, forninc C","';,
l^n'' ,
quac derivatio saltcm probabilior videtur quani a
icdditiir i>*.Sfia3}.
Not. 3. roniia Plnralis constnicti ^niBa , in qiia
rad. dcpcrdita Da^, ^j~^. i. q. Tca^ siccus fuit) Jebux,
(luplcx cst Piuralis iiunicri si^inmi, sui siinilo (•xpin])lnia
Ilicrosolymornm ])riscnin noincn, Canaanitarnm tcmpore
liabct iu 'riri"X~\ 1 .Sam. XX\I, 12 cf. Lehrgeb. 5n.
usitatum ludd. XIX, 10. 11. 1 Par. XI, 4. Noin. seiit.
Slasorctliac auliin lianc Ibrninni non agnovissc viilintnr,
cst 'Ona^, 'pn2'"J7 Jebusaeiis ct collcct. Jebusaei, gcns
ct jn-o ca substitiicrunt "n"f2. Ilaiic inulti appcll.nit
canaiiaca, montibns vitinis ( Num.
qiiac illam iirbcni cuiii
baiiuilhe: scd qnoniodo i iu iiostro excniplo, utpotc iinpii-
XHl, 5o. Jos. XI, .3) Davidc dcininn dcvicta
inci.lcbat, a
rum ct iniinutabilc, Cbatcph-Kainc?:,
corripi possit in
(2 Sani. \^, 6 sq. cf. ludd. I, 21. III, 5), uon proisus cx-
cquidcm non vidco, pluralis eiiiin C");:;, ad qncm pro-
pnl.<a, a Salomonc pracstandis angariis vcxata 1 lU-g. IX, (
Tocant, noii cst a "litr^ scd a rcm. nin:;. Kcctins igitnr
,

20), Esrae adliiic actatc snjicrstcs (Esr. IX, 1). In gcn-

alii "Ti^" oircrunt bomoihe ct singnlarcin statnunt n":2
tinm cananacarnm indicc ])Icrnmquc po.strciiuim lucum
(forinae nuis), nt ita n~
in riurali scrvatnm sit coll.
occnpat (Ocn. XN', 20. Jos. III, 10) ct Ilcvitas i^roxiuic
ninbT, [Lehrgeh. 528),
nin;:iq t-t ^'i^^ (formac
cxcipit (Exod. III, 8. 17. XXII1.23. XXXIII, 2. XXXn',
^briN ) dictnm pro ''n"::. r.qnidcm sprcta liac ,Masorctba-
11. Dcnt. VII, 1. XX, 17. Jos. iX, 1. X(I, 8. XXFS^ 11.
rum crisi ubiquc 'ni";2 ct ''n~:: lcgcnJum esse suspicur. Idcm iiomcn gcntilit. aliqiiotics de ipsa
1 Rcg. IX, 20).

iirbc ])onitur (pro ""C^ia^^r: "^'y ludd. XIX, 11) Jos. XV,
ni-S (cxcclsa, sacclla) Num. XXI, ig ct plcnins
8. XVUI, 16 iiiipr. 28, ctiain jioct. de Ilicrosolj-mis Zach,
ivz nv:= ^sacclla I5aalis) XXII, 'ii. Jos. XIII, 17 N. pr.
IX, 7, iit S-i-T-iS de Chaldaca. Cf. ctiain Gcn. XV, 19.
loci iii llnibus Moabitaruin propc Anioncin flu^^ium, a ,
20, ubi Jehusdei, Amorilae cct. pro rcgiouibus eorum
saccllis iii montc cxslructis iiomcii babcns. Suiit, qui
pomuitur,
eodcm rcfcrant Jcs. XV, 2, scd ibi appcllalivc rcddcudum.
nCID^ f. conculcatio. Jcs. XMTf. 2. 7: ^[:-'>;;'>i3
riS^S^n populus rohustissimus et omiiia conculcans.
j.^ c. dcrivatis v. 'yz. Actliiopcs infclliguntur, cf. Conimcnt. ad h.I. XXII, 5: i"<
ni;""'':!rTCIZ^^m^in": dies commoiionis et coiiculcationi';
MjIS (prudcntia) N. pr. viri in stcmmate Judae et periurhaiionis i. c. dics publicac calaiuitatis, quo omiiia
1 Pai-. 11, 25. iiitcr se pcrmixta hostibus j)racbcbuntur coutulcaiida.

*212 V. i^s rad. rr.z. nOIDn conculcatio

f. , interitus. 2 Par. XXIJ, 7.

C"^ fnt. Cia-' conculcare , vcluti rcm ncglcctam et

despcctain Prov. XX\'II, 7 qtii satur est, melpedihus con-
:

^.,2 raJ. inusit. quac cum viciiiis ::^_z , rrs ct r:::

culcat (v. T"2, rm), \t. pedihus comminuere, liostcs i. c. ,

pcuilus subigcrc, cfln-j-;. Jcs.XIV,25. LXIII, 6.1's.XLIV, exsiliendi potcstatcm Iiabet, varie postca, lum aJ aqiiam
6. LX, l4. Part. QiCia Zach. X, 5: et erunt insiar scaturicnlem ct ehullieniem, tum ad iilccra propullulaniia
heroum, qui Jiostcs procukant in b^ilo sicut (z pro s) pusiulas^iuii iii cntc oricntcs traiislatam. V. cliald. rs3
lutum platearum. cxsiliit, exsultavit (]irae gaudio), N^>2 cbnllivit l's. XIA',
Fil. SSiz pedihus calcavit locum tcrranrve sanctam 2 Targ., i-=r2 id. Jcs. LXIV, 2 ( licbn :::;=) ,
?^.=5= bnlla
Jcr. XJI, 10. Jcs. LXIII, 18. Adiunctam Labct polhicndi aquac, rr5l2 tumor, ulcus, pustula Talui.; syr. U i^Q'^:^^
profanandique potcstatcm , yaxaiiniuv xo uyiuafia i. q.
cf.

pt^riXovy 1 Jlacc. III, 45. 5i. IV, 60. Apoc. XI, a de pustulae B. B. , t S> a S ao gui-gcs "aquartim , 1 A*iidi.o
gentilibus: xijv ttoXiv ri]v uyiav TiaTr,aovai. Cf. Ca^.
gnrgitcs Fcrr. 791, arab. ^'j mcd. \\'a^v- ct Jc ct t;
Hoph. palt. C3133 couculcatum (dc cadavcrc) Jcs.
cITcrbuit sanguis, J^i intimmit sauicquc sorduit idcus,
XR^ 19.
,

HithpaL CDiznn (non rcflex. scdpass. ) ad concul- •-kij putcus plcnus, scaturigo, cf. 52;, to scaturivit, it.
candum proiectus est , de filia rcccns iiata Ezcch. XVI,
6. 22 n^^^n r|":n2 nECizn"3 ad concidcandum proiecta
: (•sj^ scaturivit, ' '^-*vi9pvJ5p ^'^gitcs aqiiae. Indc
eras cum aanguiiie iuo. Cf. a-r^inrT. Schcidius in diss.
Lugd. 973 interprctatur Jiumectatam, se volulantem, coll. n^C^— i|5 f. pT. (cum Alepli prostlietico) /)»y////a<3
Ex:od.lX,''g. 16. Targ. ';^5i3:>3>s;. LXX. A. S. (jp/.uxTiOij.
i^ Iimncctavit ct miscuit, inipr. polentani, ct Vcrs. Alcx.
Vuls. vesicae.
n«ij wutVj;. Scd illud pracfcrre ct «euteiitia iubct, ct usua
radicis hcbracac
 R. Y13, p15, T12, 2213 190 Y13
— trii2

V"^ rad. iuusit. congruens cum arab. {jcU mcil. Jc nnde SibLj calamitas : venim cvacnandi significatio eatis

supcravit albcdine 11. albuni fecit. IX. et XI. albi coloria

ccrta est cx s^Ti. pb^ , cui ct li. 1. iungitur, et iu loco paral-

fuit uude (^iAjf albus, candidus, cf. etiam ij.2Lj mcd. lclo Jcs. XXiV, 1."
"Wavr siuccro et iiitiJo colore fuit lude npinS f. id. ibid. v. r:j:i:.

VIS m.byasns ct panniis byssinus i. e. bombycinns,

isquc canilidus , subtilissimus et prctiosissimus cjuo vcstic- ,

explorafit , semel legitur Ecclcs.

bantur rcges (i Par. XXV,2 7), saccrdotes (^Par. V, 12), ct !•»
'• 1- "^^-

bcatissimiquiquc (Estli.I,/. VJII, i5). Vocabulum estorigi- IX, ubi Inf. •^inb ad explorandum (cf. III, 18 d"i::b ).
1,
Possit quidcm forma 113 anomala yidcri pro "iz a.-^ia
nis aramacac, ct spec. propterca de bysso SjTorum usurpa-
tur (Kz. XXVII, 16) , quac distingui vidctur ab Acgyptio- {cL Lehrgeb. 36g), scd etiam Arabcs utrumquc vcrbum
bysso 'i'UJ dicta (ibid. comm. 7): alibi non;di(rcrt a iriq
rum
et pro eo frcqucntatur in sequiore Ilebraismo 1 Par. IV, 21.
hoc signifieatu frcqucntaut, ^ ct ,lj pro j »j.

2 Par. in, i4 coll. Exod. XX^l, 3i (Sic syr. f^<^^ T13 fovea V. rad. "iNr.

in V. et N. T. pro licbr. v;"J; ct gr. pvaaog , ct

cliald. "^'^3
Tli2 i, q. 13 V. rad. 'Tna.
in Targg. pro u;B Gen. XLI, 42 , et nniiis Jcs. XLII, 3.

XLIII, 17. Arabes hac sigiiificatione habent ij byssus).

Vestcs Ilcbracorum byssinas candidas fuisse, tum cx ^l— pract. u;i3 , "'rTiia ,
part. plnr. fi"i2;i: fut. "Cia^
ctj^mo certo colligi potcst (cf. •,r'q), tum cx Apoc. XIX, (pro-i'i3'^,ut cliald. bin", "T3^ , Le/trgeb. no3) i) eru^
8."l4 ( £»(5£i5i)U«'Oi pvariirov Aeuxov y.uQuqov), ubi vcstis bescere, pudere , piidore ajjici. (Respondct sj-r. chajd.
byssina canJida ct splcndiJa innoccntiam sanctorum signifi-'
cat. Nibilominus non temcrc rciicicndus Pausanias (5, 5), nns, /ai=>, sanj, A^. AAflj it. arab. c^', vilv^

qui byssum llobraeorum flavam esse tradit ( ^ 8k (jvaaog et <i/^ attonitus, mente turbatus fuit, obstupuit, obmt»-
y Iv T»7 ^HXeia }.snTOir)T0g fttv ilreKa ovx (\tioSlZ iJJj
''E^Qaiiiiv,tazi, Ss oi-/_ 0^01'oj? '^uvQt]): gossypium enim tuit. Sur. 2, 260, i^iAwU stupor.Vide vicinum 'i'3^ no. IT.).
flavum tum in Guinca ct InJia ( Gossj-pium rcligiosum), Esr. Vin, 22: "'"iS puduit me peiere. IX, 6.
"rNli;b
tum in bodicrna Graccia nascitur: pannis vero byssinis Semcl c. vcrbo fin. lob. '
XlX, 3: "'b-HzrTn 1'ir3n~i<3
candor haud dubie artc conciliabatur, paritcr atquc lino sine pudore me ohtunditis. Scquitur y2 rci cuius nos ,

apud uos. V. J. R. Forstcr de bysso antiquorum libcr puJct Ezccli. XXXVI, 32 (coll. XLIII," 10. 11). Eru-
siugiJaris. Lond. 1776. Celsii Ilierob. a, 167 sq. J. II.
bescere solct, cui ccJendum est aliis: unJe tribuitur soli,
Vofs ad Virg. Ge. 2, 120 (qui vestes etiam byssinas flavas
fuissc suspicatur, cf. Celsius p. 177 ). J. E. Faber ad Ilar-
qui splendore superatur Jes. XXIV, 23 (cl. XXX, 26). —
2) pudefieri , spe et exspectatione excidere , quod cum
mari obscrvatt. 2, 382 sq. ( qui spcc. Gossj-pium herba- pudore et ruborc coniunctum cst. Jcr. XIV, 3 Primore» :

cciun iutclligit in Syria frcqucns, diversum a gossypio

eorum aquatum mittunt tenuiores hi vero aquam . . .

arboreo, cuius nomcu •.iii:; fuisse suspicatui).

p.on int-'ciiiunt , redcuiit fasis inanibus lEni 12';3iTl Iffiha
t3'il"N"l ob spem dehisam pudejaclL caput operiiini. lob.
p[^i3 f. of^um, ab albcdine dictum, arab'. *xau, VI, 20. Tribuitur hostibus, inimicis et impiis post irritos
]£.S«^. In Sing. non lcgitur. Plur. D^i^^r c. adj. conatus in fugam conversis Ps. VI, 11. XXV, 3. XXXI,
s-yT.
18. XXXV, 4. LXX, 3. LXXI, i3, idololatiis spe in
fem. niatS' Cfa derclicla Jcs. X, l4.
D"'^''^ Lcgitur de
iJolis posita delusis Jes. XLII, 17. XLV, 16, prophetis
ovis aviculae Deut. XXJJ, G, stiuthionis lob. XXXIX, i4,
hominibus incxspcctata calamitatc
falsis Mich. III, 7,
viperac Jes. LIX, 5.
oppressis Jcr. IX, 16. ig. X\^, g. XX, ij. L, 12. Ps.
XXXVII, 19, agricolae spe mcssis dcstituto Jcr. XI\', 4
cf.Jes.XIX, g et u;"3ir;. Contra.nou pudefactum iri dicun-
"Pf^ i. q. ppn epacuai^-it. {'McMt. bul- ^jJ cavum tur, quicunquc fiduciam in Deo posucrunt. Ps. XXJI, 6:
evacuavit, cxcavavit). 1'j;i3 Nbl ^n^2 "^3 tibi Jidebant, neque erubuerunt i. e.
quid , canna, aruudo, i(a>f»*'a/'
neque spes eos fcfeifit. XXV, 2. 3. XXXI, 2. 18. LXXI,
riplS f. f,'acuilas , evacuaticf i. e. vastatio, dcpo- I. Jcr. XVII, 18. (Syr. I^cao pudor dicitur de conatu
pulatio^f^f. nrrr). Scmel lcgitur Nah.II, 11 : np/a':^^ npia
inani Barhcbi^. G6. 73. 123. 342, A^caii pudcfactus, de
dc vastatione niaxima, ut r;kV'zi;31 nN"»^, riJi^IJan '^"^^^
s. radd. NVi; , ba^ii. Cf. "^z comra. 3. Michaehs' (SuppL co qui re infecta ab aliquo conatu dcsistit ib. 65. 420, cf.
Maycrp. 168). Sequ. 'J': rei, quae spem fcfellit. Jercm.
]6i), confcrt v-:W contigit alicui malttm [Ilamas. 334], II, 36: n^'>sNa ri'.:;3 *t.:;,n3 luiisri d';'!::-:'^ na ctiam
 •

R. '013, ms 191 ;i3 — rr^a

j-ieg^plni spem itiam JaUet, sici/l fefeUit ytnsvria. XII, HiihpaC erubuit , pitduit etim Gcn. TT, 25. Pcdc-
i3.'"XI.VllI, i3. Jos. I, 29. XX, 5. ilos. I\ ,"19. X, (J: stris scrmoiiis fuissc vidctur, cf. ad t:.\nr;, F]:Nnn.
in^"t) li;n32 ptnlejiet propter coiisiliiim siium sc. initnin
liituruin. — 1's.LXlX, 7:
•rj-ip -«a ni'ia;"-bN ne pudefiant ndl3 f. pudor Ps. LXXXrX, -55. Ezcch. VII, 18.
per me speranles in te sc. iibi nic, piuni Dci cultorcnij ab Obad. 10. Mich. Vil, 10.
co dcrclictuni viilcbunt. —
3)Ti-anslcrtur acl aiiimiirn quo-
cunquc niodo lahorantein, pertiirbuliim , coiijiisiim ( cf. nSlDS f. id. IIos. X, C. Do nominibus in n:, NJ
rab. 0-4). JcT. XLIX, 25. Sic inipr. ia iorinula nr eicuntibus v. N^n^CN rad. icx.
Cis. ludil. III, 25: exspectabant liiiz 1» tisqtie diim
animo perliirbarentur. 2 I5cg. II, 17 : .
precibus Jaliga- riC3 ciini Suff. W^, Dr-i-2 f. 1) puJor, ruhor.
baiU etim Elisacum \L'i2 n" nsque dum pertiirbareltir, Sacpe aJdiliir D"':: Jer. \{\. 19. Dan. IX, 7. 8. Ps. XMV,
onopo; ficrct. Bene dc ^A'ctte bis er ferlen-en ward. :
16. Esr. L\, 7. 2'Pnr. XXXil, 21. nit.- -^l^, n^v in-
\ lil, II: i'ulttt immoto adspiciebat etim (Ilasaclcni Eji- ducrc pudorcm, pudorc contcgi lob. VIlI^ 22. Ps. .XXXV,
sacus) lUis ny usijue diiin pertiirbaretiir. CliaUI. ubiquc 26. CIX, 29. Dicitiir etiain n'w;.3 'iia Jcs. XLII, 17. —
"30 nr. Cl". Muntiughc iu Diss. laigcld. 11 55 sq. — 2) ignominia , conditio i^ilis et ignominiosa. Jcs. LIV,
4) Scuicl dici vidctur dc re, quac aliorum spcm in sc 4.LXI, 7. Ilab. II, 10: '^n'2b nca n^s; consiUis tuis
positam lallit (cf. rnr^:). IIos. XIII, i5 inipy uiin"' />«afe- :
ignominiam parasti domui tude. Mich. I,'! 1 n'4.a "^>5. :

faciet fons eiiis ( ci'. Jcr. XIV, 5 ) i. c. cxai-cscct. Par. in nudilale ct ignominia. (Alii nuda pudendis, <js. niT^
ann"'. Probabiliiis vcro ^lii^l' Ii. 1. idcm valct quod lEa"'^,
idcm quod D-^^T.^r)- J^r. XX, 18. Syii. nsin, r.-Z-p.
sit —
nisicum 18 codd. Kcnn. lcgcndum cst u;3^ (i'^'') cf. uia"' 3) idolum, ita dictum, quia .spcni cultonimfiillit 'co.squo ,

Do. II. — Aocabuluiu cst scrnioni jioctico lainiliarc, iii

pudore ct ignominia aOicit ( cf. Jcs. XLII, 17. XLU', g.
pcdcstri raro (v. Pcntatcuclio nunquam II. Xl/V, 16). Male alii idoluin ita dictum voliint, quia
110. 1. 3), iii

obTium. isn , Dbo: Jcs. XLiV,

luiigitur sacpc sjaioiij-mis mu i um sit ( v. v;>_u), vel idoluni obscoentim, intcUigunt
16, nnn Jcs.XXIII, 4, 'nai Ps. VI, n, opp. n?o':3 Jcs. (utZornius in bibl. antiqii.
cxcgct p. ^32), vcl dcnique
LXV, 13. LXVI, 5. LXJC.ulaxvreodai,, \uls' pude- percgrina vocabuJa arcessunt, ut pcrs. ^ii._ij poscht patro-
Jieri , confundi. nus, protcctor, vi>_, pot idoliiin (v. ^'^'aiil jilagazin 2,
Pil. Itiira cunctatus
est , scqu. gcrundio Exod. Cactcrum
io5). cf. noniina propria n^iizu;"'^, i^rz'^''.
XXXII, 1. Itidd. V, 28.
Pr. moratus est exspcctationcm
aliciiius, pudcfccit cxspcctantcm ( cf '£12 ni" ludd. III, 25),
• T'. :
™* ?'• pt^denda, de pudcndis viri Dcut.
frustra cxspcclare sivit. J. D. Micliaclis (.Suppl. i64)
XXV, 11. (Ita chald. Nnnna n''^ locus pudoris 1. c. ct
moram maviilt a stupore dictam sivc a quiete, coll. 1*0.0
2 Sam. X, 4. Num. XXV, 8, aetk F^^C^C* a rad.
qnod pro quiete occiirrat ap. Asscm. b. or. 1, 260. Hoc
Tcro vocabulum perquam inccrtac auctoritatis est, videant- "Ssf-iil i. q- l^n, arab. (_^pvLj a \u'a^ 110. IL i. q. thz,
que cruditi situc 1. c scribcudum \.aQ.M quies, tran- turc. j_c_) >_i>^' ^^^^ >"•'" vcrccundiae locus). Cod. Sam.
quillitas. magis vcrecuude ponit nU}3.
Hiph. tlS^iin a pcrs. ni-i^^ar: 1) pudefecit aliqucni,
jinpr. proptcr irritos coiiatus. lliiic dc Dco conatus irri- :

tDS ficri iu.ssit. XIV, 6. XLIV, 8. CXIX, 3i. 116:

Ps.
^12\B"3 "Illi/^nr, -bN ne spe excidere me sinas. — ^i^Zl cliald. pcrnoctavit Dan. W, ig. In Targg.

ignominia ajfecit. Prov.XJXIX, i5 sacpc pro 'ji';;. Syr. ^i^ id. ct: commoratus csl, mansitj
2) tt;^2-q n":;;;^ I^S
—
:

^aN puer sibi reUclus ignominiam parit nialri suae. (Zqo divcrsorium, ho.spitium, sam. Aph- AlTrSA j
3) \nirans. ptidenda fecit, turpiler igil (cf. a^^^T: y^n). ,

Part. "ilJ^iaa turpis, inhonestus, ncquam. Prov. X, 5 laS : arab. ob med. Jc, acthiop. nP^t"! ct contr. (1*1'
ttjia'3."12 "l''^i"= Dl"?? ^'^'•^^ It. V"!m coUigit aeslale
inteUigens, stertit messis tempore\homo iieqiiam. Ut Ii. I. pernoctavit, permansit, mclit. bejjct (^;;^) liabitavit,
ita XIV", 35. XMI, 2 opponitur i'"':'!)"^. Ncquitia cnim incoluit, iridiCcavit (du avc).
stultitiam quoquc complectitur, ut alibi stultitiac vocabula
(b^DD, ~:;33) ad neqidtiam rcferuntur. Fem. nui^^a^ n^S constr. n"'^, cum Gcn. XtX,
Ile parag. nn''^
Prov. Xn, 4, opp. b^^n rTiTN. Scmel additur syn. "i^qrr^ 10, constr. n.-j-ia XLIII, 19. Plur. D-na
V. c. P]si-' nn-^s
XIX, 26, uiidc colligitur, Iiunc usum participii IlipIiU bottim c. SulT. ^^'n^, Dpin2, DnT^^ pro a">np3 a sing. ,

Tcre a pudoris significatione prolicisci, ncque a vicina

deperdito nna coU. .•sjt. l^i*0, plur. ^j^.O Lehrgeb.
radice ;i;N2, «-•(^, undc Ilipli. t-alo], rcpctitum csse. 6o4 (male enim nonnulli ^''nz dicttim volunt pro D"n;= a
Vidc tanieii v;N2 Mipli. no. .?. rad. n:2, aut lcgcnduin ducunt battim , dcccpLi lincola
Not. Aliam formaia coniugationis Hiphil, U;"'^!?;, Metlieg m. (dc loco Prov. II, 18 v. s. niu; ) 1) domus,
)

halies sub rad. izz''. domiciUujn, a peruoctaudo ct commorando dictum. (Arab.

 R. ma 192 ni3

,:i^, syr. fiA^, aetliiop. Q,^!). t-^nx m2 donms comiti. 3). (Arab. *JJ1 i^i^Aj ct oy-J! Cor. 2, 119 de

cedrina 2 Sam. Yll, n^2n-i=. fiHus domus Gcii. XV,

2. tcmplo Mcccano ; actli. ILT'» de aede sacra). Usurpatur
Jcr. II, i4
3. Eccl. II, 7 ct .-!•:= T^r. Gcn. XVII, 12. 27. 5) de parte domus, conclavi, oeco. Ji-^n nn">r"3 n^S
cst terna, scrvus iii doino nalus, camquc ob
causam ccr-
cocnaculum, conclave potorium Esth. VII, 8 (cf. 1)3^. V,
tioris Cdci, LXX. oixoj-evTjs , opP- scrvo acrc cocmto 10), ai;u:r: ni= gynacconitis, ^^\ Estli. II, 3. 9. i3.
n:p73- (Samaritams Moses vocatur nirN rT'! "la scr-
;)03.
i4. (Ita gr. olxog Od. i, 35G cl. 3G2. 19, 5i4 ct ap.
Dd^familiaris Carm. sam. I, 12, niclit. dajjar cst ser-
vils
Alcx. pro hcbr. T.-^b Jcr. XXXV, 4. 10, it. Sofxoi, 8u)^ia;
vus faniiliaris, a dar domus ). n^zjn 'V T^.N apud pri-
vatos liomines est otxoVofioe, dispensator, scrvus rci fnnn- actli. n,»! conclavc, cidjiculum, dar domus it.
mclit.

liari rcliquisquc scrvis praefcctus Gcn. XLIII, 16. occus , atrium , Saal:, arab. LlS 'Ci^ Lnfcrior pars domus,
^^^Y'
1 cf. XXXIX, 4. (S}-r. U^*S t^') etunovcrbo ]£v*=i', Hausjlur). —
Domus vocatur
2), sed v. infra no. 3. ^i^^.h 'na
Gcn. XXIV, 6) sepulcrum, maxime sumptuosius. Jes. XIV, 18:
cf. irri^ 'i-T
appcllantur corpora luimana,
lob. IV, 19 cuncti geniium reges cum honore iacent inias uJiN sijir-
domus" luieae
guli in sepulcris suis. ( Cf. isuia Jes. XXII, 6. Arab.
utpote fragilia ct caduca (cf. 2 Cor. V, 1 ibiquc intpp.).
1

varia sunt in Kamuso pracler alia explicatur scpulcrum,

tji-iCNn n^=, -lisii ^, Ni^.s^r 'a, iribn a
c>v.A-J5 -ij£,\

carceris noinina, v. sub liis vcc. d-^Vstt n"'?. armamenta- practcreaquc Arabes ^.Xa et ,syJi domicilium de sepulcro
rium Jcs. XXXIX,
^::iNn ni3 acrarium, tlicsauri
2. iisurpant, v. Schult. ad lob. III, i4 et in Animadvcrss.
Dan. I, 2. de universo mundo Fs.
Domus Dei scmer ad XXII, iG).
Jcs. Plcnius idcm vocatur Dri"n n^a
XXX^^I, g. —
In AccHS. coquc coiistr. n^^z sacpc pro domus aeterna Eccl. XII, 5. (Ita in inscr. altcra phocn.
ni23 iii domo alicuius Gcn. XXIV, 23. XXXVIII, 11. niclit. lin. 1. "i2p!2r"n3-nn i. e. iDp Dbi:' n^z -ii.n con-

Nuni. XXX, 11, aXihi in domum alicuiiis; nrji.s^ domum clave domus aeternae cst scpulcrum, cf. domus aeterna in
Gen. XXIV^ 32. 2 Sam. XIII, 7. inscr. scpulcralibus ap. Gruter. p. 790. go3, 913, ct quod

2) ienlorium (Arab. v:;^^, pers. «j'3> idcm valent). Diod. 1, 5i Acgyptios hominum vivorum domicilia devcr-
XXXin, De tcntoriis Astartae soria [^YaxuXiiciuq], mortuorum sepulcra uiSiuvi; oi'kous
Gcn. XX\ai, i5. 17.
sacris 2 Rcg. XXIII, 7, cf. rf^^a po. 3.4. (Ilcbraei in- vocari tradit. Sjt. lA*io AaO , acthiop. O,'^'', C^^t^V»
terpretcs uou malc my-i"' aulaca). riirti, DiMiNn n^a
domus mortuorum i. q. scpulcrum),
de tabcrnaculo foedcris Exod. XXIII, 19. Jos. VI, 24. hahitaculum, mansio, locus cuiuscunque gcneris,
7)
ludd. XVIIl, 3 1 1 Sam. I, 7. 24. III, i5. 2 Sam. XII, 20.
.
a) hominum, lob. XVII, i3: iniz i^iNUJ n^pN-DN immo
V, Eodcm
nV3=n iria pcrtincnt v. nyz no. 3.
Ps. 8. exspecto orcum, domum mcam, cf. XXX, 23. (Ita
palalium , arx plenius n^a
3) domus regia , Arabes de orco lAJ^i-! ^^ domus aeterna Cor. 4i, 28,
,
Tjr'?."

2 Sam. XI, 2. 9. 1 Rcg. IX, 1. 10. XIV, 26. XV, domus generis huniani, Schult. ad Lc.gr
f>Si\ vi^s-u
18,
unde
et niisi.-iri Esth. I, 9, xaz" lioxhv niar:,
nii:
nirrt i"' "V^V.N praefcctus palatii, aniicoi-um rcgio-
^Ai^uo Soixog). — b) bestiarum. lob. XXXIX, 6: cui
(onagro) desertum dedi domum s. niansioncin. Ps.
rum unus^ cui claVis arcis regiae demandata erat (Jes.
LXXXIV, 4: passer quoque inyenit domum. CIV, 17
XXU, 22), quique'univcrsae rei familiari rcgis praccrat ( cf. Virg. Gc. 2, 209: antiquasque domos avium , gr.
(nostratium feremarcchal du palais , Hofmarschall,
olxos (J6,((05 de bcstiai-um mansionibus, inclit. hejtae
Turcarum Bostandschi Baschi, quod munus saltcm rc,
,

lustrum fcrarum, nidus a^num, formicarura, latihulnm

quanquam non nomine congi-uit Persarum Nasir ) 1 Reg. ,

cuniculorum cet. ). Sic UiiDH^ n^S domus araneae lob.

IV, 6. XVIII, 3. 2 Reg. X, 5. XV, 5. XIX, 2. Jes.
VIII, i4 de tcxto eius, arab. cyj.oCoo! 0.-0 Cor. 29, ko,
XXn, i5. XXXVL 3 (cf. Dan. II, 49), in sequiore
Elnawab. no. igo; domus tineae
ricbraismo n^zrt a^ Estli. I, 8 (v. no. 1.), cf. Gen. XLV, \JiJi.iX~A c;^ lob.

8. T11 ni= rcg"ia Da^-idis Jcs. XXII, 22. rtb-i? n^z; arx XXVII, 18. — c) receptaculum, locus, spatium rerum
Pbaraonis Gen. XII, i5. (In Anglia ct Dania arccs rcgiae inanimataium. UJc: irn; olfactoriola Jes. III, 20. DTi:;,
Kat' iio-rqv domiis vocantur, ut Carltonliousc, Bucking- CiniT^V, Di^l^V receptacula vcctium Exod. XXVI, 29.
hamhouse, Axelhuus de arcc Ilaunicnsi , opp. Axelstad XXXVI, 34.XXX\II, i4. XXXVm, 5. (LXX. ^>Jxai,
de Hauniac urbe). D">nVN. n^s coelcste Dei palatium (ex qnod Aethiops reddit (bT» Lud. 24g. 5gi). 1 Rcg,
opiidone Jacobi) Gen. XXVIII, 1 7. X\"III, 32: Jecitque fossam V~\X D^^nNO nil^S ad spatium
Usnrpatnr de duorum satorum seminis. Di:5N Xf^Z lociis lapidosus ( in
4) Domus dei i. q. aedes , templum.
tcmplis idolorum (rabb. n-iT mas> n^n) Jcs. XXXV1I,38.
terra) lob. VIII, 17. Nehein. ll, 3: miap nir -iirn
>ni2i< urhs , in qua sepulcra patrum mcorum. Ezcch.
XLiV^ i3. ludd. IX, 27. XVII, 5, V. c. ii.ii ni= 1 Sam.
XLl, 9: nizi; "Hii.N ni"ir:i niS spatium conclayium
V, 2. 5. XXXI, 10, ^yzti nia 2 Rcg. X, 23 sq. (cf. 110.
et dc tcmplo Jebovac Hicrosolyniitano fnVN nir, templi laleralium. ( Sacpissime ita apud Aramaeos et
2.),
Rabbinos, ut bJI Ti^'^. calcciis, T^ n^i cliirotheca, bniDn n^D
nin^ n-s dicto 1 Rcg. vi, 5. 37. VII, 12. Jcs. LXVI, 1

et'sexceulies (cf.no.2). Ita etiamjN-niz Zach. VII, 2 (coU, stibii vasculum, l^aama L^ thuribulum, \t\t\ Au»o
 R. r,i2 193 n^3
olircttim cct. cf. Lcxx. , inii)r. BiixfoiT. 3o-?. Ar.ib. rum singiilac trihiis ['2^-c'Z-]\, nv.;-3) dividcbaiifur ia
,?«j>-! viiv^? cajisula {jcininnrum, aclliioji. (X-f- [ IIRiJ^ l
familias mn-*i:;'2 ), 1'aiiiiliat;' iii dumos palernns ,
( n^z
donuis gladii i. c. vagiiia) Piov. Vlll, a: ni^Ti: n"= , syr.
ma.vr; (L>C\. o/xot vniot,,tr). llac cnim sigiiilicationo
in Plur. pro 3N \n= frc(|iiLiitulil ni2N rfZ, quac Pluralis
]AjjJO| AaS locus , ubi pliires viae concurrunt, biiiuin formandi ratio iii iioniimbns compositis apiid ,Sj'ros usita-
trivimnvc. (LXX. Vulg. Ciiald. rcddunt iii iticdio via-
tiorestv. c. ioOj.. >>S a inimici, v. IIon'mami. gramm.
rum, ut rf^ sit inter, v. no. 8). y'.''Jl
'^*'?. ^* *"'^ '\V--
syr. p. 254. Nuin. I, 2 : numerale filios Jsraelis DnnC"j;73b
8) interior pars , qiiod intus , inlra est Opp. yiri
(
Dni^N n""!!; secundum Jainilias suas doinosqiie paternas.
cxtra, foras). r,T\^Z Exod. XXVIII, aG , n-':"^ Gcn. VI,
18. 26. 22. 24. •.>(> sq. U, 2 sq. DoiiMbus patcniis prac-
i4. Exod. XXV, li." XXXVII, a ct T-.ry^zTZ i"Hcg. VI, i5
craiit Dni2N n-s '^N"; Exod. VI, i4,
intus, intriusccus (LXX tacnOEr). Opp. yin^- b n^^a
Par. V, 2'i pcr cllipsiii m^Nn '•i-.\-S
plcruiiiqiic
D.-iia.x n'2"r D-i-.x"!
1 Par'
F.zcch. I, 27, Reg. VI, i6, \ n''!;':^ Num.
1; n^s^ 1
, 1

X\'1II, 7 iiitra (siiatiuin quoddain ). ^ nT^q-rN iiitra,

VIII, 6. XXNI, 3.!.Niim. XXXI, 26. Jo.s.'Xl\', *!, vcl
ninxn i-;\;j 1 Par. XXIX, G, ma.sn 'n-'^: 2 Par. V, 2
c. accus. 2 Hc;;. XI, i5. Cf. "bkN no. i3. ( Ab lioc
siijiii-
priucipcs domuum, patriarciiac (LXX. 11011 rarojiKiytrlp/ut.
Qcatu diicilur cliaM. i: in , luido supra dcrivaviiiuis S
pracCxuni Ilcbracoruni). Pcr candcm cllipsin Syri (Zoia( t.M..t'i patriarclia).

g) Doinus alicuius trauslatc dicitur pro hoininibus

12) Domus practcrca traiisfcrtur ad res , opes , qnae
in ea versantibus ,
famiHa (cf. aral). \S\\ i. c. uxorc in ca asscrvantur, totaimiue rem Jamiliarem. Estli.
ciim libci-is ciincdsquc donicsticis Gcu. VII, i. XII, 17.
VIII, 1: yyr, n*z LXX. Ijik '\)Ti'>^-iii 'Aultr, cf comm.
,

XXX\', 2. XXX\'I, G. XLII, ig. XLV, 11. 18. Prov. 2. 7. Gcn. XV, 2: -ij.?.'"rN -ryv\ ^A^r, %-)•'= -p-iio-pi et
XX!.XI, l5. Ita donius regis de aulicis Jcs. XXII, 18.
possessor opum mearum crii /Jainascen.us fi.ie.ser [v. sub
pli;,"?.) Exod. I, 21: ^'ns Dnr iD"'T et paravit iis
rry-is n^a i. q. ,-:i>ns «^a:? Geu.|L, 4. (Cf. jiai^!:i.ir3 AiO? Deus opes, cf. Prov. XIV, '1. XXIV, 3. 27.' (Ita
EpLi. Syr. I, 61 de scrvis Kcdorlaoineri). Hiiic gr. 01/1« Mt. Xn, 29. XXllI, i4, olx-s' Od. 2, 237.
10) ex
familia alicuius oriundi , nepotes , posteri, 4, 3i8. 7, 3i4. Valckcii. ad Ilciod. 7, 224. (Aiab. j.i
genus et prosapia eiiis, sacpissiinc i. q. Qi::, vcl potius LxaS^ Lyj domiim altani exstruxit aliciii, pro iiobilcm
B'':^ ':2. Gcii. X\ III, ig: hunc enim scio mandaturiim,
cum rcddidit, v. Scliult. ad iob. XV', 28).
T^^riN in^^Z-nNI V:2-nN filiis suis famiUaeque post
ipsuin i. e. iiepotilnis posterisqiic. 1 Par. X, G. Ita 'ir nT Sacpissime n''^ pracniiltitur nomiiiibus gcograpbicis
i. q. 'ir 1:= Exod. II, 1, ^zv n-'- Jos. XVII, 17. xVlII,' iirbinm ct vicorum, modo ncccssario, inodo ita iit ctiain
5, irwNtni'-; n^r Lcv. X\1I,'3. 8. 'XXII, 18, niin7 n-z oiiiitti qucat (vide litt. c. Ii i. 1, u. v. z. cc. ce. kk.
pp.),
1 Reg. XU, 21 et scxccutics. Jcs. Vllf, i4 : irNn^y"; 'ni "':© crcbcrrime, ut vidctur, iii scrioris actatis scriptoiibus,
utraque geiis Jsraelitica vidcl. Juda et Isracl. '
( LXX".
(vide e. h. 1. cc). (Ita AaO apud Syros, ubi ctiain
tacpe Diot ). Ita ctiam r)"'^ gcns davidica 1 Sain. XX,
•\-\-r,

16. 1 Rcg. XII, 16. 20.'26." "XIII, 2. liominibiis rcgioiuini prac))onitnr, v. Asscuiaii. 3, 2, "jZo
Jes. VII, 2. i3
(o'xos Ju^id Lnc. I, 27), i;N'>4 n-^z 2 Sain. III, 1.6, ct Micb. Siippl. pag. 174, ct ,i>v;o apud Aiabcs v. c.

li-l~N n"'= Ps. CXV^III, 3. De univcrsis populis v. c. fTS j5 c>vr?

L)~'
quod iioimuiiqiiaiii dcciirtatur iii Li maxiino
,
,

n^jnin filii Tliogaruia i. e. Arniciii Ezccb. XXVII, i4. apud Ncstorianos v. Asseniaii. ]. c. in 1 ut ,

( Sara. DTN n^a de universo geuere luimano Carm. sain. pro ^.jL*,< ^iiv^ ^-.jS^^ pro -r^y^ v::^, ^^ V, "V'''*'
,
1, 19). Paritcr atque ''iz translatc usurpatur, ut n"'^
supra not. ad = pag. 175. Addc Bcbctcn , Rc.simotb,
''n?3n~73 i. q. ^nynria ^;3 advcrsarii, liostes nici 2 Par.
Bcgabar ap. Rciaiid. Ii. vv. ). Iii plcrisqiic cxcmplis n-S
XiXV, 21, 1-)^ n''^ geiis contuinax Ezccb. II, 5 et
rcddcndiim habitatio , inansio , locus v. c. \X-^ n^Z^
laepe, cf. Ilab. IIi; i3, D"r-i"3 n-: Jcs. XXXI, 2 ct coii- ,
liabitatio quictis ( cf. siipra 110. , ct rcspoiidct gcrin.
tra T.ir-r ri^Z filii, familia ])ci i. q. Isracl Nuni. XII, 7. 7 )
bauseii ii\ Nordhausen , M'iihUiausen'. alibi urbs ab arce
Jcr. X'll,' 7. ilos. VIII, I. IX, 8. i5 iit olxog deov 1 Tiin.
,
tcmplovc noiucii iiivciii.ssc vidi lur, iit NV-'i n-^Z , "rN-n-r,
III, l5. Hebr. III, 6. In aliis quibusdam formulis figura
domus servata cst. Rutb IV, 11 de Lca ct Rabcla: n:2
]i3"i n'-:. Cf. iiomiiia cxcuiilia in burg , kirch. Eu plc-
uaiu iiomiiium ita compoiitonun cnunicrationcin
bN/^iU'^ n"'^— nx aedificarunt domum Jsraelis i. c. gciitcin
:

israeliticani coiididerunt. '•:

n";: T.zz doiuum acdilicavit ali- a) n^z (domiis pcccati,
'jl.y aiit coinmoditatis, colL
cui, pro prolcin, sobolein ei dcdit, dc kviro (i. q. ^•'~,Tl
\ Ut) Dcut. XXV, 9, de Dco i Sani. II, 35. XXV, 28.' arab. ^.j . i
) op])iduin tiibus nciijamin, propcAi ab oriciito
2 Sain. VII, 27, 1 iUg. XI, 38. Idciu valct \ n';^ rrc:} urbis Bctlicl (Jos. VIF, 2), ab occidcnte oppidi IMicliinas
2 Sam. VII, 11. 1 Rcg. U, 24 (cf. iiilia 110. 12 '. ( 1 Sain. XIII, 5 cll. XIV, 23 ) ciim dcscrto cogiiomiuc in ,

11) SN n-^^/pr. domus paterna Gcn.XXIV, 23, dtin : oriciitalibiis ciiisdcm tiibiis liiiibiis sito (Jos. XVlIf, 12).
familia patcrna XXXI, 3o. XLVI, 3i: dixit Josephus TaliiiiuliciGcin. Ilicros. Ab. saia 43, 3) boc oppiduia
fratribus suis patrisque Jamiliae. Li cciisibus licbraeo- coiifudcrunt cuui uibe viciua Beth-el (dc qua litt. b),
B b
 ) :

R. ni3 194 rr^S (nomm. geogr.

qnae aliqnotics a proplictis pcr contcmtnni vocatnr 'JVS^ ni3 XXV, 9 Jer. XLVIII, 23
et 111": r\^z (locus habitationis)

(v. 71N p. 5i), sed Euscbius et llicron. (v. jjijduv, oppidum tribui Ruben assignatum quod vcro mox in ,

Bcthairn) utramque rccte distinxcrunt. Moabitarum potcstatem cessit. Ruinas cius ab austro
b) bN rfS I donius Dci), urbs antiquissima ct regla Ilcsbonis commcmorant Scctzcnins ct Burctliardtus (itin.^
in Syr. 6^4. vcrs. gcrui.), ab illo Maein, ab hoc Jlljiln
(Jos. XII, i6) Cananacorum, olim et Josuae adbuc tcm- J^.

,.,_jjtA.« appcllatas, Alia urbs coguomiuis Tibcriadi ATcina

poribus nb dicta (Jos. XVIII, i3 ctcf. 7lb), quanquani
scniel(X^'I, 2) a scriptore accuratiiis loqncntc utrunique erat (v. Lightfoot Opp. 2, 226). Idcni nomen vidctur
nomcn distiuguitur, ita nimirum, ut Belhel montcni 1=1^2 (
pro -fivTS Num. XXXII, 3 ).

sacrum sacrariique locum, Lus ip.sam urbcm dcsignet. In yj 'N"i:: h'!; (urbs creationis incae) oppidiim Simco-
scptentriouali parte tribus Benjamin (Jos. 1. 1. c. c. et nitarum 1 Par. IV, 3i. Nescio tamcn an corruptum .sit
XVIII, 22) duodecimo ab Hierosolymis lajiide (v. Enscb. v. lioc nomen cx niXSb n''2 ( mansio lcacnarnm ) , quod ex-
Bat&i])), ca sita erat in moHte (1 Sam.XIII,2. Jos.XV^I, ], stat in loco parallclo Jos. XIX, 6 clJ. ni.N3b XV, 32.
unde Betlielam ascendilur Gen. XXXV, 1. ludd. I, 22. g) m: n"": ludd. VII, 24 locns ad Jordaucm ,
proK
l Sam. X, 3. IIos. IV, i5), qui montanis Ephraim acccn- pro mai' n^^z (domns transitus), cf. Bi]f)aPjuQu qiiod
sctur (ludd. IV, 5). In sacro hoc montc tabcrnacuhnn Joh. I, 28 in codd. multis exstat et ab Origenc reccptum
foedcris scdem habuerat (ludd. XX, 18.26. 27. XXI, 2. cst. V. Rclaud. 626. 32.
1 Sam. X, 3), et, postquam Ephraiuiitis cesscrat, Jcro-
h) "Tia n^^z ( domus scpti ) oppidum tribus Judae
boamus ibi vituloruni cultum instituit (1 Rcg. XII, 28 sq.) 1 Par. II, 5i i. q. 1~:i, quae vidc.
n"J7-1,
a Josia denuun abiogatinn (2 Ilcg. XXIIi, i5). Cf. v.
^1-3 n"'- Neli. XII, 29 quod vide,
11N IT^S ct jlS.
uomcn facilc
Ab his sanctuariis hacc urbs
exstant tamcn de Juiius noniinis
sortiri potnit :
domus Dei
S. Vh. " i. q. b.ilra ,

origiuc aliae, eaequc variae et discrepantes, traditiones Gen.

k) Vi!:.l n''^ (domus rctributionis ) oppidum Moabi-
XXVIII, 10 sq. XXXV,
1 sq. 9 sq., quas diiudicavit
tarum Jer. XLVIII, 23.
dc V^^^ette Kriiik d. inrael. Geschichle I, 124. Nom. gent. l) avilraT n-^s Jcr. XL\Tn, 22 ct a^nraT Num.
est 'i;Nr7 n-2 i Reg. XVI, 34.
XXXIII, 46 ( duac caricac , aut cll. iLLo duae calamitatcs,
c) biiNM n">s (domns radicis firmae i. e. sedis fixac,
duac bnccellac) oppidnm Moabitarum. Ilieron. v. Jassa
ui^*J oppidum Judaeae, vcl (quod vult Ephrae-
et usque liodie oslendilur inter Medaham et Dehlatai.
Jjo"!'! )

nnis ad h. Samariac, nonuisi Mich. I, 11 commemora-

].) ni) 'ji:iT n">2 tt) oppidum tribiis Judae Jos. XV, 4l.
tum, cuius ctymo niodo indicato alluditur his vcrbis: ISD'^ /S) aliiid in tribu Aschcr Jos. XIX, 27, utrumque, ut
in"T3" 035 n,""' bii.N.n n''^ luctus BeLh-Esel fohis aujert vidctur, ita dictum ab acde Dagouis. Priiis idcni videtur
domicilium eius (ibi poncndnm) i. e. propter luctum qiiod Caphardagon, vicus teste Eusebio Jainniam iutcr ct
pnblicum sedcm ligcre non potestis in hac urbc, licet ipsa a Diospolin sitiis BtjddrtyMV antem 1 Macc. X, 83 dc aeda
:

scdc fixa nomcn habeat. Videant cruditi, sitne hacc locum Dagonis Asdodilica intcrpretandum videtur.
diflicilem interpretandi ratio praefercnda his, quas ingressi n) D"in n^^z Jos. XIII, 27 uibs Gaditarum, quae
sunt J. II. INIicuAELis, JusTi aliiquc, ex qnibus illc rcddit Num. XXXil, 36 T-^n n''= scribitur. Ilicrou. Belharant,
domns riciniae ct voci Vii umhra alludi susijicatur, hic
ciiitas tribus Gad iuxta Jordanem, quae a Syris dici-
dvnius deversorii , quod utiqnc aptissimuni esset, niodo tur BethramtJia et ah Herode in honorem Augusti
probare possit, Jjol vesperi venit etiani dipertendl vittt
Lifias cognominata est. Ita in Gem. Hieros. Schebiith
fol. 38, 4 D-itt n"»! explicatur r;n'2-| n-ia, et nnxrn niliil
habuissc.
alind esse vidctur ac forma syrissans pro DT; (quod
d) bN^^^N n"'^ (domus insidlarnm Del), nrbs, va. fortassc compositum pntavcrunt cx Dl excclsum et n art.),
qna Salmanassar post pngnam ibi connnissam sacviissc dici- qiium D^n et ]"!" potius adicclive montanum ( ab in ct
tur IIos. X, i4. Intelligcnda videutur 'iJ()!h]Xa Galilaco- syllubis D~
et ]~) significarc vidcantiir. Josephus
rum Macc. IX, 2), inter Sepphorin et Tibcriada (Jos.
( 1 Ant. 18, 2 5. 1 Bii&i>Qreu(p&a dt , TTohg ijv xal uuti],
:

Arch. 12, 11 §. 1. i4, i5 §. 4, dc vita sna §.60) 9 mil- ttl-jU Tregi^o/itii»' , ^ luvkiaiSa
u^no tov ttVToyQUTogog uyo-
liaribus a Lcgcone (Euscb. li. v.) sita apud Tahnudicos , gevei ri)? yvvutxog eandeniquc alibi luliada appcllat (ib.
,

aliquotics sub forma baiN commcmorata ( Lightfoot Opp. 18, 4 §. G. 20, 8 §. 4): sed Liviadis noincn idein non
2, 23 1. Pococke ad IIos. 1. c. ) ct siguificari vidctur prior
;
ignorat (ib. i4, 1 §. 4 ubi Arabiac op|iidis illiid annume^
illa Salmanassaris iuvasio (2 Rcg. XVII, 3). Exstat ctiam rat ) et utrumque pcrmutatur, iit alibi luliac ct Liviae
«ibs cognominis"}\ssyriac, Darii clade nobilitata (v. Ccllar. nomiiia. De situ eius v. quae disputavit CcJIar. iiotit
not. orb. ant. 2, 770. Schult. ind. geogr. v. Arbcla), quam n, 652.
vcro, utpote in assyriaci imperii sinusitam, paulo ante o) TiTiTl ^""2 (cTomus pcrdicis) oppidum tribus Bci>-
rioseac tcmpora ab illo rcge expugnatam esse niiiius pro- jamin in limitc cius australi, atquc in conriniis Judac sittim
babile cst. Jos. XV, 6. XVIII, 19. 21. Ilicron. v. Area Atad mcmo-

cj •^yjJz !:i'3 n-^s Jos. XIII, 1 7 , alibi 'jisa isa Num. rat vicum Belhagla tiibus niilliaribus ab Ilierichuntc,
XXXII, 3a (^ubi cod. Sam. -pa) 1 Par. V,' 8. 'Ezcch. duobus a Jordanc dissitum, <iuciu pro uostro liabcmui
 ) '

R. ma 195 ri*3 (nomm. gcngr.

cnm TJcIancIo fp. 63!^). Qiiac Ilicronymns liabct s. T. quo loco V. siipra p. 100 v. p.nbNi.).
p) oppiJum Sebulo-
Bftliai;l;i. I"H' iH'n pcrtinciit. nitarum Jos. XIX, i5.
p) 'jrrj rfS ((loiims jjiatiae) oppiJum, qnoail ci X) NiV-: n^= V. N>Vr"3 rad. N>r^.
adiiiiictis iirbibus colliijitiir , tribiis Judac vcl Daii i Rcg. y) ]i"?3 rfz V. litt. e.
^-> "''p- ri^= (domiis ]\raacliae) oppidum iii radici-
q) 'jilh n^^Z (locnscavitatis, fortassc viae cavae ct bns llermonis 2 Sam. XX, i4, cf. ."rri^O ct n^yo rfz ^SS
'" '"'"
anguxtae , v. iiilra) diio opjiida tribus Ephraini, qiioruin p. i4. i5.
'
" ""

altcruin, siipeiiiis dictuiu

(^v'"" ni. iit con^ruat scxiii aa) pn"}"rj n^Z (domus rcmotioiiis) locus, fort. villa
vocis n^z) Lcvitisqiic (latnni iii scptcntrionali ciiis tribus ad tinrcntcin Kcdron 2 Sain. XV, 17,
partc (Jos. X\'I, 5. XXI, 2a), a\tcrum infciiu.i (jinnn) li/O ni3:Dn;n n'>: (doinus cun-uum) oppidum Siraco-
in iiniite Bcnjaininitariim situm crat (Jos. X^'I, 3. XVIII, nitarum Jos. XIX, 5. 1 Par. I\', 3i.
l3). UtruuKiiic condidissc dicitur .Schcera, Eplirainii fiiia cc) i'^"1'i; n^s (donius aquae liinpidae et salubris, cf.
1 Tar. VII, 2i, inferiiis (i Ilcg. IX, 17, scc. 2 Par. ^'III, G , - ' " '

5 utrunique) vel rcslituissc vel niunivissc (r::z) Saloino. j-f, jrV-' t^^lis afina, ^- I\'. talcm aqiiam invcnit) Num.
Bis (Jos. X, 10. II. 2 Par. XXV, i3) Beth - lioron 3t«r'
i|o);i;v meinoralur, ct ap. Josuam ccrte oppidum inferius XXXn, 3fi. Jos. XIII, 27, ct f.y:: Num. XXXII,
3 oppi-
duin fribus Gad iii Talmude ct iu Targ. llicros. Mura.
intclligcndum. lluic vicinus erat dcsccnsus angiistissimus ,

I. c. 7"'-iJ3; n-^a dictum, iyjji/ia/^ptV temporc Eusebii, qui

(iinn rr^r n-ii^ Jos. I. c, cf. Lightfoot Opp. 2, i84,
Maec. 5 milliaribus illud a Liviade seplcntrioncm vcrsus collocat
urri^aaig, xaiu^uaic: B(aQo)Qi^>v 1 III, 16. 24), mul-
Ruinas eius etiainnum Xcmrin dietas, rivo cogiiomini in
tis cxcrcifiium cladibus nobilitatus (Jos. Alacc. 1. I. c. c.
Jordancin sc cxoncranti vicinas mcinorant Seetzcnius ct
Jos. bell. jud. 2, 19): idquc ipsum ubique in libris Mac-
cabacorum ct apud Joscpliiim intclligeiidum cst (v. Rcland Burckhardtus (itin. Sjriae GGl). Aqiiae, quae oppido
Euscbii oppido cundciu situm assignantis noinen dcdere, vocantur D-ina; >a Jes.X\', 6. Jcr.XLVIII,
633). utii(|iie
errorem ( v. Bethoron ) diiduni taxarnnt Bonfrcrius ad 34 ( ^''o/ir i\7//irm Scctz.).
'''0 11?. ''''?. (doinus amocnitatis) urbs, caque rcgia
Euseb. et Clerieus ad Jos. X, 10. XVI, 5. Bcne omnia sc
SjTiae in monfc Libano sita (Anios I, 5), Graccis riuga-
habent iii mappis Londinensibus no. i3.
Suaog dicta (Steph. Byz. h. v. Ptolein. 5, i5). Christia-
r) ni'^''^;^" n"'^ (domus desertorum) oppidum tribus
norum acvo scdcs arcliiepiscopi facta cst, Gabriel Sionita
Ruben ad Jordancm mari salso (Num. XXXIII,
noii longe a
atque Amira de littcris syriacis meritissimi ibi Iiicem
4g. Jos. XII, 3. XTTT 20), quod postea Moabitis ces.sit
,
viderunt, et efiainnum vicus Eden ab itincraforibus
Ezccli. XXV , g. Eusebius v. Hrj&aaiftovd' id confundit
memoratur (v. le Quien Or. christ. 3, 92. Auiirae gr.
ciun ji!j"'\i;"' q. v.
chald. p. 5g. la Roque voyage p. ig5 al.).
s)13 n^is (donuis agnornm,
aut pascui) 1 Sam.
ee) tt:;:]-j n^= Ndi. VII, 28 ct simpl. ni.»3T» ib. Xn,
Vn, 11 fort. praesiJiuin Pliilistacorum in finibus tribus 29. Esr. II, 24 vieus tribus ludae vcl BenjamiuW. ni':;^
Judac. Joscplius (Aut. 6, 2 §. 2 ) ^iixQ'' Ko^^aiwv , scd
II. pr. viri.
cod. Vat. BixJj^inQov iSamb. Be&yooov.,

Jf) p":.".!7 n'2 (doraus vallis) oppidum Asseritarum

t) D~i:n n-2 (domus viiieae) Jer. W, 1. Nch. III, l4
Jos. XIX, 27.
oppidum Judac, testc IIicron}'mo ad Jcr. 1. c. in monte
inter Ilicrosolyma et Thekoam. Vallis Beth-kercm ali- ffg) ni:?. n-^S (domus rcspoiisionis, fort. cchus) oppi-
quoties mcmoratur in Talnuidc (v. Lightfoot Opp. 2, 210). dum tribus JuJac Jos. XV, 59.

u) niNSi n"'^ v. supra litt. f.

M) n:?. n-^s (id.) oppidum Naplitalitarum. Jos.XIX,
38. ludd. I, 33. Euscbius: Br^&ntui)a, (fvlr-fi Nic(,xlu).iiu.
v) T.-^zp^ n-^r v. rrnt^ rad. "159.
xal laii xdiujj Baiuufiu uno li oijuit/.r Kuioauiiui, (Dio-
w) dnr (domus panis) m. (Mich. V, 1 ) a) oppi-
n''^;
caesareain Scpphoriii iiifclligtrc videtur) «» r, liysiat
i. e._ ,

dnm tribus Judae (v. Jos. XV, 60 LXX), plenius n^r t.hai Xovrgd i«(j(,ua. yiltM de yui uroiTigw \Uuia.
n:ir!^ an>. dictuin lud. XVII, 7. g. XEK, 1. 2. 18. Rulli
ii) tt^^J^^T^ "V_ ^'a (sec. Simon. domus ligationi»
I, 1. 2. 1 Saiii. X\1I, 12, item nniSwN:. Qnr n"'^ Mich. V,
paslorum i. c. ubi pastores ovcs ad tonsuram ligare sole-
1. Epiirata cnim (v. p. i4i) non soluin antiquius cius
oppidi nonicn fuit ( v. Gen. XXXV, 19: n"'^ N^n nn"'-:^ bant, malini fere: domns pracdii pastorum cll. Ovjic ,

finb. XLVIII, 7), scd rcgionem ctiam circuiniacentcin pagus, pracdium) locus propc Samariam 2 Rcg. X, 12 et
designasse videtur. Eusebius 'Ecpga&a, );cjpa .STj^Asf.u
:
omisso a-'i>-i,- V. i4. Euscbius: Buiiiuxitir . xoi^ij . .
Sedes crat gentis davidicae (v. Ruth
ti;? noi.twg /inftid.
uni-pvaa ijj? yhyeijrog aVjUiioig is, iv ko fiiyidoi TJiitioi.
L c. 1 Sam. X\*II, 12) noshiquc Servatoris incunabula kk) na-^J'. n^^a c, art. rrn-iyn n'2 (domus dcscrti)
vidit, quam ob causam
ariglicis ab Ilierosolymis distans
^
c>^ , scx circiter milliaribus
hoJic(pie celcbratur et
oppiJum in confiniis tribuum j'u'dae et Benjaniiii Jos. XV,
, 6. X\'III, 22, scmel oniisso n^2 Jos. XVIII, 18.
sanctuariis abuiulat (v. ^laundrelli , Pocockii , Clarkii alio- II) Urs n''^ ( domus cvasionis) ojip. in auotrali part»
ruinquc itincraria et Rcland. p. 612). Nom. gcnt. cst n^Z tribus Judae Jos. XV, 27. Ncli. XI, 2G.
<anVn 1 Saui. XVI, 1.18. X\TI, 58. 2 Sam.XXI, 19 (dc mm) ~\S-jz rt^z (teinplum [BaaljPcorij, t, nijfa brz)
Bb 2 "' '
 )

R. nin, NTD, ntS 196 n^3 lt3

nrl)sl\roaLitariim, KiiWuitis a.ssigiiata, cultii Baalpeoris famo- frcqucns (i.Sam. VI, 19 cf. tamcii Vers. syi-. ct arab.
sa Dcut. 111,29. XXXI\',6. Jo.s. XU[,20. Tcste Euscbio 1 Reg. IV, 9. 2 Rcg. XIV^, 11. Gonstr. c. plur. i Sain.
e rcgionclJicrichaiitis 6 mill. supra Liviadcm sita crat. VI, i3, quia cives urbis intcUigeucli sunt. Noiri. gcnt.
tlispcrsiouis) opji- tiibus Issascliar
iu;73q- n''3 ibid. comin. i4. 18. Eusebius oppiduin ponit
nn) Y'^':^
Tt^^z (il.
iii decimo lapide ab Elcutlicropoli iu via, tpiae Nicopolia
Jos. XIX, 21^
ducit. Fortasse ideiii cst \D?3UJ T'?, quod .los. XIX, 4l
00) -n:£ rr^S (domus ru])is) urbs iu niontaiiis Judae,
Lcvitis tribiiitur. /?) urbs Naphtalitarum Jos. XIX, 38.
tcstc Euscbio iu viccsimo lapiile ab Aelia euutibus flcbro-
ludd. I, 33. y) urbs tribiis Issaseliar Jos. XIX, 22. d)i.q.
nem (quod euim 2 jMacc. XI, 5 quiiiquc taiitLim stadiis ab Aegypti XLIII, i3,
JS Hcliopolis Jcr. cf. p. 52.
Hierosolyuiis abi"iiisse dicitiu-, crrore uititur) Jos. XV, 58.
il) n^-n n"'2 (domus pomorum) oppidum tribus
Nch. lil, 16. iPar. II, 45, a Kcliabeauio muiiita 2 Par. Judae. Jos. XV, 53.
XI, 7, ct magis ctiain a Maccabacis ( 1 Macc. XIV', 33),
qui Iduuiacis iioc munimciitiim oppoucbant ( 1 JNIacc. IV^,
61. 2 Macc. XIII, 19). Si cui mirum videutur, eam locis
laudatis iii liuibus Idumaeae poui et scmel adeo Idumaeae In uuo noiniiie n"'^ dccurtatum est iii 3 rvidc p. 176
urbcm vocari is ])erpciidat, Idmiiaeae liiies illis tempo-
, ct 193 B.).
ribiis valdc proiiiotos iu ceati-uin ferme ludaeac penetrasse. uii) n~\PW3 (pro M-inuJS n''^ domus Astartcs)
oppidum Levitarum in tribu INfanassis, trans Jordancm
Cf. llelaud. p. 65g.
am regio jilatcac) Indd. XVITT,
rr^a (domus situin Jos. XXT, 27, iu loeo i)araIIcIo i Pai-. VI, 56 ni-iniES
pp) s.
(Astartae) dictum.
28. 2 Sam. X, 6, alibi an"1 ( nisi forte Beth Rec/iub
rei^iouem dcuotat, Rechob urbem), urbs Asseritaruin asyli
rr^S st. emphat. N.-l''3, rrn'"?, constr. n^^a c. Suff.
iure qaudcns iii Cuibus Palacstiiiae borcalibus (Nuin. Xlll,
rTn"'^ plur. '('na chald. m. i. q. liebr. doiniis Dan. II, 5.
21) ibique in couvallibus Libaiiisita liaiid procul a fonti-
XXI, 3i. lud. I, 3 1 )• N^ir^^ n-^a Esr. Vl, 4, 12^73 n"'^ Dau. IV, 27 domus rcgia,
bus Jordanis Jo.s. XIX, 28. 3o.
palatiuin. NnrN n^^a domusDci, templum E.sr. V, 2 sq.,
Syriae pars vicina appcllatur 2'nn n"3 O-iN 2 Saui. X, 6
etiam simpl. tcn^^S ibid. comin. 3. 9. 1 1. NSbJS 1-1 N"t:.'\ n^^S
art-i D-iN ib. comiii. 8. Auctor 'Paralijiomenon quidem
co dat Q-;-!": D-IN luiic vero voca- acrarium rcgium Esr. V, 17. VII, 20 (arab. JLil o^j).
( I Par.itlX, G) ju-o

buli obscurioris iutcrprctamento 11011 pbis fidci tribucnduni N'-i22 n''^ Esr. VI, jiromtuarium librorum tabuldrium
1 ,

est, quam eiusdein gcncris apud liiuic scriptorem multis. (l3cr's. OA-w^ Ouscley Travels 2, 344. 4io. 542).
.\^ V.

qq) '\>i'i> rr^a (doinus qiiietis) Jos. XVII, 11. iG. ^'n"^?: n''^ cocnaculum Dan. Vj 10.
ludd. I 27. coiitr. Vi n'3
n-^a 1 Sain. XXXI, 10. 12, et J-i"
jrr^S palatiu/n Esth.
2 Sain. XXT, 12 urbs Maiiassitarum, quae vero diu Caua- in. coiistr. J.-i-a I, 5. VII, 7.8.

nacis ct Philistacis parebat (ludd.ctSam. I. 1. c. c.), cis

Jordaucm sita, postca Scytliopolis dicta (LXX lud. I, 27:

Butdniiv, Inti, 2:'xuifiov nulti;. Joscpli. Arcli. 12,
?)'
J^TZl i"''"^' «T"? liyofiirtj prob. i. q. vn (cf. NS"1 et
8 §. 5 ^eyu niSior, oi) xsTiui xnu\ 7rp's-fii <oi' iiolig Bc&-
(r«)i( i((t).oviiin] TToagF.XXtjtoiv 2:xv>l6ni>}.ig
,
cf. I Macc. ,
yn currcre , Pio i. q. viii> locutiis est) dirlpult. Jcs.
V 52 ct 2 Macc. XII, 29), idqiic aiictore Syiiccllo p.2i4, XVJII, 2: populiws fortis et coiiculcans D''"in; 1NT3 -m'i<
quia a Sc)'tliis incursautibus ( IJcrod. i, io5) occupala sit, i:;-l>S cuius regiojiem Jlumina diripiunt , egregia meta-
probabiliiis cx couiectiira Ilelaudi p. 992 sq. ) taiiqiiani
( . pliora, q. d. dilaceraiit, disrum])iiiit, dircjjtam sccum
urbs primaria rcgionis Siiccotli (ni=0 p'?? Ps. LX, 8 cf auferunt. Signilicatur intcrior Acthiopia Jhiniiuuin copia
Hierou. ad Gcii. XXXIII, 17) pi. ^^^'rxof^oioh^ dciu '
,
ct rapiditatc insignis. Cf. Aqu. r|"l.1 ludd. V, 21. Ita
^'xvdonohg. Apud Talmudistas Rabbiiiosque appcllatur Symin. Theod. Chald. Saad. Abulwalid. sulfragantibus
p^^a, a})ud Arabes Iiodicqiie .,L>«^^, ct ruiiiac eius uoii
4codd., qui "iTTa scribunt. ITaiitmannis [lingu. Eirileit.
coutcmnciidae, iii qiiibiis rccciilior Arabum vicus cxstriictus p. 78) NT3 idcin esse sus]iicatur, quod chafd. j>T2- i. e.
est, iu loco cditiore liaiid prociil a IVequciiti.ssiino Joidaiiis lidit, prorujjit (de foutibiis), iiiTargg. pro hebr. rp3. Plura
vado visuutur. V. Rcland. 1. c. LightCoot OpjJ. 2, 2 6. 1
vide, ia Coniment. ad b. 1.
le Qiiicn Oriens christ. 3, 682. Abullcdae Syria p. 85.
Scliiilt. iiid. ad V. Salad. v. Baisaiia, Seetzcn. a|). Zacliiiiin

18, 423, Burckhardt itiu. Syr. p. 343, Vers. germ. p. 5y2

ct 5^5 , cf. .o53.
I M^ i-
l-
'^^ sprepit, contemsit , yilipendil,

rr) (domus acaciac) oppidnm ad Jorda-

nir-iT; n''^ (Chald. rrT3, syy. ct zab. ilOO id. Priinaria potestas
nem intcr Bctlisau ct Abcl- inccliolain sitiiiii Iiidd. VII, 22. vidctiir pedibus conculcarit , ct T13, si cpiid vidco, idcm
ss) ui^p/iJ n"3 (doiiius ]. templum solis) « urbs Lcvi-
]iiopric valebat quod ST3, quod i])suiii ad eoutcmturn
tai-um (Jos.' XXI, 16. Par. VI, 44), in limitibns
1

rcJcrtur, cf Prov. XXV'JJ, 7. Ita T ct altcrnant etiam

tribuiim Jiidac ct Daii ac Pliilistacae (Jos. XV, 10.

1 Saui. VI, ia sq. 2 Par. XXVUJ, iS), uiagiia ct iucohs iii MTS ct l-a^. Viciiiae radiccs arab. suut ,j*ol Conj.
 , ,
:

i\. r;:2, TT3, pT3 197 nra ;t3

I. II. contcmsi', IJu tlcsjiexit, iiivisnni Iiabnit, v. ScliciJ, vidctnr in di.ipei-gendo , cf. vicinas radJ. NT3, pTS, 'ITS.
Indc clinld. T2Ta dilapidavit, dissi|)avit, a qiio' vulgo Juci-
spcc. Dscliaiki.iiii p. 12. li, ct l^j cxtulit sc siiperbius, tiir nap^ doiiimi largiiis, scd vidc sub li. v. ). Constr.
subiiigavit, Jominatiis cst, qnac ciincta smit a cdiicnl- a) nbsul. Niini. XXXI, 53: Vr «i-^N nTT3 N3:in •'i:;:!? mili-
caiido, cf. ""11 ). Coiish-. plcrninquo c. Accns. Nnni. XV, tes praedu.s egerant , singu/i sibi. '
\ SiiinT XlV, 3G:
3i. Ps. XS.n,
CII, 18. Ezcch. XVII, iG. 19 cct.,
25. Dri3 rrTh: praedam againus inler eos. b) c. accus. prac-
raiins cuirb 2 .Sain. Yl, 16. 1 Par. XV, 29 ct b» Ncli. U, dac : praedalus est aliqnid , rapuil , raptumrjite a.ipor-
19 (cf. ;liiil(l. ry rrjz Prov. XIH, i3 Targ. tt' t» -|C3 tavit. Dent. II, 35 : Mb i:tT3 "Jrnsrr p-i tantummodo
quo Targiinistac nostrain radiccin plcrmnqiic intcrprctan- pecits praedati sumus nobis. Gcn.' XXXIV, 29. Niiin.
tur). Oip. n=3 1 Sain. II, 3o. Prov. XIX, 16: nm XXXI, 9. Dcnt. III, 7. Jos. VIII, 27. XI, i4. P.s. CIX,
I^DTT qi/, cilipendii (i. c. ncnligit) suanificeiidi ralionem. 11. Eiicch. XXVI, 12.rapuit pracdam Jcs. X, G.
T3 TT3
Est. IJI, 6: T' nir^ri' IT^ya T3"1 et parum ei erat, XXXIII, 23. Nnm. XXXlV^a, y-iv TT3 id. 2 Par.
maniim adnovere. Psi LXXIII, 20 sicitt soinnium eva- : XXVIII, 8. c) spoliavit nrbem, homines, rcgioncm.
nescit soport discussoT;X^n W^T^i T':»^ ''ITN ita, Domine, Gen. XXXIV, 27 : T-yn :it2^1 et spoUat.-erunt. urbem.
suscilanUo inpios umbram eorum vilipendes i. o. vaiias Ezccli. XXXIX, 10: D--'TT=-n!< :iTT3 spoliabiint , rjui
cornin ojics unibrae somnioquc similcs dissipabis. Cf. ipsos spoliaruiit. 2 Reg. \ II, 16. 2'Par. XIV, l3. Jcs.
dc \A'ettc ad li. 1. XLII, 22.
Niph. nt22 conlemtus
part, Jcs. LIII, 3. Ps. XV, 4.
Niph. Tb: pl. 1Tb: inf. ct fiit. Tian, tia-' spoUatus
Dan. XI, 21. Mal. I,';. 12. U, 9.
est, pass. Kal.'litt. c. Ainos III, 11. Jts. XXIV, 3.
- iTi/i/i. i. q. Kal Est. I, 17 (syr. t-uniii id.) Pu. iJ. Jer. L, 37.
« tT3 adj. vcrbnlc forniae intransilivac (ct passivae)
cortern/us. ics. XLIX, 7 tt;r:-r!t3 conlerntus ab lioriii-
:
T2 c. SnfT. nn E?ccb. XXIX, 19 m. praeda. Usur-
patur dc honiiiiibiis bcstiisqiie bcllo "abductis
nibiis. Para!l. -«ia 2in-J. Idcin cst 13? "'173 Ps. XX, 7,
(alibi lauj
>jp^'3)> item de opibus ab hoste dircptis. Nuin. XIV, .^
cf. Jer. XLIX, i5. lUcic Abcn Esra -iNnnca 'i-^: nn. :

'?^ ''-7.^'! ''-"''^.j (i't) miitieres et parfuli noslri in

Kimcliio ,-;t2 est liiliuitivus nomiuasccns coll. rrip Prov. , ''"'V^

XVI, 16. • praeddm abducanlur. Jcr. XV, i3. XLIX, 32. 13 TT3
v. siipra. Crcbtrriinae suiit formulae T^b n^n in praedain
jT^iS m. nom. abstr. conlemtus Est. I, 18. Cf. tal- fieri, abduci Num. XIV, 3i. Deut. I, 3'g. 'j'cs. XLU, 22,
mud. N3r<ra Sota fo]. 8, 1. noniuiuquam addito Dativo Ezctli. XXVI, 5. XXXIV, 28,
T^b 7.-1: in pracdaiii daie Jcr. XVII, 3. Ezcch. XXV, 7
il^riVTS (contcmtus Jcliovac) N. oppidi in meri- Kcri, cf. supra v, T3.
dionali tiibui ludac partc. Jos. XV, 28.
» ti3 id., scd nonnisi in scquiore Hcbraismo (coll.
• (T— _3 1 Sam. XV, 9 conlemlum, vile nta:. i. q.
LXX. riiiuiii^ivov. ^ iils- t'ile. Moiistnim Loc vocabidi
aram. Uvo , ?f-^3 ) 2 Par. XIV, i3. XXVIU, i4. E.sr.

simili cxeniplo carct, et c diiabiis lcctionibiis r;T2: et r;T2^ IX, 7. Nch. III, 36. Est. IX, 10 sq. Dau. XI, 24. 33.
conflatuin videtnr (cf. Lehrgeb. 4(J2. 63). Scliroederus Sacpe inngitiir Sjnoiiymis lar et V~is.
quidem (instit. liiig. licbr. g5 ) aliiqiic Bclgiae Pliilologi
(v. diss. Lngdd. 7^2) iii eo invenisse sibi vidcntnr vesti- ^^3^^ n. pr. eunuchi in anla Xcrxis. Est. I, 10. Si
gium coningatioiiis HlipJiel: scd Iioc Grammaticorum com- aramacum essct vc, valcrct praedam (livis), sed
mentuiu uno nititur excmplo ,.jC~wc paupcrcm csse (a
mclius cum Bohlenio Lai)cbis pro persico n;Cv.o bestt
n^)» '^o'l"c alitcr cxplicando (v. 'jXC':). E codJ.
ligatus sc. mcinbro, i. q. spado.
nuUa cuotatur scriptiu-ac varictas.

")22 ^'AW Dcnt. 35, scmcl i:iT3 (coJ. k'— rad. inusit. quae vim Labcbat, eam-

" F'- '"T^' II, .9/7a7.n-C77£//

Sam. "ttTta), iiif. "i,' fut. Tb''

'
diripuit,
.
pracdam esit, „„,„•,. 1 »
1"*^ vaiic tianslatam.
c ~ et.
S3T. . i
taliniid.
1 ^><~^
i.X>VO cst: .sparsit,

praedatus est, spoliatit. (Arab. ^j Coiij. I. VIII. id. dispcrsit (v. Kiinchi ct Buxtprf h. v.). Arab. ^ij iiiKamuso
tT /.„„ *i,.-ir A... . T.o Tor.
-''_. °= (p. 1249 Calc.) cxplicatur i)spuiti.q. OU.0; 2) scminavit
Hamas. 422. Abulf. Ann. 1 , 378. 584. ij ct jii: arma,
i. q. jAf; ct 3) ortus cst (sol), pr. radios sparsit. In
l'ac ratliandi cornscandiquc potcstate vicinum videfur r.ylici
Caab b. Z. 5o; aram. TT3, rariusT=, t^ fut. lQi:J
. ^. » .»•" '
,
^"^3 (dc t ct n ialcr sc pcrmutatis v. t); undc orra;
^'^3, KV^, \^\^ pracJa. Piimaiia jiotcstas csse Myu^.
 :

R. nn, ^ns, jns, nns 198 p'3 — ina

pT3 m. Ezccli. I, i4 i. q. ^'i^ fulgur , fttlgetrum. 2) speculatus est i. q. nes, nnde 'jna, '[•'na specnla.
Ita omnes Vcrss. vctt, it. Abiilwalidcs et Kinicliiiis, quorum (Chakl. 1^3, syr. rr-»*^ cxaminavit. Arakes hoc signifi-
posterior spaigenJi siguificationcm primariam poiiit {\rm
-nrs ).
catu habcnt ^^ Conj. I. VIII., Ilar. 2, 95. 6, 2 Schult.

»J^ Tes, quatcntamur, calamitas. Cf. a p. i-ii. Eadcm

pT3 (fulgur, vel agnus, coll. ?Xl.s) n. pr. tn-bis,

cui impcrabat Adoni -bcsek lud. I, 4 sq. l Sam. XI, 8. radix etiamterendi et attercndi potestatem haba, quaepri-
Eusebius xal vuv &lr,t, xSifjira 8uo Bt^ix, nXriniov uXXiiloiv,
:
niaria csse videtur, ita ut cxploratio dicta sit i terendo,

J\iag nolsaig uniy^nvaai arjustoig i^' xaiioiToiv inl ^'xv9o~ vcl ad coticulam vel iutcr digitos. Ita ^jj trivil, attrivit,
noXn: Ilebraeorum nounulli i Sam. 1. c. appcllative iiiter- et cxploravit;, Wa cliahl. trivit, zab. cxamiutvit. Cf.
pretautur, cf. BocL. Ilieioz. i, 4a4. Schult. ad Har. 1. c. et lob. V^II, 18. Lorsbach Museum
£ orietital. Lileratur 1, 3i )•

JSiph. exp/oralus, probatus est. Gen. XLII, l5. 16.

lob. XXXIV, 3G.
*nT2 ^/"^'*''> dispersit, dissipavit i. q. 'iTE. Dan.
Pu. 'jns id. Ezccli. XXI, 18: 'jnb •'3 zam prohatio
XI, 24. (Arab. . y Conj, II. seniinavit, sed frequcntius facta est , cf. Scbiunrerus ad h. \. LXX. cn 8(.hi.v.a[wxai.

cst jJu semiuavit Conj. 11. dispersit Cor. 17, 28. 29, Symm. Ilcxapl. aliiquc 'jna jiro nomiuc accipiuut: proba-
tio sc. facta est.

Ju semen. Talmudici habcnt 'iTS sparsit, et N^lfa semen,

1 *7^ '"• specula
) Jcs. XXXII, 1 4( V. rad. no. 2
et Nasoraei Xt*^^ fi-uges, t.i5oio scmcn, gr-anum, quan- ^nai '':'0p collis specula iu co. Intclligi vidc-
( Ojilicl) et

quam magis frcqucntant "i"i: q. v. ). tur turris iu colle Ophcl cxstiucta, dc qua Nehcm. III,
Pi. dispersit, in fiigam coniecit (liostcs) Ps. 26. 27.
LXVUI, 3l.
J^^nS Jes.XXm, i3 Chetli. v. ^W2.

"jinS m. adj. vcrbale i. q. 1n3 {Lehrgeh. §. IQO,

^1^3 I) i. q. 3 j^a fastidifit ( syr. )j*>*s liatl- no. 3) explorator (mctallorum) Jer. VI, 27. LXX.
doxifJtaairig. Ilicron. probator. Syr. pa>AO.
scans, stomacbi fastidio laborans, Fcrr. p. ^84). Seq.
2, particula Zacb. XI,8: '2 '"'^1'.^ nu;5: anitna eorum "JiriJ (c, Dag. forti imphcito) m. specula , tttrris
fastidiverat me. Cbald. i:nbl22 n^i5 fastidivcrat cultum urbi obsidcudac exstructa. Jes. XXIII, i3 Kcri. Targ.
nieum. Abulw. o_:pwOj v:>Jy>
«eavit et fastidivit.
^ '
"'3 n>n3 i. c. Jiau-
Nni^rn. Kimchi: D^^biaa. Jarchi: '^'^'•iDma L e. galL
pourpris.

II) i. q. arab. Jd^ avariis fuit Cor.ZtijS, imdcjvi?. 1^13 m. prohatio. Jcs. XXVIII, 16: jni: 'jaN; lapi»
prohaius i. c. firmitatis cxploratae, ut acdificio tuto sub-
avaritia, J.i>lj avarus. Inde Pm. Prov. XX, 21 in Che-
Schult. ad Ilar. 2, g5 lapidem Lydium
sterni possit. Male
intclli"it.
tbibh nVnb^a nrn: opes avaritia partae. Yide Schult.
:

animadvv. ad' h.l.' Vett. Versioues Keri ninaa verteudo

expresseruut.
^nl2 fut. ^na"; l) elegit, delegit. (Cliald. nn2,

sam. ^^53 id. Rcspondet arab. j^ "VIII. ~selegit melio-

^n|2 fiit- 11^"' exploravit,examinavit, maxime
res, dclectum habuit, nicliorcm ccpit rci partcm, «—s^,
ractalla, quorum
bonitas puritasquc igne prol)atur ( ut syn.
V\-\y^) Jer. IX, 6. Zach. XIII, 9. Ps. LXVI, 10, luide is_^ rcs selccta, quod cligitur. Dc syr. y**^ v. ad
inctaph. lob. XXIII, 10: n::n 2nT3 "'^^na examinet me, no. 3). lob. IX, i4. XV, 5. XXIX, 25. Saepe c. dat.
instar auri prodiho , et ncglecta priuiaria potcstate lob. commodi V? "in2 elcgit sibi. Geii. XUI, 11 : UVr V: ina^l
XII, 11 : 'in2n 'I'''"?^ Npn en! auris examiiiat i-'erba.
'ITN ITT^n n~3~V5 nN et elegit sibi Lot omnem platiiliem

XXXIV, 3.' '

Saepissimc usurpatur a) de Dco hominum Jordatiis. Exo'd, XVII, g: D^ittJ^N ^:":- ins elige nobi»
pcctora cxplorante. Ps. VII, 10: nvirrj:! ni3"r 'jn2 corda riros. Jos, XXIV, i5. 2 Sam. XXiV, '12. "i' Rcg. XVIII,
renesque examinas. XVII, 3. Jcr. XI, 20. XII, 3. 25. Id, quod cligitur, ponitur iii Accus, ( v, cxcmpla
X"VII, 10. Prov. X\TI, 3. Ps. LXXXI, 8, impr. calami- laudata), ct crcbrius ctiain pracvio 3. Deut. VU, 6: "2
tates iis immittcjido lob. VII, 18. b) de homiuibus Deum 'iai nvn":" T^n'!;.'? nin"' nna te elegit Jehova, dctts tuus,

tentantibus (i. q. no; ) i. e. incr-edulis, dc vi ct potcntia utsis cci. X1V,2.'XVIU, 5. XXI, 5, Num. -^S^VI, 5,

eius difUdentibus Mal. UI, 10. i5. P«. XCV, g. XVU, ao. 1 Sam. X, a*. XVI, 8. 9 cet, eemel »eqii. i»
 R. nna 199 Tina — -^nsa

lob. XXXVI, 21 : '':i;^ f^ll^ ~T~'^? "'3 Itoc enim sc. scclus "inas praesians. "ilia: tlS3 argentum praestans Prov.
elcgisti prae ntiseria i. c. practulisti iiiisiTiac. ijiniilitcr X, 20. \'III, 10. Kj'. .Scqii. \0 pracstaiitior. Prov.
c. c.
'J^
piaircrciuli potcstatc Ps. ii. LXXXIV, — X\'I, iG: f]v::'0 ina: r::''^ ni:p prudciUia praeditum
Pait. nnns pl. constr. '->in3 1 Sani. XXVI, a. 2 Sam. esse , praestantius esl argento. XXII, l. 2) Scqu. ^
X, g. a) detectus electus. ludd. XX, l5: DINTp 53UJ
, cligi ah aliquo placere alicui. Prov. XXI 3 in33
, , :

"lina Ui^^N septitigenti viri delecti. 2 Sani. VI, i: — nt» naja magisplacet Jehovae, quam sacrificia.
riir;"''?

^NIlfa lina-bD o/nnes delcctos inter Israelitas. ludd.

Fu. elcctus est , nonnisi Ecdcs. IX, 4 Chctliibli : 13
XiV',' j. I Sam. XXIV, 3. b) praestans, eximius,. for-
"ina^ Ti".¥t. "^^ 1"is eiiim est , qui eleclus sit i. c. moriendi
mosiis. Cant. V, i5: Jigura eiiis Libano similis , -iin3
sortc cxemtus, Keri 'isn"', quod niiuus aptum cst.
U^^-^X^z praeslans est i.c.foruiosus, proccrus inslar cedro-

rum. Cf. ctiani i Sam. IX, 2 ct arab. ^_j-^w. proccrus.

"nnS plur. d-^-iinr, ""^.ina (formac ri-.;p c. Dag. forti
impl., ut distinguatur a ^'-^ins m. iurenis, dictus a prae-)
2) f/(7<'jr// alifjucm, delectatus est aliqua re (utrum-
stantia forinae (v. supra part. Sin3 no. 2): iiisi forte hanc
qnc a dcligcndo ), concupiiit. Constr. c. acc. Gcn. VI, 2 :

sigiiificationcm rcpetitam putas a vcrbo vicino 132 no. 3,

et du.verunt muUeres , n-in3 -'•iN b:"3 ex omnibiis, qui-
bus delectabantur , quascimquc diiigebant. Jcs. I, 29. undc arab. \j virgo. ludd. XTV, 10. 1 Sam. YlXl, 16.
2 Sam. XV, l5 i;iN nnS-^-TiN Vb^ secundum omne
:

quod placebit domino meo. Prov. I, 29. III, .^i sequ. 3 ;

luveiicm notat maturac actatis, scd caclibcm Ruth. IIT, 10.
Jcs. XIV, 1 miserebitur Jehova Jacobi "NTi';^ 115 -in21
: Jcs. I.XII, 5, qiiarc sacpissimc iungitur n'ri.-i2 Deut.
et in posterum etiam diliget Israclem. Zacli. I, 17. III, XXXII, 25: rrins-Ci -iins -Ca Lzcch. 'ix/ G. Ps. '

2 ; et b 1 Sain. XX, 3o
tainen coiiiplures codd. dant iibi CXL\'III, 11. Tlircii. I, 18. II, 21 cet. Spcc. iuvenea
vulgai-c a ). Scnicl in constructioiie pracgnaiite atccdit r^ dicuiitur dc pube bellica , Jcs. IX, 16. XXXI, 8. Jcr.
pcrs. 2 'Sam. XIX, Sg ?)';-n-jj:fN "'"r^ -ir;3n--iiEN ';b
: XVIII, 21. XLIX, 26. LI,3. Am. IV, 10. Ps. LXXVin,
quaecunque ciipies mihique (ad faciendninj impones, 3i.*C3. 2 Reg. vm, 12. (Cf. nm"r2 ct jbia).
faciam tibi.

3) examinai.'it , explorarit , quod facere solcnius, u^^^nB (vicus iuvenum') oppidulum Benjaminita-
rum 2 Sani.'lII, 16. XVI, 5. XVII, 18. XIX, 17. 1 Reg.
antc qnam eligimus. (Cf. sjv. f.yt^ et cliald. -in^ i. q.
II, 8.Teste Josepho (Arch. 7, 9 §. 7 ) hic vicus haud
]n3, et\al. probare, quo dc re cxploraiida ct adpro-
licbr.
longc ab Hierosolymis abcrat. lo. Simonis ( Onomast. 376)
banda utuiitur). Jcs.XLVIII, 10: '•.'y 1^-3 ""'n?"^ explo- jnde derivat Noni. gcnt. ''.^i-in2 i Par. XI, 33, quod litte-
ravi te in fornace miseriae ( cf. 'jns 110. 1 ;. Sjt. ct ris transpositis scribitur ';n"i3 2 Sam, XXIII, 3i , nec siii»
Cliald. vcrbum licbracum retinent, Saad. ti<CJW. ut pro- vcri spccic.
hem te. In uno cod. pcr interpretamentum ']^n;n5. lob.
XXXIV, 4: i:"?-r;"^n3: t;;;!;^ quod rectum sit , agile C^THS (formae 'a^:'}) m. pl. Xum. XI, 28 et
examinemus. Parall. 'tot:. Huc pcrlinet etiain locus
mTinS Eccles. XI, g. '^l, 1 iuventus.
vexatissinuis 2 Par. XXXI V, 6 Chethibh, ubi de Josia,
Palaestinam ab idolormn sacris purgante: el iii iirbibus "l^^nS m. adj. verb. ilectus , ex^.exro'?. Nonnisi in
3Tanassis, Ephraimi, Simeonis et jSaphtalis crrTa ina
formnla nin'; ^TIS a Deo elcctus, de Saulo rcge 2 Sam,
3^23 diligenter exploravit et inquisiyit doinus eorun
XXI, 6, de J\Iose Ps. C\"I. 23, dc populo Israclitico Jes.
( idololatrarum vcl saccrdotum coinni. 6 ) circumqua- ,
XLIII, 20. XLV, 4 (parall. nir;^ "3?), de piis prophctis-
que. 7. Et destrii.rit altaria et Astartes simulacra cct.
qiie Jcs. XLII, 1 (scc. aiios de jNicssia). Plur. de piis Jci
"ir!3 h. idcm valct quod np2 cf. Ps. XVII, 3, ubi iun-
I. f
LXV, g. i5. 22. Ps. CV, 43. Par, r:;n': D:;^, nin^^ •''ins.
guntur ipc ct fris ) : diligenter inquisivit maximc animad-
vcrtcndi puniciidiquc consilio. Ilabcmus Chaldaisinum "IHj^ (fort. eliipL qncm diligit Dens) n. pr- fUii
Luius libri usui cxiniic acconimodatum, ct sentciitia non
Davidis'2 Sam. V, i5. 1 Par. III, 6. XI\", 5.
cst, rcgcm domus ctiam idololatrarum diruisse scd iii- ,

Strumenta taiitum cultus prohibiti. ( Varii varie locuin

J»^^53 m. 1) electio, hinc leclissimum, praesian*
tcntarnnt. Capp£i.lu.s in Ctit. s. IIT, 5 s. 4 "ina explicat
iissimuni , uptimum quodque. Nonnisi in st constr. "inao.
incendit cl. ->". , sed lioc valet suffivit , adolevit (pr.
Gen. XXIII, 6: ir^^-inp ir;2";2 in optimo sepulcrorum
odores non generatim incendit. Idcm coniicit iin
fccit) nostrorum. Exod. X\','4: V'C'''':V: '^T^-^ lectissimi tribit-
irastavit, Mcstingh in dis.s. Lugdd. p. 890
et simiiitcr noriim eius. Jcs. XXII, 7 ~"'p^i'. "inn^ lectissimae vul-
:

«uspicatur ina h. 1. idem esse quod a-in coll. fidit, ^^ les iuae. XXXVII, 24 Vii-\2 -in3^ lectissimae abie-
:

laceravit, quod utriimque longius pctitum ncque opus , ies eius. Jcr. XXH, 7. E^zccfi. XXlII, 7. XXR'*, 4.
cst, cuiu Ilubigantio scriljcre -i"3, quanquam hacc reliquis XXXI, 16: ^i:3'r 3iJ;i inS'^ lectissimum etoptimum
coniccturis pracfcrciuia fucrit). Libani , i. c. arborcs cius puiciicrrimae. (Geniti^^is 'Jirni
Niph. 1) eligendus i. c. pracstans fuit. Jerem. li. 1. pcndct a duobus Xoiniiiativis, quorum ctiam prior ia
Vln, 3: ^''.na nia ^na: praestat mors vitae, Part. 8t coustr. cst). luvcrso ordiiie lcgitur Dan. XI, i5: C»
 R. nn2, x'l33, np2 200 •jin^a — ninaa

r*\naa populus eias lectissimus. — 2) n. pr. Iierois JeJiopa aiixiUum meum TncN ^^bl tiUiN proptcrca secM-
Davidis 1 Par. XI, 38. rus sum et sine timore. Prov. XXVlIi, 1. lob. XI, 18.
b) in malam partem: dc liominibus, qui omnem spcm ct
"lin^a m. id. 2 Reg. XIX, 23: ruiia -lin3'3 se- fiduciam' in rcbus niundanis poncntcs Dcum pocnasque
lectae abietes eiiis, ct iiiveis» ordiue IU, ig: niy-^D divinas non mctumit. Jcs. XXXll, 9 ninui: n^izfiliae i.c. :

mulieres .9ec^i/ae. Parall. ni::J<UJ D"'\:J:.' Connn. lo. 11,.

*lin3y omnis urbs selecla.
Prov. XIV, 16. Cf. i:n;iD, ntu;', nVruf. Part nida —
confisus , cum significatione activa. Jes. XXVI, 3: '^S "'3
n:iD2 nam tihi confisus cst. Ps. CXII, 7. Dc Participii
,
^t^^ et jnilJS pronuntiarit (v. talniiid.), spcc.
jjass. signif. activa v. Lelirgeh. 3og.

temere, non considerate, ejjutiyit. Pf<rt Prov. XII,

HipJi. fut. apoc. nUS"' 1) confidere iussit , ad con-
18: i"in nilpT^S nuia ©> inconsiderate loquens est
fidendum persuasit , sequ. -^N ct ij>. Jes. XXXVI, i5 :

inslar gladii fvdientis.

rtir;'^ -i^N Tl^pTn D^nN nC;a;^-l:N ne persuadeat vobis
Pi. id. Le^at V, 4 : tJ^^nsm Naab SSTan 1U35 si •'3 Hislcias , ut Jehorae fidatis. 2 Rcg. XVIII, 3o. Jerem.
qtiis iuraril effutiendo lahiis i. e. temere ct inconsidcrate. XXVIII, l5. XXIX, 3l. 2) absol. securum fecit. Ps.
Ps. CVI 3.'' : 1^nC'r:i N::3'^1 et inconsiderate loquebatur XXII, 10: i?3N 'nuJ-iS '^'Un"^ securum me fecisti ad
(Moses, coll. Nuni.'iX, 10 sq.). Quod utroquc loco additur matris meae uhera c. te cuiani assiduam gercnte tutus
i.

Dinsuja aiiget vini huiua locutionis, v. Q-^n-J-a. ( Frcqucn-

,
et scciu-HS cx ubcribus matris pcpcndi.
tant'v& Talmudici irapr. de iurciurando tcmcrario nyiau|
iltsa dicto, practercaqne liabbini de qualibct pronuntia- II' ML»!ZI transp. i. q. n^D, ^^^^ coxit, mo-
tione, ut singularum littcraruni, vocum cct. Ignorant
turuit , imde n"'!:^^.
hanc rad. Arabcs et male Micliaelis confcrt _j.Lu tardus

fuit, qs. a tarditate et mora

incogitantia dicta ab hac
sit :
niiS m. \)fiducia, ct adv. fidenter , confidenti
eiiim rectius lcnlc cogitateque agcndi ^iotcstatem derivavc- animo Gcn. XXXI V, 25. 2) securitas Jcs. XXXII, 17.
Alibiscmpcr riDqb ct nDa adv. secure a.) sinc pcriculo et
ris. Cognata rad. tst Nna, syr. )p eflutivit, dchravit
mctu, tuto. Sic in formula crcberrima , nD?. ^TD'^, 13\13
Deut XII, 10. XXXIII, 28. 1 bVm. XII, iil
habitavit tuto
i^L^ISlQ m. verha tcmere et inconsiderate pronun-
Prov. I, 33, it nu3b au;-' ]duj Levit XXV, 18. 19.
tiata Num. XXX, 7. 9.
XXVI, 5. Deut XXXIlI,"i2. "i'Rcg. V, 5. Jer. XXIU,
,

6. Ezcch. XXVIII, 26. XXXIV, 28. XXXVIII, 8. cf.

Prov. X, 9 WOZ nb'' Din2 rjbn integre vivens tulo virit.
:

b) sine mctu,
secure. Mich. II, 8: vestihus spoliant
nD3. ^'"la:» secure transeunles. Ezcch. XXX, 9: ut
XLVIII, 7
(qs. confisus est ahcui, spem et
ant33) 1) terreant jiethiopes secure degcntcs. ludd. VIII X
7. ,

fiduciam \\\ aliquo collocavit. (Chald. ct sam. id. scd

Nonnunquam de nimis sccuro, incauto ludd. VUI, 11:
raro. . Arab. „-^Lj proslravit resupinum, coniccit in facicm, nD3 —Ti n:n"ir;i et exercitus securus erat. Jer. XLIX,
unde hcbr. 2 nua fort pr. coniccit in aliquem curaslsuas, 3i vci rcbus secundis nimis confidcntc Jcs. XLVII, 8.
,
—
s.conicctus cst in'cum, cf. Py rh Ps. XXII, 9). Constr.
3) N. pr. oppidi Syriae acre divitis, in finibus Hadadcseris
plerumquc sequ. 3 Prov.XI, 28: n-iu3>;2 nuis qui diyitiis siti 2 Sam. VIII, 8, quod in loco parallclo 1 Par. XVIII,
suisconfidit. Ps. !xXVIII, 7: i=b nD3 13 ei (Dco) con- 8 nnau scribitur. Utra scriptio gemiina sit, dcrmiri ne-
fidit animus meus. Ps. XIII, 6. XXV, 2. XXVI, i. Jcr.
quit,"cnm ahud ciiis oppidi vestigium non exstet De
XXXIX, 18. praetcrca scqu. ^V 2 Hcg.
Zcph. III, 2 sq.; situ quodaininodo indicari. potcst e vicino r;ni^3 q. v.
XVIII, 20. 21. 24. Ezcch. XXXIII, i3. Ilab. H, 18, ct (rad. -iN2 \ Malc Hasaeus (rcg. Dav. ct Salom. p. 263 )
bN Ps. IV, 6. XXXI, 7. ludd. XX, 36. 2 Rcg. XVIU, 22. et pABKRad Ilarin. obscrvatt 2, p.210 Tapsacum (nD3n)
Nonnunqiiam accedit Dativus plcon. Jcr. VII, 4: -bN ad Euphratcin intclligunt
-ip-^'~ i-iaT-btJ DDb ^nU3n ne spem vestram collocetis

in verhis mendacibus. Coinm. 8. 2 Reg. XVI [I, 21. (c£ nnu3 f. fiducia Jcs. XXX, i5.
Jcs. XXXVI, 6,. ubi "b omittitur). Jcs. 9. XXXVI,
Raro ab.sol. ponitur lob. Vl, 20. Ubi ita lcgitur, plcrum- jin^S m. fiducia Jes. XXXVI, 4, spe» Ecclcs.
que valct 2) securus fuit, niliil sihi timuit. ludd. XVIII, IX, 4.
7. 10. 27. Jer. XII, 5. lob. XL, 23 yi~\^_ ^^^V,'^'^. nqn-; :

riTl-^^Z-b^jiihil timet , etsi Jordanes ad os eius erumpat.

mnE32 f. pl. lob. Xn, G pr. securitates i. e- tran-
Prov. Xi, l5 nua Diypln N?;a qui odit sponsiones , seciir-
coE
MiciiaeL iu SuppL yalle», arab.
:

qnillitaa scciua. lilale

rus pivit, luiic non cst timendum. Opp. yil^. :>~\- Non-
G -
maiquum a) in bonam partem dicitur de securitate piorum,
q\tac oritur cx spc ia Dco coUocata. Jcs. XII, 2: ecc»
 )

R. n::i, b'^2, r^2 201 c^n-jix — 1-J3

C^Mw^l^J ]il. Nmn. XI, 5 ( i3 coiUl. iiulJ. tJTl-^t^aN, ^_Lu vcntcr, cf. giacca ttivtdiv , Xuyoiv , y.oiVia itiJcm ab
4 samaiill. CTlt;^) melones , rructiis iu Acgyplo cti.iiiiiuiiii inanitatedicta. Siguilicalioiics, qnibiis lioc vcrbiim in jinguis
culcbrati, |)kruiiiqiu; viridcs, sapore tlulccs. Distinguuu- cognalis cclcbratur, oiiincs a fcntre ct inlimo rei duclac ct
tur a cucuiucribus (&"<N"i!i5) ct nielopc^Joiiibus (Alisclin.
proptcrca sccimdariae siint, ut ^,0 conccpit, gcnuit, ^.li;
TcrumotL 8, §. 6. Maascr. i
, §. 4 ). Arab. 'iJf:^^L^ collcct.
pcrcussit Yciih-c, iiitiinus iuit.
iii Coiij. VIII. pcpcrit.
c •
is^fLu AbJoll. p. 52. 54, RLaz. dc var. 5G. Abulf. Aiin.
jDa f. (Ps. XJ:.IV, 26. Prov. Xm, 25, cf, arab.
3, G5 , «nJc hispan. hucUecas ( iain a Kimcliio opportnnc
j,.^., quoJ ciusdcm scxus cst, adcoquc ,.yLu occurrit c.

lauJatum ) ct gall. paslcques it. ti-ausp. a-v?*^ ^t A.wL) iem. construelnm, v. hist. Joscphi Jign. i6, cf. de
Sacy gramin. II, pag. 264) c. Sull. ':l:2 i) venter.
Kain. In ctymo definiMido frusti-a dcsuJarunt Gramma-
(De etymo viJe rad. Pr.-ictcr arabituin: ..jj cf. ctiain
tici : nobis iion dubium , primai"iam formam cssc .-\^*ip
mclit. botan , boton veiiter, uterus, foetns, it. ,.,Ju
eomqnc a :.\Jj coxit, matui-uit dcrivanJam csse, ut syn.
corpns, maxime cadavrr, ct aclh. /ijf"/» caJavcr,
gr. Tiinoyv a TifTiTw coqno. Dc mclomim v.ariis gcncribns,
impr. hninanum). Dicitnr dc vciitrc cxtcriorc, tiim homi-
maximc iiiJico Ol. Cei.sius dc mcloni-
et acfrj-ptiaco v.
niim Cant.VlI, 3, tnm bcstiarum lob. XL, i6: pkrniiiquc
bus Aegyptiis LugJ. 1726. Eiusd.IIicrobot. 1, 356 sq.
I3at.
vero Jc iiiteriorc, tuin quateiiiis cibo rcpktur Prov. XIII,
Salmasii bomou. liyles iatricac c. 35. Forskalii Flora
25. XVIII, 2o. lob. XX, 20. Eccl. XI, 5. Ezech. III, 3,
p. 167. Hassclquist itin. p. 528 sq.
tum quatcinis foctns ibi concipitur et forniatnr. Ilinc
ni2253 constr. riai": cum Sntr. in^i^ (c. Dag. f. 2) uterus. Gen. XXV, 23. 24. ;q2n-p InJJ. XIU,
implicito pro Ticn^) ct^nnpa'^, cn^a:: Prov. XXI, 22. 5. 7, T-^ '^^ J"- XLVI, 3, "02t)' Jcs. 'XLVIIl, 8.
Jcr. XLViU, i3 1) fiducia , spes certa et firma. Prov. XLIX, LNIII, 4 ct pkiiius r:\> ]i;=;: Ps. XXII, 10.
1'.
Ps.

XXV, 19: n."i: r;t;3"0 spes in perfido collocata. XXIT, luJJ. XVI,
17 iiiJc ab ntcro, ct Iiypcrbol. pro a tcneris
ig. Traiisfcrtur aJ pcrsonam vcl rcm, in qua fiJuciam Job. XXXJ, 18 ~:n:N ';;« IPS.^a^ el a leneris ei (viJuac)
ponimns. Ps. XL, 5 inu:;^ riirr; D-:j--T4vNt -li^n-i-i-i-N
:
ducem me praebui. yo'^. "'"13 sobolcs, prolcs Gcii. XXX,
2. Dcut. VII, i3. XXVlil,4.'ii. 18. 53. Ps.CXXXlI, 1 1.
felicem yirum , qui Deum fecit fiduciam suam i. c. qui
LXXI, 5. lob. Jcs. XLtl, 18. Micli. VI, 7, ubique Je prolc iam nata,
in Dco spem Crmain collocat. LXV, 6.
^TU, i4. XXXI, 24. Jer. XVn, 7. Plur. Jer. II, 3?. — iion Je foctu (nisi co rcfcrrc placct Jcs. I. c), ctiam sequ.
gcnit. patris (iMicli. 1. c). Dc uno Clio Jicitur '^tis n:
2) securitas. lob. XVUI,'i4: inua?: ii^H**^. pr!-,1 ^^^^
letur e tentorio eius securitas eiiis i. e. ipse iiimium
'
iilius utcri inei Prov. XXXI, 2, — rwZ-]^ lilius utcri cius
lecurus. Al. int:a"3 pcr appositionem iungunt praecc-
Jes. XLIX, i5, iibi suffixiiin referttir ad matrcin; sed
lob. III, 10 "«^Ca uterus meus cst ulerus matris meae , in
dcnti irris etrcJJunt: evellelur e tcntorio eius , securi-
quo mater nie gcstavit, ct '':t:2 '1:2 lob. XIX, 17 non
tale eius i. e. e tentorio sccuro eius. Pliu-. Jcs. XXXII, 18.
intelligcndi vidciitur Jobi fi/ii ( lii ciiini pericrant I, ig cf.
XXIX, 5), seJ prob. fratics utcriui , in eoJcui utero a

J^3i! cessai'it, feriatus est , requiepit a labore matrc gcstati (cf. Ps. LXIX, g). LXX. vioi nuX^.uniSm'
^ "'
Ecclcs.Xn, 3. Cf. infra chald. Sjr. ^^=> cessavit, Etlip, jwou. AI. iicpotcs intclliguiit. (Arab. .-Ijj de foetu et
(
sobolc iaiii iiata).
vacavit rci, fi—i.^C>otium, feriae, zab. ct sam. iJ. Arab.
3) intinia pars rei i. q. S"7p. (Arab. ._Iij mcJinm
Jiij ct actbiop. /^/TVA I
iuanis, vaiius fuit, rai-ius: ces-
ct intiiniim rci , opp. ? S ,.»1"Lj iutcrnns, ,.J-u intcrio-
snvit Schult. Mon. vett. Arab. p. 63, unde |j'iij otiosus,

incrs, melit. batal ya.cciic , inaneui essc, btdla fcriae, rcm partcm ingressus cst). Hxili ';U3 intimum orci Jon.

dies fcstus ).
II, 3. Iinpr. Je iino pcctore honiinis. 35: fi:!';^ lob. XV,
r;S"1J3 T^Sri pectus eorum parat fraudem. Prov. XXII,
7ip2 chald. iJ. Esr. IV, 24. In Targg. sacpe pro 18: ~:>:33 Dn"3\i;n '3 ubi servas ea ( vcrba saj^icntiini
licbr. n2'i. in pectore tuo. lob. XXXII, 18: '':t:3 -"1 '^ni:''^"
J^a. cessare iussit, inhibuit, impedivit Esr, IV, 21. urget me pectoris mci impetus , cf. XV, 2. 1^:3 ''Tin
23. V, 5. W, 8. ima pectoris pciictralia Prov. XVIII, 8. XX, 27. 3b.
XXVI, 22. Ilab. III, i6: •':U3 TJini et contremueruni
intima mea. Cf. xotiia Sir. Ll, 21. loli. VII, 38.
1^3 ^^'^- inuslt. ,'
cuius prlmaria vis fuissc vidctur
4) protuberantia columnarum vcutii similLs. 1 Rcg.
tatuum, inancm, cavum esse i. q. J^^j unde 'Jtir.) vn, 20.
Cc
 )

I\. -jps, 1^2 202 C]\:"J3 ra

, .

pr. oppiJi AsclKritariiin (fort. Yallis, i. q. r!:"'5 '{'N'! 'i"'!'^^

neque tamen
aiuUt enim (scrvus vcrLa) ,
5)
cural ea. c) tactii Mctaph. dc rcbus inani-
i. q. sentire.
.yjLi xoO.ui) Jos. XIX, 25. Euscbius: JJauui, q^vXrlg
niatis. Ps. LVIII, 10: l^N Da^nn-^C 1:131 D-'.::^ ante-

13
quam ollae vestrac spinas ( i. e. ardorem ex spinis suc-
l4(Tr,g, yrtl vvvy.rdsiTru xn'ifir] Bi,3tiiv (7"w:a cf. p. 1/5
cciisis) perseniiscent.
A) unb oySuou ojjf«6iou ntoXsftutdog dg (truioh\v.
Alibi significatur consilium et propositum quod-
2)
dani, animum
ad^'ertit ad aliquid, attendit. Constr.
C^jHjB Gcn. XLIII, 11 pislacia, nncam oblon-
pl.
c. Acc. Dan. X, 1: -li^i^-nN ]i2 animum advertit ad
garuni spccius, nuclenm liabentiuni subviridem saporis
'

ejfalum. Ps. V, 2. XClV, 7'. Dcut. XXXII, 7. Prov.

gratissimi. Nomcn habere possunt a fornia ab una parte
XXIII, 1 c. 2 (quod scquiori Hcbraisino proprium csse
;
plana ab altera| ventriosa. Provcniunt ex ai'bore tere-
,
Tidctiir, V. siipra no. 1). Esr. VIII, i5: Cy2 rr^iaNI
bintho similHma (Pistacia vcra Liini.), qaac in' S)Tia
fii:n321 animum adrerti ad populum et ad sacerdotes.
frequens nascitin- ( Pliii. IT. N. i3, lO. Dioscoi-. l, 17).
Dan. IX, 2. 23; c. bx Ps. XXVIII, 5, b LXXIII, 17.
Sing. N:a3 lcgitur ctiam Mischn. Schcbiitli 7 §.5, ubi Bar-
lob. XIV', 21. Deut. XXXII, 2g. Jcs. XX:?ilI, 4, b-J Dan.
tenorae glossa est pNnSXS. Rcliquae linguae cognatac hoc
XI, 3o. 37, absol. Ps. XCIV, 7.
VC. ignorant, scd |.i^O, N72ai2, A^-<is\QxAterehinthnm, 3) intellexit. Dan. XII, 8 : '("3N ijbl ini''3lD audivi
(Pistacia tcrcbinthus Liiin.) v. Avic. ap. Cast. ct forf. quidcm, sed non intellexi. Jcs. VI, g. Scqu. i3 l Sam.

ctiam iionmniquam pistaciam comprehcndcbant a Graccis ,

III , 8 : "nl":? N-ip nini 13 ";2> l^il et intellexit Bli,

quoque passim cum illa confnsam (Tlieophr. hist. pl. 4, 5). Jehovam Juisse , rpd puerum tocaret. 2 Sam. XII, ig.
Hoc ipso vocabulo certe usi suiit Onk. Syr. Saad. ncque ,
Jes. XLUl, 10.

credibile cst, eos terebinthi fructus intellcxisse ciccri simi- 4) compertum hahuit , scivit , nofit, c. acc. Ps.
XIX, l3: fi^i iJ:niXiJUJ errala sna cjuis novit? lob.
les et esu parum idoneos. Recte Sam. JiTrPV"<Tin73 1
XXXVIII, 2or Prov. 11; 5. g, scqu. V Ps. CXXXIX, 2
Oi^A*J , LXX.
:

Arabs Erp. et Abusaidcs OiX-*yo i. q.

pin-l^ ""<1^ '^?3 longinquo.
nowisti cogitationes meas e
Vnlg. xtqi§ivdov , terebinthnm reddunt. V. BocnAHTt C-'C'i 'Ji^ 'scire, quid ius sit lob. XXXII, g. Prov.
Geogr. s. 2, 1, 10. Celsii Hierob. 1, 24 sq, cl. !Mich. XXVIII, 5, nvi 112 Prov. XXIX, 7 (cf. n:/^ r-ij.
Suppl. p. 171. De forma huius vc. anomala cf. Lehrgeb. absol. sapere prudentem esse. lob. XLII 3:
5) , ,

§. i33, not. 17.

Ji^N Nb'1 in"l.irT locutus sum, ncc sapieham i. e. insi-
picntcr. X\ III, 2: sapialis, postea loquamini. IIos.
Q'']!!^^ (pistaciac) n. pr. oppidi Gaditarum Jos.
IV, i4. Ps. XLIX, 21. Part. \>\. Di:2 sapicntcs, pruden-
xni, 26. '

tes Jcr.XLIX, 7.
Niph. 'Ji2: 1 yxivs. ini:3: (Jcs. X, i3) intelligeng,
''S V. rad. rT:>2. prudens fuit Jcs I. c. Part. adj. 'jia: intclligens (LXX
jilcrumqne rsvvsioi), rcrum pcritu.s. Saepissinie iungitur
voci D2n Gcn. XLI, 33. 39. Dcut. I, i3. IV^ G. Jcs. V, 21,
opp. stidtitiac vocabulis Prov. X, i3. XIV, 33. XV, i4
pract. n:2 Ps. CXXXIX, 2 et 'j^r Dan. X, i,
cct. -|3-; 'Ji3: scrmonis pcritus, eloqucns 1 Sam. XVI,
"niia Dan. IX, 2, inf.imp. 112, fut. 'fS"' , apoc. et 18. Ujnb '(12: artium magicarum peritus Jcs. III, 3.
conv. ^a^, 'jn^l (v. Not. ad liiph.) pr. 'i. q. arab. Pir. 7:12 i. q. Kal 110. 2. Beut. XXXII, lO:
!in:;i2i ir;:22b'^ circumdedit ct curavit eum. Syr. dile-
...L) med. Je, dislitit , segregata et distincta fuit res a xit euin.
re (cf. 'J13, '512), unde metaph. Conj.
facile I. V. 'S.. Jliph. 'ji^n inf 'jiSfT imp. fut. 'J151 (v. not.
'J2;^
discernenda dislincta , ntanijesta fuit res , Conj. X.
, part. 'Ji^^ signiilcationes habct partim sibi proprias ct cau-
ctiam manifcstum habuit, scivit , cognovit , cf. aethiop.
:
sativas (no. 1 — 3),
partim intransitivas et cum prima
I|J?7 » pcrspicuiis, chirus fnit it. intellexit, melit. bejjen conj. communes 4 7) i) causat. Kal no. 3. decla-
(110. —
distiiixit, discrevit. Vidcndi nimirum et intclligendi sigui- ravit , explicavit. Dan. VIII, 16: nN-l^in-nN TV~r 73~
licatio saepius rcpeti solct a disccrncndi potcstate, cf. explica huic visionim. Comm. 27: ji2^ JiNI ct nemo
1 Rcg. III, () it. xonw, cerno , gcrm. merhen coll. Alarlce, explicabat. Neh. VIII, 8: N-ip"^3 i:i2'1 et expUcahant
j_5,.> discriminavit, scivit, i:i2 dissecuit ct _*ij vidit, scripturam inler legendum. 2) causat. sigiiif 4. docuit, —
y inslruxit, c. c. acc. pers. Neh. VIII, g: Di;n-nN Di:i3"3n
IJja vidit et Ju Cdit, «.*}.S discrevit, prudens, sagax docentes populum. Ps. CXIX, 34. 73. i3o. Jes. XL, i4,
fiiit. Ilebraci iii vcrbo ipso nonnisi Iias sigiiificationcs agiio- acecdcnte etiam acc. rci Ps. CXIX, 27 i::i3n ':[i'7np3 T("il :

scullt: 1) aniniadveriere a) oculis i. q. lidere. Constr. viam praeceplorum tuorum doce me. Prov. VIII, 5-
c. acc. Prov. VII, 7: 3r-10ri -i^: 01:33 ~:""2N animad- Alibi c. acc. rci et dat. pcrs. lob. VI, 24. Dan. XI, 33,
rerli intcr filios adolescenlulum slullum , c. 2 Nch. XIII, et c. acc. pers. et dat. rci. Neh. VIII, 7. Etiam de
7, \ lob. IX, II. XXIII, 8. b) auribus il q. audire, iis, quac diviiiitus patefiunt lioniiiiibus Dan. X, i4.
aurilJus pcrcipcrc. lob. XXllI, 5. Prov. XXIX, ig: 13 — 3) causat. sigii. 5. iiitelligentem reddidit lob.
 R. r2 203
XXXTT, 8. — 'i) i. q. Kal no. i. pcrccpit, vcliit riinio- (Ocn. XVT, i4), (Jot-T 11, 17) ant lociim liabct (v. c.
fil

rcni ]cs, XX\'11I, ig. — 5) Kal no. 2. animu/n

i. q. bciliini Jcs. II, 4, pa\ focdiisqnc (Jcn. IX, iG). qiiacquc
adi-t-rti/ fli/ aliqiiiil, c. c. 2 D.m. IX, a3., X, i. Ncli. i vcl scpaiaiitiir vcl distiii^inindir (v. bl= ) ct diiii<licantiir
VIII, 12, rN Ps. XXXTir, ili, ct absol. Uan. VIII, 5. 17 : (Dciit. Wll.S. llzcch.XXMV, 17), h.-iVc prncpositio plc-
mN^I^ ]ar; allenile, Jlli hominis. X, 12. — 6) i. ij. rumqiic rcpctitiir: y^^ - '^'Z Ocn. XXVI, 28. l^xod.XI,^.
Kal no. 3. discrevit 1 Rcg. III, g:
, intelle.\it. 5-2 i^^^nb Jos. XXII, 2.') cct. paulo rarius b, — ]<= ( vide not. ) Gen.
yib 5it2discernat inler honiim el nialiim.
zi/ 7) i.q. — I, 7. Lev. XX, 2,5. Dciit. XVli, 8. Ezccli. XXXIV, 17,
Kal no. lob. XX\'IIIj 23: 'i"':;ri D-^rir.X
4. scifit, nofit. scmcl p3"r —
yz Jos. LIX, 2, "rn j-iz Joel II, 17. — —
~::"i~ Deus nofit fiam eiiis. Alicli. IV, 12. n:^"; 'i''-n c) Compirira vcrba fidendi, inteUigendi , docendi scqo.
Dan". I, 4. Piov. I, 2. Sacpc periliis Jiiil rei, c. c. a :
V^l — yz vcl —
yz sigiiificant: vidcrc, iiitclligerc,
"::

Dan. I, 17: ri^^pni jim-rsa 'jiqn bx;:-; Vamel peri'- doccre, qmd \nicr&\t inter et inter. Mal. ^II, 18: D.-l^Sil
tus erat varii generis fisioniim somnioruniqite. 2 Par. "v2;"l"r p'''^^ yz fidebilis quid in/ersit inter iuslum et
XX\1, 5. XXXIV, 12, c. acc. Dan. VIII, 23: niT^n 1^3?. impium, cf. i' — i-^z STi
,

2 Sain. XIX, 36. Joii. IV, 1

1,
malarum artiiim peritus. Prov. I, fi. Absol. Jcs. XXIX, \ — yz van i Rcg. ill,"5, b — yz n-iir: Ezccli. XLTV,
16, impr. dc littcraruni sacraruni pcritia l Par. XXVII, 32. 23 (cf. arab. ^j-j v-i^c). — Not. Primaria ct iiominalis
F.sr. VIII, iG. — 8) i. q. Kal no. 5. sapuit. Jcs. L\'II, 1. luiiiis particiilac jiotcstas niaximc conspicua est in consccu-
Part. l-q-J Prov. MII, 9. XVII, 10. 24. XXVIII, 7. 11. tione — siqiiidcm OI^D ^'Z pr. valct interwal-
Not. In locis no. 4 —6 ubiqne cxstant
laudatis
!:

/m7« aquaruin iisque

'j-'z;,

ad aquas,
D';::"^

dciiide: quod
:

intcricctura
Practt. Ind". Iini)p. ct Paiticipia ,
qnac sola ad lianc ooniu- est intcr aquas ct aquas. '

gationcm tuto rclcrri possunt. Foriuas Fnturi ^'«a"» ','y ,

2) intra. Tob. XXTV, 1 1 : Dn^^au; 'j^a intra muros
cct. primac coning. aiuuuncra^-iuuis, ct iioiiniiiia taiitum eorum. Prov. XXVT, i3: nizn-in pz intra plaleas i. q.
exenipla rcpcriuntnr, qiiac vim causativam Iiabcant ( Jcs. in platcis, cf Zach. XIII, G, dc qiio loco supra ad I, a. De
XXVIII, 9. XL, i4. lob. XXXII, 8). tcmpore Nch. V, 18: intra decem dies arab. tijsji ^^-u
(
Hillipal. ^iiznry 1) i. q. Kal 110. 1. percepit^ inipr.
ct L*-Laj intcrea dum). Nonnunqiiam
lob. XX\'I, i4: l^isri'^ fJ~\ tonitru
aiiribus.
roboris eius quis percepit? Jes. LU,
"'^ in"113.l
l5. — 2) animum 3) ? — yz ct '('21 —
{'z disiimctivc valent sive,
sii-e. 2 Par. XIV, 10 : nbj^vs/r z-] 1-2 -it>:"r '^:iS ^'N tibi
adfertit, atlendil , conternplatus est. (Sjt. ,..i.^Z|
, perinde est sice Jhrti opi/utdris , sive debili. Pr. apud '
,

cliald. ^''~nS, ^:i~nN considcravit, intcllcxit). Constr. te, Dens, in opitiilando nulluni discrimcn cst iiiter fortcm
absol. Jcr. II, lo. IX, 16. lob. XI, 11 fidel Xicus pecca- : ct dcbilcni. Origiiicm linius loquendi rationis iiUcIligis
tum Jtizn" Nrl e/si animum non atieiidat ; c. acc. lob. ctiam cx Lcvit. XXVII, xo.: et aes/imabit eam (pccudcm)
XXXVII, i4: "rX niN"r3: ]:iznr; contemplare miracula saccrdos >"} yzr^ 3.^^ -^-y^ ^/'re hona est , sit>e mala pr.
Dei. Ps. CXIX, 95; c' rN Kcg. III, 21. Jcs. X1"S', 16; "1
diiudicaiulo iiitcr bonaiii ct inalam. LXX flxt y.ul.i), die
Vs lob. XXXI, 1 r:'r'n2 "r" 'jriznN rra cur ocu/os conii-
: (Tttnyfi. 2 Sam. XIX, 3G. ( lla .Tp. Rabbinos •;i3 — ';"<a

eerem in virgines ? Ps. XXXVII, 10 n:? lob. XXXII, 12. ; si;'e, sive, tam, qiiain Biixt. 297, ct arab. . _ ,.-0 par-
XXXVUI, 18; 3 Jcr. XXX, 24. lob. XXX, 20: innT:» tim, partim v. Tim. 1, 612).
12 ^:iznni adslo , neque animum advertis ad me. ( Ne- Not. CiimSuif. liaeformac usitatac snnt ':i2 '^:^^, : ,

t^andi particula e priorc licinisticliio repctcnda cst). Non- in Pausa '^^'Z; rcliqnae dcriv.-intur a Plur. D"':''^ ,

imnquain obicctiiin omittitiir. Jes. 1,3: ';:irnrT Nr >:?

populus meus non altendit dominum siium. lob. XXIII, (v. Gcn. I, G. Dcut. XVII, 8 Pscudojon., zub. l-L*0
i5. —
3) sapuit Ps. CXIX, 100. io4. sjT. «..
7
' ^
7
•^), vclut i:"':"'^, D3.'':."'2 (seincl cz-':^ Jos.
XXn, 25), Dr:-':-'=, ^-^v^z nonnisi Jos. III, 4. VIII, ii.
r^- arab.
C^ in/eriallum , spa- Cnm Sufl. ct 3 pcrs. Plur. dicitur ctiain ^^•'ni:-'^ Gcn.
T.-- 1

tium interiectum{v,Y)ua\.). Lcgitur Konnisi in statu constr. XXVI, 28. lud. XI, 10, et Dni:-'2 Gen. XLII, 23. 2 Sam.
et scqu. Suflixis (v. iiot. ) ibiqne abit in Pracpos. i) inier XXI, 7 a Plur. fcm. ni:"'Z, qni scluel siiie Afi". cxstat
Ezech. X, 7 (cf. chald. n:-'^ sacpc in Targ. Provv. et
(arab. ^^^^,
actli.
nH^i: f\r\P^^: iuter, pro in
intervallo). OTIN yz intcr fratrrs Prov. VI, ig. ain'^"^)
rabbiii. m;''^, syr. &J.*^, acth. r^C^f.^t^Yl mclit.
T^S
intcr fruticcs lob.XlXX, 7.Spcc. a) D";^^':»' '('2 in/er oculos hcjnyl ).
4icitur Tpro fron/e (v. yp_); 'S'i-jr\ '}-'Z dc pudcndis (v. Coniponitur c. aliis pracpositt a) 1"'2-"rN: inter c
iufra ^-z-: ) ; D';'1'i; Y^ ic sinu nnilieris IIos. II, 4, '{'Z acc. Ezcch. XXXI, 10. i4, ct ni:''^ -rwV X, 2. b) -"rs —
^11'^ fort. de toto corpore antcriorc. Zach. XIII, G quid : j-^a usque in/cr Ezcch. XIX, 11. — c) yiia (arab.
plagae illae '^('l^ '('Z in/er manus tuas, i. c. in corporo ^^-o ^^ Cor. 54, 26) pr. ex co quod inter, ex spatio inter
tuo, maxiine in facie. Sic n^Z et arab. .-yiO^i ^>i valct dnas res intcriccto, e medio , vcl accuratiiis gcrin. zifi-
i. q. ""jr^r (v. I^). JarcLi : intra brachia tua i. e. m sc/ien (ctwas) 'feg , zwischen hervor gall. d' cn/re.
hnint-ris. Al. in nianibus. — b) Ubi pcrso-
diiac rcs Zach. VI, 1 duo currus exeunles D^i-inr "':".:; yz'^ e rncdio
:
,

uaeve sigillatim memorautur, quas intcr aliquid invenilur duorum montium. Ps. CIV, 12 edunt focem n"'t\'E5' yzii :

C c a
 : ,

R. 'J"'3
204 n— n-1^3

gentia spcc. pro artium pcritia, de artibus iudicaudi facul-

e mediis frondihm. Ezecli. XXXVn, 21. Num. VH, 8g.
tatc, Kenncrschaft). 1 Par. XII, 32: Dim;b nra "^S^-T^
XVII, 2. Zach. IX, 7. .Tcr. XLVlII, 45 lin-o Tt.^O cllipt. :

rcgiio Sihonis. vcrcciinde dici- temporis rationum periti (cf. Esth. I, i3).
pro e TOcrf'/o D-;"-^-! T':'^
tur pro e vaU'a, cx utero matris. Dcut. XXVIII, 5/ :

secundinae , n^ir.ST I^M n::/!'" quae prodierant ex utero^ n]''^ f. chald. id. Dan. II, 21. (In Tai-gg. N^a
eiiis (cf. II. 19, 110: ni; xtv in' >;,h«ii Tcoffe neffj; ftszu it. n:v3, Nnaiia, sjt. ij-ja^).
noaal yvvuixog), et translatc pro a semine , stirpe, sobole
eius. Gcn. XLIX, 10: non rccedet .... sccptrum 'J-'273 'j''!3^ (intelligcns, prudcns) N. pr. duonim regura
Vr;»"! a sobole eius. Idcm valct quod V^"£'^ 1-^3 "'"li^JSj . canaauiticorum urbis Hazor, quoruin altcr a Josua fusiis
n:j-l'T'3. JJXX. ix Tiuv ftr^Qmr uviov (cf. XLVI, 26). Ouk. cst (Jos. XI, 1 alter post viginti annorum imperium
sq. ),

irti:":! ':2n. Pscudojon. ~"'ynT73. (Alii, sceptrum hastamve in Israelitas a Dcbora cum Baraco pcrdoiuitus (lud. IV,
ducis iiiter pedes cius quiescerc obscrvautes, T^l^S"! '("2J3 ^ sq. Ps. LXXXIII, 10).
nihil aliud esse voluut atquc t^zsV^J. Atque Ernestius
quidem in Opusc. jiliil. crit. p. 93 sq. in hanc sententiam 1 1^353 pl. Di^iia 2 Par. XXXV, 3 Chcthibh, Red-
confert locutioneni graccain tx Tioi^inv itnfQ/sn^&M, ix raiv dunt intelligentias i. c. inteUigeiites sed iinguao usiis fla- ,

Tiodmv «rropipsrr, ct lat. ahducere a lcgalorum pcdibus gltat id quod in margine legitur DiJi^a. :

Cic.pro Deiot. i §. 2 sed hiiius uon plaiie cndem cst ratio,

;

quaudoquidem tx nodinv a pedihus ubiquc siguificat, rcni jlDrj m. intelligentia i. q. ri:iin. Hos. XIII, 2:
persouamvc altcri impedimento , i'(inod'(to)i« fuissc. Cod. fecerunt idola D:iin3 pro infelligentia sua i. e. pro
Sam.dat V-^Tl^STi e mediis t.'exiUis i. c. turmis eius, (\ua.va. lubitu suo. Vctt. intpp. ad sui siniilitudinem, qs, 'J^ian sit
scntentiam etiam e vulgai-i scriptina clicucris, modo vbST i. q. ri;iari, idque ctiam Kimchio piacct.

derivabis a •'^;-i pcdcs, miks. E rcccntioribus cf. Fcsselii

adv. s. 2, 6, 'Micliaclis, Ilgcnius, Roscnm. ad li. I.). Ubi n3inn
f. 1) i. q. n^ia 110. 2 inteUigentia (Ein-
duac res mcmorantur, e quarum medio aliquid exit, rcpc- sicht 1'crstand).
, luiigitur synn. i^iasn Prov. XXI, 3o.
titur V?.»'! —
V^P. 2 Rt'g- XVI, i4i
cf. Ezcch. XLVII, 1 Rcg. VII, i4, r\Ti Prov. II, 6, niy^Iob. XII, i3, ct
18: c< terminus orientalis egrcditur p"I3."?l '('t,'^^ llini"'?'? tribiiitur tnm hominibus, tum Deo creatori Prov. III, 19.
medius inler Hauranitin et Damascum. — d) \ ni:'':"^ Ps. CXXXVI, XL, 28. Jer. X, 12. r;:i:in ;rii!«
5. Jes.

inter , i. q. nirs
intra Ezcch. X, 2. G. 7. V?.! J"- — vir iiitelligcns Prov. XV, 21. XVII, 27. Nonnunqiiam in
XLIV, 4 est pro i-iqs V. 3 110. i4. Phir. ut nostr. Einsichten. Ps.LXXVIII, 72. Jes. XL, l4.
Daal. D^^ia spatium inter duas acies medium (cf, ni:i2n u3ik Prov. XI, 12, ni:i:3n isn XXVIII, 16.
1127:), T« fieininnu Eurip. Phoen. 1285 ^ubi Schol. Fort. ctiam sermones intelligentes Ps. LX, 4. lob. X
6 Torto? 6 fiBiaiv Tiiv nidiiiov, ivQa i]V xl) ftoioitnytiov), XXXII, 11 : Dp.ini^^ian-l^ 'Ji'rN animum attendi ad
uiulc Dirar; ^in 1 Sam. XVII, 4. 23 intercessor , iisniTrig sermones festros intelligentes (uisi b. 1. confcreudum
dcGolialiio, ccrtamiue siiigulari litcm dircmturo. LXX.
arab. ...Laj argumcntum, demonstratio , declaratio , facun-
u}'i](} dvruiog, ncquc alitcr Syr. Arabs, Vulg. ridicule
spurius, cuius rei ratioucm rcddcrc frustra conatur Grotius. dia). Spcc. 2) est artium /ierj/i<z Exod. XXXVI, 1 . Cf.

Ilccte Aqu. 6 fttnuLitiV et ipse Alcx. comm. 23 Cod. Vat.

,
n:"i3 110. 3.

funulng, quae scriptnra rcstitucnda pro vulgari inanuXoi,

ap. Iloliucsium).
riDmn XXVI, 12 Chctliibh i. q.
(fort. rr:5in) lob.
AixinnaXog ( vid. varictatein lcctioiiis

Cf. FisciiEn de verss. gr. V. T. p. Sg sq. —(Chald. dual. r::i!3n Nescio tamen aii iiia scriptura, utpote
in Kcri.
gi-'amiiiaticis ratiouibus niinus conveniens, vitiosa sit, tex-,
DTi:i3 interim, pr. iutcrvallum iiitcr duo tempora).
tuiqiic rcstitucndum quod nunc iii maigine legitur.

']''S chald. inter. Dau. VII, 5. C. Sull'. lini:;?. Dan.

Vll, 8 'Chetliibh. riS''^ 01'um V. "f^^

riD^^il f. 1) inlellectus. Jes. XXXIII, 19: populus

linguali peregrinae r;:^: T^N quam non intelligis. De "T'',^ V. rad. 'ni^a p. 17G.
iulcllcctu visionis Dan.'VlI[, i5. IX, 22. X, 1. 2) in- —
tclligentia ( Einsicht, Verstand^ , prudenlia. Prov. IV, scquioris Ilcbraismi vox 1) arx , castel-
ilT^S f.

5. 7. VIII, i4. IX, 6. 10. XVI, 16. lob. XXVIil, 12. 20. , (Vidc iiifra chald. ct syr. Modo semiticum
rcsia.
lungitiir syuonyinis rrasn Prov. 1. I. c. c. Jes. XI, 2. cst vocabulum, ortum esse potcst cx "'liSN fortis, muiiita,
Dcut. IV, G, \^:u 1 Par! XXII, 12. 2 Par. II, ii. S.-V vel, quod aliis placct, rrnia:, a rad. aeth. vH^^J scdit,
nrs.iiitcUigcns fiiit vcl factiis cst lob. XXXVIII, 4. Prov"
IV, i. Jcs. XXIX, 24. Pliir. ni^-^a D? populus intclligcns unde *^\C\C,l soliiun, tribunal, ct mJ) solium, tribu-
Jcs. XXVII, II. LXX. nxivtnig, cp()6yr]nig. — 3) spec.
mctropolis, qs. sedcs rcgia. Fortassc tamen pcrsicae
nai
peritia artis vcl discipliuae cuiusdam. 2 Par. II, 12: l^^N ,

n^ia l"^i D:n rir peritas et intelligens (cf. iat. intclli- illud originis est, cf. pcrs, sj^ baru aix, murus, casteJlum,
 .

R. 1^3, N53, nsa 205 HTS — ni;3

«anscr. biira , hiiri , pitr iil. ct grnrciiin /?«ptc ap. Alcx., 2) Pliir. t:vs;32 2 Sam. V, 23. 24. 1 XTV, i3.i4,
Par.
Josqjhuni , aliosquc >'.T. fjraccos intoipntis, (iinnl pu.stc- arbor qiiacdain u lacrimando dicta. ' Vix dubium est,
l-ius tauicii IJicroii. ad Ps. XLV, lo ct Scliol. ad Alcx. Ps. auctorc Cclsio (Ilicrobot 1, 335 — 34o) arborcm iiitcLIigi
CXXI, 7 ab licbraeo ct sjto rrn^^a, l^r*^ «lcrivant. V. iL<j dictam, balsamifcrne similcm, fructu tamcn niaiore ct
Lcsx. ad LXX. 2 p. 2i2
infpp. ct Stcpb. tbcs. ling. gr. i, rofnndiorc foliisquc longioribus dignoscendam, cx quibui
Lond.). Crcbcrrinic dicitur r~'"rr; y^v^i Sitsan reffia, rcscctis lacrima alba, calida et acris dcstillat, quainquc,
licquc tantuin dc arcc rcyia, j\Jeninonia dieta (llcrod. 5, parifcr afqiie balsainilcram iion prope .Mcccani tantum,
,

53) Ncb. I, 1. Estb. I, 2. 11,3.8. m, i5. llan. VIII,,2, scd cfiain iii Judaca anfiqiiitus provcnisse, probabilc cst
scd ctiam de tota urbc adiaccntc Estb. I, 5. II, 5. VIII, l4. Aqu. ap. Sam. ct LXX
iii Par., Vulg. utrobiqne/J)rci« rcd-

IX, 6. II. 12 (cf. Esr. \'I, 2), quac alibi accnralius i^yn dunt, llcbraci interprctcs iuniperos , Targg. arbures in
^ITTO vocatur ( Estb. 111, i5. VIII, i5). Ubi dc llieroso- luiivcrsuui. Sed illud 211'acstat
Ij-inis agitur , intclligitur arx templi ( Ncli. II, 8 rTl''^" :

n';:; "h^N, cf. \W. 2: niTn it;), in scptcntiionali cins

partc, ac tcste quiiicin Joscplio (Arcb. i5, 11 §• 'i ) ab
Husnionaeis cxstrucla, postca ab Ilerode niagis ctiain ) I.Zl f"^- I^^.^^ convcrs. *2;;i Jlevit. (Ita fa
munita et arx Anlonia dicla. Antiquiores tanicn eiu'; ori- omnibus
gincs fuissc, c Ncliciniae 1. I. c. c. rccte colligitur. — liasor.
linguis di.ilcctisqne cognatis
arab. actbiop. melit).
, ut cbald. syr. sam.
Usurpatur tam de puero
2) templum, dc tcniplo Ilicrosolyinitaiio 1 Pai". XXIX, vagientc Exod. quain de viro lacrinias fuiidcnte Gen.
11, 6 ,
1. 19. XLin, 3i. 2 Sam. XIX, 2, sacjjissiinc dc populo iii publi-
cis calamitatibus lamcntante Nuni. XI, 10. XXV, 6. 2 Sam
I n^S cLald. f. cnipbat. N-'^"]"':: id. arx , regia, Esr. XV, 23. Jes. XXX, 19, spec de pocnitcnfibus, suppli-
M, 2 dc Egbataiiis. (Sjt. l2i.*L). cantibus et publico luctuEsr. X, 1. Zacli. VII, 3 (coIL 5).
ludd. XX, 26. Consti-. c acc. et valct dejleuit, luxit ali-
rT^j"!''^ f. bis in Plur. arces , castella.
ni'"3'l''2 quem, maxime niorfuum. Gen. XXIII, 2. XXXVII, 35.
2 Par. XMI, 12. XXVII, 4. Cf. dc natura liuius teriiii- L., 3. Lcv. X, 6. Dcut XXI, i3, it sequ. \'s persouao
nationis Lehrgeb. 5 16 iiot. In Taigg. Nn":"^''^, Nn'^;^^ vclrei, qnam deploramus, lugcmus Tlircn. I, 16. ludd.
«aepe pi-o bebraeo ni;yni< palatia- XI, 37: !n'::in3 -;i" nr3N: deplorabo aetatem meam vir-
gineam sc. tammature dcvovendam; sequ. ;n 2 Sam. I, 24.
Ezecb. XX^TI, 3 1 et \ Jer. XXII, 10. lob. ±XX, 25. —
i":D3 practerea valet: lamentatus est adversue
sequ. i'?
J\j22 '^"^^- inusit i. q. nsa flepit, lacrimai'it, Arab. aliqucm, lamentando adiit cum Num. XI, l3. ludd.
bo parum lactis dedit caniela, pr. roravit, guttatim fudit XIV, 16; et flevit super aliquo i. e. iii amplexu cins,
lacrimis eum rigans. Gen. XLV, l5; osculatus est Jra-
lac Vide Scbcid. spec. Dscbaubar. p. 2g.
tres suos ^TStV ^^''1 et lacrimis eos rigayit. L, 1.

6^33 1) fletiis, ploralio, ai-ab. SL<j, SUj. p'?? Pi. dejlefit , luxit morluum XXXI,
Jcr. i5. Ezcch
NSSt^ fal/is yietos s. ciulaLionis, Jammerthal, ii. pr. vallis \Tn, li.
in Palaestina quamcunque ob rationem ita vocatac, eiusque
probabiliter tristis et sterilis. (LXX xoi^«5 xdv xi.avdnu- « It-S m. Jletus Esr. X, 1.
vog. Vulg. viUlis lacriuiarum. Targ. vallis Gebennae sc
ubi dcutibns frendunt).
fleiit et Etymo cius alluditur Ps. ''-_3 in Pausa •'53, c Sufl'. •»';33 m. 1) il (Syr.
LXXXIV, 7: ^nin"ni;'; '^'i;^ N-^r; p^."3 '"i^s transetmtes llas) Gen. XLV, 2. Jcs. X^", 3. XXH, 4 cet Spec d«
vallem eiulationis hanc fontibus irrigiiam reddunt
peregrinatores saci-i, cf. similes huius generis allusiones luctu Deut XXXIV, 8. b^ina "33 nss^ eiulatam magnum

edidit 2 Sam. XIII, 3G. Jes. XXXMU, 3. tl-l^n^n i23

Micha
fletus
cap.

dicfam
1. Eiusdem
in vicinia niontis Sinai
iiominis vallein, bCJ!
inomorat Burck-
^^^ vallis
fletus acerbissiraus Jcr. XXXI, i5. — 2) sltllatiu,
, ,
lacrimatio aquae iu inetallifodinis lob. XX\1U, 11. Ita
liai-dtus Sjriae p. 767 ed. gcrm. ).
( itiii. Nonimlli intcr- Jlere pro rorare , stillare ap. Lucret 1, 35o, hixqxjov
prctes i.-aUem Jletus de quavis valle luctuosa intclligunt: lacrima de guttis, quae cx plautis emanant (c£ nya"^).
«ed certam quandam vallcni significari, ct N22n p"?;? nomi-
nis propriinaturam induisse, arguit artienlus nomini rccto
praefixus {Lehrgeh. §. 166, 3 a). Contra stafuere possis,
Cf. N33 et ^
jf^ putciis flcns
praeditus (Scliult aJ h. I.).
i. e. roraus, tenui aqua •

vallcm iiostram (aequc acSiiiaificam illam) proprie ab arbo- .

ribus Baca dictis nomcn Iiabuissc, ct niliilominus h. L CSa (flentcs) n. pr. loei prope Gilgal. ludd. 11, 1.5.
priinariae Jlendi significationi allnsum csse (v. no. 2),
quasi germanicc dixcris und zogen sie durch die Thra-:
ri133 f. Jlettts, htctus. Gcn. XXXV, 8: nTS TiVn
nenweiden , sie verbreileten Freude und Seegen darin. qitercus luctiis. Cod. Sam. AHTii^; cf. L, 4.
 R. n52, 153 206 n^sa -liS2

rr^sa f. ij. cen. l, 4. Esrae est sentcntia). Minus accurate Vulg. dromedarii,
Cliald. •jiJir; id. coll. arab. (jv.i^.S' camclus albns ct prae-
stans. Non cnim specics, scd aetas camcli signiricatiir.

™j^2 rad. iii Kal innsit. pr. malurus , tempcstivus

ly.3 (appcll. i. q. ^pa camclus iuvencus, vel iufe~
fuit, malure et tempestiye aWcimi. fecit , ita quidcm iit
rcliquos praeverterct, primus Juit, penit , fecit aliqiiid. nis coll. <j virgo) n. pr. i) filii Epbraimi Num. XX"\T[,

Rcfertur l) ad diem, iude _^ manc surrcxit, maue ali-

35. Nom. gent. est i-i33 ibid. 2) filii Benjamini. Gen.

quid fccit, med. E. properavit, „<j et ijjG matutimim

XLVI, 21. 1 Par. VII, U
I f. camela iuvenca, eaqne coitus appetens
5J0 maiie, cf. vicinum "nps 2) ad annum 'r'"'

tcmpus, I \j ;
Jcr. II, 23. V. "133. Jud. b. K. interpretatur: X,2^i> tijo
eiusqiie proventum £3i-iri32 primitiac, rrn^sa ficus prae-
:

^%^\ ry iiL*as ffl

j. 01 y et Vulg. dromedarium femi-
cox, .JsCi fr iSr^J palma praccox, omnis fructus praccox, nam iutclligunt.

»'_jyij fructus praccox (v. Ilar. p. 8 de Sacy), ^_>i Lj et "^1^3 (iui'enilis vcl virgineus , cf. Jsj virgo) n. pr.

jlioil provcntum accclcravit

Bciijamiuitac cuiusdam 2 Sam. XX, 1.
jvl<) prima pluvia, syr.
"11^(3 ) nonnisi in Phir. Q^^-i^SS , D^^lSS primitiae
arbor,jG VIII. primos fructus acccpit ct dcdit. .3) ad
fructinim frugumquc, jirimi fructus cx agi'o arboribusquc
tcmpus vitac, maxime partum, 1132 primogeiiitus,
susccpti. Num. XIII, 20 ; Di3:j> i-nS3 1^1 i3i"3^r; 'fin-

sJo virgo, fcmina primipara, 133, _\j camclus pus eral ufarum primum maturescentium. ( Cod. Sam.
po ct
ni-n33 V. mT33 no. 1 ). Maxime dc primitiis Dco oQe-
iuvcncus. rendis Lcvit.'ll,' i4. XXIII, 17. Nebcm. X, 36. Non-
Pi. \) fructus praecoces lulit sxhor.
Ezccli. XLVIT, nunquam additur rr^ulit-i. Esod. XXIII, 19: ini33 DillJ.N^n
12, cf.Kalno.2. 'j) primogenitum fecit, primogenilurae riirri ni3 N"3n Tjn-OTN primitias frucluum, qiii pri?num

ius dedit alicui. Deut. XXI, i6. maturuerunl , ojferes in aede Domini. XXXIV, 26.
Pu. nalu maximus, primogenitus fuitj^cv. II, XX\ Ezecb. XLI\', 3o. ai-ii33r7 Dnb. panis e frugum primitiLi
26. coctus Lcv. XXIII, 20. 2 Rcg. IV, 42. Di-iisan Dr
Iliph. part. nT^SS"^ primipara. Jcr. rV, 3i. dics primitiarum, de fcsto pcntccostes Num. XXVIII, 26,
cf Exod. XXIII, 16. XXXIV, 22. (Mclit. behir primae
"^SS camelns iuvencus , isque tamcn clitellis feren-
uvac , sjT. I fii^ praccox ).
dis idoneus (cf. t;^ et b^?.). Plur. constr. inp3 Jes, LX, 6.

Rcspondet arab. Jo camelus iuvenis, quod Grammatici •iTli— ficus praecox, ct proptcrea iil dcliciis
f.

babita Mich. Vll, i. Hos. IX, 10. Jcs. XXVIII, 4. Solcnl

idem valere obscrvant quod ^SJ^\ adolescens in liomine.
eniin noimunquam favcnte solo solisque calorc ficiis iara
,

Vide Firuzab., Damirium ct Abnabidam ap. Bocbart. circa solstitiuin acstivum maturcsccrc cum viilgo mcssis ,

Hieroz. 1, p. 82 sq. Addc Scbol. ad Caab bcn Zolieir 32, earum mciise demiim Augusto sit, In Mauritania bodic (

ct Susenium adAmru Moall. ig, ubi vcrba, quibus Arabcs J\j hukor teste Hoest Beschr.v, Marokos 3o4 , 'i^ii\.i
varias camclorum actatcs significnnt, comparantur cum vcr-
Dc camclo iam boccore tcstc Sha-w in Travcls p. i44. 342. I, 293 Vcrs.
bis, quibus hominnm actatcs dcsignantur.
gall. , hispan. Alhacora ).
clitcllai-io, sed ob actatis vigorcm veloce frcnique iinpa-
Ga-
ticntc arabico Jvj utitur pocta ap. Abulf. Ann. 1 , 398, rrilSS id. Plnr. ni-|-t53r: i:Nn Jcr. XXn', 2.

quo loco dubitationibus a Ven. Roscnmiillcr. in nota "11ID2 ni. t) primogenitm. (Arab. jvj primi par-
ad Bocb. I. c. molis'sati.sfactum crit (cf. cundcm ad Jerem.
U, 23). Addimiis vcrba Abnlwalidis: JJj\ n-i3J 153 , tus proles, sivc mascula sive fcmclla, de liominibus et
brutis, acth. A/YC- primogenitus , n/Y^ I primnm
tJS cXJiXcSj, ia:in 12:3 jX« pna ••ns^ ^_cj*i 0^*== i-Vsj
partnm cdidit, mclit. bykri, Ip^^, sam. '^nTiJS
sjr.
iuyiij'^! y U '!lX5>5 "aJv.h *;^ '"^'^'^ •eria aequivalent
id.). Dicitnr tam de bominibus Gcn. XXV, i3. XXXV,
arab. _<j , <7!/ot/ prima fathdia apud Arahes camelum 23, quain dc brutis Exod. XI, 5. XH, 29. XIU, i5.
iufenem designat, in fem. sjo. Sant , qui coll. Gen. Apud illos rcfertiir ad iilios patris natu maximos, matris-
XXXI, 34 3 praefixum esse statuunt, quod equidcm non quc nulla ratio habctur, ita ut ex. gr. Jacobo, qui e qna-
probo. (Saadiam significarc viJetur, qui (^]'3 ^l^a '^'s. tuor uxoribus sobolcm susceperat, unus raodo tribuatur
1. c. reddjt i_iLXJlj in sellis camelorum, quac ct Abcu priinogcnitus (Gcn. XLIX, 3). Sequitur gcn'lti>nis tam
 )

I\. -i52, y?3, nVa, r:V2 507 nn^iss — nira

frafriiin (
"T»:^ "1122 primogcnitus iritcr filios tiios »<?2 cliald. V. n"r3.
Exod. XXII, uS. XXS^IV, ao), qiiaiu patris , ut ni-a
bNl';;'^ |)riim>;;cuihi.s Israclis Niini. I, J.o. Opp. T;;:i:n 1"^:^ V. rad. b:3.

nntiiniiiiiiiuis Octi. XLI1I,33. Dciit. XXXIII, i? iii laiulibiis

Joscplii: Vr T-\Tj; "iTDS quod ad priinogeintum Inn^is
mr;
eiu.i attincf,huic gloria{c['.-\yj^ -iir2 Ucut. X\', iij.WIII,
17). Intclligciuliis cstJosiiac fiibiillj^liraiiui oriiiiidiis. Exod. "^ '^"' iiuisit. arab. ..JL nituit fuhit aurora.
ri^Zl ,

IV^, 22 bNli"' ^"li:3 'rz Jiliu^ meus uatu ma.vimu.i est

:

Israel i. o. prfie cacteris carus. Ciim llliiis iiatu niaxi- — V.

Schult.
rixit, hilaris fuil
de Sacy ad
, a vullii nitido,
Ilar. ^"il, p. 71.
Ilar. 5
jo^j; ^Jjl
p. 106
^^,]tu
nuis variis niodis rcliqiiis aiiteFcrrcttir (v. r;"li32 no. 2),
liilaris, v. Sehult. Origg. hcbr. lib. 1.
capri^^^ubi ctiam
"ii-2 a) mctapli. dicitur tlc qualihet re iii suo gciicrc /J/-flt'-
Kabbiiiorum vctcruinque intcrprctum de Itac railicc scii-
cipua et primaria. Ita lob. X\'III, l3 n""3 -|i:3 mortis :

lllius primogenitus i. c. rccte obscrvantc R. Levi: VlT^n

tentiae, eacquc valdc ambiguae, cxaininantur.
Iliph. 1) ejfulgere s. subito oriri iussit. Amos
DTT^r^^Dri ^'''rnauj ma.ximus inler morbos letijeros, IVIoi-- V, 9 :

bus ciiitu cx Hcbraisino aptc filius mortis potcrat vocari, 7»--y TO ejjulgere s. subito oriri iubens vasta-
i"ib^-;r:
lionein siiper 'potentes i. c. subito iis iminittcns.
tanquam praccursor cius et satellcs, nt apud Arabes oLo Meta-
pliora pctita cst ab aurora subito ct vclocitcr se dilTuu-
jv^l fdiae fati 3. mortis nou dc sagittis taiitum dicilur,
dente, cf. JoclU, 2. (Aqu. Hieron. /«{.(Jiwv, qui subri-
scd etiaiu dc fehribus mortiferis: morbus autcni ati-ocis-
det, cx usu loqiiendi Arabuin ct fortasse ctiain Hebraeo-
simus figurale jjriinogeuitiis fratrum appcllatur. ( Alii ruin. Kimchi
Cliald.corroborans vastatorem in
ct :

mortem horrendam qs. ni"^ "1T2Z dictum

iiitcrprctantur, robustum, cnim corroborandi potcstatem radici
haiic
sit pro DTli^ "1132: Grotius putredineni intclligit, ut nostrae tribuunt Rabbitii, conicctura cx cxcmplis no. 2
qiiae mortcm proxime subscquatur). Jes. XIV, 3o '''}i33 :
diicta. Coccejus, Ilottingcrus
a]. adhibciit aiab. iJb Conj.
^•'Vt primogeniti tenuium i. pauperum
e. ,
paupcrrinii
ly. pervcnire iussit, adduxit, scd hoc respondctlicbraeo
q. d. praccipui intcr
rcs (cf. "12). \"ide ct Targ. Sitie
filios
LXX
paupcrum i. c. ititcr pnupe-
mctaphora ^\-,)- — 2) intians. exhilaratus est. Ps. XXXIX, i4 :

~^''~^''*'? "-'%^.
^'^jI
^ultum tuum iratum auerte a me , ut
interprctari possis primogcuiti iniscrae liuius aetatis,
: v.
Ccmment. ad L. I. — In fcm. dc lilia natu ma^ma cele-
exhilarer i. e. rccreem mc. Bene LXX. «*«} ^ot, iia
bratur ni^^DS q. v. a\a\\<\)':.m, Abulw. ^Ui (jr_»AJ'! ^j^s» ^^ vJL> leva me,
ut corrohorer pauUsper. lob. IX, 27. X, 20.
iTn-Sj iTirS f. 1) adj. primogenita primoge- ,

nitum. Pliu\ nil33 primi partus proles ^ dc liomiiiibus

•^^'rr ( ortus aurorac , exhilaratio) n. pr. sacerdotis
Neh. X, 37, de foetivbestiarum Gcn IV, 4. Dcut. XII, fi. cum Seriibabele ex cxilio rcducis Nch. XII, 5. 18. 1 Par.
17. XIV, 23. —
2) primogenitura. Gcu. XLIII, 33. XXIV, i4, quod Neh. X, 9 Vra scribitui-.
Opp. Try^TZ. Tryz-T; i-:"i73 ius primogeniturac s. iiatu
maxiiuorum. Dcut. XXI, 17. Dc eodcm cllipt. dicitiir ri^.O,'_Ja
f. exhilaralio , recreatio a dolore. Jer.
r-;i=3 Gcn. XXV, 3i. 34. XXVII, 36. (Sjt. Vin, 18 Forma huius nomiiiis, esemplo plane simili
Uojaiio id.). carcns ct propterca a libi-ariis sollicitata (v. lcct. variet.
jiropric dcnoininativa cst a part. lliph. ^'ia"^, ut n:;i-]T:t»
tTlljS (primi partus prolcs, formae n;'t?, rfnx) ab '-ips. Cf. Lehrgeb. p. 5i4, ubi hoc cxcmpliun addi
n. pr. viri e maioribus Sauli. i- Sam. IX, 1. ,
potest.

"l^^S i. q. -^isr Gcn. XLm, 33 cod. Sam. Forma

C6t ad Sainaritanismiini dellcctens, v. -133 110. 1, Iliuc ) vZl '^^^- inusit. Arab. jjj suhstitit, Ci-mitcr hae-

sit iii loco suo, pugna^-it j)ro co.

mT^wS adj. fem. primogenita Gcn. XIX, 3i.
XXIX, 26. 1 Sani. XIV, 4g. Rcspoiidct masc. "lisa, cf. *'1'.~. n. pr. Bildadus , Sucliacns, lohi amicns et ia
disputando advcrsarius sccimdus. lob. II, 11. VIII, 1.
«rab. j_yXj f. s-\5u pahna praecox, fructus quilibct praccox.
XV'III, 1. XXV, I. Appcllativc scc. Ilgciiium (de n.ntura
I(jbi cct. p. 216) strenuus projjugiiator, qui dc loco ccderc
n33 (sec. Simon. i. q. N1P: "1:3 primogenilus cst
non vult.
aie) 11. pr. viri ex posteris Sauli 1 Par. VIIJ, 38. IX, 44.

^2 chalcI. cor V. rad. r;'r2.

( .
I >2 rad. in Kal iiiusit. , cui vicina est rr;3 (cf.

;!ji5
et rrrp). Probabilitcr ea trepidandi et limiditatit
^2 Belus V. rad. '^JZ.
potcstatem habcbatj a qua haud procul abest arub. *J^
 R. n^3, n72. 208 nnVa — ^nx

inibecillus, Tcrecmidus (pr. finiidus), stultus fuit, iJj i (vel cariei) marcet. Gcn. XVIII, 12 de Sara: "inibS ''i.n.l
iusipiens, socors. (Cf. riNS et rirtS). postquam senio confecta sujn. Ps. XXXII, 3 lais' :i^3 :

Pi. nVa pait. plur. D^^ribsa iermit, ahsierridt, ani~

marcebant s. coutabesccbaut ossa mea. (Cf. J,L cura^nt,
muin alicuius perculit fregitque Esr. IV, 4 Clictliibh.
In Kcri est Qirnaa, quod idcni valct, v. br;2. (Syr. pr. curis attritus, confcctus est, Jo curis confectus, 3Lj
_.oi^ri quadril. terruit, f-iOlJ^QO stupor, ccstasis , zab.

id. V. Norberg. Lexid. p. ig, mclit. helleh obstupefecit,

P^ cor, animus, a curis- dictus [v. b^]. ^^\ iVO) ver-
auimiim coiifudit, t'belleh obslupiut, cf. ctiam aetli. mis consumens vit. Tim. 5o8 Mang.
2, |.LIac Aaj consu-
f\l\]h: velox). muntur ossa sc. putrcdiue v. poet ap. J. 'VV. Schroedcr ad
Ps. X p. 72. Acth. AAP« senuit, consenuit, rf\<^P l
ntl^S f. in Sing. scmcl Jes. XVII, i4, sacpius in vctus, vctustus).
Plnr. nir;';3 constr. nirrba i) lerror, terrores. Iob.X\^lI,
11. XXlV^ 17. XXVIV20. XVm, i4: rj^ab inT::::n 3) ad nihilum, redactus est , uudc J:3, "'ba, •<nb2
niliil, non.
ninba persequentur eum instar regis s. ducis bellici
terrores. b li. I- comparatioui inservit, ut XXXIX, 16 PL dcinde ahsumsif, consumsit. Tliren.
1) attrifit,
(19), cf. XV, 24: -liT^^b 1W ?|ba.3 ^nspnn, et
III, 4: ^~)i:''l '1'iJ2 nV2 attriyit carnem cutemque meam.
XXVn, 20: ninba Dr^a ^rrAiian. Male vidgo sec.'CIiald. Ps. XLIX, i'5. Jes. LXV, 22: •'l'^n2 iVs'; Bn.ini nq?^
deduces eum s. dcducetur ad regem ierrorum (Tjba 02^us rnanuum suarum consument elecli mei i. e. laboie
Nnu;i3~l) i. c. iufcrni rcgcm, ciiius personac autcm in Ile- partis ipsi fruentur. Refcrtur ad tcnipus ut tempns
braismd certa vestigia dcsunt. —
2) subila pernicies cf. icrere , vitam ierere , x^i^&iv ^iov. lob.
, lat.

XXI, l3: 1V21

nbnano. 2. Ps. LXXIII, ig: ninVa-IO lan subita per- dn.''^'; iiLi2 in feUcilate ritain ierunt s. traducuut
nicie pereunt. Ezeeli. XXVI, 21 : ?);."'i<l Hr.^^^-
'^^ ""%•?•
(Comiilures codd. nb2'; consumunt, ad Cuem pcrducuut, ut
LXX. <m(aXEi,uv ae dmaoj, xal oliyi iirtop^st? iii,. Vulg. contra lob. XXXVI, 11 pro ib?'? 6g libri mss. ct editi
in nihilum rcdigam te. XXVII, 36. XXV III, ig. lu daut 1327. Cf etiam varict. lect. Jes. X, 25). 2) aj^i- —
sing. Jes. XVII, i4. xit, vexayit 1 Par. X^VLI, g. (Arab. ^J.j Cor. 68, 17. IV.
Exod. V, 22. Num. XI, 1 1 Saad. pro hebr. J>"in, VIII. in
nn?3
(fort. Tcrccundia, imbccillitas v. nr2 in Kal)
n. pr. scrva Rahelis, Jacobi pellex, ex qua Dauum
f.' i) calamitatcm incidit Cor. 2, 118. 4, 5, sSj et iCJb
ct Naphtalium susccpit Gen. 3 sq. 22. XXX, XXXV, aerumna, alllictio, calamitas). Cf. chald. J<;3,
2) oppidnm Siraconitarum 1 Paralip. IV, 2g , alibi
nba scriptum (Jos. XIX, 3), nec noii n!r?2, v. Relaudi
i473 i. q. licbr. et sacpe in Targg. Pa. attriyit
Palacst. p. 6og.
pro aj/li.xit, rexafit Dan. VII, 25. Cf. hcbr. Pi. no. 2.

(fort verccundus) 11. pr.

jil?ii 1) ex postcris
viri
SeVri Gen.' XXXVI, 27. 1 Par. I, 42. 2) viri iu stem-
?S 1) nihilum, nihil (v. Kal no. 3). Ps. XVII, 3:
mate Bcnjamiuitariun 1 Par. VII, 10. explora me )SXnT\ b3 niliil mali ini-enies. Al. non inya-
nies sc. maH quidquam. — 2) non i. q. Nb, sed poet
lungitur pract Ps. X, 11. XXI, 3 et futuro Ps. X, 4. 6.
XLIX, i3. Prov. X, 3o. Jcs. cct XXVI, i4 —
I (^2 fut nb.i"' i) usu et vetustate attritus est, 3) nondum pro vix Jes. XL, 24 ( cf 2 Reg. XX, 4 ). —
4) ne i. q. bN , scd tantum iu sermone poet Sequ. fut.
de Tcstibus caleeisque Jos. IX, l3. Ncli. IX, 21 , et in con- Ps. X, 18. LXXVIII, 44. XC[II, 1. Jes. XIV, 21 cet
structione praegnante "'byS! nn"r3 attrita ct dilacerata a me
decidit (vestis) Deut. VHI, 4. XXIX, 4. (Arab. % proposuit
?3 chald.m. rorDan.VI,i5
sihi, seri-are Danielem.
: ~.ni2T"'123b
In 'l'argg.
b2 Dia bN^ri b»
hoe vc. non
pr. trivit, iucle exploravit, tentavit, quad lit inter digitos
inveuilur, sed Sjnri frequentant }Jii cor, animus, mcns,
vcl ad lajiidem Lydium terendo , cf. 'jna , med. Kesr. ^j<j
o - .
G - .

Arabes JLj. Et lioc quidem dictnm ost pro ^lb a Conj.

usu attrita cst, veteravit vestis. Conj. II. attrivit Syr.

Po^ sam. Jicbr.). V. ni. curare, 'cura, liinc animus, qui curis agitatur.
cliald. Nb,3, '^Z^ i- 1- nl?.a,

^'Ni-a. Transicrtur ad tcriam coclosquc vcslis vcteras-

Dc Saey ad 'Har. g, p. 81 : ^\ i.i ji,Lo i^^lXJI _j> JLJI
ocntis ad iustar pcrituros Jes. L, g. LI, 6. Ps. CH, 27. Laj! v_*.liij!
i^^\i *J f-^V-- Vide rad. no. 2.

2) de lujniiuibus usurpatum marcuit, absumlus, con-

fectus cst, ut niorbo, senio, curis. lob. XIII, 28 fj^ni : P2^{ (comp. ex bs et N prosdictico) 1) pr. aJv.
nir.a"; 3p"i3 et hic (()'£(xiixdij pro ego) instar putredinis ncgandi !,imulque afliruiandi «ontiarium immo , immu :
 R. n^3 209 n'?3 — ^r^i?3

vero. (Arab. Ju quiii inimo Cor. 2, 110. 11,29. 75,5). Scqn. pnrticipio qtiia nemo. Thren. I, 4: viae Sionis
1 Hcg. I, 43: imrno vero Salomoneni Davides regein, lugcnt , ni-i^ •'jjta •<'~z^2 quia nemo renit ad Jestum.
creafit , jiiinimc laetiiui imntiiiiu allcro, scil conU'a iii Nouuuiiqiiain plcoii. j-<n '"rzy. 2 Hcg. I, 3 ;'}< 'rrxjn :

quod noliiiuius cveiiit. Est eliain asscvcraiitis post diibia -''?.1"'^1= '^^"-'^. "'* <'° qitvd inin sit deus in Isra,de~? Vcrs

aliciiius Gcn. XV^II, iq: immo i-ero Sara uxvr lua pariet 6. Exod. XR', 1 1 (SjT. » UL^o ,_lo ct
1 G. •'"^-^ -
,
s^
tibi filium i. c. iiiliil tibi cst dubitanduni, ccrto cniin, quod
eo quod non 2 Rcg. 1. c, sine Scliaaf Lcx, Sain.
disi , cvcntiiiii liabcbit; ct in viilgiui liiigiiac iisii aflir-
mautis nb inilio scriiioiiis : projeclu , cerlu CIcii. XLII, tZ^-^i} id.). p)itautnon. lob.XVIU, i5: VmNZ jbuJn
LXX.rat. i- hahitat (t.error) in tentorio eius , ita' ul non
''''.'^y.
21. 2Saiu.XlV,5. 2Reg.IV, i4. Cliuld. NC^^tipa.
ampliiis eius sit i. c. tcrror occupat tcutoriuiii eius,
et
( Arab, Jo immo vcro Cor. 2, jS. dc Sacy gramm. p. 378). impiuiii iude deiuovct. Dcut. XXVUI, 55. Scqn. part
ita ul neino. au;i r^z^ ita ut nciuo h.nbitcl. Jcr. II, i5.
2) in scquiorc Ilcbraismo advcrsative : sed, at vero IX, 10. 11, cf Ezech.'XI\', i5. Zcpli. LII, G. lob. IV^,' 20.
2Par. I, 4. XIX, 3. XXXIII, 17. Daii. X, 7. 21. Esr. Scqu. 'itiJn (ut iiat Coniunctio) et pl<;ou. nV EccI. III
1 1
X, i3. LXX. alV ij, uAtjv. Cf. r)N, l^.wS;, cr^N, '2, d^l.Nrj N^-i^J-Nr ITN lirsa ne inveniat homo.
Cf. sjT.
:

in

cst.
qiubus itidciu assevcraiidi ct advcrsainli vis coniuiicta

( Arab. jo sed Cor. 2, 82 ).

A*li.5

qit.ia
J:^
non est
^ 2 Rcg. I, 3 Pescli.
(cf. litt. a) lob. XXIV,
y) sine idque pro
7. 8. IIos. R' G.
Esiccli. XXXIV, 5, ct cum non sit, ubi non est Job YJ,
• >!?.— adj. f. ni" usu el i--elustale ntlrilus, dc vcsti- 6. XXXI, 19,
bus saccis, utribiis, calccis Jos. IX, 4. 5.
, Traiislate dc dum non cst quamdiu. Ps, LXXII,
'"'= "!? usgxe
'•) ,

mulicrc luocclia: D^DN: nrs aduUeriis detrita, ejfocta 7. Tilal. UI," 10. ejfundam vobis beuediclionem V-3 -,y
et
Ezcch. XXIII, 43. u^que t-um niihi non salis suppcfit s. qiiamdiu habebo'^
•''1

quod clliiiulaui i. e. scmper, qiiandoquidem Dco iiiin.i '

"7^ quacdain spccics, prob. iu rcs cou-

cliald. tributi bcncdicendi copia decrit. Cf. ^p"r2-iy.
sumendns iniposita, nostr. Consuniiionssleuer , Accise. c) ''-Z~'-s_eo quod non, sequ. Pract Ccu.XXXJ, 20.
Esr. W, i3. 20. MI, 2 4. lunguntur vocc. rjrr; vcctigal, ot
nT^^O fort. tiibutnm cx domibiis fiiiKlisque (Gruiidsleuer).
hID''?^ comp. cx 133 et na i. q. nanN"3 i<b non
RabbiDi ct ^"crs. hcbr. exactionem capilum intelliguiit, juidqiiani, nihil. lob. XXVI, 7. Ita ccrtc L3tX. Vulg.

nr;r;r q:z. S}T. Chald., iicquc audiciidi vidcutur iuterpp. hcbraci,

qui r:^"'"r3 frcnuin, fibulam iutcrpretautur, a rad. Drs.
Nl/2 noiinisi iii plur. coustr. 'i<ir2 Jer. XXX\TII,
VI et contr. 'Vr2 ibid. comm. 11. vestium detriiari/Lm ?_1^ .
(comp. cx "'"ra non , sine ct b3>'' coramodum,
panni laceri. Sjt. i*-i^, cliald. 'j''Nr2id. ibid. Talnuid. utilitas, coll. ^'^ir; utilis fiiit, ct arab. ^^ et Jx:, i. q.

Nny-3 vestis dctiita, J.*b. K. o'-J'j.

\_iuJi. nobilis, juinccps; ncquc vcro auctore Fischero
53 1) subst. consumtio , interittts. Jcs. XXX VHr, iu proUiss. dc verss. gr. p. gS a '"rr ct Ws iiigum, qs. iugi

....
impaticiilia, coutuinacia) pr. inutilitas, ignobilitas ; quod
17 (cf. arab, (^U consumtio, abolitio ^-it. Tim. 2, 5o8 iimtile , imllius frtigis est ( cf. ai-ab. JkjLJ> -ac iuutilis,
Mang.). uuUius fi-ugis, vilis, Hamas. 5oo Scliidt., vit. Tim. 2, 116}.
2) adv. ucgandi i. q. Nr. luiigitur vcrbis ct uomiu- Inde 1) nequilia , vilitas. iy^"r3 ui^N liomo iicquam
biis. Ccii. XXXI, 20. 2 Sam. I, 21. IIo.s. VII, 8. VIII, 7. 1 Sam. XXV, 25. XXX, 22. 2 Saiii. XX, 1. Prov. XVI.
Jes. XTV, 6. XXXII, 10. lob. XLI, 18. Ps. XIX, 4. 27. '-"jj:.-, D"iN Prov. \T[, 12 et 'r»;;'r.2-]2 1 Sam. XXV,

3) pro '^33 sine , nonuisi iu scrmoue poct. lob. ^TH, 17 id. Plur. sacpe "r<>.2 -.a 1 Sniii. II, 12. X, 27,
1 1 DiB -rs sine aquis. XXIV, 10. XXXI, Sg. XXXIII,
:
et'r^fr2 ':3 d-;i;:n, ^^t^-z •':2'''o:n Deut XIII, i4. ludd.
g. XXXIV, G. Ps. LIX, 5. Arcte iuugitur scqiicnti uoinini, XIX,' 2*2. 'ix, iV
1 Rcg.x3^I, la i3. "r^^^^rs rq mulicr
paiitcr atqiie t?b lob. XXX, 8: ^^•'"rz '':z yHii nomine uequam 1 Sam. I, 16. -^V^s 1? testis improbus Prov.
i. e. Jiouorc '-arentis i. c. hoiuiuis inhouesti, iufaniis. XIX, 28. '-"KZ -i3'l rcs abiecta, turpis Ps. XLI, g. CI,
Cuin Pracp. a) 'raz i. q. tj^a sine. ny^ impru-
"«"raz
3, cf. Dcut. XV, 9: "fsfra ~a2'^ D< "la"! n*'-'; 13 ne obo-
denter Dcut. IV, 42. XlX, 4. Jos. XX, sT' (Vers. Sam. riaiur in animo iuo cogiialio fi/is. E vett. Verss. LXX
^253). luopinato lob. XXXV, 16. XXXVI, 12. Cf. jilerumque reddunt -TTuQiivouog, koiuvg, Kciiiel uat^rfi ludd.
no. 2.
''ra XX, i3, absti-. «tdfijjua, uroftin, ccnoaiaaia. Aqu. «710-
b) -'rar id. lob. XXX"STII,4i: ?SN-"<r3r sine cibo.
OTaala, anoaKttijg. Tiu-g. Ni|'ir-) 13, N?^"^"i, syr. Pq— .
XLI, 25. "jcs. V, i4.
c) '"rsy a) eo quodnon, quia non (cf. 'J!D prcptcr). Saad. jiLi' iinjjius.
Sequ. iufui. Dcut. IX, 28: rin'' n"rb'} 'r='2 quia non
poterat Jelwva. Jes. V,-i3: n^i 'J2J3 quia iion sapit. 2) pernicies , exiiium. Nali. I, 11: "r^^'r2 "V\^ qui
D d
 "

R. r;b2 . 210 ^".ih^ ^ ^th^s.

11,« «
*V *

pernicicjmnedllahatur. Ps.XVffl, 5: "'ainSS^ i-?!'r3 'i^nj

ijidica mihi. (Syr. f SN ->
^
,.io j._ij_i^ c. Sufl.

torrentcs exitii pcrterrebant me. Mctaphora a llucti- S N-Cj practcr,

.-.(TiOf sine, ap, Actliiopes rcspoudet
pitita sacris scriptoribiis satis fainiliaris. (LXX
biis
redduut yyinwjijoi ihouiag, bostcsfpie impios torrcutium A //lAl emhala comp. cx hala ct A^ I i. q. 'J^,
awt
iustar irruentcs intelligunt. rcccntioribus J. D. Micbae-
E A''^ dum quo tcuiporc
, ).

lis ad Lowthum de sacra

poesi p. 204 , ciuscpc sccjuaccs
>y'b= h. 1. iufernum iuterpretautur, cjs. mininie altum,
et
"•lypB id. Ubiquc pracf. ;"2 : ''7>'b:!3 1) sine. Jcs.
orco ad cxemphiin Graccorum ct Aegyptiorum torrcntcs XXXVI, 10 nujn sine Deo i. e. Dco iiivito ncc aimueiitc
:

ti-ibuiputant: aUicpic, ut Ammon iu Paiilus ]\Iemorabdi,en ascendi in hajic terraml Jer. XLIV, ig, Cf. '"lybz
4 200 sq. , Tartari adeo principem in hoc vc. invenirc
ex usu
no, 2. —
2) praeler. Ps. XVIII, 32 quis est deiis, :

sibi visi suut. Scd neutrum vcl nccessarium est Ycl praeter Jehovam? Num. V, 20. Jos. XXII, ig. Jcs.
linguac probari potcst). XLIU, 11. XLIV, 6. 8. XLV, 21.

3) EUipt. pro iS^lba Ti-^s Jiomo

nequam (v. no. i)
vuslalor , exitium
Dy?3 (comp. cx ^2 ct 13^ iion-popuhis, fort. i. q.
2 Sain. XXin, 6. Iob.'XXXlV, i8,
pcregrinus, scc. Jo. Simon. D5 "i-a absorptio populi) n. pr.
parans (v. no. 2). Nah. II, 1.
l) IJilcami pscudoprophctae, qucm cx Mesopotamia arccs-

No t. E tcrtia hac Eignificatione vulgo explicant dia- situm JSIoabitae, ut chras Israeli iniprecarctur , conduxo-
holi nomcn Hellag, 2 Cov. VI, i5 ct praetcTca iu
patiibus rant. Num. XXH — XXIV. Dcut. XXIU, 5. 6. Jos. Xm,
apostolicis, lilnis Siliyllinis ct Pscndcpigrapkis V. T. 22. XXirV^, g. Mich. VI, 5. LXX. Buluuu. Kabbinorum
crebcrrimc obviuin , quasi idcin valeat, cpiod ttoi'j;oo?. ct Muhammedaiioruni de co fabulas v. in Fabricii coiL
Et potcst saue JJtliaQ quahcunciuc
modo cx BiliaX cor- apocr. V. T. i, 807 sq. d'IIcrbc]ot. bibl. oricnt. v. Balaam.
ruptum cssc. Syrorum tamen Lcxicographi Bcliar aeris — 2) oppidi tribus Manassc, traiis Jordancm siti 1 Par.
i-^^.inum fv. Ephes. » ibicpc intpp.) intcrpretantur.
II, VI, 55, alibi t::^"ra": {ttv rr':a-;) dicti Jos, XVII, 11. ludd.
Verba ccrum apponere lutct, pai-tim ut iudc coirigatur I, 27. 2 Rcg. IXV27.

Castel.i,ds, qui ^l i Nn daemonem syluaticiwi rcJdit,

nartim ut expeudant N. T. interpretes, sitne haec rajo
np2 A'cl i^V.S. nonicn inusit. (forpiae nSS a rrss ,
n^ip amp, Lchrgeh. 5G7) jir. jiihilum , redactio ad
^ailgnri aec[aiparanda. Bar Bahlul: (J-.^fl3 01 «.a^— nihilum i. c|. ^2, '^3 iicquc cum aliis dcrivandum a rad.
,

si^^JL rcscctus, separatus fuit, recessit, .Lidc cum Jod

ilf cjdii_^
iA ^i£)^cAj»]o (1. ii^ilci) 5U^=> ]-J-^iB paragogico , status consti-ucti indice,
i. e. 'bl esl Saianas. iN"'";^ sec. nonnullos daemon,
ai. daemonissa. Sergiiis observat , Satanani ita i-'ocari ^rit^IS 1) adv. negandi i, q, iib 1 Sani. XX, 26,
quia dominus aeris sit et i'eniat ex aere. ^lii inter-
Pracp, pro Tl^raa (N'"r2) sine' Jcs. XR^, ^, prae-
2)
prelantur : dominus adris. lu alio Lcxico anoii. Oxon, ier (ubi antecessit negatio) Gcn. XXI, 26, Exod. XXII,
hoc iiomeii discrte scribitur tA^^ et explicatur J_j.i dae- 19. Niim. XI, 6. XXXII, 12. Cuin Sufl'. Ti^rr practer me
mon. Castcllus liacc nniuis dihgcnter Irgeiis , nomeii ex Ilos. Xin, 4 '^nbs praetcr te 1 Sam. If, 2,
,

suopte ingcnio iiitcrprctatus cst, qs. conipositum sit cx 3) Conj. pro -i^N ^riba />/-ae/e/-'7Ka/« ywocZ. Dan. XI,

"l^"» ba. lu V. T. bi'!"r2 muicpiam de Satana nsurpari, 8 et fijiem faciet iniuriis eius dux quidam iDB^in Tilr^
:

nunc satis constat intcr intcrprctes ( cf. Micha(.*hs SupplL i? aiu;i praeterquajn quod ijiiurias ei reddet i, e, non

p. 1119). sdum par pari rcfcrct , scd ctiain seinel iniuriis cius fiuem
imponct, Jcs. X,4: Di^^i^nn nnni liSN nnn s-p^ •'nbq
''~??2 c. SuGT. in^"";2, "iji^i'";: (comp. ex i^a non, et
^lbsi praeterquam quod inter rijictos incedejit ijicuryati,
usquc ad) l)pr. no>i usque ad, niliil ad, uccli- iji medio interfectorum triicidahuntur i. c. non soluin
15, ''l^
captivi abduceiitur, sed etiam bcllo pcribuiit; nisi quod
iiaiitis deprecantisque particula. Gcn. XIV, 24 pn '^^"ra :

Gcn. XLIU, 3 : faciem meajn Jioji i^idchilis D3TIN "'nba

d""~ii^:f7 1-^'^ 1^.'^. nihil ad me sc. perveiiiat, iiihil milii
DDnN nisi quod frater vester robiscum sit. Plcnius dici-
viiidico, tantum quod comederunt pucri rel. XLI, 16:
turDX Tiba jiisi quod Amos III, 3. 4, et simjiL nisi lod,
ni-13 CVruJ-nN r7:J».2 Ci^Vx '1J;b3 non ego , Deus
respondebii de salute Fharaonis.
VU, i4. Gen, XLVU, 18.
Soinnii cxponendi '

ghjriam a sc dechnat Josc^ihns, solique Dco revelanti vin- Componitnr cum pracpositt. a) ''n"r2"r scqu. Inf. pr.
dicat. — 2) sine. Gen. XLI, 44 sine : te i. e. tc inscio quodnon. ludd. VUI, 1: quare hoc fecisii jiobis , -nba"^
ct iiivito Jicmo tollet majium suam. — 3) praeter. 12"; n^ilp quod noji rocasti nos. Utunlur nutem Ilcbraei
Jes. XLV, (). lOHipt. ])ro 'iu;>N! ''7."V2 practcr iJ hac particiila ubicunqnc Gcrnndiinii (btpb) ncgativc cx-
quod. lob. XXXI
V, 32: 'pirr' nnN' rrTnN ^"ivbz priinciidum cst (bcp 'n""^":). Latiiic rcddi potest ita ut
(si quac peccavi) praeter ea quae video scio, tu hucc 710/1 (quominus) Exod. V^JIJ, 25. 1X^17. Dcut. X^TI, la.
 R. n'52, y?s 211 £7^2'^ ^=2
ao. Iiul<l. n, 23, cx. px- pus^ veib.i rcsi.sfciuli Jcr. X.Y1, 13, pro r:"rh:, vid. Lchrgcb. p. 372. Vcrs. 9. Cf. rlra. (Syr.
obliviscciuii Dcut. A'!!!, 11 , inijicdiciuli Niuu. IX, 7.
\i^liO
XXXII, <j. 1 Rci;. XV, 17. 2 Uc-. XXIII, 10. r.zccli.
scc. R,nr Bahl. i. q. ^^^ cominiscuit, confudit,
XUf, 22; «<> G.ii.XXXVlir, f). Exo<l. XX, 1 7 ; ct Accn-
anfivo cnin Iiirmilivo, vcluli po.sf ycrba iiibciuli Ocii.
P*-^ i. q. JaiU-* conru.sus, ^/nVtV^-s j
^
III,
_L?"lX=»! pcrmisfio, coiifii.sio, cf. Cod. Nasor.
II. Lcv. X\'Iir, o<i. 2 Uig.XVlI, i5, c<)nsciiti<iuli 2 Rcg. >, '92
XU, 9. Scnicl plcoii.
h "'rr^b 2 lUg. XXIII, 10, cx.sfat conciibitns, ;«t|«?, U^^QO confnsio. Arab.
ct tcr Trab .sc^]!!. vcrbo fmito pro "HTN TrSb Jcrcni.
JJL conru-
sns fuit, de sermonc, it. agitavit [v. dc S.acy ad Ilar.
XXllI, n, '^^"l 'rbsb /V« «/ non (quo niimKs) rcdeant.
p. 81. 82], |^.^^"i! J^*Lj' confusio lingnarum Abnlf. Aiin.
XX\TI, iS. Ezccli. XIII, 3 : fae jirop/ietis , qui scclan-
1, 6G; KaniiVs p. i4oi. Conj. U. balbiitivit Avic. JMit.
tur phantasias .'nias :ik\n TirSr!! et ita ut nilul i'iJeant,
halhal fcnicrc locutus cst, psitfaci
licct iiiliil vi<l<;aiit a Dco ip.sis oblatuin. iiistar pr. coiirusc,
qiiodncnio iiitcUigat, tbalbil loqiiacitas, bclbcl
b) Trz^ qiiod iion, qiiia non, scqii. Iiif. Num. XI\', it. .agita-
vit, vcntilavit).
16, noiniue vcrbali Czccli. XVI, 28: Tjr"2".:j T"r:'3 eo
quod non saliaris. 3) macularit , inquinaiut (cf. r;"rE, ^'^^'^ ad Kal
c) ^rra n? usque dum non, donec non, seqn. Pract meniorata). Ita in dcrivati.s ^2.-1, bn;2n, ubi plm-a dcdi-
Num. XXI, 35: T'")'^ Vr ^''^yrr! Tira n» donec nemi- — miis. (Cf. D"r3 miscnit ct niaciilavit).
nem rclinqiieret stiperstilein. Vi<lc camlcni forinubT^n 4) dciioni. a r-'r3 farraginem, nabuhim praehuii
Dcut. in, VDJ,22. X, 33. 2 Ucg. X,
3. Jo.s. 11 ; quam*
it. iumcnlis. lud. XIX, 2"i ai-irinb \-y^^_ Vulg. et pahuliim
:

diu loh. XIV, 12: l^^p'^ Nr C^B-jj Tira -\V_ yuanuUu asinis praehuit. Ita ctiam Sj-r. 'ct Arab.s, sed male LXX :

coeli cxsi.stent (i. c. in iu:l<:\-iiuya), nori expergiscentur. x«i Tonov eTtoiTjTs Tor?
.

oroj,'. ( Sic ab arab. , i.A.iij>.

Cf. snpra ir2 i^.
focnnm ducitiir vcrbiim Ji^ foeniim pracbuit cquo).
2572^ V. ar-rq.
Jlithpo. immiscult se , sequ. 2 Hos. ^II, 8: ^•'-IS.^J
rr^P— n ,ri3."^'^ N^in C-i^^ Ephraim iinmiscet se genlihus i. c.
f. consumtio C Aufreihung) , internecio
Jcs. X, 20, cf. i}r~ 110. 1. Noniiulli co<l(J. ct editt. cslii-
cum iis consucscit, focdcra cum iis iungit ( cf. comm. 1 ).
1

bcnt rr^r-r quo<l e vulgari qui<Icm lingiiac nsu Jlnem, Not. Vocabnlum r2:i
,
Jcs. LXFV, 5 (raodo sanac
perfectionem iiotat, sed ctiam consumtionis vini liabcrc suiit vocalcs) forniam habi-t a 'rrs, sed sigiiificationcin a
qnippc qiiac cclcbralur iii Pi. nV". Vulgaris taincn
po.ssit,
Valeteniin: marcuimiis , Jlaccidi sitmus. Kimchiiu
;^-/
scriptura, quain tuentur ctiain Vulg. Saad. Targ. prac- ,
"rn:1 «lOHoiP.we dictmn cssc vult pro "jap (llipli.) v<!
fcrcnda cst. Cf. lcctioiiis varictatcm ad lob. XXI, i3.
'".=."1 (Niph.). Nobis illud (^2:1) in tcxlu rcpoiicnduin
XXXVI, 11. \-idctur.

'-? (confn.sio, v. infra) c. Ile parag. r;"-a3 (Milcl)

2 Reg."XX, 12. XXrV, i5 t.-Babylon, antiqmssiina ct
V-2 (Gcn. XI, 9) i pcrs. 'niVa (Ps. XCH, ii)
celcbei-rinia Rabyloiiiac nictropolis, snb gi-. Int. 32°, 3a'
perfudit. (Arab. Jj rigavit, alfuso humorc niadcfccit, fornia quadrnt.i iii ntraqnc Eiiphratis ripa cxstnicta, admi-
rabili inociiiiim latcricioriiiii iiroccritatc ct crassitudiiic.
mclit. Z>f//id., cf JU niinxit, Jj^ , >2^ cfriidit sc aqua, aiTis rcginc splciid<jrc , inipriinis aiitcin tiiiTe Reli late
per orbcm cekbrnta nobilis (v. Ilerod. i 178. i83.
et cnm Plic chald. tr^ , r~r~ conspcrsit, ^a!^a con- ,

Diod. 2, 7 sq. Strnbo iG, i §. G), cuius ruinae iion con-

spcTsit, maxinie saiigninc, iiiquinavit, crucntavit cl. b2r).
Part. pass. "^".3.3 'r"r3 olco pcrfiisus, de obl.iliouibiis Lcvit. tcmnendac cliamniini in viciiiia urbis- Ilcllae (^1=-)
U, 4. 5. VII, 10. 12. 'i4. Nuin. Vll, i3. 19. 25. 3i. 3;. 43. supcrsunt , rcccntiori dcmiim incmoria doctiiis ct accur.i-
^TII, 8. XXVUI, 5 sq. cct. ( LXX. nsifvgniiiyoq , ft.iunt- tius dcscrijitao (v. J. CI. Ricli .Mcinoir of on tlic ruiiis
aoit;u£roT ev iXitifa i. c. oleo pcrinixtu.s et subaetus , cf. Babylon, cd. 3. London 181 8. Uouibay-
Frc<lcrick in
110. a. Scd \-ide Ps. XCII, 1 1. Rcctc ^^ulg. oleo consper- 'rran.sactions \6\. I. uo. 9 , Kcr Portcr Travels T. 2, 'p
aiM, Svr. Pa^, Cbald. Nr^^s, Sam. Saad. 283-407) ctillustratac(IIccrcn/ti47o/-.//^er/:«T. ii, iSSsq.
'5^(77^3,
Roscnmiillcr hihl. ^llerlhiunsl-unde 2, 7 sq. cf. ctiam
o^^JU ,
quac idem valcnt). Intrans. pcrfusus est. Ps.
Encycl. gcrni. v. Uabylou ). Antiquissiinis tcniporibus ad
XCn, 1 7^S1 7'?"^.^ T)V?2 oleo
1 : recente perfusus siini. iinpcriiiin Ninirodi ca pcrtiunissc ilicitur (Gen. X, 10);
Ex dcrivatis v' r^ri'ij ct ri"-2r. llorciitc iinpcrio assj-riaco Babj-loniac provinciae erat
2) confudit (gi-. nty/fo)), maxiinc scnnoncm. Gen- mctropolis, cuius pracfccti .s. satrapae ("rpa •'-\'3 2 Par.
XI, 7: firiiJi &uj r7"-a:i ~~~^'. ~-~ '^g'^ > descendamus et XXXlI,3i) rcgiis honoribus oriiati dilionis assvriarae
confundamus ibi labiuni i. e. seriiionciii eoriim , qiio<l • erant ( v. 2 Rcg. XVJI. 24. XX, i2sq. 2Par.XXXIII. 1 1.
protinus cxplicatur : ne alter alterum intelli''at. n"ra: Micli.lV, 10 ct quuc disputavimus ad Jes.X,8 ct XXXIX,
d 2 D
 ,

R. ^^53 212 ^D2 — ^nn

jilantarum succum ( ut putat Faber ) , sed roris guttas gra-
i), mox vero Assyriac iiigo excusso et Niiiive cvcrsa
Asiae priiicipatuin sibi ipsis viiidicabant. mini adhacrcscentes denotat, v. Hai-. Coiis. i5, i45 Sacy
Nonicn licbraeum baa nsurpatur i) dc ipsa mbo. (ubi dubito an KJUj legendum sit pro ijt*j, propter Lomoe-
Jes. XiU, ig- XXI, 9. XLVIII, 20 cct. Incolae vocantur
ii3 "1:3 Ezech. XXIII, l5. 17 ct distinguuntur a Clial- Otelcuton iJii), cL ibid. p. 4i5.
dat^is, totius provinciae incolis ibid. comni. 23: bSS
"'33

Di^lUJS^-SI Dabylonii. omnesque Chaldaei. Cf. 'i^Sa. —

^'IP^ffl (a conj. sjrrizantc Schaphcl formac b^iUpir)
2) de Babyionia proviucia (i. fi- -i:^:u:), et imjierio Babylo-
,

Ps.CXXXVM, 1 i:^UJ^ D'iJ '^33 inr;3 ;:? ad flumina m. limax , maxime nudus, ab humiditale et humectaddo
iiico. :

rex Babyloniac, dictus ( V. rad. 110. 1 ) , ut gr. XEifiu% a ?.si^ot unde ctiam ,
Babjloniae ihi sedehainus. ^3.2^
, rjby
Xi^ug, XniiMV, Xlftvri. Legitur semel in V. T. Ps. LVUI,
de Nebucaduezarc 2 lleg. XXIV, 1 Evil- et sexccnties,
merodaclio 2 Reg. XXV, 27. 3) Postqunm everso lioc — 9, ubi dc imjiiis:
^tbrr^ O^n sicut limax ,
contabescant illi .... blb^.TlJ 103
qui liquefaciendo s. conta-
resno imperium ad Pcrsarum rcgcs transierat, etiam Jii
hescendo abit i. c. qui saliva emissa viam humectans, quo
reges Babyloniae \oca.nluT , ut Cyrus Esr. V, i3, Arta-
longius proccdit, co magis sc dissolvit, tandcm contabcscit
serxes Neb. XUI, G. Cf. nriJN uo. 3.
Etymon huius nominis Gcn. XI, 9 propositum a bb' et moiitur. Recte Chaldacus: CNJaT Nbb^-^n bTIT TJ''^
b3b2 confusio, linguac liebracae et syi-iacae ~n"5iN sicut vermis limax , qui humectat viam suam,
ut bis sit i. q-
accominodatum cst. lu utraque enini lin- et Scbol. ad Gem. Mocd katon 1 fol. 6 B: nNiVa lOnbs
r^jtionibus plaue
gua, scd louge frequeutius in syriaca, dei-ivata verborum n73T pia-^a Ninia ns» ^^'ziz nbsis m-Ti-i ip-^n-ira ym
q. d. ex testa eius salivam exire ex ipso defluentem,
i»y formae 3030 altcram litteram abicctam vocali longa
compensant. Vidc rrBUiD pro naUOO a Pjm , rib..il;a., donec contabescat ct moriatur. Est Ilypcrbole in liac
locutione (nequc cnim re vcra illud unquam eveniet), scd
"1
A^i»^^ cranium a bba, D^^b^ibi:., h^-»^ cymbala a bb;iJ
candem multoque maiorem liabcs in tritissima jihrasi ":^J>
cf. Lehrgeh. i34 et 86g. Noniinatim a verbo bbS Syii TiVty^ riDTin, LSy,]! ^^15 \S^ oculus meus totus abit in

ducunt P^^ confusio sermonis, balbutitio, cf. rad. 110.2. lacrimas (v. Tl^) et iu multis aliis (v. ~bM no. 5). Lima-
cis significatu vc. nostrum praeterea legitur Gcm. Sabb. 8
Aliud ctymon signidcant Stepli. Byz. et Etym. M. v. Bu^v-
fol. 77 b. ^'nDb blb3UJ N-i3 creavit limacem tumoribus
Ituv , urbis nomcn a Belo conditore dcrivantcs idque ,

sc. sanandis; solcbant cnim limaces tumoribus, maxime

Eichhornius {Biblioth. d. hibl. Litt. 3, 1001) ita dcclarat,
nt b33 cx |j.j v_jLj porta i. e. aula Beli contractum csse
hydropicis, imponcrc vctcrum niedici, ct blb3U3 buj T1
de Iiumore limacis alibi in Talmude Icgi, cx Tanch. Ilicros.
suspicctur. Cum arabice JjL scribatur (Cor. 2, 66,
glossa intelligo. Vidc quae docte disputavit Bochartus in
Abulfeda ap. Rosenm. I. c. 2, 60), ct U in nomhiibus
Hieroz. 2, 646, qnibus conscntiimt ctiam Abulwalidcs et
urbium idcm siguificct quod ^ .^ ^i^yj (v. iiot. ad 3 p. 176 Tanchuni. Nihil bonac frugis dant vett. Vcrss., nimirum
et n'3 ji. 193), jiossis ctiam t/c</7w^7ra JSe/i iiiterpretaii. ceram LXX. Theod. Syr., fetum secundinum Symm.,
vermem Aqu. Ilicrou.
Pll3 in contextu chald. id. f. (Dan. IV, 27) a) de

Tirbe Dan. 11, 12. IV, 26. 27. b) de Babjlonia provincia pDn ( formac oan a OD'3 cf. nay a -|-l>3 et LeJir-
,

V33 nrn^ Daii. II, 49. ni, 1. geb. 5o'2. 5o5) m. inquinatio , co/itaminatio {oeda, ne-
fauda.Lcvit. XVIII, 23 Jiost lcgcni de Sodomia: Nin bsn
""^^IB chald. Plur. cmphat N^^.bss Babylonii, Baby- foeda haec est contaminatio. Ibid.XX, 12 dc inccstu ciiin
lonis urbis (non Babylouiac proviuciac) incolae Esr. IV, g. nmu commisso: :|U;i> bSn foedum scelus commiserunt.
Cf. Ezcdi. XXm, 23.
LXX. ^vauQOV. Syr. ]^\^i 1A*.^>j. Chald. rctinet
,

P''?^ m. pr. mixtum, spec. yarrago , pahuhtm cx Nb3n , quo vc. Jon. ctiam utitur Jcs. X, 25. Dc inqninandi
pluribus fiugum gencribus, iit farre, hordeo, viciis, aliis- maculandique iam monuimus in rad. no. 4. Is
siguificatu

quc Icguminibu.s coiistaus (cf. Varro dc R. R. 1, 3i. Pliu. tamen latius patct, ct inaxirac de coitii turpi celebratur.
18, i5 s. 4i. Colum. 2, 11), quae cuncta intcr &c per- Ita bsba profanavit, de inccstu dictum Gen.XLIX, 4 Jon.,
mixla sorcliantur. lob. VI, 5. XXFV, 6. Grana iutclli-
]ZQS<»b:aa dc concubitu turpi Cod. Nasor. 2, 60, J^j
genda cssc , ex Jcs. XXX, 24 coUigitur. ( Rcspondet syr.
improbus (potius: inofaniis) fuit, adidterium commisit,
|A_u*!ik^ quod Fcrrar. p. 4g9 rcddit ervum, Novar. 129
~^^\ improbus (profanus), Jj rcs communis iiiris,

iCJi> focuum graecura. Utcrquc pabuhim intclligit, scd

nescio au rectius fairagincm rcddidissct). IMale nonnulli, uude jlj^ J^ cuiusvis arbitrio pcrmissuni. Cf. bh , b^^bn

E. Fabcr ( ad Ilarni.ir. 1, 4 10) pabulum intcrprctan-

iit J.
profanum. Male D. Michaiilis (Suppl. 2362) ban ducit
J.

tur recens ct viride , coU. KIj graminis et virentis pabuli ab arab. ^aj" aegrura rcddidit, mcnte privavit amor, ct
Iiumor, pr. quod madefactum cst. IIoc cnim vc. 11011 iuterprctatur amoris iusaniam. Illa enini radix arabica
 R. b\^, thyr, m, ?^_3 213 ^Vin'— y^2
tiirpitndinis notionc, q\iani flagitat contoxtns, prorsns nitreiau Plin. II. N. i3, 7 0. i4. Ita Bochartus in
carit, ct vulgaris ilirivatio (quod latiiit IMicliai-loni) ana- Ilicroz. 1, 384 sq. Ludoll'. Connncnt. ad liist. actli.p. 2o4.
logiac gi"anniiaticac , ut viJinms, pi-orsiis congruit. Marnckros in I{ei)crt. 1 1, 258. Alitcr intcrprctes licbraci,
ut Abiilw. Kiiiichius, R. Tanthum qui duas cxjjlicandi
,
^!p2n vcl (scc. 20 coild.) 7l?3ri (formac >nrcNn, rationcs jiropomiut. Una cst, ut Orl sit i. q. itbs quae-
siuit, perscrulatus est, ct ti^-Z-.x perscrutans
jJij) pr. compersus , maculatus ( v. rad. no. 2), ant c:J2 syco-
moros (Aqu. «(leuvwv ai/xo/^Sjioi;;) ,"
ficos ibi quacsiturus
humcctaius (v. rad. 110. 1 ). Dc vitio oculi lcgitur Lcvit.
XXI, 20: i:''?^ b?5P. Vu]g,. albugijiem /labens in ooulo. i. e. tcnuiter \-ivcns, vcl, nt vult Abulw. ^\ \:^*^ [J.\S>
Vcrs. gr. in Ilcxapl. \svxoDua ( cf. Tob. U, 9. III, 1 7« VJ, 8
nbi pro gracco Af i'xw,((a iiitp. hcbr. posnit jti^an )• Gr. ^iyUJ s.aj
,Jj: 8J^fc=- excutiens sycomoros. Sentenlia
Veiict. i.eX£tyu>nevog (1. Xef.svxm^erog) tv o^ti^uaiv avrov.
enitn est , ei fuisse bopes et sycomoros eumque decus-
Saad. vi>Oj punctum candidum in nigro oculi. Arabs sisse foUa sycomororum et pabulum praebuisse bovi-
bus suis. Altera cst, ut 0^2 sit i. q. talmnd. Crs miscuit,
Erp. «•^'^ S W;^^, Syr. -.qiQ T i S'^ A*] liojow. quam ita explicat R. Tanch."^!^.^^!
AbiU^alid Jli i3u\j^! lil^ j^ j*^ ^], -bi^.J
: iriT^X !
j qjJs! O^^r^ j^ ^f*^' *~»^—V?* ^jx^ i^
miscet foUa sycomori cum stramine
nnw3 sr^ii nTicn nx pcisn •)aib bban es^ album in aut aUa huius generis re , ut pabulum praebeat bovi-
nigrcdine oculi. In Gemara (Bcchorotli fol. 3i) br2n bus. Sed inlia .sycomori armeiitoruin j)abuliini fuisse
explicatur : album quod iridem transit et intrat in aliuiidc non constat. E vctt. Syniiii. latiaxSiV avxauCrovs,
pupiUam. Ili oinucs con,spcrs!oncni s. niacnlas ociili iiitcl- pcdamentis fulciens sycomoros (fort. yuQuaaoiv iucidcns).
liguiit. Ab huniectando autcm vc. nostrum derivarnnt Chald. sycomoros habens. Syr. sycoinoros cuUigens.
Gr. auom. redJcns vnofvaiq , ct trcs ChalJaei fbn, :

^iTrn, n:iTbn i. e. Umax h. 1. ti'aiislate A/j/>i7«</o ociili

cochleac instai' salivaiitis quac posterior ratio comuien Ja-
tur aualogia iiomims blba"i!J NbbaTi limax.
,

LXX. , — • ^3 fnt. l-b.:!-; 1) deglutivit, devoravit. (Arab.

jTTtAAo; Toiiff ofdaXnovi depalpebratus oculis , qiiod cum jij ct quadril. '^_ id., ^' ct pliLs» helluo, voras, raclit.
lippitudine coniuiictum cst.

lala" deglutivit, beUy" hclhio, acthiop. (\Q^\ edit,

comedit: chald. et sara. yib2, VZS i- q. liebr. syr.
Ij ^22 constrinxit, clausit spcc. os lumcuti cajiistro. scd crcbrius: vicit, v. NipL no. 2. Vicinae radd. sunt
Ps. XXXJI, ne sitis instar equorum et mulorum .... »lb, «.Cii,^ aliaeque inultae a htteris sb ordientia,
9 :
quas
brab 75"1.l :<n!D2 qui freno ei capistro consfringendi vide s.rad. Byb). Dicitur de hominibus avide comeden-
coerceudi s««i. (Syr. xQ—^O clausit capistio Ferr. Ethj5c. tibus Jcs. XXVm, 4. IIos. VIII, 7 de bestiis Exod. VIT,
,

12. Jon. II, 1 : et misit Jehova piscem magnmn, yb2b

clausum est os aiicuius, obniutuit Bai-hcbr. p. 3 19, cf. drlS.
nib-ib ni-buin dix:,^ a^rr •'^^as n:i"> •nii r;:ii-nj«
v'"c3b\2J
}.V)\'~) capistruni, nasor. |Vl i. ^d constrictus, coutortus. qui deglutirel Jonam , erat Jonas in risceribus piscis
et
Chald. a"<"r3 mutus., balbutiens Jes. XXXH, 4. XXXV, 6 per triduum et tres noctes. (Ridicule nonnemo recen-
tiori mciuoria coll. arab. ^iJb pcrvcnit: qui accederet ad
Targ. Fortasse conferendum etiam arab. A^ iTncuIum,
Jonam, versabatur Jonas super ventre eius cet.). Jcr.
et
compes ).
LI, 34. Gen. XLI, 7. 24. Proverbiahs est locntio lob.
Vn, 19: non dimittis me i~^^ •'ifra-lS dum deglutiam
n^S''^!^ quod huc rcfcrtur a nonmillis, v. snpra
saUvam meam i. e. ne respii-audi qiiidcm locum miJii
p. 209. reliuquis, ne brevissimum quidem momentum, quo recreer,

y VZI denom. a (_^wJb , H Ari ', ficus (in liiigua acth.

mihi conccdis. (Ita Arabcs ^^ ;>*^f deglutiamsi-
ne saUram meam i. c. scc. Kam. \«Li Lo ,L\^ iclzJ^
utiam s^xoraorus Ps. LXXVIII vel LXXVII, kj) ficus
conceae mihi tantum morae , ut eam degluliam. Ilai-.
(ct sycomoros) coluit , collegit vel comedit, cf. ovxd^uv
i5 p. i42 Sacy dc homine ab itincrc fcsso Jb. ^i^xLt
ct anoavxa^uv Ccus colligcre ct ederc, eQivut,uv et oAdv-
&KtL,Eiv caprificare , &qiul,hv et ano&Qial^nv ficorum folia j^yjj^ ii^*j' ^^^ deglutiam sinas salivam mcam, nam
colligcrc. AmosVn, l4: D^"ii~I2J Cbi2 , quod docte Alcx. confecit nie itcr menm. „Itera ad Cons. X Teblebins addiicit
xv/feo»' avxaima. \n\g. veUicans sycamina. Vellicatio „speciineii acris ct proiiitac rcsponsionis , in aliquo, qui
cniiii ad sycaniinorum cnltiu-am jicrtiiict. 1'hcojilir. liist. „quum socium de multis intcrrogasset, ab coquc tandcni
pl. 4, 2: nitxuv ov dtraxai, uv fir] inixna&ij aXK' cy/)V- „rogai-etur ^^ijj^ (_f"JtL! rcposncrit ot j^ XJl=.v> jXXsLt Jo
xss ovvj^ug aiSriQug tTcixvi^ovaiv uS^uv inixtiaO^,,jituQTala „vel Tigrcm et Eupluatem glutias licet" A. Schult. ad 1. c.
 :

R. pV3, p^3,' ta":?2 214 y^a — ib!:2

5iniiliter Persae dicunt jj^^' absorpiio salivae (Je.mora). Tu. pass. Pi. i)o. 2.
perditus est , periit. Jcs. IX, l5.
- "'" Ipb. XXXVn, 20. Sequ. b 2 Sam. XVII, iG: ybj-; 75
Ci; ri.no. 1. ^

•^nN -|>rN D:;n--5;:| rj23? ne pereat rex et omnis popu-

2) Mctapli. a) pro absumsit , pcrcUJii, ita 'taWdTi ut lus , quem secum habet.^ Pr. no cxitium paretur regi cct.
TOrandi figura scrvata sit. Ita rapax dicitnr opes aliiiruin - IlitJppa.iA. de s^fipi^ti?^' Ps. CVII, ay. -,';. .

derorare lob. XX, 18 (cf. dcvoratam pccuuiam cvorucrc

.

Cic. Pis. Zj), rex victor pppulos dcghitiisse ct cvomerc 553; m. JD. Suff. .'^:>.b3 x) devoralio , res devorata
iustar dracouis (Jer. LI, 34). Prov. I, 12: devorabimuh Jer. .Lf-,,44, ;-^ 2) exitium Vs. .lAl, &. — 3\ N. pr.
eos , sicut orciis ^'ifjentes i. c. absumemus , iutcrficicinus UJfebis iil littOiTC ati^trali ctiam "-1?^ (par.va)
r)iaris piortui,
eos. Ps. CXXn'",.^: nisi Jehoi-a nobisciun fuissef, viros rc^oiiis eicidio dcprccaute I^otp
nos deforassent. Cf. b^N no. 1, g. — b) Tribuitur i'iia-'
dictae,
^c!i'vatao.,
iu. iinagiio
Gc^i.XlV,
ijlius'

2. b. XIX, ao ;Sq. llicron. ad Jes.

niraafis, ut vor.igini tcrrac Num. 'K.Yl, r5o sq. XXVT, io.
XV: „appcllatur, Dala>i.,c. absorjita, tiadeijtibus llcbraeis,
Deut. XI, 6. Ps. CVI, 17, maris Ps. LXEX, 16. cf. Exod. quod tcrtio tcrrac iuotu prootiata sit.'' Eiiscbius v. BuXh
tes-tafur e<im sht) lcrt^pi^iv? habit^taifi fuissb et praesidio
XV,
,•

12. (Arab. b^EjL et «JL/o foramcn profundius, vorago,

nuhtum Roinaiiorum m,uiiitani.. 4) N. pr. nonniUlorum
mclit. bell/ a YOvciS,o gurgca)..; .j. ^. .... i.
, .
virornin a) rcgis EdoHiit.ujiiiiT Gcn. XXXVI, 32. 1 Par.
Niph. pass. Pi. nOi 2. perdi-fus est- Uos. "Vlli, 8. 1,4.^ b)- filiiBcuJaiuini (j/'iT.'XLVi, 21. c) -vnri iu stcm-
Spccialiter utuntur dc ebriis.. Jxs. XXVDI, 7 : ^tJ, ^"bQ; iiiaK;' Ruljcnitariiin: f"P»rJ V,^, '''- r-TN rz.-. .:,::'
perdili sunt rino vino opprcssi, ' "., ! h-jM jiu. o is
pTI i. e. ifracti, vict-i.. ',- ' • ' ' .i'^ i\\ .:' .
'.',1 • -

df. Dbil, I^T, "1^^- Syrus Jiuguae suac bcneficio retinuit ' ''?^''2 rtoi».'ge^^t. i sbi^ho: 4,b. Nuwi.= XXVi, 38.'-
' '1
" -nfi.o.' :i .;: it!
?fia>j ^io Qb.!^Z| , Arabbk' ifl -^adem phrasi utniitu*

Tca-bo iJL, vidcl. iAA/..Ji »Xa «L pf. vinuinpc^-Tctiit ad "^^••^.iO :,.!; -; ..

e«m i. e. cepit, superavit eum. Qi"?2 .fi siifc^raa. -hb-a.

Pi. 1) i. q. Kal deglulifit. Semel cllipt. Num. IV,
a<i: l^iprr-nN; i^VSS niX- 1':; Nbl neque i-eniant aU
liNb^
yidevdmn sanctum, dum deghUilur sc'. sajiva i. e. iie.uui-
cum qiiidcm temporismomoDtuiri. Cf. quac modo obsrrra- l^vZl yacuum, inaneni , desfrtum reddidit, Inn-
vimus ad Kal no. a. Egrcgic, LXX. £jf<TT(rtt.,:(SimilIimajn gidir S3'nonymo pp3. Jes. XXIV, 1 : ecce Jehova ^"^.^2.

comphsionem npbi^l "f^ixn vacuam reJdiiliVlFrram et inanem. LXX.

cilipsiu habcnt Syri, qiii Xt^^ t.Sf.^iO
f() ij,uoi(j£t Huit.y., Jarplii n-''pnn. Sjt. aperit eam. :

momcuto, ut nos
.

palpebrarum dicunt pro tcmporis

Primariam fiauc aperiendi vim oITcrt Arabismiis, in qito
Jugenblick Epbr. Opp. i, g, item clHpt. lAA_20}_.^_iD .... \.. .''.51.5« >'.-.
obscrvante iam Jos. Kifiichio OiU I. IV.' fcst aperuil
Harhebr. 221 Hn. i. cf. lob. XX\TI, it)); Onk. Syr. Saad.
lag.enae •vctu apertio,.cl ejfusio transfcrtur ad iiianitatem,
?b33 reddunt: dum-abscondjint (sanctum). Sed Abscon-
Mctaph. haec ad vastatiouis ndfioncm" ( cf. syiin. hn2 , ppii, p''"l)i
dciidi significalio sirie idonca rationc suitritur.
jiN "-3 dcvoravit scehis i. c- totum sc rcplevit .scclcribus quam Arabcs haljcnt 114 ,forma Ki^ dcscrtum, solitiKlo,
'

Prov. (cf. nntj lob. XV, 16).'

XIX, 28
2) perdidit i. q. nnu, n^n^i:", T2tj, T^asrr- Rcfcr^ et inqnadril. iiiij (^cSl .^.t3 et '•ts.vS fugit) inculta.ct in-
tair ad homincs populosque ct valct a) miseriem reddidit,

pessundedit, exitiumei parav.il, lob.II, o.X, 8. Jcs. XLIX, habitata fuit rc|t6, ''•iiL tcrra Tacua et inhabitata, v.

19. Uab. I, i3 \>) delevit , easlirpavit ,

; e.medio suslu- ad llar. Coiis. 5, p. i4o. Syri primariam inanita-
Scliult.
/iX Ps. XXI, 10. XXXV, 25. Scqu. ia lob. Vni, 18: tis notionem .ad paiipertatcm et miseriam rctulerunt, quaiii
••i'';'.' >•< -, ' '

V3p73^3 ^iyV-'* &N ubi exslirpaltis. er.it e loco suo iiupius

'
'
\ '

designant vocc |2Q.ca.ii::j (Fcrr. p. 788). De 'Jcs. loco

jjul) arboris figura dcscriptus. Refcrtur •ctiatu c) ad
p.iulo phna iii Commerrtr*' -'"

rcgionus ct idcm cst tpiod vastavit. 2 Sam. XX, n 9. 20.

Pu. part. f. npbS^a vacua i. c. dcscrta fucta Nali.
Thrcn. 11, 8: ^^Va^Oiil^ 3:''u.;r;'~Sib manurh nbri remittit
II, 11. -/';"
a vaslando. Deuique d) ad varias rcs, iit pcrdidit i. c. :

dilapidavit opes Piov. XXI, 20; pcrdidit i. c. irrituni

p^pS (inanis, Tacuus) n. pr. rcgisAfoabitarnm, Mo-
fecit coniilium Jcs. XIX, 3, cf. Ps. LV, 10; yiaui alicnins
c. eirccit ut in cxitiiim rucrct Jcs. 12 (cf. Ps.
,sis acqiraHs Num. XXIL 2 sq. Jos.^jiXlV, <j. ludd.XI, 25.
i. , III, I, 6).
Micy.,yi,'5.
Jcs.XXV, 7: -rs-b^ taibr; cibrr 'i-^ nTn ina :vb3i
a'»"rn el remorebit in illo monle velnm obvelans omnes
po/>ulos i. c. omnis tristitia mutabitiir in lactitiain. Vers. '

^di ioiisit., Chald. qnaesi v i t , peiquisiv i t.

u3 "^lil .

a : n:c:b nvsn yba /ollet morlem in perpetuum. Eccl.

X, 12. (Eodem raodo transfertur chald. n:?bD dcghitivit, Vii372 r^. pr. ,yiri pri^ncipis cum .Serubabcle ex exili"
ct gr. xaroTitico 2 Cor. II, 7. V, 4 ). rcd^ti».^ Esr.' II, 2. Nch, Vll, 7.
 R. n^2, r;:3 215 nsN^ss^a — 13

i;cstitHta! CXIA^J, 2. Jos. VI, 2G. 1 Rcg. XVI, 34.

2 Rcg. XIV, 22. Cf. nia-in r:;3 s. v. na-in. (Dc .svr.

^*2 ^^^^- spui-ia, uuda noimulli ilorivariiut ''r:3

^iO Chron. Edcss. ad annuni 6G0).
V. Nonnunquain
urbcjii exstruere ct restituere ad mocnia potissimum
q. y. «ib raJ. nb^. ,
rcfcrri vidctur, pro munire. i Rcg. XV, 17. 2 Par.
XJ,
6 sq.
^rraa n. pr. v. iTiT. 3) Iiitcrdum traiislatc /«x//, struxit, statuit,sta-
hilivit. Gcn. II, 22: Tisjsb . . . i-'r:s:n-nt<. D''n"r.\ nin"< 'j3'i
*ir>2 struxitque Jehota Deus e costa — muliereni. Va.
LXXXIX, .5 : ':jNb5 -il-i -il"r 'n-':^ solium tuum stahi-
liam in ac.ternum, cf. comni. % : n:3i TDn Dri» in aeter-
I |J22 J"f- absol. nra, constr. nil^, cum SufT. npniia num
slabilita est bcnignitas tua.

Jos..XXII, 16, scmcl irrcgularitcr ?|\~ii;2 pro ?|ni:3 (v. 4) ^ n';^ n:3 domum alicui aedificavit idcm valct
Lchrgcb. 463), fut. n:.S";, cum ^^'aw couv. ]3'^i ct se^dcs qubd prolem ct sobolcm ci dcdit (v. n^B no. 10, ct Nij)h.
n:3^1, r:;.aN.1 1) aedijlcayit , exstruxit, vcluti doinum,
no. 3). Domus ciiim ex solcnni Oricutis mctaphora ad
familiam libcrosqiic transfortur procrcandis ct qiii liberis
tcniphmi, urbcm, mocm'a, nniuinicnta Y^z.TV,ol, altarc ,

Gcn. ^'Jll, 20, saccUa Jcr. Vli, 3i tabulata na^-is Ez. ,

opcramdat, is dnmum acdificare diritiir.
Indc \^ filins
dictus cst ab aedificando apud Arabcs
piocrcaiido,
XXVII, 5; scmel, iit vidctur, dc acdiniu fnndationc i. c. ct

lleg. \'I, 1, uLi 'ja^i iii Joco parallclo 2 Par. IJI J>c U.J Conj. I ct VIII verecunde dicitur de sponso ad
1 1 ,

nou nialc dccjaratur ni:3b ir,'". (Arab. Lo , sj-r. chald. sponsam coniugemquc ingi-ediente, J:lj '( cxstiuens ) ck
sponso. Lcpide hauc metaphoram persccutus cst poeta
uasor. ct sam. Ij-^ , t<:r , ^ j3 id. Soli Acthiopcs
comicus (Plant. JJostcll. 1, 2, 37 ): nunc etiam volo
hoc significatu aliis vcrbis utuntur, Mly/ \ I 7j?r !/• dicere, ut homines aedium esse similes arbitremini.
Materia, ex qua aliquid exstinitur, ponitur plcnunquc iu Primum dum parentes fabri liberum sunt , et funda-
Acc. 1 Rcg. XMU, 32: nsr: Di:::!<;n-nwNt. n:2«i et ex- mentum substruunt liherorum , extollunt , parant sedulu
slriixit hos Inpides in arain i. c. cx iis cxstrnxit aram. in firmitaicm sibique aut maleriac ne parcunt cct.
. . .

(Cf. Lchrgcb. p. 8i3). Exod. XX, 22. Deut. XXVU, 6. Niph. 1) pass. Kal no. i. aedijicaius est Num. XIJI,
1 Rcg. XV, 22. ies. IX, g. Ez. XXVII, 5, rarius praevio 22. Dcut. XJII, 17,0. acc. materiae 1 Reg. VI, 7. Uomi-
3 1 Kcg. XV, 22 fin. Constr. praeterea a) c. accus. loci, iics aedificari dicuntnr, ubi scde stabili rcbusquc prospe-
qni acdificando tegitiu- ct coniplctiu- [g^cYm.clwas hebauen). xis augcutni-. (Vidc Kal uo. 1, b). Jer. XII, 16: ?:3:
1 Rcg. XVI, 24: "inn-nx ja^l et aedi/icHs complevit -::; r;i-3. Mal. m, i5. lob. XXII, 23. De alia mctapliora
himc inontcm i. e. urbcm in to condidlt, cique urhi noinen V. 110. 3. — Kal no. 2. instauratus est Jes.
2) Jiass.
d-edit a possessore muniis. VI, l5: n^^nnTT^p-nN 73"1 XLIV, 28. lob.XLJ, i4. —
3) Aedificari dicitur mulier,
^'TTN nii":2;3 nn':"3 parietes domiis intus texit tabuli^ si domus eius aedificatur (cf Kal 1, b) i. c. si sobole augo

cedrinis. b) c. acc. pers. et valet doinum alicui aedi~ : tur (v. Kal no.4). Gen. XVI, 2 nr:.?3 n:.3N i^rN fortassa :

ficavit i. c. scdcm stabilcm dcdit, et translatc res eius

ci aedificabor per illam i. c. huius ancillae ope libero.^
prospcras csse iussit (cf. n";3 110. 12). Jer. XXIV, 6: eos habebo siquidem hcra ancillae suae liberos ex niarilo ipsa
,

reducam in hanc terram i<"rl ^'n^l::^ Onns N"rl Q^Tl^ilSl permittcnte susccj)tos suos habcre solebat. Bciic Saad.
CinN eosque exslruam neque diruam, plantabo neque
c:^ f\3j. Arabs Ei-p. ad vcrbum
et.'eUam i. c. scdem fixam iis conccdam ct rcs eornm pro-
:

sjicras cssc iubcbo. XXXI, 4. XXXUI, 7. XLII, 10. Ps. XXX, 3.

XX\TII, 5. — Jcr. I, JO: ecce praejeci ie hodie popii-

KI3
iis sii:::^') msa"; .. 7^::'! Tiii''^;;; ad amoHenditm et erel- c. Siifr. "n:3 Esr. V, 1 1 gcrund. N:3':b Esr. V,
lendum . . ad aedijicandum et planlandum i. c. iit ])0])u- 2. 17, n';:^^'? V, 9, N;^'? A', 3. l3 i. q. hcbr. dedifica-
lis vcl excidium vcl iiistauratioueiu aiinaiicies. Pro])Iietae
fit. Nonnunquam dc urbe iam exstructa: aedijiciis
eiiim id i'accrc diciuitur quod futurum ]iracmniciaut auxit ct magis orjiavit. Daii. IV, 27: haec est Bahylon
,

(Arab. Lo c. acc. pcrs. beneCciis ct favore jirosccutus cst

illa magna , quam aedificavi , ut esset sedes regni.

aliqucm). c) scq.2 pro in acdiCcauda aliqna rc occupa-

: Jthpe. pass. Esr. IV, i3. 21. Constr. c. acc. materiae
tum csse, an elwas bauen. Neli. IV, 4. 11. Zacli. VI, ]5. Esr. V, 8: ;^.i pN N:::n"J N^ni idque (tcmplum) ex-
Cf. 2 2, d. d) scq. ';:? pro : obstruxit. Thrcii. IJJ, 5 : T'.1 struitur lapidibus magnis.
^^? obstruxit me ( Dcus ) i. c. viam undiquc praeclusit, ut
cgrtdi ucqiuaui, cf. -i-:.i comm. 7. g, ct Tjcn Iol>. III, 23. 1"?. (pro n;3 ) st. constr. - ;= ( cum Pracfixis 5 3, .

instaurarit dor.uuu uibcinque vasta-

2) rcslituit , 1
"r ct aliquotics practcrca Gcii. XVJJ, 17. Est. II, 5. Ncli.
tam). Amo.s JX, ]4: ni:;'i: Qi-^i; n^: reslitucnt urbea VI, 18 siuc :\i;ikkcpli) raro 7= ( Prov. XXX, 1. Dcut.
tastaias. Ps. CXXU, 3 n^n:2n C-r".L--;-)7 o Ilieroso/jma : XXV, 2. Jon. W, 10 ct ubicunquc scquitur n. pr. p:).
 ;

Pi. nD3 216 n

XLIX, 22 (cf. tamcn no. i4), 'ja (sicut Iddonem avura haberet (Zach. I, 1 ). (Ita- saepe in num-
semcl^s Gen.
13 N, cf! aliud liuiiis formae vestigium in 11. pr, :):^iz )
ibid. inis cuhcis . j de nepotibus ef postcris legitur, v. Casti-

comm. 11, et i:r Num. XXrV, 3. i5 (quae utraqne forma glione Monetc cufichc dcl ]\Iuseo di Milano p. 36 ). Plur.
segolata est), Plur. b'':a (qs. a siiig. ^2) constr. ':3 Gen. XXXU, 1 (XXXI, 55). XXXI, 28, quanquam
plerumque et ubi maior cst sermonis accuratio, jiepotes
,

1 ) Jilius. De ctjTHo v. rad. no. 4. (Arab. ^i , et , ubi

dicuntur d'':3 ':3. Exod. XXXIV, 7 punit patrum pec- :

est, abicclo Elif, ut catum d-iya-i-iyi d^i^y.V^uj-by d-i^a ':2-b:^: Q-i^z-iy

duobns nominibus propriis interiectum
in filiis et nepotihus , pronepotihus et abnepotibus.
mo- Prov. XIII, 22. XVU, 6. Deut. VI, 2. Jer. XX\TI, 7.
Js,'H ^ AXcbI>, Plur. Qj^, constr.^, J^; in
5) Plur. 'O^IZ sacpissime: posteri , progenies (c£ in
Tiumcntis plioen. sacpissime p ; in linguis aramaeis vcro -i3, Sing. vVoi; jMattli. I, 1. 20). Ilinc bNI-a'; ':3 Israclitae,

IfCi a N"ia procreavit, ita tamen iit Pluralis 'i'^:2 , 'ZZ, rm— ':3, 'ib ':3 Judaci, Lcvitac, 1i:j>" ^:2 Ammonitae,
'^

rn 'irl llethitae,' rNyaTU"; ':3 Ismaelitae., et sic iu pla-

|iXO ad Ilcbraisnium propius accedat Aetliiopcs hac riuiis popidorum tribuuiuque homiuibus quatcnus illa a
,

quodam gentis auctorc, etsi nonnunquam ficfo <:2

significatione ntiintur vc. ©Aj^ In cod. Nasar. liabes
( v. c. "133;
Gen. X ,. 2 1 )
, derivantm-. ( Ita apud Arabcs JiLp ^Xi
'

denom. ^^ liberos procrcavit). Flliiis matris dicitur

-^ ^ quanquam apud lios filiorum nomcn non solum
nro fratrc uteriiio (v. ds), in Y\m:.fdd mafris (v. ibid.)
gcntis auctori sed ctiam duci vel nuiic vcl olim cclebri
,

Mtfiliipatris (Gen. XLIX, 8 cf. Anu-u MoaU. 70) poet. pracponitnr, v. Volneji itin. S^aiae I, p. 3o6, quod utrum
pro fratribus. In acerbissimis conviciis cst, si quis parcn- etiam in Ilebracos cadat, in nicdio relinquo), Eodrin sensn
tum viliam improhorumve fdius vocatur ( 1 Sam. XX, dicitur bN'1'.j''. rr^a, ri-iw; nia (v. n';^ no. 10), item i2;"'n
3o: r^^Trn-ri?: -'ja o fdi matris pervcrsae et con- '•ij^' ( 1, h): de singulis viris
'ai "i:s73 ^'N, vcl n"'^'^ \i;iwX
/^/mac/i.''Yob. XS:X,''8: filii impii et infamis. Jcs. vel •'bN'nu3'; >IJ"'N mmquam l:N"i'i3'] ~\^. Nbmen filir
'UJ"', ,

I ATI cf quac ibi cx usu Arabum obscrva\-imus iu

3 ,
6) tribuitur suhiecto , regi dominoquc qs. patri obso-
ConmK-iit. Adde Roscnm. Morgenland ad 1 Sam. L c.):
quium j-raestanti. 2 licg. XVI, 7 misitque Ahasus lega-
qiiemadmodura contra fiUum nohilium vcl sapientum
:

tos ad Tightt-Pihserum , Assyriae rcgevi, qui dice-

vocari, summi honoris est signincatio (v. Eccles. X, I7.
rent : i:n -;31 Tl^» e/z me servum fdiumque tuum. Cf.
Jes. XIX, 11. Ps. LXXII, 1 et quac disputavimus ad Jes.
I. c. Addc Carm. Sam. V, 6). Vides, quanta fuerit as no. 7. de domino. Ilinc metaiih. fdius mortis est

Hcbraeorura crga parcntcs pictas, quantique fccerint niaio- morti dcstinatus ct qs. iii dominiiim traditus. 1 Sam. XX,
unde ctiam rcpctcndum est, quod viri 3i. 2 Sani. XII, 5. Ps. LXXIX, 11. CII, 21 fiiius pla-
iiim nobilitatcni : ;

iii aliqua digmtate constituti

sed ignobili genere orti, con- garum i. q. plagis daumatus. Dcut. XXV, 2 (LXX. non
tcmtim omisso proprio noinine patris istius ignohilis filii satis apte uziog -n^.tiyiiiv). Cf wo^ yEevriji; Mt. XXHI, i5,
appdlantiu-, ut HaxiAcs fdius Isai, Saulus filius Kischi. T^S unaiXstai Joh. XVII, 12. Filius vocatnr
V. 1 Sam. X, 11. XX, 2 7. 3o. 3i. XXD, 7. 8. Jes. VII, 4. alumnus , qui Exod.
7) filii instar cducatiir 11. 10,

5. 6. <j. Vin, 6 et notam nostram ad VII, 4.

Poetici — cf. Act. YU, 21,
et discipulus , quatcnus doctores paren-

sermonis cst, si fdii Graecorum dr. pro Graecis Joc-I IV, tuni cultn et observantia prosequi patrisque nomine ornare
() >icut hoin. vh? 'AiaiMV, filii Aethiopum Amos
EK, 7 pro solebant (v. iN no. 4. addc 1 Sain. X, 12. 1 Cor. TS', i5).
Iliiic d^^wVairt '';2 fiiH prophetarum pro discipulis pro-
Aethiopibus, c£ D-^ir: ^lb! Jes. n, 6 de peregiinis, V2
fra.X de paupcribns '\'l L^iXII, 4
et gr. ^vnxr^vwv irmdsi phetarum ipsoruinque i^rophctarum collegiis 1 Rcg. XX,
Ubique autcm hac locutione similis patris hhi- 35. 2 Rcg. 11, 3. 5. 7. W, 38 cet. cf Amos VR, i4. (Sic
II. gi,' l5l.
ap. Pevsasfilii magorum de magoriun discipulis, v. Ilj-de
qiie conditio significatur.
nonnunquam utriusque generis liheros de rel. vett. Persarum p. 3/2, et gr. Iutquiv v'toi, oijioomv
2) Plur. Di:3
(ompIectiturGen.III, 16. XXI, 7. XXX, i. XXXI, 17. vloi , -nnX^iq uovrsiKiav , (jd.oaorpmv pro larpot, /AOimixoi

XXXII, 12. Dcut.IV, 10. Jes.XLIX, i5. LXVI, 8 (luidc cct. quibus locutionibus cuiictis tanicn significatur, in his
,

quanquam crebrius plcne filium plcrunique patrem doctorem habuisse,

LXX saepc: xtMU, Jiai(5t«), disciplinis

dicitur ni:ai a-':^ Gcn. V, 4. 7. lo. i3. XI, 11 sq. In easqne ccrtis orclinibiis proprias fuissc. Caetcrum filii nomeii
(rectius jiro discipulo frcquentant etiam N. T.scrii^torcs, SjtI, Ara-
Sing. communis gJneris vestigium Iiabes in -13T-12
-<ST •;=) filius masculus Jer. XX, i5, cf. mos u(,i>riV bes, Acthiopes, Sinae, v. xixvov 1 Tim.I, 2. 18. Philem. 10,

Apoc. 'XII, 5. vlol TOii Trorijyov Mt. XIII, 38, sjt. i.iii4£D5c7i jo hacrcseos
3
Cant. 1S II, D":2?l ("'3 •''in
3) puer, iuvenis, TtnXg.
:

cninsdam assecla, ut «-»J-S asscclae Bar-

ita Jikctus nieus inter iuvenes. Piov. X, 5
filii i. e.
«li-^aa
V?. 11=: Tt. :
v^'*'''^
'~-'Z;aT2 fi/ius prudens , vdis pro houiine prudciite , vili, dcsanis Ephr. 2, p. 55^ B. 490 E.; arab. 0^;^ discipulus
ratione habita parentimi 1. pracceptorum ( v. 110. 7 ).
4) nepos. Gen. XXIX, 5 Labanus
voeatur -iin:-1=
Ibn Zcid. p. 3 et <sy*di ObLyo ^ dc gcncrc !Messiae, pro
iKmiine Christiauo v. Paulus Sammlung v. Reisen 7, 49
i. e.we/JosNahori: patrcni eiiiin liabiiit Betluicleni. Sic Esr.
V, 1 Zacharias propheta vucatur wNi->--i=, cum tainen OA^I de cuiusdam rcligionis ct scctae sodalibus, Ludolf
 , ,

R. n33 217 Ir.

p. 4i-j-, cf. 5oi , Siii. fu-tsea jiatris fllius i. c. doctoiis ynuj '':2 supcrbiae poct. dc fcris, "«Js-ls i. q. 1:5
filii

dtscijnilus, vir doclus ct siiiipl. iKetc, id., itt-m foe.~gia luiscr Prov. XXXI, 5 Jiliiis possessionis i. c. posscssor,
,

doinus i. c. laniilia, sccta roistaruni, i-i(ia domus i. c. hercs Gcu. X^', 2, filii sponsionis i. e. obsidcs 2 Hcg.
ianu'lia nicdiiiuac, incdici ). Eodcni pcrtinct ,
quod ia XrV, i4 cf. viog zijg uTTudeiag Eplies II, 2, Tixrtt unaxofjj
l'rovcrbiis pocta didaclicus lcctorcm filiuin compcllai'c 1 Pctr. I, l4. —
In aliis Ititiiis gcncris locutionibtis ilgu-
solct ( V. 3N iio. 4 ). ratis ct poeticis, quac iii aliis ctiam linguis cogiiatis frc-
qucntautui- (v. Gol. v. ^l , Castellus et Buxtorf v. "^z
8) xar' lioiry iS^^: regis filio , rcgni Iiercdc Jcs. IX,
-5, ct'. ?]ir73-]2 Ps. LXXIT, i, ct quodammodo o iioj dc Jones de poesi asiat p. 128 sq. ), filitis alicuiiis rci voca-

filio Dci usur^iatuiu JoL. ^TII, 35. tur, vcliiti Jilii fulguris dc avibiis fid-
qtii ci siiuilis cst,
guris acmulis lob. V, 7; vcl cx ca pcndct vcliiti yiV^'* ,

9) Scqn. gcnit. loci iiotat

hominem in eo natttm, qs. arctis de sagittis lob. XLT, 20 (cf. Scliiilt. ad Ii. I.), Jilii
eius loci alumnum, vclut filii Zionis , Zionitac Ps. tirsae coelestis dc Iribiis stcllis in caiida citis (pr. fcrctri
CXLIX, 2, filii Bahylutiis Ez. XXIII, i5. 17, Mem- coelcstis pcdisscqiiis, v.u;';^ vcl quacunque ueccs.sitiidiiic
'
;

phiJis Jer. n, iG, ^lssyriae Ez. XVI, 28, Orientis i. c. cum ca coiiiuncttis cst, uifilii olei olco dclibuti, uuctiZach.
Arabcs (v. anp), Aradi Ez. XXVII, 11, filii proi'iti- IV, i4, fidius olei s. pinguedinis , piiiguis, fcrtilis cct.
ciae Esr. U, l fUi terrae exterae Gcn. XVII, 12, filiiis
, Cf. 3NUO. 7, u;\^, ^ya.
domus i. c. vcriia (v. ST^s), filiits uleri ex codem utcro
12)Dei nomcn varie accipitur in V. T. Tri-
Filii
prognatus (v. jqz). (Syr. »0^ w»ir5 Tjrii, -.5/] ^iO buitur a) angelis , qui Gctt. VI, 2 sq. lob. I, G. JI, 1.
popularcs mei Barbcbr. 4o4. Cf. Volneji itin. 1. 1.). DTirNn ':2, ibid.XXXVHI, 7 omisso art. poet. Q-^r^-jN "«^a,
Quac ciiim in loco ct temporc linnt, ipsi loco et tcrapori Ps.'xXIX, LXXXIX,
1. 7 D-'r^N •>:2 vocantur, "siVe
tribui solcnt (v. Jcs. III, 26. VHI, 23. XIV, 9. Thrcn. I,
tauquam Dei mihtcs ct pcdisscqui (v. N3ji), sive, quod
4. lob. III, 3. Prov. XXM^I, 1), ct regioncs urbcsvc qs. praefero, propter maiorctn divitiae uaturae siniilifiidinem,
inatres singulorum ci\-iuin cogitantur (v. Ds), qucmad-
quanquam corpus iis tribuitur Gcn. 1. c. ( LXX. iii Gen.
modum populi patrcs, unde ctiam dr. "'2^ "«IS fiHi poptili et lob. «yyeA.oi loii denv, quanquam in Geu. multi codd.
mei i. e. populaics mci (v. Qi') ct t:> ~ >;:: de plcbc Jcr. X^"!!, ad vcrbuiu vloi. Cf Joscphi Arcbacol. 1, 4 §. 1. Philo
19. XXVI, 23. —
Dc brutis usurpatur Dcut. XXXII, i4: de Gigantibus T. 1. p. 262 ed. Maiig. Chald. lob. ips
arietes , filii Basan. Transfcrtur ctiam ad rcs , quae in agmina angelorum. In Gcncsi contra Onk.
t<ON"r?3
aliquo loco continentm' veluti filii pharetrae de sagittis
,
Syiuin. Saad. Arabs Erp. Sam. rcddunt filii magna-
Tlircn. in, i3, filius areae meae pro jiopulo fiumcnti
tum, cf. pag. 96 A, et c roccntioribus alii pios Sctlii
iiistar iii area miserc couculcato Jcs. XXI, 10.
posteros intelligunt, alii dcnique, ut Ilgcnitis, Ca'tm
10) Scqu. gcuit. temporis pcrsonam rcmve dcsignat posteros proptcr artiutn invctitioiteni gloriabuudos : quae
vcl co temporc natam ortamque, vcl liuius temjioris omnia ad antltropomorpliismum vitandum excogitata, ne-
alnmuam i. c. quae lioc temporis spatium traiiscgit. Sic que tamcii cotitcxtui usnique biblico congrua suut). —
filitts senectutis eius i. e. in senectutc eius gcnitus Gcn. b) regibits (iicquc llcbracis tantum , scd ctiani extcris Ps.
XXXVn, 3, /i/itts iitventulis a patrc iuvcnc genitus Ps. LXXXIX, 28), utpote Dci in tcrra vicariis, divino spi-
CXXVII, 4, filii orhitatis mati-c orba i. c. in exilio uati ritu edoctis et adiutis (1 Saiu. X, 6. 9. XI, 6. X^T, i3. i4.
Jes. XLIX, 20; filitts qtiingentortitn annorum , quiu- Jes. XI, proptcreaque a Graecorum qnoquc poetis
1. 2),
geutos annos iiatus Gcn. V, 32, filius nonaginta annorum Ato-^iVilg ^miKf\(.<; dictis , quanquam ex aiitiquissimis
Gcn. XVn, 1 cet. (arab. Ji^ «'
1
-^ ._j1 Clius quiiide- Graecorum rcgibus iioit pauci gcnus suum re vcra n love
duccbant ( v. Ilgeu. dc uotione tituli filii Dci, in Pauliis
cim sc. amiorum, ^^-oUi" ci^ octoginta auiios nata Ibn
Memorahilien 7 ji. iig sq. §. 3). Ps. II, 7: Deus dixit
Dorcid 23 1, syr. ^*x* «.aSQjj ,3 Barliebr. p. 23 1), milii: tti filius meus ego hodie te genui i. e. rcgcm con-
,

agnus r:'X~^2 annicu/tcs Exod. XII, 5. Lev. XXIU, 12. stitui (cf. Jcr. II, 27). LXXXn, 6: ego prottuntio : dii

Ntuu. Vll, i5. Jon. I\^, 10 de ricino: n^vT rT":'^'^- jz^. vos (o rcgcs!), et filii Allissimi fos omnes. 7. Sed

l^N rTr^T^iai qui ntia nocte ortus , una nocte periit. aeqtie ac vitlgus moriemitii cet. Ps. LXXXIX, 28
Dcus dc Davide et primogenittim etim faciani , stim-
:

Cf. s)-r. }.iDQ* fd eodeni die pr. eiusdcm diei spatio

( ,
mum inter reges terrae. 2 Satn. Vil, i4. (Apud Siuas
Dcnt. XXrV, i5. Prov. XU, i6 Pcscli. ,.
U'i^* r= cadcm etiamnum impcrator tidti-tseu, i. e. cocli filius appcllattu-).
liora, statim). — Filius aurorae poet. dr. lucifcr qs.
Dei filii vocantur dciiiquc c) homincs Dcuin taiiquam
patrcm jiie coleutcs, et filiortim instr.r dilecti ( Ps. LXXTII,
aurora prognatus Jes. XTV, 12.
l5. Prov. XrV, 26), a quibus proptcrea raaior qitacdam
11) Sequ. gcnitivo vnrtutem , vitium, vitacvc condi- sanctitas exspcctatur ( Dcut. XIV, 1), In hanc senten-
tioncm signilicantc Itomincm uotat illius virtutis vitiivc qs. tiani tribtiitur Israelitis, quanquam filiis intcrduiu iiigratis
ttlumnum, iis itnbutum, vel iu tali conditinnc adidtum, ( Jcs. I, 2. XXX, XLTIT, 6. ITos. II, i. Jcr. III, i4.
1. 9.

velut bin-]3 filitis rohoris, hcros, bellator (v. i:'^n), 19), ct Israelin Siiig. Deifiiius vocatin IIos. XI, 1. Ps.
bs^ba ~ 12 filius ncquitiae , homo nequam , tTri? - ]3 id. LXXX, 16), isquc primogenitus et dilectus (Exod. IV,
E e
 R. n32 218 iDiN-ls — fir:^3a

22. 23), qno eodcm nominc ctiam Epliraimus compcllatur j^n'' j3 (filius benigni 13 no. 1) n. pr. viri cx
(Jer. XXXI, 2o). —
Filii nonicn Hcbraci usurpant tribu Judae 1' Par. IV, 20.
cf.

i3) dc jelu hesllarum, ut "ip^a-^a bw vituliis,

filius boum Lev. IX, 2 , 'Jx:r-'';3 filii ovium, agiii Ps. j^iJS^—^S (fiHus dcxtcrae i. e. fclicitatis, v. infra
CX1"V,4, i:nN ':3 lilius asinac eius i. q. T^isJGcn.XLIX, 1 1, N. pr. quod gerunt 1) vir Bcnjaminita 1 Par. VII,
'Ii/J"':^)
muli 'Q'^'Dli'-ST\^'^;£_filil equarum Esth. VIII, 10, fdii colum- 10. 2) vir Esrae acqualis Esr. X, 32. Neh. III, 23.
'
Ubi
bae i. c. 'puUi columbini Levit. XII, 6, filii corvi Ps. Benjaminus patriarcha intcUigitur, hoc vc. scmper (exccpto
CXLVU, 9, fiilii aquilae Prov. XXX, 17 cct. Apud uno excmplo 1 Sam. IX, 1 Chcthibh) iunctim scribitur,
Syros l^i-S filia adeo de ovis usnrpatur Luc. XI, 12.
Plur. Dcut. XXn, 6. Jcs. X, i4. LIX, 5 Pcsch. ct in lin- IJ-i^Q^i-^a Benjaminita v. f^i^^^aa.

gua arabica vulgari ova gallinae „L:>LXJi !3 S^^ filii gal-

'''132
(aedificium) N. pr. post cxilium frcqucns
linae vocantur (Dombay gramm. mauro-arab. p. 59),
loquendi usum adhibcrc possis filiis strut/iionis lob. 1) viri , cuius faniilia Scrubabclem scqucbatur Neh. VU,
quem
l5, cf. Esr. II, 10, ubi pro co •';3 scribitui-. 2) duorum
XXXIX, 16 (coU. comm. ]4); videntur tamen filii i. c.
virorum e plebc Esrae acquahum, Esr. X, 3o. 38. 3) viri
pidh struthionis comm. iG distingui ab ovis comm. i4.
Levitac Esr. VIII, 33. 4) filii Ilcnadad Lcvitae, Nehe-
i4) Arboris Jilius poet. dici vidctur pro surculo,
,

propagine (cf. p:ii, np.:i'' et quae laudavimus),

ibi miae aequalis Nch. III, 24. X, 10. XII, 8.
quanquam liaec siguificatio non prorsus ccrta est et indu-
rii33 fihac, V. n3.
bitata. Unum cxemplum , idquc altcro ccrtius , cst Gen.
XLIX, 22 :
T;y •'!rS'. r)"}b
l^.
tlOii n^lb 12 filius (arboris)
p^lS^^^pS (vicus filiorum Bcrak 1. fulguris) N. pr.
fructijerae est Josephus , JHius fructijerae iuxta fon-
oppidi tribus Dan. Jus. XIX, 45. Euseb. Baftuxai, q^vXiig
tem i. c. surcuhis lacte succrcsccus. 'J3 ( fortasse rcctius
/Irtv, £15 fTt rvv nsQi i^v '!A^oiTOV. vvv xiu/njj BuQ^a
pronuntiandum -fs) cnim videtur in statu constructo
(Ilierou. Bai-cca).
poni, et n~lti idcm valct quod fl^is Jes. XVU, 6
fructifera sc.'arbor. Alii n^JS 13 reddunt: (arboris)
''?3 V. '^ '3 nnj<3.
filins fructifer, ut Saad. et AbusaVdcs ^.^Xa rr^^i ranuis : 1H?!
fructifer, obscrvant "[2 hac significationc cum
et fcmiin'no
''I33 (acdificatus) n. pr. virGadita, cx licroibus
1)
construi, quod ab usu cius ad rcm inanimem translato Davidis 2 Sam. XXUI, 36. 2) Levita, filius Schcnicr^
videri possit ropetendum. Scd vidcant cruditi, fucritnc 1 Par. \T, 3i. 3) patcr Inni, Pcrczita Judacus 1 Par.
diccndum TTV^ na filia fructifera. Alii deniquc, nec male, IX, 4Kcri. 5) ahusLevita, filius Ilasabjac, pater Rechumi,
filium [o\\s) ferlilis reddunt, et tam Ephraimi, quam Nchcmiae aequalis Nch. III, 17. IX, 4. 5. X, i4. XI, 22.
Rahelac nominibus alludi cxistimant, quo jM'ohaX.o surculi 6) nonnnlh alii Esrac acquales Esr. X,
5) v. '1S3 no. 1.
planc locinn non habcrct. Altcrum cxcmphnn
significatio
29. 34. 38. Neh. Vm, 7. X, i5.
est Ps. iG, ubi Kimcliius aliiquc "^z ramum intcr-
LXXX,
prctantur, scd Israelem, Dci filiuni (no. 12, litt. c) "^33 n. pr. (aedificatus, verbale Pualieum) duorum
potius intclhgcndum esse, arguit coram. 18. Lcvitarum Nch. IX, 4. X, 16. Ab Lis divcrsus cst '"na
i5) N. pr. Lcvitae 1 Par. XA^, 18. Nch. XI, i5.

''31N~'J3 (filius doloris mci) n. pr. Bcnjaniino a

iT^JJ n. pr. (qucm Jeliova aedificavit i. e. cui
matrc impositum Gcn, XXXV, 18.
stabilem scdem dedit, quem fortunavit, v, rad. no. 1, b),
1 jri"]!!! {JlUus s. cultor Hadadi s. Adodi, summi quod gcrit 1) vir Simeonita 1 Par. IV, 36. 2) Levita cx
Syrornin numinis, testc Macrob. Saturnal. 1, 23 Solis, postcris Asaplii 2 Par. XX, i4. 3) nonimlli Esrae aequa-
testc Philone Bybho ap. Euscb. pracp. cvang. 10, 38 ct les E.sr. X, 25. 3o. 35. 43. 4) alii, ctiam ?,M;:3 dicti, v.
Plinio 37, 11 rcgis Deorum, cf. "lt-''71'l) " W- trium scqucns nomcn no. 3. 5.
rogum Syriac Damascenae, quorum jjVinius bclhtm gcssit
^iT^DS n. pr. (i. q. ?:i;3), quod gcnnit 1) sacer-
cum Baesa, Samariae regc, 1 Rcg. XV, 20 sq. ct 2 Par.
XVI, 2 sq. narratum: altcr, Ahabi acqualis, Samaria bis dos Davidicae actatis 1 Par. XV, 24. XVI, 5. 2) pater
oppugnata ahisqne bcllis vario Marte gcstis patrc famosior Jojadae, araici rcgii Davidis 1 Par. XXVII, 34. 3) filius
factus cst (1 Rcg.XX, 1 sq. 2 Rcg. VI, 24 sq. VIII, 7) tcrtius, :
Jojadac, praefcctus practorii Davidis 2 Sam. VIII, 18.
Hasachs fihus, rcbus infelicitcr gcstis provincias a maiori- XXUI, 20. 22. 1 Par. XXVII, 5, etiam fT;;3 dictus 2 Sam.
bus partas amisit omnes ( 2 Rcg. XUI). Palatia Ben- XX, 23. 4) Levita Davidis coaevus 1 Par. XV, 18. 20.
hadadi i. e. Damascena jer. XLEX, 27. Amos I, 4. XVI, 5. 5) heros Da\ndis 2 Sam. XXni, 3o, ctiam
.T;:^ dictus 1 Par. XI, 3i. XXVII, i4. 6) Lcvita Hiskiae
P'^*!"]!!! (fortis, bcUator) n. pr. praefccti regis co'ac\-us 2 Par. XXXI, i3. 7) patcr Pekljac Ez. XI,
Josapliat 2 Par. XVII, 7. 1. i3.
 1\. nD2 219 n-^ia na

JT^lS f- aedi/tcium Ez. XLI, i3. (Arab. iU.o). ci«-o, plur. cJLo; sjt. Mj=i plur. (axo, cbald. na et

Nn-ia constr. n"i= c. SuIT. -rt-v^ , Plur. n:a. Actbiopes

^''^''jS (dlius dcxttrac i. e. fclicitntis q. J. Fdix v. rr^ry. frcqucntaiit iii uua locutionc mctapli. r{\h'X''.

Gen. XXXV, 1 8. coll. ^_r fulicitas ,

^Li fclix , fortii- \J^1. i. c, ij^\ viy^ pupilla, alibi filiam dcsigiiaiit vc.

natus; aliis filius roboris, aliis, utAbenEsrac, Clcrico,

(DA'r.^ ^IH'1 ^^'~. filine hominum , mulicrcs huma-

quoJ dierum i. c. scncctu- nae opp. filiis Dci Gcii. VI, 2. 4. Caiit. VII, 2: a^-i: -na
miiius etiam fcrcnduin, filiits
o filia (pati-is) nobilis ; biaiida coiupcllatio pucllae (v'
tis, pcr Clialdaismum pro a^i-j-j^a, quod quidem iutcrprc-
"3 no. 1 . Ipsa rcgiiia coinpcllatur n3 Ps. XLV, u,
taiucntuiu Cod. Sain. xibiqiic iu tcxtuiu rcccpit, v. Coin-
cuius rci causam .ilibi cxposiiiiuus (v. ax no. 4).
mciit. nostr. de Pciit. Naiii. j). ?>?.) ii. ])r. Benjainini patri-
archacy lilii Jacobi iiatu iuiiiimi ct IJaliclae, quac lilio 2) piiella, adolescentula, mulier (cf. 'j3 no. 3). Gcn.

eiiiio aniiiiam ciHavit. Auctor factus est tribus cognomi- XXX, 1 3. Cant.n, 2. VI, g. Iiidd. XU, 9. Jes. XXXIJ,
uis (]'•:';:= ':a Num. I, 3G, '2 nc"? Jos. XXI, 4. 17 ct 9.LXX. bis ymri. (Ita gr. &vyrtzi]g, aeth. ©A^^C
simpl. ^^i^^^^a in. luJ.XX, ,"9.40^ tuius regio (^'^"i:^ y-ix gall. fi/le \ Poet. a''"^;:- n3 fiiia midierum pro puclla,
Jer. I, 1. XVII, 26. XXXll, S) iii mcdia fcre tcrra cisjor- iuveiicula Dan. XI, 17.' —
3) neplis, ex progenie ali~
dancnsi sita XVIII, 21 sq.
dcscribitiir Jos. BcIIica qune- cuius oriunda. Sic rNI/i'; ni;3 nuilicres Ilcbraeae Iiidd.
dam liiiius tiibus iiidolcs sigiiiHcatiir Gcn. XLIX, 27, dc XI, 4o. 2 Snm. I, 24, '^VV2_ ni:3 uuilieres iiiipr. pucllae
fertilitatc rcgioiiis v. Jos. Arcliacol. V, 1 §. 22. Dccein Cauaaniticae Gen. XXVui, ij, rri ni;3 Gen. XXVII, 46,
tribubus a familia Da\"idis descisccntibus, soli Bcnjaminitac axia ni;3 Num. 1 , XXV,
ct cum nomine populi ni:a :

cum Judacis Judac regnum constitucbant. ^';^;2 "lyi est a\-^'w;"::-:r; 20, •':i-:3n Gcn. XXIV, 3, •^itp^rS-ii
2 Sara. I,

porta Ilicrosolymorum in septenti-iondi mocniorum pai-tc popularci meac Ez. XJII,' i/- Non alitcr accipiendum
( Jcr. XXXMI, i3. XXXVm,
7. Zach. XI^^, 10) prob. ax"^ ni:3 Jcs. XVI, 2, ubi malc noimidli vicos Moabi
eadem qnac alibi /»or/a Ephraimi dicitiu' (p. i4i A. , cf. iutclligunt (v. infra no. 8), et r;-ir-n ni;3 Ps. XLVUI,
Fabcr's Archacologic p. 533). LXX. Beriaidr. Cacte- 12, ubi itidcm oppida Judac iutcrpretaiitur. Oppida
mm hoc vc, ubiciuiquc patriarcham dcsignat, iunctim enim minora lubcm circumiaccntia uibis, non regionis iiliae
scribitur (v. ]>;;-;::)•, _divisiiu vcro scribunt Nom. gcnt. appcllantur. In verbis Psaltae/i/iap /wc/«e i. e. mulieres
^^"''a^-ls (cf. Lehrgeb. 5i5) 1 Sam. IX, 21. Ps. VII, 1 JuJaeac opponuntur Zioni i.e. filiis Zion, viris Zionitis, et
Benjaminila , c. Art. 'j''":';^:-';^ (ut "i-c^^^lin n''::) Iiidd. utrumquc cx lege parallclisini designat Zioiiis reliquaeque
m, i5. 2 Sam. XVI, 11. XIX, 17. 1 Rcg. 11, 8^ Plur, JuJacae utriusque sexus iucolas. Cf. Jcs. W, 4, ubi in ean-
''J"^'; •':2 ludd. XIX, 16. 1 Sam. XXn, 7. Elhpt. dititur dein seiitentiam iunguntur Ilierosolyma i. e. fihi Ilieroso-
i3-<aya\^ pro '^'J:'^ •"
|3 B"'J< 1 Sam. IX, 1. 2 Sam. XX, lymorum et filiae Zionis pro cunctis et utriusque scxus
EsL n, 5 Sam. IX, 4 (ut arab. |^.\I
incolis. —
4) aluiiina,filiaadoptii.'aT,s\\i.Jl,-j.i5.—
1. et i:-'':":
VIN 1
5) discipula, cultrix ]\lalacli. U, 1 1 13: bN -ns c«//ri> :

Becrensis pro Abubecrita , ab ^j _»jI). LXX. fere

dei peregrini. —
6) Scqu. genit. loci, impr. urbis,
regionis notat feminain ibi natam ct Jcgentcm spec. ,
ubiquc (cf. tamen 1 Sam. XX, 7 Vat. lud. XIX, \ 6) liunc
iuvcnilis aetatis, ut U, 7. III, 5.
^^^•;;i-\'; n^;3 Cant. I, 5.
idiotismum, ut videtur^ ignorantes: vXoi Imivi Vulg.
V, 8. 16, xfvyiiTsgeg '^legoviuh^jx Luc. XXm, 28, ni:3
^ ,

filii Jemini, unde Luth. Sohiie Jemini, scd veram inter-

^i^s^ Jes. lU, 16. 17. rV, 4. Cant. UI, 11, iT':; ni:3
pretationcm dudum viderunt Targ. et Syrus cum Arabe.
Thi-en. m, 5i , -fixr: ni:3 Gcn. XXXIV, 1. E singu-
lari autcm linguac Ilebracacet Syriacae iJiomate d:i filia,
]|^j2 m. 1) aedificium Ez. XLI, 12. 2) murus
pai-itcr atque alia fcininina (v. Lehrgeb. 477), a poetis
Ez. XL, 5: 7::.::~ -~~' scc. Jarchium n^inr: •'ai>" cras-
coUcctivc usurpatur pro 5^:3 Jilii (cf. m-i;; n3 ]\lich. IV,
siludo muri s. substructiouis. ( Sjt. p^:::) acdillcium, l4 pro •^n.l •:3 2 Par. XXV, i3) ct Jilia urbis aut
regionis aut populi poet. Jicitur pro incolis cii-ibusque
arab.j^lL id. Cor. iG, 28. Har. 4 p. 48 Schult. ct
eius. Ita -|i:-n3 pro lic 1:3 Tjrii Ps. XLV, i3, na
munis fundamentum i. q, JajLs. ).
,
B^ltiiT: Jes.XXXVU,22, li^i-ns Jcs.X,32 Kcri. XVI, iT
LU,'2. Jcr. rV, 3i, £i.\-n3 Thrcn. IV, 22, fn^^-j-na
^^33 chald. i. q. hebr. no. 1. Esr. V, 4. Jcr. XL\% 11. 19. 24, •c"'u;ir-n3 Jcs. XXUI, 16, -na
"a^ i.q. 'J;:^ ':3 populares mci Jcs.XXII,4. Jer.IV, U.IX"
IS'']^ (filius nostcr, a forma scgolata i:: Gcn.XLIX,
II ) N. pr. Lcvitae Neh. X, i-k.
6. (Non aliter apud S}Tos)Qaii.o( ^;^ filia Mrahami
Ephr. 2, 123, filia Jacobi ib. 3, 216 dr. pro Cliis A.
n3(contr. ex n;a pro n53 cf. Lehrgeb. 5Gg. 570) ct J. i. c. Ilcbraeis filia Ilebraeorum et Syrorum i. e.
,

constr. plcrumque -na c. Sufi^ va ('an:s) Plur. ni:2 gentiJium 3, 224; ct apudArabcs, v. c. ^\^ iUi! ^_JL»j
contr. ni:3 (qs. a sing. M:2 cf. ai;3 Clii) 1) Jilia. (Arab' Taglcbitae , filia i. Wajel,
c. filii Amru Moall. p. 1
E c 3 .
 R. ^33, -JIS 220 a^2i-n3 j]nx

Koscg. ). Ilinc 01 ta nQOQumonoua Ilchracorum poctis iT^inS (filia i. c. cultrix Jehovae) n. pr. fcminae
fauiiliaiissinia, qua civium univcrsitatcm sub figura intilie- iPar.lV; 18.
ris exhibcnt (Jes.XXIH, 12 sq. XL\1I, i sq. LIV, l sq.
Tliren. I, l sq. cf. vit. Tim. l, p. 23o Mang. ) filiamqac
• 13^^ (
quam aedijicari iussit sc. Dcus ) Jabne,
terrae virgiuem nimcupant, Yclut 'iiT'X-n^ r)'or)3 i. e, nrbs Philistacis ab L^sia crcpta Joppae vicina 2 Par.
,

^iitgo filia Sidonis (status constructus cnim ibi est pro XXVI, 6, cf. Jos. XV, 46, ubi mcntio eius fit in optimi.i
appositionc) Jcs. XXIII, 12, b::3-n2 3 ib. XLVn, i, codd. gi'accis, '/ejurai', 'Itfivui, 'Tafivui scribcntibu».
nnnrTj-ns'^ Tliren. I, i5, a^^-iis^D-ns'! Jer. XLVI, 11, Corriipta cniin Cod. Vat. scriptura reuva. Saepius com-
T^^-ns '3 Jer. XIV^, 17. Cacterum cum populoriim mcmoratur in libris Apocryphis apud scriptores profanos ,

nomina sacpe transferantur a J regiones et coiitra ( Lelirg. patrcsquc ecclcsiac, ibiquc dicitur'/a|UJ'(a, 'lufiviia 1 Macc.
p. 4G(j), locutio nostra civcs propric dcsignans a poetis IV, i5. V, 58. 2 Macc. XU, 8. Strabo 16, 2. Steph. Bya.
ctiam Jo urbc ct rcgione ipsa nsurpatur. Ita IVi-nz de h. V. cf. Rcland. 822), in Talmude proptcr acadcmiam
ipsa m-bc Jcs. I, 8. X, 32. Tlircn. U, 8. 18, !r2=-n3"Ps. ibi eversis liicrosolj-mis ortam (Lightfoot Opp. 2, 181),

CXXXVU, 8, adcoque dicitur ba3-nz na;:;n"i habila- ct apud Arabcs, quibus LUj scribitur (vit. Salad. p. 72.
trix c. habitatores, cives filiae Bahylonis i. e. ipsius log. 202), quod iiomeu etiamnum vico iu antiqui oppidi
urbis
i.

Zach. H, 11. Jcr. XLVI, 19. XLVffl, 18. — loco sito inliacrct.
7) Scqu. gcnit. tcmporis valct fcminam, quae lianc acta-
tcni transcgit, ^;;\rj ^''i-cn-na nonaginta amios nata Geii. ?^».332 (quam aedificari iussit Deus) 1) nomen
XVII, 17. Cf. 'jsno. 10.' —
8) Figmatc filia alicuius rei oppidi tribiis Judac Jos. XV, 11 et 2) alius cognomiiiis in
vocatur quodcmique cx ea peiidct, ad eam pertinct, vel finibus Naphtali Jos. XIX, 33.
ca imbutum est. Cf. ';3 no.ii. S\c filiae urbis vocaii-
tur vici minores in ditione urbis siti ct ex ea pcndentes, n^JJ* (qucm Jehova aedificabit i. e. fortunabit)
V. c. J-TTiTrsi ji^ip^ Ekion et -vici circumiacentes Jos. XV, 45 n. pr. viri'l5cnjaininitae 1 Par. IX, 8.
cf. Num. XXI, XXXII, 42. Jos. XVII, ii. ludd.
25. 32.
XI, 26. \T[, 28. 29. Vffl, 12. XVffl, 1. 2 Par.
1 P.-ir. •
*^^r .
(i'1') "• pr. alius viri ex cadem tribu, ibid.

Xffl, 19. Nch. XI, 25 sq. Ez. XXVI, 6. 'J-':^--n3 fiha

oculi i. e. pupilla (v. Irii^iN). &-'-jri'N-n3 (cbm-) filia •^P.T" n. pr- aedificium Ez. XL, 2.

ccdrorum i. c. ccdro inchisum Ez. XXVII, 6. "T'">lj— ni;3

r^JQ (aedificatus) 2 Sam. XXffl, 27 11. pr. herois
filiae cantus i. e. cantatriccs, al. oscines Ecclcs. XII, 4.
i-^^jirs-ns mulicr ncquam 1 Sam. I, 16. — 9) Ad b?-u-
Davidis,' prob. vitiose scriptum pro ^Dao q. v.

tos transfcrtur in uua locutione !l5J'2~f^l» ii/oljUJ! vi^

n^j2n f. 1) siriiclura , aedificandi modus. Ps.
filia struthionis fcminae de sti-uthione (v. ni;;^). Cf. 13
,
CXLIV, 12 sicut columnae angulares pulchre elabo-
110. 1 3. —
10) Ramum arboris intclligunt in uiio exemplo ra/ae V^"'!^
:

n^^ain more palalioram, cf. ^itJl''^ 110.2. —

Gcn. XLIX, 22 "iTiU iri' IT1"X ni:3 filiae i. e. rami
:
2) exemplar , iypus (Modell), ad cuius normam aliquid
arboris fructifcrac (n^lD 13 cf. 13 no. i4) ascendant super aedificatur. Exod. XXV, 9. 4o. 2 Rcg. XVI, 10. 1 Par.
Tnurum sc. luxuriautcs. Dc enallago liumeri v. Lehrgeb. XXVffl, II. 12. ig. —
3) imago , simulacrum rci
7l4. Saad. ^_ji,E radices fort. rami. Ncscio tanien, Deut. rS^ iG —
18. Ez. \TII, 10. Ps. CVI, 20. Jcs. XLIV,
l3. Jos.XXII, 28. it. species. Ez. "Vffl, 3 T< n^:3n n"r''J''2 :

sitne potius cum Dgcnio ad h. 1. Icgendum "'iry JTii^i? ni:3

et extendit quod manus speciem liabebat, etwas , wie
11\D filiae ascensionis i. e. fcrac, montium iiicolae (coll.
eine Hand. X, 8. Cf. MN"1'2, nWi.
arab. olXxas o'Jj) in insidiis cubant Qliegen auf der
Lauer).

tJ^^S^ — nS (iilia multornm) videtnr portae ricsbo- ^J^ rad. inusit in linguis semiticis, cui tcxcudi
niticae n. \>v. csse Cant. VII, 5.
vel constringcudi vim cx couicctura tribuit Eichhoruius ad
C o- G i -

y3tp_~ni3 (filia iurisiuraudi, y^np pro r^rmij d. Sim. Lcx. coU. ai-ab. .Ij-Uj scc. Kam. p. 928 i. q. _Lwj
Gcn. XXVI, 33. 34, vel filia scptcm sc. annorum, scptcn- tcxtor , dc cuius origine autcm uiliil ccrtius constat.
iiis, cf. no. 10) n. pr. uxoiis Uriac, quac a Davidc
f3
vitiata, postca occiso marito in matrimonium ducta cst D3^i< (pro u:3 c. Alcph prosthet.) c. SuET. ^iP^a^j,
eiquu Salomoucm filium pcpcrit. 2 Sam. XI. XII. i Rcg. balleus vcl cingulum, quale gestabnnt
m.
PI. C'»:::^^
1, i5 sq.
a) saccrdbtcs, impr. saccrdos niaximus, ^^lcrumquc varic-
gatum (Exod. XXVffl, 4. 29), uno cx- XXXIX,
yiil3~nS i. q. ysiii-nn Beth in Waw mutato piationis die lintcimi (Lcv. XVI, 4); 2) praefcctus pala-
> Par. ffl, 5.
~ tii Jcs. XXJI, 21. Joscphus ( Arch. 3, "^
§-2) in dcscri-
 R. c;2, 'j:2, Doa, ncs, v;2 221 032 — ^"2

ptioiic tmiicac sacordotalis itn: ov tTituurvniTfa Xf<r« (Tttj-

"1w2 itiac immatiirae
ni. collcct. et acidae . Jcs.
i)oi, uXiyov j»],' j<H(f;(nAr;s' i/^Tfowyo) r»;»' fovjjv jistKuj-oi'-
X\'in, XXXI, 2(). 3o. Ez. X\'m, 2. Dilfcrt a
"5. Jcr.
T£c , rrA«rfr«v fitv tu,- ti\' jiaauQug duxivXov^ , Siuxiro)^
frN2 labruscis, q. v. LXX. oytcfu^. Legitur nC12 ctiam
3' vffaatuiijy ^Lijre A£(?»;pi'(5a doxer»' 07.S(uj .... x«i
IMischii. Schcbiith 4 §. 8. Gittin 3 §. 8. (Cliald. N-ip^s
ia.ioiioa t>ji' fi:p;fi;v ti';i; iP.i^eiu? xara aiiQtov xul TtcguX-
Ooiou nn^iv Seirai, xat xt')(vtni, ftiv TtoV.ij ^iixS'' ""'' lub. 1. c. Targ. Syr. l»^"!^ uvac acidae lob. Jcr. Ez. 1. 1.

1(0»" aifiroiui', i(t)i oi/ fiijStv 6 liQtv.^ trigytl- npoi yfij»

c. c. et Prov. X, 26 pro hcbr. I'?:^. Siiigularem \2.;aiZi
tv^Qinsiuv oLrcu," £;(£<. lotj opiJJot xuXiog. orni' 3i airou-
cxliibct Fcrrar. p. 88).
du^eiv ntQl Tf>i '&vaiug Sitj xal Siuxorur, 'onatg /iij x<»'oi;-

fiivr^i iftrtoSii^rjai, nQhg to ;p;'Oi', ini to

c(ia(jaP.io'ui>'o;

Xatov a>iJioqioQzT. JMaiiJaijg ftiv ovv ^l^aviid' uvxr]V ixu-

i.eatv' iiuclg Si , ttuqu Buijvlwrimv fisitud^rixuTsg , ifiCuv j^3 ^'^'^- Ilubraeis iuusit. Arab. jiuu distitit, ab-

aur7;v xaAouf^sv [qiio eodcm vc. lyj,-;, iiAiCoi^ JAlTf'iJA fuit IV. removit. Acthiop. pr. alius, diversus fuit, hiiic

utuntur Oiik. Syr. Sam.]. Origo vc. licbraei, ut aliorum Praet. A. trans. nC.P I immutnvit, conimutavit, 'VfWJ^',
uou paucoruni, e lingua pcrsica rcpctcnda videtiir, in (pia
>X*J band {germ. Band, bendha) vinculum
sanskr.
alius factus est, rAvJf" I et OVJf"! alius, alienus. Apud
Hebi'acos notassc videtur p.v//a aliquam : rcm ( opp. intra
quodcunquc, spec. quoquc cingulum notat (Cast. Lcx.
rem), in picinia eius ^ iu.vta cam fuit. Ilinc
pers. 1 t*); nec dubitandum, qiiiii cx eodeiu fonte maiia-
verit taLnud, N":i:-, n"T:"X cingidum. ^^2 et T?^ (cf. 110. 2.) c. Suir. i-ira et (citra
analogiaui) ':7i"2 Ps. CXXXIX, ii, in>'2, "1?:: in Pausa
^jni-:, ili-r, ^:~;'= et semel
10 (ubi ^:"'!?^ Amos IX,
wJ_ cbald. iratus, indignatus est Dan. IT, 12, cf. taiiien multi codd. defcctive scribuiit) C2"!i'2 Cirs pr. , ,

Subst. sed ex linguae usu Praep. viciniain quamcunquc

Esth. U, 21. n'', 17 Targ. it. part. £<:; iiidiguabundus
dcsignans 1) iuxta, prope. 1 Sam. I\^, 18: -^^-ITI l"' -,-jz
Prov. XXV, 23, et Nc:= ira lob. X\7, '10.
iuxta lalus portae , ct inetaph. propter (cf. "rx no. 11)!
Prov. \T, 26: tnr is:-ny r;:iT r;'i\v -.-j_-i propter
meretricem (venitj ad frustum panis. K. Lcvi: •^^'zvz.
^j2 rad. inus. in linguis sciniticis, cuius vestigium Alii sciitentia noii divcrsa pcr mereti-icem. 2) poiie,
: —
tamcn suj)eresse videtiu- in 11. pr. viri Bcnjamiuitae poat (Arab, Oju, w\ju de tempore). Gen.\ll, 16:
jjost,

i<y]2 (sec. Jo. Simonis Par.

ili": Ti^p-' "132^1 Jehopa post eum. ludd. HI,
et clausit
i. q. r;"-5 scaturigo) 1
22.' IX, 5i. Jes. XXVI, 20. Amos. IX, lO: c-JD Nb
IX, 43 "et TOJa ibid. \Tn, 3 7.
fiVpTt^ ":i""Z C''':;j";ri'l non appropinquabit nobis et inia-
det nos a tergo calamitas. 2 Sam. XX, 21: ~"::nrT -vz
n'' .ilD2 u. pr. V. rad. t;^. prob. pro n'Ji~r; ir::'^ inde a tergo nnu-i. ir irz^a ideni
vdet quod i?z (ut "- nnr": i. q. T^~7i) ponej post. Caiif.
"^02 n. pr. viri jndaci cum Scrubabele ex exllio redu- I\', i : oculi tiii instar columbarum oculis ~rTx"r -vz^z
cis Esr. II, 4g. Neh. \T3, 52. Bohlenius (svnib. p. 26) pone velum tuuni , coinin. 3. \% 7. — 3) circa. Ps.
confert simile nomen '>::2 et ad utrum(juc pers. :Lj CXXXEX, 11: i:-i-2 -liwX rTl:7"ri nox est lumen circa
falco, gladius, lucidus. me. lob. I, 10. in, 23. Thrcn. III, 7: ""'VZ Tia obstruxit
viam circa me , ut egredi ncqueam.
lungitur liac signi-
ficatione verbis claudendi, veluti 'd -vz i:is clausit
a)

5C2 rad. falso a nonnullis adoptata, v. Dia Hithp. aliquid (pr. circumclusit) 1 Sam. I, 6, -ii-z -ixi' Gen.
XX, 18, nij2 Cnn sigillo clausit lob. IX, 7,"cf lon. U, C\
b) verbo protegendi, ->-jZ 'j~ pr. munivit circa aliqnem,
muniinento circumdedit Ps. III, 4. Zach. XII, 8. —
1^2 rad. Ilcbraeis inusit. Arab. _«.o intcniiicstive
4) inter ( duas res), maxiine de transitu i. q. per. Joel. II,
aliqnid fecit, spec. inivit admissarius camclam ante libi- 8. 2 Reg. I, 2. ]iVr;~ -ivz per fenestrani, cum vcrbo
dincm, nudavit vuLaus nondum sanatum, austerius veiiiendi Joel U, 9, prospiciendi Gen. XX\"I, 8. ludd. V,
couti'axit vultum, quod posterius secuudarium videtur et
it.
28. — Metaph. 5) pro (a commutandi potcstate, v.
aethiop.) 1 Sam. \ II, g. 2 Sam. XX, 21 v. c. deprecatus ,

denom. a _,*o dactyli immaturi , iam adulti. Ita enim cst (v. ":r"?trir; ), cxpiavit ( v. irs), oraculum consuhiit
vultum contrahunt (machen ein sauer Geaichf), qui (Jcr. XXi, 2. Jcs. ^'in, 19), iudicem corrupit (lob. \'I.
iminaturos fructus gustaruiit. Inde 22) pro aliqiio. Jcr. XI, i4: Cr:7-J -\'jz pro calamitatc
corum sc. avertcnda. (Pracfcrenda tamen vidctur 23Codd.
152 c. Sufl. i-i3r lub. X^''. 33, et et vett. Vcrss. scriptuia Cny-) n"3 cf. n, 28. XI, 12).
 ;

R. n?3 222 Nya — '3

155 ^!^^ commutari in aliquam rem Jcs. XXXII, i4. "JIN, ^3^TN , petitione
pr. cum
rogatione s. rogando, ,

lob. il', 4 .•'

'-ny 1:^= "li' '^"'^*« /""o cute ( v. li:' ). petciido sc. adimus q. d. pace tua, nostr. bitte!
te adeo, te
mit Erlaubnifs, Gen. XLIV, 18: '1'l2i" N3-131"' '31N '3
'^IN ':'fN3 lan obsecro , domine , lueat serpotuo , uno
1'crljulo' le ailoqui. Exod. IV, 10. i3. Num. XII, 11. Jos.
M^2 f"'- ^^'^'! P^- '^"'" •'^"" parag. '"fi^^n Jcs.
Vn, 8. ludd. VI, 1 3. i5. XIII, 8. 1 Sam. I, 26. 1 Rcg. m,
XXI, 12 iiup. Vl'2 ibid. l) pr. tumefecit , tumentem et 17. 26, etiam ubi plurcs loquuntur Gen. XLIQ, 20:
thullientem fecit 'aquam. Jes. LXIV, i UiN ^;"an Q")a :
'l31 IJ^V nn^ 'nN "«a 1T3i<^1 et dixerunt: obsecramus,

sicut ignis aquam efficit ebullientem. ( Respondct

arab. domine , descendimus cet E vctt. intpp. LXX. in Pent.
egi-cgie dtoiifn et daofis&a ( Gen. XIjIIJ, 20), Vulg. ob-
LiJ dc vulnere intumesccnte, cliald. n;-3 ebuUiAnt, Nz? 'i'2
secro oramus. Sjr. j^J-iO }.J| ].i:.0 peto abs te , in
Prov. XXI, 4 Targ. Dc vicinis radd. S« sa; cct, quae
,
,

cunctae tunicndi ebulliendique viin varie ti-anslatam Plur. ,;Xi S'~) Gen. XLUI, 20, ciusque vcstigia premens
habcnt v. s. 513 ). A tumoro et fervorc Arabes ducunt Arabs in libris historicis iiCJi i_JIIj! rogo te. Scd magis
metnphoricam exoi-bitandi, modumqne transgrediendi (Cor.
ctiam locutio hcbraea illusti-atur intcrpretationibus utrius-
42 26. 4g, 9), practcrca cum fcrvore quodam cupicudi
appetendique potcstatem ( Cor. 55, 20. 6, 1 64. 7, 43. Couj. que Tai-gumistae ii'33 , Samaritani ItVS 5 semel 1*^33
24, 33, res expetita, desiderata, cf. fijTfO),
Num. Xll, 1 1 , Syri QLao lud. Xm, 8 et Arabis Erpe-
Vni. Cor. X/jiJ
nianiii*.U:u (cum qno facit ctiam Josuae interprcs c. VII, 8)

quod nonnulli ducnnt a simpl. atquc ita apnd

0'co), cum rugatione , rogando , quae cunctae hcbraco '3 ad
llcbracos : 2) quaesivit, petiit, inlerrogavit. (Aram. N:;2, anmssin rcspoiidcnt et ctymon a nobis propositum mirificc
J.ii3 Dc hominibus prophctam eonsulcntibus Jes. XXI, confirmanL Non malc etiam Il.-Salomo b. Mclecli: "•vifs
).

'^ajpN fr:;b3 Nirr ti-i^ijnm N-^i^a est uox pre-

N^ii^ «'•'3
12 (bis).
tumefactus est , tumiiif, cantis et rogantis, cui respondet in lingua ^aramaea
Niph. 1) pass. Kal no. i.
( talmudica ) N 1 1 3. iloc cnim ipsum , quod fere rcspon-
proptoreaqne/>7'omt/2UiV. Jes. XXX, i3: ~"a; bsb Vl^.^
ruinam pdrans , pro- dct hcbraco — nx , cx N^"3 ortum vidctur ( v. Buxtorf.
r;2.Vi33 ~-Jir!3 ut pars Jissa nmri
mlnens in aWo muro. 2) pass. Kal uo. 2. quaesilus, per-
Lcx. 294). —
Plurimi, quibus pracivcrunt in LXX
libris historicis , Aqu. Thcod. Exod. IV, i3 et Gr. VeneL
quisiius est Obad. 6.
ev iftoi itg ifts rcddcntcs, 's ex Pi'aefixo 3 et Suffixo
,

'-7^ compositum esse cxistimant ct ellipsin varic explent.

N"3 Dan.n, 16.49 ^"f- '^"^^.f ^'^^^"^^. clialJ- qnae-
cracc. (inTargg. sacpe pro hebr. •liijts) Dan. II, i3.
Aben Esra: in me sc. statuas quidqiiid velis, vel coll.
siuit ,

VI, 5. 2) rogavit, petiit ab aliquo, sequ. 'J"; Dan. 11,

1 Sam. XXV,
24 "^TJ^t. '3 in me sit pocna iniquitatis
ct £3-;;^ •;•: n, 18. (Sic iu Jahnius (introd. in Y. T. T. 1. p. 287): per me sc. obso-
16. 23. 49, a-ip^ VI, 12
cro tc, collato Arabunj usu, qui per sc ipsos, pcr amicos
Targg. pro ll.nnrT). 153 Ni;a pctiit p6titionem. DaiL VI,
8, nmsa ii«i'2 precationem siiam fecit, ibid. comm. i4. ( j , li^ , »S) iurare solcnt ( cf. 3 110. 10, c ) alii , quod ;

mimis plenam locutionem existimant '^ nN*!

displicet, ,

1?3 f. chald. /)£'ii7/o, prccatio Dan. VI, 8. i4. i^ ^iJ?^ vel, quod reliquis praestat, ^a sauj- Cunctis
autem his coniccturis obstat, quod hac precaudi particula
"^yS m. preces , precatio. lob. 24: -j<b "f* XXX, ctiam plurcs loquentes utuntur ( Gcn. XLm, 20 ). Ex iis,
•7^ - n".
i;''' 'i;3 sane nil yaXcwt preccs , ubi Dcus manum qiii •'3 ad noincn vcrbumve rcvocant, mcmoratu digni
extendii. Etenim 2 in voce >i"2 radicale essc ccnscnms KoEHBERus (in Lcx. part.) ot Jo. Simonts, qui ^3 dictum
cum II. Levi, altcrumque hemistichium,
Ilosenmiill. al., putant pro i3n N''3ri adfer i. e.,
admitte, concedc, col-
m quo respondet yic, intcrpretamur neque
iiostro "'^3 : lato precandi formula liSoJ »M\ [jj ,
quam Castclius lau-
in exitio eius (i.' e. ab eo sc. Dco immisso) iis chimor dat c Giggcio (1, 4io). At 1) aphaeresis htterae M in
sc. quidquam prodcst quamquam sunt, qui 3 scrvilc cssc
:
Iliphil a Grammaticis sinc excmplo statuitur [Lehrgeb.
cxistimantcs reddant modo in tumulum nc extendat
:
409); 2) locutio arabica ,
quae accuratius laudaiida fuis-
manum suam, vcl modo in lianc ruinam ( lobi corpus
iatolligunt) manum suam ne immitlat,
set i^\ liJkj ct jdl! uiLo salvum te faciat Deus, incertae

originis cst, modo autem ad radiccm bIj pertinet, pr.

""r (
pr° antcced. '?3 , ut b3 pro rr^ ,
syr. ^v;^
valct mansione firma donct Dcus. Fuerunt denique,
te
pro ^^kj^^ cito 2 Sam. XVII, 21 Pcsch., chald. N;ia qiii confcrrcnt admirandi particulam a Judacis hodicrnis et

pro N351D onus, sam. jnT^ pro p(TTVV onustus, iii nonnnllis Gcrmaniae proviiiciis frcquentatam niein! :

Scd haee dicta videtur pro mein Gott! et cum iiostra non
'piTr^iTfT pro ^lTfViJT lacrimae Carm- sam. 3,. 4) niultum liabet simihtudinis.
precatio rogatiu , ex. linguae usu
, in Accus. par-
ticula obsecrandi vel potius veniatn petendi , ubique sequ.
,
 :

I\. t:'^, Dy2, ^3?3 223 T?3 — ^ya

J" J rad. iiiusit. Arab. J*J alaccr, agilis fuit egoque eos reiicerem. Favct orationis scries , maxime in
postcriore cxcinplo, favctque vctt iulcrprctum auctoritaa
T^S N. pr. Boas.
(alacrifas) Ita vocatiir i) vir cum usu Arabum. LXX cap. XXXI: xiiyu") f^niXr^na
Betlilchcuiita Rutliac propiiiquus ct postca inaritus. Rutli
,
uvTwv (cf Ilcbr. ^T^n, 9). Syrus vpoi^ ^*mo \j] fcsjo
n, 1 sq. 1 Par. II, ii. Bou^ ct ita Mattli. I, 5. LXX egoque reieci eos. Abulw. ^-«Lj viiA./oj fia Tks^Z ''35N1
a) nna e duabus columnis antc Salouionis tciiipluin con-
sdtutis vel ab arcliitccti, vcl, si fortc uiadri^ia fuit, a
Jou _yS> (_5v>J! ^j1\ JiiU L-^Ls^ .''..,.. f!.i' vi^iito,
datoris noiuiue ita appcllata. i Rcg. VII, 2i. 2 Par. lU, 17. NJLi-j w vjUs ^Ji vyLi |}o-^! i. c. i^erha Jer. XXX/,
32 reddenda : fastidivi res eorum et reieci eos
Cognatam locutionem hahent Arahes , nimirum V*:
fut calcacit, conculca^dt. Cliald. ».;*Lj i3«>J! taeduit virum negotii sui. Cf. Jos. Kim-
0!^Z1 layi'^ 1) (
chium aliosquc in docta do h. I. disputatione ap. Pocock.
Pe. ct Pa. id. tSISa calcatio, sjt. ji.i^Q^ conculcatio, sal-
ad port Mosis p. 5 — 10. Kamus p. 1^97: <I*r Jj"5
tatio). '^lcX.a.fh. contemsit, neglexU (cf. Prov. XXVII, 7
et quae notavimus ad "ntz). 1 Sam. II, 29: lDi'2n !i"3b vy>li Jju^ ^! «•*^i Jju;c*Li' !iLiu Xjc ftjyu
^fT^^S TvkV ^nni/aai ^naia quare neglexistis sacrijicia
et ferla inea , quae institui? LXX. ine^Xsiliag i. c. de- (j^~> _,£:= i. e. Aju fut. A. iC\ju
1»^ ^jjj», inf.
spe.visli. Paulo divcrsa ratioiic Vulg. quarc caice ahie-
cisiis victimani meam ct muucra niea ? ad quam scntcn- valet maritum. Jceri, et ila ConJ. X, sequ, At noluit,
tiain cf Nuni. XJV, 9 Jou. lictan Nb '^'1 N^nipDS cotir- :

tra praecepta Dei ne recalcilrelis pro licbr. ITl^n ct Jastidivit [Schult ad Prov. p. 4^4 ^il potitus cst rci, in
talmud. n^3 NITCS recalcitrabat coiiba cum i. c. ncglcxit eamque supcrbius se gcssit] .... med. Jut. sequ. E A ^
cuni, Erubhin fol. 54, 1. —
2) caicitraui/ , recalcitra- perculsus fuit , timuit , et fastidivit. Fatcndum qui-
fitj pr.de iumento lasciviente ct rcfi-actario dciii trans- , dcni, etiam cap. XXXI (iiam dc cap. III. rcs ccrta cst)
latc de liominum crga Deum contumacia. ( Cliald. id. vulgarcm signilicationcm a Dav. Kimchio ct J. D. Michaclc
Dcut. XXXn, i5. Hos. IV, 16 Targ. ni:ay:i MIS vacca dcfcnsam ferri posse, modo interprctaris cum tanien
recalcitrans. Talm. Babyl. Mez. fol. 80, 1, cf. syn. u;l32 (''3:Xi) dominus eorum essem, ct vcrborum domiuii cuiu

calcavit Pa. calcilravit. Syr. «..£\ii^ Pe. et Pa. Dcut r constructionem nil difCcultatis habcre (v. 2 no. ii): sed
senteiitia dura cst et, quod apud me jjhuinium valet fasti-
1. c. et gr. Xaxu^Eiv Act. IX, 5. XX\% i4.) Deut. 1. c.
,

diendi significatio a primaria verbi nostri potcstatc non ita

t2r3'l pinguefaclus
fTl^i"? '(^'^'l Israel recalcitrabat.
aliena est, xit in ea adniittciida adco difficilera tc pracbcas.
Conf. similcs imagiues a iumeuto i-cfiactajio pctitas Jes. X,
Sunt cnini alia ctiam vcrba, in quibus subiugandi, cmi-
27. Hos. IV, 16.
nendi, dominandique' vis ad deorsum spectandi, despi-
ciendi, co«/eOT7tenf/ique sigiiificationcm translata est (v.
yy^ fut. dominatus esf possedit
^ra"' 1) ,
(ef.
^j.^ subiugavit, scqu. ^ dcspcxit; ^ pro ^,i cminuit
br3. Acthioji. llUA. multum possedit, divcs fuit.
Conj. n dcspexit; Ji subegit it repulit, contemsit; vJUi-
rAU-AI divcs, 'AOA^ divitiac.) Jes. XXM, i.^^: V. altus fuit, Conj. I. pone se contcmsit) : neque opus cst
^nrTt Q'';!^* "'r^b^^S domini practer possederunt nos,
te cum Abuhvalidc hanc fastidicndi potcstalcm a ^nciuo 2 rr;3
scqu. b 1 Par. IV, 22, sec. uonnullos sequ. 3 Jer. III, l4. Zach. XI, 8 vcl cum Michai^lc (Suppl. 193) a
XXXI, 32 , sed vide no. 3.
J^ segnis'
tardus fuit repetcre. Multo minus ctiam cum CappcUo (Crit.
2) uxoreni duxit cf ]ini< dc marito Gcn. XVIII, 12 et s. p. Gi) pro inr"a rcponcs "'nrj;:; repudiavi.
Niph. uxorcm ficri Prov. XXX, 23, metaph. de
liiiLs dominatus est , it uxoi-cm duxit. ( Arab. jJu , sjt.
terra antca viduata Jcs. LXII, 4.
Vii^ id.) Deut. XXI, i3. XXR'', 1. Mal. U, 11. Jcs.

LXn, 5 ( ubi vide Comment nostjum ). Pai-t act. ~ir:>i3

'?? c. SuIT. 'r"2, ~r"2 Plur. fiirr^, consti-. 1^52

in Plur. maiest. maritus tuus Jes. LIV", 5. Part firiba c. Sufl". 3 sing. vr:'2 Exod.XXI, 29. 34.36. XXH, lo^—
Jes. LFV, 1 et bvz ri^^"2 nupta quae ^'iro
,
nupsit Gen.
i4. Prov. I, 19. m, 37. XM, 22. XVU,
V, 12. 8. Ecclcs.

XX, 3. Dcut XXII, 22." JNIetaph. de tcrra orba, nunc

Vm,?,. Jes. I, 3, ni"r>;2 lob. XXXI, 39. Ecclcs. V, 12.
incolis denuo replcta Jes. LXII, 4.
Vn, 12 nunquam non singularitcr (ut i'ctn dominus eins,
cf. Lehrgeh. 663) sed c. Sud'. 3 Plur. 'p-^Wi Esth. 1, 1 7. 20
,

3) a jya
prob. Jastidivit, reiecit. Jer. III, l4: plui-ahter 1) dominm , possessor, (De i'01'ma contracta
Baa i»^^i"3 ''3:n ""3 disaroj D^^a laiilj confertimini,
• • •

filii contumaces, ... nam ego fosreieci. XXXI, 32 ia v. infra. Aram.br^, b'2, ^i^^ id. Arab. j!ij' domi-
cum illi irrilum facerent foedus meum 33 \"3r:'3 •'3:N1 nus, sed observauto Dscliauhario nounisi ia Arabiae feli-
 )

R. ?>'3 224 !3ys

cis idiomate, ciim alibi maritum notet, atque ita aetli. Eccl. Mn, 8 : r"ri;s - nN l"c-| a;'2'; Nr scelus non servat
domiuus). Dicitur de
dominum suum i. i;. scelestura. VII, 12. Prov. III^ 27:
^\j£\l Cf. ctiam sanskr. pcila
ITI;;": Sia ""i':'::^ "^N ne cohibeas beneficium a domino
domino ct jiossessore domus Exod. XXII, 7. ludd. XIX,
eius, ab eo, cui dcbetur, ad quem pcrtinet i, c. ab cgeno.
22, agri lob. XXXI,
Sg, foveac Exod. XXI, 34 divi- ,

5) bijsn c. Pracf. byss, bi^^r Baal i. e. Dominiit

tiarum Lcclcs. V, 12, bovis Exod. XXI, 28. Jcs. I, 3,
x«r vocatur idohuii Phoenicum, maxime TjTio-
l\(rii\v
jHTuuiae luutuo datae i. e. creditore Deut. XV, 2 (aetli.
rum, domcsticum atque priniariiun, ctiam ab Hcbraeis,
OvA» vJf»} cet. 13^15 ''H'2 doinini popjdorum Jcs. imprimis Sauiariac, ima cuin Astarte (v. nTiTN,
XVI, dicuntur Assyrii
iS popiilorum victores, scc. alios
, n~inUJ^) magna cum reUgionc cultum. ludd. W, 25 sq.
horum Dc patre familias Levit. XXI, 4 t<b
principes. :
2 Rcg. X, 18 sq. Indc ?J;rr! nii: templum Baalis
1"""? T^/J^S by3 N^Ii^i ne polluat se saccrdos paterfami- 1 Reg. XVI, 32. 2 Rcg. X, 21. b'jzr[ "''^•'33 proplietae
lias in {anerc fainiliae si/ae , ila ut profanetur. ( Onk. Baahs 1 Rcg. XVIU,
22. 25, jyrri 'TSi» cultores Baaiia
it Aiabs uterquc reddunt: ne polluat se princeps in 1 Rcg. X, ig. 22, bi;a~ "nkViIJ rdiquiac cultiis Baalis Zcph.
populo suo. Sed non principibus, sed saccrdotibus, ibi I, 4, by33 y3"ir: pcr Baalem iurarc Jer. XU, 16. PJur.
lc^cs dantur. Vulg. Syr. non contaminabitur in principe D^iby^n statuac Baalis , sicut C^^TiNn , ni-in",:;j'n statuac
populi sui , qs. legeretur T-^^ b^^n^. Rcctius Joiiatb. r?2 AstaVtes, lud. U, 11. lU, 7. Viui 33.' X, lO.TSam. MI,
de sacerdote marito interpretatur, sed v;3:y ad solam uxo- 4. Xn, Huius numinis a Phoenicibus ct Poenis
10 cet.
lem rijferri iion potest, cf. connii. 1 ). studiosc culti practcr ahos testeshabemus nomina propria
2) maritus (arab. syr. cliald. id. cf. ;yji.L3 ancilla, liominum Phocnicum, ut b"3nN (q. v.), ./-/Z<iZ)a/(bi"3i3N ),
couiux). Exod. XXI, 22. 2 Sam. XI, 2G. Prov. XII, 4. Jeromhalus ( b"-"T' ) et Pocuorum, vciuti llannibal
,

XXXI, 11. 23. 28. Estli. 17. 20.

I, rTc;^ 'b-JZ uxorem (in iuscriptt. b"a:n gratia Baahs), Ilasdrubal (bi'3'nTi'
habens Exod. XXI, 3. C-l^yj "b-JZ maritus, cui iuvcni auxihum Baalis), Mulhunihalles (b"3in"J vir Baahs) cet.
luipsit coniuji: Jocl I, 8, jtoupiJtos noaig II. 5, 4i4. Od. Apud Bab^-Ionios idem luuneii more aramaeo ba liehts
dicebatur (v. infra) pro bya aptid PahnjTcnos pro varie- ,
II. 429.
Domini
urbis dicuntur civcs, incolae eius. ''hSS
tate pronuntiationis bi"3 = bi"2 in n. pr. b"3nT' 'laQi^o-
in-'-'^
3)
Jos. XXIV, 1 1 , D3->a <:tz ludd. IX, 2 sq. -^^2
Aos Inscr. IV, b3 = bs in n. pr. bi^a: liiscr. X, b3"133
Inscr. UI, b3i"^'"i^ ibid. liu. 5, b3-b7J cet adeoque bi2
nrnsr; ib. XX,
5. nj;b.T "iJa: '^'-.l^ 2 Sam. XXI, 12,
pro bl"3 (v. n. pr. biSbii' L^yAi/SdAo,- Iiiscr. Pahn^-r. rom.
,

qin iidem 2 Sam. II, 4. 5 " '•<

'U3:n' vocautur. LXX. np.
3i

Philos. Transact T. 48 tab. 3o, i, bl3n3T al.). Apud

Jus. xaTOixoZvTE^, in lib. ludd. uvdgsg. Vulg. riri. Tai-gg.
ipsos Tyrios plenum cius nomcii fiiisse vidctur biS n~ipb2
habitatores. Male rccentiorum nonnulli principes, opti-
mates interpretantur, iu hunc crrorem fortasse inducti
li (Inscr. j\leht. bihngu. in Philos. Transact T. 54 pl.
vcrbis ludd. IX, 5i: T^i;!! •'lr?3 rpi D-^-i-^^il O"'':;:^" ts
liii. 1) iMalkereth (i. c. rex urbis, pro rfb^^ mp
dominus Tyri: a Graecis proptcr nescio quam emble-
ubi ctiam Alex. interpres reddit navTSg ol riYOviisvoi, i^s
matuin simijitudinem idcm constantcr ( v. inscr. lau-
noXsug. Sed rectc Clcricus omnes firi et mulieres uni- :

datam) tlercules, Herculcs TjTiiis vocatur. Vid. quae

versique oppidani , lioc enim postcrius prius illud deiiuo
de cultii cius ubcrius exposuimus in Enc}'clopaedia gcrra.
compreheiuUt. Cf. ".li-^kS' no. 1, g, |r no. 9. ct syn. Arabum
T. VIU. p. 397 sq. s. V. Baal, Bel, Belus. Cum Pliocni-
wA^Lci V. c. ,-r;i>-* 1—1'-:^! cives Midianitae Cor. 9, 71.
cum, Babyloniorum, plurimorumquc Asiae occidcntalis
4) Dominus posscssor rci saepe vocatur, qui ea
s. pojiuloruin liumiua sidera fuisso satis constet, lioc ctiam
praeditus est ct solentquc Ilcbraei hunc in
poUet, Tyriorum tutclare numen in siderum, maxime planctarum,
modum Adiectiva circumloqui (v. la^iN no. 1, k. SN no. 7, numcro quacrcndum esse, consentiunt omncs, raullique
ci". arab. ^j , v^'^? ^J^- ^^ )' ^'^^"*^ '''inR^! -?? '^l
sub Baalis Bclique nomine ipsum Solera cultum esse pro
certo liabeiit Sed non hune (qui proprio suo nomine
aries bicornis Dan. VIII, 6. 20 (cf. ^^-yii!! ^o ,OwUC*»!
IZJ^^TU. ,nonnunquam ctiam a"'a\23 bia ]:2nb^2, U)2"iU b53 ,

Alexander bicornis), a';^::? bvz alatus, poet. de vohicre scd Joiem stellam,
vocatur luscr. Palmp-. II), ut-

Eccles. X, 20 ( cf. iC:s-U>ry^? Cor. 35, -|i;q b;:? ia\^

pote Fortunae pracsidem ct datorem, hoc nominc intcl-
1 ) ,

ligi , alibi compluribus argumcntis dcmonstrare coiiati

vir hirsutus 2 Reg. I,8 , nrs-^B "^'JJ^ a-ii': tribula dupliris sumus (v. Comment. ad Jcs. T. II. p. 335 sq. et ubcrius
acifi Jes. XLI, i5, D"'Sn "'r"2 sagittarii Gcn. XLIX, 23, in Encyclop. 1. 1. pag. 39S sq. ), ncquc invcnimus, qui

m':p~r; \vz somniator, qui somnia habet Gcn. XXXVII, ea refellerit. Provocatum quidera nnpcr (in Ephcmerid.
»9, aHzT ';;•- qui causas forcnses habct Exod. XXIV, i4, Ileidclb. 1826 p. 453) ad vcrba 2 Rcg. XXUI, 5: -n.V
cf, Jes. L, 8, doniini foederis , iurisiurandi mei , foe- nTbl i:3"J'^b b"3b ^'It^p"^";, quibusBaalcm Solcmquc h.l.
derc nipcum coniuncti Gcn. XIV, i3. Nch. 'VI, 18, hss pcr appositionein iunctos idcm luimcn csse cfdciatiu' sed :

"lyS^n domiuus hnguac, incantator Eccl. X, 11, IL"?: 'b^Z liacc ipsa vcrba contrariac potius scntcntiae favere viden-
avidus Prov.XXIlI,2 cf. XXIX, 22. Prov. XVIJ 22" — tur. Ncque magis valct, quod niimcn tanta cum rcligione
1'b"3 by^ ti^^Tl "lipy fons felicitatis est prudeniia do- cultiim non possc non summum cocli sidus fuissc opponunt.
mini) suo i. e. huic qui ea praeditus est. I, 19. XVII. 8. Miuime eiiim ex eo quod Baal nounuUarum civitatum
,
 :

R. bv2 2!? 5 !:?n

nmncn tutclarc ct piiinaiiuni ciat , iiccfssario coiiscqnitiir, c) |i';~ ri": (locus niultilndiiiis i. c. homiiiibus fre-
CTiin inunivcrso lioc jabularnin systcinatc ilciim priinariuiii qucns, iiisi iiiavis cum ]\]icli. Siipjil. p. 201 aliisquc idciu
iuissc. Noniic apiul ipsos Clirisliaiios liaiid paucis iii locis cssc quod
^l^lx 'ri;r Jovi Aminoiii saccr) oppidiiin, in cuius
Sanctorum tutclarium cultus taiii cHiisus iiiit ct iininodicus, viciiiia Saloino vincain Iiabcbat Cant. VUI, 11. It.i:.sjus
«t pacjic oMittcrata vidcrctiir Dci ti'iuiiins mcinoria? — (iii disscrt. iaud.), quem scquitur Micliat-lis (.Suppl. p. 202),

Cactcrum Baal a singnlis quibusdam civitalibns cius cultiii lioc altcrnni qiioddain Baalbccac ( v. T". ";i'2 ) Jioiiicii cssc
doditis ccrtis cpitliclis ct attributis oriiaI)atiir ,
qualia suiit: volcbat- ar.;iiimntis taiiicii j)aruiii validis iisiis. Coiitra e
a) rr^z loedcriim pracscs ct tutor, a Siclicniitis ciil-
'?;•" vcrbis Judilh VJIf, 3 (ev tiJj «ypw ji;') uruuiaov Jut&uifi
tus Iiiiki. Vlil, 33. IX, 4 cf. 46 q. d. Zivg opxioj, vcl Dciis xal BtXuumv, Alex. BuXupmtv) collcgeris, Baal Ilainon
(idius: faccssat cnim Bocliarti (gcogr. s. col. 7/5) dcum iii ipsa lerra sancta, ct spcc. quidcni in Samaria quacrcn-
IJcryti intcrprctantis TiapspuipEiu. b) ai2T "ri;2 a Plii- dam csse.
listacis Ecroncnsibus cultus, taiiqiiam muscarum avcrruii- d) nijir: Vi;2 (villam Iiabcns) oppidum viciisvc iiixta
fus, acquc ac Zivg 'Anofivioq Elcciisium (Pausan. 5, i4 tribum Ephraim a";nrkV Eiiscb. i^mierr,
( £;; ^I-'.(fouiu )
§. 2 ), ct Myiagrns dcus Ilomaiiorum ( Soliii. Poljliist. c. l. 2 Sam. XILI, 23, fortas.se 'i. q.' -11::^ Neli. XI, 33 in 'tribu
cf. Salmas. Excrcitatt. Pliii. p. la sq. ) 2 ilcg. I, 2, cf. Clc- Bcnjaniiii. In quibusdaiu inappis juale ca iu ipsa tribu
ricus ad h. 1. c) li."; ~:^2 Moabitarum, v. niT.
Ephiaimitica collocatur.

6) Qiiatcnus bi'r posscssorcm rci notat, transrcrtur c) ^-i-ir; ):vz v. l.i '^vz.
ctiam ad lociim, qiii aliquid hahet i. c. in qtto aliquid
f) pi""J i:^:: (locus habitatiouis ) v. ]il'^ Vi'3 n^2
est et iitfenitur, ct idcm valct quod rT^a 110. 7. Ilac signi-
p. 194.
iicatione usurpatur iii nomiiiibus propiiis urbium, iii qiii-
bus ctiam iioniiunquain commutatur cum rr^r (litt. i. k. ) g) fi^^i^i^ ^;?2 (locus stragium) locus vicusve iu vi-
inale cniin noniiuUi omnes urbcs a 7^2 ordientcs a BaaLis
cinia vallis RcphaVm , iibi a I)avide caesi sunt Pliilistaci

cultu ita dictas esse statuunt. Huc pcrtincnt 2 Sam. V, 20. 1 Par. XIV, 11. Cf. Jes. XXVIII, 21, ubi
mojis Pcrazim mcmoj-atur.
;r~ 1 Par. IV, 3.'^, qnac urbs cadcm crcditur ac
a)
h) '(15^ "~1'2 oppidum Acgrpti in vicinia maris rubri
1N2 n"rr2 (putcum Labcns) iii confiniis Simconitarum Jos.
Exod. XrS^' 2."9. Nuin. XXXffl, 7. Quod ad ctymon
Xi-S, 8. Fortasse ctiam noii divcrsa cst 'rhvz 110. 2, b.
attinet, rcdde locus Tjphonis vel Typhoni sacer , qiialc
b)na Vj*2 (Iocus Gadi i. c. dci Fortiinac, a cultu iiomcn situi hiiius urbis iii locis ineultis Niliim intcr ct
liuius numinis dictus) oiipidum iii vallc Libaiii ct spccia- marc rubrum quae Typlionis s. cacodaemunis Acgyptio-
,

tim quidcm in radicibiis Ilermonis situm, iii conrmiis ter- rum scdcs putabantuj-, cgrcgie congriiit. Vidc quae disputa-
rae Cananacae scptentrionalibus (Jos. XI, 17. XII, 7), in vit CitLUZf;R in Coiumentatt. Ilcrodotcis 1, §. 22. Symbol.
australibus autcm moutis Libaiii (Jos. XIII, 5): iicque 1, 317 sq. FonsTER ia Epp. ad Mich. p. 28. Atque hic
tamen cis Jordaiiem, ut fortc collegeris cx Jos. Xll, 7, quidein Baal Zephon caiidem ccnset urbem fnisso, quac
«iquidem vcrba r^;3'' ]"">'" "iai'2 ibi ad universum torrae Graceis Jleroopolis , iii qna Tj^plion sccundum fabulas
cxpugnatae ambituin , jion ad liuius ui-bis situm, rcfermi- Acgyptiornm fnhuinc pcrcussus fertui-, suil'raganteMicuAr-
tur. Ex liis autcm abmide apparct, urbcm "7J~"?:;:2 1,1 (Siippl.206): inilii tamcn situs locorum uou satis con-
tninime ibi quacri posse, ubi nunc notissimae ruiiiae urbis vcnire videtur. De Rabbinoruin fabulis v. Carpzov. appa-
Baalbec ( uxJju ) s. Heliopoleos vetcrum , quae Ilcenii est ratus antiqu. p. 4g6. Scldcii. dc Dis SjTis 1, 3.
Baal-IIamon ct Baalgad in ciusd. dis-
scntcntia (diss. de
i) rV, 42 iiomGU oppidi, probabi-
!^"if~"4 "'?? ^ I^cg.
sei-tatt. theoL Hagae i^ig cditis 110. i5) a J. D.
pliilol.
litcr in regionc montanis Epliraim ^-icina
r7'4-^ siti,
Micbaclc (Supplemm. p. 19G), Roscnmiillcro {Jiihl. Aller-
diumslunde 2, p. 280) aliisquc adjirobata: scd potiiis
(1 Sam. IX, 4). LXX
scribuut Cod. Rom. BuiQuQMn
(quod corruptiim ex r;"a";U3 n"'^), Euscbius BM&aoiau^
drca foiitcs ct ad ortuin Jordanis, ut rcctc obscrvant Cle- (Hicrou. Bethsalisa), hac addita obsci'vatioiie iv oQtOig :

ricus ad Jos. XI, 17 ct Bonfrerius ad Euscb. onomast. v.

Jtognolscos unb OTjfiawi' «e zolg irpoj [iou^iuv Iv TJj
Baalgad. Cf. Reland. p. 610. Baal-bce cnim s. Heliopo-
Oafiniix^.
lis iii pai'te montanorum Libani sita cst,
scptcutrionali
quousque Damascum Josuae arma pciictrasse iicc
ct ultra k) iSj.^n bi^z (locus palmarum), locus, ubi Israelitae

mcmoriac proditur, nec probabilc cst cum maxima pai-s ,

pugnarnnt contra Benjaminitas. lud. XX, 33. Euscbius :

Libani cxpugnanda fuisjet. Contia idcm locus dcsignaii BuuX&uiiuQ , n^r^aiov I'u^aa .... xul xaJ.fitat iv %o~g
vidctur, qui p"2nn ~vji 1 Pai-. V, 23, '(VJiri "^i^s Sri lonoig elg irt Bi]aduuuQ (Ilier. Bethamar).
ludd. 111,3 vocalui-jsivcludd.l.c. luoiitem ipsiiin ita dictum 1) !T|1"7 '"ri-r (civcs Judac) 2 Sam. Yl, 2 nomcn
ccnsebis, sivc, quod practiderim inonlis partcm ab urbc
, nrbis, quae alibi 'r;'::y3 (civitas) et Kirjath-Jearim voca-
vicLna ita cognominatam ( mons Baal Ilcrmonis). Quod — tur , cf. 1 Par. XIII, 6 , v. l-hvz uo. 2, a.
Michaelis 1. c. coniicit, apud aiabicum Josuac intci-prctcin
7) N. pr. duornm vironim, altcrius in stemmatc
XH, 7 pro ii5iJL*j legcndum csse ti5vJL<u, crrorc iiititur, Rubcii Par. V, 5
1 , alterius ex maioribus Sauli ib. "\T1I,
qaandoquidcm ibi scribitur lX-Jju pro J_^JLjij. 3o. IX, 36.
F f
 R. i??2, -iya 226 im ^i^ — ^'M
«n !?!^3 (domlnus hcmgnl s. bemgnitatis) N. pr.
73 (contr. cx VJ'3 i. q. bJ cf. s. rad. riJ;3)

Belus , numcn domcsticuni idque priinariiiiii Babylonio-

i) regrs^Idumaconim Gcn. XXXVI, 38. i^ Par. I, 4g.
rum, in celebcrrima turri Babylonica, cuius ruinac 0>«-r 5 j
praefecti regii temporc Davidis 1 Par. XXVII,
28.
2)
dictae etiamnum supersunt, cultum. Jcs. XLVl, 1. Jer.
^73 cliald. q. licbr. ^^2
;. dominns. De dJ-t: H^n V. L, 2. LI, 44, cf. Apocr. BiiX xal /iQuxoty inscriptum,
DiJU. Ex liac forma contraliitur b^,, de quo paulo inferiiis. alibi libro Daniclis anncxum. Scriptorcs gracci roniani-
quc (Diod. Sic. 2, 8. 9. Plin. 3/, 10. Cic. dc nat. dcor.
n^?2 f. 1) domlna. r-:?^ n>J'3 i Reg. XVH, 17. 3, iG, ubi India dc Assj^ria s. Babylonia intcrprctanda
Metaplir aliqua re praedita , poLlens , 3iN ~rir "3 clacino- est ) cum lovc eum comparant, ncquc tanien pater Deorum
nem fatidicum Labcns (v, 3iN), a"^.-;3 nrv= praestigiatrix intclligcndns cst, qucm ignorabant
Oricntalcs, sed, quae
Nah. m, 4.
cst pcculiaris Babylonicae e steUarum cultn
tlicologiae
2) collcct. cipilas i. q. a-^lrsa civcs
(v. H'2 no. 3),
unice pendcntis indolcs , stella Jofis ( Cic. de nat. deor.
sicut n2 Clin "O- 6 pro Di:2. Sic intcrpretor inscriptip-
2, 20), quain tanquam agatliodaemoncm, omnis fortunae
nem nonmillornm luimmorum Gaditanoruni "iiir: nbJ'3 ct fclicitatis anctorcni ct vindiccm ab Arabibus proptcrca
cipilas Gadiiim, jiro qua in aliis lcgitur TlJir! ?>'3"J -o"3l Jv.«->*^I! Fortuna inaior dictam, una cuiii Vcneris
i. e. vel Tl.lrT bJT''3 a
civibi/s Gaditanis vcl n7,";ri b<a"3
stclla (v. finir^? n~int,;y) summo cultu proscquebantur
(formae *12TJ ) cirilas Gadium. Ita intclligendum ctiam
,

Seinitae. Cf. 1.1, T-q ct quae laudavimus v. I^j^s no. 5.

N. pr. dnariim urbinm, qnarum altcra a) in scptentrionali
partc tribus .Tndac sita (Jos. XV, 9. 1 Par. XIII, 6 ) ctiam Hodicque apud Nasoracos haec stella >i*0 vocatur (v.
^mrr» 'r-s (civcs Judac, v. ;^3 no. G, 1), D^";:^') n;i"ip. Norbcrg. Lcx. p. 28. 29). Assidui liuius cultus praeter
(g' V.') et'bJ:3 -ni"ip dicta cst et monti Baala (
Jds. XV, liabcmus noniina propria hominum Babylonio-
alios testcs
11) in cadcm rcgioiic, sed mari propius sito nomcn
dcdisse
rum cum Beli nomine compositorum, vcluti Belesya,
videtur: b) nltcra in eiusdcm tribus regionc aiistrali sita Belibus ct quac statiin scquuntur.
crat Jos. XV, ag, et cadem vidctur, quac alilji nr3 Jos.
XIX, 3 ct T!7\~- 1 Par. IV, 29 dicta Simeouitis tribuitur. JIK^S ( cx 'j'iNr J'3 s. morc bebraco cnuntia-
contr.
Cf. etiam Vj;3 iio. 6, a.
tum 7iTN bj'3 Belus dominus est, Bcli cultor) N. pr.
cui

oppidi in jiatris regis Merodacli - Baladan. 2 Rcg. XX, 1 2.

ri^5"S (civitatcs, v. ^r^r 110.2) N. pr.
tribus Judacpartc mcridionali Jos. XV,
24, divcrsi a orJ'3
"I!2>{t2[j7!3 (Bcli princeps c. princcjis, cui Bcjus
comm. 9. 29. lluc rcicrunt etiam mrJ;3 \ Hcg. IV, 16, i.

favct, cf M"l'b bNI':)'^; comp. cxb3, tsc/ia quae tcrmi-

scd 3 ibi potius Pracfixum videtur, cf. ciusd. cap. comm. 9. ,

natio vocabulis addita' in lingua Zendica nota gcnitivi est,

IP^T''?^^ (qucm Doininus novif curatquc, cf. J^n^^iiT]) ct zar =
sar priiiccps ) Bellsazar , nomcn assyrio-
n. pr. fillriJaVidis 1 Par. XIV, 7, qui 2 Saui. V, 16 S^r^Vii. babyloniciim Danicli in Ncbucadnczaris aula datum. Dan.
(Deus novit) vocatur. I, 7. n, 26. IV, 5. 6. i5. 16. X, 1.

n^?"2 (cui Jehova impcrat) N. pr. unius ex Iieroi- ^lSw^tiJbS Dan. V, 1. 2. g. 22. 29. 3o. \Tn, 1 et
bus Do^^dis' 1 Pai-. Xll, 5.
"llSilJX?^ VU, i. Belsazar, nomen nltimi Clialdaeornm
n^^S (civitas i. q. !iV"2 no. 2, ad formam ni'^!, rcgis, ab Ilcrodoto (1, 188) Aa^uvtjTog , a Beroso (ap.
NajSorrTjdog (quae forma niagis
nlTJj) oppidum tiibus Dan jos. XIX, 44, a Salomune Jos. c. Apion. 1, 20)

rcnovatura vel munitum 1 Rcg. IX, 18. 2 Par. VIII, 6. gcnuina vidctur, cf. "133 ) dicti. Ab Alex. ac Theod. ct
Hoc enim a Salomone rcnovatum idcm cssc, qnod ilhid lioc nomcn ct antcccdciis efleruntiu: i?aAi«(j«p , atquc ita

Daniticum, tnm cx urbibus 1 Rcg. ct 2 Par. antc ilhid quoque Bar. I, 11. 12.

mcmoratis colligitur, tum a Joscpho discrte agnoscilur

Archacol. 8, 6 §. 1, ubi urbcm JJuU& [a]. Ba).(t&) a Cr"^ V. s. rad. D}rj".

Saloiiione conditam Gazarae Philistacorum viritiam csse

txadit. Quem Joscphi locura, quauquam a sc lalidatum,
si totum Jcgissct J. D. ]Micha(?lis , vix et ne vix quidcm
Banlbccae s. Ilcliopoli suac hoc quoque tcrtium nonicu "j yjn rad. in linguis semiticis inusit. , a qna derivari
affinxissct (Supplcmm. p. 199). Cf. nJ-i:j;3, p"n-;^3.
vidrntnr duo scquentia nomina propria; nisi ea forte cx-
Non iniilfum ciiini niomcnti liabet, quod i Rcg. 1. c.
plicanda sunt in afJUctione I. humilitatc sc. natus pro
:

Baalatljam cxiipit Tadmor in dcserto, ct minus ctiaui,

nT,:j3.
quod hodicrni Oricntalcs Ileliopolin a Salomone exstru-
ctam essc traduiit.
^{lyS 1) praefectns Salomonis i Rcg.rV, 12. 2) alius
-iN2-nVy3
5<.J V. i'j2 no. 6, a. eodein miincrc iunctus comm. 16. 3) pater Zadoki Ne- ,

hemiac coacvi. Nch. III, 4.

 R. ira, -i?3 227 713 ?3 — "i^ira

ri3?I3 i) praercctns nii]itiiin Saiili 2 Sam. IV, 2. rendum. XL 16: 153 ^? ^•'N "{yVT^^ et Libanus non
,

2) patci- iklcbi, licrois Daviilici 2 Sani.XXIII, 29. 1 Par. sujficerel combusiioni i. c. iion salis ligiii snppcilitnrct ad
XI, 3o. 3) pracfcctiis pojjuli tciiiporcScnibabclis Hsr. sacrificia. 2 TTN -1J'2 igiicni adinovit rei. Ez. XXXIX,
II, 2. Nch. Vn, 7. X, 28. 9. 10. — '3) sustulil ,< remoiit, exterminavit. 1 Kcg.
XXII, 47 : et relicptias scorlurum y-i\ri-Vj i::'^ remo-
jiya T. ';i>"'3 r;:2 n^s p. 1 g-i, litL c. yit e terra. Dcut. XX\T, i3. i4. 2 S:im. IV, 11. 2 Kcg.
XXIU, 24. 2 Par. XIX, 3. 1'oriiiula solciinis-Dcutcroiio-
niii, ubicunque iubctiir suppliciiim, hacc cst ^i^; n-ii-a :

'Ti^^lp^o tollcs lioc scelus c nicdio vestro Dcut. X'[II,'6'.

)^][2 f"t- 1"3^ 1) pr. ahsumsit , depai-it , v. Pi.
XVli, 7. XIX, 19 XXI, XXU,
21. 21. 24. XXIV, 7,
Uipb. no. 1 ct Tirs pecus, a dcpascciulo (iictiiin. (Syr. vel ?A".1'^'''^ XVU, 12. XXII, 22, cf. ludd. XX, i3.

}1^ raceniavit, spicilcgium fccit, (i.b.Ci^ spicilcgium). (De locutionibtis synoiiymis Exodi Levitici ct Naincro- ,

rum, vcluti ri''72i:'?, ^''"v! ^-'-~ '"^'1"'^^ '^^^- "^- ^^'^- J^"^^)
2) Spcc. igne consitmsit (cf. "SN no. 2), combussit. Jcs. VI, l3: etsi sexta pars remanebit in terra !^a"i;i
(Cliald. ni;2 aisit Pa. acccndit. 11"=, ll""'^, 1i"2 tacda,
"li^Il^r f^n^^rtl haec iteruin exlermiuabilur. Nuin. XXiV,
sam. '^nrV^ id.) Ts. LXXXni,i5; ^si -nrqn CN3 22: f'j5 ~ii'a'? !T!'.'7'^ exterminahuntur Kenilae. Jes, IV,
sicut igiiis sHi.'am comburit , plerumquc sequ. 2 lob. Ij 4 uhi abliterit Jjeus sordes filiaritm Zionis . . . n"'!^
:

16: ignis Dei de coelo decidit fii->i;:a" IJ^^S 1^2rT ct '^"^ m1"121 t:-:"ii"J spiritu iitdicii et spirilu exlerminandi
absumsit gregem Nuin. Xl, 3. Ps. CVl, l8.
ef pueros. i. c. iudicando et impios cxtcriiiinando .spiritu siio s. vi sua

Jcs. XLU, 25. Jcr. XLLR", 6. Tlircn. H, 3, it. acccndit divina. Coiistr. ctiaiii scqu. "'"'rTN, quatciuis cxtcriiiinans
Jcs. XXX, 33. Alibi est iiitransitivum ct notat a) igne ct cxpelleiis aliqiicin cum scqiiitur a tcrgo ct pcrscquitur.
absumtus est. Exod. III, 3: Tr.p- li^i'' \"b 'J^n'^ quare iRcg. XIV, 10: -li-ai ^.r>\3 Cra^i^-n^^a -«-irx Ti-ii^an
igne iion ahsumitur rubus. Jes. I, 3i. IX, 17. lud. XV, br.nrr et exterminabo domii/n Jaroheami, qiiemadino-
l4. b) arsit. Exod. ITI, 2 et ecce rubus ardehat igne. dum
:
eiiciunt stercus. XXI, 21.
De igiic ai-dcntc (non gliscciite, tcI iii fomite latcntc, cf.
Gcn. XXn, 6 ) Jcr. XX, 9 pice ardcnte Jcs. XXXIV, 9,
,
Pa. accensus est, dc fornace Jcr. XXXVI, 22.
cai-bouibus Ez. I, i3, de face Jcs. LXII, 1, monte Hiph. Pi.no. 1 Exod. XXU, 4 (5).
1) depayit i. q.
ardentc Dcut. I^'', 11. V, 20, ti-anslate dc ira, maxime — 2) i. q. Pi. no. 2. accendit Exod. XXII, 5(6). it.
Dei Jcs. XXX, 27. LXXIX, 5. LXXXEX, 47. Jer.
Ps. comhtissit , cremarit c. acc. Ez. V, 2. ludd. XV, 5.
rv, 4. \TI, 20. XXI, 12. Ps.XXXrX, 4: -ii:2n '^-Jns Additur irxa 2 Par. XXVHI, 3, f4:;2 Nah. U, i4.
fflN in meditatione mea exarsit ignia i. e. ira. (Arab. 2 i."N Tili" igiicni admovit alicui rci Iiidd. XV, 5 init
G-o- -^ 3) i. q. Pi. 110. 3. rcmovit, extcrmiuavit, scqu. "'irisV'
8 non s ju, quod Iiabeiit Golius ct Castellus, in Ka-
ju 1 Reg. XVI, 3.
muso p. 463 explicatiir ^j^ iUS ^t 'xwisc, ira, dc Dco
summo). c) accensus est, Hos. VTI, 4: sicut furiius 1^3 m. pr. slupiJilas, scd nbique concr. stt/pidus,
r;rj«'3 accensus a pistore. Alibi ncutr. exarsit.
M"^rz bi-utus iustar pccoris^ de liominibus Ps. XLIX, 11.
Ps.X\TL1, 9 ":":"3 ^"WZ «""r^;" carbcnes exardtscebant
- LXXni, 22.XCU, 7. Prov, XU, 1. XXX, 2. Cf. rad.
ab eo i. c. carboncs ardcntcs proccdcbant c viciiiia cius. 110. 3. et Niph.
Metaph. de ira cxardcscentc Ps. 11, 12: ir:N Ci;'r3 "1^2'^ ''3
nam breui exardescet ira eius. Esth. I, 12. ^t"!»'^ (.stulta) N. pr. miilicris i Far. VUI, S, quod

3) denom. a Tii-z hrutus fuit. Jcr. X, 8. Part. comm. 9 scribitur u]-", vitio mauifcsto, sed acgre sauaudo.
D"<15i2 hoiuincs hruti Ps.XCIV, 8, feroces Ez. XXI, 36.
Niph. brutusfactus est. Jcr. X, i4. 21. LI, 17. Jcs, n'^"— f. incendiiim , spcc. frugum iii agro Exod.
XIX, 11: n"1"53 'rc^V hrutum faclum est consilium. XXn, 0." 'Cf. rad. no. 2.

(S^T. ?ii.C)2| ferus factus est, fcrociit, stulte fccit B. B.,

.» » * » 1
"ni?3 (fax, lampns, nt in lingua chald.) N. pr.
(.j^j^l^ fcrus, clleratus 2 Tim. lU, 3 , !^Of.>fi^ iumia- 1) patris fiilcami Num. XXU, 5. XXIV, 3. XXXI, 8.
nitas). Dcut. XXIU, 5. Jos. XIII, 22. XXIV, 9. JMich. VI, 5.
PL "ir3 inf. ''li'-: c. Suff. Linr: 2Par. R'", 20, fnt. LXX. Bemq, 2 Pctr. U, i5
£uto'io. Quod idem nomcu
•ira^ depavit agi'uni, vincam Jcs. III, l4. V, 5, sequ.
1) J5o(!Opscribitur,'id cx autiquo quodam crrorevcl corruptela
3 Exod. XXU,
4 (5). —
2) i. q. Kal no. 2. accendit, in vulgus rcccpla explicandum (cf. fi: LXX. Nau»),
irelut ignem Exod. XXXV, 3. Jer. VU, 18. Ez. XXI, 4, pljtan l-iu3ftifoiifi) vcl, quod C. B. Micliaeli placet
,

ligimm Lev. VI, 5 (10), lucernas 2 Par. IV, 20. XIU, ( de paronomasia s. §. 3o) e pcrmutationc littcraruiii y et
11. tcla ardcnlia Jes. L, 11, it. cremavit , combussit, iC minimc cum Sclilcusnci o sub h. v. e ucscio quo more
:

veluti lignum Nch- X, 35. Jcs. XLIV, i5: fi-ixb T-^^JV^^ Graccorum. 2) patris Bclae, regis Idumaeorum Gen.
-
-<»ab erit i. e. inserviet ( lignum ) hominihus ad cornbu- XXXVI, 32. 1 Par. I, 43.
Ff 2
 R. i"3,!3?2, n^J^, 7::s, >'2n 228 n^pa 5:22

T^PS m. peciis, a clcpasceiulo dictiim (v. rad. no. 1. ''JS (probab. i. q. -52 q. y.) N. pr. viri Esr. D, l''.

Cf. rt"iN 110.2). Usurpatui- in Siugulari cullcctivc, sicut Neh. VU, 23. X, ig.
Jat. peciis , pecoris , de omnis gencris pccudibus, Lxod.

XXn, 4. Niuu. XX, 4. 8. 11. Ps. LXXMH, 48, spec. dc

Gen. XLV, 17. Syr. K'*^^

iumciitis
pro
(Cliald. id. ibid.
niSrrr Gen. I, 24. Ps. L. 10, et gr. xrjjrjj Act.
licbr.
~^2 rad, inusit. Arab. i)-^ nudavit, spcc. dc-

XXIU, 24. 1 Cor. XV, 39. L'tpote collcctiva Iiacc vox trahendo corticcm, aeth. 't'r\/\/\', flagcllis laccratus qa.
soc. Amiram p. 96 tcriiiiuatione quideni Singularia imitatur, decorticatus est, c£ hcbr. b:C3. ludc
scmpcr tamcn duobus punclis, pluralis numeri nota,

niunita cst. Arab. .^jtj spec. dc caniclis, asinis, aliisquc

P^3 noimisi pl. C^rila cepae. Num. XI, 5. LXX.
ngofiuvu.' Non raro ita iu Tahnude, v. Buxtorf 337, c£
iumentis oncrariis usurpatur Cor. 12, 65, ct secus atquc ^'""r-X-D Tahn. Ilicros. Jom tobh cap. 4 init S^t. P^^ j
iu liiigua bcbraea et syi-a Plur. admiftit. Acth. fAv-«^^»
actli. A/\A ', i^- Num. 1. c, arab. J^j de variis bulborum
bos adultus et arator, fAv-^'-P« inol^v^iov , iumcntum.)
gcucriljus, V. Avic. ap. Castcll. col. 4o8. Mcidan. prov.
nnySi^ (inccndium) n. no. 37G1. 45i4. 3009, mclit. hasal id. rtls haslia caimt
pr. loti in dcserto Sinaitico
nudum, cepae similc. Cf. quadrilitt. n'rj:2r;, et Ctbii
Num. Xlj '3. Dout. IX, 22.
Hicrob. 2, 83 sq.

"'i"i2>"3 V. rad. !TiJr. ^N^3 N. pr. V. ^2 rad. '^r^i^.

ni^^S (nudatio) n. pr. viri Esr. 11, 52, quod Nch.

"VII, 54 scribitur n^;:ia.
rad. iiuisit. Chald. ct Sam. iri ^V3
q. wvVr mahis fuit, displicuit.

NUy^
N. pr. Baesa, Iihus Ahiae, praefcctiis mih'-
^^^ lut. Slii^. 1) scidit, aiscidit, fregit , com-
tiim Nadabi, fihi Jcrobeani, Israelitarum rcgis, qui postca minuit, vidneravit. ( Chald. ^-^ca scidit, dividit, ut pancm,
interfecto rcge suo imperium capessivit, et per 24 annos
VyJiZ frustum, sjt. ^^^ frcgit, arab. «yCij secuit, ut
admiuishavit. l Rcg. XV, 16 sq. XVI. 2 Par. XVI, 1 sq.
Jer. XLI, 9. vcnam, difCdit, auiputavit, -toj, iuusj pars, frustnm

Meidan.Schult. p. 10, «./tolj gladius resecans, Cf. radd, hiiic

^^2 "^^^
i\^^ ^^'J' J'i I^'il iiuisit. Syr. ^,^0
Cnitimas 3>::2 vuhieravit et 'SVZ scidit, diffidit, dilaccravit).
timuit, LoiTuit, formida^-it, (2Aii3 tinior, horror.
Amos IX, percute columnarum capitula •i"N~l2 C?i21
1 :

n"2
Pi. n"!3'^ fut.
, 1) lerruit perlerruit , nonnisi d";2 et conuninue eos ut frusta decidant iii caput omniurn
in sermone poetico. Ps. XVIII, 5: irrn^-a"; i:"^"ra li-r;: iUoruni. C"j;2 pro S":i2, Intrans. vulncratus est. Joel
iorrentes perniciei terrehant me. lob. III, 5. W, 4. VII, n, 8 dc locustis ruunt per inedios eiis(is striclos •"313'' J<b
:

i4. EK, 34. Xni, 11. 21. XV, 24. ii. XXXIU, ^WH, ne^jue i-uinerantur. Bene Abuhv. et R, Tanclinm
7. Jes. XXI, 4. —
2) suhito invasit aliquem. 1 Sain. ..,_j.5-_S\^ "3. Kimcliius: (ipT Nb non laeduntur.
XVI, i4: ^iir;'; nx^a !^:^T Trr\ Wni'2 suhito invasit eum (LXX. ov .«?J
avviikia&woi ct. Pi. no. 3 ).

spiritus malus aDeo missus, couim. i5. (Arab. vi>.ij dc 2) diripuit , rapuit. Propric de hostibus diripien-
iinproviso accidit, supervcnit, c. acc. in. inopinantem tibns llab. U, 9: in'a"r ""1 "^ca yxa ':,-; vae rapienti
rapinam , perniciosam domui suae. Ps. X, 3. lob.
adortus cst, oiiprcssit, v^iou ct iUij rcs inopinata ct
XXVII, 8 : quaenam spes est impio "^ia"; "'3 ubi rapuit,
si Dcus extrahit vcl poslulat aniinam eiiis? (Ita certe
suhito accidcns Cor. VI, 3l. VII, gS. 18G, xXij siibito).
Cliald. Syr. Ilicrou. Scliultens Comincnt. Rosenni. Alii, iii
ISip/i. ierritus , perterritus esi Uan. \TII, 17, nt ipse Sclmltens in Urigg. p. 221 coll. Pi. no. 1. si Ueua
scqu. •'r.s-j 1 Par. XXI, 3o. Est. Vil, 6. resecat vitae fllum). Dcindc formuhi "i:a "^a rapinam
nnya rapuil transfcrtur ad privatos homincs iniqui lucri stndiosos,
f. terror Jcr. VID, i5. XrV, 19.
aliosqne exspoliantcs. Part. Slia Vl'2. Prov. I, 19. XV, 27.
fnl"^ m. pl. terrores. Ps. LXXX^VEEI, 17. ''n:>3 J( r. "VI, i3. VIU, 10. Inf. Ez" XXU, 27. Cf. ;n ct quae
riV;N terrorcs a Ueo imniijsi lob. "VI, 4. obscrvatA.ScIuiIt. Opp. miii. p. 61: „Spoliari [immo spo-
liare^ stylo Arabuni est lucrari, divitias reportare. Sie
 R. ?23,
- -r
V^-)
- »
I
P^3T ' I ••
2^9 '::3

..^ cst praedari, spoliare ; id in AbuJpIi. hist. D}'!!. cst 3i. ^'i^i-r,'^ qnidm<Xclucri? Gcn. XXXATI, 26. lob.
Lucriirn, dii'itias accpiirere lioncsto inoilo. Ita inquit XXII, "3.
Ps.XXX, 10.

p. 43-i : [jd'-M pXA L) j,t fPJLXcS L\i_5 LuiS l>^j ^L?-'^'5

^jv^-Lc mercatores , qui ad nos venerant , rernisimus iri

patriam incolurnes et praedarn reportantes i. e. lucrurn, V^ rad. inusit. Arab. u^ paulatim

diritias. Sic ii«.>jw praeda sacpc dc liicro aiit divitiis
T^? fluxit ct

cmaiiavit aqiia, jNIcidau. Prov. cd. II. A. Scliult. p. i3C.

nsurpatur, ct i^+jJli cst omne id quod potitur aliqiiis,

ki5Cj ._\j jj^ ^j^ ii^J'^

(^ *? y^ ^ ywae potitus \j^^ ,
JU^lxiJ , 'i^:.:L>^ aqiia pauca et cxilis. Uiuc
fueris ex aliena possessione , quaeque antca non habue~
ns. Eundcm usum ia vcrbo ^j^i- obscrvarc cst, quod
VS m. coenum, hitum. Jer. XXXVIU, 22 : JiSsarr
urS^I "ti; in lutuin derncr.\i sunt pedes tui , locutio pro-
in gcncrc pcr ^Ai potiri exjjonitur, ct iCwLA^- spolia
calaniitutibiis immcrsus
vcrbialis jiro cs.
pcr ^-ow lucriuii ct ,_^a.X=>! VIII. est potiri." (Ad Jianc
"23 pahis. lob. VIII, II. XL, 21. Plur. c. Snlf.
f.
signiCcationcm confcrri quidcm potcst arab. •tAij pcr Zad
T^nNiia cx scriptura jiarum cinciKlata Ez. XLVII, 1 1 pro
scriptum coUegit, comporlavit : nihilominus duae radiccs n^n^SZ. (Iii Taig. id. ibid. Talmud. r!::''^ massa lutca).
«jOj ct <x2j haud dubic inter se cognatae sunt, ct
N. pr. rnpis prope Gibeam Sam. XIV,
diripicndi siguificatus pendet c disciudcndi ct difTringcndi Y23 1 4.

potcstate. Ita explicandum arab. r^\ per Zad, onmes, Appcllativa siguificatio vidctur splendcns , a ^i splen-

uiiivcrsi ab absciudcndo, ct conb-a lucri significatio in «^ duit, micuit.

ni. iu sortcm lucro cxponendam ah'quid constituit, 'i^.j^i

1^^^ intumuit , Iiiiic de pede discalccato callo ob-

pars opum ,
qnae mcrcatnrac iuipenditnr hicroqne exponi-
tnr. Caetenim liae significationcs cnnctae secundariac sunt, ductus Dcut. VIII, 4: i^estes vestrae non atlrilae
est.

ciun hngua hcbraca niagis primai-ias habeat ct j^riuiigcmas). i^p^ca }{b '^r:i"l"! nec pes tuus callo obductus pcr kos
quadraginla annos. Nch. IX, 21. Ojitime in Dcut LXX
Pi. yria fut. SS2'; i) resecuit. Jes. XXX\Tir, I2: ixvXtiiQrfiav i. c. calJo obducti siint Hesych. etvXui&ri,
"I^Ua^ !^"?";"3 a pciticularnento abscindit me ( Dcus ). tna/vvdrj liQuv^iuTiif&r},
, Rcliqui e contextu conicctu-
Met.iphora pctita cst a textorc, qni telani absolutam a ram facicntcs vel reddunt: attriti, subtrili sunt, ut Vulg.,
penicuhimcnto abscinJit, ct translVrtiir ud Deiini vitae
fikim abscindentcm. Brevius lob. VI, g utiaarri sublala :
Alex. ap. Neli. {SieQouyi^auv) , et Vers. sam. (HTPT^Aj
quod 286 quidcm cx consueta vocabuli
manu me abscinderet. —
2) i.q.Kal 110.2. diripitil, fratt-
Castellus col.

dayit aliqucm Ez. XXII, 12. 3) perfecit , absohit — hcbraci

fissi suiit ,
significatiojic
coll. chald.
rcddit: intumuerunt ;• scd roctiiis
Np"r), vcl nudati discalceati ,
T. c. tempUiin Zach. IV, 9. Dicitur quoquc de Dco , qui
siint ,ut OuJc. S^^r. utcrque Arabs. Jnlumcscendi sigiii-
opus suuui i. o. iudicia iinpiorumquc supphcia cxscquitur
ficatum, quem rcccntiorum jdcrique adoptarunt, ex anti-
Jcs.X, 12, promissum iinplct Thrcn. If, 17. LXX. rivv- quioribus huic radici tribuit Jaicliius, ct inde rnassain
TshZy Thi-cn. 1. c. Jcr. VI, i3. Ez. XXJI, 12. i3 ct ahbi. Jarinaceam ( p:;: ) dcrivat, utpote fermcntaiido intii-
(Arab. omnes usque ad finem). mescentcm. Favct huic couicctLuae ctymologicae arab.

Kiioj (v. np^a) vicus urbis elatior : neqne tamen dissinui-

yiilll iu Pausa ":C2, c. SuS. rji;^^ m. i) rapina,
laiidum, p:;r do massa dictum csse nonduiu fcrmentata
praeda (v. rad. no. 2), pr. de hostibus lud. V, 19: "j:3
(v. infra). Plane diversa cst Kimchii ratio, qui verba
inpr xb r~3 nihil argenti iis in praediim cessit, 11.
laudata iutcrpretatnr pes titus hito conspersus non est
:

Taiichiun (in Schuurrcri disscrt. p. 74) Jrustum w:^cw\x

idque a massae Jarinaccae notioue diicit: scntcntia non
intclligit, colL <1^2, sed vuigaris pracdae signifi-
iiajCiJ,
coiitcmneiida, modo coH.yiergendi notiouem ijjsi radici
catio ct certior est et coutextui accommodatior. De pracda
tiibiiissct (colJ. sjT. «.^V^ conspcrsit, ct arab. oLoj
Babj'lonis Jcr. LI, l3, Zionis victricis JJich. IV, i3.
Transfcrtur ad rcguin optiinafuniquc pojmlum spoliautinm ^;j, v_A^j Kjiuit), ct ab ea dcmum massae s. farinae aqna
rapinas Jer. XXII, 17. Ez. XXII, i3, ct imle 2) ad qiiod- mixtac signiricatum duxissct. SimiJitcr Gr. Vcnct. 15
cuuque liicrum iniquiim , sivc largitionibus (1 Sam. Vill, noui aov uv nacf^vouiai,,
3. Jes. XXXIU, i5), sive ahis fraudibus (Jcs. LVII, 17)

partuni. Exod. XVIII, 2l y:ca '\":vj nTX '"^-N viri fidc-

: ™- rnassa farinacca (vcl ab intumcsccndo,
l'-^."
les , htcri iriiqui iniini-i. Prov. XXVUii i6^ Vide yrcr vel a coiisjicrgcndo dicta, v. ratl.), ex qua panes ( Exod.
TZZ. Notat adco 3) lucruin, quodvis (v. 7i:2 no. 2 ibi- XIT, 34. 39) aut placcntac paramlac (2 Sam. XIII, 8. Jer.
quc A. Schult. obscrvationcm) Jcs. L\% 11. Ez. XXXIII, VE, 18), aqua mixta ct subacta, sed nondum fcrmentata
 :

R. p2:3, -122 230 np23 51-123

( Exocl. 1. c. Hos. ^TT, 4 ). LXX. aiatg i. c. farina aqua 2) adj. inaccessus, altus L q. 'T)2:a v. rad. no. 2. Zach.
niis.ta et subacta. XI, 2 Clicth.

npI22 (vicus clatior, arab. xiiAij) n. pr. urbis in "123 lob. XXX\a, 19 i. q. -,5-a, q. T.
planitie tribiis Judao Jos. XV, Sg. 2 Reg. XXII, Joscpbo
i.

( Aicliaeol. lO, 4 § l) vocatur Boaxiif al. Uoaxs&l. li.3 m. 1) auri argentique metallum, idqne rude,
quale ex fodinis exciditur cfloditurque, ab excidendo vcl

frangendo ( Ps. LXXVI, 1 3 dictum , ut arab. _^" aurum

^Vj i) abscidlt, ampiila^dt. (ClialJ. ^23 ct
)

argcntumve iiativum, antequam iguem niallcumve expcr-

sam. "^VnS climinuit, alirpiotics iu Targg. pro Lcljr. J.'"ia.

tum sit, Bjjj' talis aurf particula, a _o i. q. -ii'd 11. firc-

S3T. Pa. dimiuuit. Ethpa. dimiuutus cst. Pe. dcfccit, Ir^r^
diuiiuutus, parvus, liumilis. Arab. .a-j secjindariam habet git,. VHI. rescctus, abruptus est , cf. germ. brechen, quac
^-idcudi, perspicienJi et intelligcndi vim, quae a Cndeudo vox mctallurgorum de metallis cxcidcndis propria. lob.
cst

et disccrnendo ducta est, v. pa p. 202). Pierumque XXn, 24: -i:£3 isy-b;? n''^? in pulverem coniice pre-
refertur ad iivas et vindemiam et valet vindemiauU uvas tiosa metalla. Paralh aurum Ophiri. Plur. Comm. 25
c. acc.Lev. XXV,
5. 11 , vineaui Deut. XXIV, 21. ludd. ^"-l^a 'TJ nim ei omnipolens tibi erit instar meiallo-
IX, 27. Part. "I^iia vinitor Jcr. VI, 9, Phir. C^lliia rum. Parall. n;i:"Vl t]:D5. Addc "lii- iu Pausa -i::a lob.
vinitores mcfaph. de hostibus cladcm paraiitibus Jcr. XXXVI, 19, qiiod idcm valct. Optimam iianc vocabuli

XLIX, g. Obad. 5 ( cf. Apoc. XIV, 18, et arab. ijj.^ obsciu'i cxjjlicationem a Kinichio aliisque ncglcctam du-
dum proposuit Abulw. cuius hace sunt verlia':
^ ,^^S vindemiae mortium v. Tim. 1, aSo. Maug. ), qui , by nili;

alibi etiam mcssoribus ct liguatoribus comjiarantur (Jcs.

X, .^i. XVU, 5. JocIR^iS. Apoc. XIV, i5. iG). Cf.
-i-':;:. Metaph. Ps. LXXVI, i3: D-^-tv.S 'rii-i lu^j-^ ^z4-=>-3 l.iU.c ^i A.oiA*i! .'^!^?-! (Jji L>i=j! Lgj»Jtj4j
abscindil q. d. fraugit siiperbiam principum. ']i-Ia3 "'no TT^rn i. c. -i:;2 lob. XXn, 24 idem valet
2) cohibiiit, arcuit (v. Niph. et n"l'i:2), inacces- quod ^ i. e. aunim ct argenlum. Arabes aiilem hoc
eum fecit , cf. )c^/a prohibuit, arcuit, kSa inaccessus fuit.
vc. designant antequam (igne malicove)
ista meialla
Ila Part. pass. "illi^ inaccessus , de moenibns altissimis
suhacia sunt. Ponuni idcm de genunis, qiiae ex fodina
J)cut. XXVIII, 52. Jcs. II, i5. Jer. XV, 20. Ez. XXI, 25, prodierunt et ariem nondum expertae sunl. Pluralis
dc silva inacccssa Zach. XI, 2 Kcri, de urbibus munitis- exsiai Comm. 25. Siuiiliter A. Scliult. ad h. 1. auri argcn-
sirais Num. Xin, 28. Dcut. m, 5. Jos. XIV, 12. 2 Sam. tique glcbam cxplicat. Plcrique iuterprctes coniccturis in-
XX, 6. Jes. XXV, 2. XXVn, 10. 2 Kcg. XVlfl, i3. didgent iitcunque ex orationis seric ductis. Kimchius
XIX, 25 cet. Deut. I, 28: Dvr^? ri~n:iai rr^xi tji^n» aurum interpretatur ; Michaelis ( Suppl. p. 208) aurum
vrbes magnae et ad coelum u^que munitae. l\Ietaph. Jer. spectatissimum (a .a^j cui metalla spcctandi i. e. explo-
,
XXXtll, 3:.. Cri;--; ^b n-.-i:*ai nVr^.l magna et inlel-
randivim tribuit cl. Jcr.VI^^y.LXX), nialim ecrteinacces-
leciit, ardua , quae non noveras. Cf. Pi. et c derivatis
sum i. e. preliosum coll. -itjS Sjt. et Aben Esra argen- ; :

r;"i^=, 'ji-i^n, nsa-;-

tum , qiiod ita iiiipcr cxpliciiit Lmbrcitius ad lob. I. c.
, ut
3) excidit, de metallis, v. -i^ir. proprie valeat mctalhiin niicans, a _c:j vidit, blichen,
JSiph. pass. Kal no. 2. cohibiius , arduus , inacces- blinhen, Sed micandi significatiis ab liac radice plane alic-
sus fuit alicui, scqu. '["j. Gen. XI, G: riD Si-r"j 1^.-'^ i<b nus cst , et vidcndi vis uon a micando scd a disccrnendo ,

nViJi^b ^'JT'' "ITIJN haud nitnis arduum ipsis eril , (juod- ducta est.
cunfjue consilium capient. lob. XLII, 2.
2) N. pr. (munimcntum 1. mctalhim ) a) oppidi Levi-
Pi. causat. Kal no. 2. inaccessum reddidit inunimcn- tarum in planitic tribiis Hiibcii ,
qiiod asyli iure gaiidcbat.
tum Jci-. LI, 53, it. simpliciter munivit, rnurum rcsarcivit Deut. IV, 43. Jos. XX, 8. XXI, 36. LXX. Bonoo. Vulg.
Jcs. XXII, 10. JJosor. Eiisebius h. v'. id cum Bostra Aiabiae c. fTn^a i.

confudiL Si Gcmarae fidcs (Maccoth fol. 9, 2), e regioiie

I^^-SS m. 1) rindemia, v. rad.no. i. LXX. Tpi'yr;rf);. Ilebrouis sita crat. b) viri Aseritac 1 Par. VII, 07.
Lcv. XXVI, 5. Jcs. XXIV, i3. XXXIl, 10. Jer. XLVDI,
32. Mich. ^TF, 1. Provcrbialitcr ludd. VIII, 2: nonne rrnSil f. i) septum , ovUe , a coercendo dictnm, t.
racemaiio Epltraimi potior est vindemid Abieseris 7 rad. T\o. 2 ^ cf. Nbsy
Cbald. Nn-;iS3 scptum,
a Nb3.
x.c. noniic id quod vosEphraimitae in pcrscqiicuda victoria conclavc. Micli. II, 12 i^-J^S 1^-^3 sicut grex in ovili.
:

mea pracstilistis praestantius est ipsa Abiescr mca victoria. Parall. -15/7. Vulg. oc/fe. CLald. NVqin septum. (LXX.
unim e Gidconis, cuius hacc siiut verba, maioribus fuit. Syr. iv 'dllxjisi,, in ajfliciione pro — -i^ja). Bochartiis ,

De vindemiae cum cladc comparatione vidc rad. jio. i. (liicroz. 1, p. 534) gregem Bozrae reddit, utpote urbis
 R. *1S3, ?p_3 331 l^nsa - rp_3

grcgibiis aLiindaiitis (Jos. XXXIV, C), scd illiul pracfcrrc ct munimenlum ab Iiostium violentia tnfnm, cf. I, 18.
i. o.
iubct niciiibioniin p;irallcli,sniiis. — 2) lociis nuinitus quo loco iiispecto intclligcs, quani inania sint Criticorum
i. q. 1i:2":, indc N. pr. Jiozrac , iirbis priiiiariac Idu- vc. "1:^3": solIic.itaiitiuin conaniina.
maconim jcs. XXXIV, LXIII, 1. Jcr.
fi. XI.IX, i3. 22. 2)"N. pr. priacipis Idumacoruin. Gen. XXXVI, 42.
Anios I, 12 cf. Gcn. XXXVI, 33. Quum vix (lubiiiin sit,
lianc caudcm csse sX(]nc BoaxQuv, Bostram^rabiaeWoma.-
noriim, Arabumquc ^=.Aij Aui-anitidis mctropolin (v. fut- inf. c. Sufl: d:;pa (a i--^) Amos
^'i^^
-r.2-; I,
Abulf. Spia cd. Kolil. p. 99 obscrvatu digiium, ct additt.),
l3. XXXII, 1. i) fidil , dijjidit dissecuit , nt
2 P;ir. ,
cani non in antiqua et propria rJiiiiiacorum rcgionc, qiiac
maro(dcDco) Exod. XIV, iC. Ps. LXXVm, i3. Jes:
Pctrani s. Sdam nictropolin liabcbat, sed in Auranitide
LXm, 12. Ncli. IX, 11, ligiia Kccl. X, 9, vcntres mulie-
sitain fuissc, quousquc Idiimacos iinpcrii sui fines proiiio-
runi gravidaruni ad ictiiiu c-xstirpandum Amos I, i3, dis-
vissc jnobabile est (ct. Tlircn. 21). Scnicl (Jcr. W, sccuit i. 0. vuliicravit humcrum Ez. XXIX, 7. Ps. CXLI,
X1A''1JI, 21) rt"i:iZ INloabitis tiibuitur, aliamqnc proptcrca
7: nr-j::!» n-ir-:: y-^.Na y,-:ai nbD i?:3 sicut arans et
urbcm cognomincin iii ditionc JMoabitarum statiiuntlJocliar-
findens ( ligna)' in terra
ossa nostra dispersa sunt,
, ita
tus (Ilicroz. 1. c.) ct Rclandus (p. G()i): quod tamcn miiius i. e. in.star glubarum et ligni fragminum. CJiald. Sjt.
necessarium cxistimo, quum idcm oppiduin modo iii ]\Ioa-
utrninqiieVcrbum, nr2 ctrpa, ad arationem rcfcmnt, alii
bitarum, niodo in Idumacorum potcstate fuissc possit.
utrumquc ad lignorum fissionem. (Chald. :>p2 id. sed raro.
Tcste Euscbio ab Adrais 24 milliaribus Romanis abfiiit,
quod cum liodicrnac Bozrac situ bcnc congruit. De liisto- Syri Iiabent ^^l^ scissus est, Pa. rnpit, tmdc l^iiiis
ria tcmporc Romanorum vcterumquc Cliristianoruin
cius i. q. ^Ti;p.a planities: Arabes uiiicum liuius signiCcationis
V. Relandus 1. c. ct Coinuicnt. nostr. ad Jcs. XXXIV, 7,
de situ et rudcribus cius Burckliardti itin. p. 3C4 388 — vcstigium iu iUiu i. q. 'rrJJ.Z. Scd ^<j 11. est: secuit in

ed. gcrm. ct von Richter IFallJahrlen im MorQcnlande partcs). — 2) L"rbem findere s. aperire sibi dicitur,
p. 181.
qui eam e.vpugnat. 2 Par. XXXII, 1 : VrN Drpa":- -l^aS*'!
easque urbcs e.xpugnare cogitabat. XXI, '(ArabT
17.
^1"12^ m. locus munitus, munimentum. ZacIi.IX, 12. g.Xs apcruit, cxpugnavit urbcm). — 3) Gcneratim est
JiJit et aperuit rcin clausam, ut, quod inclusuift crat, libe-
nniSB
cohibitio sc. p]uviac, siccitas Jcr. XATI,
f. retur et prorumperet. Jes. XLVm, 21: fidit rupem,
8, cf. -i:::; Deut. XI, 17. LXX. a^goyia. Plur. nii:;? manarunt aquae. ludd. XV, ig. Ilinc constr. adeo c.
{ci.Lehrgeb. p. Goo) Jcr. XIV, 1. JWale autcm Iiuc refcr- acc. rci prodcuntis. Ps. LXXIV, l5: bn:i pj-o rypa
tur ~"l".i3 Ps. IX, 10. X, 1 , cuius :3 servile est. ( Cliald. prorumpere iubes fontes et torrentes. Cf. Nipli.', Pi. uo."3 '

Nn^ni::^, Nn"ii^2 id. ex. c. Hos. n, 3 pro liebr. N';:c). ct graccas locutioiics (n]yrvai. SuyQva lacrimas prorumperc
iubct, jiwpo^' ('»iyru(jt nrjyriq rcgfo cmittit foiites, t. Pas-
1-^2!3 Plur. a-i^-iita":, semel ni-i!:a"3 (Dan. XI, i5) so^v. Lex. V. trjyyvui \, litt. c. Spcc. 4) oxa findera —•

m. muniinenlum , munitio. Jcs. XXV, 12: i:i:a"j

1) dicitur avis, ubi Iiis iiicubans pullos e.i-cludit. Jes. XXXIV,
'^'ni'2r! ariS alla munitio moenium tuorum, it. pio l5 dcserpentc: .Tiani fli^pai tsV^sni ova parit, findit,
urbe munild. Jes. XVII, 3 S-^nSNy "l^a^q nr'i-: cessa- :
pullosque exclu^os fofef. Poi.est f:i;p3 etiam ad puUos,
bit munitio in Epliraiin i. c. LSamaria! Anids V, 9. 11011 ad ova referri, ct verti: pullos excYudit, cf. Niph. Jcs.
Ilab. I,
2 Sam. XXIV,
10. -|:i "i^ia": Jos. XIX, 29
muiiitio Tyri dicitur dc Palactyio (v.
et 'liz -ii:a?2 -\^-J LIX, 5. — 5) Scqu. 3 irrupit in aliquid. 2 Sam.XXm,
7 lC: &in-j;^3 S^?.'^.'?^ ^'Sz:,:^ rrzr^ n"pa'l et irruperunt
ad Jes. XXHI, 7). Plur. munltiones , urbes munitae i. q. tres isti Keroes iii castra Philistaeorum.' 1 Par. XI, 18.
ni-|^2 a""-!:^ , sed frequentius in libris poeticis Nuin. XIII,
XLVHI, Tbren. H, Niph. ]) pass. Kal no. 1. fissus est, fidit ct aperuit
19. Jcr. 18. 2. 5. IIos. X, i4. JNJicIi.
se, de tcrra Niiin. XVI, 3i. Zacli. Xn', 4, it. ruptus,
V, 10. Nah. m, 12. i4 cct. D-^Ti-^ "'-isa-: Dan. XI, 39
munimcnta firma, quod disruptus est dc utribus novis lob. XXXII, ig, de nube
alii dc tcinplis niuiiitis intelligiint.

Eodcm significatu frcqucntatur "i:;S"j -)"^;- urbs niiinita

XX\7, 8 de liominibus e rupe praccipitatis ct disrupti»
,

1 Sam. W, 18. 2 Rcg. m, 19. X, 2'. Ps. CVIII, 1 1 Plur.

'

,
2 Par. XXV,
12. —
2) pass. Kal no. 2 aperiri i. e.
nsa>: Num. XXXn, XlX,
expugnari, dc urbe 2 Rcg. 4. Jcr. LU, 7. Ez. XXV,
Jer. rV,
^-)p^,

5.
-i:::a-3r: •'-ij;

Vm, XXXfV^
Scmcl utrumquo
i4. 7 cct.
36. Jos. 35.
XXX, 16. 3) pass. —
Kal no. 3 aperiri, de fontibns
Gcn. Vn, 11. Scd traiisfcrtur etiam ad aqnam prorum-
'.-ocabulam in Plur. ponitur, "^-i:;^-: ^~p Jer. V, 17, ct
scmcl nonnisi postcrius, ut niSN n"'^ pro 2N-\-ia (v. n"a
XXXV, G: D";:: -la-I-^a ^"pa: -3 nam ape-
pentein. Jcs.
riunlur s. prorumpunt aquae in desertol Prov. m, 20, ct
no. 11, p. ig3) Dan. XI, i5: rni^a-j ^^j\-'-^\t capCt
ad lucem Jcs.LVm, 8 rj-ilN "inrs l-j^a'; ti» tunc prodibit
:
urbes munitas. Vulg. urbes munitissiinas. 'ita etiain
Thcod. ct Syr. faventc historia Antioclii Magni, dc quo instar aurorae lux tua. (Cf. syn. 1L^3, iaj v_Li
L. ]. agitur, V. Ilieron. —
Mctapli. Jcr. VI, 27: ]t-3 in qnibus findeiuli vis translata ad reni prornm-
cst
"^H^"? ''-.-L-\ Vv!'!^. ^xploratorem te posui in populo rnco pcntem, ut dcntem, florcm, addc no. 4. Lnprimi*
 , ,

I^-
m^ PP-3
232 ??S — p12pS
,.UJV

autcm am-ora apiicl Arabcs fimlere dicitiir i. c. prorum- 80. cd. gcrm.), ut volcbat Ikcnins (dissertalt. p. 25; )
nere oriri, -;v.^i 'JiM lidit aurora i. c. orta cst, ^^/o '
Quae vallis si modo commcmorata cst in S. S., signiOcafur
i ' '
o Ci
fortasse iiomiue 'jiN-nijp^ Amos I, 5 (cf.
^tn p. 52).
cJ>Lo aurora llndens i. e. oricns, eadcmque poct. JiJ^ ^ Aliae regioiies ab urbibus vicinis appcUatae sunt, ut n"p;2
Go- s-- c-- |i-rj 2Par. XXXV,
22. Zacli. XU, 11, 'i;iN '3 Nck
,_^. v_iJj ct ^_vi vocatur, quac vc cuncta Jissionem \l, 2, in-i-: 'a Deut. XXXIV, 3, .—ss '3 Jos. XI, 8.
notant. Cf. ad vad. 4) pass. Kal no. 4 excludi,
1j";z). — Xl:'"
ex ovo prodire, de fctu viperac Jes. LIX, 5. 5) Quum — (Chald. N^;|-2, ^•rfp.a id. -. arab. <6.*jij

res valide conciissae {indantur ct dcliiscaut, Iiyperbolice ct AjiRj Cor. 28, 3o. Plur luclit. bollv' a val-
lisurpatur dc tcrra concussa et coiitremcntc. i Ilcg. I, 4o:
ii»aj
C
Qripa V^^Nr; "pzn et concussa est s. coutremuit, fre- lis, rcgio, campus).
muit terra clainoribus eorum, die Erde drohnte. Habent
etiam Syri ct Jlclitenses in vcrbo ^i.!^ ct fahla ' stre- ^{y;^2 chald. id. Dan. m, 1.

pcndi ct tonandi vim, inide iii£i.2) fragor, scd eius ^''j^S m. tautum iu Plur. t"i-"p3 fissurae
diversa cstratio: dicitur enim propric de crcpitu et stre- domus ruiuosac Amos VI, 1 1 , mbis Jts. XXII, <j.

pitu, rumpcndo fit [krachen , plalzen).

q^iii

Pi. yps iiit. rpS'' 1'p^'' i) i. q. Kal no. i. fidit, iit

,

ligna Gen" XXU, 3." V Sa"m.""<l, i4, rupcm Ps. LXXnil, ]) ejfudil , ffacuacit j)r. vas , a". jJiajS

i5, diffidit , dissecuit vcntrom gravidaram 2 Reg. ^ III,

12. XV, i6. —
2) discerpsit , dilacerauit , more fcra- (Arab. ouiJJ act XaJu onomatojioi;t. dicitur dc sono
i-um i. q. ;i-(C. IIos. 8. 2 Rcg. IL 24. Xm, 3) i. q. — lagcnae elFusac, ut j)crs. ^Joeic gulgul , it. de aqua fer-
Kal no. 3. aperuit , prorumpere iussit rivos c rupc lob. vente ct cbullieute Mcidau. 519. Ibn Ilcdsclias ap. Gol. ad
XXVDI, 10, torrentes Ilab. III, 9, vcntum Ez. XIII, 11.
i3. — 4^ i. q. Kal no. 4. ovis iucubuit ct pidlos cxclusit. Alfcrg. p. 38. idcmque valct cognatum ,'«**j, cf. yi3 ct
Jes. LIX, 5. pi3. Latiits patct liuius radicis usus apud ]\Iclitenscs, apiid
Pu. \) findi, fissnrn esse , dc utribus Jos.IX, 4,
'ST.Z. quos bakhak ut balbak cst cbulliit aqua, postcrius ctiam
diffindi,dc"vcntre gravidae IIos.XH', 1. 2) i. q. Nipli. — mm-miiravit v. c. columba cf. lat. bombus, beLbek potita-
,
:

no. 2. cxpuguari, de iirbc Ez. XXVI, 10. vit, bekbjk h-ibsjL, 6oH<z biiUa aquae, bakbjka, beh-
Iliph. 1) i. q. Kal no. 2. aperuit sibi urbem i. c. cam
bjha lagcna. Actliiop. r^TCDI rV. apcruit). Translate
expugnavit. Jcs. 'VTI, 6 oppugnemus eam ^irrN ~:i;pa:i
:
nudavil tcrram Jcs. XXIV,
eamque aperiamus nobis. 2) Sequ. ^N* perrupit ad~ — a) populatus est , incolis
1, spoliavit , exinaniiit iucolas. Nah. 11, 3: Cip-3 "'3
aliqucm cf. Kal no. 5. 2 Rcg. III, 26: secuni cepit septin-
D^ippiS nam spoliatores spoliarunt eos. Targ. 'i''TiT3 p"T3.
gentos viros gladiis armatos, CiN T(~"::~bN i^^ps^;^ ^^
b) Jcr. XIX, 7 f"J1~7 n::3-nN Ttps eiacuabo &. eJJ^un-
:

perrumperent jicnetrarcut usque ad regem Edomi.

dam consilium Judae i. e. eum consilii inopem rcddam.
Hoph. i^jinr; pass. Ilipli. no. 1. Jcr. XXXIX, 2.
Cf. Niph. Jcs.XIX, 3. —
2) mtrans. ej/'undi, laic Jundi,
Ilithpa. findi, dijjindi , dc utribus Jos. IX, l3, de dc arbore patiila. IIos. X, 1 ppi '[:.i i-dtis latc Jusa, :

vallibus Rlich. I, 4. patiila. LXX. ufintXog eixX7]fiaiovaa. Viilg. fi-ondosa.

Minus aptc Syiuin. iiXoiiavovau i. e. sUvescens (cf. Virg.
yp2 m. pars dimitlia, a Cndendo dicta (cl. oui
Ge. 2, 370: ramos compcsce fuentes). Arab. Jb^ dici-
dimidium, rcs bifariam fissa, a \_sLi, fidit), nonnisi spec.
tur dc midicro fcciinda, quac multam j)rolem pcpciit, it.
dimidias siclus. Gen. XXIV,
22. Exod. XXXVTQ, 26.
dc coclo, multum jjluviae fundcntc.
LXX. 5fa;ffir;, siclus cnim sacjoe redditm' (5t'(5g«;{,«oi'.
Niph. p3: inf. pi3n fiit. pi3^ 1) pass. Kal no. 1, a.
Jcs. XXIV, '2) pass. no. 1, b. Jcs. XIX, 3: ni-l Mpaj
3.
n7p2 pl. n^yps f. vallis ( q. d. montinm fissio ct
iz^p^a ejfundelur spirilus i. c. iugcnium .Acgjpti
D">~!X^:
«eparatio ) opp. montibus Deiit Vlll, 7. XI, 11. Ps. CrV^,
e medio eiiis i. c. iugenio, prudentia plane orbabitur.
8, collibiis Jcs. XLr, 18, locis salcbrosis ct montanis Jcs. Lehrgcb. 372.
t;'!:'::'^ dicifur j)ro r;p3:.
XL, 4. .Sacpiiis autem planities , campus lale palens ' '
I'o. ppi3 i. q. Kal 1, a, populatus est Jcr. LI, 2.
(LXX. TteJiijj') v. c. is, in quo Babylon sita erat Gcn.
XI, 2, cf. Ez. lU, 23. XXXVII, 1. 2. "iiraVr! m^ps vaUis
p1— p2 ni. 1) lagena, ita dicta a sono, quam cdit
Libani, de planitic ad radiccs Ilermonis ct Antilibani atque iutcr cvacuandum (v. pad.). 1 Rcg. XIV, 3. Jcr. XIX, 1.
ortum Jurdaiiis Jos. XI, 17. XII, 7, iicque vero dc vallc
Libanum iulcr et Antilibanum, CoclcsjTia Strabonis, ^^rd 10. ( S}T. 'vs^^-'^^^ ^^ S^" Pof.i^^ivi.oi , fiofipiXrj itidem
»1 Bekda c^juW \jo\ ( tcrra couvallium ) Ar^bum (Abul- a sono dicta suuL Cf. supra mclit. hakbvka ). 2) N- pr.
fedae Syria ed. Koliler p. 20. i55. Burckliardti itin. p. 79. viri Esr. H, 5 1. Neli. VH, 53.
 n. Fa2, ^zi 233

•"'j^rl^? (cBusio i. c. populatio Jtliovac) N. pr. viii fieatns facillimo diicuntur. 3) ad v'm\ quaercndi,' inr/ui-
Lcvitac' Scli. XI, 17. XII, 9. u5.
rendi (s^^r. f£».0 iiiquisivit, iiivestigavit, It-Q^ ct h^QO
(cxinanifio i. c. vastatio
"^P.r. mca) X. pr. i) ])liylar-
inqnisitio, cxploratio \ itcm inxpiciendi ct ani/nadcer-
cliae Danitaniiii. Niiin. XXXIV, aii. 2j viii Lcvitac tendi. Cf f-2 p. 202 ct inlra rad. -\r-:i. Adde nrn no. L
1 Par. y,3i. \l, 36. Esr. VII, 4. fodit, cxploravit; .^.j fidit ct ,>*=> invcstigavit, explo-

n^l~3 {exinanilio i. c. vastatio a Jehova iramissa ravit, j_s scidit, cxp]oTa\it, et g,crm. griibeln, erffriibeln.
pi Lcvitac, filii Ilcnian. 1 I'ar. XXV, 4. i3.
N. pr..
Pi. -\-.Z idem fcre quod np_E 1) diligcnter inxpexit,
aninuini adcerlit ad aliquid, seqii. r Lcvit. XIII, 36
(scc. Jo. Sinion. Oiiomast. p. 3i5 cfTiisio pcr
Y~*^_ ,
^"I"t. {^'^- "t. '> '0 XXVII, 33. Scqu.'2 cuin voluptatc
Chalclaismum pro ph'^, dcrivat. fut. Kai qnaiiquam liuic
:
adspexit ( cf 3 10, a). Ps. XXMI, 4 iS=--= ipr"; ut :

iioiniiii ita alluditur, qs. tlictinn sit pro pi~N'', v. p3\ ) delecter adspeclu palaiii eius. Parall. nin'^ ai-rr riTTnr.
Jabbuh, nonicn torrcntis tiaiisiordanici nioiiti CJilcad viciiii vl\ proi'idit , curue habuit c. acc. Ez. XXxfV',' 1 1. 12.
((jcu. XXXn, 2.'?), in septcntrionali Aiiinioiiitaniin tcr- Cf. rfip^^. 3) auimo coniemplalus est, circumspexit,
mino (Nuin. XXI, 24. Dcut. m,
iG cf. ilclamlum cr>gitapit. 1 Rcg. XVI, i5 (19): quod autem ad aeneum
21. 10-1) in Jordancm
sc cxoiicraiitis. Vide practcr loca altare atlinet ipar >; TV^Irp^ de eo ullcrius circumspiciam
laudata Dcut. U, 3/. Jos. XII, 2. ludd. XI, i3. 22. Iu mecum dcliberabo.
s. Vuig. paratum ciit ad vohiiitatein
cod. Sani. Gcn. ct Dcut. 1. 1. c. c. cum Art. lcgitiir Tf-T,. meam. Prov. XX, 25 periculosuni esl honiini, ejfulire
:

Joscplio 'Zo/Sf<xxo; vocatiir a cliald. Np^av Gm. XXXII, 2. vota "1^2:^ &''"!'i: "inxi et post vota nuncupata demum
Caiit. IV, 2 Targ. Luscb. V«,5o'7; (lcge '/«(jox) .... nil reputare, utrumiis pcrsolvendis par sis. 4) animadier-
di f<£r«;i) 'Aimuv , xovximi >I>iXaSi).(fiug xrd rtQnauiv xal tit in aliquem, punivit eum, cf. iTip2.
)iarEg)^ousvog avuuiyvviui Tii» 'logSavi;. Ilodic iiic torrcns
mcdius fcrc intcr iiiaria galilacum ct mortuura Serka dici- 1j*2 chald. Vc. ;uut,>.
tur ( -i,; caerulca) ct rcgionura Moerad ct cl-Bclka ter-
Pa. -ips Plur. mpj: fut. 'ipi"; inf nnpa quaK^ii ;,,
miims cst. V. Seetzen iii v. Zacli monatl. Corrcspondcnz inquisiiil infestigarit Esr. R", i5. ig. \\, 1, £cqu. i^
,
XVHI p. 428. Burckhardt itin. p. SgS cd. germ. ibique Esr. ATF, i4. Iu Targg. sacpius j^ro "n.
notani iiosb-am , in qua Pocockii alioruiiiquc liniic torren-
lihpa. pass. Esr. X, 17.
tem cum Ilieromiacc ( Arabuin ui »^_) ) confuudciitium
crrorcm refellimus. coniin. (m. Exod. XXI, 3;. Num. VII, 3. 1-.
1J;3
XXXl, 44. f. lob. I, i4) 1) bos , sivc mas, sivc femina,
ab arando dictus ( v. rad. 110. 1 ) , ut armentum teste ^'ar-
"'E")'"^ (fort. i. (j. "yn 'rij^.'^ vastatio montis, scc.
alios a rad.' ^p: ,
inquisi^-it ad formam r'-:";'' Ps. XLV, 3) roue de L. L. 4, 1
g qs. aramentum, et arab. Ju scc. Dami-
>«. pr. Levitac 1 Par. IX, i5.
rium, quia xjL=>Ij (jii,^! oui.j' tcrrara arati-o proscindit
(v. Bocharti Ilicroz. i,28o>, minus benc scc. Micha'elem
(Suppl. 2i3) ab iuspcctione ct cui-a pastoris coli. Ez.
Il<^— in Kal inusit. pr. i. q. aiah. J^ fidit , ape- XXXIV, 11. 12. In Plur. nonnisi tcr Icgitur Amos VI,
12. Ncli.X, 37. 2 Par.rV^, 3. In rcliquis cxemiilis ubique
ruit. Findendi autcm aperiendique notio in Iiac radice
bene observante Jo. Simoni rclata est 1) ad arationem 2) collect. io^'es, boum gregem, armenta nola.t.L.^XK.
nns, 11"-i, arab. .^-^^, unde np^r armcntum
(cf. iij^ir:,

qs. aramentum, bovcs. 2) ad crnptiouem et ortum lucis

^oeg, ^ovxoXitt. (Arab. m id., cst cnim observaiitibas
Grammaticis j^^^liij^JJ J,e -jij nomcn generis
V. yp3 Kal et Niidi. no. 3. „f>ic Arab. ^Lo fidit, Conj. o*^*^ r*^'

Vni splcnduit, Conj. VHI aperuit

cadens in marem et femellara, et differt a nomine imitatis
illoxit, Jj fidit se,

s_jLj, quod idcmest atquc hcbr. 'ird bos unus. 8}t. I^JaiO
cmpit, Oui fidit, it. prodiit, crupit, ULXs fidit, it
armentum, de bovibus, scd ampliore .'significatu ctiain de
pr.
gcrminavit, elTuIsit, apparuit, ^_v_ii fidit, it. ortus fuit, ct
aliis gregibus, v.c. porcorum Luc. MII, 32, similifcr cliald.
jj^ , \Jiii tfvos spcc. de cruptione et emicatiouc aurorao ^''in •'-ipr armenta bouiu Jcs. VII, 25. Cf "ipis).
djcuntur cum alias liabeant scnsum findendi. " Simonis
, "lp3T "n:c armcnta ct (oviuin caprarumquc) greges. Gen.
Arc. form. p. 2g6. lude ^pz lux oriens, mana Occunat Xn, 16. Xni, 5. XX, i4, 7^x1 npa Num^ XXII, 4o.
forsitan aliquis, vc. "ipa adoptassc significatioiicm cogiia- Lev, III, 1: si ojfert ex armentis (-^J-.ZTi ']'z) sife ma-
tae radicis 122 q. V. , sed iiihil iinpedit, quoiiiiiius ctiam rem, sive Jemellam. Dcut. XXXII, i4:'-^pr .iN'ir; lac
huic Cndendi et primum prorumpciidi viin tanquam pri- hovinum. 2 Sani. XVII, 29 casei bovini. luiigitiir a"j nmne-
:

niariain tribuas, a qua primogctiiturac ct primitiarum signi- ralibus et opponitur voci -|r£ unum bovem siguiflcanti (cf.
G g
 )

R. np_3, ffipa ^o4 ^Ei^

r!T23 etlSiS, it. arab. sLii ovis et j»^ ovcs, .jj^ came- Tlircn. m,
23, b^-ipsV lob. VU, 18. "ipi"? alibi —
ctiam dr. pro ad luccin' usque Deut. XVI, 4. Ps. CXXX,
lus, J^( camdi). Exod. XXI, 3/ (XXII, 1): si. quis 6 i. q. -ip3-l". —
Mctapli. lob. XI, 17: (nunc) tene-
bris obrutus i-jiMn "ip33 sicut mane eris i. e. prospcra
furalur hovem iinum ( 'nrCJ ^V>^1 '^j"^ ^"4''^^', lux tibi surgct. ,'

-iVijn nnn quinque boye.t reddat pro uno. Num. VII, 3 :

2) Spcc. crasiina lux. Exod. XXDC, 34. Lev. XIX,
'ip:'-!^;;""':;^:, comm. 17: dvu -1,-=. 23. 29. 1 Itcg.
i3. XXII, 3o. Num. IX, 12. ludd. VI, 3i Sb 3-'n^ TiJ.Nt :

\r/3: Q-^N-ia decem hoves pingues. b) vcr-

-ipa iTril" •-ipaTt- ^:? n"3T' qui causam eius egerit , morielur ante
bis et adicctivis pkiralibus' 2 Sam. VI, 6: "ip^a^ ^'^"^vJ.
"'-!
lucem crastinam. Egrcgie Vulg. autcquam Iilx crastiua
nam jeroclehanl ho^^es. 1 Ilcg. V, 3 coque ,
fcrainiuo,
veiiiat. LXX. iwj npmt. Targ. spatium ei dahitur usque
siiocesye/^i/nae, *'accae intclliguntui-. lob. I, i4: "ip^il
ad auroram. Sjt. t^ r-^ (^r^ ante aurorarn sc. crasti-
riTJ-in TTT hoves fcminae arahant. Geii. XXXIII, l3:
I

'S' rn";i' -jparri 'iNlS~i et ores hoi^esque laclanies

niecum
uam quod Arabs reddit lXc. ili ad diem crastinum. Male
haheo. Ubicuiique actas scxusquo boum acciiratius dcfi-
,

iiicnda sunt, nliis vocabulis utuutur Hcbraci, ut V:<.i'., Clcricus et qui cuni sequmitur : boc ipso mane. Cf. 2 Reg.
nril'" 12, m-ii! Lis vero addcre solent: -ips-^ja filius
>
X, 8. Prov. VU, 18.
bouin, ut -ipa-l^ byj. vitulus, filius boum i. e. vitulus 3) dies crastinus i. q. "in^ (cf. quac obscrvavimus
bovinus Lcv.TX, 2, -ip^S-IS -|3 iuvcncus Exod. XXIX, ad vc. llJ^iN p. 123, no. 1 ) et adv. cras^ Exod. XVI, 7.
1. Lev. IV, 3. i4. Mum. XXiX, 2. 8 cct. cf. r\~yj^ ,
Num. XVi, 5 (coll. comm. 16). Idcm valct ip33 1 Sam.
np3 Jcs. VU, 21 etsiinpl. -ipa-i^. Gcn. XVIU, 7. 8 de XIX, 2.
vitulo. Ita iii Plur. 1 Sam. XlV, 32 -ips "'rqT np^Sn ;J<S :
adv. mox (pr. crastina lucc, ant
4) "ip3 in Accus.
oi-'es et bofes et vituli. Jcr. XXXI, 12: -ip^31 ]Ni: 'IS tempestive, mature, ut gr. TiQwi raane, mox) Ps. V, 4
agni et t-dluU. De bubus arte factis 1 Rcg.VU,29. 2 Par. (iu hcmisticliio priorc). XC, i4, CXLffl, 8, ipir Ps.
IV, 3. lliuc ducitur dcnom. XLIX, i5.

"IpiS pr. lubukus (ut sjt. ct cbakl. li-.C^j n"lp2 (cum Kamcz impuro, pr. Inf. arani, in Pael)
N^ipn), scd ampliore signiGcatu ctiam dc opiliune. Amos f. cura Ez. XXXIV, 12, cf. rad. Pi. uo. 2,
VlJ, l4 coll. I, 1 et iufra s. v. "ip:. Aequc late patcrc
n")p!3 f. anirnaduersio , punilio, castigatio v. rad.
Dsnm syriaci I j-iiO paulo superius observavimus. Syr.
Pi. no. 4. Lev. XIX, 20: !T;!in n-ip3 punitio fiat, locum
\*^h pastor. Vulg. armentarius , quod ctiam de pastorc habeat. Male Saadias, Aben Esra, Kimcliius, quoriim aucto-
pccuario accipi potcst (Virg. Gc. 3, 344). LXX. atrroAog. ritatcui scquitur Bochartus (Ilicroz. T. i. p. 281 ), id pro
denoininativo vc. -ipa Iinbcntcs cxplicant b'Ci "lj:-ia mp^r^a

"HjfS. plur. Qi^pa 1) mane , prima liix, lempiis '-\~.'Z fagellalio, quae jit neryo boi'ino. LXX. fTKaxon^)]'
matutinum , dictum ab ortu lucis, v. rad. 110.2. (Arab. Sand. castisata sit.

-<j, o>J, s^^ id., .ilj niatutinus, cf. rad. -i33 110. 1).

-ip3-n^ ani;?: a vcspcra ad jorimani lucem Exod. XXVU, ^p2 rad. in Kal inusit.

21- "ipa rn:rb adluccm, Trpog s£0 ib. XIV, 27. ludd. Pi. Ii;p3 1) quaesivit. ( Carcnt radicc his litteris

XIX, 26. -ip2 -)i}< lux niatutina 2 Sam. XXffl, 4. j:^ scrijita Syri ct Arabcs. Rcspondcnt tamcn nasor. «.*.il3
ipa nubcs inalutina IIos. VI, 4. XUI, 3. Li Accus. adv."
quaesivit, ai-ab. vi>.s^ chald. ttjna inquisivit, scrutatus

mano (ul arab. \SS\ Ps. V, 4 ibique in posteriore bemi- cst, ct primariam vim habcnt Syri iii c.«.jjoZJ circumivit,
stichio. Frcqucntius cst ipta mane Gen. XIX, 27. XX,
8. XXI, i4. XXU, 3 cct. et in scrmone poet. npab Ps.
,
circumdedit, |.ajj,1j attrcctatio, cf. tr^n. Quacrendi
XXX, 6. LIX, 17. Jcr. XXI, 12. Ainos IV, 4.'np33 cnim significatus acircumcundo ct paljiando ductus vid(*-
npbs .singulis matutinis Exod. XVI, 21. XXX, 7. tur). Construitur absol. 2 Reg. U, 17, c. Acc. pcrs. ct rci
XXXVI, 3. Lc^-it. VI, .5. 1 Par. XXUI, 3o, Jcs. Gcu, XXX\TI, i5. 16. 1 Sam.X, i4. Cant.ffl, 1. 2. V, 6,
XXVIU, 19. Ez. XLVI, i3— i5. Zcidi. lU, 5, non- Nch. XU, 27. Jes. XLI, 17 cct.; scqu. V lob. X, 6 13 :

nunquam ctium, ubi latine quoiidie , in dies dixeris. "^zyjh^ ll;p3n ut de peccalo meo quaeras s. iu pcccatum
2 Sam. XIII, 4: -!p33 "ipa3 Hv^^!"!^- 'i ^^^. ^".''i ?"'^ incum cm-iosius inquiras; ct gerundio, ubi tamcn locutio
quare iu ila macrescis in clies , jili regis ? Projiria elliptica cst Gen. XLffl, 3o: ni33"r t:;p.3")i quaerehat
tamcn signilicalio siquidcm Ainnon
non omniuo pcriit, \oc\xm.flendi , quacrcbat, ubi flcrct. Opp. N:cy Caut. I. c
post quanlvis iioctcm insoniucm amico suo magi.s cmacuissc Eccles. ni, fi. Additur nonnunquam Dativus cominodi V?
vidcbatur. Jcs. L, 4. Idcin valct npia"r ip3? 1 Par. IX, 1 .Sam. XXVUI, 7. Thrcn. I, ig, qiio adiccto ctiam deli-

27, ti-'-ip3:: Ps. Lxxm,

i4. ci, 8."jcs. 2. xxxm, gcudi vim habct (^sicli elivas aussuchen) 1 Sam. XUJ, l4.
 loO nffip^a — i<"i3

Jcs. XI>, 20, cf. F.z. XXTI, 3o. Trilniitur ctlain snpicnli *n"l '•a^N l"^ !^T~? <"' si Jehova poenas repetit ab
caiisas renim iricia;;aiiti Ecd. VII, -^S. 29 ct miivcrse hoslihus Daiidis. Jos. XXII, 23: tj:^1 Nin nin'^
rclcrtur ail studiuin sapiciitiac Prov. XIV, G. XVIII, i5. Jehofa poenas repetat.
Spec. a) quaesirit faciem regis i. c. rcgcm adiit, ailire 4) rogavil, peliil sequ. '^'z pers. Esr. VIII, 21. Dan-
ciipivit I pctcndi crgo Prov. XXIX,
Kcg. X, 24 , iiiaxinie I, 8, et acc. rci Est. II, i5, it. scqu. bij prccatus cst s.
a6. b) qtiaesiiit Jaciem Dci pr. Dcum adiit prccibua, deprccatus est pro aliquo 1. aliqua rc. Est. H'', 8: irpabl
cum iiiVDcavit, vciicratus cst, coliiit. 2 Sam. Xif, iG. — •^:^ by l'':^"'": ul intcrccdcret apud eumpro populo
sub.
1 Par. XVI, 10. 2 Par. VIF, i4. XI, iG. Ps. XXIV, 6. VII, 7 :
fa~l el surrexH Jla-
"inSkV;: i-i-D:-";:^ ^~:~-. "i^^l
XX^TI, 8. CV, 4. llos. V, i5 (arab. .vi'i ic>-^ oljS Cor. manus , ut pro yila sua rogaret apuii Eslheram. Esr.
6, 52 it. Hcum adiit ornculum pctciis 2 Sain. XXI, 1. VIII, 23. Neh. II, 4.
) ,

c) llaud divcrsa cst formula f^i?T]-n.V "ijrr qiiaesii-it 5) inlerrogavil, quaesiiit cx s\ii\iio , stqu. '.-z Dan.
i)eum. adiit cum prccibus, auxilium cius imploravit Exod. I,20.
XXXIII, 7. 2 Par. XX, 4. Opp. riirr^-nN n:;": iuvcuit Pa. quaesilus est Ez. XXVI, 21. Jcr. L, 20. Estb.
Dcum i. c. cxauditus cst, Dcuiu propitium liabuit. Dcut. II, 20.
IV, 29 nXJ:"31 "'n>^*.
: t'J-J Dnwip^S quaerelis
~i.~?~'1^>,
illinc Jehoiam , deum festrum , et itifenietis eum i. c.
riup^ (cum Kamcz impuro) pelilio. Esth. V, 3. 7.

auxilium cius implorabitis et impctrabitis. Jcs. LXV," 1 :

8. \n, 6.
IX, iV. Esr.
»3*4;pa ^irb "nNji"J3 inuenior a non quaerenlihus me , i. e.
propitir.s sum populo, qui mc non coluit. Dcinde Deum
coluit Jcr.XXlX, i3. Hos. m,.^. VII, 10. Zcpli. I, 6. II, 3 JS l^ f"t' ^"^,^1 pr. cecidit, secuit , sccando
(init. ) cct. TAT-:* ^-zi-^.l^z Dci cultorcs 1 Par. XVI, 9. Ps.
ejfuixit , V. Pi. qua coniugatione sacpius primaria
, in
XL, 17. LXIX, '7. <^V, 3. Jcs. LI, 1. Cf. -i-i-;.
sigiiiflcatio scrvata cst, Lehrgeb. 242. ( Congruit arab.
2) appetiit, sectatus est , sarerdo- captau-it, v. c.
tium Num. XVI, 10, scditionem
mcudacia Ps. IV, 3, Lj fut I, inf. ^s^ praccidit, praesccuit, asciavit poli-
Prov. XVII, 11, iustitiam Zepli. U, 3, amorem Prov.
vitque, Tcluti sagi-tam, arcum, cnlamum, uiigues, 5lX»
XVU, 9 , saiuteiu Ez. ^TI, 25. Raro sccjii. V PrOv. XVm,
I. Impr. noteiitur formulae: a) D UJS: ^~.Z vitae alicuius ascia , dolabra, scalpeUnm , KjJ^j pars decidua ligni a.5ciati.
insidiatus est Exod. rV, ng. 1 Sam. XX, i. XXII, 20.
V.'SchuIt. ad Hamas. p, 384. ad Harir. 6, p. 224. 225.
XXffl, i5. 2 Sam. IV, 8. XVI, 1 1. Ps. LIV, 5. LXXXVI,
i4. Jer. XLIV, 3o. XXXVffl, iG cct. Additur f^.xri-}^ in
Schcid. in diss. Lugd. p. 972, cf. hcbr. ^i-i^a). fingendo A
( v. Pi. 110. 2 ) ea pcudel; significatio, quac so]a iii Kal usi-
perniciem Ps. LXffl, 10. Scmcl iiiy bonam partcm opc- :

tata est , nimiruiii

ram dedit vitae alicuius scrvandae Prov. XXIX, 10 (cf.
C2:^ \0">T Ps. CXLII, 5). b) '3 nvj^ •i:-^.z malam, iii-
2) creavit, produxit cf. UUji. lacvigavit, polivit, dcin
terilum alicuius secfatus est , intcndit. Nmn. XXXV, 23. Cnxit, produxit, creavit,it.gcrm.sc/ja^era, dau. sLabe, quod
1 Sam. XXIV, 10. Ps. LXXI, i3. 2 J. Esth. IX, 2, t-.z eiusdcm stirpis cst atquc schaben, beig.^c/^aete/iasciare, v.
iN 'r,v'\ iJ. 1 Sam. XXV, 26. Opp. b !-;a';:: c}z Ncii.
U, 10.' Ps. CXXII, 9. c) Seqn; Gcrundio: aliquid yacere Adeluiig. Lcx. 3, log?. (Arab. Vj iJ. ^;lj crcator Sur.
studuil , V. c. 1 Sara. XIX,
'iN ;i^"j i";?.?"^ 2 : '^n"?:-b
2, 5i, jCy res crcata Abulf. Ann. 1, iS. Dsehauhar. spec.
Saulus pater meus te occidere studet. Exod. II, i5. IV,
24. Sic studuit fcrire 1 Sam. XIX, 10, transire XIV, 4, ed. Schcid. p, i4. Syr. chald. ct sam. r^ --«f^, ^"iq id.
I j
iavenirc Eccl. XII, 10 cf. i Sam. XIX, 2. XXffl, 10.
1 Reg. XI, 22. Est. VI, 2. Scmel poet. omisso b Jer- lA..}=), Ni^ic, A'^^'^ crcatura, ht^ .^ \*^t^ , >'ia
XXVI, 21. creator). Utuntur hoc verbo de crcalionc coeli ct tcrrae
Gen. I, 1. Jcs. XL, 26. XLV, 18, finium tcrrae Jcs. XL,
3) poposcit , postulavit. Nch. V, 18: ^~2^ finb
28, vcnti Amos IV, i3, hominum Gen. I, 27. V, 1. 2.
^r'i;pa viclum praefccto dehitum non poslulavi. Jcr.
J<'r
VI, 7. Dcut, IV, 32. Jcs. XLV, 12, Ps. LXXXIX, 48.
XLV, 5 ni"?li "it "ipsn postulas tihi magna.
: Sequ. y^z
Mal. II, 10, spec. Israelis Jcs. XLIII, 1. i5, bestiarum
Ncli. V, 12. Ps.' CIV, 2i.'Ez. Vn, 26, 'd ir'^ Gen.XXXI, Gen. I, 21, lucis et tcncbrarum Jes. XLV, 7 cct.- Addje
3g. XI.III, 9. Jcs. I, 12: C:"I'."D nXT L.-pa '^ quis poscit hacc cxcmpla. Ps. LI, 12: a^r;';.'^ ''b N"13 liriU Sb cor
hoc a fohis? Speciatim dici solct 's 1^"J 'd St Cps postu- mundum crea iii me, Deus! Jcs. XL^V 7' t:i'r^"nia7
lavit s. rcpetiit sanguinem alicuius ab aliquo i. e. cacdis in >"1 ^{'n.-l qui fccit salalcm, et crcat nialuni. Jer. XXXI,
aliqncm commissac pociiam ab aliquo rcpctiit. 2 Sam. IV, 1 1 :
22: "flNa ~"4"'.'7. ^i""! N";-, Llcus creavit novum quiddam
D^l^^a i":"T-n.'< UipsNt xin nonne caedis commissae poe- in terra , Tmilier tuciur virum (cf. Num. XVI, 3o), Cum
nam a pobis repelam? Ez. III, 18.20. XXXIII,8. Omisso duob. aoeusatt. Jcs, LXV, 18: D^iriiT; - nx n-o •>::n
etiam QT vcrbnin 'ipa poenarum rcpctcndarum, ulciscen- Tb^\ ecce /lierosolyma faciam exuitationem i. e. cxulia-
dicjuc significatum Labet (cf. rxa )• 1 Sam. XX, 16: Cjjai bunda, IV, 5. XLVIII, 7. '^\v-]i3 (in Plur. maicsL, sed
G .s; a
 3

R. X12 236 13

scc. miiltos codd. '^\M'=) crcator tnus Ecclcs. XII, i. n. N-13 1) cecidit a) gladio. Ez. XXIII, 117: et
Jungidir verbis n::; Jcs. XLIII, 7. XLV, 18, ct rt^z^ Jcs. popnlus eas lapidibus ohruat l3nia-ir;2 'inniN ^JISI et
XLI 20. XLV, 7. 12, ntpote synonymis et cum postc- caedat eas gladiis suis. LXX. xaiiiixevfiy/.ijvaiv. Vulg.
riore non raro pcrmutatur. Gen.I, 26: ""i": d-i.-Vx TrJ<'i conjodianlur. Chald. ]i>"r2-!. Bcne Kimchius n-|31 i:''::? :

01N- Comm. 27: S^Nn-nN DTi^^jiV N-|2-;i. II, 4V Esse >-inrN nni-isb -i73inuj aSi-r; ^visbb b'; '2N ':tn in:2T,.
tamen discrimcn quoddam iutcr Nia et — VJi" vel c verbis b) silvam sccuri. Jos. XMI, i5: si popidus tibi multtis
Gen. II, 3: niteb C^-bN N-j: -iCiVrcctc colligas. Hacc est , ascende in silram Q-j :]:; nx-iai ihique succide
ejiim vcrba, quac midtosinterprctes, etiani Ilcbracos (v. tibi spalia , ut bcno Vnlg. Comm. 18: sed mons tihi
Mcrccrum) vexarunt, rectc explicuit L. de Uieu ad h. 1. cedat inN"ia;1 N1?1 1^^ ''3 quanquam ibi silva est , cae-
collatis locutionibus niteb ynr;., riTis--b b^^-^r; cet nimi- des eam. Vulg. transibis ad montem et suecidcs tibi. E
rum prodiixit faciendo i. e. fccit noVi qniddam produ- vctt. interjn-etibus ahi mundandi significatum cxpresserunt

cendo. Cf. Jcr. XXXI, 22 ct -N''-!=. LXX. modo jiotEw a verbo cognato i"n2 repctitum (LXX. iKxu&(/Qi,oov , Ix-
reddunt, modo xrtfoi.
xaQaQiElg. Arabs UiJ , fy.sXiJ^')^ ahi cligcndi colL ^;"12
Not. In trita illa intcrprctum ct Tlicologorum dis-
putatione dc creatione ex nihilo, a nonnullis ad nostrum
1 Sam. XVII, 8 ( Syr. ^ioZ ^a!:^
etiam vocabnlum provocatum cst, quasi vel cx etymo ct ^^^; Kimchi £:-::> :

propria sigiiificatione eius colligi possit, non crcationcm ex iTTnil iTl^^-ia), alii dcniqnc paraudi vim adoptarunt a
iiihilo, scd aetcrnac materiae conformationcm iupriinoGe- Nn3 ( Cliald. ^inN* lin rjb J^j^nn ibi parabis tibi locum ).
ncscos capitc doccri. Scd cx modoldictis abundc apparcbit, — 2) fuixit , ejjinxit i. q. ix";. Ez. 24 (19): XXI,
huius vcrbi usum in Kal a significatione primaria prorsus fac tihi i. e. in tabula fingc ct cxara (cuIL IV,
2) duas 1.

divcrsum fi&m, idquc niagis dc uova rei productione ( v. vias , quibus venire possit gladius regiv Bahylonici ....
Gcn. II, 3), quani de conformatioue et claborationc niatcriae N"l2 T'^ rj-i- TTN-iS N"!: T'^1 et locum effinge , in hiuio
usurpahuu essc. Primo autem Gencseos couuuatc primani urhis finge cum. ( Sjt. et ChakL nt ap. Jos. eligcndi ct

nunidi cinsque nulis et indigcsti crcationcm ex nihilo, rcli- paraudi vim cxprcsscrunt, ncque alitcr LXX. cod. Alex.
qua primi capitis parte mohs rcccus crcatac claborationcm ift^ft ttoiaaaovaiv ct Sjnnm. IIcx. dtuiulsig. Vulg. eapiet
ct dispositioncm cxponi, id rerum in tota hac scctioue coniccturani, coniiciet).
ncxns satis pcrspicue docet. Ita etiam Ilabbini (Abeu Esra Iliph. causat. Kal 110. 4 pinguem fecit , sagina^it.
ad Gcu. I, 1 pleriqiie staluuni ^^^a TDi NliCmb .^Ni-lSna
:
1 Sam. II, 29.
crealionem esse produclionem rei ex nihilo ), ct N. T.
scriptorcs Ilcbr. XI, 3. Rom. IV, 17, colL 2 Macc. "V^I,
13 rum Snfi'. ''^: fdius , a gigncndo dictus (v.
ni.
28, quum contra libri sapicntiac scriptor (XI, 17) gracca rad. uo. 3 Vocabuliim iu liugua chaldaea usitatissimum
).
dogmata secutus acternam matcriam statuat. Vidc dc hac
apud Ilcbracos scrnioni poetico proprium. Bis legitur
quacstione Mos. Maim. in ^Morc Nebochim 3, i3. Moslicm.
Prov. XXXI, 2: 'i-|:-T5 ^t:i ':-L:2--i2-n'5i ^-i^-n-:
diss. de creationo mundi exnihiloCudwortliiiSyst.subiuncta
quid , mi fili , quid , mi fiU uterine , votis meis expe-
p. g5o sq. Bcausobrc hist. de INIaiuchce ct du Manichcisme
titcl Ps. II, 12: -)2 ::p";;: osculate filium sc.Ze\io\-s.e\.c.
T. 2. ]ib. 5. cap. 4.
rcgcm. Cf. comm. 7, ct qnae observavimus s. v. 13 no. 12.
3) genuit , uude uomen 'ir lilius, v. Niph. uo. 2.
Adde quod apud Indos cLiam Suta filius (sc. dcorum) de
Ita chahl. NnzriwV geuitus cst loh. III, 3 Targ. pro liebr.
rcgo dicitur testc PauL a BarthoL in Vjacar. 3oi. Ita c
fTin. J. D. Micliaeli (SuppL 2i4) hacc totius vcrbi pri-
maiia vis csse vidctur. vctt. Syx.]r^ GHAj, Ahen Esra, neque alitcr e recen-
tioribusAug. PfciCTcrus in^dubiis vcxatis p. 567, Docder-
4) comedit, saginavit se, a sccando dictum , v. r:1
Icin, de Wctte aL, quibns uos accedere non dubitamus.
no. 2. Inde in Hiph. saginavit, adj. N"'"!Z pingnis. Iluic
Alii, ut Kimchins, Tlgcnius ( de notionc tituli filii Dci
signilicatui finitimae radices sunt L^ cibo rcplctns est, §.5), Roscnm., '^2 h. L puri clcctiqnc significatione acci-
piunt (v. -13 s. rad. -)-!=), rcgcmquc electi (nin"; "'•"-3)
pingnis, adiposus
ijji pinguis fuit,
cf.
^ji '^^
^j^^ purivc nomine sahitari vokmt, idcmquc ctymon scquuntur
Aqu. Symm. , licct advcrbialitcr rcddant ixXeyTwg, xa&a-
dc perniutationc httcrarum i ct i p. 171; itcm \y: N'^,'^
,
giog. Parum aptc LXX. Sgu^ua&s nmdiiag, Vulg. appre-
bcuc profccit cibus, N"'-1'0 i. q- N''"!^ saginatus, pinguis.
hcndite disciplinam, Targ. N:?r":N ;!b"3j"5, quod Koclile-
Chald. N-)"2 saginavit. bcnc
rus (in Rcperl. 3 p. 10. 11) illusti-avit colL arab.
Niph. 1) creari, dc mundo ct honn'nibns Gen. II, 4.

V, 2. Ps. CXLVIII, nOi": de miraculis j obedientia, pictas impr. crga Dcum.

5, fieri (i. q. )

Exod. XXXIV, 10, de rcbus rcccns gcstis Jes. XLVIIT,

7. — Ez. XXI, 35 (3o):
2) pass. Kal no. 3. nasci. 13 m. cliald. cnm Sufi'. -i3 Dan. V, 22. Plur. 1^:3
rX^lS: *t4^' i^ip^qa inloco, quo natus es. XXVIII, l3: (ad analogiain liuguac hcbracac cf. 'i3 no. 1. p. 216) ronstr.
'!;N'i4l ^^''^. ^''' 7'"' natus es. Ps. CIV, 3o: ^nil nbui.-l 1:3 cum SuH. ''m:3 , '(i-"':3 1) /ilius Dan. V, 22. "\^I, 25.
>

"IN")-^ mitiis spiritum tuum et renascuntur. Ps. CII, 19. Esr. V, 2. VI, 16. VII, 23. —
2) nepos Esr. V, 1.
 :

R. N-:, --z, n^2 237 K^^2 — nn:

cf. 73 110. t. — 3) Phir. posieri, iimle rwV"^/i'' 'ra Israc- Melit. iarf/frigus, /y-/-<>(/ frigidus. rrigoris autcin sigiii-
litao r.sr. Yl, iG. — 4) Mclapli. iVniVjl ':2 ^//11 exilLi Ccatio sccundaiia ct a graudinc ducta csse vidctur).
i. c. ui ci.ilio Jcgcutcs, v. N~"r.l. J^ilius sexa^inta duo-
rum annorum, tot aiinos iiatus Daii. VI, 1. — 5) iTirN—13
Jilius deorum i. q. dcorum iuimortalium lunis Daii. III, 25.
"I"l3 m. grando. Exod. IX, 18 .sq. X, 5 sq. Ps.
XVIII, 'i3. i4. LXXVin, 47. 48. CV, 32. CXIAIII, 8.
Opp. wi:J< "12 lilius lioiniiiis , iiiortali iiatus Dan. VII, i3
Ilagg. II, 17. T12 t:nT iinber s. tcmpcstas cum graudino
(cf. s. v."-c:N p. 128) Plur. Nr:vV 1:3 filii lioiuiuis s.
Jcs. XXVIII, 2." n-ja ^:.aN lapides grandinis, de ipsa
lioiuiuum, mortales Dan. II, 38. '\, 21. Cf. fiTN-lz
grandine, v. 'yi^. T12 ni-iSiN coelcstia grandinis re-
p. 25. Ex cliald. 'c:}* n^ ct sjt. IaJjO ortuin est vc ceptacula lob. XXXVIII, 22. AHqnotics adhibctur in do-
scriptione pociiarum divinitns immissai'um Jcs. XXVIII.
arab. i',^.j et SL»Li_j lionio ct plcriimque coll. gcnus
17. XXX, 3o. XXXII, 19.

Imuiaiiuni, qiiod etiam coutrahitur in Sl-wj, 2L«-Lj, 5L.ijj,

maxiiuc in formula j^ L»t j (_=! ..-^ c quibiis liomiiiibus
TlS (grando) N. pr. 1) hici Schur Gen.
in dcscrto
XVI, i4 cf.Vers. 7. Onk. X-iJr!, quo codem comm. 7
cst? quae cadein cnuntiatm- «^ l-«^jJ \^ rr^- Cf Goliiis

col.255. 2G5, qiii tanieu veram couti-actioris hnius vc pro -iro utitin. Sjt. 'fs<-j. Saad. o_i (1. .>jV 2) vjri
originem haud vidisse videtur. Ephraimitae 1 Par. ^II, 20.

^^"^"12 adj. pinguis v. rad. no. 4. ( Taluuid.

rrN^^ia
t'''^'^^ adj. macuUs maxime albis sparsus,
f.
<"i3 pl.
ct Sani. apud Tahuiid. ctiam sanus, intc-
i^lTf^fi id. et maculosus , dc hircis Gen. XXXI, 10. 12 (i. (i. CNira
gcr, fortis, nN^^-ia ct mkV-i^ piugucdo, sanitas). Dici- XXX, 35. 39 ) de equis Zacli. VI, 3. 6. „ Sic Lat. sparsas
,

tiu- de lioniinibus ludd. III, 17. Dan. I, i5, corporc humano albo pcllcs dixitVirg. Ecl. 2, 4i, spargerc coloribus Acn. 7,
Ps. LXXIII, 4, de vaecis Geu. XLI, 2. 4. 18. 20, aristis 191 , maculis spargere Tac. Germ. 17 §.4, et gr. ^aaaoi,
ib. conim. 5. 7 (piuguedo enim fruiueuto quoque tribuitur, dianaaao} practcr spargendi significationcm ctiam varie-
V. 2rr;), cibo Ilab. I, 16. Fcin. n.visr; coll. pecus pin- gandi sensum habct, unde xQ^aoTxuaiog auro sparsus i. e.
gue Zacb. XI, iG. Ez. XXXIV, 3. 'LXX. sacpe redduut vaiiegatus. " Simonis. LXX. in Gcn. ^ayiog , ap. Zach.
fxAsxros, cf. n-^3 ct t^z 110. 3. TiotKiXos. Diifert 9. "Ij;: , cui iungitur Gen. 1. c, qnodquc

nX'^'!^ f. rescreaia, a Deo producta , spcc. nova, minora puncta designat. (Arab. o_j et tij>_j vestis varie-
inaudita. Niim. X^T, 3o dc iusolita KoracLitarum poeua gata, vcrsicolor qs. graudinata it. ala locustae Har. 4 p. 46
-^•j-n.y nrj^Nn -n^-:i rrin"; N-ia"; ^iN^^l^ CwV si inauditi
Schult. In Kamuso p. 343 explicatur N'-,<r. .1 ^_j^- vc.<rtis
quid fecerit jehovd, et terra aperuerit os suum ....
tunc cognoscetis cet. Vulg. si autem rem novam fecerit variegata, ct Oj*x reddituc ijslj^^ Ci]jm^ «Jj-o iiigro et
dominus. Cf. Jer. XXXJ, 22, quo loco cum nostro col-
albo varicgatus. Spcciatim de pecudibus usurpant transpo-
lato facilc carcbis J. D. Micbaelis ilN''':^ (a LVj incepit,
situm iAj, Conj. II. nigro alboquo colore distincta luit ovis
novum quid excogitavit) legentis coniectura ( Suppl. p.
V. uubibus distinctum fuit coekim (pr. maculosum fuit)
149). Cod. Sani. ^ttlT^^S) quae forma Aramaismuni sapit,

conf. chald. r!*"^3 ct iV^ia creatio, ct ^(TT^i^ hoc ipso IX. XI. pulvcrco colore fuit pullus strutliionis, i\j ,T
loeo iu Vcrs. sam. nigra rubrisque punctis conspcrsa capra. Cf. Bocharti

• pX ,3 qucm Jehova creaidt^ N. pr. vu'i in stcm-

Hieroz. 1, 110. ^79. S3T. Ijr^ versicolor Gen. 1. c. et
(
matc Beujamiuitarum 1 Par. VIII, 21. 1 Rcg. XXII, 10 dc vcstibus rcgiis, scc. Lexicographos
spcc. albo ct rubro distiiutus, lJ0Ji.O pardus a niaculis
^?.r.J "'^*;^ V. \\-i=-n" p. 194.
dictus, ahbi ^'U^ , «-ii^Jr^ , ita ut vix dubitcs, quiu cliam
graccum latinum nopJo? , pardus cx
et lioc foiite fluxcrit.
Vid. Fcrrar. p. 010. 795).
o"*^'1t

^^j'^ pr. sparsit, ut arain. ''-3, 'r^, binc

~ ^
. ,
I i"^ fut ni3"' 1) Lq.yivunim ii^^iZ cec/dil, sicuit,
sparsu grandinem, grandmavit. Semel legitur Jcs. ' ', t

XXXEF, ig. (.\cth, (\Z^9^\ sjt. IjfS grando. Arnb. Vj cf. arab. Lj ult. "Waw pracsccuit, piaccidit, ct k\—,=

Go - G. , no. 1. Inde n''-)^ focdus, ab hostiis disscctis dictum. —

fi-iguit, graudinavit, >^jJ frigus, ->j-J grando Cor. 24,43, 2) comedit i. q. ij-^.r na 4 , a secando dictuiu. ut •^;.i
 :

R. ma 238 mnn — nna

no. 3, addc ll^ concidit carncm, it. comedlt, voravit habehis 1. c. lapidcs arva tua non obtcgcnt ct stcrilia red-
secuit, ampulavit,
dcnt (cf. 2 Rcg. III, 19. Jes. V, 2, it. Jrs. XXVIII, i5),
m}^ celeritcr sccuit, et voravit, jfc»ai»
'd n-i-ia <^;jz Gen. XIV, i3 et '2 r^^lz vi^s.v Obad. 7
manducavit, JjjM deglutivit cf. ^\j^ acutus gladius, focdcre' cum ahquo iuncti. n'''!^ Tij'3 priuccps foe-
dere iunctus Dan. XI, 22. ni-)3 ^N lucld. IX, 46 i. q.
/fud seciui cccidit, comcdit, j.i_s secuit, mandit frcnum n^Ta ;"3 comm. 4 deus focderis (v. ;:^3 no. 5, a). n''"!^
equus. Tcr legitur 2 Sam. XII, 17. XIII, 6. 10. Dnb fTn3 1DT;n foedus fi-aternum Amos I, 9. Dib"iIJ ni-^a focdus
I. XII, 17 idem est quod Dnr bSN v. b3N no. 1, c.
c.
— pacis" et saiutis Ez. XXXIV, 25. XXXVII^ 26. Jcs. LIV,
3) elcgit, quac significatio itidem a sccando scparandoque 10. De focdere constituendo ct sanciendo utuutur vcibis
pcndct ct usitatior est in verbo cognato ni^ ( v. no. 3 ). ^^3 (ubi uberius dc liac formula cgimus), G"p!7, fns Gen.

l Sam. XVII, 8: t;"N Cp.r na eligife vobis virum. xVlI, 2. Nura. XXV,
12, Dra ^"Sam. XXIII, 5,"a Nia
(Coutulimus olijn (^ ult. \^^aw, cui distingucndi et sepa- 2 Par. XV, 12, 3 -la::^ Dcut. XXIX, 11, de eodeni scr-
ad Giggcium provocans Castcllus col. 432 vaiido Ta':; Ps. LXX'^'!!!, 10, a f^N! ib. comm. 37, de
randi vim ti-ibuit
violatione cius nt^; Jcs. XXIV, 5, b"?n Ps! LXX:5i.TX, 3o., ar?
apud illum vero p. 244 rccte scribitur
^ ^ji scparatus,
Dan. XI, 3o, 3
aijolitione '^.•;3
'-ipuj Ps.
Jes. XXVIII,
XLIV, 18, la^; Jos. VII, i5, de
18. Focdus alicuius est foe-
divuisus fuit a rc, vcl accuratius: liber, iuununis fuit
dus cum aliquo sancitum. Lev. XX\^, 45 ni2".:;N'1 n^^^a :

ab ea. Vid. Dscliauli. spcc. cd. Scheid. p. i4).

foedus cum maioribus sancilum. Deut. IVj 3i ni-13 :

PL iuf. r\\~[Z i. q. Kal no. 2. Thren. IV, 10. Tiiniat? foedus cum patribus luis , it. rrin"^ ni-l3 foedus
cum Jeliova iunctum Deut. IV, 23. XXIX, 24 cet.', scmel
Hiph. comedendam dedit, causat. Kal no. 2. scqu.
cnm diiobus genitivis Lev. XXVI, 4a: ini-|3 -nx in^nari
duobus accus. 2 Sam. III, 35. XIII, 5. D?-;-)3N ini-13-.-iN. f]Ni Pm:;i ini-ia-n\ qNVapiri memor
ero foederis mci cum Jacobo, Isaaco , Abraliamo initi.
m")3 f. cibaii. Ps. LXIX, 22.
Spcc. ct creberrime usurpatur de foedcre pactoc[ue Deum
inter et Abrahamum iuncto (Gcn. XV. XVII), in cuius
''"13
fT^^I^ adj. pingui^ i. q. N'''n2, cf. rad.
f. 1) memoriam ct testimonium circumcisio instituta est (Gen.
110. 2. r.z. XXXIV, 20: !T;-ia rr-ri. ovis pinguis , cf.
XVII, 10 sq.), postca a Mose conCrniato (Exod. XXIV,
comm. Caetcruui, quum eiusmodi forma segolata in
3.
7.8. XXXIV, 27. Dcut.V,2), post cxilium iutcrccdcnti-
adicclivo valde suspccta sit, placet J. D. Michaelis r;'^")2 bus prophctis (Jcs. XLII, G. XLIX, 8) et Messia (Mal.
(a '•1= i. q- N''-l=> "t 'p3, n^pD ) scribcntis conicctura
(Suppfl. 217). 3 codd. kennic' exhibent rTN''"!^. — III, 1) renovando et emend.-indo (cf Jer. XXXI, 33):
quo foedcrc Jeiiova populo stal)ilem atquc pcrpetuani ter-
2) lu verbis lob. XXXVII, 11 a:> n-'-m2 '''1= JIN ''^"'^ :
rae sanctac posscssionem (Gcn. XV, 18 21. XVII, 19) —
pauci intcrpretcs, ut Clcricus, Ilottingerus, Ilosenm. duce cam potentia et gloria aliis gcntibus longe superiore polli-
Chaldaeo ct Rabbinis i1_2 iutcrpretantur purilalem , spcc. citus crat (Deut. XXVI, 17 sq. cf. quac observavhnus ad
coeli serenitatem (Targ. Nni-i-i-)2, quod de coelo scrcno rad. "iTrN Ilipli. ), populus inviccm Jehovae, se eum solum
ponitur Frov. XVI, i5. LXXin,'i3), totumque dictum rcvcriturum ct lcgcm cius rcligiose scrvaturum essc spo-
vertunt: ctiam serenilas ditipelUt nubem. Puritatis ponderat. iSanjO-«isvictimarum, quo sparsofoedus sancicba-
enini notiouem non solum Hebraci habcnt in rad. cognata tur, vocatur ni-iarr &! Exod. XXIV, 8. Zach. IX, 11,

-\^z, scd ctiam Arabcs in ^.i purus, libcr, immmiis nnde Matth. XX^V"!, 28 sanguis Jesu Christi, quo novum
foedus sancitum cst, ui^n T-iJj xcftji^? dM&rjxrjg cl. Marc.
fuit: magis tamen placct alia illorum verborum intcrpre - XIV, 24. Ilcbr. XIII, 20, terra autcm populo cx foedere
tatio infra (v. nvo) proponcnda, qua ^-la cx z ct i^l proniissa et data appellatur ni-i:^t Y~\^.^ ^^- XXX, 5 (v.
(a m"!) conipositum csse suraitur. LXX. Ilicron, cf. y^ t?j j Inayysliug Ilcbr. X, g ) , ipse-
que populus ^Slp pi-ia (jiopulus) sancti foederis Dan.
»-13 •1NZ rad. -i.\; XI, 28. 3o. ni-ian rJN^S"? nuucius, ^eatijjg (novi) focde-
ris i. e. Messias. Mal. III, i.

n'''!^ f. (Plnr. rrrn^i-ia apud Talnnidicos) 1) foe-

2) Alibi saepe e&t conditio hmm foederis, nimirum
dus , dictuin a secando (v. rad. no. 1 ), siquidem in solen-
a) promissum Dei Jes. LIX, 21, ct sacpius b) prae-
nioribus foedcriI)us sancicndis per hostias disscctas trans-
cepla Dei ab Israele servanda i. e. lcx divina i. q. ^i^lin.
irc solebant (v. rad. n^is). Dicitur dc focdere inter
Ilinc ni"iari niml: tabulae lcgis Deut. IX, g. i5. f-.ifj
populos iuncto Jos. IX, 6 sq. lud. II, 2 ct sexccnties,
^;i,-i ni^ia ct ni-i-n "jt-iN arca in qua lc-x s. tabulac lcgis
inter privatos et amicos v. c Uavidcm et Jonathancm
scrvabantui- (v. fi-lN;). ""''ir'! "'1^7 verba Icgis Jcr. XI,
Sam. XVill, 3. XXIII, 18 , dc foedcrc mntrimonii,
1

uncic '^-''"13 nt;N niuiicr focderc tecnm iuncta Mal. IT, i4.
2 — 8. XXXIV, 18". Exoi XXXIV, 28 : ni^iar: "<-ia-i

Oi^na^T^t n'^"i3:' praeccpta lcgis , decem praecepta.

Mctaph. adco dc fobdcre cum inanimatis. lob. V, 23 "'3 :

fln''"!^ ^T^Uiij '3aN~£)3' nan cum lapidibus campi fuedus ni-ia.-T 1B5 liber lcgis de deccm pracceptis
, aliisque legi-
 R. n2, ni3 239 mTis — nns
bus aiiLiquissiinis Exod. XXIV, 7 , dc iiiiiversa lcfiiim col- VIII, 3i. 2 Reg. M, 5. Jcs. X, 34, telum fcrreum lob.
Jcrlioiic rcgiiaiitc Josia rcjirrta 2Rc^. XXlll, 2. ai. 2 l'ar. XLI, 19, plcno
tT.-)2 \-3 Num. 16. 1 llcg. XXXV,
XXXIV, 3o. — ExoJ. XXXI,
16: obserfabunl Jsi-ae- VI, 7. —
3) viiiciilum fcrreum Vi. CV, 18. CVII, 10,
Ulae sabbatum Dri" n''")^ taiujiiaiii legern aeter- plcne 5T-13 ?3S CXLIX, 8.
nanu Niiiu. XVIII, ig: omnia donaria Jsraelitarum
tibi assigno N:rT Dri» nr'j ninr firiy phr in sta- "'il'}-? (fcrrcus, nisi conferre mavis talmud. N3T"13
tuium aeternum , Joedus salis aeterniim lioc sit i. c. lcx 'J-r-'T-)a iirincipcs) N. pr.
biibiilciis,'
1) viri Gilcad'itaeJ
sauctissiiiia (v. n"r'j), Micliaelis Icx dc salario. n^-^^z : hospilio ct lihcraiitatc crgaDavidcm exulciii uubilis 2 Sain
^\zT, lix Lcvitariiiu Wal. II, 8. luugitur sacpo vcc. phj XVII, 27. XIX, 32 — 39. I Rcg. II, 7. — 2) alius viri
n,":rT, rnii- Num. 1. c. l's. XXV, 10. coguomiiiis Evr. 11, 61. Nch. VII, 63.
"
3) Aliquotics cllipt. i. q. rr^ia ^'ir'^ nuncius, praeco,
iiitcrprcs ct ^talTi]i novi foederis , s. iiovac Icgis ct rcli-
giouis, ilc servo Dci Jcs. XLU, 6. XLIX, 8. cf. Mal; 11,
8. rarall. Ciis niN. 11^2 f"'- n^iS"; ]) transiit, periransiit. Exod.
4) i. q. n""T2 niN signum foederis , de circumcisioiic. XXX\T^, 33: et jecit vectem
nSib medianum rjinS
Gcn. XVII, 10: 'n"'"i:: nNt, coiiim. i3: "'n''-!^ rrn^^r: — rN r;:;p~-)"j Q'''"i;->prT qui trunsiret per medioa
^i^.i>^~
couim.ii tr-i^-^^T '"z n^^ia n:Nr nTTi.
D::"i'i::2, plcnius :
asseres ab uno extremo ad alterum. Cf. Iliph. no. 1. ct
(Duo iocdera i. c. signa foedcris, altcrum sabbati', altc- n''-)a vectis, rcpaguhuu. lude 2) fugit, aufugit, resp.
ruin circumcisioiiis, agnoscimt Samaritaui coU. Eiod.
XXXJ, iG. ViJc Auccdd. Oricut. \, p. 46). germ. durchgehn, clabi, evadere. (Arab. '^ rccessit,

disccssit e loco suo , abiit in terram iiicultam , enlifeic?un,

"2 i"^''- iuusit. CbalJ. et Talmud. fixit, trausfixit, 'S.:>-j\.i nox hcstcrna a practcrcujido dicta, ^^.l lli dor-
trausfoJit, Nfi^ foramcn, vulnus pungenJo iitllictum. cas, a fugicnJo Cant. \TIT, i4).
cf. Conshuitur absol.
Gcu. XXXI, 22. 27. 1 Sam. XIX, 18. 2 Sam. XIII, 37.
mTlS (foramina, vulncra) 1 Par.VIT,3i Clictliibli, 38, cum acc. loci, quo fngis 1 Sam. XXVII, 4. 1 Rcg.
vcl rr^TTS (fem. a iT^^a i. q. '1^3 fort. vulncrata s. pcr- XI, 4o it. praevio Nch. XIII, 10, Vn Num. XXIV, iT,
":;

forata cf. ]',T-12 forauiiua 2'uJcudorum) u. pr.

cum y2 loci, cx qiio fugis 1 Sam. XX, 1. 2 Sam. XIX,
i. q. i^ap:." ,
10. Is, qucm 1. coram quo aliquis fugit, constr. pleriua-
probabiliter mulicris.
que cum i:r-q Gen. XVI, 8. XXXV, 1. 7. 1 Rcg. U,
7.
2Par.X,2', Jou. 1,3, ^•^ Jcs. XLVIII, 20. lob.
•>:s:r-3
PT/Hj m. ferrum , a transngendo et pnngendo XX, 24 , it. n-j2 (e manu
i. e. potestate cius ) lo]). XXVII,
dictum, i' in fiue ad quadrilittcrum formandum adiccto, 22, nS;: (pr. c vicinia) 1 Rcg. XI, 23. 'd -«-^nN n^^a dr.
cf. b^.-i: a n-l3, ^^, V. Lehrgeb. p. 865 litt. p. (ChalJ. dcfugicnte, qui aiiuin fugicntcm sequitur 1 Sani. XXII,
^T-ia ct Vr-is, Sam. Z^^^flj quod ciiiiu in Polj^glottis 20. Non dilfcrt a Si: fugcrc, cui iungitur pcr plconas-
XIX, AP'^'^^ mumludJ. IX, 21 n-jN.a DnT- C:;:, dilFert
lcgitur Z-^^1 Deut. 5 et Gcn. IV, 22 : rib';'.! T\-\j!.;>p_

autcm a L:r-2rt clabi. 1 Sam. XIX, 12: Kr-:''T n-^a^i rjr^T

Hbrai-ioriun operarumvc A^tiis uiti videtur, sjt. pijs),
abiit, aufugit et elapsus est. Impcrativo uouniinquam
Gcn. IV, 22. Ez. XX\7I, 12. 19 cct. bn^ T3 foriiax additur Dativus commodi: "rj? n"ia germ. mache dich
fcrro liquando , translatc de scrvitute acgyptiaca Dciit.
IV, 20. 'b'~\Z 321 currus ferrei i. e. ferro muiiiti Jos.
fort, rette dich, Gen. XX\il, 43. Niim. XXIV, 11.
Amos\ai,i2 conf. gall. s'cnfuir. Transfertui" cLiam ad
X\TI, luJd. I, 19. IV, 3. i3. De coelo clauso
16. 18.
tempus fugax. lob. IX, 25. XI\'", 2.
torraque sterili futura Dcut. XXVIII, 23: eruntcjue coeli
tui supra te aes (i. c. pluviam nuuquam dcmitteut) et Not. Fugiendi Michaeli (Suppl. 219)
siguiricatio
terra infra te ferrum (plantas noii cmittct). Lcv. uni loco Esod. XIV, 5 inepta %-idetur, eique explicando
XXVI, ig. Saepe
ad duriticm ct firmita-
adliibctur
tcm aduuibraudaui vcluti rTI^ t::i'j sccptrum fcrrcum,
,
adliibet arab, ^j ohuertit sinistrum laius , unde etiam
Cgiu-atc pro imperio duro Ps. ll, g, ?T12 Vv iugum fcr- fugicndi potestatem derivat (coU. terga vcrtcre): com-
rcum i. e. darum, haud facile frangenduiii Deut. XXVIII, mode tamcn populus, quem post tridu^yn rcditurum
iS , rTia TT^Ta vectes fcrrci i. e. lirmissimi Jcs. XLV, 2. speravcrat Pliarao, qui coiitra Arabiam ingrcdi parabat,
Ps. CVil, 16 25. Jes. XLVIII, 4:
cf.Dcut. XXXm, dici poterat aufiigisse : neque opus cst duiissima i]la iiiter-

^3."l.'^ -".1? "!"• nerius Jerreus

cervix tua , dc pcrti- est
pretationc.
nacia populi. Jerrum, utpotc viliora nictalla,
Alibi aes et Hiph. 1) i. q. 1. Exod. XXVI, 28.
Kal no. 2) in
opponuutur auro argcutoquc et transfcruntiir ad vilitatcm Jugam coniecit, Jugatit
Par. \^II, i3. XII, i5. lob.
hominum. Jcr. \T, 28 cll. 29. 3o. Ez. XXII, i8. — XLI, 20, it.
1

expulit , abegit Nch. XIII, 28: ^rn''-)2Ni

2) instrumentum ferreum Deut. XXVII, 5. Jos. ''i;;^:3 eumque a me abegi, utpoto inihi molcstum e civitat»
 ,

R. -12, '^na OA
40 n"i3 — '?i'i2

eieci. Prov. XIX, aG: CN -"'-13! iN-lTC-; fjui fim inferl homine p. 128. vit. Tim. 2, p. 908 Maiig. Actb.
patri matremque expellit sc. c domo. f\ZM'- gcnuaflexit, TxlWrf^ZyW in gcniia procubiiit,
dc femina paricnte Lud. Lcx. 234 ct liist. acth. i, ]4 §. 38,
'
ni^ Jes- XXVir, 1. lob. XXVI, i3 (nbi tamcn mclit.'hyreh procubuit in genua, gcnu ilcxit, ut fcminae
multi cocfd. rr^na) Plar. d^t-i''-!2 Jcs. XLIII, i4 (pro intcr sahitanduni, camcii ut oncrcntur, gallinac in coitn,
n^i^a , forinac pi^li ) i) qiii iii fugam se dcdit, y//^'///t'z<s
ii.fugax, cpitlictou scrpcntis tam pro- hinc herreh coivit vohicris. Sjr. >«i-^ ct chald. "j-is id.
Jes. "XLIII, i4
prii Jes. XXVII, i , tum coclcstis lob. 1. c. LXX. np. Jcs.
V. infra. \^;d genuflcxio. Ap. Tahnud. transfertur adcx)
oijrte (ftvyoiv , ap. lob. SQuixoiV anoaiUTt^g , ibique Syrus
ad plantas, nimirum vilcm, cuins propagines deorsum
«.Cfiij \.iQm serpen.i qui fugit, Alii iiitcrpretes ( coll. flcxi et qs. gcnu Dectcntcs in tcrrain dcprimnntur ct tegun-
rr^is rcpagulum) scrpentem rectuni s. protensum rcddunt tur, ut radices agant. Talis propago vocatur ."Tj^^li, vitcm
(Vulg. scrpcns vcctis. Aqu. ap. Jcs. oqpt? i^o-f}^oq. Symm. ita propagDio 'j-^-iaM. VS.^yovv llcr. 3, 89, hit. geniculum).
bqjt? nvyxXuoiv), crocodiluni fortasse intcUigcutes ; scd Bis ita legitnr de homiiiibus dGUin invocaturis. 2 Par. VI,
scrpcutciu llcxuosum contextus iu utroque loco rcquirit. i3 de Salomone iiSTa-i-y !]"ia^l et procuhuit in geniia

serpens arab. ^j
sua. ( Cf. Daii, VI; 1 1 ). Ps. XCV, G : fc/u/e r;3"l33i
Non magis placeut iiifaustus coll.
:i:ijji> fnTi'] "'ZDr ut in genua procumhamus coramJehora,
obvci-tit latus corporis sinistrum a dextra transicns ad sini- crcatore nostro. Vidc Hiph. et ?)-i2 gcim. Idcin fcrc valet
strain de dorcade ct avc quod mali augurii erat ( Schult.
,
, quod -?"23, cui iungitur Ps. 1. c. 2) Deum invocavit, —
iu auimadverss. ad li. 1.), et ap. lob. serpens sinister i. c. fausta apprecatus est , benedixit (qno latinitatis cccl&-
borcalis (Mich. Suppl. 219) quae posterior intcrprctatio , siasticac vc. in hac radice ti-actanda etiam nobis uti liceat).
Jcsaiae vcrbis planc inepta est, ncque ex veibo illo ara- Longe frequcntissimae suiit hao sigiiiilcationcs in Pi. in
bico rectc colligitur. — 2) N. pr. viri 1 Par. III, 22. Kal frcqucntntur taiitum Part. pass. rill^ laudalus , bene-
,

diclus ( LXX. siiXoyijfievog , svXoyr^Tog) dc cuiiis usu una ,

Phir. QTli^ia m.
n''"lI3 i) lignum transrcrsum, cum Picl agetur; forinae eiiim rjTia (inf. absol. jiro TjTia ,
feclis, quo ab uno latere'ad altcrum pcr annulos traiccto forraac HV.p , niSi ) Jos. XXIV, 10, iD-!3 Gcn. XXVIII,
singuli iu tentorio sacro assercs coniungcbantnr. Dictmn 6. 1 Sam. XIII,
10. 2 Sam. VIII, 10. iPar. XVIII, 10
cst a transcundo, ut lat. transirum , qs. trnnsitrum, v. rcctiiis ad Picl rcferuntur, licct a iiounullis cditoribus pas-
Fest. h. V. Exod. XXVI, 26 sq. XXXV, 11. XXXVI, Mctlicg omissum sit. Dc signincationum serie v. Infra
3i sq. XXXIX,
33. XL, 18. Num. III, 36. IV, 3i. — siin
liotam.
2) veclis portae clandcndac lud. XVI, .'?.
repagulum , NipJi. reflcx. i. q. Ilithpa. henedixit sihi. Gcn. XII,
Neh. III, 3 sq. cet. Mcinorantur partim lignca Nali. III, XVIII,
5. 18. XXVIII, i4. Vide Ilithpa.
i3, partim acnca 1 Reg. IV, i3 ct fcrrca Ps. CVII, 16 ct
Jes. XLV, 2. Saepe iungitur fi^nbnT n"'-!^ rcpnguluin ct Pi. Tl^ia inf. et iinp. Tj^ia, fut. Jyi^"! , c. Waw con-
forcs Ez. XXXVIII, n. XXXVIII,' 10, ct D>n^_n
lob. vcrs. rf^ia"!!, cum acc. dist. TI~i5^i i) Dcuin invocavit
n^-ilniDeut. III, 5. 1 Sam. XXllI, 7. 2 Par. VIIJ, 5) laudayit , cclehraint , veneratus est , quod fit gcnlibus
(iiam metaph. lob. ]. c. dedi repagula et fores.
( mari ) flcxis, 2 Par. VI, i3. Ps. XCV, 6. Daii. VI, 11 cct.
V.
Terrae repagula sunt vectcs portae, qua in pcne- (Arab. ui^j coiij. V. laudavit. VI. vciicrabiindo animo
tralia terrae i. e. in orcum dcsccndimus i. q. ^iX'i2i "'"3 lafidatns cst Deus Cor. 23, i4. Mclit. hyreh laudavit, Deum
lob. XVII, 16. Ita Jon. II, 7: •'ii-a rt-^n-i-ia y-iNr; invocavit). Consti-. sequ. accus. (ut yovvnexiiv ziva
lerrae repagula pone me 3) Mctaph. fectis sunt. — Matth. XVII, i4 pro Tragcexaisiy, IttsTevuv), raro prae-
dici potest pro principe , quatenus tuendac civitati operam vio h, I Par. XXIX, 20. — Ps. XVI, 7: -HN rj-iaN
dat (v. .ns IIos. XI, G ct supra p. 179). Jcs. XV, 5: ^::;""'-itiN Tiirt^ laudabo Jehovam, qui consuluil mihi.
ir:; "W fTTj"''!^ principes eius fugiunt Zoarum usque, CIV, 1: —irT^-nN '^;?: 'D-12 lauda, anima mea, Jcho-
Ilieron. vectescius. Nescio tamcn an iusto durior sit
vam. XXVI, 12. XXXIV,' 2. LXIII, ^. LXVI, 8. CIIL
eliipsisverbi fugicndi , praescrtim quum fugae aiitca iiulla
1. 2. CIV, 35. ludd. V, 2. Dcut. VIII, 10. Part. pass.
mentio sit: qiiarc cuin Chald. Saad. Kimchio r;^n'''1i
ni— " T["l-l3 tS^^nVN T^']'^^^ laudatus sit Jehova, Deus Exod.
,
ftigitivos rcddcre malim, sive jTTf^ia scribcre placet,
sive !-!Tf13 dcrivarc a ^«'na cum Kamcz puro (foriuae XVill, 10. 1 Saiii. XXV, 32. 39. 2 Snm. XVIII, 28.
-ii-i-y )'.
•
1 Rcg. I, 48. VIII, i5. Ps. XXVIII, 6. XXXI, 22. XLI,
i4. LXVI, 20. LXXII,
53 cct. lob. II,
18. LXXXIX,
ni^JS m. pr. fuga , dcindc concr. fugitivus. 9 : ri?3l S^^nbN morere i. e. quantum-
T|-|3 lauda Deum et
Plur. Ez". xVlI, 21. vis Dcuin laiidabis et cclcbrabis, tamcn tibi mox morien-
duincst, vana igitiir tua crga Dcum jiictas. Vcrba sunt
mulicris imjiiac. De hoc duoruin Impcrntivorum usu v. Jcs.
^2« fut. T]'!^^ \) in genua procubuit. (Arab. ^^jJ VIII, 9. (Al. cxsccrare Dciim ct niorcrc, coll. -"lano.S.

id. dc camclo Schult. iiup. Joct. p. 124, clcphanto p. go. SjT. ^OT-^l^ Ijjt, Sand. nis. ^.^i^, jJJi ^', Gekatilia ms.
 :

R. '^3 241 V.^,

oJCI^ ^j'^ odl! v_A-w cxsccrarc Dciim, quainvis tibi nio- 21. XXVI, 25. 2 Sam. II, 5), in salutando (1 Sam. XV,
ric-nJiun AI. valodicas Uco, cf. no. 5).
sit. Pkiiius diti- l3. Ilulh ill, ;o), cliiiin oini.s.so r^in^r (i Saiii. XXV, 33!
tiir nin'^ 5"4 ~"^2 invocavit nonKii Jcliovac l's. XCVl, 2. XXVi,25 cf. XXV^ilf,'^ sq. XXXdl, 24),
Dciit. VII, i4.
rrin-; rj"-\a bcucdictus a Dco Gcn. XXIV, 3i. XXVI,
€, 4.'CN.LV, Ncli. IX, 5, ct nin-; a-qs r;-i3 (ut 29.
'1
1.

N-ipJ Dcut. X, 8. XXI', 5. i l'aralip.

C^-a T'^T.-l,
Niiiii. XXIV, 9. —
Dciis dicilur etiaiu benedicere rcbils
iiianiinatis, ut fclicitcr ccdant, faustaquc increnienta
XXIII, i3. Scincl de iiivocationc idoloruin Jcs. l,X\'l,
3: ]"N -j-lS^J i/n-ovat idola , adcoquc dc projjria lauilc.
capiant. Exod. XXIJF, 25. lob. I, 10. Ps. LXV 11
CXXXII, i5. Prov. 111, 33. Gcii. II, 3: l:-'r;:j< r]^aiT
Ps. XLIX, iij: rj-ia'; V'~3 Vi"i:: "'S clsi, dum yiyit, se
inN i:;-)-';! ''i;"'a"i;- Dii-nN benedixil JJeiU diem
et
laudat i. c. gloriaturj sc niagnum ^'racdicat. -
seplimiini, eumque sanclum pronunliayit, ubi postcriorc
^)faitnta alicui adprecatusvst nuinine invocato (l3U.'3 vcrbo priiis bcnc cxplicalur.
r!ir!> Ps. CXXIX, 8. l Par. XVI, 2), bcnedixit alicui. (AiaL)!

Conj. niaxime scqu. 4) salutavit aliqucm, quatcniis Iioc fit saliitcm ad-
t6^ 111. (J^c^ actli. 0-^Tl \ JJ-
jirccaudo (1 Sani.XV^, i3, cf. £('(ir]r»j iiiui-j ti5Cd= ^^LJt)
•t^O^Vk I ct rr\>/ Y\ : bcncdictus, Syr. >*rO}. Gcn. noniiunquain ciiiin salutatio sola intcrrogatione dc salute
XXVII, 27: iii benedixit ei (Jacobo Isaaciis) et dixit altcrius conficitur ("- tjVniJb VNi;, v. aibu;).
Prov.XXVlI,
28. praebcat tibi Deus rorem coeli et ferlilis- i4: ib n-i-nn n;rp' cr-i-n 1";:^ biij ripa ^r.v~\ rj-^.a^
siina terrae. Nuiu. VI, 23: ila benedicelis Israelilis,- qui salutat alterum mane alta vocc , ik maledixisse
dicendo 24. benedicat iibi Deus el cusiodiat te. 26.
: pulandus est , iiibil eniin fidenduin hoiniiii, qiii falsam
eplendeat libi Jacies eius , el propitius sit libi cct. Ps. ainicitiae .spccicm jirac se fcrt. 2 Ilcg. IV^, 29: si qucm
CXXIX, 8 (^ir;'; £"i'a C^nx ^zz-^a fausla t-^obis adpre-
:
'
invenis, •\X'. ':jD-'2.-)-':t :]:r-jan kS"; noli etim salulare, et
cainur per Dei numen. Dicitur dc piis votis ct precihus, si salutat t'e , iiolici respondcre. 1 Sani. XXV, i4
( coU.
qiias pronuntiat toncipitque parciis moribundus Gcn. comm. 6). 1 Par. XVI, 43. Dicitur de .-idvcnicnte Gen.
XXVII, 4. 7. 10. XLVllI^ 9, saccrdos pro popiilo Lev. XLVII, 7. 2 Sam. VI, 20, do disccdcntc et valcdicentc
IX, 22. 23. Nuin. Y[, 23. 1 Sani. II, 26. 2 Par. XXX, 27, Gen. XLVII, 10. 1 Reg. ^"111, G6, item dc praescntibus,
proplieta Nuin. XXIII, 11. XXIV, 1. Dcut. XXXllI, 1, qui salvcrc iubcnt advcuifcntein 1 Sam. XIII, 10, ct disce-
Salouio tcmpluin inauguratiu-us 1 Ilcg. VIll, i4. 55, popu- dcntcm bouis votis prosrquuntur Gcn. XXIV, Go. Jos.
lus pro populo Dcut. XXVII, }2 (scqu. Nch. XI, 2 ), }:

miiiistri pro regc ciusque successore 1 Kcg. I, 47 cct. Exod.

XXII, C. 7. 2 Sani. XIII, 25. XIX, 4o. (Syr. y;^L\
XII, 32 Pliarao ad Israelitas sacroruni pcragcndorum id. Assem. bibl. oricnt. T, 1, 44 lin. 16),

Tcniara petcntcs ite 'nj<~a.1 dn3"}ai et mihi quoque

:

5) Accipitur ctiam iii malam partcm et valct exse-

fausta adprecamini. Transfertur poi. t. ad inaiiimata. lob.
cralus est i. e. luiinine invocato cxitium alicui imprccatiis
XXXI, 20: nisi benedixerunt mihi lunibi eiiis vidcl. cst, tf. lob. XXXI, 3o. (Est Iioc vcrbiim e vocabulis
antca nudi , a me vcstiti. Scmcl dr. de cousccratione
mediis, et plane rcsjiondet arab. LiiJ^ji qiiod et bcncdi-
sacnTicii 1 Sam. IX, i3. r:3-ii rj-ia boiia vota coiicepit
Dcut. XXXIII, 1. Gen.XXVIi;4i; "Opp. rrp malcdixit, ccndi ct cxsccrandi viin liabct, v. Ibn Bcithar ap. Hot-
iufausta adprccatus est Prov. XIXX, 11, "1"1N Ocn.XII, 3.
ting. insmcgm. orient, p. 73. Sic ^^^ Conj. VIII. suppli-

3) benedixit , bene precatus est Deus homini aliis- cavit et male prccatus est, nielit. byrek i, e. ijS^.Li bcnedixit
ct maledixit, diris devovit, cxsccratus est, Vassalli p. 4g,
quc rebus crcalis. (Arab. <^Xi benedixit Dcus liomini,
prospcravit eum Cor. 17, 1, sequ. J 21, 71 , ^3 7, i33, (Jsc 89. 463 it. salla \. c. JvJ bcnc precatus et cxsecratus est

37, 1 i3). Dicitur de Deo bcne prccandi formulam pro- ibid. p. 591. Aeth. 04^01 Bcnedixit et maledLxit, teste
nuntiante Gcn. I, 22. 28. IX, 1 , sacpius autein de cvcntu
Gregorio ap. Ludolf. p. 235. Adde verbum gcriii. flchen
divini favoris, J)to prospcravit , fortunavil. Gcn.XII, 2: precari, quod ^^lanc ciiisdcin originis cst atquc licbr. rj";^^
^ST rrilJNlfjMD-iaNI benedicam tibi magnumque faciam et pr. plicationem, .«iipplicationem notat, sich scltmiegei^
nomen luiim. Comm. 3. X^TI, 16. XXII, 17. XXIV, i. und biegen, apud intiquiorcs i-hgen, iii diall. _/Zti/>/», for-
XXX, 27. Dcut. I, 11. 2 Sam. VI, 12. Ps. V, i3. XXVI, maque non adinodum mutata abit \\\ fluclicn, Jloken, exsc-
12. Jcs. XIX,
lob. XLII, 12 cct.
25. Constr. c. duobus crari). Propric rcfertur ad lioiniiics, transfcrtur taincn ad
accus. , personae, altcro benelicii,
altcro quo quis 'a malcdicta vcrbiquc iinpia in Dcum coiiiccta. 1 Reg. XXI,
tiumine ornatur Deut. XII, 7. XV, i4, alibi scqu. 2 rei 10: -Jr^T ^'""ViN' na-ia exsecratus es Deum regemqae;
Gen. XXIV, 1. Ps. XXIX, 11. Ubi homincs alicui bcnc
precantur, cclcbratiu- formula: rrirrir !i.-N' TJTia bcnc- Chald. Nn5*3. SyT. «-*-"r conviciatus est. Ps. X, 3:
dictus sis a Jeliova 1 Sam. XV, i3, rTTn"'!^ NT: TJi-ia nin"' yN!) Tj^ia J^!: rapax mnledicit et illudit Deo. lob.
Ruth II, 20, cf. jriry VnV fiTa.v n'-|2 Gcn. XIV, ig^ I, 5:' lie /oi-te peccaverint filii mei n22ra &''~"-N ^ia-iST-
rinii; va r]-na ludd. XV'II,' 2' (arab. usi ^JC! J^/j, Vulg. et maledixerint Deo in cordibus suis. Tas^.T,^:,'^^)
sJJ! <ii^\-i ). Ita sacpius in gratiis agcndis (1 Sam. XXIil, nin-» U-iJi. Syr. loi^P cujj^o, Comm. 11. II, 5.
'
iih
 :

R. '^13 242
Plcrique , quos oliui sccuti sumus
n^
Jianc formulam cum
- m
NonmiUos coJem rcfcrre vcrba II, 9 supra (110. 1 ) obscr- ,

vavimus. Alii, ut Scluiltensius ad lob. I. c, quibus cxse- LXX. Chald. (cf. Gal. III, 8) passive interpretantur et :

pro.iperabuntur omnes'^ terrae gentes per eum , per

craudi potcstas ia lioc vc. uon satis certa vidcbatur, a
valediccndo (v. no. 4) dcrivant abnegandi vim, camqiio posleros eiu.t , siquidcin ab illis ad vcram Dci notitiam et
coll.gr. X^^ouv Iriv , yrtiQHV ([Q'i- cultum addiicentur. Vidc Jahn Archacol. II, §. 263 not.
Lis cxcmplis adhibcut,
Scd illud pracfcrrc iubcnt ct vcrba 1 Rcg. Sed rcliquorum cxemplorum, in quibus r riis, :: ^"'-n?!
^Eiv Tiru.
b^ltX, 20, linguarum a nobis comparatarum analogia.
ct
— legitiu' , analogia prioi-i sententiae favere vidctur.
'

LXX nunquam non rcdduut evXoyioi. Not. In variis

vcrbi sigiiificationibus digercn-
huiiis
Pii. TI13 part. ?]13;j 1) pass.Pi.no. 1. laudatus est dis in varias scntentias abicrunt iiiterpretcs. Ac lo. Diix-
Dcus. lob. i, 21 niiiJb nir;"' Q'^ "'ir; laudatum sit nomeii
:
torfiiis qiiidem , lo. Simouis al. a gcnuflcctcndo ducmit
Dei. Ps. CXIII, 2. — '

2) jJass. Pi. iio. 3. benedictm i. c.

salutaudi ct valcdicendi vim, Innc per mcton. bene pre-
pro.speratus est a Dco , scqu. yz rci. Dcut. XXXIII, 1.^:
candi, quod iii salutando fieH solet. J. D. Michaelis
'U1 D^-niBn l.vrj il^-lN nirr^ n^.l^''^ a Jehova
prospe-
contra ( Suppl. p. 223 ) „Picl T)~\Z, inquit, snspicor pro-
rata sit lerra eius ?nuiieribus coeli cet. Cf. >^ TJ^"'^ '• "• pric csse in genua procumbere iussil siguilicatumquo
r^~^b nn=- Pracpositioni |-j vcro li. 1. eadcni vis bencdiccudi, omnibus communcm linguis orieutalibus,
inest," quacalibi post verba copiae (Exod. XVI, 32 ). Ps. iiidc accepisse, quod in solenniore beucdictionc genua
XXXVII, 22. Sine diserta numinis mcntione ludd. V, 24. flectcret is, cui benedicebatur. Traiislatiun deiiide ad
Ps. 2. 4. 2 Sam. VII, 2;). Prov. XX, 21. XXII, 9.
CXIt, omnes omuino bcncdictioncs." At nequc is, ad qucm pro-
Jliph. rj-^iar; causat. Kal no. \. genua Jlectere iiissit vocat ]\licliaeli.s, bencdiccndi ritus nsqnam mcmoratur in
camclos, ut quiescerent ct biberent Gen. XXIV, 11. V. T. (cf. Gen. XXVII, 2G sq. 38 sq. XLVIII, 12),
ad Ilamas. p. 436. Conj. VIII. ncque hoc pacto rcliquae siguillcationcs (110. i. 4. 5) ex-
(Arab. LSlIf id. Scluilt.
pcdiri possiint. Ut veram sentcutiam, quam supra pro-
i» pectus proeubuit camelus, acth. {\r{\AX\'. ^y- ^*»^' posnisse mihi videor, id modo tcneiidum
tibi pcr.suadeas,
i. q. hcbr. Geu. 1. c. ). Vido rT3-1.3 , it. r)-ia.\: p. 1 9. cst, hominem bencdicentcm cxsecrantem nunquam noiiet

no. 2. benedixit sibi. sive fansta sive infausta ab Deo expctcrc ct imprccari,
Hithpa. ~"12n!7 reflcx. Pi.
qnom bcne- quod nbi solcnniorc ritu fit, acqne ac Dei laudatio (no. 1),
Dcut. XXIX, 18/ Constr. praevio a a) eins,

dicendo nobis iuvocamus (cf. i^ DC3 ^1?» ^ ^^^,Pt'

cnm gcuullcxione ct adoratione coniunctum est. Illiid tan-
a sn^iJD)i. c. dci, quem colimits. Jes. LXV, iG: T)~l2riri3rT tum iiuproprie dictiim est, quod etiam Deo benedicenti
tribuitur (110. 3).
'i'0.^ ''nrNa Hl^n"' yiN^ benedicens sibi iii terra, sibi

beiledicet per deuin verum. Sequitur et iuraiis in tcrra :

iurabit per deum verum. Eodem modo intclligenda vcrba ^"1.^ chald. 1) i. q. Iicbr. no. \. in genua procidit,
ad cultiim Dco praestandiim. Part. Dan. VI, -'^'j n^ia
Jer. IV, 2: r;)"?nian us^^^iSa nBNa Min']-^! ni;3u5:i 1 1 :

nbVnn"' iSl a^^iiia laisrilil et iurabis per Deum aiiimo ''^13-13, cf 2 Par. VI, i3 ct Mattli. XVIi, i4. XXVil^
29 Pcsch. 2) benedixit. Part. pass. ?]'-!- i. q. hcbr. r[1"l3
sincero et per eum sibi beiiedicent gentes et de eo gloria- "'
Dan. III, 28.
bimiur. Scntentia cst, et Israelcm ct gcntilcs (nisi forte
S-^ij idem valct quod D"'2" triinis) uiuim deuui eulturos Pa.r^r^ (pro vulgari rj-iz, iu Targg. r;i-13, T^-^^z)
essc. luuguutur li. 1. i"2'i.;: ot rj-i^riri, ut ap. Jcs. 1. c. , ct laudavit , reneratus est Deiim, scqu. ir Dan. 11, 19. IV,
,-,ir;^3 bVnnn de Deo, iuPsalmis sacpe obvimn.
gloriari 3i. Part. pass. T^-Orz i. q. rjli^J Daii. Il', 20.
(Alii ducc Clialdaco iS pro T;: dictum existimant ct ad
Israiilcui rcferuut, !iac sententia": et &\ iurabis per Deuin '^"l.S. geiiu. Iii Siiig. scnicl lcgitur Jcs. XLV, 23.
aniiiio sincero , per te sibi beiiediceni gentes et gloria-
(Syr. ^.Oj.^, ii-^QO, acth. rACVl I
i^h Chald. ^^-iz,
buniur iii te i.e. si tibi fueiiut aggiegati). Constr. b) scqu.
sed frequcntius transp. NSlS^lN., niclit. rkobba).
2eius, cuius felicitatem ct salutem nobis adprccamur cf. ,

Gen. XLVIII, 20, ubi Jacobus Eplnaimo et Manassi bcue- Dual. t]';^'!^ soluin dc duo-
constr. '3"ia genua , non
dicens per nomen tuuin benedicant Israiilitac dicentes
: bus, scd adco de omnibns. 'd^JS-ia-rs cuncta gciuia Ez.
ntjjUbl ^'"iDNS ^'m^N TJ-"^ faciat.le Deits ut Ephrai- Vff, 17. XXI, 12. D';^'!^ b-iJo aqiiae ad gcnua j)crtingen-
muni et 'jl/anassem." Vs. IJXXII 17 dc rcge iu hoc , tes Ez. XLVII, 4. Vacillare dicuntur genua homiiu»
carminc cclcbrato ^in 7T1DN'] Q-ji.l-bS iatis-itnT bene-
: iiifirnii languidi Ps. CIX, 24. Jcs.
, 3, ciusquo XXXV,
dicent sibi per illuin oniiies populi euin<\v.': feticein prae- qui aiiimum despondit lob. IV,4. In genibus (^'S-ir ~'j\
dicabunt. Nou aliter explicaiida fuerit fomuila in Gcncsi rccipiiintur pucri reccns nati a pareutibus altoribiisve Gcn.
paucis mutatis qiiinquies obvia: ';ii.T-;D '^?.''.!^ ^^^^vini XXX, 3. li, 23. lob. III, 12, ibidcm pucri foventur a
'J'"lN!l bene precabuiitur sibi per posterbs tiios (Abra- parcntibus Jcs. LXVI, 12. a';?'^^ i:y yns iii geiiua pro-
nii ) onines geiites lerrae soriem adprc-
\. c. sibi Israclis cidit, V. V~^.
caTjunlur. XXII, 18. XXVI,
i4, ubi pro
4 cf. XXVIII,
llithpa. Icgitur Nlplial, ct XII, 3. XVIH, 18, nbi pro Tj")^ chalJ. id. Dan. Y\, 1 i , alibi NS-^-lN' v. rad.
';t:;'iT3 praclcrca cxitat tjq , i3. Ita Jarchius, Clcrkus al.
 , .

R. 'n^2, £13 243 3-13 an3

nS^^S scmcl rtDna Gcn. XXMT,
38 constr. ns^ns "-"l^ constr. n:-72. f. stagnum, piscina , pr. lalis,
pliir. m3"12 coiistr. rf^Ss f. l)
, adprecatio
bencdicllo _
ad quam caincli jiotatuii procumbunt, v. T{^-^Z-. (Arab.
boni, Lcgitiir <lc bciicdictiouc patris nioribiindi Gcn.
cratcr foiitis ct simile aquae rcccptaculum,
XXMI, 12 sq. XXXIII, II, niiscrilob. XXIX, i3, in io_jj
maxime
pios legis obscrvatorcs pronunliata Dcut. XI, 26 sq. n2"l2
stagnantis. Abdoll. i35. 137. Nicb. descr. Arab.
0^"1"it7 faustac prcccs lioniinum proborum Prov. XI, 11. p. i56.
Hi.span. alherca). 2.Sain.II, i3. IV, 12. 1 Rc". XXII,
38.
Opp. nrr.r; Gcn. Ucut. 1. ]. c. c. ( Sjt. Ifts^aa iil. ). Cant. VII, 5. Plcon. C-;-j nD-^r Nah. II, g. Ecclcs.
11, 6.
Duac einsmodi piscinac craiit' ab occidciitc llicrosolyiuo-
a) r;i!T" ri2"<2 henediclio , favor J)ci , qxicm omnis
rnin, cx'stagnantibus fonlis Siloac aquis orUc.
gencris prospcritas et fanstissinia quacquc scqunntur. Gcn. Altcra
fonti ad radiccs Sionis cbiilliciiti propior., piscina
XXXIX, 5|: !Tii;2': n-;:;-V;-u;'^. -i\r>\-;2r riir:'; nsnr '-;i superior
(-0"^"~ "^.^^" 2 Hcg. XVIII, 17. Jes. VII, 3. XXXVI,
T)ei(jiie favor prospiciebat ujiuiibus , quae domi riiri-
2), piscina retus {nyc^r, r.O^z- Jcs.XXII, 1 1), /j/.srma
que habebat. Pro 2 ponitur quoqnc ?i> Ps. III, g. Jcs. jSiioae (nr^rr r.Z-)Z Nch. Ill, iS
), et piscina reo-is \cl
XLIV, 3, ?N Ps. CXXIX, 8. Pros^ X,"22: r^ir;-) nsns Salomonis ( r)ra- 'rb^z Ncli. II, ]4, xoi.vfij^&Qa loXo-
"l''-j:;:n NTt Jayor Bei diviiemfncit. Dcut. XXXIIT, 23. ftwrog Jos. bcll. jud. 5, '4 §.2) diccbatur, utpote iiortos
Ps. XXR", Dicitur ctiam r;2-^2 siniplicitcr Jcs. XIX,
.5. rcgios irrig.ins (i\ch. III, i5): altcia injerior dicta
24. Jocl U, i4, nonnunquam scqu. (>cnit. eius, ciii (n:nnr^n nr-irr; Jcs. XXII, g) rigandae infcriori urbi dcsti-
numcn bcncdivit. Gcn. XX^Tll', 4: ts^^zhenc- CmsN nata erat. LXX.
xjirjjj;, xoAc^^/j^^ia, quod postcrius ara-
dictio qua bencdiiit Ahrakamum. XLJX, 26: niw-^S
^y •"lir; Dci henedictiones quibns bcncdixit montibiis bicus prophctarum intcrpres vicissim rcddit KTIJ!.
aelernis. — Exod. XXXII, 29 : "j~\z 21^;^ £3">r^ nnri
ut fobis paretis hodie singularcm Dci benediclionem &', :j n3
(bcncdictns) N. pr. Baruchas, quod gessit
favorcni. Prov. XXIV, 25: 3iU nrns benedictio boni 3) amicus, comcs ct amanucnsis Jcremiae prophctae, cui
\. c. bona. Plur. n:2"i2 benedictiones sc. Dci Prov. X, 6. huius nominis libcr iipocivphus tribuitur. Jcr. XXXII,
XXVIII, 2, scd saepius heneficia , nninera di^nuilus 12-iG. XXXVI,4sq. XLIII. 3-6. XLV,i.2. 2) filius
missa, sunt larga sobolcs,
qualia agrornm fcrtilitas, Sabai, Nehcmiac acqualis Neh. III, 20. X, 7, 3) ciusquc
oinnium rcrum copia ct ubcrtas. Ps. LXXXIV, 7. Gcn. coacvus, filius ChoI-IIosc. Neh. XI, 5.
XLIX, 25: "r""; ^'rw niD-12 munera coeli desuper,
'v.-^ 1—^ (cni benedixil Deus, T^-yz fort. pro b
munera maris infra cubantis', munera uherum et utefi. ^5"

Cf. Jcs. LX^", 8: noli eam (uvam) corrumpere , TXl^Z "'2 al. codd. hv2-^2) N. pr. Barachel, pater Eliliui. lob.
ia nam mimus divinum ei inest. Ez. XXXIV, 26 '^"i.l :
XXXII, 2. g;

MD^IS pluviae salutares. (Arab. IvJ j abundantia, fcli- •'.^^ j.3 (cui henedicet Jehova, pro ri-i'"^^, vcl
citas. Cor. 7, g4). cni bcncdixit Jcliova, pro nip-i:) N. pr. Barachias,
3) Abstr. pro concr. de Iiominc Dci bcnoficio eximie
LXX BuQUiiui, quod gcssit 1) lilius Serubabclis 1 Par.
fortunato ct fclicc. Gcn. XII, 2: nr-^r n-r;-. Ps. XXI, 7 ;
III, 20. . 2) filius Assac, Levita ib. IX, 16. XV, 23.
eum fortunatissimum reddis in 3) vir Judacus, Nch. III, 4. 3o. VI, 18. 4) cf. -n-2-2
"l^r ni3"^3 "r;n""wn
no. 1
ae/f/nz/T». '
Collect. Zacli. VIIT, i3: -212 Gn""';^:!.

4) munus , donum , quo favorem bonamqnc volun- ''"^^'/.r. (hl. ) N. pr. Barachias. Ilis littcris scri-

tatcm signilicamus ( cf. no. 2) ,

quodque additis bonis ptum hoc noincn propriuin tribuitur 1'; patri Zachaiiae
votis oDcrre solenius. Gen. XXXIII, 11. ludd. I, i5. prophctae Zach.J, 7, comm. 1. taiucn n-2"i-. 2) patri
1 Sam. XXV, 27. XXX, 26. 2 Reg. V, i5. r;3"i2 •c-:3 Asaphi. 1 Par. VI, 24. XV, 17. 3) viro piincipi Ephi-ai-
anima munifica i. e. Iionio munilicus. PVov. XI, 20. mitarum tcmjjorc Ahasi 2 Par. XXVIII, 12.

(S}T. lij^ao id. V. ilichaclis ad Castcll. Lcx. ct iu Supp]. ^3i< V. png. ig.

AcUi. il^TlT» racdio acvo henediclio , mai.ime de

T •
»^.^
"l—^ (cui henedicet Jehova) N. pr. jialris
niuncribus a pontificibus ad regcs niissis, quae bcncdictio-
Zacliariae, viri pii, Jcsaiae aequalis Jes. VIII, 2. Cf.
nihus ctiam proscqui solcbaut V. du Cangc Lcs. med. ct
inf. latimtatis II, iiio).

5) i. q. S^r-r pax. 2 Rcg. XMTT, 3 n2->2 %--.\ Viy

Jacite mecum pacem. Jcs. XXXVI,
1

16.
:

i3cuc CbaldV
U 2."" ^'^^" ITcbracis innsit. Arab: t»jJ II. torqncndo
N-rr-a ^-zp "Tiai-. Saad. ^!..^jo. vcrtit, ut fiisuin in ncndo , IV. contorsit in uiium (fila),

6) N. pr. a) vallis iii deserto prope Tekoam 2 Par. mctapli. *^ \Mi f;ituin contortnm vit Tini. i,4iG, it.
XX, 26. b) viri cx lieroibns Davidis 1 Par. XII, 3. firmni-it.stabilivit iir;otiiini (vcrba enim torqucndi ct li^andi
lili 2
 R. fi-13, :>n3, p*i3 244 1:^53113 — a^Dpna

ad firmitatcin referuntiir , v. i^in, i^']'!), |.^./v3 fusus , >j^.j U^imp.jfh^zfulgurai^itjCicTlco.lnveThoscmel

legitur Ps. CXLIV, G. (Arab. T.' '
herrah id
fumcnlus coutortus bicolor, filum vcr.sicolor, c duo- ^^ ,„elit.

bus divcrsi coloris filis contortum ct vcstis ex ciusmodi , ctfulsit, sjT. ^r=5 id. Acth. (\Z,^\>\ fulsit, /\rr\^<^f>«
filis, vcl ex. eiusmodi staminc et siibtcgminc contexta. Ex
liis iilanc 2'erspicuum cst ,
quid siiit
fulminavit, ct pracmisso A quadril. A.fA.^i^f' \ fulsit igiiis,
pellucidus fuit),
^''^ailSm. pl. Ez. XXVII, 24, nimirnm cius pnS m. 1) fulgur. (SjT. arab. \^t^^ ^ll id.
generis po/jmilae. Nil bonac frugis ollerunt vett.
ve.^ites
Ilabcnt etiam Clialdaei ct Samaritani). Dan. X, 6. Colk-ct.
intpp. , scd verum vidcrnnt Kimcliii pater ct iilins. Et
fulgura Ps. CXLIV, 6. 2 Sam. XXII, i5. Ez. I, i3. Plnr.
Imius quidcm Iiacc sunt vcrba: nnVJnr; a^insan ''Z^7:fj '["73
fp-13 lob. XXXVIII, 35. Ps. XVIII, i5. LXXVII, 19.
ti'N3!rt Dins:2b "laiNtj iirn p-^ij-rz nvvi Niam bTNN XCVil, 4. CXXXV, 7. Exod. XIX, ] 6. Nah. II, 5. Jcr.

In ad illum locuin. X, i3. LI, iG. In sing. saepe transfcrtm- ad fulgorcm

n J: 1 n 2 H. alia oiunia abit Micliaelis
gladii. Ez. XXI,
r7L;-ji'J p-i2 -^ r^r}^ ^r-jb ui ful-
i5:
D"l3 cliald. adv. l) afrirmandi ut ]3 , |5N a y^Ti^ geat, acuilur. Coinm. 33 p-i2 yj'2b '^'''Zlib TiZ^-^lz napb
:

ad mactalionem acuitur , ad vordnduin', ut fulgeat.

(cf. -_i firmavit, stabilivit): profccto , sane. (Sic in Cumm. 20. Dcut. XXXII, 4 1 •'=-iri p-12 fulgur gladii :

LVIII, IX, Syr. >Oj=> mei i. c. gladius meus coruscans. Nali. III, 3. Ilab. 111, 11.
Targg. pro iarj.V Ps. 2. lob. i.
Dilutius Zach, IX, i4, cf. Ilainas. p. 43o.
profecto, sane, sain. J33
id. Gen. III, 2 ). In quat- — Ilinc 2) poeU

tuor cxemplis ap. Dan. ct Esram 2) ponitur adver- ipse gladius coruscans. lob. XX, 25. (Arab. ,_Vjj fulsit
sativc: at, veruin, Dan, II, 28. IV, 12. V, 17. Esr. V,
gladius, ct |V,Lj fiilgurans, fulgcns e. gladius vit. Tim.
i3. Cf. i-2N> no. 2. (Sic in Targg. pro T\^, driN Gcn. i.

VII, 23. lob. XXXIII, 1 , syr. >0r-^ , sam. 'li}^ 1,5^4). —

3) N. pr. ducis Israelitarum , qui instiganto
ct iuvante Debora celcbrcm de Canaanitis victoriam repor-
Gcn. XXIII, i3 ct ^"^a IX, 4. XXVII, 3o cct.).
tavit. Iiidd. IV, 6 sq. V, 1. 12. i5. Cf. '^iz. Dictus est
fulincn, quod ctiain Romani de strcmiis ducibus frequen-
tant (Cic. pro Balb. i5), ut apud Pocnos Uauiilcai- i?ar-
y3"l3 N. pr. , deserti ^''^3 "i^lR»
tantuln in nominc
cas (Np-12).
qtiod Jo.' .Simonis composituni censct ex. "la desertum et
??. vagatio, a ;yi3. V. ^jnp^.
p"l3 , vidc p^ia vs p. 218.

rjP^lS f. Exod. XXVIIl", 17 et np-!= [Lehrgeb.

I^ l2 ratl- inusit. Arab. ^jJ cxcelluit. Conj. V. 4G7Ez. XXVIII, i3 gcmmae spccics, a fiilgendo
p. )

donum siiontaneum, munus, ditta. Targ. Hieros. et Jon. rctincnt Nnpia, Onk. 'jp-12,
ultro donavit, p po Lct^h
spontc.
LXX vcro, Vulg. et Josephus smarcigdum rcddunt, idqiic
prolixius vindicavit Bhaunius de vest. sacerdott. p.5i7 sq.,
qui eliam gr. [lu^iaydog a vc. nostro hcbraeo dcrivatum
J^nS (donum) n. pr. rcgis Sodomac Gen. XIV, 2.
ccusct.

ny^nS (donum, aut: in malo, v. ad no. 1 ) N. pr. C^jpnS ni. plnr. i. q. DrT^ia trihulae s. instru-
1) filii Par. VII, 23: et vocavit nomen eius
Epliraimi. 1
mcnta, triturando uti solcnt, facta ex tabula
quibus iii
Beria, inias nrr^n rtS-l2 '3 quia taiiquam munus obti-
lignca crassiore infra ferro vel lapidibus pyritis , quibus
gerat domiii eius. Ita ccrtc Micliaelis Siippll. 224, scd
Palaestina abundat, munita et asperata, ut comminuaiitur
rcctius, ntvidctur, quia calamitas obtigerat domui eius,
frumenta. Ducendum vidctur lioc iiomcn a depcrdito |p-i3
ns^^z pro rr""! cum Bctli, quod dicuiit csscntiac (pag. 175
A), coll. LXX. bn iv ttuMlq iyevsio iv
comm. 22. 23. fidgurans, quod /'j;-j/en notasse suspicor (coll. ;\i_j tcrra
oixw Vulg. co qnod in malis doraus cius ortus esset.
fiou.
~ 2) filius Asscri Gen. XLVI, 17. 1 Par. VII, 3o. — lajiidosa
cst magiia
Taraph. 1., fortassc pr. pyritis abundans, qualis
Palacstinae ct Arabiac pars, v. Lcgli in Mac-
3) pliylarclia IJcnjaminitarum 1 Par. VIII, i3. 4) Le- — IMichael Travcls ji. 202), niide i:p-|3 tribula pyi-itis mu-
vita, filius Simei 1 Par. XXUI, 10. liita, Plur. Bis legitur' rndd. VIII, 7.
a-':j":n3. G.
'
1

''?'''13
LXX. BaQHiivifi, scd nonmilli codd. c. Sj^inm. i()i(i6?.ot
patron. a r:i;i13 no. 2. Nura. XXVI, 44. i. c. spiiiac, itcmquc Iribulae s. tritiirandi in.striimcn-
ta, qiiac a spinarum similitudiiic dicla sunt (cf LXX.
ri7"l2 scc. Mich. domim, v. rii'''"!^ no. 1. '

2 Saui. XII, 3l). Vulg. tribuli. Syr. l:^i,)Q.O .spinae,

 .

R. i?:!3, nn3 245 D^ip-^a — ns

quoJ Arabs rcdilit tLX..*o>- Tocabiilo itcriini ambii^io, si- hominuni t-tta^ -»'"3 fc-.UJ. niN^rl D-^nViV.^i fina? Deus
<|uidcm ct spiiiam sigiiificat, ct tribiilain, ut colligo ex vcrbo explorat eos el ^'idet , quod
hrutis similes sunt. D-;3-|

y,jLi«w=- pabulum miuutum ct concisum cdit iumentum. — ct niN-ib accipi possunt pro futt D-ia^ et ^N.-i"'; potesi
etiain suppleri c comm. 17: iudicahii' Bcns explorando

Qui d^ijpna eos cct Rcspondct Inf. ni::^ Eccl. IX, 1, v. 112. (Arab.
mcntio-
h.l. ^/i/«a.v iiitcrjirctaiitur, tribulariim
ncm omitli vcl in vcrbo 'C"" (coiiim. 7) latcre cciiscnt, sed ^jjjj, scrutatus cst vcritatem Dcut XIII, i4 Saad., quan»
cx ctynio ista sigiiificalio probari iicquit, nisi Ibrtc trihulum
apuil llcbracos a Iribulae siinilitudine dictum putabis, quam hoc a vcritatis studio ductnm cst It 'b mcd. AVavv,
quod miiius probabilc. Quac enim artc facta sunt, sacpis- cxploravit, ut adiiiissaiius camclam, num focta .sit. MIL
sime mnluantur nomina renim a natura progcnitai-um, exjieriineiito cogiiovit
raio conti^a. 5) inanis Juit, v. ^3 adj. no. 3, chald- nz.
Dipna n. pr. viii Esr. II, 53. Nch. VII, 55. Qua- ]\iph.
133 reflex. purgauit se , ad munns aliquod
driJ. j_^cii-J cst: coloribus pinxit sacrum obeundum. Jes. LII, 11. Part 133 purus i. c.
integcr, pius. Ps. XVIII, 27. 2 Sam. XXII,' 27.
Pi. purgavit. Dan. XI, 35 et ex piis tionnulli pe- :

rihunt , T12'rT ans r|i-1^r ut explorenlur ct purgentiir.

1
^2 pract. ^-11-1= Ez. XX, 38 inf. cum SuIT. a-j:
Jiiph. purgai.it sagittam i. e. acuit Jcr. LI, 1 1 ( vide
(ad formam ?J\r a ~3"d) radix similis significationis , atque Kal no. 3, a ) , Iriunentum in arca Jer. IV, 1 1
Nlr, ~"^^ 1) separavlt , seiunxit. Ez. I. c. fi2J: Tm2 Hilhpa. purgavit se sc. a sordibus idololatriac et
CT^^un separaho a vohis contumaces. (Arab. _j Couj.
pcccati, emendavit se Dan. XII, 10 (cf. XI, 35.) —
2) feracem, pium, henignum se gessit , dc i)co, vide
VIII. stctit separatus a sociis suis, v. Kamus p. 4Go).
2) selegit , elegit (cf. r:"i: no. 3).
. Part. \iass. ad Kal no. 3, b, et adde y med. E accepit, gratam habuit
selectus , eUctus. JJXJL. Bx?.EXi6g. l-Par. IX, 22: fi;3 peregriiiationcm sanctam. Ps. XVIII, 27: n-iznn "la: Zv
il''"!"^;"? ^'iTlsr; omnes elecii , nt ianitores essent. VII, erga piumpium te geris. Dc forma -i=r;n'v.'iiid. aiialyt.
4o.' XVI, 4i. ('Cf. \ r-^-an). Neh. V, 18: ninna -i-q ^n::
sex oves selectae. "12 ^7^3 adj. 1) clcctus, dilectus. Cant VI, 9:
f.

3) separayit et rcmovit impiira, purgavit a) sagit- ".^lri^^r N^~ rrna matri suae dilectissima, matris dcliciae.
tam ab aeruginc, poUvit , cuspidavit , acuit eam. Jes. Parall. hr;N unica. 2) purus. —
\n laudibus pucllac
XLIX, 2 "il^ia "jT; sagillct polita cX. acuia.. Vide Hiph.
: Caiit. ^'I,10: pulchra, inslar lunae ,-;anD T\^Z pura
(Arab. !j praeseciiit, cuspidavit tclum, v. Schcid. iii Diss. nitida instar solis. Metaph. dc moribus.^ "32b'-i: qui
Lngdd. p. 972). sermoncs morcsque
b) Transfertnr ad puri cordis cst Ps. XIV, 4. LXXIII, 1. Vidc Kal
puros et intcgros. ParL pass. Zeph. III, 9 ~m-i; •^=^'4 :
110. 3, b. — 3) inanis , de horreo Prov. XIV, 4.
lahium purum. Adv. lob. XXXIII, 3: -1112 ^nf^ '^'i'^'\ (Aethiop. (\CC\4, spoliavit, pr. cxiuanivit., c£ r;p:
^lbV": et , quod scio, lahia mea piire i. c. vere, infucatc Niph.).
( o/ine Falsch) eloqucniur. Ps. XIX, g: ^!"ia ~\~'^ rTli:"3
mandatum Jehovae est purum i. e. verax, instuni. Cf. "12 Amos V, 11. \ail, 6. Ps. LXXn, 16, alibi

Niph. Pi. Ilithpa. (Arab. j mcd. E iustus, verax fiiit, )3 subst. m. \)frumentum, pr. purgatum a palea (cf. Jer.
IV, 11), qualc in horreo asservatur ct venditur Gen. XLl,
velut Li iiu-ciurando, pium sc gcssit Cor. 60, 8, _i vcrax, 35. 49. XLII, 3. 25. XLV, 23. Prov. XI, 26. Joel
iustus, jiius erga parentes , liberos, Deum Cor. 19, i4. II, 24. Jer. XXIII, 28, scmcl de frngibus arva ornan-

02, 27. Har. 26,^.272 Sacy. j pietas, iustitia, innocen- tibns Ps. LXV, i4 (Arab.
J.j
b-iticum, v. Nicbuhrii
Arabia 295, quo tanicn Saad. utitur jjro hebr. 12 Gen.
p.
tia. Similera notionem habes iii (Cj liber, iminunis, in- XLI. XLII.). —
2) campus , rus. Semcl in hbris
hcbraeis lob. XXXIX, 4, saepius in capitibus chaldaeis.
noxius fuit, ^_cj inuoxins, immuiiis, cf. sam. rf'^^ Vido quac protinus sequuntur.
Ithpe. pumm se cxhibuit, fiT^^S piirus; mclit. barra
j2 ubique emphat. N'!^ m. campus , rus.
chald.
hbei-uin, immunem rcdditlit, cxccpit Syr. If-»r^ purus, N12 n^TJ campi Dan. II, 38. IV, 18. 22. 29,
bcstiae
N"^3 '"7 .-iXn- gramen campi IV, 20. Ita in Targ. Jon. pro
mundus, simplex, |Zojjj=> piuitas. Actli. fA.^C • ^"S'^^"
tum, a purgaiido dictuin). iTrii Gen. IV, 8, arab. ..j ^ ;<:..: campus, dcsertum, syr.

4) eiploravit , indagapit , quod fit discernendo, cf.

"i";3 uo. 3. Eccl. III, 18: ego mecum cogi/o de fdiia U^ id. Ducta vidctur hacc significatio ab inanitate (v.
 ,

R. nna, ffii^ 246 ns — tsina

apcrtum ct \'io'iO np. CastcU. rcdditur „albo colore flos, diversi-

rad. 110. 5 )
, siqiuJcm rus dcsignatm- libcruni ,
it.

arboribus tum pagis vacuum. „color (?), variantcm habcns cantum .... al. cygnns."
tum
Copiosc dc hoc nomiuc egit Bochart. in Ilieroz. II, 127 —
"13 m. i) puritas. Plcrumquc additur D-;-!^ 2 Sam. i35, qni animalia lectissinia univcrsim intelligit. yini-
Ps. XVllI, 21. 25, vcl a-;£S lob. IX, 3o. malia campestria (a chald. "ir) iuterpretatur Michaelis
XXII, 21.
iiniocciitiam de- (Suppl. 226), scd hacc non saginantur.
XXII,' 3o ct manuuni puritas figuratc
sentciitia dr. 2 Sam.XXII,
si"nat.' Semcl ^,3 simpl. eadem
25 ^ 2) quod purgandi
fim habet , Uxivium , sal
niia ^riiiTi^i
lixiidi i. q. n^ii, q. V. lob. IX, 3o: "^a ^^l^ rad. innsit., qnani idcm valuisse suspicor qnod
et si lixii^io purgarem
manus jneas. Sale enim lixivii
saponc ntcbantur. arab. oj mimvam sccuit, incidil (cf. t"T~ir, ni*i3 n^^a ,

TCtercs adfnso inter lavandum olco pro

Idcm sal alcalimim vcl chrysocoUam (utrnmque uiio vcrbo Lj.j), undc Arabes habcnt lj_j seeuris , it. saccharum
comprcbeiidnnt Oricntales, vid. Lcxx. s. v. v. ^j5;_j.J, ^jjJ
Borax, Salmas. liomon. bylcs iafricac p. 222. 223) prae- durum sccuri discidcndum, o_j i. q. «.tia incisio, aj-J
terca metalKirgi adbibebant fundendis mctallis, ut cituis ingcnium acrc ct pcnctrans. Kamus p. i84. i85.
liquescerent. Jes. I, 25: T,yO^ n33 ^l-l^Ni
eliquabo la,^
iDl"lil plur. S^wilS m. 1) cupressus, arbor proccra
quam chrjsocolld scorias tuas. CF. J. D. Mic1iai>lis de (Jcs. LV, i3) ct fnictifcra (IIos. XIV, una cum redro
ritro Ilebraeorum §. 3. 4. Cbald. Nn^^nins. Kimcln nz g),
Hinc cui saepissimc iungitiu-, summuni Libani decns ( Jes. XIV,
intei-prctatnr: a^JC": arrT 1N flS3 l^ d-^n-i::"-^ 'IST
8. XXXVII, 24.Zach. XI, 2 coU. comm. 1),
LX, i3.

res piirgandi fim ciconiis nidum praebens (Ps. CIV, 17), ciuus lignuni,
rr^lB f. pr. res purgatoria ,

aeqne ac cedrinum, tcmpli Ilierosolymitani tabulatiouibus

habens (*a -\Z cum terminatione adj. fem. ni— ),
smegma
cnini in: (1 Rrg. V, 22.24. VI, i5.34. 2 Par. II, 7. 111,5), iiavium
snec.sal lixifii , maxirao vegctabile ( mincrale
tabulatis ( Ez. XXVII, 5), iteni hastis (Nah. 11, 4) ct
salsngmosa-
vocatur), e ciucribus iionnullarnm plantarum
instrumentis musicis indc conficiendis (2 Sam. VI, 5) ad-
rum ct sajwnariarum (arab. ^^LLiii
,
^^LUcl ,
^y.,.*iaj! ^.,U^) Iiibebatur, semcl per Syiiasmum ni"l3 dicta (Caiit. 1, 17).
Cupresswn intclligerc et res'ipsa iubet, et veterum iuterpp.
^-b, Salsola Kali, Anabasis L.
Uschmmfullonum, ^, auctoiitas quanquam hoc iiomeii fortasse alias cfuoque
,

et afluso
al.) factum, quo intcrdum in panieulos constipato similcs arborcs e pinorum gcnere comprehendcbat. Cu-
olco pro sapone utebantur. Vidciinoa.
Jer. If, 22 elsi. :
pressi enim ligiium putrcdini et cariei minime obnoxium,
multumque navibns cxornandis taiiti faViebaut
la.as te nitro ( nn:t ) n^l.i T]"^ ^-^P^ iii tcmplis, i^alatiis et
smcrmatis adhibes. Eodcm utcbantur in purgandis mc- (Tlieophr. liist. pT.
ut nni cedro postliaberctur
'

vcleres,
Malacli. III, 2: erit instar ignis aurijabri
et
tallis.
•
V, 8. Virg. Ge. II, 443. Plin. H. N. XIII, 8 g. Athen. V,
smegmatis fullonum. Cf. vcrs. 3. Hodic oplimi huius p. 207. Casaub. ) eodemquc Salomonem in tcmplo cxor-
:

ceneris cincrcs iu provincia Haurau s.

Auranitide coufi- iiaudo mia cum ccdro iisum csse, tradunt Joscplius aliique
ciuntur (v. Gol. v. ,
Burckhardt itin. Syriae p.6o8).
^^\ scriptorcs (Archacol. VI II, 2 §. 7. Eupol. et Alcx. Poly-
plantis, corum usu variisquc iionii- hist. ap. Euscb. pracp. IX, 3o). Etsi vctt. iiitpp. sibi iion
Uberius dc liis
sq. Cclsius satis constcnt ncc ubique satis ccrtae sint interpretationis,
nibus disputai-uut Bocliartus Ilicroz. II, p. 43
epist. ad Fr. IloQ- plurimi tamen cupressum reddidcruiit Suiit autein illi
llierob. 1, 44^ sq. Chr. B. Midiaelis
paullo accuratins, qnani a Celsio (Hierob. I, p. 74) factum,
maimum de herba Borith. Ilalae 1728. 4. J. D. Micliaelis
de nitro Hebraeornm in Commcntatt. Soc. cxcutiendi. a) Nou multum lucis praebent, qui nj in
iu Comment.
Gott. per annos 1758 —
62 oblatis (Breniae 1763. 4.) n niutato vc. bebracum retiuuerunt, ut Sjt. reddciis
no SuppII.p. 229. J. Beckmanii Beytrcige :i,r
7. cf. eiusd. ]Zoj3 2 Sam. VI, 5 (ubi Arabs io.!-Ji asser). Jcs. XIV, 8.
Geschichte der Erfmdimgen IV, p. 10 sq. Kau^voUu itin. LV, i3. LX, i3, Saad. ap. Jes. Li',^.i, et Tai-gg. pn-!3
p. 34.
2 Par. II, 8. III, 5, ^nx-is Ps. CIV, 17, ct ]\^z, p^-1/3
1 Rcg. I. 1. c. c. Jcs. XLT, 19. LX, i5. Ez. IIos.' Proba-
^''iS"!^ avcs, quac saginalae ( CC^^JN: ) Salo-
bile tamcn, cnpressum iiitclligi, fortasse et cupressum cre-
monismen.sae apponebantur. 1 lleg. V,3 (IV, 23 LXX. .

ticain s. hcrbam Sabinam coinprcheiidi. Lnveiiitur cnim

Ciiald.
txlixioi, Compl. oQvi&Eg exlexioL Ap'es intclligunt
Syr. (cum Arabe) Vvdg., Kimchius gallos saginntos s. Li,^;! 2 Par. XXV, 18 pro syr. Iwa*. ct liebr. riin

capones. Mulo anseres, qui saginati apiid vctercs in dcli- rubiis, ibique male a Castello col. 45 1 redditiu- ahies,
ciis habcbautur, dictos a pennarum
plumarnmquo /)///;/(/;« cf. piin. l3-, 17 s. 39: petunl igitur in Elymaeos arborem

ct candorc (v. 11= no. 3). Suspicor autein, idcm hoc braiurri ( ita Mss. , non hrutam, coll. ^QOtdv) , ci/presso
riomcn iu liiiguis Vognatis ctiam cygnum coinprehendissc. fusae similem, exalbidis rdmis , iucundi odoris accen-
Repcritur cniin in "\'ers. sam. HT^^^ilS (pi-- anscrinns) sam cet. b) Cupressum habent LXX 2 Rcg. XIX, 23.

Lcv. XI, 17 pro hebraeo »iTi':2 inter avcs impuras, ct

.>i}T. Jes. XXXVII, 24. XIJ, ig. LV, i3. LX, i3. Cant I.
 ,

Pi. U372, nna, cba 24: y:::i2 — r!2a2

17, quod nbifjiio ab AiiiLc rctlditur (.-j_i; ex qno ^c/if/-- nnS

Plnr. SinT^i: m. cupressus i. q. t;i")2, fornia
binnin ciiprf.ssuiii iiotasst' intclligiinus. Hoc codera vc. ad Arainaismum prodivi Cant. I, 17, nisi lioc voe. ad rad.
n~l3 N"12 rcvocare mavis.
, Vidc quac ubcrius dispnta-
(xjO^ aiitcm pro "CT-is utitiu- Sjtus intcrprcs 2 Rcg. Ps.
vimus s. V. 'ZT\Z ao. 1.
Zacli. I. 1. c. c, quoJ in libris Rcgum ab Arabc rcdJitur
j_»»J! cuprcssns. c) Pinitni (nevxt], jTevxivoi , Tiixvg)
daiit LXX. 1 Rcg. Ez. XXXI, 8, ct alicubi S^-rus rcddcns t^"^"^ rad. iiiusit. Chald. as: , sjt. Joito suavis,

loOf.£vC 2 Par. II, 8. III, 5, lci^a IIos. XIV, <> (illud

iucuiidiis, hilaris fuit, Pa. JaiQii dclectavit, EtLpa. lac-
ccrte 1 Par. I. c. ab Arabc rcddilur j kixa piiuis);

d) cedrum LXX. Ez. XXVII, 5. 2 Par. III, 5 , iidcm tatus est, ficums siiavis, niitis cct. Rarior apud L03

alibi c) iiiniperitm 2 Par. II, 8. IIos. 1, c. et Sjt. y^i^ cst s;ia*'eo/e«c/t potcstas (JxifllO ApL. bene oliiit, cliald.

Ez. XXVII, 5. XXXI, 8, f) abietem dcnique Vulg. Dsr, ^''S^ aromatibus condivit), quae sola in Luius radi-
ubiqnc. Haruni tamcn arborum imlla, practcr cuprcssum, cis dcrivatis njiud Hcbracos rcpcritur. Cl. •CiVr.
V. T. locis sujjra citatis acconuuodata cst. Cf. Fabcr
Arcliacologic p. 370. Sprcngcl GatcJi. d. PJlanzenhunde Du32 vcl CIjB (cum Kanicz inipuro) m. halsa-
I, p. 22. —
Quod ad ctj'mon attinct, ciipressiun 'C-\~\- muin ,
plania halsainijera , \\\ Jiidacac Loitis oliin ( Jos.
ct r;'.~\Z dictani suspicor ab asscribus tabidisquc inde cacsis, AitIi. XIV, 4 §. 1. XV,
V, C). Plin. H.
4 §. 2. Tac. Iiist.

quam cacdcndi \im radici ;rn2, supva liibucndani oj N. XIT, 25 s. 54) frcqiiens ct ctiamnnm Tibcriadc culta
pntavimus. Cbaldaci lioc liomen ri"13 , in Plurali (vide Unrckliardt itin.SjTiae p. 562.63 et 1057 ed. gcrm.).
'i"|^-)2,
TTi^^s circrentcs, littcrana n iu eo pro' scrvili liabucriint, Semel lcgitur Cant. V, l: ':2"i"r-D" '"l'2 "n"''?t« decerpsi

qua sententia adoptafa ni^^s , n~i2, l^o»^ , LjjJ ad radi- myrrliam meam cum balsamo meo. (Arab. A.^ frutcx
ccm ^"12, quac itidem caedendi secandique vim habct, odoratus, qui formam arboris balsaniifurac rcfert, propc
rcvocanda sint. Cum liaec arbor in Syiia et monte Libano Meccam crcscens GoL e Dscliaidi. v. poet. ap. Scliult ad
domcstica sit, Laud improbabile fuerit, nomen eius iii Prov. 222. Rciske ad Tarapli. p. 76 ct ad Abiilf 3, 220.
Inscrto Lani inde formatum cst quadril. ,.L««*Jj Imp. Joct.
lingua ai-amaca ortum jZojO, n~i2 pl. Ii^is re vera a
p. 58 ct qUJLj arbor balsamifcra AbdoU. p. i3).
radicc Nn z dnctum csse , postea vcro , cura in liiiguam
Lcbraeain|recipcretur, litteram n pro Larnm dialcctorum
mutua ratione in sibilantem 5!/ , scrvilem in radicalcm,
£u^,3 Exod. XXX, 23 et CpS m. 1) odor suayis,
abiisse. Originem aramaeam maiiifcsto prodit arab. LjV j maximc qucm aromata spargunt. (Aram. }.lamo, i\--;-r

in quo status adeo cmpLaticus servatus cst, ct 2 Sam. VI, aroma, ungucntum, j.iQmo ai-oniatarius.) Jes. lU, 24:
5 syriacum x^Of^Li ab Arabe intcrprete rcddititr XjJ..J5 p'? D'"3 nnn pro suavi odore aromatum ct ungiicn-
Ti']^]'^

assercs, ramcntum (a tj). Notat toriiin erit foeior ulccruni ct vidncrum. trz"';"::^ cin-
quod e ligno cupressino facliim est , a) lancea
namoniiim odoratum Exod. 1. c. u^C^-fTrp caniia odo-
2)
Nab.II, 4, cf. gr. fi£?..'a (fraxinus), eArtTT; Ilesiod. sc. Ilei-c. rata. Caiit. IV, 16 de Lorto aromatibns abundante: ^ii"''

i88 (pinus) de lanceis fraxincis ctpincis, abies dc Lasta VTDi"^ diffluant odores eiiis. 2) aroma. 1 Rcg. X, —
\o. '2 Pur. IX, 9. Exod. XXXV, 28. Ez. XXVII, 22:
abiegna Aeu. XI, 667, ^^yi-w} fraxuins et Lasta fraxinea d",a3~?2 "CN"!" aroniate praestantissimo. PLir. C''"D'i;3
arbmata.' Exod'. XXV, 6. XXXV, 8. XXX, 23. i licg;
Scliult.ad mon. Arab. p. 22. b) instrumentum musicum.
X, 2. 10. 25. 2 Rcg. XX, i3. 2 Par. IX, 1. 9. 24. Jcs.
2.Sam.VI, 5: Davides autem omncsque Israelilae cecine-
XXXIX, 2. Est. II, 12, Caut. .IV, 10. a-rra '-.rs-i
runt 'Z'^'t^'\z '''^LV V32 varii generis instrumentis cupres-
comm. i4. Si-ril ^"irt montcs aromatum feraces VJIT, ]4.
sinis. Quum tamen instrnincnta, qnao dcinccps rccen-
sentnr, niinimc omnia lignea esse possint, nescio an cum
1 Paral. IX, 36: Qi-jri';? nnp'1":— TTph paranies
DatLio ex loco parallelo 1 Par. XIII, 8 corrigcndum sit
iingue%ta ex aroinatihus. 3 fort. i. —
'•

1
q. Sir spec.
frutex bal.saiiuim fcrcns. Caiit. V, i3. VI, 2 ai"3r: ni."."ir
6iTi;231 ifi» — is:: omnibus t-'iribus et cum canticis.
:

areolae balsami.
7DT3 (i. q. pLiij vir lougus, crassus) N. pr. rcgis
n3»3!3 (suave olens) Basemath , n. pr. niulicbre.
GomorrLae. Gcu. XIV, 2. Ita appcllatur 1) Esavi uxor altcra, Elonis Cliittaci filia
Gen. XXVI, 34, tertia erat n"r "".: , Ismaelis fiiia, soror
Nebajotlii XXVIII, 9. In stemniate autem Esavitarum

^ l^ rad. inusit., quac secandi, caedendi vim

Gcn. XXXVI Loruin noniimim alia cst ratio , sivc ti-adi-
tioiiis divcrsitati, sivo librariis id tribucs. Eteiiim Eloni.?
habuissc vidctur, v. 'ci:. Indo dcrivdri potest filia vocatur Ada (n"Tr) comin. 2, Basmathae autein
 "

R. car, Tu3 248 tzi\ Tu3

quae iriter se con- "luS semel in Plur. a^^i^ Prov.XIV, 3o m. caro.

Ismael patcr tribuitur Comni. 3. 4. i3 ,
1)

ciliatmus Cod. Sam. cap. 36 pro ri-^tz scribit ntU^. De etymo v. rad. (Syi-. ]i.ffis, zab. Itias et l'VS id.,
LXX. BaoEixfid: Alcx. Mao£fi/4«^. a) fllia Salomo- — '
.

nis 1 Reg. IV, i5. chald. N"lGr et Nn^rs ; arab. .^io ct iJ^ cutcm exterio-
rem denotat et mctaph. genus liumanum, quae significatio
n'*32'' (iucuiidus, suavc olens) N. pr. viri i Par.
'
\t:i, 2.
a carnc ducta cst, vulgo pro carne frequcntant *.>J).
Dicitur a) de carne corporis vivi, tum hominum, tum
S"iD3Q (odor suavis) N. pr. i) filii Ismaelis Geii. bcsfiarum. "n"-^-^ N^"<2 carne pinguis Ccn. XLI, 2 , p^n
XXV, 1^3. '2) Simeonis 1 Par. IV, 26, cf. Scliult-
filii 1-:j= carne maccr XLl, 19, cf. lob. XXXIII, 21. 25"

bcssii dc lioc nomiiie coniccturam [Paradies p. 76). 'n -ib2 caro viva Lev. XIII, i5. i6. li: ab cor car-
lioum i. c. molle, facilius flectendum opp. cordi lapideo.
,

Ez. XI, 19. XXXVI, 26. Twai SVJ cutis et caro lob.
^^'^- in Kal inusit. Arab. ^.^ laetus, liilaris X, 1 1 , l'i^2— ~\VJ cutis carnis, carid inhaercns Lev. XIII,
"n^iiJ^,
3. 38. 43. Somel pro ipsa cutc accipi videtur ( cl. arab.
fuit, maximo nuncio lacto acccpto, mcd. A. ct Conj. II s.xij)j Ps. CII, 6 iu describcnda macie maxima; ^rp::?

lacto nuntio exliilaravit c. acc. p. et v_j rei, iJJ^, rei lac- ""-liab "'"^^^ cohaeret os meum cuti meae, Kiraclii ; ;T
''">'l"!r. (Arabes idem fcrc esprimunt vcrbo ^_«jjj i. c. in-
tao ammnciatio , me\it. basschar , b' sc/iarci ii. Prlmaria
tamen radicis potestas in pulchriludine esse videtur, unde
hacsit vaginac gladius, ct cohacsit culis carni prae macie,
quod ctiam v_wiJ dr.). Alii carnis significatum reti-
^^ pulclicr, formosus, de liominibus et brutis, o.Lio jOL:^!

ncnt redduntquc caro quasi soluta ex ossibus pendet; scd

:

pukhrltudo, clcgautia formac, siquidcm facics lactitia et in\ato usu vcrbi p^-. b) de carne pecudum, quac comc-
liilaritatc pulcltrior fit (v. iiD bonus,
pulcber, lactus), ditur. Exod. XVlVi^. Lev. VII, 19. Num. XI, 4. i3.
nt contra tctrici et stomacliantis facies deformatur. A Cumedere carnem et bibere vinum cpulantium est Jes.
XXII, l3 cf. Pjov. XXiri, 20, eoquc abstiuent iciunan-
ijulclu-itiidiue certe dcrivari potest ^j^ , »y^ cutis liomi-
tcs Dan. X, 3. Prius iliud ctiam gladio tribuitur Deut.
cxterua et 1'iJ3 caro, in qua ccrnitui- liomuiis pulclui-
nis XXXII, 42. lob. XXXI, 3l iu laude hospitalitatis: '•^
tudo. SZXD1 iib iTZ5273 |n'' ubiest, qui carne eius (i. c. dapi-
Pi. n^ifla ftit "y^^''. laelo nuntio exhilaravit ali-
bus cius) satiatus non sit?
quem, laetum nuncium alLuUl nunciavil (lacta) alicui, ,

Nr-riiTTlN 2) caro pro universo corpore , quod plcnius cxpri-

c. acc. pcrs. 2 Sam. XVIII, 19: -D.V n-ltv=N

';;"i '3 ri-"-" pcice vestra ego

curram regique nunciabo, mitur caro et os lob. II, 5. (Aeth. ^lUe'' caro ct cor-
Jehovam eum liberasse ab hoslibus eius. Ps. LXVIII, pus). Spec. corpus nudum. 2 Reg.\^, 3o: viditque popu~
12: 21 N2S nin^as^^n (mulieres) \ictoriain nunciantes lus (cum rex vestcs discidissct) n^2!2 iTi;2-i'i' pT2~ nsm
exercitui magno. 1 Sam. XXXI, g. 1 Par. X, 9. Jcs. et ecce vestem lugubrem gerebaL inius in corpore nudo.
XL, 9. LXl, 1. Jcr. i5. XX,
Absol. 2 Sain. IV, 10: Carni tribuitur anima ("CE:), eaquc in sauguinc scdem
.,.,..2".^-r;2:2D r;^— laetum nuncium se attulisse putabat. habcns (i':)2- 'i--:: Lev/XVII, ii- Dcut. XII, i5),
I '20': '(ii"^"'^'"^ Vii^^nS !I"l'i32r;
nolite haec anAun- -JN item animus ( n"-l lob. XII, 10): alibi carni opponitur
ciare in plaleis Ascalonis.
'
P'ai-t. liDa^ rei lactae nun- x:ti\, ut Jes. x", 18: -Ti;a n^-i u;e:-:. lob. XIV, 22, 3>,
XL, XLI, 27. LII, 7. Nah.'II, 1. rrcquen-
cius Jes. 9. ni-3 Ps. XVI, g. Prov. XR^, 3o: NS-!"? ab f-itu V."
tatar hoc vcrbum praecipue de nuncio pacis Jes. LII, 7,
saius corporis est cor tranquiUum. IV, 22. Ps.LXXXIV,
victoriae 1 Sam. XXXI, LXVHI, 9. Ps. 12, hostiuin
Non-
3. Eccl. XII, 12: i':)2 n-J!') defatigatio corporis.
dclctoruin Nah. II, 1. Soquitur ctiam Accnsativus rci
lumquam adiunctam habct notionem dcbilitatis et proclivi-
nunciatac. 1 Par. XVI, 23 Wi-r": ET' - bN aivj ^22,
tatis in pcccata scc. illud ap. Mt. XXVI, 4i
:
to ^iv Tiviv- :

nunciate quotidie saluiem eius. jcs. LX, 6: 7r\~\ rc]-s~n_

fta 'nQodvjioy, V; di alw'^ aadBfi]^. Eccl. V, 5: f.-i-i-rkV
il^^a"* laudes Jehovae nunciabunt. Ps. XL, 16.
(De
n-|"i"::-nN N^lI-^ '^''^i-nN noli concedere ori luo , ut
usu Arabuni vidc adKal. Syri litteris transpositis »=»£0 id.) peccati ream Jaciat carnem tuam nimirum vovcndo ,

— 2) Rarius dicitur de quovis nuntio 2 Sam. XVIII, 20. aliquid, quod per carnis imbccillitatem aut cupiditatum
26, adcoque ingrato 1 Sam. IV, 17, qnarc bis plcne dici- vchementiam scrvarc non possis. 11, 3. lude
tur 2iU -i-i"2 1 Rcg. I, 42. Jcs. LIT, 7. (Ita ctiam ap. caro sacpc dicitur de cunctis animanfibus. -;3
3)
Arabcs, vclut Cor. 45, 8. 5i, 28). ubique rcdduut LXX 1'^: cuncta aniinantia Gcn. VI, i3. 17. 19. VII, i5.
ivu^^yO.iXoy , —ViXfi^M, scmel TTKpajfft^.^ci) Jcs. XLI, 27. 16.' 21. VIII, 17. IX, 11 sq. Lovit. XVII, i4 sq.
Ililhpa. laetum nuniium aceepit. 2 Sam.XVIlI, 3i. Num. XVIII, i5, spec. omnes homiiios, uiiiversum gcnus
I Arab. Conj. I. med. E ct Conj. IV. VIII. X ).
humaniun Gcu. VI, la. Ps, LXV, 3. CXLV, 21. Jes.
 R. n\D3, ^ffl>, 1^2 249 ")Vffl2 — liiis

XL, 5. 6. XLIX, 26. LXVI, 23. Jocl III, 1. Ez. XXI, 4, y'4?^ roc/z« esl i) ignc, Ez. XXIV, 5: :i;u.:3

g. 10. Sacpissiinc opponitiir iiiiniini viqiic divinac

TOina rj'-;:;? coquantiir os.ta eius in ii/a (oUa). 2) solis
(a-^nbN nn, n^~>.*T) ot adiunctani lialict ikbilitati.s ct lia-
arilorc, i. c' maliiruit nicssis. Jocl IV, l3 al, III, 18.
gilitatis iiotioncui. ~\'I, 3 noit in afternuin imma-
Gcn. :

nebit spirilus meus liominibus propler peccatum eorum, (Syr. ^iAO, chald. i-u^S, actb. nHA *
coctus cst, matii-
"Tiaa N^in caro sunto, mortalcs ct uitvvitudiot. lob. X, 4 : niit.^ v. Gcn. XL, 20 Pcsch. Jcs. XVII, 3 Vcrs. acth.
^jr nir2 ^:''i~ num oculi morta/cs iibi? i. e. licbctcs,
V»-^ maliiritas, qiiac vox abcst a Lexx. sjnis, Eplir. Sj'r.
non pcrspicaccs. Jcs. XXXI, 3 Aegyptii hominea sunt, :

non dii , nn
i<;'! "li^a ^"''SlD e<iui eoriim carnei , non
T. II, p. 59F. ct racemiis maturcsccns p. 4oi. Eodciii modo

vi diiina praediti. Ps. LVI, 5. LXXV'I1I, Sg. Jcr. coquciidi ct inaturcsccndi vim in aliis ctiain vcrbis con-

XVII, 5, c£ 2 Cor. X, 4. (Iii N. T. ita aripi xfxi «(".»« iunctaui habcs, ut in arab, ^%>ij, unde transp. uirr^tia.x

opp. uumini spiritniqiiu divino Mt XVI, 17- Cal. I, iG, pcponcs , cliald. pbll^ , pcrs. ^^yjp. ct ^^y^^. buk/Uen ct
fiolo Ijino Nasaraco pul/iten , qiiod vicinum est gcrm. backen , gi-. nimw,
neque alitcr in cod. 1, p. i4.
neaaoi, lat. coquitur iiva, vindcmia Varr. R. R. 1, 54.
Apud Aj'abcs .xij sacpc dc f;ciicrc liumano, opp. angclis, Mrg. Gc. 2, 522. i\Iait. 10, 62: tostamque fcrveus Iidiiis
undc j-ivJ^ jJ\ de Adamo Cor. 04 , G. j'i, 25. Ilar. 4,
mcsscm , nostr. die Traube koc/it ).
coquit
Pi. causat. Kal no. 1 coxit, iinpr. carncm E\;od.
p. 62 Scliult. ).
X\1, 23. XXIX, 3i. Num. XI, 8. Dcut. XVI, 7 cct.
4) ^l"r31 ''05;" os nieum el caro mea £i-cqucntatur Exod. XXIIJ, ig: iTlN ^lrria ^na >q:ri-k\; ne coquas
de liomine consangiiinco, saiiguinc nobiscuin coniuiicto.
hoedum in iacle matris
eius. Tlu-cn. IV, 10: manus
Gen. XXIX, i4. ludd. IX, 2. 2 Sam. V, 1. XIX, i3. i4,
muiierum misericordium coxerunt natos suos. Etiam de
cf. Gen. II, 23, iibi Adanius dc Eva Qxs; Cyr- DNT :
aliis cibis ct fcrculis, quae coqueudo parantur 2 llcg. JV,
«"lica^a Ti"21 'ai:i"J /laec landem os de ossibus meis et
38. VI, 29. Part. r-qa-^ coquus. Ez. XLVT, 24.
caro' de ^carne mea. Dr. etiain simpl. "1-J2. Gcn.
Pu. pass, Pi. Exod. ^il, g. Lcv. VI, 21. 1 Sam. II, i5.
XXX\ai, 27: Nin ^:-i.aa ^^''nH ''^' '^° quoVis alio
Ilip/i. i. q, Kal no. 2. maluruit, de uvis. Gcn. XL,
(Arabcs habcut 10.
homine, qs- fratre uostro. Jes. LVIII, 7.

f,j^\i cousaiiguincus , iU^o consangxiiuitas , utiumque a ^!i?2 in. Exod. XII, 9 ct n7u3 f. Num. VI, ig
coctum , cocliie.

rj caro, Sinae ngb-ssin, ngd-giin, ngo-fei cor

T\'b'^p,jl pr. Part. Pi. foci vcl cidinae. Ez.
r" XLVI,
ineum, iccurnicnm, pidmones mci, dicuut de filiis ). Cf. 23. LXX. ^iuyei(jela. \'ulg. cu/inae.
"1N"i". — Dcnique
5) caro vcrecundc dr. y>yo pudendis viri, plcnins "it'2 C)7i32 n. pr. V. rad. arr.
ni^S caro nuditatis (Exod. XXVIII, 42 ). Gcii. XVII, 11
sq'. 'Lev. XV, 2. 3. 7. 19. Ez. XVI, 26. XXIII, 20.
XLIV, 7. 9. Critici Samaritani codem eupliemismo usi
"J^^TJ^
rad. Hcbracis inusit Arab. iCiiLi solum pla-
smit pro a^u:3'^ Dcut. XXV, 11. Cf. talmud. !tiji ct
gr. odi^tt dc j^iilcndis. numctnione, arcna niollis, unde ilA-iJ! triticum opli-

"lVu3 , ubique
c. art. iVw^fi (non val- n. pr. torrcutis nium, a solo molli, uisi potius basauiticuni iutclligcn-
lis, ut rccenfiorcs quidam volcbant, LXX. j(£i,ua;'oov?) dum est.

prope Gazam iu uiaro meditcrrancum se cxoucrantis.

1 Sam. XXX, 9. 10. 21. lu mappis biblicis Londincn- jLJJ in pedcstri oratione ubique et nonnuiiquani
sibus, m quibus liic rivus Oa di Gaza vocatiir, adiiotatiiin ctiam poct. (Dcut XXXIII, 22. Jcr.L, ig. XXII, 20)
video, alvcum cius propc marc triginta circitcr iilnas latiun cum Art. ')\!j2rT n. pr. Basanitis , rcgionis transjordancn-
esse. Quod ad appcUativuin cius significatum attinct, "rna sis pars scptcntrionalis montibus Ilcrinoiiis ( 1 Par. V,
,

"IviJsrT rcddi possitya/«/f nuncii rivus, pracstabit tamcn 23) a septcntrione, Jabboco et montauis Gilcadi ab austro
Luclusa, ab oricute Salcham usque i^atens (Dcut. III, 10.
coU. ywa V. frigidus fuit, et ^.wo aqua frigida, rivura
i3. Jos. XII, 4. XIII, 11. 12. 3o. XVII, 1.5), Ogo,
aquae frigidae intcrprctari. Amoritai-iim regi, ab Israchtis crcpta et cum parte GiJea-
ditidis dimidiac ti-ibui Manassis data (Num. XXI, 33,
mVuJS ct mOS f. i) nuncius 2 Saam.
/aetus XXXII, 33. Dcut L 4. III, 1), qucrcetis (Jcs. II, i3.
X\nil, 22. 25, semcl additur comin. 27.
rti^^U 2) /a'.eti Ez. XXVII, 6. Zach. XI, 2), pascuis opimis pccuduuiqiic
nuncii praemium, ct gr. a\iuyyi%i,oi 2 Sam. IV, 10. ubertatc (unde arietcs, taiiri, vaccae Basanitidis provcrbiu
LXX. £uay/e'itov, svayyeliu. fere celcbrantur Dcnt. XXXII, i4. Ps. XXII, i3. Amos
IV, 1. E}i. XXXJX, iS) liobilissima, scd fcris etiam infe-
I i
 ,)

R. 'j'd2, Ctss, ^ri2 250 n;D3 — n^inn

slala (Dciit. XXXIir, 22 ). Xomcii linbct a soli mollltie u^fflS rad. felso adoptata, unde nonnulli dcrivant
ct piiimicliiic (v. 2'nc].), fjnan([iiaiii aiistralis ciiis pais Jor- Tixi; Pii. vcrbi iiiia , q. v.
daiii viciiia, liodic |j_Jl>"^ Jojs- dicta, inoiitaiia cst (v.

Ps. LXVIII, 16. 17, quo loco fortassc ipse Hennon iiitcl- nts^ V. u)i3.
li^endus), aiitiquumcjue nomcn huic regioni non soluin
apiid Arabiim geograplios tribuitur (Xa>w:JS Abulf. Syria
ri3 filia, V. rad. |-;:3 p. 219.
cJ. Koliler p. 97 cuui addit. ct Ibn ol ^^'ardi ibid. p. 170,
malc, cnim iCJiJ! ap. ,GoIiuin Betliania rcdditur), icd »13 mcnsura, v. rad.'nr3.
liodieque rcgioni iiiharret, quae tcstc Scetzenio (in niappa
geogi-. in ZachCorresp. 1810. mciis. Deccinb. cf. T.XYIH C^Pj Plur. donnis, v. i-ad. r;':^ p. igi B.
p. .353) et Burckharilto (p. 'ilf)) el Bollhin , Bolleiii
^J^ln^ n. pr. 1) viri (i. q. bKvn':^ vir Dci ). Ita
vocatui-. Cciisct qnidcm BurckhArdtus I. c. , id nonieu
vocatur patcr Labnni et Ilcbcccae, filiiis Nahori. Gen.
liodieriium provinciae datum essc a fatnilia quadara
XXII, 22. 23. XXIV, XXV, 20. XXVIH,
i5. 24. 47. 5o.
cognomino hodic ibi conspicua, sed Tidctur potius c
contrario hacc familia a rcgione iiominata esse, cuni
2. 5. — 2) loci ( Michael. commoratio Dei, a
sec. C. B.

singularis ista nominum congi-uentia vix casui tribui pos-

Uo i. q. ma), videl. oppidi Simconitarum 1 Par. IV, 3o,

sit. Ab intpp. orientalibus hoc nomeu varie ciTerturj quod Jos. XIX, 4 contr. bi.13 scribitnr. Jos. XV, 3o in
cadcm nrbium scrie (de cuius mira dcpravatione v. Ile-
Targg. p^n-5, raro pnns Ps. LXMH, iG, Syr. r^^^^ landi Palacstina p. i52. i53) exstat j^iOO.
scmcl malc ^e^^ (i. e. 'j-j n-S Sc}'thopohs ) , Samar.
:jn3 tliema pcrpcram posituni a IMichaele in Suppl].
^(TT'pA3, Saad. AbusaVJes ct Josuae iutp. bcne X-y^J.
(p. 238).. iit iiide explicaret ?Jin2 Gen. XV, 10, quod
LXX Bcinuv et BaamZiig, ap. Joscphum et Ptolcm. Baru- ibi non aliter atque iibiquc, in, mcdio vertciidura cst.
,

vaiu.Aliquoties (1 Par. V, iG. 23) iirbem notarc vidctur, Arab. tiJl^ est secuit.
eamquc in australi pai-te rcgionis cognominis sitam.
n3kJ3 V. rad. UJia p. 191. Parnm felicitcr iMichae-
^}^'^ rnd. Ilcbracis inusit. Arab. jjo scpar.ivit,
lis (Sujipl. p. 233) saccuni s. vesteni h;gubrem reddit

colL arab. XjL*i<.j saccus ex grossiore lino: saccis eiiim lintcis segrcgavit, nnde J »^ surculus pahnac, qui a matre

pro veste lugubri noii utobantur. Vulgarem interpretatio- avclli potest ct scorsum plantari.
nem vcl menibrorum jiaraljclisnius satis tuctur, iicc ca
nPinj virgo caque
f, 1) , illibata, ita dicta ut-
sollicitari dcbebat.
pote a virorum consortio scparata et seclusa. Arab. 3_>>j
"jlJ^] (complanata ct mollis, qs. Part. Niph.) 11. pr.
virgo pura, rcligiosa, Vcstalis, JjXJt spec. dc Tirgine
urbis in tribu Judae Jos. XV, 62.
Maria ct sancta Fatima, Syr. PoAo virgo, it. scc. Bar
semellegitur in Po. Amos V, Bahl, vir virginitatcra professus, aljstincns a rcbus mun-
Ul7ZI 1 1 : t3~>:"4-,r
'J^^
danis, v, Mich. Ciirest, syr, •p. 20 et Comment. ad Jcs.
iT"^? quia conculcatis tenuem. Verisimillimum cnim,
T. 1. p-29g, cr, acth. Jf"7^A» virgo, adolcscentidos
idein cssc atquc 03t: conculcavit, a rad. O":: > iJ ct
0'j:Ji3

D intcr se permiilntis (a'. liltcram s), iiisi forte reponcn- castus. Syi: ^A^ vitiavit virginem), Gcn. XXIV, 16:
dum Dripiia i. q. i::;30T2. Saltcm et contcxtui et iisid TOT' N'b i;3"'N !7"rin3 .... "lilin"! puella .... rirgo erat,
et
particulac b^ nihil aptiiis. Aliis Ou;ia est quadi'il. mixtuin necvir eam letigeraf. 2 Sam'. XIII, 2. 18. ^ibWE iTiyj
ex Cis ct 013 , unde redduiit paupcrcm ignominia alTe- :
c Dcut. XXII, 23. 28. ludd, XIX,
puella virgo i. illibata.
Ctura conculcant: scd his artificiis opus non erat. LXX. 24. XXT, 12. 1 Rcg. bN"]'^'; n"rn.-i3 virgo Israelitica.
I, 2.
Syr. ex scrie oratiouis coiiiectantcs KattKOV^uAtCsrs,
7 7 Deut. XXII, 19. Saepc iunguniur j^'ri'nai "iins iuvenia
^pAj*a£) colapliis caeditis , Targ. ITicron. diripiehatis, etvirgo, V. "iwa. Alia exempla sunt Exod. XXII, 16.
legebant cnim doO"i33 (eum 10 codd. Kcnnic. ), idquo Est. II, 3. lob.XXXT, 1 cet. — Dr, etiara 2) dc mulicrc
D50"4a eircrebaut. Sed particulae \'J_ hoc minus cor.vcnit. rccens iiupta, Joel I, 8, ut lat. virgo Virg. Ecl. 6, 4 7.
Eiclihornius (inti-od. in V. T. I, §. 84 et ad Siin. Lex.
D'i512 uon inalc cx libcrtatc quadam orthograpliica scriptum
Acn. 1, 493, puella Georg. 4, 458, ct aiab. __<j virgo,

cxistiinat pro 00l3, liuic vero perpcram diripiendi signi-

dc Aiesclia Abulf. Ann, 1, 3^4 ). LXX rtftijitj , alibi con-
Ccatum tril)iiii, ciim ttS illud confundcus. Alias coniccta-
ras dabit !Micb, in Supplcinin.
nuQdirog, scmel acp&OQOg Est,
sXi.mi.ci' II, 3. — 3) Pcr
nQO^unJOTioiiuv Ilcbraeis fainiliarcin ,
qua civitatcs sub
 ::

R. pna, nna, nna 251 s-^^rina — nn3

Cgura mnlieriim cxhibciitnr , liac ctiam i-'irffi/ies tlicinitnr, scparcnt, scd illud nunc magis placct, qnandoquidem Alcx.
V. cxcni])la s. v. nz laiidala p. 220 A. Oniisso n;; cliam iiitcrprctis auctoiitas conllrinatur usu n6miiiis]?-inr 2 Sam.
«im])!, dicitur ~.Vli"'^ »"'^^'12 firgo Israi'lis clc populo II, 29. r,^^^ =
'

I Y
Israclitico Jcr. XVIII, i3. XXXI, 4. 21^ Amos V, 2,
Rcctc Gliald. ):N"'i;';-T Nr;'ii:S coetifs JsralHis, llatioiicm "llinS m. ^''^«o montibus vallibusquc (/«scc/a, vcl
Luius uomiuis rci.lJiturus llicron. ad Amos 1. c. „^'iri;o rallis montcs dissecans, xoiXoiiia, JJergsch/ucht iit
(Mvas ,

autcm appcllatur jiopulus IsraM uou quia iu virginitalis , a <;»;;')-u'fii. 2 Saiu. II, 29: £':r;": r.\'h''i 'ii-i.-i;-:-'-3
•-^-i
pcrmanscrit puritatc, scd quia cjuoudHui iu>tar virj;inis et ptragrata lula yalle rencriint AFachanai^m.
(Lxicl
Dco sit copulata''; rcctc iam rcfutatus a Drusio in Obscr- Tj;v Tiufjntfirovnuv. Viilg. malc'I3etliorou, qs.
kgisset n-^^i
vatt. XVI, 5. ft^n '. Alii, ut Clcricus, Bethron cius regionis n. pr.
fuisse Cfliscut; id vcro parum rcfcrt, qunm ctiam nonun
C^^inS m. plur. 1) iirginilas. Lcvit XXI, i."?: proprium 1:011 po.ssit non a natura loci pctitum cssc.
lle"io
°
nji'' rT^r^ns:: r;"i\V N"r;i el uxorem firginem ducat. ludd. autcuj in Jordauis ripa orieutali ibi valdc niontosa est
XI, 37. Ez. XXIII, 3 irfirina "^" mammae virgineae :

earum. Comm. 3. —
2) signa virginitatis (cf. rC-^Z
no. 4 de siguo focdcris), niiuirum sti'agulac intcr jirimae
noctis amploxus liymcnis scissi sanguiuc iuquinatae. Dcut. J^J*]^
rad. innsit Arab. y^ i. q. «.Lu Conj. I et

XXII, l4 sq. Cf. Lco Afric. p. 325. Nicbuhrii dcscr. IV

Arabiac p. 35 — 3g. Arvicux itiii. T. III. p. 25/. 2()0.
sccuit, rcsccuit, aLiiipit, oLil rcs abrupta, confccta,
Midiaclis mosaisches Recht T. II. §. 92. qnac non iterum fit, X^o ct icLji prorsus, omiiino, Tiin.
p. 235 Gol. Ilcbracis notasse vidctiir 1) defiuivit i. c. mcn-
sus psl, niide nr mcnsura;
[x ™2 in Kal inusit. Scmcl in Pi. Ez. X^T^, 4o posuit rei, prorsus vastavit i.
2) abscidit rcui
q. rrVs, undc
,
/cnem im-
nra, .-in^.
fini!2"1~a rj^pnai etcaedent te gladiis suis. LXX. •

n2 pliir. a«n; comm. (ui. Ez. XLV,

HttTuatfu^oxjai o£. Vulg. tritcidahunt ie. Targ. '^;'j"t1' 10. f. Jes. V,
dissecabunt te quocum Michaelis in Suppll. divuzouiag 10) mensura (vid. rad. no. 2 ) Iluidoruin , nt viui et olci,
,
tantuin contiucns, quanliim n^^N iii aridis:
amphoram
supplicium intclligit (cf. Dan. IT, 5 ). (Arab. ti^io diffi- latiiie dixcris. Dccem bathi cflieiebaiit Choinerum ( ~\'z'7\
V. Ez. XL^', 11. i4), dccinia batlii pars T:iJ dicebatur.
dit, secuit, amputavit, vit. Tim. II, 5oo, ti^CjU v_a^ gla- Rog. VII, 26. 38. 2 Par. II,
1 9. IV, 5. Ez. XLV, 10 sq.
Jcs. 1. c. Jos. Archacol. \1II, 2
dius sccans Ilamas. j). 4oo , Couj. II pracciJit aurcs Cor. 4, ^. 9 : ^5 ^«,7o? dvvniM
y(j)Qi]aui tiaxctg i§5ofa]v.ovTU iivo. Tantuni contiucbat ctiara
118, acth. A+Ti; rupit). amplioia attica s. /(Erpi;r7;j Joh. 11, 6, qno vc. hcbracum
ab Alcx. iiiterprete rcdditur 2 Pai-. lY, 5. Male alibi rcd-
diintynug (1 lleg. 1. c.) i. c. congius, tantum 6 scxtarios
^i^] ^ dissecuif^xclnt hostlas mactat^as. Scmcl lcgitur coulinciis, }<oiv?.tj Ez. XLV, i4, yolrt^ ib. lo. 11.

Gen. XV, 10, et ibid. in JPi. (Arah. Jo rcsecuit ct ab- nS chald. id. Plur. yrz Esr. VU, 22.

rnpit, ,L gladius sccans vit. Tim. I, 212. II, 194. Ispah. nn2 f. vastatio (v. rad. no. 2). Jcs. "\1I, 19: lir^n^
p. 11. 2J Idem valct j:^ , cf.
_^ fidit, diffidit), rir:n *'a//es vaslatae, dcsertae. Saad. 3j*^l_^'i K.ol]
valles deserli. Kimchi: rrrraa ['ry. Coiiiiccre etiam
"inS chald. /josi, pro *inxr, v, ^^N p. 171- possis, vcrtcndnm cssc valles praeruptas (cf. -i^-ic; abscis-
sus, pracruptus, praeceps, ct i.uyi''.g,s. (ir,-^vvin) scd illud :

"inS Pausa "in: Cant. II, 17 c. SuH. :-in2, PJur.

in pracstat Non alitcr lcgciuluin vidctui" pro vocabulo 'ij.t{u\
constr. '-ins m. 1) pars dissecla hostiaruJn Gcn. XV, 10 Xiyouivd)
(dc quo loco v. TS^N no. 4. p. 85, Codd. Sam. quidam Ti::-).
jer. XXXIV, 18. 19. —
2) dissectio, de regioue monti- I in.» f. Jcs.V, 6, ubi do vinea: l^nr irrn^nN q. d.
bus et vallibus dissccta (v. "T-in:), fragosa ct praerupta. rir2 "nrf^cs, gcrm. ick will ihm das Garaus machen.
Cant. 1. c. '^.ns -''^77 -i':^ LXX.' iirl OQT] MOlXoyftrnatv i. i: Vulg. ponam eam desertam, ncqne aliter Saad, Abiihv.
montcs vallibus discissos. Cf. )T-l."i-. Olim rcddidimus Kiuichi. Grainmaticiciiimiiihacfornia, qiiae inutroquc loco
montes separaiionis , i. c. qui amantcs a sc inviccm iisdcm vocaJibus munienda crat, sibi non satis constitcruut

li a
 . , .

R. nas^ 252 kSa, nxa

Gi?nel (V'J>'!)» tertia alpliabcti littera, ubi mimcri c j

maxime ^, 'r,*i\ arab. ^.i Conj. II. rV excitavit ini-
notaest, i. q. tres. Nomcn cius forma taiitum divcrsum
vitletur a !;7ja camelus, eiusquc figura in moimmentis Plioe- micitias, ^7315 fovca cf. ^y:L*i- tcrra dcprcssa, |_»~fcc

('!;"')> '" niunmis Maccabacorum et in aijilia- dcmersit, submcrsit, :>i3, yn: , 55: scaturivit, 3ia i. q.
niciis ,

Leto actbiopico \J\) cameli collum utcunquc referre pLfl med. Je liqueHeri, adde ex lingua arabica i_50>Li- et
\-iJctur. Gracci lianc litteram a Piiocnicibus accejitam G -

capitc ad dcxtcram convcrso pinxermit T. uJoLc remex, uj!^ ct i^iLc mcnsurac genus, ,.«=»0 et

Pronuntiationcm eius eandem fuissc, quam babct J",

^^j) nubilosus fuit, IvJcs- ct 'i.A£. clanior, y=»^ et jiji
et G Latinorum et Gci-manorum, nemo dubitat scd non :

murmiua^Tt, quai-c non crat, quoJ Je liac pcrnuitatione

minus certuni est, etiam arabicum _ littcrac nostrae
admittcnJa Jubitarct Micbaelis in SiippU. p. 242. Proptcr
respondcns olim non alitcr essc prolatum qucmadmodum ,
siinilem bariiin littcrarnm pronuiitiationcm Ilabbini quoque
etiamnum in Aegypto et in lingua aetbiopica sine sibilo arabica scribentes httera 3 utuntur pro h ^ eadem cum
cHcrtur (vid. developpcincns
Ilerbin pag. 7. Ludolf.
jjag. 634): statim enim videbimus, „ Arabum aeque ac
apicc 5 pro _ ct Arabs Erp. multa verba proprie c

Hcbraeorum , cum littcris palatinis , adeoquc gntturali i

babentia scribit pcr _ ct contra, ut ;_cfc=- pro (C vi crra-
^

neque vcro cum sibilantibus, Ilodierna bltc-

commutari. vit cct. Nonniuiquam etiam b) in n , ut riTSN 1 'sS^r^
rac _ pronuntiatio non magis anfiqua ct gcnuina videtur
pulliis avium, riN fornax cf. „T flagi-avit, '^^rN^
qiiam Maroccanorum et nonnullarum tribuum nomadica- V"'"!",
rum (v. Burckbardti itin. Syriae p. G4), qui mollitcr ^ irustum, scgmentuin panis, casci, b7:.n camelus cf.
J,^
ut tsch Ischelb) cnuntiant et (ut portavit.
.sicut g, tiS (i^/jy ;

adpoiite moncbat Vohicjus in litteris ad nos datis) rusti-

corum Galliac, qui tschetschan effcrunt pro quelquun, 1 iMi ^^^- ^'^.-"1 raJix cum omnibus derivatis ora-
ut conti-a Picardi kien pro chien.
tioni poeticae propria 1) extulit se , crevit, de aqua sur-
Quod ad pcrmutationera eius attinet , Gimel ti'ansit
gcnte Ez.XLVII, 5 de planta accrescentc lob. VIII, 1
, 1

1) iu ^\XcYs.s palatinas , nominatim a) iii 5, ut "i'"'"].';,

— lob. X, 16: "iqilSri bn'^3 i^N.i":! et si extolleret se
acervus mergitum, n''"1i;.';, |A-«t^2j (caput meum), sicut leo venareris me. Alii, ut Aben
^j«lN.=-, u«V.^
Esra, Mcrcerus, Rosciim. !-;n:;'; referiuit ad adlictionem
".^ sulpbxr, ya-.i cliald. NX-^^3, NSi^qip fovea, comm. i5) ctrcJJunt:
.J. .
'j:3 (^';:^ e< cre.^cif sc. aflliclio. Abcn
Esra ni:.n"'. 2) Mctajib. elutua, magnificus fuit, de Deo.
."1=- et '•.•-) '•^=> tcxit, protcxit, "ra et D^3, il^ col-
Exod. XV, 1.21. In derivatis praeterca refcrtur ad decus
lcgit, coaccrvavit, nn3, O^is^ dcncgavit, in mcdia radicc V. pN." no. 1) et ad superbiam fas(um(\u.c v. iTiN.1 et
(
pN.'; no. 3. (In lingiia syriaca baec radix, ut multa vcrba
n5D et -iSD clausit, n^DiDr, '^*s5:^^ ^'itrum, bJT ct
Ilcbracoriim poetica, frcqucntissima est. Pa. Hsv^^dccora-
>3-l cursitavit, j.l'^ et ^<yo in potcstatem tradidit, iii
vit, magnificum fccit. Etbpa. iaclavit se, lf\«v^< '"'^^
radicis exitu aiS Cant. VII, 3 et rjlD sepivit, rjS: (unde
dccorus, magnificu.s, supcrbus. Cogiiata radix est riN"'.
nDD^a textunl ) dt .i<.*»o texuit. Alia quacdam exempla cx
AJmoJum incerta buius ratlicis et significatiouis vestigia
Arabismo dedit A. Schult. iii O^]}. min. p. i5. b) in p
exstant in Arabismo. Quod cnim raJici (^^Lj- tumendi
i-^aa, i»Is calLx: florum, W25?3 pileus saccrJotum cf.yiiD
notioncm viuJicaro conatns Scbrocdcrus ad Ps. est J. W.
ct sap galea, nri nervus coll. O^ ligamcntum, Ti.t, X, p. 19, in c(J non nuiltos adsenticntcs babcbit: magis
fcrcndum fucrit, qiiod Scbiilt. ad lob p. 222 sq. ct Lette
Jvj> et OOJ sccuit, in mcdia radice ^(T^j ^i^iJ,
'r<S? iii Jiss. LugJJ. p. 676 confcrunt _^ crasit in altmn, unde
amygJaUis , in Cnc eius j-iir; et p"^i:~ posuit cct. Cf.
Bocliaiti Ilieroz. II, p. 888. ilezcl instit. intcrpr. p. 79, ajLe. vcxillum ).

[Micbaelis arab. Grauun. p. 91, nonnunquam ctiam c) in

Jod, ut t^Na^ sjT. li^decoravit, ].jl^decorus et \A' N? aJj. pro rrN." m. superbus, fas/uosus. Jcs. XVI,
pulcher, decorus, talnmd. a^n^ni gcmmae i. q. arab. 6. (Syr. ('\s^, (•jf-.^Jccorus, siipcrbus, f. JAjJ^),

$5^, [S^_y^.
pcrs. ^^ys^ Judacus, Jo! et Jj>) cervus.
riN5 aJj. 1) elatus ,altus. Jes. II, 12: MN.^-i3 j^

llarius ti-ansit 2) in gutturahs , nomiiiatim a) S, Dl- siipcr oinne , quod elaluin et allum esU lob. XL,
 ,

K. n^ia, ?K.n 253 HwV^ — ?N5

11.12: ^r:?'CU;m !^N-i ~"r3 ~N"i aspice omne allum, et bia vcstra protcrva Lcv. XXVI, 19. Lz. fi. 18. XXX,
deprime illiuU XXXIII, 28 cf. VII, 24. XXIV, 2). a;;;-. jix.-; fastus
a"! xuperbw, fasiuosns Jcr. XTi^lII, ag. Plur. fi^X3 Jacobi Amos VI, 8. Nah. JI, 3. ( V. cadcm vcrba iii aliani
siipcrbi, sacijc jJiuiicta inijiiotatis notiouc, qucmatlmoclum scntcntiain acccpta no. i). J'rov. VIII, i3. lob. 12. XXXV,
alibi riiaiisuctuco ct aniinus dcmissus pictatcm coniprchen- Jcs.XIIJ, 11. XVI, fi. XXIII, 9. Jtr.Xlir, 9. Ps. LIX,
dit (v. r.vT). Ps. XCIV, 2. CXL, G. Prov. XV, 25. i3. Tribuitur ctiam iluclibus lob, XXXVJII, 11. Cf.
XVI, 19. Bciic LXX iii I's. \meQri<iaroi , in Prov.

ri1N3 st. constr. mx.i Ps.LXXXIX, 10. Jcs.XX\l,

nX^_ £ superhia, fasius Prov. \T!II, i3. 10 (plcna cnim forma forct mN^J, transp. pro nrx.-.
ni''^:} , V. quae iiotaviinus ad subst. rcjx , ct cf. syr.
f^}^-! f' 1) '• <!• V^\ ""• !• decus. lob. XLI, 7:
"'N.i deciis eius (Lcviatlianis) suiit scula (^Q-»Js«. decus, superbia) f. 1) elalio , res elaia. Jes.
''p''Ci<
fc''2.V."'

robusta. (Aqu. llicroii., quos scquitur Bocliartiis iu Ilic- IX, 17: ]U;y mN.i columna fumi.
2) decus , splen- —
ro7. II, p. 781 mINJ corpus, tergum rcddiuit, quasi idein dor. Jes. XXVIII, 1. 3: niN^ n-i^i; corona splendiiLa.
sil quod languiJc dc nica sentcntia).Ucut. XXXIII,
iJi, ni3 :
Impr. maiestas, magiiificcntia Dci. Jcs. XXVI, lo. Ps.
;g '^rmNa ain—i'4ni
et qui cst gladius decoris tui, tc XCIII, 1. Concr. Jcs. XJI, 5 : r;-r:j n:X.l ^S nam splen-
—
:

dccorans,' ornans. —
2) magnificenlia , exceUentia, dida palravii. 3) superbia, fasius. Tribuitur )io-
maiestas Dci. Dcut. XXXIII, 26. Ps. LXVIIT, 35. — niiuibus Ps. X\ai, 10, mari LXXXIX, lO ( cf. lob.
3) superbia, fastus. Ps. LXXIII, 6: rT^NJ iJ:np:l'
"~ XXXVIII, 11).
propterea faslus vesiit collum eorum, i. c. fastu clati suiit.
Collum autcm resupiiium cst scdes superbiao. Ps. XXXI, ^'?.''*^^ (pro rx ms.} splcndor Dci) n. pr. viri e
uumcro cxploratorum terrac sanctac Num. Xlli,
24 mN3 7\'!^'J iiisolenter agens. Prov. XIV, 3: in ore
;
iS.
stulli mx.l "iL:'" cst virga fasiuosa. Ita vocatur lingna
"JT^Nj adj. superbus, fastuosus Ps. CXXIII, 4
stultorum cum l'astu et insolcnlia alios vcrbcrans. Cf. UVw",
ct Jcs. XI, 3. — Jcs. IX, 8. XIII, 3. 11. XVI, G. XXV,
Cliethibli,
dubium
quod quiu
Iiis vocalibus muniendum sit,

Scriptura niarginalis Cijii 'Na , quae

^tx
11. Ps. X, 2. XXXI, 19. XXXVI, 12. Jcr. XLVIII, 29.
est. cum
Kimcliio explicanda est: superbi inter oppressores
Zcpli. III, 11 (dc Ii. I. vide s. vVj). LXX
sacpc v^Qig.
opprcssores supcrbi, illi miuiiuc acquipai-auda est.
i. e.

De mari Ps.XL^VI^ 4 : conlremiscuni monies prae super-

bia eius,
ni^^i*.'» i-alles V. rad. N"':.
jliiJ scmel plur. tJ"':iN.l Ez. XVT, 56
coiistr. fiN.i,
1) decus , splendor. Jes. IV, 2: illo die fruclus ter~ . . .
nia f. contr. pro rrjx^ 1) elatio. lob. XXII, 29:
rae erit t\-<'^'; nc^rc":? n^^NSn^rn |iN^"? decori et orna- '"^tl
"!
t'^»^1 '-''r"^~ '3 "^i submisse agunt homines, iubes
elationem i. e. 'raodcstos, mausuetos
homiiics attollis.
ihento reliquiis Israelis. LX, 10 :faciam te dbiy jiNJ
Itanimirum hitcrprctaiida ccnseo hacc vciba, quae vuigo
decus perpeiuum. XIV, 1 1 : descendit in orcum splen-
vcrtuntur; quuin huniiliatae fuerint viae tuae (coram.
dor tuus. XIII, 19: ^'''^•iS (iNi niNDn splendidum
decus Chaldaeoruin, de Babj^^lone urbc. Ez. VII, 20. 28), dices, elalio , i. c. mox senties couditioucm toam
XXXII, 12. Ps. XL\T;I, 5: ap^;^ ]iN3 decus Jacobi ex ima factam opimam. —
2) superbia, fasius. Jer.
i. e. tcrra saiicta it. numen iiisuiu Auios VIII, 7.
XIII, ij , cum notiouc ijupictatis ct sceleris lob.
fiN.i
"""~ dccus Jordanis poet. dicitur dc ripa eius vindi XXXIII, 17.

ct umbrosa salicibus, tamariscis et canna pulclire vcstita,

nl5 chald. siiperhia Dan. I\^, 34, cf. N-;">Ji, Nn^^a
ubi leones iiitcr ai-nndiues latitabant, Jer. XII, 5. XLIX,
Ez. XXVIII, i3. Jcs. XIII, 17 Targ. Ahbi'in Targg."
19. L, 44. Zach. XI, 3, cf. Hieron. ad Zach. 1. c. Ilclandi
11-equcntatui- Nniim-^a supcrbia, ab Adj. Jm-^a supcrbus.
Palacstina p. 2/4. Thevcnoti itin. p. 263. J. E. Faber (ad
Ilarmari Obscrvatt. II p. i4o) aliiquc vallem Jordanis
intcrprctantiir , coll. N''J, pl. ni^^NJ, scd cxplicationein
supra propositam unicc vcram cssc, ai-giiit Zach. XI, 7>, ^NIi f"t- "-N^"! 1) redemit a) agri^n fmidumque
ubi iualtero hemistichio pro 'jiN.i legitui-ni^vN. Cf. Schnur-
vcnditum, qaod ct vcjKlitori consanguineo proximo lice-
ct
rcrus ad Jcr. XII, 5.
bat. Lev. XXV, 25. Ruth IV, 4. 6. b) rcm Dco cou-
2) splendor , maiestas Dei Exod. X\^, 7. Jcs. II, sccratam vcl saccrdotibus dcbitam, vclut docimam Lev.
10. 19.21. XXIV, i4: nbl^:; '' (iNJt^ maieslaiem Dei
XXVII, ig. 20. 3 1.
i3. i5. c) scrvum Lcv. XXV, 48.
cum iubilo celebrant. lob. XXXVII, 4 : i:iN3 r-p fo.i- 49. rcdcmtor (agii) Lcv. XXV, 2G. Crcber-
Part. rxs
sublimiseius, toniti-u. XL, 10: rriil 'jiN.I H:~'—-~ orna rimc dc Dco homincs ct spcc. Israckm rcdimcjitc, vclut
te , quaeso, splendore et magnijiceniia. iMich. V, '3. cx scrvitutc Acgypli Exud. VI, G. XV, i3. Ps.LXXIV, 2. '

3) i.q. rt;N-.1 no. 3. superbia, fasius. Prov. X\'I, 18: LXX\1I, iG, ex cxiho Babylonico Jcs. XLIII, i. XLlV,
7'N3 nrJ i;-;b ridnam antecedii fastus. tZVJ ]iN:, super- 22. XLVIII, 20. XLIX, 7. LU, 9. LIX, sa LXIU, 9
 R. bii^ 254 ba^

nianu hostium Ps. CVII, 2 , ex quocunqnc pcriculo C?';) , vcrbura rN.^ etiam ad hoc propiiquitatis |ius ct offi-
cet. c
Gen XLVIII, 16. Coiistr. absol. ct scqii. p Gen. ,
1. c. cium transfcrtur, ibiquc cst dcnoni. a rk\>j. Vidc Ruth
CVII, 2. i3, nbi Boas: Y^^Til Nb-a.sp rN" 3ia rjr.V-li - DN
Ps. LXXII, 14. CIII, 4, -i''3 Ps. CVI, 10.
Jcr. III,
sunt locutioucs: T,:N i::N r)Tl':^iVa"; ~rNyr si propinquildtis
XXXI, 11- Ilinc frcqiici;tissimae \itr-. te diiclrc vitlt,

1^1, -Ij;., jcs. LIV, 8, iNnq-; -z^^-ip, ~rN,-;T -irr g.vj ducat: sed.si non yult, ego ie duca/n. Ci Tob. III 17.
iVj/)/i.- pass. Kal no. 1. redimi a) de igro fuudoquc
XLI, i4,%f. XLIII, i4. XLIV,24. XLVIli,!/- XLIX;
26.LIV, 5. LX, iG. —
Part. pass. avN:! , nin'; 'b.Ns^ a
Lev. XXV, 3o. b) de rebus consccratis ct ;accrdoti debi-
tis Lcv. XXVII, 20. 27. 28. 33, c) de servc Lcv.'XXV,
Dco redcmti Jes. XXXV, 9. LI, 10. LXII, 12. Ps. CVII, 54. Rcflex. se ipsitm reditnere ib. conuu. 4c.
2. ""n nrN-i redime vitam meam qs. e
Tliren. III, 58: Carcnt hac radice saltem hac vel simili slgnificationc,
sciva cam. Cf. Ps. CIII, 4. lob. XIX^
,

luanu niortis , i. c.
linguae cognatac, praetcr samaritanaui, in qu^ yindex
25 n|-, iV_v.j i-yii i;n ego nclo, qnoiredeitilor meiii vii.it.^
—
.

lob. III, sanguinis vocatur /.VA^Tf i. c. blNJi quae forma apud

Deiis ipse 'me ex his calamitatibns viudicabit. ,

Samaritanos participiahs est et activa (CcUar. graniui. sam.

5 iu (liris, quas vir iufclix dici uatali imprccatur ^ncNr; :

miuime vcro, ut volcbat Michach's (Suj)pir. p.i43)

riTjrm Ti^rn tenebrae et caligo eum sibi vindicent i. e.
p. 87),

Scutcutia est tencbrae illae passiva, ut iiN5 (quod falso pronuntiabat VlN.l ) valcat
rccupercut, dcnuo occupeut. :

i^'indicatits
s. pollitlus. Ut niliilominus significationcs cias
quae olim coclum tcrrasquc teuueruut (Gen. I, 2), postca
uunc autiquo quasi iure cum rcliquaruni linguarum nsu ct vcrbo i^xa no. II. couci-
luci impcrii sui partcm ccsserunt ,

vindiceut, eumqiic caligino licntur, varias, easquc nngatorias conicclnras cxcogitarunt

Luius ccrte dici dorainium sibi

Bcue Sj'uuu. «i'Tt:TOiij(Tairo uvxrfi. Tlicod. Etymologi. Ac Mich.\elis quidcni L c. r.Va suspicatnr
obvolvajit.
idem essc qnod passivum "riNI , bNJ'C pollutus (v. no. II),
uyfinxtvaaiM avTj]v. LXX. ixXrij^oi uvii\r. llcliqui intpp.
quia caede commissa sangiiiuc cognati ante suintaui viu-
ut Targ. Aqu. Ilierou. quos rcccntiorum plcrique sequiui-
,

bM dictam polhiti et infamcs liabifi sint: scd unicum huins

tur, nosquc ipsi olim sccuti sunius, reddunt coll.
Ulud vcro et luagis pla- conicctiirae pcr se noii adinodnm probabilis adminicnlum
no. II inqninent, contaminent.
cet ct ccrtius vidctiu-, quum bt*.'l bi^S in Kal uou lcga- = (sain. blN.l) qnam validum sit, nunc cuinmax'ine vidimus.
Magis ctiam arbitraric STonnius (Observatt. ad anal. ct
tur ct siguiricationem potius intrausitivam habuissc videa-
synt. liiig. liebr. p. 4^) bN3 statuit idcm valcre quod Jl>
tur. — LXX.
• ^itu, Xvxqom.
obivit , oberravit j liinc de cadcm nomaduni catcrva fiiit,
2) sangidnem x-epetiit i. e. vindicavit, caedis faclae una vixit, jjrojnuquitatc iunctiis fiiit (e quibus signiflcatio-
poenaa ab aliquo repetiit. Lcgitur nonnisi iu Part.rN.-l nibus noniiisi prinia locum liabct) ncc inelibra dantSchult. :

C-n viudcx sauguinis. Num. XXXV, 19 sq. Deut. XIX, ad lob. ni^ 5. ^'^'ahlius in Promtuar. suo 11, p. loG. Paulus
(>.'i"2. Jos. XX, .^. 2 Sam. XIV, 11,
ct omisso t^^ Nu^m.
ad Jcs. XLI, i4.
XXXV, 12. Vidc dc viudicta sanguiuis Niebulirii Arabia
p. 32 sq. Micliaelis mos. Rccht II, 0. 34 ct Iloilluaiuuim 11. scquioris IIchr.iisnu rcrbum, in Kal
/»'^^1 ,

in Eucyclopacd. gerin. T. XI v. Bluirache.

innsit. pol/iitii.i,impiirns fuit i. q. cliaid. Vm (uiidc r;"rNJn
ius (no. 1, a. c) ct
3) Quandoquidem et redimendi sordcs Jcs. IV, 4 Targ. ), bi'.^ , Itlipc. "rrarjN poHutus cst,
cacdis vindicandac officium (no. 2) pfoxiuii cousangui- impr. pcccatis Jes. I, 6, PartL b^S".: pro iVrin": i. q. N^rU
nei erat, rNii consanffiiineum , propinfjnnm denotat. Num. VI, 5. XXVIII, 8 Targ. Cf. hebr. blj.i fasliiliVit. i: con-
V, 8. Lev. XXV, 25 rrN ^'''ip," VrN.^ qui ei genere
:
tcxtu iicbraco ad liunc siguificatum rcfcrimt lob. III, 5,
proxinius est. Ruth III, 12: 'rr: ailji; r^^i. Cuin art. scd viilc !rN.l uo. I, 1 fm.
bx.i~ proxiuius consanguincus Rutli IV, 1. 6. 8 cf. III,
i).
Pi. bN.'. polluit , inquinauif. Mal. I, 7: ':^i:"rNi fl.^^a
12. Qui hunc proxime excipit, vocatur ";N/i'3 Ruth 11, qua re polluimits ie i. c. allare tuum?
20: Nin llbx.VJ w-^xn i;r Si-^p nobis cognatus est hic Pu. j) pollutus est. Part. "rNJiJ: poUutus , impurus
vir , post Goeiem proximus est , cf; iV, 4, ubi Boas de cibo Mal. I, 7. 12. 2) impurus declaratus i. e. a
Goi;li: "rT-^^^MN: ^SJN. ( Ad liunc usum praeposit. I^q
cf. syr.
•

sacro njinistcrio remotus est sacerdos. Esr. II, 62: ibNJ"'

\!>ai£ii,XiD nudius tcrtfus, a \iQi0.ii heri). Phir.tlir.NJ ^TSinsi-; -'j'3 remoti sunt a sacerdotio. Neh. VU, G4.

cognati iReg. XVI, 11. ( lU hcbrggq nxpi. e.- corasa»- (Ilanc vini Jiabet Syrorum ^*'»xi abiecit, rciccit, Ettha.

guineus rcspondct ai-ab. jj'^ viudcx sauguinis, ct J,^ N5ix^{^i1 seiuuctus , abiectus , reicctus cst Cf. b?.T Iliph. ).

/ tum amicum uotat ct propiuquum Cor. 27 tum tutorem

3, , Niph. '-ajx-i Zeph. III, 1 et bw\A3 les. LIX, 3. Thren.
ct viudiccm sanguiuis Cor. 2, 101. 27, 5o, in qiiibus^ vcc.
IV, i4 (quae forma Passivo Conj. VII. Arabnm ^/16]
autcni signiricationum ordo a propinqilitatc proliciscitur).
LXX. in cxcinplis no. 2. 3 uyj_inxivM', uyjiaisvi, scnicl
:
siinilis cst) jxtUutus , inquincilus est, ut sanguine Jes.
avYYEVBii 1 llcg. XVI, 11. Thrcii. 1. 1. c. c, peccatis Zcph. 1. c.
4) Siquidcm ex lcgc mosaica gcjncrc proximi prae,tcrcn Iliph. inquinayit, ut vcstcui sanguinc Jes. LXIII, 3.

crat, viri siue libcris defuucti -viduam- duccrc (y. fi^i, Fo^ma i.-ib.N-W. P^'*' "''l^^^i^n Syriasmum imitatur.
 R. pwV.n, .V2>, izj, 355
ilifjipa. polluit se, cibis iiumiiiicUs Uan. I, 8. IiiJc undc 2.1 gibbiis, dorsuin, lunbo cet. (Chahl. N223 collis
Ps. LX\ 111, iG, 2:.i tributiim cxegit, liostr. .Sleuern
?^,^ Pliir. coiislr. irvV.T inqtiinaiiones, Nch.XIIIjag. crliehcn, zab. «j:ac\jZ( iucurvatiis est, luore gibbi,

C^^lkVS m. forniam b^p.Tw^., D^-.Vnp, b''^!:!:.)

pl. (.iJ opp. stattii rccto etcxtenso, lciia,. , ]c.La,jJ ^
Ji:u^v
redemtiones, redemtio. Jcs. LXlli, 4 :' '»rnN3 Dl"' annus dc dorso tcstudinis, snpcrficie aquac cf. xuno. iiaXMnrfi. ,

redemlionis meac i. c. quo populum mcuni rcdiniaui. Ita Siinilcm potcstatem Arabcs ct Sj-ri liabent iu vcrbo cavo,
LXX. Vulg. Syr. Vulgo annus red^mlorum meorum. :

ut i.rJj.i- et \-iys^^ Kamiis p. 60 Timbo, clypcus, |.a*^.

517^5 f. redemtio , ut agri funcliqne Tciuliti Lcv.

i)
concamcrafio, \_aj^ siinis, iit indiisii vcstisque Ilar. 1,02
XXV, a4! Ruth IV, 6. Iiide a) ius rcdcnitionis, plcnius
nV.vjn uriiq Jcr. XXXII, 7 cf. 8 (v. 'n-r^'^'^^ i. q. £2?^;'^ Scliult. Cor. 27, 12. Taraph. 48. 5i. Praeterca vcrba
•TiiDa^i). Lev. XXV, 29: inVwV.i n-r^n 'airi; per aniU huic fmitima sunt 1.1, ti doi'sum, TS^.i corpus, ;]?3
spatiitm liaheat redimendi itts. Comm. 3i. 48. rVx.'!
v_ftr=) curvavit, inturvavit).
Driy ius rcdimcndi iu pcrpctuum Lcv. XXV, 3;2. b) scqu'.
Genif. agcr fuiidnsquc ab aliquo propiuqiiitatis iure rcdi- 2) secuit, fodit i. q. i"::! ct a.^"'. (Arab. t-*^ sccuif,
mcudus. lluth IV, 6: TlV^^.T-nN nr.V "":; Vn.i redime
tu , qiiod ego redimcre debebdm. c) pretium redcmtio- exsccuit, cf. i_j'.> mcd. Waw ct Jc id. Couj.*S1II. putcnm
llis. Lcv. XXV, 26. 5l. 02. 2) cognatio , propin- — fodit). Uudc chald. a.i putcus.
qiiitas ( V. rad. I, 3). Ez. XI, i5 -nrNa '^w.-.^^ propin- :

qui liii. —L,iheraiioiiis signilicatu hoc noracii lcgitur 33 c. >=.i, plur. S'':.! ct niZ3 (v. no. 5. C) pr.
Sufl'.
iii sichs Siinconis anni primi quorum hacc cst iuscriptio
,
:
gihhus, res gihhi arcusue figuram incurvaia, i) dor-
iii

Vni^U"" rrN.-.b nriN n:"J annoprimo liherationis Israelis, siim aniinalium Ez. X, 12, ct hoiniuum Ps. CXXIX, 3:
et in nummis anni quarti 'jt':; nrN:»? "3-|N n:"i3
: , v. F. P. ^'"^^'in ""CTri '25 ri> super dorsum meum urabant ara-
BAYiR de numuiis hebraco-samaritanis p. 171. iores i, c. vcrbcribus dorsuin proscindcbaut, ut solum ara-

(quem rediinet ncus ) n. pr. 1) unius cx cx-

^N5'] tro. — 2) dorsiim clypei , timho (cf. arab. v_jjJ> cly-

ploratorihus terrac sauctac Nuiu. XIII, 7. 2) viri in peus, ct galh houclier a boiicle). lob. XV, 2G proverbio
stcminatc Davidis 1 Par. III, 22. 3) luiius cx_ hcroibus dicitur: '23 <ai'2 ... vrN V'1T' irritit in eum ...
l^:.VJ
Da\adis 2 Sam. XXllI, 36. deiisis clypeoruiii dursis. Metaphora ])ctita cst a iniliti-
bus qiii sciitis arcte ct tcstiidiuis morc iuuctis impetum
faccre solcnt, „Iii jnoverbiuin abivit formida xi v_U5

^ J." rad. Ilchracis iimsitata, rcspondens arah. >-^> ,...:S",i! .^ ohyerlit ei dorsum clypei pro contumacissi-
muni se gessit Extat. in Hamasa, nbi Tau-
adrersarium.
ult. Waw et Je congregavit spcc. aqiiaiu iii aquaiium, it.
riz. ad verba poetac qittim amictis me sinislris impetit
GOllegit tributum, u> IV. coiigi-cgavit, collcgit, '£~^^_j>- suspicionihus , obperio ei dorsiim clypei hacc dedit

aquarium magnum Cor. 34, i3, !-~>-, «jl-:^ aqua iu aqua-

iLiLvci ^l i-o?.^ j^ O-?"'^"
i)o'Liu! q\ ^Joo'ji !^ \OsSi

uS^U? Q^^ ^^ iJ>.»»-^5.5

est adagium, cuius origo ex
eo , quod pugnaior dorsuiii clypci hosiibus ohyertat:
rio collccta, mclit. gyhjae cistcrna, cf. aethiop. JfAil.
deiii iisurpaitiretiamsi itiillus adsit clypeus. Iliuc pul-
abiit, rediif, unde 't' ^JfAA » congregatns est, convenc- chrc Abulpliar. hist. dyn. 3g5. .,.5-"-li -t3 iJ v^* ^iXi?
nint iutcr se. collcctus cst (dc trihuto), AMXr^rAA fortuna ei clorsnm clypei obyertit. Adde Har. Cons. 23
collegit, rA"A« congrcgatus, tAAj» congrcgatio, syno- [p. 23 1 de Sacy] de Fortuna sive LjO> vita niundana

dus; syr. j.c^. et chald. N^i.", cAllegit, tributum cxcgit, j^ iJ \L>Ji •£& lvy;.«X* ! Ja ^c^i» ^ji>f^ 3^"^)^ 1*^
X&^_50d! «^» ooijjij ^'""^ injlaios eius pallacia,
CT?^"^'
] - '^^^«s^ collcctio 1 Cor. XVI, 2. Ilinc ita ut inDetim rehellarent : obi'erso e.vcepit dorso cfypei:
iisque culiros adegitl [ad verbum Quot elati vanitatibus :

4^25 m. 1) vas aquarium, cisterna. Jes. XXX, i4. cins sc. fortunae, doiicc appareant rcbcUes illa ci obvcrtit :

Vulg. fovea. 1:^0^ Tai-g.

SjT. *ii^3 aqnac fossa. — dorsum clypci ct iu ciim iuscrit hastarum cuspidcs]. "'
palus piscina. Ez. XLVII, patuslria. Scliult. adiob.l. c. Ch Cous. 4o, 454 Sacy ct Ilamas.Scliult
2)
Targ.
,

^"'^•'aS.
11. Villg.
p. 082. —
Ilinc 3) propugnaculum , arx. lob. XIII,
12: bD''~.l 'l":'n '2.1 arces liiteae arces festrae. •liitel-
liguntur argumcnta dcbijia et infirma, quibus adversarii sc
^ l -i radix Hcbracis inusit. Quoad cx dcrivatis dcfcudaut (cf. Jcs. XLI, 21). Ita arab. _ilij dorsum pro

coDigitur, 1) curvaius est iuitaT gihhi , dorsi, fornicis, propugnaculo. Dist. Tiin. p. i4 GoL (43 Maug.): ^J^
 ,

R. 333, n33 256 23 — 31J

Ut sis Tiohis (lorsum e. propiignaculum 33 chald. st. emphat. Nza fovea, de fovea in Persiae
(o^» ^r^ UI i.

mctropoli, in qua rex leones alebat Dan. VI, 8 sq. Cf. Bert'
el refugium. Har. Cons. g p. 85 Sacy: 'fj^ >>JCixJ lioldtus ad comm. 8. In Targg. legitur pro hebr. "112 Gcn.

joc irf corroboretur dorsum eiits in lilisclndo XXXVII, 29. Prov. V, i5. Syr. l^^v^, U-iOQv^,
•Uii-I

4) domjis fornicata, — zab. i^^^S- , sam. ^^s^T! ; ^31 id. , it. carcer Barhcbr.
ralidum praesidinm habeat.
i. e.

fornix spec. de lupanari, cella camerata, in qiia incrctrices 178, arab. >_*.> fovca, cisterna Cor. 12, 10. Tim. 1
prostabaut, nt lat. /oto;x Juvcu.3, i56. 11,171. Ilor. sat.
1, 2, 3o. Ez. XVI, 24. 3i. 39. LXX. ohriua noQVHtov, p. i58 idcmquc valet 'iy^. Aeth. ''\f(\ \ fovea, lustrum
noQXilov. Quum veterum aediflciorum Acgj'pti
in ruderibus leouis , scpulcrum.
etPersepolcos domuum concameratarum ccrtavestigia dcsi-
derentiu-, fuerunt, qui ctiam Hcbraeos talcs liabuisse ncga- 35 ct 313 (fovea, cisterna) n. pr. loci aliunde non
rent (Goguet de origg. lcgg. cet T. III, p. fiS. Jahnii Arch. coguiti,ad qucm Da^-idcs proclimu cum Philistacis commisit.
1, 2 p. scd Bab)'lonios certc fornicibus usos csse,
208): 2 Sam. XXI, 18. ig. In loco parallclo 1 Par. XX, 4 pro
tcstis est (XVI p. /58. Casaub.), easque Ilcbraeis
Strabo eo lcgitur "in (quod oppidum saepius obviuni cst), adcoque
iion iguotas fuisse tum cx uostro vocabulo tum cx syu. Alex. interjJrcs scriptura mutata duo oppida notiora exhi-
—
,

!TiJN eorumque etymo colligi potcst. 5) orbis, curvatura bidt, coram. 18 Ti& (i. e. n-l), comm. 19 Nto/3 (3:)-
ro^tarum. Plur. fiiz.i 1 Rcg. VII, 33, .n-:.i Ez. I, 18. — exactor) pr. viri
''SS (i. q. sp". i-^^vv,^ tiihuti n.
Plur. Ti',z;^ Lev. XIV, g.
6j supercUium qs. aicus oculi.
Neh. Xf, 8.
Arab. a.o> scc. Kamus p. 52 i. c. (vyti! _L?^.s» os ocii-
in cuius supcriore pai-te supercilia nascun-
]iD33 ( ex inusit Mri i. q. chald. N5a: colhs et ter-
lum circumdans,
tnr. — 7) dormm i. e. supcrficics altaris. Ez. XLIII, minatione augmentativa |l ) n. pr. urbis Philistaeorum iu
rcgionc tribus Dan. Jos. XIX, 44. XXI, 23. 1 Bcg. XV,
i3. LXX. t6 i)i/io? ToD Qvmafsxr^qiov. Ita gr. vmxoq de
snperhcie maris , tcrrae cet. Idem valet n:r:^ 2.1 ExotL 27. Ab Euseb. h. v. vocatur Fa^a^&uv iwr 'AXXo<fv%(f>v.

XXX 3. XXXVII,ut dubitare possis, sitne ita

26,
lcgcndum. De dorso tanien s. superficie plana suggestus la-
pidibus strati legitur ya§§uQu i.e. i<»"l=-l ap. Joh. XIX, i3,
i l3ri rad. Hcbraeis inusit. i. q. arab. W^ egressus

quod Schlcusncrus etiam .in recentissima Lnxici editione fuit e terra , ut serpens e latibulo , inde i—>L:> pro i3;'.=-
derivat a „ "il elevari, excelsum esse," quod vcrbum
ignoraut linguae semiticae. locuslae , ita dictae quod natae prorcpunt es terra cf. acth.

(\lC\^t locusta maxinia , a >->.' emcrsit ex aqua, cf

35 diald. i. q. hebr. dorsum, Plur. dorsa pro sing.
Plin. XI, 29
35 hac pariunt, in tcrram demisso spinae
s. :

ut gr. T« roira, it de latcribus (ut sjt. f.Si^]atus). caule, ova eondcnsa autumni tempore. Ea durant hieme
sub terra. Subscquente anno exitu veris cmittuut parvas
Dorsi euim significatio ut gr. vwios, arab. ^_jxj et hebr.
,
.... sicco verc maior proventus. Arist. hist. anim. V, 28
a^rs ad quamlibet supcrficiem translata est.
facies, et Bocliaiti Hicroz. II p. 443. Inde in V. T.
Dan. \T[I, 6 Chethibh: eaque bcstia qualiuor alas Jia-
behat p;i~.l ;" super dorso eius. Kcri rr^.i. LXX. Ijiam
35 (pro n-.l) locusta. V\m. C"23 Jcs. XXXIIJ, 4.

uvTijg- Theod. v7iegM'a) ttviiig. Vulg. super se. In LXX. «xgi^fS.

Tar^g. 5." bi', ^-n h^ super dorsiim, dorsa (cf. t« vijiitt) 315 Nah. III, Plur. (aut CoIIcct ct
17 id. ) -::i.i
c. superficiein praepositionis loco utmitur pro super,
i.
i2.i (pro Diai.l Lehrgeb. -p.523) Amos "^^I, 1. Nah. III,
supra ( 'rs '^v ), it 25 , '::.:i pro t:v , riN apud (^: : '^v) ap^. ,
'313 2'3 locusta locustarum , de magna carum
17:
Rabbinos pro super, de, et in Versionc sjTiaca t.^i.^^ii. copia. Cliald. N3i.i Exo^l. XIV, 10 pro n2"iN, it N31.1

Quum ''N2\i , '3:.i ct in Plur. \vai.l Ps. CV,

34. E postcriorc
cst siiper, apud , prope coll. f^v«^ latus. lioc
hebr. •'213 potius pro singu-
hoc cxcmplo colligere possis,

Nuu habeat, et arabieo lari collectivo habcndum esse, ct '~ radicale cssc coll.
vc. apud Syros litttram >_.*-i:>-

latus manifesto rcspondeat, illud olim ad radicem 2:3^ ,_j'^ pro i^Li-, iieque rcpugnabo, si quis hoc praetule-
referebam. Videtur tamen Nun potius cx littera gemiuata
ortum csse, ita ut 2:a w*-o- radix secundaria sit. rit : Nah. tamen "'213 313 ita iunguntur , ut alibi Singu-
ap.
laris et Pluralis, ncque tanta est lingiiac chaldaeae aucto-
C^Sa 2 Regi XXV, 12. Chethibli , r. rad. 2:;-,.
ritas. JVlichaelis ( Supplemm. 24g) locustas intelligit, ubi

0*^35 asscrcs, cisternae primo c tcrra prorepscrunt , invitis vcrbis Nah. 1. c. ac

v. aq.i.
rcpugnante vctt. intpp. linguarumque cognatainim auctori-
n^3]l locustac V. rad, —2.1. tatc. LXX. «xji^Eff.
 R. r;2.T, n::> JQ/ na — nns

—5 asscr, T. 31.1. iiibus Dcut. ITT, 5,cormi Dan! \1TI, 3, dc slatura homi-
nis 1 Sam. IX, 2. XLI 22 r^3.i ni?3N' cibi; tres
Ez. , :

tdnas altum. Ecclcs. XII, 5 dc scnibirs INI"''' Ti^i^vz D-l :

etiam quod altum est iiment. Cavciit sibi 'a nioiitibus,

tiuribus ctc. consccudcndis , quum dcliciant vircs ct diffi-
I •
iHrt 3 rract. f. scmd NrrS:; pro nrtaa Ez. XXXI, cultcr spirciit. Trausfcrtiir ad viros poienies , iu magiio
diguitatis gi-adu constitutos. Ecclcs. V, 7 rrba i'??: r^ia 13
5, inf. r;bs s( -lel nt^a-i Zc])]). ITI, u, fut. nzi-^ , 3 pliir.
:

n^/nssn Ez. XVI, 5o

dil"'!:;' a^riiJll ^"qyi nam potenti poihis ^invigilat] et
fcni. uTcgiilariiv i) aliiisfuit , de
utroque alii potentiores sunt. Siibst. altum i. q. altiiudo,
iB-borc Ez. XtX, 1 1. XXXI, 5. lo, dc codis Ps. CIII, 1 1,
proceritas. i.TJip ~>ji\ proccritas staturac cius j .Sam.XVI,
dc tiubibns lob.
(cf. Jcs. LV,
XXXV, 5 ,Sam. X, 23
de vii-o jiroccro
Di^rr-^ri: ~2ill'^i et Saulus emincbat
i
7. — 2) superbus , Jasiuosus. Jcs. V, i5: Bt; 33 '':':?
g); ocuU superborum, dc ij)sis superbis. 1 Sani. II, 3: -;^'
super omnem populum. —
2) elaUis , exaltalus ad 'rtr\^'>,_ Innaa ^l^i^in i^-in ne iactetis perba superba.
iiiaiorcm dignitatis gloriaequc graduin sublatus est. Jcs.
IjII, i3 dc scrvo Dci: ecce prosperabit serrus meus, Tv^pi ni. c. Suir. ina.l 1) alliiudo , arborum, acdi-
TN"J rrajl ^5ii;:T &Ti'' extolletur , sublimis erit et valde
elaius."V, 16.' 7. lob". 3) 1=!: naaXXXVI, — ficiornm cet Ez.
AmosJI,
III, 4. 9.
I, 18.
lob.
XL,
XXII,
42.
12:
1 Sam. XVII,
i:']'^^; ftza
4. 2 Par.
nib^N-^iir;
a) iii bonam partcm
animiim sumsit. 2 Par. XVII, 6:
:

.nir;"' ^S"iT3 izi' ri^a'! et animum sumsit in viis Domini,

nonne Deus in excelsis coeli? Plur. constr. Job. XI, 8:
b) iii malam partem exlulit se cor eius ad fastum el su- ii^itn-rT''^ 'Oyy^^ '~3i exceha coeli sunt ista divinac sajiien-
:

perbiam, superbus fuif. Ps. CXXXI, 1 Tr r;2.l-^*r haud tiae pcnctialia quid facies? —
2) maieslas , maf^ni~
—
,
:

superbum est cor meum. Prov. XVIII, 12. 2 Par. XXVI, ficentia lob.XL, 10. 3) superbia, fasius Jcr.XLVIII,
16. XXXII, 25. Ez. XXVIII, 2. 17. Ilinc ad ipsum 29, plenius iir Sa.i 2 Paralip. XXVI, iG, m'^ r^Sa
Lomincm ti-aiisfcrtur et valet 4) superbus , fastuosus fuit. Prov. XVI,. 18, ct f]!< r^aa Ps. X, 4. Hacc posterior
locutio in Arabismo usitatissima est, haud pauca sunt
et
Jcs. III, 16: Ji''!^ ri;2 nnaji ""S 1^^ quia fastuosae sunt
verba, c^mhus nasum elaluni et superbiam, noniiuiiquam
fdiae Zionis. Jer. XIII, i5. Ez. XVI, 5o. Zcpli. III, 11.
etiam Ln bonam partem nobitiiatem significnut. Iluius
Jliph. allum fecit, exaltavit 2 Par.
riiz.-in l) generis suut bji3, .i,-.^ ct *.2ib elato nasu i. e. supcrbus
XXXIII, i4."Ez.XVII, 24. XXI, 3r. Prov. XVII, 19:
fuit, Abulph. dyn. 7G, \sj! .i^UlJ' superbia hist. Tim.48.
^f-ri" ~"2.-,?3 qui alliorem facit porlam suam. Jcr. XLIX,
16: tr^p Ti;"5 rT'^2;;r]— '^3 etsi niifum exallas instar aqui~ Har. Cons. VI, i84 Schult.''^-v«..iii lXjSUi gloria supcrba
lae \. e. arccs tuas iu summis rupibus cxstruis cf. Obad, 4,
ubi omittitur 'nip cx proximo liemistichio rcpctcndum.
,

— Ispah.; idcm cst *ijb :^^-. testc Dschauhario i. q. Jxj"-

2) Ubi sccpiuutur alia verba in infmitivo vel gcruudio

Ou"i! ^M arrogans, fastuosus;
f^J^ Couj. III iiasum
posita, advcrbio exprimeudo iuscrvit (cf. piX:5>."7, ^'^ir!). extidit prac superbia ct ira Har. 4o, p. 45^ Sacy, ...!_i^j
Ps. CXIII, 5: nri;'- ^Tizrin qui alte sedet."iol). V', 7:
Cins ^I^l-^SJ;^ a/te folant. Omisso ;]iy id. lob. XXXIX, alto naso praeditus et .supcrbus
cipibus Caab ben Zoheir v. 54, ibique Lettium.
, /^-Ji *]( ^ de viris prin-

27 (3o); T4r, ~""--":2 -V^-fi.V numquid te iubente

';j''i: Exstat
alte 1^'olat aquilal Cum vcrbo fuiito Jcs. VII, 11. ctiam proverbiuin de liomine raagniloquo nihil pracstaiite
Repcritui' Iiacc radix altitudiuis signillcatu iu sola liii- (Gol. Adag. p. 125. Ilar. Cous. 47 p. 556) UwJi ^ ^t
Ui J. \^i/M\^ nasus in coclo, et nates in aqiia. Pai-tcm horum
gna clialdaea, scd raro j Arabes habcnt xjx> frons, ju;>i
excmploi-um iam collegcrat Schultcns in Opi'). min. p. 182.
alta frontc pracditus et Lj> IV. i. q. \^jii^ cmiuuit, «obi- Adde etiaui siuicum bl-teu-gdo naso altus i. e.supcrbus.

lis fuit. Admodum vicinum tamen sam. ^'^T aitus fuit,

ri"n2j superbia Jes. IT, 11.
f, 17.
chald. rfan statura longus , hcbr. X-^^_ altae frontis vir ( v.
litt. !i): et practex'ea alti elaliqac potcstas est iu verbis
'
'n •
T
(quao exaltabitur, vcrbale fut Iloph. fcni.
a^, ^a^, 1-:.^.
cf. rt"-J^, ]i3p"', et in fcm. nB"' ) n. pr. oppidi iu tribu

Hj5 Gad. N^uiu.XXXn, 35. Iudd.'VlII, 11.

i. q. rrbj adj. altus , nonnisi in st. constr. r;2.l

C-- :."'?. ^"^1,5, ar -=.1 Prov.XVI;5, W-i rrq.i Eccl.VlM

dc sujJcrbo.

n33, raro Ria!^ Ps. CXXXVIII, 6 (quatiquam ^^^ rad. inusit. sed admodum vicina praccedenti

Codd. fluctuant) adj.' coiistr. -3.1 1 Sam. XVI, 7 (cf. 1^53 aliuA fuit , spec. de statura ctfronle, cf. chald. ni-.!
M.-! ) £ nriaJ 1) altus, de ai-bore Ez. XVII, 24 turri ,
liimis altae statui'ae homo Lcv. XXI, 20 Targ. Hierosl
Jes.' II, i5^ monte Gen. 19. Jcs. XXX, 25. XL, 9. W, opp. nano s. pumiliom sani. ^3T( altus fuit, quod adco
,

LVII, 7, coUc 1 Rcg. XIV, 23, porta Jcr. LI, 58, moc- iu Pentatciichum Ilcbraeo^Sam. ii'rcpsit Gcii. VII, ig.
Kk
 -

Pi. nna, i^na 258 n35 b^^

Deiit. in, 5. XX\TII, 52 pro hebr.>ba (v. Commcnt. Jc LXX, Exod. XX\T[II, i4), subegit massam, ct syr. arab,
formavit (c luto), fiirsit, v. supra.
Pent. sam. p.I 55), ai-ab, *^=-i alta fronte praeditus, Hiph. terminavit, terminis sepipit. Exod. XIX, 23:
"liiri-nt* "bzjyi terminis cinge montem. Conim. 12:
i4^ froiis.
D»~-ntX nbsiol et terminos constitue populo.
' '
L ' °'
n3-( m. adj. qui frontem habet nimis altam (nomina pSa (i-
.

q- mons cl. Strabon. I. c, sec. Jo.

ij*i.>
enim formae i^tcp vitiuni corporis intlicaiit), anteriore Simon. terminus Jos.
cf. 1. c. ) 11. pr. urbis Plioemcum,
capilis parte cah'us , recahnis. Lev. XIII, 4i. LXX.
Tripolin inter et Bcrytum non procul a mari iu excclso
uru(fuXariOi. Sjt. vc. licbraeum retincns 1-»*^^«;^ Differt loco sitac ( Stiab. X\T j'- 7^^ Casaub. KiZiui 3' eqp' vxpovq
a ti^^p i. c. occipite calviis. Twhg faxQov ancD&EV tjjs -daldTZT]?), cultu Adonidis nolji-
lis (v. Strabo 1. c), civibus babitatae rei uauticac (Ez.
nnSa f. cahdtium sincipitis Lcv. XIII, 42. 43. XXVII, 9 ) ct architccturac peritis ( 1 Ilcg, V, 32 ). A
Transfertur ad locum calvum et depilem \\\ exteriore ct Graccis ea Bv^Xog (cf (iXeipuQov yXf.cfUQOv ; yh',yiav, ,

advcrsa vcstium pannorumqne partc Lev. XIII, 55. plrixwv) voeatiu- (v. Strab. Ptol. Stcph. Byz.), raro El^log
Opp. nrrip calvitium occipitis et avcrsae pannorum partis. (Zosim, I, 58. Ez. I, c. LXX. ), ab Arabibus hodicque
Dc locustarum calvitio ( 0^13.1 ) v. BocL Hieroz. II, 456, G-o . .
Go- Go->
XJUs» et dimin, J-w.=-, J^w—» i.e. par^vus mons. V. Schult

ind. geogi-. v. Sjibla, Ilobeila, Abulf. Syi-ia p. 94 Kohler,

^]^3 f"t, y^zy^ i) terminavit , dc ipso tcrmino. ct e rccentioribus le Quien Oricns chrjst. III, 91, 92,
Pococke itin. II, 28 ed. gcrm. Burckhardt itin. Syriac I,
Jos. X\TII, •zo iniN-ji^Ji'; p.~i^~i et Jordanes termi-
296 ^''crs. gcrm. v. Richter JFallfahrten p. 118. Nomen
:

nahil eum. gcntile est ^"ra.i Phir, diirS.I 1 Rog. Y^ 32. 'rS.in Vi.Ni^
2) determinavit c. acc. fmium. Deut. XIX, i4: ne rcgio Bybli Jos. XIII, 5 inemoratiu- iu ultimis terrae sanctae
transjeras terminos vicini tui f^I^JN") 15^-1 "l"i'.N. ?w* tamcn nnnquam hanc regionem compleixa est.
finibus, ([uac
determinarunt .maiores. Caeterum non coufundcnda Jiaec urbs ciim alia cognomine
3) Scqu.2 adiacuit tcrrae, ci conterminus fuit. prope Laodiceam, ih, ra^ul.a Strabo XVI p. 5i6, aiab.
Zacli. IX, 2: P:2-br:,n rT3n-&3l et etiam Hamatham, itidem iCUjs- dicta.
quac ei ( Damasco ) contermiiia est. Ita etiam Cod. Sam.
Nura. XXXIV, 6 baa-' bna?i iD''n i) i9^fU«ffaa »; LXX p33 m. (montanuni) Gebalene, n. pr. regionis mon-
fiEj'dAij opfsJ, pro licbr. l^^iaan ii"!.i^[l d^r?. Cf Com- tanae ab Idumaeis habitatac, a mari inortuo mcridiem ver-

ment. de Pent. Sam, p. 42. —

Tcrminandi significatii sus ad Pctram usque jiatcntis, Tracfus magis anstralis
bauc radiccm ignorant linguae cognatac ; iiamque SjTorum Petram inter et sinum Aelaniten xaT* l%oyj]V '~\'VZ (hodie
si./iJl J^;'^) vocatiu", amjiliorc tanicn significatuhoc vc.alibi
et Arabum J^>.>-,
^^^^^^^xiii.etfinxitfformapit, creavit
etiam Gcbalencn, omncsquc Idumacae montes complccti-
cf. Jv*=» elegans fuit. Omnes tamcn significationes , si tur. Semcl lcgitur in ^^ T. Ps. LXXXIII, 8. Scd idcm
quid video, optime inter se coliaercnt. Primai-iam vim noinen habes a) in Targ. Ilicros. , ubi Nb^^T N^ilU Dcnt.
fuissc suspicor contorsit , plexuit velut funem, uude XXXIII, 2 pro hebr. T^^-i , ct in Vcrs. sain. , ubi "^X^I
pro -|ii"q Gcn. XXXlil, i4. 16, XXXVI, 8, 9;
^^ IV, difficilis fuit scrmo poctae (pr, pcrplcxus ) , ^^ b) apud Arabiun Gcogi-aphos (v, ]\IichaeHs Sujiplemm.
Bande p. 254) ct hodiernos eius regionis incoias ('vid. Biirck-
turba liominum, ( v. IT^SN 110. 3 )
, cf. ian torsit,
hardt. itin. p. 6/4. 688 ct quae ibi adnotavimus), quibus
bati fmiis, rcstis, ^ii:3 , ^iS ligavit, vinxit,
J.»=> funis, i3L> Dschebcil tractum montanum mai'e mortuum iiitcr ct
restis, „ornamenti genus BB. " prob. ojous
|.<iQ—^.ioci^.
Wady-Musam designat, ita quidem ut si_i;, sicut dixi-
mus, modo distinguatur a Dschebalay modo eam complo-
tortilc. A contorquendo dictum arbitror non soluni DlbSI ctatur c) apud Graccos, quibus ca rcgio ro^oliTig ( Jos.
et i^rzji^a opus tortilc, scd etiam Iria.i pr. funis, quo dctcr- ;

Arch. II, 1, §. 2. III, 2 §. 1 ) ct sacj^ius ctiam rup'ala',

minantiu" et mensui-antur termini, dcin ie;7?imzis ipsc, ct
ab hoc demnm nomine dcrivo verbum tsa determina^it, et re^a).a (Stcpli. Byz.), re^ulrivri, ru^ahivl\ (Eiiscb.), cius-
que incolac ra^tii.liui ( Jos. Arch. IX, 9, §.1) et 7>(?aX7jj'o*
arab, jJ^ mons, siquidem montcs cnm fluviis nativos qnasi (Stcph.) vocantur, ifa quidcm nt his nominibus potissi-
mum dc rcgione Pcti-ac vicina ufantur (v. llcland. Palacst.
regionum tcrminos constituunt, cf opog et 'oqo(;., arab. As. 1). 82 —
84 ). Eodcin dcniquG pcrtiiict d) Sjria Sohal
signum limitis it. raons. Sur, 42, 3i, Scliol.ad Ilar. II p. 54 Judith III, 1 Vulg., cf. GuiL Tyrius iii Actis Dci pcr
Scbult. it. finis diclus nfune (v. Gesn. Tbcs.), angl. boun~ Franco.s p. 781. 812. 834. Non igitiir id nomen pro ficto
dary tcrminus pr. filum. Vidc ba.l. Plcctendi et nectciuli vcnditare ct scri]itorem libri JudiLli propterea igiiorantiac
significatui praetcrea vicumm cst talmud. j^J miscuit (v. arguere debebatEichiiornius in introd. in hbr. apocr.p. 3o5,
 : , ;

R. ^2:1, 125, 523 259 'n^in.i "2.T

7I23 c. Siifr. "y-a.l, v;.i Plur. C'r'?a.l m. 1) iermi-

ntts , Uines , agi-i ct rcgionis, vc. sacjic bbviuni. Dcut.
7 J^ rad. Ilcbraeia imisitata. Propric iiolasse vido-

XIX, i4: '7?"j ?1S.T i"sn ^*b 7ie transferas terminum tur collcgit se, coniraxit se , idcm fcre quod NEp. Id
1) dictum dc corporc incnrvato ct gibbcroso, opp. s'taturac
ficini iui. XXYII, 1 7. Prov.XXII, 28. lu dd. XT, 1 8 : nam
longae ct crcctac (v.^l^.i) it. dc montc gibberoso (v. O-':::^),
'^rnon c&t ter/niniis Moabitartirn. ij: ~13.'! , f' ^12." tcr-
de supcrcilio arcus instar curvato (sjt. ct cliald. N^-iia
niinus occiileutalis Nuiu. XXXIV, 3. G. De terniino inajis )
dcin 2) traiislatum ad corpus liorrore pei-cussum 'seqiic
Ps. CI\", 9. Do iorniula irr^^i Num. XXXIV, G. Dcut.
III, iG. 17 cct. V. inlra s. A^'aw cojmlalivo. 2) spaliiim — contralicns C msammenfahren). ct
Jinibus suis circtimscripttim , Jliies , Gebiei. Gcn. X, 19:
^:i":S~ b^aa fines Canaanitartim. S^^^nSI^ ^lil -^3 timidus, pusillanimis fuit, act. tcrruit, JlUJi pusillani-
totus anibitus Aegjiid Exod. X, i4. 19. ;nSu/'' ;ia3-b3 niis, timidiis;
dicitur 3) de lactc, quod coit et coagulafur
1 Saui. XI, 3. 7 ,
V-i 12.1 Nuni. XXI, 24, Milchfahrt ztisammen, die Milvh erschricht,
(nosti-. die
piNi Jos. XIII, 23, pn-o b'i2."i Jos. XII, 5 cct. cct. pro die Milch geritint) undc n:''^! lac coagulatuin.
,

Vhn:' ftnes , territoria. Jcr.XV, 'l3. XMI, 3, Jcs. LX,

18. 2 Rcg. XV, iG. XVllI, 8. Ez. XXVII, 4: in medio
mari simt Jines tui (Tyri). — 3) margo (altari.s). Ez. jA.1 m. gibbosus Lcv. XXI, 20, v. rad. no. 1.
adj.
XLIII, i3. 17. LXX bcbraeum ~12.'| quatcr rcddunt oqog, It.i rcctc IXX.
Vulg. Syr. Sam. Arabs uterque. Targ.
Ilieros. depilis in supcrcilio ( a n:i2.i supercilium ).
qs. idem sit quod J..0» ludd. II, 9. Reg. X, Ps.

LXXWI, 59. Ez. XI, 10. 1 1. I iD^^D^ f. lac coagulatum, casetis. lob, X, 10. Cf.
•1?125 terminiis , margo. Jcs. XX\T[II, 25: rad. no. 3. Arab. ^as» IV. coagulavit lac. V. coagula-
f.

inri.'. rr^ppl et far in margine eius (agri). Plur. mbp.l

tiim fuit. melit. ^060« cascus, ^^jI> caseos
termini, limitcs , vclut agri lob. XXIV, 2 rcgiouum Num.
,
Cri^» CJ^
XXXIV, 2. XVIII, 12. Jos. 20. XIX, 49. Ps.LXXIV,!/, vendens; actli. caseus, cbald. caseum
'^[\jf\-\ is,;! fecit,
populorum Deut. XZSXII, 8. Jcs. X, i3.
NrSi;'! cascus .^ sani^. t^Slf Gen. XVHI, 8 pro bcbr.
ri1^.i5 f. opus tortile , instar funis jjlcsnm ct tor-
tum , Exod. XXVIII, 22
V. quao disputavimus ad Kal.
t^TN^ ^T^'- <c^v^l coagulatum est lac Ps. CXIX, 70,
et facies pectorali "nrra 2r:T ni^ liii^-i n:2.i nrJ~!"q 1^=>>.js^ (iion "f'^='v»j^, ut ap. Castell. ed. lUicli. p. i3i )
catenulas tortiles , opere plexili, ex atiro pitro. Bciie
plur. M.r:iQv»^ caseus Fcrr. p, 97. Novar.
LXX. XQOtsaovt; tyvfinEnlsyfiirovg. XXXIX, i5. De p. 198.
eadem re XX\^II, i4: duas catemtlas ex auro pttro
et
•^ ?^..r^ »"• P^iu"- cacumina qs. gibbi montis._ Ps.
nb:» JTi'?^ Cn^ torliles eas facias, opcre
rT"ii:>n niV::;)'J
LXVIII, 'iG: irz—i^T S-^I^i.J—in mons gibbonim, Ba-
plexili. LXX. xciraitEfiiYfi;'va iv av&eai, (qnod
'

mons,
non liariolaiilis csse dixerim c. Michaele in Sunplcmm.
satiis ct comm. 17 per appositioncm i;"';::ij-, a^ir;
montes, qui cacumina sunt c. cacuminibus abundantl
i.
p. 25o, sed veruni etj'mon non ignoraiitis, quanquam iv
avd^eat redundat). Intelligendac , si quid ^-ideo, catcnulae (Cf. talmud. n':/);^.1 vcrtex, cacumen, syr. j 1 '^yv cacu-
ex auri filis ductilibus in funis formam plexae, schnuren-
formige Kettchen , Goldschnur , et na:» lTi3"l: id accu- meii montis, SMpercilium, arab. KiL=.
aspera ct tcrra
ratius dcclai'at pcr e7i£i'i; j ijTtJ'. Praetcr vett. — LXX scabrosa (pr. gibberosa ), coeineterium (a tumulis sepul-
iutpp. cx contextu utcunque coniecturam facientcs a) vcr- cralibus ita dictum). Non male Symm. oQog \j%i>rik6TUxor.
tunt: aequaliter detcrmiuatae i. c. eiusdcm longitudinis. Ilicron. mons excekus, sed acciu-atius Aqu. ogrj ojqrpi/oi.uEra
Cbald. 'j^jnn'; deflnitae. Saad. ..LcAiJM Ar. Erp. oL vw i. e. moutcs clivosi (iion superciliosi , nt volebat JMicb. iii
aeqnalcs. Sed aequalitatis in Iiacrad. nullum vcstigium. — Supplcmm. 256) cf. oqiQvrioi 382 Casaub.,
Sti-abo \1II, p.

2) Syi-. Sarn. gemellae, fort. coU. ;sr duplicavit. E rcccn- ocfQvoeig Ilcrod. 5, 92. LXX.
oQog TEivQWftirov (coll.
!^:''5.1 casciis), fortassc 7uV« ceu casco consperstts , cf
tioribus Micb. catenas grossiores interpretatnr col]. ^y^^ TD^idoi Atlicn. 5, 3^3 Scliwcigb., vcl glacie rigens, »i
corpore crassus giossusque, alii catenulas in margine in- forte Hermon intcUigeudus sit.

Jixas , aSJx elegantes , alii aliter, Sed catenarum fabricam

hoc vc. describi, serics orationis docet. Bene Abulwali-
dcs: mr^a T:a::n mTiJTo jJUJi ^<j. •^
^ j3
I

vcrbum iu inguis
linj semiticis imisit., ct forma
foriasse eiiam explicandum qs. scriptitm e&set fiu:y?j ''11;
""'"
mira;. ct significatione vcrbis ::2.1, -5.1 (v. not. ad rrz.i ) finiti-
mum, cuius propria vis, quoad ex dcrivatis colligitin-, crat
n!?3323 opusplexile, tortilc, v. ni>23. instar gibbi montisre elattis est (coiif. arab. ^i gib-
bosus fuit), ita quidcin ut modo altitudinis, modo formae
Kk 2
 ,

' R. >'D5 SfDO yna — p"'^^

rotnntlac A-is magis coiispicua sit. Non probatilia clixcrunt propterca ctiam a propbctarum colonia habitatnm. Gcbac
A. Schidt. aJ Prov. XXII, 20, qiii liiiic radici in rolun- (r:.l) vicinum crat, ct teste Josepbo ^-igiiUi (Arch. V, 2
diorem formam complicandi, vim tribuit, ct Jo. Simonis §. 8) aut triginta ( de bcUo iud. VI, 2 §. 1) stadiis ab
iiiLcx., qui teffcndi operiendiquc (v. inr^rvj) potcstatem Hicrosolymis aberat septcntiioncm vcrsus. Ilieronymi
primariam fiiisse censct. tem^iOre usque ad fundamentum diruta crat (ad Zepli. cap. I.

ynS i. q. waa) n. pr. urbis Lcvitaruni in

(collis
et cpitaph. Paulae). N. gent. est 'ni'2a 1 Par. XII, 3. —
b) Dri:''2 n^3.'i (coUis Pinchasi) in moiitanis Epluaimi Jos.
tribu Beiijamin (Jos. XVIIIJ 24. XXf, 17. 1 Par. VI, 45),
uno fere milliario geograpbico a Ilicrosolymis borcam vei-- XXIV, 33. Nou collcm tantum, scd ctiani vicum fuisse
testatur Eusebius v. 7«,9aas v.ul tlq h.i vvv Ta§ndh
.•

sus distantis, Josiac ccrte tempore in scptcntrionalibus

impcrii Judaici fmibus sitae ( a lieg. XXIII, 8. Zacb. XIV,
xw'|U7; , w? ar^uuo^v 'ElEv&egonoXswg. sv&a «al zb
«710 i^
HVTJptal4fi^axovfi IniSdy.rvrui rov TtQorfVjzov 7]v dh (pvXilg
10, scd cf. Jcs. X, 29). Plcnius ca '('n'':^ "2.1 vocatur
lud. XX, 10. 1 Saiu. XIII, 16. 1 Rcg. XV, 22. Praeter Btvianeir. Quac quidcm ulliraa vcrba si ad Habacucuin
rcfcruntiu- , 11011 opus cst cum Clcrico ad Jos. 1. c. reponas
loca laudata ctiam memoratur 2 Sam. V, 25 (ubiiuloco
p.iraIkIo 1 Par. XIV, 16 ]i"2.1 ) 1 Par. VIII , 6. 2 Par.
•^v Si y.ttl cfvXrig Bznau.tiv. c) n;-i.", oppidum ti-ibus Judac
XVI, 6. Ncli.VII, 3o. XI, 3i.' XII, 29. LXX. raiSs, Jos. XV, 5/. — Sam. VII, 1.^2 Sam. VI, 3.4 appella-
1

iionuunquam etiaiu appellative fiovrog 1 Reg. XV, 22. tive collis in urbc vcl prope urbem Kirjath- jearim iutelli-
geiiJus vidctur.
i^I^J^ (colbs) n. pr. ^'iri in stcmmate Judae 1 Par.
11, 49, iion urbis tiibus JuJac, «juod vult Simonis iu ri)?35 (collis) oppidum tribus Judac. Jos. XVIII, 28.
Onom. p. 163. „Euscbius Y.ra^u&ojv meminit Gabathac vici contra oricD-
talem plagam Daromac, qui idem est ac hic." Ilcland.
!iy^5 Plur. nisaii f. 1) coilis. 2 Sam. II, 25. Jes. p. 810.
XXX, 25. XL, 12.XLI, i5. Cant. II, 8 cct. b\is> ni'35
jl''— 5 [ad collem pertinens i. c. in colle cxstructimi
colles antiqui, a mundo inde condito iidem atque liodie
vel augment. , ut 'jinaq: collis magnus cf i Reg. III, 4:
Gcn. XLIX, 26. Dcut. XXXIII, i5. Ilab. III, 6, cf lob.
!l!:iia^7 il?32ri NX'7 '^s) Gibeon, urbs niagna Hcvitarum
XV, 7: rrrin niJ^llJ '^isb num anie colles nalus es?
Prov. VlllVaS. i-n-y h-J^iii coilis Dei, Ziou Ez. XTiXIV, (Jos.X, 2. XI, 19, quibus locis non obstat 2 Sam. XXI, 2
26 cf. Jes. XXXI, 4i Iii collibus tum Deo, tum iinpri- ubi Gibeoiutae i-iTaNr; "in'':3 vocautur Amoritarum cium :

iiomcn gencralius cst et Ilcvitas complcctitur), vicuia-

mis idolis sacra faccre solcbant Ilcbraei ( 2 Rcg. XVI, 4.
riim quarundam metropolis et quasi rcgia ( Jos. IX, 17),
Jes. LXV, 7. Ilos. IV, i3, cf. i-r:z no. 3. 4. p. 188) a
jirojjlictis pro^iterca scxcentics obiurgati (cf. formulam quam civibus post celebre strategema iji dcditionem acccjitis
(Jos. IX) vicinisque regibus dcbellatis (Jos. X, cf. Jcs.
r^nhi rK'a5-":?3-!^^ 1 XIV,
2 Reg. XVII, 10.
Reg. 23.
Jer. II, 20, na-i ni;^.i-i3-by Ez. VI, i3. XX, 28.
XXVIII 2 1 ) Josua tribui Benjamin assignabat ( Jos.
,

XXXIV, 6 ) qua rc observata intclliges verba Jer. III,

:
XVIII, 25. XXI, 17). Distinguenda cst ab urbibns vici-
nis Gcba (i^^j) ct Gibca (r;r2.i)et a scptcntrionali utrius-
23 fi-^nil^?^) 'jiS— niSil": Ip/^^b vanae ex collibus opes,
:

vanae ex montibus i. e. frustra cxspectatur rerum aflluen- quc pai'te sita ab Hicrosolymis L stadiis aberat(Jos. beU.iud.
tia ab idolis. Non pauci Palaestinae colles nominibus pro- II, 19, §. 1, id enim intcrvallum rcctius quam stadio- XL
priis insigniti erant, m'';!^ ^"2.1 (coUis ulnae 1. nictropo-
rum, ut Arch.VII, 11 $.j). Acque ac Gibea, coUis Gibeouis
lcos), :i-ia n^^as (collis lcprosi 1. Garebi), nb^^srifl 'a iu locis Palacstinac saiictis erat, ibique Davide et Salo-
rr^irar; '3 , dc quibus v. suis locis. In aliis quibiisdam mone reguantibus -ci ailte templum couditnm tabernaculum
fuissc regcmque Salonionem sacris operatum Icaimus
Jiomm. propriis collis nomcn translatum est
2) ad oppidum in colle situjn (cf. duniim in antiquis ( 1 Rcg. lil, 4. 5. IX, 2. 1 Par. X\%
39. XXI, 29. 2 Par.

Germaiuae, Galliac et Britauniac urbibus in lingua celtica I, 3. i3). In vicinia mcmorantur aquae magnac (Jcr.
collem significaus, vcluti Augustoduuum, Caesarodunum, XLI, 12, cf. 2 Sam. II, i3) et descr-tum Gibeouis (2 Sam.
Lugdunum cct.). In hunc ccnsum vcuiuut a) (""J"':^ n^SS II, Auctor Para^ipomenou hanc urbcm cum viciua
24).
Geba confudisse vidctur ( v. 1 Pai". XIV, 16 cf 2 Sam. V, ,

1 Sam. XIII, 2. i5. XIV, 16. 2 Sam. XXI, 6 ct i:;! 's

25 ). Ab Alcx. ct Joscpho ra^3au>v ct raljuo) vocatur.
2 Sam. XXIII, 29 Gibea Benjaniinitarum, etiam
'l"''?'';^ Pocockius et IMaundrcUus iu illis regiouibus memorant
inN-i K>1i% I Sam. XI, 4. XV, 34. Jcs. X, 29, n:^53
vicum Geb , Geeb dictum iu colle sitiun qucm aut Gibco- ,
fiTiiN^! 1 Sam. X, 5 cf. 10, xar' i\oir[v T^v^^r^ IIos.
nis, aut Gibeae, aut Gcbae veteris Iocum'occupare j^ro-
V, 8. IX, 9. X, 9 et sinc articulo T>'J-^ \ Sam. X, 26 Labile est (v. Ilamelsveld. gcogr. bibl. III, p. 264). Nom.
cet. oppidum tribus Benjaiuiu, in quo Saulus uatus gcut. est ^;i>2.l , quod iion de urbis tantum , sed ctiam
erat et postca rcx babitabat ( 1 Sam. X, 10. 26. XXIII, 19. dc totius rcipublicac civibus usurpatui'. 2 Sam. XXI, 1 sq.
XXVI, 1), atroce civimn llagitio infame (ludd. XIX, 1 Pai-. XII, 4.
12 sq. XX, 4 sq. IIos. IX, 9. X, 9), caetcrum, 2^si''ttr
atquc Betbcl, autiquis Palaestinac sanctuariis aunumcran- .i^'— 3 m. 1) calix , scyphus a forma rotnnda dictiia
dum (a-^rj^n r\'i^\ 1 Sam. X, 5 cf. 2 Sam. XXI, 6) ct (v. raJ.) Gcn. XLIV, 2 sq. (LXX. kovSv) it. craier
 ,
:

R. vzy, nz.T 26i ^?na — "05

viiii Jcr. XXXV, 5, a nicb i- c c^Mtliis,

cli.stiii^iiitur ciiiin Jlorem suiim. Targ. llicros. nnnNi ^'rlSSa nirt N:n3
qiiibus vinuiu c cratcrc liauritiir. u) calix Jlorum. JJc- ~S:' Unttin erat cum JoUicnlis et e%'oU'ebai /lores suos.
moratur in oriiamcntis cautlclabri sacri. Ex.od. 3 1 «<!• XXV, Pscudoj. 'i"'rp13 Ta:^ '*:»'T':5 quod minimc reddendum
Unum facicbat ctilmos , scd prolulerat caUces (cf. ad
XXXVir, 17. 19. Cf. arab. ;\jt*i calix floruin, hcbi-. n;j2p
«7ra| "ktyoyi.. J?"rpis sjt. 13*^.3 cidaris, ct Nrips gossy-
calix, sc^-phus. Etiaui pers. |.L> ct arab. ..Oo utrunifiuc
pium , a globiUis dictura j idem notassc videtur quod y^aa
iiotat, cah'cciu florum ct potatoriuni.
P^Q£) calix floris). Saad. et .Arabs Erp. v_aJLivo (non
^'il^^ quadi-ilitt. m. calix , coroUa florum (Blll-
vJiLivc) Jlores habens , ut coUigo cx talmud. b-SBlViD
thenlnospe ) , comp. cx S^^Sa cahx, ct PsOD germen,
i. o.

Semel flores dactylorum, palinae florentcs. Sam. ^A^J (^* *-"•

flos, nisi j iu finc aihhticiuin cst ct siiic significatu.
lcgitur dc huo Exod. IX, 3i nam
Iriticum erat in arisla ;)N3 part a >]i:, ncquc vero scc. Mich. a ^n; adulte-
act.
:

^^»^.".(2) ~n\L;3~l et liiium cum Jloruui coroUis. ratus cst) /Zore/js, virens. Seiiiinis capsulas intclh- —
Practcrca fi-cqiiciitatur iii Mischna de florum coroUis gunt LXX. anEQuuiil^ov. In incci-tis sunt Vulg. et cum
in sumniis lij'ssopi caulibus in spicao fcrc sjjcciem prove- linum iam foUiculos germinaret , germinandi euim vcr-
iiicntibus (v. supra p. 67 B. fui. et p. 58 A). 1'raecipua qu.ic- buin magis convenit floruin, quam scmims foUiculis, et
dam excinpla cuin glossis adscriberc jJlacct, quiiipc qiiac Sj'r., siquidem uonnisi hoc sciinus, tzi:^ esse vc. de lino
usiim bibhcum mirilicc ilhistraiit, cx qiiibnsquc apjiarcbit,
usitatum, sed minime quac liuius plantae pai-s notctur (v.
vulgareni Kimehii et 13iixtorhi riJ^.I culmuiti exphcautium
Jlich. ad Cast. h. v.). Scminis autein nodiculi Exod. I. c,
senteutiam a vevoalienam esse. Para c. §.7 ubi de aqua n vel eain ob causam iuteUigi non possunt quod quo tcm- ,
histi-atoria hj'ssopi caulc spargeuda agitiir: non spargen-
pore hordeiim spicas protrudit i. c. in Aegj'pto exciuite
dum est, iuqiiiunt, mp:V2 ramia teneUis ni"iani Npl nec Januario et ineuiitc Februario, linum floret, uiiiumc nodos
si seminis capsulae adsunt p'ri"a3 mp:i^n '^~ "bN
habct matui-os vel uiatuiesccutcs.
1^/33 £<i"U raini teiieUi autem suht Jlorum coroUae s. spi-
cae, quae nondnm perfectae sunt. Bart. ^ir; fri^aj ny35/3 mitra sacordotum gregariorum
f. , a rotuii-
o-^DS yaipa mn-ia '^vj 'rs nns-i-a Snip msr; GiVoUn:
ita vooaiur Jlos nondum apertus , dum adhuc involu- ditatc ita dicta. (Cf, "iis et riij? cassis, galea, (!i.3Q£)
tus est marstipio. Ibid. §. g: fi"n"rp !Ti'b"iJ aiTi* DXZIi pileus, «/i caput obtexit, ^rf\\)\ mitra sacerdotiun ct
Tir"a.1 !^"i;"r\D Dnai praeceplum de hyssopo est , ut tres
monachorum. Cognatum est i;"a.i calix, ciu similis est forma,
adhibeanttir catiles , in (juibtts tres Jloruin spicae. Ibid,
c. 12, §.2: iinincrgat y'':;'^.^ "''wNt Vr^^SN Ucet extremi- sicut hodicque sjiccics pilei appcUatur iUJJ> a ..:> seria
tates spicae sint. Tanch. llicros. iii Morschid ad h. 1.
^ji _,^Sj oLuJi u^^Oa ^,j^\ ^JOj q! 1)./» ji_j-l)!
vini sine pedamcnto). Exod. XXVIII, 40. XXIX, 9.

antequani aperilur globulus,

XXXIX, 28. Lev. VIII, 1 3. Dilfcrt a n?::::^ pileo sununi
p?2S er*^. »^.^^ Jlos ,
sacerdotis, quod nomeii tamen Joscphus (Archaeol. 3, 7
dum occitUatuvgerinen, anle apertionem focatur Gib'ol.
§. 3 ) ctiam viilgarium saccrdotum niitrae tribuit. Descri-
^>^'.N"T. memorantur etiam §. 3 cf. Gem. Joma fol.
(•«'^^•as bitur ut mitra rotunda, non fastigiata [nlXoi; uxmog) , e
i4 A. Quhitum locum addit Tanch. 1. c. y^^V niaia fascia hntea hi orbem repUcata et consuta iu coronae for-
nnN ?y3;i3 cumque cxplieat tria foUa una serie
uiam adorucita.
( ij^tj v_Ao) pr. quae in spicae formam concrevenuit.
Hanc, quam Mischnacloca germinis Jloris- flagitant,
que significatum , loiigc phirimi quoquc ex vcteribus intcr- "^D^ et ^"Q^ 2 Sam. I, 23 fut -i2i-« vahiit, in-
pretibus agnoveruiit dc quibus partim hucusqiio incditis,
,
,

vahiit, praevaluit, (Primariam potcstatcm habcnt Ara-

partim inteUectu difhcihbus et male descriptis et hiteUectis
(ut^Wichaelc factum inSiippl.p.26o)singiIlatim agere pla- bes in _o> Coiij. I. \'II. VIII. rehgavit rcm fractam, con-
cct. Abulw. ii! vi:A>-Ci J-i^ (jUj iS^V^ ^_5vAac x^^' i

wfc-a.L) (>«s'^' equidem expUco ( luium ) aduUum et Jlo-

sohdavit, unde ^\ Algebra pr. reductio partimn ad
rescens. Dicitur autcm "—nrN si germen Jloris latet in iutegrum. Ligaudi autcm vis refertur ad robiir et potcii-
uivolucro suo. Provocat dein ad Para 1 1 §. 7 ct phiribus
tiam, undc -*.:>U' fortis, corroboratus fuit , sjt. t^sv^' ,
pcrscquitiu-, propter vcrba l"r"3:i N"r"iJ florum coroUas esse
iuteJhgendas , uou seuieu maturum. Juda b. K. »-w*ySJ' i.dJ.<i^i fortem «e praestitit, Apud Aethiopes IrA/C,*
laboravit, qiiod a vi ct roborc derivatimi vide-
iwLfcS'!^ «^ \5 *4>J j^-J i- e. gemmulas et Jlorum foUi-^
tiu-. Cogiiata
fecit,
radix cst ^^3,
_r^ )•
Constr. absol. dc
culos habebat in capsuUs et invohicris suis, tWijj hoste praevalentc ct invalcsccnte Jcr. IX, 2. Tliren. I, ifi.
1^'r'"ZA3 iU^i. Locurfi uidicare noii possum. R. Parchon Exod. XVII, 11, cf. 1 Sam. II, 9, de aquis invalesceutibiis
ir'J V'-" N"^"" ^";'J
T.-^.i! germen, quod non edu.xit
'ji Gen. VIJ, l8. 19.20. 24, de opibas lob. XXI, 7, de
 ,: :

R. -05 262 "ina — ma5

Ahina Fs. CIII, ii. CXVII, 2. Scqu. p_ if^racyaMt In Targg. et apud Syros frequentatur Pkir. «'^"«a.l,
gratia
alicui, fortior fiiit aliquo 2 Sam. I, 23. Ps. 4, it. LXV, Ir^s^, apud Nasor. ctiani iu Sing. cst IjCiQ^
scqu. b'J Geii. XLIX, 2G et 2 pr. foi'tissimus fuit Lutcr
1 Par. V, 2. "1S5
cliakl. i. q. 112.1 plur. constr. ''n2.1 m. heros,
Pi. fortem, rohuslum fecit.
^iVes inlendit.
ZacTi. X, 6. 12. Eccl.
miles. Dnu. III, 20. —
Legitur praeterea' Esr. II, 20
X, 10: "1-J"' d^~TI tanquam oppidi nomcn, sed A-itiose, utvidetur, pro :i"23
Hiph. i) fortem, firimm fecit. Dan. IX, 27: "T^^^l^
coU. Nek. \'II, 25.
D''-'^"? tX^~\- foedus firmum init cum multis. 2) intraris.
Ps. XII, 5 "T^^j: "riir"; lingua noslra
:" praevalemus,
llS^ ) l33 adj. 1) forlis , validus, sirenuus.
cf. ad rcni Jes. XX\T[li, i5. Refertur a) ad fortitudinem venatoris Gen. X, 9: ii2A
Ilithpa. \) fortem se pr-aebuit (sjr. j.::!^! ), scqu. •l''^: venator .ttrenuus ; b) plcrumque ad virtutem belli-
XLII, l3. 2) superbiity ferociit, v^Qi^uv lob.
25. Jes.
cam, iudc adj, strenuus , subst. vir strenuus , heros.
XXX\7, 9, scqu. :n contra aliquem. ib. XV, 25. Arab. 2 Sam. X\^I, 10: scit enim univcrsus IsraeUs populus
- - . . ° - 'iJ^iSN 1^23 13 heroem esse pairem tuum. Ps. XXXIII,
J^J et -JCj superbus, contumax iu Dcum fuit, _j^=- iG. XLV^ 4 cct. 112.1 r["rSi rcx strcnuus (Alexander M.)
Dan. XI, 3. 1i2.l i^N heros sti-cnuus Jes. IX, 5. X, 21
siiperbus, .L1>. superbiis, contuinax, v. Scbult. ad lob.
cf. Ez. XXXII, 1 Ps'. XIX, 6 de sole
1."
n"1S Vll"? lisas
:

XXXVI, 9 in Opp. niin. p. yS. ut herois instar persequatur viam suam. Gen. VI, 4
attirr '''i13.:N D"ri:>'J 1'i"N ^'li.in 'ri'2'ri hi sunt heroes illi in
"l!25 pkir. Si^S.1 (cum SuDP. nusquam invcnitur) m.
aniiquo orbe famosi. 2 Sam. XXIII, 8. Prov. XXX,
1) fjr/"a robore dictus, i. q. i-"N vc. exceptis paucis ,
30: n^r;22 112.1 '£^\ leo est heros inter besiias. Dici-
exeniplis ( Dcut. XXII, 5. 1 Par. 4. XX\T, 12 XXn, tur deinde in univcrsum dc bcllatorc. Ps. LXXVIII, 65.
cf. a^i-iS;"; ) nonnisi in libris poet. obvium, in lingua ara-
Jes. XIII, 3 cct. "::aa 1-112.1 Jcr. LI, 3o, 1i23 'i:n sagit-

maea (-i3.i, J^^^i^v^J ^»^^15^) •'°"S'^

iisitatissimum. Ps. taemilitis Ps. CXX,'4. "CXX\ai, 4, Ii2; iln 'gladius

XXXIV, 9: ia-npn"'. ^i^i^r "l/rN o bealum rii-um, qui militis Zacli. IX, Plcnius dicuut ^TT 1123 beUator
i3.
sti-enuus ludd. \T, 12. XI, 1. 1 Sam. IX, 1. 2 ileg. V, 1.
adeum confugit. LII, 9.' XCIVJ 12 cct. ai-i:!:)"?, di-iilb
iPar.XII, 28. 2Par.XIII, 3.X\ai, 16. i5, pkir.iin ili23
Tiritim Jos. VII, i4. 17. 1 Par. XXIII, 3. Spec. a) opp.
fcminae cst nomen scxus i. q. mas, masculus. Deut. XXII,
2 Reg. XV, 20. XXIV, i4 ct •c^T^in iii2a 1 Par. VII, 5.

6. XXXI, 22. XLIII, 6. XLIV, 20. Prov.

11. 4o. (Dc alia eiusdcin locutionis significationc v. litt.
5. Jer. XXX, c, d). Transfertur ad Dcum in pugna victorem. Ps.
XXX, ] 9 , adcoque de prolo mascula
rcccns nata di-. lob.
XXIV, 8: WJ,fi^?^ 1i23 nin': 1i2ji nT? ininl Jehova
111,2: nox, quae dixit, laj ^iin conceplus est masculus.
cst fortis et heros , Jehova est heros inhello. CXXIV,
Cf. U3\^ 1, a, (Apud Rabjjinos ita xax' eio-piv vocatur
gallus). —
b) Opp. coniugi cst maritus. Prov. VI, 34.
8. ijeut. X, 17: Nii;ni li.in "^Tin ^Nn Deus magnus,

— Nommnquam c) viri foriiiudinem dcsignat. Jes. stremius et iimendus. Jer. XXXII, 18. Neli. IX, 32.
XXII, 17: ecce Jehova proiiciet te -i23 M"rq"ry iactie Irridcntis cst illud Jcs.V, 22 """'i^Ji ']''\ ni.T^L;"; a^iii^j lin
:

valido, vcliemcntissimo. lob. XXX\TII, 3: 12^q rjC^r r^^n vae his, qui heroes sunt in vino bibendo,
pirili i. e.
LXXX\ qui slrenui iii miscendo temeto. Cf. quae observavimus
acciuge , ut vir , lumbos tuos. XL, 7. Ps. III,

5: "jiwV '[•'N "naji^ sicut t7>, qui fortis cssc debebat, sine ad XXVIII, fortissimus com-
rohore. Ci". i:;''^" 1, d. —
d) honio opp. jmmini, cf.
Jcs. 1, et arab. sLsiXul ..'.'.'^

•i'N 1, e. lob. iV, 17. X, 5. XR", 10. i4. XVI, 2.. potatorum Har. 22, p. 220 Sacy. Refci-tur c) ad strenui-
XXII, 2. 17. 29. XXXm, 9. Prov. XX, 24. XXXIV, tatem iii negotiis pcragcndis. r^n li2.l vir sti-cnuns ^ha-
Ps. XXXVII, Tliren. III, 35. 39. lob.
23. 7 XXXIV, tiger , tiichtiger ISlann) 1 Rcg. XI, 28. Nch. XI, l4,
3i'>\3 13.1 "^ quimortalis, iicut lubus , qui bibal sce- d) ad opes , quibus aliquis pollet. b"n li2.1 opibus pol-
lus , instar aquae?
'
noji raro «v^owtto?. LXX — Icns (verniogend). Rutli il, 1, 1 Sam. IX, 1. 2 Reg.
e) miks (cf. U;"N 1, 1). ludd. V, 3o, cf. Jcr. XLI, i6: XV, 20. c) ad potentiam , et potens imperium in alios.
Gen. X, 8 dc Nimrodo "l^^^N^ Ii2.l T\VT(-:_ "rnn Nm hic
:

2) i. q. "ii^^N no. 4. quilihet, quivis, Joel 8: 1i3

II, coepit esse polens in ierra. (Al. gigas, tyranuns, no. 3).
'yo^-^ in^jS^^a quivis in tramite suo pergit. Tliren. Ill, 1 Par. I, 10. Ps. CXII, 2. dil^-in ?)-.?" 'T'^ priucipes
39 ( iu beinist. altero ), regis potentes Esr. VII, 28. Inde
3) N, pr. praefecti Salomonia 1 Rcg. I\^, 19 cf. i3.
2) dux, praefectus militaris. Jcs. III, 2 : ;s3''N"< 1^2.1

"!?.•! '•
l- "1^.'' *'"/ forma ad Clialdaismum inflcxa n'cn"r"Jpraefectus miliium et miies , cf. Ez. XXXIX, 20.
Ps. XVIII, 26. lu loco parallelo 2 Sam. XXII, 2G est 112.1, Ita etiam intcUigcudi vidcntur, qui vocautur -i"r, 1123
2 Sam. XXIII, 8. 1 Rcg. j, 8. 1 Par. XI, 26. XXIX, 24'.
"133 chakL id. f /r. Dan. II, 25. V, 1 1. Plur. Iil^ia Generatim dc pr.icfccto 1 Par. IX, ,26: &''i:>U?n "'liSii
iViail (qs. a Nia.1 ) viri Dan. III, 8 sq. VI, 6 .
sq. 'cet. praefecti porlitorum. Raro est
 R. n:.i, ©23, 5.T 2G3 mis-i — y^

3) iii inalain partcni, siqjci-hus, tyrannus Ps. LII, 3, ^^. "5

: - (^'1' I^ci pro Vn 123 cum Jod compaginis,
ut m p^i: 'Sir?: , piJJ "'3Ti<.) Gabriel, sunmiorum angelo-
siait arab. .Ia> Cor. ii, 6. 19, 33. 5o, 44. •— LXX rnm lunis, quo secundum "seriorum Judacorum doctrinam
rcddunt laiiyQog, Svrutog, ixuir\zi\q, •noXei.uaTijg , scd Deus tanquam rcvclationis siiac jiuutio ct interprcte utitur
sexies decics ex. c. Gcn. VI, 4. X, 8. g. Ps. XIX, 6. Jcs. Daii. Vlll, iG. IX, 21 if Luc. I, ig. Muhainmcdaiii eum
m, 2 cct. etiain yiyug, ex usu s}to vc. (fiix^t. Spiritiim .sancfum ct ^Mnhaninicdis doctorcm fui.ssc piitant.
Vidc Cor. II, 91. Gagnicr ad Abulf Vit. Muhamm. p. i5.
n"1in.T f. ]) jobur. Eccl. IX*, 16: !-;-:3n naiU dTIcrbelot bibl. oricnt. p. 365.
."Tlia.'": sapienlia praeslat robore. X, 17: o beatatn ter-
ram .... cuius principes iusio ievipore eclunt , In~iia53 quac ixlcm valuisse vidctur atquc
\45j-J rad. inuslt.,
"Owia N";i acJ robtir i. c. ad corpiis roborandum, non
ad'pataridum. Phir. Ps. XC, 10: viyimus sepluaginta ^jw-o- et ijw.*>- congelarit , concrcrit frigore, unde
annos , ii:"J fi"'::;^; ri~ii3."|2 DXi et si robore valcmus,
octoginta. Dc Leviathanc lob. XLI, 4. Spec. 2) ybr- UJ''3.lr^<, (j*^S congelatum, glacics, v, pag. 93 B. ^3 A-
titudo , virtus bellica. li'ii3.T •ii;''N vir fortis ludd.
vm, 21. Jcs. XXXVI, '5:''
m/nii ri-^y Huic Cnitimum fucrit chahl. "ira.^ congrcgavit Prov. VI, 8
r;-:nr-2b
Targ. quod tamen 11011 satis certae aucloritatis cst. Indc
consilium et virtus ad beUum gerendmn. Cf. XI, 2. ,

XXVIII, G. IX,
Tribuitnr ctiam cquo lob.
Jer. 22. JD^^jS pr. g/acies (v. •iL""'3.l~N ), dcin translatc de
XXXIX, 19: r;")":.' Cr5~ frnri tunc equo dedisti t'ir- crystallo , glacici simili et re vcra pro glacic liabito (Pha.
tutem? Ps. CXLVII," 10, soli' lieroi simili (Ps. XIX, 6) • H.N. 37, 2), quemadmodum etiam gr. v.^mxii.XXog ct gla-
ludd. , V
3 1 , scmel transfcrtur ad animum fortcm ct cicm dcnotat ct crystallum vitrumquc , ct actli. ArA/ \
intrcpidumproplietac populi pcccata castigantis jVIich. III, 8.
Nomiunquam forliludo iu coucr. notat a) fortia facta fi.^X' • /apis grandinis dr. pra ciystallo. Lud. Lex. 354.
\ Reg. XV, 23: et reliquae res ah yisa gestae ~";31 Scmcl Icgitur lob. XXVIII, 18. Chald. fi^^i-i^Z, quod
^'vi'J TiL"N~i;DT ini"3.1 et forlia facta eius et quaccunr-
idem vidctur quod arab. .jL uon tanlum beryllos , sed
qiieyecitce\.^''yi\\,a.). XXII, 46. 2 Reg. X, 34. XIV,
etiam crystalla notans. Judacus quidam ilascatensis apud
1 5. 28. XX, 20. b) i. q. D">~ii2a virifortcs, heroes. Jes.
m, 25. —
3) potentia \\t popidi Jes. XXX, i5. Jer.
Nicbuhrium (dcscr. Arabiac, praef. p. XLI) gcmmam quan-
dam viridem intelligcre volcbat, nicram coiiiccturam sccu-
XLIX, 35, irapr. autem Dei Ps. XXI, ]4. LIV, 3.
tus, probabiliora tamcn diccns Abuhvalidc ct R. Parclionc,
LX\% 7. LXXI, 18. LXXXIX, i4. Jes.XXXIII, i3. Jcr. qui vcstem prctiosam ct poIj'mitam rcdduiit.
XVI, 21. 1 Par. XXLS, ii. 12. 2 Par. XX, C. lob. XII,

i3: ""i^iSin f^rasn r:i;. Phu-, nin''. n:-i^3.i fortia facta, iJ'35!J3 (congregans) 11. pr. loci, scc. alios honuiiis
faciuora', niiracula Dci. Dcut. 111,24. Ps. C\T[, 2. CXLV, I]sr. II, 3o.
4. 12. CL, 2, ncque alitcr LXXI, iG, nbi nonnulH lau-
des rcddunt ( cf. Nir p. i85 B). lob. XXVT, i4: liaec
Ji( constr. 5-2 c. SuDT. i^.i , cum He pai-ag. rj;3 Jos.
sunt tenuis su-surrus rcrbi , quod de eo audiyimus Q^^
];i2n"' \t3 T>ni-n3"i tonitru miraculorum eius quis unquam II, G. 1 Sam. IX, 26 phir. ni.".1 m. 1) teclum domus,
percipiet? i. e. quis omuia Dei opera unquam intelliget idque in Oricntc planum Jos. II, 6. 8. Ps. CII, 8. 1 Sam.
IX, 25. 2G. Prov. XXI, 9 cet. De tccto tiirris ludd. IX,
aniraoquc comprchendct. (Sjt. ('^Ofia^in N. T. saepe
5i, tcmpli X^T, 27, portae 2 Sam. X\"III, 24. —
pro SmHUug , TiQUTu Act. II,
—
ig. 22. 43.
XXXII,
I\', 3o. VII, 36
18 cf. verbum cnp.
2) superficies altaris Exod. XXX, 3. XXX\TI, 26. —
cet ). 4) fjr/o;Y"(7 Exod.
XVII, 11. — LXX. laxvg , Svraatsia, dvruiug. Etj-mou latet. Derivavit quidcm Eichhoniius a ,co> ex-
pandit , sed haec radix spuria est et errori dcbetur Golii
N11D5 emphat. N.-?-i/)3.l polentia Dci Daii. 11, 20.
atquc Castclli , ^s^. scribentium pro fS^ cxpandit, quod
"1'1^5 m. dominus , a potcntia dictus. Bis legitur
ex Kamuso (p. rcctc rcceperat
269 Calc. coll. p. wjZ^
t>cn. XXVU, 29. 37.
Giggeius I, 597 et cx eo \A"ilhiictus. Quuin omiuum
domina
nbiquc dc regina i. q. olS;'3
radicum, ad quas hoc nomcn revocari potuisset, veluti
' f- ,
'"l'^~?
a) regis uxore 2 Rcg. X, i3. Jer. XIII, i8.
1 Reg. XI, 19.
a:3, 33'', 333, 33N, ludla significationem Jiabeat ei utcuii-
XXIX, 2 b) rcgis matrc 1 Reg. XV, i3: fiysa/^ ilT^ll que congruam, Jo. Simonis confugiebat ad „jl alLitudo,
;

et removit eam a dignitate reginae. 2 Par. X\', 16. sed hoc persicae originis vc, confeiTi nequit Equidem

^"^.P.^ c. SulT. \~i-i3.i (amasc. 'T'3.1 pro nV35 ) f.

suspicor, 333 idcm fere valm"sse, quod nW , ,s>> , iindc ^o-
,

domina', opp. ancillac Geu. 4. 8. g. 2 Rcg. X\% "V^, 3. planities, plana superficics rci, cf. ,pixu4 tcctum a a-i:ij*i cx-
Ps. CXXIII, 2. Prov. XXX, 23. Jes. XXIV, 2. n-^n.l
paudit. Excmpla huius jpcrmutationis dcdimus suprap, 252.
ni3"^s:'3 regnorum domina Jcs. XL"VII, 5. j.
 Pi. '7"" 2G4 nm5 — 'iiTi

13":3 cIialcL V. iiifra 1^«. Jos. XXII, 1. 9 cct et simpl. ns Deut XXVII, i3. ';i:i-^
n3 Dibon Gaditai-um Num. XXXIII, 45. 46. 13 r; rn;
torrcns Gaditai-um i. e. Jabbocus (rainime Arnon) 2 Sain.
'1'^^ fiit. ^;!"" a) UJ-sit, vehemenlius instilit (ein- XXIV, 5, —
b) prophctac florentis temporc Davidis 1 Sam.

Sciiid ita legitiir Ps. XCIV,

XXII,. 5. 2 Sam.,XXIV, 11 sq. 1 Pai-, XXI, g sq.
drangen aiif jem.) i. q. ^1.1.

:2i: ^'"i: i:;23~;'3' ^niJ"' insistunt vilae iustii. c. irruunt

i3 coriandrum.
m. 1) Bis mcmoratur la y^-T
conti-a eum.
'
53 codd. 'Kennicott. defective scribunt nJ"^.
(Arabes inde scmcn coriandri, quod globuli modo rotunduin est, pipe-
Indc dcrivatur nn.l , cf. Hitlipo. no. i.^
ris magnitudinc et subalbicans, cuique I. c. Maima compa-
duxcrout signilicatuin studii valde intensi ct sedulitatis in
ratur. Exod. XVI, 3i. Nuin. XI, 7. LXX. Veuct Vulg.
Oe> Fut. I. ct O nervos intendit, uVj- studium intcnsum). «OQiov, xoQiafov , coriatidrum, OnL N1\3, intpp. oricu-

incidit, secuit qs./ cultro penetravit in aliquam

tales reliqui ^tP^^j \l\^saQSi ^ »J;i', quod coriandri
2)
rem , cf. nostr. eindrangen , eindringen , v. Ilitlipo. uo. a. nomtn etiam iu Mischna obvjum est (Demai 1 §.1.
Cilaini 1 §. 2) cxccpto uno iuterprete Chald, sam.
:

Arab. Jv.=>- putavit vitein, rcsccuit vestcm texlor, it. lV>

( et, qui hunc sequitur, gracco-sam. qui ^nTiP ^^TiA"
seoiiit, fregit, abrupit^ cf. Ti-t). A sccando et dcfinicndo oryzam decorticatam, oQv^ur reddunt. Scd coriandriun in-
descendit teUigcudmn suadct ctiam usus 1'oenorum, de qnibus
csse,
3) sortis et fortunae signiflcatio (cf. ir.i no. 2), Dioscorides (3, 64): .^iyvnuoi oyiov, "Ar(Qoi (i. e. Poeni)
unde licbr. n.i, 1.^ fortuna. . FoiS. Etymon latct liaud tamcii iuiprobabilc, coriandri
:

Hilhpo. 1) coarctare se , sich

pr. condensare , gi-ana ita dicta csse iitpote dissccta, sUiata ct lineis
zusammendrangen i. e. magna copia in nnuni locum con- distincta.
iluere. Jer, V, 7 ^nni.in'' nn n-;;! et in lupatuiri con-
:
2) i. q. 1.^ no. \. fortuna , spcc. Foriunae numen a
fiuunt. Jarcli. aiinJ l^iapfr' turniatim se congrcgant Babjdoliiis ct Judacis apud hos cxulantibus cultum, alibi
2 codd. Rossiani TTman'', quod idcm valet. Miclia IV, l4: Baal dictum (v. iij^,b^), i. c. Jovis sidus in toto Oricnte
T^l."-n- '^"m.inn congregn te , fiHa turmael sc. propter jiro fortiuiae auctorc liabitum „0 LXjt«*JS bona fortuna
obsidionem iiistantem. — 2) incidit se , incisiones sibi
maior ). Tum
tiirri Babylonica , tum a Judacis apposi-
in
( "il

fecit in cute, quod iiebat in luctu Jer. XVI, 6. XL.I, 5.

colcbatur Jcs. LXV, 1 1.
tis lectisterniis In altero Iicmi-
XL^^U, 5 , vel ad coi-pus quaincunque ob causam casti- stichio raemoratur i:?o prob. Vcncris sidus, in Oricnte
gandum Dciit. XIV, 1. i Reg. X\ail, 28. bona fortuna minor dictiun, v. s. hoc vc. Uberius de his
religionibus disputaviraus alioriimque de his nnminibus
T15 cliald. cecidit, succidit arborcm. Imp. -Tij
seutentias diiudicaiamus in Commeiit ad Jes. T. U. p. 283
Dan. II, 11. 20. Cf. liebr. no, 2.
sq. 335 sq. Adde (,,1^*0 tcmplum Fortunae, mcmo-
15 m. 1) fortuna i. q. 13 no. 2, cf. rad. no. 3.
ratum in Act, Martyr. Oricnt. cd. Asscm. T. II. p. 124,
iA> magnus, L" traque fortuiia, maior et minor (nou sccunda et adversa)
(Arab. iX> id. fortunatus, it pinguis,
a S^To iiiterprcte Jes. L c. in Plurali Irss.^ vocatur. Bene
dives fuit, O^^O^ fortimatus. Syr. Iry^fortuna, Epiir,
LXX Tvyi]. Vulg. Fortima. Juda b. K. *,5^l sidu^ sc.

^^'"'""^ ^'^^^''^ Earliebr. bonnm. C£ 13 "^sji 225 A.

Syr. lU, p. 216, lU ^Q^=' p.

TSIij » iinde 1.11311 ^~ (caverna Gidgadi , cod. Sain.

p. 5/6. Pryv fortunatus, prosper, KaJfv^^j^ prosperitns.)
Gen. XXX, 11 Chctbibli: 1x2. LXX. Iv ti^;?. Vnlg. mil^ri) Num. XXXIII, 32 n. pr. stationis Israelitaruni
vel (sivotumcst) accidat, iii deserto Siilaitico, haud procul ab Eziongcber sitae,
feliciter sc. hoc mihi accidit,
Dcas benc vertat Zon. H^^yc inbV^i sidus Jaustuiru Kcri: quae Dcut X, 7 ST131.3 vocatur. Quadril. 1313 habent

13 N2 quod vertendo expresserunt Onk. Sjt.

,
— Male soli Aethipes iu ^J^^^l pulsavit, Pij— tonuit,
Sam. -1152 agmen, turnia, i. q. TT13.
h'\'K''X.R'* tonitru.
Gadus n. pr. a) fiUi Jacobi' ct Silpac pcllicis, a
a)
bona fortuna nomcn habcn^is (Oen. XXX, 11), quanquam ni^ V, !l-3 -ViTf-
Gen. XLIX,19 alii cius signiCcatui alluditiu-. Auctor
crat tribus cognominis, cuius Cnca in montaiiis Gilead "IIT^ Plur. di^ini-l, et semel (nof 2 a) m. rimv
(Deut. III, 12. 16), Manassitas intcr ct Rubcnitas, dcscri- 1) turma', agmen militum , pr. agmen condcnsatum (v,
fcnntnr Jos. XIII, 24 —
28, cf. Nuni, XliXII, 34. 35. 3G, 113 Ilithjio. 1), vcl, quod malim, tm-ma urgens, hosti-
Ez. XL\aiI, 27. 28, ct R. Palmer Bible Atlas no. 7. btis instaus no, 1), quo posito ni3 iion vim
(v. I'!^
Tota regio vocatur i.i \'-in 1 Sam. XIII, 7 , incolae na '32 passivara habct,sed simplicitcr abstractum cst (formap
Num. XXXII, 1 .sq.' jos. XXII, 11 sq. cct n3 ^.'y^.^Z Josl ^::aT , ir"23 , i'!'^.! ) pro concrcto posituin, Pos.-iit ctiani

XX, 8, '•13- collect Gaditac Dcut. III, 12. 16, IV, 43. tui'uia incisio dicta cssc, a figiu'a, ut lat acies, Aliis
 )

R. "^y n-."», ^T-n 265 ^^:i i^T"»

est ajmcn a rcliqiiis rcscctiim

detachement. DicituT ,
gall.
Ti t^ vcl ri'15 nonnisi iii pliir. coii.slr.
inaxiiiic dc Icvis armatiuac agiiiiiiilnis, pracdas ngciitibus. niiJ ripae
EiiphraUs Je.s. VJII, 7, Jcrdanis Jos. III,
Gcn. XLIX, 19: tniA'; nn.1 n.l Gat/o lurmae imlanl. i5. iv, 18,
ita dictae, quia ab aquis avclhnitur et
Intclligiuitur Arabiim hoIikkIcs' Gailitis vicini. 2 Jlcg. V, 2: diripiujitur'
0'>"I?T.'! ^N^^ &"1.V Syri inciirsanint praedas agentes. ^idc NT2, i\y>^ et f]in iCiLs. Jittus a
v\zti detrivit, aWuit,
XXX,
\ Sain.
XIII, 20. 21.
1!;n.1- •'•rNT 1
8.'i5. 23.
XXIA^, a
P;u-. XII,
cct.
2 Sani. 11
G-'"!-ii.i

pracTccti 'tiirinanun. •':3

18. 2 1
f, 22. 2 llcg. VI, 23.
i-ij 2 Sani. IV, 2, KJ^ ripa a
^ rcsccuit (niidc etiam
axtri, «y»j ab «y.u/u frango, uiYiuUi ah uyy{,rai
Tr,v uht,
pi^ hocdus), cf.

iTl.irT Ji/ii i. c. militcs itirmae 2 Par. i3 , poctl XXV, dyiyuiv, (ia^ia a (;j;;'.i;^t. ( Chald. N"i^i paries, maceria,
n^li IV, i4. De turma pracdonuin IIos. VII, 1.
n^ IMicli.
ripa,
it. qs. nuiccria inaris.
1 Hcg. XI,] 24, de acie et excrcitu qiiocmiquc Ps. XVIII,
Iii dial. iiasor. IjqV k^
3o. lob. XXJX, 25. ni-'^ '1""1 agmiiia Jchovae, dc httiis, Ikl..) ]?rv^Iiltoramaris. Arab. Cv^ Jittus, itidcm
angclis lob. XXV, 3, do agminibus maloriim ab eo immis- a rcsccaudo dictuiii).

sis XIX, 12. (Syi-. IjQv^turma, agmcn mililum 13ar-

l
;5 ni. hoedus, a pabulo avellcndo et carpcndo
hcbr. 334. 420, ^-«jQv^ i^?Qvk^ turinatim. Sthult. ad
dictus, ut :<iioV?. hocdus a ^A:>,
Ispali. p. i5 ct '\'\~illmet p. ibj conlcrunt ctiam arab. yT.l rcsccuit, Jb-
aL>. lcgio, csercitiis, eiusquc Nun niore araniaco inser- liocdus, grcx a '^ rcsccuit, totoudit, et lat. caprn
tum ccnscut). scc. Varroncm qs. caipa a carpendo. Vide plura .1. rad. mf<
2) incisio a) cutis. Plur. ni"I|7.-. Jcr. XLVIII, Zj.
(Arab. ^^Jo- hocdus,
b) agri i. e. sulcus Ps. LX^", 11.
110. 1. fcm. KjJ^ capelk Lct.
IV, 28 ^Ar. Erp., sed :<jL\.> est caprcae
"•"iS i) patron. a n.1 Gadila , v. Tl no. 2, a. — eatulus, aram.
a) n. i)r. patiis Meiiahciiii, rcgis Israelis 2 Reg. XV, i4. ^'IT^' ^••rv^iiocdus). Gcn. xxxvm, 23. Exod. xxni,
Appell. fortaiiatus. 19. Deut. XIV, 21. lud. XIV, 6. Jes. XT, 6, alibi plcniii,
tJiT:? •'7.1 hocdus capriuus Gcn. XXXVIII,
20 ludd 17.
^•i5 (fortunatiis, a 1.1, n.l , cum '— formativo) 11. pr. VI, 19. XIII, i5. 19. XV, 1, 1 Sam. XVI,
20, probabi-
riri Num. XIII, 1 1. liter quia id vc. etiain de similium bestiarum hoedulis
usurpari poterat. Cf. -^vJD, -,>E5i, ct arab. XjIJo-.
PN/^^^S (fortuna Dci i. c. a Dco profccta) 11. pr. viri Plur. iSam. X,
t]^'';-!.!
3, tini: -«n.rGeii. XX\7T, '9. 16.
Num. XIII, 10.
Boch. Ilieroz.
C|'. i, 63 1 sq. V. ctiam n. jjr. •>-7.i -py.
Zach. XII, 11, alibi 1^3^ (fort. locus tur-
"ji^^iS?
n;;l5 vel n;;~a littus. Plur. vnv-^^ vcl vni^-ia
iiiai'um JSIegiddo , inbs Caiianacoriun regia Jos. XIT,
) '
1 Par. Xil, i5 Chethibh. '
' ="
21, Manassitis habitata, quanquani in fiiiibus Issaschar sita
Tos, XVII, 11. ludd. I, 27 cf. 1 Rcg. IV, 12. 1 Far. VII,
f. capcUa (in Mischna Meuach. i3 ^
29, a Saloiiionc muuita 1 Rcg. IX, i5. Iii campo vicino n\''
•^ti'? .siiig.

XXXV, Pliir. nTxi Cant. I, 8.

( i-i-a p-.^. 2 Par. 22, 'ji-::;^ n^-pa Zach. ]. c.
pugiiis valde idoiieo (ludd. A", 19. 2 Reg. IX, 27) Josias
a Pharaone 2 Rcg. XXIII, 29. 3o. 2 Par.
fusiis periit
XXXV, 22. '"njro '^'a aquae Megidduniis ludd. V, 19 /"V.K et ^7.-^ (lob. XXXI, 18) fut. ^r-Ti^; 1) adole-
i. e. rivus Kischon, huic urbi \"iciuus niiiiimc scc. Michae- , vit , crerit, magnus facius est. (Primaria liuius rad.
lcm (Siippl. p. 339) aliosquc palus Ccndevia Pliuii (V, 19). siguiCcatio cst contorquendi colligandi(]\\c , ut iji arab.
Vide quac contra hanc sentciitiani disputata sunt iii lloll-
t5j.=- torsit, plexuit funeni, chald. bn.l, sjt.
maiiiii coniincut. ad ludd. I. c, et Joscph. Mcc^iSSot, LXX unde hebr.
^rvv plexuit
Maytddwi'.
^•'iri';^ fila coiitorta. Haec partim translata est
ad luctam, uudc J^^l^- Jitigavit, altercatus cst, pr. luctatiw

rad. iuusit. qiiam secandi, resecandi ai-el-

cst, xioL.^ Jucta, liUgatio, aeth. ^JI^A I luctatus cst, coii-
l 1 til ,
tendit, studuit, jiartim ad rohur et vim, ut alia veiba hi^an-
lendiqne vim habuisse suspicor, ut ricinae Tia , O^^ ".^-t* j

Bi.t succidit;
"• .
cj>.i».
C ' C
coV:>.
• '
c
C>
^ •
ct hcbr. ^'3;
,. „ "'
i_sA:>
,
di et torquendi JOT , >in, 153, Trp^ , uiide Jj^ robiu-

ct uJiA>; "l""' ^^ )jS>; it- fT3 totondit, cf. qiiae obscr- Scliol. ad Amrulk. V. -hf^ Lctt. Jil:^ adok-scens robustior
vavimus Lthrgeh. p. i83. l84. Id modo falsuin cst, qiiod adultior canieh pulliis, qiiae posterior vis ad liiiguae
hebracac
;ionimlli etiani arabico '^^^ avcUcndi vim tribmuit. Inde «sum proxime acecdit. Schult de defect. %. 202 sn
^ > )
1- Gcu .

L i
 R. i?Tn 266 ^13 — ^1^5

XXI 8 '^J2.i*l lb'rt bii/^^

:
ahlactalus
et creuii piier et Obad. 13, ."isa b-i^^itt Ez. XXXV,
i3 fasluose, inso-
"'3 adole- lenter locutus est ,
est. XXXVlil, -li':' fidehat enim , Vh-d bl-l^ 'nraJ>b fastuose egit Joel II,
^i^art
i-dsae Selam , seque ei in matriinoniwn datain non 20 et simpl. b"'^^- id. 'Tliren. g. Zeph. II, 8. Dan.
esse. , I,.
25,' sequ. \v contra aliquem Ps. XXXV,
XXV, 27. Exod. II, 10. 11. ludil. XIII, 24. 1 Reg. XII, VIII, 4. 8. 11.
8. 10. Ez. XVI, 7. De cornu Dan.VIlI, 10. lob. XXXI, 26. XXXVIII, 17. LV, 13". lob. XIX, 5. Jer. XLVm,
18: SkVa adolevit miJii orpliaims sicut patri i. e.
^zb^iS, 26. 42. Zepli. II, 10. (Ita ct alibi magnitudo refcrtur ad
apud uie, me educante. Suffixum pro dativo liabcndum
csX, V. Lehrgeb. p. 729. —
2) magnus fuit. Dc liomi-
fastum et magnifica verba, cf. 'la.i Ilithpa. it y*>=3 et

nibus usin-patum ubique refertur ad opes et potentiam. , \>^r- magnus fuit V. extulitsc, superbivit).
Gcn. XXVI, i3 de Isaaco magis magisque creScehat:

Hithpa. 1) magnum , praeclarum se praebuit i. q.

ni?y blA~'3 1? usque duni valde magnus factus est Iliph. no. Ez. XXXVIII,
niteb 'b^-'.yy\ 1. 23. 2) faslur-
i.e. opufentissimus. XXIV,
XLVIII, ig altamenfra-
35. :

Dan. XI,
ose egit, cf. Iliph. no. 3, sequ. '^'J Jes. X, i5.
ier eius nalu minor eo maior i. c. potcntior erit. XLI,
36. 37. -
4o: solio tantum te maior ero , uua regia dignitatc to
anteccllam. 2 Sam. V, 10. 1 Reg. X, 23. Jcr. V, 27. Eccl. Vel adj. verbale creseens , adole-
P~5 m. 1) part.
II, g. De Dci potentia 2 Sam. VII, 22. Ps. CIV, 1. Bcens. 1 26: et Samuel puer "bli^. TjV.in magia
Sam. II,
Practcrea tribnitur variis rebus, ut clamori Gen. XIX,
magisque adolescebat. Gcn. XXVI, i3. 2 Par. XVII,
i3, luctui ZacU. XII, 11, dolori lob. II, l3, cul-
12. 2) magnus. Ez, XVI, 26 "i'i2a >;!.•; bene vasatL :

pae Esr. IX, 6 peccato Tbren. IV, 6 opcribus Dei Ps. ,

,

XCII, 6, robori divino Num. XIV, 17. 3) magni — P'^']^ tantum in Plur. m. filci intorta , opia
D'';"'"!^
factus est. 1 Sam. XXVI, 24 Qvri '^(Cpl n\l^ T^NS :
toitile, v' rad. no. i. (Chald. Npiia fihim, fuuis, Nnib"<"73
~in^ ^I^VZ ''dt: ^"^""13 ':"'"i riTn quemadmodum ego
iuam hodie pilam magni feci i.e. conservavi, ita Jehova perplexitas, sp-. ]3ojvt cincinni plexi, zab. id. Mrv.^
meae pitae parcet. Eadem comm. 21 lcgimtur adliibito
corolla, arab. J-:>V.:=- habena e loris plexa AmruIL 56
Terbo ^pi, cf. etiam Eccl. IX, l3. It. laudibus celebra-
ius est. Ps. XXXV, 27 T^r,'' i'-;!'' laudatus sit Jehova.
:

XL,j7. LXX, 5. 2 Sam. VlL, 26: ti-^p - -w^ '^JriZ; ^tr^, (al, 35) ibique Schol., idemquc notare videtur '^-^•rvis^
celehretur nomen tuum in aeterjium. Barhebr. 4oi ubi Brunsius vcrtit hgacidum femorahum).
,

Pi. ^ir,, in Hno enunciationis 'bl^ (Jos. FV, i4. Est. Usurpatur 1) de pciiiculamentis (n:C''j;) ex lege iu oria

in, 1 cf. Jcs. XLIX, 21, Lehrgeb. §.'93 not. 1 ) 1) fecit vcstium facicndis. Dcut. XXII, 12. 2) de corollis pen-
curatJilqac, ui aliquid c/esceret et magnum Jleret. Ita- silibus (Festons) in capitulis columnai-um, 1 Reg. VII,

quc aluit, ^^romisit capillum Num. VI, 5 cduxit plantas, ,

17: niTiJIUJ MiaJ'/^ D'"?!^ corollae instar catenarum
arborcs, dc pluvia Jes. XLIV, i4. Ez. XXXI, 4. Jon. IV, pensiles.

10 (cf. arain. '3'-), <-*^^ pro bcbr. rr^Tz/^y-i) educavit

,
PT15»
raro dcfect. bTI Gen. I, 16, constr, binii,
libcros 2 Rcg. X,'6. Dan. I, 5. Jes. XLIX', 21. LI, 18. bi5, tcr^in Keri -b-;) Ps.'CXLV, 8. Nah. I, 3. Prov,
lungitur sj'nonymo Q;2T'1 Jcs. I, 2. XXlII, 4. — XIX, ig. Plur. aibis , ibn.1 1) magnus , crebcrrinii usua
2) magnum i. e. opulentum et potentem fecit , opibus et vc. Opp. 1^): parvus' Gen.XIX, 11. 1 Sam, V, g, Dici-
potentia airxit. Jos. 111,7- IV, l4. Est. III, 1. V, 11. X, 2. tur dc magnitudine mohs et ambitus , vclut bil.';r! iri:?T
1 Par. XXIX, 25. Gen. XII, 2: 'Tj-rii l^b-iN magnumfa- fluvius magnu.s, dc Euplu-atc Gcn. XV, 18, biiii^i D^n
ciam nomen tuum. —
0) magni fecit. Job. VII, 17: quid mai-c magnum i. e. uiediterraneum Num. XXXIV, 6 ; de
est homo :)2r-3n ^5 quod eum tanti facis ? Hinc lauda- numero et multitudine, ut blia "'15 populus magnns Gcn,
«^tV.celebravitPs.LXIX, 3i, sequ. i; XXXIV, 4. (Syn. XII, 2; de vehementia, v. c, de magno gaudio Nch.
irn laudavit, invocavit Dcum). VIII, 12, luctu acerbo Gen. L, 10, de timore Jon, I, 10,
Pu. pass. Pi. no. 1. cducatus est. Pait. Ps. CXLIV, de alta voce Gcn. XXXIX, i4. Deut. V, ig cL fitya
12. poav; de gravitatc rei, ut bil-1 na-7 rcs gravis, quae ali-
Iliph. 1) magnum fecit. Gen. XIX, 19. Jcs. IX, 2. cuins momenti est Gen, XXXIX, 9'. Eccl. IX, 1 3. 1 Sam,
XXVIII, 29. AmosVIII, 5. Ps. XVIII, 5i. Eccl. I, 16. XX, 2, XXII, i5. cet. cet. Jocl II, 1 1 : i^ini-ti'' bii.n

riVl3"b ii^q^n praeclare egit, magna faciuora patravit, de "isa N"li:i gravisJehovae dies et admodum terri-
est ille

Deo''Ps. CXXVI, 2. 3. Joel ll, 21, et omisso nViiJ^b biUs. Qua re aliquis magnus sit s. excellat, nonnunquam
1 Sam. XII, 24: videte &D72:^ b^l^ri-nirN MN quam adiUto genitivo exprimitur, !^i:J'n bl-1 magnus consilio
praeclare vobiscum egit , cf. a^^a^^rj, 'jy\y\, et dc cadem Jcr. XXXII, 19, TCn bi1.l magnae bcnignitatis Ps.CXLV,
formuia infra no. 3. AliuS gerundii ellipsiu liabes 1 Sam. 8, nis '3 robore magnns Nah, I, 3, Gen. XXIX, 7 — :

XX, 4i: flebat uterque \''~':.~ ni^T-^^ sc. ni^:?? donec bil." ai''^ niy adhuc magnus i. e, multus est dies , cf.

Dafides vchemenlissime ploraret. 2) altum fecit, — galL ilfalt encore grand jour, germ. es ist noch hoch am
hinc susiuUt (cf. b-7^y). Ps. XLI, 10: aj:» "'Iby b"'--'»- Tage. LXX. hi, iailv rjufgrt noXh]. SubsL 'iJJiTr bl.^J
ioUit contra me calcem , ut nic fcriat. 3) r!3 ^'''^•«rT — magnitudo brachii tui. Exod.XV, 16. Plur. nibia magnd
 R. ^l!» 567 n^j-ns — b^,:>)2

facinora, pracclarc facta, niaximc dc Dc! miraciills lob. Judaci autcm nio.x. trucidarunt 2 Rcg. XXV, 22 sq. Jcr.
V, g. IX, lo. XXXVII, 5. Ps.CVI,ai cf. aRcg. VIII, 4. XL, 5 sq. XLI, I sq. XLIII, 6. Sci-ibitnr ctiam w"rTi
— 2) natu maior , maximiis. Gen. X, 21 ns"' ^nwS" : 2 Rcg. XXV, 22. Jcr. XXXIX, i4. 2) filii Jo.suae; —
bin.lrt Japheli frater iiatii maximtis. XXVII, 1: '):3 Esrae aequalis Esr. X, 18. —
3) avi Soplioniac proplic-
^iinyiliiis eiu.1 natii maximttJi. Comni. i5. 42. XLIV, 12! tae. Zepli. I, 1.
TSam. XVII, 1.-5. 1 Rcg. II, 22. Ez.XVI, 46. Gi. XXIIt,

4. — 3) magniis potciida, nobilitatc, aiictoritatc, opi- ''•^!}'?'i?

Jcremiac acqualibus Jcr.
("^O n- pr. 1)
XXXVIII,
lilii Pascliur, cx optimatibus
hus,poteTui, nobilis. Exod. XI, 3: V~N2 TK?J ^in.l frz}2 1. 2) filii Jcdutliua
C^-iX^O Moses magnae auctoriiatis erat ih Aegypto. 1 Par. XXV, 3. 9. 3) v. nvi-i no. 1.

«2 lleg. V, 1: T":!!». ^:2> ?i13 ^.•'N vir , qui multiim

valebat apud domiiium sutim. Lev. XIX, i5. 2 Sam.
''ri7'^5 n. jn-. fiUi Ileman 1 Par. XXV, 4. 29. Appell.
magnitin faciam fort nuxiJium eius, cf. "i":» 'na'2i*i quod
XIX, 33. 2 Rcg. IV, 8. lob. I, 3. Est. I, 20. IX, 4. rjr':: iiostiura nomeu cxcipit 1. c. comin. 4,
i^iT^ rcx potens Eccl. IX, i4, dc Uco Ps. XLVII, 3, ciim
Art' biian TJ- '^~ ''"^' *s''Z''*' '^^ 'rcs.c Ass^-riae 2 Rcg. •^!]'?'^^^ ('•1- '"^^^"I-O " pi'- saccrdotis I. prophetae
XVIII, ig. 28 (v. T|~":). -in-^r: ';~2ri sacerdos maguus Jer. XXXV,*'i-
i. e. summus Hagg. I, 1. 12. i4. Zacb. III, 1.8. riur.
6V;^j proccres, optiniates Prov. XVIII, 16. XXV, 6.
^'ir- . P'"'"- S'T" ct ni ni. 1) ttirris , ab altitudine
Jjrari '''7~\ Jon. III, 7 , T^rrt •'r^."! 2 Reg. X, 6. 11 pro- dicta V. 'rad. Kal impr. Daii. VIII, 10.
110. 1 (Arab.
ceres rcgis", uibis. Nab. Ili,'io. i Par. XVII, 8. LXX.
3wd(TT;jS, \ityiaxa\'t(i Jon. Nab. tvytwfi lob. 4) sit- — jAiA^ syr. |Jrs^O), Usurpant maximc de turribus
perbusy cf. Ilitlipa. no. 2. Ps. XII, 4: nibl;1 n^ianrj ^irb
urbium munitarum et castellorum ludd.^Vni, 9. IX, 46 sq.
Ungua loquens superha i. c. magniloqua, iinpia (cf. Dan.
Vll, 8. 11. 20. XI, 3G. Apoc. XIII, 5, et gr. fiEya tlniiv
2 Par.XIV, G. XXVI, g. 10. Jcs. XXXIII, 18. Ez.
XXVII,;n. Ps. XLVIII, i3, et de ipsis castcllis 1 Par.
Od. 16, 243. 22, 288, ^t-^aka tlntiv Lobeck ad Sopb.
XXVII, 25. Prov. XVIII, 10: nin^-^q iv '~"-2^ castel-
Aj. 384).
him munitum est nomen Dei. Ps. LXI, 4. Alibi de tur-
npl'^^) h"']'!^ (Jiscrcpaiit autem libri in Dagcsch ribus speculatoriis 2 Reg. IX, 1 7. X"\T;I, g. X^^^ll, 8 , de
sive poneudb sive omittcudo v. J. H. Micliaelis not. crit
,
specula vineae ut gi-. iivsiyoq Jcs. V, 2 cf. Mt. XXI, 33,
de Beli templo Babyloiiico in formam turris aediflcato
ed 2 Sam. W\, XVII, 19) et •"•^'^i^ f. sequio-
23. 1 Par.
Gen. XI, 4. 5. In moenibus Hierosolj'imtanis iiominatim
ris maxime Hebraismi vc. 1) pv. magniludo i sed ubiquc
mcmorantur turris Hanancl (Kv::r; q. v. ), turris Meah
coucr. magna Dqi facinora 2 Sam. ^II, 23. 1 Par. XVII,
(nx":) titrris fornaciuni Ncli. "HI, 11. XII, 38, de
ct
ig: nXTn nVm.-.n-bs n\ n"*":;? lu haec eximia fecistL
qiiibus Bacbicne geogr. II^ 1 p. t83 sq. Faber Arcbaeo-
cf.
Saepius iuiigiturni.N'^^:: 2 iSaui. 1. c. 1 Par. XVII, 21. Ps.
logic p. 294. L^bi fucrit titrris Dauidis Cant. IV, .4, quam
CXLV, 6. Plur. m ">;.< eximia, magna faciuora 1 Par. nonnulli caiidcm putant atque iurreni Libani Wl, 5, uoii
XMI, 19. 21 ct Ps. CXLV, 6 Cbctbibh. 2) magni- — liquet. Mctapb. iurres dicuiitur liomincs potentcs et
ficentia, maiestas Dci Ps. CXLV, 3. 1 Par. XXIX, 11, supcrbi Jes. XXX, 25. II, l5. — 2) altiim suggestttm
rcgis Estli. I, 4. Ps. LXXI, 21, viri cx optimatibus Esth. Neh. VIII, 4. LXX. Eadem res
|SJj(,«K. A^^ulg. gradus.
X, VI, 3: '»5 nrnjii '^j";'^
2. rTia:t;-r;y quid praemii vidctur, quae IX, 4 niri-i^ dicitur.
sigiiificari 3) lo- —
aut honoris consecutus est Mardochaeus? rica, cancelli, quibus alligantur" plantae balsamifcrae.

p'}^ c. SufT. i;"!.i, scmel Ps. CL, 2 magni-

Cant. V, i3. —
4) In nonnullis nominibus propriis cst
ir"7.i 1) oppidum tiirre munittim. Iii bunc censum vciiiuiit:
iiido, veluti arboris Ez. XXXI, 7 ',
nianus i. c. potcntiae
(turrisDci) uibs muiiita tribus Naph-
Ps. LXXIX, 11, gratiae Num. XR^, ig. — 2) magni-
a) "rwV-^r^Vj
tali Jos. XIX, 38. "^^ix dubium cst, quin eadem sit, quao
ficentia , maiesias , velut regis Ez. XXXI, 2. 18, Dei iu N. T. .^/«ycltt^f* vocatur MtXV, 29, et iu Talmude tan-
Deut III, 24. N, 21. IX, 26. XI, 2. XXXII, 3 : in.A ^2f7
quam Rabbiiiurum scdes mcmoratur ( Liglitfoot Opp. II,
Wn^rNr date gloriam deo nostro. — 3) sar b".! super-
226 sq. ). Eiusdem tanquam urbis mimitae mentio cst
bia, iusolcjitia Jes. IX, 8. X, 12. apud Joscplium dc vita sua §. 24 , ubi tamcii Ilavercam-
pius dedit /«jKaia. Ilodicque iii maris galilaci littore occi-
X (fort nimis magntts , iiimis inagnae staturac,
_i_5
dcntali projic Tibcriadem exstat \icus J.S^v^ dictus cum
gigas ad formam adicctivorum quae corporis vitia cxpri- ,

munt, ut mS." r!~ii~ nps cet. ) n. pr. duorum virorum e

,
autiquae turris rudoribus. V. Bitrckhardli itin. p. 320,
,

colonia Scrubabelis, quorum alter memoratur Esr. II, 4/. 1 ed. gcrm. 55g , ibique notim nostram , in qua Lightfooti

Neh. VII, 49, alter Esr. II, 56. Ncli. Yll, 58. lioc oppidum in regionc transjordaiicnsi collocantis opiiiio-
liem rcfellimus, Seetzen iu Zach Corresp. XVIII, p. 34 g,
' ' <? i^ [iT-T-^m. Jehopa educayit ve\rohora^'it, v. ad Buckiugliam al.

rad. 110. 1) Gcdalias , rom. propr. 1) fihi Aliikam, b) i.;-r~^i: (turris Gadi s. fortunae) oppidum tribu»
quem Nebucaduezar deletis Hierosolymis Judacac pracfccit. Judae Jos' X^Vj 37-
Ll 2
 :

Pv.. ^15 , ?'"i5 , Pjia 268 y-3^j — a^si^3

c) 1^:^ ViJB (tun-is gregis) vicus in viciuia Betlile- 2) frcgit, ex. gr. baculuni Zach. XI, 10. l4. Fre-
git Dcus brachium alicuins 1 Sam. 11, 3i , et coj-nii ali-
hcmi Geii. XXXV, uiidc Micli. IV, 8 i)ro
2 1 , Bethlchem
et figurate pro stirpe regia Davidis.
cuius Thren. II, 3 ( cf, Ps. LXXV, 1
1
) figurate pro//-e^i«

i^ires eius. (Ita Arabes »iA*^ u>3 et sAAiic J, frcgit

P'^^^^ 1PTn^M n. pr. oppidi Acgypti inferioris Jcr.
XLIV, i'. XLVI, 'i4, eiusquc in scptcutrioualibus totius brachium i. e. yires eius Abulph. dyn. p. 3G2, vit. Tira.

Aegypti Cnibus siti, unde fines Acgypti ita describuiitur

273. 321. Goh, opp. tjA/iic iXj^ roboravit bracliium eiua
rr.io ?i"T:;n-3 Ez. XXIX, lo. XXX, 6. LXX. MaySm- Cor. 28, 35 slXj aJU! .«.Lis abscindat Dcus manum ciiis
X6v. Eiusdcm mcntionem iuiicit Ilurodotus (2, i-^io): "C"'
;

Svgoiai ni^ij Nexoi^ av^ipahiiv iv BTaySo^^oi irixiiae , et i. c. vires eius fraugat Scliult. ad Har. III p. 169,
Itin. Aiiton. p. 171 duodeciin iUud milliaiibus a Pehisio
«j^Lo» yjjii abscissa estalaeius, de dcbilitatis vu-ibus vit.
abesse traditur. Kuiuarum ibi ludliim vcstigium comparet,
Tim. II, 3io Mang.). Cf. ^i-|T.
eaeqne cum magua parte httoris sub niari scpidtae cssc
JSliph. cacsus , succisus esi Jes. XIV, 12. XXII, 25.
videntur, ubi ni.-.ic siuus 7?«^ <>/ J/oj<?A. Ahajn eiiisdcm
Jer. li, 23, it. fractus est , de cornibus Jcr. XLVIII, 25,
nomiius urbem mari rubro admodiim viciuam niulti, ut
cornibus altaris Amos III, i4, statuis Ez. VI, G,
Nicbuhrius (dcscr. Arabiae p. 409), iritelh'gunt Exod. XIV,
Pi. ^'^a 2 Par. XXXIV, 7 cuin Acc. distiuct. r^J
2. Ninn. XXXIII, 7 ubi tcrtia Israclitarum statio ita de-
ibid. conini, 4. fregit , confregil , ut vcctcs, rcpagula
scribitur: i^pb b|;- ]iai bi^^-o niTTi^T- "'3 ':b1: i^rt^"!
'i"'^ Jes. XLV, 2. Ps. CVII, 16, cornna Ps. LXXV, 11 , ido-
^tsj: ^si Num. ]. c. : rij2 ':: -r:7 Ti>\ ni-iTin ''•:-i^ loruin statuas (ai:-3n, d-iiuix) Deut VII, 5. XII, 3.
i^VJ ^3n^T at omnih, ni fallor sibi coustabunt,
''2pb 'f^iiZ:
2 Par. XXXI, 1. XXXIV, ^r^.
si stationem ab orieutc urbis Pihaldiiroth
Israi-ditarum Pu. caesa est arbor Jes. IX, 10.
positam fuisse statnimus, ita ut Magdoluin ( urbem quam-
vis remotiorcni at satis celebrcm ) spectaret, Coptice lioc DJ' l^ (succisio) n. pr. loci in tribii Benjamin , vcl

iiomcn scribftnr AJLEtyirCllA , liodicque duo exstant

ccrte in vicinia eius lud, XX, 45. LXX. Vat, I&buv, in
aliis vitiosc Pa)M(j.S.
oppida Aeg;s'pti J »XivJ dicta, quorum uimm iii
infei-ioris

insuTaMyeephori, quae vcro, «tpote ipsa inccrta, ad gcogra- P^ t^ (-scc. Siin. i, q. yr.i caudex, stolo , scc. CastelL
phiam biblicam ilhistrandani non multum faciunt ( Champ. col.493 qiiod praefero siiccisor i. e. miles fortis cf. Jes.
,
,

TEgyptc II, 69. 79). Si hebracae origiuis est vox (quao X, 33) Gideon, n. pr. ilhi Joas, iudicis Israelitariim, qiii
seutcntia fcrri ^^otest, si vocabiihiiii aegvpfiacuni transla- populum e scrvitutc Midiauitarum vindicabat. ludd. VI,
tum essc ponimus, cf. rTn"'. na 2), turreni valet, si acgyp- 1 1 sq. VII. VIII. A Baalis cultu a sc exstirpato etiam

tiacae, reddi potcst copia coUiuni Jl!LECyU-<AA. obser-

^•^•3-11 dictus est, q. v. LXX TfiJecJi', atquc ita Uebr.
X"l,"32.
vantG J. R. IVrstcro Ei^ist. p. 29.
"^ji^^i (id. formae ':>' II. pr. viri Benjaminitae
Nuni, I, 1 1, II, 22.
• |y f"t. ^»"."!"; cecicUt, succidit, amputcn-it. (Arab.

cjc5- amputavit niauus, nasum, aurcs, II. succidit statuam

5^ l^ rad. iii Kal iuusit. Arab. ciiA^ pr. i. q. i_i^
Dcut.Vn,5 pro hebr. 5?7a, cj^f mutilatus. Viciiia cst ra-
rcsecuit, amputavit (cf snpra ad m.i ). Dcin translate
dix sn g-V> et f i>). Usurpatur dc caedcndis arboribus
,

(Jcs. IX, 9 ct transfcrtiir, scrvata tamcn prohrose dictis proscidit , uf x^Jss^ ct ^-^tvv. con^ncia
) figura, ad liomi-
nuin cacdem. Jes. X, S.?. lud.XXI, 6 nnN Dr.!; tlT.-T S-\>1 :
pronuntiavit, maxiine lu Deum, f-^rv^ ct f^2<ivv^bla»-
rN^nia'^ cecidimus hodie unarn Isj'a'elis stirpem. Seinti
de barba higentium abscissa Jes. XV, 2: ni'n.1 'ipT —Vs phcmia, ^2)0,^1 blasphemus, Ita
omnls barba amputata s. mutilata. In loco paralleJo Jerl Pi.7\~i cojn^iciatus est a) homincs (v. &"';T7.'',), inaxime
XLVIII, 3/ lcgitnr ni^n.l tonsa, idquc in octoginta fenne b) Dciim. 2 lleg. XIX,
G. 23. 6. 22. Jes. XXXVII,
hbris manu scriptrs et impressis etiam ap. Jes. legitur
sed : Ps. XLIV^ Non
verbis tantum id ficri potcst, sei
17.
n^j^n.l, qund rcceperunt Ilooghtius, Kcnnicottits, Jahnius ctiain rc, quaiidoquidein tcnicre ct cousuHo pcccando Dco
al. et LXX tueiitur cuni Saadia (««zarsrfijjfiEjoj,
lJ,u\:>1) legiquc diviuac ilhidimus. Niim. XV, 3o qui i'ero sciens :

et ro3 praefen-e iubct. Barbae enim amputatio s.

ij)sa malum fecerit EJ^IJ^ Nm nin";-nN is Jchopae illusit.
niutilatio higciitium habitui cximic accoinmodata est:
Jere- Ez. XX, 27:
dD^-^i^N •'niN ns'-a n^'T "iVJ eiiam hac t»
inia.s vero pro niore sno pro voeabulo minus
nsitato aliud mihi illuserunt maiores yestrL
«ubstituit iii hac rc propriuny. Vide quac ubcriiis disputa-
vinms in Commeut. ad h. 1. cf. Gesch. d. hehr. Spracke- t]''lD1'l3 ni. pliir. Jcs. XLIII, 28. Zcph. II, 3 Tt
p. 37 ct sujira v. •iTiK p, 16GB. m^Vi^ Jcs. LI, 7 coniicia.
 1\. nT.i, d":.T, nn.1 269 "Sl^l

riElli f. iJ. Ez. V, i5. ^"5 (i. q. j!jo» paries, rourus) ii. pr. 1) oppidi iii

niontanis Jiidae. Jos. XV, 58. 2) viri Bcnjamuiitac 1 Par.

VIII, 3i. IX, 37.
\lj mtirum slriixit. (Arab. j-^ Conj. I. 11. IV.

id., vide dc lioc a Colio oiiiisso Kamris p. 48l.

sigiiificatu
liii. 2. 3). Part. imirarii 2 lUg. ^{l, i3.
Q^inn.i labri (^ \^ raJ. inusit. Chald. •i''i.i coaccrvavit, cumula-
D'':i~iE "il.i^ rinias acdidcii obstrnxit s. sarcivit. Anios IX,
vit, cuinuluin addidit mcnsurac. Indo
ll.Jcs. L^IIl, 12. LSac|)C (ii^iiratc a^ bi' 1";.1 1~.1 ninro
circiinulucto inunivit, tutiiin prncsfitit ali<jiioni V,z. XIII, 5 u"' i5 ni. 1) aceri-'us mergilum in agro. Exod.
cf. XXII,3o. Vidcctiani -=a Dcut.XXXII, 10. b) -iTiv
'b n~2 obstruxit viani aliciiius, ut egrcdi uoii possct '1'hrcii. XXII, 5. luJd.XV, 5. Iob.V, 26. (Syr. chald. l^tv^,
111,7. lob. XIX, 8: T;.! •<r:~!N
'
i-iam meam obstritxil. N'w-113 id. ibid. In lingua arabica lioc vc. miniis usitatuin
Thrcii. III, 9. IIos. II, 8." fuisse videtur, ct fort Mauritaiiis pccijiare. Eo utitur

T7.3 comm.
(m. Ez. XLII, 7 f. Ps. LXII, 4) Arabs Erpenii ponciis (j*oJc=.j (j*Jo- Phir. (j«!J*j^! pro
i) murus Ez. XIII, .5. XXII, 3o. Mich. VII, xi, mnce- hebr. t;-'n.l Exod. XXII, 5, , -i?3n Gen. XXXI, 46. i'.!

ria vineae Nimi. XXII, a-i. Eccl. X, 8. Jes. V, 5. 2) locus Exod. VIII, 10. Nuin. XI, 32, in Kainuso p. 834 nomini
5 -
muro munitus Esr. IX, g. (Arab. jlV>, ;'iA.=» parics, ^_K*JiX=« uua tribuitur signilicatio XJL*s i. c. tiibus, coiigre-
G -
munis, jJ>V.=- locus muro cinctiis. Apud Phocnices Tia gatio honiiimm. Magis iisitatum crat ijh\>J=s accumula-

locus muro munitus erat 11. pr. Gadiuni , nobihs Ilispa- vit, tnide (j-.y ^^ ct ^j..\<^ lob. et ladd. I. c. pro syr.
niac urbis. Cf. s. v, n>i'3 p. 226 et Bochaiti Ciuiaan
p. 673). ^••••rv^» illiidquc postcrius do acervo lapidum ^-it. Tini. II.

'^.'.?. 1) <!• '•

"^lh miirus,
maccrin. IJis legltur ia 206 Mang. , lk,!l,V=3, i^Lv^a dc accrvo nivis).
sf. constr. ( cf. Lehrgeb. p. 565) Prov. XXIV, 3i. Ez. 2) tumulus sepulcralis lob. XJi^I, 32. (Hanc signi-
XLII, 10. —
2) 11. pr. urbis regiae Canaiiaeorum Jos.
ficationcni frcquentaiit Arabes sub forma ca\=» scpnlcruin
G - -

XII, i3, quae foitasse cadcm est atfjuo rm;"-

G - <j S
Marc. XV,
46 pro gr. ftvriftslov Plur. o!_v=.i scpulcra
JTl"-? f- constr. rriT^ Ez. XLIT, 12 plur. constr.
Cor. 36, 5i, vit. Tim. II, 5o8 Maiig. CJo::*! paravit
iVl^^na, 'scmcl c. Sufl'. 1^n"i7,5 Ps. LXXXIX, 4i (cum ,

sibi sepulcruin).
Zerc impnro cll. bjiA:^») j) murus urbis Ps. 1, c. , fre-

quentins maceria viiicac Jcr. XLIX, 3. Nali, III, 17, et ( \i i'J V'- repuUt, remoi.'it spcc. ligaturam vulnc-

i. q. oi-ab. iJ.J-Va- cauhn s. luandra ovium i. c. stabulum in ris. IIos. V,

l3: liT^a BS^a r;nj'^-i«;1 nec depellet a
fobis (Judacis) ligaturam (rex Assyriae) i. e, vobis non
agris exstructum supcrne apcrtum, muris unxlique cinctum, nicdebitur. In altcro hcmistichio DD^ NS~lb J2T' ij;. :

plene fN:; ni-n.i Num. XXXII, 16. 24. 36. i .Sain. LXX. 011 )Ar] diunuva^ i| vftiuv oSvvr]. Hicr. non sol-
XXIV, 4. Zcpli.^il, 6. Ad rcm cf. Ilom. Od. 9, i85 de yere poterit a yobis f.'inculum. Chald. neque tjuiescere
caula Polyplieini Tifot 5' avXtj 2"i;ii;A?j ddSurjio khioiqv-
—
:

faciet a vobis dolorcm. Syr. non, sanabit (>Q_!;^jjJ j

jl^isaai Xi^&oini,. Dillcrt a scpc viva ( n:;rw"^ ) Jes. V, 5.
a) locus miiro muuiliis , inde c. Art. jTi^r.irr u. pr. oppidi a fobis dolorem i^esirum. (Syri habcnt vim iutransitivain
iii planitie tribus Judae Jos. XV, 36 fort. ciusdcni, rjuod I cn^ rcccssit , fiigit, sedatus est. Aph. requievit, libeia-
alibi -i-a n'"z. N. gcut. cst '.in'i.-. 1 Par. XII, 4.
vit. Etlipa. libcratus est. (2cu.jC7i^j^lo fuga, exliilaratio,

^l'^.'.'? (caulae) Jo.s. XV, 4i et c. Art. niTi.iri

qufcs, Arabes ^s- rcpulit, II. recessit, abstiuiiit,
2 Par. XXV^III, 18 itidein n. jir. oppidi iu tribu Judae. ^.^'.f^-

aethiop. iXi^nJ t rctinuit, prohibiiit). — Qui ligaturani

n^^nn /3 (duaecaulac, c£ ^"'nE"::'"^ sokI>ant cnim :
vuliicrisrcmoTct, is vuliicri niedicatus cst, qiiare uoii
crndac bipartitac essc, propter divcr.sani ovium actatein) male Ilcbraci nfr.i explicuerunt iXd"i. Hinc
n. pr. oppidi in plauitie ti-ibu3 Judae Jos. XV, 36.
»»ii5 f. remoiio ligaturae i. c. sanatio vulncriii.
''"l^.'^ n. gent. a *Ti.i-n""2 vcl a -iTi q. T. i Par. Prov. XVII, 22: nrjJ ^'lJ''^ Kz^^ Sb cor kietum feli-
XXVlt i8. cem dat sanationem , animiis tristis exsiccat ossa.
 ,

R. -5r!5, 215, :iia 270 — :i5

LXX. EVEXtiXv nout, cf. XVI, 24. Qhalcl, .Syr. lomim T. II. p. 5o: oib^iQv«^|o ^j*^ procumbcng cnm ado-
facit corpus pro n^). Bene Jos. Kiinclii ap. Davi-
{r~:!'
rabo. i,2iG: l>jOi (,v^o Ij.jav«v^ inclinans sc ct pro-
dem filiura iii Lcx. biyin "inT' ''3 ^?3ir3 nxiann ^^i}^-<
cumbcns spiritus ) Samaritani dcnique in JVT! G«n.
;

a:;s' ib r;T;''UJ "i?:;?:

-im'' ri-inaa xsi^i. Abnlw. imlnus XXIV, 64 pro bo: procidit, dcscendit. Littcrarum "i et
rcddit^ quod cum ctymo vix conciliaveris possit enim :
^ inter sc pcrmutatarum cxcmpla vide s. litt. Nun, nam
vulnus comraodc ab obligando dici , liaud facile a ligatura in gutturalibus apud Aramacos pcrmutatis ncmo hacrc-
remota. Reddit ille: iU^^Aaii CT*'^- ^°'*""' facit i. e. bit. — In lingua arab. ipsum ^=» valct clamcwit,
sanat vulnus. Similitcr Juda b. K. cap. 3 , in quo vcrba qiiod contextui rcpugnanti obtrudit Michaclis in SuppL:
liebraea recenset arabicis congi-ua: ri3n3bN rrNSbN 'JDn'', sine nlla cnim idonea aucloritate Schindlcrus in Pentagl. et
bene resarcit vulnus. —
Micbaelis (Suppl. 272), cui iam Calasius in Concord. hcbr. dant j,:i-l incubuit, incurvatus

praeiverat R. Parcbon, ril^a censet idcm cssc quod iCi=-

est, .yi^^ incurvatus. Ignorant ccrtc Inmc significatura
et Dscliauliarius ct Firuzabadius. Si quis linguae arabicae
a rad. ~y^ *>?-5 , Himirum y<Jc;Vs, et interprctatur: cor usum flagitct, is cum Moscro confcrat JwS^^j^. (vicinum
laetum boiium facit vuUum i. c. bilarem , sangliinc ru- chaldaeo In.' ) liunii prostravit aliqnem, neque alienum
bentem, sanitatis indicem. Sed parallelismo non congruit fuerit acth. 'X' ^\jA^ , sedulo intentiis fuit rei pr. in-
,
Iiaec sententia practerea tautologia sua molesta: cor laelum cubuit in rcm.
laetum facit vultum : ne dicam X.t> non jaciem uotare
1? tcrgum, chald. mcdium, v. rad. m.1 no. I.

ut «.=-5, scd latus , plagam. Jarchi TtT^^i, rcvocat ad

tcrgnra, mcdium v. ibid.
rad. m; ct interpretatur nilS spleudor, quod minus ctiam Iji

placet. &{ |5 chald. mcdium ibid.

ri5. Semel legitiir sed

Ez. XLMI, i3: bl25 rr.l ,

vitiosc scriptum pro bniJ T'- Respondet enim comm. i5:

3133 rrrl cf. etiam Jos.
,
XVIII, ig. T\ unanimiter ex- j"-J\ rad. semcl tantum obvia idem ferc valens quod
aas no. 2. Quoad cx dcrivatis coUigitur, 1) i. q. (_jLs.
presseruiit LXX. Vulg. Ghald., idque kgitm- in 10 codd.
Keumc. et 4 de Rossianis, modo in textu, modo in mar- mcd. Wawct Je: Jidit , secuit , midc 3.1 asser. Indc —
gine, modo a prima maim. Unus ex vetcribus Sjtus legit 2) Jodit puleum, ut arab. Conj. VIII. Vidc 3.1 no. 2. —
3) i. q. 35^ aravit, aginim secuit aratro. Indc 2 Rcg.
idque (]jj.J vertit, qs. idem sit quod N''3 , eandemque
r;3
XXV, 12 in Chcthibh d^3a, efierendum &''3.t in Keri.
interpretationcm oDcrt 4 codd. scriptura Ni.'i duoruni •'J ,

Litterae &"i3 etiam ciTcrri possint CS-i et colL UiSyj^

trium rfS duorum Ni. Statuunt etiam Rabbini riJ ibi dici
,

pro NJi , >y, candemque scripturam retincns Mich. reddidit rcddi exactores a r;3.l collegit tributura , scd iimguntur
lI'':::-!^ vinitores.
plaga, latus coll. K^ latus, plaga (coll. Prov. XVII,
—\ m. )) asser a secando dictos. Plur. D-^S.i 1 Reg.
22): nos tameu dubitamus qnin mcndum sit
nulli, ,

VI, 9. SjT. IAsu^ id. — 2) puteus. Plur. 5133

Jer. XIV, 3.

\t
lii
inclinapit se , procuhuil , procidit. 2 Reg. 35 et 3-3 locusta v. r;33.

IV, 34. 35 dc Elisa puerum mortuum rcsuscitaturo 1^:5^1 :

"l^ibs et iiiclinai.'it se super illum. 1 Reg. XVIII, 42;

jly ^"ff > "• V^- ^) principis terrae Magog (ynN
r;2;-<N "in-VT et humi procidit. Ilanc significationcui,
515-2?]) Ez. XXXVIII, 2. 3. i4. 16. 18. XXxix, 1. {{,
quain pacnc flagitat orationis serics, in p>riorc niaximc
item Rossorum, Moschorum et Tibarenorura, qucm ciim
loco, veteresquc iuterprctcs (exceptis Cliahi. ct Arabe
ingcnte vi cojiiarum et auxiliari Persarum, Acthiopum, Ciin-
2 Reg. , ubi \~;bN, >i>^ defatigavit se ) unanimcs esprcs-
meriorum ct Arracnioriim cxcrcitu (Ez. XXXVIII, 5. 6 )
aerunt, Syri hlbent sub litteris ^^'«.is^niaxime in Ethpe. ex extrcmis septentrionibus (XXX\TII, l5. XXIXIX, 2)
(quo verbo efiam Syrus intcrprcs utrobique usus est) imde post exilium (XXXVIII, 8. 12) tcrram sanctam invasu-
rnm , ibi vcro peritnrum csse vaticinatur Ezechieles capp.
ij_»a^i procumbens Chaldaci ct Nasoraci
inclinatus, ;
XXXVIII ct XXXIX. Vide 5i5?:. Alitcr Apoc. XX, 8
(Norberg. Lcxid. p. 28) cum n fra, qno illi utuntui- rdiy paritcr atquc Magog vidctur rcgionis, non principis,
in Targg. 2'ro :;-i3
,

et rtinnuin utiturqiie intcrprcs 1 Reg. iiomen cssc, ut apud Arabes „_jj>.lj, — 2) viri Ilube-

I. c. , lii saepo adorandi verbo rsr^ praeraittunt (v. c. nitae 1 Par. V, 4. — 3) In cod. Sam. 315 legitur ctiam
 R. .li.i, ^15,' rTi.i 271 5i:!a — 13

Nimi, XXn^, 7 pro ;i\*. LXX. /'ul)'. Voliiit ciiim con- (•ii\ '• <!• 11-1, no. 1. inalilit alicui, ursil , invasit
ciiiiiatoriionicn in vnli;iis notmn pro illo rariorc snbstitucrc. cum, Gcn. XLIX, 19: s-i^ -^p^ m-rx^ "vn.-x ns
^sniJi^
— De ctymo barbari Iniins noniiuis frnslra anquiras. J. D. Gado instant turmae , isque instat extremo edrutn
Micliaclis coiiiicicbat (Spicil. gcogr. p. 35) Go^ idcni csso agmini. Ilab. III, iG.
qaod j^jLi» Kal-, qiiod dc Tatariac principibus frcqucu-
tant: inagishnc pcrtinncrit, quod rcfcrt Rcincggsins (dcscr. 13 V. iti.

Caucasi T. 11. p. 79 \ in nicdiis fcrc Caucasi niontibus

habitai'cpopnknn Tlnulct dictuui, qni montcs suos Cefct
Ghog ( vocabulnm in lingua Ossorum niontcm uotans ) I. ly ct * i^ rad. inusitata, quoad cx dcrivatis
I )

alli&simos autcm maximcquc borualcs Moghef vcl HIu,~

colligitur,ciusdcin fcrc potcstatis atquc Saa elatas fuit
ghogh (aiS^) appcllct. instar dorsi gihhive. Derivata cnim, qnae paitim analo-
giajp verborum partim vcrborum k"; scqnimtur ( 1J
'ss
51353 Magog n. pr. filii Japlict natu sccnndi, frati-is
»«; na pro
,

n^ia ) tnm dorsi (v. 33 ), tum

M"..i, ^in.T,
Gomcri i. c. Cimmcriorum Gcn. X, 2, itcm regionis popu- ventris signiflcatum liabcnt, qui quidcm postcrior ad me-
lique cognominis magni e.t potcntissimi (Ez. XXXVllI, 2.
XXXIX, 6) iu cxtrcmis borcac rcccssibus Labitantis dium ti'ansfcrtur (cf. ^Jjn veuter, mcdiuin, intcrmnn,
(XXXVUI, i5. XXXIX, 2), Gogo rege impcrante ali-
qnando tcrram sanctam invasuri niagnaqne cladc accepta ,.~LiLj internus).
rcdituri(v.Ez.XXXVllI.XXXlX). Vvs. dnbium cst, quin
cae ferc gejifcs intclligantiir, quas Gracci sub Scjtharum II' i^^5
I t"' '*'>1\ ct radd. itidcm inusitatae,
nomine coniprcliendcbant (v. Jos. Arch. I, 6 §. i. Ilicron. ad
Kz. XX^T^II, 2 ), qnarumqne ingcns contra Acgjptum ex-
quac conjluendi vim Labuisse vidcntur ab aqua ad homi-
pedilio Ezechiclis tcmporc susccpta (Ilcrod. 1, io3 106) — nes translatam, unde ii.i popidus pr. coulluxus homimuu,
ij vaUis ab aqua ibi
Imic projilietac tah's vaticinii ansam piacbuisse videtur. N".;; , conflucnte dicta. Vicina sunt
arab. i^y^- scqu. i_j ct Conj. IV. ad aquam couvocavit
Nonnulli proptcr nominis aliquani similitudiuem spo-
ciatirn Massagetas intelligi voluut.
camclos, \y>. vallis, rcgio plana, ^"jp>- aqiia foetens pr.
Apud Arabum Geographos ct historicos luiud rai'o

memoratur populus ^j^'<^^ „_jj>Lj dictus, qucm modo stagnans, it. £L> vemt, L>L>. camelos congregavit ad
ab oricnte maris Caspii modo in Sinarnm viciuia , adeo-
,
aqnam, is^> ''^^^* coutr. iCo- locus, ubi aqua confluit,
qne iu ipsa Sinarum regionc ponuut (v. Assemaui
bibl. orieut. T. III. P. II. pag. 16. 17. 20. Edrisi vaJlis, rcgio dcprcssa.
et Ibn cl 'Wardi ap. Klaprotliium in asiat. Magazin I,
p. i38 et Hjlandruni iu speciniinc operis cosmographici l5 aim Sutr. 'Vi m. dorsunu
Occurrit iu una locu-
Ibn el-Vardi Part. 20 —
22, Loudini Godiorum i8o3. 4. tione il^ ''~i.v>i coniccit post tergum suum L e.
ri"'^'^!'^
Abulf. inBiisclu'ngs Magaziu IV p. 275. dTIerbclot biblioth. neglcxit, coritcmsit, "velut Dcnm 1 Rcg. XIV", 9. Ez.
arient. s. vocc. Jagiouge et Magioiige), ct hodieqnc XXIII, 35, legcm divinam Nch. IX, 26. In candem scn-
innri caucasii mare Caspium inter pontumque Euxinum tentiam dr. •l"'^™ ^'-."'-•5" Ps. L, 17 ct ilji ''"^.v.N Je».
a Persis contra barbaroruiu iucursioues exstructi rudera XXXVIII ,17 de peccatis a Deo neglectis i. e. oblivioni
traditis. (Eandem locutioncm frequentant Arabes, apud
_ «js-Ls. „ fcS-Li Ou« vocantnr ( v. Baycrus dc muro can-
quos dicitur s.i^ J«*> 5
»-f-' '15 "-^
^ost tergimi con-
casio, Actis Acad. Scicntiar. Petropol. T. I.
iii Ker Por- iecit Cor. 2, gS. 3, i84. Ilar. 4o p. 123, 5o p. 200 Canss.
ter Travcls II, 520. Rittcrs Erdhunde II, 834 sq.). Varia et siimiliter iJot _jJi Jji> post aurem coniccit I\Ieidan.
Arabum de hoc populo ab Alcxandro niuro acneo incluso,
hoc pcrrupto autem paulo antc iudicium cxtrcmum terram proT. 973. Har. 4o p. 444 de Sacy. Adde ,=^:j res post
vastatuio ct a Jesu vinccndo cct. commcnta dabunt Cor.
18, 94 ff. 21, 96, cf. d'Herbelot 1. c. Knos chrcst. s}t. tergtim coniecta- Scheidii diss. ad cant lEsk. p. 224 sq. ).

p. 66 sq. —
De et}'mo, eoquo valde obscuro supra ( v.
jT.:^ pauca observavimus , quibus addcudam, etiain imj5c- 15 chald. constr. i.i ct cum Alcph parag. »«15 c. Suff.

riam Sinicnm apud Arabes simili modo (.-^Uj k>^ F:".1, t^l.l m. medium, v. rad.no. I. (Sj-r. Q^t id., ^s^^
vocaii (v. Tim. T. 1, 58o ]\Iang. ) nec a veri specie alie- :

imm, syllabam Ma
idcm valcrc quod sanskr. mah, mahn et "^vj^^ ^^ intus, inti-iusccns , l.»Ci^v interior, arab.

inagnns. Praetcr auctorcs laudatos cf. Cocharti Phalcg.

_j^ iutcrior pars domus , \jz^ iutus, opp. (j J-'«^
III, i3. Michaelis Suppl. p. 1471. Roseumiillcr hihl.
ylllerlhumskwide I, 24o sq. ct ad Ez. XXX\'II1, 1 intcmns). Inde a) i:.2 , N^;s i. q. ~in3 in medio ct
simpl. in. N1i3 iaa iu igne Dan. III, 25. IV, 7. VII, i5.
 R. nvi 272 13 — '^'15

IV, i5. Ibid. i: Piua a'n5 !-;2-lS \% Neh. V, 8 nos redemimus fratres noslros Judaeos
:
P;:i32 in ea Esr
_;:,i3^ j7^ eo (volamine) scriptiis erat commcntarius,
;•„ Dii.ib Dinr^rtn qui renditi fuerunt geniihus exterisj
'

Sacpc ita in Targg. nt Gen. XLI, 48. Levit. XI, sacpc adiuncta notionc liostiuni ct barbarorum Ps. II, 1. 8.
\] l':
b) XiJ^ i"- medium et simpl. iii cuiu acc. Dan.
IX, 6. 16. 20. 21. X, 16. LIX, 6. g. LXXIX, 6. 10.
33 cct.
cum ablaU). c) CVI, 47 (cf. Di.IT) cet, vel profanorum, a vera reli-
lil, 6. 11. i5. (S«m. t^l, in etiaui -]^_
gione ahcnorum i. e. genlilium (v. infra) Jer. XXXI, 10.
e medio Daii. III, 26.
{<-A
Ez.XXIII,3o. XXX, 11. Ps.CXXXV, i5 cct. Diian ViSi
circuhis gcntilium i. c. Galilaca genlium Jcs. VIII, 23.
15 (pro ma, ad formam ^3 pro rtjri) st. constr. r^
Dii.-.r; i-N insuhie gentiUum (cf ikV ) Gcn. X, 5 5 intcl-
c. Suit"''!:], "13. ni. dorsum. Prov. X, i3: l^b t:2Tri
1)
liguntur popuh ad marc mcditerraneum habitantes. Col-
3V - -|3>-i"e^ fjlr.rra decet dorso stuUi. XIX, 29. XXVI, 3.
Jes. XXXVIII, 17, lcct. 11.1 pro Dii:i Jes. XIV, 32. Nonnunquam opponitur
Jes. L,"6; LI, 23. 13 '-inN rj^V^iJn

^ aij ,,.. — 2) mediuui. lob. XXX, 3: ri"-l5i "l-?.")'^ DJ» , DiTT, qno de Israele libentius utunlur. Jes. XLII, 6:
Di1." "llNr D:;' ni-i5b nSnN faciam ie auclorem focderis
« medio homiiuim pelLuntur.
cum populo , lucem i.c. doctorem gen/ium, cf. comra. 1.
N15 i. q. '13 stat. constr. uominis l.l, q. V.
XLIX, 6. Deut. XXVI, )8: Deus te spondere fccit, i»
popuhim ei peculiarem futurum (wViO D^ ) 19. (ct pro-
XX, De n;-! a WN.n dcri- misit) se cunciis genlihus superiorem le faclurum es.ie
niS f. cor/;^/s. lob. 25.
(lii1.l!-;-?3-b:^ 111^3'.). Cf. de h. h vcxato s. v. 'TzN
Yato v^ liauc rad. p. 253.
3" 121 A. XXXII, 4'3: vrj D114 131:1.- opate, gentes]
corpus (pr. venter, ut syr. hQvjj^ non populo eius i. c. feliccm eum praedicata Inde raris-
n*15 f- 1) ,

sime iuvcnitur scqu. Genit. et cum Suff. r;ir;i 113, ii3

^jQ^^ ut vitiose inipressum est in Cast. Lex. syr. cd. (Zcph. II, 9): creberrimc :i\~-' bv, 1?::^, i^:^. LXX
Mich. Cf. gcrni. Leib). Ez. I, 11. 23. Dan. X, 6. Gen. satis constantcr Ds rcddunt Xaog liri idvof.
, Vulg. gens,
XLVII, 18: nihil restat ... ^jn^oi.NT :i;n;ia-Bj< ^-ilrs tinde ctiam in N. T. ti( i&it] opponuntur iw Xum '&£0V
quam corpus noslrum et Nch. IX, 3/:
ager nostei: ct 1 9 iixog gentiiis homincm notat a
'laQuriX Luc. II, 32 ,

..^y—^^ri Qi"—i;j ^in^^ia ~'?i' corporibus nostris imperant vera rehgione ahcmun (apud Judaeos reccntiorcs ctiam
et pecori nostro.
—' 2) corpus mortuum , cadaver,
singulariter 113, r;i13 de gentilibus et Christianis) dccics :

tum hominum 1 Sam. XXXI, 10. 12. Ps. CX, 6. Nah. tantum pro ii3 dc'dcrunt kaog, partini ubi Israelis popur-
III, 3, tum besliarum ludd. XIV, 8. 9. lus intelligitur Jos. III, 17. IV, 1. Jcs. IX, 2. XXVI, 2,
partim, ubi rcliquae gentes Ez. XX, 4 1. XXXVI, i5.
'^i.l (a inT.1, sicut liN ab riiN) cum SufF. 1 pers, semel
Contra etiam i&vog dc gcntc iudaica lcgitur Act. X, 22.
Zcph. II, 9"Phn-. tl^i.l , CQns'tr. "i.i, aliquoties in Che-
lij Luc. VII, 5.
a^\i Ps. LXXIX, 10. Gen. XXV, 23 m. 1) popii.-
tJiiI)h
2) Poet transfertur ad aiiimalium gi"eges et agmiiia.
pr." hominum confluxus, a rad n;.; 110. II. Haud
liis, Joel I, 6 de locustis: ICp^q 'JiN-; Di:::^ ilI-lN-bs n!;^; 113
6 -
^L> ascendit popuhts conird ierram meam, fortis neque
_

ciiini probabile ctymon a Jo. Simoni propositum a

numerandus. Zcpli. II, i4: liS-inin-Vs omnes bestiae
continuit, texit, coll. arab. ^^Lo- turba nume-
gregis i. e. gregales. Cf. bv Prov; XXX, 25. 2G, gr.'
retinuit,
tegeudo.
rosa a ^33 texit, ^^4=> "igens multitudo itcm a i&rsa yriVMV , yBQurmv , fHVMOtv ^isXiaauaw , ;(Oipo)l' llora.
,

Vocahulum est generale ct tum dc gcntibus iu universum 11. 2, 87. 458. 469. Od. i4, 73, lat. apium popidi Colum.
usurpatur, tum de Israelitis. Ex posteriorc hoc generc
equorum gentesVirg. Gc.4,43o,
dc quo dubitare vidco nonnullos interpretes, ut dc Wet- g, i3, arab. 1<.*I, v. Bocli.
f

tiuui ad Ps. II, 1 ) liacc habeas exempla. Jcs. I, 4 ii.1 "i-T : ilieroz. II, 468.

N-Jh pae populo peccatori. Geu. XXXV, 1 1 i-r:p^1 "'i.l :

3) Aliquotics Dii3 gentiles ad nominis proprii natu-
«jj';^ j.,j_', »31^3 populus , immo multi popuU egredien- ram proxime accedit. XII, 23: ~3b3"r Dii3 rjr/J rox
Jos.

tiirex /e;'xil, 2: ?in5 •'i^b ^i^IJ-.N faciam te populum Gentilium ad ('Algalam.Vidcntur ibi, qucmadmodum iri
magnum. Jos. X, iS: vaij! ''1.1 ^--^ donec popukts Galilaea, postea gentilcs conscdisse inter Hebraeos, xar'
pindictam ccperit ah hostibus suis. III, 17. IV, 1. Jcs.IX, iioir\r hoc nominc appcllati idquc nomen a scriptore luiic
,

2. XXVI, 2. Ps. XXXIII, 12: l-iin-; -T>r.N li.nr; •'luJN tempori tribni, quo omnesPalacstinae incolae gentiles crant.
.,,-,\j^. o healiun populum , qui Jehovam deuin colit. \n Plane inccrtum, ubi quacrendi sint D^is Gcn. XIV, 1
altcro hemistichio cst Ci^^ri. Deut. XXXII, 28. Jcs.XLIX, commcmorali cum Kedorleomero bellum contra Sodomam
7: 11.1 la^n-i queni aboininatur populus. Piiu'.
Dii.i 'jia- gcrcntcs. Clericus Galilacac gcntem intelligit (coll. ViKl

nuihi pnpiili Gen. XVII, 4, Qiia ':.UJ duo popiili XXV, Dii3n Jcs. VIII, 23 ), qnac Kedorlaomcro pnrcns in officio
Dii-l popuU magni et furtcs Dcut. IX, manscrit eique ex foedcrc auxilium tulerit, qua sententia
23 ai'J":i""' Diiri-l

Gcn.XX, 4: jnnn piTX-a.l ii3- numquid etiam adoptata anachroni.siiuis statucndus cst, quandoquidem gen-
j

homines occidis?' \n Plur. Diia /JO/)«/i spcc. dici- tilcs in Galilaea habitantes vi-x poterant hoc noniine appcl-
iuslos
gtiitibus praeter Israelom (cf D";N lari , prinsquam Ilcbraci ibi conscdcrant. Collato Geu.
tur de (reliquis)
no. 1, impr. Jer. XXXH, 20, it. ni3i>Nt p. i54 B). X, 5 possis occidentis populos intcUigcre. Symm. ^aaJ.ivg
 R. Ti-i, ii-s ?15, Srii-i, ni5 273 •'5 — iia

^xudi™»' vcrtens , !;"':.".i lcgisso viJctiir. Noii iiialo auoiij'- vavit, it. c/a?/-st7 portani (pr. fccit, ut aliquid intus sit cl
uius iiitp. ^untlevi Iluu(fv}.i'ag. delitcscat). Sj'r. «-2i^<j^pi.scatus cst (pr. pisccs rcti clau-
''^ ct N\T f'a///i V. rad. N;a. sit) r.tbpa. occlusus, obscratus cst.
Iliph. cldusii valvas. Ncli. \^I , 3. Ita ctiam in
Miscbna, Sabim 3, i ct iii Kal, Moed Katon 3, 1, fTEiag

jl^ pperculum, rtsjn clausio cct.

T^i^ i) transiit i. q. arab. nicil. ^^"aw, .sam.

^t'T ct -^VTf traiisiit, practcriit, actli. IOH ^ niigra- ilEli f. corpus , cadaver , a cavitate diclum 1 Par.
X, 12, pro ^T^-.i iii loco parallelo j Sam. XXXI, 12.
t-it, castra movit (.unde ^'CH» cmigratio, Actliiopia qs-

emigrationis lcrra), sjt. l-^v transiit , defccit, consumtus Arab. LJ»^ cavum, vcntcr, Xi-o- cadavcr, luide cx usu
cst. Ps. 10 !^2"!l TBTI 1.1" ^3 nam transii ciio
XC, :
secmidario med. Je
Lil-=- foctuit cadavcr. Rabbin. rjia
rita liumana et avolamus. IBene Cliald. in'J iranseimt
corpus, pcrsona, ';3ia corporalis.
anni. LXX tjr^i^^e, Vulg. supervenit. Syr. I^i , satis

recte, si vim vcrbi spcctamus, qiianquam a vera vcrbo-

rum senteutia Iii iiitcrpictcs longe abcrrarunt. Ilebraci
I. q. arab.
arat). .L>. pr. dcjlecttre a via , ut
iutcrprctes cx mera coniectui-a verbo 713 ti-ibuunt ^-im n^n "1IT,

cxcisioiiis (nn^ilD). —
2) causat. transporiavit , trans-
hinc divcrtcre ad aliqucm Scbult. ad Ilar. IV, i5, ct
dcindc iii vulgari linguac licbracae usu 1) commorari ali-
fexil. Num. XI, 3i: venlus exiit a Jehora ^'""r/i Ta'^!
fir~ ~ ("J et transrexit coturnices a mari. i%i.iii- LXX cubi tanquam peregrinum et hospitem , percgrinari.
QuoEr. Vulg. deiulit. Optimc Sam. codcm vcrbo usus Dicitur de singulis bomim'bus Gcn. XII, 10. XIX, 9.

'^lTTTA. INIale Ilebraei iiitcrpretcs vcrtunt avulsit a

XX, 1, ludd. XVII, 7. XIX, 1. 16. RuUi I, 1. Jcs.
XXIII, 7, et de universis gentibus, ut Isracbtis in
tnari, qs. T'a sit i. q. TT3. Ue vocc ^T/IS Ps. LXXI, 6 V.
Acgypto pcrcgrinantibus Exod. W, 4. Ps. CV, 23, cf. Jer.
rad. rtTA.
XLII, i5. 17.22. XLIII, 2. 5 cct. in cxilio babylonico
tlegentibus Esr. I, 4. Poet de brutis. Jes. XI, 6: a>VT na
niS prorumpere v. rr.l.
iDas-a:» hosjiitis instar commoratur lupus apud agnum.
Scqiiitur 2 terrae, in qua quis hospcs commoratur Gen.
/15 exultare v. i^ij. XXI, 'XXVI, 3. XLVII, 4. Lev. XX, 2. Jes.X\l,4.
23.
Hospiti apud quem comnioramur, praemittitur D2 Gen.
,

» 7 j > T XXXII, 5, nx Exod. XII, 48. Lcv. XIX, 33. Poet. '

p^
.J rad. .nus.
iuu. inus. Syr. v?s<^, v?viv^> M^^siv^ color, constr. ctiam c. accus. populi locique, in quo vcl apud
chald." i?a colore tinxit. Inde quem commoramur. Ps. CXX, 5 T\T'2 T)"!-! "'3 '"p-n"'iN :

i^ae mihil quod apud Moschos hahito. Iiid. V, 17 TTi :

(coloribus pictus) n. propr. 1) filii Napbtali
""Slil

Gcn. XLVI, 24. 1 Par. VII, i3, imdc patron. eiusdem nv;.V Tli"' rr":"r et quare Danus ad naves hahilai? x. fi.

formae (pro -"iia) Num, XXVI, 48. "^

2) —
viri
"•"
Gaditae otiosus scdet in littorc maris, navigationibus rciquc mari-

1 Par. V,
tiniae intentus, dc publica saUite vcro parum soUicitus.
i5.
(LXX xf/.j Aav slg ri iTagoiy.it n^oioig ; Vulg. et Dan,
vacahat navihus , nequo alitcr Kimcbius, Luth., Lctlius.
^l;» inf. 515 ct ?-j) Num. X"Vai, 28. XX, 3 fut i<li"; J. D. Michaelis et Schnurrcrus vcro : cur verehatur naves ?
ex signif 3.Sed prius vcl parallebsino verborum ai"' et
exspiravit, vitani e_fflauit i. q. ns mortuus est Gen. VI, 17.
JilU commcndatur). lob. XIX, i5: 'n"'a '''-i3 qiii in domo
VII, 21. Num. 1. c. X\1I, 27, maxime in sermone poet.
lob. III, 10. X, 18. XIII, 19. XIV, 10. xx\ai, 5.
mea versantur. Intellige servos potissimum, in altero
enim hemisticbio ancillae. Hieron. inquihni domus meae.
XXIX, 18. XXXIV, i5. XXXVI, 12. Ps. LXXXVUT,
iG. CIV, 29. Zacli. XIII, 8. Tliren. l, 19. Aliquotics ad- Alex. yetrores ex usu Arabum et Aetliiopum, quibus ,1=-,
ditur nr^ Gen. XXV,
8: Ci-lia.V n'j^l 51i'l exspirai.it
jibrahamus et morluus est, comm. 17. XXXV, 29. LXX ^C,\ ^^^ vicinus, mccum cohabitans, ,•'.:>-, 'X''^(^Jl,\
bis reddunt TtXtvxaai, bis unoQvriaiio}, scxics unoXuTxm, vicinus fuit, cf. IDr. Exod. JII, 22: r:.-l"'2 ni.\ inqui-
nnde colligas, ^Tin primaiiam csse in dcficiendo, coll. lina vel scc. Vulg. hospita cius. avanr^rog. P^icinam LXX
arab. c'.j>- csurivit, famclicus fuit , iame laboravit. Sam, intelligunt Saad. (iXf^ OjL^), J. b. Karisch (3..Ls"v»
nii^lAA exspiravit. jOOj) ct Cod. Sam. cum Vers. sam. (rtn-^a nT':i, cf. '^'<i.1i

^•iciuusExod. XII, 4, cliald. Tii?^, ^ji^s, Vii'? id. ). Jes.

XXXIII, i4: D^iynpi!: ^:* t;-^—''^ mV^s "i^N^^-, "i"^; "''a
T^l"2 in Kal inusit Arab. ljI> cavus fuit. V. id.
ecquis nostrum commoretur apiid ignem edentcm , quis
et in iuedio olicuius rei fuit debtuitquc, Conj. II. cica- cohabitet focis aeternis? Vox est peccatorum in vitinia
Mm
 ,

R. nia 274 15, na

stragium a Jeliova in Assjtios imii)issarum (comm. 12. i3) VI, 25. XX, 3. 10. Tlucn. II, 22, Aqu. Ps. XXXI, i4
sibi mtUientium. Pcculiaris locutio cst nirT^ '^'^^ "l^' ubi -i-^i?: reddit (yu7rpoip?j, it. Symm. Ps.L\T[, 7. Kimchi:
commorari iii tentorio Jehovae i. c. frequcntcin adcsse iu yiSpi l-lB^iax 7''::'; 2) congregandi coni^enicndi -vis Tti ,

templo, Dci qs. lio.^pitera esse, et, quod cum co coniun- vcra jjcndet ab habitando ct cohabitando, et alibi quoquo
ctum cst, eius Intela et patrocinio uti. Ps. XV, 1. LXI, 5
uterque significatus codcm vcrbo exprimitur, v. c. 1555
cf. XXXIX, l3. Etiam c. acc. Ps. V, 5: 1"-1 "-:J^. Nb
non habilai tecum mahix. Parall. iion favct Deus impie- habitavit, commoratus cst i. q. ~ia. Conj. V. congrcgatus
tati. ( Arab. .L> Conj. III commoratns est in teniplo reli- est, iii imum locum convcnit; 3) eandcni vim habcs in

gionis ergo, Reiske ad Abulf. Ann. III, p. 320. Cor. 33, 60, vcrbis huic finitimis "iJwV ct "iJ'; ; 4) ipstim .!..> Conj. IV
it. in cliontelam reccpit, quia hospitis est, tucri percgri-
valct reposuit in prouitnariis, uudc mi.""3 promtuarium,
num, Schult. ad lob. p. 471. Lettc ad Caut. Dcb. p. 645, horrenm. cunctis locis laiidatis non satis
Ijisc ]Michaelis

«JJT \~>- Lospes s. diens Dci, cjiitli. Zamacbscharii Gram- apte adliibet arab. Ac .L=- iuiuste egit contra aliqucm,
vcrum haud dubie vidit Rosenm. ad Ps. LVI, 7.
matici ob diuturnam in m-bc sancta commoratirmem. Abnlf.
]. c.III, 448). —
Part. "i.l, quod distingnitur a nominc 3) iimere, ut viciiium S>^ et j^-j, Pendet liic signi-

verb.Tli "i.l percgrinns, iinde dicitur Lev. XVII, 12: n-ii^

rieatus c deflectendo : timidus enim pavidusqne alteri de
t33Tn- ~\i~ peregrinus liahilans in medio veslro. XVIII,
via deccdit et ab ca delleetit Cgeht ihm aus dem JVege,
26. XIX, 34. —
In impeditioribus locis cst Iob.XX\^II, trilt zuriick). Ilomini vel roi, quam timcmus, praemit-
4, ubi in descriptioue mctalii fodniac lcgitur :_bri3 V'1? titur "2 lob. XLI, 17, et "i;-:"3 Nuin. XXII, 3. Dcut I,
"13 'ZVZ. Non male Rosenm. R. Lovin sccutus: rumpit ij. IX, 19. XVIII, 22. 1 Sam. X\^II, i5, semcl in
hoino canalem ex eo , uhi hahitat i. e. inde a superlicie accus. ponitur Dcut. XXXII, 27, scc. nonnullos etiam lud.
terrao hominumque sede canales deorsnm agit, aditnmquc timemus, ponitue prae^ao X, 5:
V, 17. Is, cui "::. IIos.
sibi ad tcnae pcnctralia parat, '^.1 Di;?3 cllipt. pro 'DV^
jin?:-!) (3t3 1113'^ ii\-n"ia rii";a?i? vituUs Beth-Aven
CT.vn iz ia TC\S". Verbnm -na dici posse dc homine iu timent Sdmariae incolae. lob. XIX, 2g : Q3b •1"n3
tciTa' qs peregriiiante, satis ccrtum est (v. 1.} ct -115'5):
i-\n "i:;:'^ timete vohis a gladio. De timore s, rcveren-
inaior difficultas fuerit in vc. i^n: dc putco s. cauali mctal- tia"bei Ps. XXII, 24. XXXIII, 8.
lico dcorsum acto usui-pato. Proptcrea aliis magis pla- Hithpal. -ini.inn 1) i. q. Kal no. 1 commoratus est,
cct iutcrpretari prorumpit torrens a hilere peregrini
:
sequ. 'CJ apud aliquem 1 Reg. XVII, 20. 2) i. q. Kal
pro ah eo uhi peregrinatur sc. fossor, ita iit intelligan- 110. 2. congregavit se. Hos. VII, l4 u;'i-l^n'1 p^T-b? :

tur aquac e cuniculis subterrancis subito iuxta fossorcm in 'i n~i'0"' miJn^ propter frumentum\ et mustum con-
terrac penctralibus peregrinantcm crumpcntes specusque gregantur , a me deficiunt. Iiitclligi possunt supplica-
nietallicos iuundantes. Scluilt. in Opp. min. p. 499 ct tioncs iii houorcm idolorum ad impetrandam agi-orum fcr-
Michaclis iji Supplcmm. 'i.i h. I. iiomcn esse volunt i. q.
tilitatem institutae. Chald. p'w":3 11^7. Syr. ex signific.

t>. radix montis a rad. >, "n^ia, verbaque poetae red- 110. 3. de frumento et ri/io soUiciti sunt (^i^AaA!^).
dunt rumpunt alveum de pede montis. Scd hac signi-
:
Pauci quidani codd. TnTi^in'', LXX v.axtxi^vovxo quod ,

Ijcationc adoptata oliatur part. d^ , nec salis apte dixeris praefort jMichacIis dc congrcgaudi ut dixiinus, sigiiificatu ,

'r\T,~ "^^^ '^".'^..> P*'° "^"'l >^T'^"2.- dubitans. —

1-1^'^"^ Jcr. 23 vide s. rad. Tna. XXX,
2) congregari. Ps. LVI, 7 ll^^S^i^ ^I^IIJ") congregau- : In liugua arabica dcllcclcndi et exorbitandi notio primaria
tur ct dclitescunt gregatim in insidiis delitcscunt,
i. e. ad vitani morcsque potissimum translata est , ut valeat da-
Symm. avvriyovio hidQri. Chald. fri-rD'; Ilioron. coiigrc-
cUnavit a recto, iniustus, impius fuit, ^y>- iniustitia,
ct nx contra aliqucm. LIX, 4
'

gantnr. Scqu. '•::;_ ^~\Mii^ :

congreganlur contra mefortes. Chald. fTit^n"'. impietas, tyi'aiinis: in lingua syi'iaca et sam. ad fidcm
h'''^ 'rl'
Jcs.LIV, i5 bi-:-; r^y^i; rjn.x i^—''j ""niwNB o=:\ -n:i'^ nia in
:
coniugi debitam, unde j^, '^fl adulterium commisit,
si quis congregatur , minime a me hoc iussura est , qui
contra te congregatur , ad te deficiet. Targ. ut suj)ra mocchatus cst, ( ^^^1 , A^^AiTTl adultcr.

^•''c:rn^, iTO^sn-; N-i;:3nx. In Ilithpal. Hos. VII, i4.

Seniclj xit vidctur, transitive Ps. CXL, 3: ni";rj"r'3 1*1^:1^
^5 f, rn3 inquilinus, v. rad. no. 1.

congregant hella, quanquam ctiam reddi possit: congre-

gani se ad hella. Chald. N^^aip V^l-V-^ coiicitaut bella,
"15 m. peregrinus , hospes, aUenigena , homo ex~
qs. Icgisset :i-),ii (a 0-1.1), neque hoc aliomnn fucrit, cf. tra patriam degens. Gen. XV, i3: Y""^.'"^.-? 1?.1I '"''J.^l
*13

!r;arib:;b iTisn-i Dan. XI, 25. Caetcrum liuue congre- b!^b {^b peregrini erunt posleri tui in terra aUen(K
gandi significatum qucm paido cnpidius disputans elimi-
,
Exod. II, 22. XVIII, 3. XXII, 20. XXIII, 9. Lcv.
iialum vult Michaelis in Suppl. 286, non solum flagitat XIX, 34 cet. Saepe iungitur syu. :3'i'-n advcna, accola
locorum laudatoruni conlcxlus, scd 1) eundcm cxprcssc- (quae vcc. ita dilTcrrc coniicit Mich. ui Iiu-c mos. H, §. 38
runt e vctt. iutpp. Chaldacus, practcr I. 1. c, c. ctiam Jcr. ut "13 vocctiu' ,
qui non sit agri proprii possessor, a"itin
 R. "11.1, 'iDI.-? 275 n^5 t31.1

qui domo propria Ccn. XXIIT, 4. I,cv. XXV,

carcat) ''*', ( ^'"'/"'""'^ > dcrivatuni fuluri ) n. pr. oppidi
35. 4/; oppoiiitiir mtN" Ejod. XII, 19. Lcv.
iiuligciia tribus Judao Jos. XV, 21.
XXIV, iG. 22. Nimi. 'IX, i4. XV, 3o. Jos. VIII, 33 ct
rtN popularis Dcut. XXIV,
Multis autcni lotis Israc-
i4.
115^ m. timor formido. Jcs. XXXT, 9. Jcr. XX,
,

4. Alibi scmper in liac loriitioiic: ai^S^j ni^"0 formido

litae adnioiiciitiu', iic orplianns alios-
pcrcgriiios, viduas,
undiquaque. Jcr. VI, 25. XX, 3. :o. Xi,VI, 5. XLIX,
quc dcrclictos o|)priniuut, iit contra iis opcni auxiliuniquo
fcrant Exod. XXII, 20. XXIII, 9. Deut. XXIV, 17. 29. Ps. XXXI, i4. Plur. ai-iir: {ci. Lehrgeb.^. 161,
iiot. 2. 563, iiot. 5) Thrcn. II, 22.'
XXVII, 19. Jcr. VII, G. Zacli. VII, 10 cct. cf. Ps.
CXLVI, 9. —
Jcs. V, 17 B''~>.l vidcntur pastores noina- "11553 m. 1) peregrinalio. Ubiquc iii Plur. ^'«'itSS.
dcsquo peregiini cum grcgibus iu tcrra obcrrautes, qualcs Gen. XVII, 8: ':]--1i;i'2 |''-)N ierra , in qua peregrinaris,
olim Ilcbi-aci fucraiit in terra Caiiauaea, et Rcclialjitac
crant Jcrciniac tcinpore. —
Qucinadmodum vita Iiumaiia
nunc hospes es. XXVIII, 4. XXXVI, 7. XXXMI, 1.
Exod. VI, 4. Aiiquotics de vita hiiniana , quatcims liomo
pcrcgi-iuationi ( Di-;^:i'3 Gcn. XLVII, 9 ) comparatiir ita ,
pcrcgrini et liospitis instar brcvius iii ca conimoratur, quam
singuii honiines poct. peiegrifu vocantur in liac tcrra. Ps.
optet. Geii. XLVII, 9 Jacobus Pliaraoni anni peregri-
XXXIX, i3: T,-Z'J -2:n -1.1 nam peregi-inus e^ :

tecum i. c. iu terra tiia. 1 Par. XXIX, 1 5, — Cuin Suil.

nationis meae sunt centum et Iriginla , pauci et molesli
fuerunt dies iniae meae. Ps. CXIX, 5-4 '-inj^ n-22 in :

^-13, 1^.1 pcrcgriuus, liosjics tuus, eius i. c. in patiia

loco peregrinaiionis meae i. c. in liis tcrris. Uliiquc hacc
(noa in donio) tua, eius degens. Exod. XX, 10.
mctapliora (cf. Ps. XXXIX, i3. 1 Par. XXIX, i5) ad
Dcut. V, i4. XXIV, i4. XXXI, 12. LXX Jifipotxoff,
vitae brevitatcni rcfcrtur, muiquam ad id quod liomo pro-
nQo;i\XvTOi , bis yEiajpaj (cliald. Nni'.^) Exod. XII, ig.
prie mciioris mundi civis iii liis terris uonnisi pcregiiiius
scmcl %irog lob. XXXI, 32. In lingnis
Jes. XIV, 1 ,
sit et liospcs. — 2) hahilaculum. Ps. LV, 16. lob.
cognatis practer lN-iv:; coiifcratur (iciJKv , IR^J advcna, XMII, 19.

proselytus, sQ^j^) ^ iQA^f ^ TP./£I advcna, prose- iTIISa f i. q. -^ij-3 iimor. Prov.X,24 : i>r-i TT^Sy^
lytus fuit quodcunque timet impius.
tVy\.\Tj f. 1) granarium, horreum fruuicnti, a con-
T^5 i. q. «-|.i. Scmel legitur 2 Par. II, iG.
grcgando coliigendoque dictnm , v. rad.no. 2, ct n-l^J"^!;.
rrn^ f. hospiikim, ubi peregi-iiii divcrtant. Jer.
— 2) timor , dcindc ohiectum timoris , maluni, cala-
XLI, 17." mitas. P]ur. Jes. LXVI, 4 : Crir wV^N Cnh"-.: quaecun-
que timent , iis immitlam. Ps. XXXI \^, 5.

113 1. q. "n^a catulus leonis. Pliir. nii*^\' i'^a Jer. nniSttUj semel legitur in P]ur. Joel
I, 17: !];j'i;3
LI, 38, rniTi Nah. II, i3. ni^irq^a iDir;: nilJCIN desolala sunt korrea, granurla
destructa. Vix dubiuin, quin ^r-JIJlj:?: idcm sit quod
"115 plur. fi"'--.! ra. 1) caiulus, ita dictns sec. Bocliar- tTli:):^ , ct J5 seqii. Dag. eiiphonico propric praemisaum
tnm (Hieroz. I, 7i4), quia catu]i circa mati-em congre- vidctiir ad iocum indicandum (horrci, grauarii locus)
gantur ( v. rad. no. 2 ) , rcctius fortassc scc. 'jMichaelem, siciit nVr.n~i2 a ^jsn, nrcN-"-: a •c\"-|, ita tamcn, ut 77-13-313
qiiia adliuc in hospitio ct siib tutcla mati-is sunt. Dicitur vi sua propria amissa non diflcrat a n-1^:i"3, iit l"»;":' pr.
spcc. a) de caiulo leonis Ez. XIX, 2. 3. 5. !Ti~iN "i-^j locus fontis saepe non didert ab p^ foiis. B. Tauchiim '
:

Gen, XLIX, 9. Dcut. XXXIII, 22. Nab. II, 12/ plur. i^y>5 '^J'^ f^ i}-^ ^i^^^ m-ni,'^ o-^"^ o' ***^ '-''^
nv^^.S* i-^-i.i Jer. LI, 38. Intclligitur catulus malris adluic
nillJiaa o.Loi Phiralis eius (sc. miJ": ) esse debebal
Tibera sugciis, ct distinguitur a "TES i. c. lconc iuvcnc,
jllcguroth, sed ad Mim formaiivum additum insuper
qui- a lacte dcpulsus sibimct victum quacrcre iucipit, v.
aliud , sic orlum Jl/amguroih. Minime fercnduni, quod
Ez. et Nah. 1. ]. c. c. Interdum figurate de lieroc iuvene
vo]unt Jos. Kimchi ct A]jarbcnc], -a dictnm cs^e pro ':'3
Gen. Dcut L c. Semel b) de catu]o cauis fcri (in ) Tliroii.
praeGxo, et vertciidum dcstructa (qnaedam) ex grana-
IV, 3. (Hebraei recentiorcs "11.1 etiam de catulo ui-sino et
riis , vel destructa sunt ]iorrea propter limorem sc.
canino usurpant, Arabes j.=-, .5r>, .5-^ dc -catulo liostium. Ncque magis placet Micliaelis p. 287 rr-n;,^ ct
^V''"^'?
dcrivans a ^^ vcndidit, iit proprie siut gra-
lconino et cam'no , v. Bochartam 1, c. ]VIelit, geru catulus, naria dardauariornm frumentuni vcndcutiuni lioc eniin :

^" '''^^» 2) "~ 1?a-n^^'3 ascen- vcrbum spcciale est de pullo in matris utero erato veudi-
'••'^H;,? ^''<S!.^*
sus catuli s. catulorum , n. pr. loci proise Jibicam. 2 Rcg.
toque, Vide etiam Pocock.ium ad li. 1.
IX, 27.

?^3 l13 (hospitiuni Baalis) n. pr. oppidi iu Aia- ^'lil? ^ il g^e^a tcrrae, pulveris. Scmcl in V.
bia , prob. a BaaUs tempio ita dicti 2 Par. XXVI, 7. T. lob. VII, 5 Kcri -^;:» u;«i r;7j-i i-it^:: -c^^r, Chctliibli
Mm 2
 R. tai.i, nra, ,tt5 276 ?Sia — TT^

veaLiunle. tcgunt corpus meurn vcrines et

i.
glehae dcrivantihu5 iJquc, ut Nuni. XI, 3i, transitlve accipieii-
^.•'a

terrae. posterius autcni rcforenJum ad cineritium

Hoc tibus: ij;:?j educens me , coU. Tl.i Ps. XXII, 10 a TT<i'
acTOti cutcm, aspcrum ifrsuper ct cpiasi squamosiim , cui
Vidc Schult. animadvv. ad h. 1. (Arab. !;:>. retribuit,
terrae glebae inspersae esso viJebantur. Alcx. /JoJ/.MXttj
Vulg. sordes pulveris. Targ. Nns:;'! Nn-i^J-l-l i. c. pcnsavit, i\f>. rctributio, poeiia, pracmium,
yrfi. cf. \:^ distri-
nleba pulveris , ut liabet Hicrouymus. Taliuudistac codem
vc. utuntur de gleba massaquc glebae simili Misclin. biiit, partitus fuit, undc 2;> ^''''s. In Uiigiia aeth. hoc
Tchor. 3 2
§. dTl^^T i"ia laia
: massa cohaerens olii^a-
vcrbuni ad douiinium refertur, plane ut gr. zauiai de duce ot
rum sc. coiitusarum. Ibid. 5§. i n-n~a VlN^a U3\1 :

t3rj:>rt ynra y-iNa U3U o-i^ri n-iaJJ uji:ii

tdist rr-nrrtD
dornino etiam clicitur. A vcrbo amli. J rlA dominatus cst

gleba terrae purae et gleba agri immundi , gleba ferrae crcbeirimum iVlrUii* dominua.
apiid cos derivatur loiigc
purae et gleba ex tcrra genlium. \\\ Gemara N"i"i:iN de Apud Arabes h=- frcqucntius etiain valct suJJTccit , quod
pulvere ipso. Scliabb. Ibl. l5, 2 quinquics: N\IJi:)N -iIT:» Mich. adhibet verbis Psalmi LXXI , eaquc rcddit tu mihi ;

damnatus ad pulverem i. e. ut comburatur iu ciuerem. suj/iciens fuis ti), '

Laudat praetcrea Buxtorf. pluralcm in his vcrbis Gemarac

ri'T-1 pr. caesio , caesura lapidum. Unde n^^Ta "'liN
^'iJli 'I''"i;i.1 "{iA^iJ^S fecit nos glcbas , glebas , eundemquc
Kimcliio laudato li-i-ii^^Ja 1-ip"j'>13, 1 Reg. V,"3i. 1 Par. XXII, 2. Ez. XL, 42 ct simpl'. n^Ta
liabes in alio loco a
Abulwalidcs lapidcs cacsi, ni fallor, maxiine quadrati. Jes. IX. 9:
iu quo est ctiaui forma la-^J, ut in Chethibli.
1^:3: lapides caesos exslruemus i. c. domos ex lapidi-
n''^.!
sc olim cutem pulveris {^^\yli\ _bL-ii' ) rcddidisse observat,
bus caesis, cf. Amos V, ii. 1 Reg. VI, 3G: "'"iits rtu3buj
luuic vero collatis cxcmplis talmudicis se eorum sciitentiam
n^^Ta ires ordines lapidum caesorum. VII, g. 11. la.
pracferre, qui ipsum puluerem intclligant. R. Tancluun
Exod. XX, 22. Thren. III, 9.
iuterprctatur LP*^ lc L .aHU »l\aX>./0
\aXa <—j j' ii«Li9
T^y ^ i(

cum cum ea I(formae nVs, nb"'"^!, fort. lapicidina) n. pr. loci

|T5
•iz\j^ gleba pulperis , quae concrevit alia ,
aliundc noii cogniti, a quo ducitur geutil. '';T3 1 Par. XI, 34
cohaeret et exsiccata esf. Aben Esrae etiam probabile,
ut ':b''.T a iTiV.i, '';b"'"iiJ a 'nb^'a.
spcciem pulveris intelligi ( "iS:» •jia ) et duo synonyma con-
iungi, ut in 13^ n"5lN Dau. XII, 2. A puh'eris sigui- 1T13 (v. rad. (-;Ta , ut "[bi.l a Jir-i, fort. lapicidina)
ficatu satis certo et indubitato exstat praeterca dcnom. Gozan, Gauzanitis , regio Mesopotamiae AsSyiiis parens

0"ai;nn luctatus est pr. pulverem luctando cxcitavit .( v. (2 Rog. XIX, 12. Jcs. XXXVII, 12), ad Chaboram flu-
p2N: ) ap. Tahiiud. (v. Buxt.) ct in Vcrs. Sam. Gen. viuin (2 Reg.XVII, 6. XVIII, n. 1 Par. V, 26) sita, in
quam deccm tribuum pars a Sahnanassare deportata est,
XXXII, 25 26. -^"^ir, ^Y^\ pro hebr. pi.Vrt,
Vcrba eniin 2 Reg. XVII 6 eosque habitare iussit
Quum de usii de etymo
loquendi luiius vc. satis constet, , :

nianai nrns in Chaldtide et ad

11011 anxie quacrendum videtur. Haud coiitemncnda tamen
^"V^, 'l.^l ir^ "l^!?
Chaboram, Gciuzanitidis flili-ium, et in urbibus Me-
Jo. Simoiiis coiiiectura, UJia et Uj\1 dictum esse pro u;W3,
</jrte, optimc iliustraiitur Mcsopotamiae descriptione apnd
U;''.-.: a rad. ly^o impurus, sjiurcus fuit, unde iCw!_s\j Ptolemaeum (V, 18), qui rcgioucm Chaborae ct Saocorao
flumiiiibus intcriacentem Fuvl^avltiv appellat, ita ut Ch»-
sordes , qua voce nostrum UJM ap. lobum exprimit Vulga- boras 2 Rcg. 1. c. aptissimo Gauzanitidis fluvlus vocetur.
tus. riane noii audicndus cst Schult. ad lob. 1. c, qui Ilodicque liaec pro\incia Kauschan vocatur. 1 Par. L c
coll. {i^.^ acstuavit, eircrbuit, aesluationem pulveris quidcin, ubi verba ita sc habent: ii2m &J}"'a''l nmb
ollcrt. 'jfi.l "irr:! N-irri , Chaboras a fluvio Gausanitidis intef-
iccto vcrbo N-im separatus cst, et ab eo dilferre videtur:
,

"liT^ thesaurarius , v. rad. T:.1. sed niliil dubito quin hoc negligentiae rerumque geogra-
'

phicarum impcritiae tribueiidum sit, quarum haud pauca

in hoc scriptore vcstigia rcpcriuutur iniiiiiue h. 1. scciia :

atque in libris Regum Chaboram, Mcdiac montcm, et

,

Mtil ])r.secuit, ut viciuum TT3, spcc. i) lapidem Gausaniam, mbcm mari caspio vicinam (Ptoleui. 6, 2)
intcllexcrim quo inclinat Rosenin. (^bibL Altcrthumsk.
,

cecidit, caedendo effmxif, luide n^^Ta. (Syr. -•1-^ainpu- I, 296), cf. Kcr Portor Travels (I, p. 267), ubi fluviuna

tavit, totondit, quod postca refcrtur ad sterilitatem, Gosan eundem esse coniicitur, qui hodie Kissil-Osan,
IjOVyj^^ falx dentata. Tahnud. NT^ vocatur. Bochartum (Phalcg III, i4), qui utrobiqiie,
tjl.^v^ scrra,
rccte rcfcllit Cle-
totondit). —
2) metaph. tribuit , pensavit , quod a
lianc,
ricus ad 2 Reg.
quamdixi, Gauzaiiiaiu
1. c.
iiitclligit,

Cf. Mich. Suppl. p. 279.

caedciido ct sccaiido ductum est, planc iit laniag a rtfnstr.
]\Iaxime, vit syn. I:":3, de bencficiis in aiiqucm colhitis.
Ps. LXXI, 6: i-ia nnN 173N •'"ao ab utero matris tu i»f. Gcn. XXXI, 19. 1 Sam. XXV, 2 el
bencficiis me affeciiti. JjXX oxEnftOt^'?- Vnlg. proteclor. YT3 tt.'i

Syr, Jiducia mea. Taig. coiitra cum . llabbLais ''lia a JW 13 Geu. XXXVIII, 10 fut. J.;'^1 tolondit, ( Syi-. ct Chald.
 R. Tn, ^u, i:n 277 T.l — St^

1-yt , T.1, Arab. i> id.). Rofcrtiir a) ail tonsiiram ovimn. bibunt. Sacplus ctiam usnrpatur b) de co, qtii alicna
Gcu. XXXI, 19. XXXVIII, i3. Ucut. XV^ 19, Part bona qualiciiiiqiie iniuria ad se rapit, sibi vindicat Caa
Plur. OVU oviuin tonsorcs Jcs. LIII, 7. 1 Sani. XXV, 7: sich reifsen). lob. XX, 19: rm^q-; .S'tl Vn n-)2 domos
?fb ^''TTJl
'^3 accepi , te tonsores conduxisse. Erat sibi vindicavit , quas non exstruxerat. Sic' de gregibu»
'

''n^'?"^
autcni oviuin tonsura, iitpote niessis pccuaribruin, ciim XXIV, 2. Mal. I, i3, agiis Mitb. II, 2, putcis Gcn.
aniicoruni conviviis publicaque laetitia coniuiicla. 2 Saiii. XXI, 25. Frcqiicntatur niaximc de bcatiore, qiii teniiio-
XIII, 23. 24. Gcn. XXXVIII, 12. Usurpatur b) de ton- rum bojia tuni vi illata tiim dolo sibi vindicat l,cv. V 23.
dcmlis caj)illis, quod in luctu ficri solebat. lob. I, 20. Jei\ Jer. XXI, 12. XXII, 3. Ez. XVIII, 12. iG. 18. XXIl' 29.
VII, 29. Jlicb. I, i6. c) dc focuo sccando (v. no. 2). f.-,
Ps, LXIX, 5. D tJiiJ-j bu sibi Vindicavit, quod alteri
compctit Jcs. X, 2 coir. Eccf. V, 7.
Arab. ;.> sccuit, mcssuit frugcs. Quorundam Rabbiiio-
3) c. acc. pers. diripuit , spoliapit aliqucm a) pro-
rnni, qui buic vcrbo vcllcndi notioncm tribuunt praeeuntc pric ludd. IX, 25. Ps. XXXV, 10, b) fraudc ct iniuria
Cbald. Jcr. VII, 29, opinionem docte rcdargucrunt Bocliar- i. q. p-i-y. Lcv. XIX, i3. Prov. XXII, 22. XXVIII, 24.
lus in llieroz. I, p. 4 80 sq. Scbult. ad lob. I, 20, cf. Mich, Pai-t. pass. blTa Dcut. XXVIII, 29.
iii Suppl. h. V. LXX
ubiquc x£('p£i»'. ta'1 Nura. XI, — Nipli. pass. raptus, abreptus est , de somno Proy.
3l vidc s. rad. tia. IV, iG.
pUir. 1Ti33 tonderi, dc hostibus i. e. caedi,
JVifj/i. Ti3:
Nab. I, 12. C£. candem nietaplioram Jcs. VII, 20.
exscindi.
Multi codd. ^Tii:, 4 Erfordd. :iTi;i: (a T^a ) tran^ieriint,
11. bTri rad. inusit. j. q. arab. J^ pipii-it , dc

quod ctiam Cbnldaeus verlciido espressit, cf. Ps. XC, 10 Kamuso

cohiiuba. In p. i4i3 i^\ cxplicatur ^Lw>l >L^
ct S3T. t^t ti-ansiit, cousumtus est, dcfccit. A]i\i. cou-
vox columbae. Lidc ^Tia, 6\.y=^-
suiusit, cistinxit.

?T3 m. rapina et concr. bona ctim fi et iniuria

T^ m. Plur. coiistr. ^TS 1) lana ovJnm detonsa, vel~ parta. Lcv. V, 21. Ps. LXII, 11. Jcs. LXI, 8. irTa irTa
his. Dcut. XVIII, 4 Tj:}<:k T.I rr^uiNI primitiae i.-elleris
:
Ez, XXII, 29. Sequ. Genit, bis legitur forma
cndum tuarum. lob. XXXI, 20. Cf. "".1. — 2) pratum,
detonsum.- Ps. LXXII, 6. Amos VII, 1 ?f-72;i "'T:; foe- : VtS (cf. Lehrgeb. p. 565) id. Ez, X^TII, 18: ?t,i
nisecia regis. Siguificai-i videntur primitiae focui, quas nX fratri ereptum. Eccl, V, 7,
fortasse exigebant Israelitarum reges,
517 T5 constr. nM.l (Jes. III, i4) id. ^^t.i bl\ ad
nT5 f, I. q. T3 uo. 1, vellus ludd. VT, Sg. 4o. plenius se rapuit boiia aliena Ez. XVIII, 7. 12. 16. Levi V^'23:
r;"rT-T~-nN ^''^in.T et reddat iniuste parta. Ez, XXXIII,
l^"j:rT r)T.i comm. 3/. Ai'ab. s i=» vellus, uiiius ovis laiia
i5. ^'.^f\
rirn boua pauperibus erepta Jes. III, i4.
dctonsa.
?T15 m. pullus columbinus Gen. XV, 9, aqniliuus-
TT5 (tousor) n. pr. 1) filii Calcb 1 Par. II, 46. Deut. XXXII, II, uterque a pipiendo dictus (y. rad.
2) fihi Charan, uepotis Caleb. ibid.
no. II). Arab. ^\y>- pullus columbae aharumque eius
generis avium ( v. Dam. ap, Boch. iii Ilieroz. II p. 7 ), syr.
I. ^)i\ fut. btJ"' 1) pr. detraxit, ut cutcm de carne, transp, H^soi Barhcbr. p. 242, c£ ctiam arab. J>>-;
Slich. III, 2 : S^i^^Sa dliS '?T3 qui cutem iis detrahunt
columbam emisit, et JLi-J!, J^LJi |.Lr columba mis«ir-
i. e. eos miscre vcxant (cf. arab. 3i=»lacsum vulneratumquo
lis Kamiis p. i4Gi (nisi hoc est a proiiciendi sigiuCcatu in
fuit iHmentum,"ita ut os prodeat, geschunden seyn). Indo rad. J.^; ). Pocni columbam dixcre gozol, unde pcriste-
1l)\rapuit, abripuitjVX sjT. trsMSY.V^y^, nasor. "l-vSi
reoii testc Apulejo (licrbar, 65) Pmiice azirgozol (v2in
Cod. Nasar. I, 38 a) vi aperta 2 Sam. XXIIT, 21 : i^n-;!
''"'^"r: T^-: n'':r;~— riN rapuit hastam e manuAe^yptH.
1Par. XI, 23. lob. XXiV, 9: ain; nis^ ibn-; rapiunt de
HTil rad. iiiusit. pr. rcsecuit , amputavit , at arab.
niatris ubcre orphanum. iiQTtuauv oQfpurovg uno LXX
(laoxov. Gcn. XXXI, 3i: ':j\-n:2-n.v bt^n-f: ^-)"i7;N
(nnde Dschcsma, abscissio syllabac),
j.L>i> et j,i=- ^iz>- cf.
^TJ-^y timebam, ne mihi eriperes filias tuas. Deut.
XXVIII, 3i. De raptu mnlierum ludd. XXI, 23. Im- TH^ I succidit , exscidit, pro gr. IxKonw*»' Mt IIT, 10.
proprie lob. XXIV, 19: ai-^ - Tor"?. ^irn"; dr!-fc.i n^a VII, 19. Luc. III, 9. XIII, 7. 9, tT3 talniud. praccidit,
iiccilas et calor rapiunt aquas ni^'is L e. absorbeat, amputavit ramos, lu liuguac hebraeae usu id ti-anslatum
 ,

R. i2Ta, yT"i, "iia 278 un — it5

ad depascendi et ^f «^orarac^i significatuin , ut viciimm DD3, Vide l^^^^Ti^a et ';T'n.1 securis a vicino T'^-1- 3) comedit, —
(cf. -ITT no. 3), imde voraiut , a sccando, v. N-ia no. 4 et quac obscrvavimus
dS-i3
ad ^n3 no. 2. Sic Fut O. Jes. IX, 19: n"-n ("''o'^-";^ IT^"!
m. locustae species, a dcpascendo dicta, sicut
13T5 ?s:3;iJ^ Npi b^iS^c; -by VSN^I i'ordt dexlrorsum et esurit,

V.g-, Yoei I^ 4. II, 25. Amos IV, 9. Targ. rcddit N":r;T comedit sihisirorsum, nec satiatur. Vorationc autem h. 1.
locusta repens et impemiis (v. Buxt. p. 661). Syr. belli caodcs inuiratur (cf. Dnr). Arabes hunc significa-
tum frequentant in radice vicina jy=. ^ de quaKamus p. 699
^QAio ,
quod SjTorum Lesicograplii (v. Hyde ad Perit-
80I itin. mundi p. 125) explicant locustam impennem, Jc-Jj, ^i^ L>5 iibS jo5 -^
X^iX» ]*lao, cuius ctymon tamen idem videtur atque
^•i\ ij<5 j^i ^^. JJ-
vc. licbraci , nimirum a carpendo et vesccndo ( cf rr-iN )
valet comedit cibum celeritcr , interfecit , mactavit, se~
coU. *^ri/T\; Ja.i^ pcctinavit, a carpendo
discerpsit, G > -
cuitf inde jjy?- vorax , celeriter edens , etiam de
utrumqae. Biitchus autem s. locusta recens nata et im-
pcnnis vcrbis Joel I, 4 cximic convenit, quandoquidcm femina, ethoc significatu etiam in tcrbo med. O. adde ,

primum locum occupat. e - , G -

CT3 ibi inter locustas vastatriccs
,

:i^ bcne comcdens Marupli. et Jj^ vorax, de camcla

LXX Jta/iTTJ), Vulg. cruca, quod defendunt Ilasaeus in
et gladio, sam. DiT^^lS locustas a vorando dictas:
rcfcllit Ocd- et cf.
Bibl. Brem. 7, fasc. 5 ct Micli. inSuppl.,
mannus {verm. Sammlungen) II, G p. 1 1 G. Tychsen (in exstant praetetea vestigia cius ctiam s. i;>, ut .j:> caro
Co7nm. de locustis p. 88) gryllura cristatum Linn. inter-
prctatur cx anctorilatc Abraliami Japlic, Judaci cuiusdam fcrarum csca, . i> quod comeditur. — 4) decrerit,
Sapbctensis. V. Boch. Hicroz. II, 4 i3 ibiquc Roscnni.
conslituil, fut. A. lob. XXII, 28. Sacpe ita 1T.'. et
DT>- (devorans) n. pr. viri Esr. 11, 48. Nch. Yll,5i.
Hs<^ apud Chaldaeos Syros, Nasoraeos, cf. i^^T5. Verba
,

enim cacdendi ct sccandi referri solent ad dccisionem ct

>"il rad. inusit. i. q. "'^.l^ no. i. cccidit arborem. Cf. dccretum iudicis, v. c. |»i> secuit, decrevit, « nm ">.

abscidit, ampntavit iudicavit, conclusit Barhcbr. 84.

cOwS- Conj. II succidit statuam Dcut. VII, 5 Saad. pro
it.

Assem. Bibl. 11,72, constituit, decrevit Exod. XXI, 2 3.

hcbr. S'7.'! , ^^ p~>- I- II- auiputavit, Wll. cccidit ligna —
Dan. VI, 12, (_,coj secuit, definivit, sancivit. 5) in-
de arbore. Indo
trans. defecit. llah. III, 17: IN':! ^;r^::i": -iT3 deficil in

yT5 m. c. Suff. 15'.1 trunciis arhoris caesae lob.

caulis pecus. LXX. E^eXmiv jrgo/Sara. ( Arab. . ;j> spcc.

XrV, dcin quilibet arboris truncus Jes. XI, l , adeo-

,' de aqna decrcscente).
8
que arboris recens plantatae et primas radiccs agcntis. Jes.
Niph. 1) pass. no. 4 decreium esse Esth. II, 1. —
XL, 24. Cf. ctiam Mischn. Baba bathra 5 §. 4 nbiyn :
2) segregari, secerni , excludi. 2 Par. XXVI, 21: 13
rp-ipn b'J^ bia D-^UJ-l-rrr ]?J1 iVva yT.^- fZ quod prove- tlll-;"; ri''^;'? "TT^; nam exclusus est a domo Dei. Jes. LIII,
8: D^r; 'V^-lN?: '3 exclusus est a ierra viventium,
nit ex trunco (arboris), ad ipsum pertinet, et quod e '1TJ3
cf. lob.' XVlii,' i4"'!rarg. Ps. LXXXVIII, 6 de raortuis:
radicibus , ad possessorem agri. Arab. oO^ truncus mT;i: '^-''^3—3—1 hique exclusi sunt manu tua i. e. prae-

pahnae. Cor. 19, 23. 20, ^4 (68), Kamus p. 1001, syr.

sidio tuo. Cf. t-li\. —
3) absumtus esi , periit. Tlircn.
III, 54. Cum dVt. pleonast. Ez. XXXVII, 11 ^Zi i:-!T3D :

j^tQ>. ti'uncus, is tamen gracilis: legitur enim Jer.

XI perdili sumus. (Arab. S j=» sec. Kamus i. q. y^^U> cala-

XL"\^II, 17 pro hebr. bj;?:. Aqu. Sj^mm. Tlieod.
-,

Jes.

XQQiiog, miuus acciurate Jcs. XI, 1. XL, 24 LXX (ji^a. mitas , interitus ).

1T5 chald. 1) i. q. hcbr. no. 1. secuit , abscidit , r.

Ithpe. -— 2) i. q. hebr. uo. 4. decrevit, siaiuit a) de iudice
fiit. -]'-:>•] (v. no. 3) ct 'ir.-,-; (no. 4) 1) sccuit, Ruth I, 1. III, 18. Eccl. VIII, 4 Targ. Cf. inT-lll''*.;
"nTri
b) de fato. Pai-t. plur. 'J''-|T-1 pr. decernentes , de/inientes,
secando diiddit , ut infantem gladio 1 Reg. III, 25. 26,
irideChaldaeorum u4strologi , qui e siderum in liora
mare Ps. CXXXVI, l3: ^'-iTJi t]lO-a2 -iTiS qui mare
dispositione variis computandi ct hariolandi artibus
iiatali
algosum in partes secuit. (Arab. .i^ resccuit palmam, (numcris Babyloniis Ilor. Carm. I, ll, 2) singulorum
liominura fatiuu dcfinitbant Dan. II, 27. IV, 4. V, 7. 11.
mactavit, ^5::^ lanius. Sjv. ^K^abscidit, circumcidit.
Bcne Gr. Venet. unoxiXiaxui, munis docte LXX. Tlicod.
Quod MichacTis iu Suppl. 291 obscrvat ad Ps. L c, ^is- yaKUQriVnl , Symm. &vtm. Cf. chald. N'^"'T.1 decretu.n,
dc aqua decrcsccnte et de refluxu usiu-pari, ad illum locum apud Rabb. de decreto di^-ino, fato, vi siderum in corpus
certe noii pcrtiuct). — 2) cecidit ligna 2 Reg. VI, 4. humanum, )i1T3 ars apotelesmatica, de qua cf Commcnt.
 R. 17.1, ?rti 279 nT3 — ^na

lul Jcs. T. n. p. 3ig. Alii haruspiccs iiitclligimt a scctis coll. arab. 5^ i>| iiisula. Potcst autem I. c. pro adj. ftra.
victiiiianiin cstis dictos (cf. Ez. XXI, 26) , alii (tugures, liabcri (a masc. -in ) , aut pro nomine absti-acto in Gciii-
(]ni in suas rcgioncs dividaut (D^iT^n Jes,
cocliini lituo tivo posito : quanquam prius jn-acstat.
XLVII, i3); scd ilhid pracstat.
abscissus est , 7> pract. fcni. n"iT."ri^f Daii. II,
Il/ipc. iTlt^ constr. n"in chald. f. decretum, sententia
45 ct luorc Iicbraco n">T."nn connn. 3i. Dci, angelorum Dan. iV, i4. 21. Sacpius in Targg. Cf.
rad. no. 4 et sjt. 12jjK^, quod idcm valct.
^y.r. niipcll. nonnisi in plnr. ^''IT.') sefftnenta
Iiostiarum Gcn. XV, 1 7, partes maris discissi Ps. CXXXVT,
l3. — 2) Geser , n. j^i'. AU"I>is qiioiulain rcgiac Canaiiita-
iTITS f. 1) forma , figura liominis, a sccando et
formaudo dirta, cf. a:;p a T^"^ et gall. taille. Tlircn.
mm (Jos. X, 33. XII, 12), in occidcnta]i Ephraiiiiitarum
IV, 7 ruhebat corpus prae coraliis DniTa T^EO instar
:
,

tcriniuo sitae Lcvitisquc assignatae (ibid.

(Jos. X\"I, 3 )

XXI, 21. 1 Par. VI, 52. VII, 28), qiianquam vctcrcs iu- sapphiri splcudebat forma eorum i. c. corpus , caro

colae non fuerant cxpulsi ( Jos. XVI, 10. ludd. I, 29). Ab eorum. Syr. ^oiiOaQ^ Chald. 'ji^i''Si:j:n:. Rcspon-
Acgyptiis vastata a Salonioiie vcro rcstituta cst ( 1 Rcg.
,

IX, 15 —
17). 2 Sam. V, 25. 1 Par.XIV, iG. XX, 4 (ubi det arab. ; j=», quod in Kamuso declaratur .lVoj |».«.>t
in loco parallclo 2 Sam. XXI, 18 lcgitur 2.i). Ful^iQ LXX K-iM^ ^l ...Lwj^il corpus , pectus hominis aut mediuin
et Euscb. h. V. I'u^(o .... xui riJv Mulsiiav ruCugu xalinj eius.
NiitonoXsiog aTie^oiaa nriuitois d' iv /Sopstoij. 1 Macc. ^ II,
45 cadcin vocatur 1'i'tLriga, ct XIV, 34. 2 ?ilacc. X, 32 2) pars sanctuarii Ilicrosolymitani, quoad cx verbis
rd^uQix^ ajiud Joscphum (Arch. XIII, G §-7), ij Fu^agu, parum perspicuis Ez. XLT, 12 15. XLII, i. 10. i3 col- —
ligi potcst, area septumvc in scptcntrionali templi parte,
apud Straboucm X^%
p. 7^9 Casaub. •^ ruSugig (v. Casau-
boni iiotam p. 232), cf. Stcph. Byz. v. /ajftga ibiquc ccntum uluas longum latumque cum peculiaii acdificio
ilit])p.
(ni^:::,
i"',:^ ),
ccllis (nT2'cr) a latcre cinctum. t6 LXX
un6if.oiJtov. Aqu. cd. I cum Symm. separatum.
iT^T5
f. (26 codd. fTTiTS) scmel lcgitur Lev. XVI,
22: V~iN -rx* in terram deserlam. Idem comm. ''}15 1 Sam. XX\ai, 8 Keri ( Chetliibh
rTlT.l' -«T-^O "• P'--
10. 21 ct ia2 fin. cxprimitur ^i-izn'':". ti^ y^v ri/5«- LXX populi a Davidc apud Philistaeos commorante una cum
T0>'. Vulg. in terram solitariam. Tcrram incullam, Gesuritis et Ainalecitis debellati. Mihi probabile, liac
noit hahilatam rcddunt Targ. uterquc cum Syro. Pro- margiuali senptura iucolas uibis Gezer (^T.l) siguificari,
pric iiotat terram derosam, nudam , herba caren- qui Cananacae origiuis craut (Jos. XVI, 10. IivJd. I, 29).
tem a comcdcndi sigiiilicatu (v. rad. 110. 3). Kamiis Do scriptm-a textus "!T-|3 iufra agctiu-. Ilanc tiictur Vulg.
r.r.t n > J G t s Gerzi, illani LXX
r^aigi, rtaiQd , vitiose Syr. Arab.
p. G99 post verba supra descripta

i- , Go .

'^jSj^^i
mT^^Q f. securis a sccando dicta (v. rad. no. 2).
Plur. VTI^r; nilTV^:: securibus ferreis 2 Sam. XII, 3i.
sA
o^y IJLs^t
1>
\
'*J->-^'-5
\^\
Jl^' ^Jil J^i j\ LXX iinoxouivaV aidrjQotg. Vulg. cultris. Sunt, qui
serras intclUgant coll. sjt. I'1-\^^, quod serram ligna-
pLs ^ ^y UAiXJvj AliAc i^wjLj 1. c. voca hula
riam et lapidariam significat teste Ferraiio p. 2G6, sed ser-
rarum {ty\~\X2) 1. 1. praetcrea mcntio iniicitur. Videtnr
[Cor. /
32, 27],
jj-r L- 18,J "-J-/J)
7.
J>>, Jj=-, j~^y "^ji—^ etiam sjt.
1'-
'

Pl-sj^o,
'
quod confcrre maUm, aeque atqua
tribuuntur terrae sterili , fel^ cuius herha derosa
G - cE liebraeum vocabulum, de instrumento caedeute usurpatum
esi , vel quae phipia caret , in Plur. dicitur -^fA et fuisse: ponitiu" certe 1 Reg. VI, 7 pro licbr. ]T"i.2 sccuri*
0, o E G ol G- .
\\-=^\ Verhum
_

-j^. Conj, IV. sterilis fiiit , s;,L>. ct ab Arabico iutcrprcto rcdditur rlj'^.
O^j'.

dr. de terra sicca , aspera, quam arena tegit t-'el de

"'TnS, ''Tn'^5 11. pr., V. \^ rad. NVI.
planilie. Adde sjt. I'Vv<3^ stcrihs, ct obscrva, aha qno-
quc synonyma vcrbi ~\'J,
resccandi viiu habcutia ad sterili-

tatcm rcferri, veluti «.jVv^ amputavit, totondit, part. Pj \^ rad. inusit. fortasse ciusdcm potcstatis atque
.P 7 .n 7 7
pass. orbus, sterilis, Uio ,^^ ^^jl-v^^io arida, aqua ca-
et intcr sc pcrmutatis) accendit iguem,
f^<>- (b
ffrab. J:
rcns. Michaelis (Suppl. 292), cui iguota fuit sterilitatis
fn hac radice uotio, insulam descrli qs. oasiti iutelligit med. Damm. flagravit, luidc i?nis iuireus ct vehe-
r^
 R. am, 'jna, nm, ^«^,5 280 n^m — *{vi

menter ardcns, Gclicnna Cor. 3/, gS. 5G, 94, 67, 18 cet., jl \j rad. iuusit Chald. 'jna iuclinavit, incurvavit

nisi forte hoc vc. ipsum est licbr. tjrr-ri, arah. ,v*^ sc, syr. vfl^vt^, sam. JVT (v. ad rad. im ). Indc
Cor. 32, i3. 89, 24 liberiiis inflexiim, ct radbc illa sccun-
daria ct dcnomiuativa. Inde lin^ renter reptilium Lev. XI, 42, scrpentum
ni.
Gen.IlI, i4, ab iucurvando dictus, cL gcvm. Bauch,biicLen.
f^^.n.^ f- (Jcs. c. SufT. TiVn.l 2 Sam.
XLVIT, i4) Simonis hoc vr. ducit a talm. 'nu^ inclinavit sc, arab. Li^o»
XIV, 7,'Plur. (fem. Ez. I, i3, ubi cum
dibn.i, '!r.n-n II. id.
, ita ut Nun in fine servile sit, sed hoc radicale esse
vett. iutpp. iungcuda'sunt vcrba nil^a ITlV "'bms ) pruna, mihi persuadent nomiuUa quadrilittcra ct composita, ut
carho ardens (div. a dni3 carbo nigra Prov. XXVI, 21).
lob.XLI, i3. Prov. VI, 28; Jes. XLIV, 19. Ez. XXIV, 11. ,LJjs\:i- vir crassns, ventrosos, .Laa:?^» amplo ventro
Plcnias dicitur li\V •'!:m Lev. XVI, 12. Ez. X, 2, '^na
Observandae uonnullae mctapliorae et pumilio, v_aJL:SV> pumilio, (ji,.i:SAs- I et III, magnu» fuit
ni~l>'2 UJN' I, i3.
locutioncs proverbialcs. Dicunt a) priinas pro fulguri- ventcr infantis CastelL p. 534. 535. Commenticium est,

hus. 2 Sam. XXII, 9 n:a;j 1";?= S^i-m pmnae exar-

:
quod Schulzius dat ad Cocceii Lex., arab. ^-y^^ venter.
descebant ab eo i. e. fulgui-a carbonum iustar flagrantia
proccdcbant ab co. Comm. i3. Ps. XVIII, 9. i3. i4.
Hinc de poenis a Dco immittendis Ps. CXL, 1 1 excu- :

tiantur in eos prunae i, e. fulgura. b) Prunae in — li Jil rad. inusit. Arab. _p-^ abscondidlt se, _;^-=-

capite provcrbialitcr dicuntur de re admodum inolesta, latibuluiu. Indc

qnae acerbissimis doloribus tormentisque aliqucm afficit.
Prov. XXV, 21: si esurierit inimicus tuus ciba eum, , nn^ (latibulnm).n. pr. viri Esr. II, 4/. Nch.\7I, 49.
si siliens est , praebe potuin. 22: nrih J^HN '^'ina 13
VJnt ~-2' prunas enim coacervabis in caput eius , i. e.

gravissimis
que
eum curis obrues eumque aninii sui ininiici
iufensi pudcbit, in quam sentcntiam Iiis vcrbis etiam
tibi*
^ 3 J^*'!' J'iusit. confluxit aqua, cf m.i no. 11.

usus est Paulus Roni. XII, 20. Similitcr Arabes prunas N^a, 6cmcl NM Zach. XIV, 4 .ct NM Jes. XL, 4,
oordis , ignem hepalis figuratc dicunt de curis ardcntibus, abiecto'AIeph \i Jos. VIII, 11. Mich. I, 6. Dcut. XXXIV,
dequc animo aesluante et pudore suffuso (Har. in fiue: V 6 constr. NV1 c"t \i, Plur. proprie niN^l 2 Ileg. II, 16.
meo prunas Ez. VI, 3 ChQthibh, quod his vocalibus 'appcUaiidiiiu est,
abiit LkiJ! '.t^ (C.Ii cjij \^ et reliquit cordi
scd sacpius littcris transpositis nVNi Ez. Vli, i5. XXXII,
lamariscinas 1. c. curas diuturnas. Tamarisci cnim pm-
5, XXXVI, 4. 6 (cf. formam arab.t\U=.), cum Suff.
nac ignem diu servant. Cf. vit. Tim. I, p. 2^4. 96 ibiquo
Mang.) it. prunas manu recipere de ncgotio valdc molesto •rj^-iiNia ib. XXXV, 8 comm. (m. Zach. XIV, 5, f. ibid.
ib. II, 952, ct inler prunas et panes furni dc condi- comm. 4) vallif, ab aqua ibi coufluente dicta. 1 Sam.XVII,
tione molesta et pcriculosa Mcidan. Prov. no. 4/8. His
3. 52. Deut. III, 29. IV, 46 cet. Q'':''^"^) f«'a vallis pin-
nutem non admodiuu liaercbis in verbis Ps. CXX,
lectis
XXVIII,
guis, fcrtilis Jes. 'NMn'n:^123 porta vallis,
1. 4.
4 , ubi Ungua fallax ct mcndax tnm sagitlis acutia uua ex portis Ilicrosolymorum in occidcntali mocnium
comparatur, tnm prunis genistae (D^iarj"! "'Irna). Signi- parte 2 Par. XXVI, 9. Neh. II, i3. i5. III, i3. LXX
ficantur cuim acerbissimi dolores et omnis generis niole- plerumque reddunt qoapaj'?, quinquics vanr], quater xoiXitg.
«tiae, incommoda et pci-icula, quibus homines mendaces Differt a bn: quod vallcm notat torrente irriguam, itcm a
alios cxponant. c) pruna— qviac una supcrcst ad ignem
,
,

!i;"p2 et p?3.J>, quibus campi et planities maiores indicantur

Bcrvandum provcrbio dicitiir de unica spc gentis intcritu- Palaest. 348 sq.), ct proptcrca ccrtis quibus-
( V. Relaudi
rac. 2 Sam. XIV, 7: irbm-nx 1231 ut exstingue-
dam vallibus conslanter tribuitHr, qucmadmodum aliae
rent prunam meam i. e. spem uuicam generis, Ita gr.
bn:, li:>p3, nuncnpantur.
p'::^ IIoc nosfrum nomen
de spe gcncris ad jJaucos rcdacta,
ftriTiupov v. c. dc iis, qoi gerunt a) Drn-p NM, M Jcr. VII, 32. XIX, 2. 6. 2Par.
diluvio erepti erant Lucian. Tim. §. 3.
XXVIII, 3. Jos. XV,' 8. XVIII, 16 it. d:n ':a m 2 Reg.
XXm, 10 Chcthibh, D:r! M. Neh. XI, z6. "jos." XV, 8
(yallis filii Ilinnom , filiorum Ilinnoni ct simpl. Hin-
nom) ab austro ct oriente Hierosol^^inorum pcr quam
y )
|*\ rad. inusit. arab. *s^v> flagradt (v. rra), unde
tendebat terminus australis Bcnjamiuitaruin, borealis Ju-
,

daeorum (Jos. XV, 8. XVIII, 16), sacriCciis humanis

Sm n. pr. Clii Nahor Gcn. XXII, 24. Jo. Simouis !MolocIio oblatis famosum (2 Rcg. Jcr. 1. I. c. c. ), etiarri

interpretatur
n^ri dictum et xar' i^o-/iriV N"'.in Jcr. H, 23. iv xof LXX
j».;^\:>-l oculos flagrantcs habeus. noXvavdQioi i. c. in loco sepulchrorum , talis cnim erat val-
lis Hiimom. Abrogatis liis sacris horrendis nomeo. huioa
 R. "^vi, n^*» 281 "«Tn^i "jin^i

vallis vaiuc contractum ct iuflcxuiii (cliald. b:n.l ,

gr. iii N. T. ib. XXXVIII, 8, dc inilite ad piignam prorumpcntc Ez.

yhyra, ariib. ^.s>-') ile iiifcrno ciusquc cruciatibus usur- XXXII, 2. (Syr. •-.»'-^ crupit aqua, infuns ex utero

])ari coc|)it, ile uica quiilcni sentcntia, tanquani primaria lob. XXXMII, 8. Ephr. T. I. ]). 63 , milcs ad pugnam
idololatriac i. c. nialoriini dacmoiunn scdcs. — b) \1 Baihebr. 333. Chald.id., impr. prorupit ad pugnam, v.
D^winn et c. Art. t-i-i-inn (yallis fabricationum)
'a Buxtorf. V. ni:!. ^Syr. ct iiasor. IjjQ^ tcrrae motus,
1 Par.IV, i4. Ncli. XI, 35 vallis, probabilitcr cum vico
strcpitus ingens. Arab. aL=- med. \\a.\\', abrupit IIilxus
s. colonia cognoniine in finibus Judaeae a Joabo quodam
(£'<'.i'-'nn \} ^2\) condita.
i'\-nrC'; (i'allis, — cl •^.l tciTac partcm, acthiop, Tcp/A apparuit aiuora, pr.
quam «/jt' /vu7 jy^i/*) in scpteiitrionalibus Scbulonitarum fiui- proruiiit).
bus Jos. XIX, xii- uj. —
d) n"r"J N''a Ps. LX, 2. 2 Sam.
2) ut prorumperet , prodiret infan.s,
trans. fecit,
VIII, i3. 1 Par. XVIII, 12, ct cuiu Art. nbjzr: «'3 2 Rcg. ex utero. Ps, XXII, 10: '7U2!2 "'nii JlnN - "3
yDroc?w.ri^ ciim
XIV, 7. 2 Par. 11 XXV,
fa/lis salis mari niortuo
tu enim produxisti me ex utero.
viciua, pugius cnm Idumacis coiuniissis nobilis. e) '.5 — n.i cst rarior Paiticipii
forma, cf Lehrgeb. 4o2. De matre: parturivit , pepe-
^'i^rr: fallis transeiiiilium Ez. XXXIX, 11 !ab orieiite rit. Mich. IV, 10: li^i^-na -«nJii 'irin contremisce
luaris galilaei (v. intpp. hcbr. ad h. I.)l f) ^'^iii;- — •'.l
turi , filia Zionis.
, par-

yallis hjacnarum Hcnjamin i Sani. XIII, 18, cuni

in tribu
oppido cognominc Nch. XI, .S-l. g) nnfS N^i.T i^allis — Iliph. intrans. prorupit cx insidiis. Part. T^yi ludd.
Sephaia (cf. nc:; pr. specula ludd. I, 17) in planitic tri- XX, 33.
bns Judac. 2 Par. XIV, 9. h) N'3 c. Art. N';.!" (val- — n''-^ vcl mI^ chald. yfpJi. prorupit vcntus,
lis ) locus iii Pisga inoiite, e regiono Bcth Peoi- in tcrra qs. ad
Moabitaium, Israclitarum statio Nuni. XXI, 20. Deut, pugnani. Dan. Vll, 2. V. supra ad rad. no. 1.
III, 29. IV, 4G. Offendcrunt nomndli intcrprctes iu mcn-
tioiie „ vaUis iii monte sitae", sed quidni planities intel-
n J ( cruptio sc. foutis ) n. pr. loci prope Gibconcm.
ligi potest summo inontis iugo subiecta, cdidor tamcn
2 Sani. II, 24.
cainjiis iii radicibus cius sitis? — Dc i^Tn \J
vallc
'~
visionis Jcs. XXII, 1 v. s. ^Vfn. I . Pi'- flui'iiis , dictus ab erumpendo c fontibus

coll. Iob.'XL, 23. Congruit arab. QLsf.sS- i. c. PjTamus,

''Tn'^3 (vallis ^asiouLs) ct '''»115 Cf/za.?/", ii.pr. famiili
Elisaei jirophctae. 2 fReg. IV, 1 1 sq. V, 20 sq. VIII, 4. 5. Ciliciac Huvius (Abulf. Ann. II, 44), et .. •->..i-, quod de
LXX nil(. Vulg. Giezi. Oxo Arabcs usurpant ( \. Jakutus ap. Golium ) et Pcrsae
de aliis qitoque flimis, ut <^Xi .,_jj>.^ Ganges (v. Re-
landus de paradiso §. 17. Michaejis Supplcmm. p. 297 cf.
( -J^
rad. inusit. probabiliter i. q. arab. ^* vincnlis
Champollion TEgypte I, 137, qui TlSr^EOS^ in codice
constrinsit (v. litt. J, i, b), uude lA^i compcs, vinculum, etiam copto legit pro Dschihiin s. Oxo). ricbraeis est
n. pr. 1) fontis cum rivo et pJscinis prope Hicrosolvma,
lorum Abulf. Ann. III, 5 1 2. Ilamas. Schidt. p. 346, ol.*S alibi n'rd dicti. 1 Reg. I, 33. 38 (ubi Chald. nVr'-!^ ).
loruin, habcua. Indc 2 Chron. XXXII, 3o. XXXIII, i4. Cf Lightiooti Opp.
P5
T. I. p. i8g. 2) —
scciuuli e quattuor paradisi fluviis,
m. 1) filum, lorum. Jcs. XL\T!IT, 4 de dinae nimirumcius, qui terram •ci-i (Acthiopiam) ainbire dici-
ccr\-icis populo '^:T3> "XT."'- T^-'> filum ferreum s. bacillus
fcrreus est ceruix iua.
:

—
2) n.eri-'us, iendo cf. pcrs. lX-^j
'
tur Gen. II, i3.
usum sccuti,
Sunt, qui Arabum in voce ., *;Sf..s»
Oximi intelhgant, et ir"3 h. I. alia prorsus
viuculmn, ner^Tis. ( Chald. Nl"'^ , syr. I |J.<iid. Tal- quam vulgari significatione accipi censeant (v. Michaelis
Supjilemm. Wahls .^is/eTi p. 85; ), sed parum probabili-
mud. 1^3, syr. i-^vv ncrvos dissecuit, amputavit i. q. ~'~,v ter, praesertim cum Arabum usus nequaquam in hoc uno
Barhebr. 220. Gen. XXXII, 33. Plur. Ez. XXXVII, 8. flumine subsistat latequc patcat. JSihim confra intclligr,
lob. X, 11. XL,
Caetcrum 1^.1 possit etiam dictiim
17. constans cst velerum sentontia. Ac LXX
qnidcm inter-
csse pro T^SN a rad. njN ligavit, vel pro T^jj a rad. -153 pretes Jer.II, 18 pro -lin^^-i; (i. e. Nilo ) ponunt Friotv ct ,

duxit, traxit,' miAe f/um: magis tamcn placet, peculia- Siracides XXIV, 27 Friwv flu^aum Nilo ccrte niembro-
rcm radicem tm statuere. runi jiarallclismo iungit: ly.(fuivwv ai? qptus (hcbraicc
haud dubie nJ<3 pro IN''^ ut Amos Vlll, 8 i. e. sicut
Nilus) nuidsirtv, o'; A;p»' Ij' fii.UQrug tQvyr^jov. Joscphus
Arcli.I, 1 §. 3 rriCtv (5i diu rfjg yJiyintTrjv ()io)V , Sr^lol rov
n"B et nii^ (Mich. W, 10) fut. nv.-; c. Waw : ,

itno i>ig rhuto).i}g rhudtdu^ttvov (cf. acth. j)rorupit aurora),

conv. njlJT i) prorupit , erupit , de Ilnmine e fontibus hv Se i^ilXov "ED.riVeg 7Tpocaj'Opfi'ou(Ti; cademqnc concors
erumpente lob. XL, 20, de iufante cx utero prodcunte est Pati-um sententia, quibus Mubammedani ctiam assen-
Nu
 , , :

R. ij-^J 282 b^^

tiuntur, Nilum iii fluviis Paradisi recciisentes (v. Sunnaui inoue poetico. lob. UI, 22: bii-^^x a-^n^-rn gaudentes
iu Fundgruhen d. OrienLs I, 3o4 ). V. loca eoruiu laudata
ap. Bonfreriuin ad Gcu. 1. c. inprimis Ejoiplian. ancor. cap.
a.de.\-ultalioncni usque. (In dial. Nasoi-. ^Q^j exilivit).
Jes. XLIX, i3. LXV,
Jocl II, 21. Zacli. IX, 9 cet.18.
5/ ct Tlieopliil. ad Autolyc. 11,24: Geon, ambiens omnem
luiigitur syuoiiymis JToa, 1:^ Jes. XLIX, i3 Pcrsona
terram AelJiiopiae , quem in Aegypto apparere dicunt
velres, dc qua gaudemus, poiiitur prac^no z Ps. IX, i5:
nomine iSili. Ex liuius igitur scntcutia ( quac alifjuod iu
"^.-ir^-i-i^ -b^.iN' gaudeo de sahite tua. Vs. Xfll, 6. XXI, 2.
loco Sii-acidac 2'i'aesidium liabet) Gihon Nilum, ut ita
dicam Nubiae ct Aetliiopiae notarct, divcrsuiu a Jcor,
,
XXXI,'8. 'CXLIX, 2. Jcs. XXV, 9. LXV, ig. LXVI,
10. Prov. XXIV, 17. CanL I, 4, et ^J Zeph. in, 17.
Nilo Aegypti. Similiter Schultlicssius {Paradies -p. jo),
i-iirT^a lactari Deo i. e. delectari numiuc praesertim
i]ui Gilionem S. lS. Astaborain s. Tacazzcn , Nili actliiojiici
b"'-'!

proptcr bcucrieia ab ipso collata, auxiliuin pracstitiim cct.

brachium orientale cssc aflirmat cuius sententiae et cgo :

calculum adiicio, ita tamen ut alia ctiam Nili bracbia com-

Jes. XXIX, 19. XLI, iG. Joel II, 23. Ilab. III, 18. Zach.
preliendaiu quaudoquiJem medium Nili bracliium, Asta-
,
X, 7. Ps. XXXV, 9. LXXXIX, 17. — Gaudium vcro
pus, Aban-i, Balu' cl Azrak ct xat' l^ojiriv Xilus diclmn,
ct exultatio nonnuuquam tribuitiu- animae (;i;2:, ^ias)
verissimc dici jjotest Aetliiopiam aiubirc. Hac autein do Vs. XVI, 9. Jcs. LXI, 10, ossibus (Ps. LI, 10), adeoque
Nilo aetiiiopico sententia probata eorum simul dubita-
rebus inanimatis Ps. XCVI, U. Jes. XXXV, 1. 1 Par.
tionibus occurremus, qui Nilum iu S. S. aliis voca-
XVI, 3i.

bulis coiujiluribus appellari clamaveriiit. 2) trepidare , quod fit exultatiolie et palpitatione

( -ii<i , "^rvvi )
cordis (v. lob. XXXVII, 1. Ps. XXIX, 6, cf. radd. jjn
V. Ritter Erdhunde I, p. 5i6 sq. Abba Grcgorius ap.
LudoUum iu liist. Ratio cursus Nili
actliiop. I, 8 no. 3l
q^Lo-
eti^in; arab. p a timor, quae siguiHcatio a
:
i. q.
instar circuli Anibit enim Goiamajn , ita tamen ut
est.
non perveniat rursus ad Jontem suum , pergens rersus J'.> med. ^^'aw petita videtur, et Jo»^ tiinuit, pr. pal-
Sennar. Quod vcro Gihon s. Nilus Aethiopiae cum pitavit cor Cor. 22, 36; gr. OQ/tCtai, xuqSiu (fo^i'> AeschyL
Pischone ( i. c. Indo ) ex eodeni fontc profluere dicitur Clioepli. i64. 1022, ri ttagdiu nuXlei , nulXet qpo^w Scidl.
Gcn. 1. c. id a vCterum ctiam Graccorum opiuionibus noii
,
ad Eurip. Elcctr. 433, nrjdrjijig Tijg naijSiag Plat., v. Ca-
abliorret. Ariiauo auctore (Expcd. Aleji. M. VI, i §. 3 ) .saub. ad Atlicn. XV, 1 1 lat. cor sa/it Plaut. Contra ~,r,3
;

Alcxauder niaguus iii Indo flumino crocodilos vidcns, dc auiiiio prae gaudio contrcmisceutc Jcs. LX, 5. JcrT
fabasque iii Accsini vicim littorc tdoiev i^evgr])(ivai, rou XXXIII, 9. V. Storr. Obscrvatt. ad aual. et synt. 'p. 38 ).
JVetJ.OD r«g aQX''i , w,- rov ^elXov tvd^hde nodtv i? ^/vSiSv Ps. II, 11: iTi^^-iS ^bM trepidate cum parore. Servata
hviayovia, xai Si" igriaov
unoU.vuviH TQV ^IvSov To ovouw
Tio^ifji^ ;'iji Qiovia
siinilisque ciifca Eiiplira-
, y.ul taiT'] sigiiificatioue usitatissiuia no. 1 transfcrri possit cum LXX
[uyu).liiiads uvicn iv TQOfiut): exultate cum pavore , ita
tcm opiuio ap. Paiisan. II s. Corintli. c. 5 : xul Sij xul aiitov ut sigiiificctiu- simulatum illud gaudiuin ainorquc simulatus,
t^ei Tov KitXov ?.ijyog £vcpg'AT7jv ovia i^ tXog ucfavi^io&ui, quo populi victorem proscquuntur (v. rad.
xui ttu&ig uiiovTU vniQ Al&ionlug Kellov yiveo&ui. — victi
sed ironia, quae ab huiusmodi locutione vix abfucrit, liuius
'i-n2 ) ;

Quod apud Actliiopes Nilus vocatur 'IP'7» Gejdn ct carmiuis gravitati noii satis convcnire videtur. IIos. X, 5

1^)7 Gewon (v. Ludolf. Iiist. acthiop.

nam luget propter eum (vitulum) jiopulus '\'<'tv T'-'":ri
I, 8 no. 9. Com-
"2"^'^ et sacerdotes ei trepide timent. NonnuUi, ut Abul-
uicut. ad h. 1. et Lcx. p. 544) id inoucnte Ludolfo e LXX walides h. rad. Dathius ad Glassii philol. s. p. 899, Mar-
,
intcrpretibus ct Bibliorum interprctatione fluxit: et eadem
tini ad Jes. LIII, 11.29 sq. , verbum "M de quavis auimi
observatio cadit in usimi linguac cojiticae, si lidcs cst Mar-
commotioue, sive ex laetitia, sive ex doloro orta, nsur-
celo , dc quo Champolliou (TEgjfpte I, p. 13/): M.
jiari ccusent, et Hos. 1. c. de dolore iiitcrprctantur. Sed
]\IarccI (Dccade cgj-ptiennc III, p. 116) dit avoir lu
satis ccrta timoris potcstas contextui optiine cougiiiit, ad-
TlSiC^CIin dans lui vocabulairc copte, comme iiom dii eoque iu primo iUius comuiatis heinisticliio lcgitui' syii.
Nil. Nous iie lavons reuconti-e nulle part dans cettc •niJi"' timenl.

acccption."
Not E vctt. intpp. Sam. dcdit: Ashoph (Di^P^A) Yl V. rrs.v.
ambiens terram Cophen ( 3(7TZ) v^iJ ) j quod utruinque P^^ m. ]) pr. orhis , inde aetas , aerum, et iiieton.
iu India quacrendum videtur (v. u;:;s). Fortasse litteris homines coaeui liS. Dau. I, 10: TC\V ^'irTt
i. q. "lii, ci'.

paululum immutatis Acesiuus vel Cboaspes cogitaudus cst. £3::""ji adolescentes festrae aeiatis. Theod. nui8aoi,a tU
avvriXiKa vjiitir. Vulg. adolescentes coaevi \-estri. Sjt.

"P"^; raro :ia vel !:i.T (Prov. XXIII, 24 Clicthibh)

«Q^J-* tjiJ.S ^ \ .^. — Arab. J.aj> sec. Kani. Iiomuuim

fut. i""j^, apoc. iii pr. in orbem iuit ( v. nomcu b^^) a^nicn , scd an. Saad. ct in arabica X. T. Versioiic , ubi

ut ai-ab. i,V^ nied. "\Va\v saltavit (cf. rin et y^n) , inde editorcs scribuut, pro lii, ysveu Gen. XV, 16. Jcs.
J..*:>
i) exultat^it prae gaudio, laetatus est, ubiquc in scr- LIII, 8. ]\It. XXIII, 36. Luc. XI, 5o, et plane ut ap.
 R. ^vj, iii, T?.^ rh 283 n!?\i — r!>3

Dan. Ilar. Cons. IV p. li Sch. (35 Sacy): iJOL> iJ, aeth. jAfAI hamus, sed vlcina rad. v^tJb. est rasil,

quod Scliol. iiiterprctatnr e^Aic ^}J;| «.« cum Iioniinibus abrasil , cf. ^\^ totondit laiiam. Indc hcbr.
aevitni, a3clc A'I, 190 Scluilt. (54 Sacy) ct Ahulpliarag.
-^5m. tonsor. Ez. -^^ -i^n culter ton-
dyn. p. 2 0»;^-' j^ uiorcs, vita scculi. Sain. X(^T.
1 : ^a-i'?.;;?:

sorum, novacula. (Syr. i=^^v^ novacula 2 Sam. XX,

ct (TfZlf iti<1cni in Vcrs. sam. pro Lcbr. ^n (v. Cast.), cf.
8 pro
ctiani actli. A^A I proles, sobolcs, nisi forte radix !:.".N
licbr. "i^n, cliald. 2r.i id. ^
congriiit cuin Iicbr. ij>'. Apiul '1'nliniul. •'r''.1 73 tlicitur yia':?^ V. rad. r'r5.
lioiiio cailem liora ct codcm sidcrc mecum iiafus Eaba
Mczia fol. 27, B. Nedarim fol. 39, B ibique in glossis cx-
plicatur ""'rTO f^ Clins planctae mci. Scd hic ctiani iisus a j Vil rad. iuusit. Apud Arabes Od:=» complurcs
teuiporis significatioiie profitiscitur, ct noii satis accurato
Kiinchius Iiuic vocabulo propterea similitiicUnis notioncm
signiCcatioucs liabct a O^^ cutis, pclJis dcrivatas, iit

tribiiit. Ita illc iu lib. rad, "nyN pi. trnVJlS firr-^iS pcrcussit in cutc, flagellavit (ledern), cxcoriavit cet.
"is^irs «N-i ro i;'':i 731 -i-N-i iru vnN rf irws-i
"ib rrlSiT, ncc aliter Gr. Vcnet. x«i(i tr,v onniotijta PcIIis tamcn significatus forfassc a duritie dictus, cf jJb-
vfi(Tii: Jlelius Abulw. ^:i ^^'i jjCLi.cL (-^^ji^ ^ rr'^^ durus fuit.

'?.^. vcl '775 c. Suir. iT'ra cutis hominis lob. XVI,

ir^j ^23 "'rvj •':iTi U^jt, -iw-i r\a •'r.i 72 ovJLcJI J.^
fjiiifestri coae^'i et aequales siint, nimirum aequalis i5. Arab. ^\1> dc cutc Lominum Cor. Sg, 24, pecu-
alicuius in Mischna vocatur ib^i, ^a, ut (Baba Mezia
]. c. ) nota qnae reperitm' in aequali eius, et iri Talmude :
dum
Lebr. 253.
iG, 82, canicli Caab b. Zoheir 19, sjt. f A^
'
^ Bar-
socius eius a principio, et alibi ista verba fSr. ir''^

2) exiiltatio Ilos. IX, 1 ,

plenonque iungitur m^iiJ
r-:i' Jes. XVI, 10. Jer. XLMII, 33. Joel I, iC. Ps.xLVi n'?^ fiit- ^rr^': c. \\-. aw coiivers. r;'^i pr. rcmoto
16," ^r.-J nr;-:^ Ps. XLIII, 4.
veh nudavit. (Arab. Jo> pr. nituit, unde sj:^ vestis
ri?''^ rM no. 2 exultatio. Ps. LXV, nitida, trans. niferc fccit, polivit,
f. i. q. l3. Jes. ut gladiunr vit. Tim.
XXXV, 2 'j:'ii n'r"a exultatio et iiibilum.
: Status constr. 353 Gol., moerorcni ibid. 202, cf. hcbr. fr r.i
defersit
n"r*a pouitur pro absoluto. pass. nudus fuit vclo rcmoto, ut dc sponsa ibid.
Ji. 1.
p. igi^
trans. I. \1II. nudavit, retcxit. Scliol. ad Uar.
2, 26, cf.
22. 4, 34 de Sacy. Actli. opp. lAO: obvelavit, ^X,
I ^ rad. innsit. Arabicum .L>. med. Je aestaandi velum. Cf. praeter Lexx. Schcid. ad Cant. Ilisk. p. G4.
significatum babuisse, Scbultensius (in CI. diall. p. 342) 65, Schroeder de vcst mulierimi 294. 306.307). Inde
iu linguae hebraeae usu
statuit, coll. _)'..=> aestus pectoris ex ira , fame, siti. Ilinc 1) rerelavit, retexit, aperuit , v. c. librum Jer.
duci potest XXXII, 11. i4, maxime in locutione '-r fTS rr^ra aurem
alicuius retexit s. revclavit
aperuit ei aliquid^ certio- i. e.
(multi codd. "i-J ) m. calx dicta ab acstuando,
"H-^
rem fccit de aliqiia re, quia arcaiii quid alterius in aui-em
ubi maceratur. Jes. XXVII, 9. LXX. Vulg. «ona, /jm^
insusui-raturus aurem eius remotis capillis retegit. 1 Sam.
i/is , sed calcem reddmit Chald. Syr. Ar. Arabes liabcnt
Go - G I ,
XX, 2 pater meus nihil prorsu.i agit .... f7'r5i tjri
:

jk> et ,L.> calx i^^iva , et \ ':7N-nw\> qiiin mihi aperiat. Vers. 12. i3. IX', \5',
obduxit Deut XX^^II, 2 Erp. XXII, 8. 17. 2 Sam. ^71, 27. 1 Par. X\ai, 25. Rutli IV,
4: '^:.TX ^r/jN ''']"!':k*< ':i<.l ego i-ero puiaham hoc tibi
T'^ chald. craphat. NTa id, Dan. V, 5. Cf. Jes,
aperieudum 'esse. '
AJibi"' scntentia iiaululum
'
diversa de
XXVU," 9. Am. II, 1 Targ. ^
Deo aurcs hominum ad accipicndam revejationem ape-
I
j'. peregrinus v, rad. 1^3. rienfe. lob. XXXIII, 10: ip/ar a:TN 'rj'iaperit aurem
eorum disciplinae. Vcrs. i5. XXX\h, 16, cf. fTN ?Ti3
23 "3
Ps. XL, 7 (O^jposita cst locutio arabica
J,j( «J c:.v.wlJ
V. t^i.
operui illi aurem nicam i. c. audirc, obsequi nolo). De
^IP'? ^'idc Pi. 110. i,b. 113 r^rA revelavit arcanum
«^a V. ni^s. ^^-•'i

Am.III, 7. Prov. XX, 19.

2) emigrav'i,t , in exilium ductus est (arab. J,> et

JXit rad. inusit. Arab. '-r'^^ valct traxit, unde ib. ^

syr. «-»^^^4;^ Tluen. I, 3 id.; arab. Couj. IV ct syr,

Nn 2
 R. tib^ 284 ^Jn'
nh
_iQ!i:k^mcaptmtatem duxit, U-^v«s^exul) j}r. midapH fundamcnta eius nudabo i. e. totam diruam. Jes. XXVI,
21: terra retegit caedes eius quas autca rccondidcrat. ,

terram incolis (cf. j^=- nudavit, cxuit, evacuavit v. c. .Sequitiir etiam accusativus veli retccti. Jes. XLVII, 2:
marsupiuui Har. 162 Scliult. it. liomines scdibus suis ex-
3, rjn/j:^ iV.1 relege velum tuum. Nah. III, 5: ^('Vrii "'n'';.!

pulit vit. Tim. II, 4; it. 2 Reg. XXI, i3, aliaque vcrba, T;']:::"^;^ retegam funbrias tuas Hsque faciem tibi ope-

iu qnibus cvacuatio et puritas ad depopulationcui refertur, riani. lob. XLI, 5. Jes. XXTI, 8. Intrans. rete^it sc,
ntr^ns, pba, !^p3 Nipli. v. Schult. ad Ilar. 2, Gi. Opp. rctcxit sibi vercuda Jcs. LVII, Spec. a) VC^p iiV.T 8.

miu. j)' 253), ideo de terra dictum ludd. XVIII, 3o': T^MHi e. rem habuit ciim ea,
retexit rerenda mulieris i.
V"lN!l Xth^ ~ D V 15> usque ad nudationem terrae i. e. ad locutio solennis in legc de matrimoniis prohibitis. Lev\
cmigrationem s. cxiliuiu iucolarum. Tbreu. 1,3: rinb.l XVIII, 8: !n"-..in J<b "TJiS^f -n'4>?. ni^^^ vcrenda novercae
^n'r!'' nudata est Judaea (ita enim trausfcrre iubef sexus tuae ne retegas , Nnn ':i^'::N m"!" verenda patris tui
femiiiiuus ). In vulgari linguae usu alibi de liomiiiibus et sunt. V. 9 sq. XX, 17 sq. Hos. II," 11. E verbis autem
popnlis dr. euiigrantibus vel potius iii cxilium abductis Ez. Lcv. XVIII, 8 simul iutclligitur, quare retexit verenda
XII, 3. XXXIX, 23. Mich. I, 16. Am. 1,5. VI, 7 cet. viri dicatur pro rem liabuit cum nxorc cius. Lev. XX, n.,
:

2 Rcg. XVII, 23: n-iiiiiN inaiN VJj2 !rN-i.iai et 20. 21. Ez. XXII, 10. In eandem scntcutiam dr. r|;3 Th^
abducli sunt Israelilae e sua in Assyriam.
jjdtria
x^.'».i

TDiN rctcxit stragulam viri Dcut. XXIII, 1. XXVII, 20. —

XXIV, 1 4. XXV, 21. Jes. V, Raro de emigratioue
i3. b) B '^i''^. -n^* nb-l retexit (Deus) oculos alicuius spcc. ut
spontauca 2 Sam. XV, 19: mane apud regem, nani vidcret, quae mortalibus ocuiis occulta sunt. Num. XXII,
peregrinus es , '^>i.ip?:b MnN M^.i.1-a?i vel etiam migra 3l et retexit Jehova oculos Bileami, viditque angelum
:

(rursus) in patriam tuam. Transfcj:tur dcnique ad rcs Jehovae in via stantem. Ps. CXIX, 18. Inde D'';^':i» '^ib-T
inanimatas 1 .Sam. IV, 2i. 22: !?N-j'avj ni53 !^i;.1 migra^ a^icrtis ocnlis (vir), dc proplicta Num. XXIV, 4. 16.

fit evanuit honor ex Israele. Jes. XXIV, 11: i3riJ"J rrr.1 2) metaph. revelavit rem occultam lob. XX, 27. Jer.
V-|t{i^ migrai'it gaudium terrae. IIos. X, 5. lob. XX, XLIX, 10, alicui cansam suam Jcr. XI, 20. XX, 12,
28l'Prov. XXVII, 25: ^rra. euanescit gramen prodidit arcanum Pror. XI, i3. XXV, 9, liominem fugi-
n"'::^
( vetns ).
tivum Jes. XVI, 3 aperuit s. manifcstavit Dcus Iiomini-
,

Niph. 1) retectus, nudatus est (p^ss. Pi.). 2 Sam. bus virtutes suas bcneficia sua. Ps. XCVIII, 2
, in con- :

n, 20. Jcs. XLVII, 3 : rjml^- b.*.n releg^entur verenda speclu gentium aperit iustitiam suam. Jer. XXXIII, 6 :

tua. Ez. XVI, XXIlirsg- 'XIII, i4: iib-;

36. ^iV^a:-; SibTli nin- Drj"r ''n''"S.1 aperiam illis ahundantiam salu-
retegetur fundamentum eius ( muri ) c. prorsus i. dirvie- tis. — Bis construitur cum ~"__ rci, qiiae revclatur. Tliren.

tur, cf. r;n5>.- P^- XVIII, 16. Refertur ctiam ad velum II, prophetae tui falsa vaticinati sunt ~);y :i;i i<;i
l4 :

remotum Jer" XIII, 22 !]1^1'i3 ^lb^: retegentur fimbriae

:
?j:i^ nec retexerunt peccatum tuum, sicut facere debe-
tuae. bant. IV, 22 animadverCet in peccatum vestrum, Idu-
:

2) revelatus a) palam, manifestus est , dr.

est maei , -•'n^!t2!7 - ";j;> nbJ rctegct peccata vestra. Est
ellijosis iu hac locutione, ct suppl. in priore cxemjilo vS>b
dc rebus, quae aiitea ]atueraut, v. c. de peccatis occul-
tis Jes. XLfX, ij. Ez. XVI, 5/. XXI, 29. Hos. VII, 1. y-b^ T>:;.N-n.'^ \tji non retexerunt tegumentum, quod
Prov. XXVI, 2G , b) ostendit se , apparuit, de homini- peccatum tuum obvelat, cf. de lioc b:;^ particulae usu, quo
bus 1 Sam. XIV, 8: eccel transibimus ad eos i:'^r^:i vesti designaudae inservit lob. XXIV, 9: "'::>-;:' (^U;n)

CrribN nosque ipsis ostendemus. Vers. 11, de Deo houii- ibsH'' vestem miseri pro pignore auferunt.
nibus 'apparente i. q. f^N-i: (scqu. ^N,) Gcu. 7: XXXV, Pu. retectus est. Nah. II, 8 de Ninive nnb.l rete- :

D''."':)^!^ ib^: Sl^ ^2 ibi eaim Deus ei apparuerat.

vbN gitur ignominiose. Lud. de Dieu: abducitur in captivita-
1 Sam. II, 27. III, 21, dc virtutibus ct bcneficiis diviius tcm, quae tamen siguilicatio in Piel, ex quo peudct Pual,
se manifcstantibus. Jes. LVI, 1 : Ni3b Tli^riE"; !^5i-ip 13 lion rcperitur.
ri~c!!l? 'npT:»'! nam mox veniet auxilium meum, mani- Jliph. r\jyt 2 Reg. XXIV, i4, et Tfy.T 2 Reg.
fesialiit sesdlus mea. XL, 5. Seusu paulo diverso XVII, 11. XXV,
2 pers. nfixn iK'x\^I, 26
11 cet.
i-rnbii: v:-bi; ';
sequ. by (cf. J.E,J>^) LIII, 1: sj\-\\^
1 pers. 'n''!:^- Jer. XXIX, 4. 7. i4 fut. apoc. b:i.',i pro
cui manifestata est potentia Dcil i. e. qisis de ea sibi bJ''^ causat. Kal uo. i.deportavit , in exilium abduxit
pcr.suasum habcbat. c) nuntiatus est , scqu. r ct l:6e Je.s. (arab. Jo> Conj. IV) Jer. XXIX, 1. XXXIX, 9. LII,
XXIII, 1 iab nb-i: 'a^ra yi.N^. e tcrra Ckittacorum
:
l5 sq. E.sr. II, 1 cet. cet.
nuntiatum est illis , ixoDiimc de vcrbo Dei 1 Sam. III, 7. Jloph. I^^yn 3 feiu. n"yrt pro !in":;^^T Jer. XITI, ig
Dan. X, 1. part. pl. Q-ib.l'^ Jer. XL, \' deportalus est 1 Par. IX, 1.;
mlgravit poct. de
'"
3) pass. Iliph. deportatus esf, teii- Esth. II, 6.
torio Jes. XXXVIII, 12. Hithpa. fut. apoc. bin^ 1) relexit , nudavit se Gen.
Pi. n^a fut. Thj,-^ apoc. \y, i. q- Kal, ita tamcu, ut IX, 21. 2) revelavib se tor aUcuius Prov. XVIII, 2.
proprius jiraevalcat sigiiincatus, 1) rctexit, nudavit. (Arab.
^^> Coiij. I id. ) llutlx III, 4. 7: 1TlVr.l"l?J b^ni et retexit il!?3 ct N75 chald. revelavit nbscondita, de Dco
peiles eiuH. Ez. XVI, 37. Mich. I, G: tl?.iN •'i"'10"'1
et Dan. II, "22. s8. '29. 1'ract. pass. ^ir-i Dan. II, ig et ib:i
 R. rii::i, nxi 2Sj •Jip.-; — n:?.!

Vcri. 3o. '

(I|i T.irgg.' Po. rctcxit, rcvclavit, it. migravit 1 1.-^ M f. 1) pr. part Bcnoni fcm. collect. usurpatnm
exulcs, cxulum lurba (cf. sing. rrri.t cxnl 2 Sam. X\^, ig.
I^a. rcvclavit. Syr. ct saiii. Psk^, ^Z"! rcvclavit Pa. id.,
Amos. VI, 7) Esr. I, 11. IX, 4. X, '

7. Jcr. XXVIII, 6.

^^' l*—^s^ manifcstiis , apcrtns). XXIX, 1. 4. 20. Ez.^ I, 1. HI, 11. i5. XI, 24. 25 cct
cliam de iis, qui iam iu palriam redicrant Esr. X, 8 : 'jnp
^ph. (morc licbraco) •'r.irr i. q. hcbr. Ilipli. in cxi-
lium abduxit Esr. IV, lO. V, 1:2. lu Targg. id. r;'ri.il7 concio exulutn. (Arab. xJL=>- ct kIJLs. cxules). —
'Jlr.U Jos. XXI, 27 Kcri i. q. ^Hl q. v. 2) abstr. exilium , migratio. 1 Par. V, 22: r;ri."r;~"iy
usque ad exilium. ni^i.ir: "'rS sarcinae migratoriac Ez"
ril?3, scmcl nV.i Obad. 20 (cnm Kamcz impiiro) f. XII, 7. ThS^z Tj"r:^ jJr. XLIX, 3. Am. I, i5, ct n::^^

1) deporlatio , exilium. 2 Rcg. XXV, 27. Jcr. LII, 3i. rii^iaa Jcr. XXIX, iG. XLVIU, 7 cet in cxiliiim migra-
Ez. I, 2. XXXIII, 21 artno duodecimo .... JTrnr:!"?
:
vit. riri.i~'a ai"0 ex cxilio rcdire Esr. VI, 21. p;r::r! ''rs
(pro :):ril;ir ) exilii noslri. 2) collect. deporlali, — exules, etiam ii, qni redierant e captivitate Esr. l\', i.
exuUs. ,-n?'n'< mb.i exiilcs Judae Jer. XXIV, 5. XXVIII, VI, 19. VIII, 35. X, 7. iG.
4. XXIX,'22; XL', 1. 'fiia n5>.^ Jes. XX, 4. rtttb^; mra ^^l^ (cxilium) n.pr. urbis Casanitaruni, postcaManas-
Amos I, 6. 9 v. &ruj. nin"; mVa de Israele in exilio sitaruin, asyli iiire gaudcntis, Levitis in posscssioncm daW
Jcs.;XLV,
DcutIV,43. Jos.XX, 8. XXI, 27 (uti Keri jVr.j). 1 Par.
vivciite i3. (Arab. i.b- dcportatio, exilium).
VI, 56. Euscbius: /auP.trn', 1; 1'oXuv xai vCv rnv-
LXX «TTOixia, ^(STOixeaict, ul^uuKtoaiu. J.wvxahiTUt yoj/At] utyiaxri iv TJj Kaiamiu (rcpone Buju-
vala)'/ ouavvuiZ tTe rr, Jfw,«/; v.ul 17 niQixoiQog. Josephus
m?^ st cmpLat Nni;5 f. cliald. exilium. Nn^r.n ':^ tiun lu-bis meminit, quam ravXmtjv vocat bell. iud. l, 4
cxulcs Dan. II, 25. V, i3' VI, i4. Esr. VI, 16. In Targg'. §. 4. 8, tum regionis adiacentis, ravXaviTiSog , Arclu 8,
2 e. 3. i3, i5 §. 4. bell. iud. 3, 3 §. 1. 5. 2, 20 §. 6.
saepius. Syr. I Zali»,^ id.
4, 1 §.1, dc vita sua §. 3/, quam ab or^u Jordanis et
maiis galilaei poiiit, ahbi tanien sub Batanacae nominc
»1^5 t(formaei^ia''j;, M:"i', esilium) Gi/o, n. pr.
comprehendit. A^ide quae disputavit llelandus Palaest
urbis in moijtanis ludae Jos. XV, 5i. 2 Sam. XV, 12.
r^g- 199- 317. 3 18. Eandem vero regionem hodicque
Nomcn gcutil. est '':pia 2 Sam, I. c a fonna )i";"'.'i, ut Dscholdn , Dschauldn vocai'i, testes sunt Burckhardtus
•':';-'r a r:";''^.:.
( itin. S^Tiao p. 44o. ed. germ. ) et Scetzenius ( Zach Cor-

respond. XVIII p. 346).^

IVT.^ (formae 'irV3, 1''';'^' '»''"'11-.) ^- ^^^"^^ ^
ligno, lapide, aut mctallo facta, cui aliquid inscribatur, r^^<^ (exih"um, exul, cum terniinatione n-::- pro
i. q. mi , a dctergendo ct poliendo dicta ( v. sub rad. ) Jes. Ti— , ut in nr\N*, n7n>f ; sec. Jo. Simon. magnus, crassus,

\TJI, 1. S3TUS interprcs rctinuit ljQ*-i>^, vd potius signiCcatione pctita ab arab. J<:>. magnus fuit) GoUath,
IjoI^^, Bcne Targ.
ut liabet Ferrar. Noraciicl. p. 108.
gigas ex gcnte Pliilistaeorum, in certamine siiigulaii a Da-
vide (1 Sam. XVII, 4. 23. XXI, 10. XXII, 10. Sir.
Nri"b ct Saad. Sj^vi*^ lamina ferrca, asser. (Ap. Talmu-
XLVII, 5), sccundum ahud quoddam historiae testimoninm
dicos '^Vt!! cstniargo, spatium cbai-tac in Ubrorum latcri- quod male cnm illo conciha%-it auctor
( 2 Sam. XXI) 19),
bus scripturd vacuum). Paialipomenon (1 Par. XX, 5,- cf. 13^nirN p. loo^l, ab
Pliu-. fi'':'';-! Jes. ni, 23 specula, pr. tabiilac s. la-
minae ex metallo qualcs crant spccnla a
polito factae ,
Elchanano interfcctus. Apud Arabcs vocatur c-v."'^ Cor.
mulieribns Hebraeis (Ex. XXXVIII, 8. lob. XXXVII, 2, 25o. d"IIerbclot v. Gialut
18) uiore apud alios ctiam antiquitatis popnlos rcccpto (v. patron. a ribs''^ verbali futuri Iloph. in exi-
^^.'Kl ^l^"
Comment. nostrnm ad Jcs. 1. c. ) circumgcstata, plcniinque lium ductus) u. pr. viri Nuiu! 22. XXXIV,
rotunda et mamibrio munita. Ita Chald. Vulg. Kiinclii in
Comment, Abarbenel, Jarclii. Contra {diaqiuvTJ LXX
Acxomxu, Hesycli. yluy.wnxoq yiroiv, XsnTr] ia^»;«} et
cf. in Kal iunsit. Arab. ^-Jb> calvus fuit in siu-
^*P?^
Kimcliius m
Lcx. vestes intclligunt pellucidas , idqne
Schroedcrus (de vestitu mull. hcbr. p. 3n. 3i2) vindicat
cipite, ^JL=»i calvus, sec. Giggeium 1 , 720 etiam ^i;?-
coll. arab. isjJis» iiitor, dcin vestis nitida, splendida, holo- rasit caput. In Kamiiso typis cxscripto pag. 270 legitijr
serica, iicque negaii potest, vc. noslrnm Jcs. 1. c. alia
qnidem \aL>. &«!. ».-vtL>. sed nescio aii vitiosum sit, et
excipcre vcstiraentorum maiorum nomina. Certior tamcu
(coU. Jes.VIII, 1) est spcculorum signiCcatio, ab isto loco lcgendum „-JL>.
minimc aliena, praescrtim cum loculi s. uiarsiipia a inulic- Pi. rasit capnt Num. W, 9. Deut. XXI, 12. 2 Sam.
ribus similiter circumgestata prosime praccedaat XIV, 26. Ez. XLlV,ao, cf. Lev. XIH, 33, virum 1 Par.
 : ,

R. bbi 286 bb^

XEX, 4. 1i;t'r! nVa aLrasit capilliim (y.

Dicitur eliam ed. Micli. p. i54. Apud Arabcs ct Samai-itanos J-=-
Pu. barbam 2 Sam. X, 4. Lcv. XIV,
abrasit
), 'JpTi^ ':.
2,ZT valet mole grapem dein gloriosum , illustrem esse
Scmcl iiitraiis. rasit sibi (capillum barbamquc) Gen.
S. 9. (cf.np_^, 153), quod a volvendo ductum, quia res gra-
XLI, 1-4. Mctaj)li. radere terram dicitur, qui eam fcrro
flaumiavc pcrvastat. Jes. VII, 20 radet Dominus nova- : vcs non portamus, scd rolvimus. Inde JyJ.> magnus,
cula trans Eupliratem condiicta \rege Asayriae'^ capiit
et crines pediim, etiani harbam abradet. ( Cliald. nVs
illusti-is, J^t raaior, digiiior, S^ magnitudo, maiestas,
rasit, totoiidit, nV^ calvus, ap. Rabbiiios dc monacliis,
et apud Hebraeos y^i kpis gravis , bb.i, JJls» negotium
non siiie convicio, arab. ^iLs» saccrdos, ap. Ar. Erp. iibi gravc. (ad Ilamas. p. 4^3) ctiam verbo arabico
Scliult.
ex Rabbiiiisnio pctitum videtiir).
taincn lioc vc. volvendi notionem tribuitexllcbraismo: in omnibus tamen,
Pu. rasus est , dc capillo ludd. X^^, 17. 22, de quae laudavit, exemplis vulgaris gra^vitatis et dignitatis
Larba Jer. XLI, 5. significatio miiii praefcrenda videtur. Noimisi iii dcrivatis
Hithpa. 1) rasit se Lev. XIII, 33 2) ahrasit sihi ;
quibusdain , ut |V:>. stipula vcnto in gjTum acta , icL^.
(cf. LeJirgeb. p. 248 litt. d) c. acc. Niun. VI, 1 9 in ?5'1~ 1~N :

iT7: T.V postquam sibi abrasil consecralani caesariem.

stcrcus globosum, xl,.>\/fl volumcn, primariae signiflcatio-

iiis, quam Ilebraismus vcstigia reperiuntur.

liabet,

!5~o( 1 pcrs. TiiV.i Jos. V, g, plur. !i;'~.i Gen. Niph. tj: pl. ^V-i: fut. b.r 1) voU-i, de fluctibus
aquae Am. V, 24. 2) convolyi, de coclo instar libri con-
XXIX, 8, imp. ra, ii-.i, semcl Vn Ps. CXIX, 22
3.
volveiido Jes. XXXIV, 4.
a) yolvit ut lapidcs Gen. XXIX, 3.' 8. Jos. X, 18.
,
Poal. volutatus est in sanguine i. sanguine inqui-
e.
1 Sam. XI^^ 33. Prov. XXVI, 27. In derivatis refertur
natus. Jes. IX, 4. Hithpo. id. 2 Sani. XX,
12: Nr^iM
ctiani ad fluctus se volutaules et aUas rcs vobibiles, ut rotam
~";~'3ri TJins D~Z bl:.in"j et Amasa in sanguine voluta-
( -i';-.! ) , anniilam ^i>-i , cranium ( n^iiir.T ) , turbincm
( )
tus ili medid via iaeebat. Sequ. 1::^ volutavit se in aliquem
(^ii^^). i. e. irruit in eum. Gen. XLIII, 18.
'

2) metapb. a) seqn. i«5?; amoUtiis est ab aliquo.

Pilp. i^.ira i. q. Kal 110. 1. yoUdt, devolvit
Jer. LI,
Jos. V, 9: l3D"'l:i'.»3 tS-l-^S-J ns-in -nN ''Tp.h^ amoli- 25: d^rrC!— -j^a '^\-ir.^ra devolvam te de rupibus. Hith-
tu.i sum a vobis ignominiam Aegypti. Ps. CXIX, 22:
palp. r."b;-5nr; devolvit se liostis irrucns. lob. XXX, i4.
1^31 PiSin "h^J^ \^ amoliaris a me ignominiam et con-
Hiph. fut ;3"""' voh-it, devoh'it lapidem. Gcn.
teintum. b) scqu. !rN ct hv n se devolvit et amolitus cst
'

XXIX, 10.
et in alium transtidit, ci tradidit, commendavit aliquid.
Ps. XXXVII, 5: "3.-1" ~in^-?^ ?i;i depohe in Jeho- ^^5 ni. 1) stervm , a forma rotunda dictum, i. q.
fam piam tuam i. c. "omues rcs tuas Deo permitte. Prov. iV.n , T. rad. no. 1. 1 Reg. XIV, 10. Arab. id[> stercus
X^% 3: T^ii^r riin"~b\ ra Deo permitte, quidquid
agis. Ellipt. Ps. XXII, 9, ubi pocta iniraicos suos Cdu- anijualinm rotundum, iit camclorum, ovium, uiide Jsj>
ciam in Deo positam derisuros ita facit loquentes: !rN~ba
sncVi:'' ni-^. Redde: derolvat rcs suas in Deum , is et JJi=-l collegit stercus pcc. camclinum ad cremandum.
nciUcet eripiet eum, ita ut t.i sit tertia pcrsoua Iniperati\'i,
Clicld. 'fT.i, talmud. rr3 id.
de qua olim dubitabuudns cgi Lehrgeb. p. 776 iiot. quam ,
'J"';'''^-!,

vero nuuc (coll. Gen. XVII, 10 et 12 ibique Vers. Alex. 2) i. q. arab. JJl>- causa gravis et magna (v. rad.
3i, 59) satis probabilitcr statui posse censeo: vel, si dubi- Praemissa 2 partiaila vim Praepositionis induit,
no. 3).
tarc non desiisti, depoluit cct. ita ut b-i infiuitivus sit jiro
'^Vvlr <^en. XXX, 27, rjrra= XII,
,
inde rb.n.= c. Sulf. ,

verbo fiuito positus. Vide, si forte ;ir.1 scribcndum fnisse

l3, £33'rr.i2 Deut. I, '37 i. q. 'imz propter. Gen.
eeusueris, Lehrgeh. §. 209 uot. 2. iqXniatv ini , LXX XXXIX,"5'. Deut. XV, 10. XA^li, '12. Jer. XI, 17.
KvQiov (cf. Mt. XXVII, 43), Vulg. sperauit in Do-
XV, 4. Micb. III, 12. 1 Reg. XIV, 16. (Iii Targg. ?:-ja
mino. SjT. MK^ ^^» ^isZZJ confidit in Domino. Targ. id. , 'l ^•"ya qiiia). Respoudet arab. aS^ib» ^ et
^
contra
a b^a
laudes cecinit ( n2"4 ) coram Domino
: qs. b.i -sit
qnac dcrivatio ctiam reccntiorum nonnullis placuit
,
, (j^JJbs-i

pr. reverentia tui.

( cnm Elif prostbetico ) i. q. t!5sJL>l

Partieula hcbraea autciii rcctius a rrJ

^ propter te
»
lioc vero verbuni iiunquara scquente irN» ubiquc scqueutc ,

3 construitur. Bcne de li. I. egit Stangius in Anticritica in JJc>- derivatur, quara a r"r." , 3^^, cuius ultima syllaba
Ibcos quosd. Psalm. I, 124. 125. corripi 11011 potuisset, ut in r'r52 factum, Caeterum cau-
3) Volvcudi sigMiDcatum in liac radice agnoscunt sae .significatio possit etiam a volvcndo vertcndoqun ducta
ctiam SjTi ct Clialdaci, quanquani in vcrbo rarior cst.
cssc, cf n:S a 3=0, niniN ab iw no. III. et Ji.s»
Cf. Biixt. 432, et quod sjTiacum Wyt aLtinct, Gen. XLIII,
3o Pcsch. Etlipa. Barbcbr. pag. 2i4, it. Castejl. Lcx. caiisa, a 0>^.
 R. y>:? 287 D^^ Z^?!-.'*

3) 11- pr. diioriim virorum (fort. gra^-is, djgniis, ut tur regio cum vigiiiti urbibiis, ctsi minoribus, iii tribu
Naphtalitarum , circa urbeni Kedcsch (tcr cnim occmrit
J^T a) 1 Par. IX, i5. b) ibid. comui. i6. Ncb. XI, 17.
r-^r-in Ui^p, cf. KaBTig if Tr, FuXduirf 1 Macc. II, 63), a

?73 m. cliald. pr. volutio , deia grai.'ilax , magni-

genlilibus, Phoenicibiis niiiiirnm vicinis, liabitata. LXX
'// rultlaia, quo nomiiic N. T. teuij)oribns scptcntrionalis
ttido (v.^rad. 110. 1. 3). Esr. V, 8. Yl, 4: ri:.'i ]2n lapides Palacstiiiac citcrioris provincia Phucniciam intcr ct Sama-
magni , graves , qui volvuntur, nou icruntiu". Intelligc riain appcUatiu' v. Rcland. p. 181 sq.
lajudcs quadratos, vcl quoscunquc maioris molis lajiidcs,

coll. ctiam Jy:>.

ct ^}^ rudis, grossus. Germanice pcr • '? V^ f. i, q. r-ir-i no. 3. circulus , regio. nir^^ra
C^.^^rri:" rcgioucs Pliilistacorum Jos. XIII, 2, nirvj
iocuDi magnae molis librum voXutandum magis quam pro
,
n"4"r.2 Jocl IV, 4, ruXiXuiu '--iV.o^fivXoiv 1 Macc. V, i5!
iiostri aevi morc in marsnpio portatilcm , einen JFalzer )~n'_~ circulus, ripa Jordanis,
q- fll.!." "l^3 il
nir^ir.l i-

vocanuis. Apud
Taliniidicos Nrb^l omisso dc lapidc pN Ghor. Jos. XXI f, 10. 11. Eadcin ferc rcgio sigiiificaii
magno usurpatur (Biixt. p. 433), ^^rra 'r^ vasa lapi- vidctur Ez. XLVII, 8, ubi fons illc sacer infra temphun
dca notat ct Nrr"';! cst lapis sepulcrum opcricns, liaiid scaturicns iii circulum orienlalem {^~Z''Z~~,r\ rir^^rj— LXX
dubie a volvendo dictus coll. jNIt. XXVIII, 2. Luc. XXIV, l\i T^v Tui.O.ulav. Syinni. /«6iopio»'. Aipi. divug), deiii
2. Ilcbracoruin iutcrprctes interpretantur, ct marmor in descrlum, ct iude iu marc mortuum dcsccndisse dicitur.
sic A'crs. bcbr. i. c. ^"''0 ]:n , qiiod non probo. LXX Contra n:r^"r5 Jos. XVIII, 1 7 cst n. pr. loci iu australibus
ViQ <n ivXtxxm , ct Esr. apocr. A^I, g 'kiQot, \vaxn\ noXv- :
Ucnjamiiiitarum liiuitibus, quod in loco gcim"iio XV, 7
TtKiXi ,
quae signilicatio fortassc a vcrbo ^L>- polivit pe- ;.^ra:3 vocatur.
tita cst.

C^^lV? m. plur. idola Lev.XX\a,3o. Dcut. XXIX,

^x5 m. i. q. rra no. 1. stercus hominum. Iii Sing.
16 cct in variis formulis, ut Crr^r-in "'TnN rj'rn idola
scmel lob. XX, irrAS scc. Cliald. ct Vulg.
7 : T3N"i n:c:'r scqui 1 Rcg. XXI, 26, Cir"V-"|n n^:; idola colere 2 Rcg.
lecte sieut stercus suiim iii aeternum peribif, cf. dc
:
XVII, 12. XXI, 22, 'jn-rN ti:"':?. Ni;: oculos coniiccre
liac comparatione igiiomiiiiosuni interitum significante XVIII, 12. Est .mtcm hoc nomcn liaud dubie
iu idola Ez.
1 Reg. XIV, 10, quare non erat, quod ad alias iiitcrpre- probrosum idolisque jiroptcr contcmtum iuditum. Imigi-
tationcs confugerent intcrpretes, ab usu liuguae alicnas, tur enim sacpissime aliis nominibus ab idolorum contein-
qualis est Datlui irrjb reddentis : in ipso splendore suo, toribus cxcogitatis, ut t^:i^pr Dcut XXIX, 17. 2 Rcg.

coU, S^ lioDos, et Micliaelis: ut stipula , coll. P^ XXI,

niar'.in
21. XXIII,
XVI, 36, S^^r-ir.iV
24.
et maxime frc-
Ez.XX,
XXX,
7. 8. 3i
i3,
, Yp:4 Vin, 10,
stij)nla, quod posterius vcl propter Suffixum fcrri iiou
qucntatm-in locutionibus, "quibus idolorum cultus castiga-
potcst. Cf ctiam Scliult. in Auimadvcrss. et couti-a in
Comment. ad h. 1.
tur, ut a^^riV^a i;'':::: polluit se culiis idolis, Ez. XX,
7. 18. 3i. XXil, 4' 'XXIII, 7. 3o. XXX\ai, 23, rrz^-j
PIui'. S^irr.i stereora pr. globuli stercoris Zepli. I, 1 7,
nNa.i::"r C"'';^"^; XXII, 3 £""r-"rrr -in-L! pmgavit ab
, ido-
spcc.humaui Ez. IV, 12: DnNr; n.v:; 'rr^ globuli stcrcoris
humani, V. i5:
loruni sordibus XXXVI, 25, C^^r^Va "'"inN n:T VI, y,
an.vfr •'rba.
D^n"r.in-nN >]X: XXIII, 37 scortatus est euin idohs,
(fort. stercoreus) n. pr. viri Nch. XII, 36. fi^^r^r.in •'Xt:n pcccata cum idolis commissa XXIII, 4<).
'''l5-i
Haud male igitiu- Ilcbraeorum iuterprctcs S""r""r:i pr. sor-

^''r^ 1) adj. Reg. Vl, 34:

folubilis, versatilis. 1 didos impuros , slcrcoreos valere observaut, et re
,

^''r^r-': nrix^: n"r~~ a^^r-r:; Tw" duae valfae ianuae prio- vera in couviciis a Judacis serioribus iu idula corumque
ris yersatiles erant sc. iii caidinibus. Cf. Ez. XLI, 24 cultorcs coniertis cst ctiam ri-T stercus, stercoraiium
in eiusdem rci dcscriptione: niZ5^^ f^f^li^- 2) subst. — (Ilicros. Bcrachuth fol. 12 B. Lightfoot Opp. U., 322),
annulus. Esth. I, 6. Caut V, i4: E-Nr^::: 'ariT 'r-r.i Tn^ unde Bisi.l^B^ovX probabilitcr dominus stercoris i. e. idolo-
"C^J^r^ manus eiiis sicut annuli aurei , ornaii gemmis rmii, s. daemonum. Recentiorum nonnulli, ut Jahnius
Tartessiis. Nimirum digiti manus inciu-vatae annidi Cgu- (Bibl. Arehacol. III, p. 48i ) fir^r.l truncos, caudices in-
ram refermit, ungncs autcm coloribus tincti cum gemmis terpretantur, a^olveudo dictos per irrisionem; malim certe
comparanttir ( cf. Ilar. Cons. II, p. 108 Schult ubi ungues lapides, saxa s. deos lapideos, quaiidoquidem rr^ dc vol-
Tciidis lapidibus frequcntatur, et KrA lapidem maiorem
puellae bcryllis assimilantur). Sjv. bcne fsp y*\ (malim
notat. E vett. intpp. Sjtus generali utitur vc. l^-iiwjj
tamcn ^2^3 circuli). Haud elcganfer cylindros aureos
Chald. etAIex. intpp. talibus certc , quibus idolornm vaui-
interprctatur Michaelis ad Lowth de sacra poesi p. 63/ tas exprimitur, Nn^i^a, IndijJet;^», 8Mvir[\ia, ivSvuijua.
ed. Lips. —
3) circuliis, regio i. q. 122. Spec. r''r3
D"'i.in Jes. \^II, 23 ciixulns genliuiu et xur' t^Oj^riv r''"~-"rt ,
Plane igitur rcpudiandi, qui vc. iiostrnm ab arab. Joa.
Jos. XX, 7. XXI,
VI, 61, nr/r-;- (cum lie
32. 1 Pai-. magnus, illustiis fuit dcrivaiit, qs, iiomeii Iionoris sit a cul-
parag.) 2 Rcg. X\^, 29, i^ira-: y-^n 1 Rcg. IX, 11 voca- toribus iis iudituni.
 :

R. bh^ 288 b^ - h^h^

plnr. b''V.1 m. 1) acerpus lapidum. Gen.

75 XXXI, tiilo,iReg. VII, 4i: duae columnae -'y^.a n^nb" nV.Jl
46 fob. VIII, 17 (parall. Qi:5!< ni2 ).
sq. Plcruinque ad- Q-inia^''ina:^^ UJi<1-by et duo globuU capHulorum in

ditur t|i:3N. Jos. VII, 26. 2 Sam.XVIII, 17. Hos. XII, suminis columnis. V. 42. 2 Par. IV, i3. Ibid. Vcrs. 12
12: ITCJ 'vbJn-Vi' ^'VjS dnin^Ty arae eorum niultae eodem contextu legitur ni"\ni3ni niVj" quod miiius ,

sicuLlapidum aeerviin, dgri sulcis. (LXX wg yjikSivai. accuratum, quandoquidcm globulus capitiali partein, caui-
Vulg. quasi testudines , ex liiiguae syriacae usu, in qua quo maximaiu, constitucbat. Iluiiis formao cajiitula iu
aedificiis autiquis aegyptiacis v. iu Wicbekiug&«V^c7-/.2?a«-
V>c tcstudinem notat. Vido intp. Syr. lioc ipso loco ).
kunst, Kupferb. tab. XIII, Cg. 1. 6. i3. 27. Non malc
Sacpe de ruiuis. In Sing. Jcs. XXV, 2. IX, Plur. Jer.
LXX EccL XII, 6 hvdifiiov (Hesycli. itv&i^iov , . . .

10: Dj^iTT^-nN '^innri et convertain Hieroso-

ygaftfiri Jig £).i,xoei8)]g Iv roig xioot), quod vc. eliam Ex,
C^iiSb
lyma in"ruinas. XI, '37.' Jes. XXXVII, 26. 2 llcg.
XXXVIII in miiltis codd. pro i%&i(iM Icgitnr, 2 Par.
XIX, 25. lob. XV, 28. — 2) scaturigo , ab aquis so
angl. ipell et gcrm. I. c. fjuaeig. Syr. Chald. YZi^, l-i-v^ polves (coU. uo.a).
Tolventibns dicta, \. Nipli. no. 2. ( cf.

wallen, walzen). Cant. IV, 12: "::-:•:

b-l scaturigo, ad
— /575 m, rcs volubilis, quae cito ct continuo volvi-
quam aditus pcssulis dausus cst. Z) Pliir. fluctus
tur, i)' rota , currus Jes. V, 28. Ez. X,
6, pulci ad 2.
maris. Job. XXXVIII, 11. Jcs. LI, i5. Jcr.V, 22. LI,
aqiiam haurieudam Eccl. XII G, , Per ev diu
ilvoTv Ez.
42. Ez. XXVI, 3. Zach. X, 11, plcuius a^n '^a
XXVI, b.iba currus
LXV, XXIir, 24: b.i'?5-! 3i-i et 10: aq-ii
Jc3. XLVIII, 18. Ps. CVII, 25, d^B:: 'V,i Ps. 8.
cum rotis. Plur.'b-;;!ir;i Jcs. V, 28. Jcr. XLVlI/S. (Syr.
CVII, 29, it. nirr! 'S.l Jon. II, 3. Aictaph. Ps. XLII, 8:
q-^3j, i"..j> TtiV.II n^i^ia^ilja — ir3 omnes undae tuae fluclus- ]]v^^ rota, IH^J PvjjjAvj. haustium). — 2) turbo,

que ^iui rne inundaruht i. e. omnis geucris calamitatibus

syr. livj^' Ps. LXXVII, ig: b-ibj:? -Zd?") bip ^'ox
^ me obruisti. (Syr. P^fluctus, unda, vallis, torrens).
X, rotae
tonitru tui audita cst in turbine. Ez, i3: et
4) Plur. (acervi l.-scatuiigiues) n. pr. oppidi in
&''V.'l dictae sunt me audiente b.ib-lii turbo. — 3) siipula,
vicinia Ilierosolyiuorum borcani vcrsus siti 1 Sam. XXV, palea , festuca, quae turbiiie agitantiir. Iluic compa-
44. Jcs. X, 3o, ubi d^V.l-na poct. dicitur pro diV^ LXXXIII,
'^:3
rantur hostes cito et peiiitus dclcndi. Ps. i4 :

(v. ns p. 2ig, no. G). E Jcsaiae loco practcrea coliigas, bilbii- iBn^^lO '^^bN mi Deusl fac eos instar festucae,
ad tribum Beujamiu illud pertiuuisse, rcpcritur tamcn quam turbo abripit. Jcs. XVII, l3: rtSlD '>:3b b.ib^a
Taki^i. ap. Alcx. Litp. Jos, XV, Go.
sicut palea in turbine. (Sjt. |jiyt festucae, pul-
Hs». ,

yS/S (scc. Simon. i. q. ^jp.\ \\ scaturigo emanatio- vis aliaequc res similes vcnto circumactac, chald. N ?3 , arab,

nis) Gillioa , n. pr. nioutis vcl regionis montanac iu tribu

Isaschar, ubi SauUis a Pliihstacis cacsus et iutcrfcctus est.
1 Sam. XXVIII, 4. XXXI, 1. 8. 2 Sam. I, 6. 21. XXI,
12. 1 Par. X, 1. 8. Ex etymo illo non improbabili colli-
VII,
^5^5
9.
•" chald, rota. Plur. c. Suff.
"
^niV^.r.i Dan,

gas, pr. nomen fontis vel vici iuxta foutem fuissc, a quo
jnons vicinus dcnomiuatus sit. Eusebius iu Ouomast. /"f /Soii£ PS^JJ m. 1) i. q. ;.1^3 no. 1. rota , pl.iustclli puiiici
{\.rek^ovi) oQifAXXo':f\}7^(»v (qiiod noii falsum cst, siquidcm
Jcs. XXvill, 28.
rcgiouem Scytliopolcos cum ipsa hac urbe Sauli tciuiJorc
2) Cum art. b-ib.vn ( c. Hc locali !ibab:;\! J^s. X, G.
Piiilistaeis paruissc rcctc colligitur cx 1 Sam, XXXI, 10),
l5) Gilgal n. pr. oppidi Ilicrichuutcm intcr ct Jorda-
^KvdimoXiWi (intyovTa «uXtl- tv oig
arjfisiuig

TUt reXBovi. Dc fontc, qucm Tiibauium vocant, ad radi-

g , yictl xwfxr]
ncm siti (teste Josepho L stadiis ab Jordane, ab Ilicri- X
chuntc, Arch. V, 1 §-4), ubi Josua populum circiunci-
ces illius montis scatm'iento v. Guil. Tyi-ius ap. Rclaud,
dcnduin curavit paschatisquc fcstum diu intermissiim de-
p. 8G3. Iii Palnierii mappis biblicis huuc moutem Jbodic-
nuo iustituit (Jos. IV, 19. 20, V, 10. IX, G. X, G sq.
que Dschebel Gilbo vocari annotatiu-,
XIV, G. XV, 7 ) , non solum famosa idololatriac scdcs
7^1 SuDr. prVa m, Zacli. IV, 2 n. 2. (ludd. III, 19. Hos. IV, i5, IX, i5. XII, 12. Am. IV, 4,
c. i, q. r'?.n
V, 5, cf. Rcland. jo. 782), scd etiaiu Icgitimis aacrificiis
•175
1) f, b^ no. 2. Phir. Jos. XV,
scaturigo i. q. aliisquc sacris ibi aute tcmjjlum coudituiu pcractis cclcbra-
19, ludd. I, i5, —
2) lecjthus , lenlicula a rotunditate tum ( 1 Sam. X, 8. XI, i4. i5. XIII, 4 9. XV, 21. 33 —
dicta. De lccjlho candelabri sacri Zach. IV, 3, cf. comm. b.ib-i)3 nin'' '^:&b), a prophctarum etiam colonia habita-
2 , iibi in masc. ba. Ecel. XII, 6 in dcscribcnda scucctute tuiii (2 Reg, IV, 38). Cf de eiusmodi locis sanctis s. v:.
etmortc: artTn nVa V'?"! ^'^?Tl '^.^1. P'"?.1?.
~ "^*^ '^'^,^'?. "'^ Wil, 'Jiy^.i, Scmel plcnius b-^b-^- T\>\ Nch. XII, 29, gr.
aniequam rumpatur funiculus argenteus , conieratur et rakynla i Macc. IX, 2. Quod ad ctynion atliuet, orbem,
lampas aurea. Simihtudo ]yctita cst a lampade e matcria circulum rcddcrc jiossis (quo cuiin iure Jos. Arch. V, \
fragiii lacta, scd dcaurata, c fuiiiculo argcnteo (h. c. scrico §.11 i).ev&igtor rcddat, vix dixcris), sed Jos. V, 9 liic
cum filis argcnteis) pcndente, ct abrii])tio lili mortcm locus ita appellatus csse dicitur, quod Josua populum cir-
significat, —
3) globus , ^'•/oiji/iw in coluiniiarum capi- cuiucideudo Acgypti opprobrium ab co amolitus sit.
 R. bb:s, £!:5, 'i!!:^^ 289 n^3V5 — Tiii^^a

Euscbiiis: /^r/Aj-a^a .... ScixrvTni o xonog i'Qt]i.ioi;, a')j et sumsit E/ias pa//ium suum, eoque conpoluto perciis-
[fpo? v^(ir;?x£Uouf jo?" xat «^Aoi^- 5s ioixsv slttu /'«ij-aAa sil a^uajn. LXX
tlhias. Vulg. invoivit. Cliald. imN:.
Tj;v Jiepi liutdrjX (qua postcriore conicctura facilc carc-
Sj-r. CJiSfO. UnusArabs,
nnis, quum (Jalgala, Jcriclio ct I3cthcl urbcs satis viciuae
alibi Sj-riaca transfcrens, uunc
libcrius ct arbib-aiic: sumsit E/ias fasciam capilis sui
siut 1 Jiain. Vll,' iG. 2 Rcg. II, a ). Do XII, 23
r.ir.i Jos.
comnicniorato paucis ctjinius v. D-^ia lio. 3 pag. 272, quibus LjLsJ et solvit eam. Convolvendi autcni significatus,
adclciuluni, ibrtassc cum Alcx. iiitcrprctc ibi "•'ri logcn-
qnem temere Mich. iii Siippkinm. utpotc in
sollicitavit
tlum cssc [t)1^ J'uXt).aiag). Aliuil citisclcin iioniiuis op^ij-
liiigua arabica et sj-riaca non cxstaiitcm [arabice ,Jb. valet
cluui ncc li. 1. agnoscimns, ncc Dcut. XI, 3o, nbi moiitcs
secuil , Syr. Ethpcel. percussus esl], tiim c contcxtu,
Ebal ct Garizim e regione Gi/gal ("-.^r:.n rT2 ) siti cliciin-
tur. Id cnini ininimc falsum modo r:i7j non dc vicinia ,
tum cx derivatis plane niaiiifestus cst. Ad
vctc.riiiu in-
terpp. auctoritatciu acccdiiut ctiam Judacorum magisUi.
intelligis, sed e regione , in consperlu,rci\(lis. Lightfoot
Kimchi: nm.N f^.ri nm.N' ;-:2.
(Opp. II, p. 233) ct h. 1. et Jos. XII, 23 Calilacam intcr-
prctatur, qs. b.ib.l sit i. q. i:"'ra, alii in subsidium vocant,
quac habct Euscbius ri).yii., «ui Taurjjv iilsv '/?jaoi!ij.
:
^IP^ m. pai/ium, a convolvendo dictum. Ezecl],
£<Tr« di xal rvv xidutj ruh/ovkr}i Ajj^o/uVtj l/rnrrarpi^oj ,
XXVII, 24 in vcstibus cx Assyria ct Mesopotaniia {nou
cx Arabia, ut viilt ]\Iicliaclis) advectis sunt n::n •'.Jir.'!
( i. c. prope Joppcn ) oji; a:io a»;i(fitijv f.'| iv TOlg ^OQsioii.
pai/ia /ijacini/iina. Vidg. ini^o/ucra. Aqu. Syuim. silri-
Ncutrum vcro vcl ncccssarium, vcl locoruin contcxtui satis
aptuin. fiuTU. SjT. \j\'^ vesies. Cliald. ^iTTia i. e., quo-
uiodocunquc scriptma cmcndanda fuerit, rccte obser-
ri^J75 c. Suir.inr;i};5 Plur. c. Suff. tin-^5}>a_ f. cranium vante Kimchio gazae. Ipse Kimchius: rrSrni"J ffiiab^a
a figura globo simili dictiim. ludd. IX, 53. 2 Rcg. IX, 35. (cappa) Ncp T>-b3 13 Y-\-t^ -3 £3nN^: J]ai<n->1. Pro-
1 Par. X, 10. Utuntur autcm Jioc vc, iibi siiiguli populi vocat dcun ad chald, N-j-^rji pallium, stola Estli. "\ail, i5
ciiiusdam liomincs civcsque nuineraiitm'ctlat. caputA\s.^v'is, Targ. Taanith fol. 23' B', adde D^a Gcn. XXV, 25.
gcrm. Aopf Ex.XVI, 16: &3%-ii-S3 in^": riir..ir.-.? ^.•d> ]\Iichaelis iii tota liac radice tractauda uifelix />e/-cii5Si'ones
Gomerum singu/is capilibus pro numero hominum. se/j/ae rcddit, v. nr^n.
XXXVUI, 26. Num. III, 47. 1,2: anVarJ? 13T-r3
omnes maseuios secundum capila sua i. e. viritim. c^-i pi, res convoiuta , dcin maieria rudis et
Comm. 18. 20. 22. 1 Par. XXIII, 3. 24. ludd. Cf. -iwN-i informis , uondHin elaborata, cuius partes nondum evo-
V, 3o. Apud Rabbinos nrsrs »133 frequcntatnr de ccnsu lutae sunt ct cxpcditae. De cmbryoiie Ps. CXXXIX, i6;
singiilorum capitum. (Sjt. Lanicd 'T'"."'?.
"'^"1
"'Tr-T massajn meam informem i. e. me quum
( ^-^Qs^vs^^^id- abiccto uiassa informis in utcro niatris latercm viderunt ocuii tui.

Lamed ab-
Bcne Alcx. et Aqu. uwTiQyuoTOV fiov. Syinin. ajiopipQj-
primae syllabae, arab. 5C.j:\I:>. ubi alterum
TOV liE. Ilicron. informe meum. Freqnentatur vc. in
icctum, ut similiter in voce cbaldaca /^oAj-oi&a Mt. XXVII, Talmude de quacunque re ruiii uoiidum elaborata et per-
33. Crcbri-^ est iL^^*^ a ct ; pcrmutatis). ^^
fecta V, c. iSr5 massae vasorum fusilium Che-
ni3n'J •'b^
lim 12 §. 6, yi> "i;3
iJ3ri massae vasorum ligneorum,
I i7j<J f. fo/umen, liher , cor/e.v more vctcrum con- Kimchi ad Ps. I. c, de acubus nondum perforatis Schabb.
folulus. Jer. XXXVI, 2 sq. Ez. II, g. III, 1 — 3. Zach. fol. 52, B, dc alica, fariiia et massa panis nondum subacta

V, 1. 2. Ps. XL, 8: ~\tp n"?:;"j roiumen iibri xat' Itoyr^v [jv. Epiphanius in Palacsliiia uatus, liarr. 3o
§. 3i t6 yu^ :

de libro legis. LXX. Jerem. ;j;apTij^, '^uQTiov , Vs. ct Ez. uyaTSQyuarov yoXur, ixulErsv (0 '/.'^paixo','), otteq Ip.uij-
1. c. XEf.u).ii, quod Suidas siAijua iiitcriJrctatiur, Zacli. 1. c. rsvsTfti, yordQog tj afiuSu/.so^g xosixo;, 8i]dsv to in]Si7ti» slg
UQTOV avvs).&6v yal qtvQuSiv cct. quo loco in suae livpothe-
SQtnavov, legerunt enim V.v:. ( Syr. U<5^ j 1 ^ -^<^'' j seos gratiam abusus est filichaelis I. c.], et transfcrtur ad

arab. iJo-w< id. spec. in quo aliquid reconditioris argumenti Iiomiuem ,-udcm, opp. sapienti Pirke Abotli 5 §. 7. Etiam
apud Arabes hiiius significationis vcstigium reperias, nimi-
scriptum est. Videtur a Chaldacis acccptum et dc libris
rum ii*L>.j quod Golius Dschauharium secutus iiilcrpre-
sacris potissimum frequcntatum essc. Apud Rabbiiios "CJn
tatur corpus excoriatae ei exenleraiae oyis abstjue capite
m~3"3 quiiiqnc volumina spcc. dicuutur hi quinque V. T.
et pedibus, pr. igitui- iruncum.
iibeUi, Cant. Ruth, Tlu-en. Ecclesiast. Esther).

ilV^a cliald. id. Esr. VT, 2. LXX nscfali;.

lQy;( rad. quadrilitt. inusit. , de qua

ab:
3^ coM^o/rit, complicuit. Semel Icgitm' 2 Reg.
TlSbS adj. durus. (Arab. l\*1> et k>j.Jb>^ '^j-^J^
II, 8: Drirt-nN ns^i i3;5sTi in-i-iN-rN w/rN ^'C.l durus, dc saxo vit. Tim. 20(j Gol. II, p. 108 Mang.
O o
 R. y^j^, ly^.n 290 ,1152^5, 13>V5

Amrolk. Moall. 54 Lctt. 5iHeiigstb. it.de viro, de quo tiiralieni moris contemior , •s\i,T\^ rt^iljin -^S3 sapien-
tissimis quibusque exacerbatur , 'nihif tam sapiens est et
etiam sJ*.*!:^- dicitur, sAJl=- (ji5, i terra diira et lapidosa,
egrogium, quin illud animo exacerbato et fastiJioso
V. Kamus Conflatimi est Jioc quadrilitteruiii scc.
p. 352. oppugnot. Targg. in omnibus tribus locis immiscuit se, :

Schult. ad lob. III, 7 ex iA*> concrevit, congclatus fuit V. Buxt. p. ^889. Pro exacerbaudi significatu Castellus
excitat Gem. Sanhedr. 1 §. 3, ubi tameu vc. nostrum non
[it. durus, duro animo fuit, unde lX*> locus durus ct
inveni.

altus], et L\i> durus, robustus fuit vir, unde jOis-

*3 rad. quadril. Arab. *>>*^=- jluritiei
robur, durities, terra dura, cf. etiam sjt. (V i N ^t terra
inusit.

dura et lapidosa). In poetico Hcbraeorum sermone autcm significatum habet ad varias res translatum. lX*1> durus,
durus 1) dr. de misero , ajjliclo, spec. fame presso, dc tcrra dura, de camelo parvo, de mulicre vetula,

( Cf. rtCP Nipb. , it. .Jsj durus, difficilis, miser fidt, Ia/ lAc^Ls- camelus fortis , LX.*ib. Conj. I. IV. cxtcudit arcum

dui'um fuit solum, unde KjJO infortunium, (^jJviwo famc- (pr. fortem fccit). Inde

licus, mendicus, f^^o^ pctra, cf. 'iL^J^ afflictio,' pers. '^yp-i (durus) n. pr. 1) nonnullornm virornm, a) filii
Machir" iicpotis Manassis. Num. XXVI, 29. 3o. XXVII,
K^y^.M durus, adflictus, it. radd. ^c-^s, ^^ , tXui, 1. XXXVI, Jo3. XVII, 1. 3. 1 Par. II, 21. 23. VII, i4.
1.

et Sclmlt. ad lob. XV, l5. Nos duriticm fato tribuimus, 17. Jephtac iudicis. lud. XI, 1. 2. Fuit is ex
b) patris
ein, hcirtes Schicksal, uon liomini a tali fato opprcsso. lob. postcris Gileadi, siquidem in eadem familia eadcm nomina
XXX, "IVJ^.I f^^Sl 1Dn3 inopia et fame adjlictus.
3 saepe rcpctuntur. c) fihi Michaelis Gaditac 1 Par. V, i4.
—
:

2) dc mulicre s/e/v7j et o/'Z)n, derelicta , mctapliora 2) c. Art. (qui saltem in oratione pedcstri raro
a solo duro, lapidoso et stcrili ad Iiomincs trauslata, cf. omittitur) Gilead, Palacstinae regio transiordancnsis. Pro-
pric rcgioncm montanam dcsigiiat in australi flumiuis Jab-
_AwJ9 durus , it, annus stciilis. Jcs. XLIX , 2 1 ccclcsia
bokripa (^^^5^ Gcn. XXXI, 21—48. lud. VII, 3.
"irt

quis hos mihi genuit, Cant.lV^, 1. Vi, 5), cum urbe coguomine (Hos. VI, 8 coll.
viduata ita loquens inducitur:
miai^i. nblS ii; •':N1 quum orba sim et sterilis ? LXX ludd. XII, 7 LXX
et Euseb. v. JaXaaJ, quae tamcn eadem
vidctur atque alibi i:^Kl ni"3"^, v.Hieron. ad IIos. 1. c.) ubi
jfjjpr*. ' Vulg. Magis translate lob. III, 7 nb";'!??!
sblitaria. :
:

hodiequc duo montes 'lA»).:;. J..^=. ct L^yilb. J.*.=. cum ur-

"JIXjKi Ninin nox illa sit sterilis.
''Jl'^. In altero Iiemisti-
chio : ne intret eam iuhilus sc. de puero nato. Interpre- bium cognomiman ruinis rcpcriuntur (v. Sectzenii mappam
tari etiam licet: nox illa sit infausta. (LXX o^urjj. geogr. ct Burckhardti p.599). Transfcrtur nomcn
itiu. II,

Gilcaditidis (n:^r.l:i V^i.N.) dciude ad integrum illum tractum

Symm. ex^XrjTog reiecta. Syr. •-•i.^j^ orba). XV, 34:
montaiumi Arndnem iuter ctBatanaeam, aGaditis, Rubcnitis
nWirJ fl^Tl filS '3 nam
coetus iinpii erit sterilis , orbus, ct Manassitis habitatum (hodie cLaJLJi et ... ..l.=? Jl^)
derelictus. „ h\ Gcmara scribitur , in maritimis uibibus
(
Num. XXXII, 26. 29. 39. Deut. III, 12—16. Jos. XII,
vocatam fuisse menstruatam mulicrem iTiiS":':! solitariam
2. 5. XIII, 11. 25. 3 1. XXII, 9 sq. A.in. I, 3. i3. Usur-
. . . Sota c. 7 fln. Bercsch. rabba scct. 79 fol. 89, 1."
patur propterea pro tribubus Gad et Rubcn Ps. LX, 9.
Buxt. Lcx. Talmud.).
CV^III, 9, pro tribu Gad (lud. V, 17 cf. 16), quanquam
ctiam n^b^l na^ V~iN. iunguntur 1 Sam. XIII, 7. Usus
enim loquendi iii eiusmodi iiominibus sibi non constat. Sic
rad. in Kal inusit. Arab. ,jJ-> midavit dcntes, Jaeser semel sub Gileaditide comjDrchcnditur ( i Par.
• ^il
XXVI, 3i), alibi excluditur (Nura. XXXII, 1): et
spec. in rixa, dein coiivicia iactavit, maxime obscoeria.
contra Basauitis ubique cxcluditur (Dcut. I. c. Jos. XIII,
Conj. III. rixatus est c. aUquo , maxime in alca, comiiota-
10. II. 3o. 3i. XVII, 1. Mich. VII, i4), semel, tanien
tione aut in hereditate dividenda. Syr. t-^s<v^ ( S ct i> pro Gileaditis ad radices usquc Ilermonis patuisse dicitur
more permutatis) Pa. rinxit dentes. Ethpe. rictu den- (Dcut. XXXIV, 1 1^-1^ nyir.in-nN). : In urbibus huius
regionis maxime memorantur 'iyb.n3 niaNT Deut. IV,
tes nudante distcntiis est, I^^Or-^vj^O rictus labiorum,
das Zcihnejletschen.
43 ,
^•ri lud. XXI, 8 et nVij-T nTJ»^_ 1 Par.
-[Sh,ii_ XX\%
\. Schult. ad Prov. XVII, i4, de 3i. Intcgra autcm regio laetis pascuis abuudabat et opo-
defcct. ling. hcbr. p. 72. Viudic. p. i43. In V. T. bal.saino nobiiis crat Gen. XXXVII, 25. Jcr. A^II, 22.
Jlilhpa. s\iT]r, tcr legitur dc lite ct homine litigante,
XLVI, 11. L, 19. Zacli. X, 10. lucolac cius vocantur
iibi exacerbantur, 'irritanlur. Prov.XVII, i4 y^.inri i:3"r :
li;r:i ''ir:N Tudd. XII, 4. 5 et siinpl. -ii'Ki comm. 5. —
\L't:: T^^yTipriusquam exacerhalur lis , desiste. XX, 3 :
Miims accuratc ambitum eius rcgionis describniit Eusebius
honori est i-'iro, desislere a lite , :)\iTp b^Mi ""bST omnis et Ilicvon. s. v. Galaad, in errorem rapti verbis Jer. XXII,
slullus exacerbatur. XVIII, 1 : mum arbilrium sequi- 6 malc iutellectis. — Quod ad origiucm nominis attinet.
 R. taV?, ^jm, im >91 Ty^3 im
id Gcii. XXXI, 4/ ita dcclaratiir ,
qnasi ^rra sit i. q. Ii-rii cqnus dcglufit tcrrani i. e. cclerrimc currit, et *.>oJ wj
col/is testiinonii. Quimi aiitt-m de traditioiiiinictyniolo-
gicaruin fidc iion .siiic caiisa dubitafuin sit, ninlinnr-r.i appcl-
dcgluticns c. cqiius vclox. „ Cjauhariiis ^_v'4w
lativc niontcm dtiriim i.c. aspcruni, lapidosiini interfrctari,
i.
sl! (j« j
qiiod magis ctiani placct, quam dc"\^'cttii conicctura (A>//iX
[jcyi\ ^xLi ^jIj== cqiius haustor cst omncs alios pracvcr-
d. isr. Gist/i. I, ]). i3i ), Iiaiic rcgioiicm a Gilcado, filio
tens, qui terrain hauriat aut deglutiat quasL In Ilaniasa
Macliir, iiomcii suiiin iiactain esse, siquidcin liic cum fra-
ti-ibus cam primus cxpugnaverit et a Mo.sc impetravcrit pulchre [^\^\ i>J-\ ii LxU JUJI oj*o li!
(Num. XXXII, 40. Jos. XIII, 21 ). — A Saadia, Peiita- gens, quae quuin conclamatur die proelii,
j.__^

proccdunt in
^y,

tcucLi iiitcrpretc, nyr:i plcrumquc redditur (_,ii_> i. c, cquis gcncrosissiniis haustoribus." Scliult. ad 1. c. Vidc
Gcrascne, circiilus Gerasac urbis, de qua v. notain iiosti'. praetcrea Bocharti de h. ]. disputationem Ilicroz.
ad Burckli. itin. 1. c. i43— i48.
I,
^pae.
^

Hiph. sorbendiim s.bihendum dedit. Gcn.XXIV. 17:

':\*{''?car7da mihi sorhendiim, cf. 'rj-u-r; comin. 43. Cod.
W ^3 ^edit , consedil , disciibuit i. q. arab. (^— ^. Sam. abiccto ^{ niore arainaeo /TTplTf^yi^.
'ant. IV,
Cant. 1 : capilli tiii siint ut ffreg^is caprarum, Twr-Vj
"^""3 <piae
witim discumhunt monle \_'((ci&[(.
Gilead. VI, N/-J-" ni. spec. papyrus nilolica,
iiincus palustris
Ty_3
yba 1,1j iittn.'ttfi
f.it-t%. iii tttutttc
tti i * i, 5.
^.
fj
I
.
,

particida li. 1. valct ad, iit iii i:;i a latere pro ad latiis, ita quia humorcm sorbct et bibit ( bibula papyrus
dicta,

cf. a dextra , a sinistra parte. Vctcrcs rcccntiorcsque Lucan. Pharsal. 4, i36). lob. VIII, 11. Jes. XXXV,
7.
iiiterpretcs liac siiuplicissima interpretationc rclicta iii alia Utcbantur ca Aegj^ptii ad vestes, calceos, eorbes, varii
omnia abierunt. Ac i) Bochartus in Hieroz. I, 62G sq. gencris vasa , pracscrfiin navigia. ( Lucan. 1. c. conseritur
coll. arab. m*J.=- Conj. II. asccndit et cliald. Nrr^^aiffiba bihttla lilemphitis cymba papyro. Plin. i3, 11 s. 22: ex
ipso quidcm papjTo navigia texuiit.
collis,cminentia (v. Targ. ad liiinc ipsum locura ) reddit 7, 56 s. 5;: ctiam
nunc (naves) in britannico occano v'ililcs coiio ciicumsu-
ascendunt, LXX. W, 5 Compl. avtjii^aar. Hicron. ascen-
tae sunt: in Nilo ex papyro et scirpo et arnndiiic, cf.
6, 22
derunt. Syrus «. Af^Nrt) . Scntcntia noii admodum diversa s. 24, et pliira in Comment. uostro ad Jes. XVlft,
2).
est, eaque interprctatio rcliquis pracstat: durius taineii Jcs. XVIII, 2 N^aj i"-3 navigia papyracea ,
:
in Nilo
ascendiint a monte, qiiam discumbunt (qs. pcndcnt) a monte. usitata, levia ct cclerriiiii cursus. Ex. II, 3: N-:.i n3n
2) Alb.ScIiuIt. iii Animadvcrss. ad li.l. R.Jonani ap. Kimcli. arciila s. nai-igiolnm ex papyro. De
JiapjTO v. Thcoplir.
secutus coli. aiab. vaJlc. sub auroi-am acccssit ad aquaui,
,
List. pl. 4, 9. Pliii. ]. c. Cclsii Ilierob. II, iS; i52. —
potandi vel aquandi crgo, rcddit aquatum eunt. Ipse Prosper Alp. de plantis Acgypti c. 36.
tamen R. Jonas quod neglcxit KimcLius, dcnique supra
,

a nobis propositam comjirobat liis vcrbis sLow ,..'j' L<: , :

_^,«jc>Lj o.v»I>. 3) LXX «jr£XttiiIg)5ij(T«v • et VI, 5

I UH i'acl. inusit. , cuius vcram vim haud scio aii
C(j'fqp«rr;car. Abcn Esra: f>?n yo l^3n"> •!N 1N'i:'? ISpUJS^.
nemo Teterum recentiorumque Pliilologorum pe^i-spectam
Alii denique cx Rabbiiiis 4) coll. iai'-J rccalvastcr, red-
dunt depilaniiir deglabrantur inter dumeta et spinas
,
habuit. Priinai-ia significatio, siquidvideo, cst amputa-
inontis. Ita Luth. beschoren sejn. Magis fercndum fue- rit, abscidit , cecidit frondes, arbores. (Aeth. ^^^l
rit, si acfivc rcddidissent: deiondent i. e. pabulum car- scidit, putavit, amputavit, ^C^J^* putatio Cant. 11, 12,
punt cf. ^irg. Ecl. 10, 7 duni tencra attondeut simae vir-
gulta capcUac.
:

i^^ • scgmcntuni. Eadcin signillcatio ,

quanquam a
Golio oinissa, in Arabisino quoque exstat. Kamus p. 353:

^ KJ in Kal iiiusit. sorpsit, hausit , bihit. Con- [•jUa J>L*s» ^.Ju-wj ^irSj suVtO- i- e. TSja c. acc. amputa-
gmit talniud. N^ri (v. Buxt. Lcx. adde Ilieros. Scliebiitli fit, sccuit , S^^s>. diciliir de gladio secante i. e. acuto.
"c. 2 fiu.), cLald. yizj,_ lob. XXXIX,
3o (33), r^^-iaj hau-
stus, VajikraRabba s. 22, et transp. ^N.l CLoIin fol. 111 A. Ea magis etiam usitata est in radd. tianspositis '^rsK. j B?.^

Pi. N".l id. sed transfertur ad cquuin ciirsu eelerrimo

amputavit, truucavit, arab. ^,A=- , unde r:a-:;i (.lX^ ramu»
tcrram hauiiente. lob. XXIXIX, 24: -N^^j"; ;L'in3 75^"' ,

Y*"(N cum motione et fremilu haiirit terram , L e. secuni abscissus, truncns). A eaedendo ct amputando ductum
quasi abripit. Syniiii. oa; xuTanirotr. Hieron. sorbet ter- a) T':,^ ramus, baculus
dein ulna, idcin b) translafiiin ad
,
ram. Kiuichi y-iNr: nnw"' irT;i^n"i -imrp 31-1:3. R.
;
bellatores fortes, Lostes ai-borum iiistai- caedentes ( cf. Jes.
Lcvi: y-iNr; rs n;:"ij:: ni- ir'ND r-aT-i) n:? y"i-i''
.-;2;i-l"3n pTin'3 Wbiai. Eaudcm metajjhoram frequen- X, 33. 34. XXXII, 19). Syr. ,^^4. ''"^^'^ ^"^^ ""'"'

tant Arabes in verbo ^ liausit, unde u?>^' L/^i f-'^^ fortiter institit, i[.L3Q^j
"
^UJjiOQ^ audacia, rigiditas,
O o 2
 R. la.i, T:2a, b^_^ 292 naa .— ij535

J.jfiDQ^aucIax, aialj. J\^ tluro et immiti amiiio fuit. )''»n i'a<l' inusit. Arab. ;a*:^, rabbin. TlfJi syco-

Hincojitt? At/ofi., quod mirc cxercuit interpretes,

*74j5 m. plur. bi'!'!.! milites fu}-tes , auJaces. Ez. 1T/35 (locus sycomoris fcrax) ii. pr. oppidi tribus
XXVII^ 1 1 Aradaei tuusque proprius exercitus in moe-
:
Judae, quod scincl commcmoratur 2 Par. XXVIII, i3.
nihus tuis circumquaque V^l Tfvh^^iyo^, ^'"''sil et mitites
forles suiit in lurribus luis. Ilicrou. bellatores. Viile
Lud. dc Dieu ad li. 1., qucm proxinie ad vcrum accessisse ^'»y f^i'- "''--'!'?
1) tribuil, praestitit alicui (bonum
censco. In alia omnia reliqui interpretcs. Ridicule ilcbraei,
quos scquuntiir Aqu. et Vulg. pygmaeos s. nanos iutcr- vel malum). Coustr. c. duobus accus., altcro pers. altero ,

pretantur, nimirum unius cubiti viros (a n?3a cubitus), rei (ut gr. tv, jtaxio? iXQUxxetv xivu). 1 Sam. XXIV, 18:
ut mirum sit, id etia,ni Micliaeli placuisse, qui miiitcs iit- ~"''~'"~"-' ''-."'^*! '"'^T'^"
'-.'l"^»?^ !^'^*i
tu mihi benefe-
•^^'"n
telligit utpote in praealtis turribus stautes pygniaeis similes. cisti, qiutm ego tibi mahim infertem. Geu. L, l5:
omnia mala ins :i:~?r3 -l".rN quae ei intulimus. Comm.
LXX. Sjr. (fiXaxe?, ^••i-^-' sec. , scripturam a^^-iam.
17. Prov. III, 3o. 'XXXl'; 12. Jes. 7. Cum b. LXm,
E rccentioribus Fullcrus (Miscell. VI, 3) Gammadim vult pers. Jes. III, g : ri5"l Drtb lir?j.'! sibi ipsis mala inferunt,
incolas urbis Gamales
talcmque olim iii Phocnicia
esse,
calamitates parant. Ps. CXXXVII, 8: X^^ n!r7351l3. ?jlr.1?35
exstitisse probat ex vcrbis Plinii V, §. i4, in quibus pro
id quod nobis intulisli. Absol. in bonam partem accipi-
Gamala rcpoiicndum putat Gamada. Scd omuia bene se tur pro bcneficiis airccit aliqucm.
: Cum accus. Prov. XI,
Labcnt (v. Ilarduin. ad li. I. ct Reland. 784), illudque
17: Ti'23 ';'J.i sibi ipsi benefacit. "LXX t(J i/iiijfi} auioii
oppidum non in Phoenicia, sed in regione transiordanensi Sequ. hv Ps. XIII, 6. CXVI, 7. '(LXX
v.yu.Oiv noid.
situm erat. Neque lioc verisimile, quod Rosenm. placet,
ihtqyzxiia) CXIX, 17. "CXLII, 8.
Gammadim ignoti cuiusdam oppidi phocnicii rives de-
signare: ncque cnim contextus ct parallelismus necessario 2) retribuit , rependit alicui bonum malumve. Cum
postulant nomcn proprium, neque (ct lioc gravius est)
Acc. I?s. XVIII, n:
'p'1^3 !^t~'? '^?^.'^'^'! rependit niihi
Jehova pro iustitia mea. Vll, 5. 2 Sani.XIX, 37. Sequ.
im nominis proprii formam prao se fert; coiitra vi for-
mae non potcst nou pro adicctivo Iiabcri. Varias coniectu- Vs pers. 2 Par. XX, 11. Ps. CIII, 10. Joel IV, 4, et b
Deut. XXXIl, 6: n^'T nra:in nifr^i;^. (nisi ahter divisis
ras paruin probabiles v. in Mich. Supplcmm. ct Jo. Spen-
Tocibus, b~ etiam h. accusativus personae cst).
ceri diss. de Tyriorum Gammadim ct Hammanim, in Ugo-
riir;"; , 1.

lini thes. antiquilt. hebr. XXIII, i8. 3) ablactawit infantem i Sam. I, 22. 23. 24. Hos. I,
8, additis vcrbis 2rri'J Jcs. XXVIII, g. Part. pass. Via.!)
1533 w. pr. baculus , ab ampntando dictiis. (Hoc puer reccns ablactatus Jes. XI, 8. Ps. CXXXI, 2. Ad
significatu Chaldaei usurpant quadril. NT'^'^"!^^ bacuhis, ulteriorem educalioiieni referri videtur 1 Reg. XI, 20
fustis, Buxtorf p. logS, ct Nasoraei IVi^ici^bacuhis (LXX HidQi^isv).

igo, malc enim Nor- 4) maluravit Num. XVII, 23 : et ecce germinabat

Cod. Nns. I, i86. III, 6, ti-uncus I,
bacuhis Aharonis di-ipiz5 ^JIJ'"! et maturabat
bcrgius ibi .spinam dorsi reddidit, cf. ctiam aeth. P / j^ amygdala. Intrans. maturuit, lii&. XV^III, 5 : i:,"ri| "lOS
fitirps, truncus, cippus captivorura, nostr. Stock), A onipliaces maturescentes.
Laculo dicta cst ulna , ut iiostri institorcs in sericis ven-
dendis Stab pro duorum cubitorum mcnsura frequentant.
Niph. pass. 110. 3. ablactatus est Gen. XXI, 8.

Ehud gerebat gladium .... 1 Sam. I, 22.

Sic lud. III, l6: et "i^.i
Ad etj-moii paulo obscurius illustrandum A. Schult.
rllS^lN unius ulnae longitudine. Syr. ^ nr^ n .
quod Arabs
^
(ad Prov. III, 3o. clav. dialcct. p. 200 et in ep. II ad
expiicatcrj uhia, Targ. eodcm vocabulo pauhdum pro- Menken. p. 38) confcrt arab. ,}.*£, quod pr. valct opcriut
ducto usus NTi,-3"!3. Hoc autem ulnam notare planc cci- fonientis ad ciendum calorem, spec. .m^\ Js.*i fovit im-
tum cx iisu Syrorum, apud quos (r*^'<ls5j^ (sic cnim niatui-as uvas ( Jes. XVIII, 5 ) , ct i^/otil J..*i fovit uvas,

j.-^iojQ,^ Fcrr. ahas aliis instcrnendo, ut maturcscant, *..j.J>'!)t

J>^ fovit
liaud dubic legendum jiro I p. 706, et
pcllem, utputrcscat, quod coriaiii facere solcnt. Fovcndi
magis ctiam corrnpto li.Ai£>Qv^ Cast. Lex. 172) sj-r.
et calcfacieiidi notio translata esse j^ossit a) ad fructus matu-
ulnam notat tcste Fcrrario, adde Bar Bahluli vcrba: randos b) ad puerum ablactatum c) ad bencficia,,quae in
aliqucm congcrimus, quibusque enm quasi fovcmus: ncc
ct^j 1r*^t>^ cL!^ 1j.ii£iiQ^i. e. iNlVi-nS valet cubi-
tum brachii, Ki^ri-iJ ulnain. — Mcram coniccturam
a ycri spccie alicnum talc vc. postca pcr abiisum etiam in
,

malam jiartem usnrjiatum esso (v. Tij:: ). Nc huic coii-

«ccuti LXX 07rii)a|U7J reddunt, Abulw. ^Jii spitliama,
iecturae etymologitao nimis tribnissc viilear, snpra in usu
Aqu. Symm. ypojv>oj :T«Ac<t(yrtatoj. lutp. iuccrtus i^(^\, loqnendi constitiu.'ndo acquicvi, fatcor tanicn, me in Scliul-
Yuig. palma manus. Tribucndi et relribuendi sigui-
tciisii ralioiicm iacliuarc.
 R. ?:2.n, t^!> 293 !?-:5

Ccntum in aliis ctiani vcrbis coiiiimctuin liabcs, ut in . J^ ^71-3 f. 1) i. q. V,'^.', „0. 1, Plnr. Jes. LIX, 18.
lucdJc, V. Tcbr. ctScliult. ad Ilanias. p.320. (p. lo Frcyt.) 2) i, q.^bn-ij 110. 2. 2 Sam." XIX, 37. Jcr. LI, 56: i.v
T>\X?[ nilriJSi! deus retribuens cst Jehopa.
p)2^ plur. !:''V".l comm. camehis, animal illiul iii

.r? (Q'" camclos

"^
toto oricntc (jiraetcr l'alacstinam in Arabia lud. VII, 12. possidct, 1, camelo insidet) n, pr.
VIII, 21. 2f). Jer. XLIX, 29, Acgypto Ex. IX, 3 , SjTia viri Dauitae iNum. XIII, 12.
2 Rcg. ^'III, 9) crcbcrriiuum et dcsertonini incolis plaiic
ncccssariuiu, tuni homiiiibus (Gcn. XXIV, 10. 64. XXXI, ^^i^i^aa (retributio Dei, cf. Jes. XXXV, 4) Gama-
17. 1 Sani. XXX,
17, cf. -i3 ) tum portandis
sarciiiis liel, n. pr. "viri Manassitae Num. I, 10. II, 20, VII, 55.59,
(Jcs. XXX, 6. Gcn. XXXVII, 25 ) aptissiumm, ncquc Cod. Sam. ter \:^)im. LXX Ta}xalt,r^\.
iii bcllo inutile (1 Sain. XXX,
17. Jcs. XXI, 7 ibifjHe
intjjp. ), pilis etiam (Mt. III, 4. Marc, I, 6 \ carnc et lactc ^ia^n plur, b-'>.1'^::n beneficia Dei Ps. CXVI, 12.

(ludd. V, 25 coll. Schmirrcri disscrt. p. 83 ) coininenda-

bilc ,
quo patriarcharum opcs magnam jiartcm constabant
( lob. I, 3. XLIl, 21). \'ulgo iungitur masculiuo ( Gcn. ^'^'^- i'ii'sit. Arab, *j> luultus fuit, abunda-
D^]!l
XXXVII, 25. 1 Rcg. X, 2), lcminino noimisi ubi mcu-
vit, plcna ct implcta fuitmensura, trans. cxplevit
camcla (»j xrtujjioj) significanda cst Gcn. XXXII, iG.
In iuvcnili actatc pecidiari iiomine "133 vocatur, spccies suram, ei cumulum adiecit, cumulus frumcnti men-
quaedam cursus celeritate insignis nTnz"12 q. v. Plura r*^
,

dabunt Bochart. Hieroz. I, 73 sq. Solioderi Hicroz. I, sui-ac suj)crfusus, X*;>- ct 'i~t:>- turha, coctus, multum,
p. 32. —
( Rcpcritur vc. in omnibus linguis semiticis, arab.
vclut 1-U:^ jS^Lwc copiae abmidantissimac vit. Tim. I, pag.
J.*> acth. ^^A I
sjT. P^^l^cct. , et practcrea non
solum iu gracca ct latina, xaiuj^oj, camelus , ex quibus 46o, _^*3jC.\ ^\ turba hominum promiscua, ibid. I, 4oo.
postca in occidentis linguas trausiit, scd ctiam u\ aegyjitiaca Indc
^AJH0*5A. ct Oc^XlCSA. ct sanscridaiiica siib forma C5 adiectio , cumulus , in linguae tisu
jir. subst,
l-ramela ct hramelaha , v. Schlcgcl ind. Bibliotli. I, 2 p. ubique acccssionem s, adicctiouem iudicans, ut
part.
24o , quanquam in hac rarius, usitaLius enim iishtra, Jlii. syn. >]N (quod apud poetas frcqucntius) 1) etiam. Gcn,
Valde incertum autcm, in quanam liuguarum stirpc origo III, 6 ~'i'"'N"; — D.1 'jnm et dedit etiam marito suo. 22,
:

quaercnda sit. Bochartus 1. c. aliiqiie ducuut a ;;::5 ";"^.'i VII, 3. XIX; 21T 35.'"XXX, i5. XXXV, 17 cet. cet.
retribuit, quod camehis aniinal sit ji» jjaixaxor, iniuriaruni Vocabulo, ad quod rcfertiu', plcrumque pracmittitur,
mcmor: magis probabile fuerit, ;";." adoptasse vim cognati lionuunquain tanicn a) ab iuitio enuntiationis ponitur,
G j) etsi nou ad vocabulum proximum, sed ad aliud quod-
vcrbi |V.^ portavit ( v. litt. S ) , undc J ^J" cameli pUeu- dam in medio aut fine cius refertur, Prov, XIX, 2 D.J :

STlD n"; nr: n;'!"^^^ sine intelligentia etiam studium

tum gestantes, iCt^ camelus oncrarius fortasse tamen
nihil palet.' XX, 11": 1<: ""ISM'; rr/ri'."?^ Cs etiam
:

radix potius in ludiae dialcctis quacrcnda, nec disjilicet iiivenic ex operibus suis cognoscilur. Geu. XVI, i3:
Schlegehi a radice j&yam gi-adior, dcrivantis sententia). i^;-l i"ir!\ ''n'<N'"i SVri D."in numquid hic pideo i. c. vivo
?1i33 (ablactatus) n. pr. sacerdotis l Par. XXIV, etiam post visionem s'c. Dci, i. e. Dco couspecto? Num hic

17. De i'"'^;! "rT^z v. p. 194, ubi coriigc domiis ahlactati lociDeus mortalibus conspiciendum se praebct sine vitae
pro domus retribulionis. eorum periculo? lob. VII, 1 i.Ps. LXXI, 22, Idcm supra (p.
89 A) observavimus de particulis rjN et p"i, b) Ubi ad —
71*35 m. opus, bene aut male factum, ple-
1) actio, pronomen personalc rcfcrtur, hoc maioris emjihaseos causa
nius &•;;' "rr5.i
ludd. IX, 16. Prov. XII, i4. Jes. III, 11, saepc itcratur, et Qj jiostcriori praemittitur. Gen. XX,
in bonam partem henejicium Ps. CIII, 2. Nota phrases 5: !Tl?2k\' NT!-a.3 - NTli et etiain ipsa dixit. Tale pro-
a) \ ib^aa 2i"ii;ri rependit alicui actioncs s. opera ipsius. nomen,' ubi in casu obliquo cst, jn-imum jiouitur forma
'

Ps. XXVill, 4: lDr:'r fir^l^ja Sr^r repende iis opera ipso- suffixa, dcin forma scparata, qua de re A-ide Lehrgeb.
rum. Prov. XII, i4."TlIren. lri,'64, scqu. Vj_ Ps. XCIV, §. 191, Sic in Gcnitivo Prov. XXIII, 1 5 : mi fili, quando
2, tz;i<-iz Obad. i5, Joel IV, 4 fin. et 7. Divcrsa est sapit cor tuum 'rx-D^ 'rb n."5"iJ"! gaudet etiam meum
ratio vcrborum 2 Par. XXXII, 25 ^'i;" ^-^z^J^ r^ajj3-J<i-'i : cor. 2 Sam, XVII, '5 k^-in-ajl "fija etiam suo ore. 1 Rcg.
:

n^pTn"' sed non secundum heneficia , quibus Deus eum XXI, Ciun Acc. Gcn,XX\ai, 34: "rX"^^ '-.='."^=.
19.
all'cc'erat,rependit IlisLias. b) )? l:"";." G"?'i3 id. Ps. benedicas etiam mihi. Cf, Gen. IV, 26. X, 21.
CXXXVII, 8. ProT. XIX, 17. Jes.XX"Vi, 6.'jcr. LI, 6, c) Simili modo iibi £j rcfcrtur ad verbuin aliquod cum
,

sequ. ^:? Joel IV, 4 init. c) b TiT' ina.lD rriJ^ id. ludd. emphasi eircrendum ponitur inter verbum finitum et iu-
,

IX, 16, et omisso 3 Jes. III,"ii. 2) retribulio. Jes. — finitum absolutnin. Gcu. XLVI, 4: descendam tecum in
XXXV, 4 Aegyptum T^'V^~Z\ ^^ etiam ascendam
: a\":'rN r^:2.i retributlo Bci. "'^-^^""'
Y'—
 : :

R. &aa, '^'53.1, -im 294 £33 — naa

tecum. XXXI, i5: ii3N-d.i '-3N'l et etiam consumsit. ihrgesagt, so sey es. 1 Sam. XII, 16. Joel II, 12. lob.
1 Sani.1, 6. d) Iiiterponitiir substantivo et adiectivo. Gcn. XVI, 19. Paulo aliter in loco difficili 1 Rcg. XIV, i4 :

XX, 4 ^nnn
: C.l "'isr; «z/ot
p"''^!; homi/ies etiam iiistos Deus sihi excitabit regem , qui exscindet domum Jero-
occidis? Iii serinone poetico ds saepe dicitur pro siinplice beami . , . nn;^-d3 n?0"! et quidnunc? Intcrrogatio ne-
T (cf. dau. off pr. germ. aiich, sed in liuguac usu el) gationem scntentiae infcrt : et iunc nihil ultra supcrorit,
joel I, 1 2 : ni-rn"! T3n-Dj jrai malus punica et pahna cum ivas ist dann noch? 2'ro dann isi's aus damit, dann ist
malo. Iud."V,"4. tliren. IV,'i5. lob. XXIV, 19. XXX, es am Ende.
8. Neque alitcr dJi et etiam , quod etiam iu pcdestri •
3) '3-da etiamsi, scqu. Futuro Jcs. I, l5. Hos. VIII,
orationc ponitur pro copula cum emphasi quadam prolata. 10. IX, 16. Ps. XXIII, 4, et omisso •>3 Jcs. XLIX, j5:
Geu. XLII, 28: \nnn'2N:a M?.^ d^i , cf. V. 27: irtSMi TjnsiiJN N'b 'SiNi n;n5u.;ri nV.N-da etiam si illae ohli-

innnJjLV •'sa Nirt. Jes. XXX, 5 : ns-iMb bsi n-ip!: 13 tiscerenlur, ego ie iion obliviscar. Ps. XCV, 9. Eccl. III,

et ignominiae. Jos. VII, 11. Gcn. XXXVIII,

11. Neh. VI, 1. Mal. III, i5. Idem est d^ '3 pro i^ - da
nam pudori
24. — d.i-dJ fi —
et , tani , quam Gen. XXIV, 25.
Eecl. IV, i4. VIII, 12 (ut 'js-bs-"'^ pro '3-]3 -b:^.
4) advers. tamen, sed , maxime sequ. negandi par-
XLIII, 8. Ex. XII, 3i. ludd, VIIT, 22, ct pracvia ncgandi
ticula. Ps. CXXIX, 2. Eccl. IV, 16. Ez. XVI, 28. Affir-
particula nec , nec Ex. IV, 10. V, i4. Niun. XXIII, 25.
Idem est d.5l-d.l Gcn. XXIV, 44. mandi particulas saepe adversative usurpari ct contra, sae-
1 Sam. XXVIII, 6.
Nonnunquam d.l-da rcddi potest quem- pius obscrvaviinus, v. baN", rjN, db"N-
1 Sam. II, 26.
admodum, ita. Jer. LI, 12.
H/Z5(3 f- iurha , coetus , copia, nt arab. X*=» ct

2) Non raro etiam idem valct quod adeo. Prov. XIV, Somel
i;.«.:> ,
V. rad. legitur Hab. I, 9 de Clialdaeis iiiva-
20: lai N:ifi"; 3Ma"ib d.l adeo familiari suo invisus est
dentibus: na^^TD dn^^SS n/SJ^a turba facierum ipsorum
pauper. XVII, 26. 'EccI. X, 20. Ps. LXXXIV, 4. Jocl
i.e. faeies ingeutis illius turbae prona spectat , ihrer Ge-
III, 2. Pracvia ncgandi particula nequidem. Ps. XI^O 3
sichier Schaar ist vorwaris gerichlet. Ex interpretibus
InN— d3 'I^N aili-rTiTy '('N nemo bene agit , nenio , ne
vero proximus videtur Lud. de Dicu , qui rcddit plerae- :

linus quidcm. LIII, 4. 2 Sam. XVII, 12. l3: " T^N ^?

que fciciei eorum orientem versus spectant sed non :

"nhlC-da dU) NilJS-iJb doncc ne lupillus quidem ibi

orientem, fSed austrum versus spectabant Chaldaci Palac-
inveniatur.
stinam occupantcs, ct /z/?-Z»a/7i /«riV/«/7i frigidc intcrpre-
3) Sacpe unice empliasi inscrvit ct reddi potcst iiti- tatur plerasque facies. Vctt. iutpp. plerique e contcxta
que , profecto , imo , frequeiitius tamen in aliis linguis coniecissevidentur. Symm. ij 7rpdsoi|i(; :tou TrpojtoTiOT)
omittitur, et niliil aliud docet, quam proximuni vocabu- «uriuj'. Alex. uvQtajt^Aoxaq TCQogunoig aiiTuiv. Syr.
luni cum lob. XVIII, 5
empliasi proferendum csse. d.^ : aspectus vuliuum eorum. Desidcrii siguificatu vocc 'rvivz
•7^1"' d"*""!!""!ulique lux improborum exslinguitur.
"li^?

1 Siun. XXIV,
12: nN-i di i-lNI vide , imo vide , siehe,
utitur Kimclii ad Ps. XXVII , 8 , isque coIL arab. >.>.

sieke doch! Posterior imperativiis priore fortior cst, et appctiit, prope defendi possit, scd prius
fuit instititque rcs,

Tcliemeutias invitat ad videndum. Gcn. XXIX, 3o et :

illud haud dubie praeferendura , qunm congruat cum illo

rem hahebat etiam cum Rahela , bn"! -nx - d.1 ^^J?.'".! radicis Da;i usu, qui etiam in particida d.i consjDicuus est

!^nV"J et amabat Rahelam magis quam Leam (LXX. Schult. ad Floiil. scnt. p. 1^4 >.> a puteo aqua abundaiite
Vulg. Saad. dljecte omittinit. Male reddercs aniabat etiam :

ct inexliausto ad cquum roboris inexhausti transfcrri docet,

Rahelam, nam hanc solam amabat, Leam odio habcns. Vcrs.
et inde vc. nostro inexhausti impelus siguificatum tribuit.
3i). lob. Nb 2>-i^i-nN-'. b2(53. aia^t-nN d.i
II, 10: ... I:=j53

honum accepimus a IJeo, nonne etiam malum suscipia-

mus? XIII, 16: f<ai J]:n iiasb s<b—>3 wviDv ^b-Nin-da Chald. fodit Ps. VII,
T":2r^ rad. inusit. -^Jia iG,
hoc mihi saluli erit, quod noii impius iii eius conspecluni
venit i. c. quod cgo, iii eius conspectum veniens, non syr. ^iQv»s^l fossus est. Inde
impius suni. Maxime a) numeralibus pracponitur cuni
emphasi. Nominatim dTl3 D.i valet alle beyde uterque. ,
Y^ia (vcrbale Pual. pro V'*,^'^ )
foi^ea. Eccl. X, 8.
Gcn. XXVII, 45 nnN". dr dp.iri; - d^ '^suiN n-^r quare
:

orher ulroque veslrum uno dic? Prov. XVII, l5: na;>in Chald. NX^^nJ et N^'01d, syr. l^iDQ^id. cf. arab. ,ju.«ji

dn^iruj-Ds nini dciestatur Jehova ulrumque. XX, io.

terra deprcssa, humilis, et ^,: « f demersit, submersit.
i3. i Sain. IV 17; ct bs-dJ ad inium omnes, alle
J

miteinander , vel totum, si fortius opponitur partibus.

2 Sam. XIX, .^1: np"' bb— -nN d.1 imo totum sumat.
'n'/^il fut. n :.;: i) perfecit, absolvit. Ps. L\7I, 3
ludd. IX, 49. Eccl. vil, 21". Ps."XXV, 3. b) nni^-dj
Yir. nunc iam deina^j-e, germ. nun , nun gut , wohlan.
, invoco Deum ^'ri' "l"J-i qui per/tciet pro me , i. e. causam
Gcii. XLIV, 10: Nin-fS dD-i-ians nr;;;-D.T agiie , ita sit, mcam agct. Sic P.s. CXXXA^IIl, 8 sequ. 1^3. 2) intrans.
quad dixistis, fiat. Gcrm. liuii gut Qwohlan') , wie desiit, defecil, Ps. VII, 10: d^^^JlL;"! :>-\ N: -"TDi^; utinam
 I\. -1^.1, n^ 395 -laa — a^a

desinal malitia iinproborum. XII, 2 : Tsn "l"ja "'3 nn/re hoc verbum dcuominativum esse a JLI>, l^vjj^Iatu.';, et
deficitint pii. LXXVII, 9. (Iii diall. araiiiacis iiaoc radix pr. valcrc ad lalus ponere, nosfr. anj die Scite bringen,
ntroquc signiiicatu frcqucntissiiua est, ita taincu ut vis hinc clam rcmoverc anferre. Arab. v_^i=- miiltas liabct
,

ti'ausitiva in Pa. usitatior sit. Dcrivata sunt (i-^\v,^pcr- significationcs a nolione latcris ductas, iil frcgit latus, diixit

fcctioj pQiQ^. pcrllcicns, Aj(i.Aiavt^ perfcctc, pcnitus. a latcre, ^_^-o- e latcrc laboravit, J.».i:^ contraxit latus).
Exempla v. in Lexx. et Hartiuanu lingu. Einl. p. 219).
Constr. absol. Ex. XX, i3. Jos. VII, 11. Prov. XXX, 9.
n535 clialtl. id. Part. pass. ^''''.:.^ perfectus , absolu- Hos. IV, 2, c. acc. rci Gen. XXXI, 19. 3o. 32. Ex. XXI,
tus iu arto vcl doctiiua. Esr. VII, 12! 3/. 2 Sam. XXI, 12, ct pcrsonac ( nain cliam de Iiomi-
niim raptu usiirpatur) Ex. XXI, i(). Dcut. XXIV, 7.
*1/3il Gomer , 11. pr. popnli Japlicto orinndi (Gcn.
1) 2 Ileg. XI, 2, ct U-ansfertur ctiam ad iuanimata, ut vcu-
X, 2),' a quo Togarma Ariucni dcsccndissc dicuutur
s.
tum. lob. XXI, 18: ryE^O ^-^SU ftai et sicut patea,
(Gen. X, 3), quodque in exercitu ]Magogitarum iina cuui quani turho aufert. XX\^I, 20.' Part. ai:a furto ablatus
Togarma conunemoratur ( Ez. XXX^^III, G ). Probabili- Gcn. XXX, 33. Prov. IX, 17. Fem. constr. cum Jod
tcr intclligcudi Cinimerii { Kifiu;'gioi) Clicrsoncsnm parag. XXXI,
Geii. Sg : Mb-;^ V2:ai tii"' ^13:3 quod
Tamicam cuni rcgionibus vitiuis ad Tauais ct Istri ostia
babitaiites, iucursionibus in Asiam minorem ,^exto antc
inlerdiu et noctu furto ablatum erat. Cum abo vcrbo
fuiito notal firtim egit 2 Sam. XIX, 42: quare fratrea
Christum scculo factis famosi (Ilcrod. 1, 6. i5. 16. io3.
nostri, viri Judae , te furto abstulerunt et traduxerunt
4, 1. 11. 12.
Casaub.
Strabo I, p. 20. Gi. VII, p. Sog. XI, p. 4^4
Cf. Th. S. Bayeri Comment. do Cimmcriis in
cet. i. c. clam ct furtim te traduxerunt. — 2) Jefellit,
maxime scqu. ^j'-
fefellit cor Gcn. i. e. uitcllcctiim alicuius.
Coramcntarr. Acad. Scientiar. Petrop. T. ll et in eius
XXXI, 20: a"r-nN ap^-^ i:.i'i et Jacohus fefelUt
fa':r
Opuscc. Ilalae 1770 p. 126). Apud Arabes huius regio-
Lahanum, Vers. 26 ^nar-m a^jri nVrs rT3 Vers. : ,

nis populi littcris ti-aiectis vocantur ^Ji unde liodieque 27 omisso alr: \ni? ai^r-V. ' Cf. Pi. no.L. 'liebraei 2'r b. 1.
expbcant n^-7 et iii candem sententiam utuntur formula
,

Krim pro Chcrsoneso Taimca , et ^^\ .<^ mai-e Cimmc- n"T ut jNIaimon. in mi-^T 2, §. G.
a:a, n""i 5^::;'; -ii-N
rium dc ponto euxino, v. Abulf. ap. Schult. in ind. geogr. \-)"Dn Vr^SJJI nv-iSr, vetitun fallere homines,
n:»T
ad vit. Salad. s. v. Rumaeornm promontorium. Joscphus eiiam Samaritanos. Eodem raodo usurpatur gr. xXinjtiv
(Arch.I. 6§. 1) Galatas intcrpretatur rovg rvv vcpEXlrjvcav :
ctHXiniHV voor. 11.14,217: nuQCfaaig, i]t' in\ixi>s voov
ruhtjag xaXov^iivovg, ro^uQug de 2.syo^£rovg , r6^iaoog nyxa nsQ qQOVEOVTojv, Hesiod. Theog. 61 3, unde Mercu-
txiiOB, Cimhros probabilitcr significaus, ct fortasse ctiam rius y).Exiii(fQmv dicitur bjnnn. in ]\Icrc. 4i3. „ Sic Arist.
Kymr , cclticac tribus noiucn antiquum, qnod etiaiu rccen- Rhctor. 3. ovio) Y^Q ii^ETTTETai axQOUTiijg sic enim falli-
tiores nonnul]i (Hassc Enldeclcungen T. I. p. 8) idem essc tur auditor. Chrysost. dc sacerd. rtii owtei xhtnEig tene-
voluerunt quod 'is.i et Kiuuigioi. Planc infclicitcr in hris deceptus. Soph. ei x Aifiovog (fd-oyyov avvir^u , »j
Loc vc. cxplicando versatus est Bochartus ( Phalcg. III, 8 ), &EoTg nXinTOjiui, ; vocemne Aemonis intelligo, an a
qui cx etymo semitico (t:.i consnmsit, sjiec. igr.e, N"!'^^ Diis decipior? Suidas, ol 5e to axQiftg fxri ElhoTEq, aXla
carbo) Phrygiam, maxime «aTaxExav^ivr^r, inteUigi colligit. TJ; TiQmTy] xXanirxEg oxf)Ei." de Dieu aJ Gen. 1. c. cf. cim-

Scbulthessius [Paradies p. 176) confert Chomeros, popu-

dcm ad Job. X, 24.
los ad Oxum, Walibus (descr. Asiae I, p. 274) armen. Niph. furto ablatus est Ex. XXII, 11.

a.uju[n7 gamir , quod Cappadociam iiotat.

Pi. 1) i. q. Kal 1. Jer. XXIII, 3o. 2) i. q. Kal 110. 2.

2 Sain. XV, 6: 'rN-n-i''] 'i;;^ ar-n.\ ai";u;q.v a:A';2 et

2) uxoris Iloseae prophctae, mulieris mcretriciae.
fefellit Ahsalomus bis artibus Israelitas. 'Abter LSCX
Hos. I, 3. Appell. carbo, coll. N'!":^ carbo, «.3. caiboncs, t5tOTroi£iro A^EcsauXuiii Ttjv nag^iav cet. et Clericus : sibi
sec. Hicron. consummata sc in libidiuibus. furlim conciliahat animos Israelitarum , sed praestat
bauc formulam eadcm significatione accii^ere, quam babet
I I^^TjS (qiiem JeJiora perfecit, fort. cuius causam iu Kal.
egit coll. 'Ps.'lV1I, 3. CXXXVIII, 8) n. pr. viri, qucni Pu. i. q. Nipb. Gen. XL, i5. Ex. XXII, 6. Inf
Zedekias legatum ad Ncbucaduezarem niittebat Jer. absol. a:^ Gcn. I. c. Mctaph. lob. IV, 12 a::;'' 15- ('"r.v :

XXIX, 3. furtim s.clam ad me delatum est oraculum. ,, Sic Lu-

cian. in Amor. p. 884 x^sjito/iotjv laViuv ct ^tidvgtafioig
^^^"^?^ (iiJ-) scriba cx optimatibus tcmporo Jere-
miac. Jcr'. XXXVI, 10 — 12.
coniuuxit:
^ti&tv ixXenTsv. "
et p. 899 vnEaTulixiro)
Scbult. ad b. 1.
to) tjJj cpotrTjg jovm 16

Ilithpa. furtim egit , sequ. Gernndio. 2 Sam. XIX,

JJy fiit. arS"; i) furatus est, furto alstulit, eur- 4: bi;-! a:3n-; "iq\2 -i-':;ri Nn2'?^ Nin~ Di-2 D:;- s:in'l
!l^n':;':3 D£i:2 ^'^'rS;^ et populus illo die furtim in-
ripuit. (S}T. et cbald. n:.i, «.aJ-^iJ. Vidctur autem grediehatur in urhem, quemadmodum fuitim intrant,
 R. 235, T35, ]ll 296 333 -— 13

quospudet, quia fiigerunt in pugna. (S)'r. ^i^ii^l mis rerum olTcrri iubet. Reland dissert. niisccll. VIII.
•"
' ' 15. i84. 13iirt6n AEhpava vcteris linguae pcrsicae p. 3g.
subduxit se Gen. XXXI, 27, idcm cst c\.^3 '^^^ Con"ruit cliam snnskr. co«c/m tbcsaurus.

Hist. Susannae I, i4: r** k'^ r-"

^oav^i ^^-H^,
^T33
plnr. &'':t:-T gazophylacia templi. Scmel lcgi-
snbduxeruut se alter ab altero, sie stahlen sich von einan- ^^,^. XXVIII,"ii. Tcnniiiatio formativa rj— n^
^ p^^-,.

Sine ]-J».2ij Sir. XXVT, i3: fdiae impudicae in aliis quoquc vocibus clialdacis^ lU qrx Tfi, obvia est,
der tve<r. ,

V. Lehrgeb. p. 5 16.
multos da custodes , nam non quiescil , A::iX^ ^j P|
donec Jurtim ad furta et-'aserit). "12T5 m. Esr. I,'8 ihesaurarius, pccnniac reginc apnd
Pcrsas placfcctus. Vidc quac diximus ad t:-1. Plur. in
233 m. fur. Syr. (•^-»-^«5^ Ex. XXII, 1 sq. Dcut contextu cbaldaeo ^'"iST.T Esr. VII, 21, et extrnso sibUo
XXIV'7. Ps. L, 18 cet. ^''a:^ "'1^1 *°cii furuni Jes.
p-iana Dan. III, 2. 3. Congruit syr. Uoi^, Ijii).*^^
I, 23.
P01.J-,. pracfcctus tlicsauri Assem. bibl. III, SgS. Bar-
•^-^?.^ f- furto ahlalum Ex. XXII, 3. Cum Sulf. ]ij,b,.. 4^5, pcrs. ^tj,.^% pchlcv. Gandjoher (Anqnetil
inSJJ furto ab eo ablatum
^" Vcrs.
'^"' 2. '
Zcndavcsta II, 5l4): et compositum cst vc. cx t:.'), contr.

n233 (furtum) n. pr. Genuhalh, lllius Iladadi et N7.1 , ll-^i tbesaurus, ct syllaba pcrsica .^ ct .. war
Tachpcnes' 1 Ileg. XI, 20. (gcrra. har , in ehrhar , aclilhar) quae po.ssessivis for-
,

inandis inservit, cf. "larn. Repcritur etiam apud Naso-

raeos r^l-^vs^ quoddam geniornm gcnus , et ^iy.i.

, ubi I

^^'^- "lusit. Chald. abscondidit, in thcsauro

TjB lr:.T
pracsnlcm notat, iitrumque pr. tbcsaurarium. Ilgcnius

rcconditus, Ethpc.
(ad Tob. p. 172) primam liuius vc. syUabam repetitam
reposuit, syr. ^'-'-Kij^ absconditus,
censet a ivji^- tributum, vectigal a rad. \-J>^ conf. pers.
VJ-v^j^l absconditus est. Arab. J^ occultavit, collcgit.

Acth. liH*. involvit, maxime cadavcr lintcis, dein scpe- »'?.^ tribuium, ct radiccm i::i inserto Nun secundariam
livit.Vicinae i-add. sunt 0:3, u3:3; et y,,J^,y^, csse coniicit; quod tameii minus probabile ob ca, quac
(transpositio enim maxirnc in sibilanti- paulo superius (s. t:.! et T:-1 ) disputata sunt. In Vers.
littcris transpositis
liebr. Dan. 1. c. legitur Di-iDT:, pro quo haud dubie repo-
bnsusitata) a) D33, linde DS: thesaurus, b) ^DD, unde
nciidam bi-iai." cum istc intcrprcs horum munerum
,

asservavit,
ni:5p^ promtnaria; c) 15)1, ^^y^ ^^y^ iiosti-. nomina ahbi coustantcr retinerc soleat.
Magazin.

IV,
Q"*T35 constr. 'p.l m. plur. 1) thesauri Esth. III, g.
7. 'Scquioris Ilcbraismi vox pro vulgari n^iwW
— (Jil V^' texil , ohtexit. (Arab. ^ scqu. Jji.

2) cistae , in quibus merccs preliosiorcs rcconduntur, nt ut saepe in verbis tegcndi [id. v. c. «-dt ._> texit
ad mercatus mittantur. Ez. 24. XXVU, , J^-^lJi

cum nox Cor. 6, 76. Sj^^r. <^vvJ obtexit , obumbravit

?35 chald. id. nonnisi in plur. 'J"'".-!,
'''"•1 ihesauri,
gasae. 'Esr. VII, 20. ^'X'}. ^"^r.
gazophylaciiim Esr. V, Luc. I, 35. Act. X, 44. XI, i5, seqn. ^ii. lob. I, 10.

ly, VI, 1. Transiit hoc vc. etiam in linguam pcrsicam

n, 23. Cf. p_3, )). Tran.slate protexii , iibique de
et armenicam (i|-ui*ijA v. c. pro 'iSiN lob.
(<s,.^) 2 Reg. XX, 6: T)i:ji
Deo homines protcgcute, c. c. ]:;j.

XXXVIII, 22. Ez. XXXIII, 6, 'di]anvQO? Mt. II, ii.

nxtn "i"'i':i~b:' et protegam hano urhem. Jes. XXXVII,
XII, 35): mininie tamen dubito, quin proprio scmiticum sit, 35. XXXVIII^ 6. Semcl sequ. i^ 2 Reg. XIX, 34.
neque pcrsicum , ut vult Lorsbacli {yirchii' W, ijo) vel ,

Hiph. fut. pi i. q. Kal Jes. XXXI, 5, sequ. bs»

armcnicum (Schroeder de lingua arm. p. 56); vidimus
Zach. IX, i5, ni= (v. 1i-3 110. 3) ib. XII, 8 cf. Ps'
enim, illam radicem in linguis scniiticis latissime rcgnare.
III, 4.
Aramaci liabent ctiam formam contractiorcm (^•i, (in Tal-

mude, ]cgoNT.i), (l-vv^ct I Uv^ Barhcbr. p. 425, quae 15 c. acc. dist. c. Suff. '^.^, phn-. CiS comm. (fem.
'[.1

itidcm in vctcrcm Persismum transicrat^ et maximc pecu- Gen. II, i5) hortus, ita dictus utpotc sepe raunitus et
niainrcgiam cxtributisetvcctigalibuscongestam dcsiguabat. protcctus (cf. 1:^2 1^17 Zach. IX, i5 ct gr. lat. ip^xag,
Hcsych. /'fJfa nagu TliQaaig ^uaiXuov ,
tj ot ez roi*' ?toA- Iiortus). Intelhgitur niaxime arboretum (Gcn. II, 8 sq.
Curt. 3, l3 §. 5
^oiv qiEQuiisvoi cf.6^01. ante solis ortum : cf. Jcs. I, 29 "l, quan((uam ctiam dc viridnrio (p-;^rr fJ
pecuiiiam regiam, gazani Pcrsae vocant, cum prctiosissi- Deut. XI, 10) et dc horto iloribus licrbisque aromatiferis
 R. 155, M?.i, b^ 297 n35 !575

ct Je liorto lloribus licrbisqiic aromatifcris cousito iisurpa- exsecratio iua vcniat super illos. Dictio Iiacc figurat*
tnr (Caiit. IV, iG. Vl, 2). ?jb"^7-(.n liortus rtgiiis 2 Rcg. accominodate ad liiigiiariim semiticarum iiululcin varie
XJCV, 4. Jcr. XXXIX, 4, 1.11, 7. 'y.r, n'Z (lomus liorti cxponi potest. a) .SclmJt. iu Opp. miii. pag. 3 10. 3ii.
S Rcg. IX, 27. ^"^-75 horliis iii regione (ni^tliica) Edcn Erdmanil in aiiiinadv. ad li. ]. aliiquc obduralionem ct
aDco plantatus Gcii! Ili, 24. F,z. XXXVI, 25. JolI II, 3, qiii obslinationem cordis iiiterpretaiitiir, quandoquidcm tcgu-
ctiam D^r-"rN J.i ilr. Ez.XXVlII, i3. XXXI, 8. f) ct nirr; ].i nicutum oculis, auribns, cordibus iiiipositum apud Arabes
Gcii. XIII. 10. Jcs. LI, 3. Hurlus claiisiut Caiit. IV, 12 ct iu N. T. {Y.ulvtif(u inl jrjV KuQdiuv 2 C(n-. 111, i5) pro-
figiirato (licitur dc nniliere casta, cf. cle liac figura A. lligatissiinaiii iinpiornm pervicaciam uotat. Cor. XVII, 48:
Driujiscu in Diss. Liigdd. p. 1 log. In aliis liuguis cognatis
iWt (»-w>ls J^ LiSjc>^ et imposuimus cordibus eorum
J3, ]3w\:, Nrj, l^-^>j^, •<^, 'Vl^'. iJL-'i iiotant. In
tegumeirta, cf. VI, 25. XLI, 4 et similem lociitionem
Ilebraisuio fornia
obsigiiarc cor VII, 98. 99. IX, 88. 94. X, 75. Sg. XXX,
sermonc
XL,37. XLII, 23. XLV, 22 cct. Ilostibns siiis lianc obdu-
il35 f. idem valct, scd uouiiisi in poet. nsi-
rationcm imprccatiir proplicta, ut ista pervicacia in pcriii-
tata cst. Jcs. I, 3o. LXI, 1 1. Plur. ni:." Jcs. I, 29. LXV, ciem ruaiit. Pracivit lianc intcrpretationcm iain Kiinchius
3. LXVI, 17. Jer. XXIX, 5. 27. Am. IV, 9. IX, i4. Nnm.
j-n by 2b '153 T,an':i p'i\\in •f^vjr,'^ n^n-a i-i^sjj
XXIV, 6. Ap. Jcs. 1. ]. c. c. horti s. arboreta commemorau-
n-n Crn ar yzzn. Idcm vcro b) aliam subiungit a patre
tur tanquain idololatriae sedes,
acccjitam, linguae rationibus non nniius accommodatam.
nvzp i.Nibnna Ntn stj-' iMn nbn i-.D3 'is tuVNi
• 133 f. id., sed nonnisi in scfjiiiore Ilebraisino ct iti
SbpbN r'-i\VJ •'i-i^-a ib Ci-iaiNi pater meus tegumen-
Clialdaismo. Lstb. I, 5. AIl, 7. 8. Cant. ^'1, 11. lob.
tum cordis interpretatur de morbo letifero, qui ara~
VIU, i6.
bice i^Jjili iyyi'i.i. vocatur. Est autem ^_*.lA,"t iCjL,i;Lc

n^''^ (i. q. ^irM , r::.1 liortus) n. pr. viri 1 ^c^. dcliquium aiiinii, inipr. quale mortcm praecedit (cf. Cor.
XVI, 21. 22. 33, 19), ita dictuin ab oculis et mcnte ealiginc tectis ct
obvolntis, quam translationem habcs ctiam in radd.
1in35 (Iiortns magnns ) n. pr. ^nri Ncli. X, 7. XII, bebracis T{-cp^ ct t\~y^. Alii denique, ut Chr. B. Alichae-

16, quod' ( vitiose ) XII, 4 "'ini-; scribitiu-.

lis, c) coll. arah. i;;j>"wxi insania, furor ct ._:> insaiju»

jj!2 (cuin Kamcz impnro, probabiliter pro fornia

fuit, insaniam cordis interpretautur ,
quod placeret, nisi
clialdaizante 'J.i^ , scd inorc radicuin 1 gutt. , cf. bnn ) c. suspicio esset, lianc signiiicationem a nomine ._s» genius,
Suff. >: j"; , plur. Q^;;:^ constr. ^iy^ coiuiu. (fciu. 1 Reg.
X, 17. 2 Par. IX, 16) clypeus , a ijrotegendo dictus. daemoii , idque a Genio Latinorum repctitum esse. Possit
qnidein insania etiaiu a corde operto et cahgine obvoluta
(Arab, ^•y>'-« et X,^=\/j cljpeus v. c. Abulpli. Djni. i63,
vocata esse, ccrtain tamen analogiam dcsidero.

. U:>. id. X.L> armatura, clypeus niaior. Sjt. M-vi^iO

?135 V. j]3.;.
cljTJeus), ludd. V, 8. 2 Sam. I, 21. XXII, 3i. 36. 2 Reg.
XIX, 32 Ex
Rcg. X, 16. 17. 2 Par. IX, 16 colligi
cet. 1

potest, )": ita distingncndnin csse a .spi. n:^, ut illud S (•y mugiit bos, rad. onomatopoetica. Talinud, id.
minoris molis et ambitus sit, hoc maioris. Elciiiin uonnisi
dimidium aiu-i dcanraudo clypco (p"2) impendcbatur eius Syr, et zab. j^iis^clamavit, vociferatus est i. q. yTX, cui
quod dcauraudo scuto (nr^i ) insumebant. 'jj^ i:;''N ^nr — rcspondet gr.Fortasse etiam gerra. Kuh,
yoim. aiigl, cou>,
clypco armatus , de latronc armato Prov. W^ 1 1. XXIV, pers. jU' vocabula sunt ab hoc sono facta.
34. Mctapli, a) sacpe de Deo protcctorc. Gen. XV, 1 :

T\^ pT 'rrN ego clypeus i. c. proteetor tuus ero. Deut, TwA (mugiens, sec. Sim. pro 'rt's'y^ fatigatio) n. pr.
XXXill, 29. Ps. III, 4: i-irs ]j": nir;'' nnx Ui, Jehova, lociprope Ilicrosolyma. Jer. XXXI, '3g. Targ nsiia
clypeus circa me. XVIIT, 373i. LIX, '12.XXXXIV, 12. Tcys piscina vituli.
CXLIV, 2. —
Ps. VII, 1 1 ^'rfrN r? ^:jy clypeus meus :

est penes Jehovam i. e. Dcus teuct qs. elypeum mcum,

clypeo mc protegit. Cf. Ps. LXXXIX, 1 9. b) V-iN 1:5-2 ^y^ Jasiidifit , cum fastidio abiecit , respuit,
clypei terrae poet. dc principibiis, incolas vi armoruin (Chald. Itlipc. pollntns, impurus fuit, v. bN>5 no. 11, undc
protegentibus. Ps. XLVII, 10. IIos. IV, 18. Cf. Qi^S notio fastidii derivari potest, iiirairum pro impuro, sor-
Tectes Hos. X, 6. dido habuit, cf. Q-T. Arab. Jsjts- vulgatissimum est tc.

n35^ f. iegumenfum. Scmcl legitur TLrcn. III, 65 ponendi significatu, syr. Vii^^iJ' est deposuit, commen-
3b-ns« Onb ]nn da iis tegumentum cordis, Drrb '^nrNn davit, quod num a reiiciendo ct abiicicndo dictum sit , iii

Pp
 R. b^j^, "i?a, ujyj, r)£5, ]m 298 Vy-1 — is-i

meclio rclinquo). Frcqiicnti.ssima cst

!^r?-l, formnla ''^f. parantc Ps. LXXVI, 7. LXXX, , marc compcsccntc,
7
nx aniina nica fastiJit aliqncni vcl aliqiiid, siqnidein fasti- ut exarescat Ps. CIV, 7. Jcs. L, 2.
diuni jiariter
,
atquc appetitns, animac tribni solet, Lev.
3o. 43, cum z obiccti Jer. XIV, n"iy]JU f increpalio , maledictio Dci liomimbui
XXVI, 11. i5. ig, ct ,

sine tc= Lev. XXVI, 44. Ez. XVI, 45. cxitialis' Deut. XXVllI, 20.

]\ip7i. abiectiis est. 2 Sam. I, 21 : ]j'3 ]:;•.'); fi"ii ''3 -^*if l ;: i^

Bi^ni^.l i/'i enim ahiectus est cfypeus Jicroii.m. , ut bene
^•ri feriit quassai^ut , gcrm. slofsen. (Syr.
Vuig. LXX nQOiwipiadr\. E significatione cliaklaca vcrti
T
i>r. ,

possit: pollutiis inqninatus est clypeus , utpotc iii turpi «.Aii^c scc. Fcrr. cornii pctiit, stofsen). Dcin in coniu-
fuga abicctus , sed vulgaris et ccrtus abiiciendi significatus
concussus, commotus est
gatioiiibus passivis pr. hin~ ,
luagis placet.
XXI,
10: 'tJ'}.--^ N>r'l ^sy i-ii\z5
und hergestofen werden. Et semcl ita in Kal Ps. XVIII, 8 :

Hiph. i. q. Kal. lob.

y-iNl-; "ir^^lni concussa est et conlremuit terra.
"ili^^ni
hos i. c. vacca eius conripit nec respuit sc. tanri semcn,
In loco pariillclo 2 Sam. XXII, 8 legitur liitlipa. in quD ,

i. c. abortnm iion patitnr. Vulg. bos coruin conccpit, ct

haec signilicatio crebrior est, scriptor tamcii prima conii>-
non abortivit. Aqu. oux iif(iaXe. Symm. oijjt tisTQayae.
gatione intransitivc iisus esse vidctur proptcr paronomff-
LXX oux (iifioioxTjne. Cf infra sub "i^:; disputanda.
siam verborum ui^^in it^yan.
/?5 (fasticlium) n. pr. viri lud. IX, 2G. 28. 3o. Pu. 'il^i id. iob. XXXIV, 20: ^^'ib^'^! W ^TtJyJ'^

commopentur i. e. vaciilant populi et pereuni.

p^^ fastidium. Ez. XVI, 5 TfZtl iyiiq cumjasli- :

Hitlipa. commotus est , de terra Ps. XVIII, 8 et
dio animae luae i. e. ita ut te ipsam fastidirc.s, i. q. rjri"ja ;
2 Sam. XXII, 8 fin., dc fluctibus Jcr. V, 22. XLVI, 7. 8.
iion, ut alii vohint, cwm fastidio vitae tuae. Fastidiuin Hithpo. vacillavit , titubavit ebrius. Jcr. XXV, iG>
enim, iit vidiimis, animae tribuitur, et rj"i2;D3 ad siib-
wP^ (concussio, tcrrao motus) mons in montania
iectum , non ad praedicatum refertur.
Ephraim , in cuius septentrionali parte sepultus est Josua.
Jos. XXIV, 3o. ludd. II, g. Inde •dl'.5 i"rn: valles Gaas,
iUi monti subicctac. 2 Sam. XXIII, 3o. 1 'Par. XI, 3o.
"•H fut. '^"5'' increjjuit , ohiurgavit aliquem, ut

pater filium Gcn. XXXVII, 10: liiN* 12 "lij-'!';! et incre-

V|5 corpus, v. >\t)\.
puit eum pater eius, Ruth II, 16. Jcr. XXiX, 27.

Constr. c. acc. et a. (Syr. id. Aetli. cla- ?j5 chahl. ala, v. 7\pi.
i.ii.vv ^\Jj^\

mavit Marc. IX, 2G. XXV, 27. Afllnc cst arab. .L=.

mugivit, alta voce rogavit, supplicavit cum gemitu ct Arab. La> iniuria afle-
plauctu Cor. 23, 66). Saepe dr. de Deo, hostes
nSil ^^'^' "lusit. ct dubia.

.snos iucrepante Jcs. XVII, i3. LIV, g. Ps. IX, 6. clt, duritcr tractavit. Indc fort.

LXVIII, 3i. CXIX, 21, raaxime ut eos compescat ct tUJ^''^^^ n. pr. viri Neh. X, 21 , qiii idcm putatnr
absterreat a conatibus iinpiis Zacli. III, 2 T^Z riin'^ "li':;'» :

atque ".liizvj. (Interprctari possis: dure ti-actans coetum,

1t2'>3r7 Dominus increpet te, Satana! i. e. coliibcat, cocr-
1LV ab iri:» congregavit).
eeat te. Malach. III, 11: b3N2 DDl: Tlll^l coercebo fohis
(iu vcstrum commodum ) comeslorem i. e. aiiimaha vora-
cia et noxia. 11,3: ynTrt-nN Qsb ~\v}, ';:^i ecce inere-
pabo vobis semen, i. e. vctabo scinini , nc iii liorrca vestra iSil 'T!^^. inusitata, quam iuera ferc vahiissc snspicor

intrct, denegabo vobis mcssem vcstram. (Etiam ajiud quod curvus, inflcxus fuit. Inde apud Arabes
la.l . ,

pj^
Arabes ii.;jj increpuit dr. pro comjicscuit v. c. dolorem cilium, palpcbrac (cf l-J-»^». supercilium ) palme^it.

Ibn Doreid i33, et aram. f)T3 c. acc.a pcrsonae de-

rei et TVeinrebe (ab inflcctendo dictus). LTsurpatur quidcm
liegavit ahcui aliquid, ut ap. Malach. Cf Carm. Sam. II, 5 o - G o
16). Refertur ctiam ad marc, quod a Deo increjiatum j^ji:s. et ^a> a Saadia aliquoties ( Gcn. XL, g. XLIX,
exarcficit. CVI, g Ps. : a"in'i >11D - D^a n:^a^i increpuit
mare aigosum et exaruit."
'
11) pro bebr. 'J3.'i pro more huius intcrprctis vocabiila
,
,
Na.h. 1, 4.
Lebraeis consona arcessendi , sed jiroprie palmitem notiro,
G o - u, >i. »
'' j»;^ increpatio , ohiurgalio , maximc libcronim
testis cst Firuzab. p. 1733, qui ,..e:=- expHcat |^AJS ^^i
a parcntibus. Prov. XIII, 1 iTii;.i y-jui-jjb V'ri et irrisor
:

non curat obiurgationem. XVlf,' 10, stultorum a sapien- yji.Ax!^ ..yo ^ AJL.Aiii ^. A signillcatione curvi et
Vt'^
tibus Eccl. VII, 5, miiitura ab liostibus Jcs. 17. XXX,
Usurpatur dein dc Deo kostcs increpante, iisciuc exitium inflexi est ctiam *.*»> scutella, paropsis, ct q^ H- IV.
 R. )ty, qs^ 299 m - m
luiiltum coivit, cf. lat. innirvavit. Sii^nificalio putaiuli, 5)-3 chald. ala. Phir. pra Dan. VII, 4. 6, ct sacpe
aiiiliiilamliquc, ijiiaiu liuic raJici tribuit Siiuoni.s, ut vitcin
iii Targg. pro hcbr. ;^:5. Sjr. J^^v^, zab. l^^,^
a i)utaiuIo ilucat, luiiiiiiio scquitur cx liac Lc.xicograjjlio-

ruiu glos.sa: „^^ iiigulavit caiiielaiu, ct carncin couictlon- l^-^^vjv^ala, brachium, hcbr. tiJN id. Dorsi significatio,
dain ilcdit in paropsido '", hacc eiiiiu sijjnillcatio sccundaria quam habet vc. in lingua hebraea, ad quamlibet supcrC-
eet ct a paropsido ducta, q. d. anjschiisseln. Olim in I,cx. cicm et iioniinatim latus translata csse
vidctur (v. 33
niin. conioci, radiccm ]?.i, ut apudSaniaritaiios (Geii.XLT, p. 256 A), a latcre autcm
fluxit alae significatio. In
56) esuricndi ct siticiidi vim Iiabiiissc, ct idcm [valuissc utraquc, latcris ct alae, siguillcatioiie iuveniuntur etiamfor-
atque];r, quod Ez. XVI, 7 dc siticntibiis vitis radicibus mae lucd. Niin (chald. sam.
•j'^-;:^,
^3'pl, sic cniin
poiiitur; sed illud luuic pracrcro. liido
lcgcudum Gcn. I, 21 pro "^Opl, ubi codcx habct

"JSj c. SuIT. ^ic.t pliir. C":d.1 coium. (scd niasc. rarius C]:3, arab. ^_su^ ad latus dccliuavit), hac tamcn forinae
IIos. X, 1. 2 Kc^. W, ^Cj) palines, ct plaiita palinitcs habeiis,
loa.ximc ritis , quae taiiien , ubi maioro accuratioiic opus
(quibus fortassc etiam t]:3 ala annumerari potcst) secun-
dariae esse viJcntur, ita ut Nuu ex Dagcsch forti resoluto
vidcbatur, ut iii legibiis, ^-^^n '|t.i vocahir Num. VI, 4.
IiidJ. Xin, i'i, raro dc alii.s plaiitis similibus, ut l-i-tp 'jr.i
ortum sit.

2 llcg. IV, 39 palmes agrestis, in quo cucumercs agrestcs

v]5^< vd ?|^i*» noimisi iu Phir. a-i:i\ Ez. XII i4
crescunt. (Cf. quae sujira dc arab. ..,&> observavimus. XVII, IL XXXVIII, 6. 9. 22. XXXIX;"4 pr. alae sc.
cxcrcitus, HeeresfHigel , ct poet. de ijisis copiis , a quibu.*
Syr. |ii:\<j^, chaM. ft^J, n:-:^-i vitis, sed iii Plur. 'ji:di3 disccrnuntur populi (XXXIX, 4 Respondct
). clialJ. ;];N'
etiani labruscae vitcsque agrcstes). Crcbcrrirac dciu jilur. ymx Cant. V, 1 1 Targ. i.q. j";.! cum Alcpli jjrostlic-
liuipl. vitem denotat Gcii. XL, g. Jcs. Aai, 23.. XXIV, tico. Alde, nti Latinis 2, i3. Liv. 3i, 21. (Cic. OII'.
7. XXXII, 12. ludd. IX, l3 sq. Sedere sub i^ite siia Lij«ius dc milit. rom. 2, 7) ct nostratibus, ita Scniitis
tt ficu siia Micli. IV, 4. 1 Reg. V, 5 ct comedere de dicuntur turinae, maxinic oquestres quae latcribus acici
,
vite sua 1 Reg. XVIII, 3i. Jcs. XXXVI, 16 forinulac adiici solebant, coque niagis ad rem acconiinodata est
haec
lunt folictim et ti-anquillam civiuni conditioncm dcpingcu- translatio, ciini ip.sum :].l, utvitlimus, proprie /a/«.s dcno-
tes. Vitis generosa figuratc dcsignat gciicrosioriini liouii- tct. Sic apud Arabcs est
J^| Jjs>- ala equitatus hist.
num indolem Jcr. II, 21 ( cf. Jes. V, 2), ct contra uitis Tiin. II, 22 Mang., cf I, 322. II, 644, Motanabbi in do
pcregrina, vitis Sodomitica (Jer. 1. c. Dciit. XXXII, 32) Sacy clirest. arabe 343.
I, coll. scholio arab. T. III. p. 119;
indolcm ignobilem et degenerem. Qiiod ad posterius atti-
net, pessimum quoddain vitium gcmis iii vicinia niaris
in Cod. Nasor. I, 82 : l^iJ.3j ],JQ^ lajs ala ct cohors
mortui provcnissc videtur, quemadnioJum etiain jionia alaium, cf. 1, 32
9 ; in lingua liebraea d-it:^ de toto exer-
lin. 1

Sodoiuitica, cincre inliis rejilcta a scrijitoribus ccIcbrau-> citu Jes.\7II, 8.XVIII, 1 iu chalJaea '['^i:; Num. ; XXIX
tur (Jos. bell. iud. IV, 8 §. 4. Hassclquist. itiii. p. 060, 24 alae Jo copiis militaribusTarg. Jonatli. Non igitur crat,
cf. Saj). 10, 7 ). In uuiversnm auteni Ilcbraeorum poetae quod Eichhornius sub h. v. obscrvarct, „uec vestigiuui vel
vilem allegoricc de populo Israelitico frcqiientaiit Ps. lcviter expressuni exstare, ex quo pateret, quae Latiui»
LXXX, g. Ez. XLS, 10. Hos: X, 1 cf. Jes. \, 2 sq. cornua suiit, ca Oricntalibus alas dicta esse. " Vcruin
vidcrunt e vett. Vulg. (agmina) , Chald. (.-i-i-r-- exerci-
tus), Syinmach. ap. Sjt. Hcxapl. (^a^a^ae), Abulw.
p2i( J"^'^- i""sit-) quac idem notassc vidctur quod
ct Kimchius, qiii dudum recte ad Jcs. V-III, 8 provoca-
radix arfinis aii incurvatiis cst, luorc gibbi. Indc runt. — Brachii significatio, quaiii sub pan habeiit
Rabbini ,
quamquc Mich. in Supjill. ad cxcrcituin trans-
5] 5 in. i) dorsum i. q. a.l. Semcl Icgitur metaph, ]atam esse vult, nostrao cognata est, si quidcni bracliiuiu
Prov. IX, 3 rnj" 'aint: ii:.i-b^
: super dorsa excelsorum est honiinibus, quod ala avibus (cf. -i3.V , ma.\) et
urbis i. e. iu excelsis urbis partibns. "^S-i "PJ^ h. ]. vii dif- - brachium utique ad excrcituni ti-ansfertur ( -s-ide si 'J~\\)\
fert a chald. ir.i-;:' super, de quo vide p. 256 A. (In attamen alae significatio et certior est et magis analoga.
Vdrs. Sam. 0731, lcge "'•a vel '•:.1
,
gibbosum notat). — Minus ctiam probabilis A. Schiilt. coniectura, Lex. hebr. m
a) corpus (cf. ia, 1.1, Ex.XXI, 3: Na; i-:;3-DN spcc, qui mililes loricalos s. equites catajihractarios intel-
^.li^).
Nji]' iiia si cum solo corpore suo i. c. caclcbs, sinc uxorc
ligit coU. congrcgavit
v_s.> II. catapliracta operuit
et liberis venit , ita exeat. Ci. Vcrs. 4. LXX u.oyog.
,

Cod. Sam. 1123^ qua forma eam haud dubic inculcarc

, (cquuin); v_a> agmeu, caterva homiiium, ijLi^' cata-
volebat interpretationem, etsi miniiue probandam, quam a
Kimchio quoquc commemoratam Viilg. cxprcssit cum : pliracta cqui,itcmque clia]d. t\ij, clausit, conclusit, PDiJ^
vestimentis suis , ut »13 sit cx usu arainaeo i. q. fi:3 ora tectum pcribolo lorica ciuctum. ,

vestis.
Pp 2
 :

R. nS.^, 2^5, "n^ 300 -is^ — "na

'"iSB i"^''- i""s., quae eaiidem yim Iiabuisse viclctiir, ces'a ^ii ordlentes et radendi sonum quodammodo imitan-

atque 103 ct ^, iiimirum (exit, ohduxit. Complui-a tes. V. «-vi^vi^^, n^ia , 3rs:^, ^j^, \si^, cf. "ns ct fi-ia,

etiam per 5 scribiuitur, ut YQ^yKpsir. Lide

certe vcc. a rad. -iD3 ducta, 1

nasor. j^JO^ mvo- quoddam gcnus ma-

_jiL==, ^Sf^ «t
t5/^5 ^y- '^* I j"!!! m. scahics , fort. scabiei
lignum. Lev. XXI, 20. XXII, 22. LXX i/iwpft «yp/a.
ucrumpalmae, et contra hebr. n^^lS-i, arab. ci^.-*i' sul-
Vu1g. scabics iugis. Targg, Syr. Saad. vc. hebraciun
phul". Sic «71«^' ^£^011. rctinent.

iSi Geu. VI, i4 pr. picem i. q. -)?> notasse suspi- SnS (scabiosus) n. pr. 1) unius ex tribunis militum
lor, et"-|-:3 ^::^ cura Ursino, Jo. Siinoni al. intcrpretor Davidis"^ Sara. XXIII, 38. 1 Par. XI, 4o. 2) collis
,'
arbores piceas resinosas, quales snnt pinus, abictcs, cu- in vicinia Ilierosolymorum (2-i.T^ ni'a.1 ) Jcr. XXXI, Sg,
prcssi, ccdri aliaeque Iniius gcneris arborcs fabricandis collis leprosorum, probabilitcr ita dictus , qiiia lcprosi cx
uavibus adliibitae. V. ni-]!:.n. E vett. intpp. Targg. ct Gr. iirbc cxpulsi ibi habitabant. De alio quodam huius nomi-
Venet. cedrum reddunt, gr. anon. buxuin {ini nXuxuiv iiis colle V. Lightfoot Opp. II, 190.
nv^iviuv), Sj^r. y^i^ inniperum , uterqne Arabs .Li.*.i;,

Sam. DD^^D (cf. arab. **«Lw), quae posteriora vcc. tameri tJ3^"l5 quadril. inusit. Chald. Nnu.:ii/l.1, Nn^ij^^ai.a,

inccrtao significationis sunt. Certum quoddam arborum ge- Nn^;.i*lii argilla, gleba, syr. lA^vxki^^quod a Lexicogra-
ims dcsignari, non dubium est: malc igitur LXX 5uA« re-
TQnyixiva, Cod. Vat. cini^ma, Vulg. ligna iacvigata. Mclius phis explicatur ^^LJ!), arab. (j*o-^ cocnum nigrnm.
Ilier. bituminata. E recentioribus Bocbartus (Plialeg I, 4) Inde
ct Cclsius (Ilierob. I, 328) -ita cupressum esse vokuit,
ad soni etiani similitudinem provocantcs. ^ioSTj (in solo argillacco habitans) Girgasaeusj
coll. Girgusaei , populus CananiticuSj de cuius sedibiis cx
rr^nSS sulphur. Ductum est Iioc vc. a proxime
f.
ijjso V. T. non constat Gen.X, 16. XV, 21. Jos. XXIV, i).
praecedcnte, ct fortasse pr. pieem, resinam notat petitam LXX. cum Josepho Ant. 1, 6 §. 2 T^sfjyEoaZog. Euscbiu»
ab arboribus -("J (tarniinatio enim n''— origincm cx aliqua iii Onom. eum trans Jordanem habitasse tradit : FEpyKast,
re indicat), postea ad alias materias ardentcs, ctiam fossi- Inextivu TOu 'Togi)(xrov nagaKsi,iii'ti^ noXig TaXaud ijv
tu> ,

les, translatnm cst. (Sjr. lAjjCia ct ]C\^i^^ v. Schaaf eXd^e (fvXrj Maruanil «urrj dk Xiysiai etrui, 1] regamt
nohg eniariiwg Trj^^ltQa^iag' iirig di avfrjr elrui, t>jvJ'uS('*~
Lcx. syr. et de Dicu Gramm. harni. p. 19, arab. i;;aj^.>^3 Quv cfuaiv, ciii posteriori scntcntiae idcm alibi (s. v. /^fpysaa)
calculum adiiccrc vidctur, ncque aliler Procop. Gazaeua
uiide iioviim verbnm o_».== sulphurc illevit, cliald.
iu Comment. ad Gon. I. c. Gergesaei insederant Gadara»
Nn-''ne.i, xn-i-i3i.i, Nn^-iais id.) Gcn. XIX, 24. Dcut. et Gergesae finilimam regionem et soliludinem , qiute
XXiX', 23. 'Jes. XXX^ 33'. XXXIV, 9. lob. XVIII, i5. praetendilur slagno Tiberiadis. Iluius nominis oppidum
«•'icai fflN Ps. XI, 6. Ez. XXXVIII, 22. iii vicinia maris galilaei agnoscit ctiam Origcncs ( Opp.
T. IV. p. i4o) ad Matth. VIII, 28, ubi pro Fa^apTjrwr
(
quod cqiiidem verum existinio v. not. ad Burckh. itiii.
"15 inquiliiius, vicinus , v. rad. uo. 1. Sec. noii-
"i^jj
Syriae pag. 538), alii codices Jt pnujjnwr , alii 7>(i/«-
Mullos ctiam : pes montis , v. ibid.
or]v!i)V : uXlu TiQyeau, inquit, acp^ ij<; ol TsQyeariroi, TioAe?

^15 percgrinus, v. rad. ^11.3.

a.Qyala, neQi t);v rvv xulovfierijv Ti^sQi,u§og hfirijv , negi
ijv xQtjiirog nuQuy.eifterog rfj Xijjirt], aq>' oii deixrvTuiiov^
"13 calx, v. rad. 'T^a. y^oiQOvg rnb daifiormv xaia§s^Xfia&uv.
T(iiv Mihi proba-
bile, FeQyeariroi esse gcncrale et antiquum nomcn inco-
*!13 catuhis, V. ibid. larum totius regionis i. q. '^UJa-ia, urbis Gerasae ((jiL=.)

uonicu autem extruso a ex lioc coortum essc.

Jn^^ rad. inusit. Arab. v-Lt?"

scabiosus fuit, <->.>•

scabics, v. Avic. ap. Castell.,

n iH rad. in Kal. inusit Cliald. syi\ arab. T13,
'•^f>-\
et c.Ljf^ scabiosus, 7 .

jj.^ ,> ->. scabit, scalpsit, rasit, undo C:\j>. locnsta, ita
cf. syr. «-Sfv^ Icprosus factus est, i^r^Icpra, j.J.Sj^
dicta, quia arborcs abradit ct dccorticat.
Primaria signillcatio in scabendo et
«yr. et zab. leprosiis.
Hithpa. scalpsit se (testa) ad pruritum scdandum.
radendo csse vidctur (utnostr. Kralze , Hratzen; scabies
lob. II, 8.
a scabeudo ) , quam iiotionem plures jjrac se feruiit radi-
 I\. rn.i, n.i 301 nna n^n.n

I. n l3 ''^'^- i" I^al imis. Aiab. ^_iyi valJc irafiis riore clausi oris partc utuntur (1 Sam. I, i3), qui alta
vocc claiiiant, hi ore aperto e gutture ct pcctorc vcrba
fuit, irac iiiniis iiuliiLsit. Coiij. IV. instigavit, v. c. canciii propulsant. ]\Icmoratur b) giittur raucum ct sitiens Jer.
llai-. II, Ga. G8 Jitliult. c\cilavit inimititias Cor. 5, 17.
,
II, 25. Ps. LXIX, 4. Coiitcnitim c) guttur dicitur de ex-
33, Co. Ilam. Scluilt. p. 4 10, addc Uscliaiili. ap. Scliult. ad teriore coUo, ut lat. guttur , gula. Jcs. III, 16; nviUS
Pi-ov. p. 419. 420 ct J. W. Scliroeilcr iu Obscrvatt. ad Ps. gutture in alium erecto. Ez.
•Ji-ia XVI, 11.
X p. 18. Arain. ^~i-l , >.Ji.^irritavit, iiicitavit ad litigan-
n"l5ri f. //.y^ liiigalio. In Targg. saepc pro hebr.
duui, ^'^.inN , ^Ks^l irritatus, litigiosus fuit, JjiQvt^
a-'-!, ';iTJ, cf. syr. Ifv^ii lis contcntio, et
,
lijn liti-
irritatio, cf. ctiam «.v«j>^ incitavit, provocavit. In lin- giosus. Ps. XXXIX, 11 in-^rs •-jn
: rjn;^ r\-\_}riz lub liti-
bus manus iuae consumor. IiitclliguntiTr verbcra, plagae
gua arab. praetcrea cogiiata videtur rad. ,y>. I. V. VIII. Dei punicnfis. Dcus eiiim honiincs punicns cum iis liti-
«limosus, audax (fort. aspcr) fuit, Conj. VIII cfiam irri- gare dicitur (v. a^-i, tasu;:). Quod pcciiliarcm radiccm
I.U-1 staluit Uuxtorf iii Lcx. Talmud p. 25G4, niinimc pro-
tavlt, sequ. >_j unde .> audax, ^^'i] ad iram proclivis,
bandum ncquc ccrta baculi significatlu, quae vc. nostro
,

?^ audaria, Priinariam significationem Schult. 1. c. ponit ibi tribuitur: locis cmiu laudatis Icgciidum v^jjn baeulus
scipio , sccptium.
in aggliitinaiido, iindc pr. mordicus adhacsit caiiis , maliin
iu aiiiini a.spcritaie ct austcritatc, quac ad morositatcm ct
iram translata sit, iiosU: Iraiziff de hominc aspero, mo- *
j5 raJ. in Kal inusit. i. q. 'lu (q. v.), arab. J/?»
roso ad iram ct litcs proclivi. Hanc enim vim phirinias
,

secuit, resecuit, segregauit , comcdit, voravit, unde

radd. a syllaba "^3 incipieutes prac se fcrre siipra viJimus it.

sam. '^<TT'^1 hicusta.

(v. aia). Sic Spi in una radice habent i^sv^scabics (a
Kiph. i. q. lu Niph. 110. 2. Ps. XXXI, 23: ^--fii:
icabendo) ct 1.^^,^ irritavit (pr. aspcriun, iratum, liti- T'?.''^.
1^.- - excisus s. exclusus sum e conspeclu tuo j cf
giosum fecit). -in: Ps. LXXXVIII, 6. i4 codd. etiam Ps. scri- XXXI
bunt in-iT5:.
Pi. il"!-^. excitavit litem. Ter sequitur '|ii:3. Prov.
XV, 18: fiT^ !T^.^'?
"^^n.
'^'^'* iracundus excilat litem. '^nS (ad formam ins) vcl "'n.J (in tcrra deserta
XXVIII, 25. Xxix, 22'."

habifans, cf. arab.herba carens, v.

.=. tcrra sterilis,
Hithpa. pr. se ipsum excilavit ad iram, ad htem, j
ad pugnam, inde 1) irritatus , ira perciius est. Prov. sab vc. ?7nT.l p. 279 A) Gerizaeus, vel Girzaeus, 11. pr.
XXVIII, 4: D3 STli'"' 'T^ili legis observantes populi in vicinia Phihsfacae a Davide debellati, 1 Sam.
^I-V^I
irati sunt contra eos. Daii. XI, 16 init. 2) bellum — XXVII, 8 Chethibh, cum in niargine sit ^iT.n (v. 270 B ).
i/iu7 c. aliquo. Scqu. r. Dciit. II, 5. ig: d3 "l.iri.-l - Kv Pariter atque Amalccitae, quibuscum hic populus una com-
ne bellum cum iis gerds. Coniin. g et 24 insuper additur memoratur, dcscrticola cananac^o orisiiiis fuissc videtiu-,
i^irr^S ma
bcllum iniit cum Jehova Jer. L, 24. cuius aliud quoddam vcstigium rcpcrisse tuilii videor iil
!^arir!:.
a Reg. XIV, 10: n^~i:3 ni.Tnn !-;?;lb quare lacesses ad iiomine montis Garizim, de quo protiiius.
pugiiam provocabis infortunium? Absol. Dan. XI, 10:
nT"'^ ~ ^^ ""i.in"' bcilum geref Y>cncirahit usc/ue ad arcem
u^n5 , ubique b^\^i ^?j mons Garizim, mons in
eius. Vcrs. 25 r!":r;'r"'r "'Sn"' excitabit se singet ad
:
montanis tribus Ephraim, e regione montis Ebal situs, j^
pugnam. (Syr. Ethpc. ixTitatus est, it. belhim iniit, pugua- quo benedictio in legis observatores pronuiifiafa (Deuv
vit, v. Mich. Supplcium. Barhebr. p. 219).
XI, 29. XXVII, 12. Jos. VIII, 33), post exilium tcmplum
a Samaritanis domestici cultus sedcs futura, cxstructnm
,

II. ri"l3 T^.n no. I, 4 gargarizavit, risi fortc est (Jos. Arch. XI, 7 §. 2. 8, §. 2. 4. 6). Iii codice
i. q.
otraquc radix ab asperitate proficiscitur, cf. Ps. LXIX, Samaritaiio (qui iiuicliin bTnJ-i^r scribere solet) prae-
4,
ubi guttur raucum memoratur, et quae di^imus ad no. I. tcrea liuius niontis nomcn legitur Dcut. XXVII, 4 pro
Inde Lebr. i'2"':', et in duabiis pcricopis post Ex. XX, 17 et
Dcut. V, 21 insertis, ubi autcni tantuni non certum est,
"jn^ m. guttur , fauces. jrcmoratur
coiistr.
1i~i.', gcnuinam scripturam a Samaritanis adulteratam esse, ut
1) tanquam instrumentum loquclac. Ps. CXLIX, 6: ni":"'ji'l novo cultui domcstico colorem quaererent ct auctoritatem.
S3S;i2 rN laudes Dei suiit in, guiture iii orc eorum. Quuin enim ea Palacstinae loca prae cactcris sancta habe-
CXV, 7. V, 10: Q:~I3 mni; "1-p sepulcrum apertum aX. reiitur, in quibus iam Patriarcharum Mosisquc tempore
gultur eorum. Significantur sermoncs blaiidi aliis honiini- sacra facta esse mcmoria proditum erat, contcxtum ita
bus scpulcri patentis instar exifium parantcs. Jcs. LVIII, 1 adulferantes id spcctabant, ut in suo montc, non in Ebalo
Jil^a 4J"lp clama gutture i. e. plcna voec, pleno ore. vicino altare a Mosc cxstructum credcrctur.
, Vitle quae
Qui enim voce submissa loquuntuj-, labiis tautum et aiite- laudavimus in Comment. dc Pent. Sam. p. 61. Quod ad
 R. Tn^ ^15. ^ll 302 "jns — w
]nitcni propne r-:n Ps. XXII, 19. Jes. XXXIV, 17. Esth. ni, 7. Neh.
ori^inem linius iiominis attinet, av^^ "irr
illius gentis X,' 35, b-^qr; Prov. XVI, 33, ]n: Lev. XVI, 8, de
n.ontem Gerizacorum notare (v. ^nO' ^b
sorte iacta b^: Jon. I, 7 n:ii-bs b-ii-iri bE'^1 sors iacta
quae ibi forte consederit, paritcr atque
:

eolonia quadam ,

Gcriraeis vicini, alii ia eadem

tribu raonti Jonam designavit. Ez. XXIV, 7: educas eam memhratim
Amalecitae,
Codicis b-li3 TTVJ bs: Nb non iacielur sors super eam i. c. et
nomen {••pb-zv- "in Iiidd. XII, i5) dedcrunt.
mons locustaruni omnes sine discriinine et delcctu pereant. De sorte ali-
Sam. scriptura a^T^^-iS nn possit etiaui
Ilcland. cuius ex concussa hj^nlria exeunte dicitm- b^ bl^^J nlry
verti,a sam. T^ia locusta Num. Xlir, 34. V.
ii"- 6- Lev. VI, 10, et b b-n^ !X-S.-l Nuin.XXXllX
9. Jos. XIX,
de monte Garizim iu Dissertatt. miscclL P. I.
54. Jos. XIX, 1 sq. Res, de qua sortes coiisulcbantur,
a secando Jicta, instrumcntum c. c. yj Ps. XXII, 19. Joel IV, 3. Obad. 11. Sortibiis
JpH m. securis,
XIX, XX, 19. Jes. X, i5, lapidarii autem uti solebant in dividcnda hereditate Jos. XV. XVII.
lignai-ii" Deut. 5.

1 Re" VI, 7. vSyllaba fT in fine adiccta quadrihttcro XIX, pracda Ps. XXII, 19. Jocl IV, 3. Nah. III, 10, iu
864. yocabula^cognata iudicio sacro ad inveniendos reos Jos. VII, i4. Jon. I, 7,
form^do inscrvit, cf. Lehrgeb. p.
in dcligcndis liominibus ad munus aliquod suscipiendurri
Kuit nsm (zab. ]'lQs«v,) sccmis, it.
^yj=^, o)^-> Num. XVII, 1 sq. — 2) f^uod sorte alicui obtigit,

" °'"j^ niaxime pars heredilatis , terra , quae heredilate aliciti

V-. .£= quac formac ouuics sccurem
'b"li."3 irN ilb^ ascende mecum in
"Ij,-
obtigit. ludd. I, 3:

quibusquc propc acccdit ' terrani sorte acceptam. Jes. LVII, 6. Ps. CXXV, 3.
notant, l'ia arbores caeduntur,
Metapli. de sortc honiinibus divinitus conccssa. Ps. XVI,
hebr. C^-ip. q. V. meam.
.^,^.^ 5 : ^b-liil ^^'Jin —nx tu sustentas sorlein Daii.
XII, i3: "blJb Ibsm et surges , ut sortis tuae (in
"pn^ rad. Hebraeis innsit. Arab. if>- lapidosus reguo mcssiaiio) particeps Jlas , cf. Apoc. XX, 6: (xaxu-
Qioi fts^og Iv iJj uruaiaai.t. Jes. XVII, i4. Jer.
fuit Kam. p. i4i2, quod ductum cst a uominc i^ xm,
s'xojv

25.

lapidcs, unde ctiam J.> locus lapidosus.

D~l5 pr- resccuit , ut syr. '^'-^^, ct arab. (•j=»
dubiae auctoritatis vc, quod lcgitur Pror.
V~|3
pro quo in Keri multis- resecuit, totondit, cepit, abstulit, quae significatio' cre-
XIX, 19'Chcthibh: ^;-jr;-b-l.i,
est, valde brior est iu ^;^ resccuit, mactavit In V. T. semel legi-
que codd. r;-:n-bn.n qui magnae iracundiae
iracundus. Priorcm scripturam tauqnam exquisitiorcm , tur sequ. dat. pro : reposuit , asservavit. Zejih. III, 3:
nostrumque vc. nihil reponunt in diem crastinum-
et doctiorcm, praeferunt A. Schult. aliiquc, "ipzb ^a-ta J<b

linguae hebraeae vindicare student. Ac Schultensius rcd- Optime ita LXX oij[ vneXinovio. Vulg. 7ion relinquebant
a.s/'e7W7i (pr. scruposum) iracundiae. „Indc,
uiquit,
ditl ad mane. S3T. ^j5AaiD. Chald. ]"'D"'-n3. Alia etiam
scruposus pro aspero et iracundo. Pro eo et squarrosus
vcrba, quibus primaria vis cst sccandi, dividendi, cuin 3?
in vcteri lingua, undc Lucil. Varonum et rupicum squar-
constructa, trausferuntur ad rcservandi et rccondendi 110-
rosa incondita rostra. Ar^J Arabcs, pccLi.s glareosum,
tionein, ut \ b^^^n Dcut. XXIX, 20, b "'^^'i Gcn.
obsitum [vcllem indicasset, quo vc. glaream
notaute
"lareis
iiacundum, facil- XXVII, 3G,' adde j.;:^ Cor. 11, 87, quae obscrvatio
fu hac re utautiir Arabes] est morosum,
fugisse videtur Michaelem, qui (Suppl. 355) de optima
lime cy^speratum. " Addi quae supra
possunt, (s. rad.
-.-1-') obscrvavimus de radicibus a 1:1 ordicutibus scabri- illa interpretum explicatione: „quae quomodo duce
vett.
asperitatem notantibus tamen mihi non plane per- philologia ex ia-iJ xb effici queant, viderint alii. " E
tie''^ et
:

>uasum, 513 hoc significatu linguae hebraeac thcsauro vin- recentioribus nonnulli, Jarehium secuti, 'Q~\J,^ idcm qnod
dicaudum esse, et scriptura marginahs qnaui tucntur ,
Pi. d-|.T valcre existimantes, reddunt non exussant mana

etiam vett. intpp. (Theod. fki-^ako&v^Oi. Vulg. impatiens), i. c. tantae sunt voracitatis, iit vespere c.irncs cum ossi-
etsi facilior et, ut volunt, dihitior fortassc pro vera bus devorent et mane ne ossa quidem rodeuda habeaut
,

habcnda est. Cf. quae vulgari Criticorum canoni dc Frigide, si quid video , et contorte.
scriptuia difficiHorc praefcrcnda nuper ojjposuit Olshausen Pi. 13-1.1 (denom. a d"l.1 ) ossa derosif. Num. XXrV,^
(Eincndationcn das A. T. p. i5).
iib. Adiectivum bin.! 8: comedit gentes, hostes suos , dnj"; Dn"'^!":^:/! et
jubstantivo iunctum habes ctiam Dan. XI, 44
t'.2T\ t<"jM3 : ossa eorum derodit. Hinc traiislate Ez. XXIII, 34:
r\~:-a, alleg.^XXII, i3. 2 Pai-. XXXIV, 21: nbia'^'3 ebibes et exsuges illud (poculuni) '^'iJn i^^iilJ-in-nSI
rr-in^ n,":n, cf, Jer. XXXVI, 7. Zach. VIII, 2. et testea eius rodes i. e. lambcs ne guttam quidcni vini iii ,

illo relictura. Tlicod. (vcl Syinm. sec. Syr. IIcx. ) mi la

^niS plur. a-^b^lia et nii)'li.1 in. 1) sors , pr. lapil-
ooipuxa axjiQv x«Targaj|£i?. (Chald, D"i.i id. Ps. XXVII,
lus, calcuhis, quo in sortiendo uti solcbaut, cf. gr. t/i^qcof.
2. Targ.).
Lev. XVI, 8 1 Par.XXIV, 7.31.
sq. XXV, 8. XXVI, i3
•tL Dc sorte iaciendo utuntur vcrbis XVIII, G,
r;-i^ Jos. D^^.il 111. 1) os i. q. dsy, sed rarius et nonnisi poet
TT-> Joel IV, 3. Obad. 11, H"'-.^" Jos."XVlII, 8 sq., Prov. XVlI, 22. XXV, i3.' Pliu-. lob. XL, 18. (Syr.
 R. Cn-i, l-"^» 303 &ia — :>-i3

cliald. zab. >Orv<s^, ^^'sis^. '^-,"'') sam. 'H'^^ i<l. 'jn.J c. Snrr. -j^ia, cum IIc parag. naij Micb. TV, 12.
Pliir. niDn.l Jod 11, a4, constr. m;-!.') lIos.'lX, 1 m. area,
Arab. «^ corpus. 1'iKle ossis ct corporis signi(icalio

diicta sit, iion sntis liqiict. In linmia ^''liN Prov.

clialcl.
pr. locus cxacqiiatiis, c()inplauatu.s. (Arab. !^ .^^
VUI, 28 dicitnr pro ":\ firniavit, roboravit, ct in eo OJ^^-^
se& Kain. p. 1732 i. q. ^jjj' arca). Dicitur a) de
origincm quacsiveriin, iiisi fortc nomen ^'rimitivnin essc
arca ante portas urbium, alibi ah"! dicta, Rc. XXII
mavis. rortassc ctiani cognatum *.wo» corpns). — 10 2 Par. XVIIT, g. b) maxime de
arca-, in qua frugc»
i

trilurantur. Rutli III, 2 sq.

lud. VI, 3/ cct j-«.i nf^^an
2) corpiis, iit apud Arabcs. Gcn. XLIX, i4: Dl3 "lV:rt provcntus arcac i. c. frugcs. Num. XVail, 3o. Jcs. XXI^
asinus niagni ct validi corporis i. e. validus , robustusi 10: '3^.1-7= 7?/i areae mpae i. c. o gens patria, quae
ctiam Arabcs corpus in laude
nunc conculcafa ct fracta cs, ut frugcs in arca solcnt.
Vulg. asiiuis fortis. ( Ita *'..:>
Parall. irirn^ tritura mc.i. Cf. do illa ractapLora MicL.
iumcnti ponere obscrvat Schult. in Opp. p. i32, ut (j«j ly, 12. i3. Jcr.LI, 33. LXXnon
inalc, quaiiqiiam dilnte:
ol «rttaltleifipiirot xul ol ddvr(ufiEvot,.
(.-> equus magni corporis , ,^ .L^ asinus valiJus
vcrba ad Rabylonios rcfcriint, Lac stntcntia
Minus apte alii Laec
idcmquc pcculiari adicctivo *JjS» niagno corporc piaedi- vos in arca :

mca pcridiri. Mctapli. dc ipso friimcnio lob. XXXIX

niagno 1 NoMiiiiIlac arcac vcl planitics pcculiaribus nomin. pro-
1.
tus cspriniitur, cf. *-y*o> corporc praeditus, a
piiis dcsignantur, iit a) It:^!^ )~\i arca rLanin'i, traiii

ftM^o- corpus. Vidc ctiam u"'"l.'). — 3) suhslaiitia rci, Jordancm. Gen. L, 10. b) pD3 'j-i.i 2 Sam. VI, (i
, q.iae
eadcm pT^s f-ij vocatur 1 Par. XIII, g prope Kirjath-
rcs ipsa , ut Sj;'» os, ipsc, ct nostniin N^j^i.l apud Clial- Jcarim. c) 'Sin-;:^ -jpN ]-)^ propc IlicrosoJyma, v. 1:"i».
daeos ct Samaritanos. Etiam Siiiae liaboit sc/iin et ffung'
corpus, it. ipsc. 2 Rcg. IX, l3: et singiili sumebant fcnies
suas eique substernebant nTb""J^ d"l.'~bN super gradus IJ comminulus, contusus fuiL (SjT, ct chald.
ipsos. KiracLi in lib. rad. mVy^r; &::y ^N. Iiidicari vide-
tnr, quantopcre fcstinarint regium lionorem Jeluio cxliibere. '^''^' '^"''^-'' comminutus. Arab. ^ji.=» contudit, maxime
Non cxspectabaiit, donec iii platcas venisscnt , .sed aiito- in partcs grossiorcs. In lingua syr. praeterca Iransfer-
id.
qnam e loco sublimi descendissciit ad iiosos gradus vcstes tur ad extcrminiurn, in clialdaea ad litterarum studium,
suas ipsi substerncbant Possis etiam ipsos giadns nudos quod postcrius a terendo rcpetitum est, cf. (j«,J). P».
gradus intcrpretari. In coniment. Kimcliius cxplicat ^N CXIX, 20: r;2i\'»"]r '"ijDJ <^5^3 comminuta est anima mta
ri3T>b^n "bsan ad gradum supremum , satis aptc ad desiderio.
contextum quod tamen vix e verbis extorseris. Melius
, Hiph, comminuit , confregit. Thren. III, i6: D'13'"1
oum Lud. de 13ieu exposueris: super aliquo ex gradibus, '^w V^,"t. commmuit glarea dentes meos Cgurate pro ,

scctio, pars, quac signifl- couJitionc loiige molcstissima et inllhcissima.

coll. j.^Jl i. q. r'.tsu\ ct jw*«iiJi

"^^.5 (pro ^yr) c. Suff. vi;-!..

catio ad rcm iinam c multis transfcrtur, ut in ^,f,«:n,Tj o^mminutum, con-
tusnm. Lcvit. II, 14. iG.
unus-corum Non absurde ctiam conicccris, singulos sca-
lae gradus quasi ossa costasve scalac dictos csse.
— •-..^.»
- Hml
• l3 f"*- "^l^^ ') resecuit, toiondit barbai» jgj..
D1.5 cLald. os. Dan. M, aS.
G
XLVIII, 3/ elscc. nonnullos libros Jes. XV, 2, v. ad y^^.

C^n^ (lcge D''"!.!) i- q. arab. *jj> magno corpore (Syr. 'irvjv^i'1. BarLcbr. 79. 5l5, ct Bar Bahl. in Com-
ment. no.?tro ad Jes. 1. c. , ubi iniprudcntem J. D. Jtichaelis
pracditus. Lcgitur in Cod. Sam. Gcn. XLIX, i4 pro
liebr. Di.i , dc quo paiilo supcrins cgimus. Ab ipso iiitci- coniecturam in Suppl. ct ad Jcr. I. c. proiiositam, pro 'iK^
irrete CLald. Sam. non iiitellcctum redditiir D-i^mn (asiuus)
peregrinorum (D"""!.],).
nbiquc '^rsSs. lcgendum cssc, refcllisse uobis videmur). —
2) detraxit, sequ. 1":. lob. XXXVI, 7 : ~,'-TJi-ZViy^-^z
^53*13 (osseus) n. pr. viri 1 Par. IV, 19. V:^V non deirahit cculos suos a iusto , 1 cf. Ez. V, i Ds :

"l.lkV ""rN etiam ego detraham sc. '^'i^ (

quod paulo post
sequitur)" oculum mcum. Jcr. XXVI, 2: ni^T ""^.in bJl
nec quidquam inde deirahes. Saepc 'J'^ y^j valct: dt-
traxit aliquid de aliqua rc, ita quidem, ut accusativu4
j rad. inusit. Arab. lacvigavit, dctcrsit.
partis detractac omittatur, cf opp. tj-^Dir: no. 2. Dcut.
Indo IV, 2: n:;:^ '»"i.^n '^'-1 • ••• "i^1'l -? ^^^P ^*^ "'^"^
 R. 5-15, ^na, ni5 304 niy"i5a — "na

XIII, t)"l5N (pro :]h5 cum Alcph prosthetico) m. pugnu»,

a^</«<w a(£ i^erhum . . . . et nihil inde detrahetis.
i4: ^:a':i ;^^Di-:; ("'N vrsj a corripicndo dictus. Bis legitiu- Ex. XXI, 18. Jcs. LVIII,
Ex. y, 8. 19. Eccl. III,
1.
IIinc 4. Pugnum utrobique interpretantur LXX. Vulg. et codem
y^ji, nihiliis addi potest, nihilinde detrahi.
i) c accl
.,^y

diminuit, pr. detraxit alitiuid de Ex. XXI, — .

significatu vox a Rabbinis usurpatur. Quod tamen Cala-
XV, 4: bN ':2b r;n/-d5 s-isni e^;
10 Ez. XVI, 27. lob. laudat in Coiicordantiis p. 1102, iiijS- pugnus id
diminuis infriiigis pietatem erga Deum. 4) scqu. — siiis

alia, quam huiws scriptoris fide non digni, auctoritate carct.

,

attraxit i. e.
Ti'-j*
asser^-avit , reconduht sibi , Jur sicfi
behalten, cf. dna. lob. XV, 8 m.,-7i a«.W/a«^i
:
co«- m nSl51Q f. gleba terrae, qnac pala similiquc inslrn-
sessuDei nOSn ^"'^"'- O'"""'»'?"^ 5a/>^e/J/ia/« a<- versatur , pr. ein Spalenstich. ( Chald.
V-^'^" mcnto tollitnr et
traxisli. Cogiiatus' cst Aribum usus, apud quos
^^
uum
nsin.Vj everricuhim, pala, scopae, ns^^-iaa cochlcar. Syr.
dcglutiit. IIoc adbibito A. Schult.
e«t sorpsit, pala Barhebr. 218,
Cf P^ ]Z,^j.v^^, qua forma carct Castclhis
*orpsisli liausisti ad te sapientiam? ,

Pi. i. q. Kal 110. 27 •'3

4. allraxit. lob. XXXVI, : lin. 3, stilus scriptorius, a radcndo dictus ib. 382 hn. 11.
actraxit sursum traxit (Dcus)
D-"J-ira3 y-13'' postquam Bai'BahluI: „ I ^••^Ofs^:^ pala, qua cinerem et ignem
sutta^ dquae. v
,
Kal no. 2. detraclus est.
. t~i
Duobus , ,
sumere solent i. q. arab. 'ii,kA: i^^O-f^i stiius , quo
iV/«// 1) pass.
;nodis coustruituv, a) jta,
iit rcs detrahcnda diserte notc- in pugillaribus scribunt." Congruit, ut modo a B. B.

tur. Num. J^XXVI,' ?: ^rninN ntnr:? in:;n;. r»ni:i observatum, arah. ^ijLo, quo Bai-hcbracus in loco psr.-il-
et detro-^^^atur
possessio earum de possesswne nostra pa-
Ur,,u. XXVII, 4 quare delrahatur nomen patris nostri
:
lelo ln'storiae Dynastiarum 336 usns est, qncmadmodum
p.
ufamiliasua ? i. e. tollatur, intereat in Israi^lc. b) ita ut
in luiivcrsum radiccs >]-iJi et LJrC sibi valdc pffines sunt,
detraliitur (ahquid)
res dctrahenda supplcnda sit, ^iz I^na:
de re, ininiinuilur rcs. Num. XXXVI, 3
fm. Ex. V, 11. idquc usitatius vidctur, quam ;\i.^"'v/o pali, qnod tamen
Lev. XXVII, 18. Hinc 2) imminulum, inferiorem
esse.

Num. IX, 7: 'iSI Tibab ynjia n7jb quare inferiores itidcm a Dschanhario adnotatur). Semel legitur Joel I,
timus , adeo ut 'donwn Jehovae dehilum .....
non 17: lDn''nb-i5'!: nnn niTpB nicas» siccantur grana sub
ojjeramus. glehis suis. 'Bcnc "Abcn Esra cxponit: -\^V nnn, Kim-
chi: nD:>n nD^^nn nnn. Abuhv. et Tanchum Ilicros. ap.
riiy"l5M f. phir. imminutiones, contractiones muri, Pocockium ad h. 1. sulcos rcddunt, id tamcn minus rccte
jibiatze. 1
'
Rcg. VI, 6. ita dcelarant, ut significationem repetitam censeant ab
Pjn.lN , quod pro incisione , fulnere accipiuut. Michaclis
linguac syr. et arab. usum nimis presse secutus sub palis :

suis siccantur gratia i. e.' duni ventilantur ct palis remo-

ft^n^ rapuit, ahripuit, ci-errit , ahstulit. (Est
vcntur, quod tanien vcl audacissima liyperbole adoptata,
N(js, quonio-
onomatopoetiri quiddara in hacradice, tum in litteris -i3, stcrilitati a siccitatc proicctae noii convcnit.

quaeradcndi, scabcndi notionem inferunt, v. ad rad. a-^, do in lioc vc. linguaruni cognatarnm usns linguae hcbraeae
Kecte igitur J. D. usui affinis sit, supra ostcndinius, utrumquc planc eundcm
tum in syllaha tin cf. ran^-^ ^ raffen.
^/-^-vewc^i signilicatione dunorem ever- fuissc non concedimus. Cf. Pococke ad Jocl L c.
Michaehs pro
vohiit, quam vcl httera canina
rendi "«'"1 substitutam
subindic»', etsi nonnunquam dmiorcm moUioremque
signi-

ficatui»^ in una radice

couiunctam reperiamus, v. nn.i no. 5.
Conj. I est avcrrit, abstersit, ut lutum pala»
""H traxit, rapuit. Habct haec etiam radix, pari-
^,-<,i. lJ^ tcr atque a^.l , T~i-j, r|n3 , onomatopoetici quiddam et ma-
Couj. II. abstidit, asportavit, nt fluvius partcm ripae , v.
xinie frequentatur, si tractio raptiovc cnm sono quodam
Dschauh. ap. Lett. ad ludd. 1. c, i_s.=-, "-Jjr* littus aquao aspcro (qui littera canina indicatur) conimicta cst, ut in
verrcndo, serram ducendo, gargarizando. Coguata cst
fluxu cxcsnm Cor. 9, 110. Ilarir. 4, p. 58 Schult., io-S^ radix bb.l qiiae similem motum significat, ita tamen ut
,

mollior littera b molhorcm volvendi vim inferat. Cf. 110. 5.

pala hgnea. .'^cth, ']A(f,'m verriculum, sagcna. Chald. et
(Arab. ,> traxit, trahendo duxit, raptavit, verrit 'Vid»
Talmnd. Tcrrit, syi: cSj.^ sacpe dc aqna res obviaa SchulL ad Prov. p. 256. Cor. 7, i5o. Conj. VllJL id.
a»portantc, unde in Pescli. pro t]DU5 v. Cast., alibi gen»-
Mclit. garr traxit, transtulit, protraxit. Syr. rvv^'^^ ''^'^
ratiiu: abstidit, sccuin abripuit Barhcbr. 118. 333). Scinel
lcgitur iu V. T. ludd. V, 21: &Dn.i iViZi^^p bn: Kisoji. id. ). Spcc. est 1) rapuit. Ilab. I, i5 : iTiina ini^lS^
rifus ahripuit eos. i^eavgtv. LXX
Vulg. traxit cada- et rapit eos in sagenam suam. Prov. XXI, 7: —11»
vera eoruiti. Syr. ct Arabs Pocockii hnguac suae bcneficio fini:i'' DiJ^UJ^l vastatio impiorum ipsos ahripit, v. Ilithpo.

Tcrbum hebraeum retiuuerunt. — 2) serrdm duxit, serra dissecuit, Vidc PoaL et dcriT.
 R. -n3 305 "13 — naia

rrnJ^ scrra. — (Syri et Arabes hoc significatu ii-equentaiit rctraliit iuinentum, v. rnd. nuni. 3. (Arab. ij>, cliald.

-^o ct tv^ )• 3) rumincifit , cibum per giUlur sur- '<1"',1 We quadrupede ruminantc dr. JTiJ t":-?,^:
'^'O-
Lev.XI, 3 sq. l>*ut. XI V^ 6.
7 et r;-^_3 -ina LevyXI,"'^
si^m /7-axj7 et denuo manducavit. (Arab. _> Conj. IV ct
— 2) granum, faha a volvciido ct'forma rotunda dicta
MII. SjT. ''^^v^l id. li^Qvv^ruminatio). Ila Fut. A. i. q. V. rad. no. 5.
-i.2-|.i, Lsurpatur deiii dc pondere ct
la'^ Lcv. XI, in Pausa pro fornia more llcbraeorum minimo , ricesima sicli parte. Exod.
7iz/m//jo
7 i.i'', 'i'^:!"; ,

cLaldaco inflexa, ut 33^ pro ais-;, ct, si cxiuipluin fut. XXX, i3. Lcv. XXVJl, 25. Num. JII, 4/. XVIII, 16.
A. dcsidcras, iSn^ Ps. CII, 28' pro n^J^rn-;, Le/u-geb. Ez. XLV, 12. Atqui valde probabilc IJebracos, pariter ,

atquc Graecos ct Romauos (v. Gcsn. Tlics. v. siliqua,

§. lo3, not. 6 ct niaxinic i4. Possit illud 'n.ii ctiam pro
fut. Niphal haberi cum SjTi et Arabes nuuinandi sigiiifi-
,
ceratium), iii hac re siliquae s. cerutii fabis granisve usos
catiun in coniugationibus j^assivis, Etlipe. ct Couj. VIII, esse, quorum octodccim di-achmac atticac aequivalebant

habcant, ilhid tamen pracstat. Cod. Sam., ut formam acti- (v. Rhcuiu. dc pond. Vers. 10), qiicniadiiioduin lioditquc
in officiuis pipcris et hordei graiiis pro miiiimo pondere
vam accuratius desigiict, dat '^i^lflTr 5 qUod circrendum
I^S^. — 4) gargarizavit, sonos raucos in gulture pro~
{granum dicto ) utmitur, Optimo igitiu- e vett. intp; .

Arabs Erp. iCo. i. e. pr. granum, bacca , dein pondus

duxit. ( Arab. .:?--> cum murmurc ingurgitavit, sorpsit,
Arabuin minimum , et ,Saad. ou!^ i. c. miuimum pon-
^Cji: sonos raucos in gutturc edidit, tum voce, tum liquore, dusPcrsarum, pr., si quid vidco, granulum, pro u5Gb
nostr. sc/inarc/ien , sc/marren, sc/iliirfen, gurgeln, acth. 'a ^jb granum, etiam arab.
iv.y>, quod proprie
cf.

f\l \ L, V^
\ mnnnuravit, talmud. "iJlJ gutture sorpsit siliquam, dcin parvum iiummum eiusdem fcre pondcri»
Jlischna Para 9 §. 5. Adde gi-. j'«pyapi'fo) , ital. ^ar^a- dcnotat (v. de Sacy ad Makrizi de re monet.
p. i5i).
rizzare , gall. gargariser , gurgeln. Inde niiri^ia gut- Aethiopcs hodieque pro minimo nummo annulis ex cornu
tur, cf. |Tia sub rad. — ~!3. 5) i. q. vc. rnollius — '

bubali (1'^n;) factis utuntiu-, quales vilis conditionis

2r3 roluil; v. supra ab iuitio huius radicis observata. homines in pollice gestant, idquc vc. postea de obolo usur-
( Vestigia huius siguificationis in omuibus ferme linguis patum cst (^Luc. XII, 69. XV, 9 Vcrs. aeth. ). LXX.
cognatis exstant. Ac recentiorcs quideni Ilebraei "i;-i3 Vulg. o^olog, obo/us (quoi-um VI drachmam atticam effi-
usiu-pant pro rj accrvus lapidum , JJischua Sdicbiith 3, 7, ciebant), Chald. N>;7j (quod pr. lapillum notat). SjT.
"IJ^J et rAra Schabb. 6 §. 5 ed. Venet. et Auist. de graiio;
Uol (pr, momentum, dein muiimum pondus),
Sjri habent ''^fNiJv^ plaustnim pro lA_^,^^i^a Ws ;

Nasoraci P^^rota pro r^Vs Aetliiopes

T13 (sec. Jo, Simon. peregrinatio, hospitium, qs. a
; /^"^IC^-^ •
voluta^-it se, imprimis vehementius, ut homo daemone
n^ia cf 'Gcn, XX, 1: -ni3 "i^^i; "fort. etiam /lydriae,
obsessus; Melitenses ^a/T convolvit, involvit, glomeravit arab. ^i^,:^) Gerar, n. pr. lubis quondam regiaePhihstaeo-
filum). lude "ij^a ct rria bacca, arab. .=>:> faba, a nim, patriarcharum tcmpore Abimelecho regi parentis, in
australibus fcre Palacstiiiae finibus prope Bcersabam, sed
volvendo ct forma rotunda, ut nrJr." cranium.
iu meditcrraneis, sitac. Gcn. X, ig. XX, 1. XXVI, 1. 20.
Nip/i. dubiae auctoritatis coniugatio , v. Kal 110. 3.
2 Par. XIV, 12. i3. In viciuia erat 1^0//« Ge/-a7- (;r:3
Poal. serrd dissectus est. Part. \>\\ii. fcm. ni~i~i^ja
' "1-1.1 ) Gcn. XXVI, 17. Tcstc Ilieron. (iu Oiiom. Gerar
'
1 Reg. ^II, 9. )

distabat ab Elcuthcropoli 20 mill. vcrsu.s uicridicin, Tlico-

Hiliipo. i. q. Kal no. 1. Jer. 23 "ly.in": n^D XXX, :
doretus vcro ad 2 Par. I. c.): TiBql zijf xrdovuiitiv'E?.ev-
'

turho cuncta abripiens.

-dEgonoltv rtgnQr^viuv aaXiov fif'xoi rou nagoiTog uvouanrai,
"n^ a nonnullis lob. XXVIII, 4 pes montis cxponi- quod fortassc haud
satis accurale dictum. Torrcntis prope
Gernra mcininit Sozoin. hist. ccelcs. Yl, 32. IX, 17, Ver-
tur, ut arab. ^ radix montis (v. tamenKam.p. 48i,Iin. 16) sio Sam. pleruraque pro Gcrar substituit
lirpc:» Ascalo-
uem, Saad. ln>1-> i- e. Eliisam, utcrque oppidum nostro
fortasse pr. sj-rma eius, a _=». Sed vnlgaris vc. "la potcstas
quoque exemplo retineri potcst,
\-icinum, minime unum idcinque. Pfui-a dabit Relandus
in Lllo v. rad. 'i^ii p, 274A.
p. 8o4,
^ 4?. (granum, no. 2 ) n. pr. i) fdii Benja-
v. r;"i.n

min Gen. XL^l, 21. 2)'patris Ehiuli iudicis. ludd. III, ^-l'}^ ph f^lS"]? "1- bacca, de bacca olivarum, 'a
l5. 3) filii Echud), ncpotis Benjamin 1 Par. ^^711, 7. forma rotunda et '
volubili dicta, v. rad. no. 5. et
4) duorum Chorum IBelae cognominum i Par. VIII, 3. 5. r:-;5 no. 2. Jes. XVII, 6. In Targg. et Mischna -i3-;3
5) patris Simei 2 Sam.vXVI, 5. ^^ l'-;"!? ''r. de granis ti'itici, uvarnm, salis, uude
novum verbiim ducitur '.113 giana siiigula collc^it it.
' *
,^1 ^- ') ruminatio, cibus quem ruminando cx imo grana conccpit, m-i;i-|3 a "juda b, Karisch recte 'col-
Qq
 R. -n5, liii^ 306 n'nn5 •— m-i^a

latum, ficus, caricae JMisclina Peali 8 §. 5. Dcniai aliqucm, v. c. Dcus gcntcs ante Israelitas, nt hi in illo-
rnni sedcs succedercut Ex. XXIII, 29. 3i. ludd. II, 3. VI,
5 §.5. Terumoth ii §.4. Arab. y>^=. fata, ap. Saad. g. Jos. XXIV, 12 cet. Rcfcrtur ad singulos honiincs Gcn-
IV, i4. XXI, 10, et ad intcgros populos, v. Ex. ]. 1. c. c.
Jes. 1. c. etiani de oliva. Sjt. l-^rv^v^P"^ ''^''^^^s' ^^"^" Pu. expuhus est Ex. XII, 39. lob. XXX, 5.
cea, acinoriim nuclei, ex quo ortum esso gr. yiyaQrov Niph. Kal et Pi. no. 1 expulsus est. lon.II, 4.
1) pass.
dubifari nequit. Aliam tc. ^.i-!-! a cortice detracto deri- — 2) pass. Kal no. 2 abreptus est. Am. VIII, 8: !-;ii;lJ3
vatiouem proponit Micli. in Suppl. ). C^-iX'^ liN''^ !-;[5t5-l abrepta est et inundata ceu Jluvio
Aegypti. Absol. de mari vcliemcntcr impulso ct commoto.
rii-|r05 pl. fcni. pr. gjdlur, fauces, jrcrm. Gurgel,
Jes. LVII, 20. (Vicinam siguificationem Ilcbraci et Ara-
,' ubique tamen de collo extcriore. Prov. I, g. III,
i. q. t*ns
bcs habcnt iu rad. transposita u;;)-i , (j~>^j q- v.).
3. 22. VI, 2J. Cf. "1^.1 no. 4. Plurali autcm Ilcbraei alibi
quoque utnntur iu corporis lumiaui mcmbris desiguandi.';,
t25"l5 m. pr. quod propellitur, protruditur, liiuc
cf. ^•'•.z, m-iNi:;, chald. '(•'"ir:, ct gr. i« vunn,
TaaiiQxrt.
proventus. Deut. XXXIII, i4: tJin-T; lU-ia proventus
(Siug. n-i.-nJl gultur occurrit iii IMischna Choliu 2, 4. 3, 3.
priore Resch dicitur niensium , id quod siuguli meuscs ex terra jTomovent,
In iiuguis cognatis modo abiccto .

producunt. Cod. Sam. dat ^^^riT • m"*1r'^T[ (m.^^ ^i^.l"ia)

niodo postcriore eliso chald.
^^j,,;^^ Phn-. Rom. ni, i3,
a luna protrusa , ut magis cougruat verbis parallclis
pro 'i-|.1-i3) quod et ipsum iu iisu cst, syr. ct zab. Scd ilhul magis poetice dictum, nam men-
';.l-)3 t;"i'i; niNl2n.

sium lunarium ( tahs cnim sunt D^n-i^ ) prorentus a luna

}i^.^gulosus, iinde novum quadrih formatum vidctur
jnocrcati cogitantur.
^.> gulosus fuit, zab. l^ii^oQv^guftur, nisi iu his -i

Mti3"l5 f. expuhio spec. civium ex possessionc .sna.

ct a permutata sunt. Arabcs practcrca habcnt Xj -f» in- Ez. XLV,"g, cf Nimis gcueralitcr
iVIich. II, g. LXX
j<ara^iirf<<5r£i«. Malc autcm Kimchius ^/-iii//», Michaelis
ghivics, Aetliiopcs guttur, cuius saltcm duac
'y.(\l\ servitutem iuris pascendi (cf, u;~\a"j) intclligunt.
littcrae priores onomatopoeticac suut).
^ti3")5 (cxpulsioi. q. 'jii:;'i.n, cf. bi'''i3 et 'ji'''i5 sa-
mJ^SD f serra. Ea nsi dicuutur a) lapidarii, iu
lus) n. pr. 1) fi]ii Mosis et Zipporae. Ex. II, 22. XVIII,
lapidibm secaudis iRcg. VIT, 9; b) Israelitae impcrautc
3. lu priore loco ctyrao huius uomiuis ita alluditur, ut
Davide iu captivis crudchtcr dissccaudis 2 Sam. XII, 3i.
apparcat, scriptorem sacrum illud accepisse pro Dii; -i-l i. q.
1 Par. XX, 3. Plur. nnvj 1 Par. 1. c.

Cu; 1.1 peregrinus ibi (coll. arab. |»j ct |»j = 0'>4); uii<le

d? contusum factum quod LXX hoc etymon magis etiam dcclaraturi

v. rad. D^a.
rrjfjaufi
,

posucre. — 2) filii Lcvi 1 Par. VI, 1 qui alibi

appellatur, q. v.
'Jiui-is — 3) patris Jonathani sacerdotis
,

pepulit , rapult. (Chahl. scd raro. ludd. XVIII, 3o. 4) — filii Pinehas, viri principis Esrae
Cj 'J pr- id.
coacvi. Esr. VIII, 2.

SjT. «-xj. . traxit, raptavit, v. no. 3. Cf. ad radd. t]"i.i,

"jIlJ-IS (expnlsio) n. pr. Gerson, filius Levi, anctor
"n.l lu Kal spec. 1) expuUt, vehit populos cx terra Ex.
).
leviticae Gcrsonitarum gentis (]i'i;"ia 1:2) Gen. XLVI,
XXXIV, 11. Scd hoc siguiCcatu louge usitatius est Piel. 11. Ex. VI, 16. Num. 17
III, —
2i.'iV/22. 27. VII, 7.
De iuauimatis Jcs. LVII, 20 impii sunt sicut inare im- :

lude Patron. "'S^r-ia Gersonita , et plc-

puhum quod quiescere nequit a''^!" TTST ''''2"'"3
mn5?1 Cf di::-!.! uo. 2.
,
Gersonitae. Num. III, 23. XXVI, 67.
ciiiusqiie aquae liitum coenumque eiectant. — 2) ak-
rumque' collcct.
1 Par. XXIII, 7. XXIX, 8 cct.
egit repudiavit iixorem.
, Part. pass. t^cn.l (uxor)
repudiata. Lev. XXI, 7. i4. XXII, i3. Nuui. XXX, lo. XX^II, 28 m.
Ez. XLIV, 22. —
3) diripuit , spoUavit. F.z. XXXVI,
1) iuf.
t3-l'i^ plur. Siui^iJ^a, semel ni
aVam. Kal, v. rad. Kal no. 3. —
Ez.
2) pr. locus, quo
5: T3r "r-iVo 'T3'i2': ut eam (terram) diriperent prae- pascuum.
propellitur pecus ad pasccndum , 'JITi "'la"!^'?
dae causa. \:;-i3'j ii. 1. cst iulinitivus formae aramaeae.
pascua Sarouis 1 Par. V, 16. Ez. XLVIII, i5:'aTBia^'
(Sj'r. t.»5Q-yi nudus, vacuus ,
pec. inopia aimonae labo- T:;-lJ"j"r1 tu?n habitationi, tum pecori pascendo. Spec.
rans). lu dcrivatis praetcrca valet 4) propulit , protru- dicitui- dc arcis circa urbcs Levitaruui pasccndo pecori
sit fructum v. t:;-i.-, et 5) pastum egit pccus, v. '>i3tj"^.
, ,
destinatis Num. XXXV, 2 sq. Jos. XIV, 4. XXI, 2. 1 1 sq.

Pi. i-^.i fut iii-131 c. \Va\v convers. \i;"l5''l i- q- Kal 1 Par. VI, 4o. 2 Par. XI, i4. Lev. XXV, 34: ^r-iJ?3 ITi.iD
no. 1 expulit, abegit c. acc. 2'ers. Geu. 111^ 24. Prov. ^'S'^^ ^7 Drf^-li" ager pascui circa urbes eorum non ren-
XXII, 10, ct 'j-j loci cx quo ahquis pcllitur Ex. XI, 1.
, dattir. 2 Par! 'XXXI, ig. Lcvitai-um urbes propterca
ludd, XI, 7. 2 Par. XX, 11 cet. i^ca T:;"na cxpulit auto^ vocantur &'^'i-irj "'li; 1 Par. XIII, 2. De magiututliue
 R. SfflS 307 fica — itD.a

lionim agi-orum aj iliveisa Pciitatciiclii loca

viilc qiiac IX, 2G. Qimm liiiius rcgionis nomcn a Graeconim geo-
conciliaiula ilisjnitavcnint Roseiiin. iii Exc. a. ad Num. ct giapliis iiunquam commcinorctnr , dc ciiis in divcrsas sitii
Vaterus ail Nuni. XXXV, 2. —
3) area qnaclibct urbcirt sentcntias abicrunt iiitcrj)rctcs et vctcris gcograpliiae
scru-
vcl acdi/icium circiiindan.s. Sic dc arca circa tcinplum Ez. talorcs. Nobis satis c.xpioratuni vidctur, Goscnilidcm aj)-
XLV, 2, circa iiibcni saiictam ib. XLVlll, 17, circa Ty- pcllatam esso infcrioris Acgypti rcgioncm ab oricntc bra-
nuu Ez. XXVII, 28; prupler clamorem iiatitariim tiio- cliii Pchisiaci Ilcliopoliii intcr ct llcroopolitani siniis
ruOT DTiJn.Tq VwyT; contremisciint agri (iirbis). (ClialJ. Ac talisNjuidcm situs 1) non jiaiicis Gcnc-
hiicin sitam.
N^"11"1S suburbia'. Siyr. quae circa te sunt). IMiiralis scos ctExodi locis haud obscnru .sigiiilicalur. Primum
nrwTj^q lioc iiiio loco obviiis proprie cst a sing. n"4~\5^3 (nt quidem cxEx.XIII, 17. Par.VII,2i colligitur, Goscniti-
1

n~:i'', plur. n^pii""), non a -i;-i« (quod vult Simbnis), dcin attigissc IMiilislacam, ci ccrtc ma^is vicinam fiiissc
cuius Ibrinac vocabnla non cxsUiif, scd iungitur vcrlio quuin aliac Acgypti rcgioiics. Deinde Josciilius patrcm
Ja-
luascnlino, caqiic rc iiniuilur jiomcn ainiT|,]arc. — LXX cobum postnclvcntiim in Goscnitide salutaturus ascendisse
in Paral. optiine nEptnoAtor qiiod circa nrl)cin cat, alibi dicilur (Gcii.XLVl,a,)), quod iibiqiic
dc itincrc ex huini-
•HQouainov TTfpKjnoojov subiirbiuni, douiuji subiubaiia. Jiorc Nih hltore in Palacstinam faciciido
,
usurpatur. Tum
Vulg. suburbana. Goscnitis noii potcst non Aegypti rcgiae,
quae auctoro Jo-
scplio illo tcmporc iMcinpliis, scc. alios
coll. Ps, LXXVIII 1
Tanis crat, vicina fuisse (Go,,. XLV,
Q^^ rad. inusit., qnac plueiiiJi sigiiiricatiiin Labuisse 10). Forro Israe-
litae cx Raamscs, quam (Joscnilidis
metropolin ct in ea
TiJctur. lcrc mcdia sitam liii.ssc probabilc <;st
(v. CC"i-|) tridno
J/ip/i. pluere iussit (nisi lioc cst doiom. a QU'." ) Jcr. vcl si inavis, biduo ( v. nTi^-r: >•: )'ad'''
ic-.9
linum arabi-
XR-, 22. cum pcrvcncrunt. Ucniijue urbcs ab Israelitia Pliaraoiic
imj)crante acdificatae , ut Raamscs, Pitliom (Ex.
^35
I, n ),
plur. C"'d".' constr. '^"rM'.l m. 1) phicia vehe- lu illo, qucin dLximus, tcrrae ti-actu
rcperiuntur (v.
mentior, imber. Vocabuliim gcncralius dc jduvia cst -)t:'r, Or/^^l. i^ns). —
Ilis acccdit 2) liaiid paucoruin vctt
liosti-um vclicnicnliorcin signilicat. llinc Zacli. X, 1 1C"3 intcrprctiim auctoritas. Ac Alexandriiuis quidcm , in
C"w"5 pluvia imbris opp. siniplici tU^_, ct lob. XXXVII, 6 rebus acgjptiacis fidc dignissimus, Gen.
XLV, 10 'jrs
dc plm-ia vcLcmcntius cadentc ni"nw"2 Sw.V Tw"r C".l'3 rcddit 7'iafi' Wya(5('aj, hoc genitivo adiccto situm
:
eius in
S-VJ. Idem apparet ex cpitlietis ut ;i"i3 Qira 1 Rcg! oricntah Nili littore manifesto significans : Arabiae enim
X\1II, 45, tprc b-43 Ez. XIII, 11. Is. XXXVIII, nomineapudGcographos sacpe ccnsctur Acgypli ct Acthio-
22, cx co, quod de imbribus dihn-ium praccedcn-
et piac pars sinum arabicum inter ct Nilum^ ct
speciahter
tibus (Gcn. VI, 2. VIII, 2), iteni de phivia liiberna, quidein in ea, quam Goscnitidi supra assignaviinus,
re-
qiiae vehcincntissima est iii Oricnte, nostrum vc. nsurpa-
tur Cant. II, Alibi sane non diflert a ~it:"r, ct
gionc erat sic dictns rouo? l-iqa^inq (Ptolem. Geogr.
Plin. V,^9).^ Alibi (Gen. XLVI,
W 8
( 1 1 ).
28) pro jiii.i r;i-'-;<'
quamlibet phiviam notat. 1 Rcg. XVII, 7. Eccl. XI, 3. ponit *u\>' 'Hqo')wv tio/.ii', sli; y,]y Paiunnfi cx quo
Jer. V, 24. XIV, 4. Joel IT, 23 cet, —
2) n. pi-. viri colligas, tum lleroopolin Goscnitidi accenscri
solitam, tuni
' ,

Neh. II, 19. VI, 1. 2, quod VI, 6 WiTa (Rabb. jiatura totam rcgioncm etiam a mctropoli Jlaamses s. 'J^uueoaTj
corporea) scribitur. appellatain esse. Cacterum apud cundein intcrpretcm pro
]i.1 iibiquc Peuii, I\nfu
poiiitur quariim formarum ,

ilw5 c. SuD. ~'2".:'< m. i.q. fir; imber. Ez.XXII, 24. m;L\imc postcrior cum forma Aegyptiorum domcstica con-
spirasse vidctur, proptcrca etiaiii a coptico interpretc ser-
Uuj-i nonnisi c. Siin'. r:":'w;, jir;'::"^." m. chahl. cor-
pus. Daii; III, 27. 28. IV, 3o. V, 21. iHl, 11. (In Targg.
vala est (n^^C^lJLj r^C^Ja , T, k Croze Ler.
«r^i";, ap. Rabbinos ^ia sacpissime de corporc, unde p. i65, in cditione Pentateuclii M"iikinsiana constanter

n^":"r.n natura corporca, T:"Ca corporeus. Syr. JoQa^ , lUbCtlA.J, Ex Josepho id ccrte coUigi posset, cum
Hcliopolin Goscnitidj acrr-nsnissc (Arch. II,
Ji^<^s^, arab. j^*».^, qU-*^, o'"*^ ^^' ^^"'"^ 7 §.6), quam
f-*^ scnteiifiam forlasse ex Vers. Alcx. Ex. I, 1 1 hausit.
JNJagni
verbi signiricationes, ut ihagno corpore fiiit, a iioniinis autcm in hac re momcnti cst Saadias , ipsc Acgj'ptiu3
potestate demura ductae sunL Fortasse confcrendum fi^s, Fijiimensis, qui (paritcr atque Abusaidcs ubiqiic reddit
^.uWl5, Id enim nomcn a IMicliaele igiioratum arcem cum
^^ ,
os , corpus , et JL> caro , Ktteris ); et -1 , et ^ et "ij
rcgionc vicina iii jjrovincia acgyptiaca Schar)i.ie, in qua
intcr sc permutatis\
ctiam circulus Tarabia (i. e. Atjn^lai rouoq Pfolcmaci),
iiotare post Silv, dc Sacy ( Mem. snr la vcrsion arabe
dc?
Irvrcs de Moisc p. 71) ex Makrizio polis.simum dociiit
UJ.-> n. pr. Gosen 1) Acgypti rcgio, in qua Ilcbraci
I y natrenure (Mcmoircs sur lEgj-ptc, I, p. 61 . Ncqiic magno-
a Jacobi tcmpore ad Mosen usque habitarunt. Geii. XLV, pere diflcrt ij)sius Alakrizii, gravissimi scriploris, sentcntia,
10. XLVI,28. 29.34, XLVII,i.4.27. L, 8. Ex. VIII, 18. qui Goicnifidcm regioncm circa Belbeisam fuisse censet
Qq 2
 R. ritnj, -i'4^ ^^^^ "iJi^ 308 «£235 — im
(QuatrenuTC 1. c. p. 53 \ — Rcgionem Pelusio vicinam qui oppldum ad aliqucm Orontis pontcm intelligcndum
(TrOlb-iDT N:'-!^ ) reddunt Pscudoj. ct Targ. Ilieros., censebat, olim conieci (inadditam. ad Lex. Iiebr. minus
cd. 2) Gesuram ibi sitam fuisse, ubi nunc oppidum muiii-
Fostat (sic ciiim legeudum pro ...il.^mo ) interprctatur
tum Dschisr Schogr ( jLii r"^ ) ad Orontem id tamen
Bar Balilul. — E recentioribus scntcntiam modo propo-
a finibus Palaestinac uimis remotum videtur.
,

sitam docte pcrsccutus cst Micli. iu Suppl. ct iu not. ad

Abulf. Aegypt. no. 248. 266, conti-a pro regionc lieliopoli- ^"nilJJ Gesuraeiis , n. gent. 1) popuU ad radices
tana pugnant Cellarius (not. orb. ant.II, b, p. 5i), J. ]M.
Hermonis, 'propc Maacham, a scptentrione Batanaeae et
Hasc (regni Davidici et Saloni. descr. p. lyS sq.) et Shaw
Argob provinciae dcgentis finibas quidem terrae sanctae
,

(Itin. p.'265), pro pracfcctiira SaVtica Bryant ( Obscrva- inclusi ita tamcn
, ut nebraeorum imperio non pareret.
,

tions upon tlic jilagues inflictcd upon tlie Egyptians. Lon-

Dcut. III, XII, 5. XIII, 1 3. 1 Par. II, 23. Cf.
i4. Jos.
don 1794), pro Heraclcotica i. c. tcrra Fijum in Acgypto n^'^'.-. Ilodiequc in 11)*« rcgione est pons v_jjj)*j
^J^ r*>*^
media Jablonski in VIII dissertatt. de term Goseii, qu.io pons fdiorum Jacobi. —
73-224, 2) populi in vicinia Pliilistaeac.
repctitae sunt in cius Opuscc. ed. tc VS^^atcr II, p.
falsa, quodGoscni-
Jos.XIII,2. 1 Sam. XXVII, 8. Quum rari in illa regione
scntentia vcl banc ob causam mamfcsto
cgrcdicntes cx sint rivi ideoquc pontes, Micliaclis accolas rivi Acgypti
tidcm ultra Niluni summovet, qucm tamen
(d";'!!:'^ -na) intelligendos esse suspicatur. Sed quidni
Ac^Tto Israelitas supcrassc nusquam legimus. Cf.Michae-
lisSuppl. p. 379. —
Nominis aegyptiaci etynion expli- liacc gens hoc PoTilinorum nomen etiam ab aliis, quas forte
antea tcnucrat, sedibus, aecepissc possit? Practcrca etiara
ct ^Valilius (dcscr. Asiac
eare conati sunt Jablon^kius 1. c.
prope Gazam cst rivus Bcsor ( "^rn^ ).
SCCll-^OJUl rcgio roboris (s. Her-
I, 348), ille r.-v

culis), hic KAZ.S-X^On terra valUs, quod postcrius

Uwil i'i Kal inusit Arab. (j~.> et ^j/J^ Cor.
a forma^coptica nrECBJlt iusto longiu? abest
2) mbs cum regionc vicina in uioutanis tribus ludac. X\^I, 5, acth. ^[^rt: chald. ttlui,!, sam, ^^^, syr.
7 9 V 7
Jos. X, 4 1. XI, 16. XV, 5 1.
«-•vv^ct «.-a-^. Ephr. 1, 293, zab. «.A^et t_*.3 palpa-
vit, paljoando inqiiisivit, ut aiteriai-um pulsum , dcin gene-

^"'r"!^ rad. inusit. Sjt. t2i*^ blandc dcmulsit. ratira exploravit, 1*0.*,^. explorator, zab. l« T> cxplo-
ratio. Sjnionymum cst •i"ir:3 ct videtur palpandi notio
4<£U3a (blanditics) n. pr. viri Ncli. XI, 21. posteriori syllabac, quam utraque radix comniuncm liabet,
fortasse sonum utcunque imitanti inhacsisse. Li Cod. Nasar.
I, i34. II, i4 iungitur lAAiOO I.A.A2.
T^il r^J- iimsit., quac prob. idcm valcbat quod Tr3
Pi. palpacit, palpando quaesi^dt , c, acc Scmcl
indc wXiTi-S, liciAS, ct cliald. N^^ira, arab. legitiu- Jes. LIX, 10.
rectus fuit,

trabs domus, it. pons, qucm posteriorcm

.r-^> S'^ ri5 torcular, it n. pr. Gatli, v. rad. 1."^.

.significatum habet etiam chald. N-)'4l' ^^^* 'i''*'*^' ""'^° ^m v. ibid.

denom. 'JL> »A^pontem struxit, dcin audax fuit, si- a;;ri3 ibid,
quidem pontem sti-uere, maxime in beUo et ubi ilumcn
rapidum est viri audacis est et strenui. Alii forte contra
,
^JP|!^ rad. iuusit Sjr. pA^facx. Indc
audaciae significatum primarium, pontis struendi sccun-
darium essc statucnt, qua in re suam quisquc sententiam "iri5n. pr. rcgionis Aramaeorum
Gen. X, 23 com- ,

scquatur. lude menioratae. Nc vestigium quidcm Iiuius nominis repcrire

potuit Bochartus (Plialcg II, 10), Clericus confcrt Car-
"TltD^ (pons) Gesura, n. pr. rcgionis in Sj^ria
tharam oppidum ad Tigrim situm. E vctt. Joscpbus
Sam. 3CV, 8 ) cuius regis Cliam Davidcs in matrimo-
,

( 2 ,

(Arch. I, 6 §.4) inde derivat Bactiianos ( fortasse alicubi

iiio habuit, ct in quani Absalomus, regis Gcsurae nepos,
E verbis legens Nnn:;^, ct a pro radicali habens), Saad. reddit
confugit 2 Sam. III, 3. XIII, 37. 1 Par. III, 2.
I<jj^!j:^l i. e. sec. Kam. p. 1254 populus baibarus, qui
ab
1 Par. II, 23 colligas, Gesuram i\\ vicinia Gileaditidis
quaercndani esse, ct Gesuraeos non divcrsos csse a di-nu;.1, iiiitio Islamismi proviiiciam Mosul iu Mesopotamia liabi-
dc quibus stalim s. v. ^-\yz^, agetur. Duce J. D. Michaclc, tabat.
 R. za-, TuV-, -ii'1 309 N- — nws*-

Daleth (nV^i), tertia alpliabcU Httera, si nnnicri iiota ''^'?,".~-% omnem animam,
^l*'?''-? -^''*.'i5 ([aac conlahuil,
est, qualluor Nomeu cius liaud dubie por-
sigiiificans. iniplebo i. c. satiabo. Lteiiiin famcs ct sitis animac (lL'c:)
^aTredenotat, cuius foruiaui, quanquam imperfcctam, eius tribui solciit, cs: , nkVj:; •i':: fif:» "iDD;. -—
iindc Tt^zv-]
littcrac figura in scriptura quadrata utcunque refert Tigura a) lUfcrtur ad timorem,j ut alia Iiuius siguificationis verba
eius in alpliabcfo photnicio
(q ^ ) a portac similitiidiue
( v. cca jio. 2), inde
loiigc abcst: ab liac postcriorc tameii duclinn cst Dclla
antiquoruiu Graccorum (^ A)- lic pronunliatlone cius
'^"^'7 f- timor , pavor lob. XLI, i4. Bcnc Syr.
uon cst quod h. 1. agannis , qiiod vero ad pennutalionem l^'-^-*'.» CArab. *_j!3 II. liqucfccit corda i. o. terruit
cius cum aliis clcnicutis attinct, j) sQojiJssinic transit iu
Dcut. I, 28, \-)\S Wruit, pass. tcrritus cst).
T et o Arabum, quod postcrius in nonnullis Arabiac dia-
Icctis sicut d pronuntiatur. Sic ab initio radicis T^T et
112 X'^ m. constr. f^sv^ scqn. -cf: tabes qua quis
,

11T, T^T coxit, ^yi et r3T in rotundam forinam coegit, .

conucitur ct cnccatui-. Dcut. XXVIII 6").
^yt et Tjyr exsdnxit, Sn^i et v_j,o acutus fuit, iu medio

cius Tlil , Oc> ct i,V> succidit, cf. TT.I totondit, »"1.1, sp,
pA> id. "112, j^ vovit, i^wV=> et cJJ^ resccuit, J^'! ^^:i?
fii'- solliciliisfuil,
an..:^,
tim.uil. (Lin-
amputa\^t. In linguis aramacis j Arabuni ct T Ilcbraco- guae cognatae bac radicc careut. Primariam
s^juificatio-
nim ,
quatenus huic respondct, fcrme ubiquc transit in T neui Sclirocderus in Obscrvatt. ad origg. bcbr. p. io4
T,omt
(v. t). Rarius i permutatiu- cum : Arabum , ut ^na in raotu niaris agitati cf. Jer. XLIX, 23 et gr. tfoiaa^
q>giTt(o Constr. absol. Jer. XVII, 8 L VII
cOkj^ ct c i> succidit, bT'!!^, j.-.jT securis. — Non-
).

11: n5N'1 ^^-nx quem times? Jcr. XXXVIII, ig, scqu!

, c. acc. Jes.

Qunquam commutatur etiam cum deutalibus durioribus U et ^a Jci-. XLII, 16. Is cui timemus pouitiir praevio "-
,
,

1 Sam. IX, 5. X, 2, id, proptcr quod aliquis tiinct, prae-

n, ut ^;2T , aram. N:a, \^i calumnia, ^^3, JOj sepa-
vio fa Ps. XXXVIII, 19: ""nNBn.y 5N-!N soUivitus sum
ravit, pns fidit, cf. pris, liJ^ cecidit, diffidit, ^Us, propter peccatum meum^
.-Lu vcnter, cf. ,.,iAj corjius, cadaver, j^^ et jXj tene-
bricosus fuit, (J<Xm et .^^ texit cet. De T et b inter 3Jt -1 piscis, V. rad. T^^ii.

se permatatis v. sub vc. ttn p. 58 A.

5i<" (sollicitus) Dol-ff, n. pr. vii-i Idumaei ex
Sauli
comitibus, Davidi valdc infesti. 1 Sam. XXI, 8. XXII,
i^) cliald. i. q. liebr. riT, r!<'T (cui respondet iu Ps. LU, 2. —
1 Sam. XXII, 18. 22 in Cbctliibh lcgitiu^
g.

Targg. ) pron. pers. fem. haec , hoc. Dan. IV, a/. VII^ iip,^, quac scriptura SjTiacani formae a.v^ appellationcm
3. 8. V, 6 genua eius V^pn Nlb NT percutiehant se
:
exprimit (v. pag. 3 B).
infrijceOT i. c. collidcbantur. (In Targg. dr.praeniisso ^^ N1^7,
•^^^'^ f- 1) sollicitudo Prov. XII, 25. Opp. gau-
«n^i, sjT. ]?oi, sam. "^AT Deut.XXXI, 12. XXXII, dium. —
"2) metus Jos. XXII, 24. Ez. IV, 16. XII,
18.
46. XXXIII, X, nasor. 1?). 19. Tribuitm- mari agitato Jer. XLIX, 23 (vide ad rad.).

J^~ inf. rra.N;" pr. liquefactus est. LXX t»;x£-

M^^T fut. rt\n': apoc. N-:;' (Ps. XVIII, 11) vo/a-
adai, Dcut XXMII, 65, Ixrijxo) Lev. XXVI, 16. (Con- »7/, spcc. de cclcro volatu avium rapacium Dcut. XXVIII,
graimt radd. S^N, 2n et aiT) it. syr. «-Oj liqucfactus^ 4g (ubi cod. Sam. ^A^ilTT, .-IN"'-' conspicilur) Jer.
XLVIII, 4o. XLIX, 22, liinc de^JDeo Ps. XVIU, 11:
solutus est, arab. >_i|j med. ^^'aw, liquefactus cst II. et n''"^"''?^-?"-? ^T.'.! volabat super alis venli. In loco
IV. liquefecit, v. exempla ap. Cast 668, it. coutabuit caro paraUelo" 2 Sam. XXII lcgitur N-i;'l conspicitur, quac
scriptm-a admodum ieiuna a librariis rarius istud vcrbum
aegroti, ct remotius etiam i«j!^ laboravit, eoque lassus
ignorautibus profecta vidctur. De iornia ta-^^ 2 Kc.
fuit). IUnc 1) in verbo languit , contabuit, fame, siti, XVII, 21 V. sub rad. N^:.
niiseria. Jer. XXXI, 12: -['rj n^NV^ ID^Sr-N? non con-
tabescent in posterum. Tribuitiii- oculo ct animae (cf. nit;) f. avis quaedam rapax, a ccleri volatu dicta,
n'r3, -ctvy Ps. LXXXVIII, 10: ':>-':;.: M3.s-t '^-^^; Lev. XI, i4. Idcm vc. cuin Cod. Sam. reponendum vide-
ocuiiis. meiis contabescit prae miseria. Jer. XXXI, 25:
tur iu loco parallelo Dcut. XI \', i3 (cf. varict. lcctiouis
 R. ^N'^, ND^,, rr. 310 n^»{i^ — s^-i

adPs. XVIII, 11. Dciit. XXVIII, 4^). LXX. iitrobiquc de animalculis, v. c. locustis, formicis i. q. Iicbr. ^"1113, ct ad
yvnot vulturcni intorpretanlur, ^^ulg. in Lcvit. milpiim, abundantiam et opes nonnisi pcr mctaplioram transfcrtur
(Kam.p. 1874). (^w/f//.? significatus, cui nos calculum adicci-
Saad. bfJo quod itidem vidturcm notat, ct Bocliarto cx nnis confirmatur ctiam alio qnodam hnius
, radicis vcstigio
in n. pr. NiT'"2 quod optimc aquas quietis i. e. placidas
vc. hebraeo praemisso n (cf. rp-") ortum videtur. Onk. ,

(ncc roboris, nec scnectntis ) jrcddideris. Cod. Sam. cum

Sam. vc. retinent varic iiiflexuni Nn";~, l^-»?)
Syr. :
Vers. pro '^NSI dat iJiTT^'^; quod magnitudo tua red-
'^AlTTAT- Cf. Boch. Hieroz. II, 191. Ocdmann rerm. dciidumvidctur, ita nt HTS^ sit i. q. pfTTS'^. Sentcntia
Samml. III, p. 79 sq. esset: sicut dies tiii multi, ita niagnificcntia tua magna sif.

rad. inusit. ct dubia. Arab. Jii c^ 'S\S leiite

'P^'^
et claiicubnn inccssit, ut insidiantcs.
J^T ]) '•j-p-^ti, rependo incessit. Inde 31 tirsus,

a rcpcntlo. (Arab- v^ rcjicndo inccssit, more scrpentis,

Tb^~'^ n. pr. oppidi Scbulonitarum Jos. XIX, i3. scorpii, scnis). —
Spec. usurpatur 2) dc obtrcctatore
lo. Simonis '(Onomast p. 420 ) if' ex Syrismo dictum cen-
cxtollat, Bocbartus autcm
clandcstino, clam domos pcrrcptante ad spargendas ca-
set pro ^tK--!'^ (quam) Dc«^
dictum sit pro luinnia,s. Cf. Vjt ct ^'ST TJr" et quod Arabes pcr pro-
(Phaleg p.^sVs) ad composita iil rclcrt, qs.
—•,jj Ti^locus Dcae "^''l- "ominc Idalium, de Cypri ojjpiclo. vcrbium dicnnt de obtrectatore XJ.lJic c>o^ reptitant scor-
Priiis practule'--"'^' > "'*' potius notat insidias.
pii eius, v. Abulf. Ann. IV, p. 4i2 ibiqnc Rciskium colL
-If{~ V. 'li-T.
pag. 706. Schult. ad U.-tr. I p. 20. ct ad Prov. XXV, 10.
_

Inde i_.>P ^^ ^1»*^^ obtrectator et liebr. ns^ calumnia.

^^"^ rad. inusit. Arab. Lj^ qnicvit: in Kamuso — 3) Transfertur ad fluida lcnte flncntia, cf. ?]Vf7 no. 5.

saltem ( Dschauharius enim hac sigu. carct) explicatiu- (Arab. i_jj intcr alia: panlalim lluxit cruor sangninis,
irrcpsit ccrcbro vinum). Ita 10: palatum
Cant. VII,
XXXIII, 25 tiiiim est inslar rini dulcis (significatur saliva palati)
i^3" m. qiiies. Scmel lcgitur Deut. iii
f-)'i:;i"ib '~i"lb rj-irt recta fluens ad suavium meum 5211
bcnedictione Asseritarum '^N^'1 '^''T,^ sicut dies vitae
STiI;"' pcrreptans labia una dormientium in codcm
'ri3".3
tiiae , ita sit quies lua, quod PfeilTerus et Rosenm. intcr-
toro Vcreor euim ne rcctc ita intcrprctati
cnbantinin.
pretantur: quamdiu durabunt dics tui, durct ctiam cou-
sint Driessenius iu Dissertatt Lugdd. p. 1 101 sq. et Michae-
ditio tua quicta. Malira quietem poiit. dictam esse pro
b. ]. vitae oppouatur, ut scntcntia sit: sicut
lis in Suppl. p. ,'585, de basio nimirum impudico, neque
morte, quae
inagis huius in vctcrc carniinc amatorio mcntioncm mire-
vitatua, quani felicem placidamque tibi adprecatus sum,
ris, quam paulo ante (\T[I, 7) cxplcndac libidinis. Salivam
ita etiam mors tua placida sit. Vitae ( "'J'; ) enim optiinc
E vctt. intpp. a) LXX. Gr. Veuct. ab osculantibus iiidiibcndam crcbris scrnionibus et figuris
opponitnr mors.
nsurpant Arabes, v. Hug ad Cant. p. 4^, v. d. Sloot ad
Onk. Syr. Saad. Ar. Erp. robur s. furlitudinem rcd-
crrm. Togr. p. i34, Ibn Dorcid p. i)3. ii4 Sclicid. c£
dunt, quod nequc satis ad contcxtum accommodatum cst,
Saad. ap. Abcn Esram ad Cant. I, 2. Talmudici vcrbo
nequo ex linguae i-ationibus probandum. IMciius b) Targ.
Ilicros. Pseudojon. Vulg. Abuhvalides senectutem inter-
ia~ loquendi significatione utuntur qiiam ex nomiiic n:'^ ,

colligendam putarunt, unde nostrum locum interprctantur

pretantur, et postcrior quideni quem Kinichins scquitur,
:

itaut transpositum sitex3Nlct3-lN et jir. languorem notct

quod loqui facict labia dormicntium sc. in somniis.

Ileddit igitur, plane ut Vulg. |.Lji rjj^ e5jL-i J.JS: w i et jI 1 Plur. a^ZT ursus, a lento incessu dictus,
ii<LoJ> sicuf dies iupentutis iuae sint dies senectutis non, ut Bocharto placct ( Ilicroz. 1, 806), qnod animal
tuae. Sed senectus haud bcne vitae opponitnr, neque
sit pilosum, coll. v_^^ parvos pilos hnbiiit in facic, haec
'^'ai commode de iuventute acceperis. Cactcrum scnectu-
enim radicis si^nificatio ab urso denium pctita videtur.
tis notio etiam coll. verbo viciiio i_jj> (rcptitavit, morc
( Arab. i_j j ursus , iCj.> ursa , acth. P^rA \ *JT- '^J
senis) probari possit, unde proverbio dicitur v_i^> ^! ,,^/j^ ._«
comm. ursus et m-sa Apoc. XIII, 2, chald. ii-;, NSn id.

a iuvcntute ad sencctutem. E rccentioribus c) Hottingc-

Aliud huius radicis apnd Arabes valet
dcrivatum ;\jij

rus (sm. orient. p. i38) coll. arab. ij'^ abundavit opibus bestiam quamlibet, quae supcr tcrra inccdit, spec. iumcn-
vei"ba nostra ita accipit: sicut dies tui ita divitiae tuae sc. tum). 1 Sam. XVII, 34. 36. 3/. Jcs. XI, 7. LIX, ii. Ubi
scxus nulla ratio habctUT, consti-. c. masc. ut ppVj 3^ ,

crescant. Scd p potius cst reptitauit , vic. radici *.jO, ProT. XXVLII, i5, 3-i> 2^ Tluen. UI, 10, ubi lursa signi-
 R. zz':, ns^T, nyi, r^i^r^, ''pz^i 311
licatnr, scniol niorc coninninimn fcniiiiino iungitiir, bTD nuid. Dia"'T de ordiiie lapidum i. q.
?J21; (v. I3uxt. p. 552).
^''Zl duae ursae 2 Rcg. II, u^ , alibi iiiore cpicocnoriiiii \'iilg. ordine.i. Vcis. hcbr. 7::n Tita' quod tum de ordino
itidcni niasciiliiiuni adsciscit, iinde ;^;'C 2T ursa orbala Ia])iduin, tuni dc parittc iisuriiatur (Ez. XLVI, 23
). In
catiilis, liiiic iVrocissima. 2 Sani. XVll, 8. rrov. XVII, 'Paigg. rf:"]: plcruiiiquc lapiduni ordincm iiotat (Ilagg.
II,
12. llos. XllJ, 8. l5. Zach. IV, 10), scd poiiiliir ctiam pro '^VC , ubi paric-
3" tcm notat (Kz. In Talinudc tum dc una lapidura
1. c. ).
clialJ. iJ. Dan. Xll, 5.
scrie occiirrit (vidc impr. IMaim. ad Kelim 20,
5), tum dc
parietc (Gem. Babyl. Bcchoroth fol. 16) cf. Lcx. Aruch
»!i.T f. infamia, cahimnia , ohlrectatio. Ubique
in nialiim partcm, qiianquam rarius additiir Gcn. Wl h. V. lo. Simonis Nun in hoc vc. radicale, ^ autcm scr-
XXXVII, 2. Num. XIV, 37. Quater dicitur nsVM^xir;
vile esse volcbat, pro iiosti-a tameii dcrivatioiie pu"iiat
foriiii. la',-^}^.
inlaniiani spai'sit Prov. 'V, iS, scqu. dc aliqua rc Num.
bi'
^.^ 'jan;: Gcm. Succa cap. 2. iiiit
XIV, 36, it. scqu. gciiit. Num. Xui, 3^. XIV. 37. Isto
aiitcin gciiitivo partiin, ut liis iii cxeniplis, sigiiillcatur is,
cui infamia infcrtur, adde Geii. XXXVII, 2. Prov. XXV, ^nn rad. inusit 1. g. arab. jIS in rotundiorem
10: Sl\!;n ^'b "^riETI et nc infamia tua non recedat formam eoegit rcm
ut b.
In nsu fuisse vidctur
partiin lii, qui iiilamiam sparguiit Ps. XXXI, i4: 13
haec rachx ctiam de globuhs
.llarn.

C^"! n^l T-'c\IJ nam

imdlorum aiidio calumniam. Jcr. ,t,,j.cons (cf Jrh), undc
JLjO stcrcus, it. idjj> globuhis stercor.,^
XX, 10. (Congruit cliald. nza infamia, et sjt. \^^, ^^1-^ chald. '-•'T '-t

rumor, fania, •-^•^1 famain spai'sit, divulgavit). sjT. 13^1, arab. Kb^ stcrcus, quae cuiicu ^
rotunJa
forma dicta vidcutiu-. ViJe rad. b::T. InJc
"^tJ rad. inusit. ,
probabilitcr idem iiotans quod
''<:;.— f. fi<^"um aridarum massa
'.'
placeniae vcl m
aram. 211 fluxit, cf. talmud. et rabb. t<2T affiucrc fecit, maiorisvcl miiioris formam coacta, a rotunditale dicta
(nun
apportavit (qnanquani exemphim a Buxt laudatum 11011 a marcescciKlo et flacccsccndo, quod noimullis
placet coU.
satis ccrtac auctoritatis est). Inde arab. Jjj marcuit jiJaiita) gr. nakuQt] quod cx
hcbraco
vcl potius sjTiaco Nn;::T abiecto Tinitiali ortum vidctur,
D^^SVD 2 Rcg. VI, 25 Keri stercus columharum,
•)_

•nakaQrii ciiim meminit Atlicnacns XI

J^rptax;/? discrte
pro Cliethibli D'':!'' '7r!. Vix dubium est, Masoretlias
hoc vc. tauquam lionestins et vercciuidius posuisse pro aiiti- p. 5oo Casaub. Lcgitiir 1 Sam. XXX, 12, plcnius n--7

qua illa scriptura , quae ipsis iusto obscociiior vidcre- £:'':\r2llcg.XX,7. Jcs. XXXVIII, 21. Piur. Dv--r; j SanV
tur. Atqui jirior couipositi nosti-i pars (3~ ) Jluxum sigiii- XXV, 18. 1 Pai-. XII, 4o. (Chald. NV^^irj, j,..-,;:,;^^^ sj.^.
licare, dcin pcr cuplicmismum ad stcrcus translatum esse '^^^?, r'"r. ^*^^?
id.). Mahuon. ad Tcrunioth 4
5. 8 :

videtur, cf. t>iv\ka. j-afjTpo? , ^w^^oio. , alvi jirofluviuni. Moris pahithas ficuum ad formam panis
est conficere
Plura dc Ii. 1. vide sub rad. Nin. rotundi , quae iocantur i:->i;i'; solent eas etiam con-
ficere in jormam quadratam et tocantur t:-:^;^, quia
sunt eius formae , qua conficiunt lateres. „AdJit ibi-
"j" cliald. sacrijicafiti.i^ Lebr. hST, cui rcspon- dem Barteiioricnsis, confcctas fuisse pro lubitu maiores vel
minorcs. Imino maximas sacpe factas, ut in mcnsas plu-
det in Targg. Pait. f^na-: Esr. VI, 3.
rcs uiia suDcccrit, tradit iJeni Ob. de Bart. ad Schabb. 16
ri— "1
plur. I^ri-" m. sacrificiuiii i. q. licbr. nS". Esr. §. 3. ,-;;::-i ir^ Jicitur Schcbiilh 1 §. 2. 3. 4, ubi viJ.
Yl,Z."' Maiin. et Bart Et ex Gcm. Taanith 28, 1 Jiscas, mas- fol.
sas illa.s ficuum orbiculatas ita conciiinatas, nt ficus primum
n^ lO cmpliat. NnzT^ m. lucus , in quo sacrijica- in mortario contundcrcntiu- pistillo ct dcinde formarentur ,

tur, altare. Esr. VII, ij. in orbes. Maim. aJ Tcrumoth 2 $. 1 orbis palaihae
fioitum est maioris panis instar , uti rota molae , quem
conficiunt e.v ficihus siccis. Et It. ObaJ. ad Scliabb. 1 7,
2: Orbes illi ficuuin crassi sunt et duri , ut opus sit
•H J^ i"ad. iunsit, quam idcm fcre notasse suspicor,
securi ad eos scindendo.i. Nempe cum inJuruissct massa,
quod p^T adbacsit, causat comunxit Iiidc ductum vidctur portioncs inJe pro re nata, abscinJebant, instar panis
conieJenJas." Cels. Hicrob. II, 3/8, aJJe Fabcr ad Ilar-
^3 .'^ Vcrbale Niph.) chald. strues, series lapi-
(pr- mari obscrvatt. I, p. 089 sq. nala&tj, de qua LXX
dnm, a coniiingcndo dicta, {ort. paries , maceria. Esr. Hieron. ad Ez. 6 „ inassa ficiinm ct pinguium cai-icarura,
:

VI, 4 :
n-n i\v-'- ~="i:i i<rirn "-ra l^iN.-"'" T^^-^V. ''"«' quas in morcm laterum figurant, ut diu illacsae pcrma-
Mtrues lapidum magnoruin et una ligni nofi , aut tres ncant, calcant et coinpiiiguiit" i?,iusmodi palatharum pla-
parietes cct LXX
do/<oi i. e. lapidum ordiiies, cf. tal- ccntac etiam agtot vocabaatuT (Long. Pust, III, p. 86),
 :

R. byi, m 312 n^n^ — p2'.

sinsulae ficus avidao lcjj^nideg, cociana, cotlana, caricae ^::a2 humi adhaeret venter noster i. c. proni iace-
y"lN":'

(Piiil. XIll s. lO. iMaitial. XIII, 28). mus pidvore. CXIX, 25.
iu Adhacrcndi signillcatus
spec. refertur a) ad societatem, sequ. z ct D:'. Ruth II,
npn'^ u. pr. loci, quod memoratur Ez. VI, i4 tan- 8: 'ni"l":~L;:' l^p-'^''' adhaere ancillis meis. Comm. 21
quam iu scptentrionalibus terrae sanctao fmibus situm et soqu. 2 Co.nm. 23.(Apud Samaritanos inde PSiTTT
rirba^T "irT/ja a deserto (arabico) Diblalham usque. \\\- socius acliutor ad singularem rci homiuisve amo-
). b)
teliigunt vol Diblathaim, Moabitariim o^ipidum (v. tvz^ rem, studium admodum propensum. Ita adhaerere dici-
C.nba" p. 194 B) huic coiltextui plane iucptnm, vol mur Doo Dcut. X, 20. XI, 22. XIII, 5. XXX, 20. Jos.
Diblalh Autiocliiara aut certo Daphnen, Antiochiac subm-- XXIII, 8, rcgi 2 Sam. XX, 2, legi divinao l's. CXIX, 3i,
biuui csse cojuminiscuiitur (v. Schol. gr. ad Jcr. LIl, g ct pecoatis a Rcg. III, "i , amico Prov. XVill, 24, iixori ot
i"ucl oimoae Gcn. 11, 24. XXXIV, 3, cf. 1 Rcg. XI, 2. Uoc
Cast. V. ^.-^02 . qui ex Ephraemo profocit ) .
si

posset, significatu trauslato con'-*" etlam scqu. i-riN jir. adhaesit

.-'iiljcri
vei-uni esset, miuus etiam illi loco
et scciit«,5 cat aliqucm. Ps. LXHI, g i^^i-inN •'TTB: Ti'^'^'^
—
:
--••'"'^ Sj"^,'^ ^'"^'^"^
cum Antiochia in soptcntrionalibus tibi adhaerel teque sequitur animamea. Jer. XLIi, iG.
sita sit. Nou dubitaus cun. Micl.aele (Supplomm. p. De morbo, qui alicui adhacret Dout. XXVIII, Go. 2 Reg.
/"t^^Ujgo Piopc boroa-
S22q) rcponorrnban et Ribl--' V, 27.
Gnes sita.^-; Noc nova hacc opnno.
les Palacstiuac 2) asseculus est aliqucm , i. q. Nii": , i^^-^T, , accidit
^-"'t^ Pl^t^»' '-^"".'^"" ^'^«'^ '"'^"™>
Hicronymus ad Ji. 1. , ci. (Cf. arab. J^oj iunxit, it. pervouit ad locum, gall.
de quJ in Jerem^- ^^'^^}^ ^^ «"?lf"'" *^^%
-"' r^-S"» Babylonis lu Iloblaclia.
f\.
Potest
.
joindre quehptun; v-JL^ cohaesitj assccutus est aliquem,
duxcrunt eun^
simihtudincm Daklh et Res, Ilcbrnicarum
et ob 1'ic'''''"
vol Doblatlia
contigit alicui ;
'«-«-laJ, Aa r I adhaesit, coniimctus fuit,
j-j ,^cm, quac .parvo apice distiuguuutur ,

.^^i Roblatha appcllari. " Idem vitium ab Alex. iuterprole '1^A/\'^r*I proxime accessit ad locum, /iAAt» acCedere

Jcr. XXXIX, 5. LII, 10. 2 Par. XXXVI, 2. 2 Rcg. iussit ; S5T. «.^n.J adhaesit, secutus est; ]at. hacrere in
XXIII, 33 admissum, in quibus singulis locis nonimlli torga hostium Liv. I, 1 4 , in tergis Tac. hist 4, i g. Ciu-t.
codd.jtnodoplurcs, modo pauciores exhibcnt ^e/i^fti^^c/, item
4, i5.). Constr. scqu. Acc. ef>"inN. Gcn. XIX, ig: -jS
a Syro c. qui dedit A-i^iij j
Jer. 1. quam formam -\Ttiosam !^S-|— i:p2Tn ne assequatur me calamitas. Ita de fame

non ex conicctura parum docta exjjhcarc debe- Jei/XLii,'i6.

emcndare ,
Pu. conglutinatus est,cohaesit, absol. Iob.XXX\T[II,
bant liarum Versionum vetercs interprctcs.
38. XLI, 9.
soceri Hoscae pro- Hiph. p^^anrt, fut. pUir. Ip-^S-j^ et ^p^i;; (1 Sam.XIV,
^"^^"^l (dnac iialathae) n. pr.
phetac. Hos. I, 3. 22. XXXI, 2. 1 Par. X, 2) 1) causat. Kal no. 1. fecit,
ut adhaereret , agglutinarit , adiunxit , scqu. 2 ct bx
C']!}!?^'^ V, fr^nri- n''= p. ig4 B. Ez. III, 26. XXIX, 4. Metaph. Jcr. XI 11, 11: sicuf cin^
gulus adhaeret lumbis viri ^'Z-iS-nN: "'rN "'npsTM |3
JN-lii"' iia mihi adiunxeram donium Israelis. 2) per- —
Wn (1 Rcg. XI, 2) et p;-: (2 Reg. HI, 3- Prov. secuius est , sequ. acc. lud. XVIII, 22. 2 Sam. I, 6, ct
XX, 45. 1 Sam. XIV, 22. XXXI, 2. —
X^III,^^), 3 fem. et phir. in Pausa r;p^2'i lob. XIX, 20. i-iriN Iiid. 3) i. q.
XI, Kai' uo. 2. assecutus est , scqu. acc. Gcn. XXXI, 23. lud.
XXIX, 10. ^pa^ XLI, i5, fut. prn^-], inf. 77^2^^ Deiit.

32. XXX, 20. 1) adhaesit, cohuesit. LXX v.oXhixo&ui,, XX, 42. It. causat. yecj/ , ut assequereiur , assequi ius-
sit.Scqn. s Dout. XXVIII, 21 -i2jir;-nN> '^r nirr-; p=n^
:

irpojxoUaa^ttt. Syr. t.dij id. Pa. compegit, coapta-

(
faciet Jehofa , ut pesiis te assequatur i. c. oam tibi
immittet. *
vit. Arab. \,^J> adJiacsit firmiter, ceu visco. II. visco
Hoph. i. q. Kal et Pnal, aggluiinaius est, adhaesit
iunxit, cepiteoavem, vjip viscus. Radiccs aniucs suut lingua palato. Ps. XXII, 16.

i*l) appactus fuit rci, oul^ viscus, et v_silj afCxus p^"! plur. ^''ps- part. adhacrens, cohacrcns Dent.
R^4."
fuitloco, ncgotio, aetli, /1X^1^1 adhaesit). Dicitur ab- P^'^ chald. i. q. hcbr. cohaesit, scqu. Ci^ citm aliqua
solute iob. XLI, l5: ip^T i-!^3 i"rE"3 tori carnis eius rc. Dan.'ll, 43.
cohderent , ot scqu. partioulis 2, r, ^N. Jcr. Xlll, 11.
2 Sam. XXIII, 10. 2 Par. III, i2. Ps. CII, 6. Formula '
p2~ m. 1) ferruminatio metalli. Jes. XLI, 7. '
—
adhaeret lingua palalo tum de ore sicco dicitur et 2) Plui-'. ^'pST commissurae thoracis 1 Reg. XXII, 34.
«iticiitc Thron. IV, 4. Ps. XXII, 16, tum do obnuitcsccnte 2 Par. XVIII, 33 : vulneravit regem Israelis dipa^rn '("'2
Ps. CXXXVU, G. lob. XXIX, 10 (cf. Iliph. Ez. III, 26). '("'"lCri "('21 inter commissuras et thoracem. Clericus
il/a/iUJ alicuius «(///aerfre dicitur, quod furto ablatum ost commissuras intolligit, quibus forreua thorax coniungatur
Deut. Xni, 18. lob. XXXI, 7. — Vi. XLIV, 26 : ii^;yz cum pondcntibus laminis, quibus vcnter tcgitur, quae
 R. 13- 313 W
jxM-s Gullls vocchir /c ihfaui clc la culra^se, qnia ibl dcslnat ita ponltur, ut ea quac dlcta rcfcruntur gcquantur protlnus
\^^i. AaIJ inlcr com- et nuntc supplcndum sit "!•:{<? ( quod fil ctiam post nVJ
tliurax. S}T. simplicitcr : M-^r-»?
1 Sam. XX, :ji), ut Gcn. XLI, 17 rjOI^-SN "i»":: IS""!!
n)issuras ihoracis. Puhnoneni rcddunt LXX ct Vulg.,
'?J1 T^rna el loculus cst Phnrao ad Joicphum ( diccndo )
:

couiccturaiu procul dubio sccuti. Si nieuibiuiu quoddam

in somnio mco cet. Ex. XXXII, 7 rTdTi — iN tT\Ti'] nSTI :

corporis intulligoniluni cssct, a/am s. a.r(7/am rcddidcrim,

131 dixil Jchova Blosi : surge cet. 1 Rcg. XXI, 5. G.
coll. n^ '"S"!"^ Jcr. XXX\'I1I, lu Targ. pro licbr. n^i':;^ T]'?

a lleg'. I, 7- 9. Ps. CXVI, 10. Jes. LII, 6. Jcr. XLII,

Z''-^'' , ct saiii. ^PlTT^T pio hcbr. rT"2X ala.
19. Ex. XL, 4. Uan. II, 4 , ex qiilbus cxeuiplis siiniJ
apparet, inlnline, ut obscrvat Eichhoriiius (ad Sim.Lcx.),
sohjs libros Rcguin et Ezcchielcm ab IUo linguae usu rccc-
derc. GcriiKuiice in liis excmplis nddl putcst sprechcn,
I^. W plcniinquc : ]ocutus est, Variae antem luilus
quod et loqiicndi et dlcenih viin babct. Ponltur a) abso-
nidicls sigiiificationcs ,
qnae
licbraeam llnguam si spectas, , lute. lob. XXXIl, 2 : "'Sna ^rib r;-:~ loquilur lingua
Hiaximam partcm in derivatis t;nitum insunt, inccterisautem mea in ore meo. XI, 5: "IZT nibx Iri"; ':3 utinam Deus
di;dectis in ipso etiam verbo cernniitur lioc iiobis ordine ,
loquatur. I, 17. II, lO. VII, 11. IX, 35. X, 1 cet.
l6.
videntur cs.se ponendae l) seruit, ordinavit; 2) ordine
:
cet. b) c. acc. rel , qiiam quls proloqultur. Ex. VI, 29 :
Suxit (aram. la^, jOJ , '^SiT)? egit, Impr. egit pccus, ^J-Vn -12T ':n tJn-^
DN nb-S-bN n=1 loqucre ad
pavit gres:cm qno spcctant dcrivata "lai pascnum , fr-a^ Pharaoncm, quaccunquc ad 1e loijuor, Possit eodciu con-
(
i-atis, iST^ pascnum, desei-tiun), dur fuit popuJi, rexU, textu T;N scqu. accus. adJiibcrl scd loqucndl vc. h. 1. ,

verba hbcrlus et cum qiiadaiu cloqucntia faclcnda significat

adminlsiravit (cf. cbald. 13'1 et syr. r^; duxit, guber-
(
quauiobrcm ctiam rcspondetur en labiis non clrcumcisus :

iKivit, rcgiiavit, ai-ab. j^ id.), it. coi-^-i^, cocrcuit,

8um , cf. iufra litt. a) , quum contra irs scinper ad
certa quacdam vcrba rcfcratur. Gen. XXI, 2 icmpore :

impcrio suo subiecit (vld. llipb. , cf. _:.> examcn apium S^rtb.X iriN "12~ l;rN quod proloculus crat (dixcrat) Dcus.
XLIV', iG;. "i2-;;-iT2 ':iNb "i':N: - r;-: quid dicamus
ductura a rcgina tanquam pastorc, nlhT Nom. unitatis, domino mco qnid loquamur? Xum. XXill, 17: ")'i;i>i3
,
apis); 3) sequutus est , ponc fuit, pastor cnlm sequitur rri—i IZT sicut locuLus cral Jchova. lob. 11, l3 "12^ ]''S :

{^egcm. Itaarab. jj) ponc

"12" l"'"rN ncmo crat qui vcrhum loqucrctur ad eum. Gcn.
fuit, j>> pars postica, podex, ,

XII, 4V'XXI, 2. XXVII, 19. Jcs. VIII, 5o. Jcr. I, 17.

j'^ postrcmus , liebr. ^i~ postlca pars templl , adytum ; Dan. X, 11. Jon. III, 2. Crebrae sunt locutiones 12T
p-^ iustltiam loqui i. c. in ore habcre s. iuste loqui Jcs.
4) pone sccutus est pcrsccntus cst , insidiatus est , Btruxlt
XXXIII,
,
XLV, 19, n-:N '-
Ps. XV, 2, ^'Ta^a '^ Jes.
perniciem , cf. ips, arab. .jj» Lcbr. Pi. no. 2, iindc i5, lp-d ':;
Jes'. LIX, 3. Ps. CI, 7 273 Dan. XI, 27, J
rt2: Jcs'. XXXII, 6, Niia Jes. LIXV''*, ^;'^1 lol^-
est "12", j.> exitinm , niors ,
pcstis. A prlma donlquc
Xlli, 6 cct. Dicltur etlam 'jy:3 n2'b "12T liuguam Cana-
seri.udi ordlnandiqnc sigiilficationc proficiscitur 5) ca quae
nacam locutus cst Jcs. XIX, 18. Haud raro , slcut post
nsitatlssima cst ct in vcrbo maxlinc consplciia loqucndi,
"1"N , omlttitur oblcctum id. Jcs. XXI, 17: IS-T ni"'^ -3
,

itii ut pr. sit vcrba scrcre (undc llomanis vcnit scrmo)

sermones screre (Plin. cpp. IX, 10), coU. i,"^? lob.
,
nam Jchova Id locutus est. XXII, 20. XX^V', 8.
XXZX\'II, 19 i. q. CSa •{'1?, fipti) scro ct loquor. Cf. Is ad quera verba faclmus qucmquc aUoquimnr,
,

Schult. Opp. min. p. 124. Storr. Obscn-v. p. 5, it. ponitur plcrumque pracvio bN Gcn. VIII, i5. IX, i4.
Michaclis In Suppl. qul tcrtlam significationcin prinio loco XVI, i3. Ps. II, 5. lob. Xill, 3cct. , rarius br Jcr.
ponit. —
In Coniugalioiic Kal practcr Paiticip. Act. VI, 10. XLll, 19 , b Ps. LXXXIX, 20. ludd. XiV, 7
"la^ quod non niunis nsitatum cst quam -^zyi (vid. PI.)
, (cf. Infra Htt. ^. x) "^ab Ex. VI, 12, ^:tn:| (v. jtn). ,
'

semel tantiim invenitur Particip. Pass. "12": Prov. XXV, Sequcnte Dy Gcn. 29. Dent. V, 4 et rx (pn)
XXXi,
11, ac scnicl ctiam Inf. '7^'i^r, Ps. LI, 6. Gen. XXXV, i3— 15. XLl, 9. XLII, 3o idem vldct
quod collocutus cst cum allquo. Semel legitur c. acc. in
Pt. ^Z"^ (nt ISS, 023), nonnisl in Pausa "iST
loco vexato Num. XXVI, 4: ^12*^»= ani? T:6iz -)3n'?1 . . .
1) loculus cst , creberriml nsus vc. Dlirert ab 1t2N dixit,
quod qiiidem posterius ca quae dicta sunt post se requirlt, 1':N5 .2X1" el allocutus est cos IMoscs in campestri-
. .

bus Moahi .] diccndo: post quae vcrba intcgra oratio

. .

(v. ")'5S no. 1 . p. 119 A. B) ut arab. ^JLj' locutus cst a oinlssa vidctur. Jahnius (in Bcngchl thcol. Aj.-chiv II,

aram. 5g3) ct Maurerus ad h. 1. rcddcndum putant duxit cos :

,3^ dixit; \iiii)

, y^-z locutu5 cst ab r^i , TJJ*
in campeslria Dloabi vcl ct cocgit s. disposnit cos in camp.
dixit; aetL. ixA,', locutus cst a ^d) " dixlt , gr. XuXm M. ( V. supra ad Kal no. 2 ) sed obstat ":':}<b qiiod :
,

a (fr,ul, XiyiO, nostr. redcn a sagcn, Raro enim etiam "is/l ipsum delcndum existimat Maurerus. a "isi pr. etiam
Rr
 ,,

R. W 314 W
cst allocuhis cst , scd spcc. nsin-patiir na) clc miniinc vcl bN pro b5> Jcr. XXXVI, 5i. Paulo alia rntio est loci
nngclo ciun inoi-talibus culloqucntc iisquc aliquid divinitus Esth. VII, g ^bal-; b:^ 2ro n^T -HtN '3~"1"^ Mardochacus,
:

patcfaticutc. Zacli. I, 9 '2 la^rt nsj^^i^! ang-fZKS, q"i

: qui in commodum rcgis locutus erat i. e. dcnuntiationc
mccum loqiicbatui: Comni. l4. II, 2. IV, 1. 4 sq. Ilab. sna (VI, 2) de rege bene meritus erat. d) iussit —
II, 1 : "12T' ~mM niN^lb il^ilN spcciilabar ad viJendum,
•'2 mandavit scqu. bs*. Ex. I, 7: quare non fecistis ^•dia'2
,
,

quid niihi patcjaciurus esset, Jcr. XXXI, 20. Num. XII, D";"!!:): -jb^itlp.-^bN 12T qucmadmodum vos iussit rex Acgypli.

6. 8. bb) de alloquio pucllae ad coniugium, cf. iufra litt. x. XXxi, 12. Jos.IV, 8. 12. V, i4. XI, 23. lob. XLII, 9.
Scmcl suflixo pronominc legitnr Gen. XXXVII, 4 Nbl :
LXX. npogTuaao), avvToaaco iVTtl).ofim. e) by "^ai , —
Db'>lJb T12T neque comitcr ciim alloqui sustincbantj
ibs"' 'd2b blande , benignc allocutus est aliquem , praecipue cius
tf. }.tyiiv tivu Ti dicere a]icui aliquid. consolnndi giatin. ( Ita apud Graccos 7iUQuxu).iTa&ai
nuQu/.i.v&tiad^ut alloqui vnlct ct consolari, nuQ((jiivd-t'u con-
Honiini contra vel rei , de qnibus loqmmtur , prae-
solatio , ap. Romauos aUoqui sacpe cst consolari Scn.
niittitur itidcm bx lob. XLII , 7; 2 ( v. 2 no. 16)
solatium Tac.
Troad. 623, alloquium , allocuiio i. q.
Dcut. VI, 7 : 02 ril^-TI ct loqucre de iis'. 1 Sam'. XIX, 3 :

i2s~iN ^^2 ^2TN iINI cgo vcro dc te cum patre nieo Ann. 4, 8. Suct. Tib. 23, cf. &ji-. I.LL0 ]5io pro
colloquar. Dout. XI, '19. Ps. CXIX 4G (coU. conim. ,
nuQUfivditad^ut Joh. XI, 19 ct l^iiiCi ^iaiD in-o nuQU-
23), ct py 1 Rcg. II, 19, maxime iibi Dcus aliquid dc
aliqiio pronuntiasse dicitur, sive promisso sive niinis illud fiid-tov Pliilipp. II, 1', qua quidem in locutione jJiO

continetur (v. infra litt. y ). Scquitur ctiam accusati-s^is

dictum est pro wiD
^f\r\ l allocutus ct solntiis
;
aetli.
clus , de quo agitur. Rutli IV, 1 "ItJN l^i» -^.-i^i ^r.^ :

cst). Gcn. XXXIV, 3. L, 21. ludd. XIX, 3. Rudi II,

?y2 "12" cccc iransibat consan^uincus ille , dc quo Eoas
i3. 2 Sam. XIX, 8. 2 Par. XXX, 22. XXXII, 6. Jcs.
locutuscrat. Gcn. XXIII, 16. Dcut. IX, 28. Ez. XXXIX,
8. Ps. CXLV, 11.
XL, 2. Hos. II, 16. 125 bs -12-1 ct i2b bN na.T —
est secumloqui, 1 Sam.
ri2b-by n"i2l;; N'?7 r;"ni I, l3 :

Contra aliqucm loqui apud Ilcbracos cst D bi> "121

et Hanna secum Gcn. XXIV, 45. Idcm est
loquebatur.
Ps. CIX, 20. IIos. VII, i3. Jcr. VI, 10. XXIX, 32T
Deut. XIII, 3 ct 'S2 ^zi (v. 2 no. 12) Num. XXI, 7 :
i2b2 i^T Eccl. II, i5, et i2b ay i^^i I, 16, cf. Ps.
,

'^SI Mirr^a ^nl21 '3 nam locuii sumus contra Jehovam ct

XVJ 2 ia2b2 n":N "lil qui probum s. sinccruin lo(piiiur
:

contra^ic' Comm.S. XII, 8. lob. XIX, 18: !i;3ipN

in corde suo i. q. qui probc , sinccre cogitnt, wcr mif-
richtig denkt , addc XLI 7 : i2b "121'' Hyii frauilem
L, 20. LXXVIII, ,
'^ !)"I2T;1 surgcnti mihi convicianiur. Ps.
ig. Vide Niph. —
3 I^t (practer alloqui , loqui de
mcdiiatur animus eius. —
b^ ni2iU "12':i Jcr. XII, 6 7j)

aliquo , et contra aliqucm) valct etiam loqui pc»- aliqucm

ct nNniaitJ '•n 2 Reg. XXV,
28 bcnigne, comitcr aiiqucm
i. q. ':Vs 1^3 Nuin. XII, 2. 2 Sam. XXIII, 2. 1 Rcg. allocutus cst cum eo collocutus est idcm cst Qib^ij ^21
, ;

' 'd D3> Ps. XXVIII, 3, et 'D-nsj Jcr. IX, 7. Scd Qibid -12-i
XXII, ^{l.
bs saJutcm pollicitus cst alicui (Dcus) Ps. iLXXXrV^, 9,
Praetorea hasce notamus dicendi rationes : '12'1
a Dib-d 12-1 CXXII, 8 et b Dib^«B -I3'7 Estli. X, 3 sahitcni
«) cmjihat. est locutus est diserte. Ex. IV, l4: 13 TiJ»'!;
adprecatus cst alicui. Siiic praepos. nibttj n^^i est paccni
tH^Tt '\Z'l'' "^21 scio , cum discrte loc/ui , eloqucntcm cssc.
Jcr. I, 6. addixit , promisit, scqu.
Ez. III, ]8. — /?)
loqui i. e. in ore
—
habere suaderc Ps. XXXV, 20 (cf.
,

gcrundio. Deut. XIX, 8 totam lerram nnb "12n "ip^N :

supra litt. b). &) 's~nN D^^uS;:;;: "12-7 scntentiam
JJTiSxb quam daturum se promisit maioribus iuis, I, l4. diccre de aliquo, damnare ahqucin, it. litigare cum aliquo,
Jon. III , 8 , it. scqu. acc. rci promissae ct dat. pcrs. v. £3G'>a7J. —
diccre carmen i. c. canere
/) fundcre ,

Deut. VI 3 carmcu! ludd. V, 12: age, Debora, n^"OJ ''^-rl ca/ic

V"1N ':jb Miri^ "12T "niCNS quandnquidem
, :

Jehova iihi addixit ierram cct. , etiam suic ace. li.ll, 20. carmcn. ( Cf arab. JLs cecinit, carmcn condidit
. pcrs. ,

Gen. 24, 7. }')

—
pronuntiavit aliquid dc aliquo, .-^^ii" jlX^,
o'^^ f^
loqui i. e. canerc carmcn, gr.
maxime dcDeo promwia minasxe in homincs pronuntiantc, wosverbum, carmcn ct lat. dicere Ovid. Mctam. 1, l). ,

scquiturby pcrs. Jcs. XXXVII, 22: "12-7 IfflN ISI^ riT It. carmine cclcbrarc. Ps. XL, 6 nihil libi comparan- :

T^by 'niTS'' hoc cst verbum, quod Dcus pronunliat in (coiitia) dum m2"iN1 in"!''^!!* annunticibo et cclebrabo. Cf. Deut.
,

cum. Gcn. XVIII, ig: ut Jchova in Abramum conjxrre XXII, 1. —

x) alloqui puellam i. q. cam uxorcm pcterc
possit •)ibJ' 121 "itDN nN quaccunque ci promiscrit. Jcr.
c. c. b ludd.XIV, 7, ct 2 1 Sam. XXV, 39. Cf. Pu.
XXV, l3: imniitiam in hanc ierram "IttJN '"12T~b3~nN et arab'. u.-dis» allocutus est', pucUam fiho cxpctiit coniu-
iT^by "'n"121 quaecunque ci minatus sum. XXVI, 2. XLII,
i^g'. 1 licg. II, 4. Dan. IX, 12. Inde b? naiU , iiU 12-1 gcm ,
sponsus , sponsa, coiiuix j

fausta alicui promisit (Deus) Num. X, 29. 1 Sam. XXV,

3o. Jer. XVIII, 20. XXXII, 42 bV risn 13-! infausta .
prociis, Y-UA. cxpctitio connubii, comiubiimi. — }.) "li'^
pronuniiavil in eum i. e. decrcvit eique annuntiavit. 1 Reg.
XXII, 23. Jer. XI, 17. XIX, i5. XXVI, ig. It. sequ. D"'"ia'i Hos. X, 4 ct la^i 12'i Jes. LVIII, i3 verba
 R. n:- 315 nm
ncmlacia, Jolosa h>culii<! cst, vciha (lcdif. CliaKl. iltro- est conicctura Vateri, qui aliis vocalibus subicctis lcgebat
biiiiio c:iN" Y7'2 yt'2 vorba iiiiusta locutus cst. Jcs. 1. c. ^m^i:: N'^)'' (Jehova) suscipit guboniationein tuain , a
LXX aclJuiit ^i' (iQ'/r,, ct coilciu contuxtu comni. g legitur novo vocabiilo n"!?";: , cui gubernalionis potcstatem tri-
^IX 121. Plcnius iiacc loruuila cQurtur Jcr. XXIX, u3 : biiobat vir doctus. —
2) rocipr. colloqucns , Ciiiin loquens
i. q. Pi. sq. acc. rci 2 Sam. XIV, l3, sq. ^N pcrs. Sum.

jJ-^ VII, 8g. Ez. II, 2. XLIII, 6.

2) insiiliafiis cst, c.rilium paravit. (Arab. Coni.
II. (lolos struxit, nccoiu luolitiis ost , Abulph. clyn. 264.
n^^l cstr. "laT, c. SuIT. "i"i:3T, 'i'*2-!, pl. Sna'1 cstr.
2g5. Sclmlt. Opp- luiii. I2i. C<uij. III. advcrsatus est,
^ia'1 m. 1) vcrhum (LXX. J.ojOf, pyiu ) idque propric, ,
iiiiinicitias gossit. Cf. Kal no. 4 ot Pi. litt. X). Gen.
Vclut 2 Reg. X\^III 36 n^-l ini< V.V Nb ne vcrbum
XXXn' , l3: ct rcsponderunt Jilii Jacobi Sichcmo et
,

quidcm ci rcsponderunt. lob. II, l3. Jos. XXI, 45

:

^<b
NaU idN
:

Hamoro, palri cius , dohsc 'li1 =n2'1'^l ''

'i;i1 IttN '^'yz ic: nc unum qtiidem verbum cccidil
machinas s1ru:rcrunl , (/uia violiivcrat Dinam, surorcm
i. e. cvoiitu'.siio cariiit. XXIII, i4. 1 Rog. VIII, 56, cf.
eorum. ^ ulg. saovicntos ob stiipruni sororis. AJ. cx
et loculi sunt sc. ita, nimirum
XI, l5. Passim rfrium ( unum verbiini ) modestc dici-
vcrbi signilicationc
viilgai'i :

tur pro paucis vcrbis, sermone brevi. Gen. XLIV^, 18:

dolose. Sod safis certa est insidiariini significatio in vorbis
la-i ^72? Ni-n^i-:. lob. IV, 2. 1 Rog. II, i4: "'b "la^i
2 Par. XXII, 10: et surrcjrit Alhalja 5-lT 32 -TN l^nni
Tj-bs. '2 Rog. IX, 5. lud. III, ig (quanquam hacc ti'ia
tr2V";"3^! ct pcrnicicm paravit tmivcrsac rcgiac stirpi. LXX. cxoinpla otiain ad luaudati potestatcin rofoiTi possunt , v.
imtuXiOt. Vulg. intcrfccit. \i\ loco parallclo 2 Reg. XI, 1 lift.b). Prov. XXN' , 11: vcrbum diclum suo iempore.
pro *i2im cst n2Nni. Eaudoiu adliibcrc potes verbis Ps. XV^, 23. Saopius otiain collect. pro vcrbis, scrmone. lob.
CXX\'ir,"5: nonpuilcfent -\y\33 Q^a^^il-nt» ^12-1'^ ''2 sccl
XV, 3; 1i2a'' Nb ~I2"!2 nDiil verbis disccptare non
perdeni hostes suos in porta. ^'ulgo rcddunt cuni Clial- prodcst. 2Ta S2T scrnio pulclier , clcgans , dc carmiiie
daeo :non puAcfient , ufn loqucntur i. c. disceptabunt cum Ps. XLV^ 2. D"ncb "121 scrino labiorum i. e. futilis,
,

inimicis injuro , soJ coiitoxtus non aiixilium in foro , scd inanis Jes. XXXVI, 5'. ~\il 1122 scrmonis peritus elo- ,

iu bcllo gorondo cogitare iubot. Cf. Glassii Philol. s. ed. quens 1 Sam. XV^I, 18. In phir. a''^^! vel proprie dici-
Dathe p. 255. 256, iibi tamen iiotae editoris, qui hunc tur de vcrbis singulis s. vocabidis (nosti'. Wortor) Gen.
perdendi significatum iii diibium vocatiu-us in loco ParaJip. XI , 1 ^'"iriN n"''!^'^ eadcm verba i. e. cadom lingua,
:

scripturam sollicitat, niiuiinc adstipulari possumus. De dialectus vel

; ct ita vulgo , de verbis inter se connexis
,

(tuccndi significatu, queiu uoimuUi adoptant Nuin. XXVI, (Wortc) i. e. Ac sermone. Gen. XXIX, i3 Si^n^^^n-bs :

2. V. siipra.
TC-^Ti omnia vcrha XXXIV, 18. Ex. IV, l8.'xVIII^
isla.

Pu. pass. Bls logltnr Ps. LXXX\'II, 3 : I^T-: n=n2a3 igVxiX, 7. 8. XX, 1. XXIV, 3 cct. d^-iDrj by2 vir
?J2
gloriosa a Doo proiiunliata sunt clc te i. c. proiuissa, facundus ExoJ. IV, 10. XXIV, l4. Emphatice vcrha
dccrcta sunt. (Cf. Pi. litt. 5'). Caiit. 8, 8: n2/;^-d nv2 opponuntur factis in formida ^''la'^ '12'7 v. rad. Pi.
?I2 quo die eam alloquentur i. c. couiugoin sibi expoteut.
Spcc. "121 (verba, scrnio) est a) i. q. promissum,
(Cf. Pi. litt. y.).
in formula "121 D"~ri promissum pracstitit 1 Rcg. II, 4.
Niph. "I2i: colloqui intcr sc Mal. III, 16, scqu. 2
VIII, 20, addL Ps.XXXIII, 4. LVI, 5. C^CIX, 28. 49
Ez. XXXIII, 3o. Ps. CXIX, 23 ct V^ Mal. III, i3 (cf. Mo? II. 8, 8. i4, 44, TiXtTvtnog, fivd-ov , iiostr.
conti'a aliquem. sciii \\~ort gobon , halten , breclieii). — b) mnndalum.
Hiph. in potcstalem rcdegit ,
egit ,
, coigil cf. Kal Prov. XXVI, 6 : ^'SS T'^ a"''!^"^ t'-'x miltens verba i. e.

no. 2. Ps. X\'III, 48 ^nnn D"'a:? ")r.l!l ^^ cocgit popu/os

:
mandata per stultum. Opp. 121 2"qr! refoiTC verba i. e.
suh mcam potestatem. XL\"II, 4. Iniago a grege pecudum responsum (Antwort zuriickbringon). 1 Sam. X\^I, 29:
petita vidctur , gcrni. dixeris zu Paareii ti-ciben. In:
Nir; "121 Nbr; nonne mandatum crat ? ( Luther ist mLi's :

loco parallelo 2 Sam. logitur Tili^a (quod miiuis proban- nicht boVohloii?) Jes. VIII, 10: ia'1 1121 editc mandata
duin ) , et in alio simili Ps. CXLIV, 2 Tii. Targ. "^^pjz (
quotqiiot viiltis ) Do mauJato Mosis Jos. I, i3 regis
! ,

coiifringit , coll. '^2" no. 2. (nV^rr 121) 1 Sam. XXI, g. Estli. I, i3. 19. II, 8.
IV;' 3', Doi 1 Sani. X\^ 23. 2 Sam. XII, g. 1 Rog.
Hilhpa. nonnisi Part. 12':t:: pro "i^in^J 1) pass. was
XII, 24. Dan. IX, 23. InJe D-i-l^l^l nliry dccem prae-
gcsprochen wird , quod aliquis loquitur. Ita ciuu Jarchio
cepta (mosaica), 6 dtxctXoyog Ex. XXXIV, 28. 1 Par.
vexatuin Dout. XXXIII
interpretor
'^'nil2'n;3
locuin
accipit
3 N.S^
quae iu proloculus cs (deill
(Israi^I)
, :

XXVI, 32. 2 Par. XXIX, l5. c) cffatum numinis, —

Ex max. a prophetis patofactum , sivc aJhortationem continet
Gosprochenes ) , i. e. verba pracccpta tua. ,
inter-
et mandatuin sive , quod frequcntius , vaiicinium, ora-
pretatione plerisque interprotibns reccpta nil^li: compo- ,

culum. Jes. IX, 7: apy^2 'px nrd la^l. lob. IV, 12:
gituin cst ex y2 particula partitive accipienda (v. yq no. 1)
ct vcrbali Pihelico ni12l verba ( coll. "^21 Jer. V, i3) ,
i:3"' 151 'bi* furlim ad me delaluin est oracuZum. Jes. X\'I,

Alex. fiitzoiTO «770 T<~)v Xdyiitv uItov. Vulg. accipient de 13!' XXXVII, 22. XXXVIII, 7. Crebrius plene: la'!
doctrina illius : sed illud longe simplicius , nec sane opus nin"', max. in formulis :
"'i
121 :|»m» 2 Reg. VII, i.
Rr 2
 :

R. 13^ 31G -13^

XX/17. Jcs. I, 10, bN i^ifT' "IS"! ''n''^ Vcrbiim Jcliorae 59. 2 Rcg. XXV, 3o. Esr. III, 4. XI, 23. XII, 47 it. ,

pervcuit ad proplictam ) 1 Rcg. XIII, 20. XVI, I. ti-^ssi-' -1313 2 Cbr.'VIlI, i3 ct iara cr -is^b Comm.
; (
XVII, 2. 8. XXI, 17. 28. Jcr. I, 4. 11. i3. II, 1. i4.'XXXI,' 16. 1 Cbr. XVI, 37, ct ri^^^a^nrd -ia'i
XIII, 3. 8. XVI, 1. XVIII, XXIV, 4. XXXIII, 1.
5. qnotainiis 2 Cbr. IX, 24. Passira in plur. Ifcrc rcdundatj
19. 23. XXXrV, 12. XXXV, 12. XXXVII, 6. XLII, ut gr. /(li^jtu (Arist. Nub. 1, 1). 1 Sam. X, 2: u!:::
7 cct. Ez. III, i5. VI, 1. VII, 1. XI, i3. XII, i. Jon. ni:nNn ^'naT-nN ""'^X dcrclifpdt patcr iuus aninns pr. ,

I, 1 et sexccnties, raro sq. ij» 1 Par. XXII, ';8; M"^ ncgotium circa asinas die Angclcgenhcit dic Geschichtc
, ,

D T^3 •'J
"la"! Ilagg. II, 1. lo. 20 ct c. ai-t. TdN "l^-iri niit den Esclinncn. Ps. LXV, 4 '^:r: i-i2.i ni:iy i-ia^n pcc- :

h^rd'' rrm Jes. II, 1 , ct bi» rt;^! -nzjN ia-in Jer. V, i4. caia supcrani mc. CV, 27. CXLV, 5. Jcr. V, 28. Sed
VII, 1. XVIII, 1. XXI, 20.' XXX, V.' XXXIV, 1. XL, lion audicndi simt, qui huc rcferunt etiam a Chr. XIX,
I. In sing. ctiam collcct. dc pluribns vaticiniis Micb. I, 6 , quod pcrtinct ad litt. a. Speciatim cst
1 : Ma'';^ i^N !^;^7 TwN iliir^ '^^l vcrlum Je/wvae, guocl a) res gcsia ,
facium Esth. I, 17. iyVa -iSiT Ps.
patcfaclum Michae, quac inscriptio rcfertur ad omnia
est CI, 3o. Saepius in pl. fj"! di-i^^i 2 Rcg. XVII, 11', et
cius vaticinia. Hos. I, i. Zcpli. I, 1. Plnr. u) de — sq. gcnit. n/ib'j3 ''-13':! res gcstae SiJomonis 1 Reg. V, 7,
verbis (oraculo) Dci. Jcr. XXXIX, iG: -riN ''2)3 i::rt t:'3'l'' ''13'1 rcs gcstac Jarobcami XI, 4i cf. XIV, 19.
riNtn "1^1'r;~;N '''nST fcc<? ad exitum pcrducam i'erba mea
XV, 7. XVI, i4 ct saepe. n7:rib7jn '''li'^ res iu beUo
i. c. vaticinium mcuni de hac urbe, cf. Ez. XII, 28: i<3
gestac 1 Sam. XI, 18. u^":'"!^ ^^n^l acta diurna s. com-
*i'13"l"-b3~Ti5' ^("'^'^n 7ion amplius di^crcntur omnia vcrba mea
mentarii de rcbus gcstis 1 Chr. XXVII, 24. Esth. VI, 1.
i. e. mox cxitum babcbunt. Vers. 23 appropinguai :

bs^lb'^ '3^'2^ f/^^n '-;3'l "ICD hber rcrum a rcgibus Israc-

.... |TTri~b3 "IHT vcrbum omnis visionis i. c. mox exitum
gcstarum (quomodo inscriptum ci^t libro deper-
liticis
Labcbit. /?) dc verbis ( scrmonibus ) sapicntum Eccl. I, ,
dito) 2 Rcg. XIII, 8. 12. XV, i5. 21. 3i. 3G. X\'I, 19.
1: nVrrp •''121. Prov. IV, 4. 20. XXX, 1. XXXI, 1.
j') propbetae. Jcr. I, 1. Amos 1,1. —
d) consilium,
XX, 20. XXI, 17 cet. (Arabs interpres ubi SjTiaca ,

scntenlia ab aliquo proposita ( V^orscbJag 2 Sam. XVII, 6.

)
vcrtendo exprimit, ridicule .^Lyu JiM libcrBcnjamiui, :

Cf. 1 Reg. I, 7aNV i:^ : l^^nai Vn''^ (consilia sua com- cx ^iQjjCij -,^£0 Hocdigcri commcnt, de
jnunicabant cum Joabo) — c) rumor , nuntius l Reg.
syriacis
Vers. arabica p. 55. 5G).
, v.
bNlb'; -'^h^2 ''-13'1 rcs gestae
X, 6.
rcgimi Israilis ( itidem titulus libri depcrditi ) 2 Chi'.
2) icL de quo senno esi, indc rcs , tcs gcsta , ncgo- XXXIII, 18.

b) ncgolium. Num. XVIII, 7: na^fja^ 'l!5'7-i3 omnc

lium (quomodo Arabes usurpant _<! ct v_Ala>-, Aramaei
ncgoiium allaris. lud. XVIII, 7. l8:"t? 'CT\i 'J''N ISTl
."iVa, Ifl-ii-io, a.}nB, ^!^2iJ, Acfbiopca /Hf^; s. ncgotii iis crai cum aliis hominihus
, D"IN nec quid(juam rci
Pcrsac .^M. Gracci inog, p';/(«, adeoquc J.oj'og v. (
quem locum planc dihicidum contortc tractat VcKchui-
Polyb. 8, l4. Dionys. Antiqu. 2, 10, ct quac bm- rius in diss. Lugdd. p. 8G5).
dant Pfochenius dc linguae N. T. puritate §.54, c) causa, scnsu forcnsi (plcnc t2£"i'/2 -li^i 2 Chr.
Passovius in Lex. gr. h. v. litt. no. u. Addc A XIX, 6). Ex. XVIII, 16: ^i^i d^ib f-pri';
''3"« cai/som
vcc. germaiiica Sache a verbo sagen , ct Ding, quod habcni. Comm. 22. XXII,
-i3T b^'^ cognosccrc cau- 8.
primitus sermoncm significabat v. Adelungium h. v. ). ,
sam Esr. X, 16. 13'i fp
ratam fecit causam Rutli IV, 7
LXX sacpc reddunt: TiQiJ.yi.iu, Eccl. VII, 8: n'"ir:N 2iU (cf. "liT Dip'' rata'est cansa Deut. XIX, l5). Plur.
'in''^;^*'^;: "^ai mcUor cst Jinis rei, ijuam ini/iuni eius, t'''!^':! id. ( ut apud nos ICti in Sachen des Cajus gcgcn :

Levit. iV, i3. 1 Sam. XX, 2: liD,'^ nai tn bii.l IST

Titius) 2 Sam. XV, 3. (Comm. 2, eodcm contcxtu
rcs magni aut parvi momcnti, cf. XXII, 26. XXV'^ 36. ,
i'''n), "f-ia^l ~]Zl causam suam agere , dcfendcre Jos. XX,
2 Sam. III, l3 -Ni"^ iS:i< nnX "12'1 ?JN unam tantum rem
pcto. —
:

Tirn li^^ii haec i-cs ^ hoc^ Gcn. XX, 10. XXI,

'
4. 2
XXIV,
Sam. XIX, 3o.
i4.
fTii '-- b:'3 qui causas habet Exod.

II. 2G. Ex. I, 18. IX, 26. n^N^T f^iai^rbS omnes

hae res, haec omnla Ccn. XX, 8. '^,-h ~l2":3 Gcn.'XV'III, d) ratio ,
modus ( VcrhSltniss , BcschaflTenhcit ciner

XXXII, XLIV, 7 ct Saehc). 1 Reg. IX, i5: t>'2Tt -13"1 Ttl hacc cst ratio
2.T. 20. MTNr; "cW3-'3 XXIV, 28.
XXXIX, 17. ig hoc modo ita.
, MJNr; ^''naT^; "iHN
opcrae servac, so vcrlialt cs sich mit dcr Frohn ,
pr. hoc
(LXX. fifTu TK Qi'^fiuTU dicendum cst de opera serva. lob. XLI, 4 : non iaccbo , . .
TUiTu) liis ita gcstis, quo facto
Gen. XV, 1. XXII, 1. XXXIX, 7. — Sq. gcnit. -in^ ni^nli-l
XIX,
"ISI quae sii ratio roboris cius.
'4. "'CL rriai no. i.
Dcut. , 2. XV
i^ayini^ res abominanda (faciiuis abominandnm) Jcr.'
XLIV, 4, Th^zTi_ -fi- lud. XIX, 24, max. di'' ^:ii rcs Gcn.^SXlW, t.-i rtiM^^a Nbs^^ri
e) nlirpiid, (juidquam. :

qnotidiana i. c. quotidianum , in formulis iai''^ tV ni^T ^'y-\ num quidquam Dco nimis cst difficile? lud. XVIII, 7 :

quotidiannm die suo i. e. singulis dicbus in singulos dies , ^^"1X3 "i^l fVs;: 'J\'< non crat qui lacdcrct quidquam (neque
Ex. V, i3, 19. XVI, 4. Lev. XXIII, 37. 1 Reg. VIII, hominem , ncquc bcstiam ) in tcrra. ^'y^ Tlis cxplicatio
 R. 12- 317 "12- ni2T

i. c. ratio i. Aildita ucgandi

iiUiu.'! rci Eccl. "S"!!! , C^IS siiul iii pascuo suo 1. c. consucto (dc cllipsi part. 2 ,

jiarticula (qiiao vibii|no pvacccdit vcrbuin) non qiiiil- — quain statuunt, v. Gramm. hebr. §. 116, not. ). 2) caula
auam, mhil. Gcn. XIX, 8. aa. Deut. II, 7. XXIII, 26. oviuin, ilidcin ab agcndo dicta. Micli. II, 12: 1";~P
1 Sani. X\% 4. XXII, i5. 2 Rcg. XX, i3. na^ V» 'iJI 1121" nin^ inslar gregis in caula sita strcpcnt prac
liiliil est i. c. pai-va rcs est, quani pcto Nuni. XX, i() , LXX. uvTwv, Vulg. quasi
scd 1 Sani. XX, 21 nihil cst quod tinu-as. -^3 — iniihitudinc.
grcgem Melhcg
*»' iilaiij
h.
y.oi'T7;g

nequaquam Kaiucz longum

-121 oinni.>! res Nuni. XXXI, 23. Cuin adicct. 121
,

— arguit,
in ovili.
scd adicctinn cst
1.

ctiam brcvi in pcnultiiua autc

ait: aliqnid boni 1 Hcg. XIV, l3. S1 ^2~ ali(|iiid niali pausam, cf. i^Vi Num. XXIV, 7, liip, Ez. XL, 43,
2 Ilcg. IV 4i (praec. Nb nilul niali Eccl. "\I11, 5).
,
7211 1 Sain. XIII, 21 ct non cst quod cum Chr. 13.
;

N7;a li"; aliquid iuipuri Lev. V, 2. yi 131 ~r3 iilla

quidquain niali. Dcut. XVII, 1. In Gcnit. Michaeli (lum. .sjt. §. 3o) il^'! ad uovam forinam
res nuda ,

XXIV, "121 revoces.

posl])OS. 12- mir allquid foedi Deut. XXIII, l5.
I . I'lur. ^•'qTtJ Cl^l rcs boiiac i. c. aJiqiiid boiii 2 Clir.
XII, 12. XIX, 3 , it.' in Gciiit. c-ia- nib'''?;; rcs llagi-
n2" vcl n"l2" , nounisi iu pl. nil21 f. rates,
Tit quae pcr uiaie aguntur, v. rad. no. 2. 1 lUg. V, 23
tiosae , llagitiosum quid Dcut. XXJI, i4.
((j). LXX. axidiui.
3) caiisa s. raiio (Ursaclie). Jos. V, 4: hacc est
causa ("121~),
popuZ«7>i.
'
proplcr quam Josua circiimciilil univcrsum
'llinc 121 by Gcn. XJI, 17. XX, 11. XLIII,
mS" f. i. q. 121, scd in sequiorc maxime Ile-
braismo i) ratio , ^nodus v. I2l no. 2, litt. d. Ps. CX,
18 (et scxcenties) ct 1121 bl" Dcut. IV, 21. Jer. VII, 22.
4 iu cs saccrdos in aetcrnum p^li: - '2b;2
: "'^'"^1 ^" sccun-
XIV, 1. Ts. VII, 1 proptc'r. idwNt 121 bv sq. verbo,
diim raiionem l\lelchisedeci i. c. codem modo quo M.,
proptcrca qiiod Deut. XXII, 24. XXIII, 5. 2 Sain.
qui rex erat et saccrdos. "^ cst Jod pai-agoglcum noniiui
XIII, 22. coustnicto aimexum. Bcne ad scnsum LXX. y.UTu Tr^v
rutiv 1\1. i. e. seciuiduin ordinem s. lociun gradiunquc
"l^— i. q. 121, 12";"; pascunm, in n. pr. 121 i<b.
Mclcliiscdcci uosti-. nach dcr ( biirgcrlichen , amtlichcn)
,

"1—— "'• 1) cxitium, mors , i. q. arab. ^Ji ct .Ljv:» Stelluug iiud dciu Raiigc dcs Mclchizcdck ita ut gradu et ,

(v. rad." no. 4, ct Pi. no. 2). Plur. IIos. XIII, i4: houoi-e par sis Melchisedcco ( miuimc euiiu Tu^iug signi-

rr^ T;''^^! •'riN uhi cxilia iua, o mors ? i. c. nnllum crit Ccatus rcpetcudus est ab arab. ,p succcssit , .j!j> succes-
exitiiim iiiortis, iiihil valcbit mors. Paulus 1 Cor. XV,
55 hunc locum reddcns noS gov , &uvuti, to y.tvTQOv; :
sor), ct iu candcm scutcntiam Hcbr. \^I, i5 y.uTu T/'v
rectc observantc Drusio pro "'121 lcgissc vidctur "3211
(^:2ll) stinuilus tuus. 2) pcstis (LXX quinquies ct tii-
o/fO/OTTjTW. S)T. oi/QiOj.O iu similitudine. — 2) causa,

gesics &uvuTog, seincl adeo pro 121 Jcs. IX, 8, tcr Xotftug scusu foreusi i. q. 121 V, 8: C^iVn-^Nuo. 2, c. lob.

Jer. XXVII, G. XXVIII, 8. XXXII, 24), sacpe cum art.

^n121 fiN Dco expono causam meam, 3) causa, —
raUo i. q. 121 no. 3. Inde nl2"1 b~ propter Eccl. III,
I2ir! Jer. XXI, 7. XXIV, 10. XXIX, 17. n23 121
Vide
18. VIII, 2. ''^ir n-^^-? hs idco ut', ibid. VII, i4.
Ex! IX, 3 , (LXX. &dvaTog fuyug)
biia I21 JcrrXXi,'
chald.
6 multos devorans.
pcstis gi-avis 2 121 nV'i3 Ez. XIV,
,

18. XXVIII, 3 2 121 )n: 2 Sam. XXIV, 'i3. 1 Clir.

, n^l^"! cliald. i. q. hcbr. no. 3. causa, "1 ni2'l bv
XI, l4 immittcre pestem alicui tciTac. "1212 ^12^ per- idco ut Uaii. II, 3o. ii Wa^ 13 Dan. IV, i4(ubi
caitcre (teiTaiu) pcsti Ex. V, 16. tamcn nonuulli codd. b") id. pir. usque eo ut, cf. "1-^7
Comm. 22.
T— t i.scd forma Pihclica caquc
q. 121 verbum ,
intcnsiva q. d. J^crbum magnum ct potcns de verbo Dei. ,
*^^pr\ (fort. eloqueus, a 121 = r;l2'l ct 121 ) n. pr.
Jer. V, l3 nr;2 ^N 121in et vcrbum Dci non erat in iis
:
viri Dauitac Lcv. XXIV, 1 1

(prophctis), ubi constixii non potcst: ct qui (-17! pro

rclativo ) loqiicretur spiritus divlnus non crat in iis. Scd, TTp^ Jos. XXI, 28, c. art. n^siri XIX, 21,
qnod huc etiain rcfenjut Hos. I, 2: !li!l7-l21 nVnn , scd 1 Chr". 6, 57 nl21 vnlgo siuc Mi^dieg,' adcoquc ^"^21
reddcndum : initium eius quod locutus est Jc/iova. lu iu cod. Erf. 4. (i. q.' 121 caiila, pascuum) n. pr. oppidi
utroquc loco facile carcri concctione 121!^r, 121, quam ti-ibus Issachar , iu couCuiis Zcbulonitarum ct Issacharita-

comnieudat J. D. Michaclis ( Supplcm. p. 3()8') , vix nim , a Levitis habitati. 13cue Euscbius: Ju^oui)-, qv/.i^g
raonitu opus est. 'Joau/uf) , nolig ytiviTuig uqwoiaiitiVTj , probe distinguciLS
/lufiiiQu villulam Judacorum iu uioutc Tabor, probabilittr
"'r.l) fomia Pihclica, quain statuunt Dcut. XXXIII, Dabury, Tahury Mauudrcllli (itiu. p. 3l 1), Buekinglianii,
3 , scd vide verbum in Ilithpa. Biu-ckliardti (itiu. SjTiae p. 579 ed. gemi.) iii V. T.
l^/l m. 1) pascuicm ,
quo pecus agitur , v. rad. non commcmoratam ,
quam cum Dobrath conf:idissc
vidcntur Rclaudus (Palaest. p. 73?) et Rosc'nmiillcrus
no. 2. Arab. j^j sjT. (r^;, I
jSj ar-\Tuu. Jes. V, 17: ( Alterthumskuudc II, 2 p. 92).
 R. -in^ 318 niin'^ — nsia
miS'^ f. l) apls, et coll. apes .Tes. VII, 18, pl. d^^lbT sita erat (Jos. XI, 21-. X\^, 4^ ) , a sacerdotibus habitata
Dcut. I^ 4i.' lud. XIY, 18. Ts. CXVIII, 12. Origo liaud (XXI, i4), antca -iEa-n:-!]5 (Jos. XV, i5. lud. I, 11)
et !^:a ri;;"1p appcllata (Jos.' XV, 49). Scribitur etiam
dubie cst in cxagcndo (v. rad. no. 2), undc arab. j^ (Lcbr. il^a^ Jos. X, 39. Quod ad etjanon nominis attinct,
tiadiint doctorcs Ilcbraei (Aboda sara Gem. cap. 2.
fort. "liil) cxamcn apum , vcspamm ,
qs. cxagimcn (ut
Kimclii ad Jos. X\'', i5 cf. Relandi dissertatt. misc. II,
agnicn pro agimcn, itidem ab agcndo) : unde natum nomcn csse quod'Hebraeis "iso ( hodic
p. 285) T^aT Persis idem
iniitatis In^lia^l. Congruunt sjt. I^JQrij apis , vespa, _kjk> scribain notat , JCsJ> librum ) , ct oppidum nostrum,

nasor. jJQr^iJl,
quod priscorum patnim quasi archi\inn ct tabeUarium fiierit,
cbald. aii^"^ et N'-r~ apis ct ITIIST vcspa ,
recentius nomcn fermc sjaion^anum a Pcrsis nactum esse.
arab. _o; ct ,_j.*Jj vespa, crubro A\ic. Plur. Scd quid rei cum Pcrsis in illa antiquitatis parte? Acquies-
^jJijLSj
cendum potius in significationc loci poslici s. penetralis. —
b) oppidi in tcrminis mcridionalibus Gaditannu Jos. XIII,
Ilaniasa p. 323 ed. Frcjtag b-Jj'« lPi^ terra vcspis
26. Euscbius: /tu^itiQ ( Hieron. Dabor ) , vtiiq tov^Ioq-
,

abunJans. Suvviv , nohg zdjv '^/.iOQQUiiov. — c) regis Eglonis Jos.

2) n. pr. nniliebrc MihfTaa, Mclissa, ( cf. gr. et lat. X, 3.

Ct gerni. Ennna i. c. Emmc Immc a\>\&) quod gerebant , ,

a) nub-ix Ilebeccae Gen. XXXV, 8; b) uxor Lapidotli, I3~a c. Ilelocali fT^a-iia Ex. rV, 27. Lcv. X\'I,
proplictissa et poctiia quae populum Israeliticuni iudi- 10. 21 1:n?3 c. Ile locali fTl2"lt] Jos. X\^II, 12.
cstr.
cabat eique in bcllo praccrat. lud. IV, 4
,

—\ , 3i.
,

1 Reg. XIX, i5 in. 1) pascuum

,

regio vasta incultior, , ,

niaxime giegibus pascendis apta (a rad. "iST 110. 2 pastum

n''!3'l m. 1) adyium tcmpli Salomonei , neqnc non egit ut germ.
, Trijt a vcrbo ireibcn) quanqnam non ,

tabcrnaculi Mosaici (Ps. XX\'III, 2), s. pars intima,

in quam nemini practcrquam sumuio saccrdoti , ingix-di
deserta et stcrilis. (Sjt. U^? > U^r^ id. ) Joel II, 22 :

licebat alibi a^idiptl IZJip dictum ,

,
,

1 Reg. VI, 5. 19 — "53173 niNi 'HIS^^ vircni prata pascui. Ps.LXTV, l3: iis:»"!^
22. VIII, 6. 8. '2 Cbron. III, 16. IV, 20. V, 7. 9. "ir"i73 niN3 slillanl pinguedinem s. fcrtilitatem praia pascui.
\"u]go a loquendo i. e. ab oraculis ibi cditis
pleriquc Jes. XLII, 11 : earsullet Vl"'! "IS^TJi pascuum cum urbibus
dictmn putabant, luidc Aqu. Sj-mm. i Rcg. et Ps. 1. 1. suis. Jer. IX, 9. XXIII, 10. Joel I, 19. r"jn^") "12--3

c. c. reddunt ;^());((«r((77"/;()(Oi', Ilieron. XaA);r;'p(0)', idem- lud. I, 16. Ps. LXXXIII , vocatur regio inculta ad
1

que cum \~ulg. oraculum; scd veram origiiiein liaud dubie occasum lacus Asplialtitis , in qua sex nrbes (Jos. X\ ,
monstrarunt lo. Simonis in Arcano formarnm p. li3. ct 61), cuinsc[ne singulae partes a locis vicinis alia nomina
Car. Ikcnius in dissertatt. pbilol. tlieol. P. I. p. 2i4 sqq., accepcrant, ut E1't "1^1» 1 Sam. XXVI, 2, '"la Y?.''^
bene observantes , "i^^S^l pr. partem posHcani notare a
XXIV, 2, yipn '72 2 Chr. XX, 20. \"ide Relandi
radicis significatione 110'. 3 (ubi vido plura). Minus
Palacst. p. 375 sc{i:[. LXX fermc idiique 1) l'Q]]fiog.
explorata mihi videutur qunc Ikenius I. c. practerea ,

disputat de ad\i:o occidcntem versus posito et cum Kebla

2) deserlum , regio vasta , arida, arenosa ct sterilis
(Xjui) Arabmn comparando , illudque falsissimum , c[uod (Jcs. XXXII, i3. XXXV,
1. 6. XLI, 28. XLIII. 20.

L. 2), certe incidta ct spinis scntibusque obruta (lud.

Raschius (ad 19) 1 Reg. VI,
volebant, et Gussetius VIII, 7), solitaria ( lob. XXX\"III, 26) et invia (Jes.
nomnmquam etiam munim qui Sanctum a Sancto San- ,
XLIII, 19), plana (sed vidc tamen Jer. IV, 11. XII.
ctorum separabat hoc nomine insigniri. ( In
, tcmplis 12), ferarum (Ps.-CII, 7. Mal. I, 3. Thrcn. IV, 3) et
christianis Acthiopiae J^fhC, » vel J;l\C.» est ea aedium
Nomadum domicilium (Jer. III, 2). Etiam de rcgione
sacrannn pars qnam Chorum diccre consuevcnint nostri
,
vi vasiaia Jes. XIV, 17. LXIV, 9 (cf. actli. <^TI(f\Cl
V. Ludolfi liist. acthiop. III c. 6. §. 20 et Comment. dcsolatio aedificiorum , rnina , rudera undc novum vcr-
,

p. 366. Lingna aramaea Loc vc. caret, nam —»-S? bum *^Tin^I vastatns, dcsertus fuit A^^HA^ t

Rarhcbr. igi ]in. l3 quod Arabum Kel)lam esse volebat

,
;

desolavit); -12TO Jocl II, 3. IV, 19.

r:-:7:'ij Ciim
,

—
Lorsbachius in Archivo litt. oricnt. I, p. 24i menduin art. ")2T73^; genciatini est dcserlum loquenti proximum,
,

y.ur' iio/Xv lia dictum (Cant. III, 6. VIII, 5), crebcr-

csse mihi persuasum pro r'^? 9"' "' laicre. Etiam in
, rime dcsertum Arabiae spec. Sinaiticum Gen. XI\' , 6.
Barbaliluli codice Oxon. cst sed ex verbis sequen- X\'I, 7. Ex. III, 1. XIII, 18. Num. XXXIII, 6. Deut.
r»^; ,

XI, 24. lob. I, 19 et saepe cuius singnlae partcs nomi- ,

tibus statim apparct , itidem rescribendum esse jJ.^? )• nibus propriis distinguuntur' (v. Cfi^X, ya"d "INr , ^'a,
2) n. pr. a) urliis Cananaeorum regiae (Jos. XII, ''^'D , 'JS , pNQ, "l^UJ). Mctapll. IIos. II, 5: "12-"a3
l3), quao postea tribui Judae assignata et in termino r;"ri7:i3 /cci eam (nudierem) ceu dcsertum i. e. nudissimam,

eius septentiionali (Jos. XV, 7), in regionc montana omnibus eam privavi. Jer. II, 3l : !jN'1"i:';V 'r"";^ "^^1'?^!
 R. fflz'1, n'>i 319 ttja-^ — wi
num ih-scrlum fui Isiaclilis? i. c. iiiiin storiloin mc prac- Ilebronis in Acgj-ptiim cxportari solct (Riisscl
vlciiiia ,

bui, IVustia me coli iussi? IX, n. Jcs. XX\'ll, lo. natiiral hist. of .AJippo p. 20. Sliavii Travcls p. 33^).
Atqiic hoc (obseivaiite J. J). Michaeli in Siippl.) intelli-
3) poot. locjucmli iiistrumcntum (a *131 locnfns cst ) ,
gciidiiin videtiir Gcii. XLIII, 11 (Aegjqitus eiiim optuiio
os. IV, 3: fri^c: T]"^2n73 o* tuum cst suavc (jiaiall.
Caiit.
labia tna). LXX. luhu. ilioron. cloijuium et ita Kal)biiu.
mcllc apiario magis etiaiu quam Palacstuia, abundat) et,

ScJ oratio conncxa mcmbniin qiioddain cxtcnuiin tantum Ez. XXVII, 17.
Passiiu iungiintur mcl ct lac utjiote deliclae a natm'a
non flagitat, Mt recte vidit Alb. Schultcnsins ( Opp. min. ,

spontc ()blat;ic (Jcs. \'II 8. 22, iibi vide Commciit.

p.-245), quanquam linguam intclligi (coll. jyw a JLs)
,

iiostaiim), uiule foriiiula iu describeiida Palaestinac fcrtili-

et 1. c. iiitcr mulicris Vcncrcs rcfcrri milii iiou pcrsuasit
tate tlitlssiuia : aani aVn n2T y~N ten-a afflueus lacte ct
Mr uiagiius.
melle Exod. III, 8.' 17.' XIlI^ 5. 'XXXIII, 3. Lcv. XX,
21. Num. XIII, 27. XIV, 8. XVI, i3. i4. Dcut. VI, 3.
tJ3w verbum iii V. T. innsitatum ,
prob. i. q. gr. XI, 9. XXVI, 9. i5. XXXI, -JO. Jos. V, 6. Jcr. XI, 5.
XXXII, 22. Ez. XX, 6. i5, it. cmn pi:; n^T yx
ct lat. <54i/'W, (Jfi/,'i'w, dcpso : subcfiit massam , ti-actando
Deut. VIII, 8, -dq-ji -1-1:^ "i^yi ynN illeg. XVIII, .32
ct prcmcndo moUcm rcddidit. Affinia sunt , sed forina
(cf. Euripid. Racch.' l42\' Thcocr. V, 124 sqq. Ovid.
cmoUita, an (cf. >ir: ct im al. s. litt. i), ct fflib
Mctam. 1, 111. 112). Poct. de diilcissimo scrmone dici-
G o
subigcrc massam , t ct b pcrmutatis (v. b), ai-ab. uaiJ tiir Cant. IV, 11: mcl ct lac suhsuni linguae tuae , cf.
glabra mollilics. qiiae cx poctls gi-accls laudat Bochartus II, p. 524, qiii
ludc
dc incUc in miiversuin videiidus p. 5l8 53l (T. 111. —
*2"J"t c. Sufl'. 'c::i m. 7»c? , ita dictum utpote massa p. 374 sqq. ed. Lips. ).
Go G
subacta et. moUis. ( Arab. (j~jJ> ct (j«oO> mcl dactjlormn ^^.2.1 f. 1) sif>l"'^ cameU Jcs. XXX, 6. Signifi-

G i-
'
.
" . .
catio cx' coutextu certa cst et a Chald. Sjt. Vulg.
satis
et apum, (j(.Lj^ meUis vcuditor, uiclit. dibsi fla^iis i. e. expressa (LXX cuiin omiscrunt) , sed etjinon diu Philo-
logorum iugcnia exercuit, quorum pi-udeutissiiui quique
meUci coloris. Cliald. NTr3T7, s^t. l.«.Sj , imde l*Q^J
ignorantiam fassi siiut. Rabbiuis cnuu relmqueuda ILischii
placenta meUita [iiisi est gcner. placcuta, a subigendo dicta] ophiio, qui gibbum ita dici putat quod oueribus laesus ,

IIos. III, 1 pro -d^ON. Zab. l.^OJ, i.*^Oj ct 1*30? nieUe allito sanetur (v. Buxtorf. Lex. Talmud. p. 5oo.
Cod. Nas. III, 294 mel etiam placenta , panis
postei-ius 1112); nec magis satlsfacit Majus , qui tuber ita dici
,

In Graecis ex hoc potuissc censet , quia onere erosum et quasi dccorticatum

didcis , V. Norbcrg. Lexid. 44. p.
noiiiiue semitico peudet riSuifidaau) meUiiico Od. i3, appareat, coU. arab. uiu>> dccoi-ticatio , crosio. Equi-
loG). Ex. XVI, 3i. lud. X1V% 8. 2 Reg. XVIII, 3-2.
dem quin dictum sit a.mollilie (v. rad.) carnis
nihil dubito,
1 Chi-. XXXI, 5. Prov. XIV, 18.
Ez. XVI, i3. 19.
si quidcm gibbus luassam coutinet cai-nis adipis-
et adipis
XVI, 24. XXIV, i3. XXV, 16 cet. Practcr mel com-
,

que tactu moUicuIam et facile subigeudam ossibus plane ,

iBune ab apibus domesticis confectum sunt aUae eius
expertcm (v. quae egi-egie observavit Biuckhaidt de
spccics , ut a) mel sUvestre (fifXi liyQiov Matth. III, 4),
Beduiiiis ct VVchabitis p. 367 ed. gcrm.). Olim putabam,
ab apibus agi'cstibus pai-atum ct cx arboribus cavis (1 Sam.
naz- a ffiai ductuiu pr. alveare uotare, idcjuc propter
XIV, 26 sqq. ) rupiumque fissuris dcfluens unde Deut. ,
siiiiLlituduicin ad cameli gibbum ti-anslatum cssc, ut aift/i^.og
XXXII, i3. Ps. LXXXI, 17: ^rTb.v "dqi -ii::-: mcile
sed Ulud nuiic pracfcro.
alveaie, dciii accr-VTis quivis :

ex nipibus saliabo (m;de enim liochartus iuuxit "i^S

tc
Addo coniecturam audacidam uuper mecum comnuiuica-
W3T rupes meUis). Cf. Stcph. Schulzii , MaundreUi,
tam , n-ia- pcrinutatis et ti-anspositis litteris dictum essc
Maritii testimouia ap. Oedmaunum , verm. Sammlungen
VI, c. 20 p. i36 , iicque audieudi qiii mcl silvcsti-e noii
pro nir.li, n"dl.l i. q. la^^-a acervus. 2) n. pr. oppidi —
,
Sebulomtarum Tos. XIX, prob. in moutis gibbo siti
"1
1
ab apibus profectum , sed succum didccm Maunae simi- ,

a forma montis camelo simUi).

,
(ut Gamala tcste Joscpho
lcm cx arborum foliis destiUantcm csse volebaut, v.
,

"NV^csscHng ad Diod. XIX, g4. Sahnas. homonym. hyles t32T^ n. pr. viii ( fort. mcUitus , mcUis mstar dul-
iatiicae p. 254 et contra Roseiun. ad Boch. Ilicroz. III, cis) 1 Clir. IV, 3.
3/5. b) mel ex dactj'hs exprcssum (Jos. beU. jud. 5, 3.
Celsii Hierob. II, 462 sqq.), quod pliiribus locis max. ,

Deut. VIII, 8. 2 Chr. XXXI, 6 adhibent Rabbini ct ^n^TT 1) pr. tcxlt , ut arab. L>-.> operult, deln
Cclsius I. c. sed male et practer iiecessitatein. c) mcl
tencbrosus (pr. opcrtiis) fuit, cf. vicinas radices _.i II
uvarum i. e. mustum ad tertiam vel dimidiam partem
dccoctum, gi\ tipTjiua, oiguiov aiQuioQ olioQ, lat. dcfru- ,
ohnubiktum fuit coeliun , ,}^:> tcctum fuit (verum iustum-
tum, sapa (Diosc. V, g. Phn. i4, 11. Virg. Ge. 1, 29G), que), |»:>.J> et -y^-^ tenebrosus, obuubUatus fuit dies, it.

ilal. musto colto , arab. Dibs, pers. Duschab (Olearii itiu.

pers. p. 577) , quod hodicque ci Palacstiua , maxiiuc ex p-^ occuhiit, recondidit, quae cuuctae tegeuJi notiouem
 )

R. ^K 320 i'^ — ps^i

priinarlam habciit. Ex licbracis cf. 1j:3 , ex iudoger- calum hahel clatinnis et lale cnnspicvi , sicut lolIit:ir ;ir: ^

inaiiicis Tfjof, ariyd), ic^o gcrm. daclien, dcckcn.

, Id quod notat vc.ri/liim ct signum ct cippiim (
qnam ci])pi
rciertur 2) ad mullitudincm et copiam omnia obtcgcntcm notioncin unde habeat Abidw. et cuinam loco applicet,
me qnidem fngit, forte Cant. II, 4 ). Alii nt Nanninga ,
(cf. ..,UL> tnrba nnmcrosa a .^>tcxit, .->.L ingcns innl-
(diss. Lugd. II p. 916) etMuntinghe ad Ps. XX, 6, quos
titudo , itidem a tcgcndo ). Ita scmcl in vcrbo multipjica- olim sequebar micandi et s/j/tvifZc/ifZt vim primariam cen-
,

fus auctus csi. Gen. XLVIII, 16: y"nN>r; S^lpa 2-|b n.',"!^
,
scnt et ^n vcxillinu a spleudeiido dictum essc, coll. arab.
LXX. nXj]d-vr&tii^auv. ViJg. crcscant. On\i. ut pisccs
maris multipliccntur. Inde quod vcro non a splendcndo ductum cst,
^}«>^ inain-avit,
scd ab obducendo ct tegendo. Alii deniqne ut lo. Em. ,
3 1 m. piscis , ita dictiis wt mirificc sc mnltiplicans
Faber ad Ilarmarl Observatt. I, 448 sq., bsi vexiUum
(cf. 11: piscis a rad. 71:) Jon. II, 11. Scmel scribitnr
(velum) a tcgcndo dictura ccnscnt, coU. arab. Jv>J> lexit,
JN'^ Ncheni. XIII, 16, Alcpli (notante iam Masora
snperllno vcl potins malo practcr analogiam posito , ut in ohduxit (vide radd. afiincs sub v. 'Tij.I ), inde mentitus cst,

D'rNbJ3 2 Sam. XI, 1, qunm Kamez in hoc v-c. , ubi

fefeUit, Ut dicam qnod sentio cquidcm
pr. tecte egit. ,

pisccm' non plscatorem notat, pnrnm sit. Plnr. d-J"! — in

XX,
primam scutentiam inclino maxime proptcr verba P.s..
6 oi^amus dc salutc tua , ^3^2 ir^ibx 011331 et exalr-
,

1 Ileg. IV, 33.

:
Eccl. IX, 12, cstr. S'n 151 pisccs maris
Gen.^IX, 2. Nnm. XI, 22. lob. XII, 8." iiab. I, iabimur i. c. gloriahimur dc iiomlnc dcl iiostri ubl ii.^T ,
1 i al.
Indo natnm novnm vcrbnm dcnom. i^i plscari q. v. idem videtnr quod UJit'1 Ni02i ia.*<T Dill^ caput tollcre,
quod gaudentis est et laetantis de salute lob. X, 5. Zach.
nS^T fcm. antcccdentis id. Dcut. IV, 18. Ton. II, , II, 4. LXX. /liyuXvvd^rjaofiid^u j Vnlg. magnipcahimur,
2, Bcd plerunujne collect. , ut f^OlO ij "iinoQ , Gen. I, quo verbo Alex. saepe utitur pro b"l.l Ps. XXXIV, 3i.
26. 28. Ex. VII, 18. 21. Nuni. "XI, .5. Jcs. L, 2. Ez. XXXIX, 22. Sed alii haec aliter accipinnt. Ilectntiorum
XXIX, 4. 5. XLVII, 10. Ps. CV, 29 '. plurimi, iit Gcierus, RosenmiiUerus de ^Vettins: vcxilla ,

erigcmus vel iactahimus more tiiumphantinni ex Rabbi-

, :

\\y^i pr. dimlnut. pisciculns , dcin charitativc_ /jsscjs

liis praeivit A. Esra II^^bST DlT', non Chaldaeus, apiid
:
carus ct vcnerandns cf. quae de nsu diminutivorum in
,
quem DpUS non cst reddendura ciun Buxtorfio vexilla :

rebussacris egregiedispntavit Jac. Grimm, deutsche Gramm.

erigemus scd instruemus acicm , ut Jarchins
, J10Nn3 :

III, p.6()3. cf. ]in20) Dagon, n. pr. idoli Philistaeorum,

b^n rrO"". Mimtinghius cx coniectura ctjnuologica supra
quod Gazae (lud. XVI, 23 sqq. cf. Comm. 21) ct Azoti
(1 Sam.V, 1 sqq. 1 Macc. X, 83. XI, 4),
Chr. X, 10, cf. 1
proposita splendcbimus i. c. gloriabimur , exultabimus.
:
—
Part. pass. bl3T instar vexilli elatus s. emiuens , insignis,
colebatnr (sed vidc etiam liJT IT'2), capite manibusque
conspicuus. Cant. V, 11 de iuvene )^a3"ia blS'^ instar :

liumanis, reliquo corpore pisccm rcferens (1 Sam. V,

vcxilli cmincns e.x myriadihus. LXX. iy.XiXo/iaftivog i. e.
4). Similliina crat figura Dercctiis sive Atcrgatis (quod
ex cohoilc (Xo/og) selcctus. Aqn. ixXiXiyftivog. S^Tn.ni.
sjTiace l^vjO? scriptum fulssc putera i. q. l^vsJ piscis
inlXi/.Tog. S\t. f^v{v^
inserto r, non (A^52 i. c. yuafia, ut vulgo volunt post
Niph. Cant. VI, 4. 10: nibanSS Tili^H formidahilis
J. D. Micliaelein ad Castell. p. Cfj5) , dcae Lex. sJt. (es, o aniica) sicut vexillatae i. e. cohortcs sub vcxiUis ia
itidem pisciformisAscalonc cultac, de qna Diod. Sic. II, 4: ordines disti-ibutae. Alcx. Symm. cog
cog iiTuyfiivui.
uvTt] di To fifv nQogconov i/ii yvvar/.og, tb di uXT^o aciifia Sistitnr autem pneUa li. 1. utpote
TuyfiuTu naQififioXiTiv.
nuv 1/d^vog, neque non Oannis Dei marini artium lite- , ,
victrix qnae oculis suis (Coinm. 5) amatorum animos
,

rarumquc doctoris apnd Babylonios de quo vide Berosuni ,

vidneret et captivos faciat. SimUiter Arabum poi-tae virgi-
p. 4/ ed. Richter cf. de piscium iu SjTiac littore cnltu
,
num oculos gladiis tclisque , cilia arcubus comparant,
Scldcnum de Dis Syris 11,3. Crcuzer Symbolik T.II §. 12. qnibns ainatores ^ailncrcnt adeoque interimant, v. Reiske
Qnod Philo Byblius ap. Euseb. praep. cv. l, 10 Dagoncm ad Taraph. p. i3i. Togi-ai carmen vers. 21. 27. 28 ed. van
agricnlturae inventorem ct doctorem fuisse docet (p. 36: Jones de poesi asiat. p. 120. i63. 176. Bohlen
der Sloot ,

iJuywv og ioTi ^hcov, p. 07 di .Juyojv, ineidi] irQa

:
dc Motenabbio p. 5'2.
atiov xul UQOTQOV , iy.h']9^>] Zevg^.^QoTQioc) , 'J tx efynio
pendet vLx ct ue vix qnidem admittendo (]i3T a pi ) ct ?5'7. c. Suff. ibJT pl. ^'bST cstr. <b5'i vexilhmi s.
Gracculi ingenium sapit, probavit tamen Bochartus ia signummUitare idque maius teniarnm tiibnnm (minora
,

Ilieroz. I, p. 44.
cnim singularum tiibuum niHM vocabantur) Num. I, 52.
II, 2. 3. 10. 17. 18. 25. 3i. 34. X, i4. 22. 25, et

~jn. Dc signlficatione verbi ambigitur, quamvls praeterca in Cod. Sain. Gen. XLIX , 10 i^bJT '('3?: e :

mcdio vcxillorum i.e. turmarum ciHS, pro Tulg. Vb3"l ')^3'3,

nomcn b^^i satis cci-tum sit. Alii , ut Rabbini nonnulli,
V. b5"i. De originc vide ad rad. Quae Judaeorum magisti'i
magnitudinis et chtlionis potestatem ei tribimnt, ut vicinum
comincnti sinit de imaglnibus quibus quattuor dla vexilla
,
sit radici b-ia. AbuKvalides: ^jAiMi jLccU!^ £'^j"^'
c-"^ ornatae fuerint , lcgat, qui volet, ap. Pseudojon. ad Num.
II, 2. Caipzov. apparat. antiqu. cod. s. p. 667 sqq. cf.

Z'
 R. ].n, "i:"r, Ti, r.TT 32 1 13*7 n »"1

Bocharti Ilioroz. I p. 3.>5. ''73; ncc ina,i;is aiuliciidiis U') /'^»'*' "^i* ova pullosqnc. Jer. XVII, 11 : N^njj
ll;iiiiiuni.< (Uoob. iib. ilon Orioiit I p. 41(1 s<J<l. ) , <liii
•1^^ 5<bl "13'1 pcnlix Juvct ova , ncc pepcrit ca: sic qui
D^rJT sod sigiia ignoa s. lucornas jxntatiloa
iioii voxilla ,

l"iiisse putabat, bene relutatus a Fab<yo cditorc cius ,

ilivilias Jficit i. e. sibi coinparat et jio/i iure. ("liT, '\h'>

tJiootisco , qiii vcxilli signiCcatum viiiilicat. Caoterum pro vnlgari nbj cf. 1 Sain. VH, 17. h-.v. V, j8).
"sy^^,

Iiraotor Gr. Vcnet. (»; arifiaia) ct Araboui Erp. (iAaj) Jes. XXXIV, i5 dc si-rpcnte piillis iucubantc. Vulg. in
vott. intorprctos oinncs non vcxillum intolligunt, sod cohoi-' tiboquc locoyciivrc, Saad. ap. Jes. ,-»A:i> incubuit pulJis
icrn iinlilu?» sub uno vcxillo luillfantiuni (cF. lat. voxilluin ovisque , ct ita verbo "i.-.^i utuntnr ctiam Chaldaoi , nt Job.
'l"ac. liist. 1, 70. 2, 1. Stat. Tliob. 12, 782, pcrs. ^XXi XXN.IX, 14, ubi Targ. la^in pro a-jrn. Fovondi autcm
Band, vexillum, logio ,
gorni. Fiilinloin, de manu niili- significatus ductiis est a coUigcndo , coiiccrvando (ova),
liiin , addc aiab. iCjL:>.0 coliors viatoruni , fort. ab liobr. quao nulicis chaklaoac iiotioprimaria cst (vic. "i;n?),
h.~_ ) . ni^que iiog;a-i potost , a niultorum locorum contoxtu uiide lia'7, ^"^131 accrvus iii Targg. saepius, zab. Itlip.
iJ iniiiimc alionum esse. Alcx. Sjnnm. Tlicod. ruy/.u(, coiigestus cunmliis. Ita iam LXX. Jcr.
cst , (''^v^
lyfuoyia. V^nlg. lurma. Onk. OpU i. e. Tuiig. Sjt.
ovriiyayiv. Chald. \i:s:3 congrcgat. — Q)iiae J. D.
fOiNQ^ agiuon. Saad. iS_* i. c. statio , iibi mllites sub- Miohuolis iii Snpplomm. '
p. 3g4 et in Ajiimadvorss. ad
fiistcro —
Motaph. C;uit. II, 4: fianx 'V? Sbill
iubonlnr. Jor. I. c. do hac ladicc coinmentns est , rocte iam rofutavit
ct vcocilluw super me ost amor i. e. scquiir voxillum
cius Ilosonm. ad Bochai-li Ilioroz. ii , (532 cd. Lips. , addu
amims , qiiod mihi praefcrt amiciis nious , nt mOitos SciinuiTcri aniuiadv. ad Jor. 1. c.
signnin militare seqiinntur noque unquam doscrunt. Fri-
giilo Hiigius (do Cant. canticornm p. 46) tegmon pcusilc
iiUolligit, quod supor sponsa gestatur in Orionto , cf. j" i. q. l.-i , yd (q. r. ) mamma. Nomiisi in
Niob. itin. 1, tab. 28. Donon itin. AcgjiJti tab. io3.
dual. conslr. ^Ti Ez. XXill,
Prov. \', i<j. 3. 8. 21. In
contextu chaldaco roporitur Jos. XXXII, 12 Targ.

b;'?
m
tcjclt.
lad. inusitata, qiiam

Inde
idcm notasse suspicor atquo

^'^"^ in Kal inusit. Piel Ml^n T;ihnuJisti3 diixit,

"Jl csir. "f^T m.frumcnium , dictnm a tegcndo, quod Lmpulit, ut parvulum
iunicntum. Usum bcne illustrat
,

ad midtitudinom facile tiansfortnr, cf. ^ijT no. 1. 2. Siiut, Abulwahdis glossa (ciuam cmondatius h. 1. oxhibeiniis,
qni ab ijisa radicc r;."l dcducant, nt '^i: a rad. ~"j; , sod forina quam ad Jes. XXX^TII, l5): tjJvJi -haL!! iiAP ^ojm
constructa '," arguit Nun ra<licale. Uicitnr de frugibus
torrao , ciuae ox aristis nascuntur nt triticuin far, lior-
•i\N OTT^-^DI a-?53 Dinn!3 li.i.yii.. ur tbMfJ)»,
, ,

doum. Noh. V, 2. 3. X,4o. XIlI, 5. 12. Ps. IV, 8. IIos. "Ey n:;^-:: -n^ii -nai >3 Jo'."5'! c^ ^3. : i-r.^ dn frnsi

9, 1. Jocl I, 10. 17. Zach. IX, 17 al. S:iope iuiigitur ^2Nl:a r?T) b^72 "^w sniu £r;^-nni<5 rxT^-' ii-iTn 'rihpr,
musto desoribonda fortOitate Palaestiuae Gon.
et olco in tna ClTO m"i)tl sigidjicatio cius vcrbi est ifnpcllcndi et
XXVII, 28. Dont. VII, i5. XI, i4. XII, 17, XIV, 23. propcllciidi, siciit dicitur in Blischita {Schalbath fol. 128
XVIII, 4. XXVIII, 5i. XXXIII, 28. 1 ]{cg. XVIII, 32, verso): ducuiit vilidos ct pullos asiiiorum , miilicr ducil

cf. Jos. XXX\T, 17. Do paHc hide confocto Thrcn. II, filiinn suum , el in Gcmara [Schalbalh fol. 88 r'er,«.) ; ad
12. LXX. anog ter et tiigesics , praeteroa 7iv(i6g Noh. omiie vcrbiim , cx orc Sancli liciiedicli,
i/uod eqrcdicbalur
XIII, 22, uQTog Ps. LXX\ II, 28 , TQoqij LXIV, 10. Israclilae reccdcbant 12 milliaria , et angeli jninistranteii

Ex lingiiis cognatis in sola Saniaritana rcperitur, eos ducchanl. Niim eodem pertineat lob celeriter ivit.
ctenim Vers. Sam. pro JJT dedit JTT Deiit. XX\'III, 5i, II, tardo vcnit, vacillavit in inccssu, in mcdio rolinquimiis.
^'PIT Niun. XVIII, "27, scd saepins 'jllTnT Gon. In V. T. bis logitnr in

XXVII, 28. Num.XMII, 12. Deut. XXKIII, 18, JlTA Hithpa. rmi-; pro ln--rir7 pr. propulit se , i. e. lente
Deut. VII, i3. XI, i4. XIV, 23. Rotinuit adoo Abiisai- iiiccssil, ;i) do moorontibus i. <l. t:N TjVn 1 Rcg. XXI, 27.
dos in \i:\s. Sam. arab. 'jaNT ^=»IJ Num. XVTII, 27.- Jcs. XXXVIII, l5: Tiad-bS !^~~N lcnte incedam emnes
Deut. XXVIII, 5i. XXXIII, 28 (v. van Vloton .spec. annos meos , morc mocTohtium, qni afllictionis praeteritae
Vcrs. s.am. arab. p. 62. 85), quod magis siunaritaiium, moiuuriam nnnquam dopnmint , b) de his qni in solcuni ,

qiiam arabicum putom. l'ahnudici iiido formarunt novum pompa iucedunt. Ps. XLII, 5: C^^rjbN n^2 - ir 13--N pr.
verbum in Itlipo. ]3-s frumentum ficri quod de granis ,
iiiccdcbam iis ad doiiuim Dci. C-~N pio Crib o".'^N , dati-
dioiint ubi oxcussa, ventUata et in acorvum coniccta
, viis autem eo roforendus est , quod poeta instar pracsnlis
«tint siquidom antea in spicis adhnc latontia frumcnti
, s. viam piaoivcrat. "\'otoics intcr-
clioragi popiilo cjuasi
iiomcn non habeaiit (v. Buxt. Lox. talmud. p. 5o2). protes ui alia oniiiia aliount, uniisSymm. !^iupunTu/!}r](roftut
gcstabor per muitiliidinem , <|s. iu bumeris eius incedan».
Ss
 — ;

R. n-T, nn^ 322 m~ N^n-

Sunt qui legant: B^nN in Pi., clucebam eos, iicc spernencla oraculo (v. Strabo VII. p. 5o4 507 Ahnelov.): niagb —
haec scriptiira, qiiaiiciuain facilior. Ita Aqu. 71 no/iif^la- tanien placet D"^:"1T lihodii (q. v. ) , quam scripturam
^w»' aiToig. exliibent Cod. Sani. , LXX. et ipse textns reccptus 1 Chr.
I, 7. De lectionis varietate vide quae accurate notiivit
J. D. Michaelis in spicdeg. I p. ii5 sqq. Addc quod
1']— (arab. . ojs lusns, iocns , ..,1.30 gladius obtnsns LXX ctiam pro D^iT^ Ez. XXVII, i5 habent 'Pudioi.
et contra acutu.i^)
Hlicgma (:-taj'"i)
1) n. pr.
cnscliitica oriundi
populi cnm rcgionc cognoniinc,
Gen. X, 7. 1 I'ar. I,
—— .*)( ^ ^
] i .

9. Ez. XXVII, l5. Rlicgmam in littore maris persici I

) \^ m. chald. aitrum i. q. hebr. 5^7 q. v. Dan.

sitani fnisse , monstrabimus
infxa , neque alilu Declatia
II, 32. III, 1. Esr. VII, l5. 17. St. cmphat. NS^JT , ut
quacrenda in qua cinn Bocharto (Plial. IV, 6), J. D.
TMichacle
,

(SpicLI. I, 201) aliisque agnoscimus sinus

Nam 0';:^ Dan. III, 5. 7. 10. 12. 18. Nnm ':t<o V, 2.
3.^4 j ct h3-- Esr. V, i4. VI, 5. VII, 18."" ' '

persici insidam ,.,0>!j>, apud S3TOS ^^H? (Pescliito jn-o pT

n2n iQ uTt. Xiyuft. Jes. XIV, 4. Modo sana est
ubique Labet . ' j ) dictam , in regione Arabuni Catarcn- scriptura aramaei in modum
est denoni. praeccdcntis vc.
,

sium \\ff^D part. Ili. formatuni, pr. aurumfaciens i. e. exigens , auri

, Cataraei nomades Plinii VI, 28, KaxuQa
cxactrix non ineptiun Babyloniae cpitlietou (parall.
,
Ptolcm.), de qua v. Assemanum in bibl. orient. III, P. I.
05:), vcl accnus , acrarium auri (Juda b. Karisch ms.
p. i46. i53. P. II. p. i84. 56o. 564. 6o4. /44. ct
v.Jil^JO! iJL/o c>-Aj), ita nt a formativum Jocum indicet (cf.
Biischingii Asiamp. 5Ga. Atquc insulas Iniius sinus, qnan-
(juam nunc desertas et parum cognitas JTCT fimus, !-;;a"l)2 firactum): quanqnam iJJnd praefei-o
in nnivcrsnm tiui- ,

tum lum omncs olim Plioenicuni coloniis ac mercatiaa cum Kimchio ct Aben Esia. Scd nonnuJJae ^''erss. anti-
indica floruisse (cf. Ez. XXVII, i5. XXXVIII, i3), satis quae (Chald. Na^n flipn vioJentia impii , Saad. olJUill
constat (v. Ibn el"V^'ardi et Kazwini ap.Malilium in dcscr.
tuniditas , cf. w^, IV. teiTuit , s}t. t.^aiiZ| tiinuit
Asiaep. 639. Niebnhr Arabicn p. 3o8 sq. IIeeren's Ideen
I, 2, p. 227. 4ig, ibique Seetzcn). Caeterum non liquet, non LXX. inianovSuaTi]g et sjt. }.J-.£.2i>*iiO cxactor.
qnac sinus persici insida hoc Dedanac nomcn apud vcteres Vulg. Iributum, quae etiam vidgatam Jiljcrius ita cxprimere
gesserit (v. d'Anvillii Niebidnii Delislii mappas)
, , : poterant ) Jegisse videntur ^^^jtTni: oppressio ,
quod ipsimi
d'Anvillius ex auctoritate Odoardi Barbosa (Ramusio rac- exstat in edit. Thessalon. iGod: eaquc Jcclio et facilitate
colto I, 288) eam ponit in littore Omanorum extra fretum sna et paiallclismo (cf. III, 5 nbi verba 3^1 et bj; simi-
Harmoziae alii unam e ti-ibus insvdis BahhrcLn, quae in
: liter sibi respondent) ita commendatur ut nescio an alteri ,

Delislii mappa ajipellatur Dehroon (alibi Daroan, Dcroan), pracfercnda sit cnm J. D. Micliaele (bibl, orient. XI, l53.
alii insidam Catliema in septentTionali sinus persici parto XIV, i48. XVIII, 99) aJ.
sitain significaii coniiciunt (v. A^ahl. 1. c. llecren 1. c.
p. 238).
^.1'i'v, i» Chcthibh ii^iTn m.
pJ. chaJd. Esr. IV', 9
2) populns Arabiac scptcntrionaJis Ketura oriundus
Gen. XXV", 3, Idumacis vicinus (Jer. XLIX, 8. XXV, n. pr. popnli inter Susaeos et EJjnnaeos commemorati,

23. Ez. XXV, l3), itidem mercaturam excrcens (Jcs. cnius coJonia aJj AssjTiae regibus ui Samariam dediicta est.
XXI, i3). Eusebius in locis Jcuduv, iv rfj^Iiov/iuic'., :
Ex auctoribns graecis primus Herodotus (I, 125) com-
memorat z/aor? iiiter Persiae gentcs vitam nomadicam
fug 'liQefuag. nuQuy.iirut tj/ 0urcj. (IJieron. a MetalJofeuo')
anh ar^fuuov d', nQog cxcrcentcs (ac Dahi paganum iiotat, a pers. 8^> , xj^>
loi; j-joqquv. Sita igitur erat nietro-
polis luiius ti-ibus in vicinia urbis Petram PAa^no pagus, non scrvum, ut statuit GoiTcs inti-od. ad Ferdusium
intor et marc mortuum.
(l:!!:)
Quuni ntraque liaec Dedana — ,

p. XXXII), cx Orientis monumentis Zendavcsta iii Jeschts

Scbae (Na'-j) inngatur Gcn. X, 7. XXV, 3, in nh-oque Sades, v. Zendavestam Anqnetilii T. II. p. 283 (II, 269
loco ct in omnibus omnino locis biblicis unimi cundemque cd. gcrm.). Domesticae eorum sedes erant ab oricnte maris
populnm fuisse, Vateri (ad Geu. X, 7) est sententia Caspii , ita ut passim Scj-tliis annumerentur. Strabo XI
hactenus forsan probanda nt nnam alterius coloniam esse,
, p. .5o8 Casanb. Toi'f de ovv iv iiQiaTiQa iignXiovTt to
vel fines eius (nomadum institormnque more) a sinu pcr- Kuaniov ni}.uyog nuQotxovvTUC rofii'u)ug, 01 2/cxug rvv nQog-
sicoad Idumacam usqiie patuisse conccdas. C. He parag. ayoQivovot, Toig inovofictCofiitovg HuQvovg, p. 5il .... :

J^n^ Ez. 1. c. —
N. gent. pl. fi^n^ Jes. 1. c. Tovg di nQogniovg tovtcov (sc. DaJiarum) ftuXXov Muaau-
yiTug y.ui ^uxctg ovoftutovai. Plin. VI, 17. Mela I, a.
C J j-) n. pr. populi a Javane i. e. a Graecis origi- III, 5 §. 6. Virg. Aen. VIII, 4 a finc indomiti Dahae et :

nem duceiitis Gen. X, 5. Modo gennina est scriptura pontcm indignatus Araxes. Noli autem credere cum Cel-
(qnani praeter codd. hebr. longe pliirimos tncntnr Chald. lario in not. orbis ant. II, 829 et Lorsbachio Archiv f.
, ,

Vulg. Arab. Sjt. et in loco parallclo 1 Par. I, 7 codd.

, morgenj. Litt. II. p. 274aliisque, DaJias illos septcnti-ionale»
hebr. 35, editt. 29, LXX. Complnt. Ald. ), non incptum aDahisE.srae etHcrodoti diversos fuisse. Namque lii iidem,
erit Doclonam cogitarc
, antiquissimam Epiri urbem cum
, qui Curt. IV, 12 in exeixitu Daiii dimicantes Aiachosiis
 H. cn^, nn'^, ^t^, 51T, ':i- 323 :n^ in
Ct Susiis iungnntiir, postca in rxcrcitu Alcxandii VIII, l4 rcddiliant: quoj viiidicarc studct lo. -Simonis argumcntis
ciim iicjlliis copulati occurrunt. In rcgionis iUius dotibus usus paruin lurclc v;didis. No hoc quidcin ccrtuni, LXX
Jcs. XLI rcddidisse nizvv, noii ciiiin liquct ciii vocabulo
fuisse Scricum pretiosissinium , ostondit vc. s}t. {'O)^
bcbraeo graecum rcspondeat. V. Celsii Ilicrob. II, p. 271,
(lub. XX\"1II, 18 Pescli.), quoil scricmn prctiosuiu
et commcat. nosti'um ad Jcs. XLI, ig.
iatorprctatur Isa bar Ali , v. Lorsbacliium 1. c.

I^d^omuiiis , v. in n^"rT7

Q^*! raJ. in Kal inusit. Aiab. c^'> ct (^•^ est

s^ipcncnil obndtque alitpicm suhilo maliim, calamitas , nox 2|^ i. q. axi (q. V.) tahuit, languit.

Tim. gl. Ulph. causat. languorcm iniccii, dc morbo. Part.

(hist. p. 18 Gol. , cxcrcitus bostilis , ibid. p.
Gc, - . .
Go - > pl. f. nia-i-ia Liev. XXVI, 16.
3to. Abulpbarag. List. dyn. 3/3, j^^ ct diinin. *^J)
ingcns calainitas, infortiininm , v. Scbult. Opp. niiii.
DlT vrsus , V. 31 s. r. 22~.

j). 2<)8). Origo autcm milii essc vidctiir iu obinutcscciido

'jiD'''! m. 1) tahes. Ita Cod. Sam. Deut. XXVIII,
( iit
2~~ idcm ferc sit quod Bl~ , ubi vido) ct slvporc ( cf.
6G ubi trxtiis viilgatus habct ]i3N"7.
, 2) n. pr. a) oppidi
Z'Z'i, "•;n), ut *^J> pr. sit stxipefecit (cf. vit. Sidad. p. 7),
in Moabitariiiu , a Gaditis conditi i. c. rcstituti
linibns

calamitas stnporem iniicicns. Ita

Nuin. XXXII, 3i, undeDibon-GadXXXIlI, 45, deinde
,,.Ipj
Rubenitis conccssi Jos. XIII, 9. 17, postea a Moabitis
Niph. Jer. XIV, 9: CtTi: •!;%*» vir stiipefaclus suLito
occupati Jes. XV, 2. Jcr. XLVIII , 18. 22.
,
Ilodicque
iufortuiiio allonilits, ut bene Kiincliins brna"3 "i^ND "i^^^S :
rvidcra cius in plaiiitie a septeiitrione Arnonis sita autiquum
r!~!:; ni'2 T7"r:b b^T' Nr^J. Adilit vernaculum (liispan. ) nomen Dibdn gerunt, v. Burckhardti itin. Sp-iae II, p. 633
Oiperdulo. LXX. vTirwy, quasi legeretur CTi;. ed. nostrae. Seclzcn in Zacliii Co'TCspondcnz X\^III, p.
432. Legh in Maciiiichacl Jouniey p. 242. Scmcl (Jos.
XV', ig) pei-mutatis litteris 3 et 72 scribitur liTi''^, ut allu-
^) orbcm datur voci D'1. b) oppidi in tribu Judae Nchem. XJ, 25,
H l"i ^' ^- ^^'^'
i^^- ^'^ ^^^'*
r^' i" ivit,
quod ir;:iS3^~ scribitur Jos. XV, 22.
maxime ccleriter (cf. ctiam ^"ii) , s}t. j^oi, mola, aiab.

fiO ("^i") tempus , scculum ,

pr. orbis tcmporis. Inde J'l^ "^t J ^ piscari, rad. secundaria ducta a il
1) He cursu citato (dasJagcn) cqui Xali. III, 2, ct cqiii- plscis (rad. ^lJl). Jcr. X\^I , iG: ,Ci:i"'"1 et piscabuntur
tis (v. il^^i"), pr. iii orbem cgit (egit se) qiiod facerc ,
cos. Indo
solent ,
qiii equos exerceiit et domant et qiii in bippodromo
drcuinvcliuntur. Nali. 1. c. ~\T\~i 0'0 LXX. "nnog diia/.iov, i1'l m. piscctior Ez. XLVII, 10 ct Jcr. X\'I, iG
quod bcne reddit Arabs (hic cuini iii projilietis Gracca, non Chetliibh.
S^Tiaca, cxprimit, iit ^"ult SchnuiTerus 1. c.) ^j^\A\ fjHJL^i
cquus iolutim inccclcns, Syr. equus Ju^icns. Chald. 'J''D1D
(15 ny. piscaiio. i^Sl-^ ri"!''^ harpagones piscatorii.

V;:2"3 equi subsullantcs , gallopirendc Rosse (quid sit saZ-

Ain. I\, 2 : hamis abripimini TM~ ni"l"S3 1Sn'''ir;S<'l et

Z«s iumcntoriim , docemus s. v. rT"^2^5). Cf. Bochart. libcri harpagonibus piscatoriis, imagine a bclluis
vcstri

Hieroz. I, p. 97. Michaclis Supplem. p. 4oi. Schiiurreri domandis repetita qiiarum naribus hami et aunuli iniicie-
,

(iis.s. phil. crit. p. 80. bantur. Cf. Jcs. XXX\^I 29. Cur piscatorii liami ,

2) de diuturnitate : iluravil diu , vidc ad ")1"i no. 2. memorcntur intclligis ex Ez. XXIX, 4. loL. XL 26
, ,

Indc nrrnn. cf. Oedmanni vcrm. Sammlungcn aus dcr Naturkiindo V, 5.

Solcbant ciiiin pisces maiorcs iani captos ex aunulis suspen-
n"in" f. cursus concilatus cquitis. Iiid. V, 22: sos, quibus nai-cs perforabant , in aquam deuuo Lmmittere.
1~"'2X niir!~ nillr;""^ ob cursum citalum, citatum (cita-
tis.siiniiin ) licroum (cquitum) eius. !Tn— 1 h. 1. cquiti 3^*'! m. piscator Jes. XIX, 8 et Jer. XVI, 16 Keri.
tribuitur , ncquc audicndus Schnun-crus , qiii C^-^N h. 1.
c<pios interprctatur , ut ap. Jercmiam , v. h. v. LXX.
nnovdfi ianevCuv la/vQOi uvrtov. lYiils,. fu^ientibus impetu '^*'TJ 1) i. q. lr;T et TT (q. V. ) effcrxescere , de
et per praeceps ruentibus Jhrtissimis hostium. aqua. Inde ni1 no. 1. olla. Transfcrtur 2) ad aniini

pectorisque commotiones (sjT. JOj turbavit perturbavit,

\) I iT\ m. arbor in Libano cresccns Jes. XLI, ig. ,

LX, l3. "V^ulg. (cap. XLI) ulmus. Chald. 'J^:-in ,

quod agitavit, Ethpa. agitatuscst, IjOO, conlurbatio), maxime
Kimchius interprctatur ri:;X'iJ i. q. arab. „Uv platani spc-
cies. Malim robur , ilicem, enlm arborem fnnam, amorem , inde amarc , vic. Tl^, Ci^. Unde Tn , rriil ,
pr.
iluraturam DOtat , a "i:^n no. 2, cf. NT^^n. Vulgo pi/iu;n fNin al.
Ss 2
 ,, .

R. n^ 324 "1)1 — ^"-ir

*l'n m. l) ollci, ia qna aqua cfrcrvcscit (v. raj, insignis, ex vitae pastoriciae umbra (X\'I, 11) inaulain
no. i) et canies coqiumtur. i Sajii. II, i4. lob. XU, il. Sauli vocatus et armiger (XVI, 21 ) , mox praefcctus mih-

aPar. XXXV, i3. (Syr. ctzab. IjOj ahcnuni,

tum (XVI II, I2sqq. ) rcgisquc jjcner factus (XVIII, ao
Plur. C'''!!'^
sqq.) , post varios casus Saido mortuo , priunuu Ilcbrone
IjOjl oUauiagna, sam. '^lTfT^T ollac, pro hcbr. niT^q). a JiiJacis (2 Sam. I, 1 sqq. ) , dcin scptcnnio post ct
lude Isbosetli occiso ab vmivcrso popido rcx Israchs rcnmitiutus

2) quodvis vasctiliun , sj)cc. corbis , fructlbus fcrendis (V, 1 sqq.); bcllis fclicitcr gcstis, quibus impcrii fincs
Jer.XXlV,2 (LXX. z«;.a5-o?), baiulatorius Ps. LXXXI, eximic promoti sunt (v. J. M. liasii rcgui Davidici ct
7. LXX. xMpvog. Phu-. C^^-jTi 2 Rcg. X, 7. LXX. Salomonci dcsciiptio , ed. 2. Norimb. 1714 fol.), iion
KUQXttXkoi. inagis c[uam caiininibus sacris a se compositis et ad citha-
ram ("11:2) dccantatis iiobOis. De vita cius v. i Sam.XVI
Tl^M , T^ Lev. X,' 4, c. Suir. 1'ii-:!
raro dcfcctive ,
usquc ad lincni libri sccundi. 1 Chr. XII XXX, cf. —
ct dcfcctivc 111, Tjni Lev. XX, 20. Jcr. XXXIl', 7
Encjclop. gcrm. s. v. David (auctorc llitzig). "\Mncri
1) amov inax. dc aniore scximm , in solo phuali usitatmn
Re;d-sv6rtcrb. h. v. ingenium et mores cius probabUiter
;

Q^^il, £'"1 pr. amorcs, blandiiiae amatoriac, Licbkosun-

adumbravit Joscph. Arch. VII, i5, §. 2. Psalterii carmiim
geu. Cant. 1, 2 (pandJ. oscula). IV, 4. 10. Ez. XVI, 8:
in inscriptionibus hcbracis ei tiibuuntur LXXI^^, vidclicct
CIT n"aclas amoris, qua virgo viro uiatura cst. XXIII, 17 :

Ps. III — IX. XI — XLI. LI — LXV. LXVIII LXX. —

d"'-i asffi^J. Prov. \ii, 1 8 a^"ll -in: fisb o^c inebric- :
.'

LXXXVI. CI. CIII. CVIII — CX. CXXII. CXXIV.

mur amoribiis. Cf. Dricssen in dissert. Lugdd. p. 1 101 sqq. CXXXI. CXXXIII. CXXXVIII — CXLV ,
quibus in-
concr. obicctum amoris, amicus Jcs. V, 1 , spcc.
2) scriptiones gi-aecae LXX intcrprctum adJunt Ps. XXXIII.
amicus pucUae,' amalus et amaior eius Cant. I, i3. l4. 16. XLIII. XCI. XCIV — XCIX. CIV. — Mcton.
II, 3. 8. 9. 10. 16. 17. IV, i6. V, 2. 4. 6. 8. 10. 16. in dicitur pro Tll i;3 mi
Davidis II03.
s. Tt^n postcris
VI, 2. 3. VII, 12—
i4. VIII, 5. i4. Phn-. a-^niT amici, III, 5 , adcoque pro mio Mcssia Davichs ncpotc i. q. ,

dilecti Caiit. V, 1 . ( Etiam aliae Imguae lioc et simili ncxn Til-ja Ez. XXXIV, 23. 24. XXXV^I, 24. tit n-^z
est arx rcgia gcntis Davidicac Jcs. XXII, 9 ( poet. etiam
frequentant abstr. pro concr. , ut arab. o^ V*^? <—^s»
Tl" t^riJ dicta Jes. XVI, 5 ) , alibi faniilia regia a Da^-idc ,

amor , et aniatus , amicus

hcbr. r);"ii?J fami]iarit.is pro
,
originem duccns Jcs. VII, 2. l3. Jer. XXI, 12. Til N03
familiari, nostr. nieine erste Licbe, Licbschaft, Bckanut- solium Davidis et postcrorum cius Jer. XIII, i3. XXil,
schaft , angl. a rclation of mine). 2. 4. 3o. ITI 'i^y urbs Davidis i. e. IlicrosoIjTOorum
pars supcrior in monte Zionis sita 2 Sam. V, 7. 9. 1 Rcg.
3) Sjiec. pairuus, pairis fraier (LXX nwc (iv.5iX(fog)
III, 1. VIII, 1. IX, 24. Nehcm. III, i5. XII, 37.
sjr. (?? , y.uz' i'^o/)jv amicus familiac appcllatus ,
qucm-
adrfiodum etiam in aliis linguis amicitiac vcc. ad propinqui-
il ll'^» Jl I^M f. amita, spec. patiis soror Ex. VI,
S , G - 20, patiui uxoi' Lcv. XVIII, i4. XX, 20.
tatem refenmtur, iit arab. ^^^ l\jL=> amicus , it. pro-
T iVl (i. q. lilil ad aniorcm , aniicitiam pcrtincns )
pinqmis , affinis , chald. Jia^^srr amicus , dcin patruus n. pr. quod gcsscrunt 1) tribimus mUitum Davidis 1 Chr.
cf. Nna^^sn socrus ,
cx Tid^iTog
giucc. i^eTog avimcidus, XI, 12, ct 2 Sam. XXIII, 9 Keri iJji Chctliibli liabet ,

fratcr carissimus lat. amifa qs. amata,,nostr. Frcimd, 'Til. 2) avus Tholae iudicis lud. .XX, 1 3) vir Betli- .

Blutifrcnnd pro Vcrwandter, Blutsv^rwandter. Lev. X, Ichemita 2 Sam. XXIII, 24. 1 Chr. XI, 26.
4. XX, 20. lud. X, 7. 1 Sam. X, i4. i5. XIV, 5o.
2 Sam. XXIII, 9. 24. 2 Reg. XXIV, 16. 1 Par. XI, 12.
'in'l'n'7 (pro ^i^j-iiii amor Jehovae) n. pr.

26. XXVII,32. Esth. II, 7. i5. Am. VI, 11. Jcr. 2Chr. XX, 07.
XXXII, 7 sqq. , sed Comm. 12 ini cst pro ini-la "^
_^ ' "if^j- cuDi tcrniinationc cliald. <— pro 1—
P'"-
(patruus pro patniele) , nisi fortc ita icgcndum cum non-
nonnisi in pl. m. D\xnil (cf. niNbib ; "2:: pl. D\N3i:)
nulJis codd. et Vctt. iutcrpp. praetcr ChalJacum. Plm-a
j) coctorius , coquinarius (a rad. no. 1), indc oUa
liou exstant.
coquinaria, adeoque corbis (cf. "m no. 1. 2) Jcr. XXIV, 1
II ji^l/l ct posterior quidem scriptiira constan-
ct
pl. poma amaloria
2) amatorius (a rad. no, 2),
tcrinPara]., ap. Esram, Nchemiam, Zachariam (XII, 7.
8. 10. 12. XIII, 1), raro in ahis libiis Hos.III,5. Am.VI,
(Liebesapfcl) Gcn. XXX, l3 —
iG i. c. pomula Mamlra-
gorac (Atropae JMandragorae Linn. Mandragorae vernalis
5. IX, 11. Ez. XXXIV, 23. Cant. IV, 4. 1 Rcg. III,
Bertolon. ) hcrbae foliis magnis , bctae siniilibus, radice
i4 (dilectus, pai-t. pass. a t')i no. 2, cf. mobUe Waw ,

rapae siuiUi iiifcrius bipartita ct quodammodo humanam

in syr. ;oj) n.pr. Davides {gv.Juvid ct Jufiid, quanquam spccicm imitante jjhiltjis parandis adliibita , lloribus albia
et subrubicimdis , pomisque flavis odoratis (Cant. VII, ,

prius pracfcrcndinn arab. Ojb), Isaei Bethlehemitae Augustin. c. Faustum XXII, 5/. Stcph. Schulz
,
i4.
fUius natu minimus (1 Sara. XVI, 11), pulchritudine Leitungcn des Hochsten p. 197) et V
csu iJoncis (Mariti
(XVI, 12. XVII, 34) ct corporis viribus (XVII, 34) itin. p. 564), parvi ovi niagnitudine (Burckhardti itin.
 J^. -t: 325 ";T- n-

Syriac p. 4 u ) ,
qiiac a JFaio aJ Iiilium fcrc maturcsciint, inandrngorai' iiomcn, v. Aviccnnam j). 198. Lx Ilcbraeis
ot qiiibiis tuin vini soporilVrain ( in provcrbio crat &7io : conscnlinnt Kiiiuiiius in Lcx. nianD NTIO 2'L"" laTw On
(t(«i'i)p«j'o()Ot; XdOiLduf Liic. TJinoii §. a JJcniosth. cnconi. fyra >rb"ii-i"0 ~npzi ^zt tia, Abcn Esra ad Gcn 1. e.
-§. 3G) , tuiii clliciiciuiii in rcbii.s aiiiatoilis tribiu;bant ;i)ij<[iie. 1'aiilo inci rliorcssunt a) SamariUnins intcrjircs, qiii

ct hodictpic in oricntc tribiinnt (Stcpli. Sclinl/, ct Maiili dcdit A^AAtTTA- t scd vix dubito quin ot hoc illlus
,

I. 1. c. c. Mauaili-cll Ln 1'auli collcct. itin. oricnt. I, 8o) :

undc Giaccis Circaca , arab. .,LLi>^xiJl r-LaJ'. i-<-^^5 r-l*j"

V C/ V , C reddens ^.j_j.a;.X><,.> clcslcmhujck i. c. odor suavis in mann,
dicfa siiiit, ijisaquc "\"cnus a Giaccis BlurSpuyo^htg cogiio- qiio nomine dcsignatiu- mcloinim species parva ct odorata
niiuala cst (v. llcsycli. li. v. ). Dioscorld. IV, yG :
cresccns , quam , iit apiid nos
in SjTia , Ai-g3'j)to ct ]'crsia
IMavdQuyoQug ot i)f KiQyMiuv xuXovai , t/ifidrj Soxh ollros, bonl odoris cansa in manibiis gercrc solcbant (v.
fj (JuH qil.TQMv tirut TtoirjTixi] •
tOTi Jf avTtig o /.ity
Golium V. j.Lij p. 4L!g. ^cslinginm ;id Prosp. Alpin.
Tig y /~Ar?, o /nXug .... qvXla l'/(ov aTirdiTiQU xui ;iixQit-
p. igij. et J. E. I';ibcrum in Roscnm. ]\rorgcnlaiid I, p.
TiQu, fiQio/.uodi] xui (}uQia xuiii ti^v da/ii]r, xf/vfiiru di i7il
14 i). Scd lunid scio an etiam boc rc. ad mandi-agoram pcr-
y/y?* xul nuij' uiTu /iij).u, oloi^ (sorbis) fiii/ {();";, <o/X'u,
tincbat, nam Dcxtcmhuja etiam iMiffah vocabatur. c) Tal-
tiw^jj, tr oTg xui xuQ7iug , lugniQ utiiov. Qii^ui iif.il'/t'0(ig,
mudici qui (Sanhcdrin fol. gg, 2) rcddunt 1"ilr5'D, ap.
<Ji'o i] TQiTc, urj (fi,ntn}.iyi.urut c').).i]}.uig, xuxa ti,v
f.ii).uirut
,

Bascliiniii Id varie exponunt (v. Buxtorfli Lcx.

'('^^•'O.
ijit(fi'i)iiuv , Vrdoifiv ).ivxui xui nu/vifXoiof xuvKov it ov
tahniid. p. i434), niodo violas , modo blia niibi antcm, :

(ftQtt. Tov di uQQtrog xui ).(vxov .... (fv).).u iait fiiyula,

p:irltcr atqnc vc. samaritanum , jilantam apbrodisiacam
"ktvy.it , nluTiUy Xtiu, xuOuniQ TtvTlov. tu di fii^la
notarc vidctur coll. rad. \vii. Acccdunt jdcrique rcccn-
,
dinluaiu, xQoxrCovTU Tjj /poiit, (vioSri fKTu fiuQovg Tivug'
tiorcs, ut Fnllcrus in JMisccU. VI, 6, Michachs in Suppl.,
u xul noaiog vnoxuQovrTut , ad qucm
iai)^i'orj(; ol noiiiirig
Koscnm. ;J.
lociim Sprcnyclins iu comincnt. docct , priorcm spccicin
cssc M;mcLi'agoram autumnalcm Bcrtolon. , jiostcriorcm, Qui secus scntiimt , vd M;mJragoram pdoratam essc
quae Gcn. et Cant. intclligcnda cst , ]\Iandragoram olllci- negaiit (Mcnabi?in: rT'") l:nb "('N) invitls multoi-um tcsti-
lialcm eiusd. , de teiiia quadam (qiiae fortasse Belladoiina moniis , vcl vim ajibiodisiiicam ei abiudicant (Plat.
cst) V. Tbcopli. liist. plant. V, 2 ibique Sjirengeliuin. sympos. III q. G52 , Abcn Esra : ib^"Ti ^l^ab "'nsn^ Nb
Plin. H. N. XXV, l3 (gi): odor gravis ei (succo), 'i1^'inb) ,
qnoJ non miiUum rcfert, modo iis vnlgo tribiita

scd radlcls ct m;di gravior. Adde de sujici-stitionibus est : ca definienda aiitcm in alia omnia abcuut.
iii

Orieiitalinm ct OccideiitaUnm ciica lianc pjaiit;nn germ. ,

JRaix7i/»4'Jasminuni rcddit ("BD"' bNJ'?3'iy 11"i;b3 ) , Lulhc-
Alraun dictam i. c. omnisciam cVHcrbclot bibJiotli. oricnt. rus hlia (aj Cant. nam in glossa aj Gen. ,,niemand
,

s. V. Astcrciik (\j<ijsjiij^\ i. e. radix Mandragorae uv&QOjnu- •weiss , -was cs se}ii soU

'
) conscntiente Pfeiffero in dubiis '

Ailelungil Lex. bibl.

Lcx. gcrm. et Calmcti vexatis I, 1/3 sqq. ^ Cclsius ( Hicrobot. I, 1 -sqq. )
fiOQCfog) ,

SlJram s. lotiiin C\Teiiaicam v. contra Micbaclem in

V. Alraun, 6. C. Horsiii ZaxibcrbiblioLliek VI p. Soy sqq.
,

Supplcm. p. 4io sqq. ct ad I^o^^-tbii poes. s. p. (JSg Lip.s.

cf. IV, p. 55 sqq.
Ocdiuaimniii in vcrm. Saninilungcn V, p.g4; Ludoljus
Diidaim autem Mandragoram esse , miro consensu (in bist. actliiop. I, g ct comincnt. ad bist. p. l4i) et
docent vcteres intcrprctcs. LXX. Gr. Vcnct. ol fiuv- Simcnis in diss. de a^Xnn, "TT^IT et-.rnn, qiiac Arcano
Squ)'6qui, semel ( Gen. XXX, i3) /t^^w ,««»'J(j«j'o^a/J' formarum anncxa cst) ficum indicam s. Musani paraJisia-
cf. jos. Arcb. I, ig. Vulg. mandragorac. Targg. ct Sjt. cam , arab. j_y.^: Clcricus (aj Gen. 1. c.) amomuni, quod
pn^lS^, ^-ajjOjiij i. e. arab. -.5,-*^ radix mandi-agorae odoratum est ct fructus J. E. Fahcr uvarum instar profcrt ;

teste Aviceima p. 187 ed. (in Rosenin. Morgcnland ad Gcn. 1. c.) mclonum spccicm
silvcsti-is
(l=j^5 „ULJ! J./o!)
oJoratam (v. sujDra); aJcoque fuit qui DuJaim omnino
Rom. (Forma ^»-0 Arabes constanter ntuntur , ubi ,

plantam esse negarct, et Gcn. atque Caut. 1. 1. c. c.

Luius radicis mentio est. Quod Castclhis et Freitagius in
corhcs floriim intclligenjas esse coniiccrct (v. G. T.
Stegeri tiactatum Jo DuJaim in Roscnm. Repcrt. exeget.
Lexx. li;ibent, ^.^ cx Kamuso band dubic pctitum cst,
II ji. 45 sqq.) : scj talia retuJissc suDicit.
qui p. 266 ed. Calcutt. r-;,.^ iisdcm vcrbis detiarat, qnac
supra ex Aviccnna laudavLmus. Scd vidc sitno rcstituea- ^|Vl (i. q. iTii) n. pr. tribmii mOitmn Davidis
1 Par. XXVII, 4 , aJibi inii , v. hac voce no. 1.
dum ^,.*j ex auctoritate Aviccnnae aliorumque medico-
rum , cui accedit araniaeum m'"^''. Connptam Arabnm
pronnntiationem imitatur Burckbardtns itin. p. 4il ed. ?^*|'^ l) languit, acgrotus fiiit. (Arab. (^»>i et ftj>
germ. scribcns ...jjL^», et mcro opciarum crrorc nititur

^i^ ap- SpreTjgdium in bist. rci hci-bariae I, p. 21 pro 1,^ iJ. , ^^0 morbus , aegrotus , ^.> aegrotus

ed. 2). Saad. et Araba Erpen. —\Jd, quoj est vulgarc aethiop. fid)^ '. iufii-mus , aegcr fiiit , ^CD.J? \
 :

R. ni^, m", ^i" 326 "iT — ns^^ii

acgrotus, J^^Jmorbus. estradixnosh-araJtl. as'^,

Affiiiis quod moveat. Ncque boc placet, cpiod Rosenmii]]erus ad
aiff , 5n , qnao oinnes primariam liquefaciendi, tabescendi etymon illush-anduin adjecit •^i pro '«n h. 1. siniilis usus ,

potcstatem liabcnt. Ex linguis indogermanicis confero csse atque Arabuin o'o substantia rei,' quo passim plco-
pers. .,iAa5>Lj tabesccrc , v_)Lj calor , lat. Upeo). lu nastice iihintur, JU! o!j substantia opum pro ipsis ,

lingtia bebraea do languore et infirmitate mulicrum in opibus ; nani oij pr. est fem. a jO, et comparandum
nieiistniis (v. 'rrn no. l), unde inf. rm infirmitas
cst heln-aeo n.T, niiu
nienstnia. Lev. XII, 2 Prnil n~3 immundiiies mcnslruo-
:

riim cius , cf. XV, 23: nmia m~fi. tiy ll2 m. lavfiuor , morhus. Cstr. iTilTa "^^I, l5,
p]. cstr. ''Ti-o XXV^III, 60. Scd tr;-.i-!): '2' Sam. X, 4
2) acgcr animi , irislis fuit. (S3T. |0J afilictus,
est a sing. ihu, v. rad. inT:.
miser fuit , doluit. Ajih. afllixit , 1^0? miscr , infelix,

iJooj afilictio, miseria. Zab. |oj doluit). Yide rrin ""^ in Kal imisit. , vic. radd. Iim , n*15 ,
pepulil,
litt. b.
Irusit. Arab. ^(j abiectum reddidit, subiugavit et intrans.
m/(
fcm. frn adj. lans;uidus a; a) pr. dc muHc- , vilis, ablectus fuit (verwoifcn sepi) v. Schult. Imp.
ribus mensti-uatis. I,ev. XV, 33. XX, 18. Inde niT Jes. Joctaiiid. p. 26. vit. IMuhammed. cd. Gagn. p. 121. Conj.
XXX, 22 menstTuatum quid i. e. pannus sanguine menstruo II. suljingavit.VI. proiecit abiecit.
—
,

poLlutus , qui li. 1. dicitur de re foedissima et inaxime im- Hiph. n^"!! 1) propulit cartrusit Jer. LI, 34. ,

miuida. Apud Arabes in proverbio est lCi:^ ..yo ,jiii 2) purgavit (rcmotis sordibns ) vciut altare 2Par. IV, , 6.
niagis immundum quam menstrua (Haririi Cons. XL Ez. XL, 38, cidijam caedis perpch-atae Jcs. IV', 4.
p. 446 de Sacy). LXX. vSioq unoy.udi]^iiv7]g. b) aegcr,
de animo Tkren. V, 17, afflicius ibid. I, i3.
'l^'i '• ^- '^)'^~
( 1- '^- ) iundcre , contundcrc , com-
1'i adj. verbale (formae intensivac btip) aclmoclum
languidus . acgcr , de corde Jes. I, 5. Jer. VIII , l5, minucrc Num. XI, 8. Arab. ,^\^ id. uilL\/S liiljy-ii hnpis

Tbren. I, 22. Super quo aliquid comminuitiir et tcritur.

''Vi m. (nomen actionis formae bup) languor, I \J (3 f. morlarium Num. 1. c.

morhus Ps. XLI, In statu constr. iTl iu loco vexato
4.
* *
lob. VT, 6 num comcduntur sale non condita, num sapor
:

est in olcrcjatuo? 7. tacdcl mc talia iangcre 1T13 nai^l ,

rit«''j1t f. aA-is quaedam immunda Levit. XI, 19.
"?3n; ct hacc sunt sicnt languor cihi vici i. c. Lis simUis est Dcut. XIV, 18, de qua hes exstant interpretum sive
cibiis incus languidissimus insipidus insulsus. Cibo
, , scntentiae, sive coniechn-ac. L^na cst Saddncacorum,
languido et insipido autem lobus significat sec. Ilebraeos, qui cum gallinam vulgarem inteliigcrent , ab eius csu
A]b. ScJuiltcnsium al. amicormn, sjiec. EHjibasi, orationes abstinebant: altera AJexanchini , V'ulgati ct Arabum, qui
insidsas vel , quod praefero cum Roseiuniillero , Eich-
, upupam reddunt tertia Lntcrprctis Syri et Chaldaoo-
:

boniio al. calamitatem suam vix tolerabiieni, cf. figuram

ruin ,
qiiorum Ole ii.O ^Q«,^52 gallus silvcsiris , hi
Oricntalibus familiarem qua comcdcrc , gusiarc aliquid
,

dicunt pro banc illamve fortunam experiri , v. ^5X no. 3.

Nim '1.13 pr. fabcr petrae i. e. qul in saxis nidum aedi-

Non multum abhidit quod olim (cum Coccejo) -anh 'T7 Ccat [ct idem valere videtur ^'^APj interpreUs Samari-
,

jasiulia ciit 7nci intcrpretabar , i. c. cibum meum fastidio- tani], quo nominc urogallum (Aneiliahn) de.signari
sum ; liabctque baec quoquc intcrpretatio , quo, se dcfcn- Toluiit Taiinudici (v. Buxtorfii Lcx. h. v.) Elias Levita ,

dat , siqnidem !Tl'l dr. de rebus foedis immundis ideoquc ai. ,aitagcnam nonnulli reccntiores. Ex his tertiam
fastidiuin moventibus sed iUud tamcn utjjote ccrtius et
:
optem ut quae prae reliquis coinmcndatur etjino
,
sive ,

simplicius magis placet. Non male etiani Umbreitius cum Bocliarto hoc vc. conilatuin pntabis ex T]Tl i. q. u5v^J
iicut morhus cihi mei i. c. morbus mcus, qui cihus mcus cst. gallns , etDS^S i. q. aram. NE-S pctra sive quod prae- ,

—
,

Rabbi Juda quem sequitur ScbuUensius it; pluralem

, ,
tuleriin , ex n i. q. .j dominus et N3"3 pcha (faccssant
catr. essc sUtuit a Qi'1':! langnida: sed recte iain 'Kimcbius enim reliquae derivationes , ut Jo, Simonis cx i!<^jO gallus
jllud pracfert. Piurcs interpretum coniecturas parum
probabilcs recensuit et diiudicavit RosenmiiUerus ad h. ]., ct ns cui stcrcoris notioncm tiibuit coU. LXJ stcrcns ex-
novaiiiquc ipsc adiocit, quam non magis probare possumus. crevit, ct J. D. Michaelis cx ^j ct chald. ns^3 ambra,
Is enini ii-is dictuin esse censet pro in3 sicut, coU. ins
inde avis ambra praedita, quo upupam ironicc (! ?) designari
TO-lN lud. VI, 5, pro quo VII, 12 dicitur !12"1N3. Sed censet) quanquam inlicias ire non possum, ctiam vpupam
:

fac, quod probaii noii potest, "'1 esse conh-actuiirex^noslro (quain tktquTov oqviv vocat Acscbjlus ap. Arist. hist.
"'11 > 'IP 1- c- iion simpliciter valet sicut, sed sccundum anim. IX, 49, Graeci reccntiorcs uyQioxdxoQov) pohiissc
cnpiam (v. •"!, rad. •'^7) quod ad hunc locum non qua-
, galli silvestris nomine appellaii , quae Bocharti ct Rosen-
drat :nam non de copia cibi conqucritur sod de taedio, , miillcri est sentciiUa. V. £ocAa?/» Ilieroz. II, p.343 49. —
 R. r^i, cm, 111 327 mi in
T. 107 Lips. Bo.tcnmiillcri bibl. Naturgcscli. II
III p. sunt Li^, L)>> vUIs, vilior fult, undc Li^ mnndus, vita
J).
5Jt sqq. —
lii coj. Saiii. iii utioquo loco huc iionicil
minulana ,
quippe coclcsti infcrlor ct villor, licbr. ItH ,
scribitui- n'CAT, quao quicliin raiictas
DD-^Jn, ns-^JT, iin(l<' fiiiulanicntiiiii ba.sis dciii quod
IIN , , ^•'r;, iiistar
pendcre videtiu- cx uiolliorc ronna vocabuli ns'2. llabcut lliphil vcrbi nostil (scc. Ewalduin In gi-. licbr. ^"1 cst
cniin Aramaci ctiaiu f|M liiius, quod idcm ussc voluiit pro |""jr; ) cst trans. subiiccvc sibi , impcrarCf iudicarc.
atquc f]"2.

Vcrbum scnicl lcgltur In loco difricili Gcn. VI, 3:

non humiJiubilur spiritus mcui
H"" rad. iiiusit. i. q. Ci:T 110. 1. ohmutuit, siluit. bbiS^b aHkVa •^mTI ]il^ t<P
iii hominc in pcrpchnnn i. c. liatnra mea c(jclcstls ct dlviiia,
Ai-ab. quicvit iiidc niansit, pcrscveravit iii aliqua
^!.> ,
quani crcanJo homini in.spiravi (Gcn. II, 7), iioii in pcr-
pctuuin iii corpore mortali , utpote in liabitatione sibi ;
rc. II. quictum rcddidit , scdavit, ^,0 pcrmancns, qul-
indlgna , liabltabit. Vctcrcs intcrprctcs tantuiii non omiies
csccns , V. D.^chauharli ct Firuzabadii glossas ap. Schcidium vcrbum 'JTT' iiabitandl vcl maiicndi scnsu acccpci-unt. LXX.
ad Caiit. lliskiac p. 1.5. 17. 18.
ov ftij yuTUfiiirr] (codd. vctt. y.UTUfiivii) xo nvivfiu fiov
nm") f. 1) silcidium , locus silcniii, poct. dc orco iv Totg uvOnwnoig TovTOig tig tuv uiiuvu. Vulg. non pcr-
Ps. XCR', 17. CXV, 17. — 2) n. pr. tribus ct rcglonis
vxancbil. S\T. ct Saad. non habilabit , ncquc opiis cst,
Isniacliticac ih Arabia Gcn. XXV, 14. 1 Chr. I, 3o. Jcs. allam scriptiuani IIs tiibucrc, vcl ulT' mancbil cx usu
XXI, 11, baud diiblc ciusdcm quac bodie Jjooi! iCc.^ Arabiun (cuin Cappcllo , Crlt. sacra lib. 4, c. 4 §. i4),
,

vcl 'i^iT' babitiiblt ( cum Ilgciiio , in Pauliis Memorabilien

Duma saxca , Dnma sjiiaca vocatur
ct lCysLiJI iC«5..i
^'11 p. iSa, qiii hoc adco ATilgatae antcfcrcndnin cxisti-
(luun exstat ctiain ^L«jI Ays.J> Duma Iraccnsis). Ea In niat) (vcrbum cnliii fo graeco fiivo) cxprlmitur
, vcl 1'\b''
confiniis deserli S^TlacI ct Arablac propriae ^^Lc) slta ct luJ. XIX, vcl aliain radicis signiGcationem arcesseie,
9 ) :

arcc niunitlsslnia instructa cst. Apud AbuHedam (cd.

ut vcrbl sjtI V, 4): videntur cnim
MJ (FiLlleri Mlscell.
Gagnicr p. 5o) dcsignatur sub gi\ 65 longit. , 3i latitu-
liberlusscnsum magis quam verba exprcsslsso (v. Buxtorfii
dinis , ul d'ALnvil]ii inappa siib 58° longlt. , 29°, 3o'
Anticr. p. 639. J. D. Michaelis in Supplemm. p. 422).
latitudinis. Ptolcinaco (p. 363 cd. Ba.sil.) /Iovj.iu0^u
vocatur. Vide Jakuti Lcx. geogr. v. Ky«.J> quod ex-
,
Rabbinorum et rcccntlorum plcrlquc 'jiT' idcm csse
cerpserunt Gagnier ad Abulf. I. c. (et indc Mlchaclls Iii statuunt atque pT' (S)inin. ov y.Qivii t6 nvtifiu fiov Tovg
Suppl.) ct Frej-taglus ad hist. Ilalcbi p. 53. Nicbuhiii uvd^Qwnovg. Gr. Vcnct. ov xgivtt .... tv tw uvd-gwnt^)),
Arabiam p. 34 i. Comiiicut. nostr. ad Jcs. 1. c. LXX. — idqiio blfimam acciplunt. AIII a) sensu argucndi, liiigandi,
ap. Jcs. 'Idovtiuiu , ncque alitcr Jarchlus , Vlbluga, quasi IJeni slt quod Niphal JIt:, ut Joscphus Klmchliis
Roscnm. ad Jes. , quibus n"2'n ibl vidctur nomcn mcrc (ap. Davidcin fillum In Lcx.): spirilus mcus coclcslis,
svnibollciim quo' dcslgnctur Idumaca niox ad silciitluin
, qucm homini inspiravi, non in pcrpeluum in lile vcrsahitur
rtxllgcnda I. c. delcnda frigtde si quid video. :
cum corpore: is cnini non dclcctatur libidinc corporis, cor-

n^i^Tl f. 1) adj. fcm. (a masc. inusit. '^^^l) silcns, pus aufetn trahitur ad lihidines besliarum cet. , llaschlus :

iacita. Ps. LXII, 2: vijr;: MJ731T D'i^VN 5N Dco silens est non amplius mecum iurgahiiur ct contcndet spiritus meus
animamea, i. e. tacite et quietc anxilium eius exspectat. propter hominem , vcl ut rcccntiorum plcrique ( Fulleri
— 2) absb\ (instar noniinum in n'— ) silcntium , ct adv. MIsccll. V, 5. Roscnmiillcr. In Conimcnt. ampl. ad Gcn.
tacitc Ps. XXXIX, 3, inde a) quics , remlsslo doloris 1. c. ct de ^^ers. perslca Pcnt. p. 19) non liiignhit spiri- :

XXII, 3. qnae a qucrclls absti-

b) jiducia in Dcum ius mcits inpcrpctuum cum hominibus i. e. cgo (tii^) non
Ps. ,

nens tacitc auxiliuin clus exspccUit. Ps. LXV^, 2: Tjb ampllus doccndo admonendo , arguendo lltigabo cum
,

Msrtn !T?2Tn iibi (dcbetur) fiducia , laus. gcncre Iiumano nihll cnlin profeci , scd vindictam statim
,

exscquar. Scd litigandi potcstas , qnae pcndct cx slgnlfi-

0/311 m. 1) subst. silcniium. Ilab. II, ig ^ax :
catione rcciproca conlugalloiils Nlphal Iii Kal aJmitti non

C»3n lapis silcntii, i. c. silcns mutus.

, 2) adv. tacilc— potcst. Multo magls probanJa b) rcgnandi potestas, quam
,

Jes. XLVII. 5. Thrcn. III, 26: Cani yn;i aiU bonum alii (Rosciun. in Schol. mln. ct Maurcr. ad h. I. Buttmann
C8t , ut cxspcciet bomo , idque tacitc. iib. dcn Mytlius dcr SiinJfluth p. l4 sqq. eJ. 2) adhlbont

* * * et nos ipsl adhlbulinus (Lex. uiin. cdltt. 1 3): spiritus —

mcus non in perpeluum scgnahit in homine, eadem sententia,
quain nos supra proposulinus. Optcnt lectores, nam Jn
etiam iiiJiciuidi ct iinpcranJi potestatme habuisse, practcr
nomlna pi, 1'''"* argult
med. Waw
)''""i>
(n W ^'^"^
in prob. idcm qnod arab. ^^
Niph. ^inJ liligare, disccptarc nostr. rcchten (pr.
iiitnms. Jiumilctn, infcriorcm csse , unde .^^ infcrins,
recipr. iuJicarc sc inviccm conf. DS'>l5;, arab. |*X> iuJi-

..,j> praep. infra , snb (angl. down). Radd. viclnae cavit, Conj. III. IV. disceptavit) . Part. 2 Sam. XIX, 10.
 :

R. p'^ 328 ]^' in^i

jn lob. XIX j -29 iii Kcn i. q. ]^- in Clietliibli, (cf. S}T. -•i.io ct gall. Monsicur) etiain , libi plurcs
laaLcium. loqiiebantur ct cxspectare possis :i::i>{ (quod scmel habes
1 Sam. XVI, 16). Num. XXXII, 25:' -iiTNS rb:'"' T'ia:'
"Jl^i* c. Suir. dcfect. >:=7N, C. Pracff. -^ilNr, '5TNb, dominus mcus
m";"3 >:iN scri'i tui J^ncicnl , rjuac iubcl.
";tN1 (iibi rcliquariim personarum SuITixa accedunt iitun- ,
Comin. 27". XXXVI, 2. Gen, XLVII, i8.
tiu- plui-ali, ut ':j"'3iN n^lTN v. infra) m. dominus
, a ,

iudicando et imperandb dictus, cf. rad. y^i- (Desideratur Plnr. d^:'TX utuntur 1) plnraliter: domini Jcs. XIV,
iu linguis cognatis, praeter pliocniciam. In hac nobilissima l3 c. vcrbo plurali. Q":7Nri ':i.\ dominus dominorum,
inscriptio bilinguis Melitac re^icrta , de qua supra p. aai, de Dco Dcut. X, 7. Ps. CXXXVI, 3. Atque ita cum
liis verbis orditur : ii: i^ya nipba? :;iwvb i. c. (i)33-7Nb Suff. 1 pers. pl. i:i.V domini mci ! Gen. XIX, 2 (18) v.
"lic b;'3 n^lpbub cloinino nostro, IMeliccrlae , domino s. infra ad ':iN. Sed longo frequeutius 2) singuhiritLT (ia
deo tutclari iyri, (itZ-^dcovig (quod Hesycli. interpretatur plurali exceUentiae). 1 Reg. XXII, 17: nbxb S"':'!^ Nb
xvoiog) in nomcn idoli abiit , v. Tian. Lingna chaldaea hi domino carcnl. Mal. I, 6. Cum adj. siugulari Jes.
vestigium eius servavit ia n. pr. pt«b3. Apud Zabios XIX, ficip a^^lN dominus durus.
4 : Atquo ita constanter
iu statu coubtr. ':tn, et cum Suff. (praeter i:iN ) ut ,
«jJOjf dc Sole usiirpatur, sed hoc cx hebr. 'STN rcpcti-
T':iN dominus tiuis'' Geu.XXIV, 5i. XLIV, 8. "1 Sam.
tum). Dicitnr a) dc posscssore. 1 Reg. XVI, l4: ^:iN
11*1::^ ^TlTl domi?ius i. e. possessor monlis Schomron (do XXVI, i5. 2 Reg. II, 3. 5. iG, ri;^:iN Ps. XLV, la.
pliu'. V. iufia). b) de hero scrvorum Gen. XXIV, 12.
Jes. LI , 22, Ti;iN domiuus eius Gen. XXIV, 9..

i4. 27. 42. 49. 65. XXXIX, 2. 7. 8. 16, de

35—37. XXXIX, 2. 3. 7.'' 8".''
iG. 19. XL, 7. Jes. XXX^^II, 4,
IT';'!^ Ex. XXI, 4. 8. duminus
Iiid. XIX, 26. 27 :i;i:ix
marito uxoris (cf. b5|3 , gr. y.vQwg yvraf/.itg , nosti-. Ehe- ,

uostei- 1 Sain.XXV, i4, CS'';!^ 1 Sam.XXVI, 16. 2 Sam.

hcrr) Gen. XVIII, 12. ^m. IV, 1 (sec. quosdaui), do
II, 5. 7. Jcs. XXXVII, G; "br!-;iN Gen. XL, 1. lud.
rege , ut domino civium Jes. XXXVI, 9. 12 (pl. XXVI,
III, 25. 2 Sam. X, 3. 1 Reg. XII, 27. Am. R', 1. Zcph-.
l3). c) de praefecto et moderatore. Gcn. 8: XLV ,

I, 9 atque sic constanter pro vario vc. usu supra expo-

in-^a-bsb ]itn .... ''"rb'']. Comm. -9 d^^ni:?: bsb ^itn. :
,

sito. Excmpla suiit: CIOT' <:iN dominus s. hcrus Joscplii

Ps. C\', 21 (construitiir sq. dat. ut b ;'"i iiaTQog Tivi ), ,

Gcn. XXXIX, 20, y"lNn i^lN domiuus ct pracfcctus

de qiiuciuique, qiii aliis impcrat. Ps. XII, 5 i;b ]1TN ^73 :

quis nobis impcrabil ? Inde de Deo miindi posscssore ct ,

teiTac XX.II, 3o. 33. Ps. XLV, 12 dc coniuge rcgio
moderatore, qui vocatur yiNil - b3 ^inN Jos. III, 11. l3. Tj^^lN N^in is cst domimis tuus. Tl'^ ^i;"':!^ 1 Reg.
-jblJ

Ps. XCVII, 5. Zach. IV, i4." VI,' 5. Mich. IV, i3 ct I, 43. =13715« niir; Ps. VIII, 2. 10, et simpl. nJ^^li* de
,

xajr' fioxr,v |inN!^ Ex. XXIII, 17, poet. sinc art. ]iTN Deo Ps. CXXXV,'5. CXLVII, 5. Neh. VIII, 10, 'Db
,Ps. CXIV, 7, ct adiectis aliis noniiuibus divinis , liiNri Phirali ":'t.\ v. statim.
'riTn-' Ex. XXIII, 17. XXXIV, 23, nixa:: nin-' ^inxn
24. III, 1. X, 16. 33. XIX, 4.
jJs.''l, <:i\'' do7niVe — '
''^Ti^. (pcrKainez) Dominus, ubiqnc ( tcste Masora

mi! honoris causa compcllabantur non solum uobiliores l34]ocis) y.ur' f§o/)|»' ilo Deo, praecipue (atque iii Peli-
orancsqiic quibus revercntia debita erat , veluti patres tateucho , ni fallor seinpcr), ubi Deum submisse allo-
,

Gcn. XXXI, 35, doctorcs ct proplictac 2 Reg. VI, 5, quuntur, velut Gcn. XVIII, 3o i^iNb irr' N;-bN. :

niaxime priucipes et reges (Tjb^ia^; "'iiN 2 Sam. XIV, g. 3i. 32. Ex. XXXIV, 9: ';tn ^j^ryz^ ]n pnwsi:; n:-£N
1 Rig. III, 17 et sexccntics), sed omncs omnino, quibus i;2"l];a si modu invcni graliam in oculis
"^TN t<;-?jb'^
honorcm liabere placebat Gcu. XXIII, 6. 11. l5. XXIV, luis, Domine, Dominus in mcdio nostrum. Num.
cat
18. XXXII, 19. XXXIII, 8. i3 i5. lud. iV, 18, et — XIV, 17, intle sacpe in formiihs ":iN "3 Ex. IV, 10. l3.
fi'cqucntioy eius usus ad sermonis urbauitatem pertiucbat, Jos. VII, 8. Iiid. VI, i5. XIII, 8' "'p.N; n:n Neh. I, 11,
ut iu formuUs iSTN Gen. XLIII, 20. XEIV, 18. Num.
"'2
':i\ n— .^ Jer. I, G. IV, 10 et ubicuuquc prcces ad Deiim
XII, 11. 1 Sam.' I, 26, •'iiN 4<b Gen. XLII 10. ,
: fundiiutur. Dau. IX, 19 ter: ';iN nnbp ':'!{{ nya"ij ';iN
1 Sam. 1, i5 ( uon Monsicur no Sir), ''Ji!* "'"ri
' ,

1 Sam. XXII, 12. Passim adduutur romiua proprla ut ,

na"dpn Comm. 7. 8. 9. i5. 16. Gen. XV, 2. Deut. III,
'r:4?^ ':7N mi dominc Moscs ! Num. XI, 28, rHl^^bN "'^IN 23. IX, 26. Dcin etiam ubi de Deo sermo est in , ,

1 Rcg. XVIII,
scrmone tum pedesti-i tum subhmiore max. in sequiore ,
7 (cf. SNil lilX dominus mcus Joabus de ,

abseute 2 Sam. XI, ll). 'Solcbant etiam blaudius

Hcbraismo i Reg. XIII, lo. XXII, 6. 2 Reg. Vll, 6.
ct submissius locuturi pro sccundac pcrsonae pronomine
XIX, 23. Esr. X, 3. Ps. LXV^II, 10. Jes. 6, 8. VIII,
dicere ^:!!» et in omni orationc tertia persona uti pro 7. XL, 10. Thren. 18
I, 20. III,
i4. II, 1. 2. 5. 7. —
secunda, n't Gon. XLIV, 19: Ti-!3y-nN bsd ":'tN domir 3i. 36 — 38. Ez. XVIII, 25. 29, saepe
Dan. I, 2.

Tir/j mcus (judcsivit c.r scrvii suis ,

additis aliis nouiinibus divinis , ut n^lNS^I n"'"'] "^TN Jcr.
tii ex nobis quaesivisti.

XXXIII, l3: dominus mcus scil tu scis. Connn. 8. l4. II, 19, a"rib.vr! ':tn Dan. IX, i3, max. 'nirr;' ':'iN
,

i5. XLIV, 7. 9. 16. XLVII, 18. 1 Sam. XXV, 28. 4i. (intextu masoretliico ";tN, v. nin^) Jes. XL, 10.
iTirii

XXVI, 18. 2 Sam. I, 10, cf. nay et r;UN. Caeteriim Jer. II, 22. VII, 20. Ezril, 4. III, \i. 26. V, 6. 8.
utebantur vocabuJo ''n.Nt, iitpote fonnula lixii et irmnutabili VI, 3. n. VII, 2. 5. XI, 7. 16. 17. XII, 10. 19. a3.
 R. YTi 329 «nN -yr
28. XIII, 3. 8. 18. ao. XR'. 1. 4. 20. XV, G. XVI, 3. suppHcio afrectus j Rcg. I, 8 — II, 25, idem appcJJatuy
3G. 5y ct plus tpiaiu ccntics apucl cuudcm. n^n.V I, :i. 2 Sam. III, 4. — a) 2 Par. XVII, 8. _
Nch. X, l^. Idcin Esr. II, l3 apjioUatuT n~'':Tt<
Dc tormlnatione ''~ non iina tst Graininaticornm sen- 3J
(domiuus hoslium). Cf. \ iil, i3. Nch. VII, 18. Gr.'
tcntia. PliriiiUL' , ut Kinicliius ( iu Lcx. ) ,
Siinonis , J.
'Adwrlug.
1). Micliai'lis Slorrius (obscrvatt. p. 9*)), ScluDLcUrus
,

(nistitutt. licbr. p. ii5), c[uibus i])so accossi iuLcxx. ctl-gb. Dj^^^STNl. V. in^ns no. 3.
p. 5:itcum \\ iucro (p. U'23), a/pluralom oxcollculiao uotarc
consout , coU. phiralibus ^;i;n Jcr. XXII, l4, inin Jcs. Cl^JTNl (domiuus allitudiiiis) n. pr. viri ,
qni snb
XIX, g ct plurali cxccllontiac •'^5 ; adhibito Kaiucz pro Davide Salomono oporis rcgiis praefcctus erat. 1 Reg.
ct
Patach , ut discoruatur ab 'nN (domini nici). Aiiis , ut IV, 6. PauJo audacius coiitractuin cst iu DliTS a Sara.
"
(iussotio (iu Conunont, Ijig. hebr. p. 17), Ewaldo XX, 24. 1 Rcg. XII, 18 D-^inr; 2 Par. X, 1*8. ,

(cramm. hobr. p. ^gij) a£ cst su(Tixum phiralo , ut 'pt*

sit i. q. 'ITN, scd singularitol" accipicndum ( ut T^ITX TlT' ( iuclox , vel : quem £'ut7ic«ri' Dcus) n. pr. Airi

rcl.) pr. doniirius mcus , in cpio tamou pronominis possos- Nch. III,' 7.

sL^T vis panlatim evanucrit (slcut iu sjTiaco •~'i.'i£> domiiuis m. conteniio, lis rixa v. racl. in Niph.)
"JT^^S 1) , (
ineus, doiu Domiuus , ct gali. Monsicur). Atcjuo iii Prov. X\'^, 18. XVI, 28. XVII, i4. XXII, 10. XX\'I,
h;uic sentonliam ego cpioquc uunc iuclino his ductus , 20. XXV^III, 25. XXXS, 22. Hab. I, 3. bs'? 71^7: d-N
arguincutis a) Sulllxmn esse -^—
: admodum probabilo Jlt , yiN" Jcr. XV', 10 vir , quocum coutendit et Jitigat uui-
ex vorbis ""ItNI TlbN nii Dcus cl mi domine Ps. XXX\', vcrsa torra, oiuuiuiu obiurgationibus espositus. (Aliud
2.1. Quod onim aflL\.um cst in priorc uomino, vix aliud cst ^Ti^ d"'N 2 Sain. XXI, 20, v. rad. iTTi). Plur. -

es.ic potost in secuudo. b) iu Poiitatoucho (v. supra) D":"";:: (nisi Jcgcre niavis D'':iiJ3 , lcgitiir ctiam ubique
luporstitoin habcmus usuni anticpiioem ct priuiigonium, taiituin in Chcthibh , addito Kori C^Tia ) lites Prov.
ex quo vc. Adonai nounisi Deum dloqiicntes utobautiir.
XXIII, 29, inde '^ 'd^N vir rixosiis ib. XXVI, 21 nris»
c) •':ii< nuiiquam cuui ai-ticulo veni; ,
queni iii pedestri
D^^1T3 XXI, 9. 18. XXV, 24. XXVII, i5. 2) n. pV.' — ,

certo oratioue dosidorarcs , si ':iN jimpliciter csset i. q. urbis rcgiae Cauanaeorum Jos. XI, 1. XII, ig.
n":^St (qiiod ijisum uuiiqnani zc/r' i^o/i;v do Deo occur-
rit) ,
Occurri solot «) ,,':-7N ubique p/itrn/i/cr
D^^^TNn. :

esse doiniriimci , mmcpiam doninus mcus , ?ni dominc^"

Immo scmcl tantum ciim jilnr. coustruitur Goii. XIX, 2 :
1^*1*^ saltare. Arab. [jJ\C> med. 'VVaw Conj. II.
!U duobus aliis locis Geu. XVIII, 3 ct XIX, 18 flagitante
dcsiliit, dcsccndit ex loco siiperiorc in iiircriorem. It.
contextu cst singulare: domire mi! et vidoutar iii his
mod. Je: petuJantiiis exsuJtavit (aiifspringon fugit,
locis autiquissimi usus ex quo etiain homines ita coin-
,
) ,

cjuod siibduxit se (cutspriugeu) , liiic illuc niota fuit rcs sub

pellabantiir, vostigia suporosic. Falsimi cniin ,
manu c. glaudula (hiu und her springcn),
paJpantis v.
-Maiurcthac his locis addiuit •Jip et proptcrea ':t>v scri-
G s
biiut; uaiu Gcn. XVIII, 3 Abrahamus Deum nciudiiin
c]uae omnia a salicudo ducta sunt, uoLjJ vir, cui
cognovorat, etXIX, 18 Lothiis uon Douin alloquitur, sed
iiomo par est, pr. qui e manii adorientis eJabitur,
angolorum luiuin. vocare laiN,
(i) ,,bis Doum ijjsnin se
dcr ciuom Jeden cntschJiipft. Quac in Lexicis ctiani ,
(
Jes. VIII, 7 ct lob. XXVIII, 28." Sod in utroque loco
Iiodie , paulo confusius traduntur , rccte iam digesscrat
insignis ost scripturae variotas (apud lobum louge plcrique
Schxdt. ad lob. p. 1197)- Sjt. (in N. T. pro axioxuut
cudd. ot editt. vott. habent nin'', ap. Josaiam 8 codd.
Kenulcott.) ct quod in toxtu cst ^:iN haud dubie lliixit Luc. I, 4i. 44. VI, 23) et zah. ^i saltavit, cxsOiit,

ox consuetucUue Judaeorum pro T,^TT clTorcndi ';tN. .

— chald. yn-^ (v. Buxt. p. 5i6) , tind NS-^t caprea, Lacon.
Alias sententias , veliit '— formativum csse vcl ''STN , SiL,a capra. Iladix autem is moiliore pronuntiatione oi-ta
conilatum esse ex ]il>5 et T! = TAn^ (v. Danziura,' est ex iuusitata V;-! (tf. J^-J , 511; p:r, pi5 et quae dis-
Stockium) ct refcrre et refutaie taedet, '
Nomina propria puta^^iraus s. litt. )), qua saltatio ctiam in linguis germ. et
iude formata sunt slavicis expriinitur: <a'i;-en, ital. drima, gaU. danser,
aiigl. /o daiicc , bohem. lance, polon. ianiec. Addit
pT— '"'3 (Nl
f dominus Bescci) nomen titidusve rcgis Adelungiius in Lcx. tcuton. IV, 53o ,,arab. tantza",
urbis Cajiauaeae Besec. lud. I, 5 — 7.
prob. signilicans vcrbum i^i liidibrio habuit ,
Oo-
jih ludi-

p ~^3"^l!, (dominus iustitiae ) n. pr. Hierosoly-

.i.-^. briuin: quod num hiic porthieat non definio. — In
moruui rogis Cananitici. Jos. X, 1. 3. V. T. scmcl lob. XLI, l4: T,:2iil Vnn i^^cbq et antt
eitm (crocodiJuiu) corsidtat pavor : solcnt enira trepidatio-
Tn^J(Jehova [est]
'V. dominus inous) n. pr. ncin ot pavorcm saltationi comparare cf. Ps. XXIX, 6.
Ado/njd 1) fihus Davidis etHaggithae {u Sam. III, ^i), Languide AJcx. rQ('/u ( V^"'"! )•
ob seditioncm contra patrem et SaJomonem frati-em motiuu
Tt
 , :

R. p'!^, nii 330 pii — ni^T

Hcliracis vix nsitatnin Ea refertur ih hac rad. tum .nd rei

iP!^^ Teiljum
, tritissimTim Einleit. pag. 82.
Chalclaeis , Syrh , Saniaritanis , apnd quos valet spcci//cns, rotnndas (v. "IT^, fTnn-:?), tum ad tempus, quod in orbem

circuntspiccre prospicere.
it (ni-T, chald. N>iTiny. Ad posterius cf. in lingui»
inspicerc ,
j
Pa. «-Q.JJ et Apli.
indogermaiiicis drjQog diuturnus, lat. durus , durare.
c-Qjjl id. — Legitur semcl in cod. Sam. Gcn. XTV", li, 2) co7)imorari, habitare, ut chald. Ps. 1 1," LXXXIV,
ubi pro verbis bebraeis !"'3'';n -dn p'n'''i Sam. Labet pnii sec. Jo. Simonem, quia primae habitationes fueriut rotvui-

rn^in rX, lege pnr lustravit (UKX. i^Qid^faiaiv), cf. sajn. dac et in rotnndum exstructae , midc lat. mbs sec. Varro- ,

PrrrTA Cen. X\ail,'i6. XXVI, S. Ex. XIV, 24 (pro uem et Isidorum ab orbc , ctgr. nohg a nolioi , arab. \\S>
Lebr. >]~UJ3). Non plaue spenienda haec lectio quanquam
etiam vulgata , caque difficilior fen-i potest, v. pil. ,
,
— oppidimi , vicus et H. ji^ urbs similiter a rotmiditate ",
npT Dan. II, 35 pro ^'pi pertinet ad rad. pp'! q. v. vcl, quod equidem praefero , quia circumeundi et se con-
(more aramaeo formatum vcrtendi notio ad divertendi et habitandi significatum in-
p^^ pr. part. , ut ^l^
flcxaest, cf. !11N, "^=13, 1-1T.
Jiojem , cmpbat. JiiClȣi) spcculans , inde specula , iurris
Tl'^ chald. hahitare. Fut. "inn Dall. IV, 9. 18.
npcciilaioricr-; oppugnandis, urbibus exsti-uere
quales in
solebant tum ad spcculandum
Part. pl. "1 *^""'. ri?;j Dan. II, 38, Vlj aC.
tum ad lapides cx baKistis ,
r"]*<l-»
III, 3i. In Targg. saepo addb ts-i habitiitor, iucola
in urbem coniicicndos
,

nvQyoc (fOQT^Toi Atlien. tun-es

,
,

ambi^Jatoriae Vitruv. X, rg dictae , hebraice alias D-^Iina N'11^ habitatio , cauJa. Sjr. r*2 habitavit, (r^jhabita-
Jes. XXIII, 13, Sesies legitur iu formulis T'^ ^y pii r;;a
exstruccit spcciilas (coUect. contra uriem 2 Reg. XX\'',
tio. Sam. ^tT ct "^VT habitavit , "Zab. l5oj habita-
)
1. Jer. LII,'4. Ez. IV, 2. XVII, i/. XXI, 27, et Jn; tuhnn, |Z05Qjj hospitiuni , v. Norbergii Lexid. p. 3g.

'" P".'^
XXVI, 8. Respondet sjt. t^oj specula, qiio n'}'^ m. 1) orJ«. les. XXIX, 3: '1«2 tc-Zi// o;Ji>,
SjTus intei-pres utitur Ez. XVII. XXI. XXVI, et BarliL-br. circumcirca. —
pih. Jes. XXII, 18. -j) 3) rogus, —
de oppugnanda urbe p. 206 exstruxit turrcm JLcOf^ :
sti-ues lignorum rotunda , alibi rTnn?^ , Ezech. XXIV, 5
(cf.V. 9). ... ^ ^ •
.:
in spcculam
, idcmque ex vctt. intcrpretibus cxprcsscnnit
LXX {nQoi.t.u/wv(g propugnacula Ez. lY. XX\^I, pdooTu- "IT^ et "1" pl. ^-^^ni^^^ter in formula D-^li 1=7 Ps.
GHQ statipnes baUistarum Eti. XV^II. XXI). Vidg. muni- LXXII, 5. CII, 25. Jes. LI, 8) ctniir, (geii. masc. ,
iiones. Acceduut Kinichius Jarchius. Ex rccentio- , — imde ri-iT frys^iN lob.XLJI, 16) c. SulT. cs-rii-;!, Enh^
ribus a) J.D. Mic^ni-Zjs singnlarem (p"'^) urgcns iutelllgit m. 1) awas hominum MinschcnaJlcr, Gcncration (LXX ,
murum quo obsidcntes urbcm circumvallabant Circum-
.
, paene constiuitcr y(v(u ) ufpotc pcriodus aiuiorum , a rad.
,
vaUatiousliuie (LXX n(Qliii/og 2 Reg. , Chald. C^ip-is
Sp-us tribus locis >OQn_i.D
^n no. 1, cf. S.^ tcmpis, scculnm a circumeundo
i. c. gi-. yu.Qu./.w^ia locus
sudibus munitus), aliudque etymon arccssit ab arab. ^- '^" ) tempus a verbo .Lj circumivit »_jt,>

^b IV. circumdedit, cinxit

... , ^j^^
G - -
circus : scd ctiamsi
(

convcrsio
> '^i^

periodus fortunac. ( Ipsi .\c> simt qui anni

,

quis singulai-em ad vi-VT.im resecaus unam tantum muni- notionem 3o3 de

v. scholi ad Ilarir. p.
ti-ibuant, S.icy
tioneni admittere velit, ei tamen etjTuon supra ex liugna scd vulgo habitationem nofcit, v. no. 2. Sjt. et zab.
aramaea propositum rctincndum crit. b) Jo. Simouis
(Lcx. cd. 1. 2) ariclcm rcddit s. machinam ad cpmmi- ]»J, chald. r\T, N-^-j, aeth. ^C. i- 1- hebr.). Eccl. I,

nncndos muros coU. chald. np^T Dau. II, 35, quod est a 4 : Na lill T)b~ "ill nna actas disccdit, altcra vcnit, Dcut.
rad. l^^^-i. Sed fac, p;i'i esse participium hnius radicis XXIII, 3. 4. 9: '''r^y "li^, '^'V<i? li'' actas decima,
actastertia. VII, 9: ni^ Pl'?N millc' aclatcs. 'jiiriN "li^
more SjTorum foi-matiun («-ajj a «-Oj), acdificandi vc.
aetas scqnens postera. Ps. XLVIII, i4. LXXVIII, 4.
(M:^) ai-ietibus minus aptum vidctur quaju turribus. ,
,
CII, jg. Dcut. XXIX, 22, -ins -liT id. Ps. CIX, i3.
Jocl I, 3. "liib -li"a a gcncratione ad gencrationcm i. c.
\\^ J) circmnirc , in orhcm irc. Arab. .(o med. pcr omnes generationes Jes. XXXIV, 10, "lil 'y\~:z id.
^\a\v Coiij. I. III. VIII. X circumivit, gjTum cgit. Conj. Ex. X\ II, lo. Speciatim est a) aclas vcntura Ps. XXII,
3i. LXXI, 18, creberrime in plur. ni'^!" aelates ventu-
II. IV. circumvertit, ^^J) gjTUs orbis, pcriodus
rae, posterac, v. c. Lev. XXIII, 43.
,
, b-Jjb Dp-ni"ii ^sn^ fyr?
id. , ^\^ rotundus. Vicinac radd. snnt ^-~ (v. litt. 1-,),
ut sciant aetatcs vcstrae ventiirae i. e. postcri vcstri
XXII, 3. Num. IX, 10: !:3\-]-iib ist tsb vobis rcl
Tl'T, l^a, ^nn, ct dentali in sibilam versa 'nn, 110, postcris vestris. XV, l4, max. in' forinuI.i lcgisl.itoria
'^ro, quae onmcs circnmcundi, se cnnvertendi cingendi , Dp\-]-iib nbis npn Lev. III, 17. XXIII, i4. 3i. 4i,
potestatcm varie inJlexam habcut, cf. Ilai-tmaimi lingu. cf; Gen. VII, 9'. Ex. XII, i4. 17. XVI, 32. 35.
7. 12.'
 R. m- 331 -1.X-, ii'])^^

Poc-t. ii^ hunc sensiim niagis fieqnentaiit pliir. pcriplirasti- n Gabiiiio restaurata portu instructa cst (J<<s. Arth.
ct
cum Triominjs aetatcsPs.LXI, 7 ut ~\TT1 "^il , v. c. bra"3
It; XIV^ 10. XV, XVI, 4
§. 4), Phoenieiae urbibu.
l3.
*lil l^ gaudiiim omuiiim actatum Jcs. LX, l5. "^il T!13 passiih annumcrata (contra Ap. II, 9). Ubcriiw dc ca
Ni actatibus (omnibus futuris) Ps. XC, 1 , plcnius -t33 egit Stiqih. Byzantimis v. /laioog, uiide hacc exscribi-:
*m; lii Ps. XJA', i8. Estli. IX, 28. -it liib Exodi nius ex (!l,Liulii Inlii Phoenicior. libro tertio petita :

III,' i5. Jotl IV, 20, et -)ii -iiV Ps. LXXVII, 9.

,,^(fr« Kutaufjiittv JwQu xitrut (iQuyttu 7ioh'/vij, (Dfnriy.uiv

LXXX\'", 6. Jcs. XXZXrS'^, 7. Tlircn. \', u) nd omiics UVTi]V oty.OLVTOJV , oV dtu TO vnujiiiQOV xi~iv ic uiytuhuv xul

actates futuras, -liT-ls Ps. X, G. XXXIII, 11.

>iit
10 710(11) tQug yun/.tov avvO.&ovTtg , y.ahug uvxotg ('ixodo-
/.ti^auvTO xui 7iiQi^u}kh'i/.tivoi xuguy.ug, iug tnr^xovtv utnoTg
CXII, u. Jcs. XIII, ^20. Jcr. L, 39, 111 -iT '"a ny Joi;!
II, 2. Dcut. I, 35. II, i4. It. ai-iii m'i oiuiics actatcs Tu T/~? iQyualug , Ttttvofnvoi t/J? TiiiQug , diu twv liutQov-
(.tlvtav h'!f(ov Tu tii/ij y.uTiiiixXovTO y.ui ti^v fVop/iov /tiliiV
,

(v. supra) cf. sjt. ^*'? 'J Barlicbr. p. 438. Scd iitun- OTiiiig Tt ua(fuX(7ig tO-ivTo, ino'ivvi.iov uvtj^v tiutqIo)
rfj
tui- ctiam b) de 'aetatc practcrita. Jcs. LVIII, 12. LXI, yhimai-j zlibQu ol ' EXXrjVtg ,
xixlovvTtg.u/Qi Tov x/J; ()'

4 : *lil -)T niaaijj ruinac multarum actatum quac miiltas , y.uhiv uQxovvTa (1. uQy.ovvTai) j1(!quv
(fiovTig tv7iQO(f(')Qov,
aetates dirutao ut disiectae fuerunt. Deut. XXXII, 7 : Ttjv TitiXiv.'' Pliiiio Dorum vocatur V, 17. De historia
"ITT "l^ niDlD de actatibus practcritis. Cactcrum Ilcbraci, eius plura dabunt Relaiidi Palaestina p. 7^8 4l. Le —
pariter atque nos , hominum ad qua-
aetati" viJgo liigint;i Quicn Oriens cliristianus III p, 374. Ilodie ibi est vicus
drcigiuta aimos tribuissc yidentur (v. lob. XLII , iG), jf'a;/»rn s. 7oj7»cn dictus (fortasse i.jj» .^jIj monsDorac)
«cd patriarehiUHim longacvorum tcmpoie centum (Geii. v. d'Arvicux mcrkwiirdige Nachrichteii II p. 1 1 Buckiiig- .

XV", iG cf. comm. l4 et Ex. XII, 4o): et similiter apud ham Travcls p. 123, corrupte alibi Tanlura v. Maritii
—
,

llonianos scculi vocabulum autiquitus liomiinun aetatem itin. p. 34 1. Utramque ibraiaiu , "li- tt IN^, hahcs
ijignificassc, postea ad centum annorum spatium tianslatum
etiam in 11. pr. ni^ (•'y.
«iise docet Ccnsorinus de die natali cap. 17.
Mctou. uotat homincs aliqud aclalc dcgcntcs ( in qui- Sl^ll semel legltur D.in. III, 1 nrnn^ N^^ii n:?|;a3 :

G o ,
353 Durae in provincia Babylonis 1. Bafiyloiiia,
in planilic
bus excmplis iutpp. arabici ponunt J.-^ , cf. ad hcbr.
Si iudicare licet cx aliis cxemplis, in quibus T"ZZ sq. geuit.
•««i).
•
Num. XXXII, i3 : 1i-!i-b3 Dn li' usrjucdum legitur, ut in-)'; n;'(53, 'ji^M n?)<3 (v. supra p. 232),
consumla cst lota aclas. Deut. II, i4. IriTn snM Til haec
tJ-li^^ censcndum est oppidum Babyloniae cui vicina erat ,
aetas prava Deut. I, 35. Adde excmpla supra ( litt. a)
illa planities. Atqui duo memorautur oppida, quae Nc-
laudata. Inde aa) sequ. genit. acqualcs alicuius. Gen.
hucadnezari tempore Babyloniae accensita essc possuii.t
VI, 9 T^nhia tl^n D"'":^ inicgcr ( integerrimus ) erai inicr
:
unum ad Euphratem et Chaborae ostiuni Ccrcusio et ,
acquales suos. Jes. LIII, 8 ')':il acqualcs eiiis,
: bb) Ne-
Zaithae viciuum ubi tumulus crat Gorchani (Ainmian.
,

glecta aetatis notione sacpe cst ^cmis hoininum in bonam ,

5." XXIII, 5 §. 8 ctXXIV^, 1 §. 5: ,,Dnra dcscrta mar-

partem Ps. XII, 8. XIV, XXIV. 6. LXXIII, i5. ginibus ainnis iniposita.'' Polyb. 5, 48: xuTta/i IMtaoTio-
,

CXII, 2, in malam partcm Dent. XXXII, 5: cpy •^Si Zosim.

TUftiuv ((og JovQiov. III, i4. Isid. Chai-ac. p. 4,
inbn^i. Comm. 20. Jir. VII, 29: in^a:? "it gcnus cui
qui a Graecis eam Europnm appeUatam esse prodit )
irasciiur Deus. Ps. LXXAIII, 8. Prov.XXX, 11 14 — alterum ti-ans Tigridem, haud prociil ab Apollonia (Polyb.
(ubi LXX ixyovov xuxov).
V 52. G6)j iu cuius vicinia Iidianus mortuiis est (Am-
,

2) hahilaiio. (Arab, .]:> id. nempc acdifieia cum mian. XXV, G §. g). TJti-um h. 1. intelligatur , non
dcfinio ; at neutriim ita a Bahylone remotum crat , ut ad
atrio, it. rcgio. MeUt. d ur domus , faniilia , ditr cl hnyt
coenobiiun virginnm. Chald. Tiq, habitatio max. provlnciam eius pertinerc non potuerit. Si de appellativa
-j-^T ,

potestate quaeris, Nlm est vel i. q. hebr. ni~ no. 2 habitatio,

casa pastorum caulaovium). Ps. XLIX, 20: vniSX liT
,
vel i. q. -1T7 orbLs , circulus , fort. septum in orbem
domus patrum cius i. e. sepulcriim. De tentorio ut cor- ,
exstructum , v. infra LXX.
poriS hmnani imagine Jes. XXXVIII, 12. Iiide
3) n. pr. V. 1N1. Ex vctt. interpp. Sjtus , V^ulg. et Thcod. noinen
proprium esse ccnsucriuit, et hic quidem reddidit z/£*(p«,
^^1(i^q. liT hahitatio ) Jos. XVII, ii, et lll
2>robabilitcr significans eius noinlnis planitiem
al. jldiQu,
Indd. I, 27. 1 Par. VII, 29, plene "liT nc; (excelsvun,
in Susiana , ntdtov JiTjQii fitTu^v t/;? ^u}.(i(t:i!ji(Sog xul
fortasse promontorium Dorae) Jos. XII, 23, "INi nc3
TJ;cKiaaiug Ptolem. VI, 3. LXX. 7iiqi,So'kov rcddunt q. e.
1 Reg. IV, 11 ct -lil nic: (exeelsa Dorac) XI, 2 gr. ,
locus muris septus, sec. Hieron. locus conclusus , viva-
jJ(~iQog Ttt zfiuQu et 1] zJw()u (v. Steph. Byz. h. v. ) n. pr.
,

urbis regiac Cananaeorum (Jos. XI, 2. XII, 23), dein rium, sec. Sjt. Hexapl. (i-i^? ('•^l locus scpti. Gr.'
Manassitis tributae (XVII, 11. lud. Reg. Chron. I. 1. c. Venct. IV Tiidito TtQ^^atiog (coll. nomine -m no. 3).
c), scd iii finibus Issacharitarum ad marc" mediterra- Nugae sunt Talmudistarum de mortuis in vallo Dura in
neum in vicinia niontis Carmel ,,in nono milliario Caesa- vitam revocatis ( Caut. VII, 9 Targ.), neque hucusque
rerf pergentibus Ptolemaidetn (Hieron.)" sitae. Ab ex geographia illustj-ari potuit quod iidein habent ( Saii-
Antiocho Sidete oppuguata ( 1 Macc. XV, 11 20 ) deiu. — hedrrn fo]. 92 verso): nm
19 ifflN nn37J ]3nT' '3T -l?3J<
,

Tt 2
 R. ni-i, ffli^, n'T^, nnn 332 -i"na — nm
NTll riSpi Johanan : a fiuvin tnma>-i<:ci v^qiic ad
(iicil J?. Niph. min:, inf. cstr. rmi^ pass. no. 1. conctacatus
Rab/mth csl Dura. Itpccntiornm plcrique Duram
lallis — esi. Jes. XXV,' lo.
n. pr. esse censent
ipsins planitiei in qna Bab)'lon nrbs , Hoph. pass. 110. 2. Jes. XX\'III, 27.
sita erat (v. Gen. XI, l ) scd vix milii persuadeo pla- :
, ffiT^ chald. i. 1q.Dan. VII, 23. In Targg.
hebr. no. .

nitiem qnae meti-opolin imdique cingebat designari ,

sacpc ct coiicnlcandi et triturandi potestate
,
apud Talmu- :

potuisse verbis bS3 n3^"ll33 qtiac si quid vidco , locum :

dicos accedit tertia assuescendi ,
,
a terendo ducta. Syr.
paulo remotiorem eiusdem tamen provinciae argnunt.
,

Plane ficticium autem quod Havcrnickius ad Dan. 1. c. ,

t.*j conculcavit. Sam. ^"^'y est defatigatio pr. attritio

tt1^~ in linguis aramaels planiucm significare docct dc Ara- : V. Carm. Sam. p. 44.
maeorum enim tali usu nil constat liebraeis autcm et ,
Uj"^'! m. bitnratio , indc icmpus trilurancli Lcvifi
Arabibus .^J) orbem gjTum notat , nunquam planilicm XX\'I,'5.
,

rotundam. m. l) spccics (lorcaclis a saliendo et saltando

1 |lD''i
vidctur enim radix u;T7 calcare adoptassc potcstatem
m) cliald. hahitaiio. Cum Suff. ?J"tin;3 , "11173
dicta :

verbi viciui y^i saltare , undc chald. NS''l caprca , dor-

Dan. IV, 22. 2g. V, 21. In Targg. saepe pro )3"d/q, m:. cas. Dent. XIV, 5. Ex vett. palinam tribiicrim Chaldacc»-

T]53 cbald. id. Cnm SufT. JirTn'!!: Dan. II, 11. Samaritano qiii vc. harmonico nsns rcddit VTinTVT
,
=
nnna Ni:^l caprea. LXX. nvyuQyog i. c. dorcadis species in
f. rogua i. q. "^rn no. 3. Jcs. XXX, 33.
Acgj-jito ct Africa degcns , a clunibns albls vel cinerci»
Ez. XXIV, 9.
dicta, Pygarga Linn. Ilerod. 4, 192. Aclian. 7, 19.
Plin. 8, 53: videtur autcm intcrprcs p;^"''^ duxissc a ^",^•1
^'7'^'i^ chald. pr. circnitns inde perpetuiias , pcr- ,

peluum i. q'. hebr. Ti):n. In Tai-gg. saepe in gcnitivo cinis. Syr. et Chaldaei N-:iT , oiyges , Arabes
'J"':?:''"!

postponitur , v. c. N'1'^nn nb» q. Ti7:n nbhs

i. Exod. duo editi (Cjj^Jf! caprea niontana , diio inediti ap. Bochar-
XXIX, 42 (v. Buxtouf'. p. 2566 qui malc retulit ad
,
tum (»j. orj-x. Plura dederunt Bochartus in Ilieroz. II,
rad. "ITn), dein adv. usurpatnr pro iugilcr , pcrpcluo :
270 ibique Rosenm.
p.
Ex. XX\'III, 3o, atque ita NT-ins Dan. VI, 17. 21 cf. 2) n. pr. a) filii Seiri ac regionis idumacae nometl
Hab. I, 17 Targ. Rabbini inde formant verbimi "i^^^nr: eius gerentis Gen. XXXVI, 3o. 3i. 1 Chron. I, 38.
continuare , ccaitinuo aliquid facere , ut T'?:^!^ a T^an. b) ncpotis Sciri Gen. XXXVI, 25. i Chr. I, 4i.

nuj" il2 f. pr. trituratio, inde pro concr. Iriiuralum,

nietaph. dc populo conculcato , oppresso. Jcs. XXI, 10:
"iZJ^I? ISji'! ^Jticli. IV, i3 et '5£j"'l Dent.XX\^
^Tiin?: i. e. o gens mea , quae nunc a Babyloniis concnl-
4 1) max. calcando , inde conculcarc. lob.
conierere ,
cata cs', ut fruges in arca solent.
XXXIX, l5: rj-^mmn !Tii2~ n^nT et (quod) bcsliae agri
ea (ova) conculcant. Jes. XLI, i5; max. hostes. Hab.
III, 11 d^^i.l UJnj t]X3
: in ira .sua conculcat Dous gcn-
™ Ij dc cuins radice nihil coustat , Talmudicia cst
ies. Mich. IV, i3 surgc , conculca, Jilia Zionis.
: — cisierna (v. Buxtorf. p. 522). Inde
2) irilurarc frnmentum quod faciunt boves pedibus illud ,
YPri (duae cistei-nae) Gen. XXXVII, 17 ct fn''!
exculcantes. Jer. L, 11 NfflT Mbsi; vilula iriiurans. Hos. :
(id. forma contractiore , cf. Lgb. p. 536) 2 Reg. VI,
X, 1 1 Deut. XXV, 4. Etiam de hominibus bovem tri-
.
l3 n. pr. vici in vicinia planitiei Jcsreel s. Esdiclon,
tiirantem plaustrumque (v. Slia, V=l^n) agentibus. 1 Chr.
qui etiam Enscbii ct Ilieroniiini tcmpore supercrat in duo-
XXI, 20: d^t;n V:i IJINI et Oman trilurabat triticum. dccimo a Sebaste milliario versns aquiionem. Judith III,
Jes. XXVIII, 28 V. de''hoc loco s. v. ^ff.ri). Trans-
( 9: ... 'EadpriXcov nXriniov TTJg zfcozuiug ij e(!Tiv untvavn ,

fcrtnr 3) ad crudele snpplicinm quod Hebraei subinde a , Tov TiQiovog ToS /niydlov zT^g' Jovdamg. Sed quid o TipiW
captivis suniebant, quos spinis iiiipositos tribulis ferreis 6 /.tiyug? Litteras hebraeas -niao, qnae legendac crant
triturabant. lud. VIII, 7: ^l^ip-ns £5*b3 nN \1U31
D''?]^'!^ nNI *13'172ln irilurabo corpora vcstra ailhibilis spi-
"^id?: =
7iic)icov, intei-prcs graccns legerat 1i':37: npicrfv =
cf. Alex. Jes. X, l5 ct Relandi Palaestinam p. 743.
nii (lescrli et tribulis. 2 Reg. XIII, 7. Am. I, 3. Ad rem Judaca auteni h. I. de universa Palaestina dicitur. Firma-
cf. lud. VIII, i6. 2 Sam. XII, 3i. Prov. XX, 26. tnr Iioc etiam loco parallclo IV, 6 untvuvxi 'faJpjj^ftV :

(Emollita media radicali r hacc radix orta est ex q. v. dT y.ul Tiniigconov Toi5 nidiov zov nhicjiov .J(jO&cxt'/.c. VII, l^.

cf. sub litt. 1. Congnmnt arab. (wvlj conculcavit teiTam

pedibus vit. Salad. p. 23 a. Ispah. p. lo. Abulf. Ann. irusit iwpulit ad lapsnm slosscn umstos-
I |j l^ , , ,

IV, p. 636. lin. i3, homines in bello v. Tim. I, p. Gi2.

scn. (Arab. 1.=*^ id. v. Dschaub. ap. Schultens ad lob»
II, p. 116 Mang. trivit fnimentum in area ^j^Ujs.,» ut 1—1.0 et alia feriendi veiba
p. lioi, etiam de coitu
;
; ,

tribulum. Aramaea v. infra. — Formn aiTinis est an.x). r. ^nni, sjT., chald. ct zab. tjjj, Nm id, Tnidendi
 R. nn^M, nnn, ^n^, ^rv^y pn':, ^'7 333 mn^ — ^1

aulom , foricndi Impcllendiqne notionciii habcs iii pliiri- vidcfiir quod liobr. VnT sorpnit , suspcnso p"adu incessit,
nii.s vcrbis ,
qiiajuin syliaba primaria cst m, utnn, nn"l, qiiod laiinnf tiiuidi , liirclUsain schlcicbcn).
Pa. bril lcrruit. Dan. I\', 2.
pni, prri, nn:, »-*=*>>, |»=-^, _p»v>, Dn'7, «-•-"?, cf.

similcs fainilias v. T|3"; ct P~t). Ps. XXX\'.

s. ;)Nb"?1 ,') :

ct angclus J,-horac Inidcl cos. CX\'1II, l3 : y^\^ rad. innslt. Arab. ^^J> fuinavit, ^i^J
rrnT "iri^
bs:b ':rT"rn nn~ intpullsli mc, ut cadcrem, CXL, 5. — coloiis fiiit fiunosi et ad nigruin vcrgontis. Inde
l'si IjXII, t : JT^n^^r; "na mums subvcrsus.
Niph. pass. dctrusiis est. Prov. XIV, 32 : malitiit suit jn" Ez. IV, g i. q. arab. ^^ (non ^^jio, ut
Helruditur impius i.e. perit, in pcrnicicm ruit, cf. fnt. inT; apud EicnnoRxiuM ct Winerum), s}t. Ij-"0, (Barhebr.
Jcr. XXIIl, 12. Scd Part. plur. csti-. -n-iD, ut -n-i:
rcctius rcfcrtur ad ni3 q. v.
p.371. AsSEMANl bibl. or. IV, 3oi) panicum (gi-. fitXiyij,
bN'^\3'' ,
llv/nog Dioscorid. II, 120), frumcnti .s. lcgnmininn
Pu. pract. IHT impiihi sunt ad lapsum. Ps. XZXX^T, l3.
genus (v. Colnm. II, 7 coll. 9) cuius grana coloris Jusci
,

mrri f- Pl- Tini cliald. concuhina ,

pcllcx , a L^0> vcl subnigri (v. rad. ) granorum oiyzac magnitndine in
et Ls.L> coivit cum fcmina, v. snpra in rad. Dan. VI, ig :
Italia , SjTia ct Aogjqito piilincnto , farinae et deficien- ,

tibns mclioribus frugibiis etiam pani adbibcbantur (Cacs.

Tti^tp 'byVn Nb ]Wn
concubinas non passus est coram ct
b. civ. II, 22. Barlicbr. 1. c. cf. Ezoch. 1. c). Vidctur
S€ introdiici. Iti ex' reccntioribus primns Moserus in
tameii vc. hcbraenm ct arabicum ctiain milium coniplccti
Lcx. licbr. ( scd falso etjmio nsus , a pcrs. ^^i-kJ docht
Bertholdtus qnem dcin-
(gi-. xiyy.Qog, arab. ct pcrs. ij"j5'^, L'*;i'^), ?'•"""»
i. q. yCiO dochlcr filia) ct
Et rccto qnidcm. Ex
,
simillimum, sed graiiis flavis et minoribus. Ita LXX
ccps sccnti snnt rcliqui omnes.
vctt. intcrpretibns vcro proximi sunt R. Natbau, Jacchia- xiyxQog quod Arabs reddit .>i'^, Vulg. milium. KiM-
,

dcs , R. Levi , Abcn Esra qni ri:"'^: inslrumcnla pulsa-

, CHius (''^'''3 solentqnc tantum non omnes intcrprctcs ct
,

tilia rcddunt (artm), et Saadias , qui puellas pulsalriccs Lexicogi-aphi etiam ,•»=»>> milium rcddere. Vid. Celsii
et cautratices ; modo probari possit , radiccm ni liuuc nm Hiorobot. I, pag. 453 — Sg. Oedmass verin. Sammll.
sensum acceptam csse. AJiis MTm est i. q. ^!1"in gaudium,
T. V. p. 92. NiEBUHRii Arabia p. 295. Forskalii
qiiod itidcm ad /nuiicamrcforuut inde intpp. licbr. nin53'i3. ';

Flora aogypllaco-arabica p. 174.

Reliqui c contoxtn utcunque conicctantcs cibos reJdunt.
Thcod. (di'a/.tuxu (non iadri/tuja, ut Bertb. ct qui euin
qnasi somuians exscribit , Havernickius ; boc eiiLin noii Oj [^ pvotrusit ,
propulit , impullt , vic. rad. THTt ^

est vc. graccum , et si essct , vestimenta notarct , ab qu.nm vidc. Part. pass. ^'Sin'^ impulsi, \nAe propcranles,
ia&io), noncibos). S3T. 'Vulg. id. Gr. Vcnct. Tp«7rf^a. Estli. III, l5. ^'III, i4. Targ.' eodcm verbo iisnin l-^c^nT.
Hand melins ex rccentioribus Lud. de Dieu in animadv. Niph. r|~-; impulit se inde properavit. 2 Chroii, ,

et ScnuLT. in Opp. min. pag. 325 suffilum intorprc- XXVI, 20, sq.tN loci Estli. VI, 12.
tajitnr, coll. arab. »i»J) suflitus a ^^i^-i fumavit II.

Suffivit
..

imde eniin "\\'aw mobilc in ]!::- ? Noqnc tolerari

:
,

niin ( pr. impnlsiones,

pl. f. protrusioncs ad
lapsnin indv lapsus, cf. 'nT, ~n-";. Ps. CXL, 1 4 : virum
'Jim ortnm esse cx ];nb
,
potest, quod liAVcrn. statnit ,
violcnliim vcnalur calamitas rfySTTitzh ad lapsus , ita ut
iudurato in d n cmollito in v.
1 ,
saepe labatur et in porniciem ruat. Bene ad sensum LXX
^n 1 , 'm m. impulsio ad
in pausa lapsura , Lndc iig y.uTucfdoQuv. Vulg. in inlcriium iieque aliter SjT. ct ,

Za/jsus pcdnm. Ps. LVI, i4. CVI, 8. Chald. «.-...^

nn j53 ni. lapsus , ruina Prov. XX\'I, 28. pP*|^ trusit ,
prcssit , ut fit iii magna turba Jool II,

8. Part. pni oppressor (jiopidi). lud. II, 18. (Vcrbo-

j^ incorta radix i. q. Tfn, cf. arab. j-^ impulit nim afliuium scriem v. s. rad. fim. Arab. v_Jl=->> ropulit,
\\l
abcgit, Oias-^ rcicctus , unde qnadril. w>A=»ii trnsit a
tnisitque. Indc fut. Nipb. ^n-i Jcr. XXIII, 12. Scd, 7
modo inT- scribis, potcst ad nm refciTi. tergo comp. ex vJl>J) ct i_..»jic. Aram. •-ajjj ,
ptl'1

rcpidit, expidit, repndiavit. Ithpa. jpn-N pressus , op-

pressus est. Congruit gi'. di(oxw ).
y/ fl cliald. timuit. Cstr. sq. fi-p^ l":
(cf. liebr.

';3?3Nl-) Dan. V, ig. Part. jTiT formidabilis Dan. II, '•| chald. A) pronoincn relatl\Tim indcclinabile i.
3i. VII, 7. ( In Targg. crcberrimc pro liebr. NT'. Syr.
q. liebr. n'u3N quac, ijuod; qui, quac, qucic. (Ortum
qui,
^Jj; id. sq. ^, unde V^-*J2 formldabilis , |aXmj ,

hoc rclativura ex deinonstrativo n^r , quod ipsum passim

tinior. Sam. ct zab. id. Etiam apud Arabes J»=>vi cst
relative usnrpatur. Abiecto i inde natnm "^ pi-aef. in
fugit, recessit, timnit , sq. .ya. Antiquitus idcm fuisse Taigg. et 2 S}Tornm. Paido plcnius est aeth^ quod H ,
 — —

R. '^i, n^^ 334

itidctn praefigltiir vpcabulis. Pliira vlJe s. v. 'n'). Dan. tcnsi , cf. Vers. iiber die maltcsische Sprache p.
g)
n, lo. 11. i4. 21 — 3o. 34. 35. 38 —
4o. III, o. 7. 10 n. pr. loci aurlferi in deserto Slnaitlco, nesclo an elusdem,
et sexcenties. Dc obscrs'andum
iisu 1) passiin
clus : qiii hodlequc Dehcb (pleiie Blinah el Dchcb poi-tlciis auri)

ponitur pio is rpii id qiioil Dan. II, 23, plcnlus ii yz

, vocatiir ct ad littus occidentale sinns Aclanitlci situs est,
IV, 22 '7 TVZ II, 28. 45.
, 2) saepc est mcra rcla- — v. BuKCKHARDTi S}Tlac p. 84^ et 1075 ed. no-str. itlu.
linnit nola quac adverbils ct pronoinlnlbus vim relatlvain LXX. Kura/Qvatu Ald. y.uxa tcI yovatu, quod ita de- ,

—
,

tribuit (v. 'lUJN A, 2). M7Dn '- ubi Esr. VI, 1. •'•7
clarat Euseblus UQtj iari yQvaoii x/jijyftuTiov tfinXtu iTil
:

]1~"!~"3 quoruin habitatlo Dan. II, 11. r:73lD i'7 cuius T>)? fpy(Of lu rjiiQwv ndov ujii/ovTU TOv OQOvg XwQrjfi
nomcii II, 26. p:N 1" quae sunt VII, 17. Abit 3) in — .... XiytTut St ijitqjuirttv ( lcge ex Hleron. iv Ouivoi iii
notam Gcnitivi ( ci'. bcbr. b laN s. nON A, 3), v. c. Phacnone Cleric. , cf. pis )
yuXy.ou /.tiTuV.oig zo nuJMiov
NSba "
Na^JU; pracfectus regis , pr. qui regls erat Dan. 7lUQUy.tiad^M OQIj XQVaOL' /.tiTuV.iOV.
II," l5, ita quidcm ut substantlvmn ponatur vel in st.
emphat. Dan. 1. c. vcl in csti-. -n: it -iri: Dan. VII,
,
^^ [ plscarl , v. ai".
10, vcl c. SiifT. plcon. J^nbN "'T riOia nomcii Del pr. rO"n V. ibul.
nomcn eitis scil. Dci (germ. Gottes seln Nainc) Dan. II, —^•>:^v-»^
20, N''T?r;i iT lirT^"!;? accusationes Jndacorum III '8.
IV, 23. VIJ 25. Proiiomlnlbus pracponitur b, ut Dan.
,

^^ ct T rad. inusit. ct Incerta. I) fprt. i. q.

11, 20 N'!l ~^~"''i Nn"?n5: Nnain sapicntia et robur ci est.
:
talmud. — ii-
(v. litt. !i) obscuri coloris fiiit (neque vero
Genltivum materiac liabes Daii. III 1 ^ji-;'! ''7 cbiT , : ater J]iit quod dedit SiMOSris ) Mischna Negaim cap. l.
inm:;o auri i. 0. aurca et copula interposita Dan. Il, 32
, :
V. BuxTORi-. p. 5o5 , unde derivant v- ati-amcntum.
Sr; 311"; i" "'dNI pr. capui eiiis erat auri boni pro cx auro
bonn. Vll, 19. Esr. V, i4. VI, 4. 4) Pro verboso — II) sec. Jo. SiMOJTEM i. q. InlN , ^.i! miiltus fuit,

Cbaldaeorum serinone iiiterdum rcdiindat antc pracpp. 2 ,

yz. DbOl^ii 'T Nbsi."! icmplum quod Hicrosolymis cst.
evasit , undc ''l copia (ut •'h a ''n, s. = llTl). Dici
etlam posslt ''7 per aphaeresin dictum esse pro iiN , formae
Dan. V, 2 "''1731 "''7 NnT^a aroc quac in Blcdia est. Esr.
:

VI, 2. Dan. VI, 'i4, inpr. II, 34. Eodem pleonasmo dc- ^72 T ,
i;":"; TiJb, ''T'lr- ^d liaec omnia valde incerta;
quanquam de significatibne nominis satls constat.
lectantur SjtI , v. c. >Q2^5ot=)j ^AiOiCj P^jOI ccclesla
^2 cstr. i'^, C. Suif. "s^ i) subst. su^cicntia, [sat
resuirectlonis quae rilerosolpuis est Bahhebr. p. 2i5, magna copia unde adv. satis. Estli. I, l8: 'JVTa i13:i
,

(j.Ci£ \5iiij |JjrJ.£> caiidela quae supcr sepulcro ibld. p. Sl^pl ct insolcniiac et rixarum erlt quanium saiis. MalacK.
Ill, 10: cfftindam vobis bcncdiclioncm i1 ibs 15 usquc ai
2i() , et scxcentles.
defectum sufficientiae usque dum consumta erlt abunda,n- ,
B) Abit in coniunciioncm iit licbr. TdN litt. B ct ,
tia mca quod quuin fieri non possit scntenfla cst
: iii , :

13, 1) quod
et notat post verba scicndl Dau. II, 8. g.
cf. Ps. LXXII, 6.
,
aeternum , (Jo. Simoxis bene ad
Ill, 18. IV, 6, vldendi III, 27 et similis potestatls sen-
scntenliam iJtia qiiam satis est, sed qiiomodo hoc cx ver-
:

tentias ubi latiuc ctlain acc. c. iiif. ponunt Dan. II, 47

, :

bls elicuerit equldcm non vldeo). Qui sequltur, gcni-

jiribN ~'rs Nir; ^iafjbN 1- ai-]? p: vcrum est, Dcum
,

ti^ais plenimquo rem personamvc dcsignat cui sufHcit

vestrmn esse dcum dcurum. ( Gf. hebr. "'3 fi:?aN lob. XII,
,

aliquid. Lcv. V, 7: TVCi iT quantiim sufjicii atl agnum

2). rV, 20: et quod (i") vidit rcx angclum 21.
elus rei haec cst intcrprctatio , cf. Comm.
'.

23. 24.
cmcndum (non, ut SiMOXls cd. 1 4: qiiot snQicIunt ad —
agnuincomcdcndum). XII, 8. XXV, 28. Deut. XV, 8:
"ri y,2 ex eo tempore quo ex quo (tempore) Dan. IV,
—
,

i^^bi^": i^
qiianlum sufficit inopiac eius sublevandac. Jes.
25. Esr. V, 12. 2) ut post verba pctendl J3an. II,
16. 18, mandandl III, 10. 29. VI, 8. 27, it. de fmc
,
XL, !lbi:7 i^ quanlum sufficit holocaiisto offcrendo.
16 :

et consllio Esr. V, 10. 3) eo quod —

quia. Dan. II,
Ex. XXXVI, 5: !TlJyn illJ pius quam sujficit ail opus.
20. 23. 37. IV, 3l. 34. VI. 24. '^n i^ nam si i. q. — ,
Neh. V, 8: !i:a i"I3 quantum in nobis crat , pro virlbus.
Cum Suff. Prov. 16: "^Jil quod iibi sufficit.XXV,
fc>5 '3 Dan. 11,9 Theod. itiv obv. ( Sed aliud est ^i"! •''7

Esr. IV, 1 6 quod., si, quod ad duas sententlas refertur) .

— Ex. XXXM,
7 Qi- iis sufficicns. Obad. 5. Jcr. XLIX.
:

9. Rarius genitivo id significatur culus sat magna copia ,

4), Praeniittitur oratioiii rectac ut is oti. Dan. II, 25 , , :

adest. Prov. XXVII, 27 Cit;' abn il salis lactis caprini. :

ita dLrit ei i^a n~3U.'M il rcperlus cst vir cct. Comin.
37. V, 7. VI, '6. i"*.' —
5) Praepositlonlbus postposi-
2) Statui cstr. il sacpius praemlttimtnr pracpositt.,
unde novae orluntur praepp. coinposltae in quibus omnl-
tum, hls conlunctionmn potestateni tribuit v. ''7 V-t^ ,
,

'•5 r^ia^ ;y, 1-7 ba]5-bs s. vcc. by, irna-^, b5|5.." De bus tamen suificicntiac copiacque potcstas plus minusvc
'•?-y;3' V. no. 1. '' '
servata est.
a) 1-5 secundum copiam pro raiione. ludd. VI, 5
Cum Pracf. --3 i. q. h-ebr. "iiatO quum , sq. praet.
,
:

innumeri a^ib iiaiN pro q^o lcgltur nz^lN^. 'V^II, 12.

i^lS
Dan. V, 20. VI, 11. i5, particlpio III, 7.
,

Deut. XXV', 2 in:*ia'i pro criminis rius ralione.

:
'^1'3

il (locus auri i. e. auro abundans , quae

!
b) 1-': id. secundum mullitudinem copiam (cf. ^13 2, ,

olJipsisliaud infrequcns cst in lingua arabica vulgari et meli- litt. •mde sq.
, inf. quotics quotiescunque. 1 Sam.
f) ,
 R. n^n, 'j'1'1
335 n^-i — ^^*^

X\^II, 3o : fcrsa n'2 ^^I''! ct facttmi est , quotlcs erpc- ClialJ. ^«nVT, sjt. (2 Cor. III, 3. 2 Joli. 12, 3 Joh.
<?,/,o«.m /ac.Vftn«^ Cf. i;^. Rog. XIV, 28 <,,: v:^l
^^ ,^^^
1 :
,3 '_ ^^^-,^
x
^^ j^^_ „ ^-^ ^^;,^:,
?|Da!7 ^fia c1 Jnclum cat ,
quotics re.r vcmchat cot. Jcs, ^
JpLVIII. 19. Jcr. XXXI, 20. 2 Reg. IV, 8. Etiam sq. id. scd arab. sl.J ati-amcnt.nrium Ilar. V p. 148. VJ,
verbo liiiito, ubi suppl. "lON. Jer.XX, 8: iznN '7?3
quod ctiani Pcrsae adoptanmt sub forma
228 Schult. ,
quot!cs loquor it. stj. iioiuiiie ubi cllipsis est, ul Jer.
(i^.ii, unde ,\o\^>>, .(ju^,> ati-amcntaruim tcneus, mu-
, ,

XLA^II, :'6 : ia ';;''13T ""173 quotics vcrba tua cle co iiici-

lius in aula regia. Dcctjino niliil ccrli definio. Nigricoloris
dunt (cf. XXXI, 20 )V Jes. LXVI, 23 : idnna onh "nTa
notione sub his litteris carcut Semitae neque huc rcfcm :

^n2C"2 n2'J ''^HI quotics novilunium veiiit iVi novihihio suo

i. e.' tcinporc suo et quotics sabhatum sabbato suo i. e. tcin- dcbcbat sjTi.-icum dacmon (MiCH. suppl.), quod
|Q..»2

porc suo , quovis novilunio ct s.ibb.ito atque sic i^iMi '^ra ;

est pers. »ji>, zend. dlw , sanscr. dcwa coll. lat. divus, ,

ri:a;2 quotannis 1 Sam. VII, iG. Zacli. XIV, 16. 2 Clir.

sed obscuri tamcn coloris slgnificatio est lii rad. rtrr" v.
XXIV, 5. , supia.
•c) 113 a) secuntium copiam i. q. ''*i3 et i1T3 ( cf. 3
no. l3), inde quotics. lob. XXXIX, 25 "^SVd "'^3 quotics :
^'la''^ V. ^Si-T rad. 3^-.
tuba injlatur. /?) ad sufficicntiam alic. (cf. 3 no. 10) i. e.
ut satis habcat pio aliquo ct proprie quidcin, ubi cibi
, ,

est inentio. Nali. II, l3: 1ini"li '^3 pro catulis suis. Iii ^'^ fut. "fli pract. f1 1) rcgcrc, modcrari. (Pr.
altcro heinistichio 1-rS3Vb. Hab. II, i3 : laborarunt :
lit vidctur subiiccrc , subiugarc , causat. radlcis 'j!i'i q. v.,
,
populi 'da '"IZ in pabulum ignis ct natioiics laborarunt ,
Cstr. c. acc. Saiu. II, 10. Zach. III,
qs. pro '['''l!^). 1 7 :

^ii~\ 113 in vanum incassum. Jer. LI 58 (ubi eadcm

, ,
domum mcam nwdcrabcris.
Tcrba). Gcrin. fiir das Feuer, fiir Nichts. Absiuclc
iudicarc l. q. tiSS, scd crebrius in scrmonc poc-
2)
Jo. Sisioxis p-l -13 rcddit quantiun requiiitur ut ;di- : ,
tico. Regendi nlniirum et iudicaiuli notiuncs, ut iii disci-
quid frusti-a sit, ct CN "'13 quantum materiae ignis requi- plina Orientis , ita in linguis cius arcte cohacrent , cf.
rit quod in recciitissuna etiain edit. conectum non cssc
—
:

miror. Nusquam il3 , quod ^"atekus oliin docebat tcr, it. ''i et *_<>. Gen. XLIX iG: isy ^ili 7'^ ,

(gi-amin. hcbr. p. 3i5), est forma uicrc poet. pro 3. Dan iudicat populum snum saepius dc Deo populiim ;

—
,

d) '^•;V coinp. cst ex'V, t^a , iT, v. Inra. Plura suum oinues(jiie geutes iudicaute Sam. II, 10: ^iir;''
1

exempla noii exstant. •V-iN iirrN ri;- !'>'• ^IIj 9- ^^> 9- ^, 4. LXXII,'^:
XCVI, 10. Jes. III, i3. Pro varictatc ncgotiorum iudi-
TV^l f. avis quaedam rapa.r ct impiira ( Deut. inV,
cis qui versatiir modo in sontibus puniendis , modo in in-
l3) in locis dcsertis gregatiin habilans (Jes. XXXIV, i5), ,

sontlbus absolveudis et tuendis, ludicarc allquem spec. dici-

cuius phires cxst.-uit specics (Dcut. 1. c. additur r!:'';;b).
tur a) pro damnarc, punire sontcui, xttTux^irin: Gcn. XV',
Quod ad etjnnou attinet, Bochartvs (Ilieroz. II, p. 196. li: gciitcs , quibus scrvicnt , 13:^ 'J^ cgo puniitm. lob.
9;?) parum fehciter confert V'^ ati-amcntnm et propterca XXXVI, 3l tlVZ" 'fil' ~3 ''3 nam his (pluvia, fidmiuej
:

vulturem nigrum i. e. •\-uJgarem iuteliigit eqnidem non :

Aleph gemiuato in Jod punit gcntcs. Sq. 3 Ps. CX, 6 : biy<Z fili poenam cxcr-
haesitans radicem statuo ?^:n"7 ,
cct inlcr gcntes. b) iucri causran insoutis ct oppressi. Pror.
inutato (cf. sjT. ^l.» Pa. ^*-» , et arab. Elif gcminatum, XXXI 9 fVSNT : ct cgcni,
'iS ^11 tucrc cnvsam miscri
,

quod instai' duplicis ^^"aw pronuntiatm- , de Sacy gi-amm. max. de Deo, oppressoi-mn ct populi sui pationo. Gcu.
I §. 110 ed. 2), ita ut ^!'il eiusdcm originis sit atquo XXX, G: CriV.V iin Dcus tuilus cst cau^nm mcnm.
subst. i^N"7 ct avcm cchritcr volantcm dcnotct quanquam : Dcut. XXXII, 3G • i^^iVn; -i""- !'•'' LIV, 3. LXVIII,
ea rc species nou accuratius definitur. Ex veteribus LXX G. Plcuius dlcitur ^C-l':f: yi J-er.XXI, 12, et S ]i^ ^1.
in Deut. (cuin Cod. Samar. ) omittunt , ap. Jes. ilaqot Jer. XXII, i6 ]i'3NV i:;- r'^ 7^. V, 28.
:

(fort. nVT accipicntes pro ird"", NS-T ) , suffi-agantc, quod 3) liligarc i. q.' 'j-"i: , sq. Dy. Eccl. VI, 10.
mireris , Saauia (..J^i^ii ap- Paulum). Vulg. milvus. Niph. v. 'j:',^.

Syr. ct Chald. codem vc. usi N''^, l^-»? ,

quod postcrius Frecpentissima ct fi-eqiicntior quam iu liugua ,

hcbraea hacc radix est in liuguis coguatis. In Targg.

Arabs lob. XXVIII, 7 s!jsj> reddit i. c. mihum (v. ,

cst ('1, imp. 'Ji'1 et "[^i, fut. imi, ini, '";'' iudicavit, (

FoBSKALii dcscr. aniin. p. 1 ). Eodcin vocabulo utitur

pro hcbr. t2DTa et Y~- Mipe. pass. scii Ithpa. ^'^K liti-
Saad. in Pent. OccuiTit tamcn BocHAitTus I. c. , mil-
vum nequc grcgatim, iieque in locis desertis vivcre (contra gavit. S3T. . J id. ^iZ^ pass. fJ-J? iudicium , causa,
Jes. 1. c. ) , ct propterea etiam nos vullurum specicm (aha lis. Zah. id. Ai'ab. rexit, impcTavit iudicavit, domna- ;

vcnit nomuic Cr.l) intcUigcrc malumus hos cnim ct : ,vit; it. vilem, contcmtiun reddidit qs. Ji^rr! (v. p"!), et
"Tcnales essc ct descrticolas oinucs conseutimit (Arist. , .... , « \ ~' • -, .

1- ° T-r s
• T-v , , / o-\ submisit se (cl. Itt
i''J'
) ,._:J reannm
o , ludicuim ntus.
List. auuu. \ 1, .T. IX, 11. Gesncius p. 700). »
,
^ CT-^

T'') m. (formae ii^) atramcntum. Jcr. XXX\"I, 18. S_vuon\ma magii etiam usitata sunt *^^ et j_^^-. .AetJi.
 . "

R. ]^^ 336 n " iii^.

clamnatHS est, Ji^i,'. iudex , J^J^^'. iudi- Jer. IV, VIII, iG, testo EusEiuo quarto a
i5. 16.
't'J?Pf .'

cium. Ex liiiguis scmiticis pctitum liom. d/jViu cousilia, Paneade lapide emitibus Tyiiun sita, olim 'a^b dicta (lud.
X\'I1I, 29 ) sed a colonia Danitarum occupata novumqna
,

nrtus armcn. fJ-t^U tZicra iudicium.

,
iiomen sortita ( quo auctor Geneseos iam in historia Abra-
m. UCiia. ^l N53 solium iudlcii, hami utitur, v. cap. XIV, 1,4), idololati-iae sedes fajnosa
^"'T
tjibunal Prov.
iH(7icJu7« i. q.
XX, 8.Spec. a) locus iudicii, forum. Jes. (lud. XVIII, 4 6. i3 —
20. 1 Reg. XII, 28— 3q. —
X, 2 : D''';'^ p^a nitJ^b ut tlepellant dc iuJicio (vcl (Je iure 2 Rcg. X, 29. Am. yill, l4). Cum He parag. —
litt. e) tenues. — b) causa forcnsis, lis, quae iudicatur. 2 Sain. XXIV, 6: ly\ !^3'1 5X3^1 ct vencrunt Danum
Deut. XVII, Prov. XXIX, XXXI, 5. 8. 'b yri p^ propter ... (?). In verbis mendmn inesse videtur et
causam alic.
8.
egit (v. verbiim),
7.
's yn T\W id. Ps. IX, vide sitne rcponendum iy in silvam. Vulg. silvcstria. —
i5. CXL, i3 (cf. '5 ticC73 n-ijy Deut. xVi8 et chald. p"i Ez. XXVII, ig V. suo loco s. litt. '\\'avv.
*I ^'T 131'). CoUect. lites', litigatio Prov. XXII, 10. — ''S 1 n. gcnt. Danifa , ex ti-ibu Dan oriundus. Col-
cuJpa] crimcn quod iudicatur (i. q.U3ipa Jer. LI,
ci) ,
lect. ^l-irt Uzp tribus Danitarmn lud. XLIII, 2. X\'III,
9. Ez. VII, 23). Cf. ai-ab. ^p debitmn. lob. XXXVI, 1 . 3o.'

17: ^snn'; u-3"i573!i ]^i nxba s\5'^ ^ni et &\. culpam iwpii PiX*]'^ et bi^y^l (v. Ez. 1. c. no. 2) (iudexDei
unples , culpa ct pocna se ejrcipienl. Umdheitius nuper i. qui Dei nomine ius dicit, vel
e. iudex divmus , qualis :

( iu Commcut. ed. 2) locum ut ita interpretatus est, 'ji'1

apparet Daniel propheta in hist. Susannac) n. pr. , quod
priinum de impio lobi indicio circaDeum et providentiam, gesscrunt 1) filius Davidis 1 Par. III, 1 , qui alio nomiiw
deln de iudicio divino in lobum pronuntiato intelligeret,
liac sententia si tc adimples iudicio impil iudieium (Dei)
SNbs q. V. —
2) propheta nobilissimus , cuius fata
: ,
meinoratu digna et vaticinia continentur in libro eius nomen
et poena mox se excipicnt. Sed fii nunquam dicitur de gercnte. Nimirum iuvenis a Ncbucadnezai-e una cum rcg«
sontentia vel ai-bitiio privati hominis et vereor ut rectc
aliisque proceribus Babjlonem abductus , in aula regia
dici possit impleri aliquc iudicio ( , wenn du dich er-
: ,
educatus et Belsazari (-iSNllJpba q. v.) nomen adcptus,
fiiUst mit des Frevels Urtlieil " ) pro imbutum csse hac , mox somiiio regis fehciter explanato praefectus magorum
vel illa sentieudi cogitandique ratione cum contra benc adeoque C)to regnante amicus regis factus
( Dan. II, 48)
:

hebraicc dicatur implere culpam s. crimcn i. e. perllcere, {Vl, 1 ) ab acquaJibus perfectum sapientiae et pietati»
consummare Gen. XV, 16. d) sententia iudicis. Ps. — cst :

exemplai- liabitus , v. Ezech. XIV, i4. 20. XXMII, 3

LXXVI, 9 : 11-5 ny^auirt. — c) ius. Estli. I, 73 : ni 'ST (haud enim probabile , quod Bleekius coniicit, huiic
'.•'ll qui periti suntlegis el iuris, — Phira non exstiUit.
'

diversuin esse ab eo , qui in libro Danielis cclcbratur).

T'^'^ chald. 1) iudicium , nicton. de iudicibus , cf.

Jos. Arch. X, 11 §. 7. 3) saccrdotis tempore Esrae, —
Esr. VIII, 2. Neh. X, 7.
,.J«j.> smnnuis senatus. Dan. VII, 10: an'' N:"'^ iudices
m. iudex 1 Sam. XXIV, 16. In st. cstr.
1*'l ^^^n

considehant. V. 26. — 2) ius , iustitia , in Targg. sae- ( Kamez praeter norniam correpto) Ps. LX\"1II, 6: jn'^

pissime pro hebr. tJEia;^. Dan. IV, 34 rrnrris eius :

ni:7:bs iudex i. e. patronus viduarum, cf. rad. no. 2 litt. b.
l'''^

viae suut ius. Dan. VII, 22 prrb? "'"'^.'''^i:^ ^~C. Nj^"! ct

: chald. id. Esr. VII, 25. Syr. U-*} id.
J»'^
(donec) ius redditum est sanctis Altissimi. Comm. 26. — I iD^ -1 iudicata i. e. absoluta , vindicata) 11. pr.
(
3) pocna. Esr. VII , 26: ,-:-3 nzrnT^ N1~b »l'~ pocna
filiae Jacobi et Leae Gen. XXX, 21 a Sichcmo Ilevita
,
sumatur ab eo.
stiiprata , a fratiibus oi.tOfttjTQioig crudcliter vmdicata
^ 1 (iudex cf. Gen. XLIX, 17, sed ab auctore Gen. cap. XXXIV".
XXX, 6 declaratur quasi sit i. q. iudicatus a Deo &t6- ,
^.'!^''1 '"• pl- chald. n. pr. populi AssATiaci in
y.QiTog Jos. Arch. I, 19 §. 7) n. pr. quod gessit 1) Dan, quod ex Geogi-aphia Orien-
fihus Jacobi et Bilhae pelllcis Gcn. XXX, 3 — 6. XXXV,
Samariam
tis hucusqiie illusb'ari
traducti Esr. IV, g,
non potiiit. Nihih est quod coiv- ,
nomen gerentis ( ^l Gcn.
20, auctor tribus Israeliticae eius
icctiit ScHULTUESsius , Paiadics p. 363.
XLLX, 16. 17, p
Ex. XXXI, 6, p kz ^Num. r:BT3
I, 38. VII, 66. lud. i,"34. XVIII, 2 sqq.'). Assigna- "
'I'' 1/2 m. 1) lis , contentio , tantum iii pl. C":''"!*^
verat ci Josua regioncm maritimam circa Joppen cmn Prov. XVIII, 18, cstr. irn-a XIX, i3. Ahbi in Keri,
Beptendecim oppidis (Jos. XIX, 4i 46), quae tamen — ubi Chetliibh habct di:iT3 ," V. linJO p. 32g.
Philistacorum et Amoritai-uui incm-sionibus scnsim valde
imminutii esse videtur (lud. I, 3-i. 35. 1 Sam. V, 10. 2) 3Iidian (gr. Mudidf, arab. ^jwV-c), n. pr. filii

2 Beg. I, 2), ita ut fallatur Joscphus qui Dauitaium ,

Abraharai et Keturae natu quarti Gen. XX\', 2
ct genti» ,

Cnes ab Azoto usque ad Doram patuisse docct ( Antiqu. V, Arabicae ab eo oriundae in comphircs bibus distiibutae (v.
1 §. 22). —
2) oppidum in radicibus Libani (lud. ibid. comm. 3), quae varias regioues occupavcrunt. Et
XVIII, 28) et termino boreali totius Palaestinae ( uiidc una quidem Midiauitarum pars in pcninsula Sinaitica,
formuk yqd : -in3 ty 'pn, , v. p. 176 A) Deut. XXXiV, 1 Aeg)-ptum iuter ut montem Siuai habitabat ('i"'"!?3 "f'^}? Ex.
 R. V N2" 337 r-:: Nr*

II, i5. III, 1. X\'III, i; altcra triiiis Joidaiioin Moabitis E.sr. V, 17. \l, 12, Tfi "lijrs^C V, iG, fcin. Ty\
7. 8.
viciiia Gon. XXXVI, 35 , a Mose (Nuiu. XXII, i. XX\", hacc, v. c. hacc urbs Esr. IV, i3. i5. iG. ib.
T]~ Nn";"i;3

6. i4 —
l8. X3LXI, 2 s(jq. ) , clciii u Gidcone ilcbcllata ct 21, ^-1 Nnn-^ar \",
In Targg. frcquentiUur 7]-; , r]-'1
'8.

dcvicta (lud. A'I —

^lll, cf. •J^TJ tJT' Jcs. IX, 4, ct ^^•'•ji ''q'!1 prohcbr. rrT
, Prius ortuin cst cx Iicbr. r!T tt .

X, u6. Ps. LXXXllI, lo. Ilal).' IV, 7). Cf. infra !] snirixi (do qiio vide siib pl. njt? p. 94 B ) , postorius'cx

Euscbiuiii. l'iissiin Isiiiaelitis acccnscri vidcntur CJcn. Kl hacc (p. 3og A) et ~. lu jiiigiia arabica respoudet
XXXVII, 26 cf. coinm. 28. Sf). ludd. MI, 12 cf. VIII, uSiJ, ortiiin ex dcinonstiiitivo !3 =; riT cum suirixo 2
32. 24, a quibus taincn alibi distinguuiitiir cf. Gcn. XXV, personac, et fcin. e^i in liiigua viilg. v. Donibay
2 — 4 coU. 12 —
18. Caeterum ct cainclis alcndis operani
gi-amm. inaur. §. 45, it. actliiop. *{-I^T^ ] 'HYl^fc
d;il)i:iit (|''"t"2 "«"isa Jcs. LX, G cf. lud. \'II, 12) et mer-
I

catiiraiu cxcrccbant intcr 1'alaostinain ct Aegj^pluin Gcn.

istc , illc. In utroque sexu adhibeiit etiam rm q. v.

X\X\1I, 2t). Dupliccm Midiaiiitidcm bcne distinxit 1?.'! '• '1-

^l!
'iJdilii syllaba 'j— ,
quac eadem exstat
Eiisebius DTinhufi (IIiekon'^. iVIadian ) Tiuhg .... y.HKXt
:
in forniis ^•'Vn p. ^4 B ct j-^rx p. 12GB, et scc. lo.
lii- t.yixiiiu Ti^ig l4oa,iiug (quac li. ]. arctissiiiio signilicatu SiMONE.M orta ost addito i^; ctce chald. liic. !
'JST N^';i
dc rcgione lcliiiiiacae viciiia accipitur) Tjfjog voTOV iv tO(;/(f<) hacc imago Oaii. II, 3i, js-j N:"ip (qiiod noiiicn alibi fcin.

TMV ^u^axriVwv tjJ? fovO^ug uraroXug

i)^u).u(7a>jg in . . . est) hoc coriiu VII, 20. 21.
xuuT di y.ul ,jj yQti-f*! t«? iyv/aTi()ug Mu)Ufi i)i''/uii()ug
iiixta Arnoucm
Bluihu/ii , iitQag Tioy.uog (Ilieron. addit
et Aicopoliii) , 'tjig viv i!ii;fiog ovnu dil/.vvTui , scd prior
:

^jj iii Kal inusit. i. q. ^;-? conlusus , conlriliis

illa fortiisse cst 3Io(liana Ptolemaei , Mailiaii AbuLfcdae csl ,

vitiuuin vcrbis Tf^l , TjZil , pji^ contudit , coniminuit.
( Gagn. p. 42. Romuiel pag. 77), EdrLsii ( Clim. III, Sed radd. arabicae L^vi^ ic^-^ ct _»j quas laudant Eicii-
p. 5) et roccntiorum (v. Seetzex in Fuiulgiubcn des
HOitsius et "WiSERUS ad SiM. Lex. h. v. ficticiae sunt:
Oricuts I p. 45, V. Zach CoiTL«spondcnz XIV p. ifio)
ab oriente sLnns Aelanitici, cui regioni ccrte iii \". T. et prior qnidem profecta ex falsa analysi vc. i'Sc> quod
Midiaiiitae uon tiibnmitiir. — N. geut. est Xum.X,
^:^"i;3

ai), f. n':;--: XXV, 10, pl. £':;-!': Gen. xixVII, 28, ncqiio est a L/^, neque pulvereni signiGcat, sed a i^.i

»«inel contr. c^-a ibid. comm. 3G. ct coUcm arciiac deprcssiorcm notat, pr. adj. fem. a inasc.

• l3^ I _ f. rcccntioris Hebraismi vocabiilum (v. cliald.) uiOi. Ita etiam iii utroquo loco Corani , nimlrimi 7, i4o
pr. ituliciurn , iiirisdiclio , iiide 1) provinria , (iioeccsis,
qiiae praerrcti s. proregis iurisdictioni et imperio paret, cf. ( l44 Maracc.) , ubi de monte Sinai : \S.i nSjiSi- Jccit eimi

actbiop. f^ llf"2 2 r tciTitoriiim , disti-ictns a Yl!°?? I

(Dcus) collcm dcprcssum, et 18, g8 (99), ubi eadem
verba de muro Gogi et Magogi. Malc cnim et ex coii-
(aiab. sjT. iUjAxi »,iO urbein notat).
iudica^-it et iectura Maraccius sura septima : reddidit eum atti-itum
et comminutum et uiidcvicosima , : reducet iUuni in pul-
Saepissinie dicitnr de Persiac provinciis s. satrapiis Estb.
vercm cominiuutum.
I. 1. 16. 22. 11,3. m, 8. 12. i4. IV, 3. 11. VIII, 9.
Pi. n:- Ps. CXLIII, 3, 2 pers. nN2'r: LXXXIX 11
II. i3. IX, 28 cct. , V. c. Ehanaide Dan. VIII, 2,
(utrumqnc luorc vcrborum Ttb et forniae nST ) 1) contiidit,
quarum praofecti vocantur ni:"'!^^; ^"TO ib. I, 3. VIII, g.
coiilrivit. Ps.LXXII, 4: p'ii3 N3T1 et conlundit cpprcs-
IX, 3. ciiisquc titiili viri etiani iii Samariae ivgno nieuio-
sorcm. CXLIII 3 , : ''nT! Vn^- '»'2'^ praegu. conlusam
rantur (1 Rcg. XX, l4 sqq.). riJi^rai^ "^a filii provin-
ciariim (de pliir. v. Gramiii. bcbr. 106, 3) vocantur
proslcrnit vitam meam. Ps. LXXXIX, 11. lob. \'I, 9:
Israelitae exules qui iii Pcrsiae proviiiciis biibitaverant "^X-T^I nibiS bx^ nlinam Dcus me contundat. IV, 19 habi^ :

,
iatores casaruin argilla cearum (homincs) UJS i-sb DlNS-^
Esr. II, 1. Neh. VII, 6, l-;:-<--:r: v^jx-n Neh. XI, 3
pracfecti cxulum. — 2) ampliore significatu rcgio, quos contcrunt i. e. qui conterimtxu- , consumuntur vclttt

Urra, de Aegypto Dan. XI, 24. Thren. I, 1: 'n'nb linca, pluiimos

\iil , sictit a iinea,
sec. qiiod vereor ut
niJ^^laa princcps inlcr lcrras , parall. a-^iaa "'n^l. Ez. probari possit. Jes. LIII, 10 —
"'Vri" TNST "-p MiiT)
,

XlX^y. Eccl. II, 8 (cf.Esr. IV, i3). \', 7. "" Jehovac placuil cumconlundcre acgrum Jccit cum.
, Ita ,

plcriquc. Malim fcre .

Jchovae pJacuit et acgrum fecit :

Nj'' iJ cliald. i. q. hebr. no. 1 provincia, Dicitur vuhius

vulnus eiiis i. e. J. placuit acgrum facere eius,
de provinciis iuiperii Babylonici Esr. IV, i5, velut n;''-?^ lcthalc vulniis ei inlligerc (cf. Mich. \"I, i3), constru-
r^:: Babjdonia provincia (arctiore significatu, div. a rcguo ctioiie u(Svrdicio. iN3^i rcddi potcst conlusio s. vulnus
Babylonico). Dan. II, 48. 4^. 111, 1. 12. 3o. Esr. VII, vim nominis habcnte, sivc a
cius , sive a N21 inliiiitivo
iG, Nn;i-'j nm"' Judaea provincia E.sr. V, 8, Nnrna •'-••a
Nr^T cum Dag. forti ciiphonico (Lgb. p. 87). — Metaph.
Esr. W. 2. Nri^^Tj
"•:••
>;t;V"C:
=
pracfocti proviiiciaruin Daii. a) contudit aliqiiom vcrhis in disputando. lob. XIX, 2 :

u"V":- •'::-NS";ni ct (quousqiic) conlundilis me vcrbis ?

III. a. 3.

b) oppreisil pauperem Jcs. III, i5. Ps. XCIV, 5, niaxime

•) V. ™' chalJ. hio , ut ^i NrtVN n'= haec donius Dei iu foro Prov. XXII, 22. Cf. 'jna.
Uu
 R. ii^i, nsn, r^^^ji, iV 338 ^'z'^
r^:
2) conculcavii pedlbns. Tliren.
III, 34. homo mendax odit castigantcs eum. Ltith. cinc fnJsche
obrnto Jcs. Zungc hassct , dcr ihn straft , ncc sanc obstat huic intcr-
Pii. 1) confusu.f cst , dc liomine plagis
XXII, mctapb. /)<tc»/m/s, prctationi quod !]l ti-ibus rcliqtiis locis intiansitlve
LIII 3, dc bracbio lob. g. 2) ,

mocrorc proflignlus cst nostr. nicdcrgeschJagcn accipitur. Benc ad scnsnin iam LXX : yXwffffa ^nrSijq
affJictus, ,

(.tiaii ulii&iiav favctqnc altertim hcraistichituu os blan-

scyn Jcs. XIX, 10. Jcr. XLIV, lO.
, :

dum parit ruinam. Qui vtilgarein significatum retinent,

Ai/)A. i. q. Pu. no. 1. Jcs. LVII, i5.
ut RosEXMUEiLERUS iutcrprctanttir lingua , : falsitalia
Hithpa. fut. NS--; pass.Pi. no. 1. lob. XXXIV, 25, odil contrilos suos ,,non quod niaJi quidpiam ipsi contttle-
et mctapb. (vide Pi. no. i litt. b) lob. V, 4. rint, scd quod existimat , se odio haberi ab iis", vel cnm
MT adj. intensiviun 1) contusus, conlritus, ct snbst.
JuNio, DathiO , ZiEGLERO attrilos accipluut \yro atte-
l

rcndis , iu hituc scnsum lingua mendajc odit a se atlcrcn- :

contrilum poet. pro pulicrc. ( Cf. actbiop. ,i?'£4*

,
I
dos , scntentia satis ieiuua. Ncc melior prodit sententia,
commiuutus it. comuiiuutum piJvis , areiia. tJcd ukJo
si cum AbexEska, Kimchio , Mekceko , lo. Simosi
, ,

provocari ad arab. 5b\>, snpi-a vidinius ad rad. in Kal ). V~l dictiim statiiis pro l^-, iOl contrilus , afjlichis
(foriuac blip a rad. nsi coll. T^:;* pro i;!- Nitm. XII, 3),
Ps. XC, 3: NS"7~T" 'di:N 31L"n rcdigis honiincrn in puhc- ,

Cactcrum
rem. — 2) metnpb. ajflictus Jes. LVII, i5 (nbi iungi-
qtiod ipstnu Vix licct et longius pctitum est.
Aden Esha inverso orditic rcddcbat : linguam mcndacem
tur m~l i^cp Plur. ni-l 'N31 (Kamci! ])ractcr morcm
abiccto) Ps'.
).

XXXU', Tg. — 'Dciit. XXIII, 2 in codd.

odit attritus,
2) contritus \i\nc affliclus , miscrYs. IX, 10. X, 18'.
germanis NSl lcgitui' pro nsT qnod vidc s. rad. rj3"7.
,
LXXIV, 21.

TO'! f. contusio , conlrilio. Dcitt. XXIII, 2 : :?!li:3

|1 jT7 i, q. NST coniusus cst. In Kal semcl lcgitur N~T vulneratus i. c. castratus conlritione sc. tcstiuin.

Ps. X, 10 Chetliibb : n-i; (vclns-ll) riSni et contusus LXX. d-Xudiug, qtto sij;ulficatur pcculiaris casti-andi modus,
ctiaiunttin , ut acccpinius a medicis Graccis , in Oricnte
corruit (niiser), Cbaldaeus , Jarcbius et
Kcri n^"!^. ,
usitatns qno pnerortim tencllornm testictilos in aqna
ex recentioribus Schnvhheuus baec vcrba ad iusidiatorera ,

Vulg. eunuchus
calida cmollitos contcrendo exstirpant.
referunt boc scnsu: contcrit sc i. e. contrabit, colligit
,
attritis testiculis. Cactcrnm pro T\21 1. c. in codd. Gcr-
se , ut dclitcscat more venatorum et clcprimit se quae
, ,

iutei-prctatio ferri possit in verbo urd coll. lob. XXX\'III,

maitorum constanter lcgitur N2T (forma ad Aramaismnm
iiiclinans et in Pcutatciicbo miiitis probanda), solciitque
3g , sed vix potcst si nosti-i vcrbi usum rcputas. ,

Ps. XLIV, 20. Judaci ex huius loci scripttira codiccs germauos ab hispa-
Pi. i. q. NS1 contuclit , contrivit.
nicis disccrncro, v. de Rossi ad h. L
LI, 10 : r^2^ nVJ'^" n:V:in fac exullcnt ossa mca quao
contrivisli nimirum culpac conscicutia.
,'

Niph. contrilus cst. Ps. XXX^^III, g •r^2'i:i •ril135 :

'^^'^ chald. hebr ^ — 7 meminit, rccordatus cst,
languco et contrilus sum. Metaph. de animo Ps'. LI, ig :'

nST:") "ird: 2b animus fractus et conlritus i. e. pronus ad SjT. Sam. i^U '^ilT id. Indo
poeniteutiam. Inde
"iD" m. pr. niaf, ut hcbr. 'nST , sjT. Ir^?, spCC.
^J~ m. contusio , collisio (fliic(num), hmc fragor. mas oviam, arics. Plur. '['ip- Esr. VI, g. 17. VII, 17.
Ps. XCIII, 3 : D^ST nnn: lN"b'; tollnnt fiumina frngorcm
Cf. sjT. aries, plcuius J-J-^? Ij-^? nias ovitim
]i^2
suum. Cf. arab. [5C> tutudit , trusit. VI. collisit, ct
Barhebr. p. i22. hu. 5, sam. "^iiT» adde gr. ujiorjV
mas , coU. aQJjv , «pT;? arics , et pers. .yiiJ~s uias, dein
^\0 VJ. coUuctari, Xj .J> pugna. Nibil bonae fingis
arics caper.
babent vett. intei-pretes ,
quos examinavit J. D. Michae- ,

LiS ia SuppL p. 44i. 'ITlD'7 cmphat. n:'^^"! m. commcniarius , rcs mcmo-

riac prodita. in actis publicis consiguata Esr. VI, 2 , vid«
dc h. 1. p. 272 A.
'TT^'^ rad. iuusit. , arab. ;iiJ> contutlit , contrivit
^npl m. id. Esr. IV, i5: S<;:'1D'^ "*Sp ^'^'•'" com-
(v.DscIiaub. ap. M'. Schrocd. ad Ps. X. p.224sq.), com- mcntariorum pubhca rcgui a cauccllario (hcbr.
i. e. acta
minuil i. q. Nri
, "wT TflT. Cf. p-T et quae oljsorva- , , n^-T-:, chald. Nj^-ia^ by m:7:-;-i 2 Reg. XVIII, 18)
vimus ad nm. E Huguis occidentt. conforo gr. duy.io, pubiiea auctoritato consignata. Cf. lob. XIV, 17 Targ.
daxvw ,
pr. commiuuo. uicmoria, v. de nicmoriis martyruin,
(Syr. Mr-^Oj c.

^T in Pausa ^ m adj. verbale 1) contundens , ct

lu cod. Nasor. II 4G mcmoratur r^^
nioniuucntum. ,
rnetaph. casiigans (verbis), reprchcndens (coll. lob.
XIX, 2). riuc rcfcro cnm Lutheho et Geiero Prov. «^ijpoj libcr commcntarioruni ),
XXVI, 28 : VST NJp"; "i];"d (idb Ungua mcndax i. e.
 \\. sari, rc"!, rh^ 339 N^T — n7i
Hxoil. II, 19 in Sam. cod. i. q. nb" q. v. tlies. gr. p. 74 ctJo. Si.MOMS h. v. , nnm 1 Heg. VI, 3a
it 2 Kcg. XVIII, iG, ad qiiac loca aliqiiis provocavcrit,
iiihil juobant, v. gramm. hcbr. §. l44, not. 1) i. q. b^
saliit , sq. ^y iranssillit Zcpli. I, 9. ( RaJix
(
ct Tit^i vahn s. tabuJa ianuae , dciii ipsa ianua. Ex. XXI,
linguis cogiuilis ignota, pvai tcr cliaklacum , iii qiia PT-.^.-T G. Dciit. XV', 17. Dilfcrt a nn!: , qiiod ostiiini notat
Gcn. XLl , li 3on. lcgitur pro c.rsilirc 8. Lxirti Jlcl/, valva claiisiim ( sc<I v. 1 llcg. VI, 3i). Prov. XXVI, i4:
Caetcniin coiiiicoic po.ssis , cam litlciis cmolliLis ortujii ""T^j; bl' ii3n nb^in ianua verlilur supcr cardinc suo. lud,

es»c cx rad. T]"^ , ct propric notarc tcrraw puharc pcJc '.

XJX, 22: nbin b? D"'];^'^^?: pulsanlcs ianuam. IlinC
Vi. id. JcsJXXXVl, 6: n03 t^N2 l^n^ Ti< '""C salit dicruit nbn^ 130 ianuam cjausit Gcn. XLX, 6. 10. 2 Reg.
cervi iiislar dauclus , sq. b? Cant. II, 8, sq. acc. 2 Sam.
IV, 4. 5! 33. VI, 32. Jcs. XX\7, 20, nb^^n b:-: ianuam
XVIII, 3o ct Ts. XMII,"3o: -nm -iVnx •'riVNa cum pessTilo cJausit 2 Sain. XIII, 17. 18. nb'!" nr3 2 ilcg.
Deo rnco niuros Iranssilii. ( Cf. arab. .Lx. uicd. W^aw nb^n Gcn. XIX,
IX, 3. 10. 'ia\2J 9. 'nb^.n nnx poue
8«silivit saltavit, ct asccndit nixn-iim).
ianuain Jcs. LVII , 8.
,
Ubi na/rc/c /)f/o7-« exprimciulae,
pJen.imquc ulimtur Diiali C"nb'i ( v. ^bi ) , scd ctiaa»
I V)
nb-i )
*) '• 1- ^'-'^ pepcmlit clcorsum ,
pcnHulus Jidt siuguJaris uLi-amqiic vaJvam coniplcctitur, v. 1 Rcg. VI,
^'.
34 : fb^ba nnxrr nb-n C-bi: 'lu; duac valvae allerins
c£. arab. ^^ Cunj. i. q. JJjG' dc raniis dcpcndcntibus
ianuac vcrsafihs cianl. Afiiius acciiratc Ez. XLI, 24 nbl
(v, D.scliauli. ap. ScHULT. ad Prov. XX, 5) ct actliiop. tuin dc valvis singliJis tiim de iaiiiia positiim cst
, DTi'i5^ :

,1^/V.(D r libravit, pcpcndit it. aptns , convciiicns fiiit, \-i'di nns nb^jb a^nuJ ninb": ni2Bn'3 B^no ninb^^b mnV^^
iir. appcnsiis fiiit, naiu ita Iiac siguificatioucs sunt couci-
r'"r;Nb ninbl duae valvae crant singulis ianuis , ulraque
liandae. V, n'i;~.
versalilis duae valvae priori ianuae duae valvae posfe- ,

—
,

2) pcndcrc fccii , i. e. ilcmisit ui'nam in putcum, hausit.

riori. De opereuJo arcac 2 Rcg. XJI 10. Mctaph. ,

(Arab. 'ib et ^i, s}t. Pj id.) Ex. II, 16. ig. Mctapli. Cant. Vllt, 9 si iaiwa csl soror liostia i. c. si procis eam
:

adcuntibiis faciJcm sc pracbct.

Prov. XX, 5 aqua profunda cst consiIiu?n in animo viri^
:

Diial.-a^nb-T v. nbi.
i^;V~'' Mn^n ilj"'j{'l vir iamcn prudciis iil eochaurit.
Pliir. ninb'! cstr. mnb- fcm. (quanquam NcJi.XIII,
Pi. haiisii , cxtrajrit (cxpiitco), nictapL. lihcravif.
'

pracccdcntc verbo Jcgitur ninb^^n 1'n^3''l) 1) valvae

Ps, XXX, 2: ':r!''Vl ''3 '^":"i'~N le c.rlollain , nam me 19
XXVI, sive iaiiuae sivc portae. 1 Rcg. VI, .3i T^a^ir; nnD nxi
lilicrasti. Do forma vh- Piov. 7 v. ad bb^n. :

JS)!} '::" ninbl rri)!' ct forcs sancluariijccit valvas cx ligna

?1 (pro ilbl) pr. pendidus, nutans , iudc valva
oleastri. Ez. XLI, 24 ( v. ad Sing. ) ~i;"c5n ninb-7 vaJvae
ianuae , ut qiiac suspcnsa uutat ct iJti-o ciUuquc movctiir.
portae 1 Sam. XXI, i4. 1 Chr. XXII," 3." mnb^ T-^^yn
Scmcl mctaph. valva lahiorum. Ps. CXLI , 3:
lcgitiir
Di"yi»a statuit vaJvas portarnm Nch. \^, 1, cf. III, 1.
TlEiS b~ bJ' n^^r custodi valvam labiorum meorum. Cf.
i"s ""r^y.l lob. XLI, 5, ^irAa* 3. 6. 'i3 —
l5. VII, 1. ludc 2) Jores ianua, ut coena- ,

iJ^D ^nr.S Micli.' VII, 5,

0r6^(«Tog Eurip. IlippoL 882. addc Gulist. pracf. p. 12.
ciJi Iiid. III, 23 —
25, tenipli 1 Sam. III, i5. 2 Reg.
Louge frcqucutius est fcm. nV~ valva , q. v. AJiud vido XVIII, 16. 1 Chr. XXVail, 24. XXIX, 3. 6. Neh. VI,
10. Jes. XLV, 2. Prov. VIII, 35 et sacpius. Metaph.
I. rad. ~V-7.
Ez. XXVI, 2: C^arn ninb-l !Tn=U;: ejfracta est ianua
TtP^i i. q. bT et nb'^ valva iaiiua. Indc c. Suff. forum quasi
,
populorum i. c. Ilicrosolj-ma , ct cmporium
^rV^l Jcs. XXVI, 20 Xcri, ubi CIictLibh babct '^^;--. populoriim. 3) columnae volumiuis s. Jibii a similitu- ,

lude diiie ianuae dictae ut Jat. a similitudiue cohunuae.

, Cf.
Diial. DTbl cstr. Tb'1 c Suff. ^nb'!, ''(^rb'^ valvae gi'. ailldig i. q. aaridig valvae ianuae. Jcr. XXXVI, 23:
biforcs raaxime maiores, ut lu-bii., tenipli, po;7ao.
, fores, n^a^iNI ninb'^ "dbllj trcs quattuorvc columnac. Scribcban-
Deut. Sam. XXIII, 7. 2 Chr. IV, 24. VIII, 5.
III, 5. 1 tur eniin voliimina et hodieque scribuntur ea quorum ia ,

XrV, 6. 1 Reg. VII, 00. Jes. XLV, 1. Jer. XLIX, 3i. sj^iagogis usus est lineis non per , longitndincm totius
Ez. XXX^^III, 11. MaJ. I, 10. De foribus domus pri- chartae vcl pcrgameiii dcductis, scd iu plures arcas divisis,
vatae Jos. II, ig. lud. XI, 3i. Eccl. XII, 4. lob. XXXI, ut sunt latcra paginanim in libris coiuplicatis. Nuper
32. D""nb'i a^^ir; ponere, statucre forcs Jos. VI, aC. KosEOARTEV iii Eplicmcrid. lit. Icnens. i8:i3 no. i55
1 Ueg. XVI, 34. Metaph. yi/rcs cocli, qiiac pliiviam capila intciJigcre malcbat coll. rabb. ny'J, arab. i-^'j,
dcmittiiut (aJibiniZ^-lN) Ps. LXXVIII, 23. lob. III, 10: pcrs. .^j qiiac /jor/a?» et ccr^ij^ libri notant , sed vaticinia
^:p 2 ^~ib"5 /brcs uteri mci. XLI, 6; TZt> Jhres Jluici
'<r\hl
ab ipsis aiictoribus vix ct ne vix. quidcm in capita divisa
cius (faiiccs crocodili). XXXV'III, 8 : mai-c foribus con-
sunt.
clusil , cf. V. Zach. XI, l: aperi , Libane
10. forcs ,
Caeternm b'^ Ps. CXLI, 3 ct nb^i possint etiam ad
tuas i. c. aditus ad ijitcriora montis , ut Tastationi pa-
radiccm bbl revocari, ita ut b'^ porta, ct bj debilis, pauper
tcscant.
unuin idcmque vc. sit, utrunique a primaria siguificatione
n!pT f. (non comm. , ut volunt Buxtokfius in penduli et{nutantis : ccrte non obslat b nou dagcssatum, cf.
2 Uu
 , ,

R. nb-, bVl 340

!t:j^:M etndjon; t-i-inx pl- Q^xjt^In, ft-m. n?:^>:-iN; nE'^ bb^- •
)
praet. plur. ribbi Jes. XIX, G, rib'!, lob.
a Sed obstat tamen forma ^nbT Jes. XXVI,' 26 Keri,
qD-i'. XXVIII, 4 et rb^ Prov. XXVI, (v. ad uo. pcrs.
7 1 ) 1
quae ad rad. bbl rcfcrri non possit': nisi reponere placct \~l1i~ Ps. CXVI, deorsum pcpcndit, pciidulus
ttnb^T. —
Simt denique, qui bl, rib^ littcris emollitis ortum niilavil ct vacillavlt,
6 1)
schlaff hcralihiiugcn, hinahwallcii
juit,
und
putent cx pers. .^^ gr. &vqu, adcoque aram. y-n, {•^^'•^j schwanlen, ut -dc situla iu puteum dcpcndcutc, de frondibus
quae sententia certe non evertitur jnoLabili etj-mo a '^bi lcntis, pcndulis ct huc ilJuc agitatis, ut pabnarum. (Arab.
nam lioc seciuidarium csse possit.
ijjjo commovit capiit intcr eundum. II. pendula et laxa
''p'7 m. haustriim , situla aquac liauricndao Jes.
fuit rcs , Aacillu^it. Ji^j^ et JljO^.^ commotio , vaciUa-
XL, l4. Arab. _jj^ sittda , ex corio vu!go confccta,
it. ampliora et omne vas ,
qirt) liainitur aqua , cf. NiE- tlo V. c. capitis , i-jo id. , J_\j0 ct J.iAJJi homincs qui
haercut intcr duas rcs , v. Dsch. ct
Jliictiiant ct inccrti
BUHRH descr. Arabiae p. XXXVII, 'i'''}:> iirna parva.
Firuz. ap. ScHEiDiuM ad Cant. Hisk. p. 74. j5. Acthiop.
CFormae ii.J> et ^^ [rectius ^O et S^J)] apud Eiciiiioii- rl^^iVA. I pendulus , dc caesaric , de senectutc decrepita,
cf. ""; sic cnim explicanda, quae dubitans disputat
KiUM et "WiNEKUM pluralia suut fracta). Zab. ]Jcj situla. Ludolfiis in Lcx. p. 4go. Chald. blbna pendulus , ut
blbTI': 7pt nicntum peiiduium , ]^bn:T partcs corporis
''P'! m. id. Num. XXIV, 7 vb";': Q^-: br manat :

aqua cx situlis cius i. e. larga erit postcritas ciiis

,
mcta- ,
pcndulac. AdJe JJ3 dependit raccinus. Vicinae radd.
phora ab aqua de situla dcstillantc ad scmcn virilc tiaiis-
]ata, ex nostio sensu obscocna, sed OrientaJibus f;uniliari,
sunt rib", it. bbr , bbo , bbn ct bnbn q. v. et ad can-
cf. hxa, ^y^M. et Jcs. XLVIII, 1. In altero heniistichio dcm familiam rcferendae b"rt, JJai> J-^c, ii quibus
^'Sl d^^aa hv^t. Vb'^ (doljav) est a duali ^•^'bl (haustra cuuctis penduJi , laxitatis , languoris notio prunaria inest,
cnim bliia csse solent), Metheg ctiain in penuJtima scrvato. conf. lingiiis indogcrm. sanscr. /t/ movcri , gr. au}.ivio,
auXuaaco, aulog lluctuare, Uuctuatio). lob. XX\"III, 4 de
rf^t (quem Jehova extraxit i. c. liberavit) n. pr.
fossoriJjus jn putcos mctallicos se demittcntilnis qb'^ :

complurium virorum post cxilium vivcntium, 1) viri

!1J": 'uJi-N'!: dcorsum pcndcnt a/> hominum scdc ct vacillani.
Serubabclis coaevi. Esr. II, 60. Neh. VII, 62. 2) pati-is
Eodcm rcl'cro dictum Prov. XXVI, 7 513-::: C^p^iJ ^'bl :
Scmajae, Nehemiae aequalis Nch. VI, 10. 3) filii Eljoc'-
Chr. Cb-Cp '23 bTTim dcpcndcnt (nimirimi , ut iuutiJe pondus]
na'j', cx posteris Davidis et Sertibubclis 1 111, 21.
crura aclaudo: ct aeque inutUis cst scntcnlia in orc slul-
in''^'^ (id.) n. pr. i) viri ex proccribus Judae iorum. Nil cnifn dubito veram esse senteutiam nonnuJJo-
tcmpore Zcdcciae Jer. XXXVI, 12. 25. 2) saccrdotis rum Rabljiuorum Th^Z cxjdicantium :ibbl quam paiicis ,

1 Chr. XXIV, 18. dcclarare placet ct vindicM-c (cf. Is. Bekneys in Wachlcri
n
V_ » nonnisi in pl. ni'b~ fcm. rami, pahnites , ita Annal. tlieol. 1817 p. i83). Nimirum Jittcra scmivocalis
dictlutputc penduli ct nutantes. Jer. XI, iG. Ez. XVII, gcminata nonnimquam molJius ct ita prolata csse vidctur,
G. 23. XXXI, 7. 9. 12. Ciun SuiT. rnvb^ XVII, 7. ut pro altcra geminata ) audirctur , paritcr atque in Jingua
italica, hispaniea, gallica, in qua quidcm postrcraa bacc
S\T. (^>i-^j id. ibid. Adde arab. vulg. KAiiOi niclit. f7)7/c
pronuntlandl ratio pecuJiari vcrbo mouiller cxpriniitur.
TJtis , HoEST descr. Marocc. p. 3o3. Vassalli p. i65. Confcrantur inter se jilia, jMe jigVmola' familia, ,

NoKBERGius Lexid. p. 4i recenset etiam nasor. Vt^'

iii famiglia jamillc : hispan. hallar
,
Ihivia , mino ct in ,

virgulta, quod vero incertissimum est.

graecis latinisquc cfilXov et foUum (foljiuii) , «AJuOj et
alius , stannum et stagnum Annacus et Agnaeus (quae ,

formae apud vetcres pcnnutantur v. ^ ossli Etyni. h. v. ,

nbi iurbavit aquam pcdibus. Ez. XXXII, 2. l3. ct Schncidcri gramm. lat. I p. 5o3).
Esr. X, 16 pro aiT7
Siinllia sunt TDV'!'^
chald. Nlbo pro Nbo spina arab. , ,

LXX. rc.oaaaco , y.aTunuziiO. S-yr. t,*iii.j Pc. ct Pa.

v_ivoO> pro >_i^jj> calumniator , atque videtur pro altera
perturbavit, conturbavit, cxagitavlt. Ethpa. pass. {.jj.A_i»j
gcminata passim ctiam Niin poni , iit IDNbs ct 'iON:bE

turbidus, de liquoribus, 1>aa-5J id. de animo. Chald. i-,':\:> pro Ti''^" (fl-^-)' ^'"'"^ Pi'° •T^.^.^ ^'^^' X^l^Ij
nb'^ pcrturbatus est pavit. Pa. turbavit ten-uit , Nnib'^
,
,
11, cf. gi-. ai-cvQQU , af.cvQva, arab. i_jjj.i» pro v. •>
pavor. Etiam ex lingua nasoraea Nokuehgius citat
slllqua dulcis. Ad
Provcrbiorum locum 'ut rcdeamus,
»«"»*^? perturbavit" sed sine exemplo. Vidc autem scnsuin bcno exprcssit S^nnm. i'^ihnur /.vT^fiui unh ywloi
.sitne nn
eiusdem stirpis atque gr. raquaau) , nnde /..r. A. et pauJo Jil)erius Vulg. quomodo pulchr.is frustra
rcQttyfiog, TUQuxTug habet claudus tlbias sic indccens cst iu orc stultorum
, TUQu/rj. ,

parabola. In eandem fere sentcntiam L. de Dieh

 R. V?-, yhi, tby 341 fi^.l

rcJilcbat : dc/yilia siinl cniva clatidi , Al.u. Schvlt. situlas XX\'III, 3. 8. XKIX, 7. i4. Jes. X, 2. XI, 4. XV^, 3.
agiint (i.-e. morc sitiilarum pcniliila siint) criu'a cx cluudu, XXVI, G. Am. li, 7. IV, 1. VIII, G. v^^iir^ =--
ct CllR. IJ. Micil AEi.is quoni oJiiu scquebar aufevtc Jcr. XXXIX, 10. LXX. plerumquc -redduiit ntvriQ
crtira ct claudo ct seiitcntiose diitmn
,

quml csl in orc slHlli, ,

:

TtKo/jig, passim TUTiitvog, Aliud bl vol b"7 vidc sub —

?ib'=7 accipicns pro v^^n iiup. Pi. a n?! liauriendi , inde rad. ";::. Sed malo nonuulli, iit JliciiiioiiMus ad Sliii.
tolloiidi siguilicatu , coll. foruiulis latiuis haiirirc pectus, Lex., b'^, b^^ Ex. XXlli,3. Lov. XIX, l5 divilcm iiotare
volobant , a Jl,3 III. divitias concossit Doiis. Sentontia
hitus, veiitvcm, etarab. ^3wVJ liausit, siivripuit. Pruci-
LXX. iKjilov nooluv Scd uuivcrsus enlm cst , indlccm probiim iiullo partiuin studlo duci nc- ,
Tcrant ciy.i}.oJv. illc
quo divlti favere propter dona , neque paupori proptcr
toJlrndi significatus iu Ilobracis perquani iuccrtus cst (in
inlsorlconliam
jingiia Nasoraca dinuino locum Iiabrre vidotiir , v. Nohb.
lexid. p. 4i), qnaiu ipsam ob causain Geikho acccdcre pendula , lenuis tenuc (juid spoc.
• <'?l f. pr. res , ,

non possuinus cui ^'b^ est nomen ( pro n^'''?'^ ) elevatio-

,

1) fila icnuia, licliiin ,

quo tcxtum ingo aljigatum ost.
nem iiotans bac sehtenlia elcvatio criivum i. e. saliatio
, :
Jes. XXXVIII, 12: "':»i:37 ^\l''^ °- ^'''O '"« absciiulit,
qiiac a claudo Ct et pavalwla in orc stulli res siint sibi
petita , qui opus absolutum a lugo
,
imago morlis a textore
siiuUcs. ]julh. IPie cincm Kriippel das 1'anzcn, also stehl
abscludlt. ^'bl filameiitum
(Taliniid. poniculamcntuin, ,

dem Narren an von Weisheit i-edcn. do lills iiuplicatls podibus gallluae cLi-cnnnoIutis Baba Kania
2) laiiguidus,. debilis fuit. S\T. WJ defocit (nialc C. 2 Goni.). 2) co«ia pcndula, CcUit. \'II, (), iibl Vulg.
in uU-aque CastoUi editione Icgitnr yiTJ/) Pa. dliniiiuit.,
coma capitis. KiMcm : "li^^cri r)i:itip. Minus-hencLXX.
Ellipe. diminutus est» a) de aqua langulda ct "\adosa. S3T. |30j,^id., ct Symm.
TO nlo/.iov t;7s y.iCfulijg, r,

Jcs. XIX, 6 : -iiS?3 ^'lil'' 12*^1T1 sirb'! lanpdda Ct arefacta

SiuxixTiirifiig ciov. pro concr. icnuitas paupcrtas
3) , ,
simt flumina Aeg^yti (cf. flulneii ianguidnm Ilor. Od. 2,
paupcrcs. Inde •J^INn Cy nj- 2 P>eg. XXIV, l4 et n?T
\'f, aqua langiiida Liv-. I, 4). b) dei bominibus in
17, •j^iN^j XXV, 12. jVr.^XL, 7.' Plur. £;- nib^ Jcr. Lli;
tenui conditione vcrsantibns Ps. LXXIX, 8. CXVI, 6:
i5 et'y-;NrT '•n V. iG id.
i'^wirT' 'b') Tll y^ languidus eram meque salvavit. CXLII,
•"'''^0 (debllls, dellcata, cf. mclit. J/yZc il^d
7, (cf. ajsab. J3 vilis, Jiumilis, attiltus fuit). c) de
pujclla mojiis et pulchra , it. 11. pr. quod pot-tao ^Molitousos
oculis dosidorio languidis Jes. XXIXVIII, i4 :
"';; ^fl
iiegiiontaiit do amasia ut Daphne Cliloe) n. pr. mulie-
, ,
langueBant oculi mei ad cocluin
C^ll/sb
ct piac desidcrio paene -deiicieiites oculi
i. e. langiicscontes
mei cooluin in-
rls Philistacae , quani Slmson amabat. lud. XVI, 4 18. —
tuobautiir. Cf. siinilcm plirascm 'i"';' irs. LXX. ('^thnnv
LXX. ^ul.tBu, sive Ilbraiiorum mendo (^ pro.i^ stribeii-
tiiun) , sivc litteris d ct 1 permutatis , v. b. -' ' '

/:ov 01 orp9-u}.i.ioi ToD jiKtniiv fiQ zd t"tj.'0i;. Cacterimi J.

U. MiciiAEHS in Suppleiji. p, 44^ lib yerbis malc adhibct

^^'^ rad. Inusit. Arab. «Jj linguam cxscruit,
wab. J.5 limis ociilisadspexit, .utaniantes facerc solcnt.

Niph. pass.no. 2. dcbilitatus cst, de populo Iiid. VI, Chald. ri-b^i cucuiLIta (fort. oblonga , linguae siinilis}.
li : pT^ ''"'2 laiZ bN'"'^^ - i'"' ^' rnlde dchilitnti sunt Liide
a Midianitis '(f:£. 2 Sam. III,
Jsra'cliiac 1). Jes.XVlI, 4 :

"J-^rl (ager ciicurbltiiuis) n. pr. oppldi tiibus Judac.

Sjjy Ti2S ^T" dcfccit gloria Jucobi.
Jos. XV,' 38.
Vm , in Pausa b^i (Prov. XXII, 9. Jcs. XX^S 4,
etiam c. Sakepli Exod. , XXIII, 3) adj.
infrmus. dchilis 5]^'^ fut. Jlbl'' 1) stillavif. (Chald. et syr. id.,

2 Sam. III, 1 Davidcs in dics invalesocbat etjamilia Sauli

:

ct chald. etiain f]bT. Aiabice v_su,i est lente incessit,

S"";"1 D^DVn magis magiscjue dcbilitata cst (cf. lud. VI, 6).
sci-psit VII. fluxit : wietru,- autcm prius a-stOlaiidi etleiii-
lud. VI, l^: T\'^'71Z ';"^i ''Z''::i Jcimilia mca Cf,t infirniis-
sima 3Ianassitarum. Spec. a) lenuis, maccv , de vaccis tor Uueudi potestate profcctum csse , cf. aaij ct arab. ujJ
Gcn. SLLI, 19, de Absalono prac liljidino- niacrcsccnte hfaiusmodi plura.
stiilavlt, leutc fluxit," (wjj^, tM^ "^*
2 Sam. XIII, 4 ^- !^i2 MrN ^^172 cur iu adco macrcscis
: 'i'

Caetcrum liaec radix cst ex onomatopooticis ct.littwae dp,

b) lcniiis sorte et conditione, paupcr, humilis. Lx. XXIII,
1p drp dlp stLllandi soiuim imlUitur, ut in nOstr. ^o
3. XXX, Lcv. XIV, 21. XIX. i5. 1 Sam. II, 8. Ps.
1.5.
, ,

drop , Drop , iropfcn , cf. Siiliscr. tip stillarc Lohi'.

CXIII, 7. lob. V, 16. XXXIV, 20. Prov. X,
,
XLI, 2.
i5. XIV, 3i. XIX, 4. 17. XXI, i,^. XXII, 16. 22. SJE;, in arabicis (1 j stillavit, syi;. SjVl)., De domri^Ln I.
9.
XXVIJI, 11. i5. Am. V,
Opp.-Tiiry 11. Jes. XXV. 4. X, 18: n^^s^; Plb"'' domus slillat, pluviam ,per tecti riuias

RiitL III, 10, svd lob. rOCXiV, i5, hiT.Sor. V,.'4 iutiomltlit. 2) lacvimavit (oculus). lob. XVI, '20 -bx :

^oU. 6. Copulatlir cuin ^rrN Ps. LX±[l', iS! IXXXII, '^'J' TiZ'" — ibs ail Dcum lacrimat ocuhis mcus, Moti!])li.

4 \s>-, Prov. XXVIII, 3

,
.;;' Zoplu IH, la'. Saepe iii , Ps. CXiX, 28 : ""i':: M:bi: /. c' mat dtiima w«* : Gi. BJs:
plur. U''it lob. XX, 10. 19. XXXI, iC. Prov. X, i5. uo. 3. Jjicle '; ..,' .
; .0
 ):

R- tiH, pp-;!, «a/i, n-/i 342 f-J,- — m::'^

J^^. 11. stilliciiUujn. PrOV. XIX, l3. X Cant. II, 9. VII, 8, is Ez. XXXI, 2. 8. 18. Cum Dat.
pleonast. Caiit. II,17: lairb "^n ':jb-r;;:^ similis sis,
^iSi;'^ n. pr. lUii Ilamaiii. Estli. IX, 7.
rni dilccte , dorcadi. VIII, l^i.
Niph. i. q. Kal sq. acc. Ez. XXXII, 2 : fij T^ES
r"'^'!: lcoid iuvcni inler gcntcs siinilisjaciits cras. Reliqud
to^*!^ fut. p^-T-; 1) arsii, Jiagravit. {Syr. clialJ.
cxemj)Ia periinent ad 110. II.
«am. id. Arabes varios iisiis inctaplioricos liabont ex prima- Pi. comparavit
r!'3~ assimilavit , sq. bx Ji'*.
1) ,

rio flagrandi iisu pendentes , ut oij-> instigavit equitatum, XL, 18. 20; b XLVl,
5. Cant. I, 9. Thren. Il', i3 :

ut incursiouem faccret , nostr. anftucrn VII. iiTuit in nb— .TJTN ri'2 fjiiid tibi comparcm? Indc parubulas pro-
liomines equitatus cf. iiifra no. 2, c , forsan etiam vjijj posuii i. q. b"072, bC/J. lios. XII, 11 ni'3TN CN^^asri T^S :

disertus promtusqne fuit ad loquendum. Cacterum longius pcr prophetas parabohis proposui. meliu8 contcxta ( Ita
petita cst A. Schultexsii de hac rad. disputatio ctjanologica iiibente, quam
perdidi i. e. exitiiuil annuntiavi). 2) animo
ad Prov. XX\'I, 23 et praeter omncni liuguae usum in
, sibi irjormavii , opinaius est. Ps. L, 21: "Tivn rT^JJ^
SiMoxis Lcx. ed. 3 et 4 verbo i!i flagi-andi ardcndiquc /
"^i^QDni^nN arbitrabaris mc csse tui similem. Esth. IV, ,

signilicatio tribnitur. In linguis occidenUilibus respondet ]3: -•jj-rra i^jln bS ne opincris in animo iuo. Jes. X, 7.
gi-. dt()XO/.iui pr. flagrarc splendcre quod ad videndi
, , 3) animuin induxit, propusiiit, meditatus at f.icere aliquid.
potestatem trausfertiu-. Cf. tll'^). Ps- VII, li: vsn Nnm. XXXIII, 56. Jes. XiV, 24. Iud. XX, 5:
^rp"' ^'pbnb sagittas snas ardentes facit , h. e. iaculatur i"mb 17JT 'ni* me inierimere medilati sunt. 2 Sani.
sagittas ardeiites. ^q. 3 conflagi-avit , accendit ObaJ. 18. XXI , 5 : i:b nm TaST irbS IDN t^^ri vir , ijui no«
2) Ardeudi autcin potestas varie transfortnr a") ad perditurus erai ei i/ui mcdilabatur contra nos sc. perniclenh
amoris et auiicitiae ardorem. Prov. XXVI, 3o: C^nrp
4) recordatus cst.' Vs. XLVIII , 10 '^^pn DTlbN n:"'^'^ :

BipbT lahia ardentia i. e. scrmones ainorcui arden-

tissilnum prac sc fcrentes vel siunilantes. b) ad — recordamur
Hilhp.
,

1
Deus
fut.
,
gratiam tuam.
!i;?1N Jes. XiV, l4 similcm se fecit,
angorem. Ps. X, 2: i;» pb"!') S'i:i"1 niN.jS ^thi siiper- sq. b.
hil impius , acsluat i. e. pavct , anxius , sollicitus est
Ex liuguis cognatis haec simlhtudinis potestas frequenr-
pavper. Aestuni et aestuandi notionem transferri ad tatur iu dialectis aramaeis , chaidaica syriaca, samaritima,
,

aniinum anxium et soUicitum praeter Jes. XIII 8. Ps. ,

nasoraea, spcc. SjtI habent Pe. JiOj similis fuit Pa.

XXXIX, 4 et haec ipsa vocabula latina ostcndunt Ka.s» ,

aestus, 'et angustiac, /flf^*^ aegritudinoaethiop. T u.^7 comparavit, Ethpa. «.iiOjZI pass. , it. /QiDj assi-

aflectus est, ii\0^<?^\ anxius, aeger C^i\\C^i^'. ,

milavit , a jiaic?. Arabes hoc significatu habeiit unum
dolor parturicutls coll. hcbr. n:jn. , Ab ipso verbo pb-^
Aethiopes habcnt A J^^A^A*!* tfeinuit, cominota est .' nonien iCx/sO iinago , idolum Ibn Doreid v. 4l , incte

ten-a, ,I^A.4*A^ agitatio (aestus) maris et terrae

I
poet. depnlchra v. Abulfcdae
feinina , aiin. T. III.
motus. Alii, ex signif. litt. c^ interpretantur persccu~ : p. 34o ibique Reiskium. Haiii-i cons. XLV ed. de Sact
Uonem patitur paitpcr. — c) ad pcrsecutionis ai-dorem, p. 524.
imde ''inN pb~ ardcnter pcrsccutus est (sermone incolarimi nS^ chald. similis fuit. Part. rTiT Dan. III, 26,
supcrioris Germaniae nachjeuern) cf. arab. .Lc. ferbuit, it.
f. n;;aT VII, 5.
ai-denter impctnm focit in hostem. Gen. XXXI, 36 13 :

'"inN npbT nuod me acriter pcrscqueris. 1 Sam. XV, 53, UT sanguis , v. sub rad. C";s p. 27. Aliud ^nilgo
-
sq.'acc. 'idl Thren. IV, 19: ^:pbl ^''nri!^ bs' super rnon- putatur
les nos inscctantur. Ul similitudo , in luco iinpedito Ez. XIX, 10 : "^^n
Uipli. inccndit Ez. XXIV, 9, calcjccit (rinum). IlbWJ !;';: bl' '^J^IS JtiSD matcr iua cst inslar vilis , instar
Jcs. V, 11: Bp"'bT' y^ vinum cah-facit eos i. e. vino iui, cst ad acpias.
qiiae plantaia Kimchio enim T':":^
iucalescunt. est i. TinWTS, quod ctiain verteiido exprimit Targ.
q.
cnm Jaichib. Sed verba vix sana esse possunt, et haiul
p^M chald. oriiV. Dan, VII, 9.
scio an pro '^''Oia reponendum sit '^'O^O {,,instar vilis in
rpV.i f. fclris ardcns. Deut. XXVIII, 22. vinea tua '' ) quod ipsum Calmcto placuisse video saltem
,
:

niliiU cst quod occunit Hubigantius

,
'^'213 'jsj sine ,

exemplo esse. Ipse couiecit lcgcndiim ."I"~: similis est,

' ^/0*^ i- q- trrj "i cod. Sam., ubi Ex. XV, 16 Targ. 12133 n;':^-
•iS/^Si legitnr pro ^'ziy rilQ'1 f. (nunqnam masc. nam nrjJt , m'2'1 Ez. T,
16. X, lOrcddendiun: species unius non , species una

I, jTj2-I sitnilisfuit, similis facius cii Jes. XLVI, j) similitudo, imago , i. q. syr. ).^QiOj. Gen. I, 26
5, sq. b Jes'l' 9. Ps. LXXXIX, 7. CII, 7. CXLIV, 4. Jhciantus homines ^jnians i:;pb2£3 in imagine nosira,
 R. n-^, t)2i 343 p-^an uS'

sccwidum simiuludincm nosiram, V, 1.3; geiiuil filium cf. coiiiplaiiandi ^ignificatio in his radicibus mihi ncqnaqu.im
i5";i:3 inilTJ";^ aJ .^imiUunUnem tt imagincm suom, ot .supra priiiiiiria cssc VKlctur (v. ad cai).
pag. 173 A. 2 Clir. IV, 3: D"''!"^ ri"T imagincs boum,
Jcs. XL, 18:'
'^'12^^
q. •'»•1 m. quies. Jcs. XXX\'III, 10
i. r2i:
bovL\<! fiLti , fu.silcs. Sh ib^irn n!i/2T-fi!3 :

quid similc ci comparabitis ? — a) excmplir. u Uog. X\"I,

?k">lJ ^-|y\i;3 ;^3bN '^:^ in quiclc dicnim mcorum intraho nrd
10. — 3) spccics. Ez. I, l6: jnrZTS": Tnx mai spccies
porlas i.
regnare
c. co vitae tcmpore qiio i;un tranqiiillc ct qiiicU
potcram. Ucpiiigitur, ut bcne Schcidins (ad
,

unius erai qualluor illis. Coiiiui. 10. j3. Sq. gcuit.

cant. Iliskiac p. 19) ,, fclicissiuais .status , quo dcpulso ct
tpecics alicuius cst specics aUcui simiUs, nbi rcsilosciibuutur
diviuitus dcvicto AssjtIo , sccurissimc ct lautissimc in
ia somuio vd in visioiie uiiuus distiucte visac. Ez. I, 5 :

omnium bouoriim copia Ezcchias regnum Judai-

abiiiidanti
ri'n yC^N nn?:^ nainM!! ct in ca crat spccics quallnor
animaUiim, h. c. spccics cjuacilam qualtuor auiuialibus
cum tcnucrit". Siiniilicissimam hauc iutcrprefatioin a m« m
ill ad h. I. coiniuciulalam ct ^\i,V£HO (i>cx. p.
Coiiiiiicut.
siuiilis. "V. a6 ct supcr Jirmamcnlo : kN33 nWT
ai^J riJil*1':3 nWl NO^r: nm-l byi crat spccics suUi, ei
229) atque Mai'keko (adh. I.) ctiani probatam ijisc iam

sitpcr spccic soUi ciat aUiiuid inslar spcciei hiimanac.

SciiEiDius pioposuerat , 1. c. p. 17 19 ,,ufpofe forte —
maiore se simplicitate commendantcm " quam ea de qiia
Couiiu. 22. 28. VIII, 2. X, 1. 21. Dau. X, 16: T.frt ,

postca diccmus , quanquam non provocans ad usum voca-

^Dia yj; CIN ^;a ni0~3 ct ccccl aliquul instar speciei
humanae ieligit lahia mca. Iiulo 4) adv. inslar. Jes. — buli T:T, qnod niiiximum in hac rc habct moincntiim.
Ahi 'J^T subsislcndi sigiiilicalii accipiunt vcl a) dc mcdia
Xlll, 4 , ma-3 id. Ps. LVIII, 5. Ez. XXIII, i.i. ,

vit.-ie liumanae actate qiia vitae ciirsiis qiiasi subsistcre

,

^Vti^w id. simililudo. Ps. XX'!!, 12: r^-vVp iS''^'!

vidcatur (v. Boettcher Wincri Zclfsclirift II, 1 p. 96)
iii

i. e. Ilorcnte virili actate [qnod alibi est ^z~\n "«Oi lob.

tiniililudo eius ut Iconis. Cf. Cor. Sur. 2, 17: _^,fjMj> XXIX, 4], coll. loco parallclo Ps. CII, 25: '':b?n bn
vcl b)
'l:n3 de tcmporc qno sol in mcdio coclo
\Xit,M.\ (_5uVji J
"'
I
—^ similitudo eorum ul ciiis , cjui igncm
'tt^ ;
,

vidctur i. c. mcridie,
stibsistcvc proptcrca ^•'n Iid:,
GTu&iQuv tjiuQ dicto (v. rad. ]12), in candem seuteii-
acccndcre sluduerii , et ita sexccntics.
tiain : in rncridic dicrum mcorum , coll. formula arab.

II. ( luT i-
I' Sa~ ct 'sn 1) siluit , guicvit. Jcr. U-w-! \iAa^s ^5 tj^-^-iJi vi>^/o.O siibsislit sol in culminr
coeli (v. ScHEiniuM I. c. p. i4 sqq. qiiem sequuntur
Xr\'^, 1 7 : octtU mci in lacrimas ejfiinduntur intcrdiu ct ,

RosENJiuELLEHUS, HiTZiGius al.): utnimquc iiou luale.

noclii nequc quiescunt. Tbi-cn. III, 4g
T':'^'2ti1 i<bl
!T:";n Nbl ms; oculus mcus effimdilur , ncc quicscit,
^315
Eo-
:

quanquam paiiJo lougius pctitiun. Aiite ScnEiDiuM —

dcm coatextu Tlircu. II, 18 lcgitur a^n. 2) causat. — plcrique reddcbant in ejccisione dicrum mcorum i. e. vifa
niea excisa , praeeunte Abul-walide (^.^j uiiU.'! ^evjw
fincm fccit rei , inde perdidit (cf. Q-in, Tnpn, n^^rvziln,
n"?5 no. 4), impr. vaslavii , dcslruxil. Hos. IV, '5: si^nificatio est : mors^ , Kimchio (nin^^is),
cxcisio et

^73N T'U~ t-'as/o malrcm iuam i. c. pabiam tuani. Jcr. jAKcnio al. , frigidc usu nominis '^i.
, et invito 'Ex —
Vi, 2: o pulchra et dclicata ]i'i:~n3 "n^73T vaslo Jiliam vctt. iutpp. solus Thcodotion liiigii.ae usum secntus cst

Zionis i. e. te (cf. Gcu. V, 1. Ps'. XLV,' 6)". llicronj'- l-cddciis ar/fj, rcliqui e contexfu fcre coniecturam faclen-

mus qiiidcm iuterprctatur spcciosae ct dcUcalae assimi- :

tcs Alcx. iv T(o iipit TtZv r^ftiQcZv f.tov , ad quae vcrba
lavijiUam Sinn, ncque aliter S3TUS , sed n'^! in Kal com- Hieron. ,,LXX cxcchum interpretati simt ob lifcrae
parandi significatu nusqiiam rcpcritur. Possis quidcni cum similitudiiicin Ramc pro
Dainc legentes".
, Vulg. in

^''evema T\^121 (pro n''^" ) in altcra pcrsona fem. accipere, dimidio dicrum mcoriim, Scd Aqu. SjTnm. Iv ua&tvtta ct
ia hanc sentcntiam pulchrac ct dclicatac similis cs, o jilia
:
Targ. 'ai-' ]l-\z (quasi lcgcrint ^^'^na).
Sion , sed oratio contcxta illi Lnterpretationi magis favet. ''53" m. LXII,
i. q. pracc. quics. Jcs. 6. 7 : ''rji bs
Niph. ejccisus est, pcriit , de hominlbus. IIos. X, ib ''B'J i:rn bs<1 Dpb nc quicscalis vos
! , neqiic quiclcm
l5 : bi<"!b^ ?]b': lr;"3~: fl?:-: -ItTiBa manc cxcisus crit rcx concedatis ci (Uco). Ps. LXXXIII, 2 T]b
'^TZJ bx C^^ibs :

IsracUs. Jcs. VI, 5: 'n''?:"I3 "''3 'b-'"iN hcu mihi! nam Dcus ne sis iranquillus i. e. noli ti"aiiquiile ct niliil agcns
,

pcrco ; dc brutls Ps. XLIX^ l3. 21 , dc populis Obud. 5. vcxationes nostras spcctai-e et auxilium dilTerre (cf. 'a^n,
Zcph. I, 11. Hos. IV, 6 (7) ct urbibus Jcs. XV, 1. Jcr. ,

XLVII , 5. Hos. in ouniibiis ,X,

quac 7. Cacternm
laudavimus excmplis legitnr praetcrituni, in futmo utun-
,
Q'^" pract. ^;:'7 , imp. ct inf. Dt fut. Ci^ pl. ^S'^^
tur formis na'7';, V2~r] , quac suut Ni. vcrbi Cd.
Ex. X\^ 16. lob. XXIX, 21. Ps. XXXI, 18. Thi-cn.
Not.
Similiiudinis et quicsccndi potcstas in hac rad. II, 10 (inore chaldaico) i. q. Dn ct nJJl 110. II 1) siluit,
conciliari possint , si cnm PhUologis Bafavis verbis CIT, iacuit. Lev.X, 3: 7"inN S^'1 cl lacJ.it Aharon. Thien. II,
n"1 , Cj' primariam complanandi signiricationciu tribiic- 10. III, 28. Ez. XXIVj 1 7 C"? pi^J" ^iJg- ingcmisce taccns, :

ros quac tiim ad notioncm plani, liiuc acqui, acquuUs,

, Sq. '5 siluit alicui i. e. silens audivit aliquem. lob. XXIX,
limilis , tum ad quielem trausfcrri poterat. Sed hacc ipsa 21 '^r:iy Wb W7''1 silua-unt consilio meo,
: Indc C":'»
 R. u-:^, i-- 344 )r.

silcns 1. e. patieiiter et cuni fulncla eiiis atixilinm

«.•,^,', quam vim praetcr alias habet ai-ab. ^.5 idqne translatum
cxspertavit Ps. XXXVII, 7. LXII, G, cf. 125'nn, f^uin volunt 1) ,,adfluctns, stiepitus , voces post motum resi-
sq. b. —
a) stupuit , obmupuil i. (j. C';d. (Actliiop. dcutcs , complaiiatas ad (piictcm silcntiinnquc compositas,
,

^^^i;o; stupefucit, '^•^CR'. obslnpult, C?^,V' 2) allo floxu ad perdilioncm ct cjccidimn , quatenus solo
acquautur, cpniplanantur , quac cxsciudimus". Scd haec
f^f^ stiipcfaciens stnpcndiis
J , , it. stupcnJiiin ,
iiilra-
arbiti-arla sunt lougrusqnc repotita, atqnc primarla vLs
culnni). Dicitur de admirantc Ex. XV, iG: ~l'TT bl33
magniludine poteniiae cius stupchunt instar ti'ium ILIoiiim vcrborum cst potins mulum esse, quod rcfer-
72N3 n"-"'' in.
tur tum ad silcnliumct quietcm tum ad stuporcm et admi- ,
lapidis C^lT 13S Hab. II, ig); sinuilqne dolente.
(cf.
rantis et stupidi, tum dcniquc ad raslalioncm et qoccidium,
Jes. XXIII, 2 "'S 'iw'"' 1HT obstupcscitc i. e. obstupescetis,
:

incolac litoris (sc. T^tI). Silcntii autera vocc. apud — quandoqiildeni quae vastautur, desci-ta finnt ct perount,
ca silent et quioscunt (cf. n":2£). Radix enim nosti-a
Ilcbraeos saepe latlns patent, et de eo etiam dictuitur , qni
onomatopoitlca et latissimo patcns in allls quoque Ilngna-
iion tautnm a loquendo seJ ab agcndo quoque abstinet
,
rum propaginibus , pariter atque vicinac !-i^rr , CIM, TnT^
(cf. d~n, riCn), iudc est 3) quicvit, ccssavit. Ps. IV,
et gr.
/iivio sonum oris
, clnusi (Am, cZm) imltatur, can-
5. lob. XXXI, 3i: nr3 N2:X Nb a^^SI quiclus faissem,
ncauc foras cjciisscm, Thren. II, 18: rj;''" ~ ri2 £^n~iN
demque vlm prlmainam habciit a^i^J , tTn allaqnc in m
exeuntia DiiEcnsLEii Grimdlegung ziir wlss. Con-
(cf.
uc ccsscl pvpilla oculi tui, iie llcre dcslnat. lob. XXX, 27 :

sti'uction des Sprack- luid ^^ drtcrschatzos p. 59 sq. ) ut ,

VZ~ Nbl nnrTl ''S12 visccra mca acstuant iicipie ccssa/if. Jcr.
,
eas nuuc taceamiis iu qulbus oris clausi iiotio ad saporem
j

XLVII, G, it. substiiit. X, 12: Dii ]ii"35= "«a':^ ^o^>

Jos.
(C~v;), Yol inodiaiu (Cn:i), vci ad sonos frementes
stibsistc Gibconc! V. l3 w73".:;~ fiT')! clsol sybstitit.
:
(m.s, D~I', Cn: rrar;), vol denique iu unlvei-sum ad
,

Sam. IV, Cf. anib. Conj. do solc in

1 ig. ( Jj> II.
eZo/"ZcH(Zi-. potestatem (v. D::N', Ci:? -cet. )- relata est. H
coelo subsistentc , v. supra ad^;:^). Denlquc 4) est — graecae liuguae stlrplbus hulus famlliae est ftvto , quod tum
ad silcntinn el quietcm rcdaclus cst , Tldel. pcrtlitione et de ore , labiis , ociilis clausis tum de sonis ore clauso ,

morte. Ps. XXXI, 18: rsdb Vi^l ad silcntium rcdacli prolatis frcqnoutant (v. Passow Lox. gi'. v. fic , fiiio et
in orcum delrndantnr. Cf. Ili. et Ni. qiuie ibi lanjantiir); doin^ari(a, x)^ufi fiog hch\\ C^"w, =
P<>. D7;i~ ad silciitium rcdcgit , compcscuit. Ps. chald. rT':^ lat. miitus (a ftidog, fti(o)
; ct magls ctiani
CXXXI, 1. germm. dainni tbeotisce
in lingfiis stupidus angl. et = ,

Hiph. Cn!-; ad silcntium rcdcsit Jer. VIII, l4, quod auglosax. (quod ad origincni propius) '= mutus quod ,

vulgo cxplicant prrfZiiZjV, scd vide ad Nipb. apuJ nos additosibilo 47u7«/;i, cL lat. stupor, stupidus, et
Nip/i. St: pJnr. :i-;-: (Jer. XXV, 3;), fnt. ra"" uusti'. siau«c;j , angl. to stun ,
gall. ctonner.
1 Sam. II, 9! Jcr. XLIX, 26. L, 3o it. i-i^n Jer. ,

XT, A'[[f, 2 i. q. KaJ uo. 4, ad silentlum rcdactus est, ny/jj f. silentiiim, velutl ventornin , inJe 7na7ac(/.
c.rcisiis es/ , pcriit (de homlnlbns). 1 Sam. II, 9: ^'y"^"! Ps. CVIL 29. tny:~ bip vox sUoutii I. e. tennls lenls ,

laT' r]'dn3 impii pcreunt iii iencbris. (Px'0 ^JiT^ in inultis Rog. XiX,
1 12 et sic poct. por 'tv iliu SvoTv lob. IV^. iG :

?^"dN bipl Tl"^'-™ sihntiinn ct roccm aiiiliri i. e. vocem

codd. V2T^ sine Dag. foiti, quac scribendi ratio ferri
leneni , siisurruni, lilsi liiavis : silcnliiim erat et voccnt
potest et excmplis iiou cai"ct, v. grannu. licbr, pag. 124
not. *) ed. XI). Jer. XLIX.2G. L, 3o. LI, 6; rcstafa cst
audivi. LXX. Vnlg. lcnem duram intelligiuit.

regio. Jer. XXV, 3j. XL\'liI, 2. Huc rcferunt «tiani ,'''^'^\ {, vastaiio. Ez. XX^'TI , 32: rriJ^S "liS^ ^^
Jcr. VIII, l4: camits in urhcs munitas C"C~rni;i ibique qnis siciti' l'yrus ,
qnae ost 4iri(/ vaslatio i. e. tahs qualis
pereamus interltum exspectejnus (i^a~: pro ri;;"")
,
"'3
, unquam fuit Vide de 3 intensivo,
urbs ab hostibus va.stata.
^:;:~n ^D^^^iVn ^n.T nani:Jehoia, dcus nosjer , perdefitos' ll. V. no. 4. Quanquam hoc ferri possit, pliicet tamen
i. e. (aiictorc ScH.vuiiiiEHO ) iios perdore dccrevit. . Sed conicctiua HiTZjGil ( Ephemerid. Icncns. i83o. T. IV •

praestat, rTi"! habcra pro'fnt.' Kal , ct verba Ita' intor- p..^73) ri:3~r^ logontis (^,,Tyrus vastata'-) : similiter lani
pretari cctmiis in uries munittis ibiijue giiicli simus , nam
: HuBiG.iXTlus coulecerat 1^3"!:, quod propius etiam a
Jehowi , dcus iiostcr, ad quielcm iws rcdegit i. e, inmmicris scriptura 'viilgari abost.
calamltaJtibns tandem silere et tacite vel auxnium divjnuni
vel poenas ab eo dccretas' exspectare' nos docuit.' 'fiene
i^-iVJ rad. Inusit. Arab. ^.<j> stcrcoravit tcrram.
Vulg. et sileamus ibi, nam Deus silcrc nosfecit. jt-
In linguis cognatis AraLos liabent dolevlt, pcrdidlt, II. slercore conspurcavit loenin pocus , homo domum ,
^:>

it. \.^.> stercoravit, 3--=-5 mclit. fZc;i(eZ sterciis. Posterlor

ot fS^ traiKjuIUus fuit, iuJe mauslt, pcrseyeravlt , *.v,>
hacc foiina arguit , viciuum esse hoc vc. radicibus P^"^,
aqua tranqiiilla Aetblopcs s/;/;ir/i(7i signiricatum (v. siipra
,

ad Kal no. 2), qnao omnia a sllendo Jiicfanmt. Belga- 5tT. uiide Miil , r:i2T Stercus , et oi-Igincin esse iu forinti
rum quldem et^-inolo^i, utAm. Schci.t. Clav. dial. p.au.i. rotunda et globosa stcrcoris.
ad lob. p. 108 ScHKU). ad caiit. Hiskiao p. l4 sqq. var-
,

boruin aT7> Tn' et D^sl originem quaerunt Ln complananJo, 'i)Z~ "»• itereus ,
Jimus. (Aiab. ^^, (j^<> •>*•
 K. ]ti, 7)21, -ir- 345 ir^A-

tpcc. stcrcus globosuiu pccuris , iJ^^ Cuictum). a Ru IX, 18 Kcri (quod tamcn mnlti codd. et coinphu-es
cJitt. vett. iu tcxtu habcnt , ChcUiibh est T2n). a Chr.
iX, 37 : sicut stcrcus in superficie apri. Badctn forniula
^t Jcr. VIII, u. IX, ui. XM, 4. XXV, 33, ct ci \TII, 4. IloJicqiic ca ,jjo appcllatur ,
gr. et lat. JTul-
slmilis Ps. LXXXin, 11. ftvQU ct Ilu/.fiiQu Joseph. Antiqit. A'III, 6, §. l , Palmira
Phu. 5, 26 IlaiJ. ,
quo iam Ilicronjiniis usns est 1. c.
n^C^ (i- <!• iC<iAO fmictiun) n. pr. oppidi Scbu- QuoJ aJ ct^iniion attinct, pro IJirn
l-;"in Jictuiu viilitur
i. c. locns palinarum fcrax. Arguit hoc tuin aliuJ nomcii
lonitaium. Jos. XXI, 35.
mbis ~\1Z7' , iJque probabilitcr antiquius ct minus usitatum
53*73 (luuetum) n. pr. oppidi in fiiubus Moabita-
1
2 Rcg. I. c. Chcthibh , tum forma .«jo passim apud
iuui. Jcr. XLVIU, 2.

n:a":a f. Jimelum, Jcs. XX\'', 10: et 3Ioab Ai-abcs obvia pro .*AJ' (v. Schtiltensii ind. geogr. aj vif.
1)
conculcaliiiur in loco suo ~z;
.";:73~J3 ^33 |2r"2 CnJ^S sicut SalaJini v. TaJmor) , tum denique forma graeca et

conculcatur stramen in aqua fimeli , Kcri !i:";T2 i^CZ in latina JluXuvQu, Falmyra ,
quae partiin signillcatio-

fimcto. ScJ illud pracstiit , cf. Comm. 11. — '

2) n. pr. ncin nomiiiis scmitici reJJcre , pai-tim foi-mam imitari
oppidi in tiibu Bcujamiu , liaud procul ab Uicrosoljiuis viJctiir ( contia Arabes Ilispajii Pulniam, Ilispaniao
Jcs. X, 3i. uibcm Coidubam intcr et Sevillam , .*y«_\j appellabant,
V. Casirh bibl. Escuj-ial. I, p. 372) et iiiliil momenti
HiD (53 (fimetum) n. pr. oppidi in australi parte
:

habct, qnod Motcnabbius (in dk Sact chrcst. arabe I,

tiibus Judac. Jos. X\^, 3i.
35ij) ad aliam derivationem e hngua arabica (a .^,> per-
diJit) alluJit. — De historia ui'bis Salomoncm Luter et
lacrimavii Jcr. XIII, 17. Aram. et arab. <txj Plinium nihil niemoriac proditum. Hic vero ita (I. c.)
T2' ,,Paliuira nobilis uibs situ , divitiis soli ct aqnis amocnis,
:

ij. Mclit. dammagh iJ. etiam de vite stillante. Inde vasto imdique ambitu arenis includit agros ac velut teiTia
yO'!. in-lacrima^ metaph. de lacrLma oliTarnm ct cxemta a reruin natura, privata sortc (i. c. sui iuris)
uvarnm Je vino et musto (cf. graec. Sa-/.oi'ov Tiuv
i. e. duo impcria summa , Romanorum Parthorumque , ct
iiiter

JcVJpwv Thcophr. , ai-borum lacriniae Plin. ii, 6). Ex. prima in discordia semper utrimqne cura."' Postea seculo
XXII, 29 ^r";~i ~rx'r:: LXX. uTiuQ/^ug U/.iavog xul
:
post Chr. tcrtio ab Odenato et Zenobia magnifice exornata
et impcrii sedes facta , ab Aiu-ehano vaslata , a Diocletiaiio
A?;jor. ( Samaiitaui V^;i:T de praestantissima quacunque
XLV, Caim. autem magnam partem restituta est. Cf. Cellarii disscrt.
re fi-cquentant , v. Geu. 8 ct sain. a nobis
de impcrio Palm^Tcuo llalae 1692. 1708. 4. eiusd. not.
,
edita III, -i. Meht. (ZCTjig-/!a est lacrima ,
gutta).
orb. nat. II, 366. Rose."smuei.leri bibl. Alterthuuisk.
tiy--i f. lacrima, sed ubique coll. lacrimac. LX!X. I, 2 p. 274 sqq. RuJera cius Arabibus iam celcbrata (v.
Abulf. Jescr. Arabiae p. 35 eJ. Gagn.) iconibus elegan-
JuzpfK. (Ai-ab. «^.5 lacrimae, '\jtAO laciTma una. Simi-
tissimis expressa et Jescripta dedit Rod. AVood the Ruins
liter gr. plcrumque coUect. nsnrpatur v.
duy.ov a poctis ofPahnjTa, othcr-svise Tadinor in the Jcscrt. LonJ. 1^53
BniMiAKnn. M 58 et aJ Dionys. Periegct.
in svnt. gr. p. fol. niax., titidos aramaeos graecosque, qui magno numero
2'j3y. Thren. U, 18: r:;''^'^ ~n:3 ^"yr^r^ fac tlesccndant in his ruinis reperti sunt exphcuerunt Barthelemy in
,

lacrimae instar torrcntis. Ps. XLII, 4 "rr73~ 'b Mrrr; : Reflexions sur raJphabet et la langue dout 011 se scrvoit ,

Z~~ lacrimae mihi instar panis sunt , nuUo uon Jie lacri- auhefois a Palmi,Tc. Paris 1754 et Jo. Swixtox in Philos.
nias funJo a pane quotiJiajio abstincns cf. 6 , LXXX , : Transactions T. XL\'III. Ipsum m-bis uoinen modo plenc
"rt" D-b rr^rrsr:. (Ovid. Met. 10, 288: cui-a dolorque ibi scribitux iTiTr) (inscr. V) modo dcfective -imn , v.
animi lacriniacquc ahuieuta fucj-e). Jer. XIII, 17: Tin Swinton I. c. p.703.
~T'1~ '"y oculus mcus clcscentlil in lacrimas (v. T~^). IX,
16. 'xiv, 1-. —
Ps. VI, 7. XXXIX, i3. lVi, 9.
CXVI, 8. CXX\T, 5. Jes. X\'I. g. XX^^ 8. XXXVTII, p^iUS^^j bis PtpJS'!'^ (Dagcsch forti more SjTonmi
5. (2Rcg. XX, 5). Jer. VIII,'23. XXXI, 16. Thrcn. iu Resch resoluto, v.' i) 1 Chr. X\TII, 5. G, semel
I. 2. Lz.^XXIV, 16. Mal. II. i3. Eccl. IV, 1.
11. pr. Damascus
pU5t21" 2 Re". XVI, 10 n. , urbs nobilis-

sima S^Tiae ,
arab. Oi-i-*,> ct v_iLi^J> SJT. « rnimH^i?
^j^-j rad. inusit. Aj-ab. y'-^ perdidit, exitio dedit.
(Pesch. Barhcbr.), forte ) n ^v.^i n; (v. Castelli Lex. syr.
5}T. fiojii mii-atiis est, obstupuit. Acthiop. JRC^Z,',
ed. Micli. p. 2o4)., QuoJ ad originem nominis attinet,
iniscuit. Sed eJiam originem habet
ut riJicula taceam vetcrum coinmenta (Phil. Opp. T. I.
"123 [71
n. pr. urbis in deserti s^TJaci regione fertili p. 48o Mang. cf. Michaelis suppl. 455), Jo. Simoxis
Damasciuii intcr et Euphratem a Salomone conditae 1 Reg. (Onomast. V. T. p. ^Sg) id composituin censet ex cns
Xx - =
 ): ,
:,

!?aS2l 346 p-a»"^

n
nibuit et pao chalcl. et sjt. riibuit arab." transpositia
^ y*^
' ,

»j ^j^iUA/s ^^i u^LLi^LJ' jjl-X.<C!! _}! i. e. seri-

littem \S^ teTra. rubra, ut picaT terram rubram notet

cum gcncralim aut e Jolliculis factum , coc quibus iam eru-
Arabuui pbilologi id nomiuis ci clatiim putabant a cclcritatc, pcriint papilioncs ( Floretseide ) , aut vcstis scrica picta,

quae in ea acdificanda adliibita sit, coll. vJui-oJ' prope- aut byssus. Dicitur ctiam (w,Ljtoi> et vesiis tali scrico

ra^-it , strenuus fuit , v_il/i-«J> , sJLci^vs^i velox , expeditus, tcxla ij^jwlXvO. Tebrizius ad Hamas. 1. c. sericum album
intcrpretatur , sed tale , ni fallor, intelligcndum , cni
strcnuus (v. gcogr. ad vit. Salad. v.
Alb. Schult. ind. more Damasceno,
flores aliaeve figurae intextac sunt weisscr
Damascus) equidem nialim a strcnuitatc s. industria in
:
Damast. Alibi (p. 867) in Kamuso recensentm- formae
artibiis et nicrcatnra cxcrccndis. Sita crat liacc urbs anti-
qiiissiuia (Geu. XIV, l5. XV, 3) ad radices Antilibaui i}..iAAC> et (j>cLiWi> , et praeterca a Tcbrizio et Susenio aj
(v. Cant. VII, 4) in planitie magna et amoenissimajiIjj.ij!
Anirulk. 1. c. oJ~w.<eL>J! ct (j»j^\x. fjuorum prius , nc^
dicta, conipluribus "1ET2
flnviis riviscj[ne (v. n;nN ,

irrigua. A Davide expuguata (2 Sam. VIII,

1 Par. 5. '6.
hon ^Lav.<iis>, vJiAi*^, ^_jLi^O ctiam a GoLio etCASTELLO
XVIII, 5 sqq. ) Saloinone rcgiiante libcrtatem rcciipera-
vit , sedesqiie regni laeta cst a Rcsone (v. pT^) couditi laudantur sub auctoritate Karausi in quo tamcn has for- ,

1 Rcg. X[ 24, cuius regcs (Bcnhadail I, 11', Ilasael,

,
mas desidcro (cf. Freytagii Lex. II, p. 57). Quicquid
Bcnhadad III, forte Hadraeh v. Tin-I^p. 218, rj'^":]} , est mihi,non chibium ista vocabula aiabica, accjue ae ,

bSTn) bcilis cura regno Samaritano gestis clarHerunt, Lebraeum et supra ex linguis occidcntalibus laudata, a
douec reguante Rczino (v. ^'^'i ) Tiglatpileser Assyriae , nominc Damasci urbis ducta csse c^uac hodicc^ue pannis ,

rex Damascum imperio suo subiecit civibus eius ad mare

, bombycinis sericisqne artificiose textis cclebratur. Mer-
Caspiuin tiaductis, aiuio antc Chr. yio. (2 Reg. XVI, 9. ciiim a pati'ia denominatai-um varia dedimus cxemphi v.
Jcs. Vll, 4. 8. VIII, 4. X, 9. XVII, 1.3. Am. I, 3 5. V, — "1-SiN et contra necjue in hngua ai-abica huius quadri-
,

27). Urbs tamen neqiiacpiani vastala (ut male Vulg. httcri origincm facilo monstraveris neque probari potcst
2 Reg. XVI , 9 ) Jeremiac adhuc et Ezcchielis tcmpore Vateki sententia ad h. 1. qui vc. ai-abicum persicae ori- ,

florcbat (Jcrem. XLIX, aS. 24. 27. Ez. XXVII, 18. ginis et ex o
fiJum et j scricum conflatum csse ceusebat.
XLVII, 16 —
18. XLVIII, 1 ) et etiamnum est in opu-
Quod enim ^ fihmi notct , id suic auctoritate dixissc
lentissimis antcrioris Asiae urbibus. Do historia eius vid.
J. C. J. Walchii antiquitt. Damasccnae illustratae. Jen. vidctur , et j (Florctscide) Arabiam, non Pcrsi;un
1757. 4. BuEscHiNGii Asia p. 363, Aem. Roedigekus agnoscit patriam quanc|uam Persae hoc vc. quod -S
, ,
in Encljc. univers. T. XXII s. v. Damaskus de eiusdem ,

scribunt , civitatc donarunt.

situ Guil. TjTius XVII 3. Abulfedae tab. SjTiae cd.
,

Intcrpretcs hebraei , aiictore Abcn Esra piS":'^ h. 1.

Kohler pag. loo. Ech'isii SjTia ed. Rosenm. in Analcct. ,

angulum intcrpretantur , cpiae mera cst coiiiectura ex vcr-

arab. III, 9, et ex receutioribus Pococke descr. Oricnlis
bis praecedentibus —ljJd nN2 ducta nisi furte confercndum
II, p. 174 sqc|. ed. germ. Niebuhhii itiu. II, tab. 5i. O.
,

aiub. .v^J) abclidit, otcultavit. III. latuit.

V. RlcuTEK W;dlfahrten ui dcn Oriciit. i38. i4g. i5i.
2)
i. Cj. p'i3'i"7 H,"''^ vel p"i?"3" 'J3 Dcmiasccnus Gen.
pron. demonsti-ativum
"jT chald. uonnisi in st. ,
XV, 2 , ut ];-:3 IIos. XII, 8 pro -:;':3. Intcgrum lociun
emphat. hebr. MT, sed utriusque sexus: hic,
^!:i i. q.
ilJustravimus s.' v. pt353 , rad. p'a72.
hacc , Aoc' Pouitur vel separatim Dan. II 28
—
,

jPtpX}'^ (sec. codd. bene multos pb'^/n et p'i3'2T, v. Niri Ti:~! —

?7"bn somnium tuum Aoc est. 36. V, 22 :

DE Ilossil schol. crit.) pannus Damascciius, isque scricus, rin"' n:^ ~ bs ornne hoc novisli , vcl cum siibstantivd cni ,

artificiosc textus ,
qui hodiec]ue in linguis occidentalibus pleriimcjvie postponitnr , ut n:"T N^T"! hoc mj'sterium II, 18.
ab urbe Damasco dencHninatur ( angl. et dan. Dumask, 3o. 47, i-;:^ Nans haec scriptura V, 7. i5. 24, iNI';'^
ital. Damasco, gaU. Dumas germ. Damast). Amos III, r;:^ hic Daiiieles 'VI, 4. 6, adde Esr. V, 3. 9. 12. isT
12: scdcntes Samariac
,

pu;":"l3 in panno VI 11. i5 —

17.24, sed passim etiam pracpouitur , ut
Damasccno strati, auf dem Damast des Ruhebettes. Idem
vc. Htteris varie peruiutatis et trauspositis reperitur apud
il3'i"

n:-:3
j

m
Esr. V, 4. (In Targg. frecpicntatur 'i'''^ f^lri
^^"'n prcj riT , nNT, 'J"'~'"N quis? lu lingua mclitcnsi est
,

ddn (Idna ]nc, din, f/?n« haic, davn, dacna hi, et saepe
,
Arabes. 'Usitatissima forma est (j«sA/oJ> Amrulk. 12 Lett.
praefixa sjdlaba hy , hyddn , hydin, hydavn, v. Vassajli
(lo Hengst.) Hamas. ed. Frcitag p. 276. 556, It. Jcs. <n-. mclit. p. 147. Ortac autem sunt hae formae ex sim-
III,24 (pro gr. fi(aoTi6()(fvQOv) 1 Sam. II, 18. 2 Sam. plici riT addito Nun, utin^i^rt*, 'j3"7 ,
7"':n).

C. pracpositt. a) TiifS sicut hic Dan. III, 29 , slcul

VI, i4 (pro syr. (.Q3), quac in Kamuso p. 760 ita scriptum crat. Jcr.
hoc i. e. ita. Esr. V, 7 : 3"r3 ^y^-. *'"

X, 11. M:"i3 r^Vii vcrbum tnlc. Dan. II, 10. (In Targg.
explanatur: _LjlX^! A
.] 'X\ llj.j'^1 .... ,-liijJ!
p"T3 ita). —
b) rtiT t;* proptcrca Esr. III, l5. IV, l5.
 R. 33- — ^pT 34 7 ^ri — '?p_i

VI, 11. — c) n:-! ''ins postca. D:m. IT, 2<j. 45. — p-:?3 aestu ciiis cxslinguuniur (livi) et cvanescunt ilc

d) rt;--^a:5-^ v.^baR;:" loco suo

suo.
Fu. cxstinclus cst hustls Ps. CXVIII, 12.

3j" rad. inu.slt. ,

quain lujiicsccnJi potcstatcin lia-
S^y^Tf rad. inusit. Arab. J^.^ III. dolum struxit.
tamcn forma dcpcr^
buissc cciiseo, paritcr atquc 3li (qiiac
dita cst) JS1 Tijxii).
, Verba cnim mcd. Nun sacpe
,
^:> IV. deccpit, JwiJ dolus ,
dolosus , cf. ^<^, i}~»>>.
eigniljcationc longrunnt cnm vcrbis nud. ^Naw cuius rci ,

exempla dcdimus ad litt. ^Vaw.

Sed sam. 2,VT cst i. q. in-T tinuiit.

^yiT) (timor, vcneratio) 11. pr. regis Gcn. XIV, 1.

53'l1 Ps. LX\aiI, 3 (Milcl). XCVII,5. ]Mich.I, 4
(Milra) in pausa 3;iT l's. XXII, la m.
, ccra, a lique-
LXX. OuQyuX (bsnn).
facicudo dicta. llacc cnim vcra origo vocabuli , dc qua
dcspcravcnint J. ]). 31icfui'clis (Suppl. 45G), Eichhornius, rad. iiui>it. qiiae irudcmli, inde impingcncli
r"lS^ ,

Jf incrus, futilia autcm sunt, quac dc orii^inc conicccrant

potestatcin habuisse vidclur {stosscn, anstossen). Arab.
SchciiUiis ct Simonis , qiiorum ille confcrt arab. .stabi- ^^ obruit sauciuni ct niterfecit , pr. feriit, trusit ad
L:J>
livit , Jirmavit rcm (ccra a ,, firmitate s. concrctionc " )
hic adco arcessit arab. Caetcrnm p? rjJ^ flexilis fuit. liLboiuIum (iiiedcrstosscn) , cf. radd. airincs ^:> II. III.
formae jrii (Milcl) et 5':iT (Milra), j:iT eodcm modo iiruit in saucium cum nccaturus, «iJ> triisit, i)cpuHt,
iudicaiidac atque sais (Milel ct Milra) et i-anz dc quo ,
dispuht. lude
psipulsavit, it. ;]-r; tiusit, ;ii;
\ide iufra rad. »23.
''Sl in pausa 'li m. offcndiciilum in quo quis ,

implngit'(Anstoss) ay.uvdulov. Ps. L

,
20 sciles ii\. in , :

W^ rad. iimsit. Arab. . ji susurravit. Iiidc fratrcm loi/ucris ^Zl 'jrin '^TaN-iqr et Jilio vialris tuae
"poiiis offcndicidum , ci ponis lapidcui in quo ofrcndat vel
• !• ii^ n. pr. oppidi in tiibu Judae. Jos. XV, 4g. laqiiciuu iii quo irretiatur i. c. ei stiuis insidias. Bcne
LXX. xuTu Tov viov aov hld^ns ay.avdulov.
TJJ? itriTQog
Vulg. adversus ponebas scandalum.
filium matiis tuae
nZri]'^ (fort. pro ria^r: •'t domiuus i. e. locus Targ. rctinct «'91 'vdn.
:
—
Hebraci intcrpretcs intcr-
dircplioais , i. c. pracdonum latibuhim cf. ^^ij prac- , prctantur r;"- ^,^-^ ^nfaniia , incram coiiiccturam secuti cx
datus est) n. pr. oppidi Idumacorum Gcu. XXXVI, 32. altcro mciubro ductain. Juda bcn Karisch liiJ s.*.«~ij :

1 Chr. I, 43. Ui=. iO^xHj OjJbJt S xiiaJLi! !A5>5 (_5Li!j ^L^^

sisnificalio eius est obtrcctatio et opprobrium ct accusa-
arab. vocaiil cuius tioncs. Sacpc repcrilur hoc vc. in Gcmara ct in Mischna.
J^jJ^^ rad. inusit. i. q. L^J) ,

3. D. MiCHAELis (Supplcmm. p. 45^) '2'7 reddit vulnus

vestigia habes in noram. pr. ri"~bj< ct vel ipsum lelum (ab arab. LiOi) idquc ad" obtrcctationcs

5^517"^ ( invocatio Dci) n. pr. viri. Num. I, l4. refcni censct. Sed illud praefero utpote iam Versioui»
VII, 42, pro quo II, i4 lcgitur pNi>-;. alcx. auctoritate Crmatum.

PD^n P"^savit (ianuam) Cant. V, 2 cf. Hitlipa.

LXX. XQOVO). 2) propulit acrius gregem Gen. XXXIII,

"m*/^ exstincius cst. ( Syr. et chald. ^^1 , -]?"! id.
i3. LXX. xuTuSiwxo). (Arab. o«J cclcriter iuccssit,

pr. propulsus est). De origine qiiod est iu budcndo,

I'a. ct Aph. exstiirxit, }-is,n< exstuictio. Vitinum est ,

V. ad rad. ~".
hebi-.
JjrT). Pr. de lucerna Prov. XIII, g: Crd"! "1?. Hiihp. part. C'pB-n-3 cerlatim (hanc enim yvm in
^"l^ luccrna impiorum cjrslinguilur i. e. fortuna eoruin conj. llithp. h. 1. inesse ccusco) pulsantes fores lud."
perit, cf. jjroverbiuin arab.
e=>'»*" LiJ! ^jJ! niala for- XIX, 22. Inde
tuna cxstiiixit lucernaui mc;im. i. e. pcrdidit sj)es opcsque Num.
npSI n. pr. stationis Israclitamra in deserto.
meas (v. Schult. ad lob. XVIII, 3). Prov. XX, 20. Zach. monatl. Cor-
XXXllI,' 12. Seetzemis (ui V.
XXIV, 20. lob. XVail, 5. 6. XXI, 17. Translatc do rcspond. XXVII, coufcrt locum el\Tobbacha
p. 71)
interitu hostium Jcs. XLIII 17, et de aqua exstincta, ,
dictiim.
V. Niph.

Niph. e.rstincta cst c. cxaruit aqua cf cxstingucre

i. ( .
np*^ rad. iuusit. Arab. jij>, (aram. ^\j:~ , V-2J
aquam Liv. V, 16, siiccum Curt. \"1, 4, mamiuas i. e.
exiiiccare Plin. XXIll 2). lob. VI, 17: 1^71.'. , "l-vr palma.
Xx 2
 348 bpy}, — Iji'!

Jjf."! Gen. II, i4 in cod. Sam. , v. ^plH. ^ph. p-iT! comminuit, m 3 pract. fcm. np-r: Dart
II, 34. 45, pl. rip-;^, (in Pausa) Dau. VI, 25,''fut. pT^
•^^Rl f- Gen. X, 27. 1 Clir. I, 21 n. pr. rcgionis Dan. II, 4o. 44, c. Sulf. Tll^p-n VII, 23. Part. piT^i
prob. palmiferae
Ariibiae Joctaiiiticac, qiidcs plures in , II, 4o, f. i-,pl» VII, 7. Kj.'' SjT. Pe. Pa. ct Apii:
Arabla rcpcrinntnr. Ac nobilc qnidcm pdiiictiim sfatlm
in Arabiae fclicis adilu crat gracce (Doiviy.iuv dictiim comminuit. Etlipe. pass. , i^QiJj niola trusatilis, lACfiO
,

(Diod. II, 4i. Ptol. 6, 7) , niinis tanicn a rcliqnis Jocta- mortarium.

nidarumfuiibusremotnm non displicet proptcrcaBociiAR- :

Tis qni (Phaleg II, 22) Minaeorum rcgionem intcUigit, pT adj. £. Tipl 1) ienuis , comminutus minuius , pr. ,

dc pulvcre. Jcs. XXIX, 5 p^ p3N pulvis ienuis. Lev.

pakuarum provcntu fcracem (Strabo X\'"I, p. 776 Casaub. :

X\^I, 12, hinc subst. minuium, pulvis, pulvisculus, Ex.

riin. 6, 28). Quimi A2i>cj Tigi-idcm notot, J. D. XVI, i4. Jes. XL, i5. 2) tenuis —
gracilis , de crine ,

AliCHAELls (spicilcg. II, 17G) buius flnvii accolas intcl- tenui Lcv. XIII, 3o, do vaccis ct aristis macris Gcn.
ligere volebat : sed in Arabia quaercndi omnes Joctanitae. XLI, 3. 4. 7. 23, dc homine nimium emaciato, tabido Lcv.
XXI, 20 (cf. arab. jo< phtisi laborans ,
quo voca-
r^nct. Pl, fnt. p'Ty 1) coiifiidlf, cortmnuiiit,
P|2^ bulo h. I. Arabs Erjicn., ^vO febris hcctica,
ufltur ctiam
spec. tiiturando. (Rad. onomatop. cui vicinae sunt ^5? ,
cf. supra dc nsu acUiiop. s. r.id. 110. 1). Scd S\tus rcddit
rT5-7, NSn et n-T, T.n q. V. Ar,ib. ^3 I. II. W. 5Qii1 pai-vus ,
pusUlus ( cf. acthiop. J?*5 Tt* • pamis,
tundendo fregit et intaans. tcnuis fuit instar puhcris, puer , fdius). Gr. Venet. OzMciidrjg, prob. rigidus, qiii

^d subtilis, gi-acilis, vJuiJ farina, KiJ> pulvis temiis.

lumm alterumve mcmbrum rigidum s. exsiccatum tabi- ,

dum habct. Alii, ut Vidg. (lippus) Onk., Saad. f^Ji.i~>\ ,

Melit. (lclTieh conhidit. Actbiop. ^^'^ \ commiuuit, lusciosus), Kimcliius , vitium ocidorum intelligunt, coll.
talm. Npn quod pelllculam oculo supcrinductam denotat
rSTBTrH comminutum pulvis , ai-ena it. pusilJus par-
vus ,
cf. macer , raacilentus fuit
etiam ,f?^J?'?
,

v. \
,
,

,
(Bcchor. c. 6). Deniquc lcjijXog i. e. qiii facicm LXX
habcnt solis ardore macuJatam (mit Sonimcrsprossen).
hi.br. 110. 3. De usii Araniacorum v. infra). Jcs. XLI,
l5 cccc! te faciam tiibulam, acutam ct novam .... UJmn
:

P~ri 0"''1iri iriturabis montes ct comminucs cos. In du- np^ fut. ^p'!'] transjodit , conjodit aliqucm gladio,
plici signilicationc luditur Jes. XX\"III , 28 pnn"" dnb :

is iriticim tritu- hasta, gladio interemit. ( Sjt. j^jj ct j^, pupugit,

flSj-^yisb i^^.^v uiinN ni::b i<5

raiur, non continuo triturat illud (agricola) .... nec

secl tiansfodit , cornu Talmud. ipT
pctiit. Sam. i. q. hebr.
coniminuit illud. Prius cuim p^W cst i. q. Bll'' connn. virga acuta). Num. XXV, 8. lud. IX, 54. 1 Sam. XXXI,
27 (nisi italegcndum) plaustello equisve cxculcatur, opp. 4. 1 Par. X, 4. Zach. XIII, 3. Sed Zach. XII, 10 trans- :

aarji comm. 27 , n;j:"Ti comminutionem gi-anorum qua , a Jodcre, mctaph. dictum est pro malcdiccrc, conviciari, cf.
abstinendum est , deiiotat. Dc triturando etiam Arabcs Sp:, ^in, quanquam sunt qul jwoprle id accipiant. ,

Niph. jjass. Jes. XIII, l5.

hac radice iitnntur, undc Kjyjo bovcs asinique trituran-
Ad rem observandum Pu. id. Jcr. XXXVII, 10. LI, 4. Thrcn. IV, g:
tes. equos bovcsque ti-ituran- est ,
beaiiorcs cotifhssi gladio quam famc ^''ip-Ja n2T'' Z~'3
,
tcs ad cnrsum citatiorem impellendos csse nc gi-ana com- ,
,

minuantur. Chaudin Vo3'ages III, p. io3

'"ij ni3i:n73 nam hi contabuerunt transjixi i. e. intcrcinti
,,dic ganzc :

Kunst besteht darin, dass mau das Korn schont und nicht clcfectu provcntuum agri. d^^^p^iy audacius h. 1. vi oppositi
«ermalmt." —
2) comminutus , icnuis fuit. Ex. XXXII,
dicitur dc faine pcrcmtis
opp. a^nn ibbn (cf. Jes.
, ut iu priorc
XXII, 2 et
mcmbro
candcm metaphorajn
aj'-| ^bVn
20: p^—11CN 1? ]na'1 ct comniinuit (eum), doncc tcniiis
csscl pulveris instar. Deiit. IX, 21. 3) tenuis, graci- — in vcrbo -.»') confodit hasta , et nied. E. O. peste labo-
lis fuit, v. adj. p-; , it. subtilis fnit, v. pT.
Hiph. p~^; i. q. Kal 110. 1 comminuit v. c. , altaria, ravit pr. ea ictus, confossus est , ...j.eLj) pestis a Dco
idola. 2 Rcg. XXIH, l5: ct excclsum comminuil in pul-
rcrcm. Comm. 6. 2 Chr. immissa, «tnj pcste labOrans). Vulg. coniabuerunt
XV, 16. XXXIV, 4. 7. Inf.
,
^

pin adv. ienuilcr (pulvcris instar). Exod. XXX, 36. consumti a sterilitaie ierrae. Reliqui intpp. ad vcrbum
Mctapli. Mich. IV, l3: ct comminues multas ffcnfcs. Inf. rcddidcrunt LXX ixxtxivTfHJ.lvot. Gr. Vcnct. xixevTTjfievot,
pir: 2 Chr. XXXIV, 7. Fut. c. Suff. ap^iN pro tpnx ,.A» V> !iO percussi quanquam scntcntiam ncnio
'" '
Syr. ,
aSani. XXII, 43.
corum assccutus cst. Ald. Sctiult. in Opp. mln. p. 4c)5
Hoph. pass. Jes. XXVIII, 28, v. Kal no. 1.
coll. arab. Jio cibo rcplctns fuit nostrnm locum , reddit :

Kp :
chald. id. comminuiu^ est ; in Peal tantummodo quum isli pcrjluant rcplcli vcntres provenlibus agri , scd
ipi pro i)p-i Dan. II, 35. invito usu lingnae hebraeae.
 R. np^, w\-i-, lyi, :^yi
349 npn — tti^-fl

1" n. pr. virl i Rcg. IV, g. Koliin c. 9. §. G rcctc ita distinguunt intcr l^^l ct liab^a

"1j~ i^ n. pr. (Miitiirionis re£(i.s Jtlm. 2 l?og. IX, 2.>.

tit T:b72 sit baciilus fustisve , cuius capiti iufixus sit
acnlcus fciTCUs ^S"!" dictus (v. Surciibusii Miscbnam \'I
Qiiod iul it\ inon attintt ipi2 (ilo quo niinirs rcctc ogi-
,

pag. 54). Colligiliir lioc paiiiin cx ctymo utriusqne

nnis p. i8i \i) ost pro i~'7 — ^2 lilius transfossionis i. c.
vooabiili, partim cx vcrbis Miscbnac 1. c. yb3"J 172b'2
ti"ausi'ossor , |a cnini acquc ac d^Z iii lioniinibiis (p. ijS
12-1171 nN i. c. si stimulus ahsorpscril aculcum i. e.
A) dcciu-tatur iu a pracfixuin , uiulc Sjtus b. I. ȣ>? t^, aoiiloiiin sibi inlixinn babot. Tancbum in Lox. Mor-
]?.

Sic ^Ta pro ""'(3 Dauita , Tr.hz pro TiV-]2 filius litis, scbid nis. ^i (_>"-*:'. 1^-^' y-^^i (j«Li^,m .... /3"n
litigatoV, ]1l'"2 pro '["db |r liliits linguac", loquax , b^i":3
filius circuiucisionis, D''^';'^ filius cxsultationis, 0ip"12 lilius
plT i^*^i ^J^i O^A^^itj «-J^jiAJ! ilJ
o'-*^S "b*
pictiu"ie , yu;'"^ filius nialitiac , nrU3 filius pacis quae ji-n!-; "b3"J nBb73 i. e. dorhan cst aculcus clavusvc
nN
,

oiunia candcm analogiain scquimtur , ut corrigciula sint, qui infiuilur haculo , quo propclluniur iumcnta ct iuvcnci cl
qnac supra (litt. 3) dc lioruin nouiinuin ctj^uio dixiinus. huiusmodi hcsiiac. 3Icmoratur autcm in vcrhis Mischnac:
sistimulus ahsorpscril aculcum. Motapb. ]3'1'1 ,
'^y^^' i'l

Andacius ctiam Arabcs contrabunt ,jSjdj pro _^Xjtl\ Targg. dicitiir pro pracfecto , modoratore , oadcm meta-
pbora qiia bobr. IP"' cljivus ad principcm rciortur. Sed
j.jib>V*JLj pro ^.^bL^jtli _j^, o ,U pro o.'.;>J! _fcjo,
possittamcn 73Tn pracfcctus ctiam perslcac origiiiis csse
V. Tcbrizi ad llamasa p. 3 Frcyt. pro ]3-n ^mIj,^ iaiiitor.

mij"

S^*^^
. j pl. f.

rad. iiiusit.
confossioncs ^hidn. rrov. XII, l8.

Arab. \ .^ pcpulll, rcpnJit, max.

m rad.

mcd. E. giadatim ascondit.

iimsit. Arab.

V. VII.
_ ,J) grcssus cst

gradatiin processit,
, ivit,

X.=>.,>, iis-^v3, ^^)"^j *^o^ scala, pcr quaui ascenditur.

Diabim. Excmpla ex Corano (3, 162. l3, 22. 24, 8.
28, ,54) dedit J. D. Michaelis inSupplcmin. iGa. Addu Mclit. larof; gradiis , scala. S}T. Pa. «-sOJ giadatim in-
Togi-ai 34. Vicina suiit s,J> rcpnlit malum „ ,Ji impidit, ,

rcpulit. Inde ccssit , fv^.4/

l-v»-'? si^adns scala ,
sam. Tf^T id. lii

CbalJaois significare vidctur praccipitimn et aspeiiim

1
liS 1 \im. avcrsalio , ahominalio. Dau. XII, 2; lii monlis oacmiiou , ad qnod nonnissi gradatim asconditur
"
'

ad clctlccus zbiy 7iNTib ad ivnominiam actcrnam. ct LXX A. ScHULTENS Opp. min. p. 243. Vicinum cst rj-^-i.
Tbeod. «i'ff;ji5)';j. Sjt. l,.iajj). Et Lido

TlN"1|l m. Jcs. LXI^^I, 24 quod ahominaiioni csl.

riin^liD f. mons pracruptus , ad qucm pcr gradus
ascondiuir," gv. v. e. y.liftui Tvoicor , iiostr. Fcl-
/.'l.lj.iu^

scnstoigo , Folsontroppo. Cant. II, i4 ( in altero mcmbro

*^'"l'^ rad. iimsit. i. q. arab. i_j.j acuit mcd. E. ybc). Ez. XXXVIll, 20 (pandl. nr;, nr^in). LXX. ap.
Ezi CfUQUYy(g. Alii lurrcm murumvc roddidcnint. LXX
aciitus fuit. II. IV. acuit. Actb. qiiatbil.
J^CriP "
in Cant. 7i(>0Tii'/jcrfiu. Cbald. Sjt. ap. Ezecb. id. Simi-
fiiit, conllxit sagitta , iaculatus est. liter Vulg. in Cant. maccria , ap. Ez. sepcs. SjT. in Cant.

j"1 i,^a) id.

'1 nonnisi in pl. nijia'!'^ (lcge clorhonoth , cf.
"j I

Lgb. p. 43) aculci. Eccl. XII, li ni:3"i~S D'"":^^ '131 :

verha sapicntum sunt sicnt aculci ,' i. e. aculeorum instar ffil'''^'^ Darius, gr. JuQHO!;, n. pr. compbirium

alte desccnduut iii peetora hominum iisque manent iiiCxa. Modiae" Porsiaoque regum. lu V. T. memoraiitur
1) "!•:" •:JT'"l"7 Darius 3Icdus Dan. XI , 1 cbald. '-^ ,

T-^l"^ m. (lcgc (lurhan, dc Mctlicg v. Lgb. p. 43) ;ixt: Vl, r,''plenius •'^a s^ijTi 'dnriJnN-ls '1 IX, 1,
slitmdusboum , fiovy.iiTQOv. 1 Sam. XIII, 21. Quod qui Babyloniae potitus est (VI, 1), CjTumquc in impcrio
utramquc baiic formani noii clorhon, clorhan (ad fn-main
succcssorcm babuit (VI, 29). Hunc esse Cyaxarem (II),
^31"), sed clWrhon, cla-r'han efrcrondain csse vohierat Astjagis filium et successorem Cpi avunculum , ,
qui
Ewsddus in giamm. bobr. p. i43 {praceunlc Jo. Simoni Astyagem intcr et CjTum Mcdiae imporium tenebat ita
in Lexici odit. 1 —
3) id tacitc iain ab codom rcvo- tamon nt bomo imbollis et mollitiei doditus Cjto utorctnr
,

catum in gi-aium. min. §. i5g. 2i4. Etcniin Dag. lcne excrcitus ducc rogniquc vicario (v. Xenopb. CjTop. I, 5.
in ^aTl non magis nocessarium qiiam in ^~3N Estb. ,
IV, 5§. 8. 18.27. 5i. 53. V, 1..*)), iiitervetercs iam Joscpbi
VIII , 6 ( vitiosum eniin ]tcn ,
quod in novissimain fuit sontontia (Arcb. X, 11 §.4: r^v l-iarvuyovg v'iog,

Lcx. Simon. cditionem ni3r^3, n^nV^ et pro- iiTcpsit) , , iTiQov di nuQCjL TOig 'ED.Tjcrtv iy.u7.iiT0 ovoftu) , quam
nuntiaijdum esse dorhan arguit etiam talmiid. ']3Tn (v. docte viudicarunt L. OFrEunAUS in spicil. bist. cbrouol.
infra). Caetcrum Maiiuoiiides ct Baitcnora ad Misckiia p. 265 sqq. Bektholdtvs ad D.iu. pag. 843 sqq. et
,
 : ,:

tan- 350 ffil-^T

inagno seqmintur recentiores.

coiiseiisu Occurrat forte 1823) Darciousch , DarcYouousch. Ctesias Jd scribit
aliquis ,Cyaiaris apud unum Xeuopliontem uiLutioucm /tuQiuiog. Pcrsae recentiores eum regem appellant Ujj
iniici, huius vcro auctoritatem labciactari cum aliorum, ct \^\Ai , ahiecta, ut videtur , terminatione (jij quae
tum praccipue Hcrodoti silentio qui CjTum Astyagls in multis nominibus persicis promiscue additur
,
ct abiicitur
ipsius siiccessorcm faciat (l, 127 sqq.). Scd solcre
rierodotum practermissis mediocribus liominibus ex louga ,,ut
J\\
et iji.\\\ vexatlo , A et ij~,ji prctium, dignitas,
regum serie nonnisi vnuim alterumve meiuorare reliqiiis
emiucntiorem , et aliunde constat et ipsa Babylouiae ,_cL*.! et (ji.j.L«! quies ,
^jtM^ ct ^Ji^^jJ, totus, comple-
liistorla docet, ex qua uuius Nitocris regiuac mcutioucm tus , mul ct mulcsch exspectatio ,
pusch et puschesch tcgn-
iniicit, rcliquos reges omnes" usque ad Labj'uctum nc nientum, ajarin et afiirinesch creator, chancla ct chanclisch
Nebucadnczare quidcm exccpto silcntio ti-ausit (l, l85 — .
risus chur et churcsch cibus cet.
, (Simokis ouoinast.
187). Eximic practcrca Xeuophoutis auctoritas rirmatnr p. 585)", adde chur ct chorcsch (©'nb) sol , atque ita
verbis Aoschyli Pcrs. 762, —
G5 qui ita dc Mcdiae Pcr-
,
Darah ctDaralicsch s. Daravcsch (uJT^Tt). Dc sigui- —
siaeque rcgibus : 3Iii^og j'«p ijv nQwroQ i)yifiwv OTQaTov ficatlonc cius plurcs sunt vctcrum recentiorimupie sentcu-
(Astyagcs), LV/.7.0S d' txiirov nuTg loJ' i-Qyov i^vvoi tiae. Uua cst Hcrodoti VI, 98: dvrurai yaru fXXuJa
TQiTog <)' un' uvTOV KvQog, iidui/.icov uviiQ x. r- A. ylcucjauv .... JuQiTog tQ^iirig (cod. Archiep. tQ^ctjg) i. c.
Accedit adeo locus Abydeni (ap. Euscb. in chron. armen. cocrcitor, qnam (gcogr. s.p. 61)
vindicaut Bochaktus
1 p. 61 Auch.), quauqiiam pcrbicvis et subobscurus in ,
aliique coll. Castell. et Me-
])ers. (ji.,^ cocrcitio (v.
qiio Darii uoiucn cxpugnatori Babvloniac tribui ^ idctur niusk.), BoiiLE.vlis (Ejdicincrid. Ht. Halensibus i834
,,Darius rox dc rcgioue dcpulit aliqiiautuluni (Babylouiae 110. 116 pag. 3 18) coU. sanscr. clhuri hrmitcr tcncus
regcm)" , v. Hexgstenbekg Bcyti-. z. Eiul. in das A. T. [adde pcrsicum l.lo biJiJ,!j> tencns]: iJtera Ilcsychil ,

I pag. 5o. Qui secus scntiebaut, vel Aslyagem ipsum qui JuQtTog, iuquit, vno IJiQacjiv o (/Qc'jvifiog, ino
iutcJligcbaut, ut Sjnicellus in chronogr. p. 332 Cedrenus di 0Qvyiov i/.rcoQ , quae convenit cum veibo persico
in chiou. p. i42, Mv4hshamus iu canone chron. p. 6o4 ..JCsLj.O clarjnften intelligere , inip. i-jLj,i3 (v. SimonIS
sqq. , vel AslYagis fratrem qucnidam aliuudc ignotum,
1. c). Ex recentioribus Anquetil du Pekhos (v. Zcud-
quem Cjtus Babyloniac praefcccrit, iit des Vigxoles in Avesta ed. Kleuker II p. 4^) Darii nomen coiTuptinu
cbrouol. dc rbist. sainte II, 4^5 al. , vcl deuique quod ,
putabat ex dnobus vocabulis zendicis Eantcr- ajlsch i. e.
nuUam prorsus vcritatis speciem habet , Dnriinii Hyslaspis (jiii in afjiia fuil vcl ijui in aijua rcpcrlus csl ijque fcie-
,

fiiium. Caeterum LXX

semcl (Dau. VI, 1) pro mv-n
rcbat ad Darlum Codomanuiun , qucm })ucrum cxpositiun
posuisse Vidcntur lAQTu^fQ^^Tjg rwv Bltidwv rcliqua autcm ,
fuissc coustat alii ut i)"IlEKiiELOT (bibl. oricnt;dc v.
; ,

vcrba ad ^uQiTov referunt, quomodo iBVn alibi rcd-

duut satis coustautcr. 2) Dariiis —Hystaspis filius, ,
Dara ) Dara. jiropric rcgcm liotare statuunt , ([uod
vcrcor ut cx hnguae usu probari possit; scd liabcnt
qui Pscudo-Suicrdcm intcr et Xerxem Persiae imperium
omniuo Dara et Darab \a hugua persiea rcccntiore
tcnens pcr trigiuta scx annos secundo imporii sui anno
,
siguificatioucs , quae nominl jiroprio explicando adhibcri
Judaeis tcmpli rcstitucudi veuiam dabat. Esr. IV, 5. 24.
eniui i. q. lencns (v. supra ) dcin ruhur
V, 5 —
7. ^^I, 1. 12 —
10. Hagg. I, 1. II, 10. Zach. I,
jiossint: cst

I. 7. VII, 1. —
3) Darius Persa (•'C'l-;|-t ^V":~) Neh.
potcslas
•tLij
et proptcrea epitheton reguui.
(Calcuttae l8i8 fol.)
In lexico ..,1^^
p. 368 !.b ita dcclaralur
XII, 22 i. e. (modo haec a Nchcmla scripta sunt) Dorius C
Nolhus filius Artaxerxis Longimani
, qui Persiae fasces ,
L\xiLj _o ! (^';'-^ x== \i>^! .j.(^yix^ biXiS^ |>U .... Ll^

teuuit 425 —
4o6 a. Chr. Scd Josepluis (Aut. XI, 7. 8)
quae apud Nclicuiiam njurantiir ad Aicxaudri IVI. et Darii
o)w*v"5
,L.i;!, *5> 5jo,!0 (_f>**J5 o^^l j'^. _;iAol i^^)'^^
ui».«^5>
Coclomaniii tempora rcfcrt , qucm proptcrca h. 1. iutcl-
li^unt Gkotius Clekicus al. Vide JAn.vil Archacol.
,
..L^Li^Lj i^t^i ii.L«J i^jLj o!iAj Dara csi nomcn regis
\\

II, 1 p. 278. Pkideaux Zusammenhaug des A. 11. N. T. iioti, Darii maioris qui eliam Darab vocaiur [Darii ,

1, p. 4o4 sqq.
Codomanni]: is lcmporc Alcx. Bl. inierjcclus est. Et
Dara minor cst iilius cius. Esl cliam i. q. au\Jj!,i icnen*
Forma nominis nostri In V. T. obvia non multum [part. a ..X.i;l.> tenere , habere] clcsignat naturam summi
diflcrre vidctur a genuinaoins specie in vctcre lingua creatoris (Teneiis, Omnitenens) el epithcton rcguvt ....
pcrsica quae teste Shabone (XVI p. 785 Casaub.) erat ibideiu ji
,
et : ov5_j^j ^•jL.iij _ji»
c5>**^> v'_>5-^
^UQirjy.ijg, nisi mavis ibi cum Casaudoxo ct Salmasio
jL«o,i».i"» i. e. Darah iiblat ctiam potcsiaiem et
(Exereitt. Pliu. p. 4o5) lcgevc ziuQcuvijg vcl quod prac- ,

tulerim ^UQu'j-',rjg cirm J. D. Michaeli in Suppleuun. rohur ei alliluclincm ct vim cl ostcnfalionem sui ipsiut
(maguificcntiam). Idem valet o!j!,>. Eadeni fcre ct
p. 464 (v. tanicu infra ad ]V32Tl) et iu insciiptlouibiis ;

Perse];olitanis cuuciforniibus (v. Niehuhkii itiu. 11, tab. maxlmam pai-tem iisdcm vCrbis dat lcxicon rcgis Oudcnsis
24) Gkoteeexuio interprcte (v. Ilccrenii Opp. hist. H.-ft Kiilsum s. scplcm niaria dictum (Lucknoviae hi India
T. XI p. 347) sciibilur Dnrhcusch vel Darjcusch , ex 1822 VII VoD.) T. II. p. i56. Caeterum facile pat«t,
intwrprctatione St. Makti.mi (Joiunal asialique , fevricr uon audieudos esse ,
qui ])uuctoriun hebraicoruui aucto-
 R. -im 351 'i^T'"'! — "1"^.

rcs crroris accusarcnt , niallciitqiic •iv'"! lcgcr.! , cx (rad. aia). 2 cincn Ort , V\'cg lclrclen. Deut.
b) sq.
auctoritato JuQiiO^; (v. qiios laiulat
scriptiirac gi-accae XI, 24. 25: P|3 TjSnn n\rN Dipirn-bs omnis
13 C2b;H
SlMONls in arcaiu) forni. p. GG.i): Ilcbracorum cuini lucus , (fuem calcavcril planla pcdis vestri. Coinm. 25.
scriptura pcrsicac siniilior cpiam gracea. I, 36. Jos. I, 3. XIV, 9. Jcs. LIX, 8. Micb. V, 4: -3
^^'"ni^jaTNa "ri^ si pedihus atlingit palatia no.ttra wcnn
din" Esr. X, 18 V. subrad. ©'i/T Pi.
er unscrcPalastc bctritt. Conim. 5. Ilab. IH, 18: —
,

'^"010 ^'a n3T7 ciilcas mare (ingrcdcris in niai ) crjuis i

iuis, ubi ante T^OID omissiim vidcbatur 3 instiuincnti, qua

fut. J]"!"!"' pcdibus calcavit , nostr. irclcn,
de re disputavimiis in gi'annn. bcbr. §. i35, 1, iiot. 3 (cd.
Spcc. 1) n.! r\-\^ Thren. I, i5. Ncb. XIII, i5 , r\~,-^ 10. 11). c) .sq. acc. lob. XX, l5 via 1^12 ID^T -l\as :

n.j= Jcs. LXIIlVa, fTiis T^-n ib. LXIH, 3, sp- ?]"!"i 1"!N qiirim icruiil scelcsti , iu qna iiigrcdiuntur scclcsti.
lob. XXIV, 11 calcaiil torcular ad cxpriiiicnduin \inuiu (!) sq. progressus esl cx aliqiio loco. Num. XXIV, 17
]': :

olcumquc, it. D-^ap';^ rjll calcavit viniini iu lacubus

]•''
afc;''?: asiS T]-n procedet slclla ex Jacobo,
Jes. XV"^!, 10, n^;'?]-!'! Micli. VI, i5, ct absol. rj-:^ Hipli, 1) caiisat. Kal 110. 5 Jccil ut ingrcdialur , in-
(kcltcru) lud. IX", Sj. Jcr. 3o. XXV,
Transfcrtiir gredi iussil, Jcs. XI, l5: Jehava dividct amncm (Eiipbra-
ad bostcs uvaniin instar conculcatos Tbren. 1. c. Jcs. tem) in scpteni rivns D''!:?:^ T]'''!"^;') et efficiet , ut in eo
LXIII , 3 (cf. Apoc. XIX, i5: y.ui uvTvg nuTti t^v inccdcre possint calccis, iiimiriim siccis vix madcfactis. ,

7.riVov Tov onuv tov O^vfiov rijf opj'/^j rou ^foii), ct codcm Sq. 3 ingrcdi iussit iit via , duxit in via Jcs. XLII, iG,
rcfcrciidus locus lud. V, 21 '2~!in conctilcubiis,
: Ti> ''li.;-;: scd plcruinquc nictapb. Ps. CVII, 7 'nyci''.
~r.1.^ D3"''11'_1 :

aniina mca , robur i. e. cuiiculcabam bosics rob..jtos ut ,

c7//ct/ cus in via recta, CXIX, 35. Jes.XJ^A^IlI, 17. Prov.
bcuc Cbidd. IV, 11. Ps. XXr\'', 5: 'Tjnasa i:3''"l-r; fac ut inccdam in
2) ntij; T]"l~ i. c. pcdc imposito lclcii-
calcavit arciim verilalc tua, V. g. — 2) i. q. Kal a) 110. 1 calcavit
ilit ,
quod faccre solcnt,
ubi arcus jn-aegraudis cst ct ai-eam i. e. frugcs in area Jcr. LI, 33 ; b) no. 2 tendit
validus (v. Diod. Sic. 3, 8 de Aetliiopibus xu&on).tCoi'Tut : arcum , sed nictapb. Jer. IX, 2 Dn^^ip D^iajb-ns ISII^T :

. : .tvioTt di '^vXivoig Toiotg TtTQunriXtaiv, otg TO^tvovni

. .
IpUJ tendunt linguam suam velut arcurn suum ad inenda-
fiiv T(~i nodt noogfluivovztg. Airian. Iiid. X\ I u).)^ 01 :
cium (i3'i-;'l cxCbaldaismo. pro :iS"<"1"I'i , v. Lgb. p. 32a) ;

ftiv ntllol uvTotat t(j^'oi' ti t/ovaiv laofiiy/.tg tio (fOQiovTi c) 110. 3 ingressus est viam ,
poct. c. acc. lob. XXV III,
10 Toiov y.ui TOVTO xixTio int Ti)v yilv UtvTtg, y.ul r(5 nodl
rio uQtaTig(i) u.vTijiuvTtg ovTOjg ixToitvovat , tijv vivqiiV 8. — 3) i. q. arab. ui.J)! et syr. Apb. asseculus csi aJi-
tnt fiiyu onia(o unuyuyin-Ttg. Ovid. Ciirl. 8, l4. ig, cf. qiiem , cf. nosU'. jcmandcu bctrctcn , sc^. accus. lud.
Metam. 5, 383. Am. 1, 1, 23. Jarcbi ad Ps. XI, 2: XX, 43.
ibj-i ]n'b V"!^ pTf^ Ninrar n-cpa bsij 71-^:5 nrm Syr. cliiJd. ct zab. TjTl , >*'2 i- q- bcbr. , apud Syros
'mD:i! riAlTwD iv:'): ncque dcbcbant alias cius locu-
in Etlipc. ct Apb. etiam de tritiuando, cjuod fit pcdibiis
tlonis cxplicationcs casquc parum probabilcs auquiicre
iiitcrprctcs , ut Gvssetius (Commcnt. ling. bcbr. pa^. caIc:nido, (^'^'2 tiitura; atqiie dc concubitu, mide |A20Jj
360) ,
qiii Tl1~ b. I. cundi slgnificatu suini conicctat ,, ire
concubiiia. Apb. assccutus cst. Sam. If^T trituratio.
fecitarcmu, sagittain " ct J. D. Michaelis (Suppl. ,
Lungiiis ab origine abcst arab. u5^,J> asscciitus cst , iudc
46G), qui prcbcndeiidi significatum SjtIs et Arabibus
prcbcndit maxime Conj. IV. vide pluriina cxcinpla
,
usitatuin [sc(? fi/in iatncn sccunilarium ab asscqiientlo (iiiclinn,
ap. Castellum. Apud Actliiupcs priiriariac significationis
V. infra] adliibcremavult ut vcrtendum sit prcbcndit , :

arcum. Ps. YU, i3. XI, 2. XXXVII, i4. 1 Cbr. V, 18. vestigiiiui est iii ^^^'Z,'i\'. limeu , a calcaudo, et

VIII, 4o. 2 Cbr. XIV, 7. Jcs. V, 28. XXI, i5. Jcr. ^Zr.^fi.'. diuus fort. caleatus. Finitima sunt i-V^,
XLVI, 9. L, i4. 29. LI, 3. Tbrcu. II, 4. i*. Metapb. „.>.>: oij.!:/ ^ ia ,
gr. Tpt^fy ; adeocpic dTT, u»<jv> tiivit,

Zacb. IX, i3 iinirr^ *"? TiDI" nc)5 tanqiiam arcum iendo

:
trituravit, et iii linguis occidentalibus tero, dQtfico ,
nostr.
mihi Judrim i. c. Juda mibi crit instar arciis bcne tciisi, ireicn , in qulbus cunctis litterae initiales //•imiUuitur
profligandis bostibus cum adbibcbo. Neglccta lociilionis sonum pcdis llrmius solo impositi, maxime calcando ab-
originc dieitiir otiain D'':^!! rjT; tenilere sagiltas. Ps. LVIII, quid frangentis , TReTcn , zcrtrcicu.
8. LXIV, 4 ut gall. non solum dicunt lircr l'arc scd
"^Tl utriiisque sexus vc. (m. Deiit. XTV 24.
—
, ,
,

etiam tircr lajlcchc, atcpie adco iircr un oiscau, LXX.

XVII, iG"'. XXVIII, 7. 25. 1 Sam. XXI, 6. Prov. XIV,
Ttivit) , ivTiivco,
12. Ez. XVIII, i4, f. Ps. I, 6. CXIX, 33. Deut. I,
3) pcdibiis calcavit viam lociimvc ettndo, ingredicndo, 22. Esr. VIII, 2 et in cod. Sam. etiam Deut. XXVIII, 7.
Constr. a) sq. b:? loci 1 Sam. V, 5 ^nsTa ^V =1211"! Nb
: — 20) c. Sufl'. '3-1^ pl. D^Sn'^ csti-. i^p-ll

]7;t /10// calcant .... siiper limcn Dagonis , sie tretcn 1) pr. ingredicndi, cuiidi actio , ilio , indc iier, qucxl
nicbt aiif dic ScbwcIIc dcs Dagonstcnipcls. Ps. XCI, l3: {Gang,
qiiis facit Jf^eg, dcn jeinand macbt, als Handlung).
TjTin ^nri briC by svper Iconibus ct viperis incedes sc. Gen. XXIV, 42: '2-;- n-bi!:: "^lIJ-^-DN si prosperare vis
salvus. De formula yiN "naa b^ Tl"Ti v. ~73a no. 2 iter meum. 27. 4o. 56. XXVIII, ao : si Dcus, mecum est tt
 ^

R. n-i^ 352 ^11

cvslodit me 'nXn r;">"3 "' ^°"^ illiicre. XLII. aj.
XLV, quo hahitat lujc? Comm.' 24. ubi vnlgo supplcnt -lUiS. —
21.23. Ex. XXIli; uo. XXXIII, 3. Jos. IX, 11. Iiul. De acc. loci v. infra. iuxta qiiem \[j.
ft)
loci ad qucni 1.

XIX, VI, 18. 2 Sam. XI, 10: N3 nnN ri--:: Nrr; est. Jes. VIII, 23 C^~ rj-1. via maris i. e. rcgio ad mare
—
:
9. lob.
nonnc dc vcnis? 1 Reg. XIX, 7: TJ"!"." -^::: 3"!
ilincrc (Galilaeum) sita. b) eius , cuius cst via , qui in ea

tdmis longum iihi cat iter. Jes. LVII, 10 nrs; T]:")! 313 :
inccdit. "1ia:.ri rjl- via aquilae Prov. 'I9. rjlT XXX,
longo itincrc fessa es. TJTia in itinerc (imterwegsj Gen. rjb^iiri via regia i] c. publica, militaris Num. 17. XX,
XLIl, 38. Ex. IV, 24. XVIII, 8. 2 Sam. XI, 10. — XXlj 22, odog 1] fiuailrjiij Ilerod. 5, 53. iSl^ib rjbi^
-fj

Tp,"! Ti':iy iter fnccrc InJd. XVII, 8 gr. noiHt) odi'iv

Marc. in itincre sno , in via sua consncta perrcxit (scines Weges
3. iiS ,7ioiorji(u bt)(')v Ilerod. 7, 4o , rji- rjbri id. Gcn. gehen) Gen. XIX, 2. XXXII, 2. Num. XXIV, 25.
XXVm, 20. Prov. VII, 19. — 1 Reg. XVlil, lij: r]-\l Jos. II, ]6. lud. XVIII, 26. XIX, 9. 1 Sam. I, 18.
tb pr. liabnit .iter ftiil ci iter facicndum iiostr. er hatlc XXVI, 25. 1 Reg. I, 49, similiter i3'n-i: rjarj rcdiit ad
cincn IFcg zu machen
,

, ist ausgegangen. — ,

Dii rjlT unliis viam suam 1 Sam. XXV^, 12, 13—ib M:-3 convcrtit se ad '

diei itcr (quatliior lcrc milliaria germanica contincns , v. viam snam i. c. snam ipsius viam secntus cst Jcs. LIII, 6.
J.M. Hahtjiaxm prolegg. ad EdrisilAIVicam p. iiG. 118. LVI, 11. —
XXIII, i4': y-;NrT-b3 rj'!! rjbin •'SiN
Jos.
RoSESM. Altcrtliuniskunde I, 1, p. 161 ) Nuni. XI, 3i. co viam omnium hominum i. e. viam ad infcros. 1 Reg.
1 lleg. XIX. 4 C^^"' nCrir ?J-t trium dicrum
,
iter Gen. II, 2. —
Locus ad qucni via ducit ponitur etiam in ,

XXX, 36 cf. XXXI723." Ex. V, 3. Accusativo addito llc paragogico (gr. odiig lig, ig) ut ,

!i;iEi rjTi via in scptcntrionem , i. e. scptentiionem ver-

2) via ,
qua inceditur, ;''
oS(')g , i. q. n^S q. v. bv
rj—171 ad s. iiixla viaiu Geu. XXXVIII, 21. l .Saiu. su's Ez. yni, 5 , !-!:y7n rj'n'i XXI, 2 , MU-'nr;^ rj^iT XL,
XXtV, 3. XXVI, Esr. VIII, 3i , poet.
3. >bv Gen. 6. Semel iutcrposito alio verbo Hos. VI, 9 inii'1'; rj'^'! :

XLIX, 17 . D^^D-il b» iuxta vias Jer. III, 2 ;

rj^nn
scd rj^-.a in !^7:21D in ria ad Sicimam trucidant. Ex signLficatiouB — ,

ipsa via (mitten iiuf dem Wege) Num. XXII, 22. 23. priiiia pcndet

3l. 34. rj-iT w'N-| ct ?}-ii DN biviuin (v. D^5 , dNI ). 3) ti-oplcus vocabuli usus pro agcndi ratione ex trita ,

•{"n '?Vd Tj-n !i:s viam sternere

,
munire (v. siib liis , nictaplioi-a qua itlo rcfertur ad actioucs hominum (der
,

verbis), adde nni ]n3 viam facerc eod. sensu Jes. , Jfandil pro das liandcln, quorum prius pr. significat pedi-
XLIII, 16, rj'-- Dr:: XLIII, 19. Dicitur rjii rjVn — bus inccdcrc postcrius manibus tractarc
,
cf. not. ) Gen. ,

ire viam Dcut. I, 3i. lud. II, 17, et ita post alia XIX, 3l non cst vir in tcrra qui nobiscum cocat Tl'1'1'2
:
,

verba eundi sq. acc. velut JtJSM rj"!- siby^^l Nuni. XXI, V^N!^-b3 morc omnium hominum. Prov. XXX, 19: rj-1'i
34, 'ji-ih n-^s rj-:- T-r.Z;-] JosVxiII," 18 '(cf. Gussetu !^::b;"2 133 (juod rir agit cuin puclla signilicantur myste- ,

Comment. p. 363)', sed etiam rj"l-3 incedere in via, rjbrj ria tori. Sjiec.

Joel II, 17 : VDIH^

Jialr"' UJ-N iiicedunt quisquc in via sua. a) viia , vivciuli , sciiticndi agcndiijuc ralio tmnhumi-
Jes. XXX, 21.ixXXVII, 29. 34. LXV, 2. Jer. XLII, nis tum Dci (Jes. LV, 8: •'S-i^ DD-^r-lT Hb), in sing. et

3 rj-|-!-[ "i2 no decedere de via Ex. XXXII, 18, Tiil^T] phirali.«) de liomine , in Sing. Jes. XL, 27. lob. XVII,
;

rj-l"73 deti-udere de via (v. Sl^j)- — I3e loco pcrvio et 10. 36. XXIII, 10. Jer. XXXII, Sg. 2 Chr. VI, 23 et
ati iter apto Jcs. XLIX, 11 : ^l^.b i-in-^D ^»-)''^"^; omncs sacpc. a-i^ia rjTi Prov. II, 20, D"';-i rj-n IV, i4, rj—
montcs meos facio viam , i. e. facile pervios. Cbmm. 9: b"»: xii/i5, r-ip^-is n'^"XVI, ^i,'!-!:-'^ r,-ri ix, ii.
1"-!"' ^'D-lT hy in viis (regionibus apertis ,
opp. carceri) uS'-- '12 fructus i. e. commoda vel inconunoda ex vitae
pasccntur. De spatio ad eundum Num. XXII, 26 : j"'^ ratione iiaui I, 3l. i^-T ns T^ilJ bcue curavit (non
DVC:'': Tl^~ non eral via (spatlum ) ad cedcnduin. neglcxit) vitae suae ratiohem 1 Rcg. II, 4. VIII, 25. Ps.

Sequitur genitivus via ducit ( cf. a) loci u) ad quem XXXIX, 2. i'dkN13 i^TT jn: de Jehova; rejjendit ei

de simili usu Atticorum V alck. ad llippoljt. 1 197. SeiJlcr vitae rationcm Ez. IX, 10. XI, 21. XXII, 3i , it. ^n:
ad Elcctr. 171), ut a""ttr; VJ' rj-" via ad arborein vitae ir^nna t;-Nb Jer. XVII, 10. — In Plm-. lob. IV, 6!
Gen. III, 24, -ilUJ rj^n-JZ XVI, 7 , D^-lMirs f^lN TJ-j^^ Ex. Xxii, XXXI, 4. XXXIV, 21. Prov. V, 21. XVI,
3.

XIII, 17, cf. Gen. 'X±XV,

19. Deut.L 2'. 19' 4o. 2. 7. Jer. XXXII, 19. Ez. VII, 3. 4. XVI, 47. 61.
11, 1. 8. III, i , in pl. -fV^z ^:'^- Thren. I, 4. bisq ^311 XXIV, i4. Hagg. I, 5. 7 cet. Ps. CXXXIX, 3: -bs
viae ad orcum Prov. VII, 27 nVJ 'S'Ti XIV, 12. XVI, p;^C7; 1ST7 omiics riiie incac i. e. omnia studia et consilia
,
mt^a.' lihi accurale nota sunt. V3'1'1 ^'q^n bene agere Jer.
a5. lu accus. vim fere praepositionis induit: in via ad,
VII, 3. 5. XVIII, 11. XXVI, /3V r:-!^ j-rr; bcne com-
versus gcrm. gcn. Num. XXI, 34: T^^^^J rj"!" l"?""l XXV'II, 7. Passim servata viao
,
poncievitam sniim 2 Clir.
asccndcbant Balanaeani vei-sus pr. ascendcbant viam Bula-
ima"ine, ut 'd rj-il^ rjb!l vitam agendiquc rationem alic.
nacae s. in 13atanacam. Deut. I, 19 : peragi-aiiinus dci:cr-
sequi et imitari 1 Rcg. XV, 26. 34. XVI, 2. 19. XXII,
tum •''n::N7; 1M rj-n vcrsus montanum Amoritannn. Nnin.
XXI, 1. "5'. D"eut.il, 8. .Tos. II, 7. VIU, 1.5. XIII, 18.
23. 2 Reg. VHI, 18. 27. XVI, 3. 2 Chr. XI, 17. XX,
2 Sani. XVIII, 23. 1 Reg. XVIII, 43. Jer. LII, 7. — 32. XXI, 6. i3, et s '31i:i 'n V. c. ivi •'S-!13 rjb:n
Potest etiain integra sententia in Genitivo poni , iit lob. 2 Chr. XVII, 3. XXI, 12. XXil, 3. XXVIIl^ 2. xScXIv'
XXXVIII, 19: 11N JSX-; rj-i~" riTW ubi est via iii lociuri 2 ,
prius etiam sq. phu-. iit bN.-jilJ': 'Sbu rj-i^^D r]b!i a Rog.
 R. "nn-: 353 'Ttl^ V^^V-^:

XVI, a Clir. XXI, G , ct postcrins sq. ling. v. a Clir.

3. 9.j4 Mang. Abidf. Ann. II, 266. III, 534,
XVII, 3. DiLitur utiaiu irr 'Z"^" TjVri .sccfatus cst, quau c.
aiiimus cius appctcbat Eccl. XI, 'y.^Jcs. LVll, ij (cl'. Nuni.
regia ,
pro gciiumo Dei cultu Cor. 5, 52 , 8..;

XV, 3()). —
jS) do Dco. Duplici autcm scuiu iisur- G: ) s > <- i
\
'

patur tonuula ria Vci , viae Dci, Siguilicat ca priu\um

****» "t1>^' via, modus
it. ratio. Actliiop. \ , ^z
ngcniU rationcm Dco probcitam, quani pii liomincs scqmui- ^4^Tl ^'i^ 't- modus et ratio plur. ^^(5P \ vi.ic, ,

tiir, m sing. ut r^rr J]'^'! "iTid lob. XXIII, ii. Ps. morcs '^OTHl I; ratio, mos indoles pr. vla a '70HI
, ,

XXXMI, 34. Ps. XXVli/ii \^^^-: •^; -r-iin doce mc, : inigravit rfl^/^Tl incessus vitae ratio. Sam. ii^^T
,
,

Jchora, viam iuam. V, 9: "SnT •':Eb I^IJirt complana de rcligioiu;, v. Carm. LSam. in Anecdott. Oricnt. I, p.99.
anle mc viam tirani, fac ut facile proeeilani iu via a te Ita etiam pers. st via sexcenties de religionc in Pend-
, ,

pracscripta. XXV, 9. LXXXVI, 11. Jcr.V, 4. 5. 2 Rcg. Namch, 3I. Oyi vir pius. Sin. dilo via., recta via , inde
XXI, au, ot in plnr. Jcs. II, 3. (Mich. IV, 2). Ps. LI,
virtus , Jiing u-e et agcre hing-ddo viam ii-c i. c. rectc
,
i5, max. in formula r;i!T' 'D"!~3 T\^71 scqui vias Dei i. e.
agcre. Grueci Jicunt yrdifftjg hdov mcntis ratione EuripiJ.
vitam gcrcrc Deo probatam Dout. V"III, 6. X, 12. XI, (idixov itvui Tluicyd.
itiiov inax. apud Stoicos udiii t^tv- ,

22. XIX, 9. XXVI, 17. XXVIII, 9. XXX, 16. Jos. Qiay.ttv , vnolufiiiuritv, i).ty/tiv certa aliqua ratione aliquid
XXII. 5. 1 Rcg. m, 14. VIII, 58. XI, 33. Ps. LXXXI, c.\cogitaro , conscrc , redarguore , v. Gatj*ckehum de
14. Jcs. XLII, 24. Zacli. III, 7 , it. riV-,': '3-l-T l7r>2J Ps. Bt^lo N. T. cap. 32. Dc rcligione christlana dicitur oiug
X\"iii, 22. SjTi. est rir,': ^^sps niU i^^- cxix,'^/. Act. IX, 2. XLS, 9. 23.
Dcin notat ctiam a^endi rationcm quam Dcus ipsc sequi- ,
"^I^TQ m. Jocus qui caJcatur. In st. cstr. bj-l ;]3 rf-Ta
tur, Jas Ilanileln Gottes wie Gott lianJclt [oSix; &ioiJ ,

Watth. XXII, 16. Act. XVIII, 26. oJoi d^iov Act. XIII, locus qui calcatur planta pedis Deut. II, 5 (cf. Dcut. XI,
10). Ps. X^'III, 3l.: ^zl' E'72n VNrr Dci via est inlcgra. 24. Jos. I, 3).

Dent. XXXII, 4. lob. XXI, 3i'. XXXVI, 23, pl. IIos.

llSn"**", nonnisi in pl. C"':;:'!":^ 1 Par. XXIX, 7.
XIV, 10. Ps. CXLV, 17, et spec. opcrationem Dci in
Esr. V III, 27 daricus , moneta Pcrsarinn amca c. Aleph
creaiido couservando mundo
et (das AVirkcn Gottes). ,

prosthetico pro sinipl. ]i3T7 , quod est in Mischna ( Baba

Prov. VIII, 22: 12-1- n-UJ^<-l ':;p nirj'^ Jchova crcavit mo
bathra 10 j. 2. Schekalim 2 §. 1. 4, ubi male nonnulli
primitias opcraiionis cius , als den Erstliiig scines AVirkens.
Plur. opcra Dei lob. XX\'I, i4. XL, 19 (i4). n:a~n legunt, vide Lex. Ariich ) , cf. syr. IjQ^a^ij
Barhebr. p. 207. Asscman. bibl. or. II,2^4. Pesch. ap.
b) Dcum colcnili ratio, ciiJtus Dci , reJi^io. Amos Esr. I. c. [errore euim nitf videtur, quod habet Ferrai'ii
^""111, l4: S2"iJ - "1N2 rjTI cuJtus Beersabac i. e. idolola-
nomencl. syr. p. 83o ^JQii*)j qnanquam litteraa^iun ordo ,
tria. Ps. CXXXIX, 24 : z'^V T|"l~ cultus idolorum et ibid.
docet, ab ipsoLexicographo ita scriptum esse], a qua forma
cblS rj""~ cullus anlii/ui tcmporis i. e. verus et genulmis
proficiscitur gr. ct lat. duQiixog, daricus. Alibi Jias'^;'!
XVIII,
cidtus piitrnm
i5 ct c'?i"
s.

ma"r: VI,
patiiarchai-um, cf. sbi:»
16. — Passim cst
"'''''^'"^ Jer.
q. V. Vulg. soJidos reJJit , LXX in Par. /gvaoig. — De
origine vocabuli iu vetcre lingua persica quaerenJa facile con-
c) passlve sors, <juam aJiijuis eorpcritur , nostr. wie
:
seutiunt eruJiti (ueque auJiendi, qui a gr. (Spa/.HT) repctunt,
es jcmanilcm geht. Gcn. XXXI, 35 mos s. sors muJicnim :
utFiLLERUS in Misccll. VI, 12. Waserus in Crit. sacris

mihi, cuphcmismus pro menstnia patior Luth. cs gcht

, ,
VI p. 1017 ) , sed de analj'si et slgnificatione eius non una
inir nach dcr Weibcr AVcise. ( Cf. talmud. rSI consue-
est sentontia. AJiis enim , idque nobis prac cacteris pla-

tudo sc. muherum de meustruis). f-iiJi ^~''''-. secun-

, cct , a) 'liST? , «Q^*'? cst diminuti^^iun a y^th quod
dum sortem quam Aegj-ptii experti sunt Jes.' X, 24.
,
Darium notare vidctur , si vera est scriptura vulgaris
Ps. XXXVII, 5: n^T^ '' 3" bi.^ Jehovae committe sortcm
.JuQti-y.riQ apud Straboncm (Xr\
I p. 587 sed cf. supra ,

iuam. lob. VIII, 19 ijt sci-vata viae imagine lob. III, 22.
V. ^tT^Tt); Darcon
Dericun igltur qs. DarioJiis , aptis- s.
Am. II, 7. Plur. Ps. X, 5; n?-br3 i-:t! ibT]"' pro- simum nomen monetae imagine regis omatae (v. Lobs-
ipera est sors eorum omni iempore.
B.-icH Archiv II, 278. Berxsteixii Barhebr. itlustr. pag.
49); aliis b) 'jiSTi compositum 'vddetur ex !.!:> Darius,
Quod
viae vc. in llngua Hebraea ad vivendi , agcndi
ct •_«/, *JyS- 'Vultus, ut ..,_ji' i^^)^'^ sit Darii vultus
et Deum colendi ratlonem s. morcm et rcJigioncm refer-
tur id in pcrmultis aliis fit eius significationis vocabidis
,
(Lorsbach 1. c), vel c) ductum apei's. aLT.ii aula regia
Semiticis. Ita v-AjJo via, pec. recta , vera rehgio Cor. (pr. locus portae), aJJita terniiuatione semitica ]i, ut
o monetam auJicam s. regiam notet ( Simonis Lex. ed. III,
4, l66, ^j^ via, Jw^ ^ moJo, ratioiie , jJJ! J.a**< p. 42 ) vix enim memoratu dignus Salmasius (dc usuris
;

p.246), qui idcm cssc putat atque pers. ^,^ , quod e gr.
rcligio Cor. 4, 76 — 78. 83. i36. i65. 9, 24. 12, 108,
dQU/iiii ortiun. Haud iiiinor est veterum reccntionunque
w«=lV« via, vivendi ratio , secta, religio v. Tim. 11,. 64. dissensus de origine huius monetae ut ita dicam histo-
Yy
 :

R. yTl> pl^J "IT; 354 jias-i^ — nTi

rica ,
quaiiqnain in eo fere conscntiiint a Dario quodria jittST
]-\_ nonnisi pl. D-';'n5'iri m. clarici Esr. II, 69.
rcgc eain nmicupatam esse. Hcsycliius cuim a D;mo, Pcr- Nch. VIIj 70. 71. 72 i. D^rsnlN.
q. (Duo codd. Esr.
savum rei^e , cas appeHatas esse conset ( cf. Ilerod. IV, VIII, 27 pi-o 'Q-^Sb^inN habent a-^SMB^nlN). Verisimilli^
G6), scd llarpocratiou ixh'id-ijnuv lii duQiiy.ol ovy (OQ
:
mum ctymon dcdit Bohlenius (syiiib. pag. 22) a pers.
01 nXitovz vof.ilZovaiv uno /luQiiov tov !Si'!j'iov nuxQog uXX' Darii arcus sagittarii cniin imagincm refen-e
...Ui Uv.> ;

i:w' tTtQov fluat).icog , ct iisdem fcre verbis Suidas .... :

hos nunimos nuiic cnmniaxime vidimus (v. '!t3'?Tn).

,

ucp' tTiQOV Ttvog 71 uXuioT iQOV ^uatXtwg (cf. Scliol. ad

Plut. apophthcgm. lacon. 1. c. ToioTr^v tniorjfiov iixii'-
Aristoph. Eccles. 545 (SSg), quos" Darium Medum s.
Cj'axai-em liis verLis significare ceusent Pkideaux , Vr»
TKIXGA (observ. sacrao II f. 3o8 ) ;J. Modo probari 'p'ijj)2~]'l_ i. q. pi2:'2"7 Damascus q. v. Adde talmud.
possit, quod docet d'IIejibelot (v. Dara) , Da;-a appel- 'J"')5p50'11^
qiiod R. Tauchum interpretatur (joL^^y.i prutia,
lative regcm notarc davicus ctiam monctam rcgiam in
,
Proprie sunt pruna Damasccna.
universnm notare possit ( Wineri RealJex. I, p. 292): scd
certa illius usus vcstigia desuut. Quicquid est, hacc
nioneta, quemadmodum apud Graecos (v. Atlien. XII ^/'n'^ cluild. i. q. hebr. 5'inT Irachium. Pl. c. Suff.
p. 534), ita apud Judacos in usu erat post exillum (l^sr.
ir:ii"Tl Dan. II, 32. In Targg. siug. ST^ emphat. NS"T1
VIII, 27), et auctur Pai-alipomenon (1, 29, 7) Davidis
adeo opes ad daricos revocatas computat. Aurei Darici a c. SiiU'. n^^SpT Plur. •'r;ii'-;-! Gen. XLIX, 24, lirr^rTi
mctalli puritate celebrabantur (v. Herod. I. c), sed argen- IIos. VII, i5. SjT. i^->-> id.
tei etiam cxstabant et bodicque exst;uit, tidbsquc in Tul-
mude 1. c. intcUigendi. yi^li;} id. ascito Aleph prosthctico. S*TiNa cum bra-
Quod ad poudus attinet et valorem Harpocration et clti.o i. e. roborc E.sr. IV, 23. In Targg. Kamez correpto
,

Suidas s. b. v. aurco attico ['/Qvaovg) daricum cxaequant, y-i^N, n:'^'7N. lude

cui fere convcnit, quod cxcmpla iu luimoplijdacio Parisino IJ''] iX (validum, de urbe munita) n. pr. 1) mc-
cxtautia a BAiiTnELEMlo et Gosselino explorata 28J
tropoleos' vetcris Batanaeae Num. XXI, 33. Deut. I, 4.
fraucos gallicos valeut (v. Memoii-cs de Tacad. XXI. p. 24.
III, 1. 10. Jos. XII, 4, quae postea Manassitis assignata
CoKAT ad Plut. Parall. V, p. 446). Ilodie darici cum est Jos. XIII, 12. 3i. LXX. 'EHquiv, 'EdQuiiv. Eadcm
niu'ci , tum argentei summae sunt rai-itatis , neque tamcn
est atque Ailraa, de qua Ensebius v. Astaroth nuQuxit- :

tcm])onuu cursu pl;nic pcrierunt , quod temcrc contendit

rai dt iv rfj BuTuvuic. 'AdQuu noXig T7jg'AQU^iug ojg unb
J. D. MicuAEHs (Siipplemm. p. 471 ) rei nuinismaticao di 'AdQuu T7^g BoOTQij^g
atj/iitiiov i''i (sc. ab Astaroth).
,
ij
parum pciitus. Asscrv;uitiir exempla in Museo Vindobo- SiiaTijy.i ai]fitioig y.L , et t4()()« Ptolcinaci (V, 17); dcin
ncnsi et in numopliylacio P;u'isiensi , de quibus v. Mus. non infrequeus cius meutio est in Actis Concilioriim, erat
Caesar. Pcmbrocldanum P. I. tab. 1. 110. 2. P. II. enini sedes episcopi (v. Relandi Palacst. p. 54/ sqq.), ct
tab. 75. Sestini lettcre numismaticlie. T. -III. pag. i46. sub crucis signo susceptarurQ,
in historia expcditionum
tab. III. no. 7 et Mionnet descr. des medailJcs antiques
quamm tcmpore civitas Bcrnardi a Stampis nuncupata est
T. V. p. 64o —
648. In liis alii caput regis tiara oriia- (Guil. Tp-. hist. XVI). Arabum Geogiaphis appellatur
tum , alii regem curriii insidentein alii saglttarium cxhi-
,
oLcjO! v. Abulfedae Syi-iam p. 97. Nubiensem p. i34,
bcnt, qui flexo nno genu dextra hastam tenct, sinistra
coU. Michaelis Suppl. pag. 28 sqq. , hodlc Drda , v.
arciim praetendit (cf. PJiit. Lacon. apophthegm. p. 211 ).
Scetzciiium in v. Zach Corrc.spondciiz XVIII, 355. Burch-
Quod sequitur specimen ligno incisum, cx Miosneti
hardli itin. I, 385. O. v. Riclucr WalJfahrtcn pag. 172.
opere modo laudato (Recueil des planches, tab. 36, 110. 1),
Buckiiigliam Travels II, i46. Quae ad hanc urbein per-
repetitiun cst
tinent, male a nonnullis Gcographis translata csse ad
«rbem Hadrach (?]"iin Zach. IX, 1 ) nupcr ostcndit
licngsienbergius (Christologie II, p. 92 sq.). — 2) oppicU
Naphtalitarum. Jos. XIX, 3^.

7'5'T[ n. pr. V. 5-"!l.

Qnaedam ex cxemplaribus littcras habcut perslcas

his inusit chaJd. q. pl" sparsil , ai'ab.

charactcri tanicn
phoenicio saepc siiniles (v. Mionnet. ,^ festin;ivit. Inde
1. c. fcih. 29), unum etiam graecam inscriptionem
JlY&At OPH nnde rccte coliigitur, hacc in urblbus
,
lipni n. pr. viii Esr. II, 56.
imperio pcrsico subiectis signata csse. Cf. Eckhel doctr.
nummorum vett. Vol. I. pag. 55i. Biiissos dc rcgio
^'^'TJ rad. in verbo imisit. pr. onomat. lorsit, drchcn
Persarum piincipatu ed. iSqS, pag. 277.
, Nihil fcre
bonae frugis dabunt J. D. Michaclis Supplcmm. p. 469. (vlc. radici in aliisque, quis ibi laudavimus, adde
 R. in- 355 i^ -3^1'

TiJoyoff, TOQVtvtO, gcrm. Dorl , ihiUen , 'rillen, trlllern) ,

vc. Ci|3 dcsignari eamquc interpretationem vett. intcr-
,

G- s. prctum auctoritate destitui. Ili enim iu Provv. geuc-

wab. Coiij. IV. fusuiu eoleritcr torsit uuili«r, b.l.^S fusus,
ratim avcm in Ps. tnrlurem (coll. nin) reddunt
, quod ,

eecutiis BocHARTUs (II, p. 5i. T. II, 5go I>ips.) colum-

jvX/o miilicr fusum ccleritcr torqueus , licbi. i) volavit
bae ferae spccicm turturcm vel palumbvm
, iutclligit pro- ,

in ^rum avis (fort. etiam onomat , ut nostr. purrcn) Vocans ad etymon a libertate ductum (v. no. 3) coll.
,

undc li"i~ liiriinJo, a gjTando dicta; it. cclcritcr '41 orbcm arab. j>- ^jAm^ quod columbam liberam i. c. fcram notat.
s .
ivit equus (cf. "irn), arab. -i.vi equns velox. Motus Scd ad utrnmque tamen V. T. loeum hirundo aptior
viJetiir ncque tanta vidctur vett. intcrprctum auctoritas,
,

ccler rcfcrtur 2) ad micamli ct railiandi siguificatuni, arab. qui tum iluctiiant ijisi tuin liTl confudisse vidcntur cum

.0 radiavit liicerua, lucerua, radians 'in. FoRSKAMUs (descr. animalium p. 10) inter mlgrato-
.i^ ^^.3> stclla , it ,
rias Alexandriae aves memorat quandam nomine Durnri

B ,3 margarita (quanquam liaec a rotunditnte quoque dicta ,,quae vcnit cum dactyli raaturucrijnt fine Octobris ex , ,

Acgj-pto superiorc , bisque consumtis post trcs mcnscs

essepossit), et CiT7 pro Ci"^! regio lucida. A
radiando
denique radiatim fiux-it pluvia (arab.
abit" , camque es.sc posse Hebracorum 1i-i- .su.sjiicabatur
est 3) \a.c , sanguis
scd ue' hoc qiiidem
,
J. D. Blichnclis (Suppl. p. 477):
y> ap. GonvM ct 1'kevtagiu.m no. 1 — 3, 'i .:> copia constat quibusnam litteris arabicis illud noiucn scribatur,
,

(C,.,J) an i5,._0', nec debcbat satis dubitautcr a Michaele

lactis), iude libcrc sc eJfuJit (v. ni~|T no. 2. 3); it.
proposita pro ccrtis habere Zieglerus ad Prov. 1. c.

luxuriavit, cxuberavit horha. (arab. .^i v. Fre^-tag no. 5),

2) fluocus largus et liber (v. r^d. no„3). Ex. XXX,
*. ITn^. Paulo aliter lias significatlones dispcscueram in 23: "liTi ib myrrha quae sponlc ( nuUa incisione facta
Commeut. .id Jcs. LXVI, a micandi siguilicatu profi-
11 effluxit , i. e. praestantissima. Lide
cisceus : bic tamen secimdaiius essc videtur.
3) libcrias. b "lilT N^^p libertatcm annunciavlt scr-
T^ 6 lapis quidam pretiosus
cilna'4 liyofi. Esth. I,
vis , captivis Jes. LXI, a. Jer. XXXIV, 8. i5. 17 , N";p
Oi
pavimentis in regia Xerxis aclLibitus. Aiab. i .^ coUect.
)

Y^-iNa li-iT Lev. XXV, 10. 1i-i~r! TiVZ! auuus manu-

S, missionis (servorum) i, q. auuus iubilaeus Ez. XLVI, 17.
.0 vc. est pcrfrequens , margarii a%notoLns, maxime maio-
res (v. Bocn-*HTi Hieroz. II, p. 712 ct TEirASCuiu.M de C1"l'i (pro Ci"^" , cum S—
fonnativo) plaga auslra-
gemmis cd. Raviip. 46. yj. 78), a fulgendo et radiando lis , pr. regio lucida , aprica (v. rad. no. 2), opp. 'Jic:^
regioni caligine tcctac (cf. 71 Cfb g i](o r ^iihnv ti Ilum. II.
dictas, ut wijj margarita a "3^ (Schult. ad Ilar. 2, p.
12, 239. Od. 9, 26. l3, 24o opp. TZQog t,nifov Od. g, 26.
108. 109) quod vocabulo hcbraco adbibens Bochartus
, 12, 81). Deut. XXXIII, 23. Eccl. I, C. XI, 3. Ez.
1. pavimeuta gemmis margaritisque distiucta ab Asiano-
c. XXI, 2. XL, 24. 27. 28. 44. 45. XLI, ii. XLII, 12.
riuu luxu non aliena esse observat (p. 71G sqq. ). Praei- i3. 18. PoiJt. de veuto australi lob. XXXVII, 17. LXX
verat Paraph. clialdaeiis Jca-i N2' "'3121 Nin margariia :
roioq, seiuel llxp Deut. I. c. C. B. Michaeli (iu —
in arcibus (piscatoriis) maris magni. jMalim tameu non diss. de notione superi et inferi §. i5) CiTl pr. est deflu-
margaritas ipsas intcliigere sed marnwris gcmis margaritis , xus (coli. -1-1 uo. 3) inde locus dcfluxus, locus infcriqr,
,

simile , velut alabastri genus quod vocatur Pcrlcnmuttcr- , qualem austriuu ab llebraeis habitum esse ibidem proba-
nlcin vel ipsam matricem margaritarum (Perlenmutter).
, tum it, opp. 'jisi: quod a speculaudo et promiuendo dictum
Ita LXX. nivrivoQ h'd^og. Apud Talnmdicos IT est /.v/vig, sit (rad. ^;Di:),'sed etymon supra propositum magis pla-
lapis lyclmites gemmae specics nqctu luccns. Vide in ,cet. ipsa Jelluendi dcscendeudique notio aosU-ae radici
— 719.
,

uuiversuiu Bochartum 1. c. p. .708 T. III, pag. gratis tribuitiir.

G39 sqq. Lips. lude

V^ill (uuio sapientiae , comp. ex ^l ct Si = y~ ,

"l'l')'l
crcscit friigibusque nocet.
m. iribulus, spinae genus , quod iu arvis suc-
Bis legitur coUect. Gen. III,
r?~ sapientia) n. pr. viri supicntis actate Salomonis vel
j)aitlo antc dcgentis, 1 Beg. IV, 3 1 ( V, 1 1 ) , iu loco .
18 :
"i-")"T y^p. IIos. X, 8. LXX. TQt'i3o).ot i. e. tribuli,

plaiita spiiiis hon-eiis iti agris cresccns (tiibulus ten^estins

gemino 1 Chr. II, 6 (conti-. vel corrupte) y-)i.
Linu. aut Fagonia) Theophr. hist. pl. G, 5. Diosc. 4, i5.
III m. •.!
1) volatus celer gNTatio
, , concr. avis in cf. Virg. Ge. 1, i54: lolium tribulique fatigaut ti-iticcns
«nmim volans , spec. hirundo Ps. LXXXIV , 4. Prov. messes. Phn. II. N. 18, 17. Sjt. interpres eodem vc.
XX\ 1 , 2. Ita Hcbraci interprctes cum Gr. Venet. in'
Luthero P2»; quo ctiam in X. T. utitur pro uxuvSui Mt. VII,
l'ruv. ct , et ctymo faveute ( apud Arabes in pro-
,

verbio est ._Q.'-ii '-•-. iZiJJji gjTant hinmdines ) et paral- l6 et TQijSoXoi Hcbr. VI, 8 (nisi ordo dictionum ibi traus-

lelismo membronim nam membro positus est). Bar Ali in ils, Lugd. et ap. Lud. de Ditu
, utroqiie loco in altcro
est lis:; passer. OccuitI possit, hirundincm etiani alio ad Gen. et Hebr. 1. I. c. c. yjwi; Jjjj. ^yvJ! _n*._^»*J1 ]'3'?

Yy 2
 R. dlT 356 tDin

qiiac vix smia sunt. Malim .C>.<xl\ ,a^j.xl\ et iJUj^ '•'

nx invenii-e Deum i. c. ab co cxaudiii Jcr. XXIX, i3.

uiCMsJt qiiod posterius vulgare

:

tribuli nomcn est , ut 2 Chr. XV, 2. — Part. pass. Ps. CXI, 2 magiia sunt :

Dci facinora a^t^^JJEn- bsb

invcnta , V. ^Z^^tit^^-n quaesila (
rcddendum sit: ruhns , spina , et ut uVd vulunt tribulus.
Niph. ab o-niiibus diUgeiilibus cum.
) Scntcntia cst ma- ,

Saadias Gen. I. c. retinct ,0,0 idemque teste Castei.lo xiina quae^ue Dcl faciiiOTa ab eo obtineri prccibus piorum,
(Heptagl. col. 770) habet prophetarum Versio arabica Dn^ilEn i'OU a Ytn sed a ycn. constaulcr ^7,rHV — LXX
Oxon. (Seldeniana) Jes. XXXIV, i3, ignoraut tamen Tov iyeoy.

Firuzaljadii et Dschauharii lexx., nam jtO.O arab. et pcrs'. 2) adiit locuni frcqucnlainl cimi (clnen
,
Ort hcsu-
clicn) , sq. acc. 2 Par. I, 5. Ain. V, 5 sq. bN Dcut.
nhnus huc non pcrtinet. Onk. ct Pseudojon. ^iTDN, Sam. ,

XII, Part. pass. ITiJTTI

5. "l"'^ urbs frequcnlata, celcbiiita
'{'313 ,
qiiod utiiiinque spinas uotat. Rabbinorum non-
Jes. LXII, 12.
hcrba spinosa, qnac
iiuUis est eadcin alibi nvaay niincu-
patur (Barten. ad Okezin 3 §.2), pi-ob. arab. i_jOCc 3) quncsivil cnr aJiquo ,
pcrconlalus csl Iiidd. VI, 2g.
carduns hortcnsis. R. Tanchum J iTn ..\ ^^ln/) Dcut. Xlll, i5. XVII, dc qiia
4. 9 , c. acc. pers. et rei ,
:
p
pcrcontantur, 2 Par. XXXII, 3i nsia!"! ti~\lh ad pcr- :
SCcL^^! Bj^j ,_5i\J! UJ^X*JI wl [j.JLij liljJJt ^A conslal,
conlandum de ndraculo. 1 Par. XXV^III, g: hiasb ~ bs
dardar cssc spitiarum gcnus , cl sunl qui dicant csse i. q. '' U3"li omnia corda pcnpiiril cxaminat Jcliova it, b ,
i_jj.J^i: quod cst flos cardui. Vidc Celsh Hicrobot. II
2 Sain. XI, 3: !TiJNb -iJTJ^T quacsivit dc mulicre bi' ,

p. 128 iS/. FULLEIII MisCclJ. VI, I. 2 Par. XXXI, 9. Eccl. I, i3. Spec. oraculum pcliit ab
aHqiio , consuluil aliqiiem, nt Dcum ,
prophctam c, acc.
Gcn. XXV,
22. Ex. XVIII, i5. 2 Rcg. XXII, i3. Jcs.
^nT fi^t. OTi'; pr. trivit, slve manibus (Prov. XXXI, LVIII, 2. Jcr. XXXVII, 7. 1 Rcg. XXII, 5.
1.

(2 Chr. XVIII, 4), it. idola incantatores medicos, , ,

XXXI, i3 : "172^ llia'11 tractat lanam , manibus tcrit),
sq. a (pr. percontatus cst ap. aliquem) 1 Sain. XXVIII,
sivc jiedibus ( v. infra obscrvationcm ctjinologicam de
7. 2 Rcg.1,2. 1 Par. X, i4. 2 Cbr. XVI,, 12. XXXIV,
usu Arabnm et Aiamaeorum) ; scd ex usu loqncndi 2G, bt* (percontaturus adiit allqucm) Jcs. Vlll, ig. XI,
Hebraeorum
10. XIX, 3. Dciit. XVIII, ij, b Ez. XIV, 7, by
1) quacsivit Ez. XXXIV, 6, sq. acc. rei Lev. X,
2 Chr. XXXI, 9, 1; 1D0 bsjl2 (cx'libro Jchovae) Jcs.
16, sq. b lob. X, 6: ttjnnn '^nNtinS, sq. 'inN (nostr.
XXXIV, 16. Prophcta, /jct qucm Dci oracuhim petunt,
iKich ctwas suchcn) lob.XXXIX, 8. Maxiinc in for- ponitur c. d5>72 1 Rcg. XIV, 5, nN): 2 Rcg. III, u.
muhi MifTi nx IB")^ Dcum quaesivit i. e. Dcum adiit VIII, 8. I Reg. XXII, 7. 2 Chr. XVlil, 7 2 Ez. XIV, ,

precibus, opcm cius imploravit. 2 Chr. XVI, 12: cliam

7 V. c. 1 Rcg. 1. c. vcnil mulicr Jerobcaini 13T DT^b
,

in morbo suo C^NS-ia flirf; nN 125-in }<!: Dci opcm non

''3
n23 bN T?!')!) oraculum pclitura a te dc jilio suo. Is, pBO
implorabat , scd medicos consulcbat ( cf. no. 3). Dcut. quo oraculum adltur cstr. pracvio i;'2 Jcr. XXI, 2.
,

IV, 2f) : et itivcnics (Dcuni) bsai ';;33b Vs^ niTaTin ''3

^'dcJ cum (7»ari'jx
si (iniploras) I0I0 cordc et iolo aninio tuo. 4) poslulavit, poposcit Ez. XX, 4o, c. acc. rei et ^13 ,
'LXXVIII, 34 Dy72 pers. Dcut. XXII, 2. XXIII, 22. Mich. VI, 8. Absol.
Ps'. : IrtrOJTll 'ay^'n DN si intcrficicbal cos,
popnscit panem, mendicavit. Ps. CIX, 10 DlT-^ninTny ^mJTT :
implorahant cum, Thrcn. III, 25: bctngnus csl Dcus
mcndicant procul a domvum suarum ruderibus. It. rcpcliii
i:ia"l^n lacab crga kunc qui cum imploral. Ps. ,

sq. T:i)3 Ez. XXXIV, 10, adcoque vindicavit

,
ultus est.
XXXIV, Dcum imploravi ct cocaudivit mc. CV, 4.
5:
,

1 Chr. XV, i3. XXI, 3o. 2 Chr. XII, i4. XIV, 2. 3. 7. T73 Di'73 D1 U5T1 sanguinem repetiit ab allqno i. c. cae-
,

XV, 2. 12. XIX, 3. XX, 3. XXII, 8 (9). XXVI, 5. dem ultus cst ( cf. bN.l ) Gen. IX, 5. XLIl, 22. Ez.
XXX, 19. XXXI, 21. Jcs. LXV, 10. Ain. V, 4. 6. IIos. XXXIII, G. Ps. IX, i3', absol. Ps. X, 4: lain^ b2 non
vindicat Dena coinm. l3. Dcut. XVIII, 19: ci qui vcr-
X, 12. Jer. X, 21. XXIX, 12. Zeph. I, 6. Sacpc de
,

his mcis morcm non gerit .... i73J'7p liJTIN ab co poscam,

piorum hominum Dcum invocandi consuctudine ct i. q.
huuc puniam.
Dcum pic coluit , vcncratus cst. !ll!T^ 'T3'li ]ni cidtores
Doi Ps. IX, 27. XXIV, 9.' XXXIV, 11.
11. XXII, 5) operam dcdit alicui rci , studidt , seclatus cst rcm
LXIX, 33. Passim additur ab bD2 Ps. CXIX, 2. 10. (cf. ^jw.O studuit), ut iustitiam Jes. I, 17. XVI, 5,
2 Chr. XXII, 8. Dcut. I.c. Alibi,' maxitne in scquiore bonum Am. V, l4. Prov. XI, 27 , lcgcm dlvinam Ps.
Ilcbraismo dr. sq. b: IniiT^b UJT^I 1 Clir. XXII, 19.
, CXIX, 45. i56. 1 Var. XXVIII, 8. Ilsr. VII , 10.
2 Chr. XV, i3. XVII,' 4. 5' XX, 3".'XXXI, 21. XXXIV, 'd nmiU , Dibip UJI^l saluti alicuius studuit Dcut. XXIII,
3. Esr. IV, a. VI, 21 , scincl sq. bs lob. V, 8, ut arab. 7. Esr. IX, 12. Jer. XXIX,
7, b Dibuib vi-n Jct.
«Jli! ^\ i_Ji.L) quaesivit ad Dcum i. e. Deum imphji-.ivit XXXVIII, 4. 's n5'-i \IJ"1T Ps. XXXVIlV, 13." Cf.
(cf. VIII, 5 ct Jes. XI, 10).
Refcrtur ctiam ad ninnina, E.sth. X, 3: i73yb aiO^d^li. Hinc curavit , curam rei
qnae adeiint atque implorant cultores eoniin 2 Chr. XXV, gessit. Sq. acciis.' Deut. XI ,
1 2 : '^ Tai» Y^tH
laii
i5. 20. Jer. VIII, 2, sq. b Dcut. XII, 3o. Saepe ~nN terra, cuius curam gcrit Jcliova. lob. III, 4: nt
copulatur cura syn. ttjjpa (q. V. no. 1 ). Opponitur N5i:)3 curcl eum Dcut dcsupcr. 1 Chron. XIII, 3. Baccll.
 R. DT^, NUi-T 357 ZiT-f2 — yq-i

XX>>T\% 8. i Ts. CXII, 5: '>Ce:3 cn^ pN ncmo

sq- Hiph, genncn produxit tciTa G(^n. I, 11. IJou
ciira' filam vicam. Jer. XXX, l4. 17 , sq. ;y cnrnni comm. 12 ropotitur vocabido luilatiore N-^iin.
l^essit alic. , animunt advcrtii ad ali»jltoiu {Acht habcn aiij'

jem. ) 2 Clu-. XXIV, 6 : kVanb c^isrr rr «"^'iin n- ?'""J "v '.J.

ui. prima tcrrae germina ,
gramen tcnenim,
atiimum advcriit^ti ad Levilas, ut a[fcrreni cct.
1i1 quitlni
hciha icncra, gr. /korj ( «t quiuquios Alex. , alibi ;joproj,
Niph. a->~: iiif. absol. \a-MS (pro M3-)-rt) Ez. XIV', /Sorio;;, Ttoa) Jes. 1A:\'I, 14, prata vcstiens plnviisque
3, 1 fut. \r"'-.'« i) pass. uo. 1. irivcnirc ct adirc sc passus cst,
liganda Dont. XXXll, 2. 2 Sam. XXIIl, i, bostiarum
adilum fiac/^uit alicui sq. V, iiulo cjraudivit ouiu. Ez.
,
doHciao lob. \'I, 5. NC-T p-i;; viror hcrbao I's. XXXVll,
XXI\', 3: Enb CT^S >21-Sri num c:raudirem eos? XX, 2. Jcs. XXX\'1I, 27. Distiuguitur a T^n i. c. gi-amin«J
adulliore, mossi maturo Prov. XXVII, 20', itom ab a*ij5
3. 3i. Jes, LX\", 1: JlVs^a Xbb Tivil": cjraudivi cliam
herba adultiore ct semeu concipionte Gcn. I, 11. 12. lii
rion pclcntes. Addito acc. rei jietentibiis concessae Ez.
XXXVI, 3/ (cf. rt:? c. acc). 2) lustratus cst i. q. — hoc ipso loco practoroa coUigitur, N"C3^ usurpari pracci-
pue de gramine qnod scinine (saltem conspituo) caroat,
npc. 1 Chr. XXVI, 'Sl. LXX. tniaxinr^aav. Vulg. pcr- ,

ccnsiti sunt. Targ. lyanN. 5) pass. no. 4. sanguis — herbisque tenuioribus qualos in agi-is non cultae spoiite
,

et siue seiuLne nasci crcdebaiitnr (Thoophr. de caus. phuit.

repetiius s. vindlcalus csi. Gen. XLII, 22.
I, 5) bostiis magis qiiam hoiniuibus cibiun pi-acbitii-
Pi. inf. CV11 Esr. X, 16, modo scriptnra genuina
rae. Etenim coiuin. 29. 3o et IX, 3 non NC" sed p";)^
cst (3 codd. mi),
pro Ci'^1 cf. ad nid. ?bT. ,

ab? hcrba vircns ( intelligore olcra) hoininibns pro cibo

,

Quamvis quaercndi signifieatus, si %'. T. usum spcctns,

assignatiu-, et 2 Keg. XIX, 26 inngmitnr n-b a-i?
primarius c; ( practer lociiin 1'rov. XXXI, l3) unicus :

habcri possit (LXX. ferme ubique p/r/w , ixZrjtM , ini- N"iJT p-i";-!. Malc voro LXX. et Vulg. Gon. 1. c.Vorba
S\ry ^-d-^' iunctini reddunt /Sora);,»';jdpTot-, hcrbam vircii-
fjyTiw), origo tamcn est in iercndo sivc manibus sivc ,

pedibus , et quaerendi iiotio ducta est a palpaudo et cii--

icm neque calcidum adiiccre dobebant nonuiilli rccciitio-
,

res coU. conun. 29. 3o , cuius loci .Tlia est ratio. Jai-chiut
ciuiioimdo , ut in sya. Cj"3. Sjt. »-«'2 cst : tri^-it , cal- ad Goii. I. c. intor aa? et ^{tr-j idem discrinien statuit,
cavit viam , ti'itiu-avit , et mctapli. inquisivit, studiiit, quod inter g;dl. hcrbe et herhagc, nimirum ilhid de siugulis
plunlis et oloribus dici hoc midlarum herbarnm com-
,
disputa-\-it. Arab. (_^w».J> tii\ it v. c. vestem (unde (j",'^
ploxionem et quasi vestimcutum dosignare, quo canipus
vestis detiita Abiilf. Aim. II, 232 ) , metapli. tri-\4t libros, induatiu- (cf. arab. (^o» ap. Golium), ut recte dicatur
studuit, didicit ct ti-ans. docuit. Actb. MZ,f\', studiose ": ri: 2^7 non N~~
quae vcro observatio s-vnonviiiiae
'i;';s •

composuit librum. Media radicali r iu vooaJom cinollita accm-ate constituendae non suflicit. (Chald. nsriT id.
(v. ad litt. n) e nosti-a radice orta est u;ti quae priina- ,

riam notionem servavit: ub-amque formani habes in linguis SjT. transp. Mj2 et nl^ horba vema , undc U'ioa*
germanicis drcscheu, belg. dijrschcn, germ. iiif. dijschen.
:
(jl^J de tempore vernoBai-hcbr. p. 56o. In Cod. Xas. hoc
Vicinas radd. commemoravi s. v. TjTi. Vaiiam per p.-irti-
culas consti-uctionem hnius verbi peculiari dissertatione siguificatu habes \aJ^ ,
quod uiide ad rad. CC3 retulit
illustravit C. Avkivillius , iii sjlloge dissertatt. ed, NonBEKGius in Lcxid. pag. 4. Cf. prae caeteris cod.
Hlichaclis no. ig.
Najar. II, 38: et profert terra 1 i-»ao tjonso l^]
D"l lu m. scrmo, comnjc/i<n;*ius, nt saepe iu Rabbi- gramina et scmina fruciusquc [cf. Gon. I, 1 1 j it. II. 3 10.
nismo , a signilicatione ti-anslata concionandi et intcrprc- III, 86. De usu -\iabnm v. in rad.).
landi, qnae dncta est ab inqub-endo et iu oratione quasi

discurrendo (un disconrs). Arab. (w,w\.'» commentarius,

pingiiis fuit ctfaclus cst. Dc homine Dout.
liber. 2 Chr. XXTV, 27
^'aban ISD ail': commenla- :

rius in libriim Regiim inteUigo commentarium historicmn,

,
XXXI, 20. (Arab. ^^ id. , D ct J
inter se permutatis

pai-alipomena continentem. XIII 22: i-:;;' N^rir: CTi^a ,

Conj. II. pingnem reddidit cibum ,
j^wO pinguedo cibi).
commcnlarius Iddonis prophclae; talus iutcllige commcil-
tarios quales Caesar scripsit. Fi. 1) pingucm rcddidit. Prov. X\'' 3o n??':^ , :

C^?-]"^"!^ naiD laclus nuniius pinguia rcddii ossa, mcdulla

qs. implei ossa, vires auget. Hinc unxit Ps. XXIII, 5.
NwT germinavii, gramine viruit Jool 11, 22. LXX.
pXaaTHO. (Arab. j^^ inumit pice caraelum). 2) pinguem dcclara-
Arabcs hanc potestatem habent in rad. (j^^
vit, Ps. XX, 4 : n^i'-"" "^rViy holocausiuin /i/i.vn pinguc
i. e. prima plantanim germina ' prodiLs:it terra ,
(_<«v>j pri- h. e. acceptum hahcai. '( Ad pai-ag. pro Tr-f- cf. 1 Sain. n—
XXA^III, i5. Prov. XXI\", i4. Jos. LVI, 12). Soc.
mnm terrac germen , (jmi^j planta germiuans , jCwjO»^ Kiiiitliium (deiiom. a yd^n coU. no. 3) »1 cincrcs rcdigai
gcrminibus tecta terra. Deus , niminim igne coelitus dciuisso cf. 1 Ileg. X\'III,
 :

R. yd% 358 JC
A. 36. 3) (clenom. a V"'~ ) « cinciibus purgavtt. E.voil. potcstatem retlnuenint Vulg. [lcx ignca) Saad. Tnrgg. ,

XXVIL 3. Nuni. IV, i3- '

Aben Esra, Luth. sed per hjijallagen vix et ne vix qui-
,

J''i/. pass. Pi. uo. 1 pingucfacliis cst , do terra saiigTii- dem aduiiltendam. Multi tamcn vel alias anquisiverunt
ni» pingnediiio rigata Jes. XXXIV", 7 (cf. Hov. Carm. II, intcrpretationes, vel de contextii emendando cogitaverunt.
.

1, 2g: quis non latino sangxiine pinguior cauipus? Virg. lu iUis est Le\zius
(indiss. Lugd. p. loio), qui a m
Ge. 1, 491), de hominibus Prov. XXVIII, 25, et bis radice derivandum idem esse volebat quod T' da
fTT'
qnidem tribuitur animae (v. 1223 no. 2 fin. ) XI, 2.5. columna ctiain usurpatum (malim certe i. q. T' de m
Xin, 4 (cf. Jer. l4). XXXI,
Pingncfieri antciu tiibus luanu monstrantc intelligere); ex his nominandi Alexark-
his locis metaph. dr. pro ojiulcntam licri, ditcsccre , v. diiuus Geddesus, et nuper Boettchehus (Probcn
,

jdl no. 3. alttcstamentl. Schrifterklarung p. 1 5). Et Alcx. qui- —

Hothp. ISTr; pro J'i"~nr; pingucilinc ohlilus cst gladius dem verba nosti-a reddit ix di^nov uvtov uyyil.ot fiij^ :

Jes. XXXIV, (k
" ''
"
avtov ,
procul dubio legeus 1?:^ nnffiN ^v.forlcs (miU}N
23. XXX, cnim derivabat a TT^ coll. '':;'d ) cirm co : eandem scriptu-
'['^/l
adj.pinguis ( de solo ) Jcs.
1)
ram sccutus Geddesius niTiTX (niTwN) iorrcntcs iuter-
2) succo-ius (de arboribus) Ps. XCII, l5. Sic pingiics
pretatur, et imbres intclligit ad theophauiac dcscrlptionem
Jicus i. c. succosae Hor. Sat. 2 , 8 , 88. 3) divcs,
pertinentes , Boettcherus nTi;N vel n'^'!^^? legit, idqus
opulentus. Ps. XXII, 3o. yiN --Z^l pingiics icrrae i. c.
compositum esse coniicit ex ©N et nTia vel nyt iaculatio
divites. Eodcm modo traHsfcrtur tiJij et j^Mt^ pingucdo fulminum a rad. lriTi3 ,coU. n. pr. -iiN-^Tii (q. v.), ut
,

ad fortunam lautam et opimam , v. H. A. Schui.te.vs ad sententia sit : c dc.Tlra ciiis ignis iaculaiionis ( Schiessfcuer)
Elnawabig p. 117. ^Meidan. prov. p. 48, it. gr. nkov, i. e. fulgura ad
cos missus. Eadem vero haec sententia,
lat. pingiiis llor. Od. 2, 12, 22. aptissima saue, iu vulgari quoque scriptura inest, siquideux

"{"^Tk ni. c. suff. ';d"T 1) pingucilo lud. IX, 9,

m pro nT" csse potest iaclio s. iaculatio a i'ad. ^IT' iecit
(v. infra notam etymol.) ; eamque interpretationem, quam
meton. do cibo pingui , lauto Ps. XXXVI, 9. LXIII, 6. iiemini in mentem venisse iniror, equidcm omnibus reli-
lob. XXXVI, iG. Jes. LV, 2. Jcr. XXXI, i4; fcriiiiias,
quis praetulerim , tum qiiia hac adoptata ex vulgari scri-
ubertas. Ps.LXV, 12. ptura seusus aptissimus prodit , tum quia hac ratioue n^T
2) cinis , isque pinguis , qualis cx hostiis conibustis
ciusdeni atque n^ lcjr et niT fons,
originis esse stafuitur ,
in altari (Lcv. I, 16. IV, 12. VI. 3. 4. 1 Reg. Xill, 3.
Y. iufra. Plura etiain intcrpretimi et Criticorum pericida
5) ct e cadaveribns in rogo combustis (Jer. XXXI, 4o)
dabit A. Tir. Hoff.ma.vn in Comment. in Deut. XXXHI
oritur, Fctlasclic. Vides quomodo differat ab "ien q. v.
,
(Lips. 1822) p. 20 sqq.
Cinere autcm iam vetercs ad prata et arva pinguciacienda
In rcccntiore lingua pcrsica ^\^ dild est ius , iusiilia,
usos esse docct Phn. XVII, 9.
a verbo ..ii5^ JcaZen dare, edere, mandare (Matth. XIV,
rrr f. Esth. m,
IX, i4 cstr. rrr IX, i3. II, 12
iS. 10), zend. (et sanscr.) dd dare (gr. dt-dioiu, lat. fZo-
(nbi nonnuUi oodd. m
quod non probo) pl. cstr. ^m
,
rc), uude ddla-r dator ddlcm donum (Borp ver-
gleichendc Gramraatik passim ) nisi mavis a sauscr. dliA
,

I, 18. III, 8, c. Suif. C^^^m III, 8, sequioris Hebraismi , ,

et Chaldaismi vc. 1) mandalum (renis Persarum) edicluin ponere quod respondet gr. Tit}}jfit, cf. d-ta/iiog a Ttd-ij/^ti,
,
,

TlHiad^ui vofiov , vniiod^tTi^g, nosti'. Gcsciz a. &etzcn , -sict-

Esr. VIII, 36. Estli. I, 8. II, 8.'lII, i4 sqq. IV, 3. 8.
VIII, l3 sqq. 17. IX, 1. l3 sqq.
iulum a statuendo., chald. CTw.
t.VJi Dat anteiu h^ia
Inde
potostatem habuisse ai-guit pelilevicum Datoubcr iudex,
2) lcjc , quippe ex mandato regio pendens Esth. I,
ig. II, 12. III, 8. IV, 11. i5, et coUect. lcgcs , ius (i.
legisperitus i. q. -^^r' (Axquetil du PehroiV HI, ^gg).
q. Bsp?:). 1-^-TT iTl 'j;-'» Esth. I, l3. l5. Adde armcn. fj.uiin (Schhoedeki thes. ling. aimen. jj.

3) Seorsum tract;u-e placet lociun pluriinis interpretum 223). In lingua syriaca vc. nostrum saltcm rarissimi usu*
coniecturis vexatum Deut. XXXII , 2; et vcnit (Dcus) fuisse et vix civitatcm nactum videtur. In sjTiaca emm
dc myriadibus sanciis nab n~ 'i"N i:''/3'';2 , ubi tameu per- Versione libroi-um Estlier Esrae et Danielis hebraeum ct ,

multi codd. , maxinie iu textu (v. de Rossii scholia chaldaeum nT joro variis cius significationibus redditur
critica ad h. 1. ) n~ "dN iunctim scribunt , nonnuUi etiaui
ijf£;Qa mandatum iJCQiQj lex et ^•J ius semel ftn»-
pcr Patach r:V m , duo Sam. mUwX. Ex vulgari vc.
tum Dan. II, 9
,

'JiDn'1 wX^rt rTjn SjTus iiiterjn-es reddit

,

nostri signilicatione reddi potest a dccrlra ciiis ignis lcx :

,

s. mandaltnn iis ( Isiaclilis ) futurus , idqiie refeiTi vel ad .032j ^Oljfjj una est scnicnlia vcslra et his verbis ex-
columnam igncam , quae populuin jiroficisci et subsistere
Bar Ali hac
iiihcliat viaiuqne per desertum monslrahat (cf. infra m plicandis inservire volcbat glossa :
oi l^?
i. q. r;";^n a moustrando) vel ad fulgura (Ps. L, 2. ST
, ^^"il Lajii! (I. (j^yi) LS^ Iam.^ 0] li-i^S^ daio ttt
i(al). 111, 5), quihus Deus utitur miuistris (Ps. CiV, 4. c.Tccuiio rti
vvlunias sive coiisilium , aTabice cnnsiliiim ,
CXLVIII, 8) mandriia sua jjopulo patefacturus. Miims ad nostram
et una linea interiecta (cnve enim hanc
cerlc placct ignis legis i. e. fuignia inter quae lex populo
jiioiiuilgclnda erat (coll. Comm. 4). Ex vett. lcgis glossam pcrtinere putes) *JCaa^ ^Ci-S^Q—^-^ vp-^^?
 n- 359 ni — NH
daicun cst pars sivc sors x'cslra, Viiles flnctuarc Glosso- n"! chald. f. i. q. hcbr. l) cdictum dccrctum rcf,n
graplium iiiter duus signilicationes vc. obsciiri maudali et
,

, Dan. 11, l3. i,'i. — Eoilcm periineut vci-ba

,

II, 9: rii^i

volunlalis (v. iulra de D;uiieJis loco ) et peius ctiain Bar somniurn nii/ti indicatis 'JTDn" N""!! !Tin Viilg. una csl ih
vo()is idem de vobis oniiiibus tlecretiim cst,
scntciilin. i. c.
Bnhlul (apud Michaelcm p. 210 ), qui y^^^l intcrprc-
iiimiriuii, ut bcne AIcx. &uvut(i> ntQintanat^f. Luth. so ,

tiitur ^^-ii |2|j quod vobis accidit. Cacteruni pcrsicam gcht das Rcchl iibcr euch, cf. cx rcccntioiibus Geieuum ct
vocis orij;incni jiriiui suascrnnt i.A Ckoze ct UrETTXKKrs C. B. MicHAEi.KM. Alii ul LEKTHOi.nTus quos olim ,
,

ap. J. 1). IMichiiilcm iu snp])l. p.iS^, qucm dcinccps sccuti

scqncbar, rcddiiiit una cst scnlcntia vcslra i. c. iinnra cst
:

sunt tautnni nou onincs. Coniincmlatur ea vocabnlo narri cousilium vcstium sc. fallacia et mcndacia mihi diccrc.

q. V. ) quod in syllabani cxit maniresto persicam ncque

, ,
Scd iiiisqnam practerca m
de privati honiiiiis consilio dici-
Acquicsci cnim potcst iu ctAino, tiir: iiitcr hanc diipliccm tamcn huiusloci interprctationcin
taincn nccessaria est.
quod propouuut C. B. MlciiAELis (lumm. syr. §. 3l ) et cliain Vcrsionis SjTae interprctes dubii hacseriint (v.
Jo. SiMO.viS (Lex. ed. l. 2) a rad. fiTi iccit , pro ni^ snpra). 2) lcx Esr. VII, 2G ct coUcct. lcgcs iiis Daii. ,

(fonnac r;-:), ad poncndi sigiiificatuni tiauslato (cf! VI, 9. l3. 16. ludc 3) ius diiLiiurn, icligio. Esr. V H,
statuerc ctiaiu ly. 21. 25. 26. Dan. VI, 6. VII, 25. Apiid Jlabbinos
J-rT' no. 2. (it lat. iaccrc fiuKlanicutiiin )
potcs MT' paritcr atque JTT' in lliph. ad moristraiidi
,
:

C^lili:" m
est rcligio Cluistianorum , CJN^^a^iJTi m
doccndiqiio vini rclatum esse , et pro mi plane cius- m rcligio Arabiini s. Muhammcdanoriun.
dcm originis csse atque JTiin, quac monslrandi vis cgrcgie ")3n'l pl. ^'''^Sm chald. Dan. III, 2. 3 lcgis pcriti,
Addc quae supra
accommodata cst ad 1. I. Dcutcronomii.
coniecimus dc vc. rn Dent. XXXIII, 2 ncc uon chald. ,
iudiccs. Conllata est vox ex m lex et pers. .\^ .^ qnae
syllaba possessivis formandis' (v. "i2Ta p. 29G). iiisci-^nt
D^l fontcrn (dc quo pag. 332) dictum esse possc ab aqua
lii liiigua pclilcvica est Datoubcr iudcx (v. Axquetil nv
eiacuLita. Ncqnc liuic origiui obstat cliald. lam, qiiod
vocabulum liibridum esso potest, ut similo ISTa manifcsto
PEKiiojr Zcud-Avcsta III, p. 4gg), pcrs. .»lo iudei,

est. — Fuisse etiam

qui rn contractum ceusercnt cx r)i'~
,
contr. ex ,5^01^^ cf. .\SiJ> iustitiae dator , cpiUi. Dei.
testis est J. D. Michaelis in Supplemm. 1. c. , qnil)iis
eqnidcm non gi-ammaticas Itges ojiposucriin (v. '2 p. 222), ^n'^ (vcl a m Deut. XXXIII, 2 addita terminatione
sed nimis discrcpantcm utriusqne vocabuli siguificatum. 1~ , \c\ fontaniis n^) n. pr. viri , a ni = qiii cuin
Kaxmo (bibl. Untersuchungen II, p. l36 sqq.) m dictum Koracho contra Mosen coniurabat Nuiu. XVI,
,

1. XXVI,
videbatur pro na a rad. n^^w. 9. Dcut. XI, 6. Ps. CVI, 17.

—" « ^ < i;;U i<-l

n
JL1.C {nll) qninta alphabeti littera , ubi nnmcri nota arainacis et arabicis vP^^vls^» t^A incnrvavit sc , ^^^ir;" ,

est , (juinque sigulficans. Nomen qnid significct , nialo

I^ij^QjjI coccus, v_su5>. et \_JLO»j viniiin, J.ji ct Jw<^j»
ignorare, quam coniecturas sequi longius pctitas , ut
Ewaldi (grannn. crit. pag. l5), cui Nn cst i. q. arab. corrugavit , ;j~-J et 1».^;» lambit , - et in tertia , ~nb i. q.

i-^r^b sitivit, -23

153lT altus fuit tf.
et ri23 sam.
B^ ijy^,
locus depressus , hiatus , rima ,
quam refcrri
gcrin. hoch fcm. hohc, Gcsichf, Gcschichlc, Zucht, riucht
, ,

existimat figura phoenicia ,

quae talis est : ^/^ . "^» a vcrbis schcn , gcschchcn , zichcn jiichcn, ct iu lingu.l ,

vulgaii zach pro zahe , Floch pro Floh cct. Inde

Vicinum 1) cst spccialim K
reliqiiis gutturalibus ,
factum , ut etiam verba fb quiescentia , utpote sacpe ex
lenius (vidc pag. 2 ) ct n fortius prolato , ita quidcin iit ,

n pleruinque euiolliatur in fi , idque magis ctiam in N , vcrbis —3 orta (v. c. T\'r'2 axab. &j=3 hcbcs fuit , T^ri
vide nfr, et rrrn vidit in somnio, |-;Sr: tt rrin tacuit, T^n
\:>. medicatus est , 420 ) non i;iio
v. Ewaldi gramm. p.
et nrin i. q. nnn fregit, nnn concepit coll. !-;"in exarsit,
eiusdcin potestatis sint, atquc nb vidc radd. nrr ct ,

'^yn yXS> et .^\> intumuit, jsrr i. q. ^»j.->- Ilimus,

,
nro, Mbs ct n??, t,^b ct n^s, nps et nnD, fh~ ct
munitus cst, bnn, J.jci. fcfcUit,
congvcgavit , in altera radicis sede "ini:: et "nnD, Ifllt ct
J^, (ji-^=>, ij^-^ nbp, rrdp ct ndp al. Passim ctiam permutatur 2) ciun —
palatinis^ ^
vide nnx ct 35J', 1!-;': et 12?:, ct 3) cum
nn^ splenduit, canduit, Snb et Dn? vwavit, edit, -)r,'2 sibilantibus. Qucinadmodum nsper Gracturum spiritus
et n-': vendidit, -iro et "itlO rotundus fuit, fi~i: et sacpo rcspoiulct s Latinorum, vclut iu 'ti scr, tniu icplein,
Sirjlt, n~:£ apricus fuit, ifi: et hn: no. II fluxit, cf. ex i(>nco scrpo , u'/.X(if.iui salio cet. , ita etiaiu , sedraro, iii
 ) ;

360 n

]iiguis semiticis V. c. rj:- etr]\0 ujCU ivit, ;T;-n aram. matici (Lgb. p. 652 sq, Gramm. §. 107 — lOg cd. 11.
EwALDi gramm. 566 sqq. ). Unum locum
p. de quo ,

VT^vdI ct ^.i\-C>-.» et qiiae sunt liis similia.

nuper in utramque partcm disputatum est, sed strictiin
Saepius " littora emollitur in quicscibilcs spcciatim , et negligentius ut lit iibi
, cx paucis exemplis iudicatiu:
,

l) in Jod , tmu iu prima radicali , ut Tf:jl ct ?jbj, n;~ et (v. WiNEUi Lcx. p. 23g. Ewaldi gramm. hebr. p. 568,
ct contra Grarabergium Religion des A. T. I, p. 12),
n.-."', tum in mcdia, v. iiilT et ^^; ornavit , nrji: et
nunc dihgentius trattatum pristinis observationibus addere
placet. Quaesitum enim est ct ab aliis pernegatimi ab
rcj:, r;tn3 et n^S , Lu et LJ cruda fuit caro , r!''\i; i. q.
,

gcrm,
aliis affirmatum num aiticulus definitus aliquando pro
,

bL oWitusest, ncglexit, cf. a''p;'7 pro a-^a-!!"; et

indefmito poni possit? Respondendum est nunquam arti- :

Liluhen Miihc , in Saxonia inferiorc bVujcn , Bluje

, et ,
tuJum delinitum pro indcfinito positum recte dici posse
similcm pcrmutationem littcrarum N et < (pag. 2). £am multas tamcn notiones ab Ilebracis dcfinite cogitari et
ob causam n quoque paritcr atque 1 N, 3, syllabae pri- ,
exprimi quae in lingua gi-aeca gerraanica gailica inde- , ,
,

mariac praepositum ti-ilitteris formandis inscrvit vide ^ITt ,

finite acccpta articulo c.irent quemachnodum recentiomm ,

q. TiDT tli; a stJrpe 7\-[ Tjnl^ astirpeT)T 0-^7 a stirpe 01

i. , , ,
etiam linguarimr usus hac in re saepe variat, et nomiiia-
i. q. ()i\haii>, reisscn. 2) iuWaw, maxime in mediaradice,
natim iu lingua gallica ex singulari quodam linguae idioinate
utinp sam. 2,VP congi-egavit , D-srjb ct D"<5lb Libyes, multa cum articiilo elTeriintur quae in germanica euin ,

non admittunt. Sic Gallice eleganter dicitur nous aurons :

A>i contr. JS homincs, quanquam, ut nunc se Labent linguae

auiourd'hui la pluic soyez le bien venu il a la mcmoire
, ,

scmiticae , forma durior per !l in dialectis rccentioribus et

bonne Vesprit inquiet in quibus locutionibus cunctis ex
,
,

aramaeis frequentior est. Cf. TTTa aram. r\rp. ,

^<y>^ nostrae linguae iisu articulus ne ferri quidcra posset. lan»
quid Hebraeorum usiis in liac re habeat pcculiare , ad
pudore aflici, "liT Jij aetas , hVQ aram. b^jy circmn- classcs quasdam rcvocare placet, quae tamen maximam
partem eo redeiint, iit articulus rebus notis praefigatiu?
cidcrc, "113, "ini illucescere, yi"i «-ioii cun-cre cet.
(Apollon. de sjmt. 1,6: To uQ&QOv nQovrfiaTioauv yviZaiv
• n} n5 n ( de quarum formarum diverso nsu vide JjjAor, et ibid. uqS^qov , ov liuiQtTog iOTiv rj uvuqoQu , cf.
notam), littera nominibus et pronominibus , raro verbo, 2, 3: ISiwfxu uvwjoQug TiQOxuTiiXiyfiivov nQogionov Sev-
TiQu yvuiatg. Cf. quae egregie disputata suiit in Har-
praelixa, decurtata ex pleniore bJ^, arab. Ji, in lingua
Kisii Ilermes I, p. 178 ed. geriii). Articulo igitiu', secus
vulg. nomiunquam ^ v. Caussin gi-aramaire p. Sg. 60. atque nostiatium fert consuetudo , muniimtur
App. p. 4. 5. 11. i4, in lingua phoenicia N et n , undc a) nomina quae malcrias et rerum genera designant
,

in nummis Gaditanis "niN ct -nan, v. Kori- Bilder luid omnibus nota, allgcmein bekannte Matericn imd Gattungs-
Schriften II, 210 (cf. vicinum bx nbN p- ^4 ,
begi-iffe, utlN^rr, 3rjT-, ^O^.T:, Sfn-. Gen. XIII,2:
Abrahamus valde dives erat a^JTil 11033 r;'p;33. Deut. XIV,
1) pr. pronomen demonstrativum hic hacc hoc, , , ,

26 ei "13\iJ31 T!'-^ 7^^^^^ "II;-?- Exod.

eroga pecuniam
To apud Homeriun et saepe apud Herodotum.
:

nt 0, rj,
XXXI, 4: ciprsi arrTs 'mirb in Gold und' Silber zu
Ita in formulis 'aVT,
(•_wJ hoc dio i. e. hodie Dl;;!! hac, S , arbeiten. Thren. IV, 2: TS2 a"NbD'2. Jes. I, 22: vinum

vice Exod. IX, 27, wb-bii hac nocte Gcn. XIX, n"'"i3 bn~"3. Ex. III, 3 ct obicgcbani arculam n-:T31 '1";n2
:

34 cf. 35 Ci'r; eo tempore , eo fere tempore zu der , ,

bilumine ei pice. 2 Reg. IX, 3o rf:"'? rjisa Biani sie legte :

Zeit. De exemplis disputavimus in gi-amm. min.

aliis ihre Augen in die Schminkc. Cf. Gen. VII, 12 (Edari,
§. 108, not. v. c. Ps. XIX, 10: hges Jchovac sunt utgall. laphic). Jes. XXVIII, 7. XL, 19. XLIII,'24.
vcyitas 11. B-T^nir; cae sunt preliosac cet. Ps. Similiter artlculo delcctantnr
b) nomina abstracta to tnntx^,
\\t gr. rd noXiriy.ov
CIV, 3. Jes. XL, 22. Raro a) relativo praemissum cst, , ,

norainatim nomina virtutum et vitiorum (cf. gall. la mo-

ut is, 2 Reg. VI, 22
ea, id. rjnOj^ni "="1^3 'T'r'4 "'ri^." :

destie convient a la jeunesse la superstition engenilre ,

co.s , qiios captivos fecisii gladio ei arcu iiio vcl b) ipsiiis ,

l'eiTeur, ubi nos plerumque sine art.). "lp J3 rj^n Jer.

relativi vices gc)-it , adeoque verbo praeiixuin cst , sed
nonnisi in sequiore Hebraismo. Jos. X, 24 pracfccii bcl~ :
XXIII, i4, cf. LI, 19. XVI, 4. 5. JesrxXiX, 21.
lalorum iriN NlsbM^l cjui cum eo iverant. Esr. \ III, 25: Prov. XXV, 5 iNas p"^3 113"; ( quanquam frequentins
:

iii his articulus omiititur ) : maxime nomina malornm ct

vasa, VS?V1 T\b'ir, n^^TT^p gnae obluleranl rc.r ct ^niniilri
calamitatum, ut N":-.^^ n^'J siti perire Jes. XLI, 17. L, 2.
cius. X, V4.'i7: "i'Par. XXVI, 28. XXIX, 17.36. Dan.
lud. XV, l8j d^T^lC" coecitas (uos indefiuite Biiiidlieit,
VIII, 1. (SimOiter jj pro (^JvJI verbis et praepositio- scd definite die Pest', dle Blattern) Gen. XIX, 11 pcr- :

nibus praemittitur v. de Sact gi-amm.

, I p. 7(j3 [992 cussit eos c^-ii:a3. Jes. XLV, 16: n-3'r33 obr: iin^ (in
ed. 2]). Abiit deinde — die Schmach, ut nos : in das Verderben), cf. XXXII,
2) in arliculiim dcfiniium To in quo , ut gT. rj ,
;'
, , iq: ~\'y~ bcdn r;bi:u;3 (in die Nicdrigkeitsinktdie Stadt).
vel ponendo vcl omittendo similes leges sequunturllebraei, XLVI,2^ nzVrr^TiJsVits:, XLVII, 5: Tjdns \S'3, cf.
'^ ' - '•
atque Graeci et nostrates de quibus vidcndi libri gram- , LX, 2.
 n acliculi. 361 1 1 uilcrroK^liviim.

c) I.on^c frcqnciUissimus niitcm cst nrlicuK nsns post e^o sum •>r'i'bE!T , ncmpc
certamcn singularc is ,
qni
2 , coiiipaiiindi particiilam ,
quandofjuiclcin coniparatio ingi-cssurus est", 3. Gcn. VIU,
cf. D'':^!^ "<a''S* Comm.
jionnisi cnm relnis sat notis in:>titni potest , cf. nostr. G r^2nn ]i;n~ns< n: nrE^I aperuil Noachus Jcnestram
:

fliuk wie ilcr 7 ogel in ilcr I^nft, -wie dcr Fisch im Wasser, arcae cr iifrncte das Fcnstcr der Archc , ubi noli inde
,

wciss w ic iler gefallciie Schnee. Sic INSS Jcs. LIII. 6. colligcrc uuicam fuisse arcae fcneslram
, quum ctiam ,

Ps. XLIX, i5, rtiS Jcs. LIII, 7, -ip=3'XI, 7. LXV^ nos dicanuis cr ging an das Fcnstcr, er staud nm Fcnstcr,
:

25. lob. XI,, i5,'n-:-j;3 Jcs. I, 18. LI, 8; v^^a lob. ctsi inultas habcat domus. XLI , 4a iorqucm ouream :

XVII, 8. Xl\'', 2, D"U;2, ybr2 sicut coccns Jes. I, 18, (3!^"!^ nS"^ ) collo circumposuil er hing ilim (7jc goldene ,

MJi'3 Ps. LV, 7. Qnam late hoc patcat, cxcuiplis ex niio Kclte nm vel eam qua ipse ornatus fucrat vcl quae novi
, ,

lcsaiae libro petitis luonsti-are placct. V, 24: !T;!T' p'23. muncris iiisigne crat (uostr. cr hing ihm den Ordcn lun).
V. 25: f,mo3. V. 28: n^2 ct n^iSS cf. LXS^, i5. Similiter XLII , 23: D.-i:^3 V'V?.~ '^ (''''' ^^Y ^''''^^lien
Verhaudluugcn gewohnlichc Dolmetscher). Jes. LXI, 33 :

Jer. IV, i5; X, i4: ^ps, Xlfl, 8: --fp^^^S (ctita

Jcs.
2b3 ^jii; !^in r:3iT c-n ~3": -lir:^ t:ni'd dcr Hinder-
semper in hoc vc. Ps. XLVIII, 7. Jes. XLII, i4. Jcr. dcr Schlachtcr von
Opfcrcr ist ein Alcnschenmjrdcr ,

VI, 24. XXX. 6. XLIX, 24. Mich. IV, g. ao). XIV, Schaafcn ist ein Hundewiirgcr. Quacri possit , cur.vcc.
1-: -!rT:3 (cf. XXVII, 10. Jcr. IX, 11. IIos. II, 5),
lid, nip articulo munita siiit, \3"'N ct abs non sint.
XXII, 'i '8:' -i:i-r sicutpila (cf. XXIX, 3), XXIV, 20: Causa cst quod boum oviumque mactatorcs re vcra
cet. vide XXX, 17. 29.
,
"lisrs sicut cbrins XXX1\', 4.
cxistebant ct potcrant a scriptore,
quasi digito intcndi
XXXV, G. XXXVIII, i4. XLI, i5. XLII, i3. XLIII,
homicidac et canum immolatorcs h. 1. nonnisi Cnguntur

17. XLIV, 22. (Similiter Ai-abes dicnnt

bi sunt sicut Inpides, wie die Steine, .Lt^\ Jju.=3 'wie der
'" '

^ '^ ^ comparatiouis causa. Satis rectc praeterca praccipitur a

Grammaticis , pracdicatum oratioiiis arliculum non admit-
£scl , ubi iios : wie ein Escl , O^IS ,.yC tiSLs^^^jCsj ridct tere (cf. yai.inu r« y.iO.u ct t« xultTiu. y.ul.u) cf. Granim.
sicut de grandine ridcns ostendit dcntes grandiui
i. c.
§. 108, 3. De locis lud. XIV, G. X\'l , 9 supra iam
dictum cst.
similes). Unum moiiemns , ibi avticulum plcrumque
omitti , ubi nomen comparatioui adhibitum adiectivo vel
alia rc satis definitimi est. Cf. 7p3 Jes. X, l4 sed ^pD
Not. De vocalibus ctiam littcrae T, snbiiciendis
paulo accuratius , quam vulgo factum , praecipere iuvat.
rsu.--: XVI, 2 v^:2 Ps. I, 4 scd -12? ybs Jes. XXIX^
;
Vulgo igitur 1) ante litteras non gutturalcs habet Patach
5,' ;]::id "^rrs XXX, 28, '^52-2 rrrT^s^is Ex. XVI, 3i,
sq. Dag. foi-ti, "^;:'^'Jr ; 2) gutturalcs Dag. fortc non
3i , 3dr 1-^=3 Ps. X\"II, loV r? nsfii-NS XVII, 8.
— Ponitiu' ctiani articnlus , ubi iutegra scntcutia com-
admittiuit
N, quod
, sed diversa est lianim ratio ,
Patach ubique
geminatloucm plane respuit,
nimirum a) ante

parativa est , ut lud. XIV, G diliiceraiit leoncin y3>t;3 :

proJucitur in Kamcz ut ]i-NlT, t::n!^, "f"^Nr; E-Nr"!,

, ,

<-a~ quasi dilacevaret hocdum. X^I, 9 : ^TS pr*"' "lliJNS

non aliter ante-i, ut bs-^n b3n-<!^ ct sacpe ctiam ante , ,
n^i;;" quasi rumperctur Jilum stupae,
y et fi, nt -ilrr:, D-ri. Conti-a b) duriores gutturales n
Minns ignotum d) articulo delcctari Collcctiva (Lgb. et n gemiuatioucm quaudain admittunt, quanquam Dagesch
p. G53), rcctc praetcrca e) obscrvatum a nonniiUis, arti- forti a Grammaticis iiou notatiun (quemadmodum nos
culum ibi ponl, ubi accuratius nomeu Suffixo dcfiniendu)u vocabula sichcr vcrglichen cum gemino fcre ch appel-
,

erat (cf. de Sacy gramm. arabe II. §. 482, 1), ut si lauius ) , camquc ob causam syllaba corrcptior scrvat
mulier maritinn sunm xc/.r' lio/j^v niaritum vbcat, scrvus Patach ut ui^lh!"!, Nl!^!^, sed vide taraen >::— Gen. VI,
,

licrum siunu der Herr. Sic Prov., VII, 19: "d-Nl^ pro ig (discrte uotautc Masora). c) LTjicunque antem gut-

^liJ^X marilus meus. Jcr. III, ig quomodo ponam tc 3';:3 : turaiis Kamez habct, Patach (ut saepe alibi, vidc gramm.
inierJiUos? pro 'IZ.filios meos. Jes. IX, 6: r!-b73i^ !^2""":5 hcbr. §. 27, not. 2 ed. 10 et 11) ti-ailsit in Segol, maxime
pro in—i': , comm. 2 i^n^-ir^ pro inn"'iJ , ncque aliter ante n, nt "i^nrT, liT", iTj-, 1",'--; ante n ct y in
expedicndnm videtur !T:b7?l Jes. VII,' l4, quod cum monosyllabis cst Kaniez (sec. cauonem litt. a), nt "^!^!^?
Ilebraeis et Gkotio cxplicb \-i"Vr. D™ , Scgol noimisi iii bisyllabis vel tris^Habis ubi tonus ,

luagis versns finem dcproperat, D''']!^!^ (quauquam "ir|!^),

His ita expositls nou est, quod moiicam, iiullum non
nomen articulo iniuiitmn demousti-ativc accipi posse, atque
adeo debcrc. Ad excmpla quod attinet, quac olim in n ) n , ri ( Je quarum formarum origine et usu
conti"ariam scntentiam laudaveram (Lgb. p. 655), haec
ita expcdlenda suut: "''^Nr; 1 Sam. X\'II , 34 leo ut , divcrso vidc uot. ) .Adv. interrogandi , tit arab. i prac-
iiotus et pcrpetuus grcgis liostis cf. }.vy.og Joh. X, 12, , fixum primo scntcntiae vocabulo praefigi solitum, decur-
,

arab. v-o j>-)l , i3»iil : "iN^n Exod. II, i5 putens illius tatum ex plciiiore b!^ (q- vide no. 2).
regionis ny:— Num. XI, 27 puer qui in castris ser\'um
, ,

agcbat, et simiiiter {^'bi:!^ Gen. XIV, l3 fugitivus, ncmpe 1) simplicem inteiTOgationem eamque rectam , indi- ,

iinicus qui evascrat.

,
Alia quaedam excm])la iu quibus ,
cans, ut lat. —
ne. lob. II, 9: ai^N i-;3:'-b.\: ~='^ '1'^""?"

forte aliquis oDendat hacc sunt 1 Sain. XVII, 8: eccc

, num animum advcrlisli ad scrvutn meum lubum? Ex. X, J-
Z z
 : ,,

n interroffativum. 362 Nn, ^nn

XXXIII, 16 cct. —
Saepo a) ita intcrrogatiir, ut respon- CN no. B, 2), post verba explorandi Ex. XXXVI, 4.
.sioiioiunegativam exspectes ct ipsa iutcnogatio vim , ludd. II, 22, vidcndl Exod. IV, 18. Gen. VIII, 8. Ps.
negativam liabeat ubi proprius locus lat. mim ? Gen.
, XIV, 2, experieudi Deut. VIII, 2. XIII, 4 (cf. dul.ito
IV, g: "3:N TtN 1?2U.n num ciistos J]alris itici siim ? pi-o : an). TJhl disinnctiva cst pvopositio sq. Dn Gen. X\'in,
nou suni frati-is custos.'Iob. XIV, l4: il.';!!';^! 1i? n-lS'' QN 21, vcl t^ Nuni. XIII, 18: ct iniucinini lcrram ci popit-
vhi morluus csi Jiomo num rcviviscit? i. e. non reviviscit,
, lum a-l-DN Nir; US;»" !lC"l!-I N^!^ ptnn utrutn fortis sil att

VIII, 11. XXI, 22 (cf. XXIII, 6. XXXVI, 19, ubi remissiis , uirutn magtius an parviis sii nutnero.
rcsponsio negativa ab ipso loquente suppletnr). 1 Heg. Praefigitur aliis particiilis, ut DNfl, vido,CN; ^tTi
VIII, 27. Notabile exempluni cst 2 Saiu. VII, 5: iinNw vide 's; Hb^rt , vide j«b.
n^a •'b ^ilSn quod 1 Par. XVII, 4 in negativam scnten-
, Not. Ilaec intciTOgandi particula, pariter atque -t
tiam translatuin 'n MnN 5<b et Prov. XXIV, 28
: nTiEi^l :

"'ncioa num dccipies hibiis Ivis? i. e. ne dccipias xit

dcmonsti-ativum , origuiem ducit a b!l > Ji dcmonsti-ativo
,

bene Chald. Vulg. Etiam passim reddiderunt /(»}, LXX ut plurima interrogandi vcc. in aliis etiam linguis proprie
iit Gen. XXX, 2. b) Allbi intciTOgatio vim alfirmativam affirmativa vel negativa sunt et potestatem intenogativani ,

liabere videtur (cf. gr. yuQ; ct ?; v/ yuQ ov ; pro nonne? postea demum induerunt, cf. aJru-mativa hcbr. DN, )!l
it. lat. —
rie pro tionnc? v. Hensingeros ad Cic. OIT. 3,
SJT, (01, arab. gr. rj (v. Passow h. V.), negativa
17). lob. XX, 4 n"'T' n}<7!l twnne hoc scis ? LXX. fti)
\j>\ ,
:

tuvTu lyvcog; XL, 33 (XLI, 1): ba'^ VN"i:3 ^N D.j^i 'N (ex '("N , vide Ajipend. ) ,, lat. ne , nostl". nicht tvahr?
noniic vcl ad conspectum eiiis prosternetiir? 1 Sam. II, 27 : Ad formamqnod attinet a) ante littcras neque guttu-
Tl^^bs: t^bsill Vulg. numquid non revclaius sutti? LXX, rales neque Schwa simplice munitas Ile intcrrogativum
SjT.' Chaltl. particulam oniittunt. Ez. XX, 3l. Alia habct Chatcph-Patacli, ilTr: nnn!l (vividus enim inter- ,

exempla male in himc censiun vocata sunt ut Jer. XXXI, , rogationis sermo eflecit , ut magis ctiam qnani in dcmon- ,

20: ^'TCN 'b "!'"[!;' ]5!l adcone Jilius prcliosus vtihi strando decurtaretur vc.) raro b) eandem fonnam habet;

r.phraini? non nonne liJius pretiosus mihi Ephraim,

:
atque He ai-t. , aa'"!^ Lev. X, ig, maxime ante litteras
vel saltem iucerta smit, vit 2 Sam. XXIII, 17. Jer. VII, Schwa nnmitas ]n"?r! Gen. XVII, 1 7 XVIII, 21 XXXVIt, . .

9. 1 Reg. XVI, 3i. Gen. XXX, 2: '3:j< a^l-iKs;. nnnn 32. Sic etiain cum Art. congruit c) antc guttnralc*
Vulg. num pro Deo ego sutn ? (al. sec. Vaterum noiuie :
rjbN!^, et d) aiite gutturales Kamez mnnitas , "iiNJl,
siib Dco sum?). L, 19. XXVII, 36: apy iao a^p "rn pTnn. Vide plm-ima exempla ap. Noldium in concordJ.
nuiii nuia vocaiur ttomen cius Jacob? ,,Num forte nomen pai-t. p. 856 sq.

habet et omen? lUud 'S!l plus vult intclligi quam dici.

Dubitantis speciem prae sc fert Esavus , ut eo acerbiua
,
V^ chald. interj. eccc ! Dan. III, 25. Sjt. |01,
a/rirmct. " Mauhekus ad h. I., cum quo tamen nolim
onmeni n interrogativi vim affirmativam ncgare. Nam- arab. sLP et L5> ecce , cedo , unde etiam fem. ct plur.

que etiam Arabes \

^ ^ aliasque interrogandi particulas ^bP, !^U?, ^\J>.

affinnative adhibent Cor. 3, 102. Lud. deDieu ad 1 Sam. Nn hebr. et chald. id. Gcn. XLVII, 23. Ez. XVI,
II, 27. Passim Ti cst etiam excitantis , nt nostr. Xom7«s< 43. In lingua chald. plcon. Dan. II, 43 'ns Nn ccce :

du ? pro: fac venias. Ex.XXII, 2 "l"i> nN BJTUinn t:C'rnri :

sicut cet. Ita saepe syr. |01»

l;-:~;^ iudicabisne , iudicabisne urbem satigviiium? c) Iri
(inaestionibus disiunctivis alteram quaestioncm praeccdit riNn interj. laetantis soiuini imitans cia evair,
CX et SN1 (v. supra pag. 108): &n M uirum? an ? — XLIV,
qnae adco equo tribnitur
, ,

rarins "in' — "n lob. Xr\'1

Eccl. II, 19. Cacterum , 3.
no&tr. juchhc! Jes.
lob. XXXIX, 25 (v. p. 120, A), max. exsultantis de casu
16,

D« —
!j et dN'1 —
fj in libris poeticis etiam frequentatnr,
inimici Ps. XXXV, 21. 25. XL, 16. (LXX, 4). Ez.
ubi duae quaestiones siniilem vel eandem sententiam aliis XXVI, XXXVI,
XXV, 3. 2. 2.
vcrbis cxpressam contincntcs se excipiunt cx lcgibus
parallelismi num :an ? num ? ei — (uon: utrum — — —
aii?), quanquam ctiam in his latet disiiuictiva qnacdam Sn imp. vcrbi ail'' q. v.
ratio ita tamcn ut discrimen utriusquc quaestionis magis
,
f^^n-n V. rad. i!Ti dedit.
in vcrbis ccrnatur, quam in scntentia. lob. IV, 17:
"laa liiu^; ^MiuTO D.v pijz-^^ v-i-N': ffiiis!-!, cf. VI, 5. 6.
Viil, 3. X, 4'.' 5'.'
XI, 2'.
3Dcii, 3. ''Crebro propterea J^l^
b: fut. b^fi;' pr. 1) spiravii , cxhalavit. (Iji
7.
in talil)us altcrum heini«ticliium simplex copula pracccdit lingua arabica nihil simile. Quuin iu nonnidlis fornii»
1 — 17 lob. VI, 26. X, 3. XIII, 7. XV, 7. 8. 11. XVIII, dcrivatis verbi ^j^ sit notio cartds turgcntis, ALU.ScHUb-
4 ,

XXII,
cf.
4.
maxime XIII , 7 et 8 ; ipsa adeo copula omissa
TENSius ad Hainas. p. 38i et in cp. .-id Meiik. I. p. 68 —
78 originem quacsivit in iurgore injiaio qnod niuiis ailili- ,

2) in interrogatione indirecta: num ,

germ. ob (cf. ciosuin. Syllaba priraaria cst 3n, cui paritcr atqiic
 i\. 5=n, ni-, ;:- 363 Vnn — :":.r:

viciiiis 2n, 3N IX inc&t spiraniU potcstas

, , qiiac pas>!liii T. «upra , »cd raro : practcrca Nasoraci f-ii3Q.-^J lJ_C(ji
,

ad aJspiraiidi, cupieuJi et aiuauJi sigiiilicatuiu Uanslcrtiu'. dc halitu oris , Norb. Lcxid. p. 47. Similiter Targuuiistae
Ps. XC, 9 ct TalmuJistac «'iig b3M de halitu oris, ncqiis
Vido radJ. 3MN , fiax, ^J*?» ^^n, v..-^. In linguis iudo-
non de cxhalatioue carnis , stagni , v. Buxtorf. p. 690.
cerm. rcspondet gr. uv-u) flaro mide adscito 1, 111 in ,

nabal , uiko; tibia uvkij locus aeri pcrvins

, uI'qu lat. , ,
Caliginis significatu (no. 2) Nasoraci habcnt IjOOlj quoj
halo , gerni. haiu - cu spirarc, et addita a.<piratione ex nostro ortum videtur.
Hiich , Hauch , alieniau. hii g nu;ni. ViJc Fvi.da genn.
?^_n i. q. blirt no. 1. halitus , iudc vanilas , rjrma
Wurzclwortcr p. 225. Transpositis littcris liabcs saiiscr.
chaldaiz;uite. ^'bar! bsri vanitas vaiiiliitum \'ulg. de rn
lude b3H linlitus, isqiic cum sacpe
,
vjd , nostr. i('c7j-cii).
vauissima. Eccl. I, 2. XII, 8.
dc rc vana usurpetur, 2) vanc cgit loculus csl. 2 Rcg. ,

XVII, l5: nrzrr'! bat^n "'"inN 13b»1 scclahantur vani-

iatem i. e. idoIolaUiam et vanc agcbanl. Jcr. II, 5. lob. ''j2n pr. lapidcns (qs. ';3N ab 73^ i. q. 'J3X lapis), .

XXVII, 12: ibzi^n bnn rtT-lrib cur tam vana proloqni- inde plnr. S^rrn Ez. XX\'II, l5' keri iii Chcthibli z-:3in ,

mini? it. vanae spei fuit. Ps. LXII, 11 : :ib::!7n NP bTi3 li::;nn ebcnrr. pr. ligna qs. lapidea, Sleinhoh, a duritie dicta

in rapina spcm vanam nc coUocclis. ((juod quidcm ct^anon tam inanifcstuin , ut de alio, ncdiim
dc exotico , vix anquiras). Servatuni est nomen semiti-
Hiph. a(Z i^ana i. e. ad idolorum cultum scJuxit Jcr.
ciim in liiigua gr. ct lat. f]ityog , cbcnum (quibus verbis
XXIII, 16.
utuntiir Ezccli. 1. c. Sj-mmachus, Vulg. ) cx giaeca reJiit :

cuin tcrininatione in oi-ab. et pcrs. nbi fjt,^\ ^ (j*)-S^

^i2»l c. Suff. b^^, plur. C"b2?1 cstr. •'b2" l) hali-
,

scribitur. Plurali utuntur Hebraei qiiia eiusmodi ligna

tiis , spirilus, de leni aura Jcs. L\'II, l3. (I3ene \"ulg. ,

iu perticas {(fuXayyig Graeci vocant v. Hcrod. 3, 97.

aura. Alinus apte LXX xuxutyi^). Saepius dc halitu
Pollux VII, 33 §. g) dissecta exportare solebant nautae,
oris. (Kimclii: ns^ n:;''^ TN. Aqu. uTfiig , S}nnm.
cf. CM":bN Ci:!'- Testc Ezechielc 1. c. cbena una ciiin
aTfi6<;, quod quidem vc. Sap. 7, 23 sjT. transfei-tur ,

ebore a Dedaiiitis T^Tum advehebantiir nascuntiir autcm :

pliCTl). Prov. XXI, 6: F|t; ban halilus HUpulsus , ein tuiii iu Actliioj)ia tum iu ludia ct apud vcteres uiagni
, ,

verwehter Hauch. Ps. CXLIV, 4: Tiiii bli^ib CiN homo prctii erant, v. Theophr. hist. pl. R', 5. Dioscorid. 1, l3o.
halitui similis est. Ita plcrumque de re cito evaiiesceute, Plin. H. N. VI, 3o §. 35. XII, 4 §. 8. g et ex rccentio-
fluxa , caduca. lob. VII, 16 :
i?^'' ba^i "'3 nam halitus suut ribus BocHAKTUM iu Ilieroz. II, p. i4o, II, 7i4Lips.
dies mei. Prov. XHI ,11: U:'"3"' b^m ^ir; opcs halilu FuLLEHi Miscell. VI, i4. Salmasii exercitt. Plin. pag.
citius evancscint. XXI, 6. XXXI, 3o. Ps; XXXIX, 6. 11. 725 sqq. Wahl Ostindien II, p. 790.
LXH, Eccl. XI, lO: nam iuvcntus ct vitae aurora
10.
halilus suut. I, 2 bsr; biM omnia sunt halilus i. e. vana,
:

fluxa , caduca. II, 19: ^ilT", T\' Ca eliam hoc vanum. I,

^?T? sccuil , dissecuit i. q. arab. ^p. Semcl legi-

i4. II, II. 17. 23. 26. lil^ 19. IV, 4. 7. 8. V, 9. VI, tnr Jes. XJiVII, l3 Keri CT^IS "'1377 qui coelum dissecant :

2. 9. 11. \T[II, 10. XI, 10. XII, 5. Passim haec vita ad aunuria captauda , horoscopi causa, i. e. augures,
dr. 'b^r; r:-: Vlt, i5 , ^bar; -B-: IX, 9. VI, 12. Indo astrologi. LXX. uaTijoi.oyot tov ovquvov. Vulg. augurcs
nata significatio rei vanae el inanis Thrcu. IV, 17. Jcr. X, cocli. Chethibh 'a T!2~ ( T^JN ). \'ide Comment. nostr.
:

5. 8, et adv. i-nne, inanitcr frustra. lob. IX, 2g. XXI, 35 1 sq. Aliis nan est i. q. .*i> scivit, sunt
,
nd Jes. II,
54. XXXV, 16. Jes. XXX, 7. Ps. XXXIX, 7. Zach.
etiani qui legi veliut '"lan, coll. T;?'^^" comm. 10.
X, 2. Jes. XLIX, 4. LXX. ftuTuws, fiuTutorr^g, et adv.
fiuTriV. Spec. dicitur de idolis utpote vanis et nihil ,

valentibus eorumque cultu 2 Rcg. XVII, l5. Jcr. II,

, N5t1 Esth. II 3 et ^'}\[ Comm. 8. i5 n. pr.
5. —Plur. a^bzH vauitates. Jer. X, 8. Eccl. V, 6, eunuclii iu aula Xcrxis. In lingua chaldaca X;^ rubum
,

epec. idola Dcut/xXXII, 21. 1 Reg. XVI, i3. XVII, notat iii lingua zcudica cghe inalum (v. Anquelil du
,

26. Jer. XIV, 22. Ps. XXXI, 7 NIO ^bqri vana idola. :
Pcrron Zcndavesta T. III. p. 453).
Jon. II, 9. nas '33!^ Jer. VIII, 19.'
2) ejchalatio , vnpor , nchula quae perspici
non potcst. Eccl. VI, 4 de abortu
caligo
nam in nclnda vcnit
,

:
,

^lj"j rad. Hcbraeis inusit.

- T
Arab. ^ est i. q.
ss
..t

et in tcnebris discessit a nemine visus. XI, 8: J<~w~b3

,
<5 -.
I
arsit IV. accendit „Njk.>U' i. q »i ardor ignia. lud.
1>3M futurum quodijue est nebula i. c. tencbris obvolutuni.
,
• 0- •,

Vill, i4. excitavit, inflammavit.

IX, 9. Melit. Ac^^jr^ accendit ,

3) n. pr. Ahel , Adaini filius natn secundiis a vitae ,

Inde
brevitate prob. dictus. Gen. IV, 2 sq. LXX. !i//?iJ.. Vulg.
i^iin m. acslus frvoraniwi. (Melit. ^(f^^-f fervor,
,

Abel. Syr. ^iioOT. Arab. ^\J'. ardor animi solliciliuio ). Ps. XXXIX, 4: nrSn 'V3ri2
,

Ex linguis cognatis h.ditus significationem habentSjTi, "wN tVi fervore meo exardcscit ignis. Inde vox aestuantis
Zz 2
 " ,,

R. n^iM, ):u 364 — r:«n

Ps. V, Vcteres intcrprctes tnm clamorcjn redclunt

2. SjTis et Nasoracis Is^oi est mcditatus cst , s^llaLatim
(LXX. Ps.'V) ex contcxtn conlicientcs, tuni mcdi-
V11I5.
legit. Pa. meditatus est. Ethpe. Uvvpi meditatio.
talioncm (LXX.i Vulg. Ps., XXXIX) coll. n^.rj
legit.
qneni- ,

admodum llabbini quoque :i;M ideni valcrc statuunt atque Legendi significatus , maxime syUabatim legendi, ut idiotae
ct tii-ones facerq solent , dnctus est a leni murmnre ,
qucm
t1i!l. Adde Syros ,
quibus «.sj^t^ est imaginatus est,
tironcs atque rudiores homines iion solis oculis lcgcrc sueti
prob. a meditando. Hac sententia adoptata Ps. reddcre V intcr lcgendum labiis cdere solcnt. ( Cf. aethlop. 5nO.I
possis suspirium Ps. /i"t'7?u7»m strcpi/mn
, XXXIX
sed , ,
niurmuravit, locutus, meditatus est Conj. IV. lcgit, arab.
boc postcrius tamen orationi contcxtae miiius accommo- Cave autcm cum ( cum J. D.
bij legit ct meditatus est).
datum est.
Michaclc suppl. p. 4^3) adhibeas locls Ps. I, 2. Jos.
,

I, 8 quibus mcditandi vis unice apta.

,
Bclgiac etjinologi,
iit Alb.Schultensius ad Prov. XXV, 4 ad lob. p. 10-10.
I. J U^ fut. i^an^ 1) rniinnurniit , susurrai'it
Ev. ScHEinius ad Ps. I, p. 66 sqq. al. originem quacriint
frcmuil (idcm fcrc qiiod !l73l^ ) , dc frcmiUi iconis prae-
in acstuando , eacacstuanclo (nnde etiam r<Tmorc«f7£ potcsta-
dam nacti (gr. vno/3QV/uo/.iut ; rvgirc est ,lNd figv/ao/iiui)
,
tem no. II dncunt) coU. ai-ab. Ls^»^ ferbuit dies sed :
Jes. XXXI,
4, de lcni tonitru (vid. r;:,r; lob. XXXVII,
nimis qnid iudico
ai-tificiosc ncc fcndus Gussetius
si
2), dc mussitatione incantatorum (vid. Hiph.), de strc-
, ,

( Commcnt. ling. hebr. pag. 3^5) omnia ad irudciidi

pitu citliarae (vid. '{V^^T: Ps. IX, 17. XCII, 4), dc mur-
mure columbae Jes. XXX^"III, i4. LIX, 11, de gcniitu notioncm (pousscr) rcvocat.
ac suspirio Lominis {oij.id)L,tiv) Jes. XVI, 7. Jcrcm. il^.n 1) frcmitus tonitrn. lob. XXX\^II
m. 2. ,

XLVIII, 3i. suspirium Ez. II, lO. 3) cogitalio i. q-

2) gcmilus ,

2) poct. locutus est , a) absolute (^sonum ciliJit) Ps. nij!n. Ps. XC

g:- consumimus
,
annos nostros Ti^fl ^SS

CXV, D:"1^5 M!^;] iib non loquuntur

7: (souum cdunt) celcritcr instar cogilationis. Cf. Hoin. Od. 7, 36 7'fig :

fraudem locutus
gutturc suo. b) c.acc.rci, v. c. fT;i'n fi;!i wxetui (oail mfQov, i)i vori(.tu, et Thcognis v. 979: «ii/''*
est lob. XXVII, 4, nbi5> r^r.^!" Jes. 'lIX, 3, n7:N n^rj yu.Q cugTi v()i]/iu nuQtQ/fTut uyl.uoQ i}^tj. Al. ut suspirium.
Prov. VIII, 7 , rtypn !^^n Ps.^XXXVlI, 3o hinc'cfcj- ;
Mirc LXX. Vnlg. Sjt. sicut aranca.
nit , cclebravil (siciit cliccre "las ). Ps. XXXV, 28: ,
ril^n f. (c. Kamcz iinpuro) cogitatio. Ps. XLIX, 4.
^plJi r!A!iri ''3i\2Jb lingua mca cclcbrat iustitiam iuam.
LXXI, 24. Tribuitur palato Prov. 1. c. gutturi Ps. ^^n V. supra N.;!^.
,

CXV, 7, hnguae Ps. XXIXV, 28, ncc male observat

XIX,
Gussetins (h. v. ) , quanquam sermone barbaro ,,non :
X^^y^, m. cstr. 'jr^n, c. SufF. 'ivai^ Ps. i5.
Tliren. III, 62 1) strcpitus citlrSlftie. ( \ id. lad. no. 1.
reperitur cnm partc magis extrinscca ncmpe ttcia, et sic ,
Cf. !ir:!n Jes. XIV, 11). Ps; XCII, 4: m:33 -{V:^, ib»
aliquam servat intrinsecitatem aliquatcuus airmem medi- ,
ad strcpitum cilhara factiiin , LXX. /.UT^ lidijg iv y.i&uga.
tationi ( malim : mussitationi )
.

Ps. IX, 17 signuin niusicum cst nba ]Vl~ canlus citharae,

3) mcclitatus est (propr. sccnm coUocntus est mussi- pausa , quo cantor cantu intcrmisso solis lidibiis canere
tans et siibmissa voce, quod sacpe facere solent mcditaiitcs, iubetur. LXX. lodrj Siuipu7.f.iuTog, ncque aliter Symm.
cf. 'yiZi^, 1253 1":n, it. SJT.
s-^T. et nasor. 'fj v. c. Cod. Aqu. Vulg. — 2) mcdiiatio Ps. XIX, l5, niachinatio
Thi-cn. III, 62 (cf. Ps. II, 1).
Nasar. : U^t^O mussitat m eo
meditatio ct ratiocinatio , sq. 3 ahquid ( iibcr ctwas nach- II, ^J) l
i. q. !^-i'' no. II. amotus fuit ( cf. !]bM
)

denkcn). Jos. I, 8: !^b"''n ^"riv 13 rrJl^l ct mcdilabcris ctrjb;), transit. amovii. Prov. XXV, 4: ^10272 d^^ro S^rt
cam (legcm) nocics clicsquc. Ps. I, 2. LXIII, 7. LXXVII, scpara scorias ab argcnto. Inf. absol. iubendi significatu.
l3 "bs'; — baS Wjn mcclitor omnia opcra tua. CXLIII,
: Sjinm. y.ixduiQe. Viilg. aufer. V. 5. (AI. Icgunt h. I.
5. ( Syn." n-^ia )".
Absol. Prov. XV, 28: !^.ir;-; pi-;S sb ian riiph. vcrbi !13''). IIuc etiam rcfcrcuda sunt vcrba
nijyb cor iusli mcclitatur acl rcsponclcndum . It. rccordatus Jcs. XXVII, 8 a^-T)^ CV3 Ti-C^lln ini^3 ii;;^ abducit (iUos)
:

est alicuius rci sq. acc. Jes. XXXIII, 18: n':""N !^3n"; ^3b iurbinc vchcmcnlc dic Euri. Bcnc Kimchiiis ^''C!^- J. D.
cor luum rccnrclatur ierroris. Ac
sensu malo machinatus MiCHAELi (Suppl. 4g3), qul amovendi signillcatum huic
molilus Ps. II, cst. 1: p"''! ^lJJli !j'';3Nb (cur) nationes radici abiudicabat sine causa idouea , ab hoc luco iiitcr-
moliunlur vana i. e. vanam scditibncm? Prov. XXIV, 2. pretando plane abstiuendum erat.
Jes. LIX, i3. LXX. plerumque (.alnuio.
Po. inf. iJh i. q. Kal no. 2. Jcs. LIX, l3.
Hiph. pai-t. pl. Cai^^i jnussantcs i. e. fatidici, carmina pn rad. inusit. , imde

mnrmurantcs \e\ gcmcntcs nimirum pracsfigiatorcs, cxi-

, ,
"J^^Jn Ez. XLII, 12 conveniens , apius, commodus
lem ac submissam voccm manium imitantcs. Jcs. VHI, 19. (^' via). In Targg. et apiid Talmudistas frcqucntatur
LXX. o't ix T/~s Miklag cfwrijaovai. pjn ct 7-i!i7: idoncus , dcccus (do vcrbis), hoiicstus (de
 R. -i:n, ":-n 365 "i^n — r2-}':':n

vita lL inoribiis) . ].'\'ir; liDiiostas. Do (iilj;iiio niliil ckfiiiio. nltiuot, 'vlx dubitavoriiii , qiiln sit cliald. ^"''13" duces,
l'uitasso littoris cniuljitis ortiiin ox csn iiulioaiuli putostatc. gubcrnaiorcs praolixo articuJo llebraeorum , qiii cum ipso
ve. ita coalult , ut origo eius in obUvioiiein alnrct, paritcr
atque Arabuin articidus ciiin nonnullis vcc. hebiaeis coidiiit,
'^^l
rad. inusit. Arab. ^j^^ J^iigil , doscrult pa-
j
v. bx 1'. 92. g3. Viilgo coinpositum pntaiit cx "i2"l ct rn77
ti-iani siiosquo, iinde 3_>"J> fuga Miilianuiiodls , cogii. Ur-V? (luxlt, quod mliiiis plaoet. Ex syllaba ^2 (coU.
^i;"< tiinuit. Indc "^ZT.l , "lan) coiiilolas, porsicae origlnis cssc hoc vc. , sed
-iTi qiiid significct, 11011 faoilo dixcris.
l^n (fiiga) cx Acgj-pto
n. pr. tJagar, anciUa Sarac,
oriiinda , niator Isuiaolis , a doniina postmodo yu^a/a Gou.
XVI, 1. XX\S 12. Gr, ":jyuQ Gal. IV, ai. ^*^^! rad. iiiiislt. Arab. lAP jtr.fregit, rupil (vic.

«iJn 1 Par. XI, 38. XXVII, 3i pl. f>-]5?T l's.

nrr;) apud Ilobr. ti-anslatc
,
crupit in lactos clamores (cf.
LXXXllI, 7 et D-N'-:ir!, D"N"i;w l Par. V, lO. ig. 20
^:i nj:~), undo in, ttt:. SIuiLIIs ad somun ti-anslatlo
Hagrael, 11. pr. popiili arabioi', qiii cniii tiMbiibus trans-
jordaiiensibiis belhiin gcssisso fortur ( 1 Par. V, 10 sqq.). apud Arabes, cf. lA^ barrltus canicli, vox gi-avis et crassa,

Nnllus dubito ,
quin idcm sit, qul arabioe iisdcni littoris S - . G s -

G - - G o 0'lP sonus fluctuuin iii Jittoro se fraugentlum , jiAP fragor.

scribitur -:SA*) (uon _s\P ut ajnid Micuaelem, Eich-
in m. i. q. TT^r; clamor lactus iuhilalio. Ez. VII,
,

liORXiUM AVixep.um), ad sinum pcrsicum in regionc

,
7: b'''^" "XTi laeius clamor in montibus , cf. Jes. XVI,
Babhroin habitans (Gcogr. Nub. 122. Abulf. Arab. p. 48 9. 10.
Gagn. ibiqiic Jakut. NiEiiUUKii Arabicn p. 33g 42), — T l^tl vindcnilatorum et torciilarlorum
id. hihihim a)
^yijmoi Eratosthonis ap. Sti-ab. XV'I p. 767 (iibi cum Jer. XXV, 3o.. XLVIII, 33. b) inlhtum, qul ad piiguam
Nabathacis ot Chaulotacis [nV23, !^b"'"iri] copulaiitnr ), et
prooodnut Jer. LI, i4. Apud Jcsalam (XVI, g. 10)
Ptolemaei V, 19 qui cos Batanaois viciuos facit L4ygtig ,
uti-aqne ratlo slbl opponltnr. Comm. 9 TT?l T(-''i:75 ";? :

Dionys. Perieg. g56 11011 diversi ilh si quid video, a ,

V-:3 in mcssem liiain incidit. iubilalio (non uiessorum sed
,

Gerrhaeis populo uiercatnra florentissimo , cuius mctro-

,
hostiuui). Coinin. 10 .... calcator non culcai T;"r! :

polis ibi si!a erat , ubi nunc el-Ahhsa (Strabo p. 766.

Ti2U;ri iubilum olus ccssare iussi.
Diod. Sic. III, 42. Heeuen Ideen T. I. 2, p. 111. ed. 4).
Ex veteribus praeiveruut Arabs Polj^gl. qni Ps. 1. c. gr. ,
'
^. !!• pr- 1) idoli S^Tomm (v. pag. 218 A. s. v.
AyuQijvoi reddit («.s-LP i. c. teste Dschauhario geutil. T7~ — ]^), quod lat. Adodiis appollatur. 2) fiJii Ismaelis
° - -
. . . 5
* 1 L'ar. 1, 3o. Eadem scrlptura ex auotorltate cod. Sam.,
iiTCg. a -:S\?, et fortasse Sjtus ,
qui iu Psahnis (.j?,,^, 34 codd. et 12 editt. , Onk. (m complurlbus codd.) et
Praeter situm geogra-
Gr. Veneti reponenda vldetur Gen. XXXVI, Sg pro ^niJ-
forte Mtsv..^ vel ••'fsSi Gerrhaei.
gari Tir:. 3) regls Idumacorum Gcn. XXXVI, Z5. 36.
phicum nostrae senteiitiac favet etymoii cum histo-
1 Par. Ij 46. 47. 4) vlri Idumaol, qul sedltlonein populi
ria eius gentis egrogie conveiiiens.
8nnt a Jugiendo , sicnt Vaiidali et Sucvi a vagando
Nanique a-^na^; dicti
sui contra SaJomonom excitabat 1 Rcg. XI, l4 20. —
SoinoJ is T7S scrlbltur Comm. 17.
GeiThaeos autem XukSaUov (fvyuSug fiiisse docct Sb'aho
1. c. Occnrrat aliquis , rogionem Bahhrein a Gilcaditide "^^ .. ! i'-. ^- pr- (cuins auoriJium est Hadad s. Ado-
iusto remotiorom esse, atqiio Pllniuui Agracos ct Gcrrhacos dus) Hadadcscr, rex SjTlae Zobonsis acqualls Davldls, ,

duos diversos populos facoro (VI, 28): is tanion mcinor a quo tribus prochls fugatus est. 2 Sam. VIII, 3 12. —
sit , et Hagiaeos quippo Iiistitores et tribus transjorda- 1 Reg. XI, 23. Alibl (2 Sani. X, 16. 19. 1 Par. XVIII,
nenses utpote nomades ulti-a Cues errarc sohtos essc et , 3 sqq. XIX, 16. 19) hoG nomen scrlbitur TTri";" qnam ,

PJinii hand satis magnain essc in hls rebus auctoritatoiu, scrlpturam ctiam 2 Sain. VIII. tuentur 5l codd. , LXX
Hebraeorum plurlml Dil3ri interpretantiir filios Hagar s. {ASQUuL,aQ , al. IdSQUit^uQ) ct Joscphus [ASQaLUQOg
Arabcs Isinaehtas, Targ. in Parallp. (cf. Hottixgeri ArcJiaeoJ. VII, 5). Sed conti-a etlam Iii Paiallpoinenis
Llst. orloiit.8 ) rldlculo Hungaros roddit.
p. Noquo hi accuratlores nonnulii codd. scribmit "iTr'~~n, q^uod procul
audlendl, qul Ps. I. c. aJIuin populum Intolllgnnt atqiie in dublo gouuinum est.
Parahpomenis coJJato arabloo .^, Araljlao Potracae oppido
'Jl2'n'7'7ln n. pr. semel obvium Zach. XII, 11 : iUo
(ScHULT. iiid. geogr. v. Erralvimum Abulf. Ai-ab. odlt.
,
dic magnus planctus Hierosolymis ^ia'!"]"!!^ T-;2"3
erit
Rommel p. 84), et niagls etiam falhintitr, qui ^] 1i~3^ ni'p52 sicut planctus H. invalle Megidduniis, qnae
Peb-am esse volimt, ut Relaxdus in PaJaestina p. gSS. vcrba ita exphcat Illoronyinus ; sicut plauctus , , qni
'
,

quoiidam fult iii urJ5e Adadremmon iii canipo Mageddoii.

J j^^'_l m.
pJur. oliald. r<-?ts amici , adminislri, Adadroinmon urbs est iuxta Jeziaelem quae ,

Slaatsrallle] Fesire. Daii. III, 24. IV^, 33. VI, 8, et hoc olliu vocabuJo nuiicupata est et hodie vocatur Maxi-
^':;'3 '"^"n ^^^> ^7 svprcmi regis amici. Quod ad etynioii luianopolis in caiupo Mageddon, in quo Josias .... vuine-
 R. 'Trr; — vmH 3G6 1'^n

ratus est [cf. 2 Reg. XXIII, 29. a Par. XXX\% 23]". C^n chald. frustum, sjT. (.lOjai inoinbruui. "15?

AdJo ouikIuiu nd I, 5. Et recto qiiidom, ut videtur.

Hos. ^'72'iri Dan. 29 gr. ^iA»; TroiHv 2 Macc. I, 16
II, 5. III,
Sed alitor 'l'arg. ita se habet ,,socuudum planctum
quod : j<«/(«?./u<r Alex. Dan.III, 29, y.Qiov(jyiiddy (JiaO/TMj^IIerod.
Ahabi fllii Oinri quom iiiterrocit Iladadrimmon filius ,
>OjOT Bai-hebr. p. 218 lin. 19, Jojoi ^ojCT ^sxai^
3, l3,
, ,

Tabrlimnon ot socundum planctum Josiae

,
quom inter- ,
Dan. II, 5 Pesch. (v. Chr. B. Michaelis de siippHciis
focit Pbarao claudus in campo Mogidduntis." Existimavit
capitalibns Hebracorum §". 23. St. Ev. Assemaxi acta
Chaldaens Iladadrimmon esse nomen regis Syri
, qua ,

seiitentia adoptata planclus Hatladiimmonis esset planctus inartjTum oriont. I pag. ^27 ) frustulatLm conscindero,
,

supplicii genus compluribus populis antiquis usitatum ut

ob cladem ab Iladadriinmoue quodam accoptam sed haec ,
,

Caeteriim et Hadnd ot Rim- Hobraeis 1 Sam. XV, 33 , Persis Diod. 17, 83, Aegj-ptiia
liistoriae Cde dostitnta sunt.
inon (q. V.) sunt idolorum SjTorum nomina. De !Maxi- Horod. ]. c.
niianopoli ,
quam itin. Hieros. 17 mill. abosse dicit a D"7n ubiqne sq. I3"'b5'n scabcllum pedam, nunqnam
Caesarea , 10 ab Esdrelone v. Relaxdi Palaost. p. 891.
, non niotaph. Jos. LXVI, i orbis lcrrurum scabclluni cst :

LE QuiE^ Or. Christ. III, 3o5. pcdum luorum. Ps. CX, 1 doncc hostcs luos fcccro sca- :

'''^n (pro ^['-M, iubilatio Jehovae) n. pr. bellum pedum tuorum. Spec. scabellum Dci appeUatiU' arca
il^-iTl

Sam. XXIII, 3o, quod Pur. fooderis super qua praesens esse credobalur Jovae numcn.
,
tribuni inilitmn Davidis 2 l

XI, 3o scribitur •'lin. 1 Par. XXVIII, 2. Ps. XCIX, 5. CXXXII, 7. Thren.

LXX. quater v7io;z6(5'/ov, 1 Par.
II, 1. aiuaig nodujv , Ps.
CXXXJI Tonog ov iacrjaav ol nodig.
M^n i- 1- -"": (cf- r\\- ^^ "'?> ^5^T ct !-;^;') tcUn-

direxil maiium ad aliquid) semel logitur Jos, XI,

ttlt , ( ,
Q 1) i
rad. inusit. TaJmud. sahit, subsiliit, festinavit.

8. (Arab. (_5JsJ> recta duxit , viam inonstravit, sjt.

CliTi plur. CO";:-! m. myrtus ita dicta (utnonnulii ,

^JOT, arab. iijJiLp via , mos, gr. 0S6;). Inde pntant) ,

qiiod .saliat i. e. celeriter crescat , iit sali.r soc.
Norrium a saliendo (v. Isid. Origg. 17, 7) Neh. VIII,
""in?. (P™ !T""!r;"' quem Johova ducit) n. pr. viri
1.5. Jes. XLI, 19. LV, i3. Zach. I, 8. 10. n. V. Celsu
1 Chr. li,' 47. " "
Hiorob. P. II p. 17 sqq. (Arab. (_j*A? id. in dial. Jeme-
l'!!! (Milel) pro ntr, n. pr. Tndia Esth. I, 1. VIII, nitarum v. Kamusum p. 812 , ap. rehquos Arabes et vulgo

9. S\T. Ofjcn , arab. 0JJ> (cui opponitur „VU») ^

aeth. Laec arbor vocatur (j«t Avic. Diosc. et in Vers. arah. 1. 1.

c. c. Praeposterum enim quod Celsius 1. c. , Eichhor-

V^i^'. Zondavestae libro (Vendidad, farg. I,
id. In
T. I, b. p. 270 Anq. ) India vocatur ftnple Hcando India Nius etWiNERUS fjN^ Arabiae fehcis incohs tribuunt).
septi'.s divisa. Videtur hoc nomen ab Indo Iluvio pro-
sanscr.
nO j^n (injTtus, cf. nomina gr. IVhTto , MjTsine,
fectuin (ut gr. ^r/vnroi; pr. Niluni significat) ,

M^Tlinni .M\Ttoessa, MjTtale JMyrtopnoa) n. pr. quo ,

Sindhu i. e. fluvius iii aliis dialectis Hindn ( Asiat. Re-
,
.

priiis appollabatur virgo Judaica posthac Esthor dicta. Estli.

eearches III, p. 48). Vide v. Bohlex das alte Indien
II, 7. Fortasse idem nomen est -t^rotjoa (filia Cyii) Herod.
p. 9. 17. AVahl Vorder- und Mittelasieii I, p. SSg sqq.
3, i33. i34.

;1 1) I
humi prosti-atum conculcavit, contrivit, semol H*Tn fut- ^1";^: c. Suff. iSDjn^ Num. XXXS'', ao
obvium 12: Cnrtn B-J"^'! ^Ji^- Aben Esra et
lob. XL, 1) trvsii , nosir. stossen. ( Chald. r)-i^; id. Vicinas radd.
Kimcliius interpretantur veibo oai R. Lovi n^^J, nn3. ,
V. ad fiDl). Sq. accus. Num. I. c. rtslbs Ct» si
n:c'J-';
Radd. vicinae sunt Tp"^ 'TiZ' , N2T. Arub. i^JJ> teste , pcr odiiim trudil (impollit) eum. Comm. 22. 'Ezech.
Kamuso est i. q. ^O^ diruit domuui. XXXIV, 21-. Addito ^t: loci lob. XVIII, 18: insin;
f\'dn "liNy dclrudunt eum ex luce in tenebras. Jes.
tS
XXlI , dctrudo te Ae slaiione iua.
'19: Hinc trudendo
Q^^ rad. inusit. Arab. ^^SS' everlil , desiruxit
proslravit (umstossen, niederstossen) Jer. XLVI, i5.LXX.
(o&^t(0, unwd^to} , Siwd-iM.
(domus) pr. $olo aequavit , unde Dt;i scabellum ,
pr-
solum. 2) repulit , removit (znriickstossen ). 2 Reg. IV, 27.
Prov. X, 3 ^'Ti^ D^^yttJT n!l libidinem impiorum repellit
:

Cln chald. Pa. tn^rt ,

>05ai iu frusta discidit, sjt. (Deus).
3) extrusit , expullt (verstossen ausstossen), ut
>o;CTiZ) pass., (iojoi, nasor. iiojooi membrum. Cf. arab.
,

hostes coram Israelitis , sq. acc. et "^it^n Deut. IX, 4,

(.<3kP celeriter secuit, festinanter comedit (einhauen). '"
'

VI, 9. Jos. XXIII, 9.

'
-:•:-:
Inde
 11. "T:-, Nln 307 -)^n — iiin

l) pr. iumcfccit. (Anib. ,0^1 timiiiliis, 2) hnnor, gloria. Ps, CXLI"X, 9: iib N^M l-H
.Vl-cn id gioriae eiit omnibus piis eius.
,v\> tmiicfucit
v.,»^ v.....>.i^v.c ct
V,.. iiitraiis
............ )l\:> intiiiiiult. Cf. vic. "iIn).
"1 iH id. scd nonnisi scmcl in st. cstr. (sjt. I'20i).
I'art. pass. in^t tmneractus , tuiiiiJus. Jcs. XLV^, a:
Dan. XI. 20 nirb-J -Tirt iCji: n^^ar?: qui mittit ea-acto-
IIB''^ Cimn hHci iumiila cdita complanabo. LXX. o();y
:

rcm pcr dccus rcgni i. c. por J*alacstinam iitpote praest;in-

liualiw , iiisi' lii forto lcgcrimt fTl^i (cf. Midia II, g:
Cbl"b '117! LXX. oQtatv utwrloig). Tumitlos monles dicit
tissiniam regni partcm cf. "'asM yiN Comin. iG. Ad
vorba cf. Zach. IX,
ad' rein 2 Macc. III, 1 sqq.8,
ctiiiin Ovid. Anior. 2, iG, 5i.
BKHTnoLnTi s l^nn ex Graccismo Irihutum, censum
li. 1.
Tiaii.sfcrtuT ad supcibiam Jcs. LXIII, l: l^nin
ti)
roddoro volcbat coll.gi-. Tiftrj sod Graocismos vix usqiiam ,

V.:."13';2 lumiilus i. c. supcrbiis in veslitu suo , paraJI. Tiyz

in contoxtu \. T. hobraco ropcrias, v. hisl. ILiig. hobr. p. Gi,
inb 313. LXX. cx .signif. iio. 3 (oQuTog iv cio).rj. :

Vulg. foimosus in stola sua , qiiod etiani fcrri po.ssit scd ,

malo j. D. MiciiAELis colL .O^ fcrbuit vinuni rcddit: "1~n chald. i. q. hcbr. lin. C. .sidT. iinr; Dan. IV,
forvens in vcstibus i. c. ciiius vcstcs feiTcnte musto vcl 27. (Docst hoc vc. in Concordantiis ct Lcxicis).
Sanguino coiispersac .snnt.
• '"1
'H. > nonnisi cstr. nMn i. q. 117; ornamcnlum,
3) ad ornatiim (ainplac enim sunt vestes pretiosiorcs
dccus. Prov. XIV, 28: rjViJ n"T;r; Or-a^^S in muhiludinc
Oncutalium ) , liinc dccoraril , ornavit (pr. dc vcstinm
populi cst ornamcnlum rcgis. Alibi id-p miT; i. q. '-"7;
-oniatu, V. 117!), honoravit , c. c. a. Ex. XXIII, 3, XVi;
B-tp (v. supra) Ps. XXIX, 2. XCVl, 9." rCIir.
sq. 'd ^iE vubum alicuius honorare Lcr. XIX, 3a et
29. 2 Clir. XX, 21.
:

honorabis x'uhum senLi , idquc pro favcrc alicui , partihus

cius temere studcrc ( iil iudicio), sicut U^lti Nb: Ex. 1. c. Dnl~tj. Gen. X, 27. 1 Clir. I, 21 n. pr. populi
Lcv. XIX, l5. Ar.abiac folicis de qna dcfinicnda
e gciitc Joctanidarum ,

dcsporat J. D. Michaelis ( Spicilog. II, 162). Nobis vix

Niph. pract.pl. in Pausa ill"^;: honorali sunt Tbren.
diibiuin est, quiii intolligondi smt yidramilac {^'ASQuptzui),
V, 12 Kal no. 3).
(cf.
quos in ora Arabiae australi Honieritas iutor ot Sachalitas
XXV, G.
Hilhp. honorcm sibi sumsit , gloriatus esl. Prov.
(lat, 11' —
l4', long. 82° 90°) ponit Ptoleinaciis (VI, —
7). Plinius (VI, 28 s. 32); pars corum (Sabaeoriim)
T ^n cliald. Pa. honoravit Dan. IV, 3i. 34. V, 23. Alramitac, quorunt caput Sabota tatipla muris in- , LX
cludciis. Alramilis in mcdilerranco iunguntur Minaei,
In Targg. Lev. XIX, i5. 32 ct syi-. 'joi id.
. . .

niarc accohint ct Elamitae. Alibi (XII, l4 s. 3o) minus

I III m. l) ornamcnlum , ornaliis , decus, pr. de accurate in medio cius (Arabiac) fere sunt Atramilae,
:

*'cstinm cultu. (%r. ijoi, li^ci id. 15201, Ir^joi de-

pagus Sabacorum , in monle ca^cclso , a quo octo mansioni-
bus dislat rcgio eorum thurifcra Saba appcllala cot, ,

corus, illustris , |ZO}.jjoi splcndor, gloria). Ez. X\T, Supra onlin eos inare accolcre slgniflcaverat. Apud Googi-.
i4: T\y^ TiTab "las ^'^'Ti. Prov. XXXI, 22: "Tirjl tis Nubicnscm (p. 52 sq.) memoratur quidem Hadhraina in
R\3ia3 splcndor et ornamcntum i. e. splendldum et oriia- provinciis Arabiae , sed inter Jcmamam et Basrain sita,
tum cst vestimcnlum eius. Jcs. LIII, 2 TJn nVt "INSn iib : jioque b. 1. adhibonda. Nosb-ao soiitentiae favct Cod.
Vs neque forma ci nccpte ornatus, quorum prius ad pulchri- Sam. ,
qui omN .scribit. LXX Gcn. in plerisque libris
tudinem corporis pertinet posterius ad vestium cultum, ^'OdnQQU , quod non ad loctionis variotatem reforendum,
Plur. fflnp '"1"^!
,

ornamcnta sancta i. e. vestcs sacrac, sod ad moroni Graocorum in fiiio vocum oriontiJium M
festivae Ps. CX,
3 (cf. v5tp rTi^;). Dcin varie bans- oinittentium. Adramitas vero a Chati-amotitis i. e. incolis
Prov. XX, 29 rogionis m^l^n ( q. v.) a Ptolemaeo et Plinio male
fortiir. fia"'^ QTpf nr; ornatus scnum est
:

canitics, Jes. XXXV, 2: b-2-i3 -|-h. liev. XXIII, 4o dlstlugui , ilhidque nomen ex hoc comiptum esse quae ,

•nr; yy 'I2 fructus arborum pulchrarum , int. fructus Salmasii (ad Solinum p. 4go) et Bocharti (Phaleg.
17) est
c. sententia niihi parum probabilo.
, Cacterum
nobiliores Hebraeos inala citi-ea, sec. Josoplium
, sec.
(Ant. III, 4 Bocbartus Adramitas non statucns , Dltiri Drirnntos
4) mala Modica.
,
§. Spec. dicitiir a) dc
eplendore et mni^nificciilia Dci, qiio scnsu saepe copulantiir Plinii I. c. ad frotum persicum habituntes esse censet.
Tjrri lin, ut Ps. CIV, 1 ncab Tirji nin. i Par. XVI,
:
"I.T^I^r?. V. -iTy-i-ir;.
27.''(Ps. XCVI, 6). lob. XL,'5,''cf. T^-y^Ti ii33 nnri
Ps. CXLV, 5, iliNi T!n Jes. II, 10. 19. 21. Adcoque nri interiectio dolontis i. q. ~r;\". Semel sq. dat.
tribuitur voci Dei Ps. XXIX , 4 : 1^^= ^^ilT' bip i'oa: :rb Rn^Ez. XXX, 2.
Jehovne (tonitni) est mngnificum, atqiie Dei facinoribus
Ps.XC, 16. CXI, 3. b) dc regio ciiltu (inni Tin Ps.
XXI, 6. XLV
,4.5) et splondore priiitipum et nobi- per-
lium. Dcut. XXXIII, 17. (Ps. VIII, G). c) dc sploii- ^'^•in '"• i^*0 ^- "' '" > "^> P""""- tertiae

dore uibis Ez. XXVU,

lo. Thicn. I, 6. tonae, cuius plur. est DH, n^" » "* ^* )~.> ^?~> ^*^ quibu*
 :

R. Nin 368 vSl-

alibl. ;exnm fcininimnn com-

In Pcntatcnclio iiT~ cliaiii s) gravuis 'et cnm emphasi quadam v. c. ita ut ,

quod notante Masora ad Gon.

picctitm- ct poiiitiu- pro N\-, nomcn antcgressum denuo exclpiat. Jes. XXXIII 22 ,

XXXVIII, 25 nonnisi imdccies in eo lcgitur Gen. XIV, ,

^^yCV HMl W3b?J t^iir; Jova rcxnostcr, is salvabil nos.
2. XX, 5. XXXVIll', 25. Lev. 11, i5. SI, 2q. XIII, XXXVIII, ig: Ti-iv' Nin 'n Ti. XXXIV, 16. XLVIi,
lo. 21. XVI, 3i. XXI, g. Num. V, i3. i4. Singula 10. LIX, 16. LXlil, 5. lob.XXVlIl, 28. Gcn. XV, 4^
cxcmpla dcdit Noldius in concordd. pag. 228 sqq. 25o '^(•w'!'''; Nnn T"!'3.':
N^!'. "l^.N ij"i cxihit ex visccribus tuis,
sqq. 255 sqq. Qiii pnncta adscribcbant lioc Pcn- , is hcres tuus crit. Ilt, 12. 'XXIV, 7. XLIV, 17, et in
tatciicbi idioma nilnus agnosccntes ubicunque N^r! ad , alils cxcmplorum gcncribus , velut Gen. XIII, l: yibra-
fcmininum refcrtur, vitium latcre opinati scribcbant J{1m, mus ir"aN1 Niltl. LXX. uvTog y.ui t) yvvri uvtoi-.
proprio NT! legcndum essc significaturi et Samaritanorum XIV, i5. XIX,^ 3o. XXIV, 54. lud. I, 6. Jos. VI, 17.
—
:

adco Critici N-^rj ubique in coatextum receperunt. Practcr lud. XI, 48. Gcu. IV, 4: Mti D3 bsrj LXX. "4;hl
]'cntatcuclium kNin tcr exstat 1 Reg. XV^II , l5. lob. y.ai urTiig. Comm. 22. XIX, 3g. XX, 7. 20. XXII, 24.
XXXI, 11. Jcs. XXX, 33. Contia textus masorcticus — Gcu. XX, 5: 'b 1BN N^ln Nbri nonnc ipse mihi dixit?
habet .X'rt Ps. LXXIII, 16. lob. XXXI, 11. Eccl. V, 8, Jes. LIII, 4: N\3: Nltl ^^^''bn morbos iiosiros ipse tulit,
ubi kS"n neutraliter ad niiisculina l-cfertur , et Ilcbrael Comm. 11: b2S- Nltl n:^"i:i" pcccata nostra ipse porlat.
malcbant Nin. Spcc. a) Nit^ uvxog =
nonnullls fonnulls ad Dcnm m
Qiiod ad usnm attinfit lioc pronomcn paritcr atquc ,
,
rcfcrtur nimlrum //Zhj» qui solus adorandiis qul solus
, , ,

lat. is pcrsonain rcmve dcuujustrat modo mcmoratam inundum crcavit et gubcrnat. Ps. XXXIII, 8 -laN N^n :
,

vel ex pracccdcntibus sat notam. Dillcrt igitnr a Mt = ^-^^i. lob. V, 18: •czrr-\ 2'^'Di Nin. Ps. XLIV, 22.' Jcs.

ovTog, hic, quod ublque rcm pracscntem ct proxinuim XXXIII, 16. Deut.'xXXII,' 3g: videte f{lt-I VN '"N "'3
quodqne dcraonsti-at, et ixitvog illc, quod remotius, qnan- CTlbN 'T3J' ^-Nl quod cgo llle ncc practer me ullus dcus. ,

quani do utroque dicipotest, et In graecls pi-onomlnlbus Jes. XLIII, 10: Nin -;n aii':: a.l. Jcr. V, 12: abncgant
congrult ciun nvrog Er nlsi quod Nin ctiam sine emphasi
,
dcum et dicunt: N^in xb non cst Illc. Ita in nom. pr. ^tT^bs
poultur maxiine In casibus obllquis
: unde Suflixa in, i, (culus deus Ille) quaiu^uain
,
, llT^aN (cuius patcr Ille) ,
Sb inj5 consfantcr In Vers. alcx. redduntur uvtov , uiriji,
,
jion audicndl sunt qul Nitl proptcrca Intcr nomlna Dci
,
uizov. Ponltur autcm rcfcrunt (v. quos laudat Jo. SiMOXis III Onomast. p.54g).
1) slne cmpliasi ut lat. is- crt itl. Gcn. 1^', 20:
, , ,
Cf. potius uvTog et ly.tTvog in N. T. de Jesu Cliristo , ct
.A^a pepcrit Jubalum D^^Vns ^d"» '3N JTTi Nltl is craf patcr trltum Illud uvTog tifu. Contra co utiuitur b) contcm- —
haiitanfium tcntoria. (LXX. ovTog ijv). Comm. 21. X, tini. 2 Chr. XXVIII, 22 : triN rjV^.n ^'^•"i '*''•' vc.T Ahasus,
8 Ciisch gcnuit Nimrodum
: 'iJl nvri b bnM Nl^! is esse , cf. ovTog, islc.
gr. lat. Est c) I. q. uvTog , idcm. —
cocpit. Comm. g. 12. XIX, 36. 3/. lob. XL, ig. Jcs. Ps. CII, 28: Nin tinN tu (inanes) idem lu altero incm- ,

XXXII, 7. Dc rc pracscntc Gcn. XX, 16: cccc' clo bro anni iui non dcjiciunl. LXX. av di
: uvTog ti. Jes.
fratri iuo millc siclos 'a't^" ni03 Tfh Nin id tibi sit ilonum XLVIII, 12: ^i-iiTN -:n ciN p-eJN-i ';n ni- -:n ego sum
piacularc. LXX
in Lis cxemplis pbuunt ovrog, scd potuisse idcm, ego sum primus el cgo posiremus. XLI, 4. XLIII,
eodem orationis scrie ponl iy.Hvog, nionsti-at Gen. 1. c, i3. XLVI, 4. Sunt qul liaec exempla rcfcrant ad litt.
cf. Mattb. XVII, 27. Proprium eius locum csse iibi , a scd hoc praestat.
,
,

d) noininl postpositum i. q. —
res quacdam Iterum mcnioratur (cf. quae de artlcnlo dispu- uvTog ipse. Jes. VII, i4: MiN "ab N-lt^ i;!}"! 'jn'; pb pro-
tavlmns p. 36o), ex IIs etiam locis apparet, ubi refcrtur picrea Dominus ipse (LXX. KvQiog uvrog) vobis dabit
ad praeccdens ^IT. lud. VII, 4 :
riT T^^N -1;:« TwN In^t^l signum in quo quidcm cxcmplo N^n
, uvTog idcm valet =
quod spontc , vobls etlain uon posccntibus nostr. ron ,

?]?•; Nb riT t^Vn "las tiJn Vz] rjPN rjb;; NlH TrN r]}^
selbst cf. Passovivji v. avrog I, 3. "Waiilii ckv. N. T.
Tjbi ti)> Nln ?I'3;',
ubl bene LXX : xui iOTUi ov iixv I, 68. ^^'"iNERi gramm. N. T. p. 64. Saeplns etlam post
tiTiio liQog of , ovTOQ noQivaiTut ovv aoi, cevTog noqiv- pronomina -^DrN (Jes. XLIII 25), tinN et -t; qulbus ,
,

addito Nlt^ malor quacdam vis et cmphasis addltur. Jcr.

CiTai avv aoi' nHg ov ilv ilnio nQog ai uutoq ov
y.at ,
XLI, t^p:n t^p: N^tl t^nNI ct Tu impunis cris? XIV,
12 :

nopiiaiTut /(fT« aoH ctVTOQ ov noQivatTut /niTil aov. Ps.

,
22. XLIV, 5 'c-.-;bN -sba Nlt^ t-;nN Tu es rcT meus,
Ps. :

XX, 8 -i''3t: ^^i-^ri^ix, ; aiaz i:n:NT a^sitss -bsi aa/ns nbN

:
o Dcus ; 2 Sam. VII, 28/ 1 t'hr. Vlf, "26. Neh. IX, 6:
i'w lbE;T ^ijnrj !i;3ri hi (Int. liostes. LXX. ovtoi) ccie-
'l31 T^lSb mitT' Nltl tinN Tu o Jova solus crcasti cet.
—
, ,

brant currus nos cclebramus nomen Jovac dci

hi equos
, ,
Jcs. Nin "^'2 Quis tandem damnobit me?
L, g : ';j'^Ui'n''
riostri. g. Udem ( LXX.
uvToi. Vulg. ipsi) corrucnt ct
Gen. XXVII, 3.3': 'iirt NiDN Nin quis iandcm illc qui ''12
,
cadcnt, nos cct. Huc pertluct ctiam lob. XIII, 27 , vdn venaius est? lob. IV', "7. XIII, ig'. XVII, 3. XLI, 2.
tjm adco ad piimam persouam rcfertur in cippum ponis :

pedcs mcos 28. ilba^ ap^lS N^ltTl isque inslar carici (Eodem modo ponunt sjt. OOl , v. Aguei.li suppl. §. 86. 1).
collabiiur pro qiuim cariei instar cblJabar.
: (Cf. lat. De formula nT Nin ''J3 v. n^r.

liic, hlc liomo pro ego. Tlb. Elcg. II, 6, 7. Tcr. Audr. 3) ibiquc artlculo mnnl-
Saepe addltur snbstantivis ,

2, 1, 10). Sq. rclat. -TiJN NIM is nui Jes. XXXVI, 7. tur idem substantivo pracJIxus cst. lob. I, 1: ^-sn
, si
1 CLr. XX, 17. Ninn hic vir (niodo mcmoratus), Ninn Qlpaa i" eo loco
 R. N^n 369 Nin

Ccu. XXVill, 1 1. Nii^.T^?''^^ ca iiocteXXKII, i4.XXXII, srplcm anni , el septcm ari-;lae pulchrae siint septcm tinni,
«a, N"r;n n;'2 co temiJoiL; l\licli. 111,4, ct sexccutlos cf. Comm. 27 llue ubi pro nrn est T'n''. Gcn.XJ-.VJI,
,

Nir!."! ni'3 eo die tum iu lilnis liistoricis do tlie uiodo

, i(;. Jcs. I, i3. XXXlil, G. 'EccI. i,'io. 23. V, 18.
iuemon.to"Gcn. XV^ XXX, 35. i8. XX\'I, 32. XXXIII, Sunt quidcm qui iu utriusquc generis cxcmplis vim pro-
,

j(i. XL\'llI, 20. Ex. V, G. VIII. i8. XIII. 8. XIV, 3o. nominis intigram maiicre ccnscuut et in illis Min Tdx ,

XXXII, 28. Ucut. XXI, 23. XXVII, 11. XXXI, 17. 1 8. rcddaut: qui cst [ nou fjui cst] nw.V juo mcra relu- : ,

22 tum iii prophctis cle die uiodo pmcnuutiato maximc

, ,
tionis nola accijiicntes ; in liis siibieclum in nominativo
ap. Jcsaiam cl /.acliariam v. Jcs. Il, 17. 20. III, 7. 18. , absoluto positum statuaut, ct rcddant Ps. L, 11 nam :

JV, 1. 2 (cf. U, la). Y, 3o. VII, 18. 20. 21.23 (cf. Dcu.s iudcr is cst , sive
,
quod ad Dcum altinct , is csi :

Conun. 17). X, 20. 27 (ef. Conuu. 16). XI, 10. \i. iiidc.v , ,et Gen. 1. c. seplem vaccae pulchrac scpiem anni ,

XII, 1. 4. XS^II, 4. 7. 9. XIX, 1(5. 18. 19. 21. 23. 24. /ioc suiit. Scd fac , dc bis cXcmpliSet siniilibus rectc ita
3CX, 6. XXII, 8. 12. 20. 25. XXni, i5. XXIV, 21. vcra iu iis uoniiisi origiiies liabemus ciiis usus,
statui (ct re
XXV. 9. XXVI, I. XXVII, 1. 2. 12. i3. XXVIII, 5. qui iu linguis cognatis tam latc patet) , cxstant alia , in
XXIX, 18. XXX,
23. XXXI, 7. Jcr. IV, 9. Ez. XXIII, quibus uou potcris non usum pronominis pro verbo sub-
38. 09. XXn^ 2(5. 27. XXIX, 21. Zach. IX, 16. XI, etautivo agnoscere , quicunque ab argutils alicnus est.
11. XII, 3. 4. 6. 8. 9. 11. XIII, 1. 2. 4. XIY, 4. 6. 8. Expcndc quaeso quae scquuutur. Gcn. XXI, 29 ~':~ n^^a :

9. 1.^. 20. XIV, 21. In LXX ixbiqiie iv zfj r^inQa ixiir)]. nb.vn nib33 J"-d qvid sunt (sibi voliuit) ./ustyi/rm af^ni?
libris liistoricis tcmpori dc quo cummaxiuic uarratum , XXV, 16: bJ*"H'iJ"' "3 2.— nbs hi sunl fiVii Ismailis. Zacb.
cst (xiMn avr;) passim opponitur tcnij)us, quo liacc
,
I, 9: monstrabo tibi ~\n, ~Z~ Tn quid siiit hi , cf". nJ3
littcriSn luandatu sunt a scriptorc (rtjr; nvn), ut in for-. nbJi IV, 5. i5, iuax. Zciili. II, 12, ubi frzTy adeo ad altcram
mula rjTn D";'n ^y icog jijg i^iiiQug ruiTj;? Gen. XXVI, pcrsonam ref^jftUr n"|n ''3'^n ibbn n^^^dlS finX h^_ eliam
:

32 cf. "33. rSam. XXVII, 6 , cf.

.
XXX, 25. 2 Reg. vns Acthiopcs gladio confussi critis , coll. Esr. V, 11 :
X\"I, 6. Caetcrum passim, quauqnam raro, iu liis exom- rrb.s 'T ^niiay van Nrnrs nos sumus sa-vi Dd. Addc
plis prouomcu artlculo caret, ut N"r; —r";"?: Gen.XlX, 33. usiiiu rcliquarum liiiguariiin scmiticarum in quibus ciiis-
,

XXX, XXXII, 16. 23. 1 Sam. XLX, 10, wN-n rr::--,!i- uiikU locutioucs adiuodum tiitac suut v. c. iii SjTiacls
,

•
T
Ceu. XXXVIII, 2r. .

Matth. V, l3: j-iiMj ljJ.^ii> vp-"! kOCsj] vos cslis sal

4) rariter atquc rcliqua pronomina pcrsonalia (Lgb. icrrae. Comm. l4 : 001 Aj| iu es cet. V. ScuAAFH Lex.
§. 19(1, l), Nin ct NT; (cn, ]n) involvunt verbum sub-
stantivum etvalcnt: is (cst, crit)
, ca (cst), id (cst). , 6JT. V. CCl, HorFMANXI gr. S3T.p.3l4. AGKEl-LIISUppl.
Geu. XXIV, 65: quis est hic vir? iJiN Nnn is (est) s^nit. syr. §. 85. uo. 3. 4, iu Arabicis v. de Sact gramm.
domiiius mcus. XX, 7 Nin ^'a; "'3 nam vnics est , dcnn :
ar.-ib. ii ,
§. 197. 198. 11G5 ed. 2, uiax. iu Aetbiopicis,
er ist cin Prophet. II, 11 : nb-^-inn 'i''lN-b3 nj* S23n Nin
i» cst aui circnmdat omnem lerram Chavilac. Ps.-LXil, 2.
ubl (IX'/\'F = N"n scxcenties ponitur pro sum,
'. es, est,
ucquc alia vcrbum substantivum exprimendi
usitata est
Sacpiiis postponitur , ut Gen. XXV, 21
Tiam slcrilis ca.
N^n Tt'^~" ''^
XXV'I, XXIX,
:

XXXlV,''l4.
ratio, V. LuDO[.ri
gr. acth. p. 85. i35 — Docte ed. 2.
7. 9. 9. et accurate de prouomliic uo.-.tro disjiutavit Faesius ia
'Kii^Yli, 01. XXXVIII, iG. XLIII, 32. Ex. I, 16. Jaii-Vii ucucn Jahrbb. fiir Philologie und Padagogik IV,
Ps. XVllI, 3i: 13 ^'Dnn-brb x^in ]ra. lob. lll, 19:
p. 199 sqq. iu duobus taiueu mihi falli videtur vir doctus,
Nin S'd bn^l 7t:p. Jes. XLI, 7': N^n ni^a es ist^ut. Ps. priiiiiiin quod Nin respoudcre docet gr. iy.tirog , illc et ad
XXXIU, 20. XGVI, 4. XCIX, 2. 3. 5. Jes. XXIX, 11. rcmotius nbique referri (couti-a Jo. Siiioxis ed. 1. 2
XXX, 9 et sexcentics. In uti-oque sexu nou raro expli- doccbat, Nin notare ',,persouam vel rem praesentem
cative : is , ca , id Cen. XIV, 8: -\VZ N"n i"b3
cst.
quam tanquam praesentem monstramus ") digito quasi :

Bcla, ea est Zoar ,

quac Iiodie Zoav vocatur. Comm. 7: deiii quod prouoineu uuqu.am pro verbo substautivo posi-
Nin 03'i."y p" fons iudidi, id cst Kadcs. Comm. 3.
'«i;"ip
tum esse ncgat et jicrnegat (v. uo. 4).
i".'XXIlI,V.i9."XXXV, 6. 19. XXXVI, 8. XLVIII, Quod adfoi-mam attinct, in linguis scmiticis respondent
7. Jos. XV, 8."9. 10. 49. 54. 60. XVIII, i3.
i3. 25.
i4. 28. lud. XIX, 10. Dcut. IV. 48. Jcs. IX, i4. Estli. «}T. 001 f. .^01, sam. At"^? t^ et AHT^j (U^,
II, 7. 16. III, 7. VIII, 12.
arab. Ip, '^^ "^iilg. huc , hic (v. Caussis gi"amin. aralx
ut haec pronomina passim ipsius
ludc fiictum est,
p. 5 1.55), melit. hua , huae ; hia , hiac (v. Vassalli
vcrbi siibstantl^T vices explcant. Ita saepc post relativum
Gcu. \ II, 2: cjc omnihus animalibus iil~ ^'"nu Nb Tdx gr. mclit. p. i46), aethlop. 0)^X1:: JSX'!: .'
a-ldita

gnae non munda crant. IX, 3 "ti, quae vim-demoustraiidi habet , ut

-71 Nin TdN bTn-bs. Ps. : syllaba "p , in lat.
XVI, 3: sancti njan 'yi.vr -!\Jn i/ui in tcrra sunt. Ruth. islc. Litteram N , quam abieceruut SjTi uou paragugi- ,

rV, i5. Eccl. Vn,2'6: Geir.XVli; la.Lev.Xl, 39, et alibi, cam csse et otiosam, sed radicalcm, recte observatEwaJdus
velut Ps. L, 11 : Nin tici; D"nbN '3 nam Dcits esi iudcx. iu gr. hcbr. p.. 17^, souumque cius etiain in lingua ara-
Gcn. XLI, 26: ni3i;n nns y3d
s^zti^ T^r, frd ';"30 bica , maxiinc vulgari , vocali nagiXxoiat] exprimi , modo
run CIw SSwj niZt:.— cbs^.ljn septcm vaccac pulchrae sunt vidimus. Simile cst e iu germ. iic, wie , dic. Sed etiam
A a a
 : !

R. i«in, nin, 'in 370 fciin — lin

Hebraei abiecto N scribunt nonim. pr. ^^'bs liT^aN .-J. et ,

nin
fut. nim et Nini (Dan. II, 4o. VII, 23) chalj.

quod lcgendum videtnr hebr. nin no. i.'et 'n-ri fuit. Praeteritum saepa
fortasse Jer. XXIX, aS Chcthibh q.
i.
,

y^;, ^^ i3bN. Caeterum idem pronomen personale exstat iungitur particlpiis, qui vulgaris cst aoristi cireumscribendi

iri linguis indogermanicis ,

ut in pers. ^^cy
, c5i' , i'»
modus , V. c. n'in njn vidcbas Daii. IV, 7, nbna mn
ibat IV, 26 cf. IV, 10' V, 19. VI, 4. 11. 15." VII, 2!
abiccto h (ut apud Aethiopes) ,
gr. o , ^ (ho, hi) ,
it. i,

V. BuTTMANNi gramm. max. I, pag. 290, et in diall. 4. i3. Esr. V, 11 cet. Futuro passim praeponitur b
ho hu, kue, hua, he hei , V. Fulda germ. Wurzel-
, , (q. V.), quo facto praeformativum eiicitur, v. c. Nin5
worter p. 223. 224, cf. Schmitthenner Ursprachlehre 13an. VI, 3, mnb
IV, 22, pl. linb nt sint, wt cssciit
II, 43. VI, 2. 3r'27. Esr. VI, ior'25, ];inb V, 17.
p. 228.
Cf. WiNERi gi-amm, chald. §. 44, 4 et ad b partJ
Nln m. NTI f. chald. i. q. hebr. is , ea, id. Dan.
n, 22. VI, 11. 17. Saepe inchiso vcrbo snbstantivo Tv\T\ f. ca.fi/s adversus , calamitas. Jes. XLVII, 11.
is , ea, id cst. Dan. II, g. 20. 28. 32. 4/. VI, 5, Ez. VII, 26. Vidc rad. no. 3.
adeoque pro verbo substantivo IV, 27 : ^53 N'?! NT N-^
lin
f. Vcrb. Pi. 1) cupiditas cupido a rad. no.
Nnal nonne haec est Babylon magna ? I , ,

2. ideni quod niN- Piov. X, 3: fpTT'^ Li-TVi'1 DITs cupidi-

jicm malorum rcpcllit. Parall. piTS lac". Mich. VII, 3:
Jtin cliald. i. q. inr: q. v.
iffiC2 nin LXX. aUTudv/inor ipryJig uvtov. Vulg. deside-
rium animae suac. Spec. in malam partem de prava ,

Tin splendor , maicstas , v. rad. 1^5.

cupidine. Ps. LII, 9. (Arab. ^sjS' cupido, voluntas.
n;iiin, in^nin n. pr. v. rad. m;.
Melit. hevva est ainor, pr. cupido).

2) ruina, casus, a rad. 110. 3. (Arab. ^c .^ et 1=»^

^pii"^'^'it' (Arab. (_g^ flavit ventus, aura,
fniln P^"
id. &J_j^ profundu» puteus &jjLi> barathrum utruni-
S!^ acr , aura. De syllaba primaria yn, "l!! , "IN , quae , ,

spirandi potestatem habet , ban). Refertur prima-

v. ad que a cadendo. lu duplici, cupidinis et barathri , signi-
rius hic signiCcatus 1) ad hahtiun animantium, inde vixit ficatione eleganter luditur a poeta arabico in Elnawabig
(v. mn , MTl), et in linguae us.wfuit , i. q. vulgai-e !T"!n. 110. 83). Ubique in Plur. casus adversi (Unfalle), cala~
Apud Aramaeos haec verbi forma (l^in, looi) pro vcrbo mitaies ,
pernicies. Ps. LVII, 2: niin lay-l^ doncc
iransicrit pcrnicics. XCI, 3 : niin "1131 pcsiis perniciosa.
substantivo longe usitatissima , apud Hebraeos poetis tan-
tum et recentioribus scriptoribus propria est satisque raro
XCIV, 20. Prov. XIX, i3. lob. VI,"2. XXX, i3 (sed
in duobus locis postremis Keri liabent n^n). Dein: cala-
obvia. Eam tamenforma nTt antiquiorem et pri-
^ailgari
mitates quas quis aliis parat, iniuriae, scclcra. Ps. V, lO :
mitivam esse , vel ex co colligas quod liaec ipsa forma
niin Da^lp iutimum corum scclcra cst. XXXVIII, l3:
originem onomatopoeticam prae se fert. iT^H igitiir ortum
est ex mn
ut ivn ex mn quod quidcm posterius pri- niin 1121 loquuntur scclcra. LII , 4. LV , 12. Prov.
, ,

marium videtur. Part. rrin Nch. VI, 6: Cflb mri nrN"! XI, 6. XVII, 4: niin ]ili;b-b:? ITfl auscuhans Unguat
ijbab et tu iis rcx eris. Eccl. II, 22 bS3 DINb nirt tlJi :
scelcrum. lob. VI, 3o.
ibwy qiiid homini est in omni labore cius? Iinp. Gen. mn niiT]) quod ad hanc rad. refcrtur Ex. III, i4 v.
XXV^II, 29. f. iirt Jes. XVI, 4. Fut. apoc. NinfEccl. nomm.
suo loco, ubi etiam jir. a syllaba in^, V, in
XI, 3 pro sirt'^ ex nn.-i.;; coU. s}t. Iooij v. Lgb. 428. — ordientia.
Praeterea imp. "«m in cod. Sam. ponitur pro hebr. "'''rt, t^l V. nim.
"%> f^.lT Gen. XIII, 2. XXIV, Go. XXVai, 29. Ex.
i«in^ V. nim.
XVIII, 19. XXIV, 12. XXXIV, 2.
2) adspiravit ad aliquid, cupivit, desideravit i. q. ItiN

(arab. (_g^ cupivit, amavit, voluit), xmde Nin no. 1

"j| interj. onomatopoct. dolenlis i. q. "liN. Cf.

-«o, _iOOi, gr. ovui, oi, lat.

cupldo. Quae significatio ubi magis etiam intenditur, fit
arab. ^^^j aram. il,
vac heu eheu , heus hci. 1) dolentis hcu ! 1 Reg.
3) praeccps ruit in aliquid, decidit cx alto ,
pcriit , , ,
:

XIII, 3o iriN 'in heu frnircm meum ! Jes. XVII, 12.

:

i. q. u^. lob. XXXVII, 6 : y"iN Nin -i)3i<i abiab '3 Jer.XXII, l8.'ixX, 7.XXXIV, 5. 2) minitantis: vae
nivi cnim dicit , Vulg.
rue in terram. — ut descendat in sq.nominat. (qui pro vocativo est, v. infVa LXX) Jes. I,
terram. Vide Schult. ad Prov. X, 3 et Michaei-is in 4: NUn 'iJ 'in vae populo pcccatoril V, 8. 11. 18. 20.
Suppl. p. 5 12. Sed LXX
sec. signif. 1. yirov inl yT^i;, 21. 22. X, 1. 5. XXVIII, 1. XXIX, 1. i5. XXX, 1.
et ita fctiam Syr. Chald. Caeterum nonnulli libri habcnt XXXI, 1. XXXIII, 1. XLV, 10. Am. V, 18. VI, 1.
mn, aJii sed pauciores iin, hoc et tnyn ex Chaldaismo. Nah. III, 1. Ilab. II, 6. 9. 12. l5. Zeph. II, 5. Jcr.
 R. '^!)n, Din, ]in 371 •in lin

xxir, i3. xxrii, i. Ez. xxxiv, 2. Zadi. xr, it, cafaiTnctae : ^''p Qit^n rN Cinn aquae aquas vocanl. Ez.
iN Jer. XLVIII, i, b? L, 27. Kz. XIII, 3, b Xlll, iff. XXXI , 4: ^inr":'^!") Dinn a<jua multa eam (arburem)
3) acclamantjs : ficus.' hc ! Jcs. XV^III, 1 (sed v.Bocttciieri crescere fccil. lob. XLI, afJ.

apecc. p. i48). LV, 1, Plura non

bis 'in iirt Zach. II, 10. Plur. nishn 1) fiuctus maris Ex. XV, 5. 8. Ps.
exstaiit. —
LXX. plcninuiuc olui raro 10, utruimiuc ,
XXXIII, 7. LXXVII, 17. LXXVIII, 25. CVI, 9. Prov.
sq. iioniinativo, qui pro vocativo est (FiscnEii ad ^A cllur. III, 2. VIII, u4. Jes. LXlir, l3. 2) ahyssi, voragincs
III, 1 p. 3 11)), vclutJes. I, 24: ovui ol iaj(_vovTtg'Ia()ui\\. ciiis (Tiefen des Meeresj Ps. CVIl, 2«. CXXXV, 6.
CXLVIII, 7. Sed y-iN mahn Ps. LXXl, 20 suut vora-
'in id. Am. V, iG.
gincs terrae otjua rcplclac , atqiic ita Ueiit. VIII, 7: yij«
'i;i ni73r:n ni:'? Ca 'Vn: terra plena rivomm aquae et

*j^ cliald. ivit , i. q. ?{rM , ex quo ortum est littcra foiiiium et voraginum (\V assertiefen) , quac cxeunt in vah-
lihus ct moiitibus. Novissiuia verba ad fontcs potius refe-
1 cmollita,
lollita v. ad Fut. (
quod praeter lianc
litt. '^^''aw.
Esr. V, 5. VI, 5. reiida quam ad voragines quanquam ex voraginibus
rad. in verbis •y non rcperitnr , ,

qiioqiie inlerdum fontes profhuint. Iiide LXX. SjT.

vir, l3. luf. TiTm \i\. l3. Eaedem lormae Fut. et ,

nTO-ni m:">y reddunt per 'iv iiu dvolv. nriyai u^vaawv,

^p. in Targg. reperinmtnr pro praet. utiuitnr verbo ,

^iDOOTiij p^on^ , mehus qnam Vulg. qui pro nSaiTn

"Siint qui conferant eJC^P properavit quod liuc iion
>T{jt.

perUnet
,
dat fliiviorum ahjssi. — LXX pacue ubiquc 7; a,?i;ff(TOf,

j>]. quod non soliun notat locum finclo carcnlent,

ui liiivaaot,
sed iii veteiibus lexx. etiain declaratur vduTa uniiqa
bri commovcrc pcrtiirhan , vic. radd. DJjri, iTii^- nXij^og vduTiov uniQUVTOv nolv n)Ji3^og vSuTog, v. ,

Dont. MI, 23 :rtij --iinn a!3^j 't perlitrbabil cos pcr- ScHLEiSNEKi tlics. I, p. 5. £x. XV, 5 rcdditur ^Tovroff
iuibaiione miigiia. et V. 8 Tu y.vftuTu. Targg. et S^tus ubique retinent
Niph. fut. cn"' ( non DTr!';^ ut apud Simoncm ed.
1 —4 ) v. D':-.
Nainn,
rius Pesch. in
'^'lainn ;
iicoaiZ, liOoaiZ,
N. T. adhibet pro
quod quidera poste-
Luc. VIII, 3l.
cijjvaaog
slrcpitum fccil, Lermcu maclien , tobcn (cf.
Hiph.
Apoc. IX, 1. 2. 11 sed usurpatur etiain de magna vi
D'P'i!— Kube LaJten) do mnltitudine strepente Miclia IIj ,
,

12, de animo inquieto Ps. LV, 3: ^TJTINl Tl^ba ^^"ItJ aqnarum, ut Ephr. Opp. I, p. 116 l.iiOj l-lOooiZ ^i^iO
circiimvagor in ijuerelamea et sa^viam (uosti'. ich mocbte proptcr copiam aquarum , quae ierram ibgcbat. Etiam in
tobcn ) contextu persico *»4j , LpovJJ retiuuit Pentatcuchi iiiter-
nt)1n53 f. 1) pcrturhalio , VcrwiiTnng , Bestiip- pres Persicus propterca iii Lex. persico consignavit
, ct

«nng. Dcut.^II, 23. XXVIH, 20. 1 Sam. V, 9. XIV, Castellus 192 sed re vcra pcrsieum vc. non est,
col. ,

2. Jes. XXII, 5. Ez. VII, 7. riiri'^ r-:^—?: perturbatio a eoqiie carent lexx. Burhani Kati et Ileft Kulsum. Cae-
Doiiiino iinmissa Zacb. XIV, i3. 'nin nii^rra perturba- teruin Kiiiichius ainri cxphcat: 'lani ca^lM B"'»!! Dlpa
tio ,
qnam tiiiior niortis iiicutit ( cine todtliche Vcrwir-
rnng, eiii Todes-Schrcrkeu) 1 Sain. V, 11. 2) iumuhus
(Getiiminel). Ivi. XXII, 5: t-Wl?i:: ns^ plena fumultus, ^l^r^ in Kal inu':'t. Arab. LS' levis , facihs fuit
Prov, XV, 16: pracstant pauca cum piclatc quam magnus (cf. ^'lc. no'. 2. Congruit lat. vanus). Conj. II. IV.
I^X
tkcsaurus 13 JT^I?!":! cum iumultu, intelHgeuda videtur vita
tmbHleiita et inqiiicta divitum (Saus und Brans). Al.
X levem diixit rem, vilipcndit eam.
Hiph. lciitcr cgit (leiclitsiung handeln). Dcut. I, 4l :

!t;1— ": intei-jiretantnr de pertnrbatione et inquietndine

eoruni, qui toti sunt in diritiis siiis cuiisen^andis. Phir. J^^nn mb;'b ^:™ n lcvilcr egistis asccndenclo monlanum, ihr
haiideltet leichlsinnig uiid zoget hinan cet. Alii, ut Lud.
ni^^^r^^ Aiu. III, 9. 2 Glir. XV^, 5.'
DE UiEU et J. U. ]\IiCHAELis iu suppl. 5l6: vHipcndislis
mriFI phir. niarir ntriusq'ue"sexus vc. (m. lob. , monituin divinum asccndcnilo coll. nbsy'") Niim. XIV, ,

XX^TII, 14, sed fem. saepius Gen. '\TI,Ti. XLIX, 23. 44, quod veio respondet veibo nrm in Uent. Comin. i3.
Ez. XXXI, 4) idqne poijtico sermoiii paene propriuiu, Caeterum in hoc verbo intci-prelaiido in alia omnia abibaut
thagna vis aquarum ( Wasscrmcngc, \\"assermasse, Fliitb), vctt. intpp. ( Gr. avru&ooiaOtyTig uvufiuiiiTl, Vidg.
a sh-ependo dicta spec. mare occanus Gen. VTII , 2.
, , pergcretis iii montcni ) ct Ilebraei qui esse volimt ,
y"
lob. XXVIII, i4. XXXVIII, G. 3o. E'z. XXVT, 19. (Ujcil 'jn. Veram ratioueiu monstrarunt Lud. de Dieu ad
XXXI, i5. Jon. II, 6. Ilab. ni,4, plenius rr^l Dinn h. 1., A. ScHULTESs iii opp. miu. p. i54. Micma£i.is
Gen. \TI, 11. Ps. XXXXT,
AVn. VII, 4. Jes. LI, 10; 7. 1 g
-'
;-.-r J' r ,\My .;v>.ii ; . :

Rarius de aha rnultituclinc' nr/n/tmm , iit da aquis , quae,

teiTam reccns creatam tegebant Gen. I,^ 2. Ps. CIV, 6, pn m. '1) facnhales, opes , dictae a facihtate , ut

cfe aquasnbtciraiiea ; unde oriuntnr fontes rivi , fliimiua

Gen. XLIX, 25 : nr;r; ni:3"> Cirrn a/jua
,

quae infra cuhat.

lat. Jacuhas a facilis-, et contra y^, »..-«£ diillcultas,

- H ' ^
Deut. XXXIII, i3, adde Ps. XLII, 8 iu dfscriptionc paupertas. (Arab. ." p> lenitas, conimoditas, quies. iU*$

Aaa 2
 , .

R. pn, nTH, nan 372 pn — n-^n

facllitas, coinnioditas). Prov. IIIj -9.: XI, 4. XIII, J. ncecinviis S^ Tyn T'^^ qtijid/eictcviilcnit. \Ecc\. III, 22: M?}
XIX, 4. i4. XXVlir, 8. 2:2. XXIX, 3. Cant. VIII,- 7. .VTl~N ^lTi^tq (jnac accidcnl (e;Vciijcnt) post ciim. Jes.XlN*,
Ez. XXVII, 12. 18. 26. Ts. CXIX, i4. yd^} ]i- Ps. 24l' rirrjrr 13 ^"l^^'! ,1^;N3 qumnod(> mcdilor, ila ciccidct.

CII, 3. rassini cnm cpitlictis ut -ij;'' |.l^i opcspreliosao, 1 Rcg. XIUj 32.. Cf.'Niph. — iB n^A ni3 Eccl. VII,
Prov. I, i3. Xli, 27. XXIV, 4, pri^^in opes pulcliriw 10 i. c^. gi-. ti ytyovtv ori ; Joh. XIV, 32 ^vie geschiehet
VIII, 18, 31 71^^ opes miiltae XIII, 7' 'ri-'3 ],ir;-bD VI,
es , dass — ? Saepc in formnla: bN "'''
151 nTi accidit
3l. In st. cstr. n-d;' ]i~ opes divitisXI, i5. XVIU) ii- (pervenit) eflatilm Jehovae ad ahqnem -pag.^^iG-^^cf. ]at.
— Ps. XLIV, l3: ]Trt iib3-o'"«''i.s., nullo prclio. Plnr.
fama accidit accidit ad aures alic. Liv. ) ,, et abuol. T,'T
Cn^ Ez. XXVII, 33. —
,"2) a,dv. Zarjc , sa/w. Prov.
ilTn Nt);2n Jcs. XIV, 28.
,

Sed longe crebcniinum cst

XXX, i5. 16. LXX. uQ/.H, et 'ita'etiara'Clial(I, S)T. ,•
'n''1 (y-ul fyiviro) ct accTdif cs^trug sich zn es geschaho, ,

"jTl m. mensnra liqnidornni , sextam partem Batlii quod sexcenties in, iibris historicis ubi sequitfii'! KTotatio ,

(ns) s. dnodccini logos (:ib), tcste Jcjsepho (Arcli. Ill^, tcmpuris, ab initio .scntentiac poniLur, v. c. Gcn.XXII, 1 :

g§. 4) Jio _;;oa? l^^nzot e coiitinens /oii<g aiitcm sive : nsD E-^nbxni nbj<n 2-'--3-n—nnN ^-j'^i. XXILI, 1 : •'n'].!

Xovg oiisiius scx sextarios contincbat. Ex. XXX, 24. N1.-^T fS'! C-^r^. 'XXVI, ,52: :iN3n M-r aTS ^T'[')_.
Ez. XLV, 24. XLVI, 5. 7. ll. pnis ]Tf (IJiii instuin) Gen. XXVI, 8 : E)ip;d';ica^tr BO ib «"iN 'D ^n^i. Jo^
Lev. XIX, 36. pin '2:n Num. XV, 9. 10., XXVIII, 7.
1-nn n-d-^buj ibid. Connn! G. 7. XXVIII, 7. ynr, n^^y^^
IV, 1 :. TjN'! — ,