^l

G V I L I E L M I G E S E N 1 I

PHILOSOPHIAE ET THEOLOGrAE DOCTORIS, noRVSSIAE RFGI

A CONSILIIS I\ SENATV SACRO, TIIEOLOGIAE I\ ACADEMIA FRIDERICIANA IIALENSI CVM
VITERERGENSI CONSOCIATA PROFESSORIS PVBLICI ORDINARII, ACADEMIARVM REGIAE
BORVSSICAE ET I N.S C R P T I O N VM L I T TE R A R V M Q V E HVMANIORVM PARISIENSIS, SOCIETATVM
I

ASIATICARVM PARISIENSIS ET ANGLICANAE, SOCIETATIS S EN I A R VM RE I A E VPSALIENSIS, I

NVMISMATIC AE LONDINENSIS, P HI L O S OP H C A E C A N T ARR I GI EN S S HISTORICAE

I I ,

THEOLOGICAE LIPSIENSIS SOCII

THESAVRYS
PHILOLOGICVS CRITICVS

LINGVAE HEBRAEAE ET CHALDAEAE

VETERIS TESTAMENTI.

TOMVS TERTIVS
LITTERAS 12 — ri COxNTINENS,
«TEM POST GESENII DECES8VIU PERFKCIT

PHILOS. ET THEOL. DOCTOn, L1TTERARV.M OKIEXTALIVM IN ACADEMIA FniDEniCIANA HALENSl CVM VITEBEnCENSI
CONSOCUTA
PROFESSOR PVBLICVS ORDINABIVS.

E D I T 10 ALT E R A S E C V ND X' M RAD I C E S D I G E S T A Pn l O R E GERMAXTCA

LO N G E A V C T I O R ET EMENDATIOR.

LIPSIAE 1853
'SVMTIBVS FR. CHR. GVIL. VOGELII.
 VIUIS SVMME VENERAiNDlS ILLVSTKIliVS

AMICIS INTEGERRIiMIS

LVDOVICO CAUOLO OTTONI

BAVMGARTEN - CRVSIVS
ACADEMIAE lENEXSIS ORNAMEXTO

ET

lOANNI CAROLO THILO

IN ACADEMIA FRIDERICIANA HALENSI COLLEUAE

CONIVNCTISSIMO

D. D. D.

A V C T R.
fk ''5:''
T' f^: r"

^ 8 Y II ;3 » M ?! T

;> 1'
 GVIL. GESENIVS
LITTERARVIM IIEBRAEAR^IM CALTORIBNS
S A L V T E M.

JSecundum Tlicsauii nici fasciculum tandcm mnltoque, quam optavcram, serius in lucem

pihlicam emittenti metuendum mihi sane, ne in repiehensiones eorum incurram, qui editionis
tamtiu procrastinatae auctorem cunctationis adeoque scgnitiei accusaverint et de tali libro

unqna»! absolvendo pacne desperandum esse clamitarint. Quanquam ego non is sum, qui
omnem culpam a me amoliri et in res cxternas transferre -selim — non cnim ita sum
XcclxsvTHflq ^ ut huius gcneris lucubrationes laboris pienas sine ea animi relaxatione, quae in

studiorum 'Varietate est, absolvere possim — non despero tamen fore, ut a desidiae ct inertiae'

quae a natura mea alienissimae sunt, crimine me liberem. Ne enim de libris grammatitis

dicam multis mo-iis nupcr auctis et retractatis, magnam temporis partcm, quod inde a primi
fasciculi editione cRuxit, absumsit Lexicon manuale ante hoc Inennium latino sermone primum,
post germanice quartum a me editum. Quas quidem cditioncs ^uum non sine nova et singulari

cura in publicum cmittere vellem, multa mihi vcl iterum pertjractanda vel recens indaganda
erant, quae in minoribus editionibus brcviter tantum strictimque dici poterant, plenius olim

in Thesauro disputanda. Dein in palaeographiac semiticae, maxime phoeniciae, studium dcnuo

delatus, his quaestionibus, quae pridem in deliciis fuerant, et nonnuUis fortasse haud infeliciter

animadversis ita allectus sum, ut haec inchoata de manibus deponete nollem: tam gnaviter
igitur perrcxi, frigentibus subinde Thesauri prelis, ut horum quoque studiorum fructus Yiris

doctis mox examinandos tradcre possim *). Quominus autem utrumque hunc librum paene
absolutum iam prius edercm, tum diuturnus effecit morbus, qno pcctus meum ferme per
biennium laboravit, tum singularis et insoUta calamitas, qua Dcus nuper admodum domum
meam afflixit, quae intra quattuor mcnscs me ipsum cum uxorc ct septem libcris morbo

*) Opus ,
qnod molitus sum , palaeograpliicum prodibit ita inscriptum : ]\Iarmora phoenicia ,
quae supersunl,

omnia cdidit et praemissa commcnlatione de littcris et lingua Phocnicum Foenorumque illustravit Cuil. Gcscnius.

Spccimen eius dedimus in libello nunc cummaxime cdito : Palaograpbisclic Studien iiber plioniziscbe und punischc
Sclirift. Leipzig, bey Fr. CLr. Willi. Vogul j835. 4.
gravissimo correptuni triamque carissimorum capitum — in his Eduardi mei, egregiae spei

pueri — funera vidit. Quae iam tandem tot impedimentis fpliciter superatis emittitur nova
operis nostri particula, utinam hanc totius libri strenue continuandi pignus et tanquam tesseram
bencvole excipiant litterarum orientalium cultores; tarditatis autem exprobratores, si qui forte non
contcnti fucrint excusatione nostra, respiciant, quaeso, ipsiiis operis rationem, in quo adornando
id egi, ut qui fcstinantiam in eo continuando desideravmnt, diligentiam certe et accurationem

non desiderent. De consilio et ratione libri in Prolegomenis fasciculo quinto edendis uberius

disputaturi, nunc de alterius voluminis ratione paucis dicere satis habemus. Constabit illuf'

tribus fasciculis, quorum duo priores reliquas alphabeti litteras continebunt, tertius pra^ter

Prolegomena comprehendet 1) Appendicem s. Paralipomena ad primum maxime operis ftvcicu-

lum; 2) Indicem quadruplicem^ a) grammaticum et analyticum, b) latinum, c) subsi*ior"m,

tum manuscriptorum tum impressorum, d) locorum S. S., qui uberius vel novi ratione

illustrantur. Omnia autem in scriniis raeis ita parata exstant, ut nuUus dubitem, quin Jwtra

biennii spatium liber emitti possit.

Utinara benignissimum numen, quod post tot acerbissimas calamitate? et tristissima

funera valetudinem restituit intcgram, vires largiatur ad opus feliciter pe.'ficiendum , idque

olim perfectum in sacrarum littcrarum et ecclesiae clmstianae coniniodum cedere iubcat!

Dabam Halae, Cal. Sei)t. mdcccxxxv.

 Aemiliiis Roecliger
lecturis salutem.

1 andem post tempus paene nimium interiectum Thesauri Geseniani tomus tertius foras

emittitur auctoris obitu interceptus meaque qualicunque opera perfectus. Atque Gesenius quidem

ipsc opus suum ad verbum ^naj usque (pag. 1358) persecutus erat, quum morti propinquus

libri ad finem perducendi curam mihi demandaret. Ego licet viribus meis aliquantulum

diffiderem essetque mihi coeptis aliis promissisque satisfaciendum , nolui tamen eius ^iri,

qui auctor semper fautorque studiorum meorum fuerat, voUmtati quocunque modo deesse.

Itaque laborem, qui nec opinanti mihi inciderat, bono animo suscepi. Sed quum non multo

post grammaticam etiam Gesenianam denuo edendi cura ad me conferretur eaque editio fere

tertio quoque anno repetenda esset, et praeter has aliasque occupationes morbi casusque funesti

intercederent , factum est, ut Thesauri editio ad hunc diem procrastinaretur. *)

Inter ea, quae b. Gesenius sua manu scripta reliquit, paucissiraa tantum repperi ita

exarata, quae prelo subiici potuerintr ea religiose a meis ubique distinxi (v. -)f)B pag. 1383,

^HyaC'^ P- 1441, riESit P- 1471 sq., V\T\^ p. 1512 sq.). Reliqua meopte periculo meoque, ut

dicitur, Marte, ot ita quidem peregi, ut iisdem fere adminiculis uterer, quae Gesenio ad manus

*) Indices, quos hibliopola coiificiendos curavit, jiropediem lu iiicem dabunuir, lisquc Additamenla et Emendationes

adiunpentur.
VI

fuerant, additis novis non paucis iisque magnam partem praestantissimis, quae nunc denique

doctoruni hominum studio et labore patefacta sunt. Ceterum in ea operis parte, ciiius confi-

ciendae curam susceperam, mihi, quantum fieri posset, ad cum ordinem easque rationes omnia

fingenda et accommodanda erant, quas auctor libri in partibus prioribus esset secutus; eamque

viam niaxime in rebus externis ievioribusque ingressus sum, in ceteris, gravioribus potissimum

difficilioribusque, meam sententiam obtinui argumentisque confirmavi. Praecipue autem ver-

borum usum soliicite investigavi ct, quam planissime potui, explicavi, finitimarum linguarum

convenientiam monstravi, locos Veteris Testamenti plurimos exposui, de difficilioribus non raro

copiosius disputavi variasque doctorum hominum sententias proposui, denique id omnibus viribus

contendi et elaboravi, ut hac opella mca Scripturae Sacrae intcrpretationi linguaeque hebraeae

investigationi nonnihil adiumenti afferretur. Id quod faxit Deus Optimus Maximus!

Dabam Halis Saxonum, Kal. Februar. MDCCCLIII.

 S^Jadt (^TS), dnodevicesima Hebraeornm littera, nasum agnoscas : et ne in negligentioribus qaidem fignris
nbi nnmeii nota est, nona^inla significans.- Nomen huius
elementi '«t:^ LXX
raadfj iam antiqniores, a figura eiu8
V y , ad quas Hitzigius confngit (quanqnam earum

quadrata profecti venahulum interpretati sunt vel hamum

, in hac dispntatione prorsns nnlla est auctorifas ) , illam
piscatoriiim ( v. Simonis introd. in liug. hebr. p. 65 ) a simiiltudinera demonstravlt : quis enim credat unco illo
JTii: et n^:; venatus cst ,
piscatus est ( cf. ^ITS ) :
q"a« oculi cavitaleiD exprimi , basin anteiii nasi prorsu oinissain

appellatio cum Fhoeiiicia huius litterac

magis etiam congruere videbatur et proptcrea plerisque

forma
rV esse /^^ ? Taceo autem Ewaldum
noctuiim interpretatur (gr. crit. p. l8), hulusque figuram
in varlls eius lilterae fonnis agnoscere sibi visus est.
,
qui ^li i. q. iuAo

placuit( cf. monumm. Plioen. p. 4^). Poterat nimirum

vel hamum repraesentare ista figura , vel ,
qiiod praestat, Apud Arabes hebraeo s respondent duae littej-ae, \jp
nncinum, quo pisces maiores ex aqua extruhantur ( Ez. Zad vel Sad littera sibilans, et ^_o i. e. t leni cum sibilo
XXIX, Sed ratlouibus recte subductis valde luinui-
4),
pronnnciatum , ad qcod prope sccedit Jj t ad imnm
tur veri species. Hainus enim hebraice nsn appeliatnr,
palatnra prope gnttnr prolatrim quod ( cnm Grammaticis
nncinus nn, et uncini (cui iila figura simillima est) signi- ,

ficatum a rad. nTil oculos animuwque iniendit ( insidiatus

Sanscriticis) cerebrale vocaveris. Inde pnj: sed ^Ao .

est ) ad quam refereiida est forina ^TS , vix et nc vix

, JNi .-.L/ij oves ,
adeoque Nai ie*~^
sitlvit , abi: ..^*^
quidem derivabis. Rectiora docere videtur lingua Aethio- obscurus fnit. Dlffernnt propterea nonnullaram radicum
Hebiaearnm prout arabice vel vel ijo
pica , in qua eadem forma ^J^^ \ Zadai ,
qua hoc significationes , (j.3

elemenlum designant etiam iempus metencU ,

, messem vel Ji littera scribuntor (vide prae ceteris bss): sed
signiGcat, et hoc qnidem a desecandi, demelendi significatn, plerumque tanien huiusmodi radices eiusdem originis sunt
qnein iufra huic radici (no.I cf. etiam II) vindicavimus. et arcto cognationis vinculo inter se coniunctae, v. t^:^
Quae qnum ita slnt hsud scio an >-::; ( pro •'Tjz) inslru-
,

menlum messorium, falcem eaniqne maiorem (Sense) signi- ^ et js, yi:3 ,<*2J et <t*:2j. Etiam in lingua Aethio-
Ccet quain in legitimis et nativis eius figuris sine negotio
,

et absqnc nimia imaginandi contentione agnosces. — pica pro Zade dnae sunt litterae , ^ Zadai et O Tzappa,
ita ut voces per S scriptae modo J^ Zadai habeant raodo
Alia nuper suasit Hitzigius V. D. (Erfindung des Alpha-
Qui quum videret ^ Zappa: sed pronunciationls discrimen nullum est , et
betes p. 24 sqq. ).
antecedere et seqni membrornm hnmanorum nomina
in alphabtto tt ,

errant ,
qui ununi ijj alterum (_p esse dicunt. — LXX
Ain , P/ie ... Koph, Resch etiam 2arfc membri nomen
,
interpretes omisso sono dentall ubique mero sibilo expri-
i:

esse effecit , et quum praeter nasum vix aliud oris mem- munt, ut niN3i: 2u,Saw3- rt^pns -tJix/ac, ]vi: JS^/iriv, ,

brum snperesset, nasi significatum ei tribuit. Sed in his et sic etiam reliqui Graeci cum Romanis ut in ("n^S ,

ingenio suo indulsit vir doctus nil dixit quod credibile

, ,
2i5wv p-'-::; ^aSvy.ng (Phllo Bybl.), pun. Sophonisha
,

sit. Tantnm enim

abest , nt nasi significatum in linguis nriC 'rsi: perraro adhibent
;
Z
nt Z(i)(fuarii.ii'v Uyyvi "•EiiJ ,

Semiticis monstraverit, ut ne eminf nJiquidem vim iu radd. Saucbun. p. lo Orell.

TIJ£, probaverit (remotum enim ^Jw) tea elala

mit -
Litterae finitimae sunt: a) omisso sibilo B , qnod
quaevis): neqne repntavit, rcrum tritarum vocabula ih ArantaQi quippe qui a sibilis alieniores sint, iii
,
magno
in ipso lingnae usu commonstranda esse ( ut Ain Fhe, ,
radieum numero frequentant pro s, v. c. y^S ,yaa
Koph, Picsch ) non artificiosis coniecturis ex elyino
, tinxit, 1^::; jiQ.i rupes, C^^ins lioiJi meridies, maxime
exsculpenda. Fignra.autem litterae maxime legitima et ,

nativa quam supra dedimus, nihil profecto habet, in quo in his quae Arabes per (_p et Jj scribant, v. c. ^bs J^a,
H h h h h h h
 R. ^NS, "jNS 1144
4 btn -

Vi- tinnivit, sed bbs Jis obumbravit, Vi umbra. Rara

sunt contraria exempla velut N:a cbald. NDj: corbis. ,

In ipsa lingua hebraea cognatae sunt radd. -|X3 et -)D3 ,

nDs: et nca , -iri:; et -ina, y^i: et yaa ai. cf.Sira ^lij ,

bsy Jvi:!c piger

abscidit, fuit. — b) n ( a quo ^jo et

Js non multum absunt), v. c. in ^DS ^:J> occultavit,

71BS ^;;vj^ thesaurus, yjJt ^J humilis fuit, n:s:

f^'^,
SBS oJ> yalJN chald. NrsnN digitus , et in ipsa lin-

gua Hebraea 33:: et 33n. — c) sibilantes molliores,"

ut T p. 4oo, izj^ D, velut in V"^^' '^?» Obs exultavit,
yn: et or: diruit, pna et pnb risit cf. \Jisus et oia*»
Go - Go- Go-
pDD feriit, J!a3, j-S-,, jjlw acciplter; ij^i'», Jal.^ et j*J^
al. Boch. II, p. 4o2. Solet in his exemplis mollior forma
recentioris aetatis esse et Aramaeis farailiaris , sed etiam

contra, v. c. DOp '-^t-'^ hariolari , nos l-"^^) pascha. —

d) S, quod Aramaei persaepe ponunt pro s (_ji3 p. 977,
adeoque e) i aliaeque palalinae quoinodocunque expli- ,

canda est harum litteraruni arfinitas , nescio an eouem

modo quo in lingila Sanscrita gutturales g , k ( ) in pala-

tinas (g = dsch , l£ = tsch) transire solent. Exempla

8unt :
>*-^>.X. >t«/«?w = pna risit; »33 et s:i: depressus

est i:3 et i;S (knarren, schnarren) striduit, ir:i:

,

mvd^upog cantharns al. Sunt vocabula quorum 2 — ,

modo in sibilantem modo in palatinam trauseat v. c. yy

chald. :>{< et coatra D^p cf. exemplum ital. esempio hispan.
egemplo.

Hs^^^ rad. inusit. et incerta. Arab. jLo tenuis, exi-

— » ,

lis fuit, nied. Je jL*) lotus silvestris etaculeata, fortasse

vic. radici i:^.

C^^iSIS pl. (5(f \iyo^i. lob.XL, 21 de hippopotamo :

aaui-i D">bi<i:'nnr! (altero membro: !nS31 'nvp^ -in03), et

22:' ib!:i n"lrN5: liiap-^ (altero rnembro bn: is^ny nnso^). :

Pleriqtre veteres, «t Vulg. Pesch, c. Arabe, Kimchius,

Aben Esra , umhras interpretantur i. e. frufices arboresve
umbrosas, quasi d^Vsi: dictum i-mmo Cbbi:) sit proD^V^^: (

cf. DCa et 0N*3 Sed panllulum languet

, -^on et ?]«?:.
Comra. '21 legiinl eum umhrne umhra sua , et Tecte Abul-
:

walides observat, D^Vn^ ex parallelismi lege speciale plan-

tae arhorisvc nomea «sse. En rerba eius J^s ^H L*iaj'; :

^^\ \^\^ii ... Ji"i1 (Ww-Jiili oijlLM» Vy^^* '"2 '312' inaO"'
u c>\ji ^^ t3>A.*c 0>.«*J Uj ina ^i"?» Sxa oLj ^•'bNS

... ;_5-J! ( sic !

) .>\a3 y}>^ y^\ vy^' ».A<wj ^_^jd\ oL.J(
kJ ^Ui* J.»iaj\ ijjLub i_£S«*il ^-i^Jvjj i. e. verba in30>

in3 '313' renpnndent prinris hemislichii verbis . . , ttague

Ua slaUio CbNii idantam e»se pariler alque bn: ''3'^y et

haud scio an ea ipsa sit quam Arabes appellant ^/is [imo

JLa] i. e. lotus silveslris . . . ut sentenlia sit : tegit eum
latus oiumbrans eum. Praeiverat iam Saadias ms. Comm.
 R. ^NS, «32 1145 ]:n2 N2S
jUo pl. Q^» o » l^>*^ *** lanigcruna pecns ,
oves C\J^ processit, prodiit oiiles in bellunt cf. fiast.

opp. capris, licet

J.»^! i-)'"^' de nipicapra dicatur : cum (Lalius patet arab. Uo prodiit stella , dcns , ungula, sq.
^c pers. et .icc. hostis: duxit hostem super aliquem,
hebraco ^}<s significalionc convenil ^Xi. oves' et caprae,
i. e. monstravit vi^ni ut eum invaderc pussct den ,
,

nt Hom. ^j;X«. Aram. respondet ]N5, N;y, Ij-^ j

Feiud Jemandem iibir deu Hals fiihren : v. Geuh. pag.

^AV etiam pl. blTT^A V bpAV

, )• Gen. XXIX, l34.
est
FLruz. pag. 24.
aliqueni absol. bellnm
Aeth.
gessit.
S^flAl bello aggressas
©'Oi^! bellum
lo. XXX, 36. 4o.' XXXII, 6. XXXVII, 12. Ex. II, ,

16. III, 1 et persaepe. Saepe opponuntur ips armenta, militia, OQ A, ! bellator, miles. Origineni ponunt in
Ipai ]}<!£ pecus et arinenta Gen. XII, 16. XIII, 5. XX, emicando, promicando , cf. na^ no. 2, videntur etiam
14.' XXI, 27. XXIV, 35. 1 Sam. XIV, 32 al. fwN:; T.tn cogr.ata egse \t.io emicuit lux , Ni:^exiit). 8q. b9 contra
pastor pecoris Gen. IV, 2. XLVI, 3a. 34. Spec. notan-
alitpiem , aliquid Nnni. XXXI 7. Jes.XXIX, 7. 8.
dnm a) Et :caprinum et ovillum pecus complecti hanc
XXXI, 4. Zach. XIV, 12, absol.
,

Nnm. XXXI, 42.

vocem quuro muita alia doceut tuo] haec exempla Gen.
Transfcrtnr ad militiam sacram i. e. cultum divin\im in
XXXVIII, 17: ^Ns.T 15 D-T5 -i;) nVujN, cf. XXVII, 9.
sacrario ad quem milituni instar per ordines procedere
Lev. I, 10: a"Tyn 775 ix 3^i:52=.-; 7» i^^^R 1i*^!l T? CnI
solebaut. Num. IV, 23: «-13» 13?b N^i: N33:V N^rt-bs
Lev. V, 6 Q-Tr n"i-;;ia ^n n'2"C3 ]N:in ]^' J^^p; Jemelld
:

VIII, 24. Adeoque de mulieribus 1 Sam. II, 22: D''\2J:;'

de pecore , agna auf cnpella. XXil, 23: 'J{<S3 IN "15;S3
lyia -.T» nns ni.vasn. Ex. XXXVIII, 8.
cf. 19: D-T731 3"i;32: ~ii;=2- 2 Par. XXXV, 7: '< dV;i
Hiph. procedere iussit milites in bellum i. e. con-
D'Ty 'la' c-i;33 ]«:; cyn ':3":. Sed x«t' iio/.fiV tameu
scripsil milites 2 Reg. XXV, ig. Jer. LH, 25.
ot)fs signifieat (v. arab. ) capris exceptis. i Sam. XXV,
2: D-Tr ti"-vMi C-cbN r\rb'd 7x1: Vs. b) Ut collectivum N3S cstr. N3i: pl. ni^ni: cstr. n^ixai:, i-niNni:,
(pariter atque "ip2 q. v. ) ponitur cum nnmeralibus, quae sed 1-N31: Ps. CIII, 21. CXLVIII, 2 m. ( scd bis tamen
modo anteponunlur, ut 7N:: "«n^j duae pecudes Jes. VII, cum verbo fem. Jes. XL, 2. Dan. VIII, 12) 1) mili-
21 «>:n 1 Sam.
, 7«:; XXV, {'S'. 7JJ:: THiip 1 Reg. V, 3, tia , hellum. {^"2'^ ^sbn espediti ad bellum faciendum
7NS "ErN nrr\B lob. XLII, 12, modo
I, 3. postponun- (v. V^bn). Nn:;^' n:^; "Num. XXXI, 36. Deut. XXIV,
tur Num". XXXI, 32. Sam. XXV, 2. 1 Reg. VIII, 63.
1
5, N3i:b N:i; Num. XXXI, 27. 28 et N3:: NS^ Num.
1 Par. V, 21. 2 Par. VII 5. XV, 11. XXIX, 33.
,
I, 3 sqq. egressus est ad militiara faciendam , cgrLSsus est
Nomen unitatis est T,'P pecus ( — udis) ein Stiick Klein- in belluni ( LXX ly.nooivofiut , lito/Ofiut iig no).tfiov).
vieh , sive ovis est sive capra. Exod. XXI, 37 : si guis Similiter do niilitia sacra Levitarum , N3X Na:s V. rad. ,

furalus faerit pecudem restituei qiiatluor pccudes et NS idonens ad militiam i. e. ad ministerium

Na:;:
7NS 5Z"1N Ez. XLV, i5. ( Ita apud Arabes collectivo sacrum Nura. IV, 3, 3o. 35. 3^. Apud receutiores —
nomen unitaiis sLi;). c) Ouod ad sexum V. T. soriplores translate de vita gravi et molesta (aegre
^^ respondet
enim ijebraei hoc tempore ferebant militiam ut servitu- ,
attinet copulatur cum masc. «bi wares inteHiguntur, ut
tem ^ peregrinis. impositam lob. VII 1 tJ3i: Nbn . , :

Gen. XXX, 39 7^::" 10r'1 cnm f«m, ubi femellae,

: , ,
^IN ^bs dTJNr. Xiy, i4 (ubi inte|ligitur conditio molesta
ibid. 7Nsn -nbm it. 7«-in rrx^n Comm. 38. 7^*i:n
in orco ; it.' X. 17: -'^J M35:i mSJ-bn vices et agmina
,
ni--u;p^ri "Comm.'4i. XXXIIl' i3l i Sam. XVII, 28I mecum i. c. agmina inalorum alternis vicibus sibi succe-
De femellis y.ux^ t'^o/i]v ,
quibus constare solent greges, dentia nie oppugnant. ( Cf. similes Arabum locutiones :

ponitur etiam 7x1: Gen. XXXI, 8. n. 12. ( LXX ple- exercitus curarum Ilar. 3, pag. i54 Sch,
risqae locis ngo^aia).
J^UiAC exercitus curarum, jC! J/> beHa
2) grea- i. q. niy (ad no. 1 perlinet 7^»:; "—ry Gen. curarum i32 et Euripid. Med. ii85). Jes.XL, 2 (de
ib.
XXIX, 2. Mich. V, 7)
75«:: grex esui (mact?,- V. c. V::N73
servitute Babylonica). Dan. X, 1 et verum est ediclum :

tioni) destinatus Ps 12, 'T-yi"? 7»^ Jer. XXIII,XLIV, bii; N3X1 et triiliiia erit magna i. e. gj-avis ^rit caiamitas.
1 1T 7NS Ps. XCV, 7. Translale ~rbn: 7N:i de Israele
,
Non b^ene nonnulh: magnum erit bellnm : falso autem
Micb. VII, i4. CTN 7«:; grex hominum Ez. XXXVI, alii : wiYstei^ium magr.um coll. Ua3 occultavit.
37. 38.
a) ffa-erci'i/5 ( LXX
saepe OTpMTiw , dvvafttg). Ex.Vl,
]3Ni2 (pecore s. gregibus dives) n. pr. oppidi in 26. 2 Sam. VIII, 16. X, 7 pl. Ex. VII, 4. Ps. XLIV, 10

tribu Judae Mich. I, 1 1 probabiliter eiusdem quod 7:^

et saepe. N3X lia Geu. XXI, 22. 32. 2 Sam. II, 8.
,
1 Reg. XVI,' 16 al. LXX. up/icTQiiTTjyog. N3:in •'q:N
scribitur Jos. XV, 3/.
Nnm. XXXI, 53. 1 Par. XII, 8, Nasn 0? Num'.'±XXli
C^NSNli. propagines 3-2 milites.
, v. rad. NS'.
Spec. a) D-CXJl N3.i: eorercitus coeli dicitur u) de
angelorum agmiuibus Dei solium stipantibus {otqutiu
Hhh hhhh 2
 N3S 1146 M3S
ov^vioQ Lnc. Reg. XXII, 19. a Par. XVIII,
11, i3) i 10, L, 25 (semel 'a:j ijis Jes. X, 16) , irtbN 's ilin^.
18. laiidiile Jovam
Plur. Ps. CIII, 21 omnes exerci-
: , bNliB-i Jes. XXI, 10. Jer'. VII, 3. 21. VIII, i'4. Xixl
ius eiiis. CXLVIII, 2: omnes angeli eius,
lauddie eiim ,
XXV, 27. XXVI,
3." 15. 2/. XXXV, 17. XXXVIII,
laurlate eiim, omnes exerciiiis eius. ^^ t<31£ "ito de angelo
17.XXXIX, 16. XLII, i5. XLIII, 10. XLIV,2.7.Zeph.
qiiodam superiore Jos. V, i4. i5. /3) desole, Jiina, — 11, De grammatica formulae ni.V^S
g^^. ratione saepe ''•'

stellis ,
qiiippe quas ab angelis geniisqne coelestibns habi- ita statuunt ut ellipsin subesse existmient pro TibN ^^
,

tatas esse existiraarent. Vide lob. XXXVIII 7, nbi , niNn:: , sed nil opus est ellipsi , quum etiam apud Arabes
angeli et stellae componnntur, XXV, 5 cf. IV, 18 (Ovid. iiommibus propriis personarum attributi instar addantur
Fast. 3, III Libera currebant et inobservata per annum
: genitivi ex nomine pendentes, velut ,-, Lij'l i,XXc Antara
Sidera : constabat sed tainen esse deos. Metain. i, 73 : equilumi. e. qui ab equitibus, qnorum dux et princeps est,
neu regio foret ulla suis animantibus orba astra teneat ,
iiomen gerit nostro more: Anlara
, dux cquilum Xjiaj,
coeleste. solum formaeque deorum. Voss. ad Virg. Ge.
.-j^»Jl Rebici pauperiim q. d. Rebta pater pauperitm'
1, 32. 4, 225). Jes. XXXIV, 4: liquefiunl agmina coeli
i. e. lumina , sidera coeli. XL , 26. XLV , 12. Jer. (v. Comment. meum
9). [Si qui himis
ad Jes, I,
XXXIII, 22. Dan. VIII, 10. Ps. XXXIII, 6. Saepe reformidaverint genitivum ex nomine proprio pendentem
ubi de cultu stellarum agitur Deut. IV, ig. XVII, 3. (cf. gr. §. ii3 not. 2), hi cerle memores sint !n!T^ ,

2Reg. XVII, 16. XXI, 3. 5. XXIII, 4. 5. Jer. XIX, proprie appellativiim csse et in crealore agminum coe- ,

i5. Zepli. T, 5, passim ila ut separatim solis et lunae lestium ( v. p. 5/7) nil oHensionis supererit]. Genitivo
(Deut. XVII, 3. Jer. VIII, 2) adeoque stellarum ( Deut. etiam non obstat illud niN3i: OTibs tribus in Psalmia
IV, 19. Dan. VIII, 10) mentio facta sit (cf. Mt. XXIV, (quorum duo Asapbi sunt, ijiii cnbN frequentat pro
29 TjXiog
:
ri aiXrjvtj
— 01 uaitQtg xui ui dvpu- — . . .
nin"') obvium: quod quiscripsit, nixas iuniNa^a niH'; pro
Jovae attributo babuisse existimandus est (cf. niNas: ^ZIH
filii; rriiv ovgavcov), et d;'?:'^^ N3i; tanqaam generalis
locutio adiecta sit quae omnes coeli incolas ; cuncta Jes. X, 16, xiQtog ^aftaud- Rom, IX, 29. Jac. V, 4),"
,

numina (N'a\a b^n Dan. IV, 32

coeli rabbin. hvi mnD qiiod etiam seorsim poni et Dei nominibus per appositio-

nbya) complectatur. Apud Jesaiam

,

XXIV, 21 Na:£ nem addi posset. —

Qnaenam autem agmina intelligenda
DhTTjn exercitus coeli opponitur regibus terrae. Semel — sint in formula niNai: nin'', vix dubium esse poterit

paulo audacius N^^ (perzeiigma) refertur eliain ad inco-

conferenti contrarium N3i£ Jos. V, i4. i5
, pl. ^sas
"'•'
,

las ierrrie , vel potius quicquid ierram implet (alibi tjb^ nin'^ agmina s. exercilus Jovae Ps. CIII, 21. CXLVIII,
y^iNn), inclusis etiara plantis. Gen. II, i: d^^^ajn ^bl']! 2, quae locutio non dilfert a D";!3'>Ii".n Na::; agmina coelestia,
quod et angelos complectitur qui Jovae qs. milites et
QNas^bai y"^N~T ,
quae soluto zeugmate ila exprimit ,

satellite» habiti sunt ( cf. de castris angelorum Gen,

Nelj.'lX,''6: ,'jiby i\2JN-b2i V^Nrj DNai-ba-i D-^a-vBn ,
XXXII, 2. 3), et stellas ( cf. Dan. VIII, 10. 11),
cf. Exod. XX, 11: D2 "iia.v-bai V^^^JTi o^aisn
2 Respondet igitur niNait i"" fere locutioni n-iauj "'nbN, nbtjt
Inde b) Jova appellatnr': riN2^ i^iVn illM''' 'Sam. V,
^Cap duus coelorum i. c. coelitum quae receiitissimis
10. i4'. Jer. V,'''i4! "XXXV , 17.
,
10. 1 Reg. XIX,
V. T. propria est (v. D^^^-i").
libris Minus recte igitnr
XXXVIII, 17. XLIV, 7. Am. IV, i3. V, i4. i5. statuunt , qui agmzna icfelligant Israelis , quibiis Jova
a)
16. 27. VI, 8, riNi-*- ^riVs ti^^rr: Hos. XII, 6.
praesidio 'sit (1 Sani. XVII, 45. 2 Sam. V, 24. Ps.
Am. III, i3, raro niN3:^ '^"^-^ '^i'^''.
^*- L^^i 6« XXIV, 10 cf. 8), ita ut Jova agminum dei qs. bellatoris
LXXX, 5. 20. LXXXIV,
9, 'j: p\TrN ( omisso Jova ) viiii habeat , certe primis temporibus habuerit (v. Heider

LXXX ,
Jova deus agminum coelestium concise
?. l5 Geist der hebr. Poesie II, p. 81 sqq. ) b) qui ni.*<aB ;

niN3SJ Min"; /oi'a agminum, quae sunimi dei appellatio ad omnes res crealas referunt (LXX. nuvToxQaTcoQ) idque
inPentateucho, libris Josuae et Judicum, apudEzecbielem,
invito loqnendi nsa ex etymo ( Uaj emicuit, prodiit)
lobum et in scriptis Salomoneis nunquam reperitur, apud
Jesaiam , Jeremiam , Zacbariaai Malachiam (Jes. II, 12. , probari posse opinantur ( Simonis - Eichhorn). Utrum
III, 1. V, 7. g, 16. 24, VI, 3. 6. Vin, i3. 18. IX, 6. illud Dei attribututn eorum qui astra colerent , super-
12. 18. X, 26. XIII, 4. XIV, 22 24 cet. Jer. VI, 6. — stifioni opposita fuerit, nec ne , in tuedio relinquimus.
,

—
VII, 3. 21. VIII, 3. IX, 6. i4. 16. X, iG. XI, 22. LXX apud Josaiam constanter y.vQiog ^u^uwd- , in pro-
XVI, 9. XIX, 3. XXIII, i5. XXXII, 18. XLIX, 7. phetis niinoribus it. apud Jerera. (ocfies) 2 Sam. 1 Par.
Ll, 8 cet.) longe frequentissima etiam in aliis libris per- , navTOXQUTWQ , in Psalmis , apud Jereniiam (11), et
frequens est 1 Sam. I, 3. 11. IV, 4. XV, 2. XVII, 45. aliquoties alibi (Jes. VIII, i3. IX, i3. X, 26. a-Reg.
aSam. VI, 18. VII, 8. 26. 27. 2 Reg. ill, i4. 1 Par. lU, i4) xiQiog X(i)v dvviJ/.iecov i. e. exercituuiri,' et pic
XI, 9. XVII, 7. 24» Ps. XXIV, 10. XLVI, 8. LXIX, Symm. Theod. Aqii. xvqioq axQUTiCov..$ymfa. Ps. LXVIII,
7. LXXXIV, 2. 4. i3. Mich. IV, 4. Nah. III, 5. Hab, i3 aTQUTUOTcuv sed legendum videtur aTQUTtcov. Vulg.
,

11, i3. Zepb. II, 9, c. art. niNa^n nini Am. IX, 5,

dominus exercituum. Saad. ap. Jes. (ji»jL.:5^K >—»,, Pescli.
plenius niN3i: »; "nN Jes. III, i5.'x, 23. 24. XXII, 5.
i>, XXVIll', aa'. XLIX, 22, LII, 4. Jer. II, 19. XLVI, pleri.squo locis ijA^*>j X-^v^ polcntissimus (quod respoii-
 R. 332, nns 1147 t\S;32 — >32

del gia;'Co tiuvtoxqutcoq) ,

passiui •^ol^t Wi^ Jes. I, g, teneroque inccssu ,
qui vestigia in arena vix rclinquat

IZof^ [liD dominus dominornm III, 'i. (v. rad.), vel iu eo quod.terrae adhaereat, arab. v_.vi5 tcr-

C^aS et niN32 dorcadcs, V. •'3S rad. nai:.

rae adhacsit.

C^fiiSS n. pr. V. rad. ri35:-

n— 32 c. art. !^33iin (molliter incedens) n. pr.
mulieris 1 Par. IV, 8.
K32 chald. voluii , v. n^i:.

|Jj2 ') '• 9- ''^^ processit in hellum bel-

J^jJ in Kal inusit. cogn. 5^1, i) leniter, molii- I
,

Juni gessit. Sq. acc. bello aggressus est , oppugnavit a.]i-

ter inccssit. 2) flujcit, arab. '..^/^ fluxit, stillavit aqua,
quem ( ut aethiop. 9*0 I sq. acc. Ps. XXXIV, 1.

,_*x3 fndit, efTudit. Ad Loc verbum refero Act. XXVI, 11, sq. Jfl Luc. XIV, 3i). Jes. XXIX, 7:
Hoph. ( ) a^ri in loco multum et fru-
more cbaldaeo .T^sa oppugnantes eam. — 2) prodiit stella i. q. arab,
stra vexato ubi commate aliter diviso ita
Nah. 11 , 8 :

Ujo prodiil, exiit, dein splenduit, micuit, nnde '3iJ splen-

iungendum videtnr: a:im 3i!2: iwTrrr palatium dissolveiur
et difjiuet i. e. palalia Ninives aquis Tigridis iuundata dor. — 3) prominuit (arab. Ljo Conj. I et U.4s Conj.
et dissoluta corruent cf. ad rem prae cetens Diod. 2, 26. II imminuit in inde inlumuit ( venter) Num. V,
rem )
,

Veteres intpp. 3:^" sequentis commatis inilium primique 27, et tranalale 4) propcnsus fuit , voluit, cf. ycR et

hemistichii subiectum fariunt. ^ vnuaiuaiQ (quod LXX «2. (Arab. L*A3 id. Chald.et8jT.N3a, l^^ (q-v.).
alibi pro 3}ia ponunt 1 Sam. XIJI, 23. XIV, 4 de sta-
tione militari). Vu!g. milei sed Targ. cum Hebraeis ,
Hiph. causat. no. 3 iumefccit , Num. V, 22.

N21: n2n' Nrsb^ regina sedens in lectica. Legebat is iX32 N2S'^ voluit, v. rad. hebr. no. 4.
cfaald. fut.
ai:n ledica, iecticam autcm de rfjg-ina accepit , quae iu Dan. IV, 14. 22. 29. Sa. V, 19. 21. VII, 19. In Targg.
lectica gestetur, ut pi7<?«/a de mulienbus dicuntur , Ham.
saepe pro r;3N, Y^n. Syr. id. Inde :i3i:.
p. 332 Sch. , (^i'j lectus , stratum, de muliere, coniuge;
neque hoc ineplum : inepte autem llabbiui a^!l reginam n32 (nomen). In nss': Zach. IX, 8 Hebraei
Assyriae dictam esse observarunt a stando coll. ^xa "3^3 !l35£ dictum volunt pro N3X , quod etiam in codd. et in
Ps. XLV, 10 et temere nuper 32Crt Assjriacum reginae
,
Keri exstat. Sed praestat r;3:i72 accipere pro !i3Ay , nisi
ita legere mavis, v. 3i::.
nomen esse suspicati sunt ( Ew. Propheten 1, 35o. 336).
Alibi 3S?1 est a 3i::, quod quomodo huic loco adhibeant^ 7132 f. riaa adj. iumens Num. V,21, v. rad. no.3.
vide h. rad.
i32 chald. l) pr.voluntas, siudium , deinde 2) ne-
32 m. 1) lectica , sella gestatoria quippe qnae ,

leniter etcommode incedat s. gestetur ut nostr. Sdirfte ab , gotium , "^^ > quod in N. T. saepe ponitur
rcs, syr.
adj. sanft. (Chald. N3S id. Nah. II, 8, N^-^li Jes. XLIX, pro gr. Mt. XVIll, 19. Hebr. VI, 18. X, i.
TtQiiyfia
22 Targ. ). Plur. D^V^s Jes. LXVI 20^ LXX. iv , Ita vicissim Dan. VI, 18: bN':^^ »32: Nr::: Nb ^. a
y.afinJiVaig. Symm. iv Xey.Tiat. Vulg. iu lecticis. Targ. Theodotione redditur /(/; uV.oiw&fi t( 'ngHyfiu tv t(3
:

Juvir^X. Vulg. ne ^uiVZ fieret contra Danielem. Cf. ycn

]^bri~ al. ]'"'5n'l ,
qnod rectum est cf. arab. J.i», sella
no. 2 et quae ibi observavimus.
camelina, lectica. Pesch. |.30,ri cnrrucae. Num. VII, ''32j in Pausa ^3^ Dan. VIII, 9 m. l) splendor,
3: n~35 currus lecticae i. e. lecticis similes lectica-
3:^ ,
decus , idcm fere quod ni32 n"lNSn. ( Respondet
,
syr.
rum instar vel commodiores vel velo tecti (q. d. Kntsch-
wagcn). Alex. «/(«'^wj Xu/xnrjVtiCttt. Aqn. «/(«^at axtnu-
(£0. decus, ornamcntnm, cuius n proprie servile

OTUi. Vulg. plaustra tecta, et ita etiam Onk. dein radicale factnm est in Ao^ ornavit , f^-O^iO
2) lacertae species Lev. XI, 2g arab. i_^a2 lacerta ,
ornatus). Jes. IV, 2. XXIII, 9. XXIV, 16. Ez. VII,
20. XXVI, 20. nnsEn '3i: Jes. XXVllI, 1. 4, ny.iy
Libyca s. crocodilus terrestris , lacerta in desertis vivens,
^3^ ib. 5, niDr'^:^ regnorum, de Babylonia
'ii: dei^us
ab aqua abborrens ( secundum Arabes neque bibens neque
Jes'. XIII, ig. ^3:;n y^it terra decora s. pukhra ( q. d.
mingens), de qua permulta, etiam fabulosa tradunt Dami-
die Krone dcr Landcr) IJan. XI, i6. 4i ynjj -«qi: decus
riuR, Kazwinus al. v. Bocharti Hieroz. W, 463
,
486 — terrae Ez. XXV, 9, ni^i-isrj-bab ''32? XX,'6. i5', et c.
,

Lips. Adde haec Meidanii proverbia , no. 377: ic*r^'^

art. ''3^r: Dan. V11I,9 de'terra sancta (et sic saepius apnd

u.*.*iJ! ..yA longaevior lacerta Libyca, no. 385: <^-vJ>! Rabbinos). Plur. cstr. niN3^ (v. infra no. 2) Jer. III,
ig: ^'ia niJ<3i: "3^ nrn: possessio decoris deconim i. e.
v_^>02-? ..yA astutior lacerta Libyca cf. Ibn Mokri apud omnium pulcherrima inlcr populos cf. d^'''^" , '"li' Ezech.
J. H. Schult. ad Meid.p. 245. Origo est vel in molli XVI, 7. Sic Targ. Kimchi, J. P. Mich. ,' et nescio quid
 R. nas, tins, yna 1148 •T^ns — ?2:2M

obstet n^XS^: pro plurali constr. liabere. Alii possessio

,
: oppidi in valle Siddim cum Sodoma et Gomorrba 1. mari
decora inter apnina populorum quod frigidius videtur. ,
mortuo hausti,

2) caprea, dorcas , a formae pulcLritudine dicta,

pr. comprehendit ut arab. _ku*3, aeth.
aram. Njaq, l*^-i fera e genere cervino
tOni^ ,

arab. ..Ilj, ,

et velocissima (^Sam. Par. XII, 8. Prov. VI,

II, 18. 1 CAflll Talmud, nt5^<aan n-ia locns oomprebensionis
5 cf. Sir. XXVII, 22 al. 20) et timidissima (Jes. XIII, i.e, ansa , manubrium Chaglga 3 init. Cogn. est naji
l4), cuius caro in deliciis habita est Ueut. XII, i5. forceps , a preheudendo dicta. Sq. dat, porrerit alicui'
22. XIV, 5. XV, 22. 1 Reg. IV, 23 (V, 3). Vide Semel legitur Ruth II, i4: iVp rtb taaifl et porrexit ei
Bocharti Hieroz. II p. 3o4 Lips. ubi '31: recte ad uni- ,
tosium. Targ, D^iuJiN. LXX
fjiovviatv (cumulabat), vel
versnm caprearum et dorccdum genus refertur non ad , quod liberius vertit interpres vel quod expressit nas^*!,
certam quandam speciem, ut voluerant Oedmannus fasc.
1 c. 1 et Rosenm. in append. ad d'Arvieux de moribus
Scenitarum Lips. 1789. LXX. doQxag , semel Jes. 1. c.
I. ^J^ rad, in verbo inusit, tinxit , intinxit,

doQy.udiov, quod quidem vc.graecum ab oculorum pulchri- inde colore imbuit , vic, y^a q, v, (Arab. ca^o, mejit.
tudine et acumirac visus petitumest, Vu]g. caprea. Ad agi- sehagh. Aethiop. j^-O*} J tinxit , intinxit , sed per »
litatem et pernicitatem eius pertinent verba Cant. II, 9 :

'2i:b 'TiT tiai^ (cf- Vers. 8), et 2 Sam. I, 19: '3:iri

/5L^fl[0Tl digitus. Cf. infra chald. Samaritani ha-

b";n ^TliJja bi' V^Tb'' caprea tua , o Tsracl, in montibus

bent AV3<7T"/n parum ,
pauUulum ,
pr. punctum , ein
luis confossa est. Intelligitur Jonathan ( Comm. 26), Tippchen).
quippe qui nodug wxLg esset, quae quidem virtus in mili- *3-!» chald, in Pe, inusit, Pa. iniinxit, immersity
tibiis magni aestimaretur (cf. II, 18). '3:;;^ cum art.
inde rigavit Dan, IV, 22, Itbpa. yaaiTN pass. ibid. IV,
posifiim cst pro : caprea xaT i'^o/7]V , caprea Israclis, v. 12, 20. V, 21. Theod. bis ffiufT]. la Targg. saepe
p. 36 1 A litt. c. Alii decus (Israelis) interpretantur sed :
pro : intinxit , immersit in aquam ad lavandum. Syr. id.
illud magis convenit sequentibus , eomparatur enim Jona- etiam de baptismo , et ita apud Zabios.
thati cum caprea a venatoribus confossa. Quum hanc
bestlam nitidam et venustam in deliciis baberent Orien- J^JjI m. tinctura, inde vestis iincta , coJorata lud.
tales ( cf. r;'N , nby), adeo per eam obtestari soiebant. V, 3o. ( Chald. 'jisai: coloratus, colore infectus).
Cant. II, 7: ohlcsfor vos , o filiae Hierosolymorum
^iyjS (coloratus) n. pr. filii Seir phylarcfaas
!Tlia?1 n^lb^Na iN niNaSa per capreas aut per cervas agri.
,

111, 5. Sed cum his vejbis componi non'debebat formula

Chorilarum Gen. XXXVI, 2. 20. 24. 29.

Arabum fC.h.i ^ *.j, qua iuiprecantur hominem fnt/ai- yaSN Jes. LVIII , 7 ) c. suflf. «j)2i:N pl. nii>ai:N f.

gixaxov , hac sententia eum invadat malum , non dorca-

: (Lev. XIV, 16) pro s>ai: c. Aleph prosthetico 1) digi-
dcm i. e. non innocentem, innoxium iUum. Cf. Meidan. ius Cant. V, 5 spec. digitus index , ab intingendo dictus
,

1, i48 no. 2 Freyt. Simile est proverbinm : v^^j "3», \i (minime a prebendendo, v. sai: no. II) Lev. IV, 6 sqq.
,_. ...1 . ... U ^ rfou eum invadal , non cancm latraniem in de- IX, 9. XIV, 16. Num. XIX, 4l Sed in formula 53i:t< nbi»
9erto. PKir. Diai: 2 Sara. II, 18, tS^^Nia 1 Par. XII, Jes, LVIII, 9 digiium proiendil in ludibrium (arab. ,«ua3)
8 , fem. niN3j: Cant, 1. c.
medius potius digitus intelligendus est ( infamis digitus
fcf^DS (caprea femina) idque, nt videtur, Pcrs. 2, 33) cf. luven. 10, 5a. Mart, 2, 82,2, Ad nntos
n. pr.
secretos dolosorum bominum pertinet l^niyai^Na !Tlia
mulieris 1 Par. VIII, 9.
Prov. VI, i3. Digito s. digilis aliquid facere dicunt
iT^S^ ( caprea femella) ri, pr. matris Joasi regis Hebraei , nbi nos manu manibus. Jes, II, 18: ^iTNb ,

2 Reg. XII, 2, 2 Par. XXIV, hoc n. pr. arara,

1, De l^niya^N ^liZJy i. e, operi manuum eius. XVII, 8, Ps.
«jT^aa gr. JoQxaQ , JoQxaXig, v. intpp. ad Act. IX, 3G CXLIV,' XVIII, 35), inde Exod. XXXI, 18:
1 ('cf.

et Boch. Hieroz. II, p. 3o5 Lips, iahulae inscripiae D^iVn J^a^Na digiio divino ubi nostro ,

more diceres raanu Dei ( non quasi Jova ipso extremo

:

n*3S
cnprea 6. dorcas femina. Cant. IV
f. 5 , :
digito in lapidem qs. insculpserit). Deut. IX, 10. Ex. VIII,
duae mammae tune ui duo hintmli 'l51 n»32; "'TJiNn gemelli l5 :N^n B'!lbN yaitN hic Uci digilus est i. e. ipsius Dei
capreae qui inier lilia pascunlur, Comparantur mammae
, virtute lioc factuni est cf. Luc. XI, 20. Digiti pro mana
virginis pudicae tiniide quasi sub veste alba latentes cum dicti sunt etiam Prov, VII, 3. '— De mensura digiti
hinnulis et venustissimis et pavidissimis inter liliorum transversi Jer. LII, 21,
latebras pascentibus. digiius pedis (gr, SuxTvXog) 2 Sam,
2) sq, D^irJI
'"' '
D^^IXjIS (vel dorcades S-oE G- o
i. q. ^'Naa ; vel i, q. d^ybJ: XXI, 20. ( Arab. k^\ ^ms\ digitus , etiam de men-
,
ferae rapaces, prj CNiji: n^-a ) Hos.' XI, 8 , ct D';iii: i

Bi-:i33: Gcn, X, 19. XIV, 2." Deut, XXIX, aa n, pr. snra, syr, li»^» id,, de digito indice v, BH, p.2i51in, 11).
 R. yss — nTs 1149 y22H — T]TZ
i - ft s - .

y21!X f. chald. id. pl. Dan. V, 5, de digitis pediim OojI aversus , alienatus , inimicus ; Ju^ avertit ,
prohi-
ib. II, 4 1. '42. buit. III. contrarius fuit alicui, repugnavit ci, c. acc. p.,
5- . G > ,

II. ^n^
~ '
i» q-
5-e*«
rnpuif fera, imdc <t-f-~, v~» JU3 contrarius, hostis. Talmud. I^X latus obvertit alicui,
Go,
(tA*i. fera ropax, leo. Vicina videtur haec radix verbis y^b Sed haec omnia denoniinativa vidcntur a l^ latus, pr,
et t<50 et nescio an origo sit iii sangiiine sorbendo.
,
latus obvertit alicui , discessit ab co ( v, Buxt, Icx. cliald.
Possit aliqua necessitudo extoicjueri inler Laiic ct infer h. V.).
iingendi notioaem (no. I): sed nuUa veri specic.
)2 c, suft'. "''1S pl. a^^^a m. 1) lalus rei. 1X2 in lafcrc
V. c, arcae Gen. VI, 16, hominis 2 Sam. E«.
yi32S hyaena i. q. «^ rahbin. y^iaiJ hyaena, pl. 11, 16,

(v, Boch. 1, c. , nam BuxtorGus

XXXI V, 21, nSD a latere i, e, ad lafus (v,
no. 3, h), ^72
l^Siau ferae rapaces
pers. Ruth II, i4. i Sam. XX, a5: jlNO Ti^rp. P».
iuinc significaUim omisit). Seuiel legitur Jer. Xii , <)
XCI, 7 ( in utroque hoc loco opponitur latcri dextro),
'b Tibr: na^ t:'T~ nunuptid beslia rnpaar, hyaena est
vel rei Deut. XXXI, 26: n'"l2 ]1-iN •f^n a lalere arcae
heredilas mca nnlii? LXX. vatvu. Quod Targ. l'escli.
foederis, spec. loci Jos. XII, 9: bN~n'2 T:;t2, 1 Sam,
Uieron. :>13^ D"'? interpretantur arvm i'<Tsico/or<'?n, ab hoc
VI, 8. XXIII, 26. 2 Sam, XIII, 34, GesUre (infan-
contextu prorsus alienum est. Vide Boch. Hieroz. II,
tem ) TX bi' super latere dicunt , ubi nos in ulnis Jes. :

j63 sq. Lips. adde Venemam ad Jer, 1. c, et ad «^jij LX, 4. LXVl, 12. Cum lle parag. ms 1 Sam. XX,
Har. 6, 254 Sch. vit. Tim. i, ata. 20. Phir. Q^r,^ Ex. XXVI, i3. XXX, 4'. XXXVII, 27.
2) Plur. ClX lud. 11,3 adversarii, hosles cf. Schult.
CJiS (^hyaenae), inde 's?! '3 n. pr. vallis (i Sam. Opp. niin. p. i5o. Vulg. hostes. Targ. '('"'^'3 oppres-
XIII, l8) in agro Benjainiuitarum , omisso '^j de oppido sores. LXX. avvo/ai. Sed hi interprefes expressisse
ibidcm sito Neh. XI , 34, Aqu. l Sam. qaQuy^ xwv videntur scripturam D'"'l5: ( cf, avyoy/] pro "ilxy Jer. LU,
vairtiiv. Targ. r;'SEN nrT: quod non est vallis draconum, 5, Mich, V, 1): quae et ipsa praeferenda videtur ( y,

ut Uebraei volunt , sed hyaenarum cf, «yr. Ji»S I hyaena Studernm ad h. 1.) coll. Num. JtXXllI, 55, ubi respon-
dent verba : DrnN ^"^'n^'1.

Sir. XIII, 21. Les. Adl, lcl^ ii^|.

T-2 chald. id, T^a a latere , a parte Dan. VI, 5.
12;r in lafus Vulg. confra.
i. q. Lit. hebr.
adversus,
i;i:'i Dan. VII, 25. (Apud Rabbinos Ti; c. partt. "Ria,
^3 J» f"'- "'-^'^ congessii , coacervavit Ex. VIII,
isb, nsa creberrimum est, In Targg. dicunt etiam T^iir >
,

lo, ut frumentnm Gen, XLI, 35, 4g aggerem Hab, ,

«yr. r*3, 2I3 apud).

I, 10 thesauros lob. XXVII, i6. Ps. XXXIX, 7. Zach,
,

IX, 3, ( Chald. 15:4 id. , in Targg. saepe pro t2pr, D'''^^ c. art. D"^Sf1 n, pr, oppidi Napbtalifarum
Jos, XIX, 35.
unde "^iisa congregatio , coetus , ecclesia. Arab. _U3

max, in
T72 vel 112 (arab, Jvo , vXo alvei vallisque
I. n. coUegit, fascicalos , ».1*/^! fasciculus
* tractns) c, He locali !lT-2: n, pr. oppidi in seplentriona-
chartarum. Vic. est naa q. v. ).
libus Palaestinae finibus'Num. XXXIV, 8. Ez. XLVII,
D^^nSS m, pl. acervi (capitum). 2 Reg. X, 8. i5. Hodieque exsfat (etiam in Berghnsii mappa Syriae
notatusest) vicus ^ijoo inter Hems et Palmyram (t. Ibn
Challican no, i52, II p. 85, lin. 11 ed. \^'iistenfeld)
j^ll^jj rad, inusit. et pauUuluni incerta. Baal
tesfe Arabe quodam , qui nuper cum Elia ^mith enm
Aruch ei colligendi vim tribnit sed omnia quae citat
, locum parva oaai situs cum veterum aedificioium
adiit, in
esempla hodie in Talmnde ri2C scripta sunt coniungendi , ruderibus , v. Roediger in Encycl. germ. Sect. I vol, 34
et coDsociandi significatu. Sed certum est DTias mani- p. 168. v, Emalh. Cod, Sam, Num. 1, c. habet ?TTiS et
puli Misn. Menachoth fol. 71 A. £t sic Alex. Vatic, JS^apaJax (Alex, 2a).aSuy. , quod corruptum
ex :^aSaiSdx, Ald, Compl, luiudu) , cf, rri^ni:, Sed
DTinS pl, manipuU, ut bene Vulg, Ruth II, 16.
hic locus minime in extremis terrae sanctae finibus situ»
erat,
IS latus , V, TVZ.
K i^ 1. J^ ij^ 1) pr. dcsecuii demessuit , unde nomen
chald, cousilinm , v. rad, ni^Z. f

Za Je litterae , (Aeth, J^^JBl mes-

v. snpra p. Ii43.
sis eiusque tempus, aestas, Radix primaria est Ti: , unde
^^V rad. inusit. Arab. iXj avertit se , alienus
Ti:n chald. syr. sam. iXcis» messuil , ni:? ^^z: q. v.
fuit ab aliquo, IV. avertit ,
prohibuit aliquem a re, desecuit ramos arboris, nnde T^y'3 securis, Ex Indo-
 R. ms, pns 1150 nis — pri
germm. congrnit caeclo. Quomodo haec notio cum oculos duritia, coll. iCs.X^ lancea dura, al. acquabilis, eqnidcm
intendendi et insidiandi vi no. II concilietur, infra dice- malini in recto quo pertinet etiam
,
, jLiil! LssXo Abulph.
tnr. Inde p. 177. Wakid. Hamak. p. l43 i. e. recte, probe pugna-
vaslavil regionem
2) nrbem vastatio cnim saepe , :
runt. Et recli quidem notionem in Lac radice primariam
messi comparatur, adooque regiones vastatae qs, novacula esse , quoque physicae potestatis vestigia suadent,
alia
detonsae sistuntur, v. Jes. VII, 20. Chald. n-tI: in velut [p^:; ^:yj;2 Ps. XXIII, 3, rnpni: rjbn Jes. XXXIII,
Targg. persaepe pro Cauj quandoque etiam pro |rn: , ,
'
l5. Cf. nostr. rechi , gerecht , hebr. ~\iO'^ et contra mS,
Syr. M?^ ct Uj^ vastitas, de- biy. Puriialis vini habes in verbo Nipli. sed haec se-
V. Buxt. p. 1887 sqq. ,

cundaria videtur). Tribuitur Deo Ps. LI, 6, Icgibus eius

golatio. Nasor. Ij^ vastavit. Ps. XIX, 10.

Niph. vastari ( de urbibus). Zeph. III, 6. Parall.

2) iusiam cnusam habuit (Recht haben ) a) scnsa
^jaiBJ. Hieron. desolatae sunt. forensi. Gen. XXXVIII, 26: 'JBa Mpn:: eius (Thamari)
causa iustinr esl quam mea. lob. IX, l5. 20. X, l5.
II n l^ *) P""' oculos intendit in aliquid, specta- Xlll, 18. XXXIV, 5. Opp. y^j^ iniustam causam ha-
buit. b) veram sententiam dijcit inter disputantes. lob.
vit aliquid. (Ita s}t. I?^, unde l*?^ et l/ajj^io
XXXIII, 12; ny5T^ Nb n«T hoc non recte dixisti. Inda
intenlio oculorum , l-»? » prospiciens , JjJ » visus acutus, c) causam oblinuil , iusiificalns esi. lob. XI, 2. XL, 8.
Jcs, XLIII, 9. 26. XLV, 25. Ez. XVI, 52.
^jj^^ speculator, et vic. J . , in Pe. v. c. t.^ (.iAl. Zj.
3) reclus prohus , integer Fuit ( V. p"''^^ no. 3) lob.
defixus 8. intentns est oculus in al. i Sam. XII, 3. Aph. ,

XV, i4. XXIL 3. XXXV, 7 , sq. i^ -"SDb "Ps. CXLIII,

defixit oculos in al. sq. «^ Prov. IX, 18. XXIII, 5. 3i. 2, bN a» lob. ix, 2. XXV, 4, PiibN}: (cif. ]« no. 2, c)
Origo , si qnid iudico , est in acie oculorum et acri visu, IV, 17 i. e. iudice Deo.
ita ut haec giguiCcatio cum secandi el meteudi vi , de qua
Niph. pr. iustus declaratus est inde ah iniuriis vin- ,

no. I, in nnam notionem coeat). Inde

dicatus est. Dan. VIII, i4: irTfs pTS:;. Non male Theod.
2) intendit animum ad aliquid ( sein Absehen , seine
xu&uoiad-i'-fTiTUt , Vulg. mundabitur.
Absicht auf etwas richten) speclavit quaesivil aliquid. ,

Sq. acc. 1 Sam.XXIV^, 12 npnj^b 'ffiD:-ni\ ITia hrN tu :

Pi. inf. n;5Ti: Ez. XVI, 52 1) iustum s. probum,
quaeris vvam meam ut eam adimas i. q. b "'IIJE: nN n\L'p3,
insontem reddidit ( lat. eccl. iustificavil). Ez. XVI, 5l :

zu nehmen i. e. insidiaris iusiifirasti sorores tuas sceleribus tuis e. elTecisti ut

trachtest mir das Leben
i. ,
dn
Ex. XXI, i3: rrii: iib T^XI illae paene insontes viderentur. 52. Siniiliter Jer. III,
vitae raeae, ut Vulg. Absol.
11 'liT ]a ••• •^IEE: fip'1^ iustam se praestilit
qui auiem non intendit sc. Optime Saad. eum interficere.
:
"-^^/^^l
Isracl prae Juda iusta apparet, si cum illa comparatur.
Sed Vulg. qui autem npn est insi-
—
,

jjJu^ai lX*^. i*^ c)';.

2) iusium s. insontem dcclaravii aliquem lob. XXXIII,
diatus. Cf. ad sententiam Comm. i4 (ubi TP eodem
32, sq. 'hte:: se ipsum XXXII, 2.
sensu). Insidiandi significatu usitatius est Tii; q. v.
Hiph. 1) iustum s. probum , pium reddidit a\'\(\\iem
tt^lS chald. consilium industrin (v. rad.) Dan. III,,
exemplo et doctrina , sq. acc. Dan. XII, 3, sq. b Jes.
l4 : NTlIirt an consilium erat , an de industria factum est?
vett. verss. an vere?
LIII, 11. —
2) i. q. Pi. no. 2. iustum declararii ali-
Non bene quem sensu forensi , absolvii eum iudex Ex. XXIII,
a)

n*'l2? f. coiisilium, induslrin (AbsicJit). Inde iT^lSa 7. Uent. XXV, 1. 2 Sam. XV, 4. 1 Reg. VIII, 32. Ps.

de indnsliia Num XXXV, 20, opp. ri^Ti: N:3 Comm. 22. LXXXII, 3. Prov. XVII, i5. Jes. V, 23, fecit ut ,

vinceret causa alicuius Jes. L, 8. b) declaravit , aliquem

# «^x— recle dirisse (jem. Recht geben ) , probavit sententiam
alic. V. Kal no. 2, b. lob. XXVII, 5.
p^^ fut. p'72:'' 1) iustiis Juit, gerecht seyn. Cf.

de huius notionis ambitu s. jj'""!:. (Arab. ^_vl\o verax, Hithpa. purgavit xe ( a suspicione) Gen. XLIV, 16.

sincerus fuit, fidem servavit in promissis, II. sincere eglt, pnS

(iustus) n. pr. virorum , quod pernnt 1) so-
Aeth. cer Usiae regis 2 Reg. XV, 33. 2 Par. XXVII, 1 alii
veracem habuit aliquem |^A*3, ^^i-Xas veritas.
,

17. XV, 24.

,
2) 2 Sam. Vlll, 3) iPar.V,38. 4) Neh.
pronun- III, 4. X, 22. 5) Neh. III, 29. XIII, i3. 6) XI, 11,
Ai^^t* iustns fuit, IV. iustum declaravit ,

ciavit in iudicio , /CR.^ T et ^^lp^Tf*! iustus, probus, p^^-iS adj. (gerecht),

1) iusius paene con- LXX
stanter dixaiog, de iudice vel rege qui ius tuetur el
^,^<PI iustitia. Syr. «-Cjl i. q. hebr. iustns, aequus, ,

exercet 2 Sam. XXIII, 3, inde sexcenties de Deo ut

convcniens fuit, l.Djl ius , lex , debitum. Originem indice iusto Deut. XXXII, 4. lob. XXXIV, 17. Jer.
Scbnlt. de defect. hodiernis § 2i4 — 224 pouit in rigore, XII, 1. Ps. XI, 7. CXIX, 137, tum in puniendo 2 Par.
 R. pi2 1151 npjs
i^i

XII, 6. Esr. IX, i5, Tbrcn. I, iR. Dan. IX, i4, tiim Ps. IV, 6. LT, 21. C. SuIT. ius, iiisla causa alicnius.
:n remuncraudo Ps. CXIJ, G. CXXIX, 4. CXLV, 17. Ps. VII, 9 iuiUca tne ^p-XS secundum iiis mcum. XVIII,
:

Jes. XXIV,
16 (ubi Deus vocatur ^'TSn xaz' {'io/iiv), 21. 25. lob. VI, 29, cf.Pa". XVII, 1. Saepe iunguntur
tntn quatcnus prumissis stat Neh. IX, 8 ^iiaT-DN Bi^ril : t2c\!;nn p-ji: rectum ct iustum, P«. LXXXIX, i5. XCVII,
~nf< p''"^ ^3 cl iTnplcsti vcrba iua, quia iustus est. Comm. a. It. reclum , tpiod loquimur i. e. vcrum Ps. Lll, 5.
33. Jes. XLV, 21. Jes. XLV, 19 cf. XLVIII, 1. — 3) iustilia i. q. fipn^ ,

causam habet (der RecLt bat) a) in

a) qui iustam velut iudicis Lev. xVl, XIX, i5, regis Jes. XI, 4. 5.
cansa forensi (opp. son). Ex. IX, 27: 'SSi p^^^iSii "<; 5. XXXII, 1, Dei Ps. IX, 9. XXXV, 24. 28. L, 6.
C^y\L"")?T ^I?yi Jchovae causa iusia est , mea ineique populi LXXII, 2. XCVI, l3, inde probitas, integriius (v. [^'VS,
causa iniusld. XXllI, 8. ProT. XVIII, 17. b) iu asser- no. 3) Jes. I, 21. LI, 1. 7. LIX, 4. P». XVII, i5. Hos:
tione qui roctuui verumque dixit
,
undc adv. recle, vere , II, 21. — 4) libcralio, salus felicilas (utpote virtutis ,

Jes, XLI, 26 (cf. XLIII , g, nbi eodem contextu est praemium , v. Jes. XXXII, 17). Ita saepe ubi in altero
r?3N). Inde membro est Sttj^, fiJi^d'' Jcs. XLI, 2. XLV, 8. LI, 5.
3) de bomine privato : iusiiliam eoccrcens in alios Dan. IX, 24. Ps. CXXXII, 9 (cf. V. 16). De servo
bomincs (Prov. XXIX, 7), legibus divinis obediens, Dci Jcs. XLII, 6 pij^a '^nNlp vocavi ie cum : salute i. e.
inde probus (rechilich), honesius , pius , inleger (quae ut cum salutcm afferres (cf. Jcr. XXVI,
salutc venires ,

omnia etiam Cicero iustitiae nomine comprehendit, OfGc. l5), eandein sententiam de Cyro XLV, i3
et in '-:n :

2, 10: iustitia ex qua una virtute boni viri appellantur

, pi:;3 liTTl^lT^SrT ego cxcitavi cum iit cum saluie veniret, ,

de iin. 5, 23 ; iustitia cui adiuncta sunt pietas, boni-

. . . it.' 1. q. n312 LXI, 3: pTS^l •'^'J» ierehinlhi bencdiclionis
tas, liberalitas, bcnignitas , comitas quaeque sunt gene- ,
( auf dcncn Gottes Seegen ruht gcscgnete Tcrebinthen, ,

ris eiusdem. Partit. 2a extr. iustitia erga deos religio, ut nos geseegnetes Land).
: Frequcntius etiam ita utun-
erga parentes pietas vulgo autem bonitas, creditis in
_.
tnr vc. Mpii ( q. v. ) , et frustra haec significatio huic
rebus fides, in moderatione animadvertendi lenitas ami- , voci abludicata esl a Moellero (dc autlicnlia Esaiae p. 186)
citia in benevolentia nouiinatur). Gen. VI, 9. VII, 1. et Klcinerto die Echtheit der Jes. Wcissagungen I, pag.
(

Ps. V, i3. XI, 3. XXXI. 19. XXXIV, 20. XXXVII, 255 sqq. ). Cf. nji-ij: no. 4.
25. LXXII, 7. lob. XII, 4. XVII, 9. Saepe copnlatur
cnm ^'an lob. XII, 4, ^pj Ex. XXIII, 7, sexcenties np i!j£ f. 1) reciiim , ius. ( Originis vestiginm habes

Jes. XXXIII, i5). 2 Sam. XIX, 29:

opponilur »u;-i Prov. , 3. 6. 7. 11. 16. 3o.X Gen. in nip-iVribr;
quid iurii mihi amplius cst? Neh. II, 20. Jocl 11, 23:
XVIII, 20 cet. Simili modo atque Cicero 11. cc. Hebraei
bcmini iusto tribuunl benignitatem et liberalitatem Ps. Mpi:^b mi".-; pluvia secundum ius i. e. pluvia iusta,
XXXVII, 21. Prov. XII, 10. XXI, 26, temperantiam quae agro ex naturae quasi legc competit.
et sobrietatem in edendo Prov. XIII, 25 et in loquendo 2) iusiiiia , nt regis Jes. IX, G. XXXIl, iG. 17. LX,
XV, 28, veritatis amorem XIII, 5, sapientiam IX, g. 17, Dei Jes. LIX, 16. 17, quae tum in puniendis im-
Emphat. de immunitate a peccatis usnrpatur Eccl. VII, probis cernitur Jes. V, 16. X, 22, tuni in piis liberandis,
20 :non exsiat homo iusius in ierra, qui faciat bonvm et vindicandis et remunerandis Ps. XXIV, 5. XXXVI, 11.
nunquam peccet. Paulo ante Comm. iG verba ne sis : Plur. iuste (benignel facia Ps. XI, 7. CIII, G. lud. V,
nimium iusius ne perdaris , intelligenda videntur de 11; !:N-|'i3"3 i:t-2 nip"7!i beneficia imperii eius in Jsraclem
propriae virtulis admiratore (ii^-^ys p"~i: lob. XXXII , i. e. auxilium, qnod iis praestitit, victoria, quam iis

1). —
Jes. XLIX, 24 Alb. Schultcnsius (de defect. I. largitus est.
c. ) p''"^ strenuum bcllatorem reddit, qs. idem sit quod
3) In privatis hominibus : prnbitas ,
pietas , virfus.
y^*? Comm. 25 sed p'~S ^5UJ est praeda iustis ablata.
, :
Jes. V, XXVHI, 17. XLVI, 12. LIV, i4. LIX, i4.
7.
Vide supra ad rad. LVI, 1. LVIII, 2. Gen. XV, 6: probilati ei
Tipi"4 rri;?
p^jS, in Pausa p-is Ps. TV , 6. IX, 5. XV, 2. duxii (Deus), pro documcnto probLtatis vel pietatis
XLV, 5. CX, 4 et saepe, c. sulT. 'pti: m. 1) senau phy- Labuit. Deut. VI 25. Plur. nip"iJ: recte facta Jes. ,

sico ut videtur (v. ad rad. ) , rectiiutlo i. q. lU;''. Ps. LXIV, 5. !li"" np"!:: pictas, qualis Deo placet Prov. V,
,

XXIII, 3 pi^ 'Va<'3 orbilae rectae.

: Dein sensu ethico — g. Passim spec. est benignitas et niisericordia Ps. XI, 4.

2) rectum, ius Jasque (das Recht), quod ita csse vel ficri XXIV, 5 , Prov. X. 2. Mich. VI, 5.
libcralitas LXX
debct cf. ntt;'' no. 2, a. Ps. 2: p"t^ bsz facicns XV, saepius i).tiifioaiirj Deut. VI, 25. XXIV, i3. Ps. XXIII,
rectum , recte agens , cf. pli: T:'2V Jes. LXIV, 4. Ps. 5. XXXII, 5. CII, G. Jes. I, 27. XXVIll, 17. LIX, iG.
XLV, 8. lob. VIII, 3. XXXVlVS: p^s inN •'Vybb 4) salus i. q. pni: no. 4 ubi vide (parall. n;'l\lj^,
crealori meo iribunm ius i. e. ius suum vindicabo. Inde
rryi^an) Jes. XLV, sl XLVI, i3.XLVIII, 18. Ll,'6. 8.
p"is t3D"d iudicarc ius i. e. iaste Jer. XI, 20, Dq'i"72 LIV, 17. LVI, 1. l.VU, 12. LIX, 9. 17. LXI, 10. 11.
p-i: iudicium iustum Deat. XVI, 18. Jes. LVIII, 2.
Ps. XXIV, 5 (parall. r!=-2).
piS ':tN7j, pTj: ':3N trutina iusta ,
pondus iustum Lev.
xix,''36. Iob.'xXXI, 6. Ez. XLV, 10. p-ii: 'n^l njP"!^ chald. libcralilas , hencficeniia Dan. IV, 24.
sacriCcia iusta i. e. debita, rite oblata Deut. XXXIII, ig. Ita saepe'apud Talmnd. et Rabbinos. Cf. sam. ^ipix de
I i i i i i i
 R. ans, nnis, isns, nns 1152 iin^pis — nr

^jui, aeth. V. gr. §. i35, 1 not. 3. ( Acutae vocis notionem habes

eleeraosyiiis, arab. syr. Ifi^cil , /fj^ J>^ ;
eleemosyuam in utroque elemento , unde pfiS conilatnm est, bn et bs ,
id. cf. Jljjna no. 3 fin. ,
^jwV/o V. dedit.
V. ad rad. mps p. 1062).
^n^pnS ^tdexiag (iustitia Jebovae) n. pr. qnod
gr. Hiph. causat. Kal no. 1 splenclcrc fecif. Ps. CIV,
gesserun^" 1) rex Judae, filius Josiac (Jer. XXXVII, i), l5: et vinum qnod laetificat cor hominis , f^JG bTJi:nb
Jojacbini antecessoris patruus 2 Reg. XXIV, 17. 1 Par. (Tp^iJTp quo sjilendct x'ultus magis quam oleo i. e. cuins pota
III, l5 (nonfraicr, etsi 2 Par. XXXVI, lO lcgatur linN ,
viiltus cxbilaratns magis splendet (cf. D^^ID liN ) quam si ,

qnod minus accurate dictum est unde in mss. iTlN-ia ,

unguentls esset deHbntus. Recte Targ. N'i^:Nb> Aben
et sic omnes vett. praeter Targ. ) , prius Mattanja dictus, Esra et Kimchi T^xnb. Sed non erat qnod bTTiitlb ex-
:

donec a Nebucadnezare Jndaeis rex impositus est. Nono plicarent n^-ix^rb quum haec notio primaria verbi bilS
,
iraperii anno , postquam Zedecias Aeg}-ptiorum auxilio
esse videatur.
fretus a Cbaldaeis defeceret, Nebucadnezar Hierosolj'ma
oppuguavit et post biennium cepit
, regem in fuga cor- : n^JnSa I. hinnitus Jer. Vm, 16. XIII, 27.
reptum oculis Riblae effossis Babylonem duxit , ubi mor-
tuus est. 2 Reg. 1. c. et sqq. 2 Par. XXXVI, 10 sqq.
Jer. XXXVII XXXIX. — 2) propheta mendax sub — nj Ij^ splenduit, ut verba affinia -iJ^T , inu q. v.,
Ababo 1 Reg. XXII, 24. 2 Par. XVIII, 10. 23, it. cf. ad nni:. Arab. -^ apparuit, prodiit, manifesta fuit
n^p-i:£. 1 Reg. 11. XXU,
3) Jer. XXIX, 21. 22.
res , IV. manifestavit.
4j V Par. 111, 16. 5) Jer. XXXVI, 12.
Hiph. denom. a oJ<mm fccii i. e. torculari
')'rX'^ :

expressit (Oel XXIV, 11. Ita Targ. ,

keltern).' lob.
^l^^ fuhii, splentJuii instar auri. In Talxnude sae- Aben Esra , Kimchi. —
Vulg. mcridianiur i. e. aestni
nitcnte, de pilo fulvo al. v. Buxt. meridiano expositi sudant quod praefert Alb. Schult.
pins de vultu fulgente s. ,

coll. .i!j IV. meridie aliquid fecit sed miuus apte ad

p. 1892. Arab. ,_,^io fulsit, dein de colore rubro fulvo- :

que capilli humani, unde JL^i ^~^-^ de Graecis quip- Dni^nilUJ y^ ,

qnod antecessit. In domibus enim umbram
,
captant , non soh expositi sunt.
pe qni rnfis capiUis sint, wa^ajo dies locusqae apricus. nnSlumen. Gen. VI, l6: ilSnb Mffii'n '^^IS lumen
Nasor. ^"MX fulgens. De origine v. s. v. PihS. facias arcae h. 6. fenestras lumen intromittentes gr. ,

Hoph. part. a^TUa fulgcns instar auri (de vase aeneo) q-toieg. Memoratur fenestra arcae VIII 6 ei apcruit , :

Esr. VIII, 27. Noachus nann Jibn~nN fcneslram arcae: ex quibus ver-
bis tamen nequaquam efficias , unani taiitum arcae fene-
Dn!2 m. rufus, de capillo Lev. XIII, 3o. 32. 36.
stram fuisse , quum etiam germ. dicas er sieht aus dem
LXX. luvd^i^m. :

Fenster, er stebt am Fenster, licet perraultas fenestras

apricus , iude exsiccaius fuit,
liabeat ista domus. Unam inteHigunt Tbeod. d^vQuv.
I |n!i2 rad. inasit. Symm. diacfavig. Gr. Venet. (fWTuywyov. Targ. "nins,
siiivit, vic. verbis nnst et nn^ ubi vide. Chald. Nrsi:
Valg. fenestram. Abulw. Kirachi , Luth. , sed Saad. U/iJ
et Nna sitivit , Nn^ni:, Nnin^rsitis; syr. |oit et nasor.
lucem (ad verbum), Pesch. f.J'j.iOl de cnius significa-
id. He littera in semivocalem emolhta inde ortae sunt ,

tione dubitare non debebant (v. Mich. ad Castell. p. 246),

radd. a) Nii:, (O» chald. et nasor. exaruit, arab. Ua^,
nam Ephraemus (1, 14/ E) expHcat AaOOI M^ou.^
icy>3 exarnit (palma, mamma ) , ^Lo aridus : b) ll^if,
(Q3 luminaria Eodem vc. Syrns usns est
i. e. fenestrae.
unde 'J'|i2£, "'i: , iTS 'Ji^it, quae vide infra. Sed med.
,
Ez. IV, 2 pro d^iis , ubi legisse videtur d-^ria fenestrae.
< ortum esse ex Tt quum aHa arguunt tum fi snbinde ser- CoHective accipiendum esse nn:; arguit etiam sexus ,

vatum ut in ^i'j£ arab. ..j^o. femininus, sequitur enim n^bsn nat« bN usque ad ulnae
:
,

longitudinem facias eam i. e. lucem , fenestras. Dor- —

sum arcae 1. e. tectum (v. nOw73 VIII, l3) inteUi-
^^l^ 1) i. q. 'init, IflT (v. ad rad. nni:) splen- gebant Alb. Schult. cl. dial. p. 287 et J. D. Mich. in

duit , V. lliph. Transfertur 2) ad vocem acatam et cla- suppl. coH. .ilj dorsum , 'i.sj<2 testndo : sed iUud cam
ram, unde Ainntut/ eqnus (arab. J».^, syr. ^oi.) Jer. certo Hnguae usu multo magis convcnit.
V, 8. L, 11: iuhilavit clamorem suslulit (prae laetitia ),
Dual. D^^ini: meridics pr. lumen duplex i. e. splen-
homo Jes. XII, 6. LIV, 1. Jer. XXXI, 7. Esth. VIII, didissimum. ( Cf. duac noctes vit. Tim. 1 p. 606 1. 10
i5, sq. 3 de aliqua re Jes. XXIV, i4. Semel de cla- pro nocte horrida. Ewaklus gr. §. 362 chialem cxpli- , ,

more quo auxiUura imploratur Jes. X, 3o ^bip ''b?ii:

,
: cat de tempore quod solem in coelo culmine stajitem
,

clama tota voce iua , pr. vocem tuam , de quo accusativo autecedat et sequatur sicut a^STy sit tempus
, quod ,
 R. irri, T)s 1153 ins^ — ]r

solisoccasum antccedat et sequatur. ScJ bnius locutionis leoni (tigris venatur Val. Flacc. i,4g3, quas venabalur
aliam ratiouuiu csse , supra vidinius v. STy. ChalJ. — leo Gell. 5, i4 extr.). lob. XXXVIII, Sg N-aVr n:i:inri :

Sj^-y num pro leaena praedam? X, 16:

vcnaris leaenae
in">a, !Tiri''t:, sjt. PO^^i ,
arab. ijj^b Cor. 24, 5/ id.,
•jlirkn !?n'i;3 sicut leo vcnaris persequeris mc. Sunl qui
interpietentur «icut leonem venaris mo (Jarcbi), scd
jjj II. IV. meridie fecit Cor. 3o, 17, iter ingressus est).
:

concinnior est oratio si J)eus leoni coniparatur

, ut ,
Gen. XLIII, 16. 20. Deut. XXVIII, 29. 2 Satn. IV, 5.
saepe Jes. XXXI, 4. XXXVIII, i3. Jer. XXV, 37. 38.
R.g. XVIII, 26. 27. 29. XX, iG. 2 Reg. IV, 20.
1

Cant. I, 7. Ps. LV, 18. XCI, 6. Ain. VIII, 9. — Hos. V, l4, quiArabibus quoquc venator appellatnr, v>l-yj,
Milites tempore nieridionali propter solis aestuni pleruni- > - oE
qui- otiari solebant, sed nonnunqnam impelum faciebant, LX_yo\ (v. infra). Metaph. Ps. CXL, la: vir violenius
nt imprudenles soninumquecaptantes facilius opprimerent: niEtTiyl: ^i^li:" "1 mahim pcrsequiiur eum usquc ad rui-
nnde a-i^ris: Jer. VI, 4. XX, 16 (ut ^b^jra j de impeta nam. — 2) nucupari Lev. XVH, i3 (qui locns ad vcna-
subitaneo, cf. Cor. 9, 82. Felicitnlis imagincm praebet tnra et aucupium perfinct). Thren. III, 62: "«Jns: n^ia
lob. XI, 17. Ps. XXXVII, 6. Jes. LVIII, 10 opp. rt";!:. ni-::i3 insidianlur mihi , ut avi, ct sic saepe de insi-
diis ,
quae hominibus tenduntur. 'd ttic: l^i: insidiari
"inS^^ m. oleum, idqne recens et hornum (quo
i) vitae alic. Prov. VI, 26. Thren. IV, i'8 : :i;n5S ^ni:
diffi-rt a f 13 d
mustum a vino) a splendore pellucido
, ut , insidiantur grcssibus nosiris. Micb. VII, 2: ~ax \i^t<
dictura (cf. 'anr Zacb. IV, 12). Kimchi ]-3U)n Nip^ :
D^n ni::'' ^n-nN retia ponunt quisque fratri suo. (Arab.
ns-^-nn inwV laiT^n nya ]3, Credner ad Joel I, 10.
0>Lo med. Je venatus est etiam pisces w\*o animalia,
Itaque saepissirae comungitur cum UJITn musto Nuni. , , ,

XVIII, 12. Ueut. VII, i3. XI, i4. XII, 17. XIV, 23.
quae venata capiuntur, >iU*3 venator, piscator, leo,
XXVIII, 5i. 2 Par. XXXI, 5. XXXII, 28. Neb. V, 11.
X, 38. XIII, 12. Joel I, 10. II, 19. 24. Hos. II, 24. iXl!o( it. de leone. Melit. siid c. derivv. de venatu et
Hagg. I, II. nn^-^n 'ps 'jP Zach. IV, i4 duo JiUi
olci i. e. oleo nucti. Rectc Kimchi p ii33nT dn :
piscatu. Chald. et syr. Jr devenatu, aucupio, piscatu).
n^iiab nr ^a-i^a infa:-:j pn^ii^"' p yaini-i b^fnisN^a Pil. insidiaius esl Ez. XIII, 18. 20.
n;n3b nTI infelli^untur Serubahcl f. Schealiiel ct Josua
f. Jozadak ,
quoniam uncti sunt oleo, alter ail impcrium, Hithpa. T^ta^n (denom. a 1^^, fTl''i:) commcatu
ahcr ad sacerdotium. Eadem dederat iam Abulwalides. (Aram. ni^TN, jOjli
insiruxit se Jos. IX, 12. Jo3. 1. c.

2) n. pr. filii Kebatb Ex. VI, 18. Num. III, ig.

Patron. '''i^Jit''. Num. III, 27. Arab. J»,: id.).

12 (pro inic , 1^:21 splendor) Jes. V, 3o lunam TjS m. 1) venalio Gen. X, 9. 27. XXV, —
significare volunt nonuulli ihtpp. Hebraei, ut Saad. Jarcbi, 2) fcra vcnando capia , caro Jcriiia (Wildpret) Gen.
a splendore dictam. Apta sane sententia luna et sol : XXVII, 5. 7. 19. 25. 33. Prov. XII, 27, praeda ( avis
obscurantur in coelis eius. Sed Jiimis incerta tamen ista rapacis) lob. XXXIX, 3 (XXXVIII, 4i). Inde 3) cibus
significatio cf. ad B"'E''"is. quicnnque (hominnm) Neb. XIII, i5. Ps. CXXXII, i5,
spec. commeatus Jos. IX, 5. l4. Cf. fTl'':;-
nnS (pro rr^ns ) n. pr. viri 1 Par. IV, jr •

nT^S, m2 f. i. q. Ti: no. 3 commcatus , spec.

itineris Gen. Xllu , 25. XLV^ 21. £x. XII, 39. Jos.
N l2 soriidus, IX, II. lud. VII, 8. XX, 10. 1 Sam. XXII, lo. Ps.

LXXVIII, 25. (Arab. Sh, aram. N^j-t ]?ol).

HM l2 f. excrementa, v. rad. NJi^ p. 616 A. ,

"li{^2 collum, v. rad. lli.

T^S m. venator Jer. XVI, 16.

NI3T2 n. pr. civitatis Syrae , v. rad. 21::.

TT^S Gen. X, i5 n. pr. (tem. Jos. XI,
'j')Ti2 et
8. XIX, 28,
ubi urbs intelligitur masc. ubi gens Sidc- ,

niomm Gen. 1. c. '("(bs ^Ti:) Sidon, urbs nobilissima

Pboenicum , a piscatu liomen habens (v. supra dc usa
1"^ pr. insidiari , vic. verbo TIT^ (cf. u;e; n^l^ Arabum et Aramaeorum cf. Instin. i8, 3: condita urbt, ,

1 Sam. XXIV, 12 et CD3 n^i: Prov. VI, 26) et eiusdtm quam a piscium ubertate A'{rfona appellaverunt nam piscem :

originis, ab oculis in aliquid intentis et a speculando.

sc. [imo piscaium] Phoenices sidcn vocant). LTrbiun Phoe-
:

Inde 1) venari feras , de venatore. Gen. XXVII, 3: niciarum antiquissima erat (1^:3 "133 'Jl'":s: Gen. l-c),
m''!: 'b nni^ venare mihi jcrinam. Comra. 5. 33. Jer. plenins nn 'JiT':: appellata (vel SiV7o/i magna ycl Sidon

XVI, 16. Poet. etiam tribui videlur bestiae rapaci, ut meiropolis]' ios.Xl, 8. XIX, 28, mercatura et naviga-
I i i i i i i 2
 R -fl2 1154 12» nii:s52

tione florentissima (Jes. XXIII, 2. Ez. XXVII, 8. II. nrbis V. Strabo XVI p. 756, de hodierna \iXfM> dicta

5,289.23,743. Od. 4, 6i3. 619. i5, 113 119), ab — Abulf. Syria p. g3 et quae laudat Winerns in Realw. II,
architectonim etiam dexteritate nobilis (1 Reg. V, 21): 535 , ad historiam eius cf. Menand. Ephes. ap. Jos.
Aseritis assignata quidem (Jos. XIX, 28), sed imperio Antiqu. 9, i4 §. 2. Herod. 7, 96. 99. 100. 8, 67.
eonim nunquam subiecta (v. lud. I, 3l. III, 3. X, 12. Diod. 16, 42. Relandi Palaest. p. 1010.
XVIII, 7). Cum Tyro copulafur Joel IV, 4. Jer. XXV,
Nom. gent. IS^a 1 Par. XI, 7. XII, 8. 16 (ubi in editt. est nSS,
22. XXVII, 3. XLVII, 4. Zach. IX, 2.
3. Ez. XXXII, 3o pl. d^n^2:, ad analogiam chaldaei Nnlita sed invito vero etymo, ,
•'3-T.a Sidonius lud. III, ,

DViii Par. XXII, 4. Esr. III, 7 (ubi copulantur cum

I
quod Patach etiam in regimine non admittit) plur.
nillla arx castellum monianum dictum ab insidiando
Tyriis, v. infra), l^ri^rc 1 Reg. XI, 33, pl. fera. , ,

et speculando , ut fl-jXa a fl3i ( cf, ni^; et ad rad. TTCi. ).

nv^li Sicloniae i Reg. XI, 1 in plerisque libris (cf. infra
formam Syrani ) , sed cod. Erf. 5 ninS-i:; (nisi mavis cum 1 Par. XI, 7 'i:n ^11^3 T']^ 3ia'1 ei liahitavil Davides
:

ni':gy Neh. XIII,

certe ni«51X cf. in arce (Zionis) proptcrea appcllata esi urbs Davidis.
:
ed. Bragad. ni'5T2£,
Ibid. XII, 8. 16 (c. art.) de arce Davidis in montanis
23 Keri). Haud ita raro auleni SiV/o/iii nomen ad uni-
Judae saepius |-ni2;En dicta q. v. Plur. arces montanae
versam Cananaeam borealem s. Phoenicen Graecorum ,

[Sidoniam dixeris cum liomero Od. i3, 285, ut ba^

i Sam, XXIII,' 14; '19. XXIV, 1. d^2>bD nil2£a Jes.

Bahylonem signiCcat et Bahyhniam) translatum est ita ,

XXXIII, 16. De
arcibus Moabitarum Jer' XLVIli, 4i,

ut Tyrum etiam complectatur (v. comment. ad Jes.

Babyloniorum LI, 3o. Copulatur cuni cavernis lud. VI,
XXIII, 2, qnae qnum scribereni nesciebam similia iam , ,
2, Ezech. XXXIII, 27. (Chald. ismj:;: id. v, Buxtorf.

binis verbis dixisse Masiam ad Jos. XIX, 29 paullo ube-

p, i24o, arab, i>Ua^ vertex montis, ut lat. arx de castello
,

rius exposuisse Uesvignolium chronol. sainte II p. 25).

,
montano dicitur et de cacumine montis. Utrumque vc.
Ita Jes. XXIII, 2 : JiT'^: -inb ubi LXX. i.UTu,%loi (1)01-
Lexicographi inepte ad rad. Jwcixi retulerunt cf, etiam
vixiig. Comm. 4. fit^lt na Conim. 12. Deut. III, 9
(LXX. Ooiriy.c?). "'3ii:-b3 Ezech. XXXII, 3o -b3 ,
OjL) arx, castellum montanum. Ab eo est n. pr. 3IacyaSa
D^i^T-il: Jos. XIII, 6, et eodem modo accipienda videntur Jos. bell. jud. 7, 8 arcem illam paene inexpugnabilem
1 Reg! XI, 5: d-^aiir •'!i;*5N n^irnay. Comm. 33. 2 Reg. designans, quae a sicariis contra Roinanos defensa est).
XXIII, i3: n"'21"'i: V'''F'^ nShiry (nam Aslarte ab omni-
buS Phoenicibus culta est ) , prae celeris autem 1 Reg. TiSti cstr. ni::a Prov. XII, 12 m. 1) capinra,

XVI, 3i , ubi Ethbaal appellatur Di^li^ ?jbJi , etsi praeda Prov. I. c. — 2) reie venatoris, Cum suff. ini2:a

aliunde constet (Menand. ap. J03. Anliqn. 8, i3 §. 2), lob. XIX, 6. Plur. DniSi;: Eccles, VII , 26, (Syr!
eum Tyri regem fuisse. ( Contra Gen. XLIX, i3. Jos. ]Zj.j^io, arab, iAA*i/a rete), — 3) De munimentis
XIII, 4 Sidonis proprie dictae fines intelligendi sunt).
Atque amplior isle significatus ipsis quoque Phoenicibus, explicant i. q. n^a Eccl. IX, i4: b">bia b-^iij:» 'rrbs nsa,
praeterea Graecis et Romanis liaud incognitus erat. Ila sed de aggcribus oppugnantium haec vox dici non potest,
enim accipienda epigrapha nnmi Tyrii regnante Antiocho et nil dubito quin cnm 2 codd. legendum sit d^^Ttxa cf,
IV cusi Q-^jn^ at» "l^b (cusa) a Tyro metropoli Sido-
: , Deut, XX, 20: Tii-n by li2:73 n-^iai. Ez. IV, 2, Mich.
niorum cf. /^ojTQonolig (Doivr/.cov Strab. XVI p. 756. Grnt. IV, i4. ' " ' ' '

p. iio5 (v. moniimm. Phoen. p. 263, tibi Hamakerum

refellimus , de illo nnmo secus statueutem ) Hesych. :
n^liSlQ f. 1) rele (piscatoris) Eccl. IX, 12. —
^iScoviot , Oolvi/.fg cf. supra LXX intpp. , et apud 2) arccT. q,S2:53 Jes, XXIX, 7. Plnr. Ez. XIX, 9.
Homerum ^iSoviovg saepe Phoenices esse non Sidonios
qui etiam Tyrios Sido-
,
"'llSti f, 1) caplura pracda Ez. XIII, 21. —
tantum vel ex Virgilio probes
,

ninrum nomine comprehendit indc urbs Sidonia de Car-

,
,

2) re/e'Ezech. XII, i3. XVII, 20. Ps. LXVI, 11.

,

—
3) i. q. Ti:73 , mii:» arr, castellum monianum lob.
tbagine a Tyriis condita Aen. 1, 677. 678 Sidonia Dido, ,

quae Tyro. oriunda erat Aen. 1, 446. 6i3. g, 266. 11,

XXXIX, 28 (ubi non opus est ipsum montis cacumen ,

intelligere). 'ji'':: nT):i73 arx Zionis 2 Sam. V, 7. i Par.

74. (In numis Sidoniis vulgaris epigraphe est 7T2ib
XI 5 mn::53n c. art. de eadem 2 Sam. V, 9: sed
Dj"i:;b V. Monnmm. phoen. fab. 34 et p. 264 sqq., gentil.
, ,

alibi in historia Davidis rn!i::a!l arx s. castellum xaT^

'':ii:^; pro gr. ^idioviog habes in inscr. Athen. 1 lin. 2 ib.
f^oyjjv est castellum montanum in vicinia vallis Rephaim
tab. g et in numo Tyrio , de quo supra
, I33na DN IMb ,
elBethlehemi 1 Sam. XXII, 4. 5. XXIV, 23. 2 Sam,
tab, g. Syr. nomen urbis scribitur ,Oj.j. v r»\ > incolarum V, 17 (cf. ad hunc locum Tn-i 1, litt. y, <)). XXIII, i4.
1 Par, XI, 16, idem quod 1 Par. XII, 8. ;6 appelJatnr
ITajJ/j Ind. III, 3. X, 12. XVIII, 7, arab. ^^,61^, ISall. 'Iranslate Deus appellatur arx i. e. praesidium
ali'c: Ps. XVIII, 3 : \-Tii::!3i •'j-bo -inv XXXI, 4. LXXI,
hodie IiXaa3 a pleniore Ijiaas, gentil. ^1iAaa=, gr. gen- XCI, CXLIV, XXXI, 3,
3, 2. 2 , et itanink;!: n^= Ps.
til. scribitur 2iScovtog, poet. StSoviog). De silu veteris
 K. m^ 1155 ms, r4_

y^^ in Kal iunsit. pr. statiiit (stellen), vic. tiv^» .nirJj ':jii:, Deut. XXXIII, 4: nij; n^iin
et c. dat. pcrs.
nc^3 i:'r. Neh. IX, mandata dedit Ps.
i4. D-^ipD nii:
unJc ]!'!:. (Syr. \°\t i«i
'•*°>J
i°3 posuit cippum Ez. CXIX, 4. — Gen. L, u
b) in Gerundio,
S|Di'' la^l :

i^3N-n{{ tirnb D^NDSn-nN. Exod. XXXV,"i. 29I

XXXIX, i5 resch. , arab. 8».o cippus. lubcndi signi-
XXXVl' 5. Lev. VII, 36. 2 Sam. VII, 7. Jer. XXVI,
8. Ubi iussu cavetur nc quid iiat i. e. vetalur aliquid,
,
fjcatnm Arabes habent in transp. .^j, cf. tTin .^=»3
indicavit. Syllal^a primaiia 1S convenit cum
,

32; in ai:'',
ponunt p
sq. inf. Jes. V, G: T-^^nn^a D^am b:^ ni:;»,
vel \n:^::b' sq. inf. Gen. III, ii.'jer. XXXV; 8."—
c) in lut.' praevio -lUJwS (ut) Esth. II, 10: n^:; "311»

Fi. nii: fut. apoc. 1:27, ij:';i, imp. nis P». XLIV, T^iin Nb TiI:N •1"'^^ 1 omissa coniunctione Threii. I, io :

5, apoc. i:; (cod. ^i:: = "'^ti: tev. VI, 2. XXIV, 2. JiNn^ Nb n^rk, saepius cura Vav Gen. XLII, 26: IS''!
Num. V, 2) 1) constiiuii (bcstellon). Num. XXVII, 19: !tN-"3''i ct iussit et implcrunt i. e. eo inbente implerunt
sislc cum (Josuam) ante Eleasarum .... irt? l^rr^l^i"; (cfJ Sajj no. 3 ). Ex. XXXVI, 6. \ Reg. V, 3i.
3rT'';''yb el constllue eiim coram iis. Primaiiam vim , de
3) c. acc. pers. (sine mandati mentione nmanda- ) :
qua m:i est i. q. I:i3, babes fortasse in Ex. XVIII, 23 si :
vit aliquem cum mandnlis misii aliqnem. Jcr. XXIII,
,
hoc facies "^-IZS pVd''1 ^'I^TH/^^^^ZlslabiUcts.firmabitieDeus
32 :a-nii:: N'!:'! fnn^rir t<r •'riN cgo ncque misi ncque
polerisqur consistere. LXX. y.uTtn/vaii Cl o d'iog. a) ali-
amandavi eos. XIV, i4. Is ad quem mittitur et cni man-
quem super aliqua re i. e. praefecit rei sq. acc. pers. et
data mittuntur, ponitur praevio V? Esth. IV, 5: ^ini^ni ,
by rei I Sam. XIII, i4: Vjy bs T5:b Min-; nnii:';i.
•S^^ITa b" et amandnvit eum ad TMardochacum Esr. Vlll,
XXV, 3o. 2 Sam. VI, 21. Vlf, 11. 1 Paral.' XXIIJ 12.
17: 'iPar'.XXII,i2.Je8.X, G; sq. bs Jer. XXVII, 4. Esth.
Neh. V, i4. VII, 2. —
Jes. XLV, 11: i^SE i^si ':2 b?
IV, 10. —
Persona vel res, de qua mandata dantur, poni-
'';i2;n'T' pr. pracjicite me liberis nieis et operi manuum
lur praevio r? Gen. XII, 20: D'"!!;:^ nr'": T^rr» IX^i.
mearum ;. e. tuto potestis creatnrariim mearum curani iiiilii
committere. —
b) instiiuit, condidit. Ps. VII, 7 BSTi;73 :
2 Sam. XIV, 8, sq. iN Ex. VI, i3 VN^-iJ-' •':r bN ci:;m.
XXV, 22. Jes. XXIII, 11. Jer. XLVil,'7,' 'sq.'b' Ps",
:

nii:; iudicium insiitue. "ms T'^'-?. tris LXVIII , 29:

corulit impci^at Deus tuus polcntiam luam. CXI, 9 Mli: XCI, 11: -jb ni:C'^ T^-Nbo 13 nam angclis suis inandala
—
':

in^na instituit foedus eius. Jes. XLV, 12: manus meae — dat de ie. llaud raro Deus hoc modo amandare s.
erpanderunt coelos 'n''^!; DN52C bsi ct omnem eTerciium mittere dicitur etiam res inanimatas , ut benediclionem
eorum condidi i. e. creavi esse iussi. XLVIII, 5 (parall. ,
Lev. XXV, 21:
D^b '<n313-nN "n''l^1 et mitlam vobis
n^ay). FromittendL \\& quam nonnulli uni alterive exem- bcnedictioncm Tneamr^Deut'. XXVIli,' 8! Ps. CXXXIII,
,

plo adhibuerunt (v. Knapp. ad Ps. LXVIII, 29. CXIX, 3, gratiam Fs. XLII, g. XLIV, 5, gladium Am. IX, 4.
i5i) idoneo fundamento caret. Adde lob. XXXVIII, 12 : "iph n^^lX '^"r^/:r: tune unt/uam
amandasti auroram? misisti auroram , ut Deus quotidie
2) iussit, priieccpit mandavii, absol. Ps. XXXIII,
,
fecit et XXXVI , 32 : 3'iai::2a n^rr ii:'^i ct mittit
9: 1725^1 Nin n-i:i
aliqucni) Gen. XXVI, 11:
, sexcenties sq. acc. pers. (utiubere
ai^rr-is-nN ^pa-^aN 1:411.
cam (Incem i. e. fulgur) contra^ hustcm. — Spec.

XLIV
dicunt in^a}; nii: 2 Reg. XX, 1. Jes. XXXVIII,
, 1. Num. XXXVI, 2 ai. (v.' ifffra), "rariiis
1 et in^2 itt nii: 2 Sam. XVII, 23 extrema man-
sq. by (cf. n-- ) Gen. II, 16: DiNn' "r;* CT'r}« •••'
i:i''i.
data dedit familiaesuae i, e. testamentum condidit
XXVIII, G. 2'Par. XIX, 9. Estli'il, 10. 20.'lV, 17'.
(sein Haus bestellen). Cf. rabbin. ni<l2; testamentum,
Jes. V, 6. Am. II, 12. Nah. I, i4, sq. bN Gen. I/, 16.
Ex. X\'I, 34. Num. XV, aS, sq. b Ex.'l, 22. 1 Sam. et arab.
,_j^^ v. c. Cor. 36 , 5o : Sa/Jjj ^jjt^IaVU^j "^

XX, 29. Jes. XIII, 3. Jer. XXXII, 23.' XLVII, 7. Diserta

mandati verba adiiciuntur praemisso n?:Nb Gen. II, 16. non poieruni testamenium faccre j et ^.1 Hebr. IX, 16.
XXVI, 11. XXXII, 5. L, 16. Ex. V, 6 et saepe.
testameutnm Hebr. VIII, 8 sqq. IX, 16. 18.
17, aa*3j
Praeterea id r/uod quis fieri iubet , ponitur a) in acc.
Erp. Cor. Snr. 2, 176).
Gen. XLVII 11: n^^lD ni:c "l''r'<3 sccundum id quod
,

iussit Fharao i. e. quemadmcdum iussit. Ex. VII, 10. 20.

Fu. r:ii: iussus cst. Gen. XLV, 19 Lev. VIII, 35
XXXIX, 43, indesq. acc. pers. etrei iussitaliquemaliquid. :
in''-!^; ila iussus sum , hoc mihi mandatum est. Ezech.
'J2
Gen. VI, 2a D'n'rN ini< ni:; -lUiN bbs. VII, 9: Ti^NS
:
X'li','7 :'
in\1i: -iltNS ut iussus sum. XXIV, 18. XXXVII,
r':-n!j D',-:'?.'». n^s. "16. XXi, 4'. "Ex.ViI, 6. XII, 'bo.
'
7. Sq. a eius qui mandata dedit Num. XXXVI, 2.
XX V, '2 2. XXXIV,
4. XXXIX, 1. 5. 7. 1 Par. XXII,
l3. Neu. VIII, 1. Itadicnnt: iubere mandatum iussum, ,
"2 et -l-i m. mandatum praeccplum (litip, in a ,

it. pracceptum , legem, pro dare mandatum legem feiTe. , radd. ni]: nin Hos. V, 1'. i-,n!< ?j';n biNin'"'^
1
, 1:!: :

Ex. XVI, 16: •'j nii: nicN -la-jn nr. XXXV, 4. Num. placuit ei sequi mandalum, Si modo sana est scriptura, 1S
XXX, 2. 1 Reg. XKI, 21 •'^ Tjii: nc.y nix^in. Num. : nou aliud inandatum essepotest quam Jerobeami de colen-
XXX, 17: "^ n;^ ii^N ^''pjnrT. Jos. I," 7: ii2J:v nnin dis vitulis aureis. Sed LXX reddunt xu f^iaiaia, Pesch.
 R. nis 1156 msa
i£\a.jja) vanitaus, et non possnnt non legisse ittj pro Niuj cave credas. Contra eam vim constanter exprimit Vulg.
voce irieris, adde in Num. Targ. 'js>ii: naves, Gr. Venet.
lob. 3l, quod persaepe ^icWatoi, fiaTuioTrjg redditur.
XV,
vavg , Ar. Erp. wsi^L* navigia , Saadias in Polygl. qui-
Atque hanc scriptnram vulgari praefero. Nam ire post
vanitaiem est scciari vana idola (N"jU: iVsn Ps. XXXI, 7), dem ,,yv./o5LXJ| <jui surripiunt" , sed haud dubie legen-
cf. de eadem re formulam b3:^r! il'nN TJbn 2 Reg. XVII, dum (^.j3'.jt vascula , navigia, ut apud Jes. 1. c. (m^'»^,.

i5. Jer. II, 5, 'inN r\% Jer. II, 23 al. (v.

et D-«V?:n Jes.Aqu. TQii]()i]Q vTiiQfuyi&fjg, Targ. Nn^a ''2'ii'l Libur-
'*iriN n^" P- ^7^ •'^)" Contra nusquam dicitur ire post nica magna [sed Syrus quem laudat Mich. h. 1. alia
niandatum pro scqui mandalum. Hieron. I^w sorclidum — omniahabet]. Aliud "'^ —
D""»:; v. rad. !t':;.
,

,
,

interpretatur i. e. idola sordida, et sic nupcr Bottchcrus

specc. p. 171 ,, nackgcgangen
: ist es dem Dreck " sed, : ["S cippus, monumentum, a statnendo dictum, sive
ut alia taceam a Nili r!i<-i:C ( p. 616), quorum 1 servile
, ,
sepulcrale 2 Rcg. XXIII, 17. Ez. XXXIX, i5, sive viae
est, Don radicale, i:: cum Vav mobiii formari non monstrandae Jer. XXXI, 21. Plur. Jer. 1. c. (Syr.
poterat. — Jes. XXVIII, 10. i3 frivolis et teraulentis f..o^ lex. Ad!. ^io v!*^-' • »s!^ '^^ ciiDl]^ (iw^lc?)
hominibus intcr pocula de praeceptorum divinorum, qui-
bus obruantur, multitudine conquerentibus haec verba rv«5*- lapide I
, cippus lapideus. Arab. pl.
tribuuntur :
l^b l^ "')?'? "^P- "^'4^ "'^ ''^^ ''^ "'^ """^ '"°'"^"~
ium ad mandatum, mandalum ad mandaium, praeceptum ..(yo lapis viae index ,
pl. ^Sj^ol sepulcra. Chald. Il^^
ad praeccpfum praecepium ad praecepium T^^T DU3 T'?!!
,
i. q.hebr. Apud Talraudicos est etiamverhum 'JsS
tti paullulum hic paullulum illic i. e. praeceptum prae- signare , notare v. c. sepnlcruni ut locum imraundum
cepto, lex legi additur a sacerdotibus et prophetis , iu dies V. Buxt. 1898, quo de more sepulcra signandi v. Pococke
novis iisque minutissimis praeceptis vexamur et fatiga- nott. misc. ad Port. Mosis p. 75 sqq. , ubi ctiam de nostra
mur. Paronomasia voces balbntiente ore cum ludibrio voce docte agit : ,,lTnde [e syr. l^o»] confirmatur Ebn
editas imitatur : et propter hanc ipsam propheta pro nii;:q
Jannabii [ Abulwalidis] sententia, qui nominis 'jvi: thema
optavit i:; vocabulum insolentius et fortasse novum
statuit n"':;non ut alii ]'<:: auctoritate linguae Arabicae
,
qnippe quod synonymo ip responderet. Ex vett. intpp. l^;
,

motus, quod in illa idem vocatur iiyo a themate L^o ...

ivToV^v primus vertit Symmachus dein Saadias Abul- , ,

Pro imperativo habae- quamvis alias p">X affinitatem habere posset cum Arabum
walides et Hebraei paene omnes.
qni paronomasiam et ipse imita- .,Lo custodirq vel, ..Ijjao lapis durioris genus, qui foi-san
runt Targ. et Hieron. ,

turus reddlt: manda, remanda, manda, remanda, Syrus ad huiic usum frequenter adhiberl solitus. Ita et R.
"IJI:ducit a Ni:;, ip a Nip , hac sententia sordes super :
Tanchum locum istum explicans 'ji^X dicit esse Sya^
sordihus, vomiius super vomilu: illudque nnj)er probavit quod est ( iuqiiit ) xa^c vJij.LiJi j '^\ .*ai! J,c J^jtj jiS-
etiam Bottcherus 1. c. qui lit sordes (Dreckchen) et i;?
lapis vcl super scpulcrum vel in via posilus in signum , ita
Jilum de re parva et exili dicta existimans ita vertit dass
ut Jer. dicuntur \}-^ CjUiU:
:
1. c. D-^ariJ tiiiiJki^ Oij^'
(es) DreckJein auf Drecklein (setzt), Drecklein anf
ib^r, fvssrr rvo 'jva ^-m^o *J i^^Le j^^^ i>c ^Jt^. UJt
Drecklein , Drathlein auf Drathlcin cet. alios praeterea ,

de h. 1. ingenii lusus in medium protulit vulgari iuterpre- ^*^ j=r'^i 'i,A^ ^\ nnapn n^^ab p'2: o^j'»"!^' ijyv.

tationi, de qua fastidiosius iudicat vir doctns, nullo •jiiU , kAjJ! (j*UJ! signa viis apposita, atque iia siructura
modo aeqniparandas. sepulcro imposila in signum appellalur Ziun ut ubi dici- ,

tur : Quod est signum illud? aique iia dicunt 3Iajores,

^S (pro ^i:: ) m. navis, a statuendo et erigendo s. Ziun iuxia locum sepulcrorum i. e. signum s, sepium quo
exstruendo dicla' cf. tia^^Ep. Firmaret hoc elymon arab, impcdiunlur homines ut per sepulcra iranseant. Locus
allatus est a Reg. XXIII, 17 ad quem nomen illud expli-
, sjC>o navigiolum" Castell. col. 3i44, nisi haec ipsa
cans dicitiiesse Li.^. ^^ >Jji >Aju-J j^sjli tJ^».^' f>l-^'
vox
dum
,
quam Geuharius
suspecta esset. (Errorem latero in his Castellianis,
vel ex eo apparel , quod additur ,,IendeT" vox nihili,
et Firuzabadius ignorant

:
, admo-
XjLu
X/:!^c.
^\ ^ j^
*.*«, ,.i_)-5s^
J^5 D-^Jv::
-j.2i! ji^c
fb '3"'sn tfjUAi^j

septum sepulcro circumdatum

mNaa b(«

fortasse Z. index lapis index , cui respondcret l<.j|_yo per

,
ut elongeturah ipso qui immundiiiam cavet atque ila dicitur
Nun scriptum). repetebant a '':£ aridus , quia
Vulgo ^:; statue tibi Ziunim vcl iaxta alios lapidem magnum s.
navis locus slccus sit in mediis aquis vel a ~}ij pro •'i:3 ,
aedijicium super sepulcrum ut sil in indicium ct signum." ,

quia volci per undas (Sim. ). Jes. XXXIII, 21 a^^^S '3'n :

Nobis quoque verbum ]'^ denom. esse videtur a 1V^_,
"I^TN '^:ST navis remis agiiata et Irieris magna (Vulg. ). PI.
3""^: "Num. XXIV, 24. Ez. XXX, 9 , D-"i: Dan. XI, 3o. mSQ f. praeceptum , lex (LXX plusqnam centies
Seti ri':; Ps. CV, 4i est a ?t:j. Michai;Iis in suppl. IvToXti , aliquoties lvTa'kf.ia , nQogTttYfiu ). Dicitur a) de
2o85 observat, navis significationcm a vett. iutpp. iu
p. praecepto humano , -ibTan m^i2 Jes. XXXVI, 21. Esth.
nno Jesaiae loco ibique a Chaldaeo , Syro Vulgato cx- , , III, 3. 2 Par. VIII, i5.' XXX, 12. Ds-^nN n:irT' ms)3
primi ipaamque illam potcstatem in dubium vocat. Sed
, Jer. XXXV, i8. Jes. XXIX, i3: !Ti7ab;i? o-h:ii^ nvin
 R. ms Cli: 1157 mu — C12

praeceplum hominum (popiilo) inculcalum, b) de — D^a» ieiunare. (Arab. «Us, melit. sCm id., syr.
praeccpto divino tuin dc singulis piacccptis , tum de
,

>0^, chald. nasor. sam. id. Aeth. /^'^f^', ieiunare,

univcrsa lege ( cf. JT^in, CGirn). Lev. IV, i3: nnN
[^'fcsn tjb 1\CS< ^' niJC^~V373 unum e.T omnihus praeceptis /^f^ I ieiunium. Origo est in orc clanso, vidc de
Joiae, quac jicri non dchcnl , quibus verbis describitur radd. in m cxeuntibus supra ad Dai pag. 344. Singulari
interdiclum. (Rabbini dislingnunt rTir ni:^73 Gebot, = niodo transfcrtur apud Nasoraeos v. ^io |Sin"> Joo
et nc~n tib n^SM Vcrbot). =
Saepissiuie in pl. ni:i'q
c.

i^ praccepia Dei', quae saepe copulantur cum sj'nonymis cohibuit s. abstinere fccit os ab al. re, ct sic ^^ t^^N )<30.
C"pn, nipn, ninin, D':::u;73, nins Gen. XXVI,5. Ex.
cohibuit cor rr--^, '^•r*' ^O,
manus a re). cohibuit
XVi, 28. beut. VI, 2. X'i; 1. XXX, 10. 1 Reg. II, 3.
,

1 Par. XXIX, 19. 2 Par. XXXIV, 3i. Esr. VII, ii al.

Ubique de quod cuni luctu coninnctnm est
ieiunio ,
et ,

ad ascesin sacram pertinet lud. XX, 26. 1 Sam. VII, 6,

Collcct. Deut. V, 28: D'pnni !iii:sn-b5. VI, 1: nN'T
B-pnrii ri;2:an. VIII, 1. xi,'8, ^'^. XV,'5. XVII, 20.
XXXI, i3. 2 Sam. I, 12. XII, 16. 21 23. 1 Reg. —
XXI, 27. Esr. VIII, 23. Neh. I, 4. Esth. IV, iG. Jes.
XXVli, 1. D'"!")^!! msy est quod Levitis ex praecepto
LVIII, 3. Jer. XIV, 12. Cum sufF. (quod dativi vlm
debetur i. q. 'b tJsiiiy." Nek. XIII, 5,
habet) Zach. VII, 5: "'Srini: Di:£!7 num ieiunastis mihi?
Inde

) lliS clamavil , vociferaius est prae laetitia Jes. mS

pl. nini:; Esth. IX, 3l m. ieiunium idqne
sacrum ad asccsin pertinens 2 Sam. XII, 16. Jes. LVIII,
XLII, 11. (In Targg. n^^ persaepe pro pys, Nnii; cla- 5. 6. Dan. IX, 3. Zach. VIII, 19. Esth. IV, 3. Neh.
mor. Syr. IjjOOj clamor, querela. Sam. VSVH id. IX, 1. ai:; Nip convocavit ieir.nium 1 Reg. XXI, 9. 12.
Esr. VIII, 21. Di:; iri]5 instituit icinnium sacrum Jocl
Arabes contractins dicunt med. quiescente „Lo pro .tjyo. I, l4. II, i5. Ps. LXIX, 11: 'ippj Di2:2 in ieiunio est
Utrumqne emollitum putem eduriore n'?^ , ^j-*^, cf. Jes. animamea, cf. ad 1SS3 no. 2. LXX. vr^aTilu.
' "^
XLII, 11 et i3). Inde

nnl2 f. clamor tum laetus Jes. XXIV, 11, tum

iJj^lV rad. innsit. Arab. cLo formavit, finxit, it.
lugubris dolore extortus et auxilium implorans i. q. Mpat
Jer. XIV, 2. Ps. CXLIV, i4. C. suff. rfnniS clamor conflavit, artem aurifabri exercuit. V. VII. pass. «jLj
a te (Babylon) vesatorum Jer. XLVI, 12 ( cf . DlD npl"?
Gen. XVIII, 20). LXX ter zoaiy/;. formans, aurifaber. Sed Hebraeis de arte statuaria dictnm
videtui', V. d'i;i?:c. ( Vic. est radici "i^s, c enim et i

litterae sunt soni cognati).

b^)l rad. innsit. i. q. bV:; no. III q. v. , devo- QlJJlSyiS m. pl. opus statuarium. 2 Par. III, 10:
lutus , demersus ei<, iu profundum. Inde
fecit duos Cheruhos u^S^Z^fS. irbSTa opcre staluario (Vulg. ),

n5'j« f. gurges , maris, vorago Jes. XLIV , 27.

eosque auro induxii. LXX. iQyov ix '^vXov. Nonnnlli
(

Hebraei opere: tornatili ). Ex 1 Reg. VI, 23 eos ex

Scbult. ad Har. 3 p. i52 hoc dictnm vult a 3l-^= saeviit, lignisolivarum factos esse apparet. Cf. J. H. A. Doriea
f erociit quod vix aptum fuerlt , cum JLo potius insi- de opere Zaazyim iu Ugolini thes. VIII no. 6.
,

liendi , impetnm faciendi potestatem babeat ut de camelo ,

admissario. De vera etymi ratione v. ad bbi£.

Cj-lll^ fi"ere, redundare. (Chald. Ithp. efflnxit. Tal-
n!?1253 f. gurges , vorago a) raaris. Jon. II, mud. etiam in Kal , Machs. cap. 4. Syr. '^l , chald,
4. Ps.'lX1X, 16. CVII, 24. Plur. d; nib«a Ps. Aelh.
V\'Ji redundavit, natavit. jj^^^A,'. guttatim
LXVIII, 23. Mich. VII, 19. b) lluvii. lob. XLJ, 23,
pl. Zach. X, 11.
liN"' nib?:!;a c) coeni. Ps. LXIX, 3:
fudit, JA-4^^^' gutta, stilla. (Vicinae radd. snnt
3nT, ?11T, ubi vide). Thren. III, 54: 'rNi by D^a ^c:;
iv^- ( Targg. paene ubique retinent Nnbl^a.
^';s".;jp
obruerunt me aquae.
Apud Taimndicos est etiam fossa , fovea profunda ).
Hiph. 1) redundare fecit Dent. XI, 4. 2) naiare
n^TSQ tanlnm in pl. nVsirC^a gurgiles maris Ex. fecit (v. snpra Syr. ) 2 Reg. VI, 6.

XV, 5.' NeL IX, 11 , metaph. Ps. LXXXVIII, 7.

VJlS m. 1) favus mellis , ita dictns quia mel in eo
nVSB V. rad. bb:; no. II. redundat, Prov. XVI, 24: D^: '"IBN llia? Pjn:: instar yai'£
mellis (i. e. meJIe pleni) sant verha iucunda. LXX.
y.r^Qiov nihiog. Vnlg. favus mellis. Targ. nujditt Nm"!»
 R. qis, yr^ 1158 nE2 — ns^s

favus mellis. Pesch. Im^U 1^*P^ id- *)• Plur. Ps. ex clathris. ( Talmud. yitn id. , ut tHTS "'i:'»::» ^33 filii

XIX 11CBI^C rSb destillalio favorum i. e. mol dulcis-

:
micantes ocuUs Cheth. fol. Arab. ^0.0»
60, 2. et ^y^yoy
simum. LXX. Vulg. Targ. Pesch. ut supra. Kirachi furtim prospexit muUer cf. nostr. per foramina veli ,

^y^ pVn, sed haec non est placenla mellifa a. pislore blinken, blinzen). —
sed (ut 2) fioruit ( pr. flores produxit)
facta "ut post alios nnper volebat Fiirstius ,

Num. XVII, 23. Ps. XC, 6. CIII , i5, metaph. Ps.

dudum observavit Fullerus in Misc. 6, i6) placenta cel- LXXII, 1 6 nnian aia^S T'»» ISi^; cfflorescunt homines
lularum ab apibus cx cera facta i. e. favus. Etenim 6. v.
:

mann 13»^ 1Ni::T'1U ex quo ex urbihus ut herba agri. XCII, 8: ^IN ''bsb~b3
-lyi ipsc Kimchius addit:
—
2) n. pr. fiUi Elkanae 1 Sam. I, 1.
Jes. XXVII, 6.
" "'
fl!!:''::'!.

educitur mel.
1 Par. VI, 20 (ubi in Keri est fl''^;),
qui ''Eii: scribitur
Comm. Y^-S m. 1) lamina anrea in fronte snmmi sacerdo-
ib. 1 1
tis, a splendeudo dicta Ex. XXVIII, 36 — 38. XXXIX,
nB2 immdalio. Ez. XXXII, 6 et irrigaho san-
f. : 3o. Lev. VIII, 9 (cf. Ps. CXXXII, 18). 2 /os — 1

"uine tuo "^rit^i y"nN terram iuam Nilo inundatam, Com- Num. XVII, 23. Ps. CIII, i5. lob.XIV, 2. Jes.XXVlII,
pellatur Phairao. Targ. terram tuam pinguem s. fecun- 1. XL, 6 8. —
Plur. Cii^ (pro D''::-'^ v. Lgb. §. 3/,
dam. Non bene Rosenm. lerram nataiionis iuae (v. not. 1). 1 Reg. VI, 18. 29. 32. 3) pluma pcnna, — •
,

Hiph. no. 2) i. e. in qua instar belUiae natas. quae potestas quomodo ab efflorescendo proficiscatnr v.
ad y::: , 71:. Jer. XLVIII, 9 N::n n::5 '3 3Ni«b y^-^_ «n :

riBlSB^ f. auctoribus interpretibus Hebraeis salicis

date pcnnam Bloabo , nam avolando avolabit. (Chald.
species quae ita dicta est quippe quae iu locis inundaiis
y"':; ala Ps. CXXXIX, 9 it. pinna piscinm Lev. XI,
, ,

crescat. Talmud. Succ. 3 §. 3 , iibi haec in Gemara

Ita
leguntur: nb-i3 n:p nais asi^Di: inrNi nany mm 9). — 4) n. pr. oppidi aUunde non cognili 2 Par.
XX, 16.
jai) ns^ Ti^p n^:^t>-s: pbn .T^si 'jiujy nba ribst Dnt<
iaab n/3n n^CI biSS' nb'>U nb3>1 c/uaenam salicis specics niS^^S f. flos i. y"^^ no. 2.
q. Semel legitnr Jes.
vocalur naiS ei nSilBri? Prior caudice ruhro est Jolio ,
XXVIIl, 4: bib n::'':: quod reddunt_/?oi marcoris i. e.
oblongo , huiusquc ora glahra: poslerior autem caudice flosmarcesccns , cf. b33 y^X Comm. 1 Sed fac in forma .

albo folio rotundo scd dentato instar Jalcis messoriae.

,
feminea anaS, keyoftfvrj duplex superest
nil ofFensionis esse,
Adde Dachsium et Cramerum ad Succ. 1. e. Arab. in isla scriptura difficuUas:una in bsi cui vis absfracti' ,

Ki>ll/j et i_i\Sasu^ species saUcis , Abulf. apnd Cels. vix tribui potest, aUera eaqne maior in eo qnod Comm. 4,
nbi b3: yii: iterum memoratur articulum desideras ( die ,

Hierob. II, 180. Inde gr. 2a<fai((p quod dn Fresne in vyelke Rlume). Quae qnum ita sint, nil dubito quin ,

gloss. p. i338 explicat: yvT^og rijg Ixlaq (de quo sncco Comm. 4 reponendum sit b3:n y'':: To livd^og t6 ixTiiaov
V. Rauwolf itin. 1 c. 9). Ita Ezech. XVII, 5: posuit ( n in n mutato vocibusque aUter divisis )
, articuUim :

(surculum vitis) ad aquas multas iJib nBSS^ salicem aulem non raro soli adieclivo et participio anteponi doce-
fecil eum i. e. nt instar saUcis inundaretur. AUi inunda- tur gr. §. 109, 2, a.
tioncm reddunt hac sententia: ad inundalionem posuit
,

eum (by ex snperioribus repetentes) aUi denique ( Cel- :

n^*i (pro pennacve simile
n"'::^^: ) f. pr. quod flori

siu» 1. c. Rosenm. ad h. 1.) in planitie posuit eum coll. est, a y^i cum terminatione iude 1) antiae adj. fem.),
(cf. ad rad. n:;3 no. 1. 2). Ez. VIII, 3: prehcndit mc
^_a«iax3 planities Cor. 10, 106, cui tamen nuUa cum ilIJNI ri:''!:^ per amias meas. Targ, "'IZJN'! ni'pa pilis
rad. hebraea necessitudo est. capiiis meu
2) peniculamenta s. flmhria comala ( Franze , Trod-

yr
m
2) floruit (de
Ez. VII, 10
i. q. yx5 ety«

:
(cf. T^) i) micuil, v. Hiph.
qua translatione v. p. 56 A ). Praet.
ntaan y:: florct virga vos castigatura.
del) , quam Israi-litae ex lege Num. XV, 38. 39 in oris
vestimentorum gerebant
memores essent. *' Cod. Sam. in
,,ut praeceptorum
pl. legit
divinorum
At^fTTVnnTVTl
i. e. ni'!:'':: ,
quae est Rabbinorum forma , chald. Nn^::''^
Hiph. fut. y-^i^ part. V^a (Cant. II, 9 ) micuit, ,

Targ. Jon. Targ. Hieros. Pesch. ]Aj^o^. (Alibi

splemhiit (pr. splendorem edidit, cf. n^N.n ) Ps. CXXXII,
, 'J''j:'':s:

^8, inde promicuil i. e. furtim prospexit (pr. oculos n'':;"':: de viUis lanae dicitur Dav. K. ad lud. IV, 19).
micare fecit). Cant. II, 9: ^'^'inn 1» yittl promicans LXX. xQtxaTiida. Vulg. fimbriac. Onk. '^'''lcpnS. £x

) Dubitatur, quae sit genuina huius vocis rorma in lingua Clialdaca et Syra , ntrum pcr Belh an pcr Caph. Hoc ^enuinuin ccnscnt
Follerus in Miscell. 6, 16. Mich. ad Cast. p. 398, illud Buxt. el Schaar. v. Nn-iiaa. In libris Chaldacis plerumque 3 rcpcriri

videtur (v. Buxt. s. utraque fcrma); ia Syriacis tamcn scriptura |Aji.:aii favus (c rorma or6icu/ori ) satis certa videtur, v. Caslell.

ed. Mich. p. 394, adde Amirae gr. p. 49. Ephr. II, 237 F.
 R. pi2, iri 1159 P2 — lYJ.

N. ronttat, Pliarisaeos in his flnibriis producendis .libi

T,. funda lerrae). Translate de rupe praernpta columnac ,

placuissc (Mt. XXIIl, 5). De Judaeunim circa eas tra- simili. 1 Sam. XIV, 5: bio Jissi: pi:C73 insri y::r.
Jitionibus et praeceptis v. Buxt. lex. clialcl. p. 1907. y^3 ^l" 33:'3 TnNni >Ui:3a scopulus unus erat columna a
Carpz, Apparat. antiq. p. 197 sqij. Paulu» Comment. in seplenlrione e regione I\lichmas , aller ab austro e ref^ione
N. T. III p. 347. Geba. Gr. anon. ay.QOT i^ijtov. Vulg. proraiiiens. Targ.
N^2np73 speculans. ( Talinud. pis est mons altus et
1. |P'|^ angustum, arclum, coarctatum esse, (Arab. praeruptus Miscbna Joma, c. 6, nbi Bartenora
, in bs :

j^jLo Died. Je. Cor. 9, 119: i_o."i! ^^J^ vi^oLo angusla P"l2; N-\p: ElipTI. Baba mezia c. 7 T^piS "'•iJN-lb nnby :

rtbD;! si ascenderit in cacumina scopulorum el cecidcril.

iis fiiit terra. Melit. (7i7/VA- arctavit , JiA- angustia. Aetb.
Gem. fol. 36, 2. Apud Siinon. ed. 3 Jaudatur quoque
1X1*5^ • coarctavlt, compressit, /iU*!*! angustus fuit. J».«.i^J! i^L-J mons elatus, rupes monlium eminentes,
IV. coarclavit. Vicina sunt plS, adeoque p:^, p!n et
Cast. col. 148/, sed onines annotant, hoc vc. Persicae
quae Iiis nnitima sunt).
originis esse idque conferre cunctor).
Hiph. p'':;?! 1) arciavit, coarctavil, pressit aliqnem,
«q. dat. Deut. XXVIII, 53 sqq. Jer. XIX, 9, spec.
urbem obsidione pressii , sq. dat. Jcs. XXIX, 2. 7. Part.
p^^ICOoppressor Jes. LI, l3. 2) ursil aliquem , insli- — I. V\^1^^; apoc. -i:;''i (ut vic. -n::) coarc-
f"t-

comprimcre , inde
(i( a) prccibus
alicui sq. acc. lud. XIV, 17, sq. dat.
,
tare , premere ,

XVI, 16. b) lob. XXXII, 18: ':p: "'rrj;^^^: urget mi 1) collignre ( i. q. 11^ no. l), nt pecuniam in
me spirilus pecloris ttiei (es drangt mich der Geist meiner fasciculum vel cruinenani (1^:^). Praet. Deut. XIV,
Brust), tantus est animi mei fervor , ut eum cohibere 25: "TS C]C2M ni::'] el colligabis pecuniam lecum (non:
iiou possim quominus erumpat. in manu tua). Fut. 2 Reg. V, 23: P]53 3""2S "i::'!
,
D^pi-^n <;p3. XII, II.
pljl m. angusliae temporum Dan. IX, 25 et
2; a) premere aliijuem Iiostili modo
( )
urgcre, perscqui ,

n]?12 f. id. Prov. I, 27. Jes. VIII, 22. XXX, 6. (drangen), sq. acc. Ex. XXIII, 22: '^'^'^rz -ns 'n^n:;!.
Deut. II, gr a.Nia-nx nxn-bx. 19. Sq. b/ 2 lieg'.
plSQ m. angusliae. Copulatur cnm "12; et li:!:a XVI, 5 , sq. b 2 Par. XXVIII. ^"o. Part. a^"ii perse-
Dent. XxVlII, 53. 55. 67. Jer. XIX, 9. P^s. CXIX,'
i43. pii:72 -o^n qni in angustiis versatur 1 Sam. XXII, 2.
cutores Eslh. VIII, 11. —
b) obsidione premcre, ohsi-
dere urbem , sq. acc. urbis l Par. XX, 1 , plerumque
npisa f. ij. lob. XV, 24. zcph. I, i5 pi. Ps. sq. by Deut. XX, 12. 2 Sam. XI, 1. 1 Reg. XV, 27.

XXV, Tt. CV^I, 6. i3. 19. 28. XVI," 17. XX, 1. 2 Reg. VI, 24. 25. XVII, 5. XVIII,
9. XXIV, II. Jer. XXI, 4. XXXII, 2. XXXVII, 5.
p2ia lob. XXXVI, 16, in Pansa p^!|» XXXVII, XXXIX, 1. Ez. IV, 3. Dan. I, i, sq. bx Deut. XX, 19,
IQ VIII, 23 m. verbale Hopb. 1) coarc-
et sirie ea Jes. absoU Jes. XXI, 2. Etiam sq. bs 2 Sain. XX, l5 et bij
tatirm, lob. XXXVII, lO
anguslirm. p^^az ^"n anT :
1 Sam. XXIII, 8 eius qui in uibe obsidetnr. ( Chald.

ItUiludo aquarum abit in anguslvm £t angu.ita (sc. gelw ,

id. n^:c obsidio). Metaph. Ps. CXXXIX, 5: d-pi linx
et glacie). Cf. XXXVI, 16: rjT.rn p>:i»: Nb an"?, ':n1:: undique obsides me ut te effugere nequeam LXX.
,

quod eodem modo accipiendum est non referendnm ad ,

Vulg. Pesch. ybi-niasfi me , male quuin de forniando
pi:^ fiidit. —
2) angustiae Jes. VIII 23. Alind v. , Lomine comm. demum i3 — 18 agatur. c) sq. acc.
,

—
6nb rad. prc^. el b" propvlil alii^uid conlra rem (eine Sache gegen die
:

andere hindrangen andrangen , andringen lassen). Jes.

,

If. p^!l2 1) i- q- P-.:

/"'^''- Bis fnt. pii:; lob. XXIX, 3: 3:i"j rj^by 'nij; propello contra te (Hieroso-
XXIX, 6. XXVIII, 2 : Mdin: pi::^ pNl et lapis fumlilur lyma ) slaliones ( ich lassi; sie gegen dich andringcn).
tit fiat lapidem aerosnm liquefaciunt
ars i. e. ut verfatur , Similiter lud. IX, 3i : r^-^by TT^J ntj d"'-:C D:n ecce I
in aes fusnm. Metaph. Jes. XXVI, 16: irnr TP^ P'"''" propellunt i. e. concitant urbem conlra le , et Cant. VIII,
cesfundunt, ut Virg. Aen. 6, 55. ('Jll?2: Milra est praet. 9 si ianua est soror ( i. e. facilis accessu) nib iT^b^ 1':»i
:

TIN eam coarclahinius s. includamus valvis cedrinis ( pr.

Kal cuui Nun paj-agogico ,
pro ^lp^). Saad. Lo 'v^ werden 'wir eine 'zederne Tliiir gegen sie andrangen).
fundebant fusionem preces (q. d. Ergiisse
i. Kirachi:
e. .
Male al. n^:i h. I. ad Giigcndi poteslatem referunt.
nbED 103'J ?J3'ii Ps. CII, 1.
cf. Al. expriwunt
R-i; 3) a) secare ( pr. cnltro prenicre insistere cf. 1~^ ,

gemitus (Sim. Eichborn), sie pressen Seufzer hervor no. 1.2), unde l^i:: acies rupes acuta ; dein h) fngere
,

sed p^S no. I in Kal vim intransitivam habet , et ne

i. q. 1:;"' no. 1. (Syr. »» formavit, l<i'0. imago, It-»^
Hipbil quidem (lob. XXXIl , 18) sententiam idoneam
praeberet. — 2) i. q. p-^sn j/a(ui7 , nnde plli^ colnmna. formator, pictor. Chald. Nasor. iJ. Arab. ,_»jo id. Sur.
p^SQ columna, v. rad. II, 2. Kimchi: n^':?, 3, 4. 64, 3). Reperitur tantura in fut. (reliqua tempora
^r?i3. Bis legitur. 1 Sam. II, 8: y-N V'-^'^ 1"°"^ ''^"^ a -):;•') -i:::>i Exod. XXXII, 4. 1 Reg. VII, i5, ^['ni::^
Kiiuchins yTN •'li:;--?. (Vulg. cardines terrae. Syr. pro- Jer."i, 5 Chithibh.
Kkk kkkk
 R. 112 1160 112, 112

112 m. pl. a"l2£, scmel ni'-|i5: lob. XXVIII, lO.

112 Ps. LXXXIII, 8. LXXXVII, 4. Ez. XXVI,
pr. acutaet praernpta (arad.no. 3), qiia-
rupes, i5. XXVII, 8. 32. XXVIII, 12. Hos. IX, i3. Zach. IX,
l) a)
lem describit Virg. Aen. 8, 233: stabat acuta silex, 3, sed plerisque locis ( licet codd. inter se discrepent
praecisis undique saxis. LXX. nkQa. (Chald. syr. K'i!iU,
defect. 1'2 Jos. XIX, 29. 2 Sam. XXIV, 7. 1 Reg. VII,
tiai mons, eliam arab. ^^L> v. c. LU« j_j.1j mons Sinae, l3. IX, 11. 12. l Par. XIV, 1. 2 Par. II, 2. 10. Jes.

etsihanc vocem S^Tiacam esse annotent ). Ex. XVII, 6. XXHI, 1. 5. 8. 1 5. 17. Jer. XXV,
22. XXVII, 5.

XXXIII, 21. 22. IJeut. XXXII, i3. Ind. VI, 21. XIII, XLVII, 4. Ez. XXVI, 2. 3. 4. 7. XXVII, 2. XXVIIl,
iq lob XIV, i8. XVIII, 4. XIX, 24. XXIV, 8.
XXIX, 2. Zach. IX , 2 n. pr. f. (rupes q. d. Rnpella la ,

G: Prov. XXX, 19. Vs. LXXVIII, 20. CV, 4i.

Jes. II, Rochellc) Tyrus, urbs Phoenicum maritima caquc peran-
10. XLVIII, 21. Metaph. dicitur de loco , in quo quis tiqua (Jes. XXIII, 7 cf. los. Ant. 8, 3, 1 nou eiusdem ,

auctoritalis sunt Herod. 2, 44. Arrian. 2, 16. Curt. 4,

tntus est ab hostibus (ct. Ps. XXVII, 5: ''STa^iT: 11^2.
in alta rupe collocnvit me Deus i. e. tutum
mepraestitit. 4. Euseb. praep. 1, 10), aedificiornm naviumque copia

LXI, inde refugium, praesidium , spec. de Deo , qui et splendore ( Ez. XXVII, 4 sqq. undc iDi nb-^bs ib. 3)
3), ,

Israelitarum refugium et praesidium est. Dent. XXXII, situs anioenitate Hos. IX, l3), inslitorum nautarnmque
^

37: 13 ron ^ix; •>mi2 ':z Ps. XCIV, 22, v.'J^2 -^r^ freqnentia (Ez. XXVII, 12 —
25 cf. Am. I, 9 Jocl III,
rnpes refugil Jes. XVll," 10. Ps. XXXI, 3 'ryviJ-^ ':2 6), imperio denique in regiones transmarinas (nvajJ^irt TiS

Deiit. XXXII, i5, 'i-UJ'' 'j: 2 Sam. XXII, 4/. 'Ps.

,

Jes. XXIII, 8) nobilissima. —

Prima eius mentio est
'iPs. LXXIII, Jos. XIX, 29 , ubi -ib; "l^i'3 -)':; ponitur in termino Ase-
LXXXIX, 27, "'33b 26. bN^iia^ '::

2 Sam. XXIII, 3. Jes. XXX, 29, et c. sufT. -«-nii: fupes ritarnm cf. IS nrca^a 2 Sam. XXIV, 7. Regnante Davide
mea (Davidis) Ps. XVHI, 3. 4/. XIX, i5. XXVIII, 1, c. et Salomone regos eius (v. DTn) cum Israelitarum regi-
art -n::n Deut. XXXII, 4. De quovis dco tulelari. Dcuf. bus foedus iunxerunt 2 Sam. V, 1 1 i Reg. IX, 11 sqq., .

XXXII, 3i 5-1« ^a^iiirs Nb

:
ovx ianv LXX
&iijq i]fiwv iidemque postea cuw Ahabo affinitate devincti suiit
w? 01 d^ioi uvTMv, et sic saepe "ii::; reddunt ^iog, maxime (1 Rcg. XVI, 3i cf. 'jiT':;). Invasit cam primus Salma-
in Psalmis. 1 Sam. II, 2 ir.^bNS -|i:£: -^''^ trans- na.sear Assyriorum rex anno 721 a. Chr.
, qni nrbes
,
l^'*.- ,

latione (a lapicidinis ducla) dicitur de conditore gentis Jes. Phoenicias in continente sifas , iii his Sidonem et Palae-
LI , 1 : consiclerate rupem , unde excisi estis. Vett. — tyrum expugnavit, urbem vero in insula sitam navibus
intpp. nonriuJlis locis, scd paucissimis ni:; creatoretn , expugnare non potuit (v. Menand. Ephes. ap. Jos. Ant.
interpretantur (a Ti}; no. 3, b), L.XX y.zlnTtjg 2 Sam. g, i4 §. 2, cf. Jcs. XXIII). Denuo oppugnata est a
XXII, 32, Theod. nluatriQ Deut. XXXII, 4, Saad. Nebucadnezare per tredecim annos (Jos. Ant. 10, 11
(^Li» ibid. male profecto, neqne assensum praebere
: §. 1. c. Ap. 1, 21), quo tempore Ezechiel interitum ei
debebant Dathius et Vaterus ad Deut. 1. c. b) lapis, — minatur (c. XXVI —
XXVI II): sed non captam esse
silex. Jes. VIII, i4: bi^LOia -ii5:- lob. XXII, 24: -ins urbem ex ipsins prophctae verbis XXIX, 18. ig effici-
,

frtbn^ silices rivorum (gr. §. 106, 3, c). tnr, quibus accedit constans veterum scriptorum silentinm.
Vide comment. ad Jes. 1, p. 711 sqq. Veterem de Tyro
2) acies (v. rad. ibid.). Ps. , 44: n^S LXXXIX a Ncbucadnezare capta sententiam tueri quidem studuit
a^ri acies ensis , de qua analogia Jos. V, 2. 3 nia^nn :
Hengstenbergins, de rebusTyiiorum, Bcrol, i833p. 32 sqq.
d"'Via essent cullri acuti (cf. liC Ex. IV, 25), et ita
sed argutias eius diluerunt Wincrus (Leipz. Litt. Zeit.
Targ. Sed LXX. Vulg. Syr. Arab. cultros lapidevs ( arab. i833 no. 75) et prae ceteris Hitzigius ad Jes. p. 273 sqq.
1? lapis acutus instar cnltri) intelligunt, qnibus in castran-
Tertio demum
impetui succubuit urbs munitissima , ab
Alexandro Magno qui sepfem mensium laboribus aggere
,

do etcircumcidendo uti solebant veteres (Herod. 2, 86. facto insulam cum continente iunxerat expugnala (Diod. ,

Pliii. 35, 46) atque Luic sententiae favent verba Alexan-

,
17, 4o. Cnit. 4, 2). Ab eo tempore Tyrus in peninsnla
<Irini interpretis (post Jos. XXIV, 3o inserta, quae slta erat ( Plin. 5, ig Tyrus quondam insula
: nunc
ab interpretibns neglecta esse miror) ixti t&rj-/.a.v iig to: vero Alexandri oppngnantis operibus continens), et ita
^irTii.iu tig id^uTpuv uvxhv (Josuam) ixti Tug /.luyuiQug etiamnunc est vid. Volney Reise in SjTien II, 1^7 sqq.
,

jug ntXQivug , rovg vlovg TaQuijX ....

iv ulg niQtiTii.ti Pococke II, 161 sqq. Buckingham p. 33. 48. Lcgh
xai iy.iT tlaiv tcog r Tj g ai]i.itQov rjfttQug, quae p. 24g. 25o, nuper 31. R. Wildc Narrative of a Voyage
hoc certc probant in Palaestinae , ut in nostrae regionis,
,
to Madeira cet. including a visit to Algiers Egypt, ,

sepulcris cullellos saxeos repertos esse et apud veteres Palestine , Tyre. Dublin i84o T. II. p. 117, qui
iucolas in nsu fuisse. novam regionis iconograpbiam dedit. A Tyro in- —
sulari scriptores profani omnes distinguuut Palaetyrum
3) forma Ps. XLIX, l5 Keri ,
gall. taiUe a failler,
(IIuXuiivQov, Tr^v nuXatuv TvQov Diod. 17, 4o s. Tyrum
a rad. iio. 3, b.
vetercm lustin. 11, lo), quam ut in continente sitam iam
4) n. pr. virornm a) phylarchae Midianilarum Nnm.
Salmanassari tempore memorat Menander 1. c., Alexan-
XXV, i5. XXXI, 8. Jos. XIII, 21. b) 1 Par. VIII, 3o. der Magniis autcm excidisse dicitnr, ut lapidcs obsiden-
IX, 36. Jium aggcribus adhiberet ( Diod. 17, 4o) licet Strabonis :
 R. -112 1161 -ii: 1X12
temporo adlinc siipercsset a nova T3T0 triginta stadiis re- ._yo et .^Aajl. Gr. TvQog repetilum est a forma Ara-
inota nieridiem versus (XVI p. 75?) , co, ut videtiir, loco,
nbi bodie sacellutn Blarschdk 'WUdn Pocockii Smashuk
maca eliamnum in appellafivo usifata ^{'^ltJ , l'Q-^ : scd
,

^^.iUxA >-r*^J? in rupe situm, unde canales et aquacductus pracfcrea cxstot alia , quae libilum servavit, Sarra Ennii
"f

ap. Fest. et Sara Plaut. Truc. 2, 6, 58 , unde Sarranus

vetcresnovam 'lyrum versus descendunt. Volney I. c.
Virg. Ge..2, 5o6.
p. l6o: ,,A\'enn man auf dem Islbmus foitgebf , so triift
man nacb dem festeu Lande zu in kleinen Eutfernungen Gentil. est •<1i: Tyrius 1 Reg. VII, l4. 2 Par. II,
Ruinen von Arkaden an nacb einem
, die in geradcr Lini^ i3 pl. D-^-ii; 1 Par. XXII, 4i. Esr. III, 7. Neh.XIH, 16.
kleincn Hiigel fiihren dem einzigen , den es in der Ge-
pend gibt. Diescr Iliigel ist kein gcniachter
,

wie die in ,
12 v. Tii:.

der ^Viiste es ist cin naliirhcher Fclscii der ungefShr n"}12

: ,
f. forma Ez. XLIII, 11 ,
pl. ibid. Vide -i51£
liundert und und vier-
funfzig Scbritte ini Uuikreise bat ,
subst. no. 3.
zig bis funfzig Fuss hoch ist. " ,,Za Pferdc hat man
von diesem Felsen bis Sur eine Viertelstunde weit. pN^^lli (^rupes mea cst Deus) n. pr. viri Num.
lam si quaeris ntra' in V. T. nicmoretur et quaenani
, III, 35!"
inter utramque ratio intercesserit ( qua dc re magnopcre
dissentinnt eruditi v, Hengstenberg 1. c. p. 1 sqq.):
,
'^(^''IIS i^rupcs rr.ea est Omnipolens) n. pr. viri
iatendum est, vix quidquam in V. T. inveniri, quod ad Num. I, G. II, 12.

Lanc quaestionem dirimendam valeat, scripfores sacros

antem in Tyro deocribeiida nrbis imaginem nobis exhi-
I''^ m. (a rad. no, 3) \) forma Ps. XLIX, i5

bere , quae ad mare qnidem sed in contincnte tamen,

Chethibh. 2) imago, idolum Jes. XLV, 16. Aliud v.
,
ad rad. T2:.
certe in peninsula sita fuerit. Ifa Jos. XIX, 29
,
•^•<y :

1S l-iS^P in extremis Cuibus Ascritarnin non potcst non ")2 in Pausa ni: v. Tnj:.
continentis oppidum esse apud Ezechielem autem tam :

certum est quam quod maxime , Tyrum noliis urbem sisli "ll; n. pr. oppidi Naphtalitarum Jos. XIX, 35.
ct maritimam (XXVI, 12. i4. 19. XXVII, 2: na^V
C niNa^p ^y. 27. 29) et continenti adhaerentem quippe ")122 m. c. sufl". '^'ii:;a Ez. IV, 8 pr. coarctalio,
quae a copiis pedestribus et equestribus aggenim turrium-
,

inde 1) angustiae Deut. XXVIII, 53 sqq. Jer. XIX, 9. —

que ope oppugnanda sit (XXV^I, 7 to); insularcm — 2) ohsidio Ez. IV, 7. 8. V, 2. Zach. XII, 2. 1i:i7: ^3
urbem dcscribi neque ( cum Winero Reahv. II, 7^1 ) , aquae in usum oppugnatorum Nah. IH, i4. "lii':3 Ni3
ex XXVi 17. XXVII, 4. 25 (qui loci ad imperium
,
obsideri, de urbe 2 Rcg. XXIV, 10. XXV, 2. Jer. LII,
TjtI iu maria pertinent), neque ex XXV'11, 32. XXVIII, 5 cf. iix:^a rrn Ezcch. IV, 3
, 11x7:2 5ij 2 Par.
2 efficias quae omnia de peninsula dici poferant.
,
XXXll , lo.' Jer. X, 17. 3) agger a. vallum obsi- — ,

Idem dicendum de Crt ?ii"y Jes. XXIII, 4. Ab his dentium. Deut. XX, 20. Micb. IV, i4. Ez. IV, 2. Inde
discrcpant , quae apud scriptores profanos ( v. supra ) 4) qnodvis munimcnlum . arx Hab. II, 1. li^iT "l"? oppi-
de Tyro prins insulari narrantur , eaque vix inter se con- dum munitum Ps. XXXI, 22. LX, 11, plur. liiiT: "l?
cilies , nisi cum Hengstenbergio (l.c. p. 1 sqq.) Tyrum Mich. V'II, 12. 2 P»r. VIII, 5. AJiud iii'3 Aegyptus,
insularem iam anfe Alexandrum isfhmo cum continenfe v. s. •)'^'!Z.

cohaesisse censeas , cuius solum humile tcmporibus

aliis
aqua marina inundatum fuerit. Rupis nomen , quod urbs niljjp f. 1) i. q. liXTa no. 3 aggcr obsidenticm
gerebat a rupe petituni esse potest,
, qiia coujtabat sive Jes. XXIX, "3. — 2) munilio , urbs munila 2 Par. XI,
peninsula sive insula (v. i'hO frr:^ Ez. XXVI, 4. i4), Ji, plenius .ni«a ^"•'S 2 Par. XIV, 5, nin«a 11?
idqne veri simillimum sed potest ctiam cnm eorum opi-
: ib. XI, 10. 11. 23.'xil', 4. XXI, 3. , ,',v\,.,^v.,
nione conciliari qni veteris Tyri s. Palaetyri priraas
,

origines in li; i^^a^O apud Josuam qnaerunt, nam in

Dc histo- — II. ^^^ vel T!i /'•'•''', porlare. Aetb. R^C'.
haius fttiam loco rupem esse snpra vidinius.
ria et geographia urbis v. Vignolium in chronologie de id. IV. onns imposuit, £\C.'. onus , /i*P/jI porfator.
rhistoirc sainte II, l sqq. Vitringae et Gesenii commcntt.
Fortasse cogu. aram. 133, f^QO) portavit. lude
ad Jes. XXHI.Relandi Palaest. p. lo46 sqq. Cellarii
not. oib. ant. II, 38l sqq. VVineri Realw. II, 7^9 adde
cslr. IN1:: Jer. XXVIII, 10 sqq. c. suff.
INIjS
ex Arabum scriptoribus Abulf. Syriam p. g5. Gol. ad semel Clli: Neh. III, 5 pl. csfr. '"^N^a (fanquam
iNi:; ,

Alfrag. p. i35.
asing. fem. n-^Nij;), semel os-nilN'!^ Mich^II, 3. m.
Apud Phoenices "12; scribitnr nt in tit. Melit.
ipsos , cervix cum collo (Tgu/tjlng) a porlando dicta , est enim ,

1 i^ rra de Hcrcnle, et in numis Tyriis i:ib et n^b membrum in quo onera iugnin g'.'sl.nnti;r (v. mox) ut
, ,

D:n:; CN, v. monn. Phoen. tab. 6.34 cf. p. 97. 261 sqq. C2d cervix (cum humcns) a |*l'Q<7'^ portavit, gesfavit. .'

Cf. snpra ad Tit:;. Syrisest^Oi, Chaldaeis lii: ,

arab. Certe nii equidem dubito, quin vera uatc sit vocis origo,
Kkk kkkk 2
 R. ni2, nns, nrn 1162 ni2 — n:

in qnam, post phires infelicis operae conatus [huic enim, "jTIIS Cant. IV, 9 dimin. praecedentis
pl. ^''Sniji: :

quaui in lex. man. ed. 3 adoptavi ab angustia et tenni- , collida i. e. colla veniista,
vel potius (ut CiNi:^ de collo)
tate colli , noa mullum tiibui ipse] sero incidi pote- sing. collum venustum vox blanda. Verba sunt: cor ,

ratque nemo iu eam incidere quam qui ( quod plurimi ,

vieum vulnerasli '^'^i^VZlZ p:» ^ni*^ •••• ""'' catenula,
neglexerunt) memor esset , cfriiiccm potius quam collum quae de colhdo iuo dependet. LXX. Vnlg. Pesch. collum,
signiGcare vocem, certe a cervicis potestate proGciscen- Alii, ut Coccejus, Hartmannus (Hebraerin III, 269)
dum esse. Ab q"ih> ita difTert, ut hoc ( quod iiibam pro-
intcrprelabantur collaria, monilia coll. ,5»-w, .1^*« ar-
prie significat ) ubique posteriorem coUi partem denotet,
:

"INIIC anteriorem etiam complectatur, etsi rarius. (Chald. milla, EwalJus ad Cant. collare a collo
et ita I. c.

1N?:::, syr. YiO^, sam. per a "^ j ^S-JI id. ). A3^ negaverat enim yi diminutiva indicare (gr, cr. 24g). Sed
Est igitur l) cervicr , in qna oneia et iugum gestautur verum agnovit in gr. min. §. 34^.
Gen. XXVII, 4o. Deut. XXVIII, 48. Jes. X, 27. Jer.
XXVII, 2. 8. 11. XXVIII, 10. 11. 12. i4. XXX, 8.
Thren. V, 5. Hos. X, 11 cf. Mich. 11, 7>. Jes. LII, , J^"^ semel in Hiph. rr^M incendit Jes. XXVII, 4
2. Neh. III, 5; in qua vestes gestantnr ( cervix cuni i. q. rr^xn raJ. nX'' q. v. (Vestigium eius in lingnis
hiimeris) lud. V, 3o vestis picta bba '1N^S:b cervicibus
: cognatis non reperi).
captivae, a puella captiva in cervicibus gestanda ; cui
pedes imponunt victores Jos. X, 24 (ubi niale vertunt
colla). De
cervice equi lob. , 19, crocodili XXXIX / iFl^ rad. inusit. i. q. nKi. niiuil , apricus Juit.
XLI, l4 (ubi sedes roboris est). Eodem pertinet locutio
'iN^xa lob. XV, 26. Ps. LXXV, 6 (ubi pn:y est acc. a
(Arab. L^ et .^^ apricatus est , L^ tempns quo sol

verbo penJens) cervice sc. prona s. rigida, dura , quo splendet , Sonnenschein. Syr. I'i-*'t serenitas. Aethi
significatur pertinacia , procacitas , fastus. (Cod. Nas.
/ffhd) ; serenum fuit coelum, A^flJBl et O^fl JB I
II, 70 liii. 4 : l^i^io |>4.^m-^ Ol5o. collum cius ad per- sol). liidti aridiis fuit , silivit, ( Chald. Nn2i sitivit).
linaciam erat porrectum. Cf. gr. TQa/ijhuw erecto collo
incedo , superbio TQu/aXa.^; i. e. &v}iixug, fttyu)tav/og,
,
nnS (formae bl2j5 ) adj. aridus (siti) Je». V, i3.
epitb. Constantini Magni it. Ixpuv/iVfm lyjav/ivfCd).
, ,

i^ni^j Xn^i» (ariJus, sitiens) n. pr. viri Esr.

Sed haec periinont potissiniuni ad ]i-ia nvt;3 Jes. lil, 16.
Contra ad fastum cum fastidio coniunctum pertinent haec II, 43.'Nc1i. VII," 46. XI, 21.
Hamasae ap. Schult. ad lob. 1. c. [p. n8 Freyt.] Ujy.ii ^j

U! UjiicU i" nasis et ccrvicibus nosiris superbia s. fasti- j i^ 1) nitidus fuit , candidus Juii , Thren. IV,
dium , 11 bi Schol. ,_j.o y.aXc J,^ iCiUy^ (.,^5 v_ail J. JLSj 7 : ch^ididiores erant lacte. — 2) sole collustratus, apri-
dici solel in naso eius est faslus ct in collo cius Jaslidium
cusfuit. (Arab. ^^k^ campus apricus , et ipse sol , s^t.
et [p. 626 Fi-eyt.] 0-,.jS^ 5^*!! \siL~» (,-^aJ corrigamus
collum hosiis fastidiosi i. e. fastnni eius retunda- «.jj . fulsit , splenduit sol Jon. IV, 8 , ijj-Ajj. calidus ,

mus. Namqne J^>oI et »o propriae sunt voces de chald. n::n:: splendere fecit , polivit , r;ii:n:4 fulgor lan-
^
cearum. Ceterum nitendi splendendique significatus late
homine adnnco cuncta
fastidioso, qui collo retorlo et naso
cum contemtu aspicit). —
collum (non exclnsa cer- 2)
patet in radJ.
emollitis ^iS , PlT
a slirpe bilittera nii, neque non Jitteris
et sibilo abiecto ntJ , PIU ordientibus,
vice) intelligitnr in his Cant. I, 10 pulchrum est ^"iNnJi :

cf. "n:; -irij: et nas. t:nj: splenduit stella; n.nic, i.ns,

^''mria collum tuum in monilibus. IV, 4. VII, 5. Gen.
,

ins, '";-:;; nnr, anj, -inj ; nna, nna).

XXVII, 16. XLI, 42. nNi:^ usque ad collnm Jes.
-\y_

VIII, 8. XXX, 28 (de -aqua ad collum ascendente, nTlS m. apricum. Ezech. XXIV, 7. 8. XXVI, 4.
qua vita in discrimen auducitur). Hab. III, i3 ( ubi aedi- l4: ybS n^^nri rupcs aprica i. e. arida.
firia ad hominis allitudinem dirunntur). Colla etiam
dicuntur trunci capite abscisso Ez. XXI, 34. Plur. — nnTlS f. regio aprica i. e. arida Ps. LXVIII, 7.

usurpatiir tum a) significatione plurali ccrvices (die , Tl^^nS pj. cnj— Neh. IV, 7 Cheth. id.
,
Nacken) Jos. X, 24, colla lud. VIll 21., 2'6; tum ,

b) singularilcr (utgr. Til Ton/jp.u lat. cervicos^ niaK. , ,

ni^ m. adj. 1) nilidus, candidus Caflt. V, 10, spec.
in hac Jocj^lione 'd '"iNniJ tj> tS3 ruit in amplexus alic.
:
2) sole collustratus , serenus. Jes. XVIII, 4: n^ th calor

Gen. XXXIII, 4. xLV ,'

«t Vp rt^a i4. XLVI, 29, serenus. Jer. IV, 1 1 : n:c ventus sercnus nn i. e. calidus.

3) trop. ^Zarus, pcrspicuus , de vocibus Jc-s. XXXII, 4.

'b "^N^iS flevit in amplexibus alic. XLV, ^4. XLVI,
ag. (Cod. Sani. in his exem])lis sing. iNii:). (Arab. *.\*:a.^ clarns, manifestus fuit, cogn. est ^^^^xs

"li<12 chalJ. iJ. Dan. V, 7. 16. samDs , iuleger fuit). /

 R. ]n:i, pn:r, ins 1163 mnsn:: — irri

mnSn:^ pl. f. /oca aprlca i. e. arida. Jes. LVIII, Rabbini de usu coniugii). Gen. XXVI, 8: cl ZunV Isaa-
cus cum liebecca uxore, intelligendae sunt blanditiae
II. (Arab. .
^,-^-^ dicitar etiam de nitore deserti , ubi
oscula, nullo modo vencreus complexus. Sq. 3 Gen.
qtiai; spcciom refert (v, 3"!\t ) diss. Ltigd. II, lo85, sed
XXXIX, l4. 17 accessil ad me scrvus istc Hebraeus pnxb
:

propterea ap. Jes. 1. c. noa debebant aguam inicaatcm

">Z ut luderct mecum i. e. ad lusus Venereos sollicitare me
interprctari Dri^scuius et Haitsnia 1. c). volcbat homo impudena Josepho cnim fribuit mulier
, ad ,

quae ipsa euin soliicitaverat dicendo vn:f naplL". Fesch. :

^"V rad. inusit. Syr. et nas. ^-«t sordidus, dein

« » VlS ^^fM^ ut dormirct apud me. Targ. Onlc. ulruin-
que esprimit: ut mihi illudcret el ut mecum dormiret.
impndicus fuit. Cbald. 'jns id. N3ns pisciculi salsi , a

foctore dicli. Arab. tiansp. iLi^i^ sordes. Origo est

pn^ m. Gen. XXI, 6: TtXS pha
risus , ludibrium.
dT;~N ^b risum milii paravit Deus passive seuuitar , : :

in foetendo, cf. n:T et is^LA» faetait. vn>nes audienics dcridebuni me. Ez. XXIII, 3:i.

nsns f. foctor jobi II, 2o. I^ni.^ (ridens, ludens , cf. varias allusiones ad ety-
mon Gen."XVII, 17. 19. XVIII, 12. XXI, 6. XXV%
8, yi}.coTU interpretatur Melo ap. Enseb. praep. evang.
g, ig) n. pr. Isaacus , filius Abrahami et Sarae pater
iP^V risit. ( Arab. liJoi?, syr. ct nasor. ^j*v«j.
Jacobi et Esavi v. Gen. XXI. XXII. XXIV
,

XXVII. —
Sj'llaba primaria est *]n , unde chald. ^in riJcre, nasor. Saepissime copulantur tres Israelifarum maiores jihrc^ :

ham, Isaac, Jacob Ex. II, 24. VI, 3. 8. XXXIII, 1.

y**>l Cod. Nas. 1, 2i6, 17. i6i, 4, eaque onomatop. Lev. XXVI, 42. Deut. I, 8. IX, 5, et sic deus Abra- :

\it sanstr. kaJih ridere, gr. y.tt//(yio, ^ayya^w , lat. hami , Isaaci et Jacobi Exod. III, 6. l5. 1 Reg. XVllI,
cacAinnor, nostr. g-acA<?r;; , hicliern. Ceterum haec rad. 36. Ter scribitur per "b (a forma recentiore pnia) Ps.
exceptis locis Ind. XVI , 25. Ez. XXIII, 32 in solo CV, 9. Jer. XXXIII, 26. Am. VII, 9 (ubi idem valet
Pentateucb.o obvia est, atque scriptores recentiores et
quod Isra'il in altero membro). Ita etiam Pesch. « axtjnjf.
pobtae pro ea utuutijr molliore forma pnisj. Cf. p~^).
Gen. XVII, 17. XVIII , 12. i3. i5, sq. i ahquem Arab. \_a:5^.w'. LXX. 'laaux.
XXI, 6.

Fi.
1) ,
luslt identidem risit i. e.
pr. iterativum:
iocatus esi. Gen. XIX, i4: v;rn ':"'y2 pn:ia3 '!7''." ct
iocari videbaiur generis suis (Hor. Ep. t, 17, 61 credit€, :
^r:^ rad. inusit. , arab. ^ Conj. XI. intcnse

non Indo). b) canendo et saltando. (Sic /oQOi , 7iu(~ ,

canduit. Cf. Schult. ad Ispah. p. 4. Lette ad cant. Deb.
^o»TfC liesiod. sc. 277). Ex. XXXII, 6 eclcnmi, bihe- : 10. Inde ^jX^ regio candida s. nitida i. e. aprica, de-
rtint et surrereruni aA ludcndvTn i. e. ad saltandum. Gen. serta^ AfCnia est "li^S (vide ad rad. nns). Hinc
XXI, 9 et vidit Sara ^lium Hagnris pnjlTI luileniem i, e.
:

exultantem saltantem. ConviviHm enitti patcr institiierat

,
in^ m. candor. Ez. XXVII, 18: nns "las Zana
( Comm. 8) in quo Cliolus saltando novam gratiam inibat
,
candida i. e. nobilissima. Uieron. Jana coloris optini.
a palre. Qna re novercae invidia et zelotjpia ita resnsci- Non bene Mich. lana deserti.
tata est, nt pneri matrisqne expu3sionem a marito flagitaret
(Comni. 10). Rei gestae ratio egregie illustratur his Mt.
"1| (.2 lud. V, 10
adj. candidus.
asinae candida* :

XIV, 6: Ytvioliov di uyoixfvwv ToiJ Houidov, i. e> p rorsns candidae enim non repe-
albae snbrubrae ,

Jfvyiirjg Ttjg ''HgioSiaSog fv Tf3 ftta<o xal

riuntur, quanquam hunc colorem in asiuis, camelis, ele-
to b /ri ci <fx'o f;

ij^eat o&ev fnS'' ogxov iouo).6-/rjatv avTfj

Ttp 'H(i(oSr- phantis in deliciis habent Orienfales. (Arab. .y^ pr.
Sovvai o lav ,,iaixat. Male et Vnlg. addunt:
'
LXX albus, sed teste Camnso nsnrpatur de camelo et asina
ladeiitem ci n Isaac filio suo in eo enim caussa odii ,
subrnbris , in quibus caiidor rubori mixtus est). Vulg.
recondescen.is esse non potnit et ridicnle Hebraei pueros :

facinnt debcredifate futiirainter se disceptantes (cf. Comm. niteotes. Pesch. ylJQM }j2| ,
qnod Arabs i^eddit .. j'l

10). Ind. XV^I, 25, nbi Philistaei Simsonem occaecatuin i_<.i.i.'i'i asinae ex albo Juscae. In omnibus liuguis colo-
per ludibrinm coram se saltare (et fidibus canere) iubent. rnm , max. candidi et nigri, nominibus ita abuti solent.
— c) de lasu amatorio •cum mulieribns , caresser une Ita nos dicimns vinum album opp. rubro panis albus ,

femme ein M'eib liebkosen.

, ( Cf. gr. nuiZio Naeke contra linteum ni^rum ( schwarzc VV asche) pro sordido,
Choeril. p. 245, lat. ludo , v. c. turpe est nescire puel-
lam ludereOvid., quod adeo de ipsa reVenereadr. ludife :
farina nigra, lat. vaccinia nigra j. e. caernlea, arab. .^
wt lubet, et brevi libros dateCatull., cf. Barlh. ad scriptt. ruber de cnte alba Enropaeorum opp. nigra Arabum,
,

Ven. p. i83. intpp. ad Petron. 10 p. 43 sqq. Ita uLiam purpurea nix i. e. caudida et sexcenta eiusdem generis. ,
 R. ins, n-^s 1164 ini —
"inS (candor) n. pr. virorum i) filii Simeonis Gen. i5 al. (v. nrno. 6, p. 219), et 'ji.ij: rsiai'' Jes. XII, 6.
XLVI,"io. Ex. VI, i5, qnieliamn-iT Num. XXVI, i3. Et filia quidem Zionis Zionitae) dicitur etiam de
(i. e.

2) Gen. XXIII, 8. XXV, 9. 3) 1 Par. IV, 7. incolis eius in exilio degentibns Zach. II, 11. i4 cf. Jes. XL,
g, neque non de ipsa urbe Jes. 1, 8 ( v. na p. 220). na nn

«n-iS JVS mons Zionitarum i. q. p':: iri Jes. X, 32. XVI, 1.

V. rad. as:.
Sed plur. ]v;j ni23 sunt mulieres Hierosolymitanae Jes.
T^S venatio ,
III, 16. 17. IV, 3. 'Cant.III, 11. Semel Zion ponitur —
sq. genit. irN^ip' DITp ]VJ: Zion arx numinis sancti Israc-
i S venator
lis. Jes. LX, i4. (Syri et Arabes hoc nomen scribuiit
m^ praecla , commcaius ...j-k^, ^'^\> qwae caussa est, quod nos quoque radi-
^IT^S Sidon , V. s. rad. ^121. cem posuimus T;Tt)i =
tTi:, ita ut '^viZ esse videatur locus
apricus. Sed fatendum est, ctiam alias ultro se ofTerre ori-
gines, velut aelh. j^(Di ',
arx , asylum , locns munilus,
f l^ '^'^- iniisit. i. q. nrij: apricus , aridus Juil,
'1'AQ)^; asylum petiit, A(DJ I instar asyli fuit , it.

q. V. Adde JjOiI |52l terra slticulosa, sicca BH. 42 arab. a^^ arx, adeoque hebr. p.':t cippus, tumulus,

lin. 20. Nas. ,Cuot1 A*a id. Cod. Nas. II, 2 1. i3.
V. nj^).

j"2 m. oriditas, concr. locus aridus Jes. XXV, 5. D^*S vox in solo Plnrali obvia ,
qnani deserlicolac
xxxn, Q. interpretantur ( a ':; i. q. n'S:, et S3'llaba formativa '— ),

-i navis
sed dubiae interpretationis. Abulw. (^'»j-la»il, Kimchi :

, v, !11^.
1ST7J 'auJI^ Exemplorum duplex est genus. 1) In aliis
r»^2 f. ariditas lob. XXIV, 19, unde fini: y-IN d''^ nianifesto sunt hestiae deserticolae , eaeque fortasse
terra ariditatis i. e. arida Jes. XLI, 18. HIl, 2. .ler. II,
ululantes (Jes. XIII, 21) et cadavera voraiites (Ps.
6. Ez. XIX,
Hos. II, 5. Joel II, 20. Ps. LXIII, 2.
i3.
LXXIV, i4). Jes. XIII, 21: ^tahm ti^^-s. ao ^s^aTt
CVII, 35, et omisso y-i.v id. Ps. LXXVIII, 17. Jes. D'nN dn^na ct hahitant ibi Zijjim et implcnl domos eorum
XXXV, 1. Jer. L, 12. LI, 43. Zeph. II, i3. Plur. ululatibus; ita enim nunc interpretari malim , quam 0'nN
m'j: Ps. CV, 4i. bestias ululantes intelligere 'p. 69 B). LXX. ^^yp/a, Vulg.
(
r2 n. pr. f. Sion gr. ^iuiv , collis Hierosolymita- bestiae, et sic Pesch. , sed Targ. J^tan siraiae. Sequuntur
uus in quo condita erat arx regia et superior antiquior-
, struthiones, satyri , thoes. XXXIV, i4: ~nN C"i; llSiSl
que urbis pars, etiam urhs Davidis appellata 2 Sam. V, 7. D'.'N occurrunt Zijjim thoi^ms , in qno parouomasia inest.
1 Reg. VIII, 1. 1 Par. XI, 5. 2 Par. V, 2. Vergebat (LXX. Vulg. daemonia. Targ. simiae). Adduntur eodem
is ad meridiem et occasum (v. Neli. XII, 3i 3?, — contextu thoes, struthiones , Lilith. Jer. L, 39 (LXX.
Listoriam obsidiouis a Romanis factae ap. Jos. bell. jud. IfduX/.tuTa i. e. rfuvTda/iUTU. Vulg. dracones. Targ.
simiae). Tribus his locis accensendus est quartus Ps.
Jib. VI et BH. 282 lin. 5: iAoOfO ^OiQjZ ^=*^^
LXXIV, l4, ubi de monstris marinis (Aegyptiis) a Deo
'^^'^S '•r^^^? 2" australi parte, in loco , qui Zion trucidatis D"2:b D^b iDtN73 ni"nn das eos cibum genii
:

appellatur) neque vero ad septentrionem nt post Aben

,
illi, deserticolis i. e. bestiis deserticolis caruivoris. (^Targ.
,

Esram (ad Ps. XLVIII, 3) volebat Lightfoot (Opp. I, serpentibus s. draconibus. Sed LXX. Vulg. populis
553. II, 187) falsa interpretatione locorum Ez. XL, 2 et Aethiopum. Kimchi: m:'BOn 'tt3:Nb nautis a ':c navis,
—
,

Ps. 1. c. deceptus. Hunc enim sic accepit pulchre assur- :

cf. ad Ps. LXXII, 9). 2) Alterum gcnus est eorum
git f;audium totius tcrrae , mons Zion in partibus septen- ,
locorum quo ad homines refertur. Sine dubio ita acci-
, in
trionalibus urbis Regis magni i. e. Jovae. Sed vide s. v. piendus LXXII, 9: D'^:;: 1513'^ Tlsb coram
est locus Ps.

!^-1^ p. 63 1 B. Ampliore significatu Zion s. mons Zion eo prociduni dcseriicolae i. e. populi nomades , Arabes,
(Jes! VIII, 18. XVIII, 7. XXIX, 8. Ps. CXXV, 1). parall. et hostcs cius pulvercm lamhunt. Abulw. et Kimchi
non non etiam Moriae collem comprehendisse
potest populi desirticolae , sej hic addit ,,aut navarchae , se- :

constanter enim sacri scriptores eum Jovac sedem quuutur enim reges Tartessi. " (LXX. Vulg. Acthiopes.
faciunt Ps. 11, 6 (^frp -in 'Ji'!:). IX, 12. XIV, Targ. N'S1D'X praelecti tnaQyui, Pesch. insulac
, =
7. XX, 3. L, 2. LIi'1,'7. LXXVI, 3. LXXXIV, 8. D'-''^). Plerique huc etiam reierunt Jes. XXIII, i3 de
CXXVIH, 5. CXXXII, i3, Jes. II, 3. XVIII, 7. Am. Chaldaeorum terra : d'^:j:b mO'. ITiCN Assyria eam
I, 2. A poetis adeo sexcenties pro ipsa urbe
et prophetis assignnvit deserticolis sc. Chaldaeis (videp. 602): faten-
Hierosolymorum ponilur Jes. VIII, 18. X, 24. XXXIII, dum tamen, etiam bcslias h. I. intelligi posse, ut sententia
20. XXXV, !o cet. eiusque civibus Jes. I, 27 (fem.). sit Assyria eam dcstinavil bcsliis descrli i. c. eam desertam
:

XLIX, i4. Lll, I. Ps. XCVII, 8. Zeph. III, 16. esse voluerat. (Saad. oSjLs/) L?Jlxi>- fecerunt eam desertam).
lidem poct. appellantur ^rn^ 25 Jes. XXX, 19, 7i'i: 'ia In hac cerle quaestioue locus in dubiis poni poterit. —
Ps. CXLIX, 2, ^'i»^ P= JeV. LII, 2. LXII, II. Ps. IX, Iii altoro gcuere nou multum cst difCcultatis in priore :
 R. n^ T": 1165 ^^z
genere inanibus oonini coniecturis , qui
niiteD» ncglectis ri^^^S anlia, fimbria, v. rad. y^)i.
siinia j (Targ.) , serpenles (Mich. suppl. ao8G) vampyroa ,

(Aurivill. diss. p. agS) interprutati sunt, tros potissimuia

opiniones aliqao numcro esse videntur. Una i) est eorum,
j^ui iu generali bestiarum f/«f;7Jco/arum viacquiescunt, coil.
I ^ rad. in veibo dubiae auctoritatis. Ut ex deri-

eliam arab. b^o e. agraen ferarum. Sed

valis colllgltur •) in orbcm ivit (vic. niU, IW , l^n),
i. cL._w.Jl JicL*:>- unde T"!: cardo , tormentum ; a) ti'i/ (arab. Ao med.
obslat quod bis sibi opponuntur C^^X et D^N Jes. XXXIV, Je ivit, pervcnit cf. -)?0 ) , unde Ti: no. 3 nuncins.
i'i. Jer. 1. 0. .jQuis ferat sic ]t)quentem , cccurrent ferae Inde
llioibus, ct habilabunt Jerae cum thoibus , quasi thoes non
essent ferae. " Boch. ilieroz. II, p. aii Lips. Videtur Ililhpa. Jos.IX, 4: ill^:::^';! ^3^'1 esse possit: et
igitur certa quaedam bestia y.ai' iioxi}v deserticolae nomen iverunt viam se deilerunt.
et iii Klmchi miT^yiZ) I^^Zy :

millendi vim habel , itaque missi sunt , dimissi sunl. Sed

gessisse. Ac 13ocharto 1. c. a) D"'"':; sunt Jeles agre- :

quum aliiid hnlus et form.ne et slgnlficatlonls ve.itiginm

stes , coll. arab. ., »-y:p felis. Bene hoc quadrat ad tres neque in Hebraismo neque in Aramaismo reperiatur, prae^
terea m viam sc dcderunt prorsus ledundet post ^3:'":,
priores locos , sed alionius est a quarlo : praelerea . y./D praeferenda est 6 codd. scriptura :n'!:;:c'1 et ccmmcalu se
fclis non bene convenit cuni etymo vocis S'"!: (nisi forte instrurerurit ut Comm. 12, , qnam' exprlmnnt vett.
statues ...
^^ pro ,.,'_«-y:3 eiusdem originis esse atque i-'<S omnes , LXX. iTtiaalauvTO y.ui r^Toii.ui.auvfo. Vulg. tnle-
proprie agrestem felem significasse cnius nomen dein ,
ruut sibi cibaria. Targ. Pesch. m-TN, O^Ojl]. Arab.
ad domcsticam translatum sit). Simile quid dederat R.
Salomo mnrtcs certe Graeci yc/em et fnar/cm una voce
: ,
1^^^ j". Vel sic ^Sil:.'>i redandat quidem, sed ex noto
(yoA/;) exprimunt. [Ceterum Rosenm. ad Bochartum 1. c. linguae idiomate (pag. 377 B. snp.) praemittltnr verbo
p.ig.209 non conira eum disputat ut observat Winer. ,
sequenll, neque ad Iter pertinet. Etiam rellqua pars
pag. 817, sed enm vindicat]. Non contemnenda etiam commatis 4 et comma quintum ad commeatum paiandum
3) Saadiae et Abnlwalidis sententia , qni huhones roddunt. pertinent , itineris mentio stquitur denium comm. 6:
Saad. ap. Jes. bis tuVoJi i. e. bubones. AbuKv, explicant y"aiM^ bN '3l::j'.l- Vnlgatam erant qni esplicarent firtxe- :

<- y --'^ ^ itl est hubo ma.i : nequc lamen hoc ila inleUigendum runt se lcgalos. Male non enim se legatos esse fingebant
:

S. S. ciira femellas, Bubo enim

esl, (fuasi solos niares (licai Gibeonitae, quumveie legati essent, sed Cngebant se venire
teste Pliuio 10, l3 deserta loca , nec desolata tantum , sed e terra longinqua. Cf. Cappelli Crit. sacr. T. II. p. 784.
dira etiani et inaccessa habitat, .unde arab. i_i!_^jl |.l malcr de Rossi ad h. I.
t/esfr/i dicitur, et nomen eius arabicum idemetymon habet
") -£ m. 1) carAo ianuac. Prov. XXVI, i4. \^Chald.
atque Hebraenni. Nam Lvo, ^(A>o est hubo, et silis
et talm. saepe. Syr. ] ifj^. Arab. ^ Ex. XXVI, 17
a rad. ^iXo sitivit, ot a"^S-a,fPS£, j*7MUi,>liet bvbone* Saad. pro hebr. ^^, et ^Lo Kam. p. 1177 v. 'ii<^\ , nbi
ita uicti vide^itur a locis desertis , quae habitent. Addi
potest bubonls mentionem paene deilderari iu descriptio-
haec snnt verba : .jLiJl i.jit ,,j^j , ciAJl s^l Oi^L.-J!»
, r -^ " ,-
nibus dlrae sohtudinis , ut Jes. et Jer. U. cc, euudem- el S]DX\1) pars lanuac superior
est m tjua verlitur carao. . .

—
,

que cadavcribus etiam vesci, ut D^^^ Ps. 1. c. Utraque vox deest apud Frejtagium). 2) tormen-
liim, dolor pl. C""':; i. q. ^'blDn dolores parlnrientis.
1 Sam. IV, 19: i^*'-''^ ^'^\S Orri: verlebanl se apud eam

tormina (die Wehen fingen an suh zu winden bei ihr ).

. ^'^Jk (quod exstat in novem decemve codd. Kenn.) ».
Tianslate de summo terrore et pavore qui cnm tremoie ,

X2, n. pr. deserti ab austro Palaestlnae , ab occideiitn et doloribus partnricntls comparari solet. Jes. XXI, 3:
Idumaeae, in quo oppidura 0~p s. j>:Tr 1l5n|5 Num. ,
rribv 1VM
'iiTnN t-''!"'::. XIII, 8, et slc Dan. X, 16.
XIII, 21. XX, 1. xxv^ii^i4. xxxiii;'36. xxxiv,
(Arab. .Us med. Vav. V. contorsit dolore. Syr. Ij'0.
3. 4. Jos. XV, 1. 3. Cum He parag. n::; Num. XXXIV,
4. Jos. XV, 3. V. Relandi Palaestlnap. 113. Llgthfoot. V. Mich. ad Cast. p. 755. Lex. Adl. ^jyiJl )>.j.^s iUJLib

Opp. II, 425. Situs eins beiie definitnr in Palmer Bibh caligatio , deliqnium animi ,non accurate). — 3) nun-
Atlas tab. V^ ab occidente vallls el Ghor rnare morluum cius ab enndo dlctns (v. a premendo rad. no. 2, non
inter et 3inum Aelaniticpm. (^almud. .p^ palmahumilior). et urgendo ,,weil er es dringendhat" nt volebat Bottch. ,

specc. p. i44). Prov. XIII, 17. XXV, i3. Jer. XLIX,

i4. Ob. 1. Plur. Jes. XVIII, 2. LVII, 9. Aliud —
V ''^ lamina flos,
V. ad rad. ^?::.
,

ns-^s fios,
 R. ab^, n'72, n!52 1166 j<^: T\^nyi

V^^ chald. declinavit, inclinavit , in Targ. saepe fuit homo). lo: nV^"; ^T^a "'J ^cn causa Jovae
Jes. LIII,
manu LIV, 1 7
eius prosperabitur. nullum telum contra :

pro!lt23, spec. inclinavit aurem (Ps. XL, 2. Prov. V,

ie cusum successum hnhebit i. e. tibi nocebit. Jer. XII, 1 :

l3), attcndit, auscullavit. Et sic syr. P^. Inde finbj: D^y^D-i Tj'!'^ yn^:. Dan. XI, 27. Ez. XVII, i5.

Pa. oravit, precatus est (pr. auscultare fecit) Dan. Num. XIV, 4i. De planta bene crcscento (fortkommen)
Ez. XVII, 9. 10. De homine, qui prospera fortnna uti-
VI, 11. Esr. VI, 10. Persaepe iu Targ. et s^rr. "—^t. tur Ps. XLV, 5. Jer. XXII, 3o. Sq. b profuit ad :

Vav id., unde S^Us, siLo preces factae, atiqnid , aptus fuit ad rem Jer. XIII, 7. jo'. Ez. XV, 4.
Arab, ^Lo tert.

aeth. Ai\PI precatus est, AiVxI preces, precatio. XVI, i3. (Arab. ^Ias sq, ^5 aptna, idonens fuit adal.).
Hijih. 1) causat. Kal no, 3 a) prosperum successum
dedii ,
prosperavit o) Deus aliquid. Gen. XXIV, 4l:
pj^^ atsavil 1 Sam. II, i5. Jes. XLIV, 16. ig.
isnT •>; n'bxnrT. Comm. 56. XXXIX, 3. 23. ali-
/9)

(Arab. iLo et Lo I. II. IV. assavit carnem, ^La quem , sq. ' acc. pers. 2 Paralip. XXVI, 5, sq. b pers.
Neh. I, 11. II, 20. y) absol. Ps, CXVIII , 25:' Min?
assafus, tostus, bLo assatum , tostum. Praeterea in hoc .'in"'b5:!l. — b) prospere perfecit ncgoliam (etwasdurch-
setzen). a Par. VII, ll: el quaecunque Salomo in animo
verbo est calejacicndi vis , iude Coiij. II. flexibilem fecit,
nam frigida sunt rigida , calida nioUia. Neque tamen habcbat n^bx^I prospere perfecit i. e. id ei bene cessit.
propterea cum lo. Simoni precandi vim in chald. Nb> ad Ps. I, 3: quaccunque agit Il''b^'' bene perficit s. bene cedit
ei. Dan. VIII, i5. IT-a Ma^iX) n^brcn perfdl fraudem
calefaciendi et emoUiendi potestatem revocaverim prae- ,
:

sertim cum ab inclinando et auscultando facilius repe-

iila
manu sua. Jes. LV, 11. Impr. I^^STl', 'I3"]~ n-bxfl con-
tatur. Etiam in lingua arab. "^.3 pro j.Lo precatus est et silia sua prospere perfecit, prospero snccessu usus est.
Deut. XXVIII, 29. Jos. I, 8. Jes. XLVIII i5. Ps. ,
^Ua Jwo assavit duo verba diversa esse videntur).
XXXVII, 7.
''72 m. assaium Jes. XLIV, 16. Tijx "<bs Exod. 2) intrans. prospcrum succcssum habuit a) res, nego-
XII, 8:5. tium (n'}"^) I«<3. XVIII, 5 (pr. der Weg fiihrt durch,
fiihrt Eum Ziel). b) aliquis, omisso acc. 1311, iiaTn.
1 Reg. XXII, 12. i5. 1 Par. XXII, i3. XXIX, Vs,
I. nb^ et POiJ (Jer. XII, 1) fut. nbji^ pr. 2 Par. XVIII. i4. XX,
V, 28. 20. XXXII, 3o. Jer.
lldit, secnit ,
perrnpit. ( Chald. fidit ligna, in Targ. XXXII, Dan. XI, 36. Prov. XXVIII, i3. Addito b
5.

Gen. XXII, 3. 1 Sam. VI, i4. Syr. id. v. 1 Sam. VI, Tei Jer. II, 3^ DMb in^ibjin {<b successum non habebis
:

i4. Ps. LXXIV, 6 ibique Arabem. Aph. perrupit, unde quod attinet ad illa quibus confidis.
tx,^. hernia, i>*A-^. exciSus. Vic. nbn), Inde n^2 hebr. nbs, Aph. nbsri (forma
chald. i. q.
transiif fluvium. 2 Sani. Xi5C, l8 wbi: "[Tl^^t hebr. ) ut aliquis bene procederet i. e. ad
1) trans. fecit,
1) :

Targ. :|Til transierunt. Vulg. irrumpentes Jordanem ( v. mnnera pubJica et honores cito promovit ( schnell avan-
chald.). Cf. Ps. CXXXVI, i3 Targ. N-i^ n;:; ciren sein Gliick niachen lassen) Dan. III, 3o, prospera
" fiiDT ,

peregit aliqtiid Esr. VI, l'4. 2) prosperatus est i. e. —

tecuit mare algosum. Abulw. i^OiS^ 'j!>^ ^j^
t5yij ad magnos honores evectus est Dan. VI, 29 , prosperaia
LxJas rfAjt c;«Jtias Lajt vy^' Jiderunt cum transeundo , et est res Esr. V, '8.

ita ^rabes utunlur eiiam verbo «Lis fidit ,

pro pertransiit
jiumen. ( LXX. Pesch. xaiev&vvav pontem struxerunt, [I. P^^ i. q. chald. nbT flnxit , etfusa cst aqna,

cf. arab. ^sJLo IV. concinnavit, aptavit),

gyt, t.J>*l:::k1 eiiudit, infudit; aspersit. Lex. Adl. ^^Cm
2) pervasit, inVasit aliqUem. De spiritn Jovae ali-
quem lud.XIV, ig ftli V>5> ''1 nbUnl.
invadente, Sq. bi* :
ywa iji^ Tniie -.^
;

Comm. 6. XV, 14. 1 SitA. X, 6. XI, '6 ^. iit xVl,

i3. XVIII, 10. (Pesch. hoc verbnm retinet sed in
,

,
" nribS tantWin pl. n^inb:: XXSTV,
patinae 2 Par.
Aph.). Abulw. .,«'51 Ojij */_«.j>\i! (Cot'» his omnibus locis i3. ( Cbald. NrTilbi: patina, neque non lecythns, am-
in Targg.' pro hebr. nTibli nnb:: et pro nnsS.
penctrandi vim habet , prope igitur abest a UJab q. V. De pulla , , ,

igne et poct. de Deo, sq. acc. Am. V, 6 las:^ ^\^1 1? :

Syc. ] A.>.mCI-^. phiala , iU ].ma-^ < patera , calix , lejs.
S)OV t\^3. ne pervadal instar ignis domum Jpscphi,
3) bcne proccssit
, succcssum habuit res , ,
cf. nostr. ASI. ii«lL> (j«tj'" jjLsUs ^vXs. Arab. ii-^I^ patina,' gjj
durchgehcn ,
guten Fortgang haben , lat. lex perfertur,
hebr. ITliN, 1^3, prosperala est res. patinae magnae , X.saA.s^]- scutella expansa et non pro-
(Chald. rhjl/ pro^-
speratus est, pro hebr. nbi: et blto. Aph. trans. et funda, aelh. transp. ^AlA..' palind).

intrans. Arab. ^JUa recte se habuit res, integer, probus rr^nVs f. id. 2 Rcg. 11, 20.
 R. Vri 1 167 rnb^ — h'^h:i

riri\'4 f. aReg.XXI, i3. Prov.XIX,24. XXVI, i5. ravimus (tab. 28). Andreas n Belluno, commenlafor
Avicennae (ap. Lorsb., Arcliiv f. morg. Lilt. 1 p. 121):
,, Alpielagiel est instriimentuin Cactum ex duabiis laminis
I. </ y^ rad. onomatup. tinni\it acs , nictalluin , aurit halci quaniin ligura est in modum seuti j/arvi
,

y- iS^S no. 1 , D^nbsa, striihdl cicacla, v. VjtVi: no. 2. rotundi et est habiMis in medio quandam concavilatem ct
fit sonitus perciitiendo artiGciose lamiuas praedictas ad
( Arab. J.o sonuit aes ferrumve inlor se collisuni, klirren,
invicem. Et est valde in usu in SjTia." (Sjr. Pr-^t,
klapperu J.>wiLo sonuit frcnuin, moiiile, qui quidem sonus
,
Pj^ id. Plnra vide ad rad.).
est crepitus, tinnilus. S\t. ^-^t tinnivit i Sam. III, 1 1 . Jer.
2) hesliola iinniens s. alis stridens i, e. cicada gr^'l-
,

XIX, 3. PescL. Lex. Adl. ._Lj deest autein ap. Cast., V-^i
lus isque siriduhts. Deut. XXVllI, '»2. LXX et Viilg.
male : ruhigo, sud bene reliqiii intpp., dumniodo eos recte
tinnitus. Aetb. AzAA! per dissimilalionem ,
quam inlelligas neque pciideas e \'ers. lat, Polygl. vel Michai-li
vocant, tinnivit, tinlinnabulum, nola. Viciua suppl, 20g4, Targ. ^iJJpD species locustae ( nou rubigo)
/^."5^7X1
v. Talmud. Taan. fol. 6, l ibique glossam. Pesch,
sunt in lingnis Semiticis ijL>\i> cymbalnm, vlt. Tim. I,
{'^^'^ gryllus , V, infra, Saad, ^_^wj equus, int. cica-
46G. hist. Joctan. p. 70. Avic. 1, Sai, Vyj^v^BB, dam (Heupferd). Arabs Erp. >>'_j^J'. Sam. ^^«Tl^plTl
ap. Casf. per r yo haud dubie gryllus isque tinniens n pro 1 posito y. , ,
, el .^j tinnlvit, it. striduit grj-llus,
supra aeth. Gr. Venet. rfrTi^. Contra tQiaijir^v et rubi-
calamus porta , dens ; sonuit auris ,
,
quanquam haec
gincm unqucim pro cicacla dictum esse ( ut vult Mich. pag.
radix sonum paullo acutiorem exprimit , cf. ib-' et *i~3 ;
863. 864), temere dictum et non credibile. (In aliis lin-
^ vo gallus a canendo , adde aeg^-pt. C^l\C^n sonus guis per r scribitur , sjt. ''0\'\ Deut. I. c. , Jotl I, 4,
aeris. In Iiulogermauicis hanc radicem liabes cum sibilo
^et gine eo schallen vet. germ. sup. sce/Ian, unde Siliclle,
:
II, 25, 1'^^ 2 Sam. XVII, i3, cod. Pocock. l'^'t»
it. gcllen , cf. Vbr: ballen). In veibo dirilur a) de aure
arab. ^y-JJl .\^ gryllus noctu stridcns , .a3.a3, }_y^-*o
iinniente. 1 Sam. III, 11: Ti:tN ''n\D ni^^txn iSH-i-tS
tinnient audicnii ambae aures sc. prae horrorij. 2 Reg. 2 Sam. 1. c. vers, Ar. De verbo ^ v. supra ad rad.
XXI, 12. Jer. XIX, 3. ( Cf. .yb de anre tinniente vit. Habent vocem adeo Armeni ""'lia-qjiij z^nzgai, in qno
Tim. II p, 294 lin. 4). b) Hab. III, 16 : ".ricb mV1::;j iip^ agnoscis semit, 'b::::^ , 1 in y mutato qaa de re vide
,
ad rumorcm crepitant labia mea , int. dentium cum labiis
p. 977 adde de hac mulalione in lingua Armena St.
,

collisorum strepitum , uam labia ipsa non crepitaiit. Ut Martin memoires sur rArmenie I, 21 5. Ilis aittem,
hoc in medio positum et intellectu facillimum est , ita quae laudavimus , abunde refutatur Bochartus Hieroz.
miror, iJ nemini inlerpretum in mentem venisse, qui ista III, 203 sqq. , qui gryUum ita dictum vult quippe qui
vel pure et inconprne dicta esse censuerunt ( Mith.) vcl in
iis explicandis misere se torserunt (Schaurrer, Roscnm.
soltm obumbret, a blr^ no. II). Quum igitur S'i~'-i — ,

tum de iinnilu metalli armorumque slrepitu tum de slri- ,

Hitzig).^ tlore alarum locuslae (vom Schwirren der Grille) dici

(formae Pausa ^S^JS posset nihil dubii supcrerit quid sibi velint
b'.^'7'S. -n^c), in ( Dent. ,
,

XXVin,'42 cstT. bl^Vs lob. XL, 3i, Jes!' XVIII, 1) 3) verba XVIII,
quibus Aelhiopia in-
Jes. 1,
pl. ^'bsba cstr. 'irJiVj: (v. ad no. 1 ) m. SJgnitnr: D"'^:^ bi:ri: y""'S ^ifl lerra stridoris alarum
inslrumcnlum tiriniens. Indq a) Q'i~ biVs lob. i. e. strepitus exercituum ( Land mit sthwirrendcu
\) '

XI', 3l hasla vel iaculum piscalorinn (Ilarpune), quo Fltigeln i. e. mit wafrenklirrenden lleeresfliigeln) i. e.
in hippopotamo cap-endo el occidendo uti solebant vete- repleta copiis arma cum tillnitu coiicutientibus. Alae
res Aegjptii v. \^^ilki\sox customs and nianners of the enim* appellautur exercitus (v. fi:2 no. 2, c): et in
—
f

ancient Egyptians III, p. 72. 73). b) pl, CrsV:; duplici utriusque vocis (bxbx et CD^ls) usu ingeniosus
2 Sam. VI, 5 cstr. ^rilVi: Ps. CL, 5 cymbala (die Beckeii), inest verborum lusus. Doedcrlinius reddebat hcus :

eaque maiora, laminae aeneae panllulum excavatae quae ,

ierra (Judaea) , Aethiopum citis-
stridel alis i. e. exercitns
collisae crepitum et tinnitum efficiunt, haud dissimilia sime advolat. Aliis a) n'c:2 bsbj: 'tt est terra umbrae
cjinbalis , quibus musici nostri castrenses utuntur , arab. alarum (Pescli. Aqu.), quod Saad. Abuhv. explicant
ierra cuius alac i.e. lalera obumhrnia sunt, alii : cuius alae
.2SAA3 ( ortum ax ^.^Ju^'),
Ant. 7, 12 §.3: xv/nfiuXu Jos. Israeli refugio sunl ( cf. Jes. XXX, 2). Sed forma diipli-
Tf i]v nXuiia xat ^tiyuXa y/ikxia. Niebuhrius (itin. I cata tum apnd llebraeos tum in liugais cognatis nunquam
p. 181) duplex eornm genus describit alterum minus, , obnmbrandi, sed ubique tinnitus et stridoris habet sigiiifi-
quod digitis affixurn mulicrcs saltantes concrepabant catum. b) LXX ot'ai yijg nloUov nTfQtyf^, et Targ. vae
( nostr. Castagnetten) alterum maius, quale supra memo-
,
terrae, in quarfi navibus veniunt ex ierris longinquis, quarum
Lll 1111
 R. yp2 1168 nVsa — b^

vcla expansa sunl, ut aquilaevolaniis, Quam navium signi- i^lS quum submersae essent portae in tenebras,
JT^iTiZJ

ficatum veteres doctores ex alis collegisse videntur , quae non possct i, e, quum vespera esset (coll. ^bbs
ita ut inlrari

passim cum velis comparatae suut (v. ad Jes. XI, l4), coll. Ex. XV, 10): sed uon probat, ct recte quidem. Temere
et neglecta totius loci ratione Bottcherus ( spec. p. i^g
fortasse arab. jjjli naves ( Kamus p. i^gS lin. 16).
not. ) bbx ad slridorem valvarum claudendarum refert,
Sed cum Hebraeae linguae usu, in qua bib:: congruit cum
in quam sententiam poterat conferre .*3 striduit porta (v.
J^Lo et y^^ (non cum J.MIj), huic glossae Arabicae
et Alexandrini interpretis, qui in supra ad rad. ) sed quid sibi volunt Laec
; : et quum stri-
nulla est necessitudo ,

perexigua est auctoritas. derent portae , valvas claudi iussi?

hoc quidem loco totus coecutit ,

Hiph. part. bi:a obumbrans Ez. XXXI, 3.

npiSQ pl. niVi:': f- HntinnabuJa Zach. XIV, 20

int. laminas acneas rotimdas equis ornatus canssa appen- ^VS c. sufir. "ibbsi; lob. XL, 22, pl. fbbif Cant.
sas, qiiae collidentes tinnitum facerent. L. c. tituli
If, 17. IV, 6 cstr. •<bbi: Jer. VI, 4 m. umbra lob. 1. c,
meniorantur iis inscripti. In anaglyphis Persepolitanis et
pl. Jer. I. c. S>i3> 'br^ cf. Ps. CII, 12. CIX, 23. Virg.
Aegj-ptiacis huiusmodi scutala etiam phaleris equorum Ecl. 2, 67 : et sol croscentes decedens duplicat umbras, et
affixa reperiuntur.
contra de sole meridionali Ovid. Met. 3, 5o : fecerat exi-
(utgr. y.vfi^dlo), guas iam sol altissimus umbras. i44. i4, 54, Adde Plin.
n^SJQ , tan>tum ia dual. D^^nV.ltT:

— Oiv Arrian.) i. q. Cbsb:; ( q. V.) cymhala musica 1 Par. 16, l3 s. 24: tantaque est vis cius ut ne matutinas qui-
dem occidentesve umbras quamvis sint longissimae, ....
XIII, 8. XV, 16. i9.28\XVI, 5. 42. XXV, 1.6. aPar. ,

10. Neh. XII, 27. attingat.

V, 12. i3. XXIX, 25. Esr. III,
b^. m. (semel fem. 2 Reg. XX, 1 1. Jes.XXXVHI,
JJ_ ^^^ Unehris certe crepusculo leclus s. obscu-
8 ubi ml]J non potest non
, referri ad bll , cf. ilb^ et
ralus, obumhratus est , v. Iliph. ( Etiam in linguis sexum fem. in axia umbra) , c. suIT. ibli umbra. Arab.
cognafis tum umbrae tum tcnebrarum et crepusculi signi-
syr. li^i v. rad.). lud. IX, 36. Ps. LXXX, i».
J.^,
Ccatio late regnat. Arab. J.b II. obumbravit, IV. um-
Cant. II, 3i. Ez. XVII, 23. XXXI, 6. Hos. XIV, 8 al.
crepusculum matutinum, bJi: umbra protensa i. e. sub vesperam longior facta
brosus fuit dies Jwb umbra, "':iB3
,
it.
Ps.^CIi; 12 cf. CIX, 23. Jer. VI, 4. lob. XVII, 7 — :

opp. 3 j crepnsculum vespertinum, it. obscuritas noctis, D"r3 bS3 '1S'' membra mca instar umbrae sunt cuncta, i. e.
IV. umbram petiit, lam macra , emarcida ut vix umbra corporis supersit,
,
nox. Aeth. ./^AAI obumbravit.
captavit, fecit, sed /f AA ! tenubrae. Apud Aramaeos nt spectro similior sim, quam bomini, (Sic arab. J.^
in ibtJ praeterea tegendi vis est, v. p. 55o, eaque primaria
cst. Obscurilalis et umbrae vim habes eliam in vic. tihjZ. spectrum , vana species , tum vivi , tnm mortui. Hariri
Ad tegendi vim cf. germ. vet. sup. scato Scliatten, = Cons. Sg p. 43 J de Sacy: ^JUjj, J.aj; ^ »Ji!: J^w-w ^j?
gr. a/.inoi; sanscr. tschacl obtegere).
, Ir. Kal semel leei-

tur Neh. XIII, ig: •''.z.h aV^^l': '''7."P. ''^-^ °1^!''*.^- "'Tl '8° viator vialicum eius
J^/Jl* (_?.>*" (C*-!-;) ^i ^i^ -^A ,

nintlln ^13t3'»l iilaNI naiSil et quum tenebris s. crepusculo

vespcrtino tcctae esscnt porlae urbis ante sabbatum , i. e. in sacco , haud gravis est nilpetit nisi man-
umbra eius ,

pridie sabbati s. imminente sabbalo tempore vespertino siunculam ubi umbra eius est ipse viator macer et exte-
,

(opp. n3'iJ!^ valvas claudiiussi, ne sc. mercatores

inN) nuatus spectro quam vivo Lomini similior.
, In Graecis
iutrarent et ultro citroque eundo sabbati quietem tur- Otdijiov ay.iu. AescL. Theb. 984, iibi Schol. TvqXw&ii;
barent. A
solis occasu enim ordiebafur sabbatum Lev. i]d(o).ov tlvui idoy.il, xu\ ov TtXiiog uv&Qionog. Eumenid.

XXIII, 32. Clericus verba '1 '-irq libiri: intelligit de 3o2. Eurip. Androm. 745. Liv. 21, 4o effigies imo : ,

umhris montium quae solis descensu lor.giores factae,

,
umbrae Lominura fame, frigore, illuvie, squalore enccati.
,

porfas urbis occupaverint , at non ad umbram h. I. perti- Eodem redit quod manes umbrae vocantur). Metaph.
net verbum , sed ad tenebras vel crcpusculum. Vide ba a) de re fluxa et fugace. lob. VIII, 9: iby irw bs.
Jes. XVI, 3 et mabs, it. supra Arabum atque Aethio- yiK Ps. CII, 12. Eccles, VI, 12. VIII, is. 1 ParaJ.
pum usvin et lat. uuibra noctis Virg. Ecl. 8, i4. Aen. g, XXiX, i5, sic naiy bsi: umbra transiens Ps. CXLIV,
37.1 ,splssae noctis umbrae 2 261 , iipx involvens , 4. b) de tutcla et pracsidio «) servata umbrae ima- ,

magna uuibia terraraque polumque 2, aSl , ad umbram gine , ut Gen. XIX, 8: T^lip b^3 in umhra trabis meae
i. e. usque ad vesperam Hor. £p. 2, 2, j85, inducit i. e. 8ub pi-aesidio domus meae sub umhra alarum tuarum ,

nox terris uuibram id. Serm. 1, 5, 10, obruit umbris Ps. XVII, 8. XXXVI, 8. LVII, 2.'LXIII, 8. Jes. XXV,
nox tcrram Lucr. 6, 8G4. Bene Kirachi 3n>"^!U3 laibS : 4: lu Jova es ainJ3 b2i umbra i. e. tutela ab acstu. XVI,
^'bU/n^ '1i'^P ibbli"! ^aujn. Memorat etiam aliam expli- l3: D^^nMS n^'^-^ M-^ -'^3 'n''^ y"° umbram tiiam ut
caiionem; laibD Dbiunr in^-m D:3ba i>'pn'iJ3 -raNa noctem iempore meridiano , obtege nos umbra tua ceii
 R. y?2 1169 r.-:2 — "3-2

noctis umbra refuginni tnlnm pr.".esla nobis

i. e. radicis , sicul nonnulli afjirmant qui confcrunl nomina
,

6) ncglecta, ximbra i. e. tutela mnnin eius Jes.

v. c. in nn35 , mT"'3 , nn~p ,
elsi J'av in nominibus modo
XLIX, 2. LI, iG (cf. Caim. sam. 3, lo: tlcjclra tua laudalis non sil mobile. PauIIo infe<-ius addit, minimc
ohumhrat i. e. protegit omnia iiia) , in umhra Dei Ps. provocari posse ad exempla qualia sint nrd Ci";lC ,

XCI, 1. Tliren. IV, ao , in umbra Aegvpti Jes. XXX, "1"'? D"''""^, quippe in quibus Vav et Jod radicale sit,
3, Hcsbonis Jer. XLVIII, 45. Eccl. Vll, 12: biia contra in n-^"3'r scrvile. Kimchi : '^ n^rrt) ]iz;:i
t)C~f ;:S2 ""IMin in umhra sapienliae sumus in umbra S"! pNjn imN naa-ia M'ia
ta-i"D-.fl i?:3 mai b^ztt
pecuniac i. e. sa(jientia liominibus non aiinus tutum prae- n;T3 bi: iSibD mb?3 Et recte quidem "nu) Vi mnyo.
sidium piaebct qnam ]iecunia. Inde de deo lioniinum
, nam bi: pro b:z Iiabcs etiam in >":?2bs, bN'r^2 , et mi2 in
tutela Ps. CXXI, 5 Joia umbra lua ad de.rlram liiam.
:
altcra parte compositoriiiii nT3Ty m7J~rSn neque in sen- , :

Num. XIV, g C"'*"!"^ D~i "lO rccessil lutcla eorum ab

: tenlia ulla est dilficultas, dummodo recte explicetur (non
iis , int. idola. ( Ci.° Hamas. Schult. p. 425, it. lat. umbra mortis sed tenebrae orci) contia fac, quod concedi
ttmbra de tutela ap. Forcell. h. v. ). Umhram ad — uequit, niT^ba: esse pro n5?:bi: coll. arab. xJQ? tenebrac,
:

crepusculum lesperlinum ( V. rad. KaH referunt nonnulli

interpieles lob. VII, 2 sicut servus anliclal avide exspectat
: vel sic desiderabis caussam emphaseos, quae hnic voca-
umhram i. e. vesperam finem laborum neque male , :
,
bulo, ut syuonymorum fortissimo, incst.
licet etiam propria umhrac significatio sufGciat. Namque
post labores in aestu meridiano exhaustos appelit tem^jus
?3Q72 (fort. pro yiian bs nmbra denegata i. e. cui
quo in umbra se recreet.
nmbra dcuegata est , cui otiuni non datum cst cf. umhram
de otio Carm. sam. i, g. 5, g. 10) n. pr. ducis Midia-
n'?^ (umbra) n. pr. Uioris Lameclii Gen. IV, nitarum lud. VIII, 5. Ps. LXXXllI, 12.
ig. 23.'
ni^?^_ ( umbra solis i. e. umbra quae tutcla est a
^HTS ( contr. ex FI^ nr!: umbra s. praesidium
Jovae) n. pr. virorum Par. V'm, 20. 2) XII, 20.
Sole , a bi: et n^ i. q. i,\0 sol) n. pr. oppidi Benjami-
1) 1

lorus umhrosus Zacb. I, 8. (Cf. aelh.

nitarum 1 Sam. X, 2.
•^r.T»'^ f.

C?^^/YT tabercaculum ex frondibus factum ). "^31 — 7^-^ (umbra respiciens me) n. pr. viri, c. art.
1 Par." IVr"3:
Composita sunt

niK.-S vc. merc poet, lenehrae morlis (i. e. qnalis

7N7S3 (in umbra Dei) n. pr. i) viri ,
qui Mosi
in sacrario condendo operam snam praestitit Ex. XXXI, 2.
in mortuorum sede in orco est cf. m72 no. 2) i. e.
, ,

leriebrae densissimae. Proprie de caligine orci et locorum

XXXV, 3o. I Par. II, 20. 2) Esr. X, 3o.
snbterraneorum lob. XXXVIII,
de por- 17 : nijb^ "'"isa;
tis orci, X, 21 nia:i:i T]w'n Vn.V de orco^ XkVIII, 3:
:
III. y ^^ devolufiis cst , dcorsum volutus est. Ita

r^^sViT bCN las de aere subterraneo. X, 22. XII, 22. semel Ex. XV, 10 de Aegyptiis in mari rubro submersis:
Dem de lenehris quibnscunqne i. q. ?Twn , quocum saepe D"'"l''~N WTZZ n";Ci'D ^bbi: deorsum voluti sunt instar plumbi
copulatur quanquam fortius est lob. III, 5. XXIV, 17.
, in aquis potenlibus. fdvauv (cf. dvvai xo).nov LXX
XXXIV, 22. Vs.. XXIII, 4. Am. V, 8. Jer. XIII, 16. Ue Sulaaar^g II. 18, i4o, ig novxov diauad^ai). Vulg.
carcere caliginoso Ps. CVII, 10. i4. Metapb. de malo et
calamitate Ps. XLIV^, 20. Jes. IX, 1 submersi sunt. Onk. 15;;rit'N. Jon. s>"piL;. Pesch. O S Si,^ .
de afQictione
lob. XVI, 16. Desertum appellatur mtjbi: y^N Jer. II,
,

Saad. \j^.t Sam. servato verbo Hebraeo ib:;blji;i<. —

6 qnippe qnod invium sit.
, De origine veteres paene — Ex usu verborum bbs no. I. II hunc locum vix et ne vix
omnes in eo consenliunt, vocem compositam esse ex bj: quidem explicaveris nam neqnc slrcpilus plumbi homi- :

(h. I. tenebrae, v. ad rad.) et rt^n. exccptis pau- LXX numque in maris gurgitcs devolulorum poterat verbo br jJ
cis locis a/.ik d^aiuzov et sic Symm. lob. XXIV, 17. no. I exprinii qiiod soiios ab boc admodum diversos
,

Aqu. Theod. lob. XXXIV , 22. Vule. nmbra mortis, designat neque icnchrnrum ct umhrac significatum in b"S
:

no. II ad mans profunda referre voles , ita ut bbs sit:

Targ. »Tfn ib/iC3 , NniJj-r N^ita , Pesch. IZaio c^Sli^.
profundum pctiit. Ilaque vix dubito quin bb:c pariter ,
Ita qnoque Rabbini vetustissimi licet alia opinio, de qua ,
atqne bVa (de litteris :; et 3 iiiter se permutabilibus v.
revocatur ad rad. D;S iis non ignota sit. Abulw. UAae ,
pag. 11 44 A) volvcndi ct dcvolvendi potcstatcm habeat,
n^Q^ bi: ._« i.jS ^ iCliaJ de noslra senlenlia composilum cnius aliud quoque vestiginm exstat in blbs lud. VH, i3,
est ex rs: et nr: et 8. rad. fiVs : niMVi: i_5>\is: (j^J^ et proprie sonum exprimat qui conrilur, iihi res graves ,

in aqunm profundam quasi pcr orhem devolvuntur (den

m-i-jp nn^a nn:?yj \y^ ^y, ^^ ur icii;! liXP
^ kullcmden ,
gnrgelnden Laiit , wenn etwas in einen tie-
fen Wasserscliliind hinabkriuiselt ) , nnde "b^ii: , nb^l^CTa

O-ITTp m"!']?^ ''^>^.~'-^ et de mea sententia 'i: non cst huius gurges aquarum ,
quae vox latina et gutlur et aquae vorar-
Lll 1111 2
 R. bb^, nb^ 1170 ^ips — pa^2
ginem iiotans et ipsa onomatopoctica est nt vic. yuQyaQtwv, panicnh devoluti (das Gepolter, GeroUe, Gerassel), quod
gurgulio (V. ad Tia, la/ia), a sono illo gargarizante. nullo modo hcet, quuni antecedat !i:;i et rem flagitet ocuHs
non auribus percipiendam. Strepitum intelligit etiam
Utrum liuc pertineat S^ils nndae maris, J.*Lj fluxus
Bottcherus specc. p. i5o, sed quod explicat ,,Gerassel :

eines (umsliirzenden) Schobers oder (locker hingewor-

aquae, non definio : sed vix crediderim.
fener) Schober, Schiitte selbst" ad nostrum locum non
In tribus radicibns Wx
I. II. III. ad unam notionem magis aptum est, quam Hnguarum rationibus accommodata
revocandi» plures ingenium exercuerunt, in his Stickelius sunt, quaeaddil: ,,dagegen bleibt blb^ selbst als Schiitte,
Schober, mit bb:; bl:ba, bi: u. a. ebenso vereinbar,
in ind. ad Alii sent. pag. 5/ his verbis: „}.^ radicis et ,

wie Schiitten (engl. shed) mit Schiitten, Schleudern,

cognatarum primigenia signiCcatio quaerendaest in vibrante
Schiitzen Schatten
,
auch wohl etwas Aufgeschiittetes, "
,

et incerto motu , ut sonornm ex tintinnabulo , nnde J.*o Sed haec singula refellere longum est.

!5i:i tiunlvit; ut umbi'arum e. c. ex arboribus vento

motitatis, unde jjj ibs obumbratus est nt rernm citato ;

Q*^ (vic. verbo bb:: no. II) verb. inusit. Arab.

cursu Tolutarum unde Vbi; ruit

, volvit se vel etiam , ,
A!j I. IV. obscura fuit nox, (J^, *i-5 f« iC*iLl3, '>.Jui

personarum incerto tramite vagantium , unde J^ erravit,

obscuritas. Aeth. /^^^^] obscurus , tenebrosus factufl
dein abditus fuit disparuit periit. "
, Quibus in coliau-
.^t A,f^
,
est. IV. obscuravit, I niger, fuscus. Inde
dandis multus est Maurerus ad Ps. p. 3i , sed vereor ut

cum t2 ^^2 c. sufT. iab:; m.

de re vana et l) umbra
merito. Nam a) ^Vi: uo. I, J..O iinnivit , striduit
,

inani. Ps. XXXIX, 7 is^N Tjbrtni fibSiS ?]N tanlum in

:

cognatis manifesto e sono facticium itaque primarium

umbra ambulal homo i. e, versatur in rebus vanis et inani-
est neque aliunde ortum esse potest ; b) ibs no. II,
bus , V. 3 -J-rin^^ pag. 38o A de falsa et fallace specie ;

J.S aram. V''A obumbratus, caligine tectns , it. teclus rei Ps. LXXIII, 20: sicut somnium postquam evigilavit

cst (cf, VnXl Neh. III, l5, chald. b"-U texit) ad legendi
quis , rttSn a^b:: '';iN ita, Domine, umbram eorum con-
yim tam aperte redeunt, ut nuUa probabilitate umbrac temnes i. e. cum contemtu abolebis. Intelligitur falsa et

vim repefas ab arhoribus moiitatis , praesertim qunm haec fallax felicitatis species. 2) imago (ab adumbrando—
ipsa signiCcatio, pariter atque generahs iWa. incerli niolus
dicta , ut gr. axiu, ay.iuyQucftw). De filio nd
axiuci/.iu,
imaginem Gen. V, 3 de homiue ad imaginem Dei
patris ,

so!i ingenii lusui debeatur. J.ad enim est erravit II. se- creato I, 26. 27. IX, 6. Plnr. imagines, simulacra rerum
duxit, quod e declinando natum est coll. NbS:. Haud 1 Sam. VI, 5. 11. Kzech. XVI, 17. XXIII, i4, spec.
fehcius denique c) volvendi et devolvendi vim Exod. XV, idolorum Num. XXXIII, 52. 2 Reg. XI, 18. Ez. VII,
lO ab incerto illo motu duxeris quis enim dicat plumbi
deorsum ruentis et in gurgitcs devoluti motum incertum et
:
20. Am. V, 26. (S)T. l^^^ id., unde ^^3 depin-

vibrantem esse similem motui arborum a vento agitata-

, xit, figuiavit, arab. «.A^ imago, idolum, 1 in n mutato).
rnm? Non niagis placent alia huius generis pericula, quae
singularnm radicum rationibus recte perspectis sponte n!:2 Dan. III, 5. 7. 10. 12. i4. 18 et CbS II,
corruunt. 01. 111", 1. 19 emphat. NTibi: Dan. II,3i. 32. 34. 38.
III, 2. 3. ]5, chald. i. q. hebr. 110, 2 imago idolum. ,
Pl^S in Keri b"bi m. y.oXXvQU s,. placenla rotun-
,

da, a volveudo dicta ul haec ipsa vox graeca , i. q.

,
TTiypX (umbrosus) n, pr. 1) montis in Samaria
"133 a "1")3, qaod vic, est radd. bba, *i"!a (nnde laia prope Neapolin lud. IX, 48, qnem eundem LXX.
grannni rotundum) adeoque bbs. Semel lud. VII, i3 :
,
Vulg. et recentiores multi intelligunt etiam Ps. LXVIII,
ecce somniavi |nu i^^n^^ TJ-.^H'^' ^'"li-ia Dnb biVs r;:r;i l5, hac sententia: quum omnipotens dispcrsissct rcges in
et cn placenta panis hordeacci, quae dcvolula est in cnstra ea Cananaea ^i73b^3 !lb'dn niveum erat (impers.) iristar
Midianitarum. Ita omnes veleres. i^iayli; uqtov LXX Zalmonis nivibus tecti da war es schneeweiss wie der
,

XQiOtvov. Sj-mm. y.oXlvQc:. Aqu. iyxQv^fiag. Vulg. et Zalmon i. e. campi

, albebant ossibus occisorum (cf.
videbatnr milii quasi subcinericius panis ex hordeo volvi. Virg. 12, 36: campique ingeutes ossibus albent ). Ob-
Targ. y^^sb tJnb^ n^in (quo alibi r.iV exprimitur i Reg. servant quidem, Zalmonem, ut mediocris altitudinis mon-
tem , nivosi montis imaginem praebere non posse sed ,

XVII, i3). Pesch. ).DQ.3 placenta, firmante hanc sen- quidni possit? Qiiis negaverit, euni per hiemem nivibns
tentiam etymo nt vidimus.
, Adde chald. b^^bS: et b^ab.l tectum fuisse et hodieque' tegi , et quonam iure hoc con-
cingulum , utrumque manifesto a volvendo. Etiam in textu nionteni flagitabis etiam per aestatem nivibns obru-
rad. bb^ no. I praeter formas per 2; scriptas habes alias tam? Alii : omnia nivea erant in Xalmone sc. ossibus occi-
cum a, velut KL>d> tintinnabuhim. Nonnuili blbs 1. c, sorum , quibus verbis alludatur ad pugnam quandam in
non a.(iyiguram panicuh refeiTC volebant, sed ad strepitum illis regionibus pugnatani. Aliis denique :£ h. 1. cst
 R. y)>_'i, qbs, pVs 1171 -
I I V V

oppcllati^Tim ximhrae significatu i. q. tbs (Targ. Tlicod.

nivcum i. e. clarum,
latus cst Elinac. Sarac. 24^. Ilam. Sch. 43o, i_^t»2..
^
Kittichi , Lulh. ) hac fere sententia :
servavit latera alic. vit. Tim. p. 352 Gol. , 5 fci«-« v_*jL>.
lucidum faclum c«/ in tenehrls (Luth. «o wird es helle, latus mtinitum quod ei tribuitur qui magiia aniicorum
,

\\o es linster ist), vel lum refrigcrahilur in iimhra

:
corona cinctus incedit. Eiitych. Aiin. 1, 290. Ilm lloreid
(Schnurrer), quonim neutrum iiiajjnoperc placet , rjuan-
170 sqq. Schcid. in Liiftcld. p. 968. Lat. tcgere latus
quam posterius praestat. — u) tnbuui miiitum Davidis alic. i. e. comitari eum Hor. Serm. 2, 5, 18, claudcre
a Sam. XXIII, 28. latus Iuven.3, i3i. Davis. ad lliit. b. Alex. Sa. Ilesych.
nSlti?'^ (umbrosa) n. pr. statlouis Israelitarum iu in («TzAfrpof ). b) rerum inanimatarum, ut monlis 2 Sam.

dcserto'Num. XXXIJI, 4i. XVI, i3, tabcrnaculi sacri Ex. XXVI, 26. 27, allaria
XXVII, 7. XXXVIII, 7, arcae foederis XXy;, 12.
XXXVII, 3 , 'jici} s'y^ latus septentrionale Ex. XXVI,
^
:h)s, claudicavii. Gen. XXXII, 3a : b^ »ya Nirri 35. Plur. &°'yirX (ni.) laiera sea valvae ianuac 1 Reg.
' "

^3")^ el claudicavil in femore suo. Cod. Sam. »"tbs. Oiik. VI, 34. \ ..

codem vc. nr^iii^ coll. pecus clauilicans

sVtj'';. Part. f. 3) conclati liitcrale 'templi 1 Rcg. VIj S.-Ez. XLI,
i. e.aestu et itiuere fessum, translatc de Israehtis Mich. 6. Hornin enim (J08. Ant. 8, 3); seifandum Ez.
7r!5^[Vi/a
XLI, 6 iriginta Iria (sed de scriptnra loci adi Bottcb.
IV, 6. 7. Zeph. III, 19, Arab. «JL-? claudicavit, «JLi
p. 2G1 ) tcmpluni a tribus lateribus circumdabant , in tres

claudicatio : «JU? cnrvus , al. claudus fuit naturac vitio. contabulationes divisa , v. "li:"' p. 617 B. Dicitur etiam
.

collcct. de integra scrie ^. contabulatione \\oram concla-

SjT. l-^-i-i claudicatio. vium 1 Reg. VI,, 8?., 'et, ut rJiS"" , de univcrsa hac aedis
Primariuui lion esse hunc significatum, vel ex eo appa- parte fres contabulatipnes contliiente Ez. XLI, 5. 9. 11.
ret quod cosiae et laleris signilicatus in ^rs inde repeti nisb:; n''^ Ez. XLI, 9 est spatium iiiter niurum templi
,

non potest. Sed quaenaiu cst origo? CJaudicandi quiderfi ct raurum externum ,'
intra quod haec cortclavia eranf.

vim apte natam disoris ab extraliendo et luxando coll. Joscphus 1. c. TttQiiiixoS/fn/ai dt tuv vuw *> y.ry.).(f) tqiA-
chald. yra cxtraxit i. q. ybn cf. ad yp'' scd costac signi- :
y.orza ijoc/iaiv ot'y.011;, ot ovvo/i] xt rov navTiii; f/uXJ.ov

ficatum eo ex funte non derivavcris. Itaque cmincndi, iaiadui iiu TTVy.vinrjTtt xul: Tilt^&og VS,o)iytv TiiQiy.tiftivoi'

prominendi significatiim primnm cxistimo ut arab. «JLa ,

y.ut (5/) y.ut Tc/.g (igoSovg avToTg <Tj' u).h]}.iov xuTiay.tvadiv,
iy.aaTog dt tiTiv oYy.wv tovTiov iiQorg /itv n/iv nivta nfi/fiQ,
prominuit exseruit se dens. IV. protrudit dcntem
, ger- ,
ftr;yovg SfTovg avtoig, JJ t\'y.0(1i. inioy.odoftijVTd
Zxjfrivg
mcn plautae , coll. «Jj> exseruit, prominnit, unde 2>rJt
di TOVTntg uvwd^tv itiQoi oly.ot, y.ul nuhv uD.oi xiiT avTiov,

«JUa costa deus maior magnis deulibQS laot y.ui ToTg fi^TQoig y.ui tio' UQi&fiio. Sed dc altitudlne
, ( cf. sJL*:? , •eJUsi
sccus docetur 1 Reg. VI, 10, ubi singulis c;<5fit6bnlatio-
praedltus): a costa proCciscitur latcris signiCcatio, et ab nihus qiiinque tantum ulnae intcgro igitur aedilicio ,

ea claudicandi id est in iatus inclinandi , arab. •^JJj incli- ' quindccim tribnuntUT. Vulg. plerumque tabulata. Targ.

' -
navit in latus, claudicavit , «.JUr inclinavit , inclitMlvit •
... .; , . ':
'V, .f.'i ..- . (

4) n. pr. oppidi .Benjaminitarum , in qno Saulns

se ( ef. cbald. Mb:; inclinavit), med. E. cJaudas fiiit.
sepultus est Jos. XVIII, 28. 2 Sam. XXI, i4.
fVl cstr. i-r.:: (MiI61) Ex. XXVI, 26. 27. 35.;XXXVI, y^lS m. claudicatro , inde coisus Ps. XXXV, l5.
3i. 32, semel sr:c Milcl 2Sam. XVI, l3 (sed alii codd.
XXXVIli, 18.
yr^i V. J. H. MicLT) c. sulT. '•/-•^ Jcr. XX, 10, pl. a^i-bii:

1 Reg. VI, 34, allbi nii-';:: f. (Ex. XXV, 12. XXX^J^

3i. XXXVII, 3, sed cod.' Sam. masc. , et sic C^yV^t m; O^Jj, rad. initsit. ;'
sjrr. Yi-%iV, 'duliferavit, tan^''
JC." ' ' :' ".:"'. ' "' '"i'-'-'
1 Reg. I. c.) .1) cosia. (Arab. «Juj, chald. 9\^, syr. >1^-* (fractura, vrilnus) ii.- pr. viri Neh. III, 3o.
"'
^^.^1 id.) Gen. II, 21. 22. Plur. irahes , assercs qs. ''i*?';'?
(fracfuras. rupfui'9 prima , fort. primoge-
,

costae ( Gerippe, Rippenwerk) 1 Reg; VI, i5. 16.

aedificii
nitns, cf! Vt:=) n. pr. viri Nnii?. X5£VI, 33. XXVIi;
VII, 3 cf. Comm. 2 ubi eodem significatu habcs rin^r.
,
1. XXXVI, 2.'jos. xvn, 3. ' ='l

2) latiis a) homiiiis. lob. XVllI, 12: isr^b (13: ^'N

exitium parafum est imminet latcri eius. Inde qui aliqucm
custodiunt et comitantUr, dicunfnr custodire lalus eius, ut p^Ji r^d.;irinsi^. ckali.fiiii 1. q. n.it. Inde
Jer. XX, 10: 'ybi ''7'2'iIJ Vulg. custodicntcs latus mcuin^
de familiarlbns. (Sic Arabes dicurit Cor. 4, 4o; »_x>1.a3 K?."?.
(fissura, clcattix, talm. npri ) n. pr. tri-
buni mllitum iDavidis 2 .Sam. XXIII, Zj. 1 Par. XI, 3^.
i„*i:^Lj comes in latere, de comite itineris, v_Ai:>! ,L:>

protector laterls Kam., i_^L:>., v_.yj^ qui ahcui ad

 iiT2'i, -ia_2, n^s 1172 i^m nas

Jj^"2!i In praet. omisso N 'n?2jr lud. IV, 19, Ky2 Buppl. 2100, qui rcddebat : vilta sacra caput religavit ia
honorem Baalis quae non excogitassent si Aethiopum
:

Rutli II, 9 fut. Nwa'' siiivit Ex. XVII, 3. lud. XV, 18.
,

usum supra memoratum vel cognitum habuissent vel

i3. lob. XXIV, 11.
Jes. XLVIII, 21. XLIX, 10. LXV, reputassent.
Metaph. CrirNr N732i sitire neum (nach Gott diirsten )

desiderio cius 'ferri , cf. SixpdivTig Ti]v 6ty.uioavvrjv

Pu. part. alligaius (de gladio ) 2 Sam. XX, 8.
i. e.
Mt. V 6 kt. sitire honores, artes. Ps. XLII, 3, LXUI, Hi/ih. metaph. nejcuit dolos Ps. Ji, ig.

2 ( Arab. itl* id'.

'
Aeth. AP^A .* id. i?f^7\ .*
T^53!i m. 1) armilla ,

Gen. XXIV, 22. 3o. 4/. Ez. XVI, 11.

ab alligando dicta- Num.
XXXI, 5o' pl.
sitis).
XXIII, 42 — , 2) operculum vasis (coriaceum), quippe
MMS m. siiis. Neh. IX, i5. 20. Ps. LXIX, 22.
VIII, II (par. dr?b3»'n). Am. quod filo alligetur. (Arah. ^U-o. corium, quo operitur
CIV, iraL D-:-2bN!35:
Cum praef. articulum sibi praepositum
a plerumqne
08 ampullae), Num. XIX, i5 : ei omne vas aperium "i^S
habet ( ex lege s. v. r: no. 2, b), velnt Ni3:i= n^a
vbs ^'ns T^JJS super quo rwn esi operculum, et filum,
lud. XV, 18. Jes. L,' 2, iXTi^ZS nv>n Exod. XVll,
'J''N

3. Hos. II, 5, cf. Jes. XLi;\7. Jer". XLVIII, 18. 122 ^It:^ pl. cslr. ''»2 m.
c. snff. 1) iugiim, ,

Thren. IV, 4. Am. VIII, i3, sed sine art. est Deut. ^tvyog ,'par iumentorum copulatorum (cf. ad rad.
, biga
XXVIII, 48. 2 Par. XXXII, n. no. 2), ut -i];3 nos l Sam. XI, 7. 1 Reg. XIX, ig.
21, ^''lian nV:; iVd. XIX, 10, D"'n'is 'i: 2 Reg. V,
8<"a2 adj. siiicns 2 Sam. XVII, 29. Jes. XXI,
XXXII, 8. LV, 1, it. 17. (Aeth. ^f^,!^; iugum, par boum i^^f^.J^l ,
l4. XXfX, 2. ierra silicns
lorum quo iugum alligatur). Etiam de equitibus 2 Reg.
i. e. deserta XLIV, 3 (adeo lat. siticntia i. e. regiones
aridae Plin. 10, /3. 12, 28. 25, ii).
N. H. Fem. — IX, 25: D-^IOa ^"ap-l equilantes per paria bini. Jes.
XXI, 7: a^ia-S 106, 3).
1731; paria eqidlum (gr.
,

§.
18: ut aufcralur (potu) saliaius cum sitiente
Deut. XXIX,
i. e. ut auferantur ad
unum omnes. Cf. de huiasmodi Comm. g. — 2) iugum
iugerum agri i. e. tantum agri s.

qnantum uno bonm iugo per diei spatium arari potost

locutionibus hominum rerumque universitatem designan-
(cf. Varr. R. R. I, 10, 1. Paulsen Ackerb. d. Morgenl.
tibus pag. 1008 A. Alex. ui.iaQTio\ug , uvufiuQjrjTog
Abulw. iLimchl: probus improbus (cf. Gen. XVIIl, ,
p. 81. Rosenm. Morgenl. no. 5o2 adde ...Ijvi par bonm ,

23.24), malim: dives et pauper. Alii neutr. irriguum it. ingerum agri ap. Uauranitas , Burckhardt itin. s^t.
Qum sitiente i. e. terra irrigua et fertilis cum sterili sed ,
p. 295) 1 Sam. XIV, i4. Jes. V, 10.
verbum rttD obiectum sibi poscif quodvivum.^lt. ^Ad ,

sententiam verbornm cf. Jes. XXXVI, 12. ;, ^^.;\ / ,.

riNtiS f. sitis, trauslate de coeundi ardore Jer.

r.<('!jii5b
" y^ •;as"!« '/(isl-

fut. plfts';
,'
progcrminavit.
. ; •

( Chald. id. Origo

II, 25.' •

est iii promicando, syr. oiio. splenduit , nas. transp.

j1&i'2!2 m. regio sitiens i. e. arida Deut. VIII, l5,
Jes. XXXV, 7. Ps. CVn, 33. >Q*i. id. Vide rad. prim. n^ s. 11^2:). Proprie de plautis
Gen. II, 5. XLI, 6. 23. Ex. X, 5. Ez. XVII, 6, de pilis
Lev. XIII, 37. Semel traus. Eccl. II, 6 D-iJy nz'^ : '^l"'

Pa. gcrrAin^ans Aletaph. a^ de horainibus

arbores.
^^^2 in Kal inusit. 1) ligavit , aWgavifi -?<. sllva
quippe qui plantis asSimilentur. lob. VIII, ig ( cf. 16).
lliph. vic. rad. d?:i: (cf. Ouy et -Mys). Arab. iX«^
,
Jes. XLIV, 4. Zach. VI, 12. b) de malo lob. V, 6, de

obUgavit v. vuluns. Aram, r^^ *T3i! veritate Ps. LXXXV, 12, de primis rerum gerendarum
rehgavit, c. ^<^. >

initiis Jes. XLII, 9. XLIII, 19. LVIII, 8.

r73i: copulatus coniunctus. Spec. ingo ailigavit
,
inde ,

2)iiiigo, imperio, disciplinae subiecii et in conj. pass. , Pi. i. q. Kal, de capillo lud. XVI, 22. Ez. XVI,
subditus est serviit, Sic aeth. ^C^^l iugo ,
discipli- 7, de barba 2 Sam. X, 5. 1 Par. XIX, 5.
,

naeeubiecit, "t^^C^J? il
pass. serviit ,
pec. de cultu Hiph. gcrminrire fecit Deus plantas Gcn. II, 9. Ps.
divino, ^<^^Ji^'. et ^tfij^'. famuhis, spec. Dei. CIV, i4. lob. XXXVIII, 27, terra plantas Gen. III,
18. Jes. LXI, 11 it. omisso acc. germinare fecit terra
^^^^', luTQiiu. Inde nii dubitans explico
sc. plantas
,

Deut.XXIX, 22, Sq. dupl. acc. Ps. CXLVII,

Niph. bS2b 173X3 serviit Baali i. e. coluit Baalera 8 : TiSin D''^n TIVZ^ZIZ Jaciens ut montes germineni gramen,
Num. XXV, 3? 5. PsV CVI, 28. Vett. 'intpp. vel utcun- et altero acc. omisso: germinare fecit (Deus) terram Jes.
qne sententiam reddiderunt ut LXX. Vulg. iiiXta&r^auv, ,
LV, 10. Translate Deus dlcitur b 'rt.Ez. XXIX, 21.
f';;^
initiati sunt , vcl ex alligandi significatione effeceruiil: Ps. CXXXII, 17 i. e. potentia e"t auctoritate augere ali-
a(?A<re'sf riirtf Baah Targ. "i^nnN, p2"N
, Saad. *J!, , quem; T.j:'}^, m'Z_ n''-^:;;!! Jer. XXXIII, i5, irp^l^ 'rt
Kimchi piail Tian et ita recentiores , praeter Mich.
: oriri iubere salutem Jes. XLV, 8. LXI, 11.
 R. cas, pa::, ii]:2 1173 ntts •»-]£::

nS^i in Pausa nt::; Zach. III, 8 c. SulT. ^n)32 m. late exilium ( cf. lCpi'^ ). lob. V, 5 Db^n D"""5: tlNUJT :

l) ^erminalio (das Sprossen).Ez. XVU, 9^ rjnjss "'S^^sJ ct exilium opihus ebrum

inliiut ubi cxitiuin appositu ,

ioliaquae in ea germiiiaruiit. Coniin. lO. a) gcrmen, ^ laqueo bianti et insidianti compaiatur. Vett. inleipretej'
ubique collect. quae progerminanl ox lerra , proventus praeter Targ. oinnes' D^^a^i reddunt .tiiicnles (avidi) i. q.
terrae , fruges IIos. \'ILI, 7, plcuius rriTNn nCj: Gcn. D^N":; ( Saad. ^jiijjfcln, eosque seqiiuntar etiam recen-
XIX, 25, yjsjT '^ i's- LXV, 11. Jcs''i!xi, Vi , ':; fiorcs iion pauri coll. ari iu heniistichio primo. In hanc
Tib Ez. XVI, 7, et sic TVTr'^ nT::^ 3es. IV, 2 provcntus sententiam certe legenduin esset D*'75i: , licet huius formae
Dei i. e. provcntus agri tcriae sanctac Dei bcneCcio con- cxemplum
aliud a rad. NJ non exslet. Singalaris opinio
cessus i. q. V~Nn "'li: in altero hemistichio (v. ^i: pag.
1125), uf. aio et Y"^N,-: 2Tt3 de eadcin re, v./am.
•'•< est Abulwalidis, qni D>;jS esplicat ,Uvi> (pro ^^Cb)
Integrum locum ita inlcrpret.or erit provcnlus Deidccori : i. c. XJUfl (jlt.I terra dura et arida , idque hemistichium
tt ornamento erunlque fructus terrae ornatui ct splendori
,
reddit: iJUj dcglulit terra arida
»uj*J' ,jl.**:2^t i^V. et
Tsraclilis superslitihus i. e. universa terra sancta pulclirius
sterilis quaestum el opes eius.
elUorescet et frugutn fructuuinque copia ornabitnr eorum
in gratiain , qui ex illis cladibus superstitcs eruut. Reli-
quae huius loci interpretationes et contextui et p^ralle-
lismo verboruin non acconimodatae sunt in his sententia :
lyC»S e^aruit, dc mammis Hos. IX, i4. Talmud.
o -
eornm qui cnni Targ. >" nti: germeiis. iobolem Dei i. o. de carne exsiccata,
.

y. Buxt. h. t. Afab.- i.^^L*o esn-

Messiam intellignnt, cui praeter alia obstat yiNn ''''' in . .
'

. • ,\'.-. -•.•luiV.-c-. .-
riens vel sitieus. , , . ,. ,

altero hcmistichio. Sed Messias hand dubie intelligr-ndns

estJer. XXIII, 5. XXXIII, i5, ubi Davidi promitlitnr- m. uyae passae (Venetiis simmuJci)
^luJ.^ . nostr. ,

p"^^ tT2:c, frpii n*22: germen iuslum i. e. soboles iusta, Rosinentrauben. 1 Sam. XXX, 12: D^/^irj:,: ""raj. XXV,
et Zach. ill, 8. VI, 12, ubi Messias ellipt. riK^ sobok'S 18: D-pra:; iitxn. 2 Sam. XVI, 1. 1 Paral. XII, 4o.
sc. Davidis appellatur. I.XX yofiOQ (i. e. lab' fasciculus, racemus ) ajacflSog.
Vulg. ligatura uvae passae. Targ. '{"'B-Z'' 'J-a:?"] Ni^rs
raccmus uvarjim siccarum., Kimchi C^w5- D-^;?. lu. :

2^^ raiJ- inusit. 1) nexuit, ligavit vic. fiST. Arab. Targ. Npi::^ reperitur Num.'VI, 3. Jon. Nah. 111, ta.

^ I. III. VIII. coniunxit duas res. Aeth. ^CJ^C?^* Placentae ex uvis passb factaesjyit D-UJ''»!;^ <i. v., ]i"f{l 1

obligavit vulnus , chald, CJ:Si: strinxit , arctavit. (Valde

incertnm , ne dicam falsum _. qnod addunt _^*l3 torsit
^'C!i2 rad. inusit. fort. i. 'q. naj et arab. ,.,0
crines, .j>J-i<o plexus nexusque capillus. Nam quod
abscidit.

^^^ IV. X. esl: tonsilis fnit capillns .S xJ

irsf.
n'^ ntlS in Pausa "1731: Lev. XIII , 48 , c. suff. <")72i:
Kara. p. 1G57, id profectum est a notione muitifndiuis,
Hos. 11*, 7. 11 m. lana , ut videtur , ab abscindendo
abundantiae et nimii quae in hoc verbo inest, non a
Ta vellus a T«, ni:;"p antiae, a praecideudo.
,
dicla , uf
nectendo, etsi capillus abundans et intonsus crispari
soleat). — 2) i. q. chald. Ca^ , C:i133£ tea-uii, operuit, (Aeth. 9^Cl
'ana> vellus syr. U^*!^ chald. N";^? , ,

velavit. Gen. XXIV, 65. XXXVIII, ii5 Targ. Inde id., Lev. XIII, 47 sqq. Deut. XXII, 11.2 Beg. 111,^4.
Prov. XXXr, i3. Jes. I, 18. LI, 8. Ez. JtXVII, 18.
naS f. velum muliebre Jes. XLVII, 2. Canf. IV, Ps. CXLVII, 16. -iMS nn vellus lanae lud. VI, 3;.
1.3. VI, 7. Symm. in Cant. y.uXvfiiiu, Jes. y.UTOr- LXX De vestibus laneis Ez. XXXIV, 3. XLIV, 17.

xdi.vufiu. Pesch. ib. JAx2jjZ velum. AbDKv. ir^sa.

rr^iSS f. lana translate de fronde arboris spec.
Contra Kimchius, Jarchius , intelligunt crines pleoros, cedri, u't gr. h'r/\rj, yoftr^, lat. comaarborum, translatione
et sic Schult. ad lob. V, 5 et ad Har. 1, 19 coll. ^au; ab animalibus ad plantas facta ( cf. Vbs no. 3. 4, ni;:v,
-, t'-»j.; sed iam vidimus, ia hac glossa capilli nexi et ni3 et contra oiog lUinov Hom. Od. 1, 443). Ez. XVII,
3."22. XXXI, 3. 10. i4.
plexi notlonem sine ratione sumi.

^''iSS m. (formae p"T5: Inqueus. lob. XVIII, 9: '''1532 Gen. X, 18 n. pr. gentis Cananaeae. Pro-
)

eum Parall. n^, et babiliter intclligendi sunt cives SimjTae, urbis Phoeniciae
D'3S T-- pTn"' prehendit laijueus.
eodeni contextii Comm. 8: ndS, "3^"^? , Comm iO: ad Eleulherum {^ifiiou Strab. XVI, 753 Casaub. Ptol.

(Ila omnes recentiores praeennte Schult. 5, i5. ^iftviiu neulr. et ^iftvnog Sleph. Byz. Siniyra
ban, r"i3iJ2.
Mel. 1,12. Plin. 20 17), arab. J-i;*=» .«.^a Simyra
et' J. D.' lilichaeli. Vulg. Pesch. Sed LXX. sitientes, 5, s.

Targ. praedones sec. Kimchinm qnippe qui, bispidi, ad Byblum Assem. 1, 5o4 cuius ruinas Sumra dictas ,

capillo promisso immanes sint, a rra^ crinis). 1'iaus- memorat Shavy , Travels p. 269. Ex vett. Hieron. (apud
 — T I - T
1174 a^-i»s U^
qnem Bocliartus Eoiesam leposnit pro Edessa), Targ. ubi est inCxit iu terram. Qua iu infigendi notione (^ii*,**)
Hieros. Saad. is2^ Emesam reddunt , uon recte, quum Abulwalides primam verbi Hehraei vim ponit; equidem
baec a Plioenioum fir.ibus longe absit. Hamakerus ( misc. malim in deinittcndo nam vio, est 3>3!£ submissus transl.
, ,

phoen. 287 sqq^ ) Tamyrae iluvii- inter Sidonem et Bery- modestus fuit, et ^:>. inclinavit se, v. ad :j. Quod
tnra accolas intelligqre volebat nullo argumento satis
, ,
praeeunte Schroedero confenmt n3T ^^j;, ^», nulla fit
idoneo!. ' .
probabilitate ,
quum sidendi notio iu bis mere coniectu-
'
t3 wtiJS n. pr. oppidi in tribu Benjamin Jos. XVIH, ralis sit, v. ad niT.
22, a quo nomen traiisse videtiit QilUii in in montanis
EpUraini (quae ,gd jtgrUnt Benjaaiiuitarum pertiaebant)
C3l]^ pr. durtis fuir. (Talniaa. 'stiii5'i pb fiTistn-

lum durum , ari^um, N'2;!ii; Japis. Syr. ^iajo, lapis

pr. taciit, silutf, ut.arkb'. i^yl^^f^sJT. A"iO.^,
Inli^ (

obmntuit (einsdem famiXiae at.que DiX , 6ll, Da~ et

loh. XLI, 16, lex. Adl. _,4JUs ^.,<jo ^.,Li.jJt yS-
malta alia in D exeuntia v. pag. 344 B) , ; trans. ejrsci- lapis Jumosus (marmoris species?) , lapis durus , simula-
dil ,
pcrAidlt ,
pr. ad silcntium redegit. Tbren. III, 53. crum (?). Sam. id. pro hebr. orqVn, '^'iSpVri ^nTiJ
Sic oeth. A/f<^'t'; oplirp.ivit. ,. pro 12:153 Deut. VIII, i5, et ^iiTTi} nTlii^pVn pro
Vn n?i:
ISipli. exstinctus est , de rivis lob. VI, 17, de n^i: ©•'abn XXXH, Ip). Tado sie^-ilisfuit quippe quod ,

homine XXIH, 17. soluin diirum sterile sit (cf. TWba). De aristis Gen.
, Kal Ps. CXIX, iSg.
Pi. i. q. XLI, 23. Cod. Sam. At'il(U^-fh- Targ. fs;. Saad.
Hiph. i. q. Kal P^. XVIH, 4i. LIV, 7.' LXrX,^5
,
oLjjLAa graciles tenues. Gr. Venet. ftixQog. Sed hoc
,

(nbi Olsb. pro Ti^^aiCJ: legit ^mT^itSTz cl. iricmbro parall.)

coniecturale est. Reliqui vett. omiserunt.
LXXIIT, XCIV. 23. CI, 5. 8. CXLlH, la,
27.
'

Pil nnai id. Ps. LXXXVIH, 17,'ubi •'swnnji:

legitur pro "«JinnJ^X ,.
,
quod a nemine dcclaratum video. ^» 1' ocuit pass. acutusjiiit, Inde
I. |ji2 P^" ,
Equidjjrp non dubitaveriii; , Kilj^bui!' jiro Schwa mobili;
positum esse proptt^r sequ6ns xt de lege quaaii expostil tt'>2y'I pl. m. spinac, acuJci Num. XXXIII, 55,
''«^ ^•'-
Lgb. p. 68.^9. Monnl Pfloi^tt. p. 436. '
-^

uhi cod. Sam. 'iliTf JVIT- Sunt qui spinas a custodiendo

rrr^^Q^ f. inlcritus, mors. Lev. XXV, 23. 3o (inio tegendo) dictas velint (v. p^Z no. II), neque male
nin^aiib usque ad mortpm i. e. perpetunm
in Dbi3>b. ,
dicas, rosam spinis quasi protegi et defendi. Sed ita
Male alii : ad sileutium i. e. ita ut venditori in posterum formam activam desideres, quae protegentem , defensorem
silendum sit.
significet ( ):".i), quum ^'aa vim passivam habeat nt ,

fr\yji acatus. Jos. XXIH, i3.'

]3; n. pr. V. 'j'*::.

Q^^SiS Prov. XXII, 5, de spinis, quibua
m. pl. id.
V, 5 Ifinp"' D^i^;!: iN adeo ex mediis
agri sepiuntur lob. ;

spinis petit
( eum
messero i. e. mergites) sc. esuriens.
CSJ^ et I (J^ r.^d. inusit. , unde'
Septem codd. Ross. faabent D''2::'3 alii 3''?''^^, ^^'^ ^iisi , y

N3'2 Num. XXXII, 24 (ubi cod. Sam. fNIS: ) el fallor , sententia: in horrea sua rapit eum, coU. .•.Lao

s - -
n32 Ps- VIII, 8 i. q. In:; pccus q. v. Arab. LUa IV. med. Vav custodivit , it. reposnit , recondidit
V .

, .-.LAi*

niultnm pecoris habuit, 9U/a proles fetns Geuh. p. i4o repositorium locus ubi aliqnid reconditur.
,
Videntur
,

banc scripturam iccirco optasse librarii nonnulli ut diffi- ,

Scheid. Si baec forma nativa esset nescio an radici tri- ,

cultatem elTugerent, quae in duplici particula yn bN inesse

bui possit modestine et liumilitatis notio i. q. i>:^ , unde
videretur. Sed haec speciosa magis quam vera cst (v. ad
non inepte ovis dicta esse possit. Sed vide ^NS.
bN B, 6 p. io4).
HDS pl. niiU pr. spinac , translate hami s. unci
riJii descencJit , demisit se , li?3n^! 'bslS de asino
piscium Am. IV, 2. Parall. mT"D spiuae , unci. Contra
Ind. I, i4. J09. 18. XV,
Targ. ni^i^iinN demisit sf, quo nin (p-^ig^) est: uncus , deiu spina.
eoJem utuniur Gen. XXIV 64 prc Vtjni. Semel de ,

inanimati.s Ind. IV, 21: percussit clnvo tempora eius II. U^ '• ^- 1^3 texit, protexit (de necessitu-
yiNa n:i:nl ct dcscendit olaVHS in lerram. LXX. Vat. et
dine litteramm X et S vide p. ii44 A). Cf. etiam Xm3
Alex. dtiiiild^iv (non bene Compl. Ald. dililaatv), Vulg.
Syr. Targ. Ni"iN3 nxys infixit se in terram cf. ad hoc ,
med. Vav custodivit, it. reposuit , aeth. ACDz T pro-
verbnm Gen. XXVIlf, Va. XXX, 38. i Sam. XXVI, 7, texit, munitione defendit, /tQ>."? I
protectus , tutus.
 )'•*. — 13: fl7/o njS
rijS f. tcutum idque maiiis totuni forr mllitis cor- t|132 iJ, Jcs. LXII, 3 Cheihibli.
pns tugens quale gravis armatiirae miiitea gcrebant , div.
,
^r.???'? sacerdotis Ex. XXVIII, 4.
f. tiara snmmi
e ^iTj (v. 1 Heg. X, 16. 17),
((iiocuin saepisfime copu-
iBtur (Ez. XXlir, oA. XXXVIil. 4. XXXIX, 9. Jer. 37.39."Xxix, 6. XXXIX, 28. 3i. Lev. V^III, 9. XVI,
XLVI , 3. Ps. 2). XXXV,
pleruinque i^voiog LXX 4, regi» Ez. XXI, 3i. Joseplius ( Ant. 3, 7 §.3) hac
onlov. 1 l'ar. XII, 8. a4. 34. a Par. IX, i5. XI, la.
voce etiam de sacerdotiini gregariorum tiara (fiyra?3 q. v.
)

XIV, 7. XXV, 5. frr^in Nx: scutnm ferens, 1 Sani. utitur, et itaTalmudistae. De forma eius v. Jos. 1. c.
XVII, 7. 4i. Metapli.'Ps' V, i3. XCI, 4. Aliud v. s. et bell. jud. 5, 5 §. 7 cf. Braiinium de vestitu sacerd.
rad. no. I, alind uo. III. p. G24 sqq.

Pj jIDS f. vtificulum , ab asservando dictnm , do rpialw-S \. ^j^ no. II.

vasculo , in quo manna anle Jovain dcposita est Exod.
X\^l , 33. LXX avtftvog /praotif. Vulg. vas. Targ.
OTjnbi:. Pescb. J..i\mi5. Saad. et Abulw. jyjj i. 6. vas li^J^ rad. inusit. (vic.rad.pis) angustus, coarcta-

fictile, vitrenm. tiis csi. Cf. etiam p:n. Sam. PjlTl coarctavit, clausit.
Arab. {y<J.^ angustus fuit. Inde
III. jj^ yrijjui'. Ifa in Talmude (iwXN frigefieri,
pD"*!! m. Jer. XXIX, 26 cl dahit eum : rfzzl^l-ijn b»
de re calida (v. Biixt.). Abulw. fTTi?3n ^.
Jo^.^it Jj.s
pb-^:^ bNl. Vulgo carcerem interprefantur. LXX y.uTU-

y.litni.ta. Vulg. carcer. Pesch. i.t.« Q^ >J« Sed contextni

^anr! b? ntr-^r: 'ir:i n::i::r; br r:s:nn nirya Binn:n. p accomniodatius genus captivum cnarctans , nt
est vinculi
Posferior locus est Demai c. 5 fol. »6, priorem non
inveni. Utrumqne laudat etiam Kimchius. Inde Nn:i: n^-;r:7:. lla Symm. fio/log et in(pp. Hebraei apud
frigns lob. VI, 16. Gen. VIII, 22 Targ. Hieros. Sam.
Kimchium: fiiT^b liOa "'bs (ut IN^^b -13S'3 naEi^a).

^A^-iTI id. Gen. XXXI, 4o, =(pf iTl Gen. VIII, 22. Inde Eiusdem originis est vLj-, compedes quattuor pedum,
nZj; f. frigus. Prov. XXV, i3: '131 ibvj n:s3 pars capistri mentum coerccns. '^

ticut yi-igus nivis lempore messis sic legaius fidelis mittenti-

bus eum. Targ. Vulg. Gr. V'enet. Abuhv. ^lij! 'iC>. ,*.i
IJ^ rad. inuslt. ,
quam onomatopoeticam censeo et
Intelligitnr nix potu refrigerando adhibita. Alii vas
interpretabantur coll. n:i::s. vicinam verbo (de necessitudine litferae S cum pala-
"1:3
tinis V. s. s), pr. slriduit, nostr. schnarren, schnurren
)32 v. ];n^ s. rad. 7SS. (iit illiid fcnorren) spec. de sono stridulo aquae cum
,

strepitu deorsum latae ut in catarractis , aqaaeductibus

,

(rauschen). Inde -^i:S. Eandera potestatem habuiase

5j^ (lcjlexit, depressit. Part. pass. ?i:5: depres-
videntur 1:2 et quadrilittera "in:s, •^c:a , unde n'^:^"^^
sns , modestus. Prov. XI, 2.
inde submissus, (Chald. et l.f^a^D' (mare Galilaeum) fort. mare cataiTactae (a
y::: id. dcposuit, reposuit, niedersetzen.
A[;h. "::;n Jordane magno strepitu in huiic lacuiu illabente), et ^n:S
Radd. vicinae sunt a) prima rad. niutata ":3 Hi. depres- cantharus i. e. canalis.
sit cf. ad :; litt.
, et «jji snbmisit se alicui et in malam
, ,

")1ZjJ m. catarracta a strependo dicta v. rad. , ,

partem , abiectus , vilis fait. b) terlia mutata : n;2£
Ps. XLll', 8, aqune ductus 2 Sam. V, 8. (Chald. id.
descendit , demisit se , et ^iJL^ inclina\it).
praeterea vcrticillum fusi
: it. foramen cardinis liminis, ,

Hiph. sq. nsb modeste ivit Mich. VI, 8.

in quo cardo vcrsatur uUuinque a sono stridnlo erste-
, ,

res vom Schnurren , lefzteres vom Knarren. Inde etiam

f"*- ^-^'' obvolvit circumvolvit spec. tiaram
C^jli ,
arab. .Ujo et ».LiA3 capnt fusi muliebris). LXX. Vulg.
Lev. XVI, 4, convolvit rem , Jes. XXII, 18: f|i:i:
M::S corivolvendu convolvet 1e convolutum instar in Ps. xaxttQQay.TUi, catarrhaciae. Symm. xQOVvoi , et
'!J2:3J^
Aqu. ap. Sam. y.Q0Vvioi.i6g.
glomeris. ( Fortasse eiusdem originis est ^jS.^ , isX^s
ora veslis).
"IF132 pl. niir:i: f. canales, per qnos olenm lecylbi
nD32 f. rcs convoJuta glomus Jes. XXII, l8.
,
in singulas randelabri luccrnas inlluit Zsch. IV, 12.
CI^jU m. iiarn fascia capili circumvoluia qualcm , ,
(CLald. 'j^^r:!: tubi , canales Esth. I, 2. Idem vc. e«t
gerunt mulicres Jes. III, 23 reges Jes. LXII, 3 Keri, ,
yt'i.v9uoog , canlharus, X et 3 permutatis, quod non solum
sumoius pontifex Zarli. III, 5, alii viri nobiles lob. cratera, sed etiam tubam canalem gignificat Dig. 3o, 4l
,

XXIX, i4. §. 11. Grut. 182, 2). Quadrilitterum conflatum censeut

]M m ni m ni m in
 R. -lys 1176 IT^ — l35Stt

ex naa et -in: defluxit : male ,

quum iJla radix de foliis observare , num forte labatur lob. XIV, 16. XXXI, 4,
pilisque decideiitibus, non de aqua defluenle dicatur Thren. IV, 18. ,,Tritissima est
insidiari gressibus alic.
figura gressuuni ad vitae statum signandum. Hinc gres-
nec magis iuvamur coll. U^t, sulcus ( E\v. gr. cr. 52o).
sus ampli laxique pro fortunis ampHssimis, et contra gres-
Contra cerlum videtur, -in:S afCne esse trilittero 13S
sus arcti pro angustiis vitae miseriisque ineluctabilibus.
et einsdem fere potostatis. luvat specimina nonnulla promsisse. Ex Ibn Doreid.
[ Conim. l64 Scheid. ] qui non inira virium terminos se
:

per gradus nostr. stei- continet _Li*rJi oL^>.wi xic -oUu eius amplissimi gres-
/•^ "rcisui est, incessit ,

sus coarctabuntur, Ex Hamasa [p. 2g5 Freyt.] : oJic "3

gen, modo de ascensu, reodo de descensu (v. Hi.) (Arab.
Jjtjjijl oijJw:?^Jl U./0 non ofjTendunt gressus nostri nuiantes.
iXxjo ascendil per giadus. II. IV. asceratii^ montem , it.
Monet ibi Taurizius :
^r^i "^^ J^ i'^- J^r^' "^^^ ''^'

descendit in vallem. Respondere videtur lat. scanoTo inserto »iA=> quum quis perit , diciiur gressus eius ojfendere et

n, fort. sanscr. sAarf, skand saliit subsiliit). Itaqne , caespitare. Item [ p. SgS Frej-t.] : »>jiX^JI jAsLrj .Ju (^
XLIX, 22 de arbore (vite) fructi-
Gen. propter Bcdrense proelium coarciaii sunt gressus eius hoc
1) ascendit.
fera: ri:3 filiae eius ( i. e. propagines, est JijiiS=\JI o-oLO^yj' fortunae depressae et afflictae sunt,
liaj "bv !ti3'2:
palmites) ascendunt supcr inuro i. e. iu canleriis et admi- nt Tauriz. proverbialem formulam esse iudicans. Iterum
niculis ad lalus murl (steigen binan am Gelauder der [p. 432 Fre}^. ] o ItbaneJ eram vir forti laiere firmus
:

Mauer) cf. Ps. CXXVIII , 3. De verbo sing. v. gr. donec ie pcrdidi O.lXjSiJI se^x/uajj tum depressi suni grcs-
§. i43, 3. Non male Vulg. filiae discurrcrunt super sus , ubi idem Schol. Juu >»-cmv OijJs.^t .,( ^^ju

murum. J^c o^XXct i^ oJj^

Saad. ,kjw-!t " radices ^ cLaj,'!(t innuit foriunas pessumivisse quum antea in culmine

(propagines?) , guae extenduntur supcr muro. [Ilgenii

In Moall. [Har. 23]
starent. L.>ois Hjc^ ^j^=» Ly.**j'
couiecfuram , de qua dixi pag. 220 , nunc quidem iion A
attollimus gressus ei glorinm gibbo praeditam. Schol. sumus
probo , uam iiJ^XAa oUj uon fera.e rapaces suut , sed
in gloria stabili et firmitate inaccessa. " Schult. ad lob.
onagri'^. quanquam non possum non
p. 44i, observare, ,>.J^i. ple-
{ schreiten ) etiam in terra plana ,
2) gressus est sed risque 11. cc. aScholiastisnon passus sed fortunas explicari.
a) cum gravitale quadam (einberschreiten) , ut fit in
pompa solenni 2 Sam. VI, 3 , inde de Jova iucedente myS f. 1) incessus Dei 2 Sam. V, 24. 1 Par.
lud. V, 4. Ps. LXVIII, 8, cf. Jer. X, 5. b) de incessu XIV, lY
coraposito et delicatulo Prov. VII, 8. ( ,,
Illius usas 2) pl. catennlae gressibns formandis , quas mulieres
exemplum ex Ibn Hogas habe : laudat ie SeUja ... orientales ntriusque cruris periscelidi (S^J") annexas
l^iTjo ».; O0>.S Ojjto. Huius ex Safeirio : amoeniiates veris gestabant , ut minntis passibus eleganter incedere (C13a
concupiscas '^UJ Osjo^ oi Lj>jt. LJ quando videris eum cf. supra ad Prov. VII, 8) cogercntur Jes. III, 20.

delicato gressu inccdentem." Schroeder de vest. p. 123. Respondet arab'. oLxAaxi quod dicitur a) de catena crurali
Ita germ. sicigen olim etiam incedendi vim habebat unde ,

Steig via et etiamnum iocose de incessu composito dici-

, captivorum, b) decatennla, qna feminae saltantes pedes
tur, qualis describitnr 1. c). Sq. acc. Hab. III, 12: connectunt, ut passus aequales fiant, ^:iJl»«JLu. jSJl jiL»»Ju.J5
y"lN ISXn ayra ira plenus graderis per terram (Arab. .
0>5.xli fjy^j^Ml ...L«aiJ\ ,5 >^*ic^y »'ji' l%i nt Schol. Safeirii
IV. sq. acc. permeavit terram regionem). ,
ap. Schroed. de vest. p. 125 ubi vido. Alium eumque
Hi, scandere i. e. descendcre fecit , v. snpra ad rad. satis singularem harum catenularnm usum pandunt Talmu-
ibique nsum Arabum. lob. XVIII, i4: T^^nb irri/iTirn distae Schabb. fol. 63, 2 Nbl m03 ^rrn-isiDD i''?!'" Nbo
:

r^inVs impers. eum descendcre facii ad rcgcm terrorum BTIlUi: ^"''mbina vrr' nc passus earum nimis magni essent
(es treibt ihn hinab zum Konige der Schrecken ) i. e. ad neve dcciderent virginitaies. E vett. LXX, ifjiX)ua armil-
mortem, quae in inferis sedem habere cogitatur. [Quam lae. Vulg. periscelides, Targ. ^''ba-i '••VO- Vide Schroe-
supra p. 732 A lin. l4 optavi huius loci interpretalionem, derum 1. c. p. 116 i3o. —
ea vix ferri poterit , quum l-^S^iTt fugandi vim habere
nequeat. Uescondendi vis, quam modo vindicavimus,
n iy2i< pr.
q. praec. no. 2 catenula crnralis,
i.

dein neglerta origine armilla Nnm. XXXI, 5o. 2 Sam.

ei unice apta est].
I, 10 , nisi forte est per ti'anspositionem pro m:cys a rad.
nyS m. passus. 2 Sam. VI, l3. Prov. V, 5. XXX, G c -

sg. lob. XXXIV, 21. Dicuut gressus aliculus coarciari lV-v-i'-^ unde wViic bracuium (Schroeder de vest. p. 119).

i. e. impediri lob. XVIII, 7. Prov. IV, 12, et cor.tra

"lySa m. gressus Ps. XXXVII, 23. Prov. XX, 24.
dilulari {^^r.ln) Ps. XVIII, 3^ , stabiliri (j-^rn) Prov.
In gressibus alic. i. e. iu vestigiis eius i. q. •'b3*l2 Dan.
XVI, g. Jer. X, 23 adiuvari, ut res eius bene pro-
i. e.
XI, 43.
cedant ; it. numerare grcssus alic. i. e. eura diligenter
 R. nys, ]ri, -,7:: 117' q^?:2

t l^ih ') ixclinavit vas efFundenduni. Jer. XLViri, n, i. q, Kal no. 1 ibid.

la dc Moabo ,
qni coinparatnr vino
transruso : noudum
iam mitlam illi ^MnSil C?:; inclinnnlcs qui incUncnl illum ^''^" i. q. arab. ..».'•.> migravit , max. de nomade.
evacucnl(fiic vasa eius. Simile est 3""2wr! deposuit vas in.
i. e. evacuavit lob. XXXVIII, 3j. xXiiwTi?, LXX Jes. XXXIII, 20: 'J5i:"< trih lenlorium quod non
32
xXivntffo'. Ratchi ^'in. (Arab. 1*^3 inclinafus iuit.
: migrat non movetur , in eodem loco permanet. Sic sibi
IV. inclinavit vas efTundcudum it. aurem ad ruscullan- ,
opponuntur .•,*J et lCcLi! subsistere in loco Cor. 16, 82.
dum vit. Salad. p. log. vit. Tim. 122. 4o2. 4i5 Gol., Abulph. p. 4i5. ( Origo est iii onerandis iumentis, quod
it. reclinavit caput camela. Scbult. Origg. I pag. 108. fit ubi nomades prollciscuntur cf. ^ra no. II, et aetb.
,

Schroeder obss. p. 4o. 1'iniLimae radd. sunt a) prima AOJ." et AAJ; imposuit equo currui , , •^l'^7\f I

radicalimutata aelh. 3 et i: inler se YlUO J eQ\idit , conscendit equum. Vicinum videtur ]Nj: , unde ]t<:c
permutatis, v. ad i: b) allera mutata Nb^, ^Lo, v. de ;
iibi vide).

necessitudine inter ^ et 5 p. 977 et appcnd. ad y). J2

D^^SD (
profertiones "1
n. pr. oppidi Kenitarnm in
2) inclinalus incurvaius est a) de homine vinculis
, agro Naphlalitarum Jos. XIX, 33. lud. IV, 11.
consti-icto (krnmmgeschlossen). Part. nrs Jes. LI, j4.
Aben Esra -^^cp vinclus, b) inclinavit se
: ad concubi-
tum xaraxlinad^ai (cf. ad 513 p. 7i5).
, Jer. II, 20:
^yS n, pr. urbis antiqnissimac (Num. XIII, 22)
sub omni arhcre viridi !73it Hyil riN Vulg. prosternebaris
Aeg}'pti inferioris Ps. LXXVIII, 12. 43 ) , quae Jesaiae
merelrix. Respicitur antem h. 1. alia quoque verbi notio,
ot Kzecbielis aetate imperii sedes fuisse videtur Jes. XIX,
qua inclinandi se vis referlur ad honorem cultumque ali-
cui exhibendum , max. nnmini , nt liuj sq. ^1,1 est incli-
11. i3. XXX, 4. Ez. XXX, i4. LXX nbique Tuvig,
Saad. ,.,Lo Tanis et recte quidem. Aegyptiacum enim
navit se, prostravit se patrono a prostravit , et 5"i3 litt.
se coram al. Comparatur Isracl corani idolis se inclinans urbis nomen erat >r<AnH, X*c\nS, X*<5.«M\H ») i. e,

meretrici ad corpus divulgandum se inclinanti. regio humilis , depres.sa (v. Cliampolliou I" Egj-pte sous
3) reclinavit caput sopinum i. e. superbivit de , les Pharaons II, 108. Pejron p. 389), unde partim
trinmpbatore Jes. LXIII, i. Hunc ipsum usum qnem ,
ortum est ']Ti, arab. ..Lo ( in piopbetis Arabs Polygl.
contexius
flagitat in Arabismo monstravit Schroederus Graeca exprimens
,
habet enim .^ljto), partim sibilo
Obss. p. 4/: ,,Saad ibn Nascheb in Hamasa [p. 325
omisso (uti'i:c TvQog, uivjj-ir TaprT^aao?) Tuvig. Sita
Frej^t. ] :
,^0 ^ * -^ lj
'

->
. . sJjl ^c^ i)^' 1^^ l^ ,*:^! erat ab oriente brachii Tanitici haud procul ab ostio eius
,l\jLi! ^ll Oou corrigo cum qui caput superbe rejlectit , ut (Herod. 2, i66. Strab. 17, 802. Plin. 5, 11), nbi hodie-
ipsum rcilucam Jreno cocrcco ui rcdeai ad lerminum
et , que supersunt rudera ,.,Lo dicta. ( Memoires sur rEgypte
praescriptum. Ibn Doreid [ Comm. 67 Scheid.]: hi suni I, 201 sqq. 220 sqq. Denon Voyapes pl. 17. Louis
ijui subigunt qucmcungue superbia claium juj ._/« W^»^4 Cor.DiER description des ruines de San iu IJescription ,

Lsbo ,•»<» et corriguni eum qui collum intorquet et caput de l'Egypte c. 23; Vol. V pl. 28). Olim duarnm dj'iia-
refleclii. Notabilis praesertim locns est in Divan Hudeil. stiarum regiarum sedes fuerat, vicesimae priniae et tertiae
quando vidi bellum insurgere \jt*s\ iwU! ,-y« >**^ apud Manethonem quarum poslerior dodecarchiam ante-
,
i.4>^

cum superba collum intorquens. Ubi cessit. Vido Quatremcre Memoires sur TEgyptel, 284
bellum ponitnr pro bellaloribus.
rejlexione capiiis
" Idem gestns exprimi-
— 34i. Champollion 1. c. II, 101 109, ubi duae —
falsae opiniones exploduntur, una Larcberii (T. 8 pag.
tnr voce Oyuoi v. supra s. v. INIJ: p. 1J62. Alibi 534 ) qui ]y^ Saidem esse putabat altera Golii et alio-
,
,

Jcoi dicitur quoque de eo, qai caput reflectit, nt retrogpi- rnm qui Tanin cum Tennesi (^^a>o) in lacu Menzaleh
,

ciat, de pronacapitis inclinatione, de inclinationeadauscul- confuderant.

tandum ( Schroeder 1. c. ) sed ad hunc locum ista nou ,

pertinent et eiusdem generis sunt quae laudat Hitzigins ad

h. 1. —
Probabililer de hac rad. disputavit Mich. in D^]^ rad. inusit. eiasdem , ut mihi videtur, signi-
suppl. h. V. merito refellens Kimchii coniecturam (quae
, Ccationis atque C]U7/fxif, velavit (cf. t\^OS i. q, <^*K<rt
etiam Abulwalidis est) qui errandi, oberraiidi vngnndi ,
,
debilis). Inde
vim ei tribnit (i. q. Mya) perpaucis locis (Jer. II, 20)
applicandam perdocte et subtiliter Schroederus in obss.
: Pl^^ySm. vcIummuIichreGcn.XXlV,65. XXXVIII,
p. 37 —
49, quem a Michaele neglectum esse mireris. l4. 19. LXX ^fOKJTpoi'. Aliud etymon suaserat Michaclis

') Qnae-Winerns (Rcaln-. II, 852) scriberc nnn debebat JivTi , Jdvtt , "^ Cangia enim cst „, g ital. it franc, et modo cum

palatiiiis congruit, ut ^^33 SiJUlOYA, N313 •scp'se scabies, modo ciim sibilanlibus r"T •soeiT, Sebennyius •^iCAinoyT.
Mmmmmmm2
 R. p_'iy -lys, iss 1178 K^ri.
suppl. 2122 (non Schroederus de vest. p. SGg ) a v^ajL»:^ domo pairis met i. e. mea familia numero minima est.

duplicavit
III. de quo 'i; essct velum duplicatum, b) aetate, minornatu Gen. XXV, 23. Ps. LXVIII, 28,
I. ,

cuius altera pars antica sub oculis alligata per pectus ad c. art. -l^ySM minimus natu Gen. XLIII, 33. XLVIII,
altera postica ab oculis rctrorsum i4., additi"D^7r^ lob. XXX, 1. XXXII, 6. Cum
pedeg propendebat ,

iacta caput et tergum tegebat. Sed illud simplicius est. sufi'. in^Si filius eius natu minimns Jos. VI, 26.
1 Reg. XVr, 34. Fem. !Ti'y:iri ( opp. iTiisrn) Gen.
XIX, 3i. 34. 35. 38. j
'2'G. XXIX
c) existimatione et
iP*JV i. q, psT (sed in omnis aetatis scriptoribus) pretio , ignohilis Jer. XIV, 3 (opp. T'"»), vilis , con-
chtmiivit Jes. XLII, 2 , tnax. prae dolore et tristitia Gen. iemius Ps. CXIX, i4i. ]t«:cr; ''T'5;:i vOissimae oves
XXVII, 34. 2 Reg. IV, 4o. Jes. XXXIII, 7. LXV, i4. gregis Jer. XLIX, 20.
Jer. XXII, 20, conquereiidi et opem implorandi causa 2) n. pr. 2 Reg. VIII, 21.
loci Sed loco parall.
Deut. XXII, 24. 27. Ps. XXXIV, 18. lob. XXXV, 12. 2 Par. XXI, 9 pro nT':J5: Za'iram est v^ito Dl).
Sq. tN pers. imploravit aliquem ut Ueum Ex. VIII, 8. ,
ni^yS
f. aetas nalu minoris (opp. M^liSS primo-
XIV, 'i5. XV, 25. XVII, 4. XXII, 22. 26. Tliren. II, genitura) Gen. XLIII, 33.
18, idola Jes. XLVI, 7 regera , proplietam Gen. XLI, ,

55. 1 Reg. XX, 39. 2 Reg. IV, 1. VI, 26. VIII, 3. 5, m?2 vel liyS i.q. -l>5:c Jer.XIV,3. XLVin, 4
sq. b 2 Par. XIII, l4. Sq. acc. rei , de qua quis con- Chethibh.'
queritur lob. XIX, 7 Oan py^N ]" en clamo iiduriam. :

1^2, plene ii'ii: Gen. XIX, 22. 3o cnm He locali

Tribultur cordi (ut sedi doloris) Tbren. II, 18, sanguini JTlSi; ib. 23 (parvilas) 11. pr. oppiili in terminis austra-

inulto Gen. IV, 10. (Arab. oi**3 exckmavit prae ter- Gen. XIII, 10. XIV, 2. 8 antiqnitus
libus vallis Sidilini ,

regii ibid. quod unum servatum est , quum vallis illa

,

rore vJijLO vehemens souus ,

clamor , Oiato clamans de cum quattuor reliquis urbibus in mare mortuum submer-
geretur Gen. XIX, 20 sqq. ad sinum maris australem ,

homine et de asino. Usitatiora sunt ^=3, pj''^ , ujai^l situm Deut. XXXIV 3 et Moabitis quidem subiectum
,

Jes. XV, 5. Jer. XLVIII, 34. De causa nominis mytbica

V. rad. pyT).
Reg. II, 12.
V. Gen. XIX, 20 sqq. prius J»r3 appellatum est.
,
LXX
Pi. clamiiavit 2 scribnnt ^riyoio ^tyojQ ZoyoQu
, Jos. Ant. 1, i3 §. 4
, ,

Hiph. convocavit i. q. p'"T^ 1 Sam. X, 17.

Zow)) sed ZiiiaQU i4, 1 §. 4, Zuunu rij? '^Qnftlug b. j.
,

Niph. pass. Iliph. convocnluf est , congrcqavit sc

4, 8 §. 4, ZituQu Steph. Byz. Zi'iuqu Ptol. 5, 17, ,

lud. VII, 23. 24. X, 17- XII, 1. 1 Sam. XIII, 4.

quo nomine etiam in Ecclesiasticis haud raro memoralur
2 Reg. III, 21. (Reland. Pal. p. io65. le Quien Oriens christ. III, 743):
np?!2 f. clamor, isque dolore extortus Gen. XXVII, erat eiiim episcopi sedes cum castello. Aiabes ^- Segor
34, quVauxilium implorant Jes. V, 7. Zeph. I, 10. scribebant ( Abulf. Syria p. 12) , ap. Guil. TjTium Pal-
Sq. genit. a) clamantium , v. c. D"''::» rpSi: Ps. IX, i3. nifr appellatur (XXII, 3o).
lob. XXXIV, 28 , 'ini5?2£ 1 Sam. IX", i6.' b) obiective,
1^12 n. pr. viri Num. I, 8. II, 5'.
eorum de quibus clamor tollitur Gen. XVIII, 21. XIX,
i3. c) -iaffl-nj5s;i: Jer. XLVIII, 5 i. q. lad rpsr nyS (parvitas) n. pr. oppidi in tribu Judae Jos.
Jes. XV, 5','y. pag^ 426.
XV, 54.

IJ^Sa m. 1) pr. parvitas , inde a) parvum , exi-

1) parvusfuit i. q. 1?T q. v. (Arab. ^ij^ et guum Gei). XIX, 20. lob. VIII, 7. b) de parvo numero.
'n!!»''^
D^^irSS ni':;» homines pauci 2 Par. XXIV, 24. c) da
io parvns fuit, tum mole , tum quantitate et pretlo.
brevi tempore. ny^^ab ad breve tempus Jes. LXIII, 18.
2) i;>:in iri, lit videtur, n. pr. montis in orientali
II. diminnit , .jJt^ parvns). Inde 2) vilis , coJitemtus
iugo Libaiii. Ps. XLII, 7.
fuil lob. XIV, 21 (opp. nias). Jer. XXX, 19. Zach, nT^ySO f. subparva, pctrvula V. ya p. 8o5 A.
XIII, 7. (Arab. jbo id. Syr. r^^ conviciatus est

]fi.. convicium , contumelia. Chald. Pa. id. Targ. Thren. IV, 8:

^S!l2 adhaesit. f>ys,S_ ba 0*11» IBS
Prov. Eadem translatio est in synn. v. c. U-'^^ parvus, adhaeret cutis eorum ossibus , ut recte vett. intpp. (Arah.
dein vilis plebeius ^t—' diminuit contemsit). vinculum, compes Cor.
OJij^ constrinxit, ligavit
,
, ,
, JJl^o

1^y2m. 1) adj. parvus Jerem. XLVIII, 4 Keri i4, 5o. 38, 37. Vicinnm est TJj::).

a) nuniero 1 Sam. IX, 21. Mich. V, 1. Jes. LX, 22.

lud. VI, l5 "«aM n">3a ^'i'.^:!! "'SiK es° *""" minimus in
:
 R. nss 1179 nrns
I. I li^it speculatus est ,
prOspeciai>it. (Ori|^() ft»«e seciire edifiir ct bibilur. Alii in bis verbis sententiam
iiiesse voIu<;runt, quae ad cocnac apparatum pertiueret.
vitletnr prona inclinalione
in qnae pro^piTtantiiim cst ,

i. q. ^i^pdn vic. fort. NC2. In InJogerinanicis conpruunt Et

, sic a) Ahiilv.'. explicat : OcAoJI _iiA3 ordinant ordi-
Oxi:iw , aximoiiut , ay.oTitlo, lat. spccio, specto, snccii\a,
nes sive ferculorum sive eoruin ,
qiii ad mensas sedeant,
spcculov gerni. spcihen),
, Part. r;t^:i specnlalor qui in ,

loco edito constilutus liostem observat l Sam. XIV, 16. qs. nsi: sit i. q. oi/j. b) dejaccanl d-f.iecalioncm i. e.
2 Sani. XIH, 34. XVllI, 24 27. 2 Reg. IX, 17 20. — — colant viniim (Paulus), a ius clarus fuit potu» II. de-
Metapli. de prophelis, quorum rst de robu» iuturi» divi-
puravit. c) cxpnndunt lapeles (Ilitzig), nSL:=nci:,
nitus sibi revelalis populum praemoncro ( cf ad iinagirieni .
quod reliquis praefereiidum videtur, quum paene congruat
llab. II, 1 et syn. D^-i?:uJ Jes. LXII, 6) Jer. VI, 17.
cum r.tx uo. II. Coutra ferii nou potcst d) abwulat
Ez. UI, 17. XXXIII,';. Jes.LII, 8, ampliore signifl- abundantia coU. Lio abundavit ( Simoiiis - Eichborn
calu de ouinibus quorum est populum curare et custodire )

Jes. LVI, 10. — De rebus inanimalis Cant. VII, 5:

quum n'ESfi non possit nou accusativus csse ex vcrbo
pendens.
lurris Libani jP'i:":"T ':E nr:* quae Damascvm speclaf.
Inde spec. a) exspeclavil aliqnid (pr. ansschauen nacb ^?^ (specula) n. pr. oppidi Cananaei ,
postea
etwas). Hos. IX, 8: \^Vn B:' C^t^'"* !^?''^ eocspcclat IT^^^n appellali lad. I, 17. Aliud est si>^s*a O^i^ ap.
Ephraim i. e. circnmspicit alia sive oracula sive anxilia Abulf. Syriao p. 82 , v, ad Burckh. itin. p. io55.
cum Deo mco quum Jovara babeat a quo solo auxilium
, ,

exspectandum est cf. Threu. IV, 17. Ps. V, 4. Mau-,

•^^22 (id.) H. pr. vallis ad Marescham in Iribu
rerus esplicat speculatur apud deum i. e. eum consulit
:
Judae 2 Par. XIV, g.
einsque respoiif.um exspectat , sed nescio an in hanc sen-
teuli^im dicendum fuerit TJrN Cr;:. b) accuralc — pro
jh^^EIS (speculalio) n. pr. viri
•jis:!; "Nura. XXVI^ i5.
Gen. XLVI , 16,
obseitavil , sq. acc. Prov. XV^' 3: Dei oculi D"'yn ni^il
t'2VL:i. XXXI, 27. Sq. 3 Ps. LXVI, 7, et ^2 Gen. »!*Ej| f. specula Thren. IV, 17.
XXXI, 4c) :
""'21 ':"'2 ''"'
5]!:'; obscrvet Jova quae inler
nos invicem fieiit. c) in nialam partem : insitlialus csl, sq. riEjJtS m. 1) specula Je». XXI, 8, locus ediiut
1? Ps. XXXVII, 32. d) sq. i{j: elcgit s. destinavit alicui unde late circumspici potest , sive specula instructns est
rei (auserseben Gen.^XXII, 8, '^vi Eslh. II, cf. l-tN-i sive minns. 2 Par. XX, 24 ISI":!: T.f.^^T, ^:; Vulg. in:

g). lob. XV, 22: a-rj >Vn Nnn nCS deslinalus esl glaclio. specula guae respicil solitudinerri. Fortasse tamen Lic
^DJ: pro VSJC , ut nuilti codJ. Synim. nQoiaxojiit^^drj ftg locus idem est atquc uo, 2, a.
finyufpnv- ( LXX iPThuXiui iig y,tTQug aiSi]QOv , ex 2) n. pr. complurium oppidonim in locis editis sito-
scriptura n:c). rum a) in campestribus Judae c. art. Jos. X\'',
:
, 3g.
Pi. i. q. Kal , spcculatus esi , spectavtt I Sam. IV, b) in tribu Benjamin , c. art. Jos. XVIII, 26 i. q. nsxn
l3. Jer. XLVIII, ig. Hab. II', 1 , sq. acc. Nah. II, 2 : no. 2. c) 3Ni70 niTJia in Moabilide, ubi rex Moabitarum
?I"11
!"t~S spcculare viam (erspahe den Weg). Part. "^jJXl scdem babebat 1 Sam.XXII,3. Ntim baec cadem est atqne
spcculator Jes. XXI, 6, metaph. de prophetis. Miclii Kir- Moab qnae in edilissimo Moabitidis loco sita eiat?
,
VII, 4 ""ESy SV i. e. dies a prophetis tnis praedictns.
:
d) isiri ^iE^a lud. XI, ag, quod idcm videtur alque
Spec. spectnvii aliqnid ( i. q. Kal litt. a), nach jem. n!:i:7in njj^i' Jos. XIII, 26, v. nyi. e) n-:i:73 ny~3
crwartend hinschaiien. Sq. bN Thren. IV, 17, sq. a vallis (eaque edita) in niontanis Libani Jos. XI, 8.
(pr. intueor in eum ) Mich. VII, 7: h-:::.'* nin^a "'li* ,'

et absol. Ps. V, 4 ad 1e me convcrlo nriJii et exspecla

: •'^•^'J (specula, locnseditus) nbiqne cum art. (v.
""ijii.. Lgb. §.'r67,
sc. auxilinm. Cf. in Kal Hos. IX, 8. ^ 1, a), c. He parag. nr!!:::-:n 1 Sam. VII, 5.
6, 7. Jer. XL, ( LXX Muaar,(fu)
6. 8 n. pr.1) oppidi
"iBS (specula) n. pr. Clii Eliphasi Gea. XXXVI, montani Gileadilidis lud. X, 17. XI, 11. 34. Hos. V, 1
11. l5, "qui "ES appellatur 1 Par. 1, 36. (ubi mcraoraliir aucupiiim ia vicinia eius). De originibns
n^S^ f. 5 in uno loco
struntit mcnsam, Jes. XXI, :
buius loc' vide Gen. XXXI, 4g ubi scriptor, qiia est ,

r\''''S.T! nsx ediint, hihunt. Ex vulgari ct certo lingiiae

,
in rebus etymologicis licentia nomen n-:^n revocat ad ,

Tisu explicandum est : speculnnlur speculationem i. e. ex- ni3i:n Comm.45. Ab initio enim Comm. 4g pro nEittni
cnbias aguiit in mniis (man vvachl die Wache, maii hiitet legendum videtur nsi:^ nas^sni el cippum ilium appetla-
die Hut) q. d. r^i^^dTan -ii^'.3. (Targ. ]-n;5C i^"pN vii Mizpa , nt dudum praeivit Saad. tIL;*JI -S\^\}\ ^*»
ponunt speculalores. Pesch. i£Oj QlCoj. Vnlg. con- el appcllatus cst cippus specula. Plures buuc locum —
templare in specula). Neqiie huic explicationi opponi eundem exislimant atque isti n:i:": lud. XI, 2g fStuder),
potest , eam a contextu alienain esse. Non
inepfe enini sed vide nc:i73 2, d : alii eum confundunt cum 15:3 niai
post apparatum coenae ( jnb",un *]iy ) meaorantur custo- (Tucb ad Gen. I. c. ). — Benjaminitarum,
2) oppidi
diae in muris dispositae , sub «juorum praesidio tandem ad quod aetate Judicuin et Sanli populus convenirc solebat
 R. nE2, nss, ]S2 1180 -£2 — ie:

lud. XX, 1. 3. XXI, 1. 5. 1 Sam, VII, 5 i6. X, 17. — se, trans. expandit, extendit, dilalavit , il^^ftl I lati-
Postea baec urbs ab Asa rege munita 1 Reg. XV, 22. 2 Par. tudo, i^il^ni', malleus quo metalla diducuutur.
,
XVI, 6 dein Clialdaeorum praufecli sedes facta est Jer.
,

XL, 6 —
i5. XLI 1 16. Post exilium memoratur
, — nDi2 (ampulla) n. pr. viri 1 Par. VII, 35. 36.
Neh. Semel ns^ilTari scribitur
III, 7. i5. 19. Jos. XVIII, rinSi ampulla urceus (fort. ex lamina fei^
f. ,

26. Eorum opinionem, qui rtDST?^ in his locis passim rea factus) aquae 1 Sam. XXVI, 12 sqq. i Reg.
appellative de loco ecliio aJ Siluutem accipiebant , recte
XIX, 6, olei 1 Reg. XVII, 12 sqq. Chald. n^CB
refellit de^A^^ette, Be)i;r. z. Einleit. 1, 23i sqq.
id. Sjr. l--»*^3 patina, scutella , arab. litteris transp.
JJ. nS-2 ^^^- *o K^l inusit. ,
quae lati, cxpansi
iia.^A3, KaA;<\.A3 id. Har. I, p. 24 Schult.
vim babnisse videtur, ut vic. ns2;, cf. m2J)5 et fT^p ;

nnc et Mns et de huius permntationis ratione gr. §. /4, riTT^^i.S f. placcnta , a latitudine dicta , cf. nXa^,
4 not. Inde Pi. obduxit. Simonis banc notionem cum nXaxovc. Ex. XV'l, 3i.
speculandi vi (no. I) ita conciliat, ut proficiscatur a
Juo nilidus fuit ,
pr. clarus ,
purns f uit potus , aer
jD!^ fut. jblJi (vic. ^aa q. V.) 1) a) abscondit,
homo , (vLo nitidus ,
politus , de cnse , unde natum sit
occultavitaliqnem , max. ad eum tuendum a periculis
a) speculatus est , pr. oculis collustravit , b) Pi. nitidam imminentibus Exod. II, 2. Jos. II, 4. Fs. XXVII, 5.
fecitrem i. e. metallo nitido induxit. Sed n;2; non tan- XXXI, 21. Inde >^ •JlEi: quos Jova tuetur Ps. LXXXIII,
tum est raetallo obduxit , sed etiam ligno et lapidibus.
: 4. Neutr. IiiDj: absconditum i. e. arcanura adytum Ez. ,

Pi, TK^Z obdujcit melallo , neque non ligno 1 Reg. VII, 22. b) intraus. occultavit se ad insidiandum , insi-
VI, l5, lapidibus 2 Par. III, 6 ( mit Steinplatten bele- ^ias
diatus est. ( Cf aram. ^723, latuit ct insidiatus est).
gen), plerumque c. diipl. acc. £xod. 11. i3: XXV, .

Sq. b. Prov. I, 11: 'p:^ n:-3:::. Comm. 18. Ps. X, 8,

3nT Dni< n^iin et obclucas eos auro. 28. XXVI, 29.
omisso dat. Ps. LVI, 7 ICeri. Fortasse in his ellipsis est
XXVIl, 2'. '6.' XXXVI, 34 sqq. XXXVII, 2 sqq.
vocis n2, nCT cf. •j72t2 litt. a.
XXXVIII, 2 sqq. 1 Reg. VI, 22 sqq. X, 18. 2 Reg.
XVIII, 16. 2Par. III, 4. 10. IV, g, raro cum 3 materiae 2) recondidit , asservavit, Hos. XIII, 12: !i:»Ei:

1 Reg. VI, i5 : Q-^uJi-ia nisbaa n^^qn 3i;5-i];-nN tjss^i, et c finN^n. Prov. X, i4.
Sq. b reposuit , reservavit elicui
solo acc. materiae, ibid.
:
Y^ •^-^ ^^ 2°8 Holz dariiber. Cant. VII, l4 : fructus praesianlissimos ?jb "'nss:: i-m
Fu. part. pl. ariT D^Ei-73 Ex'. XXVI, 32 sed Prov. , reservavi iibi , amice. Ps. XXXI, 20. Prov. II, 7. XIII,
XXVI, 23 b"in ^y nssa ^'^''p SJOS argentum scoriarum
: 22. lob. XXI, 19: "I^IN v:ab Jb::';niJN deus reservat
iesiae obductum. poenam filiis eius. — '13^3 7^;: recondidit aliquid in animo
'l2i f. obduciio s. inductio , coucr. metallum alicui suo Ps. CXIX, II. lob.' X7i3 cf. XXIIl, 12, ubi vide
rei imlucium Ex. XXXVIII, 17. 19. Num. XVII, 3. 4. sitne legendum cum LXX Vti "'"IBN ''n??^ ''1^^.^ "' *"'""

Jes. XXX, 22. meo recondidi verba oris eius dicunt eodem sensu inN ]Di£ •

rr^SS V. sub rad. no. I.

secum recondidit aliquid Prov. II, s. VII, 1. Part. —
pass. C^^d:; opes recouditae Ps. XVII, i4 Keri. lob.XX,
nSS inundatio, V. 5)'i:. 26: t:i3^3 p?ja r)12in-b3 omnes ienebrae recondiiae sunt
opibus cius recondiiis i. e. omue calamitatum genus manet
n2!2
f. capitulum columnae 2 Par. III, l5 i. q. opes eius diu reconditas. Lusus est ia formis cognatis
n^ins 1 Reg. VII, 16. Radix videtur 'rtZ'S^, cf. n~i? a
JWU et nijisa.
mp nC3 a nC3 , ei-at enim illad capitulum aere inductum
, '3) cohihiiit, retinuit, Prov. XXVII, 16: JS:: rj"';^^
i Reg. VII, 16. Respondere viJetur sjt. l-'^t quod n;i1 Vulg. qui retinet eam , quasi qui ventum teneat.

XXI, 24 ponitur pro ab Arabe reJ- Inde c. acc. pers. et ]a rei retinuit aliquem ab aliqua re :
Sir. y.rja/nog X9^oov et
impetranda i. e. denei^avit fii rem (cf. y;'^ ). lob. XVII,
ditnr iCJui!! ornatns , coll. ^'^i ornavit (palatium) BH. 4 : b3"i"': n:Sj: asb q. d. recondidisti cor eorum , ne
180 1. 4 inf. , chald. na:i ordinavit , in quibus n secun- intellectiis ad illud penelrare possit (du hast ihr Herz vor
darium csse potest. Aliis n in his omnibus radicale est. Weisheit bewahrt).
Niph. 1) pass. Kal no. 1 ahscondiius est allcui i. e.

Arab. latum latuit eum , sq. ];: pers. lob. XXIV, 1 D';:"'* I5:a Jer.
F^D^ rad. inusit. cogn. ncu. <.\a;o I. II.
XVI, 17. — Kal no. 2 reposilus (destinatus)
2) pass;
,

fecit, diduxit, expaiidit, velut ferrnm in laminam, lami- est alicui. lob. XV, 20 per omnem annorum seriem 132:;3
:

y^^isb qui reposili ( destinati ) sunt homini violento.

nis metalli obduxit (cf. ^zx no. II), ;<^.Aax3 lamina,
Hiph. i. q. Kal no. 1. Exod. II, 3. lob. XIV, i3,
aeth, ^^(t\'. latitudo , jiAUTog, J^4^iii; expandit insidiatus est Ps. LVI, 7 Chethibh.
 R. is: 1181 lis: n: •rL t i^l^Jii

ihBS comin. (f. Jcs. XLIII, 6. Cant. IV, iG) 1) propliclac ,

qni in SiaSixanQOipijti) nonum lociim occn-
l) seplentrio, plfga septcntrionalis pr. abscoiuiita, obscura, pat.Zcph. I, 1. 2) saccrdotis Jcr.'xXI, 1. XXIX, 25.
quaiiJuquidcm scpteiitrionalein plagatn obscurani ct cali- 39. LII, 24, qui ^in^rD:: vocntur XXXVII, 3. 3) Zach.
giuosaai cogitabant vetercs (iCjuiil i^^ tcrrain tencbra- VI, 10. i4. 4) 1 Pir. VI, 21.
rum, de Asia septenfrionali dicit Ibn Uatufa p. 14. Koseg.
cf. Pauliira V'eiict. 3,^g), australem contra claram et solc
colluslratam ,
Nim cniin audicnJi sunt , qui
v. Ein". n3?D ri3B2
(lege: Zophnath-P.) n. pr. aegyp-
Jiri: a speculando, prospeclaiido ducunt (rad. nci:), tiacuni Josepho muneris publici auspiciis a Pharaone
111

quia septentrioiialis tcrrae pars altior habila sit C. B. ( impositum Gen. XLI, 45. Geiiuinam vocis Acgyptiacae
Micliaelis, in V^e.Ilhusen comnient. V. T.p. ^ig). ( Chald. formam quam scriptor Ucbraeus ad suae linguae indolem
,

n:/!-i:). Ex. XXVI,20. 35. XXVII, ii. Num. XXXIV, inclinaverat ,accuiatius rcfert Alexandriiius iiiterpre»
7. Eccl. I, G ct saepe. ^iDi: yia in sermonc prophelico, Aegyptiacae linguac ( quae actate eius in Acgypto adhuc
de AssjTia Jer. III, 18 (cf. 12). Zcph. II, i3, Baby- in ore populi vigebat) haud dubie gnarus Wovd^oft^fuvr^x :

louia Jer. VI, 22. X, 22. XVI, i5. XXXI, 8. XLVI, (al. codd. sed \>buc'i ipo/n&ofKfuviiy^ , nuUae ipo9-oft<tuvrj/
10 (ubi additur: ad Enphratem ) L, 3. Zach. II, licet apud Josepbum Ant. 2, 6 §. 1 legant iVo^ofiq uvr^/og,
lo (cf. 11) VI, 6.8 (cf. i^Di: C? Jerem. XLVl V. BernarJum), quod in Schol. cod. Oxon. explicatur:
24 ) sed in libro Danielis rex seplcnlrionis est rex
, (!U)T r^o xiinfiov Hieron. salvator mundi. Atque hoc qui-
—
,

Syriae (opp. regi Anslri i. e. Aegypti) XI, 6 i5. 4o, dem Aegyptiace doctissimi (v. Lud. Picques in la Crozii
Poct. etiam pro venlo horeali (]1E^ nil ) Cant. IV, vita p. 289 —
3o3. Bernard. ad Jos. I. c. Jablonskii
16, et pro coclo seplenlrionali qiiod non mnltum ,
Opuscc. I, 207 —
216. Roselliui monnmenti storici 1
dilTert a coelo universo, siquidem liemisphaerium australc
maxinam parlem abscon('itum est lob. XXVI, 7. 'jiB^ITa p. i85) inferpretati snnt : CCUT - JUL - 4 - BnHCJ
TT -

b a seplenlrione al. loci Jos. VIII, II. l3 et omisso ; , salus secuU (v. CCUTT , CCUTB redemtio, salns, Pey-
XI, 2. Cum n~
parag. r!:"lDi: scplenlrionem venus Gen.
ron p. 2i4, "EWC, i. ^nEC p. 38) e. mnndi dein
XIII, l4, etiain regio seplcnirionem vcrsus sita , ut ,

!i:^Cj: ni2b^-3 rcgna scptentrionis Jer. 1, i5, et cnm imperii. Solebant enim Aegj-ptii terram snam mBgniGco
praepp. n:'E-.;ri - bx Ezech. VIII, i4, !n:iE-.ib 1 Par. mundi litulo appellare unde TO I\T:fi. TO dominus
,

XXVI, 17 septentrionem versns ; njiDi:'^ a plaga septen-

mundi de regibus frequenfatur (v. llosell. I. c. p. 107):
trionali Jos. XV, 10, b njlS^ a septentiione al. loci
safisque noti snnt similes fituli superbi et tumidi , quibus
lud. XXI, 19, n;iDJ: ':d3 a' septeutrioue Jer. I, i3.
" '' delectabanlur Orientales v. c. Schach alcm rex mundi
Cf. ajj, nrij. "
Dschehdn Giri expugnator mundi. In uno vocabulo
pDS V. jrr^ rad. nc^. Vide praeterea ^is^.>»a CCUT ab borum virornm auctoritate discedere liceat.
p. 225 B. Namque n littera in -ipovd-OfKfuvi]/ (P-sont-om-f-aneh),
iion solum in omnibus codd. adhuc collatis exstat, sed
^3lS!2 m. adj. ^SiSSn Joel II, 20, qno locusfa-
1)
etian) in scripfurae Hebraeae aucforitafe ( v. infra ) prae-
rum agmen contextus docet. Ssptcntrionale inter-
dici ,
sidinm habet : et leve est, qnod observanl, n ante t in
pretantur veferes et recenfiores paene omnes, et vel ipsas
dialecto Thebaica sacpe inseri ( Scholz in Repertorio
locustas intelligunt ex deserto Sjriaco in Palaestinam illa-
XIII p. 19), nam fac , hoc etiam in media radice Ceii
tas ( etsi tesle Hieronymo magis auster quam aquilo eas
posse (quod vix credibile est) non dc snperioris sed de ,
addncere solcat ) , vel populos hostiles Assyrios vel ,
inferioris Aegypti dialecto in hac caussa agitur. Itaque pro
Cbaldaeos qui locustis significeiitur.
,
Non male autem
nuper Maarerus (II, 7^1) tenebricosum interpretari nia- CCUT salus equidem optaverim vocem CCUUT susten-
luit a prima potestatc vocis ]is^ , quia ,,solein obum-
,

branl " locustae (Plln. 11, 29) cf. Joel II, 2. 10.
iaior, vindex ( Champollion gr. p. 66) a verbo CnT>
CCUS\T susfenfare tueri , vindicare (copt. CEI\T
'^''BS PS.-XVII, i4 Chethibh pro psa tliesaorus,
,

V. rad. no. a. fundamentum Peyron p. 207 ) ,quod ctiam in vetere

lingiia hieroglyphice scripta reperitur '). Atque ideni
^''^EISQ m. loca alscondita Obad. 6. hoc vocabuluni P-sonl lafot etiara in forma n:2:i. A(I
liflcram scribeiulnm fuisset n::iD (n:::-:) scd prinias lit-
n^3EIS (quem Jehova ahscondidit , h. e. tuitus est) teras trausponcbant Hebraei, ul ad Hiibiaeae radicis simi-
n. pr. LXX. ^otfovktg, Vulg. Sophoniaa (ex Trit^z) litndiuem propius accederet vocabulum. Genitivi nota

') Et hoc quidem modo

^o
I ^^ \. e. cttT cum detsTiuinalivo brachii armaii, i|uod actionem iudicat, quae minu forti peragalur,

ChampoU. gr. p. 3S0 cf. 386. "t

 R. rss, riS2 1182 ?ss ^K^.
m, em om, qiiam expresBerunt Alexandrini,
Ofi litteris III, i84 Lips.) confert eliam «^ flatu adussit, de vento
in Hebraeis deest
,

poterat enim sive poni sive omitti.

:
— fervido et venenato sed hoe a percutiendi et tangendi vi
,

Aliam explicationera formae Hebraeae excogitaverat la esse videtur (cf. y.>i3, tl35), et inceitius etiam est
Croxe, quam proponit Scholz (Repert. 1. c.): ycili{ «A3, cui flandi vim h-ibuit Schult. ad Prov. pag. 3o3
verbis Amrni b. Kelthnm Moall.
HT^ T\^HECJ caput secuU (a 'X*Ul c. suff. pleon. laudatls
Koseg.]. Nam ^LjjJI L.j»iAaj
[Vers. 78
ut Schult. scribit ex cod.
,
3 pers), sed recte refellit Jablonski ]. c. pag. 21,5 :

suo non aliud atque quos (lacus)est percutiunt venti

non digna sunt quae memorentur Kircheri et Forsteri :

pericula ( ibid, 211. 2l3). Interpretes Hebraei n:S2i — (welche die Wiude peitschen), id quod L.iaaAaj a \Jisuo,

trzSS pro Uebraeo habent et explicant: occultorum rcvela- ut est in cod, Gothaiio (v. Koseg. p. 64): vitiose eiiim
iorem. Saad. LjLa^JI ^J^jJ). Onk. ]"<"^a ITiTia"! N"ia3 exemplum Sabbaghium, quod expressit Koseg. , dederat

vir cui occulta revelala sunt. Pesch. ^a-\«. |Aa1I13J

L.^aa.t2j. — Inde
n''^

aiJ^ , et sic Joseph. 1. c. f^i unsxaXvq)^?] to fiiXXov,

?S2 Jes. XIV, 29 et ''SyS-? (formae ^z)>V.) Jea.
XI, 8. Lix, 5. Prov. XXIII,' 32." Plur.^D-^ii-W D^iJrjJ
Chrysost. T. IV. p. 606 Montf. rwv xQvnrwv yvwartj^,
Jer. VIII, 17 m. vipera afortasse (teste sibilando dicta
Schol. cod. Hohn. 58 T(~iv xQvcfkov yviiaTiji;. [ Philo
,

Aquila et Vulg. regulus , vipera parva , non

) basiliscus
1'. II p. 58 Mang. ovtiQoxQmjv interpretatnr , sed alibi, ,

ultra spithamam loiiga, in Africa potissiinum degens, cuius

agens de nominum mutatione I p. Sga ujioxQiau ar6/.ia
morsas ita venenatus est ut adeo auditu sibili et visu ,
xQivov. Pro un. legendum videtur anoxQvipn sed vel sic ,
necare diceretur, v. Bocharti Hieroz. III, 182 sqq.
liaec inepta sunt]. Et aiteram quidem nominis partem vin-
dicaturus R. Bechai ad Gcn. 1. c. observat, se in hbro nbsn
Apud Isidorum adeo sihilus appellatur hic serpeus ( Origg.
XII, 4: ,,sihilus idem est qui et rcgulus sibilo enim occi- •

~i:;T' reperisse D^73V"2 n;"D?3!l revelans occulta. Crcdo

dit, antequam mordeat vel exurat" ) , ut y-::; aSD:;, et
haec ibi exstitissc scd noii niinus certum videtur
, illam ,

locntionem ex n:!"^ n3D:c factam esse talemquo in vetere , nrab. .ao^ .LaAS sibilus , et serpentis genus. Ex vctt.
lingua Ilebraea usum inde non cffici. Hebraeorum tamcn LXX semel xfpf«fTT)/j' reddunt semel d(T7i/c5£f , h'\s txyova ,

auctoritatem sequuntur Samaritani , qui iii cod. Hebr. v.anti)(in' semel u(ftTg &avuroivrtg.
, Sed Aqu. ap. Jercm.
Sam. hoc noraen scribunt ^JVZJ nTAJlTrZJVn. et ih •
fiaaiXiaxoi , Hieron. regulus , Targ. constanter et Syr.
Chald. Sam. transferunt AZ"I nTA^knT^^ arcauum •
plerumqne iJ.iPj.JJ (pr. execratus execrabilis)
'J72'nin ,

meum revelavit.
i. q. arab. LjLs,^ vel basiliscus vel vipera ci simillima,
Saad. (sic enim tribus Jesaiae locis legen-
^2^ rad. inusif. ,
pr. , tit eqnidcm exislimo (v.
dum
|_ciLJ5.]5 ,

videtur) regulus.
ijixsj?
— • Aliani de etymo eius senten-
ad Jes. XXII, 24), protrusit (vic. «.jj) trusit pepulit, tiara propo.-iueram (ad Jes. I p. de qua S3i et '':i>3:i
,
705) ,

impnlit, ut 'Jb:;; i-^'^» '^^-^ i*^-^) spec vilia, sordida, ad «jandem radicem revocabatur, unde sunt d'^D:;, ni3'''J::;.
nt excrementa (arab. «.a^ pepedit, cacavit cf. \Js.sua Existimabam enim a'Si: protrasit (vilia) etiam translatuin
cacavit) nnde prorluxit viles propagines arbor esse ad viperae prolem nefandam , et SDi£, '':i'D:; proprie
&"S^3:i ;

(v. nrs::).
esse j'f)'j'jj,(i«T« f;j(()»'(()i' Mt. III, 7 vel ixyovu uaniSiov
ut bis interprefati sunt LXX. Sed cum Jeremiae loco
y E2 tantnm pl. S^yisi; m. cxcrementa, stcrcora hoc vix conciliaveris , itaque ad veterura auctoritatem

animalium Ez. IV, i5. Arab. aethiop.

redire placuit, quam novis argumentis commendare
<tft/i3,
^^CX}\ potuimus.
stercus raax. camelinum.
PlJ?1S2 f. tantum in pl. nis^c:; propagines arboris
eaeque ignobiliores translate de pi-oZt- viliore Jes. XXII,
,
O^^ in Kal iniisit. Tantum in

24 ni»">E:;!Ti D^^N^^N^ir: i. e. et nobiliores et ignobiliores

:
Pilp. 515CS!i vc. onomatop. piplvit avicula Jes X, i4.
familiae propagines. Ex vett. sensuin utcnnque
'
LXX (LXX et Theo(I. arQov!}ICiov i. e. pipiens more passeris).
reddiderunt ano fiixQOV icog fityulov. Vanas celiquorum XXXVIIt , i4. (Talmud. ^mci:, si^:!iDi: dicitur de
intpp. coniecturas vide ap. Mich. suppl. p. 2i32. vagitu infantinm etde einlatu eornm qui in gehennam

II, J/DjSi inusit. siiiZawii serpens , basiliscns, rad.

detrusisunt, vom IFimmern. Arab. sjlkzsu.^ pipitus pas-

onomatop. orta ex duabus bililteris (v. ad TZJpy )

, tloS seris ^t^ija passer.
,
Easdem litteras radicales habet
(cf. arab. A>j sibilavit) ct r:>'3 flavit, sibilavit, uiide chald. ;)S: de eadem le Jes. Targ. , gr. aniC(0, undc
II. cc.
anil^iov , ant^lug, no,str. Spntz. Addita lilcra canina habes.
M^SN vipera (aegypt. Clf , Cv[iXi , ClJS , it. COlJ
"IDi: no. I , .aAj, gcrm. transp. zirpcn. Idem sonus etiam
CoBl, C&CU Champoll. Peyr. ). Bocbartns ( Ilieroz. vcl solo sibilo , vel solo labiali exprimitur, ct priore
 R. lES 1183 nz-^z'j. — n-!'£2

quiclcm modo In sjT. rOt> '""A*^^

pipivit , sam. VrilTT"»?! praeferre videatur interpretationem , dc qua is:;: sit manc
abire a cliald. N~c:: aurora. ( Arab. .a^ est plexuit
et iTii^iTT piillus avis, ^_g*^^ Ar. Polygl. ap. Je». 11. cc.
cf. Saadiam, ubi pro (jOk*2»j VIII, 19. X, l4 et (jo.ot comam miilier , contorsit funem , et in derivv. opus ple-
XXXVIII , i4 fortasse legendum cst ^jj^ vo»*^^ xile, cirrus. Actli. ^^Z,', plexuit, nexuit, ut capil-
los, nodos , neque non coronam Mt. XXVII, 29, quocum
nisi etiam (jo»*^^ pro vulgari eiusdem signiGcationis
convenit n^-S^ sed vocis Jlebraeae origo potius videtur
,
verbo habcndum est : posteriore in gr. lat. nmtZfO, pipire,
a Cgura orbiculari repetenda esse).
cf. de eadem re t/tuVi), rpuw, syr. '^J). Transfertar
T^DS m. hircus
a sallando dictus ( cf. Jes. XIII,
ad vocem manium , qnam imitabantur ot vfXQOfiuvjnc: Jos. 21 et germ,
Bocksspriinge ) aliis ( Scheid. schediasm. ,

VIII, 19: iilis enim stridor tribuitur , de quo ipso verbo phil. p. i32. i5i) a cornibus inllexis, coU. arab. Jui3
Tnu(o utuntur Graeci II. t/'', 101. Od. (o, 4 sqq. Lucian.
Menipp. §. 11, lat. striderc Brockhuys. ad Tibull. 1
, plexuit, cui paene s)ti. L>^uic nnde (j.a2£! caper corni-
a, 47. bus inflexis qnod minns piacet. illud displiceret,
, Si
nD2£2 salijc, V. E)i:;.
malim bircum ab insiliendo (in capras ) dictura esse : est
enim animal lascivum et lasciviae vis , in bac rad. reperi-
tnr, V. Cast. s. v. ^i^j, et i^o^ » sive haec ab insi-
I. li,^ >) fistulavit, sibilavit, fritinnivit avicula, liendo dicta est sive a passerc profecta, v. infra isis.
nostr. triilern , verbnm onomatop. v. ad Cjc:;. Unde Dan. VIII, 5. 21 , plenius d-Tyn -i-s:; hircus caprarum

niEJ; , cbald. ICj:. Arab. Juj Estulavit avis, homo ib. 5. 8.Plur. Esr. VIII, 35. 2 Par. XXIX, 21. Vox
est recentioris Hebraismi et Chaldaisrai pro ant. T;"i3
ixide ilstulando advocavit asinum ( cf. p-!'i" )
, it. sibilavit
V. chald.
serpens , nndc ^Ju^ jtsu^ sibilus , et serpens. II. id.,
s _
^ T^SJS chald. id. Plur. Esr. VI, 17. In Targg.
ji'^ sibilans, avis e genere passernm saepe pro"hcbr. -i-yb, et f. Nr-iT:: pro capra. Sam.
, it. latro ,
quippe
'^iTTJiTI id. SyT. -»»^3, ^••^3 pro gr. TQityog Hebr.
qui Cstalando socios advocare soleat.
IX, 12, X, 4 , IV^? Mr^i hircus caprarum.
2) sahavil in orlem
, dein in tmiversum sallavil , cf.
>"S, b^n et bin!3. Inde TEt: hircus, a saltando. Et »T]''S2S f. pr. orbis (cf. r^iTs::
i. q. ni-i^Ep sphae-
hanc quidem verbi potestatem a prima ilja (no. 1) pro- rae Cab^baiistarum Inde 1) corona. Jes. XXVIII, 5:
).
ficisci safis credibiie est ,
, licet non certum. Vestigia Jova erit in diadcma' splendidum T~ii-P tl-)'^^'^^'^ , in qui-
eius in lingua Arabica esse possunt .i.Ao saliit vir, cucui--
bus vocibus observa parouoniasiam. Coronae signiGcatum
rit, Jlj assilivit equus. Sed quum pro Aa: dicant etiam omnes vett. intpp. agnoveruiit neque placet Sthroederus ,

iiX3, haec etiam alius familiae esse possunt { JCi, Y-P )• ( vest. p. 106), qui coll. :i.jJi^ suggesium plexum cri-
3) in orhem ivii pjravit (v. rT"!''^:; ). Inde verlit,
,
nium intelligit. Redi ad rad. no. 3 extr. 2) orbis, —
convertit se. Semel in V. T. lud. VII, 3': si qiiis timidus metaph. de rerum fatiqne vicissitudme in orbem eunte
est "laS"! 3'i5^ is revertatur et recleat. Alex. ix/(D(jii'T(0. (cf. Eccl. I, 6). Ita in loco vexato Ez. VII, 7: ntja
Vulg. ad sequentia refereiis hoc verbum recesscrunt. '^-Vn n"1-s::i:n mmc te langil ordo ( die Reihe konimt an

Pesch. ^QSOlJ. Sed veram notioncm rectius pcrspexit dich), v. supra Abulvv. Ibid. comm. 10 n~"i::;n n.VS'" :

cTiit orbis
i. e. ad Cneni perducta est vicissiiudinum
Abuhvalides , cnius haec sunt verba : .•«l=».j -is:»''! 3iu;">
series absolutae sunt meliores fortunae vicissitudines et
,

m-EJ:bi fci5U;t jiOJi\ ^i^^ 'j-iN m-Diin r:N3 ^.oV.j.5 ingruunt calamitates. Similis fere raetaphora est atque
nostratium de rota et globo fortunae. Deserta sim- —
ij':^-'}-^ i_=' Mbia annb mi-iD:: •n-a nwrau rtsipn sj.^i\ plicissima illa interpretatione in alia omnja abit Rosenm.
qui Comm, 7 n"l'Di assullum , impeium vertit a Jj^s

i. e, in loco lud. 711, 3 -ic:; est i. q. (.i vertil se , apuil

assilivit, Comm. 10 germen, coll. x .pS quod h. 1.
Ezechielem VII, 7 vcrba *]-bN !T("S:»r: apud Arabcm Polygl. exstat et lat. germen vertitur. Sed
nNS valent per-:

venit orbis ad te , et Jes. XXT'111 5 fTl'S;:» a) ut ab boc ordiar Arabs non llebraica expressit , sed
, cst corona ,

diadema caput circumdans. T' icini usus est

graecum nloy.ti , quod non poterat non i.jji^ reddere i. e.
s. JT^^D^ in
Blischna (Kelim i6 §. 3): cupa cx cjua duo orbes plexum: scribebat autem s.Aii tritissimo scribendi vitio.
(2 Reife ) facli sunt in latitudine. hid. l. c. 1D2: idcm Itaquc interpres Latinus ma!e germen vertit , neque huic
fcre esl (ju(d nnO Jer. XIT~, 18. In loco Mischnae lau- innili debebat Rosenm. b) Certum haberi potest, hoc
dato paullu superius. pro nTS::; reperitur -m dc orbe vc. in utroque loco sibi tam propinquo eandem vim
canistri. AbuKvalidis aulem disputationem fere repetunt habere , neque ulla expllcatlo credibilis est, quae nTES
Kimchi el Tanchum ms. ad lud. 1. c. , licct ille aliam Comm. 7 plane diversum ponat a 'sComm. 10, c) Utra-
N n n n u n n
 R. ^s::, Vf> 1184 ms:

que significatio a Rosenm. proposita ab usu radicis «132: qui n. pr. "iSIS ita explicaverat. Quo autem ,
inquies,

in lingua Hebraea prorsns aliena est. Rabbinis non- — fundamento ? A passeris hircive lascivia , si quid video,
nullis '2: 11. cc. est i. q. chald. «"IDiw aurora 8. matutinum nt Graecis homo lascivus 6 aTQOvH^og appellatur.

tenipus , inde-: iudicium mature s. mox veniens sed ,

scalpsit
aurora nonnisi de fine calamitatum recte dici poterat II. "nS^ i. q. 120, lEtZJ pr. rasit ,

(v. -in-a). (kratzen). Inde

n^lSS pl. Dnsa (quasi a f. nnisj:, qnod apnd
JIES m. 1) unguis digiti. (Arab. .aii, aethiop.
Talmndicos reperitur vinearumi. e.
in D-iMnD ITISS: avicula
libellae vel phalaenae species fort. Sphinx Elpeuor Linn.
/f^(^; unguis, ungula, chald. "lEU q. v. Ad hebraeum
l^ns^ prope accedunt niQovrj germ. Sporn. Denomina-
der Weinschwarmer) utriuaque sexus vox (m. Ps. CII,
8, f. Lev. XIV, 4 sqq. Deut. IV, J 7. XIV, 1 1 Jes. XXXI, .
tiva sunt j»-', A^^ ungues
—
.'
praecidit), Plur. c. sufi,
Deut, XXI, 12. 2) cuspis stili adamanlina,
5) 1) avicula a fistulando dicta (v. rad. no. 1), non ab iT';"]^::
qua' stilus niunitus est , ut digitus ungue. Jer. XVII, 1.
aurora, ut volebat Bocliartus Hieroz. II, 722 Lips. , spec.
Plin. H. N. 37, 4 ,,expetuntur (parvae crustae
§. i5:
passer ( arab .
.
_^Ai2E praemissa gutturali) Ps. LXXXIV, adamantis ) a scalptoribus ferroque includuntur, nullam
4. CII, 8. Prov. XXVI, 2. XXVII, 8. lob. XL, 29 al. non duritiem ex facili cavantes. "
24 CatuU. 2, 1 passer, deliciae meae puellae).
(cf.
Eccl. XII, 6 I^IE:; bipb ad vocem passeris i. e. primo
:

mane et ampliore significatu de aliis aviculis e genere

, y^lTSS rana , in sing. bls colleclive , idqne (more
passerino vel passeri similibus (ut gr. aTQOv96g, arab. collectivorum, cf. I^ik) cum verbo fem. Ex. VIII, 2,
Ps. LXXVllI, 45. Plur. 0^:>~^,f^, Exod. VII, 27—29.
U^j v. Cast.) Ps. XI,
"'jl/l^ Boch. 1. c. p. 724, syr.
VIII, i —
9. Ps, (JV, 3o, Coiiilatum est hoc quinque-
1. CIV, 17. quae ab aucipe laqueo retive
CXXIV, 7,
capiuntur Prov. VI, 5. VII, 23. Eccl. IX, 12. Thren. littcrum ex ic:: I, 2 salilt et clo, palus, q, d. saliens

III 52. Am. III, 5. 2) avis qnaecunque — etiam in ,

in palude neque vero

nt volebat Evs^aldus ( gr. crit.
sing. collect. Gen. XV, to (int. turtures et puUi colum-
, ,

bini Comm. 9). Lev. XIV, 4 53 (ubi et ipsae colum- — p. 5i8) a "lEX fistulandi significatu qui nullo modo ad
vocem transferri poterat. Ex pleniore hac forma
,

ranarum
bae intelligendae sunt). Deut, IV, 17: -|ii::;-b3 n-ian
ciwn -iiTN ;i:3. XIV, 11. XXII, 6. Ps. VHI, 9 :
(eiecto et (•— 5'0|
£)-z:uJ2 ortae sunt hae contractiores f.0s.sU2 "i)
C3»r7 '•'511 n^ai:;'"!!:'::^ CXLVHI , 10. Adeo de avibus
abiecto vocis initio. Ortumnc ex yTisS abiecto sibilo
raVacibiis Ez."XXXIX, 4 :
?i:3-i:3 -lici: U^yi;. In his
el r transposito etiam ^uTQu/og (yiTE )?
»-3-^3 est senit. (omnigenae alae), et sic XVII, 23:
"->3 ni=^-i3 --^'^
XXXIX, 17 et "- ''" ''•
Gen. VII, x4:
^l^.
^:3-bV-ii3::-b3 hi;l2b qiyn-b3 (ubi 5i:3-b3 's non PS2 rapitulum columnae , v. rad. rtD:S no. II.

difFert ab 'h niyn-bs, cumulalio verboso

et utriusque
r^2I, nHi.j. nomm. pr. locorum , v, TiS^ no. I.
dicendi generi tribnendum est). Sine bs Ps. CXLVIII, 10
P|.2_^i,r^. — LXX
OTpor^/ov ( 6 ) o()»i'^(Ov Lev. XIV, ,

plVrisque locis oQvia , ter nkitvu. Vide Boch. 1. c. — S^i^V rad, inusit, fort. i. q. bp^ ^c constrlnxit,
p. 721 sqq. —
3) n. pr. patris Balaci regis Moabita- ,
,

XXIV, Inde natum esse potest

rum Num. XXII, 2. 10. Jos. 9 al,

122 chald. (fem. Dan, IV, 18 et IV, 9 Keri , sed 'Jl?!?^ uTi. y.iyoii. 2 Reg. IV, 42 saccus, pera,
LXX. Compl. ni]na. Talmud. bpy
est saccus colatorius
Chetb. m. ) avis, syr. et nas. U^^ , Gen. VII,
in sing,
(cf. pb, adxy.og) : congruit etiam gr. &v}.uxog saccus,
i4. Deut. IV, 17 Targ. Plur, VIP.^ "*r. i'nE2: Dan,
# * *
IV, 9. 11. 18. 3o,

n"lE2 (avicnla) n. pr. nxoris Mosis Ex. II, 21. 3^j?2 Pausa aVps bis plene ^ib"''^ 1 Par, XII,
, in ,

IV, aS.^XVIlI, 2. LXX 2£7riy.wj«. 1. 20 n. pr. oppidi Philistaeorum , quod Achis Gathi- ,

tarum rex Davidi dedit 1 Sam. XXVII, 6. XXX, 1,

,

"iSi^ et "lES
n, pr. unius ex lobi amicis et in dis-
i4. 26. 2 Sam. 1,1. 1 Par. IV, 3o. Apud Josuam
putando adversariis lob. II, 11. XI, 1. XX, 1. XLII, 9. primum Judaeorum XV, 3i, dein Simeonitarum tribui
Quid siguilicet , si quaeris , aviculam s. passercm dixerim accensetur XIX, 5: post exilium a Judaeis habitatum
i. q. "liJS vel i. q. t^cs hircus. Apud Castellum quidem est Neh. XI, 28. (Etymon obscurum esl et parum :

p. 765 Mich, t^°\ explicatur: impudicus, lascivus, pro- probabiliter Simonis dictum putabat pro bJp''::^ effusio
fontis). Joscpho appellatur ^lxtXla Ant, 6, l3 §. 10,
cax, idque qnum i^o. vix formam Syramhabeat, ex
,
Steph. Byz. h. v. ^ixtku.
Ephraeino aliove S. S. interprele petitum esse videtur.
 R. 312, "-n: nis 1185 n::

11. hostis, angusliae, hipis , V. rad. Tlil- Repert. morgenl. Lilt.

f. p. 227 XV
Jahn Archaeol. I, ,

83 al. £rat euim balsamum in laudatissimis Palaestinau

"m rupcs , cuher ibij.
donis eique fere peculiare (SlraboXVI, 2 p. 7()3. Diod.
")2J i. q. li:; Tyru^ , v. rad. "iiiJ:. 3, 46. 19, <)8. Diosc. I, 18. Tac. hist. 5, 6. Plin. II.
N. 12, 25 8. 54 et 32 s. Sg), e frutice destillans viti
rutaeque simili , quem Josephi tempore in vicinia Ilieri-
2*^^ in Kal inusit. adussit , afnne verbis Fjna nhunlis et maris mortui peculiaribus balsametis colebant
(Ant. i4, 4 §. I. i5, 4 §. 2. b. j. 1, 6 § 6: regio
S)*b, it. aTr. (Chald. S<3"2: adustio Jes. VI, l3 Targ.).
'
circa Ilierichuntem /?(/?.(Ta/jo)' Tp/(/^««' tovto h'J^oig oifotv
Niph. allustus cst. Ez.' 'XXI, 3. All). Schult. (Oiigg.
iTitTffirovTig TK 7i(j^ftvu avVJyovni y.uiii. tui; to/kJ; ix
Lebr. II, i39 sqq.) a^n:; h. 1. non (linL-ne putat ab arab.
Suy.riiMv) et Iiodieque ad Tiberiadem in hortis colimt
uj^ pcrcussit , ut pr. sit aesiu pcrcussi sunt ( coll. rTD3
(Burckh. itin. Syriae II p. 564 germ.) cf. Wiueri Healw.
liipb. 1, b); sed non de aestu solis ibi agitur, sed de I, i52 sqq. et quae ibi laudantur. Sunt qui occurrant
igne bclli oiunia vastantc. huic interpretationi (Boch. Hieroz. I, 716 Lips. Celsii
21jS llierob. II, 180 sqq. Rosenm. al. ) a) inii in Gileaditide
(
pro a"^s) adj. urens, adurens. Prov. XVI,
crescere balsamum ad Ilierichuntem et niare mortuum :
27 : na-^ ItN. Theod. nvQ xaicov. ,

sed quidni eadem planta quae antiquitus sponte prove-,

r3"l^f. cicatri.T (ut LXX. Vulg. Targ. recte niebat in montanis Gileaditidis , postea in liortis Hieri-
Saad. ) sive ustione orla Lev. XIII, 28 , sive ex ulcere
,'
chuntinis culta esse possit? [Teste Avicunna I n. i4o
sanato Couim. 23. Vel ab urendo profecta est siguiGcatio, crescebat in .LiJ!]. b) VocabuIaSyriaca et arabica, qnae
quura etiam ulcus injlannnatio sit ( cf. pr.ia nostr. Ent- respondeant hebraeo '<*^2: , non balsamum significaie, sed
ziindung): vel repetita ab arab. ijyi: percussit, ut yjl
a yj:. alia resinae odorafae genera. Arabicum enim .^ est

lentiscus , nnde mastix provenit , Syriacnm |0't,- quo

^'^V rad. inusit. et dubia. Arab. Oyo refrigera- in Genesi ntitur Peschito , ita exponil lex. Adl. ij_»j

Ins est. (lege

is^^SViJl ijijE j)_y»53Jt)
*,j^^i ji_yMj\ v-.^> _j)_«-Ui!t

l)^, n. pr. oppidi prope Scjiliopolin ab occidente

T\
Jordanis, c. art. rnii^ri 1 Reg. XI, 26, c. He parag,
pini (terebinthi?) , nux pini, et jy^alt cst lac arboris
(demonstr. non locali) 2 Par. IV, 17. Idem est !Tl"l^
(c. He loc. r^m-::) lud. VII, 22, ubi cum Syro (et in Jcmana cresceniis quod vocatur Cancamum [Plin.
,

Arabu) atque codd. Ross. reponendum !inl"!^ neque ;

H. N. 12 §. 44] et suffilui adhibelur. Sed etiam hac re
non '(."i-i: Jos. III, 16. 1 Reg. VII, 46, c'. He parag. nihil efCcitur. Quum enim origo doceat ">";::, «y^, ,

n:nni:'iv, la. (oi. lacrimam rfxwaTjique esse ex arbuscula scissa pro-

manantem (v. Jos. b. j. 1,6 §.6), poterat hoc vc. in aliis
I l Ij, verbum inusit. 1) fidit, Jissurasfecit. (SjT. regionibus linguisque aliis resinae odoratae et medicatricis
speciebus adhiberi. Celsius 1. c. resinam lentisci s. masti-
]^, scidit , discidit. Pa. laceravit \^h^ scissura. Chald.
o
,
o cben intelligit, Oedmannus (III, 110 sqq.) et Rosenm.
id. An forte finitima snnt : JTllS ritzen, rria reilzen? v. ad ( Alterthumsk. IV, 1 p. 168) oleum mjTobalani sed ,

1: litt.). Inde 2) i.q. arab. i^.iiD fluxit, sanguine mana- balsamum quippe his resinis longe pretiosius et nobilius,
,

vit vulnus. V. T. locis magis accommodatum est posteriori senten- :

tiae vel etymon obstat quod lacrimam arboris flagitat,

nSGen. XLIII, 11. Jer. VIII, 22. XLVI, 11, non oleum ex nucibus expressum.
,

LI, 8 'cVVav copul. i"ii:i Gcn. XXXVII, 25, in Pausa

'"li; Ezech. XXVII, 17 m. lacrima arboris frulicisve in '•'12 n. gent. 1 Par. XXV, 3. Sed ibi scribendum
Gileaditide crescentis admodum pretiosa , in praecipuis ^"l^"; V. -1::;' no. 3.
Palaestinae dotibus (V"N!n rnaTi: Gen. XLIII , 11)
babita et exteris vendita ( Gen. XXXVII, 25. Ez. 1. c. ), ri^llS (fissa, vulnerata , cf. talm. N^*:!: de fis-

vulneribus potissimum sanandis adhibita (Jer. II. cc. ). sura in manu ) n. pr. filiae Isai , sororis Davidis 1 Par.
Onk. , I'seudojon. Talmudici ( Schebiith c. 7 §. 6 ibiquc
, 11,16, matris Joabi , Abisai et Asabel ,
qui n^n^ '':2

Bartenora. Schem. vejobel 7 §.18 ibique Maim.) et pleri- appellantur2 Sam. II, 18. III, Sg. VIII. lC. XVI, 9.
que interpretes Hebraei balsamum s. opobiilsamum intelli- 10. XVII, 25. XIX, 21. 22 al.
gunt. Kimchi: bN^baj 73 pyjTic ]3-i ^Ti pi nam
7":-i'TTi; f]C2pn •'i:sa ci£:i:n r|-iuj NbN irN ''-i::n -laiN ^"1_S Tyrius , v. li:: rad. i!i::.

tsba laoia N-^p^n «im in^n T.m n^zvi ysi et ita e

recentioribua Mich. in suppl. 2i42 sqq. Warnekros in
Nnn nnnn 2
 1186 n"i2 — n^p^i

inusit. i) i. q. arab. II. clarus. minns tribuerim iccirco quod voci

ei WiiJ hoc etymon
adhiberi nequeat.
manifestuB, apertus /"ui^ , nnde :\=>_o teira elatior ; „,o
arx, turris, aedificium altum , liebr. n"''!^:. Vicina sunt n^nS f. vespa, crahro, c. art. collect. vespae
crabroncs , metaph. (ut oestrus) de /crrore idivinitus
imraisso liostes oestri instar fugante et dispellente. Exod,
2) Transfertur ad vocem (cf. irtS): clamavit voce
XXIII, 28 mittam ante ie
: WIUM
vespam, quae expellat
alta et clara. (Arab. ~/^, aelh. XC"? I et, quod ei
Hevaeum , Cananaeum et Chittaeum ante tc. Deut. VII,
cognatum est, niCA." iJ-)- Zeph. I, i4, AfOne 20: scd etiam vespam iis immittet Jova dcus iuus , donec
est nT'1. pereant coram te superstites et qui absconderunt se. Jos.
Hiph. clamorem susiulit , de clamore bellico Jes. XXIV, 12: et misi ante vos vespam , quae cxpulit eos a
XLII, i3. facic vestra. Ut genuina horum locorum vis et sententia
recte capiatur, tenendum est i) nj''^:!:^ proprie vespae
:

n''"!^ m. aedificium alfnm, quod longe lafeque ceriii- s. oesiri vim habere , quae et veterum auctoritate et ori-
tnr, arx, 'turris lud. IX, 46, 49. Plur. speculac, turres
gine commendatur. LXX
jj acfTjxiu, ul aq^ijxiui (Wespen-
arccsve desertae 1 Sam. XIII, 6, LXX. Vulg. Targ. nest), cf. Sap. 12, 8: uniantlug nQoSQOfiovg TOt arQU-
anlra reddunt , ex mera coniectura. TOnldov aov Gcfrjxug, "vuuvrovg xuruPQuyv i'^oXo&Qtvawaiv.
Gr. Venet. aqr/^. Vulg. crabrones. Pesch, lA-jJ O -,a1
'^'^'^ rad. inusit. Talnuid. et syr. Ithpa. rj^^^^iN apis, vespa. Arabs Erp. KH^^VajI, Onk. et Pseudoj.
vocabulo harmonico Nrr^J^ny, Nn'i"llN , quod ex Hebraeo
uecesse fuit, habuit , indiguit 1^*5. egenus, factum. Consentiunt ex Hebraeis Kimclii , Jarchi
5^ j."^^!

inops Bechai , Baal Aruch , et in Talmude ( Machs. c, 6)

memoratur a'':»"):; IDm Di"n5T ©31 mcl apum et mel
"^jnS m. necessiias, quod alicui necessarium est.
crabronum (nam etiam in vesparum et crabronum favis
C. suff]'' 2 Par. II, i5: ^Sn^r-bSS pr > necessitaic lua.
niali mellis guttula reperitur Arist. h. n. 5, 23. 9, 43).
,

Eodem modo saepe in Targg. v. Buxt. Origo autem ullro se offert , nimirum a percutiendo i, e.
pungendo cf. !iD3 punxit vermis Jon, IV , 7 et v_jyi3
grauitcr percussil J^eriil, Arab.
Arao. cjj feriit it.punxit scorpius , gr. o olarQog nXtjaaii. Possit
^-l)^ 1) ,
etiam vesparum examen a flagellando dici i. e. exagi-
prostravit, .«.j,a3 flagellnm q, d. percutiens, it. pass. tando, fugando (v. rad. ) sed illud prauslat, et nullo
,

modo opus est cum Bocharlo arcessere transpositum y};'i

,

flagellopercussns, agitatus (gepeitscht) , non tantum, perforavit. Sed non minus cerfum, 2) vcspas non proprie
ut in lexx. est, prostratus. Ita «tj/*^ explicandoni est intelligendas esse ( ut volebat BocharUis Hieroz. III, ,

in fornnilJs aSchuIt. (epist. i. ad Menken. p.S/) landatis 407 sqq. laudafis Aelian. 11, 28. 17, 35 al.), sed mefaph.
t^Mj\ ^.r/^ agitatus amore iuvenili (gepeitscht, gctrieben dici de ierrore divinitus hostibus immisso ( DTjVn nnn

von jugendlicher Leidenscbaft ) , iJjLiit ^?.f^y ^-r^ Gen. XXXV, 5), eosque exagitante , ut fugiant quasi
oestro perciti et in furorem acti. Ex. I. c. versu prae-
4«J.]!, ^:>M.'A ^^_ci\ ^.f^, u^^^^ ^.f^, agitatus amore
cedenle (27) habetur : T^isb nblZiN ""ri^rN nN ierrorem
cantatricum, mulierum , fioMTiidwv , poculorum , it. «.j,a.3 mcum tibi praemittam, et Dout. VII, 23 paullo post vespa-
\^^^\ agitatus terrorc, et in Vers. arab. Ms. Mt. VIII, rum mentionem et perturbabii eos periurbatione magna
usque ad interilum. Ita Arabs ap. Jos. 1. c. pro n5>12n
28: duo daemoniaci !t\> ijv.*j,o (gr. yalinol Xtuv) ponit ^_j»,i^Ji terrorem. Locutio huic opposita est : Deus
valde agitati sc. furore. Schultens ,<Jj^ reddit oiOTQO-
mittit angelum suum coram aliquo, ut euin adiuvet, cnsto-
nXi^^ oestro percussus et oiar()i';)Mrog oestro agifatns, diat , viam eius muniat Exod. XXIII, 20. 23. XXXII,
idque ad pungendi vim refert , nnde Wis. Saltem ista 34. XXXIII, 2. Gen. XXIV, 7. 4o (quo factum ,
sibi admodum vicina sunt. ut Augustinus vespis angclos malignos intelligeref ).
Part. pass. Lev. XIII, 44. 45. XIV, 3. XXII, 4. Similem aiitem metaphoram habcnt Graeci et Romaiii in
Num. V, 2 ctPart. Pu. ^f^^i^ f. DJJ^iiiy Ex. IV, 6. Lev. vc. oioTQog ocstrus ,
, qnod primum apem grandiorem
XIV, 2. Num. XII, 10. 2 Sam. III, -29. 2 Reg. V, 1. significaf reliquis apibus et armentis infestam (Virg. Ge,
11. 27. VII, 3. 8. XV, 5, 2 Par. XXVI, 20 %qq. 3, 14/. Pallad. 6, 10: nascuntur in exfremis favis apes
leprofius , lcpra affectiis pr. pcrcussus , 8C. plaga divinitus grandiores, quae ceteras fugant oesfros vocant hoc,

immissa, cf. 2 Kcg. XV, 5: ^^lk^ ^n';! ?]b73r!-rN "'J ^'^IV.

malum. Colum. g, i4: quidam aucfores oiffrpoi^f appel-
it. J>33 et !i3^ Ili. I, j'. LXX Afn()off, XiXejiQiofttvog. lant ab eo quod exagifent neque patianfur examina con-
Aliam origincin , do qua J>1i: sit i. q. y"l3 scabit rasit , quiescere) dein fransfertur ad fugae pernicifafem, furo-
,

(v. ad litt. x), et lepra a scabendo dicta (ut scabies), rem adeo insaniam , qua agantur qui oestro icti et
et
suasi in lux. man. et adoptavit Flirslius scd nnnc quidem : perciti sint. —
Itaque 3) non audiendi, qui ipsum
 R. jn2, ?n:r, i^: 1187 n?^2 — -1^2

fty^S" plas^am i. c. mnlum 8. calamilalcm signlficare exi- non bene , v. J. H. Mich.) 3 Rcg. XVIT, 9. 10 n. pr.
st.iinant, cl.ins^ vel arab. ,'Vf^ scutica. Sic Saad. Snrepla ,
oppidum Phoenicum intcr Tyrura et Sidoiiem
iCPjiJI inorbns, pernicics, calamitas. Abulw. b^l^ UaJ! interiectum , vineis vinoquc nobile , .3<<pf7rT« t/^c ^iiliTivog
Luc. IV, 26, ^uQumu Steph. Byz. ^u(iirf9u Jos.
pcrnicies et calamitas. Abeu Esra CrnnUJ tl1i2 ^213
,

robur cor-
Ant. 8, i3, 2 cf. Relandi Pal. p. 985. 1057. le Qnien
Jlian na na p^ai^a in corporc, (jua ilclnlitalur
Oriens clirist. III, 1339. Arabes scribunt A>^_o (Edrisi,
poris. Leviores etiam aliae coniecturae, quas in mcdium
protulit Alich. suppl. 2i54 sqq. Schult. iiid. geogr. v. Tebninum) et ita ctiamnunc appel-
latur (v. Pococke, RichtcrVVallf. p. 72. Scholz. p. 255).
nyiS(pro !iy"^2: ira locus vesparnm ) n. pr. oppidi
in canipestribus Judae Jos. XV, 33, scd a Danitis babitati
XIX, 41 , haud procul ab Eslbaol siti lud. XIII, a. 25. I l^ pr. pressil, compressil, coarclavit ( vic. ^:)^ ),
XVIII, a, 8. 11. A Jerobeamo munitMm est 2 Par. XI, inde
lo, etiam post exilium superstes Neb. XI, ag. LXX 1) colligavit , constrinxil , v. "^l^ no. I. (Arab.
^((ociu, Vulg. Saraa, Luth. Zarea. N. gent. ''ini; l Par.
11,^54, 'ns-::; 53. IV, 2. ^ coUigavit nodavitque crumenam , unde ij^ crumeua.
nyiS f. lepra (de etymo v. rad. ) , a) bominum, SjT. i^ ligavit, cinxit, n?.^ fascicnlus , chald. ligavit,

eaqne alba, arab. (sacpe additur lepra

colligavit). Spcc. colligavit , involvit in pannum Exod.
(jo-j 3'ri22 ) ,
(
XII, 34, in sacculum Jes. VIII, 16 (cogitandnm enim,
enim uigra est elephantiasis , v. ^•rT»J ). Levit. XIII, oraculum tabulae inscriptum comm. i instar epistolae sac-
2 sqq. 2 Reg. V, 3. 6. 7. 27. 2 Par.' XXV^I, ig v. ,
culo includendum huuc sigiilo claudendum esse ). Prov.
,

SchiUing dc lepra Lugd. Bat. 1778. Kensler Gesch. d.

,
XXVI, 8. XXX, 4 r\->y:iz ^^r: "1-11; 'a. lob. XXVI, 8
:

abcndlandischen Aussatzes im Mittelalter. Hanib. j 790.8.

V3~3 D": mi. Translate a) 1 Sam. XXV, 29 vila clomini :

Ainsley in Transactions of the Royal Asiat. Society I, 2 mei coUigala i. e. involuta sit in fasciculo vivenlium apud
110. i8, cf. VN iner Realw. I, i3i sqq, b) domorum,
Jovam i. e. sub Dei praesidio sit. Sed in aliam senfen-
quae est scabies nitrosa Lev. XI\', 34 5j. c) vestium, — tiam Hos. XIII, 12 involula est culpa Ephraimi h. e. ei
:

• qua intelHgendi videntur mucor,

tractae Lev. XIII, 47 Sg.

situs, maculae situ con-
— servata usque ad diem vindictae (cf. lob. XIV, 17). —
b) H09. IV, 19 D^=;r=. rrniN njn Tii: colUgabit corri-
:

piet eam (Ephraimitidem ) venlus alis suis. c) pro: —

inclusil. 2 Sam. XX, 3.
5? :^ fu^- »1"^^? liijuavit ) liquefccit anrum argen- 2, a) pressit aliquem koslili 7noclo, persecutus esl,
tnmque. Part. Cll^:; anrifes lud. XVII, 4. Jes. XL, 19. aHversatus est a\icn\. (Arab. yi3 noxa afTecit. IIT. adver-
XLI, 7. XLVI,'6. Jer. X, 9, 14. Prov. XXV, 4.
Liqueraciunt autem aurum argenfumque a) ut separetur satus est. ly^, '»y^ noxa, detrimentura. Aetbiop.
ct puvgetur a scoriis. Jes. I, 25 TJ^JO 123 SjT^N liqvanilo :

t\.^Z,Z,', hostis factus est, hostili animo fnit, ^C.',

separnho omnes scorias luas parall, n'';""!^"^'^ m"~N.
.
hosfis). Sq. acc. Num. X, 9. XXV, 17. XXXIII, 55.
Zach. XIII, 9. Metaph. lud. VII, 4^ i:h '^'^, r.z-\lzit
Jes. XI, i3: c^^-^N-ns 'i':;:; N"r iriifiv, n:^- i<'3. parall.
eum populum ibi purgabo libi sc. gnavos et inibelles sepa-
Ibid. !ll!in";
''-)"ii; qui hosliU animo sunl inler Judacos
rando a fortibus. Part. pass. Ps. XII 7 : ^li:; 5)23 iion hostes judae. Sq. dat. Num. XXV, 18.
,
: Part.
^•''rra argentum purgntum in calino. Metapb. purus
Tlb: adversnrius Ex. XXIII, 22. Esth. III, 10. VIII, 1.
sincei-us Ps. XVIII, 3l nsn^i " n^^TiN. CXIX, l4o.
:
IX, 10. 24. Am. V, 12. Ps. VI, 8. VII, 5. 7. VIII, 3.
Prov. XXX, 5. b) ut prcbetur metallum nobiiius hoc :
X, 5. XXIII. 5. XXXI, 12. XLII, 11. LXIX, no.
enim intactum raanet in igne qnum ignobiliora metalla
,
LXXIV, 4. 23. CXLIII, 12.
partim consumantur. Inde metaph. probavit homines
2, b) zelotypus fuit, max. de duabus uxoribus acmn-
(Soy.ifidLiiv) , servaui imagine Ps. LXVI,io. Jes. XLVIII,
jo. Dan. XI, 35, ea neglecta Ps. XVII, 3: tn •:rD-^:i; lis. ( Arab. -o zelotypns fuil. IV. uxori alteram nxorem
NliTin proha me nil impuri invenies. XXVI, 2. CV, igi
,

(Cf.' arab. ^.,;ci liquefecit metallum , igne probavit, ten- addidit, jo matrimonium ,
quo nxor ducitur ad eliam
tavit homines).
adhuc superstitem , 3_o uxor una ex duabus.
Vide infra
Niph. probari purgari Dan. XII, lO.
,

Pi. part. flllJa aurifeac Mal. III, 2. 3.

irn::). Lev. XVIII, 18 -i^i:'; npn N'3 -ninN bx rr^N : m
ducito uxorcm ad sororem eius , ita ul zelolypncfant , una
''i;'^^ (aurifex) c. art. n. pr. viri Neh. IIT, 3i. alterins aemula sit.

rii^ J^ (fort. ofGcina nietallis liquandis, Schmelz- 2, c) intrans. coarctatus, angustus fuit. (Arab. ..ao
hiitte) Obad. 20, plenius 'jiT^j:'; Ti-}« '2; ( a. vicinia Sido- angustus , angustia \ Hoc significatu ntuntur praet.
nis), c. He parag. nrs-!:: (ali, seii' pauciores nnD-i^, monosyllabo 1:: (alibi in:: Prov. XXX, 4. Hos. IV,
 R. 1-12 1188 12 Tns
19, n-ni: Nnm. XXXIII, 55). <b 111: Jes, XLIX, 20: obsidionis tempore comeditur) Jes. 20, i:£ n» XXX,
Qip73r;. 2'Reg. VI, I n--2?2 i:: . . dipBrt. Fem. Jes.
: . tempus calamitatis lob, XXXVIII, 23, Sq. genit. 12:3
XXVm, 20: Ttl^ r337ilM iegumenUtm angiistum est i. e. ^ni"1 in angustiis animi mci (in der Angst meiner Seelej
nou satis latum (zu schinal). Saepe itnpers. 'Ir "i:; lob. VII, 11, C. praep. -i:i3 Jes. XXVI, 16, -ii:a Ps.
angustum est alicui i. e. a) iu angustiis versor ( ich bin XXXII, 7. , ii3. LX
Pronomina non suffigunt sed ,

bedrangt, in Notli) lud. XI, 7. 1 Sam. XIII, 6. Ps. annectunt per b, nt '^b "isa in angustiis quae mihix. e.
XXXI, 10. LXIX, 18. Tbren. I, 20. b) angor, anxius meis Ps. XVlfl, 7. LXVX
i4, ^b "iSa Deut. IV, 3o,
sum 1 Sam. XXVIII , 2 Sam. XXIV, i4. 1 Par.
i5. ib -1^2 2 Par, XV, 4. Jes. XXV, 4^ D^b -iS3 Ps. CVI,
XXI, i3. c) sq. b^ doleo aliquem (es thut mir bange 44. CVII, 6. Hos, V, i5, et sic "<b 1:: DV3 die angustia-
um jem. ) 2 Sam. I, 2G. Eodem nexu ponitur fut. "1^'1 rum mearum Ps. LIX, 17. CII, 3.
"^b V. n::^ no, I.
3) lapis, silex (i, q, 1S, et 1121 no. 1 ), Jes. V,
3) i. q. TlJC no. 3. secuit. Vide "i!!: no. 3 , "ib£
28, (Arab. Jt silex, max. acutus).
no. 1. 2.

Pu. part. •i'-ii:73 colUgatus Jos. IX, 4. "52 (i- q- -^ silex) n. pr. oppidi Naphtalitarum
Hi. •^^'r, inf. -i:iri fut. subj. ib-n:::;; Reg. VIII,
1 Jos. XIX, 35.
37, n^in bx Deut. II, 9 (quanquam lioc rectius ad f ut Ili q. 11:; no. 2, pr. acies
i. a secando (v, rad. ,

Kal rad. iis refertur construitur enim , c. acc. non b, no, 3), inde 1) rupes (pr. acuta). Ezech, III, 9. —
et comm. 19 eodem contextu hahetur dirin)
2 Par. XXVIII, 20, pl. .n^p Neh. IX, 27/
"1^'T
2) lapis acutus, culter lapideus Ex. IV, 25. Aliud —
1) fr'. est la Tyrus v, p. 1160,
anguslum Jecit alicui , sq. dat. , inde compressit ( com-
pulit) in loco Jer. X, 18, ursit , persecutus est hostili n"l2 f. A) adj, fem, (a masc, "iS litt. A) angusta.
modo, vexavit i Reg. VIII, 3j. 2 Par. VI, 28. XXVIII, Prov. XXIII, 27: ,-I-t:; 1N3 puteus angustus.
20. Neh. IX, 27. Zeph. I, 17, obsitUone pressit urbem
B) subst. adversaria, certe acmula B,
Deut. XXVIII
52 bis. 2 Par. XXVIII 22 nss — 1) (v. i:i

—
:
, ,
1), de altera uxore. 1 Sam. I, 6. V. ad rad, no. 2, a, b,
^b i:;;i quo tcmpore eum prcmcbant. XXXIII, 12.
2) ri-\X73 "'JJJN Jer. XLVIII, 4l. XLIX, 22 mulier par- Adde sjT. l-^jii usor altera v. Cast, Mich. p. 643.
luriens , vel mtrans. angustiis pressa (in Kiudesnothen ) , 2) res angustae i, e, afflictae , miseria. Gen, XLII,
vcl trans. pr. premendo propellens fetum. 21, Prov, XI, 8, XII, i3. XVII, 17 et saepe, Saepe
dicitur: iri:: Qi''^ Ps, L, i5, Prov. XXIV, 10, XXV,
1.i c. acc. dist. "li: A) adj. coarctatus angustus. XXXVII, Sg , Ml^is nin» lempora
,
19, Inix hiz Ps.
"li: SipTa locus angustus Num. XXII, 26. n^ cnin sigil-
quibus in rcbus angustis xersiAx sumus Ps. IX, 10. X, 1,
lum arcte clausum lob. XLI, 7. «i:!; -iri3 fluvius coarcta-
Copulatur cum synn, np!i::'i ':i Jes. XXX, 6, Prov, I,
tus , vehit in valle angusta Jes. LIX , 19. Translate
27, np^::ai ':: Zeph, I,'i5, nsiam ':: Jes. VIII, 22,
Prov. XXIV, 10: JlDnb "iS: angustum est robur iuum
nnsim' '::' XXXVII 3. Cum 'suff. --ni::, di-s Ps,
(deine Kraft beschrimkt) i. e. angustis terminis inclu-
ist
LXXVlI, 3, LXXXVI, 7, sedetiam c. dat,'
Bum. — Fem. n-ii: v. suo loco.
B, 2). lon. II, 3: ib !iT.:'a Ps. CXX, 1
(v, ad
Mn^^Sa^
: 'b
-1::

—
,

9':
B) subst. 1) ailversarius , hostis i. q. S''^» sed pau- , Plnr. ni-i:: lob. V, 1 ''sb-'::'' ni-i:!: usts. Ps. XXV,
cis exempHs exceptis ( Gen. XIV, 20. Nnm. X, g. 22, XXXIV, 7, i8al, ' ' ' "'
2 Sam. XXIV, i3) tantum poet. (Num. XXIV', 8. Ps.
3) angor ( Angst V, rad. no. 2). Jerem, VI, 24:
III, 2. XIII, 5. 2. 12. XLIV, 6. LX, i4.
XXVII,
angor nos corripit. XLIX, 24. L, 43. De angore partu-
LXXVIII, LXXXIX,
24. Jes. I, 24, IX, 10. LXIII,
66.
rientis Jer. IV', 3i. 1^23 n"i:: angor animi ( Seelenangst
18 et saepe) et in libris recentioris aetatis £sth. VII, 4.
Gen. XLII, 21.
6. Neh, IV, 5. IX, 27. In sing. absol. scribitur ns
Am. III, II, a^Ni -IX Thren. IV, 12. Esth. VII, 6^ li"l2 Prov, XXVI, 8 pl. ni-ii:: Gen. XLII, 35
"1"lii:n "iSn Num, X, 9 sed c. acc. dist. "ix , non solum
Cant, I, l3
,
m, 1) jfasciculus. ni;3n "IIS Vulg. :

c.'ma"iore"ut Silluk li: Thren. , I, 5. Ps. LXXVIII, 42.

fasciculus myrrhae, int, florum foliorumque mjTrbae
61, CVII, 2, Athnach -i^ Ps. XLIV, 11. LXXIV, 10, odoratorum. Alii huiusmodi fasciculum e collo sus-
etiam cum minoribus -li;; Thren. I, 10. II, 4,
, I, 7: -i':!i
pensum minus aptum existimant quia spinosa sit
c. art. i^n Esth. VII, '4. Zach. VIII, 10. Cum suff. myrrha et: saoculum follemve mjTrhae intelligunt , qui
,

«'^:; lob. XVI,

9, pl. Dn::, ini:, Ti"ii: v. exx. supra olfactorioli instar fuerit. Sed quidni spinas remotas cogi-
laudata,
tabis? Nonne etiam rosa spinis munita? Spec. sacculus,
2) ongustiae loci. 1 Sam. II, 32: ]iS73 1S. Ple- marsupiiim , crumena Gen. XLII, 35. Prov. V^II, 20.
rnmque translate angustiae, in qnibus aliquis versatur, lob. XIV, 17. ';2t< ni-iX crumena plena gemmis Prov.
calamitas , qua aliquis premitur. npi::7;i -ij; lob. XV, XXVI, 8, Metaph' Di'n lin:; 1 Sam. XXV, 29 v. ad
24, Pb. CXIX, i43. 11: Dnb panis'angusliarum (qualis rad. — u) i. q. ni: lapillus 2 Sam. XVII, i3 (ut LXX,
 R. n-: 1189 ?T}7;3: — wS2p_

Viilg. Pesch. Targ. ) , iiide, ut viJetur ,

granulum Am. Kleminu). Vonatorcs fcram in angusta loca propiilsam
IX, 9. facihus capiunt. Cstr. tNtt) •<~'^'0 Ps. CXVl, 3.

ri"ljJ n. pr. v. in:;.

"ISQ m. pr. locus angusliis (Klemme), dein con-
ditio adversa Ps. CXVIII, 5. Plur. O^y^zn Thren. I, 3: TnuJn ri"l2
(splendor aurorsf , v. n"^: ) n. pr.
assequuntur eam d^T2£7D yz inter angusiias (q. J. in der oppidi Kubenitarum Jos. XIII, 19.

M\.oph undevicesima Ilebraeorum litfera, ubi numeri Nj^. vomilus,

nota est i. q. cenium. Nomen huius elementi C)p, qip pelccanus V. rad. Nip.
(gr. xomitt) yel foramen securis acuscivie signiBcat coU. ^^P ,

chald. {*2lp , tlipa j arab. v_as foramen securis, res secnri

similis, vel, quod praetulerim , occiput , pars posiica cer- j3p vicina radicibus 223, fTjS no. 11 gihbosum et

cavum fecit 1) i. q. 2p3 cavavit , inde ctiam cameravit

vicis i. q. \_a9. De bac sententia dno habemns iu alpha-
beto Iiticras iuxta se positas, quae caput significent, Koph (cf. 333, v2 = r"3) i. q. arab. i_*Js Conj. II. chald.
et Rcsch ut supra duas quae niannm repraesentent,
,
,
asp fornicatum opus exstruxit, (.a» nO .
fornicatus (ge-
Jod et Caph , quibus fortasse accedit tertia Tel i. q. aeg.
iot manus. Uitzigius (Erf. d. Alphab. p. 24) aurem wolbt) BH. i52, ]/CLCio fornicatum opus Jes.XXIX, 3.

interpretatur coll. arab. summa pars vel margo 2) metaph. i. q. 'Zf-l no. 3 (q. v. ) maleclixit , ecrse-
..,j"i! <_JjJ
cratus est
(
pr. proscidit ,
perforavit). Reperiuntur hae
anris (Kam. p. 1219): sed mediae geminatae formam eiusformae: Praet. 3p c. suff. Num. XXIII, 8. 27, inf.
arguit gr. xonna. Hoc nomen gessit littera antiqua huius aj? ib. 11, pro absol. 25, imp. c. He parag. >b-r!3p

Cgurae Y quae in numis antiquissimis Sjracusarum (koba-li) XXII, 11. 17, c. suir. i:3]5 XXIII, i3.
j

Crotonis et Corinthi reperitur (v. Mazocchi ad tab. Heracl.

3j5 n. pr. vasculum cavum, a rad. no. 1. ( Cf. aeg.
p. 122), postea ex litterarum serie eiecta est, vocabulisque
olim per Koppa scriptis (ut Kuotv&og, ^vnuy.ovaai) Kappa KiAKi j iCc\B.S vasculum , ampulla olei in lucerna , lat.

adhibitum ita tamen ut Koppa notae arithmeticae (iniar^-

: cupa atigl.
, cup). Inde mensura quaedam aridorum
fiov KoTinu) munus servaret (v. Schol. ad Arist. Nub. 23). 2 Reg. VI, 25, auctoribus Rabbinis sexta pars sati (riNO).
lam antiqnitus autem in Romanorum alphabetum transie- Sic talm. 3p v. Buxt. h. v. gr. y.itfiog i. e. /otvi'i, v. ,

rat , in quo (ut in nostro) hodieque Q figuram locumque Geopon. 7, 20 uot. Hesych. Suid. Etym. M.
priscuoi servat. Qninctil. 1, 4 §. g.
nSP f. tentorium idque altnm, forma rolunda et ,

Pronunciatio eius a D et raphato et tenui ita differt, camerala exstrnctnm (gewoJbtes Lustzelt) Num. XXV,
lit p extremo palato prope gulam raaiore quodam nisn
proferatar, pariter atque a, q. v. Veteres Poeni mol- 8. Arab. lUi non quodvis tentorium , sed splendidins et
lius instar 5 pronnnciasse videntur (v. monn. Phoen. cameratum, animi etvoluptatis causa exstructum (Lnstzelt).
p. 433) et ita hodieque
, in Africa pronunciatur, v. c. ^ Eutych. Ann. 1, 22. Ass. 3, i p. 5io, inde ...UiS! x«i
Jj gill. Permutari hanc litteram 1) cum rehquis pala-
pro hebr. ni'i"3 bni? de tabernaculo foederis , it. aedifi-
tinis, supra docuimus p. 252. hebr. 64/. Adde pro cium cum tho(o Eut^xh. II, 43o , aedes s. sacellum cum
p Nasoraeos saepe habere i v. c. iilp^ i£33 interfecit, tholu ib. 422. 423. Abulf. Syr. p. 10, denique fornix
]bp TttJ parvus fuit. Alibi 2) transit in gutturales ut n ,

p. 436, 5 p. 977 A. Praeteiea, in primis certe linguae coeli vit. Tim. II p. i56; et sic syr. U^SU.o tentorium
originibns k etiam in t transiisse videtur ( ut puelli
, regium BH. i54,
aediGcium tholo munitum BH. i45,
balbutientes pro k saepe substituunt t pronunciatu laci- cuppola ciborium (v. neues Repert. 1, 77. 87), fornix
,

lius): et hunc in modum sibi vicina sunt np2 et nn~ coeli BH. 578; etiam chald. {<n3!ip praeter locum Num.
aperuit, np^; et T.ri^O bibit, nps aeth. -\2Z interpreta- I. c. fornicem coeli potius quam vasculum , urceum signi-
tus est, cf. xbmio et xvtviij); quattuor et TiTTuntg, t/uis ficat ,ut vulgo explicant v. Ps. LXV , 10. lob. ,

et Ttg. XXXVIII, 25. Gen. I, 7 (ion.). Vide Lorsbach in

Pauli repert. novo III, 1 1 1 sqq. Frahn de Arabum libris
 a DDp^, 721, yqp^ 1190 =)?.
— yaip

crisi poscentibus emaculari p. 21 sqq. ad Ibn Foszlan rium et non ferendnm est ^Vap , quod habent J. H.
p. 116. Dopke ind. ad Mich. cbrest. syr. p. 171. Nasor. Michaelis et v. d. Hooght. Recte Norzi ad h. 1. vn
laiocus fornix. Trausiit hoc vc. in medii aevi latinita-
y: N1UJ inN mi
pj* "«^ yap Niusa (n-^a) mpjb.

tem ubi cuppa, cuppola (nostr. Kuppel) eodem sensu,

, 7Dp (formae dn):^) vel sec. aUos libros b^p, lobdl (JLIs)
dein in linguam Hispanicam ubi alcova ( nostr. Alcoven ,
q. chald. 2 Reg. XV, 10: DS-blap coram
b^]?. anie.
est cubicuhira tenlorii instar aulaeis velatum. Num. — i.

populo. Nonnulli Hbri dsbap una voce , quo pacto foret

intelligitur huiusmodi tentorium oinatius qnorum
1, c. ,
n. pr. viri , LXX KifiXuuf.i.
plura ad Baal-Peori s. Priapi orgia in iis concelebranda
exstruxerant Midiaiiitae. Vulg. lupanar ( eliam lupanaria pjp et ??,p. chald. pr. pars anterior, facies i. q.
fornicata csse solebant). LXX
fi^ toi' y.ufitvov. Conieceris &13C. Inde
eig ri]v xufiunuv, sed etiam Symm. habet nvQlvtov al. codd. 1) bapb praep. a) e regione Dan. V, 5, anie III,
nvQHOV nisi apud hunc quoque cum cod. Coisl. et Lips.
, 3. V, 1. '"Cum suff. n^STjb II, 3i. In Targg. b^ap^ et
legendum noQvtTov. ^'apb ante, coram, c. suiT. "'bap "'ba^p "'bap v. Buxt. , ,

(1 Jp, echinus , et 1957. Sam. 2,fiP el Z^PZ id. b) propter (i. q. i:cn
no. 2 cf. gr. uvd'' ov, uvd-' wv propterea. Sam, X^P!iJ
n3p vulva, V. rad. ap:. propter). Dan. V, 10, Esr. IV, 16. Sq. fi abit in Conj.
propterea quod , quia Esr. VI, i3. Sed crebrius , quae
est Chaldaeorum in particularum usu verbositas , plenius
yjp in Kal inusit. pr. anlc, e regione fuit ( arab.
et pleonastice dicunt
Bo- Go; G>. .
,0- . 2) ^i bap — bs a) pr. eam ipsam ob causam (eben
Jwas, J^AJs, |J.as pars anlica , antenor, J.*i ante), inde
deswegen weil nostr. alldieiueil in verboso sermone
ex anteriore parte venit, obviamvcnit, occurrit. — Arab.
,

ICtorum), pro simpl. propterea quod quia Dan. II, 8. ,

4i. 45. III, 29. IV, i5. V, 12. 22 (ubi non opus est
J.A9 advenit, med. Kesr. excepit, accepit , admisit, rem
''T bap bs reddere eisi, nam sententia est non humi-
: :

gratani Cor. 24, 4. 4o, 2. Har. I, 32 Sch. II osculatus

liasti te, ut facere debebas, (/uoniam haec omnia noveras).
est. III e regione oppositus fuit, it. opposuit se. V. i. q.
VI, 4. 5. 23. Esr. IV, i4. VII, i4 , relat. guam ob
I acceptavit ut gratum Cor. 3, 32. 5, 3o. Aethiop.
causam Dan. II, lO. b) eodem modo quo i. e. quemad-
"l^^I^flAI occurrit , excepit, accepit, *t*n A ! occur- modum ( cf. •';cb in modnm , instar, sicut p. 1111 B ).
sus. Pe. obvius fnit
S3'r. opposuit se. Pa. accepit ,
Dan. 4o (LXX ov tqouov) et VI,
II, (LXX 11 xu^wg).
suscepit , Chald. Pa. cepit, accepit, in Targg.
concepit. Ita Eccl. V, i5 Targ. 'iJi pns Y^T] N»bsb nnNi b-iap^.-bs
saepe pro V.pb nhz it. accepit doclrinam, obtempera-
, , quemadmodum venit in hunc mundum , ita oet.
vit mandato pro y5:ir.,
3) !l2T bap-bs propierea pr. eam ipsam ob caussam,
hsp recentioris Hebraismi vox ( pr. advenire
Pi. Dan. II, 12. 24. III, 7. 8. 22. VI, 10. Esr. VII, 17.—
fecit), indel) eoccepit, admisif ad se venienteni i Par. Not. bb illud pleonasticnm Chaldaei anteponunt etiam
XII, 18. 2) accepit rem oblatam datamve ( nostr. ent- praepositioni baj^^-bs i. q. bap anie Gen. XXVIII, 17.
,

gegennehmen, annehmen ) Esr. VIII, 3o, c. negat. Esth. Ruth IV, 4, et ita in serraone vetustiore germ. allda,
IV, 4. 1 Par. XXI, 11: '^b hzp accipe tibi i. e. ehge allwo, allhier adeoque aZ/iyie allschon, allfijrderst cet.
, ,

tibi ex his rebus tibi oblatis. lob. II, 10: bonum quidem In una voce allso also pro so (sic) hic pleonasmus in
,

accepimus a Deo nonne etiam malum accipiamus? it.

, communem usum receptus est.
accepit praeceptum , legem datam Esth. IX, 23. 27,
sibi
doctrinam Prov. XIX, 20 (cf. ad npb) i. e. oblempera-
vit praecepto , doctrinac , v. supra de usu chaldaeo. ]/ Jp 1) i. q. S>aa , 533 altus fuit et superne rotun-
Simpl. ccpit rem i. q. npb 2 Par. XXIX, 16. 22.
dus in modum gibbi , capitis, arab. vSi gibbosus fuit
Hiph. oppositus fidt aiter alteri. Exod. XXVI, 5 :
nnde yaip galea, nyap Cf. gr. xvfi)]. Ab his
calix.
Pp^inN bN n^aN niNbtM n^lb^apa. Vide supra arab. nominibus quae cuncta res designant tegendo inservien-
,

?Jp tes proficiscitur

cLiald. tantum in Pa. accepit v. c. regnum ,

Uan. Vi; i. VII, 18 , sq. D-;;5. p ab aliquo II, 6. Vide 2) abscondendi potestas (arab. «^s abscondit , ut
supra ad hebr. caput veste florem in calice ) , et inde translate est dcce~
,

pii defraudavil aliquem ( cf. T53 ) Mal. III, 8. 9, sq.

,

72p m. res opposita, arab. J.*s, unde Ez. XXVI,. dupl. acc. spoliavii aliquem aliqua re Prov. XXII, 23.
9 ''bap^ TI): percussio rei oppositae i. e. aries
: arietes ,

muris perEorandis. Ahi hbri habent ibap^, nt SUp^ 1 Reg. jn^lp in Pausa Ezech. XXIII, 24 (Milra), cstr.
XII, 10, quac pronuncio knbollo , kotonni, a bip, ^b]? saip (Milel) 1 Satn. XVII, 38 galca i. q. ySiS ubi vid. ,

Kamez-chatuph pooito pro Chatepb-Kamez

"tbap , '''.^7>. (p. 667), quae de forma et accentu etiam huius vocis
(ut CuiTiJ pro D''^'^^ ). Scd grammaticis legibus'contra- dispulavimus. Aeth. T^flO I mitra monachorum.
 R. y:j;, ynp^, i2|-? 1191 n?3p._ — nnin|'5

nySp f- cnlijr ,
pr. floris , x«Ai'^' (arab. A«*i), 3. Ez. XI, 17. Sq. hs congregare ad al. Jcs, LVI, 8,
(loin potatoriijs , xi'?./^', iiide Jes. LI , 17. 22: r53)5 conira al. Ez. XVI, Zj.
Ci: calijr poculi, q. d. Decbcrkelcli , calix potatorius. Pu. part. fem. congrcgala Ez. XXXVIII, 8,
A simplici Bi3 ita diffcrt, ut simul foiiuam poculi iiidicet, Hilhpa. sc corigregarc J08. IX, 2. Ind. IX, 4^.
calici florum similem ( cf. iioslr. Kclcliglas). Alii 'p 1 Sani. VII, 7. VIII, 4. XXII, 2. 2 Sam. II, 25. Jes,
Cis pociiliim maius esse volunt ,
quod vix idoiieo argu- XLIV, 11, Jer. XLIX, i4,
nuato probavcris , nisi forte poculum intellcxeris ad VISjP m. congregatio , catcrva. Jes. LVII , l3:
galcae maguitudinem acccdens. Abulwalides spumam et
Jj^^^isp catervae tuae sc, idolurum cf. Comm,
, 9,
faeces calicis intelligit (ategondo), quod non placet.
nSQj? f. acervus (argenli, aeris) Ez. XXII, 20.

fut. ytp^^ pr. comprehendit cocgit manu, C^Snp (duo acervi) n. pr. oppidi Ephraimitamm
r3P. ,

Jos. XXl" 22.

nostr. zusauimenfassen. (Arab. ,^cij5 mann cepit , com-
PNiJSj?^ (quod Dens congregat) Neb. XI, 25 et
prcbendit rcm , hominem. II. coUegit rem. JiAS id.,
exlremis Cognata sunt: 7Kl2^j5 Jos. XV, 21, 2 Sam. XXIII, 20 n. pr, oppidi -
sed (_>iO digitis cepit. yari,
in ausiralibus Judae,
»:=M compressit , colleglt , zab. t^^ congregavit , et

hebr. Y^ojif V-p)" Inde 1) coUegit res , et frumentum

Gen. XLl', 35' '48, spolia Deut. XIII, 17 (addito 1:N ^]3p f"t. "izp"» sepeUvit. (lisdem littcris in omni-
loci), opes Prov. XIII, 11: T' by V^V 9'" colligit bns linguis cognatis. Origo est in tnmulo coacervando,
guper rnamim suaiu i. e. in possessionem suam diligentcr
cnstodiendam , cf. formnlam i> by p. 5G7 B. Sq. b
cf, sjT. j.^.O pro gr. (TMQiiw Rom, XII , 20 , et ita

collegit alicui (fiir jcm. ) Prov. XXVIII, 8. Metaphi nasor. v. Norb. lex. Vic. est "lai: q. v, et ad litt. JI.
Ps. XLI, 7 animus eius inimici nie visenti» Vj ^iN Vs]^"'
:
Radix bilittera cst 3p cf. Sap, 323). In Kal ubique
coUigit sibi ncquiliam i. e. novam inimicitiae et odii mate- refertur ad singulos Gen. XXIII, 4 sqq. g. XXV,
riem (q. d. sammelt sich Gift ein ). 2) congregavit — XXXV, 29. XLVII, 3o. XLIX, 3i. L, i4. lud. II, 9.
homines lud. XII, 4. 1 Sam. VII, 5. XXVIIl, 4. 2 Sam. XVI, 3i. 1 Sam. XXXI, i3 et persaepe, excepto uno
II, .^o. 1 Reg. XVIII, 20. XXII, 6. 2 Reg. VI, 24. exemplo Ez. XXXIX, 12, Cf. Pi.
X, 18. Neh. V, 16. Ez. XXII, 19. Joel II, ifi al. sq. Niph. sepcUri , de nno Gen. XV, i5. XXXV, 8, ig.
iN pers. et loci ad aliquem 1 Reg. XVJII, ig. a Sam,
, lud. XII, 7 sqq., de pluribus lob, XXVII, i5. Jer.
III, 21, in aliquem locum Esr. VIII, i5, i^;n ad se VIII, 2. XVI, 4. 6.
a Par. XXXII, 6. Hab. II, 5 , vbs id. 1 Reg. XI, 24. Pi. scpeUvit plures (cf, bup) Nnm. XXXIII, 4.
Nipft. de cadaveribus Ez. XXIX, 5.
1) coUigi — 1 Reg, XI, i5. Jer. XIV, 16.' Ez. XXXIX, i4, i5.
2^ congre^ari de hominibus, de populo Gen. XLIX, 2.
,
,

Hos. IX, 6. — Pu. sepuJtus est Gen. XXV, 10,

1 Sam. Vil, 6. XXV, 1. Esth. II, 8. 19. Jes. XLTII, 9.
I3j?, in Pausa nap^ Gen. XXIII, 9. 20. XLIX,
XLV, 20. XLVIII, i4. XLIX, 18, de bestiis XXXIV, 3o. c. suff. ^'lap pl. a-^Sap cstr. nap et niiap cstr.
i5, sq. ;n pers. ad aliquem Jos. X, 6. Esr. X, 1 , b3>
2 Par. Xlil, 7. r^nap m, sepulcrum. (Ar. jaS, syr. \i^£> ,
phoen,
Pi, 1) amplecrus , complerus est (nlnis), velnt agnos lap inscr. Carth, 9 id. , aethiop. *PriC. sepiiltura),
teneros, qnos in sinu gestat pastor Jea. XL, 11, metaph. Gen. XXIII, Exod, XIV, 11. Num. XI, 34. 35
9.
Dens populum Jes. LIV, 7 opp. aTS a se dimisit, — et saepe. Licet primitus iumulum significet ( v. ad rad.),
a) coUegit res , velnt uvas in vindemia Jes. LXII , 9 tamen neglccta origine dicitur niri; laj; sepulcrnm apcr-
"^ r) tum (in quod quis incidere possit ) Ps. V, 10. Jer. V,
(nasor. 1 1messor), manipulos Mich. IV, 12, aquas
«

in piscina Jes. XXII, g. Mich. I, 7 de mercede mcre- :

16. l)e scpulcro iti rupem inciso Jes. XXII, 16. —
Pluralis aliquotics positus est ubi singularem exspectes, ,
iricia Samaria coUcgit ixlola sua i. e. sibi comparavit
lob. XVII, 1 "5 !:^"3p scpulcra mihi instant. XXI, 32
conficienda curavit. Joel II, 6 —
omnes vulius coUiguni :
:

;31'' ninapb ad sepulcra effcrtur. Sed caussa manifesta est.

:

acstum. Nah. II, 11 , vide de his locis s. v. miN3

Sepelimus eiiim mortuos in locis, ubi muha scpulcrn sunt,
p. 1089, — 3) congrcgavii bestias Jes. XXXIV, 16,
in sepulci-eto, Ut 1. c. ita germ. diceres der Kircbhof :

gregem i. e. in nnum coi-git, ne dilaberetur Jes, XIII,

harret mein. Ceternm etiam ap. Ilerod. 5, 63 lu jurful
l4, max. homines populum , populos Joel IV, 2. Jes.
LXVI, 18. Ez. XX, 34. 4i. XXXVI, 24 al., dispersos
,
de sepulcro unius dicitur. i^iNrrr niisp sepnlcra —
libidinis n. pr, loci in deserto Arabico Num. XI, 34.
Jes. XI, 12. LVI, 8. Saepissime de Deo qni Israolitas ,
XXXIII, 16, Deut. IX, 22 al.
dispersos denuo congregat, addito 'fTz loci, v. c. ex
Aegypto H08. IX, 6, es terris peregrinis Ez. XXXIV, nilDj? f.scpuhura Jer. XXH, 19. Eccl. VI, 3.
1)
i3. XXXIX, 27. Ps. CVII, 3, expopnlis Deut. XXX, 2) i. q." -|3p sepulcrum Gcn. XXXV, 20. XLVII, 3o.
O o o 0000
 R. ^lRj ""E' ^^Z 1192 '^Tp,
— n^^ijPi^.

Deut. XXXIV, 6. i Sam. X, 2. 2 Reg. XXI, 26. Jes. specc. p. 120). Sed utrumque quaesitura est et longe
XIV, 20. petitum hoc admitti potnisset , siyrafig-entZt vim haberet
:

^^^ radix unde incurvatio corporis et genuflexio nasci poterat

,

verum [in longum) jindendi potestas ab ea

1, mp scidit, discidit; fdit. (Arab. oi scidit,
(cf. T]"iz )
diversissima est.
:

Equidem non dubito plane alius fami- ,

secuit, idqne per longum. Syr. ,£> pro axiX^ty Lnc. V, liae esse hoc verbum atque illud et incurvandi vim sibi

36. Sam. TTP scidit , discidit vestes. Vicinae sunt propriam habere. Finitima suut a) r^ incurvavit se,

radd. Tia , TTa , et ex Indogerm. xtduoj, xMi^w, axi6ttl^(a). genuflexit ,

quo Peschito in Pent. et Neh. VIII, 6 expri-

JT^j? f. Exod. XXX, 24. Ez. XXVII, 19 aromatis

mit hebr. mp^, adde N. T. _ Act. IX, 4o: NiL ]^
genus peregrinum teste Targ. Pesch. i. q. !iy"'S:|5 Vulg.
,
wjOiQDiQO. XXI, 5, cf. i>.«3 consedit, ab incurvando
casia aromatis genus cinnamomo simile
, sed minus grave ,
dictum b) •['pv procidit ir. genua Ex. XXXIV, 8 Onk.
;

odoratum dictum a fistulis scissis , v. Theoph. hist.

et ,

pl. 9, 5. PUn. 12, 19. Dioscor. 1,12, qui inter plures

pro IV, 3i Targ. Hieros. Buxt. 1649, sam.
nj?'/), TPV
quod ubique in Pent. ponitur pro np';i, mp^l, nasor.
casiae species unam memorat xittm dictam i. q. STlp pro-
nunciatione ad Syriasmum dellectente. In Talmude ChU. fi^ gennflexit, procidit Cod. N. I, io4, 7. 296, 20.
I §. 8 memoratur nnb mp
casia alba at species eius in
II, 198, 6, ('^r^ genuflexio. Quum solam fut. *7j?»2
Palacstina culta. Quod Ps. XLV, 9 babetur niyiJJp , ,

reperiatur , ne rad. quidem nip certa est , et videant

vel aliud eiusdem rei nomen est, vel diversam eius spe-
ciem significat, v. h. v. et Celsii Hierob. II, 186. 36o sqq. viri docti, possitne Tp^ ad ipsam rad. isji r^ revocari,

"pTp c. suff. -^-ipnp Deut. XXVIII, 35, inpni; nt supra (p. 892) pD^ , «-Q.flij dictum esse vidimus pro
(al. ilj>-]pj 2 Sam. Xiv,'25. Ps. VII, 17. lob. II, > 'i}'b'0^_, vel ad npy gutturali in p iuserla utrtarib, rtab ; ,

m. veriex capitis , dictus a capillo ibi diviso et discrimi- n;3N73, ri^S'? «J-nt*, NStj. Radicem Ti^'vindicat
;

nato (cf. germ. Scheitel , vom Scheiteln der Haare , und Abuhvalides coll. talmud. ,Sl'lp iuclinatio laudatis his
Scheiteln von scheiden , wie Schneiteln von schneiden ) verbis nTNJ nybai ^'"in m'Tp incUnatio montium
: et

Gen. XLIX, 26. Deut. XXXIII, 16. 20. Jes. III, 17. absorptio collium: sed haec uon multum probant.
Jer. II, 16. XLVIII, 45, adde quae snpra laudata sunt.
Semel plene vertex capilli (Haarschei-
Jicitur nrb np"!i3
tel) Ps. ul)i'non placent, (i^m verlicem
LXVIII, 22,
1^^^ rad. inusit. Syr. >-»j.£> possedit. Inde
capillaium, criniium interpretantur ( Bottch. specc. 121),

et vocis originem in Lis respici negant. (Arab. jkil* pars Cy (p''

( possessum a populo , cf. SSJjp^ , t3»3p'' a
capitis a vertice ad cervices. Aram. vertex ,
occiput est tV3p , ?T:p) n. pr. oppidi in montanis Judae Jos. XV, 56.
v-j^P, PfD , arab. 3'iAi ,
q»o<^ ^x hebr. factum esse pos-
sit, d et I permutatis p. 727 ,
quanquam nil defiuio).

l^^^p ») accendit ignem. (Arab. ^iXi extudit

II_ *l^p in solo fut. chaldaeo more inflexo ip^l
ignem ex igniario , _i JOs igniarium , —\3>i , iis»S«As pyri-
pl. 11E'l inclinavit se , incurvavit se honoris et reverentiae
causa, coram Deo et hominibus. Ubique sequitur tes. Syr. va».d Aph. accendit, j[*»,o ardor, flamma.
n-innTBri , ut Gen. XXIV , 26 : ^in.nti»! «'Nrn ip.l-
Gen. XLIII, 28 Eadcm radix chald. syr. et arabice etiam terebrandi vim
EVrxXXIV, 8: :inn\a'i n^t-iN np'-i.
habet unde coniicias illam vim profectam esse ab illa
XXIV, '48. Ex.'lV, 3i. XII, 27. Num.
, ,
rinnii-'! np'i. quae lignum terebrando fiebat).
ignis accendendi ratione
XJtif, 3i. rSam. XXIV, 9. XXVIII, i4. 1 Reg I, 16.
,

Jes. LXIV, 1 : d'Da~ UJN nip3 sicut ignis accendit vimina.

3i. Par. XXIX, 20. 2 Par. XXIX, 3o. Neh. VIII,
I
'mp accendentes ignem belli interni et civilis.
L, II : 123N

6. (Eodem modo Syri copolant rv^^fuo Vp^^' ^^- Jer. XVII, 4.

'
— 2) incensusest, exarsit ignis, mctaph.
263, Arabes J».^--, *S^ vit. Tim. I, 332 Mang. ). LXX deira Dei Deut. XXXII, 22. Jer. XV, i4.

plerumque xvnxw, et cum 'rUJ^I xvxjja^ 7i^ogixvvt]at (Vulg.

proniis cJoravit), semel xa^nxio xo yovv 1 Par. 1. c, nnlp f. febris ardens Lev. XXVI, 16. Deut.
XXVIlf, 22.
nlnxw 2 Par. 1. c. Targ. 5*13.
Cum rad. Tip no. I hanc duplici modo conciliarunt rr^pN m. gemma quaedam, eaque ignei fere coloris,
a) ita ut -il-p^ no.'lI denom. esset a np"l|5 pr. inclinavit fort. carbunculus Jes. LIV, 12.
verticcm (Kimchins- •jninUJI TplpM nsjbn C!2'3S. Sim.
al.); b) ut inciirvandi vis esset a findendo (Bottch.
 R. Dlp^ 1193 DIH' 2'
in Kal iniisit. Arab. |,Ai praeivit, prae- 10: non appropinquabit Ttyyri «''1"3 D^^ipn
Q^lP et irruel
inter nos calamitas.
grcssus est , ut dux Cor. ii, loo. Conj. II, VI. X. id.
med. Damin. pracccssit tcuiporc , antiquus fuit. Actb. ClJ? m. in Pausa D^p Gen. X, 3o. XXV, G i) pr.
(pJiC^'. id. et: prius fccit auspicatus est ^JQ(^', ,
,
id quod antc cst adv. loci antc, infronte, opp.
, , -liriN
primus, subst. principium. Origo esse videtur in aculo Ps. CXXXIX, 5. D-pa ab anteriore partc Jes. IX, 11,
(quadril. Drj^np pro DTp instrnmentum acutnm securis), ,
Hinc
inde pr. in acie in fronlc fuii el incessit (an der Spitze
, 2) oricns, plaga orienlalis , cf. ad 1?nN. ( Chald.
stehen). Dnp). lob. XXIII, 8. D";pa aboriente, post verbum
motus Gen. XI, 2. XIII, 11, post verbum quietis Gen.
Pi. l) praecessil, praeivit. Ps. LXVIII, 26: la^];
II, 8 el plantavii hortum in Eden Dnpa ab oriente regio-
:

D'"HC anleibanl canlorcs. Sq. acc. Ps. , l5: LXXXIX nis Edcn. b Cjpa praep. ab oriente alic. loci III, 24.
'J'':d
iuam.
:|73Tp^
—
r^NI lCn
2) praevenit
favor constans praecedit faciem
, antevcnil praevertit aliquem
Num. XXXlV,'i'i'. Jos. VII, 2. lud. VIII, 11. — i;3
,
D^ljj flii Orientis sunt incolae Arabiae desertae qnae alj ,

(f^ayco, jem. zuvorkommen. (Syr. )Oj.£( sq. ^ id. ). oriciite Palacstinae ad Euphratcn protenditur, hodie
Sq. acc. Ps. XVII, l3: TJc nOTp pracverlcfacienxcius. |.LiJ! XjlXj desertum Syriae dicta lud. VI, 3. 33. VII,
CXIX, l48: n^l^irN ':'?' ^ia^p praevertunl oculi mci 12 ( ubi copiilantur cum Amalecitis et Midianitis , sed
vigilias noclis i. e. expergiscor priusquam deccsserunt VIII, 10 b'ne hedcm hos omncs complectitur ). lob. I, 3.
vigiliae noctnrnae. Sq. inf. festinanter , iude mature Jes. XI, i4. Jerem. XLIX 28. Ezech. XXV, 4. 10. ,
*»
mane 1 Reg. V, 10, inde cip^ y\H Gen. XXV, 6 et ':3 y^»
fecit. (Syr. i^r^ , aeth. <t*J'?^ I sq. verbo
D^ij XXIX, 1 de dcserto Syriae , inclusa etiam Mesopo-
finito, prius fecit, v. c. ^t* ^r^ praescivit , *PM^l tamia, et sic D^ip"!/!" de montibus Mesopotainiae Num.
il ^', praenunciavit , cf. HonVn. gr. sjt. 376, Agrell, XXIII, 7. Sed D^ipn '\Ti Gen. X, 3o est monianum
suppl. p. 11. Cbald, C~I^ saepe pro D^Slcrt mane fecit, Arahiae , \X^jl\ diclum v. supra ad {<U3a pag. 823.
,

sbsol. mane snrrcxit). Jon. IV, 2 ideo nhi* T\m'p fesli- :

Adde hanc observationera Fresnellii in litteris Djiddae ad
nantcr fugi nt praevenircm periculum mihi imminens, Moblium datis (Journal Asiat. Serie III, T. V, 620):
Absol. Ps. CXIX, 14/: f)lE:3 TIJSip mane surgo in remarquahle que la monlagiie d' Oricnt , ou la
diluculo. — 3) obviam venit , occurrit alicui. ( Arab.
,,il est ,

montagne d' Arabic , selon la T' ersion de Gescnius porte ,

j^ I. V. id. max. hostili modo), Ps. LXXXVIII, i4: dansla langue ehhkili le nom de -s^ (^diluculum, prima lux
preccs meae occurrant tibi i, e. inveniant te , perveniant o ,
ad te. Spec. a) ad anxilium ferendum. Ps. LIX , : n aurorae) , qui signife de plus lV^\j c'est d dire Hoch-
"^.'^r^.V.I
'~y~ -?.• LXXIX, 8 '?'an"] «ia-i;;v lob. III, : land ,
plateau, Si
auteur sacrc a voulu parler de
l'
12: qunre mihi occurrerunt genua ? ut me susciperent. la montagne, oit croit 1'encens, ou de la chainc , qui
b) ad aliquid (donum) oflerendom , sq. 3 rei cblatae forme la ceinture du Ncgd, le mot hebreu peut cire consi-
(entgegenbringen ) oblulit aliqnid , succurrif aliqna re.
, dere comme la iraduction du mot ehhhili -:!^.jm. quoique
Dent. XXIII , 5 DnVz ^'^S'.^. '"3'^T? ^i "ittjN ia'=i i»
: nujourd'hui ce mot ne signife plus autre chose que la mon-
(juoniam vobis non occurreruni cum pane i. e. vobis
transeuntibus commeatu non succurrerunt. Jes. XXI,
tagne meme, En hebreu nrHU veut dire Vaurore. " In —
verbis Jes. II , 6 : D^ip^a '"^V: pleni sunt orienie , D^ip
i4. Mich. VI, 6. Neh. XIII, 2. Sq. dupl. acc. Ps. interpretantur de superstitionibus et praestigiis ex Oriente
XXI, 4: 3iD ri3^3 :i:^~pn offcrs ei hcncficia quaevis. i. e. ex Aramaea (cf. Num. XXIII, 7) advectis. Sed
Sq. 3 rei XCV
2: offeramus ei hymnos.
, c) hostili sententia quaesita est, et non possum noii probare Brenzii
rcodo (v. arab.) Jos. XXXVII, 7,3: pa iiSO^p-' Nb
coniectnram CCpa: in altero cnim membro habct-.ir D"'::^?)
non occurret ei urbi clypeus i. e. obvertetur ei ciypeus. qnod et alibi Deut. XVIII, 10. i4. Jer. XXVII, 9,
'(

Ps. XVIII, 19: "ivy DV3 '::ia-:;;i;';. Comm. 6: "^ia-p

copulatur cnm DOp. Ceterum non displicet Schultensius,
nra '"icpia. lob. XXX, 27': ':i" ^'73-''
'^wip qui coll. lob.XV, 2 (i:::3 C-ip Nja"'i), vulg. C"p inter-
pretatnr cogitationes inanes futilcs.
Hiph. l) praevenit aliqnem officMS praestandis, bene- ,

ficio prius praestito aliqnem debitorem fecit. lob. XLl, 3) de tempore, priscum tcmpus , pocl. i. q. cVis

3: DJONT '3a'-^pil •M. (Arab. ^JOJ IV, id. ^lXs no. 1. (Arab. j,jOi priscum tempns, LojOs olim , anti-

beneficiam alteri prius praestitum , v, Schult. ad lob. qnitus). Ps. XLIV, 2. LXXVIII , 2. O-JIJ -aba reges
prisciJes. XIX, 11, cip T.y menses praeteriti (die
11 83. Adde locutionem Cor. 2, 89: |*ijJs)( o-<LXi Lo Monate der Vergangenheit')'lob. XXIX, 2, D^p •":; fem-
guod prius dcderunt manus eorum : respicitur ad pecrata pora prisca Ps. XLIV, 2. Jes. LI, g. Cip^a a prisco
in hoc mundo commissa olim pnnienda). 2) i. q. — tempore, antiquitus Ps. LXXIV, 12. LXXVII, 6. la.
Pi. no. 3, c, occurril hostiliter (calamitas). Ani. IX, Mich. V, 1. Hab. I, 12, Jes. XLV, ai c"!-; ^T'^. "l- ,

Ooo 00002
 11. 1194 ni ii.

Jes. XXIII, 7.MicL. VII, 20, Thren. I,

XXXVII, 26. ad h. 1. ) sed vide possitne Eurus de quovis vcnto vehe-
:

Adeoque de tempoie aeterno ( v. tib\S no. 2, mentiore dictus (et sic Ps. LXXVIII , 26, ubi vid.
7. II, r/.
Ps.LXVIII, Schnurr. ) vel ita positus esse , ut etiam Austrum com-
c. d). 2ip^>i-!ri Deut. XXXIII, x5, D-jp, 'aiD
,

34 D-ip VrN.' Ueut. XXXIII 27 anp, bic-' qui solio Ita Bochartus Hieroz. II, 663 Lips. qui
'
, ,
prehendat. ,
,

insidetVb aelerno Ps. LV, 20. Usurpatur etiam a) ad- apud Graecos in vulgari sermone ventum orientalem ad
verbialiter pro olim Ps. LXXIV, 2. Jer. XXX, 20. T« voTiu, contra occidentalem ad t(). Poqhu referri docet
:

Tliren. V, 21, i. q- D^^^sb, D''iE'!?7: b) abit in praep. ,

(cf. Salmas. in Sol. p. i24o). Metaph. pariter atque — ,

anie Prov. VIII, 22. —

Pl. cstr. ^alj:3 primordia Prov. ni1 de re vana et inani Hos. XII, 2. lob. XV, 2.
,

VIII, 23. (Aethiop. ^^f^'. primordium, initium, D"]!?.» semel Q^TJP (in 'M.ianpi Dan. VII, i3 cf.
^JP^^JO; adv. et praep. antea; ante, coram). ''n^ et •«iki Gen. XXXVII, 25 , 'et sic in Targg. post
pra'eff. D-jpi Ps. LXXII, 17, D7pb,_DnpT) c. aff. pl.
mp oriens ,
nonnisi He locali iittip orientem
c. rjin-Tp^ Dan. V, 20, 'rtianp^. IV, 5, "
P!''»'!^. VII, 7,
versus.'Gen. XIII, i4. XXV, 6. XXVIir, A. Lcv. I, jiJTiTanp^ IV, 4, chald. Praep. ante, coram. (In Targg. pro
j6 etsaepe. Passim pleon. additur Inn^in^ Num. II, 3.

XXXIV, i5. Jos. XIX, i3, izja-ii^i nti^. XIX, 12. — '^'yb , dial. Hieros. contr. Dp , syr. ^j'^ , arab. f^-Xi

Est etiam M3Tp. id quod orientcm versits est ( cf. iiaSJ? unde j.tj>.'s ^^» i. q« '3273, ap. recentiores, impr. inVerss.
niiDi:) i. q-^tinp, unde J^anp. nxEb Ex. XXVII, i3. bibl.). Dicunt: dicere Dan. II, 9. 36. IV, 5. VI,
XXXVIII, l3,'et r\n-\-p n.NS73 a taiere orientali Ezech. i3. l4, respondere II, lO. 27, legere Esr. IV, 18. 23,
XLV, 7. precari Dan. VI, 11. 12 coram aliquo , pro: ei dicere,
respondere , praelegere. ^73lp. ItUJ i. q. •';''J.'2 iiU p'a-
"^Tp m. 1) pars anlica, aiversa. Hab. I, 9: turha cuit mihi Dan. III, 32. VI, ^a. Post verba motus II, 24.
facierum 1. e.eorum directae sunt nJO^IJ^ in
omnes facies 25. III, i3. IV, 3. V, i3. D^ip,. 172,i. q. hebr. ipM, —
aclvcrsum, prorsus ( vorwarts). Ut Lud. de Dieu , ita oyTD ,
Dan. 11, 6, pctcndi II, 18,
post verba accipiendi
nuper Hitzigius reddit orientem versus idque ita expli-
: , iubendi VI, 27, mittendi Esr. VII, i4. Dan. V, 24,
cat ut primum Chaldaeos secundum mare medium iter
, timendi Dan. V, ig. VI, 27. (Plar. pM^p^ in Targ. de
fecisse dein oriemem versus perrexisse fingat
,
eo nimi- ,
temporibus priscis Jud. V, 21 ).
rum consiHo, ut Judaeos quasi reti includerent (cf. auyi]-

veviiv Herod.). Sed non cogitavit vir doctus , tale iter ^''np m. pl. i. q. D^lp no. 3 lempus priscum,
a proposito prorsus alienum fuisse.
consilio Per mare nomen formae Dti3>3
^'^jby ,
,'
^«'ina ^•JpT , ^'bina ,
,

cnim aufugere nullo modo poterat populus, neque erat quae omnia aetatem indicant. lud. V, 21 : b^72:np bna
quod hanc viam interchiderent hostes : poterat contra rivus aniiquus s. aeternus , uivvuoQ, q. d. Dbiy brij cf.

de fuga cogitans ( licet universum populum fugam moli- ^lli '^^yi

Deut. XXXIII, i5. LXX. Yz\\c.^ yit/tu()QOvg
tum esse vix credas) in desertum se recipere, quae via UQXUUOV (a Dnp
Targ. rivus in quo facta
chald. vttus).
de Hitzigii coniectura patebat. 2) oriens i. q. D"!i5 — sunt signa el miracula Isracli a tcmporibus priscis, '^'''!2'Tp'~'D

persaepe apud Ezechielem , D^^lp nNS Ez. XLVII, 18. — R. Joua, qucm sequuntur Schnurrerus (diss. philol. p.
XLVIII, 2. 6 8. 16, in acc. —
orieiltem versus XLIII, 78) al. 'p inteipretabatur occursus hosiilcs, proeha, cf. rad.
17. XLIV, 1. XLVI, I. 12. XLVII, 2, et sic i^a/np XI, no. 3, c, et arab. ^iXi audax animosus fuit (praeivit ,

1, sed hoc pariter atquo inanp (q. v.) etiam pro D''"]^, rehquis militibus in pugnando, in primis ordinibus pugna-
,

nt na-^np nxs XLVII, i8.'xLVIII, 3 sqq. Inde — vit ) sed proeliorum sigaiCcationem ex his vix efficias.
:

Diip n^n' c. "art. C-ip.n rri-\ Ex. X, i3. XIV,

21. Ps. In prima igitur explicandi ratione acquiescendum est,
XLV^ril, 8. Ezech. 'XVII, 10, et saepius etiam ellipt. neque erat qucd eam frigere dicerct Studerus.
fiiip (cf. 'jiD^, Ti"'^, arab. JL*i; septentrio et boreas)
n53'7p Jes. XXIII, 7
f. nny"ip Ql^ 'a^M
origo. :
vcntus qui in Palaestina et Asia occi-
oricnialis, curus,
repetenda origo cius ( Tyri urbis) ; status
eoc cliehus priscis
dentali vehementissimus est lob. XXVII, 21 Jes. XXVII,
8. Jer. XVIII, 17, etiam in mari mediterraneo Ps.
.

prior, pristinus Ez. XVI, 55. Plur. XXXVI, 11. —

In st. cstr. na^ip abit in praepos. et omisso i^N in Conj.
XLVIII, 8. Ez. XXVII, 26, neque non segetes plantas-
que adurens Gen. XLI, 6. 23. 27. lon. IV, 8. Ezech.
antequam Ps. CXXIX , 6.

XVII, 10. XIX, 12, diversus tamen a vento venenato riBljP chald. tcmpus prius, inde rt:'^ n72"ip -^73 Dan.
fyt^ dicto. Quoniam in Aegypto Eurus refrigerat
potius
VI, 11 Nn-nTanp^a Esr. V, 11 antchac.
,

quam aestu adurit (v. Abdoll. Aeg. 1, 1 extr.), Austcr

contra vchementius llat LXX septem locis pro D'ip , ri52"Tp (orientem versus) n. pr. filii Ismaelis Gen.
Dip voTOV posuerunt Ex. X, i3 (bis). XIV, 21. Num. XXV, iV."
XXXIV, i5. lob. XXXVIII, 24. Ps. LXXVIII, 26.
Ez. XXVII, 26 (alibi j<«/)fTwv, uvf/iio; y.uvacov) , sunt- • lU tp i. q. D^p no. 2 tantum in st. cstr. ah oricnle
,

que adeo, qui Gun. XLI, 6, 23. 27 Eurum a scriptore loci Gen.' il, i4 ( cf. liUiN^ IV, 16. 1 Sam. XIII, 5.
sacro cojilra loci naturam positum existiment (v. Bohlen Ez. XXXIX, 11.
 R. Dlj-?, i^i, d^i"; 1195 ^iJD^j? — la-
!iC

paij? f. n ?-adj. (a d7,-5 ) oricnialis Rz. XLVII, 8. tis allquam cornm mentionem inveniri negabat Bochartus
(llieroz. I, 53G), sed in slemmntis certo memoratur
mS^jP (origines) n. pr. oppidi Rubfiiitarum Jos.
Pococke spec. p. 46 AVhite, Ilabbini omnes omnino
jtwV:'»
XIII, i8. XXI, 3/. 1 Par. VI, 64, cutn deserto vicino
cognomini Deut. II, 26.
Arnbes hoc nomine appellant unde piab saepo de ,
np
lingua arabica.
^3Jj"Ip m. PT-^ f. adj. i) oricntalis. Ez. X, 19.
XI, 1. -r-iipn 0*n mare orientale , ii. e. mare mortuum, ]Tn !p (turbidus, cf. lob. VI, 16) n. pr. torrentis
opp. occidentali i. e. mediterraneo. Ez. XLVII , 18. (bri:) cnm valle cognomino iiiter Hierosolyma et montem
Joel II, 20.Zach. XIV, 8. 2) priscus, aniiquus, de — olivarum
XV, 23. 1
mortuum cDunditur 2 Sam.
llucntis, qui in niare

diebus Ezech. XXXVIII, 17, annis Mal. Ill, 4. Plur. 37. XV, i3. 2 Reg. XXIII, 4, Jer,
Rcg. II,

ClbTp maiores n.atu (inter aeqnales) lob. XVIII 20. ,

XXXI, 4o, LXX
KtdQcov et ila Joh. XVIII, i, yi,'inaQoog
Sing.' collect.1 Sam. XXIV, l4: ':7:']pn biaa provcr- KtdQtZvog Jos. Ant. 8, 1 §. 5 , el tfunuy'^ Kldniovog ib.
bium mniorum. Plur. f. nPibTP anliqua priora , prae- 9, 7 §.3. b. j. 5, 6 §. 1, Aestate siccus post pluvias
Jes. XLIII, 18.
terita. 3) n. pr. gentis Cacanaeae — ,
hiberiias aqua abundat. V. Relandumlp. 2^4. Lightfooti
Gen. XV, 19, quam Bocbartus (Canaan I, ig) eandem Opp. II, 199.

esse suspicatur cum Hevaeis , quippe qui

terrae parte liabitarent et 1. c. omissi sint.
in orieniali
m 1 )j? f. obscuriias ( coeli ) , ienebrae Jes. L, 3,

'^23'])? chald. primus. Pl. Dan. VII, 24. Fem. st.

IT^Snij? adv. habiiu hgubri Mal. III, l4.
emphat. Nn^^^rnjO VII, 4. PI. Nn^a-Ji? VII, 8.

^X''^ jj^ (qui coram Deo est i. e. minister Dei)

'£jj|5 et '^^jP (Num. XVII, 2) fut, 12:^^7
n. pr. viri Esr. II, 4o. III, 9. Neh. VU, 43, IX, 4. X,
10. XII, 8. 1) purus , mundus fuit ,
pr. de munditia physica , v.
Hithpa.no, 1 et adj. 125inj3; inde 2) sanctus, sacer fuit.
1) sordidus fuii. (Arab. jlXs, ,l\5 sordidus
•^^lP
— ( Chald. SjT. Sam, in Pa, , Arab, et Aethiop. (j«0kJ5,
I T
fuit ,max. de vestibus. Chald. inp id. ) a) de rivis ^Pr'?!*! sanctnm habuit
'.
sanctum fecit consecravit , ,

tnrbidis lob. VI, 16 (cf. 11s); b) sordidis vesiibus i. q. Pi. ). Primam notionem in munditia phj^sica posni,
incessit more Ingentium Jer. VIII, 21, praegn. XIV, 2: tum quia haec notio certo linguae usn nititur tum qnia ,

•^INb ITip sordidi et liigentes consident in ierra. Part. in religionibus priscis quotquot sunt , munditia et casti-
,

-inj? Ps. XXXV, i4. XXXVIII, 7. XLII, 10. XLIII, tas sanctitatem repraesentare credebantnr , cuius rei testes
2. lob. V, 11. —
2) colore pullo , subnigro fuit ut ,
sunt qunm alia mnlta ( copt. OyciV.ia . O^J^HIi est purus,
de cute sole adusta lob. XXX,
ni?n Nb:: ^^pX^. Tli? 28 :
dein sanctus , sacerdos) tum lustrationes sacerdotum et
niger incedo licet sole non adusius (erat enim lepra nigra
,
eoruni qui ad sacra accedere volebant (Exod. XIX, i4:
tectua); obscuraius est , de sole et luna Joel II, 10. IV,
Cnbaia ^osa^i Dyn-nN ">B~i~':i, Comm. lo) aliaeque
i5, de coelo Jer. IV, 28, de die Mich. III, 6.
eiusdem generis ceremoniae , velut circumcisio , quae et
Hiph. 1) lugere fecii. Ez. XXXI, l5. 2) obscura- ipsa pnrgandi ritus est. Cognata videtur rad. lIJTn, cui
vit solem , stellas. Ez. XXXII, 7. 8. primam niiendi vim supra vindicavimus. Sunt qui sepa-
Hithp. obscuratum est (coelum) 1 Reg. XVITI, 45. randi vim primariam putenl, qnia sancta separaia sint a
profanis , coU. Tip scidit , poterantque hi provocare ad
T^Jp. (cutis nigra , nigrae cutis homo I. homines)
nasor. -••r^ separavit, vovit, devovit alicui rei
sed mihi :
n. pr. Ismaelis Gen. XXV, i3 , et Iribus arabicae ab
filii
hoc secnndarium videtur. In Kal dicitur a) de homine,
eo oriuudae Cant. I, 5. Jes. XXI, 16. XLII, 11 (nbi
qui nuuiini cuidam se addixit et propterea profano vulgo
copulatar c. fem. ) LX, 7. Jer. II, 10. XLIX, 28. Ez.
XXVII, 21 , quae plenius -)"p 1:3 Jes. XXI, 17. — se sanctiorem habet. Jes. LXV, 5 : tjTiUinp sanctus sum
Ps. CXX, 5 Kedar et Meschech de populis barbaris dici-
iibi pro 'rjb de his qui rerum sacrarum contactn
^np^lp ;

tur. —Plinius (N. H. 5, 11) eos Cedreos appellat ct

consecrati erant Ex. XXIX, 21. 3/. XXX, 29. Lev. VI,
1 1 20. b) de rebus quae sacro cultui destinatae Num.
coniuiigit cum Nabataeis , cf. Targ. Ez. I. c. quod "Tip ,
.
,

reddit £33:. Haud longe a Babylone eos collocat Theo-

XVII, 2. 3. Ex. XXIX, 21 , vel qnae sacrorum contactu
consecratae 1 Sam. XXI, 6. Hagg. II, 12, vel fisco
doretos (aid Ps. I. c. ), et ita Suidas v. K^jduQ : fit/Qi
sacro addictae erant Dent. XXII, 9.
ariixiQov ov noQQCo Trjg BajSvlwiog lay.rjVTjvTut , contra
Hieron. (ad Jes. XLII et loc. Hebr. ) ,,trans Arabiam jSiph. 1) sanctus habitus cst, sancte cultusest (Deus),
S.Tracenorum " et ,,in eremo Saracenorum " ,
, queni sq. 2 Lev. X, 3. XXII, 32, it. sanctum se praestitit in
ab oriente maris rubri ponit (v. Madian ) minus recte , aliquo vel beneficiis ornando Ez. XX, 4i. XXVIII, i;5.
Steph. Byz. KidQavhat , fS-voc; Trjg ir()ui'finvog 'Aqu- XXXVI, 23. XXXVIII, 16. XXXIX, 27, vel poenis
fiiag, Ol'Quvtogli4QUiitxtov TQiTto. In Arabnm mcnumcn- profligando Ez. XXVIII, 22. Num. XX, i3, cf. Jea.
 R. ffllj? 1196 D*

V, 16. —
2) consecratus est ( de tentorio sacro ) Exod. Astartes eosdem pertinuisse apparet ex 1 Reg. XIV, 24,
XXIX, 43. ubi post mentionem Astarles yiNa rr^ii : nw iliip 031
Pi. tiip 1) sanctum habuii aliquexn ut Denm l^ent. , tJ";ia^i nlas^in.-i bba, et 2 Reg. XXIII, 7*':'
^nr-nN V^'!
XXXII, 5i sacerdotem Lev. XXI, 8, sabbatum (sancte
,

colait) Ex. XX, 8. Deut. V, 12. Neh. XIII, 22. Jer. et desfruTit Josias rex lentoria cinaedorum quac in aede
XVII, 22. 24. 27. Ez. XX, 20. 2) sanctum dccla- — Jovae fuerant, uii TnuZteresHierosolj^mitanae teruerant tcn-
,

ravit (Deus) sabbatum Gen.

v. c. II, 3, populum Lev. ioria Ascherae s. Astartae. In vilissimis autem mortalium
XX, 8. XXI, 8, it. rem sacram instifuif , nt ieiunium praumaturae morti obnoxiis eos habitos esse, intelligitur
Joel I, i4. (cui rcspondet N^p), concicnem,
II, l5 ex lob. XXXVI, i4: Q-^uJipa Dn^ni di;;o3 i3;:3 ntan.
panegyrin Joel II, 16. 2 Reg. X, 20. 3) consecravif, — ( Vulg. Regg. et lob. effcminati. Aqu. semel IvdirfWuyf^il-
sacerdotem (quod fit unctione) Ex. XXVIII, 4i. XXIX, voi i. e. mutata veste incedentes, alienum sexum mentien-
1. Lev. VIII, 12. 1 Sam. VII, i altare templum Ex.
XXIX, 36. Levit. VIII, i5. Num. VII, 1. 1 Reg.
, ,
tes , V. infra , et sic Arabs 1 Reg. XIV. XV bXwCa«-«.

VIII, 64 , primogenitos Ex. XIII, 2 , populum Israeiiti- LXX. 1 Reg. XXII riTfXtanivoi ). Quale hominum genus
rum XIX, 10. i4. Jos. VII, i3, aediCcium perfcctum II. cc. dicatur, iam diu est qnod intellexit Hieron^fmus,
Neh. montem (a profanis eum separando ) Ex. ad Hos. IV, l4: ,,verbum nilDTp quod Aqu. (vijX-
III, 1, ,

XIX, 23. Inde ritu sacro inauguravif v. c. lustrationi-

,
).uyfitv(ov , Symmachus huiQii)tov, LXX lixiltafitvwv,
bus ad sacrificium 1 Sam. XVI, 5. lob. I, 5 , milites ad Theodotion xi/MQtafiivwv iuterpretati sunt , nos effemina-
Cf. Hiph. iinrjby ^Tp bellum con- ios vertimns, ut sensum verbi nostrorum auribus pande-
pugnara Jer. LI, 27.
Ps. CX, 3. 1 Sam.
remus. Hi sunt, quos hojie Romae matri non deorum
secravit, inauguravit ritibus sacris (cf.
sed daemoniorum servientes Gallos vocant, eo quod de
VII, 9. 10). Joel IV, 9. Jer. VI, 4. Translate Mich. ,

hac gente Romani truncatos libiJine in honorem Atya

5
III,, franbjJ V'i' 1\2;~P bellum movent confra eum,
:

Pu, part. consccrafus, de sacerdotibus rebusque sacris (

quem eunuchum dea meretrix fecerat ) sacerdotes illlus

Ez. XLV^III, 11. 2 Par. XXVI, 18. XXXI, 6. Jes. — manciparint Sciendum autem ,
quod in praesenti
XIII, 3: 'lE^^pa sacrati mei i. e. milites , quos ipse ad miUlp sacerdotes Priapo mancipatas vocet.
IfQtig i. e.

bellum inauguravi , cf. Jer. LI, 27. In aliis autem locis viros exsectos Jibidine cadesim legi-
mus. " Isli enim Astartes s. deae Sjrae Hierapoli cultae
Hiph. 1) i. q. Pi. no. 1. Jes. VIII, i3. XXIX, 23.
Num. XX, 12. —
2) i. q. Pi. no. 2 sanclum declaravit (
quae eadem erat atque Rhea s. mater deornm Phrygia,
aliquem Jer. I, 5. —
3) i. q. Pi. no. 3 Deo consecravii
V. Lucianum de dea Syra §. l5) vel sacerdotes vel potius
hieroduli {ttQu6ov).ot Strab. , uvSQtg tiQot Herod.), post-
Lev. XXVII, i4 sqq. lud. XVII, 3. 2 Sam. VIII, 11.
1 Par. XXVI, 27, etiam de Deo, qui sibi aliquid con- quam in honorem numinis divino quasi furore acti eunn-
secrat v. c. primogenitos Num. III, i3. VIII, 17 toni- chos se fecerant, muliehri habitu raendicantes deaeqne
,

plum 1 Reg. IX, 3. 7. simulacrum circumgestantes per urbes et vicos oberrare (v.
Hithp, 1) purgavit , mundavit se (lotionibns sacris Lucian. Lucins §. 35 sqq. de dea SjTa §. 27. 5l), in mnlie-
et lustrationibus). 2 Sara. XI, 4: nnNMUTa mo^ipr?: «''rtl
rum deliciis esse (Lucian. ib. §. 22) adeoqne mulicbria
pati solebant , unde etiam xivutSoi appellati sunt. Lucian.
illa autem purgavil se ab immunditie sua. Jes. LXVI, 17
(ubi copulatur cum •^nart). Saepe de sacerdotibus et
Luc. §. 38 in horura hominum descriptione : xal
vtuviaxov xwv x(Offi}X(Ji)v fiiyuv uyQtvauvxti;, tlguyovatv
Levitis , qui lotionibus sacris ad sacra obeunda se prae-
parant Ex. XIX, 22. 1 Par. XV, 12. i4. 2 Par. V, 11.
ita(o tv&u xuxuXvovxtg txiyov, inttxu tnuayfiv ix xoS
,

XXIX, 5. i5. 34. XXX, 3. i5. 17. 24. XXXI, 18, xcoftijxov, oaa avvrid^tj xul (flXu xoiovxoig avoaioig
XXXV, de populo, qui ad rem sacram quamcunque xivulSotg TjV, Athanas. orat. c. gent. T. I. p. 24 E :
6, it.
se praeparat Num. XI, 18. Jos. III, 5. VII, i3. — yvvuTxeg . . . tv tidto)^iiotg xjjg Ootvixtjg nttXut nQogxud^b-

2) sanctum i. 0. mundnm scelerisque purum se praestitit Lovxo, ttJiuQx^ofitvui xoTg ixiT &ioTg iuvx(ov xrjv xoH aiufiuxog
Lev. XI, 44. XX, 7 de Deo numen sanctnm (sceleris : fuad-uQviuv uvSQtg Si xijv (pvaiv uQvovfjivoi xul
—
;

vindicem) se praestitit Ez. XXXVIII, 23. 3) cele- fj.7]xfxt tivui d-fXoviig UQQtvtg xrjv yvvutxtiiv nXuxxovxut
bratum est festum Jes. XXX, 29. qjvaiv X. T,^X. Huiusmodi perditissimorum hominum tur-
bas una cum Astartes cultu etiam Palaestinam invasisse
*) scortum sacrum idque
sacer, spec.
•'.E P''"
vix dubium est, variaeque veteruni interpretum Verss. satis
masculum, cinaedus, Deut. XXIII, 18: ne sit scortum
apta continent eorum attributa nt Aqu. ivSt);\luyfiivot, ,
(n\a"tp) ex fUabus Tsracl neve u;ip (Cod. Sam. UJinp)
ccr filiis Isracl. LXX
,

vel Theodot. T£J.(fTzo;ui'OC, quod

quod refertur ad cultum eorum muliebrem , xixt- LXX
(
7.tafiivoi , quoniam in deae mysteria initiati erant Vnlg. ,
Theodoretus explicat fivoxaytoyovixivo^. Vulg. scortator.
cffeminati, Pesch. \j\^ qni scortationem patitur, Targ.
Pesch. ^JViC. Ar. Erp. J,t- Per euphemismum Gr.
lob. !|3T ^'HM id. V"nlg. in Deut. scorlafor forl. i. q. scor-
Venet. fiuiQiattjg. Saad. ;0:*vo copiam faciens sc. corpo- ium , noQVOg i. e. xivuiSog (v. de synn. graecis Meier
ris). Consequilur ex hoc loco , peregrinos fuisse ^'^anp, 8. V. Paederastie , in Encyclop. germ. Sect. III. T. IX .

quod firmatur locis 1 Reg. XV, 12. XXII, 47, ad ciiltum p. i54). Siiigulari quodam honestatis studio Arabs 1 Rcg.
 R. d-ip^ 1197 nD-ij?, cir^
XXII, 4; rcddit : ^jV.c yv-uLJt ^yn _.;j' .^ tyli' ^jlXJ? vaforum eliam hominumi domiciliis choreas iiislituunt et
KjiAlt 7"' uJforfs dujccrant ejc peicgrinis per modum passim quaestum corporis faciunt.
i3»****
conculiinaius. Cf. fem. nCTp etSpencer de legg. ritual. uj Mj? et iD /j? adj. snnctiis, uyiog, uyvog pr. purus,
II, 35. Movers Phoenizier I p. 678 sqq. niundiis, immunis a vifiorum , idololatriae , aliarumque
2) \L7p^ Gen. XIV, 7. XVI, i4. XX, i. Num. reruni itumundarum et profanarum sordibus. Opp. f\:r,
XIII, 27. XX, 1 cet. et plenius s:"ia ffi^p Nuni. XXXII, impurus , profanus. Jn ronstifuenda propria huius vc.
8. XXXIV, 4. Deut. I, 2." ig". ll', i4. Jos. X, nofione loci siiigulares sunf Lev. XI, 43 ubi post legem ,

4i. XIV, 6. 7. XV, 3 n. pr. loci in descrto , quod ab de cibis immundis vitandis pergitur ne talibus pollua- :

austro Palaestinae est. Vicinum erat tum deserto Pharan mini, nc imrnundi fialis. 44 ;2np ^3 ClClp Dr^TI") ....
:

et australibus Palaestinae iinibus Gen. XIV, 7. XVI, 'IN et sancii (mundi) eslote , nam ego saiictus. Comm.
(

l4. XX, Xlll, 27 coll. v. 3. Jos. XV, 3),

1. Num. 45. XIX, 2 et XX, u6 ubi eadem formula : sancti eslote,
qaocirca Josua expioratores hinc in terram Canaan dimi.sit nam ego sanctus ,
ponitur ab inifio et fine secfiunculae

Num. XXXII, 8. Jos. XIV, 6. 7, tum Zin deserto Num. (cap. XIX. XX) leges varias contra stupra , adulleria,
XX, I. XXVII, i4. XXXIII, 36. 37. XXXIV, 4. Jos. incestum idololafriam aliaque vitia graviora confiuentis.
,

XV, 3, et Idumaeorum terminis Num. XX, i4. 16. 22. Deut. XXIII, l5 legi de castris a sordibus humanis pur-
XXXIII, 36. 37. Deut. I, 46. lud. XI, 16. 17. Fons gaiulis additur: nam Jova ambulat in castrii tuis — 'Hl
^t sancta (munda) sint castra tua , ne
ibiexstans vocatur UE12r3 ("«S Gen. XiV, 7 et na''173 ''73 ^"^"'i?
''5"';'?.^

Deut. XXXII, 5i , et desertum vicinum ttjnp 12"in Ps. vidcat (Deus) iurpe (juiddam et recedat a le, Tribuitur,
XXIX, 8. Eusebius : Kudd>)g Bugvij iQriftog -ij 'nuQU- sed nulione paululum diversa , a) Deo , ab omnis generis
Tihovciu TliTQa nolu ri^g IIuXaiaTivrjg, Haud male con- impuritate (et physica et ethica ) abhorrenti v. Lev. i. I.
enit situs vallis el Arahae in qua hunc locmn collocat ,
c. c. , recfi verique vindici Ps. XXII, 4 ( cf. Comm. 2.

Burckhardtus, itin. II p. 733, neque est quod duo statuantur 3). Jes. VI, 3 (cf. Comm. 5 sqq.), quem bomincs
Luius nominis loca, aller in limitibus terrae sanctae austra- timent et reverenfur Ps. XCIX 3. 9. CXI , 9 (ubi ,

libns alter in orienfalibus ut volebaut Lightfoot ( Opp. ,

copulalur cum i*"!!:). Passim hic U^inp y.uj' lio/Jjv
,

T. II p. 174), Jo. Simonis al. Vett. intpp. orientales red- appellatur (pro \t'ii;:n) lob. VI, lo. Jes.^XL, 25. Hab.
duntcp*!, ^^--1, et pleuins rrN-^J Cp-| Cp-| , Dp-l , Wa 111, 3, et saepius efiam bN'iil}'; "JJiTp numen sanctnm
Israclitarum , max. apud Jesaiam I, 4. V, 19. 24. X,
ns^sn (Onk. Targ. Hieros. Pseudoj.), de quo loco v.
17. 20. XII, 6. XVII, 7. XXIX, 19. 23. XXX, 11. 12.
Schult. ind. geogr. v. Errakimum, Comment. nostr. ad
i5. XLI, i4. 16. 22. XLIII, 3. i4. XLV, n. XLV^II,
Jes. I, p. 537 uot.
4. XLVHI, 17 cet. , rarius alibi Ps. LXXVIII, 4i.
nOl.P masc. Bip ) f. pr. sacra, i. e. mulier Astar-
(a LXXXIX, 19. b) angelis, qui xkt' f§o;^^v sa/ic/i appel-
tae s. deae S}Tae consecrata fortasse irancipium sacriim lautur Dan. VIII, i3, v. infra plur. c) sacerdotibus,
,

{7] liQudov).og) qnae in honorem deae pudiciliam prosti- sq. dat. numinis, ut Lev. XXI, 6: cn^nVxb vn' CUJip
,

tnebat, ilaque meretrix sacra (vide de huiusmodi cultn sancti ( i. e. mundi pnri) sint coram deo suo, neque pol-
,

libidinoso Nnm. XXV, 1 sqq. Herod. I, 199), cuius luant cet. Comm. 7. Ps. CVI, 16 : Aharon Ti^rr^ UJilp
qoaestus meretiiciug in aerarinm templi referri solebat vel Jovae sacer. It. sq. daf. reliquorum hominum, qnibus
sacrificiis impendi (Lucian. de dea Syra §. 6. dial. lletaer. sacer esse debet sacerdos 8. De Nasiraeo
Lev. XXI ,

7, 1. i4, 3). Hos. IV, i4 post mentionem cultus idolo- Num. VI, 5. —
Dicifur d) de hominibus piis qui a ,

mm : ^nap nrij-ipn csi =iTi3": ni:iTn c^ Cn ">3. Deut. scelcrum sordibus (quanfum fieri pofest ab bomine pec-
XXIII, 19, Gen. XXXVIII, 21. 22 (ubi hoedulus mere- cafore) ptiri sunt Jes. IV, 3, inde de populo Israe-
trici datus esse videtur, ut inde Astartae sacrificium offer- lifico , qui a quavis impuritate abstinere debet Lev.
ret: certe hoedum Astartae et Veneri olTerre solebant XI, 43 —
45. XIX, 2 (v. snpra). Deut. VII, 6 (cf.
meretrices Tac. hist. 2, 3. Lucian. Hetaer. 7, 1 ). De Comm. 5), sq. dat. (Jovae sacer ) XIV, 2. 21. XXVI,
,

Ugodoi').oig Graecorum , quae et iiQui yvvuixig , nuQ&tvoi 19. — e) de locis sacris Exod. XXIX, 3i. Lev. VI,

Uqui appellantur, et nbi Veneri vel AnaVti consecratae

,
g. 19 cet. de diebus Deo sacris (addito o^.n~Nb) Neh.
erant, quaestum corporis faciebant, v. Strabo XII p. 532. VIII, 10. 11. Inde uiinp sanctum, sacrarium Jes.
559. Casaub. Kreuser der Hellenen Priesterstaat mit vor- LVII, l5. Ps. XLVI, 5: fVby ''3SB;y lCinp xanc/issjrncr
ziiglicher Riicksicht auf dieHierodulen. Mainz 1822 p. 81. kabitalionum Supremi.
199. A. Hirt die Hierodulen Berlin 1818 cf. Movers
, Pl. CltJiTp 1) singnlariter (pl. maiest. ) Sanctissi-
Phoenizier I, 679. Sed ad Asiam potissimum pertinebat mus, de Jova Hos. XII, XXIV, 19. Prov. IX,
I. Jos.
hoc institutam et meretricibiis sacris Hebraeorum simil-
, 10. XXX, 3. — 2) pluralifer sancli h. e. a) angeli,
limae sunt Indornm puellae , quas vulgo lusitanica voce raax. apud recenfiores scriptores (v. UJ^^Ip). lob. V, 1.
Bayaderas appellamus quarum aliae nobiliores (Devn- : XV, i5. Zach. XIV, 5. Ps. LXXXIX, 6.'
8, fort. Deut.
dasi i. e. serva dei ) in templis et a sacerdotibus educatae XXXIII, 3. b) pii Dei cultores Ps. XVI, 3. XXXIV,
mnsicae choreisque sacris adhibcbantur, aliae vilioris con- 10. Deut. XXXIII, 3, spec. Judaei (v. «"'ip) Dan.
ditionis (Nartachi, Canceni) oberrantes per urbes in pri- Vni, 24.
 K. tl}i 1198 a^';;]? __ anp

'iD''!^^ nu3''*7p (•iJ'~i5> ^^^''"p.) i" <^°<^- Sam. poni- sanctus, Israel Dan. XII, 7, latp ^''la ibid. XI, 28.
tnr pro mnp Dent. XXIIl", 18^, et rrizjnp iGen.
ibid. 3o al.

XXXV'I1I, a^i. 22. Puritatis et physicae et ethicae (v. rad.) notio specta-
tar in hia Ex. XXII, 3o •'b 'jvnn "ailp 'U;:n viri sancii
:

©'^'mP cliald. adj. i. q. hebr. BiljJ sancius (syr. esioic mihi, carnem a besiiis praegustatam ne comedafis.
•JUfjj) a) de Deo diisqne. 7"'"ilJ'''i;5 )^\i<, «?" sancti, vi^Jp l"1I posteritas sancta i. e. pura , a peccatornm sordi-

Dan. IV, 10: bus purgata Jes. VI, i3. a Par. XXX!, 18; Cn:riJ:N3 •'S
Dan. IV, 5. 6. V, b) de angelis.
11.
vigil (angelns) isque sanctus. Plur. Vi^lp lUj-pn'^ nam Jideliter mundaverant se mundalionem i.
UJ''~pl ^'i' f^aj'''^!?

sancti i.IV, i4 (17). (V. Q-irinj:; no. 2', a)I

e. angeli. e. mundationem Instrationem peregerant, s. ubi •£![? est

c) de Judaeis Dan. VII, 21, plene 'j-^qiiby 'va'''^;;: qui acc. e verbo pendens , ut in T^ps^z py^.

Snpiemo sacri sunt Dan. VII, 18. 22. 25, cf. 3 Esr, Raro et in dubiis tantum exemplis abstr. de sanctitaie
VIU, 70 To aniQf.ia zb uyiov.
: ponitnr, ut Dei attributo. Huc referunt Ps. LXXXIX,
36 : ''Ui'7p!3 'rysili: rnt< semel iuravi per sanciilalcm
(sacrarium) in Pausa ijnp lud. IV, 11 n. pr.
ffl'7.|?.
meam. Targ. ''lailp &112;3 per nomen meum sauctum.
1) oppidi iti regione australi tribus Judae Jos. XV, 23.
— Am. IV, 2 iuravit Dominus Jova y^ips. Targ. ^''^^'TDa
:

2) alius in agro Naphtalitarum Jos. XII, 22. XIX, 3j. ^''«'i^p"! et Ps. LX, 8. CVIII, 8 'iia-],-53 -\zi D^ribN
, •

XXI, 32. lud. IV, 6. 1 Far. VI, 61, c. He parag. Deus locuius esi iurando per sanctitatem suam. Sed nil
flTlJip lud. IV, 9 et iliai;"; IV, 10. Gr. Kudr,Q f; iv r^
impedit quominus omnibus his locis de certo loquendi usu
ruXilata 1 Mc. XI, 63,' Kiddatj Jos. Ant. 5, 1 §.18,
(cf. Ps.CL, i: i'ii"ip2 bN~^bbn) explicetur : in sacrario
Kvdig (geu. Kvdiwg al. KvSiwv ) Tijg NKf&aVi iv ttj
raWMii'. Tob. I, 2. —
3) oppidi Issacbaritarum 1 Par.
mco
Sancto
, suo
meo
(v. no. 3),
suo), et Ps.
ut ubique reddidit Vulgatus (ia
LX. CVIII. LXX iv rio uylio
VI, 57, quod etiam ]VZp_ vocatur Jos. XIX, 20. XXI, 28.
,

avTov. ^"aa.
Tai'g. Sanctius enim est iuramen-
R'"!:;'!^?^

ffl"!)? serael iii^iip Dan. XI, 3o , c. Suff. ''ir"!p tum , sanctior' promissio (Ps. LX, 8), quae iu sacrario
plur. (lege hodaschim) , c. art. et praeH. a^^d^ipn,
CUJip pronunciatur.
Dvijnp:; iLev. XXII, 4, B^irnpr Neh. X, 34, sed"c. 2) concr. sacrurn quid, res sacrn , Dco consccrata
Suff.' ^S-ip^ Ezecb. XXII, 8, 'Vwip^ 2 Par. XV, 18 (cf. (opp. bn profano , quod dicitur de rebus usui privato et
Ewald. gr. crit. pag. 335), et l^^iatji. Num. V, 10 m. vulgari destinatis Levit. X, 10. Ezech. XXII, 26.
XLII, 20. XLIV, 23) Exod. XXIX, 33. 34. Levit.
1) sanctitas. (Arab. (j«Jo c. art. sanctuarium, de XII, 4. XXI, 7. XXII, 10. i4. Num. XVIII , 17.
Hierosoljinis, et (j*LXJiI5 _^, spiritus sanctus, ap. Cbrist., 2 Par. VIII, 11. Prov. XX, 25. Addito dal. nin'"^ «'ip
l*2Cic sanctumquid,
(quomodo inscriptnm erat laminae in diademate summi
8yr. mas. hoc nexn t*jQrj Jjjo5
pontificis Exod. XXVIII, 36. XXXIX, 3o), de rebus
nvivfia uyiov). Sexcenties postpnnitur in genit. et adie-
aerario sacro commissis Lev. XXVII, 10. i4. 21. Jos.
ctivo exprimendo inservit , velut "d'ip nfyia terra sancta
VI, 19, de sabbato Ex. XXXI, i5. Neh. VIII, 9, de
Ex. III, 5, ffl^ijpn dipa locus sanctusLev.X, 17. XIV, c. popnlo Israelitico Jer. II, 3 , de sacerdotibns Esr. VIII,
i3, c. suff. ^'Si~ip Tn mdns sanctitatis meae i. e. mons meus
28 et sic "i^nbNb ffi^ip de sacerdote Lev. XXI, 7, de sacri-
ganctus Ps. IIj 6 , "^lJJTp TOi spiritus sanctns tuus Ps.
ficio XXIII, 20! iDicunt etiam ]n'3b N^in \i;'ip de parte
LI, i3 , raro addito genit. C^iVn , ut 1 Par. XXII, 19: sacriflcii quae sacerdoti obtingit Num. VI, 20. XVIII,
,
S^nbNn ia'ip 'iS vasaDeo sacra. "Tribuitur autem omni- 10, et contra c. dat. eius a quo aliquid sanctum haben-
bus , "quae quocunqne modo Dei sint et ad Deum eiusque
dum est Lev. XXV, 12 DSb n^nn Tl''lp sanctus sit vobis :

cultum pertineant nt 'aJTp dd nomen raeum sanctum

,
(annns iubileus). Raro pro dat. e»t geuit. nin'^ '^~p i- q-
Lev. XX, 3. XXII, 2, ViD^ip nin Jes. LXIII, lo. 11, nin^"; \ii")p Lev. XIX, 8. Saepe in plur. ^'iTp , —
Ti;-ip £i"> Neh. X, 32 ( de sabbato ) , "uinp na-i IX, i4, D^d^ipn res consecraiae , Deo oblaiae Ex. XXVIII, 38.
^Sipn T"» de Hierosolymis Jes. XLVIII, 2. Neh. XI, i. LevJxXI, 22. XXII, 3. 6. 7. 12. 2 Par. XXIX, 33,
18, "la-ijs ts-^n Ps. cxxxviii, 2, ^-i-tp^ na- xxviil, XXXI, 6. 12. XXXV, i3. Neh. X, 34al. ^'ir-pn sigs
2 , ajli? Tb3
de carne victimarum Jer. XI, i5. Hagg. argentnm oblationum sacrarum 2 Reg. XII 5 , ni^i^t* ,

II, 12, tip

anl? de pane faciei 1 Sam. XXI, 5, ib3 ^'©'ip^n 1 Par. XXVI, 20. 26. XXVIII, 12. Sq. genit. tuin
ctj.^_ 1 Reg. Vlii, 4 cnp ^7=2 Exod. XXVIII, 2. l',
,
consecrantis v. c. '-)ii'' i::i "^^lp Lev. XXII, i5. Num.
UJnp n3 n.:r3 tunica lintea' sacra Lev. XVI, 4, tTin^i V, 9, V3N 1 I^eg. XV, i5, tum eius cui conse-
''^.Ip^
XXiX,
IS^^P Ps. 2. XCVI, g , ^iipT, •nj: diadema sacrnm cratur, ut 'hiip Lev. V, i5.
•'•'

Ex. XXIX, 6 , liilp ''pSt* gemmae sacrae sc. pontificis 3) sacrarium 'Ex. XXVIII,- 29. 35. 43. XXIX, 3o.
maximi Thren.IV, 1 h. 1".
melaph. de nobilioribus populi, XXXV, 19. XXXVI, I. 3. 1. Lev. VI, 23. XXXIX,
lu-jp nn'i;a ^sta Ex. XXX, 25. 3i, '"ir-i;? rjiaPs. LXXXIX, XVI, 3. i6. 17. 20. 23. 27. Ps. XX, 3. LXVIII, 25.
21 , U/nJpn bj^i:i siclus sacer, opp. i-egio' Ex. XXX, i3. LXXIV, 3. CXXXIV, 2. Dan. Vlli, i4. [Ps. LX, 8.
24 , Vi-,p •''la principes sacri , de sacerdotibus nobiliori- LXXXIX, 36. CVIII, 8. CL, 1. Am. IV, 2, quibus
bus 1 Par. XXIV, 5. Je». XLIII, 28, on[? C:» populus de locis cf. snpra no. 1 extr. ]. Spec. de ea sauctuarii
 R. T^-:ji, nrji-:, br]^^ 1199 ^m n-rnp

parte ,
qiiae is^rr appellatur. i Reg. VIII, 8. 2 Par. 9. X, 7. XX, 8. 10. Deut. IV, 10. XXXI, 12. 28,
XXIX, 7 (opp, h^'3-ip llJnp), contra pro cianp t-tp 1 Reg. VIII, 1. XII, 21, sq. bs contra aliqu. Num,
Ez. XLI, 23.
•" ' XVI, 19; omisso acc. convocavit sc. iudiciura lob.
4) O^aJlp M;"P superl. ia'ic/j,s-s(mum , res sanctissima. XI, 10.
Dicitur a) de rebus v. c. de sulfitu sacro Ex. XXX, 36, Niph. congregatus est , congregavil se popnlus Eslh.
de vasis sacris ib. yg de altari XXIX, 3/. XXX, lo.
,
IX, 2. i5. i6. 18. VIII, 11, sq. bs Ex. XXXIi, i.
XL, lO, de parte sacrificioruBJ a solis saccrdotibus come- Num. XVI, 3. XVII, 7. XX, 2. Ez". XXXVIII, 7 et
deuda Lev. II, 3. lo. VI, lo. i8. 22. VII, 1. 6. X, bx pers. 1 Reg, VIII, 2. Jer. XXVI, 9 ai/ aliqnem it. ,

12. 17. XIV, i3. XXIV, 9. Num. XVIII, g. Esr. II, bN Lev. VIII, 4. lud. XX, 1 b 2 Par. XX, 26 et acc. ,

63. Ez. XLVIII, 12, de eo quod aiiathemate devotum loci Jos. XV^III; 1. XXII, 12 quo congregantur.
est Lev. XXVII, 28. rlur. Cui"!",?! "'^'p, sanciissima,
?np m. 1) co77^rfg-a<io (de actione). Deut. IX, 10 i
de oblationibus quae solis sacerdolibus deslinatae erant
b?1p!l tV2 clie congregationis. X, 4. XVIII, 16.
Lev. XXI, 22. 2 Par. XXXI, i4. Ez. XLII, i3. XLIV,
2) congrcgatio , coetus, concr. de ipsa multitndine
i3. b) de hominibus (Aharone) 1 Par. XXIII, i3.
congregata. Dicitur a) spec. de concione populi Israe-
c) delocis, Nnm. XVIII, lo: !i:':3wS'n ^''i-p^n ir^Jpa in
litici, quae quum aliam ob causam (lud. XXI, 8. 1 Par.
loco sanctissimo comedes illucl, Spec. de adjto ( t>31. )
Mosaici Ex. XXVI, 33. 34. Num. IV, 4.
et tabernacuii
XXIX, 1. 2 Par. XXIII, 3 cf. lob. 28) tum XXX,
maxime sacrorum caussa convcnit i. q. IT^Tn, plenius
19, et templi 1 Re^. VI, 16. VIII, 6. 1 Par. VI, 34.
bNTb- bnp Lev. XVI, 17. Deut. XXXI, 3o'.'jos. VIII,
2 Par. V, 7. Ez. XLI, 4. XLIII, 12. XLV, 3. Dan.
IX, 24, plene cir^p;-; dnp rr^a 2 Par. III, 8. 10.
35.^ iVIII, i4, 22. 55, bN'ni3"' •'22
Reg', 'p Num, m»
XIV, 5, 'b^ m?
'p Ex. XII, 6, V- bnp ^Num. XVI, 3.
^'^pQ m.
Suir. ii»-ipM,
euph. UJ^pa Ex. XV, 17, c.
c. dag.
semel (praeter niorem) iuj^py Num.
XX, 4. Deut.'XXIII, 2 4. 9,'fnbtjin bn^ Neh. —
XIII, 1 , et c. art. bltpn y.ar' iio/f^v Exod. XVI, 3.
XVIII, 29 1) res sacra , sacrata Nnm. 1. c. 2) sacra- Lev. IV, i3. i4. 21. 'NiTm. X, 7. XVI, 33. XVII, 12.
rium locus sacer, spec. de tabernaculo sacro Israelilarum
,
XX, 6. 10. 2 Par. XXX, 2. 4. 23. 25. Esr. II, 64. X,
Exod. XXV, 8. Lev. XII, 4. XXI, 12. Num. X, 21. 12. i4. Neh. V, i3, Jotl II, 16 al. Sic Ps. XXXV,
XVIII, 1, de templo 1 Par. XXII, 19. 2 Par. XXIX, 18: lauclabo te y-^ bnpa in coetu magno. XXII, 26. XL,
ai. Dan. XI, 3i a!. Saepe plenius dr. '"1 U;-p72 tipa
10, et XXII, 23: laudabo te bnp Tjina in mcJio
Jes. LX, i3, 'j TLnpa ]isy Dan. VIII, ii.^ ?jbn 'ii^^p^
coetu. 2 Par. XX, i4. Prov. V, i4. bii.i SnfJ coetus
locus qni regi sacer est i. e. ab eo consccratus est Am.
magnns 1 Reg. VIII, 65. a-i 'p id. Ezech. XXXVIII,
VII, i3. Plur. 'j h"ia 'ir-p'^ Jer. LI, 5i sacraria, loci
4. Esr. X, 1. b) ampliore signiCcatu de quavis multt-
sacritempli, ^N vo:':jp72 Ps.LXXIII, 17 id. , sed «la-pa
tndine hominum Jer. XXXI, 8. XLIV, i5. Ez. XVI,
bkNf^p"; sunt sacraria Israelis (gentilia et illicita) Am. Vll,
4o. XXIII, 46. 47. XXVII, 27. 34. XXXII, 22. 20,
9. 3) asyhmi, quandoquidem apud Hebraeos ut apud ,
niilitum XVII, 17. XXVI, 7. XXXVIII, 4. i5, popu-
Graecos (2 Macc. IV, 34. Pansan. Corinth. i3), templa
lorum Gen. XXVIII, 3. XXXV, 11, XLVIII, 4. Jer.
asyli iure gaudebant Jes. VIII, i4. Ezech. XI, 16 (cf.
L, 9 de coetn impiorum Ps, XXVI, 5 cf. Gen. XLIX,
,
iReg. I, 5o. II, 28). piorum Ps. CXLIX, i
6 , sanctorum i. e. angelorum,

LXXXIX, 6, maniura Piov. XXI, 16.

I W Ip (^ic. verbo ^sns) hehesjactus est dens Jer. n^np (concio) n, pr. stationis Israelitarnm in de-
XXXI, 29. 3o, Ez. XVIII, 2, (SjT. id. Aph. hebetavit, serto NLmi XXXIII, 22.
X^ava hehes, Nas. Kac] pro Jocii.d|, JZooii hebetndo, n^jH]? f. co"CJo Deut. XXXIII, 4. Neh. V, 7.
Chald. Ni^p i. q. syr, ).
f.np Kohcleth n. pr. qno Salomo significatur in
ri
Pi. rinp^ id. intrans. (utsj-n. "3), de ferro. Eccl.
libro, cui sic inscriptuni est. Eccl. I, 1.2. 12. XII, 9.
X, 10, nbi 4 codd. !n,-!3.
lo, semel c. art. XII, 8 (cf. Lgb. p. 656. 607):
nbnpn "i?2N, semel c, verbo fem. VII, 27: nbnp JTit:»,
yj Ip in Kal inasit, pr. vocavit, convocavit , vic. sed haud scio an ibi ut XII 8 verbis aliter divisis
, , ,

rad. bip. (Propriae significationis vestiginm esse videtur legendum sit nbnjpn 172N ut dudnm suaserunt Grotius,
,

in J—iiOin Sai..D linguax

J. D.Mich., Jahnius al. —
Ut a grammatica ratione vocis
Bvr. i f. ] L. 1
, verbosus , con- ordiamur, terminatio feminea eius (satis ridicnle eam ex-
tentiosos ]Aj:^ctiqd pressit Gr. Venet. 7} iy.xhjaiuaTQi», bis ?; ixxhjatuZovaa
, exclamatio, vociferatio. Sed in
XII, 9. 10, et Arabs in inscriptione jCjt/oLs^t i-jUJ'
Pe. et Pa. SjTi habent etiam congregandi vim, Sam.
liber congregatricis ) ,
quae in recentiore Hebraismo etiam
^Zt^P i. q. ^Z^P congtegatio , coetus , nasor. "i}^ 'd.)
in aliis nomm. pr. virorum reperilur ( v. niEO ITI-t! ) , ,

Hiph. convocavit , congregavit populum , concionem eo revocanda est ,

quod nbnp (y.y.XriaiuaTi';g e noniinibus
popnli Ex. XXXV, 1. Lev. VIII, 3. Num. I, 18. VIII, munerum est ,
quae in linguis Semiticis abstracta (Lgb.
Ppp pppp
 R. V-p^, n-j-p, Nip 1200 D-^bnpa — a^p'

468. 878) et feminina esse solent, velut rtne, ri:3 (rad. bism ) alienus esse solet) , velut senis (Dindorf, quomodo
' '
G , , G- - G - =- nomen Koheleth Salomoni trihuatur. Lips. 1791. 4) coll.
n33), arab. XJ.Jli» Chalipha , g^^\j dorainus, xjLj, G o-
5,,,' G , . ' ^i' : licet hoc non senem significet , sed eum qui plena
minister K_xiLc doctor , X-j^'^ enarrator dictoram adulta aetate est , ab anno tricesirao ad quinqiiagesi-
, et
mum fSur. 5, 4i. 6,109. Har. 6, 182. 208 Sch. Ham.
factornmqne Muhammedis (cf. Knobel comment. ad
460 Sch. Lebid. 84), vel debilis, poenilentis (Schrocder
Eccles. p. 10), adde alia exempla, in quibus s fem.
instit. p. 3o6. Storr de anal. p. 368) coll. jLis exaruit
gen. vim intensivam babere videtur , quippe qnae a
cutis pec. ex multa spirituali exercitatione. V. lente
notione abstracta proficiscatur v. c. ii/^l>3 valde infelix, incessit , (sed vide 9, 5. 12, 7), et c) qui
debilis fuit
nbnp passive accipiunt pro nVlljpa congregaius sc. ad
T.jkJi valde ebrins ( de Sacy gr. i, §. 623. 626. Jahn patres , ita ut umbram Salomonis significet (Coccejilex.
Einlcit. in die Schr. d. A. B. II, 828). Itaque non est hebr. ed. Schulz h. v. Augusti Einl. in das A. T. p. 2o5).
quod secundum Hebraeos
ellipsis snbstantivi statuatur, vel Taceo alias coniecturas minus etiam verisimiles.
^"d3 (anima) congregalrix 13 !lb!Tp:"£i !l?3Snll 11353
: ,
Dl!3nj;a pl. m. Ps. XXVI, 12, et
pioplcr sapientiam quae cottgregata fuerit in eo , vel
secundum Ewaldum ( gr. crit. pag. 669) !T::?n nnde LXVIII, 27 concioncs
:
^'^•11^^ pl- f- Ps. , coeius,
sapientia concionatrix (die predigende Weisheit ). max. Deum laudantium
Posterius est etiam n. pr.
, chori.

dudum verum stationis Israi/litarum in deserto Num. XXXIII, 25.

De significatione vocabuli viderunt
antiquissimi interpretes , LXX
qui^iixxXjjffjaffTJiV, Hieron.
i^va EccJesiasten rcMii (Luth. Prediger), hac addita ex-
\u rad. dubiae auctoritatis. Verbum semel
plicatione ^ ad Eccl. I, 1 ) ,,exx)^>jatuaTrjg graeco sermone :
j^ {)

appellatur qni coetum i. e. ecclesiam congregat : quem legitur in cod. Samaritano Gen.
ubi pro XLIX , lo ,

nos nuncnpare possumus concionatorem eo qiiod loquatur UViS nnp'; 'ibi ei ei eat obedieniia populorum \eghur lil :

ad populum et eius sermo non specialiter ad unum sed ad U'723 inrrp"' al. codd. innp"", et a Chald. Sam. transfer-
,

universos generaliter dirigatur. " Accuratius etiam dicas, tur: ct ad eum confluunt ('jnjjni al. cod. ^nan^) populi,
rinp s. bnp pr. eum esse qui convocai concionem ut pro eig. zu ihm ziehen die Volker. Videntur igitur verbum
ea' reria faciat et de rebus humanis djsserat i. q. bJ'3 n'.ip eodem significatu accepisse atque chald, Nlnp et bllp.

riESS XII, 11, cf. gr. txyoguofiat, uyoQivio, rarius «j'o- Alia eius vestigia fortasse exstant in
()«^w", ixxXrjaitxCM ab «jopa, ixx\t]i7ia lat. concionari, ,
nnj5 n. pr. filii Levi Gen. XLVI, ii. Ex, VI, l6,
,concionator. Midrasch in Kohelet : SnJaNi Vnm l-^niU
unde patron. ^nrrpn Num. lU, 27. Jos. XXI, 4 , et
bnp3 quod verba eius dicla sunt in concione. Graecum
nrij?ri n. pr. virl 2 Par. XXXIV, 22 Keri, nbi
^Exxl. ad verbum expressit Arabs «./iLj?Ji congregans,
Chethibh'nrij5in (anp;).

bebr. r^r^rip liberius vertit Symm. (12, 10) naQOtftiuaTi^g

q. d. qni sapientiam docet proverbiis usus,
^•'iian bi^S » S^"|^ vomcre. (Arab, ili med. Je. vomuit idque
Salomonein hoc modo designaturus. [
Quod Knobelius
1. c. p. 3 observat, n!blnp ab Aqnila (Tt)va&()oi"aT?/v reddi, fortiter et cura difficultatc. Aeth. <t>JB A I 'd- Chald.
in certae fidei libris non reperi, idque nescio quo errore
et iiasor.Nip fastidiendi vim habet. Ortum videtur litte-
ris magis magisque extenuatis ex onomatopoet. Y^\i' ^jlp ,
nitividetur, imo Aquila retinet kw?./5^, ut e codd. 161. ^

248 annotat Holmesius, contra Grotius usus est voce quibus olim fortasse accedebat 5'ip cf. ^bs, ch. s\y , syr.
avvud^QotfjTrjg. Idem vir doctus p. 2 nbrjp a Gr. Venet. i^^l costa). Metaph. de terra incolas evomenie i. e.
reddi existimat ixxX7jat(^'.Covan Goq<'jg, quod prociil dnbio eiiciente, expellente Lev, XVIII 28. Singularis est ,

ex XII, 9 petitum est : sed aotfog ibi exprimit hebraenm imp. pl. ^l-^p evomite Jer. XXV^, 27 qs. ad rad. («^[5 (v.
D3n]. Targ. retinet ri\l-,p , addens nJjViU Nlil , et sic
arab. et aeth. ) abiecto n.
etiam Pesch. et Syr. hexapl. AbiOiOD, [ Aethiopicus in- HipL id. Prov. XXIII, 8. XXV, 16. Jon. II, 11.
terpres ,
qui Graeca reddit , huuc hbrum appellat Translate de terra incolas evomente Lev. XVIII, 25. 28.
CJ^^-fl-fl quod alibi concionem significat sed nunc XX, 22 , de homine violeuto qui bona aliis erepta reddere
quidem
[

conj. IV esse potest

part.
,

congregaior]. :
,

— cogitur ( cf. Arist. Equ. 11^7: tTiitr^ uvuyxuUo nuXtv

utt' av xixXotpwal ftov lat. devoratam evomere
E recentioribas a) longissime a scopo aberrarunt , qui i^i/iiitv , ,

rbnp abstr. consessum sapientum i. q. "N/oUi-o interpre- pecuniam Cic. Pis. 3j). lob. XX, i5.

tarcntur (Doedcrlein, Bauer Bertholdt), quod abunde

, J<jP_ m. vomitus Prov. XXVI, 11.
refellituruno loco I, i ; noii magis placent b) qui voci
nbnp aliam quandam signiCcationem_ affinxerunt ex Ara- N''p m. id. Jes. XIX, i4. XXVIII, 8. Jerera.

bismo arcessitara ( inferioris enim Hebraismi usus ab Ara- XLVIIl,' 26.

 R. Nip, nip^ mi nxjp — nipa

nNj5 Jes. XXXUs ii. Zepli. II, li c, art. ntjp^^i XIX, 5 1) funiculus. (Arab, syj id. pr. plexus s. stria,

Lev. XI,* 18. Deut. XIV, 17 cstr. ni<)5 (contra aiialo- quarum plures contortae funiculum efficiunt. nostr. Draht,
giam deiivati is) Ps. CII, 7 f. avis quaedam palustris vom Drehen, iindu z.wcidrdhtigcr , drcidrdhtiger Faden, v.
( Lev. Deut. II. cc. ) et deserticola auctoribus plcrisque , Cor, 16, g4, ctpraeceteris Reiskead Abulf. Ann. IVp. 102.
vett. iiiterpretibus et Talmudistis pchcunus (tahinul. pip
Chald. Y^p fiia s. tela aranese, ct ita quoqne syr. ^ixc).
et jfp Jonath. tfp^p^
, , Pesch. lo-r^ v. Tychsen pLysiol, Spec. a) funis mcisorius Jes. XXXIV, 17. Ez. XLVII, 3.
S)T. p. i3. 110 sqq. Saad. et Arabs Erp. (_v«jil'. LXX. by ip "^3 extendit funem super rem nietiendam quod ,

his nihxAy onocrotalus) , ita dictus

, Viilg. quippe qui ,
fit ubi aliquid fabrefacienduni (Jes. XLIV
, i3) vel ,

conchas marinas aliasque res devoratas evomerc soleat. aedificandum lob. XXXVill 5. Zach. I, 16 (Keri), ,

Vide Bocharti Hieroz. III, p. '10 sqq. Lips, et ubi destruendum et solo aequandum est Thren. II, 8.
2 Reg. XXI, i3 in^-i ip nN D: •diT' by 'ri''ii::i et exien-
:

dam supcr Hierosolymam funiculum Samariae i. e. eam

mTP Pr- torsit, plexlt funem , unde rrp, ip solo aequabo pariter atque Samariam. Jes. XXXIV, 11 :
no. 1 et Irpn no. 1. Inde inb ':3N1 1~n~1p rr^Vj' ?1J2:i cl exlcndetur super cam
funiculus vaslalionis el pcrpcndiculum inanilatis i. e. vasta-
2) roborc valuit , robiislusjuil , verba enim ligandi et
bitur et solo aequabitur , ita ut solo eius complanato funi-
adstringeudi referuntur ad robur, v. b^n, pTn no. 2,
adde nostr. Sirang funis plexus et slrengc , anslrcr.gcn,
culum inducere possis. LXX
quinqaies jtuVpo)', his anuQ-
Tiov ye(Of(iT()iag Jes. XXXIV, 1 1 Symm. ayoiviov fihQov. .

quae ex adstringendi potestate nata sunt. Inde ip no. 2.

b) metaph. regula , norma Jes. XXVIII, 17 (Aqu. y.u.v(ov
( Arab. ^yi fortis , robustus fuit ,
^_ejj robore vicit. II. lob. XXXVIII, 5. Ps. XIX, 5), et sic ibid. 10. i3:
ipb ip Ipb ip regula ad rcgulam, regula ad regulam v. de
roboravit , Sjj robnr ). h. 1. ad i:i p. 11 56. c) margo vasis funiculo similis

3) speravil firmiter, conjisus esl , quae significatio

1 Reg. VII, 23 Keri. 2 Par. IV, 2. Volunt d) chordam
profecta est a. Jirmilale et conslanlia, cf. paNH, non ab (pr. funiculum) citharae esse inde sonHm. Ps. XIX, 5: ,

iutentione animi (von der geistigen Spannung der War- fiip NIw'' y*Nn~iS^ in omnem lcrram cxil sonus eorum.

tenden), ut volebat Redslobius. (Syr, —»Q£ mansit, per-

LXX o (fd-oyyog uvtwv et sic Rom. X, 18. Sj'mm. o rjog

avTtZv. Vulg. sonus eorum. Pesch. yO<T\Zi^^ annuncia-

rnansit ; exspeclavit , speravit), Lbiqiie de spe et Cducia
in Deum , sq. acc. r^irr' •'ip Ps. XXXV"II, g. Jes. XL, tio eorum. Soni sigiiificatDm ,
quem flagitat contextus,

3o, 'ip XLIX, 23,'-^^p"Ps. XXV, 3. LXIX, lip etiam ita efCciunt, ut ip i. q. gr. Tovog ab intcndcndo
7,
Thren.III, 25. ( malim a Cdibus adstrictis) dictum existiment, coll. arab.

Fi. Kal no. 3 eocspeciavil , speravit aliquid sq,

i, q. ,
vii clamavit (venator, ad feras terrendas) et dnplic.
acc. lob. VII, 2. XVII, j3. XXX, 26, sq. b lob. III, Pococke not. miscell. p. 48. Simon. lex. ed. 1,
,j»i (

9: V'<"i "i^N- 'p''- VI, 19: iab inp Naic nis-irn. Jes. V, Prius non displicet,
Ewald poet. Biicher II p. io5 ).
7, Lix', 9. 'ii."'jer. VIII, i5. XIV,' 19. Geii. XLIX,
sed verba illa arabica in hunc censum non vocaverim,
18 , sq. gerundio Jes. V, 2 n^3:y nitob ip';i et spcravit :

ul uvas ferrel. 21. Ps.

Spec. a) LXIX, '
H-nN Wp qnippe quae onomatopoetica sint, praesertim .^'i«J et
speravit Deum i. e. in Dei auxilio omnem spem et fidu-
ciam collocavit Ps. XXV, 5. 21. XXXIX, 8. XL, 2. liii cacabavit gallina (gaken, gackern \ Ut dicam quod
Jes. XXVI, 8. Thren. II, 16, et sic •'< bs Ti^^-p Ps. sentio , mibi admodum probabilis videtur Olshausenii
XX\ai, i4. XXXVII, 34. Jes. LI, 5. Hos. XII,'^, 'p coniectura, qui pro Qip reponit Dbip vel cVp , ut Comm.
nin-^r Jes. VIII, 17. XXV, 9. XXXIII, 2. LX, 9. 4 (parall. C^''V': ) male certe vulgarem scripturam tnen-
:

Prov. XX, 22. b) insidialus esi alicui, sq. r Ps. CXIX, tur coll. verbis Jer. XXXI, Sg ii:: n^":M ip 115 N::; , :

95, sq. acc. LVI, 7. quorum diversissima rafio est, et nullo modo audiendi sunt,
Niph, congregari, de aquis Gen. I, 9 , de gentlbus quicunque voci anp (ubp) aliam quam vocis sonive vim
tribuere voluerunt( v. Rosenm. Hitz. ad h. I. et Botlch.
Jer. III, 17.Hauc vim, quam habet etiam fTip'^ no. 2,
e conglomerando (v. rad. no. 1) natam esse volnnt. specc. 170).
Equidem haud scio an petita sit a cognato Tr\3 ( nnde ''13 2) rohur, vis i, q, arab, sj.s. Jes. XVIII, 2: «ia
quod confluencli vim habet.
ip~1p gens robusiissima pr. roboris roboris. Hitzigins
•'j.j?. '^el rilj? i. q. ip funis funiculus , ter legitur uiavuit una voce scribere ipip sed desidero tamen nomina :
,
derivata verborum l-,b hunc in modum formata excepto
in Chetiiibh 1 Reg'. VII, ^Z. Zach. I, 16, cstr. (mp?) ,

Jer. XXXI, fere nno D"":;!? pro Diiyir.

39.

1j? cstr. ip 2 Reg. XXI, i3. Jes. XXXIV, 11, n.1p53 m. bis (abs. et cstr. ) tttpn 2 Far. I, 16, et
absol. Jes. XXVIII, 10. i3 (ip^^ ip_) c. suff. dnj^ Ps. TfipTJ eliam absol. i Reg. X, 28 1) spcs ,
fiducia (v. Kal
Ppp pppp 2
 R. nip^, "oip, ^T'
1202 1r!2 ^ip

no. 3 et Pi.) 1 Par. XXIX, i5. Esr. X, 2, it. is in qno

(Opp. min. p. 3i3) cui t:f5 est i.' q. _bi, iis, Sssii

spes reponitur, de Deo Jer. XIV^, 8. XVII, i3. L, 7.

tanium duniaxat , quod et ipsum postponi solet v. c.
,
rad. Niph. ) a) aqua-
2) conjluxus, congregalio ( v. Jis xXsA unus tantum Abulph. hist. dyn. p. 447. 5o2,
rnm Gen. I, 10. Ex. VII, 19. Ler. XI, 36. b) homi-
_Lii KiL-. La ne momento quidem (nicht einen Augenblick
num et aniraalium agmen, caterva, grex. Ita intelligo
,

nur) 267. Sed veteres omues hanc vocem omise-

verba 1 H.e". X, 28 adducehantur autem equi Salomonis
:
ib. p.

ex Aegypto%r,i2;2 rtipTi in;:-: ?jV?^ '"^T^P ^W-^ ^' ^ ^^^- runt , et suspicio est, litteras Dp non genuinas esse, sed

1, i6: iTina nnpi Nii^Ja nb^^ri iino Ni.n^i «"^

a^^men ex Dj'y utcunque corrupto et repetito ortas. Fut. —
mercatorum regiorum pelebant agmen equorum pretio certo tanps sq. 2 pers. Ps. XCV, 10. Bipj lob. VIII, i4 —
( und ein Zug
honigUcher Kaufieute liolte jeiesmal den Zug V. 8. rad. h'CJ>^.

von Pferden um einen bestimmten Preis) i. e. solebant Niph. Dip: id. sq. i;e2 pr. fastidium prodidit in
equi gregatim a mercatorum catervis ex Aegypto adduci. vultu (v. "'pES^p. 1111). Pl. ^Dp: Ezech. VI, 9 ( ubi
^npa apte tum de mercalorum catorva tum de equorum plurimi libri cum Kimchio !|Dp: sed cod. Erf. i. 2 ,

grege dici poterat ( quo iu duplici usu inest lusus verbo- sine Dag. quod praestat). 2 pers. Cnt:!;; ib. XX, 43.
rtim, etiam a tenui librorum historicorum sermone minime XXXVI, 3i.
,

riDp: lob. X, 1—v. sub 6p_3.

alienus, cf. Gen. XV, 2. luJ. X, 4. XV, 16. 1 Sam. Hiihpal. t:Dpn."i id. Ps. CXIX, i58, sq. 2 pers.
I, a4) alterum J^ipa antem ex antecedentibus facile sup-
: CXXXIX, 21. '

plcbis d^O^Bri fn.j~72, ipsa adeo forma constructa eiusmodi

ellipsin significat cf'. 2 Reg. IX, 17 nNT '2.N ny-:0 cater-:
^^p radix inusit. ,
quae vocandi, clamandi vim
vam populi video. Ps. XVI, 3: MU^l y-^^N^^-ilL-N b^UJnpb
habuisse videtur. (Arab. dixit. Vicinnra videtux
Ca i:crn-i3 (•J^INn) ''•1"''1N1. Priores interpretes quid Jl5

in'h. l.vel interpretando vel corrigendo satis infeliciter cbald. bap i. q- pj'^ tlamavit cf. p. 3^3, et bnjJ vide ib.
moliti sint v. ap. Bochartum Hieroz. T. I p. 171. 172. In linguis Indogeruim. congruere videntur sanscr. cal
Lud. de Dieu Clericum et Dathium ad 1 Reg. 1. c. exclamare laudare Eichh. p. 216,
, gr. y.alno , lat. calo,
,

Beckium ad parapb. chald. Chron. II. p. 7. Michaelis in uude caZirnJae, angl. io call.) — Inde
suppl. p. 1271 et in Inre Mosaico T. III p. 332, adde
Bottclieri specc.p. 170: sententiam ei qnam propo- ?1p pl. niiip, nii^p m. vox. (Aeth. ^AI vox,

snimus simillimam secuti sunt Piscator et Vatablns. veibum, sonitus v. c. tonitru , arab. ijys dictum , sen-

n^lpQ f. locus quo aqua conjiuit. Jes. XXII, 11. tentia. Sjt. V^ , chald. bp vox. Etiam apud Phoenices
nipri f. 1) i. q. "[p^funis Jos.II, 18. 21. ;p frequentatur , maxime in formula 'd nbp , ^p saiD
audivit vocem alic. i. e. exaudivit preces eius Melit. 1, 4.
afspes (v. rad. in Pi.). lob. IV, 6 (v. de h. 1.
Numid. 1,2. 2, 2. 3, 2. 4, 3, '-laT bp SKfO Melit. 3,
p. 396 A inf.) XI, 20. XVII, i5. XIX, 10. XXVII, 8.
5. 6. Vide infra litt. c, «). Dicitur
Prov. XXIII, 18. XXIV, i4 al. h Tlipn t-^_ superest
alicui spes Ruth I, 12. lob. V, XIV, 7. Jer. XXXI,
16. 1) de i'oce tum loquentium , tum claraan-
hominum ,

17, sine dat. lob. XI, 18. Prov. XIX, 18. Thren. III, 29 tium (1 Sam. IV, i4 !nynn ;ip ib. 6), cantantium
,

(iip i^D^ qni pulchrae vocis est Ez. XXXIII, 32, bip
mpn CSS2 sine spe lob. VII, 6, nipn !TJ3N interiit
spes' Ps''lX, 19. Prov. X, 28. XI, V- 23.'lob. VIII, ni:y Ex'. XXXII, 18), plorantium ('^rz bip Ps. VI,
Zach.
iripnr! •'^•'aN captivi sperantes sc. libertatem 9, '»553 ibip-nN 'jn""' edidit vocem suam cuni fleta
i3.
IX, 12'. Transiate de eo quod quis sperat lob. VI, 8,
'
Gen. XLV, gemeiilium (Ps. CII, 6), iubilantium
2),
5. CXVIII, i5. XLII,
a quo quis sperat ( de Deo ) Ps. LXXI , 5 innN i3 : (n:-i bip Ps. nniri? bip Jer.
VII, 34) cet. strepentis multitudinis 1 Reg. 1, 4i. Dan.
n. pr. viri 2 Reg. XXII, i4 pro qno 2 Par. X, 6. De voce Dei loquentis Dent. IV, 33. V, 23.
3) ,

XXXIV, 22 nr;);n, in Chethibh nripin (obedientia). XVIII, 16 al. Gen. XXVII, 22 -ipyi bip bipn vox est :

vox Jacobi. lud. XVIII, 3 ct agnovcrunt vocem ado- :

nip V. riipn;:3 pag. 1121. lesceniis. 1 Sam. XXVI, 17. 1 Reg. XIX, i3 v!rN nrni :

bip etvox eum compellavit.

ecce bi^J '?ip3 alta voce —
1 Sam. XXVIII, 12. 1 Reg. XVIII, 27'. 28.' Esr. UI,
X^^ i. q. VP fastidire ( cf. tsps). Praet. t:;^ 12. Neh. IX, 4. Jes. XXXVI, i3. Prov. XXVII, i4, et
reperiri volunt in loco dubio Ez. XVI, 47 ?teque tamen
: in acc. bina bip Deut. V, 19. 2 Sam. XV, 23. XIX, 5.
in viis illnrum ambulasii et imitata es ahominationes earum 1Reg. VIU, 55. Ez. VIH, 18. IX, 1. XI, i3,- et sio
flra 'nnirVl tzp CSMS brcvi taeduit te et ir.agis perdite bip id. Deut. XXVII, i4, ^ns bip una voce 2 Par.
&'!
egislit/uam illac. Sed durins est qnod statuunt C3p ibi V) i3, •'bip (plena) voce mea Ps. III, 5. CXLII, 2,
impers. poni pro T]~ t2p , quum hoc verbum nuspiam alibi et sic Tjbip Jes. X, 3o (v. bn:;). Pleonast. dicunt:
imperBonaliter ponatur ct exspectes n;::p, n^p. Aliam vox verhorum alic. Deut. I, 34. V, 25. 1 Sam. X^', i
rationem hand contemnendam snadet Alb. Schultunsius lob. XXXIII, 8. Dan. X, 6. 9, vox precum Ps. XXVIIl,
 R. '>ip, Dip 1203 b?
r.
u%
2. G. LXVI, 19, vocc jleliis V. siipra. Pcr ellipsin bip (V. supra formulam phocn.). Ita etiambip ^^tn^ exaudivit
iion raro est : vox sc. auditur, vcl cvi vocem ! Cant. II, lob. IX, 16. Ps. CXLI, 1. />') 'c bipsVa^L; aurem —
8 : 'Til bip en roceni amici mei. V, 2. Jes. XIII, 4. LII, praebuit ct morcm gessit alicui Gen. XXVH, 8.'i3. 43.
8. LXVI, 6. Jer. L, 28 cf. lob. XXXIX, 24. Molaph. Ex. XVIII, Dcut. XXI, 18. lud. XX, i3. 1 Sam.
19.
vox tribuitur sanguini inulio Gcn. IV, 10. Dicitur etiam VIII, 7. 19. XIX, 6. Prov. V, i3. Jerem. XXXV, 8,
t'ox dc sermone Eccl. V, 2. 4, de rumorc Gcn. XLV, spcc. obedivit Deo ( homo ) Gcn. XXII, 18. XXVI, 5.
16. Jer. III, 9. Ez. XXVI, i5. Deut. VIII, 20. XIII, 19. XV, 5. XXVI, i4.XXVII,
2) de voce bestiaruni v. c. ovium balantium armcn- ,
10. XXVIII, 1. i5. 45. 62. XXX, 8. Jos. V, 6. 1 Sam.
torum mugientium 1 Sam. XV', l4, cf. Jer. IX, g du ,
XII, i5. XV,20. 22, exaudivit hominem (Deus)
19.
Linnitu equorum Jer. \'III, 16, de rugitu lconum lob. IV, Gen. XXX,
6. lud. XIII, 9. 1 Reg. XVII, 22. Ps.
10. Zach. XI, 3, de voce aviculae Eccl. XII, 4, turtuxis CXXX, 2. —
y) S bip; sa^ aurem praebuit et morem
Caat. II, 12, columbae Nah. II, 8. gessit alicni Gen. III, 17. XVI, 2. Exod. XVIII, 24.

et strcpitu rerum inanimatarum varii genc-

de sono 1 Sam. II, 25, obedivit Deo Ex. XV, 26. lud. II, 20.
ri»,
3)
tubae Exod. XIX, 19. XX, 18. Jos. VI, 5,
vehit Ps. LXXXI, 12. —
d) 's bip bt\> STit exaudivit Deus
""
citharae, Cstulae Ez. XXVI, i3. lob. XXI, 12 , tintin-
aliq. Gen. XXI, 17. '

nabuli Ex. XXVIII, 35 tonitru Ps. CIV, 7 aquarum

, ,
d) 2 bip T^a^n proclamari iussit in (terra) v.
slrepentium Ez. I, 24. XLIII, 2, catarrhactae ( Rau- ^"'ai-n no. 2.
schen) Ps. XLII, 8, pUiviae 1 Reg. XVIII, 4i cur- ,
?p chald. m. voa?, v. c. lugubris Dan. VI, 21 de ,
rnum et equorum (Gerassel) 2 Reg. VII, 6. Joel II, 5,
voce coelesti IV, 28, vox verborum VII, 11, de voce
flammae ( Geprassel ) ibid. , spinarum ardentium ( Ge-
tnbae III, 5. 7. 10. i5.
knister) Eccl. VII, 6 molaeXII, 4, flagelll' ( Knallen
,

der Peitsche) Nah. III, 2, etiam de sono gressuum (Schall ri^ipip (i. q. PT^bip) n. pr. virornm 1) Jer. XXIX,
derTritte) 2 Sam. V, 24. 1 Reg. XIV, 6. 2 Reg. VI, 21. 2) Neh. XI, 7!'
32 ( quorsum referenda videntur verba Gen. III, 8:
733 ?J?Mna DTtVN •'' tip), alarum complosarnm Ez. I,
aV. Ili,"i3, folii'' diVilsi Lev. XXVI, 36. bina bipn D^p fut. Dip^^, apoc. Dp; Gen. XXVII, 3i, Dp.;;

magno strepitu Jes. XXIX, 6. — MiiT' bip xar' iioxi]v ?]^ lob. XXII , 28 , convers. Dp^jji , Dpni , sed 1 pers.

est lonitru Ps. XXIX, 3 sqq. Jes. XXX, 3o. 3i. lob. DipNT Neh. II, 12. IV, 8. Ez.'ni, 23'" DpiJI 1 Reg.
XXXVII, Sam. VII, jo: iinj bip2 "^ Dr^-i^J.
2. 4. 5. 1
111,^21, Vlll 20, imp. Dip, Dp Jos. Vli,"io. i3,
,

c. He parag. —li^p praet. semel DNp (ut arab. ^li

Plur. nibip ioniirua Ex. IX, 23. 29. 33'. 34.'XIX, re. ,
)
XX, 18. 1 Sam. XII, 17, plene t]'-rN 'p Ex. IX, 28. Hos. X, i4, licet nonnulli codd. Dp
ribj; ^'rn telum tonitruum i. e. fulgur lob. XXVIII, 26. X) snrgere. (Phoen. semcl slandi, persistendi signi-
XXXVlii, 25. £cata in Trip. 1, v. monunim. Phoen. p. 216. Arab. f\ii
surrexii, in paucis formulis in plerisque stetit, ut hebr.
Spec. notandae snnt hae locutiones :
,

a) bip Nbj sustulit vocem, v. Nia3 no. 1, e, et no. 2 , et sic aelh. <J>*Ef^ ; stetit sq. , A stetit alicni

bip ^"«'ir! s. V. Cin. i. e. famulafus est , sq. -^OA.1 praefuit. IV. statuit,

b) «) ibip 'jn; edidit vocem suam , dc hominibus collocavit, adversatus est

"i^^d)^^'. restitit. Syr. ,

max. ad lletum Gen. XLV, 2 ipaa ibp-nN "in-ii. Num. : surrexit , stetit). Dicitur de eo , qui humi vel in lecto
XIV , i ad clamandum Thren. 11,7, ^^ vocandum
,
cubuerat Gen. XXVII, 3i. II , 23. Cant. V, 5 XXX
Prov. I, 20. VIII, 1. Jer. XXII, 20, sq. b vocavit (V>*5T?. 0;*n 1 Sam. XXVIII, 23, as"^3n bya 2 Sam.
aliquem Prov. II, 3, y-Ns bip 'Jn3 proclamavit in tena XI, 2), spec. de eo qui mane surgit (I^s. CXXVII, 2:
2 Par. XXIV, 9; de avibus cantantibus Ps. CIV, 12, Dip la-HUJo) de eo qui ceciderat Prov.XXIV, 16. Mich.
;

de leone ruglcnte Am. III, 4, de maris rugitu Hab. III, VII, 8 , qui in genua prociderat 1 Reg. VIII, 54 , qui
10, de strepitu multitudinis Jer. XLVIIl, 34, de nubi- sederat, unde NOS^ b^M Dip lud. III, 20, inViJM D^a
bus tonantibus Ps. LXXVII 18, de Deo tonante Ps. , 1 Sam. XX, 34, n'':!'^;^ Dip surgere de ieiunio (ieiu-

XVIII, i4. Am. I, 2. Joel II, 11. IV, 21. Jer. XXV, nantes enim et lugentes humi sedent 2 Sam. XIV 7 ).
3o. —
/?) ibipa 1n: pr. ediclit ( strepitum ) voce sua Esr. iX, 5. —
Imperativo additnr dat. pleon. Tjb "'^a^p
,

(cf. gr. §. i35, 1 not. 3) i. e. rugiit (sq. b? contra Cant. II, 10. Spec. est
aliqn.) Jerem. XII, 8, tonavit (Deus) Ps. XLVI 7. , a) assurgere alicui, verecundiae et revereutiae caussa
LXVIII, 34. (Pers. ^>>b :lj! vocem dare i. e. clamare, Jes.XLIX, 7 sq. v'-:y pers. Gen. XXXI, 35.
, Lev.
loqui). XIX, 32, nN^p^ Gen: XIX, 1. 1 Reg. II, 19.
c) «) 's bip S»'0 audivit vocem alic. i. e. aures ci b) Sexcenties praemiltitur verbis eundl, 'proficiscendi
praebuit XXVIII, 23, exaudivit
Gen. IV^'23. Jes. Gen. XXII, 3: ?|b'"i Dpn. XXVIII, 2: ^b XXIV,
D^p.
(Deus) aliquem Num. XX, 16. Deut. XXVI, 7. Ps. 10. XXV, 34. XXXI, Ti. Ex. XXIV, iS" Num. XV^,
V, 4. XVIII, 7. XXVII, 7. LV, i8. LXIV^ 2 Jon. II, 3. 25. XXII, i4. 21. XXIV, 25. lud. XIX, 5 sqq. al.
 R. mp 1204 :v

1 Saui. XXI, 11 : m3'i m^ fp^^-^ , XXVI, 2 : Ti»! a,-;«l, mitas, nam primo obortu peribis. Prov. XXIV, 22:
Gen. XXI, 32 :
Deut. XVII, 8
ir:i'^i Trapi
. . .
V;'^. : subilo surgit interitus eius,

r''r"i rel. etiani iiis omissis ipsum Cp cst in viam se

, d) surgere s. existere (auftreten), prodire dicitur
dare\s\ch aufmachen ) proficisci Gen. XXXI, 17. Jos. , rex novus post alium nascens eique succedens Ex. I, 8.
VIII iq. 1 Sam. XVII, 48, addito 173 loci unde quLs ,
(Num. XXIV, 17). 1 Reg. 111, 12. 2 Reg. XXIII, 25,
5.' 1 Sam. XX, 4i.
proficiscitur Gen. XXIII, 3. XLVI, it. dux. lud. V, 7, propheta Deu.t. XIII, 2. XXXIV,
XXIV, 8. Alibi vim habet aliquid cum irapetu aggre-
10, adeoque nova hominum aetas Gen. XLI, 3o. lud.
diendi 2 Sam. XXIII, 10: '3 -iv ti^r\th-i3 ?j»n np^ Ni;i. 11, 10. Ps. LXXVIII, 6. Sq. rnn successit in locmn
^T^ n;*3'. lud. VIII, 21: naT-riN i"^~n ^iyia c;5;i.
2 ^Reg.^XI, i ; n^V^^art ^":T-bs-nN nssri Di^m.'—
alic. Num. XXXII, i4. 1 Reg. VIII, 20. (Syr. >0£>

2 Sam. XIII, 3l et surrexit rex ct laceravii vcsles suas.

:
saepe de rege regnum adeunte BH. p. 11. 1. 1. 4. g,

lob. I, 20. 2 Rcg. XII, 21 ei surrexerunt ct coniurarunt

inier se. Jer. I, 17: surge et alloqucre populum. Esr. X,

:
jfis >Qi: ib. 299. 362, iAs ^ >QD Assem. III, 1,

5: surrexit et adiuravit principes. Prov. XXXI, 28: 591. 592, AaOjrj >Q.D BH. 2o5. 206 snccessit alicui,
surgenf filii eius et laudabunt eam. 1 Sam. XXIV, 5 sur- : arab, .\ju j.ls id. ),
rexit et ahscidit ora:n r'estis Sauli. Passim denuo aggre-
surgere dicuntur , qui e calamitate emergunt Jer,
e)
diendi vim habet, videlicet post quietem. Jos. VI, 26 qui :

LI, 64, qui opibus ct auctoritate crescunt, nostr. empor-

surgct et aedificabit urbem i. e. qui urbem denuo instau-
kommen Prov. XXVIII, 12. Dicitur
randam snscipiet. Deut. XXXI, 16I: surget kic populus et
scortabitur i. e. denuo scortari incipiet. In nonnullis f) de Deo
surgente ad iudicinm habendum ( Qciljab)
exemplis verboso oralionis generi inservit v. c. Num. Ps. LXXVI, 10, ad improbos puniendos Jes. II, 19. 21.
XI, 32 et surrcxit populus
: et coUcgit coturnices. Ex. — XXVIII, 21. XXXIII, 10. Ps. XII, 6. lob. XXXI, i4.
II, 17, licet etiam in nostris linguis ubique snrgendi verbo resurgcre, de mortuis in vitam redeuntibus lob.
g)
uti possis. (Arab. A'i sq. fut. ita utuntur pro aggressns XIV, 12. Ps. LXXXVIII, 1 1 . Jes.XXVI, 14.19, similiter
est , coeplt sec. Kara. i. q. >_Si j , v. c. ^j^ ci-^li suscitari ex somno Prov. VI, 9 , convalescere ex morbo
coepit plangere). Ps. XLI, 9.

Inde imp. Cip saepe excitantis est vel ad eundnm h) Sedere et surgere Ps. CXXXIX, 2 , iacere et sur-
V. c. Gen. XXVIII, 2, n:: c^p XXXI, i3, gerc Deut. VI, 7. XI, ig dicitur de universa vitae
n": t3?p
ratione. Denique
rti» D!ip"XXXV, 1, Clh^l D?p XLIV,'4, vel ad aliquid
aggrediendnm lud. VIII, 20: DriN i^ri D^p , Comm. 21 : i) surgere i. e. oriri dicitur lux lob. XXV, 3: i^3>
s:;ti aip, 1 Reg. XXI, i5: D';^!-; -nNuii Dsp, et fortius ^lw^llND'p!J 4*3
'''0 super quo non oritur lux eius? lux
etiam cum He parag. max. ubi Jovam excitant ad auxi-
, meridiana ib. XI, 17: nin D^p' D';'^— sa.
lium ferendum Ps. III, 8: :i::)^\Uiri "'^ l-!"::ip VII, 7. IX,
20. X, 12. XVII, i3. XLIV,27; LXXIV, 22. LXXXII, 2) stare se sisiere (hintreten). Vide supra usnm
,

8. CXXXII, 8. — Est
Arabnm et Aethiopnm. 2 Reg. XIII, 21 ^"'Van hs Dp'l
et constiiit super pedibus suis (und er trat auf seine Fiisse).
:

c) surgere hostiliter conlra aliquem , sq. by lud. lob. XXX, 12: :il::ip^ nrt'--: 7'"^ l:» ad dextram mihi
IX, 43. Jes. XIV, 22. XXXI, 2.
Am. Vfl 9. , stat soboles ista. XIX, 25:'i3:ip; "i:? 'bs 'jiiriS-': et poslre-
Ps. III, 2. LIV, 5. LXXXVI, i4, iN Gcn. IV, 8, mus Sq. 3 Ps. XXIV, 3
in pulvcre\ stabit. Dlp^ '73 :

1 Sam. XXII, i3. XXIV, 8 (sec. nonnuFlos \ Ez. VII, iliJTp Dip^3 quis adibit (cui fas est adire) habiiaiionem
11, 8od male), 2 Mich. VII, 6, <:sb Nuni'. XVI, 2, mcam sanciam ? De inanimatis , velut de aquis quae agge-
addito nnnb-tib Obad. 1 it. de teste contra aliquem sur-
,
ris instar stabant erectae Jos. III, 16, c. negat. non
gente ( p's! X5CXV, 1 1 ) sq. 2 Ueut. XIX, i5. 16. Ps.
, siare i. e. deiecta esse, de idolis. Jes. XXVlI , 9.
XXVII, 12. lob. XVI, 8 (cf. sn;»). Part. •'bs D''»,'^ Translate
snrgentes contra me i. e. hostes mei Ps. XCII 12, ,
a) pcrsisicrc, consistere (feststehen ). i Sam. XXIV,
et alia forma "«riy D"nipn 2 Reg. XVI ,7 ( sic ctiam 'bi n:Va>3 XIII, i4: D'pn Nb ^npbBJ?,
21 : riVD n-Dp^'..
Dn-aip Ex. XXXII, 25 cod. Sam. pro zir^^o^^) , saepius
et de rege 2 Par. XXI, 4 n-3N n^V"?^- '" ^V'^'"'- '^1^"- ^ :
c. suff. 'np surgentes contra nie Ps. XVIil, 4o. 49.
quum y?rmus staret in regno paterno quum sibi confbmas-
Thren. Ili,'62, n:^;3p Ps. XLIV, 6, :;^-:p Ex. XV, 7.
set regnum paternum. Inde persiare , perdurare i. q.
,

Ps. LXXIV, 23, v::p^ Deut. XXXIII, 11,' ttrr^-^-p^ Ex.

n72y, a::"nn. Am. VII, 2: ajpsi nip"' 't:. Comm. 5,
XXXII, 25. (.^irab. Ac .Li surresit contia aliquem
N^. I, 6.' iob. XV, 29: ib^n DDp; jJb. Ps. I, 5: Nb
hostis , Conj. III. id, i_j ^Li surrexit contra aliquem Sq. ^:Eb resisiere alicui
,
a:il!733 D''^^"! =I^P'. i. q. nJ:?
germonc). — Metaph. Ps. XXVII, 3: <tv D^pri DN
De
nan-a ^lsb (syr, 'iiajOQiik >Qr>) Jos. VII, 12, i3. inani-
si Hos. X, l4
bellum contra DNp me surgit. :

^•«TJSS lit^UJ surgil iumuhus conira populum luum. Nah. matis lob. XLI , 18: si quis gladium ci admoverit ''ba

I, 9 -^S D^a;;2 Dipn n; non bis surget contra vos cala-

: Dlpn non perstabit gladins , sed frangetur. (Arab. f^
 mp 1505 =ip

superfuit, supervixit, syr. XU) pcrstitit, mansit , opp. Jer. L, 32. Eccl. IV, 10, sedente.m (in solio) 2 Reg.
XIV, 9,
^d desiit Ephr. 3, 187).
IX,
XLl,
2.
II.
Jes. metaph. afflictum lob. IV, 4. Ps.
Spec. a) surgerc fecit i. e. fxci/nfi/ populum
b) mansit. Jos. 11, 11: U-^N^ ni") 11» HBp fib rwn hostilciuHab. I, G , adversarium (]wiD) 1 Reg. XI, 1 i,
martsil in ulloanimus , onincs animuai dcspondcrant. Jes. gq. b? contia aliquem Ain. V^I, i4. Mich. V, 4, cxcila-
X.L, 8 : B~ii'; Dip"' 13'nVN 13" rcr/ium Dci noslri manel vit fcram cuhantem Cen. XLIX , 9. Num. XXIV, 9.
in aelcrnum. Lcv. XXV^, 3o iliipb . Dpl et manebit : . . Translate ex.citavit nialuin contra (b") s. calamitatem
cmlori. XXVII,
19. Sq. b» Jes. 8 : OTMl XXXH, aliqu. 2 Sam. XII, 11. Eis. 23. Zach. XI, iG, XXXIV,
D'p'' ria^^TJ by isque Tnanct peisistit, constans est in nobi- sq. DJJ 1 Sam. llf, la. —
b) surgcre i. e. prodire iussit,
libus.

c)
(Arab. ^ ^J,c JS
sq. b pers. adsislere, aclcsse alicui, ei
perstitit in aliqaare).
opem fcrre.
cxcilavit (Dcus) iucliccs lud. II, 18, prophetas Jerem.
XXIX, i5, saccrdotein 1 .Sam. II, 35, regem in locnm
Ps. XCIV, 16: D'l""l^ Dy >; Dlp"" VZ (/uis mihi ailcst alterius (nnn)
2 Sam. Vll, 12, nasci , adolescere iussit
pugnanti cu?n improbis? [Arib. xJ |.Li id. Cor. 4, 126). (novam generalionein) Jos. V, 7 , crescerc fccit (planta-
tioneni) Ez. XXXIV, 29. b ''11 D^pfl cxcifavit semen
d) Translate , ratum jicri , de enitione Gen. XXIII,
Gen. XXXVIII, 8, et b DU; b^pnexcitavit nomen alicui
17. 20, aestimaticne Lev. XXVII, i4. 17, de consilio
capto lob. XXII, 28. Prov. XV, 22. XIX, 21. Jes.
Deut. XXV, 7. Ruth IV, 5. lo i. e. ei nasci fecit poste-
ros propagavit nomeu eius niatrimonio cum leviro inito.
XIV, 24. XLVI, 10, c. negat. ib. VII, 7. VIII, 10;
de praedictione Jcr. XLIV, 28 (opp. bE3 ) ; ratum esse,
— ,

c) staUiit (aufrichten ) , ut columnam 1 Rcg. VII,

valcre , de testimonio Deut. XIX, l5, de voto quod
21 , tentorium Ex. XXVI, 3o. Num. IX, i5 , cf. Jer.
quis nuncupavit Num. 5 sqq. XXX, X, 20, statuam Deut. XVI, 22, aftare 1 Reg. XVI,
32, lapides, cippum Deut. XVI, 22. XXVII, 2. Jos.
e) D DD bi> Dlp starc supcr nomcn tabulas
alic. in
IV, 9. 20, scopum lob. XVI, 12, valla et tnrres obsi-
referri sub alicuius nomine i. e. filium eius censeri , in
dentium Jes. XXIII, i3. XXIX, 3; it. resiiiuit casain
nomen bona eins snccedere. Deut. XXV, 6.
ct
collapsam Am. IX, 11. Metaph. restituit s. instauravit
f) D^^y w;5 1 Reg. XIV, 4. 1 Sam. IV, i5 ocuZi terram tribus Israclis Jes. XLIX,
, 6. 8. n'''?^ D'prr
alic. slanl , qui amaurosi laborat, quippe
dicitur de coeco , iunxit (pr. statuit) focdus, einen Bund aufrichteri Gen.
cnius pnpilla stet et solis Ince non contrab.itur. (Arab. VI, 18. IX, 11. XVII, 7. 19. 1 Sam. XXII, 8. Ezech.
^;;vjtlt o-*Ls id. , cf. Ui _yo[i de aqua congelata).
XVI, 60. 62. (Syr. iiUAri ^alnj id.). _ d) sustulit
3) vivere i. q. sam. ^VP Pe. et Aph. , unde Ezech. XXVI, 8 : n:2: ~';b5' D-^pni. — e) resusciiavit,
^lTTVP vivns , aeternns , 'iitCTi? vita. Vide Pi. no. 2 resurgcre fecit mortuum Hos. VI, 2 (parall. fl^nn) cf.
Jer. XXX, 9. Cf. Kal no. 1, g.
et uomm. t^pl , DnpbN -jaK populus.
2) causat. Kal no. 2 slare fecit (Ps, XL, 3), inde
Pi. d^p (in recentioribus maxime V. T. libris, ut a) consiituit regem Deut. XXVIII, 36. 1 Reg. XIV, i4,

aram. D'p, i<i«-C) 1) causat. Kal no. 2, vario nexu custodes lud. VII, 19. Jerem. LI, 12, speculatores VI,
a) ralum fecit , confirmavil Ruth IV, 7. Esth. IX, 29. 17, pastores XXIII, 4, popuhim (Deussibi) Deut.
3i init. evenlu comprobavit Yaiichunth Ezech. XIII, 6.
,
XXVIII, 9 , terminum
4. b) consislcre,JProv. XXX,
b) sq. bs iniunar-j* alicui aliquid , pr. «anariV aliquid alteri persistere fccit confirmavit (befcstigcn)
( feststellen) i. e.

imponendum (cf. chald. bs D'~ iureiurando adegit aliquem, V, c. solium (regnum) 2 Sara. III, 10. 1 Reg. IX, 5.
pro hebr. S^^i-ri Gen. L, 5. Jos. II, 2oTarg.). Esth. 2 Paral. VII, 18, ratum fccil aliquid (%'otum) Num.

IX, 21. 3 1 med. Inde vb» D'p in se suscepit, pr. sibi-

XXX, i4. i5, vaticinium i. e. implevit Jes. XLIV, 26,
praeslitit promissum Deut. IX, 5. 1 Sam. I, 23. 1 Rcg,
met ipsi ininnxit Esth. IX, 27. 3i extr. c) (iusiuran-
dnm ) praestitit Ps. CXIX, io6. 2) trans. Kal no. 3 — VI, 12. XII, i5. Neh. V, i3. IX, 8. Jer. XXIX, 10.
XXXIII, i4. Dan. IX, 12. Ps. CXIX 38, id quod
vivum servavit Ps. CXIX, 28. ( Saepius in Targg. pro ,

hebr. !Tn, rr^nn Jos. VI, 25. XIV, 10. Jes. XXXVIII,
inravit Gen. XXVI, 3. Jer. XI , 5 , stetit pacto Jer.
'• ''' XXXIV, 18, exsecutus est imperium 1 Sam. XV, 11.
iC).
l3. Jer. XXXV, 16, consilium Jer. XXIII, 20 persol-
Pil. D^ip Kal no. 1 exslruxit, instauravit
1) causat.
rninas Jes. XLIV, 26. LVIII, 12. LXI, 4. 2) intrans. — vit votum Jer. XLIV, 25. — c) subsislerefecil,
,

sedavit
(tempestatem) Ps. CVII, 29.
surrexit. Mich. II, 8 dudum populus meus dJ:ip^ 3""Nb
:

tanquam hoslis insurrexit. Vulg. consurrexit, Al. dudum Hoph. Dpm

1) statu1u7n est tcntorinm Ex". XL, 17.
populus meus in hostem sibi ercxit sc. me Deum , quod ,
2) constitulus est 2 Sam. XXIII , 1 ( ubi mnlti codd.
quaesitum est. Nil autem dubitandum qum Pil. , pari- Di;rt). 3) servaia esi lex. Jer. XXXV, i4.
,

ter atque Piel , vim intransitivum habere possit. Hiihpal. Djpipnn surrexit hostili auimo Ps. XVII,
Hiph. b^pll Kal no. 1 surgere Jccit , sur-
1) cansat. 7, b in aliqucm lob. XX, 27.
sq. Part. c. suff.
gcrc iussit in terra iacentem 2 Sam. XII, 17. 1 Sam.
, •'7372ipn7: adversarius meus Ps. LIX, 2. lob. XXVIJ, 7.
ir, 8. Ps. CXIII, 7 , lapsum Deut. XXII, 4. Am. V, 2. (Aethiop. •f$'(D<^: id.).
 R. Clp 1206 cip mpa
D1p> chald. i. q. hebr. i) surgere Dan. III, 24. D'']? cbald. slalutum, edictum Dan. VI, 8. In Targg.

VI, 20. Ante verba aggredieiidi (v. hebr. 1, c) Dan. saepe pro ph, n-"'!^. Syr. l^cun id. Sam. 'iiAlTl?
VII, 5. Esr. V, 2; exsisicre, piodire de rege regno , ,
foedus ,
pactura.
Dan. II, 09. VII, 17. 24. a) slare Dan. II, 3l. III, 3.
VII 10. 16, it. durare, mnnere II, 44. D'j? adj. chald. manens , durans Dan. IV, 23. Syr.

Pa. D'p. staiuii. C:;p D'p statuit statulum L e. man- iiQ*C et iiOQA£> id.
dalum dedit Dan. VI, 8.
^ph. D^prt Dan. III, 2 sqq. c. su£F. nSl^ptl Dan. V, P'' ( quem erigit Dens ) n, pr. virorum 1 Par.
11, 2 pers. n^S-- III, 18, fiM/Evl I^I' i4fut'. d'>p''^ II, VIII, ig'.' 2) ib. XXIV, 12.
44. IV, i4 et b'<pn'; V, 21. Vf, ib, part. D-ip^T): II, 21
Dan. D-lp^ m. quicquid vivit in terris Gen. VII, 4. 23.
1) surgere i. e. prodire , exsistere ycci/ (regnuDi)
Deut. XI', 6 a rad. Dip no. 3.
2) slatuit, erexit v. c. statuam Dan. III, 1 sqq.
,
II 44.
3) constiluit regem Dan. II, 21, praefectum V, 11, arab. .Jkii populus,
DlpP^i i- <!• v, pag. g3 B.
sacerdotes Esr. VI, l8, sq. h'J pracfecit Dan. IV, l4.
V, 21. VI, 2. 4. 4) confirmavit Dan. VI, 9. 16. D1p53 pl. niaip73 utriusque scxns vc. (sed raro
Hoph. QY^O f- fT?'P.O *''''^' ^^"- ^^^' *' "^^ *'*' fem. , Gen. XVIIl, 24. lob. XX, 9 pl. 2 Sam.
in sing. ,
legendum etiam' Comni. 5 pro Drpii. Minchat Schai :
XVII, 12 Chetbibh) 1) locus, pr. statio a stando cf. ,

nriD siuna inN -isoi V?2p Piuni 'N!in ooi i" coi^icc G ,,
Hispanico He habet Chatcph-liamez , in alio Chaleph- germ. Slelle, Slatt , Stiitie. (Arab. ^Uw, aethiop.
Palach. Chateph-Kamez tuetur etiam Cod. Lugd. c. f^SE^fP'^ I locus standi, statio , status , commoratio :

Mas. teste Coccejo in lex. et edit. Francof. iSgd. In

aliis est rapM.t quod ex nM^pii orlum videtur. usitatius est Phoen. Dpa locus , oppidum
..L)C/s locus.
V. c. u;aT23 Cpa oppidum Solis , nnm. Jubae min. , it.
n53j5 f. cuhnus segetis ( quippe qui ereclus ste')
macom Plant. Poen. V, 1, 1, macum ib. Comm. 11.
cufmi, seges in culmis sians , messi tere matura (Jes.
coll.
Blacuma n. pr. oppidi Syrt. ) Gen. I, g. XIII, 3. i4.
XVII, 5). Exod. XXII, 5. Deut. XVI, 9. XXIII, 26. XXII, 3. XXVIII, 11.17. Eccl. III, 20. VI, 6 et saepe.
lud. XV, 5. Hos. VIII, 7. 2 Reg. XIX, 26: [le^iuj
Gen. XXIV, 23 pbb 13b Di-73 locus est nobis ad per-
:

n?2p 'isb ruhigo ante culmum i. e. seges rubigine laesa, nociandum. 25. 3l. iJS Dipa locus angustus Num.
antequam in culmos excreverit. Plur. ni72J3 lud. XV,
XXII, 26, ninu 'a locus mundus Lev. IV, 12. VI, 4,
5. (Chald. id. et statua).
iain|5 'a locus sanctus Cxod. XXIX, 3i N?3a 'J3 locns ,

lllQp (fort. segete abundans) n. pr. oppiui Gilea- immundus Lev. XIV, 4o. Dipy~b33 quovis loco , nbi-
ditldis lud. X, 5. Memoratur oppidum KufioiJv cnra cunque (est) Nura. XVIII, 3'i. Prov. XV, 3. }.-];

Pella aliisquc urbibus Peraeae ab Antiocho captis Polyb. b Dipa locum assignavit alicui , vel ad sedendum 1 Sam.
5, 70 §. 12. IX, 22, vel ad habitandnm Jos. XX, 4. 1 Sam. XXVII, 5,
riBip ]AiDQ£5 sed lud.XX, 36 est : cessit alicui (nostr. jemandem Platz
f. 1) statura (aeth. <|>P^ .'
syr.
machen). b Dip73 Qlifl locum assignavit alicui Ex. XXI,
id.) a) hominis. Cant. VII, 8. 1 Sam. XVI, 7: PI3.T
i3, ad habitandum 2 Sam. VII, 10. i Reg. VIII, 21.
Sn73ip. XXVIII , 20 et cer.idit in terram in?:ip Nba
:
Sq. genit. •jair; Dipa locus cineris Lev. I, 16, !^:pa 'a
toius quantus erat, tota corporis mole (solang erwar).
locus gregibus aleniJis idoneus Num. XXXII, 1, T]T biplJ
Ezech. XIII, 18: !^?:ip~b3 cuiusvis staturae homines.
arboris, plantae. ~aip naa altae staturae hohen
locus ubi Davides sedere solebat 1 Sam. 25. 27. XX,
b) (
Spec. locus alicuius e.st a) locus habitaiionis (Wohnort).
Wuchses) Ez. XXXI, 3, iiaii? nbD'i3 humilis statnrae Gen. XXX, 25: ^X^isbl ''nipa bN h3'-N. XXIX, 26:
XVII, 6. Dicunt riMip iinaa Ez. XIX, 6. XXXI, 5,
et Wipa naa XXXI,' 10. i4.
:

naip •'^T altae staturae

^aaipaa p
i^i??'' '^i'- ^um. XXIV, 11. lud. XI, 19.
•'SySSri Dip72 habitatio Cananilarum Exod. III, 8 DlpT: ,
(arbores,' metapli. de militibus) Jes. X, 33. T^T^lN n73ip
Qifn habitatio thoumPs. XLIV, 20. 11 'a'5 Dip73 Jes.
proceritas cedrorum eius i. e. cedri eius procerae XXXVII,
2I. — 2) altiiudo rei Gen. VI, i5. Ex. XXV, 10. 23.
XVIII,
iTSip?:
7,
lil»
Proverbialis locutio est haec lob. VII', 10:
^5'1^3"' t<b non amplius novit eum locus eiua
XXVII, 1. XXX, 2. 1 Reg. VI, 10. 20. 26. VII, i5.
e. oblivioni totus traditus est. Ps. CHI, 16, cf. lob.
i.
16. 23. 3G. 2 Reg. XXV, 17 al.
XX, XXXVII, Adde XVI, 18:
9. Ps. lo. lob. "in^^ hH
nl*apip adv. erecto corpore Lev. XXVI, l3. Cod. ^npJ>Tb Dip73 ne sit locus sc. commorationis clamori meo
S.am. nia'3''p. i. e. nusquam commorelur , sed sine raora ad Deum per-
feratur ciamor nieus. b) locus quo aliquid reperitnr
D 'p m. n. acl. surrectio hostilis contra aliquem (v.
(Fundort). lob. XXVIII, 1: est ariTb Dipa , pamlL
rad. no. 1, c), inde concr. ^iaap lob. XXII, 20 i. q.
n^^tip adversarii nosiri. Sic etiam
Ni:i73. Comm. 6 T^EO Dip7j. Cf. 12.23.:Statu con- —
structo in hoc. vc. saepe utuntur etiam ante nON , max,
ri53''p f. n. act. surgere, surreclio Thren. III, 63. in formula T^N aip7j2 Lev. IV, 24: tonizJi -\i'N Dip733
 R. ]ip, Jip 1207 naipn — yip

nVrn-rN. 33. VI, 18. XIV, i3. 2 Sara. XV, 21. ( Comm. 17 — 24) lum artinm inventores erant , tura
1 lleg. XXI, ig. Jer. XXII, 12. Ez. XXI, 35. Hos. aTtnorum fabri (cf. sjt. ( ^ i J^ faber) violenfia famosi.
11, 1 , -d f^p-q bit Eccl. I, 7, ante riT relat. Ps. CIV,
Etymo nominis Gen. IV, l ita alluditnr , nt rad. l'p
8 (alibi st. absol. retinetur, nt niTN dipy-bs Jo». I, 3.
eodem signiGcatu accipiatur atque n:j5 (creavit cf. . Ls
Deiit. XII, i3. Ex. XXI, i3. lud.' XVHI, 10. 1 Sain.
XX, 19. Jes. XIII, 7): in recenlioribus
VII, u3. Jer. jned. Je i. q. liJ'' formavit, concinnavit) : peperit Kainum
antem V. T. libris -ilCN Dipa , tJ Cipy loco quo quadam (q. d. creaturam ) et dLrit : marem procreavi (''n'':p) i. e.
loquendi nbertate dicitur pro ubi (1. q. li:;NS, "11L;n ) pepcri iJeo adiuvantc, Al. peperii Aainum (q. d. Kttj-
uhicunguc. Eccl. XI, 3: Nl""; D'SJ yS^T. bE">d Dip73 ubi aiav , EnixTtjZov ) et dixil: nacta sum marem cum Deo.
cndit arbor ibi est manet. Esth. IV, 3.
, Vlll, 17. Ez. Quum vix dubitari possit, quin hoc nomen, paritur atque
V^I, i3 , et similiter iam Gen. XXXIX, 20. XL, 3. Adam, Ilebel, vel primitus Ilebraeum sit vel ad Ilebracae
linguae similitudinem innexum , de genuino etymo qnae-
(Eodem pleonasmo Syri dicunt ? '^l ubi, iibicunque
rere licet qua in quaestione vero nil propius est , quam
:

Mt. VI, ig. Joh. III, 8 et saepe , Aegypti TIJU.A "G 1'p lanceam s. telum significare , ut no. 1, quod cum

loco quo i. e. ubi). ^''p^ s^- genit. Jes. XXXIII,— cacdibus ipsius Kaini et posterorum (IV, 23. 24) bene
convenit. —
b) gentis Kenitarum ( v. •';"p ) Num. XXIV,
21 ponitur eliam adv. pro loco , pro (arab. .,lx< Cor.
22. lud. IV, II. —
c) oppidi tribus Judae, c. art. Jos.

4, 24, syr. Asoj locus et loco), et sic "iipij fiip^.3 XV, 57.
quod (anstatt dass) Hos. Spec.
loco eius
2) nostr. Ortschaft generalins vc.
II, 1.
quod et oppi-
•
O^^P f. pl. ni — , semel &•>— Ez. II, 10 1) carmen
, ,
lugubre, elegia (v. rad. Pil.) 2 17. 2 Par. Sam. I, XXXV,
dum vicum complectitur ( cf nostr. Stadt i. q. Statt,
et .
25. Am. V'III, 10. Ez. II, 10. XIX, i4. bs nrp N\»;
utrumque vet. germ. sup. stat). Gen. XVIII, 24. XIX, sustulit carmen higubre propler aliq. Jer. IX, 9. Ez.
12. i4. XXIX, 22. XXXII, 3. XXXIII, 17. vjs^N
XXVI, 17. XXVII, 2. XXVIII, 12. XXXII, 2. Am. V,
Dip72n lud. XIX, 16. isipa iri; Ruth IV, jo; it. I , sq. bN Ez. XIX, (sed Jer. VII, 29 b? dicitur de
I
regio lud. XVIII, 10. D2ffl BipQ regio Sichemi Gen. loco). — 2) n. pr. oppidi in tribu Judae Jos. XV, 22.
XII, 6 (al. Sichem oppidum).
'^/P. Gen. XV, 19. lud. IV, 11. 17. 1 Sam. XXX,
mQ ij'-n f. siandi rcsistendiquc facullas Lev. XXVI, 29 , deiect.
37 , V. rad. no. 2, a.
''3p, I Sam. XXVII, 10, 'i-p I Par. II, 55 (ubi

Caipn m. i. q. Daipn^ adversarius Ps. CXXXIX, complures codd. -i^p) n. gent. Kenila, coll. Kenilae,
ai. gens Canaanaea (Gen. XV, 19), cnius aliqiia tribus Cho-
babum , Mosis socerum phylarcham habebat ( lud. IV, ,

j*p vel j p iu Kal inusit. Prob. 1) tutudit (cogn. II et I, 16, ubi nil dubito cum LXX reponere ';3!| ,

'^'pn 23'n ) , Midianitis cognata (certe Chobabus alibi

p;). Arab. ..Li med. Je cndit ferrum. Syr. UJ-.^ chald. Midianita appellatur ) , dein inter Amalecitas 1 Sam. XV,
faber ferrarius, aerarius, argentarius. Inde ^'p no. 1.
^3\"3 6. XXVII, 10 , et in montanis quidem habitans Num.
a) pulsavii fides , inde cantavil ad sonum fidium , v. Pil. XXIV, 20. 21. Cf. ^'p no. 2, b. De una Kenita-
rum familia inter Naphtalitas habitante v. lud. IV, 11.
et rr:'p. (Syr. ]Aj_iX) sonus musicus i Cor. XIV, 7,
canticum qaodvis BH. p. 38. Assem. bibl. I p. 47, spec. LXX. Vulg. Kivutog, Cinaeus. Syr. j-»J_iX). Posterin»
jfabrum significat vel ferrarium vel aerarium et argenta-
Ingnbre. Arab. x^i ancilla [ut .^ servns],, sec. rium, et idem significare videtur hebr. ''^-p. Targ. in
nonnnllos cantatrix, (idicina quo de usu v. Abulph. , Gen. et Num. ponit nN33bTa ''Nab'iC ( quod Vers. Sam. ,

dyn. p. 9 et fcruntur filiae Kaini primae fecisse inslrn-

: in Gcn. ante ':''p inserit) cuins nominis caussam babes ,

menta musica et cecinissc ad ea inde Syriaca lingua can- , 1 Par. I. c. ubi Kenitae repetuntnr a Nybto, filio Caleb.
,

ticum appcllatur 5Ci>3 per Kesra , x<"5l <tit

{^'^i
"Wh- (*^'' faber, vel teli iaculator?) n. pr. patriar-
^O^L) 'iSji ioUi*]l ei Arabes appellani ancillam cania-
chae autediluviaui e posteris Sethi Gen. V, 9. i Par. 1,2.
iricem KJLo per Faiha ).

3 pl. f. fut. .'^pipn Ez. XXXII, 16, spec.

Pil. •jpip
— ^ii -
^^.i

cecinit cantum lugubrem , plene ~Vp ^^lp 2 Sam. I, 17. ^*P rad. innsit. De mea sententia 1) i. q. "^^p

Ez. XXXII, 16 , sq. bv 2 Par. XXXV, 25. Ez. XXVII, ( cf. ~s litt. ) fodit, scalpsit , unde Sp?)'. Inde 2) i. q.
32 et ^N 2 Sam. III, 33 super aliquem, aUquid. Part. arab. pUj med. Waw
I. VIII. inivit jemellam camclus
f. nirrp^ praeficae Jer. IX, 16. admissarius , a fodiendo , cf. ad n2T p. 4i5. Inde
m. 1) lancea, a cndendo dicta 2 Sam. XXI, 7ip Ez. XXIII, 23
an. fUi Bahylonis et
).(y(\a. :

16 (sec.
'{'^P
LXX. Vulg. Targ. ) — 2) n. pr. filii Adami omnes Chaldaci J'ipi yiir"! TipE praejecti et divites et prin-
primogeniti, fratricidae Gen. IV, 1 sqq., in,.cuius posteris cipes, Aqu. inici/.iTiTrjg xa\ TvQuvvog xal xoQvcpaXog.
Qqq qqqq
 R. qip» V? 1208 mp- - V?
Hieron. nobiles, tyranm et principes. Rascbi : Q-iT^pD apn , ang!. npe (Hesych. u/ijSuva^) natum existimarunt
D^D^biBl Qi-iTa. Kimcbi; sr^J ]31 T-ps r:3 mpD (v. Graff. althochdeutscher Sprachschatz i, IJ9. Bopp
bna -i-ijb iNn ao ^'''p pi bna an:!;. Quod contextus glossar. sauscr. 65 p. ) gutturali ab initio abiecta , ut
flaoitat et intpp. modo laudati exprimunt, id probabiliter sauscr. kam , amare.
vindicarunt J. D. Mich. (suppl. p. 2176) et Rosenm.

Sip admissarium explicantes, quod ad principis potestatem y Ip i. q. y"'p no. III, unde ni:»:i|5 q. V. sub rad.
translatum sit coli. ^3 admissarius, princeps, Excerpt. laudata.
Hamas. p. 366. Adde de hac metaphora Arabibus trita
I st^'l Jfc-i^ admissarii poetarum quomodo inscribitur , I. l**p 1) lacdio habere, fastidire. (Chald. ^'ip
coileclioni poetarum insigniorum , «.j/s admissarius , «tj .s
id. in Targg. saepius pro DN?3. Convenit hebr. t31p,
^jvjl heros seculi Har. 6, 198 Sch., f,yi
camchis admis- aeth. 4^iHfn: fastidivit, ^dX/i^'. fastidiosus, adde
sarius, dominus, princeps familiae heros vit. Tim. I,
il. ,
*I*^f O I taeduit eum
aram. t2:p. Originem pono in
,

2i4 Mang. Ibn Dor. ii/Sciieid. In i-ipi svd paronomasia vomendo, ila ut pr. onomatopoet. sit, sicut verbum germ.
est et proverhiale quiddam ; in locutionibus proverbiaii- consonum. Litleris eaiollitis inde ortum Mip q. v.).
bus et parouomasticis autem nniltus est rariorum vocabulo- Sq. a pers. et rei, quam fastidimus Gen. XXVIl, 46. Lev.
rum usus. —
LXX. Symni. Theod. fuxovd y.iu ^ovi y.ui XX,'23. Num. XXI, 5. 1 Reg. XI, 25, Prov. III, 11.
Kovi et sic Targ. et Pesch.
, atque receutiorum haud — 2) limere, angi , sq. "«IDa Ex. I, 12. Nuni. XXII, 3.
pauci tria ista vocabula nomm. propria locorum Babylo- Jes. VII, 16: ierra ^''abn' 'iuj ^:^13 Yp nnN "laiN cuius
niorum esse voluerunt sed ne dicam eos frustra ia bis
, ,
duos reges lu limes. ( Sic plura verba taedii transferuntur
locis alibi commonstrandis laborasae renitet etiam con- ,

ad timorem , ut u;p taeduit , syr. «-^J.£> timuit vehe-

textus, qui appeliativa postulare videtur.

Jpyp m. siigma, nola cuii incisa (vel inusta). nienter. Arab. .^^ fastidivit et tiniuit, J.xi taeduit el

Lev. XIX, 28. Talmud. spsp, i"pyp fodere v. c. de timuit Ham. 326. 438 Sch., cf. nostr. Grauen haben
gallina, snSbdere, deiii iuciderestigma, v. Buxt. col. 2082, vor etwas. Contra chald. p1i> in Pe. pr. est angusliis
premi, arclari, angi ( i. q. plS), dein et iaedio ajjici
i. q. yip Gen. XXVII, 46).
B^p rad. intisit. i. q. C]p3 no. 3 in orhem ire. Inde Hipli. V-pl'! causat. Kal no. 2 timore affecil, ierruit,
nrbem obsidione regionem invasione bostili. Jes. VII,
,

ilE^pri ut solis Ps. XIX, 7.

f. circuiius,Inde 6 : ascendamus in Judam iTIi^cpjl ei terreamus eam.
decursus niQtnlofitvwv iviavTiiiv Od. 1, 16,
aniii ( cf. Kimchi: m:wi npi:£ 'f:y is^^a^dbD ij:ip^'i) nnb nayj.
annus pr. orbis iiade annulus ) Ex. XXXIV, 22: rDlpn
, Ita Arabes ntuntur verbo y^^j^o III non solum de nrbe, ,

r;;uji"7 acc. ad (post) decursum anni i. q. n RDspnb 2 Par. quam quis obsidione terret vit. Tim. p. i33. 276 Gol.
XXIV, 23; dccursus temporis i Sam. I, 20. Sed pere- I, 460. II, 344 Mang. , sed etiam de regione, quae inva-
grinum est sione terretur ib. pag. 29 Gol. I p. 91 Mang. iterum
C|1p 1 Reg. X, 22. 2 Par. IX, 2I simiae
invasit Choaresmiam omni apparaiu numerosoque exercita
pl. a-Dip
a Salomonis classe ex Ophira advectae. Ita vett. intpp. insirucius LJ^jS-L/^Sj LS^^oL^ et obsedit et ad angu-
LXX nid^i]y.ot. Vulg. simiac. Abulw. liSUAJ^j O^i D^^Dip slias redegit eam ,
qui quidem locus favet opinioni a
Hitzigio ad propositae, qui suff. n:~ ad terram
•ijj\ »j5 siiprr !^T VDD ]>s -(birt bsi J^jJi"^! Jj.» 3, y^ )i. I.

Judae, non ad Hierosolyma referendum existimat. Cele-

i. e. 'p simiae , et ila eocplicaiur in diclo Tahn. quicunque
rum a me non impetro quin virorum doctorum indicio
in mnnihus inccdii , id cst simia. Kimchi : TJ^b^ N'a^'(!3 ,
submittam coniecturam, in quam plus semel paene invitns
sed Targ. et Pesch. (unde Arabs oljS"ii simii) vc. hebr.
incidi, Quid enim si legafur !i:p'':;: coll. Jes. XXIX, 2. 7?
retinent , ut Aramaeis etiam cognitum , idque firmatur

Cod. Nasaraeo , in quo |.aQ£) manifesto simias significat II. l^"ip tantummodo in

II, 86. 3o2. Idem vocabulum Graecis frequentatur y^pl": expergcjactus est (qnod Hebraei active
Hiph.
apud quos xT^noQ ( Agatharch. 38. Diod. 3, 34. Strab. cogitasse videntur, gr. §. 52, 2) i, q. yp^ , sed
i6 p. 775. 17 p. 811 Casaab. Aelian. 17, 8. Plin. 8, (praeter 2 Reg. IV", 3i) nonnisi poet. , Ps. III, 6.
19 s. 28 ) et xiiiJog (Sfrab. 1. c. in compl. codd. in al. , XVII, i5. LXXIII, 20. CXXXIX, 18. Jes. XXIX, 8.
etiam xtTflni; an. 2, 8. 9) de variis simwrum
Arist. hist. Prov. VI, 22. Joel I, i5 (de ebrio). Transfertur a) aj
caudnlarum speciebus dicitur (v. Lichtenstein de simiis numen, inip. rii:'pJ1 expergisccrc! ad auxilium ferendum
vpterum p. 60). Et Graeci autem et Scmitae vocem una Ps. XXXV, 23' XLIV, 24 (ubi additur cur dormis, :

cum re ab Indis arceperant , nbi simia sanscr. et malab. Jova?). LIX, 6. Hab. II, 19; b) ad eos qui e sopore
(v. Missionsber. 38 p. 23o. 39 p. 428) est kapi ( pr. mortis expergefiunt 2 Reg. IV, 3i. lob. XIV, 12. Jes,
celer , agilis ) , nnde nuper eliam germ. .^Jfe , anglos. XXVI, 19. Dan. XII, 2. c) Ez. VII, 6: Vpn y^.n N2
 R. ]np, -np i;>09
VP
~ np
n""bN i'emt fnis, eTpcrgiscilur i. e. insurgit conlra 1c, aesias , max. media acstas , fervciitissimum anni tempus.
ubi observanda est paroiiouiasia. LXX apud Tlicodorc-
(Arab. l^fi , larius J^^i media aestas, mensibus Julii
tnin : ihjyfiQltri nQui rrf. Sed Pescb. «,a2a^^ «£!* '"
<( >

qnasi seriptum sit piJjn vcl p'::N. et Augusti , nain quae veri propior est appcllatur v_aj-o.

^^ secare, rcsccare, Arani. t:'',", 1-4 jiC id. , nasor. t2'a id. Inde verb. Jili
III. |^*ip r Ip '• '!• V^P
aestiva habuit, ferbuitdies, sed hoc ut media aestatc :

spec. capillum (cf. a secando,

nis^p), inde y^p spina ,

vulnerando dicta, <!t y^^p pr. resectio, messis, dein acetas.

secundarium est). Pr. XXXII, 4: 'riains. Prov. yp
VI, 8. X, 5. XXVI, 1. XXX, 25. y-^prt n4 domus
Ab boc nominc diictum est 2) denoni. aeslalcm agcre Jes. acstiva Am. ,111, i5. Ampliore significatu etiam ver
XV'III, G. Opp. t]-in hiemavit q. v. no. 2. (Arab.
complectitur et opponitur voci C)-)n, quae atictumnum et
_^Li med. Je. id. ).
hiemem comprehendit v. h. v. LXX ter onwpa, quin-
,

yip m. 1) III, 1. Ezcch.

spina ( Dorn ) v. rad. quies &iiJog: respondct semitico y^p
prius accurate
XXVIII, 24, collect. spinac ( Dorngestriiuch) Gen. III, ^aS, posterius potius l^sp tempus inter ver et
est ,

18. 2 Sam. XXIII, 6. Jcs. , i3 , plur. a-iiip XXX U aestalem intermedium, sed y-p ampliore signiCcatu etiam
spinae lud. VIII, 7. iG. Ex. XXII, 5. Jes. XXXIII, 12. ver compruhenderc vidimus. b) Jruclus arborei, max.
Jer. IV, 3. XII, i3. —
2) n. pr. virorum a) 1 Par.. ficus. Am. VIII, 1.2 (cf. Jer. XXIV, 1 sqq. ). Hieron.
IV, 8. b) additoart. Vipri Esr. II, 61. Neh. III, 4. 21. poma (non, ut Winerus habct ficus , quod vc. gener. ,
i

VII, 63. 1 Par. XXIV, lo^ eliam dc ficubus dicitur v. iexx. Targ. t3'p ^zvo extremi
fructus aestatis , int. ficus serotinas , opp. praecocibus.
mj»lp f. pl. cincinni, spec. antiaea praecidendo dictac.
2 Sam. XVI, 1 y^p_ mxTi int. y-p nibai r.x-z (p. 3ii )
:
Cant. V, u. 11, IjXX. i^iooTQvyoi. Hieron. comac Abulw.
(;;w,L«Jt Olj! Uj^5 '^'i»^ i>**.?^5 -*^ <^j-i
centum palalhne ficiium ( LXX
t^fUTOv (foliiy.ig, al. ut Ald.
i^ (-^^^) Compl. TTuXd&cii), Vulg. centum massae palatharnm.
significat capillos Jrontis aut propendiilos eius, yortasse
Targ. ccntum Nnb^2~ 'ffz vascula (formae) palalharum.
pilos genarvm. Pesch. retinet IZ.OD, quod reperitur Abulw, ^j^LJi (^•.r*j'. Kimchi: V^pi '['•w"n'":r! niT^E.
etiam Ezech. XLIV, 20 pro hebr. yi-: , et Ephraem. II Ibid. Coram. 2. Jerem. XL, 10. la ( ubi Targ. ilerum
scribit j^^CLC
Nnba'l). Vide quae disputavit Faber ad Ilavmari Ueob-
457 (Ferr. Castellus vitiose l-^^cic).
p. ,
achtungen I, 387 SgS. —
Spec. autem aniias intelligere snadet arab. i.,^ capillus
^12^1? cxtremus , v. rad. yjip.

frontis, antiae , a ^jSi resecuit capillum (cf. hebr. 'Siitp

n^p ybf?fr« aquam (nach Wasser graben). 2 Reg.

nXE s. v. y^p)' ij^i^sAi cui antiae resectae sunt , u^iiw
XIX, 24. Jes. XXXVII, 25. Inde -lip^. (Arab. jli
forfex. Pro ni:;i~ complures codd. apnd J. H. Mich.
sine Dag. legunt niril]; quod tueutnr i4 codd. Kennic,
: med. Vav , excidit e medio , et . ^ i. q. . ^z. unum
qui dnplici Vav habent m:i"np (nixrp), dno alii V^av
littera prorsns carent m::p (nisp). Equidem hand scio ocnlum cCbssum habnit. Radicem bilitteram ip fodiendi
signiCcatu habes etiam in -ip'i ipn , , Ij^: , -ip5>, it. IIS
an scribendum sit niS^p (coll. arab. icis) vel sine Dag. rTi3, irs; ni» no. II , -\m).
niaip (coll. sjT. (i^Q£): formae enim ni:;ip
Hiph. (inf. T^prt, 2 pers. praet. n^iptl promanare )
, ni2:-ip
yfC!<aquam puteus, metaph. aliquis malum Jer. VI, 7.
a |verbo i» quiesc. aualogia carcnt licet ab his verbis ,
Pilp. ip*p i) siiffodit , radicitus evertit parietem
passim deriventur forniae qnarum Vav mobile est ut ,
,
munim. (Talmud. Ber. Habb. s. 74 extr. 7—ip-ip"3 T-n
51T) ~y'T. (Sunt qui confcraut sanscr. kcsa, iicsar, lat.
t^b^bn bs 12 destruebant in ea tota nocte. Zoh. in Gen.
caesaries, sed ista composita sunt v. Bopp gloss. p. 85, 'vc.
hebr. haud dcbie simplex.).
eol. 483 TpT NTipip destructio parietis. Cf. 'reir;')ri
:

fnndamentum, radix rei Kel. cap. 2., nip^l^^p id. Oholoth

Y^j? m. messis pomorum s. fructuum (non frugum, c. g. Kelini c. 28, cf. bebr. sp-p fundamentum solum). ,

quae est T^irp ) , Obsterndte, a resecando dicta (v. rad.), Jes. XXII, 5: "ip "ip-ipy dies destruens parictcs i. e. qno
Jes. X\'I, 9. Jer. VIII, 20. XLV'III, 32, spec. messis cuncta radicitus destruuntur et evelluntur cf. ipy Niph. ,

ficuum , quae in Palaestina Augusto mense esse solet Observa lusum verborum. Inde 2) eradicavit populum.
(Buble Palaest. p. 4i), licet fici praeroces
calend. Num. XXIV, 17: nii;
V.r"^ 1Ji"Pl «' eradicat omnes
(niT!l22) iam circa solstitium aestivum maturescant. Jes. filios strepilus
i. e. omne»' cum strcpiiu feroces. LXX
XXVIII, 4 yip a-ii:2 ni:i2r ficus praecoor ante mcssein
:
TiQorofiivmi. Vulg. vasfabit et similiter Onk. Pesch. ,

ficuum. Micli. VII, 1 ( cf. parall. ^1122, nam voci -|"<^2 Saad. —
Jn loco quidein parallelo Jer. XLVIII, 45 ubi
respondet bbCN, voci y.p, JT1523 ). —
quater «,«»;- LXX Jeremias in Bileami vaticiuium qnasi commentatus est,
,

Tog, bis &tniaft6g. Inde a) tsmpus mcssis (ficuam) i. e. legitur npn~ (hac sententia et peicutit verticem omnium :

Qqq'qqqq 2
 R Tl? 1210 nv niz
fcrocium), et sic tabet cod. Sam. ,
sed neuter genuinac aevi scriptores et hodieque celebratur Xuquxu 2 Macc. :

scripturae testis idoneus est : do Jeremia v. Gesch. der XII, 17, XuQuy.f^uTijSa Steph. Byz. (v. Relandi Palaest.
hebr. Spr. §. 12 et ad Jes. c. XV. XVI, de cod. Sani.
,
p. 705), ;i^yil| Abulf. Syria p. 8g. Schult. ind. geogr.
comment. nostr. p. 42. vit. Salad. p. 55, •^i^ BH. 392
Caracha. el Pelra
V. ,

"l^lp nonnisi pl. Qi^nip m. fila (araneae) Jes. LIX, deserii leQuien or. christ. III, 7^0. gest. Dei ner Francos
22, 1039, hodie Kcrreh Burckhardt itin. Syriae p. 643
5. 6. (Fortasse conferendum arab. ._j.s funis gossypinus,
sqq. ed. germ. Sita est in rupe praealta, unde late patet
aossypium novum , rad. jLs V. inflexit torsitque se ser-
prospectus hodieque arcem habet munitissimam et totiua
,

pens: gr. x«r()0? licium, fiia transversa telae. Sed etymon regionis circumiacentis caput est, quocum eliam nomen
tamen obscurum est : nam rtlip trabs iransversa^ quod Buum (Kerrek) communicavit. Sed peregrinnm est —
in lex. man. contuli , est a rad. fT^i^).
3) T^p n. pr. regionis gentisque Assyriorum imperio
n"jip f. irahs V. rad. n'!,":.
subiectae Jes. XXII, 6 , ubi primae Aramaeorum sedes
fuerant Am. IX, 7 et in qnani ipsam Syri Damasceni
,

"np/3 m. fons aquae (isque proprie fodiendo aper- ab Assyriis victi deducti sunt 2 Reg. XVI, g. Am. I, 5.
tus, ct. -Tms) Hos. XIII, i5. Jer. LI, 36. Zach. XIII, Non alia fuisse videtur atque regio Cyro fluvio ( gr. KTiqoz
I. 'a^'r[ D"'n lip): Jer. II, i3. XVII, i3. Translate
et /"Ct^lpof Ptolem. 5, 12. i3, armen. '["•-[•) vicina, qui
fons lacrimarum (de oculo) Jer. VIII, 25 , fons sangui-
Tiis euphem. de pudendis muliebr. Lev. XII, 7. XX, 18 una cum Araxe ab occidente in mare- Caspium inflait , et

(oniisso ^"^121 ib. ) fons vilae s. felicitatis Ps. XXXVI, regioni circumiacenti nomen ( Kur , Kiir) dedit. Vide
,

10. Prov. X, II. XIII, i4. XIV, 27. XVI, 22, fons Mich. suppl. p. 2191. spicil. II, 121. Wahl Vorder- und
sapieniiae ib. XVIII, 4, aliler Ps. LXVIII, 27: -\'ypizp_ Mittelasien p. 766. Rommel descr. regionura caucasiarum
Vf^spi vos ejc fonie Jsraclis i. e. qni a stirpe Israelis Lips. i8o4. Bochartus (geogr. s. 4, 32 ) Mediae australis
estis (cf. similem metaphoram Jcs. XLVIII, 1).
regionera intelligebat, AorpjJi^Jjv Ptolem. , vett. inlpp.
(LXX. Vulg. Targ. 2 Reg. Vulg. Chald. ap. Am.) —
T^P semel in editt. "^j? (sed plerique cod. Tp)
,
Cyrenen Africae, quod memorasse sufliciat.
Jes. XXII, 5 pl. nlT^p m. (non comm. nam 2 Reg. ,

IV, 10 n:ap refertnr ad n-|bs, non ad T^p ) ")p"1p (fundamentum , v. ad rad. Pilp. , arab. j'»
1) muriis (LXX paene ubique TcT/oi;) v. c. ~\''S'n T^p solum aequabile et raolle) oppidi transjordanensis
n. pr.
mnrus urbis Num. XXXV, 4 cf. Jes. XXII, 5, pN ^-nrj lud. VIII, 10. LXX. Vatic. Kuqxhq , sed Alex. KaQxci,
T^p 2 Sam. V, 1 1 et T^p ^lS^in 1 Par. XIV, 1 fabri mura- (yp"ip? q. V.), inde Euseb. Kuqxu (Hieron. Carcar)
rii , ^'pM pN
Hab. II, 11 , de niuro lapideo Lev.
el sic ivi^u Z([it( y.ui ^alf.iuvu ovQ uvtTli rtStdiv , xui laTt vvv
XIV, 37. ^1D3 T^p murus inclinatus (ad cadendum ) Ps. KuQxaQia (fQovQiov unt/ov TltTQug Ttjg TrS^ttog fiovrjv rjfxl-
LXII, 4, bsj^Tp Ezech. XIII, 12. i4. i5. Spec. est Quv. Sed hic locus , de quo vide Burckhardtum ( itin.
a) paries domus sive exterior 2 Reg. IX, 33. Ez. VIII, SjTiae p. 695 ) nimis ad austrum situs est, et
, cum llJ^iiS
8. XII, 5. Am. V, 19, Tpa r^Ti^Jy mingens ad parietem 1, c. conferri nequit.

( V. ^n'^: ) , sive interior s. latus muri interior. quod tabu-

Jationibus picturisve ornari solet ( 1 Reg. VI, l5. Ezech.
yp"1p m. fundamentum fundus. (De origine dnbi- ,

VIII, 10. XXIII, i4) 1 Sam. XIX, 10. 2 Reg. XX, 2. tatum est. Mihi non dubium est yp^np ortum esse ex ,

"i"p!i 3T2JiJ3 sedes ad parietem 1 Sam. XX, 25. De parie- '^P^P luod ap. Talmud. fundamenlum significat fodien~ , a.

tibus altaris Lev. I, l5. V, g , transl. cordis Jer. IV, do V. ad rad. in Pilp.
, 1 littera mitigata in S, v. tj^iO ,

ig. b) mnccria Num. XXII, 25. 1 Reg. V, l3. B'!? etD:^73; »:i:!; j;Lo i. q. -1:12:, it. s:^3, sj-.^z, yi:;^ vicc.

tempestas parietes s. macerias deiiciens Jes. XXV, 4.

^•"P
verbis nirz , ">p3, "12:^, cf. plura de I littera in J> mutata
c) laiusmuri. n^inri Tp Jos. II, 1 5 , et ita intelligen- monn. Phoen. p. 43 1. St. Martin Memoires sur TArme-
dum videtur nscp^l^p n^by 2 Reg. IV, 10 conclave par- nie I, 2i5. A. L. Z. i84i T. I p. 3i3. Arab. eius-
vum ad parietem s. latus dbmus (ein kleiner SoIIer, als
Anbau an der Seite des Hauses). Origo etymologos — dem originis esse videntur .s_j et abiecta altera geminata

latet. Equidera pufaverim T^p primitus vallum ( cf.

,
solum planum terra plana cf. nostr. Boden).
jV s , ,

no. 2) dcsignasse ayofZ(Vnf?o dictura ( V. rad. "i^lp ), idque

dein ad murum et parieicm translatum esse , plane ut aagl. Dicitur a) de fundo maris Am. IX, 3. b) de solo s,
wall paries. fundo (Fussboden) in tabernaculo sacro et in templo.
2) locus muro muniius ( nt gr. TiT/ot; Herod. Xen. ), Nnm. V, 17. 1 Reg. VI, i5. 16. 3o. VII, 7: yp-iiJtta
nrx inde 3kS5 Tp Jes. XV, 1 ( arx Moabi ) n. pr.
,
spipn TJ' a fundo ad lacunar ( quod conclavinm supe-
arcis munitae in finihus Moabitanim eiusdem quae alibi , riorum fundus est), von einem Boden zum andern i. e.
bin Tp (arx lateri(ia) Jer. XLVIH, 11. 3i. 36 , et "T<p in omnibus parietibus ab imo ad summum (non, ut de
nbnn (id.) Jes. XVI, 7. 2 Reg. III, 25 appellatur. Wette aiif dem ganzcn Fussboden).
: Est c) n. pr.
Targ.' Jog. XV, 1 reddit aNiT^I NS^iS arx Moabi quo , oppidi in regioue australi tribus Judae J03. XV, 3.
nomine ista urbs etiam apud Craecos , Arabes , medii
 R. mip 1211 oip — "^.p.i^.

VJHi^ l) i. q. arab, (j*yi incurvafum esse , instar iG. Ez. I, 28, plenius arcus Dei Gen. IX, i3. Inde
denom.
arcua , dorsi II. incurvavit arcus more , cf. gr. yataog
nlBp m. sagittarius Gcn. XXI, 20. (Sjt. li*^
incurviis. Inde niT^, {j^yi arcus et n. pr. pilj^p.
id.).
2) i. q. IBp^ tcndiculant posuit , aucupatus esf. Semel
"*
in fut. Jus. XXIX, 21 : ]1»jp''. sive , ut alii codd. babcnt, .Pl'?. ('" niull'» codd. •'ripbN) n.gent. Elcoschila,
Nabumo pro])hetae ab oppido patrio tributum. Sine Vav
LXX ' liXxfautog , Vulg. Etcesaeus , sed cum eo Pesch.
inyJ31p (arcus Jehovae i. e. iris ad formam cf. ,
U^QiiXi , Targ. 'iii^p n'X7:, adeoqne Arabs, qni Graeca
rrjbip ) n.* pr. viri 1 Par.jXV, 17, qui VI, 29 'i:;^)5
appellatnr.
transtulit : ^i^iiJllj baud scio an Orientalium traditio-
G o- nem sccutus ( de qua infra). De situ oppidi ^-iprN duae
TCp (fort. i. q. (_r<ji, nttji? arcns) n. pr. virorum sunt opiuioncs satis a se discrepantes. 13e una i) quae
1) patrisSauli 1 Sam. IX, 1. xVv, 5i. 1 Par. VIII, 33. est ecclesiae patrum est Palaestinae , spoc. Galilaeae,
,

2) 1 Par. VIII, 3o. IX, 36. 3) 1 Par. XXIIl, 21. 22. oppidum. Hieron. prol. ad Nab. ,, Quidam putant Ilel-
XXIV, 29. 4) 2 Par. XXIX, 12. 5) Estb. II, 5. ceseum patrem esse Nahum et secundum hebraeam tradi-
tionem etiam ipsum prophetam fuisse quum Helcesei :

(inflexus, tortuosus) n. pr. fluvii, qui in

JIO^^p (al. Elcesi) usque hodie in Galilaea viculus sit parvas ,
Tabor monte ortcs in sinura Ptolemaidis eflunditur ( arab. quidem et vix ruinis veteruni aedificiorum indicans vcsti-
U^ jij ab oppido LaAi» ad sinum Ptolemaidis) lud. gia, sed tamen notus Judaeis et mihi quoque a circum-
IV, 7. V, 21. 1 Reg. XVIII, 4o. Ps. LXXXIII, 10. ducente monstratiis. Pseudepiphanius de vitt. proph. 17:
Vide Pococke itin. II, 80. Maandrell in Pauli syll. I, 74. ovTog 7jP u7z(j 'FJ.y.iatl , ntQuv roi 'Tooduiov iig Br^yufiuQ
ix (fvXijg ^vfiiwv ( cf. Relandi Palaest. p. 627 ). Cyi'ill.
ad Nah. I, 1 Naovfi zov uno Tijg 'E'/.y.iat' xwfir/ d( uvTrj
:

nuvTCog nov rije 'JovSuiiov ywQuc. Hieronymo assensi sunt

riBp in Pausa rirp, pl. nirrdp cstr. ninirp comm. recentioies plerique, et fuerunt nnper qui in nomine ,

(pr. fem*.'jes. XXI, i5." lob. XX,' 24. Ps. XVIII, 35, oppidi liuniQvuoifi (&in: 1ES vicus Nahumi v. de ,

sed etiam masc. neglecta origine 2 Sam. I, 22. Ez. I, hoc n. pr. pag. 8^4 A ) huius opinionis praesidium
28) arcus , a rad. ©ip, ut nST a 1)^, nnj a n«. (Arab. invenisse sibi viderenfur Knobel Propbetismus II, 210

arcus, syr. JAad arcus BH. (Hitzig kl. Proph. pag. 2J2. Sed unum est qnod
(w»5, aeth. <J>f^^J iris,
HieronjTOi et ,,eum circumducenfis " fidem apnd me
527, iris p. n5, denom. Aa.£) iaculatus est.Sed n magnopere infringat. Crederem homini , si vicum ERos
servile neglecta origine sensim pro radicali habitam et in monstrasset sed viculum Elcesi ( ut tunc legere solebant
,

'BpbN defective scriptum) monstranti non magis credo,

U mutatum est, arab. ..LLuo arcus , iris , syr. t.^A.Dij quam mystagogo nostratium qui peregrino homini ger- ,

iaculatus est, chald. t^UJp id. , adeoque p in 3 mutato, manice non admodum docto de oppido Mallische, Hallen-
._g\ALi iacnlatus est, ]Aas iacnlatio BH. 4o3 ^a^as ser sciscitanti , ne quid ignorasse videretur , confestim
,
vicum oppidumve proximum quodque ostenderet. Minime
sagittarii).Est a) arcus iaculatorius Gen. XXI, 16.
certam ea de re exstitisse traditionem , vel ex diversitate
XXV^II, 3. 2 Reg. XIII, i5. Jes. V, 28. VII, 24. XHI,
eins apparet. Alfera opinio 2) est Judaeorum Orien-
18. lob. XX, 24 al. n\cp~]: filius arcus poet. de
taliura quibiis Elcos est (^wkftj! vicus haud procul a
Bagitta lob. XLI, 20. Arcum lendere exprimitur verbis ,

?J"aB , p'd:, nn:, sed max. ?)"f5 q. v. , iaculari nrcu ver-

Mosul in veterc Ass^Tia situs , olim patriarcbao Nestoria-
bis r;"''' Kal et Hiph. , nijn. Meton. arcus dicitur u) pro norum sedes, in quo etiamnunc Judaei Nahumi sepulcrum
sagillariis i."'ICIN Jes. XXI, 17. XXII, 3 et sic Ps.
q. tTCp magna veneratione prosequuntur ( Assem. bibl. or. I ,

LXXVIII, 57 ubi ri'ai nw"p sunt sagittarii dolnsi, qui

,
p. 525. HI, 35a. Niebuhr Reisebeschr. II p. 352).
1 p.

simulata fuga fallunt. Cf. "I^SjS messis dc messoribus. E eam secuti sunt J. D. MichaeJis , Eich-
recentioribus
hornius (Einleit. §.585), Ewaldus al. , Nahnmum snb
/¥) carmen de arcu 2 Sam. I, 18 i. e. Davidis carmen ele-

giacnm in mortem Sauli et Jonatbani , in quo arcus Ct excidium Ninives iii eius urbis vicinia vixisse statuentes.
menfio Comm. 22 de qua carniinibus librisqne inscri-
:
Disputationem istam ingredi nedum dirimere huius loci
bendi ratione Orientalibus consueta v. Jones de poesi non est haud reticendam tamen, ^_^i;»fij| Arabicae linguae
:

asiat. p. 269. Comment. nostr. ad Jes. XXII, 1. Alibi indolem redolere qnam in vetere Assyria superstite
,

arcus metapli. est pro robore et potentia inde arcum ,

Ninive non exspectes , itaque metuendum esse ne recen- ,

nlic. frangere i. e. vires eius frangere Hos. I, 5. Jer. tioris originis sit iste vicus , ista autem Judaeorum opinio
XLIX, 35, et eontra lob. XXIX, 20 arcus meus in manu : ex nooiinis similitudine orta.
mea revirescit i. meae instaurantur. Gen. XLIX,
e. vires
24. — b) arcus coehstisy iris , gr. to|ov Gen. IX, i4.
 R. rop^, t:ap^, b'^Z,

'""*''• chald. et arab.

pZ
u^JaS secuit,
1^12
"^''';'2
=^E
2 Par.
-
XXXIV,
m 3o. Esth. I, 5. 20 et
'"^''' J
T^?, "^V.
!!lt^tP
magni non adulti de universo populo.
et parvi , adulti et ,

(Vicinae radd. sunt 5^15, aitll Satl.

jndc exculit. ]::p 12 filius parvulus 2 Sam. IX, 12, ^IDp 1J'2 piier
,

Stirps autem bilitlera Op secandi caedendique potestatem parvus Jes. XI, 6. 1 Sam. XX, 35, 'jap n:»:'^^^. 1 Reg.
habet pariter atque cognatae yp, yn, v. radd. tup^, 'jUiO, XI, 17 (sed vide s. v. ni^:), pl. a^J^p d''"i5'"5 2 Reg II,
et cf. ad V"iifj' H?» T!?-
23 M:^p rrn": 2 Reg. V, 2 M:yp niriN soVor parvula
, ,
qap^, arab. jas, jLis V^iiJ,
Cant. VIll, 8 ( ubi non immemor esto in oriente pucllas
Adde quae observavit lul.KJaproth apudMerian de l'etude ,

admodum mature nubiles esse). Inde de aelate, c. art.

comparative des langues pag. 2i6). Inde
^Upn , Ibp^
nataminor, minimus v. c. lUpM 133 Gen. ,

DC3p^ m. in Pausa aaij Jes. XXVIII, a l) excidium, lk\'uh. XXVII, i5. 42, ]bpn XLII, i3. SaVXLIV, 2,
exilium Jes. 1. c. itrp "lyiB procella exilium afferens. 1 Sani. XVII, i4: ^^p.n Nin in. XVI, 11. b) de
Impr. 2) lues Deut. XXXli,"24. Ps. XCI, 6. Et hestiis, r;:L:p n\a32 ovicnla parva 2 Sam. XII, 3. t^b^ia
dnap Cant. II, i5. c) de rebus, v. c. ^bpn iiN7jn
DDp c. SufF. 'SJ^ap m. id. spec. Zu« ,
pestis. Hos.
Gen.I, 16, n:ap ^•'i; Eccl. IX, i4, Ibp ilai' res parVa
XIII, i4.
1 Sam. XX, 2'." Xxil, i5 , nrjp n;suj' 1 Reg. II, 20.
Translate 2, a) exignus numero 1 Sam. IX, 21 (de tribu).
rad. inusit. et incerta. Arab. _LiS secnit.
l:dp Jes. I/X, 22. b) de tempore fbp rj"! Jes. LIV, 7. ,

c) exiguns polentia auctoritate Am. VII, 2, 5,

, cf.
unde
praesecuit, iiitrans. decurtatus , brevis fuit , _Li»
Jes. XXXVI, g. —
Neutr. abstr. parviias nnde "'bs ,

duntaxat, tantum , forl. a]5 Ez. XVI, 4/, vide snpra

ICp^n vasa parvitatis i. e. parva Jes. XXII, 24. ni:i:p DV
V. Uip Kal. Zach. IV, 10 est dies parvorum initiorum.

VC. poet. Ps. 'Jk^p c. art. n. pr. viri Esr. VIII, 12.
btop fut. hbp'] occidit, interjecit ,

CXXXIX," lob. XIII, i5. XXIV, i4.

ig. (Syr. et "jOp m. parvilas, , nnde ^ibp dein digitus minimus
chald. id. , nasor. bU5, arab. ^yxs I. II. interfccit, III. Tiofni digitus raeus minimus
Reg. XII, 10. 2 Par. X, 1

'1'^ 10. Alii codd. 2 Par. 1. c. ''VCp k^tonni (a forma 'jbp

pngnavit cum aliquo , aeth. •J*'!' I interfecit ,
nltima dagessanda, Schwamobiliin Kamez-chatuphrautato),
^A. *
oppugnavit , *I*TA > caedes, bellum.
pugnavit ,
V. J. H. Michaelis ad h. 1. Sed non ferendum videtur,
Origo est in caedendo , v. ad ^Up. Congr. fortasse gr.
quod habot v. d. Hooght 1 Reg. \. c. i^ap. Cf. b3[p.
KTiiNw. ).
?E?j? chald. id. part. act. bup, Dan. V, 19. Part. ^'^H. (P'"° ^"5^15 parva) J03. XIX, i5 n. pr. Sebu-
pass. i^ipp ib. 3o.
,

VII, 11.
lonitarum. LXX
Kmavu&. Recentius eius nomen n^iUp
memoratur Gem. Hieros. Megilla fol. 70, 1.
Pa. ^Ep intens, occidit plures , ut syr. Pa. et arab.
qui diminuetur) n. pr. (LXXVfxrav, Vulg.
'jtip^ (^

jli Dan. II, i4. III, 22.

Jectan , Jos. Ant. 1 , 6 §. 4 ^Jovy.Tag) filii Eber , viri
Jthpe. ct Ilhpa. Dan. II, i3 pass. Semitae ad quem auctorem referuntur Arabiae gentos
,

quotquot australem eins partem inde a montium iugo Negd

POp, in Pausa i?ap m. caedes Obad. 9.
dicto (D"ipn in) habitabant Gen. X, 25 3o cf. ad — ,

N«io , "^OS, Q^p^- Saad. l. c. pro eo ponit ^,LLi*^, et

j^p fut. ^ap'; parvus , exiguusfuit, opp. bna
ita in Arabiim stemmatis appellatur pater Arabum , quo»
magnus fuit. (Origo est in amputando , inde pr. curtus, puros s. genuinos appellant (jij.L«J! i_ij«J!), quum contra
brevis fuit, cf. ad aup , adde aram. ^Q-fc'^ amputavit. Adnanum ( ..iJAc) Arabura -factorum s. insiticionim
patrem censeant. Joctano Kachtano
Syr. TT*^'^» acth. *I*/Ti. z I tenuis , subtilis : parvitatis
(jCj.*A*»^I! VV^O s.

vero non , ut Hebraei , tredeclm filios tribunnt, gentium

vim exprimunt radice "lyr ji/J.) 2 Sam.VII, 19: idque
parvum parum (crat) in oculis iuis , idque tibi non suffi- Arabicarum auclores , sed duos a cuius nepote
cere videbatiir. 17. Translate Gun. XXXII,
1 Par. XVII, 1»,« Arabum Jemanensium tribus originem ducunt , et
11 : Ia^"0nrt~b373 ^ri]bp indlgnus sum omnihus bcnejiciis.
Hiph. parvvm Jccit (niodium) Am. VIII, 5. j^,=>- ,
quem Hegazensium patrem facinnt. Vide Boch.
Phaleg 2, i5. Pococke spec. liist. Arabum p. 3. Sg sqq.
lE2j? ct IDj?, cstr. seniel ^bp 2 Par. XXI, 17, 55. Schidtens hist. imperii Joctanidarum in Arabia felicc.
c. gufL ':::p, f. n:qp pl. dnqp cstr. ^pap (quaeomnia
Harderovici 1786. 4. Eichhorn monumm. hist. Arabum
snnt a ')Ii:p^) adj. paivus, exiguus opp. bil.l. Dicitur
p. i35.
a) dc hominibus. biin nin |up73 Gen. XIX,^i. i Sam.
V, 9. XXX, 2. Jer. VIIi; 10.' XLII, 1. XLIV, la ct
 R. q-Oj-p, TO]? 1213 5iap. TOP
r.

D^p fut. t]bp^ decerpsit, avellit , vclut frondus 3. 5, ut absol. 1 Reg. XIII, 1 T^L-pnb nSTart 1:7 -itp. :

XII, 33. 1 Par. VI, 34, cf. Ex. XXIX, is. 25. Num.
Ez. XVII, 22, spicas Deut. XXIII, aG, herbas lob.
4.
V, 26 (ubi additur locu» nn^tan).
XXX, 4. Quattuor liis exemplis accedit quintum in cod.
Sam. Deut. XXXII , 2 > , ubi pro nn^i aL';5 legitur Hoph. pass. Ili. no. 2, Lev. VI, i5. Part. "lapa
' ' ""
Buffimentum Mal. I, 11.
^lTT^^lTT^^^iJ Z3^P i. ^Up deccrpens sahugines
e. D'>-!i'l-;

(coU. Ex. XII, 8. lob. XXX,'4), quibus verbis signi>- rTjiDj? f, suffmenium Deut. XXXIII, 10.
ficarevolebant hominem prae fame herbas agrestes rodeu-
rr^pj? -niap Ezech.XVI,
c. sufi". 18. XXIII, 4i.
tem (lob. 1. c). Cf. ad n'»'!'^ p. 822 [ubi pro f^VP a^i"^
1) suffimentum Ex. XXX, 35. Lev. X, 1. Num. XVI,
legendum ^yp ^'^p]- (Arab. U>^, s>t. •^ii.O decerpsit 7. Jes. I, i3. Prov. XXVII, 9 et saepe. D-^HD n-t:p
suffimentum aromatum, v. DO. n-t:pr; nsTtt altare s'uf-
uvas, vindemiavit, l£i^.D vindemia. Verba cognata sunt
fimenti s. suffiius. Ex. XXX, 27.' XXXY, 8. XXXV,
Ei:;n, «inn: congruit aeg. iCETl[, KCllTil decerpere). l5. 2) ea victimae pars quae adoleri
, solet. Ps. LXVI,
35: ^''b^V n^lbp int. adipem arietum.
Niph, pass. lob. VIII, 12.

•''l^^i^ (suffimentum, ut Atana-Dengel snfGmen-

i° ^^^ inusit. iry no. I fumavit tum virginis sc. Mariae est n. pr. virile apud Habessinos
I. "HtSp i. q. )
n. pr. uxoris Abrahami , quaiu post Sarae obitum duxit
(v. lia"'^ ) ,
raax. odore suavi. Arab. J->'i II. suffivit Gen. XXV, 1 sqq. Filii eius ( Comm. 2 — 4) gentium
Arahicarum auctores facti suut.
agallocbo. V. suffivit sibi mulier, jLii et -Lis lignum
adhibitum, agallochum, sed usitatius est
nQj? verbale Pi. suffiiio Jer. XLIV, 21.
odoratum suffitui
"litj''p m. 1) fumus Gen. XIX, 28. Ps. CXIX, 83.
j3 nidorem exhalavit caro assa , tosla , 'jci ligni agal-
2) vapor, 'nebula Ps. CXLVHI, 8.

lochi odor, sufGtum sihi faciens mulier, .x.m

ijji.-; "12j*53 m. svffiiio. Ex. XXX, 1 : T\yc-p "lapa n^Ts.
odorem fundens aroma. Dluj^a f. ihuribuJum, quo snffitio fit 2 Par. XXVI,
Pi. suffivit, max. idolls nt Baali ( bi'2b ) 2 Reg. 19. Ez."viH, 11.
XXIII, XI, i3. XXXII, 29, Veginae coeU
5. Jer. VII, 9.
""'°- •^^'
XLIV, 17 —
ig. 25, serpenti aeneo 2 lleg. XVIII, 4,
II. ^llOp '• 1* "^^i" "^^- ^'^'^ '• 1-

XIX, i3, D'''iri{< DTjrNb I, 16.

exercitui coelesti' Jer. hebr. -iTL-;^ liga\at. Cf. aeth. ^AZ.'. ligavit, ^BZ,'.
XIX, 4. XLIV, 8. l5, et omisso datl numinis absol. constrinxit nodis, et ^'\^Z.'. clausit , obseravit ianuam.
vel addito loco (in excelsis in tectis ) 1 Reg. XXII, ,
Verba enim coniungendi , colligandi ad claudendi vim
44. 2 Reg. XII, 4. XIV, 4. XV, 4. XXIII 8. Jes. referuntur
,
v. THN no. 4.
, 5. 6. Et sic quidem inter-
LXV, 7. Jer. XLIV, 21. 23. Translate Hab. J, 16: pretor Ez. XLV1,'22: clausa i. e.
ni-i:::p ni-i::r! atria
suffilum Jacit sagenae suae i. e. sibi , suae virtuti , suis muris cincta (Cocc.) ianuisque clausa.' Intelliguntur atria
armis victoriam tribuit. — Earo, itt Hiphii de sacri-
,
minora, quae in qualtuor angnlis atrii exterioris erant,
ficio Deo oblato , addito acc. , adolcvii adipem 1 Sam. 11, culinis inservienlia (Comm. 24). Variae iuterpretum
16 (i^n::;!^ ""tii") *^f- Am. IV, 5. —
Part. fem. niit:-;-3 coniecturae vel lingnae vel rei ipsius rationibus parum
altaria snflitus ,
pr. odorem spargentes 2 Par. XXX, i4. accommodatae snnt a) atria caminala , pr. fumnm ea-ha-
:

Pu. part. f. nTt:;:a snffimentum Cant. III, C. ianlia (Talm. Middoth 2 §. 8 , ubi vide rEmpereur) a
Hiph. 1) i. Reg. XI,
q. Pi. «u^i'!/ idolis , sq. dat. 1
rad. 110. I. Sed manifesto ni-il:p ad structnram atiiorum
8. Jer. XLVIII, 35. Hos. II, <5, absol. 1 Reg. III, 3. pertinet. b) LXX. Pesch. atriaparta, quod e contextu
XIII, 2. 2 Par. XXVIII, 3. Sed frequeutius est 2) ado- petitum. Similiter Bottcherus (specc. 356): atria f7^cur-
levit in altari (sq. acc. ) v. c. suffitum (n~t:p) Ex. XXX, tala, coniracliora ( ,, verkiirzte ") : cni linguae usus
7. 8. XL 27. 2 Par. XXIX, 7, adipem hostiarum
,
obstat, nam aram. -lap, ii\^ non convenit cum nxp
ipsamque hostiam Lev. I, g. 17. III, 11. 16. IV, 10. cum "illip. c)
sed atriola coniuncia cum atrio maiore
35. VI, 5. VII, 5. 3i. VIII, 21. IX, 10. 20. Ex. XXIX,
18. 1 Sam. II, i5. 16 ( pro in altari in his locis rarius (Kimchi). d) atria sine tecto coU. I»*^£) )As domas
dicunt nsT*:".]:? Lev. IX, i3. 17, plerumque rir2T~n sine tecto. Sed fac, hanc Castelli glossam vera docere
I, i3. i5."li; 9.'IV, ig. 3i. 35 al. et nrr;!i Vj; 8^ ,
( atria sine tecio erant cnncta ) , eam non bene adhibebis.
praegn. incensum in altari posuit ) fertum et memoriale ,
")Dj? chald. tantam in pl. ^'''lap a) vincula e.
Lev. II, 2. 16. VI, 8. Jer. XXXIII, 18. Addifur dati- i.

vns numinis ut niii> "'jb 1"'^i~n 2 Par. XIII, 11, 'n

,
vertebrae dorsi. Dan. V, 6, v. y^T:. (S^t. I^f-^^O
^''b rrcs Exod. XXX, 20," omisso ace. ut l-jirr^b •^i^pri iuncturamanus Novar. p. 33, das Handgelenk). b) nodi,
2 Par.^XXVI, 18, " v-Eb i Par. XXIil. i3.' a "Par. II, metaph. quaestiones difficiles ib. V, 12. i6.
 R. Top, 1214 VTTJj? — ]hbi>y.

•jiTJp (nodosus i. q. cbald. 'J-iL-pJ n. pr. oppidi habebat rjcifii ; nomen]

sed timuimus Grammaticos , ne
Jos. invenirent licentiam commentandi , et vel bestias Indiae
Sebulonitarum lud. I, 3o. In oppidishuius tribus
idem vel montes Boeotlae aut istiusmodi quaedam portenta
XIX, i5 non recensetur, et sine idonea canssa p
rqp q. v. rad. yqp^.
coniungerent , secutique sumus veteres translatores [Aqu.
e«se voluerunt atque ,

Symm. Theod.], qui et ipsi hederam interpretati sunt,

quae Graece appellatur ;c.jao?. " Kimchi: Nbl n:"iU33
vomitus V. rad. Nip.
^}"*!"?
'-1 'iD TTjVI PVV P'P ''^'«'^! N-|«53 IISjNI .p'p ^7303
i>Ti3b{< 'a-i:'3 Nnp^ Ninu5 '3sn p
bNVJia in WUsna
q. hebr. y^jJ (q. v. rad, pp) aesias (Schabb. c. 2 ) et non oleo p'p. In Gemara dicunt i
a^p cbald. i.
:

quid est p''''^^ est Kikajon Jonae. De interprelaiione R.

Dan. 11 ,'35.
Samuel f.
Hophni est id quod arabice appellatur c j .i^J5.
")iD''p yumux, rad. *ia,"5 no. I.
Et pancis interiectis, quibus elcheroa plantae Nn^^blVs
simile dictum est D-isiNan mlaiirna ^«•'bibi: '"D <nN:>:J:i
:

D-^p, na-^p, et 331 p-iZJ Dny YiivJ^ i-is^iy-iJ moii"i i:aipaa -a' pio ^b^N
yi-isbN •'3-1» iTdJbs ij:uji i^aa nnna ra-in n::: ib ujv^j lo
D^p, D^p chald. V. rad. dip. et inveni explicationem vocis JZ in responsis Geonaeorum,
de qua est arbuscula sine Jructu in nostris rcgionibua
Oia^^P V. rad. Uiap^.
crescens , grana fercns , unde olcum Jit , quod bibere solent
quicunque frigore intemo laborant , ct arabice appellalur
11P lancea, n. pr. elchcroa. Et haec quidem opinio praeter usum Talmudi-
cum a Kimchio laudatum commendatur a) Graecorum
n]''^ cantus luguhris, scriptorum et Plinii (i5, 7) testimonio, qui ricinum,
nnde oleum ricini proveniat , in Aegypto Y.iy.i appellari
•S^P, ITcni/a , V. rad. ]^p.
uno ore docent (Herod. 2, 94. Diod. 1, 34. Slrab. 17
p. 824. Diosc. 4, i64): cui acc^dit haec glossa in
oestas, V. rad. yip.
V^E Kircheri scala p. i85: SCO^SSCI c^^.^5 >--*"^ granum
pS''^^ ultimus , V. rad. V"^j5. ricini. [Peyron in lex. copt. hac glossa caret, contra
aliud ricini nomen exhibet JTiCJUlJC p. 397]. b) re
^T^p''^ m. arbuscula Jonam obumbrans, qnae una ipsa : nam multa sunt in ricino quae Kikajon Jonae bene ,

nocte creverat, altera vermiculo puncta exaruit. Jon. IV, conveniant, velut crescendi celeritas, altitudo arbusculae,
6 —
lo. Dnplex potissimum de ea erat veterum inter- foliorum magnitudo umbram densam praebens. Ad comm.
pretnm sententia. Alii enim a) cucurbitam intelligebant. 7 de vermiculo liuic plantae infesto adscribere placet,
quae habet J, D. Mich. in suppl. p. 21 85 adprime ad hanc
LXX y.oloxvvd^Ti , Pesch. lir-O (i. e. arab. ii£j5), Arabs
rem facientia: ,,Rumphius in Herhario ylmboinensi T. IV.
Graeca transferens ^j^Ns.!! ^ et hanc sive opinionem sive tenui cadente pluvia, in
p. 95 narrat calidioribus diebus
traditionem secuti snnt Arabes Cor. 3/, i46 ^ 'i^ ea generari erucas nigras magna multitudine , eius folia
,

j
^
t-)o cf. de traditionibus Muhammedanorum ad h. J. per unam noclem subito depascentes, ut nudae modo costae
Hotting. hist. orient. p. 117, neque non Rabbini nonnnlli supersint idque se saepius non sine admiratione vidisse,
,

Hispanici qui 'p interpretantur Di-bl. Alii b) ricinum simillime , addit arbusculac olim Niniviticae, "
, Vide
,

interpretantnr (Ricinum vulgarem s. medicum Linn.), Bocharti Hieroz. T. III. p. 4i. 42. Lips. Celsii Hierob.
arbusculam biennem , in nostris qnoque hortis cultam, ex P. II. p. 270 82. —
BI. Caryophili diss. de p^p^p, in
cuius granis oleum ricini exprimitur in ofCcinis medicis huins dissertatt. miscell. (Romae 1718) I p. 2^9 274. —
obvium gr. xporwv, arab. ^^jjs^J!. Hieronymus in Michaelis suppl. no. 2263. J. E. Faber ad Harm. Beob.
,

Commcnt. ,,Pro cucurbita sive AefZcrain Hebraeo legi-

I p. i4o i5i. — Atque hic quidem cucurbitae caussam
mus Cicajon quae etiam Jingna S^Ta et Pnnica [imo
denuo agere suscepit, sed argutius qnam felicius. Pri-
,

Arabica] Elceroa [c^^jl] dicitur. Est autem genus maria enira , quam ad Hieronymi testimonium removen»
dum excogitavit , coniectura hunc patrem a doctore suo ,
virgulti , lata habens folia in modum para-
vel arbusculae
Judaeo audivisse iCcyall idqne in c^ _j^Jt detorsisse, nnllo
pini et umbram
densissiniim suo trunco se sustinens, quae
modo credibilis est , qunm ex Talmude et Kimchio con-
in Palafslina creberrime iiascitur et maxime in arenosis ,

mirumque 8tet Judaeos 'p ynsbN explicare solitos esse. In eo

locis , in niodum , sementem in terram iece-
si
,

ris cito confota consiirgit in arborem et intra paucos

,
tantum negligentius agit et errat Hieronymus, quod Sj-ria-
dies ,
quum berbam
videras arbusculam suspicis. ITnde ,
cam et Punicam facit vocem quum Arabica sif sed hoo ,
:

et nos eosdera tempoie, quo interpretabamur prophetas, errore ipsius traditionis iides non infringitnr.

voluimus id ipsum Ilebraeae linguae nomen exprimere, '^''p V. rad. bbj"5.

v"^}.
qaia sermo latinus hanc speciem arboris non babebat [imo
 R. n'?p^ 1215 IV li>P,

*}''|5 murus ,
parics V, rad. ^^p, ^•ibp i. 'Vp (q. v.) spicae tostae Jos. V, 1 1
q. Dein .

combussil homincm supplicio afCciendum Jer. XXIX, 22.

D'"I''J5 V. rad. 0'^;;.
Niph. part. !iVp: atlustum , inde adustio, injlammalio
Ps. XXXVIII, 8.
'

C^p^ n. pr. viri,

''r.p» semel ^j^rj^ (n addito, nt in ""p:, N^p:)
PC^P n. pr. flavii, v. rad, «;i|;.
1 Sara. XVII, 17, jrijcum s, tostum i. e. trilici hortleitfue
grana cum spicis tosla, quibus vesci solcbant veteres et
D'"ir''j'5 Dan. III, 5. 7. 10 Cbetb. , in Kerl Oinnp hodie vescuntur Arabes, i. q. 'dNZ i-irp a^nN Lev. II, i4.
cithara, ut recte LXX. Theod. Vulg. y.id-uQU. Est ipsuin Luth. Sangen (a verbo sengen, ut "'rp a nbp ). Lcgh in
gr. xt&UQig, xt&uQU , quod (ut alia instruincntornm niusi- Macniichai;! Journcy p. 235: ,, we crossed the valley of
corum nomiua, v. )^np:cs et n"':!:?^^^) in linguas Senii- Ellasar [lege: El-ahsa] ...., where one of our Arabg
having plucked some green ears of corn, parched then
ticas receptum est variis formis : arab. .LXxi Saad. Gen.
for us by putting tliem iii the fire and then wlien rosled, ,

IV, 21 LV, XXXII, rubbed out tlie grain in their lauds. " Cf. Cclsii Ilierob.
, jjjj, Ps. LXII, 5. 1 , »,Liu3 2,
II, 23i. Ilarm. Beob. I, 255. Hasselquist itin. p. igl
8yr. ]j£\Ai5 Dan. 1. c., adeoque IjO^&aD citbaroedus, ed. germ. Lev. XXIII, i4*(ubi LXX nt(fQvyf.tiva yJiQU
Vi'a). Ruth II, i4. 1 Sam. XXV, 18, et 2 Sam. XVII,
chald. D^nnp V, 12. Eccl. II, 8, ut supra
Jes. in Keri.
28, ubi '«Vp bis legitur trilicinn et hordeum ei farinam
:

Et hoc et D^nn^p non respondet formis fcmineis y.l&uQig,

et iVp ct jahas et lenies et iVp. Vulg. priori loco polenta,
—
,
xt&uQu sed masculinae xi&UQog, quae Graecis ihoracis postcriori yiixum cicer. Luth. Sangen Griitz. Verum
significatu frequentatur [cithara enim a similitudine tho- vidit R. Jesaias: inNI :^.N12n73 inN ^bp '<2'^73 '3'i} UJTl^D
racis dicta ut alibi ;^£?.('f , iestudo]: et sic saepe flebraei
,
r)T;t3pf1 intelligenda suni duo genera tosti -unum eoc fru- ,

et Syri utuntur terminatione os, ubi Graeci habent /f,

gibus, aherum ex leguminibus. Ex veteribus vc. hebraeum
7;?, 7;. Sic talm. Oir^^aax (iyivi'g, Dn^N iQig, DiaQ retinuerunt Pesch, Onk. Pseudojon. , et s^Tum quidem
nuyig, D12:p xuvvuilig v. Cohen de Lara p. 1. 22. 63. 83
i*^-0 Arabs ap. Sam. inlerpretatur gjjljlo el^X^ triticum
Diaip et D^JSip UfiOioaD BH. 285 comes, xo^rjg, syr.
—
iostum. KYnfarinam intelllgunt ex Jrugibus torrefactis
•-iiia^biai] tvXttfi^g, «jddq_i»o] oQvig, u»Q_s5] uQyj] (Virg. Ge. I, 267). LXX uXcfnu. Vn^g. polenta. Jon.
Rulh 1. c. "ip nap, R. Salomo Lev. 1. c. •'•lu:^' nap
UDQiOj] uiSu/iug , ne ea vocabula memorem ,
quorum in
'M:n:3 nnN alli (R. Salomo ex
']^-j:^'<'a-j: 'jn banD''^ :

ipsa Graeca lingna duplex forma exstat, velut Dia^iamJN Avoda 38, 2) adeo pulmenti genus ex tritico
sara fol.
uvdQOyiv/jg et ctvdooyvvog , DlbaiTN v^QuvXtg et idQuvXog. tosto paratum quod Rabblni Nn^nuJ appellant (v. Buxt.
— Eorum conatus , qui OTin^p Semiticis linguis vin-
,

2547 ) sed cave deseras quod perspicue docetur Lev.

:

dicare vohierunt , vel memorare piget. 11, i4. Animi causa memoro, plures ( adeo Ludolfum
in lex. aeth. 392. 552) in "«Vp cojfeae nostrae (arab.

V. brp. gj.p), quippe ex granis iostis decoctae , prima vestlgia

?J? levis ,

reperisse.
?p ) chald. bp rox, v. iip.
II. n^P ^* 1' »'P ^^^"j vilisfuit, in Kal innsit.

nnde fut. Niph. ^nbp.^i 2 Sam. XX, i4 Che-

vlbjfl Arab. ^^i fortius : vehementer odit , abhorruit.
thibh. Sed hoc vitiosuni est, et recte reposuit Keri Niph. levis vilis factus est. Jes. XVI, l4:
i. e.

'-~p'l ^' congregaii sunt , quod multi codd. et nonnuUae jN^t^O niaO flbp:-!, ignominia ajfcclus est Deut. XXV,
it.
editt. antiquae in textu habent. Cave credas exstitisse , 3. Part." flVp: t'i7jx, ignobilis. Jes. III, 5 (opp. nsiJ ).
ohm vurbum ribp^, quod idem valuerit atque biip. 1 Sam. XVIli;'23. Prov. XII, 9.

Hipk. vilipendit , ignominia affccit Deut. XXVII, 16.

(In Targ. id. ibid.).
I. n?P forruit, frixit, am Feuer rosten. (Arab.
"JI^P m. ignominia (Schimpf, Schmach). ( Chald.
SL» et Jl9, acth.
<J>/\^(D; frixit
in sartagine carnem, N:bp id.
)'
LXX ilTifiiu. Opp. 1133 Hos. IV, 7. Ilab.
IIV16. Ps. LXXXIII, 17: lib;^ ^TP.^ nVtj, ignomlnia
nnde blLi sartago. Chald. Nip in Targ. pro hebr. ^^Ti> enlm in vultu pudefacto conspicua est. lob. X, i5. Prov.
IH, 35. VI, 33. IX, 7. XI, 2. XIII, 18. Jer. XLVI,
neqne non pro S]"i"i3 combnssit, et oa"' Hos. IX, iG. Zab.
12. Concr. Jes. XXH, 18: T::iN n^^a 1ibp tu qui igno.'
llo combussit igne. Cognatum est rtb:: assavit, v. ad 'S:). miniae es domui regiae. Inde a) turpilcr factum. Prov.
Lev. II, i4: u;N3 "iijip a^aN spicae igm: tosiac , inde XVIII, 3 ( quae vcrba a plerlsque male intelJiguntur) :

R r r rrr r
 R. n^.H, ti':^^, bh^^ 1216 n^P. — ^W.
uhi venit impius , vcnit ct contemtus , f^^^in ^ibjJ Di»! e< pumiUo vel hcrniosus. Reliqui vitium in uno membro
cum turpiterjaclo venit contumclia. Sibi respondet :>'j:S et quaerunt. LXX xolofloy.tQyoQ. Vulg. cauda amputata,
jibip, tl3 ct nc-in. Ita etiam Hos. IV, 18: ]iV[: «HN et ita Pesch. Sed Kimchi : .mi:i MS1Df< iVaiU) N1!l
iriS-lTanjnafii lurpiter facta principcs eius, paiali. ubi
cessavit m«nn in Dion niDiip iimo-ic-ij '•'s bfn.
•'iia-i^

compotatio, scortari incipiunt. Spec. b) coniumelia \er- 2) i. q. chald. t3;p apud se recepit fugitivum. Num.
borum (Schiinpfen). Prov. XXII, 10: expelle irrisorem XXXV, 6. 12 Targ. Talmud. recepit vas aquam pluvia-
. , . et cessabit "iS^p^ T''!
^i^ ^' coniumclia ( das Zanken leni , arca bomiues et bestias. Inde t:bp72,
und ScLimpfeu ).. cj pudenda Nah. III, 5. Jer. XIII, 26.
ND"^!?!? (p"ini''o) n. pr. Levitae Esr. X, aS (ubi
allud eius nomen fulsse dicitur n^Vp). Nehem. VIII,
j^^p rad. inusit. Talmud. fluxit , difdaxit, efflu- 7. X, 11.

xit, abnndavit. Pi. e[fuiUt. Itaque cogriatnm videtur U7pZJ m. refugium , asylum, v. rad. no, 2. Num.
verbo nlrX no. II (vide ad 2£ ) fluxit , eilusa est aqua, XXXV,' 12.' i5. Jos. XX, 3. n::nn t^ipy T^l' urbs quae
unde nnV^i patina , lecythus. Inde asylum praebet honiicidae Jos. XXI, i3. 21. 27. 32. 36,
it:bp72 -l''^ urbs quae ei asylo est Num. XXXV, 25 sqq.
rin?P verbale Piel. coqnendae olla lebes carni
f.
PluV. 'DVpari i-i5> Num. XXXV, 6. Jos. XX, 2. 1 Par.
,

1 Sam. Il,~l4. Micb. III, 3, et ita Talmiid. bava bathr.

VI, 42. 62. LXX plerisque locis ffvyadtvTiiQiov, semel
fol. 74, 1 , a fundendo ut lat. futum Varr. L. L. 4, 25 ,
(fvyuStiov , bis y.axuffvyt].
( unde confuto , i-efuto ) et fulilc vas aquariura afundo, ,

nt nnV^ a nb:; no. II. In lex. man. verbo nbp ex con-

iectura frigeniU significatum tribui i. q. ^lbfj no. I (cf. ad T^bp lut. jp'], np.:<. Gen. XVI, 4. 5. 1 Sam. II,

riElT no. II sed in&e sartaginem efGc;as, nou

i. q. nc:i);
ollami ad coquendum. Minus etiam probabile, quod Ewal-
3o 1) lcvis fuit. Aeth, 4>AA: id. 4* A.A I levis.

dus (gr. crit. p. 3/) nnrp_ ortum censet a rad. Wrp^, Syr. ^^0 levis, it, celer , vilis fuit). Vide Niph, Hi.
no. I, Inde
-\Xi (d et 1 permutatis) accendit iguem , nnde i\»
2) celcr fuit (cf. xovrpog levis , celer, iXarpQos et
cyathns , ^lXr^ cochleare ct falso olim contuleruut iXnqiog, lat. levis cervus , nostr. leichtfiissig). 2 Sam. I,
23 :ibp Clt':?: acjuilii cclcriorcs erant. Hab. I, 8. Jer,
:

(Cast. Sim.) arab. ^j^aJLi» ahenum, nam hoc est gr.

IV, i3," Iob,'iX, 25: Y^i ''?» ^"^p ''J;- VII, 6, Vide
•/(O.y.Hov , V. p. llj6, ubi substantivis in exeuntibus e m adj, Vp,
lingua Graeca repetitis etiam hoc exemplum addendum est.
3) paucus , exiguus fuit \e\ facius esi. (Arab. ^
paucus fuit, JvJj paucus, j^s pancum), Praegn. Gen.
^^^ 1) i. q. arab. ^jAi contractus , diminutus
VIII, \l: ct vidit Noachus ynSJi^ bira dVjn ^\p_ '13 immi~
fuit V. c, lotura pannus, contraxlt se planta. Part. pass.
nutas csse aquas ct defluxisse de superfcie ierrae. Comm.
t3lbp pr. conti-actus inde pumihis , pumiUo ( klein und
,

8. Translate de hominibus : ea-iguus, viUs (gering, un-

verkriippelt) , do victima Lcv. XXII, 23. Opp. yilb.
bedeutend, an Maclit und Ehre) opp. T33 no. 6. Sq.
(Arab. Jb-Jii parva statura, .^lais et JjiLi valde parvus, 13153 Gen. XVI, 4. 5. lob. XL, 4: "^Si^iji/ria 'niVp yri..
Nah. I, l4 : nVip 13 nam exiguus factus fs ( o Assyrie) ,
potentia tua fracta est. Passim fortius vitis , contemtus:

factus est. (Arab. .jLP levis , contemtus fuit. Cf, nbp

canis Melltaeus , %%, , LHi et ij.Jl5 genus quoddam
no.II). 1 Sam. II, 3o (opp. n2S3 \
geniorum et daemonum , int. nanos , Pygmaeos nostr, Niph. bpj 2 Reg. III, iSetVpS 1 Reg, XVI, 3i.
2 Reg. XX, Yo, Jes. XLIX, 6. Ezi' VIII, 17 1) lcvis
Elfen : it, l^jXi herniosus , et Sj.^ii hernia quoniam
,
fuit. Part. fem. in^ps ^S leviter (leichtbin, obenhin)
Jor. VI, i4. VIII,'ii. 'Cf. Vy no. 3, f, 2 Reg. XX,
nani et puDiili saepe hoc ma!o laborant. Vide Kam. p, g65
cf. Damir. ap. Bocb. Hieroz. I p. 5g5.785. Errat autem 10: nibs>)2 lips ni£2:b b::^ bp: Jeve facile est umbrae
quia ia desccndcre dcccm gradus. Sq. dat. Tpers. facileni esse ali-
BocbartuB 1. c. . -liii rcferens ad gr. y.aXu&lvri ,
cui. Prov. XIV, 6. —
2) i, q, Kal no. 2 celer fuit. Jes.
calatho circumferatur
dicitur. Induxit in hunc errorem Golius
: na.-n ista vox etiam de homine
qui rad. Jjl.s
XXX, 16. 3) —
levis i, e. exiguus fuit. Sq. i;ij)2
,
1 Sam. XVIII , 23 ?]b7:3 in^nn Dr-ry:: !^\p.rvl """•
:

omisit, idemque fefellit Alb. Scliultensiun-. in Opp. min. leve s. cxiguum vobis videtur, generum regis fieri. 2 Reg.
ad Lev. 1, c, ,
qui JjJLi radicem Arabicnm esse negat. ).
III, 18, Irapers. 1 Reg. XVI, 3i mNana nnsb bp:rt :

Targ. pro UltjJi »1*1» ponit T^Dni Tn^ supcrfluus vcl t)S3^i num exiguum parum crat , cjuod seculus crat vesligia
mancus, Ar. Erp. \y^^i Ouh. Saad. retinet i3AL.s Jarobeami? Sed sq. ])3 c. inf. Jos. XLIX , 6: bp3
 R. bbP 1217 ^^H, r^^):?.

13y 'b linV^I^ parum cst tc mihi serVum cssc (zu gering onus negotium , i. e. partem oneris decute
, leva tibi ,

ist es, dass du imin Knccht seyst), et addito dat. pers. Ez. onus (macli' cs dir leicht). Jon. 1,5: DIT^byD bpi^b
VIII, 17: ninii^irrj-riN nibi;^ '^'^^ -I?.;^ "'"" ut sihi leve faccrenl onus navis. c) sq. fO oneris", levavit
'^T'"!
parum cst domui Judac commisisse isla infancla. Recte s. remisit aliquid dc onerc ( cf. b? 5]S'' addidil aliquid ad,
observavit Hitzigius ad Jes. I. c. , ista liuguae et cogitandi lat. detrahcre de pro dclrahcrc aliquid de minuerc). : ,

legibus proprie contraria esse personae anteponen- , et ^'O 1 Reg. XII, 4 ir^p^r! T^qN n^asfl bpi^ rcmittc aliqnid de
:

dum fuisse (cf. 13J"0 paruin est mihi

'<:-;'3 ^;7373 bpS , gravi scrvitulc patri luo pracstanda, Comm. g. ( Syr.
iusto levius est mihi, v. l^a no. 5, b) hoc modo bp:n :
,
]]qcZ W\x) levavit a, minnit tributa BH. p. Sgi ).
nrr? ""iM"; n^z?: , et T2V -<': "nVn ( ^:73': ) b^p: confu- :

dit autem uterque scriptor duas structuras, fO, quod 2) vilipcndil, conlemsit 2 Sam. XIX, 44. Ez. XXII,
personae anteponendum erat cui aliquid lcvius vidctur, ,
7, ignominia ajfecil Jes. VIII, 23 (opp. T^ssn).
verbo anteponens. Inde 3) vilis hahitus , conicmlus fuit
Pilp, bpbp 1) agilavit, celcritcr motitavit , quae
a Sam. VI, 22 (opp. 123:).
signiOcatio proliciscitur a Kal no. 2. Levia enim agilia
Pi. bVp malcdixit, pr. vilem, contemtum fecit, nostr.
snnt et celeriter moventur. (Arab. ^yjiij id. , aethiop.
achlecht machen. (Syr. «^! vilipendit, ignominia affe-
A^i^PA^A'. commotus est). Ezech. XXI, 26: bpbp
cit , cf, jii. conviciatns est, a rad. "iy2£ parvus, exignus, D'i:r;-2 agilat sagitlis, quae verba spectant ad /iiloftuvTiiuv.

vilisfuit). Spec. a) vcrhis conlumcliosis , conviciis pro- Poterat etiam dicere D-Iin 'p agilat sagitlas sed pro acc. ,

seculus esl aliquem (scbimpfen) Lev. XIX, l4. Neh. optavit 2 instrumenti qua de re vide gr. §. l35 , 1
XIII, 25. 2 Sam. XVI, 5. 7. 9. 10. 11. i3. b) fortius not. 3. —
2) acuil ferrum. Eccles, X, 10: si hebes
,

eorsccratus est , dcvovit aliquem (jem. fluchen ) i. q. TIN eslferrum bpbp 0':S ^ib Nim isque acievi non acuit.
(Gen. XII, 3, cf. Num. XXII, 6 et Dcut. XXIII, 5) [.Acucndi vim plurimi a poliendo et lacvigando ducunt cf.
opp. ^^z. Ps. LXII, 5. CIX, 28, sq. acc. velut paren- bbp , neqne male , licel hoc ipsnm non indubitatum sit.

tes Lev. XX, 9. Prov. XX, 20, regem Jes. VIII, 21 Possit etiam a Icvilalc profccta esse : qunm enini res
(ubi copulafur cum a, ut lat. exsecrari in aliqu.) adeo- ,
hebetes Hebraeis gravcs dicautur, acuta levia appellari
que Deum i. e. blasplieniavit Ex. XXII, 27. Lev. XXIV, posse censeas, v. T?3 no. 5).
11 it. diem natalem lob. III, 1.
, Additur Ti^Tl"! d02 Hilhpalp. bpbpnin agitalus, commoius est (decolli-
a Reg. II, 24, TnrNS (per deum eius) 1 Sam. XVII, bus) Jer. IV, 24. Kimchi Wi:n p'i;b D-IJ-i-^S n:T' '-\
'
:

43 exsecrantnr enim per nomen numinis, his fere formu-

;
mbpn |^:"2 J?. Jona ea-pJicat signijicatu commovcndi a
lis : Deus te perdat , Deus
Execratio prae-
te execretur !
notione celcrilatis, ( Chald. bpbpest: vastavit, perdidit).
sentissimam perniciem afferens tribuitur propbetis 2 Reg.
II, 24. Deut. XXIII, 5. Jos. XXIV, 9 maxime Deo ,
m, adj. bis reperitur, nt epitheton aeris, niOnJ
Gen. VIII, 21. —
ib bbp reflex. maledixit sibi ipsi,
bbj5
?/;]?
Ez. I, 7. Dan. X, 6. Vett. intpp. aes splendcns vel
i. e. maledictionem sibi contraxit. 1 Sam. III, i2: quia
polilum explicant qnod ipsum poscit etiam contextna,
sciebat 1^:2 Dnb B^bbpy "3 jilios suos malcdiclioncm sibi ,

contrahere, LXX oji y.uy.oloyoiJVTig S^tov , legebant SMbJ*

LXX ntroqne loco i^uoTQunTtov. Theod. Dan. et Gr. :

pro tnb. Pesch. qnod ignominia afficiebant populum Venet, cTi).fici)v. Targ. arjbJ:):. Pesch. «-Cji::»iDj fulgu-
0~b pro Crrb. Vclg. indigne agere filios suos). Vitio — rans, Vulg. candens. Kimchi "^TI 13^130 polilum et :

laboral Jer. XV, 10: iDibbpa Hbp, ubi 3 codd. "'rbbp:^ a purum, Sed difficilins est dictu , unde poliendi vel
pr. Dianu 4 unus ":bbp. Ewaldus (gr. crit. 5o7)'c6n-
, laevitalis notio nata sit , cui cognata videfur acuendi vis
iicit '^^bbp'^ c. Nnn epentb., non male, licet hoc nnicnm in Pilp. no. 2? Num ab agilando (v. Pilp. no, 1),
exemplum Nun participio annexi futurnm esset. Fortasse an quia laevia tactu lenia et facilla (nnde sunt, qui Icvis
':ibbpJ3 conflatum est ex dnabns lectionibus "^bbpy et ,
Xtiog , antiqnitus non diversum fuisse pntent a Ihis),
^:ibbp. — LXX
y.uy.o7,o'/to} , yuawg (frifu , sed plerisque aspera tactu gravia? Prius praefero nam quod Bochartus :

locis yuTUQuofiai. (Hieroz. III, 8g8 Lips.) poliendi vim repetit a verbo
bbJ) coll. bbj 'jaN ,,lapis poUlus" , et J^>JL> splendens
Pu. diris devolus csf ( verflucht seyn ) Ps. XXXVII,
22. lob. XXIV, 18, diris devotus pcru/ Jes. LX\^, 20.
Apoc. XXI, 1 1 Erp. , id vereor ut recte fecerit. Nam
bbJ pN vim non habet (v. pag. 287 A), et J-JL>
illam
Hiph, 1) levefecil, Icvavil. ( Chald. bipN id. Arab. 1. c. est magnus illustris nt semper, quod 1, c, de luce ,
,
3.C
dicitur.
Jjji snstulit rem ). a) sq. acc. rei et bsa pers. levavit et

removit aliquid ah aliquo. 1 Sam. VI, 5 -nJJ bpj "'b^N :

» l(5^j? cslr. rbbp f. maledictio (a Pi, , nnde sjT.
BS^bS/i iiv 1 Reg. XII, 10: palcr luus gravc fecit iugum
nostrum :i:'b^y bpn rtnST 1u autcm leva illud a nobis, leva V——^c ) , inde a) convicium 2 Sam. XVI, 12. Prov.
iugnm a nobis hucusque portandum. 2 Paral. X, 10. XXVII, l4. b) cacsccratio, dirac (opp. ^!213 Gen.
b) Sine acc. rei Ex. XVIII, 22 '^'b553 b;5n lcva a le sc. : XXVII, 12. Dent. XI, 26, 29, XXIII, 6, XXX, i. 19).
Rrr rrrr 2
 R. bbp, thp, yW 121S bp — ybp.

Dsn nbVp Prov. XXVI, 2. Sq. genit. maledicentis lud. J^^p in Kal inusit.

IXJ 5/ j et eius cui maledicitur Gen. XXVII, i3.

— Pi. irrisit, ( Syr. chald. laudavlt, celebravit, sed
Concr. CnrN nirp )
quem Deus exsecratus est ( ein von chald. etiam irrisit pr. ut videlur, laudavit per ironiam.
,
Golt Verfluc)i'ter Deut. XXI, 23 , similiter Zach. VIII,
'

Ita Schem. rabba s. 27 : MNJ tias lb IHNI MObpb ^'nnn

D^^ija ^^'p Dn''''n eritis malecViciioni inter
::;cnles cf.
l3 •

rtrr^lS cofpi< irridere et dixit ei : cjuam pulchra est fuga iua.

aReg.Xxil'; i'9- Jer: XXIV, 9. XXV, 18. XXVI, 6.
Aeth. transp. J*lA*I* I irrisit. Potest etiam primaria vis
XLII, 18. XLIV, 8. 22. Plur. dirae Deut. XXVIII,
in proclamando esse , nt oVp in Targ. ponitnr pro Nlp
i5. 45.
Gen. XLI, 43 Ilieros. Esth. VI, 9. 11 , unde et celcbra-
levis lob. iio nasci potuit et proclamaiio irrisoria, cuius exemplum
,
7p f. !iVp Jer. II, 23 pl. B'>V[5 adj. 1)
habes Jes. XXXVI, 8. g, carmen irrisorium , dicterium,
XXIV,"i8, iVde 2) cehr cum levitate (Jes. XIX, 1),
bujy no. 4. Frustra conferunt arab. ^pXi calcitravit, v.
de currente Am. II, i4. Jer. XLVI, 6. Thren. IV, 19.
Eccl. IX, 11, plene T^bi^ia bp 2 Sam. II, 18. Am. II, Verschuir. 96). Ez. XVI, 3i : non eras insiar
diss. p.
l5. Poet. spec. equus celer { yihjg) Jes. l6. XXX, merctricis pnN Dbpb
quae irridet mercedi , quasi iusto
Adv. celeriter Jes. V, 26. Jocl IV, 4. ( Afam. ]:^'tp_, minor et vilior sit, nt maior detur. Bene Vulg. fastidio
augens pretium. Sequitur comm. 33 contra tu moechis :

Pa^£ levis , celer , sed iii^p levis , exiguus. In Indo-

quaestum meretricium dabas.
germanicis convenit celer dissimilatione ,
quam vocant, Hiihpa. i. q. Pi. sq. 3 pers. 2 Reg. II, 23. Ezech.
ortum ,
gr. xtXr/g cf. Jes. XXX, 16). XXII, 5. Hab. I, 10.

?p m. inf. nominascens , ignominia, cleclecus. Ita D/jp_ m. irrisio Ps. XLIV, i4 ( ubi copulatur cum
multi intelligunt Jer. III, 9: -nN »13nni rrn^T bpa Ti^Ti^ a2;b). JeV. XX, 8 (cum ncin).
yiNM et ignominiu scorlationis suac polluit luda terra?n, nO Vj? f. id. Ez. XXII, 4.
etiam vett. intpp. et Masoretae bp h. 1. ad bbp rad. refe-
runt. Sed acquiescere malim in vulgari significatu vocis
bp i. q. bip , hac sententia etjamd scortationis suae i. e.
:
I. ^^[P fundit proiecit ,
funditavit. ( Chald. et syr.
scortatione sua famosa , infami polluit ierram.
id. , chald. etiam pbp proiecit. Origo fortasse est in
agitando , coll. arab. r.ti huc illuc agitatus est stans vel
''^p (fort. pro ri^bp, ^'bp celer Jovae sc. servns,
nnncius ) n. pr. viri Neh. XII, 20. Eedens, non firmiter stetit seditque , vacillavit, ^Ji\3
vacillavit. Inde esse possit ybp no. 2 vclum. Apud
7j?7|? adj. vilis , vilissimus , de cibo Num. XXI, 5.
Castellum in lex. syr. habetur sjt. ^— v^I circumactus,
Luth. lose" Speise. Eiusdem formae
a rad. est 'lJ'i"iS'
rotatns est .j!Jsj B. B. quod cognatum videri possit. Sed
"113'. Et hoc quidem supra (p. 1074 A) cum plur. fracto
Arabum comparavi, quum 'p contra gingularc sit sed haec :
id ipsum incertae auctoritatis est , in lex. Adl. prorsns
facile inter se conciliabit ,
quicunque memor est, pluralia
alia ei significatio tribuitur : «.Lis amputatus esl). Part.
fracta Arabum re vera singularia collectiva esse.
shp funditor lud. XX, 16. Metaph. ex terra eiecit
^IPj^'']? m. uTt. y.tyofi. i, q. libp ignominia. Hab. populum Jer. X, 18.
II, 16: "^naS by yCop'''^ , cf. primo commatis membro :
Pi. i. q. Kal no. I. 1 Sam. XVII, 4^. XXV, 29.
113372 ^ibp nyaizJ. Inepte V^ulg. vomitus ignominiae , ex
^p i. q. N>p et ]ibp , et ita 9 codd. , qui divisim scribunt:
Pausa j>bp 1 Sam. XXV, 29, c. sufF. "isbp
ybj?., in

pbp -'p- Si modo genuina est vocis scriptura, 'JibT'''^ m. 1) Sam. XVII, 4o. 5o. XXV, 29. :>bp ':alN
funda 1

lob. XLI, 20. Zach. IX, i5, tJ-^ybp 'laN 2 Par. XXVil,"
dictum erit pro libpbp ignominiae significatu , ut P^^,^
i4 lapides fundae. (Chald. N^bp, arab. c^iU/o id. , KcSi
pro Pv^^vt rota, A_i>v<jQ^ pro nb.iba cranium ( cf.
(

glans , lapis ,
qui funda iacitur).
niSUiU a rad. F|DU al. Lgb. 869) sed gravis mihi suspi- :

2) velum , aulaeum , tantum in Plur. de aulaeis, qui-

cio est litteras 'p non genuinas esse
, sed in textum ir- ,
bus atrium tentorii sacri cinctum erat Ex. XXVII, 9 sqq.
repsissc eo librariorum more quo extrema linea voces
inchoatas relinquere, ineunte autem nova integras repetere
,
XXXV, 17. XXXVIII, 9 sqq. Num. III, 26. IV, 26.
(Chald. N3*bp, «^''bp velum navis , it. aulaeum tentorii et
solcbant. coniectura librarius pbp
Scribebat dc mea Go G, -
scripturus extrema linea quae integram vocem non capie-
bat, p, sequente ineunte ]ibp
, ipsum tentorium , cf. nsil'^, arab. «.Ji, «^ velum
unde alius quispiam eficcit :

pbp"'^. Cf. de hoc vitiorum fonte p. 64 B. 612 A. navis , «.JLS-o velis instructa navis , «.Ljs IV. velificavit

navigavit. Aeth. *I>AOI delractum est velum. Origo

?j5a haculus , v. bpy. inccrta. Volunt a plicando ct plcctendo dictum esse
quod ad icxendi vim translalum sit, coll. chald. et rabbin.
 R. ybp^ — cap^ 1'219 y^P — aap

msu,' sbp plexit capillos, N5"Vp n^is i. q- nia:^ !Tiy72 tur , Alex. JQiTg aM.oi iig zuv odavxa, quasi legerctur
opu3 tortile: sed lioc longius potilum. Fortasse est J^wJ^b^bpfuj) Ti;b"i" : litteras ,
quas untis inclusimus bls ,

ab agitando et motu tremulo v. ad rad. no. I, nt rtJ">"i'; ,

positas cogitavit interpres. iiene Kimcbi : •iab"J ]VCbp
B y"!'' et qnid si boc ipsuiu ei de qua quaerimus voci
,
C^^^Ujn furca irium dcntium,
cognatum sit , palatinis et liquidis permutatis? Ad pala-
tinas cf. «•«•£'' jA*Ai3 senex).
n'— P ^^'^- iniiiit. > Je cuins significatu non con-
3) Reg. VI, 34 pro CJ^Vp reponendum videtur
1
stat. Simonis in Onom. confert arab. Ui ,, congessit,
fiiyb^i valvae, ut pauJlo supcrius et in cod. Kennicott.
idem valere quod D^^ybs collegit" Cast. , sed reliqua lexx. banc potestatem non-
no. i5o. Cave credas D^:>bp
nisi quintae specici tribuunt. Inde
(vel i: et p permutatis , vel ita ut sbfj valva a vacillando
dicta sit), et lusum verborum in Lis inesse, qui ab pNlJ^p n. pr. virorum 1) filii Nahoris Gen. XXII,
huiusmcdi descriptione prorsus alienus fuerit. 21. 2)' Nuin. XXXIV, 24. 3) 1 Par. XXVII, 1 7.

^\p_ m. fumUlor 2 Reg. III, 25.

y^^l V. &:ip.

II. ^^p caelavit. 1 Reg. VI, 29. 32. 35. (Hano '^!J'PE'? iJ- 1) 1 Par. II, 4i. 2) III, 18.

vim babet aethiop. ATlO I impressit, obsignavit, cudit 0^2j^^ id. 1 Par. XXIII, 19. XXIV, 23.
monetam unde f^A5lO l effigies iu numo
, Mt. '-•/_j^"i
n. pr, oppidi Levitarum in agro Ephraimi-
XXII, 20). tarnm Reg. IV, 12. 1 Par. VI, 53.
1 Eadem serie
Py^p^ f. caelatura , opus caelalum , anaglyplium Jos. XXI, 22 exstat D^^ap.

quale in ntimis est (relief) 1 Reg. VI, 18 ,

pl. VII, 3i,

c^ans nisVpTq VI, 29. 32.

M^^p rad. innsit. Talm. rTSp moluit farinam, sed
hoc est denom. a TTOp. Radici equidem pinguedinis et
fort. i.q. t"73;5 punxit (stecLen),
'kI3?P rad. inusit. medullosi potestatem tribuerim , ut conllata sit e radd.
acntus fuit. Cbald. labp est : tenuis , macer fuit. Etiam
L*s pinguis fuit , et n)i53 ^^ medullosus fuit, k^ me-
nos bominem macrum sblemus acutum (spitz) appellare.
dulla, de bac trilitterorum origlne s. v. I2;ps> p. 1062.
cf.
Inde
Farina autem frumenti pinguedo ( v. abrt p. ^7^) et
jiffi^p^ m. cuspis, aculeus. Ita chald. Eccl. XII, medulla, unde cbald. Nnia medulla, Jtn"'a farina, /[nilog
H Targ. 'J"'3iUJVpbn ]Tij:Tb ^'Vn'? similia sunt verba uvdQcov Hom.
sapientum stimulis et aeuleis. Inde bebr. ]il2jVj? i£lb'3i
1 Sam. XIII, 21 de instrumenio quodam rustico trcs cuspi- ^^i?.» in Pansa nsp Jes. XLVII , 2 m. farina.
Aes hahente, probabiliter furca trideiite qua foenum Nnap ^^
, (Chald. et zab. nn^p id. Arab. triticum,
mergites stercus similesque res prehendere et tractare
,

solent. Est enim ]i\!JVp — 123iu; pr. trias cuspiclum s. clen- unde farina fit , acth. ^'f'^/!! I legumina: cx quibns
ipsis farina paratur). lud. VI, 19. 1 Sam. I, 24. XXVIII,
iium : non autem dicebant vulgarem linguae canonem
24. 2 Sam. XVII, 28. 1 Reg. V, 2. XVII, 12. i4. iG.
secuti ^•'riyp \SrUJ vel ni:'i"-i5 'u;, quod tres cuspides
easque separatas non coniunctas signiGcaret, sed nominum
2 Reg. IV, 4i. Jes. XLVII, 2. Hos. VIII, 7. nap,
^••ii>^i3 farina bordeacea Nnm. V, i5, nbb n?3(3 per
fere corapositorum more formabant TiluVj? 'CbiLi , quo
appos. farina purissima Gen. XVIII, 6.
nnum Irium cuspidum instrumentum indicarent ut nostr. ,

Dreyzack, lat. tridens. Habes igitur 1. c. primum quod-

dam nomina composita formandi pericuhim ,
quod postea
persecuti sunt Syri (v. Agrellii suppl. p. 79), licet etiam Uflp comprehendit frmitcr , vic. radd. IfQTi et

hi in compositis (quippe quae a hnguarum Semiticarum ycp. (Chald, id. in Targg. pro hebr. nsb, JjJjn. Syr.
indole proprie alienae sint) formandis nonnunquani minus
dextere versati sint *). — E vett. Targ. nb3:"3
iiitpp.
«..^iQn id. Epbr. III, 280 E ,
qnae potestas lexicis ad-
yi^a nbn Rb"'^ NJIirp furcafulhnum Vulg. tri-
iridcns. denda. Arab. Jj*j vinxit fune, il. cepit, snmsit). lob,
dcntes. Sine sensu , sed ita ut vulgarem scripturam tuta- XVI, 8 : vr^apn Symm. xaTtdrfGug fxs.

) Ul ex. gr. nnmiDa memorem cum numeralibns composila huic , de qao agitur , cxemplo similia , dicunt (.^QJQ^ \±j^Z
octavu» angulorum pro octogonus, octo angulos liabcns BH. p. 65, 1 ^S AjAa—^2 tcrtius parlium i. e. Iriparlitus (liber) ibid.

p. 2, de qua analogia iridens esset \xM %->^i.a_^Z.

 R. ^ap, YBf^, fflDp^, N3E 1220 biyp^ — nN3i?

abreplus est. lob. XXII, 16: 1"0 2) invidit alicui , sq. 3 pers. Gen. XXXVII, 11.
Pi/. pass. fortius :

7'"' abrepli sunf (morte) anic iempus, LXX Ps. XXXVII, 1. LXXllI, 3. Prov. XXIII, 17. XXIV,
ns i«ba '^'^?.
Gen. XXVI, i4. XI, i3. Ezech.
Vula. sublali 1. 19, sq. acc. Jes.
Targ. Ny-iN )» ni-^-^snx.
XXXI, 9, sq. b Ps. CVI, 16.
suni.
3) ardenti sludio alicuius hominis vel rei flagravit
(tiAoio) a) sq. b causam alic. studiose drfendit (eifern
XXXIII, et ^Bp^ XIX, 6 ^accui-^
blOp JeS. 9 fixr jem.) Num.'XXV, 11. i3. 2 Sani. XXI, 2. 1 Reg.

verbo Syr. ^.o aegrotavit

XIX, 10. Ez. XXXIX, 25. Joel II, 18. Zach. I, i4. VIII,
mnraiii pknta , vic. bizit. (
nbia
2: Rb "nN:p rtbiJ riiani riN:-? lisirb "ni<"P fiagro

Cast. Arab. J.*i est pediculosum fuit magno sludio Zionis et magna
causam eius ago. \]t prio- ira
iuGrmatns est , :

te membro dicitnr riN:]; N:p D;Xow ti]'>.ov , ita posteriore

capat , a Vt» pediculns hominum et bestiarum , ricinus, ^T^n N'p, quum r;N:p et Han similem potestatem habeant
Nnm. XI, 29 ""b rirN N:p73r! tune causae meac dcfensor
:

pM£ tlnea, curcnlio, chald. transp. NT^rj? pediculns,

cs? b) aemulatus est aliquem , ahcni , sq. 3 Prov. III,
nnde nigricans et 3i. ( Chald. np i. q. hcbr. sq. 3 invidit, sq. b studiose
idque etiam ad plantas transfertnr ,
J.**
defendit).
qnasi pediculis obsitus apparuit cardnus, nnde pntant Hiph. caasat. zclotypiam allc. concitavil (v. Pi. no. 1),
hebr. inp pr. de eo plantarum languore et morbo dici, sq. 3 ahqua rc Deut. XXXII, 16. 21. Ps. LXXVIII, 58.
cnius caussa in pediculorum et aphidum copia quaerenda — Eodem referunt part. M:p'^ (3 codd. n:;?'^) Ezech.
est. Sed hoc tamen incertnm est ). VIII, 3 pro N-rpTi zelotypiam' s. iram concitans. Pro-
pheta abripitnr in locum qnendam templi niri^S od "^^j^. ,

?i:p7:!l rtN:pn b7:0 ubi erat staiio ubi stabat imago irae
V^p pr. comprcssit , inde cepit pugillo Lev. II,
irain divinam provocans. Intellige cum Hieronymo sta-

V, 12. Num. V, 26. Vic. '"^^ '^*^^' Inde tnam idoli fortasse Daalis in templo collocatam. [3T2;iO
2. Y --"?,> , ,

est locus slandi, Ilubraeis enim sedere dicuntur , quae

VBp m. c. Su£F. iriMT; 1) pvgillus, Lev. II, 2. V, nos stare dicimus (v. a"d"' no. 1, i) nisi fortasse statuen-
:

12. VI, 8. — 2) manipulus, arab. 8;*i. Gen. XLI, dnm est, statuara Baalis
et Baalis Tarscnsis in
sedentem fuisse, ut Jovis Olympii
nummis Tarsi, v. monumm.Phoen.
4/ D^XJapb plenis manipulis h. e. abundanter.
:
tab. 36]. Targ. prs"!?:"! NnN^P Db::; Sni'^ Xzm ubi posiia
erat imago irac , 'qua ad iram provocant deum, cf. ad
^^'^- inisit. prcb. 'iJ-P pupugit, lacsii i:."i. Sed LXX apud Theodi)retum oh 1]^ ?/ GX>\h] T~;g :

'tSJ^^P
i]y.rjvogrov Li^Xov r(w y.TMfitrov iTJjPM referens ad r7:j5 ,

gpina. [Frustra arcessunt arab ^ i collegit hiuni res xTuo&ui. E recenlioribus ita Coccfjus, qui n:p'3 inter-
parvas]. pretatur: vcndcns s. guae vendidit sc. Israclem hostibus,
cen maucipinm in hostium potestatem tradidit q. d. isb
ffiiBJ? Jes. XXXIV,
'Oia^|P Hos. IX, 6 pl. i3 , ,
ita ut hisns verborum sit in ^lNip et
T'a"'S T'^ bxris^
D-^rirap (a'7i\»!3T;) 3l herha inutilis et
Prov. XXIV, ,

Non displicet haec ratio , quum vendendi potesta,

i^jp^^.
tpinosa, nt carduns , urtica. Urticam reddunt Vulg.
in r::prT ctiam loco Zach. XIII, 5 Commendetur, et vul-
Luth. probante Celsio in Hierob. II, 206, spinns
,
gari interpretationi certiot tntiorque sit.
LXX. Kimchi.
NSj? chald. V. n:;^.

1p nidus V.H- X3j5 m. zclotypus, nbique de Jova socii impatiente,

idololalriae ultore severo Ex. XX, 5. XXXIV, i4. Deut.
IV, 24. V, 9. VI, i5. LXX DjXwr/-?, semel 6;Acor6c,
Jj^I]p in Kal inusit. Pr. intense mbuit , ut arab.
(Chald. N:i5 et 'JJJ^pid.).
Ui, nnde Us! valderuber, transfertnr ad vehementiores it1"j^ id. Jos. XXIV, ig , it. indignabundus \u
imimi perturbationes qnibns facies rnbore sufFunditnr,
, hostes Nah. I, 2.

max. iram, zelolj'piam, amorem vehementem, undc *-P 2/1 1 riN3P z^lotypia ut mariti Prov. VI, 34.
f. 1) ,
vehementi amorc et ira commotus est , zelotypus fuit cf.
XXVII, 4, Dei idolis provocata Ez. VIII, 3, popnlorum
aeg. 2C0C aemulari, invidere , Xc^C flamma. Inde aeronlorum Jes. Xf, i3. Pl. Num. V, 29, niN^p nnra
Pi. Htp 1) zclolypus fuil (a rubore , quo facies sacrificinm zelotypiae ib. i5. 18. 25. Inde invidia Eccl.
snfTunditur) , sq. acc. uxoris Nnm. V, l4, sq. 3 mulie- IX, 6 , mcton. de obiecto eius IV, 4. 2) studium —
risacniulaeGen. XXX, i. Causat. i. q. Iliph. zeloly- ardens (Lrjlog) aliqnem m
amor ardens, coniugura et ,

piam et iram alicuius concitavit, sq. 2 aliqua rc Ucut. ''

amantium Cant. VIII, 6, Dei erga populum Zach. I, i4.
XXXII, 21. 1 Reg. XIV, 22. Inde Jes. IX, 6 niN2S ^' nj<:p studium Jovae cxercituum in
:
 R. r\:2 n'2i ^lPr n:p

populuui. Jes. XXXVII, 32, et c. gcuit. obj. cs riN^p 4) possedit. (Syr. V^ , aeth. 4*JP I possedit,
sliuUiim Jovae in popuJum Jes. XXVI , 11, pioruin iri dominus fuit. Arab. ,_cjjs! possedit, deest ap. Ereyt.,
Deuin et quae Deo bacra sunt 2 Reg. X, 16 nirT»b ""nNrp. :
sed in dial. vulg. frequentalur, v. etiam N. T. locos
Vs. LXIX, 10 ^rrs nK:p. SeJ saepius ?>) in tnalam
:
apud Cast. Aelh. 'l^^^JPI pr. possessus est ab aliquo,
partem : ira , iniVi^natio ,
quo sensii copulatur cuni synn.
inde : serviit aliciii , servus fuit i. q. 12S ). Pai t. n:|?
n^n Ez. V, i3. XVI, 38. XXXVI, 6 , n-i3y XXXVIII,
ig,?].^ XXXV, 11. Deut. XXIX, 19, opV.'N2"ia Piov.
possessor, dominus, ut domus Lcv. XXV, 3o ,
grcgis
Zach. XI, 5, bovis (parall. i-jz) Jes. I, 3. Cf. n:p".
XIV, 3o. Ei tribuitur ignis ( n.\:p (L-»l Ez. XXXVI, 5)
isque comedens Zepb. I, 18. III, 8, fiiinans Deut.XXIX, Niph. emtus esl Jer. XXXII, l5. 43.

19, cf. Ps. LXXIX, 5: ^nx:p cs i:23 lyan. Dicitur Hiph. emendum s. possidendum dedit i, e. vendidil,
de indignatione Dei Num' XXV,' 11! Ez.XVI, 42. Zacb. XIII, 5: ';;pn DTN vendidii me aliquis ut uianci-
XXIII, 25. Jes. LIX, 17 (parall. vindicla ) , iracundia pium (cf. Am. VIII, 6. Eccl. II, 7). Emendi enim
el stoniacLo houiinum Ps. CXIX, iSg. lob. V, 2 (parall. verba in conjj. transitivis rcfHZe/iJj vim induuut , ut (2T
^"^- ^Ol emit, ]2T ^— vendidit. Superiores intpp. vel '
,„„„
emendi vim etiam in Hi. retinuerunt vel alias coniecturas
iJp ^'''* ^-p^ conv. ^p'! pr. , ut videtur, rexit, excogitaruiit (v. Rosenm. Maur. )
I seJ illud et linguae :

erexit, statuit (ricbten, aufricbten ) vic. verbis 'jip et rationibus et contextui acconimodatissimum. De part. —
n;pj; Ez. VIII, 3 , quod eanJem vcndendi significationem
]13 (arab. ^iii et 1*^! stetit erectus) , inde habere videlur, v. N:p Hi.

1) fundavil, creavil pr. stitil. id. Kanius

(Arab. Ui N3p chald. cmil i. q. hcbr. no. 3. Esr. VII, 17.
p. 1937: \ftilj» «JLIi s^Lii ). Gen. XIV, ig: deo supremo
n3j^ m, canna, arundo. Chald. iTrp ^ip ii^:p_,
n:p
Y"^j<T D^T3'i3 LXX
o? i/.xiai %ov ovquvov xul Tt]v ylqv,
( , ,

Cooiin. 22. Deut. XXXII, 6: T[:p Tj-^as palcr iuus qui syi', i-^^^ \.l2.£> id, Arab. sUi id. et Lasta , baculus
tc creavit. Ps. CXXXIX, l3: ''nviD n^:,-^ nnN 1u crcasti rectus. Gr. arundo , it. y.utcov
y.uiTj , xdvvij , y.uvva
rcnes meos. Prov. VIII, 22 is-ll rr^iiNI '::j^
'^l'^''.
Jova :
pertica recta , lal. canna [Robr,
regula , fort. y.urvuiStg ,

creavit me sapientiam ut primilias operum eius. LXX Rohie], unJe ca/H/Zis pr. rohrenformig, caiion quo iam ,

lat. med. de tornientis utebantur. Origo esse videtur in

v/.Ttat /.n. Targ. et Pesch. utuntur verbo N^3 li'^«

Cf. no. 1.
slalu reclo , V. rad. ). De arunJine fluviali et paliistri
'J^:p illeg.XIV, i5. lob. XL, 21. Jes.XIX, 6. XXXV, 7. Ps.
2) acquisivit aliquid. (Arab. Uj et ^S<i id. spec.
LXVIII , 3i (ubi ieslia arundinis est crocodilus), de
de acquisitione pecnlii , opum ,
pccoris v. Schult. ad lob. calamo odoralo in ludia crescente (Plin. 12 s. 48, arab.

I, 3 , inde jrOi et Conj . VIII. dives fuit pecore , cf.

s.j.lXJI i_ju.2i et 'siuipl. b.j,3 Salmas. homon. hyles intr.

c. 86. 87, Acorus calamus Linn. nostr. Calwus) Jes.

n:pM. Syr. J,ic id.). V. c. mulierem uxorem Ruth XLIII, 24. Ez. XXVII, ig. Cant. IV, i4, pleue n:p
D"X3 Ex. XXX, 23 et aitcn rtzj^ Jer. VI, 20; de arun-
IV, 9. io:-n,S{<b ">? w^p ... ni^^-nN dji, sapieu-
dine saliva ( gr. dorui Theophr. Diosc. arundo donax
tiam, intelleclum'Prov. IV' 7. XV, 32. X'vi,"i6. XVII, ,

Linn. , nostr. spanlsches Rohr) quae admodum procera

16. XIX, 8, Deus montem sacrum (eum expuguando) ,

Ps. LXXVIII,54, populum Isiaeliticum Ex.XV, iG. Ps.

{oQyvtuiog Aelian. h. a. 12, 43. l5, 1) tum baculis

LXXIV, 2 (instar peculii). — Gen. IV, 1: ""ni:';;

(n;pn d-.s^tz Ez. n:p XXIX, 6. Jes. XXXVI, 6 cf.
yttii^ XLH,
Mt. XXVII, 29. 3o. Mc. XV, 19)
3, it.
^'"nt* ^'N acquisivi nacta sura marem iuvante Jova i. e.
tum perticis mensoriis adhibebatur, Vide Je his arun-
peperi puerura. Sed maxime
dinis generibus Celsium in Ilierob. II, 3i2 sqq. Inde
3) dato pretlo acquisivit , emit (cf. lat. conciliare
a) perlica mensoria, y.uvcov plene n~';n T;:p^ XL, 3. 5.
pro emcre Ter. Eun. 4, 4, 21 ibique Ruhnk. nostr. sich
anschaGTen , vnlg. sicLschaffeu) Gen. XXV, 10. XLVII,
XLII , iG — ig, quae sex
,

iilnas easque niaiores (n';t<

ntJll, V. n"J< ) longa erat , itaque scx ulnarum ( cum
19. 22. XLIX, 3o. L, i3. Ex. XXI, 2. 2 Sam. XII, 3.
sex palmis) mcnsura Ez. XL, 5 8, — XLI, 8. pl. XLII,
1 Par. XXI, 24. Eccl. II, 7 , ib T.^p^ emit sibi Jer. XIII,
1. 4. XXXII, 7 sqq. addito C]!35r 'jes. XLIII, 24, sq.
i6 — 19. ( Ita gr. xuku/itog est 6j ulnarum meusura, arab.
nnjo Lev. XXV'II, 24, t;3 XXV, i4, fiyy 2 Sam, jLiS arundo in Aegypto est certa mensura, v. Jomard
XXIV, 21 eius a quo emitur. Metaph. emit veritatem in descr. de l'Egypte VII, 262. 5o5 sqq.). A simili-
Prov. XXIII, 23. Part. T.ip emtor Prov. XX, i4. Ez. tudine arundinis ita dicitur b) calamus s. culmus frugum
VII, 12, opp. "1273 Jes. XXIV, 2. Spec. rcdemit gr. y.u^Mfiog , y.ui.uarj , Gen. XLI, 5. 22. c) ox superio-
velut ex captivitate Deut. XXVIII, 68 (ubi male LXX. ris brachii cf. germ. Artnruhre lob. XXXI, 22 (arab.
Vulg. et nou erit emtor, imo : redemtor). Neh. V, 8. G - -

Jes. XI, 11. Quiemitreji, eam possidet , iude u^.us arundo, it. os medullam coutiuens)j d) scapus
 R. njp^, T3P,
1222 n:p — 'T3P

candelabri Ex. XXV, 3i. XXXVII, 17. e) ii-^-um sla- Proprie ovillum et hovillum pecus compreheKdit , exclnsLs
gr. x«)'wv Jes. XLVI , 6. f) pl. tJ-^rp^ canalcs iumentis. Gen, XXVI, i4: ii^la t^p.T?»^ 1J<^ ^t?!'? P^cua
terae,
(die Rohren) s. brachia candelabri sacri
lucernas gestantia ovillum (cnm caprino) et hovillum. XLVII, 17: ct Jose-

Exod. XXV, 32. 33. 35. XXXVII, 18, c. suff. Crii:,-5 phus iis frumentum dedit M;]oaai "^ii-ZTl il^p^ai ^''OlOa
Clbni!" "Ipsrr pro equis et pro pecore ovillo et pro pccore
XXV, 36. XXXVII, 22. (Arab. sUs caualis, it. u^s boviiro el pro asinis. Eccl. II, 7. 2 Par. XXXII, 29.
arnndo, caiialis aquae). Vide etiam Gen. XXXVI, 6. Num. XXXI, 9. XXXII,
26, ubi Inana (iuraenta) distinguitur a tlppa. Aliquo-
Ti^^y (locus ariindims cf. JTovu Jo. IV, 46) n. pr.
ties tamen etiam iumenta comjJiectitur. Gen. XLVII, 18
i) rivi^in confiniis Ephraimitarum Manassitarum Jos.
et

XVI 8. XVII ,9. — 2) oppidi Aseritarum Jos. fiynan M:p73 ita ponitur ut hac una locutione compr&-
hendantur pecus et iumenta Comm. 17 sigillatim enume-
,

XIX,' 28.
Tata. 1 Par. V, 21 : et ahcluxerunt greges corum (DIT':"):)

m.
]''3P 1) creaUira (lat. eccl. ) , animal creatum. camclos ., oves .
. asinos. lob. I, 3.
. . Utroque hoc loco
Ps. ClV^a^. LXX xTinig. (Ita chald. Xiz^^ Gen. XIV, ( 1 Par. et lob. ) pecoris menlioni adiunguntur etiam servi,

10 Targ. ). — 2) accjuisiiio , emiio Lev. XXII, 11. rr.ancipia (0"IN \2;::, n~ay), sed haec non amplius pen-

Prov. IV, 7. — 3) possessio, opcs Gen. XXXVI, 6. dent a !i:pa neque audiendus est Bottcherus (pericc.
:

Ps. CV, 21. "jy.^pi, ^Jlj^a greges et (reliquao) opes Gen. exeg. p. 71. 72), qul ri:py ad humana quoque mancipia
patere volebat , laudatis praeter lob. I, 3. XXXVI, 33
XXXIV, 23. Ess. XXXVIII, 12. i3, (Arab. ^^llli et
qui quidem locus obscurissimus novae signiflcationi pro-
(
bandae parum idoneus est) his locis quos adscribere pla-
^^LIIs acquisitio, ^Lxi JL^ pecns acquisitum). ,

cet. Unus est Ex. XII, 38 iiix3 nas n:pa nj^ai ;{<::"! :

i. e. et ovcs ei armcnia , pccus admodum numerosum, quod

Anranitidis prope
n3J? (possessio) n. pr. oppidi posterius nihil novi addit si !i:p73 esset i. q. iT^Sy , Vav
Boslram siti Num. XXXII, 42 ( ubi nonnulke editt. male
:

copulativum deesse non posset. Alter Num. XXXI, 9

n:p) 1 Par. II, 23, gr, Kuru!>u Jos. b, j. 1, 19 §. 2,
el ahduxerunt Israclilae mulicres et parvulos JVIidianitarum
StVph. Byz. Ptol. 5, i5, et Kuvw&u Wessel. itin. p. 723,
Cfl^^^pTJ ~l:3~rNl Dr.B!l3 — 33 riNI et omniae iumenla corum
in numis Kuvw^ {KuvuTrjvoi) Eckhel d. n. III, 34^, hodie
(camelos, asiiios) et omnes greges eorum, ubi 12 distinctam
o'y.s Burckhardti itin: Syr. I, \Sj 5o4 ed. germ. .

ab arinenlis pccoris potestatem habet sibi propriam.

,
Et
n3p53 cstr. r;'.j.-2 c. snCF. ^3^): Gen. XXX, 29, eodem modo iudicandus est tertius XXXII, 26, coll. etiam
nM:]:7: XXXI, 18. XXXIV, 5, :i::]572 X, 26, et Ex. Gen. XXXVI, 6.

tertia radicali Ti (vel potius ^) servata ( gr. §. 90 extr. ) , nDp53 praecedentis, pr. acquisitio, 1) emtio. Lev.
f.
pecus tuum c. pecus meum)
verbo sing. ':j:^
';j-«3pa (
, ) , ( XXVI1,"22. ?i:p"2ri "iSD libellus pactae emtionis Jer.
Ex.^XVII, 3. Num. XX, 19, pl. (cn^:]:^ sed c. verbo XXXII, 11 sqq. Inde a) concr. res emia, n:pa ffi'>N
^2-1 greges eorum numerosi sunt) 1 Par. V, 9 et ubi ;)~D Ex. XII, 44 et omisso ic''^ Gen. XVII, 12. i3. 23.
snffixum refertur ad plures signif. p!. v. c. I32'':pa gre-
,
27 de servo uQyvQwvrju) (Judith IV, 10), opp. vernae
ges vestri 2 Reg. III, 17. Jos. I, i4, orr^^pTj' greges (rii3 T^bi). (Arabes ita distinguunt 'iSl*^ iAac servum
eorum Gen. XXXVI, 7. XLVI, 6. XLVII, 17. lud.
VI, 5, arp:pD pa^ (multitudo gregum eorum) Jer. recensemtnm, et ^s Ju* vernam). b) pretinm emtio-
XLIX, 32 m. Ex. XXXIV, 19
inde
(sed semel f. pr. acquisitio),
nis Lev. XXV, 16. 5i. — 2) possessio Gen, XXIII, 18.

1) cmtio , concr. emtum. Gen. XLIX, 32.

2) possessio , opes , sed ubique de pecore , in qno inusit, q. ijaJ3 venatos est, onde
TjI^ rad. fort. i.

80I0 cernuntur opes nomadum (cf. gr. xi/]j'OS pecns pr.

i. q. XTJJ/ia, oCq i. q. ovis et lat. ops , unde opilio , pl. ili, ;L;i venator.
opes, arab, JU opes spec. oves cf. gr. /ii^XK dor. j.iuXu,

syr. ,^igi3J opes et oves germ. das Gut in llolsatia de TSp (venatns) n. pr. 1) viri Idnmaei Esavitae et
,
tractus Arabiae a posteris eius hahitati Gen. XXXVI, ii,
gregibus v. Voss. ad Virg. Ecl. 10, 19. Jaubert voyagc
i5, 42, —2) patris ( vel avi ) Othnieli iudicis , fratria
cn Armenie et en Perse. p. 91. Zab. Uia grex Cod. Calebi Jos. XV, i3. lud. I, i3. 1 Par. IV, i3, V. n:p
N. 11,8, lin. 18). Gen. XIII, 2. 7. XXIX, 7. XXX, no, 2 et quae de 11. cc. disputat Studerus ad lud. 1. c. —
29. XXXI, g. XXXIV, 5. Ex. IX, 4. 6. X, 26. Num. 3) nepotis Calebi. ibid. V. i5.
XXXII, 16, Jes. XXX, 23 al. l-i T::p,T2_ pecus multum 'TDp (venator) n. pr. genlis Cananaeae da
1) ,

Ueul. III, 19. Jos. XXII, 8. Mjpu bip vox (balatus,

cuius sedibus uon constat Gen. XV, ig. LXX KiviCuTog.
mugitns) pecoris Jer. IX, 9. 'tz ^\t:N viri pecuarii Gen.
XLVI, 32. 34, 'a iTij pracfecti
'
XLVII
pecoris , 6.
Vulg. Cenezaeus. — 2) patron. voc. T:p no. a. Num.
XXXII, 12. Jos. XIV, 6.
'73 yiN terra pecori pascendo idonca Nnm. XXXII, 1. 4.
 R. Q3p^, ]3j'?,
Y3j"?
1223 =5??.
- T?)?.

"'^" ""^^''^* ^' dubia. Arab. ^^ est graviter ,X^jXa ^ji^ J, uno in nido vit. Tim.
II, 224, adde Bocliar-
D!]P :

oluit, idqnetamen de odore foedo ct rancido olei nncuin-

tum c).
I. —
Piur. D^:p celiae, cellulae (arcaeNoacliicae),
variis aiiimantium gcneribus ejccipiendis destinatae Gen.
que, unde 'Ji^:?. duci non potcst. P'ortasso, pariter atque
VI, i4.
•^-1^5 PP» 1-P '''o'''"'' s'n'"sque crcrti viin habi?bat, iinde
^"l^srp cinnamomum (fonnac ]1137) proprie i. q. i-,tp
caniia calamus
, cinnamomum cnim constat cortice inte-
;
V^p rad. innsit, ct dubia. Arab. ^yjLiS (cf. t:p )

riore s. libro arboris lauro similis, qui convolvi et cannac

venando cepit, u^s venatoris praeda (jji^oU quae vox
6, fistulae speciem prae se ferre solct, unde lat. med. , (

cannella goll. et ital. caiiclla , canclle appellatur. Eius- deest ap. Freyt.)laqueus Prov. IX, 18. XI, 8. Rom,
,
XI, 9, Inde recentiores nonnulli (Schult. J. D. Mich.
dem originis esse vidctnr a) sjt. jiii)QJ..o pr. inoaTuaig et nuper Ewaldus Hirzelius) dnctum volueiunt
,

(Bestand, WirklicLkeit) , dein : persona , ipse , arab.

V?.|^.
pl- cstr. XVIII, 2: M:t} iv
•<5::p, lob.

l^>**j (y^'j sam. vilsTJp ipse, quao omnia a stanclo pro- ^'ilDb •'i::p ]V:^Cn hac sententia
quousque ponetis laqueos:

verbis ? i, e. quamdiu verba venaberis et sectaberis ntut

Cciscuntur ; et b) n mutato in 1: Ai x('da/tog, calamus, inania, et in illis disputandi et obloquendi occasioncm
culmus. In lex. man. radicem stalul T,'p , unde a:p i. q. qnaeres? ,,Wie lange wollt ihr nach Worten jagen?"
rtjp canna , p/jrp cannae similis (rolirenformig) ut lat. , Sed aliam rationem secuti sunt anliquiores interpretes.
canalis : sed buic obstare videtur, «) quod nomina for- His '5::75 cx noto Aramaismo dictum est pro "'ip, D'":!^
mae C:p a nb cnm 72 forniativo non exstant ; /j) quod ( de st. cstr. anle praep. v. gr. §. ll4, 1) fines , tcrmini,

C"?" formativum Kamez habiturum esset inipurum ,

quum in lianc senlentiam quousque (\.nm finem imponclis verbis ?
:

contra st. cstr. sit -]-::p. i. e. quando Cnem impones verbis tuis inanibas? LXX
/itXQig ov ov Tiuvari; Vnlg. usque ad quem flnem verba
jiHrp cstr. -paj;^ Ex. XXX, 23 (cf. c:2:?2n Ez.
iactabitis? Targ. N'"?72b >P22'nr! imBP rm'ti 1:^ quousquc
V, 7 pro D::';r;) m. i. q. gr. y.lvvufiov , yivru/^di/tov,
lat. cinnamum ,cinnamomum aroma notissimum Cant. ,
donec lerminos ponetis verbis? et sic Saad. ms. U ^j>
IV, i4, Arabia felice (Diod. 2, 4^. 3, 46. Theophr.
in
h. pl, 9, 4) et in India ( Strabo i5 p. 6()5 Casaub. ) pro-
M. Gekatilia ms.

veniens, suffitiii (Prov. VII, 17) potissimum et nnguen- ^^L.<U L^l,

bA^^^ui.
I»jl.^.\^ Schol.
i^\..ijui. ad
au Saad.
udau. ...
,., kJi,
^/Jl» nzip ynA •'i::p

tis (Exod. I. c.) adbibitum, v. Celsii Hierob, II, 35j. L*Ai^^' (Nun crassioris pronunciationis est) Abulw. V.

Salmas. homon. byles iatr. c. 9I. Sjt. et chald. P^JQfi >

«•rrsp, aetb. 4>5"?^ I et

J'}^'?:. Phoeniciam
ideoqnc Semiticam voci graecae origincm tribuit Herod. nn '"lai; V"'^ V^' J>* ,-t^ ^t inde de mea scnlenlia

3, 111: onviO^ug dt Xtyoiat /iiyuXii.g (poQtiii' tuvtu tu cst '''^'p lob. XVIIl, 2 , cuius Nun cst compensatio unius
xu(>qia , T« r^fnTg utio (Dotvixwv /tu&ovTig y.ivvu/to)/tov C3C litteris ffcminatis argumenlum ex eo pclere
: ciusque rei
xaXio/tiv. De origine v. supra ad rad. licet ,
quod his ad vcrba lobi (XVI,
verbis respondctur
3): nn ^'?.^"^ V".'!!!* Afque in hac veterum sententia
nos etiam staiiduni atque dubitationlbus nuper (v. Hirz.
[J\? Tad. in Kal innsit. pr. eorslruxit ,
acclijicavit,
ad lob. I. c.) motis ita occurreiidum censemus. a) Dicunt
vic. radd. ti:p , ]^ it. trp. Inde ]p nidus , a quo est iljN-n^ quousque? nullo modo posse quando? reddi.
denom. in Possunt vero adeoque debent ita accipi synn. fi::-n?,
Fi. "p nidam fecit, niilijicavit , niclulala est avis 'n": 13, quae elliptice dicnntur pro quousque Aum his : ,

Ps. CIV, iy. Jer. XLVIII, 28. Ez. XXXI, 6 serpens , quidem locis, Num. XXIV, 22: '!i=\3n nri'N !T3 ny
Jes. XXXIV, i5, cf. Boch. Hieroz, III, 201. 202. (Syr. quousque Aum Assyria caplivum te abducct? i. e. quando
,;.ci id, ), — Pu. id, ut lat, nidulatus est Jer, XXII, 23.
te abducet? maxime Dan, XII, 6: nixbi:?! yp ^n)3 n?
quousque dum exitum habebunt miracula' illa? i. e.
]j5, cstr.
-'fp_ Deut. XXII, 6, c. suDr. "ijp 1) nidus quando exitum habebunt? Ita etiam particulae latinae,
quae proprie referuntiir ad lempus vsque ad termiuum
(syr, Ij-C id, cf. arab. '^^ nidns , latibulum avis). Jcs.
( quamdiu , quoad dum ) vel a lermino etiam de ipso ter-
X, Ps. LXXXIV, 4. Prov. XXVII, 8, meton. do
i4. mino a quo et ad qucm usnrpantiir, De termino a quo
pullis in nido sedentibus Deut. XXXII, 11. Jes. X\'I, 2 Plaut. Capt. 5, 3, 3 quamdiu quod id faclum est? vvie
(cf. nidi loquaces Virg. Aen. 12, 475), 2) raelaph. — :

lange ist's dass dieses gcschchcn ist ? i, q. quaiido hoc

habitalio max. alta instar nidi aquilini (lob. XXXIX, 27) factum est? De termino ad quem, ut in exemplisHebraeis,
Num. XXr/, 21. Jer. XLIX, 16. Obad. 4, Hab. II, 9, quoad pr. i. q. quamdiu (iuterrog.) Ter. Phorm. 1, 2,
vel grata et commoda lob. XXIX, 18 (nidum eervas Hor.
98: quoad expectafis? cliamdiu ( %vie lange? so lange
,

=
;

epist, I, 10, 6, arab. .L>^ ... 'wS^' stirps et nidus , de dein i, e. lamdiu <lonec (so lange bis bis, v, c, fer-
patria sede Har. 6, 256 Sch. ,
palres nostri adoleveruni rura nsque eo retiuuit, quoad (i, e, donec , dum
SS 8 8 8 S S
 R. DDp, DDP 1224 DDp nDp

vicisse Boeotios Nep., quoad dedita iter vel ducenda uxor vel aliud magni momentl negotium
reminciatnm est,
caeJes tota urbe passim factae Liv. 26, 46.
peragendum, sagittas, quas tres vasculo inclusas habebant,
nox est,
Caes. b. gall. 5, 17 adde dum , et hebr. nV B, i- 2.
:
— consulere solebant. Earum primae inscriptum erat ^^\
Occurrunt b) hanc pluralis numeri formam uti. liyoiuvr]v ^ iussit me dominus meus secundae j^. J,LtJ prohibuit ,

esse quum forma sit ni^p

usitata in st. omnem-
cstr. ,
me dominus meus tertia autem yk£. nulla noia insignia
,
,
habere.
que pluralis numeri usum in hac voce insoliti quid erat. Harum unam mana extrahenti si occurreret illa
contra
Prius leve est et magis insolita est rad. yjp, quae iuberet alacri anirao
, tanquam monente deo , per- ,

vestigium formae aramaeae cnm Nun inserto oUert

nasor.
gere , quae vetaret , desistere , quodsi ayQufii.iaTog
sin illa
) Vio i. q. Ni:ap , yp finis : ad posterius respondendum illa , reponere donec prodiret quae vel iussu praeiret
,

non minus bene dici fnes lerminos ponere vel interdicto occurreret. " Pococke spec. p. 327 qui
est, profecto ,
,

quam fucm imponere. Praeterea reputentur universam huius ritus rationem ex Arabum monumentis
verbis,
haec: c) b VP BviJ finem imponere rei, esse locutionemin
describit p. 323 — 3o,
Clodium de magia sagittarum cf.

eodem hoc carmine (XXVIII, 3) obviam d) eam quam ; ,

in thes. theol. phil. 871 sqq. B. Mich. in Pott syll.
I,

Michaelis praeivit sententiam , ex verbis Ilebraeis non

comment. II, p. ii3 *). Non aUud autem divinationis et
Nam laqueos ponere vcrhis recte quidem sortilegii genus primitus designat verbum OOp. Origo
recte elici.
exphcaveris insicliari verbis alterius , sed nonnisi quaesite eius est in dividendo et partiendo , ut arab. |_»«o divisit,

( nach Quod quum

et ad libidinem interpretatus fiieris venari verba partitus est. sortiendo plerumque fieri sole-
Worten jagen) i. e. sectari , avide quaerere , captare ret (cf. blia), 'p usurpatum est de sortilegio sagit-
p^n ,

verba eaque inania , q. d. ni-i •''naT ^n'1 ( cf. d^^lMN fl^^.ln tarum in partitionibus adhibito (cf. arab. ^^iiXM] sortUegio
Prov. XIX, 7) vel irn fi?n Sos. XII, 2. Denique spec. sagiHarnm usus" est in partiendo ) , dein de eo etiam
e) sentenfia ista uon satis convenit
cum seqneutibus: sortilegio , quod divinandi causa institutum est, cf.
sapitc, dein loquemur , multoque meHus se excipiunt
dcin verba
/iri't'^/1^1 divinavit sagittis , et univ. divinavit,
haec: quando iandem iacebis? disce sapere ,
hariolatus est , Lud. 201.
facere perge. Bene Abulw. observat , hoc hemistichium
Praeter Ez. l.c. ubique dr.de divinationibns pseudo-
respondere verbis lobiXVI, 3, cf. alios locos , quibns
prophetarum et hariolornm Dcut. XVIII, 10. i4. Mich.
lobum tacere iubent adversarii VIII, 2. XI, 2. 3. Ad
III, 6. 7. 11, eorum qui manes evocant 1 Sam. XXVIII,
formam sermonis cf. Dan. XII, 6.
8, vatumque peregrlnorum Jos. XIII, 22. 1 Sam. VI, 2.
Constr. sq. acc. rei C5p COp 2 Reg. XVII, 17. Ez. XIII,
Chald. 23. XXI, 26 , :3T3 qV^ ibT XIII, 9. XXI, 28 sq. dat. ,

DDP f"'*
^^P"*
(^'^'T-navii , kariolatus est. (
pers. 1 Sam. XXVIII, 8, sq. acc. rei et dat. pers. Ez.

CC75 , syr. >o'£. id. BH. 68. Ephr. II pag. 45o A. XXI, 34. XXII, 28. Part. DDp divinator, hariolus isque
proprie soriilcgus 1 Sam. VI, 2. Jes. III, 2. XLIV, 25.
Nasor. l^o^a hariohis). De tribus divinandi modis Jer. XXVIl,"g. XXIX, 8. Zach. X, 2. LXX paene
apud veteres Semitas agit locus singularis Ez. XXI, 26 : ubique f.iuvTtg, /.lavTtiw.

stat Babyloniae rex in bivio, viarum divoriio, DOiJ tb^pb ad QDp m. XXI, 27
1) sors Ez. , V. ad rad. 2) sor~
divinandum, agiial sagittas, consulit Tcraphim iecur ,
tilcgiuminde divinaiio , oraculum idque tamen supersti-
,

inspicii. 27 in dexlera sua lenet sortem cui inscriptum

tiosum Num. XXIII, 23. 1 Sam. XV, 23. Jer. XIV, i4.
:

Hierosolyma (tqblDTI^ aSF,v!)- Hornm primus atque prae-

Ez. XIII, 6. 23 , pl. Deut. XVUI, 10. 2 Reg. XVII,
cipuusestis, (\m sagitiis iisque nec pennis nec spiculis
Meton. divinandi praemium Num. XXIl , 7 (cf.
,

17.
Graecorum. Hieronymus
instructis,
ad h. 1.
fiebat ,
fliloi^mvTia
oraculum consulet, ut mittat
,,ritu gentis suae
MVi'2 )• — 3) Semel in boiiam partem oraculum Prov.

sagittas suas in pharetram et commisceat eas inscriptas

XVl', 10.
sive signatas nominibus singulorum ut videat cuius CDpH m.
, ,
divinatio. Cslr. 3T3 QOpy Ez. XIII,
sagitta excat et quam prius civitatcm^ debeat oppugnare. XII, 24.
7 p!:n 't2
Ilanc autem Graeci /^ilofiavTiav sive Qu(]^ofmvTiuv nomi-
,

rant. " Prae ceteris gentibus hoc sortilegii genere uti

solebant Arabes (cf. Cor. 3, 3g. 5, 4), apud quos CDp in Kal inusit. i. q. y^lji^ abscidit , amputavit.
duplex eius species crat una quae partitionibus potissi-
,

Po. caip abscidit (fructus) Ez. XVII, 9.

mum adhibita est (^.*^Ii, j*-*sX«,!), altera quae divina-
tioni inaerviebat (|.^j":)!). Et huius quidem hic fuisse riD|?_ phiala, V. rad. nffl;5.

perhibetur modus. ,,Quum esset alicui vel suscipiendurn

•) Praeter Arabes idem divinandi niodus , Ta cua , Pa cua dictus , lale reguat apud Sinenses alinsque Tataros , v. du Ualdc
Besclir. des cliin. Uciches 111 §. 100.
 R- ^?E, i?E- ^^,h "^^-H
m5 ?TP — msp
y^p rad. iniisit. , unde praecedere credcrent nnpi et frigus. Multo aptiorem
senteutiain praebet Chethibh, v. rad. in Niph.

n5''7P n- pr- (prob. i. q. iJiii arx) n. pr. oppiJi

.n tribu Juiiae Jos. XV,
Sam. XXIII, i. i Par. 44. i "^p conlractus est , convolutus est ( sich zusam-
IV, 19. Neh. III, 17. 18, Josepiio (Ant. 6, i3, 1)
KiXXa, Euseb. A'/;X«, Sozom.
menzlLhen, zusammenwickeln) , ut vic. radd. Itp y^p
b. e. 7, ay) KtXu. (
, ,

Reland. p. 698. eyr. umac adcoqne NEjJ, «w". Inde nisp

; q_
Y-.p,>
erinaceus, a contrahendo et convolvendo dictus. (Syr.
yj^yj^ stigmn , V. rad. ^•''p.
Pe. conlracta corrugata est cutis [ita enim haud dubie
,

accipiundum esl hoc verbum ] lob. VII, 5. XXX, 3o.

Thren. IV, 8. Ethpe. ibid. V, 8. Bar Bahlul: f,2kX)
^"vp rad. inus. Arab. jii profandus fuit , dc
,i:OL_ii_j corrugatio. B. B. J 4_j J flacciJitas, marcor.
pnteo, fovea, scypho , med. Fatb. ad fuudum evacuavit
Chald. IDpnN decurtatus est abbreviatus est pro ,
,

scjphum , .« fundus, imum rei. Origo esse videtur in hebr. ii:p ut de manu decurtata i. e. potcntia fracta
,

fodiendo, excavando, vicinae radd. sunt lip fodit, exca- Jes. L, 2' Mich. II, 7, Ni'; mT^cp Jes. LIX , i,
vavit (cf. anp sam. oyp Tnj^ no, II, aram. nyp, tyi?,

et \^ni) et np:, it. npn, "np^. Vide iiifra nnni^p.i:;. sed hoc a conirahcndo natum csse docet arab. 0>.£si qui

Tnde contractis manibus pedibusque it. qui contracta cervice

nnyj? f. sculella a forma concava dicta Num. VII, est, it. lAss convolutio cidaris s. is cidarim ligandi
85, cstrVniyp VII, i3 sqq. pl. cstr. ni-i5>p VII, 84, modus ,
quo nulla eius extremitas dependet , sed omnis
sed c. suir. rn^-isp Ex, XXV, 29. XXXVIi; '16. LXX. taenia obvoluta est. Vide Scheid. ad caut, Hfsk. p. 67

rQvfiXiov, (Arab. jts ct .,lj«i scutella, max. profunda).

— 6g A. Etiam altera significatio irae et indignaiionis ,

quam Chaldaei habent a fronte et facie corrugatis ducta

,

est. Simile est gr. avoitD.iiv contrahere, corripere, inde

corrngare vultum , ut decurtare diminnere , med. bre- ,

^2p contraxil se , collegit se, ( Vic. radd. sunt

vem esse. His praemissis lucebit
\_sii corrugatns, condensatus est pannus post loturam, pr. Pi. Jes. XXX
VIII, 12: i'n Jl^S '^1^7! ^^^ ''<'"-
volvi instar teartoris ritam meam , vel intrans. convoluia
contraxit se. Syr. «.^SiX) incubavlt avis ovis, pr. ea coa- est , ut a texiore, vita mca ( Verschuir in diss. Lugd.
gulare fecit, ysp , IZJ} ifp et litteris emollitis N53 ).
it. , , p. 873), ntrumque eadem sententia: vitae meae cursus
Spec. 1) pedes contraxit , pedibus contractis sedit Zeph. absolutus est instar telae quae , ubi absoluta est a tex-
,

I, 12, cf. Jer. XLVIII, 11, ubi eodem contextu legi- tore convolvitur.
, Ad prins cf. Prov. XXVI, 6 !isp53 :

tur Cp'd. —
2) concrevit, coagulatum est lac (v. Hiph.), D^iVj"! qui ahscidit pedes i. e. cui pedes abscissi sunt , sed
poet. de aquis marinis Ex. XV, 8 D'n i!:3 niann ^lNEp : posterius magis placet, nam etiani in verbis •'iria'^ n">~a
coagulatae sunt aquae in medio mari i. e. in unum locum textor subiectum est. Intransitive accipitur etiam a Targ.
coierunt , contraxerunt se. iTiuy}] tu xvfj.uTU. LXX et Pesch. , qui hoc ipso verbo in Ithpe. utuntnr a Vulg. ,

praecisa est, velut a texenie, vita mea : sed hic radici

Targ. et Pesch. eodem verbo I3p , Q^.o.
praecidendi vim tribuit , qnam ex nsn chaldaeo supra
est. Zach. XIV, 6 Clielhibh : nilp";
yiph. contractus memorato iion satis tuto colligas quanquam eandem
,

^•{jrp^ splendida sidera contrahuntur i. e. contrahunt tuentur etiam Rabbini. Kimchi : iTiNtir 1^3 >1"TT'D
eplendorem, deficiunt, v. de h. I, pag. 621. N3 n-rp c-am nniN ia^;':;r;a -in73 -nrar;-; ni-^-i-n Tijp-o

Hiph. cansat. no. 2 coagulavit, coagulari iussit lac. .nn''-(3'r::>.

lob. X, 10: instar lactis c^udisti me , et insiar casei n^^JSp (Milel) Ez. VII, a5: Na ^^^- '^^'"SS*
'^'rJ'
coagulasti me , quibus verbis describitur prinia formatio et intpp. Hebr. supra Kimchium).
e.rcidium venii (v.
embryonis qui ex utriusque parentis semine coalescit.
, Targ. NTcpnN. Sed maliin (c. Verschuirio et Schcidio
Coaguli voce in eadem utuutur Plin. h. n. 7 s. i3 et 11. cc. ) horror terror a primario signiGcatu co/i/raAcfi(?t
,

Lactant. de opif. Dei c. 12. se (znsammenfahren ) prae terrore et metu instar erinacei

1 '^^B Zach. XIV, 6 in Keri : 'jiNEp") niljJ";, quod (nisp). Cf. sjT. r^^ pro hebr. •'-irz
v'^?'? "''5'? ^^*
Alex. Tciiit y.ul tpv/og y.ut nuyog ('JiNCp'1 ninp"!), ^"^S' CXIX, 120. Alia quoque synn. Imnc in modum trans-
sed frigus etet posterius quidem voc. eodem modo
gelu , ferri solent , v. c. pr. contraxit se IV. coagnlavit
Targ. etPesch. Et posse quidem 'p g^cZu significare, pro- lac , transl. pusillanimis timidiis fuit pr. contraxit se,
—
, ,

fecto nil dubitandum videtur, sed non aliani ob caussam ut solent frigore, metu, terrore correpti. De accentu
banc potestatem optasse videntur vett, intpp. quam quod ,
in m^p nominisque sexu v. gr. §. 79, not. 2, b.
SSS 8SSS2
 R. T£p,, ysH, ^'4t^ r]-^t
1226 nsp — nsp

l^fp m. crinaceus s. e«cws, quippe qui prae metu contractus est, cf. H!:^. Chald. i. q. hebr. Targ. Deut.
convolvat et contrahat se , v. aJ rad. rritp. Jes.
XIV, 23. l.c. Syr. respondet ciaacj.
XXXIV, Zeph. II, i4. LXX. Vulg. lyjvog, encius.
11. Niph, contraxit se i. e. contraxit , composuit mem-
(Talmud, n-ip id. Bcrach. 9 fol. 67 b. Kih 8 fol. 32 a.

Ipoi^, arab.
bra (syr. (.iH^n contractio membrorum et nervorum),
Baba kama/. Sabb. 5 fol. 5/ b. Syr.
quod niorientiuni est (v. Gen. XLIX, 33), inde mor-
inserto Nun >Aals, Lxks, lXa^, marocc. g-an/ucZ Host iuus est. lob. XXIV, 24: flXCp'' bba sicut omnes alii
moriuntur. Etiam synn. arabica ;as et i»^as moriendi
erinacens, histrix). Eri-
p. 295, aeth. tjp^^j^^fi: Schultensius ad lob. 1. c. ad saliendi vim
quae vim habent.
nacei significatio quum longe certissima sit (vide
Hieroz. hoc refert v. Pi. , unde ducta sit iactatio pedum , xo
coulra Fuller. Miscell. 1,18 disputat Bochartus
,

affaduCeiv in his qui subito moriuntur cf. -ji saliit, et

454 Lips.), nuUo modo audiendi sunt , qui vel
,
II
ieshidinem interpretati sunt (Jos. Kimchi NaitnU coll. improviso mortuus est. Sed illud praefero.

arab. INSrp , cui testudinis vim falso tribuit), vel

avis Pi. salii!, subsiliit Cant. II, 8. (Chald. ytp id.

palustris Fpeciem ( Dav. Kimchi al.), ut alias taceam adde quae laudavimus ad lcp ).

coniecturas multo etiam inaniores.

]^^p fut. ikp"; 1) abscidit , amputavit v. C. lignum

TStP '^'^- '" verbo iuusit. pr. contraxit se (vic. 2 Reg. VI, 6. (Arab. ^„>Mi amputavit, dissecuit in
membra
radd.
more
ncp, V^)^ ^^*
V^)? ' V'?i^)'
feiis et leonis , inde saliit ,
idqne ad subsiliendum,
subsiliit , ut arab. ^rs
frusta,

cuit ,
ut lanio

pntavit vitem. V.
ovis,

Vn.
i^os
pass. ,
5,0.
I. II.

w^/^^Ls
VIII. rese-

subsiliit equus , rana , max. sursum exsiliit ex inferiore

s - )
i_iWs ensis secans. Vicinae radd. sunt atjp, it. aun,
loco, tafmud. isp id. , ycp subsiliit
cf. ^jJMi caper
,
a::n. Praeterea eanJem secandi, abscindendi vim habeut
montanus, a saliendo , ^j*^ V. subsiliit, Jifts insiliit, it. omnes radices a litteris i;p ordientes v. Y'^'? > "^^P > ,

^v:i*s subsultim incessit, galoppiren Kuypers ad Ali carm. 'lirp i':^p^, cf. TTa,
, V^n, adeoque TT3 , quae omnes
idque a contrahendo, eiusdem familiae suut).
p. i5i , 1 r^D locusta a saHendo ,

2) spec. totondit. ( Arab. \-j^i^ ovis quae tondetur.

comprimendo (v. rad. ynpj , ^J^^i saliendi genus (das

Galoppiren, denique aeth. ^iK'. saliit , 4*^^/f I

Kam. p. 123: Ls>.i?-:. ^l ^i-x.l\ ^ uj^Aifli!). Cant. IV,

pulex). 2 : denies iui ni^^l^pn TlSS Vul^. sicut grex ionsarum,

Alex. Twv y.ixaQfitvwv , Pesch. 1Zl.-»i^« Et recte qui-
liSjP m. Jes. XXXIV,
i5 animal iu desertis habi-
Vett. intpp. LXX. Targ. Vulg. dem, nam oves recens tonsae et lotae candidae sunt. Non
tans, idque oviparum.
bene Gr. Venet. AbenEsra, Kimchi interpretantur oves
Syrus et Hebraei quotquot fere sunt ericium interpretan-
Sed praecisas magnitudine aequales coll. thn aj:]^ 1 Reg.
i. e.
tnr i. q. nicp (qaod ipsum exhibent 6 codd. ).
obstat a) quod kippod et kippos 1. c. eadem contextns
VI , mireris hanc sententiam eliam Bocharto
25 , ut
(Hieroz. I, 54o Lips. ) probatam esse. Facilius a me
serie proponnutur ut diversa, b) quod kippus animal
dubitantes accedimus Bocharto impetrarem niaii:p reddere lotas (sequitur: 'ja ibsuj
est oviparum : et nil
!i:irii:i) coll. aethiop. "i^CW lavit. Sed in iondendi
(Hieroz. III, p. 19 Lips.), qui 'p esse censet arab. B^Us significatione acquiescendum est.

(Avic. II, iSg, caret ea voce Firuzab. et cnm eo Golius 22p m. 1) forma (pr. praecisio , cf. nosfr. taille,

et Freyt. ) serpcns iaculus , uy.oviiug, serpentis genus Zuschnitt). Reg. VI, 25. VII, 37. 1 2) pl. cstr. —
qnod in iaculi modum prosiliens mordet Aelian. h. anim. Qi-ifr 'S^p Jon. II, 7 (diiocodd. ^l2Cp ) /ines i. e. radices

6, 18. 8, l3 nostr. Pfeilschlange , v. Boch. 1. c. qui

,
montium in profundo maris. Vulg. exlrenia montium.
et aUorum coniecluras perstrinxit. Targ. radices montium. Pesch. imum montium. Sed
LXX a/ia/iul ufiHOV (cf. etym.).

contraxit (vic. radd. TCp n5|5

I^SP f"*^'
V^T?'' ,

pr. abscidit max. extremum quo differt

I l^p 1) ,

it. 7^7;)» inde clausit , ut os lob. V, i6. Ps. CVII, 42.

XV, 7, quod a l^^n rein mediam secuit, v. Pi. Vicinae radd. sunt
Jes. Lll, i5, manum Deut. est illiberalis

et avari (cf. ^1^*5 llar. 6, p. 24o Sch. Cor. 2, 24G. extremam aurem
yjcp , ai:p , q. v. Arab. L*^s I. II.
5, 37), transl. raiscricordiam Ps. LXXVII, 10. (Arab.
^jMi constrinxit, constrictum prehendit, it. frigore absciditovi, camelo, praecidit ungues, (_5^'' extremam
 K. rrj. 1227 ip — ni

auretn resectam liabens. Iiide apud llebraeos ct Arabes ad ostia Niii (cf. Jos. XV,
5), alii: ad initia brachiorum
est 2) notio extrcniitalis ciusc/ue remolac h.Jlnis, fl^p Nili i. e. circa Memphin
(Hitzig), equidem raalim ad :

extrcmas ar/uns A--gypli i. e. remolissiuias in extremis

!lSj5, n2:p cxtremitas, Cnis, arab. (j^li,
t=j->^, Lv^, Aegypti legionibus. Targ. ex finibus terrae Acgypti.
,

—
Singularis locutio est Gen. XIX, 4 omnis populus ."i^pT^
^ni extremitas remota, locus valde remotus, .^*^!
:

ab cxtrcmo, ab extremis eius terminis. Jer. LI, 3l :

extremus , longius distans , L^ I. V. longe remotus fuit capla est il^p,''^ IT:? urbs eius ab extremo i. e. universa
(an allen Enden). Et sic ini:p72 Jes. LVI, 11. Ezech.
locus , it. ^A':'i fmivit, absolvit rem , it. mortuus est. XXV, 9. (Arab, LA=i! ^^ ab extremo i. e. omnes,
II. id. V. VII. finita est , ccssavit res. Ab scindendo Abulph. dyn. 538. 542, et sic =>t ^^ ab ultimo, v,
praeterea est 3) exclilit ,
pcrdidit. ( Arab. , ^tii IV^. ex-
Schult, Opp. min. p. 121, syr. ciau) ^io y. c. lotus
terminavit, v. Cast. ) llab. II, 10: decrevisli .... n^ixp
D':"1 0'"^" pcrderc populos multos. Alex. avviniQuvdg, mundus criaiB ^iD Assem. III, i p. 333. BH. 3ii l.

Vulg. concidisti. llitzigius : (decrevisli) fines populorum extr. ). Cf. no. 3,

multorum sed ni:;p cxtremitaies rei significat, nonjincm
:

i. e. excidium , v. iiifra !i^p. Denique 4) a scindendo 2) iempus extrcmum

,
finis, Saepe hoc ncxu : Jl^pO
D"'^^ niob",:: a fme trium
dierum i. e. post triduum Jds,
est vis dirimendi, diiudicandi , unde ^"'Xp iudex. Arab,
III','2, ^uTu). '(LXX
DV nN5:i D^-i'::n '^ Gen. VIII,
-^i* decrevit, iudicavit, iraperavit. II. indicem consti- 3. Deut. XIV, 28. 2 Sam, xklV, 8." 1 Rcg. iX, 10.
2 Reg. VIII, 3. XVIII, 10. £z. III, 16. XXXIX, i4.
tnit aliqucm, (jols iudex, L«:2S, ^sv^' iudicium, imperium.
3) res numerus univcr-
ab exiremo, inde res univcrsa,
Pi. ampulavit, Prov. XXVI , 6: !l^p73
praecidit, sus , su?nma adde Num. XXII, 4i vidit
( v. no. 1 extr., :

D^.bjl (jui abscidit pcdes i. e. cui pcdes abscissi sunt. (In- exlrcmum populum i. e. universum populum usque ad ex-
tegrum comma ita reddo cui pedes abscissi suni, is bibit
: tremitates eius), Gen, XLVII, 2 : VHN r::;^': cx numero
patitur iniuriam sic (]ui verba mitiit per manus siulti i. e.
,
fratrum eius. Ez. XXXIII, 2.
qui stulto nuntio utitur). 2 Reg. X, 32: Jchova cocpit
n.i«p lem. praec. extremitas. In sing. non uisi hoc
iNTi:''^ ni2»pir abscindere in Isracle , h. e. aliam partem
ncxu :
1~;'^f.i2 ab exti-emo (am Ende , am Rande) Exod.
post aliam avellere.
XXV, 19'.' XXVI, 4, XXXVI, 11, XXXVII, 8. Alibi
Hiph. abrasit i. q. S^-p^ Lev. XIV, 4i. 43. LXX seniper in pl, cstr. nii:p 1) exlremilatcs v. c. palmitis
u,no'ii(t). Ez. XV, 4, alarura 1 Reg. VI, 24, ornamenti pectoralis
n^p Ex. XXVIII, 23. 24. 26. yiNt^ ni:;p extremitates tci^
cstr. !^::p, c. suff. :irji:p , sed drfip EzecL.
rae , pro regionibus (etgentibus) remotissimis Jes. XL,
XXXIII, 2 (gr. §. 90 extr. ) m. 1) extremitas vsi , eius-
28.XLI,9,29.Job. XXVIII, 24. D';7:!i;rT ni::p i-znx quat-
que a) longae , v. c. bacuii lud. VI, 21 , hastae 1 Sam.
tuor extremitates coeli Jer. XLIX, 36 cf. Ps. XIX, 7.
XIV, 27 , Jordanis (ubi iufluit in niare mortuum ) Jos.
Metaph. lob. XXVI, 14: T^rn- ni:;p extrcmitales faci-
XV, 5; b) longae lataeque, vehit aulaei Ex. XXVI, 5,
agri Gen. XXIII, g deserti Ex. XIII, 20 m-bis 1 Sam.
,
norum cius (Dei), extremae quasi lineae s. umbrae operum
,

IX, 27, castrotum Num. XI, 1, terrae s. regionis Ex. divinorum.

XVI, 35. Num. XXXIII, 3/ maris mortui (ubi intel- , 2) exircmilalcs pro re universa , numcro univcrso ab
ligitur extremitas eius australis) Num. XXXIV', 3. Jos, extremo ( v. r.Xp 110. 3). lud. XVllI, 2: miscrunt (juin-
XV, 2, agminis exercitus lud. VII, 11. Num. XXII, quc viros Dniupa cx corum numcro (nos dicercmus aus :

4i. irrt rilfp Exod. XIX, 12 et !iy::a!7 'p 1 Sam. ihrer Mitte). i Reg. XII, 3i; el constiluil saccrdotes
XIV, 2 extreraus mons, collis , dicitnr de radicibus CIT! nixpa cx universo populo (non solum ex Levitis).
eius. CTrrr nj:p extremae aquae Jos. III, i5 sunt littori Xill, 33.' 2 Reg. XVII, 32.
proximae. b:i3a !i:;p terminus extremus (terrae) Gen.
XLVII, 21. Num."XX, 16. XXII, 36.
• li-p^ m. finis, non nisi in hac locutione: b il^p T^N
m.TT^ 1-:^pz
non esi Jinis alicui rei i. e. infinitus est numcrus eius Jes.
in"'")'. extremo oriente Hierichuntis i. e. in termino
in
II, 7. Nah. II, 10. III, 3. 9.
orientali extremo agri llierichuntini Jos. IV, ig. TtX.Ti

^"isn terra extrema i. e. remotissima extremae terrae ,

''-?.)?. vel 1-Sj~ m. tantum in pl. cstr. y^N il^ip ex-
pai-tes Ps. XLVI, lo. Jes. V, 26. XLII, 10. XLIII, 6.
tremitates terrae l4, XLVIII, 1 1 , LXV, 6, Jes.^XXVl, i5.
XLVIII, 20. XLIX, 6. Jer. X, i3. XII, 12. XXV, 33
(cf. Deut. XIII, 8. XXVIII, 64), et sic D'-72UJ.T M-p
'^?l? (pro '^'NXp , a 'n-^p^, formae n;a a M:a) f.
extrcmum coelum de remotissimis terrae partibus Jes. vc. chaldiiizans 1) cxlrcmilas , Jinis. Ubique C. praef.
—
,

Xlll, 5. Deut. IV, 32. Quaeritiir, quid sit Jes. J": : n::p53 (pro n::p5:) a fine, posi (v. ^5: 4, c). Dan.
VII, 18: D'~l:" ''(N^ l^:;p3 ad exlremosjluvios Aegypli? I, i5: i^nb;; Di;:'' n:ip!: Comiu. 5, et Comm. 18: n:;p"';
(cf. "11^:2 atZ lluvium, s. z 110. 7). Alii interpretantur D-a^-7 (]!:'; v, p'ag.'8'o7). Cf. supra !-i:^p': pio n::pn,
 R. nsj?, J^p^, qap^ 1228 nsf. — iqsj";

a ns;;. — Plur. niiri? (nt n;3 pl. rilia) exlremitatcs • iip i" K3I inusit. 1) inddil , excidit , vic. radd,

Ex.XXXV^IIl. 5, c. art. cxlremilales sc. terrae Ps.LXV, aliisqne a Yp ordientibus. (Arab. «.bs secuit,
V:^];, ns;^
g cf. 6. (Eadem ellipsi Aethiopes dicunt: A/t^'^^ I
de regionibus reraotiasitnis , Lud. 589).
amputavit). lude Ji^i^ipa. —
2) abrasit , decorticavit,
fines sc. terrae
Cnm suff.
,

rnixiR Ex. XXXVII, 8. XXXIX, 4 Chethibh, V. Hi. et nS^iip. — 5) frcgit i. q. syr. 1^.0, v. Pu,
ubi Keri et Sani. habent "i^m^p. Pu part. nii>ir7;!3 Ex. XXVI, 23. XXXVI, 28 et
Ho. part. niyipii?: Ez. XLVI, 22 i. q. ni»:!:]5^
2) summa , iotiis numcnis i. q. niip no. 3. Dan. I,
2 D^nVN" n^3 ''^5 niipO parlem de numero vasorum sacro-
:
crn^uZtiique inlerni(Winkel), pr. partes infractae, infiexae.

rum. nipa h. 1. partitive ponitur, ut po no. 1. Neh. Frangendo enim oritur g^e«u, yovv , et yujvog, yiavlu, aiigu-
VII, 70 niaNrt 'ttJN*^ n^pjO pars de numero jihylarcharum
:
lus ( cf. rj^is genu , a frangendi potestate ).
i. e. pars phylarcharum. Gen. XLVII,
'
Cf. vnN "^.p^^ Hi. abrasit ( abkratzen i. q. H:i1> in Ili. Lev.
2, — Partem horum exemplorum Dan. I, 2. i8. Neh. XIV, 4i.
L c. interpretes referunt ad nomen formae n2ip72, cui Ho. V. Pn.
partis signiCcatum tribuunt tali autem forma Chaldaismus,
pL niyiip Ps. XLV, 9 aromatis genus
:
ny''^]? f, 1)
qui in his exemplis magnae auctoritatis est plane caret
,

(loci Gen. XLVII, 2 Targ. eadem ratio est , atque loco-

cinnamomo similo, a dccorticando dictum. xttffia, LXX
Vulg. cassia. Prius Arabs et Aethiops reddnnt i^\Ami
rum sub no. 2 tractatorum ) , neque dubium est , quin
formula n::pa , ubicunque occurrit , eodem modo expli- j^ A '^^ ; i. e. cassia, itidem a ;.n]Lw deglubit, decor-
cari debeat. ticavit. Vide Celsii Hierobot. II, 36o , et de cassia s.
Not. Exfremilatem S. finem igitur Hebraei his formis
casia supra ad rrnp (rad. Tl)5) , quod a tljJ^^SIp. non raul-
tum dilTerre videtur. (Arab. ,,sxj^i^ cassia K. " Cast.
exprimunt (gr, §. ^4, 2): Sing. absol. !lip n^p, in una
formula tl'^p (adde yp a V"^B)' Diore chald. nxp
,

coL 3423). — 2) n. pr. unius ex filiabus lobi, lob.

cstr, n^p , more chald. njtp c. suflF. nn::|5 , fin^^ip (a
,
XLII, i4.

^2:p); pl. absol. m^p cstr. "'liip , saepius nii:p,' c yiliijr;U f. angulus isque max. internns (Ez. XLVI,
suffl t;ri::p. 22. Neh, ill, 24), nostr. Winkel (v. rad. Pu, et Hoph,)
2 Par. XXVI, g. Neh. III, ig. 20. 24 (ubi distinguitur
nSj? cstr. n^Zp, chald. 1) Jinis. Dan. IV, 3i : nl^-b
i<'!3i'' in fine dierum. — 2) summa , ioium. II, 42 : \a
a !i:b angulo exteriore). 25. Ez. XLVI, 21.
ib. Tni—
Plur. D''
Ex. XXVI, 24. XXXVI, 2g. Ez. XLI, 22.
Nn^D^a n::p pars desumma rcgni i. e.pars regni. Respon-
det T.m pars
: eius,
XLVI, 22. ywvla. LXX
nyi2j?53 pl, niyi:;;73 f. Jes, XLIV, i3 instmmen-
^^2p m.iudex , mngislraius (v. rad. no. 4).
1) tum fabri lignarii et sculptoris imaginum.
Jes. I, 10. III, 6. 7. Mich. III, 1. g. 2) dux belli, — scalpra (
plur. ad varias eorum genera
Int.
refertur
scalpclla,
). Bene
imperalor Jos. X, 24. lud. XI, 6. 11. Jes. XXII, 3. Targ. N^bT^TN nam
i^pTN est gr. nfiiXrj scalpellum sculpto-
Dan, XI, 18. Cf. BE-i;, 3) princeps Prov. VI, 7.— rum
,

et chirurgorum (arab, J^axi.S). Idque firmatnr usu

XXV, i5.
linguae arabirae cf. cL-iS/c instrumentum secans chirur-

rad. inusit. Arab. _ est semina cepa- gorum, forfex, ensis acutus ^tU, pLLi id. Subobscu-
ri2p ii : ,

rnm aliaque condimenta cibi ollae iniecit , _ ;s semen rum ,

quid sibi velit Kimchius : f]bp?:U3 "«Vs!! N^lpS 131
jivb r\isi^p72 -iJjNi .wiiip': ipiinai ysi-] a-inn la
cepae aliaque cibi condimenta. Origo esse videtur in tiiia''^ i^p V-iip nnNn nDNbz;n v: Q-<b^ '3U) cn •-> a^a-i
spargendo , inspergendo cf. ^ , ij sparsit urinam slil- , N:V'd th rilp nriNm et inde (a decorticando) appellatur
lavit. Inde instrumentum , quo removent Jrondes ligni idque levigant
'n , idque {Jes. l. c. ) in pl. ponitur , quoniam illi negotio
nSj* m. Jes. XXVIII, 25. 27 nigella (Schv^arz- duo instrumcnta adhibent , unuin quod appcllatur simanel
kilmmul), semen cumino simile notissitnum ciborum ,
(?), altcrum plana (i. e, planula ital. pialla , nostr. ,

condimcntum (Plin. ig s. 8. Diosc. 3, g3). Ita con- Hokcl, quo levigatur lignum), Planulam s. runcinam
stanter vett. intpp. j.n}.uv&iov. LXX
Vulg. gith (fort. intelligit ctiam Jarchius voce ^-irqri"!. Sed contextus
ex hebr, na , v, Plaut. Rud, 5, 3, 39. Plin, 18 s, 52. scalpra poscit.
20 8. 17), Targ. Nn::p. Saad. Abulw. jiv>^ nigelJa,
qna voce ntltur etiam Arabs Polygl. pro gr. fuluvd^iov.
V. Celsii Ilierob. P. II. p. 70.
no. i et nDi:p. (Arab. (_a*::s fregit ventns navem, med.

Kesr. fractus est dens, rnpta est hasta. V. VII. id. ^Ju*a£
 R. .-: 1229
^r.' T^?, ^i^r W^,
fraclus, de ramoaiboiis. Nasor. f):;^ fregit, confrcgit). Pi. yzp XVIII, 16 et y^;5 Ex. XXXIX, 3
2 Beg.
iadc 1) praectdil aliscidit v. c. funcm Ps. CXXIX, 4, nianus,
,

2) metapb. prorupit , erupit in irain (cf. ()!iyvv^ti Ao pollices lud. I, G. 2 Sam. IV, 12, hastam Ps. XLV'I,
animi perturbationibus subito crumpcntibns v. 1'assov.), , 10. — 2) di^^sccnt (in fila) Exod. XXXIX, 3. —
graviler iralus esl. (Judaei originoin quaerunt in spu- 3) aliscidit abrupit , vclut oiiiamenla cx mclallo facta a
,

mando, v. ad Pirij^ no. 1 , sed fac Hos, X, 7 ita explicari vasis sacris 2 Reg. XVI, 17. XVIII, 16. XXIV, i3.
posse, obstat tamen nc^p
Jocl I, 7, quod neque a spuraa, LXX unoy.onxio, avy/.oniw,
neque ab ira derivari potest). 2 Ileg. V, 11. Esth. II,
Pu. part. ^'SSjia pass. Pi. no. 1. lud. I, 7.
21. Jes. LVII, 16. 17. LXIV, 4. 8, h^ pcrs. Gen.
XL, 2.Ex. XV^, 20. Lev. X, 6. 16. Num.
XLI, 10. cliald. Fa. ahscidil, amputavit (frondes) Dan.
^^'f
XVI, 22. XXXI, i4. Deut. IX, 19. 1 Sam. XXIX, 4. IV, 11.'
'

2 Reg. XIII, 19. Jes. XLVII, 6, LIV, 9. Zach. I, 2.

Thren. V, 22. Eccl. V, 5, sq. ^N Jos. XXII, 18. ti^Tj-j c. suir. "^;;, pl. cstr. ^iz^^r) lob. XVIII, 2 (qno
Yj?.
de loco vide quae dispulavimus ad rad. y:- ) m. 1) extre-
binj ;]^;5 Zach. I, i5. (Syr. \-^^ est: acmulatio, in-
mitas , de loco 2 Rcg. XIX, 23: i^-j,'p fi:>^ hospitium cius
Tidia, cf. rtS{3]^). eoctremum i. e. sunimum. y[;?3 Jcr. L, 26 vel ab extremo
Hi. ad iram concitavit aliquem Deut. IX, 7. 8. 22. sc. terrae vel (omnes) ab extrcmo , i. q. r!i:p73
, v. ,

Ps. CVI, 32. Zach. VIII, i4. fllip. b y- DriS ferminum posuit s. finein fecit alicui rei

Hithpa. i. q. Kal no. 2. Jes. VIII, 21,

Iob.'XXVilI, 3. —
2) finis, V. c. anni 2 Par. XXI,
ig, sermoiiis lob. XVI, 3, belli Dan. IX, 26, faciuo-
STjZ^j? chald. i. q. hebr. no. 2. Dan. II, 12. In rum Dan. XII, 6 (niNr:" h. 1. impie s. atrociter gesta
Tatgg. non reperitnr. sc. ab Antioclio). b yp '}"X £nis non estalicui rei i. c.
iufiiiita est Jcs. IX, G. Eccl. IV, 8, innuniera ib. IV,
Pl^.J^_, in Pausa fj^p^ Jos. XXII, 20, sed c. snff. 16. ( Cf notionem ^raVt Ps. CXIX, 9G). Omisso b
.

^ilp Jes. LX, 10 m. l) sarmenta vimen Uos. X, 7.

, Eccl. XII, 12 Yp ]"iN nz-r; D^-Ew rii-? facere libros
:

LXX. Theod. (fQvyuvov. (Sed Symm. iniufia. Targ. multos non est fnis , non desinuut quotidie novos libros
Vulg. NrtTTi spuma et sic Abuhv. Kimchi Tanchum , condere. Vf;73 sq.
genit. temporis a flne i. e. post finem :

Hieros. qiii spumandi vim primariani facinnt, et iram

,
(v. pno. 4, c), post V. c. Gen. VIII, 6 Dir:>nN Yp?3 :

inde repeti volunt). Ed. prima 'p h. I. navcm tempestate DV post quadraginta dies. XV^I, 3: D^ZiC Tw" Yp"-" ''^j ^*
fractam esse conieci (v. ad rad. no. 1 ) quod etiamuum ,
XLI, 1. Ex. "XII, 4i. Num. XIII,'25. iJent.IX, ii.
non dispHcet. XV, 1. XXXI, 10. lud. XI, 39. les. XXIII, i5. 17.
quae in Jer. XIII, 6 in quam senfentiara recenliores scriptores
2) ira Eccl. V, 16, spec. de ira Dei, ;

puniendo cemitnr (nt Dyr) Nnm.XVII, ii. Ps. XXXVIII, frequentant vpb 2 Par. XVIII, 2. Neh. XIII, 6. Dan.
2. Zach. I, i5. Atque haec absol. >\^^2 appellatur ( cf. XI, 6. i3. XlT, i3.
d?T D?Tn pro ^' DyT
, gr. r ugy)]), max. in hac locu-, Spec. a)est intcriius, mors eins,
fnis alicnius de
tione 2'Reg. 111,^27: bNib- bs bina rjirp Tfi. Num. I, singulis Ps. XXXIX,
5. Dan. IX, 26. XI, 45. lob. VI,
53. XVIII, 5. Jos. IX,' 26'. TPar.' XXVII, '24. 2 Par. 11: de populis Jer. LI, i3. Ez. VII, 2.3.
'rcp-ril:,
XIX, 10. XXIV, 18, XXXII, 25, plenius ib. XIX, 2: 6. Am. Vlil , 2, de genere humano Gen. VI, i3.
i-" ^:^'-^ fi^^-pT"-^- XXIX, 8: by >; >i2:p^ 'rT'i. XXXII, VP X'^?. peccatuni interitum aderens Ezech. XXI, 3o. 34.
26 .'
'^i Ei2:]3 Drj"«S5 Na .s-b. XXXIV, 2': '- b? riin^b fiaij
Jes. XXXV, 5. —
b) cicn/us vaticinii Hab. II, 3. c) n» —
^''iiri-bs'.Copiilatur cum synn. C].v, Tfon Deut. XXIX, Yp Dan. V'III, 17. XI, 35. 4o. XII, 4 y?. ^?ia VIIi; ,

27,'c:?t'Ps. CII, 11. Esth. 18.

It. allercatio ,^lis I,
19, C^":»!! YP XII, i3 et simpl. yp XI, 27 tenipus
IjXX &v/.i6g , oQyfj, his nuQoivai^toq , semel ;joXos. extrenium de tempore calamitoso, diem Jovae et Ales-
,

siae adventum proxime praecedente, v. Berlholdti Cliristo-

^Sj? chald. ira Esr. VII, 23.
logia Judaeorum (Erl. 1811) p. 38.

nSSp f. fractio , fractura, spec. frondes ramiqne De formis quibus pluralem exprimant , v. sub nsp
fracti, V. rad. no. 1. Joel I, 7. LXX
ffrjxP.acr/toj, rad. 'r,'Z'^^. — ,

Inde
,

Compl. xJ.aa/tof. Ald. corrnpte yXvxaOfwg.

'j11i''p (pro 'lii''^ ad analogiam formarum 'jilO^N*!

a -CN-l , 7''^'n a Y'n, Dag. post •>— eiecto) adj^

•iSlliN-l

exlrcmus, taiitum iu f. ri:?::"'^ Exod. XXVI, 4. 10.

V^P ^'"'^c"?'' manum Dent. XXV, 12, barbam
XXXV' I, 11.17.
(den Bart stufzen) Jer. IX, 25. XXV, 23, v. ad fiNc
ypi] ( formae T^Z^O a ^IZ) n. pr. oppidi in tribu
p. 1086. (Arab. ^joi praecidit ungues crinesque. Syr. Dan vel Judae 1 Ileg. IV, 9.

'^'v^ tonsor).
 B. "isp^».«lH 1230 nsp .s-ip

verbis , impatiens fult. Dicimus etiam germ. kurz seyn,

kurz angebunden seyn).
fmges, ni«si«<, Aemcssuif. (Arab. ^s fut. I. praecldit
Pi. decurtavit , abbreviavit (dies) Ps. CII, 24.
O diminuit, abbreviayit. Conj. II. id.
capillos, fut. Hiph. 1) mcssuit lob. XXIV, 6 Chethibh. 2) i. q.
intrans. brevis
Aeth. eandem vini habet 'iKl,'. sed Pi. Ps. LXXXIX, 46.
Naaor. brevis , imbe-
frit, conj. IV. decartavit. \t'^^ "iSp adj. brcvis. Cy ^'^p brevis diebns , /.uvw-
cillis. Litteris emollitis cf. nu). Sq. acc. messuit d-adiog lob. XIV, 1 , spec. ( cf. verbum ) n^ I2:p impo-
i. e. frnges Lev.
aristas Jes. XVII, 5, messem (-riip) tens, efebilis 2 Reg. XIX, 26. Jes. XXXVIl, 27', ni:p
XIX, 9. XXIII, 10. 22. XXV, 5. Deut. XXIV, 19. nn Prov. XIV, 29, Ci'-:n *ii:p (brevis s. praeceps ad
1 Sam. VI, i3. VIII, 12,
spinas Ji^r. XII, i3, absol. iram) Comm. 17 impatiens. '

Ps. CXXVI, 5. Saepe sibi opponuntur scicre et viciere

Jes XXXVil, 3o. Mich. VI, i5 etiam metaph. lob. ,
12SP
• m. brevilas , unde nn 15;|? impaiicntia Exod.
^^"' H°'- '^"^' VI, 9.
IV, 8: ir!i:^p^. '»=; '?T- I'''°^- ^- 7'
melere Hos. X, lob. c. Cf. ^S^nT
et sic arare ci l.^. 1.
n^^SP m. 1) messis , eaque fmgum qno differt a
no 2, u. — messor Ruth II, 3 gqq.
Part. act. -):;ip
yp messis pomorum max. ficuum Jes.
(
XVI , 9. Jer.
2 Reg. IV, 18. Jer. IX, 31. Am. IX, i3. Ps. CXXIX, Viil, 20, et Ei^SN Ex. XXIII, iG), quae in Palaestina
Part. pass. ll^ip abscissus inde dccurlatus dimi-
7. , ,
mensibus Aprilis et Maii fiebat Jos. III, i5, incipiens a
nutus Ez. XLII, 5 ( de cellis). messe hordei (Di^ii-b T^Stp 2 Sam. XXI, 9. 10. Ruth II,
23), desinens in niesse tritici ( t]"'!:!! T^iJp Gen. XXX,
2) med. E (cf. adj. -\^pj fut. 12:]:'' Nnm.
XI, 23.
i4. Ex. XXXIV, 22 al.) et festo pentecostes T^iJpJn sn
4. lud. X, 16. XVI,' iG (sed semel tamen fut. O,
, (
XXI, Exod. XXIII, 16). Tempus messis dicuut Tilipr! nS
curtus,
ni^nii^n Prov. X, 27), intrans. Jecjjr/a/i/s, inde
Jer. L, 16, T'::^ i»'' Gen. XXX, i4, -i-^xp Di"' Prov.
brevis fuil Jes. XXVIII, 20 (de strato). (Arab. yaa XXV, i3, et sim^pl.n"'::^ Prov. VI, 8. X, b. XXVI, 1.
Passim copclantur n^xp"! Gen. VIII, 22, ^"'Xp^") «'''in s^nj
brevis fuit ,
yo'Js brevis). Spec. XLV, G. Exod. XXXlV,
Meton. wfSMs ponitar 21. —
a) ^Tofrvgihus vel demetendls Lev. XIX, g. XXIII, 22.
a) 's manvs alic.
T' ni^ip brevis est i. e. impotens
Joel I, :i. IV, i3, vel demessis Jer. V, 17. lob. V, 5.
est
(Eandem
Nnm. XI, 23." Jes. L, 2
locutioneni fiequentant Arabes, velut
, sq. I^a c. inf.
^_c
LIX, 1.
Aj y^iSj
IN*' 'V'-i\> annona NiU Jes. XXIII, 3. b) pro ''dJK —
•T<i;p Jes. XVII, 5. Metaph. de excidio et clnde popiili
£ Har. Cons. 8 p, 79 Sacy, ^W ^-'^ brevior erat
. ^,^ Jer. !LI, 33. Hos. VI, 11.
nlna quam ut — hist. Tim. II, 676. ^xJi yols hrevi^ 2) frons, coWcci.frondes arboris lob.XFV, 9. XVIII,
manu , hist. Tlm. II, 628 Mang. , et ^^6^\ yj^ hrcvis 16. XXIX, 19. Jes. XXVII, vitis Ps. n, LXXX, 12,
brachio Tebl. ap. Schult. ad lob. 6o4 i. e. impotens , cf. nt vulgo volunt, praecidendo. Sed vide sitne haec
a
Tim. I, 206 manus consilii
: breves erant eorum. Ispah. significatio repetita a rad. •^^in no. 2 viruit, certe radd.

p. 6. Syn. est ^Jus et U|^t3 ^jjU) brevis manus

>_. !iAj "l^ip et n^Cn sibi admodum vicinae sunt, v. "nl^p , aeth.

vel brevis ulnae esi in aliqua re i. e. non multum valet in "iAZ,'. brevisfult, ^^n, dlKZ,'. et ^AZ,'. cir-

ea Cor. 11, 79. 29, 32. Har. Cons. 8 p. 80. Opp. est cumsepsii , circumvallavit.

jlJs J^J manus longa i. e. potentia, virtug Ispah. 1. c.

Abnlf. Ann. 1, 45o p'^v3Ji u.^; V^ ""^P^^ brackii est ^P frigidus , rad. lip.
—
,

Tcbl. prolongavit brachia Ibn Doreid io3. Mafius

,
"1j? paries, v. "l"p , rad. -^!ip.
longae metaphoram frequentant etiam Persae in o.*«ii j5ji>
fiu/n'/_iiQ i. e. potens, quod cognomen gessit Artaxerxes '^'pfrigus, rad. Tn;:.
8. Ardeschir a Graecis proprie et physice acceptnm Phit.
Artax. l. Strab. i5, 3 Cf. d' Ilerbelot p. 170 b,
§. 1.
et de locutiono arabica Schult. ad loh. 6o4. Reiske ad
Abulf. 1 362. Haitsma ad Ibn Dor. p. 254. Adde
, inf. ii-^p , semcl nii<ip lud. VIII, 1 more verborum
denique sin. dscliilng - gio-scheu longus - pedes - manns A, fut.' N-ip^ c. snfF. iii-ip^l pro iN'ip'^ Jer. XXIII, 6
i. e. potens giu -scheu- duiin pedes - manus -brevis i. e.
,
1) clamnvit xQuLiiv,, (Verbum pr. onomatopoeti-
impolens).
cnm , sonos ctiam non articnlatos exprimens v. N^ij? et ,

b) E3 •jE5n'ni:p^ Num. XXI,

16, et 4. Ind. XVL syr. IjfC 1i"0, Mi-C>^ \i^ tuba cecinit, auXnlZtiv , \iO
'd n!|"l JTnSrp^ lob.XXI, 4. Mich. II, 7 brcvis factus cst :

animus alic. i. c. impatiens factus est, sq. 2 proptor rem p^f^hZ cecinit gallus , nostr. der Hahn Iriihet, Ml.
lud. X, ifi. Zach. XI, 8. Opp. a^tN ""in" v. rad. ?J1N. XXVI, 74. Mc. XIV, 68. 72, cf. gr. xpauo [xQuy],
(Eodem modo xr^Qvaaa) [xrjQvy], in linguis germ. charen clamare, charo
transfertur arab.
^ j^ resecuit, med. Kcsr.
 R. wsnp 1231 N-i?

clamor, flefus : saepius de clainore bpstiarnni , vt Jircihen, II. Jes. XLVI, 11, sq.b Gen.XX, g, Lev. IX, 1. 1 Sam.
gall. cricr, a?)gl. io cry , praetnisso sibilo skreian, suec. XVI, 3. II08.XI, 1, sq.^lsN Gen. 111,9. Ex. 111,4. Sam. 1

sfcriaf sckrcien ; addito a fine sibilo Xrf jscAf/i, T13 q. v. III, 4. v;n N-;p ail se vo'cavit 2 Sam. XV, 2. Metaph.
Sy- ]\d nt hebr. clamavit Mt. III, 3. Luc. JII , 4,
Prov. XVlII, t) : os eius verhera ndvocat i. e. arcessit.
Ps. XLII, 8 : N-p ainn tx Uinr fiuclus /iuctum advocat
dein vocavit, advocavit, convocavit, invilavit, appella-
i. e. contiuuo excipit. ItuthlV, 11 dnb-n">a3 DIB K-p,
:

vit, legit, V. Schaaf. Arab. Li solain praolegcndi, legcndi i. e. arcesse compara tibi nomcn in. Bclhlehem.
potestatein habet, vocandi ser.sn frecjuenlant lcS). Dicitur b) ubi refertiir ad plures convocavit : {LXX avyy.u-
Xtio), sq. acc. Gen. XLI , 8, sq. dat. Gen.XX, 8.
absol. dc qnovis clamore adeoquc non arlicnlato, ut [pSj:
Gcn. XXXIX, l4: bna "ripa N^ipNI clamabam alta foce.
XXXIX, i4. Jofi. XXII, 1. XXIII, 2. XXIV, I, btj

LXX t/ioijau (fcoyfj fuyuh].' Couiin. i5: ^r^ip TiVO"''!!! Gen. XLIX, 1. Jos. X, 24. Inde ri^-ji'J N"!- convocavit
concioneai sacram Jocl I, i4, cf. festum Jes'.' I
,'
'i3
WnpNI. Saepe sequuntur verba alta voce clainata vel ,
,

Lev. XXIII, 2. 4. !Tiyn ""Nlip convocati ad concionera

inimediate Gen. XLV, i 'iai :iN'::in «"^p^l cl clamavit
:
Nura. 1,16.
(Josephus): cgretii iubele cet. XLI 43: T^rtb lNip'1 ,
cj vocnvit i. e. invilavil aliquem ad coenam ( cf.
ni^N. Lev. XIII, 45. lud. VII, 20. 2 Sain'. XX, 16/ xakttv ini liitnrov, lat. vocare ad coenam et simpl. vocare
2 Keg. XI, i4. Estb. VI, 9. 11, vel interposito -ibNb
Plaut. Nep. ), sq. acc. i Sam. IX, i3. 22. 1 Reg. I,
Ez. IX, i g.
-laN^i 2 Sam. XVIII, 28, cf. 2 Reg. XVIII^
,
10. 4l. 49 , absol. Prov. IX, 3, translate r ^N fiVriOr N-"5 ,
28 :ittNsi -12"7''2 r"'";^'; bina bipa N"P'l damavil alta "^'
ad pacem iungendam invilavilDeut. XX, lo.Iud. XXI, l3.
voce iuclaica lingua et loculus est et clia-it. LXX xfjutco,
d) in vocavit
ius (xuXttv, xa/.efv iig Sixr^v) lob.
uvaxQu(,w it. iiodw, c. derivv. «i'«/?o«w, diuf^odto cet.
XIII, 22. XIV, i5, cf. V, I. Jes. LIX, 4 (parall.
Spec. a) sq. Vn pers. inclamavit , succlamavit ahcui t:Ed:).
(jemandem 3
ziinifen riT bN nj N~pi et allcr
j. Jes. ^'I, :
c) evocavil vchit exercitum Jes. XIII, 3,
, genera-
succlawat alteri. lud. XVIII, 23 , additis verbis disertis tiones hominum,(de Deo ) ib. XLI, 4.
praemisso -i;:s<b 1 Sam. XXVI, i4 et nMN'1 lud. IX, 54.
vocavit aliqnein ad
f) i. q. "^nz miinus obeundum
1 Sam. XVII, 8. 1 Reg. XVII, 11 it.'sq."b;' pers. Jes. ;
,

elegit sq. acc. Jes. XLII, 6. XLIX, 1. LI, 2, sq.i

XXXIV, i4 (,,daemones sibi siicclamant " ) sq. i-inN ,
,

XXII, 20. Eodein sensu , sed gravins , dicitur a\a'3 N-p

pers. clamavit post ahquem , abeuntem inclainavit 1 Saiii.'
's nominatlm vocavit al. Jes. XLIII, 1. XLV, 3. 4.
XX, 37. 38. XXIV, 9. — Saepe est
g) C S-da ^{-ip laudavit , celcbravil nomen alic.
b) i. q. opem imploravit , max. Dei absol. Ps. ,
«) hominum. 12: Ps. XLIX, Cniyffli ^LX-ip celcbrant
IV, 2: '"s '5C*ip2 ubi clamo coraucli me, XXII, 3, ,
nomina eorujn (divitum). Prov. XX, 6: i-Cn^d^N i<'np"'
XXXIV, 7.'lXIX,'4, sq. mn-' bx Ps. IV, 4. XXVIII,
1. XXX, 9. l.V, 17. LXI,'3.' lud. XV, 18. XVI, 28.
celebral quisque bcnignilatem eius. (Syr. M}£> vocatus
2 Reg. XX, 11. Hos. VII, 7, E-^rirNb Ps. LVII. 3, c. i. e, celeber). Paulo aliter inflexa est sententia in his
acc. Ps. XIV, 4. Jes. XLIII, 22: nN"^;; TlS «!:•! el me Jes. XLIV, 5: apy^ ada Nnp^ Mc celebrat nomen m
non invocasti, Jacobc , cf. 23 , c. SnlF. Ps. XVII , 6. Jacobi i. e. Jacobi paftes scquitur et laudat. j3 £ii:3 N-ip 1

>' iuvocavit nomen Dei i. c. adora\at eum , veneratus

LXXXVIII, 10. XCI, i5. Addito \y pers. ,
propter ,

quam Dei auxilium imploialur Deut. XV, est nomen eius Gen. IV', 26. XIJ, 8. XIII, 4. XXI, 33.
9.
XXVI, 25. 2 Reg. V. 11. (LXX inixuXko to ovofia
c) i. q. /.riQiaanv (
quo saepe utuntur LXX inter-
uiTov). Ps. LXXIX, 6. CV, 1. Jes. LXIV, C. Jer. X,
pretes), more praeconis vel prophetae. Absol. Prov. I,
25. Zeph. III, g (cf. 11 D\L'3 T>3Tn), omisso z: ti-p
21 sapientia clamnt (declamat) in platcis. VIII, 1 , C. v
:
DlBDeut. XXXII, 3 ('ubi cod. Sam. DtJs) Ps. XCIX'
acc. XX, G. Jes. XL, 6: voor dijril : clcclama sed ille ,
Thren. III , 55. Passim invocare numen est i. q.
6.
quid f?fc/am<-m.?XLIV, 7.LVIII,l.Zach.I, l4. 17, sq.b?
implorare opem eins 1 Reg. X\'IIl, 24 sqq. (Aliaratio
obiecti Jon. I, 2. Sequuntur etiam ipsa verba renunciata est loci Ex. XXXIII, ig, ubi Deus ipse D'i;3 \-i.Xlp :

Exod. XXXII, 5. Jer. II, 2. VII, 2. XIX, 2. LI, 61, '^''jEr rriiT^ et damabo nomcn Jovac anie te i. e. Dei
vel copulalur c. acc. Zach. VII, 7. Jes. XLIV, 7. JoeJ
praesentiam annunciabo, ut scias summnm numen praesens
IV, 9: Cl^iS rNT ^^J-p remmcialc hoc inler ffcntes vel ,
praeconem agam,
adesse, ipse qiii eins advenlum iinnciet.
sq. ''3 Jes. XL, 2. b lil~ N-p libertatem indixit, an- Cf. Gen. XLI, 43).
nunciavit (servis, captivis) Jer. XXXIV, 8. i5. 17. Jes.
LXI, 1. Dirc NTp indixit ieiuniiim (populo) Jerem. 3) vocavit i. q. appcllavit nominavif nuncupavit, , ,

plene b DT2 «'np nonien iirponere alicui gr. xuXiTv Tivii ti

XXXVI, Jon. III, 5.
9. A proclamando proficiscitnr ,

(II. 5,'3oG. 6d. 8, 55o) Gen. XXVI, 18. Ruth IV, 17.
etiam recitandi et legendi potestas, de qua vids no. 4.
Ps. CXLVII, 4. Varie construitur a) sq. acc. nominis
2) vocavit. LXX xuXiiv ( ultra ter centies). Spec. et dat. rei , cui nomen imponitur. Gen. 1,5: Nlp'l
a) advocavil , vocando arcessivit aliquem sq. acc. nr niN"r D-^ri^rN. Comni. 8. 10. XXXI, 47. 1 Sam.^IVJ
Gen. XXVII, 1. Ex. II, 8. 1 Sam. III, 16. Hos. VII,
,

21. Ruth 1. 26. 21. Jes. XLVII, 1 et saepe. — b) sq.

T 1 1 1 1 1
 R. »1? 1232 ^T: ' a^.T-

LX, ]8 , sed plerum- 629. Hippol. 2. Electr. 368. Phoen. 5/0 al. 576.
dupl. acc. Nnm. XXXII, 4i. Jes.

hunc IV, 25: iaa - PN N'ii;m

in modum Gen.
Monk ad Eurip. Hippolyt. Porson ad Phoeniss. 11. cc.
que c)
appeUavil nomen eiusSelh. Comm. 26. V, 2. 3. 29.
Adde locum memorabilem Eccl. VI, 10: n^n'^~na
ru; ei

XI, g. XIX, 22. XXVII, 36. XXIX, 34. xaXuo, LXX N1p3 "laS quicquid est existit , dudum appeUatum est
i73Vl5

ovofiuLw, inovofiaCoJ.
nomen eius i. e. iam diu nomen suum invenit i. e. cius ,

indoles dudum aestimata et nota est inde pergitur: notum :

4) recilavit, alla voce legit (a clamandi significatu,

quoque esi , quid sit homo , eumque non posse Utigare cum
V. no. 1 fin.) aliquid, c. acc. Ex. XXIV, 7. Jos. VIII,
poienliore,
34. 35. 2 Reg. XXIII, 2, it. 1Ea:3 tfip^ legere quae m
hih'ere quae vasculo in- 3) praelecium , reciiatum est. Esth. VI, 1, sq. 3 in
Zj'6ro scripta sunt ( cf. 3 ^tnia
ifi

XXXVI, i4 sqq. libro Neh. XIII, 1.

sunt) Neh. VIII, 8. i^. IX, 3. Jer.
Pu. l) pass. Kal no. 2, litt. f. vocaius i. e. eJecius
Hab. 11, 2 (arab. ujI^ Cor. 96, 1), saepe additur cst Jes. XLVIII, 12, — 2) appeJJalus est Jes. LXV, 1,
'd i:tn3 Exod. Jos. I. I. c. c. 'd ts: Deut. XXXI, 11. plerumque ir N-np XLVIII, 8. LVIII , 12. LXI, 3.
Deinde gener. legit Deut. XVII, 19.' 2 Reg. V, 7. XIX, LXII, 2. Ez. X, i3. Ceterum vide ad Niph. extr.
i4. XXII, 8. Jes. XXIX, 11.
NTp chald. fut. N"ij5% semel nip'; Dan. V, 7.
Niph. Nip: vocaius est i. e. vocando arcessitus
1) Part. pass. Esr. IV, 18. 23 cJamavit (praeco)
^"ip^ 1)
est, convocatiis' esl Esth. III, 12. VIII, 9. 'b DlZJ N-l];:
Jer. XLIV, 26 celebratur nomen alic. Ruth IV, i4.
Dan. III, 4. IV, 11. V, 7. — 2) recitavit Esr. 11. cc,
legit Dan. V, 8. i5 17.—
appellaius, nuncupaius est. Constr. a) sq. dat.
2)
nomen imponitur. Gen. II, 23: nNtb t^np m. perdix a vocando dicta (nt nostri vena-
,
pers. et rei, cui
Sam. IX, Jes. I, tores perdicem vocare dicunt ,,das Rebliuhu ruft "
i-,X» N^p"' haec appeUahilur vira. 1
,
9. ,

noininct. sunt etiam, ut Adelung lex.germ. III, 1089, qui -Rfibuhn

26'. XXkll, 5. LXII, 4. 12. b) c. dupl.
vel potius Rcpphuhn ducant a ropcn clamare equidem
^^IP^ HierosoJjma
,
Zach. VIII, 3 : n?2Nn "T'2> D-;!:i:3l-l',

LVI maliin a reppcn , celerem , agilem esse, festinare, cf. ital.

appellahilur urhs "proba. 'jes'. LIV , S!
'

, 7, et
pernice). 1 Sam. XXVI, 20 egressus est rcx quasi
Gen. XVII, 5: -[Ss Nip^-; t<b
:

c) addito nomine nrj

quis persequeretur perdicem in moniihus. Jerem. XV^II, 11 :
D13N ^aUJ~nN 10« appcUahilur ampUus nomen iuum perdix fovet ova , quae non pcperil : sic qui diviiias facit
Ahram.' kXXV^ 10. Deut. XXV, 10. Dan. X, 1. Cf. et non iure. Perdicem interpietantur LXX ap. Jerem.
de triplici hac structura in Kal no. 3.
nominari de
(1 Sara. vvxTiy.0Qu'^ chald. NTp ) =
it. Vulg. Syr. et ple- ,

Adde has formulas : a) 'd Dda «"^jOS rique Hebraei V. c. Abuhv. J«>^^Jtj eaque interpretatio
nomine alic, eius genti accenseri Jes. XLIII, 7. XLVIII,
1, sq. 2 Gen. XXI, 12, et similiter D\r b? XLVIII,
commendatur tum arabico Sij==>. !»;==>. ,.,'.,,^3 perdix,
6 INIp" nn^nN DUJ tS fratrihus suis annumerahuniur
:

gerent quod fratres Josephi non Jacobi perdicis species tum veterum observatione (utrum vera
( idem nomen
,
,

an falsa nil de qua perdiceni aliena ova sulTu-

refertj,
fihi vocabuntur); Jes. XLVIII. 2: uj-iprt -i^ya ,

nN"ip2
it.

i.
J73
e. urbis sanctae incolae appellari volunt. — rari et fovere,pullosque ex iis natos sibi ut suos vindicare
asserunt (Epipban. pliysiol. g. Cassiodor. var. 2, ep. i4.
Nlp: nomen meum appellatur super al. re
/?)
'jy
huic rei additiir
'»auJ
,
domus enim
haec res mea vocatur (
i. e.
Isidor. Origg. 12, 7 al.). Ex llebraeis Sal. Jarchi —
ap. Sam, quidem perdicem interpretatur sed ap. Jerem.
pairis est domus quam pater possidet) 2 Sam. XII, 28:
,

cucuJum, quippe cui proprium esse multi putent ut

ne ego capiam urhem n"'b3J 'nUJ N^i^?! eoque mea vocetur.
,

alienis ovis incubet (cf. Acron ad Hor. sat. l, 7, 3i.

Jes. IV, 1 ^y^bv ?iaiI3 Nlp^ p"l dummodo iuae csse dica-
:
Plaut. Asin. 5, 2, 73). Vel propter etymon hoc non
mur. Ita de populo Israelitico, cui Dei nomen additur displicuerit (quam enim avem aptius vocalricem nuncu-
(qui populas Dei vocatur) Deut. XXVIII, 10. Jes. LXIII,
pes quam cuculum?) , sed recte animadvertit Bochartus,
19. Jcr. XIV, 9. Am. IX, 12. 2 Par. VII, i4, de templo
,

in cuculo rem secus se habere quam apud Jerem. I. c.

Reg. VIII, 43. Jer. VII, 10. 11. i4. 3o. XXXIV, i5,
, ,
1
hic enim non aliena ova sibi vindicat sed ova sua aliis
Hierosolymis Dan. IX, 18. 19, proplietis Jer. XV, 16.
,

avibus, ut lurturi , currucae incobanda tradit ( Arist. h.

Eadem scntentia sq. 2 (pro jy j Gen. XLVIII, 16: N-np'
,

Dm "«au; i. e. mei erunt. Ceterura nppcUari passim — a. 9, 29. Plin. 10, g), quapropter ap. Hor. et Plaut. 11.
cc. nioechus per convicium cuculus appellatur. Ipse
dici'tur pro esse (appellamur enim ab hominibus et cogtio-
Bochartus (Hieroz. II, 632 Lips. ) rusticuJam intelligit,
mina nancisciinur ex eo quod vel sumus vel certe esse
videmur), ut Jes. I, 2G poslea appeUaheris urbs prohi- : coll. a) arab. Xj.L»: sed haec avis , cui longum quidem
iatis i. e. tali epitluMo ornaberis, quia re vera iusta eris.
IX, 5. XXX, 7. XXXV, 8. XLVII, 1. 5. XLVIII, 8. rostrum sed pedes breves, viridemqne colorem tribuunt,
,

LVI, (cf. iV, 3. XIX, i8 et Comment. nostr. ad Jes. ru.sticnla esse non potest ; b) chald. nNl^y Nlp , cni
7
III,' p. 29). Ita gr. xiylr^a&ui II. 4, 61. Od. 7, 3i3. avi in fabula Talmudica ( Beres. rabba s. 64) rostrum
Aesth. Pcrs. 54o, S^ph. Electr. 366. Eurip. Hec. 484. loiigum tribuatur, qiio careat perdix. Sed neglexit vir
 R. a-^fi, 3-)p^ 1233 H^^lP .')::
— 3*^?
-(C

ma^nus attributam ,,aegypliae.'' Potest enim perJiar argyp- aliqnein, velul terror lob. IV, i4: mj""!! "'INIp IT.Z
quippe quae perdici siniilis sit (Martial.
iia rusticula esse, accidil alicui noxa , malum Gen. XLII, 4. 38. Lcv. X,
l3, 76 rustica nim, an perJix, qiiid refert, si sapor idem 19. Deut. XXXI, 29. Jes. LI, 19. Jur. XIII,
:
22, in
est?) et Graecis ctiam «;(»« ni'(>i\i'^ dicatur , sed N"ij5 bonain partcin evenil alicui aliquid Gen. XLIX 1:
eimpliciler rusticulnm esse , iiou sequitur. — E receii- nunciabo vobis
:

DDnN N";p';"nON TN quae vobis cvenienl.

,

tioribus J. E. Faber (aJ Hurm. Beob. I, 3o6. II, 44a ) Seiiiel sine acc, Kxod.' I, 10: rT7:nbi!: n:Nipn "'3
si forte accideril bellum (v, Lgb. p. Voo , gV, '§. 47J
avem LLis dictam intelligebat, co/urn/'ci5 speciem , itidem
not. 3) vel acciderint bella. Fuerunt iam inter veteres,
a clamore dictam ( v. Burckh. itin. Syriae p. 168. 681
ut LXX. Vulg. Syr. , qui M2 h. 1. suffixum 1 pers. pl.
cf. not. p. 5o5. 1067) quain opinionem refellit Oedman-
:
esse statuerent i. q. chald. NJ hubr. ri3 ( undc cod. Sam, ,

iius, verin. Samml. II p. 55 sqq. habet i:N-ipn), si nobis acciderit bellum ( Lud. de Uiea

N"*"!!? m. vocaius , elecius Num. XVJ, a et I, 16 cr, sacrae p. 23 ) , cui opinioni favet longe creberrima
Chetliibh. LXX avyy.XriTog /SorA^f.
verbi slructura c, acc, , sed reperitur tamen hoc ipsum
flj^i^npn omisso acc, Jes, XLI, 22 et suffixum formae ,

n«^ Jp f. proclamaiio , praecortium Jon. III, 2. chaldaeae in Exodi libro siue necessitate haud ferendum
videtur,
N^lj^B m. convocaiio. Num.X, 2: N^ip^b
1) n. act.
mji^ ad convocamlam concionem. Inde a) concio convo- Niph. pr.
(rffendi (angelroffen werden ) i. e. repe-
cata, coeius populi ad sacra obeunda convocaius, nuvi\yvQig riri , idque casu. 2 Sam. XX, 1
invcniri Nip: DtC :

ibiforie erai vir nequam. I, 6.

by-">ba "JJ^N Sq. ^:Db inve-
(cf. L\J, s.iAJ concio a !jsj vocavit) Jes. I, i3, ple- niri coram aliquo i. e. ei obiici , obviam fieri , de homi-
nius ffii p N^py Ex. XII, 16. Lev. XXIir, 3. 7. 8. 24. nibus 2 Sam. XVIII, 9, de rebus Deut. XXII, 6, sq.
27. 35^ 36.' Nura. XXVIII, 25. 26. XXIX, 1. 7. 12, bs' id, Ex. V, 3 deus Hebraeorum il^-^by tftpi obviam
:

de concione sacra quae singulis sabbatis ac primo quoque

, Jacius esi nobis. Metaph. accidil malum Jer, IV, 20,
et septimo trium festorum maiornm die instituebatur.
Hiph. accidere fecii alicui mala c, dupl, acc. Jer.
Plur. 'p '«"ip^S Lev. XXIII, 2. 4. 37. b) pl. loca con-
,

ventus i. e. atria et porlicus templi Jes. IV, 5.

XXXII, 23,

2) recitatio, lectio. Neh. VIII, 8: ei eorpUcahant '^'ili. nom.

act. f. ( formae Jis<"t; ) occursus , ubi-
N^^jITja inler legendum (bei dem Vorlesen). Non bene qne praevio nN^^pV contr. ex nN^^pb
ir : c, aulT. ''nNlpb, ,

Vulg. et intellexerunt, quum legerelur. finN^ipb sed D5nt<Spb praep. 1) in occursum , obviam,
,

post verba eundi et motus ( ?]bn , NJ:"', iibs ) , sive sensu

II. ^ Ip i. q. !Tip occurri/ alicui. ( Origo liuius hostili J08. VIII, i4. lud. VlV, 2i. XX, 3'i. i Sam. IV,

radicis haud dubie impingendo, illidendo,

est in offendendo,
1. XVII, 2. 48. 2 Sam. X, 9. lob. XXXIX, 21. Ps.

cf. S3-: pepigit dein impegii, illisii, occurrii et multa alia

,
XXXV, 3, sive minus Gen. XIV, 17: aiO Tjbra N:i"i

omnium linguarum verba , quae obviam veniendi vim inN^ipb.XVIII, 2. XXIX, i3, XXX, i6. ixxill, 4?
habent, ut occurrere offendere, incidere in aliquem
, auf ,
XLVl, 29. Ex. IV, 27. XVIIL 7 et saepe. Constructio
jem. stossen, jem. ireffen antrejfen, jvy/uvw pr. ferio ,
praegnans est , ubi copulatur cuin verbo quietis , ita qui-
Rcopum. Fortiorem signiGcatum etiamnum habes in ^lp dem ut plerumque verbnin motus cogitando addendum sit.
occursus hostilis. Verba cognata sunta^^p qnod pr. simi- Gen. XIX, 1 : Dnfflpb Dp'! surrea-il iisque obviam ivit.
,

lem atlingendi vim habet, ^ip cornu aferiendo, et in ,

lud. XIX, 3 inN^npb nab'! cum gaudio ei obviam ivii.
:

1 Sam. XVI, 4: inxVpb nTin^:. XXI, 2. Am. IV, 12:

indogerm. xvQiaact) ferio instar hirci , XQiog , y.iQag: vul-
garem verbi Nip ITip significationem habet gr. y.vQtio, cui ''I^ribt* nN^pb ]i~n accinge fe ad obviam eundum deo iuo.
,

plane respondet. ArabeshuinssignificatioDis vestigiahabent Vs'. LIX, 5.Yes. XIV, 9. Jos. XI, 20 nwN-ipb D3b-nN pm"- :

rr^nb?:!! ut obdurato animo bello obviam irent. Sed in aliis

in radd, M et !jj, velut Blj pestis pr. plaga i. q. syi, exemplis nihil suppleiidum est, velut Ex. V, 20: D-^:;:
QTH^phqui adstabant in occursum eorum, i, e. ut iis occur-
Li menstruata est mnlier, per euphem. pr. ei accidit ali-
rerent , eos exspectantes. — 2) e regione Gen, XV, 10,
quid , cf. fib^b !n^p, \Ji excepit aliquem hospitio ,
pr. sensu hostili 1 Sam. XVII, 21.
obviam ivit. — Memini virum doctum
nescio quem verba
H^rp no. I et II ita inter se conciliare , ut primariam
potestatem poneret f»Ti,';';f«vf(vobvi:;m venire, mAealloqui, "O^P *^^
m^^p (Zeph. III, 2 cf, part, S^npJ , inf.

loqui, it. legere unde fVrft)g(f lectio , coll. lat. appellare

,
aSp c. sufF. DDa-ij^ Deut. XX, 2 et f. flS^ip^ Exod,
, ,
cogn. verbo oppellere. Sed ex supra dictis apparet «"p ,
XXXVI, 2. XL, 32, fut. ^'^p'' accessit, appropinquavit
per se clamandi significatum habere alloquendi vim nun- ,

qnam , occlamandi et invocandl duntaxat sq. praep. bN (Arab. v_jj et w>j prope accessit ,
propinqnus fuit. VI,
et Z. Clamandi autem potestatem , ex adeundo natam
esse nemo fatile statuat). L^biqne translate sq. acc. invasii VIII. id. , adde Vy I. III, propinqnns fuit ,
prope
Tt t tttt 2
 R. 3-iH
1234 3-ip — .iinp

abfuit quln faceret, sq. ^^t , Vs appropinqualio. Syr. VII, 16 —

i8. 1 Sam. X, 20. 21, tempus Ez. XXII,
4 , inde ad se admisit aUquem Jer. XXX, 21 admovit
—
,

..-^j n 'J'Cfl
aeth. Originem posueriin in ian-
'^* sibi duas res Jes. V, 8. 21 attulit, obtulit donum
gemlo, atiingendo cf. S^:, UJJ: ,
, ilaque cognatum est lud. III, 18. V, 25. Ps. LXXII, 10. Mal. I, 8, max.
verbis Nnp no. II, 'n';?,)- Ponitur sq. hit pers. Gen. sacriGcium qualecunque Ex. XXIX, 3. 10. Lev. I, i3.
XXXVIli'i8. 2 Sara.' kX, 17. Jon. 1,6, rei et loci i4. III, 3. 7. 9. i4. VII, i4. XVI, 6. 9. 11. 20. Num.
Ex. XXXII, 19. Deut. II, S/. Prov. V, 8 rarius b» , IX, i3 etpersaepe, passim addito tiTM"» ';sb Lev. III,
2 I^eo. XV^I, 12, b lob. XXXIII, 22, 3 loci lud. XIX, 12. XII, 7. Num. VI, 16. XVII,' 3', ViirT-b 2 Par.
i3. Ps. XCI, lu (lit verba tangendi attiiigendi ) , it. pro ,
XXXV, 12. Ezech. XLIV, i5. (cf. V.IP.)' i*'
contextu sq. n» 2 Snm. XX, 16, riN^ipb 1 Sam. XVII, dctulit causam ad Deum iudicem Deut. I, 17. ( Arab.

48, vpb Jos!" XVII, 4, b^n Dent. 'li, 19 al. neque ,

^_jJ5 II. id. obtuiit). 3) Sq. gerundio — prope fuit ad :

non absoJ. Deut. XXV, 11. Jes. XLI, 5. Ezech. IX, i. faciendum (lat. non mnltum abfuit ut faceret) , sq. mbb
Pioprie quidem de aiiimantibus dicitur , sed Iranslate de (vicina erat ad pariendum Jes. XXVI, (cf. arab.
) 17
tempoie Gen. XXVII, 4i -aN bas '«a'; n3-}p.> Deut. :
absol. partui vicina fuit mulier), sq. Gen.
liiAjjSi t<i3b
XV, 9. Ez. XII, 23. Tbren. IV', 18: ii3^p a^p^. Sq.
XII, 11, et ita absol. pro Nilab a-i^ipl"! Ex. XIV, 10,
gerundio Gen. XLVII 29: nwb bNlb"" "'a'' 'wip'T.
,

Deut. XXXI, i4. 1 Reg. II, 1. ( Arab. ^Xi sq. ..\ prope abfuit ut faceret vit. Tim. If

Spec. a) dicitur sensu hostili Ex. XIV, 20, sq. bf? 2l4). —
4) sq. ^73 recedcre iussit, removil. 2 Reg. XVI,

Beui. XX, l4 et aliare aeneum IT^Sn ':2 ni<72 a^lp'! rcmovit

et iianbTab Deut. XX, 2.
:

nanby , -i^i'!-; b^
a fronte templi. Cf. supra Kal littl e, it. a^3 no. 3.
io.'jos. VIir,'5", 'd by Ps. XXVII, 2 cf. Ps. CXIX,
Adde sanscr. clgam accedere et recedere.
i5o. Vide a"ip. Contra b) amice , benevole 1 Reg. II,
7 : >bN ^aip 12 ''3 nam ita amice accesscrunt
ad me. Ita 3 Ip chald. pl. iia^np appropinquavit , accessit Dan.
Deus dicitur appropinquare , ubi opem fert afflictis Ps. III, 26rVl, l3, sq. b? adahqu. ib. VII, 16, i^Vl, 21.
LXIX, 19. Thren. III, 5/. c) accedeie ad Deum (bij Pa. ohlulit Esr. VII, 17.
") et in conspectum Dei ('J ''^pb) tum proprie dicilur Aph. 1) adduxit Dan. VII, i3. 2) ohtulit Esr. VI,
Ex. XVI, 9, tum de iis qui sacra faciunt Lev. XV\, 1. 10. 17.
1 Sam. XIV, 36. Ez. XL, 46 , deove ministrant XLIV,
i5 ,tum denique de his qui pie et cum spe ad eurn acce- jlp adj. verbale , appropinguans , acceclens Deut.

dunt Ps. XXXII, 9. Zeph. III, 2, cf. Ps. CXIX, 169: XX, 3."r Sam. XVII, 4i. 1 Reg. V, 7.
^JirEb Tit^ ^"Ipn- Frequentatnr etiam de iis quorum est
SlljP
f. Mai-^p propinquus, opp. pirTl , idque
adj.
ad'sVcra"accedere Exod. XII, 48. Lev. XXI, 17. 18.
Sq. bij pers. Gen. XLV, 10: aiip n^""!!
XXII, 3. Num. XVII, 5. 2 Reg. XVI, 12. d) S^j^ — a) loco.
^bs eris mihi propinc/uus vicinus. Exod. XII, 4. Deut.
rriJN bx honeste dicitur de complexu venereo Gen. XX,
,

Xiil, 8. XXII, 2. Jos. IX, 16, sq. b::N ( noslr. nahe

4.'Lev'XVIII, i4. Dent. XXII, i4. Jes. VIII, 3. Ez.
bei) 1 Reg. XXI, 2. aiip ]5ffi vicinus propinquus Prov.
XVIII, 6, omisso casu Lev. XVIII, 6. 19. Contra
XXVII, 10. Inde (propinquus alicui) dignitate Esth. I,
Ti^H^iZ bs naip de muheris concubitn cnm bestia Lev. qualicunque modo (jem. nahe stehend). 2 Sam.
.'
l4, et
XX, \6.' (Itaarab. Vj» Cor. 2, i83 , aeth. •t-^/Cfl XIX, 43 'bs r)b?3n ainjl rex nobis (Judaeorum tribui)
:

gr. nlr/aiu^t) 2 Macc. VI, 4, 7iXr,atuc^iog Arist. h. anim. propinquus est , arcte nobiscum coniunctus. Spec. Deus
4, 9, it. ni}.ulio Aesch. Prom. 904, ifintl.uLiiv , unde dicitur piopinquus esse hominibus, ubi iis opem fert
il.inti''tTtiQa de meretrice , v. Gatackeri opp. crit. p. 78). Deut. IV, 7. Ps. XXXIV, 19: ab i'i=>d:b '; aii,-5.
— e) Jes. LXV, 5 : '^ibN 2";^ accede ad te ipsum i. c.
— CXIX, i5i. CXLV, 18, et contra populus Dei , pii
recede huc , noli propius accedere. Cf. Hiph. no. 2. homines sacerdotes dicuntur Deo propinqui esse Ps.
,

LXX plerisque locis ty/luo , nQogtQ/of^iut. CXLVIII, i4 (uhi iaiip est i. q. ib ai-^p ) Lev. X, 3.
Mph. i. q. Kal c^ccessil Ex. XXII, 7. Jos. VII, l4. Ez. XLII, i3. XLIII, 19', cf. 1 Reg. VIIl', 59. Alia —
PL a^ip appropinquare fecit Jes. XLI, 21.
1) causat. ratio est loci Jer. XII, 2 dri^-rn nnt< ai->p propinquus
:

XLVI, l3. Hos. VII, 6: 025 -\V^Tp_ n^2 appropinquare 1u es ori eorum (^scd remotus a corde corum ) i. e. quotidie
faciunt cor suum ut furnum , furni ardentis instar pra- te in ore gerunt. Eadem sententia dicitur Ps. LXXV, 2 :

vis cnpiditalibus excepit Ps. LXV,

flagrans ; admisit , ^aia 2i-|- propinquum nobis famjliare est nomen iuum.
5. lob. XXXI, 37: n:aip,N T^J; iS:^ ut princeps eum h) cognatione et affinitate sq. bN Lev. XXI, 2. 3.
'
,

appropincjuantem exciperem i. e. libere , intrepide , ut XXV, 25. Num. XXVII, 11. Deut. XXI, 6, sq. \ Ruth
principcs solent ; admovit sibi invicem ( duas res) Ez. 11, 20. Neh. XIII, 4, sq. 'j'3 comparative Ruth III, 12:
XXXVll, 17 (ubi a-nj^ est imp. pro a-ip^). 2) intrans. — 'S":?: ai^lp propinquior cjuam ego. C. sufiF. iaiip i. q.
(et intensive) valde appropim/uavit £z. XXXVI, 8, sq. ib niip^ e'x. XXXII, 27. Ps. XV, 3, pl. <3i-'p propin-
Gerundio. qni mei Ps. XXXVIII, 12. lob. XIX, i4. Etiam de ami-
Hi. 1) appropinquare feci' vel iussit hominem Ex. cis i. e. amasiis , moecliis mulieris dici videtur Ezech.
XXVUl, I. XXIX, 4. XL, 12. Num. VIII, 9. 10. Jos. XXIII, 5. 12, sed ad limic usum cf. rad. litt. d.
 R z^? 1235 anj? 31 K
c) teniporo i. e. «) prope instans , v. c. dies Jo- ISIj? c. art. In Pausa ^aipn Ez. XL, 43 (v. not.)
«^
vae. Jcs. XIII, DV aiip,. Joel I, i5. IV, i4, cstr. 7a"lj^ c. suir. sing. i;z"ip , «ed c. suff. pl. semel
sahis , auxiliuiii , 5. Vf. LXXXV, lo, angustia D.'l"';2"lj^' Lev. VII, 38 (licet 'in aliis libiis Dn^^isip^ cf.
XXII, 12. Pl N>2r 2T-l|-5 Jcs. XIII, 22.
.citur Lgb. §. (LXX ubique Soiquv) ,
129 not. 3) m. oblaiio
LV^I, 1. Jer. ^, l6.X Ad tempcris propinquitatem vocabuluii) cst gencralo , oninia sacrificiorum gencra com-
pertinent etiam loci. n) lob. XVII, 12: 3iip niN plectens (cf. U;ihr Symbolik d. mos. Kultus II, 198),
•]irn 'I-:'^ lux prope abest a tenebris i. e. lux mea mox sive cruenta sive non crucnta sunt, sive tota sive ex parte
exstinguetur et in tenebras mutabitur. Construitnr h. 1. cremanda, praeter Ez. XX, 28. XL, 43 in solo Penta-
sq. vnJa , ut arab. .^/1 i_).j et lat. prope abessc a re. teucho , ibique tantum in Levitico et Numcris, obvium
a) Ez. XI, 3: CPS ni:2 3Tip:i tib quae vcrba interpretor Levit. I, 2. 3. 10. i4. II, 1. 4. 5. 7. 12. i3. III,
cum LXX
or/\ TiQogquTiiig uiy.od(jfi?]rzc(t ul oixiui ; pr. 1. 2. 6 — 8. 12. i4. IV, 23. 28. 32. V, 11. VI,
iwnnc in propinijuo cst cjrslnictiu domorum? i. e. eu, iuoxv i3. VII, i3. i5. 16. XXII, 27. XXIII, i4. Num.
domus obsidione dirutae denuo exstruciitur. ^'crba suut V, i5. VII, 17 sqq. IX, 7. i3. XV, 4. 25. XVIII, 9.
hominum pocnas divinitus immissas et propbetarum minas XXVIII, 2. XXXI, 5o. Vide rad. in Hiph. no. 2. Cf.
floccipendentium vanamque spem alentium (cf. salutis
xop/Jav in .N. T. Mc. VII, 11. (Arab. ^Lj^s, syr.
Jcs. IX, 9), Nb pro Nbn V. Nb uo. 2 p. /34. Idem valet
ainpy pr. post propincjuum tenipus i. e. brevi, mooc , v. et zab. Ij^jqc, chald. J2'n,'5, ^a'!]? , '}2'l^p, aethiop.
]j: 4', c. Ezcch. VII, 8 rj^^by \-T:n n^i^S"* ^^i^'^ ^r^s' J<""
breii e^undam iram mcam super 1e. Jer. XXI 11, 23:
:

*P^CQ3 oblatio
'. donum , sacrificium , max. apud
,

Christianos de sacrificio eucharisliae. De usu vocis xon-

pTnTa '" -N Nb"! . •3 N ^"'P,?^ "'•1-^.!^ ""'" ^oO ''<^"* *'"ra
.
ftuv ap. Phoenices v. Tbeophr. ap. Jos. c. Ap. 1, 22). —
propinquorum negue vero ileus longinquorum ? i. e.
. . .
Not. Quod scmel Ezech. XL, 43 scribitur '|3'^p (cum
num talis sum qni nonnisi propinqua et bre\'i eventura
,
Beth raphato et Melhcg), id propter pausam' tactum :
sciat? minime vero , contra etiam longe rcmota mihi tonus enim ubi vel propter syllabani productiorem vel
,

nota sunt. (Ita arabice dicunt non solum ij^Jjj L»as

propter pausam in ultima syllaba fortius iucumbit a) te-
nuem mitigat iu aspiralam v. c. nisba nn3J' coll.^sb?:,
, ,

K^.s j^ propediem , raox, sed etiam i_aJj'3 ...^a Cor. 4, «vSy; niscb Num. XXXll, i4 et hn=:ob 'Ps. XL, i'5;
naVo pl. Cl^^aiM Prov. VII, 16.
22. b) prae- XXXI,
21, woj ^^c vit. Tim. I, 492 Mang. , <^.i ^.*, ^c cedenti Kameis-chatuph Metheg additur, ne nimis festine-
tur et o vocalis fcre pereat , v. T-b^ doljav Num. XXIV,
v_)'i id.). Targ. a"'1i;«- Pesch. laJQn ^io. Simile
7 (3 'b';). i^2;^!l haddobro (a na^ ) Mich. II, 12, et
cumaspirata, haddorban 1 Sam XIII,
ut h. I. , fi')'^!!
est lob. XX, 5: iubilum impiorum ii^^pTj breve est
Non
( von kurzer Dauer), brevi finem babiturum.
nostr. — 21 (cf. supra p. 349). dcbebant itaque Ewaldus (gr.
crit. p. i43) et "NAinerus in lex. Ez. 1. c. 'j3'ip kdri-ban
5ed tempus propinquum est etiam //) haud ita diu prae- pronunciare quasi a Piel derivatum sit liaec enira species :

leriium (opp. Dbi:'), unde aiii:?3 ante breve tenipus,

off^erendi significatu prorsus caret , formam XorAa?i aut.em
nuper, ut opp. Dl:i»73. Deut. XXXIl, 17 de idolis quae tucntur oranes linguae Semiticae, v. supra. Kimchi :

nuper demum innotuerunt populo : jjb :)N2 ^HpTa D^ffiTn ]a-]^n obE3 n5''i?,~ °>^=? Tc^-yn. m-3-i3i \-!2^,ti. T\-mvrx:^
D-^.li^N D:n~'i3 «orailla, quae nupcr vencrunl , nec cole- n-3n nvs-iai r|-pn nicDnn lana n:i'' '3"n, quibus addit
bant eos palres vestri. Bcne nQogifCATOi t^y.uaiv. LXX R. Sal. Norzi se istaiii R. Jonae scripturam 'J3")pn nus-
,

Vulg. reccntes venerunt, quam in codd. rcperisse , reperisse se autem in nonnullis

^''Ip (^^'''ip ) Sam. aliquoties pro ^^p forma
in cod. libris I. c.
'J3'^p
omisso Metbeg. ( Falsum est, quod
chaldaizante, v. c. Ex. XXXII, 27. In Targg. saepe Fiirstius in concordd. ,, noniuinqnam " scribi observat
pro hebr. 2^p. ^3*ip , nain ita fit in uno loco laudato cavc quoqne eidem :

311? (Kamez impuro ) m. proelium, bellum, v. rad. credas , Abulwalidem praeferre scriptionem pTp^ , nam
a, ubique in oratione sublimiore haec doctoris IJebraei scriptura ad unum Ezechielis locum
litt. i. q. ^!):nr?3, sed
Ps. LV, 22. LXXVIII, pertinet).
(2 Sam. XVII, \l) et poetica
c). CXLIV, 1. lob. XXXVIII, 23 (ubicopulatur cum ]2"lp n. act. oblaiio, ^'Syn ^a^lp oblatio lignorum
Mnira). Eccl. IX, 18. Zach. XIV, 3. Ps. LV 19: ,
Neh. X, 35. XIII, 3i cf. tnoTi] rr,Q 'ivlo(fo(/iug Jos. b.
,
'b-a-pJJ cx pugna quae mihi est ex pugnae , a nie
jud. 2, 17 §. 6 et Maimon. ad Taanilh c. 5.
pugnandae periculis. Plur. nia"i]5 Ps. LXVIII, 3i. ( Syr.

XsiiD id. , t-^iD} pngnavit). Teste Kimchio Ps. LV, II. I Ip rad. in verbo inusitata eandcm vim
habuisse videtur atque arab. ,_^ Conj. I. II. III".
19. 22 erantcodd., qui haherent a^np (formaeDlp^, 3»**).
vcrtit, convertit, versavit, med. E. jnversns fuit , de
31j? chald. id. Dau. VII, 21. In Targg. saepe
pro hebr.' !i?;nb73. rebus physicis v. c. de labio inverso, inde v^ interior
 R. anj'?, nnj? 1236 37H- ~ ^ll

pars rei (das Inwendige) , nucleus , qiedalla , mediam, 18 V. Niph. et '"ip. — 2) accidit , evenit, sive bonam

Bpec. cor. Atque hnic respondet hebr. sive malum Jes. XLI, 22 , sq. acc. pers. Gen. XLII, 29.
XLIV, 29. 1 Sam. XXVIll, 10. EstliT IV, 7. VI, i3.
Pansa Lev. III, 3. 9. IV, 8 c. snff.
31J?.,
in i-i)p
Eccl. II, i4. IX, 11. Num. XI, 23: {<b DN 1-13'] T?p';!7
semel pl. c. suff.^-^anp. Ps. CIII, 1 m. 1) intimum,
utrum tibi eveniet quod dioci promisi an non, sq. b Daii.
<3-)P,
mekium Priores lexicographi hoc a propinqui signi-
rei. ( X, i4. — Ruth II, 3: TTib rriiBn npbn n-j.pa np/i ct
ficatione ducebant, ,,quia inlcrnum sit centro proocimum" accidit casus eius ( ein ihr gunstiger Zufall wollte), ut
Sini. quod quid valeat , nemo non facile intelligit. Sed ager Boasi csset.
,

haud profecto melius Fiirstius arcessivit lat. corpns). Niph. 1) occurrit, obviam Jactus est , sq. bs (nostr.
Cum praep. a) ^l^ip,^ i" medio , abit fere in Praep. (ut auf]em. stossen ) Ex. III, 18 (coll. V, 3), gq. bN Num.
aina) V. c. yiNil '3"^p3 in (media) lerra Gen. XLV, XXIII, 4. iG, sq. nN-ipb V. 3, omisso casu V. i5. —
6. Ex. VIII, iS.^DeutVlV, 5. Jes. VII, 22. X,23, a-jp3
2) fortefuit, casu adfuii 2 Sam. I, 6. Cf. Nlp Niph.
Dsn Gen. XXIV, 3, vntj 'a Dent. XVIII, a, a-;;5a Pi. n-ip contignavit pr. fecit ut trabes sibi invicem ,
'3
niVn Jes. V, 25 , i33>32n' 3";pa lud. I, 32 D-^b-^os ,
occurrerent (cf. nnip t.rabs) 2 Par. XXXIV, 11. Neh.
Prov. XIV, 33, ^3b
''3
PsV XXXVI, 2, liy£ '3 II, 8. III, 3. G, inde struxit , acdifcavit Ps. CIV, 3.
CXXXVIII, 7, detempore: D^21L; a^^p^a in/ra (aUquot, Hiph. ut occurreret, sq. '>isb Gen. XXVII,
1) fecit,
paucos) annos Hab, III, 2. CL :q 'no. 3 et ad hunc
20. XXIV, 12: Di''^ i:!:b N3-n-ipn fac ut hodie mihi
usum pluralis numeri v. Q-^Ta; (aliquot) dies. Ponitur etiam
post verba motus ( v. 3 no. 10) v. c. J-ianbari 3Tp3 in
occurrat ( quam quaero). — 2) obvium fecit , h. e. ele-
git sibi rem obviam , opportunam Num. XXXV, 11:
medlam pugnam 1 Reg.' XX, 39, transire njnDi-t 3^p3
b) 3"^p.^ e nie«fio,'frequen-
D^""!» Dsb Dn-i-ijjni.
per media castra Jos. I, 11.
tatur post verba toUendi removendi exscindendi v. c. , , nnj? chald. v. N-ip.
-i-on, n-13, -153 Exod. XXXI, i4. Lev. XVII, 4. 10.
XX, Deut. XIII, 6. XVII, XIX, nnj? m. casus. Deut. XXIII, 11: nb'<b iT^.;:':
XViil, 29'. 3. 6. 7.
propter casum nocturnum b. e. pollutionem nocturnam.
19. XXI, 9. 21. Mich. V, 9 et persaepe.
Talniudici ita utuntur nomine ''-'p, v. c. ""-ip bys qui
2) spec. interiora corporis sive hominum sive bestia-
noctu pollutusest, Sanhedr. 106, i. Berach. 22,
a) inteslinn , v. c. hostiarum Ex. XXIX, l3. 22.
1.
rum ,

Lev. I, i3. III, 3. 9. i4. IV, 8. VIII, 16. 21. 26. IX, mip f. iignum , trabs , ita dicta quod" trabes in ,

i4, venter interior Gen. XLI, 21 , uterus mulieris Gen. aedificiis sibi occurrunt et decussantur, v. rad. Pi. (Syr.
XXV, 22. hXX
ivdoad^tu , xot/Ju. b) in/eriora hominis,
]a/j£> id.) 2 Reg. VI, 2. 5, pl. 2 Par. III, 7. Cant. I,
ut sedes animae (1 Reg. XVII, 21: nb.»i-I 1Z3e: N:-3ffin
Iz-ip bs nTn) et animi (Ps. XXXIX,'
4": ^ipa ''sb 17. Per synecd. pro domo, ut gr. /<Aa5-()ov. Gen.XIX, 8.

LV,' 5" CfX, 22. Jes. XVI, 11. XIX, 1! Jerem.' np

'

m. occursus hnstilis Lev. XXVI,

Pausa
XXIII, g. 1 Sara. XXV, 3/. Ps. LI, 12: 1133 — nn 28,
'"IP , In
D? ^lp Tjbn ivit in occursum (nt
in IJac locutione :

<3"ip3 ic^n. Jea. XXVI, 9. Zach. XII, 1 ). Inde de ipso pugnaret) cum al. i. opposuit se, restilit alicui Lev. e.
animo Psi LXIV, 7. 1 Reg. III, 28 : i3-)pa tJinl?N noprj.
XXVI, 2 1.23, i-)p3 V. 24. 27. 4o. 4i.
Ps. V, 10. Gen. XVIII, 12: et risit Sara n3-!p3 in
animo suo , apud se. Ps. LXII , 5 : maledicunt D3-1p3. n^Tj? f. urbs, oppidum i. q. T^y, cf. n-lp. Origo
Jer. XXXI, 33: D3"ip3 'n-jin-nN >nn3 paraU." js'? non satis certa. Alii ab occnrsu hominum dicttim volunt,
,

n:3nrN D3b. '

'
alii quod praestaret
,
ab aedifcando v. rad. in Pi. et ,

n-"ip. Sed vide sitne proprie munimcnium, urbs munila

,

Q~"|p m. securis, c. Suff. iTa^^np 1 Sam. XIII, 20. (cf. ~\'y n^p ) ita dicta quia hostibus rcsistai (cf. masc.
, ,

"'Tp). Praeter pauca exempla (Deuf. II, 36. 1 Reg. I,

Pl. S^B^^i-ip' V. 21 ni7ii"ip" Ps. LXXIV, 5. Jer. XLVI, 4i. 45) solis poetis proprium est Num. XXI, 28. Ps.
" ,

G i .
22 , it. niaT^l^ (sine Dag. ) lud. IX, 48. (Arab. |.j>XS,
XLVIII, 3. Prov.X, i5. XI, 10. XXIX, 8. lob. XXXIX,
7. Jes. I, 21. 26. XXII, 2. XXIV, 10. XXV, 2.3. XXVI,
talmud. Dimp id. Hebraeum antem Di"!p ortum censeo
5. XXIX, 1. XXXII, i3. XXXIII, 20. Hos. VI, 8.
ex verbali Pi. D^p ^^Jo inserta littera r [v. "i], a DTI?
,
Mich. IV, 10. Hab. II, 8. 12. (Syr. Tr-O , IA^c, r..;Q!c,
primaria acuendi significatione , coll. DT3, D0J5. Alia
eaquc moliior huius eiusdem vc. forma est ^T^ia, ubi cf. arab. Kj.*, KjJ max. de oppidis minoribus adeoque vicis,

formas arabicas. Adde , .v ^ securis).

V. Lorsbach Archiv I, 223 ).
Nomina propria oppidorum snnt
a) y3-].\ n^-ip Gen. XXIII, 2. Jos. XV, 54. XX, 7,
semel iTJp."; (more verborum Nb) c. art. Sa-iNn n^^-ip Neh. XI, 25 antiqnum nomen Hebro-
Dan.X, l4 apoc. "ip^i i. q. N-^p no II, ubi vide 1) occur- nis ( V. 'ji-ian p. 442 ). Cave autem 'n 'p cum Eichhornio
ril, obviam ivit alicui, sensu hostili sq. acc. Deut. XXV, (Einleil. III, p. i66 ed. 4) reddas Quadricomium , est
 l\. nip, nip 1237 nn :')'.

enini urbs Arbac , viri Enacilae cf. Jos. XIV, i5. XV, nmp (urbs) u. pr. oppidi Scbulonitarum Jos.
i3. XXI, II. XXI, 34.
b) bs3 n^-j: Joa. XV, 60. XVIII, i4 idem quod (dual. vet. a n-ip) n. pr.
l*^"!!- eiusdem oppidi,
frequentius D''"1i"' 'p appullatur, v. litt. d.
quod alibi DT^-ip appellatur !Ti-ip S) Jos.
c) niilin-IT^ip "
( urbs platearum) opp. Moabitarnm XXI, 32. " '(v.
'
-^'
Jitl. c,

Num. XXIl, 39."'

d) -^'Ip (urbs silvarum) opp. in conGuiis ^T-I) *"' ') casus forfuitus 1 Sam. VI, g: fT^p^

tiibuum
a^'13''^

Juilae et Benjaniini, ubi per aliquoj terapus sedes

«V M;n
•

N^irt. XX, uCk Ruth II, 3. 2) sors, quie —

XVIII, alicui evenit. Eccl. II, i4: DVs-nN nnp^ ir.ii M"^pa
arcae sacrae fuerat Jos. IX, 17. XVIII, i5. lud.
12. I Sam. VI, 21,0. art. Jer. XXVI, 20,
eadem sors omnibus evenil. V. l5. III, 19. IX, 2. 3.
^'ly^n ^•''^p
contractius d^^iy-n"''!^ Esr. II, db et fortasse Jos. XVIII, pr. part. Pi. contignaiio, iabulaium Eccl.
•^IH'? 11.
28, ubi D'"iy excidisse vlJetur, quum eadem vox statim X, 18.
sequatur, alibi etiani tys-n^^ip v. litt. b, neque non iV:72 i

rm—i et nbya v. pag. 225. 22G. Eusebius ponit miliario

nono euntibus Aelia Diospolin
,

ubi teste Ed. Robinsone ,

n Ip ?!• gJabrum fecit (v. n"1J5 glacies), spec.

liodieque est vicus Kurjath el cnilb (vicus uvarum). calvum fecit. nn"»,"^ nn;5 calvitium fetit Lev. XXI, 5.
e) n^D-ni^np Jos. XV, 49 ( urbs palmae, cf. Q-^iClD)
Micb. I, 16. (Arab. per Aiu, KcJi calvitium , clii
et "lEO-niip (lirbs libri , LXX nohg yQdiiiftajiwi')' itx

tribu Judae', alibi T2'^ (q. v. pag. 3l8) jos. XV, l5. calvus , syr. «-"(.£) cornua non habens, de pecore, pr.
16. lud. I, 1 1. 12. glabri fronlis, glattstirnig. Litteris emoUitis inde orla tst
f ) D^"iy n^/ip V. litt. d. rad. nra q. v. Cogn. est pVn. Ex Indogermanicis con-
g) D^n^-p (urbs gemina) a) in agro Rubenitarnm gruunt g-/ocies gclu, calvas , Blav.gofy, holy calvus).
,

Num. XXXir, 37. Jos. XIII, 19, olim Emaeorum oppi- Niph. calviiium factum est , sq. b propter aliquem
dum Gen. XIV, 5 , Jeremiae et Ezcchielis aetale Moabi- (mortuum) Jer. XVI, 6.
tarum Jer. XLVHI , 1. a3. Ez. XXV, 9. Eusebius: Hiph. Kal Ez. XXVII, 3l.
i. q.
. . . xui vvv taiiv oXtj XQidTtavuiv y.ioftrj nuQU JMrjSuftav Hoph. pass. n^^pn calvatus Ez. XXIX, 18.
mohv TtjQ l^toa/iiag hyofth'i]v KaQiudu (lege ItyofitvT]
KuQiad^u, Hieron. et appellatur Koreiatha) «710 i arjfttUov
nnp (calvus) n. pr. viri 2 Reg. XXV, 23. Jer.

Tr^g ]\h]iu^uv nQog Svnftug , ini toj' fiuQiv. (i) ia agro

XL, 8.

Naphtalitarum 1 Par. VI, 61, alibi in'!/'. n Jp_ m. calvus in occipilc (dilTert a nsa q. v. ) Lev.
n^"1j? et 4*^"lj^ chald. id. Esr. IV, 10 sqq. In
XIII, 4o. 2 Reg. II, 23. Chald. mnp id'."

Targg. ' '-ip , Npp et Nlijs, Jon. Njn^p, pl. ^•'l^ip, n*1p, m. in Pausa nnp 1) glacics a glabritie dicta
^i-i-tp id. ' lob. VI, '16. XXXVII, io"."XXXVIII, 29, inde /r/gus

rirTP (urbes) n. pr. duorum oppidorum unius ,

Gen. XXXI, 4o. Jer. XXXVI, 3o. 2) crystallus, —
ut gr. y.QvaTuWog , a similitudine glaciei Ezcch. I, 22.
in tribu Judae Jos. XV, 25, alterius Moabitarum Jer.
XLVIII, 24. 4i. Am. II, 2. — A priore ortum censent
(Chald. Nn-)p id.).

gentil. Jadae proditoris 'TgyaQKOTTjg ni^-ip UJ^N. LXX nnp m. 1) i. q. antecedens no. 1 glacics, poet.
KaQuoS: de graiidine Ps. CXLVII, 17. — 2)
,

n. pr. filii Esavi

Gen. XXXVI, Eliphasi et tribus Idnmaeae
5. i4. b) filii

ab eo ortae , ibid. V. 16.

viri Lovitae, Clii Jizhar c)
n"lp oppidum, f. Kahath f. Levi , contia Mosen coniurati Ex. VI, 2 1
in Pausa n~<p f. i. q. il^^^p urbs
vc.
,

minus usitatum lob. XXIX, 7. Piov. VIII, 3. IX,

,

24. Num. XVI, 1 sqq. XXVI, 9 11. 1 Par. VI, 7. —

3. l4. XI, 11. (Perfrequens erat apud Phoenices, v. n">p IX, 19. Einsdem gentis snnt rnp "'la Korachiiae, Levi-
tae Davidi aequales (v. ^n-tp), quibus undecim Psalmi
rHJTn urbs nova iti nummis Siculis Panormi sive Car-
thaginis nomen est sive Neapolis Panormitanae v. monn.
,

tribuunlur Ps. XLII — XLIX. LXXXIV. LXXXV.

Phoen. tab. 38 p. 291, n-ipb?3 Herculis nomen ortum ,
LXXXVII. LXXXVIII. — d) 1 Par. II, 43.
ex n"^p "^ba rex iirbis praeterea in noram. pr. nrbium, , rin^lp, semel Nn-^p Ez. XXVII, 3l f. calvitium
variis formis etiam masc. Cnr, Cur et c more Afrorum
, ,
a) in occipite Lev. XXI, 5 quale sibi tondere solebant ,
emollito in g gar gara, v. c. Cirta Numidiae Nnip
, ,
lugentes Jes. III, 24. XV, 2. XXII, XLVII, 5.
12. Jer.
Cariili b^5 n^p Caralis Jiusucurum ni;n'i"NT, Ansu-
, ,
XLVIII, 37. Ez. VII, 18. XXVII, Am. VHl, 10.
3i.
curro -ipn VJ al. v. monn. pb. p. 41/. Praeterea Ccrta
Mich. I, 16. b) in sincipite i. 4. nnr^ Dent. XIV, 1.
i. e. aram. Nn^p saepe reperitur in nomm. urbium Arme-

narum , ut Tigranocerta , Cercathiocerta , Arlasigarta cf. Tjnp nnp

no. 2, c A'orocAi/a Ex. VI, 24.
patron. a
HesycL. Kcqtu , nohg vno \4QfAivtwv. In Targg. NiT^^p Num. XXVI, 58, quae gens Davidis adhuc aetate florebat
id.). 1 Par. XII, 6. XXI, 1. Plur. IX, ig.
 R-.Q1E' n?. 1238 ^niE — "iii?.

nmp f. i. q. Tttl^p
parte
calvilium in occipite Lev. exaltavit». evexit cornu alic. (Deus)

dignitatem eius anxit Ps. LXXXIX

i. e.
18.
potentiam et
XCII , 11.
XIII, 42.43, inde Iransl'. 'locus depilis in aversa ,

panni Lev. XIII, 55.

CXLVIII, i4. 1 Sam. II, 10. Thren. II, 17 et contra
exaltavit cornu
( Dei ) i. e. celebravit , laudavit eum
1 Par. XXV, Inde ''J-l'2^ !Ta~\ altum est cornu meum
5,
Q**lp obduxit (syr. et chald. metallo induxit), sq.
i. e. robur
crescit meum , altiores spiritus sumo Ps.

iy, nt alil tegendi

verba. Ez. XXXVII, 6: B3;by 'na-ii^ LXXXIX, 25. CXII, 9. 1 Sam. II, 1. In eandem sen-
Inlrans. obductus esl fut. D^p'; tentiam Am. VI, i3 Q';;-;;; n^b iJnpb cornua nohis sum-
liy cu/£/n Doftts imliicain.
:

V. 8. simus. Contra in malam partem accipitur h:i^,p_ ^'-^n

^^^^ evexit cornu suum i. e. superbivit Ps. LXXV , 5. 6.
ut videtur, feriit, cogn. radd. N"ij5 ( Cf. lat. cornua sumere Ovid. A. A. 1, 2^9. Trist. 4,
l^^p i) pr.
,

g, 27 de iis qni nimia in viribus suis Cducia posita fero-

no. II, anp, in^p» nnde 'j'ip^ comu a feriendi potestate.
,

ciores Cunt adde Hor. Od. 3, 21, l8

, addis cornua :

Aeth. *PZ,i'. cornu feriit, it. aggressus est, pugnavit, pauperi). Similis melaphora est in his lob. XVI, l5:
cjj^^^j; cornu, licet vix dicas , ntrum verbum in his immisi in pulvercm cornu mcum ex nostrae lingnae genio
,

primarium sit an nomen. Syllaba priraaria baud dubie dixeris: capul mcum in quo summum decus summaque
,

est ip et eodem modo sanscr. canus

,
cariigan cornu, , gloria incst. Ps. XVIII, 3 Davides Deum appellat ]-ip :

acies ciris acies, sunt a cnr perforare. Contranon audiendi ^yuji corni( auxilii mci s. liberationis meae i. e. inslru-
snnt ,
qul ]~ip ab altitudinis notione ducunt coll. D"1N , inenlum liberationis imagine a bestlis cornutis petita,
,

n-irr , D"15S On, a stirpe primaria W^. quae cornibus adversarios arcent.. Ephraem Syrus
2) denom. a lip significatu radii (no. 4): radiavit, ,,haec imago ab aninialium natura desumta est. Etenim
radios sparsit , de facie Mosis , postquam splendorem Dei cornibus adversarios arcent no noceant , et vindictam
,

LXX sumunt ab on'onsoribus. " Non bene s. mons

cominus viderat Ex. XXXIV, 29. 3o, 35. dtSo- alii collis :

'^(xaxui To TiQOQiOTiov uvTov. Targ. •";i'lEN'7 N^^i^"! T'T ^^P.' salutis meae (vide infra litt. d), ad quem tuto refugere
liceat. Ps. CXXXII, 17: ihi (Sione) germinarc faciam
Pcsch. -«oiaalj in^l^ wiOTjll. Saad. et Abulw. ^j^j Davidi cornu domui Davidicae sobolem potentem largiar.
^.^. splenduit facies eius. Ridicule Aqu. y.eQttr(odr]g ijV. Ez. XXIX, 21. (Ita etiam Syri et Arabes. BH. p. 5iG
Vxi\g. cornuta erat facies quo faclum est ut pictores AiQ*i| ^oi
( ) ,
,
de regina Mogolorum fidei christianae addicta :

Mosen cornutum depingerent, v. Deylingii observatt.

s. III, 81 sqq. ii^il oiliaa l[j.*.i\mjpj ]jj.d i. e. auxit res Christia-

Hiph. cornua habuit (pr. emisit, prodnxit) Ps.

norum in tota terra. Har. Cons. 43 p. 4^8 : xjji
^^
LXIX, 32.

in Pausa ^jp, 5, c. suff. ian]?,

Ps. LXXV, ij5o,'5 \_Aiil y» (iVj-J malcdicat Deus opinioni luae et non
llf?.,
dual. D']:-!^ ^n>- VI ,' i'3. Ilab. III, 4 et D^J-JT? ( qs'. a adolescerc Jaciat cornu iuum ,
quod explicatur ^\.h\ "^

]-ip) Dan. VIII, 3. 6. 20, cstr. •';-);5 ( quo etiam pro li) £ ne longam esse iubeat vitam tuam. Eodem pertinet
piurali utuntnr), pl. r,\-i-vp, cstr. ni;-!;: Ps. LXXV, il. Alexandri Magni epitheton (^-J.2]l ,3 bicornis cornutus
,

Ez. XXVII, i5, max. signif. no. 3,' fem.

Cor. i8, 85 sqq., quod variis iisque ridiculis modis inter-
1) cornu vehit tauri arietis Gen. XXII, i3. Dent.
,

pretati sunt Arabes, equidem nil dubitans poteniem

XXXIII, 17. Ps. XXII, 22. Dan. VIII, 5. 8. 9 al., etiam
victorem explico et Alexander enim et Seleucidae ia
:

de cornubu» artefactis i Reg. XXII, ii. Zach. II, 1 sqq.

numis coruuti sistuntur Curt. 4, 7). In prophetarum
(Arab. ...Js cornu , it. acies cuspisve ensis , Jj^ r)5j* visionibus cornna regcs significant , utpote potentes Dau.
VII, 7. 24. VIII, 8. 21.
cornna acies equitalus, sunt hastae Ki acies, cuspis,
s. , 's
A simililudine cornu est
De a) buccina cornea Jos. VI , 5 ut lat. cornn v.
acth. ^C^\i aram. X^iO , N3-i]5 id. origine v.
Freundii lex. lilt. B, 3, b. Dicunt
, ,

ad rad. no. 1. Ex
indogerm. praeter sanscr. carnis cf.
b) fa niD-ip cornua eboris pro dentibus elephantinis,
lat cornu , gr. xfpac it. y.igavvog fulmen, quod in corna
errore apud vetcres vulgari. Ex. XXVII, >5. Plin. 18, 1 :
s. cunei formam a Cyclopibus cusum fingcbant veteres,
cornua elephanti et uri. Varro 1. 1. 7, 8. Martial. i,
goth. haurns , nostr. Horn. Male Bohlenius conferebat
.sanscr. karna auris). Melon. vasculunt corncum vel cornu, 73, 4. Aethiop. ebur appellatur ^C? I i'^'. cornu
quo pro vasculo ntebantur 1 Sam. XVI, 1. i3. 1 Reg. elephanti et simpl. ^t.i'.
, v. Lud. lex. 198, bist.
I, 39. aeth. lO, 2g. J. E. Faber ( Archaeol. I p. 4o4 ) cornna
Metaph. synibolum est rohoris ct. potentiae , imagine rhinocerotis intelligcre voiebat , sed sine causa idonea.
a tauris aliisque animalibus cornutis petita. ler. XLVIII, c) nsfin ni:-ip comua altaris snnt prominentiae
25: fracium csi Moabi cornu h. e. robnr eius fractum ligneae metallo obdiiclae in quattuor altaris angulis cor-
e»t, cf. Thren. II, 3. Ps. n. 'd T^p^ Di-i^: LXXV, nibus similes [yiortui y.iQUTOitdiHg Jos. b. j. 5,5. 6),
 ^ ]i?^y ^ih ^ik 1239 m — ^T
qiiilxis sanguis hostiarutn illini (Ex. XXIX, l2.'Lcv. D'-lj5_ Esr. II, 44 et D"'T'p Neh. VII, 47 (ex usu
I\', 7quasque inalefici asjlum quaerentes prclicnderc
)
cliald. pecten tcxtorius) u. pr. viri.
Bolebaut (i Keg. I. 5o. II, 28). Exoil. XXVII, 2.
XXX, a. 3. 10. XXXVII, 25. 26. XXXVIII, a. Lev. D"!)^ (vide ad b pag. 728 A)
^&"lj^ pr. diminut. a
IV, 7. 18. 25. 3o. 34. VIII, i5. IX, 9. XVI, 18. articujus , Gelenkchen )
?wdiculus sper. talus ( queui
( ,

Ps. CXVIII, 27. Am. III, i4. Jer. XVII, 1. Ezech. etiam germanice diminutivo exprimimus KniiclieJ). Dual.
XLIII, i5. 20. Eailem oruamenta reperiuntur in alta- Ps. XVIII, 37: nO^lf: ^nyg Nb non vaciJlant taJi mci.
ribus Graecorum ( v. Sponheni. ad Caliira. p. 82 sqq. 2 Sam. XXII, 37. Vulg. iali, Reperitur hoc vc. eliam
Spencer de legg. Jlebr. lib. 3 c. 4, 1) et Ae^ptio- in Targg. et ponitur
(
paitim non satis accurate) pro
runi. J. D. Michaelis ipsos angulos inteliigere volebat t:-;c!:N Ez. XLVII, 3, nv.r,z lud. I, 6, Di:j-;3 Lev.

(cf. Mjr Act. VIII, 11 Pesch, , .^ arab. vnlg. XI, 21. Simile est syr. P.ioo, quo Ps. 1. c. utitur
angulus), contra verba nianifesta Exod. XXVII, 2: Pesch. ,
quodque sinc dubio iaJum signiOcat. Ephr. II,
vriis "i">N b? Tni^ip rviryi. De Rabbinornm alio- 25: vestibus demissis P^joali i^j^ usque ad lalos. Cf.
rnnique antiquiorum intpp. hallncinationibus v. Carpzov.
Act. III, 7, ubi ponitur pro gr. atfiQu, adde Ezech.
appar. 274. Lundii jiid. Heiligth. 172. Dav. Iken. de
XLVII, 3. Non bene Novar. interprelatur woiit!! calca-
cornibus altaris exterioris , in diss. selectis no. XI.
Q o, neuni, et ambigue Ferrar. ,,talus, calx". (^eterum chald.
d) ]"^p est vertex znontis Jes. V, 1 , ut arab. ,
j ^'bll:"!^ Ps. L, 1 1 de caJce vel planla pcdis poni videtur.
vertex parvus mons senaratus
,
gr. y.toug , lat. comu ,
— Quadrilittero in trilitterum contracto e nostro voca-
Curt. 3, 4, 4. Stat. Theb. 5, 532, etiam de promontorio bulo ortam est arab. Jj5 talipedavit, talis vacillantibns
Ov. Fast. 4, 48o ( cf. angl. Cornivall), germ. Horn
max. in Helvetia, ut Sclireckhorn, Jf etterhorn , Aarhorn. incessil, vulgo : claudicavit, 3;ii homo ita incedens,
Denique talis cruribasque infirmis.
e) dual. D'':"!^ Hab. III, 4 dicilur de racliis fulguris,
qucraadmodnm Arabum poetae primos solis orientis radios
cnm cornubus comparant ipsumquu solem dorcada (i^i;x;1 \ ^'^p 1) discidit (cogn. verbo y-^ , arab. ^Ji
appellant , v. ad nV^^N p. 46 A. Etiam Firnzabadius ..Ji
secuit)ut vestes ,
, max. prae dolore et in luctn Gen.
cornu priraos radios solis explicat, et Talmud. dicunt XXXVII, 29. 34. XLIV, i3. Num. XIV, 6. Sam.
i

,
IV, 12. 2 Sam. I, 2. XIII, 19. 3i. 2 Reg. V, 8. XVIII,
C3T3 T^p splendor croci , Nn:ip cornua Buxt. col.
solis
37. Esr. IX, 3. Jer. XXXVI, 24. lob. I, 20 al. pnl-
2i4o. Adde quae de Aegyptiis docet ChampoIIion ,

vinaria Ez. XIII, 21 Jibrum cnltro Jer. XXXVI, aS,

,
gramm. p. SSg : ,, deucc cornes rempla^aient par nieta-
dilaniavit fera Hos. XIII, 8 , disrupit Deus coelum Jes.
phore dans les textes hierogly^phiques le verbe iaO^ij.O'?^ LXIII , ig. f^i^np yij^ discidit, discerpsit in paites
rayonner , resplctidir , brillcr parceque chez les peuples I Reg. XI, 3o, C-y^ipb 2 Reg. II, la. Opp. -icr con-
onentaux on trouvait une analogie marquee entre les 8uit Eccl. III, 7. ?jnE3 D';:'':; >np Jer. IV, 3o disrupit
cornes et les rayons du soleil. " oculos stibio i. e. oculos slibio quam plurimo illevit (v.
bnr,?]^;), quo fit ut ocuii disrumpantur , dislendantur
']"i.p. emphat. N:-}5 chald. id. l) cornu Dan. VII, et maiores esse videantur. Simillima est ratio loci XXII,
8. 20. "21. 2) buccina Dan. III, 5. 7. lO. l5. Dnal. l4 :i:i?n ib ^''Ip eorscindit sibifencstras \n fnlaUo i;bi ,

r-'')?
VII, 7, emph. n;:";p. 8. 20. a4. verbo y-ip significatur amplas muJlasqve fenestras fccisse
,

Jojakimuaa. ^— in '':i"r. mihi terminatio est plur. (Lgb.

TjlSn (vascnhim 8. pyxis fuci) n. pr. onius
l^ni?. pag. 523) vel dual. (Ew. §. 35^): coacte Bottcherus
cx Cliabua lobi , lob. XLII, i4.
(specc. p. 4o); exscindit s. dirumfjit sib i domam , ut sit
fenestrosa (1— i. q. "'— , ut in -b''^ al. ). — 2) abscidil,
aveJJit (abreissen), Lev. XIII, 56, b"a Ezecb.
sq. '('3

Q^lp curvavii se ( vic. it-^s), inde corruit, coUapsus XIII, 20. Metaph. 1 .Sam. XV, 38:
sq. brg
rirr,'> y^;;

cst i. q. yi3 in altero raembro. Jes. XLVI, 1 : in: Ci'i[j ^J-^by): bN";'i3'' nOb737:-nN Jwa regnum JsracJis a avcJHt
1e. I Rog. Xi, 11
corruit Nebo. LXX
avviTQijir^ Nujico. Vulg. contritus est sq. T^a Comra. 12. 1 Sam. XXVIII,
,

Nebo. Targ. succisus est. Melius Kimchi : HB^^BD l''!^.

17 , 'ja 1 Reg. XIV, 8 'ahscidil sc 2 Reg. XVII, 21.
;
—
3) metaph. vcrbis proscidit mnJedLrit Ps. XXXV, l5. ,

0")p. pl. tJ^cnp cstr. •'Dip pr. curvatnra , articulas (Arab. cj II. increpuit, reprehendit. Repetltam vel a
(Gelenk, cf. it'*^), inde ansula, uncinus, coi laqueo- signilicatione verbi arabici cji percussit max. caput et
lus immittitur Exod. XXVI, G. 31. 33. 11. XXXV, cervicem v. H. A. Schalt. ad Elnawab. p. 121 — 127
XXXVI, i3. 18, XXXIX, 33. L.XX y.gu.ot. Vulg. cir- cf. nostr. Nackenschliige, vel a discindendi potestate apud
cuJu Pesch. ^.iinriac i. e. ansulae cf. chald. D*Dp-iip. Hebraeos).
U u u u u u u
 R. ?-ip — nt:p 1240 71? nop

J!V;;>A. discissa, dirupfa est vestis Ex. XXVIII, 32. H^l'n rad. in verbo inusit. Arab. .s 1) frigidus

XXXIX, 23. 1 Sam. XV, 27, ara 1 Reg. XIII, 3. 5.

fuit: frigore afTectus , laesns est. 2) quietns fuit (calor
Jnp m. pars vcstis hceralae 1 Reg. XI, 3o. 3l. enim membra vegeta reddit, frigns lenta et torpida),

aReg. 11, 12, pl. panni laceri (Lumpen) Prov. XXIII, 21.
ji, sJi frigus. Aeth. fpo/^Z.', ftiguit , 4^Cl frig^is,

*po/^iC't frigidns. Syr. ȣi refrigeravit se i. q. cbald.

^'^^ 1) fere i. q. cogn. »"1(3 scidit , inde excidif, ,

excidium , et chald. 7-1J5 frustnm. •1">pnt«, 1'Q-0 l^i..O frigas, {'f^iO frigidns. Sam. Aph.
perdidit, unde V"^|"B
(Arab. u^J scidit,' abscidit , ^jsji id. II. secuit , rese- quiescere fecit, reposuit. Ex Indogermm. congruit
absumtum est , de tem- xQvog).
cnit rodendo , VII. consumtnm ,

pore. i^\'^ qnod secando rodendoque decidit, vicc. sunt

1£ adj. pl. C^^ip^ frigidus (de aqua) Prov. XXV,
lanam
25. Jer. XVIII, i4. Metaph. 1)5 animi frigidi (homo) nm
Jsji, ^^, ^y' secnit. Aeth. <|>/^9.' totondit ).
i. e. quieti Prov. XVII, 27 Chethibh. Keri : mi "l]5";

2) spec. dentibus scidit, momordif, max. in

formulis cf. -\p^ no. 1.
n) D""n2iZ5 y^p labia momordit (die Lippen
zusammen-
"Ip m. frigus Gen. VIII, 22.
hneifenj, quod est hominis maligni insidias parantis Prov.
XVI, 3o. b) yy 'p X, 10. Ps. XXXV, 19, et tD^r?a^ mp f. id. Ps. CXLVII, 17. lob. XXIV, 7.

Prov. VI, i3 oculos compressit (labiorum iustar), ocu- XXXVill 9. Prov. XXV, 20. Nah. III, 17.
lis nictavit post tergnm alterius quod itidem maligni et ,
nipM f. refrigeratio (Kiihlung). JTipjan r\^hp
dolosi est. (Arab. (jOji vellicavit, duobus digitis com-
III, 20 cf. 24.
pressit carnem alic. , ut dolore afficiatur , nostr. kneifen,
to nif; it. avellit partem massae , ad panem formandum,
u3~lp '^'^* inw*'t' (cogn. radici 'S^ri) secuit, rese-
o> G ^ o»
V. hebr. Pu., {joji et iOoJs paniculus. Ad usum Hebraeo- Kamnso 823
cuit, arab. (jiji teste p. i. q. «eiii.

rum b nasor. ^p oculos compressit quod

8ub litt. cf. ,
fflnp. inPausa laii: c suff. rj^c-i;; Ez. XXVII, 6
copulatur cum ;iC' nictavit Cod. Nas. III, 236, et pl. B-^ir-ip, 'ir'np m. asser , fabula Ex. XXVI l5 sqq. ,

XXXV,'ii. XXXVI, 20 sqq. XL, 18. Nnm. III, 36.

haec synn. arabica: .3 momordit, vellicavit , dein oculis IV, 3i. CoIIect. tabulatum navis Ez. 1. c.
nictavit , i^s^ i*J oculis nictavit , mit den Augen zwin-
G-.i
obtreclavit, diffamavit Cor. 9 80 B^ n"lp f. oppidum, urbs , V. rad. tT^J3.
ken, dein: , ,

obtrectator, maledicus io4, 1). nn"/|5, "jnnp v. ibid.

Pu. avulsus est , decerptus est. lob. XXXIII , 6 :

>3N-Ba 5ni:ij? "^ann de luto decerptus sum et ego , ima-

gine a figulo repetita ,
qui vasculum formaturus luti par- ^itoP "'' *"°*''- ^°^^' '• 1' ^^i? ^^' ^'' '--^

teoi de massa decerpit. decorticavit (cf. niTi^lipp rad. toia;5), inde iornavit, in

m. excidium Jer. XLVI, 20. V. rad. no. i. Toiundam formam efjinxil , inde
Y"?p.
/rustuni, syr. ly^D, v. rad. no. nirp et nVUPp, in solo nifcp Ex. XXV, 29. pl.
Y"^p m. chald.
1,

iT "i::"!^, bSS comedit frusta alicuiua, XXXVil.^ie. i'Pai. XXVIII, 17 cstl-.' niisp Num. IV,
in hac locutione :

metaph. pro calumniatiis csi 'obtrectavit , sycophantam

:
,

7 phialac ad
libandum. anovdtta. LXX
In Targg. pl.

egit, eadem metaphora mortifr^, dente carpere,

,
qua lat. nicp Num. 1. c. Talmud. N^Cp est tegumentum , spec.
cbiiolheca , a nOS , unde hebr. n;iB|5 Dtyp^ esse possit
dente rodere dicuntnr sycopbantae (rodere carnem Martial.
,

6, 64, 3o, adde gr. ivSaTioj.iui Aesch. Sept. 58o. Soph.

vascnlum opertum, sed phialae saltem hoc minus convenit
Trach. 791, sec. Schol. pr. aifodQwg ia^iM , dein a(p6- n&p. f. ampulla , vasculum, vel a forma rotunda
Jp« xuxwg Xiyco Svg<fi]i.ao). Dan. III, 8, VI, 25. (Syr. rad.) vel qnia opertum sit (v. ad !i;\pj3).
,
dictum \'v.

Ki£i ^s] id. Arab. l1j<J '^\ carnem alicuius comedit, (Aeth. *t*UJ''lr'I hydria, nrceus aquarius, aram. per

calumniatus est , v. bSM pag. 91 ). Tet l.frmx> , N^sp urceus, spec. sextarius, syr. t..^Ac2.|

a nttip 1Aa£ arcus, aiab. per :, '^\i\^ vasculnm , am-

y^l^_ fundamcnlum, fundus,,V, rad. Ilp pag. 1210.
pulla). Inde -^csn ncp vasculum scribae i. e. a/raficn-
"Iplj^ 11. pr. V. ibid. tarium Ezuch. IX, 2. 3. 11.
 R. Ljffij";, ffl'Cj;, NDj": 1241 DBp^ — nopa
t»Wp rad. inusit. quae pcndendi, appendcndi vim emfionibus adhibifum ( Aelian. v. h. i, 22). Ceterum
pro pondere nummove argenfeo laudari etiani possunf verba
habuisse videtur , unde notio aeguilalis et iuslitiac^in rad.
Act. VII, 16, ubi eadem emfio de qua agilur Gen. ,
vicina Udp. Arab. Ja.~.s iustus fuit , pr. , si quid
XXXIII, 19, Tifitjg u(jyvQiov facta esse dicitur.
Tideo, appendit libra institiae, unde Jo^ trutina, libra,

et pondus quoddam it. qnantitas iusta v. c. cibi (pen- rsd. inusit. quae decorticandi, desquamandi
;
iZJyp ,

sum), portio, mcnsura. Inde est

vim habuisse videtur, ut arab. LxiJs ( cf. Iicbr. na^p et
riu^Up f. pr. certum quoddam
appensum , dcin
iTiJjno. II), et^ijjj unde bj.ixs cortex, squama. Inde
argenti aurive pondus qno parilcr atque siclo { cf.
,

bp'.a, n:y ) patriarchamm aetate pro pecunia utebantur.

Lev. XI, 9. 10. 12. Deut. XIV, 9. 10
r^"*?.i^.^H
Sic Gen. XXXIII ig Jacobns narratur agrnm emisse
,
pl. Qiirpiap' 1Sam. XVII, 5 et c. suff. Tj^nVijpilip Ezech.
cenlum Kesilis (c£. Jos. XXIV, 32 ) et lob. XLII, 11
lobo ab amicis singulis Kesita nna dono ofTortur. Kusitam
XXIX, 4 f. squama. D-^iBpbg ^'('lUJ lorica' squamata i. e.
lameUis ferreis squamas referentibiis constans 1 Sam. 1. c.
autem siclo graviorem fuisse et quattnor fere siclis aesti- ,

mandam esse Gen. XXXIII, ig. XXIII,

ex duobus locis
l6 inter se collatis Veterum duplex fere est
culligas.
seutentia. Una
Versionum antiquarum
est quae
i) ,
eSlZJp ^^^- inusit. fortasse duritiei et gravitaiis vim
praeter Jon. et Targ. Hieros. in Gen. (qui 'JibJna mar- habens. Inde N11J)5 cucumerem dictum voluerunt, nimirum
garitas s. gemmas interpretantur) omnes ognum expri- a duritie et concoctionis difCcultate, Aboda sara fol. 11,1.

mnnt, et sic ex Hebraeis Abulw. J_»s^ iCj!j> .*o

jyi
naina mN
ba isiab T^uspffi) i:Da CNUjp puj N-ip: nab
unde vocatur nomen ipsorum hissuim? quod graves suni
Js*«i liAP ^\ .•»•2-^5 'i.^>\aj bestiam esse volunt secundum
,
corpori humano ut gladii , cf. Plin, H. N. ig, 5, de cucu-
nonnullos ovem fcmellam , quorsum nos quoque inclinamus, meribus ,,vivunt hausti in stomacho in posterum diem,
:

et Aben Esra ad lob. 1. Hic vero significatus neque c. necperfici queunt in cibis". Atque idem etymon suadet
ullum habet ab etymo praesidium neque patriarcbarum , arab. .i.^3 voravit cibum distentis buccis labiisqne
moribus consentaneus est quorum aevo iam desierant ,

res rebus permutare' veraeque emfiones usitatae erant, cucumeres cdit , med. E cibo repletus esl. V. id. ._.v.

quae argento appenso fiebant (Gen. XXIII, i6. XLVII,

i6). \'ide quae contra Frid. Spanbemium (hist. lobi, et •• ^ cibo repletus.
Opp. T. III p. 84) disputat Bocharlus , Hieroz. T. I
p. 433 3/. —
Confra 2) plerique Hebraei nummum quen- Nffip tantum in pl. d^^Nffip (nonn. codd. Sam.
,

dam explicant provocanfes illi quidem ad haec R. Akibae ClUJp) 'cucumeres Num. XI, 5. (Talmndici habent nvup
in Rosch haschana c. 3 fol. 26, a: •^p''nDNb TiaVniCD cncumeres Kil. c. 2 ubi copulantur cum peponibus
, et ,

nr^: Mps: -Nab iio^bp wab ]i-iip vn (Kimchi «•a-iyb) : apnd Phoenices Kovai^fl^aQ Diosc. 4, i52, cussimeznra
'p:T rsN-S «^'-nNT nCCp riNa •••iJTlDb quum in Africam Apulej. c. ii3, quod equidem scripserim nxa axp cucu-
( Occidentem ) profeclus essem , ibi obolum appellabant niis Aeg3'pti, eral aixvg uygtog. Idem nomen in omnibus
Kesiiam. Quid inde profici^nus ? Discimus cenliim kesilas linguis cognatis exstat, forma paullulum diversa arab. ,

in lege esie cenlum danacas. [p3T gr. davuy.i; arab. ,

Slii et SLis nom. unit. asih, aeth.

<j>^fl P^J, chald.
(iSoij) pers. *j'viest obolas Persarum]. Si vera narravit
Iiomo , Poenos Africanos Hadriani adhuc
statui possit ,
sKp, syr. ,2^£,, jl.^Li pl. l%£, V. Act. M. II, 295.
tempore vetus vocabulum servasse sed fafeor me his : ,

non multum tribuere praesertim quum non credibile sit, Ephr. Syr. 1, 256, et vide sitne eiusdem originis gr.
,

Kesitam tam exiguum nnmmum designasse. E recentiori- aixvog cucumis, aixva cucurbita). LXX. Num. I. c.
busfuerunt, qui duas illas opiniones ita inter se conci- aixvoi , et ifa Gr. Venet. , sed cod. Alex. aixvut unde ,

liarent, ut 'p pecuniam antiquissimam fuisse censerenf, cui Luth. Kiirbis. De cucumeribus Aegypti etSjTiae v. Prosp.
pecndis nota impressa fuerit ( cf. P!in. H. N. 33, 3 s. Alplnum de planfis Aegypfi c. 38. Abdoll. Aeg^ p. 34.
l3) quam coniecturam praeter alios secutus est Frid.
:
125. ed. Sacy Forskal Flora Aegypt. p. 169 (ubimale
,

Miinterus (in progr. danice ecripfo de Kcsita Hauniae »Iij, *JCj scribit). Hartmanni Aeg. p. 180. Celsii Hierob.
—
,

1824,4), qui in numo quodam agni figuram gerente Kesi- II, 249. lude denom.
tam sibi reperisse visus est. Sed nil dubito, quin nummus
iste ad Cyprum referendns sit, cuius pecunia illam imagi- niOpa ager cucumeribus consitus Jes. I, 8 , arab.
nem gerit. Minus etiam placet J. E. Faber (ad Harmari
qua voce h. 1. ntitur Saadias.
sLift-o, Etiam vocem
Beob. II, p. i5 — 19), qui (coll. syr. Xi,-.!^^ vas) 'p hebraeam vulgo femininam esse statuunt, pro riNlcpTj
explicat vas aureum argenteumve antiquissimis temporibus sed huiusmodi formam non contrahere solent Hebraei.
Uuu unuu2
 R. 2t2,"nm2 m'2 2ap -^ 1DP
Itaqne nescio an masc. sit nicpn pro Hiiipn ut rta» Hab, dunis). De verbis 2 Sam. XIX, 44. 2) gravis fuit, —
III, 17 pro NbD?3. Occurrat aliquis buius generis ,' '
de manu Dei puniente 1 Sam. V, 7 de ira Gen. XLIX, ,

notnina abundantiae maximam partem fominea esse (v. 7. —3) difficilis, arduus fuit Deut. I, 17. XV, 18.
Lgb. §. 5i3. de Sacy gr. arabe 1 §. 689) sed non minus :
Niph, part. il^jpi gravatus, gravi sorte afjiictus Je9.
certa exstant sexus masculiui exempla 'i^bTZ , b^?T2 al. ;
VIII, 21, cf. ftaQov/iifvog 2 Cor. V, 4, vel a duritiei
Aliud nujpn V. rad. nuij^ no. II. potsstate dura et adversa fortuna usus. Verba enim
:

duritiei hunc in modum ad duram sortem transferuntnr,

^^p"' ad aliqnid in Kal semel V. c. H.L^i dura sors vit. Tim. I, i4o, cf. Dii-niBp
3'OP ^"** o"<^nf?i' ,

Originem posuerim
lob. XXX, 25 et supra ad iwba,
Jes. XXXII, 3 , ubi auri tribuitur. (
^
in acuendo ut auJp idem fere sit alque 3i:[3
, nostr. die , Pi. Gen. XXXV,
16: nnn^a lapni difficilem partum
Oliren spitzen , arrexit aurem , lorutione ab aninialibus habuit (sie hatte es schwer beym Gebaren ). Comur. 17
V. c. ab equo petita, v. append. ad ^TN , 7!^. Acuendi in eadem formula est Hiph. ( sed a me non impetro nt, ,

autem vis facile nascitur e secanJo , secando et resecando quod nuper propositum est, etiam ujpm pro fnt. Hiph.
enim acuimus rem, nostr. spitz zuscbneiden, et si acui- habcam pro lapm ).
nuis gladium , efiicimus ut secel, scharfen schneiden = ,

Hiph. T^xipT^ fut. apoc. ujpni 1) ohduravit spec.

, ,

a) ccrvicem i. e. obstinatus, conlumax fuit Deut. X, 16.

machen. A Slip wAjkaJJ Arabes habent v_AA*ji gladius
2 Reg. XVII, i4. 2 Par. XXX, 8. XXXVI, i3. Neb.
secans ;
propins etiam est w»-^ polivit ensem , intr. niti- IX, 29. Jer. VII, 26. XVII, 23. XIX, i5. Prov.XXIX,
dus poliendo autem ensis acuitur.
politus fuit, Alias 1 , omisso ri>ni> lob. IX, 4: ab^?! I"''?};! nujp^:""'^ quis ei
,
restitit impunis? (Arab. L-*"s IV. induravit cor alic. Cor.
coniecturas proponunt Schult. ad Prov. I, 24 cui , ^Til rr

est : nilidavit, tersit , emundavit aurem J. D. Rlich., ; 57, i5. III. obduravit se). b) animum alic. obfii-mavit,

Beurlh. der Mittel p. 220. 221 cui eadem formula est

,
pervicaccm reddidit Ex. VII, 3. Deut. 3o izb 'n II, ;

inclinavit aurem coll. v^.v^s, cui tamen inclinandi vis per- animum suum Prov. XXVIII,
obfirmavit Ps. XCV, 8.

peram tribuitur; nnper Fiirstius, cui aii;]^ est i. q. at<J23

l4, — 2) grave fecit (iugum) 1 Reg, XII, 4, diffici-
verbis alterius). lem fecit rem. 2 Reg. II, 10: biNUJi; ^'lljpn dificile quid
q. d. inhiavit
"iSTN a-irp.n (pr. aurem acuit) auscuha-
Hiph. plene petiisti. Ex. XIII, l5: :i3nVuJb ni''!^ nujpn "'3 (juum
vit, X, 'i';. Prov. II, 2 (sq. t ) alibi omisso
allendil Ps. ,
Pharao difficilem faceret dimissionem nostram, nollet no»
sq. bN aJ aliquem aliquid Neh. IX, 34. Jes. dimittere.
ilTN id. , ,

Li,'4. Jer. XVIII, 18. 19. Zach. I, 4. Ps. CXLII, 7,

Hilpp f, durus, de dura servitnte Ex.
nuip adj. 1)
ry Jer. VI, 19. Prov. XVII, 4. XXIX, I2, b Jes.
XLVIII, 18. Prov. IV, 20. V, 1, VII, 24 (tipS Ps.
I, i4. Vl' 9. Deut. XXVI,
6. 1 Reg. XII, 4. Jes.XIV,
3 , de verbis duris s. asperis Gen, XLII, 7. 3o. 1 Sam.
V, 3. Jer. VI, 17. Cant. VIII, i3), a (bips) Ps.
LXVI, 19. LXXXVI,«> acc. Jer. XXIll, 18. lob.XIII,
XX, 10. 1 Reg. XII, i3. XIV, 6 de homine duio i. e. ,

animi duri , asperi et immitis 1 Sam. XXV, 3. Jes.

X, 3o. XXVIII,
6.
23
Ps.
XXXIV,
XVII,
1.
1.
XLIX,
LXI, 2,
1.
absol. Jes.
Mich, I, 2. Hos. V, 1. lob.
XIX, 4. —
Spec. a) de cervice dura, flecti nescia,
obstinata Deut. XXXI, 27. Inde C]"iJ» ^''^p. qui durae
XXXIII, 3i. Dan. IX, 19. Non raro sequitur sauJ Jes.
cervicis est i. e. obstinatus, contumax Ex, XIXXII, 9.
XMI, 23. Jer. VIII, 6. XXIII, 18. Mal. ifl', 16.
XXXIII, 3. 5. XXXIV, 9. Deut. IX, 6. i3, et similiter
Altendere autem , ubi Deo tribuitnr, saepe eocaudicndi
vim habet Ps. V, 3. XVII, i. LXI, 2, ubi hominibus ib iTijp contumacis auimi Ez. III, 7 , D'':^ nujp perfricti
oris i. e. impudens ib. II, 4, et simpl. i-iiiip obduratus,
tribuitur, etiam ohedieniiam compreheudit 1 Sam. XV,
pervicax Jes. XLVHI, 4, Tf^p TJ^IT vita coiitumax Ind.
22. Jes. XLVIII, 18. Jcr. XXHI, 18.
II, 19. b) de sorte f?uia et adversa. Ps. LX, 5: n'Nin
JlSjP in Pausa STzip m. alicntio, auscultatio 1 Ueg. dura adversa experiri iussisti populum iuum.
nujp '^'BV
XVIII, 'Vg. 2 Reg. iv", 31. Jes. XXI, 7: 3i;p3^i:;pn
lob. XXX, 25 C")^ !Ti'i? cuius dies durus i. e. cnius vita
:

ailip^a"! quam diligentissime auscultavit.

sorsve adversa est (dur scJiwere Tage hat, gr, Svirji.nQ(xiv),
nfflj? niiiJp adj. attentus, de anre Neh. I, 6. 11. V. verbum in Niph. Jes. XXI, 2 nirp nnn visio dura :
f,

-ffip id. pl. fem. (de auribus) 2 Par. VI, 4o. VII,
i. e. res a^Iversas praesagiens. Semel c) in bonam par-—
tem est : frmus, invictus , de amoie Cant. VIII, 6.
i5. Ps.'CXXX, 2.
gravis lud. IV, 24. Jes. XXVII, 1.
2) Spec.
a) nni ^^'lip animi gravati i. e. depressi , aegri 1 Sam. I,
J, n^P ') '^'"''''' /"''• (Arab. L~Ji id. cui vic.
i5. b) gravis i. q. vehemens , de venlo Jes. XXVII, 8,
de proelio 2 Sam. II, 17 , c) gravis opibus et auctoritate,
^_»..«*jj
ig^, (_K-Ls durus. SjT. Pa. « *^ o obduravit,
polens 2 Sam. HI, 3g. d) difficilis Ei. XVIII, 26.

«.*JL£)2] obduiatum est cor 011. 4i7, i-«X), ^aat ^lDP m. durities animi ,
pertinacia Deut. IX, 27.
 R. nDj"5, nOj"?, LJffl)-:, TiSp^ 1243 ]riijj? — -lOj?

p^UJJP (duritios) n. pr. oppidi Issacliaritaruin Jos. iustitia , veritas. ( Origo esse videtur in Ulirando pctt- ,

XIX, 20. XXI, a8. Eodem contextu (ucscio quo vitio) dendo , v. L:'ip). Apud Ilebraeos verilaiis vis usitata
1 Par. VI, 57 exstat a-ip. fuisse vidclur, ut contra p-i:^ iustus fuit, ^_vi\a3 verus
fuit.
II, llWp arab. Lis» dccorticavit, inipr. tornando,
t?L3p m. veritas. Prov. XXII, 21. (Chald. ur:jp
inde tornavU , forma rotunda cfGnxit , cf. ^bp. Kamus N::uiip id. in Targg. porsaepe pro hebr. nr:N etiam pro ,

p. 1934: ju3^^ syisjj 0^'! Lij, Inde pix, ti^^llip» Uiw;pveru8, fidu», n?Oi"i;,T vei-acitas. Syr.
(A.«Q.D veritas, n et t3 permutatis), Sed
nOj</2, qnod semel legitur Jes. III, 24: niSSTa
ndpn opus tornatilc ( Drechslerarbeit ) pr. de opero , Ps. LX, 6 cst arcus i. q. chald. Nmijip pro
DlPp
tornatoris (v. MCpS ) , sed h. 1. per irrisionem de cin- hebr. r)U;j5 (vide de n huius vocis passlni in U
NtiTL'p
cinnis artiCciose crispatis (tire- bouchons). Vulg. crinis mutato pag. 1211'). Ps. LXI, 4. Esth. I, 3 Targ. sec.
crispans. Saad. .liim J.»£ opus pectinis. Jarchius — Verba sunt : dcdisii culloribus tuis veaciUum ''iz'0 CCirnnb
capitis ornamcnium intelligit ex lamellis anreis crispatis UICp 9"0 fugiant ab arcu hostium. LXX. Toi; (fv/iiv
factum (Plin. H. N. 21, 3. 4), et similiter LXX xva/.iog unb TiQogumov rov ro^or. Symm. ilg to i/jfv/iTv a-iib
r/7i xfff«X/7? XQiaiog: sed ornanientum capilis non satis TiQOQwnov To'in'i.iuiog. Pesch. ne fugiant a facie arcus.
apte calvitiei opponitur. Minus etiam placent Vitringa et Vulgo : dcdisli culloribus iuis vcTillum , ut toUcrent se
Schult. ( ap. Scbroederam de vest. p. 4o3. 4o4) , qui exsurgerent ad bollum propier veritatem dimir^luri pro
opus rasilc interpretantur , et pulverem aureum intelli- causa fidoi et veritatis quae milii ab illius carrainis et
:

gunt , quem a vetoribus inspersum capillis legimus (Jos. contextu «t indole aliena videnlur.
Ant. 8, 7 §. 3. Val. Max. 2, 1.Lamprid. Heliog. 3o) :

hoc enim , nt alia taceam , ab usu fem. rticpn nimis ullDP chald, veritas i. q. hebr. UlCp q. v. Dan.
recedit. IV, 34. tjiujp ]72 ecc verilaie , vere. ib. 11, 4/.

nfflj^ti f. (das DrecLseln , Rund-

praec. iornatio
drehen) tum ligni Ex.XXV,
18, tum auri argentique,
^"'' Congruit aram. f-S^C,
opus iornaiilc. Ex. XXV, 3l
ri'^'!:^" n"i:J"n Jldp^ opcre
: "ntUP "^'I'^ ^) ''s''^'''' (

iornatili conjiciaiur canclclabnm. Comm. 36 tTiipJD nVS :

i::p q. V., aelh. ^^Z,', funibus ligavil. Arab. ^^

rriN omne candelabrum eadcm iornatione fiat i. e. omnes
eius partes ( calamus, canales cet.) ad idem exemplar opero cognatam vim habet cum vi adigfndi nnde 'i. %Mi potens ,

tornatili elaborentur. (Cod. Sam. h. 1. et XXXVII, 22 leo). Constr. sq. acc. et ^y : aUignvil aliquid alicui rei
ina nicpa gen. masc. ut Jes. III, 24). Bene de "Wettins Gen. XXXVIII, 28: >:•:; iv b» i-cpm. Deut. VI, 8
nunc ed. 3: alles von Einer abgerundelon Arbeit. Sic XI, 18. Jcr, LI, 63. Prov. III,"3. VI,"2i. VII, 3 c. ,

de candelabro etiam Ex. XXXVII, 17. 22. Num. VIII, acc. et 2 Jos. II, 18. lob. XXXIX, 10 (i3); addito
4, de tubis argenteis Num. X, 2 d« columna Jer. X, ,
dat. lob. XL, 29 'r-n'!"!":!? lilu^pn num aUigas cum pro
:

5, de Cherubis Ex. XXV, 18: cn« nbsn STrpa opere pueruUs tuis? i. e. ut eodelectentnr Clioli tui. Denl. 11.
lornaiili facias eos sc. Cherubos. XXXVII 7. Hos , cc. Metaph. sq. z Gen. XLIV, 3o i2;s:2 !Tiiicp iicc; :

oleaginos fuissc anroque obductos, apparet ex loco 1 Pieg. animus eius (patris) aflijrus cst animo eius (pueri) i. e.
VI, 23, cf. V. 28, nt falsi sint, qui rr^pij de auro intimo amore ei addictus est. Prov. XXII, 10 (^cf. Nipli.
solido intelligant a rad. ~cp no. I durus , gravis fuit.
,
1 Sam. XVIII, 1).

AUnd iivp/0 vide s. rad. iivip^-

2) conspiravil , coniuravil (pr. confoederavit se cnm
aliis) Noh. IV, 2 , sq. iy contra aliquem 1 Sam. XXII,
S. i3. 1 Reg. XV,
27." XVI, 9. 16. 2 Reg. 9. X,
ntZJP ^"^ ^^ inusit. Arab. ^i^j^i i. q. iTij; L*J XIV, 19. XV, 10. i5. 25. XXI, 23. Am. VII, 10,
fuit (v. de necessitudine verborum fib cl n? s. v.
'plerisque locis plenius t:) Ti'p 1^"j"5 > v. "lC]j. Part.
durns
Di^icp coniurati 2 Sam. XV, 3i'. 2 Reg. XXI, 24. (Arab.
f.f^ uo. II i. q. nsJt ). III. durum se gessit adversns
jjic ligavit , it. iniitfoedus, coniuravit).
aliquem ^iwU et „L»i et .^*^Ls, „Lij durus, rigidns.
3) part. pass. ^r^^ip^ Ugatus ,
,
inde constrictus , robu-
stus pl. de agnis robuslioribus e. vernis Gen. XXX,
i.
Hiph. 1) o b dur av it animum Jes. LXUI, 1. 2) durt ,

habuit ( puUos stiuthio) lob. XXXIX, 16.

42, opp. Qie::;' q. v. De ligandi potestate, quae refer-
tnr ad robur , v. prn no. 2. 3.
Niph. 1) pass. Kal no. 1., metaph. 1 Sam. XVIII, 1

l5'»23P
'^^* '''^*'** Arab. J^x^ iustus fuit , Jj ( Gen, XLIV, 3o \
cf . — 2) coUigalus, compaclus est
mnrna id est absalutus est
, singnlis eius partibus com-
iustitla. Nasor. ^^ «.3 iustns , Cdclis fuit , "(.^.«Qa pactis Neh. III, 38 (IV, 6).
 R. ©ffip^, fflffip^, nnp^ 1244 imp — -1

XXXVIII, 3i. Po. coUegii stipulam Exod. V, 7. 12, ligna

P;. i) i. q. Kal no. i coUigavit lob.
fflicip

2) alligavit sibi inatar cinguli i.

e. cinxit se aliqua re. arida Num.XV, 32. 33. 1 Reg. XVII, 10. 12.
Hithpo. metaph. coUegit se i. e. in semet ipsum
Cf. oJL ligavit it. cinxit , s.>!j>ii cingulum Jes. III, 22 descendit, se recepit (nostr. sicb sammeln, in sich gehen).
(

Ar. Pol.). Sq. acc. Jes. XLIX , i^: omnibus illis ceu Zeph. II. 1 P1C33 t<b ''13 llBipT iffilCipnn in vosmet ipsos
:

ornamento 1e indues, nVsS D-^llB^m et insiar sponsae te desccmlilc, gens invcrecunda Hitbpo. et Kal copulantur
.'

iis cinges. Cf. ITiJp. ad vim augendam ( cf. Jes. XXIX, 9.). Vett. intpp.
Pu. part. nnujpa rohustae (agnae) Gen. XXX, 4i, congregandi vim exprimuiit proprie acceptam. LXX
ad Kal no. 3. Ovvuyd^ijTt xu) nvvdi&tjTt. Hieron. convenite et congre-
V.
gamini, et ita Targ. Pesch. ( Generaliorem coUigcndi vim
Uithp. i. q. Kal nb. 2, sq. bs 2 Reg. IX, i4. 2 Par.
XXIV, 25. 26. habet etiam arab. collegit opes, iiSi^i agmen).
Pansa n\aD 2 Reg. XI, i4, c. suff. iniTT)
Iffip, in
m. coniuraiio a) civium contra regem 2 Sam. XV, 12.
.
ffij? m. culmus aridus frumenti , stipula (Stoppel)
2 Reg. XI, i4. Jer. XI, 9. Ez. XXII, 25. bj; imp, -112;: Exod. V, 12, quae partim in ipso agro igne conflagrari

coniuravit contra al. v. •^vijl. b) populorum ad alium solet ( ut hodieque in Sicilia ) ib. XV, 7. Jes. V, 24.
oppriaiendum Jes. VIII, 12.' Dicitur 1. c. de foedere XLVII, i4. Joelll, 5. Nab. I, 10. Obad. 18, partim
Ephraimitarum cum S^ris. triiurando concisa ventilando a granis separatur, palea in
aere volitans ( r|i3 Uip Jes. XLI, 2 I3iy ttjp Jer. XIII, ,

"Ilu5p m. cingulum, qnod est in ornamentis sponsae 24) lob. XIII, 25. XLI, 20. Jes. XL, 24. Ps^LXXXIII,
Jer. II, 32* (cf. Jes. XLIX , 18), et mulierum elegan- 24. Solebant enim Hebraei (et Aegyptii) superiorem
tium Jes. III, 20. LXX Jerem. axri&o-
et Vulg. ap. partem culmi (sed breviorem, qnam nostrates) cum arista
Siafiig fascia pectoralis
muraenula
ap. Jes. i/.inX6xiov, comminuere
,
falce abscindere et triturando inferiorem in ,

i. e. torquis genus , quod optarunt etiam Aben Esra et agro relictam conflagrare, cuius cineribus ager stercoretnr.
Kimcbius , contra Rascbi vittas continendis crinibus intel-

ligit. Cinguli significatum recte vindicat Scbroederus de

nlpjP f. arcus, V. rad. ;uip.
vestitu p. i3l sqq.
nljj? m. sagiUarius , v. ibid.
pr. aridus fuit. (Vic. alirn. Arab. ji^
IZJLjt? '^

aridus fuit, de planta , unde uiXs stipula lob. XLI, ig. jT|^p rad. inusit. Arab. Ui servivit, famulatus

Act. XXVIII, 3 pro gr. fQvyuva, uiLij, (jii-yiiJ quis- est. Inde

PSfnj?'^ (a Deo subactum , in servitntem redactuni,

quiliae, res de bumo coUectae. Syr. et talmud. i_*.£i,
sed aec. Sim. in Onomast. praemium, /SQul^ttov Dei, coll.

V:'dp est consenuit, unde Ia**-Oj ij>*a.*>^i senex quod ,

li>^5 constituit, *I>'t"(D IV constitnit certantibus prae-

et ipsum ab ariditate cutis dictnm esse potest. Aliud ety- raium, *}>'J'T I praemium, ft^afiitov) n. pr. 1) oppidi
moii optavi supia s. v. ^B^^ic; p. 643, sed facilius B"'\r; tribus Jndae los. XV, 38. 2) quod Amazias rex Selae
"oritur ex \:j''i'p quam contra). Inde irp stipula unde , urbi a se expugnatae imposuit 2 Reg. XIV, 7,
,

2) denom. collegit stipulam (v. Po. ) , et univ. col-

legit Zeph. II, 1 V. Hithpo. Dnnj5 chald. in Keri pro DiliTp cithara q. v.

Keschvicesima Hebraeorum littera , in numeris

, et 3 p. 833: adde n/lJ quievit et ^\. qnievit, ntrunique
i. q. 200. Nomen
12J^"N capui significat ut ITNi ITNI , a respirando. In nonnullis exemplis etiam finitima videtur
et refertur ad figoram huius elementi in alphabeto Phoe- dentalis T ( cf. meridies , medidies), velut in S]"i"i^ , ^V^'
nicio (v. monn. Phoen. p. 44). PllUJ pni cogn.
;
al. pm
2) quatenus gntture profere-
Cognata haec littera, . 1) ut liquidarum durissima
est batur, gutturalibus s'et i , v. c. yii: cLo et "i^X for-
rcliquis liqnidis. et passim peniiutatur cum b v. pag. 727, mare, fingere, sp/ip i. q. njs^ip fundamentum , 'on et
 R. nwsn 1245 nm
Oya polivil intr. politus est , cf.
Jj> in dial. Ilimj. aiu '2 -)iNn-nN c^nrN. VI, 2. Exod. II, 2, «q. n
recent. ^ sh'^ '^"" > rarius vicinum videtur h , vclut interrogativo'(ulrum) Ex. IV, 18. Ps. XIV, '2, Iiauj
raro sq. ri:n hoc modo Gen. VIII, :3: n:m NT'!
3) permutatur passim cum sibilan-
,
n^^ nostr. hauchen, :

tibus, max. T v. pag. 4oo, adde lEn et bcn fodit nTj^iNn "':p^3''n. XVIII, 2. XIX, 28. XXII, i3.' Lev:
Xill,' '20. 59. "XIV, 3. 39. 44. 48. Omisso accusativo
terram , .U et fj^U) irritavit vulnus , excitavit inimici- Ps. XL, l3 pcccalurum meorum pcenae ni{<"lb "pVb'' Nb
:

noii possum vidcrc eas i. e. earum copiam oculis con)plecti.

tiam j.. et j,: capistravit , j| et isl assilivit , insilivit,
,
ib. 4: ^N'l'»'.1 (testes fuerunt
D":-! :iN'n'; mulli vidcrunt
j^ et jji^ proLibuit. liberationis meae) eundera vuiborunict rcvcriii sunt , cf.

Sunt tamen lusum LII, 8. lob. VI, 21. Jes. XLI, 5. Saepe tribuitur
Ut durior non ila saepe excidit.
littera
culo lob. XIII, 1 ^Jiy !inN^ bb ]n ecce omnia vidil
: .'

exempla quibus a) sequenti litterae inseratur vel assi-

in
miletnr (ut in pelluculus pro perlucidus), velut -^ pro oculus mcus. XXVIII, 10. XXIX, 11. Jes. XXIX, 18.

TUiN ; 123 orbis pro ir"n3 n^J^b"!"!^ Xodo^kioyo- ;

LXX XXXIII, 20. Spec. dicunt
(itoo b) in vocalem emollialur (ar in o, nt aZ in o),
; a) fjJcrc ^actcm alicuius , viderefaciem Dei , v. C":e
velut nnj:i::n pro ri^ii^n^n tuba, d'':'iii pro c^rn-i-i, no. 1, h.
saepius in Puuicis , ut Himilcar, JJimilco; Bomilco pro
b) vidcrc pro luminibus uii., vivere gr. fi}.(7iiiv , pla-
Barmilcar , cf.monn. PLoen. p. 43i c) plane abiicia-
nius sole?» vidcrc Eccl. VII, l! , lucem videre Ps. XLIX,
;

tur, tum in mediis tum extremis vocibus, velut ^ pro

20 (cf. gr. Uoiiv xrxt I QHV (fuog^Htlioio Hom. apud recen-
"ICNi
"
arab. vulg. ijXcAs- pro ..iicuVs» undecim , \r** tiores simpl. oquv , lat. dicm videre Ov. Trist. 5, 5, 44)
^*
' y it. Jehovam videre in terra viventium Jes. XXXVIII, 11.
.p

i. q. Ni:";n lumbns , Kr^ (bat) filia.

lla intelligendus locus diflicilis Gen. XVI, i3 cb.^l Oifl :

Contra pro litfera geminata in Hebraismo recentiore "iN"! >"inN ^n''^'^ num hic vidco i. e. vivo eliam post visio-

et Aramaismo (etArabismo) baud raro ponunt simplicem nem sc. Dei, adeo numine conspecto? Verba sunt mulieris
inserto ante eam Rescli , ut N03 chald. arab. N5^3 admirantis, hoc loco , aliter atque alibi , Deam impunc
et sine vifae periculo conspici a mortalibus.
~-*vV solium, pbaT in JParalipp. piDTj-iT, sjt. «-OQmiDij
c) vidcre i. e. visionibns divinitns oblatis edoceri
Damascns, b3*i3 ortum ex b33 , CO/ns ex SB3, D^"i]5 ex dicuntur prophefae Jes. XXX, 10 (cf. XXIX, 10).
Inde part. nNT propheta (q. v.), nN^ia visio. Cf. nrn
aij-?, syr. ^s^ et ^v^ji^^ , pi? et PJ^lS, raoB arab. no. 2.
V:.„ ^ spelta ,
pz;'' arab. i^yji Hieromiax fl. , iBira
2) vidit i. q. spectavit, adspcocit , intuitus est '
be-
aeth. palpavit cf. ISN n. pr. LXX i^^i^"'^' sehn , ansehn quod fit consilio sq. acc. Gen. XI, 5:
) ,
CPd^rt.; et desccndit Jehova T«3'n-nN ni?-|b.
,

XXXVII, l4: nNI

In aliis exeraplis r post primam radicalem insertum
•Tj^nN 2ib-i--nt;. XXX^IX,''^^. "Lev. XIII, 3. 5. 17:
pariter atque b (pag. 727), radici augendae et ampli-
1 Reg. IX; 12.' Sq. 2 Gen. XXXIV, 1 ni:a2 ni.vib. :
ficandae inservit , v. c. cnaj et O':"-!!" sceptrnm , ijrs
chald. {«^''^.'a ulna, ^•'S'^ et ncy^iO ramus , Cqsb et yiNn ad spectandvm pucllas cius regionis. lud. XVI, 27 :

apy et erant Irid millia hominum |i\B)3'I3 prrirs D^LVHn i/ui

CEyitB cogitationes , i^-Vr^ ^^'^ *!•
Simsonem spectahant ludciitem (saltantem). Ez. XXI, 26:
1222 nS"! inspicit iecur. Eccl. XI, 4 D^^r^ nN'> intuens :

r.ubes. Cant. VI, 11. Eccl. III, 22: (juis ejpciei ut in-
"^"n inf. absol. rti»n, iN-; Gen. XXVI, 28. Jes. iueatur in ea quac post eum Julura suni ? ( wer wird ihm

VI, 9, Gen. XLVIII, 11, semel nTN-n

inf. cstr. nj«'i
einen Einblick gestatten in die Zukunft?). Sed Eccl. —
fut. ^nV,
XII, 3 nia^lMa niNT est: spectantes perjeneslras. Jer.
(utnN-]"') Ez. XXVIII, 17, vulgo riNl
:
,
XVIII, 17 cervice , non Jacie cos inluebor i. e. tergnra
c. Vav conv. NT'!,
,
raro ntjl';! 1 Sam.
:
apoc. N"]"" ,
iis obverfam. Sq. 3 c. inf. (zusehen wie etvvas geschieht)
XVII, 42. 2 Reg. V, 21, in reliqnis personis «"nrij
Jes. XVIII, 3 .iN-in D'''"n 0: Nia;2.
: Spec.

a) aspectu delectatus esi, quae enim placent, his orulis

1) vidit. (Arab. ^IJ^ aeth. (^XPI- Congruit
immorari , iisque oculos pascere solemus. Prov. XXIII,
cnm gr. oquw , ut rn' cura gr. iiSio , lat. video. Cogn. 3l : noli iniueri vinum , si rulilat. Jea. LIII, 2. Eccl. VII,
nyl ). Constr. sq. acc. (sexcenties)
q. V. , raro sq. dat. l3. Max. sq. 3 (cf. 2 no. 10, b) lob. III, g. XX,
Ps.LXIV, 6, et c. dupl. acc. Gen. V^ll, 1 : ^n'»'^ 'jnii* 17. Jes. LXVI, saepissime de gaudio
5. Ps. CVI, 5,
p'~i: iuslum; sq. integra sententia praemisso >3
le vidi quod ex inferifu adversariorum percipitur. Ps. LIV, 9 :
V. c.~Gen. VI, 5 cjnNn rs^n ns^n "s li^rr^ i«Ti. XXVIIIJ
: ":"* nnN^i '3"i<2 inimicis meis (i. e. interitu eorum ) de-
6. XXIX, 3i. XXXVIIlVi4'.'2Reg. XJV"i. 2 Par. 2eciafur'ocuIus meus. XXII, 18. XXXVII, 34. CXII, 8.
XXII, jo, etiam per autiphonesin Gea. I, 4: N'np CXVIII, 7. Obad. 12. — Contra
 R. nx- 1246 nx-^

b) cum
dolore aspexit rei acerbac miserae testis , , 1. Jerem. XXXIII, 24, gustu Gen. Ill, 6, factu Jes.
fuit, sq. 2 Gen. XXJ, 16: nV;n ria3 riN^IN bN ame non XLIV, 16: niN "n^N"^ senlio ignem (calorem). ( Ita

impctrarem ut icslis essem morlis pucri, XLIV, 34. Ex.

,
gr. oQu(o v. Brunk ad Soph. Oed. Colon. i38, lat.

II, 11: Dnba03 Nn;;!. Num. XI, i5. Esth. VIII, 6. video Virg. Aen. 4, 4^0: mugire videbis sub pedibus

c) dcspexit (qs. deorsum spectavit in aliquem , cf.

,

terram. Hor. Sat. 2, 8, 77: tum videres stridere —

herabsehn auf ) cum contemtu aspexit. susurros ).
XKinwQorHO , ,

lob. XLI, 26: rtM'!'' niaa-b3 nN in omne allum despicit b) de his, quae percipit, experitnr, quibusqne frni-

(tanquam in altissiino loco constitutus) cf. Cant. 1, 6: , tuT anima (Hebraeorum u:b: v. no. 2). Itaque dicnnt
^^-.^f^jjj ijM^ 'IN^n bN nolitc mc despiccre (sehet mich viderc vilam Eccl. IX, 9 viderc moricm Ps. LXXXIX, ,

nicht'verSchtlich an ) , quia suhnigra sum. 4g ( cf. idtXv &(xvuTov Ilebr. XI, 5 ) et in eandem sen-
XXVI, mN5 tentiam viderc Jovcam XVI, 10. XLIX, lo, it. videre
d) rcspexit. MSJ'1'' N^
Jes. 10 : riifT:
maicstatem Dei non habet eius rationem
somnum Eccl. VIII, 16 (cf. Terent. Heautontim. 3, 1,
non respicit ,
82 somnum hercle ego hac nocte oculis non vidi meis),
max. miseriam Deus, ita ut eam tolleret. Ex. IV, 3i
:
:

videre famem Jer. V, 12; vidcrc bonum (Cic. Mil. 28 bona

B^;j'~nN ~N~l '3 (/uod respexcrit miseriam eorum. Ps. IX,
videre i. e. frui vitae bonis Ps. XXXIV, i3. Eccl. III,
14.' XXV, 'i'8.' XXXI, 8. 2 Reg. XIV, 2G , et sq. 3 )

i3. VI, 6, etiamaiaa -N-; Jer. XXIX, 32. Mich. VII,

Gen. XXIX, 32. i Sam. I, 11. Ps. CVI, 44. Sq. integra
g. Eccl. II, 1 , et contra videre miseriam Thren. III, 1,
sententia Eccl. VII, l4: dic bono laclus esto , dic malo
et hunc ct illum dedit Deus cet.
mnlum Prov. XXVII, 12. Jer. XLIV, 17, etiam nNI
ilN"! rcspicc ( repnta ) hoc :

iiyia Obad. i3. Cf. oQ^Jv xivSvvovg Tob. IV, 4. (Arab.

prospexil , providit alicui rei , curavit rem , i. q.
e)
videre poenam Cor. 42, 43 , mortem 3, 137). Denique
»'!"'. 1 Reg. XII, 16: mn '^n"^ il«<-l prospicc domut
c) de his quae animo , menie (aba) percipimus,
tuae, Davides! Gen. XXXIX, '23: praefccius carceris ,

inde intcllexit, animadvertit cognovii, Eccl. I, 16: isb

nullam rem curahat, quae Josepho tradita erai. Jes. XXII,
,

tiaDn f^2-i!-I !lN-> cor meum cognovit mullum sapientiae.

11. i's. XXXVII, 37: Td^ r:N"l cura sectare ihs, siehe
11; 12. Jer"."!!, 3i. XX, 12. 1 Sam. XXIV, 12. 1 Reg.
aufs Recht.
X, 4. Saepe de iis rebus ,
quae vitae experienti:! doce-
f) ib flN"\ providit sibi aliquid ( sich ansersehen),
mur. XL, 5: vidcbii (f. e. intelliget, experietur)
Jes.
i. procuravil sibi. Gen. XXII,
e. elegit, 8: Deus prcvidcbit
Deum loculum esse. lob. IV, 8: 'n"'^-! "1\z3n3
Omnis caro,
tibi ovem ad holocaustum. Ibid. Comni. l4: et appclla- qucmadmodum experius sum. Eccl. VII, l5. pa wX'^
vit Abrahamus nomen huius loci ( Moriac ) nNT' "'^ ((piem) :
(discrimen) inter Mal. III, 18.
Jehova elegit , =
n^N-lT: , contr. n^-li: (q. v. pag. 819).
vidit

Niph. lud. V, 8. XIX, 3o. l Reg. VI,

1) visus est
Deut. XXXIII, 21 :' nb n*'dNn N1»t elegll sibi primilias.
Omisso GenVXLI,33. Deut.XII, 18. X, 26. Dan. I, i5. Prov. XXVII,
12. Jer. XIII,
Sam.XVI,
I 1. 17.

i3. Part. rvxn selectus Esth. II, 9.

dat.'
(Cf. Tob. XII, 1 : o(iu, 25. —
2) conspiciendum sc pracbuit , apparuit , compa-
ruit Gen. I, 9. IX, i4, de hominibus et rebus (Gen.
rtxi'Ov ^ta&bv T([) uvO-Qiumo, Syr. ]yu elegit BH. 483).
,
VIH, 5. Lev. XIV, 35). 2 Sam. XVII, 17: non pote-
visit , tJtsi/afi« aliquem , adiit eum viseudi et salu- rant conspiciendos se praebcrc , in publicum prodire. Sq.
g)
tandicausa. 2 Sam. XIII, 5. 2 Reg. VIII, 29. 2 Par. bs sliiit se alicui Lev. XIII, 7. 19. 1 Reg. XVIII, 1.

XXII, 6. Plenius in lianc sententiam dicitur -nN "ij"! ^< ^:E-niN riNi; comparuit apud sacrarium (v. fia
'd Eibuj Gen. XXXVII,
i4 (cf. b Dibicb bx-d). no. i,h). Saepe de Jehova vel angelo , qui conspicien-
h) sq. bN intuiius csf in aliquem auxihum exspectans dum se praebet Ex. XVI, 10. l Sam. III, 21, sq. bN pers.
Jes. XVII, 7 sq. by intuitus est in aliquem , eius causam
,
Gen. XII, 7. XVII, 1. XVIU, 1 . XXXV, 1. Ex.IH, 16.

perspecturus Ex. V, 21, IV, 1. 5. Reg. III, 5. IX, 2. lud. XIII,

Lev. IX, 4. 1

10, de visione Dan. VIH 1; sq. b Jer. XXXI, 3.

3 habuit pro aliquo ( fiir jemand oder etwas
,
i) sq.
2 Par. III, i mons Moriae Tllb MS*"!; "IIT.V qui appa-
:
ansehen). IX, 36: umbram montium ~2<"i S^nJ*
Iiid.
ruerat Davidi, in visione, qui monstratus est Davidi in
CUJ:^" habes pro hominibus, cf. 3 ]n3 s. rad. ]nD no. 3, b.
k) sq. \>z pers. spectando didicit ab aliquo ( etwas
visione. —
31 pass. no. 2, litt. f providcri , curari,
Gen. XXII, l4 nij^;'. !l^!T "inz in monie Dei providetur
:

von jemaud absehen). lud. VII, 17 iNl.n "'JKa i. e. me :

i. e. in monte Moriae Deus hominibus providet et auxi-

imilamini, facite quae me facere videtis. quemadniodiim olim Abrahamo (Vers. 8) ita
lium fert ,

I) translate : aliqnid ( beabsichtigen

spcclavit im ,
nunc nobis proverbialis locutio, qua significatur, templnm
:

Auge haben )
, sihipropositum habuit. Gen. XX, 10: ndeuntibus Deum providcre et auxilio suo praesentissimo
(]uid spectahas , (juum hoc faccrcs? adesse, et simul alluditur ad etyraon uominis Tix')'^ (q. v.
3) Non raro Hebraei (pariter atque Graeci et nostra- 8ub rad. ITJ??).
tes) videndi verbo etiam de his uluntur quae non oculis ,
Pu. visus est, Plur. nNI (dag. forti vel, quod malim,
pcrcipimus , scd Mappik in iiltera tt ,v. Lgb. pag. 97) lob. XXXHI, 21.
a) aliis sensibus , vclnt auditu Gen. 11, 19: niNlb Hlph. !iN-;n et !^N"^!i fut. apoc. N-)»i (ut fut.
Tlii')-'

V; N-^p' n73 ad videndum, (juomodo eos appellaret. XLII, Kal) 2 Reg. XI, 4 1) causat. Kal no. 1 fccit. ul videret
 R. Hwsn 124: usn l^wV

Gen. XL\^n, ii. Dent. IV, 36. 2 Sam. XV, 25, iiido ''N'^ in Pausa •'Nn m. 1) vi'.io Gon. XVI, i3 (qno
monsiravil , oslendil plerinnque
c. acc. rei Jes. XXX, 3o ,
de loco V. rad. no. 1, c). —
2) i. q. nNT73 aspeclus.
c. diipl. acc. p. et rei oslendil alicui aliquid Ex. XXV, c), 1 Sam. XVI, 12: ^N"; aiB pulcher aspeciu. lob. XXXIII,
XXVII, 8. XXXIII, 18. Num. VUI, 4. 2 Reg. XI, 4. 21 eius caro evanescil V<~"3 ex aspcctu.
: — 3) specia-
Jes. XXXLX, 2. 4. Esth. I, 4. 11. IV, 8. Nah, III, 5, culum, exemplum, Tiugudityftu. Nah. 111, 6: "'{«"13 •('tlTiC

spoc. in somno Gen. XLI, 28, in visione 2 Reg. \'11I, faciam te nuQudiiyfia.
i3. Jer. XXIV, 1. XXXVIII, 21. Ani. VII, i,4. 7.
VIII, 1. Zath. 11, 2. III, 1. Sq. '3 2 Heg. VIII, 10: n\^"} f. visus Eccl. V, 10 Chelhibh.
rt!l3" ni^ '3 '•' —
2) causat. Kal no. 2, litt. a.
""rNTrr!.
IT cliald. (pro IN-i) aspeclus Dan. II, 3l. III, 25.
fecit, ut adspectu qiiodam delectarefur , sq. 3 Ps. LIX,
11. — 3) causat. Kal no. 3, litt. b. erperiri Jecil ali-
In Targg. exstant formiie Ni-1 , N;""! , '1"1, miiT pro
quem mala c. dupl. acc. llab. I, 3. Ps. LX, 5. LXXI, hcbr. nj<-;a , INri. Arab. i,. ^ iO. aspectus, pulchriludo.
20, fndfecil bonis Eccl. Ps. IV, 7. II, 24. LXXXV,
8, c. acc. pers. et 2 rei Ps. L, 23. XCI, 16. nn V. rad. n^T.
Hopk. niX-ir: pr. videre lactus est aliquid i. e. ci. — Tw
] s. en \oh'\% fUum
{videle qnanqnam Gen.
monstralum esl aliqiiid. Ex. XXV, 4o secundiim exein- J ,
:
XXIX, 32 hoc iiomen ita declaratur, ut e.sse videatnr
plar "1^:3 ^TN":'^ rTPN TwS monslralum esl in
(juocl libi
pro ''^rys [^INl] flNI provisum esl in miscria mea cf.
monie. XXVI, 3'o. Dent. YV, 35. Lev. XIII, 4^ rrN-in :
rad. nb, 1, e) n. pr, liubcn (LXX. 'Fov,ir,v, apud
7!l2M—riN monslrelur sacerdofi.
el
Josephnm Pov^rp.og, qui buius formae corruptae novum
Hilhpa. adspicere sc ini^icem a) de cnnctatoribns
etymon exputavit: dwTi xut' i}.iov uiTfj [matri]
qni incerli quid agant nil agunt Gen. XLII, 1. b) !|N1pn
Tov d^fov ytvoiTO [rN3 ••INn] Antiqu. i, 19 §.7,
D';t aspcoccrunl sifii lullus de liis qui pugiiando manus ,

conserunt, coniinus pugnant 2 Rog. XIV, 8. 11. 2 Par. Pesch. 'Oa^O? , arab. J..^j,), filius Jacobi natu maximus,
XXV, 17. 21, cf. in Kal Jes. XLI , 27. (Itaarab. qnam ex Lea suscepit 21 sqq., Gen.XXIX,32. XXXN^II,
c- propter incestum primogeniti iure privatus ( Gen. XXXV,
^\. VI aspexerunt se invicem i. e. in proelium descen-
22. XLIX, 3 ). Auctor erat tribus cognominis (Num.
derunt exercitus Cor. 8, 5o , et Jaj VI id. et: disputa- I, 20 sqq. XXXII, 7), de cuius sedibus ab oriente Jor-
Tim. 1, io4 lin. 6, et gr. av).).a).f'co Alex. Jes.
vit vit. danis inter Gaditas ef Moabitas v. Nuni. XXXII, 33 sqq,
VII, 6. Maiores nostri proverbio dicebant Bich die : Jos. XIII, i5 sqq. cf. comnient. ad Jes. XV. XV'I cum
Kopfe besehn,! sich das A^eisse im Auge besehn). niappa geographica ei annexa. Patron, ':n?i*l ( Aleph
nN'1 adj. verbale , videns. St. cs!r. lob. X, l5: ofioso) 1 Par.XI, 42, sed plenimque collecf. Jiuhenilae
^'15 rrNI lidens miseriam meam , cf. rad. no. 3, b. Deut. III, 12. 16. IV, 43. XXIX, 8. Jos. I, 12- IV, 12.
XII, 6, XIII, 8.XXII, 1, 2 Reg. X, 33 al,
nX"! Deut. XIV, i3 species avis rapacia, ab acie
ornlornm dicta , sed in loco gemino Lev. XI, i4 est !ii<T n N I (cui Jova prospexit) n, pr. virorum 1) 1 Par.
vultur qnod nescio au aliai- in Deut. reponendum sit.
, 1 IV, 2, Vro qno II, 52 r->ir^n. 2) 1 Par, V, 5. 3) '^.sr.
Vide pag. ^og. 3io. II, 47. Neh. VII, 5o. ' '

'
P^rt. act. videns sc, visiones i. e. rales.
')
'
v"^ 1"1NI en! eccc! Dan. VII, 2.
5. 6. 7. i3, aliis
prophcla (Seher, sanscr. duradharschi i. e. longinqua
qnattuor'locis :i'rw\ ( v. pag. io4). In aliis libris chaldaeis
videns), cf. rad. no. 1, litt. c, vocabulum tesfe i Sam.
hoc vc. noh exsliit ( falso enim Haeverniccius ad Dan.
IX, g antiquitus nsitatius. Kar' fin/i]v Samneli tribuifur
p. 76 forinam niN recentioribus Targumim tribuit), sed
1 Sam. IX, 9. 19. 1 Par. IX, 22. XXVI, 28. XXIX,
29, cognata sunt chald. et talmud. i-tn ecce! (non i-l.n
«lii propbetae 2 Par. XVI, 7.10. Plur. CwS Jes. XXX, nt ,

in lex. man. et ap. Fiirsfium), et ''nN pr. ecce

lO. — 2) abstr. i. q. 'N"^ risio
(
quo sensu nescio an nam quod quia ( sexcenties pro hebr. -2), nt sam.
.
dein ! :

accentus in pcnultima ponendus sit more Segolatornm ). ,

,
N;n pr. nonne, ecce dein nam quia , et ^n fccs si: : •
Jes. XXVIII, 7 : nN"^^ lyd racillanl inter (ipsas) visio-
!
,

adde dniN quod in nonnullis Targg. paene constanter

,
net. Cf. nrri no. 2.
ponitur pro hebr. •3 9110J, quia , nam. De origine ambi-
^"k 2 sfZfcftj* (auserlesen )
, nobilis, v. rad. no. 2, f. gitur. Aliis i) est imp. verbi, vel a) :nN pro sn-I (Sim.
mNT f. visus Eccl. V, 10 Keri. In Chethibh
lex. ed, 1, 2) videle cuius sing. esse^^possit V-i.y pro ,

est n\\-;.
'«]> !nN"); forma arab. L^f (Eichh. Win.
vel b) a
B* j m. speculum , ab inspectando dictnm , alibi videle, c. Aleph. prosfhefico
quod minus placet qnnm , ,
nN-ia (lio. 2). lob. XXXVII, 18. Erant autem specula linguae arabicae in Aramaismo formando exigna vis sit *).
e metalloyuja et polita. Aliis contra 2) est adverbium demonstr. idque primiti-

) S. de Sacy ( pr. arab. I §. 5T2 ed. 2') ha.'! impcrativi formns exhibet s^ pl. l^ scd Freytagius ('
^ ,
j , io lex. et 1 J.

XXX XXXX
 R. riws-i, biT), CwS") 1248 n\s"-)'' nn
Tiim eiustlem originls atque demonstrativa ba , bil !rN, , 2) spcculum i. q. --^t-i. Plnr. niN^^T: Ex. XXXVIII,
!^Vn ( Fiirst in concordd. , Hupfeld), qua ratione adop- specula, ut recte L}ix. Vulg. Gr. Venet. Arab.
tata nativa forma essel :|rN, unde 1 indurato ortum esset

!nN , coll. i— 5cn hic , hoc loco et j.aioi,^ huc i. q.

cbald. Nsbt^, NSrn et N^rr ,

^ioiioi ilUc , ibidem cbald. n**l2 31oria , V. rad. !T>7:.

Cnr;. Equidem in prima illa rafione a) acquieverim :

( i,
itJ^nQ^f. ingluvies v, rad. N"1J3.
in plerisque enira forniis est r ,
quod facibus emollitur in
I
,
quam coutra 1 induratur in r.

n^i^T' (quem Jova

" aspicit) n. pr. viri Jer. XXXVII, ^^n rad. inusit. et dubia, fort. i. q. by^n , nude
i3. W. '

(tremor terrae?) n. pr. oppidi Benjamini-

'^';^.'1'1
niJTH cstr. MN-ia, c. suCr. "'.^"17:, TfwSi:: Cant. II,
tarum Jos. XVIII, 27. Eo nonnulli referre voluerunt
i4 extr., inNia Lev. XIIT, 34, nxTy ib. 4. 20. 25, sed
saepius tertia radicali servata (v. gr. §. go extr.), -J^iN"!!: J*^^- XXXIII, de quo dictum cst p. i46 B.
^V*?.!'*. 7,
Cant. II, i4 init., Vw"!-!?: lob. XLI, 1, ari\N-i?: 'j?7\v-)n, ,

quae cum sing. copulata babes Gen. XLI, 21. Lev. XIV, Mlcbaclis iu suppl. 120 lcgatos intelligit a jl. festinanter
3/. Dan. I, i5, sed !|:\V-!^ Dan. I, i3 constraitur c. incessit (dicere poterat a bNT i. q. b"-| trepidavit i. e.
verbo plur. ,
pl. cstr. ">}<-!» Eccl, XI, 9 Cbetbibb (Keri festinavit), et nupcr Ewaldus (Propbeten^i 296) adv. ex- ,

plicat trepide, timidc, provocans ad Vers. Alex., qnae verae

aspccius Gen. XLI, 2. Cant. II, i4 cet. (Arab. traditionis exegellcae vestlgla servaverit bis verbis )dov :
1)
6?) iv Tio qo/jio rfi(7ir ovToi cfofjtj&i'ianrTut {ovg iifofiiTa&a
Sl ./0 id. aetb. ^^^r* A_E ' aspectus , sed speciei , ima- /Soi-noyTut). Sed auctorltas illa nulla est quum nibil
,

ginis signiGcatu ponunt i\C J* I ) Lev. XIII, 12: bsb A dubltandum sit qiiln LXX timoris vim elicuerint ex litte-
'f~b~ ':':' ~J<"^?: sccundum omncm aspecium saccrdolis i. e.
ris N-iN, quas referebant ad rad. t«-\'': in ipsa autem illa
quoad eum cernere potest sacerdos. Dent. XXVIII, explicatione non unum est quod dlspllceat. DispIIcet ad-
34 ilNTn "i;2JN 'T';'':" rtN-i;:?: propter aspcctum quem i'iJe-
:
verblum In isto sententlae loco, ubl subiectum exspectes,
bis oculis iuis. Comm. 67. Jes. XI, 3 'l':^^ nN-^yb ND :
displlcet forma adverbii uti. ).iyouh'ov, sive dVn^HN legaa

t:E\!3"' non iudicnbit sccundum aspectum i. e. secundum sive cbs-iN ( s"::::pN ) , displlcet denique sententia clamant :

speciem. Ez. XXIII, 16. Eccl. XI, 9. enlm prae dolorc, tcrrore , ch manl cliaLtn pracfcrocia (v.
Roseum. ad b. 1.), sud trepidc, limide clamari non solet.
2) species , forma. Exod. XXIV, 17: niiS riN^nai
nVl:N IZJNp !7in'' a species splendoris divini erat ut ignis
comedentis. Ez. 1 , 16. 28. Saepe postponitur in genit.
f:»-!-: nE^ Gen. XII, 11. XXIX, 17. XXXIX, 6 (aiab. C^n i- q- fil"l, iJnN , D"in altus fuit. Semel
sLir «.-i»-.=> '^'Ji'5 ^'--'^^
xxr, 10. xxvi, 7,
»'j'*')> ,
legltur 1^7:n~i Zacb. XIV, 10. (Fiirstlus buic radici
vel praevio b: MN-|53t T":n: (iucundus aspectui , speciei
fremendi vim tribuit i. q. D"'1 : male).
,'
iucundae) Gen. li ,
'

9 JlN-lT^b bin.; Jos. XXII, 10.

Inde ytii-ma pulchra , iucunda Jes. LIII, 2 (cf. formo- CN"] Num. XXIII, 22. Deut. XXXIII, 17.
sus i. q. pulcber). In sermone propbetico et in visio-
D^*<n Ps. XCII, 11 (ubi 52 codd. defective DN-i).
nibus describendis est quod tali
lan ^'^.-!': species rei
rei simile visum cst Dan. X, 18:
, cf. ni?:'! no. 3. C^T: lob. XXXIX, 9. 10, pl. D'7:n-i Ps. XXIX, 6.
DTN flN-lHS ^2 W'"l et teligit riic quiddam specici huma- Jes. XXXIV, 7 et Q^a-i Ps. XXII, 22 '(ubi
36 codd.
nae simile (etwas wie eine Mcnscbengestalt ). Vide prae babent D''?:^'!) m. bos bubalus, bos fcrus (BlilTel), animal
ceteris Ez. VIII, 2 : spcctavi el ccce ffiN nN-!733 nT^'1 silvestre ferum et indomitum (lob. XXXIX, 9), cor-
,

n^T rti?."!J:3 rti^^bi T^jnaTqi [ibn] rit:?:bi i^ni: nN'i;:7: nutum cornibusque suls bomiuibus pernlciosnm ( Ps.
I, Qnae enim homiuibus in somnio et in visionibus
2G. XXII, 22. XCII, 11. Deut. I. c), bovi slmlle, ut
apparent rerum umbrae et imagines potius quam res ipsae onager aslno (lob. 1. c. cf. ibld. comin. 7). Ps. XXIX,
esse videntur. 6 ( ubi C''?:»-!-]^ in allero niembro liabet bjJ»). Deut.
visum divinitus oblatnm. Exod. III, 3:
3) visio , 1. c. (parall. 'n'id)-'ji''s. XXXIV, 7 (parall. D^i-lC, D'>"1''ZN).
nccednm fiJirt biia^; r;N-i7:r7 -n!j !nN.")N> Ez. VIII, 4. Ps. XXII, 22 ( cf. ^''S-i ^'TD Comm. i3). Variae de eo
XI, 24. XLIII, 3. Dan. VIII, 16: explica huic visionem. fuerunt icterpretum seutenliae. 1) Intpp. orientales , ut

Targ. et Pescb. retinuernnt n:7:'"-i N37:''7, N:7:'''l iiQ*'

•^^1'? f- visio Num. XII, 6. I Sam. III, i5. , ,

Dan. X,'?. 8. 16. !^b"Vr; n^NlT: visiones nocturnac (qiiae ponunt etiara pro]ii3'i Deut XIV, 5), Saad. InNum.
Gen. XLVI , 2, ^^'obN ni.^Ty visiones quae divinitus »j, llcet in bestia , quae bac voce deslanelur, dtfinienda
contingunl Ez. I, 1. Vlil, 3. XL, 2. ipsl inccrti fuisse videantur. Epbraem. S3T. II, 17:
 R. C.X"!, tDNT 1249 ni2i — DNT
XXII, 22 ,
qui bovem buialum intelligendum censent,
praeeunte fere Bootio in aniniadvv. sacr. III, 8, qui urum
\jf£> ]fH (71^ Raimo bovi similern esse dicunt , in regio- intelllgebat. Nani a) ilagitant fere V. T. loci animal
nihus austraiihus invcniri unumcjue cornu habcre. Saadias ferum quod bovi rcspondeat ut onager asino domestico
,
,

Numeris ipsum j^.^ sed apud Jes. |j<*j./o!j.:>.

liabet (v. supra). b) Linguae arabicae usus tantum abest, ut huic
in
«untentiae contrarius sit, ut contra ei faveat. Anlilopa-
bubali (Castoll. .'i/i), in Ueut. et lob. ^.,t\i^.^ rhino-
rum euim species maiores bobus foris bubalisque simillimae
Talmudiptae
ceros, unicornis. Ilaba balhra 5 fol. ^3 b. (
sunt quaui ipsam ob causam gr. [loVjSulog , (joVjluXlg
,
Sebachim l4 fol.ii3b) vocabulum D.NI explicant Nrm.N, vocantur, ut apud Arabes animalia cervini generis ,a«.;t
quod idem esse videtur <juod JLi gazella. 2) Ex — -jL=>j!i\ JiJt, ,jis^_jJt hovcs fcri appellantur. Facile igi-
infpp. graecis Alex. et Gr. ^'^enet. habent ftoroy.f^Kog
turvc.CNl, quod llebraeisab Arabi- bubalum significabat,
Aqu. ap. lob. Qiro/.iQwg , unde Vulg. modo unicorrns (l's.
bus do antilopae maioris spocie usurpari poterat. c) Ory-
Jes.) raodo rhinoccros Peut. lob. ) vicissim gr. |((0)(5-
( ,

xtQ('ig in Psaiterio aeth. Pocookii Ms. 28, fi transfertur

gem in Palaestina repertum esse vol adhuc repcriri, nemo
(quod sciam) tradidit bubalorum greges teste Ed. Robin-
:

CXf^: Psalt. impr.

[in AdlK: ^O^:].
Ac sone bodieque in silvis transjordanicis degunt , et eorun-
rhinocerotis qnideni causam pauci agere susccperuut
dem frequens est mentio in Arabum poetis (v. Schult.
(Ludolf bist. aeth. p, l35. Bruce ) : unicomis de quo quod hodie in SjTia
I. c. ). Neque d) bubalo obstat ,
Aelian. L. a. 16, 20: Xiyirui 6i xal ^wov iv Toiioig
eum nonnunquam douiari et aratro iungi docet Ed. Russel
dvui fiovoxiQCov, xul un^ uvtwv ovoftuLtadui y.UQTu-
(Naturgesch. v. Aleppo II,not. p.7) contra lob. XXXIX,
l^iovov *), y.ui ftfyc!}og fitv l'/itv 'Innov tov Ttlfiov , y.al
g. 10 multa enim in hoc genere pracstitit recentior aetas,
:

Xutfov y.ui hx/vjjv i/iiv t.ur!)^i]v, noSiuv Jf uQtnTu ti).ri/tvut

quae veteres fieri non possc existimaverunt.
xu\ tirut lo/.iaiov y.ut Toig fttv nodug udiuQ&Qtorovg ri y.ul
ift(fiQttg i).i(fuvTi avftnt(fvy.ivut, t/]v tii ovquv avog' fttaov ni53X1 m. pl. i. q. niyi excdsa, indc i) suhlimia,
di Twv otfQvtov t/tiv iftntcfvy.og xtQug , ov Ittov «XA« translate ardua Prov. XXIV, 7.
iXtyftovg i/ov Ttvug xai ftaXa uvTo(fvtig xal livui ftiluv 2) de re quadam pretiosa ab Aramaeis Tyrnm ad-
'')*' /P'J'"'< Ityttui St y.ul d^iTuvov tirut to xiQug iy.tivo. vecta Ez. XXVII, 16. lob. XXVIII, 18. Intpp. hebr.
addc Ctcsiani Ind. c. 26 , qui asinum Inciicum appeliat, (v. Parrbon ap. Rossium ad lob. I. c. , Kimchi al.)
et Plin. 8, 21 plures istam enim bestiam nequaquatn,
: coraiia riibra male , coraiia certe
intelligunt, nequc
nt post DufTonium pleriqne slatuerunt , fabulosam , sed quippe arbusculis similia non male conveniunt cum ,

licet raram , tamen in deserto Tibetano etiamnum super- etj'mo. Malim autem nigram speciem intelligere rubrae ,

stitem esse ilineratorum nonnullorum auctoritate nixi enim nomen esse videtur c;^;!: q. v. Bohlenii'6 ' * L. 7. .

affirmant (v. F. A. A. Meyer Versuch jj^j ^. j^^

vier- l834, II, p. 3iOj) et ipse coraiia intelligebat , st -^011.
fiissife Saugethier Reem q^^ .. Scbrift. Leipzig 1796. scr. ram;(c gratum, acceptum, sicut unio appellatur r, .la
J\oseu.v,. i.iorgenlana' il, 2G9 s,jq. Eiusd. Alterthumsk. iucunda.
IV, 2 p. 192). Sed faciamns hoc auimal et cxstitisse ,
3) n. pr. a) oppidi Giloaditidis Deut. IV, 43 (Sam.
et hodieque exsistere, V. T. locis id non aahibebis erat : nai-i). 3os. XX, 8. 1 Par. VI, 65, alibi nian , riJ2~\
enim unicorne et equo asinoque, non bovi, simile, prae- nci:'^ appollati, V. Qi-|. b) opp. Issacharitarum' 1 Par!
terea animal in India degens idque perrarum, quum contra VI, 58 , fortasse eiusdem, quod scribitur nsn Jos. XIX,
B.cm non possit non in Palacstina et regionibus huic finiti- 21 n«n^ XXI,
, 29.
mis frequens fuisse. Accedunt verba Ps. XXII, 22:
V3''-.? ^"^"1 '.-."^i"'^ quae i;'iicorni miuns conveniunt.
j
— vv ^-^4. (excelsum auslri) n. pr. oppidi Simeo-
nitaruuijos. XIX, 8, pro qno 2j: nia"! 1 Sam. XXX, 27.
3) E recentioribus Bochaiitus (Hieroz. II. p. 335 Lips.)
cnllato arab.
^^, quod dorcadem alham significat (v. '•^^^^^ raj. i„u3it. ^^^.^^^^^ ;. g. ^;^., co.»».o/»s esi,
conlrcmuit arab. ^j^,^ tremuit, max. do capite,
Zoheir. v. 3. mon. vet. Arabum p. 69. Niebubrii Arab.
,
U-^^j
praef. p. XXXVIII), antilopae speciem signiCcari existi- unde irNl de cacumine rei , velut mali , arboris , quippe
mat , eam lamen magnam quae gr. oor;et indomitam quod concussum contremiscat ( Maur. ad Ps. III, 4).
,
appellalur Oppian. Cyneg. II, 445. Assentiunt Rosenm. ffl^{T (pro irNi)
0'i\Nn (pro t'u;s- ) semel e.
pl.
in notis Minerus al. Sed praeferenda tamen 4) sen-
, sulT. l^uj.S^i Jes. XV, 2 capul. (Phoen. ir-i caput prin- ,
tentia Alb. Schnltensii ad lob. 1. c. , de Wettii ad Ps. ceps, quod prouunciatur rus maxinie in nomm. pr. pro- ,

) De boc vc. vide Pott etym. ForscbunKen T. I p. LXXXl. Respondet s.Tnscr. I.hajna,lhcnus i. e. rbinoceros vacca (libinocc-
ros-huh) a ihaJgas (d cerebrali, quod iu r Iransirc potest) rhinoceros et Jhvnus zend. dacim Aacca, et pr. rhinocerolem ftinrllam
sigoificat (rh. mas est: ekatringa-! i. e. unicornis). lude ortum pers. et arab. ^^.\i.^. Apud Aelian. 1. c. quidem xoeTofwvot
nou rhinocerota sipnificat, sed equum asinamque unicomem non dubium est
; at ,
quiu illins nomen ad boc auimal, quod et insum
nno cornu conspicuum eraf , translatum sit.
Xxx XXXX 2
 R. mi 1250 mXT
moutorioruin et urbium maritimarum velut Rusaddir •3i-\ , g. 4o et brevius ni3N u;i<-) Ex. VI, 25. Num. XXXII,
-li-N Ruspina riiD 'iZJI Ryssadium nTb "i'-! al. V. monu.
,
, 28. XXXVI, I. 1 Par. VIII, 6. i3. 28. IX, 9. 33. 34

Phoen. pag. 356. 42G. Arab. i^'j , unde denom. ^«vi, caput s. princeps familiae, patriarcha , syr. IZoio] t.Aj5.

caput, princeps fuit , aethiop. C7\fl J caput , amhar. (Ita non solum arab. ^j»\^^ sed etiam v_AJt, lb!i. nasut
^i^', iJ- et tituliis priucipum et proregum in Aetbiopia. et Jrons ad principem transfertur, veluti
quam formam
'i.}.^:>-
*^| v_jL)t
Chald. 1L'N~I , IL"''"! V. infra , ad accedit
cf.Cor. 9, 35. vit. Tim. 1, 3^4). ilJi<-ib M\-t prin- —
etiam nomen Rcsch litterae. Syr. ^.•.j' , sam. "^iTT'^ ceps i. e. victor factus est ( Herr v/erden ) 'JThren. I, 5.

et ^'^A)- Dicitur Deut. XXVIII, 44. lob. XXIX, 25 —

dx-i aiHN sede- :

de capile hominum et animalium Gen, III, l5.

1)
bam princeps i. e. in loco summo et primario. c) locus
XXVIII, 18. XL, 16. 20. XLVIII, i4. 17 et sexcen- summus, principalis. ^ii-\TZ ^T-p 2 Par. XIX, 11 sacerdos
ties. 'd ZNTPN n-13 caput alic. abscidit ( v. ms).
summus , pr. loci primarii' ( opp. M-iaari 's) et simpl,
tfNT ^'^n agitavit caput quod insultantium est et ia.\--|rj XXIV, 6; spec. urbs primaria.' jos. XI, lO. Jes.
(7ii/atQiy.('i.x(ov (v. S^a p. 865). \a><-i Nb: sustulit caput,
,

VH, 8; pi3-2-7 D-JN u;N-i. (Arab. jj..|^; de Mecca). —

vario sensu ( v. Nio: no. 1, b) lUNl D''"!!l extnlit caput ,
d) metaph. de eo quod summum principale et prae~
,

Ps. CX, 7 sq. genit. ext. caput alic. evexit eiim Ps.
,
stantissimam est. D->7:b3 "'irN-l praestantissima aromata
III, 4. RcJil, recidit aliquid in caput alic, ei rependitur Cant. IV, i4. Ezech. XXVII, 22. nnab u;\\-i summum
Ps. VII, IJ cf. Joel IV, 4. 's Oij-ia ]n,j dare ahquid gaudium Ps. CXXXVII 6. D-jO i-)'-in' UJN-i praestau- ,

(prave factum) in caput alic. i. e. ei rependere Ez. IX, tissima dona montium aeternorum Dcut. XXXIIJ, i5
10. XI, 21. XVI, 43. XVII, 19. XXII, 3i (syr. (parall. Ij^a). (Arabea eodem modo transferunt v_(uL
<-A..>ri^ tii^j BH. 221, 3). De aVs 'i;\Ni, quae vox
^JA summum
velut ,_sil\ frigus , i\.iJi >_aj! summa veha-
est conviciantium V. p. G85 A. Meton. a) de utio homine,
mentia). Inde
in numerandis hominibus , max. militibus , ut nV:.Vs q. v.
XII, 3) summa pr. nnmerns ntiirersus qui summus est,
1 Par. 23 V"'-^ ''?.'*1 "'ItP'^ J^-.^.' Iu^. V, 3o
, ,
: :

133 u;i<lb pro capite viri i. e. singulis viris. (Ita Arabes

cf. MijjJ '*°" ^ > •^^P '*°' -*• Spec. summa pecuniae
(arab. jUt ,j*(^ summa pecnniae, quae fenori collocatur,
max. in pecudibus numerandis. Abulph. hist. dyn. 53 de
nostr. das Capital). Lev. V, 24
eqais Salomonis J.a=- ^a ^j^. .._jjtj.5 »,] crant illi qua- V.3N-13 'ini< tjVdl id
:
:

dragies mille capita equorum pro equis , p. 54 : tuiic in

rcslituetsecundum summam. Ps. CXXXIX,' 1 7
tl^^^i(~\ quanla e'st copia eorum
^JO^ZV
CXIX, 160: ^-iST^uitJT .'
: m
sacrificia ohtalit ^X£ fjj^ v_aH ...jjXisCj iuL» centies et
Inde irj^ji N'£:, v. N-b: n6.' 3, c.
mille capita oviam pro oves^ p. 2l6: supellex eius
vi,cies Metaph lultiluo agmen max. militum lud. VII, 16.
culinaria capitihus iumentorum mille ducentis gestahatur. 20. IX, 34. 37. '43. 1 Sam. XI, ii. XIII, '7. , Par.
Sic hist. 'lim. 1, 20 ;cL-* (_«(, caper unus, ubi vide Man- XII, 23. Ps. CXL, 10. lob. I, 17.
gerum. Abnlf. A. V, 194. 280. In lingua Tatarica ita quod prius et antcrius est initium , principium,
4) ,

utuntur vo. ^jA^ capnt, v. description de toules les frons (Spitze). Qyn lliN-ia in fronte (acie) populi Deut.
peuples de la Russie 24. 202.
11, Lat. de homiuibus et XX, 9 , Qiijn u,\\n=' Jer. ixXI, 7 , D-r.N-i3 nini Mich.
pecudibus in capila in singulos Liv. ).
i. e. b) pro II, l3, ^'ria 1L\N-13 Am. VI, 7. Jes. II, 2: collocatus est
viia. Dan. I, 10. ^r^^irNns cum capitis i. e. vitae nostrae mons templi Q^~iT,T\ CS-ia in fronte moniium nii"3a?: N".2i:i
pcriculo1 Par. XII, 19 cf. v:t2 no. 2, b, et Ili«d. 4, et coUibus excelsior erit i. e. montium quasi priuceps et
162. 17, 242. coryphaeus erit (non: in cacumiue montium positus erit).
2) qnicquid summum est et svpremum. a) caput s. ?J-il ITNT initium viae , compitum Ez. XVI, 25. XXI,

cacumen montis Gen. VIII, 5. Ex. XVII, 9. 10. XIX, ai (pers. «. jM et sin. lu-ied viae caput, id.). aN'*1
20. Jes. XXX, 17. Am. I, 2 cet. , turris Gen. XI, 4, nil^in initium platearum , id. Thren. II, 19. Jes. 1,1,
columnarum Reg. VII, 19, solii regii ib. X, ig,
1 20. Inde explicandum C'"iL"N-| Wa-iN </uatluor inilia sc.
spicae lob. XXIV, 24, sceptri Esth. V, 2. 0:3313 irXI fluminum i. e. quaftuor lluniiua iu quai; aqna se dilfundit,

cacumen stellarum lob. XXII, 12 de coelo stellato. ibn-) quattuor brachia dicas Gen. II, 10. LXX. et Gr. Venet.
D"':73'ir N";i cacumen vallis pinguissimae i. e. valli p. imminens UQ/ai. Onk. )''-in: •'IC'''^. Similis ( non idem ) est nsua
Jes.'XXVllI, I. 4. nC7:n axi caput lecti Gen. XLVII, Latinorum ubi caput fluminis de origine s. fonte eiu»
,

3i est pars lecti ubi caput reponitnr, cf. nill'N-in.

, dicunt Virg. Ge. 4, 368. Liv. 37, 18, contra ab h. L
b) princeps -[lO^uWj civitatis. lud. X, 18: bbb dNlb rT'H'^ alienum quod iidem caput etiam de ostio fluvii usurpanf
,

nyV.') '3;.£'. XI, 8: -.rwNib i:b rjiTi. 9. i Sam. XV, 17: Caes. b. g. 4, 10. Non bene alii, ut Roscnm., qualtuor
nPN bN-lia^ 'L^3^ ltt<-|. Ps. XVin, 44: a^i.^ UJN-l pnVi- cnpila 'iwtcrprctantur (/ualluor Jiumina principalia sc. orbis
cep" popuhirum'. 2 Sani. XXIII, 8. 18. 1 Par. XI, 20. terrarum ( Luth. vier Hauptwasser ). n:s 115^<-1 Ps.
Jes.VII, 8. g. 3:ti 1U^<-i caput et cauda v. 3:t. \L-N-i , CXVIII, 22 gr. xiifaXtj t^? yioviuQ Mt. XXI, 42 kpis
m3N n^z Ex. VI,'i4. Num. V 11, 2. 1 Par. V, 'a'^. VII, extremus angularia (der die Spitze der Ecke bildet), i. q.
 R. ffiN-i 1251 Dji-i — ]iCN-)

l('5-o; Petr. II, 6, v. .-;\2;n-i. Eccl. III,

ttxgoym'tu~oc: i 18. Apoc. VI, i5. X, 11, JZqxa.1? principatDs, pri.Tiatus
I 1 : opera Dci >]10 1"1 wJ<TT3 ab initio uscjuc ail fincm,
cuucta a prirao usque postremuni. Saepe etiain ile — ep. lud. 6. 1 Mc. VIII, 16. Primus est «-liOji). Licet
tempore n:i'ri \tN-i initiuin amii £z. XL, i, D''<2;~n idNi proprla et nativa sit haec significatio tameu in recentiorc ,

primus muusium Kxod. XII, 2, f7;i:'rirt nncoxn u:i<T tantum llcbraismo ad exemplum Syrorum usitata est.
iiiitio (acc. ) vigiliae mediae lud. VII, ig. u;c<1»D inde D"':^"}*-! Di-^a principes sumuii Dan. X, i3. 1 Par. XVIII,
ab initio Jes. XL , ui. XLI , 26. XLVIII, 16 (s}r. 17 : rjV"3r! T-b D'':'!"^"". Fem. r;:'wN"1 in summo loco
(zu oberst). Esth. I, i4: !i:ii\\-) ^«nuiTt. Inde
«-•ijjj ^iD ab initio , denuo , noslr. da capo). Prov.
2) primus prior a) loco et ordiiic (der erste
,
=
VIII, 26 ban nilEy ti.Xl prima glcba orbis tcrrarum
:
vorderste). Gen. XXXII, 18. Iiide r;:'i;N"1 in primo
i. e. quae prima creata est.
loco et ordine (zu vorderst). Geu. XXXIII, 2. r;:'i:N"1Z
5) M\XT, semel discriminis causa iL-i^ Deut. XXXII, in fronte in prima acie ( LXX iv nQwioig) Jes. LX, 9.
,

32 (qnod ipsum in reliijuis quoque locis unus alterve codex — b) tempore, quod longe usitatissimum. ]riJN-i?l Clhrt
exhibet v. Mich. suppl. 2223: contra ccd. Sam. ctiam
, mensis piimus l^xod. XL, 2. 17. Esr. VI, ig. VII, 9
Deut. I. c. habet 'rN-i ) cst etiam planta quaedam venc-
, (ellipt. ']tu;N"i2 primo sc. mense Gen. Vill, i3. Num.
nifera Deut. XXIX, 17 cito crescens et pulchre florens
, IX, 5. Ez. XX'lX, 17. XLV, 18. 21), ivdN-^n ar dies
Hos. X, 4, saporis aniari Ps. LXIX, 22. Thren. III, 5, primus Ex. XII, l5. 16, Dtn lluiN-l primus hoino (v.
propterea saepe copulata cum absinthio Deut. XXIX, 17. pag. 24 B ) lob. XV, 7 , ]iu;N-]n '^{''aN patei- tuus prituus
Thren. Iil 19, eaque , si quid video, neque cicuta
, Jes. XLIII, 27. Plur. primi , priores , v. c. duo priore»
(Cels. hierobot. II, 46 sqq. ) , neque colocynthis ( Oed- (die beideu ersten) 2 Reg. I, i4. 2 Sam. XXI, 9: "«B-ie
uianni Samml. IV, p. 63), neque lolium ( Mich. 1. c), ^'^irN-ia T^i^i^ primis diebus messis. Opponitur u) se-
ped papnver , a capitibus dictum ( papaveris capita Liv. quentibus ordinalibus, ut altero, teitio, seplimo Gen.
1, 54). il"^^"! "^71 succus papuvcris venenosus opium Jer. , XXXII, i8. Ex. XII, i5. 16. Dan. VIII, 21. 2 Par.
VIII, i4. IX, i4. XXIII, i5. Inde CNi , \ai-i de quo- XXIX, 3. /?) opp. — ]TirNrT ) Exod. IV, 8.ulti.-iio
(

vis veneno Deut. XXXII, 32 , adeo serpentum ib. 33. ^innNi ')rdN'i (de Deo) Jes. XLIV,
primus et ultimus
lob. XX, 16. (Chald. ]iti ^ir;''"! venenum serpcntum 6. XLVllI, 12. —
y) opp. posteriori, v. c. maritus
Ps. LXIX, 22. Thien. III ig." Jer. VIII, i4 Targ.
',
prior (opp. posteriori) Deut. XXIV, 4, tempus prius
Idem valet CT ). (opp. posteriori) Jes. VIII, 23. Plur. res gestae priores
et posteriores ( die friihern und spatern Thateu ) 2 Par.
t3NT n. pr. gentis, v. hac rad. extr.
IX, 29. XVI, 11. XX, 34. d) saepe est pristinus, —
superior, prior opp. tempori praesenti ( das vorige
BNT paupcrlas , v. Tlin.
friihere). 71u;N->n rjb/jn rox prior, superior ( der vorige
IDNn chald. i. q. hebr. ICXT m. 1) caput. Dan. 11, Konig) Num. XXI, 26, et sic templum prius Esr. III,
32. 38. VII, g. 20. lUiNT 'Itn risiones capilis mei i. e. 12. Hagg. II, 3. g, dominium pristinum Mich. IV, 8,
cerebri mei phantasiae meae ibid. IV^, 2.- 7. 10. VII, reges priores Jer. XXXIV, 5, modns prior Gen. XL,
l5. — 2)
,

metaph. sumwa. ib. VII, 1 : J^~ia "liN-l summa i3. Plur. tabulae priores Exod. XXXIV, i praefecti ,

rerum. Plur. r'4''T'. ^^^ > ^> ^- ^^^- On^iTNT ( more priores s. superiores Nch. V, l5, beneficia priora Ps.
Hebraeo) Esr. V, 10. ( In Targg. ffii'^ ). LXXXIX, 5o cf. Jes. LXV, 7. D-:iL-N-) D"'a; dies prio-
res teinporaprioraDeut.lv, 32. X, 10. f:u;N"i D''^"'^:
,

nD^{"l (pcr SjTiasmnm pro r^u;'N-!) f. principium, prophetae snperiores Zach. I, 4. VII, 7. 12. Absol. c:"u;.'<"i
'
'
pl. Ez.XXXV^I, 11. '
maiores Lev. XXVI, 45. Deut. XIX, i4. Ps. LXXIX,

nDN"1 f. inilium, acies (Spltzc) , unde ^TiXTn ^^NM 8. (Arab. ^jJ^i Cor. 6, a5 et Jj^^S priores i. e. maio-
per appos. lapis qui acies (anguli) est Zach. IV^, 7 i. q.
T:zt TTNi , v. \L'Nt no. 4. Quaerunt utrum lapis angu- ,
res ,
patres). Jes. LXI, 4:
ruinae maio- C^iiN-) rj^iJai:;

laris supvemus inlelligendus sit an infimus, cui acdiC- ,

rum i. e. quEC inde ab aetate maiorum desertae iacuerunt.
cium snbstructum? Ego poslerius praefero i;am irN^l ,
Pl. fem. ni:'wN-jri priora i. e. res aiitehac gestae Jes.

h. 1. non ad locum supremum sed ad principem ct pri- XLIII, 18. XLVI, 9, it. prius praedictae XLII , 9.
Diarium refertur, a quo duae parietes proficiscuntur ( cf.
,

XLlil, g. XLVIII, 3. —
i) dicitur de tempore primo

i. e. statim secuturo , opp. tempoii dein futuro. ]r£N"i2

primo tempore, i. e. mox. Jocl II, 23. Vide inlia
"jlCStT ( more S}to pro ^id-Nl
quod exstat Jos, , rt:-i4<-)2 Zach. XII, 7.
XXI, 10. lob. XV, 7 Chelhibh et in cod. Sam. ubique), IVm. !ia'!L\XT A) adj. fem. prima, prior. Neutr.
semel pc^iT lob. VIII, 8 fem. niiN-l adj. (denom. a
' prius , superius ( das Friilicre) Jes. LXV, 18. Jerem.
tSN-l)
^ ^ XVI, 18,
1) pr. summiis (der oberste), princcps. ( Sjt. i~i-».j) B) adj. ]) in summo loco (zn oberst ) , v. masc.
summi magistratus, principes, die Oberen Luc. XVIII, no. 1. 2) in primo loco , in fronte , v. no. 2, a. 3) de
 R. ffix-i 1252 »3^x1 — nitiiwv-in

tempoie: primum (zuerst). Gea. XXXVIII, 28: nT proventas Prov. III, g, quae Jovae onTerebantur , inde
riliN-l Niiin. II, 9= ^^%''. MjiiN-l
N2:^. (lat. prinil). n'"'CJJ<'l '^Zlp oblatio primitiarum Lev. II, 12. Sed 'i
i^Reg. XVIII, 25 prius (friiher, das erste Mal) Dan.
;
Cl^as suht priraum primitiarum (das Erste von den
XI, 29. Ersllingen) Exod. XXIII, ig. XXXIV, 26. Ez. XLIV,
Cam praef. A) nj-i-Nna 1) de ordine et loco Jes. 3o. liN 't primitiae roboris (virilis) poet. de primo-
LX 9 V. (TliMn 110. 2, a.
,
—
tempore
: a) pri-
2) de : genito Gen. XLIX,,3. Deut. XXI, 17. Ps. LXXVIII, 5i.
mum (zaerst, zuvor), in hac locutione: facio primum CV , 36. i3'i':i 'i primitiae creationis eius (Dei), de
hoc, dein ilhid. 2 Sam. XX, 18. 1 Reg. XVII, i3. sapientia hj^postatica Prov. VIII, 22 ( cf. uQ/j) rijg y.Ttaiiog
Zach. XII, 7 : auxiliabilur ienioriis Juclae n^iUJN^IZ pri- Tou &10V Apoc. III, i4). Deut. XXXIII, "21 de Gado :
mum i. e. ante omnes alias res. b) ^nerst i. e. als dcr ib ^'nNI N"l'1 et elegit sibi primitias terrae sanctae , pri-
ersie , lat. primus. Num. X, l3. l4 riDirNna ISC"! ct : niam tcrrae sanctae partcm.
castra movcrunt primu Deut. XIII, 10. XVII, 7. 1 Reg.
ntJXnH (i. q. ii^N-iy quod ad capul est i. e. oppi-
XX, 17. 1 Par. XI, 6. Neh. VII, 5. c) prius, antehac,
dum ad caput inontis situm) Jos. XV, 44, contr. MUJ^nJS
tempore pristino (friiher, friiherhin). 2 Sam. VII, 10.
1 Par. IV, 21. 2 Par. XI, 8. XIV, 8. 9. Mich. I,'i3
1 Par. XVII, 9. Jes. I, 26. LII, 4. Jer. VII, 12.XXXIJI,
11. pr. 1) oppidi muniti in campestribus Judae, gr.
7. 11. Prov. XX, 2 1. Saepe respondet nostro das erste :
3IuQiad 2 Mc. XII, 35, BIuQTjau, MuQiaaa Jos. antiqa.
Mal, voriges Mal Gen. XIII, 4 (cf. XII, 8). Jos. VIII,
5. 6. lud. XX, 32. 1 Reg. XX, 9. 1 Par. XV, i3. — 8, 10 §. 1. 12, 8 §. 6. i3, 9 §. 1. 10 §. 2. i5 §. 4.
i4, I §. 4. 4 §. 4. 5 §. 3. i3 §. 9. b. j. 1 8 §. 4 ,

r;:"iN"133 sicut autehac Jes. 1 26, iirix^nZJib 1 Par. ,

(adde 1 Mc. V, 60 coll. Relandi Paiaest. p. 88g ). Teste
XV, 13' contr. ex rrjb ct ^iDuiN-ia.
Eusobio et Hieronymo ( Onom. v. TMaQtjaa) ruinae eius
B) JirirNns sicut prius Deut. IX, 18. Dan. XI, 29. monstrabantur ,,in secundo lapide EIeutheropr)leos " :

C) fi:-i;Nl'r i. q. l-irizJNia litt. c. prius, antchac Gen.

XXVIII, I9. l«d. XVIII, 29. ibiqne locorum ab austro oppidi Bet Gibrin (i. e.
l4- mill.

Plur. nijixn V. masc. 2, d. Eleutheropoleos) in loco editiore Ed. Robinson (Palae-

stina II, Cg3) veteris urbis parietinas invenit. Nomen
••SiDN"] f. rr— i. q. •ji\2JS<'i Jer. XXV, j.
dudum periisse ipsaque illa rudera vicinae Eleutheropoli
ri''lDJ{'1 semel rT'©n Deut. XI, 12 (ubi cod.
f. exstrucndae adhibitae esse videntur. Vid. Relandus et
Sam. plene rr^lDNl) 1) pr. summilns, concr. quod sum- Robinson 11, cc. —
2) viri 1 Par. II, 42.
mum est , metaph. prncstantissimum, D"';^'^ ^'iJN'^ un- ntDN"l53 (hanc formam pono coll. n. pr. nuJNI?^)
gueata praestantissima Am. VI, 6 ( cf. uQ/>] y).v/.un^iuT(ov
locus ad caput alic. ( cf niba^na ). Plur. (nominaenim
.

de melle Sir. XI, 3). tJiisH n''U;N'l praestantissima gen-

locorum Plurali numuro delectantur) id. adeoque poet.
tium, de Israele Am. VI, 1 de Amalecitis Num. XXIV, ,
de ipso capite. Jer. XIII, 18: r^lpi» fiS^^niuiN-iy Tii
20. 'jiTS •';3 n^^lziNI nobilissimi principes Ammonitarum ,
C~n"lJ<tn descendei capita vcstra i. e. de capitibus vestris
Dan. XI, 4il Cnnn '-<
praestantissimura eius quod Deo
devotum erat EnTina 'n id in quo
l Sam. XV, 21.
corona decoris vcstri, TT cstr. sq. acc. rei de qua ,

descenditur, ut NX^ , !lby. Rosenm. et Maurerus

summum robur eorum , int. arcus Jer. XLIX, 35. 'i dcsccndct cjuod i. e. ornatus
in capite vestro est
capitis
nasn summa sapientia Ps. CXI, lO. Prov. IV, 7, nsi '~\ vestri sc. corona gloriae vcstrae
sed ni^iJNiy (niUJN^ia) ,
,
Prov. 1,7. bn '<3"n n^':iN-| praestantissimum operum
ubique de loco dicitur, nusquam de re quae in loco esf.
Dei Job. XL, ig (de hippopotamo).
LXX. Vulg. Syr. de capitibus vestris , his vocalibus
2) principium, initium (cf. IIJN'^ 10.0. 4), SJT. (AaJ».j5j VniffiN/lJa, ut 1 Sam. XXVI, 12, quod non displicet.
Eccl. VII, 8 (opp. ^'''nni* finis), v. c. Prov. XVII,
litis
n |IJJ^"1!P pl. f. locus qui ad coput est,q. fTON^nn ,
i.
i4, imperii Jer. XXVl^ 1. XXVIII, i. XLIX , 34,
rTvlJN^na (cf. nib.l-lO ). Imitatur hoc denominativum Ver-
peccati Mich. I, i3 (de auctore peccati). insb7a73 't
balia a Pi. ductaut ni-i:3ia, quorum iionnuIJa etiam
,
primordium ( Nimrodi )
imjicriii. e. imperii recens
eius
Gen. X, 10.
conditi territorium. Absol. de primordio — locum designant, ut nib'i)3r: culinae. Maurerus (ad
Gen. XXVIII, 11) 73 ortum censet ex 'J73 praef. , ita ut
omnium rerum Gcn. I, 1 cf. iv ug/ji Joh. I, 1. Vulg. ,
niUiyflT: ortum sit ex nifflN-173, quod legitur I Sam.
in principio. (Gr. f^ uqx';? Hes. Theog. 45, lat. a
principio Cic. nat. deor. 1, 12).
XXVI, sed hoc ipsum diiferre videtur a rilZJN^nTa
12;
(vide mox). Ponitur in acc. adv. ad cnput alic. cuiri
3) tempus prius. H03. IX, lO: ut Jicus praccox in
sufl. i-^niuJN^nT: ad caput eius. 1 Reg. XIX, 6: n"m.
Jicu arbore nn^^iaN-ia in principio eius, quo tempore iucipit
fructus ferro, it. tempus priscum Jes. XLVI, 10 ( «pp. d''-;:;'! na^ i^TiVi-j^-iT:. 1 Sam. XXVI , 7: rrj^m in'''2n

^''"inN), it. status prior conditio prior lob. VIII, i-^ni-iTN^n^a "j^lNa. ii. 16, it. sub caput eius 1 XIX7
Sam'.
, 7. 16'."
xLii; 12. i3'. Gen. XXVIII, 11. 18. Sed 1 Sam. XXVI, 12:
4) concr. primum suo in genere
et cepit hastam b^lNttJ 'ni\SN-173 pr. a loco ad caput
primitiae. Saepe ,

de primitiis messis et frugum Lev. XXIII, 10. Deut. Sauli, nbi 73 non aliam qiiam rcmovendi vim habere vide-
XVIII, 4, fructuum XXVI, 10, lanae XVIII, 4, omnis tur, secus atque Comm. 11: "1^.^. ^'Srirt-nN N:"np
 II. :i"i 1:253 u::<-i

vnirNI?:. StatuenJuni igltur li. 1. Ti.JnI (ad formani J.c.): conlra forlasse non dcerunt, qui nobis relurten-
\-iVJ2 ) dictura esse pro "ir\i"NT3 ,
vol altcrum 72 cxcidisse tur etiam liosch Ezechielis ab illo non divursum cxisti-
^niNI'5 dictum esse pro ^nirti"i"273 (llitzi").
et Duo niantibus. Mirum enirn videri dicent, hunc populum
codd. de Rossii li. I. Labent Tiu;NTb lUJN , ut Couim. lu, ab Ezechiele scptinio ante Chr. seculo , et iterum a seculi
quod expressit Vulg. qui ad capul. deciini p. Chr. scriptoribus comrnemorari: ignorari autem
a cuuctis, qui inteiceduut , scriptoribus, llis ^ero cum
Bocharto (Phaleg III, i3) respondemus, manifuitum eius
vestigiimi superesse in 7i'oJ-alarris illius regionis populo, ,

ffi^JI n. pr. qnae Ezech.

gentis Scytbicac borealis ,
quem cum Alanis coniungit Pliriius N. II. 4, 12 Hamaxoltii :

XXXVIII, 2. 3. XXXIX, 1 cuni Tibarenis et Moschis, aut Aorsi alias Scylhue degrncrcs ct a servis orli
, aut ,

Pouti Euxini accolis, copulatur, hoc modo \l-J<t t<''"i33 :

Troglodylae , mox Alani et PihoxalanL ,, Roxalanoium

tSim -HIJTJ i. e. princeps llosorum , Moschorum el Tiba- enim nomen conflatum esse nemo non videt ex Pihos vcl
renorum , ut recte LXX. Sjmm. Theod. ( cf. Socr. h. Pihox et Alaiiis; tanquam ex utroquc niixtis ]io;iulis,
eccl. 7, 43): uQ/oyia 'Voig lUoau/ xui Qojit')., male quod vel ex situ patct. Nam inter Tariros et Alanos nredii
contra Targ. Ptsch. Aqu. Vulg., qui tbn-i appellative sunt Rhoxalaiii circa paludem Maeotidcm. Ptoleniaeus 3,
interpretantur princcps summus 31. et T.
: Addit Hiero- 5 y.at nQog oXrjv Trv nXtVQuv t/~? Mutm iiiog Tul,i'-/tg xul
:

nvmus iWc in Genesi nec in alio scripturue loco nec in Po)'S,o).uvoi , xul ivSoTiQcj TOVTCOv o'at ti/.tu'^6/itot y.ut ol
:

Josepho guidem f qui omnia Hcbraicarum (fort. hebraicc)

,

AXaivot (i:/XMj'ot) —xvO^at." Bochartus 1. c. p. i8g. —

gentium in primo Antiquitatum lihro exponit nomina, hanc De etymo vocabuli in tanta rei obscuritatc iiemo
origirre et
gcrilem poluimus invenire, Ex ijuo manifeslum csl Pihos facile quaeret non dispHcent tamcn qui u;j<i proprie
:

non gentem significare , sed caput. Sed fallitur ecclesiae Araxis fluminis iiomen fuisse censent, arab. ,«! Ji et <

doc'orum doctissimus. Populi enim 'Pwg, (/.») 1'"'^ (j«y! dicti (Boch. Mich., v. Hammcr) : non raro enim
dicli regiones Tauricas habitantis apud scriptores Byzan- fluviorum nomina piopria ad accolas translata sunt v. ,

tinos et Orientales haud infrequuns est niemoria. ,,Geor- Tp. [Pihoas fluvium Plin. 6, 4 huiirs loci non esse
gius monachus, seculi decimi scriplor, Toig Pwg describit putaverim). Ut autem haec satis probabilia siint , ita
ut i'i}iog ^y.i&txov uti'fiin6v jt y.ui uyQoty.ov ( v. Stritteri valde incerta videntur, quae praeterea couiectata suut,
inemoriae popiilornm ohm ad Danubium cet. habitantium
e scriptoribus Byzantinis T. II p. gS/), Simon logotbcta
eandem gentem atqne u;is-) ^j^^^ 'PcTig €sse i^J\ vl-^',
(ib. p. 958) iityog if 01 'Ptog ^y.id^iy.ijv mQi L-Jqxtcoov quornm Cor. 25, 4o. 5o, 12 una cum aliis gentihus emor-
TuiQOv xuTwxrifiivov uvriUfQOv Tt y.ui uyQiov. Zonaras tuis nientio fit adeoque Tiras Gen. X, 2 (v. ill. de
,

( ibid. ) ^yv&iy.ov Tiov thqI rov TuiQov

id^vog ot 'Piiig Hamraer Origines Russcs. St. Petershourg. 1827. 4.).
id-ytvv." Mich. suppl. p. 222-1. Adde Leonem Diac. 4,
6, Tzetzes chil. hist. XI, 3g3 Tuvqoi ioTi y.(u : —
yirog ^y.vd^t/.ov Inii d ii.dtj).ov tovto , auqtaTioov id/i~
'/.toau TaiQOvg Toig Pi~ig y.u}.iia9ut , cf. 396. E scripto- ^^1 1) multus faclus est Gen. VI, 1 , mvllus fuit
ribus Arabum popuhim ^j*». dictum ad littus A^'olgae 1 Sam. XXV, 10. Ps. III, 2. IV, 8. XXV, ig. XXXVIII,
(J0I) habitantem , numerosum et bellicosum, ethnicum, 20. LXIX, 5. CIV, 24. lob. XXXV, 6. Eccl. V, 10.
albi colorisceterum barbarnm
, et immundum, multis de- Jcs. XXII, 9. LIX, 12. LXVI, 16. Jer. V, 6. XIV, 7.
scribit Ibn Foszlan ( circa annum 921 p. Chr. apud laku- XLVI, 23. Exslat iii solo praet. pl. rizl (sing. habes
tum quem cdidit et eximio comraenfario illustravit ill. auctore Kimchio Jes. LIV, i3 : T\^'.'^ Cibir S"!! ) , semel in
,

Fraehx in hbro Ibn FoszIan's und anderer Araber Bc-

:
inf. a-i Gen. 1. c, reliquae formae formantur a rad. cognata
richt hber dic Russen Petersburg iSaS.
alterer Zeit. St.
na"!. (Arah. i_j magnus fuit , dominusfuit, sed etiam
4.). Eundem Clium Japheti facit Mirchond
( d'HerbeIot

bibl. orient. III, 7g4 , alii Turci filium i. e. e Turcis

) niultitudinis vis servata cst , in k_j. auxit, ^. multum,
oriundum ( FrSliii p. 27 sqq. ) et Bulgaris, Slavis, Turcis,
item Alanis et Georgianis finitimum faciunt (v. Entych. Kj. magna nuiltltudo , myrias, aeth.
^^f^fi J
expandit,
Ann. 1, 55 ed. Pococke. Abulph. dyn. p. io5. 106. i35.
4/4. 491. Ferdusi in Schachname ap. Frahn. p. 3g.
pr. amplnm fecit. Syr. et chald. Palp. »..3)05 pro «-SjCi

Masudi in v_«.5jCl _»^ T. I, 4i6 es vers. angl. Sprengeri.

magnificavit multitudinis potestate frequentant nai ).
: —
Practerea complures iuterpretes tum liebraei tum recen-
Assem. III, 1, p.354): et pontum Enxinum inde
bibl. tiorcs statuunt
, w. Jt ,^j mare Russorum dicfnm esse tradunt (Frlilin 2) verbum med. O ahl iaculandi significatn sive
p. 27 — 29. igS). Apud Tartaros vulgari appellaliono quod ahT idera sit quod
,

^773-1 sive ,
quod praestat,
,

a
etiam (_/..,? dicuntur , apud Josephum Gorionidem ( c. 1 )
sagittarura copia , cf. D"'^"';^"! , et KjLj, copia sagittarum
^Dll ad Cyrum fl. habitantes. Antiquam populi Piussici
racinoriam in his nemo nou facile aguoscct (cf. Leo Diac. Kam. Tria eius signiDcatns liudant cxempla , veri qui-
 R. 2Z1 t'J54 31

neqiie tamen cerla et necessaria, (der Blitze viel Blitze in Munge), qno de loco v. ad
(lein haud dissiniilia, ,

quuii. etiam vulgaris significatio aptam sententiam prae- rad. in Kal no. 2, Eccl. VI, 3 T<:\a "1)31 ^'''rfT 311 eisi :

beat. Unum est Gen. XLIX, sS rinnpia^T 5211 inin^-.l : mulli fuerint dies annorum eius. Saepe i. q. salis, saiis
Q,.^^ '^iya ubi auctore Kimchio vertunt: et exacerbant (est), suficit. Gen. XLV, 28. Ps. CXXIII, 3, max.
adversanlur ei sagittarii. Gr. Venet. in formula (cf. U^a ) nny 31 ohe 1 iam saiis! i. e. de-
eum iactlssaginis et

xafSa\ov. Idem fortasse voluerant vocalium auctores , siste! 2 Sam. XXIV, 16.' 1 Ileg. XIX, 4, plenius ?jb 31

discrirainis caussa scribentes 12T pro ^z~\. Sed fortasse Deut. III, 26, asb :ii Ezech. XLV, 9. Num. XVI 3 ,

tamen iusto plus parallelismo tribuerunt , nam haud peior desiste, desistite. Sq. inf. Deut. I, 6: n3ir D3.b 31 sntis
sententia est: exacerhant eum magno numero et adver-
et diu commorati estis, II, 3 , sq. 'JU Ez. XLIV, 6 D3^ 21 :

sanlur Crilici Samaritani in

ei sagitiarii. verbum im DS^^niSsin ~ iS^ dcsislite ab omnibus sceleribus vestris.
31-1 latere suspicati sunt , et propterea scripserunt 1 Heg. 'XII, 28. Ex. IX, 28. Etiam fem. rt21 saepe —
T,-[3i")i1 el contenderunt cum eo ,
quod et ipsum paral- ponitur adverbialiter pro multum , satis Ps. LXII, 3 el ,

lehsmo] perquam accommodatum est , et cum scriptura saepius st. cstr. nai LXV, 10. CXX, 6. CXXIII, 4,
Hebraea conciliari potest modo ,
scribas 13T1. — Alte-
CXXIX, 1. 2 Par. XXX, 18. (Saepe ita syr. A^L?
rum exemphim est Ps. XVill, i5: D^iiD-;]' T^in nb^p?

DHrfl Cp"!^!) "hi Kimchius

3"! mittit sagittas suas ei
dispergit eos , el fujgura iaculaiur et dissipat eos. 3"J
:
V. Agrell. suppl. p. 263, et arab. ^j^ v_j
^ j j *^^
(in aliis codd. 3"!) S vocaH ionga propter acc. distinct., multum, saepe , L*j. id.).
quod parallelismo omnino commendatur. Sed non niinus 2) magnus, amplus vastus ( cf. noXvQ ap. Passov.
,

licet interpretari et fulgura muha sc. mittit.

: 3"} ^'pTa
no. 1, b), de vasto spatio Gen. VII, 11. Esth. I, 20,
q. t^2-i tl'p."^3. 5 u' ^'-m ^^"^,'^^.' ^' t^"73. In tertio
i.
de longa via (noXXij vdog, cf. adeo fivQta xiXtvd-og Pind.
loco est 3-1 subst. ,
quod telum interpretantur omnes Isthm. 4, 2) 1 Reg. XIX, 7; de pugna et clade gravi
Verss. veteres. lob. XVI, i3: li^n "'r» ^30^ cingunt mc 2 Par. XIII, 17. Num. XI, 33, de peccato gravi Ps.
iela eius Dei ) , sed quidni retineas
(
cinguni me mulii :
XIX, i4, de Dei bcnignitate multiplici Ps. XXXI, 20,
eius i. e. agmina eius vel fortes , poientes eius i. q.
,
de attentione diuturna (cf. noDJj aiy^) Jes. XXI, 7:
I^n^ias? cui magis etiam convenit verbum 3SD. Tribus 3\rp 3";; 3irp 3'"ijprt'i , ubi 31 potest subst. esse (v. infra)
his^locis Kimchius adeo quartum addit ex rad. !12"^ Gen. ,
vel adj. propter einpliasin substantivo suo praemissum cf.
XXI, 20: rrijp n3T Tfl quae verha explicat ei factus :
D''-::' a^2l-b3 Ps. LXXXIX, 5i. Spec. a) i. q. polcna —
est inculaior sagiltarius coll. ntp M/jh Jer. IV, 29. Sed Ps;"XLVIII,'3. LXIII,
Plur. D'21 potentes
Jes. 1.
vide infra rad. n3"l. lob. XXXV, 9. Jes. LIII
b) mnior natu Gen. , 12.
Pu. (denom. a i-li^'^) part. in myriades aucius s. XXV, Plur. D^ai aetate provecti lob. XXXII, 9.
23.
mulliplicnius Ps. CXLIV, l3. c) subst. summus , praefectus i. q. ivl}, max. in sequiore
Ilebraismo , v. c. DTIS^ 31 praefectus satellitum 2 Reg.
HIT in Pansa 31 f. T\Z~\ pl. 'O^^l adj. l) multus,
»ive de una re continna (ubi sespondet gall. heaucoup de, XXV, 8 , ^''^''lO 31 praefectus eunuchorum Dan. I, 3.
angl. much) ut 31 3M7 aurum multum 1 Reg, X, 2. Ps.
,
TlV^n n-iq 31 praefectus palatii regii Eslh. I, 8. bsnrt 3-i
praefectus nautarum Jon. I, 6. d) magister, qui multum
XIX, 11, et similiter 3-1 Ni^pa multum pabuhim Gen.
valet in aliqua arte , arlis peritus Prov. XXVI, 10. Cf.
XXIV, 25 a-i :»-iT Deut. XXVIIl , 38 sive de col-
, ,
talmud. 31 doctor , doctriua praestans. (Phoen. 31
quae mullas partes (multa individua) conlinent
lectivis,
magnus, priuceps, dominus , v. monn. Phoen. p. 355,
( nbi respondetlat. et gall. numerosus iiombreux , angl. ,

adde ex mscr. nuperrimeAthenis reperta D:t3 31 dominus

many) , ut 3"i CS> populus multus i. e. numerosus Jos.
XVII, i4, 3-^ D-IN multi Lomines lob. XXXVI, 28 (h. mulorum i. e. mulio , institor mulornm cf. i-ti^i «.iii

I. 01 7io).).ol) , n2-| n"25> familia numerosa Gen. XXVI, equiso , fem. n31 princeps, domina, de deabus. Syr.
l4, 3-1 n:pa pecus nuufierosum Num. XXXII, 1, SlO
3->, 3311 Jos. XI, 4. Inde c. pl. ^'^l D';^ aquae multae i.si , j.C)i id. magnus, princeps, arab. i_>. dominns,
Num. XX, 1 ^'"Zl D''!:'' 1 , dies multi ,
longum tempus possessor). — Neutr. et subst. magnitudo, Ps. CXLV,
Gen. XXI, 34, D'3i d-Hy multi populi Ps. LXXXIX, 7. Jes. LXIII, 7.
5l , nizi ^''ttJa multae mulieres lud. VIII, 3o. Sq. De sagittae significatu ,
qui huic vc. tribuitur, v.
genit. r!::i3n 3- multae (magnae) prudentiae homo Prov. ad rad. in Kal no. 2.
XIV, 2g , bi:3 nai multos liberos habens 1 Sam. II, 5,
n^ii^iN nsl Jer. LI, i3, c. Jod parag. D5' 'nai fre- nn eraphat. N31, fem. emph. Nr31 Dan. IV, 27 pl.
quens populo (civitas) Thren. I, 1. Saepe neutralitcr (forma dupl.) ']i3l31 f. p"l31 emph. Nn— chald.
ponitur pro multum. Exod. XIX, 21 3l i:737: bC3 qucd :
adj. mngiius, (S^-r. «^i id. pl. ^*liio5 pro ,_»;ii.C>i
1)
latine quidem redditur : caduni ex iis multi, sed proprie
est: es liiUt vnn
Mannschaft ). 1 Sam. XIV,
ilinen viel (
quanquam ctiam, sed raro tamen, sing. «J^ioi et pl. ^*^'
6. Gen. XXXIII, g inde adv. adeoque c. subst. plur.
, , iiiusu sunt V. Schaaf. p. 5^8). 31 Tjba Dan. II, 10,
(sicut DSa ) Ps. XV7II l5: 31 O-iplS fulmina multa , 31 Nabs n, 3i , 3-1 110 ib. 35 , 31 PiiNib. , N21 Na"
 R. am 1255 n'-^ — np_:D2-i

nnn. VII,"2. Plnr. II, 48. 111,33. VII, 3 gqq. b'~^_ D? '-) Ps. III, 7, tzinp S d<j angelis Deut. XXXIII, 2.

]2-\3n magna grandia loqui i. e. veiba impiu iaclaic

k.
( Iii recentiore Hebraismo responJet is-. Arab. io .

Dah. Vll, 8. ao, v. "ma no. 4. Adde Obad. ij Targ.

a) subst. piae/eetus, princeps v. c. NTIIt: a"! Dan. 11, myriaa, raagna muJtitudo, hjj. et iu , decem millia
i4, T^iiO 3T ib. 48, Nj;:L:nn 3-5 IV) 6!
dracbmaium, -i^ mille homines, aethiop. Z,[\f'^',
3"i , etiam plene aSn lob.
in recentioribu« libris
XXXV, 9. Eslh. X, 3, sq. Makk. -3-3, c. suff. Cz-i myriades. Sinenses ftvnlwg dicunt de multis omnibus et ,

Hos. IV, 7 m. muhiludo, copia sq. plur. C':2i 3h Lev. , ita ut pluralem mullitudinis designet, v. c. wdn min
XXV, 16, DTiaT 31 Jes. I, 11 , et (pro natura subsfan- decies roille popull i. e. populi quorum multi sunt). ,

tivorum v. 3n' no. 1 ) sq. sing. uilTn"! ]5"J 31 Gen.

,

XXVII, 28, n"iry 3^ (gr. noAi? nXoiJoi) Ps. XLIX, n^D"! unde pl. ]33-) myriatle» Dan.
chald. id. ,

7, ''^^^ 3T Jes' XXXVII, 24, saepe etiam, ubi lat. VII, 10 Keri in Chethibh est liS-n, v. ir-i.
, In Targg.
magniludinem dixeris v. c. rr^rn -3T Eccl. I, 8 , 3n , utraque forma usitata est, v. Buxt. p. 2180.
Oiir (gr. noXV; ildaiftovm) Ps'. VII, 11. LXXII, XXX
niS"! f. pl. jHfpioi, decies mille. Neh. VII, 71:
7, inb 3T Jes. LXIII, I ri"iiri 3-1 lcngitudo viae Jos.,

IX. l3. 3^; adv. multuni (inMenge). 1 Par. XII, 4o :

nizl T\li vicies mille. Saepius n littera abiecta ( cf. ter-
minationem syr. uproiit, ^2 j chald. et arab. pro rr^
aib ]i<::i •^ifz. XXII, 3: 3n"r -n?* *''• *• ^"'H^ ''^?-
3^;. Gen. XLVIII, 16: 3~ir «l^l. et augeaniur multum, p. 175 A)
valde. Saepe additur comparatio magnam copiam indi-
'iSn (sjr. Qo5) id. '13-1 D->:>:2-17N. iPar.XXIX, 7.
cans, velut Deut. I, io:3hb D^72"aJn "'33133 £3:71. X, 22.
XXVIII, 6a. Jos. XI, 4: c''rt nc-i Vy Ti;N Virs 3i D? D"iN 12-; "-•b:!; C-ru; Jon. IV, 11, et addito n (gr. §. 23,

anV. 1 Sam. XIII, 5. 2 Sam. XVlI," ii."lud. VI," 5: 2 not. 3 ) N12"1. Ni2-| 5S-1X quaJragies mille Esr. II,
a^b M^'^» ''"3 "N2. —
3S"2 prae niultitudine , saepe in 64. Neh. VII, 66. «12-1 T-i; Neh. VII, 72. A ni^-i —
huiusmodi locutionibns Gen. XVI, 10 3ha "lEC N^. formatus est dual. D^jniz-i (cf. 3-;ninip) duae myriades
XXXII, i3. 1 Rfg. VIII, 5: 3nx! iM"; tib. 'Poet.
:

— Ps. LXVIII, 18, a Ni2-) novus plurahs nixsn myria-

3n fere omnem multitudinem designat et vii: differt a bb, des Dan. XI, 12, mNri Esr. 11, 6g. Est vox recen-
velut lob. IV, l4 TTICr; rn^lBi:? 3~l et tcrrefecit multi-
: tioris Hebraismi ( v. chald. ) de qua equidem slatuo, ,

iudinem ossium meorum 1. e. ossa mea quotquot sunt. primariam formam esse ni2-i Neh. Vll, 71 eamque pln-
XXXIII, 21 cf. Jer. XXIII, 9 et Schult. ad lob. 1. c. — raltm ( ut ;<r(;('&i ) pariter atque i2n , Ni^-i cf. ni2n "'ra;
Plur. cstr. '3-1 Hos. VIII, 12 Keri. Comm. 7 1 el Ni21 Vi" 72, ubi numerale pluralem flagl-
tat et sic iii Nizn j^-l^f. His non obstat pl. niNS-i
nS"! 1) adj. fem. multa, magna , v. masc. 3"'. — ,

myriades a ribbo quod nomlnis pluralis speciem emiserat

,

2) sabst. metropolis , caput regni , syr. [Ld") (v. Cast. cf. Lgb. p. 54 1. 61 3.

ed. Wich. p. 843 ) inde n. pr. a) nietropoleos Ammo-

,
iS'^ chald. id. Dan. VII, 10: ]-3-< is-i myrias
nitarum Jos. XIII, 25. 2 Sam. XI, 1. XII, 27. 1 Par.
myriadum , Keri ]33-! . In Targg. ntraque forma reperi-
XX, 1. Jer. XLIX, 3 (non Ps. CX, 6 ) plene '.-3 nrn ,

X^iy Deut. III , 11, qnae gr. '^Fa,iu&c''.nura Poiyb. 5, tur , syr. vj^^'«
7 §. 4. Stepb. B3'z. L. v. et a Ptolemaeo Philadelpho
(v.' Steph. B. l. c. ) Philailelphia appellata est quo
ri''!!'^
~ (multitudo) n. pr. oppidi Issacharitarnm Jos.
,
XIX, 20!
nomine a scriptoribus graecis et romanis (Jos. b. j. 1 ,

6 §. 3. Ptolcm. .5, i5. Plin. 5, i6) et in nummis C 3 On

m. pluvioe , vc. poet. , a guttarum mnl-
(v. Eckhel d. n. III, 35 1. Mionnet V, 33o) memo- titudine '(cf.^n^-^N) Deut. XXXII, 2. Ps. LXV, 11.

ratur apud Arabes tamen vetus nomen .,U!c servatum

:
LXXII, 6. Mich! "V, 6. Jer. III, 3. XIV, 22. Arab.
est etdenuo emersit (Abnlf. SjTia p. gi Kohl.), et idem wo. aqna copiosa.
hodieque gerunt parietinae urbis haud exiguae quas de- ,

scripsernnt Seetzenins ( v. Zach monatl. Correspondenz (— ;— Jcliald. tantnm pl. mognates,principes.T)au, IV,
XVIII p. 429) et accuratius Burckhardtus itin. Syriae 33. V, 1'
—
3. 9. 10. 23. VI, 18. In 'Pargg. saepe. Sjt.
—
,

p. 612 618 ed. germ. cf. 10G2. b) oppidi tribus Judae

Jos. XV, 60.

I—— "• ducis mililuni Sanheribi 2 Beg.

I I f. myrias, decem millia Lev. XXVI, 8. Deut. •^jr.''^-;'! V'-
XVIIl, i7'.ig.26.28. 3'. XIX, 4. 8. Jes. XXXVl, 2. 4.
XXXII, lud. XX, 10, saepe pro numero n.aximo
3o.
12. i3. 22. XXX\"n, 4. 8. Linguae Aramaeae formam
Cant. V, 10. Ps. XCI, 7. Ez. XVI, 7 r!33- "trN Gun. ,

XXIV, 60. Plnr. nS^^-i myriades 1 Sam.Xlil.S", cstr. redolet, in qua i.£i* «.^i est princeps pocillatorum i. q.
ni33"|i et ni33-i v. c. ^•i!:» ^133-) Deut. XXXlll, 17, O^^jrirJifT i'i3 : videtur autem nomen mnneris fuisse ,
quo
Yyy yyyy
 R. Dnn, nnn, nan 1256 nyD-Ti — n3"",

in aula fungebatur homo cf. Oi-ia 51 2 Reg. XVIII, 17. nis sagittarius et ita quoque Onk. Saad. sed Kimchius :
(

Jer. XXXIX, 3, et m
,

ST Jer.'l. c. Lulh. plerisque factus est iaculator sagittarius

,

, v. ad 331
no. 2). —
locis : der ErzschenJie. b) magmis fuit Gen. XLIIl, 34, it. potcns fuit lob.
XXXIII, 12. (Chald. na-l magnus fuit, V. infra. Syr.
QynT^ (cuius populus Tnultus est) n. pr. daorum
Horum unus erat 1) filius Nebat, fo5 crevit multitudine et magnituJine, Pa.educavit, aluit,
regum regni Israel.
Ephrainiita, qui imperante Salomone praefectus mercena- cf. t.lDjj magnus fuit , Aph. magni fecit).
riorum, hoc rege mortuo a civibus ex Aegypto, quam fuga
petierat revocatus decem tribuum imperium adeptus est
,
Pi. naT
muhiplicavit , auar-il c. acc. lud. IX, 29
l)

(1 Reg. XI, 26 sqq. XII XIV, 20), in quo expul- — (nbi nai uvofwloig pro nal , quod in nonnullis codd.
sis Levitis vitulorum cultum institnit. Hic autem est est). Absol. multum fecit , i. e. multa comparavit , ac-
quem sacri scriptores Jaroheami peccalum s. peccata ib. quisivit sibi (cf. na-in no. 1, a, n'i;s no. 2, d). Ps.

XIV, 16. XV, 3o. XVI, 3i. 2 Reg. X, 3i , vias Jaro- XLIV, On^^T^noa n""ai ^ib non muhum accfuisivisli
l3 :

heami i Reg. XVI, 26 appellant. Imperiura gessit per venditione eorum, h. e. parvo pretio eos vendidisti vel ,

22 annos (976 —
954 a. Chr. ) , gens eius ( Dya~i' rr^a non auxisti 8c. opes tuas (cf. Prov. XXII, 16) cet. —
1 Reg. XV, 29) Clio eius Nadabo occiso exstincta est. — 2) educavit Ez. XIX, 2. Thren. II, 22. (Syr. «-»^'
Alter 2) Jarobeamus (II), Clius Joasi , aequalis Usiae
regis , Hoseae prophetarum ( Hos. I, 1. Am.
Amosi et arab. ^^. id. U^oi educatio).
VII, 9 11) 825 — —
784 a. Chr, aReg. XIII, i3. XIV,
,

23 —
29. —
hXX/IiQofioufi ct^^Pojiou/.i, Vu\g. Jeroboa^ Hiph. n3"!n fut. na'^"' apoc. et conv. a'1'' , ^'i»!,
mus et Roboamus. imp. apoc. l^Tin inf. absol. nain ( quam formam verbo
,

finito addunt emphatice) Gen. Ill, 16. XVI, 10. XXII,

17, et na^^n ( quae forma adverbialiter ponitnr) cstr.
)2^ r i. q. lET siravit lectum. Prov. VII, 16, ftia^^n 1) muhum fccit , muhiphcavit , auj"j/ aliquld sq. ,

LXX. TtTuy.u. Aqu. Theod. niQiiaTQWcsu. Targ. Pesch. acc. Gen. III, 16 rftaSS' n2"nN muhas faciam molcstias
:

id. (Talmud. nan pavimentuni, v. Buxt. ). luas. XVI, 10: rji^-ii-nN n3TN nain. XXVI, 4. 24.

II) i. q. iij. vinxit , ligavit. Inde Ex. VII, 3. Deut.' l, lo.' VII, 'i3. XIII, 18. XXX, 5.
lud. XVI, 24. 2 Par. XXXIII, 23. Neh. IX, 23. Je».
T^n"! m. coUare Gen. XLI, 42. Ez. XVI, 11.
IX, 2. XXIII, 16. Jer. XLVI, 11. Ezech. XXVIII, 5.
D^^^^DTH (sine Dag. I. in Betb, in nonnullis d"'"^"!?^ ;
Hos. VIII, 11. i4. XII, 11 al. , raro sq. b Hos. X, 1.
cf. C^a")!::)' strogulae , tapeles, quibus lecti sternuntur Sq. gerundio verbi saepc exprimit adv. muhum , v. c.
Prov. VII, 16 (c. adj. fem., proinde a sing. !na-iy). bbxV nann multum comedit 2 Sam. XVIII, 8, l^iZ^yn
XXXI, 22. bVbnnb multum precatus est 1 Sam. I, 12, a-^lDnb nann
lEN mnltum ( saepe ) remisit iram suam Ps. LXXVIII,
38? 2 Reg. XXI, 6. 2 Par. XXXVI, i4. Esr. X, i3.
pl. fut. apoc. et imp. Jes. LV, 7 it. nimis Ex. XXXVl, 5 et sic sq. verbo
J")^^ rilnn ns-i-; a"j'^ ^y^ , , ,

—
finito 1 Sam. II 3 ^na^in la-in bN. Ps. LI, 4.
, :

na-) pl. nS-j, inf. nia-i Ex.XI, 9. Prov. XXIX, 2. i6,part.

Praeterea ponitur a) c. acc. rei et dat. pers. muhum dedit
r^a"i Gen. XXI, 20 i'. q. na~l (quod minus frequens , et
alicui, Hos. II, 10: rrb Ti^^a^in f|D!3, omisso dat. Exod.
in solo praet. et inf. usitatum )
XXX, i5 (opp. B-iycn parum dedit ib.). Sed ib na-^n S
a) muhus -factus est ; multiplicatus,
1) ouctus est.
muhipUcavit sibi aliquid i. e. comparavit sibi mul-
reflex.
Gen. 22. VII, 17. 18. Ex. I, 10. 12.20. Deut.VIII,
I,
tum Deut. XVII, 16. 17, insumsit multum rei Jer. II,
1. Esr. IX, 6 al. Saepe copulatur cum !ti5, v. c. Gen.
22. — b) c. acc. 7nuhum habuit ( v. gr. §. 52, 2). l.ev,
1,22: !ia-11 1"1B fecundi estote et multiplicaminor. 28. XI, 42 : Cban na-173 muhos pedes habens. lob. XXIX,
Vill, 17. 'IX, 1. 7. XXXV, 27. Jer. III,
11. XLVII, ]8 : D''?3"' na^N bina inslar arenae muhae erunt dies meae.
16. XXIII, 3. Ez. XXXVI, 11. Sq. dat. Deut. VIII, Nah. III, 16. i Par.VII, 4 : nam rnuhas muUcres habebanl et
l3: rj^i-nsn^ Sntl SIOS argentum et aurum augeatur Uberos. VIII, 4o. omisso acc. IV, 27 :i3"in Nb
XXIII, 1,
tibi. Prov. IV, 10. — b) mullus, numerosus fuit. 1 Par. n"!'!"'" ''la nj> (sc. D"':^ ) muhiludine Uhcrorum non aequa-
1 :

V, 9. 23. Ps. XVI, 4. CXXXIX, 18. Dicnnt etiam bant Judaeos. c) sq. b^ —
muh um imposuit &\ic}i\ , pro ,

muhn longa) fuit via {noX\i] odog , v. a"! no. 2,

(i. e. pleniore bs' Difcb na^n Gen. XXXIV, 12.
eta-i) Dout. XIV, 24. XIX, 6, muhae fuerunt opes
Ps. XLIX, 17, muha (magna) fuit sapientia 1 Rcg. 2) mngnum fecit 1 Par. IV, 10. Ps. XVIII, 36.
V, 10. lob. XXXIV , 37 : grandia facit vcrba in Deum i. e.
impia verba iactat.
2) a) magnus, maior faclus est , crevit Deut. XXX,
16, iude adolevii lob. XXVII, i4. XXXIX, 4. Ezcch. Inf. absol. nz-in (raro nia-in Am. IV, 9. Prov.
XVI, 7. Gen. XXI, 20: risp nah ''n"'l et factus est, XXV, 27) muhum facicndo , ubique adv. 1) muhum ( ut
qj^vr- adolevissel , sagillarius. Vulg. factusque est inve- au-^n bene, cf. aethiop. fl A"11*H'^ I multiplicando.
 R. na-], ^3"], by-) 1257 nn-i Van

ndv. nniltum mullis). Copulatur a) euin verbo

, , v. c. iectis avolant
(b'Dn). igiliir quae secnndum ^rlch ,

n:">n na" sorvivlt iiHiliuin s. siiulici.si; Wvg. X, iS, -i locuin occupat, strictiori sensu locustam in si'cuiido
TKn ns-iM "Jd inultuin pi-ccavil i Sam. XXVJ, 21. Eccl. liunim transfigurationum stadio quod inter brucluiin et
VII, 17. —
b) c. subst. c-oque plurali v. c. D^Ta^ , atlelabum est , indicare videtur. His aufem non obstat,
,

na-irt verba multa Eccl. V, 6, n2-;rt ^''^Bp XIJ, lai quodLev, 1. c. additiir ^"'JDb hoc enim loco arbcli ampliori :

1 Ueg. X, 1 1 et sing. inaxime collectivo. 2 Sani. XII,

,
significalione plures species comprehendere videtur.
2 : n«a M3~!!i ij~3i ]N^- VIII, 8 : nN?3 fis"!!! niJ.;n3 /'cr-

miihum' acris. 2 1'ar. XXXII, 27 : 'nz-^'ll -\W- XIV, 12, • 13 jO f. 1) muhiplicalio , amplijicalio. Jes. IX, 6
adde Gen. XLI, '19 : -iHiz r.zpn t>11 "nns n=- rniocli- Keri: rr^iU^Sn nanKb ut arr.phjicclur impcrium. 2) mul-
calum cst Gen. XV, l 1N:3 i^2"ir; ':j-!rb'm<-ic« tua erit
:
tilmlo. Jes! XXXIII , 23: nana bbia muhum praedae,
permultum i. e. permagna. Raro substantivo praemiltitur q. d. ahb bbiij.

£cci. I, 16, ab co separatur , ut ,I's. CXXXI, 7: na-}~

nnc 'Mzy multa salus apud eum. c) absol. 2 Sain. — nj^lU f. amplitudo, concr. ampla Ez. XXIII, 32.
I, 4': Dyri ]y2 b^2 nsin muhi ceciclemnt e populo ( cf.

11. —
C»a). 2 Par. XXV, 9. Eccl. V, naltlb id. 2 Par.
rr^ana f. i) muhiludo, populi 2 Par. XXX, 18,
XVi, 8. Neh. V, 8. 2) nimis Eccl, vil,"i6. — saplentiacIX, 6. Cum snff. Cni2173 muhiludo i. e.
maxima pars corum l Par. XII, 2g. 2) incrcmenlum, —
n3"l cbald. magnus factus est , crevit (arbor) Dan. soboles iamiliae Sam. II, 3.'^. Inde 3) fcnus , usura
1

IV, 8. 19. In Targg. pro hebr. Ha nK^. q. d. summae capitalis incrementum (das Kind des Kapi-
,
tals) Lev. XXV, 3/ ubi cod. Sam. r''2-in.
,
(Sic gr.
Pa. magnumjecii, cvexif aliqnem Dan. II, 48.
toy.og a rlxTio, \&\.. Jenus a feo i. e. fero pario unde ,
,

fetus femina
, fecundus. Varro ap. Gellium 18, l3:
,

13n
chald. emphat. Nn?5"5 f. magniiudo , magnifi- fenus autem dictum a fetu et quasi a fetura quadam pecu-
centia Dan. IV, 19, 33. V,' liJ. VII, 27. In Targg.
sexcenties. niae parientis atqae increscentis. Arab. Lj . , jUj, fenus,

''31 l"2"i) in cod. Sam. reperitur Deut. XXXIII, usnra lI. IV. feneravit
, syr. «-»S' , Ui.»S'. Eandem ,

a5 , ubi pro ^N21 est ^"'a-l magnijiccntia tua. Est idem

vim habent verba cognata ^j. ^f)/{\|| lucratus est.
quod chald. :i2-) et sam. ptTTS'^) jAlTTS'^ in carmm.
Sam. I, j. 11.' 2, G. IV. fenori coUocavit pecuniam, .^Qfll I lucrum, fenus.
L^t Semitae et Graeci , ita etiam Sinenses dicunt tsian-
' amuhiiuiine dicta, ut recte
'"• locusta, dsce pecuniae Clius , et ellipt. dsee Clius ,
pro feuore).
'"H .' -
observaut Aben Esra et Kimchi. Innumera enim sunt
locustaium examina. lud. VI, 5 a^b nziN "'-3 ^NIni. :
mSiri f. sololes, proles. Num. XXXII, l4: mz-\p_
VII, 12. Jer. XLVI, 23: riZ-^NU :i3-i •'3. Ps. CV, 34.
Nah. III, i5. 17. Judith II, 20 fcf. proverbium Arabum
LlXJuS (jl/o opes s. pecudes ut locustae).
rr^Snn f. Jenus, usura (Zins) Lev. XX\^ 36.
Generale et
Prov. XXvill, 8. Ez. XVIII, 8. i3. 17. XXII, 12.
usitatissimum locustae nomen fuisse videtur, bestiolae sal-
Copulatur aliquoties cum ^T^i ut nostr. TFucher und
tatiicis (lob. XXXIX
frugibus perniciosissimae
, 20),
Zins ifa quidem ut ?J\r; maiorem etiam invidiam habere
,

38. Ps. LXXVIII, 46): XXVIII, ,

(Ex. X, 4 sqq. Deut.
videatur (v. h. v. ). Sunt Ilebraei interpretes qui 'n
sed arctiori significatu de certa quadam locustae specie ,

usuram interprctentur , ?J-i"1 (pr. morsum ) id qnod fene-

dictum est, ut Lev.XI, 22, ubi quattuor recensentur locu-
ratores sordidi a pecuniae mutuum dandae et olim resti-
starum 'specics esu idoneae : ^ir;:--?:; nr-^N^ , 'b Ci'bsn,
tuendae sumina statim ab initio detrahunt et qs. prac-
"b b;i-\nn, 'b ainr;. 2 Par. VI, 28: 'b^cm rta-iN',' Ps.
mordeni. Sed haec nostri aevi tocullionum artificia esse
LXXVIII, 46 et Joel 1,4, obi quattuor locustae species
videntur veteribus vix cognita.
agmm deiuceps vastantes se excipiunt hoc ordine CTa, :

^''Cn pb"' , TtZ^H,

,
Ex hoc ipso autem Joco colligere licet
(v. Crednerum ad h. 1. ) , quattuor his vocibus non diver-
sas locustarum species intelligi, sed varias vulgaris locustac
71 Jl commiscuit , versavii (
panem similamquc in

grylli gregarii ) fonnas, quas unam post alteram papilio- oleo , tantum in Part. Hoph. n33-)p Lev. VI, l4. VII,
(
nis instar induit. Etenim verno teinpore ex ovis erumpnnt 12. 1 Par. XXIII, 29. LXX. qvoav. Arab. ij5o. com-
bruchi (prob. DT3 ) erucis similes , voracissimi , alis et
,
miscnit, miscendo paravit cibum ulSUj. et aXaj. dictum).
genitalibus cxternis carentes. Dum adolescunt , qualer
cutemexuunt: quod ubi bis fecerunt , alae comparent et
genitalia externa , illae tamen vaginis corneis horridisque
^in^ rad. inasit. arab. Jo. multus , fertilis fuit.
obvolutae , quarum ope subsilire , neque tamen volare
possunt (pb^ attelabus), donec denique vaginis illis ab- abundavit. Inde
Yyy yyyy 2
 R. b2i, ?n-i 1258 n?3T — :p2i

nVm (fertilitas) n. pr. oppidi ad terminum Palae- gestum homines stantes vix efliciant. Sed dudum obser-
stinae septentrionalem in agro Hamathensi , quod Baby- vaverat Simonis, ^3-1« dici a cubando ,,quia quaclrata
lonii et irruentes et abeuntes transire solebant. Vcstigia firmiter cubent ,
quum rotunda confra circumvolvantur ",
eius prius iucognifa mihi reperisse videor in oppido Piebla in quo forlasse veri vestigia latent. Quid si hoc fere modo
octo milliaria ab austro Hamathae ad Orontem sito cuius , rem informaveris? Verbo y3T
tibi quod idem est atque ,

mentionem facit BucKiJfGHAM (Travels among the Arab. »31 , Hebraei utuntur in opere latericio faciendo de late-
tribes. London i825. 4. p. 48i ). Num. XXXIV, ii. ribus Aisponendis et in calce s. cemento reponendis Jes.
2 Reg. XXHI, 33. XXV, 6, Jer. XXXIX, 5. LII, lo. LIV, 1 1 *), unde suspicari possis 1"3-| , »3-1 , J^a-iN dictum
Intcrpretes Hebraei et Hieronymus ( Onom. v. Reblatha
esse laterem quadratum i.iq. n:3b cf. iCxAj, lapis qua>-
et ad Ezech. XLVII ) Daphnen Antiochiae iutelligebaut. ,

Male , nt duduni recte observavit Cellarius , v. etiam

dratus, pariter atque xvfiog , cuhus est a cubando, et contra
Mich. suppl. p. 2229. iessera i. e. later quadratus a numero quaternario. For-
tasse etiam ya-lsM n""1p proprie erat oppidum latericium
cf.iain l^p '^^'jn l^p. A figura quadrata lateris aufem
»

I, ^^l^n *) ^" ^* V-^'' cuhuit, S et y permutatis, nnmerus quaternarius dici poterat). Cum femininis
nlv: y^nx Gen. XXIII, 16, ninil J^a-^Ji Jerem.
V. "31. (Cbald. S}T. sam. id. ). — 2) concubuil cum XLIX 3B , numerali postposito (in recentiore He-
, et
aliquo , sq. acc. de coitu Lev. XVIII, 23. cum bestiis
braismo), s2"in D'1J' Jos. XIX, 7. Cum masc.
v. c.
XX, 16 (nbi rtya-i pro ni-a-) XVIII, 23). est(Sic
CDby W=-)N Gen.'XIV,'9, Q-^lZJN-; 't» Ind. IX, 34,
chald. et talmud. saepe de coitu bestiarum max. eo, qui ,
cstr. bri"' nya-iN lud. XI, 4o. Absol. n5'2-iN quat-
praeter naturam fit v. c. equorum cum asinis v. Buxt.
Arab. «.j. IV. multum coivit vir, prolem
,
tuor (res') PVov." XXX
24. Am. I, 3. 6. '9'.' 11. i3.
,

p. 2194. II, 1. 4. 6. Quattuor quinque i. e. nonnulli , iique

genuit iuvenili aetate). pauci Jes. XVH, 6. ( Melit. ,,arba' quatuor it.
,

ftit, , =
(bestias) Lev. XIX, ig. schi nonnulla quaedam. " Vassalli lex. melit. p. 9).
Hi. coire Jecit \e\ sivit ,

Cum suff. Dni;3-iN quattuor illi Ex. I, 8. 10. X, 10. 12.

m. Ps. CXXXIX, 3. XLVI, 22. —
lu genit. postpos. est quartus a. Zach. ,

Allud V.
y::i.
s.
c. snff.
rad. II.
<ya-) cubatio
VII, 1 53nN ri;U)3 anno quarlo.
: Quattuordecim est —
m. -iby ni-a-jN Gen, XLVI, 22. Ex. XII, 6, f. S3-)N
n-iiuj' '2 PaV. XIII, 21.

II, ^i^n (rad. nomin.), ubiqae cumAlepli.prostb,

Dual. d^^nSa-lN quadruplum 2 Sam. XII, 6.

y2"li< f. n^^alN cstr. nss"^^ m. numerale cardinale,

Plur. d^yz-IN quadraginta (arab. ..j.«j.n V. C.

quattuor. (Arab. tj^l f. iou^i m. aethiop. Z^'{\\J^', dr D^yz^N quadraginta dies Gen. VII, 4 , nJlT '^* 1"^~
Hic autem numerus , parifer afque
ant. C-flO: vulg. ACaO-t: et ACQO: id. Syr. draginta anni V, l3.
septenarius et septuagenarius Hebraeis solennis erat ,

^SM f. {^^'I m. Cum numeralibus indogermm. ut

atque rotundus , quo pertineut quadraginta anni quos ,

sanscT. caiiv^ras zend. cattvaro , TiaauQtg, quattuor, et

, populus oberravit in deserto Num. XIV, 33. 34. XXXII,
aey;. ftov , huic nil necessitudinis est: Semitis igitur pro- i3. Ueut. II, 7 cf. lud. III, 11. V, 3i. VIII, 28. XII,
prium esse videtnr. L^t hoc satis oertum est, ita ambigua l4. XIII, 1. Ez. XXIX, 11 — l3, quadraginta dies —
videntur hoc nomen ad originem revocandi pericula. Lepsio diluvii Noachici Gen. VII, 4. 17 quos Moses commora- ,

[sprachvergl. Abhandll, p. i3g] l'3"i videtur idem fuisse tus est in Sinai monte Ex. XVI, 35. XXIV, 18. XXXIV,
qnod 33 "1 multus fuit.
, Quum autem numerus qna-
^;3-l 28. Deut. IX, 9, cf. 1 Sam. XVII, 16. 1 Reg. —
lcrnarius vix magnus multnsve diri possit arba quattuor ,
XIX, 8. Mt. IV, 2. —
Jon. III, 4. Ez. IV, 6, quaclra-
ab nrbaim D'y3TN quadraginta hoc autem a 331 , n3l , ginta plagae sonfi infligcndae Ueut. XXV, 3. Cf. Brnns
ortum esse suspicatur : nulla , ut vernm fatear ,
probabili- iib. die Zahl Vierzig im A. T. in Paulus Memorabilien
late. Ingeniose certe Redslobius y2-;N ducit a 53"^ yST = VII p. 33. Bredow'» hist. Untersuchungen I, 108. log.
cubiiit qnadrupes, coli. y.v/Sog, cubus a y.vTtro) cuntbo, cubo Eodem modo hoc numcro utuntur veteres Aegyptii ( Gen.
et tessera TtaauQU. , Sed qua ratione cubus proficisca- L, 3 cf. Uiod. 1, 85. 90), Arabes (v. Sunna in den
tor a ctibando vir doctus non indicavit
, neque huc ,

facit quod addit

, Hebraeos hunc numerum forfasse
,
Fundgruben des Orients, no. 297.330, 48o it, :v».o£ ,

manibus peclibusque prolensis significasse, quem quidem numerus inter denarium et quadragenarium Amr. 49

) Lateres disponendi el laleribas exsfraendi vis comparet etiam in his: {J^j fundamentnni structurae , pp. quod infra cubat

et repositnm est, ij^j suburliuiu , aedificia , quae circa oppidum suut, foit. latericia.
 R. yn-j, Y2-J 1259 y^ix T?.l
la
'iJuj giex minor, isqne quadragiuta pecutlum), Persae pars , (juadrans Ex. XXIX, 4o. Lev. XXIII, i3. Num.
XV, 5. Ez. XLVIII, 20 al.
( jLU J f •> quadraginta turres , de parietiuis Persepolis
''?''2") enipliat. Keri i^N^-iai quartus Dau.
N":^'2-l
Chai-din Voyages ea Perse ^'^!!! p. 4o3 eJ. Langltis,
H, 4o. 111; 25. VII, 7.' 23.' Fem. emphi Nn';?'^-! VII,
.,%M Jo:??- quadraginta columnae i,e. palatium, v. Boblen
»9- 23.
syinb. 32. 53), Turcae, quibus fontes Scaraandri
p.
^ ^ ^_

quadraginta (yVj) fontes appellanlur (Ilanimers Ansich-

1' jn f"'- T-1T cuiut/ , recubuit. Proprie de qua-
ten von der Levante p. 124) cet.
drnpedibus qui complicatis pedibus pectori incubaiit,
,

yaic* chald. f. id. Dan. VII, 2. 3, posl subst. sive ad quietem captaudam sive quod oneri succumbunt ,

VII, Cum masc. rws->N VII, 6. 17, post subst. (Exod. XXIII, 5) vel aliara ob causam progredi nolant
" "
6.
111,25. (Num. XXII, 27). Dicitur de gregibus Gen. XXIX, 2.
Jes. XI, 7. XVII, 2. XXVII, 10. Zeph. II, i4. Ez.
yS^^St n. pr. gigantis, qui pater Enacl erat Jos. XIV, XXXIV, i4, de feris Gen. XLIX, 9. i4. Jes. XI, 6.
i5. XV, 'i3. XXI, 11, a quo nomen invenit oppidum Ps. CIV, 22. Ez. XIX, 2, de asiua Ex. XXIII, 5. Num.
XXII, 27 it. de dracone In aqua cubante Ez. XXIX, 3,
,

de ave puHis incubante Dent. XXII, 6. ( Arab. <^i.

y2"1 verbum denom. in Kal inusit. (Arab. •tj.
coDiplicatis pedibus pectori incubuit ovis , bos , equus,
quartus fuit quaito die venit febris al.) Part. pass.
;
cauis , leo Togr. 20. Elnaw. no. 128, de camelo dicunt
y:i21 quadraius Ex. XXVII, 1. XXVIII, 16. XXX, 2.
"XXXVII, 25. XXXVIII, 1. 1 Reg. VII, 5. Ez.XLl,2i. u5jj, de ave *i=-; [J^) agmen , turba boum, J^\
Part. Pu. 52-\?3 id. 1 Reg. VII, 3i. Ez. XL, 4;. grex in caulis congregatus). Spec. a) de bestia in insi-
XLV, 2, (Arab. «j^ id. , lej. quadrata figura formavit). diis cubante. (Arab. i_olj, cnbator , insidiator, poet.
yj"l_ saS guarla pars v.
m. 1) i. q. c.mensurae de leone, it. ;_,vij. expectavit, insidiatus est, nostr. lauern
Hin, Ex. XXIX, 4o sicli 1 Sam. IX, , 8. Ita vox Cor. 5/, l3). Gen. IV, 7: si non bene feceris (et odio
reperitur in nummis Simeonis Maccabaei , v. Mionnet occulto iudulseris) ya-l nNCin nr:b ad ianuam peccatum
descr. des medailles V p. 56i , tab. 28 no. 38. — insidiator erit h. e. peccatum instar ferae ad ianuam tuam
2) lalus rei quadratae , quattuor laterum unum Ez. XLIII, recubantis tibi nunquam non insidiabitur. V^l h. I. sub-
16. 17, cf. I, 17: ^rfy^"! r?2-^N by ad quailuor latera stantive inixohwg positum sexu non congruit cum
et
eorum. — 3) n. pr. regis Midianitarum Num. XXXI, nN::n, cf. gr. §. i44, not. 2. Ad sententiam cf. Ps,
8. Jos. XIII, 21. XXXV'II, 8, ad imaginem 1 Pet. V, 8. b) transfertur
ad homiues placide quiescentes secnre viventes Gen. ,
52"^, •n. pars cjuarta. ( Arab. .tj. id. Sjr. JiiSO?
XLIX, i4. lob. XI, ig. Jes. XIV, 3o, Zeph. III, i3,
BB. quadrans, sec. alios male ii-doi). 2 Reg. VI, 25. ad aquas in terrae gremio quiescentes Gen. XLIX 25. ,

Num. XXIII, 10: et quis numerat b^-ic^ i"3h-ni* vel Deut. XXXIII, i3 ad exsecrationem quae alicui incum-
,

c/uartam partem Tsraclis? nedum totum. Cf. to TiTapTov bit Deut. XXIX, 19. ( Arab. «.j tianquillus fuit, pla-
TTJg y^s Apoc. VI, 8, t6 Tqhov Tt,g yr,g VIII, 7. Ita cide vixit).

Targ. Pesch. Sed interpretes Hebraei , Saadias (iLi.i), Hiph. 1) recubare fecit gregem, sq. acc. Jer.XXXIH,
12: ]Nj: c:;:"?":, eo omisso Caut. I, 7: "^''z^n r:3"t<
Jarchi, generationem , mAe semen , soJoZ(?wi intellignnt, a ubi recubare faci-s gregem i. e. ubi recubas curn grege.
concuhitu {s'^'^ no. I), quam ipsam interpretationein Jes. XIII, 20. Transfertnr ad homines Ps. XXIII , 2.
secuti sunt etiam Saniaritani pro yan ponentes ya-^a , in Ez. XXXIV, i5. — 2) reposuit (einlegen). Jes. LIV,
aliis codd. r?3ia prob. concubitus coU. chald. Np52T3 11 :
J'':3J< Tl't- Y''-^'^ "5iN in stibio ponam lapides tuos
^SjiO uterus stibio pro calce utar in lapidibus disponendis et iuter se
accubitus , et syr. , vulva.
coniungendis.
72"] , tantum
m. abnepoies, in pl. £3'':;2-! filii pro-
nepotum (Cirrii;), quarta progenies. Exod. XX, 1 j'^ c. suff. <i:3l m. 1) cubile gregum aliaramque
XXXIV, 7. Num.XIV, 18. Deut. V, 9.
5.
bestiarum Jes. XXXV , 7. LXV , lO. Jer. L, 6. —
''?''2"}
2) f?omici7ium yiuf/u/n hominum Prov. XXIV, 1 5. (Arab.
m. n'S'2T et ns^^-;! f. adj. ordinale, quar-
ius ,
quarta. Gen. I, 19.
11, "i4. XV, 16 it. saepe. «j. cubile , habitaculum quodvis).
Ellipt. dies quartus (mensis) 1 Par. XXVII, 7, et men-
sls quartus Ez. I, 1. Zach. \^III, 19. Y3"123 m. cubilegregum Zeph. II, i5, cstr. "|'n?3
C'»'"^-) '^ra filii
quattorum i. e. quarlae stirpis nepotum s. abnepotum Ez. XXV; 5 (cf. Lgb. 578).
2 Reg. X, 3o. XV^, 12. Fem. n^y^an ellipt. guaria —
 R. p3n, nn, t^-^^ 1260 an
l"! »1
rad. in verbo inusit. Arab. vjij^ ligavit, DST m. glcba. lob. XXXVIII, 38: iipai'; D-ai-in
P"^*! et siglebae coriglutinantur , sc. pluvia madefactae. Vulg.
constrinxit, VIII. baesit iu laqneo dorcas , avis. oijj et glebae compingebantur. Targ. :ip2-N Nn^ria^ia. XXI,
33 brj "3J'1 "ib ^pna dulces ei sunt glcbae convallis , sub
:

funis, pluribus laqnois instructns, quo agni ligantur in-

quibus sepultus iacet est ei terra levis. Targ. Nn^iJa^ia
,

sertis in laqueos capitibus, jCaj. huiusmodi laqueus. Nbn:'i. LXX./it/iiu^t(jov, Kimchi '1 Dnn ''D
/ahy.ig :

nni nnJjiyi bnsb a^Di?:an D^pTjS^ -iiat» nTOipan n:T<

Talmud. Np^l est funis quo collum bovis constrictum est,
bn:n 'pbn nx -ic-n mD-i:ia iu3-|1d ai-inNi d^an. Sed de
ubiarese palo ad trilurandum vel in stabulo alligandus R. Jonae s. Abuhvalidis sententia is neque plene retulit
est.,,In tract. Gittin c. 5 fol. 53, i: nD^^SDrjU MiD neque accurale. Haec enim eius verba suut .bn: '33T :

Umni paTlUJ n:?: bs npa-lb iuvenca, quam indudt in ^-.,1^*.!^ *»Bj jO.=.. 5wX=-Ui (-*~^^ vl^_j^' ^ tp^T' D^aaT
ribkam ut sugat et trituret. Et iu Baba Metzia c. 2
l5^^' LjJijlil n>tij ^^ ^a.s\!!
,
xJ_j.ij . Lit Laas «ij;j;.*.j
fol.3o. Et inPesachin c. 2 fol. 26 a. rursus de iuvenca:
, vfA'' •»= »,L»A*«1 bn: "a^T i. e. D'133T respondet arabico
nOTI !^p3-lb MC^IDm inducif eam in ribkam el illa triturat,

Et glossa ad pnorem locnm , n-^pa-iam 7yb3 Nbcip np^-i i_)L>. per Gim, cuius sing. est Xk>. et significat viscera
,
rrimtt bi:N 11 pi-iNnsa wa-iN in marta -lUib-a
n-^taii it
valiium , in quibus confluit aqua. Et 3 "l est metaphora
riA/a vulgari lingua est copula qua ires aut quattuor pecu-
de sepulcris. Confert is »—''^1 > ^uod idem valere ponit
des [imo iumenta] collis suis simul iunctas dcvinciunt ad
triturandum Et in tractatu Erubhin c. 2. fol.
atqne wjL:>.\ intestina et repelit a sing. Xk=-.^ secus
17 b: '-1 a-i "«-laT -ipa '5 bu5 mp3-i •'n-o Nbaa ^n-rm
atque Lexicographi Arabum. Et viscera quidem vullis
miUJp 't blfl (columnas areae ad
TBN miri^ et inter ens
de sepulcro dicta non displicuerint , sed alteri loco viscera
Iriturandum) sit spatium duabus ribhis , quarum singulae
non apta sunt superior igitur vocis interpretatio prae-
:

capiant tres boves iuorta B.. Bieir ; sed R. Juda dixit

ferenda.
guattuor boves ligatos'^ Bocharti Hieroz. 1, 3o3. Sagi-
nandi vim ei verbo nonuulli, ut Kimchius , tribuerunt ex ^•'Il (i- 1- ^^1 Aleph prosthetico prob. tumulus,
'

mera coniectura. .' s - - 2 -

acervasi.q. jv=». tnmulus, («L^, lapis magnus , sec. Sira.

npH"! f. (pr. laquens , v. rad. , aptum nomen

Onom. p. 457 leo foveae ex nt» i- q- i'nN et 3a, male)
pnellae viros pulchritudine sua irretientis) n. pr. Picbecca
n. pr. 1) regionis et civitatis Basaniticae', cui praefuit
(LXX. 'Pi/^txy.u) , filia Bethuelis , uxor Isaaci , mater Ogus rex Deut. III, 4. i3. i4. s Reg. IV, i3. Vesti-
Esavi et Jacobi Gen. XXII, 23. XXIV, i5 sqq. XXV,
giura eius superesse videtur in oppido et arce transjorda-
20, 21. 28. XXVI, 7. 8. 35. XXVII, 5. 6. 11. 42. 46.
nensi 'Pa)'f</ja de qua Jos. Ant. i3, i5 §. 5.
, Eiusdem
XXVIII, 5. XXIX, 12. XLIX, 3i.
meminit Misna Menach. 8, 3: ,, ThcJcoe primas lenct in
j/^SHzD m. stabulum, in quo pecns alligatur ad sagi-
oleo , Abba Saul dicit , secundas Ragab (an) in regione
trans Jordanem. Eusebius v. AQyofi y.tixui fig
nandnm Am. VI, 4. Inde p21^ bss vitulus in stabulo
iit vvv xwfii] niQi^ rtQiauv niiliv Ttjg l^Qafilug , log uno
saginatus 1 Sam. XXVIII, 24. jVr. XLVI, 21. Mal. III,
aTjftiiwv ti nQog dvafiug' yaXittui 61 vvv ^EQyu ( lege cum
20. Targ. bene Np;i quo de verbo v. ad rad. De ,
Relando 'EQyujSa). Intp. Sam. in Deut. 1. c. ubique
etymo praeter Bochartum v. Tanch. Hicros. ad 1 Sam.
ponit nN3T:i"'"i , quae forma suo tempore usitata fuisse
L c. ^..5?;]! Jajj ^JJt JvA.^! v_;*^' »-*^ i3 ^ij^
.X.J
videtur. —
2) viri 2 Reg. XV, 25.
f.j*t>M\ J.:?^^! »^s JaJ-J (_5iAM J^_>il [»'*' p^Tsi'^ ic^t*^*^
jj\_f*.iJL! J^j.Jj'» J«^ »J iAj.j p3"lJ3 b35> 'i-'yii '• «• p^"1 fut. 7a'1'' commotus, perturbaius esi ad trenio-
•Jj I

arabice est laqueus quo vitulus alligaiur ad saginandum,

rem usque 2 Sani. VII, 10. 1 Par. XVII, 9, sq. b
et pS^IJJ est nomen loci , ubi alligatur vitulus ad saginan-
propter rem) Jes. XIV, 9. (Inest haec significatio
dum, h Sautemest viiulus alligatus ad saginalionem, Arabs (

Pocockii
varie translata in stirpe primaria j-i, S~\ , adeoque m,
J^j-jyi Jc^. cf. i-an, ]i"j , •ai^; ^'n^, t:n"i et infra ad rad. ^v_y
Congruit sanscr. rag se movere, ire , it. timere , pr. tre-
]''3")S'1 V. 3-1 chald. rad. 33-1.
mere, et translate raga gr. oQyt] ira, dolor, p);'(Taw [p';)'w]»

V. ibid. nostr. regen ab initio alia littera yra^ig^o [fregi,

, et addita
Hl^"^ fragor], krachen, al. Ad nostram rad., qaae tertiam sibi--
npuian v. ibid. lantemhabet, proxime accedunt itJ'! lii?"!» ubivide). ,

Spec. 1) ird commotus csi , iraius est Prov. XXIX,

9. Jes. XXVIII, 21, sq. b, in al. Ez. XVI, 43. Cf.
JJjl rad. inusit. cogn. Dil coacervavit lapides Hithp. (Syr. Vv<.^ id. Hs«^' ira, Aph. iram provoca-
iecit lapidibns , fort. etiam glebis (Erdklumpen). vit). — 2) dolore 2 Sam. XVIII, 33 (XIX, 1). —
 R. 7.11, ^.n 1261 W) — >5-l

3) tiraorc, coniremuil , tre/ndavit (aiab. A>. V Gen. cumivit calumniandi et obtrectandi causa, indc calumnialus
XLV, 24: T['yi'^ ^lTJ^n bs< rte conlremiscatis ne qnid cst idque neglccta origiiie Ps. XV, 3 i:'i'r bl» hi"'. : —
tinieatis in i/i';ic»i-. (LXX. Vulg.
ooyuini^f, "c irascimini.
ftfj
2) calcavit vesfes lavandas et a sordibus purgandas , inde
Oiik. 'Ji:c:nn Nr ne conlendalia, tt sic Pesch. Saad. ot biT lotor, fullo. V. nomm. pr. ba^ ]'? et D^ba"'.
uterquc cod. Sara. scnbcns iTJTnn iii Ilitlipa. q. v. Sud Pi. Kal circumivil a) calumniandi causa sq. z
i. q.
iuvito confextu). i Sao). XIV^ i5. Ps. IV, 5. Jes. XXXII, 2 Sam. XIX, 28:
?)b'J!-l -i:!» bN Tiajja baVI et cnlumnia-

lo. 11. Hab. III, i6, sq. KZiz propter al.

Joel II, 1. ius est servum tuum apud te rcgem. b) explorandi causa,
Deut. II, 25. 1. LXIV,
Etiam de rcbus inanimatis
Jes. exploravil , sq. acc. Jos. XIV, 7: 7"iNn-n{« b.nb ail
1 Sani. XIV, VIIl, 8. Joel II, lo. Jes. V, a5.
i5. .'^m. exphrandam tcrram. VI, iiS. Deut. I, 24. Num. XXI,
Hab.lif, 7.Ps.XVIlI,8.Mich. VII, 17: Dn'n^ap)?7a inn? 32. lud. XVIII, 2. i4. 17. 2 Sam. X, 3 al. Part. ba-Tj
irepidant ex claustris suis h. e. Irepidi exeunt ex clau- , exploralor Gen. XLII, g sq. Jos. II, 1. VI, 22. 1 Sami
stris suis victoribus ca tradituri. — 4) prae laetitla Jer. XXVI, 4. 2 Sam. XV, 10.
XXXHI, 9. Tipk. ba^in ire docuit , manuduxit puerum ) H08.
(
Hip/i. perturbavit , sq. acc. 1 Sam.
1) commoiit
Knos
XXVHI, l5,
,

b Jer. L, 34. sq. 2) ad iram provo- — XI, 3. (Syr. ^v^r* duxit chr. syr. p. 112. Cf.

cavit, irrilavil. lob. XII, 6. 3) contremiscere fecit — etiam

citatus).
neohebr. b^a^fl assuefecit , exercuit, b'a"i exer-
Jes. XI\', 16. XXIII, II , etiam res inanimatas XIII,
l3. Praegn. lob. IX, 6: Pl^ipDTj y^ii t'J"ian yacU ut Pausa bsi, c. suff. <bai f- dual. D''r.i"' diam
?^")_ in
contremiscat tcrra et recedat de loco suo, de Lev. XI, 23, csfr. 'ba"i coinm. (ra. Prov. I,
pl.
Hillip. cum ira egit iumultuatus est , sq. bs in al.
, 16. VII, 11. Jer. XIII, 16) pi.^D^ba"! f. signif. 2.
2 Beg. XIX, 27. 28. Jes. 28. 29.XXXVII,
Et ita cod. i) pes et hominum et bestiarum Ez. I, 7. XXIX,
Sam. Gen. XLV, 24: irainn bx ne hascamini sc. vobis
11. (Arab. syr. l-v^ id.). v^a-i nsi rdxia
invicem i. e. ne ri>:emini. Eadcm forma utitur Versio J^^
Sam. tum h. 1. tum Deut. l,2j. IV, 21. IX, 20 pro P]:Nr)n,
Lev. XIII, 12 et nj^ip, lyi bj^i ?1273 Deut. XXVIII, 35.
coll. syr. 'stv^^l iratus fuit. Sed vide supra ad Kal no. 3. Jes. I, 6. lob. II, 7, gr. ig nod^ug (x xe(fu)S,i 11. 18, 353,
Ix x((faXr^g ig nodug uxQovg 16, 64o , ix nodoiv (ig
Aph,
T3 J
chald. iralus est. irrilavit, Esr. V, 12.
y.tquli^v Arist. — bi"!. S^silN digitus pedis , bjl ^nS, v.
T.11 chald. ira, Dan. III, i3. ysxN, ]ni:. 0'^i1 '0~}.^ radix pedum , v, TUTi'. nr3
D^^bJT percussus pedibus i. e. claudus , v. nr:. ''•^^6
T^n m. trepidans Deut. XXVIII, 65, v. rad. no. 3.
D^bj"! aqua pedum honeste de lotio Jes. XXXVI, 12
,

TJ1 m. commotio , inde 1) tumultus , tumultuatio, Keri (cf. s)T. ^^v>0 "^—^ vZiAj consedit ad mingen-
lob. III, 17 : tai -ibTn a*!-;a"! Dtj ibi i-npii dcsinunl tumul-
tuari. De equo XXXIX, 24: y-iN «73^7 Tah"! tl':»'!^
dum Ass. II, 422 A. BH. pag. 106, et simpl. 1*^0
;

sirepitus tonitru. lob. XXXVII, (Arab. i>. frago-

2. BH. iSg supra p. 774 B), et sic D^^bj"! -^s;:: crines
cf.

rem edidit tonitru c "*>) veheinenter tonuit coelum ). — pedum Jes. VII, 20, de crinibus pndendorum (quanquam
non audiL-ndi snnt, qui etiani alibi ut Ex. IV, 20. Jes. ,
2) turba, moleslia , veoratio cui quis obnoxius est ( Un-
,
VI, 2 D')b;.1 euphem. de pudendis dici pntant); de for-
rnhe, Ungemach). lob.
— 3) ira Ilab. III, 2.
III, 26. XIV, 1. Jes. XIV, 3.
mula D-;bin T]On V. ?J^a. '•^ —
'b;'n Dip72 locus pedum
Jovae i. e. quo Deus pedes posuit de templo Jes. LX, ,

nT3"l f. trepidalio, iremor Ez. XII, l8, i3, vbJ"! niE3 Dip^: id. Ezech. XLIII, 7, "ba-i D^in
scabellum pedum eius id. v. Din. Saepe peiiibus tri- —
^i ; _ ™' '^''ca, cista e vehiculi lateribus dependens, buuntur, quae ad ifionem et incessum pertinent. 1 Sam.
ita dlcta quod commoivan/r et agitetur 1 Sam. VI, 8. 11. XXIII, 22: locum ibj"! tT;nn II^N quo veniet pes eius.
i5. Tanch. Hieros. v, Jujo cista. Cf. arab. 2 Rcg. XXI, 8: bN'nb'' 'b.)i i^:nb'!:)'-'aiN {<b non ampUus
.
^j<=^)
oberrare faciam pedcm Israclis. Je». XXIII, 7. XXXII,
vehicnli muliebris genus e latere camelorum dependens, 20. LH, 7 (juam iucundi sunt in montibus pedcs eius qui
:

sec. al. pannus cum lapidibus, qui eiusniodi pilento salutem nunciat. Nah. II, 1. —
bjia J^pli-!! Deut. XI,
appenditur aequilibrii causa, quod et ipsum a tremendo 10 pede poiavit terram i. e. agrum rigavit niachinis rotis-
et fluctuaudo dictum est. que aquaticis , quae pedibus calcando circumagebantnr
cuiusmodi machinae in Aegypto , neque non in Syria et
ludia usifatae graece appellanfur ili'i Philo de confusione
^J I
pr. pedes movit , ivit, calcavit. ( Cogn. blD*?. Jing. I, 4io Mang. (III, 33o Pfeiff. ) , xo/h'ug Diod. 1,
Ab cundo g. fluendo ducitnr syr. |^.-\o, VQvO torrens, 34. 5, 37. Stiabo XVII p. 819 Casaub., arab. LjiS,
ajua decurrens cf. ?lb.°J. , Movendi, se movendi vim
Labet sanscr. rag moveri, ire, cf. ad P"i). Spec. 1) cir- "^^'^5 ^Si^"" V. prae ceteiis Philonem et Niebulirium
 R. ^jn, D5n 1262 ^51 fiil

11. qni plnres huiusmodi machinarnm species , qna-

cc. ,
d) 'd >b;*i nn.n in hac formula Ps. VIII, 7 : nno bb
rnm bovibus (j_^i'\ iyjL^) aliae pede hnmano
aliae T"b31 nun omnia suhiecisti pedibus eius. 2 Sani. XXll,^^.
PsVxVill, 39. XLVII, 4.
agitantnr (J.=-;il.J jJ.J«J' ^t^L^), descripsit et iconibns
e) ^'bi"! T^a inier pcdes lud. V, 27. De formula
illastravit.
ribs-i ]•«;:.' Gen.XLIX, 10. Deut. XXVIII, 57 v. l>z
2) Metaph. a) icfu ? (ein Fusstrilt) pl. cirJI pcfZis , p. 2o4 A.
vices (Male), quippe quae ictu pedis numerari soleant
pi"! et ?^.J. chald. id. pes spec. de infima parte
(v. D"s no. 3, adde pers. ^Lj pes it. rursns , iterum), ,

~T iam ier percus- pedis quae crure inferior est ( opp. p^ ) Dan. II, 33.
Num. XXII, 28 : Q^rJ"! ^rbl^ ""rn^^sn ,

Dual. pedes ( ctiam de quattuor pedibns quadrupedis

sisti mc. 32. 33. Ex. XXIII, i4 ^'nri;^ 'b shn Dvsn -rbTa
(Talmudici D^ba"! UJblU h.
VII, 4. Emph. N^-bJi II, 4i. 42, c. suff. 11, 33. 34.
ter quoiannis feriaheris mihi. 1. '" '
Vll, 7.
interpretantur de ipsis tribus fesds maionbus , ad quae
celebranda omnes Israelitae Hierosolymam ascenderiut ?51 fullo , v. rad. no. 2. Inde d^ibs-l (locns/iJZo-
T^iiia peclibus suis, et ita ipsi quoque utunlur hacloculio- num) n. pr. loci in Gileaditide 2 Sam. XVII, 27. XIX, 32.
ne V. Buxt. p. 22o4. Inepte quiderh. Vera enim ratio ex
Num. I. c. manifesta est). b) gressus (Schritt, Tritt), in- m. pedes ubique sensu militari Nnm. XI,
''^:!r'l ,

cessus. Vox pcclum i. e. strepitus gressuum i Reg. XIV, 21 : qbN niNa

ibs-i Ex. XII, 3/. (Cod. Sam. utro- rzjffl'.

6. 2 Reg. VI, 32. Gen. XXXIII, i4: ^iDNb/Dr: b^-ib pro que loco ^Nbil ). 1 Sam. IV, 10. XV, 4. 2 Sam. X, 6.
incessu pecoris prouti grex incedere et iter facere potest.
,
1 Reg. XX, 29. 2 Reg. XIII, 7 ,
plenius addito cw , nt
c) vcstigium pedis lerrae impressnm (Fusstritt). Inde lud. XX, 2 : "iii t^» !\':h riNa ^si.N. » Par. XVIII, 4.
'e "'bl'!^ in vestigiis alic. , v. infra s. ''b.5'13.
XIX, 18. Plar. D-^hl Jer. XII, 5. (Arab. J.^^ , Jc>lj,
Cnm praep. a) b312 peie (zn Fuss) Ps. LXVI, 6
|>A=»j, ^bU-^, syr. l*^\t>^ chald. nNbs-i id.).
(opp. ope navigii, vel iumenti), T^bs^a lud. IV, i5.
17. D"<b3"i3 bp pedibus celer 2 Sam. 11, 18. Am. II, i5.
Sed csse 'd "'bsns in pcdihus (vestigiis) alic. est : vestigiis
mjinQ pl. f. locus adpedes alic. (opp. ni"i3N"ia),
eius insistere, eum sequi. Ex. XI, 8 : Tj^bi^is Ti"Nl D;'"-b3 die Gegend zu den Fiissen jem. Ruth III, 4. 7. Don. X,
6. In acc. adv. (in loco) ad pedes alic. Ruth III, 8. i4.
omriis qui te ducem sequiiur. Deut. XI
populus , 6 , :

TrN «p-n. lud. IV, 10. i5. V, i5. VIII, 5.

Dn-ri-ir
aSam.XV^V/. 1 Sam.XXV, 27. iReg.XX, io.2Reg. 111^ cumulavit, coaccrvavii, (Arab. *.>. VIII.
Dr^n ') ^'T.

9. (Arab. Ji\ j, .i\ (jkc, jLSl J>c in vestigio , vestigiis

accumulata , congesta fuit res , ^. congessit. VI. VIII.
i. q. Aiij post V. c. Amru 82. Pers. ...iXo^ (^^Li ,v> in
congregatus est acervus arenae, Intuni coa-
, |.LJ^. ii«5,
pcdibus i. e. vesligiis alic. ire i. e. eum sequi, gr. xulh
cervatum. Radix primaria esse videtur da, 03,2», quae
noiug Tirog in vestigiis alic. ).
cnmulandi vim habet v. ad D12, ^W) ;. Inde rnijl. ,

b) 'd b5lb in pede i. e. in vestigiis alic. i. q. 's ^^TN. 2) spec. cumulavit lapides (v. ~:23Tn), inde lapides
1 Sam. XXV''42. Gen. XXX, 3o: forlunavit le Dcus iecit , lapidavit. (Arab. /^S'. cumulavit lapides in sepnl-
"^i"!': in vesligiis mcis , ita ut salus et felicitas sequeretur cro , it. lapidibus iactis obruit et interfecit aliquem, lapi-
vestigia mea ,
quocunque pedem ponerem. Paullo aada- davit eum , metaph. maledixit alicui , exsecratus est
cius dictum esthoc Jes. XLI, 2 de Cyro : !i?lJ«np*; pi:z
III. lapides iactando contendit. Aeth. et amh. ZTl^^',
ib5"lb salus ei ohviam facla esi et sequehatur vestigia eiiis,
nisi simpl. explicandam est quocunque pedem ponebat, :
maledixit, nt supra. Sjt. '*'^\«0 lapidavit, chald. id.
quovis gressn ( auf jedem seiner Tritte). Plur. 'd ''"rsib etiam sagittas proiecit Ponitur a) sq. b? , iaculatus est).
id. lob. XVIII, \i:1errores ... Tibsib !l~i:Dr[l et fugant pers. lapidibus obrntis necavit aliquem. Ez. XXIII, kf '.

eum in vesiigiis eius i. e. ita nt enm persequentes vestigiis fSN 'jrTbi' iaj"i. b) sq. 3 pers. Lev. XXIV, 16, et
addito 'J3N 1 Reg. XII, 18'. c) sq. acc. pers. lapidavlt
eius insistant. Hab. III, 5 (opp. T<J2b). (S}t. J ^vv»^
aliquem Lev. XXIV, i4, plerutnque addito ]3NZ XX,
post ahqnem Ephr. I, 91. gS). — Aliud v. litt. c, a.
2. 27. Ez. XVI, 4o, D':aNr Num. XIV, 10. 'XV, 35.
c) «) l^y^i-r ':s super peclihus suis, in locutione TQS Deut. XXI, 21, •jajj Lev."XXIV, 23. Jos. VII, 25.
T^bs^l ':'J Ez. II, 1. Zach. XIV, 12,
insistere pedibns suis
:

2 Par. XXIV, 21. A iaciendo proficisci videtur —

et vbi b:y a^p 2 Reg. XIII, 21. Cf. Dan. VII, 4. /?) b» pigmenta induxit, illevit rei
3) colores q. d. in-
s. ,

C 'b;i ad pedes alic. in locutione 's "'bsi by bci pro-

-, : iccit sicuti nos dicimus calcem i.-incfrc muro (die MaiuT
,

stravit se acl peclcs alic. 1 Sam. XXV, 24. 2 Reg. IV, heiuerfen der Bewnrf, JFurf auf nassen ^fiir/' mahlen,
,

37, in quam sententiam dicunt etiam "'bsi ^:Db '

Esth. al fresco ) , aliquid in cliartam coniicere , et ut primam
VIII, 3, et Deut. XXXIII, 3: •^bjib. nsri br;." pictoris adumbrationem appellamus Entxuurf. Cogn. est
 R. D3n 1203 c:n na.na

Opi. Unde ^Op.N. Uenique sententia (1. c. p. 684), cui 'J'jJ'nx ij^^st-^'! compositum
4) a iaclendo duci videtur cbakl. Ca^ir pr. iraiccit
videtur cx B^iN Syria et P<\^color, m extrnso, ut pas-
flnmen ( iibersetzen ) , dein irausiulii ex una lingua in
interpretatus est
sim in plurilitteris ( v. c, yi*iDS: , arab, cAio rana),
aliam , , q. v. infra.
o - indo color Syrus, cni praeterea obstat compositionis ratio
051• (i. q. *.=-% aniicus sc. Dei) n. pr. viri i Par. in linguis Seniiticis, quae postularet mN~p3. Provocat
II, 47."
ille quidcm ad syT, MQv^Oia) color violaceus (pr. color
TjPfi I35"l (amicns regis) n, pr. viri. Zacli. V'II, 2. iridis ex ..._j„^U**j^ v. Anecdd. uostra orient. II p. 54),
riHSTI f. acervns (Haufe), dein catcrva, ai^men et arab. j.ti^L.fv»l caeruleus instar coeli ( himmelfarbig ) ,

hominum*. 'Ps. LXVIII, 28 CnnS^I !T11tT? "''''ij principcs

:
sed haec vocabula compositaPersicae originis esse videntur.
JuJae et caterva multitudo eorum. Bene Abuhvalides : NuIIa etiam veri specie sumilur, m ortum esseex v indnrato
quum contra facilius eniolliatur in v '). m
Nihilominus
jjUcUi- muliituilo eorum. Arab. ISj densnm compactum- nolim cum J. D. Michaeli (suppl. p. 223l sqq. ) istam
que agmen , licet non alia auctoritate quam Gigg. apud concbam dictam esse a *_>.. sepulcrum , cippus tumulus, ,

Cast. nimirum ,,a similitudine cippi sepulcralis, et vero crna-

IB^ni* m. 1) purpura i. e. ostrea marina , quao tioris ,

qnem refert, si eam manu teneas altera graciliore
jnmari mediterraneo maxime ad Plioenices et Laconicae
,
exfremitate erecta, unde etiam bodie apud Batavos epita-
oram (Ezech. XXVII, 7. Sfrab. XVI, 767. Hor. Carm. phium dicatnr" , sed a colore varicgalo harnm concharum,
quarum testae variis coloribus pictae esse solent ( cf. Dp">
2, 18 §, 7) capiebatur, e cnius sanieTyrii colorera illum
ruli} um pretiosissimum parare solebant , qui noQCfvQu xar versicolorem fecit, rTTJp"! lapis versicolor, marmor varie-
G . J
appellabatur
i'^o/f^v et distingnitur a purpura caerulea s.
,
gatum marmor): ut ^iDa':^} pr. sit: bunte Maschel,
, (»13.,
violacea (nb^n). De ipsa concha niarina Cant. VII, 6:
Marmor-Muschel. Apud Persas ..,'^=>,5 et ..i'_>ij' est
7n.".")N3 ?J12JX"l r""'^ coma capitis tui est insiar purpurae s.
ostrcae marinae i. e. cincinni tui suaviter inllexi et retorti flos quidam purpuraceus (v, Boch. 1. c. p, 685) sed vix :

sunt instar cocbleae purpurariae. Quod euim hanc compa- dubitandum est, quin haec vox Semiticae originis sit.
rationera ad colorem purpureum ,,id cst nigrum" capilli Contra Persicam vocis Semiticae pa^lN, lia^lN originem
referunt , nngae sunt, cf. ad f-N- Eaedem ostreae infel- statnit Sam, Lee (lex. p. 62), ab „ J pretium , decns,
ligendae videntur Ex. XXVII, 7 (fort. 16) ; Tyrii enini,
arti tinctoriae quammaxime inteufi , concbas potius pur-
pulchritudo , et ... ».i^ color. Verum quis credat, Phoenices

purarias ut tingendi matcriam quam pannos purpura hnnc coiorem slbi ita proprium , ut adeo nonien inde in-
tinctos a Graecis et Syris emisse videntur. 2) quicquii — venisse censendi slut (v. monn. Phoen, p. 338), nomine
purpura infectum est , panni purpurei Ex. XXVI, 1. 3l. peregrino eoque nco-persico ap
36. XXVII, 16. XXVIII, 6. 33. XXXV, 25, XXXIX,
3, Esth. I, 6, VIII, i5. Prov. XXXI, 32. Jer. X, 9. T^^"}^ chald. i. q. 'jn3'iN (a in 1 mntato, nt Pian
2 Par. II, 6. i3. III, i4. Cant. III, 10. et ?t^r\)purpura .Dan. V, 7. 16. 29. Eadem forma repe-
l73.nN nja
vestis purpurea Num. IV, i3. 'tt >n33 Ind. VIII, 26. ritur in contextu Hebraeo 2 Par. II, 6,
Cf. de purpnra TjTia Boch. Hieroz. III, 675 sqq, Lips. (Arab. *£>. acervns
ni35"l53 f. accrvtis lapidum.
Braunium de vest, sacerd, p. 201 sqq, Amati de reslitu-
tione purpurarum ed. III, Casin, 1784, Rosa delle por- lapidnm in sepnlcro , tumulus
cippus, *.>, , iUs>. id. ). ,

pore degli anlichi, Modena 1786, 4. lo, Gottl, Schneider Prov. XXVI , 8 naa^lTD^ jaN "liliSS "' sacculus gem-
:

in append, ad Ulloa phys. Beschreibung v. America T. II.

mnriim in acervo lapidum paralJ. ita qui honorem hahet ,
Hartmann Hebraeriu I, 36/ sqq. III, 126 sqq. M. R. stuho. Proverbialis est locutio similis verbis Mt. VII, 6.
Wilde ( medici Dublineusis) Voyage (de quo p. 1169) Non male Luth. als ob man Edelsfeine auf den Raben-
T. n extr. (Arab, q|>=»;! ,
syr, i-"^vi;^l id. cbald. stein vsiirfe. AbuKv. Scj.+s^' «.L^ ^*, . . '^-t^j ""JJ-iTJ.

pjns* q. V. ), —
De etymo variae sunt opiniones in qui- — LXX. '73 hac sententia
fundam Interprefantur 05 , :

bus iudicandis ab eo proficiscendum videtur quod ^Ja-^^^N dnodiafiivii 'l.id-ov iv Offivdovrj qui alligat lapidem fundae
pr. muricem s. concham pnrpurariam signiCcet (v. no. 1), (ita ut lactu non proiiciatur) , quod nuper adoptavlt
sicnti etiam nbsn proprie conchylium est. Abiicienda igi- Evvaldus ad h. 1. , sed nihil frigidius isla comparatione,
tnr eorum opinio qui radiccm faciunt inN (texuit),
,
et quod vlr doctus observat *>. funditandi vim habere ,

nade liaTN, dein 'jy3"iN minns probabilis etiam Bocharti

: (quam Arabes ublque veibls ili III, c^2*jLj ^-»,, et

) Hane ipsam ob cansam improbandns Doepkias ad Cant. I. c. , cui ^"la'^}* est i. q. 7i3""is lucis color, et Sam. Lee. qni praeter

elymon suppa allatum etiam aliud proponit a syr. «.,a.JI desideravif. et .O^. cnlor.

Z z £ z z z z
 R. uyi, ]yi) ^ll 1264 D3-in — y^n

,jiAD, exprimunt, v. Roediger de interpr. arab. lib. hist. Hiph. 1) cansat. Kal no. 2 quietum reddidit , quietem
dedit (populo) Jer. XXXI, 2. L, 34, it. pro collocavit,
p. 3/), commentum est.
fundavit. Jes. LI , 4 ya^lN UV:iS liNb "«^DIBTa legem
:

D5"in chald. iransUiUt ex nna lingna in aliam (de meam in luccm populorum fundabo. 2) intrans. qule- —
etymo v! ad Q5I no. 4). Inde aia^in translatio in aliam iem egil, quiete habitavit Deut. XXVIII, 65. Jes. XXXIV,
lingnam, max. ex hebr. in chaldaeam ^Jaa^nm inter- , l4. — 3) nutum dedii oculis, v. Kal no. 3. Jer. XLIX,
19: lii;''"^ WillN ''3 nutum dabo , currere faciam eum,
^^'^" i"terpretatus cst
pres, arab. I^V > 't'Cl°^l h. e. nutu tneo cui-ret. L, 44. Prov. XII, 19 n»^TiN-1? :

idioma peregrinnm, o^*^^ y 'VCT^Cfi^'. et C^^fC dum innuo h. e. nnum temporis momentuoi, Oppos. lyb
^(TO ; interpres , Dolmetscber quod quidem vocabn-
,
in perpetunm.
Jnm etiam in alias linguas non Semiticas transiit arm. , Quid equidem de hac rad. statuam , paucis dixi. In
snmma rei convenit Alb. Schult. in Origg. hebr. T. I,
P-u;nrp/tifijtj_^<arg-ma;iu'Z interpretari, et in occidentales,
cap. lO, neque audiendus est J. D. Michaelis (suppl.
ital. iuycimanno , angl. chagoman. 2233), qui omnia excmpla ad redeundi vim (,<—»,)
Pu. danna hebr. iranslaius, Esr. IV , 7 anSI : revocare volebat. Paullo aliter Abnlwalides, qui has
n^M^iN ds^^nVVn^a^nN a^ns "fjriuisrt ct scriptura (i. e. lite- ponit radicis significationes 1) i. q. ")j>a increpavit, :

rarum Cgurae) cpistolac scripta crat aramaicc cademque ara- compescuit , 2) quievit inde 3) mitis, ienuis debilis
, ,

maicc translata crat i. e. epistola illa charactere aramaeo fuit, V. c. yiit, ':^.1'1 Ps. XXXV, 20 quieti i. e. mites,
(chaldaeo) et lingnaaramaeascriptaerat, utaPersarnmrege tennes terrae , iliy s;l ( lob. VII, 5) tenera et debilis est
facili negotio legeretnr autem ex Hebraeo iranslata.: erat cutis mea, ^JuUd^ rj^j ^^^^ ^^'^ tennissimura s. minu-
Qood Hengstenbergius (deauth. Dan. p. 299) observat,
verbnm Djin illo tempore, quo hoc scriptum sit, in aliam tissimum temporis, ijUJ^ ^/1 q_).5>J L* J.S5 , nt arab,
linguam transferencli potestateni nondiim habuisse ct a ,

jCflASvi i. e. minuta pars horae gradusve (nostr. Minute).

scribendo cxprimendo non diversum fuisse
, id in suae ,

opinionis gratiam finsit vir doctus non probavit. ,

Sed haec tenuitatis vis probari neqnit. A sy\ Abnlw.
repetit ya^in in exemplis no. 3 laudatis, hoc signiGcatu :

|jn murmuravit ,
fremuit (cogn. D:?"1, nn'! , v. ad momentum transegit, velut Jer. 1. c. ../« i-\_y^i. ^ lS*' i3

Part. O^^qST contumaces Jes.

siiii .,L/oJL et sic Vulg. subito currere faciam eum.
mAa coniumax fuit.
m"!),
XXIX, 24. LXX. 0; yoyyvl^ovxig. Vulg. mussiiatores. Eandem sententiam secutus sum ed. 1. Snnt etiam, —
(Linguae cognatae hac radice careut). qui duas radd. i"al statuant , et alteri commovendi vim
tribuant (Jes. LI, i5: commovet mare et tumultuantur
Niph. id. sq. 3 pers. Deut. I, 27. Ps. CVI 25.
iluctus eius. lob. XXVI, 12) , intrans. commoveri, tumul-
,

LXX yoyfv(^co , dtuyoyyv^ojt

tuari lob. VII, 5: cuiis mea iumullualur i. e. iterum
iterumque diffringitur. Sed vix tibi persuadeas in una
eademque radice quieiis et inquieludinis , commoiionis vim
^J^^^n ^) Pr- trcmefecit (cf. tan , ica"n et qnae obser- inesse.
vavimus ad TJl , arab. transp. ^c. tremuit , v. no. 3). y5"1 adj. quieius (v. Kal no. 2). Ps. XXXV, 20:
Inde terruit , max. increpando. Jes. LI i5: t3^n i".j^ , V^N "'i"'n quieie placide degentes in ierra.
T^^J fl?;r;'1 aui terret marc fcmuntque s. conimoventur
y^T , in Pausa l^j"! m. 1) pr. nutus oculi, imle
fiuctus cius. Commoventur autem terrore ac meti: , et
tremulo qs. motu agitantur. (LXX beue raouaawv. temporis momenium (nostr. Augenblick , syr. (Aju30j^\iO
Targ. increpans). Jer. XXXI, 35. lob. XXVI, 12: momentum, pr. complosio sc. palpebrarnm, v. p. 2i4 A}.
CTi Sy~\ "inbs vi sua lcrref s. incrcpai mare (iualtero Jcs. LIV, 7 'jcp^ sair parvo momcnto. Ex. XXXIII, 5:
:

hcmistichio sapientia sua percuiii Rahab ).

: Alex. y.UTt- iriN yjl unum momcnium. Cum praepp. a) S."12 momento
navaiv. Cf. -i5'a Ps. CVI, 9. Nah. I, 4. i. c. repente celeriter lob. XXI, )3.
, b) sai •'ly dum

2) intrans. tcrriius est , terrore percussus coniraxit momenium est ( eiiien Augenblick lang) lob. XX, 5.
c) i-AIS momento i. e. repenle subito Num. XVI, 21.
se, (juievii ( cf. aethiop. /i°20 I contraxit sc, coagulatum ,

XVliVio. Ps. LXXIII, ig, S^'} i7ja Thren. IV, 6.

est lac, amli. Z,'P'. id. et ad sententiam 'jrs , nN3 , NSj5).
Fortius est sai UJ>733 per exiguum momeutum Jes.
lob. VII 5 0NK»1 ^i"! "^"^S cutis mea eonirahii se
, :
XXVI, 20. Esr.'lX, i. It. d) in acc. Si"'. a) per mo-
(passim coit ct sauatur) ct recrudcscit. Syr. cutis con-
mentum i. e. panllisper Jee. LIV, 8. Ps. XXX, 6 (opp.
tracta est.
0""n ). /3) uno momento
subito , repente Jes. i. e.
3) intrans. trcmuit (v. ad no. 1), it. de motu tre- XLVII, 20. Jer. IV, 20. Ps. VI, 11. lob. XXXIV, 20.
mulooculi, nutavit, v. Hipb. no. 3, et n. y.j'n. ]*]ur. Ci-J^^b sinpulis mnmentis quam sacpissime lob. ,

Niph. i. q. Kal no. 2 quicvii ( ensis ) Jcr. XLVII, 6. VII, 18. Jes. XXVII, 3. £z. XXVL 16. XXXII, 10.
 R. yn, b.n, im, mn 1265 n.i-)a — n--i

2) pariter atqtie ^ai arab. ^i^j^ est: licis una (cin amicivit se huiusmodi vcste , v. Schroeder de vest. mul.
Mal), nbi iteratur : semcl, ilcrum. Jor. XVJII, 7: scmel c. 21).

(S3"l) alloquor populurn cet, Comm. 9: ei iterum (Si^ni)

^"ill (subigcns) n. pr. viri 1 Par. II, i4.
alloquoT popuhim cet. Vide siipra^i2i chald. no. 2, adde »juO
vicis uiia momentnm temporis. — Passim addunt duas
,

alias significationes : a) tjuics , undc s^^^z lob. XXI, i3 n iH fut. n^*!^ conv. '^'1'1 1) calcavit , conculca-
Targ. N^ia"i732, Abulw. oLi^X! ..,/« yv_jL«.^ i:;^'^''*
saZrj f< vii, calcando confregit. (Cogn. Ti^i. Arab. ^^. I.
i/icolumes a noxis. b) ira, LXX opjv; Ps. XXX, 5 ( cf IV. id.). Sq. acc. Jocl IV, i3 ( calcavit torcular , sq.
)
XXXV, 20). Sed neufrum prubaudum est et vulgaris ,
a Ps. XLIX, l5:
d^llt^ t33 IT^^ calcant super cos prohi
signiCcatus ubique relinendus. i. e. corum pedibus calcant, iis supcrstitos ennt
sepulcra
ylilTB m. quies , rcquies Jer. VI, 16. (stehen aufihren Grabcrn). Jcs. XIV, G: D"'!.", fJNa m'^
conculcans in ira gcntes. A
calcando et conculcando est
nyana f. id. Jes. XXVm, 12, Aqn. umyjviig.
2) a) incessit, ingressus est (syr, lj5 id. , t-»J'> Ui^
itio , iter). Jer. V, 3l: prophetae faJsa vaticinantur
D~^7^ bs_ ^Tl^, D^^virlT! ct saccrdotes ingrediunlur ad latus
^3 I
(cogn. CS"!) lumuhuaius csl , strcpuit , de
eorum (gehen ihneii zur Seite), i. e. iis comites et socios
gentibus Ps. II, i. (In Targg. in Pe. Ithpe. et Aph. 86 praebent, v. ad sbi: no. 2, b. Optime Targ. T^'?'^
ponitnr pro bebr. nan, 'Jiyi. Syr. *-*n^ tumultuatua ^i.-I^T; ;s> auxilianiur ad latus eorum. (Alii aliter:
«) dominantur ductu eorum , cf. no. 3 , nt nonnulli ap.
est, licet raro , Ps. II, i, ubi ab Arabe Antiocheno red-
Kimchium, de Dieu, Rosenm. Maur. et nos in lex. man.
ditnr vc^cp.t fremuerunt, et Act. IV, 25 pro gr. i<pQvu- /9) accipiunt munera supcr manus eorum, i. e. largitionibns
emuntur in iudicio. Abnlw. •n-|i') .jAaxIi^ ^>L*a35 a.^»,
4av. Alibi est : sensit. Nasor. J.^Q^io strepitns. Arab. jl^li ^lNac ».*>.« |_5ijJi jLiXwl ^jt ^Lj*«t DrTiT» is nn-iU

ij^^j tonuit VIII. commotus , concussus est). J.*w*jI scnsus et potesias loci est quasi dictum sit TniO '1
,

'"<
S , proprie: appetitio largiiionum iis similis videbalur
031
— 1
chald. id.
exemtioni mellis, Ita etiam Kimchius. Explicant locum
Uaph, cum strepitu concurrit , sq. il' ad aliq. Daii. ex verbis Ind. XIV, 9 lin3-bN :irn-isi et verbum sumendi
VI, 7. 12. 16, cf. Rutb I, 19 Targ. capicndique potestate accipiunt, quam sola coniectura asse-

u51, in Pausa u;;^ m. Ps. LV, i5 et nffl^l f.

cuti sunt. )') LXX. Alex. et Vatic. imy.Qorriaav Tuig
yiQa\v avTWv. Hier. applaudebant manibus suis. Sed cum
Ps. LXIV, 3 iurba (populi). (Chald. D«"i strepitus Grabio legendum videtur i7iiy.QuTt;auv v. litt. a). ,
mnltitudinis, NTS«inj? id. et ipsa multitudo i. q. hebr. '

li^Sj)-
' '
Deliquidisestb)i. q.^i/xi<(sjT. I
J' id., \->V flnvius,
^^
rivus). Ita de igne corpus ossaque permeante Thren. I,

"T*^*^ pr. conculcavii , ccnjregil (cogn. y:;"i lyr.

l3 : c subUmi Dcus immittit igncm in ossa mea rti""!»! et

cf. n*:';). Ps. CXLIV, 2: ">rr;n v^y Tinn qui confregit

permeal ca. Sic dc igne BH. 216: iic>ii ('QJ j.jjiO

populos sub me. '3? pro D"'^.S , nisl ita legendum est cum 01-i. lioiiiOO lAli.A2i^ ct currcbat s. fiuebai ignis usque
codd. bene muhis. LXX. Vulg. Pesch, languidius vno- :
ad elljchnium idque accendehai. Abnlw. cx frangendi
Tuaawv f qui subdidit , '"^N ». Targ. retinet Tiia. Jes. i
potestate: LjA3,i L?.«.J' confringit ea. Targ. et Aben
XLV, 1 D^iil V"sb Tlb ad conjringendum s. conculcan-
:
Esra ^inn^ UJaS signif. 1 Vulg. male crudivit ex
dvm coram eo popillos nbi 11 est inf. pro vnlg. nh. ,
: , ,

usu Syiorum.
Bene Abulw. explicat -i3u;b , qnanquam male ni inf.
apoc. facit a rad. r;l1. A conculcando est 3) dominatus csi. ( Chald. id. sed raro \ Constr.
Hiph. expandit, diduxit i. q. ypi. i Reg. VI, Za , :
sq. 2 Gen. I, 26. 28. Lev. XXV, 43. 46. XXVI, 17.
3f1Jl^~nN CailS^; by Tl"'! extcndit aurum super Chcrubos 1 Reg. V, 4. 3o. IX, 23. Neh. IX, 28. Jes. XIV, 2.
1. 6. Chernbos anro obduxit, (In Targg. in Pe. et Pa. Ez. XXIX, i5, et acc. Lev. XXV, 53. Ez. XXXIV, 4.
ponitur pro hebr. »;5'n v. c. Ex. XXXIX, 7> , unde T»'::'- Ps. LXVIII, 28, absol. Num. XXIV, 19. Ps. LXXII, 8.
lamina). CX, 2. LXX. xvQtivii}, y.uTay.vottiro , uQ/io, 6iu)xio.
Sed a frangendo , confringendo est 4) eff^resii (aus-
'ii ^' PT. expansum, hmc vestis muliebris ampla
(expansa) brechen ) , lenius cvcllit cxcmit velut mel ex alveari.
: ,
et tenuis, velum. Jes. III. 23. Cant. V, 7.
(Chald. t<1^-i'i pro hebr. ;]^ys Gen. XXIV, 65. XXXVIII, Haecenim verbi origo cst frustxa hncusque quaesita in loco
»' ' -
'^ multum vexato lud. XIV, 9 : Nb: ... i-cS-rN liTil.'"
14, syr. fjjj', arab. 9b, id. , unde I. II. V. lia^ri Ti-X-^ •'3 crTb TAr et exemit illud w.
'^J ^^J '^'L']^Jl "l!"^»
ZZZ ZZZZ3
 R. nni, Ql-i, ci"l 1266 HTia hI^,

«c(i non dixit iis , se ex cadavere

leoms strepitus , fluvins strepens , cf. 'Ji:'lN. Schult. ad lob.
ma^ius 5uas . , . .

IV, i3 soporis vim ab o6(uran(Zo ducit, arab. .Oi.,

exemissemel LXX. Ij-fafv. Targ. n^na:. Vulg. sumsil.
coll.

Eundem usum frequentant Talmudistae, qni rr;'! adhibent Dnlla veri specie).
et , uhi adhae-
de pane et placentis ex furno eximendis Niph. 1) graviter dormivit , gravi somno oppressus
rent, avellendis, v. Buxt. p. 22 14.
Sed niale huic radici est (cui statui convenit conj. passiva) Prov. X, 5. Jon.

ex h. 1. simplicem sumendi, accipicndi

potestatem tribuunt, I, 5. 6. —
2) snpitus, attonitus fuit (betaubt, des Be-
supra ad wnsstseyns beraubt seyn), Dan. VIII, 18 "i;s >» 'ri:3'i'i3
velut Pescb. Jer. V, 3i O,*.), et Abulvv. , v.
:

!l2:'nN. X, g, lud. IV, 21: nbjl 51»;| Q-'^3 Nini. 'Ps.

Jer. 1. c. De frangendi potestate v. Kal no. 1 , it. Pi.
LXXVI, 7 ah increpatione tua , Jova, DIOT aa'!! DT13.
:

et Hiph. (In lingua Syra et Chaldaea ]v N'1') etiam

riQ^l^nn f. sopor somnus gravis Gen. II, 21. XV,
casligandi et erudicndi vim habet, et in Targg. ponitur
,

12. lob. IV, i3. XXXIII, i5, qualis inertium est Prov.
pro ID"' , quod a calcando et fcriendo ductum suspicor,
XIX, 1 5. Jes. XXIX, lo. "'; na';'^^ sopor a Jova immis-
cf. 7r«i'w pro hebr. H^l Alex. Jes. XIV, 6 it. apud Chal- ;
8US 1 Sam. XXVI, 12.
daeos est aravii , a frangendo terram).
Pi. i. q. Fnt. apoc. T1']
Kal confregit , conculcavit.
Ita Abulw. explicat lud. V, i3: •<]; ly, D'^3'11 I, 7 (in texta recepto) et Gen, X, 4
1 Par,
pro n^iT;.
t^^^liaaa "his verbis: j^^j^Li^Ji sjl-i^' i'j' "' ls' y^. apud Sam, Alex. pro vulg. D''?^'^ (q. v. pag. 322)
et

qui bellam possunt Pihodii esse quos eiusdem cum Cypriis ( DTiS )
®,^ii^ LiJ i, e. frangit principes heroum ,
,

originis esse et Chittaeorum nomine passim comprehendi

gcrunt nohiscum et comminuit eos , et addit : TT TN sli-sj
tradit Epipbanius ipse Cyprius (adv. haer. 3o §. 25).
,

eodem modo accipienda verha (eiusdem commatis)

T'-!'!) et Sed maior auctoritas est scripturae D'';!^, de qua novam
Integra sententia, eaque non contemnenda,
^,^.\j .,!,, jjj,
coniecturam proposui in monn. phoen. p. 432. Suspicor
esset: 0^1=33 'i T)"; iiirr; tiv try-i^-^ i^ib n-i; tn
tum
enim D'':'!^ more Phoenicum cotitractum esse ex D'':-'!'^
comminuebat Jova residuum principum populi hostiUs , Jova et Dardanos s. Troes significare , quae sententia ( ut
comipinuebat mihi inicr hcrocs; vel neglectis accentibus
postea edoctus sum ) invenitur etiam in Bereschit rabba
sec. LXX et nonnnllos codd. (qni iungunt 'rrVrr, tv)- ad Gen, 1. c.
iunc comminuehal popnlus Jovas residuum principum hosti-
Hum, populus Jovae comminuchat mihi inter heroes i. e. O^^n fut. li'!-; , semel j:]^-!"' Ps. VII, 6 in pleris-
multos eorum comminuebat. Plerique tanjcn Ti'] ad Ti^
qne editt. quae scriptura manifesto falsa ex duabns aliis,
refernnt, et vel pro imp. habent hoc modo /u/ic dixi: : (

Pli'1"' et f]TT' conflata est, v. Lgb. 462 ) pr. cucurrit post

dcscendile, reliquiae, ad fories , gens Jovae, dcsccndc mihi
cum nonnullis codd. scribnnt aliquid , acriter secutus est , persccutus est. ( Chald. syr.
inter heroes (Maur. ), vel
id. Arab. levius: secntusest, pone fuit. Origo est tum
n",i hac sententia tunc descenderunt supersliies in pngnam
,
:

in calcando , eundo currendo quam vim habet T"| in

conira fortes , populus Jovae descendit mihi contra heroes
,
,

(Studer), cni favent verba rtirr; b» Oi-irab n"i^ Ti. :

T.1 , """l , tum in trudendo quae potestas inest in syll. ,

PJt' V. i\l~ , ;)T:, Md^i cf. ad rad.

i^p^). lud. III, 28:
Comm. li.
'TnN l^^l"! currite post me , sequimini uie acriter. 2 Reg.
Hiph. cansat. no. 1. Jes. XLI , 2: -'-,> Disban et
VjVi. Ps. XXIII, 6: ':iS'5",'' noni aia, Spec a) per-
quis fecit ut reges confringcret 8. conculcarct. Targ.
sccutus est hostili
'sq. «nnN Gen. XXXI, 23.
modo ,

XXXV, 5. XLIV,
£x. XIV,' '4". Jos, II, 5, X, 19.
4.

riTllQ f. conculcalio, inde dominatio scvera , qnod Ind. IV, 16". VIII, 5. 1 Sara. XXIII, 25, 28. XXIV,
i5. XXVI, 18. XXX, 8. 2 Sam. XVII, 1. XX, 6.
qnidom'vc.' reponendum est Jes. XIV, 6 pro tj^^jXl , v.
7. i3, sq. acc, (quod in poet. sermone frequentius
rad. t|n'i.
est) Gen. XIV, i5. Lev. XXVI, 7. 17. lud. IV, 22.
Ps. VII, 6. XVIII, 38. XXXV, 6, CXLIII, 3, lob.
H'^'^ in Kal innsit. gravitcr dormivit. (Arab. ^^\^j XIII, 25. Jes. XLI, 3. Thren. III, 43. Am. I, 11 al.
- »
raro sq. bsj lud. VII, 25, b lob. XIX, 28, absol. Gen.
i ) oi
non potest non eandem vim habuisse , uude somno- ^^0^1
XIV, i4. Ex. XV, 9. Paft. DiS^T persecutores Jos. II,
lentia, pr. rhonchus stertenlium. Origo cnim quae-
7. 16. 22, c„ suff. ''E'1^, '^^^l") p. mci tui Ps. VII, 2. ,

renda in stertendo , cuius sonum illa radix imitatur, cf.

XXXV, 3. 2 Sam. XXIV, i3". b) sectatus est aHquid, —
gr. iaQ(yuvo) , diQdco sterto, et transp. lat. dormio. Aliud studiose appeiiit ( einer Sache nachjagen), velut potum
ovoiiuTOTJOiiag vestigium habes in ,^. crepitus armornm inebriantem Jes. V, 11, largitiones I, 23, ventum i. e.
inania Hos. XII, 2 it. iustitiam Deut. XV^I, 20, Prov.
nnum super altenim cadentium das nasseln , cui simile ,

XXI, 21, Jes. LI, 1, pacem Ps. XXXIV, i5, scelus

,

est stertendi sonus, cf. niedicornm terminum dasSchleim- :

Ps. CXIX, l5o. Ubique sq. acc. sod sq, gerundio Hos. ,
gcrassel. Forlasse etiam de strcpitu aquae decidentis dicta
VI, 3 : nin"'-nN' m-lb nCT;:. — c) in fuc^am coniccit,
est radix , uostr. rauschen , nnde q^^ Jordanes , pr. fugavit L'ev. XXVi,"36;' trop. lob, XXX, i5: fli-)n
 R. Cjl-i, 2rn 1267 qiia — 2T]i

t:"13 ni"l3 f''?c's i. e. expcllis et cum vi exfnidis instar insistuni mihi , sie bestiirmen mich , bestiirmen mein
vcnii celcritate et vebcmentia vciiti nobililatcm mcam con- Herz.
ditionem mcam nobilem et felicem.
3»1") adj.
Niph. pass. Kal litt. a. Part. P)T-): quod propul- — bealus vir qui in
pl.
Dco
feroces , superbi. Ps. XL, 5:
Q^^^yrv-^

ponil fiduciam tryn-) ^N n:E Nil

«um est quod abiii (ut bene Vulg. ) i. c. practeritum. nec convertit se ad supcrbos. "
,
Targ. N':3-inD.' '
Eccl. III, j5: dctis 51-7'^: -DN w'j~a"; Vulg. instaurat,
quod abiit. Kostcrus ( Erlauterungonp. 38): pcrsequen- ^n i «"• t)ferocia, superbia. lob. IX, l3 : 'ITi'
dum i. e. quod minus certum est (das Unsicbere , Hypo- ari^n adiutores superbiae. Symm. IniQndlifitvoi u).u'Covii'u.
Targ. impii, qui auxiliantur in multitudine.
Fortasse allii-
thetiscbc ) : invito contextu.
ditur ad Aegyptum cum Pharaone eiusque copiis auxiliari-
Pi. Kal sed poet. tantnm i) perseculus cst
i. q. ,

hoslili modo Prov. XIII, 21. Nab. I, 8. 2) studiose — bus (cf. Nab. III, 8), ct non indignus est hic locus, qni
rcspiciatur ab his qui de aetate lobi iudicare velint.
scctaius cst aliquem, velnt mulier moecbos llos. II, 9,
De vers. Alex. ad h. 1. v. infra no. 2.
vir nebulones Prov. XII, 1 1. XXVIII, 19 , trop. iustitiam
2) a) poct. ita appcllari videtur beslia ferox catpu
XV, 9, malitiam XI, 19. Prov. XIX, 7: verba sectatur, aquatica, monslrum marinum, xtJTog, crocodilus, ut pai ura
iis dclectatur et conGdit.
diiferat a 'Ji:net jn^ir.. lob. XXVI, 12: vi sua tcrret
Pa. propulsus, dispulsus est Jes. XVII, l3. mare ct sapicntia sua '30"^ yrra percutit monslra marina.
Hipk. i. q. Kal litt. a. lud. XX, 43. LXX 10 xT^Tog. Sibi respondent mare et momtra cius , ut
comm. sq. coelum et sidcra eius (n"'-!^ Uin: ). ( Symm.
Cl-lTa f. (verbale Hoph. abstr. ) persecutio , Jes. avyxXa tOM^oviiuv. Vulg. porcussit superbuoV. Targ. Nna
XIV, 6. Sed parallelismns cum Doederleinio legere iubet '*J1^-'. )•
Jes. LI , 9 nonne tu eras ( brachium Jovaej
:

m*!» ( conculcatio , dominium severum ) , hoc modo :

V-'^ ^ii"^™^ •^^1 ^^^n"?'! q^iod cecidit monstrum mari-
n";a Tiba r273 >^";^?^ Qt:!' ms;:
num, quod occidit draconem. (Alex. omisit. IW.. «?.«-
L,ovHu). latelligunda est Aegyplus , quae etiam alibi sub
7no?ii/;£ ayua/ici imagine repraesentatur (Ps.LXXlV,
Sibi respondent r-~iJ3 !TiT> nt nsa !iSJ3. Eandem scri- l3:
pturam expressisse videntur LXX et Targ. ^ViTi -^ ^''-.'P. ""^.^1, ^'^.'^'A et comm. »4: r::;:i-i nnN
^njlb •'"iiNn, ubi intelligendi Aegyptii in mari rubVo a Deo
occisi, Ez. XXIX, 3. XXXII, 3 nbi Pbarao appeliatur
V-1N": ^i"^
Vr?'^^ -"n?" '°'\^ji'> ^clde njpn n;:n Ps.
Jj [[ i) tumultuatus est, noslr. toben, lcrmen LXMII, 3i , et jes. XXVII, 1 ubi belluae marinae ima-

Unruhe machen. (Sjt. tnrbavit, pass. iTijoii contnr-

gine depingitur imperium Babylonicum ). Inde b am
( monstrum marinum idqne ftrox ) in consuetam Acgyptl
batus est [ in Unrnhe gerathen ] , tumnltnatus est Rlarc. appellationem abiit. Ps. LXXXIX, 1 1 ibns nN2-| nnN :

V, 38. 39. Luc. X, 4i. Ethpe. id. I, Sg, cf. zJ=>cn;a> ^v'^ '" (oDeus) Irucidasli, ut gladio confossos in bello*
Fiahab. Parall. '^•'3-N. Targ. \Nni:y. Kimchi B"i-|j:y N-^n. :

ursit, acceleravit. Zab. Apb. superbire fecit sq. «-3 aliqna Ps. LXXXVII, 4 '•yjr^b.^ baan inS TSTS annumcro Fiahab
et Babylonem cultoribus meis. Targ. Rahaba , is est Pha-
re cod. Nas. 1, 48. Etbpa. superbivit. Arab, ^.^. timnit rao impins. Fortasse accedit exemplum ad no. 1 laudatum.
Primae origini vocis alluditur his verbis Jes. XXX, 7
pr. conturbatDS est terrore. Vic. radd. sunt B^i el dsi :

vanum est Aegypti auxilium .... propterca eain appcUo

cum a
aliis m, p-), ai ordientibus, v. ad
i3"i). Sq. 3
nTr an annycrocJa i. e. feroces s. superbi hi sunt desidia
iumulluatus est s. ferociter egit in aliqnem. Jes. III, 5:
i. fortitudinem iactant superbi , nbi ad discrimen ven-
e.
^piZ 1J>:n ^iaij""^ ferocilcr agunt pucri conlra sencs.
tum est,
sedent et nil agunt , locutio nt videtnr pro-
Parall. iaal. Cf. chald. 2^-1, quod in Targg. passim
(
verbialis de hominibus magniloquis iisdemque ignavis.
ponitnr pro js^ irrisit, subsannavit Ps. XXII, 8. lob.
XI, 3. XXI, 3). Inde 2) Jortiter instilit alicui (jem.
Kimchi: bU3'1 naa-' tnr-w pTinn ^airD. Priorcs in- —
terpretes lob. 1. c. tumullum maris intelligebant reliquis .

drangen in ibn dringen). Sq. acc. Prov. VI, 3

, an-l :
locis, ubi an'! Aegyptum signiCcat, hanc auctore Kimcbio
^•'yi insislc amicis tuis. [Reperitur etiam Jes. LX, 3 iri
a superbia s. ferocia dictam esse cxistimabant, quod ipsum
nonnullis codd. pro ani , sed hoc praestat].
snadebat locus Jcs. XXX, 7 , vel nomen quoddam Aegy-
Hiph. 1) Jcrocem rcddidit , in bonam partem ani- ptiacum sub his litteris latere suspicabantur quod ad ,

mosum fecit , animum addidit. Ps. CXXXVIII, 3. Aben linguae hebraeae analogiam inflexum esset (cf. nU3T3
Esra: ^;pTnn , Rascbi "'rnbnJM. 2) i. q. Kal no. 2. : — ni?Jn3), quanqnam nemo huiusmodi voc. in lingna
Cant. VI, 5 avertc oculos a me ':i3T!-l!l fiiTa quoniam
: Aegyptiaca indagaverat *). Monstri marini significatnm

") Irritae enim virorum doctdrnm coniecttirae, (inotqnot in medium prolatae sunt. L'nn erat BocL.irti (Phaleg 4, 24), iiui liib
Aegyptils pyrum 6SS0 , et inde Della ob pyri formam v_«Jj dictum esse putavcrat. Sed prius falsum esse (pyri enim vncibulo
 R. nnn — -r 1268 anh nn
huic voci vindicarunt Ewaldus et Hirzelias ad lob. IX, i3 •
^^^t^ r^^- innsit., i. q. aram. orj-) , .-ioi' = V-n
coll. locis Jes. LI, 9. Ps. LXXXIX, 11 et provocantes
cucurrit , fluxit (aqua) cf. litt. n. Inde
ad anctoritatem Alexandrini interpretis , qui lob, 1. c.
,

-ji^.., ,.^jr> reddit /jJtt; m

vn ovQavov , et XXVI, 12 am ISnT m. pl. tS-ipii-! 1) canales potatorii Gen. XXX,
ro z«ro?. Et hactenus qnidem satis probabiliter quod :

38. 4i. Ex^II, 16. (Chald. Nja^in, syr. Uoi5 ti^^

vero addnnt am
fuisse nomen mythicum monstri marini
,
et

olim a Jova victi et ut poenas seditionis et perduellioms

,

lueret, firmamento affixi , itaque coeli sidus significare,

id. cf. arab. ^g^ alveus , canalis , a (_5j> cncurrit,

fabula est horum interpretum ingenio debita, cuius fun-

flnxit). — 2) cincinni, ut videtnr, a defluendo dicti
Cant. VII, 6.
damentnm Labcre sibi videntur in verbis Alexandrini
interpretis lob. 1. c. y.r'iT>] tm vn^ ovquvov *).
U^n m. laqueare, lacunar, dictum a lacunis, qnae
1

Haec intcrpretati sunt halaenas in coelo e. coele-

igitur i.

Sed hoc ipso

canalibus similes sunt ( cf. , quod habent, qidrvwfiu LXX
sies , balaenas , quae coeli siclcra sunt.
a q^fxvi] praesepe). Cant. 1, 17 Keri :i:i:in-i, pauci :

nihil cogitari potest a linguae nsu alionius. Tantum codd. plur. Vulg. lac/ucaria. In Keri
^ia^^UTi"! cst ^'aTil
enini abest Ta vn ov()uvov lob. 1. c. et
, ut locutio
q. V.
XXXVIIl, 33, (to) vn ovquvuv XVIII, 4, 7; vn
ovQC.vov ipsum coelum significet et ad res coelestes perti- inusitata quae slrependi, tumultuandi
Jjl II rad. ,
uere possit , ut in f^evsione Alcxandrina lobi solennis
appellatio lerrae sit et respondeat hebraeo yMi II, 2.
, significatum habuisse videtur, pariter atque cognatae DS"l
XVIII, 4. XXXIV, i3. XXXVIII, 18. 24. 33,' r^iim neque non Inde
aiin Tiiyn, fian- Drj^i» arab. ^li».
V, 10, D^atirt nnn XLI, 3 cf. Ex. XVII,i4. Deut.
,

multitudo in n. pr. dn"i:3N p. 10. Ex forma illa deper-

XXV, 19. XXIX, 20, semel autem de mari (quod et dita emollitis litteris milii ortum videtur et Oitb et arab.
ipsum» sub coelo est) dicatur pro dirin Prov. VIII, 28.
Itaque x/;T»; t« r7i' ovquvov sunt helhme s. monstra, qnae ^^ multitudo.
tjth coclo i. e. in terra wai-sve suut "*) ,
quo ipso cor-
ruit unicnm illius coniecturae fundanrentum. pn"! nnde dncunt
rad. spnria, n. pr. nj^rrin. Sed
Sm m. superbia , meton. id quo quis superbit Ps. hoc peregrinum est et ignotae originis.

XC, 10.

n3n"l!D f. oppressio , ab ea vi verbi quae est Jes. I"! chald. aspcctus , v. rad. nN^I.
,

III, 5 (parall. to^j). Sic Jes. XIV, 4 in ed. Thessalon.,

quae scriptura vulgari praeferenda videtur , v. !i5!i"ia
^•In '• l- ^"''l Utigarc , q. v. Radicia med. Vav
p. 329.
vestigia suut lu nomm. pr. byz'!^ , nT252*i\

J|( ) I
rad. inusit. , arab. ~-^j clamavit, unde

nSrn
(clamor) n. pr. viri i Far. VI), 34 Keri, '"jlH'*| i. q. arab. liL ultro ciiroque discurrii, libere

pro quo Chethibh r;:ir!'!i. vagatus est, qnod Arabes frequentant de pecudibus feria-
que libere excusso quasi iugo divagantibus et lascivien-
et
tibus (v. Schroeder observatt. ad origg. hebr. pag. 1 —
nnn rad. spuria Jes. XLIV, 8 , v. m^. 17). Conj. III. IV. est: quaesivit ( pr. circnmenndo ) ,
cupiit , voluit. In V. T. pr. de pecude lihere et sins

ciret lingua Coptica), pqstcrius , ijuud arabicac originis est et agrum euHom siKnificat atque hodieqae de cnlta Aegjpfi parte iisurpatur,
ab hoc loco alienum, dudum observarunt viri docti (v. Mich, suppl. 2238. Abdoll. p. 397 Sacy. Edrisi I, 327 Janb. Quatremene
recbercbes p. 179). —
AUera erat Fnrsteri, qui Aegypium dictam pnlabat pH-OT('*.& foli sacrum, qnae tamec vox citra an.ilngiam,
qn.im Aegyptii in vocibn.s componendis sequuntur, efficla est. Cf. Jablonskii Opusec. 1, 22S.

') Ewald (poijt. Biichec des 'A. T. II, 126) ad lob. I. c. ,,e8 fnlgt sclion ans dem Znsammeuhiinge, dass ^^jy nicht im
leeren Allgemeinen trotzige Hclfer sind , sundern aus Erlahrung und Erzahlung beriichtigle ; und da Uahab iiLerall ein mylhologisohcr
am
Name ist lur ein Seeungeheuer (selbst da , wo es lur Aegjpten steht), so muss man an cine Sage dcnken , wonach ein Vngeheutr
einst in eincm grossen Kampje sammt allcn seinen Uelfern , von Goli besiegi zum Beispiel der Sirafe als Sternbild am llimmel fesige-
,

schmiedei wurde , wo es nun ewig leuchie , der Weli den vergrblichen Widcrsiand gegen Goli verkiindigend ; die haben hier und LXX
XXVI,
Pistri.^
13
siiid
[immo XXVI, 13; to st^roj] KtjT?! ta in oi^urov ganz richtig f pro 3m ''•lt3>?], Kijroe, ll(ji'<ni^ , li.ilena, Belliin.
Sternbilder (s. Eichhorns Bibl. VII. S. 593)".

) Qunmndo intcrpres AIcK.mdnnns c.\ Sfl"! ^IT? exsculpserit xijt»? ru wt oi(>av6t' quid^ti legcrit , iam Drusins ad h. 1. se
non assequi fatebatur. Legit is haud dubie , nt liciJie Icgitur: sed, nt solet Iiic iuterpres in locis dillicilioribus , parum scite coniecit
'l^Hi* '3:^1 piii .q irlcm coniecturae indoclae
:
et teraerari.iu qnid Irlbnendura sit , ncmo non vidi't
 R. -n, m-i 1269 n-ii< — mi
ilomino vas^ante (cf. HipU. ) , translate dc liominibus, qui Pococke itin, II, 293 cf. tab. 3o. Volney II, i3i.
rclicto nnmiue anspice suacque libidini indulgent.
, «ibi Buckingham II, 435.
Jer. II, 3l qaare dicil populus mcus : lij» Ni3:-S«b KT^
:

^'^bH libcre discurrimus , non i'cnicmus amplius ad ie (cf. TnJ3 c. Thren, HI, 19^ phir. ^''inTa
Snff. ''Tsna
comm. 20. 23). Chaid. Nrb^rcs vagamur (non migra- :
ni, 1) pr. vagaiio conditio hominis , qui domo
, crror ,

vimus), Hos. XII, 1 Vn-C" T\ nis mini Juda adhuc

:
sna dcturbatus vel quocunque modo orbatus sine stabili
libcrc discurrit rcliclo deo, Cf. Ei' B, 1, d. sede misere vagatur. Thren. I. c. ^^i-?ai i''3S <bT memcnio
miseriae ct crroris mei, (LXX J/w/jnd;). Ibid. I, 7, ubl
Uiph.
et fcrocia lasciviente
fut. 1^*1^ i. q. Kal de bomine cum impeta
iugumque excntiente. Gen. XXVIH,
,
copulatur cum 1:?. — 2) concr. errabundus, stabili sede
carens. Jes. LVIII, 7 : et dividas Jamclico panem iuum
4o Esavi
in benediclione iVJ» \P"!^^ T^"''!'J "''^'^/?:
'^W- n^3 N^Jr D''"!?"^^ Q"'!"^;! et miscros errabundos dcducas do~
^nN'!^ aulem , ubi libcrc vagaberis , utjrangns et
bi"73 fict
Sumta est Cgura a
mum, Egregie LXX, «ar«j'oi. Vnlg. rag^i. CLald. ^ibt^bir-a
decutias iugum eius de ccrvicibus luis,
iumento indoniito iugique impaticnte, quod libero cursu et iactaii. Usui hebraeo rad, im aillne est aethiopicum
iaipotn vagatur et contiuuo rcluctans tandem iugo rupto ^*EJ?' '. persequi ,
graviter vexare ,
quo collato senten-
evadit Vivo colore ita adumbralur indoles
(cf. Jes. X, 27 ). tia non valde mutata iuterprctari possis : vexatio, vexalus.
gcntis IJumaeac, quae onmi tempore fuit lurbulcuta liber- Sed vagandi potestatem , quae in verbo inest , ad nonjen
tatisque amantissima (Jos. bell, iud. IV, 4). Viciuum etiam transiisse, argnit Jcs, 1, c.

estetiam aeth. Z,'^^^', insurgere contra aliquem c, acc.

Num. XVI, 19. 42. —
Ps. LV, 3: •>n"'ia3 T'"!}* circum-
vagor in moerore meo, \ [\\ 1) largius bibit , satiatus est potu ( Ht Sato

Kimchius nostrae duas tribuit significatioues

radici satiatus est cibo ) , semel adipe (
qnod bibitnr et hanritnr
essque diversissimas, alleram dominandi i. q. ~T1 Gen.
Jer. Hos. 1. c., alteram lugendi ct langueudi Ps. 1. c.
magis, qnam comeditur) Ps. XXXVI, 9. ( Arab, ^^^,
(cf. Abcn Esra ad Gen. 1. c. ) , utrunique ex mera con-
iectura. Melius Lud. de Dien ad Jer. 1. c. quattuor locis aeth, ^^QX^P I potu satiatus est, irrigatns est. IV. causat,).
Sq, in rei Ps. XXXVI, 9. Jer. XLVI 10, v. Hiph.
arabicam volendi et cupiendi notionem accommodat, nimi- ,

Poct. tribuitur gladio sanguinem haurienti Jer. !. c. rTn";"!

rum Jer. 1. c. sic voluimus , statuimus, 710« vcniemus
:

amplius ad ic , Hos. 1. c. Juda adhuc vult cum Deo, Gen. Daii: , Jt. amantibus, qui deliciis venereis satiantnr Prov.
I. (piando volueris cet. ( consentiente Coccejo ) , Ps. 1.
c. VII, 18: Bi-jT ni"!:, (Cf, Cod. Nas. 1, ll4: vOiiaOiiD
c. cupio in meditalione mea. Sed supra proposifam ratio-
{L^mSI (-'••OjO inelrians eos ehrietate amoris , arab. « vr
nem multo et aptiorem esse et elegantiorem, non est quod
demonstremus. I, IV, explevit sitim sed UI. explevit libidinem
, , coivit,
et rtSjrDS sitis, de coeundi ardore Jer. II, 25).
"ITi^. (pro Tl"^ c. Aleph prosthetico , vagatio, inde aram. NT1 Vide
2) fortius : inebriatus csl , iit , lo5.
locus projugorum, V. infra), n. pr. Aradus, nrbs Phoenicia
Pi. no. 1, b.
in insnla cognomine handprocul alittoresita, teste Strabone
(XVI, 2 §. l3: ty.jiaav d' t'.i;TJ,v (fvyuStg, u(<faaiv, ix Pi, 1) i. q. Kal , scd intens. a) largius saliata s.
^idwvog) a Sidoniis profugis condita ( v. quae de etymo rigata est (terra) Jcs.XXXIV, 7, sq, jij; b) incbriatus est
observavimus) , a nautarum dexteritate nobilis (Ezech. gladius (v. syr. ) ibid. coram. 5. — 2) causat. po/aDt/,
XXVII, 8. 11 cf. Strab. 1. c. nQogt&iouv tjj ilnvytu xui irrigavit, v. c. agros Ps. LXV, 11. Sq. dnpi. acc. Jes.
TiQfiVOiuv xul (fiXonovluv TiQog ttiV 9ulaxrovQyiuv) , arab. XVI, 9: TljJn" H"/'"*'*.
i''>''5<^'^bo te lacrimis meis, ?JT"^N
littcris transposilispro fj':!"!» (v. Lgb. p. i43;, it. satia^
Ol^ i Edrisi I, 35g Janb, it. o\,^, 'J*^;j« Gent. i^iinN
vit aliquem adipe Jer. XXXI, i4, inebriavii aliqu. de re
Gen.X, 18. 3 Par. I, 16, ubi l/lQudwg, Jos. Ant. 1, LXX .

venerca Prov. V, 19: ni^-baa '^^')^ M''"" Vulg. ubcra

,

6 §. l4QOvSuTog\-4QuSov t),v vtiOov tayiv, In numis eius

2 :
eius incbrieni tc omni icmpore , nisi mavis legere ri^TI cf.
esstat epigraphe graece APAJJSIN ( v. quae laudaviuius
VII, 18,
in monn. Phoen. p. 276) sed Phoenicium insulae nomen
,

ibi nusquam comparet, et falsissima est epigraphes Phoe- Hiph. potavii , irrigavit Jer. XXXI, 25. Thren. III,
niciae explicatio, quam proponit J. D. Slichaiflis (orient. i5. Prov. XI, 25, agrum Jes. LV, 10, satiavit Jer.
Bibl. VIII, i3 sqq. ) et calculo suo approbavit Rosenra., XXXI, 25, etiam adipe sairiGciorum Jes. XLIII. 24 (cf.
Alterthunisk. II, 1 p. 5g. llle enim in eo numo (Cilicio), Ps. XXXVI, 9. Jer, XXXI, i4).
quem nos dcpicln.Ti dedimns in monn. Phocn. tab. 37
lilt. P, legebat mNb
^ba rex Aradi, quum manifcsto niT adj. satialus potu. Fem. ( neutraliter , rr^y
ibi legatur fba pTN;. Vide quae disputavimus 1. c. p. 285. satiatum i. e. satiati Deut. XXIX, 18, cf. ad NS.^ p<ig.
De situ insulae v. etiam Mel. 2, 7, Plin. 5, 17. Maun- 1172. It. irriguus, de horto Jes. LVIII 11. Jer, ,

drell in Paulus Samml. 1, 28. Shaw p. 232 ed. germ. XXXI, 12.
 n^n mn
n^ll f. potatio larga, abundantia. Ps. XXIII, 5: nm 1 f. i. q. nn no. 1. respiraiio a labore , rcla~
.'
LXVI, 12. xaiio ExVviII, 11. Thren. III, 56.
n;i-( "'013

''"1
pro '11 (ut "'N, '5 pro 1T8, •ns) irrigatio
pluvia.loh. XXXVII, ll ,
quo de loco v. ad nnu pag. ~"~ in Kal inusit. yZarc, spirarc , max. naribuB,
555 B. Arab. ^, id. Har. Cons. II, 62 Sch. Plioen. rad. onomatopoct. ut cogn. n^lB flavit ore , et filD pr.

in ril id. , V. ad inscr. Cit. 22 in monn. Pbocn. p. lij, respiravit, inde quievit. (Arab. _L flavit ventns. IV. re-
et n. pr. fluvii Carth. Pmbricatus i. e. nsna n irrigatio spiravit , inde quievit , sicli verschnaufen. In linguis
benediclionis. germm. cogn. sunt a) hauchcn , unde vet. germ. sup.
:

hugu , hugi, suec. hugh animus, mens m^l GralF IV, =

m
buisse videtur.
rad. innsit.

(Syr.
quae occultandi, celanii yim ha-
H' secretum fecit. Aph. 1151
782; b) wc/ien c) ru/ien =: _( ; d) rtVcAen, v. Hi.).
fli. n^in odoralus est , olfecit , quod fit ubi aerem
•

naribns modo attrahimns , modo efflamus , durch Ein-

celavit consilia , 'oi| id. Einsdem familiae esse videntur
nnd Aushauclien der Luft durch die Nase. (Arab. _,*.
^J occnltavit VI. inter se arcannm dixerunt, fort. :y I. IV. X. percepit odore rem II. odoratam fecit rem. ,

SjT. «->**' olfecit , Aph. id. , chald. zab. et sam. ^""1«,

abscbndit se, \.\ fngit in latibulum). Inde
n"lN id. Cf. germ. 7-iechen,_ riuhhan olere, vet. germ.
TT chald. occultum, arcanum , mysterium. Dan. IV, fumigare , unde eliatn Rauch fumus). Sq. acc. Gen.
6. Emph. Nn Dan. II, 19. 27. 3o. 4/, »8, pl. Mn VIII, 21. XXVII, 27. iSam.XXVI, 19, absol. Ps.CXV,
^ip 11, 29. 47.' In Targg. ponltur pro hebr. Db, dinO, 6. Deut. IV, 28. Metaph. pro sensit ( ignem admotum
arcanum, secrctum, myste- lud. XVI, g , pracsagivit eqnus pugnam (quanqnamhoc
iriD, 12)"nH. (Syr. |1'], 111'
re vera naribus fit) lob. XXXIX, 25. Sq. 3: ofZore rei
rinm. Sam. ^('y'^ id. velut nT"1 T^b ad secrelum suum delectatus est (ut nN"i et yau3 sq. a) Ex.XXX, 38.
i. e. apud se secum Gen. VIII, 21 cf. VI, 5.
,
Lev. XXVI, 3i , inde gener. delcctaius est aliqua re (nam
suavis odor ab Orientalibus refertur ad id quod placet,
v. "JJNa, niS2, nhij), Am. V, 21: aD\-in::s3 m"iij tii
nin pr. respiravit (cogn. ni"l), liberc respiravil {hey
non delector Jeriis vcstris ( quanqnam iu hoc cxemplo pro-
athmen), qno pectns relasa-
dilatatur (v. Jes. LX, 5) ,
priae potestatis vestigium supei-est diebus festis enim arae :

tur et recreatur, intrans. latus , laxus, spatiosus fuit. nidorem exhalant), et Jes. XI, 3: Tvn-' nNT^^a iniln
Impers. "13 t\"\ laxum fit mihi (opp. •'b l^ ) i. e. respiro, deliciae eius in timorc Jovac i, e. timore Dei delectatur.

recreor. 1 Sam. XVI, 23. lob. XXXII, 20 , ubi Targ.

ni 1 utriusque sexus vc. scd fem. saepics ( m. Ex.
et Pesch. retinent '? m_"i1, •-*-^ ijjotj. ( Chald. nn X, i3. Ps. LI, i2.Eccl. I, G) pL nini Jer. XLIX, 3fi al.
id. Pa. et Aph. dilatavit pro ain"!~, part. pass. amplus, X) spiriius. ( Chald. syr. id. spiritus, veutus , ani-
it. recreavit, NnTi respiratio , rccreatio , dilatatio , riTi
spatium amplum , suburbium. Sam. mi Vav mobili et mus , sed Arabes distingunnt —j. spiritus, anima, et ^.
ventus). Spec.
ni"^ spatium, suburbium, nai Pa. recreavit. Sjt. t-wO'
narium (Schnauben), anhclitus. lob. IV,
a) spiriius
i. q. hebr. Pa. t-wOi, «.mai et Aph. «-jjOiI respiravit, 9: iSN mi narium eius , de ira divina et sic Ps.~
spiritus

dilatavit, [Lytdy spatium amplum , recreatio , cf. «.>*a3

XVIII, 16: ¥]EN nair:. nn
Inde u) de ira ipsa (cf. f\t!i
nasus et ira, utrumqne a spirando) lud. VIII, 3. lob.
respiravit, dilatavit, zab. i-«.aj spiritum duxit , Pa. et XV, i3. Ps. XXXVII, 10. Prov. XVI, 32. XXIX, 11.
Jes. XXV, 4. XXX, 28. XXXIII, 11. Zach. VI, 8.
Aph. spatinm dedit, \m.Sx3 li^ol via ampla. Arab. bs» PIN fibs ascendit i. e. exardescit ir.i alic. in aliquem
Eccl. X, 4. /S) superhia (superbus enim altiores spLritus
„j. amplus fuit „j,5 amplns , sed „5. subito gandium
sumit). Ps. LXXVI, i3
,
Di-jiJ: ri1 -lillV :

percepit, pr. respiravit , _!. ^ „j. laetitia). b) spiritus oris Hauch des Mundes, Athem ) plene
( ,

Pu. JT^ia amplus spatiosus (de conclavibus , aeri

ns mi Ps. XXXIII, 6 (h, 1. de verbo Dei creatoris,
pervius (Inftig). Jer.
,

XXII, l4
)
parall. si mi Jes. XI, 4 (h. I. de verbo
i^^r), a^na-a
8. mandato regis).
m-l ^-'X~ spiritum duxit lob. IX,
mi 1. 1) relaxatio, liberatio ex angustiis Esth. 18. lude n) de spiritu vitali ( Lebensathem ) plene ni"i ,

IV, i4. - 2) apatium liberum Gen. XXXII, i4. ( Arab.

DVn Gen. VI, 17. VII, i5. 22, v. infra no. 2. fi) ut
syn. ban, kalitus, de re cito pereunte lob. VII, 7. Ps.
«•>; interstitinm amplom). LXXVlil, 39.
 R. nn 1271 nn
c) spiritus acris ( Wehen der Luft ) , isqne «) lenior, ortum. VIII, 8. lob. XII, 10: bjin -liss-bs nn anima
aura (Luft, Liiftchen), air. lob. IV, i5: '3C b» h^ll omnis corporis humani cf. Num. XVI, 22. Jes. LVII, 16.
PjrPl"'. XLI, 8: C^r^J^a i<3'' i<3 nn acr non pcnctrat intcr XLII, 5. i3 ni1 ^-N non est (erat) aninia in eo dici- ,

ca (scnta crocodili). XXVIII, 25: i^jirn mib ribrb tur de mortuis Ez. XXXVII, 8, et inaniniatis, ut idolis
(juum acri daret acquilibrium. pill SJNIC aeretn 8. auiam Jer. X, i4. LI, 17. Hab. II, ig, mefaph. de eo qui prae
captavit Jerem. II, 24. XIV,
aura diei G. CTM Wl admiratione ct stupore paene exanimatus est i Reg. X, 5,
i. e. vespera, ubi frigiJior aura spirat Gen. III, 8 cf. Ez. II, 2. III, 24. —
Inde dicitnr "'mi i^n vita
cf. Cant. II, 17. IV, 6. Plin. H. N. 2, 4;: sub cre- animae meae (vitamea)Je8. XXXVIII, 16, t;^"! Pin-in revi-
pusculu commotior aura spirare solet. Itaque bcne LXX viscit anima mea Gen. XLV, 27, et TIII nair redit"anima
To iiiXivov. Lutb. da der Tag kiihle gevvorden war. mea i. e. reficior (fessi enim anima qs. aufngisse videtur)
(Arab. ^t. I. II. III. V. vespere fecit, ivit, venit, et lud.XV, 19. 12.
1 Sam. XXX,
lob. V^I, 4: sagittae —
'mi nn"i" dn^^nijuarum vencnum haurit vita mea,
"lirN
aegypt. pO^C^ vespera). Saepius est /?) vcntus Gen. XVII, 1 nbsn TlTl vila mca dcstructa est. X, 12. Ps.
:

VIII, Num. XI, 3i. 2 Reg. III, 17. Jes. VII, 2.

1. XXXI, 6. —
Poct. :i:^EN mi
spirilus narium noslrarum
XVII, i3. XXXII. 2. Ps. I, 4. XVIII, 43. XXXV, 5. i. e. vila nostra dicitur de rege civibus vita sua cariore,

LXXXIII, i4. CIII, i6. CXXXV% 7. lob. XXI, 18. q. d. deHciae nostrae , Inx nostra, Thren. IV, 20.
XXX, 22. Prov. XXVai, 16. XXX, 4. Eccl. XI, Semel anima humana ctiani Ribs n^ appellatur lob.
4 al. , et fortius! etiam : procclla lob. XXX, i5, ple- XXVII, 3, quippe quae a Deo horiiini inspirnta sit Gen.
nius rib'i3 mi
ventus vehemens lob. I, 19. Jon. I, 4. II, 7, et ad eum redeat Ps. CIV, 29. Eccl. XII, 7.
1 Reg. XIX, 11, TI23 ni"i lob. VIII, 2 (cui comparatur Eodem referenda verba Gen. VI 3 non in perpetuum :
,

oratio impetuosa), nirp 't Jes. XXVII, 8. D"'"!J5 ni"> humilietur (vett. intpp. mancat) spirilus mcus in homine,
ventu^ orientalis |is:: n ventus borealis, v. B^i^p, V-'^-
, quo de loco v. p. 327 B.
ri"i»p ni"i turbo Ps. CVII, 25, niDsbT S vcntusaestuosus In visionibus propheticis ni"i bis dicitur de vi qnadam
PsVxf, 6. Dispergere n^lll: Ez. V^ 2, mi ibb Ez. XII, divina et miraculosa , qua res ahas inanimatae movcntur.
i4. XVII, 21. Poet. nin -"233 alae venti Ps. XV^III, 11. Ez. X, 17 Diia n^nri ni"i '3 nam iis (rotis sohi divini)
:

CIV, 3. Hos. IV, 19 cf. Ov."Met. 1, 264. Qnoniam — inerat anima quasi vilalis. Zach. V, 9 DPl^2;33 mi'. Ad :

autem ventum oris divini flatu ortum putabant (v. Exod. rem cf. Vossmythol. Briefo 1, 20.
XV, 8. lob. XV, 3o: V3 mi3 IIDj) ventus etiam nil , 3) animus i. q. iL't: no. 3. (Arabes distinguunt
Wn^ spiritus Jovac appellatur 1 Reg. XV^III, 12. 2 Reg. jiL*u.J j1 j-jy' animam humanam s. rationalcm ,
quae etiam
if, 16. Jes. XL, 7. LIX, 19. Hos. XIII, i5 (nonGen. ^/^c^il anima supcrior dicitur et
r-jr!l , J;t^A.s-Jl „,J|
I, 2 , V. no. 4).
animam bestiarum , die thierische Seele. De hac egimns
J'entus antem dieitur eliam aa) de coeli plaga. 't no. 2 , de hac paragrapho).
illa Est igitur
Cnp plaga orientalis Ezecb. XLII, 16. 17. rinn y^^iN a) sedes seusuum affectnum , et animi commotio-
,

qnaltuor coeh plagae XXXVII, 9. XLII, 20. 1 Par. IX^ iinm varii gcnetis. Prov. XXV, 28 vir non domans in^"l
—
:

24. Zach. II, 10. VI, 5. bb) de re inani. Mich. II, animum suum i. e. animi sui affectus. XXIX, 11. Gen.
II. Jes. XXVI, i8. XLI, 29. "^3- verba inania lob. nm XLI, 8: agitatus conimotus est aninius eius. lob. XIX,
XVI, 3. nn ny^ scientia inanis XV, 2. nil tlST sectari 17: TiIlJS;: ni"iT 'mi onimus mcus commotus molesius est
ventumi. e. inania Jer.XXlI, 22 etnn n:iyi studiuminane, uxori meae, Eique tribuitnr et impatientia (n^ 1i:r5
V. m"i. Dicuntetiam: serere ventum Hos. VIII, 7, he- q. V.) ct patientia ( mi ?]-jN Eccl. VH, 8); et superb'ia
reditare ventum Prov. XI, 29. mib in ventum i. e. frustra (v. ni"l ~2.i Prov. XVI, 18)
animus demissus, quie-
et
Eccl. V, i5. Jer. V, i3. lob. VI, 2*6: «JNia •^^^ri niib in tus (v. -ip , bs/r), it. aniraus afflictus (riNi: nn Prov.
1'cntum verha Hesperantis .' i. e. desperantis verbc incorisi- XVH, 22", n-yz^: S Ps. LI, 19. mi NaV XXXIV, jg,
derata ventis danda sunt, non urgenda et ad vivnm rese- nn nib Gen.'xXVI, 35). Dicitur
canda. ( Cf. fig uiriu }.u).tLV 1 Cor. XIV, 9 , doijvat uvifioig, b)de senticndi agendiquc ratione quo sensu alicui ,
lat. dare verba in ventos Ov. A. A. 1, 6, 42, profnndere tribuitur animus flrmus fidusque (]iD: Ps. LI, 12, mi
verba ventis Lucr. 4, 9^2, it. sin. gidng -filng - dsch{ii
7?:n: nii Prov. XI, i3), aniraus virilis (iS'<N '1 Prov.
dicere ventum [etj aquam i. e. inania loqui, mentiri). — XVIII, i4 opp. :iN33 '1), animus novus isque emenda-
Figurate ventus s. procella dicitur de exercitu terram in-
tus Ez. XI, 19. XVHI, 3i. Passim etiam de communi
vadeute Jer. IV, 11. 12 cf. 10. i3.
multorum ingenio ei indole (nostr. Geist eines Volkes,
2) q. B£5 no. 2, "tpvxi]
i. anima, quaviviiur, quae , Zeitalters), D':i:t ni1 (propensio ad scortationes Geist ,

in oris nariumque spiritu cernitur (v. no. 1, b), tnm der Hurerei) Hos'. iV 12, D^^riy m*' Jes. XIX, i4,
,

hominum tum bestiarum. Eccl. HI, 19: sors homimim

, n^a-^in n"-i Jes. XXIX, 10, nN:,": n^i Num. V, i4,
et bcsliarum eadem cst bbb TnN nilT cademque anima
i . . . . nj"1 nn (de discordiaj lud. IX, 23, talis-
ininiicitia et
omnibus. 21: r:ri:?:b N"?! Mbii'!i 'D-iNr: ''ra nn yni"' 'a que (tahs indoles) coeUtus in homines effundi
spiritus
VjNb fiCTab N^T^rin^^ri nsrrsn^mvy xil ,' 7 ' min-i : dicitnr Jes. XI, 2. XXXII, i5. Ez. XXXVI, 26. 27.
."njn: nitN D^l.bNn JN a^izin. Opp. icjti corpus expnlvere Audacius dictum est lioc Jes. XXVIII, 6 Jova crit rpib :

Aaaa aaaa
 R. nn 1272 nn
tJcpa i. e- spiritu iustitiae indices totos eos Hagg. II, 5: spirilus meus manel in
erudiendos.
yj^.jf, Vy 3ffiijb
Reg. XXII, 22 nbi Spiritus pro-
'et 'i
medio vestrum, ne timeatis), maxime in via virtutis et
qu'asi repfebit , ,

plielicus per prosopopoeiam

ero spiritus mendacu m ore :
sanctimoniae. Ps. LI , i3: K'2i2 npn biV '^^lp nni.

prnphclarum. Refertur
CXLIII, 10: doce me exsequi voluntatem tuam,
spirilus tuus bonus ducat me in semila recta. (De vi divina
c) ad vohntalem et consilium.
Ez. I, la: ihant qnat-
res hnmanas moderante voce iiostra utuntur etiam Poeni,
taor bestiae rqbb niin TiTVa T^-^n;^, IIBN bij quo ferebat Plaut. Poen. 5, 1, 4, nbi optatur, ut nepos deperditus
animus. -
Inde 'd^ niT nN "Cl-n excitavit animum alic.
reperiatur birua rob syllohom alonim DnblU 3T nn3
ad aliquid I Par. V, 26. 2 Par': XXI, 16. XXXVI,
22.
^•'^l^bs spirilu potente i. e. vipotente Superorum , v.
£sr. I, > , et sententia haud multuin diveroa 'd3 n^i ]ri3 monn. Phoen. pag. 3^1). De vi divina iudicante et
indidit alicui animum ( ad aliquid agendum ) 2 Reg. XIX,
punieute dicitur Jes. IV^, 4 ubi abluerit Dominus sordes :

7. Jes. XXXVII, m-l rrai: impellit aliquera ani-

7. 'd
filiarum Sionis "lys nnil tt^pa nilS spiritu
mus Exod. XXXV, 21, 'unde 'nVn:/ nji Ps. LI, i4 ;
iudicii ct spiritu exstirpandi i. e. iudicans et pnniens vi
denique nn by nby i. q- ab bs nbsascendit in animo sna divina.
animumque occupavit (consilium aliquod) Ez. XX, 32. Imprimis autem V. T. scriptores a spiritu Dei repe-
1 Par. XXVIIl 12: exemplar omnium njn nUJN,
tnnt singulares ingenii dotes( cf. no. 3, d, et bb), velnt
Vay nm ^uac animo secum ferebat. Denique
Exod. XXXI, 3. XXXV, 3i (cf. nMSn
artificis mi
d) refertnr ad inteUeclum. tiaan m^ Ex. XXVIII, XXV^III, 3), somniorum interpretis Gen. XLI, 38 cf.
3. Dent. XXXIV, 9 (cf. Num. XXVlf, 18, ubi simp). XL, 8. XLI, 16, max. prophetae Num. XXIV, 2.
nn). nra^ J^^^^n 1^"'
•'^^*- ^^' ^- 1^"' "'^.^ '^** XXIX, 1 Sam. X, 6. 10. 2 Sam. XXIII, 2. Jes. XLII, 1.
24. XL,^i3: -^; m^-nN 150 'n. LXI, 1. Mich. III, 8. Neh. IX, 3o. Zaeh. VII, la
b), nostr. ( unde propheta xar' iio/Jjv appellatur n^n iB''t< Alex.
Absol. ni-l est aa) animusfortis (cf. litt.
avd^Qwnog nviVfiarofpoQog Hos. IX, 7), it. fortitudi-
Mnth. Num." XXVII, i8: 13 nn niZJN 1C''M. Jos. II, ii.
V, 1. Hab. I, 11. bb) ingenium' {Gei6i —
Genie), ,
nem bellicam lud. III, 10. VI, 34. XI, 29. XIII, 25.
Sam. XI, 6. 1 Par. XII, 18, regiasve virtutes (tum
idque divinitus homini datum et quasi inspiratum quo ,
1

pN sapientiam et pietatem tum fortitudinem bellicam ) Jes.

quis et sapit et eloquens fit. lob. XXXII, 8: n^-i
,

XI, 2 de spiriln cum hominibus commnnicato eos inva-

iai:N^ «•n verum enim vero ingcnium, hoc est in homine sc.
,

dente et agitante hi» formnlis usi b» 13? 'n '-^ Num.

qnodeum sapientem reddat ,
parall. D5""3ri '«^IB nTSia:-!.
:

TtNba. XX,
V, i4; b? nnba 'n 'i lud. XIV, 6. '19.' XV, i4, bx
Comm. 18: iiU2 nn '3r;5''i:n, parall. D-^ba
Sam. XVI, li" nitab/M' 1 sq. aec. lud. VI, 34,
1 et
3: ^ZiS'' ^n:''^^ nill scd ingenium meum responsum sug-
sic ntjba '-1 nW)'^ tT5"3
(v. Ii'd. XIII, 25; it. nn^;n
geret. Jes. XIX, 3 : efflndam spiritum Acgyptiorum i. e.
by N '-I Num. XXIV, 2. lud. III, lo. XI, 29. 1 Sartr.
eo8 consilii expertes faciam , parall. ybSN in^?.
XIX, 23 (omisso verbo LXI, 1 ), bl* nn: Num. XI,Jes.
li) nii, fiin-' m-i, poet. b» ni-\ lob.
d-^inbN 25. 26. Jes. XI, N. T. fuvicv Joh.'f, 33. XIV,
1 (cf. in
XXXIII, 4, nibN ni-i xivil, 3, spiritus Ud, spiri- 16. 17). Huuc autem spiritum aliis concedi (1 Sam.
tus Jovae raro ^i iaTJ? ni1 spiriius sanctus Jovae (nhique
,
XVI, i3), aliis adimi ( Comm. i4), ahis semel et ad
c. suff. Ps. LI,'i3.' Jes. LXIII, 10. 11, nunqnam ut ,
tempns dari (1 Sam. X, 6. XIX, 20 sqq. ) ab nno ad ,

in N. T. absol. spirilus sanctus) , spiriius bonus Jovae

,
alterum transferri (Num. XI, 17. 1 Reg. XXII, 24.
(Neh. IX, 20 cf. Ps. CXLIII, 10) et xar' f|o/);i' nnn 2 Reg. II, i5) aurea aetate oranibus hominibus conces-
,

Hos. IX, 7 i. e. vis divina ,

quae venti halitusque instar sum iri docent Joel III, 1. Jes. LIX, 21. {De spiritu
cerni quidem nequit, sed omnem rerum universitatem divino quo agitati vates oracula fundant nvtifia fiuvri-
, ,

penetrat (Ps. CXXXIX, 2), animat 'et vita replet (^wo- xov ivd^ovatuaTiy.ov , dvvufitg nvivfiuTog , etiam scripto-
,

noitT) Gen. I, 2 [iviQyiirx noirjxtxrj ,

^wrjzixr] Euseb. res Graeci et Romani multi sunt, v. Plato in Phaedro et
in lone , Arist. de mundo c. 4. Cic. de divin. 1, 5o.
^Jr^QiD ^*i Ephr. , male alii : ventns Dei Onk. Jon.
Liv. 5, i5. Senec. ep. 27. Virg. Aen. 6, 4/ sqq. Lncan.
idil rfo,, Saad. Ar. Erp.). lob. XXVI, i3: 'a^Jzyi inm:? Pharsal. 5, 83. 84. Kt Quintus qnidem apud Cic. 1. c.
nicia coelum est splcjidor, parall. "n^
spirilu eius quae :
enm jrepetit ab anhelitu quodam terrarum quo mentes ,

max. homines ahaque animantia implet lob. XXVII, 3 : valnm ut Pythiae, inflatae vaticinia fundant).
,

•'EN3 nibN ni"i .... niy "bs i.e. dum vivo (cf. Gen. II, 7). Quandoquidem autem V. T. scriptoies (certe pln-
XXXIII,''4:" •»:'nn nnisi 'Snw bw ni-i. Ps. GIV, 29.
•'^ib rimi iique antiquiores ) non solum beneficia , sed etiam
,

3o [Jes. XXXlV,
16^ Ps.XXXfli, 8 ubi spiritus oris ,
mala coelitus imnii.ssa Deo tribuunt spiritui divino bono ,

poet. dicitur pro verbo, iussu Dei , in hunc censum non ( supra) opponitur etiam spiritus Dci malus ( ^•"nbN.
V. nn
veniunt] : qua Deus mundum (Jes. XL, i3) homines- ni'"l), qui ubi Saulum occupavit , eum morosnm reddit
,

qno ducit, regit, et tnetnr (Jes. LXIII, i4: sicut pecus et'fnribundum (1 Sam. XVI, i4. i5. 16. 23. XVIII,
descendit in vallem ^tn^:n '^ n"T ita spiriius Jovae duxit 10); it. spiritus immunditici (nNatinmi) i. e. spiritus
eum Israclem ad quielem. Comm. 11. Neh. IX, 20 spi- : mendax et fallax ,
qui prophctas mondaces inspirat Zach.
riium tuum bonum dedisti popolo in deserto ob^^siunb ad XIII, 2 cf. 1 Reg. XXII, 21 sqq. (v. infra).
 R. ni"), cn 1273 ni-i nn
Spiriiui divino opponitur vis
a. vi divinae passim intra Cncs Renjamlnilarura (Jos. XVIH, ai), in rcgione
humana et Urresiris (l\U2, nb ). 3: Acgyplii Jes. XXXI, fertilissima ( ti' i^difi /_''>("'':' Jos. ) sita, quae palmis
AominM snnt non dii n^l Nbl
, , "lias DrrOID fi/ui forum (unde etiam CTOP!! "fy appellata est v. p. 1006 A), lose-
caro non spiritus sc. divinus, i. e. iVagilcs et caduci
, tis,balsametis et meile abundabat ( Sir. XXIV, 18. juslin.
8unt, ut omnia terrestria. Zach.IV, 6: nba Nbl b^n^ NS 36, 3. J08. Ant. 4, 6 §. 1. i4, 4 §. i. i5, 4 §. 2. b. j.
Tm3 DN 'S non DJ ct polestale Lumana sed spiritu meo. , 1,6 §. 6 )
gr. 'hQi/(o Alex. , %ntxovg Jos. , 'IiQixovg
EtiamGun. VI, 3 sibi opponuntur '^ ni"i particula anrae Strab. 16, 2 §. 4i, arab. br^ ^^^ et Lsr_,( Abulf.
,

divinioris quae in homine est

,
et "ibs caro i. e. natiira ,
p. 236 Par. Edrisi 33g Jaub. hodieque Riehn v. i , , ,

terrestris atque fragilis. Cf. 2 Cor. A, 4 tk on^.u rti^ :

Buckingham trav. p. 3oi. Robinson Palaest. II, 5i6 sqq.
aTQUTtiag Vfiuiv OV auQXlXU cO.Xu dvVUXU %(') d^HO X. T. A. De situ eius Strabo 1. c. 'Tinixoitg irnl niSlov xvxXm niQii-
Not. Fuerunt qui ,
pariter atque nostr. Gcist,
, m^ //ifiirov OQhivfj Ttvt xui nnv xut &iuTQ0iidiiig TiQog ui-to
,

etiam de natura s. anima dici cxistimarcnt , guae corpore xixXiftivT]- ivTUvd^u d' iaxiv o qoivixwv fi(fiiyfiivi]v l/iav
careat (von einem korperlosen Wesen), idque verbis xal uX}.7]v vXtjv fjfitQOv xai ivxuQnov, nXtnvuCov di xin
lobi IV, i5 adbiberent (spiritus s. dulfiwv transibat me): (foivixt , ini fiijy.og aTudliov ixuTov , 6inPiQVTog unug xu\
8cd nulia prubabilitatc. Contra locus cxstat singularis fiiaxoQ xuTotxiiTiv d' avTov xut h TOr fiu7.auftov
•
ioTi . . .

1 Reg. XXII, 21 sqq. 2 Par. X\'III, 20 sqq., ubi ni1!l nuQwhiaog Vide Relandi Palaest. 383 et 829 sqq.
x. r. X.

per prosopopoeiam quandam dicitur de Spiritu prophe- Lighlfoot hor. hebr. p. 85 sqq.
tico, qui in exercitu coelesti comparet cuiusque est ,

prophetas ad vaticinia (non solum vera, sed etiam faha)

edenda concitare. Ita enim Michaeas propheta ig Vidi
Jovam sedentem in solio suo exercitu coelesli slipalum a
:
y* I
fut. Dl'!^ apoc. DS* , conv. &T1 , semel
dextra el sinistra. 20: Quis pcUiciet inquit , iAhnbum, ,
(crescendi signiGcatu) DTT Ex. XVI, 20, i) cfferrc se

ui ascenddt et cadat in Ramoth? Et alio aliud dicenle

in ahum , clcvarc se. (Cbald. zab. id. SjT. Aph. sustulit.

ai prodUt Spiritus (nnn et stetit coram Jvva et dixit

: ^ Sam. 'if^ altus fuit , it.ascendit Gen. XXXIX, 4, sq.
tgo eum peUiciam. Et dixit Jova: pcr quem? 22: Egre- by coivit XXXI, 10. Finitimae radd. sunt 073"!, D"iN
diar , inquit , et ero spiritus mendacii ("lpl25 ni"l ) in ore D^ifl, D'!?, copt. pEJUL altum esse. Potcslatis tiansi-
omnium prophelarum. Tunc iUe : peUicies eum , succedet
tivae vestigium esse videtur in u. pr. Dlirr; quem Jova
libi, age pcrjice, 23: En igilur Jova spirilum mendacii
,
sustulit). De animatis et inanimatis. Gen. V^II, 17 de
indidil in ora prophetarum ( 'S3 ip\a ^nl) cet. Cf. mi arca Noae : y^Nrj by;: D-n^. Ez. X, 4 ]}SJ2 ">; ni33 D"n»2 :

similem prosopopoeiam sapientiae divinae Prov. VIII, 22,

ai-l2rt. 16 , inde surgere Jes. XXX, 18 (v. infra no. 3).
ad spiritum mcndacii cf. Zach. XIII, 2.
Prov. XI, 1 I : benedictione proborum r"!)' Dl^in surgit
urbsin altum, opp. D"lrtn crescere Ex. XVI, 20: Dl^l
nil chald. i. q. hebr. i) ventus Dan. II, 35, pl.
;

Vll, 2. —
2) animus ib. V, 20. VII, l5. — 3) spiri-
D^sbin el creverunt vermes , nbi male nonnulli Dl^ retu-
lerunt ad DH"! denom. a rt7Jl. Metaph. a) ab D^n animus
<us divinas (in homine) IV, 5. 6. i5. V, i4. NVn;; nil
effert se supcrbius Dent. VlII, i4. XVII, 20!' Hos. XIII,
i. q. ingenium eximium V, J2. VI, 4.
6. Dan. XI, 12; D"':':> 1""l ocnli efferunt se (fastnose)

n^ 1 m. odor , qnem res eshalat , emittit Gen.

Ps. CXXXI, 1. Prov."XXX, l3. b) cferre se i. e. —
potcntem se praebere. Ps. XXI, i4 Trys "" ny^ ^ffer
XXVfl, 27. Cant. I, 12. II, i3. IV, 10. 11. VII,
:

ie potentem te praebe in auxilio milii ferendo in rohore

i4. H08. XIV, 7. Jer. XLVIII, 11. n=.«i 1""!
^ant.
tuo. LVII , 6: D":a>art b? inan. 12, sq. by XIII,
VII, g. Persaepe in locntione
Metaph. lob. XIV, 9
nh"":
nic d"'^ n">"ia odore aquac gcr- :
: n''1 , v. rad. nn3.
3 cf. 5. — c) efferre sc laudibus (sich riilimen ) Ps.

minat arbor i. e. nbi vix olfecit s. leviter tetigit aquam, LXXXIX, 17.

cf. lud. XVI, 9. 2) exaliari (erhoht, erhoben werden) Jes. LII, i3,
de via quae munitur Jes. XLIX, 11 ( cf. bbo MVd^), ,

n'''^ chald. id. Dan. III, 27 ( cf . lob. XIV, 9). metaph. laudibus cxtoUi Ps. XVIII, 47, potenlem jicri
Num. XXIV. 7. Ps. CXL, 9. Tribuitnr manui Dent.
»in j f. ventilabrum , vannus Jes. XXX, 24. XXXII, 27. Ps. LXXXIX, i4, capiti XXVII, 6, cornu
1 Sam. II, I. Ps. LXXXIX, 18. 25. CXII, 9 (cf. ]ip
"irrn^ Jos. H, 1—3. m, 16. IV, 13. ig et «em-
p. 1238 B).
per in hoc'libro, 2 Reg. II, 4 in"!"" Num. XXII, .sqq. ,

1. XXVI, 3. 63. XXXI. 12. XXXIII, 48! XXXIV, i5. 3) exaltalum , allum esse (hoch, erhaben seyn).
XXXVI, i3. Dent. XXXII, 49. XXXIV, 1. 3. 2 Sam. lob. XXII, 12, met.nph. de his qui potentia et gloria emi-
X, 5. 1 Par. XIX, 5. 2 Reg. XXV, 5. Neh. III, 2, iient super alios.Mich. V, 8: tt^"ii: by TT' D^r. Ps.
semel nr.^".''^ 1 Reg. XVI, 34 (regio fragrans , a deriv. XLVI , II. Addunt allum essc dici pro remolum esse,
fnt. n"»"!^ , addito
pro ]i) n. pr. , Jericho nobile
i, T! , procul abesse , certe de Deo et auxilio divino ,
quod ubi
Palaestinae oppidnm in viciuia Jordauis et maris mortui, in alto manet procul est ab hominibus (coll. D'<T3 Ps- X,
Aaaa aaaa 2
 R. D1"1 1374 ;i-)

5) *), idqne adhibent verbis Jes.i8: iisn-t f^h] XXX, vit Ex. XV, 2, Ps. XXX, 2. XXXIV, 4. XCIX, 5. 9.
BSSJni!? din; pblRaschi m-i; explicat
QSSiri.^ f^^^: «''i CVII, 32. CXVIII, 28. CXLV, 1. Jes. XXV, 1. —
ideoque exspcclahit Jova Pass. Qain exaltatns est Ps. LXXV, 11. Part. excelsua
pf^:,p,"^" in hanc sententiam :

vohis denuo propitius sit et pro- Neh. IX", 5.

i. e. poenam differet ut
,

cul aberit a supplicio sumendo ut misericordia

erga vos Hiph. ai-irt inf. t3"''in, imp. Q^nn , sq. voce monosyll.
utaiur. Sed quis non videt , ista durissima esse atque a rjb D^irj (Mllei) 2 Reg.^ VI, 7 i)'a) altum fecit v. c.
linguae indole aliena, et verba nsn^ et nn; cum gerundiis solium Jes. XIV, i3, nidum lob. XXXIX, 27 , cxal-
sequentibns arcte iungenda esse ? Itaque S'!- gerundio Qn tavit aliquem, erhohen (opp. ^'EUJri) Ps. LXXV, 8,
non potost non significare effcrre sc, surgere ad aliquid
:
evexit aliquem ex hnmilitate, ex plebe (sq. '[73 ) 1 Reg.
faciendum , adiuncta desiderii notione (ad quam prope XIV, 7. XVI, 2. Ps. LXXXIX, 20 cf. 1 Sam. 11, 8.
accedit arab. J. quaesivit, expetivit, volnit cf. diss. Ps. CXIII, 7 (nostr. aus dem Staube erheben). Dicnnt
LugJJ. p. io84, et ffiQ3 Nias v. Ntos i, g), nt InSn sq. etiam : evexit caput alic. Ps, III, 4 , dexiram alic. Ps.
gerundio est :er schaut darnach aus) i. e.
exspectat ( LXXXIX, 43, cornu alic. i. e. robur et potentiam ein»
desiderat aliquid facere ( cf. lob. III, 21, ubi LXX auxit 1 Sam. II, 10. Fs. LXXXIX, 18 Cheth. XCII,
optirae reJdunt : l/.ui'QOfiui) . Reddc igitur : sed iunc (ad 11. CXLVIII, l4, sed i^niJ D^nnt sustulit cornu suum
]Db V. append. v. p) i. e. si paucissimae tantum populi i. e. superbivit Ps. LXXV, 6. b) crexit , velut—
reliquiae supersunt exspectat ( er schaut darnach aus) cippum Gen. XXXI, 45, vexillum Jes. XLIX , 22.
vobis propitius esse i. e. spectat ,^animo intendit, id agit LXII, 10.
nt vobis propitius sit, et lunc surgit ut misericordia crga ,
2) (aufheben), velut retn bumi iacentem
sustulit
vos ulatur , quod cum sequentibus egregie convenit. 2 Reg. II, i3, baculum Ex. XIV, 16. Jes. X, i5, et
Quam ipsam ob causam non est quod scriptura soUicitetur, sq. 3 baculi (v. gr. §. i35, 1 not. 3) Ex. VII, 20. Spec.
nt nuper fecit Ewaldus (Propheten I, p. 271), qui pro dicuht a) sustulit manum vel dexiram Ex. XVII, II.
:

DIT' coniicit dn^, ut congruat scilicet cum SlSn^ «nale Num. XX, 11 quod iurantis est (sq. 11 bN) Gen. XIV,
,

intelleclo. 22. Dan. XII, 7 et vim inferentis , sq. a 1 Reg. XI,

Part. ti'1 f. !nan 1) sublatus , elalus v. c. de manu 26, 27. Cf. T^ NiB3' —
b) sustulit pedes' ad enndum
Dei minace Jes. XXVI, 11. nan n^2 manu elata , sub- Ps. LXXIV, 3 , sed tollere manum pcdemvc est quocun- :

lata , h.palam proterve et terociter Ex. XIV, 8.

e. que modo se movere, aliquid agere , quidquid sit Gen.
,

Num. XXXIII, 3, cf. XV, 3o (ubi opponitur XJ.vda XLI, 44. —

c) sustulit Jaciem sq. bN ad aliquem Esr.
Comra. 29) et n?:^ SilT lob. XXXVIII, i5. 2) aflus, — ,

IX, 6 i. e. eum libere intuitus est, it. sustulii caput suum,

excelsus , de niontc arbore Deut. XII, 2. Jes. II, i3.
, de eo qui potu refectus novos spiritus sumit Ps. CX, 7.
i4. Ez. VI, i3. XVII, 22. XX, 28. XXXIV, 6, de — d) bip 'Clri sustulit vocem s. clamorem Gen. XXXIX,
sclio Jes. VI, 1 , do homine staturae longae et procerae i5. 18. Jes. XL, 9. LVIII, 1 addito nssnns Esr. III,
,

Deul. I, 28. II, 10, 21. IX, 2 cf. Jes. X, 33 de Deo , 12. Ez. XXI, 27, sq. b acclamavit alicui Jes. XIII,
in alto habitante Ps. CXIII, 4. CXXXVIII, 6. Pl. ti^-ai 2. lob. XXXVIII, 34, sq. bi> snstuiit clamorem conli-a
excelsa coeli lob.XXI, 22. Ps. LXXVIII, 69. MetaphT aliquem 2 Reg. XIX, 22. Jes". XXXVII, 23. Dicitur
a) de alta vocc Deut. XXVII, i4. b) potens , unde n^ etiam de his qui tuba canebant 2 Par. V, i3 bip D'''irt3 :

nyi manus potens Deut. XXXII, 27. (Sam. nn potens, niniii;n3 quum voccm iollerent iubis i. e. quum tubis
ferox, V. Carm. sam. 5, j). c) nSX)'^ 6'!?''? oculi clangerent quod concisius dicnnt
, fnp O^"!!! sustulit
:

superbi Ps. XVIII, 28. Prov. VI, 17. {S\n. idn- guo tubam i. e. vocem tubae. 1 Par. XXV, 5 ut recte Targ. ,

oculis altus de superbo). ,d) arduus intellectu Prov. Dicitur eliam bipa D^nrt (ut supra Maa3 d^^lrt) 1 Par.
XXIV, 7 (ubi more arabico scriptum est niJ3Nn. Cf. XV, 16. —
e) exegit tributum (eine Abgabe erheben)
3=b). Num. XXXI, 28.
Niph. V. Dion. 3) obiulii
, velut cibos in mensa (auftragen) 1 Sam.
Pil. oain altum fecit, elevavit Ps. CVII, 25, inde IX, 24, ohiulit muner& (Jiy^n) Jovae , templo et sacer-
exslruxit domum
Esr. IX, g, crescere fccit (aqna plan- dotibus Ex. XXXV, 24. Num.' XV, 19 sqq. XVIII, 29.
tara) Ez. XXXI,
educavit liberos Jes. I, 2. XXIII, 4.
4 XXXI, 52. Esr. VIII, 25. Ez. XLV, 1. i3, largiliones
,

Metaph. a) in loco alto et tuto collocavit aliquem iutum ,

publicas 2 Par. XXX, 24. 7 XXXV,
9. Prov. — _
praeslilit ( V. a^ston) Ps. XXVII, 5, sq. \a Vs. XVIII, XIV, 29 nbjN d'''1S3
: nn
llip impatiens offert in medium
4g. IX, i4. b) cxiulit , sublevavit ( jemanden heben) profert stuliitiam,
1 Sam. II, 7. Ps. XXXVII, 34. CXVIII, ifi. Prov. IV, 4) abstulit (wegnehmen), pr. si tollendo fit (weg-
8. XIV, 34. lob. XVII, 4. c) extulit laudibus, celehra- heben) v. c. saxum Jos. IV, 5. Jes. LVII, i4 (sq. }»),

*) Quac observat Alb. Scliull. ( Oj)]». min. p. 275), nt alli signiGcatum ad remoli poleslatem rcfeiTi doccat, ai h. 1. aliena
sunt. Nam w, V. est «a;)er6Ks /u/( , sq. ...c superbior fuit ,
quam ul vcUel (priucipibus servire) Abulpli. p. 354, et sic iN/«Lwi.j
'^
vit, Tim. 48 noa aliud cst quam superbia.
 a cn 1275 CT) na-1

deiii simpl. Lev. II, 9 : nn^lSTN WN nrjjsrri ]73 'jribrt Di*^r;'i duccbat (lud. IV, 5), prope utriusqne regni coniinia
et auferat sacerdos de ferlo sacriCciuni mcmorinle. IV, 8. (1 Rcg. XV, 17. 21. 22) siti. Jcr. XXXI, i5. XL, 1.
VI, 8. (\\'inerus Reahv. II, 553 11. cc. Qinn male refert Hieronynius ,,Rama in tribu Benjamin civitas Saulis in
:

8(1 ritum elevationis , opp. ^^''jrT cf. Blihr Symb. 11,356. sexto miliario ab Aelia ad septentrionalem plagam contra
357 etinfras. Mainn). Num.XVII, 2. XVIII, 3o. 32. Bethcl. Meminit et liuius Hieremias". Hoc ipso autem
Tlb Cy^ aufer tibi 2 Reg. VI, 7. — Ezech. XXI, 3i :
loco in monte cono simili est vicus cr-Ram (j*y')> inter
.~l"i:::'ri C^^rj anferendo coronani. Dan. VIII, 11 Cljetliibh.
Geba (Gibeam Sauh) Gib (Gibeonem V. T.)
— 'iVov. in, 35: ]Vrj^ C^na ^'VP^ *'"''' auferunl (tra-
ab occidente Gibcae situs
et
, 6 roni.) ab
5 mill. angl. (i. e.
sitns ,

gen davon , reportant) ignomimam,' Ita Targ. et Pesch.

Hierosol3'inis distans. V. Robins. Palaest. II, 321. 326
Parall. 6n3\ ibique mappam geogr. regiones Hierosolymae vicinas ad-
Ho/)A' Dlirt pass. no. 3. Exod. XXIX, 27, no. 4.
umbrantem. Josephus (Arch. 8, 12 §. 3. 4) uThem'Fuftu-
Lev. IV, 10. Uan. VIII, 11 Keri.
d^wvu appullat (]inJ3l) et quadraginta stadiis ab Hieroso-
Hithpal. Dpiinn extulit se , surrexit Jes. XXXIIT,
lymis abesse tradit.
10 (ubi a^ili< pro" OnTnns), it. cxtuUt se (fastuose)
'
Dan. XI, 3'6. ' ' b) Piama, qnam Piamam Samuclis dicas, in qua hic
1 Sam. I, ig. II, 11. VII,
vates habitabat et scpultus est
OII chald. id. Praet. pass. D*^ extulit se (cor)
17. VIII, 4. XV, 34. XVI, i3. XIX, 18. 19. 22. 23.
Dan. V, ao.
Pal. Dy^T laudibus exiulity cclehravit Dan. IV, 34.
XXV, 1. XXVIII, 3, quibus locis cunctis nyn articulo

Pass. surrexit , sq. "^ contra al. Dan. V, 23.

inunitum est , sive c. He ioc. rin^^-iri, sive c. 3 praef.

Aph. extulit , cxaltavit Dan. V, 19. {17312 XIX, 19. 23. XXV, 1. XXVlil, 3. Eadem cre-
ditur atque ^''Ei:; D";n72in in montanis Ephraimi 1 Sam.
Cnm. l) nhiludo Prov. XXV, 3. 2) elatio. — I, 1 cf. ig , vernm hoc incerlum , nam oppidum
D'3'S D1-1 Prov. XXI, 4. Jes. X, 12, ab '-| Jer. XLVIII, natale Elkanae I, 1 potest aliud fuisse atque babitatio ein»
29, et simpl. Dl^ Jes. II, 11. 17 elatio animi , fastus. comm. 19. De situ huius Ramae non satis constat et
certa de ea Iraditio malure periisse videtur. Magna igitur
On chald. altituJo Dan. III, 1. IV, 17. Esr.
iam inde ab Eusebio et Hieronymo divcrsitas opinionum,
VI, 3.
quas in brevi conspectn pouere placet.
On i. q. Sn ahum , inde acc. in ahum Hab.
Alii enim «) Ramam Samuelis eandem esse volunt
III, 10.
atqne Ramam Sauli prope Gibeam (Pococke II, p. 71. 72,
n53n
(excelsum) n. pr. loci 2 Reg. XXIII, 36, Bachiene 1, i55, et nnper Ranmer Palaest. i46, adeo-
fortasseeiusdem qnod nailN appellatur Jud. IX, 4i et ,
que ^Mner.- Realw. h. v. ) quod nenio profecto in poste-
:

prope Neapolin fuisse videtur. rum faciet, qui narrationem 1 Sam. IX, 10 perlegerit et
repntaverit , Ramam Beniaminiticam a Gibea Sanli vix
ntiT"! f. elaiio, adv. coUo elato erecto. Mich.
,
dimidiae horae spatio distare contra e Rama Samnelis ,

II, 3. '
Gibeam redeuntes praeter alia loca sepulcrum Rahelis
Oail m. elaiio, celebratio Ps. LXVI , 17. Pl. ( inter Hieros. et Bethlehem) transire 1 Sam. X, 2. —
cstr. pi^^i-i Ps. CXLIX, 6. /j) Ensebius et Hieronymns Ramam Sam. eandem faciunt
atqne Piamathaim Zophim 1 Sam. I, 1 et Arimaihiam N.
nlsuTl f. pr. inf. PaL (morc Syrorum) elaiio,
T,, Josephi Arimathiensis patriam, et prope Lyddam col-
Jes. XXXill, 3 : D''!^ :i:;E3 ^riTjnhxi ubi cffcrs te, fugiunt locant, V» Hier. v. Annatha Sophim. Sunt propterea, qui
gentes. Ramam eundem locum exiatiment , qui Arabibus KJU.
DT i) part. et adj. altus , v. rad. in Kal, Piamla, ab occidente Lyddae (v. Abnlf. p. 24o. Par.
2) n. pr. Busitarum in Arabia
a) familiae gentisve Edrisi I, 339). Aliam opinionem sequebantur y) qui
deserta lob. XXXII, 2, nonnullis eiusdem atque 51N Ramam ponebant ubi nunc Nehy SamwU , dnaram fere
Gen. XXII, 21 , it- aliornm virorum , nt b) Rnth IVj horarum spatio a Gibea inter occidentem et anstmm
,

19. 1 Par. II, 9, pro qno 'AQUf.i Mt. I, 3. Luc. III, 33. (S. W.) V. Robinson II, 356 sqq. Faciebant ita monachi
c) 1 Par. II, 25. 27. inde ab expeditionibus cruciatis ii ipsi qui Samuelis ,

nomen imponebant isti loco , qui ab aliis etiam Rama, ab

nm f. (Kamez impnrum) Cslr. na"! \) locus editus aliis denique Silo appellatur. Utrosqne nuper confntavit
1 Sam. XXII, 6, max. idolorum cultui consecratus Ez. Robinson qui J) Piama et Pamalhaim- Zophim ibi col-
,

XVI, 24. 25. 39. Cf. r!7:2. locat, ubi nunc Soba , 5 mill. angl. ab Hierosolymis
2) n. pr. a) "J3^rj (itac. art. ubique ,
praeter Neh. mare versus , Palaest. il, 583 88, in hodierno Soba —
XI, 33 r;7:^3 Jer.
, XXXI, oppidum Benjaminitarum
i5) vestigium veteris ^'Eii et 7\is 1 Sam. IX, 5 superesse suspi-
(Jos. XVIII, 25), in vicinia Gebae Gibeae et Gibeonis
,
catus. Eadein fere Cotovici sententia erat, sed idem locus
lud. XIX, i3. Jes. X, 29. Hos. V, 8. Esr. II, 26. Neh. 1 Sam.X,2, quiduabus praecedentibus, etiam huic senten-

VII, 3o. XI, 33 , in via quae ab Hierosolymis Bethelem tiae obstat. Nisi igitur illam de sepulcro Rahelis notitiam
 R. an 1276 n-^Bis D-^nai nanr
prorsns negligere velis , quam ut () Rama
nlliil superest , 2) locus altus , editus Hab. II, g, nlp ''ni'^» loca
Sfltnaelis ibi quaeratnr, nonnullis Palaesti-
ubi et ipsa a edita urbis Prov. IX, 3. i4, mb ''yilS lud. V, 18,
nae Christianis ponitnr, in vicinia Bethlehemi et ab oriente acc. in loco edito Jes. XXII, 16, spec. de coelo (Him-
sepulcri Rahelis (v. Prokesch p. i lO. Salzbacher itin. II, melshohe, aeth. ACjPf^ '.
coelum ) Ps. XVIII, 17.
i64) cf. Euseb. iau Sf xuVPa^u tov Biviufdv ntQl ti)v LXXI, 19. XCIII, 4. CXLIV, 7. Jes.XXIV, 18. 21.
Br;&liii.i, h^u, (fiovr) iv 'Pufia riy.oiad-r, [Mt. II, i8]. XXXII, i5. XXXIII, 5. XXXVIII, i4. XL, 26 (nb.
Ibi trium horarum spatio ab Hierosolymis est ruons ,
est acc. in ). LVII, i5. LVIII, 4. Jer. XXV, 3o.
coelum
Gebel ,w».jlX.jj dictus , Herodium veterum (Robins. II,
Thren. I, plenius iujip Di"ia Ps. CII, 20), de alta
i3 (

3g2), itasitus, ut, si ibi Ramam ponas , in descriptione sede ( de tribanali ) Jovae in Zione Ps. VII, 8, de arce
jtineris i Sam. IX. X nihil desideres. Occurrent qui- inaccessa Jes. XXVI, 5. Translate Ps. LXXIII , 8:
dem nonnalli hunc locum ,
quippe qui manifesto in , :n2n^ DiTay ejc alto loquuntur gall. de hant en bas de ,

montanis Judae situs sit ad montanum Ephraimi referri

, homitiibus fastuosis, de loco honorato lob. V, 11. —
non posse i Sam. I, i: sed iam supra observavimus Plur. D^Biny loca sublimia , de coelis lob. XVI, 19.
Bamathaim Sophim in montibus Ephr. poni, non Ramam, XXV,, 2. XXXI,Ps. CXLVIII, 1, metapb. de con-
2.
qnam eandem fuisse cum ilia sine idoneis argumentis ditione honorifica de magnis honoribus Eccl. X, 6.
,

sumitur. Ad Ramam autem Bethlehemiticam retulerim 3) elalio animi superbia , adv. Ps. LVI, 3.
,

etiam locum Talm. Gem. Schabb. fol, 26, i nbi balsa- ,

D^^IH unde Din)2 "» Jos. XI,
(i. q. Bi-ia), 5. 7
mnm provenisse scribunl NSiai IS^ '^IS yST3 ab Engeii ad n. pr. lacus' ad radices Libani in regione edita siti ,
quem
Ramtha. Hortos euim balsamiferos in regionibus mari mor-
tuo vicinis fuisse aliunde constat. — Idem nomen gessit
Jordanes permeat , apud Josephum SefiexmvTrig h'fivr]

oppidum Naphtalitarum Jos. XIX, 36, fortasse

c) Ant. 5, 5 §. 1 (vel a {^*m altns fnit, vel a tiS^*» piscis),

idem memoratur Comm. 29 quanquam Cyrillus et Euse- ,

arab. iCJ^^^iJ! ^j^. , v. Relandi Palaest. p. 262. 263.
bius atrumque diversum fuisse statuunt v. Reland. ,
rillSnSD ( elationes ) n. pr. virorum a) Esr. VIII,
p. 963.
33. Neh. iil, 4. 21. X, 6. XII, 3, pro quo ni-"na
d) oppidam
rrcann Jos. XIII, 26,
Gileaditidis a Reg. VIII, 29, plene r?3"3
Comm. i5. — 2) Esr. X, 36.

e) inb na"! V. in!r no. 3 (pag. 752). riDnn L oblaUo, munus ( cf. D''in no. 3). Prov.
N. gent. -ny'! 1 Par. XXVII, 27.
XXIX, 4: niJ3nn 1S"'i< (iudex) munera amans. Inde
1) oblalio munus Deo idolisve (Jes. XL, 20) oblatum.
,

CSIS D'^_IlH'l n. pr. oppidi in monlanis Ephraimi Dicitur a) de oblationibus populi Israelitici ad tabernacu-
I Sam. I, 1 , de cuius situ v. s. v. fiai no. 2, b. lum sacrum exstruendum et exornandum Ex. XXV, 2. 3.

m!D1 (excelsa) n. pr.

oppidi Gileaditidis alibi
XXXV, 5. 21. 24. XXXVI, 3. 6, de aliis muneribus
1)
oiaNI dicti (p. i24o) Jos. XXI, 36. 1 Reg. IV, i3. — spontaneis templo oblatis 2 Par. XXXI, 10. 12. i4. Esr.
VIII, 25 b) de oblatione annna dimidii sicli Ex. XXX,
2) 353 n'iJ3'i i. q. aj; rnN"i (q. v. ) 1 Sam. XXX, 27. —
;

l3 15; c) de mnnere Jovae post victoriam oblato.

nlH"! cin. Xiyofi. Ez. XXXII, 5 ubi '^nwi ex-
,
Num. XXXI, 52: r-ATrb ^iann -irN na^nn^t nrtt-bs
plicant: acervus luus i. e. acervns cadaverum tuorum. omne aurum offerebant Jovae,
oblatiojiis Cf. 29.
, quam
Paralj. ^Hb^. Sed malim c. J. D. Michaeli scribere 4i. d) de oblalione primitiarnm. Nnm. XV, ig: et ubi
3niEi'i vel (quum plur. alibi non reperiatur) ^na'! ver- comedetis de pane terrae nilT'b JTJ^nn W^in ojffereiis obla-
mcs tui, Pesch. putredo tua. iionem Jovae. 20 primitias molae vestrae ^|Q'"in ilbn
:

PinN ?a""ir 12 l^^a niaiins .'ini-in placentam offeratis in

nlQT (locus editus i. q. rm"i) n. pr. oppidi Issacha-
oblaiionem areae ita offeraiis eam. 21.
oblationem sicut ,

ritarnm Jos. XIX, 21. e) de decimis decimarnm quae sacerdotibn.s solvendae ,

"1T7 "'PQU"! (cuius auxilium evexi ) n. pr. viri erant a Levitis Num. XVIII, 26 ^^ nan^in :!273?3 DniJS^ir! :

lUjyari^J^J liBSTS. 28.29. f) de portionibns sacriBciornmj

I Par.XXV, 4. 3i.
quae sacerdotiBus oblingebant, quasque profanis comedere
DIID m. v. c. montis ,
1) altitudo
collis Jes. nefas erat (Lev. XXIi, 12). Lev. VII, i4, maxime de
XXXVII, 24. XLIX,
16, concr. altum cxcelsum,
Jer. , armo oblationis (nynnrt pilij), qui nna cum peciore
sublime. In genit. postpositum bN^iU" Di^J3 "l!l mons agitationis (nsisnr: n7ri ) in sacrificiis eucharisticis sacer-
altns Israblis, de Zione Ez. XVII, 23' XX, 4o. XXXIV, dotum portio (nja) erat Ex. XXIX, 27. Lev. VII, 32
l4. a^naa i^ altum lob. XXXIX, 18, et di-\a in acc. — 34. X, i4. 15. Num. VI, 20, v. etiam Num. V, 9.
id. Jes. XXXVIT, 23: '^'^TXi oil?3 Niflm et tollis in altum XVIII, 19. Deut. XII, 6. 11. 17. Neh. X, 38. XII, 44.
oculos tuoi. Concr. excelsus (de^Deo) Ps. XCII, g, et XIII, 5. g) de territorio sacro sacerdotibns reservando.
coll. supremi principes Jes. XXIV, 4: 7'INrt DS aiir.
, Ez. XLV, 1 ct si disiribuilis terram ni!T'r n?9?in ^ia^^in
:

Poet. sublime eliam dicitur de re longe rcmoia. Ps. X, 5': yiNn "jiZ \D'3p. XLVIII, 8 10. 12. 20. 21. Cojsnlatur—
nAia ^'aE'iJn Di^in remota sunt iudicia tua ab eo. c. geuit. pers. cui datur oblatio ,
»< na^lP Ex. XXX,
 R. nn, ]M, nn 127: n^ann nyiin
i4, 10. XXXV, 5. 21, n-^qrirn^n Neh. XIII, 5, it. rei XI i_./^iA*5 c:~Ui cri-» ^^•^'j dicunt : somnus superal ocu-
oblatae, ut 7jin 'n Neli. X, 4o , ;]03 'n Ex. XXXV, 24, lum et vinum
• subigil meniem ebrii i, e. vincit eum
;
V1}«n'n Ezech. XLVIII, 12 dicuiit eliam icij? n^l-^n :
et mors supeval morieniem et abripit eum. Ipse Schult.
Ex. XXXVI, 6
obia'tio sacra n^ 'n Deut. Xll, 11". 17 , quidcm radici offuscandi, ienebris involvcndi vim prima-
(quoniaiu mauu offeriniuset damuscf. T' nJna Deut.XVI, riam tribuit, scd nulla probabilitate. Eandem imaginem,
17). —
nwnn ""niB as:ri oblalionum 2 Sam. I, 21 non quae in ]!n l^ inest habes in synn. sb2 Niph. , Dbn , ,

pogsunt uon agri Jertilts esse qui frugcs ubcrrimas ,

na? no. 5, a, q. v. Judaei i:iina refcrunt ad rad. ]:->
ferant , quales Deo ut decimae et prlmitiae offerri pos-
iubilans a vino, sed contextus postulat potatorem dor-
aint. Integer locusest: montes Gilboac -^''^n bNI bu ^N
mientem , non iubilantem.
ni731"^n ^niai Cn^^J' ne ros nei^e pluvia in vos descendat,
e* ne sinl in vobis agri oblationum ,
qui fruges ferant
Deo Maurerus campos eclitos interpretatur
offerendas. ,
^•|~ i. q. y^^n q. v. 1) pr. iumulluari, voci/erari,
hoc uexu et campi editi sc. in vos quoque ne descen-
: ,
v. Iliph. ( Cogn. arab. Lc. vociferatns est , de camelo,
dat ros aut pluvia sed impetro non a me nt in tantt
: ,

hyaena struthiocamelo eiulavit infans, ex indogermm.

frequentia vocis a vulgari eins usu recedam. , ;

6 Q i yco, rugio ).
a) munus a principe exigendum i. e. iribuium (i. q.
2) malum esse , v. Niph. Formas coningationnm
nma). Ez. XLV, 3. 16. Kal (s"!, s-\ sy) et Hiph. ( »"^"1 v. rad. :?y->,
, , y"^!7.)
Quod ad originem attinet, iam supra aignificavi, cf. Ewaldi gr. crit. p. 472.
rroiin {munus, oblatio) non ahunde dictum esse , quam Niph. fut. yiT' 1) male habiius est (es geht ihm
ah offerendo {Ti^^Tr^ n73nn C^nn Num. XV, 19. Ezecb. iibel). Prov. XI, i5: 1T 3"!? •'S yiT; yi , ubi y? more
XLV, I ) ,
plane ut Nij73,' nNii;): est a NiB3 (i. q. E-^nn) infinitivi absoluti ad augendam vim additur. 2) malus —
Pi. donavit neque vero a tolhndo, aujerendo (v.
:
8. peior Jactus esi , depravatus est (opp, sapiens fit) Prov.
^•'in ) ita nt nin^ib nttmn sit id quod toUiiur s. auferiur
, XIII, 20.
a sacriEcio pro Domino , qnanqnam semel certe ad hanc Hiph. 5^-in pl. semel nyin 1 Sam. XVII, 20 pr.
verbi potestatem aUuditur Ex. XXIX, 27 nN niB^^p^ :
iumultuaius est ( lermen , Lerm machen), inde 1) loci-
b"-»^, onin 11CN1 ti:in nirN nri-^nn i?iu; nwNi nsijrnnjn feraius esi , alia voce clamavit Jos. VI, 20, sq. by super
'iai ^'NVan. Recte enim postrema verba iunxe- LXX aliquo, 06 aliquem lob. XXX, 5, spec. a) de laeto cla-
rnnt og u<ffiQi]jut ano tov y.Qtov x. t. X. Num.
: more lud. XV, i4. 1 Sam. IV, 5. X, 24, iubilavit Zach.
XVIII 26. Nullo anfem certo exemplo probari potest
, IX, 9. Jes. XLIV, 23. Zeph. III, i4. lob. XXXVIII, 7,
Rabbinornm plurimorum (non omnium) opmio, qui nrii nyiin ^^nn Esr. III, n. i3, sq. dat. nin^b y-in
naiin cZcDa/ion^m interpretantnr et, pariter atque nEi:n iubilavit in laudem Jovae Ps. XLVII, 2. LXVI, 1.
agiiaiio ad ritum quendnm consecrationis
, referunt ,
LXXXI, 2. XCV, 1. 2. XCVIII, 4. C, 1 sq. by ob
(Reland antiqu. s. III, 1, 17. Winer s. v. Hebopfer). (hostem victum) Ps. XLI, 12. b) de clamore beLico — ,

Accepernnt ita fortasse qui accentus posnerunt et Cim ,

,
Jos. VI, 16. 1 Sam. XVII, 20. 2 Par. XIII, i5. Jes.
addito Athnacho a seqnentibus verbis seiunxernnt ac seor- XLII, i3 sq. bi" contra al. Jer. L, i5.
, c) rarius de —
sum sumserunt ( de Wette adeo de sno addidit welche :
clamore Ingnbri Mich. IV, 9. Jes. XV, 4. Hos. V, 8.
gevebet und gehebet w orden vor Jehova ) sed quicunque ,
2) iuba clanxit. Num. X, 9 ni-iSSna Dnii""in tubis :

hunc locum contnlerit cum Num. XVIII, 26, it. Lev. II, clangite. Joel II, 1 , spec. classicum cecinit , magno stre-
9. IV, 8. VI, 8, non dubitans connectet 'nh Dim. pitu et tnmuliu tubis clanxit (Lerm blascn) ad castra
movenda Num. X, 7 i. q. n^lin yjjn X, 5. 6, diver-
n*53nn f. i. q. nBnn "
(pr. qnod ad terumam per-
snm a spn quod est tubam (semel) inflavit ad panegyrin
,
tinet) Ezech.*XLVIII, i'2.
convocandum. Cf. bai^ no. 1.
PaJ. fnt. sy'-)-i iubilabitur Jes. XVI, lO.

|*n arab. S. med. Je vicit, superior evasit , sq. Hiihpal. STt^nn iubilavil Ps. LX, lO. LXV, l4.

(J.i: (fort. vicinum rad. Din). In Kal inusit. , nam ^ii^

CVIII, 10. — Eadem forma reperitur a verbo sy^ q. v.

Prov. XXIX, 6 referendum est ad ]:"i. 7T

m. clamor, vociferaiio, eaqne laeta Ex. XXXII,
HitJipal. Ps. LXXVIII, 65 ei evigilavitJova ianquam 17, lugubris Mich. IV, 9. >; Si de tonitru lob. XXXVI,
e somno ]";'n ]:i"ina "^iSJS ut
:

herosvidusa vinoi. e. utLXX 33: isn T>b3-' T"a^ nuncial de eo (Deo) ionitru eius. —
(i)SSvvuTog xiXQuinuXrjxiug ii oVvov, Vulg. tanqnam potens Aliud s_~\ V. s. rad. n^^n.
crapulatus a vino. Arab. .^J.] joJLc c;/oL et r*:>( «.j c^of.
nynn spec. a) laetus clamor,
f. i) pr. tumultus,
vicit eum vinum i. e. occnpavit animum eius ( Freytag ex iubilum^loh: Vm,
26. Esr. III, i3.
21. XXXIII, snn
S-o-
Div. Hndeil. ) , nnde Xij vinnm qnippe qnod capnt
nsnn 1 Sam. IV, 5. Esr. III, ii. i3. rjb?: n/nn
,
laetae acclamationes quibns regem excipinnt cives et comi-
occupet. Gauhari ap. Schnlt. ad Prov. pag. 438 : \.
tes Num. XXIII, 21. b) clamor bellicus Am. I, i4. —
lob. XXXIX, 25. Jer. XX, 16. Ez. XXI, 27, plene
 R. tjl-i,
V"'' P"'"^
1278 tiil — pn
nanban nsi^n Jer. IV, 19. XLIX, 2. nsi^in snn Part. lf\ cursor (Eilbote) Jer. LI, 3i. lob. IX, 25:

clamorem bellicum sustulit Jos. VI, 5. 20. y^ ibp "'72'* dics mei velociores sunt cursore. Sed VII,
"'3H
6, nbi eadem verba habentar, pro yn est J^iM radiua
2) clangor tubae Lev. XXV, 9. Zeph. I, 16. spn
texioris , et vide possitne Y""i idem significare. Certe
jp^y^^P classicum cecinit ( Lerm blasen) ad castra mo-
venda' Num. ,X5. 6. Wnn
-lEllZJ buccina clangoris aegypt. \\\ ApilQl^X cursorcs etiam de pano textorii
Lev.XXV, 9, 'n n^^^ilin tubae clangoris Num. XXXI, 6.
dicitur (Peyron lex. p. 11 ) i. e. de filis subteminis quae
,

2 Par. XIII, '2 i. e. tubae ,

quibus signum datur. "'bii:i;ii
radio circumvolvuntur, quippe quaecurrant s. cito feran-
j^„^,i^P cymbala clangoris ( die lermenden Becken) Ps. tur, nostr. Schiitze, Schifflcin. Plur. — D"'^-! et '}''iS1
CL 5. ni^iin UV calendae aiensis septimi (postea 2 Reg. XI, l3 cursores appeilantur a) famuli ante currum
primi) , qnae clangore tubae annunciabantur Lev. XXIII, principis currentes 2 Sara. XV, Reg. 1. 1 I, 5 (lat. cni-
24. Num. XXIX, 1 6. —
WTin 'naT sacrificia cum sores Suet. Ner. 3o. Sen. ep. 87. 126). — b) satellites
tnbae clangore oblata Ps. XXVII," 6, cf. Num. X, 10. et nuncii regii Hebraeorum tempore Sauli i Sam. XXU,
17, et rcgum post Davidem 2 Reg. X, 25. XI, 6 sq.
2 Par. XII, 10. 11. XXIII, 12. XXX, 6. 10, prob.
&'n"| in Kal inusit. tundere, contundere, inde a) com- iidem, qui Davide regc \-ibs non.inabantur (q. v. ). Cf.
mmuere, v. nisi-l , nci-in , et b) concuicre. Inde 1 Reg. I, 5. XIV, 27. 2 Sam. XV, 1. c) equites regii —
Persarum , quorum erat , mandata regia in provincias de-
Pul. tlEiT concussus est, contremuii. lob. XXVI, 11 :
ferre Esth. III, i3. i5. VIII, i4.
»BEiT' D-^ai "'''i'^!'. Cf. IX, 6 Targ. 'jiesiina rT"''iv;i9
pro hebr! ]q':!;VEnv Talmud. cisn tremuit (concussum j\/i. yi-|3 V. Y^ri.

est) lac, C)"n3"i motitavit palpebras , alas , et sic sam. Pil. y^iT-l u q. Kal cucurrii (currus) Nah. II, 5.

zab. Cf. lat. rota currit.

^^"^"^, t^i tremuit, cod. Nas. 1, 12.
Hiph. accurrere fecit Jcr. XLIX, 19. L, 44, ind«
n'lB'^1 pl. f. grana contusa frumenti, polenta aSam. celcrileradduxit, attulit Gen. XLI, l4 -lian 'ja !inj:''-)^"l. :

XVII, 19. *Prov. XXVII, 22. 1 Sam. XVII, 17, fcsiinare fecit. Ps. LXVllI,' 32 liiVs i'

^''nbNb VT' y^-in Acthiopia fcstinare facit manus suas ad

nSnfl un. ItY^u Ez. , XLVII
12: erit fructus Dcum, i. e. Aethiopes festinant ad Jovam manibus snia
eius ci6o nsninb lMb:s»1 et folium eius medicinae , ut bene ad adorandumsublatis (v. f^ «iaa Ps. XXVIII, 2. LXIII,
Vulg. Targ'. Pesch."'('LXX, vylitu cf. &i^antlu Apoc. 5) vel munera oblaturi vel manus fidemque Jovae daturi (v.
XXII, 2). Pr. , ut suspicor, est pulvis officinalis, a Ti no. 1, e). Neutrum audacius vel incommode dictum
comminuendi significatu , cf. ^dS np5N Cant. III, 6. exlstimem (cnm Maurero) non aliud est quam si dicas
: :

Aliis rad. F|n est i. q. NB'^ medicatus est. Sunt etiam qui DinbNb V^-^^z V^"''^^ ''"'n-'*!^ "^^im ^IPJl- Manrerus:
radicem faciant t^^^n = d-tQuntvu) ,
perverse. j^ethiopia currit, maiius suae ad Deum directae sunt, sed
yi^in nusquam est i. q. y^n.

Vl]'^ currere. (Aram. OT^] , «4^' > v. litt. n yhTD m. cursus Eccl. IX, 11.
8cd sam. ^t'^ praet. W^,
aeth. /."fiJ^:). Dici- nSlia f. id. 2 Sam. XVIII, 27. Jer. VIII, 6.
tur de hominibus Num. XI, 27. 1 Sam. XX, 36. 2 Sam. XXIII, '^io.
'
Aliud vide s. rad. yz-\-
XVIII, 19. 23. Prov. IV, 12 cet. , de cquis Jocl II, 4.
Am. VI, 12 , locustis Joul II, g. Copulatur c. 3N pers.
(accnrrere adal.) Gen. XVIII, 7. XXIV, 29. Jes. LV, [/•\\ in Kal innsit. pr. cffundere se, effundi, inde
5, et loci Gen. XXIV,
20, nN-ipb Gen. XVIII, 2. evacuari, nnde pi et p>-) vacuus q. v. (Cognatum vide-
XXIV, 17. XXXIII, 4. 2 Reg. IV,' 26 i-inN ib. V, 20, ,
tur verbis pp"l , p-l^ gr. }Qiv)(i(.iai , qno poetae utuntur
b (inb Sfestinare ad malnm) Jes. LIX, ^.'Prov. I, 16, de lluviis se exonerantibus , lat. ructo, eruclo).

ON (cnrrere cum aliquo i. e. cursu contendere cumeo) Hiph. 1) ej[f udit aWqmd. ( Chald. sam. p"'-)», arab.
Jer. XII, 5 it. sq. acc. loci, quem quis currendo petit
; ^\.\). C. acc. rei Ps. XVIII, 43: DjV-iN riiin U-^US.
i Sam. XX, 6, et viae, nns yil currere viam (ut Eccl. XI, 3 uhi plcnae sunt nubcs Ip-i-Ti y^Nfl b» Dl^a
:

H""!. n"".^)
Ps. XIX, 6. —
Jer. XXIII, 21: non misi pluviam ejfunduni super ierram. Zach. IV, 12. Mal. lU,
prophetas istos tamen illi currunl
, munere prophetico , 10: n2-ia DdV ''nip^'^1^ cffundam vohis henediciionem.
male seduli operam dant. Ps. CXLVII, i5 mittit Dens : Translate a) elTudit i. e.eduxit gladiura ex vagina. Lev.
mandalum suum, cito currit vcrhum eius. ( Carm. Sam. 5, XXVI, 33 ann DS-i-inN ^iip^in. Ex. XV, 9. Ez. V,
:

20: iudicia quae cito currunt). Ps. CXIX, 32: riam 2. 12. XII, i4''xxViil^ 7. XXX, 11, it. hastam Ps,
praeccpiorum luorum curram , in ea studiose incedam. XXXV, 3. —
b) eduxit milites ad bellum. Qui enim
Hab. II, 2: ui leclor currat , sine negotio legat. Spec. magna copia exeunt , cffundi dicuntur. Gen. XIV, i4:
a) hostiliier irruil in aliquem , sq. bN et V;' lob. XV, 26. TS^^Sfl-nN p"!"'' eduxit probatos suos (i. e. probatae fidei
XVI, i4. Dan. VIII, 6, sq. acc. Ps. XVIII, 3o. b) sq.
3 confugit ad al. Prov. XVIII, 10. servos ). Appcsite Saad. vertit qnpd pr. est exuit,
 H. pn, 'Tn, tbn, nn 1279 pn — nn
nuJavit dehi ( ut liebr. p'''^!^) elTiulit perniiiatn e mar-
, no. 3. Ita accipiendum videtur Ps. VII, 5: ns";n!«'i
supio Har. 3 p. i6a Scli. cvaginavit gladiuni 2,274, , Dp^T 'T^k ct si spoliavi adversarium meum sine causa i. e.
eniisit agmen expeditum Scliult. aJ i.spahan. p. i5. Alex. eino nova iniuria , vel arctius iunclis vcrbis Bp"'^ "''^'l^
ct Samaritaui vim vocis non assecuti coniiciebant pTl qui advcrsarius meits erat sine causa cf. D"H ""Nlia Ps.
V. rad. pi'! p. 33o A. LXIX, 5.

2) evacuavit eiTundendo qnod intus crat v. c. saccnm

Gen. XLII, 35, rctc Hab. I, 17 vaii.i Jer. XLVlil, 12, ,
l^ salivare, c. acc. (v. ^';n no. 3) salivam simi-
it. vacuum rcli(jtiil , Jcs. XXXI I, G ay-j vizi p^^irjb :
lcmve Iluxum emittere. Lcv. XV, 3 : "ili^iT-nN "nba nn
vacuam iclinqiioiao animam esuricnlis. cmittii caro ciiisJluxumsuumfW.^y^i. (.Arab. saliva infan-
,j
Hoph. pass. uo. 1. Jer. XLV'III,li (addito 'V2J2).
Cant. I, 3: ^pizj p"i:iri pp"i unguenlum, quod cjfusum cst, tis , 8cd frequ. ^jl. med. Je salivavit infans, JLJ. saliva,
est nomcn luum vel iiistar unguenii c^usum cst nomen
, :

iuum ufrumque eadem sententia

. nomen tuum bonnra : J. . salivavit cquus , emisit semen gcnitale , J\^. saliva ex
odorem spargit cf. C"i;2 u;N3), oniiiibus gratuni est et
( , ore cqui cffluens. Syr. cfaald. T^^l, Ifji saliva. Vide
acceptum. Priore structura admissa ]^c admissa posle- ,
nn huc pertineat gcrm. JJuAr, dysenteria, quod Adelungius
riore DiD b. i. cum fem. copulatuui est sed boc posterius :
refert ad verbum riihrcn flucndi signiGcatu).
praefero.
T^n m. saliva (rabidi) 1 Sara. XXI, i4. ni73jn n'"l
p'''! 1) adj. Jer. LI, 34,
vacuus , inanis ,
p"»"! V.3
saliva portulacae lob. VI, 6 v. niJaVn.
neatr. inane, vani conatus.
translate vanitm Sic Ps. ,

II, 1 p'1 !|an" mcditantur inania. IV, 3.

; 2) adv. — ^" pauperem, egcnum esse. Eandem vim habet
in vamtm, frusira. Ps. LXXIII, l3. Jes. XXX, 7: Van I

1*lTy p'"n vanum ct frustrancum est auoriUum corum atque irnia (aiCT'' q. V.) bonis expulsns s. privatus est
plenius p-^-^b Lev. XXVI, iG. 20. Jes. LXV, 23, p-^lb i. q. jiauperjactus cst , pass. ab fli. •^'^'^iTt pauperem fecit
lob. XXXiX, iG. Jes. XLIX, 4, p-"i «13 Hab. II, 13.' 1 Sam. II, 7; isque nexus tam cvidens est, ut facilc
Jer. LI, 58. careas novis caniecluris etymologicis quales hae sunt ,

a) izi^l i. q. "ilJ"!^ suniere (imo rapere) sc. stipem vel ;

P'''!!» }1. (Gen. XXXVn,24), f. n;;i Jes. XXIX, b) Ti;:i1 contritum csse cf. IIJU;-! 'J'j:"l (Fiirst. ). Praet. ,

8. Ezecb. XXIV, 11 , plur. d''^'''^ (septies) et D'pj seniel .tJ-i Ps. XXXIV, ii. Part. ffil paupcr , egenus
2 Sam. VI, 20 adj. vacuus , inanis. ( Chald. fl et ^p"*"!
1 Sam. XVIII, 23. 2 Sam. XII, 3. Ps. LXXXII, 3.
id. sjT. Jj-Q.i5), Dicitar de vase vacuo lud. VII, iG. Prov. XIH, 8. XIV, 20. XVII, 5. XVill, 23. XIX, 1.

2 Reg. IV, 3, de olla F.z. dc cisterna Gen. XXIV, 11 ,

7. 22. XXII, 2. XXV^III, 3. 6. 27. XXiX, i3, plene
XXXVII, 24, de arislis in quibus nulla grana ( vanae ,
\rN"i 2 Sam. XIJ, 1. 4. Prov. X, 4, pl. a""!:;"! Prov.

aristae Virg. Ge. I, 226), it. de anima vacua i. e. esu- XXil, 7 frx^n XIII, 23.
,

riente Jes. XXIX, 8 cf. XXXII, 6 et •:;:: 110. 2, it. de Hithpal. part. •i-^iini: pauperem se simulans Prov.
co qui vacuis manibus est i. e. de inope Neh. V, i3 (cf. XIII, 7. —
'C\^i-i V. rad'. •Cicn.

ap^l). Metaph. a) inanis de verbo Dent. XXXII, 47. ,

tD1"1 no. 5 papaver.
— b) levis, nequcm lad. IX, 4. XI, 3. 2 Sam. VI, 20.
i. q. 1C«1

2 Par. XIII, 7. Prov. XII, 11. XXVIII, 19. tJn^ m. paupertas. Prov. XXVIII, 19. XXXI, 7.

Dj^'''! adv. 3 de hominibus qui

1) vacuc. Jer. XIV, TD''"! id. Prov. X, i5. XIII, 18. XXIV^ 34.
ad aquam petendam missi sunt njVI CiTbs ^ailj redeunt IDNT id. Prov. VI, 11. XXX, 8.
vasa eorum vacua, aquam enim non invenerunt. lude
vacuis manibus , de inope Ilutli I, 21. III, 17. 3 n~lIJ pffl^T primns, v. ICNI.
ap^"i dimisit &Iiqucm munere Gen. XXXI,
inopem et sine
42'. "Dcut. XV, i3. lob.
I XXII,
Sam. VI, 3. Sic 9 cf.
C~'''i Tjbr; abiit vacuis manibus Exod. III, 21. Deul. — nl") ji. pr. V. rad. fl5'1.

XVI, 16: Dp''"1 ">' '32 -TN ITJN-'"' Nb non appareat coram
Jova vacuis'manibus i. e. sinc munere. Ex. XXIII, 16.
XXXIV, 20 (ubl cod. Sam. male D^p"^ ). 2) re in- — ( ||"| i) exienuavil , lenuem et macrum Jecit, (Arab.
fecta maxime in formula Dp'»"^ 3"'^ redire re infecta
, :
t.. . t. . . .
(cnius forraulae originem babes Jerem. XIV, 3)2 Sam. \\. et ^•. diminuit rem ,
(^gi. extenuatas , enervatus
I, 22 : glaclivs Sauli nun(/uam reJibat re infccta, sinc clade
liostium et victoria non rcportata. Jer. L, g. Dc mandato fuit, velut itinere, morbo. Cogn. _:^ emaciatns, ener-
frnstraneo Jes. LV, 11. Sic Ps. XXV, 3: anisn nta;'. vatns est. Origo fortasse est in radendo , abradendo).
Ej5''" pudcjiunt pcrjidi rc injecta , i. e. propter consilia Vide MT"! , 'jitl et Niph. — 2) cxcidit pcrdidit. Zeph.
,

impia frustrata. — 3) sine causa , immcrito i. q. n:n II, II

''
yiNn '^nrN-ts-nN
'
HT-i. lyK^: iiolo&Qilatt.
B b Vb' b bb b
 R. nn — =n- 128() HT"^ — ann

Vnlg. attenuabit. Vesch. pcrdet. ( Cf. arab; 9j^ et O.j^j Vieirrae radices snnt ;*] et ^+i nictavit ocnlis, it. diffama-
vit, obtrectavit aliqnem (v. pag. i24o) r, 1 et c inter se
pl. L\' ' detrimentnm, calamifas, Tit. Tim. I, 45o Man^
permntatis. Origo autem est in comprimendo mordendo', ,

Abulf.^^Ann. II, 84). V. ^i-i.

vellicando (znsammenpressen, zusammenkneifen) , et i*»
iVipA. emaciata est, coniabuit (caro) Jes. XVII, 4.
prope abest a ynp ,
ycp , it.p , cf. ja. subsiliit dorcas ,

Tlfl adj. macer, de ove Ez. XXXIV, ao, translate a comprimendo et contrahendo se (v. T2p p. 1226). A
de terra 'sterili (opp. pingui) Nnm. XIII, 20. (Zab. vera loci sententia nemo longius ahest quam Sam. Lee,
qui Dt^ refert ad ar. emaciatnm fuit et snrgere non .

]M] sterilitas frugnm Cod. Nasor. III, 78). f,\

potnit iumentum ( v. nTI ) ; cepit , accepit rcm III. diu

jiTT m. 1) diminuiio. Mich. VI, 10: ^^fl ns^N permansit in loco , i_j;. firmiter adhaesit loco q. d. 'was
modius iusto minor. Spec. 2) macies, tabes Jes. X, l6. fixiren deine Augen ?
Ps. CVI, i5. Aliud V. s. rad. ]Tn.

^n m. pernicies. Jes. XXIV, 16 : ^b in i. q. ''\ ''ii*

vae mihi ,
qnod statim sequitur. l"n i. q. arab. qjj sastnlit rem gravem , q}^ gra-

vis fuit et pondere el moribns, ,-^5, gravis pondere;

IT^I^ rad. iuusil. alia ct clara voce clamavit, fere

moribns, 'auctoritate et potentia pollens, iCj!; . mulier com-
q. cogn.
rT^X. Jos. Kimchius hanc radicem ab Arabi-
i.
posite et cum sedens Har. 20 p. 197, et 33
gravitate
bns de elatione'vocis dici affirmat , sive ad laetitiam sive
ad fletnm. Apud Arabum lexicographos nihil reperitnr
p. 225 Sacy. —
Part. ]Ti gravis (auctoritate et digni-
tate) q. d. augusius , voc. poet. de principibus , pl. D^DTI

nisi f^.Xj^ qnod Geuhar. explicat OyoJt lAjA/iJi vehe- Ind. V, 3. Ps. II, 2. Prov. VIII, i5. XXXI, 4. Jes.
XL, 23. Hab. I, 10, parall. ^ba, UciD. Alii, ut Let-
menti voce praeditus, sed Firnz. pag. 2/5: "i i::jy^\ tius ad lud. 1. c. male explicant libranics consilia. :

(CjPj^?^' -bii^ sJvA-^ vox, non vehemens ,

errat eniin 'JTT'1 (ut piuiy i. q. pffli') Prov. XIV, 28,
i. q. 'JTI
parall. ?jba. Alind ]iTl (macies) v. ad nTl. Fnerunt
Geuhari. Quod quidem iudicium (etymo saltem contra- qnidem , ut Umbreitius , qni etiam h. I. maciei potesta-
rium) penes auctorem esto. tem retinerent , sed fortiter renitente contextu.
nna Jer. XVI, 5, cstr. nnn (cf. Lgb. 5/8) JlTT (princeps i. q. TTTI , ]Tl) n. pr. conditoris
Am. VI,' 7 clamor alius et acuius , isque (pariter atque regni Damasceni 1 Reg. XI, 23.
ns"1 ) a) oblaetitiam, iubilum. Am. I. c. DTinD 10 npu
recedit iubilum profusorum in lectulos , ubi hisus verborum
est in 7171.53 et C^Tina. liXX XQ(!.in:i(j(.wQ. Raschi con- :
^~|n amplus, spatiosus fuit et factus est, (Arab.

vivia explicat, mNn'i)?3 , et sic passim hac voce utuntur

aeth. (^^fi id. Radix primaria est
scriptores Hebraei , ut lon. et Siphre ad Nnm. XXV, 5. (_*=>j , '-as>, , ;

Midr. Esth. I, 2. Sunt autem convivia a laeto clamore imde 7111 spatiosus, amplus sam. ni31 transp. fuit,
711 , ,

dicta. b) propter luctum , jieius. Jer. 1. c. 717173 n^a

arn). Pr. de conclavibus qnae dilatantur Ez. XLI, 7, ,
domus fletus , luctus.
de ore late aperto 1 Sam. II, 1 metaph. de corde , qnod ,

laetitia dilatatur Jes. LX, 5. ( Cf. Anacr. 3g, 22: zbv

i(.iov voov anlwaug, arab. Ja^^j expandit. VII. expan-
QTn «^- ^(y6i.i. lob. XV, 12: quo te rapit cor tuum
s - - -

'^-'^''S ^iyn^-nai et quid innuunt oculi iui? Innuebant sus est , it. exhilaratns est , sLavo exhilaratio, s. Joo _ -i
antem id qnod sequitur, lobnm Deum ipsum verbis impiis dilatavit pectus suum i. e. recreavit se Har. 2, 106 Sch.).
adoritnrum esse. Cf. ad Ylp- Namque D71 (sibilante Niph. part. spatiosus, amplus, de pratis Jes. XXX, 23.
et r transpositis ) idem valet qnod aram. T^l , V^' Hiph. latum, amplum fecit LIV, Jes. 2, v. c. lectum
nictavit, innuit, max. ocalis , in Targg. pro hebr. yip ,
Jes. LVII, 8 rogum (opp. profundum i.
, e. longum fecit)

syr. lUoi uutus, etiam lascivns Jes. III, 16. Cod. Nasor.
Jes. XXX, 33, gressus Ps. XVIII, 3^ ; it. spaiiosum,
longum laiumque fecit v. c. calvitiura Mich. I, 16, fines
I, 32. III, 236, arab. innnit ant ocnlis aut ore aut
s. ambitum regni Ex. XXXIV, 24. Dent. XII, 20. XIX,
j/s.

8. Am. I, i3, et sic Deut. XXXIII, 20: ii aTiia

manu j^ nutus, signum Cor. 3, 36, sjL/o. meretrix,
,
spaiiosos facit fnes Gaditarum. Spec. a) sq. 3 pers.
quippe quae oculis lascivis nictet et signa det ; eauemqne
amplnm spatium dedit alicui Gen. XXVI, 22 , inde adi-
radice utuntnr Targ. et Pesch. 'jnaia (al. 'J173TI::),
tum ei patefecit Prov. XVIII, 16: V; STll'' QlN jna dona
^ViDjiD, adcoque in coutextu hebr. 5 codd.habent ^IT^I''. hominis ei paiefaciunt adiium sc. ad priiicipos , nobiles,
 R. Dm 1281 2n-i 2n-ii3

it.fx aiignstiis liberavit Ps. IV a: ramil "T.i2. ,

•>'•:
congrcgari solebant (lob. XXIX, j ). ]N1D n''^ '-1 2 Sam.
(Etiam Arabes aniplitudinem loci frequentant do condi- XXI, 12. t')":!^ 1i"\2; ':Db "^TrN 'l forum qiiod ante portam
tione libera et commoda , opp, angustiis. Inde solennis aquarum :(IIierosolymis) erat Neh. V"III, 1. 3. iG. —
b) quaevis area , anto templum 2 Par. XXIX, 4. Esr.
hospitem salutandi formula : ii5i_j L>r* amplitudinem X, 9, anto portam arcis rogiao Esth. IV, 6. (Aethiop.
tecum, plene bU.*»w«5 iil] <Jii Ls>_< sc. .^Lmj amplitu- <^Crll'flI platea, vicus).

dincm ct commoditatem det tibi Deus, v. Reiske ad Abulf. 3) n. pr. oppidi v. ^h"! n"2 p. 19G A.
Ann. 1, 3/8. Iloscnra. ad Ps. I. c. Cf. yd^ et oppos.
—
b) nc 3^n">n latc aperuit os Ps. LXXXI, 11,
m3( n
(spatiaampla Gcn. XXVI, 22, vel
n. pr.
"IX').
sq. by in al., quod est deiidentis et illudentis Ps. XXXV,
platoae Boeotiae) 1) pntei Gen. 1. c.
cf. 'Plateas —
31. Jes. LVII, 4. —
Non multuni difFert c) 'dzi 'n animam 2) Ti^ ni3h"l (plateac urbis , vel pcr appos. Plateae urbs
LXX. Saad.ij est urbs antiquissima AssjTiae a Nimrodo
fauces) late aperuit ( cf. \Je: no. 2 Cn.) Jes. V, i4.
(i. e.
Ilab. II , 5. —
d) addito ab auimum alicuius aperuit
condita Gen. X, 11. —
3) -\r,trt ni3h~i (Kechobotli

(instituUoni) Ps. CXIX, 32, 'cf. 3r an^. — Ps. XXV, fluvii Enphratis) Geu. XXXVI, 37, nrbs, ut videtur,
i. e.
haud procul ab Iduraaea sita. Et Lanc quidem iam Ben-
17 pro vulgari scriptura : naTTir! •33" niTSt repouendnm
jaminus Tudel. (p. 53 ed. Ashcr) et Bochartus (geogr.
est : ST;'?!! 'b il amplas Jac anffustias animi mei , ) copn-
lativo cum scquentibus coiiiuncto.
6. p. 289 ) non siiie veri specie eandem censuerunt atqno
G
2nn
fem. r!3nT adj. 1) laius a, uin lob. XXX, ,
iC*=>JIArabum ,
, OiJ^ oi
'^^ **^J
plenius ti^JU iCj=>j

i4, de mari XI, 9 (opp. longus), de muro (ubi refer- (qui quidem M. T., Raschidi Chalifae dux, eam aedi-
b.
tur ad crassitiem) Jer. LI, 5». Neh. III, 8. XII, 38; Ccasse vel potius instanrasse fertur) et \j*^'A Kj^.M
it. lor.gus Intusquc amplus , spaliosus , dc terra Ex. III,
, Hahaha rubra , urbs panlulum ab austro Circesii ad En-
8. Neh. IX, 35 , de calice magni ambitus Ez. XXIII, phralem Abulfedae tempore vastata
sita sed multa civi- ,

32 copiosius n"<T> 3r!"1 f. Di""" n^tjT amplus (n) utrinque

; : tatis antiquae rudera monstrans, v. Ibn Haukal p. 5g,
i. e. iu utramque partem late patens ( weit und breit), Abulf. Geogr, p. 280. 281 Par. (cf. Schult. ind. geogr.
detorra Gen. XXXIV, 21. lud. XVIII, 10. 1 Par. IV, V. Rahaba). Edrisi II, p. i38. i42. i45 ed. Jaubert.
4o. Jes. XXII, 18, de nrbe Neh. VII, 4, de mari Ps. Benj. Tudel. 1. c. et II, i32, Ouanqnam Edrisius (p.
CIV, 25, de fossis s. canalibus Jes. XXXIII, 21. Neutr. i38) etiam aliud eiusdem nominis oppidnm (**=», sine
r!3rn terra lata et ampla Ps. CXIX, 45. Metaph. Ps. art.) memorat quod el ipsum ad EupLratem , vernm e
,

CXIX, 96 praecepium luum amplum est i. e. lex copiosa

:
regione Bagdadi haud procul a Babj'Ione situm erat, itaque
est et infinita, it. 33r 3n"1 Ps. CI, 5, ffis: 3IT1 Prov. Idumaeae propius erat quam illud. [Soj. in lex. geogr.
XXVIII, 25 tumidns, inflatus i. e. snperbus, el prius eam appellat oL\i..j vi»»aj ^*="i]. De priore illa (no. 2)
subst. superbia XXI, 4. niclto minus constat, et licet septem oppida recenseat So-
2) 3rT^ n. pr. meretricis Hierichnntinae Jos. II, i. julhus in lex.geogr., qui J?aA(!6QeveII?a/j6a£nomen gerant
VI, 17. " ( V. Freyt. ad hisl. Halebi p. 1 25 ) , tamen nullum cst in
— rr^ m. spatium amplum lob. XXXVI, 16. Plur, Lorum numero quod veteris Assyriae fuisse videatur
,

spatia ainpla (die Breiten) ib. XXXVIII, iS. nec facile huc referas Hahdbam (njLs»,) ad sinum Persi-
cnm, V. Edrisi I, 409. Illius igitur urbis vestigia mature
Snh m. latituio Gen. VI, i5. XIII, 17. Exod.
interiisse videntur.
XXV, 10. XXVI, 2. 8. 16. XXVII, 1. Deut. III,
11. Reg. VI, 6. V^ll, 27. Ez.
1 sqq. XL, 6 sqq. XLI, 1 liT^SnT ct n^^Sn"! (cul amplum spatium, pracbuil
al. Jcs. VIII, 8: ~::"1N 3n^ 5<tT3 omnis ampliludo ambi- i. e. quoiii felicem praestitit et liberavit Jehova) n. pr.
tns icrrae luae, Metapb. 3b amplitudo animi inge- 3m , viri 1 Par. XXIII, 17. XXIV, 21, XXVI, 25,
niam capax 1 Reg. V, g.
2^^*11 {({vddilatatpopulum, cf.Ex, XXXIV, 24,
Snn f. (Dan. IX, 25, sed pl. c. verbo masc.
q. d. Ei(jid)ji.iog) n. pr. filii et successorisSalomonis,
Zach. Vlil , 5) locns amplus (arab. &*=>. et Kas», qui Judae iraperium tenuit 975 — 58 a, Chr. , quinto
)
platca nrbis, nt gr. n).uxtTu, Gen. XIX, 2. lud. XIX,
autem imperii anno a Sisako , Aegypti rege insignem
,
1)
i5. 17. 20. Ez. XVI, 24. 3i. Dan. IX, 25. Cant. III, 2,
cladem accenit 1 Reg. XI, 43. XII, 1 »qq. XIV, 21.
2 Par, XI ,
'5 sqq, LXX. 'Po/ioufi.
VI, 9.11, pl. nT3'n") plateae Piov.
collcct. plateae Esth.
I, 20. V^, 1. IX, 20. Thren. II, 11. 12.
16. Jer. V, jITIQ m. amplum spatium, pl. Hab, I, 6. Saepe
Am. V, 16. Zach. VIII, 5. ni^h-] ^Sdz Prov. XXII, metaph. tle libertate et salnte (opp. angus»iis i^ cf. , ,

i3 et ni3nn!T ^r. XXVI, i3 cf. lat. inter vias Plaut. su;^). Ps. XVIII, 20: 3n-]:3b •':N'::i'i eiuxit mc in
2) a) forum i. e. spatiuni amplum ante portam amplum spatium , h. e. liberavit me ex angustiis. XXXI,
nrbinm orientalium ( v. Dent. XIII, 17), ubi indicia 9: "«bil. 2n-]^3 n^iyiyn. CXV^III, 5. Semel in malam
habebantnr (Jes. LIX ^ i4. Ps. LV , 12), et incolae partem Hos. IV, 16 pascet eum Jova 3n""3 ^yzl «"
•'

Bbbb bb bb 2
 R. nn"), urn, brn, urn 1282 nm — om
agnum in amplo spatio , ubi facilc a grege aberrare et lupi ( Vicinao radd. eunt arab, v_ai>, med. a, i, u , mollis,
praeda fieri possit i. e. nullaui eiua curain geret. tenuis fuit, ,c3-. mollis , it.laxus, flaccidus fuit ; dein
^s». fovit , spec. demulsit infantem mater, ova fovit gal-
yT|^*l rad. innsit., quae /fp-cndfi, coi/erenJi potesta- lina i. q. flfVn- Eandem potestatem hobct transp. !:an,

tem habuisse videtur (coll. arab, ^^ trivit, calcavit «/tctXos mollis, mitis , et Jl>. mitis fuit). A mollitie et

adde syllabam m
in cognatis n^lN calcavit viani n"lJ3, ,
fovendo tum
Bn'1, dHT venter , uterus , tum amoris
est
yri~\ \ Arab. L>. molam strusit, molam versavit, secun-
et misericordiac potestas , no. 2 et in Pi. Maurerus (ad
darium est et duclum a nomine L=>,, Inde Ps. p. 137) radici tribuit ampliludinis vim , nnde = 3m
Dri'1venter, ab amplitudine , sed nostra rad. manifesto
nrri m. lapls molaris, a terendo et comminuendo convenit potius cum f]n"i q. v. , quam cum atTi, Acce-
dictus , taiitum in dual. DTri^ inola manuaria ,
pr. bini dit quod Sm
Jati potius quam anipli significatum habet.
lapides Ex. XI, 5.Num, XI, 8, Deut. XXIV, 6, Jes.
XXV, lo. De singulis lapidibns v. nbs, 2) fut, O. amavit. Ps. XVIII , 2: ^annN riinv
XLVII, 2. Jer.
(Syr. zab. Jq*»» amavit, sexcenties in N, T. v. Schaaf.
as-i. (Arab. li-^ dual. ^.,t^>J id, Syr. ll>I» Mt. XVIII,
545 , Jiaw> amans , amicus ', \.^.^m^ dilectus. Sed Pa.
6. XXIV, 4i. Luc. XVII, 2, pro quo Castell. col.
misertusest, nt hebr. Sam. li^tl'^) 'iiS/^ id, Arab,
35/5 prave j.>*ji allegans adco ad rad. rm : repctiit
jr^. clemens propitius , misericors fuit, ^^i-. id. et
errorem Mich. p, 8G3), ,

amavit. Aeth. transp. ^^ttxZ,', misertus est, Utrum

^]^~| rad. inusit. et incerta, unde G o,
eiusdem prosapiac sit *>. amicus, in medio relinqno).
tJT]*! Cant, I, 17 Cheth., i. q. U^n"! Keri laquearc, Pi. dm inf. Cm fut. drn^ misertus est , miseruit
sive librarii error est, sive !i in hoc vocabulo passim eum alicuius (sich jem. erbarmen Erbarmen , Mitleid
,

durius (instarn) prolatum est, ut apud Samaritanos, qui mit ihm haben), quod a fovendo dictum est, ut germ.
Ex. II, 16 in codice suo pro ccm
habeut ^'rTn, Ewal- crharmcn pr. in siuu fovere vel a pnrm sinns , vel a ,

dus adCant. I. u, XiTi^ litteris transpositis dictum esse pntat

pro t3"''lf1 ) ijjjSl* opus tornatum , sed illud praefero.
calefaciendo = erwarmen, ( Syr. Pa. )<i.»j5 misertus est,
Ethpa. misericordiam obtinuit, v. Schaaf p. 546). Pro-
prie de miscricordia erga inopes in periculo vel miseria
versantes, velut viduas Jes. IX, 16, infantes XIII, 18,
^[^n rad. inusit. Arab, ij^^^j migravit, iter fecit,
inde de amore parentum in infantes utpote inopes Ps.
max. cum camelis. Huius rad. esse potest jrTl ovis, licet
CIII, i3. Jes. XLIX, i5; sed plerumque de Deo quem ,

arab. J>>. per^, a migrando dicta , v. ]NS p. ll44. miseret populi miseri poenisque afflicti Deut, XIII, 18.
Secnndarium et denom. est arab. Jv>. Conj. V. agnos Jes. XIV, 1, XXX, 18. XLIX, 10. LIV, 8. LX, 10.
possedit. Jer. XII, i5. XXXIII, 26. XLII, 12. Ez. XXXIX, 25,
Hos. I, 6. II, 25, Hab. III, 2. Zach, X, 6 al. Perraro
^n*} f. pl. d^bm 1) owsGen.XXXI, 38. XXXII, refertur ad res Jer, XXX, 18: dPi-iN rni3312Ja. Coustr.
i5. CantT VI, 6. Jes. LIII, 7, v, Boch. Hieroz. I, 479 sq, acc, raro sq. bs) Ps. CIII, i3, absol.Thren, III, 32.
Lips. (Arab. 3.5>,, J-i»;, K.li>. agna Saad. Jes. LIII, Misericoidi opponitur durus, crudelis ('1T3N) Jer, VI,
23. L, 42, —
LXX. olxTtiQW , ihiii) , bis «;'a;i«w,
7, merkhla grex oviuui).
melit. 2) n. pr, Pmhel — Pu. nm misericordiam invcnii Prov. XXVIII, l3.
(LXX Puyj]k) Labani Clia natu minor , Jacobi uxor
,
Hos, XIV', '4. Part, f. nam
pro rian-ia Hos. I, 6. 8.
altera Gen. XXIX, 16 sqq. niater Josephi et Benjamini
,
II, 3. 25.
ib. XXX, 22. XXXV, 16, mortua propo Bethlehem et
Ramam Gen. XXXV, 19. 1 Sam. X, 2, ubi hodieque Drri Lev. XI, 18 (ubi cod. Sam. tiam) et fl^nT
monstratur cippus ,,sepuIcriRahelae" nomen gerens. V^ide (Milel) Deut. XIV, 17 m. vulturis species minor, corvi
praeter plios Robiuson Palaest. I, 3G3 et quae supra atti- , magnitudi.ie , alba nigris alis, cadaveribus vescens , vultur
gimus 8. V. Tm-\ no. 2 b. In verbis Jer. XXXI, i5:
, percnopterus Linn. (Aasgeycr), dicla a pietate in puUos,
vox audiiur in liama Piahcl deplvral filios suos alluJitur
,

ad scpulcrnn'. Rahelae Ramae viciuum.

pariter atque ciconia ( v, iTl^^pn ) ,
arab, j^. , iC*i>, v.

Saad, et Aiabs Erp. II, cc. etiam ^_3_j.J! , v, Bochart.

yi II 1) nativa potcstas esse videtur in mollitie

Hieroz, II, 297 —
322 (de etymo p. 3i8. Sig). Meidani
prov. ed. H, Alb. Schult. p. 218. Jlussel nattiral hisfory
quae dciu refertur ad rnuZccnJt ot Jhvendi signiGrationes. of Aleppo II, 295 ed. 2. Freytog ad hist. Halebi p. 87.
 R. cn'^, ]rn, rin-i 1283 Dn"i Tim
Dn^n utrinsqne sexns (m. lot. XXIV, 30 , f, Jor. Din'1 aif). id. de solo Deo nsurpatur Dout. IV,
XX, 17*) i
in Pausa Dn";i Ps. XXII, 1 1 c. suff. , lanT ,
3i. Ps. LXXVIII, 38. Plerumqne copulatnr cum ln:n
ffdfiT, spec. matris , uterus , de honiinibus Nnm. XII, J - G -
vide p. 499. Arab. id.
12. lob. X, 18. XXIV, 20. XXXI, i5. IIos. IX, i4, ^^^, j»*=>-j

bestiis (v. cm i:;c) Exod. XIII, 2. la. i5, translate

DirTl (misericors)
lob. XXXVlif, 8."Ps. CX, 3. Deus
daudcra dicitur n. pr. viroruni i) praefecTi pep-
uterum mulicris, eam stcrilem esse iubct (v. sici in Samaria Esr. IV, 8.
Neh. III, 17. 3) Esr. 2)
si 150, 12C-v)>
II, 2. Neh. X, 26 pro quo Neh. VII, 7 prob. librarii
uierum aperire , si ferlilitatum ei reddit (v. nns). tri^ , (

inde ab utero i. e. inde a partu a tcneris Ps. XXII, 11.

,
errore) Cin:. 4) Neh. XII, 3, pro qno Din comm.
'

i5.
LVIII, 4. Jer. I, 5, statim post partuni lob. III, 11.

(Aiab. *>,, (t=>y id.). LXX : ftijgu, xoikla , scmcl nnn.

(qni misericordiam inveniet) n. pr. viroram
1) palris 1 Sam. I, 1. 1 Paral. VI, 12. ig.
t:lkanae
2) 1 3) XXVII, 22.
Par. IX, 12. 4) 2 Par. XXIII, 1.
Cn"1 in Pa. cni f. 1) i. q. Cnl uterus , sed rarius 5) Xeh. XI, 12. 6) sliorum 1 Par. VIII, 27. IX, 8.
Gen. XLIX, 25. Je^s. XLVI , 3. 'Ez. XX, 26. Prov. XII, 7.

XXX, 16. — 2) i>oi't. puejla , viuliercula (ab illo mem- ' ., .n '. (cuius misereatur Deus) n. pr. virorum
bro sexui mulicbri proprio cf. nST et lat. cunnus). lud.
2) XXIV, 29.
,

V, 3o E""n";n"^
: 2m
muUercula vel duae mulierculac. — 1) Par."'ll^"9\
XXXVI, 26.
25. 26. 42. 3) Jer.
Patron, addito n— 1 Sam. XXVII, 10
3) n. pr. viri Par. II, 44.
t
XXX, 29,
Plur. ^'nn-i (ad formam D''")"i;?, 0"ap^_ V.Lgb. 676)

1) viscera , T« anluy/va ( Sjt. .

^
t ^ ui 2 Cor. VI, 12), jjin rad. inusit. et incerta, arab. inciinavit, aetb.

a mollitic dicta (v. rad. ), spec. ut sedes sensunm miso- stravit. Unde
ricordiae et caritatis. Prov. XII, 10: iusius novit scnsus
^5n.1f] H- pr. viri 1 Par. II, 48.
iumenii (vreiss vrie dem Vieh zu Muthe ist) a'^u;") ':mi
^TSN sed viscera improborum dura sunt. ( Ita in N. T.

ru anXuy/vu iXiovg Lnc, I, 78, dein anXuy/va i. q. IXeog,

Dfi"! pr. mollis fuit vic. rad. ttr^ q. v. Arab.
syr. ^ '-'T x»; persaepe, v. Scbaaf. , arab. j»j». misericor- v_w>, id. Inde debilis, Jlaccidus Juii at factus est , fere
dia, sam. 'li:^'^» ^ty^"^ id. Arabes misericordiae i- q. nd. Jer. XXIII, 9 : fracium est cor meum lDn"i
sedem ponunt etiam in venis cordis , v. Meidan. prov. ^niaxs - ba flaccida fiunt corruunt omnia ossa mea , sc.
no. 761 , et in iecore calido, Sunna in Minis Orientis, prae terrore. LXX. Vulg. Targ. Pesch. contremiscunt,
1, 179 no. 281. Sanscr. udara est venter, udura miseri- mera coniectura ex contestu ducta quae tamen cnm reli- ,

cors). Inde 2) caritas, pietas erga suos Gen. XLIII, quo verbi usu non satis congruit.
3o. 1 Reg. III, 26, juisericordia erga miseros , crudeliter Dm) , dein
Pi. fovil puUos avis, incubuit pullis (cf.
habitos 1 Reg. 1. c. Am. I, 11. Jes. XLVII, 6, panpe- volitavii super 11: sicut aquila
pullis. Deut. XXXII,
res et afflictos Gen. XLIII, i4 cf. Zach. VII, 9, impr. exciiat nidum suum i. e. pnllos Fini^ vbT^a bs voliiat super
misericordia Dei erga homines , nt debiles miseros, pec- , pullis suis. Vulg. volitans. Gr. Venet. Tn-ilaotTO, et ifa
catores , qni poenas commeruerunt Ps. XXV, 6. XL, 12.
LI 3. LXIX , 17. LXXIX, 8 al. Saepe copulantur
,
Saad. Onk. incubai. Pesch. retinet t.£Ujjio. Inde de
C-^Dm nCPi Hos. II, 21. Ps. CIII, 4, adduntur epilheta: spiritn Dei
qui rudi creationis moVi incubabai fovens et
,

D-iili S
Je's. LIV, 7. Dan. IX, 18, cz-i 'i Ps. CXIX,
viviQcans. Geu. I, 2: B-srj^^q b:' nEn~i?3 ^''nVN mVTI ct
i56. His autem utuntur fornuihs V C^^m ^nJ Deut. :
spiritus Dci incuhabai aquis, : intCfiQiXO, Aqu.Symm. LXX
XIII, i8. Jer. XLII, 12 et h, D-):ni C^ib Jes. XLVII, 6 Theod. ini(fiQ6j.avov. Vulg. ferebaiur , non bene Gr.
misericordia nsus est in al. , riN C^ni Mis? Zach. VII, 9,
Venet. "nruTO. Onk. Saad. w-j3 flabat (hi enim nm
sed ^:>:b 'cb t-Kn'^ 'jns Gen. XLIII,' i4 et'D'')3n."ib 'd ^n:
^icb gratiam aliciii conciliavit apud aliqnem 1 Reg! VIII,
ventum explicant), — Longe usitalior haec radix est apud
5oVPs. CVI, 46. Neh. I, 11. Dan. I, 9. S}Tos , ubi Pa, «-^jj» est 1) fovit , incubuit , avis pullis

]''2n'1 chald. misericordia Dan. (v, i^ijjoi Ephr. II, 552), dein de Elisa pneri mortni
II, 18. In Targg.
saepius. corpns fovente Ephr, II, 529 , de matre puernm in sinu
fovente ib, ^ig: l^tJ^^ cs| «jOliJLi..^ >.jl£^h') in sinu
•^^ri^ f- >• q. Dm no. 2 , nbi vide.
foveni sarcinas suas infautes receiis natos etiam sieriles
''3Bn'n adj. misericors. Plnr. f. Thren. IV, 10. 2) manum imposuit (raaimfovit) Maphrianus, Ass. bibl.
II, 383, 3) coelitus dclapsus s. demissus esi spiritus
Arab. oL+^i id. sanclns in sacrara coenam vel baptismum Ephr. III, i43.
 R. yn"}, prn 1284 ynn - pin-i

Assem. bibl. IV, 294, iguis Ephr. I, i43, vox ibid. anT pro Sq. fn ab aliquo lob. XXX, 10 i3U^.-:
3n'l). :

hebr. Dn"l misertus est, unde \Si.J*Oh '^^'flpn'^. 'Prov.XIX 7. Eccl. III, 5: tcmpus ph^i
;
p. 288. 4) i. q.
p2nO recedenii ab amplejcu sq, b;'73 Ez, VIII, 6 (a ,

q. B''an"l misericordia caritas Phil. 2, 1. Col. 3, 11,

i. ,
sanctuario). Translate recessit a Deo (tiirt'; ^"'i)? idola
:

^X^XMfl^ i. q. .,L*>j misericors, clemens. Bar Ali sectaturns Jer, II, 5, Ez, XI, i5. XLIV, 10, a lege
(iiynJq) Ps, CXIX, i5o, a peccato Ex, XXIII, 7, Jes.
l^LMf^ interpretatnr lJ-JjJ incubuit avis, volitavit super
LIV, i4 (cf, sjT. Ethpe. abstinuit ab aliquare, et chald.
pullis. E Talmude huc referendus locusChagiga c, 2 fol. pn-' passim pro DNJ3 asn Buxt. 2244).
, 2) remotun —
i5 : rrai: wni n"»:! b^ rsm^: nars sicut columha fuit, procul abjuit de loco Dent. XII, 21. XIV, 24.
quae incubat pullis cosque non iangit. Singnlari libello — Ps. CIII, 12
,

de tempore Mich. VII, 11

, pn*!"; Ninln CV :

de rsma egit Aurivillius, in diss. ed. Michaclis no. XI. dies ille procul abest. (Etenim, qaod praeteriens annoto, in
verbis pr-pn'!^^ vc. ph minus genuinum et ex praecedente
syllaba falso repetita ortum videtur cf. £3p t2i'J33 Ezech.
Vpil fat. vn-ii inf. yn"! et nJJPi'; Ex. XXX, iB.
XVI, 47, quo de loco eginius pag. 1202). Dicitur de
XL, 3o 1) lavit, ahluit. (Arab. (j^=»j lavit corpus it. Deo , qui procul abest ab auxiJio ferendo Ps. XXII, 12.
20. XXXV, 22. XXXVIII, 22. LXXI, 12, de homini-
vestes, it. valde sudavit , et ita aeth. CftlO' nostr. in
bus qui procul absunt a salute lob. V, 4 contra salus, ,

Schweiss gebadet seyn, cf. Cfhrt.» madidus fuit. Saui.

iudicium dicitur procul abesse ab aliquo Jes. XLVI, i3,
VnH'^ i. q. hebr. , et sic legendum in Vers. Sam. pro LIX, 9. 11 cf. lob, XXII, 18,
(Km^- Habent etiam lavit V V^
n et y mutatis in S. ,
Niph. amotus est, Eccl, XII, 6 Chethibh.
In diss. Lugdd. p. 946 primam significationem ponunt in
Pi- pni procul amovit, removit Jes. VI, 12. XXVI,
conculcando coll. 033 conculcavit, lavit",- sed huius radi-
i5. XXIX", 13.
cis , qua de vestium lotura nunquam utuntur Hebraei, aha
Hiph. 1) trans. i. q. Pi. removit , amovit, c. acc.
est ratio). Constr. sq. acc. , lavit manus pedesque Gen.
lob. XI, i4: rilnpT!"!?! "rjn-^r 'JIN CN, addito 'ja pers. vel
XVIII, 4. Exod. XXX, 21. Cant. V, 3, vultum Gen. ':"
loci Ps. LXXXVlir,"ig 'anM ''Z-2ii npn^nm. 9. lob.
XLIII, 3i , corpus suum (iliua-nN) Lev. XIV, 9.
XXII, 23 it. XIIl' 21 . 'XlX,' i3, Prov.
bST: pers, lob,
XV, i3. XVI, 4. 24, aliquem lix. XXIX, 4, it. lavit ,

V, 8, et loci , veiut 'V^sn b^Ti p^^n^^n expulit ex terra

carnes sacrificii Ex. XXIX, 17. Lev. I, 9. i3. Metapb.
Lavit manus Joel IV, 6 (cf, II, 20)' Jer. XXVJi, 10, semel sq, 3
abhiit sordes peccati Jes. IV, 4 cf. I, iG.
loci , in quem quis amovetur vel espellitur Ez, XI, 16:
suas in purilate i. e. insontem se declaravit Ps. XXVI, 6.
LXXIII, i3 cf. actionem symbohcam Deut. XXI, 6 sqq. a^iaa S^nj^nir:. Metaph. Prov. IV, 24. XXX, 8. Ps.
Mt. XXVII, 24. —
2) lavit se, lotus est (sich waschen,
CIII , 12 : amovct Deus a nobis dclicta nostra i. e. ea
nobis condonat. Sq. inf. (Ps. LV, 8) et gerundio adver-
baden). Exod. II, 5. Lev. XIV, 8. XV, 5 sqq. 2 Sam.
bialiter nsbb pTIin procul ivit Exod. VIII, 24. Inde
XI, 2. 2 Reg. V, 10. l3. Sq. a fluidi in quo quis ,

lavatur Cant. V, 12. lob. XXIX, 6', raro c. acc. aquae 2) omisso nsbb , intr. procul ivit, discessit Gen. XLIV,
4. Jos. VIII, 4' lud. XVIII, 22, Inf, absol. pnnn adv.
Ex. XXX, 20, it. cum ]a vasis, cx quo aqua ad lavan-
Ex. XL, 3i. procul Gen. XXI, 16, Ex. XXXIII, 7. Jos. Ili; 16.
. dum petitur DiiTert a 033 lavit vesles.

Pu. yrtl pass. loius est Prov. XXX, 12. Ezech. pn"} adj. qui procul reccdit. Ps. LXXIII, 27: T/jn"^
XVI, 4. gui recedunt a ie.

Hithpa, i. q. Kal no. 2. lob. IX, 3,0.

p tni remotus , longinqmis, opp. ailp^ propin-
adj.

YnT m. lotio Ps. LX, 10. CVIII, 10. quus, idque loco. De regionibua Deut. XXIX, 21.
a)
Ps, LXV, 6, Jes, LXVI, 19, de itinere Nura. IX, 10, de
nSm" " '
f. loiio, lavacrum (pecoris) Cant. IV, 2. populo Joel IV, 8. Jos. IX, 22 pinn nN frater proGul ,

VI, 6. habitans Prov, XXVJI, 10. Sq. jq i-eniutus ab aliquo

Deut. XIII, 8, Neh, IV, i3, Translate aliquis dicitur
Y n^ chald. Ithpa. confisus est ahcui rei , sq. bs
remotus esse a sapientia Eccl, VII, 23, a salute Jes.
Dan. 111/28. In Targg. saepe pro hebr. nus et MOn.
XLVI, 12, et contra dic. salus remota esse ab al. Ps.
CXIX, i55, Deus remotus ab hominibus ubi auxilio ,

suo deest Ps. XXII, 2 cf. Prov. XV, 39. Subst. pin'^
pni Jes. LIX, 9. Ps.CXIX, i5o, fut. pny, inf.
longinquumi. e. r.patium(eine Entfernung) Jos.III,4. Vide
r!j5n'l Ez. VIII, 6 1) longe recessit, cliscessii. ( Chald. etiam infra pim?5, piniab. b) tempore. Est autem—
syr. tJijji id. Aeth. Cfll4*I recessit, procul abfnit. lcmpus longinquum «) olim Juturum. D^pini. D''ri.* Ez.
XII, 27. pin"ja 'nbN deus qui olim futura novit Jer.
IV. amovit, CrfV^I longinquus. Primaria potestas XXIII, 23 V. ain;: p.'i235. pin";ab in tempus longin-
transitiva fuisse vidctur repulit,rcmovil i. (^. ^rn hebr.
, :
quum 2 Sam. VII,' 19, 1 Par. XVII,' 17. /?) diu prae-
pn"! est pro pri"J ,
va*i5 propter alteram guttaralem , ut tcritum. piJT^ii Jes. XXII, 11. XXV, i et pinnnb
 R. prn — &l:i V>85
indc a longinquo teinpore Jes. XXXVII, aC. Praetcrea — nn I veniilabrum , v. rad. ni"1^
rcmotum dicilnr c) quod nlicnum cst a captu ct iudole alio-
runiDeut. XXX, il. — d) prcdosum, quippu qnod haud
asscquamur Prov.
facile XXXI, lo, cf. arab. .J«a;! v-ajj 3[LJ I
^'-"1 2Cn fut. ay^l"; humidus fuit , maduii
propinquus pretio i. e. parvi pretii , .i\jL)! ^V^ longiu-
a) pluvid lob. XXIV, 8. b) succo recente, de plan- —
qnus pretio i. e. preliosus, adde nostr. etwas r.aher geben tis, inde .?uccos«s , virldis , recensfuit, v. 3b*i. (Chald.
i. e. viliore pretio vendere. 3pS"i humor, liquor , succus , aiUl, aTai , a-^ta-i snc-
' ' '
' '
Cum praepp. i) pin'na (syr. I.Q.>j05 ^io ) a) e lon- cosns,
.

virens, rccens. Sjr. Pa. hnmectavit,

i"
f-^:^i
gmquo Gen. XXII, 4. XXXVII, 18. Deut. XXVIII, 49,
humidas, viridis Lnc. XXIII, 3i, Id-^i humor,
Jea. XLIII,6. LX, 4. 9. Jcr. XXX, 10. Ps.CXXXIX,2. c£.

Dicur.t autem Hebraei : pirTi^a nJ3S , ut Graeci iaTTjxivai etiam zab. et sam. Arab. wJ^.. aeth. '
Xmrt ^'^-

fiay.Qfi&tv (v. p no. 3, i) Kx. XX, 18. 21. 2 Reg. II, max. de humore plantarnm viridiam et recentium).
7. Ps. XXXVlil, 12. Jes. LIX, i4. Et ita etiam Jer.
LI, 5o :"-nN pinTO m3T memorcs estoie Jovae e Inngin- jDT adj. viridis, recens (deplanta) lob. VIII, l6.
(]uo (von der Ferne her). De tempore v. supra litt. b, /?.
b) procul, adeo post verba motiis Prov. Vll, 19, adde rjiJT rad. spuria , v. t2T'.
173 no. 3, k. pin'^'^ 11'' usque in loca longinqua Jea.
LVII, 9. Neh. XII,' 43.
2) piniT2: a) incle e longinquo lob. XXXVI, 3.
^UJ r^'^- inusit. i. q. nm tremuit, perteiTitns
XXXIX, 29 ', "de lcmpore Jes."xXXVII, 26. — b) in
est.
I

Chald. Dq-i Pa. terruit, Ithpa. terrifus est

tempus. 2 Saua. VII, ig, v. supra pini , t:::n
longinquum sc.
tremor lob. VII, 5 Targ. Sic
no, 2. pinin!: ni' usqne in longiuquum 2 Par. XXVI,
i5. Esr. IIlVi3. t3I3"1 m. iremor, ierror Jer. XLIX, 24.
3) pim "l^ nsqne in longinquum Mich. IV, 3.

4) pilTia in longinquo, procul. Ps. X, 1 : n/iSn TTab

tZj'2tD'n in Pass. IIJE!;:-), semel lob. XXXIII, 25:
pima. Usitatius est pin";?. i^av v. 1, a.
15:73 i-|ia2 laEt:'! revirescet caro eius prae iuventute magis
p^nn cbald. remoius , longinqitus. Esr. VI, 6: qnam in iuventute. Bene Pesch. « '^N xZu succrescei,
nan Vi iin '['PT:'? remoti estotc ah iUo loco i. e. ne illis
sed Targ. uJ^^VpnN tenera s. mollis Jiet (sic enim legen-
appropinquetis. (In Targg. pT]'i , pTil. , syr. \.Cl^i), dum, non wVnnN , ut in Polygl. ). unuXvvii, LXX :

Kimchi: "jsin:, coniectura ex contexta facta. Arabes

Pll'?. P'* ''T.n'!'?^ 0^.1"''^ ^^^- XXXIII, 17.<^t
litteris transpositis habent fj^ijj, quod in Kamuso (pag.
Jer. VIII, 19 m. longinquitas , longinquum , locus lon-
ginquus. prt~!'!3 'VjN tena remota. Jes. XIII, 5, pl. 833) explicatur i. e. convaluit e morbo, et Conj.

Cpn-iTj Zach.' X, 9, cp.n-iTJ y\i*, Jea. XXXIII, 17. IV. id. et: terram rigatam et fertilem habuit post sterilita-
Jer. VIII, 19, "l''^t* ""Ji.fT^^ jes. VIII, 9 terrae remotae.
tem (Kam. Et quadril. quidemHebraeum Kirachius
ibid.).

pm";73 a) e longinquo Ps. CXXXVIII, 6 , post verba (

quem seqnuntnr Hartmannns et Lee) conflatum putat ex

veniendi Jes. X, 3. XXX, 27. b) procul (v. ]» — at:*! maduit, virult, et "i^^S rectius lo. Sinionis ex 3t:T ,

no. 3, i) Jer. XXXI, 10. —

c) i. q. pinnX! litt. b. Jes.
et UJ2D pinguis fuit quadril. arabicum Schult. ad lob.
ortiim censet cx (_5_b et tj^li
:

quod equidem ex hebraeo

XVII, i3 priTjj: O: fugit e longinquo i. e. anfugit longe
:

et iam c longinquo prospicit. orlnm esse malim. Cave autem hnc referas talm. iBEnj:
pars cordis et bepatis, quod est a gr. TQuniC,u.

^p l^ ehullivit fons , aqua aeatnans. ( Syr. «-**.»

r^"J' iii I^al iuusit. Chald. ttJBl in Targg.
IJJtO*!
Pe. et Aph. id. Origo esse videtnr in strepitu aquae
bullientis et ebnllientis, cf. U;5"l). Translate sq. acc. ponitur pro TZ;t:3 , quod repellendi , reiiciendi (verstossen)
Ps. XLV, 2: aiU n3'1 ''Sh '.Snn ebulUt cor meum vim habere supra (p. 880. 881 ) nberius demonstravimus.
verhum iucundum \e\ Jaustum. LXX t^t]Qti'^aT0. Vulg. Primaria vis est in pcrcuticndo, quod ad disculiendi et dif~

eructavit. Targ. Ny^. Pesch. Vio}. (Ita aeth. T°V^DI fringendi vim refertur, max. in Pi. Syr. l^^^i alapae.

eractavit , ebullivit , transl. de sermone et voce , Lud. Cognatae radd. sunt 12;^::, ilJt:^) b-ltJ, arab. sj^, , {j^^i,
p. 524). V. pag. 879.

nlpnTiS f. ahenum, lehes , in quo res coctae ebul- Pi. discussit , diffregit , spec. allisil , rnpi allidendo
liunt Lev! 'll, 7. VII, 9. uecavii (pueros), i. q. y-;: (Ps. CXXXVII, g) 2 Reg,
VIU, 12 (v. Pu. ), it. sagittis dilaniavii ,
prostravit Jes.
 R. an im 3n — nnnri

Jes. Xlll, i6. LXX ter ida(piL,iadat, rectius alibl fffi'- S'^") m. rarius ^l lob. XXIX, 16, pl. cstr. «a-n

r^i(iio Jes. XiU, 18 ,

Q>jyviix) ib. 16 , £V(T£i'w 2 Reg. 1. c. Ps. XVhl, 44 nia^ lob. XIII, 6. Deut. XVII,' 8
et

rupi allisus et ita necatus est Jes. XIII, 16. l) lis, iurgium, rixa Gen. XIII, 7. Deut. XXV, 1.
Pii. pass.
Nah. Jes. LVHI, 4. Prov. XX, 3. XXVI, 21. XXX, 33 al.
Ho«. X, i4. XIV, I. III, 10.
•>ai"i u;''^ adversarius meus Jes. XLI, 11. Pl. d9 '>a''*i
iurgia populorum i. e. bella Ps. XVIII, 44, Translate
^1 Hgaiio, V. nr~\. lob. XXXIII, 19: in''^ Ti;o2iy a''-ii et (castigatur) lite
ossium perpcfua quibus verbis morbns febrilis describi-

etiam
tnr ossa concntiens.
,

—
2) causa forcnsis Ex. XXIII,
3"n et H'!'^ (l- '^•) praet. a-j, ra"i,
2 sqq. Deut. XXI, 5. Jes. I, 23. XLI, 21. 3''-) iljiN

r'i3"'"i,inf. absol. a^ lud. XI, 25. lob. XL, 2, fut. lud. XII, 2 !. q. a"1 ib !n^n nUJN virquicausam foren-
ai-)"', apoc. a-)'' Hos. IV, 4, ante nionosyllaba ib an^ sem hafaet. 2 Sam. XV, 2. 4. ^a'''n UJ''^ adversarius meus
Ind.' VI. 3i. 32, c. Vav conv. a^l^l Gen. XXXI, 36. (inforo) lob. XXXI, 35. iai-i an v. verbum no. 2.
£x. XVil, 2 (sed 1 Sam. XV, 5 a-j^i est a rad. a^N), Plur. ^ntia nia-1 argumenla quae labia mea proferunt lob.
''

semel aiT' Prov. III, 3o ChetL. 1) litigarc, aliercari. XIII, 6'.'

(Syr. •^M repugnavit alicui, \^o'i aUercatio , tumul- ''3''"1

(pro ''a^li, !T'a'''T' quem Jova defendit) n. pr.
viri 2 Sam, XXlfl, 29. iPar. XI, 3i.
tus. Arab. ^\. med. Je est dabitavit , notio secundaria
a litigando et contendendo dncta sed primae significatio-
3^'^'' m. (deriv. fut.) 1) adversarius Pe. XXXV, 1.

nis vestigium est in ^yi^ i-*Jj contentio temporis i. e.

:

Jer. XV^III, 19. Jes. XLIX, 25. — 2) n. pr. vironim

a) Esr. VITI, 16. b) v. '}"'3; no. i.
fortuna adversa, qj-^I' w*J^ fatum adversum , mors.
'^'y^^'] Par. XI, 46.
Pr. est capillo prebenso et vellicato altercari, ut syn. (v. "•a"'-)) n. pr. viri 1

ni:: , et eiusdeni stirpis est baec radix atqne rapio,

gotb.
n*!^ i. q. Bis legitur a*l^ JjbT;
a"!'!; adversarius.
raMpjan vellere , nostr. raufen, rupfcn, v. plura ad rad.
lios. V, i3. X, 6 de rege Assyriae, vel rcx adversa- :

NS-^. Similis originis est germ. hadcrn , pr. vestes sibi

dilacerare —
a Hader i. e. vestis lacera). Dicitur a) pro-
nus i. e, hostilis , vel (cum Hitzigio) rex populi hostilis
i. e. Assyriorum. a*''! de bello usurpatum v. Ps. XVIII,
prio significatu de iis qui manu et verberibus conten-
,
44. Symm. ty.dtxog, iy.diy.i]r7;g. Vulg. ulior. Sed Pescb.
dnnt. Deul. XXXIII, 7 ii an T<'i; manibus suis con-
:

ieniat pro se {li^l de instrumento , v. gr. §. l35, 1 «.C)j.jj ^a-:s^ , quod Epbraemns explicat rex Aegypti
not. 3 ) , sed rarius tamen ; plerumque b) de iis , qui renitente contextu. — Ed. 1 cum Michaele interpreta-
verbis expostulant Ps. CIII, 9, sq. a^ Gen. XXVI, 20, rex magnus
bar : , a sjt. «-^jJ magnus, escellens fuit,
Ind. XI, 25. Neh. XIII, aS. lob. IX, 3. XIII, ly.
XXIII, 6. XL, 2, TN Num. XX,
i3. Jes. , 9. XLV coll. biian nVin 2 ^^g- XVIII, 19. 28.
L, 8. Jer. II, 9. Neb.' XIII, 11. 17- lud. VIII, 1, bs JlJST] (pro b"3 ah"' quocum contendit Jiaal)
Jnd. XXI, 22. lob. XXXIII, i3. Jer. XII, 1 = Gen. ,
cognomeu Gideonis iudicis Israelitarum lud. VI 32 ,

XXXI, 36. lud. VI, 32. Hos. II, 4, it. acc. eius quo- quod nactus est postquam altare Baalis everterat. LXX:
,

ct:m contenditur lob. X, 2. Jes. XXVII, 8. XLIX, 25. ''liQofiuttX (ut Dbirn^ 'IeQoai'i).vfiu), Idem nomen e»t
Hos. IV, 4: ir.b ''3.^1!3. 1 Sam. II, 10 (noslr.jem. aus- 'ItQOf.iftukog quod gessisse dicitur sacerdos quidem Jovae
,
zanken, cf. supra de origine). Sq. b eius, pro quo con- {&iov 'livib) apud Byblios, .Porpbyr. ap. Euseb. praep. 10,
tenditur lud. VI, 3i. lob. XIII, 8; by rei dc qua con-
11, sed cave liunc eundem fuisse credas atque Gideonem,
,

tenditur Geu. XXVI, 21. Dicunt eliam iai-l a^l (seinen :

ut fecerunt Bochartus (Pbaleg p. 774), Huetius (demonstr.
Streit streiten) cansam suam agere 1 Sam. XXIV, 16. evang. p. 84) et J. D. Micb. (suppl. ii56), v. contra
Ps. LXXIV, 22. Prov. XXV, 9. Staderum ad lud. 1. c. Idem Gideon appellatnr —
2) Spec. coniendcre in iudicio, causam agere, sq. acc.
eins, cuius causam agimus Jes. I, 17. LI, 22, plene a''1 n233"l'] 2 Sam. XI, 21 (
quocum conicndii idolum),
'S3 ai-> DN 1 Sam. XXIV, 16. Tbren. III,
58. Jer. L, 34. V. D'6z no. 3, et cf. nomm. pr. byzttJN et niaa-u;''^.
Ll, 3(3. —
Praegn. 1 Sam. XXV, 39: celebretur Jehova,
baj n^Ta ^nsnn a-i-l-rNa*! "rrN 91*1 causam egit ignominiae nana f. i) rixa, Us Oen. Xin, S. Ex. XVII,
meac a Nabalo i. o. qui vindictam pro mc sumsit a
, 7. Num. XXV II, i4. — 2) B. pr. duornm fontium in
Nabalo. Ps. XLIII, 1 T«Dn Hb "'iaa •'a-'-| na'''! causam
: descrto (frequentia enim pastorum propter fontes iurgia
meam age ( a gentc immanu Ps. CXIX, l54.
et libera me) V. Gen. XXVI, 20. 21), a) unius in deserto Sin ad
Prov. XXII, 20. Pait. a'! defensor. Jes. XIX, 20. sinum Hcroopolitanum Ex. XVII, 1 7, cuius nomen
ibi ducilur a populo cum Jova litigante ; b) allerius in
—
Alibi Deus causam suani agere dicitur , ubi impios obiur-
gat Jes. III, i3 , et punit Ps. CIII, 9. Am. VII, 4. deserto Zin ad Kedesani , plenius ma^Ta ^52 Num. XX.
Hiph. i. q. Kal, non reperitur nisi part. a"'"!^ 1 Sam. i3. 24. Deut. XXXIII, 8. Ps. LXXXf, 8. CVI, 3a,
II, 10. IIos. IV, 4. Vi-^ji na-i-in '"2 Num. XXVII, i4. Deut. XXXII, 5».
 R. 33-1 i;>87 nn — 33-1

Ez. XLVIII, 28 et XLVII, 19 (nbi CLitLibli ni3''"in de Deo ,

qni vehitar amo ^5 i. e. turru a Cheriibis
na^iias sicut ad Meribam Ps. XCV, 8. gestato Ps. XVIII, 11, super nube Jes. XIX, 1 ( cf.
Ps. CIV, 3), in coehs Deut. XXXIII, 26: D^n-i; 33->
et Ps. LXVIII, 34: Dnp 'ad •'«122 331.
n^T hebr. et cbalJ. odor, v. rad. nn.
Hiph.
1) equitare fecit vel iussit aliquem. 1 Reg. I,
33. Esih. VI, 9. Ps. LXVI, 12: «iCNt^ lU^iaN n33'-n
D'''^ bubalus, V. DN'1. inequilare fecisti homines capili nostro i. e. tradidisti nos
imperio ct domiiiio eorum imagine ducta ab his qui collo ,

y"T cameli vel adeo capiti elcphanti insidentos liacc iumenta

vociferari , clangere , v. sn.
domant et regunt. ( Arab. ^Li fjj. ^^\ equitavit caput ^

y^T lob. VI, 27 i. q. 9^ socius, v. rad. r!?"l.

alic. eum continuo malo persecutus
i. e. est , aliud est
iu«.l, v^i suum cerebrum secutus est, spreto aliornm
mS'''^ polcnla , V. :)!in. consilio, v. Schult. Ham. 33i. ^29). — 2) curru vehi
fecit Gen. XLI, 43. 2 Reg. XXIII, 3o (sq. 773 loci).
Gcn. X, 3 n. pr. gentis et regionis septen-
riS'''^
XXXV,
a Par. 24. Metaph. lob. XXX, 22 : 5N 'iNiSn
trionalis a Gonier (i. e. Cimmeriis) oriundae, pro quo
1 Par. I, 6 (in plerisqiie libris ) nB''^, Sam. Gen. 1. c.
':3''3-)ri

equitavit alas venti

nn , ut Arabes dicunt : ^ J5 ^Lo- _.'-—' ,

velocissime latns est per auras,

sed LXX ntroque loco 'Pi(fu&.
i. e.
in nonnnllis codd. 12^1 ,
Schnlt. ad h. J. , et Hor. Carm. 4, 4, 4o Euras per
Josephiis (Ant. i, 6 §. 1 ) Paphlagones intelligit quam ,
:

sententiam vindicatum it Bocbartus (PhalegS, 10), sed

Siculas equitavit undas. Huc referenda est locutio
minns prospero sncessu. Plnrinii montes Ripkaeos con- ynsj 'ri'i'33 iJ^ 3^3nn, v. nas no. 2 p. 188. De rebus
inauiniatis currui imposuit , sq. 3N 2 Sam. VI, 3 ( sed
ferunt, quos in reoiotissimis regionibus borealibus ponunt
:

iy 1 Par. XIII, 7 ) et simpl. imposuit , ut manum arcni

GeograpLi (Strab. VII, 3 §. 1. Plin. H. N. 4, 12. Mela
,

(sq. bs) 2 Reg. XIII, 16. (Arab. ^i'. II. iniposuit et

1, ig cf. Virg. Ge. 1, 24o. 3, 38i ). Alias coniecturas
V. apud Rosenm. , Alterthumsk. I, 1 p. 233. inseruit rem alteri. V. VI. pass. Syr. Aph. imposuit
rem rei. Chald. Aph. id. Accedit in iisdem linguis

P''1' P'''!!
vacuus, V. pi^. componendi potestas , v. c. ,^i==>.A compositus). —
3) currui iunxii iumentum (pr. vehere fecit). Hos.
tDp'''! vacue , V. ibid.
X, 11.

33 T in Pausa 33';i , c. suff. "zp"! m. (sed Nah. II,

"l^"! saliva , v. nn.
5 c. pl. f . ) pr. vectura , concr. id quod vehit , quo vchi-
mur , itaque 1) iumenlum vectorium , collect. iumenia
ffi'''!, C"! pauperlas , v. »1"). (Reittbiere).Jes. XXI, 7: aoT f'£-<^ T3:: 3="1 nN^ni

'jVtD''^ primus lob. VIII, 8, v. ^llCkN'!, rad. ttiNI.

JTiJ ^~^ ^' ^idit iumenta, paria equilum
'1'''-l!
iumenta ,

asinorum iumentn camclorum i. e. asinos et camelos , qni

,

virorum iumenta essent s. quibns inequitarent viri.

Jjn fnt. as^n^ vecius est iumento et currn. (Arab. Comm. 9: ffi''N 301 iumcnta viris onusta , cf. DTN ao^n
—*^)) ^JT- »^2' et «-SOi, chald. snm. as'! id. Origoesse Jes. XXII, 6 currus viris onusti. (Arab. «—iLi^, cameli

videtur in gena flectendo, nt 33") pr. idem sit qnod rj"23 ,

vectarii, quibus inequitatur, v^. manus eorum ,
qui

nnde chald. 213 'l , Naisn , Na:)3-;N, arab. }.*i ^ genn, camelis veliuntur , iC^. huiusmodi manus minor ).

unde w«^,i magna genna habens cet.). Itaque 1) vecius 2) currus i. q. naO"!?? , sive bellicus sive luxuriae

f5t inmcnto ut eqno asino, camelo equitavit , sq. i^ ,

et pompae inserviens ( 1 Reg. I, 5). Ind. V, 28. 1 Reg.
, ,

inmenti Gen. XXIV, 61. Nnm. XXII, 22. 3o. 1 Sam" XXII, 35. 2 Reg. II, 11. 2 Par. XXXV^ 24, sed ple-
XXX, 17. 2 Sam. XVIII, 9. Esth. VI, 8. Zach. IX, 9 rnmque collect. currus bcllici v. c. D^lS-lEl ^O^n cnrrus et
etsaepe, sq. 3 Neh. II, 12. Jer. XVII, 25. XXII, 4, equites 1 Reg. X, 26. Jes. XXII, 7.' XXXY, 1, aO'!
sq. scc. 050 aih eques 2 Reg. IX, 18. 19. Am. II, i5, 13011 currus et qui iis insident Jer. LI, 21 , etiam c.
ni:rs< "'30-) lud. V, 10. — 2) vectu^ cst curru (cf. nnfneralibus, velut SO'; ':"d 2 Reg. VII, i4 , niN?j 'J'r
anglosax. ridnn equitare
germ.' ant. rltan , unde reita, ,
ao-i Exod. XIV, 7 , Vt12 'ao-n niN-j sxon lud. IV, 3.
reili currus
rheda Caes. , it. holl. ryclen , helvet. rci/fn
,
1 Sam. Xllli 5. 2 Sam' VIII,'"^. X,' 18." 1 Reg. X, 26.

pro equo vehi). Sq. 2 currus Jer. XVII, 25. XXII, 4, 2;Reg. XIII, 7. 1 Par. XVIII, 4. XIX, 6. 7. 18, c.
sq. acc. Hagg. II, 22 ,
'
absol. 1 Reg. XVIII, 45 (curru verbo plur. Nah. II, 5 semel tantnm in pl. ni"!!: "OOI :

profectus est). Ps. XLV, 5. LXVIII, 5. Poct. dicitur Cant. I, 9. ijia ^o"! currns ferro obd'icti (falcafi?)
Cccc cccc
 R. 331, V-1 1288 23-1 — i\in

Jos. XVII, i8. lud. I, 19. 33-1- ^11; oppida in qui- nSS^a f. 2 Sam. XV, 1. 1 Reg. VII, 33, cstr.
'Gen.'"XLI, 43, c. SuflF. "inSO-ia Gen. XLVI,29.
bus locati erant cumis bellici 1 Reg. IX, 19. X,
26. r33^a
as-i- «'lia praefecti Sam'. VIII, 11 pl. ni33"173 Zach.' VI, 1. Joel II, 5,
2 Par. I, i4. VIII, 6. IX, 25.
1 ,

curruum 'beliiconim ( et militura oe curru pugnantium ) cstr. ni3317: Kx.4 c^ Suff. ';;-'na5'i73 Mich. V , 9
XV,
1 Reg. XXII, 3i. 33. 2
Reg. VIII, 21. Saepe ^y-> — currus, Ex. XIV, 25. Jos. XI, 6. g. lud.
tum bellicus

ita ponitur, ut ad equos potissimum curribus iunctos IV, l5. 1 Reg. X, 29, tum nobiliorum hominum pom-
et ad milites curribus insisteutes
pertineat , velut 2 Sam. pae et luxuriae inserviens Gen. XLI, 43. XLVI, 29.
4: a3"!r;~b3~riN TT^ '^p.^'^'' ^' Davides succicUt 1 Sam. VIII, 11.2 Sam. XV, 1 , cf. Jes. II, 7. XXII,
VIII
ncrvos onmiurn \urruum i. e. equorum curribus iuncto- 18. Sing. collect. Hagg. II, 22.
rum. X, 18: el Davules irucidavil Aramaeis sepiingenlos
currus i. e. septingentorum curruum et eqnos et niililes.
1 Reg. X, 26 (cf. 2 Par. IX, aS). 2 Reg. VII, i4:
TTI^™! 1) tenuis , iener fuit. (Arab. ui, tenuis
^•'OIO 35*1 "'3ia duo iuga cquorum. Ez. XXXIX, 20
qnan- :

quam alibi Sa-i et QtOlO copulantur et a se invicem discer- subtilis, dein debilis fuit, kS.^ . tenuis , it. imbecillis.
nuntnr Jos. XI, 8. 1 Reg. XX, 25. 2 Reg. VI, i4. Jer.
XVII, 25. Ps. XX, 8. (Ita gr. Hp/(« de curru cum Chald. ^'Ol mollls. Cogn. pj5"J no. I ). Vide adj. rj"!.
equis, adeoque de solis eqnis currui iunctis Herod. 8, — 2) mollisfuit, translate mollis, delicatus fuit (weich-
il5. Plat. legg. 8 p. ^og , unde uQfiuTOXQoqHO nostr. lich zartlich seyn )
, de hominibus mollitiei et luxui
,

Wagenpferde balten , et lat. currus Virg. G. 1, 5i4. assuetis Deut. XXVIII, 56, de verbis mollibus (sanft)
Aen. 12, 287 al.). —
Praeter Hebraeos buiusmodi cur- s. blandis Ps. LV, 22: '[U^n V13'1 ^O^n. 3) debili- —
ribus bellicis ufebantur Cananitae (Jos. XVII, 18), prae tatum est cor alic. i. e. timidus factus est (sein Herz ver-
ceteris autem Aegyptii (Ex. XIV, 9. Jes. XXXI, 1) , in zagte). Praet. Tjl 2 Reg. XXII, 19, et ita fut. rjT< ( ut
qnorum monumentis magna militum , niaxime nobiliorum, b]?:, n?:;:, nn;', 'dn;'.) Deut. XX, 3. Jes. VII, 4".' Jer.
pars bigis insistens comparet v. Rosellini monn. storici
, LI, 46, quod cave pro fut. Niph. habeas.
tab. 46 —
49. 102 sqq. Wilkinson manners and customs Pu. ?J31 emollitum est ( vulnus unguento ) Jes. I, 6,
I, 338 sqq. Minutoli Abbandlungen verm.
Inbalts (Berol.
l83i ) I p. 128 sqq. —
Poct. etiam exercitui coelesli Hiph. causat. Kal no. 3. lob. XXIII, j6.
currux tribuuntur Ps. LXVIII, 18. cf. Ilab. III, 8.
derLaufcr)
^n f. InOT adj. 1) tenuis , iener, de fronde tenera
3) melaa. lapis molaris superior (nostr. Ez. XVIT, 22 , de pueris tenerae aetatis Gen. XXXIII,
Deut. XXIV, 6, plenius ^On n^D lud. IX, 53. 2 Sani.
i3. Prov. IV, 3: laN '2=?!: n^n;i ?]']• 1 Par. XXII, 5:
xr, 21. ?|1i "1:^3. XXIX, 1, de tenerae aetatis et carnis pecudo

D3"l m. 1) eques 2 Reg. IX, 17 (pro quo 33T (ieii. XVIII, 7. 2) mollis —
de lingua Prov. XXV, ,

D?D Comm. 19). — 2) auriga currns bellici i Reg. l5, inde a) lcnis placidus Prov. XV, 1. niOI verba
,

lenia, blanda {fiuXuxu tn)j , fiulu/.ol ).uyoi Hom. ) lob.

XXII, 34. 2 Par. XVIII, 33.
XL, 27. b) delicatus verzartelt) luxui assuetus Deut. ,

—
{

33"! (i* *!•

V'^) manus virorum ,
qui camelis ine- XXVIII, 54. 56. 3) dcbilis , infirmus (opp. potenti)
2 Sam. III 3g. niOI C;:"' oculi debiles i. e. hebetes
,

qnitant) quod gesserunt 1) auctor gentis Recha-

n. pr. (qui turpes habebantur ab Orienlalibus quippe qui ocu- ,

bitarum, quibus Jonadab, Recbabi fllius, vitae nomadicae los vividos et fulgentes in deliciis habeant, opp. D"'*''^' f13'
perpetuo servandae votum iniposuerat 2 Reg. X, i5. i Sam. XVI, 12). Gen. XXIX, 17. uadivirl LXX
Jer. XXXV, 2 sqq. 1 Par. II, 55 (ex quo loco colligi
Aqu. Symni. unu).oi. Pesch. ^iiiASi, Vulg. paullo for-
potest, tJonadabum gente Kenitam fuisse), cf. similli-
mam Nabathaeorum legem Diod. 19, 94, it. Witsii diss. tius : oculi lippi. Lakemacherus (observatt. phil. II,
de Rechabitis in Misc. sacr. II 223. Calmet diss. I, ,
obs. 1 4) et Bohlenius ad h. I. vulium macrum
§. 3.

744 sqq. Carpzov. apparat. p. l43. Gentil. pl. CSO"! intelligebant male , neque enim d'^:"'^ unquam vultum
:

Jer. I. c. comm. 2. 3, 5. 18. — Duo alii viri 2) 2 Sam. designat , neque ?j1 ad maciem refertur. 33b TJI —
IV, 2. 3) Neh. III, i4. timidus (v. rad. 110. 3) Deut. XX, 8. 2 Par. XIII,' 7.

033"} f. equiiatio Ez. XXVII, 20. LXX ct Targ. ^l m. moUities Deut. XXVIII, 56.
currus , non bene.
^"153 (ad formam 00^, "1'3'3 ) m. pr. injirmilas,
3*D*^ m. vehiculum, currus Ps. CIV, 3.
addito 33^3 /)nt'or, iimor Lev. XXVI, 36. SliXia, LXX
N::i3"]i{ chald. f. genu Dan. , 6. V In Targg. Vulg. pavor , V. rad. no. 3. Secuudarium est et a
sine N prosthetico 3101, v. supra ad rad. nostro noraine petitum ,
quod Rabbini habent '^'^ynD
niDllesceie.
33*53 m. 1) currus 1 Reg. V, 6. — 2) sedile
curru» Cant. III, 10. Lev. XV, 9.
 R. 7S1, 0D1, dSl 1289 ^5-) — ffiW)

^^'n i- 1- -^"^ circumivit i) negoliandi caussa i. q. aA cursum ,

inde (jJtT, in cursnm ailiis est equus , cucur-

Part. VlTT mcrcator

\J^ L
"inD inde nef;oliaius cst. , inslilor et sic VIII. celeriter cucurrit
, rit , ^ , fugit, .p/
Cant.111,6 (LXX bene L. 1. f.tvnfiij6g), pl. i lleg.X, i5.
Neh.lII,3i. 32. Xlll, 20. Ez. XVII, 4. XXVII, i3. i5. J^A^^Ji cnrsus celcr equorum ,
\jai\, et ij^}Sy> equus
17 sqq. Fem. rba'^ mercatrix Ez. XXVII, 3. 20. 23.
Apte LXX ap. Ezech. iftTtonog, sed ap. Nehem. ^(ono- celeriter currens. Cognata est baec radix verbis V^a
(Syr. spec. cst aromatarius,
percussit pede equum , ut ad cursum adigeret , it. ipjCJ
ni!)h](;, ftiTiiiSolog. P^»'
pliarmacopola

nio conferas JLi

, et ita

,
Cant. 1.

venaitor porri, quoj

c. Sed cave

cst
cum EicLhor-
a ^yi . por-
>^<:,

percussit,
ya, lX<J

pugno percussit
adeoque

,
S-l

it.
,

Jj^
j.sCJ, gJG

percnssit
, LjCJ,

,
^
ad festi-
rum). Inde n?p"i, nVb-nTa.
nandum impulit , med. Kesr. festinavit , tXj percussit
2) obtrectandi caussa (cf. arab. .^**» ambulavit it.
pede, iJo pcrcuasit, pepulit, trusit. Inde u;ri equns
obtrectavit, calumniavit).
velox.
?31 (mercatus) n. pr. oppiJi iu tribu JuJac J Sam. 2) collegit, compnravit sibi (opes) Gen. XII, 5.
XXX, 29. XXXI, 18. XXXVI, 6. XLVI, 6. LXX. notim, niQi-
nVSI mercatura Ez. XXVI, 12. XXVIII, nottu) , nTaoftut. Inde itlD"]. (Haec significatio in lin-
f. 5.
18.""' guis cognatis non reperitur. Scd nihil dubito , quin cum
16.
signif. 1 ita cobaereat , ut a percutiendo dncta sit cogendi
/^Sn m. oblrcctatio, V. rad. no. 2. b^S"! "'liJ.r'? s. coagendi, inde colligendi vis, cf. nostr. Schiilze zusam-
obtrectatorcs Ez. XXII, g. b"w~^ ?j";?i pr. ivit obtrecta- menschlngen, quod idem est. atqne zusammenlreiben zu- ,

tionem i. e. obtrcctandi caussa circuniivit Lev. XIX, 16. sammenbringen. Cf. arab. ^f percussit, dein coacer- :

Prov. XI, i3. XX, 19. Jer. VI, 28. IX, 3. Similis est
vavit, fort. zab. «-•.^5 colligavit.
locutio Syra ^tZ-htO ^^01 ambulare in duabus (parti-
^3"). in Pansa u;a"\ m. equus generosior et velocis-
bns) Sir. V, 16. 17.
simus (Kenner), in sing. efiam coilect. c^ui. 1 Reg. V,
n.»3"]i3 f. mcrcatus , cwporium Ez. XXVII, 24. 8 (IV, 28) '-| distinguuutur a 0*S1D et ita Esth. VIII, ,

10. i4, nbi tabellarii regii huiusmodi eqnis utuntur.

Exod. XXVIII, 28. XXXIX, 21. Mich. I, i3. LXX. Esth. 1. c. 'Innoi , et ita adeo pro
Oj"| alligavit
IDID-i Gen. XIV, 11. i6. 21. R. Jona apud Kimchium :

LXX arflyyto, avacfiyyio. Vulg. stringo, et ita Onk. equi bonae indolis iique iuniores , sed ipse Kimchius loco
Pesch. Saad. (Arab. iji^ , alligavit v. c. pecus in sta- 1 Reg. male intellecto ignotum iumcnti genus, ab equo ;

'~ diversum Elias adeo dromadem interpretabatnr. Equi

bulo. Zab. « • )5 colligavit, constrinxit).
,

autem significatus ex nsu Aramaeorum longe cerlissimus

D3"l. pl. Ij-is^") XL, 4
loca llg/itu i. e. impe-
Jes. est. Chald. NOD") Esth. I. c. et Nia3-| 2 Reg. et Mich.
dita, salebrosa et transitu difficilia, vel sec. R. Salom. 1. c. i. q. hebr., talmud. "^'.IJ^i i-inN duo equi Cheth.
79.
inga montium, montcs inter se coninncti et quasi colligati
Baba bathra i52. Syr. \M^i et collect. 1*^'? equi, iique
(noslr. Bergketten). Opp. n^pa. LXX 1; tqk/iTu.
Vulg. aspera. Targ. T'!'!'^^ n-B locns saepe incisus i. e. ad equitandum idonei (RcitpferJei Bll. 160, 1. i8 : ^«Sn^j
salebrosus (gall. defile). Saad. iC.Lyi.*^Jl regio aspera.
IsQSi^^i» \msi) r:^^] , p. 21 5. 44o, 1. 18, ]'c'^'>
Abnlvv. ai\jLVixJ! «.o'»!! loca dura i. e. transitu diffici-
equae Ephr. 1 l84.
, Adde qnac ex Pesch. laudant
, lia : verbo enira 231 ligavii easdem significationes tribcit
Castellus et Bernsteinius. Bar Bahlnl explicat A^^irJ{
atqne arab. Ocw. Kimchi: montcs alti ct ardui. equos, Bar Ali ,,equam ct alia animalia ex genere iumen-
torum et asinorum " , v. Auecdd. orient. II p. 59, ubi
Opn , semel legitur Ps. XXXI, 21 : u;''» "'CS"! vel
admissarii vim a Castello falso adoptatam esse ostendi-
1) Za^uei virornm i. e. insidiae (arab. (j*iy, funis, la- mus. Nasor. Iao? equus. Vide Boch. Hieroz. I, 38
qnens), vel b) turmae s. catervae virornm (q. d. Ban- Lips. De etymo hic ita statnit . ut irD"i pr. pecus et
dcn, ut n^.JN ab n^N ). Targ. NJI^J '^nna vel c) con- iumentum quodvis fuisse censeat , a possidendo dictum
—
,

iurationes , Jvedera coll. "\'di5 a Tl^^p. Abulv/. LXjjJui

[coll. !n:;^a et xTrjvng, qnod pro iCD"! ponitur
X^^I, Nnm.
32 ] , dciri spcc. cquum : sed possideridi vim ipsam secun-
dura i. e. calamitates, rcs adversae, v. 01;"!.
dariam esse supra vidimus.

1I)1D'1 defective fflST Gen..XrV, 11. 16. 21, <;.

i23D ') '• 1* Arab. (jaJ", (^is et uj permutatis)
I

suflP. iu;iD"i , "liD"! m. pr.'comparatnm acquisitum, inde ,

pr. percussit pede , spec. motis pcdibus impulit cquum res quas quis habct ,
possidet nostr. die Habe LXX: ,

Cccccccc a
 R. nm 1290 cn main
Varie usurpatur. i) seusu •T'^"! f. 1) deiectio s. remissio manuum , ignavia.
T« i);r«p;fOVT«, ^ tiTrwp?»?.
complecli- (Nolio radicis prope accedit ad cogn. fiCi. Arab. ^o.
amplissimo omnes omnino facuhates et 6ona
velut agros hortos vineas ,
annonam ,
unde '-lO VI. laxum, remissum fuit negotium). rtja'1 12:S3 homo
tur , ,

n'-Bn t^lS"!"! Par.

XXVII, 3i bis oronibus piaefecti ignavus piger Prov. XIX, i5, et ita n^a*^ concr. Prov.
erant (v. comm. 25
— 3 1). Alibi etiam greges peculio
,

XII, 27 (c. masc. ) et Comm. 24 (c. fein.). P|3 rtias

regio i^Tlill "«aisi ) annumerantur 2 Par. XXI, J4. !TJ31 laboravit manu remissa Prov. X, 4 cf. gr. §. i35,
jf jjXV^ Sensu aiiipliori oas potissimum opes for-
7.' -— 2) 1 not. 3. Adv. remisse, negligenter Jer. XLVIII, 10.
tunas([\ie designat quae asportari et abigi possnnt ( be-
,
2) deceptio , fraus, dohis ( v. rad. Pi.). Ps. XXXII,
wegliche Habe ) , velut greges aurum et argentum , ,
2. Micb. VI, 12. Dicunt: rt^ai nbs egit frandem Ps.
supellectilem Gen. XII, 5 ( ubi excluduntur mancipia).
LII, 4. CI, 7, '-I -13':! Iob."xiII,"7 cf. XXVII, 4.
XIII XIV, 12. 16. XV, i4, XXXVI, 7. Num. XVI,
6.
CXX,
!T?3'i fiUib lingua fraudulenta Ps. 2. 3. n»»! n\25]5
32. 2 Par. XXI, 17. XXXII, 29. Esr. VIII, 21. X, 8.
Dan. XI, l3. 24. 28. Qaanrjuam passim iuxta memo- arcus fallax, qui a meta aberrat (cf. arab. ^^j mentitus
ratitur greges Gen. XXXI, 18. XLVI, 6. Num. XXXV, eatarcus, it. u*^hM o^JL==. Schult. ad Ham. 362) Hos.
3. I Par. XXVIII, 1, annona Gen. XIV, 11.
Aiiquo-
VII, 16, poet. sagittarii dolosi , qui simulata fuga fallunt
tiesadeo 3) sensu strictiori solam supcllectilem signiGcare
Ps. LXXVIII, 5/.
videtur LXX
novies unooxivi] ) exclusis adoo rebus :
(
pretiosis, auro et argento. Esr. I, 4. 6. 1B13'^ — LXX n''53"1'' j irr^ti")^ (quem Jova iccii i. e. coUocavit,
ter (Gen. XIV, 11. 16. 21) equitatum
transferunt (coll. ,' Jcremias , LXX
constituit V. cbaldl no. 2) : 'ItQtfiiag,
^S"?), alibi xtT^voq Num. XVI, 32, bis xx^atv
Gen.'
6. Esr. VIII, 21. Pesch. Uio»] arab. ^1*/«,!, n, pr. quod gesserunt
XLVI, ,

B"1 ahus, V. rad. an. 1) propheta nobilissimus , Clius Hilkiae, sacerdotis Ana-
thotbensis , qni inde ab anno tertio et decimo Josiae
QT hubalus , V. fiN'! , rad. aN'1.
usque ad excidium Hierosolymorum in Palaestina munere
nlOn excelsum, V. ibid. prophetico functus dein in Aegyptum emigravit (Jerem.
XLIII, 1 sqq.), ubi mortuus esse videtur. Lcgitur in
ipso Jerem. libro sexcenties praeterea 2 Par. XXXV,
iecit, deiecit Exod. XV, i.2l (sq. 3i« ,

25. XXXVI, 12, 2), Dan. IX, 2.

1)
J^'J2'^ Praeter eum abi viri
mare). — 2) iaculaius est (arcu). nuip^ la/ll Jer. IV, 2) socer Joahasi regis 2 Reg. XXIII, 3i cf. Jer. XXXV,
29 ,
pl. n^P 'ain Ts. LXXVIII, 9 gui i-aculantw arcu, 3. 3) 1 Par. XII, i3, 4) 1 Par. V, 24. 5) 1 Par.

sagittarii. (Arab. ^^j iecit, proiecit , et iaculatus est, XII, 4. 6) 1 Par. XII, 10. 7) Neb, X, 3. XII, 1. 12.

iactusunus, aelb. Z,(J^P', syr. et nlS"!^^ f, fraus dolus (v. rad. Pi. ) Gen,
J sagittarius, iJ.^^ 1) ,

XXVII^^SS, XXXIV, i3. Ps. XXXVI, 4. Prov, XII,

chald. ).iO' id. Congr. gr. Qima)). 5. 17. 20. XIV, 8. XXVI, 24. Dicunt: facere dolum
proiecit, ut Dan. XI, 23, ncctere d, Ps. L, 19, loqni d, XXXIV,
Pi. n»"! fefellit, decepit (pr. supplantavit,
XXIX, 25: i4, iude dolus est in manu alic.Dan.VIII, 25, in ore
gr. rr^aAXw',' unde ]at.faUo), sq. acc. Gen.
:

Jes. LIII, 9, it. labia doli Ps. XVII, 1 , lingua d, LII,

,.j.,v— ^73b quarefefellistime? Jos. IX, 22. 1 Sam. XIX,
6, os doli CIX, 2. ^'O'}^ 12"« vir dolosus Ps. V, 7.
I

iV. XXVllI, 12. 2 Sam. XIX, 27, Prov, XXVI, 19.

fia^ia ':SN pondera dolosa' Micb. VI, 11, i-,^JlT2 ''?.t'<^
Tbren. I, 19. Praegn. 1 Par. XII, 17: iI.J:!: •Jnizjnb^ Piov. XI, 1, /uiace rin^iyb i, e, peierare
lances dolosae
ad me decipiendum (etprodendum) hostihus meis.
Ps. XXIV, 4, Meton, opcs fraudc partae Jer, V, 27,
N^"l chaM. 1) iccit Dan. III, 20, 21. 24,
nan, Pl. nia-io Ps. X, 7, XXXV, 20. — 2) n. pr. viri
VI, 17,^ sq. b loci quorsum aliquid proiicitur. 2) po- — 1 Par. Vill, 10.
suit, coUocavh, v, c, sellas Dan. VII, 9: H^^l^ "'1 ""^
erant. Cf Jer, I, i5 Targ. ni^Tri f. dolus. lud. IX, 3l : nuncios dolose
rnisit
T>a'n usqucdum sellae posiiae ( .

i. e. clam , ut recte LXX et Targ. Kimchi h. 1.

Jos.
et syr, IZamiQS t*io5] Sus. 28 , it, BH, 280, Apoc.
nulla probabilitate , v. Reland
nom. pr. esse volebat,
IV, 2 d-Qovog 1'xitTO , et rri^ no, 2, Nasoraei N?2T usur-
:
p. 585.
pantpro: amicire se aliqua re ut aura, corabis , nostr, ,

anlegcn , cf, iniicere alicui catenas equo frena , v. Lors- ,

rr^a^in f. id. Zepb. m, i3. Jer. VIII, 5. XIV,
bach Museum 1, 46. —
3) (tributum) imposuit Esr, i4 (ubi iii Chethibb estnwin) XXIII, 26. Ps. CXIX,

VII, 24 cf, 2 Reg. XVIII, i4 Targ. 118.

Jthpc. proiectus cst Dan. III, 6. l5.
niann f, Id. Jer. XIV, i4 Cheth.
n^MT (quom Jehova collocavit cf. n^a"! no. 2) n. pr.
viri Esri X, 25.
 R. niD"i, ^53-1, Da-} 1291 n5?l — iten

iT^"! ""^- i""sit. Arab. _-wc^ confodit laiut.a J^ D"^'! '• 1- an allusfuit, excelsus fuit. (Sam.

(_vo. ), Foriassc conflata est rad. ex nni iccit, et nn'3 cai i. q. Cn). Pract. (ubi multi libri mss. ct editi
:i7Dn

feriit , v. ad '£'.:>. Ceterum lancea possit etiam a splen-

Wl) lob. XXII, 12 et Vi^ (ubi alii libri va")-! ) XXIV,
24.' Part. n-^^a;)^ alta Ps. CXVIII, 16.
dendo dicta esse , aj-ab. _\/o. splenduit fulmen.
pl. Viii-i_ Num. XVII, lo, et fut. na'^"'
Niph. imp.
HQl pl. tJTi?:'! (Abulw. Cn;:'!) cstr. 'nS3"j m. Ezecli.X, i5. 17, 19 { in quibus exemplis paaci codd.
lancca , hcista, niax. gravis armaturae militum, quare Dagesch omittunt ) exlulit se surrexil. ,

saepe copulatur cum rci: (i Par. XII, 8. 24. 2 Par.

aiab. compulruit cariosum factum
XI, 12. XIV, 7. XXV,' 5) Num. XXV, 7. lud. V, 8. IJ, C^^n |.j ,

Neh. IV, 7. 10. i5. eiusytr- Passim intelligitur Cfspis est (os), it. medullosum fuii os. V. rosit os, etiam I.
rea , cullellus. Jer. XLVI, 4 DTIOT^! ^p"173. Joel IV, :
VIII. comedit, voravit. Fiirstius huic radici rependi vim
10. 1 Reg. XVIII, 28: et incisuras sibi fecerunt (sacer- tribuit cx conicctura coll. ijTJ^^ et lat. repo. Ipsius verbi
dolesBaalis) D'na*iai nia'in.'"_. (Aram. NHail i>*ioo^ cxemplum rcperisse sibi vidctur in Ex. XVI, 20: £^^t
^'sbin et repebanl vermes : scd tutius verles et creverunt', :

id. BH. 281, Arab. a^. lancea qua ntuntnr ad percn- a rad. Dn.
tiendum non ad coniiciendum , eaque cuspide munita, de
nj2T f- vcrmis, a putredine dictus. (Arab. iC«.
Sacy cbr.
id.).
II, 332 ed. 2 , aetli. j^P^lf .*
et C^Al '.

putredo,' caries ossium, it. teredo, sed hoc nonnisi in diall.

qnibusdam. Zab. N?3n vermis). Plerumque collect.
"'Sn , V. 'anN Syrus. vermes Ex. XVI, 24. Jes. XIV, 11. lob. VII, 5. XVII,
i4. XXI, 26. XXIV, 20. Semcl trauslate de homine,
ntpofe infirmo et contemto lob. XXV, 6.
"^'^ f. semel legiturEstb. VIII, lo: muli d^S^i^^n '•:2

jiijj m. 1) ?nalus Punica , et malum Punicum.

vcl 1) fiUi ecptarum , nt Aben Esra coll. arab. aS^ equa,
V. Bochart. Hieroz. I, gregum cqui- (S_\T. tJ-iOO? arab. unde Insit. romaa aelh.
Sg Lips. vel 2) filii ,
^fi., ,

noTum (sc. regis). Ita Pesch. f.iiOJ 1 1 1 n , syriacum Q(ffi'. id. Praeterea in HnguaCoptica, theb. CpjUAn,
autem ill^i grex equorum, equarum, licet transfera-
est : CEpilAn, memph. 'EpJUltMl id. j. Pouitur de ar-
tur etiam ad alia animalia ut greges porcorum et onagro- ,
bore Num. XX, 5. Deut. VIII, 8. 2. Jocl 1 Sam. XIV,
rum (v. Bar Ali et B. Bahl. in Anecdd. orien-t. p. 60): I, 12- Hagg.
II, 19. Cant. IV, i3. VI, 11. VII, i3, de
fructu Cant. IV, 3. VI, 7. VIII, 2, ctiam arte facto Ex.
estqne persicae originis , a &y«. grex, armentum, agmeu XXVIII, 33. 34. XXXIX, 25. 1 Reg. VII, 42. 2 Reg.
Cast. col. 295. [BH. 13; lin. l^sVj laiDiO ]AJ!i>o XXV, 17. 2 Par. III, 16. IV, i3. Crescebat arbor et
etiamnnm crescit in Syria
, Palaestina, et Aegj-pto (Nura.
lJiQ»00 oves et greges equorum et camclorum, Sed de XX, 5) V.Hierob. I, 272 sqq.
Cclsii Origo vocis
obscura. Sunt qui ^ial pr. vermiculosum ( viTirmsfichig)
femella onagri Ephr. II, 470 001 ixx.^;
.7-.
ioajAiOO -1
•»
S^
P7»7-«2:
OiniO? AaJI
lin. Ijfi»
significare pntcnt, quia malus Punica a verme, talmiid. nfl
dicto (Schabb. go
1 r. ^lj onagcr zelotypusex- 1) tantopere infestetur
, equidem :

plorat , fcmcUa earncpie punil^. Bexfet

si scortata est ,
malim 7nc(?uZZosu7n interpretari, a -. mednUosns fuit. Ab
V. cl., qni (Monatsnamen p. igo) non equas vel armenla,
arbore, non fructu, proficiscens possis etiam altam [ax-
sed pellices mulieres interprefatur
, coniecturam snam ,
borem) explicare 2): quanquam uou ita procera
( v. no.
nobis non persnasit v. D':"nnu;nN. ,
est ista arbor. —
Ceternm a malorum Pnnicarum copia
haec dicta gunt nomina propria locorum

rad. innsit. arab. Jwc. ornavit gemmis in- a) opp. Simeonitarum in anstralibus Palacstinae fini-
^VJ*| , ,

bns Jos. XV, 32. XIX, 7. 1 Par. IV, 32. Zach. XIV,
fecit sanguine , nnde 10. — 1 Par. 1. c. hoc oppidum copulatur cum ^ij*,
oppido Levitarum in agro Simeonitarum , sed Neh. XI,
"'^^^^'7 (quem Jehova ornavit ) n. pr. patris Pc-
29 haec in unum contracta sunt , hoc modo ^iJS^l yy^.^ :
kachi, regis Israelitamm , hominis privati et ignobilis,
"
iai ns^i^lni, qnod vereor ne falsum sit. Euseb. v.
qnamobrcm filins conlemfim ^n^lrlSTp appellatur
cins
EQti.t,3(x)v ponit 16 mill. ab austro Eleutheropoleos , v.
( Jes. VII, 4. 5. VIII, 6). 2 Reg. XV', 25. LXX: 'Po/<£- Relaud. Palaest. p. 973.
7jag , Vnlg. Romelias.
b) rnpis prope Gibeam lud. XX, 45. 4^. XXI, i3
quo referunt etiam 1 Sam. XIV, 2.
 R. oai, toD-i, nDH, ]n 1292 oan — ]5-i

Sebulonitarum Jos. XIX, i3 (ubi ISina ad

c) opp.
omnino bestiis terrestribus Gen. VII, 21 init. Ps. CIV,
n. non pertinet
pr. v. s. v. "nNn). ,Idein est i;r2-! ^
20: (noctu) prorepunt ( ex lustris) bestiae silvestres.
1 Par. VI, 62, lege pi?1.
LXX 'Pe/iif.mv. Eodem nexu : (Arab. ^jX^j palpavit manu). Inde
praeterea Jos. XXI, 35 legitur n;?3i quo et ipso loco
=
,
ffiuT m. repiile , collect. repiilia. Gen. I, 25. 26.
reponendum videtur !idi:t !^;'3l'. Vide Movers CLro- '

VI, Vil, i4. 23, saepe iTi^N.n "Oa"! quicqnid in humo

7.
nik p. 72. 73. reptat I, 25. VI, 20. Hos." if,' ao' cf. Deut. IV, 18.
d) y-iE 1i"31 statio Israelitarnm in deserto Nnra.
XXXIII, 19'. — Adde ]ia") na, ^ra^innrt, sed hoc poste-
Semel de bestiis aquatilibus Ps. CIV, 25. De omnibus
omnino animalibus terreslribus Gen. IX, 3. cou- LXX
rins pertinet ad no. 2.
slanter : tQTiiTOV.
2) SjTorum 2 Reg. V, 18, cuius
a) n. pr. idoli
alind praeterea vestigium est in n. pr. viri ^ianaa et
^^."1 n- pr- V. 011.
oppidi lia^llin. Haud
improbabilis est Clerici Seldeni ,

(de dis Syris opinio, qui ]ra"l E.rcelsum inter-

2', 10) al.

pretantur i. q. ^rVl', a rad. na"! no, I. Hesych. 'Pufiiig, j|J~ sonum tremulum et tinnulum edidit i. q. j:'^.
vipiaTog d-tog. —
b) no. pr. viri 2 Sam. IV, 2.
lob. XXXIX, 22 de equo bellatore : . nihil timet , nec
redit meiu gladii. 23 ncilJN llSTn r^bj»
:
,
quod alii expli-
Ql^'^ fut. Ca^l (cogn. Ccn) 1) calcavit pedibus, cant : super eo tinnit pharetra equitis , alii , auctore
Bocharto (Hieroz. I, 83 Lips.): si contra emn stridenl
ut figulus argillam sq. acc. Jes. XLI, 25 , sq. ^ Nah. III,
sagittae (pbaretra pro sagittis dicta) sc. nil timet. Cf.
l4, adde Ez. XXXIV, 18.
,
Inde ingressus cst super al.
Hom. 11. 4, 125: \iy':-i (]tog, viVQtj di fiiy lu/iv. Atqne
re, sq. acc. Ps. XCI, i3: ^nni T^SS Dbln incedes super
hoc posterius linguae arabicae usu miriCce firmatur. A
leonihus et draconibus.
5,- ss o-
2) conculcavit 2 Reg. XIV, 9. Jes.
(zertreten) radice J..
est U, sonus , JC-oJ) sonus tinnulus, sed ...

XXVI, 6. Dan. VIII, 7. calcamlo comminuit adeo-

10,
que inlerfecit v. c. hominem 2 Reg. VII, 17. 20. IX, 33, I. IV. spec. est slridorem cdidit arcus (dum te-

leo pracdam Mich. V, 7. Jes. LXIII, 3: \nar;3 Ci053"){« Inm emiltitur). Kamus: Ui/i vi^wo. !JI u^jal\ u».J,t
conculcabo eos in ira mca. Ps. VII, 6 '»n V^N; Dn"!';. :

Part. OUT conculcator i. e. crudelis populorum oppressor sonat arcus, si (telum) ex eo emitto r^^j. sonus arcns,
Jes. XVI, 4. —
Tribuitur pedi Jes. XXVI , 6 vel
,

homini bestiaeve addito D-jbsnr Ez. XXXIV, 18.

,

— ...IJ^ et iC3.x> arcns, pec. durns. Idem valet ^. II.

Dicunf conculcare plateas (uiigulls equorum) Ez. XXVI,
:

11, atria (quod siniul profanandi vim habet , v. DDia) sonuitarcus, ii+j. tinnitus arcus , o»*jjj arcus tinniens.
Jes. I, 12. (Sam. id.).
Schult. ad Har.
Adde I, p. 11. (Syr. Ij' est : medita-
Niph. pass. Jes. XXVIII, 3. tus est, cogitavit, quod a susurro vel murmure secnm lo-
OHTiS m. pedibus conculcata. Jes.
conculcatio , res quentium profectum videtur , v. l-iVrt et p-( ).

V, 5 de^viriea on-i^b rrrn. VII, 25 niu DnlTsb Tt-^Tn.

: :

X, 6. XXVIII, l8. Mi'cL. VII, 10. Ez' xxX;iv,V9.

Dan. Vlll, i3.
13"I i"f- ^^ i™P- P ^^""^-
i^\ (''is i^pi^ Prov. I,

20. Vlll, 3, semel pi; Prov. XXIX, 6) pr. sonum

iremulum et slridulum edidit, Spec. l) de sono tremulo
IZJ^Qn fut- to")'' 1) repsit , reptavit , vc. propiium
mali s. perticae excelsae, quae in aere vibratur, v. Jiii
de animalibns minoribus in solo reptantibus , tum iis qui et 1-)h; it. de stridore torrentis v. n. pr. liJ-iN. (Arab. ,

quattuor pedes et plures habent, ut muribus, lacertis,

cancris (atque haec est propria significatio, cf. 0?:'i), . tremulum sonum edidlt arcus schwirren v. r!3l ).
, , ,

tiim iis qui pedibus carent corpusque in humo trahunt, 2) vocem vibravil a) prae gaudio iubilavit
, laetos , ,

ut serpentibus, vermibus. Gen. 1, 26 post mentionera clamores snstulit, max., utvidetur, voce quam non arti-
quadrupedum tum domesticorum tum agrestium avium, , culatam dicunt (trillern, jubeln) Lev. IX, 24, praeterea
piscium y-lSM bs i2373"l!l iSa"^n~b3 omnia reptilia quae
:
,
in solo poetico sermone Ps. XXXV, 27. Prov. II. cc.
reptant super'terra. Com'm. '28. 3o. VII, 8. l4. VIII, lob. XXXVIII, 7. Jer. XII, 6. XLII , 11. LIV, i.

17. 19. Lev. XI, 44. Passim terra dicitur reptare repti- LXV, i4. Zeph. III, i4. Zach. II, i4. Tribuitur lin-
libus, c. acc. ( cf. ?jbn 110. 3). Gen. IX, 2: "i;tJ« bDS guae humanae Jes. XXXV, 6 , ctiam rebus animatis Jes.
IriTDnNn u;h"iri in omnia quibus reptat terra i. e. quae XLIV, 23. XLIX, l3. Sq. acc. cum iubilo celebravit
magna copia in terra reptant. —
2) Ampliore significata aliquem (v. Pi. ) Jes. LXI, 7:
tipbn i:^J llKbs (nnn)
dicitur de reptilibus aquatilibus (amphibiis) Gen. I, 21 : loco ignominiac pristinae cclebrabunt portionem suam i. e,
^Viy^ ^'^y^ "IIZJN rb?:-'?: irrirj hestiae reptiles , quihus Jovam (v. pbn 2, c). Male llitzigius : sie jubeln ihr
seatent aquae. Lcv. XI, 4(3. Ps. LXIX, 35 , omnibusque Theil. Sq. £ id. Jes. XXIV, i4, sed sq. b propter
 R. ]n, ]t_i, os"i 1593 n:2i CD^C")

aliqucni. Jer. XXXI, 7 : tirjl^b ^p".'"', ''^'^ iuhilaie gaurlium XXXIII, 23. Ez. XXVII, 5, b) perlica in montibus
i. e. iiibilo sigiiificalo gaiuliiim veslrum proplcr Jaco- signi causa erocla Jos. XXX, 17. — De origine proxime
bum. — b) prae dolore , lagivit (vvimmern) Thren. ad verum acccsserat lo. Simonis , qui ed. 1 3 (quarta —
3 • s > enim editionc bona haec observatio cxpuncla est) 'J-ih
II, ig. (Arab. . . vagivit, ploravit, ^^j. mulier vagiens,
retukrat ad rad. \r,:~^ pro n:-)n ,,a sonitu , quem abies
iu. vagitus Ilar. I, p. 10 Sch. Cbalc]. ct sam. mnrmu- vento agilata edat". Sed vera radix est p"l unde 'J-^n ,

ravit mnssitavit cbald. etiam meclitatus est

formatum ost ad analogiam nomm. rjnto a ?|3i; 073n a
, , et : i. q.
Dsa; (irrn) nbnn a birn.
8}T. i-J5 )•

Pi. 'jri i. q. Kal no. 2 iuhilniit l's. XC , i4,

XCVIU, 4.' CXXXII, iG. Je.s. XXVI, 19. Lll, g, sq. ^Q^H rad. inusit. Arab. ....^. ligavit fune. IV.
2 dc aliquo, aliqi.a re Ps. XX, 6. XXXIII, 1. LXXXIX,
constrinxit capistro , .,.>«. funis, capislri pars, quae
i3. XCII, 5 (sed Ps. LXIII, 8 cnm 3 loci ) sq. bj' (do ,

inlcritu alic. LI, 48. Sed sq. acc. pers. vel rei,
) Jer. super naso cst (Ilalfler). Ipsins verbi vestigium proba-
iubilamlo cehbravit I's. LI, 16. LIX, 17. CXLV, 7, sq. biliter suporest in his Punicis apud PlauJ. Poen. 5, 2, 67 :

rN LXXXIV, 3, 1> XCV, 1. Inf. norain. ]:'i iubUum Gunebel balsamen ierasan lO-^"^ Dia'i) bya 233 'JINJ i. e.
Jes. XXXV, 2. Tribuitur inanimatis Ps. XCVI, 12. fastu7)t s. petulantiam slulti deus coelorum capistret , v.
mouumm. Phoen. p. 38i.
Hiph. ^'"'^tn 1) iubilare fecit aliqucm lob. XXIX,
i3. Ps. LXV,'^. 2) i. q. Kal et Pi. iuhila sustulit ]P"1 c. sufF. i:pT ni. 1) capistrum quod naso in- ,

iubihiit Dent. XXXII, 43. Ps. XXXII, 11, sq. b cumbit' ('c-hb b>") Jes. XXX, 28, dein /rf/iuwi quodvis
LXXXI, 2. Ps. XXXliJV- Iol>- XXX, 11: ^nbia •':e73 jsi/ivnum
coram mc abiiciunt i. e. effrenata licentia utuntur, cf.
nsn f. 1) iubiium Ps. c, 2. lob. III, 7. XX, 5. locutionem arab. «./«U; sjiili solvit frenum suum , de
PI. m::VPs. LXIII, 6.
hominc cfTrenato. Schult. ad Har. Cous, III pag. 180,
2) C-::-! lob. XXXIX, l3 (l6)sqq. struthioncs Inde
e^eque Jemellae , c^ictae a vagitu noctnrno (Tbren. II, 19
q) os inicrius , cui frenum immittitur , dentes, nt gr.
cf. ad rws^
P* ^^9 ) > quem cantum appellant Arabes /a).iroi de duabus extremitatibus oris, ubi oreae inseruntur
(jXi: cecinit, it. de voce strnthionis) , unde .U; struthio ( Poll. ououi. 2, 4 s. 20), et contra nostr. Gebiss pr.
dentes , dein orcae inter dcnfes insertae. lob. XLI, 5 :

femina. Ita Volg. verbo et siruthio. Copulatur cum NiS^ ^73 i:p-l bfZZ in denlium dup/icem seriem <juis ingre-
pronom. fem. (praeter n^iapn Comm. 16). Targ. bii:-in diatur , quis msnum immittat.
gallus, Kimchi pavo , qnem sequitur Lntherus sed in
: :
3)n. pr. mbis antiquissimae et maximae (nbisrt 1''5!l)
neuLrum cadunt , quae statim sequuntur Comm. i4 17. — in Assyria ,
quae inter Niuiven et Calachcnen (nb3) in-
Vide doctam de h. I. dispulationem Bocharti in llieroz. non exstant. Gen, X, 12.
II, p. 838 53 Lips. — teriecta erat, cuius alia vestigia
LXX: JuO}] al. Jaaiii. Ephraemus propter aliquam
"jn m. iubilum. Pl. B;B ':n iubila liberationis Ps. formae similitudinem couferebat ^^a*5
XXXII, 7-
"" " Mesopotamiae oppidum.
i. e. ^yvjC ^j.\j

nS"! f. 1) iubilum Ps. XXX, 6. XLII, 5. XLVII,

2. CV' 43. CVII, 22. CXXVI, 2. Jes. XXXV, lo.
LI, 11. 1 Reg. XXII, 36: n^Nb n:n^_3 rt^-irr -^=i;.>2
. . •
^(^^ 1) diffregit , disrupii , cogn. verbis y^"^ et

et transiit cnstra per laetus clamor : in patriam. —

-
0-ir; , (Chald. OD-1 contudit
ubi vido. unde fO"! con- ,

2) clamor luguhris , vagitus (Wimmern) Ps.XVII, 1. tuius Lev. XXII, 24. Deut: XXVIII, 33 pro pS"^
LXI, 2. LXXXVIII, 3. CVI, 44. Jer. XIV, 12. — •

DD-ISJ id. Jes, I, 6. Zab, «.mi fregit (ossa). lude

3) n. pr. m. 1 Par. IV, 20.
D''p'l no. 1.
",i^ nomen v. pag. i52. Verum
arboris, pinus XLVI, l4: -rX D^b
2) conspersit, perstillavit. Ez.
,

rad. non ]-i{< esse videtnr,

sed ^j-i, ]->it pro p^^li (ut (Chald. 00") et syr.
nbbn ad conspcrgendam similam.
^^ri, H"^'^ '' V^ M-'' )> *^^ pinus ila dicla
' est quippe ,

quae siipenie vento agitata sonum tremulum xc\susurrantem conspersit , et slillavit. Pa. sparsit. V»^^ sparsus

{xpid^vQiaj.iov Gesausel) edat.,

aspersio, ros. Arab. (_i. id. ). Cnm priore significatn
pr. fluvii (p. i53 A), prob. pro ]i:-> hic ita conciliandus vidotur , ut a disrumpcndo et commi-
strepens susurrans. nuendo piofocfa sit dispergcndi et spargendi polestas.
]";ri prob. i. q ^•^j< pinus (cbald. N.T^^-lin v. CIO^^Dn m. \) fraditrae ,
fissurae acdium f^parall.
Edzard*. ad Abod. s. p a84), inde
. a) malus navis Jes. DT-^ps } Am.' VI, 1 1
 R. Dp"]. =?"^,, "J=i, nyn 1294 nDT — nyi

V, 2 nb^^ •'^•'p") ^u/Zae mciumae, /Jiph. intrans. contremuit (pr. tremere fccit artus cf.
2) guUac. Cant. :

guttas roris.
^ri^j-r:) Dan. X, 1 1 . Esr. X, 9.
inl.

(fractura, ruina) n. pr. stationis Israelitaruni

lyi m. tremor Ex. XV, 1 5. Ps. LV, 6.
riDT
in deserto' Num. XXXIII, 21. 22. rriy"} f. id. Ps. H, n. XLVIII, 7. Jes. XXXIII,
i4, lob^.lv, i4.

yi adj. malus, v. rad. sy^n.

"^n fut. f1?P.": apoc. »"1"] (lob. XX, 26)
yn I) iumultus, V. rad. sn. 1) pat'i/ gregcm. (Arab. -c. pavit, pastum duxit gre-
II) socius , amicus , a rad. W^. gem, translate custodivit , curavit, rexit. Aeth. (^OPI
yi TwaZa condiiio v. rad. ys'!.
id, (^CS^j^t''. grex, Syr, chald. sam, id,). Constr.
,
sq. acc. gregis Gen. IV, 2, XXX,. 36. Exod. III, i.
1 Sam. XVII, i5, Jes. XL, ii, LXI, 5. Jer. XXIII, 4.

Ez, XXXIV, 2. 3. lob. XXIV, 2. Cant, I, 8, sq. 2

"""''''• (Arab. y^i^ amplns et
•n^^n ^"'' ^^'^''
Gen. XXXVII, 2. 1 Sam. XVI, 11 7N::a (Hirt bey : Wh
amplus de valle
demVieh), XVII, 34, absol, Gen, XXIX, 7', XXXVII,
naultum capax fuit , i_a.c, , , vvii;
i3, Num, XIV, 33. Cant. I, 7. II, i6. VI, 3 (addito a
amplo ventre praeditus, aeth, pcr n, C.'i(\'.
esurivit.
loci). — Part. W^^ snbst. pastor (arab. J"^) Gen.XLVI,
Recte igitur ad lob. VI, 6. Prov. VI, 3o esu-
Scliult.
riendi vim a yentre cavo et inani repetit coll. 3n'l , quan- 34. Exod. II, 17. Jes. XHI, 20. Jer.'XLIII, 12, sq.
quam hoc ineptientis esse dicit Fiirstius. Adde nj"5"i Visi genit. gregis Gen. XIII, 7 et domiui gregis, nt pttS"' '»5»^
auima inanis pro esuriente Jes. XXIX, 8. Secundaria XXVI, 20. Fem. WT Gen. XXIX, 9, — Translate
pascere est
8unt C^^, vorax multum cupidus fuit , expetivit, quod
,
a) i, q. guhernare , modcrari , curarc, saepe servata
Dicitur gregis imagine , et dicitur aa) de prini^ipe , rege (ut gr,
a fame proficiscitur , i.^. voracitas, aviditas).
noifiijV 7.uwv). 2 Sam, V, 2 : pasces populum meum Israel,
de singulis fame laborantlbus Jes. VIII, 21.XLIX, 10. VII, 7. Jer. XXIII, 2 sqq. Mich. V, 3. VII, i4, sq. a
Ps. XXXIV, 11. I/, 12. Prov. VI, 3o. XIX, i5, de Ps. LXXVIII, 71. Inde nj»h pastor, de principe et rege
universa regione Gen. XLI, 55. Sq. b esurivit allquid
1—
Jer. II, 8. III, i5. XXlf, 22. XXIII, 4. Ezech.
(dttVb) Jer. XLII, i4. XXXIV, 2 sqq. Zach. X, 3. Jes. XLIV , 28: -las?;
Hi. csurire fecit Deut. VIII, 2 , esurire sivit Prov. ^i>"l \aii3b qui dicit Cyro : pasior mcus es i. e. rex a me

X, 3. constitutus. (Aram. D3-1D pavit it, gubernavit), bb) dc —

Deo, Ps. XXIII, 1 : Jova est pastor mcus, non careo
Syi famcs a) singulorum hominum. Deut.
m. nlla rc. XXVIIl, 9, LXXX, 2, Gen. XLVIII, i5. XLIX,
XXXIl'24. Thren. V, 10. as^na n^a fame periit Jer. 24 Hos. IV, 16. (Arabice dicunt Dens
XI, 22. dtt^b a»"! Am. VlllVii. — b) universae
cf.

vos pascat e, cnret!). — f^^^) ».jLii

cc) de magistro virtulis et

(Hungersnoth) Gen. XXVI, 1.
regionis, annonae caritas
i,

XLI, 27 sqq. XLV, 11. Ruth I, 1 2 Sam. XXI, 1. .

sapientiae, Prov, X, 21: Can riyT; pi^S 'riEUJ labia
iusii ducunt multos ad virtutem, Inde n3>h de rnagistro,
XXIV, i3. 2 Reg. VI, 25. lob. V, 20 al. 153 35-1
doctore Eccl, XII, 1 1 , et ita fortasse de prophetis Zach.
Gen. XII, 10, XLIII, 1.
XI, 5, 8, 16 (nbi ahi principes intelligunt ), dd) Ps, —
3?1 adj, f, rtas'1 esuriens, famelicus 2 Sam. XVII, XLIX, l5: B^'!'' r\ra mors pascet cos , in orco , instar
29. Iob.'V, 5. XX'lI,' 7. Jes. XXIX, 8 al. , fame con- gregis, v. heniist, primum. (Cf. arab, o^J! lXj!, pastor
fecius, enervatus lob. XVIII, 12. mortis vit. Tim. II, 5i8),
b) alere nuirire. Hos, IX, 2: are^ cl torcular eos
I^ia?") cstr. 'J'iay'1 m. fames Ps. XXXVII, 19.
,

Gen. XLII,' 19 : DiTta 'jiaj'."! lauJ annona quae suIHciat non pascct i. e, nutriet,

fami familiarum vestrarum. ^3. 2) pasius est grex (gr. med, vtfto/uui, ^6a>co/.tai cf.

^c., , ^Cj* pabuhim). Jes, XI, 7 : iuvenca et ursa Mpy^iP

)^"| conlremuil (terra) Ps. CIV , 32. (Arab. Tin-' umt pasccniur. V, 17, XIV, 3o. XXVII, lO. XXX,
23.'LXV, 25. lob. I, i4. Jon. III, 7 , addito bs loci Jes.
iXcj IV. tremcfecit. Vlll. tremnit HAc, tremor. Sed
,
XLIX, 9 , it. 12 loci Gen. XLI, 2 pasccbantur in ulva. :

crebrior est tonandi potestas. Aeth. dtjMl contremuit, 18. Canl. IV, 5, Sq. acc. pascui , quod dcpascit grex
Z,U'^'. tremor. Sam. TV^Tf^ tremor, tcrror. Cogn. Jer,L, 19: baisn iiym et dcpascet Israel Carmelum.
VI, 3. Ez. XXXIV, i'4V 18. 19. Mich. VII, i4. Ps.
 R. n?-) 1295 n?i — niy-i

LXXX, 1 i. J.Jclapl]. <?c^'(iii/ est i. q. abstimsit, abstiilit, XVI, ao. XVII, 5. XIX, 21. XXXV, 4, XLII. 7, Cant.
de gladio, igiie, vonto. Micli.V, 5: ircx ynx - riN ^i'ni V, 1, Jer.jIX, 3 al. (filog, ItvToog. LXX
Miiiui dicit
aina depasccnl Assyrinm gladio : glailio rniin os tn-
el qiiam ^Tz^ Prov. XVIH, 24: ]u^-\ i-mnnb 3'"- uj-t;
,
1

buitur. Jer. II, l6: jfilii 3len>phi(Jis el Dap/incs rjl^^T^ riN": pyi ar^it t/ui mullos nccessarios hahei in pernicicm
np"!p lihi depascunt verticem i. e. tcrram tuani gladio ruil, scd amicus Jirmius adhacrescil qunm fralcr, cf. XVIf,
vasiant et dctondent, iit vcrlex tondctur novacula (Jos. 17. C.pulanlur i-ii 3-x Ps. XXXVIII, 12, LXXXVIII,
VII, 2o) cf. Jer. XII, lo. lob. XX, 26: nnb y^i '9> i:-1 pilj Jcr.' VI,'2i 8.
, Sq! synx Ps. CXXII,
ibrrNS depascil ignis qiiod relic/uum csi in tcnlorio eius, dat. (ui gr. <'*/("( (fiXog) lob. XXX, 29: rr.y^ ni:s; i--i
Jer. XXII, 22 : nn
^^^r) ?j'yT~b3 omncs pastores tuos socius struthioniim i. e. in.star strulhioniim vagiens. ^mi-
depnscit i. e. (lusiis vcrboruin , q. d. all
aulort vcnius cus sociiisxe appellatur etiam a) amicus s, ainasius mulie-
deinc Fiilircr der Wind weg).
fiilirl Ventus enim velic- ris (dcr Oeliebte) Caat. V, 16. Jer. III, 1. 20. IIos,
mens omnia auferens terram quasi depascere ct denudare III, 1. Cf. !^-3J"i. — b) (juivis alius ,
quocurn viviinus
dicitur. Denique lob. XXIV, 21 rr^py ri""1 qui depascit : o 7iX^a!i)v (Nliclister, Mitmensth), persaepe in legibus
sterUcm i. e. vexat , opprimit (gerin. dicas simililropo: et pracreptis ethicis Exod. XX, 17 : Tjj-^ n-^a nan.-i Nb
auss.-iugt). Tiirg. h. 1. ct Jer. II, 16 ri:s>"i statuit idem LXX ov/. i7ii9vfi7]niigzlv oiy.iuv lov TikT-niov aov. XXII
valere quod ysT coufrcgit, sed ceita ladicis potestas 25. Lcv. XIX, i3, 16, 18. Deut. V, 18. XXIII 25*
utrique loco ijonea est. —
Alibi (tuto) pasci est i. q. Prov. 111,29. VI, 3. XXV, 8. 9 al. 1 Sam.XV* —
tuto vivere netaphora a grege diicta Jes. XIV, 3o.
, 28: dalnt Jova imperium 'i;-:i: av^n ';jj>-,b socto tuo
3) Pasci aliqiia re nietaph. i. q. delectari re cf. Cic. ( Davidi ) , gui mclior esi quam lu. Inde c) y-\ -^^^
'
l'is. 20. his ego rebus pascor , his delcctor , Lis perfnior. aller, altcr (i. q. nN maxime
, IT^N ) , in huiusmodi for-
( Chald. r!-"i in Targg. pro hcbr. f^:;n , -ina , ytn, syr. raulis Cen. XI, 3 :ir;j>-| bx C""?» n7:N'1 ct
: diorcrunt aller
alteri. lud. VI, 29. 1 Sam. X, 11, 2 Reg. III, 23:
liki delectatus est , voluit Ephr. II, 478. III, 44l. ?2'1
iny-l^riN Xii^tt et percusscrunt unus altcrum se inviceini
Sam. per n, ^^^ deleclatus est, ^^*^ bcnevolentia, Exbd, XVIII, '7 : dibdb ^llS-^h «j-N ^b^p^l '* sali.tahant
favor. Cogu. fi'-^'^, Li?i). Conslr. a) sq. acc. dclecta- aller allcrum. Par. XX', 23:
2 :i!^51r la^N ^-ITT, Gen
tus est co familiuriter usns est. Prov. XIII,
aliquo, XXXI, 4g: flnyi'3 ICIN -ino:. Etiam^de rebus rnanima-
20: Q-r^SS r!?"1 qui dclectalur slullis, parall. nX ?Jr~. tis Gew. XV, 10 (quo de loco v. "ij-ft no. 4 p. 85)
LXX ni\unoQtv6fiivog utfqoai. Vulg. amicus stultorum. Sine praecedente TliiiJ Jes. XXXIV, i4: .liij'-, 53»
"Tii-is
XXVIII, 7. XXIX, 3. Inde nyi, y-i , y-i^ amicus, N^np^ satyrcrum alter alleri acclamat. ' ' ' '

rry"! , ni>— amiea. l —

b) sq. acc. rei Prov. XV, i4: 2) cogitalio, voluntas i. q. chald. m»'n ^vy-|. Pg ,
os stultorum nb^N •"'??"' dcleclalur stullilia, parall. lljps. CXXXIX. 2. 17, ubi recte LXX. Vulg. Peach. (Ohald!
Ps. XXXVll, 3: n:r2N My-\ deleclare veritale , sectare
!^5-] voJuit, syr. 1^5 Ethpa, cogitavit, v. rad. no.
veritatcm. Inde mi Wi
seciatus est vontum i. e. inania
— 3).
Hos. Xlf, 2 cf. Jcs. XLIV, 20,
]vin. et nn n^>'-., ni-\
AHud 5>i V. 8. rad. yn,
Fi. l-iV^ (deiiom. a !^yi , y"i ) amirum 1. socium yn V. rad, s:'n.
fecii, lud.^XIV, 20: ib nyW -iirV ^inr-iT:^ LXX. Vat.
/vi Tior (fi/.ior «iToS,
•^^"!1 P'- "iJ'"! «ociac Ps. Xl.V, i5. lud, Xr 3j
(hv itfih'ufie , sed Alex. Ald. '
Keri.
Compl. T(y vviiifuYMyip uvtov , of ijv lTui()og avxov
Osoii. avToi ). w?"^ Camicus sc. Dci) n. pr. patriarcbae,
( filii Pl^a.
HipL Kal no. 1. Ps. LXXVIII, 72.
i.'q. leg, Gen. XI, 18, gr. 'Payav Luc. III, 35.
Jiilhpa. amiciliam contraxit rum aliquo , sq. DS ^^.''•^'1 (amicusDei) n. pr, virorum i) filii Esavi
Prov. XXII, ai. Gen, XXXVI, 4. 10, —
2) patris Jethronis Ex. II 18
nJ"! malum , v. rad. Si—i. Num, X, 29, 3) 1 Par. IX, 8. Sed 4) Num. II,' ,4'
pro eo reporendum cst bNiyr cf, I, i4, VII, 42. X 20.
rjyT m. amicus (v. rad. no. 3, a) i. q, ^T, quod
usitatius est. Nonaisi hoc nexn : niT rtsi 2 Sam. XV, nl?"] (f. vocis ns-; q. nsn, ad
i. i>-|, formam
37. XVI, ib
dis, n?"l (al. !^y-l ) 1
(al. codd. et editt. 't n;'-l) amicus Davi-
Reg, IV, 5 ainicus regis,
•«bs = n"?.3, nn?? = na vir, p!. nis?'-!' lud. XI, 37.
Tjb^rR Chelhibh, 1) socia lud. I. c, inde a)' quaevis alid.
dd consiliario regio supremo, C. sufT. 'ij-s-i ( ut !n;~;;, Esth. I, 19: detur imperium nr:;: naSlin Plnii-i;
alii
•^^:j>;>i) Prov. VI, 3, mcliori (cf. 1 Sani, XV, 28). b) 'praccedente •riXH altcra
y"! pro nsn), c. snr. "<:)i, "li"! (Jer. VI, 21) altera. Ex. XI, 2, Jer. IX, 19. Zach. XI, q , 'de avibus
(
sed longe usitatius :iny^ , seiiiel plcne ~r"^-i lob. VI, 27 Jes. XXXIV, i5, 16,
(sed multi codd, defcctive) pl, Cip c. sufF. •'Jl ^^^1, , 2) studium alicuius rei. m»1 stndinm inane nn
i-^yi lob. XXXII, 3 et W5-1 pro :in"r-\ lob, XLII, 16. res vana Eccl. I, i4. II, 11. 17. "26, IV, 4. 6. VI,
g, cf!
1 Sam. XXX, 26, D:n/ji-i Ps. XXVIIi;'3. Jcr, XXIX, 23 nil nyn Hos. XII, 2 et chald. ms"). ;ipoa/^f(T(f LXX
1) nmicus, necessnrius , socius Gen, XXXVIII, 12. io. nviv/iuTog. Gr. Venct. iffiaig nv. i'. e. captatio venti.
2 .Sam. XIII, 3. Prov. XIX, 6. XXV, 17. lob. II, u. Male alii vctt, infpp. ita, nt ni3>l ad i-y-, referant."
Dddd dddd
 R. n?-i, bli^ 0?! 1296
Targ. Nttn m'5n. Vu]g. soleut reddere lXc, Etiam in lingua arab. hnius signifi.-
Symm. xaxwff«s nvtiuuTog.
afflictio spiritus. Raschi : nn -13-J.
cationis vestigia sunt, ut j.c.1 laxns et deorsum depen-
nn (i. q- n'i"^ amica, et sic (juidem 1'osch,
dens, pr. tremens K.c. Conj. VIII. de tremoro
, it.

cuius
Zai»5 B.ulh, n. pr. mulieris ex maioribns Davidis, bastae, quod omiserunt Gol. et Freyt. v. Schroeder do
historia
)

narratur in libro nomeu eius gerente. Txr. 'FouS- vest. p. 68 70). — De iRabbinorum errore qni huio ,

rad. iegendi potestatem tribuunt, et Gussetii, qui adeo

Mt. I, 5.
ruboris vim ei affingit , v. Schroed. 1. c. p. 64. Non
In
my) cbald. volunias Esr. V, 17. VII , 18.
legitur nisi in
Targg. saepe. Hoph. trcmefacta cst (hasta) Nah. II, 4.
•y"! m. pasius. iReg. V,3: "'»'^ -i:|53 boves pascemlo
??"! m. 1) iituhatio, ex ebrietatc Zacb. XII, 2.
sagiriali-
Cf. nb3»-ir.
^yi (socialis, denora. a Sl) n. pr. viri 1 Reg. 2) velum muliebre , a motu tremulo dictnm pl.
,

I, 8.
nibyi Jes. III, 19. Arab. J..C. veli s. calanticae niulie-
^?"1 adj. denom. a ,
wS
pastoricius Jes. XXXVIII,
ris genus , e regione oculorum fibnlis coniunctum, cuias
Biibst. pastor pr. pastoricius sc. homo Zacli.
12, XI, 17.
una pars super caput reiecta cervicem et tergum operit,
amica, de puella araata C-aut. I, 9. i5. altera faciem velans in peetus defluit , v. Gol. v. «.ii.
rr^yi f.

II, 2. To. i3. iV, 7. V, 2. VI, 4. Cf. yT no. 1, a. Mischna Sabb. 6, §. 6 : mbiy-l nNil'' nvin» mulieres

Eccl. II, 22:

Arahum prodcunt velatae , ubi Rascbi et Bartenora b>""\
IT'?'! m. i. q. msn no. 2 siudium. explicant velum quod caput et vultum praeter oculos
isb iryn studium animi 'sui. 1V:!;'1 vanum stndium nn tegat, V. Schroeder
,

1. c. p. 62 94. —
Eccl. i; 17. IV, 16 i. q. ms-i. nn
n''??"! (fort. quem terret Jova i. e. qni Jovam
1^5"! m. chald. cogitatio. Dan. IV, 16: •'i-iir»'!
timet) n. pr. viri Esr. II, 2, pro quo Nehem. VII, 7
nsbntl'' cogitaliones eius terrebant eum. V, 6. 10. Vil, 28.
n;a»n.
De visionibus nocturnis II, 29. 3o. Syr. Ij-*ii5 id.
npy"}S3 (tremor, fort. terrae motus) n. pr. oppidi
n?")^ m. Da/y-;» £z. XXXIV, i8
c. suff. !iny-a , Sebulonitarum Jos. XIX, 11.
pascuumj de loco Jes. i4, inde de paSuZo quod
XXXil, ,
fl^y^in f. tiluhatio ehrietas unde nbsin ^''<
in pascuo est Joell, 18: Dnb n^-ia 'J'<N. Gen. XLVII,
,
4. ,

vinum titubationis (pr. vinum quod iituhatio est i. e.

1 Par. IV, 39—41. lob. XXXIX. 8, aiu W-1J3 Ez. ,

eam efficit) Ps. LX, 5 et .-ibsnnn Dia calix titabationis

XXXIV, 18, 7«iD 'a i4. Da loco (lustro) quo pascun- V. de ea metaphora Dis.
Jes. LI, 17. 22.
tnr leones Nah. II, 12. ( Arab. ^jA> et jiUy» locns qui
depascitur, pabulnm).

rr^yi^Q f. i) paslus (das Weiden) n. act. Hos.

Q^ I
fut. 'ay^'^ commotus est, irentuit. Cogn. verbia

XIII, 6 :' brC^-l^DS ^uuni eos pascerem. Inde 'n''!'"!'? T^^ byn , 15"^. Ezech. XXVII, 35: Q-^rD ly?"^, praeces-
Spec. de mari. Ps. XCVI, \i : tiVy*
grex quem pascoJer. XXIII, 1. Ez. XXXIV, 3i :; ,
serat : isiU 1-iS'i3.

-jn^y-,a Ps. LXXIV, 1. LXXIX, i3, in^y-in 'i: C, 3. TN.an Q'n commotum est mare ct quicquid mare implet.
inViiiDy Ps. XCV, 7. — 2) grex Jes. XLIX, 9. Jer. XCVlir, '7. 1 Par. XVI, 32. 2) ionuit, v. Hi. et —
X, 21: XXV, 36. Csn. (Syr. ^Qi^' id. X^iO^h tonitrn. Sic Jsj:. tonuit

yiQ apocopato , ut »-) pro ni"l.

pro ns-lXl !l coll. nyn commotus fuit, tremuit. Chald. tJSnnN mnr-
(
pr. amicitia, dein concr. i. q. yi amicus
,

socius, Ubi- , muravit, fremuit). — 3) iralus est , v. Hiph." no. 2.

que c. suir. ^s-ia lud. XV, 2 Vns-iy XIV, 20. XV, 6. , (Syr. Ethpe. , arab. |4.c^ III. V. id. Cf. ti-\).
Gen. XXVI, i6."2Sam. 111,8. lob. VI, i4. Prov. XIX, Hiph. 1) tonuil Jova 1 Sam. II, 10. VII, 10. Ps.
7 (ubiKimchius annotat, legi ins-i;^) pl. d'»17: lud. XVIII, i4. XXIX, 3. lob. XXXVII, 5. XL, 9. — 2) ad
XIV, 11. — Singularis absoluti fornia ut nusquam legi-
iram provocavit 1 Sam. I, 6 , ubi nn^^S^n babet Dag.
lar, ita dubia est : ex per apocopen fieret S~\12_
n»-)"3 euph. in n.
(nt ns-i-', s-12 ^°^- ^^> 2^i ^^' ^y?. (**' ^'$1-' **T.")-
Zere siib a servatum videtnr, ut differreta fi''»^!)
fiy"! m. tonitru. (Aeth. ZXh^^'. gravis strepitus,

malefici. tonitru ). Jes. XXIX, 6. Ps. LXXXI, 8 : cyi. nns i. e.

nubes in bip vox tonilru tui
quo tonitru latet. T'3y'l
Ps. LXXVII, 19. CIV, 7. Inde de voce strepera et
^jn iremuit, titubavit , vic. rad. lyn. ( Chald. qnasi tonante (donnernde Stimnie ) lob. XXXIX, 2j :

et syr. id. Ubi in Syriacis habetnr "^' , infpp. Arabici nsnni ^''niB B3»1 vox fonans principum aciem instrnen-
 R. Dy-i 1297 nB?i, OBa?i
tium tt clamor lielHcus niilitum q. <1. das nonnern «li-s (XIII, 12. 11. cc.). Nnm.
Primariam eam Gosenitldis
commnnciirenilfii riliDicrrn und das Fcldgrsciirci derKrii;- urbem cx eo colligas quod COasi y~\^ Gen.
fuisse ,

ger. XXVI, li: 7:12:1'; ''q 'iminj C2'"l tonilrn polenliae XLVII II ponitur pro tcrra Goscn comm. 4 ' cf. yrf
,

riusoninem poten iae divinae laudem tjuis percipiai ? Opp. Puftfnnrj Gen. XLVI, 28 pro ^itj y-itj cl Judllli I, g.-
y^aj vox lenis , susnrrus. xal'Pitfiiaa>j xui nitouv yijv r((jffi. — l)c sitii ct recen-

riDyn quae tiorc eius nominc quaerenlibus ivobisduae maxime occur-

{. 1) tremor poc;t. pro iuha eqni ,
in
equis nobilioribus propter cervicis obesitafem contrcraiscit,
runt upiniones. Una i) cst SAAniAE ct Ar. Erp. qui ,

n rcddunt i. e. HcHopolin , approbante

nnde gr. (folir, iuba a (pofiog. lob. XXXIX, 19 (22): i_r**-i; (j;-j:

nay^l IINI^ C^zVnl^ lune cenicem eius veslivisti trcmore Jablonskio (Opuscc. II, i35): renifcnlibus vero qiinm
iuba tromebuiiila? Juham intelligit etiam Bocliartus aliis argiimenfis (Ileliopolis eiiim aegypt. appellabatur
i. tj. JIn,
Hieroz. I p. 5g Lips., sed ductam a n^T == C1"l allum hebraice ttioiD T^a) tum maxime sitii , qiii nimis remotas
esse. E vett. LXX
f/-o,>oj' reddunt (fort.i. q. foiitjv)
cst a mari rubro. Altera 2) cst d'Anvillii (Mfmoirea sur
led S^mm. xXctyyi^v, Tlieod. /offiiriafiuv. Vulg. hinni- rigypte 121 sqq.), Hengstcnbergii ( Biicher Aloge und
lum , quod etiam recentiores Jiaud pauci adoptarunt Aegypfen p. 48 sqq.) al. qui Bamsen eandem urbem cen-
nar"! pr. strepituni s. freinilum h. J. de liinnitu dici exi- sent atque Hcroopolin , quibus ii quoque annuinerari pos-
•timantea. Sed adversatur contextus. Quis enim dicaf, sunt qui Uamsen ^varin faciiint (Clericus, Lakemacherus
cerviceni Iiinnitu vestitam esse? contra nil contortius liac in obs. phil. VI, 23 1. Miilleriis in sat. obs. pliil. i8q):
explicafione num Iiinuitum veftivisti collo eiiis i. c. nuni
:
Heroopoliii enini et Avarin Hycsosoriim nnani eandem
guttur eius irnplesti binnitii? cui accedit quod iNi:: ccr- urbcm immo persua-
fuisse pliira sunt quao suadeant
") ,

mcem et collum exlernum significat , nunquam internum deant. De qua quidem sentcntia ut iudiciiini feramus
». guttur. duae distinguendae sunt quaestiones , de quibus deinceps
2) II. pr. gentis Cusclio oriundae , cuius Clii s. colo-
videbliiuis. Et prior quidein est dc situ Heroopoleos
niae erant Saba (j<aic) ct Dedan (iTl) Gen.X, 7. l Par. quam Strabo XVII, i, aS et Plinius VI, 32. 3Z ad exfre-
I, 9, quae uiia cum Sabaeis aromata, gemnias et aurum mum sinum Arabicum ponunf, qui inde Heroopolifanus
Tyriis vendebat Ez. XXVII, 22. Licet aliorura Cuschaeo- dictus sit , contra recentiores haud pauci max. inde a
rum sedes in Aetbiopia sine dubio fere ponendae sint, prima Francogallorum expeditione (v. d'Anville I. c. du
tanien Bacmam in .Arabia ausfrali quaercre vel Sabaeorum Bois Aimc et lc Pcrc in Descr. de r6gypte Xf, 376 sqq.
ct Dedanitarum vicinia suadef. Duo autem sunt Arabiae agl sqq. ChampoUion rEgypte 1. c. II, 87 sqq.) ibi
oppida , in qiiibus Raemae veteris vesllgiiim liaud inepfe collocant ubi hodie sunt ruinae Abu-Keyscheid in valle
,

quaer.-^.s a) ^J\'yfta Ptol. 6, 7 {'Ptyafia cod. Pal. et Cois-

:
Wady Saha Byar ad lacus amaros 5o fere mill. rom. a
, ,

lin.^ , 'PTiyfKt Steph. Bj'z. , ad sinum Persicum 88' long., mari rubro quam quidem sententiam etiam meam facere
:

23j-']at., in Dedanitarum igitur vicinia (v. Tn), quod non dubito. Nam i. in itinerario Antonini (p. 170 ed,
ipsum voluisse videtur Alexandriuus in Geti. reddens Wessel.) Hero i. e. Heroopolis ponitnr medio itinere inter
Ptyfiu; b) il«.j. Rima , in Arabia australi , tribns itine- Thum ( Pitliom ) et Serapenm ifa ut a Thnm ad Heroo- ,

polin m. pass. sint XII, a Heroopoli ad Serapeum m.

ribus a San.na auslrum versns, Niebuhrii Arab. i48. 2g3. p.
Joilannsen hist. Jemanae a8g , jtaqne non ita procul a
XXIV, quod cum situ ruinarum Ahn-Keysrheid bene
convenit. 2. Nihilominus vera faissc possnnt qnae
Sabaeis. Scd illod conferre pracstat , neque facile in ,

geographi graeci de situ nrbis in vicinia maris affirmant •

huDC censam vocabis c) Picmam in terra Negd , Bassoram

Meccam
Jomard Arabie centrale
probabile euim est , mare rubnim antiquitus etiam lacunm
inter et , p. 36. 37.
amaroruin alveum implevisse **). 3. Sinus Heroopolita-
Bombay-Transactions III, 4,5g.
nus hoc nominis impelrare poterat , et'amsi ad nomam
modo Heroopolitanum , non ad ipsam nrbem pertinebat.
ODB?-) Gei:. XLVII, 11. Ex. XII, 3/. Nnm. Ut autem cum scriptoribus supra landatis in priore qaae-
XXXIII, 3. 5 et ODBy"} Exod. J, 11 (cui vocalium slione de situ Heroopoleos definiendo consentio ifa ab iis ,

divcrsifafi nihil prorsus iribiiendum est ) n. pr. nrbis in discrepo in alfera , qua Bamsen et Heroopolin eandem
terra Gosen quara Israclitae iussu Pharaonis iina cum
,
urbem fuisse ponunt. Nam i. locus interprelis Alexan-
Pithomo vel aediHcarnnt vel muniverunt (Exod. I, 11 ), drini Gen. XLVI, 28 cui ferc soli baec opinio nititur
,

ex qua dein ex Acgypto egressuri profecti sunt, duas non dicif quod cx eo efficinnt. Pro Hebraeo 7\ci ti2J>iK
,

inde stationes usque Etbam i. e. terminnm deserli habiluri in Graecis est y.ad'' 'Hpioiov nlihv flg yf^v 'Pafieaan et

*) Avaris enim testeManethoae apnd Jos. c. Apion.l, 26 in vctere.Vepypliorum tbeologia Typhonia «ppellala est, probabiliter aTypliiine
ibi iuterfecto: hnnc .niilem Heroopnli intcrfeclum csse liadit .Slcph. Bjz. v. 'IlQtii. Adde etymoo Auaria oppiji cx aep-pt.
ovfwcii
maleiiclio ,
quod Typhoniae arbi optlme cnnvenit, v. Cliampnll. ITpyplc II, 8" sqq.
") n>st pas moins vrai ccpendant , qae cette ville fut, a uae epoque exlremement anoienne a tres pca de distaoce de la
,, II ,

mer Rouf^e , car les marais salias, connas sous le nom de lacs amers qui sont dans «on voisinajre, nnl iocoatestablemcnt fait
,

intrefoii p»rtie du golfe Arabique. Ils lont en clTet pln.s bss qnc lc niveaa de ce inMme golfe." Cbampoljlaa I. e, p. 8ty.
Dddd dddd 2
 R. 111, yyn 1298 1^1 — ^^-~l

Coinnt. 29 pro niuis y.ud^' 'Hqmmv nohv. Manifestum nominis origo haud dubia eadeni est, ila situs eius a rerum
est , Comiu. 28 vi-rba i]g yr^v 'P«.((£(r(T^ respondere ver- in Genesi et Exodo narratarum sede tam longe abest nt ,

bis ViJ fi:;-?N, y.aO'' "Hquhov nuXiv autem ex ingenio mireris lioc Champolli^is iudicium ,, c'est probnblement :

inlerpretis additiirn esse ut locuin Gosenitidis

, quo ,
la meine ville qui ef>r*appelice Ramssi. 3 dans rEcriture-
Josepl.r.s patri obvi.-im fattus sit, accuratius indicaret. Saiute. " (TEgypte H, 248).
Effieilur igitur ex iilo ]oco , Heroopolin fuisse Goseniti-
dis uibem: sed nequaquam inde colligcre licet , Alexan-
drinum lioc sibi voluisse, ut Hq(o(ov nuliv et Ramessen "IjJ™] in Kal jnusit. Syr. iiiiOi malva , a viridi-
candem urbem faceret. Comm. enim 28 "^Hqimov noliv
tate dicla. Qnae Fiirstius addit ,,syr. |J>'^ arab. raghijm",
coHocat in agroRamcsscs i. e. eius provinclae urbem facit,
ab ipso efficta sunt.
quae a metropoli Tiawessc nomen habebat et Comin. 29 ,

piJ/l viruil, fronduit. 3pers.f. in P.

Pil. iljrs^l lob.
Hcroopoliii pro Gosenilide ponit, ut dislinclius loquatur.
Tantum igltur abest interpres, ut synonyma faciat Heroo- XV, 32. Cant. I, 16 (quanquam utiumque exemplum
On etiam ad adj. referri potest).
polin et Ramessen (quemadmodum alibi et Hcliopo^
lin*)), ut eas manifesto distinguat. 2. liaud credibile XCH,
Heroopolin urbem praeter Loc Graecao originis
H?1 Pl- D'':.!?1 Ps. l5 adj. viriclis, laete
est ,
virens, de folio Jer. XVH, 8, de arbore, velut ]iy\ rT^TN
nomen et praeter dcmesticum nomen Avari (O^Apj) Ps. XXXVH, 35 (v. n-nr), 'i nn_ LH, io.'"jJr. XI,'
= Hero tertium nomen , idque ipsum aegyptiacae ori-
,
16, 't \2ii-ia Hos. XIV, g: quibus locis arhor virens
florentem et prosperaiu horainis couditionem depingil.
ginis C0->'"1 habuisse. Statuerit qiudem aHquis , urbem
antiquitus Avari s. Hcro dictam a Rarose rege instauralam Inde ad ipsum hominem transfertur Ps. XCH, i5. la
huius nomen accepisse , vetere appellalione sensim obli- prophetis populus saepe idola colere dicitur yy-!:2 nnn
terata: verum enimvero vetus nomen Graccorum adiiuc ]'V^ suh quai-is arhore viridi Jes. LVII, 5. Jer. 11, 20.
aetate superstes , neque obliteratum fuisse , ex eo appa- lii,'6. i3. Ez. VI, i3, et sic Deut. XII, 2. 2 Reg.

ret, quod ex Hero feccrunt Hcroopolin **). Addi potest XVI, 4. XVII, 10. 2 Par. XXVIH, 4, semel '-i 's b»
3. iter ab Heroopoli s. Abu-Keyscheid iisque ad deser-
( o(Z omnem a. v. ) Jer. XVII ,2. Oleum viride i. e.
tum bidui itinere maius esse. Quibus argnmentis ductus recens Ps. XCII , 1 1 (aliis oleum ex olivis viridibus
Piamsen S. S. nialim a Heroopoli diversam statuere, et in expressum ).

media fere Gosenitido ab auslro Heroopolis ibi collocare, (37^ chald. id. de homine secundis rebus florente
«ibi in mappis acciiralioribus moutinm iugum delineatur,
Dan. rv;"i. (Semel lob. XV, 32 Targ.).
quod Saba Byar et viam
inter quae Memphide (s, ,

Cahira) in desertum ducit ab occidente orientem versus ,

porrigitnr.
•• i ') /'''o''i confregit i. q. Y^^ ,
yyi , intrans.
Quod
ad originem nominis Fiamses attinet , nil dubi-
nostr. zerbrechen. (Chald. Syr.
fractus cst , cf. ^J5
tandum est , quin id nominis nacla sit urbs a qiunciecim
Pbaraonum (ex dynastiis XX) uno , qni idem XVIH— id. Ethp. pass. jv,\; confractus). Praet. ni"-! Jer.

nomen (xH-JUlCC i. e. filius Solis) gesserunt (v. XI, 16: T^ni'!:'^ ^V^ frangunlur frondes eius. (Sediyn
Rosellini monn. storici H, 258 sqq.), sive is primus urbem Mich. V, 5 est a ni-n ). Inf. fem. MST, pleonast. Jes.
exstruxit sive reslitr.it. In eo tantum aliqua difficullas XXIV, 19: t-irJiinnr; T-.S^s, et subsMt. fractio. Prov.
est iam Josephi tempore memorari ng^ci/m Jla/ns/s (V^^^N
,
XXV, 19: T;s~\ lu; dois fractionis e. fractus. Fut. i.

quum Pliarao liuius nominis primus ( Ramses "_~\^ Jer. XV, 12: bvi^ JJHTl num aliquis frangat fcr-
CO^jyT),
I) sit undecimus dynasttae undevicesimae, cuius imperium rum? Referfur ad honunes lob. XXXIV, 24 D"1^23 : J'"!''

Roseltinns ponit i6i3 —

i6o4 anfe Chr. Josephi igifur ,
frangit comminnit ,
perdit potentes. Ps. II, 9: DJ'"in
aetate posterior. Statuenduni igilur, Pentateuchi scripto- 1:t"!3 t:3'C2. (Sed T]^:^]^ Jer. II, 16 est a 7^?"^ ).

rem iiomine nsnm esse qnod suo ipsins tempore quidem

, 2) intrans. noarius ,
perniciosus fuit (a frangendo,
usitalum erat , licet Josephi aetati incognitum ( Rosell. perdendo) Sam. XIX, 8. XX, 6,
2 inde malus
1, 100). Eiusdem nominis vicuh^s Rnmsis hodieque fuit. Praet. si fem. c. Vav conv. Myli Deut. XV,
,

exstat inter ostinm Canopicum et Bolbiilcuiu: sed ut 9. 2 Sam. XIX, 8, fut. >'-ii (quod liiale ad rad.

') Nil luculentias est Iiis verbis Exod. I, II: "iii' !', iariv 'Uhoiiioits , cf. Gen. XLI,45.50. NLVI, 20 uLi siiiipl. pro l'S ponit
J/AjoiJToiie , contra diversissima loci supra laudati de Heroopoli ralio.
") en eirct ln".>> proliablc
,,II eil qnc les Grecs onl d"abord ccvit 'IIqoj par corniplion d"Aonari, ct (|u'ils ont ensnite orlbo-
,

grnphic Ilfjiuv pnnr en trouvcr une ('lyinolosie dans leur lansue. " Cliampullicin 1. c. 'II(>ijii ( rormani IIquiv cquidcin non inveni) iirbs
appclliitur apnd Slcpli. Hyz. et in ilin. Antonini. yuici|uid nulcm slatucs de forma llero cx yliiari orla (iicct illa conieclura satis
probabili.s sit), lioc ccrium cst, Heroopnlis nomen a vetere nomine aegyplio Ilero, ueque vero a Hiimse ulpole heroe putilum esse ,
quac llengsteubergii crat opinio (I. c. ).
 l\ yyn l'i99 - «

y^'' rfferre sok-baiil). Jes. %'III, g: !>phi C'""2S ^sS Gen. XXXI, 7. Jer. IV, 22. XXV, 29. Zach. VIII, i4)
nut/i silis licet (i. e. irascamini , niiiiciiiiiii ) , i;enles, signilicat ad malcfaciendum. Alii denique ut Alex. ,

liibiloniiiius consleriiahimini, iioslr. scyil nur huse { zor- Symm. Pesch. reddunt proximo socio (j^^nb a ;'l u ,

liig), ilir Volker. —

Nula lias locutioiies ( cf. ad aiO nXjjatoy). —
ribrb r-in 1 Heg. XIV, g. Jer.'XVI, 19,
et 3!?"'): a) pract. ':'"J;3 51 malus ( uin ) fiiit iii oculis et Dn-^bbsn nsin Micb. iil, 4 malc egerunt. Inde b) ellipt.
nieis i. e. displicnit inilu Niini. XXII, 3i. Jos. XXIV, 77ia/e egit improbe cgit (Uoses tbun ) Gen. XIX, 7; bl*
,

XL, 4,
l5. ler. fein. <:'?; n;'"! displicnit railii (uuilier) ^5"in n:. lud. XIX, 23. 1 Sam. XII, 25. Jes. I, 16. XI,
Exod. XXI, 8, fat. •':••;•= y-i'^^ 2 Sain. XI, 25, j-i'i 9."jer.' IV, 22. VII, 26. XVI, 12. Ps. XXXVII, 8.
•<:•';•= et displiccbal, v. XXI, ii
c' Geii. : n3'^!l »"^'1 Prov. IV, 16. XXIV, 8. Part. j-;^ Prov. XVII, 4, —
17'.'!"
crj-^ix ':v3 -M^-i. XXXVIII, 10. XLVIII, Sain^ in P. S1»3 Jes. IX, 16 pl. D^^-TJ malcfcus mnlcjici. Ps. ,

Viri, 6. XVIII, 8. 2 Sam. XI, 25. 27. Argentea aetate XXII, V7. XXVI, 5. XXVir, 2. XXXVII. 1. 9. Jes.
pro •':''i'2 ponere sojent ^r (cf. cliald. et syr. 'b u;N3 I, 4. XIV, 20. XXXI 2 al. ,
— c) male fecit alicui,
displicuitraihi Gen. XXI, 11 Targ. Mt. XXI, i5 l\;scb.j eum male habuil , afjiixil , vexavit , eq. b Gcn. XIX, g.
Neb. xni, 8: -i'm •'\ s^-p et II, 10: n:j-i anb s^i\ XLIII, 6. Ex. V, 22. 23. Num. XI, 11. XX, i5. 1 Sam.
Ti^VM, •"Vn Joii. 1\", 1. Adde lianc structnrain Gen. XXI, XXVI, 21. Ruth. I, 21. Jer. XXV, 6. Zach. \\\\, i4.
12: ISiM ii" ^••^•'JC yi^ bs ne (lohas propter pucrum. Ps. CV, i5, sq. acc. ( nN , T\'&) Num. XVI, i5. Dent.
1 Par- XXI, 7 njn ~\^~^_ b? DTrbNrj ':''j;3 s"!'! ( cf. XXVI, Rcg! XVII, 20, Gen. XXXI,
:

•^ai by -': ii^^rt 2 Sam. xTx, 43). b) •'b y-i;; malnm

— '
7. 3 1
6, sq.
Par.
bi;
XVI, 22
1

(in loco parallelo Ps.

CJ-
CV, l5 est
mibi crit ( cs gebt inir iibel), male actnm erit mecum b). Saepius de Dco homines affligente Rutb I, 21. Jer.
Ps. CVl, 32. —
c) T7ialiisJ'uil oculus alic., iJ cst invidus XXV, 6.
fuit (scbeelseben zuetwas). Sq. 3 Lleut. XXVIII, 54:
Hilhpo. JTi-inn 1) confrncia est (terra) Jes. XXIV,
moUis et deVcalus vnxa i:"'? JJtn invideliil Jratri suo,
Inde 2> /jfrii/ Prov.XVIII, 24, ubi lusus verboram
56. lu cadem formula cst praet. >'") XV, 9. d) malus — 19.
est in c"j;"i ct j;yiinn.
Juit de facie , corde, est tristis fuit (cf. aiO laofus).
,

Neb. II, 3: -:s ^irn^; Nb sit:. 1 Sam. I, 8: y-i^; n::b y?"} chald. cunfregit. Fut. Sii; Dan. II, 4o. Pa.
n?=V Adde Deut. XV, 10: ^rnn '^53? St; «b ne id. ibid.
dolcal cor luum in dando i. e. ne pigcat te dare , ne niale
yn in P. et post acc. dist. yi , c. art. ynn et
te babcat dare, cf. Comin. 9, ubi eodem contextu pro
,

S-!n (prins constanter in formula : ^^ ^rP"~- ^'^j1> P"'**^"

a3b est ]-;•.
rius in nin S-in al. ) c. Vav copul. S-yi , sed c. acc. dist.
Niph. fut. yiT» T. rad. i'm. j."ni, pl. Vy-i^
Hiph. y)'^ et 5in inf. 5in in P. y-nn fut. A) adj. (fera. nj-i malus, a, um (schlecht). ) 1)
yT», cunv. 5"i;l, part. Sia pl. n^y-^a 1) confregit, Opp. aiD. Vario sensu, merx mala Prov. XX, i4, v. c.
perdidit. Ps. LXXIV, 3: i£~ps ailN ynn bis omiiia con- aquae malae male sanae 2 Reg. II, 19, pecus malum
—
,

Jregit hcstis in sncrario, XLIV, 3. Jer. XXXI, 28. Lev. XXVII, 10, fcus malae Jer. XXIV, 2, ierra mala
2) a) [cf. opp. a-C^n paa. Sgi] male fccil , quae fecit. i. e. sterilis Num. XIII, 19 cf. Deut. XV, 21. -J-y nST
Gen. XLIV, 5: Dn"i;~ TwN Cn'"-:n male fecislis c/uae , ait: iN diceie maluin bonumve i. e. aliquidpiam quale- ,

Jecistis , daran babt iiir iibel gclhuii. Bene Jacere aut cunque sit (sive affirmans sive negans) Gen.XXlV, 5o cf.
male J^acere passim ponilur pro aliquid facere , quicquid XXXI, 24 et formulam ^'D^nbl y-inb, de qua disputa-
sit, sivc honum , sive mnlum. Zcpb. J, 12: •'•'
^^ri^"^ Nb vimus in verbo s. Hipb. no. 2', a. ispec. focdus, lurpis
Sl^ iibl neque bene Jacil Jova ncque male i. e. iiiliil facit, aspectu ( von schlechtem Aussehen ) Gen. XLI, 3. 4. 19..
nibil potest. Jes. XLI,l'3: nrra::-; ^isTi 53"^^n >]{<_ bene- 21. j-i n3T res foeda turpis ( iut. escrementa) Deut.
,

facite aut male facite tandem , ui videamus , facite aliqnid XXIII, 10!'— 'd '^•'J'3 J-\ maliis (um) in oculis alic.

sive bonum sive inaliim est, iit intelligatur , vos nliquid i. c. ei displicens Gcn. XXVIII, 8. XXXVIII, 7, per-
facere possc. Jer. IV, 22. Lev. V, 4 y3'i'n "'3 12E3 : saepe in formula <; «^•'yq yin : n"bj; facere id quod Jcvae

a^ti^nb ^N i'^nb D^^nc^ba N^sb si quis iuraveril impruden- displicci, de idololatris et legis' contemtoribus Num.
ler aliquid facere , sive malum sive bonum sit, Indd orta XXXII, i3. Deut. IV, 25. IX, 18. XVII, 2. lud. II,
videtur concisior formula Ps. X\% 4 : T^a' i<bi '1^'- "?^^ II. III, 7. 12. IV, 1. VI, 1. X, 6. XIII, 1. 1 Sam.
si iuroverit iirprudenter) , se mali quid faclurum, fdem
(
XV% 19. 1 Reg. XI, 6. XIV, 22. XV, 26. 34. XVI,
non faVit. y-nb pio
pleniore ^'^'.nb!; y^nb ut sententia 19. 25. 3o. XXII, 53. 2 Reg. III, 2. VIII, 18. 27.
sit: si iuravit qualecunque est, idque vel niaxioie malum XIII, 2. XIV, 24. XV,- 9. 18. 24. 28. XVII, 2 al. Pro
vel sibi vel aliis peruiciosiiin , qnod aegerrirae a se inipe- ''3''y3 dicitur etiam '^sb ,,
ut Neh. max. argeiitea aetate
traverit bouio pius ( cf. Ind. XI, 3i ) , tamen iiireinrando II, 1':
v:2b ST "'n'''n i<b ei (regi) enim /10« displicebam,
stat. Cf. etiam Gen. XXIV, 5o. Aliis , qnos secutus et by EcclVlI,!/. 'jii nS'^ verbum (populo) ingiatnin
8um Lgb. p. 198, S^nnb est i. q. Slb homini malo , sed Ex. "XXXIII, 4.
ubstat tum analogia loci in Levitico , tum usus formae 2) malus, a, um bose. =
a) physice , ns^H n^PI
S^nnb ,
quae ubicunque occnrrit (praeter Lev. et Ps. 11. cc. bestia aiala i. e. fera , rapax Gen. XXXVII, 33. 5T 'bn
 R. yy-^, tjy-], yn 1300 n?-i — fsn
locutionibus ancipitibus v. vultum direxit in aliqu«m
malignus Ueut. XXVIIT 69, 51. 1^^ ulcus
o.
niorbns ,

rene- !n3iab nsib Jer. XXI, 10. XXXIX, iG. XLIV, 11

malignum ib. 35. sn ^a^ res mala 1. e.
r.ox.a , J<bi
4i. r.K l-l qm
mah oculi est cf! Am. IX, '4; Deut. XXIX, 20. lud. II, i5. 2 Sam.
nal.i (in oUa) 2 Reg. IV,
avarus Prov. XXIII, 6. XXVIII, 22. XVIII, 32. Spec. 1) a) malum quod quis facit , aliia
i. e. invidus,
"'-3 ilolosi ariva mala sunt affert. b !-ryiXV, 3.
fXtV Ps. Neh. VI , 2 , sq. D5
I a XXXII 7 d"'^*"! "f^S

noxia, aliis perniciosa"

e'.
:

b) ethice
— " :pravus, ma- Gen. XXVlV29."lud. XV, 3, nN ib. XI, 27. Db^
i.

lirrnus, improhus. y-i ^^S; > Sam. XXX, 22, 5T DnN naia nin !i5i retribuit malnm pro bono Gen. XLIV,
malus (der Bose) Ps. V, 5. 4.' b5:i5i ^^^- "^lf' 5, b !i5i nt: Ps. XXI, 12.
Ps CXL, 2, simpl. V^ "i^V;
pl. n-'5>-3 Prov. IV, !4. Plur. ni5VPs.'CXL, 3. Sq. geniU^l^a-^SN n51 malum
lol). XXI, 3o. Prov. XI,
21 ,

quo Abinielech (alios) aOfecerat. lud. IX, 56.

XIV, 19. Sic in formula: '^3,-]'-^ 5>"1~ r\yjJ3, eliminabis 8. ininria

malum e medio tuo v. 153." Esth. VII, 6: y^r^ 7730

,
57. 1 Sam. XXV, 39. — b) malum ,
quod alicui acci-
De populo malo s. pravo Jer. dit calamilas «) inlcriius , pernicies. Gen. XIX, Sg,
^f-, pessimus iste Haman.
, ,

IV, V, 12. VI, i. XI, 11 al.

10, de generatione prava Ueut. I, 35. Dein de Jer. II, 3. 6. "ns'; •'UJp.STa
Xill
rebus V. c. S^n -i3T malefactum, crimen Deut. XVII, 5,
,
qui sectantur interitiim meum Ps. LXXI, i3. 24, '3li;n

,^ ri-j-j via pra"va'Prov. II, 12. VIII, i3. XXVIII,

10. ''nyi XXXV,
(]) 4. res adversa» afjiictio , miseria,
(Ungliick). n5i3 in niiseria Neh. I, 3. Ex. XXXII, 12
JeV. XXIII, 22, 51 ab c-jr pravum Jer. VII, 24. XI, 8,
animus ad (mit Ungliick ='zum Ungliick). Gen. XLIV, 29 ( cum
Prov. XXVI, 23. "51'n2:i cogitatio prava,
afflictione). !151 n53 tempore calamitatis Ps. XXXVII,
malum inchnans Gen. VI,'5. VIII, 21. TOI Sin>N m-l
qui Saulum itivasit 19. XLI, 2,
^n^-j n53 Jer. II, 28. XI, 12. Plur.
spiritus pravus a Deo profectns ,

1 Sam. XVI, i5, sed lud. IX, 23 !n5'n nn est auimus ni5l calamitates Deut. XXXI, 21. Ps. XXXIV, 20.

discors. 51 Bt: ruraor nialns Deut. XXII, ig. 51 52£3 2) ethice: malum pravum. ,
Sic in formula; nl53*
quaestus inhonestus Hab. II, 9. bN1'i5'53 !151 eliminemus malnm (
pro concr. malos) ex
3) malus i. q. iristis,
de vultu (nostr. bose, ver- Isracle Ind. XX, l3 (cf. 153) it. pravc factum, peo-
driesslich aussehend) Gen. XL, 7. Neh. II, 2. S'! 3b
catum. Geu. XXXIX, 9 nv^Ti nbijn !i5in n-r5N : r)-'!!?,

cor triste Prov. XXV, 20. Inde pravitas, malitia. Gen. VI, 5 DINn n5"1 nsinmj^^io ;

mtser ( opp.
4) quocnm male actum
est i. e. infelior,
esi malitia hominum. Nah. III, 19. Jea. XLVII, 10. lob.
a^in felix). Jes. III, n
coU. io. Gen. XLVII, 9: pauci XXII, 5: nai '^n5i ^ib!i. Hos. X, i5: Dsn5i n5i
et infeliccs fueruni dies vilae meae.
De formula S^y, :
summa vestra malitia.
Bsb V. B, 1, b.
quod quis facit. Ps. XCVII,
malum a) ?"! m. inf. Kal ncminasc. mala indoles rei
B) subst. 1) 1 )

10. Jes. LIX, 7. 51 !lby 1 Sam. XXIX, 7. 2 Par. (schlechte Beschaffenheit) Jer. XXIV, 2.3. 8. XXIX,
XXXIII, 9, Neh. IX,"28 ;"51 v^Ps. XXXIV, 17, ^rsb 17 , foeditas, turpitudo (Hasslichkeit] Gen. XLI, 19. —
y-i Mich. II, 1. D5 51 !liB5 malum intulit alic. Geii. 2) ethice: pravitas , mcditia. DS^^bb^n 51 prava facinora
XXXI, 29, sq. V. Jer. XXX'lX, 12. 51 baa retribuit vestra Jes. I, 16. Jer. IV, 4, XXi,i2." XXIII, 2. XXVI,
malum Ps. VII, 5. —
b) quod ahcui accidit , calami- 3. XLIV, 22 al. ab 5S malitia cordis 1 Sam. XVII, 28.
tas, res adversae Gen. XLIV, 34.
lob. II, lO. V, 19. — 3) trislitia , vultus Eccl. VII, 3, cordis Neh. II, 2.
XXX, 26. XXXI, 29. Ps. CXXI, 7. Prov. V, i4. Jes.
XXXr, 2. 51 Dr dies calamitatis Ara. VI, 3, 51 ''n'J
Ps XLIX, 6." —
C3b 5-ib ut male nobis sit pro ple- ,
n^ siillavit , destillavil , sq. acc. Prov. Ill, 20 :

niore DD? 51. nvfib Jer.'Vli; 6. XXV, 7. Eccl. VIII, 9.

I

Vaticinatus est 51 malum i. e. praedixit res adversas b!3 ^351"; £3'pn\J nubes siillant rorem. Ps. LXV, 12. l3.

1 Reg. XXII, 8. 18.

'
Plur. D''»"; "'SNba angeli calamita- lob. X;^XVI, 28. (Arab. ^.ac. manavit, stillavil, spec.

tnm (UnglUcksengel) Ps. LXXVIII, ^9. sanguis ex naribus. X. manare fecit adipem cf. Fa.
2) ethice: malum i. e. pravum. 51)3 1S recedens a
LXV, 12, uiy.c. pluviae lenes tennes pr. stillantes,
malo 8. pravo lob. I, 1. 51 TN^ia odium pravi Prov.
,

VIII, l3 VII, 10 D''5lbl 51. 513 cum

malitia. Ps. :'
it.
ad lob. X,
raahtia.
,

LXXIII, —
Passim in genit. postpoiiitnr:
8.
rorantes, ^-a*';, i<J» ^. Schult. 28. Cf.

91 •'^3iS homines mali s. pravi Prov. XXVIII, 5, n^BiNf transp. f)l5 ).

5-J vi,"24, 51 nS5 consilium pravum Ez. XI, 2 cf.

'
—
LXX 51 plerisque locis reJdunt Hiph. itillavit (coelum) Jes. XLV, 8.
51 Yi9 Eccl. IV, 8.
7rovj)p«;, pauciorlbus (max. in Provv. ) xaxog, neutr.
xaxlu , rarius novrjQia.

ny'^ A) adj. fem. mala, exempla vide sub 51

V^l i. q. y^"], 551 eonfregit (hostem) Esod.

litt. A." XV, 6, gravilcr oppressit (populnm) Ind. X, 8.

B) subst. malum (Uebel) Eccl. V, la. VI, 1. X,

5. nsib in maUim i. e. in malam partem quod additur ,
 R. ffi?-), NDI 1301 t37-^, NET
'TI^J^ irepidavit, conlreinuil. (Arab. ^^. ct i>i.c. 17. Ps, VI, 3.XXX,3.XLI,5. C. dat. pers. (lat. mederi
alicui) Num, XII, i3. 2 Rcg. XX, 5. 8. Thren. II, i3,
-- o ,
id. (jijs. tremor, (_^ci-c, trepiJans, Ccgnatae raJd. sunt et niorbi Pa. CIII, 3. Part. tJDT ckirurgus , meilicus Icr.
,
VIII, 22. 2 Par. XVI, 12. Gcn.L, 2 (ubi mrtZict appellan-
nS^ij -5"^ 02?"i). Spec. i) torrore et metu.
,. De ani- tur pollinctorcs, Cholchjlac, quornm erat, cadavera con-
matis Ezecli. XXXVIII, 20 a'n ''3T VES : 111351 ,
dire et fasciis involvore). Melaph. Ex. XV, 26. ( Eadem
et inaniniatis, velut dc terra luj. V, 4. l's. XVIII, translutione Graeci dicunt uxtTa^at sarcire , et sanare
8. LXVIll, 9.LXXVII, 19. Jir. VIII, 16. Jcs. XIII,
mcderi, ux^GTtjg sartor et inedicus, et Arabei y^Jb sarsit,
l3 : ^^'op':'^ yiNM Tryln coniremiscct terra et recedct;(/e
Zoco suo,"di3 coolo Jocl II, 10. IV, 16, montibus Ps. reparavit utrem et mcdicatus est , medicinam exercnit,
XLVI, 4, insulis Ez. XXVI, i5, fundamenlis terrao reparavit vas et sanavit vulnns. Lutherns alicubi
i>^
Jes. XXIV, i8 de moenibus liminibus Ez. XXVI, 10.
, ,
mcdicos iocose appellat unseres Hcrrn Gotles Flicier).
Am. IX, 1. Sq. p Jer. X, 10. XLIX, 21 et ^izTi Ez.
XXX^III, 20 eius coram quo contremiscitur. 2) de ,
,

— SananJi autem verbum variis modis transferttr.

segetc vcnto agitata et trepldante atque undante (vom a) Deus sanare dicitur hominem populum ,
terram , si ,

Eilternden "S^^ogeu des Gelreides) Ps. LXXII, 16; cyi'' pristiuac eum fclicitati restituit (respublica enim calami-
tatibus afflicta comparatur cuni corpore aegro et vnlnerato
Jes. I,6, cf. Cic. ad Att. 2, 1 ). 2 Par. VII, i4: coo-
Niph. L q. Kal contrcmuit (tcrra) Jer. L, 46. donabo pcccalum eorum Dj:ii< — DN NSINI et sanaho lerram
Hiph. 1) trcpiclare fecit v. c. coelum et terram Ps. eorum. Hos. V, i3: viilit Ephraim morbum suum el Juda
LX, 4. Hagg. II, 6. 21, populos Ez. XXXI, 16, regna vuhtus suum et acliit E. Assyriam regemcjue hostilem NlilT
Jes. XIV, 16. —
2) salire fecit locuslam, equum. Quae Cpb J<b"13 iST' Nb is autci)-! non potcst vobis mederi. VII,
enim trepidant paullulum subsultant, quo factnm cst iit
,
, i,"XI, i.' Jes. XIX, 22. XXX, 26. LVII, 18. 19. Jer.
verba trepidandi, max. in spccie intensiva (Pi.), ad XVII, i4, XXXIII, 6, Ita Deus etiam vulnera infligere,
«alieudi subsiliendi vim referantur
, v. "in: trepidavit , inflicla sanare dicilur Deut. XXXII, 3g ; "'INi T!j;nD
Pi. saliit locusta cf. Jin et bsin, et nj;"1 Ps.' XXIX, 6. NsiN. IIos, VI, 1: i:n^i.';'iciia Nin, Jes, XlX, 22 al.
lob. XXXIX, 20 de equo: HiaiNS ^SB^i^jnnin tune eum — b) Quooiam autem pristinae felicitatis restitulio ex
salirc iubes instar locustae? remissione peccatorum pendet (v. 2 Par. VII, i4. Jes,
VI, 10. LIII, 5. Mt. IX, 2 sqq. Mc. IV, 12), sanare
lijJT m. tremor , Irepiclatio , velut hastae lob.
1) aliquem est i. q. ei eondonare , quae peccavit. 2 Par.
XLI, 21 , hominum Ez. XII, 18, tremor terrae (ierrae XXX, 20 (cf. 18). Jer. III, 22: driniaiuJo ncik con-
motus) 1 Reg. XIX, 11.12. Jes.XXIX,6. Ez. XXXVII, donabo defeciionibus vesiris, Hos, XIV, 5. Ita Targ,
7. XXXVIII, Zach. XIV, 5.
19. Am.
2) for- I, 1. — ntroque loco, Jes. V^J, 10: ne resipiscat "ib f<sl1
tius : salius , saltatio (v. rad. no.
2), ut equi currentis ei Deu8 ei medeatur i. e. ei condonet enmque restituat,
lob. XXXIX, 24 (cf. 20), curruum bellicorum, quao Cf, Ps. CIII, 3. (Aiab. Uc III. estsanavit, restltuit,
poet. salire s. saltare dicuntur ( cf. ^pi ) Nah. III, 2.
Jer. XLVII, 3. Inde 3) tumullus , velut puguae Jes. sed I. condonavit, Ka-Lc sanatio, condonatio Abnlf, Ann.
IX, 4. Jer. X, 22, strepilus, fort. ionitru Ez. III, 12,
i3 (cf. 131 tremuit, ^Xc. tonuit). II, 266,111, 296. IV, 25o). Denique mederi c) est consolari

(cf. Pi.). (Arab, L*.| mederi et consolaii, ipsumqua

solari sanandi vim habnisse videtur a solus =: oXog ,
pr.
S?5"l 1) pr. consuil , sarsit. (Arab. Li, sarsit
ganz machcn etiam animos consolaiione sanare Caes.
cf.
b. g. 8, 38 ). Eo referunt interpretes paene omnes lob.
vestem rnptam , Slj. sartor, minas eleganter dictnm
Xlil, 4 b-btt 'Nsn medid nihili i. e. consolalores inuti-
:

olunt li, flar. 8 p. 79 Sacy. III, convaluit, coaluit vul- les, qnippe qui ad consolandum venissent ( II, 1 1 ) , et

nn». Cf. hebr. InET no. II. AetLiop. 2^4^ Al suit, nibilominus dolorem lobi falsis suspicionibus augebaut.
Sed vide sitne potius 'n 'i idem quod njltti •'bcb in priore
^^A.1 sntor, d^C^f,^'. acus. Pun. ru/f« 'J"NQn
confingentes falsas crimi-
medici , Plaut. 5, 2, 46. Congruit gr. Qunxio. Kadix liemistichio : consuenles vana ,

primaria et onomatopoet. videtiir C)"! , quae ra^jiendi et nationcs, id quod contextui etiam accommodatiu» est,
carpeudi vim habet nostr. rajffeu, rupfcn, cf. ;]13 , P|in,
,
V. Comra, 7 sqq.
•11;:. In nostra radice E)t sartoris raptim sncntis sonum Niph.1) pass. no. 1. rcparatum est (vas). Jer.
XIX,
imitari videtnr). ViJe Niph. etPi.no. 1. De loco lob. 11. — 2) sanaius est , de ulcere , macula leprosa Lev.
XIII, 4, V, no. 2, c. Inde XIII, 18. 37. XIV, 3. 48, de ipso aegro Deut. XXVIII,
2) sanavit pr. vulnns (quod consnendo Ct) Ps. LX, 27. 1 Sam. VI, 3. Jer. XVII, i4. LI, 8. Sq. dat. Jes.
4. ler. XXX, 17, hominem vulneratum lob. V, 18. LIII, 5: n:r ME13 medicatum est nobis i. e. conJonavit
Eccl. III, 3, dein aegrotom c, acc. pers. Gen. XX, nobis Dens, v. Kal no, 2, b, Aqua amara et ma!e sana
 R. J5S"1 1302 N£-), \^«D-)

ubi salubris redditur a Reg. II, 22. Ez. Enacitas, troglodytas fuisse troglodytarum nomen autem ,
sanari dicitur ,

ad orci incolas translatum esse fingit quum cavernis

XLVII, 8. 9. ,

saepe pro sepulcris usi siut. Sed et Enacitas ( v. pag.

ut arab. sedavit qnietem jo54 C) et Rephaeos troglodytas fuisse , commentus est
3) sedavit, quietavil
, Li^ ,

Micliaelis, con probavit: et recte recentiores plerique

pacernque fecit, tC/»' statio navium pr. i. q. nSra locus
agnoverimt , inter Rephacorum gontem et orci incolas nil
significatu est !-;e"i : sed etiam
ubi quiescunt. Usitatius hoc necessitudinis esse ,
praesertim quum certus linguae usns
eius vestigia exstant (ns"i , NC"i.y "o- 2), Namqne D'NE"l possunt c) dc-
in verbo !xb certa peraptnm etymon praebe.it.
et iion dubito qniu infer utrumque significatum necessi-
Namque dolor vulneris mor-
biles, flaccidi esse (nCI = !1D1 quod manium naturae
) ,

tudo quaedam ictercedat. satis accommodatum est (Jes. XIV',

10: rr^Vn finN 03
biiiue febrilis aesiuarc et per corpus furcre et grassari ^^^^^2 cf. i'id(oXu y.afujvKor 23, 72): vel d) ut supra
II.

dicmilnr (v. lob. XXXIII, 19. Jes. XXXVIII, i3), posui , (juieli, ut incolae regni tenebrosi et iiZe/i/t*- (bln,
medicus autem dolorem sedat. nai^).
Pi. 1) resarsit, reparavit (altare fractum ) 1 Reg. 2) n. pr. quod gesserunt a) Piapha, auctor geutis

XVIII 3o. —
2) sanavii, ut vulnus Jerem. VI, i4, Gathiticae ab ingeute staturae proceritate nobilis. Ubique
c. art. NEin, 1 Par. XX, 4: Sippai itz-^Tt ''T'r"'y ex Jiliis
vu!uera'tos, aegrotos Jer. V, 9. Zacb. XI, 16. Ezech.
B.aphae. Comm. G Nsnrjb lbi3 Nin D3. Comm. 8 mbubN
XXXIV, 4; salubrem rediUdil (aquam noxiam) 2 Reg. —
: :

II 21, metapb. consolaius est Jer. VIII, 11 (wb). rJ2 Nn!lb. Eadem verba habentur 2 Sam. XXI, 18.20.
XXI, Inf. pleon. 22, nbi tamen !i3"^rT scribitur et sic ^2'in ^T'b'' Comm.
3) trans. sanandum curavit Ex. 19. ,

NiST ibid.
16. De etymo si quaeris (habetautem Nsi" nsir! c. ,

art, appellativi speciem), '-\ neque flaccidum , neque

Hithpa. sanandum sc curavit 2 Reg. VIII, 29. IX,
quietum significare dixerim, sed hominem procerum, gigan-
i5. 2 Par. XXII, 6.
iem, a «i. aUus , elatus fuit , altitudine snp«ravit, tA»
NDT tantum in pl. fNSI guieli (y. rad.
m.
uo. 3),''inde manes orci
1)
«mbrae mdrtuorum in orco , altns, elatns , «.5,5 altior , excelsior. Vide ^ND"). —
degentes, quos sanguine et vi vitali (w23) neque tamen b) 1 Par. IV, 12. — c) ib. VIII, 2. LTlrobique (b. c)
animi viribus plane destitntos sibi fingofcant veteres sine art. ,

Hebrael Ps. LXXXVIII 11. Prov. II, 18: a^NC-i i-N

,
''i^S'1 , tantum quinquies c. art.
;n pl. a^NE-;
riTliiasy ad manes in orcum semitae eius. IX, 18. XXI,
,

BiNEin Gen. XV, 20. Deut. III, 11. Jos. XII, 4. XIII,
16': ^''Nd. bnp concio manium , de orco. Jes. XIV, 12. XVII, j5 n. gentil. JJcp/iaiVai; gens Cananaea , sta-
9. XXVi,' 14: "rjp-; b3 ^'NSI.
manes non resurgunt. 19. ,

turae proceritate famosa ante llebraeornm invasionem ,

C. art. lob. XXV1,''5. 'Kimclii: CTi-an. Gr. Venet. iu tj-ans Joidaneni habitans Gen. XIV, 5. XV, 20. Jos.XVII,
Prov. viXQoi, XXI, 16 Tt&v7]y.6Ttg. Ce origine et — i5 cuins nomen amplion significatu etiam alias giganteae
caussa huius nominis variae sunt sententiae. Qnnm ^'NEI.
,

staturae gentes compiehendisse videtur , ut Emilas, Sam-

alibi in V. T. populi antiquissinii ob eximiam corporis summim Enacitas , Deut. II, 11: eliam hi (J^Imitae)
,

magnitudinem famosi nomen sit ( v. *'NC1 ) , iam veteres Rephailis annumerantur , sicut et Enacitae. Coaim. 20.
interpretes gigantis vim etiam liis locis adliibnerunt, orci- Eius gentis mature emortuae extremus memoratur Og
que incolas ut giganies ierrae naios sibi informasse viden- rex Batanaeae , cuius loculus novem ulnas longus Rabbae,
tur, propter scelera fortasse in orcum detrusos (coll. Gen.
nrbe primaria Ammonitarum, monstrabatur Deut. III,
VI, 3. 4), qua in opinione formanda praeter nonnullos 11. Jos. XII, 4. XIII, 12. A Repbaitis cisjordanensibus
V. T. locos (Gen. VI, 3. 4) Graecorum fabula de Tita- e. Enacitis) nomen traxisse videtur D''^-:-! pas vallis
( i.
nibns tcrra natis atquo diOf.ui/oig dein in orcum detrusis Fiephaitarum ab austrc et occidenteHIerosolymorum Beth-
anirao eorum obversata esse videtur. Quo factum est,
lehemum wrsus protensa Jos. XV, 8. XVIII, iG. 2 Sam.
ntd\«<E1. non solum gigantes redderent (ita Vulg. ubiq\ie, V, 18. 22. XXIII, i3. 1 Par. XI, i5. Jes. XV'II, 5, et
LXXap. Jes. lob., Theod. Prov.lX, 18. XXI, iG. Pesch.
einsdem nominis gigantes Davidis temporo Gatbae Phi-
ubique Iv^J-yj^ Targ. pira ,
praeter Ps. LXXXVIII, hstaeorum nobis occurrunt , mnurum filii Finphae ('il^b^
11 et Prov. XXI, i6. Saad. |jt.^uiJi strenni, fortes, el "21") v. supra NC1 no. 2, a, quos eosdem esse atque
manifesta ad Graecornm DWEI dubifari non potest coll. pi^-n "'fb'' , p:?" 1:3 el
y.jCjL* perdentes )
, sed adeo
fabulam allusione 3iof.iuyoi Symm. Prov. IX, 18, >';;j'f-
Dip:y; — Ex verbis 2 Sam. XXi,' 22. S PaV! XX^ 8,
sequitur, hos Nei" "''^^b'^ ipsos Rapliae
:
nt nunc sunt,
niq, 1'i.Sr^g i.azu twv yjjjfrwv Alex. Prov. II, 18. IX, 18,
filios , non posleros fuisse sed haud scio an in his verbis
: :

N51N ^33 , \^h] eiJ.a filii lerrae Targ. et Pesch, Prov. hi (juallunr nali suni Raphae error lateat ex locutione
XXI, 16. E recentioribus in eandem sententiam delatus i<Din iT'b'' ortus. Fortasse hi filii Fiaphae RephailarGm
est Herderus (Geist d. hebr. Poesie I, 221), ignorans extrema et novissima progenies ej-ant. Veteres intpp. —
ille quidem 8c veterum exemplum et auctoritatera seqni.
, hos Fiephailns , pariter atqne &''J<C1 nianes , plernmqne
Simililcr b) J. D. Michaclis Hephacos pariter atque ,
appellative gignnlcs reddunt.
 R NB"], TB-), nsi 1303 NiB-) — ns-i

XlST (sanatas) n, pr. viri Niiin. XIII, 9. jDnX n. pr. rcgionisSjTac, in viciniallamathac, quac,
nXST f. tantain pl. ni.VDI medicamcila vulncri postquani proprii» regibus paruerat, ab Assyriis expugnata
impon(iula'jor. XXX, i3. XLVi,'ii. Ez. XXX, 21.
est 2 Heg. XVm,
34. XIX, i3. Jes. X, 9. XXXVI, 19.
XXXVII, i3. Jer. XLIX, 23. Apud Graecos ct reccn-
mN2"} f. sanalio Prov. III, 8. tiores nulla huius nominis vesligia rcperiuntur ccrte :

?^— (qnem Deus sanavil)

J n. pr. viri 1 Par. nihiii sunt qnaecunquc in medium prolatae snnt coniectn-
XXVI, 7. Gr. 'PucfaijX (nomcn angeli ) Tob. IX, 5. rae (v. Wineri Rcalw. I, io3).

^ {(['^em Jova sanavil) n. pr, virorntn 1)

' Par. 1

Iir, aiT ' a) ib. IV, 42. 3) ib. VII, 2. 4) ib, IX,:43, !• » iS^ fut- ^>^,y. conv. t]yi Ex. IV, 26 remis-
cf. nc-i no. 2. 5) Neh, III, o.
sus fiiil , laarus fuit , coUapsus esi. SjT. Pa. Ct Aph.
(
^.."? ]? (quod Dcus sanat) n. pr. oppidi Bcnjamini-
tarum Jos, 'XVIII, 27.
laxavit. 1^5 , U^i remissus, laxus. Chald. id. Cogn.
videtur ilV2-\ remissio ). Spcc. 1) dicitur de manibu»
J^O^ "n- serael !i;na Jer, VIII, i5 1) sanalio.
remissis. 2 Par. XV, 7 furtes eslote Dr)'<T' ;!eT' ^N ne:
a Par. Xkl, 18: n:-^73 ]'Ni" XXXVI, 16. Jer. XIV, 19,
remissae sini mauus veslrae i. e. ne segiies" sitis 'in ofilcio
mcdicamenliim XXXIll, 6. Iiide a) recrcalio. Prov. IV, vcstro (cf. Comm. 8 sqq. ). Sacpius autem manus remis-
22: n:-;?: i-ib= Vb';^ XII, 18. XIII, 17. XVI, 24. — sae iis tribuunfur, qui prae terrore et metu animum de-
b) io/iis ( Rettung aus Ungliick). Prov. VI, i5. XXIX,
'
miftunt. Jer. L, 43 : audil rumorem eius rex Babylonis
1. Mai. III, 20.
fT 1D"1') el delabunlur manus eius , angustiae eum prehen-
2) Iranquillitas animi mansueludo , animus sedaius
,
dunl , iremor instar prrturientis. 2 Sam. IV, 1: ct niium
( V, rad, no. 3). Prov. XIV, 3o az^iz 3b animus Iran- :
audivissct Saulus y^bncrum moriuum esse Hebrone ^ISTI
,

(juillus. Opp. r;N:p. XV 4 ]riJb NS-IO IranquilUlas

, :
•)"'T tum animum dcspondil.Jes. XIII, 7. Jer. VI, 24l
linf;uae, sermo mansuetus modestus. Eccl. X, 4
, Ni:-|'3 :

D^blJ B'J<::r; r;'':"' mansueludo scdal prohibet magna delicla.

Ez. VII, 17. XXI, 12. Zeph. III, 16 (cf. syr. «aJ
( In nionn. Phoen. bis reperitur locutio N31J3
8. animus mansuelus
spirilus
de viro mansneto inscr. Melit. 2
m ^ffijjjf laxatae sunt manns eorum i. e. animum abiece-
, ,
runt). Sq. fa : 153 Ull^ ?D"l manus remissae sunt ab ali-
et inscr, Carth. 11, v. monn. Phoen. p. 45o. 45i).
qua re i. e. destitit ab 'ea. 'Neh. VI, 9. —
2) de ipsis
bomicibus. Jer, XLIX, 24: pOiT ~ni:-l animum demitiil
iS^ siravit, cogn. ^ai. lob. XLI, 20 (22) de Damascus , ]a pers. destitit ab aliquo (persequendo)
sq.
Ex. IV, 26. Deira lad. VIII, 3: r";;'52 tsm-i r;r!:-;;'TN.
crocodilo : O^a 'bs yi^^rt 1E"T^ siernit tribulum in luium,
V. ^l-in no. 2.
— 3) de aliis rebus. Jes. V, 24: r:?-!'' lian'? UJUJnT et
sicut foenum in flamma collabitur. lud. XlX, g^^d^l-irr HE-i
Pi. 1) s/rarit lectnni, lob. XVII, l3. — 2) fulci- dies inclinaiur , ad occasum vergit.
vit pr. pulvinari. (Arab. t\i. pr. fnlcivit , dein vulgari
Niph. remissus
i. e. segnis
,
pigeryui^ Ex. V, 8. 17.
linguaeusu: adiuvit, opitulatus est , cf. hebr. n^D. Pro-
Pi. remisit,
v. c. alas (i. e. inclinavit alas) Ezech.
priae significationis vestigia supersunt in L\i!j. ligna quae I, 24. 25, balteum (laxavit) lob. XII, 21. Spec. fccit
ut quis remitterei manus i. e. animum eins fregit Jerem.
falciunt lectnm , SjLi. palvillus qui supponitur clitellis , XXXVIII, 4. Esr. IV, 4.
Hiph. 'r,^~'T[ imp. apoc. tl"l!n , fut. apoc. j]-i.'ii
Ai^ pulvinar, quo utuntur mulieres, ut nates maiores
1) a) rcmisit , lajcavit manum. 2 Sam. XXIV, lC: 3-1
"^?! ^"^T "'7-? '""' ^alis .' remille manum tunm i. e. desiste
appareant, cul de Paris). Inde recreavit languentem
a plagis iniligendis. Sq. ^a pro desfituit , deseruit ali-
DTIIsnz "'•'nsT recreate me malis fort.
:

cibo. Cant. II, 5 :

qnem (<Iie Hand von ihm abzicbcn). Jos. X, 6. (Sic sjt.
Medicis, citrcis. Arab. Oi. poculom quo excipitur (et ..io jjj...) tA£i;| remisit manus ab aliquo Hebr. XIII, 5).

recreaiur) hospes adveuiens, Erqnickungstrunk, Cf. 1^0.

— b) omisso nj remisit (manum) ab aliqiio vel aliqaa
:

re i. e. deslilit ab eo , ea , sq. ]t2. Ps. XXXVII, 8 : J^~tn

n I^^DI f. reclinatorium sellae gestatoriae, qnod par- »15*73 ab ira, ne irae indnlgeas. Dent. IX, l4 a-^T^
desisie :

tim a tergo partim a latere est (dic I<ebnc Riick- nnd ,

C7'53BN1 •^v:^ dcsiiie a mc i. e. mitte me , desiste a depre-
Seitenlehne). Cant. III, 10: anr 'inT'D-1 Vulg. reclina- cationibus ui eos perdam. lud. XI, .37: £'':\C '•1'Z.ti HC-in
iorium aureum. LXX
uvuxhzov. Distinguitur a sedili S"i;-n desisle a me duos mcnses i. e. dcsiste a me ex volo
immolanda s. concede niihi duos menfcs. Propter hanc
D^l^Sn ( strafa , vel recreationes ) n. pr. stationis concedendi vim coniungitur ctiam sq. b pers. i Sam. XI,
Israelitarum in deserto Ex. XVII, 1. XIX, 2, inter Alus 3 : n''^^ n"^25 ^:b ^1-1" conecdc nobis septem dies. 2 Reg.
desfrtum Sinaitlcum Num.XXXIII, i4, v. Burckhardt
i't IV, 27: n'3 f|"i?i mille eam, ne eam prohibeas ad me
Travels p. 798. gg. Robinson Palacst. I, 196. acccdere. Kt absol. 1 Sam. XV, 16: "r^-: riTaNi )^rr
Eeeeeeee
 R. HDI, nS-l, DSn, 512"! 1304 T]tn — sisn

libi indicem cef. (Halt! supplex (tributi loco) ofTerens et nil impedit qnominus
sc. a sermone tuo u<
,
iesiste!
XLVl , ll: desisHu et I. c. (cum Vatablo Munstero Ilosenm. ) explicetur:
dass icU dir verkUcdige ). Ps.
, ,

increpa besliam arundinis , turbam iaurorum cum vitulis

agnoscile .'

(opp. tenuit) Cant. 111,4. lob. populorum i. e. duces hostiles cuni jiopulis eos sequenti-
2) diinisit aViqaem bus, <jui sc proslraturi sunt cum frusiis argenti i. 0.
Vir, ig, aliquiJ ib. XXVII, 6. Prov. IV, i3.
argenti frusfa supplices oblaturi sunt. Occurrunt, a) sing.
missumfccit a) aliquem i. e. deseruit, i. q.« at^-
3) DEinj: coniungi non posse cum plnr. Q^^ZV vel D^it^sn,
Deut.IV, 3i. XXXI, 6. 8. Jos. I, 5. 1 Par. XXVllI,
sed non maior est huius structurae durities , qnam in
20. Ps. CXXXVIII, 8. — h) aliquid, ut opus inceptum
his cxemphs Prov. XXV^III 1 nua-: "^^t-^D D^^p^^iS. , :

NeL. VI, 3. Jes. III, 12: pbi^a ViL5ii. Zach.''XI, 5': 'J^i''-!:;^
Hithp. remissum se prachuit a) segnis fuit Jos. XVIII, -173i<'', et aliis multis b) unicum hoc futurum esse
;

3. Pror. XVIII, 9, b) animum abiecit XXIV, 10.

exemplum quo participium dictuni sit de eo quod ut
,

futurum instet (de Weltc ,,das part. ... stehl hier :

JI^ (nS"^ ^**"^ ''^'° ponifi»' P''° ^^^l Eanavit (cf.

nach einer beispiellosen Construction vom zukiinftigeu
N^p no. 11 et 1-i-tp ). Ila legitur imp. nD-i (pro nd-)) Ps. Erfolge " ) ,
quasi vero ])ai ticipii usus de futuro tempore
LX, 4, fut. Wsnfl lo''- V, i8. res iuaudita sit (Gen. XIX, i3: TTiiDa ^np? 7"' ducturi
Niph. nns-12 Jer. LI, 9 , iuf. ns-;^ XIX, 1 1 , fut. erani filias eius. XLI 25. Jes. V, 5). Itaque non
,

^an;; 2 Ileg. 11, '22. est quod alias anquiranius vocis DS"ino explicaliones,
itacomparatas ut ad Deum ea ivferri possit (quas magno
,

nD"! n. pr. i) c. art. tlE^^n n. pr. hominis Pliili- nuniero recensitas habes apud Polum, Gcierum, de Wet-
'
staei cuius filii MC";^ ^ppellati gigantes erant, tiam), nedura de scriplura mutanda cogitemus, utfecerunt
—
,
"^T^^,
V. ND1 no. 2. a) alius viri 1 Par. VIII, 3/ ,
pro Pottius, Hupfeldiiis. Manrero Ds-inri h. I. est : sibi
quo iX, 43 ITiS'^ (quem sanavit Jehova). aliquem pedibus calcandum praebere i. e. sioi aliquem pro-
slernere, ad analogiam verborum Bidn^l, p-|Enn , n':r3nM
nST m. 1) remissus max. addito D";T^ 2 Sam.
,
( Lgb. §. 71,3, d. gr. §. 5^), sed vereor ne de hac ipsa
XVII, '2^ niBI Q-T" maiius remissae lob. iV, 3. Jes.
XXXV, 3, ulpoteanimi demissi et abiecti indices. — analogia OQlnn futurum sit
sibi) non :
calcavit sihi (ut ^l^rnnn ivit
prostravit sibi vei ante se.
:

a) injirmvs, debilia Num. XIII, 18.

DB"] chald. pcdibus conculcavit, Dan. VII, 7. In
j pBT , tantum cstr. ^VST m. remissio d;''i;
'"1
,
Targg. saepius pro calcavit pedibus, calceo , calcavit
:

remissio manuum, de animo demisso Jer. XLVII , 3,

uvas , talm. confregit.
V. rad.
1DST53 m. conculeatio , concr. de aqua pedibus con-
turbata Ez.'xXXIV^, 19.
"^* i"""*'> divesfuit, uude
nS^n ^*'^'''
f^) rmCS"! f. pl, rates (Flosse, quo vc, germ. iam
II. Salorao 'usus est), connexarum trabium compages
n^"), n. pr; viri (divitiae) 1 Par. VII, 25.
quae oneribus per mare vehendis iuserviunt 2 Par. II,
i5 , recentioris, ut videtur, Hebraismi vocabulum pro
niia'^ 1 Reg. V, 23. Manifesto cognatum cst aethiop.
D2^ et "iZJD^n (quae sine discrimine ponuntur)
Ez. XXXIV, 18. XXXII, 2 pedibus calcavit, ^<3^fl! arab. ^is^. ratis (quo etiam Abulw. hanc vocem
fut. t-l-;
raax. aquam calcando turbavit , ut 11. cc. ( Cogn. OaT. interpretatur), nescio an qnadril. conflatum sit ex
et

Syr. «.las' pedibus calcavit BH. SjZ. A. M. II, 87. Ez.

DS-i = vi/^. et syn. t<';pN ratis (Berach, fol. 28, 1.

Sabim c. 3 ) q. d. Flosskahn Flossfiihre. Aliis visum ,

VI, 11. XXV, 6 pro hebr. ^3-^3 ypn, Arab. ^j^ pede
,

e&t conDatum ex DS-l calcavit et TSi stravit, aliis ex

i^A,. ratis et nsn Fiirstio ex Ds"! ,,ire, vehi, manare

percussit, calcitravit , jLw.;. percussio ,
qnae pede fit in :

et terminatione nominali od (coll. i?,Z:p3)", quod qui-

pectus, cf. -3 percussit, ^^. coivit, cf. treten de
dem ulrumque ficticium est.
coitu bestiarnm. Sam. ^^'^A- Gen. IX, 7 ponitnr
pro y-iuj = \aa'i' ).

Niph. part. Prov. XXV, 26 : fes"!? ^;?» fons pedi- 02 I

rad. inusit. ,
quam carpendi significatnm pri-
bus turbiiius.
quo redeunt plurimap
marium habuisse suspicor (v. NE'^),
i) pedibus se conculcandum praebnit i. e.
Tliihpa.
prostravil Prov. VI, 3: 'TJSI 2!l1 OO-inrt prosterne te,
se. glossae a Lcxicographis arabicis s. v, i^. satis confuse
supplira insla ardcnlissimis precibus socio tuo.
, Ad hanc exhibitac, ut suxit ubera, edit olera , assuit (cf. NE^),
analogiam ClOD "'^ia D5'nn'3 Ps. LXVIII, 3i est se pro-
tlernens supplicaus cum frustis argenli i. e. argenti frusfa corripuit aliquem febris. Inde ductum est LJj ovile ,
 R. tjDT — ns-? 1305 ns-^ — isn
agmen ovian: , cui liaud diibie respondet niiscliiiicnm nsi vit, Tim. 1, 244. Ps. 36, »2.
insidiatns est c. acc. vit.
(rc"i, foruiao nrT rr'^ , nrb arrD) bo\iic, Uaba bathra 70, 10. 118, gS Vers. Arobica S. S. pro gr.
e1. , in
a §. 3. (> §. 4 ( pr. praesepe, ex quo slramen carpunt, jriQki) Eccl.11,4, diuTriQ^u) Prov, 22, 12, nuouTriQtw
nostr. Baii/c, cf. M^";N et D13N ) et biblicum Cnc"; de , Mc. 3, 2. Luc. G, 7. i4, 1. 20, 20 (de Pharisaeis Jcsu
quo statim. — tjqii lob. XXVJ , ll v. s. rad. t)n-i. insidianlibus). Ps. 36, 12, ifvXuaaoj (odov) ib. 36, 34.

nBn tantuin in pl, DTlcn Hab. III, 17 boviUa, ut 55, 6. 70, 10, v7io/u'vio 118, 95, et syr. r^J lob.
recte Hcbraei interpretes. De et^nio et usu talmud, vide
24, i5, ^O 3i, g. (Locos biblicos collegerat Castell.
in radice, addc arab. i_j., aj., vi^. adeoque vjjo. stra- coll.3633, Ex Iioc profecil Boltchcrus «pecc. pag.
men pabulum pecoris itidem , a carpendo dictnm Kam. III, qni ctiam verba hebraea rercnsuit, ^uae radice
,

pog. i85 (quod Roch. Hieroz. I, 3og male pronunciat oVoj a V, T. interprctibus Arabicis c-Apriinantnr. Non
si^ Y LXX, Vulg. praesepia. — n proprie servile in
reputavit
libris laudatis
rnim vir doctiis, Arabicum iuterpretcm iu
nou Ilebraea scd Graeca, in lobi libro
,

plur. servatum est cf. nvip^, nin«;p , nr^i, ninb'^. Syriaca exprcssisse. Schindlerus in Pentagl. p. 1761 prae-
terea ex Vcrs. arab. Gen. 3, i5 liaec landat: IjIti m
riap:> ;n:;-in nrxi 'ICwXn, quac haud dubie e Graecis
Arab. vJiij
p2*l in Kal inusit. VIII. innixus est
TriQiiOtt, Tj;())J(T£/5expressasunt, sed in editis non exstant).
Conj. III. spectavit (locum), pro cxontib) C&ni. 7,4.
cubito, \Jiij* cubitns, i;_i!_: « cnlcita, in verbo sae-
IV. insidiatus est, sq. J Cor. 9, 108, inde Jojt' insidiator,
pius translatc : adiuvit aliquem , oi*^) adiutor, comes,
leo, A*3, 7iuQaTriQriaiz'L\iC. 17, 20, concr. observator (viae),
aelh, Z,^^'. accubuit ad niensam , ^^C,4^V', locus
accubitus, coenaculum , chald. p-:*T2 humerus. angelus cnstos Cor. 72,17, Jwo.^ insidiae Cor. 9,5, lastrum

Jiithpa. recUnavit se ^ innixus est super aliquo sq. leonis lob. 37, 8. ,,Astroruni observationes vocant Juo
, ,

r? Cant, VIII, 5. Abulph. p.89 oLASj^i! KSi>\ sunt instrumenta observalioni-

bus faciendis, quae pag. Sag KjJoo. o"J(1. Sic pag. a84
irs^n V. 0=-;. >^\j.'ki\ v>.A3, astrorum observatio. Sic p. 536 et alibi.
Hinc secundo est insidiari, eor {nsicliis captare
^2Jij"l rad. innsit. prob. (cogn. DS"i , 12JD'i) pedi- Est et inviJiosc observare, N. T. respondet Graeco nam in
nuQurrjQtiv. Marc. 3, 2 nuQtTriQOvv uvtov Arabs ms. ,
bnscalcavit, ut lutum. Nasor. il^et agitavit in luto.
xJjiAojj l^jL£=j Lnc. i4, 1: xul uvroi T;aav nuouTV-
fflS") m.
un. Xiyo/ii. lutum, coenum i. q. Vi^^, Qovfiivoi uvTov, idem Arabs «^JLe L*a3, iXi I^L^s
^,
quocum copulatnr Jes. LVII , 20. Ita Talmnd. Baba lXjoJI, Hanc significationem plenissime Iiic [Ps. 68
l(ama fol. 3o, i , ubi Ti!3T iu Glossa explicatur ibai. convenire textum inspicienti apparebit j est enim
17]
increpatio invidiosorum." Schult. Opp. miii. p. in3 [n
D^^r.S") bovilia, v. PlD-j. uno tantum emendandus ,
qnod insidiosae observationi
etiam invidiosam addit, quae neque in N. T. II. cc.
neque usquam alibi Lu bac radice comparet *). Sjt. >,i
yi cursor, firmavit, et sain. T«:2-i parvns (Gen. XJX, 11) nil hnc
v. y^T.
pertinent: ex Midbar Rabba 26 antem laudant chaid.
jtn
n^bs n:;-n, ubi glossa vby a-iN. Ad originem radicis —
^^2"| I) i. q. yn cucurril. Inf. absol. Ni:;':, Ez. quod atlinet, nil dnbito quin 12:n
sit a rad. primaria
"is
nnde flnx ( q. v. acrilcr cl inlentis ocuUi aspejrit, inde
)
I, i4.
insidialus esi et T^!; insidiari, inde vcnari, littera
II) i. q. ns- , unde cerle 'nNS~i pro ^tiCT Ezcch. ,
liquida
anteposita
XLTII, 27. " cf. DSn cogn. D7:3 ; D.-I-J i. q. Dan Din,
, nnrt*
©q-j i, q. u;-^'r , vio: et prJ. No'tio primaria est in acie
oculorum. Inde un. Xfyo/.i. in
*TV~| rad. in Kal inusit. Arab. jy.o. est : intentis
Pi. Ps. LXVIII, 17: •^r.T. E^naa Dnn tnii"^! n^b
oculis observavit v. c. viam vit. Tim. 1, 4i3, astra ib. inaiL;; D"'"-?* Trrj quarc insidiamini ., o vxonies' gihbon,
5a8, ventum Eccl, ii, 4, sed spec. insidiose observa- huic monti, iptemDeus elegit ad habiiandum ? LXX V7t0-

') Recte boc obseryat Bottcbcrns 1. c. typnthetae adeo vitium saspicatos. Sed hane taineD laspiciooam contextui abunde
t,

Eeeeeeee 2
 R. n2") 1306 ns-i — i^isn

XttH^uviTi, qnod recle Vulg. verlit suspicamini. Aqu. et precibusad eum accessit. lob. XXXIII, 26 bw "iPS'' :

Theod. iQtZiTi. Symm. TiiQtanovdutiTi (i. e. persequi- ~ibN prcccs fundit ad Dcum isque ei propilius est.
:ir;::^'T

mini). Mose badarschan ap. Aben Esram explicat 2iN , Ez. 'XX, 4i': D3nN n:;-lN nn"': n^-'^ henigne excipiam
alii,ut Haj beii Scherira, apud KimcLium intentio ^w vos cum gralo odorc ( sacriliciorum ) veiiturus , i. e. be-
oculorum , observatio e recentioribus recfo de Wette ;
: nigne excipiam sacrificia vestra. XLIII, 27. Jer. XIV,
warum lauert ihr, scd male errorem seculi a Bottchero recte 12. 2 Sam. XXIV, 23 c. acc. sacriEcii Am. V, 22. Ps.
;

explosum Hitzigins warum blickt ihr scheel , et Ewal-

: CXIX, 108.
das adeo : warum schielt ihr u. s. w. Referenda videntur 3) i. q. Hiph. solvit ,
persolvit debitnm , pr. gralum
verba ad popnlos hosliles eo, quo liic Psalmus scriptus
ista et contentum rcddidit aliquem debito soluto. ( Arab. IV.

est, tempore Batanaeae montana tenentes et inde Judaeis contentum reddidit aliquem dedit quod placeret. V. X. ,

iusidias straentes . sive hi Syri eraut , sive Idamaei (cf. contentnm reddere studuit aliquem. Talmud. !i:£-ir7 i. q.
Jes. XXXIV, 6), Targ. ]nj:-in
sive alii quicunque. — hebr. Nos dicimus den GVkuhisfir hefriedigcn , :iufrie-
:
'

vertit pTCa sahantes vel saltant, qs. legerit (^npnn, qiiod densiellen, et voce obsoleta: vcrgniigen, it. eine Schuld gut
ex Hebraeis sequitur Menahem b. Saruk, ex noslris Luth. machen, vergiitcn). Lev. XXVI, 34: V"1NM i^Jj-in TiJ
warum hiipfet ihr. Alii (Kimchi) humiliandi vim ("ib^san lM".-iin3\r — riN iunc persolvet icrra sabbata sua , sc. Deo
63521?) ei tribuebant ex coniectura. Pesch. reddit: vuliis debita ,
quae suo tempore persolvere neglexit. Exfrenio
(r^-in).
^^^ commale eadem habentur in Hiphil: 'J^TNn nsirn TN
rrnnz^E-nN n::*";!"'. In Kal comm. 43, et 2'Par.
j^]^"| fut. ^;^'!'^ apoc. y-y l) delectatus est aliquo,
XXXVI, 21'. formula est Lev. XXVI, 4i : T»
Siinilis

aliqaa re. (Arab. .^o. gratnm sibi habuit , elcgit , sq. D:il! — nN tunc pcrsolvent luect pcccata eorum. 43,
:ij:i''_

cf. "Niph. Temere hunc verbi usum ia dubium vocavit

acc. et v_j, (jo', gratum habens aliquem). Refertur a) ad Vaterus ad Lev. 1. c.

bcnevole excepium est sacrificinm ( v. Kal

Niph. 1)
homiues sq. acc. ( amat;s< aliquem ) Prov. III, 12: 3N3
,
no. 1) Lev. VII, 18. XIX, 7. XXII, 23. 27 , adde I,
ns:^'^ 'J3~nN sicut paler Jilium amat sq. 3 1 Pari ,
4. XXII, 25, quibus locis additus est dat. commodi ib,
XXVIII,
elegit. Jes.
4: et inter fratrcsme me
XLII, 1 (ubi ia ex antecedentibus repeten-
"'3 rt:;'! deleclatus est ,
Cab. Idem valet li^ilb rr^ll XXII, 20. 2) pass. Kal —
no. 3 et Hiph. persolulus fait. Jes. XL, 2: miy !°i:i-i3
dum). Sq. ny praegn. delectatus est consuetudine cum
soluta est culpa eius,
aUqno, aliquo amico usus est. Ps. L, 18 ubifurem vides :

Say y^m eo uteris famiUarilcr. lob. XXXI V, g: nil Pi. bcncvnlum fecit aliquem i. e. grafiam eius implo-
prodcst homini O^ri^H CV iniT3 si Dco amico utitiir. lavit, cf. uQtaaadai Tiva conciliare aliquem. lob. XX,

Part. pass. ^:!:;i gratus acceptus alicui, sq. b Esth. X, 10: eius ( impii ) graliam pauperum a patre spoliato-
filii
,

3: ITN 3lb '«'^ poet. sq. genit. Deut. XXXIII, 24 rum implorabunl, vel , quod fere eodem redit , sibi conci-
,
liabunl paupcres bona erepta iis restituendo cf. arab. Lc^. ,

l'»!^^ i-lSI. { Arah. ^yOjA et ^j'^/' gratus habitns, accep- II. conciliavit. Sequifur n53'j:n l"""^. Vett. verss.
: i:iJ!

tus). — b) ad res, sq. acc. Ps. CII, i5: q"ia» ^;!:i

fij^eni (subj.
acconimodate ad confextum.
) contercnt (:ii:'-\'') vexabunt ^/jos f ius, minus
!l^;3S~nS amant scrvi tui lapidcs ruinas eius (Zionis).
lob. XIV, 6: iav Tibs ni:'1' iy donec ddectalur, instar Hiph. i. q. Kal no. 3 solvit , persolvit. Lev. XXVI,
mercenarii dic suo sc. peracto
, donec die peracto gaudeat ,
34 : tunc tcrra fcriabitur, et sabbata sua (debila) persolvet.
vespera et quiete. Ps.LXII, 5: 3T3 :i2C-i"; amant mcnda- Hithn. facilem sc praebuit , caplavit gratiam alicuius,
cium. De Deo 1 Par. XXIX, 17': !-;:i-in D-^Td-a. Ps. sq. bN 1 Sam. XXIX, 4.
LI, 18: hs-nn Nb nbiy. Prov. XVI, 7.' 'Ecci.'lX, 7. 121 Lev. XXII, 29 in Pent. Sam. (licet
{r.Z-)}
Sq. 3 Ps.XLlX, l4: :i:;T' Cr^^cs deleclantur ore sermone
non in omnibus codd.) CS-^i-lb pro hebr. D33i:;-ib.
eorum. CXLVII , lo: Vixnn i^kVn 'pim Nb. 1 Par.
'8'.
Amant enim Samarilani uiore Syrorum et Chaldaeorum, ,

XXIX, 3. Mich. VI, 7. Hagg. I,

subsfantiva iu :|.

2) propilius fuit alicui (jemandem giinstig , gniidig

«eyn), de rege 2 Par. X, 7: riTn Dsrt 3iub n^^Hn DN llST m. 1) dclectnlio , approbalio (Wohlgefallen
Dn^Xni si clcmentem et propitium 1e geris erga hunc popu- Prov. XIV, 35. Jes. LVIII, 5 : n-iT;-'': ]Vs:-\ bv dies quo
lum, max. de Deo, sq. blc. pers. Ps. XLIV, 4. CXLVII, delcclatur Jova. 'Jii:-ib .'1^"T Jes. LVI, 7. Jer. VI, 20, et
11. Jer. XIV, 10. IIos. VIII, i3 et rei Deut. XXXIII, LX, 7 graliim, acteptum esse (Deo), Deo
p:;i — b» Jes.
11 n^I-in r-T» bys
: sq. 3 Ps. CXLIX, 4, it. ,
in gra- probari."— Ex. XXVIII, 38 !iir;i 'rt:': Dr^; p::-;!; ad :

iiam recepit (trram) Ps. LXXXV, 2. Sq. inf. Ps. XL, approbationem iis (conciliandam ) coram Jehova h. e. ut ,

l4 ^rb^^inb mfri fi^l serva me pro clementia iua. Absol.

: Jehovae accepli sint. Ps. XIX, i5. Lev. XXII, 20: sjb
Ps. LXXVir, Am. V,
Spec. est benigne excc-
8. 22. — OSb rtT^^ t^^")^ "0" "'^ delectationem coraiu Deo eril
pit dona ferentem Gen. XXXIII, 10. Mal. I, 8, de vobis sacriCcium i.e. Jovae acceptum non erit, non lilabit.
Deo animo propitio fuil in hominem , qni cuni sacrificiis
: Comm. 21. Cum suff. pers. Lev. XIX, 5: ubi sacrifi-
 R. nsn, ns-1, y^i, ^t^ i3o: N^S") cis-i.

cn/is Jofae . . . sacri/icclis D::ix~ib ul accepli silis s. IV, 42. XIX, 3. 4. 6. Jos. XX, 5. 6. XXI, i3 sqq. lob.
acceptum sit sacrificinin vestruni. XXll, 19. 29. XXllI, XXIV, i4 ( Origo «sse videtur in pcrforando, sive gladio
II. Concr. dclicine, id quo qiiis deiectatur. Prov. XI, sive hasla. Cf. 'J:i-^^, it. „•. et pcrfodit hasta).
I : i2i::~l n":bu3 ]3N j>ondus plenum est deliciac eius ( Dei ).
iVi>/i. pas8. Kal no. 2. lud. XX, 4. Prov. XXII, i3.
ao. XII, 22. XV, 8. XVI, K^, spec. quod Dco acceptum
est Prov. X, 32. Mal. II, i3,
Pi. 1) confregil, Ps. LXII 4: (juare irruilis in
,

virum (^''N ':'') uSJD ^inil^^n euin confracluri vos omnes,

2) benevolenlia , gralia , velut regis Prov. XVI, l5.
vel irrupturi in cum ( suppl'. T"';!»). Pro scriptura ^insin ,
XIX, 12, max. Dei Ps. V, i3. 8. Deut. XXXIII, XXX, quae est filii Naplitali, filius Ascher habct :in::-'n , Kamez
16. Ps. LI, 20. Jes. XLIX, 8: •ji:;^ nsa tenipore , quo
propterDagesch omissum producto (Lgb. p. 25i). Magno-
in gratiam recipiuutur. Meton. bcneficia Ps. CXLV, 16.
pere enim falluutur, qui hanc formam passivam esse
Deut. XXXIII, 23. Prov. XVIII, 22. (Arab. ^^\j^ putant. —
2) i. q. Kal no. 2, sed iterative ( ut btjp):
lieneficia Dei occidit mullos , homicidam egil (morden). IIos. VI, 9.
).
Ps. XCIV, G. Part. nsi» homicida (Morder) 2 Reg.
3) arbitrium i. q. cliald. n^ST pr. quod placet alicui, '

secundum illud icl cst nwn plaisir, Ps. XL, 9. CIII, 21.
:
VI, 32. Jcs. I, 21. "
"

CXLIII, 10. CXLV^ 19. 2 Par. XV, i5: 6::i-!-Vs3 nS"! m. contriiio, Ps. XLll, 11: >nb:;y3
1) ni:'!^
^nncps, parall. tolo animo. i3i:;-iD riby pro arbitrio contrilionc in ossibus mcis
cu?»i ossa niea contuneliis i. e.
egit Eslh. I, 8. Dan. -VIII, 4. Xr,'3. Ig, sq. 2 pers.
quasi comminucntesnostr. zcrmalmender Spott). (cf.
Iiactavit aliqucra pro arbitrio. Neh. IX, a^. 3/. Eslh.
IX, 5. De lascivia adeo et libiJinc Gen. XLIX, 6.
'

Vulg. dum confringunlur ossa mea. 2) Ez. XXI, 27 —

,
iubeiite contextu est clamor. Verba sunt n:!:'!^ ns nnct :

N^ST (delectatio) n. pr. viri 1 Par. VII, 3g. Wnn= iip C^nnV. LXX /iof, et ita LeVlz m
dlss'.

Lngdd. 1019 ac Roseniu.

p. Vel clamor est afrangendo
"ST
n. pr. 1) regis Damascenornm posfremi, ab (cf. syn. n^E) vel legendum esl rriX, v. n"lj: no. 2.
Assyriis capti et interfecti 2 Reg. XV, 3/. XVI, 5 — g.
Jes.VII, I. 4. 8. VIII, 6. IX, 10. 2) alius viri Esr. —
II, 48. Neh. VII, 5o. (Etymon incertnm. Potest csse T^S") n. pr. v. rad. ni:"i.
a rad. ns:"!, ad formam ^^^p , Syrorum more J"'i:"l pro

'}"S'i , et ita Hitzigius. Ab arab. yvA^. esset : flrmus,

^Jjin perforavit , ut aureni subnla Exod. XXI, 6.
stabilis. Possis etiam suspicari , inter se cognata csse LXX TpvjTuv, (Arab. «jo. I. IV. confodit vehementer.
'j'::'! et fv~\ princeps et n.pr. primi regis Damascenoruni).
Chald. i. q. hebr. unde p-^-] sutor, ns^lll^^n corrigia cal-
iSTri (delectatio) 11. pr. 1) nrbis Cananaeorum
• cei quippe quae subula perforata sit).
,

( Jos. Xll, 24 ) quae ab Jerobeamo usque ad Omriiiiri

Bcdes regum Israeiiticoriim erat
,

Reg, XIV'^, 17. X\^,

^?!'^ m subula Exod. XXI, 6. Deut. XV, 17.

21. 33. XVI, 6 sqq. 2 Reg. XV, i4. 16, et a silus

1
LXX OTir.Ttov.

ainoenitate laudatnr Cant. VI, 4. Vestigia eius Eusebius

et Ilieronymus reperisse noii videnlnr, e recentioribns yj2 I
conscruit lapides ad pavimentum , iessellavit,
Brocardns (descr. teirae sanctae 8, i3) et Breyden-
(Arab. \.Jus. ordine iunxit lapides in loco nbi aqua flnit
bachius Tcrsam niemoiant trium horarum spatio ab oriente
Samariae in monte sitam (v. Hamelsveldii geogr. bibl. vel in aedificio , ^Jo.s. lapidum series cohaerens in loco
III, 244) quorum auctoritatem secutus est Grimmius in
,
ubi aqua Iluit. Talniud. stravit lapidibus , addilo a':aN3
niappa Palaestinae.
Ohol. cap. extr. N:j:-) stratum , pavimentum). Inde
2) unins ex filiabus Zelophchadi Nnm. XXVI, 33.
flDi:n, n.:i:-|J:. Cant. III, >o de lectica pulchre exor-
XXVII, 1. XXXVI, 11. Jos. XVII, 3.
nata scdile eius purpureum 'lil nanN fl1i:"l i3in medium
:

eius sedilis eleganltr tessellatum a filiabus Hicrosolymorum.

Intellige meduim pulvinar
pannis versicoloribus artificiose
ran >) tludil onfregit, (Arab. ,i^. id.
consutis modum operis tessellati eleganter ornatnm.
in
Ibn Dor. 83, .SNxa, id. et cornu peliit, lapidibus iecit, LXXAf^^offrpwroi'. Vers. quinta: ti) i^itnov uvzov ii^ir^tfo-
mLgna vi percussit terram. Cf. Yi:i V. Pi. no. }.oytjaiv , i. e, ex opere musivo fecit i. q. hpr^jo&irrjaev.
1 et
iiomen r::-;. — 2) ccddil ( homo hominem
).

sq. acc.
^^.J m. 1) lapiis , super quo candcfacto. carnes
,
)
pers. Nnm. XXXV, 3o. Dent. IV, 42, et absol. Exod.
panemque coquere solebant. 1 Reg. XIX, 6 nas
«ssare :

XX, i3: n::nn ii's ne oecidilo. Deut. V, 17. 1 Reg.

CES"^ placenia super lapidibus cocta. Cf. n:::"! no. i
XXI, ig. Jer. Vir, g. Hos. IV, 2. tz: 'c ns:'^ i. q.
tti's nsrs Deut. XXII, 26. Part. n^^h qui caedem com- et BocL. Hieroz. I, p. 337 Lips. (Arab. lapis
^^?J
misil, homicida (Todtschlager)Num. XXXV,ifisqq. ]3eut. candens, qno iniecto iac ca!efit, it. cui impositae assantnr
 R. ziriy v^-i' ^P-i
1308 nss-i Vi^EI

carnes, e» Ji^ lapide iniecto coxit; lac. Hoc vei- Niph, yi-l3 fut. yi-11 pass. Kal no. i frangi, de
videlnr, et Uo^j lapis s. arundine Ez. XXlX, 7, de rota putei Eccl. XII, 6.
bam s6cundarium esse ^i^-j
Pi. 1) i. q. Kal, sed gravius : confregit. Ps. LXXIV,
later tessella candens eiusdem originis fuerit atque Pm"^,
l4: ]n^lb 'liJN-) ri:!£l confrcgisti capita crocodili. —
i__ao ^ Tare. et Hebraei carbonem inlerpretantur coil. a. 2 Par. XVI, 10
2) metaph. ut Kal no. 2 y:i'l';i
, :

B-p-i. Ewaldus in gr. crit. p. 33 confert syr. l^i^'^ panis DJTl '(?3 NBN ct violcnlcr habuii Asa nonnuUos populi cives.

SHbcinericius, scd lioc respondet arab. wR-C;

Hbum, panl- lob. XX, '19.

culus tenuis, quod est a >_a£^ coegit farinae massam.

— Po. yi:i-l opprcssit , vexavit ( populus populnm)
lud. X, 8. Sed yxi-» Nah. H, 5 est a rad. ym.
Syria vel Mesopotamia quaerendae (ante-
2) n pr. nrbis in Hiph. fut. convers. ynni (ut difierat a yinl et cur-
ceduut jna, Jes.
r.".),
XXXVH, 12. Respondet arab.
rere fecit) confrcgit (cranium) lud. IX, 53.
Hilhpo. y:;iinn , pl. contuderunt se invicem, , con-
sit/o' qnod quidem nomen teste Jacuto in lex. geogr. h.
Ouarum quidem nobilissima flictarunt (de gemellis in utero Reheccae). Gen. XXV,
novem urbes gerunt.
V.
ab occidenteEuphra- 22. Vulg. collidebantur. Targ. ^^pnT. iaxiQTwv. LXX
videtur Nil^J^ vel |.U5> J^-Lo,, quae
tis e reoione Raccae
sita erat in via , quae Kacca Emesam Y"l m. frustum. Plnr. Ps. LXVHI, 3i f|DS '^n :

fluvio distans ( Abulf. Geogr. frusta argcnti sc. non signati quale a populis tributariis
ducit, vlx unius dici iter a ,

p. 271 Par. Edrisi

H
p. 13; ed. Jaubert), 'Prjadcpu Tal- pro dono vel tributo ofTerri solebat. Recte Kimchius
myrenes apud Ptolemaeum 5, i5. Est etiam alia in vicinia C1D3 '3inn. Apud Aegyptios aurum non signatum in
Bagdadi ad Tigridem ( Abulf. p. 3o3 ) ,
sed priore illa annulorum forruam colliquari et ita appendi solebat (quo
longc ignobiUor , ut mireris , Hitziginm hanc quam illam faclum est ut tres annnli iii Hieroglyphicis aurum slgniG-
intelligere maluisse.
cent) apud Hebraeos et Graecos argentum non signatum
,

placentjrum maiornm formam habuisse videlur (v. Bockh

nSS"l lap^ candens v. ^SJ-J no. l. Jes. VI,
f. 1) ,
metrol. Unters. p. 5i).
6. Vulg.'calculus. LXX. Targ. Pesch' et Rabbini h. 1.
Tjt 1 Ree. carhonem
intelligunt, 2) pavimentum e la- — n!21n53 (prori:i-i7J cf. fut. yi"^') f. oppressio, v.
Esth. I, 6. Ez. XL, 17.
picUbus straium 2 Par. VH, 3. rad. no. 2, a. Jer. XXll, 17, Aliud v. suh rad. yn.
18. XLII 3. LXX hd^oaTQWTOv, apud Ezech. TitoiaTv-
j^Q," 3) n. pr. pellicis Sauli 2 Sam. 111, 7. XXI, 8.
pT temiis , V. ppn no. 1.
10. 11.
Reg. XVI, 17.
pT vacuus , v. pn.
npS")^ f. i. q. antec. no. 2. 2
p"l spulum , V. pp'', 110. H.

V^"| fut. yn-i; Jes. XLII, 4, yin Eccl. XII, 6

(Arab. (jcj con-
3p I fut. 2p"1i cariosum fuii, de ligno (morsch,
(pro V"^;, y-in) 1) f"S't> i^fr^^S^t-
wurmslichig seyn). Jes. XL 20: Sp'^': Nb y^. , LXX
confregit in partes grossiores ij::yi:j id. , ij^y^j '§i\ov uarjTiTOv. (Reliquae linguae cognatae hac radice
tndit, ,

hebr. contrivit, conquassavit Ephr. carent. Origo esse videtur in cavitate et excavando cf. ,
elarea. Syr. i. q-
aap ,ip; 3p^> et quae observata suut ad ^^"1 ).
>

1 321 : l^rvsj ^**' r^''^? nt contereret caput viperae, Metaph. Prov. X, 7 apl^ D"yiJ"1 Wil nomen impiorum
:

et'eodem conlextu II, 469. 111, 281. Cogn. Vi-i sy-j). ,

computrescit i. e. mox perit , cf. proverbinm talm. ascen-
Jes. XLII, 3 liia': wNb V^^T '^P, arundincm infraciam
: dit caries 1, puiredo (rT^aiapn) in nomen alicuius, LXX
quassatum non conteret.
non perfringit, VuJg. calamum cfi^vvvTtti, sed Aqu. Symm. auTitjoiTut.
XXXVI, 6. 2 Reg. XVHI, 21. A iqir ila diiFert ut ,

contudit, sine partium disiectione 3p"l m. caries, a) ossium Prov. XII, 4. XIV, 3o^
y^n sit infregit,
—
laiJ perfregit. — Intrans. yi-ac/us fs< Eccl. 1. c. metaph. de timore omnia ossa pervadente Hr.b. HI, 16.
vcrmiculaium lob. XIII, 28.
oppressii, b) ligni , lignum cariosum ,
'2) metaph. a) violenier habuif, vcacavit ,

Hos. V, 12. Parall. DO, 'Q^V tinea, vcrmig pro quibus

saepe copnlatur cum p\t's Dent. XXVllI , 33. 1 Sam. ,

Hos. V, 11: vocibus Targg. babent'NDpn, Nn^Dinpn Jes. LI, 8.

XH, Am. IV, 1.' Jes. LVIII, 6.
Ifa etiam LXX pro Dpn ponunt iT^f
3. 4.
lob. XXVII, 18.
y'''"^'"* *• oppressus iudicio divino poeni'?
Us'iT2 V^l
—'' viribus defe-
,
Prov. XIV, 3o ny.whi^ XII, 4, rectius Symm. ar^ntdwv
,

diviiiis. b) intrans. /rncfw viribus fuit ,

lob. Xill, 28. Surael Alex. «rtxds cf. chald. NDpn syr.
cit. Jes. XLH, 4: 71T' Nbl nnS''. i»b ncque hcbeialur j» r
nevc virLhus dcjicit , douec cet". Sed dUTlN Jer. L, 44 (.li£>? uter.

Chethibh, DS^-iN Keri huius radicis non est, sed a yn, "jinj^T m. caries ligni. Job. XLI, 19: (i3p1 yj
cf. iiSinN in loco parallelo XLIX, 19.
Verba : nj:''-!^
Babylonios cx ca Baby-
lignum cariosum. LXX '^tXov aa&Qov.
rr-bsa 'reJdenda snnt fugabo eos :

lonei non, ut pag. la^Sfactum, accurrere faciam.

 R. T^n, np.-), Dp.-j 1309 "E"} — ^tl
jl^n sallavit , ejrsultavit piae gaudio. Eccl. III, 4. Hipk. i. q. Kal. Ez. XXIV, 10 ^;np^i-:!-t npi^ :

condi condiiuram , condi caniuni salc , nisi uiavis : cogue

Opp. TDO planxit. Poet. inoutcs exsilirc dicuntur prao
cocluram cf. quae de originc diximus.
torrore ct' uielu Ps. CXIV, 4: tJii-isa !npn ^•'nrjrT.
Cumiii. 6. Cf. llipli. Quae eniin velicincnler trepidant, nj^"l_ m. condilura. np"'M 'C^ viiium aromatis con-
eisilire videntur, viJc ip; Pi. et fy*i lliph. , wST no. ditum Cant. Vlll, 2 vinuni conditum Plin. i4, 16, 19,
,

1. 2. (Syr. et zab. Pa. r^> saltavit , v. Scbaaf. et Bll. Pallad. Oct. 19. Vide supra ad rad. Tja'^. LXX o7vo(
fiVQtxlnxog,
466. Ir^C' sallatio, etiam arab. apud Jemaneuses .•,'^Sj
TXp^ m. opus unguchlarii. Dicitur de unguento
sallus, tripudium v. Apb. f.ci( ei.t c. hoedi. Scd iii sacro Ex. XXX, 25: cl inde (ex variis aromatis) confi-
planxit, y.6nxia»ui Luc. VII, 32. VIII, 52. XXIII, 27, cics oleum unclionis sacrae np~i ITijT?^ mpia Hpl opus in
vide prae ceteris Mt. XI, 17: tjvX)'iau/.iiv vfitv y.ul 01/. ,
aheno unguenlario faclum arlc pigmcnlaria. Dein de
u> Q/ij aaa O^f i&(iriy>\aufuv vfiiv xui ovx iy.6\paat}t, ,
sunimcuto sacro Coium. 35: cl conjicics inde sujfmentum
npl rrisyj npi opus anis pigmentariae, nilSTJ his locis, nt
ubi Pescb. P°o ^cTiiIii ^l^]o . ^^,^'1 po ^aa^ ^jiDl
sacpe, de opiilcis arte diclum est.

^Oii,oi|. Ex bis autem evidens est , originem verbi esse np m. pigmeniarius , ungueniarius
1
,
gr. flVQllpo^,
in percutienilo et puJsando , iinde a) pulsavit torram ex- Plur. ^'np"'!^ Neh. III, 8 (quanquam h. 1. uomen pro-
sultando, cf. cogn. i'p"i Ez. XXV, 6, b) pulsavit, percus- prium exspectes ).
sit pectus i. q. 150, quod oppoaitur verbo Tp"1 , ut r^' rjnpn fem. pracced. 1 Sam. Vlll, i3.

ct fC'l ap. Mt. 1. c. Verba finitima sunt i'i. saltavit

CTllpT pl. unguenta prctiosa. Jes.LVII, g. Parall.
pulsavit arteria ,
^oi, sallavit , it. citato cursu cucurrit
camelus , cf. IV. subsultim molitavit infantem
ad 113.
np"l0' m. herba aromaiica, odorala pl. Cant.
niater , das Kiud iii.-izeln; denique ;aj salivit , assilivit '
,

V, i3."
dorcas).
de pueris lob. XXI, de
nnpTu f. 1) condilura, id quo condiiur Ez. XXIV,
satvris
Pi. suhsiliii
Jes. XIII, 21
, sallavit
,
,

de Davide in panegyri sacra sal-

11 ,
10. — ungueniarium
2) sc. vas vel ahenum , in quo
taiite 1 Par. XV, 29. Translate dicitur de curru in via
unguentnm coquitur lob. XLI , 23 Mn]i5ii3 D^w' D^
:

mare reddit insiar ungueniarii, sc. ferventis et spumantis.

aspera subsiliente Nah. III, 2. Joe! II, 5.
IlierOli. <juasi cum unguenia buUiuni.
Hiph. suhsilire i. e. vehemenler contremiscere fecil
(montes). Ps. XXIX, 6: b;y ia2 Svpi»!) v. ad Kal. nnpnH f. 1) ungucniiim 1 Par. IX, 3o. 2)1. q. —
fin~l72 aheitujti unguentarium, iu quo unguentum coqnltur.
Ex. XXX, 25. 2 Par. XV'I, i4. Possit ctiam officiiia
i Ip I
condivit , max. oleum , ad ungnenta paran Ja unguenlaria esse , scd priori favet lob. XLI, 23.
Ex. XXX, 33 dein vinum (v. nj^i^), adeoqne carneni
,

(v. Hiph.). Part. np^li condiens 1 Par. IX, 3o subst. ,

pignieniarius unguentarius Eccl. X, l. Ex. XXX, 35:

,
[J|P I
pinxit Jiguris variisquc coloribus , versicolorem
np^ll opvs pigmenlarii. XXXVII, 29.
ncya fit^Qi- LXX fccii rcm. Dicitur de :olorum varietate in pennis alae
if/og. ( Origo prob. est in fervefaciendo et coi^utndo, ut npl
aquiliuae (n;J2(:i Ez. X\'II, 3), deque marmoris specie
pr. idem sit quod nnl , cf. alia exeuipla i et i litteraruui
varicgata ( 1 Par. XXIX, 2) sed max. de pannis vesti-
inter se permntataruin s. litt. p p. 1189 A, cf. lob.
,

busque variegatis. (lu Targg. dicilur de niaculis scutn-

XLI, 23 cui uon obstat quod usus radicis dein ad alia lisve iii cute pardi Jer. XIII, 23 , ubi hebr. T^n^nsiah
pigmentarii negolia, velut aromata miscenda et temperanda
transferri coepit. Arab. ^i,j quod confert Winerus, ab redditnr mnMpl 'l:':iI3 scuta variegata eius , sed in Tal-
mude de formatione foetus in ulero ct in ovo, v. ad Pu.
hac rad. prorsus alienum significat conj. II. bene cnravit
opus. IV. qnaestum fecit ). Arab. ^i. I. II. striatnm fecit pannnm , i-jkiJt Jalas"
Fa. 2 Par. XVI, l4: composueruni regem in
pass.
leclo ferali, quem impleverunt nn~ia2 DTipi" S^:T1 0"B'i;3
Kam., it. scripsit, ^. species picturae striatae in panno
nuJS"^ aromaiis et speciebus i. e. variis aromatum specicbus serico vel pannis Jemanensibus Kam., it. buiuemodi vestis,

cociis in aheno ungueniario ariis sc. pigmentariae i. e. ,

_^.! variegatus albo et nigro , sec. alios rubro et nigro
quae a pigmenlario in aheno suo ex Icge artis diligenfer
temperata erant, ifaque aromatis non rudibus et crndis, ^j^sJLll |,j. species panni picti striati Curcubae in Persia
sed ungnentis aqiiisque oiioratis , qiiales ex aromatis arti-
ficiose parari solent. Cf. Ex. XXX, 25. fabricatae, Edrisi ed. Jaubcrt i, 383, it. serpens ita
 R. np.-j 1310
aliam annexae erant (Virg. Aen. 11, 770. Stat. TLeb.
m
striatus in pedibus, de onagro et tauro.
variegatns, ^^!^
duobus tribnsque col.ori- 11, 542): plumarii antem erat , vestibns huiusmodi plu-
Eiusdem familiae videntur J^i^
mns scutulave dein etiam flores aliaque ornamcnta, quae
versicolorem fecit ^jilij serpens versi- plernmque purpurea esse solebant , vel intexero vel acn
bns pinxitrcm, ,

assuere (darauf nShen), qno factum est ut etiam clavi

color 'ili' color albus aspersis nigris maculis et coutra tunicis intexti plumatum s. plumatile appellafi sint. Varro
ap. Noii. c. 2 no. 716 : ,,Etenim nuLla , quae non didicit
JaSj\ maculatus, pardus.
uicer aspersis maculis albis
it.
,
pingere , potest bene iudicare , quid sit bene pictum a
Fx arabico orlum hispan. recamare, ital. ricamar acu plamario aut textore in pulvinaribus plagis. " Vitniv. 6,
pinsere. Origo auteni et hnius verbi et cognati
05*1 posita
7: ,,
plumariorum tcxtrinae pictonimqne ofGcinae. "
est in inilclcndo
qnod ad colores alicni rei inducendos
, Etiana in mediae aefatis ct Laliiiitate et Graecilate multa
translalum est , das Auftragcn der Farbe auf etwas, v. est mentio plumariorum et opcris phtmati , quod gr. n7.ov-

C;-i no. 3). fttov, nXoviiiv , nlovfii , nlnvfiufiiy.ov, nXov/.iiOfiu cet.

" '
Part. dpT varicgator panni, plumarius , cnins arte et appellatur, et aedibiis sacris , maxime alfaribns exornan-
aulaeum tabernaculi exterius ( Ex. XXVI, 36. XXVII, dis saepe adhibitum esse videtur (gall. ouvrage a ramage).

i6 XXXVI, 3;. XXXVIII, i8) et balteus summi sacer- Vide Salnias. ad Vopisc. in Carino c. 20, Balduin. lex.
doiis interior (ib. XXVIII, 3^. XXXIX, ag) ex vario- Vitruv. h. V. Braunium de vest. §. 268. Fullerum in
rum coiorum pannis lilisve sivo texta sive acu picta erant. Miscell. 1, qui npns plumatum primitus ex veris
20
(

Ex. XXVI, facics aulaeum .... DSbin'! ]a3lN"! n^.3n

36 : avium plumis pauno intextis factum esse censet cuius- ,

w-u. n-ijya "iT'ii;y UiUJl ';u3 ex purpura violacca el rubra et modi vestes apud Americae Aborigines a principibus
et sic plerisque
cocco et bys\o ^contorto arle plumarii ,
gestari solebant et passim iii Europae Museis exstant).
11. cc.Ab arte polymitarii (auJn lTi!?73) *), cuius erat Du Cange in Gloss. lut. V, 58 1 sqq. el in GIoss. gr.
Chernbos aliasve figuras pannis intexere Laec plumarii , 1 183 sqq.
differebat, ut qni illa exor-
ars (CpT fli235"3) '^^ manifesto c) Ex intpp. Orientalibus Targ. 'n 'a reddit lais
nati essent panni artiflciosiores
qui bao nostra , et elegantioribns
,
elegantiores et pretiosio-
•1'S opi:s fictoris s. Jormatnris et in prophefis n^jpi —
res liaberentur , quani
p-\1'j: jff^ura/a, Pesch. 1^'C^2 1 r =^i» > U-^J K^i^ (sed
iccirco vestitus sacerdotalis partlbus,
veluti pectorali et

humerali, adhibereutur ; sed qualis fuerit S^^T ^W'?i dis- Ezech. XXVII isAa). Saad. servata ( ut solet) radice
sentiunt interprcles quorum alii texendi genus e liciis
,

nostri ed. i , Hartmann

hebr. |.Lis, >ixXto ^
sam. cpT T3";i'.
varii coloris intelligunt ( v. lexici
d) Ex Hebraeis Talinudistae de discriniine inter auin
Hebiaeerin III, i38 sqq. ) , alii picturam quae acu fiat s.
et &pi agnnt tracf. Joma fol. 42, b rriJSaD Cpn i^iaya
opus Phrfgionicum (Verss. Luth. Angl. Belg., Braunins
270. Jahn Archaeol. 1 2 p. 68. '-n n''^!!;» ndh 7-<3U;in-:j Dip7:a r^piT»^ li:>bN nN 3u;in
de vest. sacerd. §. ,

Biihr Svmb. I, 266). — Andiamus et examiuemns ante najsa a-ij-n tmx tii::nD "s-sb urfn n-ijya cpii n^an:
omnia veteres interpretes. Ex his a) LXX et Gr. Venet. mCIJ:"'^ ""Jia ^S^Db ^TIN opus plumarii ut opus polymilarii.
conslanter utuntur verbo woixAXw, noixiXn]g (opp), noi-
Dicit R. Elcasar quia acu pingunt quo loco texunt.
,
Do-
quod de vestibus cetur auclorilnte R. Nehemiae: dp"'"1 esi opus acus, proptcrea
xih'a, noiy.dfia, noty.llov {'n.nj,^) ,
variegatis et versicoloribus dicitur, sive ita
textae sive unam facicm hnbet , 3'13in cst opvs tcxtorium et propterea
bis tamen plenins dicitur notxilla xov duas Jfacics habct. R. Salomo ad verba ^pn^a nb"nn3
4cn pictae sunt
:
:

^affiStvTov Exod. XXVII, 16 et XXXVni , 23 t:na3 napii snN-i :j32: ^s naan br nTi:;n iai ^iapiTO
XXXVII , 21) oQ r^QXiTiy.Tovrjnt T« vqavTu y.a\ tu primum disponit imaginem super veste ad ductum colorit
(

Cpm a'iJm vnn. Secus tanien et postea eam assuit acu, Idem ad Exod. XXVI 36
pufftdevTU pro hebr. , :

Josephns, qui de zona interiore agens (ant. 3, 7 §. 2):^ b« ;ii2:-i23 una i-i-as-a la n-fii!;» nTiixn dpTi r:ijya
inquit, d' ih aiTi]v ivyffuvTui, qoirixi y.ai ni "135 bliJ fli:;nQ "a nt "I3y in opere plumarii figtirat
uv&ri,
luxh&ov xut ^inaov mnotxdftiva. super eo factac crant ope acus , sicut facies unius lateris
nogqvQU ftiTu
ila etiam facies alterius , et ad XXVI , 1 vn CST^S
h) Vulgatns apud Ez. quidem generalins reddit multi- :

cohria, discoloria, varia, sed serael scutulata XXVII, NbN c:na nwo
aiTi-ii T,-!z-p-\:i NbTjna-^-iNa nna Di-\"«"::a

et in Pent. Dph constanter reddit

plumarius, CpS '» 7N3a THN 5)1^-131 ]N373 inN ci^^c-is Dibnis ''rca n:!'''^^^
i6
opus plumarii, plumarium, ars plumaria ,
quae qualis sit, ^•^•73 mTi;n p-iNu; -laD nr n::a t:j:i nt n:^?: •'-ij»
biii

Flunme enim in thoraco «'iJTiD"'^Tjba T^Tip^U i. e. Cheruhim. Jigurati erant in iis

iam accuratius exponer.dnm est.
quae more plumarum in (aulaeis) icxlura eorvm, non opcre plumario , nnod acu
mililari appellantur laminulae ,

fit , sed textura

idque in ulroque latere: facies una hinc et
avibus et sqnamarum in piscibns consertae et alia snb

) Snpra (pag. 531) plumarii vocema Vulgato iiilerprete pro bebr. acFI P""' observavi sed bis tanlnm ita factam est Ex. ,

polymiium XXVIll, 6. 15. XXIX, 3, ars polymila XXXVJ, 8,

XXVI 1. 31' ReliqaiS locis aujn niS"a constanter transfertar opus
Duolus' locis ubi et coniuuguQtur ibid. X.X.XV, 35. .XXXVIII. 23 pro illo poly,nHarius
opu$ potymitarium ibid. 35. ,
a-^jn tjpn ,

pro hoc plumorius ponilur.

 R. Di?7, yp.-} 1311 BE"?. — ^tl.

facies allera , abillinc parle et aquila ab altera

leo ista ( das bnnte Farbenspiel Ez, XVII, 3.
). b) in lapidibus
parte , quemaclmoeluTn texunt cinqula serica, t/uae lingua et pavimentis. 1 Par. XXIX, 2 t^ap"n :
?JiD ';3tt lapitles
vcrnacula appellanl Jichus. Cf. Maimon. de vas. sanct. fuci ( i. e. parietibus vestieiidis et quasi fucaiidis adhi-
c. 6. Hoc autcin sibi volunt hi interpretes , plumarii bendi ) et versicolorcs. LXX
Ud-oi nolvTiXiti xui noly.ilot.
(fijlil) figuras acu assutas in utroque lalere easdein esse, Vulg. lapicles stibini et diversorum colurum. !l72p"1 h. I.
polymilarii figuras contra starnuii intextas esse , ut utrius- vel est opus tessellalum in pavimentis, in quo divcrsi colo-
qne lateris diversa fjcics sit, quemadraodum apud nos tape- res tesserae inter se variant ut in opere plumario velo-,

tes (Teppiche) texi soient. —

Quibus ita expositis ut dicam rum snpra descripto , vel est marmoris species versicolor
qnod sentio vernm , dixisse viJctur Vuigatus interpres, ct variegata, quae qnnm aliis Syriae locis tum maxime
qui plumarium opus interprefatur. Qunm autem doplex Petrae Idumacorum reperitur , ea ipsa ex qua splcndida
eins genns exstiterit, altcruni intextum allerum acu , o - )

factnm boc posterius intelligendum existimo , idque

,
buius loci monumcnta cxstrncta sunt ( cf. |.L>. marmor,
tale in quo Cgurae non filis versicoloribus pictae erant,
,
licet velint nonnisi album
,,Nirht die ge-
ita vocari).
sed quo figurae , sive plumae sive scutula sive denique ringste Merkwiirdigkeit unlcr den Eigenthiimlichkeiten
flores aliaque ornamenta simpliciora erant ex panno ,
dieses seltsamen Ortes ist die Farbe der Felsen. Sie bie-
sive pnrpureo sive caeruleo excisae texto candido impo- ten nicht eine todte Masse von mattem , monotonem Roth
sitae et acu assutae sunt ita forlasse , ut texti pars bis
,
dar, sondern eine endlose Mannichfaltigkeit hellcr Icbcn-
fignris versicoloribus tecta postea resecaretur, quo figurae diger Farben, von dem dunkelsten Carmoisin bis zum
in utroque latere comparerent. Haec artis plumariae sanftesten Blassrotb , zuweilen noch in Orange und Gelb
prima et simplirissima ratio fnisse videtur , qnae partim iiberspielend. Diese vvechselnden Schattirungen sind oft
cnm Rabbinorum traditionibus partim cum origine verbi, durch wellenformige Linien dentlicb markirt was der ,

quam in coloribus imlucendis (das Auflegen Auftragen ,

Oberfliicbe des Felsens eine Aufeinanderfolge von glan-
der Farben ) positam csse supra vidimus prorsus conve- zend schillerndem Colorit verleiht, gleicb den Farbeu
,

nit. MiiiGce autem huic sententiae favet locns Ez. XXVH, gewasserten Seidenzeugs und den imposanten Effect der
,

7 , nbi in navibus Tyriis describendis haec habentur

ausgebanenen Monumenfe bedcutend erhobt. " Robinson
•jiaTD); n^n D^IS':'^ !^?3p~>3 CU; e hysso cum opcre pluma- Palaest. III, 79. 80 cf. Irby and Mangles Travels p. 4^3.

rio eoc Aegypto advecta Jiuni vela lua , LXX [ivaaog /.iitu a) opus plumarium (v. rad.), pannus opere plumario
Ttoixdiag. Ipsa verba napi3 1S\D ibi quasi depingnnt ornatus. Ez. XXVH, 16: tr^api^ TBIIJ hyssus cum opere
byssum candidam figuris inipositis ornatam ( mit aufge- plumario. XVI, 10. l3. lud. V,'30: lr!?3p"l ^'5311 iiuj
legten anfgeiiSheten Figuren ) , et eandem facietn mon-
,
eocuviae vesiium iinciarum, operis plumarii, T^n'^'^ 'T33
strant vela versicoloria in navibus veterum Aegyptiorum, vestes hniusmodi arte ornatae Ez. XVI, 18, qnales prin-
quae in aionnraenlis conspiciuntur (v. ea depicfa apud cipes gestant XXVI, 16. Plnr. niapi id. Ps. XLV, i5
Rosellininm, Monumm. civ. tab. 107. 108. ^^"ilkinson HI, (ubi regina huiusmodi vestibus induta est^'. Dual. D'n72p"1
ail), vel ejc rubro et caeruleo iessellaiae ( cf ~yp1 . lud. 1. c. D^^nap"! y3!i vestis operis plumarii duplicis i. t;.

1 Par. XXIX, 2) vel ita factae panno candido

, ut in in ut! oque latere acu picta sive ita picta , nt figurae in
,

fignrae rubrae et caeruleae comparcant eaeqne tamen utroque latere comparerent itaque pretiosior et maiore
,

mnlto maiores quam nt acu filisve pictae videri possint.

,
artificis cnra atque diligentia ornata. Supra dicfis adde
Pu. semellegitnr P.-. CXXXIX, i5: ^PJ2p_-\ (lirN) du Fresne gloss. gr. p. ii83: ,, nXovj.iiai.ta opus Pbry-
^TN ni-Tinni pr. (quo tempore ) ^g-ura/us sum in inje- ginm. Glossae Graecobarb. tfiuTiov itnpoawnov unovy.u- ,

rioribus terrae tenebris uteri.

i. Veram verbi notio-
e. in (.iiaov , To onotov iig t6 nXoifiiaiiia , i'/H y.u\ unh t« Svo

nera h.l. non in teocendo et conieocemlo posuerim (licet hac f.ilQ>j T/;i' arTi,v &iWQiuv."
imagine de formationc uteri nsus sit pocta lob. X, 11),
neque in acu pingemlo , sed in foetu formando et figu-
rando. Targ. n^^l^^UUN formaius sum. Cf. Nidda fol. yjPl 1) percussit terram pedibns, qnod est indigna-
a4, 2: £pTn!0 rrrn n^5"iJ nbs^itl quae abonit molam, bundi Ez. VI, 11 ~1:3"13 sp-i , et exultantis ib. XXV,
:

siquidem fgurata sit (id est ad humani corporis similitu- 6. Inde conculcavit hosfes 2 Sam. XXII, 43.
, —
dinem efficta ;, et Cholin fol. 64, 1. 126, i ubi r;",""'^, , 2) iutudil iundendo ejcpandit (v. Pi.), et simpl. expan-
,

napna de ovo dictum explic:ant: ovnm in quo pullus dit rem firmam ut Deus lerram. Jes. XLII, 5: yp"i
,

formatus sit. rj^NJIN^il y^NH (jui cxpandil ierram una cum proventu eius.

Dp_") in Pausa £3];n 1 Par. \'II, iG n. pr. (versico- XLlV,'a4. Ps.' CXXXVI, 6 : oy^r. by VjNrj spn. (Syr.
Ki.£>h firmavit , slabilivit. Aph. fnndavit pr. tundendo
lor, hortus floridus i. q. x^j. ) i) oppidi Benjaminitarum ,

Jos. XVIII, 27. — 2) virorum , a) regis Midianitaruin

et constipando firmavit, ut facerc solent ,
qai fnndamenta

Num. XXXI, 8. Jos. XIII, 21. b) i Par. II, 43. aedium iacinnt , cf. uillJiJ. li>A£i5 compressns, ntnitafii-
c) VII, 16. \og Lnc. VI, 38. Arab. «i. stipavit, firmavit muro
riHp") f. i) variegaium, versicolor a) in alis aqnilae putenm , ne corrneret,.
Ffff ffff
 R- ?p.i' pn 1312 D-iypi — npn
Pj.iundcndo diduxit ut laminatn Ex. XXIX, 3.
l) , 19: liaa 0*1 p "1 20. 27.
, In locis paralleHs Conim. 3. 4
Num. XVII 4 inde i'ir! lamina , et ab hoc nomine
, , pro eo est nip'^.
2) lamind obduxil. Jes. XL, 19 ^isyp'!'^ arjTS fJ^S aurifex : 2) abit in particulam extenuandi et restringendi ian-
eam (imaginem) auri lamina obduxit. jPu. part. (mal- — tum, ianlummodo, duntaxat. LXX
fiovov , tiXj;)'. lob.
:

leo) diductmn Jer. X, 9. I, l5: i^:!!: '^:n p'-i nt:l:)3^«l et scrvavi me ego solus.

Hiph. i. q. Kal no. 2. lob. XXXVII, 18 : S^pnn

16 — ig. Gen. XLVII 22: tantummodo sacerdoium
,

cxpandes expandere
agrum non acquisivit. XIV, 24. XLI, 4o. L, 8. 1 Sam.
pltna 'N13 ^'pjn ^•''pnujb ijai» <««<?
I, l3 : tanium labia movebant sc. V, 4. Ex. X, 17. Am.
poteris , sicut ille , coelum quod Jirmum esi instar speculi
III, 2 al., it. excipiendi modo. Gen. XIX, 8: d^UJINb p"!
:

fusi. Cf. s^p-n.

15'1 liBj^n bs bNfl modo hos viros ne laedite. XXlV^ 8:
D''yp_"] m. p!. laminae Num. XVII, 3. Maili a\L"n Nb ':3~rN p"! modo nc eo reducas Jilium meum.
Num. XX, 19: ITnhyN "'bj'13 la^J yi^ pi modo, id nihil
y^P"1 m. pr. expansum, idque firmum (v. rad. est, leve est, pedibus meis irajisibo. lob.I, 12. Ex. IX, 26.
no. 2). Inde l) jirmamentum cooli Gen. I, 6. 7. 8. Deut. III, 11. XII, 16. 23. Jos. I, 7. 18. Semel; empha-
Ps. XIX, 2, plenius d-^^iffln 5"'j3'n Gen. I, i4. i5. 17. tice componuntur ^N pl tantummodo Num. XII, 2. —
20, quoj firmi Lemisphaerii inslar super terrarum orbe Passim pl ab initio sententiae positum non ad proximnm,
expansum sapphiri instar splendens et pellucidum ( Ex.
, sed ad remotius quoddam vocabulum referendum est. Jes.
XXIV, lo cf. Dan. XII, 3) describunt Hebraeorum XXVIII, ig: !li'Wlli '}">an Wlt p1 tantummodo rumorem
poetae cui sidera affixa sint ( Gen. I, i4
, 17 ) et super — (velrumorem) oudivisse tcrror est , terrorem incntit. Ps.
quo oceanus coelestis existat apertis Crmamenti cancellis XXXII, 6: ^y\l^ 5<b 1'bN d^ia"! D';52 SlUiab p^ininunda-
pluviam demittens in terram ( Gen. I, 7. VII, 11. Ps. tionc aquarum muliarum tanlum ad eum ad eum sohim
,

CIV, 3. CXLVIII, 4): vulgarem nimirum intuitionem non perlingent aquae. Prov. XIII, 10: ^n"' 'JilT3 p"1
secuti licet vera rerurn ralio iis minime incognita sit (v.
, naa ubi verba iungenda sunt (i:;a pi ^n' 'jiTTa cf. :

Gen. II, 6. lob. XXXVI, 27. 28). LXX aii^iwfia. etiain Deut. IV, 6. Gen. XXIV, '8^ Adde hos 'parti-
Vu]g. frmamentum. Luth. T' esie. Ita Homerus ou^jayov culae usus: a) ubi negatio antccessit , est (nihil) nisi, :

appellat noXvya^i^-ov 11. 5, 5o4. Od. 3, 2 aiSijQiov Od. , praeier ,

praeterquani. 2 Par. V, lO nihil erat in arca
:

i5, 328, adeoque Graecorum philosophi coelum OTt- ninbn ^:\2J p1 praelcr duas iahulas. Jos. XI, 22: non
Qiftviov et x(ivaTul\oiidig existimasse traduntur (v. Empe- relicia est Enacilarum gens fitss p1 praetcrquam Gazae,
docl. ap. Plut. de placitis philos. 2, 11. Artemid. ap. 1 Reg. XV, 5. —
b) adiectivis praemittitur ad vim
augendam (pariter atque Hn), vehit aiu p'! nilnisibonum
Senec. lat. quaest. 7, i3). (Arab. !tAS, coelum , «.aS.
(eitelGutes, lauter Gutes) Gen. XXVI, 29, ^^'i p'^ omnino
Har. 32 p. 35^ Sacy, pl. iuts.T, sec. alios coelam malus (durchaus bos) VI, 5. -ittJ-i?! p") omnino rectnm
[«.mJI
1 Reg. XIV, 8. fisn ty p1 populus mere sapiens Deut.
primnm s. inferius , «j. coelum septimum. Syr. chald. IV, 6. Et sic adverbio Deut. XXVIII, i3, verbo lud.
zab. Nypl id. ). —
12) fundamentum , fundus (Fussbo- XIV, 16 "':nN:ip p") prorsus odisti me i. e. ne minimum
:

quidem amoris mihi servasti omnis amor tuus in odium

den), pavimetiiumi. q. vp^p a coiistipando , fundando, ,
,

versus est. Ita pro ^"N non est ad vim eius augendam
v. usum Syrorum. Ita Ezech. I, 22. 23. 25. 26. X, i
de pavimento a Cherubis gestato cui Jovae solium insi- ,
dicitur ^'N p"! planc non est , omino non cst ( es ist gar
stehat. I, 22 super capitibus bestiarum erat yp-| crystalli
:
cicht) Gen. XX, 11: dipaa D^nbN nx'!'; pN P"! "'ni'?'*
instar splcndens, expansum super cnpitibus eorum. 23 et :
flTn dixi roecum omnino non cst iimor Dci in hoc loco.
:

sub illo pavimento alae earum erant expansae .... 26 et :

Maurerus (ad Ps. XXXII, 6) huic loco vulgarem restrin-
pavimento erat solium super solio fgura geudi potestatem vindicafurus ,, Abimfelecho
: inquit
super illo . . . , ei ,

humana cet.
interroganti quid tandem peccaverit .in Abcahamum aut
,

quid ille viderit Abrahamus facete , nihil

, inquit : tan- ,

ium nuliumDei timorem esse in isto loco, cogitasse sese."

I, pp I
pr- tuiudii ( onomatopoet. ut cogn. p^p"^, Sed in hanc sententiam dicendum erat 'n^iaN p"i restrin- :

cf. spec. tundendo expandit, ienue fecit,

gendi enim particula ad cogitandi verbum pertineret.
Ip^J, Sp^l ) in-
np"1 pr. tenuis , spec. 1) tcmpus, pl. tempora,
f.
trans. tenuis fuit. (Arab. ^ et \Jifi. tenuis , aeth.
xQOTttffog, pars capitis lud. IV, 21. 22. V, 26. —
2) gena Cant. IV, 3. VI, 7. Etiaui lat. tempora Prop.
^4^4*: subtiHs fnit, Z/^^\ tenuis , snbtills, :sam. G -cE
PiTf^P'^ id. Syr. «-c5 Pa. attenuavit, \^'> tenuis, 2, 24 , 3 et arab. .\.^\ et tempora et genas compTectitur.
vilis,

contemtus, Xii^h tenuis, attenuatus , «-O»* Ethp. atte- npT (pr. littus, cbald. Nnpi , arab. m.^ cf. Rac-
nuatus C3t. Cogn ?]3>n ). .
cam urbcm ad Euphratem ) n. pr. oppidi Naphtalitarum
Jos. XIX, 35, quod testibus Rabbinis ibi situm erat,
fl m. adj. 1) tenuis, macer, de vaccis Gen. XLI, ubi postea Tibcrias, Lightfoot cent. chorogr. c. 72. 73.
 R. pp_n, nmn, nmi, ?ffi-7 1313 ^'ip-i — yt-)

ppn ('• 1' praec. ) n. pr. oppidi Daiiitarum aj XXXIV, 29 ^'^-il 'm U''p^^ H^Tl.
: Inest autem slrcpi-
mare mediterraneuin siti Jos. XIX, 46. tus , tumnltus et perturbationis notio tum in transp. ttJm

P''^'!
m. placcnla tenuis Exod. XXIX, 2. 23. Lev. no. 3, tum in sjr. ^^i Aph. exagitavit, \^^i commo-
II, 4. vh, 12. VIII, 2G. Num. VI, i5. 19. 1 Par. tlo, perturbatio, et ^i*'/| perturbatus est, pro gr.
XXIII, 29.
avvi/v^ij 1 Macc. IV, 27. Simile quid Kimchio visum,
spuil, exspuit no. (S3T. qui ad Ps. 1, 1 STSin fKs D2b m-in aTi?: ''3
II. \<p^ i. q. p-ij I. :
D^-y-ij^nr! . .

n:s-< im baai N-^ni las mnnn n-<rt

5'iu3-i"i ai v>^p-a-'
«-Ci id. Pa. lio; «-^.•0> exspuit sanguinem. Cbald. et SiUJT*. Aliam suspicionem mihi movit aeth. Z.fltt\l
zab. id. Radix est onomatop. screandi sonnm imitans, immundus, irapurusfuit, et Z.YH'^'. immundus, con-
cf. gr. /n/fiTrjOficu ). In solo fut. pn^ sq. 3 conspuit taminatus
fuit. IV. turpiter egil: constat enim impa- ,

aliquem Lev. XV, 8. Piaet. est p-^i q.V. vim ad impietatem saepe referri
ritatis v. C):n. Sed ia ,

Hebraismo lamen nullum illius significationis^vestigiom

p1 m. sputum, Jes. L, 6. lob. XXX, 10. C. sufF.
reperi ).
^j-S'^ lob. VII, 19 (cf. de h. 1. sub voce ybz).
Hiph. 1) sirepcre fccit, ad tumultum excitavit , y.
quae de origine dispufata sunt ad Kal. lob. XXXIV, 29 :
u3"1 pauper , v. rad. B-n. ym;'!^ •>a!) ^'"UJ^ Nin is Deus quiescere iubct et quis tumul-
tum concitet? 'E vulgari verbi usn explicant et quis :

j^^n rad» in verbo inusit. Chald. et talm. N^a-i damnet reprehendat sc. eum ? Sed haud scio an in haiic sen-
tentiam, eamque satis frigidam, dicendum fuisset ?:j'"'u;'T'.
potnit. Hi. potestatem dedit, niicn potestas, facultas
reum sonlem declaravit aliquem, con-
2) iniuslum s. ,
aliquid faciendi , nuJT id. et doniinium , magistratns.
demnavit eum , saepe de iudice et eo qui iudicem agit.
Sam. =[*"'^ id. potuit , facultatem habuit. Inde Deut.XXV, 1 yui-in-nN Wffi-ini pi^«:n-nN iipi-^irn'! et
:

] rm •
m. potesias , faculias aliquid faciendi Esr.
absolvent insonlem el damnabunt sontem Ex. XXII, 8. lob.
X, 2. XXXII, 3. XL, 8. Prnv. XII, 2. XVII, 16. Ps.
III, 7. ;
XCIV, 21. Dan. XII, 10. lob. IX, 20: -^p-^^^y ^b. XV,
rr^fflT initium ^ pro ^'''iJkVl , V. UJNI. 6. Jes. L, g. Alterum reum declarare dicitur etiam is
cuius caussa vincit Jes. LIV, 17. lude simpl. vincendi
vim nactum esse videtur. 1 Sam. XIV, 47 de Saulo et :

Ul^ I
scripsit , scribendo consignavit. Fart. fpass.
quocunque se vertebat ^''UJ'!"' causa eius vinccbai i. e. supe-
Dan. X, 21. (Arab. *^. I. II. id. et ^^m. signa fecit, rior discedebat, quandoquidem bellum Dei iudicium
scripsit. II. bene scripsit victoria iustae caussae praemium clades impietatis poena
, cf. *i>). ,

habila est. LXX iacoUTO. Vulg. superabat. Targ. a-^^n

DtD"! chald. fut. Dd^T^ id. scripsit. Dan.V, 24. 25.
NanS signavit (rex) edictnm Dan. VI,
i. e. reum declaravil et : vicit. Cf. hoc ipsum sjr. «JI^m
Qi4~l siibscripsit,
9 sqq. In Targg. ponitur pro ppn Jes. X, l. Sjt. reus fuit, et: vicit BH. Gg. io4. 119. 124. 147, Pa.
!>^Mi signavit, deGnivit, v. Schaaf. , (ia«o5 signnm reum declaravit, vicit, ]Z n '~f
, u clades ib. 4o2 , nST
nota , character. purus, insons fuit, l^) vicit, "ina ^ilj purus fuit , _iij
vicit, adde p'!!: , np"iS iustitia, et salus, ut iustitiae et
)^'25"| 1) iniustus , impius fuit , opp. ^fVl. I Reg.
virtutis praemium. Alii e signif. 1 ) perturbationem
VIII, 47. Dan. IX, i5. Eccl. VII, 17. 2) iniustam — ierrorem iniecit hostibus.
( :
,

causam hahuit, reusjuit, opp. pTll:. lob. IX, 29. X, 7. l5. 3) impie egii ,
plene niteb :»ilZ3in 2 Par. XX, 35,
Sq. DNIVn^ impius habitns est a Deo, culpam contraxit ellipt. (ut a^-n-^n, S-i^) ib. XXil,''3'. Neh. IX, 33.
apnd Deum Ps. XVIII, 22, v. )-a p. 8o3 A. (Chald. Dan. IX, 5. Xli, ib; '
Ps. CVI , 6. lob. XXXIV, 12.
et syr. Aph. impie egit , Ny^iSn, ii.*.»i impius, l.^oi Part. sq. genit. Dan. XI, 32: ni-ia "'S'.''»':")» qui impie
agunt in focdiis.
improbitas. Aeth. ^ilUJ iinpins fuit, Z,^lXJI im-
pins ,
^fl/fl
cni cogn. IV. condemnavif. ] reus fuit "^H-I ^*'™* (q"od bis legitur: n^JUinn ^S'!'?
~'^'"'
Origo vocis esse videtur in slrepilu et iumullu , quando- Ez. III, 18. ig) adj. et subst. l) iniusius , iniusiam cau-
quidem impii homines cogitantur cum strepita et tumultu sam habens ( sensu forensi), sons , reus (opp. p'''^^ in-
aliis ininriam inferre , qunm contra pii probique man- sons). yuj-j p'»':;::^ absolvit reum Exod. XXIII, ^'.'Jes.
*neti et mites cogitentur , cf. 1:5). lob. III, 17: au." V, 23 , jujn yi-i-Sn damnavit reum (iudex) Deut. XXV,
T;"i !|bnn ^'"i'^ ibi in orco impii tumuhuari Jesinunt. Jes. 1. I Reg. VlII,'32. — Ex. II, i3: Ta-^\ laN?-! dixit
LVll, 20: b::)"' Nr tap-iln •'3 uJ^ii? .0^3 a-^^aj^in impH soilti ei quem in hac life sontem esse viderat. n^iab i"U5l
sunt ut marc impulsnm quod quicscere non poiest. lob.
,
niorlis reus Num. XXXV, 3i. — a) impius (Ps. X, ST
Ffff ffff 2
 R. yxin, titDn, fflffil 1314 yffli ffitu-i

4. i3), improhus (opp.p"'':i:£ no. 3 probus), cum subst. 4: nu3p 'S^-) fulmina arcus i. e. sagittae quippe quae
»\lj-i D1N ag. XXVII , i3. Prov. XI, 7,
lob. XX, celeritate suaifulminis aemulae sint, vel ( ut Kimchiaa
sed'saepius substantive lob. IX, 24. XV, 20. XXIV, 6. volebat) a cuspide fulgente cf. anb , 'Qlib. Cf. Ferdusi ,

XXXVI, 17. Ps. IX, 6. 17. X, 2 4. XXXVII, 10. — ap. Jones de poesi asiat. p. 298 y>:
21. 32. 35. XXXIX, 2. LV, 4, pl. d-<5m-i lob.
: f,X£r,y.A y^ j! .j (ji^ii
12
III 17 VIII, 22. X, 3. XVI, II. XVin,5. Ps. I, 1.
Abnlwalid inlerpretatur ^\.^^]\ sagiltae. b) lob. V, —
5. 6. III, 8. VII, 10. XI, 6. XII, 9. XXVI, 5.
XXVIIl, 7 : homo ad aerumnas natus est C]i:> ^lJT^SS^ >1^^ ^3S^ ^'
3 et sexcenties inax. in Proverbiis, tum de privafis qui
,
sic Jilii Julguris alie volant. Filios Julguris ve\ Jlammae

bonis insidiantnr, eos opprimunt et oranis generis iniuriis h. I. interpretantur a) sciniillas, quasi ex flamma progna-
afficiunt , tum de hostibns improbis Jes. XIII, 11. XIV, tas (Targ. 2. Aben Esra , Kimchi , Raschi , Coccejus
5 (cf. S^l Ps. CXXV, 3, (ivofioc <le gentilibos 1 Mc. al. ) : sed quis dicat , scintillarnm esse , alle \o\are ,
quod
11, 44. III, 5). Saepissiine ut diximus opponitur alibi aquilae est lob. XXXIX, 27 (3o)? /?) sagiiias , ut

p^X> passiiR etiam ai"); Job. XXXIV, 18, Cin IX, 22.
, ,

— fulguris aemulas cf. Ps. LXXVI, 4 (Schult. Steger al. ) ,

LXX plerisque locis uaifiijg, saepe utiam ai.ia()TwX6g quod magis placet. y) aves rapaces, ut aquilae, itidem ful-
uvofiog quinquies udtxog. guris aemulae quippe quae fulguris celeritate ex alto in
,
,
praedam irruant. Itaque nomenquidemhabent a^uiVaeaper-
yyj"), in Pa. Eccl. III, 16, c. suflf. 'y-rn m.
, Si!l~) nicitate volatus, licet sententia locihuius sit, hominum esse
j) iniuslitia lob. XXXI
V, lO. '-\ nnJIiN «pes iniuste calamitates perpeti, ut aquilarum sit, alle \o\are. .Avesll.l.
'-| iJTNa lances iniustae i. e. frau-
partae Mich. VI, 10. exprimunt LXX. Aqu. Symm. Vulg. Pesch., eandemque
dulenlae ib. 11. Inde spec. fraus, mendacium Prov. signiiicationera veteres intpp. nt sibi notam , etiam aliis
VIII, 7, opp. n?pN. —
2) improbilas (opp. p'!^ Ps. locisexhibent, ut Deut. XXXII, 24 LXX. Vulg. Onk.,
,

XLV, 8). Ps. V, 5! i'UJ'1 niaJ' improbe egit Prov.XVI, Hab. III , 5 Aqu. Symm. Theod. Syr. Abulvv. iwils»!
12. S'a-\ "'<2J:N improbilob'.' XXXIV, 8. i)\aT 'iriN

Ps. LXXXIV, 11. Plur. D-^Sffll improbe facta lob. „ .L^U X*oLs- ,-i_j.^J (-j' *• "/''"''""' hahctur pro attrihuto
XXXIV, 26. avium rapacium. (Si quis forte rniretur, sitgittas et aves
rapaccs simili metapliora designari , is memor sit , Fer-
nyP"1 iniusiitia, inHe fraus, mendacium Frov.
f. 1)
Zach. V, 8 spec. de eorum fraude, quo- dusium sagitlas velocissimas ^'.a.c aquilas appellare , v.
XIII, G' et ita
rum mensura iusto minor est (cf. Mich. V)I i 1 ). — Jones I. c. pag. 298). E recentioribus J. D. Michaelis
2) improhitas Jes. IX, 17. Mal. III, l5, improhe factum
,

( Beurtheilung der Mittel p. 298 307. Suppl. 2269) —

Deut. XXV, 2. hanc signiGcationem omnium primani posuit coll. arab. ,

^« VIII. (al. IX.) i. q. ,<.2j.l (Kam.ii65) suhlatus,

elaius cst , et praeter lob. I. c. etiam aliis locis adhibuit,
nytDTiD f. scelus, concr. de muliere scelesta 2 Par. ut Ps. LXXVIII, 48. Deut. et Hab. I. c. , sed neque hoc
XXIV, '77 probatiile , neque etymon modo menioratum ,
quum rad.
v_ft*u ad volatum minime pertineat. Similis tamen erat

?^'^2J I
rad. inusit. quae incendendi, injiammandi vim coniectura Raschii , de qua Abendana : iTa^ UJIT^D MD' ISX

habuisse videlur, coll. q^lis, 3-)'d (sec. alios coll. v_a/i)j

;iiai iTiab V<by tDia niDiy in i. e. mihi quidem placet
coxit lapide fervidc, sed in hac radice coquendi s. assandi Raschi , qui dicit , >]12>1 esse quidquid volat sive scintillas
potestas secundaria videtur , v. ^mn ). Cbald. n^i:! T^D^p"! sive sagittas sive aves.
flammae ignis Ps. LXXVIII, 48 Targ. Translaie saiii. 3) Jehris ardens ,
pestis qua corpus injlammatur (cf.
3x^.0^ irritavit (anfeuern) Deut. XXXII, i5, ;3i'^'^
TOn ardor et venenum , lat. febris a fervendo). Deut.
flamma ib. 24, it. furiosus pro hebr. baj ib. Comm. 6. XXXII, 24: q;a-i lanb ahsumli peste, praecedit Syi ,

Inde sequitur SUp,- Gr. Venet. nvgiTW. Saad. febri caloris.

5]fflT pl. cstr. "'Cl^-! ra. 1) flamma (v. chald. ). Hab. III, 5 (parall. ISt). Peculiari dissertatione de —
n;-n2nb«J ON ""SIL;-) !TS12J1 flammae hoc vc. egit Ge. Theod. Steger, Kiliae 1808. 4., qui
Cant. vlil, 6:
ita dispescuit significationes a) sagitta. b) fulgur.
eius amoris sunt flammae ignis Jiamma Jovae. Aqu. ,
:

anivd^Quxig. Gr. Venet. uv^Qa- c) pestis.

Xai.tnuiitg. Versio sexta :

4) n. pr. viri 1 Par. VII, u5.

xig (ex sententia Rabbinornm quibus V\'Ji-\ pariter ,

atque E]i£-i est pruna). Vulg. lampades. AbuUvalides:

Lfj i^Kii\ ^\i I^<LA.i; his (sc. fuiminibus) comparant ohtu- in K*I inusit. Jregit conjregit , cogn. Y^"^-
j2J'y23"*l ,

ius amoris.
2) ful^ur. Ps. LXXVIII, 48 : iradehat pecus eorum Fo. id. Jer. V, 17. LXX aXo7;ffot)ffi. Va\g. conteret
grandini (m-BITi?). Targ. na.DV,
el fulgurihus (cf. lob. I, 16), ubi
gregcs u''t,'ii~\b

omnes vett. ignem expriniunt. Rabbini : prunis i. e. fiil- Pu. pass. Mal. I, 4. LXX xuTiaTQaTiTai, Vulg.
guribus (coll. Ps. XVIII, 9). Inde poet. a) Ps. LXXVI, dcstrucli sumus.
 R. "6^-) »315 ffl^ffiin

iD^IDnn i) 11. pr. , Tnrlcssus, iirbs et emporiuin proiiunciationis vestiginm superest in TuQm^iov ap. Polyb.
anticiuissimiim et ilorentissimuin riioeiiicuui in Ilispania, 3, 24 et Steph. Byz. In Phoenicum auteni coloniis occi-
et ampliorc sigiiiflcatu regio Tartessia, adeoque fortasse dentalibus nullae nobiliores crant quain Hispanicae qua-
universa iifti/5ania (cf. ^a^^vmn ^^1:73 Ps. LXXII, lo). — rum metallifodinae praeter auriim et argentum etiam plum-
,

Ex V. T. locis efCcitur, a) Tarslsam fuisse regionem aJ bum alhum nigrumque Ki Jcrrum siippeditabant (Diod.Sic.
solis occasnin sitani Gen. X, 4. i Par. I, 7 (ubi ntti^Ui^P V, 35 — 38. Arrian. 2, 16. Strabo III, p. 1^7 i^g —
lle adiecto positum videtnr ad exemplum praecedentis iii>- Casaub. Plin. 3, 4. Mela 2, fi. Arist. de mirab. auscultat.
minis n^r^bN). Vs, LXXII, 10. Jes. LX, 9 (ubi copulatur c. 147), quarumque et anfiqui.ssima et opulentissima Tar-
cum &">« i. e, maris mediterranei oris ) , quani Phoeni- tessus erat. Antiqna tamen urbs mature periisse videtur
cum nautae magnis navibus petebant (Ta^".!5~\n rviN Jes. Strabonis certe tempore iani diu interierat, ila ut de situ eius
11, iG.XXIII, 1. i4. LX, 9. I's. XLVIII, 8." 1 Re^g. X, nominisque auibilu non ampliiis constaret. Strabo p. i48:
22. XXII, 4g ) e portu Joppensi proliciscentes Jon. I,
, fotxaot ()' 01 nu).aio\ xultTv zhv BuTxtv TuQTr^oGuv tu df '

3. IV, 2. (de duobus locis 2 Par. IX. 21 et XX, 36. rtidiiQU xut tuc: noug uitlv vtioovg 'EQV^tTav dtoniQ
3/ V. infra); b) fuisse empoiium nobilissinium Ezech. oittoi dniTv rnoXai.i/iuvovai ^tijni/ooov niQi Toij FT^QV^vog
XXXVIII, i3 et opibus florentissimum Ps. LXXII, 10. ftovxoh'ov /jtoti yivvriditri (r/idov uvtintQav y.Xeivug'EQV-
Jes. LXVI 19, unde argentum (Jer. X, 9), ferrum,
, &liug TaQttjoaov notoif.tov nuQU nrjyug uniiQovag (iQyvQO-
stannum el plumbum TjTum transvehebant Ez. XXVII, qIZov;, iv xivdfKoviov netQuig. /fvoTv de ovauv ixfioXdiv
12. 25; fuisse c) in praecipuis Phoenicum coloniis Jes. tov notufioi:, noXiv ev t<u fietu^v /mqio xutoixeTadui Tuq-
XXIII, 1. 6. 10. —
Veternm interpretum de eius regionis, Trjaaov ofiidvvfiov tiji notufiiji' xai t>]v /ioquv TuQtr/aaida
cuius nomeu maturc interiisse videtur, situ variae erant xuXeia&ui fuaiv, i]v vvv TovqSovT.oi vifiovtai. y.ui'EQa-
opiniones. Alii enim a) •«a^ailri Carthaginem esse puta- Toadivrig de t>)v avve/tj tf] KiO.Tit] TuQtTiaaiSa xu).tTa9ai
bant, L/KX. KaQ/ridaiv Kao/ijSovtot Jes. XXIII, 1. 10., ariol x.T.).. sed p. i5i postquam de regum Tartessiorum
i4. Ez. XXVII,' 12. XXXVIII, i3, Vulg. Carthagi- divitiis egit, quae in proveibium abieraut (cf. 'ij^p^n "pba
nenses Ezech. XXVII, 12, vel universe ..^rjcam, Targ. Ps. LXXII, 10): evioi de TuQtr^aaov t>)v vvv KiiQtrliuv
NiT-^-ICN Reg. XXII, 4g. Jer. X, 9 ; alii /?) Tarsum
1 ngocuyoQeiovat. De illa igitur opinione Tartessus inter
Ciliciae *) velut Jos. Ant. I, 6, 1. Jon. ct Saad.
,
duo Baelis fluvii ( hodie Guadalquivir -a*^' '^'.j ) ostia
((j.»j-wjj) in Gen. I. c, Benjamin Tudel. p. 26, 1 ed. interiecla quorum unum idque orientale postea
fuerat,
Asher (e recentioribus Volney uouvelles recherches sur oblimatiun est de hac ad Cartejam (cf. Ptolem. 2, 4,
:

rhist. ancienne 1 721. Hartmann Aufklarungcn iiber

,
Pliii. 3, 3. Mel. 2, 6), cui accedit tertia eorum , qui
Asien 1, 6g al. ) **) non panci denique y) appellative
; Tartessum vetus Cadium ("nj) nomen fuisse censerent
mare interpretantur , nt LXX 'n rr^JN nXoTov &u)Maarii (riin. 4, 36) cf. Cellarii not. orb. ant. I, 87. Uckert
Jes. II, 16, Targ. Ny;; Ez. et Jon. II. cc. pro hebr. ,
Geogr. d. Griechen und Romer II, 1, 242. Commenl.
'n n-':K constanter «^''"TEa Jes.XXlII, 1. i4. LX, gal. nostr. ad Jes. XXIII, i.
(raro d^DTJ Ps. XLVIIL 7- LXXII, 10). Saad. ap, Jes, Lfnum receplae sententiae de Tartesso in Hispania
-^s^, Vulg. mare Jes. LXVI, 19, velut naves maris Jes. sita obstare videbatur, quo ipso pernioti Hieronymus (ad
1. c, fi^ia maris XXIII, lO, classes in mari 1 Reg. Jerem. X, g ) et Bochartus alteram quandam Tartessum
XXII, 49 cf. hanc Hieronymi observationem (ad Jes. II, iu Oceano Indicostatueruiit, Paraliponienon inquam duo

16), licet Judaeornm nugas exhibentem ,,Hebraei pu- : loci, ex quibus collifjas naves Hebraeorum Tarsisam
,

tant lingna propria mare Tharsis appellari quando autem ,

petentes ex maris Erylhraei portibus exiisse , mercesqne
dicitur iam non Hebraico sermone appellari sed syria- , Indicas inde reportasse. L"uus est 2 Par. IX, 21 •2) :

co. "Unde Lulh. Mecrschiffe. Sed verum vidit unus 'in Dlin ^nayDi: ir-^U;"!.-! niDbr; n?'?^ '^''"'-.^ naves enim
Ensebius qni QuQOHg Iberos interpretatur cuius sen- , eratit regi Salomoni , ijuae Tartessum ihatit cum servis
,

lentiam docte et unanimi fere doctorum hominum assensu Hurami, setnel quovis Iriiluo ibant naves Tartessiae affe-

vindicavit Bochartus Phaleg. 3, 7 (cf. Mich. spicil. I, rentes aurutn et argentutn , ebur et simias et pavones; alter
82 sqq. Bredow hist. Untersuchungen II, 260 sqq.), ita XX, 36 : et societate iuncti sunt Josaphat et Ahasja ut
qnidem, ut \L"iE"in graeco Taprj/ffffos respondere doceret, struerent naves , quac Tartessum irent (iB^^ii^n nsbb ) , et

Namque nomen hebraeum et graecum sibi prorsu* respon- siruxerunt naves in Ezion-Geher. Zj : sed fraciae
dent, si modo Tarsis Sjto more Tartls pronuncielur sunt tiaves , neque potueruni Tartessum ire ( niCS Nj
(coU. I^z Butavuiu, -\'\S TvQog) , adeoqne sibilatae ui^uiin^tN nziVb). Sed iam diu est quod observavit

) Teste Beroso apuil Eascbinin (Chrou. I, p. 43) Tarsus Ciliciae a Sanlieriljo , Assyriac rcge , aediCcata et Tarsis (in coutextu

annen. est /3Tiinuflirpro acc. gr. Tarsin) appellata esse ferlur. In nnnimis tamen Tarsensibus phoeniciis litteris hoc nomen scribitur

l^rt ^'- "lonu. Phoen. p. 428.

") Taceo alias recentiornm coniecturas mnlto eliam miuus probabiles velut IlensUri , (ad Jes. p. 321. ad Ps. p. 337) qui
TorsUam in .\elhiopia , Brucii (itin. 1, 479 sqq.) qui eandem in Africae ora australi poncbat.
 Fi. CJlD-l 1316 nmi
Vitringa (ad Jes. II, 16) *) ab eius
, et post eum alii sium temere fingens ; altero rectius: ,,rex vero Josaphat
auctoritate non pendeutes (Bredow I. c. Gesen. Gesch. Jecerat classes in mari, quae navigarent in Ophir
d. hebr. Spr. p. 42), his in locis errorem latere a Para- propter aurum."
lipomenou scriptore commissum quum illos locos e libro ,
De origine nominis si quaeris, possit illud vel anti-
Regum in opus suum transscriberet. Priori enim loco de
i3N '2
quum domesticum veteris Hispaniae vocabulum esse,
et
classe Salomonis haec respondent 1 Reg. X, 22 :

vel a Phoenicibus urbi ab ipsis conditae impositum. Et

'ij1 D-^O n^l^i la^UJin nam ravem Tartessiam rex habebat
hanc navcm vel hoc quidem probabilius est, quum reliquae Phoenicum
in mari cet. (cf. IX, 28, uude apparet ,

oppida in Hispania maxiraam partem Phoenicia originis

hanc classem Ophiram petiisse) posteriori hacc ib.XXIl, :

anrb nomina gerant, ut •Mi Gades, nbSi Belo, nSba Malaca,

49: f<bi nn-^oiN nsbb miaj-in n^isjfj nisv ucTairi^
mi3:i> Ahdera ( V. raonn. Phoen. p. 3o4 sqq. ) : et nihil
133 ^viya nrSNJnaUJJ "'3 -jbn Josaphal slruxit naves
obstat quominus ttiittj-in habeatur verbale Pihelicum (for-
Tartessias , ut Ophiram projectae aurum pcterent , sed non
profectae sunt , nam fractae sunt in portu Eziongeber, mae J>>jjij) a IZJUJ"! et fractionem concr. urbem fractam
,

Naves Tartessiae ('n ni'3J< ) ulroque loco manifesto gnnt s. dirutam , fortasse vi cxpugnatam significet.

naves magnae mariiimae et mercatoriae , quales itineri

2) nomen gemmae quae a Tartesso urbe nomen
Tartessio a Phoenicibus vnlgo adhiberi solebant ( quem-
,

accepit (ut aurum ab Ophira lob. XXII , 24). Exod.

admodum apud nos Osiindienfahrer , Jf^estindienfahrer de
XXVIII, 20. XXXIX, i3. Ez. I, 16. X, 9. XXVIII,
certa quadam navium specie et structura usurpalur) , a
Salomone Josaphato autem ad Tartessiarum navium
et
i3. Cant. V, i4. Dan. X, 6. el Josephus cAry- LXX
solithum interpretantur i. e. iopazium recentiorum anrei ,
exemplar Aelanitico in usum Ophiritici itineris
iu siriu
coloris gemmam, quae quum alibi tum in Hispania reperta
exstruebantur ita ut in navibus
, Tartessiis Opliirana
est (Plin. 3/, 109) , v. Braunium de vest. sacerd. II, 17,
petentibus nulla difficultas sit. Secus autem visum est
qui aliorum etiam interpretationes collegit et explicavit.
Paralipomenon scriptori qui naves Tartessias naves in-
,
Lnth. Tiirkis ( propter similitudinem vocis hebraeae).
telligens Tartcssum petentcs non poterat non in his locis
Bredovius 1. supra I. Tarsis succinum significare putabat
haerere, quippo qui reputaret, navem quaeTarlessum pete-
sed renitentibus tamen Exodi locis qui veri nomini*
ret Ophiram proGcisci non posse. Has igitur discrepantias
,

gemmam flagitant.
inter se concilialurus utroque loco naves posuit Tartcssum
eun<« et altero quidem O/jAirac mentionem omisit: nempe 3) n. pr. a) viri principis Persarum Esth. I, i4.
minus curans, novam eamque maiorem difCcuItatem, quae b) alius viri 1 Par. VII, 10.
cerneretur in classe quae e maris Erythraei portibus in
,

IJispaniam missa sit. Et simili modo etiam Vulgatus nm-i f. V. rad. ffiT"
interpres utriusque loti difHcuItatem expedivit, Priore
enim (1 Reg. X, 22) reddit: quia classis regis per mare
,. . semel per ires annos ibat in Thar sis , itef Tartes-

) Adscribere placet scitam Vitriugae dispatatioDem a plerisqne in hac canssa neglectam. ,, Quod autem Bochartus ( Geogr. s.
3, 7) ct Hiielius (de navigatione Salom. c. 3) praeter hanc Tarsisum sive Tartessum aliam fingunt, etsi eara diversis in locis quae-
rant (ille quidem in Oriente apud Ophiram sive Taprobanem , hic in ACricae ora occidentali, quae Austrum respieit) , vellem ulique id
dare tantorum nominum auctoritati ut admitterem , si persuadere mibi possem, probabile esse. Sed id non fit. Scriptura de Tarsiso
sive Tartesso loquens , Jn quam navibus frequenter ibatur, de loco loquitur hoc nominc uoto et celebri ; cniusmodi diio faisse, siv»
in Europa et Asia , sive iu illa et ia Africa, probabilis ratio credere vetat. In veram Tarsisum navigatio fiebat ex portubus maris
mediterranei (Jon. I, 3): cui operam praecipue dabant Phoenices'. Aliam fuisse , in qu!>m cursus intendebatur ex Ezion -Gebere,
sinus Arabici portu notissimo, non aeque certum habeo licet vere loca bina 1 Ileg. XXII, 49. 2 Par. XX, 36. 37 illi ad exteriorem
:

speciem faveant. Sed fortean est, nt ea nou satis recle a nobis capiantur. Obscura certe ex claris , dubia ex liquidis interpretanda
sunl. Historicus uterque cst in describendis raoribus et gcslis Josaphali , in quibus apud priorem haec leguntur Josaphat fecit :
rwm
ID^ia^n "' irent Ophiram , sed non ivil ,
quia confractae suni naves in Ezion-Geber. Alter locus huic similis ita habet: et societatem
cum eo cnnlraxil Josaphat cum Achazia de compingendls navibus, quae irent Tarsisum; ei factae sunt naves in Er.ion- Geher. Sane si
vcre solutae sint naves Ezion-Geber, necesse e.st obtiucat sententia eruditorum virornm, quam modo recensui. Ex sinu enim Arabici
maris nemo dicit ab Hebraeis ~Ki Phocnicibus navigatum esse in Hispauiam, opera vere ridicula el inutili, si vel maxime circumnavi-
galio circo ^fricam admiilalur. Sed quod ad priorem locum non dicuntur in eo navcs Josaphati ivisse Tarsisam
, sed Ophirara in , ,

quam navigari ex meiri Erythraco certum esl sive in Asia sive in Africa quaercnda sit.
, Tantum naves illae , quae Ophiram irenl,
dicuntur naves Tarsisi , quia ad exemptum earum quac a Phnenicibus Tarsisum expedlebantur, oonslruclae erant. Quod ad posteriorem
locum altiuet: vere ita sonat, naves struendas esse in Ezion- Geberc , quae irent Tarsisum: sive Chronicorum scriptor ila acccperii
Tiunc locum libri llef^um qui tamcn non neccssario hunc sensum infert, sive ex Annalibus, qui illo adhuc tempore supererant, id
,
petierit; elsi non nego, id mihi esse obscurius. " Vitriiigae aulem dispulatioiic refelluntiir etiam novae qiiaedam coniecturae Bochar-
tianae siiniles, de diiplici et Salomonis et Josaphati navigatione
,
quas in medium proliilcrunt Keilius ( liiirptische Beilriige z. Theol.
n, 239 sqq. Chronilt p. 303 sqq.) et Moversius (Chronik p. 254. Zcitschr. fiir Philos. und Theol. XVIII, p. 107 sqq.), adde quae
obscrvavit JFinrrus in Hcall. II, 703. Senlenliara aulem ci quam supra propos^uimus similem dixissc dicitnr vir doctus Hebraeut
Samuel Laniado in Comment. ad 1 Ueg, XXII, 49 (v, Zunz in d. Zcitschr. fiir die- VVisseuschaft des Judenthums I, 164).
 R. nnn, cn-}, ^rr-], nnn 1317 nm TD

j^]^^ in Kal inusit. Chald. fcrbuit, ebullivit, ligando et n/?i^afir7o dictus est quippe rnius frondes vir- ,

gasque vitibus alligandis adhibeant, ut lat. iuncus est a

pr. de olla, translate de fervore Irae, Nnn'i , Nnnil fer-
iungendo nostr. Binsen a verbo binden. V. Cels. I. c.
,
vor irae , NirnT effervescenfia vini. Syr. id. progr. tt(o
Scliult. ad lob. 1. c. Oedmanni verm. Samnilungen II,
Act. XVIII, '25.' Rom. XII, 11, adde Act. Mart. 11,229.
c. 8. Forskal Flora aegjpt. arabica p. LVI et 21 4.
t*,Zi pro &fQfitj Act. XXV1II.3. Sam. ^V^^ et VA^i Robinson I. c. et I, 137. Interpretes Hebraei et Uiero-
incaluit, subst. fervor diei. Vicinuni videtur np^n. 115'mus iuniperum intelligunt Luth, IFachholder , quot! ,

PL fervefecU, ebuUirc fccit Ezccb. XXI V',' 5. — idoneis argumentis refellit Celsius.
Pu, aesiuavit , de visceribus metaph. de animi commo- ,

'^'^n'^ (i- q- Bn'^ genista) n. pr. stationis Israehta-

tione lob. XXX, 27, cf. Uuv iv nvivfiaTt Act. etRom. 1. c.
rum in deserto Arabico Num. XXXIII, 18. 19.
Hipk. ehullire fecit (ollam) lob. XLI, 20.

nni. m. ebullitio, tantnm in pl. Ez. XXIV, 5.

p^'^ in Kal inusit. Arab. oij, ferruminavil, re-

paravit fissuram consuit pannum.

Q^^ alligavit , ut currum equis. Micli. I, i3 :

ciendi vim habuisse videtur.

, Hebr. ligandi, vin-

Cb^^b naS^ISfl bi-1'l iunge currum eguis cf. 1CN no. 4. , Niph. Etcl. XII, 6 Keri : bah pn"^;'. ^b Ittt» iy
(Arab. j»j. IV. circumligavit filum digito in memoriani rei, I)S5:n Vulg. onlecjuam rumpaiur finiculus argenieus , et
ita Pesch. flagitante contextu. Si genuina esset illa scrip-
-t), *^ hniusmodi £lam ). tnra non possimus non verbo contrariam revinciendi
,

(entkelten) vim tribuere , coli. 2?:: lob. XI, 12.' Sed

Dnn m. 1 Reg. XIX, 4 (sed in Chethibh fem.) equidem nil dubito , quin reponenduin sit pn:"' rumpelur,
pl. t|i!3n-i ib. comm. 4. 5. lob. XXX, 4. Ps. CXX, 4 quod vocabulum est de rupiura fili proprium v. h. ,

j^. genista (spartium iunceum

rad. Admodum frigidum , quod in Chethibh est, 'r>~'r^
i. q. arab. iUj'. collect.
removeiur.
Linn.), frutex floribus albis in Arabiae deserto magna
Pu, vinclus est ( compedibns). Nah. III, 10.
cspia crescens , cnius umbra delectantur vialores ( 1 Reg.
1. c. cf. Virg. Ge. 2, 434), cuiusque. radices deserticolis nipnn pl. f. catenae Jes, XL, 19.
carbones praebent C^Hn"^ ''bna Ps. 1. c. cf. Burckbardt
p^inn id. Ez. VII, 23, pl. nipwi 1 Reg. VI, 21
itin. Syriae 791. Robinson Pal. i,336. Etiam virgis eius
Keri (Cheth, nip"n'n). Targ. et R. Safomo n5'iara5.
ignem nutrire solent , quorsum Celsius (Hierob. I, 24g)
aliiqae referunt verba lob. XXX, 4 , nbi de inGraa ple- j^nnn \. sno loco.
becula: carpuni salsvginem ad sepem , D53nb ^''nn'^ -^"i"!:;
et radicem genistarum ad calefaciendum (cf. ad Qttnb Jes.

XLVII, i4, ad XXIV, 7. 8). PieVique

remipsam lob. ^il I
rad. inusit. i. q. t3D*i, aram. ( syr. chald.

quidem Hnvib ducunt hac sententia a Dnb

et radiac , :
sam. zab. ) rr"1 , 2} iremuit, terriius esl. Inde
genisiarum est cibus eorum , eaque verba ad famis de-
scriptionem refernnt, qua urgente ab inusitatis qiioque nnn m. terror. (Chald. NnTl^n id. ). Semel Jegi-
cibis non abstineant homines ( cf iiemist. prius): sed . tur Hos. XIII, 1 : nnn D^^^ien is.l'3 olim lcguebaluruli
vereor ut istae radices ligueae ullo modo esculentae sint. Ephraim, terror erat , terrbre et meta percnssae sunt
Ceterum hic frutex (cuins cognata species , Genista reliqnae tribus. De auctoritate agilur ,
quam Ephraimi-
Ilispauica , floribus flavis , in hortis nostiis crescit ) a tae in reliquas tribus exercnerint.

ir
l-iittera C antiqnitns et ante invenfa signa diacritica, Sin , i^ Schin ) et Amharii ; Phoenices contra eadem
pariter atque s iu lingua hibernica ( v. sola solatium , sed fignra sine discrimine scribunt et B2'0 (tiEUJ) na (lb)
te lege sche is , si lege schi ea ) , tum simplex s tum et sic Chaldaei et Talmudistae , ubi sine punctis scribnnt,
sonnm densiorem, quem nos litteris sch , Angli litteris licet hi Sin littera raro utanfur et plernmque substi- ,

sh exprimunt discrimine designabat : postmodo

, nullo tuant , quod constanter faciunt .Syri, qui is littera prorsas
antem a Grammaticis ita distinctnm est , ut lenior sonus
carent, v. c. lailJ, i^to al. Aethiopes nnnc cerle Sdl
puncto in sinistro cornu, densior eodeni in dextro cornii
posito indicaretur duplicemque hanc litteram ex reliquis
,
litteram (j^) nbique s pronunciant.
Semitis habent Arabes (u"} lA), adeo Himjaritae (A De mutua rationc litterarum b et D in ipsa lingua
 R. nNTD, -1X^2, 1^'^, 1318 nMyj "ijniiD

p. g^i- Arabes pro to ex peculiari nto C8tr. nia Deut. XIV, 4. Jes. XLIII, 23 , c,
Hebraea iam vidimus
habent ^> (fere ut suff. via Deut. XXII, et in""ia Sam. XIV, 34 comm.
huius linguae proprietate plerumque
1 1

( v. infra) pecus ovilla caprina

ct nomen unitatis , cui
Wirtembergenses s germauicum ia multis vocibua fortiori
,

respondet collect. ]iitS pecus ovillum *l caprinum, q. v.

sibilo pronunciant , isi quasi ischt ) ,
ut NJto U.i , nnb
(Chald. Nn^^to id. sed perraro. Arab. "tiLi pecus una
^,
nent
^qis ^yi^fr^,
(j,,,' Veluti ibb
<=f-

^^
"1^-^' "?^'
coturnix ,
^^-'?

cf.
^'' rariusreti-
ad Tva, J^sia, sive ovis sive capra , «ive mas sive femeUa, pl. rsij,;^ et

T^J^) TliPi pl^» in nonnullis ntrumqueusn in

n''»»^ quonim priore utuntur citra denarium namerum,
est','^n\a Lij*- et' o^ nobilis fuit. Apud Aethiopes to 5L.ii,

posteriore nltra enm). Gen. XXX, 32 : periransibo hodie

litterae utplurimum respondet UJ Saut , v. QW, pnb, omnem gregem tuum (93^<ll~b3), remnvendo inde ^nVi^^b^D
pis. Bnsa ni?:i Nibai d^^aiaaa mn nia-bii N-ibai ipi singulal
In ipsa lingna Hebraea Sin litterae (praeter D) vicinae pecudes punciis maculisquc disiincias itemque nigras inler
sunt l) reliquae sibilantes, ut a) ttj, v. 1NTB et "iN^j , -ira oves, ncque non punctis maculisque disiinctas inter capras.
].*»a* frutex; b) S et ^siu, JBD Ex. XII, 5: d^iaaDri 773 dab n-^jry, njia-^a -idj d-^an nia
et nyia cf. niil? syr. T, ,

nnjjn dnjin ya^- Deut. XiV, 4: hoc est quod comedetis

1?^; P1S' pn^; PP-^' Pi^i- dMs> niai ^«aiaD -\'\t. Gen. XXII, 7. 8.
nb Lev. V, 7.
fere ut gr. vg , sus , vXi] silva,
2) passim spiritus ,
XXVli; 26. i^SamiXV, 3. XXII, 19. lud. VI, 4 (qui-
ivit,
cf. mia i- q- tril extendit; TjbD liS^U i- q. ?]i:f1
bus locis plerisque copulatnr cum liia , quod et ipsum
j-^^ — i-iN plexuit, texuit, et nonnunqnam in radicibiis est nomen unitatis cui respondet collect. Ipa).
, Plura-
formandiss^^ibilus stirpi bilitterae praemittitur , ut asifl i. lem non admittit cuius loco est }}<::; ( v. Ex. XXI, 3/ )
,

cct. cf. Lgb. p. 862. Sic Copu-

q. aaji altus fnit, NVa cf. frsa sed poet. nia collective poni potest Jes. VII, 25.
in Indogermanicis yQuqio scribo , ylv(fw
sculpo , iQiLa) latur cum adj. masc, ubi pecus mascula intelligitur (nio
sfrideo, tego aiiyio, fallo a(fuUio, atque in lingua Coplica -iDT Exod. XII, 5, arab. /3 aUi) Lev. XXII, 23. Jegr

^CUJUL et ty ^<M1 ( hebr. daa et dno ) claudere. LIII, 7. Ps- CXIX, 176, cnm fem. nbi femella Jer. ,

L, 17. Ez. XXXIV, 20. XLV, \5. Cf. Boch. Hieroz.

I, 48o. 81 Lips.
rad. inusit. unde derivandam' est rtto pro
n^l23 (

'"ijl^^ rad. inusit. cogn. verbis T^D (q. v. ) , tno

nNto) sUi pecus ovilla et caprina , nt nc os est pro r.tijq,

ferhidt , ejfcrhuii ,
fermeniavit cf. ,LS efferbuit , erupit,
a rad. nN3 spiravit. Quod enim c. suff. dicitur 'i''©, rVB,
io85 sqq. At quiJ de ulcere , demoibillis, it. efferbuit ira , impelnrn fecit
id ex "iNia, niNE ortum est , v. p.
Conj. III. V. X. id. Cf. "lyjj. (In linguis occideiitalibus
significet nN^ , id ignorari fassi sunt omnes, et propterea
Alii enira (Sim. Maurerus)
eiusdem stirpis est germ. suar ap. Ottfr. , anglosax. sur,
varias tentarunt coniecturas.
nostr. saucr). Inde
nia revocarunt ad bUi deformis , foedns fuit, et i^yXi,
"nSJ^SJ m. fermentumEx. XII, l5. 19. XIII, 7. Lev.
generis pecudes
unde (Cj.^ res exigua, vilioris
Deut. XVI, 4. LXX Lvfii^. (Chald. nNO id.).
, Xjl_j-io
II, 11.

pars viUs gregis , }i.f.Xi oves : alii ad ( Boch. ) ^^^ appeti-

riNlp V. rad. Nis:.
vit, cnpivit ,
quippe quod hirci libidinosi sint : de mea

coniectura tUi oves dictae sunt a L;i et L.iiUi quae vox TJD^ i. q. TjaD plexuit q. V. pag. gSS.
inservit ovibus increpandis ut progrediantur , unde ver-
,

"iDlDj tantnm in pl. ^''paia reticula, clathri, qui-

bum lh.\ji illam vocem protulit, oves increpavit, propulit. columnarum obducta erant Reg. VII, 17.
bus capitiila 1

Quemadmodum enim aliae bestiae appellantur a sono

qnem edunt (velut iN canis aureus al. ), ita non incredi- HDSto f. 1) reic lob. XVIII, 8. — 2) opus reti-
cuZa/um'^ Gitterwerk), sive ferreum sive aeneum a) in
bile est, alias vulgari linguae usa nomen obtinuisse ab eo
(

capitulis columnarum
1 Reg. VII, 18. 20. 42. 2 Reg.
8ono, quo invocantur et quasi compullanlur et appellantur
(von dem was ihnen zugeriifea wird, womit sie augerufen
XXV, 17. Jer. LII, 22. 23, pl. 1 Reg. VII, 4i. 42.
2 Par. IV, 12. i3. b) ante fenestras valvasve (vor dem
werden ) ut apud nos eyui a pueris Hotio Iloil nuncu-
, ,

Radici autem Fenster oder Balcon). 2 Reg. I, 2.

pantur a voce qna aurigae eos increpaut.
,

nsia si modo unquam usitata erat, eandem vim tribue-

, NlDSffi sambuca, v. ND2D.
rim atque arab. L.C:L^ sono scha (nostr. sch) propulit
^JDiYffl m. rami perplexi 2 Sara. XVIII, 9.
gregem ( nostr. schenchen quod recte revocaut ad inter- ,

iectioncm : icA .'

schl).
 R. D2\D, ?:'o, in-q 1319 D-\D — -)3\D

D3^ raJ. inusit. Arab. ^ frigidus fuit. Simo- snperbus

faclus
et a Deo alienu». Prov. X^XX, 9: ne
Deum ahnegem. IIos. XIII, 6. En originem
satur
huius
nis ei suavcolendi vim tribuit coll. Dirg. Indo
glossac apud Arabes: ^.io supeibus Kam.
D30 Nnm. XXXir, 3 (sam. -i-:a;a) et nfli-fl fuit

ib. 38 n. pr. oppidi cuto agro vinoarnm fcraci , ijuod Pi. saiiavit Ez. VII, 19, sq. dupl. acc. pers. et rei
Moabilarnm prius fuerat dein Amoiitarnm, post Ru-
,
Ps. XC, i4.
benitarum Num. 1. c. Jos. XIII, ig, denique rursus Hiph, salinvit sq. acc. pers. Ps. CVII, 9. Jes.LVIII,
Moabitis ccsscrat Jcs. XVl,8.
32. g. Jer. XLVIII , XXXVIII, 27
II. lob. sq. , dupl. acc. pers. et rei Ps.
Inter Ilesbonem et Sabania vix quingenti passus erant CXXXII, i5. CXLVII, i4, sq. •}» rci Ez. XXXII, 4.
teste llicronymo ad Jes. 1. c. lob. IX, 18. Ps. LXXXI,
17, sq. arci CIII, 5. Thren.
III, i5. Semel sq. pers. et aco. rei Ps. CXLV, 16: !:

'Jii;'! 'n-bab yzXJJ satians omne vivum benejiciis pr. ad

2^n'C3 et ^^yl!) Deut. XIV, 29. XXVI, 12. Jes. satietalem praebens b, omuibus vivi». Metaph. Ps.
XCI, 16.
IX, 19 1) satiatus est , satur facius esi. (Cliald. syr.
y-Um. saiieias Eccl. V, ii, ahundaniia cibi
sam. zab. 532, ^oa) id. Arab. «^ id. sq. acc. et ..^
frumenti Gen. XLI, 29 sqq. Pror. III, 10. Opp. 3sl
rei. Origo est in abundantlo et redundanclo cf. Prov. fames caritas annonae.
,

XXV, 16, vic. est yciD. Sunt qui redeant ad bilitt. »3 7j'0 m. adj. saiur saiiatus 1 Sam. II, 5. ,

intumuit, ebullivit). Proprie dicitur de eo , qui cibo, Prov. XXVII, 7: ni;3b luc:, cf. icc:no. 2. Metaph,
rarins (ut m-i ) de eo qui potu satiatur. Am. IV, 8. a) in bonam partem abundans aliqua re v. c. ^i:iT ysis:

Jerem. XLVI 10 gJadius nr^''^ Tir^i^f^ tirab, inde

, :
abnndans gratia (divina) Deut. XXIII, 23. b) in malani
de terra, qnae pluvia irrigata est Ps. CIV, 16. Prov. partem saiur aerumnis i. e. iis abundans lob. XIV, 1.
XXX, 16. —
Ponitnr absol. Ps. XXXVII, 19. Hos.
:

X, i5. Inde accedente fastidii nolione D''^"' S3ip satnr

IV, 10, inde S3':;i bsN comedere et satiari i. e. edere ad vitae Gen. XXXV, 29. lob. XLII, 17, et 'simpi. 53»
Deut.Vl, i'i'. VIII, 10. 12. XIV, 29. XXVI,
satietatera Gen. XXV, 8.
12. Ruth II, i4. Joel II, 26. Ps. XXII, 27, et sic
SSbi p3> Jes. LXVI, 11 (l"3Xl nN-i ib. LIII, 11); it. y3u m.
1) saiietas, S^iab usque ad satietatcm Lev.
y3b Nb insatiabilem esse Jes. IX, ig. Ez. XVI, 28.29. XXVI, inde 53iab bs.v E"x.'XVJ, 3. Lev. XXV, 19,
5 ,

Prov. XXVII, 20. Tribuitur ventri Prov. XVIIl, 20, plenius S-taz y^iab irx Prov. XIII, 25. 2) abundan- —
animae (tE3, ubi vide no. 2) Eccl. VI, 3, et metaph. iia Ps. Xvi, 11 nin":ia 53ia. :'

ocnlo, qui videndo satiatur i. e. delectatur Prov. XXVII, nyniD f. Ez. XVI, 49 et
20. Eccl. I, 8. IV, 8, cf. Jes. LIII, 11. Ps. XVII, i5:
^n:iS:n !^rr'i;t< salior delector aspeciu iuo, it. gladio Jer. ny^O f. satieias Jes. LVI, II. iny3irr r^N Jes.
XLVI,' 10 (v. supra). —
Constr. sq. acc. rei velut ,
XXIII ,'i8' Ez. XXXIX, 19.
' " '"
onb S3i2 Ex. XVI, 12. Prov. XII, 11. XX, i3. lob.
XXVIlI i4, sq. 112 Ps. CIV, i3. Prov. XIV, i4.
XVIII, 20. lob. XIX, 22. XXXI, 3i. Eccl. VI, 3, sq. n^^ speciavit , sq. 3 inspcxii, Neh. II, l3 :

3 Ps. LXV, 5. LXXXVIII, 4. Thren. III, 3o , sq. b tinins ^nN" inspiciebam murum. Vulg. considerabam
"I3ia
c. inf. Eccl. I, 8. Metaph. dicunt: satiari (et: non satiarij murum. lla (Saia) habent codd. Ross. 29, editt. 29,
pecnnia Eccl. V, 9 scortatione Ez. XVI, 28. 29
,
igno- , Aben Esra et Kimcliins ap. Norzium alii quidem libri ,

mioia Thren. III, 3o. Ilab. II, 16 (cf. saturari conv:- mss. et editi i3iL", quod expressit etiam Alex. quod-
ciis vit. Tim. II, 908 ) , contemtu Ps. CXXIII, 3 cala- , que explicant perjrcgi murum i. e. transii per vjam muri
:

mitate Ps. LXXXVIII, 4, panpertate Prov. XXVIII, fragminibus obstructam. Sed illnd unum genuinnm est.
19. Ibid. I , 3l : >"Z'Z'' Dr:"nj:?';?3 saliahuniur consiliis — Apnd Chaldaeos et Sjtos rad. "132 valde usitata est,
suis i. e. plenam consiliornm suorum mercedem conse- eiusquc significationes hoc modo dispescendae suut
qnentnr. XVIII, 20. a) secuii , fidit , unde 1310 venam secjit. b) speciavii,
2) Passim accedit notio fasiidii et iaedii. (Arab. inspejcit (v. hebr. I3ia quod a dividendo et discer-
) ,

nendo proCciscitur Inde c) e.Tspectavit , prae-

, v. yz,
«Ai. taedinm cepitrei, tj..i fastidium). Prov. XXV, slolaius esi , (Dan. VII, 25, v. pag. 9^6 ).
it. speravii.
Vide Buxt. no. II. Sjt. Pe. Pa. Aph. v. Schaaf. ,
16 'in5*j;!l1 ^iSS"i;n-(S ne fastidium ie capiot eius (mel-
:
d) iudicavil, eocisiimavii , v. Buxt. no. III, Syr. Pe. Aph.
lis idque evomas,
) Melaph. ib. 17 : rarius visas amicum it. e) iniellexii Buxt. no. IV. Arab. **» est: explo-
,
iuum 'TNrisi ^"Sb"'-]!: ne faslidiat et odio habeai ie. Jes.
I, 11 iaedetme holocnusiorum. lob. VII, 4. dia-» i^sb ravit vnlnus, specillum vulnerariam qaod ipsnm
— et
:
.U*., ;
eatnr vitae i Par. XXIII, 1. 2 Par. XXIV, iST
Alibi a saiieiaie et abundantia prolicisci dicitur animus a specieudo et inspiciendo cst. Sed annunciandi , evan-
Gggg gggg
 R. M3\3, nj-o, nsa, ii^ 1320 int: — ^")'a

gclizandi sigaiGcatio quam habet r^» , est a cognato praestiius est Prov. XVIII, 10, c) arduus iatellectu fuit

-|'I33.
Ps. CXXXIX, 6.
Pi. altum , excelsum fecit aliqnem , ubique metaph.
Pi. i) exspeclavit , sq. i:^ donec Ruth I, i3. — a) potenlem reJdidit Jes. IX, 10. b) lutum praestitit
2) speravit, sq. geiundio Esth. IX, i. bN n3b spera-
i"'
Ps. XX, 2. LXIX, 3o. XCI, i4, sq. ';?3 ab hoste (cf.
vit Deuin
r anf Gott hoffen) Ps. CIV, 27. 'CXLV, i5, no. 3, a) Ps. LIX, 2. CVII, 4i. (Chald. 3ab sub-
V2
'^ 'b speravit Dei anxilium Ps. CXIX, 166, et
r;'iT3'i
'^nax bs ninb^ tJb non ex-
levavit, tuitus est aliquem). — Tu. pass. Pi. litt. b.
sfc jes. XXXVIII, 18: Prov. XXIX, 25.
spcctanljidcm tuain i. e. auxiliuiii promissum. Sed Pesch. Hiph, excelsum egit s. se praestitit lob. XXXVI, 22.
eodem verbo nsa : 5*A*QilJ^ . 0}.liinJ P non annunciant 315tp (elatus) n. pr. virorum i) i Par. II, 21. 22.
i. e. piaedicant veritatem tuam , cni interpretationi favet
2) 1 Reg.XVI, 34 Cheth. , pro quo in Keii ^^>b-
et parallelismus et Comm.
19: '^nON bit S''""!'!"'. Ceterum
31I013 m.m. 1) altitudo, velut
suC.
flebraei hoc contextu habent -\\S2 v. Jes. LX, 6. c. ''rab'2

CXIX,
moeuium Jes. XXV,
2) locus edilus refugium et
12. —
^iab m. exspectatio ,
iiG.
"13'J3 c. suff.
CXLVI, 5. " _
spes Ps. securitatem praebens , inde refugium Jes. XXXIII, 16,
saepe de Deo Ps. XLVI, 8: sjpy •'iirN n:b 3abi3. 12.
Ps. IX, 10. XVIII, 3. XLVIII, 4.'LIX;'io.' 18. LXII,
wSj'i43 i^i ^^ inusit. (pro quo utuulur forma flib) 3. 7. XCIV, 22. CXLIV, 2. 3) Cnm art. n. pr. loci —
( editi) in Moabitide Jer. XLVIII, 1 , cum verbo fem.
magnus factus est , crevit. (Chald. N3p , M3p multus fuit,
multiplicatus est , •':ip multitudo , N'50, ^aO multus, adv.
33^ rad. spnria , v. ad ivb no, II.
multum. Syr.' K^^ id. crevit, auctus est. Aph. magni-
ficavit Luc. I, 58 , mnltiplicavit , «-*<^ multus , adv.
I l3"£r i- 9- ^^'^ crevit , de plantis lob. VIII, 11.
multnm , UvjjQa) multitudo. Sam. et zab. id. Rarius
Ps. XCII, i3, de fortuna alic. lob. VIII, 7.
est chald. SJO auctus est. Aph. auxit , Ny."0 multitudo.
Hiph. auxil. Ps. LXXII, 12: b^n wbfl augent sibi
Cognatum videtor rtN3 altus fuit, praemisso sibilo , v. ad
Tohur, crescunt robore.
b p. i3i8 ).

Hiph. i) magnum (mnltnm) fecit populum , sq. b

lob. XII, a3. — 2) magnificavit f laudilxus extulit ib.
'^'^VJ in Kal innsit. Arab. Jw duas significatio-
XXXVI, 24.
nes habet non facile inter se conciliandas quarum vesti- ,
NyiD
fut. Naja^ chald. crevit, auctus est Esr. IV, gia etiam in Hebraismo snpersunt 1) rectus fuit, it. :

22. Salutandi formnla est : Nab^ ^'lOaVu; salus veslra

crescat. Dan. III, 3l. VI, a6. jii Targg." libique NJp.
aequalis fuit , in formula xot J,.m^ Jsm patri sno aequalis

N"'^'^ adj. magnus, de Deo lob. XXXVI, 26, fnit. II. direxit. VIII. rectns, directus fuit, Cslju.
nb {«'sb qui magnis viribus est XXXVII, 23. rectum , verum , in agendo et in loquendo. — 2) oh-
JCiaiD chald. I) adj. 1) magnus, Dan.II,3l. IV, 7.
struxit , occlusit ostinm , viam , cf. mo (
quod a ligando
«"ab nj'5'; II, 6. — a) mulius Dan. IV, 9. 18. Plur. f. dnctnm videtur, v. Tiia s\Xi) , VII. pass. , inde j^«, et
^tj^aia multae Dan. II, 48. Esr. V, 1 1

11) adv. mullum, valde Dan. II, 12. V, 9. VI, i5. iX>M res inter duas intercedens et prohibens transitum,
24. VII, 28.
spec. mons, pl. i^jsM vallis saxa petrasque continens

2!MZ!} altus fuit, rad. (praeter Dent. II, 36) in qua pluviae aqua stagnans remanet. Priori apud —
apud solos poetas usitata. ( In reliqnis lingnis cognatis Hebraeos cognata erat significatio aer/ui et plani (cf. -la;''
non reperitur v. tamen Pi. no. b. Cogn. videtnr 333 no. 1. 2), unde Pi. complanavit ad posleriorem refe- :
,

praeinisso sibilo). De urbe alta et inaccessa Deut. 1. c. rendum est n. pr. C^ib q. v.
— 2) exaltatus est ascendit. lob. V, 1 1 ,lugentes :|3JTB :
Pi. occavit agTuva ,
pr. complanavit (cf. arab. ^jiJL.

y^_\ ascendunt ad salutem. la locis enim altis tuti sumus aequavit , complanavit terram , i_i»LM,/8 terra complanala,
a periculis , v. 3ab73.
iiHJU»..o occa ; it. ^Jd*>o occa , a oilj levigavit) Jes.
Niph. altus fuit, de nrbe muro Jes. XXVI, 5. ,

XXX, i3. Prov. XVIII, II. Transl. a) excehus, sub- XXVIII, 24 (ubi antequam
agifur de occatione, quae fit
limis fuil, de Deo Jes. II, 11. 17, XXXIII, 5. Ps. seritur cf. Plin. 18, aos. ig). lob. XXXIX, 10, Hos.
CXLVIII , i3. b) in alto Uico constitntus . iiide tutui, X, 11. Symoi. ap. lob. huuXiati. Hieronymus de gle-
 R. "Tia, m't3 1321 n^it — ^ro

barum fractione accipit , sivo rastro fiat sive sarculo, ferae Gen. II, 20. III, i4 (v. r;»n), rt"!i'n n^snz id.

sed ex lob. 1. c. apparet, iTii iumentorum ope fieri. 1 Sam. XVII, 4'i , iTjtort n^lb^N cervae ruris Cant. Jl', 7.
Complectitur igitur et agros '( Gpu. XXXVll, 7. Ruth
C^IlJ tantum in n. pr. Bnt'm p^V, quae erat
, 11, 2. 3. Mich.lII, la. Jer. XXVI, 18) et pascua ( Gen.
Sodomae et Gomorrliae urbium
planitics qua demersa ,
XXXI, 4. Ex. IX, 3), ne montana qnidcm loca exci-
mare mortuum ortum est Gen. XIV, 3. 8. lo, sive haec piuntur neve quae arboribus consita sunt (lud. IX, 3a
autiquitus universum niaris mortni occupabat, spalium cf. 3G. 1 Sam. XIV, aS. 2 Sam. 1, 21): contra opponi-
quod fere soadcnt verba nbJ:n d'' Nlti (Comm. 3), s-.ve tur locis muro utcunqne obseptis ( horlis quoque et
iam ante Sodomam subniersam in illa regione lacus licet , vineis, v. infra), quo factum est nt domus rnsticorum ,

minor, existebat, quae Robinsonis ^I'alaest. 111, 162 sqq.) muris non cinctae ex lege agro ( ynt<n n^ia) accenscren-
et aliorum opinio est. Velt. intpp. in etymo exprimendo tur (Lev. XXV, 3i). n^ii» b"» Vir agrestis , rusticus
ntcunque periclitati sunt ( Aqu. xodug t('iv nigtnediywv. i. e. in rure non in tentoriis vivens dc Esavo venatore
, ,

Onk. N^;;bn nii:"a. Saad. J_»sjil _^, ex scripturaD-Tij, Gen. XXV, 27 opp. D^iVnfc» airi'' Dn ui^N.
, uyQoT- LXX
Sj-mm. Tbeod. xotlug tojv tt).auv, quasi legerint D^TU/n zof, quod ad mores quoque spectat. Spec. est i) ager,
pro ^''lUJNfT) vel meram coniecluram secoti sunt (LXX qui aratur et frugibus conserilur ( Gen. XLVII, a4. Lev.
q^txQttyi 7) uivxri) : ego non dubito qnin D''':iffi idem sitquod XIX, 19), isque tamen apertus non muro aut maccria ,

cinctns , ut vineae cingi solent (Jes. V, 5. Num. XXII,

Ju», Ju» pl. S^A*M terra depressa (Wady) saxis petris- 24), propterea distinctus a vineis ( Ex. XXII, 5. Lev.
XXV, 3. 4. Num. XVI, i4. XX, 17): saepe pro np:n
que impleta ,
quae transitum difGcilem reddunt, nt 's
nTb (ein Stiick Acker oder Saatfeld Gen. XXXIII, 19'.
W^Vli^n sit planilies secia alveis lapidosis gall. plaine etitre- Ruth II, 3. IV, 3) Gen. XXIIl, i3. 17. XLIX, 3o.
coupee par des It^adys pierreux cf, Gen. XIV, 10.
32. Lev. XXVII, 19 sqq. Rnth IV, 5. Jer. XXXII, 9.
25. Prov. XXVII, 26. XXXI, 16. Jes. V, 8. De —
oleribus agrestibus x«t' iio/tiV dicilur Ex. XXII, 5: si
p',^771 rad. innsit. Arab. !A*« est: manum exten- inccndium orilur ct prehendlt spinas et comeduniur accrvi
frugum aut segetes (n>3pn) nibn ^N aut ager i. e. olera
dit (cf. !Trrt, ITf), tetendit versus rem, passibus amplis agrestia opp. Lortensibus. Saad.
,
fX^^\ ,3 Lo -iL*» »}

liberisqne incessit. IV. libere dimisit, oLw, i^^jAa», (_5i-\*« aut reliquum quod in agro est. Similiter Y^ti de reptilibus
ierrae, cf. I''"!^
no. 5.
camelus libere dimissns, amplis passibus incedens unde ,
2) .Ager urbis est ierrilorium eius. Gen. XLI, 48 :

colligas primariam vim radicis positam esse in spatio

,
n"'nia''a5 nui». n'»n Ttrii. Neh. XII, 29. pi^ iiii} agri
ampio, cxtenso , libero ( cf. an")). Inde
Tanitici Ps. LXXVIII, 12.43. Semel ni':;- opponitur
urbi regiae et de reliqno regni territorio dicitur '''^S ,
riTtfl cstr. fnb c. auff. "'nij , Tiia, ^rtTa pl. absol.
(LandslSdte) oppida provinciarum 1 Sam. XXVll,
niTb Ex.'vilJ, 9, cstr. ^-ib Ruth I,'i. 2 etninip Neh.
miEn
5 hinc adeo de territorio s. imperio regis
: et meton. de ,
Xll 29, c. suff. Dn-n^nb', DniTi? m. (fem. Misn.
,
civibus (nostr. das Land). Eccl. V. 8: naj: n^ibb ?jba
Kelaim a, 3 ) campus, rus , ita dictum utpote amplum,
reoc qui a civibus snis colitur ( der vom Lande verehrt
liberum. Alii verbo plani, complanandi vim tribunnt,
wird). Sic etiam dicitnr
coll. TTij. ( In linguis cognatis non reperitur, praeter
Fanicam in qna habes d. pr. promontorii Hyssadium
,
3) j4ger populi de terra s. territorio eins. m\3
i. e. riTvS TNT caput ruris et coraplura nomina planta-
,
«pbayn Gen. XIV, 7. XXXII, 4, DTiirbD Tt-};:: 1 Sam;
rnm agrestium quibus ,
mb
additur, quo distinguantur VI, 1". XXVIl, 7. 1», SNia mb terra Moabitica Gen.

a speciebus hortensibus velut at9^t).iaudi !tiiij '"b''nu;

,
XXXVI, 35. Num. XXl| 20. Rulh I, 6. IV, 3, pl.

hieracium minus , d-OQnud audi !niD nsita pr. folium aNiy ^'^TB ib. 1, Spec. ponitur de regione
1.2. 22. II, 6.

agreste i. e. untov , qvXXiaadt m\a iNbs miracula ruris campestri (opp. montanae) in D^IN mip Hos. XII, i3
i. e. vnoxiaxtg cf. hebr. (Tlb 'JEJ vitis agrestis 2 Reg. IV,
pro D^N 'i'1S de parte Aramacae plana et campestri i. e.
3g. Opp. ;?313 V. 8. hac voce). Persaepe ita ut opponatur Mesopotamia, opp. Syriae proprie dictae iit montanae.
oppidis, vicis castris &en. XXIV, 63. 65. XXIX, 2. Denique est
XXXI,
,

4. XXXIV, 7. XXXVII, i5. 1 Sam. XX, 5. 11. 4) terra coniinfns , opp. mari Ez. XXVI, 6. 8. —
rn'L"2Gen. IV, 8 et tri-rn ":v; -» in rurc (auf freiem Vide etiam quae de huius vocabuli nsu disputavit Credner
lelde) Num. XIX, 16.' 2 Sam. XI, 11 ct post verba ad Jotil I, 10.
motus (ins freie Feld ) Lev. XIV, 7. XVII, 5. Ezech.
XXXI!, 4. Inde rin-sn aios herba campi Gen. II, 5. ^ iTD i.q. nTb rus campus ager sed non nisi
, , ,

111,18. mrrt n-b 'ib." 1I,'5 pT' Nnm. XXII, , mbn poet. Ps'. XCVI, '12. Jer. IV, 17. XVIII, i4, ^Ta r:
4, 'nyi: Ps."CIli, i5, mirri Vi;"Ex''lX, 25. Lev. Ps. L, 11. LXXX, i4, "Tb in^n Ps. CIV, 11. 'Jes.

XXVI, 4, irjb ^E3 (vitis campestris v. supra usum LVI, 9, '•:: mana Ps. VIIl",'8. jVel II, 22 , 'u nin?:n
Poenorum) 2 Reg. IV, 39; filiBri n'n bestiae agrestes. Deut. XXXII, i3":"Thren. IV, 9, 'o ''abn H05. X, 4!

(^ggg gggg 2
 R. ni'^ — :2Tffl 1322 mito — D^Du:

XII 12. '^ — terminatio est Arabibus familiarior, quae MNfcJ- Semel legitur Gen. XXIV, 63 : egressus est

respondet hebraeae !i— , veluti njab. ^A*i, nrN ^^jl Isaac i^ij' n^csb nn-Jia 'mhb. E vett. a) plerique nw
dictum putant pro n^ia, quod ad piam meditaiionem et
cf. Lgb. p. i58, eoruDi autem opinio qui ^TJi pluraliter ,
oraiionem referunt , v. no. 2, b. Vulg. ad meditandum in
accipiebant pro D''"^ (Simon. in lex. , Vaterus ad Dent.
1. c.) abnnde refellilur uno
loco Ps. XCVI, 12: tr?/. agro, LXX
uSo)iia/j;aui , qno Aiex. ntitur de pia
meditalione Ps. LXXVI, 3. 6. 12. CXVIII, i5. 33. 27,
i3 -i'i;N-i3i nb.
etlaudeDeiTliren.il, 19 (pro]3'n). Onk. nxri^b ad
m^'*? ordo, series f v, rad. TlO.
orandum, et ita Sam. ^Nb^^b, Saad. .liAiJ, Luth.
niD pecus , V. rad. !iNb. (Judaeos secutus): um zu bcicn. Etiam qui loquendi vim
exprimunt , h. 1. ad soUloquium el oraiionem eam referre
videntur. Ifa certe Kimchius , qui verbo loquendi vim
^)T(23 rad. in verbo inusit. Se(J longe usilatissi-
tribuit, h. 1. nbsnn 1151. Probabillter etiam Aqu.
mum est aram. (chald. syr. sam. zab.) ^np jovcD ofiiXridut , Symm. X«A>;(7ni, cui in ed. Francof. hoc scho-
,

lion adiectum est: f^'/]A.5^6 xutu /j.6vug, ToTg Idtoig XoytOfioTg

testatus est, ])aiiB testis, ]2o?aiiXi teslimonium v. Castell. evnfiiXiiaat' ov nQogxitrui Ttvi. iixoTCog. inet ji(»;c5f uvSqw-
niov )] TOiuvTij b/itt}.iu yivtTui, uXX' i,TOt uQog &iov , rj
ScbaaCum al. Arab. O^^it praescns adfuit rei , inde anoif Ttvog nQug cuvxov. — Pauci b) ad deambulandum

teslis ocnlatus fuit, testimonium perhibuit, Conj. III. Ita Pesch. Q3^0lia!\ , AbenEsra: ^•'n^-On T>5 rlDbb.
Posterius Schult. ad Prov. VI, 22 vindicatum ivit coll.
coram spectavit. IV. X. testem advocavit, A^L^ et <A^4.i
arab. -X^ i^fluxit aqua 2) peregrinatus est religlonis caus-

testis, martjrr, HJiL^^ testimonium. sa. Sed parum feliciler : neque magis colloquendi vis (cum
pastoribus) linguae usu probari potest mediialio autem, :

TrilD iestU, semel legitur (parall. T?) lob. XVI, ig, etiamsi ( cum Tuchio ) ad rem pastoriciam eam referas
c. «nff. •>"i5.v*' (liti male nonuuUiinnb), ad analogiamforma- ne mediocriter quidem apta est ad illius loci contextum et
(jOi^,non formae hebraeae bup indolem. Accedit forma i:; alibi nnsquam obvia. Itaque
rum j^.?L.^;, c. suff. 'rap.
vix dubito quin scriptura laboret et legendum sit ani^b
tTTi!2 ad circumvagandum vel discurrendum in agro, nimi-
NnnnJJ f. lestimonium, vocabulnm Aramaeum in
rum ut hisiraret greges pastoresque. Haec enim est vis
staluempbat. qao utitur Laban Aramaeus pro hebraeo
,
locutionis yiS^
J:i\D obivit terram Instrandi causa 2 Sam.
ns testimonium. Gen. XXXI, 4/. Cf. NnnnO Exod.
XXIV, 8''fob. I, 7, adde -^-iNrj-bsa urjiuj Zach.
2.
XX, 6 Targ. Ouk. et syr. ]ZojoiiD Mt. X, i8. XXIV, IV, 10. 2 Par. XVI, g. Jcr. V, 1. Vide etiam Comm.
i4 et saepe. 65: !T3'>a2 rj-^'^ ^.n'^ '^'^.W
"'^^ ^^^^ et Tet littera-
rum figuras sibi similes esse in antiqua scriptura Semitica
^''y-ina lunula rad. "1^0. neminem fugit. Credibile antem, iam S}'rum interpretem
hanc sive scripturam sive coniecturam secutnm esse.
^r^ canum esse .
[Sam. Liee niiO revocat ad arab. „L.i; med. Je diligens :

fuit in re perageuda. Sed addere debebat vir doctus eam

I. 3^123 receRerc i. q. aiD no. I. Niph, 2 Sam. I, 22 rad. pr. esse : cauium esse, cavere nnde ^L.ii cautus,
(licet plures codd. ibi habeant). Inde vb v. p. g^o.
diligens , ut nemo non intelligeret , incplam esse senten-
II, "123 '• 1- ^''O no. II. sepire. Hitzigius confert tiam : egressus est ui cauie ogeret in agro^.

etiam _Li coronatus est. II. coronavit, sed hoc persicnm

ductum [n Kal inusit. dcclinare, defleciere ad aliquid

esse videtnr, a ^Li liara. U"123 i- I- •^^"i)
max. in malam partem. Part. 5T3 •'i:"i) declinanies ad
Pilp. J"ij;b sepsit (vineam). Jes. XVII, il: DV3
plantaveras eam sepiebas eara,
mendacium. Ps. XL, 5. Aliis vocallbns {^^yi) possit ad
'Jtolian ?I^'^? 7"" '^''^ ,

sepe eam cingebas. Bottch. specc. p. i84: contcxehns

ipsum riLZ'ii reforri.
palmltes iu umbracnlum, quod minus aptum. Kimchi et ^''UiD m. pl. dcclinaiioncs a recto et honesto de- ,

Aben Esia: 'bTSr, crescere facis , quasi 5b.1VI3 sit a ava peccnta llos. V, 2, etiam D^iwB Ps. Cl, 3.
licia ,
idque pro Nji» , nyia sed illud longe certius est.
:
Nomen est formae ni» a n^b Np a Nip, bn, b""!! a bm. ,

Sed possit etiam ad ncb referri, a sing. M^b, ut rt^p ,

nViD v. i^"b calce obdncere. nsn, pl. D-ibs.
 R. -riia, UVQ 1323 "Ilffl — CVG

:|'iW sepire, obscpire, (Arab. uiL-i nieJ. Vav , spi-

UJ Ji^^ *
Itt^^!? raiius est arab. ^'l^ meJ. Je gfa-
c - B- « - tuit , constituil prctium , unde etiam sam, aestimavif,
nis sepsit, tii^.i., iii^^ Aeth, IJJ^l I *pina. spina.
Cogn. DCN, Cb'', Usus eius latissime patet. Est igitur
ViJe verba affiniajrb^ 110 no. II, ?j~o et ?J2b neque ,

\) aliquid ponere, coUocare idque ita ut stet, slaluerc,

non ?ja'ij et ?J3D qnae orta videnlur ex '^ri" , modia
,
gr. 7aT)j/((, noslr. stellen (aufsteilen, hinstellen). Refei-
radicali indurata. Congruunt etiara sanscr. sukhd , pers.
ALi frons ramus). Metapli. lob. 1, lo: iii-a nsia
,
tur tum ad homines 2 Reg. X , 24 : Jehu Y^n^ ib C'b

jcpis circa cum eum

Sed eadem Jocntio ctiara
h. e. tueris.
bw C;!';'.!" collocavit sibi in platea octoginta viros. Exod,
XXXlil,'22, 1 Sam. VIII, 11, v, c. milites in statione
in nialam partem usurpatur pro : viam pracclusit alicui.
2 Sam. VIII, i4, vel in insidiis Jos.
6. VIII, 2. 12.
Hos. II, 8- a"<"l'D2 rj3"1T-nN rjb ^T.^_ eccc praccludam
lud, XX, 36 (inde ctiam ponere pedes in cervicibus
viajn luam spinis [ci. ]ol). III, 23 supra v. "i"ia ).
alic- Jos. X, 24); tum ad res easque , varii generis
Pi7. ^rVi; /iZforiV, icxuit. lob. X, II : cT^^i n^y^yr si modo stent vel stare videantur v. c. , idclum Deut.
^lS^in ossihus ct nervis ntc conlc.Tnisti, cf. Ps. CXXXIX, XXVII, i5, cippum Gcn. XXVail, 22. 1 Sam. VII,
l3.' Targ. utroquc loco : ':n''n\z;N V'ulg. compcgisti, 12, mensam Exod. XXVT, 35, altarc ib. XL, 26. 29,

'^rO m. lud. IX, 49, et nSVa f. V. 48 ramus. arcam XL, 3, solium Jerem. XLIII, 10. XLIX, 38,
ianuam (elne Thiir einsetzen ) Gcn. VI, 16 cf. lob.
(Chald. ^iD et ?jiia lud. 1. e. 2 Sam. XV'I1I, 9. Ez.
XXXV'III, so, tentorium Ps. XIX, 5, it. statnere asse-
XXXI, 3 Targ sjt. laaiu id.}. res sanctuarii ,
quippe qui basibus fulti erecti starent Ex.
IDIO pio ]i2ib ramosus , frondosus) Jos. XV, 48 XL, 18, statuere atrlum ,
quod fiebat statuendis colum-
(
nis, ex quibus aulaea suspenderentur Ex, XL, 8, sta-
Keri , et «13111) 1. c. Chethibh et duobus rellqnis locis tuere aulaeum i, e. suspendere aulaeum ex columnis (den
n, '
pr. dnorum oppidornm ,
qnorum unum in caropeslri- Vorhang aufstellen fiir aufhangen) ibid. Comm. 5 (cf. :

bus Judae situm erat Jos. XV, 35. i Sam. XVII, l, ]n3 Comm. 8). Spec.
alterum in montanis Jos. XV, 48. Eusebius ^ox/co, :

a) disponere milites , insiruere aciem (Krieger stel-

y.ii)uai iiat dio uvwvtiov utio ^E'/.tv9(gon6Xi(og iig AlXluv
len , aufstellen). i Sam. XI, 11: di"?i nN biND C'b'T
iv Tip 5-' atifttto) f~ fifv thwTtQa Tj dt xacwTiQu ^orj/ii'i3-
•

d''!!;^"! tT.!Jl:b et disposuit Saulus mihtes (das Kriegsvolk)

/gi;ftUTi^ovaai , (fv}.iji;'Iovd(i. Adde quae ex Pauli Bernri-
in ircs iurmas. lob. I, 1 7 , et omisso acc. instruere SiCiem
densis vila Greg. V'll laudavit Reland. Palaest. 1018, et
Lightfooti Opp. II, aai (erat enim patria Antigoni
(sich stellen). 1 Reg. XX, 12; ct dixit scrvis suis : ^a-b
T'5'.l b^ ^^''b'! insiruite a.c\em , ei struxerunt eam conlra
Sochaei). Uterqne lociis aRobinsone detectusest et etiam-
iium appellatur Suwckc dimin. a ^5%,««^
urbem (stellt euch upd sie stellfen sich ). Ez. XXIII,
,
^jCj ».*v (q. e.
24 (cf. Hi. XXI, 21 ). Similiter i Sam. XV, 2 ib d'b :

cui respondet forma ^or,/(a3 (pl. niS^r.:3 a sing. i^a-^ri;

['nTa collocavit se ei in viam, opposuit se ei. Idem usus
Eusebii ac prior quidem Eleutheropolin inter etHieroso-
:

est in verbis JJ^n^ no, a et n^ib, Sjt. iJt^s^l ^oJiD

606), posterior in mon-
lj'ma (Robins. Palaest. II, 6o5. 1 , (

tanis oppidorum Jathir (hodie Atlir)

in vicinia Enab , instracfor acierum ).
(Anab) Estliemoa (Semiia); quae et ipsa apud Josuam
,
b) consiitucre {Tidhui) v. c. rcgem Deut. XVII,
ut vicina memorantur (v. Rob. 1. c. p, 422). i5, principem Hos. II 2 indices i Sam. VIII, i,
, ,

^riSVtU n. patron. 1 Par. II, 55, a nsito. dominum Gen. XLVII, 6, sq. dupl. acc. Gen, et i Sam.
], c, Ps, CV, 21 sq. acc. et , b Gen. XLV, 9. Ex. II,
njVUQ f. sepes e spinis coniexta. Prov. XV, 19 :
i4, sq. acc. et bi» praeposuit, praefecit aliquem alicni
pin niiri;': V, 5 ", in^rin "icrr ubi alii
et Jes. : codd. rei V. c. exercitui (Nas^ bJ» 2 Sam. XVTI, 25. Exod. )

et editt. insri^a Caph geminato v'. Kimchinm ( in lex.

, , I, II. V, i4. XV^HI,'2r. TSam. XVIII, 5. De iuani-
et comment. Norzium qui de Criticorum in hac
) et , matis est
scriptura dissensu agunt. Mibi utrumque fereudum vide-
c) ponerc planfam i, e. planiare, nt lat. pcnere arbo-
tnr (v. rad. Jjaic), sed prae&tat tamen sine Dag. scribere. rem , arab. ...^. Jes. XXVIII, 25. Ez, XVII, 4, 5
Ita etiam na!|On Mich. VII, 4.
et Jes, XLI, 19 (nisi h, 1. est parare , creare , nt uo, 6).
d) exstruere , erigerc mouumentnm sepnlcrale
, ut
Nah, I, i4, uidum in rupe Num. XXIV, 21, vallum
D* fa3 ^t D*"£J ' ^^^- absol. tJib cstr. firi) ger.
ad oppugnandam urbem Mich. IV, i4, Mctaph. statuere
a^liab , rarius D^^p XX, 4.
lob. Sam. XIV, 7 Keri
2 foedus i. q. n^-\3 D"pr; 2 Sam. XXIII, 5, sq. ?• Dicunt
(praeterea in Cod. Sam. Num. XI, 11. Deut, XII, 5,
e) !Tiin D".b poiiere statuere legem vofiov rt&ivat
XVII, i5, nbi Hebr, Orb), imp. if-a , ^ia^b, fuf. fiib^
,
(

apoc. Db'convers, ax^l semel Ex. IV", 11 ponere,

Ps. LXXVTII, LXXXI, 6. Gen. XLVII, 26
5. : D'b'i
, Drb"' :

|;"nb ^z'\-' r:ni«. Exod. XV, 25. Jos. XXIV, 25. i Sam."
statuere, collocare (setzen, stellen , legen). Syr. i<^iO XXX, 25. 'De statutis coeli lob. XXXVTII 33 , : CN
id. V. Castell, et Bernsteinii Lexid, p, 334 , aethiop. V"!Na i-iL*b': D"bn. Jer. XXXIII, 25. Ila etiam statueie
 R. mb 1324 ni-a

terminam Ps. CIV, g. Prov. VIII, 29, destinare locnm XIX, i3, lob. XXIX,
9, no ia"r XL, 4).
ncb ^SN Dvb
Ex. XXI, i3. 2 Sam. VII, 10. 73N bN lapidem imponeie ( in aedificio exstruendo)
lapidi

2) iiostr. seUcn ,
pr. aliquem ita poneie vel collo- Hagg. II, l5. —
Sq. 3 ponere , reponere in aliqua re
quocunque modo aiicubi
habitet vel {hineinlegen) immiltere'. Gen. XLIV, 1
, 12;''N 5)03 ^''ia
care , ut sedeat ,
:

exsistat, gr. jid^ivui ( licet Graeci boc verbo in pluribus innnaN 'B3 pone pecuniam cuiusque in ore sacci cius.
ctiam Iocutionibi:s utantur no. 1 memoratis). 2 Reg. X, XXX,'4i.XXXI, 34. XLIII, 22. L, 26. Exod. II, 3.
3: V5N N33 -^ finaiU'! et coUocaie eum in solio palris. Deut. X, 2. 5. XXVI, 2. loh. XIII, 27 -bs'1 nS3_ Dian :

ahs rr^a '5 Oria in carcere ponere aliquem 2 Par. XVIII, posuisli in cippo pedes meos; rarius imponere rei ( drauf-
26^' Gen. XL, i5. — Gen. II, 8: D-jS^j-nN Dia Db.;i Jegen) i. q. b? D^ia Ps. LXVI, ii. Sq. i;Qb ponere —
et eo posuit hominem ( versetzle dabin dcn Menschen pr. ante aliquem, ei proponere, velut cibum (vorsetzen, vor-
)

ibi sedcre e. babitare fecit. lob. XX, 4 :

i. D^N D^iO "'S^ legen) 1 Sam. IX, 24, 2 Reg. VI, 22 (dicnnt etiam
y^tH 'Vy ex quo homincs posiii sunt in ierra, terram habi- b Dnb Dva 2 Sam. XII, 20, e* absol. Dnb Dvi) apponere
Sq. 3 loci lob. V, 1 1 : Di~l73b tJ-^^^Z Dvbb coUocat cibum Gen. XLIII, 3i); it. legem Ex. XXI, 1. Dent.
tant'.
humiles in allo eos transfert in aitum (er versetzt die
,
IV, 44. —
Sq. acc. loci Gen. XXVIII, 11 accepii :

Niedrigen auf die llohe), et c. acc. Cant. VI, 12: inopi- lapidem VniCNia DiC'1 eumque posuit ad cnput suum, sup-
nato 3'^3 "'/3!? nias^iy '':n5:"b "XSi anima men iranstulit posuit capiti. 18. 1 Sam. XIX, i3. Spec. est —
me inier currus comitaliis ( v. ad D3>) principis , subito a) apponere, admovere, velut uiN DiiB ignem adrao-
translatam me sensi inter currns coraitatus regii , me in vere (Feuer anlegen) 1 Reg. XVIII, 23. 25, D^^IS OiU
horto ambulantem inopinato curribas comitum regis cir- admovere arietes (muro), sq. bs F.z IV, 2. XXI, 27,
cumdatam vidi. — Derebus: it. adniovere cultrum gutturi Prov. XXIII; 2, mensuram
a) sq. Vy poncre super aliqua re. Ex. XXIX, 6; aeidficio (das Maass anlegen) lob. XXXVIII, 5 Dia '"a
—
:

VONT 'ri* rB33J'i)ti n/^ii"). Alibi est affigcre, anneclere iTi^aTa. 3 T1 DriS manum admovere rei sensn hostili ,

super aliqua re.' Ex. XXVlII, 12: \n;iJ-nN nni']

D-^raNrj Ez'. ":5iXXIX,'2r cf. lob. XL, 32, sed Ps. LXXXIX,
TCNn nisnS bS el ajjige duas gemmas duobus humcris 26 iT' D'3 'POia admovco { ego Jova ) mari manum eius
:

(auf die Schnlterstiicke Ephodi. 26. ) XXXIX, 7. i. e. iussu meo manus s. potentia eius ad mare nsqne
XXXVII 38 : nbsn bTis b» inN n^bi ct affigc lami- pertinebit.
nam auream
,

super incnia caerulea, £x. XXXVIII, 27 : — b) appliccu-e vestem, ornatum, inducre vestcm, nostr.
TDI^ bS' i3"in U;'N W'0 aptate quisque gladium suum super ein Kleid, Schmuck anlegen, sq. hv (cf. bi» A, 1,/S).
fcmorc {stcciiet das Schwert jeder an seine Hiifte ).
Ruth III, 3 TJ-^by T^-TlibaiB naia indue vesles iuas, Ez.
:

b) sq. 2: inuniltcre, insci-ere in aliqnid (einstecken), XVI, l4: ryby Tiaia 1\:JN omalus meus quem tibi
^yf^.
velul nncum in XXXVII,
nasum Jes. 29. lob. XL, 26, indui, quo te ornavi. Gen. XLI, 42. Lev. VIII, 8.
annulum in nasum Gen. XXIV, ij. ( Syr. l*^ >cu» 1 Reg. XX, 3i. XXI, 27. Sic applicare fasciam Ezech.
XXX, zonam ad lumbos Jer. XIII, 1, Sq, 3 Gen.
21 ,

^jjio). D"'"^ taVJJ inserere vectes (in annulos) Nnm. IV, XXXVII, 34: rjnaa i?ia Dia;> Ezech. XXIV, 17 (de
'6. 8. 11. i4. calceo).

c) Ind. XV,
niajTr; 'y.^ 713 ^rjj* Tcb Dby.
4: c) 'e T^S Dlb ponere i. e. dare in manura alicnius,
.T"n3 et aptavii faces singulas inter hinas caudas vulpinas. v. c. poculum Jes. LI, 23. Contra iT"3 Dvia ponere in
d) Jundarc , condere ( fundamentum ponere , syr. mann sua i. e. in manum snmere (malleum), capere. lud.
IV, 2 1 riT^S napiJll HN Cianl et maUeum cepii in manum
orbem lerrarum lob. XXXIV, i3,
:

|Afl)|A* >Q£D) velut

,
suam. Reg. 1 , XX
6 : nnj5bi D^l^S wia' i. e. secum
metaph. populum Jes. XLIV, 7 ins divinum XLlf 4. , ,
auferent. ^233 iBS3 DviS vitam suam capere in mannm
Eo pertinet formula qua Deus dicitur fundare nomen , i. e. TittQttfiuXlitv i^Sam. XIX, 5. XXVIII, 21 (v. v\2).
^uum {\n'6 Dvb) aUcubi i. e. sedem in aliqno loco ponere Aliud vide mox litt. d.
Deut. Xll, 5. 21. XIV, 24. 1 Reg. IX, 3. XI, 36.
D^^ISi Diia verba alicni snggerere Ex. IV,
2 Reg. XXr, 4, i. q. iauj ira Deut. XII, 11. XXVI, 2.
d^l 's ''D3
i5. Nnm. XXlI, 38. XXIII,
ig. 5. 16. Deut. XXXI,
3) ponere res (rarius homines), ita nt
iaceant re- ,
2 Sam. XIV, 3. 19. , Jes.
SimilesLI 16. LIX, 21.
cnmbant (nostr. legcn). Gen. XXII, 9: b^ ins Dto»l locutiones sunt : ponere miracula in manu alic. i. e. ei
nsrjr; et posuit eum Isaacum super allare {legtc ihn auf miracula suggerere , miraculorum patiandorum potestatem
dVn Altar). XXIV,
2: ^zy, nnn ^n;; n;-D''U5 suppone
dare Ex. IV, 21 , et ponere aliquid in auribus alic. i. e.
femori meo. 9. XXVIII, 21. XXXI, 37.
:

manum tuam
XLVIII, 18 cet. —
Sq. bl' pers. imponere alicui ( por-
ei recitare Ex. XVII, i4.

tandum) Gen. XXI, i4. XXII, 6. Ex. III, 22, sq. b? e) irr.ponerc alicui aliquid faciendnm , praestandnm,
rei, ^nViJ bs DiiB Lev. XXIV, 6, 'd DSUJ bs Gen. IX, sq. 8. i4. XXII, 24.
b» pers. Ex. V, 2 Reg. XVIII,
23, ">E3 bs Ex. XXIX, 29. fic b» n; niiB manum ira- i4. Eslh. X, 1 , vel perpetiendum , sq. 3 v. c. morbnm
ponere ori quod hominis ,
est silentium sibi imponentis Ex. XV, 26. Dcnt. VII, i5; it. /riii/cr« alicui (culpam,
lud. XVIII, 19. loh. XXI, 5 (dicnnt eliam ns bi*. 1 Sam. eine Schuld aufbiirden, zur Last legeu), sq. by lud.
 R. DT>3 1325 :ra

IX, 24, Deut. XXII, 8. i4 (17), 3 i Sain. XXII, i5.

•; bl' ni^n eflundero spiritum supcr al. (alibi nE'r) Num.
lob. IV, 18: nbnp Dvi;j -i^lNbya angelis suis tribuit pec- XI, 17, in inedio Jes. LXIII, 11.
catum. (Syr. «-i^? i-*.Ji.S >Gfl) imputavit alicui culpani /1) ponere i. e. dirigere , convertere aliquo. Ind. \^I,
Ass. b. o. II, 4o3 b). 22: ^nr-^S ib-^N n-nn-nN •; tt^l et direxit Jova gladium
unius contra altcrum i. e. mutua caede confecti sunt.
f) b C»3 ZVC ponere B. im^o/ifrr? alicui nomen (ovofia
^iTvui rtvi Od. 19, 4o3, oVo/ut 0-iad^at 19, 4oG) Dan. Spec. a) by 'Jiy
oculum convertere in aliq. , v. V?
D^ib

1, 7, et paululucn diversa structura lud. VIIl , 3i :

no. 1, e. — D^iD Dvb viiltum convcrtit in aliq. ^
b)

^ba^SN "laip^rN Di:;''! et imposuit ei nomen Abimelechi, variosensu, v. D"':: no. i, litt. c. d. f. c) ab Drij —
2'Reg.'XVlI, 34. NeYi. IX, 7 ct chald. Dan. V, 12. — animum advcrtore , attendere Jes. XI, I, 22. Hagg. II,
i5. 18, et omisso ab Jes. XLI, 20. lob. XXXIV, 23:
Num. VI, 27 bs—i';' ^:2 i" •'730 ns ^yia"' el nomen meum
:

niy Qvi;^ •i;<^{ jy fjV rlon diu attendit ad hominem. XXXVII,

imponent filiis Isracl nimirnm ut in posterum Dei filii,
,
i5. lud. XIX, 3o. Cf. ab i^zn et yzn id. Sq. bs rej
Dei popnlus appellentur. Cf. by "'aia «ip3 rad. N-p
'
" '- (a(Zaliquid) lob. I, 8, bN ib. li; 3. Ex.IX,2i, b Deut.
Niph. ' '

XXXII, 46 (ubi cod. Sam. bs). Ez. XL, 4. XLIV, 5,

g) Slizb fiib sibi aliquid ante oculos ponere , de sq. 3 (omisso nb) Icb. XXIII, 6, sed 1 Sam. IX, 20
rebns quae nobis curae cordique sunt Ps. LIV, 5.
? ab Dvi; est curare aliquid (sich um etwas kiinimern).
LXXXVI, i4.
(Syr. P=s >oa3 est: attendit)
h) ponere sc. pignns ( ein Pfand einlegen , einsetzen )
lob. XVII, 3. Cf. arab. j^^ Conj. III. i. q. ^LP, ^^ 5) facere s. reddere aliquem talem (jemanden zu
gr. Ti&icfiTat Pas.sov. litt. A, 8, lat. ponere Plaut. Curc. et-was machenl, gr. Ti&ivai v. Passov. h. v. litt. B.
2, 3, 76. Virg. Eccl. 3, 36. Anacr. 9, 36 }.ultaiiQUv ii V^rfXug, tiv&ptOTzi, Tr,g xogwvtjg,
Eurip. Hec. 8^5: tH d" t/D.a nuvT iyio &raio xa^.iog.
. .
i) bs proponere, exponere alicui aliquid. lob. V,
sq.
Proficiscitur hic verbi usus ab eo de quo supra dictum
8 "'r"3'5 ^''wN ^''nVN btj Deo exponam causam meam.
,
:

est no. 2 ponere s. transferre aliquem in alium locum,

Absol. bbb arb exponere sensum , sententiam (legis re- ,

indc transferre in aliam conditionem ( in einen andern

ciutae) Neh. VIII, 8.
Zustand versetzen). Ex. IV, 11 dVn Dvc; «o quis homi-:

k) rrponere tanqnam in thesanro. (Syr. lAiQjta) >QID nem facit muium? Ez. XIX, 5: cepit unum ex catulis
reposnit thesauros, nnde etiam argentum
^nn^b T^EB eumque fecit leonem iuvencm. XI, 7 con-
l^iiQAfl) , sam. :

fossi Dna.w TiN (juos fecisiis tales i. e. quos vos confo-

NiTr-D thesanri Carm, sam. 6, 16). lob. XXXVI, i3: distis. Jla saepe c. dupl. acc. Ps. XXXIX, 9 ba: nEin :

impii f\i< !ia"i;^ reponunt ( in corde) iram i. e. apud se

^^^'irn bN nc facias me opprobrium siuhi. XL,'br
custcdiunt, servant iram , irae et invidiae indulgent , non LXXXlX,"4i. XCI, 9. CV, 21. lob. XXXI, 24. Jer.
ad Denm pie se convertunt. Ita recte Umbreitius. Vulgo : XVII, 5. c. acc. et ':; Gen. XXI, i3: et etiam filium
accumulant qnasi iram ( divinam ) , &riaavQlCovat iUVTotg ancillae n^tJ-iN populum faciam.
'"ijb 18. Joel I, 7:
d'v/ii6v (Rom. II, 5). Similis ratio est formulae
n73i:;b •':Ea V, 20. XIV, 23. XXI, 4. XXIII,
Db.' les.'
1) ab b^ DviS reponere aliquid in corde , noslr. etwas i3. XXVlII,'i7. XLI, i5. XLII, i5. XLIX, 2. 11.
zu Herzen nehmen , animo mentiquo aliquid mandare Jes. LX, 15. Hos. II, i4. Mich. I, 6. Zeph. III, ig.
XLVII, 7. LVII,
Jerem. XII, 11 ( gr. dia&ui
1. 11. Jer. XII, 11. Xlll, 16. lob. XXIV, 25 (bNb Dri;
hl (foiai), it. ab bN ^VC 2 Sam. XIX, 20, 3r3 '^a nostr. zu nichte machen); sq. acc. et 3 (facere aliquem
1 Sam. XXI, i3. lob. XXII, 22. Sq. gernndio Jilal. 1. aliquid inslar talis). Gen. XX«:iI, 12 (l3): faciam
II, 2 et {<b liaN (ne) Dan. I, 8 est curare, ut (ne) : scmen tuum instar arenae maris. XLVIII, 20. Deut. X
aliqnid fiat. EUipt. Ps. L , 23 : J]"!^ tb sc. ab b? 22. 1 Reg. XIX, 2. Jes. XIV, 17. L, 7. Jer. XXIX, 22!
qui curat viam i. e. vitam suam. ( Syr. oiliJiia >QiD Hos. II, 5. Nah. III, 6. Zach. IX, i3. Semel habes —
hanc structuram Jes. XXV, 2 bab "i''??^ nai:; fecisti ex
:

oiASixo icu» , , oiJ_ii.j::> >Qfl) posnit in corde suo , in urbe ruinas sc. nrbem munitam (v. hemist. seqn.). lude
mente sui i. e. proposnit sibi , decrevit , statuit). Cete-
6) faccre, efficere (parare) aliquid i. q. Ti&tvut et
rnm ponendi verbum apud Hebraeos latius etiam patet. ai-ab. ^xs^ posuit, fecit, effecit. nnTp Drb calvitiem
Est quoque
facere ( eine Glatze machen) Dent. XIV, 1. r;—5
crjj
m) i. q. iecit , coniecif, Ez. XXVI, 12: lapides luos
-i3Ta3 viam parare in deserto Jes. XLIII, ig. lob.XlX,
(Tyri) .... flTa^w^ Wj2 ?]in3 in medium mare coniicieni,
8: D^ir; r\tn ^na-n^ b^. Ps. XLVI, g: nu-c Db nt^
n) Dicitnr adeo de liqnidis : effudit , sq. 3 infudit. y^^y^- "i"*< Slb signa i. e. miracula facere, edere', sq.'
nynbn "'a'^ D=li8 sangninem eifndit nt in bello 1 Reg. JI, 5. 3 in aliquo Ex. X, 2. Ps. LXXVIII, 43. CV, 27. Jes.
Sq. 3 lud. VI, 19: nnE3_ C'b p"::n iusculum infudit in LXVI, 19, sed sq. b dare alicui signum ,Gen. IV, l5.
ollarri (nostr. that er in den Topf). 1 Sam. XVII, 54. Num. XXIV, 23 b.Nt' S?Z-£a
:
n-ni ^n <juis superstes erit
Ps. LVI, 9. Sq. b:? Ez. XXIV, 7 de sanguine I-jt;!: b? : ubi Deus hoc rffccit? —
p>:z n''X: procreaie liberos Esr.
^rnsb sbo. Lev. V, 11 (de oleo,. — Translate b'is X, 44 (gr. &ia&ui nuidu Ind lurTihymn. Ven. 256. 283).
 R. ma, 110, ui'c5 1326 Dia — ffiiffi

Vy Qnia facere i. e. inferre alicui malum Ps. CIX, 5.

—
>.,i;>,

Plerumqiie conslruitiir sq. dat. pers. facere alicni ali- tendere cnm al. sq. bN Hos. XII,
, 5. — 2) principalum
qnid. l Reg. XX, 34: fac libi platcas Damasci , quem- tenere, sq. b* lud. IX, 22.
admodum fccil palcr meus Samariae. Ex. Vlll, 8: ranae Hi. T^ilin principem conslituit lios. VIII, 4.
^y.^^ ^:^ "liat* quas Deas fecerat iniuiiserat Pharonni.
lu\'y-p cnia 'Cnem fecit rei lob. XXVIII, 3 cf. XVill, II. n*l0 ""^- onomalopoet. serrare. Fnt. "lia^l

2. Sq. ib velut ib D\l5 DriJ facere sibi noraen s. famam

, 1 Par. XX, 3. Vide snpra '111273 seira, rad. 'liss. Sed
2 Sam. VII, 23. i Par. XV^II, 2i. SaCpe facere alicui hoc nomen potest etiam referri ad rad. iiia cf. t3'itt;a a
aliquid i. q. dare. ( Arab. J.«>). b i-,T -rb dare alicui
t:va al.
posteritatem i 20 Sam. II
b , , d-^^iNd Dvb dare alicui

reliquias Gen. XLV, 7. 2 Sam. XIV, 7. i; a^-i; D^iU III. """IZJ •• ^- TIO recedere Hos. IX, 12: i-iriisz

viam dare aiicui ( Platz machen) 2 Reg. XI, 16. (compl. codd. i'i!|D3). Fortasse accedit
locum s. dr!73
2 Par. XXIII, i5. Jes. LXI, 3: rn"r ^'y^i. V.aN.b Drib,
'^^.j .^j^.j Dmb , ubi ara idem est qnod mox rFi darc. IV. l^^tZJ *• ^' "^^^ aesiuare , effervescere , cogn.
Adde has locutiones b Dibl» Qvb dare (concedere) alicui
:
INia fermentavit. Inde fortasse sunt fTnviaT? mensura
pacem Num. VI, 26, b ni33 Dvb tribnere alicui hono- liquldorum ( v. rad. li372 ) pr. olla i, , q. i''J; , cogn.
rem Jos. Vil, 19. Jes.XLlf, 12 cf. Ps. LXVI, 2, 'to nTi;73, chald. «^•«"iDTa sartago, a fTn-ia i. q. *lNia, "INaJ
b ^''nn") (nostr. jemandem
Mitleid schenkeu) Jes. XLVII, Videndum etiam possitne coniendcndi vis
( ciF. nlNia'73).
6. Cf.' gr. d^tivut Tiv\ uXyiu, ntrd-og, v. Passov. B. no. 2. (sub no. I) ab hac aestuandi , assilicndi potestate (v. arab.
Hiph. i. q. Kal. Imp. '•«'i:;:^ vel allende v. Kal .Im jned. Je) profecta esse.
no. 4 vel str ue sc. aciem, v. Kal no. 1, a. Ez. XXI,
c,
21 , et part. D^^ia^i (attendens) lob. IV, 20. Hoph. —
sem'el Gen. XXIV, 33 Keri. (V. Dia;).

D10 chald. praet. Dia ,

praet. pass. Dv:; f. nyvj
Dau. VI, 18, et CtJ (quod alii part. pass. faciant) III, ^ir^ et ^"'iJJ fnt. fe-^ia;, semel iD^io; Jes. XXXV,
20. IV, 3, imp. pl. W':: Esr. IV, 21 i. q. hebr. ponere. imp. inf. absol. iaiia Jes. LXI, 10, cstr. iavb Deut.
1, ia"''^;

(In Targg. raro reperitur, quippe in quibus pro hebr. XXX, 9 gaudcre , laetari. ( Origo est in exsiliendo
mia poni soleat •'lUJ). Spcc. 1) conx/iVacre aliquem ut ,
exsultando, v. B^O. Cogn. (j^Li exsiliit in ntero foetns,
praefeclum Esr. V, i4. 2) DUJ Dwr.omen fecit 1. dedit.
Dan. V
12 'bS nsUJ U'3 NSbjI ^^ cuius ncmen reor Jecerat
: (jy.iQTuco Luc. I, 4i. 44, itjjji pnlsatio artenae , sanscr.
Belsaza'r. 3) b ba' ErJ^operam dare alicni rei (pr. diri- sus subsilire, sasa lepus). Construitnr sq. b^rei, de
gerecor ad ahqiiid facieudum) Dan. VI, i5. 4) bya DV3 qua laetamur Deut. XXVIII, 63. XXX, g. Zeph. III,
dare mandatum Esr. V, i3. VI, 1. 3. 12. Dan. III, 10. 17. Jer. XXXII, 4i. Jes. LXII, 5. Ps. CXIX, 162, it.

29, sq. dat. alicui Esr. , 3. 9. Drp '2J: a me V D^ sq.2 lob. XXXIX, 21 nb3 i8'i2J;. Ps. XXXV, 9. Jes.
:

datum est mandatum Dau. III, 29. IV, 3. Esr. IV. 19. LXV, 19, spec. ?7ifT3 iaiia Ps. XL, 17. LXX,
VI, 8. 11 ,
''Q1P p VI, 27. 5) by Di;p DVJ5 rationem 5. Jes. LXI, 10, semel sq. acc. Jes. XXXV, i:
habere rei Dan. III, 12. D^iSiia; his (qnae superiore capite pracdicta erant) laeta-
Jthpe. fut. DJr"' 1) posilus est , sq. 3 insertus est buntur cet. (ubi non est quoj d pro Nun parag. habeatnr
Esr. V, 8. 2) factus est, c. dupl. acc.
Dan. II, 5. 3) da- cum Ewaldo in gr. §. 128, vel deleatur quod snasit ,

tum esl (mandatum) Esra IV, 21. Hitzigins). Cf. VIII, 6. Sq. gerundio Ps. XIX, 6, sq.
13 ( quod ) lob. III, 22. 'rhren. I, 21, et Vav Jes.
pXB^uS') (quem Deus conslituit) n. pr. viri 1 Par.
"' '
LXIV, 4: p"::; ribi^^) ia^ia gaudet et eccercet iusiiuam i. e.
IV, 36 '

laetus eam exercet. Additur ait3b Deut. XXX, g (cui

'

nBllDP semel in ,
st. cstr. (cf. nainin) Lev. V, opp. fuerit S^h ia^io de intxaiQixuy.lu dictom ) ?in73i03 ,

21: •>' rinvi""n depositum in manum alicuius i. q. '5'np,3- Ps. LXVIII, 4.' Zeph. 1. c. Copulatur cum sjnn. 'ri»:iB
Ita Arabes' utuntur verbo ^^ posnit , it.
,

deposuit apud Ps. XL, 16, ^""3 Jes. LXV, 18. In loco vexato "et —
depositnm nnde syr. haud dubie corrupto Ez. XXI, i5: (gladius) ut fulgur
aliqucm, ,«^-^5 , it. ^^^ et Jji>,
sit ,
-
exacuius csi y» 33 nOf<.b ':3 U3U3 ia^iaj IN iegeu-
^:i.v.i Pa. Aph. deposuit, M.2^i.Q^ depositum. T, dum videtur {<^'ia3 b}< contra principem tribus flii mei
Hebraei addere solent subslantivis verbaUbus, quae dandi, (Judae) quae contemnit omne lignum , hac sententia
accipiendi neque non , quae his coninnctae sunt muf uo
, ,
quum rex populusqne Judae ligneam virgam qna hucus- ,

dandi it. cmendi et vendendi (Hnndehi) signiGcatior.es qne punitns est spernat , ferrnm idque acutissimum ei
,

habent. Cf. T> ii'>a72 Deut. XV, 2 (de quo vide p. 920 adhibebit Jova. Sibi opponuntnr 3"in et Y"- bx pro tj«
B), i; N1B75 Neh.X, 32, i; f\ir\n Dent. XVI, 17, iam LXX expressernnt , ia-ias iam Maurerus expHcavit
Tjn; n-ninp Ez. XXVII, 5 , -l-i; •'ino"ib. a i 1 0'0i claius princcps : equidem malim vocem reponere
,

hac in re solennem.
 R. toiiD ]"Jto mi •jVfflto — ]'oa

]VJ3TD m. cstr. 'Jiicb (Kainez praeter morem abiecto, priuJ ci p^inii? m. 1) risus Ecci. ji, 2. vrr, 3. e.
qs. radix »il MbtB ) Ps.Ll, l4. CXIX, lli, gaudium 7. lob. VHI. 21. Pb. CXXVI,
Prov. XIV, i3.
2. —
JoM 1, 12. Jes. XII, 3. Jcr.XXXI, i3, saepe Loc mxu : 2) irrisio , /udiltrium ,melon. de obiecto eius lob. XII,
i^nizb: ^S-ib Jes.
^ibb-i 'nr.Kb Esth. VIII, 17.
XXII, i3. XXXV, lo. LI, 3. n, et 4. Jerem. XX, 7. XLVIII 39. Thren. III, i4.
, —
^ibb ]T31D olcum gandii, do 3) locHj Piov. X, 23.
ungucntisquibus in conviviis perliMidi' solent Jes. LXI,
3. P«. XLV, 8: uncrit 1e Deus , deiis tuus , oleo gaudii
pniDo m. risus, irrisio, de obiecto eius Hab. I, 10.
prae scciis luis , maiore gandio el felicitate te alTecit,
qnam alios regcs.
ntj^iZJ f"'^-
P^l decUnavit, deflexit , cogn. tJlb.
toVaJtim. gaudiuni Je.s. XXXII, i3. LXVI, 10. (Chald. {ityp id. inTargg. saepe pro niO deflectere a via, a
d"«ri biba laetae voces tympanorum Jes. XXIV, 8. De
praeceptis, ad peccata. S)t. l.^u> id. , unde ixi^Nmio
obiecto gaudii Ps. XLVIII,3: ynNH bs bibio. Jes. LX,
Meton. apostata. Zab. id. Aph. seduxit. Schnlt. ad Prov. IV,
i5. is-i^ bib^ laeta sors eius lob. VIII, 19.
i5 conlert etiam LLi« effrenis fuit). Sq. ^"n.^J" r^y a
via Prov. IV, i5, 'd ia>nT 3« VII, 25. Spec. de uxore
I ImIZJ natavit. Inf. et part. Jes. XXV, 11. (Syr. adultera (talmud. r:aio)'Nura. V, 12 , addito uJiNrt nnn
V, 19. 20. 29, quod idem est atque nnna (cf. nnn n:T
cliald. Nnc, ).A»xo lavit, abluit, it. natavit). "" "
Ez. XXIII, 5 et rnna Hos. IV, 12). ""
'

Hiph. natare fecit i. e. inundavit (lectnm lacrimis)

Ps. VI, 7. Inde ^OlO (i. q. Jiaio deflectens, peccafor) 11. pr. viri
Esr. II, 54. Neh. Vll, 57).
irriD f. (Milcl , fonna segol. pro inb) nalaiio. Ez.
XLVIl , 5 : ^nb "<n aquae quas nonnisi nando transire
possis. DtJ^ fut. fit:bi insidiatus est a\\.cwi , hosliliter per-

secuius esl eum , Gen. XXVII, 4i: ib» Dub'1

«q. acc.

jjlj'^ ejrpressit uvas. Gen. XL, 1 1. JSKX.ix&Xi^o}. apy^TiN- L, i5. XLiX, 23: D-^in •'isa nnadii'!. PsT
In Gemara uno espressit v. c. olivas.
loh. XVI,
LV'," 4. 9. XXX, 21. drigo"est Jaqueo, m
vel potius decipulo ferreo ponendo , qno pedes prehen-

dantur , nt apparet ex syr. "^X^so corapedivit , vinxit,

pj^^ risit, i. q. pn^ , uisi quod 'i: fere in solo Pen-
compes
tia4Q.CD , vinculam pedum , DUO
cogn. chald.
tatencho, 'b nunquam in eo reperiatur. (Aelh. XUrfl^ I clansit, obsignavit, ^L«» clausit , it. Dno q. v,
hebr.
\^ftl^'. amh. •^*f ^ risit. Zab. «-Ci*jJE gavisus est Arab. _,,*i:.i; contumelia afiecit , buius familiae non est.
laetus fuit, v. Norberg lexiH.) Prov. XXIX, g. Eccl. Inde
III, 4. Sq. b{} arrisit alicui lob. XXIX, 24, sq. !:»
derisii aliqnem 'Ps. LII, 8. lob. XXX, i, sq. i; id^
niJuipa f. 1) compes, decipulum ferreum pedes ali-
risit , dcrisit rem nt non metuendam. lob. V 22 :
cuius prehendens Hos. IX, 8, paraJI. nc Inde 2) per-
,

pnbn 7E5V:| "ibb rides exitium etjamem, tanqnam res a nicies ibid. Comm. 7 cf. bpia. Aefb. C^fY^(f\', est
te nou metuendas. Prov. XXXI, 25 'jiinN bvb prmr. :
diabolus , Satanas ,
pr. insidiator, v. Lud. p. 74.
ridet ea tempvs futurum non timet foturo tempori, quo- ,

niam snisqne prospeclum est. lob. XXXIX, 7. i8.

sibi
jtJlt/ i- 1- B^^ 1) insidialus est alicai , hosliliter
22. XLI, 21. Hab. I, 10. Ps. XXXVII, i3. LIX, 9
(cf. II, 4). Sq. a de gandio in calamitatibus alienis Prov. persecutus est , sq. accus. Ps. LXXI, l3 : ^bcj i3C;b
i. q.

I, 26 sq. by Thren. I, 7.
ibc: •'bpaa. Ps. XXXVIII, 21. CIX, 4. \"t:b p^ersecutore»

Pi. pnb fut. identidem rifit)

pnb^ i) iocalus est (pr. mei Ps. CIX, 20. 29. 2) adversnluf — esl alicui (in
Prov. XXVI, D^nba
niO consessus iocantium. Jer.
19. foro). Inf. 0. suff. i:pbb Zach. III, 1. (Chald. yqQ
XV, 17. Prov. VIII,3o. 3i. 2) lusit, v. c. de infantibus
sq. 1: et in Aph. in Ts.rgg. pro hebr. fub. Arab. -.^-^
ZacL. VIII, 5, de bestiis marinis Ps. CIV, 26 cf. lob. ,

XL, 20. 29, it. de armerum lusu parvisque procliis (Scbar- adversalus est alicui a pruposito eom reducens. IV. remo-
rniitzcl) 2 Sam. II, i4. 3) saliaiit voce simul et — vit aliqnem , ..,Li.ii improbus , scelestus Gol. ).
fidibcs canendo (ita ut nos eos ludcre dicimus, qui fidi-
bns canunl) lud. XVI, 23. 1 Sam. XVIII, 7. 2 Sam. ]!juJ 1) adversarius , vcluf in bello , hosiis 1 Reg.
VI, 5. 21. 1 Par. XIII, 8. XV, 29. Jer. XXX, 19: V, 18.' XI, 1 Sam. XXIX, 4; in foro Ps.
i4. 23. 20.
D^jinbn bip voor snhanlium ( et canentium ). XXXI, 4 : CIX, 6 (cf. Zach. III, 1.2); adeoque qnicunque alteri
^''pnb'^ Vin?:a in choro saltanlium. se opponit 2 Sam. XIX, 23. Num. XXII, 22 angelus :

Hiph. illusil , irrisit , sq. hs 2 Par, XXX, 10. Jehovae in via constitil ib |t:bb ul ei resisterel. V. 32.
Hhhh h h h h
 R. iD^, a-ia, T^iiJ, n^to 1328 r\:m — n^^iD

( Chal J. pa
lao , Niqq id. ).
,
— 2) Addito art. itjirn n:3iB na^^ia senectus bona i. e. valde provecta Gen. XV,
(afZfcrsartWxar' fjo/jjy) nominis proprii natnratn induit i5. XXV," 8. lud. VIII, 32. 1 Par. XXIX, 28.

( Gr. §. 107, 2 ) et est Sft/anas, diabolus genius malus ,

in theologia Judaeorura post exilinm Babylonicum qni ,

Par. XXI, quo solo loco S^ffl secessio , v. rad. aiD.

homines a se seductos .( i i ,

articulus deest cf. 2 Sam. XXIV, i ) apnd Deum accnsat

et calumniatnr Zach. III, l. 2. lob. I, 6 — 9. 12. II, l
c^cc obducere Deut. XXVII, 2. 4. Arab.
sqq. Cf. Apoc. XII, 10: xaTrjYtOQ Ttuv udiXfMv i]f^iwv, *T^i2J
xuxj^yoQuJv (xviuiv ivMniov toC &eov tjfiiiiv i]ft:'gag xal Ol.ii med. Je , chald. l^iO id. Sed haec denominativa
rwTo'?- (Arab. et aelhiop. Q^-LiA/i.M, J^^n^^ ; syr.
videntur a voceT^b calx, quae vcl a coquendo dicta est {"^^'0

ij.^\£D id.). Ceterum eorum opinionem ,

qui Satanam = Tt) vel ab albedlne cf. aeth. ^OJ'?® I albus fuit
in libro lobi a reliquorum librornm Satana diversum (med. :> et 1 inter se permutatis , ut plS aeth. ./i.U*P I )*
angelum bonum explorandis hominum moribus destina-
tam esso putarent atque propterea in eius Hbri prologo
,
Tito m. calx Deut. XXVII, 2. 4. Jes. XXXIII,
nbiqne 'jaiE!l i. e. 7iiqio5iiti]v (a rad. 'QV^) reponere
12. Am. II, 1 (ubi memoratur uslio calcis). Arab. iXuft,
vellent (v.'Schult. ad lob. pag. i4. Herder Geist der
hebr. Pocsie II p. 19. Ilgen de libro lobi p. 125 sqq. syr. Ij-»fl3, chald. N'l'0 it'.

Simonis lex. ed. Eichhorn h. v. recte dudum deseruerunt

nostri temporis interpretes et Theologi ( v. Theologie d.
iT^W ovis v. rad. riNia.
A. T. p. 197 sqq. V. Colln bibl. Theologie I p. 421.
,

Hengstenberg Christologie I, 34). Neque enim per lin-

gnae sanaeque critices leges licet, 'jub referre ad rad. conjabulari, narrare. (Talmnd.
I» FPl) loqui,
D1\0: neqne mores Satanae apnd lobum quippe qni ,

calumniis suis efficiat, ut lova omnis generis calamitates mO id. In linguis cognatis non reperitur , neque de ori-

ullo modo diffe- gine satis constat , v. n^iU no. II). Sq. b lob. XII, 8:
in virura pium et innoccntem immitlat ,

y\i<h ^'ii; alloquere lcrram i. e. reptilia terrae. Prac-

runt ab his qui Satanae alibi tribuuntur.
cessorat inlerroga quadrupcdes.
: ( Male Nachmanides,
n3t30 f. 1) accusatio , libellus accusalorius Esr. Seb. Schmidius al. : interroga virgullum ierrac , quod
IV, 6. — 2) n. pr. putei ab Isaaci cum Philistaeis con- bene refellit Hirzelius ad h. 1.). Sq. a Ps. LXIX, i3:
teniione ita dicti. Gen. XXVI, 21. 1»ia "a'i23'< "3 W^iU^' loquuntur dc me sedenies in porta. Sq.
acc. Prov. VI, 22: ^jn-^-in ^'ri ni:;"'^!! ubi evigilaveris,
ea disciplina parentum ie alloquelur , tecnm quasi collo-
N''lD elatio , V. rad. aw. quetur instar amici familiaris i. e. Jargam tecum coJlo- ,

quendi et meditandi matcriam tibi praebebit. Hebraei

^w''^ n. pr. montis , v. ibid.
explicant: Tj-a» LXX (TvXXkA/; coi.
r\izs n"'l5n , -i^^in.
Gr. Venet. SiaUiiTal aot. Inde a) loqui carmen , canere '

i. q. -121 no. 1, litt. e. Absol. lud. V, 10. Sq. acc.

j"123 canum ( canis capillis) esse. ( Chald. ^'D id., carmine eloqui celebrare. Ps. CXLV, 5: ':j'niNbs5 >'i:3'n
,

ao senex, Nnia-^O canities senectus. Syr. tCsiiD

rin''U3N , sq. 3 Ps. CV, 2. b) querelas fundere, queri. —
Ps' LV, i8:'narTN'i nn-i-iJN. lob. VII, n: -i»3 Mm-aN
Na"'?? , ,

canus fuit, tC)J,a5 , \^sd canus, senex. Sam. aiO, ano ^IBDJ. Parall. n^iq-IN. 'Cf.'subst. ^''ia no. 2.
— ' c) i. q.
^aba '\Z'^ secum loqui i. q. meditari (cf. syn. rtjn ) irapr.
id. atlD senex. Arab. L_)l.i. med. Je, aeth. j*iPf)[ id.).
J de rebus divinis. Ps. LXXVII, 4. 7 , sq. 3 rei , de qua
1 Sam. XII, 2: \-)ai8i •rapT <:«. Part. aia canus, senex quis meditalur ibid. i3. CXIX, i5. 23. 27.' 48. 78. i48.
.
-r -.-T -,

lob. XV, 10. Vide Pil.

Pil. i. q. Kal Jitt. c. medilaius est, sq. 3 Ps. CXLIII,

D"''tl! ni. 1 Reg. XIV, 4 canities , inde sencclus.
5 , it. cogitavit. Jes. LIII , 8 ^3 nnvij-;' >» i^lil njj^l:

nS"*'»!! f. cariiiies (capillorum ). Hos. VII, 9: tlS"'^!} iab Sii i?^» SVijin C^n ynNX! ITJ: et genus dus, quii
"la
^lp^lf; XLI, 2 4: n3"bb dinn ail-n^ habcat quis
lob. cogitavit eccclusum illud csse ex ierra vivcniium et plagas
Jlucium ita agitatum pro canitie; inde canus cnpillus , et illis inilictas mei? ilil genus
esse propier pcccaium populi
a) de eo qui (ea quae) canis capiUis est (plene fa"i2 ^''N eius (servi sunt hoi.iines qui iisdem cum illo
Jovae)
Deut. XXXII, 25). Gen. XLII 38: -nt« Dnilirr!' , studiis tenentur , pii, prophefae , quorsum refertur pron.
tljiNUi 'Ji3'3 ''na''!^ cl demitteiis canum capillum meum i. e. iab. Verborum structura (bene notanle Manrero ) est, ul
me senem canum cum dolore in orcum. XLIV, 29. 3i. in locis notissimis Gen. I, 4: 3iD '3 "liNn nN NTl pro
Ruth IV, i5. 1 Reg. II, 6. 9, cf. Lev. XIX, 32. — -liNil iia '3 N-i»! cf. XIII, 6, XLIX, i5. Haggri, 2,
b) de senectute. Pg. XCII, l5. MS''!!) n? LXXI 18. , et sententia totius loci : nemo cogitavit, servum Dei et
 R. n''^, nsto i3::>9 mffl — T^SID

homines ei concordes plagis aJeoquu morle affectos esse R. Levi, in quam sententiam 'ipia explicafnr videns, ima-
non propter sna ipsius sed propter pnpuli peccata. ginans (cl. r'D-Ija), vel intelligens (a 5Dia addita forrairia-
tiono '".-), inde cor, animus ut scdes imagiiiafionis et
n^fl m. l) scrmo confahulaiio 1 Reg. IX, ii.
,
,

Et ita fortasse l Reg. XVIII, 27 per ludibrinm de Uaale, infcllecfus,

copitavit;
cf. aetli. /hA.Pl cor, animus, a /tl AP .'

qni sacerdotum supplicafiones audire non videtur: Vr r;'''i/ nisi forte mavis ex Samarifanorum usu oculum
termo s. confabulaiio est ei cum aliquo vel meditaiio ei inferpretari,
qui piofecfo et ipse intelligentiae mciitisque
,

est (v. rad. lift. c), totus est in medilando , ifa ut non sedes et index appellari poferat. Huic iaterprefationi
andiaf. Utrumque «ignificare pofest gr. udoXea/ta uItiTi quid obstet , iam supra indicavi s. v. n^iriL: (p. 5^7),
^ar/ apud Alc.K., sed prius tamen certius est. 2) car- — duasque difriculfatis nmiovendac vias proposui. Alteri
men ( viJo rad. litt. a) Ps. CIV, 34. 3) querela, — quidem de qua explicabam in renibus tuis , cordi tuo
,

nupcr oppositum esf, ita desiderari sulfl.\um sed debebant

qaam quis efTundit 1 Sam. I, 16. lob. VII, i3. IX, 27. :

X, 1. XXI, 4. XXIII, 2. Ps. LV, 3. LXIV^ 2. CII, 1. memores esse viri docti articulum a poiilis passim poni,
,

CXLII, 3. Prov. XXIII, 29. ubinomen accuratius suffixo definiendum erat (v. p. 36i
A IX, 2 ) ifa nint:3 poni posse pro :T''ninc;2
et ad Jes.
—
,
,
tVO m. cogitatio Am. IV, l3. •'T3-^3 pro '^['llr-jjz. E veft. Vulg. el Targ. 2 -iVij
gallum gallinaceum Teddant hao sentcnfia: quis liomini
nn''^ f. meditaiio, maximepia, qnae ad res divi-
,

dedit sapienfiam , quis gallo insfinctum nafnralem quo

nas spectat Ps. CXIX, 97. 99. lob. XV,
4: ""Db nn^-J ,
certis boris ad canendum provocatur?
3S meclitatio coram Deo , nostr. Andaclit. Diversae— Sed hoc cum
Bocharfo (Hieroz. II, 68? Lips.) Talmudicnm commen-
originis videtur
lura putem. —
Noshatium plurimi qaiyoftivov , meico-
II. MU ™' frutex , coll. frutices , virgultum.
rum explicanl ( raalim ccife signum cf. ^'S-i) ^'StJya
quanquam rafio format 'i::'^ potius rem videntem, specu-
) , ,

Gen. II, 5: !Tj':3n n'<-:5. lob. XXX, 4: carpunt salsugi- lanlem significare videtur quam talem quam contemplan-
nem n'''^ ^V? ad fruiiccs, De loco lob. XII, 8, qncm /ur honiines, obstat efiam vox parall. ninU.
perperam liuc refernnt, v. snpra ad verbum. Plur.
^^' ^*'"?"^
f- si^iu"! navis vexillum. (Sam.
D->r;vi! Gen. XXI, i5. lob. XXX, 7. (Congr. ^a* t"
- :

nTii>^' signum , vexillum). Semel legitur in pl. Jes. II,

,

virgultum cf. «-wO» germinavit, pullulavit, floruit Apb. 16: super omnes naves Tarlcssias irnann ni»r'iJ-r3 byi
id. Fortasse eiusdem originis est atqne ?jw'
et supcr omnia vcxilla eorum pulchra, Parallelismus in
ai\a. Cnm haec vix conciliabitur
signif. I.
, ?js-i!

nisi contorle,
it.
his commafibus (i3 —
16) diligentissime observatus ni^Sia
V. qnae tenfavit Maurer. ad Ps. p. i43). signa res esse iubet tum alias atque excelsas tum in navi-
bus conspicuas. Recte hoc videruut Alex. Ini nuaav
d^tuv nXoiwv xaAAoff, qui nlouov de suo quidem addit
D^'J3 ponere , v. &rw. (ut XVIII, 1), sed ad sententiam recte , neque non
nti^uJ Saad. qui i_i 13»: posnit i. e. ornamenta spec. naves
f. proposiium 2 Sam. XIII, 32 Cheth. ,

(sc. pulchre ornatas ). Hand dnbie igitur intelligenda

vexilla vela^xxe quae apnd Phoenices ( Ez. XXVII, 7
, :

0123 verbum inusit. Chald. NSp aspexit, pro- o:b ^^ ni'nb n''?'^^^ '5'!13:!?73 n^p^s '£«3) et Aegyp-
I !^>"J
tios (Diod. 1, 57) purpurea et palcherrimis coloribns
spexit, in Targg. pro csrr, MDJJ , nnde 'laa speculator,
singulari luxn exornata esse solebant, v. huiusmodi naves
NniSD specula , it. ^lpD gallus , qs. speculator et praeco apud Rosell. monn. civili fab. 107. 108. 'N^^ilkinson
atque nuncius aurorae. Syr. spectavit. Pa. exspectavit,
Customs and manners III p. 211. Accedit sam. '30
speravit. Sam. desideravit , ^13D oculns, conspecfus
vexillum, qnod Num. XXI, 8 ponitnr pro hebr. D3,
Num. XI, 6. Deut. XXXIV, 12 Cest. [Num. 1. c. habe- quo ipso in hac re utitur Ezech. 1. c. Ifaque minus recte
tur ]31">DD pro hebr. :i3Ty , Dent. "iiDDb pro hebr. 'J^^J-b],
intelligunf signa s. simulacra in puppibus navinm (Hifzig),
rtn^DO specula, Zab. spectavit , exspectavit. Cogn. nJttJ quippe quae excelsa non sint ef certius eliam abiiciendae
:

spectavit , fortasse nostr. sehen. Sed primaria tamen omnes eae interpretationes qnae '^j ad res quascnnque
,
potestas fortasse est in secando et discernendo ( cf. ^13
referunt a re nantica alienas, velut palatia splendida (Targ.
cernere) , unde "[^Ti^ii cnlter. Eandem originem nonnnlli Jarchi), simulacra idolorum (Doederl. E\v. ) , vel ( cnm
Etymologi (ut Schmittbenner) tribuunt etiam germanico
Vulg. ) de omni quod visu pulchrum est.
»eA-en, ahA.sehan, cf. iaA-scnlter, sihhila ia\x.
T^Sia m. culter Prov. XXni, 2. Chald. ^'30,
^wO (specula, nt aram. NniDD, Nn^DD) n. pr. loci
ad Ramam Samuelis, 1 Sam. XIX, 22. arab. j^^oCi»/, iJ~jJL^. De secandi vi v. snpra in radice,

^']D0 an. lob. XXXVIII, 36 : quis posuil in

Xiyofc. potesfqne ] in fine additicinm esse , nt in )'J£p a nitp.
renibus ( sapientiam ns^a ''IDUib 7^3 '73 IN aui quis
riiniJS ) Etsi hoc incertum , tamcn in rad. 'JOD minus etiam eiu»
dedii cordi prudeniiam. Sic Targ. I . Kimchi, Abcn Esra, significationis originem monstres.
Ilhhh hhhh2
 R. n^jD, '-^sjuj, byo 1330 n^saa — p:a

n^3\l313 f. l) imago, fgura. rT^SUJTa ]3J< lapis obscurum ( forf infricatum ) fuit negotinm. Sud videlnr
.

cippnsve'cum imagine idoli (Baalis, Astartes , v. huins- tamen attendendi et intelligendi vis quae in hac radice ,

modi cippos in monn. Phoen. tab. 21—24) Lev. XXVI, pervulgata est non aliunde quam ab aspiciendo et in-
,

1, et sic pl. ni'2-:)a Num. XXXIII, 52. neqne vero (uted. 1 statui ) pruden-
n-s-^D^ ilin tuendo AucXk Ci&e ,

conckviaimaginumEz. VIII, 12 i.e. quoriim parietcs fign- tiae visab animo moribusqne perplexis et iutricatis {noXv'

ris idoloram ornati erant cf. Comn:. lo. Prov. XXV, \i : nkoxog), Hanc ipsam ob caussam nunc displicet etiam alia
J1D3 ni'5iU'33 3~' 'nicn mala aurea cum flguris
oriiaraen- opinio in quani incideram
, propriam verbi vim esse ,

Alii in calathis argenleis (Luth. goldene posuit rem super aliam ( 'liberlegen ) qiiod faciunt etiam
tisarg^fnto'?. : ,

qni manus transversas ponunt: dein res accurate disposuit,

Aepfel in silbernen Scbalen ) , coll. i<^Xi sporta fructn- consideravil , pensilavit (^iiberlcgen),

aria , sed n^Sian non potest referri ad rad. T^Sta. — Hiph. 1) adspexit, Gen. III, 6: et quum videret
mulier .... b'3"i"?lb yi"!l ^nnjT et arhorem esse deleclahilem
2) cogitalio, opinio Prov. XVIII, 11. Plur. aab nv3'i)a
Ps. LXXIII, 7.
aspeciu, nt berie Vulgatus. (oti) loQmov iaii Toi; LXX
xuTuvor,a((t quod idem valet ( non , ut Tuchius begeh-
,
:

rungswiirdig weil er khig mache xaTuvono enim ap. :

'^DlSJ i- q- ^^3 ieocuit et iexit Ex. XXXIII, 22,

Alex. respondet verbis nx'1 U':!!, V^^: ). Targ. aana ,

unde ^Jio casa Thren. II, 6 , v. snb ?J53. NbsnSNb. Sam. b^yxjb irilNS pnlcher aspectu. 2) at- —
2) i. q. ?]ii spec. sepsii spinis, nnde tiik.w c. nora. iendit , animum adveriii. ( Syr. Vtii^ajj attendit, consi-

s . o '
deravit , intellexit, sq. «-^). Ponitur absol. Dan. IX,
nnit. »S yii spioa , aculens scorpionis , it. telnm acntum,
25, sq. acc. Deut. XXXII, 29. Ps. LXIV, 10. CVT,
nnde ii!s'L.i panoplia indutns est , li/yi;, «iLi acntis armis 7. lob. XXXIV, 27 , b» Prov. XVI, 20, bN Neh. VIII,
praeditus. Inde l3. Ps. XLI, 2: bT biV b^Sia^a qui attendit ad pauperem
i. e. ei prospicit; b Prov. XXI, 12 , 2 Ps. CI, 2. Dan.
pl. D^Sia spinnc. Nuni. XXXIIl, 55: et erunt
"^jil)
IX, l3 , sq. '3 Jes. XLI, 20. 3) inielligens , pru- —
residuieorum DS^J^S^a d^StjV spinae in oculis vcstris. Vide dens fuit etfactus est. (Cliald. b-'i3N id. et intelligen- :

de hac imagine rei et molestae et noxiae Arabibus qnoque temfecit, ut no. 5). Ps. II, 10. XCIV% 8, CXIX, 99,
frequentata Schult. ad Har. VI p. 236. Ibn Dorcid g3 sq. 3 in aliqna re Dan. I, 4 cf. 17 prudenier egit Jer. ;

ibiqne scLol. XX,' 11. XXIII, 5. Part. ^"'Siy intelligens prudens ,

XL, lob.XXII, 2. Prov. X, 5. 19. XlV, 35. XV, 24. XVII,

n3iP f. ielum acuium lob, 3l.
2. XIX, i4. Am. V, i3; \t. prohus, pius (cf. asn) Ps.
{1312353 Jes. V, 5 ,
qua de scriptura y. supra pag. XIV, 2. Dan. XI, 33. 35. XII, 3. Plenius '2' Par.
i323 a'.
'
XXX, 22: alu b3;J iD-^b''^"^'.".:! q"i intelligenlia bona
praedili erant, Inf. nomin. b''i:".j'r7 Jer. III, l5 et bSin
prudentia lob. XXXIV, 35. Prov. I, 3.
bDt i) pr. aspexit, intuitus est, (Chald. b3D in intelligentia,
XXI, —
4) i. q. nibin successum hahuit in re
16.
Itbpa. b2.^£N aspexit , infuifus est , attendit ad aliquid. gerenda , prospere gcssit rem Jos. i, 7. 8. I Sam.

Sam. 2,i!A^A pro Lebr. X^i^zT, Gen. XV,

id. , sat-pe XVIII, 5. i4. i5. 2 Reg. XVIII, 7. Jes. LII, i3.
5. Ex. XXXIII, 8. Num. XII, 8. XXI, 9. XXIII, 21, Jer. X, 21. Prov. XVII, 8. Etiam cansat. 5) intel- —
WD Nnm. XII, 10, XVI, i5 al. Radix arab. JjC.i, ab ligenlcm fecit , docuit , c. acc. Ps. XXXII, 8. Prov.
his alienior est ; valet enini II. formavit, Cguravit. V. XVI, 23 : :i!l'2 b^3".3'' DSn ab cor sapienlis inielligens
S o - . 5o .
reddit os eius , facit ut res intelligentia plenas eloquatur,
pass. III. sifflilis fnit , J«^ similitudo , fignra rei ,
^i, sq. dupl. acc. Dan. IX, 22, sq. b pers. Prov. XXI, 11.
simulacrum). Cf. Hiph, no. 1. Saepins — 6) successum dedit Dent. XXIX, 8. 1 Reg. II, 3.
pruiens juit
2) translafe pructenler egit pr. provi- , Part. b''^"^» snbst. carmen , Ps. XLVII, 8: niTaT
dus , circnmspectus fuit. 1 Sam. X\"I)I, 3o. Chald. b^SiCn canilc carmen ( Pesch. canite laudem , sed LXX
in Pe. semel Ps. XXXVI, 4 Targ. Vide Hiph. no. 2. 3. TpuluTt avvtTiog. Vulg. psallite sapienter), et ita in txr.n-

Pi. causat. Kal no. 2. Gen. XLVIII, i4: -n.V bsb lis Psalmornm XXXII. XLII. XLIV. XLV. LII.
VT* prudentes fecit manus suas i. e. prurleiiter ef consulto LIII. LIV. LV. LXXIV. LXXVIII. LXXXVIII.
ita posuit manns
transversim. Gr. Venet. hpQi-rioae toi
sc.
LXXXIX. CXLIJ. De origine .significationis ambigitnr.
yi^iQi 01. Sed alii hoc ipsum iransversr iiii manus in
Mihi ^''^CTJ non alind significare videtur quam inielligen-
verbis faebraeis inesse existimarunt. i 'a§ Tug iem, sapieniem (et pium ) reddens quomodo non solum ,

yiTQttg , al. ivaXXn^ng X. Vulg. commu,.^. js quod carmen didacficum sed quodvis carmen sacrum, ad res
,
x.
in prioribu« editt. vindicare stndni coll. ^iiii ligavit (fune divinas speclans appellari cuius erat sapientiam potuit,
et pietatem promovere. Idque de omnibus carminibus
inmentnm), II. plexuit coniam mnlier , jJCi; et jXi; supra memoratis dici potest, uon excepto P». XLV, in
 R. !?D^, -iD-m 1331 ?3u3 msffi^D

beneficia (conim. 3. 7. 8) oinuia referuntflr. 3) n. pr. virorum a) 1 Par. XXVI, 4. b) i Par. XI,
quo ad Dei
dictum videtur a JjCi, II. figuiavit, forma- 35 ,
pr6 quo in loco parall. 2 Sam. XXIII, 33 est iiu).
Aliis ii'3u;73
")?.TD m. merces. Prov. XI, 18. Jes. XIX, 10
vit quod ad fictiones poiiicas relatum esse volnnt ita
,
!
:

vero '^ poclam non pocma significaret. Nou magis pla-

,
nD'J 'by mercenarii , pr. facicntes (merentes) merce-
cent, quibus 'n est oraiio ligata, a JjC^ ligavit ( imo :
dem , V. irrr.

ligavit funem jLvi, dictum): vel sic cuim ligantem , non T^i"^ m. merccnarius Ex. XXTI,. l4. Lev. XIX,
rem ligatam notaret. «3. XXiC >o. XXV,
4o. Deut. XV, 18, XXIV, i4 al.
Job. VII, 1 :'8^3 ut dies mercenarii dies eius
1'')3'' "T^St)
73u3 cbald. Itkpa. atlendit ad aliqnid, sq. a Dan. i, e. aerumnosae cf. XIV, 6. Jes. XVI, i4: tribus annis
VII, 8. In Targg. rsnpN, syr. ViaAffi) id. TDU) TU;3 secundum atinos mercenarii h. e. boc ipso ,

tempore boc eveniet, non diutins dKTeretur evcntu.s,

^3"0 1 Par. XXII, 12 et ^l3.pj in Pansa baiJ qccmadmodnm mercenarins opus diuriium ultra tempus
lob. XVil , 4 c. snff. ibs-i) m. \)' intelleclus , intet- statutum non protrahit. XXI, 16. Rad. isa.
lii^entia 1 Par. XXIi ,
12.' XXVI, i4. Prov. XII , 8.
XVI, 22. XIX,
33b\!J-N Esr. VIII, 18.
11. ait3 b3;J riT^S^CJ f, conductio. Jes. VII, 20 : !TT>SiBn 1?n
Prov. XIII, i5. Ps.' CXl", 10, ii3j r2it3 n^ii novacula conduciionis i. e. conducta.
2 Sam. XXV, 3. b^-i) DTi) dare intellectum (rei), das 'IjDUJ'' (de pronunciatioue et foruia v. infra) n.
Verstandniss (den Verstand einer Sacbe) geben Neh.
qnem cx Lea
VIII, 8. In malam partem callidilas Dan. VIII, 25. :
— ^T, Issachar , filius Jacobi natu quintus
uxore suscepit (Gen. XXX, 17. XLVI, i3) auctor tribus
,

2) prosper succcssus Fiov. III, 4. (Cbald. Nb3'IJ, NVsiiU , Israeliticae cognominis (Num. XXV^I, 23), cuius fines de-
syr. 133 Qfl) intellectus). scrlbnntur Jos. XIX, 17 sqq. Ind iles buius tiibus ad rem
rusticam et naaticam ma«is quam ad militiam proclivis
13ri?3*3 f. intelligenlia Dan. V, 11. 12. (In siguificatur Gen. XLIX, i4. Deut. XXXIII, 18 cf. Jos.
Targg. inbao, ^rVaa , 1n>pVi3, syr. Ij^l^aafl) inlelli- Ant. 5, 1, 22. —
De forma nominis in qua pronun- ,

gens, m:nl:siO intelligentia Cxod. XXXI, 3. Prov. I, cianda saepe et variis modis erratum est, paulo accuratius
''"
5). ,Sed exponere placet. Scriptnra, quam supra dedimus quam-
qne in Occidente libri et scripti et editi exbibent est ,

niPSui) f. Eccl. I, 17 est i. q. mbSO (qnod com- blii Asber, in qua duplex lectio latet ,Cbetbib -i3-i)ic">
plnres libri mss.et editi exbibenl) stultitia, ut lecte Vulg., et Keri "iS-i)"! ( v. Noizi ad Gen. 1. c. ). Et Keri quidem
cf. II, 12. VII, 25. X, i3. Male LXX. Targ. Pesch. elferri iubent 12\a'' i. e. (filius) qni data mercede emius s.
prudentia. acquisiius estcf. Gen. XXX, 16, deriv. fut.Nipb., sccundum
alios coutr, es lD"iUJ';, quod exhibet Cbeth. Cbetbibh
^''SID culter, V. rad. M3-i) p. 1329. (notante Elia Levita' in Maaoreth HamnGasorelh p. 4^,
ed, germ. p. i63) ben Naphtali recte pronunciabat "iD-i)i%
quod ortum ex iD'i) O^ "' merces (2 Par. XV, 7. Jer.
"["^TTJ mercede conduarit. ( Arab. jCi mercede s.
XXXI, 16), male nonnulli recentiores perperam adhibi-
praemio donavit Dens, it. gratias egit. Talmud. i.
tis scripturae marginalis vocalibus ISt.-i;'' pro iSiD N"i)' :
q.
bebr. ). C. acc. pers. Gen. XXX, 16. Prov. XXVI, 10. iffert mercedem. Exempla slniilia, quae in Cbetbibh
Ita dicunt condncere merccnarium, fabrum 2Par.XXIV,
:
duplicem quandam litterani exbitent , in Keri simplicem,

12. Jes. XLVI, 6, milites 2 Sair. X, 6. 2 Reg. VII, 6. notantibus Elia, Norzio al. sunt fii'^:;j:n'0 2 Par. VII, P.
1 Par. XIX, 6. 2 Par. XXV, 6, sacerdotem Ind. XVHI, XXIX, 28, iN;;na Gen. IV, 18, n'';^^ Jer. XXXVII,
4, et in malam partem mercede corrupit x;t homines : ,
i3. i4. Duo Sin exhibel etiam Cod. Satn. cum Versione
neqnam Ind. IX, 4, vatem mendacem Deul. XXIII, 5. cbald. sam. et Onk. Ex reliquis intpp. longe LXX
Neb. XIII 2. plerisque in libris recte exbibent ^Jaau/uQ , in paucis
,

'lauyuQ (absurde nonnulli in Apoc. VII, 7 ^laaa/ig):

j\^iph. mercede conductus est 1 Sam. II, 5.

/Jiihp. id. Hagg. I, 6. Vulg. Issachar, Pesch. jliaijl , Saad. et Arabs Josnae :

T!5"iD m. 1) merces, velnt mercenarii Gen. XXX, ,Li»L».j, j>L*«jl, ex recentioribus Lutberus male Isa-
28. 32.' 33. XXXI, 8. Deut. XV, 18. XXIV, i5. J Reg.
V, 20. Zacb. Vlil, 10. Mal. Ilf, 5, rutricis Ex. II, 9, schar ,
quod non pofest non ita ortnm esse ut Cbethibh ,

portorium (Fahrgeld) Jon. 1,3, pretium quo aliquid •i3'i;'i)i pronnnciaret cum vocalibus adKeri pertinentibus
locatur Exod. XXII, l4, stipendium sacerdotum Num. "l3U)U3i Jissas-char.
XVIII, 3l. —
2) praemium max. a Deo datum , idqiie VrpO^ f. merces. Gen. XXIX, l5. XXXI, 7. 4l,
sive meritornm Gen. XV, 1. 2 Par. XV, 7. Jer. XXXI,
praemium Rutb II, 12,
16. Ps. CXXVII, 3, sive labornm quos qnis perpessns
est Je». XL, 10. LXII, 11. Ezech, XXIX, 18. 19. —
 R. nbjD, bi^t'^,, na'q 1332

^" ^^^^" ') tranquillus, quietns fuit ^b5"2to in Hiph. biNa-ijn fut. bwaic^. Gen.XIII,
n^iZ3 '• li'*'

arab. conj. VIII. pingnis 9. Jes. XXX, 21 inf. et imp. b^aan 2 Sam. XIV, 19,
2) pingnisfuit,
,
(i. q. nVd);
Vide Geuh. ap. Schult. Origg. hebr. •'b'>7:U3,-7 Ez. XXI, 21 (eiecto n), part. t3">bNa'l!a 1 Par.
fuit (de'ove).
XII, 2 denom. a btJJJiO 1) sinistrorsum se convertii , sini-
p. 219 sqq.
stram petiit , v. 11. cc. praeter 1 Par. XLII, 2. 2) si- —
1? u3 ( Keii V5'iJ cf. ina et TTiO coturnix
) ter ,
nistra manu usus est 1 Par. XII, 2.

occurril; collect. Ex'. XVI, 13 (h. 1.' cum fcm.). Num.

GV, 4o. A pinguedine ea dicta est, ut arab.
7N53"iD , non raro plenius ?1^{fii3 Num. XX, 17.
XI 32. Ps.
26. 'Deut. II, 27. 2 Reg. XXHI, 8. lob. XXIII,
XXII,
J,U*- coturnicis species , a ^^*m. R. Salomo ad Exod.
9 (quod nescio an pronunciandum sit b^iNap J'^^)
Plur. ciVij Num.
»
1. c. nNJj )»•:! Nim >\ts f^a -iban.
manus sinisira ut yn"^ manus dextera. Gen. XLVIII,
qiae respondet forinae arab. 1) ,
XI, 3i a forma sing. m.V'^ >
i4. lud. XVI, 29. Jon7lV, 11. Cant. II, 6. VIII, 3.
(cJL^ (Cor. 2, 54. 7, i6o, et hodieque in ilHs regioni- In acc. bi<y'ii3 et biiaia^: (Gen. XIII, 9) ad sinistram,
sinistrorsum Num. XX, 17, saepe in locutione: no t<b
bus), 8}T. ^ol^ic et sam. iiio Num. XI, 32, quae
bNJ3'i31 VU'' recessit neque dextrorsum neque sinistrorsum
ctiam in cod. Hcbraeo-Samaritano reperitiir ('ibo Ex. Deut. II, 27. V, 29. Jos. I, 7. XXIII, 6. 1 Sam. VI, 12.
1. c. Num, XI. 3i. 32', et in Vers. Sam. Nn^lbo, Nn-abo
2 Reg. XXII, 2. bxatoa a sinistra 1 Reg. VII, 4^, sq. gen.
scribitur Num'. XI, 3i. Ex.XVI, i3. (etSap.XVI, LXX a sinistra alicuius Gen.XLVIII, i3. 2Sam. XVI, 6. 1 Reg.
2. XIX, 12) OQTvyofiriTQU , quae avinm species a cotur- XXII, 19. 2 Par. IV, 8. bikry^i, b» ad sinistram 2 Reg.
nice {oQTv'§) passini distinguitur ( Arist. h. a. 8, 12), XXIII, 8, sinisfrorsum Gen. XXIV, 4^. Jes. IX, 19.
nostr. Wachtelkouig , «ed h. 1. nihil quidquam est nisi — 2) sinistrum latus. Unde bl<ai2-T< manus sinistra
OQTV^ vniQfi£yt'd>;g Hesych. ut TlTTiyo/niiTQU magna cicada, lud. III, 21. Ez. XXXIX, 3. 3)'sepienirio, plaga — ''

JiMTOfUjTgu loti species magna , quocirca etiam oQTvyofu]- septentrionalis lob. XXIII, 9. Gen. XIV, l5 bfiaiBM :

TQUv et oQTvyu promiscue ponunt. Inde Josephus (ant. p'U)3nb a septentrione Damasci, (Exarabicis respondent
3. 1 ) oQTvyiov nXTid-og. Hieron. colurnices. Intpp. Semi-
tici linguarnm patriarum beneficio ipsam vocem hebraeam 3L*.ii sinistra manus , sinistrum latus , septentrio ,
^^./sLi,

retinent (v. supra). recentioribus fuerunt , qui avem

E
jJu,, Su-ii, it. y^^Xi, j,Ii, ventus septen-
Liis dictam , ex tetraonum genere , in deserto frequen- J.,o^.i;, J.*.i;

tem intelligere mallent (Hasselqnist itin. p. 333. Faber trionalis J.Al*.i sinistrum latus , denom, Jw*.i m latere
,
ad Harmar. observv. II, 442 ) alii adeo ad locustas con- :

fugiebant (lob. Ludolf. comment. ad hist. aeth. I, ]3 sinlstro cepitseptentrionem versus convertit se venlns,
,

no. 96. Nieb. Arabien p. 172) pisces<iue alaios (Michael. ot,

qnibus cognatum videtur »Li; plaga sinistra septentrio-
in Synt. Comment. II p. io4. ii5. Ehrenberg in geogr.
,

Zeitung IX, 86): aed receptam sententiam ita suadet fuit, infaustus fuit. De origine
nalis j,Li sinister
tum arab. (Cj.L« tum coturnicum in illis regionibus fre- ,

quadrilitteri alii ita statuunt, ut primariam radicem ponant

qnentia (Diod. i, 60. Prosp. Alp. rer. a^^gypt. 4, 1.
Sonnini Reisen II, 4i4) ut facile profccto persnadearis.
, D8<\a |.Ui et h vel additicium putent vel repetitum a blO
Unum concedi potest, hebr. I^to praeter coturnicem (arab. nt bNJa® conflatum sit ex dNia et blB : aliis primaria radix
,e»lMi) etiam avem LIis dictam coturnici sirailem , sed est baia J^*.i veste se circumdedit et involvit, ita ntbt<J3i2)
maiorem , comprehendisse , v. Burckhardt itin. II, 681. manus sinistra sic dicta sit ,
qnippe quae exteriore veste
Rohinson III, i83. et in univ. Boch. Hieroz. II, 92. in humerum sini&lrum ,'reiecta circumvolvi solita sit
Simonis).
nlQ7t3 htteris transpositis pro n^aiO f. i) vestis Ex.
XXII, 8.' Mich. II, 8. —
2) n. pr. pater Boasi Ruth '
"^PXB^ adj. sinister (opp. ^ja^. dexter). 1 Reg.
VII, 21. Ez. IV, 4. Fem. nibNMia Lev. XIV, i5. 16.
IV, 20, qui scribitur Nabi7 1 Par. II, 11 ]iaV>15 Ruth ,
26. 27. 2 Reg. XI, 11. (Formam defectivam 'bnic ,
IV, 21.
qaam nounulla lexx. annotant, in editt. non reperio).
S<1QT)"Jj (vestis) n. pr. virornm a) fihi Calcbi 1 Par.
II, 5i. 54. b) V. natia no. n.

TTCt^ et nnia (Neh. XII, 43. Zach. X, 7) fut.

) iB?\D (vestitus) n. pr. m. , v. MaV^ no. 2.
n'ap'' laeiaius est, gavisus est. ( Arab. .,-vfw est: liberalis,
'ia^a n. pr. m. Neh. VII, 48, pio qno Esr. II, clemens beneficus fuit nnde suspicari possis , origlnem
,
,

46 ^abiD. esse in vulto scrcno, hilari, pr. nitido , Incido coU. Prov.
XIII, 9 et -irt3 no. II. Vide Schult. ad Har. II, loo.
 R. nato, ^a^j, D23a 1333 noiD iT^aaa
III, i46. iliss. Lugdd. p. 1171.
rratJ liaud raro de Scd Lusfbarkeit) lud. XVI, 23: et congregati sunt principes
elTusioie laetitia ponitur, ut eorntn qui inter pocula genio Philistacorum ad sacri/icium Dogonis nnniDbl ct ad epulas.
indulgent laetasque voces edunt v. iinM'^! lilt. a. b quo- ;
Prov. XXI, 17: Mn7;\y aMt« epulas amans'. tnrfa^a rr:;»
circa originem potins qtiaesiverim in laetitiae quadam Neh. VIII, 12. XH,'27. 2 Par. XXX, 23. r^naia rrz
«ignificatione magis conspicua et audibili , sive in laetis domus lactitiae, epularum Eccl. VII, 4.
vocibus, ut in "Vy oby sivc in exulfando , ut in m'l},
, ,

i-»-» , sive in alio laetitiae gestu velut risu. SigniCcatio •^, . ^-1
straguluni, quod cnbanti et dormienti
,

apud Arabes usitata secundaria videtur, petita a vultu

insternitur lud. IV, 18. Rad. Tjao innixus est rei ; sunt
subridcnte , lud. IX, ig. 1 Sam. XI, l5.
comi, sereno). etiam codd. in quibus !^3'"sa legatnr. (Syr. Is^^us
1 Reg. V, 21, Eccl. III, 22 al. Passim de effusiore lac- accubitus , tricliniuni ). Targ. «::« i. e. xuvvuxfj , lat.
titia, ut epulantium et gonio indulgeiitium 1 Reg. IV, gaunacum. De illo Ilesych. xuvriixat , oTQiufiuru ij Ini-
20. Eccl. VIII, i5 (cf. Zach. X, 7), unde <' irsb rTaia (iuXuiu htQO/ituD.ri
, hoc Varro ( L. L. 4, 35 ) explicat
de iis qui sacras epulas in atriis sacrarii instituehaiit Lev. sagum maius et amphimallnm i. e. ex utraque parte villo-
XXIII, 4o. Deut. XII, 7. 12. 18. XIV, a6. XVI, 11. sum. Aulacum tentorii infelligit Faber (ad Plarm. pag.
Neh. XII, 43 (cf. Jes. IX, 2 de feriis propter messem 116): male.
institutis ) it. cantantium et saltantium
, lob. XXI, 12:
aa^y bipb »n«-ijr —
Dicunt isba nab Ex. IV, i4,
alibigaudium cordi tribuitur Ps. XVI, 9. XXXIII, 21. ^^t2 ^^'^' ^^^^^^- -^rab. Jw«_i. texit aliquem veste
Prov. XXIII, i5: tribuitnr etiam inanimatis ut coelis ,

Ps. XCVI, 11. 1 Paral. XVI, 3i Zioni monti Ps. iX^. IV. vesti se involvit.
,

XLVIII 12, semel lucernae Prov. XIII, 9: lucerna

, nPatU f. vestis , spec, exterior et ampla Gen. IX,
iustorum laeto quasi spleudore ardet ,
nS"!;'' i. e. opp. 23. lud.VIU, 25. Prov. XXX, 4, in quam noctu se
rjST^ exstinguitnr. Id de quo gandent poiiitur praevio r involvebant Dent. XXII, 17, tum virorum tnm miilic-
(Frende liaben an etwas) 1 Sam. II, i. Ps. XXI, 2.' rum (Deut. XXII, 5): pallium militis Jes. IX, 4.
CIV, 3i. CXXII, I. Prov. XXIII, 24al.: jy Jes. IX,
16. XXXIX, 2. Jon. IV, 6. 1 Par. XXIX, 9", raro ^vj (Arab. xi*.i vestimentum, spec. totnm corpus involvens).
Prov. V, 18 (ubi complures codd. Labent 2 ). Eccl. II, Gener. vestimcntum. tlbailj'] DnV cibus et vestimenfum

10: seqnitur etiam gerundium ut niNlb nain 1 Sam. , Deut. X, 18. Jes. III, 7. IV, 1. Plur. riba':J i'cs/ex
VI, i3, et ^2 Ps. LVIII, 11. lob. XXX3,'25." 'Oe gau- Gen. XLV, 22. Ex. III, 22 al. Per transpo'si'tionem
dio propter calamitates , interitum alic. dicunt b n?3"J Ps. jnde ortnm est !ibVi3 q. v.
XXXV, 19.24. XXXVIII, 17. Jes. XIV, 8. lilich.VlI,
n?alD Idnmaeorum
(ve.^tis) n. pr. regis Gen.
8. Obad. 12, rarius 2 n^"ij (ut supra ) Prov. XXIV,
XXXVf, 36. 1 Par. I, 4/.
17. lob. XXXI, 29. Saepe dicifur niiT^a n)2"U laefatus :

de Jova i. e. de auxilio et tulela eius Ps. IX, 3. XXXII,

11. LXXXV, 7. XCVII, 12. CIV, 34. Joel II, 23 (ubi
nnde
vide Credn. ). —
Fraegn. dictum est lud. XIX, 3: D''^*^!^
'^^' 'nnsit. arab. »«, veneravit , ^^.fw

SnN^lpb nMt3';i et laetus ei obviam ivit. Sjnonymum — ventus venenatus , Samiim. Inde
gravins est p-^i v. lob. III, 22.
rr^J^Bffl (nonnulli codd. male n^^aatti ) lacertae vene-
Pi. n^t) laeiitid affecit aliquera , sq. acc. Deut.
nalac spccies , Prov. XXX, 28 , ubi in quattuor
slellio.
XXIV, 5. Prov. X, 1. XV, 20. 3o. XXVII, 9. XXIX,
minimis iisque sapitntibus rccensetur n"a72"li ^uac mani- :

3. Ps. XLV, 9. CIV, i5 al. de laetitia ex alieiiis malis

,
!>us prehcndit et esi in palatiis regum. Aben Esra simiam
percepta sq. b Ps. XXX, 2, sq. i:> Tbren. II, 17 )n
,
interpretabafur R. Levi et Kimchius araficam sed recte
, ,

2 Par. XX, 27. iam LXX xu)M(jt')ir^g. Vulg. stcllio. De stellione ipsa
Hiph. i. q. Pi. P.S. LXXXIX, 43. vox ^'aya reperitur Lev. XI, 3o apud intp. Sam. (pro
InjIJN ) et in Targ. Jon. et Hieros. (pronx:;";), neqne
nfiO fem. finy'J adj. verbale laetans , laetus (a,
no'n 'in Talm. Sabb. p. 77 b: aipsn bs n"'a'2'i'n/3''J< ter-
um) Deut. XVI, i5, sq. ]» de al. re Eccl. 10, sq. II,
ror stcllionis super scorpioncm ( cf. Plin. 2g, 4. Aelian.
gerundio Prov. II, l4: yi nirsb CnyiJ 91/1 laetan'ur
h. an. 6, 22), eandemque utcunque depravatani servavit
faccre malum. PI. st. constr. semel '<mib Ps. XXXV,
lingua Graeca recentior aufttufiiy&og , samiamitos (v.
26, alibi ina-i) Jes. XXIV, 7 cet.
Salmas. ad Solin. 1161. du Fresne glossar. p. i33o). In
nnaOf. laetitia Ps. IV, 8. XLV, 16 cet. n^:.:.;
lingua Arabica respondet uoj' i»^ ('*'• Frsyt. i> ^°9)
firili Mn^w
valde laetatus est 1 Eeg. I, 4o. lon. IV, 6.
lacerta venenata eaque leprosa , ita dicta a maculis leprae
Spec.' a) laetae voces, laeti clamores Gen. XXXI, 27.
similibns. De sollertia stellionis max. iii niuscis capiendis
Neh. XII, 43. 2 Par. XXIII, 18. XXIX, 3o nr titblT'!
nna-ii^. rjnn-i; bip Jer. VII, 34. XVI, 9. XXV," lo!
:

— deque ,,manibus" eius v. Bocharti Hieroz. II, 5io sqq.

b) epulae laetae , voluptaies (Fiendeufest , Freudenmabl,

 R. 1M, N3'^, "13 O, "iy'S, 1334 It-Q "ly^D

T^SaJ (vel catarrhacta i^JS ab aquarum

^}:2^, unde i. q. stre-

Adde pitu vel i, q. j »**» et ^^''nii; lorica, a quacunque eius

n^lTD^DM pl. f. clavi, V. iJjo p. 961. aeth. ;

montis similitudine cf. syn. ^V"iUJ et QioQui, de Magnesiae

^(T^i^; alBxit, coniuaxit.
monte) n. pr. Hermonis montis apud Amoraeos Deut.
III, 9 ,
qui Sidoniis 'ji'''i'iJ dictus est. Ezech. XXVII, 5
f"'- N?'^,'! '"*"• absol. NJiD cstr. Niifl et nNbto (paral). ^i33b ). Angustiori sensu ita appellata est pars
&^3TZ3
Hermonis s. Antilibani ,
qui distinguilur a Senir Caut.
Prov. VIII, i3 odit , odio habuit. ( Syr. Ij-fl5. Arab. IV, 8. Par. V, 23, eaque septentrionalis : certe Ara-
1

bes eam Antilibani partem , quae a septentrione Damasci

[jji id. , sed hoc etiam intrans. turpis , deformis foit est, ^l^ i}-^=- appellant, Abulf. p. 68 ed. Paris. —
adde deformis aspectu, invisus ^JJi Cant. 1. c. sunt qui legant T^juj , non bene.
i. q. itJ^ , U-ii./i ,

et «iw turpem habuit, infamavit, accusavit, tJji^ tur-

D^^ByuD cogitaiiones , v. rad. t]3>0 p. 963.
pis , invisns. Atque in hac turpltudine aliis odiosa et
invisa vocis origo esse videtur, ut contra apud nos hciss-
1^1Z3 horruii (nostr. schauern, schaudern), dicitnr
lich est a verbo hasscn , cf. gr. fyd^u^ rtvi ap. Hom. invi-
sus , odiosus allcni). Constr. sq. acc. pers. Gen. XXVI, 1) , de subita commotione tempestatis, pro-
ut nSD
XXXVII, 4. 5. 8. Deut. XXII, i3. XXIV, 3. Ind. cellae v. Pi. Hilhpa. Hi, ( Cf. lat. dies horruit imbre
27. ,

XIV, 16. XV, 2. 2 Sam. XIII, i5. 22. Ps. V, 6. XXVI, Val, Flacc. tempestas borrescit nimbiii Sil. 1, i33, nostr.
5, XXXI, 7. CXXXIX, 22 et rei v. c. odisse menda- ,
ein HagelscAauf r , shura windis procella Ulph. , angl.
cium Ps. CXIX, io4. 128. i63, impietalem XLV, 8, shower). Sq. acc. iempesiaie disiecit, subitanea procella
disciplinam L, 17. Prov. V, 12, vitam Eccl. II, 17, ahripuit. Ps. LVIII, 10. ( Cf. aeth. flX}/,', amh. shara
pacem Ps. CXX, 6 al. ; raro sq. b pers. Deut. XIX, 1 destruxit, abolevit). ^'"ide lyia no. 1 , n^lSiD , ^''l^yiU.
(sed vide part.). Tribuitur anirao (lIJDS) Jes. I, i4. 2 ) de commotione et concussione cutis' in homine
Ps. XI, 5. Opp. arjN Deut. XXI, i5. 2 Sam. XIX, 7. terrore correpto , gr. qiQtaaci}, qQiTTO}, angl. io shudder,
— Part. N5ia snbst. osor, tum de inimico Ex. XXIII, 5. to shiver. £z. XXVII, 35 : 13>-iJ ^nsilj On^^abTa reges eorum
lob. VIII, 22. Prov. XXV, 21 Ps. XXXV, 19. XXXVIII, . horrore corrcpti sunt. Jer. II, 12, sq. bs caussa Ezech.
20, tum de hoste Gen. XXIV, 60. Ex. I, 10. Ps. XXI, XXXII, 10: nyiu T^b^ ^isia''.. Sq. acc. (pQiaao) rivd,
9. Cum suff. iNlia Deut. VII, 10, sed pro eo etiam sacro horrore reveritus est numen ( cf. (fQiXTj TiQog rd
liiN3ia ( ut gr. ix^Qoi; Tivi cf. gr. §. 112, 2) Deut. IV, S^HOV Xenoph. ). Dent. XXXII, 17: numina peregrina
42. XIX, 4. 6. II. Jos. XX, 5. Fem. pl. n^lNSia inimi- fiSTliaN D^TJ'ia Nb guae non reveriii sunt patres veslri.
cae Ez. XVI, 27. in horrore cutis quum comae horrere soleant
Quo
3)
JVipA. pass. Kal Prov. XIV, 17. 20. et erigi (lob; IV, i5 gr. ifQlaaovai TQl/jg Hesiod. op.
54o, capilli horrent Tib. 2, 3, 23), in derivatis reperitur
•
Pi. in 80I0 part. NSi:;53 osor, tum inimicus lob.
etiam horridi, hirti, hirsuti signiGcatio , nnde "iSiC
XXXI, 29, tum hostis Dexit. XXXIII, 11. Ps. XVIII,
n^nSiB pilus , Haar coll. Atrtus , Airsutus , Aircus , X''l9
4i. XLIV, 11. LXVIII, 2. LXXXIX, 24, ubique in
ker', heres i. e. herinaceus , n^^yiw Aordeum, ita dictum
solo poetico eermone.
ab aristis horridis et hirsntis ( X/fiuv qiQiaan uaTuyviaaiv
II. 23, 599, horret ager aristis Virg. ) , "i-iya hirsutus,
friju? chald. in solo part. I^NSia osores , hostes Dan.
IV, 16. In Targg. plerumque scnbitur N30 per Samech, hircus , arab. .«.i hirsutus, pilosus fuit. II. id.
^*
raro per iu v. Buxt. p. i5o8.
Niph. Impers. niyiaJ horret
1) inf. rad. (utnar^N) Deut. I, 27.
nN3'ffl r,
— Ps. L, 3.
i. e. saevit tempestas.

a) odium. "2
Sam. XIII, i5. Ps."'ClX, 5. Eccl. IX, 1.
Pi. procelld absiulii , sq. [» lob. XXVII, 21:
nsiica cum (ex) odio Num. XXXV, 20. I-IN3-U N2i2)
ia^ipaM ^fTi?,i2"'i.
nbli magno odio habuit 2 Sam. XIII, i5.
Hithp. fut. lyniU^ procellae instar irruit , sq. is
"'
fi*''^'^ adj. f. n.y:-iJ exos,i Deut. XXI, l5. Dan. XI, 4o. '

lyUj m. i^ tempestas horrida, procf//a Jes. XXVIII,

2. — 2) Aorrorlob. XVIII, 20. Ez. XXVII, 35. XXXII,
Ij"i3 rad. innsit. prob. i, q. "^iX,
s s,
^JS
*
slriduit 10. — Semel est cstr. snbst. -iJia crinis.
•
i^A -
strepu.it (de strepitn armornm), nnde j,*« atma, lori- . lyiD m. cstr. nsiU, semel nyiz, Jes. VII, 20, pilus
cae (scc. alios hoc vc. peregrinum est v. Freyt. II, , coUect. pili (ut nostr. das Haar, lat. capillus apud scripto-
365). Indo res antiquiores) , pr. horridum, hirsutum (das Strnppige,
 l\. ism 1335 nrc — rrrym
Rauche) cf. pi/u» cnm cognalis it/Zu.*, vellus, v. Doederl. Plenius O^Ty bircus caprarum (noslr. Ziegenbock )
-ys^i}
Gen. XXXVII, 3i. Lev. IV, a3. XVl, 5. Nu.n. VII,
lat. Sjn. 111, 18. (Arab. yui, crines aetb.
,
^^C.^', i6 sqq. XXVllJ, 3o. XXIX, 11 al. nNt:nn T'?;:) bir-
it. duriore forma AT^C I Syr. i ^iiffi , J^f^fiO id. ). cns prccati qui pro peccalo populi sacrifiratur Lev. IX,
,

Dicilur a) de pilis capitis , capillo modo addito \L"Ni 3. i5. X, 16, XVI, i5. 27. Dc cultu hircorum apud
,

lad. XVI, 22. 2 Sam. XIV, 26. Esr. IX, 3, modo Hebraeos (ad exemplum Mendis sub Cguia hirci ab Aegyp-
omisso Cant. IV, 1. n^-r T|^"!i5 vertcx capilli Ps. LXVllI, tiis culti) v. Lev. XVIJ, 7. 2l'ar.Xl,i5. Plnr. O'''!""^;!} —
bl de piiis reliqui corporis. Lev. XJll, 3 sqq. "irdj hirci dicilar etiam de satyris Faunisve velhuiusmodi natu-
aa.
ris fabulosis partim bumanae partim hirrinae fignrae, quae
"l^-''! P''i pedum i. e. pudendorum Jes. VII, ao , de
in desertis degere saltare (Jes. XIIJ, 21) sibique accla-
,

qnibns nyt) x«t' Ezech. XVI, 7.

('io/rjv ( Arab. Hyui mare (ih. XXXI V, i4) dicunlur. duiftovia. Targ. LXX
....
crmis pubis
.
'-"= *---
pec. infeminis, jci:!, (jti;
. .

id.). Fortasse
et Pesch. ]"''11IJ , f .'l-«. Vulg. pilosi, quod Ilieron. expli-
,

eliam c) de villis panni lanei. r^iTN pallium pilosum

cat : incubones vel satyros vel silvestres quosdam
,,vel
"lyia
homines quos nonnulli fatuos ficarios (v. du Fresne
,

i. e. vel pelliceum (Pelz, arab. lji.ji) vel villosum , ex gloss. h. V.) vocant, aut daemonum genera intelligunt."
panno villoso factum Gen. XXV, 26. Zach. XIII, 4. Vide plura de his veternm Orientalium superstitiunibus
Inde lyr ;?3 53"» vir eiusmodi pallio indutus 2 Reg. I, 8. apnd Bochartum in Hieroz. 11,844 etin Comment. nostr.
ad Jes. JI. cc.
"^yjS cbald. id. capillus , addito «JNI Dan. III, 27.
3) pl. ^^'''''yUJ imhres (Regenschauer) angl. showers ,
VII , 9. *In Targg. id. Dent. XXXII,' 2.' Vide rad. no. 1.
my"il3 f. i. q. riiya procella lob. IX, 17. Nah.
I, 3. " •
'^^^"'t'. ('• 4-
montanae, quae Palaestinae ab austro conterniina (Jos.XI,
"T^T^ hirsntus) n. pr. 1) regionis

ri"1?"J3 f. pilus. Semel de uno pilo (arab. B.«ui) 17. Xll, 7) inde a mari mortuo usque ad sinum Aelaniten
lud. XX, 16: rr^s-rM ttt ad pilum, proverb. q. d. ad porrigitnr cuiusque pars borealis hodie Gebctl jL*r.
,

nnguem , de funditoribus ne pilum quideni a scopo aber- appellatur (v. iaij et Luseb. s. v. ^^rjiig) australis ,

rantibus. Alibi : pVi a) capitis , capillus, capilli. 1 Sam. ^jI^-isJi (quae qnidem vox terrae tractum desiguans cnm
XIV, 45 : VdNT nll"',Sa ib^ DN ne cadito unns de capillis hebr. "VS^^O nulla etymi necessiludine coniuncta est) , v.
eius, 2 Sam. XIV,' 11. l Reg. I, 52. b) nniversi Bnrckhardt itin. Sjriae p. 674. 688. 1067 ed. nostr.
corporis. lob. IV, i5 ii-.:;2 m»'>2J : TiSn. Plur. r^ira Robinson Palaest. 111, io3. Priniilus eam regionem, quae
'UJNT Ps. XL, i3. LXIXVS."'" saepe plenius Tsi] n!l appellatur Gen.XlV, 6. Deut. 1, 2.
n 11, 1, Horitae habilabant Gen.' I. c. Deut. II, 12, dein
lyip f. hordeum, a spicis hirsutis et horridis
dictnm ut lat. Aordenm v. rad. no. 3 et contra n?;B3
Esavus Gen. XXXII, 4. XXXIII, i4. 16. XXXVl, 8,
, ( )
postea posteri eius Edomitae Num. XXIV, 8. Deut. II,
spelta (q. V.) a spicis detonsis. ( Syr. |^t^u£B , chald. 4. Jos. XXIV, 4. 2 Par. XX, lo. 22. 23. Jes. XXI, 11.
Arab. hordeum s^i:,
Ez. XXV, 8. XXXV, 2 sqq. lud. V, 4 (parall. DiN rr^).
Nr^lSD , 'J'"i'i»ip, id. jxjtui ,
l''*!»"^) Bis incolae 'T':;-i3 ';2 appeliantur 2 Par. XXV, "1 1 i4, .

granum). In sing. ubique de hordeo in agro quasi Seir illius populi pater et conditor fuerit (v. Gen.
faordei
crescente Ex. IX, 3i. Deut. VIJI, 8. Jes. XXVIII, 25.
—
XXXVl, 20 3o. 1 Par. I, 38) sed probabilius tamen :

est, regionem illam monlanam et silvestrem id nominis

Joel I, 11. lob. XXXf, 4o sed plur. Di^Sb de granis ;

nactam esse ab illa ipsa regionis indole et virtutibus

f cf. nqn, a-cn) 2 Sam. XVII, 28. 1 Reg.V, 18. Jer.
pilosam s. hirsuiam enim appellant regionem arboribus
XLI, s! F.z. IV, 9 al. ^''liJiri lan Chomer hordei Lev.
XXVII, 16, ai'ii",a nap fariiia hordeacea Num. V, i5, obsilam , nt arab. lytxi arboretnm , .bui arbores, arbo-
B'"!!'"!} Dnb panis hordeacens Ind. VII, i3, 'ili njy Ez.
IV, ia.
'
In eundem censum venit D''*!^^ T^iJp Ruth I,
res perplexae (cf. s^ arbor), gr. luniog hirsutns, arbo-
ribus obsitus cf /a/r?/ iuba frondes arboris. Joseph.
22. II, 23. 2 Sam. XXI, 9, grana enim ex area in hor- , . ,

Ant. 1, 20 §.3: ^iUiQUf ifiavda yuQ vjii/itiQriatv iig

rea colliguntur.
inoiiizo Trjv Siulxuv ngoqayoQtvaag ro /ajniov uno jrjg ,

D'''^?^ (hordeum) n. pr. viri 1 Par. XXIV, 8. uItoZ TQi/iiaiwg /luaiiav ( -y^s^ ). Observatu etiam
dignum hoc regionis nonieu cuni ipsiiis Esavi nomine
,
T^ytD ro. 1) adj. hirsulus ,
pilosus. ( Arab. Jt^,
(TJ? hirsulus j convenire. 2) roonlis in tribu Judae —
^i JosIXV,
Chald. ayr. fy_0,
id. id. ) Gen. XXVJl, Ui^ 10.

II. a3. Dan. VIII, 21: "l^PiiJ!^ T^ESn hircus hirsuius. nn^^yffl f. 1) capra Levit. V, 6: D''Ty nl^^t; , v.
Inde masc. IV, 23. 2) n. pr. regionis iu montanis Ephrairnila-
2) hircus (quod quidem vc. latinam proprie hirUim, rum lud. III, 26 cf. 27.
hirsuium significat), caper. Lev. IV, 24. XVI, 9 sqq.
I i i i i i i i
 R. ns\3 ?m 1336 nst

quae vorandi, ligurriendi, sor- VII, i5. Deut. II, 36. IV, 48, pn^n nBC 2 Reg. II,
nSlZ3 rad. inusit. ,
lud. VII, 22
i3 et ita Mbin73 b^N nsuj ripa (Jordanis)
:

bendi potostatem habuisse videtar , ut cogn. N^O q» •,

,
ad Abel-Mecholam.
quam in aliis liuguarum familiis r vel 1 inserlis rad. shh,
Einsdem radicis esse videtur :

>_yi bibit «-^j^ sok-buit lat. sor-

srai exprimunt , cf. , ,
uD^ m. barba labiorum mystax a ns'.!; et termi- , ,

bere, gcTtn. •valg. schlappen. Abiecto 1 oritur sapio gusto, natione a— cf. nbO, dblN, fi^"l'3. Kimchi :' niDN nS\aM
,

contra abiecto sibilo pers. ^_J , lat. labium. nSwn by. Reperitur in duabus locutionibus a) DBten Ti'^^
componere mystacem I. barbara 2 Sam. XIX, 25. LXX
nDS
f. dual. n";riS-iJ cstr. TIE-IJ, rarias pl. (qni
noiiiv (.iiaTuy.u. Cf. nB:-no. 2, litt. e. b) DEiar; b? !na?
linguae usu a duali nil differt) cstr. niriE-iJ (qnasi a ncia)
obvelavit niystacem s. os cum barba quod lugentium et ,

i) labium. (Syr. et chald. ]L2>.a> pl. |2a£iffl , NSp leprosorum est Lev. XIII, 45. Mich. III, 7. Ez. XXIV,

NnBp, NnBii, arab. ^ id. Aegypt. CTlOTO'^ 17.

(.ivaTU^.
22. LXX
Saad.
ai 11 (.lu
iCj.L,i;
xeihj.
,
In Pent. Gr. Venel.
(barba) bibens , i. e. mystax pec.
CllOTO^i id.) Jes. XXXVII, 29. Cant. IV, 3. 11. V, longior quippe quae bibendo rigetnr.
,
Pesch. et Arab,
i3. Prov. XXIV, 28. !iSJJ3 1't2Dn hiare labiis qni , Erp. labia.
illudentium gestus est Ps.XXII, Plernmque memo- 8.'

ratur a) ut inslrumenlum loquelae. Aperuil lahia i. e. nD'i2!3 > ^^^^e Pi. ns-ij, et nomdn riEiua v. rad. nstJ-
loqui coepit lob. XI, 5. XXXII, 20, aperuit labia alic.
enm loqui fecit Ps. LI, 17, cohihuil labia Ps. XL, 10.
Prov. X, 19. Super labiis Prov. XVI, 10. Ps. XVI, 4 15123 Deut. XXXIII, 19 V, JBO texit, abscondii.

(semel,su& lahiis CXL, 4) esse dicitur sermo , nnde Ez.

XXXVI , 3 ascendislis super labium linguae calamnia-
:
I. |P2*3 i' 4- p53 ^'^- I 4- ^- percussil , complosii
tricis, iu ora malevolorum hominum incurristis. lob.
II, 10: non peccavit labiis suis. Ps. , 3: gralia XLV maiius lob. XXVII, 23.
iucundissimi , feloquentissimi Hiph pepigit foedus Jes. II, 6, vide ptZ- Cf. ad
effusa est super labia tua ,

sunt sermoues tui. lob. XII, 20 auferl labium speclalis :

i?."B.

i. e. spectatae eloquentiae et sapientiae

viris. riEi: b"lS'. f II. pi^m redundavit, v. psO no. II.
non circumcisus labiis Exod. VI, 12 vocatur , cui nori
promtus facilisque est labiorum usus. Iude refertur b) ad
pS\n v. ibid.
modum loquendi, u) populorum
inde Jialeclus lingua. , ,

Gen. XI, 1.6. ^1^:3 f?"^ lingua Cana-

7. 9. Jes. XIX, 18 :

profundae [P|^^23 rad. innsit. prob. i. q. ppT percolavit sac-

nilica. XXXIII, 19: MBb •'p.7:5> genslingiiae
,

i. e. intellecta difficilis, barbarae. Ez, III, 5. 6. P) sin- cavit , auxy.iiio. Inde

gulcrum hominum qnornra loquendi modus pro ingenii
,
p"u3 m. c. Suff. ipw pl. D-ptJ l) cilicium pannus
morumque modulo varius est. IRIH rBx; labia fraudu- , ,

sermo fraudulentus Prov. X, 18, cf. XVII, 4. crassus impr. e pilis textus ,
qualem cribris colisque (v.
lenta ,

rad. neque non saccis frumentariis et vestibus

7. Ps. CXX, 2. nTiN nsj Prov. XII, i9, ^iN ns^a TfT:.':^) ,

XVII, 4 d-pb^ tl?'"jS'S XXVI, 23 labia flagrantia i. e.

,
lugubribus adhibebant. (Cf. aeth. UJ^I cilicium, inde

amorem arJentissiraum simnlantia. D-flsa pria dnlcedo vestis monachorura et peregtinatorum sacrorum , UJh*
labiorum sermo dnlcis Prov. XVI, 22. Sic labium
,
XXJ^I cancelli ,
gr. auy.og , (T«;txof cilicium , lat. saccus,
purum Zeph. III, 9, impurum Jes. VI, 5, laeve Ps. XII, quo Hieron. etiam de veste peregrinatoris ntitur adde ,

3. 4. Spec. verbum labiorum in malam partcm dicitur auyog, sagum i. e. pallium crassius militum. Chald. pD,
de eo quod quis ore quidem sed minus considerate, sine
ratione proloquitur ( Jes. XXIX, i3), itaque sermo slo-
,

NpO, copt. COKj CCllSC cilicium, saccus). Jes. III,

lidus Jcs. XXXVI, 5. Prov. XIV, 23 (vide tamen Ps. 24: pia niiny cingulum ciUcinum. Inde 2) saccus fru-
XVII, 4. Prov. XXIII, 16), et sic D-ns^^ ir-N homo mentarius Gen. XLII, aS. 27. 35. Lev. XI, 32T Jos.
loquax, garrulus lob. XI, 2 B";nB<2 b-IN/stuItus garru- ,
IX, 4. —
3) vestis lugentium, plene p\U 'iiab Esth. IV,
lus Prov. X, 8, D^inBlIJS N03 incorisiderate locutus est 2, vestis angusta (Jes. III, 24. lob. XVI, i5) ex
labiis Lev. V, 4. Ps'. CVI, .33. Ps. LXXXI, 6 Nr nsi: :
panno TQiylrut ( Apoc. VI, 12 ) eoque crasso et aspero
sniTN TST' sermonem, qualem non noveram auclivi int. ,
facta quae in corporo nudo gestari ("r^sn bs 1 Reg.
,

divinum. "(^Arab. iCa.i^]l ^j, Jia.iJl c>^J^ filius, Clia labii XXI, 27. 2 Reg. VI, 3o, n'^,5 •'by lobVxVI, i5) et
etiani noctu non deponi solebat ( 1 Reg. XXI, 27. Joel I.
i. e. sci-mo).
Reg. VII, 26, i3). "1SN1 pt; llJab induit saccum et cinere se conspersit
2) ora, exlremitas , velut poculi 1

Ex. XXVIII, 32
vestis anlaei ib. XXVI, 4. XXXVI, Esth, IV^ i', cf. Jes. LVIII, 5, De veste ascetarnm et
,

11, maximc maris Gen, XXII, 17. Ex. XIV, 3o. Jos.
prophetarum Jes. XX, 2,
XI, 4. Ind. VII, 12, fluvii Gen. XLI, 3. 17. Ex. 11,3.
 ^ "'P.'^) 'E'*^' ^1'^,> "'l'^ 1337 IjJffl — Tl.ttl

lp'>13 semLl legitur in Nipb. Thren. I, i4; 311i3 ( i. q. j^in-ij palmus) n. pr. viri Gen. XI, 20.
Reperitur etiam in cod. Sam. Gen. XIV, 23 pro hebr.
iT<2 'yiJE by sec. Kimchium
alUgaium est ivgum pecca- :

lorum meorum i. e. iugum poenac et calamitatnm manu TJiTP corrigia.

eius. Kiuichi: n3nr; 1N irp: T^ip^ "Db ir;y. For- ^^ .
"^*? (Knmez impnro) m. pl. palmitea vitis Gen.
tassc cognata sunt veiba n]:i' Trx, TJN spiritns enira , , XL , 10. 12. Joel I, 7. Cognatae fo;mac sunt chald,
sibilantibus aiTines sunt. Alii Hebrati velut Raschi ,

JWIT, palmes, vitis, arab. XiA>^j, (qaod

Aben Esra, Hai Gao» laudaute Kimchio verbo np-i tri- ^"«Jilt
^^j\
bnunt significationem talaiud. ipa punxit , stimulavil,
miuime Persicum esse putem ), c .», id.
adegil , varia sententia, vel : punciata signata sunt pec-
cala in manu Dei (Raschi), vel adaclae et nccehralne :

suni poenae ( Aben Esra ) vel pungendo insertum esi :

^"|1Z!5 ' ^"

,
*-**" incidit, perforavit (cogn. OIUJ
I. ),
iiigum cet. quod quidem ad sententiam reliquis
(Fiirst),
aptius est. luguin enim temoni annectitur loris inserlis inde consuit, pec. res duriores , iit corium filo ferreo et
in foramen quod in anteriore temonis parte est
, a pun- :

gendo et perforando autem passim proficiscitur consuendi,

subnla , inde contexuit , conseruit loricam , nnde Jo^
conscrendi notio , ut in verbo ti'1i q. v. [ An forte scri- ^lj*», Cijj^^ subula, qua suitnr (v. Rcisk. Moall. p. 16),
bendum nn"ir:?] Targ. aggravaium est. Complures codd.
1(5\3:, quod ipsnm exprimunt LXX. Vnlg. Pesch. reni- 0^«» lorica e Clis ferreis inter se connexis texta, •> wjr ,
tente seutentia.
:>.,^.t conserfus, consutus , de lorica. Eiusdem familiae
sunt cLald. et talm. i<T"!0 cribrum, ex filis ferreis aeneisve
"iplZD in Kal innsit. i . q. chald. "ipD intaitns est contextum 'J'<"i'^q tapetes ocellati ,
, T"iO artifex tapeturu
vel cribrorum v. Bnxt. , !n^"io operculuni foraminosum
lob. XX ,'
9. XXVIII , 7 Targ. Menahem b. Saruk:
instar cribri (nostr. Rost), it. saccus , a panno forami-
noso dictus. Sam. fnTiJ quod explicatur i^j.'A vestis
Pi. pr. (oculos) circumspeciare fecil qnod est mu-
hernm lascivarnm protervarum , cf. chald. n^:ipa
et
,
versicolor ( rectins : subtile ,
pellucidum ) . Ex his appa-
rebit, quid sit
circumspectatrix. Jes. III, 16: D'':''^ nilpiy. LXX
paullo liberins: iv vtifiaaiv 6qjdu)^/.twv. Vuig. nutibus Tlto nnde Tiirrt "«nJS Esod. XXXI, 10. XXXV,
,

oculorum. Saad. ._»A*it oLj-yi oculis fulgurantibus. ig. XXXIX, 1. 4i qnod dicitur de aulaeis tabernaculi
,

Abulwalides : l*jXfju i^y^i^ c>->i2-«.^ JLi^ oL^a-syi sacri. Nihil enim dubitandum est, quin n"i'iy sit panni
e)-?^'
oLa;J"!(t. _yIiol Ojii"! 9"°^
{S^^s ^jj^ t-5' '-*t^^-J '"^' lelaeve genus instar loricae C :>y^ \ ex filis contexium , «?-
micant oculis , nam
IV. utuntur de muliere,
verbo (j::!.*^ que non densum, sed foraminosum et ocellalum (vreitma-
ijuae clam splendere fncit oculos (nntum alicni datnra), schig vsde der Filet), ut chald. 'J''T"iD cortiuae ocellatae,
,

et scntentia est : multos facii obtutus etfaslum. Abarbenel ita dictae quod ciibri s. letis formam haberent , ingres-
haec locutio significare potest ,
quod feminae versus iuvenes
,

sum prohibentes non aspectum. Vett. intpp. paene

, —
oculis Ceterum Hitzigius non debebat con-
nictitaverint. omnes TiO , quippe cnius veram potestatem ignorarent,
ferre Plautinnm illud (Aulul. I, 1,2): ,,circumspectatrii; accepernnt pro n"nB (qnod ipsnm in textu habet cod. Sam.),
cnm ocnlis tnis emissiriis", ibi enim de re longe diversa mazime cum tribus locis additum sit: U;nb3 nliab. LXX
agitnr, de turpi vetula , quae circumspectat quod forto GToXul ).ttTovQyiy.al. Gr. Venet. ar. Tfi<; tQyo.alug , Onk.
auferat. — Non bece Luth. -ipo fucandi
Targ. Raschi, Pesch. id. Abulw. x*„\.J-l sed Saad. ,_oiJi vWi^ ^^,
signiBcatu accipiunt fucantes oculos, non enim de ornatu
: vestes versicoloreg : quibus omnibus vel hoc obstat non ,

mulierum agitur hoc versn, sed de gestibus. Non nagis vestes ibi intelligi , sed aulaea tapetes. Conf. infra
,

aptum ,
quod haud pauci libri mss. et editi exhibent rad. yy£.
ninpa;?; ,,ocuIis mentientibus, mendacibus. " s .

TTffl m. i. q. w\r;.*« subula vel potius stilus , quo

artifex imaginem ex«cuIpenJam describit et adumbrat.

3 l\23 plexii (flechten), implexit , in Kal innsit.
Jes. XLIV, i3: Tni33 •'llTlNn^ Aqu. w«p«; ()«r/ /f stilns.
(Chald. a-a id., nnde j'-,a reticulum, l^^^fi» perplexa, Sed Targ. Nnblp'ir"C perpendiculnm, Saad. . LfljJI, rectius

Btorea, laqueolns. Finitimae sant radd. ?|1i, pT^a et, ^,L5jil i. e. cyprns ,
qua nolas ilavas facere solent artifices.

si qnid indico^ jn» texnit, cf. ad Iitt. -ij. ' Acceclnnt Abnlw. ^^^ j i:j>V^'j 'o^j^^ «•-'jJ "niua liriNn""
media radicali in vocalem emollita Hri, J10. i-iraa imNn-" (CJtXLs (_wj_^Lj o^^l y^«Jt
J, ^^jjj' _^
Pu. perplexus esi lob. XL, 17. ii*ii5 ^jj L^ . 8.*:^Lj ^_>**iil -^i:^^ j^^^ f>^j
^ ^^
Hithp. complicatus esl , perplexus est Thren. I, l4. ji*all LiiXic \jtl JLiij ^\ iu^^Lj iUc *>'y>'i >i>»I' ^y»
I i i i ii i i a
 R. i-TQ — n-iffl 1338 Tlt3 — ^INIO''

3) pugnavit, contendit cum aliquo , sq. DS Gen.

'3 (imaginem) cypro. A ^j cyprus XXXII, 29 , nx Hos. XII, 4. In fut. dicitur iriJ; Hos.
i. e. '•>
cLescribit illam
XII, 5, a -iiia no. I, 1. (Arab. ^^yi litigavit. III. con-
Arahes haient ^^ i. e. designavit domum (exstruendam)
colore flavo. L. c. sententia est , fahrum eam descriherc tendit , rixatus est cum aliqno. X. id. IV. excitavit

filo quod ruhro iinctum sit. Non vult excisionem s. inimicitias).

excavationcm ex ligno eo inslrumento quod apud nos ,

^X^ *;, apud Hebraeos nST^ipy dicitur {Jes. l. c.) mVui ordo , arab. 5._y« talm. miU) ordo
f- series ,

lapidnm v.
1. In acc. adverbialiter. Jes.
rad. no.
posse etiam aliud quodcunqne instrn-
,

Paullo post addit ,

XXVIII, 25 niri) nt:n Dtol et ponit planlat triticum
:
mentum fabri intelligi , ut ."iJin^ circinus , al. Illam per ordinem ut bene Hieronymns , reihemveise. Juda b.
qnidem Jili flavi rubriqae signitlcationem , qnam adopta-
,

(v. Boch. Hieroz. II, 696),

Karish ponit iriticum
: 'AaJi e, j-^ ij P<^'" ordines agri.. .
runt etiam Kimchins et alii

cum elyoio fortasse ita conciliarunt , ut Tn-r filum duce- De tritico in oriente passim plantari solito v. Niebuhrii
rent a o.*» suit: sed ad contcxtnm aptior est stilus (Stift).
Arab. p. 107.

elnpsus est. Jos. X, 20. (Arab. ^Tu) n. pr. nxoris Abrahami Gen. XI, 29. 3o. 3i.
IJ, 'TnlS /"o'' >

~ ^ 3 -,
XII, 5. 1 1 sqq. XVI, 1 sqq. quae postea ( Gen. XVII,
,
, ,
de animalibus domesticis, et pass. i5 sqq.) MTi) appellata est, ut D13N postea D^^ias.
Sli aafngit, j>.Li;
LXX prius nomcn scribuut — i<pa more Arabum •'—
,

O^j^, wVjji qui aufngit. Syr. ?r^ trepidavit , tremnit. fij—\ pronunciantes a, cf. '':"'0 ^iva, posterius ^u^jqu ,

et recte quidem qnum JTri) dictum sit pro ir^'!; minus

, :

Pa. terrnit, sed ],!!j£D i- q- 1^1'^ elapsus snperstes.

,
recte Graecam hapc scribendi rationem iudicavit Stangius
Cogn. Tiy et fortasse IV"^ ). (Ibeol. Symmikta i,48sqq.), cui 2u(ia ("''nla) erat deriva-

ex magna clade cZapsus super- tnm Kal Sa^oa derivatura Pael principes pariens nam
, ,
T^TuJ m. 1) qni est ,
hoc posterius hebraice esset r;"1"l073. De etymo et signi-
stes i. q.'t2'bss, unde in-:: Jer. XLIl, 17. XLIV,
t^-ibci
ficatione posterioris formae (mt) mulier princeps) dnbitari
i4. Thren. il, 22. Saepe in hac locutione T'»;»:;!^ ^tr :

non potest prioris (^^Uj) contra significatns dubius e«t.

b VlilJ superstitem ei non reliqnit de communi omninm ,
,

clade 'Num. XXI, 35. Deut. Vil, 3. Jos. X, 28. S/. Fuerunt qui conferrent ^.JJJ coloqnintis (Mich. orient.
3g. 4o. XI, 8, et similibus Num. XXlV, 19. Deut. II,
34 al. Collect. superslites residuum populi post clades , Bibl. IX, 188), (_5.>w nobilis, generosus (Ikenii diss.
acceptas. lud. V, i3: ^''^'nNb T^^I/iJ qui superstiles facti
phil. theol. p. 17 sqq.): Ewaldus (gr. §. 324) explicat
sunt nohilihus , residuum nobilium. Jes. I, 9: nisi Jova
reliquissct nohis uyss n^"ltJ parvum hoc residuum. De ,,contentiosam (slreitsuchtig) " a 'rT':::^ no. 3, quod
residuum reliquiae. lob. XX, 21. 26. — Plur. .reliquis praefero, quanquam scrupulum iniicit forma
rebas
fugu
:

elapsi, fugitivi Jos.

,

X, 20. Joel III, 5. a^ltl ''7.'''!"'i3.

mascula {^"'3 ut 'nia iTii:^). =
qni gladium elTugerunt Jer. XXXI ,2. — 2) n. pr. rT^I"»^ et liT^TuJ (qui pugnat pro Jova miles ,

oppidi Sebulonitarum Jos. XIX, 10. 12. Jehovae i. q. rNTi)'') n. pr. 1) scribae Davidis 2 Sam.
VIII, 17, quod reiiquis locis corrnptum est in kS^uj ib.
seruit ordinavii (reiben, ordnen ) i. q. XX, 25, NiDvi 1 Reg. IV, 3 NUii\B 1 Par. XVIIi; 16. ,
|^"|123 1) ,

Errat enim lo. Simonis ( Onomast. p. 119), qui haec

C med. Vav velut lapides in muro gemmas in eiusdem viri diversa nomina esse ceiiset. 2) patris —
arab. , ,
Esrae sacerdotis Esr. VII, 1. 3) aliorum virorum, —
nnde murus i^^v. linea strnesve V. 2 Reg. XXV, 18. 23. Jer. XXXVI, 26. XL, 8. Ll,
armilla , ^_y*, (llUJ) ,

59. 61. 1 Par. IV, i3. i4. 35. V, 4o. Esr. II, 2. Neh.
una lapidnm in muro , ^\^^ armilla. Inde inniia ,
quod X, 3. XI, 11. XII, 1. 12.

etiam ad ^vn referri possit. ^NTiS'' (pro iN m\U"' pugnator, miles Dei Gen.
q) dux, praefeclus, princeps fuit i, q. -\r]} no. l, 2 , XXXV, 10', semel qai pugnat cum Deo Gen. XXXII, :

et 'Ti-:) a militibus ordinandis et disponendis. Arab.

,
29) Israil {LXX^IaQaijX, syr. ^lKffl). Arab. jJ-^l--'''),

/=J« ct .S" generoso et virilianimo praedilus fuit , ^,*.

n. pr. quod Jacobus patriarclia inxfa boc prins nomen
generDsi et virilis animi vir. Doriv. rTiipy. gerit inde ab Gen. XXXII, 28 (licet etiamtum Jacobi

) iluncina (Holcl) iDtelligi^nila videtur ,

quippe quae glahrum et laevc facial lignnm , a jlo glaber, calvns fuit. In lexi

baec vox dcsideralnr.

 R. nib, a-)iD 1339 nTca Dlt)

nomen frequenlius sit) v. Gen.XXXV, 21. 22. XXXVII, amplioro eignificatu Israclis nomen Judae etiam regnum
3. i3. XLIII, 6. 8. 11. XLV, 27. XLVI, 1. 28. 3o. comprchendebat quo sensu duo regna bxTi)'' T3 '2u;
,

XLVII, 27. 29. 3i. XLVIII, 2sqq. XLIX, 2. L, 3, appellantur Jes. Vl!I, i4, et regnum Judae decem tiibu-
nnde bs^ntu^ ""53 <le filiis eius XLII, 5. XLV, 21, quodque bu8 in captivitatem ductis VnIUJ^ "^tt^li rcsiduum Israelis
postea in populi ab eo oiiundi nomen abiit, de quo Jacobi Jcs. X, 20 cf. IV, 2. Ab hoc autem tempore Isrnelis
noDien raro et nonnisi poelice usurpatur (vide aj?»'' nomen denuo de universo populo adhuc snperstite usur-
p. io6j cf. liay etBTN)- Itaque pari coepit, maxime a Jeremia Ezecbiele et Deutero- ,

de universo populo Israilitico inde ab Exodo fre-

i ) jesaia prophelis (Jer. III, G sqq. XXXI, 1 sqq. Ex. III,
qnentatur: iN"t\r^ ^22 ( in Pent. libb. Jos. ludd. Samm. sqq. IV, 3. 4.
1 V,
VI, 2. XII, 6 sqq. XIV, 1 sqq.
4.
Regg. Paralipp. sexcenties ) bNTiJ"' n'2 Kx. XVI, 3i. ,
XX, I sqq. Jes. II. supra laudatis
) et post exilium apud
XL, 38. Lev. X, 6. XVII, 3. "i Sam. VII, 2. Ez. III, Esram ct Nehemiam, quo factum est, ut in Paralipomenis
1. 4. 5. 7. 17 et saepissinie apnd bunc scriptorem , n? bN"!'»:,"; etiam, ubi de antiquiore tempore agitur, pro Jnda
3NTi'; Ex. XII, 3. XIII, 47 ( et boc quidcm sensu ut ,
usuVpctur 2 Par. XII, 1. XV, 17. XIX, 8. XXI, 2. 4.
ita dicam, ecclesiastico) , simpl. VN"i'r' Ex. V, 2. IX, 7. XXIII, 2. XXIV, 5 cf. Mich. suppl. ii83. Etiam Mac-
XI, 7. XIV, 5. XVII, 8. 11. XVill, Num. XXI,
1. cabaeorum tempore priscum illud populi olim ilorentis
I sqq. XXIII, 10. XXIV, 1. 2. XXV, 1 sqq. ( cum nomen in deliciis Iiabebant (i Macc. III, 35. IV, 11.
verbo sing. masc. Jos. IV, 22. VII, 8. 11. XXIV, 3o. 3i ) , qnam ipsam ob caussam siclis a Maccabacornm
3i. Ind. I, 28. VI, 3. 6. VII, 2. 1 Sam. IV, 1. Am. principibus cusis inscriptum est bNlUJ'' Vp'i3. Ita in Psal-
VII, 11. 17, sing. fem. Jes. XIX, 24. Jer. IIT, 11 c. ,
mis quoqne omnis aetatis (XIV, 7. XXII, 4. 24. L, 7.
plnr. masc. Jos. III, 17: ^'lai» ;NTi;'< -b3. VII, 25. LXVIII, 9. 27. 35. 36. LXXVIII, 5. 21. 3i. 4i. 55.
VIII, 27. lud. VIII, 27. 1 Sam. XXIX, 1): inde \'pT 59. 71. LXXX, 2. LXXXT, 5. 9. i4. LXXXIII , 5.
'iU-' Ex. III, i6. 18. Num. XI, 16. 3o. XVI, 26, w^tij LXXXIX, 19. CV, 10. 23. CXXI, CXXII,4. CXXIV,
4.
'<ip Num. VII, 2. 84,
'•
^'cp:q Ex. XXIV, 4, i:N'i^>:;'; 'f» 1 . CXXV^, 5. CXXVIII, 6) solum Israclis nomon reperitnr,
collect. Jos. IX, 7. Ind. Vll, 23, iN^nipl ni33 (mulieres semel tanturn sibi opponuntur Isracl et Juda LXXVI, 2.
Israeliticae) Deut. XXIII, 18. 2 Sani. I, 24, 'riVN Empbatice VNIt)'' aliquoties dicitur de Israclitis
^N/ia^ Exod. V, 1. XXIV, 10, bN'i-i3'; TZiinp Sanctns veris et sinceris {ide ulr^&wi; 'laQitrilirTjg, iv tu SoXog ovx
Israelis (v. \cinp), '^l T^iz rex Israelis (saepe deDavide, toTi Joh. I, 48 cf. Rom. IX, 6: ov yv.Q nuvriq 01 *$
Salomone) al. 'u;'; "^"yx 1 bam. XIII, 19. 2 Ueg. VI, 23. Icpa/X, oi'TOi IdQuriX) qui pietafe et virtnte honorifico
— bNTi''^ in populo Israelilico in pluribus locutioni- , hoc nomine digni
,

sint ( nt nos etiam honoriCce dicere

bns V. c. mos erat in Isracle Ruth IV, 7. lud. XI, 4o. solemus ein echler Deufscher
: a trew Britain et ut , ,

1 Sam. IX, 9 scelus commissum fest in Isracle Deut.

, emphat. dicitur vir sc. hoc nomine dignus Eccl. VII, 28).
XVII, 4. XXII, 21. Jos. VII, i5. Ind. XX, 6 (cf. Gen. Jes. XLIX, 3 , ubi servus Dci populo reditum annnncia-
XXXIV, 7). Passim nniversus populus sistifur instar turus et doctor gentium futuras appellatur bN'^tJ'' in- :

nnius personae Ex. IV, 22 bN^i-C"» •'liDa ''is fUus meus

: telligitur autem pars populi pietale conspicna , in qua
'

primogenitus est Isracl. Num. XX, i4: ''dj^ '^TtH la.S — eminebant propbetae. Ps. LXXIII l, ubi Isracli in ,

iia dicit Jraier luus Isracl et sic saepe in ultimis Jesaiae

, altero membro rejpondet 33b '"Z. Charitative (nt alibi
capp. XLI, 8. XLII, 24. XLIIl, i. i5. 22. 28. XLIV, ^!!'^^''; q. v. ) Hos. VIII, 2': bN^l^iJ^ '^^'^i.T- "ovimus 1e
1. 5. 21. XLIX, 3 (parall. 3ps:). nos Israel tuus , a te dilectus. Sic 3pS'' Ps. XXIV, 6
Dissidiis inde a Sauli morte inter deceni tribns et parall. nirT; >ii;-i^.
2)
Judam ortis , decem illae ,
quae Ephraimum ducem se- Nom. genlil. idque rarius est '>rN"iiC'' 2 Sam. XVII,
quebantur, ut maior populi paij, Israclis ut lotius populi 25, f. n"':N'^i)'' Lcv. XXIV, 10.
nomen houorificum sibi arrogabant (2 Sam. II, g. lO. 17.
28. XIX, 4o —
43. 1 Reg. XII, 1): Davidis imperio
iTlilJa f. imperium, a rad. no. 2. Jes. IX, 5. 6.

Judae, nt nnins tribus, nomen relinqnentes et Salomone :

mortuo novum decem Iribuum regnum xm' i'^o/)jV bN""^^ f^T*? (abnndantia, i. q. nio) n. pr. mulieris Gen.
(
poet. etiam D^^iES) appellatum est. Sic ^NTi^. ""SbT: XLVI, 17. 1 Par. VII, 3o.
reges Israelis 1 Reg. XIV, 19. XVI, 5. t4. 20. 27.
XXII, 39. 2 Reg. I, 18. X, 34. XIII, 8. 12. XIV, i5.
28. XV, 11. i5 (opp. Pin^in-: ''Db?3 1 Reg. XIV, 29), Q lliJ incidit corpns, incisiones fecil in corpore,
bN'^uJ'; n^-a Hos. I, 4. 6. V^ 1 j et'bN'it3'; (opp. rTiirT)) more Ingetttinm Lev. XXI, 5. (JsJ:- fissnram iucidit
sexcenties apnd prophetas nsqne ad exilium duodeciin
tribuum, Hos. IV, i5. 16. V, 3. 5. VI, lo. VII. 1. scalpello, sacrificavit. II. id. , .bj-ix.* scalpellnm cbirnrgi,
VIII, 2. 3. 6. 8. IX, i. 7. Am. T, i. II, 6 cf. 4. III,
l4. V, 1 sqq. VII, 8 sqq. Mich. I, 5. III, 1. Jes. V, 7 cf. etiam i'^ acutns, de gladio , verbum Ji^ e?t
(etiam Ez. XXVII, 17). Inde rNnp'; 1^7 et .Tjin'' "in voravit, qnod et ipsum a caedendo est, v. "iT3. Chald.
iam Jos. XI, i6. 21 (per prolepsin). Nihilominus t3*iO linea.s fecit it. caesuras fecit in carne, t3U*i1Z3 lineavit
 R. LiTu, "^jTq, JTq, Cl-ic 1340 anc — nEna
syr, «-ir^ lineas fecit, scripsit. Pa. scarificavit. Ethpe. nasum pr.-^elongum habens). pass. ^jiic membrum Part,
habens nimis longum de hominibus et pecore. Levit.
,
stigmate nstns est. \ii^ alphabetum, litterae Syriacae.
XXI, 18 in his qui ad sacerdolinm non admittendi sunt
Radd. cognatae snnt UJ^nn , fTin ). recensentur: SlTi iN Dln qui membrum conlractum (uimis
Niph. se laceravit h. e. laesit se onere nimis gravi breve) aut nimis longum habet. Spec. nasus intelligi
snblato Zach. XII, 3. Inde videtur, quod expressit Vulg. parvo vel grandi (vel torto)

aiq m. Lev. XIX, 28 , et naso, cf. din et arab.

^ ,Xi\. Contra Pesch. IjjI ^iSD
aure praelonga , et Kimchius : riT bflN p1 fjm^^ irjy
np.llffl f. XXI, 5 incisura. Cod. Sam. utroqae hoc v\^vjNTn n^m ibj-i 'jiar: nimi tot' ntii^ujjm, quae
loco -D-iia! minorem auctoritatem habent, falso autem LXX (oTOT/iir,-
Tog. De pecore Lev. XXII, 23 taibpi yn':5 ~tbi liuj :

^lnlfaj i- q- ^T^ nexuit , iexuii, flechten , krenz- bos ovisque memhrum habcns iuslo longius vel brcvius
'Targ. T^snT 1"'"^ ) ,
quod praecipue ad caudam auresve
weise legen. In Kal innsit. (Chald. T\^Si id, spec.
spectare videtur.
nectere i. e, pervertere viam , N5i1p Nn^lN via perplexa
Hilhpa. cxlendit sc ( in lecto ) Jes. XXVIII, 20.
i. e. perversa , opp. rectae. Thren. III, 11. Sg. Eccl.
I, i5. X, 3 Targ. , it. connexns est cobaesit. Syr. ,

D^^Bynia m. plnr. cogitatiollcs Ps. XCIV, 19.

^iOi cohaesit. Arab, i^_i pr. i. q. bebr. , unde (3^i..w CXXXIX, 23 i, q, Q"2:;UJ 963 Resch inserto (pag.
pag.
1245) ut iu r^syp et iicyio ramus, q. vide ibid.
corrigia calcei , \^y^ laqneus , nnde verbum conj. II,

corrigiis instrax.it calceum, conj. I, transl. particeps

consors , socins fuit), l. O llZj fut. 51Ti:J7 comhussit , cremavit. (Syr.
Pi. Jer. II, 23: camela ln""3'1^ ri^lirw neciens a.per-
id. sed raro. Zab. tsM combussit ^siiDjir) accendit.
verlens vias suas (ihre Wege kreuzend) i. e. hac illuc ,

circamvagans libidine agitata. Arab. .^-i Kam. i365

SjT. t,3j.a) habet etiam sorhendi vim , v. Middeldorpf
p.
curae hexapl. in lob, p. i5 sed ntrnm Iioc in significatn
,

explicatur ^'»J5 ^-r* f^y^^^ celer ( de incessu) et: celer cremandi origo quaerenda sit , in medio relinquo. Cf.
et continuus de alaparum inflictione.
, Sed hoc posterius etiam 3112) aestus), Spcc. a) sq. acc. combussit , velut
potius colaphos celeriter et decussatim (kreuzweis) datos ligna Jes.'XLIV, iG, vestes Lev. XIII, 52, stipulam
significat et prius prob. cursum bestiae furore agitatae
, agri Jes. XLVII, i4, sacrificium Lev. IV, 12. 21. VIII,
et huc illuc vagantis. 17. XVI, 27, urbem lud. XVIII, 27. 1 Sam. XXX,
i4. Jes, I, 7, Jer, XXI, 10. XXXIV, 2 al. , sacraria
"SiTiU ««• coi-rigta calcei Jes. V, 27. (Arab. >jiL;i
Ps. LXXIV, 8 , idola lignea Deut. XII, 3. 1 Reg. XV,
i3, 2 Reg. XXIII, i5, arundineta (munimentis inser-
V. rad. it. py^ Kam. ). Proverbialiter de re vili Gen
vientia), Jer, LI, 32 (v. OSN ) , etiam liberos in hono-
XIV", 23. Vide snb ain p. 452. Adde Zamachschari rem idolorum 2 Reg. XVir,"'3i. Jer. VII, 3i. XIX, 5.
schol. ad Elnawab. no. 4o p. 3i. — Cod. Sam. Gsn Deut, XII, 3i (ubi additur Dn^TlbN!: ). In plerisqne
I. c. legit y,~\i2}.
'
exemplis (et creberrimnm est hoc verbum) additur u,'N2,
b) b nDlTU f]"^\23 combussit alicui combustionem i, e, fonus
solenne ei instituit, in qu-) aromata pretiosa cremari sole-
D^JpnQ n. pr. ennnchorum Nebucadne-
praefecti
bant 2 Par. XVI, i4, XXI, 19, Jer, XXXIV, 5 cf, de
zaris Jer. XXXIX, 3 Oi^O a"! a"'3p'l':j. Comm. i3 qui-
:
Herodis funere Jos. b. j, i, 33, 9 (milites ducesqne :

dera memoratur : O^ID 31 ]3TU;133 sed non est quod

,
sequebantur) mvTuxbaioi zuv olyiTwv yai unikivd-tQWv
propterea D^OOIia vitiosum habeatur vel glossema putetur
(Hitzig. ). Glossemati vel hoc obstat, quod lantum abest
uQOfiuTocfuQOt. Geier de luctu Hebraeorum 6, 2. Ad
combustionem cadaveris enim haec non pertinent. c) us-
ut vox trita sit et intellectu facilis ut Dnai 'kiyontvij sit
sit et urendo coxit lateres. Gen. XI, 3 : faciamus lateres
et Fortasse tamen hoc n. pr. idem valet
perobscura.
nSTijb flEIUJS"! eosyue uramus ustione.
qnod OinO 31: D^OO a sing. "lOp sectus, exsecius , cf.
rad. no-Jj ,'
unde p3-ii cnlter.
Niph. pass. Kal Gen. XXXVIII, 24 (de supplicio),
Lev. IV, 12, VI, 23. VII, 17. 19, 52, XIX, 6. Xm,
Jos, VII, i5, Jer, XXXVIII, 17. Mich. I, 7. Prov, VI, 27,

]JJ^^ extendil ,
proiendit. (Arab. c. j^ extendit Pi. v. ;iiD.
Pu. i, q, Niph. Lev. X, 16.
hastam ,
protendit collum camelus, c1_i collum camcli,
£'-C nBTdJ f. cstr. nD-iUJ Num. XIX, 6. 17, usiiu Geu.
chorda quippe qaae extensa sit , Cj,iii XI, 3, combustio Lev. X, 6 cf. 2. Nam. 1. c, , spec.
 R. ci-t^ 1341 a-^D^a
^T^
oronialiim in funero a Par. XVI, 14, XXI, 19, incen- oriatur [Salines K. Sal.), Pescli. locus confiuxus acpia-
(iium Ui'ut. XXIX, 22. Ani. IV, II. ncnp •irt mons rum quod duclum videtur a r7«/i7/anf/i significatu, quem
,

(ignivoinus nunc ) exustus. Jer. LI , 23. ridiab iTTt habet chald. C)lia undo fi^iia lacrima arborum resina,
, ,

combustioiii tradi i. e. combari Jes. IX, 4. LXIV, 10. nc')"""^; fluxus inenstruus, cogn. r|-ii: Uquavit metallum,
a stillando. De mea non sentcntia est quod arcte iunga-
p] )U m. 1) pr. adj. tirens , inde veiicno imhucns ct
mus ustrinae aquae: praestabit enim
: interpretari ustrinas :

necans , vcncnosus ( vencniim fnini , maxinic serpentum (calcis) ad aquas vel o^icinas metallicas proprie liqua-
,

virns, quod morsu vulneri instillatur, ignis ardenlis instar torias Schmelzhiitten quae ad aquas sitae erant
( ) , , cf.
pcrmeat ct inflammat corpus Nicand. theriac. 363 t« , :
nshi: quod
,
idera fere significat , v. sub hac voce.
iV uXyin (fioTu Suf.iutit IMvqiu TtvQnoXiovxu, nnde rtan
aestus, venenum). Est attributum serpentis Num. XXi,
6: cl immisit Jova populo diD^liliin D^li"n"n~rN serpentcs
venenosos. ( LXX
lovg ocpiig Tovg ^uruTOvrrug. Gr.
II. 0*^123 ^^^^' ^r^j "^'"*' '^-
'-b^? ^-'r^
Venet. xoiig o(fiig rovg nQtjaTTJQag. Vulg. ignitos serpen-
celsusjuit, cminuit , III. ex alto prospexit , IV, extulit,
tes. Onk. )'::^p ]vn. Saad. jCs.jsv^ ^C>. S"™- ^^^^^
unde (_;_i; allitudo, celsitndo ; locus altus , clatus, o-iii
D'ip'?31. Syr. serpenles (.J.iD,*i regulos s. basiliscos , v.
Hoch, Hicroz. III, iSaLips.). Deut. VIII, i5 per cleserlum : altns , eminens; 'ii\jj, pinna arcis vel muri; 2) nobilis
ubi aipyi !]1tJ IZJnS serpcns venenosus et scorpius. ( LXX fuil , nobililate ei gloria cxcclluil , II. nobilitate ct gloria
<'.(fig diiy.rcov. Aqu. f/(;rp)Jrrr?;;. Vulg. serpeus flatu adn- G- .
G -

rcns, et sic Kimchi 1:3^3 ]'S-nO 'jrio 'sb 13 INIpS

:
ornavit, \_j_i nobilitas ,
gloria , \_aj,.i nobilis genere,
Dr!"D , Abulw. ^jij^j Uj"^ fsn^iJ k^^*.m.
».Ai K^i^.su U princeps, Ab hac radice derivandi videntur
Onk. Pesch. Saad. Sam. ut supra). Dein omisso a5n3
id. Num. XXI 8 q"i':j '^b Trc:^^ fac tibi serpentem
, :
C'E"n2j m. Jes. VI, 2.6 Seraphim. genus quoddam
venenatum. Gr. Venet. nQtjaTr^ou, qubd quidem voc. grae-
angelorum Deique ministrorum , qui solium Jovae cir-
cum origine prorsus convcnit cum Lebraeo , ct vipcram
cumstabant senis alis instrncti, quarum ,,binis veiabant
venenosam signiCcat. Eiusdem originis est y.cTaog i. q. faciem binis velabant pedes , binis utebantur ad volan-
,
xaT/.iu, dein : Hesych.)
febris ardens, scrpcns ( -ij /.liXuivu :
dum", praeterea manibns (Comm. 6) praediti, pedibus
licet Bocharto assentieudum videalur , qui hebraco Comm.
(stabant enim 2) et voce Deum laudante (Comm.
tl"lia ffin3 non presiera , sed hydram aliamve maiorum Erant humanae
,
3). figurae sed nt Dei nuncios
igitnr ,

serpentum speciem intelligendam censet ( v. Hieroz. III, decebat, alis instructi quo celerius mandala divina exse- ,
211 sqq. Lips. ). Cod. Sam. tribus locis modo laudatis querentur, similes quidem Cherubia (v. 3"13 ) , licet mi-
exhibel C)--!?), D'STTI3 quod active pfonunciaverim r|iTi) uime iidem ( iit volebant C. L. Hendewerk de Cherubim
nrcns venenum spargcns , non r)1"liB veneno imbutvs.
,
— a Seiaphim non diversis. Regiom. i836, 8. et Stickel
Substantive ponitnr cnm adiectivo : F|Ei>'73 f|T.:; hyclra s.
draco volans Jcs. XIV, 29 , qualis Arabiae desertae tri-
Studien und Kritiken i84o fasc. 2). Veteres in- —
terpp. vocem Hcbraeam Targg. ^"CnS memo- retinent ( in
bnitur Jes. XXX, 6: F|Di:>a tlliai I^yCN, qna de re plura
rantur etiam Ezech. I, 8. Zach. III, 7), excepto Targ.,
disputavimus in comment. ad h. 1. Ut ad etymon — qiiod ministrcs sacros reddit. Ex Hebraeis Abnlw. et
redeamcs, id quod supra dedimus, certo linguae hebraeae Kimthius reddunt iCj.Lj KXjbl.o "lUN 'Dt<';72 angclos igneos,
nsu et aualogia iieque non veterum auctoritafe ita com-
a rad. t^^^iD ussit, cremavit, fortasse angelos intelligentes
mendatur, ut abiiciendae videantur duae aliae de origine
igneo splendore circumfusos ( cf. Ez, I, i3. a Reg. II,
coniectiirae, quas non sine laude commemoravi in lex. man.
11. Mt. XXVIII, 3), sed verbnm laudatnm nunquam
a) a syr. «-SjiB unde P|Ti absorbens , degln-
sorpsit , non urcnfZt, comburcncli ( veneno interimendi ) vim , nns-
tiens ; b) a sanscr. srip iQniiv serpere, unde sanscr. sarpa, quam Zucf/irZt potcstatem habet , ita ut D"icl'iJ urcnles non ,

cni qnum alia obstant tum hoc quod tjTi; serpentis potius Incentes , significaret, Ex recentioribus fucrunt , qni
aitribuium est quani ipsum serpentem signillcat. Seraphis Jesaiae serpcntis (t]^-.:;) significatnm adhiberenf,
n. pr. viri Par. IV, 22. iisque propterea etiam scrpenlis alali figuram tribuerent,
2) 1
provocantes ad cultum divinum scrpentibns in nonnullis
HEnpQ f. tantum pl. cstr. riD^liZJM 1) ustiones Aeg3'pli nrbibus piacstitum (Herou. 2, yi. Aelian. v. h.
a) aroniatum in fnneribus Jer. XXXIV , 5 cf. ad rad. 11, 7. 22 cf. Gesen. et Hilzig. ad Jes. 1. c. ): sed heec
b) calcis in fornace. Jes. XXXIII, 12. — 2) nis^lira opinio cui ipse aliquantispcr favi
, nunc mihi prorsus ,

D';n n. pr. loci prope Sidonem Jos. XI, 8. XIII,' 6. abiicicnda videfur reputanti riimirum a) 5)":'2; non ser- ,

Thermas (q. inflammationes aquarum ) in-

d. ustiones s. pcntcm , sed vcnenatum serpentem significare , qualem
terpretatur Kimcliius. Targ. fossas aquarum quod ,
nunquam coluerunt Aegyptii , qnenique Jovae ministrum
Hebraei temere explicant de fossis eo consilio factis , nt et apparitorcm cogitare, absonum esset ; b) apnd Jesaiam
aqna marina in eas derivata solis ardore evaporet et sal nc minimum quidem vesligium reperiri, ex quo colligatnr.
 R. p-)iD 134:> pJQ — plJD

Seraphim speciem ab liumana diversam *)nllam cum

et p~llD pl. Cp^nta adj. de equis. Zach.
1) Juscus
serpentibus similitudinem habuisse. Prorsus autem a 1,8: B-iqal: O"';:'^!!?' ^'anN equi rubri, fusci ei
^•'OIO
Seraphis V. T. alieniis est 2ugamg Aegyptiorum , quod albi.Veteres quidem interpretes in liuc colore definiendo
quidem Osiridis nomen ab Alexandri inde aetate invaluit et mire caecutiunt. LXX
ipuQoi {xai noixiXot) stnrnei
ex Osiridis etApis nominibus (sar-Api) conflatnm esl, ut i. e. cinerei instar sturni maculis parvis variegati Arist.
ipsi Aegyptiorum sacerdotes afOrmabant (Plut. Is. §. ag.
Nub. 1224. Vulg. tiarii. Pesch. Vi.IlCQi3 versicolores,
Cleni. Alex. protr. p. 21 ) et confirmat scriptura hiero-
glyphica , in qua Sarapis OSaR-APl scribitur cnm deter-
quos omnes Bochartus Hieroz. I, 4/ Lips. ) p"lU5 ( cum
arab. ,^.5, vel contulisse vel confudisse suspicatur. Sed
minativo bovis (Champoll. dict. egypt. p. 64). Cnm ser-
pentibus autera Osiridi et Sarapi nulla omnino est commu- eodem modo Abulw. etKimchi explicaat maculatos, pnr-
nio (cf. Wilkinson Manners and cusloms IV, 3i4 sqq. vis maculis insignes. Unus Chaldaeus verum vidisse cen-
36o sqq. ) — Ut etymo et indole Serapho-
igitur illae de sendus est , si modo Bochartus 1. c.^TlTp vel (Tmp
Fum coniecturae (alias dedit Stickelius 1. c. non magis recte explicavit ruAros. Nil enim certius qiiam p"^'i3 iu
,

placituras) deserendae sunt oranes, ita probabilis est eorum equis eum colorem notare , quem oosjttscum appellamus
opinio qui ^''D^in celsos , nobiles, principes coeli inter- Arabes qoemque equi cam vulpa
,
(fuchsfarben ) , a.iil ,
pretantur ( v. rad. ) , sicuti apud Danielem (X, l3
archangeli princi/7fs appellantur (cf. VIII, 25): leve enim
et cum humani
simili capilli colore conimunem habent.
Damiri (diss. Lugdd. p. i54): ^j>A.>ixi( ,j<,.a]i ^^j.*^^]
profecto , quod nonnulli contra monent, tale ministrornm
divinorum nomen nimis generale futnrum esse , quagi non ^t^ ^_^_yM\ \*j3^ &jji (jj'^ L?*^ ^^^*^ <y^. ^1> »;*5^'
idem cadat in plerasque Dei et angalorum appellationes JUyl ».^ •T^j»"' r)^ '• ^' '^"'^^ appellatur eguus rubens, si
(bN, "'•7UJ, -i^aN —
rfN5;a, lia, D-nbN '?a ). frons et cauda evis nigri sunt [nostr. Brauner^. Qui si
ruhri sunt , equus appellatur -\piOit [nostr. Fucks]." De
pecsine purgavit linam. Tal- cqui colore legitur etiam Zach. VI 3 , ubi interpres
I, iPnU peciinavit ,
(
videtur nv^qog, quam scriptu-
.

Arabicus pro Tpu(jog legisse

mud. pectinavit hnum lanamque , nostr. hecheln , krSm-
peln , it. equos , nostr. striegeln , p"iiO pectinator, pisa rum memorat Hieronymus. Etiam fcm. iljui in prov.

pecten capilli, lini, lanae. Zab. id. «.OjiD pectine ap. Cast. eqnay«sca (Fuchsstute) explicandum est. De
\£)0;-saiO pecten (Acjfl) homlnibns usurpatum sLi,\ in Vers. arabica ponitur pro
dividit, pnrgavit, i^h-^, ,

stnpa, quae lino pectinando separatur). Jes. XIX, 9: gr. nvQQog Cant. V ,, 9 , syriaco .-«jiiiiiii) (pfo hebr.
BTIZJQ """iSi' qui fabricaniur texunt lina pcctinata.
r^lp^^TiJ •':a"!N gr. nv{)^uy.7]g) 1 Sam. XVI, 12. XVII, 42, et ad
Huiusmodi pectines lignei in antiquo sepulcro Memphitico capilli (non genarura ) rubedinem s. flavedinem pertinet
a Passalacqua inventi hodieque in Museo Berolinensi Elmac. i3g p.quam ita in deliciis habebant Orientales,
,

asservantur, v. Passalacqiia catalogue des antiqnites decou- ut eam pharmacis adhibitis mentirentnr , qua de re .-Jlij
vertes en Egypte p. 23. Wilkinsou Manners and Customs
dicitnr ap. Avic. II, i5o lin. 25, de medicina adhibita
III, i4o.

de colore
Ji/iwo ib. i55. 157. De variis materiis rnfi et fusci colo-
^el rufus, fuscus fuit
JI, pnlZJ P"^^ ,

eqni fnsci (v. pSiB ) et uvarum fuscarum et caerulea- ris, v. c. de olibano, rubia , 8,iui reperitur Avic. I, i8g.
rum quae vinum rubrum pvaebent. ( Afabes de utraque II, 55. 236, 238, de sanguine concreto 11, 92 lin. 16.
,

hac re diversis radicibus utuntur, quae tamen cum — Apud Zach. autem 1. c. ut phio respondet arabico
verbo nostro Hebraeo e coamuni fonte fluxisse videntur. Ji.i!, ita DTJ* videtur esse .ii^A*i^ (braun).

2) vilis uvas rubras cacruleasve ferens. Plur. D'pniD

Una est transp. Jti; rubuit, rufus fuit , de colore Inti
Jea. XVI, 8 , v. plura s. p"!i'.
rubri , equi et cameli fusci , capilli raG sangninis con-
,
pn'U3 m. Jes. V, Q. Jer. II, 21, Tfpjj^ f. Gen.
creti, sJu» cinnabaris, v. diss. Lugd. p; i54: altera XLIX, 11 prob. ab nvis rubri»
vitis gen-^rosioris species ,

s. Ex veteribua inter-
caeruleis et nigricintibus appellata.
caeruleus et lividos fuit, de oculo bervllua pretibus nomen Hebraeura retiuiierunt Saad. , qui Gen.
^jy
scribit vjij. »*-, ap. Jes. oij.A/., Arabs Erp. in Gen.
lapis, ilij Jl pr. caerulea, inde vinum , int. rubrum ex
oijj*», et Abulwalides , cuius haec snnt verba : .>k>( _^
uvis caeruleis factum. Apud Aramaeos habes p^ya fucus
|.Li.JLj; ^MySij iJijj*>»J' *J jLajj ,.j3C\ est praestantissima
mulierum, pinia fuscus; pi^O minio pinxit et transp.
species quae appellaiur *-SJj*" et in Syria crescit
«"ij^^O , Nn^npo. rubrica , ^pO rubro pinxit). vitis ,

') In monnmentis Persepolitanis reperiuntiir flgurae Seraphis a Jesaia Jesciiptis simillimae, si qiiid video, genios sacros Persarnm.
Amsbaspandos s. Izidns tcpr,iesenUnles ,spccic homana, senis alis instructae
, qnarum binao dcorsum inclinatae pedcs tegunt, v, Kcr ,

1'orler Travels t.nb. 13. BuUigcr Amaltliea II, 87 sqq.

 n. pTfl, IJD, Dnb 1343 np^nipa — Dnu:

ex qnibns npparet , vc. ^j.m, Arabibus efsi minus ( et nVvo ^-ii;j Deut. I, i5, S)!:tj Tij i Sam. XVII!, 3, pl.
fortasse in tola Syria) usitatum , tamcn non incognitum D^eVn >-!'iJ I Par.XV, 25i,'Nain lilJ LXX «p;;/ctt()«-
fuisse , quanquam loxx. arabica (Gauh. ct Kam. ) illud ir^yog) Gen. XXI, 22. i Sam. XII, 9. DTlSCn nuj
ignorant. ( Vers. Sani. Gen. 1. c. liabct tlp''^ , quod pracfirlus satcllilum ( LXX male uQ/ifitiyiinog) Gen.
mendnm videtnr pro rnp^T>a ). Qualis vitium specics — XXXVU, 36. XXXIX, I. XLI, 10. Jer. XL, 1 sqq.
fnerit, his verbis explicat Kimchius 'JIN 5"in ans :
F.tiam absol. -\-q de praufecto s. tribuno militum 2 Reg.
IX, 9, pl. D-T.U praefecti mililum
lob. Xum.XXI, 18.
^i:"in, et hulusmodi species
uvis parvis , subrotundi'!, ,
XXXIX, 25. Jes. XXI, 5. XXXI, 9. 2 Par. XXXII, 21.
caerulcis nigricantibus , acinis admodum mollibus et vix j) princcps, a) defo, penes quem est totius populi
onimadvertendis , hodie Persico voeabulo ^±.t.^ appel- imperium, licet rege minor, i. q. t^j: no. 2. D"nurrE ^IUJ
lata,etiamnunc in Arabia et Persia celebratur (v. Niebuhr 1 Sam. XXIX, 3, fort. lob. III, i4.'je,s. XLIX, 7 i\. ~
b) Je viro principe in civitate lob. XXIX, 9. XXXIV,
descr. Arabiae p. 14;. Oedmann verm. Sammlungen VI
19, penes quem aucloritas et imperium cst mngistratus,
p. 98), ex Oriente etiam in Africam traiislata est , ubi
,

Serki vocatnr , v. llost Beschr. von Marokos und Fes

comes et amicus regis, max. plur. D''-;'^ 2 Sam. XVIII,
5. Reg. IV, 2. Jes. XXX, 4. Jer.'XXVI, 11 sqq.
I
p. 3o3. Hanc igitur plerique receiitiores (Mich. Rosen.n.)
intellexcrunt , pracsertim quuni et in SerJii veteris nomi-
XXXIV, 10. XXXVI, 12 sqq, XXXVII, i4 sqq. al.
ni>-)E •'1-iJ Gen. XII, i5, yj^ 1-iiD Jes. XIX, 11. i3.
nis vestigium , et probabile etymon ( a «-C,id vacuus ^''ibi rf:\ Hos. Xni, 10. jes. XLIX, 38 coll. Hos.
inanis fnit) invenisse sibi viderentur. Sed Serli apnd yii,'!5. Vill, 10. — Jes. XXIII, 9: Tyrus n--;nbmz;N
D"'">'1J cuius' mercaiores principes snnt , i. e. opibus et
Maroccanos non aliud esse quam . ^-^ apud Orientales,
auctorilate priucipibus nil cedentes. In re sacra «) "«ntJ
principes sancti Jes. XLIII 27 dicuntur sacerdo-
recte observavit Hitzigius (ad Jes. 1. c), qni et ipse aliud ^lp ,

etymon suasit longe probabilius ab nvarum colore rubro et tes. /?) in libro Danielis ita appellanlur principes ange-

ctteruleo. Acquiesci igitur polest in illa esplicalione lorum (septem) arcbangeli {01 Ititu uyyiloi
i. e. oJ ,

modo putetur, p"|'J pi"l''^ ab uvis caeruleis nomen htuntov Tov &ioi {<TTi';xa(n Apoc. VIII, 2), singulorum
,

habere. Aliam origincm in lex. man. proposueram a

pcpulorum apud Jovam interpretes et patroni , in bis
,
princeps regni Persarum , princeps Graecorum Dan. X, 20.
pTJ i. q. ?J"ii;: J-ntl (nnde J^^lt) palmes) sed illa mihi
, :

21: omnes appellantur C-rirNin D-^ten X, i3, unns

praeferenda videtur.
eorum Micbael binan n\Bn XII,' l. D^nian
—
2) n. pr. vallis Ascalonem inter et Gazam , a vitibns T. n\2- de
"

illis dictae Ind. XVI, 4.

Deo VIII, 25. -- - .

np juu (plantalio vitium generosiorum) n. pr. HTJJ f. praecedenlis

mulier princeps , a) uxor i)
principis Jes. XLIX, 23, pl. de uxoribns Salomonis
oppidi eiusque ut videtur , Idnmaei Gen. XXXVI, 36.
1 Par. I, 4/.
nobili loco ortis i Reg. XI, 3, opp. pellicibus. b) mulier
nobilis, comes et amica reginae lud. V, 29. Esth. I, 18.

no. 2 et
Metaph. Thren. I, 1 : nirnan Tin-q princeps provinciarum.
I ("H i. q. ?Tl'y2J "iViJ p-inreps fuif, prin-
2) Snra , n. pr. a) uxoris Abrabami , qnae prins
cipatum lenuii. Part. "i"i"J ffi^N vir principatum tenens •'-\-a dicta est (q. v. sub rad. ni-^). Gen. XVIII, 6 sqq.
Eslh. I, 22. Fut. i-ii; Jes. XXXII, 1. Prov. VIII, 16. XX, 2sqq. XXI, I sqq. XXlli,'l. 19. XXIV, 36. 67.
Hilhp, -i"!ri"i;r; principem se fecit, sq. bl' Num.
'
'
XLIX, 3i. Jes. LI, 2. — b) filia Aseri Nnm.XXVI, 46.
XVI, i3.

TiD pl. di^-iJ cstr. ^1'D m. l) praefectus, (In reli-

n juj rad inusit. et dubia , tinde dacnnt
qnis linguis uon reperitur quippe in quibus pro eo fre- ,

quentetur 31 quod ipsum in recentiore Hebraismo habe-

, ^T*?^ sartago 2 Sam. XIII, 9. Chald. nlOS ,

tnr. Occnrrit tamen apud Phoenires qui ID scribnnt, ,

Nn-^-icy, Sed n servile «se videlur, rad.
Nn^lprj id.
certe in nomm. noNiO
princeps Osiridis, i3-iO
pr. ut ni'iJ veli. q. (_c..i micuit coruscavit ( unde 'Ji''"lU; ) vel ,

princeps Fortunae , v. raonn. Phoen. pag. 223. 354). ab aestnandi potestate v. hanc rad. ,

1 Sam. XXII, 2. 2 Sam. XXIII, 19. Sq. genit. -ir

CplZJafi praefectns pincernarum (LXX ufj/iotvo/oog)
Gen. XL, a sqq. XLI, 9. D-^ssn i-i) uQ/iaixo- LXX ^llDffl gaudium , v. rad. Uiri.

itoiog ibid. D^o^ilOM Ti" uQxmvovyog. Dan. I, 7LXX

sqq. 's^sy, Ti; praefcctus nrbis lud. IX, 3o. 1 Reg. nffl nN'r elalio v. rad. NtoS.
i. q. ,

XXII. 26.' ^"-En -\-Jj Neh. 111, i4 sqq. D-^p^ <1;>2J prae-
fecli angariae Ex. I, 11. ti:p;3 ''lic praefecti rei pecua-
riae Gen. XVII, 6. Maxinie de praefectis tribnnis, ,
Dn*\23 Thren. III, 9 i. q. DnO obturavit q. v.
,

ducibus militum. rin-is i-iD decurio Exod. XVIII, 21,

Di\Dari -^.-q mvjr^yovtuQyog 2 Reg. I, 9 sqq. Jes. III, 3,
Kk kk kkkk
 R. -inffl 1344
Kal innsit. i. q- jXXi dissecuil , fidit. Niph. no. 3 et Schult. ad Prov. III, 20. Schroed. ob-
^lnto
- -r servai
servatt.p. 58). De mariscis proruuipeutibus 1 Sam.
Niph. finii, aperiri, idqne pro erumpere (cf. 3>|53 V, 9.

^
^chin, nna cum Sin prima et vicesima Hebraeorum cum linguis cognatis , transit quoque 3) in alias sibilantes,
littera,ubi numeri nota est i. q. irecenli. Nomon huius
ut T velut b-ilZJ J.JO syrma uips (jisSc et ij.j2a
elementi piZJ i. q. ^UJ dentem signiilcat, et spectat ad figaram , V" , ;

eius quae paene in omnibus Semitarum alphabetis eadem invertit, u;3"j ^oJ', tolutim ivit eqnus ,
gallopiren, iBnn
,

est. Pronunciatur haec littera instar germ. sch, angl. sh, neohebr. NSSDin abdomen inguen , '\\va^- neoh. NJti'^ ,

quo sono Graeci carebant (nisi forte doricum .Sav Herod. capreolus, gazella , iirp 2/i^I ligavit, cf. ex Arabi-
1, iSg similiter pronunciatum est), unde factnm est ut
LXX interpretes utcunque germanam eius potestatem red- cis _i; et .0 malignus fuit ,
^-ixxi et i^S.a laxavit, cUi
diluri pro uji"i , pia scriberent 'fvy;;?, Xalv , v. Thren.
et c!3 divulgavit. 4) in dent.ilcs , ut "iizip aram, {•^£i
cap. II. III. IV.
IDJJ ligavit \2Jn3 et nns mentitus est, negavit.
;

In lingua Arabica hebraeo Schin , quod longe fre- Ubi radices Somiticae in linguas occidentales, maxime
qnentius est quam Sin , tres litterae re»pondent: a) in in Graecam receptae sunt, U3 expressum est a) simplici
,

s (ff), ut muj auQU, ffxj/v^ a pd br-iJODXaw; b) lit-

exemplis longe plurimis ex peculiari quadam lege ^^ ,

teris ax^ et ffx ( vide supra velut in b5\23 etiam (jxvXaw,

) ,

velut aNia ^U, hansit, '^Nia JU. interrogavit, Dl:\a |»JU, bTlUJ ffxt^raA;; , taaui ax^;rTov, axrjnTQOv , !^b>23 axoXij ai.

cet. cet. ; b) multo rarius Arabes servant jji velut laaia c) saepe transiit in t (d), nt 1V;23 aram. jioZ ravQOg
•jMJa _BaT«m/a, fflittj^n Tartessus, Jttj uSovg dens (den-s), ,
^j>^*^ sol , C]Dia v_jiLi.ii inundavit, dTU"! j^. delineavit
Zahn, licet horuni vocabulorum unum vel alternm (sub
al. In utroque genere Aramaei servant Schin. In iis
litt. c) intercedentibus Syris ad Graecos pervenisse videatur.
antem exemplis, ubi c) Arabes pro Hebraeo Tlj ponunt

O, Aramaei habent n, nt n:nu; ,-,Ui' Ij-^oi, 137313 octo;

(O sequ. Dag. (quod anto gutturales omitlitar
aViU, .ivli, i<5^^ a^n nix; dt23
J^ et ^ rt?jn, ^Tan
Eccl. ir, 18),
forti

rarius 23 sq. dag. lud. V, 7. Cant. I, 7.

ibi ; Niap , SLiS , «-».^.0 cncumis. Aethiopes in his omni- lob. XIX, 29 ante gutt. lud. VI, 17, et 1D Eccl. ^
II, 22. Jll, 18 Pron. et conj. piaef. i. q. TiJN , " sed in
bus habent |*1 , quod pronnnciant s, nt dVuJ J*lA^'^ '.
j solo fere recentiore Hebraismo nsit. (v. infra)
TObUJ /l^^^^fco n^iD I^Cl taurus. Passim etiam A) pron. relat. qui ,
qxiae, quod, pl. qui, quae, quae.
d) lingua Arabica plures eiusdem radicis scribendi modoa Ps. CXXIV, 8:
Eccl. II, 18:
'lii i3:ri5 ^<buj •>; rji-is.
admittit, unamque Hebraeam in duas arabicas dispescit. piget me laboris bQS iINUJ quo laboro. lud. VII, 12. VIII,
Ita pro 12; «) (j* et (ji , TLiyn ^c^ et iji^c , tremuit 26. 1 Paral. V, 20."'Ps. CXXII 3. 6. 7. , CXXIX ,

MttjiJ L«*3 durusfuit, et L.iX9 decorticavit ; /?) (ji et o, CXXXHI, 2. CXXXV,

2.8. 10. CXXXVI, 23. CXLIV,
i5. Thren. II, i5. 16. Cant. IV, 1. 2. VI, 5. VIII, 8.
nt b|3l2J Jyjui, et Jjji pependit; y) jj* et cj (aram. n)
Eccl. I, 3. 9. i4. II, 9. 11. 21. 22. V, i4. VIII, i4.
X, 5. XI, 3. Omisso dLmonstrativo (is) qui. Eccl. I,
""li ir^."^^ ^^ CjlXs- tumulus,
:
Dilja **-•:?, ^^L*
11: Dy cum iis qui erunt. Cant.
^iflHU I, 17. lti~ns
^jL*i;> corpns, ;ai
u^h' j
^*' ^f''''?» *^f- ''> 'P^a lingna eum qui Cant. HI, 3. Passim ut 'i\BN , a) est relafionis
G o - fi u- nota, velut Dffl' — 12: Eccl. 1,7, Diuj Ps. CXXII, 4
Arabita L^« et L^S quievit , v_,ou« et ^»S fluxns. quo. — b) sq. b, pariter atque b -112;N genitivo possesso-
ris exprimendo iiiservit. Bis cum sulf.' pleonastice posito
In ipsa Hngna Hebraea Schin raro cnm aliis litte- Cant. III, 7 !iabu3bli3 inar lectica eius , Salomonis pr.
:

ris permutatnr ut i) cum Sin

, v. pag. i3i8; 2) cum , quae Salomoni est , et I, 6 cum emphasi 'bia i7J-l3 vinea
n ,
ut la-in et nin =
yuQaaao}, ^fapaiTw, U3T12 et niia
mea, mea iuquani. Pesch. u— :>j3 t-i^fS.
:

(Cf. rabb.
cupressus , cf. a^y] aram. ain et arab. ^Lj" redire , con-
verti ; "laia aram. lan el arab. y^, Ubi comparatur bi2J nota gen. v. c. f.D bl2J rtTin lex oris , ef syr. "••?,
 m 1345 ffi

etiam cuni suff. pleon. «-«^jj >->— ^^ veiba mea Luc. VI, nedum XLIX, 10 (v. iib^Z , lad. firiu). Praeter V. T.
4a quod
empbasiii habct uiodo iion iiabet , v.
nioilo la praef. late regnat in Talmude et sermjne Neohebraeo-
,

liofTai. gr. sjT. §. 122, 6. Agiell suppl. synt. p. 196). rum , uequc nou apud Phoonices , in quorum reliquiis
B) Conj. lelat. i. q. "HCN , 13 l) guod post verbum omnis nunquam
persaepe reperifur tum
aetatis "iirx , \:; ,

videndi 11, i3. III, 18, sc'iendi I, 17. II, i4. IX, 5, iu iis quae litteris Phoeniciis tnm quae littcris Graecis
cogitandi II, i5, signum dandi Jud. VI, 17, it. in bis Latinisque scripta nobis tradita sunt. In illis littera u)
locutionibus : a) quid est quocl? Eccl. II, 12. V, l5. — scribitur, et uon solum reiativum est sed etiam nota ,

VII, 10. Cant. V, 9. —

b) Eccl. XII, 9: n;r]\r -in'' genilivi (v. monn. Phoen. p. 356) v. c. ail-^U) qui resti-
pTaelercjuam quoil crat. VI, 3 T^IUJ ''T2'' TTI^HIJ 31 ul multi :
iuil (iiunnii. Jub.), n:nO D5U} populi Panormitani (numm.
fuerint dies vilae eiiis , nostr. soviel dass aucb sind seincr Panorni.^, saepe in mediis nomiuibijs propriis , velut
Lebenstage. i^ O^as brevi quod (kaum dass) Cant. byausasr: Hiempsal (sapiens Baalis, alibi iyaaan), qnam
III, 4. uj ny usquedum ib. lud. V, 7. c) \a rrjjy — ad aualogiam ncscio an etiam nomina pr. Hi'braea bNUi''?^
effecitquod (ut) Eccl. III, l4. 2) eo quod quia — ,
et bNUJinu explicanda sint quis est qund Deus? (coll. :

Caut. I, 6. V, 2. Eccl. II, 18, plenius u; n-^ai i^S Eccl. bNS-^a, fi;3"''3) et vir Dei (coll. VN!iny , ;«;in2 ). Fortasse
VII, l4; nam, m^^" nam quare? Cant. I, 7. 3) quum — pro U3 in moiin. Phoeniciis reperilur etiam plenior forma
Eccl. IV, 10. " UJN quam sententiam suasit Cl. Quatremire ( Noavcau
,

Cum praeff. 1) ipa i. q. "lUJNa co quod. Eccl. II, Journal Asiatique, 1828 p. l5 sqq. et Journal dcs Savans
16. —
'
2) ttJ3 i. q. "luiN3 a) quemadmodum, sicut , et l838. Oct. ) crebram formam -nSTUN explicans id quod
,

b) tjuum, quando, V. pag. 662 A (v. 3). vovit (pro vir vovens) et provocans ad ineditam quandam
Ad originem vocis qnod attinet iiil fere dnbitandum , inscriptionem in qua baec formula iu fcminino ocourrat et
est qnm ex pleniore lu;N orta sit, N per aphaeresin abiecto ad niulierem referatnr *). Eidem favent , quod latuisse
(
V. pag. 3 A) , et 1 modo proxiniae litterae inserto modo videtur virum doctissimum variae formae , quibus rela-
,

prorsns abiecto id quod eximie commendatur usu eius

: tivum occurrit in Pboeniciis et Punicis quae litteris occi- ,

solis fere lecentioribus libris (max. Ecclesiastae , Cau- deiilalibus expressa sunt. In his enim non solum scribitnr
tico Psalmis recentioiibus ) proprio
, quauqnam decnr- ,
si, sy se, passim sequente littera geminala, v. c. sima-
,

tata baec pronominis forma iii communi vitae usu iam com sytli nNT Olp?3U3 hnius loci Plaut. Poen. 5, 1 1, ,

prius usitata fuisse videtur propteiea in singulis qui- , et syllohom dllil» quod iis ib. 1 4 , siddohrim D^"l31ffi ,

bnsdam antiqniorum librornm uxeuiplis reperitur, ut lud. quem loquuntur 1,6, yovQ/.ui at/.i/xay.id' npaia bsiin
V, 7. VI, 17. VII, 12. VIII, 26. 2 Reg. VI, 11. lob. ruta Macedonica (Uiosc), sed etiam praemissa vocali
XIX, 29 (ubi non probandi sunt, qui 'U in V"'^) V'~'^. ") ^^) ^"« (T23N), velut nesso esse sade !Tiiau;N NS3
pro radicali habent) fortasse etiam in nomm. pr. "N"!;^^,
,
flos campi (Diosc. cf. mon. p Sg^), yschon p2U;{«
bNirinz; (v. infra), neqne tamen Gen. VI, 3 (ubi vett. qnod est Plaut. 1. c. 1,6, istim dnNUJ qui estis ib?
intpp. D51C2 male leddnnt: propterea quod, v. asiJj), Comm. 11 '*). —
In reliquis dialectis, nt relativi l\ti<

') Haec inscriptio ab ill. Grenville -Templio io rnderibus Carthaginis anno 1839 reperla et mecum commDuicata , cuius anto-
grapkuDi ia bibliotheca Parisiensi asservatur , ei simillima est, quam Cartb. quiniam nuiicupavi, atque in monn. Phoen. tab. 17 edidi,
ut ita se babet
abn nsnb naib
n bsab pt<b ]bi"

\a N-n:iai< p
^ep na nsb
Dominae Tanilh el do-
mino noslro hero Baali So-
iari id quod voiil Sal-
lechel fiiia Kaloni (
parvi ) ,

qnae omnino favent sententiae snpra memoratae de qua «-nJCN legitnr «"Jir^UN id quod vovil (ea). Vix enim licebit N-nJTDN
efferre KTi: (N)*!;^ muHer vovens,

"*) H03 enim versus integros nnnc , secns atqne feci in monn. p. 368 sqq. , itascribo et ipterpretor:

V. 6. V.s iiddohrim ihyfel yih chyl yschon ihem Vful

bi-cb Dn ]i3\a ba nN bssn dnanffi ujm '

i. e. ad verbnm: vir cui dicebant: facisomne quod est rectum ad faoiendum, quod pleiic convenit cuic Versione Plautina Eum :

fecisse ainnt sibi quod faciendnm fuit. Post ^'^ai^j 1E'N supplcndum ib ( cf. Jes. VIII, 12. XXVI, 3. XLIll, 8): ^"'^ 'n yschon
Tidetur ^''S = {j^ est.

V. 11 (qui cst Versionis Vulgaris primus ) secundum scripturam Palimpsesli

Ylh alonim vttloniulh sicoralhi ialhym himahy maeom tyth.
Dii deaeque (sunt) quos invoco qui estis reges huins loci , in quibus Wexiom potissimum seculus sum
,
nisi quod islhym , ( al. cudd.

""'
iilim) scribo DnN«3 qui ettis, pro DPN 1\L"N , non DnN UJ'' esHs, quod a linguae rationibus alienum est.
Kkkkkkkka
 R. sKffl, aNtD, nwvtn 1346 bffi — nffl

ita etiatn liuiiis formae nullum vestigium n-peritar praeler •Ib^tSJ

*""' ^^^•'^ rvgiit. ( Arab. _ J vociferatum
"'
praemissnm significat lyuum, dum ~ " s =-
amhar. fl quoil verbis .
j
est pecns, balavit ovis, capra , it. rugiit, nnde „\ls
llCPffi', diim venit, flt"/iAP I d"m oratis (v.
leo. Cogn. ^'^ balavit). Proprie de leone Fs. XXII,
Isenberg AmLaric dictionnary p. 5o), undullAI q'">d
Hos. X. 11. Am. III,
i4. 4. 8. Zeph. III, 3. Ez. XXII,
altiuet ad concerning " , ,,ou",
( ,,
,, for tlie sake of " ,
25, etiam iuvene ("TieS) lud. XIV, 5. Jes. V, 29 , sq.
,,becaase" Isenberg p. 5i).
b Ps. CIV, 21 Si-iab D-^JNizj Qii^SD , sq. bs (contra) Jer.
:

?25 recenlioris Hebraismi particula conflila ex 12) , II, i5. Trarsfertiir 'a) ad tonitru lob. XXXVII, 4 , ita-
praefixo' et b, i. q. b "ITZJN- ( Frequens est in Talmii.li- qne ad vocem Dei (nirT' bip ), Am. I, 2 'jVi^ty axttj"' ni!T'. :

cis et Rabbinicis ulii nota genitivi

,
est neque non iu , Joel III, 21 tlV, 16'). Jer. XXV, 3o. b)adVocifera- •
—
Phoeniciis, v, c. Vya5nJ3 bU5 p
filius Mattambalis Nnmid. tiones militum saevorum Ps. LXXIV, 4 cf. Jes. V, 29.
7, 1, el sic 6, 1 atque in nonnuUis ineditis. Congruit syr. Jer. II, i5, it. hominura (juibus doloris vehementia ,

Nijj quod tiimen nonnisi cuni suEf. reperitur v. c. clamores extorquet Ps. XXXVIII,
, g (cf. .L=. mugivit
cA^j; ^2Qali»iD regnum meum , v. de usu eius Schaaf. bos; elata voce Deum rogavit Cor. 23, 66. 16, 45).

lex. h. V. Agrell suppl. p. ig^ sqq. ) In V. T. non occur- n^N^ f. rugiius leonis Jes. V, 29. Zach. XI, 3.
rit nisi cum praeff. lob. IV, 10, trauslate de clamore miseri , quem dolor ei
i) buj3 i. q. b, '^i;;N3 (p. i66 B) propier. lon. I, 7: extorsit lob. III, 24. Ps. XXII, 2. XXXII, 2.
^^^•ttJS propter quem?'\yTO ''ah TirN3 Comm. 8. Et
comm. la: ibttis propter me. ( Respondet chald. ^'''IS

propter comp. ex' 3, "n el !:). I. niS^ZS '• q- '<i'i' l) strepuit, sirepi/um edidit,
2) 1U)N bu53 est : eo ipso quod. Eccl. VIII, 17: de fluctibus , populo tumultuante v. 'jiNiD, nuj. , —
QTNS buis eo ipso quod lahorai homo
2) fragorem edidit , ut domus diruta, inde vastata
tt!S^^ t^^l S733>^ "^^.J^ est
qnantumvis laborat, taraen non
i. e.' invenit. "lllJN btB3 eo
urbs Jes. VI, 11 Qiny ^Nii DN liaN -in. :

ipso quod emphatice dictum est pro "H25n3 eo quod ,

plane
Niph. 1) strepuit , de fluctibus et militum copiis Jes.
nt syr. J OV^jj et J Ol^J |.3 oi^jJ est eiusdem , v, c. XVII, 12. i3. — 2) vaslata est terra. Jes. VI, 11:

]
jOlflBj Ol-^ijj eiusdem martyris, «-2? Oll^jj ,1) Ol^jj eius-

et sententia est eadem

Hiph. vaslavit, inf. niN'iJnb Jes. XXXVII , 26
dem Philoxeni (v. Agrell. 1. c. ,
)
oraisso N niUJnb 2 Reg. XIX, 25.'
ac legatur TllJN-bas in omni eo quod, quod ed. 1 et
si

in lex. man. conieci. Nihil itaque mutandum est, neque nlXiD f. iempestas devastans Prov. I, 27 Chethibb,
ex LXX. Vulg. Pesch. (oau liv fioxO^i^iaj] , quanto plus i. q. nNiir Keri.

laboraverit, t^VjJ ^^ ) recte colligitur, eos legisse bsa. ITiilD m. 1) strepitus , ut aquarum multarum Ps
LXV , 8. Jes. XVII, 12. i3, magnae hominum tnrbae
Jes. V, i4. XIII, 4. XXV, 5. LXVI, 6 cf. Dn^"-!» liN\23
!3i^^ fut. aNffl^ hausit aquani. Talmud. ^Ntt) pari- XXIV, 8, iiimulius belli Am. II, 2. Hos. X, i4", cla-

ter atque ntuntnr pro hausit aerem attraxit

CJNtt) , , unde moris Ps. LXXIV, 23. Jer.
3i. LI, 55. XXV,
Ib. —
73N lapis attrahens , magnes sed raro. Arab. XLVIII, 45 : ]iNUJ "'la fiUi tumullus i. e. milites stre-
rai<tt}
-2- -«-.. ,.
:

. ,, peri magno
, cura strepitu invadentes. 2) interilus, —
^L*v et v_AA«» sitim explevit ,
potu satiatus est ,
quod ab pernicics. Ps. XL, 3: f^ti'li '^^'Zfovea perniciei (minime
fovea strepitus aquarum , in fovea enim aquae stagnant,
hauriendo ductum est, ^L*. uter. De ipso hauriendo
non strepunt). Jer. XLVI, 11: ';iN\2i D^iniTTi Tjby niS-iD
5b, Vi> quae apud
Aramaei ntuntur rad. Pharao rex Aegypti, est iniernccio i. e. periit actuin
, ,
Arahes et nb^i,
est de eo abstr. pro concreto, in quo nihii difficnltatis
,
Hebraeos sermoni poet. propria Sed cum rad. hebr. est.
est. Non est propterea quod cum Maurero corrigas MNU3
fortasse congruit goth. sJiephan vet. germ. sup. scephan, ,
part. pass. a fitii: , quae forma auctoritate caret.
nostr. schopfen^. Constr. pleruraque sq. acc. d''^ Gen.
XXIV, i3. Deut. XXIX, 10. Jos. IX, 21. VS. 27. n;wS;ffl f. ruinac ]es. XXIV, 12.
1 Sam. VII, 6. IX, 11, rarius absol. Gen. XXIV, 11.
riNB f. (pro nJJli)) inlcrilus i. q. ]ii<U3 no. a.
19. 20, addito dat. eius cui hauritur Gen. I. c. 19. 20.
Thren. III, 47 : -l3lBni 'nNian.
Nali. lU, i4, la fontis cx quo hauritur 2 Sam.XXIlI, 16.

U^jNlpQ m. nffl pro nNia (eiecto N cf. n'i) lob. XLI i6 pro ,
pl. canales , in quos aqua hausia
nNii), nnt)) tumuttus bellicus, i. q. 'jiNU) no. 2. Num.
efifunditur peicori polando. lud. V, 1 1 Ca^XUia : yz inier
canales i. e. ad fontes , ubi aqua hauritur.
XXiV, 17': nia '33 filii slrepiius bellici i. e. hostes Israe-
lis feroces arma moventes coutra eum , i. q. ]iN12J ""Sa

Jer. XLVIII, 45 (qui quidem locus ex illo expressus esf).'

 R. nNTD, DNO, bn'<D 134 nxffl — :?N'a

LXX. Pescli. Saad. Kani. Vulg. nu5 b. 1, pro nomiiic pro- lud. I, 1. XX, 8. 1 Sam. XXVIII, 6. XXX,
XVIII, 5.
prio (regis Moabitici? Winz.) habent, niilla probabilitate. 8, •'; lans Sam. XVI, 23 , D-E-rs bN\r Ezech.
bw\ui 2
XXI, 26. Sq. b pro aliquo. 1 Sam. XXII, 10: bK\a»T
II, njS*l23 in K^al inusit. i. q. r.TO iniuiius est,
1-,)^-= Sb. i3. i'5. Num. XXVII, 21. b) cb bN\b —
contempfaius esi, Dib\rb interrogavit aliqucm de sahite i. e. quomodo valeat,
Hilhpa. n.vnufn id. Gen. XXIV, 21: p"^ rtMn'd73 inde salutarit Gen. XLIII, 27 inN'*"! aib\tb cnb bN\23''-
LXX y.aT(fiuv9((yiv ulxrv. Vulg. contemplalmlur eam. — D3-aN Dib\cn. Ex. XVIII, 7. lud. XVIIl,' i5''i'sam;
:

Cod. Sam. omisso N legit nb ^Tn'::'^, qnoJ intp. Sam. X; 14. XVli, 22. XXX, 21. 2 Sam. VIII, 10, alio
vertit ."tb vnu;. Utrumque derivandum est a rad. verbonim oidine Jer. XV, 5: ?{b Dib\sb bN\L"b. Poet.
HRia, sam. in Aph. nn"i3N stulte egit Num. XII, ii ,
\ Dib\C bN\ZJ Ps. CXXII, 6 :
f^V^n-: DiV\p nb.vd adpre-
i. q. NU'iJ , \i* stultescere. Itaque scriptura cod. Sam. camini salutem Hicrosolymis , et siiiesalntandi potestate :

pronnucianda 'd Dib\2Jb bN\r 2 Sam. XI, 7: axi-' Dib\2;b Ti bN\2:"

est ni nn^rJM stupebat eam.
nnnb^ir; Dlb^sbl Di;n Dib\:Jbl quaesivil Davides quomcdo
valeret Joabus cum eocercilu et quomodo ndministrarelur
"<i- inusit. q. OIB no. II fasiidivit.
13^^125 i.
bellum. (Syr. 2 Jiflbi* ^U Luc. I, 4o. Sir. VI, 6 et
Origo esse videtur foetendo, cf. Jali et Jaaj foetuit,
(

0,1..
in
> liaiiA=) Wm Rora. XVI, 22. 23. Col. IV, 10. la. i4.
xJLi coenum foetens). Inde 1 Cor. XVI, ig. 20 salutavit. Syri dicunt etiam \;£)
I3ND' TJwV^ Ez. XXV, 6 m. fastidium
c. snff. i^—>* salutavit BH. 206 , adeoqne hoc nexu : capilis
inde faslus quo quis bmuia fa.stidit et despicit. Tribui-
, nulu tantum salutabant ib. 182, lin. 4).
tnr animo Ez. XXXVI, 5 '£Di UN\ra cumfastidio animi.
:

2) petiit sive poscendo

sive rogando. Itaque
XXV, l5: \L'S:32 DN'i;3 cum fastu in animo i. e.l animo , ,

poposcii , absol.
a) Reg. III, 5. 2 Reg. II, 9. les.
1
fastu pleno (mit Hochmuth im Herzen non cnm Dewet- ,
VII, 11. 12, Mich. VII, 3 (ubiint. poscere munera)
tio : niit Hochmuth von Herzen), Comm. 6 ^t:N\»~;33 :
sq. acc. rei 1 Sam. XII, i3. 'Thren. IV, 4: ibN\:5 D^bbi*
»b:3.
Dnb. Ps. XL, 7 , sq. )-q Ps. II, 8 et nNX) 1 Sam. VHI,
10 eius a quo poscitur, etiam sq. dnpl. acc. ( n?rfr>' Ti>"i
bs'd
''iAW ') '• 9- i^'^ fodit, excavavit , unde biNia Ti, poscere aliqnem aliqiiid ) Deut. XIV, 26: -)'rN
orcus ,
pr. cavum subterraneum.
fodiendo antem pro- A •^i;E3 ^bN\L:ri. Jes. LVIII, 2. Ps. CXXXVII, 3 ';nbN\b
:

fecfa videtnr percon/anJj et guaerendi potestas , cf. "Ipn, T<B 1-iaT 'irai^r. Addito dat. ib 'Ht poposcit sibi
~\pz no. 3 , lEn no. 2 , it. percontari i. e. xojtw perqui- 1 Sam'.''XII, '17. ig. — Ut animo ( Deut. XIV, 26)
rere et explorare , rimari terram et secreta , nostr. grii- ita tribuitur oculis Eccl. II, 10. — Notanda est locutio
,

beln =
forschen. Jon. IV, 8: n«b i\rpJ -ncj bi<\2;';i pr. deposcit, appella-
vit , vocavit vitam suam ad moriendum ( er forderte seine
II) gall. demander , interrogare, petere sive rogando
sive postulando. 1) percontatus est , interrogavit. (Chald. Seele auf zn sterben ) i. e. mortcm sibi adprecatus est,
1 Reg. XIX, 4, et lob. XXXI, 3i : i\2;E: nbjjs bN\sb
id. Syr. ^Ij» interrogavit , petiit. Pa. percofttatus est,
poscendo cum diris vilam eius (inimici) i. e. moitem ei
sciscitatns est diligenter. Aph. mntno dedit, cf. hebr. adprecando. —
Coustrnctio uavvStTog est in his Jes.
VII, 11 posce (bN\c) tihi signum rrsan iN nbN\t; pKTn
:
no,2, b, a. Zab. sam. id. Arab. JUm interrogavit , roga-
nbsTab fac profundum et pete , pete signum in profun-
vil. IIl. id. V. mendicavit. jftAAI et A7\AI dis'(cf. bN\2Jb n"'^!;^" grave quid petis 2 Reg. H, 10)
petiit rogavit, mendicavit.
, Reperitur etiam in Punicis aut altam fac petitionem sursum , pete signnm in excelsis
Planti, Poen. 5 , 1, lo: ysl bNIUN cni respondet lat. per- coeli. Aqu. Symm. Theod. ^udvvov iig cidrjv (nbN\:J),
cunciabor). Constr. absol. Deut. XIII, l5, sq. acc. cni favet parallelismns vocum nbN'^ et nbJSb. Opponi
pers. Gen. XXIV, 4/. XXXII, 18. XLIV, 19: -«din potest , signnm in orco cerni non posse , qnanquam hoc
ibNb "i^-iay-ntj bNic. Deut. XXXII, 7. lud. IV, 20.' in oratione hyperbolica fortasse non urgendnm e.st.
lob. XL| 7! XLII, 4' (de formula 's "C-nLV bN\B v, ns b) petiit, rogavit. Sq. acc. rei lud. V, 25.
p. 1088 A), rarius b pers. 2 Reg. Vlil, 6. lob. VIII^ 1 Reg. III, lo sqq. X, i3 et ]a eius a quo petitnr
,

6. Id de quo inlerrogatnr ,
ponitur praemisso b Gen. lud. VIII, 24. 1 Sam. I, 20. Ps. XXI, 5-, it. nxp
XLIII, 7: «mbiabn «b ;s\Nn b.ViJ. Ind. Xlli, 18: 2 Sam. III, i3. 1 Reg. II, 20. 2 Reg. IV, 28. Ps."
^•ot\> bNitn r!T-n;:b.' Gen. XXXII," 3o. Jer. VI, 16, b? XXVII, 4. Prov. XXX, 7, Drj: Deut. X, 12. XVIII,
Neh. Eccl. VII, 10, accusalivo Jer, L, 5, inde c,
I, 2. 16, Addifo dat. pers. cni aliquid petitur 1 Reg. II, 22,
acc. pers. et rei Jer. XXXVIII, i4: lan ^nN '':n bNr. V3 bj<\:3 petiit sibi 2 Par. I, 11.
Jes. XLV, II. Hagg. II, II. Ps. XXXV,"ii: SpeV. est Spec. a) mutuum peliit ab aliquo Ex. III, 29. Xf,
a) eonsuluit, velut oraculum, v. c. aiM bN\3 Dent. XVIII, 2. XII, 35. Part. pass. blH'ii mutuum petitns (et datus)
II, sed plernmque sq. 3 (sich befragen bey) nin'3 bN\23 ; 1 Sam. I, 28. 2 Reg. VI, 5. Sq. b prob. mutuum dedit
 R. '7Nffl 1348 ?j{B — ?iNn:

i. q. Hiph. i Sam. II, 20. (Syr. Aph. inutuum dedit. appellautur (v. h. v. ): cui et valles (Prov. IX, 18) et
portae vcctesque tribuuntar a poetis (Jcs. XXXVIII, 10.
Ettaph. mutuum datum est, VA* mutuum dans ,
A*]J4.»
lob. XVII, 16). Morientjs dicuntur descendere in orcum,
mutuo. In Rabhinicis sacpe ). — /?) slipem petiit, mer-
nbt<U Ti-; Num. XVI, 3o. Ez. XXXI, i5. 17 poet. Ti;
dicavit i. q. Pi. no. 1. Prov. XX, 4. ( Arab. Conj. V.
bNlD lob. VII, 9. Ps. LV, 16, cf. nbNiC n^lin in orcum
G i - G * -
mendicus. Aeth. id. ). demisitGen. XLII, 38. 1 Sam. 11, 6. 1 Reg.II, 9. Qui vitam
id. J-jLw 3» »'-~
alic. servant, dicuntur servare eum bfcllB 1»^ a manu po-
(

Niph. ( ut gr. ahovfiui Ot tovTO , noslr.

sibi petiit testate)orciHos. XIII, i4.Ps.XLIX, 16, alibi orcus omnes
sich elv%as ausbifen) , sq. ];: pers. et geruudio rei, cuius devoiare (Prov. I, 12), insatiabiiis(Prov. XXX, i6.Je8. V,
faciendae vcniam aliquis petit i Sam. XX, 6. 28 ( ubi i4) durus et immitis ( Canl. VIII, 7 ) esse dicitur. Per
,

verbum omissum est), verbo finito Neb. XIII, 6.

sq. prosopopoeiam ei trlbuuntur laquei (Ps. XVIII, 6, a Sam.
Cf. gr. §. 5o 2. , Alii volunt: precibus libcrtatem s. XXII, 6), quibns hominibus insidietur: qui mortem
\euiam impetravit a dumino ,
uostr. sich frey- losbilteu. elTugiunt, dicuntur focdus cum orco fecisse (Jes. XXVIII,
Pi. bXlZ; 1) ir.ierrogavit 2 Sam. XX, l8. 2) men- i5. 18). Aliis locis meton. orcus est pro incolis orci
dicavit i. q! Kal no. 2, b, /J. Ps. CIX, 10. velut Jes. XXXVIII, l8: orcus te non laudat i. e. in
Sam. orco te non laudant (Ps. VI, 6), XIV, 9: orcus com-
Hiph. mutuum dedit Exod. XII, 36. 1 I, 28,
cf. Kal no. 2, b, a. movetur iibique obviam it int. manes. Vide max. Num.
XVI, .30 sqq. Jes. XIV, 9 sqq. Ez. XXXI, 16 sqq.
pNlttj chald. l) interrogavit. Constr. ( secus atque
XXXIl, 21 sqq. (Chald. et talm. bria id. Sjt. ^a**
hebr. ), sq. b pers. Esr. V, 9 et acc. rei Dan. II, 27, ,

praeter V. et N. T. locos apud Cast. et Schaaf. v. quae

inde Esr. V, 10: Dnb NabNUJ drinnaia de nominibus
ll XXXV, laudat Bern.st. in lexid. ad chrest. ; usurpatur etiam de
inierrogavhtuts eos. Dau. II, 10, cf. Ps.
Targ. —
2) peiiit , poposcit , sq. dupl. acc. Esr. VII,
limbo patrum et purgatorio Amirae gr. ^4, de sepulcro
—
21: NITi' liSSbNlB"' '7—^3 quaecunque a vobis poscet Ephr. III, 235. 236. Aeth. et amh. jXA^A.')-
Esras. Dc etymo pro certo habendum est, biNTU (v. rad. no. I)
i. q. biyi^ pr. significare locum cavum et subterranenm,
^iXip n. pr. viri Esr. X, 28. ut germ. livlle eiusdem originis esse videtur atque Hijhle
Ps. CVI, i5, (cf. goth. halja vet. germ. sup. hella , hellja infernus
n^iStm' f. c. SufT. 'rbN^a, tnbN^; et ,

contr. nnbia i Sam. I, 17 i) rogniio pctilio, preces. coU. hellir caverna AoZcavus, foramen Ao// foramen,
, ,
,

Dicnnt fh^p bN\!3 petiit petitionem i. e. petiit aliquid hal, hale anglosax. caverna, hodie Holle de via cava
ab al.
:

et preces fudit lud. VIII, 24. 1 Reg. 11, 16. 20,

,
montibus cincta =
Hohlweg hebr. b^Sli;53 q. v. ), et lat.
,

'uj ]n: concessit petitum Esth. V, 6. 8. VII, 3. IX, 12.

coclum est iL cavus hohl.
xoTlog , Quam verbi originsm
,

tlbNp MN3 concessum cst petitum lob. VI, 8. 2) com- — iam in scholis aliquamdiu propositam postquam in lex.
modatum, muiuo datum 1 Sam. II, 20. Cf. rad. no. 2, man. publici iuris feceram , intellexi eodem fere tempore
b, «. etiam alios viros doctos in eandem coniectaram incidissc
( V. Bottcheri specc. p. XIII. Ewald ad Ps. p. 42 cf. ,

ttPKO
chald. emphat. NnbNia f. quaestio (ita sae- Maureri praef. ad Ps.): qui quidem co.viensus (absit
plus ia Targg. ) , spcc. quaestio forensis ( Rechtafrage ), enim in talibus aemulatio infensa et simultas) rem per se
causa forensis iudicata, inde decrelum Dan. IV, i4: probabilem pluribus efiam commendabit. Priorcs de etymo
NnbNl» "^'5^'!?^ '*'?^nS p'1"'y n^lTJa in decrelo Custo-
^"^"'in coniecturae vix memoratu dignae sunt. Plerique enim
durh nititur hoc decreium, et mandatum Sanciorum est orcum a poscendo dictum putabant quippe qui continuo ,

haec causa i. e. hoc decretum. Sibi respondent NttanD et poscat et insatiabilis sit ( Pcov. XXX, 16, orcus rapax
NnbNp ad significationem decreti autem quam flagitat
: , Catull. 2, 28. 29), alii cum Scheidio (ad cant. Hiskiae
contcxtus rectius hac via pervenies , quam ea
,
quam ,

ingressus est C. a. Lengerke, cni 123 est postulalum iudi- :

p. 20 sqq. ) b^lNUJ referebant ad JLw laxns, pendulus fnit
cum , inde voluntas, decreium eorum , quod ab usu radi-
venter , jLi defecit lac in utre , ^^ parva portio aquae
cis alienins est. Etiam arab. KJL-»^ quaestio , de causa in fundo utris , et inde fundi s. imi significationem extor-
dicitur vit. Tim. H, 356 lin. 5, et de re Gen. XXIV,
quebant (coU. blC lacinia veslis , ,>jj, adeoque bb"? v.
66. Deut. XXX, 4 Ar. Erp. pro hebr. la-j.
E. Meier ad Joel p. i^g. Hupfeld in Ephemerid. orient.
PlNCJ, 7i<J23 ulriusqne sexus vc. (m. lob. XXVI, II, 462); ne minima qaidem veri specie quum pe/i<7u/i ,

6, f. Jes." V, i4.' XIV, 9) orcus (LXX ubique lldrjg,

scmel &ufuTog u Sam. XXII, 6), locns subterraneus, Zaa-ique notio in blU3 , JL", ^r:^ j -^"^ ^ notione inferni
profunJissiiiuis (iob. XI, 8. Deut. XXXII, 22) et caU- prorsus aliena sit.
ginosus (lob. X, ai. au, vido coutra Jes. XIV, 9 sqq.),
habitatus a mortuoruin anirnabus (Ps. XXX, 4. LXXXVI, ?*Mffl (expetitus i. e. qucm parentes a Deo impe-
i3. LXXXIX, 49. Prov. XXIII, i4), quae D\ND-J traruut cf.^bNTibNttj ) Saulus ( LXX 2(ioiX, Jos. ^dovXog)
 R. ^tijD, ]xo, qNO, i^tm 1349 ijitTi^JMiD — inm
n. pr. qiiod gessernnt i^ primns Isrilclifanini rex , filius festinavit Eccl. I, 5. Cf. ^''Eri no. 3. — 2) inhiavit
Ki&i Beiijaininitae, vir fortis ct bellicosiis a .Saniucle pro- (scluiappen) , hianle ore capiavit , appetivit acrem , velut
plieta posffn/f populo electus i Sam. VIII, 4. IX, 2 sqq., Jer. II, 24. XIV, 6, umbram VII, a, noctem
lob.
ab eoiicm postea improbatus et repudiatus (ib. c. j. XV (orcum) XXXVI, 20: rrV-^Vn C)Ndn bN ne anheles appe-
Post quadraginta annorum impcrium clade a Pbilistacis tas illam noctem. Poet. tribuitur laqueo g. pedicae alicui
accepta mortem sibi conscivit (ib. c. XXXI). blN\2 n'3 insidianti lob. V, 5 (v. fi'»^:!:). Sq. bi' Am. II, 7 qui :

familia, posteri Sanli 2 Sam. III, 1. IX, 1. biHT nySa inhianl pulvisculo ierrae in copile ienuium, qui ne pulviscu-
Gibea Sauli , v. W23 no. 2, a. a) rex — Idnmaeorum lum quidem , quo pauperes caput conspcrsernnt , iis siue
Gen. XXXVI, S;.'— 3) filius Simeonis ib. XLVI, 10. invidia permittunt, quin huic etiam avide inhicnt, hyperb.
— 4) al. 1 Par. VI, 9. — A no. 3 est pat»-ot). •<bitJd de sordida divitnm pauperes opprimentium avaritia. Ps.
Nnm. XXVI, i3. CXIX, l3l : MSNttiNI ''n~i*D 'E os meum aperio ei inhio
sc. appeto praecepta divina (cf. hemist. sq. ). Alibi in-
PNTlpND (quem a Deo pelii) n. pr. viri 1 Par. hiare alicui est i. q. sanguinem eius sitire metapfaora a ,

III, i7."Esr. "lli, 2. Neh. XII, 1, qni bs-nbuj Uagg. I, besSiis feris petita sq. acc. Ps. LVI, 2 \C1DN ^IENiO '3 :

12. i4. II, 2. nam inhiant mihi homines. ib. 3. LVII, 4. Am. Vlll, 4.
Ez. XXXVI, 3.
^iKnfflN (fort. recessus, qs. inf. ab ^i7^*i snb-

duxitse, recessit ab aliqua re , sq. ^io 1 Tim. V, 11. |Ji\J 1) lursil , iurgidus factus esi (strotzen, an-
2 Tim. 23. Tit. III, g) n. pr. oppidi in planitie
11, 16.
schwellen), luocuriavit; it. iniumuii. Hebr. de iurgore
Judae Jos. XV, 33, Danitis tribntae XIX, 4i. lud. XIII,
carnis in corpore maxime iuvenili , opimo et obeso unde ,
25. Eusebins v. l4a&ariX eam comparat cum vico Asto
IN^iD caro turgescens et de fermento intumescente, ,

intcr Azotum et Ascalonem , sed ad vocem 'E(j9uovX scri-

nnde nlNUJy mactra fermenti. Radd. cognatae sunt •?Na :

bit esse in decimo miliario Elentheropolis aqnilonem ver-

intumuit fermentum, unde niiilJ fermentum t-o furgere, ;
8US pergentibus Nicopolin.
Inxnriare , exuberare , de plantis unde d^^l^O vepres, it. ,

aestuare, effervescere , ucde "tO oHa arab. U. effer- ;

buit , ebullivit de vino , febri ,.Li id. etiam de ulceri- ;

1^(23 quievit, in ICal innsit. , cogn. verbo ]Suj
bus intnmescentibus.
iiinixus est ad qnietem captandam, cf. yii0.iD brachio iuni- 2) redundavit , aiundavil (i. q. •^n''), dein super-

xus est, dein quievit , dormivit. ( Sjr. Pa. ^jj» placavit fuit , rcliquus fuit. (Chald. et sam. id. Arab. .U. reli-

tranquillavit. Etlipa. requievit , I^-^m tranquillitas, pax). qnum fecit ,

^m reliqnus fuit). In Kal semel 1 Sam.
Non legitar nisi
secure vixit
XVI, 11.
Pil. )'tip tranquillus fuii , tranquille et
Jer. XXX, 10. XLVI, 27. Prov. I, 33, quietem captavit Niph. pass. Hi. 1) reliqws jfactus est , superfuit.

lob. III, 18. Inde Gen. VII, 23: n: ?JN 1N!:;'1 et reliquus Jacius esi unus
Noachus. XLII, 38. "XLVVf, 18. Ruth I, 3. 5 ot saepe.
]3X1D, pl. D^23N1S adj. 1) tranquillus , de habita- Ex. VIII, 27 THN INU:: Nb ne unus quidem superfuil
:

tione Jes. XXXIII, 20, tranquille vivens Zach. I, l5, et sic nrjN ly "'«'d; n"; xiv, 28. ludd. IV, 16, nNir: tJ3
tecure vivens lob. XII, 5 (cf. irNlbd XXI, 23). — T»"i< Jos. Vlll, 17. 2 Reg. X, 21. Sq. dat. snperfuit —
2) in malam partem socors Jastuosus (secundis rebns
,
alicui Zach. IX, 7 sq. 2 in aliquo loco Jes. XVII, 6
, :

ferox, Sallust. Ing. 94). Ps. CXXIII, 4. Am. VI, 1. nibVi' 13 "^Nir: Dan. X,' 8 m-i 's ">N\:J: «b; sq. 773
, :

Jes. XXXII, g. 11. 18. Cf. nC3 no. 2, b, iV:i , nibi», (ex multitudine) Neh. I, 2, Part. "IN"!!;: reliquus, super-
et Schultens Animadvv. ad lob. XXVI, 5. Origg. hebr.
sies Gen. XXXII, 9. Jes. IV, 3 pl'. Gen. XIV, 10.
p. 226. Storr. Obss. p. 179 not. Subst. yasius Jes. Fem. Jes. XXXVII, 3l. — a) rewansil alicubi Kxod.
XXXVII, 29. 2 Reg. XIX, 28. VHI, 5. 7. Num. XI, 26. — lob. XXI, 34: ca/nis^tuin
bsy "INO: allcrcationes veslrae si examiuantur remanet ,

ONID perfdia in Denm. —

Ez. IX, 8 in editt. est monstrum
formae •':n ^NCN:"!.
: Sed nil duhifo, quin haec ex dua-
bus lectionibus '(-isa,;: part. et iN-irN) conflata sit.
7^5^ 1) anhelavii (scbnauben). ( Eiusdem stirpis
Hodieqne exstant codices in qnibus dcest M et alii in , ,

radd. snnt Pllia , Sis:, 33r no. I, iisque vicina est

f\t_i, quibus 3 omissnm, v. de Rossi.
syllaba 3?^, 1N quae et flandi et cnpiendi potestatem
,
Hiph. 1) reliquum fecit ( iibriglassen) , reliquit, post
habet. In linguis indogerm. cum sibilo habes schnauhen, esnm Deut. XXVIII, 5i messem Obad. 5, max. post ,

schnappen , tosnap, cnm spiritu happen [jappen] cet. ). caedcm ^^"ib "i^Nlcr; iib non reliqnit residunm Jos. X,
,

Est a) iracnndi Jes. XLII, i4 , b) festinantis, inde 28. 37. 39. 4o, sq. llat. (alicui) VIII, 22. X, 33. XI, 8.
 R. "INB 1350 INffi nn^^TD

i Reg. XVI, 1 1 post omnium i. q. populum divexareexhaurire Mich. III, 3 (v. b3N
n"«p3 yriTETi ib ^-atr, sxb
: ,

aeportationein 2 Ueg; XXV, 12. 22. Jer. XXXIX, 10. I, g) iude Jer. LI, 35
, b33 bs '''lN'ii^ iD73n iniuria-^ea :

(aliqnid) post se relinquit Joel II, el caro mca a Chaldaeis devorata q. d. sanguis meus a
De abennle qui
l4: forlnsse redit .
,

nD-ia "'"'T:,» I^S^i;!!"!. «' abieus post

. .
Chaldaeis profusus veniet super Bahylonem. Usurpatiir —
benedictioncmV— 2) "T^N^On intrans. re-
1? a) de carne bestiarum quae hominibus cibo est Ps.
$e relinqini ,

lictus esi ei. J08. VIII, 22 : et percusserunl cos ^nbs n» LXXXVIII, 20. 27, inde generatim de cibo , riUmenlis
Tilia d!l- ^^NUJrt donec iis non relictus est residuus. Num. (nt «.i=vi caro, pr. cibus) Ex. XXI, 10. b)caro alic. dicilur
XXI, 35'. Deiit; III, 3. 2 Reg. XVII, 3: T-N^;:: '3 1123 DO. 4) Lev.
pro consanguineo, consanguineis eins ( cf.
09 TrN^^"'r nam non relictae sunj Joa/iaso copiae ( Kriegs- XXI, Num. XXVIl'
XVIII, 12. i3. 17. 2. 11, pleuius
volk ) Sine dat. reliquum habuit, retinuil Anj.
'nisi cet.
oppidum quod eduxit mille T]»n I^NVqn retinet (pr. iTiaa ^NIU Lev. XVIII, 6. XXV, 49 ,
qua in formula
V, 3 :

reliquos facit) ccntum, et quod centum educit ^Tlias T^NUJn vis primaria vocis iNTB iam periit. Cf. arab. ,j'jj vindex
retinet decem. — LXX
xuTuXeinw, vnoWmo , ih Nipli.
pass. sangninis ,
quae signiCcatio ab hebr. TN"i:; profecta esse-
videtur.
"IS^P ( Kamez impuro) m. residuum reliquiae , ,

reperitu'r tantum in Paralipp. Esr. Neh. Esth. et(poet. ) mN^ f. consanguinilas, concr. consanguinea Lev.
apud Jes. (antiqniores scriptores pro eo ntuntur ^•''nNi:^ XVIII,'V7.
Jes. X, 20. XIV, 22 al. Sq. gen. ViS -|N"iJ residuum
populi eius Jes. XI, 11 , nps^ 'l^ resid. Jacobi (post cla- mNW. ( consanguinitas, concr. consangninea) n.pr.
des) X, 21 , byan "IN^ZJ residuum cultus Baalitici ( abo- mulieris "i Par. VII, 24.
liti) Zeph.1,4, et reliqua pars (opp. ei quae
iam memorata
rr^lMC) f. semel contr. n>'^^ 1 Par. XII, 38 pars
est) Jes. XV^II, 3: Damascus D^IN -iNllil et reliqua Syria.
reliqua jes. 'XLIV, 7. Jer. XXXIX, 3. Neh. VII, 72,
2 Paral. IX , 29 : nablZi '-|3'n INUj' reliquae res gesiae
max. pars residua , supersiiics ex raagna clade, sic ^"''INllJ
Salomonis.
illliT' superstites Judae Jer. XL, i5. XLII, i5. XLIV,
semel -INIL; Esr. VII, XXIV, Ez. IX, 8.
"IJJtD m. chald. cstr. "INTIJ
18 residuum Dan. VII, 7. 19,' reliqua pars (praeter eam
,
28', BijuiT: n-i^^N-iJ
XI, i3, ^"huibE
8,
'uj Am. I, 8 al.
—
bN-,b^
'
n"'-!M\2J
De ingenti omnium
quae iam memorata est). Esr. IV, 9 iRehum .... "iNlzil : clade dicunt bn^"?^.^ ^^T ^b Jer. XI, 23. 5o, 26, et
:
'

^innl23 ei reliqui collegac corum. lO. 17. VI, 16. VII, 18. contra b 1^3 concessit ei residunm ( sive victor sive
:
''^

20. "(in Targg. is^iu , -i^i^ , ni-)N\r, ni'u; id.). deus) Je'r. XL,'ii b 'iD -i^nin XLIV , 7 , b 'la Xim
,

Gen. XLV, 7: f^nN^ ^"«'iNizi dsb Drab coll.' 2 Sam.

310'' "1X^3 (residuum populi convertetur v. Jes. XIV, 7: na"iNn 'Pb' b» n-^-iNuj'^ D-^D/^^uJiNb^wto^Ti^ab. —
X, 21. 22) n. "pr. sj'mbolicum Clii Jesaiae prophetae Poet. Ps. LXXVl, 11 ira hominum laudabat ic tibi :

VII, 3. nata esl laus ex furore hominnm a te devictorum n^^lNlU ,

"lann niSrt reliquiis irarum tuarum cingebas te ( non

"lijlffl cstr. -iN-i Lev. XVIII, 12. i3. Mich. III, 3,
iussive cinge te
: ut transtnlimus p. 445) i. e. extrema
,
c. enff. 'i-^Naj m. caro ita dicta quippe quae turgescal in
,
tua ira instruebas te, conf. Deut. XXXII, 23 : nbiN '^iri
corpore obeso et opimo ( das Strotzende , Schwellende des mea consumam omnia mea
Da tela in eos tela iri eos
wohlgenahrten Korpers, wie das Fleisch der Wangen
,
,
coniiciam. Residuum irarum sunt extremae s.
irae divinae
Briiste) v. rad. no. 1, quod collabitur simulatque cor- .
rebus extremis servatae , opp. irae modicae in caussis
pns emarcescit sive morbo sive desiderio et curis. Ps. (Fnernnt qui conferreut arab.
levioribus effundi solitae.
LXXIII, 26 laabl "«-INTIJ Mb3. Prov. V, 1 i ubi cnm
:

nfca copulatur '^SNp:| '^lba^nibsa ubi dejicit caro et

: _il*« reliquum , idque passim pro <o/o usurpari docerent,
corporis turgor (wenn hinschwindet Fleisch und Fett).
(lo. Simonis nominis rationem a re sacriQcali derivandam V. Schult. ad Dan. II, 18. Mnntinghe ad Ps. I. c. , sed
putabat ut proprie sit effuso sanguine et incensis ableg-
,
hanc ipsam vocem ubique propriam vim retinere copiose ,

minibus r<rsi(?«um , etsimiliter, quodmireris, Maurerus docet Haririus apnd de Sacy, chrest. arabe II, 3^8 sqq.
ad Pss. p. 201 ,,qnod detracta cnte reliquum sit et statim ed. 2 ). Maurerns residuum irarum ioterpretatur reliquias
compareat." Plerique raaluerunt originem ignorare, quam hostium , qui in Deum snevieruni et hanc totius faemisti- ,

quod supra et nunc chii seutentiam facit reliquiis hostinm iratornm nunc
talia sequi, et recte quldem. IHi :
,

quidem primi proposuimus praeter rem ipsam favet ,

potentiam tuam agnoscentium et celebrantium te circum-
duplex analogia. Una est vocis -|iS3 quod pr. est niiidum, das. Sed hoc longe petltum est, et ni73n "litl cingere se
altera est vocis iris (coU. similibus locutionibus: b^n *1TN i Sam. II, 4,
t6 hnuQuv '\n corpo!;« , v. app. h. v. ;

n^inv iccur a nni rednndavit, Inxuriavit exuberavit , b^n Itab p. 712 ) vix nliam sententiam admittit, quam
[ von dem iippigen Wuchse der Pfl.Tnzen , wie der anima- eam in qna plerique infpp. consentinnt. Praeterea non
lischen Welt] dein reliquus fuil).
,
Prov. XI, 17: — video quidni irae huminum m uno hemistichio opponi
,

ilNlU 13» « ipsum perdit, Comedere carnem populi est possint irae divinae in altero. Dubitationi autem inda
 R. -iNO, n:'4, na/d 1351 mxoa n^ffl

petilae ,
quod
deo non cuiivcniat ,,extrenia ira «e in- rudera , in his aedificia et marmora cum inscriptionibos
struere " quutn aliis locis tum Dcuterouomii 1. c. satis- Hinijariticis , Londou Gcogr. Journal T.
superesse (v.
factuni ett. VIII). — Quae
comparaveris cum tribiis Geneseos
si

locis (r. no. i,a. b. c), facile apparet, Sabaeos Ara-

'^"l'!^.~~ f- ^aclra, s. vas in quo farina subigitur
et fernunlalur ( V. rad. no. l) Ex. VII, 28. XII, 34. biae felicis Sanaae conlerminos esse GJios Joctani Gen. X,
Dent. XXVIII, 5. 17. 28 (lilt. b): neque miiius evidens est, Gen. X, 7 et
XXV, 3 (a. c) de uno eodeinqiie popnlo dici, qaanquam
diversa ei assignatur origo ulroque enim loco Saba copu- ,
DNSJ V. rad. fij*>3.
latur cum Dedano et Regoia. Itaque duo huius rjominis
populi statuendi videnlur quorum unus (b) altero nobi-
N3D (cf. aetb. et tigr. jft-flX: amb, fldr'. lior in Arabia felice alter (a. c) ad mare Persicum haud
,
,

ct n^fl vir) n. pr. 1) trium virorum in stenimatis

I procul ab ostiis Euphratis habilaverit licet hiiius (a. c) :

Geneseos (et Paralipp. ) qni Arabiao populorum aucto-

,
praeter stcmmata Geneseos certa mentio non exstet.
ree fuisse feruntur. Unus est a) filius Regmae (cuius
fraler est Dedan ), Cuscbi nepos Gen. X, 7. 1 Par. I, 9 ;
alter b) filius Joctani , frater Usali (Sanaae), Opbiri I^ ]3^u3 ^^^' in"''f- Arab. v_^ accendit, el in-
aliorum. Gen. X, 28. 1 Par. I, 23. Abulfeda p. gS
transit. arsit, >_j'^-" •-'*
"r^j-t" '<^ ^"° '6"'^ accenditur.
Paris. : ,.,LI:i.s='^ .,j i_j.«j ..j »_/^j!^xi.j ,.-j L*». Tertius
est c) falius Joksban , filii Abrabami et Keturae , frater Cogn. «^* inflammavit, faQ* aestas, uredo, fort. «.aa)
Dedani Gen. XXV, 3. i Par. I, 32. Cf. no. 2 extr.
2) gens et regio in Arabia felice tlnire, aroraatis, arsit, conflagravit, neque non >-j'4-~ famma (nisi hoc
auro gemmisque abundans 1 Reg. X, 1 sqq. (ad qnem
locum cf. traditiones Arabnm de Balkisa regina Jemanae secur.darium est, ortiim ex afibd , 2nb). Origo fortasse
,

Cor. 27. Pococke gpec. hist. Arabum p. 60, et contra est in flando, unde flando suscitavit ignem , coll. aicj,
Aelbiopum qui cum Jos. Ant. 8, 6 §.5, licet ininriii,
,
rja;:. Inde
illam reginam patriae suae vindicant Ludolf. bist. aetb. 2,
^''Dffl , cslr. ViSN a^iauj flamma ignis eius. lob.
3) Jes. LX, 6. Jer. VI, 20. Ezecb. XXVII, 22. Ps. XVIII, S.^LXX cfX6§.
'
'
'

LXXII, i5, mercatura etiam magna et copiosa nobilis

Ez. 1. c. Ps. LXXII, 10. Jocl IV, 8. lob. VI, ig, sed ^'2''ZXS_ chald. emph. id. Dan. III, 22 iT NS^^a :

lob. I, l5 (ubi copnlatur cum fem. ) in vicinia Ausitidis NIIJ flamma ignis , ut recte Vulg. Theod. cfliii nvoog.
et Eopbratis praedas agens. Cum Uis congruunt quae , Plur. 1« •'1 'J"'a"3aJ VII, 9. Syr. JmJ ^Z^^^^iLM
Graeci et Arabe.i tradunt de Sabaeis , quorum melropolis
,, scintillae" (^ast. , rectius , ntvidetur, flammae , licet
modo Saba modo Mariaba ( cj.L^ ) dicta trium quattuorve Pesch. Dan. 1. c. alia voce utatnr ( |A*Ccn^.« ).
itinerum spatio a Sanaa abesl. Sfrabo XVI, p. 768:
fXoitivoi di roiTcov (Minaeorum) ~afinTni, jitTjTQonohg d' II, 22*^23 '• q- chald. 321» fregit, nnde N2UJ
uiTtov Blaoiuija p. 777: avrtxnTei ()* riov ^u^uiwv rj
,
fragcientum. Jnde
iv^aifiovtaTaTri /itiytaTOv i'3~i>ovg nuQ otg xul aftiQvu y.ul ,

Xi/Suvog xat xivvui.iiO(xov iv Tfj nuQuh'11. xu) ,ju).aufiov .... Q^^SIID Di. pl. fragmenla Hos. VIII, 6.

ri di noXtQ Ttjuv ^u^uliov , ij Muqii''iju xiiTut fifv (71'

ogovg lidtvdgov ix di iinoQmg (al. ifinogiug)

ovToi T£ xui rcijouTot nlovaiwTUTOi nuvTMV (laiv , i/ovai I (J^ fnt. conv. Sia^l caplivum fecit , captivum
« 7taft7i).ri9-7J xuTuaxtviiV XQvao)fiuTiov xut ('iQyvQOfiuTiov,
abcluxit. (Aram. «32:, l^.» id. ,
\*^m captivitas
xhviov zi xnt TQtnodcov xul xqutjjQWv, aiv ixnwfiuai
xat rfj riov olxcov noXvTiliiu xul yi/g &VQ(ofiaTu xat '
IAaC»* tnrba captiva. Arab. L**. id. , _k.», captivus).
ToT/ot xat oQocfot di' ilicfuvTog xcti /Qvaov xu\ liQyvQOv xal
Xt9oy.o).XriTbv Tvy/uvii diantnotxt) fiiru. Idem alibi (
p. Refertur ad homines 1. XXIV, 23. XXXI,
Num. XXI,
780) fines eorum nsque ad .Syriam desertam perfinuisse 9. Deut. XXI, 10. Reg. VHI, 48. Jes. XIV, 2. Jer.
1

docet nQoJTOt di VTriQ tTq ^vQtug NufiuTuTot y.ut ^afiatot

:
XLI, 10. i4. XLIII, 12 (etiam mulieres Gen. XXXIV,
Tr;v ivSuiftovu l^Qufiiav vitiovTui , xui noXlaxtg xutu-
TQi/ov uvTijg, unde ytvia&uf 29 cf. arab. <.a*» mulicres captivae) , rarius est: abegit
nQiv fj 'Pcoftc.icov
illustratur lob. I, i5. Similia referunt Agalharcb. p. 64 greges Par. V, 21. 2 Par. XIV, i4, asporlavit opes
1

Diod. 3, 38. 46. PHn. 6, 32, neque nonArabes, ut Obad. II. 2 Par. XXI, 17. Dicitur etiam de duce
Abulfeda p. 96 Par. (cf. Rommel p. 39). Edrisi I, 53. triuinphante captivos secum ducente lud. V, 12. Ps.
147 ed. Jaubert. Recentiorum quidem nemo Sabam s. LXVIII, 19, de his qui aliquem captivum tenent Ps
Hlarebam adiit, sed ex relationibus eornm qui Sanaae CXXXVII, 3. Part. pass. D^''/3"i! captivi Jes. LXI, 1.
nnper fuerunt intelligitur, ibi permulta antiqnitatis etbnicae Gen. XXXI, 26: a-in nviaia captivae gladii i. e. in bello
L 1 1 11 \\
 R. naa, naa 1352 isffi — naffi^

captae a milite gladium manu lenente (2 Reg. VI, 22, ''StD (id. ) n. pr. viri 2 Sam. XVII, 27.
Jes. XXII, 3 ibique comment. ) gr. ui/jiuXwro; , doQvu-
IbjTog.
n^31D f. capiivitas Neh. III, 36. Jer. XLVIII, 46,
meton.' ca;^/irt. Dent. XXI, 11. XXXII, 4a. 2 Par.
Nioh. pass. Gen. XIV, i4. Ex. XXII, 9. t Sam.
XXVIII, 5. 11. i3. i4. i5.
XXX, 3. 5. Jer. XIII, 17. Ez. VI, 9.
1323 m. gemmae species , de qua certi nihil con- JT^Slp i. q. maiC f. captivitas Num. XXI , 29.
stat , raa'xime cum origo niliil snppeditet, quo natura Praeterea iii locutione 'd nian; 3'12J in Cliethibh , nbi Keri
gemmae illuslretur. Esod. XXVIII, 19. XXXIX, 12. habet n^iDia , et contra ter iii Keri , ubi Chetbibh babet
Achaiem reddunt LXX. Vulg. Luth. cf. Braun. de vest. ml^ q. v.'

sac. II, i3.

''Sffljn n. gent. Thisbita, cognomen Eliae prophe-
PKlDB (captivus Dei qui amore Dei qs. capti-
i. e. tae. i"R'eg. XXI, 17. XVII, i: laujn^ ""aiEnrt nn;"rN
vatus est, cf. L.«*< captivum fecit s. rapuit cor alic. amore) lybS Elias 'Ihishita unus ex inquilinis Gileadi. Inquilini
n. pr. virorum 1) i Par. XXIII, i6. XXVI, 24, pro autem Gileaditidis mijii esse videntur tales qui ex alia
quo !;Nai\2J XXIV, 20. — 2) 1 Par. XXV, 4, pro quo quadam tribu et regione orti in Gileaditide sedes posue-
bN^viJ Comm. 20. rant ibique peregrini et advcnae erant. Itaque non obstat
Thisbes situs in agro Naphtalitarum Tob. 1,2: tx
nl3^ f. capiivitas , concr. captivi. Passim , ubi
OiCjifjg, lOTiv IX dfiiiZv Kvdiog (laip) Tf;g Niq&uXu'/.*
,

r!|5p in t'<^xta est , in Keri est ni3\p Ps. LXV , 2.

1]

iv tfj ruXt)Mii'. VTiiQuvco 'AaiiQ (ex conj. Hamak. \4awQ

CXXVI, 4. Zach. II, 7 , sed saepius coiitra pro n^^ao in
"li:cn): contra Pseudepiphanius Thisben trans Jordanem
Chethibh qnae forma minns usitata est ) Keri habet nnaia
(
ponit Eliam oriunduin esse dicens ty. Oiafiwv
, ix yjjf ,

lob. XLII, 10. Jer. XXIX, i4. XLIX, Sg. Thren. Ii;
L^Qu^wv .... ort Olafiti; dwua >;v roig iiQivai Stdo-
i4. Ezech. XVI, 33. 53. XXXIX, 25. Ubique iu hac ;;

ftivt] (?). Vide qnae de his locis disputarnnt Relandus in

locutione : 'e nia-i! a-UJn Jer. XXXIII, 7. 11. XLIX, 6.
Palaest. p. io35. liamakerus ad Iibrum de vit. prophe-
Ez. XXXIX, 25 'et 'd 'maic irx, Deut. XXX, 3. Jer. tarum p. 39 sqq.
XXIX, i4. XXX, 3. 18. XXXI, 23. XXXIl, 44.
XLVIII, 47. Ez. XXIX, i4. Am. IX, i4. Zeph. III,
20. Ps. XIV, 7. LIII, 7. LXXXV, 2. CXXVI, 4 redu- njkJ ii Kal inusit. pr. mulsit, permulsit, arab.
cere captivos alic. (populi), et metaph. ivsdVuere aliquem
<;N.k*u natavit ,
quod fit aquam stringendo et mulcendo.
pristinae fclicitati et saluli. lob. XLII 10 3u; i^i^I^I , :

3i'N ni3\U~nN el Jova in integrum reslituil Johum, Ezech. Aethiop. UJ^fl/fll pinguis fuit, fortasse a laevore.
XVi, oi ci. 5'5. Hos. VI, 11. lutrans. ^^a>« quietus fuit. Inde
^ISB m. 1) adj. (i. q. '13'iD) captivus Es. XII, ag.
Pi. 1) compescuii iluctns Ps. LXXXIX, 10 (mul-
Fem. rrbuj captiva Jes. Lll, 2.
cere fluctus Virg. Aen. i, 70), iram Prov. XXIX, 11.
2) subst. Pausa 'ai2J c. sufT. vaiT , Tl3\a
abstr. in ,
Cf. nVn. (Arab. ^fs^M II. sedavit d^jlorem , febrim
lud. V, 12, DS-iaia Neh. XXXl', ig capiivitas. Deiit.'
XXI, i3. 2 P'ar.'XXIX, g. Esr. 111,8. IX, 7. Neh.
calorem. V. pass. ). — 2) laudavit, pr. mulsit landi-

VITI, 17. D^aii; y"lN terra captivitatis eorum Jer. XXX, bns Pacuv. (arab. ^y-w, aetb.
^«fl/fi' id-) Eccl.
10. XLVI, 27. "a^aa Tjbn abiit, abJuctus est iu capti- VIII, i5, max. Deum Ps. LXIII,4. CXVII,'i. CXLVII,
vitatem Jer. XX, 'XXH, 22. XXX, 16. XLVI, 2.
6.'
12, addito dat. pers. laudavit aliquid alicui ib. CXLV,
Ez. XII, n. XXX, i-'. 18. Am. IX, 4, semel -^it rfvn 4. —3) feliccm praedicavit Eccl. IV, 2 ( ubi n312J dici-
Thren. I, 5: dicunt etiam ^ara npb abstulit in captivi- tur pro nzi:;;;). Cf. chald.
tatem Jer. XLVIII, 46 •a.B'; in: Ps. LXXVIII, 61. ,
:

— Hiph. i. q. Pi. no. i (fluctus) compescuit Ps.

rtian '31D capivitas exulurri Esr. II, 1. Neh. \'H, 6.
LXV, 8.
Saepe concr. a) captivi. lud. V, 12. lauj 'nlt: abduxit
captivosNum. XXI, 1, v. n^i2i , ""511; PJDN coegit capti- Hilhp. sq. 3 gloriaius ''
est aliqua re Ps. CVI j 47.
vos Hab. 1,9. d^^liC^J 'SUJ captivi'Aegypti Jes. XX, 4, 1 Par. XVI, 35.
Bb\bi-|i lauJ Jer. LII , 2. Angustius est quam nipba
Num. n323 chald. Pa. nsiZ;
laudavit , laudibut celebravit,
(q. v.) iinde ^'2-37^ npba praeda captivoruni
XXXI,
,
ut DeumDan. 23. IV" 3i. 34, idola V, 4. 23 (sq.
II,
Sed dicitur tamen b) de praeda gregum alia-
aS.
b). In Targg. saepissime pro nriL", bVn , ^:"! et simili-
rumque opnm. Am. IV, lo Ea-iDlO '^Td et Jes. XLIX, : ,

24: pi-i^ 13113 praeila iusii i. e. iusto ablata , et liaa laiJ boa. Syr. «-»*0.« id.
praecla tyranno ablata Comm. 25.
natd'; (landans) n. pr. viri 1 Par. XXIV, i3.
3iD (i. q. rizx qni captivum fecit) n. pr. viri
Esr II, 4a. NeL. Vll, 45.
 R. LJ30, rj^D 1353 ena — i3iB

Jj J\23 rad. inuslt, ,

quam nna cum cognalis slancli, cnius radice plurea riV^af , slirpes (Stammchen, Stiimme)
assurguiit : radici enim comparalur auctor totiui genlii
staluencti, dein slahilis, fix-i , Jirmi vira babuisse suspi-
(Jes. XI, 2), slirpes vocanfur auclorcs singularum tri-
cor {slehen, slecken , Slock). Durissimau buius familiae
buum ( v. prae ccfcris Gen. XLIX, 28, ubi ipsi filii
formae suut nci; statuit , terrae iuGxit (unde DTEip
Jacobi appellanfur bN"i"i;'' ""UaiS ) ipsaeque tribus cf. nmg
DTiEtt."?;), DE'iJ statuit , Jecrevit , iudicavit sequuiitur :
no. 3. 1 Ileg. XI, "i3:'36V nnnrr! uaui Jos. VII, li]
duac niolliores , e3\2, unde oauj nostr. S/ccAm , Siock,
et naiO qnievit, substifit ^steben bleiben, stocken), arab.
ilb Deut. XVIII,
U211J 1. uai liay ''':ii; duodccim tri-
bus Ex. XXVIII, 21. bxiia"' "tiaiJ tribus Israclis Ex.
vyAAj stabilis, firmus fuit denique t3iu;, t2illj flagellum, :

XXIV, 4. Deut. XXIX, 20.' Jos. XXIV, 1. lud. XVIII,

remus , et niUJ , r''^:; statuit, posuit. Ad Ulaui prope
1. XX, XXI, 5. 1 Sam. II, a8. IX, 21. X,
2. 10. 12.
accedunt axt^njMV , axriTrtQov , axtintiuv, axifiniov , Jat.
20 cot. quae eaedem appellantur n'' 'ul3li tribus Jovae
,
icipio , scapus (stipes), sansrr. skabh firmare (ligare),
Ps. CXXII, 4. Differt a nncui^j familia', quae proprie
nostr, Schaft, adde aeg. tyM.CllT' scipio, sceptrum. est pars tribus ( Deut. XXIX,"i 7.' lud. XVIII, ig. XXI,

Alii primariam radicem putaut t33, ut origo sit in per- 24): nihilominus passim angusfiori sensu de familiis
cutiendo , cf, uan Ja<-uere, dicifur, velut Kehathitarum Num. IV, 18,fribus Ben-
janiiniticae lud.XVIII, i. XX, 12. 1 Sam. IX, 21 ( cf.
t3:'d et D21D in Pausa oao Levit. XXVII, 32. de Dieu ad lud. XVIII, 1 ) et confra de universa genle
:

2 Sam.*XXIII, 2i:" Jes. XXVIU' 27, c. sufl'. "pauj, Israelitica quae appellatur
,
^' nbn: UaiS gens Jovae :

pl. cstr. ''',2'Z^ m. (semelf. Ez. XXI, i5) 1) baculum. propria (der ihm eigene V6lker«/amm ) Jer. X, 16. LI,
(Cbald. n::3U; id. sjr. i.J^.» baculnm, virga, tribus, v. 19. Ps. LXXIV, 2, cf. pl. '^nbna ••aair Jes. LXIII, 17.

Schaaf. Haud. improbabile est , ''J primitus surculum — De tribubns Aegyptiorum Jes. XIX, l3. Suspecla
Ecriptura est in his 2 Sam. VII, 7: num verbulum dixi
arboris significasse , virgam e radice excrescentem , v.
uni ex Iribubus Isra\l ''D31i; nnx) quam pascere ius-
nc^ no. I , et iufra signif. 2 , sed ex usu chaldaeo hoc ( izj''

firmari non
Laudatur quidem in Aruch vc, Uiea-i:
potest.
seram populum meum cet. Legenduui videtur cum l Par.
palmitis s. surculi sigtiificatu ex Beresbith Rabba s. 34.
XVII, 6 ^Usii;, non enim tribuum est, pascere populum,
sed iudicum. Fraudi fuisse videtur librariis, quod omnino
Sed longe certior ibi est scriptura \Diir3u; v. Buxt. h. v. ,
alibi ru) U31D (pedo) tribuitur pasiio v. Mich. VII, l4
a rad. C3U; ). Spec. a) quo verberatur et castigatur Ex.
et Ps. II, 9 sec. Alex.
XXI, 10". 2 Sam. VII, i4. Jes. X, i5. 24. XIV, 5. 29.
XXX, 3i. Mich. IV, i4. Prov. X, i3. XIII, 24. XXIII,
liDID chald. i. q. hebr. no. 2 tribus. Plur. cstr.
i3. i4. XXVI, 3. XXIX, i5, inde -)C;^ Da\D Prov.
'Uaia Esr. VI, 17. (In Targg. barulum tribus).
XXII, i5, et nVjN D2"d de virga qua Deus homines casti- ,

gat. lob. IX, 34. XXl', 9 nn^^y nibN unw Nb. XXXVII, :
Du (3 undecimns anni Hebraei mensis , qui a novi-
l3. Jes. X, 5: ':t« O^^-C virgairae meae. XI, 4: perculit
lunio Februarii ad Martii novilunlum computatur. Zach.
terram 1*2 U2"d virgd oris eius, i. e. sententiis scveris. — I, 7: ,,Est, inquit Hieronymns , in acerrimo tempore
Etiam de baculo quo excntinntur legumina Jes. XXVIII, bicmis , qui ab Aegyptiis Mecbir , a Macedoniis fligi-
a/. (Cf. talm. aysi excussit lanam). b) cui quis innititur
Ttog , a Rc»nanis Februarius appellatur. " Respondct syr.
(Sfab) Ps, XXIll, 4. c) de pedo pastoris Lev. XXVII,
32 D3Xn rnn lhy~^CS iz quoAcunque Iransil sub pido
: «-^ii*, arab. J-lll el J^lJi Alf. Gol. pag. 3. Ex
i. e. a pastore pascitur, cf. Ex. XX, 3/ nanN ^r"i3r!n :
Hebraeis Carpentrasi hunc mensem ita dictnm pntat a
ea"iJ!^nnn i.e. pedo (imperio) vos subiiciara, Mich. VII, surculis et ramulis iu eo effloresceutibus. Alii originem in
l4: SDaira ^737 izyi pasce populumluum pedo luo. d) de veteie lingua Persica anquisiverunt nt a zend. hapta, ,

*ct/3ione ducis Ind. V, i4, sceptro , ut insigni regii impe- sanscr. sapta sepfem quia olim septimus mensig fuerit
,

rii Gen. XLIX, Num. XXIV,

17. Zach. X, 1 1
10. : (A. L. Z. 1826 no. 73) vel a feriis hoc mense et abso-
,

O^.llta X2^'^ sceplrum impeTiumAegjpli. Am.

•\^0'' receclet lula hieme celebratis shab sadd, zend. shap hado i, e.
I, 5. 8: D3u; ^izri (rex) axtjnrovxo^. Trop. de imperio Docturna sessio ( Benfey Monatsnamen p. 169 sqq.).
Ps. XLV, 7 'TjnoVn aau; niu:'?: Uaia sceptrum aequila-
:

lis est sceplrum regni tui. Contra yili^^ri D3ir Ps. CXXV,
3 et bjl3 D3ir Ps. II, 9 de imperio improbo, dnro afque
immiti. Inde ctiam e) de hasla, quippe quae eceptro '?T"lVj rad. inusit. Arab. jSsm^ fndit i. q. rjO\i.

vel baculo constet superne cuspide munito 2 Sam. VIII,

Inde
i4, cf. riDTa no. 2, b.
.
2) tribus max. populi Israelitici. (Arab, TJS m} n. pr. duiis Iladadeseri regis Zobae 2 Sam.
,
J3**»
X, 16.18, pro quo ^lETi 1 Par. XIX, 16. 18.
tribns, pec. Israclilica, ut iJu*i Israelitica Cor. 2, i3o.

4, 161 ). Locutio est metaphorica, repetita e planta, e

LIII Illl 2
 R. ))2t, p_"d, DDm, ?nd 1354 VniD — jnuj

"'^- '" verbo inusitata i) ivit cogn. ja^. (postqnam Loc mnnus Eliakimo traditum est Jes. XXII,
^!Q1Z3
—
,

g •»
i5) scribae regii regnante Ezechia XXXVI, 3. 2 Reg.
Inde b-^nd Jwa>-w via, J^ IV". multos viatores babuit
XVIII, 18. 26. 37. XIX, 2.

via (nostr. stark hegangen, betreten seyn). Syr. ^Ci* n^32o quem
adolescere fecit Jova?) n. pr. viro-
(

moustravit viam. rnm iji Par.

24. XV,
2) Neh. IX, 4. 5. 3) X, 11.
i3. 4) Neh. X, 5. XII, i4, pro qno XII, 3 n;;2ia
2) ascendit, crevif. (Arab. IV. et quadril. J>*i«,
J.a«,
et 1 Par. XXIV, ii ^ri"<:2TD , qui idem esse videtur."
spicas produxit cf. ^X^ crcvit , adolevit. Vide nbattj

i) jiaxit , max. largius. (Arab. Conj. IV. pluviam Oj^ verbum inusif. i. q. yaiU et uiailJ miscuit,
s - ' O-" '

coelum,
.

pluvia). Derivv. texuit. Inde

profudit J>**m, KU«< baiu,
nbi:u; no. 2. D^&^^Dtp ni. pl. reiicula ( Varr. de ling. lat. 4, 19),
de ornamento capilis mulierum llebraearnm Jes. III, 18.
P3I23 m. «jrmo vestis a defluendo dictum. Jes.
LXX T« i/.i7i\6y.iu et ita Talmudistae (v. ad Misn.
,

XLVII, 2. Cogn. iitt! q. v. Arab. iX^ vestes longae, KelimXXVni, 10), Kimchi Raschi , AbenEsra. ,

N. G. Schroederus ( dc vest. mul. hebr. c. 2) ingeniose

nnde dicunt i^Ajm -> verrit syrma. interpretatur parvos soles (sequuntur Di;~l^ib lunulae)
i. e. buUuIas solis speciem refereutes et in collo gestatas,
plpDUJ r. rad.bba p. 212.

n^SI^, tantum coU. arab. jL~.A*.i (dimin.) quod pariter atque ipsuin
in pl. cstr. (fem.) Zacli. IV, 12:
dTi^tn "r^uj ""ni:; LXX Svo y.\uSoi tuv iXuicov. Vulg.
[^.~.*.i de ornamento colli muliebris usurpatuni est (exem-
chiae spicae olivarum. Spicae autem vocantur frondes
plis a Schroedero laudatis adde _L:>;^5 oL/*»A*.i Edrisi 12,
olearura extremae ob spicarnni similitudinem. Kimcbi:
Dmpnb D^^baTZJb DniN rroi. Nonnulli codd. exhibent
18 Rom.) et de usn D pro ?j in hac voce 2aj3ig (,j».*.i)j
,

'bauj (a rrauJ ) , sed repugnante Masora , quae iUas for-

quod Theopbr. h. pl. 9, 4. Pliu. 12, i4 solis nomen
mas distingui iubet.
apud Arabes esse tradunt. Obstat quidem vocis fornia
n73ID pl. dib3"i3 f. 1) spica. (Cbald. Nbiri; arabica magis quam bebraea: sed possit nomen una cum
re ab Arabibus ad Hebraeos transiigse.
bailZJ pl. pbztti , it. Nbain, syr. V^m , |{\ii£i.«, zab.

llciiDQ*, arab. J>av,, iju~, iiij^**-, et Dag. in Nun

^n'!!? f. et ny^ffl^ m. cstr. szt f. nyaui m.
resolnto iJull, aeth. ^»0^; ^'^) ^°^- XXIV, a4,
numerale cardinale, seplem. (In linguis Semiticis for-
pl. Gen. XLI, 5 sqq. Ruth II, 2. Jes. XVII, 5.
2) flumen. lud. XII, 6 (ubi singnlaris -pronuncia- mae primariae gen. f. sunt syr. ^ii* , sam. V3r
tio O litterae apud Ephraimitas attmgitur v. pag. gSi) , Go -

Ps. LXIX, 3. 16. Jes. XXVII, 12. Vide rad. no. 3. arab. J*-, aeth. fl-flO: et ll-flO I amh.flQ'1':
(Syr. JAii^.» alvens fluminis). cf. .ft.QI sepluaginta. Simile est theb. Cc^Cyi|, mempb.
^IDffl Jer. XVIII, i5 Cbclh. i. q. b^aiu in Keri. ty<Aa)l{, aeg. vet. ClfCy Cbampoll. gr. p. 211 cf.

piaiaj yei 7''D^ tantnm pl. cstr.

, et c. suST. Cyi{E, CyilB septuaglnta; et in linguis indogerm.
ib"'^», ^''b-'D\rJ m. via.' Ps. LXXVII, 20 et Jer. XVIII, sanscr. saplan , zend. kapta ,
pers. ^^s.S>. gr. lat. inxix,
i5 Keri, ubi in Chethibh est biaia. ( CiJald. Nb^auj id., septeni, in quibus omnibus comparet t in linguis semiticis

unde pariter atque in germanicis abiectum v. goth. sihun,

b^DlZJB propler , nostr. wegen, syr. (J*^-* et llj^> ,

angl. seven, nostr. sieben). Forraa absoluta plcrumque

arab. ^a^ id. ). praecedit nomen i'aU3 Gen. V, 7
, ut DiJUJ
ni"iE S31IJ ,

XLI, 18, Di"lD nyniL; Nuni. XXIII, 1. 29; rarius sequi-

tur max. in receritiore Hebraismo sauj nib^-Ti Ezech.
, ,

|_1\^ rad. inasit. et incertae signiflcationis, fort. XL, 22, »au; D-Vn 2 Par. XHI, 9. XXIX, 21". (Num.
crevit,
XXIX, 32). Si nomen pratcedit in statu constructo ,
adolevit i. q. b3\3 no. 2 et arab. J.a« cf.
exprimitur Ordinale ut 1"3UJ n:u; annus septimus 2 Reg.
,

XH, 1. Forma constructa ubique praeponitur, sed in

^^ tener, mollis fuit adolesceus.
ccrtis tantum formulis ut Dini ny3UJ ( ein Tagsiebend)
,

N3D^_ et n33ffil (fort. adnlescentia, nisi est pro Gen. VIII, 10. 12. XXXI, aS et 'sexcenties et S3\ij ,

n^33a;; n. pr. praelecti palatii Jus. XXII, i5sqq. , dein nisg septingenti Gen. V, 26. rts3ffi MyaiC «epfeni (aj
 R. yatti 1355 njqib, yijD

VII, 2. C. suff. drsaiS stpteni illi aSam. XXI, 9, Seplen- 10. Dan. IX, 2. 24. Zach. I, la. VII, 5. nyairo D^^yi»;
decim est nby Hyao m. et rTnb? yaia f. Gen. XXXVII, septies et septuagies Gen. IV, a4 cf. Mt. XVIII, 23.
2. I Paral. VII, 11. —
Niimerus septenarius autein
nyl;5I3 chald. id. septem m. Dan. IV, l3. 20. 22.
Hebraeis ut aliis Orientis populis (v. Jablonski Panth.
,

aeg. 1'rolegg. §. 2'*. 25. Fr. Gedicke verni. Schriflen

29. Cslr. Esr. VII, 4.
n;^a\aDe locutione ny^t nn
Dan. III, 19 v. supra p. 63. Inde denom.
p. 32 s<5q. Burhani Kativ s. v. hefi. v. Hammer enrycl.
Uebersirht der Wisseuschaften des Orients p. 322. Bohlen y^ UJ iuravit, a yyai , qnandoquidem nuraems septe-
Indien II, 2-'ij. Bahr Symbolik I, p. 187 sqq. ) est a) nu- narius sacer erat , et iuramenla vel septem sacriGciis Gen.
nierus sacer in rebus sacris Celebratissimus (cuius rei XXI, 28 sqq. vel spptem tistibus et pignoribus firmari
caussa in nuraero septenario planetarum et antiquissimo solebaiit , v. Herod. 3, 8. II. 19, 243. In lingua aeth.
eorum cultu apud Aegyplios et gentes Semiticas qnaerenda sunt incanlatores Hen. cap. 8, 3 cf.
^fl^flOj*"?!
videtur, cf. Mincri Reall. II,
praeter scriptores laudatos
7, 10 O.xon. quandoqnidem etiam rilibus magicis nume-
824 ets. V. •i-73n) Gen. XXI, 28. L, 10. Ex. XII, i5. rus sacer aJhibebatur. Sono coiigruunt sanscr. cup iurare,
XIII, 6. XXV, 37. XXIX, 3o. XXXVII, 23. Lev. IV, maledicere, et capa iusiuraadum, sed haec radicalia sunt,
6. 17. VIII, 33. XIII, 4. XIV, 7 sqq. XVI, i4. XXIII,
uon ducta a numerali sapian. In Kal non legitur nisi
8. XXV^ 8. Num.XII, i4.;XXlII, 1.4. Jos. VI,4. 8. i3.
part. pass. Ezech. XXI, 28 niyi":J -ra-r qui iuramenla:

i5. 1 Sam. XXXI, i3. 1 Reg. VIII, 65. 2 Reg. V, 10. lob.
iurarunt. Intelliguntur Judaei, qui Nebucadnezaro iure-
XLII, 8. Dan. IV, 20.22 Zach.III,^. IV, 2. 10. Itaque
iurando se obstrinxerant.
b) nnmerns rotnndus isqne minor (cf. ad D^-SIN quadra-
ginta p. 1358) Gen. W, 24. XXXI, 23. XXXIII, 3. lud. ISiph. Srii5 iuravii. Constr. a) absol. Gen. XXI,
XV^I, 7. 1 Sam. XI, 3. XIII, 8. 2 Sam. XXIV^ i3. 24. Ps. CX, 4. "i)~ob J."Z',r: iuravit ad jnendacinm, peie-
aReg. VIII, 1. IV, 23. Prov. IX, i. Jes, XI, i5. Jer. ravit Lev. V, 24. XIX, i^.' Jer. V, 2. VII, 9. Mal. III,
XV, 9. Ez. III, i5 al. 5 , iTs^iTob ': id. Ps. XXIV, 4. b) Ipsa verba iarisiu-
randi sequuntur addito inN'i 1 Sam. XX, 3, "itNb
Forma yaic etiam est a) adv. scpties Lev. XXVI, 18. Num. XXXII, 10. Deut. I,'34". Jos. XIV^ 9, vel nullo
21. Ps. CXIX' iG4. Prov. XXIV, iG. — b) n. pr. verbo interposito 1 Sam. XIX, G. Ps. CX, 4. Hos. IV,
virorum a) 1 Sam. XX, 1. /^) 1 Par. V, i3. — c) uti i5. c) Id qnod quis se facturum iurat , ponitur sq. '3
volunt n. pr. oppidi Simeonitaium. Jos. XIX, 2. Sed Gen. XXII, 16. 2 Sam. XIX, 8. Jer. XXII, 5. XLIX,
de b. 1. adscribere placet Kamakeri observalionem (de i3, vel infinit. Lev. V, 4. Deut. I, 35, id quod se
vitis prophet. p. 2o4): ,, Exstat ibi yadi sy^i "1N2 facturum iureinrando negat sq. }£ lud. XV, 12, ^a c.
qnae si duo oppida distincta esse existimantur summa ,
inf. Jes. LIV, \-ibab c. inf. Deut. IV, 21. lud. XXI,
9 ,

urbiuni non conveniet. Nam XIV fnturae sunt cum ,

7. d) Sequitur 3 eius per quem iuratur, velut Dei
XIII tantum esse dicantur. Ergo Maurero et aliis assen- Gen. XXI, 23. XkXI, 53. Jos. II, 12. 1 Sam. XXVIII,
tiri noii dubito , illud ya^i^i glossema esse putantibus. 10. Dan. XII, 7, idoli Jer. XII, 16: passim dicunt
Recte vidit Simonis ia Onom. p. 181 duplicem hic repe- '>; D"i;2 y=TL'3 Lev. XIX, 12. Jer. XII, 16. Deus dicitnr
riri appellafionem unius eiusdemque loci , eamque con-
per se ipsum iurare Gen. XXII, 16: »ryz'w;,;; •'a per
,
iccturam luculenter confirmat haec observatio lexici Geogr. me XLV, 23. Am. VI,
iuro. Jes. 8. VIII, 7 , per des-
Li*i tiiyJI^ (jovXaJ! (1. y>J^ ^A yv.**».Jii ,3 iU>LJ f'-^^ tram suam Jes. XLII, 8 sed in Tinp? S2tt.'5 2 ad locum
,

t>5LIiAj ,'*^-^i ef*' jLj' ijtAJu. el Sabe est tracius in Palae- referri videtur pag. 1198 B.
, v. Est auiemiurare per
siina inter Hierosohma et Kerek, ubi sunt septem puiei, Jovam XIX, 18. XLVIH, i.
Deut. VI, i3. X, 20. Jes.
unde locus nomen Ergo dubium non est
traacit. quin ,
Ps. LXIII, 7, per idola Am. VIII, l4 passim idem
plene locus vocari potuerit riiN2 1'31£ ut defective ,
quod Deum idola colere iurat enim quisque per numen
, ,

y2'i;." Equidem nescio an loci difEcuitas ita solvenda quod colit. Contra per miserum qni iurat is hoc dicit ,

sit , ut 5i'w') yaili 1X2 vertatnr : Bcersaba oppidum cum accidat mihi quod illi si Cdem fallo
, Ps. CII,
9 cf. ,

Saba puteo. S^Tli enim s. ~72tl' nomen putei ad Beer- Jcs. LXV, i5. Constr. e) sq. r pers. cui iuramus. Geu.
sabam fuisse , apparet ex Gen. XXVI, 33: quod si arcte XXIV, 21. 23. XXV,
7. 'XXVI, 3i. XLVII, 3i. 33.
connexum cum
oppidi nomine
eral ,
poterat in oppidis 1 Sam. XXIV^ 43. 2 Sam. XIX, 24, et addito etiam
numerandis praetermitti. acc. rei iureiurando promisit alicui aliquid ( jemandem
:

etwas zuschworen ) Gen. L, 24. Ex. XIII, 5. XXXIII,

Dual. t^r\s:i-c septuplum Gen. IV, i5. 24. Ps. XII,
1. Num. XXXII, 11. Deut. XXXI, 20 al. D-nrNb 9zti
7. 2 Sam. XXI, g Chethibh. fidem dedit Deo
est: noroen dedit Deo 2 Par. XV, i4^
,

Plnr. d^rau; septuaginta, qnod et ipsnm saepissime cf. Jes. XIX, 18. Zeph. I, 5 (ubi semel c. c. 3). f) sq.
niuiierus rotundus est (Jen. L, 3. Ex. XV, 27. XXIV, hs rei de qua quis iurat Lev. V, 24. Ceternm obser- —
1. Num. XI, i6. Ind. I, 7. VIII, 3o. IX, 2. 5. XII, vatu dignum est , iurare aliquoties per vitnperium dici pro
i4. 2 Reg. X, 1. 6. 7 (cf. Cor. 9, 8 et Hody de.bibh iemere , et fortasse adeo falso iurare , qnod facile accidit
textibus originalibus p. l3l ) , inde septuaginta anni saepe his qnibus nnlla iurisiurandi leligio est. Eccl. IX , 2 :

in valiciniis Jes. XXIII, 15.17. Jer. XXV, 11. 12. XXIX, N1J W12UJ "^UJNS i-iU.;:!! 9"i temere iurat sicut is cui
 R. Tya, yaffl 1356 7130 — yno
iusiurandum religio est. Zach. V, 3, nbi yaujrn idem est n^yntD i. q. n?3d, un. Ity. lob. XLII , i3:
quod Comin. 4 npiJb 'M'i;3 2'^"i;2\[- En initia doctrinae D'';^ !^;^3a In uumorahbus similis forma ribn
cf. I, 2.

Christi Mt. V, 33 'sqq. occurrit. Aliis nj—

augmentativum videtur (Sim. lex.),
quod ab hoc loco alienum aliis radicale coll. sepiem, scr.
,

Hiph. i) iurare Jecii aliqnem ,jumura«(?o enm o6- saplan (Hanno hebr. Gr. p. i4i): fortasse abstractum
strinxit Num. V, 19. 2 Tar. XXXVI, i3: rt J(/fct< significat ( cf. njlliia
) pr.
hcbdomas, ut iiu)5 y^aic. ,

(Sedecias) o Nebucadnezaro d^nrNa 'lS''2TJjn "lUJN ^ui

iureiurando per Deum eum obslrinxerat i. e. cai is iura- ^tIP'* n. pr. viri 1 Par. IV, 21.
verat per Deum. Sequunfur ipsa verba eius , qui alteri
iusiuranJum imponit, praevio -ifaxl: Gen. L, 5. Ex. XIII,
19. 1 Sam. XIV, 28,it. gerundium Neh. V, 12, niCN

Gen. XXIV, Reg. XXII, 16 eius quod iureiurando

3. 1
T/^y i. q. oauJ miscuit , inde teocuit, plexuil.

proraittitur. —
2) obsecravit oblcstatus esi (jem. be- ,

( S3T. r^* miscuit confudit. Arab. q^uJ^ V. perple-

schworen) 1 Sam. XX, 17. Jer. V, 7. Cant. II, 7. 111,
,

5. V, 9. VIII, 4. xus fuit , de arboribus , teste Ibn Doreido vc. Jemanense,

G -,
it. K^j^i^ aranea , a texendo. Cbald. ^isuJ implicuif,
7120 m. (Dan. IX, 27, ni<T i^-ii, Gen. XXIX,
part. Pu. confusus, nnde «•^.'^'i', Nn'iJz\C frons).
27 reddendum : hebdomas huius mulieris) cstr. I'l3ia Gen.
XXIX, 27. 28, dual. D-raiZJ Lev. XII, 5, pl. ^•'yailj Pi. texuit Exod. XXVIll, 3^ sed spec. de certo ,

m. (Dan. IX, 25. X, 2." 3) et T\VJl-:i Deut. XVI, 9I quodam texturae genere (de aliis vide ad auJn, Dp"! ) >

10. 16, cstr. niyaib , c. Suff. DD-niyaiDNum. XXVIIl, quo tunica sacerdotalis (''('2'dn n:nS Comm. 4) texta
Q.& hebdomas , ij3dof.ii/.g, seplenarius numerus (denom. a erat. Quale fuerit , ex usu verbi Pu. et nominis
in
S5U3 septem cf. libJ' decas) 1) diernm, seplimana Gen. ni2;z'i"?3 quodammodo colligitur. Ut enim in his exem-
XX'lX , 27. 28. Da^^n. X, 2: D^a; D^y^n^ niabuj per plis de fundis paZtsque dicitur, quibus gemraae inclu-
Ires hcbdomades (ubi D^a^ non est genit. , v. D''^'' duntur, ita Exod. 1. c. dicitur de eo texturae genere,
no. 2, b, pag. 585 B). niS3':J an festum (septem) in cuius superficie ocelli sive scutula fundis similia com-
hebdomadum, pentecoste, a septem hebdomadibus dictum, parent opus occllaium sive scululalum dixeris
, nostr. ,

quae a paschate ad hoc festum numerantur Ex. XXXIV, gemusterter Pique. Ita gr. acfQuyt^ funda annuli dicitur
22. Deut. XVI, 9. Plene Tob. 11, 1 : uyla inTu ijSSo- de fignra quadam panno intexta v. Hcsych. h. v. Salmas.
fiudwv. Sed Ezech. XLV, 21 : D-i»^ ni3>a'J3 5n festum ad scriptt. hist. Angustae p. 507. 5i2. Maimonides (Kele
hebdomadum dierum , est pascha per septem integros dies Hammikdash 8, 16) has figuras sexangulas fuisse suspicatnr,
celebrai'i solitum. —
2) hebdomas annorum Dan. IX, nt in fundis annulorum et in stomacho animalium ruminan-
24 sqq. Cf. hebdomas annorum Varro apud Gell. N. A. tium qaem reticnlum (gr. y.ixQlcfut.ov) appellant. En verba
3. lO. Censorin. c. i4. Arist. polit. 7, 16. eius iunica ium sacerdotis magni imn reliquorum nU3'\I3y
:

*]ms n-^Dian ni3 laa nna'»-!»^ ^''na D^na N'ni3 nn-^n

nJIDffl et nJDia f. iusiurandum Lev. V, 4. lud. D^^lDpn Q^^ua '^'SmNn ]il23l'3>113 fundis consita eral , habuit
XXI, 5? 1 Sam. XIV',' 26. Eccl. IX, 2 al. ny«p szti enim mulias cellulas in iexiura sua , sicui mOISn n"'^
Gen. XXVI, 3. Jos. IX, 20. ")p\a nsa"^ periurium (^domus poculorum) i. e. stomachus quem reticulum appel-
Zach. Vlll, 17- w^i risau? Ex. XXII, '10. nsap lant , prout iexiores Jacere sohnt pannos duros s. densos.
D"n;N. Eccl. VIII, 2 iusiurandum per Jovara , alibi ius- Propterea Rabbini: der gekaftelte Rock. Cf. Brannium
iurandum meum est a) id quod praestitiPs. CV, 9, b) qnod de vest. sacerd. 1,17. Ex vets. intpp. vero proximi sunt
imposui Gen. XXIV, 8. Jos. 11, 17. 20. Hab. III, 9 — : Onk. et Pseudojon. qui yzp reddnnt verbo Y^.~^ ( gem-
,

"l^N nitjQ niyaiD iuraiuranda sunt virgae vcrbi i. e. iura- mas inclusit fundis) reliqui ve! alium quemcnnque tnni-
:

mento sancitae snnt poenae a Deo annunciatae. Sed cae ornatum exprimunt ( LXX
Koovftfiioiog. Gr. Venet.
parallelismo accommodatius Maurerus cum Pesch. legit: q^ohdwTog. Saad. BLi»xi versicolor) vel verbo angustiat ,

ni"2\S, hac sententia: satialae sunt sanguine haslne vim tribaunt (Aqu. Symm. avatftyxTog. Vulg. angustus),
epinicium. —
Spec. a) est iosiurandum in foedere pro- quam ex includendi significatu collegisse videntur (cf.
nunciatum foedus iureiurando sancitum 2 Sam. XXI, 7.
,
j^au; Vulg. angustiae).
i ny^aiu 'irSJa foedere inncti cum aliqno Neh. VI, 18.
LXX (friQXOi. b) i. q. Tibii nsauj Niini. V, 21 insiu- Pu, inclusa (qs. intexfa) est gerama anro. Exod.
randum exsecrationis , exsecratio Jes. LXV, i5. Dan. XX^^^IIl, 20: DnsiVna rn^ anr auro indusai
D-^iCS-ija

IX, 11. sini gemmae infundis earum. Cf. nS3UJ73 no. 2.

' 4 • nnm. ordinale , septimus Gen. II , 2. 3. yDlD m. semel occarrit 2 Sam. I, g, nbi narratnr,
Vlll, 4. Ek. XII, i5. 16. Xlll, 6al. Fem. n'^::» Saulum (vulneratum, ut videfur 1 Sam. XXXI, 3, et)
nyattJ teptima Ex. XXI, 2. XXIII, 11. Lev. XXIli, manas sihi illaturum, quod ipse praestaie uon poterat,
16. 3iXV, 4. 20. ad se Tocasse Amelecitam , eamqae rogasse ut morte se ,
 R. ynffl, pnrj, nnjb 1357 nsaffla — -1201

offirer.'t, additis his verbis : VT.3^ 'V-T*.

*-• I-^X Zti Spec. a) frnngerc aliquem dicitur fera enm dilace-
Knita/i cixoTog Sttyuv. Vulg. quuniain tciient
fti mo angu- rans. 1 Reg. XIII, 26. 28. (Arab. *2^ fregit, undw
etiae (v.suprn ad vcrbiiin in l*i.). Taig. NnTI icrror. s -

Sed cx articuli nsu colligitur , certum qiioddain niahim ^9 leo dilacerans Boch. Hieroz. I, 7^0, lat. frangere,
signiCcari ,
quod graviter viilncralis Qccidere aolet , veluli
de leone Hor. Garm. 1, aS, 10).
ffr/ijo ( Cocc. ) a\i*. spasmus (Kranipf, Stairkrampf)
, ut
iionnulli Hebraei explicant. Prius peraptiira e.st ad ety-
nion , vertigo enim est sensiium conlurhalio et confusio :
b) fracius dicitur cui unum vel plura membra (spec.
manus pedes\c) frauta .sunt. Part. pass. 113UJ cui membrum
posterius confextui accommodatins etiam est et forta.sso ,

eodem vocabulo ab Uebraeis designatnm. Singularis sen-

spec. cui crus fiactum est. Lev. XXII, 22. (Aethiop.
tentia est Braunii ( 1. c. p. agS. 266), qui cum R. Levi ^ClZ,'. fregit aliquem, spee. fregit ei crus, fin^Cl cui
yau.' idem esse putat atque ysrn n:in3 , hac sententia : crusfractum fl^fiZ.^t''. iractura crurisLud. p. 162.
est,
veslis scululata i. e. lorica me delinet i. e. me impedit, In Phoeniciis est Sahura n. pr. ducis Numidarum i. e.
quomiuus ine gladio transfodiam. crure fractus, v. monn. Phnen. 4i3. Arab. ^^:.. —
membris de homine qui de tccto delapsus
fractis , est vit.
n22I3t3 f. tantnm in j.l. cstr. ni5:rC73 1) sq. ant :
Tim. i, 556 Mang. ). Cf. Niph. no. a.
panni cui jila aurea intexia sunt Goldstofl) Ps. XLV,
(

1 4 . V. verbum in Pi. — 3) fundae s. palae gemDiarnm c) Dicunt : yVan^cre populum ,, instar vasis Cglini"
(v. verbum in Pu.) Exod. XXVIII, 11. i3. i4. 25. i. e. magna clade ajfcere Jer. XIX, 11. XLVIII, 38,
XXXIX, i3. 16. et absqne illa comparatione Jes. XIV, 25. Thren. I, i5.
Etiam perdidit singnlos Dan. XI, 26. Jer. XVII, 18.
ySlDn m. pannus ocellalus vel iessellotus ( v. rad.
(Arab. ^A.i perdidit, exitio Jedit, intrans. periit, .^j3
Pi. ), unde ysrri n:h3 tunica tessellata Ex. XXVIll, 4.
interitus, exitium, etiam syn. y^S^i saepe est hostem :

dispersit , iu fugam coniecit vit. Tim. 1, 4^4. AbdoII.

i45. Bohaedd. 43. 46. Ispah. 251. i4, ...^ li

'!'^
p2123 cbald. reliquit Dan. IV, 12. 20. 23. In
fractura i. e. clades vit. Tim. 1, 166. 616).
Targ. id. persaepe pro at», it. remisit peccatum pro ,

nVo et N\d:. Utramque potestatem habet etiam sjt. d) translate : frangere sitim i. e. sedare Ps. CIV,
11. Lat. dicunt ,,frangit se calor " Cic. Varr. , sitis
'.^Cim priorem sam. piU). Hoc ipso verbo Servator
,
autem calor est.
usus est in crnce Mt. XXVII, 46 ou^ax^uvi '>:npatt; cf.
Ps. XXII, 1.
" "' e) frangere superbiam alic. Lev. XXV^I, ig, fran-
gere cor ( 3b ) alic. i. e. summa aegritudine afficere Ps.
llhpe. pass. sq. dat. Dan. II, 44.
LXIX, 21 , bb "''liaaj qui fracto aniino sunt CXLVII, 3.

P3|B3 (relinquons) n. pr. viri Neli. X, 25. Cf. Niph. no. c et Hoph. (Syr. Tlii^i -J;'=iZ Luc. IV,

18, arab. — ^^ fractio, de snmina afflictione , ..«.jCo

pSD''^ (id.) n. pr. filii Abrahami et Ketarae Geu.
XXV, 2.
'
liAi cor eius fractum est i. e. magnopere afflictum , MI
noct. no. 161y.UTiyXua&rj fiot qiXov 7;Top
,
gr. Hoid. ,

animo frangi Cic. Att. 7 , 12, Vulgo addunt

"in^ fut. lS-:37 I) fregit, confregit. ( Aeth. et f ) frangere i. q. scindere, dein consiituere ( ut 1T3

amh. Arab. j*J fregit,

et alia synn. ). lob. XXXVIII, ipn V^y laiCiVI
lO:
f\i\^\ itJ- j^ perdidit , exi-
guum ei ( mari ) ierminum consliiuerem. Sed Cocceius
lio dedit, v. infra litt. c. Aram. "lin, t^-^j '^^A id.)- locutionem ph
"l2ia repetitam censet a fraciione pensi
V. c. bacnlnm Jes. XIV, 5 (v. locutionem -ni373 "^ac panis quolidiani quae poet. tianslata sit ad spalium mari
,

anb 8. V, fits^), vectes Am. I, 5, portam Gen. XIX, assignatum ph enim tum de penso dicitur, tum de spa-
,

g, ingam Jer. II, 20. XXVIII, 2. i3, biachium alic. tio et termino , quod alicui rci altribuitur: atque hoc
Ps. L, i5. Ez. XXX, 21. 22. 24 i. e. vim eius fregit praefero. Kimchi confert locutionem n^ia n^S his verbis
(v. ad 'J~i), arcum alic. (v. nop ) vas Cglinum lud. , usus i:-!^?'' Nbuj 'pn v';y '•n-)7ii ''nina "•n->3 -laiia
:

VII, 20."'jes. XXX, i4. Jer. XIX, 10. 11, ossa Ex. ^•-'aa nn''-'^ -i-jx: i»:3 ntn ^"^sa n-Ta^a n?:}«3i.
XII, 4G. Prov. XXV, i5. Quomodo differat a y^rn Schult. in animadverss. arcessit arab. .jji, spithama men-
( einknirken ) v. Jes. XLII, 3. De tempestate arbores el sus est, sed in comment. ipse dubitat an recte.
naves frangente Ps. XXIX, 4. Ez. XXVII, 26. Praegn.
Hos. II, 20 y"N^ la -iii-N rr-anbTsi a^^ni ntp arcum
: denom. a 1i'i; no. II annona, a) annonam emit,
II)
f1 gljdium ei arma bcllicafrangam et eiiciam ex ierra. addito ^ys Gen. ^hVil, li, i>2i< XLII, 7. 10. XLIII,
 R -in^ 1358 nntB — nnaffifi

4. 50. 22. Deut. II, Gen. XLII, 3

6, "13 et absol. , l5 : ?]"ia"i; CS
b^ia magnum instar maris est vulnus tuum.
XLII, Jes. LV,
(ubi ad vinum quoqae biia 13^; JeV; IV,'6. VI, 1. XLVHI, 3, Nah. III, 19:
XLI, 5/. 2. 5. i

et lac refertur). b) annonam vendklit Gen. XLI, 56, ^^Sirb n^J.1 1"'N insanahile est vulnus iuum. Jer. XXX, 12.
Ps. ,LX4: ni^lSlD nCT sana vulnera eius. Imagine
cf. Hiph. no. II. ( Cf. ^^' stramen vendidit, ^*j stra-
neglecta de interilu et ruiha popnlorum et civitatum Jes.
men, et a!ia). XXX, 26. Jer. VI, i4. VIII, 11. 21. X, ig. Thren.
Niph. pass. JCal no. I fractus esl de bacnlo, ligno, ,
II, 11. III, 49. XXXII, g, impiorum
Ez. Jes. I, 28.
~0"i5l "ib Jes. LIX, 7. LX, 18. Jer. LI, ig. rp?T
vase, osse Lev. VI, i5. 2i. Jes. XIV, 29. Jer. II, i3.
"i3-,a

VI, Dan. VIII, Ps. XXXIV, 21. V. 13-d et ad seosum huius locutionis ( contra Hitzigii
XLVIII, 17. Ez. 6. 8.

lob. XXIV, 20 al. de pedica s. tendicula (ns) Ps.

,
opinionem) Jer. XXX, l5 Tf-iad hs psTn-!ia. :
—
CXXIV, 7 de navibns qnae naufragium faciunt 2 Par. b) m"l "ia'i; fractio animi Jes. LXV, i4, et ni"12 "\3\:J
,

XX, 37. Ez. XXVII, 34. Jon. I, 4. Spec. a) fractus

,

Prov. XV, 4 de summa aegritudine. c) terror (ab —

est i. q. membra sibi fregit Jes. VIII, i5. XXVIII, i3,
animo fracto, cf. nnn ), pl. D'''l3'i; terrores lob. XLI, 17.
de pecore Ex. XXII, g. i3. nizd:.^ (pecns) membris Cf. chald. NVSn pVo inc Exod. XV, 16 Jon. —
spec. cruiibus fi-actis Ez. XXXlV, 4."i5. Zacb. XI, 16. d) fractio i, e. solutio , enarratio somnii lud. VH, l5.

Vide Kal 1, b. —
b) clade afjTectus est exercitus 2 Par.
II) frumentum annona, ut vulgo voiunt , quippe
,

XIV, 12. Ezech. XXX, 8. XXXII, 28. Dan. XI, 22, onae mola frangatur, vel famem yVan^af. Sed rad. "i3\23
inieriit popnlus regnum Jer. XLVIII, 4. LI, 8. Dan.
neque de raola unqnam dicitur, neque de fame fracta
,

XI, 4; urbs Jes. XXIV, 11; perdi , de singulis Dan.

VIII, 25. Prov. VI, i5. XXIX, 1. Cf. Kal no. I, c. — (
quod quidem posterius vix fieri poterat, v. supra ad
frangere silim): et frugum significatio non potest iion
c) frnclum est cor Ps. LI, 19 inde sb ''"12U;2 animo fracti ,
aliunde petita esse. Equidem nil dubito conferre radicent
Jes. LXI, 1. Jer. XXIII, 9. Ps. XXXiV , 19. De
animo poenitentia contrito. Ps. LI, ig. d) Ezech. — .S fructns nnde .4j fructns, g.*i arbor,
tulit arbor,
VI, 9 verba fi:i"~ aab -riN '"ri'12'i;3 "i"£.N manifesto idem quae apud Arabus de fruciu arborum apud Hebraeos de ,

valent atque 'l31 T]"lS'j: "1'iN uhifrcgero cor eorum scorla- frugibus agri nsurpata est , cuius .quidem nsus vestigium
bundum ( coll. Ps. Ll , igj. Bene Maurerus observat,
snperest in ».*j frumenti cumuhis. Gen. XLII, 1. 2. 19.
-^3U;3 h. 1. esse: sibi fregit (gr. §. 5o, 2, d), nt isu;:
petiit sihi Deum enim cor populi ita frangere et flectere,
, 26. XLIII,''^. XLIV, 2. XLVII, i4. Neh. X, 32,
nt ad S2 redeat. Itaque non est quod cum Ewaldo (Pro- Am. VIll, 5. lude denom. "i;3'i; iu Kal et Hiph. no. II.

pheten II, 23; ) legatnr nzu;:.

Pi. "12'^ i. q. Kal, sed gravins, perfegit (
...'^ 11. u"^ IJtt!) ( fractiones i. e. rudera mnrornm , aediG-

confregit in multas partes), ut tabulas lapideas Exod. ciornm Jes. XXX, i3. i4) c. art. n. pr. Joci Ajam
intcr et Hierichuntera Kimchins.
nt recle Vulg. Arabs
XXXIV, 1, dentes Ps. III, 8. lob. XXIX, 17, ossa (leo, ; ,

Jos. VII, 5 percusserunt ex iis viri .Ajae circiler 36 viros

dolor) Jes. XXXVIII, i3, naves (ventus) Ps. XLVIII,
:

eosque persecuti sunt anie portam W^iy^n IS. Vulg.

8, arbores ( grando ) Exod. IX, 25, rupes (tempestas)
1 Reg. XIX, 11, idola, aras idolorum Ex. XXIII, 24. usqut ad Sabarim. Fortasse usque ad ruinas. LXX. :

XXXIV, i3. Deut. VII, 5. 2 Reg. XVIII, 4. XXIII, Targ. Pesch. appellative usque dum confracii essent, quod
:

i4. 2 Par. XIV, 2. Jes. XXI, 9.

ab hoc quidem loco alienum est.
Hiph. I) fecit uf uterum frangerel
i. e. aperiret puer
1^'^^^ m. 1) fractio. Ez. XXI, 11 o-^rnJ: l^i-^aw
nascens. Jes. LXVI, 9 T^lriN i<bi i^3i;i< "SNr; egone ute-
:
:

neque parere faciam? Cf. "I31i;73. (Syr. fraciio lumborum , de acerbissimo dolore locutione petita ,
rum aperiam
a parturicntlbas cf. Jes. XXI, 2. Nah. II, 11. 2) in- —
\f^::iM puer , infans hornns i. e. qui nnper nterum fre- ieriius Jer. XVII, 18.
git). — II) denora. a "lici : annonam vendidit , cf. Kal
no. II. Gen. XLII, 6. Deut. II, 28. Prov. XI, 26. Am. l3uJ53 m. orifcium uteri qnod infans nascens opc- ,

VIII, 5. 6. rii Hiph. no. 1} 2 Reg. XIX, 5. Jes, XXXVII,

(v."ratj.

Hoph. fraclum est cor Jcr. VIII, 21, v. Kal no. I, e.

ubi vide notam. (Arab. _ki^ locns nbi mulier parit,
3,
Niph. litt. a.

et sic Talmudici hebr. 'a de sella parturientis explicant:

")T4 Jes. XXX,
i4, saepius l2ta_ in Pa.'"ia;i;c.
sed renitente contextn). Cstr. a'53T "laTrn id. Hos.
guff. i"i3u; m.
fractura, velnt muri ( inde
I) /ractio -.
.

,
XIII, i3.
ruina JVs.' XXX, i3. t4, et metaph. Prov. XVI, 18:
liHi -I3'i •>:£b ruinam praecedit faslus. XVIII 21), ,
^''"ISDn tantnm in pl. fluctus in littore fracti
,

max. membri' (vulnus) Lev. XXI, 9. XXIV, 20.

(cf. gr. xiJjHOTOC uyrj ab «jvtw , uyvvftt). P«. XLII, 8.
Translate a) de clade populi et civitatis insigni et LXXXVHl, 8. Jon. H, 4. o\ i-isox) Ps. XCllI, 4,
internecina, passim pervata imagine valneris. Thren. II, nia 'a 2 Sam. XXH, 4.
 R..ffl3ffi, naffl 1359 cjnffi, nno

^||2\Z3 chald. verbnm in Peal \ix usitafnm (nam Jes. XXXIII, 8: rr^i? 13> n3U; fcriatur vintor i. e.
absfinet ab ifinere iaciundo propter furbas bellicas. XIV,
quod Ps. LXXX, 12 Targ. ed. Venef. Bibl. Polygl, ,
4. — Sq. ]J3 quievil et otium sibi fecit a laboie. Geii.
Loud. ef ipsa Bibl. Rabbin. Buxt. Iiabent rui^ail) id ,
II, a. 3: in3Nba~isy n3'0 quievit s. cessavif ab omni
eodem Buxtoifio auctore, Lex. talni. col. j3ai, scribeM- opere suo quod teceraf. Exod. XXXI, 17 eodem verbo-
dnm est r\L'i\:;). Ii; Pacl aulem esf impiicuit, pcr- :
rum contextu legitur •CEi'1 n3uJ. Item Threu. V, i4:
plexum roddidit peilurbavit, iiec uon seduxif, persuasit
,
sencs Jeriantur a porla i. e. portam
in3UJ lillJJy. C"'-,)"!
pro bebr. rirc Jor. XX, 7 et in Talm. tr. Joma fol. 84, b.
Nedarim fol. 89, 2. Inde ^•'^•'^'ij propagines, palmites,
( iorum ) non fiequcnfant. —
Sed fcriari dicitur eliam
terra quae deserfa iacet et non colitur Lev. XXVI, 34.
,

ab implicafionc dicti. Nasor. uaTj* vel ^^q^ et samar. 35. 2 Par. XXXVI, 21. ( In his locis Samar. quidem et

Syrus eodeni verbo «tuntur, et apud Bar Alium apogr.

^"f^-"-"- id. Ex syiiacis buc pertinent ]Zq^q^ permistio,
Gofting. est haec glossa: 1^«.*»! Ajj.*j22| \^S\ ZL,qim\
confusio, ]AAA::iA palmes, et ].aSQ* blanditiae, a per-
ci%^|,A*v! 0^,'5'i, sed Onk. Pseudojon. et Saad. alia

snadendo. Adde arab. ^Ji^Xi perturbavit, V pass. (quod ponunt. LXX aa^iSuiiQuv). Cf. Lev. XXV, 2 et
infra nsffl no. 3.
verbum ,
quamquam Firuzabadio minus probatum fre- ,

qnens est , raaxime in scripfis recentioribus). — Qnod 3) cessavit , vel ad tempus quoddam inicnnissus fuit,
uttinet ad etymon b. Geseuius supra p. i354 et i356
,
de negotio Nthem. VI, 3, de dierum et noctium succes-
1»ra recte quidem composuit cum DSUJ et yaa sed ,
sione Gen. VIII, 22, vel prorsus dcsiit Jinem habuit ,

nescio an et illud et Laec prodierint ex quadril. Su;5u: fron- (aufhoren), ut lifigatio Prov. XXII, lO, gaudium Jes.
duit, pr. produxit frondes implicafas et intriratas, ut u.z'i5 XXIV, 8 (parall. r^in). Thren. V, i5, Maunae donum
Ps. LXXX, 12 Targ., samar. nc^-iw.i^-iAA rami, palmites Jos. V, 12. Item sq. 'ja c. inf. desiit facere aliquid vel
pro hebr: q;5 Lev. XXIII, 4o, ut chald. ^'^'aia et syr.
esse , ut Jer. XXXI, 36 : ''ij niT^Ji msilj'' desineni esse
populus. lob. XXXII,
nilSa ... inSUJ^I et desierunt
1:
I^JtAlij», ra'i'3'I5 virga viscata Mischna Schabb. 8, 2.
respondcre, Hos. VII, 4 (vid.s. l-y p. lOig).
cf. Mich. Sachsii Beitrage zur Sprach- u. Alterthums- 3) Spec. celcbravil sahbatum vel absol. Exod. XVI,
forschung I. Berol. i852. p. 84. Eodemmodo chald. 3o, vel adiecta voce nz'd Lcv. XXIII, 32 et de terra, ,

quae ut septimo quoque anno inculta iaceret, lege sanci-

«{•ittj , et syr. . *^. » (pertnrbavit, nt etiam arab. lT*^) tum erat , ibid. XXV, 2, ubi uvunuvatTui ?; y)} LXX
ex qnadril. l\2;;\a ortnm est, cf. ©'lUJ quod ex 'ntt;^'iD a«/i/5aT«. —
De caf]jiaTiai.i(o Samaritani uluntur suo
contractum dixeris, et radd. iliT^^, irbir. De hninsmodi AS"^ Carm. sam. I, 6. 9, Arabes inpr. ubi de ludaeo-
radicibus subtiliter dissoruil Dietrichius in Abhandlungon
fiir semit. Worlforschung p. 262 sqq.
rum sabbato loqanntnr c>y.Av Cor. 7 , i63 , et v^-a^!

Ithpa. pcrplexits, perlurbatus fuil, Part. pl. ]^li;:ri\i;a apud Saad. Exod. XX, 10. Carm. sam. 1, 9 (nbi leg.
Dan. V, 9.
Uh*^***j'), Aeth. /\fliCyt'', sabbatum celebravil,

nnde fliCVi' in hodierna licgua amharica de commo-

'.

^l^^ verb. intr. , fut. niuj'^ (ni^ip';), rarius

quoddam temporis intervallum facta usurpatur,
ratione per
rra-. Lev. XXVI, 34. Neh. VI, 3, propr. fixus fuit Gt,- G-J G.o-
vid. Isenbergi lex. amhar. p. 58, cf. v;^^**/ , o'-^*» , viiA.*i.*.
(ut arab. oyi, cogn. vide supra s. 123125, adde 5'^"',
temporis spatium.
32J^, 3;i: , nec non ~1'i; , fortasse arab. ii>.>.~ et vi>-yi.i;
Niph. n3'd3 finem habuit Jes. XV'II, 3. Ezech. VI,
adhaesit, afGsus fuit *) hinc
)
,
6. XXX, 18.' XXXIII, 28. Cf. Kal no. 2.
1) quievitf otiaius est , ferialus esi. (_ChaId. et
Hiph. ^'^wn, 2 sing. m. rr"i;rT, 1 sing. 'nauifi,
eamar. n3'i3 id. , syr. Aph. AiiJij id. [Peal Castellus inf. (pro n-^riiil^r) Amos' VIII, 4, 1) fecit ut
n^^z^dr
aliquis quiescerct ab opere, oiium concessit alicni sq. acc.
affert e loco lob. III, 25, ubi ^O/» legitur , non ^^^•],
pers. et ^a operis Exod. V, 5, quidum reddidit i. e. com-
arab. vi>-t-'«' quievit , dormivit , IV se nou commovit, pescuit hostem Ps. VIII, 3.
2) tffccii ut ccssaret vel desineret facere aliqnid sq.
oLyw quies, somnus Cor. 78, g. Harir. p. 5i8 ed. Sacy.) ?.cc. p. et c. inf. Ez. XXXIV, 10: nii^nja CiTiaffir:')
173
Esod. XXIII, 12: per sex clies (hebdomadis) opus iumn et efficiam uf desii.ant pascer'-. XVI, 4l niiTO -(-nSBni
:

facics , sepiimo autem die niuin fcriabere. XXXIV, 21. et faciam ui desinas esse mcrcirix ( i. q. n:!" ni^^iy ) , if.

•*) Quod I. Morinns in opnscc. et Castellns \n lox. lieplasl. .iiinKiritanum n3'0 po^iendi signific.itu affenint ex Gcn. XXX. 40.
errore nilitur; nam iilud perlinct ad 'SU/. Vid. r.id. !^1i:3.

M ramm m m mm
 R, nsB 1360 nnd, n2ffl

sq. ?nba> et infin. Jos. XXII, 25. De loco Ps. LXXXIX, Hieros. quoqne tuetur in comm. ed. Haarbruecker, p. o\,

45 vid'. s! -in-L: p. 544. — Porro na'iJ3 exponens naaa/o ,'tOv< loco suo nativo, Non absimilis
ut cessaret res vel finem
3) de rebus dicitur : fecit Ewaldi qui Zoci signiCcationem statuit ver-
est sententia ,

haheret sq. acc. rei , ut negotium 2 Par. XVI, 5.

Neli.
titque iIlico[auf der Slelle], sog^Zeic/t (Poet. Biicher I, lOO,
:

IV, 5 , sacrificium Dan. IX, 27 , exsultatio Hos. II, cf. Gesch. des Volks Israel I, p. 88 cd. 2). Contra ad
i3.' Jes. XVI, 10. Jer. XVI, 9,
contcntio Prov. XVIII, rad. nai25 referunt Simonis et Dathius (in fine, tandem),
18, bellum Ps. XLVI, 10, imperiuni Hos. I, 4 ,
stre-
et Thenius ad h. I. (,,ohne Verzug eigentlich iui Auf- ,

pltus cantionum Ez. XXVI, i3 , fastus Jes. XIII, 11, horen"). Internecionem iutelligunt R. Jona ap. Kimchiuni,
tnmultus Ez. XXX, 10, gemitus Jes. XXI, 2. — Lev.
Levi ben Gersom , provocantes ad riaian et naisa.
II, l3: "^Timn iyy .. nb^ rriSlUn Nb ne
sinas abesse
salem aferio^iuo i. e. ne unquam sal desit in ferlo. Ruth nSffl st. constr. naizi, c. suff. '\nzp_ Jes. LXVI,
IV, i4 bNJ T\b rr^aUJri Nb
: im
(Deus) ^ui tibi vindicem 23, nnz-d Hos. II, Lev. XXIIl, 32, plur.
i3, d^na-ia
ieessi-non passus est. ninauj st. constr. ninsd, c^ sufF. 'niiaiii Ex. XXXI,
4) amovif, ahstulit , synon. TOn,
sq. acc. pers. vel i3 d.", Ds^nna-r Lev.' XXVI, 35, n^nh^O ib. XXVI,
rei et plerumque adiecto 1^ loci. Ex. XII, i5 nn^^sari : 34, plerumque fem. (Ex. XXXI, 14.' Lev. XVI, 3i.
D^Ti^ia ni«ia amovehitis fermenium e ilomibus veslris. Lev. XXIII, i5. 16. XXV, 6 cf. Jer. XVII, 24 Kethib),
XXVI, 6. 2 RefT. XXill, 5. 11. Jes. XXX, 11. Jer. rarius masc. (Jes. LVI, 2.6; ad Lev. XXV, 4 cf. ib.
VII, 34. XXXVI, 29. XLVIII, 33. Ez. VII, 25. XXIII, vs. 5 et 6)
27.48. XXX, i3. Ps. CIX, 119. Sq. acc. rci et b pers. 1) sabbalum i. e. dies hehdomadis cuiusqu^
abstulit alicui aliquid Jer.XLVIII, 35. Quum ek locis — sepiimus vespera diei Veneris ad vesperam dieiSaturni,
(a
niodo excitatis nonnulli perdendi delendive significatum Lev. XXIII, 32. Neli. XHl, ig), quo Judaeis ab opere
admittunt, tnm bi potissimnm qui sequuntur Amos. facinndo prorsus abatinendum erat ex lege Ex. XX, 8 —
—
,

VIII, 4 nbi de perdendis pauperibus

,
et Deut. XXXII, , II lata el saepius deinceps inculcata Deut. V, 12 15.

26 , ubi de memoria alicuius delenda vel abolenda Exod.XXXI, 12— 17. XXXV,2. 3. Reputabatur is dies
agitur. Cf. naicy. sacer {•iiip Ex. XXXI, i4) et festus (Lev. XXIII, 3) voca-
turque signum quoddam (niN) constitutum in memoriam
TOIp^ quies, cessatio , liinc interpellatio operis { Un- foederis conservandam quod Deo intercederet cum
,

lerbrecliutig, Versaumniss). Ex. XXI, 19 : si quis alterum populo Israelitico ( Ex. XXXI, i3. 16. 17. Ezech. XX,
vulneraverit ita nt a quaestu faciendo proLibeatur 12. 20). Quem diem qui profanarent , ii occidendi erant
'jn'' "ina© praestet ipsi cessalionem i. e. compenset ei (Ex. XXXI, i4. i5. XXXV, 2) et quidera lapidibus
daranum', quod patitur , dum leclo affixus et vulnere obruendi (Num. XV, 32 —
36), contra heandi qui reli-
impeditus ab opere faciundo cessat. rrji; UQyiug LXX giose observarent (Jes. LVIII, i3. i4). Sabbati insti-
avTov unoTlaii.^ Philo de special. legibus T. II. P- 3i7 tntum Ex. XX, 1 1. XXXI, 1 7 i.d ipsam mundi creationem

ed. Mang.: ih «£))'«? InaroQ^watv. Cf. Talm. tr.

Gittm revocatur qua sex dierum spatio perfecta Deus cessavit
,

42 b. —
Caeteri autem loci , quos huc refernnt lexi- ab opere die septimo eumque diem sacrum voluit esse
cographi multi et S. S. interpretes, Hniiii quidem nonnihil ( Gen. II, 3 ) *) iu lege autem repetita Deut. V, i5
;

dubitationia habere videntur, qiiippe in quibus n3\2J. polins tempus illud in memoriam vocatur , quo Hebraei Aegy-
a V. aur a v. nauj ducendum putarim
quam quamvis , ptiorum servitute exemti summam' Dei gratiam experti
significatione non mnltum
diversa. Etenim Jes. XXX, 7 sint. LTtraque ratione sabbati celebrandi morem avitnm
rao est sedere ut deses et otiosus solet qui nil agit. Cf. ct priscum eundemque sacrosanctum esse significatur.
Jor.'VIII, i4 et arab. ^yi o^ "^'^ abstinuit a re. Ex Observatam legem testantur loci Ex. XVI, 22 sqq. Am.
eadem locutione arabica explicari pofest Prov. XX, 3 : VIII, 5. Jes. I, i3. 2 Reg. IV, 23, neglectam que-
311J2 na;S ahstinentia a rixa. Neque obstant loci XVIII,
runtur I-^remias XVII, 19 sqq. et Ezech. XX, i3 sqq.
18 et XXII, 10 nam illic poeta non vult cessandum esse
;
XXII, 8. 26 severe inculcat eandem Nehemias c. XIII.
;
—
sed prorsus abstinendum. Porro Ps. XXVII, Saepe dicitur naiBn Qii dies sabbali Exod. XX, 8. i!.
a rixa ,

Num. XV, 32. 9. Jer. XVII, 21. 22. 24. 27.

XXVIII,
4 nini n^aa naiD. sine dubio est sedcre, commorari et
LXXXIV, Ez. XLVI, Neh. X, Sa al. (etiain Ex.XVI, 29
1. 4. 12.
quasi domiciliumi habere in iemplo Dei. Cf. Ps.
5. Minus certum videtur , Ps. CXXVII, 2 nauj. 'nn.N'3 in text. samar. pro li^ia^^^n Uv). Lev. XXIV, 8: —
utrum sint protrahentes sessioncm i. e. qui in multam na'ijn tiVZ naujn Diia quoque sahbato, et eodcm sensu
I Par. IX, "2 n2"4 n2'd ubi naa forma brevior com-
noctem sedent laboriosi , an ii 91/i differunt otium sero ,

paret propter arctam verborum structuram ut Num.

ab opere cessantes. Unus denique supeiesl locus 2 Saci. ,

XXIII, 7 de quo b. Gesenius egit supra s. 3ffli p. 636, XXVIII, 10, V. Norzi ad h. 1. et Kimchi Michlol fol.
probans Dav. Kimchii sententiam quam Tanchum. ,
171 (ed. Fuerth. 1793. 8). De observando sancteque

Vcncris JU^i numinc api.cllai-i aulHmanlcs quia Dcus eo dic creationcm coeli cl
*) Hoc acmulanlar Muliammadani , di.ni |._»J ,

Vid. Golius ad Alfcrg. p. l5, Mas'iidi ex transl. Sprengcii,

vol. 1. p. 4.i.
tcrrae complevcrit
( J-*^).
 R. nqiij, N3B, yyo 1361 ]in3tD — :^ffi

colendo sabbato iituntur vv. nnd et \a-ip de eiiis profa- , diesSoIi», (oaO r^'i^ dio» Lunac elc. , arab. vi>«-w
nationi.- rVn q. v., item r;'Cir; DV~nN riVCS peragcic dicm
sahbaii Deut. V, i5 (cf. Kx" XII, »8. Num. IX, lo et sabbatum, i.:;^«.il ^j dies Saturni , meUt. sybt dies Sa-
noutv xb auj^jiuTov apud LXX
sec. Ald. et Conipl. i Sam.
turni sabbat'tin (quod Vassall. lex. melit. p. 009 male
XVII, 18). De pliiasi nsrn -NS et nsi^n "'NS'' vide ,

supra p. i85 et 6i4, confiindit cum s^A/ o«~^'~). Aeih. et anihar. jfl'^n'1' I
Talmudistarum de die sabbati sabbatum tain Judaeoriiin (sabb. antiquum appellalum),
statiita et distinctiones
subtiles V. in 'Jalm. tract. Scliabbath Olhonis lex. rabb.
quam Christianorum iitrumque eiiim Christiania llabes-
,
,

6o3 sqq. lliilsii tlieol. Praeterea vid. u iO.

sinis celebratur; it. septimana. Graece dicitur t6 OO/"?-
p. iiid. I,
jiuTov et plur. tu aii/S/iuru.
inprimis ^Vinori Heahvh. v. Sahbath , Baehrii Symbolik
d. iiios. Cultus II, 532 sqq. 566. 5// si^q. et ab his duuin- inSlS (nonnisi in Pentafeuchi libris Exod. et
1
viris laudata scripta aiiorum cf. Ewald. in Zeitscl.rift ; Lev. legitur) nomen ahstr. cc/cbraiio sabbati, sollentnia
f. d. Kuiide des Jlorgenl. III. p. 428. sabbatica, aufijiuTtaft/ig , de fesli tabernaculorum die
Sabbatum speciatim vocatur Jif s
2) magnus pia- primo itemque octavo Lev. XXIII, og ,de festo bnccina-
cularis Lev. XXIII, 32. Cf. I^nzt. rum mensis septimi (Tisri)
calendis celebrato ,
quod
Porro in^iAa/i nomeii transfertur etiam in annum
3)
sabbati loco babebatur Lev. XXIII, 24. Cf. Num.
qxtemquc scp t imu m , quo .Tgri cultu vacabaiit et quasi XXIX, I. Plerumque autem iuncliiii legilur ]in2\a n2\0
sabbatum agebant (Sdh/ial/ija/ir). Dicitur enim Lev. tum de sabbatosiiiguloruin hebdomadum Ex. XXXI, i5.
XXV, 2: rt'\n->b nst "ffttTi rTrauii, it. vs. 4: scptimo XXXV, Lev. XXIII, 3 (et eadein sententia ]in2iZj
2. 3.

quoqitc anno sabbatum magintm erit icrrac Mirfb r2\a sab- ©ip nsu: Ex. XV'I, 23), tum de die magno piaculari
baiufn Deo sacrum. Cf. ibid. vs. 6 et XXVI, 34. 43. I,ev. XVI, 3i. XXIII, 32 (qni et simpliciter nz'i; voca-
2 Par. XXXVI, 21 , et infra s. Jinsui. tur) tum de anno sabbatico Lev. XXV, 4 (i. q. niSJ
,

4) Denique sahbatum fere pro ipsa scptimana poni-

jinsir ih. vs. 5 et I^i.Nm nso vs. 6).

tur nonnunquam. Lev. XXIII, 15 post legem de paschate ''nStB (i. e. sec. Gesen. sabbato nafns ut Pascna-
=
,

latum sic pergit auctor ci numcrabilis : a ilie i/la posiridie lis i. q. paschate nalus Numenius sec. Simon. , ;

sabbatiim .... nj-^^rtn niy<;2n ninrit; yaui scptcm sab- Tvll'^ rr'i:; sabbatum Domini ; apud Rabbinos cst no-
bata intcgra Jicnt , 16: usque aiJ tliem posiridic sa/ibalum men Saturni planetae) Levitae Esr. X, i5. n. pr. viri
seplimum numerabitis quinquaginia dics,
ubi septem sabbata Neb. VIII, 7. XI, 16. Intijr Judaeos recentiores hoc
integra congruunt cuin septem hebdomadibus nisauj nyaiD nomen haud infrequens est , notus inprimis Schabbethai
in loco parall. Deut. XVI, 9. Lev. XXV, Si^n-iDDl — auctor operis Siphte jeschenim , vid. Wolf. bibl. hebr.
Br^y-: vy^ 01:1^ s^t b^'.ti nin:;^ i-n-i; ^!r w numcrabis nri. 1920 33. —
septcm sabbaia annorum {= sieben Jalirwochen, i. e.
septies scplem annos. Cf. usum in plur. tantum
n3tl353 c. sufT. rjnsit;; legitur
chald. , syr. , samar.,
Thren. I, 7, dc/etioncs , casus adicrsi. Cf. V, l4. l5
aelhiop. ,
graecum iiifra exhihendum , et arab. Kx*.> et Hiph. no. 4.
soptimana , a dic Veneris X«*:^I .^j dicta.

Formam voc. nsM: nonnulli , r.t Ibn Esra ad Ex.

^3123 erravit, deliquit, i. q. iiX_ et HilC q. V.
XV^, 23, Kimchi iii Alichlol p. i7i ed. Fuerth. , al.
contractam piitant ex nnru; coil. n^ica pr. nnii:"'''!, nnN Par. XI, 34.
itiffi (errans) n. pr. m. 1
pr. nnnN adde n'cp_ vel nu:;; pr. n::zp Jos. XiX, i5,
,

provocaiitque tum ad femiu. geuus nN^^^tiJ «71. Xty. in plur. niN"'^!!; crrorcs, pcccaia
quo plerumque oc- ,

currit, tum ad formas pronomine auctas inzuj , rmc per imprudcnliam commissa Ps. XIX, l3 (parall. ni"irS3).
(v. supra) in quibus n gemiiiatura. Sed simplex n habes
,
Cf. r^M^ infra s. Jj;r.

iu plur. ninsiL' et contra duplicem litteram in DiBT a

,

•JOT ^ilip a ^^ij al. Miiamur qnidem

in forma itip
,

aiguificationem abstraclam quae alias feniininis propria DiyCJ i-

l- ™^^> **^^i»
^'"^ ) ^''0"', aberravit a

est, ut ni^^ib incisura, nt»En peccatum ndjrz petitio

,

, via, V. TiiT. — imprudentiam

2) crrorcm commisit , per
attamen conferre licet ^CN abstineiitiae votum. In — dc/iquit cu/pam , ex incogitantia
commi^iil iiieonsiaerafe vel
lingna chald. habes nzu; emph. Nnza vel Nnsia, non- , (cuiusmodi peccata invohintaria vocanfnr a dogoiaticis,
nullis Nnau; sabbali et hebdoniadis signilicatione
, e. g. ,
unwissentliche nnd L'ebereilungs-Siinden). Lev. V, 18:
Nnz/JJT •'TpT' y2'S septem dies septimanae, Nr2U;2 Tn ct expia/>it saccrdos . y^, Nb Nl"": ^yO T2:N in^J* bs
. .

primns hebdomadis dies i. e. dies Solis (i. q. /iiu ti~iv errorem qucm inscius quidem il/c commisit. Num.
aufiiiiiTO)v I.uc. XXIV, 1 al.), item per syncopen dici- XV, 28. Opp. T-TH Mischn. Baba kama 2, 6. Rabb.
3.-.i;:;2 per errorem aus Versehen. Latiore peccandi
tur N:d sabbatum. Syriac. h>0.« et l^-» sabbatuiii,
,

sensu dirfum esl Ps. CXIX, 67, nec non in locutioue

septimana, sam. ^AS^ et =(3*" id., syr. la*o j.*» proverbiali .-tsiijan 35'!^ i. e, errans sednclus et iu errorem
M in m 111 mmmm 2
 R. ajffl, wtD 1362 TT ; I r •

scducens loh. XII, 16, qna omnis geiieris homines et ii et Herbst. coniect. etymol. p. 72 , quoruui prior erratio-

quidem errori peccatoque obnoxii significantur. Similia nem ducit ab iniplicatioiie viae, alter a vibratione et tre-
1OO8 et sub -i^S p. l004, quibus adde pidatioue. Cf. tiaic.)
vid. sub ^iv p.

hoc dictum : ».i/« ij„y.^A^ ij^Jk^b jj-^>) (_/ Uii

lio- • I-^JuJ f. error , delictum imprudentor commissum
vel omnino levius deHctum (In-ung
Versehen) Eccl. V, ,

Djines alterutrins generis snnt sive caventes ab aliis sive 5. Num. XV, axoiaiov, uyvoia,
25. LXX
Vcnet.
(

tales a qnibns cavetur , Freytag. Arabum prov. III, 1. Xijd-T] , (nilrjafiovri.) naauj JJIZJ errorem admisit Lev. V,
p. 521 , Nigaristan auct. Ibn Kamal sub init. (MS. Be- IS. riJJlUJa per crrorcm vel imprudeniiam Lcv. IV, 22.

"^-^ (^^AJjlAi^ XXII, 'i4. (LXX u/.ovatwg, intp. samar. 1rT["*3).

rol.) : c>..*v! ^^^s iJi-'''^W^ ^^'}i j^. ^-^
r!J3U;3 li;D3 nsn ^ui occidit aliquem pcr imprudeniiam
Deus cuius veneratio servo aeque ac libero incumbit, Num.XXXV,Vi. i5. Jos. XX, 3. 9. Opp. na-l i;3
cf. Masudi hist. encyclop. anglice ver». a Spren- manu sublata i. e. vi adhibita Num. XV, 30, cf. vs. 29^
«ero I. p. 360 , et quae Fleischerus meus niecum com-
naJUSS NUn peccavit pcr imprudentiam Lev. IV, 2. 27.
municavit: Jil^j _j.i-« 5^ Har. p. 121, ^L«si'j ^>«4' V, i5. Lege locum Num. XV, 24 — 29 intcgrum.

3i2, qnod Ule

•*^''
.^. "• pr- f. compositum v. sub nSN p. lO.
ib. p. 299, i.As. Ojii^Hj LX.5>li;.Jl ib. p.

Sacyum meminit exponere ,,les temoins ct les partis, :

c'est-a-dire tout le monde",

,
Ad hanc rad. pertinet — IU'^ i- <!• -'^'S 1) erravii, ohcrravit , de grege
Ba'iJ3 propter lapsum eorum Gen. VI, 3, ubi
s. delicta
si^est infin. Kal formae ?]\o a v. rjaiu 3er. V, 26 et Tt^
Ez. XXXIV, 6.
Sq. ]n aberravit a via (vid. syr. infra)
et metaph. a praeceptis divinis Prov. XIX, 27. Ps.
a V. 1T1 Jes. XLV, 1. Male veteres intpp. nnperqne
Boettcher (de inferis I, 1. p. 37) illud D31B2 com- CXIX, 21. 118. (Chald. NauJ id. et defecit desidera- ,

positum putarnnt ex a et q = TijN et Da ( Onk. tus fuit , Jv^* aberravit tum a via
nasor. defecit , syr.

Raschi tjain i"<auj2, Saad. Ar. Erp. tum a veritate Assera. bibL or. III, 268, b. 1. 2. Ephr.
Ti iisi3, , j^.*
f^'^ III, 25 de mente eiTabunda Barhebr. p. 598. I. 3 inf.
,

.,5 J.=.^
LXX. du\ TO ilvai avTOvg, Venet. if' 0I5 itt-
Repugnat l*v^* aberratio aefh. I^Y1:°'P • vag^tus fuit, oberravit
niQ Cler. clenim al. quippc qui ctiam etc).
,
, ,

hnic opinioui Da pro Da scriptum ia nusquam lectum in Ps. CVII, 4. Gen. XXXyil, 1*5. Ex. XIV, 3.) Vid.
Pentateucho et sententia quae sic efCcitur
,
minus com-
,

a5\23. —
2) mente errabimda tituhavit ex vino c. 3 et 'j!0
moda. J. F. Berndius in singulari de hoc voc. exercita- vlni Prov. XX,
Jes. XXVIII, 7 ter ( parall. 'nsn),
1.

tione (Hal. i732. 4.) Driis ad Pi. verbi tir:; refert in- porro de honiine qui percitus amore est licito et coii-
—
,

condite. V. Rosenm. ad h. 1. (Radicibus 3\a, 'Jttj, ingali non minus quam incesto (ausschweifcn) Prov. V,

PUJ tum pungendi, tum scindendi , findendi et

rumpcndi l9. 2O, denique de eo qui se dementia et orani temeri-
vis inest, quae in stirpibas inde oriundis varias species tatc abripi patitur (in Thorheit dahintaumeln) ib. vs a3.

[cf. hebr. ppffi et piu;]

Cf. Sy^, — 3 pcccavit per incogitantiam
) deliquit ,

indnit, e. g. v_Lii et Iji, fidit (cf. jjli) 1 Sam. XXVI, 21. lob. VI, 24. XIX, 4. Ez.
dubitavit [pr. fissus fuit animum XLV; 20.
ti^ transfixit hasta , ,
Hiph. fccit ut erraret caecus in via Deut. XXVII,
aqua 18. Metaph. fccit vel sivit ut aherrarct a praeceptis
distractnm et vagantem habuit] , ..a-i alTalim fluxit
divinis sq. "{n Ps. CXIX, lO, seduxit Prov. XXVIII,
vel sangnis mactati animalis ,
pr. prorupit ,
^l-?^- '^ lO. lob. XII, 16 (de quo loco v. JJffl).

aqua vehementer prorurapens e uubibus Cor. 78, 14. 'j1^5tD m. (formae 'Ji"i3'r, tVTn) hymnus, vel potius

[quod omisit dithyramhus , oden erraticani dixeiis cum Tarnovio et

Harir. pag. 340 ed. Sacy. liji, et CsCi
Geiero , carminis gcnus quod inventione , dictione et
Freytag.] prorupit dens , ^^ fissus foit. Erraiuli autem numeris a sueta i-atione discedit audaciiisque decurrit
(Ewald. Tauniellied).
: Hoc tanquam titulo inscriptus
et vagandi significalio vel a mente quasi puncta et percita est Psalmus VII vs. 1. Piaeterea legitur Habac. III,
ideoque errabunda, vel a secando profecta est, siquidem re- 1 ri3" J".23 'bv
: ad modum carminum dilhyramliicorum,
gionem secare et quasi scindere idem est ac pervagari eam. Vet^erc.-, intpp. pleriquc in crroris significatu his locis pror-
sus incpto acquieverunt, ut Aquila, Symni., Quinta editio,
Sic Oi.i; fidit permeavit terram melit. scJiclk [e^.i]
,
,
Theodotion (apud quem pro ixovaiaofing" \eg. uxova,),
vagari, schchhyk L6[.ii.X:,~\ vagabnndus, Vassalli lex. p. 635, Chald. iii Ilab. , vel iiistrumentum nuisicinn , vcl can-
tionis niodorunivc gcnus quoddani incertum intclloxerunt,
'^>.i; fidit, traiecit desertum , ut .«.us, wL> al. cf. 3DD ut multi Rabbini, inter hos Tanchum. Hicros. ad Hab.
supr» p. 1 1 14. Disphcent Schultens. adliarir. VI. p. 237, 1. c. pag. 48 ed. Munk. , vel oden iuterpretati sunt sive
 R. nr4> nJffl, byjD, J^ra 1363 n.iffi» — 750

oblter id agentcs sivc ciini ^Aalilio (uxiura. III. ad quod nonnihil obscocuitatls habuisse vidctur, Masorcthae
dccori quodam studio ducti substiluenint ct marglni ad-
Habac.) provocantes ad syr. Ki*^iQii) liynuius, cantilena
scripscruiit vcrbum 3i\r (concumLcre cum fcminaj, Nlph.
(Barhebr. carm. ed. Lengerk. P. II. p. 3. Lcx. Adl. 32\23: et Pu. 3;ir. Similia in aliis quocjuc tcr.tavcrimt
=: **j j" -.J»-« ^=^ <Aaa2s), "^^?' P^- cccinit i. Sam. (v. radd. stS ct ^''U;), dc quibus exposuit Bochart. Hie-
roz. II, pag. 576 cd. Lips. , Lud. Cappcllus crit. sacr.
XXI, i2 (pr. hebr. n:y , Arabs syriacum \crtit ^ii); libr. III. c. 6. Vetus hoc crat honcstatis studium inter
lioc autem proprie cst niagiiiricarc , laudaro , pcrtinetque Judacos , nec dcfuit apud Samarilanos quippc qui in ,

ad nyii, non ad ri."u:. Rcccntiorcs nonnulli, ut Roscn- Pentatcucho suo Dcut. 1. c. pro nrbiUJ"' reposuerunt
mucllcrus , Ilitzig. Maurcr. de 'Wcttius, Lee, carmcn tiay aDT:;''. Ceternm mirum accidit quod solum ver- ,

bum i5\r Masoretlias oficndit, non ilem nomen iJTB,

higuhre et elcgiacum disere adscito arab. .g^^ anxius,
quod Intactum reliqucrunt. Quod altinet ad etymon, —
iam video mullis placerc Franc. Tsepregi sentenfiam
mocstus fuit (propr. pungi c. g. osse in gutture hae-
in Diss. Lugdon. I. p. 166 sqq. expositam , qui ara-
rcntc) , L^.i; res angens , os in gutture haereiis , moeror, bicum Jw^*« (aquam hausit situla) in rem veneream
Cf. rizio. Denique in re controvcrsa afferre liceat arab. trahi conteiullt, quanquam quse affert exempla ad cae-
dem vel liberalitatem pertinent. Ead. J..:S'v*- primum
L^U« i. q. <~j.L) exhilaravit, et ^^^ suavis (propr.
significat laxum et pendulum (vid. ad -pT2j) dein tnmi- ,

ui fallor, pungcns animum) de cantu et musica , v. c. dum et tujgidum tum liberam dimissionem et effusio-
,

Ps. CL, 5 ed. Rom. : o_^AiJ! ^•^"'-^ Jv^bloj S*s^ oi_jAsi nem aquae. iCjL.^*« laxitas (Kam.), y.j.:f\M et J>.^*.(

de barmonia sphaerarnm Shabrastan. ed. Cureton. p. 278. turgidum et amplum (uber) , J..SA*. uber magnam , et
1. 5. cf. p., 297. 1. 5. Cf. Ellious Bocthor dictionn.
situla (cf. "«b^i a rad. rt^) i}.^m^ dimissus, permissus,
fraJif.-arabe s. v. harmonieux. Hinc 'JvattJ cautimi sua- ,

vem exponere possis sed dubito , nam hic usus arabicus

;
j..:S\*» effudit aquam. Obscoenum usum Arabes hahent
tum rarior tum recentior videtur esse.
in coni. II, quae sec. Kam. (Gol. Cast. Frej^t. id ne-
n-lB53 m. error ( Irrthum , Versehen) Gen.
XLin,* 12!
glexerunt) est i. q. Jj*ji penem erexit s. turgidum fecit.

Sint haec nostro ^au; contigua mihi tamen ^jiL" propins ;

ad ipTD et J^fti videtur accedcre et significare gravidaiio-

"3(23 J'^ Kal inusit. vidit ,
prospecUivit i. q. fisis,

nyiB a sccando , findendo (vid. sais) et discernendo, ut nem ; sic vi>slai gravida fuit femina , mclit. iallcal i. e.

yz et rtTrt (
quod de mea quidem sententia pcrtinet ad
ijwfii gravidam fecit. Cf. J..5^o ventiosus fiiit, J>aA inivit
TTn , !12ir , Y^n et cum his primam habct significatio-
nem fiudendi). fcmiiiam.)
Hiph. prospectavit e loco alto ad id quod
n'."5i:n
Niph. vitiata , compressa cst mulier Jes. XIII, 16.
Zach. XIV, 2.
infra est sq. bN Ps. XXXIII, i4 (de Deo, qui e
773 et
coelesti sede pi-ospectat in incolas terrae). Cant. II, 9 : Pu. id. Jer. III, 2.

nijVnn~]7a n^aiZiO spcctat a fcnestvis i. e. intro spectat 73ID

couiux, spec. uxor rcgia, rcgina Ps.
f.

per fcnestras ad aniicam quae intus est in domo. Quo- XLV, Neh. 11, 6. (Jnd. V, 3o in fine commatis
lO.
modo differat a verbo !^ni , apparet e loco Jes. XIV, nonnulli ;^1C ex coniectura poni volunt pro bbtt: q. v.).
16 WJ)^^ T'^.^ 'l'"'i"' V"' '^ coTispiciunt in te spectant,
: , Recte Talmudici statunnt tr. Rosch haschana fol. 4, a:
te contemplantur et ocuhs perlustrant. S.iad. ...%M.i.Xj iiV.Ar. a''!l Nraba bJ\c. Apud eosdcm nilbjd reginae sunt Ir.
Praeter hos trcs locos in V. T. non legitur. Rabbinis Sanhedr. fol. g5, b. Similitcr sngl. queen (regina) origi-
aiitem hoc vc. saepe eat attendere ad aliquid , curare nitus feminani significabat.
respicere, et providere, ubi de providentia divina (nna^Cil) ^jaffl vel b^p_ chald. f. id. Plur. c. suff. J^tnlrJir (al.
loquuntur. Vid. Buxtorf. lex. talm. p. 2326. Chald. r;rV"vii) Dan. V, 2. 3. 23, uhiqne et hoc de uxoribus
Aph. na'wN i. q. hebr. legis iisque diversis a 'j:n"r pcllicibus, quae iuxla ilJas
comuie morantur

73W vitiavit, compressii feminam, sq. acc. p. Dent.

•3il) ^" -^^' inusit., arab. «aj« strenuns, fortis, acer
XXVIII, (Futurum non iaiT'' qnod exspecles, sta-
30. ,

tuunt esse , sed rilT'', quod etsi non nego ex forma , ,

fuit in pngna, cls2~ strenuus, fortis, t^ furibnndus (Je
rTibsip'' tamen cogi non potest, siquidem signa vocalia
pertinent ad Keri n:2aic'<. Ubique enim pro hoc verbo, camelis). Origincm quacro in punclione (cf, 33ir), ut
 R. yya, laffl, Tiq 1364 p3?3ffi — im
vir forlis dicatnr qui acri animo eat et pectore quasi com- incurrit in hostcm c. ^j^c TiLrizi ad Ilamas. p. 8, II cor-

pur.cto. Eodein rcfero arab. «^<^ iratus fuit, doluit = roboravit, strenue laboravit Hagi Klialifa ed. Fluegel

T. III. p. 17, ut A> , durura se gessit in aliqiiem c. ^c,

^, el (^L.O spiiiae genns a pungendo dictum.
V durus et vehemens fuit , VIII id. , et cucuiTit Harir.

Pu. part. ifVliii \) Jurore Aivlno actus , in malam p. 281, ij j*.ui robur , vehcmentia, .AjA.i veheracns , va-
partem qnasi oestro percitui , Janaticus (Schwarmcr, un
visionnaire), de prophetis falsis Hos. IX, 7, ct confemtim lidns , SA.W impetus , incursus Hanias. p. 281. Melit.
de veris quoque Jer. XXIX, 26. 2 Reg. IX, 11 (LXX. sclicdd diirus fuit, corroboravit, irapefam fecit, adstrinxit
iniXr^nioi). —
2) vesanus in gcncre Deut. XXVIII, 34, ctc. Vassalli lcx. p. 632. Phoenicibus ^uStSog, i. e.
I Sam. XXI, iG (LXX. iniXt]nTog). l^TiJ validns , vocabatur filius Saturni , v. Sanchuniath,
Hithp. insanivit 1 Sam. XXI, l5. iG.
fragm. ed. Orelli p. 3o. Aelh. ct araliar. J*lJ?J? per- ',

m. fipor, insania Dcut. XXVIII, 28. 2 Reg.

]iyaffl sccutusfnit, expulit). Psalm. XVII, 9: ^l-j-O^^T D"y'ij"l
IX, 20.'Zach. XII, 4. impii qui me cnnjiciunl. Jer. XLVII 4: ~rN YnUJb ,

OT^dbs^bS ad perdendum omnes Philistacos, XLIX, 28.

ex qua provcait snbst. in soUs Prov. XI, 3 (Kcri) DTd'^ ^"'laa »lbo fallacia dolosorum
^]|^^ rad. inusit. ,
:

ipsosmei perdit. Ezecli. XXXH,! 2 b";"^:;y iiNa-rs nTui"! :

Pentatenchi libris exstans

el (tyranni) vastnhunt splendorem Aegypti. Jcr. XXV, 36.

lairi. m. Exod. XIII, 12, et l5tD Deut. VII. i3. Do lupo grassante legifur Jcr. \ 6. Particip. subst. , —
XXViri,'4. 18. 5i (utraque forma in stat. constr.) felus "Vi^ perditor , homo violentus lob. XII, 6. XV, 21, saepe
partu editus. De solis animalibus legitur voc. ductum- de hosfe cjui incurril in terram eamque vaslat Jes. XVI, 4.
qne est aut a fi^so et perrupto atero , nt "1133 (cf. radd. XXI, 2. XXXIII, 1. Jcr. VI, 26. XII, 12. XLVIII, 8.
18. 32. LI, 48. 53. D'nrT.i3 Trij quivimfacit meridiano
in^, "I5"i5, ai12J, 'n5"i3 Hiph. et n"«S, arab. ^si^' pcrfodit,
tcmpore i. e. coram in conspectu omnium Jer. XV, 8.
apernit) , aut ab emissione s. proieclione pulli (rabbin. ct Opp. nb^b '''\yjj praedones nocturni Obad. 5, cf. Psalm.
cliald. laiD inpr. Pa. emisit, dcmisit, proiecit, sam. '^"J"* XCI, 6. —
Partic. pass. T?T>a confecius, trucidatns Jnd.

Bar-Alium t..^*'!
V, 27. Jes. XXXIII, 1, ad exitium deditus , vastationi
id., syr. Aph. Jvi^i id. , sec. i. q.
destinaius Jcr. IV, 3o ct sic ctiam accipi posset in loco
,

vexato Psalm. CXXXVII 8: n^in-iil baa-na de Ba-

J^>., J-Jl, cf. iS3 1, c, et quae ibi notavit Gcsenius),
,

vnlva), bylone mox vaslanda siquidcra fnnc vastafa nondnm

,
In vers, samar, nbiqne '^f/V (iMorin. et Castell. :

crat nisi pracstarct intelligcre devicfam a Cyro urbcm

,

ut videtur ex '^^•"^ corruptum, Arabs id rcddidit _lxj coque quodammodo pessumdalam. Alii acfivo scnsu di-
fetus, van Vloteu spec. p. 56. 58, 62, ctum putant de Babylone gcnfium dcleirice ef mufatam ,

nCJ et ^ID mamma, V. sub rad. nnttj. scripfuram !n'n\:;|-! vcl "TTCn commcndanf (Rv/alJ. ad
li. I. F. Bottcher. spicileg. p. Sj) ,^ alii (ut Maurerus)
'TW pl. Wi^ idola, v. s. rad. ir\ti.

TQ violentia, V. rad, TllM. validam vcl violentam volunt coll. arab. LXj>\.i

Niph. perditus, vastaius est Mich. II, 4, ubi 'HW&i

TTiZJ t"n* f"'"'"- integr. perfcct. ^jlTO Ex. XXXII, kgifnr pro ?:'TTd3.
12, inf. 1-1123 Jer. XLVII, 4, imp. 5TtJ Jer. XLIX, 28, Pi. i. q. Kal. Prov. XIX, 26: 5?« — iTiJiO qui vio-
fut. c. Suff. DTIUJ': Jer. V, 6, tum form. contr. perf. c. lenter tractat patrem. XXIV, l5; i:i3-| T1irn-bN noli

SaBT. ^T-t Ps. XVII, 9, inf. Tr Hos. X, i4 (ut videtur), vi perlurbare domicilium eius.
fnt. (nuji) c. Suff. Dt4'' Prov. XI, 3 Keri , ct Ti'i5^ Ps. Po, Tl'u3 vastavit , destruxit (statuas) Hos. X , 2.
XCI, G,' nt pr- forte^esta
V^^ 1''''^,
W- P? ("'^' Pu. THD et III,
(Nali. 7) perditus , vastatus
rad. T.'dl = V"^"!^
11U3) valide egit, vimjecit; pessumdedit, con- esf,de nrbe" Jcs. XV,' l. XXIII,
T1123
1. l4. Jer. XLVlII, 1.
feclt, perdidit, vastavit, sq. acc. pcrs. vel acc. rei (propr. XLIX, 3, de tcrra Jcr. IV, 20. XLVIII, i5. 20 de ,

nrsit pressit , driingen, eindringen, ut rrjia , THIJ , vicin. agro et frugibns Jocl. I, 10. Zach. XI, 3, dc hominibus
,

rad. Tia ct 1?3 , arab. 0>.> durus, molcstus fuit, it. ncr- Jcr. IV, i3. IX, 18. XLIX, 10.
Hcph. i. q. Pual. Fut. TiJr vel scc. alios codd. Tdv
vos intcndit, studio usus O^m obstruxit, opplevit
fuit ; cf. Hos. X, i4. Jcs. XXXHI, 1:
sc. imprimendo vcl intrndendo aliquid unde licbr. TD ,
"TlD , scmcl 11W (lob. V, 21, fortasse proptcr con-
cippns , snpra p. <j38 porro Tlia Pi. occavit i. e. prcssit
;
tigunm t:-;^;) m. IIos.XII, 2. IX, G.
vis, opprcssio, vastaiio
et complanavit agrum, rilia planities, campus. Ab nr-
Amos. V, Prov. XXIV, a: Dab ren;; lu: vim ct op-
9.
gendo dncitur i\.i constrinxit , firmavif , impctum fecit, pressionem meditatur animus eorum. Non raro compo-
 R. n-d 1365 nno
mintur l'ri C^in vol oini ib vis ct iniuria Hab. I, 3. mnliercs et pollices dici cxistimant. Verum origiDis in-
Jlt. V'1, 7.' XX, 8. Ezccli. XLV, <), iTn.toiiyni. dc opibus dagandae varias rationos sequnntur:
vi ot iniuria partis Amos. III, lo. 1'orro iunguntur nir «) Non pauci sunt, qui r--'d a Tlffl ducentes mulie-
et tlesiructio Jes. LIX, 7.
"tauJI vasfalio LX, 18. LI, rcs i'i captas ct rapias inteiprelentur. Piaoivil hanc sen-
ig. jer. XLVIII, 3. Gonitivus vorbo tj: appositus aut tentiam Ibn Esra niu;a T\pir.:i p-nphM n~r-'::n cu;:^
:

cum notat qni vim facit aut onm qui patitur (v. Gramm. M-::iri , cui adstipulanlur Vatablus, Doederlein , Men-
hobr. 112, 3), iit CiwT Ti' vis et itiiuria iwpiorum
§. delssohn , Kleukrr.
i. 0. oa qiiam impii fdciunt Prov. XXI, 7, contra /S) Alii ad TJJ (mamma) illnd r<;vocantes mulieres
B'"r5 TC iniuria , ijuam miscri patiuntur Psalm. XII, 6. mammosas ((A5I.J poctarum Aiabum) rntroducunt, utCoc-
Jcs. XXII, 4. r-Sna l-d ris animalibus Jacta Hab. II, 17.
ceius et Rosenmueliorus , coll. Jud. V, 3o : DTSrT^ Dn"^
Hinc alicubi "U." cst pernicies , calamilas lob. V, 21. 22. i. e. muiicrcula vel duae mulierculac,
Jool. I, i5: Nia'> i-rrdn nu;3 «< calamitas vol violenta
Piorsus explodenda est fententia a J. E. Ch.
))
tempostas ab Omnipotenlc niissa advenit (illa dios). Jes. Schmidlio proposifa (cf. Michaelis bibl. oriont. Xlll. p.
XIII, 6. Improcantis ost Hos. VH, i3: t~"5 ~r:: caritium
— ~'0 mamma 93) , qui adhibifo arab. Ijv<* et chald. NTJ iextrices mu-
sit illis ,
poroant ! Aliud nu; i. q. v. s.
lieres vertit.
rad. Tiy^.
J) Knobc^. in comm. ad h. 1. separatas, occlnsas
n^uO pl. voca'3uInm satis obscurum , in
r-~':i f. ,

uno loco logitur Eccl. II, 8 ubi Salomo rcx (inde a vorsu mulicies vult , coll. arab. iA.i; separatns fuit, et iA««
quarto) ila sorniocinatur IMagtiifica opera feci aeili-
: , occhisit. Sod haec vcrba vix intcr sese cohaerent.
ficavi mihi doinos, plantavi vincas ; praeparavi mihi hortos f) Gesenius in Lexico statuit, n-IS csse pro nTlD
et paradisos , in cfuibus varias arborcs plantarem fructi-

Jeras i feci aqucie rcccpiacula , quibus nemus irrigarctur

{cf. u;;Vc = wft';'': ^^'^ ^ *^'^* ~''^ } eiuscjemque signiEca-

arboribus cotisitum ; cmi scrvos et ancillas sunt mihi ver~ ,

tionis ac arab. SJ^/*» domina, vnlgo confr. vin*v sitt , vel
nae, ncc non grcges ma:ritni ; congessi argentum et aurum,
regias dii'itias ; comparavi mihi cantores et cantrices et ,
ctiam i,Xm siita, dominam autem hic uxorem esse, ut arab.

humani gencris dclicias r''~'dl rtTd His ultimis verbis

'iXxi. Defendit hoc Maurer in lex. hebr.
post tam longam bonorum ennmerationom aut exquisitis-
C) Aliam rationcm ab ipso Gesenio in collectaneis
^imum aJiquod doliciarum gcnus indicarc vult ant in uni-
versum doliciarura abundantiam ot varietatem. Ac plu- MSS. probatam snppcditat usus Talmudicus , ex quo iam
Rasthi vchicula , currus, lecticas explicat, scil. vehendis
rimi quidem cxplanatores ad primum illnd convenorunt,
quanquam in doGuienda rc in!or so valde disciepant. mulicribus aptas, pilenta. Hanc enim significationera n-23
halot in Mischn. Baba kamma 9, 3 (ed. SureBhns. T. IV.
a) Pars interpretum verba illa ad symposia rogis
p. 81), Erubhin fol. 3o, b (ubi Raschi D'\r3 ra;'"a r!T'B :
pertinere pntantcs vel
NCBipa n*'';";;;' nray i. e. 'ir est vchiculum mnlierum,
a) vasa potoria inlolligunt (cf. aram. NTfl ,
1f* ef- currus factus ut capsa), cf. Chagiga fol. 25, a, Gittin
fundere , nasor. NTd li^-dria, et potoriorum Salomonis fol. 8,b, Schabbath fol. 120, a, et arab. ViA*. melit. syd-
mentionom factam 1 Rog.X, 21. 2 Par. IX, 20), Aquila:

Vulg. sc^plios et urceos in mini- dae, sodda lectus torus, Reisk. ad Abulfed. Annal. III,
xvliy.iov y.u\ y.vXi/.iu. :
,

sterio ad vina fundonda ,

— vel 692. Kamus. ed. Conslant. s. v. Abdullatif. Aegypt.
/S) pociUaiorcs, LXX (forle pronnntiantcs r-n"ir"! IVvr): p. 34. 1. 11. Certe tum piJenta cum mulicribus iiitns
sedentibus accipicnda sunt, vel pro mulicribus ipsis nt ,

oho/Cov y.ul oh'0/6ug, Sjt. (i^i£i.*0 |Zq£-« , Hieron. :

ministros vini el ministras , et Arabs graeca secntus. frequens illud arab. X^woili pl. o-ii-*^ pilortum notat ot

b) Clialdaeus intp. pacne solus liabet balnea ({<"C/3^T Diulicrcm pilcnto vectam. Memincris pretiosam Salonio-
i. e. 6t-/.i6atu) adiecta explicatione sipliones aquas ofTun- :
nis locticam Cant. III, 9 sqq. Non improbabilc autom
dentes (^ab eodem v. NTp). ost, rt~,'d hoc signiCcatu redire ad rad. ird =: arab. Ju*.
c) Alli musica instrumenta cogitant , coll. arab. \j^J^
innixus est, unde l\;*«.<o pnlvinar, cnbital, cf. ri^S"l a
cccinit carmcn. Sic Dav. Kiroclii , Lutherns (,,allerlei
Saitenspiel ") Drusius, Morcerus ,• Clericns , Gcierns,
,
rad. 1^"^. \'id. Hitzig. ad Ecrl. 1. I.
Struonsce (,, vortroflliche Concerte ") Xachtigal. Can- ,
o) R. Jona MS. hanc habet glossam rTiuil i^llB :

tiones volebant Bochartus (Hicroz. III. p. 85o cd. Lips.),

&4.jA3> ;j'iC; i>;jjci. e. 'irn 'ffi eximia et eximiae,
I».j!i\>^
J. Simonis al. Concentus musicos fortasse ctiam Gr. Venct.
famula et famnlac. Antea •^vti este i. q. yAs^^ jjp dixe-
{mia%rii.iu y.ui avaTi]/iaTa) indicat.
d) Ad muliercs Salomcnis icgis (l Rcg. XI , 1 sqq. rat. Cf. Dav. Kimchi lex.

Cant. VI, 8) plurimi inlcrpretes recentiores illa veiba f ) Suiit denique qnibus nuUa harum deliciarnm spe-
referunt et n~'d usorem regian; , r-^^d aufem celeras cies placet. Hi verbis ri-.Ci n-C nofionom generalem
 R. ^"ita 1366 11^123«, '«'Iffi

(nicrijuog, ,,insigne oppidum" vocatnr in Ono-

vindicant eaqne arcte cuni proxirais coniungunt ita ut 7ioh'/j'>]

hominum deliciae sint cuius- mastico, cpiscopi sedes a quarto scculo ad sextum fuit,
n'T^"i3l M""!) DTNJl '32 niJjyn
ct etiamnunc supercst vicus parvulus AsJud in colle
cunque generis (sic Luii. dc Dieu adhibito syr. Ur-« sed ,
situs , quatuor milliar. gcrm. ab Ascalone distans , de quo
hoc non modas el ratio sed munus vel officiuin (|uo
est ,
vid. Troilo itin. p. 457, Volney II, 25i , Richardson
quis fungitur Gcn. XL, i3. 2i. XLI, 13, Bar Bahlul. trav. II. p. 206, Robinson Palacst. II. p. 629. Practerca

V*c , cf. Sli et lAXi.* praefectus = yAc ,

Sacy Chrcst. cf. Rcland. Pal. p. 606, Manncrt gcogr. VI, 1. p. 261.
Nomcn 'llTiJX Asdodensis
gcnlil. pl. Q^^iTtidN 1 Sam. ,

arab. I, 233. Qaatremere des Saltans Mamlouks

hist. V, 3. fcm. nVi-ii-irfN (Keri nv-i-iaN) Nch. XIII, 23.
6,
T. I, Par. 1837. 4., p. 110 sq.), vel accumulatae ct — n^inTTiliN adv. dialecio Asdudica Nch. XIII, 24,

copiusae (Moldenhawer : ,,und zwar itn grosstcn Ueber- Ad hanc radicem praeterea referre licet
flnss", Zirkel, Paulus ,, im voUstcn Maasse", Ewald
:

,,za Haufe und Haufen", F. Boettcher in spicilcg.: ,,die ^"luJ in pausa ^^VU m. priscnm nomen Dei oranipo-
G s tentis, et quidcm nomine 2rN adiccto ••Tii bii Deus Omni-
Hiille und Fiille " ) coll. arab. iJ.Xi quod veliementiam potens in Pcntatcuclio ab eo auctore , quem Elohistam
dicunt crilici , vocatur Deus Abrabami, Isaaci ct Jacobi
quiJem et violentiam , vix tamen copiam ,
cumulum et
idcm ille qui postea Mosi se "i^i^ nomine raanifestavcrit,
coDgeriem significat.
ut legitur Exod. VI, 2. 3: ^T^n-b^t DTiV.V ^zy^.Z
Equidem , si haec copiac et abundantiae significatio
probari posset , profecto in finc totlus cuarrationis
,,ingeus vis deliciarum" aptnm locum haberct; scJ sane
Drib' wn-j i^b'ri':!T; 't:^^ ''-,:: bx3 bpy^-bNi ei Deiis
Blosi Ego , inqiiit , Jahve sum ; el Abrahamo Isaaco ct
mulierum commemoratio , inprimis in hac pompae Salo-
, ,

Jacobo apparui tamquam "^"Vli bs [Deus Omnipotens), et

moneae descriptione non minus idonea videtur, ct ne
,
nomine mco m!T' (Jahve) ipsis non innolui, et sic in liornm
hoc qaidem contemncndum in tali libro, qui vcrbis novis
patriarcharum historia alibi etiam apud Elohistam occurrit
abundat quod rrnizi iu scriptis Talmudicis similem liabet
,
Gcn. XVII, 1. XXVIII, 3. XXXV, 11. XLIII, i4.
significationcm v. snpra litt. d, C.
,
XLVIII, 3, noc non XLIX, 25 ubi pro '^i-d ns cnm
HTlfflii (fort. locus munitus, arx , pro nillj , sec. Samar. nonnuUisque codd. hcbracis scribendum ^T^ bt*,
Hitzig. Urgeschichte u. Mythnl. d. Philist. p. 67 sqq.
praetcrea semcl apud Ezech. X, 5; reliquis in locis solum
''Tilj Omnipoiens non addito bt* legitiir Num. XXIV, 4. 16.

nomen pelasgicum i. q. pers. v>M libcra) ubique sine arti- Ruth. I, 20. 21. Ps. LXVlil, i5 (ex antiquo carminc,
culo, accns. !oc. rniTiJN , n. pr. Asilocl urbs, Graecis et utputo). XCI, 1. Joel. I, i5. Jcs. XIII, 7. Ezech. I, 24
Romanis Azotus (Ptolem. V, 16. Diod. Sic. XIX,
^Ai^coTog, ct tricics in libro lobi V, 57. VI, 4. i4. VIII, 3. 5.
85. Plin. N. H. V, i3. 1 Macc. IV, i5. JuJilh. II, 28. XI, 7. Xlil, 3. XV, 25. XXI, i5. 20. XXII, 3. 17.
Act. VIII, 4o) in Assyriorum monumcntis coramcmo-
, 23. 25. 26. XXIV, 1. XXVII, 2. 10. 11. i3.
XXIII, 6
rata (v. Rawlinson. in Journ. of the R. Asiat. Soc. vol. XXIX, 5. XXXI, 2.35. XXXII, 8. XXXIII, 4. XXXIV,
XII. p. 466) , una ex quinquc Plalistacorum urbibus pri- 10. 12. XXXV, i3. XXXVII, 23. XL, 2. Atquc iste
mariis atque sedcs unius cx quinque corum principibus pocta tam saepc hoc verbo usus essc vidctur, quod lobus
(O^^rpbE "^llw) Jos. XIII, 3. 1 Sam. Vl, 17 coll. vs. 4. patriarcliis aequalis pcrhibcrctnr illudque nomen sancti-
Amos. r, 8. ill, 9 (palatia Asdodi). Zcph. II, 4. Zach. tatis et prisci acvi colorcm habcrct.
IX, 6, ubi priscae gentis Enacitarum reliquiae degcbant Pcrvalidum sivc potentcm ''-•a significare , recentio-
los. XI, 22, et Dagon Philistaeorum idolum colebatur res post Ikcnium (Diss. philol. thcol. I) intcrpretcs pacne
1 Sam. V, 5, coil. 1 Macc. X, 83. XI, 4. Tribui Judac omncs contcndunt. Praeivcrunt hauc sentcntiam Graecns
assignata fuerat Jos. XV, 47, raro tamcn et ad brcve tan- libri lobi intcrpres qui saepe habct navToy.QuxwQ , Aqu. :

tum tempus in Israclitarum posscssionem cessit. Salo- alicubi: uly.ii.iog, Syr. in lob. lj.Afli>j forlis , Vulg. ple-
monis regno videtur subiccta fuissc 1 Rcg. IV, 24. Usias
rumque : omnipotcns Graec. Venet. : o xQUTuwg, Ibn
rcx moenia huius urbis dcmolitus cst 2 Par. XXVI, 6.
,

Esra: tl^^pn D. Kimchi alii. Deum forteiu ac polen-

Postca Tartan Assyriorum dux cam expugnavit Jes. XX,
, ,

tem sacpc diccbant Hcbraei , vid. apy Tia.v -|'-ra TrT:>,

1, ilemquc post undctriginta annorum oppi-gnationem eam
, ,

cf. lob. XXXVII, 23. Ps. LXXXIX, g al., ut Arabcs

ccpit Psammctichus tcste Ilcrodoto II, iS/, quo rcspicere
vidctur Jeremias XXV, 20 Azoti rcliquias monstrans. (icj.a5| ,L*>I). De forma autem grammatica vocis ^n"^ ad-
Etiam Nebemiac tcmpore Asdodcnscs infcsti crant Judaeis
Nch. IV, 1 (al. 7). A Juda Maccabaco Azotus expugnata buc disceptatur. Vitringa ad Jcs. XIII, 6, Ludovicus de
(1 Macc. V, 68 ) a Jonathane cvcrsa cst (1 Macc. X,
,
Dicu ad Gen. XVII l Gcscnius all. pluralem putant
, ,

84. XI, 4), a Gabinio autem rcstaurata (Joscph. Antt. cssc maicstatictim a sing. Iia validus, a rad. Tl^ sed ,

XIV, 5, 3. B. J. I, 7, 7) Herodis rcgno subiccta est, dubia sunt pluralia in '— cxcuntia (Gramm. hebr. cd. 16.
qui cam Salomae sorori testamento legavit ( Joseph. §. 86 , 1 , c) probabilius csset , si ^TO
;
quod quidem ,

Antt. XVII, 8, 1. iij 5). Ab Euscbio et Hicronymo nusquam praeCxo ariicnlo legitur, pluralis dicerctur cum
 R. n^ia, n^TiD, cib 1367 ^iffi^By — naitD

pronominc primac pors. affixo, ad analogiara formae "'JTN, /]>fj^; ambar. /11-^: »rab. ^^1l uber a /11110):
principio in invocatione Dci nsurpalac (Gramm. §. 119,
annot. 4). Aiii pro sin^iilari iiabmt, -,^ (rad. "~"i) tcr- suxit graec. TnOri , germ. vct. lutia, angl. teal gall.
,
,

minatione '__ auctum proprie nouun adiectivnm putan- ieton Zilze prob. a rad. sanscr. dfic bibere, gr. (i)uiii>) 5?"-
tes sed haec ([uoque terminatio paullum insoNns est in
;
aut = d^rfhxCiiv , goth. daddjnn lactarc v. Pott ctymol. ,

V. T. libris certe in nn. propriis i^'centioribu8 ^an,

,
Forsch. I. p. 229. E. .Meier Wurzelvvorterb. p. 6o5,
"<7:d ,
'-^ et similibns nomen nTf
nt in i-i7:"d"" aliis. latet, ceterum cf. nostro cognatum ";- manima p. 32 1 fortasse ,

Prorsus repiidianda est sentenlia (inorundam, qui compjsi- verbo TT^ anior alludens), ubique (eliara Jes. XXXII, 12, v.
tum dicunt ex -ir ^
—w.V et ''l qtii est sufCciens sc. sibi T50 p. g64) dicitnr de mamma feminea (arab. ,_ciAi etiam
(«iTapx/'?) vel ad omnia alia, sic A([n. Synim Tlieodot. de virili , et syr. )j2 quoque Act. I, i3 Pesch.) IIos. 11^
et LXX aliijuoties : uuvog, Hesycb. : ^addui, Ixuvov,
Theodoret. ad Ez. 1 , 24 , Saad. et Ar. Erp. jjL^Jl, :
4. Jes. XXVIII, Ez. XXHI, 3. 21-
g. Ps. XXII, 10.
34. lob. III, 12. Cant. IV, 5. VII, 4. 8. 9. VIII, 8. 9.
Raschi Abarbanel, cf. Talm. tr. Chagiga fol.
, a. m ,
10. I, i3 "''j"d yz inler mammas mens i. e. in sinu meo,
:

Buxtorf. diss. V. de nominibus Dei p. 2/5 sq. Pocock.

VIII, 1 ""Iriif
: ^T^ pi-( qui sua-it ulicra malris meac, fraJer
ad Joel. I, l5. Necjue prohandum quod Seb. Schmid ad
meus collacianeus (parall. Hn). Gen. XLIX, 25: rb^3
lob. Vl, 4 et Deyhng. obss. I, 42 proponunt, •<Td csse
On^li D'~'C: bcnejicia uberum et uieri i. e. lactis et pecu-
dcum fulminatorera yiQuviiov, ^qovtuTov a rad. nTO , ,
dum copia. (ItaArabes ubertatem describentes iungunt
iaculatus est. Verosimilius est quod Ewald. (gramm.
c.,/i?j c.»y. sata et ubera, habent etiam proverbium
hebr. cd. 5. §. i55, c) , Tuch. (ad Gen. XVJI, 1) al.
s o , -- G c. >- .
tuentnr et iam Ibn Esra et Salomo Parchon indicant, ""T,:: c..ia^, ' .\ Hos. IX, i4: D^ipas ^''l^ uhera
a Ti^Ci = Tl"ilJ ducendum ad formam ^n
(rad. m-),
arida, sterilia.
jJ L<).

,,brevem autem vocalem syllabae ultimae ex anti(juissima

aetale servafam esse ", quancjuam nuUa ferc vox plane l^ m. i. q. ~'C mamma, his tribus locis legitur :

cougrua in V. T. exstat nisi forte n. pr. «"^b si sumis ,

lob. XXIV, 9: DT^ nb;a ^bTi'^ mpiunt orphanum ab ipso
hoc esse pro "''n-b a rad. Mlia , coll. "CJnE Ez. XXVI, 10. ubcrc materno , LXX : tjQnuauv ijo(fuvoig uno (.luaTOV
Sed hoc etiam addubito, quiim vocahs syllabae ullimae in (male Syrus , Hicron. vim vel rapinam cogifant,
Chald. ,

V. TUJ s. rad. Jes. LX , 16: lac gentium sugcs

Tl"0 ) ,

forma it;p, JLas originitus longa sit et fere in rccentiore f^DV.^ ~'i:'] el uber regum i. e. gentium et ipsorum legum

chaldaismo tantum corripiatur ut 'N"'^ fraudulentus a , opes iu te confcrentur, LXVI , 11 (parall. T"*").
rad. NQ-l. Itaque si ali{juid in hac re difficili affirman- "IIN'' _l_u3 (fort. eiaculatio ignis , v. rad. no. i et
dum mihi est , inclinat aninius ad eam scnteutiam , quam supra dicla s. v. ITI p. 358) n. pr. m. Num. I, 5. II, 10.
snpra iam tetigi ^ix primitus significasse mei poicnUs,
,

di mei vel mi deus , deinceps nouien proprium Dei Omni- ''l^ Omnipolens, v. s. rad. TTd.
potentis factum esse , ut ':tn.

1'^lD"'2y n. pr. compos. vid. 3. t5"3"' p- io44. y l^ rad. inusit., fortasse scclusit, ierminavit, velut

^'^©''IIS n. pr. compos. vid. s. -.t:; p. iiGi. agros , cf. ^lXmi t.t ^*»^ obturavit, occlusit, hebr. pro
q. V. p. 974.
]'''l^ lob. XIX, 29 Kethib (Kcri y.TS) comp. ex
•",a = "wN quod , et \^~ vel ]"" iudicium. Vid. s. v. "O
nfi^^tlJ f. i) tantum
a^ri (propr. terminis circumscripti vel circumscpti) Hab.
ni pl. rionffi , constr. r-a"T"i!

snpra p. i345, a.
III, 17. Jes. XVI, 8: '}-S"w'ri ri7:Td arva Hesbonis i, e.
quae ad hanc urbein perlinenl, 2 Rcg. XXIII, 4: ma"n"^2
syr. 'f* ]'-;-np in agris vallis Kidron, Jcr. XXXI, 4o Keri (Kelhil)
f l'J!3
r2<l- inusit. 1) i. q. chald. ti^^-d ,

male r^BTd quodc v. infra s. rad, D-'">^) de agris qui ,

iecit, proiecit (v. n. pr. —•«'Ti), 2) effudit , ut chald.

vitibus obsernntur Deut. XXXII, 32. Bis r-HTCi cum —
NT::=-;i2;n et syr. f*' , arab. ^AS rigavit , madefecit, verbo sing. componitur Hab. III, 17 et Jes. XVI, 8,
Ceterum agri signifieatio ,
quanquam in linguis cognatis
^Ai maduit (cogn. ~r'd bibit) ,
nnde nullum eius vestigium locorum contextu satis exstat, ipso
firraata est. Accedit aucloritas veterum interpretum,
"itD Thren. IV, 3, dual. r"l^J constr. -Tw" m. (Hos. quancjuam hi sibi non conslant. LXX iu Jes. et Hab. II.
cc. :Ttidiu, Aqu. Jes. et 2 Reg. il. cc. uQOvgat, Syr. :

IX, l4. Cant. IV, 5) mamma, ubcr (arab. (^jAS, i^jAi'

scmcl Jcs. 1. c. : ] 1 "^c^, ^ , Vulg. Hab. 1. c. : arva, alibi

^j^, vulg. ledi, aram. ii ,

?ji id. , samar. '^'P Gen. suburbana. Deut. exponunt viles, Abul-
Alii proptcr loc.

XLIX, 25 fort. corrig. '^J^. Simili ratione T"»T lactis wahd. MS. (jUs-, Saad. et Ar. Erp. in Deut. ^ij^S, vid.
ubertas a flnxu dicta est , aeth. •fl f
dialecto Tigr.,' inpr. Tanchum. Hieros. ^J Hab.III,
N n n.n n nn n
17. p. 88 ed. Munk.
 R. Q^»; t\lP^, ilffl", ffi'l^^ 1368 naiti) — r:D

II) nB^ffl Jes. XXXVII, 27 j. q. nDT:: (quod le- Rabbinos hac significatione frcquentatur vcrbum i^naN,
gitnr eodem "contextu 2 Reg. XIX, 26) uredo frumenti, b^iran, lU in tr. Aboth II, 7. IV, 23, ubi olim legeba-
litteris S| et n permutatis , v. rad. ;]"i\u. ttirl-ntJrt, v. Artich, s. v., it. Onk. Gen. XXXIl, 24.
2 5 pr. hebr. p^^.^. nunc legitur b^^n-iJN , at Juda ben Ku-

adussit, iorrejecit eoqne cor- raisch MS. habet TirnuN Pa. bTiJ , , syr. ^,* persuasit,
0^123 cogn. rad. tlT\2J
aliexit, pcrmovere studiiit, propr., ni fallor, pertractavit
rnpit eurus segetes Part. pass. Gcn. XLI, 6: niS^lTa
alicuirs animum, eiuen bearbeitcn. Praetcrea usitafis-
ainp eiiro adu-siae aristae vs. 23. 27. LXX;
LS oTuxvig ,

simum cst aram. "nu5 '1* misit, propr. paravit. Eodem

aveu6q9-0Q0i, Vulg. percussae uredine. (Ta Im. et cliald.
avif^ocfiS^OQO :
,

Blll} id. , nsniaa^ imo ager qui adustue est

Buxt. ,
pertinere videtur arab. .0^.01 alacritas in rebus agendis,
dial'. nasor. de ardore libidinoso, lib. Adami T. 1. p.
128.
» - o e
o-X—i .i\-ij' agilis at festinus fuit in rc pcragcnda spec. sc pa-
12 ed. Norberg., fort. huc pertineut arab. niger, ,
1.

G- cr 5 - - ' ' - - ' - ravit ad pugnam. omnia ad ver-

Maurerus ia lcx. haec
.

Xsl\*« obscuritas noctis , LJA-i id. , vel adco v_jjii, »_**«..;; sationcm revocat, cui sententiac Crmandac miror quod
noii adhibuerit radiccm 'ITIJJ.
macer aridusque fuit, ^^^i, id. ct siccavit, v_a~L~ siccus,
m-lillDiJ chald. nomen vorbale, pr. conaius,moIimen,
aridus , de utre al. , \.^MaJi, siccus fuit, ^A.2.;i anni stcri- conientio, spcc. rebellio Esr. IV, i5. 19. cf. Targ. Threa.
I, 1. Cant. V, 17.
litas). lude

nD'1'P f- 2 Reg. XIX, 26 (in loco parall. Jcs.

XXX Vll, 27 eadem significationc scriptum est MaT>a D ,
^ i jlO n. pr. chald. Chananiae , Danielis socio, in
aula Babylonica impositum Dan. I, 7. II, 4g. III, 12.
et f] permutatis) , et
Modo semiticae ori^inis uomen cst, cum lo. Simonc po-
"IlD^tl) ni. uredo (germ. Getreidebrand) , morbns teris exponcro strenuum , sedulum, vel legatum, adhibito
quo plantae ,maxime segetes, afficiuntur flante enro (vid. verbo Ti^ij cum terminatione vetcre persica ali. Alii
rad. , cf. Ez. XVII, 10. XIX, 12) D&ut. XXVIII, 22, variis modi-j hoc nomcn ex linguis indo-persicis rcpetere
pKruraque iuxta f-p'}'' (aurugo) Reg. VIII, Z7. 2 Par.
i studucrunt. Lorsbach. in Archiv. II p. 248 exponit ,

VI, 28. Amos. IV, '9. Hagg. II, 17. nvQwaig, LXX : pcrs. u5^j!jL.i quod
parvum amicuin" significare
,,rcgis
ijAiivQiaiioQ, uvif.io(f&OQia , Vulg. aer corruptus
: ventus ,
contendit; Bohlen. in Symbolis p. 24 st.jLii ,,Iaetu8 in
urens , Syr. in Am. et Hagg. jisci* i. e. urcdo, in Dcut. via ,comes lactus, vcl lumcn viac", in observatt. mss.
autem indicum nomcn Sudrafca illud esse dicit; denique
JoQ*? l*»o5, Chaldaei intpp. ipsum N^-s^UJ ponunt. Non
Benfcy. Monatsnaracn p. 201 ducit a zend. khsaihra rex,
solum acstn corrurapunlur scgeles , sed frigore etiam ut syllaba la adiecta BaalXetov significare possit. Sed
damnum patinntnr, et hoc 'jisTia esse diccbat Indacus haec valde incerta sunt.
Mochae incola a Forskalio interrogatus (v. Nicbuhr. Bc-
schcfib. v. Arabien p. XLVI) : quae sent ,ntia ccrte eo non
proprie adustioncm notat; nam
quod
rcfellitur, 'jid~V1

aduri segetes frigore, ctiam Arabcs solent dicere , quo-

^ ) U/ r^^' inusit. incertaeque significationis , ad

niam et hoc adustionis speciem habet. Gauhari in lex. quam pertinct nomen numeralc ffiuS seoc, contractum ex
'OT:i , id quod e pluribus formis arabicis aethiopicisque
MS. : ^Jt o^^. '^ri ij*>' i- 6- 1/*>- ^^^ frigns herbas adn- G > e, G - ° -
apparet , velut (j«iA«« el jj^jO^m pars sexta , ,j««iLA« sextus,
rens. Vocant id etiam .0 pro quo apud Forskalium 1. c.
(jJjsM seni , verb. dcnom. , k.iX*« sextain partcni cepit
est ^-jJ.*»» Ittio ipsum arab. J^o ia V et VIII dupliccm
ab aliquo, aeth. xl,P'fl ^* fi J^^tV^ [ «ex, r^Jl^jfU
'.

liabct significa^ionem ustus est igne e'. sustinuit frigiis,

: ,
sextus , f^JP Jl ' fejia sexta. lam hoc ut sit certum,
V. Silv.de Sacy in Chrestom. arab. T. II. p. 388. Cc-
porro iiire quodam tuo coniicias radicem \i;Td ortam csse
tcrum HETIL; ve! 'j-D"'J tam scgelis nondum adultae (2 Rcg. ,

ex Tdlia forma dupiicata radicis Tld ut '>13"1123 e ^yv ,

XIX, 26) quam ipsarum aristarum (Gen. XLI, 6) dam- ,

V. ad rad. tja'i: dicta p. l35g; sed quomodo inde nume-

num est.
rus senariiis liomcn acceperit non liquet. Quapropter ,

muUi viri docli, intcrque hos b. Gesenius , viili niliil

n Iw cliald. Ithpa. "nnON conalus esi , operam de- aliud csse aibitrati sunt nisi umerale nomen linguarum i

iudogerm. sanscr. schasch, zend. csvas , gr. I^, lat.

dit, laboravil, cceupalus fuit in re, sq. b rei Dan. VI, ,

l5: Pjn^bsrb T;iniaa TMT: operam dedit, sollicite et omni- sex cet.
bu8 viribus Jaboravit, ut ium libcrarct. In Targg. ct apud ©tO (contr. ex tayc:) seiucl sq. Makkeph -UJd (I'rov.
 R. JDiJD, cna 1369 nffl OmiD

VI, 16) iunctum feiiiininis, it riuJtD (contr. e n'ih*i;) scribendum est !lC^N!l r''"^;^ sextam partem modii , ut in
constr. rCJ (cf. rr^N constr. r-Nj niasiiilinis iutntiim antccedentibus.
aex. (Pun. DX'£l sexaginta Inscr. NuniiJ. XVIII, I;
''UJJ13 m. r^i^d^d f. sextus, a, vm. (Arab. (j*OL», raro
4, arab. o\*m et iii*. id. [ex ^j*A*>» et ii**Juw contracta,
OU.J oL*» et oL«. id., aram. "nT!":: , «.ifijA* id.). Gen.
V. rad. , alioquin in usii cst ^j^j^ sexcnnis, semestris,
I, 3i. XXX, ig. Ex.XVI,5. XXVI, 9. Lev. XXV,2i.
sex dierum], melit. sytta' sex cba'd. r\r q. v. in- ,
Jos, XIX, 32. 1 Par. III, 3. Ez. VIII, 1 : fn^z Tr?!
fra , ubi et ceterae formac aramaeae , acth. J^JP^fl * IS^nhb nw"5r73 ^">:;'"C'2 ^'"d^dt^ et faclum esl anno se.xto,
contr. lift.1 et fl.I^-fi-t .* ,
ambar. tl^il^t". '
^'^^^- mense eius anni sexto , quinlo eins mensis die. •»— Fem,
Tigr. fl J?''^!'^^ 1
ii-)' ^^ syntaxi v. gramm. Lebr. p,.^-.j (.(Jatjj snbst, pars sexta Ez. IV, 11. XLV, l3.

§. gS et 118
Gesen. Lehrgeb. §. i'ii et 181.
cf. Varii
XLVi, i4.

generis exempla sunt r"':!* w"d scx ulnae i Sam. XVII,

:

4. r-1:£ "Cd sex calamitatcs lob. V, iq. Q-ira u;\a sex U| i^ ^'^^' iniisit., prob, i. q. ^i*. raacer fuit,
anni Gen. XXXI, 4i. Ex. XXI, 2. lud.^XII, Vel saepe.
d^Jjys 'dvi sesies 2 Reg. XIII, ig. dd r"-:: filiac scx pallnit facies , *..j*« sagitla , a graciUtate dicta, «.JL«. J.s».
1 Par. IV, 27. r'i"ll2 dd JNi; ovcs sex selcctae Neh. V,
18, Jes. VI, 2: nrN/lD^tra Cd d^Eia "d-d unicuique sex &>»J! vir pallida facie praeditus (Zamakhschari in Esas
alae erant, rna^i^ 'dir sexceati. Ellipt. D"'"lJ'iU 'i\J sex MS,). Inde
(mensurae sc. C.Np Hieron. modii) hordei Ruth. III,
, :
Cnib m.(lob, XXVIII, 16) c, art, tr^dr: Gen, pN
i5. 17. Pro ordinaii aReg. XVIlJ, 10: frpTnb dd r#:d3
12,'pl. BTrd vaN Exod. XXV, 7. XXXV; '9. 27.
anno Hiskiae sexto. —
d'w:N !Tw\z; sex virl Ez. IX, 2.
II,
1 Par. XXIX, 2 al. 1) gemmae species non satis certa,
tl'';^ rrdp sex filii Gen.
,'
XlX
20. 1 Par. VIII, 38. a pallido colore dicta , fort. onjx , vel sardonyx. Ad
D"'!"^ Mwd sex passus 2 Sam. V^I, i3. d'"dTr! 1i'd'Ci sex Hebraeos afferebalur e Chavila Pirvn terra ad Arabiam
mcnses 2 Reg. XV, 8. d"~r'":rj Ti^d^dri reliqui sex Ex, australem spectante unde auium quoque petebant Gen.
,
XXVIII, 10. CK'^ rcd sex '^ies"Ex.'XX, 9 11. XXIII, II, 12, eiusque usus erat in sacris. Tum enim utrique
12. XXIV, 16. Jos. Vi, 3. i4 et saepe. fi-ic^rN r'C'd sex quod sumraus sacer-
huinerali ephodi , noti illius amiculi
millia 1 Sam. XIII, .5. lob. XLII, 12.
dos gestabat, eiusniodi gemma una imposila erat cni ,

niW CC (cura fem.) , (cum masc.) seJe-

'liis !Tw"d
nomina ses tribuum Israeliticarum incisa crai t Exod.
cim. ^ir^ JT^fc? w"d sedecim anni 2 Reg. XIII, 10.
XXVail, 9. XXXIX, 6, tum eadem una ex duodecim
r'-:3 '3 '\u scdecim filiae 2 Par. XIII, 21, Z'd D"'"!» niW gemmis fuit, quibus pectorale summi sacerdotis ornatum
urbcs sedecim Jos. XV, 4i. fizvi Tll^S "C^d-fz sedecim
et qiiarum unicuique unum e duodecim tribuum Israeliti
annos natus 2 Reg. XIV, 21. ?)';n ^.w !t:;\23' sedecim — caium noininihus insculptum erat Exod. XXV'III 20, ,

millia Num. XXXI, 4o. D^iJIN 'y 'o sedccini bases co- gemmarum nomina
XXXIX, i3. Praeterea inter alia le-
lumnarum Ex. XXVI, 25. 's U3 D^^ra 1 Par. IV, 27. Pro gitur Ezecb. XXVIII, i3.
ordinall 2 Par. XXIX, 17 : 'c:-\nb "liry rTiia b''^z. Veterum interpretum de signiCcalione huius voc.
Plur. D^^w^d sexaginta. ffi"N t~d':i sexaginta viri 2Reg. quum ne singuli quidem
testimonia varia sunt et ambigua,
XXV, 19. -^VO^^-dt LX
urbes Deiit. III, 4. 1 Par. II,
sibi ipsi constent. Ac 1) LXX et Theodot. iu lob.,
23. D''";? 'a; id. 1 Reg. IV', i3. D''-"Z.l ''d sexaginta heioes Exod. XXV, XXVIII,
Symm. Gcn. II, 12, o\ / 9, 7.
Cant. 111, 7. r'":2 'u; scxaginta liliac 2 Par. XI, 21. 6, Ilierou. passim et recenliores
Josepli. antt. III, 7,
!T*N D"w't!; LX ulnae 1 Reg. VI, 2. W'd'S r'-"ii id. 2 Par.
nonnulll gemniam illam intelligunt quae ouyx , ovv^, vo-
III, 3. ill'S U^x:'d~]z, sexaginta annos natus Gen. XXV, 26. catur quia ungui.'; hiimani colorem imilalur. Et hoc qui-
Aliud 'yrd marmor , hyssus , v. s. rad, itvd.
dem iii etymo babet quo nitatur, D!^- enim pallidus lapis
ntti. Esr. VI, i5 et nilj Dan. III, .1 chald. i. q. dicipoterat, co'.l. arab. ^*- vid. rad. Cf. Plin. N. H. ,

( In Targg. n^d et cum masc. Nrd ,

hebr. TB"d sex. et XXXVII, 24, qui Indicum potissimum et Arabicum
6,
numis pehlev.
sic in Nr"l5, sjt. ^* vel Aa* Epbr. I, 116. genus memoiat, ct Ediisi (1, i5o ed. Jaubert) qui iri
Hadhramauto onycbem reperiri dicit. Quod J. D-. Mi-
Assem. blbl. or. I. p. 3. Abrah. Ecchel. gramm. syr.
5- - '

affert arab, |»^,»,^ sfriata velut

p. 5 l'^-», 1^*1
, samar. ^"^ et /fj\ Gen. VII, 6 a!.,
,
chat.'lis (supplemm. p. 22901
sagittis picia vestis nnde brt'd pulat onychem candican-
A^A'*^ id. alia v. sub hebr. 'd'5). r'd 'J"'^2N ulnae sex
,
,

tibus distinclam striis esse , id naturae quidem lapidis

Dan. III, 1. Esr, 6, i5: ci"'"''^ r?DVj:r ~'d r'.'d annus
lamen
sextus regni Darii. — Plur. 7'r"d sexaginta Dsin. III, 1.
consentaneum (v. Plin. 1.

nibus abliorret tum quia sagiltae in rad. hebraea nec vola

c.) a piiilologicis «alio-

VI, 1. Esr. VI, 3.

nec vesligium est tum quia formam passivam exspecta-
,

MtJu verbutn Picl. denom. (a "w^w sex) in sex parles

divisii Ez, XLV, i3, sed ibi haud dubie pro rtS^^Nr; Dr"'',;;"^ veris arabicae »j*»-o congruam ut , "iJttiM Ex. XX^'I, i,

N nnn nnnn 2
 R. tDnyJ, NiiD 1370 iffl — ]i4i^UJ

J^'l^ i^U.*
scutiilatus, tessellatns, gtittatiis, niy, sed neglecto tamen Segol furtivo, ut ia Npn pffip,
ci^*^> ,

Striatiis et similia. —
2) Alii malniit sardonychem, ut
V. rad. no. 2, arab. 9,.*^ malitia , nequitia, malum,
9».*»
JosepLus anlt. III, 7, 6 et bell. iud. V, 5, 7 iin descri-
c.ilamitas aeth.
(XIJi7\ I flagitium 2 ;Sam. XIII 2 )
ptione superhnmeralis) , Aquila Gen. II, J^, Hieron. in
, ,

lob. ,Lutherus et iuter recentiorcs maxirae Braunius 1) vialum quod patratur, scelus nequitia. NIUJ "'nJ?
a) ,

scelerati lob. XI, 11. Ps. XXVI, 4, Jes. V, 18 :' ^bati

vestit. sacerdot. hebr. p. 676 sqq. , qui lapis apud veteres
luvenalis sat. i3 gemraam NVvIin funcs nei/uitiac, b) ouod aliquis patitur, calamitas,
in magno honore habebatur.
principem eam vocat, et Plinius N. H. XXXVII, 1, 4 in pcriiicies lob. VII, 3. Jes. XXX, 28 Niuj nS3 vannus :

Polycratis annulo sardonychem ftiisse perhibet, quanquam pernicici, Hos. XII, 12: Niui :i^n eccitio dantur. Utram-
Herodotus smaragdum dicit. Praeterea 3) multi bcryl- — que significationem (a. b) habes in his lob. XV, 3i : ne
lum interpretanlur, tit Syr. , Onk. Pseudojon., Saad. ,
confidat mnlo (sceleri) falUtur, nam malum ,
(calamitas)
•
(in Pent. et lob.), Arabs Erpen., LXX in duobuf, Pentat. eius praemium eril. Sic W"! malum quod aliquis per-
locis (Ex. XXVIII, 20. XXXIX, i3), Vulg. passim,
petrat, et quod patitur , et aiab. iC»^~ Cor. XLII , 38:
Josephiis II. cc. (in descriptione pectoralis), R. Jona,
- >o GE-.. £«,---,
Kimchi, Bellermann. (Urim. p. 64), Winer. (bibl. Realw.), \.^iia jCaa«« Saj^*» ^U="j et compensalio mali maliim illi
Rosenmueller. (bibl. Alterlhumsk. IV, 1. p.4i) all., idem-
qtie est 6 Xid^og nQuaivog dictus a colore prasino LXX aequum erit.
Gen. II, 12 (coll. fiiuj allium = 7i()«ffoi'). ,,BerylIos", 2) spec. Jalsum , mendacium Ps. XII, 3. XLI , J.,
teste Plinio N. H. XXXVII, 5, 20, ,,India gignit, raro CXLIV, 8. 11. lob. XXXI, 5. Niia StT^ rumor falsua
alibi repertos Probatissimi siint ex iis
. . . qui viridita- , Ex. XXIII, 1. Niia 13» falsum testimouium Deut. V, 17.
tem puri maris iraitantur; proxinii , qui vocantur chry- Ex. XX, 7: ^^-cLb niTi dUJ-nN N-Jjn i«b nc eloquere
soberylli et sunt pauUo pallidiores, sed in aureum colorem nomen Jahve ad mendacium ne peiera cf. NTVJ nhbN , ,

exeunte fulgore. Vicinum genns huic est pallidius et a , periuria Hos. X, 4 et intpp. ad Ps. XXIV, 4 et C^XXIX^
quibusdam proprii generis existimatur vocaturque chryso- 20. Jes. I, l3: Nld nn:^ sacrificium mendax h. e. ab
prasus'- etc. De prasio lege eundem XXXVII, 8, 34. homine hypocrita sine pio animi sensii oblatum. Inde
— Denique alii alias sententias protulerunt, v. c. Wah-
3) vanum, inutile inane (de rc quae spera fallit in
,
liuR (Asia p. 856) et Benfey. (Encyclop. Halens., sect. II.
ipsa positam). Ps. LX, l3 DTN ny^",:jn NTO vanum est
vol. 17. p. i4) lapiilem lazuli voluiit ; mira incon- LXX auxilium hominum. LXXXIX, 48,' CXXVII,
2'. NIIIJ •'ban
:

stantia modo on^^chem , modo beryllum (v. supra) , modo

idola vanaPs. XXXI,7. Ion.11,9. Jer. XVIII, i5:'Nrib
srirdium (Bx. XXV, 7. XXXV, g) modo smaragdum ,
^l^ltppi vanis idolis suffimenta ofjFerunt. fllal. III, l4: {<iu3
(Ex. XXVIII, 9. XXXIX, 6) modo sappkirum (Ezech. ,

d^nb'^. 1^?. vanum s. inutilc est , Deitm colere. Nlffi niNiaO

1. c.) Graecus Venet. ubique y.QvaTuXXog. Etymon supra
;
vaticinin Jallacia, inania, quae eventum exspectatum non
propositum optime quadrat ad onychem nec est quod ,
Labent Thren. Ezech. XII, 24. XIII, 7. cf. XIII,
II, i4.
peregrina arcessas cum Bohlenio qui olim (Allg. Litt.
9. 23. XXI, 34. XXII, 28. Zach. X, 2. Hinc Nv^b
,

Zeit. i834. II, 3io) conferebat sanscr. gonaraina rubra

incassum, frustra Jer. II, 3o. IV, 3o. VI, 29. XLVI, 11,
gemma , rubinus.
CXXVII,
et NT^ adv. frustra Ps. 1.
2) n. pr. viri Levitae 1 Par. XXIV, 27. (Nomina
propria a gemmis de.<;iimta , ut Adamas , Berjdlus , aCTert I^ vel ItlJ lob. XV, 3l Kethib i. q. NH2J malum,
f^imonis in onomast. p. 198. Adde arab. 0»sLj Hya- scelus , sive ad analogiam vocis M = N^a , sive mero scri-
cintbus.) bariim errore ortiim.

W_ lob. XV, 3i Kethib i. q. Nii^ , v. 8. rad. Ntijj. NltP n. pr. m. 2 Sam. XX, 25 Keri (Kethib N;ffl)
corrupt. ex M^"iia q. v. pag. i33S.

n^iluJ f. (vid. rad. no. 1) 1) procella , tempestas , a

^ruinam
|Z3 1) i* strepere, fragorem edere;
9- ^>ii'^ *l°' I
strepitn et fragore dicta. Prov. I, 27 (Kethib niNiD).
it. in noncidere cum fragore, vastari, perdi, imde
Ex. XXXVIII, g. —
2) vastatio, ruinae, lob. XXX, l4,
per parotiom. copulatum cum syn. nNTiJa Zeph. I, l5.
2) i. q. arab. sL*« med. Waw malum esse, malejacere. lob. XXXVIII, 27. Hinc vastae regionesloh.^X.}i,3. —
(Utiumque hunc signiGcatiim copulatum habes etiam in 3) interitus, max. snbitaneus, pcrnicies. Ps. LXIII, lO.;
verbis sj-j so^n q. v.).
, Hinc Niuj. miE2 :!\IJJv3'' nN'U;b vilae mcae insidiantur ut eam —'' "t. ,

JesiX, 5."XLVli, 11. Ps. XXXV, 8. Prov. U ^. ,

6<1^ rad. chald. , v. muj.

ruinae, a rad. no. 1) n. pr. op<-
j"X''(D (eversio ,
t^TO m. aemel legitur in pl. c. suff. dri''i»'i25 vasta-
pidi Issacharitarum Jos. XIX, 19. Euseb. et Hieron. in
iiones eorum, cxcidia, pernicies Ps. XXXV, 17. V. fem.
Onomast. ,,Seon : hodieque ostenditur villa itixta
. .

«1u3 m. (^schaw', siibst. formae pr. segolalae, ut montem Thabor." Ruinae sub iiomine simili ,.,%«.;; ikj.i»
 R. Nid, 2rd 1371 T]ir\m — aia
etiamnunc a septentrione niontis Tabor exstare auctor t.CjjZ] rcduxit, reddidit , arab. ^Li' metaph. convertit se
mihi fiiit G. E. Schultzius, vid. Allgem. Llt. Zeit. i845, peccalor ad IJcum c. J.I , resipuit, convertit se Deus pro-
no. 2^5 1
, p. 660.

nNlsDD pitius ad homines c. J.c , jlj^' poenitentia, ^_,Lj reversus

f. (ter legitur) i. q. nN"d (quor.um ubiqne
copulatum cst)vaslalio, ruinaeZeph.I, l5. lob. XXXVIII, est, rediit, II el IV rependit; usitatiora redeundi signi-
27, loca vasla XXX, 3. Ilcatu sunt apud Syros
<t=>-,, tiLc , ^—01; rad. cogn.
m>iT£13 pl. f. vasialiones, ruinae, bis lcgilur, nempe videtur essc 223 circumverlit se*), adde aegypt. Tmfc,
Ps. LXXIII, 18: riNVCiab Crbcn praecipilas eos in va- luiuifce reddere , relribueje)
siationes exitium fere i. q. ni:'i;"r 1TJ vs. 19, deinde
, in , 1) verti , averti , reverli, redire
Ps. LXXIV, 3 gressus iuos aUo)lc huc dirige r'-N':ia"5
: A) ubi de tum simpliciler «e rcr/frc,
pcrsoiiis agilur:
ni:: ad vastationes quae hic Cnnt continuas. In scriptuia se overtere (sich umwenden,
wcgwendcn), tum acce- .sich
omnes quod sciam , codd. mss. et edd. conciiuint prae-
,
deute motiouis notione rcgrcdi, redire, quo significatu fre-
ter unam Jos. Athiae editionem a. 1661 faclam , in qua quentissimum est. Ponitur absol. Jos. li, 22. Jud.XIV, 8.
Ps. LXXIV, 3 mero lortasse typothetae crrore legitur XIX, 7. 2 Sam. VI, 20. 1 Reg. XII, 20. Dan. XI, i3,
r-Ni"^ (b loco "d) , qiianquam sic iam utroque loco lege- sq. 'jn ex (ab) aliquo loco Rulh. 1, 22 , sq. 'ja et inf. a re
runt LXX (vTiiotjq^aria inuQ&^irut) et Syrus. , Et hoc peracta Gen. XIV, 17. Num.XIII,25. 1 Sam. XVII, 07.
quidem nonnulli exilium esponi posse arbitrantur a verbo XVIII, 2 Sani. I, 1 cf. Jos.XI, 10, sq. i-inN se vertere
6.
Nira abstulit, e niedio sustulit lob. XXVII, 21. XXXII, ad subseqiiendum aliquem ^Sam.XXIlI, 10, sq. i"^rNa se
22. Ezech. XVII,
Sed acqiiiescendum est in r-Nrca
g. avertere ab aliquo (quem sequebare vel persequebare)
quod idem esse videtnr ac riNllTM n'-N?ira( (a lad. , Ruth. I, 16. 1 Sam. XXIV, 2. 2 Sam. II, 26. 3o sq. ;

ii'';tt."), Dagesch in primam radicalem immisso nt in formis bN revcrti ad aliquem Gen. VIII, 12. XVI, 9. XVIII,
Y\l, D^:"'^'^ (a ]"b , ]•'';), r'E;; (a rro) n^V;; Prov. IV, , 16. i4. XXII, 19. XXXVII, 3o. XLIII, i3 , vel ad
21 (a ;b) Oramm. hebr. ed. 16. §. 71, annot. 9. Cf.
, locum X.XXVII, 29. Ex. XXXllI, ii. Estb. VII, 8.
t2-".r73 i. q. B-u;a a rad. c-d. Alii r'iNrca pro r':NiNpa Dan. XI q qiianquam de loco crebi ius est b Gtn.
, ,

vel r—rNda positum et a rad. ii^",:; ductum esse piitant XVIII, 33.'XXXII, 1. XXXIII, 16. Num. XXiV, 25.
alii denique a NU33 significatu pelito a n'-u;.
, Signifi- — Dent. XX, 5 sqq. 1 Sam. XXVI, 25. Zach. I, 16, it.
cationem vastalionis vel strepitus tuentur Raschi ad Ps. sq. acc. loci, vel addita teimiiialione n~^ Gen. L, i4.
LXXIV : naa\a nNii.-n !TN-i- -^aD p-^n 7r:;b • nNioa, Ex. l^V, 20. 2 Reg. IV, 38, vel con addita 2 Sam. XV,
Saad. Ps. LXIII ^X^^is tumultus, Pa.LXXIVoUs» id. 34. XX, 22. 2 Reg. II ^5. Jes. Lll, 8: yv:: n'-n' ar£2
(sic scrib. pro oLJli quod edidit Ewald.) et recentiores vhi Dcus ad Sioncm rcdit (al. ubi Deus reducit vel restituit

plerique ; LXXIII volunt loca Jallacia, in-

pauciores Ps.
Sionem v. no. 2). 2*^'i '-iZ" proccdens et rediens i. e.
,

sidias r'-prn) a NC: Hiph. decepit , vel nescio

(parall.
ultro citioque commeans Ez. XXXV, 7. Zacb. VII, i4.
qnas vanas cogitationcs ( ,, Selbsttausclningen " ) , et hae IX, 8.

cum alteri loco non aptae sint, in Ps. LXXIV praeferunt Sq. alio verbo rcdiit et fccil vel rediit ad (aliquid)
insoleniiam et scelus , quorum neulrum probandum. faciendum idem est quod iierum fccil. Ponitur tale
verbum teropoie fiuito praemisso ^.
a) sq. 2 Reg. I, ij.
ni<TOn f., tantnm in pl. niXfflrr (a rad. no. 1) l3 nbu;'T iuiv et itcrum nnsit. XX, 5. Gen. XXVI, 1 8 :
:

fragor (toiiitiii) lob. XXXVI, 29, slrepitus , tumultus ItnsT 3-i;'i ei rursvs fcdit , vefodit puteos obturatos. Jer.
multitudinis Jes. XXII, 2, cZottio)- eiactoris lob. XXXIX, XVlTl, 4.'"Zach. V, 1. Deut. XXX, 3: ^^•^ZJ.^ 201 et
7, laetautium Zach. IVj 7. rursus colligit ie. Jes. VI, 13. Diversa ralio est loci Hos".

nViJri II 11: iriii^b"] 2rOJ< redibo et auferam (quae dederaia,

sic probabiliter enunciandum Kethib miun ,

rursus auferam). b) nou addita copula Gen. XXX, 3l

lob. XXX, 22 i. q. nNrrn fragor lempestatis (cf. riN'';©
:

no. 1) vel pernicies (cf. ns-d no. 3).

ny^N n2-:.N der.uo pnscom. Zach. VIII, i5. Ps. LXXI,
Celerum de hoc
loco agetur infra s. rad. n-b Pi. Not.
20VLXXXV, 7. Thren. III, 3. Rlich. VII, 19, addilo
^'id secunda vice Jos. V, 2, vel n-y iterum denuo Ez. ,

Vlii, 6. i3. i5. c) sq. b et inf. Eccl. I, 7. Hos. XI, 9.

lob. VII, 7. (Eundem usum eandtmqiie constrncl jem
j" J inf. absol. 5'-d, constr. 3rd semel 2C Jos. II, ,
habet neohebr. ITn syr. ^sa, ut QJ.O Qaaoi
, rursr.s
16, perf. ar, fem. nai (semel rn'^ Ez.XLVI, 1 7), fut. ard^,
apoc. 2'w'' , ante Makkeph -nc', c. Waw consec. -ttj^i, aedificarnnt, A>*JO ^ao» iternm descendit (exx. vide ap.

in paiisa 3'i""i (Chald. nn rediit etc. ut hebr. , syr. t-^^

Hoffmann. gramm. syr. §. i44, Agre!l. supplem. synt.
metaph. rediit ad bonam frugem, resipuit, Apb. a"nN, p. 12 Bernstein. glossar. s. v.), cf. «.OoZ adv. iterum.

*) Difrcrcnti.iin declarat locns Eccl. I, 6: Tfl-lTl^ 2123 T'n'2-'2p -byi tfl^n ?jb:n 22b 132:0 1"DS-btJ aa"-D") l3'T-T-b!*. "^^lTt
fertur (veDtas) ad auitrum, et circuit tid septentrionem , contijiuo circuit venlus et per circuitus sttos rei)it.
 R. 2W 1372 nim

rlenuo , et arab. ilc et j^>^ , e. c. 3.*e oLe denuo fecit, quurn antea fuisset torpida. 2 Reg. V, 10. i4. Ex. IV, 7.

^lsti 3Lc denuo facere jggressns est, v_iU<Jl i^s oLc denuo (Arab. ^LS convaluit, Zamakhachari in Esas MS. : »_jL3

legit epistolam J^msc jLc rursus lavit , _jjj oLc iterum in

v-jLj' J^-if ».->»=- 111! v^Ljf. ^^*« !i! JiifJ! lX«j ^**!».^» sJ\
,
" " o- , £- . ..
-
'- * ..^' . .
' ' '"*
ma^rimyniura duxit, vulg. ^Xa.i; OAiC L-« non vidi eum &/*«.> «.aJ! ujLj! !3I ..yi: i. e. ,,^li rediit alicui corpus post
- - S 6

ainplius, A=.| J.Aflj «.> j 'bS nemo amplius intcrficiatur, v. maciem , si obesus factus est , IV reddidit alicui Deua
Josuae Samaritan. ed. Juynboll. p. 5i. Jin. i4.)
corpus, et pingiie corpus nactus est" ; item ,<>, IV post
libr.
Translate dicitur a) se convertere ad aliquem vel maciem pinguis redditus est caraelas , et de bomiue sene

aliquid , sq. bN et 5; v. c. ad partes alicuius (ut ft.S'^

dicitur: \j^Xi ^>_,j. ^J (j>-^5 u^/*:i ^^.'^i^ i- e. ,,senex bi-

Sacy Chrest. T. I. p. io5 cd. 2) 1 Reg. XII, 27. >8.

duum aegrotat, sed vix uno menseconvalescit", quae \erba
LXXIll, 10 (Keri), ad monita sapientiae Prov. I, 23,
saepe legitur frin^-bN 51U3 rcverti vel 5e convcrierc ad postrema in Kamuso explicantur sjfi^ {k4~»»^ &aJ! '-Jj.ij ^
Deum (a cultu idolorum vel a prava quacunque vitae ra- - ' e

tione, cf. arab. i_<'ij 1 Sam. VII,

sq. ^l snpra niemoratum) ,,uonred3nnt ei corpus et vires"). H) Rcdire ad aliquid —
res dicitur etiarn lioc sensu rursus converti, mutari in id
3. 1 Reg. Vm, XXIII, aS. Ps. XXII,
33. 48. 2 Reg.
quod fuit antca quemadmodum corpus humanum dicitur
:

28, liinc lusus verborum Jer. IV, 1 "'bN bN"1\a-' Slffin dX

,
:

redire ad ierram vel ad pulvcrem, n7;TNn~bi< 3"1I3,

3"^n si reversus fueris o Isracl ad me revcrteris (iu , , ,

nsy-bN 35123, unde desumtum

111, ig. Eccl. fuit Gen.
patriam), it. sq. bl' Hos. XIV, 2. 2 Par. XXX, g, ly
Jes. IX, 12. XIX,"22. Joel. II, 12. Am. IV, 6 11. — in, 20' cf. Ps. XC,
Eccl. XII, 7. lob.
XXXIV, i5. Alii ad humationem sive sepiilturam hoc
3. CXLVI, 4.

Deut. IV, 3o. XXX, 2. lob. XXII, 23. Thren. III, 4o,
referre satis habent, cf. lob. XXX, 23. Imo 31123 sq. b
3 Hos. XII, 7. —
b) Absol. reverti i. q. resipiscere (ut
in universum quoqne est converli, iransmutari , certe ia
- - p
arab. w>Lj , syr. «.sZ) Jer. III, 12. i4. 22. 2 Par. VI, uno loco Jes. 17 XXIX,
b^.TSb 7'l33b 30 Lilmnus muta- :

24. Jes. I, 27: rr^aiij dves eius (Sionis) ad frugem rtver~,i. tur in Carmchimprorsus mutatur rerum condilio),
fi. e.

31123; "INMJ pars residua resipiscet Jes. X, 21. — c) sq '\'n

loco parall.
—
XXXII,
i5 legilur ba-isb ^a-lTi f^;~l , ^f- :

recedere, desistere ab aliqua re Ps. CXXXII, 11. Jer. IV, ?]sn. e) irriium feri, rcvocari, germ. zuriickgehen,

28, velut a via mala 1 Reg. XIII, 33. Zach. I, 4, a peccato, riickgangig werden , de elTato divino Jes. XLV, 23 : exit
malo illeg.VIII, 35. Jer. XXIII, i4. Evs.IIIjig. XVIII, vcrbum ex orc meo , 3'123'' Nbl et non reverletur , non Cet
27. XXXIII,i4. 19. lob. XXXVI, 10, ab iraEx. XXXII, irritum. LV^, 10. 11: sicut pluvia descendit de coclo eoque
12. 2 Reg.XXIlI,26. Ion.lII,9, a iuslitia Ez. III,20. XVIII, non redit nisi irrigaveril ierram , , . . sic ratum fict ver-
,

24. Cf. Jes. LIX, 20: yiBD 'aui ijui desislunl a pcccato. — bum meum quod cjrit ex ore meo Dp''T ibN 3".U3"' Nb non ,

d) sq. bi'a vel 'iriNJa se averterc ab aliquo Jer. XXXII, 4o, rcvcrtctur ad me rc infccia i. e. non irritum cadet. Similis

Deut. XXIli,'s4, max. a Deo Jos. XXII, 16. 23. 29. usus est in verbo bc3 1, n, p. 898, opp. Q?p stare , et
cf.
1 Sam. XV, 11 (simp!. Jos. XXIII, 12), a^bibJ- bsv> ab N'l3 evenire. Cf. lliph. no. 4. f) Ira rcdire dicitur, —
idolorum cultu Ez. XIV, 6. e) redire iii possessionem — ubi residit, defervescit vel sedatur Gen. XXVII, 44,
rei i. e. recuperare eam, gq. bN Ez. VII, i3 -bN "l3'T3n :
Jcs. V, 25. IX, 11. 16. 20. X, 4. XII, I. lob. XIV,
aria""' Nb "iSTalin vendilor id , quod vendidil non recuperat, ,
i3. Dan. IX, 16, sq. ]a pers. ubi desislit ab aliquo ,

I-ev' XXV", 10. i3. 4i, sq. b ib. vs. 27. 28 inTnNb attJ-j :
Gen. XXVII, 45. 2 Par. XII, 12. Jer. II, 35. IV, 8.
ct rcdeat ad possessionem suam. Jes. XXIII, 17. Hos. XIV, 5.
B) Saepe etiam tribuitiir rebus inanimalis, ut arab. 2) trans. i. q. Hiph. a) rcducere, resiituereNi\m. X,
36 o Deus, reduc ex pugna victores agmina Israclis (al,
:

KS.. , ubi reverti, redire est a) reflecli, de fininni tractu redi ad agmina). Ps. LXXXV, 5: :iD311I3 reslitue nos [a.\.

los. XIX, 12. 27. 29. 34. — b) reddi (pristino domino) rediad nos) maxiine in locutione n3123 3113, dc qua vid.
,

Gen. XLIII, 18: irnnn^^Na adri ^Op^Ti pccunit reddita Gesen. s. v. ni3i:; rad. ^3123 cf. Ewald. ad Jer. XLVIII,
et posita in saccis nosiris (cf.' vs. 12 3i2:i'3n) sq. b pers. , 47. —
Hinc partic. pass. 31123 rcduclus vel ahduclus. Mich.
""
ev. XXVII, 24
anno iuhilnco in^p^ 'H^.J?,'' !TlilJ!7 ^lllj;
: II, 8 : nanbo '31123 reduces e bello vel potiiis abchicti (zu-
irNTa fundus reddatur ei a quo ille ipsum emil, rursus cedat riickgczogen), abslinentes a bello, alieni a bello. Cf. simile
in posscssionem venditoris. Deut. XXVIll, 3i. 1 Sam. part. pass. 'niD Jes.XLIX, 21. Jer.XVII, l3. b) instaurare —
VII, l4: bNlijlib ... Qi-I3>!l naaiam et rcdditae sunt ur- Nah. 3 3pj>^ ]'lNa-nN li'T^'' 3123 •<3 nam instaurat Deus
II, :

hes, quas Pbillstaei ceperant 'israclilis. 1 Reg. XII, 2G. , gloriam Jacobi (al. : rependit fastum cf. Hiph. 110. 2). ,

— c) rcstitui, inslaurari, de urbibus Ez. XXXV, g Keri, Passiin in Ketliib est 31123 transitiva significatiouc .Tccipien-
cf. XVI, ;>.), de membro aegro Reg. XIII, 6: i-i; 3wni 1 dum , ubi in Kcri legitur Iliphil, lob. XXXIX, 12. Ps.
"ijt cl restituatur mihi manus mea ... T^bN TjVsr!" '"'!! ^''^,^1 LIV, 7. Prov. XII, i4. Jer. XXXIII, uG. XLIX, .39.
ei restituta est manus regis , i, e. sana facta est, convaluit, Joel.IV, 1. Dupiicem significationem, et iutransitivam et
 R. 2W 1373 Dita

Iransitivam Iwbet etiam arab. >. rodiit, et rednxit, reddi- sq. b573 pers, Prov. XXIV, 18, cf. XV, 1. XXIX, 8, Uno
dit (Cor. XX, yi. LVII, 5 Ilainas. p. 9 ibique schol. loco Jes. LXVI , l5 non est averlere, sed convertere iram
suam aliqno i, e. ellundere eam cf. lob. XV^, i3. ,

p. lo), 6auhari Ms.: J.j^3'j a,^ ji ^"J^J 2) revcrtit aliquem vel aliquid , nempe a) reduorit (zu-
riickfiihren , zui iickbiingen) sq. acc. pers, vel rei Gen.
BjAji &Ji>y J^fiJ i- e. ,,*>; redilt ipse, n. a, g^=-, et ,
XLVIII, 21. Jes, XXXVII, ag. lud. XJ, 9, adiecto bN,
reduxit eum alius ,
quo seiisu lludliailitae utuntur conj. b5 ad aliquem vel ad locnm Gen. XXVIII. i5. XLII 3?. ,

IV." XLIV, 8. 2 Sam, XVII, 3, Jer, XXIV G. XLIl 12. ^ ,

Pil. aaViJ cansat. Kal , ncmpe a) rcducerc Jer. L, Gen, XLIir, [12 D^Ta 'a"wr ., PlC-r;-rj< pecuniam rc-
:

!<): 'ni^^bN bN^^iS^^TN Vi2w1 et rcducam Tsracliias ducite , leportate in manu veslra, sq. acc rei et 2 pers,
(tanquam gregem) ad pascuum suum. Ez. XXXIX, 27 :
Deot. XXVIII, Go : D';-;^7; J-rnT:-;: TM r-dni ci rcdu-
"r^Z

D'"";'""]^ Cr"N ^D^-CZ quum reducam eos e geniibiis, il. cet in tc ruisus immiilet tibi
i. e. omnes morbos Jegypti. —
accerscre e longinquo aliquem fqui longe amotus et aver^ n^JT^-bN ^''wn rcduorit s. rursu.'; convertit aliquem a(/Dfu7n
8US cogitatur ideoque reduci videtur) Ez. XXXVIII , 4. colendumsq. acc. pers. 2Par.XXIV,ig. Nch, IX, 26, aitn
XXXIX, -2, metaph. reducere , coni^frtfrc ad Deum Jes. r-aTl: i, c[, r?a'u; au; reduxit captivitatcm vel captivos (v.
XLIX, 5, vid. Kal no. 1, a, b) resliliiere, reslaurare — rtaui s. rad. nsir p.' i352) Jer. XXXII, 44. XXXIII, 1 1
vias vastalas Jes. LVIII , 12, sq. b pers. Ps. LX 3: ,
XLIX, 6. 3g in Keri 11. supra citalis Kal no, 2. a-^-irt
53'- 22"dr rcstiluas nobis scil. amissa, addito aniniam
ITE::
^t""bi< ad pulvertm reduocit Deuf hominf m sc morte
alicuius redncere i. e. reficere aliquem Ps. XXIJI, 3, cf.
inflicta iob. X, XC,3, vid.Kal no. 1,
Hiph. no. 3. — c) abducere, avertere (sc. a recto) i. q. pcr-
B, d. —
g. «a^i ij- 'n id. Ps.
b) n- 2"w'nr'wroa-;/77Joni/7nProv. XIX, 24. XXVJ,
vertere \e\ seducere (verfiihren) Jes. XLVII , 10. cf. Jer. Gen.XX'XVi]I,29. Ex. IV,
i5. 7. 1 Reg. XIII, 4, f.pec,
L, 6 Keri, et fere Ptitr. perversus, rcfraciarius, rcbcUis fuit, manum qua auxiliumspcrabatur Ps. LXXIV, 11, Thren,
a
Jf/cci< Jer. VIII, 5. (De locoMich. II, 4 vid. subst. a^-d .) II, 3, nec non manum quae poenas minabatur Ezech, XX,
— Ceterum fuerunt, ut R. Jona , D. Kimchi s. rad. aa^a, 22, Thren. II, 8, —
c) dejlcarit, declinovit, amovil, repvlit
Mercerus qui aa-d in quibusdam locis (Ez. XXXVIII,
,
V. c. libidincm bestiae Jer. II, 24. Jes. XXVIII, 6: -a-iTa
4. XXXIX, 2. Mich. II, 4.) ad rad. i3\r refeircnt ver- iT^S'*^ n7;r"r73 beUum i. e. repellnnt hostes us-
qui amovcni
terentque \'e,\ Jrangere ex usu Talmudico, hinc coniercre, ^ue oJ/ orro77i (hostium),XLlV, 25. Iob.lX,i2: ?:a^'w" ^a
qiiis eum repeUet i. e. impediet ( sc Deiim mala immit-
profligare, vel coU. arab. ^..«.i ecrciiare bellum, xan \^ aenen
tenlem), XI, 10. XXIIJ, i3, codemqae sensu Jes. XIV,
in Diss. Lugd. p. 792. Sed frustra utrnmque tentavere.
27 lCjjitur T- a-w|n rcpeUere vel impedire manvm Dei ictnm
Pul. :i2'rd part fcm. 3~iTl?3 raa—dn avcrsa (natio) a vel poenam infligentis cf. XLIII, i3. 'd •':e ^''irn repu-
,
gladio i. e. secura a gladio et insueta renim bellicarum
Ut jariim alicuius vel perscn.-m h. e. ianua proliibuit , 'a
Ezech. XXXVIII, 8.
foribus rcpnJit repulsam dedit petenti, germ. zuriick-
,

Hiph, ^''TrM fut. a^^aj^, apoc. aii:"^, c AVaw consec. weisen (opp. 's ""^E Nic:) 1 Reg. II, 16. 17. 2o(bis). Psalm.
^'^'^ CXXXII, 10. 2 Par. VI, 42, et paullo giavius dictum^Reg.
ncc non convertit (-svenden, umwen-
1) vertit, avcrtii, XVIII, 24 (Jes. XXXVI, 9): nrN nrc vs rt< a-uir n'N
den, abwenden etc), sq. acc v. c. rolam trihuli (horsum D^"t:~n ^:";S -las quomodo rcpeUes vcl unum praefectu7n\ex
prorsum) veriil super aliquoProv. XX, 26 (dequo supplicii servis donani mei infmis? sc copias adversus te duccn-
genere vid. ^r^i^pag. 332), sq. acc. pers. et 'jr: rei Jer. XXIII, tem. —
22 Cr.TT!>72 S"^»? 5"
: D:i~7; C"-'"0'" avcrtunt s. avocant 3) restiiuit redvxit in pristinum locum vel statom
,

eos a via prava et a malcfactis. Mal. II 6. Spec. a) , (cf. Kal no. 2), velut quae rapta erant ab hostibus, recu-

T:e """wn faciem suam vcrlit vel converlit in aliquid sq. b peravit Gen. XIV, iG. 1 Sam. XXX, ig, reslituit ali-
Dan. XI, ig: l^inN '•">'73b T*:!: iu;'') et vertct Jhciem ivnm quem in munus Gen, XL, i3. XLI, i3. 1 Par. XXI, 27:
in (contra) terrae loca munita, vs. 18, cf. I"":-: SVw s. v. D":" ~:-:— bN "-"^n i'w'l et recondidit gladium suj.m in vagina.
pag. 1 log, it. faciem suam avertit ab aliqua re sq. fn vel E'ze{h. XXI 3.T. "Gen. XLII
',
25. 2 Reg. XIV 22 is , , :

by72, V. c. ab idolis aliisque rebns nefandis Ez. XIV, G, et instaitravit urbem Elalh n^^tn-b n~w"1 comcjve Judae resii-
omisso XVIII, 3o. 32.
T^^s ibid. et b) -T- "•'irii manum — tvit i. e. TUisus in diiicnem regni Judae redegit, vs. 28.
suam contra aliquem vel aliquid sq. b:» Jes, I, 25,
i'criit cf. XIII, 25. XIV, 25. XVI, 6. 1 Reg. XII, 21. 2 Par.
Am. I, 8. Pg. LXXXI, 10. Ez, XXXVIIl, 12, sq. 2 XJ, 1. Hiiic rcstituil in inicgrvm sq. acc pers. Ps.LAXX,
2 Sam, VIII, 3 (sed in loco parall. 1 Par. XVIII, 3 pro 4 :?:a"\::n Ci^^bN o L)cvs, restilue ncs \s. 8. 20. Jes. J, ,

S-irnb legitur a"'a:nb et in 1. Sam, quoque habent LXX 26: n:wN132 ^ytib w na-t^NI et restiluom ivdices tuosqvem-
iniaifiai/.i), semel sensu bono sq, b" p. '/.ach. Xlll, 7. — odmodum fuerunt a principi.o. Dan, IX 25. a>'i'n ,
—
c) rf;"' r7:ri a-irn averiit s.averuncavitDei iram abaliquo E "iiE: restiiuit animam s. vitam alicuius (languore vel moe-
8q. VelVr?: Sum, XXV, 11. Jer- XVIIT, 20. Esr. X,
773 rore confectam et e corpore quasi egressam animam redu-
l4, Sed Deus ipse qnoqne dicitur avertere i. e, reiinere, xit) h, e, recreavit, refecit aliqucm, id quod fit cibo Tliren
arcere, reprimerc iram suam ('":n 3''^" "7:7! '") lob. IX, , 1, 11, 19, solatioal. ibid. vs. iG, Rulh.lV, i5. Psalm.XIX.
i3. Ps. LXXVllI, 38. Cvr, 20, cf.'"LXXXV, 4, 8, Prov. XXV, i3. Cf. 1 Reg. XVIJ, 21. 22, ubi anima
 R. DTO 1374 aiuj

pneri euecti dicitur reJiise qiiara Eliae ope revivisceret, 16 , cf. XXIV, 26 et chald. Dyp:i NDy aTin Dan. H, i4.
Sam. XXX, 12: vbi> iml aaril bSN'! et edil, tum re- (Chald. Naans a">nN; et syr. ^.io^L
1
t.Ci*2f reddidit ver-
diit ipsiariimus, IaJ.'XV, 19: inil ^'«anT -'Y'^'1 «'
Ti;'.!

bibit, tum rediit animus eius et revixit. —

Aliud est i^tjn bum i. e. respondit, "ij^i fwJ! «.=-. reddidit ei vtrbum i.

'e 'iis^i sq. 173 restituit vitam alicuius ex re b. e. a vitae dis-

crimine eripuit eam ve! vindicavitPsalm.XXXV, 17. lob. e. ei respondit Cor. XX, 91, o. reddidit, respondit, syr.
XXXIII, 3o. Dicitur etiam a^iOn reduocii, restituit mor- ).J.2> rediit , Pa. ,_,j.£i respondit , lat. reddere Ovid. met.
tuum sc. in vitam 2 Sam. XFI 2?>. Aliud denique lob.
IX, 18 : 'n?"l a"i23n '3:ni f^j non. sinit
,

me respirare vel ani- VI, 32g.) — Ceterum phrasis illa -aT a-^-iin sq. acc. pers.
signilicat etiam responsum
nuntius missus ad explo- retulit
mum colligere. :

raiidum aliquid (Antwort zuriickbriugenj i Reg. II, 3o:

4) reddidit alicui aliqaid (vid. Kal 1, B, b) sq. acc.
(Salomo rex nuntium raiserat ad Joabum) Tjbl^n-nN aui/il
rei et dat. pers. 2 Sam. IX, 7. Exod. XXII, 25 si pig- :

•':3S r^b^ 3N"''' '^rT ^^ ^'^^\

noii sumscris alicuius vestem V; ^sa/^ttjr) TDa\j;n ^<3 "IS usque '^J '^* nuntius rctulit rcgi re-
sponsum dicens talia locutus esl Joabus et talia respondit
ad solis occasam hanc ipsi reddes. Deut. XXIV, i3.
:

mihi. 2 Sam. XXIV, i3 la-i 'nbt; ^'''«ax na nx-i vide

Ez. XVIII, 12. XXXIII, i5. Lev. XXV, 27. 28. 5i. 52.
:

^uod responsum rcjeram ei qui me misit. Gen. XXXVII,

Neh. V, 11, inpr. reddidit, reslituit rem inventam vel
i4. Num.XXH, I, 22. 25. Jos.XIV, 7. XXII,
8. Deut.
surreptam (zuriickerstatten wiedererstatten) Lev. V", 23.
,

32. 2 Reg. XXII, 9. 2 Par. XXXIV, 16.

Deut. XXII, 1. 2. Psalm. LXIX, 5. lob. XX, 10. 18,
5) relulit nonnunquam idem valet quod iterum itcrum-
it. reddidit i. e. exsolvit debitum Nura. V, 7. 8. lud.
qucaliuUt,obtulit, maxirae rib u a, ei qaidcm annua id quod 1
XVII, 3. 4. iSam. VI, 3, 4. 8, 17, compensavit damnum
t ,

ex his locis apparet 2 Reg. XVIF, 3 Hoseas rex Salma-

: :

Esod. XXI, 34. Inde

nassaris imperio subiectus est nn:72 lb 5113'] et iulit ei tri-
remuneratus est
a) rclribuit, rependit, rclulit graliam, butum, vs. 4: postea ab eo defecit , nn373 nbx>n Jib'!
sq. acc. rei Prov. XVII, i3: nn-a rnn nr^ a''"';?'^ <juire- non fecit iributa regi Jjssyrine
et
njllja '^5"4^ ll^wiN rjb^pb
firt malum pro hono i. e. qui beneEcia pensat malefactis, .singtilis annis, 2 Par.
5 XXVH
Jothamus rex Judae :

sq. acc. rei et b pers. 2 Sam. XVI, 12. Psalm. LXXIX,

,

devicit Ammonitas, ei hoc anno centum ta-

et hi dederunt
12. CXVI, 12.' 1 Sam. XXVI, 23: -nwVt 0\>*!; a^iB; nin^ lenta argenti et decies mille coros tritici totidemqae hordei,
IT^Z^i^Deushomini rcpendet quae reclefcceiit. lob.XXXlII, n^iuVi^ni n''5",2n nrvsa^ 'ji72^ <:3 'ib la-^ian nsT ei anno quo-
26,' et ouiisso acc. 2 Par. VI, 23. Prov. XXIV, 12 3'U:n'! ;
que secundo et iertio rursus ei hoc tnlerunt, 2 Reg. III, 4.
ibsro DTNb et remuneratur homini secundum id quod facit, Psalm. LXXH, 10. cf. Ezech. XXVII, i5. Semel de sa-
vs'29. PsVlm. XVIII, 21, vel etiam by pers. Psalm.XCIV, crificiis quae certis et constitutis temporibus referuntur Deo
23. Gen. L, i5: in:N i:baj Ip.N n»"in-b3 nK ?3b a^O^ Num. XVIII, Similiter lat. dicitur sacra referrc , ut
g.
referet nobis omne malum quod fecimus ei, it. ^'©n Virg. georg. I, 338 sq. : In primis venorare deos atque an-
rjj.siz TiDNi-i» 'n, iiaNT-bN 'n et vb» a^isn retuUi
,
nua magnae Sacra refer Cereri, it. referre sollcmnia, ludos,
Deas male ab aliquo factum i.n caput eius i. e. repeudit certamina Yirg. Aen. V, 5^8. 6o3, vid. Hoinsium ad Ovid.
lud. IX, 57. 1 Sam. XXV, Sg. 2 Sam. XVI, 6. 1 Reg. fast, H, 532. Contra Manrero ad Psalm. LXXH, lo causa
II, 32. 44. Neh. III, 36. b •ibia.T H^qn vid. bwa rad. baa dictionis videtur esse quod, qui tributa facit, debita refert,
pag. 293. ib T^bbya ^'''^n rependit eijacta Hos. IV, 9, Qiiae ratio b. Gesenio quoque
, in Collectan. mss. probata,

XII, 3. S^"an vid. Dj-jJ pag. 911. (Arab. oli II mihi minus placet.
cf. b. Dfja

et IV rependit Harir. 17, p. i66. Mutanabb. in Sacy 6) Sb-b^t ^''J.n ad animum reiulit aliquid, nostr. sich
G -- elwas Zu Hcrzcn nehmen, zu Gemiitke ziehen , sq. acc. rei
Chrest. T. III. p. 5 al., i_j'»j pensatio boni et mali , ro- Thren. HI 21, plerumque omisso accusativo animum
, :

rauueratio.) siium commoveri, poenilentia iangi passus est Deut. IV, ^g.

b) "ll31 ^''Uin verbum reddidjt, responsum dedil, re-

XXX, 1. VIH, 47. Jes. XLIV, 19, et 3b bi> 'n
1 Reg.
spondit Prov. XVIII, i3. Jes. XLI, 28, adiecto accus. id. Jes.XLVI, Cf. Sb-bN D'!iS s. rad. Drb 3, 1, p'. i325.
8.

pers. (quae verbornm structura eadem est in v. njS') 2 7) revocavil, irritum Jecit, nostr. zuriicknchmen, rnch-
iReg. XII, 6. g. 16: T|b;:n-nN Dsn «O^l giingig machen, ut ediclum Estlier. VIH, 5. 8 ^'•jjnb ]'i* :
Sam. III, 11.
irreyoca^n/<? es/, benedictionem Num. XXHI, 20, decretum
"121 el populus responsum dcdit regi. Neh. II, 20. Prov.
Amos. I, ; 3 proptcr mulla Damasci scclcra ^ja^^UJN Jtb non
XXVII, 11 et simpl. a''^n (omisso ^3t) respondit 2 Par.
;

revocabo ea sc. quae decrevi (ea aulem declarantur vs. 4

X, 16: T]b"n-nN D^n W''2J^1 et populus respondit regi,
lob.XIII, 22 "ja-iirr; rcsponde mihi{para.U. n^y). XXXII,
:
et 5, cf. Num. XXIII, 20), vs. 6. 9. 11. i3. II, 1. 4.

i4. XXXUI, 5. 32.' '±L, 4. XX, 2 •'312''!^^^ '^hh cogita- :

G. Vid. Kal no. 1, B, e.

iiones meae mihi responsum danl i. e. suggerunt quod tibi Hoph. 3©in 1) pas». Hiph. no. 2. reducius est Ex,
respondeam, cf. vs. j ''^^y inrza n^n. Praeterea eodem
: X, 8, — pass. Hiph. no. 4.
de rebus Jer. XXVII, 16. 2)
respondendi sensu dicitur ^''TT^N ^''llJn verba reddidit sq. redditus Gen. XLH, 28
est 'ED3 reddita pecunia : a^d^^n est

b pers. Prov.XXII, 21. lud. V', 29 et ^''bq a^iiin id. lob. mea, XLHI, 12. Num. V, — (avaw XLIV, 26 8. Jos.

XXXV, 4. QyU ^a-iuia 71U nnulenter resvondcnt Prov.XXVI, vid. 8. rad. ^vi'^ Hoph.).
 R. 310, iW, "iW, mo 1375 7X3iffl — mo
7X31D n. pr. m., vid. bN^aoJ 8. rad. naa p. i352. Samuel quotannis circumibat urbes terrae ut ibi ius diceret

nSIO f. «71. P.f)'. redilus , ncnipn ad ohcdunliam et

Israclitis , ''T^^Z dd ''3 nry^n 'irailtri et redilus cius erat
quotiescunquc iter perfecerat , redibat J^amoni, nam
e.
fiduciam Deo habciulam Jes. XXX, i5. Alii contiiien-
i.

tiam malmit ct quictcm alii quictem propr. sessioncm, ;

ibi domicilium habebat. —
2) recursus tcmporis. Sic rancrb
n:".;;n ad rccursum anni e. anno circuniacto, vidclicet i
u rad. a'^;v
vere redeunte post hicmcm, CD^i^^n rNS ryb tempore quo
nS''^ f. redilus i. q. reicuntes. Sic interpretantur rcges profciscuntur ad bcllum 2 Sam. XI, i. 1 Par. XX,
Psalm CXXVI , i : 7"-<:: rn^ttJ-rN n-rri arwl quum Deus 1. 2 Par. XXXVI, 10. 1 Rcg. XX, 22. 26. 3) re- —
reduceret ndcimles yAonilas. Sed non dubito qniu loco sponsum lob. XXI, 34. XXXIV, 36. Cf. yicn 110. 4, b.
rn-i; legcndum sit rrDTT (vel r"«np), ut vs. 4, id quod iam
I.D.Micliaclis suasit iii biblioth. orient. tom XIX. p. iS/.
Octo codd. apudKennicottum id exhibcntet veteres intpp. erravit. Inde
IJ-TID '• •!• ^?^' >
^i'^, »
^i"^,
LXX ui/^iuhooia, Syr. JA^L^, Chald. nVa, Vnlg. cap-
tivitas. — Aliud !n3"'0 habiialio 2 Sam. XIX, 33 vid. 8.
nailDJ^ «71. Xiy. f. error lob. XIX, 4.

rad. nic^ pag. G3G.

3DTJ3 m. l) adj. refractarius, rebellis (cf. Pil. litt. c)

Jer. IJl, 14. 22: C^aaVi; Cja raVili resipiscile, ojilii rebel- "^ZJ ^-
l- Tl^ ') valide, violenler egit , vasiavit,
nnde fut. niir^ Psalm. XCI, 6, nisi potins est pro ipso iw^
les (Insus verborum). Jcs. LVII, 17 T^-nz aniUJ ^b»'i : 'izb
et suae libidinis via inccdebat refractarius populas. Jer. L,
a rad. it6 q. v.

fi in Kelhib , ubi pracfcro Keri D^iaaiu:, v. Pil. litt. c. 2) dommatus est, dominus Juit, ut arab. jL*» med.
2) n. pr. m. a) filii Davidis 2 Sam. V, i4. 1 Par. Waw. Inde
UI, 5. Xiy, 4. b) 1 Par. II, 18.
*lffl tanf jm in plnr. f<":U idola, dii commenlicii Deut.

adj.,
23T0(exaa-C72part.Pil.ortum,vid.Pil.lifl. c.) tum
fem. na2-\j perversa, rebcUis filia, de Israelitis Jer.
XXXII, 17. Psalm. CVI, 37. — nu; propr. est dominus,

XXXI, 22, de Ammonitis XLIX, 4, tum subst. Mich. II, arab. lXjL*. lA*** (vulg. sid) dominus, princeps, cf. bszn
4: pVn^ "nb ai-lL''~ agros nostros attribuit rebelli \. e.
impio hosti. Alii aaVuJb hoc in loco iiif. Pil. esse conteu- dominus, Belus, 'jhTNn Deus, 6 KiQtog al. Chald. et rabb.
Locum Jer. Vlll, 5 vid. sub Pilel. nilj T'*!» daemon, spiritus malignus (v. Buxt. lex. chald.
dunt. ,

8. V.) syr. et nasor. ))]^ id. (v. Bernstein. lex. Chre-

31ffi^ (se convertens) n. pr. 1) Clii Issachari Num. ,

XXVI, 24 (ubi text. Samar. ri^''). 1 Par. VII, 1 Keri. ston^.). Hinc LXX et Vulg. II. cc. duifnjvia , daemonia,
Cf. 2-' snpra pag. 583. 2) Esr. X, 29. no. 1 est — — A Saad. i;;,ljU.i ,
quandoquidem Judaei reccutiores idola
pation. ^jS;^ Xum. 1. c, Samar. iterum ';\L"T'. daemoues esse pntabant, qui ab hominibus se coli pateren-

31D^ "liJP n. pr. comp os., vid. p. iS5o. tur (v. Baruch. IV, 7. LXX Ps. XCV 5 cf. » Cor.
s. rad. ^»% , ,

nn'? '^3ip''
X, 20).
i se convertens ad panem , vel reddeus
panem n. pr. 'lO.
'.') 1 Par. IV, 22. T1D i, q. iw vis, calamitas vid. s. rad. tTw-
CySUJ'' Jiischob^um nt EJi*^' (ad quem populus
Icg. ,

se convertit) n. pr. 1) unius ex heroibus DaviUis regis, in-

ter essedarios principis (cf. C-^U;) 1 Par.XI, 11, qui 2 Sam. "P W propr. posuit, statuil, v. Piel (cogn. rvd, fysi,

XXIII, 8 ra^a ad'' noDiinatnr. Idcm videtur esse Ja- rfii , Bair Sw'', a^:'',, m^ ,
quaevid.), hinc composut/,
schoh^^am ben Zabdiel 1 Par. XXVII, 2. Sed diversus iuxla posiiil, comparavit , nt ;i!30 statuit, romparavit, ^"1»
est 2) qui 1 Par. XII, 6 commemoratnr. disposuit, comjiaravit , aesfimavit. In Kal intrans.
i^n 3D1'' (cui rcddilur gratia) 1) similis, par fuit alteri sq. b pers. Prov. XXVI,
n. pr. m. 1 Par.
III, 20. 4. Jes.XL, 25. Job.XXXllI, 27 peccavi quidem et im- :

probus fui, V Ti^Vi l<bi sed non par factum est mihi, non
JJIqo reductus) n. pr. viri ex posteris Simeonis parem gratian retulit mihi Deus. Vulg et nt eram dig- :

1 Par. 'lV,'34.
nus, non recepi. It. par fuit prelio, ac^uat tt aliquid, sq.
nSlffiO f. aversio, dcfectio. Prov. I, 32 ZTE rariTB : Z lei Prov.IIl, i5. VIll, 11: 2) par fuiii. e.saiis fuit, —
p3'"~r dcfectio stulloruin (a sapientia^ ipsis morlcm inferl, Shffccil, sq. pers. E.sth. V, l3 ': >; TifC :)!:'{« flT-b3 :

spec. defeclio a Dco Jer. VIII, 5. Hos. XI, 7 Tlrca : haec owiiia m'hi non suffciunt, me non faruint contenlum.
defcclio a me , pl. r-ar\t?3 Jcr. II, 19. 111, 22. V, G. — 3) par/uit rei sustincndae, sq. r reiEsth. VII, 4 : ^''K

XIV, 7 : 13-r'aVi;a ^rn mvltae svnl dcfcctiones noslrac, saepe 'jb';:^ prrr niC "in hostis non par est damno regis sc.
defecimus. Concr. de populo Israclifico, qui aDeo defecit compcn.^iando. — 4) aptus, conveniens fuit alicni , sq. 5

bs-iia-; n=Vw!: Jer. III, 6. 8. 11. 12. Esth. 111, 8. — (Aram N-_"J , ]a« aeqnalis ,
par ,
coii-

n31C3P f. 1) rediius in locum i Sam. VII, 17: veniens fuit. Aph. comparavit, aeqniparavit. Arab, t5>'"
Oooo 0000
 R. mffl 1376 niffl

IIT aequalis et par fuit alteri, UXi ;_5il*»J ^ i<A5i hoc nihil denti verbo ^355'ian conficis me. Eodem quoqne pertinere
Gesenio videbatur JVj^Ap. ,
quode infra agam. lob. I. c.
valet, II et IV aequaletn redJidit rem inter duos , melit.
SjTus certe verbum agnoscit, non substantivam : .-»J&iiiiO

sevvce id., VI et VIII aeqnalis fuit, S!»*. aequalis, par.)

-kIAjOjJo deprcssisti me et afflixisti me. Jo. Simonis in
Pi. nin; posuit, siatuil i. q. n'li: , DTO quae verbi
significationaliva tum in lingua chaldaea obtinuit, •^va
,

— lex. et analysi lect. masor. p. 79 vnlt n^UJn in nihilum re-

digis me, coll. N11» vel nN"d. F. Boettcher.de inferis I. p,
euim in Targg. frequentatur pro hebr. rT'"^ nt Dlb, sam.
^yxjj. et ^fj"* id. — tum apud veteres poetas hebraeos
i4i et spicileg. p. 71 vult nviJn quod formidinem
tum, trepidationem, reJdit. Stuhlmann., Pareau (deimmor-
me- , ,

manifesta est Psalm. XVI, 8 ^an "'^ipb n^n^ ^'^^VA *^'""

per Dcum anie me positum haheo i. e. semper Dei memoria
:
tal.p. i3i) etEwald. proponunt nva'n nNVilJn, Ew. ver- =
tit: iu Sturmes Krachen , Stickel in das Tosen , idqne :

animo meo obversatur (plane ut hlii^h D''ll"bN DlB Psalm. mihi quoque probatur, cf. Hirzel ad h. 1. et supra s. rad.
LIV, 5) , et ex huius loci imitatione ut viifetur Psalm. NlUJ pag. 1371. Alii praeferunt Keri n»l!Jn vel quod in
CXIX, 3o "^n''^"^ TiDD^iJa leges tuas, o Deus, posui sc.
:
multis codd. extat n^iiiin, ut ipse Gesenius supra pag. 638
ante oculos meos animum attendi ad eas. (Similem ellip-
,
vertit: dissolvisti milii salutem , LXX ant^jonjjug f.ie ana
sin habes in DliB no. 3, 1, pag. i325.) Porro de vite dici-
(SWTrjglag , propr. dissolvisti me quoad salutem.
tur Hos. X, l Vs mT2J^ ^IS fructum sibiponit i. e. pro-
:
Hiph. composuii , comparavii , sq. acc. et b Thren.
germ. cr seizt Frucht an. (Nescio an huc perti-
ti'ndit ,
:
II, i3. Jes. XLVI, 5.
neat aeth. ^*^'!^ ^pica i*i(DP ' maturuit Jos. III,
',
,
qua coningationis forma in Mischna et
Nilhp. (de
i5.) —
Sq. by pers. est sistere, praei/are ahcui aliquid, ut apud Rabbinos froquentata in V. T. rarissima vid. Ge-
auxilium Psalm. LXXXIX, 20, honorem XXf, 6. De- — seu. Lehrg. p. 2^9
,

gramm. §. 54, no. g) aequiparatus

,

nique sq. acc. et 3 sistcre aliquid ad similitudinem alterius, esi par habitus est. Semel 3. perfecti fem. legitur Prov.
,

simile reddere Psalm. XVIII, 34 (2 Sam. XXII, 34): XXVII, i5: niriB3 D-':';"!'^ n-BNi 'in^o D^ra T)iQ v\h;i
n'lb'N3 ""bjT !1|1C?3 reddit pedes meos ui (pedes) cervarum, stillatio continua die imbrium ei mulier rixosa aequiparan-
cf. Habac. Ill 19, «bi eodem sensu legitur "hil DiZJ-^l
, tur i. e. pares aestimantur, una perinde molesta habetur
nib.;N3 atque altera ut si qnis imbrem defugiens domum se reci-
,

2) composuit , aeguavit , hinc a) complanavit agrum piat ibique mulleris iurgiis obruatur, hoc aeque male eum

XXVIII, 25. (Syr. Pa. -«Q-» aequavit complanavit v. habeat atque illud. Sic explicata verba minus Iiabent
Jes. ,

languoris quam si cum Vulg. et plerisque intpp. ea ver-

c. stratum, ]Aja«2 et chald. Nn-^iian lectus, syr. \Iq.m teris ; stillalio et mulier rixosa comparantur, similcs sunt,
GcE nec iam opus est arcessitis argutisve quorundam rationi-
planities, arab. II et IVaequabilem fecit locum, (_p,i
i^_j.-< bus qui ninili: vel metuendam mulierem explicant ex nsu
,

chaldaeo quem supra ad Pi. notavimus , %'el introducunt

'i.iy.M>.A terra plana.) b) Metaph. composuit animuDi, seda-
mrtJJ (per b) procellosam, coll. inO (hiems) et gr. /it-
Psalm. CXXXI, 2 ilBBS ^^aniTI ^n^^ttj composui et fiao&rjVai unstXatg, xiyjii.ui.yTUt qQivtg, quod est vere
vit
compescui animum meum et ellipt. Jes. XXXVIII, l3
:

, :
Schultensio dignum commentum. Quod attinet ad for- —
"ipi-iy 'r':ilB co?np«cui (animum menin) usque admane, mam vocis, mn"i:3 analogiae conj. Nithpael (lBinn3,
patienter dolori resistens. Hoc ad amussim expressit Arabs bVEnS al.) convenienter scribitur in paacioribus codd.
intp, anonymns (cod. Hunt. 206, vid. Saad. vers. ed. Pau- (v. c. in Erfurt. 1 ap. J. H. Michael.) in longe plurirais ,

et in editt. quod sciam omnibus sineDagesch*) vel nirias

Insappend.p.IX): S^JkiJl ^f JwJJIJ^Ij (jTjH «./1 ^»»3 ci«J.U« (Milra) vel mniBJ (Mileel, sic D. Kirachi, Salomo b. Me-
lech, Norzi Atiiias, Clodius Hahn Theile). Cete-
,' , ,

aequavi animQm menm

spreto morbo per totam noctem us-
rum errare mihi videntur, qui nin'>2:3 participium esse
que mane. Hieron. sperabam nsque ad mane.
Vulg. et
contendunt; nam Nithpa. in solo perfecto propriam for-
(Quod sequitur verbum i-ins non ad haec sed ad proxima
mam habet, ceteroqui Hitbpael in eius locum succedit.
trahendum est, non obstante acceutuum serie, quippe
quae rhythmicam magis quam logicam orationis digestio- niI15 sive ^51^ chald. i. q. hebr. Hinc forma Pe'il

nem liic indicat. Alii tamen raalunt assimilavi (me) leoni : VIS (ut ibii , Winer. gramm. chald. §. i3, 2) par s. simi-
rngicuti. Targ. rugiebam ut leo. Houbigant. coniecit lisfactus est Dan. V, 21 Kethib. Cf. Pa.
'py.|iaclamavi, cui ad.stipulatur Sam. Lee iii lex. bebr.). Pa. 1) i. q. hebr. Pi. no. 1. posuii , fecit , reddidit,
Not. lob. XXX, 22 in Ktlhib legitur iriujn quod b. sic saepe iu Targg. (vid. Ilhpa.). 2) composuit, parem —
Gesenius et post eum Umbreit. Winer. al. n^^Cn pronuu- 8. similem fecit rem rei , sq. acc. et oy Dan. V, 21 Keri.
tiandum-et aJ verbum chaldaeum nt\d Ilhpe. 'irfflN mciuii, Nempe et mss. codd. et editt. bonae notae (vid. J. H.
irepiduvit (Buxt. lex. chald. col. 2342) refBrendum esse Michaelis bibl. et de Rossi ad h. 1.) habent Keri y^'><p
dlxere, liinc in Pi. n-nBr ierres (me), satis aptum praece- iuxta Kethib ru; (v. Peal) ; all. in textu '^123 sine Keri.

*) R. .lona (Abulwalid) iu libro MS. (i-sU,A.w,tt confert npcnn Num. 1 , 47 al.

 R. m^, nitj 1377 mm — nnffi

Ilhpa. faclus, reddilus csi Dan. III, ag. Thren. III, 20 Keri : ''U;C3 ^ri' nritn depressus est in me
n_1U3 (planities) n. pr. planitiei in regione transjor-
ariimus meus. Cf. Psalm. XLII 6. , 7 et similia snpra
danensi , quae nUam planilics rcgia [TiblsTi pny) appcUaha-
pag. 1027 s. bs no, 3, e. Non opus est cum J. 1). Mi-
chaeli supplemm. no. 243 1 confugere ad arab. „L«» fluxit
tur Gen. XIV, 17. cl. a Sani. XVIIJ, 18. Non diversa
est C^r"'"iS rriMJ Gen. XIV, :'i planities prope urbem Kir- et syr. «->** liquefactus est.
jatliaim v. IT^Ip lilt. g.
, (Sckava regio commemoralur Hiph. i. q. Kal no. 2. Thren. III, 20 Kethib.
in papyro Sallier. , v. Kitto Journal of Sacred Lilterature
fovea) n. pr. filii .\brahami et Ke-
niU3 (depressio ,
i852. Januar. p. 3/8. 382.)
lurae, gcntisque arabicae ab eo orinndae Ge:i. XXV, 2,
mC3'^ (aequus) n. pr. filii Aschcri Gen. XLVI, 17. unde patroii. et gent. ^n^ti Suchita lob. II, 11. VIII,
1 Par. Vn, 3o. I. XVIII, I. XXV, 1. i'uc^i/arum autem provincia ple-

^Tffl^ (id.) n. pr. 1) filii Asclieri et eius quidem di- risque, ut J. H. Michaeli in uber. annot. ad lob. II,
versi a h^ffi"' Gen. XLVI, 17. 1 Par. VII, 3o, praeterea 1 1 , Gesenio al. , eadem fuisse videtur atquc 2uy.y.uia
Num. XXVI, 44, ubi etiam patron. "'i^'" lcgitur, alter Ptolemaei V, i5 ab oriente Balanaeae. Minus convenit
autcm Ascberi filius paene cognominis niilj"; tacetnr (in Soaca oppidum quod in Darrorum regione in tabuUs
,

cod. Samar. ni^"' scriptum extat pro ^VC''). 2) filii — Pfolemaei pingilur non procul a Madianitide (Cleric.) ;
Sauli regis i Sam. XIV, 4y. Cf. Ev/ald. Gesch. des nec Ssyhan cum Raumero (Palae^t. ed. 2, p, 273)
-Volkes Israel II, 568, contulerim, qunm hoc sit L*^aa3 Burckhardt. itin, Syr. .

1523 et iilffl vid. supra s. rad. Niffl. p. 692 ed. germ., nec denique nunc placel i.^j.A^ vallis

jiomen f^rope Medinam in quod ipse auper incideram ,

Jacuti Muschtarik perlustrans a Wuestenfeldio editum p.

""J 1) sidere , desidere , dcmergij inclinari deor- 221. Sauchitas autem, quos apud Stephanum Byzantinum
commemorari perbibent Kosenmiieller. (bibl. Alterthumsk.
nru5 , 1-,n'd (arab. aL*» raed. ^ et led.
III, p. 33), Bohlen. et Tuch.ad Gen. 1. c, equidem frustra
in eius opere qnaesivi. Nomiuantur a Stephano ^u/.yjiVOi
mersus fnit pes in lutum , subsedit res in aqua , aLS et
f&iog '^Qufiiov , sed sedes eorum propria iion indicatur.
G - >
^Lj id. , de qnibus v. rad. ri»n, aL:S\*v terra raoUis, nmtD f, i) vorago , fovea Jer. II, 6 de desorto
chald. nrrd nu; et Nnp i. q. hebr. , adiectiv. n?UJ vel
,
Sinaitico : nn^ffil J^a"!!» y^.^. Icrra descrti et voraginis, iibi
potius n^\r et nizi depressus, Nn?\i; fovea, in Targg. pro sunt lora vasta et vorajines. Metaph. de re perniciosa
hebr. rntJ et "iia, cogn. rn"i; q. v., nec non t3r"i3 et •JSUJ). et exitiali Piov. XXII, i4. XXIII, 27. Fodere fovenm
Prov. II, 18: nT.Vsi;)? D-iNE-^-bNi r,r\'z r.v^-b^N Mrc b. e. insidias struere Jer. XVIII, 20. 22 Keri, vid. rad.
subsidil ad rtwrlem i. e. in orcum se inrlinat domus eius n-^S pag. 711. —
(mulieris iD;pudicae)<?< ad infcros orhilae sive viae «us (de- 2) n. pr. m. 1 Par. IV, 1 i
,
pro quo vs. 4 n'^;i?n.

clinant).SicVu1g.Rosenm.Uinbreit.Ewald.al. Ad queni Omti3

form. dr^-N, fid^n (fort. fossor) n. pr. filii
locum Maurerus haec annotavil ,, Quuni ^'2 constanter :
Danis N^iim. XXVI, 42, qui'Gen. XLVI, 23 D^dn voca-
sit masc. generis nn^ij vero accentum Labtat in paenul-
, tur. Sed alterutrnm ex vero corruptum videtur.
tima nt , sit 3. f.
, interpretes liaud pauci [Cbald ,
a nTJJ
Ibn Esra , Geier] ad mulierem referentes locum ve! sic
nrr^ffi f. plur. r^W^ L q. nnvd/owa Psalm. LVII,
7. CXIX, 85. Jer. XVIII, 22 Kcthib.
sunt interpretati sidil od morlcm (orcum), dnmum suam,
:

domum eius futiiram, nn^z appositionem habentes TTO nnffi (Mileei) (Prov. XXVI, 27) cum pron. sull'.
f.

vocis [cf. lob. XVII, i3': '-n'3 b-NlZ?], vei sic [Ch. B.' tnnis Ezech. XIX, 8 (a rad. n?u; derivatum sicut nn?
4.
Micbaclis]: sidit ad morfem cum domo sua cl ad mancs a W.Z nnn a m^) propr. demersio, hinc vorago, fovea
,

cum orhilis suis T^n^z et n'nra;'7: putantes acc. esse,

, a) qua insidiae struuntur feris et metaph. de ipsis in sidiis ,

propr. c/uoad domum cet. Quarum inlerpretationum prior vel summo periculo Ezech. J. c. iljnn: Dnniti in fovea :

pngnat cum parallelismo posterior durior videtur. Ant ,

eorum captus cst (leo), Prov,XXVI,27 bt'^ PI2 «Tlir nnis :

de ipsa muliere cogitavit scriptor initio hemistirhii prioris, qui fodil foveam , ipse in eam incidit. Ps, VII, 16, IX,
tnm vero in fine ad complendam sentenliam loco mulieris ]6, XCIV, i3. CJII, 4, Jon. II, 7. Ps.XXXV,^: r:aip,
subiectnm fecit rrnT [Boettrher. de inferis I. §. aga], sut Druin nmzi '"; in occulto fccerunt mihi foieam sui relis
neulraliter positum est nnu; quum praeter — n''^ sequan- ,
i. e. foveam in qua rete suum posuerunt, Jes, XXXVIII,

tnr nTibaya cf. Gesen. gramui. §. i43 3, aut pio 17 bcnigne me cripuisli "'Vz nn'>^7: ejc fovca cacstinclionis
:

—
, ,

nn\23 MilerefFerendum est nnd Milra ita ut sit 3. niasc. ,

i, e. a morte, ab interitu. b) fovea lutosa, lacuna lob.
verbi nnc eiusdem potestatis. " Ac Maurerus quidem IX, 3i , cf. Psalm. XL, 3. LXIX, i5. c) fovea exi- —
eo quem secundo loco posuit modo rcm expediendam pu- tialib in nonnullis lotis nil aliud significare videtur quam

tat ; equidem in Boettcheri sententiam concedere malo, sepulcrum certe in locutione nnui T^" descendit in sepul-
,

2) Metaph. dcprimi de animo. Psalm. XLIV, 26: ,

crum lob. XXXIII, 24. Psalm'. , 10. LV, 24: XXX
?31I;B: lcy; nnUJ depressus ad pulverem esl animus nosler. nnc '^^i-: D';--nybci'« ut destchdanl in fcveam scpulcri,
Oooo 00002
 R. PlTil), OTO 1378 n^niffl^ — a^ffl

iibi iNanon tam putenm quam foveam desigtiit cf. lia , que hominibus ita fit, ut aerem brachiis cen remis per-

fovea et scpulcrum Ezecli. XXVIII, 8. Jos. LI, i4 de

,
cutiant, cf.lat. rcmi de braclnis pedibusque hnmanis Ovid.

enecto ac paekie mortao rni^b in^JD^ iib non morietur ad

: Heroid. 18 fin., et saepius ctiam de alisavium, quae et pen-
sepulcrum i. e. non eo res deducetur ut revera moriatur , nis remigare dicnntur, v. Quinctil. VIII, 6, 16, cf. arab.
et sepulcro tradatur (sec. al. non morietur in carcere), :

sic porro in phrasi nn'i riN"! sive nn"in '"l sepnlcrum vidit
Xj« cursus qui uno impetu fit ad scopum , _b^.ii iter

8. sensit, expertus est Psalm. XVI, lO. XLIX, lO i. q.

longum fecit , _b^xi.j propulit eqnum ad lassitudinem us-
ria rrJj"; Ps. LXXXIX, 49 idirv &uvttTOv llebr. XI, 5, ,

que chald. Diia spatiari vagari peragrare unde duci

et' sic etiam lob. XVII, i4: -«^:» MnN ''aN TlN^lii TTOb
, , , ,

quoque possit aeth. U/jfQ ; vendidlt, 'J^U/P/XlI "ler-

rtWlb TlhNI si sepulcro dico, tit pater mihi es et mater ,

sororque putredini , quae verba egregie illustratitur pro- catus fuit) Num. XI, 8, y-^tiS 'aW obire lerram , max.
lustrandi causa lob. I, 7. II, 2. 2 Sam. XXIV, 2. 8.
verbio arabico (Burckhardt. provv. no. 623) : ...^^ .yo Vid. etiara rad. ayiT.
Pil. uaVilJ i. q. Ka! no. 3 (significatione tamen aucta
&-k!L»it JuS^" (^t j^-« 8JjLJ5 o^jtj ^*^^ *'«! si quis febrem
et intensa) discursiiare i'agari, impr. quaerendi lustran-
,

ardentem habet tanquam matrem et frigidam tauquam pa- dive causa Jer. V, i. Am.VIIl, 12. Zach. IV, 10: oculi
trem unde ei veuiet bona valetudo? cf. lob. XXX, 29. Dei yTN!n-b33 D^DaTlliB in universa terra discurrentes,
—
,

Prov. VII, 4. 4 Esr. XIII, 69 (text. aethiop.) d) exi- 2 Par. XVI, 'g- ^^- Targ. Hieros. Gen. XXII, 10.
iium , (hoc etiara ex foveae vel ipsius sepulcri
inieritus Metaph. percurrerc librum i. e. perscrutari Dan. XII, 4.
imagiue ductjm) lob. XXXIII, 18. 22. 3o. nnaa "^a:? — Praeterea vide OUO subst. deriv.
ruit ad interitum , exitio sublatus est ib. vs. 28. Hiihpal. BuVanii (non dixere t:t2-n"i3?l, ne tres lit-
Annot. Sunt qui nn"d duplex statnant unum foveac ,
terae similes concurrerent) i. q. Pil. Jer. XLIX, 3.
significatione ductum a rad, n^a; , alterum a verbo nniC
corrupiionern significans et in uno saltem loco lob. XVII,
Diffl m. (pr. i. q. t:3aj, vid. rad., aram. Nt:ra, \-i'^»
li puiredinem , quia ibi in heroistichio proximo sit n^J^I bacnlus , virga , flagellnm , Ephraemns ad Jes. X, 26 et

(vermes) et nnu; ,,pater" appelletur id quod soli mascn- ,

XXVIII, i5 [Ephr. opp. II, 3q, B. 68, B] hoc ^Q*
lino nomini videatuv convenire. Naperrime hoc defen-
dere studuit docSus Boettcher. libro de Inferis I. §. 179. interpretatui- i-i\=»Ji baculum, chald. Nn^tSilZJ et syr. (A.g\**

Sed sepulcrum vix minns aptum vermibus est ; et sexum ramus rayrti sec. Buxt. et Cast. syr. etiam (..iaAiD flagel-
,

vocabulorum in tali appellatione non respici vel arabico ,

illo proverbio probatur quod supra illustrando loco lobi lans, verberans , «..^jAio( flagcllatus est , Bar Ali MS.
adhibui, in eo enim febris frigida sji.LJt (geu. fem.) pater
appellatur. LXX
quidem interpretes nriTIJ non solum illo
=p -aJLj s-Jj-oaJt, Lex. Adler. = _b^/ij sjj<i3 aJLs», arab.

lobi loco sed etiam Ps. XVI, 10 al., ubi foveam vel se- Ja»^, scutica, flagellum , spec. nervus taurinus , aeth.
pulcrum DOfat, Staqi&OQuv reddunt quasi sit a nnU! , scutica mastix) flagellum scuiica, Prov.
rh(JJ^/J\ " , ,
()iu(p9itQlo ; sed Stacp&OQu exitii et perniciei seusu posue-
XXVI, D?£b U-Xi scutica cquo convenit. Nah. III, 2
3 : :
runt et iie hoc quidem certum est
, Lucam Act. II, 27. ,

t2'";U3 sonus scuticac agitatae.

'b'1'p 1 Reg. XII, 11. l4.
XIII, 35 sqq. id proprio pntredinis sensu accepisse. Vid.
^liob I2':i2i flagellum linguae (calumniatricis) lob. V, 21,
intpp. ad Act. 11. cc. et Hengstenberg. comm. in Ps.
V. \''C5b p. 76,^. Impr. de flagello Dei i. e. de calamitati-
XVI, 10.
bus plagisque, quas Deus hominibus immittit. Jes. X, 26.
n^niB^ (qnem Deus deprimit) n. pr. viri ex tribu lob. IX, 23. Cf. Jiog /.,(}.aTi-i Hom. II. XII, 37. XIII,
Simeon 1 Pair. IV, 36. 812, t]t:'0 t:'"U3 flagellum inundans Jes. XXVIIi, i5 (Keri).
18, de calamitate (spec. exercitu hostili) irruente. Imago
qnidem haec noa omuiuo concinna videtur, sed habent
C*i23 propr. i. q. Daui (q. v.) stabiiis , firmus,
rigidus fuit. Ab hoc
est aiuj i. q- tJSUJ baculus virga, ,
Arabes simillimam Cor. Snr. LXXXIX, 12: |».jaJLe w>.»a
ein Stecken dein Jlagellum , et ^'TSJ remus.
, Hinc ver-
buni denominativnm Dl^zJ 1) Jiagellare, scuiicd percutere, iwiiJ^c Jhf^ ii5^j. effudit Deus in eos flagellnm poenae.

ut arab. ^Lw. Alio qnoque modo ad inundationem refertur Js^*. signi-

2) remigare (q. d. remis percutere mare , v. C^TIJ no. partem redundantem (quae quasi scutica
ficans pisrinae
2 et u-^r?3 remus). Part, plur. subst. D^CUJ remiges Ez. super terram extensa est) , locum ubi aqua restagnat.
XXVll, D^CaJ vr, 1T1N1 ^'"T'^ "'ap^ incolae Sidonis
8 :
1^^
Denique Jj^*». et ipsam plagam et calaraitatem designat,
ei Aradi ernnt remiges iihi (in navibus tuis) ; sq. acc. p.
(remorum pulsu vehere aliquem in nave) ib. vs. 26. (In nt gr. i.it'taiti.

lingua chald. est natare , t2»u3 natator , at ta-^llj remex.)

: li^ffl m. 1) remus i. q. t:'"li;J: , uno loco Jes. XXXIII,
3) cito currere , discvrrere, cursiiare (quod a pleiis- 21 ; ti-^U; ''^N navis aciuaria, quae remis agitur, itaqne
 R. t:iD, b^t, niffl, ]1D 1379 tjaib — n^a^iDH
minor (iaxta est '^''^N ^^ navis magna). 2) i. q. — t3iia Mischna tr. Kilaim c. 1, aeth. Nam. 1. c. j^cT^'^ " al-
flagellum Jes. XXVlll, i5 Kctliib sed praestat Keri . t:'"ia

quod eodem contextu verborum legitur vs. 18, lium , arab. j,»j et dial. syriaco , ut perhibent, ^yi [Cor.

b2Ut} probab. subst. m. (a Piltl durtura) Jiagellnm Sur. II, 58, ubi allium est, non trilicum nec panis,
._,5 ,

i. q. niiz;, semel Jos. XXIU, i3. Cf. Num. XXXllI,

Ibn Mas^itd adeo .ys legebat] , viy et i_j iitteris permutatis
55. Sucundum aliorum sententiam DDiS est inf. Pil.
flagellaiio. [ut in ^ = ^i, ^ji = ^^i, j^ii-.=^yi..,^_^iic = _,yLc
CiLJa
Ez. XXVII, 29, et Lid!!] ibid. vs. 6 remus. al. , Sacy Anlhol. gcamm. 42, & graecum apud
p. sicnt
(Cbald. et bebr. recent. D-ffi» id.) De Dagesch in tavca Rnthenos fit f in Feodor = Theodoius, Afin = Athenae
vide ad r"J<Vi^ s. rad. N^u; pag. iSyi. etc.] , arab. vulg. ium , /oni, melit. levm id. Simile est
aegypt. uj^zsiiit, ujcJ^hu allium.)
!*• L^^,'^, ai-am. t2\a , •-{»•, i- q. hebr. DNVi (q. v.)
"^riJSID patron. vel gentil. a n. pr. TOu: (i. e. alliam)
fastidire, conlcmnere. Part. DN'>1! (pro Dia gramm. bebr. ,

1 Par. li,"'53.
§. a3, 4, annot. 1) Ez. XVI, 5/'. XXVIII, 24. 26.

rad. intisit. arab. J»«, (med. Waw consona) W^23 ''3'3. inusit. , fort. i. q. 'jNffl quievit. Lide
V-l^
—
,

''31113 (quietus) n. pr. filii XLVI,

Gadi Gen. 16.
laxnm et pendulum habuit venlrem , j,*«i qni talem ven- It. patronym. eius (pro '"aiTD) Nnm. XXVI, i5.
trem habet, rned. ^j fluxit i354, D3iffi (quod ad hanc radicem Gesenins retnlit, ,,duo
,31«. , vicin. ba«5 pag.
habitacula" rcddens s. locaquietis, coutractnmque dixit
b^n pag. 34o et quae ilJic attulit Gesenins, praeterea
ex ^'ariS ut fi:y ex u^z'y aram. 'ji'?r ex fi-^r , cf. Lehrg.
,

Jtj, nnde J»jj lacinia vestis, syrma , nbuj , r"r'.a al. Inde p. 536) Suncm n. pr. oppidi in agio Issacharitarum Jos.
XIX, 18. 1 Sani. XXVllI, 4. 2 Reg. IV, 8. Quibus
?1b3 m. plnr. constr. c. suff. Tl^^biilC 1) lacinia
-•b^.ti ,
ex locis apparet, hoc oppidum situm fuisse non procul a
vestis, syrma arab. KJu*» et ^S) Jes. VI, 1. Jezre'el qnod hodie Zer"in vocatur. Itaqne sine dubio
(i. q. b'^'^ et ,

Sunem idem vicus est qni nunc Solam *]».*«' appellatur

Thren. I, g. 's 'i^UJ nVa s. 'b 'la ^iirn retexit lacinias ali-
cuius (mulieris) i. e. summae ignominiae exposuit Nab. in Dahi declivitate sitns ex adverso
cccideutali monlis

III, 5. XIII, 22. 26, cf. Jes. XLVII, 2. (In Targ.

Jer. Zer'in , a quo septenlricnem versiis 4 mill. germ. distat.
Je». VI, 9 ^Zi •'"r"'Ji metapb. de radicibus vitis.) 2) ora — Vid. Ed. Robinson. Palaestin. T. III. p. 4oi sqq. Berg-
vestis Exod.'xXV, 26. XXVIII, 33. 34, XXXIX, 24. gren itin. II. p. 265 ed. germ. Exempla Jitterarum n et I
G= Gi
(De ora vasis i. e. ima parte vel pede eius legitur in
permntatarnm , nt »*.£; i. q. Aji
.

scintilla,
.

plurima collecta
Miscbua Pesach. V, 5 alibi de fundo scutellae
, et oUae.)
snnt siipra pag. 727. lam Ensebii et Hieronymi tem-
pore Sulem pronuntiabatur nomen vici ,
quem in Onom.
UmW ^^^- innsit. einsdem significationis atque arab. voc. Uitr. Sulem) in quinto milliarin
^ov/^iljLt (leg. ^ov).>,fi,
Thabor montis contra australem plagam pouuDt, id quod
olfacere (vic. hebr. Sic: spiravit , syr. >Q*.J odoratus
f^Mi
ad amussim congruit loco Solam a Robinsone descripto.
(Coutra s. V. ^iovufi Eusebius ad 2 Reg. I, c. falso refert
est) , nnde v. c. dncitnr |.U.ft melonis genns odoratnm.
vicum 2ttvifi m
finibus Sebastae in regioue Acrabitena.) —
(«^*i.* mnscus. Sic ab acri odore dictum est Hinc
^533iffl n. gent. Sunammila, oppido Snuem orinndus,
Diffi m. tantum in plur. C«72ri5 allium (allium sati-
vum Linnr, v. Celsii Hierobot. P. II, p. 52 sqq.) solo fem. n^£DTJ3 Sunammilis 1 Reg. I, 3. II, 17. 2i. 22.
in loco Nnm. XI, 5. LXX GxiiQSoy s. oxCqodov, Viilg. 2 Reg. IV', 12. 25. 36, et probabiliter etiam
allium. Memoratur ibi inter cibos qnibus in Aegypto nsi rflS? I^n Sulammitis, puella quae iu Cantico Cantico-
erant Israelitae quosque desiderabant in deserto. Alliorum rnmcelebratur Cant. VII, i, i. q. r^KjrCifj, quo posito atque
autem magnam copiam olim , reteres aluisse Aegyptum concesso conscquitur, iam diu ante Eusebii aetatem Sulem
scriptores lestantnr (vid. Cels. inprimis id ex loco c.)
I. ;
aeque ac Simem oppidi illius nomen pronuntiatum esse.
Herodoti II, 125 apparet, nbi pyramidi magnae inscriptum Multo magis hoc formao nominis eiusquc articulo muniti
esse dicit, quantum sit in operarios erogatnm pro raphano, coHsenlaneum est, quam aliorum opinioiies, qui explicanl
alliis. Cf. Forskal. Flora Aegypt. -Arab. p.LXV.
cepis et Ac si forte poeta hoc
,, Salomonaea " vel ,,pacifica".
Errare igitur videtur Ilasselquist. itiner. p. 562 qui ,
nomen finxisse dicatur, nescio an puellam illam Snnam-
Aegyptum banc plantam non producere contendit. (Chald. mitin respexeril pulcbritudine insignem qnam ex patris ,

N^^T et syr. liOo2 id. , talm. r^iriv^ atlinm sylveslre. ijynaeceo acctperat Salomo rex 1 Reg. I, 3, II, 17 sqq.. ,
 R. yiffl, nffl, t\W 1380 yiffi ~ ^w
cf. 2 Sam. XII, 8. Michael. ias Mos. I. §, 54, p. 277 XXin, 10. 12. 2 Reg. V, 1, Ps. CXLIV, lO: 'jn:n n^r!-:
ed, 3,

1. ^TiSD i" ^^' inasit., i. q, rriJi , cbald, nill: cla- WnW

propr- scabere, terere, dein conterere, terendo
confccre, comminuere, contundere (chald, tlffl ttE'j3 et ClBttJ ,

mavif Pa. id., aeth. vel vocavit, in- N^ElD Nn":'"N via trita Targ. Prov.'XV' igj^NEP
,
/^QJ^Q ; /^(J)0 I
id,, V. c.

vocavit. et C)3d pro Iiebr. nns contundere Deut. IX, 21. Psalm.

Pi, yiUJ 1 pers. siug. perf. TiSViJ, fut- ^'ITSN in paus. LXXXlX, 24, •'Ea ab pro hebr. nSTS animus contritus
Ps_. LI, i3, it. pro bebr. pn"i5 lob. XlV, ig, et sic in loco
S^lllSN, part. yi"i573 ,
iuf. c. sulF. 'rio vociferatus est , cla-
mavit eiulavit , spec. auxilium imploravil (LXX x^ciuiiv,
,
Talm. a R. Jona citato spipn bJ» p-\^f: : nt< iblia 7[W-> Hb
pouv, Shad^ui) Psalm. XVIII, 42. LXXII, 12. lob. XIX, non conterit pede suo sputum in solo ; est etiam radere,
7. XXIX, 12. XXXV, 9. XXX\a, i3. Hab. I, 2, Tbren. limare, et inungere, sc. africtu, nt syr. «.a» fricuit, re-
III, 8. Jes. LVIII, 9. Jon. II, 3, sq. bN pers. Psab^i.
XVIII, gemino 2Sam. XXII, 7 Nnp). XXII, 2.5. ptavit, cf. rad, Pjc^d Pa, limavit, inunxit y^^ limavit,
7 (iu loco
, ,

XXVIII, 2. XXX, 3. LXXXVIil, i4. lob. XXX, 20.

wSji scabit, arab, -^lA polivit, nitentem reddidit e. c. nnm-
XXXVIII, 4i.
roum , sc. terendo vel scabendo , inuuxit , cogn. et ns\23
?V13 m, clamor, semel c. suff, "'yiuj Psalm. V, 3.
LXX diriGtg. Sed '•syii potins est infin. Pi, pro '3>VJ. q. V. et nsO Isom rasit, abripuif). Tribns V. T. locis legi-

yitD m. clamor , eiulatio Jes. XXII, 5. tar, quornra primum propono lob. IX, 17 : •':diu;^ mi"i33
Oeus me cor.terit coiitundit
> ylffl m. id. lob. XXX, 24.
in turbine
chio : multa vulnera mihi
,

injligit. (LXX
, in altero hemisti-
ixiQifiiiv, Vulg.
nyiffl f. id. Exod. II, 23. Psalm, XVIII, 7. XXXIV,
conterere, Syr. j-»*^ Cbald. p^^pi.) Alter locus Ps.
16. XxklX, i3. XL, 2. CII, 2. 1 Sam. V, 12. Jer.
,

VIII, 19, CXXXIX, 1 1 hanc verbi ^w significationem non admittit,

vix enim verba '^BIII;'; T]'li,'il cum vertes ay.orog y.uTU- LXX
TiaTijaii i-K, Vulg. tenebrae conculcabnnt me caligandi
'!• ''^'i* iiiDsit. i. q. Siij; et arab, «.*«j i)
;

^^TlTJ autem et obscurandi vim, quam plnrimi statuunt (coll. rj-jj

amplus fuit inde 2)clivesfuitf opibus polluit, 5} libera-
,
crepusculum), non magis habet quam obtegendi significa-
lus est ex periculis et angustiis. Vid. yji'' pag. GSg sqq. tionem quam alii extricarunt. Itaque Ewaldo auctore,
,

Ab hac ipsa radice J'"4^ non inepte duci possint quae se- cui Gesenius quoque adstipulatur in annotat. ms., scriben-
quuntur nomina yiu; et sjw (pro 5>iis') ^riii';), sed nsi\rn ,
dum '^JaiiD'' oblegant me tenebrae, Symm, a/.OTog fTiia/.ina-

melius refertur ad rad. ^ViJ, aii /ice , al. a verbo T]2h vel rj^S texit
intp. aaXvipit fce ,

(cf. nri» imp. verbi njf Ps. LXVIII, 29).' Tertius' deni-
T\X^ m. \)opulentus, dives lob, XXXIV, ig. Bz.
que locus multum vexatus ab interpretibus esf Gen, III, l5:
XXdl, 23 (de quo loco v. yip pag. 1207), 2) liberalis, — apJ> liSVOn nnxi UJ.^^I ?I5Vi>"' Nin hic (muliere natus) te
nobiiis jos. xxxir, 5.
conteret s. coniunclct , nempe caput tuum, iu vero contun-
yi!3 m. 1) opes, diviiine lob. XXXVI, 19. — 2) n. des s. nXti^iig illum, nempe cnlcem eius , i. e, homo tibi
pr, viri Canaanaei Gen, XXXVIII, 2, 12. caput pede obteret , couculcabit, ta calcem eius dentibus
KPia comminues , morsu appetes. lunctum est verbura r|Vi3 h.
(ampla) n. pr. fem. 1 Par, VII, 32.
I. duobus accusativis , quorum alter allerum deCnit accu-
nyVJjr] f. Uberalio, auxilium, salus Jes. XLV, 17: ratius, ut Ps. III, 8: «nb •'a-N-bS-nN n'2:^, v. gramm.
CnblS nyv3ri in';iT<3 yo-;: bNlia'' Isracl Ubcratur perDeum hebr. §. i3G ex. Ac liominem quidem caput serpentis pede
liberatione sempiferna. de liberatione 1 Sam. I, 9. l3 (
premere et conterere planissime dictum est quod autem, ;

nrbis obsidione cinctae auxilioque eidem praestito). Ps. serpens calcem hominis conterere vel contundere, dentibns
l'X, l3 D1N rsvan N1\z5 vanum est auxilium ab hominibus
:
videlicet perhibetar id noli mirari in tali rerum contcn-
,
,
exspectatum.^CXLVl, 3.' Prov, XI, i4. XX(V, 6. Sae|«L; tione, praesertim quum similia inveniantur lum in hebraea
de auxilio divino et de sahite a Deo exorata vel impetrata lingua tura in aliis v. c. nsn de verme plantam morsa
, ,

Ps. XXXVII, 39. XL, II. 17. LXXI, i5. CX!X, 4i. vexante Jon. IV, de scorpio pungente,
7, arab. yj.j» cf, gr.
81. Jes. XLVI, i3, Jer. 111,23. Thren. III, 26. Ps,
nXriaaio, lat. ictus scrpentis. Inter vett. intpp. buic sen-
XXXVIII, 23 : l^njilian •'31!« Dominus est salus mea. LI,
16. Spec. salus in bello impetrata , vicloria 2 Sam. XIX, tentiae favent S3TU8 : -.oiOkj^ioZ Ajjo ;^*ji k^OrJ OOl
3, Prov. XXI, 3i nyiir.-nn n';rT'bi nanb'? D'^; 'jsw 010
:
Oi^aliii, Samar. utrobique ponens IJp i. q. ,.^s percu-
equus bellator paratur aclpugnam, sedpencs Deum est victoria,
cf. Ps. XXXIII, 17 nsiicnb D^on ip.ttj. 2 Rcg. XIII, 17.
:
tere ,
ferire (nisi ijS^piTT ^' ^^JPA ^'"''^ ^*^"* * 1i??
nVna nywn vi nic» vel''a 'n '' -{ra perfecit vel dedit Deus percutere), Saad. xS.ii' frangere et ^jj mordere , at etiam
magnam vicioriam'iud. XV, '18. "i Sam, XIX, 5. 2 Sam. Persa A;_yjCj et ^jji^j} Targ. Hieroa. et Pseudojon. (nzsab
 R. C|1D, pw 1381 pi» — pira

NSpya nrVEp facere contritionem in calce), Ar. Erp. (fcii,S> II, 24: *i!llJ^'l ttl^-r D^^ap^^n lp''1C" cupae redundanl musto
frangore et <tj»»J mordere, Gr. Venet. : ixiho nh'iiii aov et oleo. IV, i3. R. IJavicl Kimcbi in lexico et in comraen-
av 6i uiToi- nxiQrur, llierou.
tar.ad Jocl. 1. c. inlerpretatur Pj^i^n (Deut. XI, 4) eodemque
xi(fuX)]v, TiXi/^iti : conteret
sensu accipit ^'Uin in Miscbna Beza c. 2, 3, quodalii a piziJ
tibi caput et tu insidiaberis (v. infra) Lutber. , : derselbc
%vird dirden Kopf zertreteu und du wirst ibn in die Ferse ducunt. Jebuda ben K.
stecben. — :
^^ Li-yio kjUc^! J^[ji' icis^CiJ

Quae veterum testimonia etymologicaeque rationes si *jL*ic j;jv> j3 i^ij j*^! i. e. , , eflervescnnt cnpae ae-
cai non satisfaclant, confugiat ad aliorum cociecturas, qui
stuantes cum strepitu qnia vinum edit strepitum quum
,

(nt A. Scbultens. ad lob. 1. 1.) arab i^L*« (odorari, odoratu fervet. " Aflert deinde verba D'3a pT^H3 Jes. XXXIII,
investigare feram) vel (ut J. D. Micbaclis supplemm.) 4, quae de strepitu locuslaruni in pera collcctarum accipit,
«LcJI j5 •^U&- ^f./ii.J.S. Ccterum p^UJr; et sono et significa-
^_jLi (videre, Vprospicere ex alto) adbibent indcque insi-
tione prope accedit ad pjt" et prx fundere. Cf. etiam r:]j\2;.
diandi significatum ducnnt, vel (iit suasit Umbreit. ad lob.
1. c. et ipse iani Gescnius indicavit iu Lexici maioris edi- Pil. pp-U; causat. ajfiucntem vel reduiidantem fecii
interpretantur insidiari, peiere, invadere, Dens terram , sq. acc. Psalm. LXV, 10: h. e. rigavit
tione prioia) f[^'^

adoriri, coll. bebr. P|t<'c3 quod proprie est spirare (^r|'r:),

eam copiosis aquis et nbertatis affluentia beavit. LXX
anbelare , inbiare. Et babet sane baec postrema sentenlia il.ii9vaug aiTi]v, Symm. Tioiiaitg «ri?-»', Hieron. irrigas
aliqnam veri speciem tum quia etymo baud improbabili
eam , nec aliter Cbald. et Saad.
nititur tnm quod omnibns locis adbiberi potest , Gen. 1. ^yO f. (i Sam. IX, 24) 1) crus in corpore
c. : hic tno capiti insidiabitnr et tn eius calci insidiabere Lumano , i. pedis a genu
e. pars ad talum , X)'>'w7j
s. inhiabis , lob. 1. c. in turbinc me adoritur, deniqne
:
(quo verbo plerumque usi sunt LXX , cLald. pio v.
etiam Ps. CXXXIX, teaebrae me inva-
1 1 verti possit :
infra , in Targg. eliam p'"'d , rabb. '}''"f;-ti 'ri3 caligae,
dant cccnpent.
, E veteribus talem sententiam secuti esse
videntur LXX
Gen. 1. c. uvzog aov rrini\aH xtqukr^v y.ul
:
syx. et nasor. «-D.« I^m i. q. Lebr. , in Epbraemi opp.
Gv rr^Qtlaitg ai^ov nxtQvuv, observare enim {jriQHv) in bis ed. Rom. constanter scriptum ]..Ci-« , samar. p^^^ omis-
nil aJind est nisi insidiari nec scriptura edit. Complut.
,
snm a Morino pro Lebr. pTli in Pent.
et Castello bis ,

TitQiiatt, TitQi\att(; (conteres) fide digna est cec Grabii

p^-^ Ex. XXIX, 22. Num. VI, 20, arab.
,
terve id.
Vossiiqne coniectura probanda, qnorum prior vult XiQi\att,
TiQi\attg , alter T()?;trfi, TQi]aiig, perfodiendi sensu dictum ; vL*» raro vL*a id.), dual. D^^i^lO crura (fort. a fissione
vetus iam latina Versio dat ,,servare. " Praeferea Onk.
dicta quia sunt duo quasi fissa ex uno , t. rad. no. i , cf.
*lt:3 servans et TST memor pouit, et Abn Sa'id (ed.Kne-
/ K^ latns corporis , it. lateris unins sarcina qnando dnae
nen. p. i6 Paulns specc. verss. Pent. p. 12) y^sxj' inva-
cf.

dere a tergo. Hieron. certe de serpente insidiaberis. : snnt sec. al. nt lat. crns a cursa , germ, Laeufe de cru-
;

Utcnnqne res est plus ponderis apnd me prior sententia

,
ribus leporis , v. rad. no, 2 , sec. Dietricb. Abbandl. p.
habet. 89 propr. fistula , cf. r!:'i5 et lat. tibia ; aeth. ^*P^"
fnlcire domura fulcris, verbum denom. est a p':a; crus pro

(arab. i.i id., syr. \aQ.» fulcro , at gal!. jambe , cf. arab. vL*., trnncus , caulis
PTZJ i- q-
P"'4 ^)fi"^"' /

fisnnra snpra s. rad. a^C pag. i36i).

alia v. 2) dis- — plantae) Jes. XLVII, 2. Prov.XXVl, 7. Deat. XXVIII,
,

currere, discursilare (vid. p,;c et similia s. rad. S^u: nisi ,

35. Cant. V, i5. —
Poet. n^i^rr "p-^d crura viri (Man-
forte dtnom. est similf vnlgari nostro ,,Beine macLen
" nes Scbenkel) de peditibus Psalm. CXLVII, 10 (in altero
bemistichio de eqnitaln agitur). Proverbialis locntio est
et graeco axiXi^eiv, arab. »1.*. cansat. ad cursum adegit, Ind. XV, 8: ^("'"'-bj' p":Tr Drx Tj'"] ct (Simson) percussit

propalit, et saepe metapb. persequi v. c. orationem, narra- eos (Pbilistaeos) crus super fenmr , cruja nna cnm femo-
tionem). —
3) seciari aliquid , desiderare, concupiscere, ribus (vid. t^ Eo. 3, d, p. 1027) i. e, vebementissime
cecldit et ad internecioiiem ut nos dicimns : ,,Armennd ,

ut pp-j; (vel a cur&u ducta signiCcatio vel pertinens ad ^^.Xi Beine zerscLIagen", galJ. rompre bras et jambes, Alia
adbaesit, inclinavit se , vel ad fwn, ptj) q. v., talm. ratione Gesenius haec exposuit supi-a s. i>' 1. c, nempe
in frusta eos concidit ita ut membra eorum crnra et ,

np^ritri appetivit, arab. iLi desiderio affecit res aliqnem,

femora, super aliis disiecla iacerent. Cbaldaeus intp.,
alia

VIII desideravit, concapivit , 'i^^ desiderium, cf. vic. Tancbum Hieros. (Haaibruecker. spec. p. 9), Rascui,
Jos. Kimtbi, Levi b. Gerson p'-"i' pedites voluut intel-
vLicupidusfnit, desideravit), undenomen subst. nijilLT q. v. ligi (cf. Ps. CXLVII, lo^ et ^i'" equites. Sed et hoc
Hipfi. cansat. Kal no. 2. fecit ut ercederet res fluida iraprobaudum et aliorum conata qui locntionem illam
,

(neDerlaufen lassen), ejffuAil, redundavil , sq. acc. rei Joel. ad Inctatorum tecbnam , i7toa/.i).tafi6v sive snpplantatio-
 R. plffl, lltlj 1382 pm — "lia

nem, refernnt (Castell. , Cler.), vel ?I");-ii5 psp cor- adortus est (exx. v. ap. Bernstein. in lex. Chrestoni.),
rigentes planctum immiscent (StiKler.). Arabica denique pertinet syr. yjioA*|
Pa. id. Act. Mart. I, ig6. Huc
vUj_^c vii--»l5 et ^^l^ ^^,c >»ft^5Cj j.^»j
a nonnuUis
v,-^ XX,
lud. 1. c. adhibita prorsus diversi generis
suut. — prosiluit 2 Sam. 1 (Ar. w«.S^ ) , audax fuit , super-

2) armus in corpore animalium , i. e. eae pedum an- bivit , Bar Ali = —^ij , r»-^*-', (i>«*'*! > Lex. Adler. =
teriorum partes quae humeris in corpore liumano respon-
dent Exod. XXIX, 22. 27. Lev. VII, 32. 33. 34. VIII, .*5ii' .«.L;S^' . Ab inslliendo duci posset insidiandi nofio,

25. 26. IX, 21. X, i4. i5. Num. VI, 20. XVIII, 18. sed praestat eam ponere infra sub no. II.
1 Sam. IX, 24. LXX
ia Pent. recte ^ga/Uov , Vulg. ar-
liD m. epicoen. plur. ai-llUJ (Hos. XII, 12) hoa
laus, intpp. orientales iisdem vcc. utuntur quae supra (g^rm. Rind) , spec. taurus , aut ab aratione dictus ut
attuli s. no. 1 , Saad. vL*» cet.
ipa et lat. armentum, aut ab audacia et ferocia. Vid. rad.
J?tB chald. i. q. hebr. pVo crus, plur. c. suff. irilpia
(Arab. ^% taurus, melit. tavr et /airu id. auct. Vassallio,
Dan. II^ 33. Theodot. bene KV)ifiat.
pVlH m. platea, vicus, forum (quasi fissura inter B _y3 vacca ; aeth.
^C.\ tamns , cf. -^/^ [
fiovl^aXog
G -J
Deut. XIV, nou r(jayl)M(fog, ut putabat Ludolfus lex.
5,
dnas aedium series, v. rad. no. 1, cf. ^lsj platea an-
aeth. p. 259; syr. lio2 id. pl. IVoZ et I^VoZ, etiam
gustior, et tale spatium inter series palmarum , sec. al. ,

locus ubi cursitant homines a rad. no. 2) Prov. VII, 8. fem. )25o2 pro hebr. n^ns Hos. IV, 16, chald. nin q. v.
Eccles. XII, 4. 5. Plur. Ci-^piUJ (cf. DniUJ a -ir.ZS , Q-^lll
a 1?-, giamm. 91, b. anuot. oj Cant. III, 2.
§. Chald. — iufra suo loco indeque olim assumtum a Graecis et Ro-
,

manis rav^og , taurus goth. siiurs nodtrum Slier dan. , ,

ttp^u; id. Zach. IX, 3. Jes. XXIV, 11. Prov. XXVI, i3,
,

/yr cet. v. Grimm giamm. germ. IH. p. 3^5, in vet.

syr. jLcQ* platea , vicus , fornm Ephr. I , p. 542 , in liugua pers. Pehlewi \.yj lora. Apud Phoenices etlam
Pesch. pro hebr. piui, Yin et aitTi Prov. VII, 8. 12. hanc vocem extitisse testatnr Plutarchns Sylt. c. 17 : Q(h(i
Hos. VII, 1. Jes. X, 6. lud. XlX, i5, it. pro uyoQU ot Oolvtxeg t))v fioi;v xaXovai, frequentiorij famen nsns
Marc. VII, 4all., v. exx. apud Bernstein. lex. Chrestom., fuisse videtur PjbN Inscr. Massil. lin. 3 , iinde nonien
primae litterae Aleph , v. snpra pag. 1). Generale est
nasor. \oq.m id. arab » »« raro v^/o platea vicns, ,
,
vocabuium et unum e genere bovino caput (ein Stiick Rind-
fornm In lingua Punica extitisse hoc vocabulum ex ,
vieh) designat , imllo sexus aetalisve discrimine. Nam
qnibusdam locorum nominibus apparct ut Succabar vel ,
Lev. XXII, 27 et Exod. XXII, 29 vitulum significat, in
Sugabar i. e. I2n p!;iB forum frumenti. Vide plura ap. niia ItJD (foetus primus bovis) Exod. XXXIV, 19 potis-
Gesen. monumm. plioenic. p. 4i8, 42/. A. C. Judas,
simum vaccam cf. "iillj '1133 infra (at lob. XXI, lO est
,

^tude d^monstrative de la langue ph^nicienne, Par. iB^/, taurus de mea quidem sententia, vid. de b. 1. Gesenium
p. 139. Apud Arabes tam multa oppidorum nomina sunt disputantem s. 'lay Pi. pag. 984). Plerumque autem
cum -iy^ composita ut Jacutus (Muschtarik p. 2^9 ed. singula eius generis animalia signlficat (coUectivum est
Wuestenf.) consulto memoret pauca eaque minus nota. "Ijra boves, greor boum et ab hoc differt ut nis a 7x2)
npVtSn f. clesiderium , cupl.do, appelenlia (v. rad. Exod. XXI, 28. 29. 35. 36. 37. XXII, 8. 9. Lev. VII,
IV, vel 3» 23. IX, 4. 18. XVII, 3. XXII, 23. 28, XXVai, 26.
uo. 3),' sq.'btj desiderati Gen. III, 16. 7,
Cant. VII, 11.' Num. XXII, 4. Deut. XIV, 4. XVII, 1. XXV, 4.
XXVIII, 3i. Jos. VI, 21. 1 Sam. XIV, 34. 2 Sam. VI,
i3. Jes. I, 3. lob. VI, 5. Prov. XIV, 4. XV, 17.
de Dici igitur potest ins "i':Ta ios unu« Neh. V, 18. Num.
I, *^!^\23 ^^^' i°«sit. Arab. .IS excitatus est ,

tumultu ira, II excitavit pulverem tumul- XV, 11, et pro plurali poni solet Iji-z (q. vid.) Num.
pulvere , , ,

VII 5 obtulerunt ^JJa 'lioS ^3TZ! duodecim boves . , .

metaph. scrutatus est eriiitque Coranum,
, :

tum , bellum
insb IT1I5 bovcm (unum) pro uno duodecim principum.
,

IV excitavit pulverem (den Staub aufwUhlen) Cor. C, 4. collective pouitiir, nimirum inrerum varia-
Rariiis "iil2i
Amrulkais. Mnall. vs. 54 it. submovit araviiqu^ terram ,
Gen. XXXII, Sam. XXII, ig.
rum enuuieralione 6. 1

Cor. II, 66 cf. XXX, 8, 5j'*ii arans bos. Hinc Arabes 2 Sam. XV, priinogenitum ex boum genero
3. IIIIJ "l'i32

(collect.) vel vaccae (v. supra) Num. XVIIJ, 17. Deut.

bovejn g. taurum .yi dictum putant , ijcj^^ j*ij ""^5 (Da- XV, 19 (iuxta ]JJS 1133)- ""uin "IB iuvencus boum lud.
VI, 25 i. q. lp3-^3 ")E in Pentateucho frequenlafum.
miri), nescio an recte , vid. Iiu;. — Porro ^l^ assilivit,
Sed "ID l"l^ Ps. LXIX, 32 unvvdtTwg sibi apposita sunt.
"ira T)^:^ri simnlacrum bovis Ps. CVI, 20 i. q. rtiSil b^»
impetum fccit , irruit, .[<- med. j id. llarir. p. 90, j\^m,
vitulus ab Ahaione fusus Exod. XXXII , 4. — IlUid
insiliens i. e. leo , chald. ^iuj saliit, snbsiliit, syr. 'Q^ "i'T>in "1133 nsetaph.de duce ac priticipe legitur Deut.
id. et prosiluit (v. c. torrens lob. XL , 24), insiluit. XXXIII, i7,(ut;"iB Jer. L, 27, arab. ^ys Harir. p. 35o,
 R. TID 1383 iw — niffi
Ibn Arabschah vit. Tioiiir. T. I. p. 4i8. SyS, sanscr. n^^to series , ordo , ct impr. arab. ii,_^«« linea struesve
vrisa al.) ; fortassis eliaiu simplex "l?© Gun. XLIX, 6 dc una in muro , sed hoc nil aliud est nisi nomeu unitatis
viris fortibus ac nobihbus.
quod dicitnr, pcrtinens ad illud «»«,)
11. "^^'^25 fut. -ir>0; l) i. q. ""iri, ^^O, -IT circuire,
max. 2) insidiae , vel potias insidiator , inimicus Psalm.
ciiire, proficisci, faccrc iicr, ncgotiatidi causa, undc
XCII, 12. Non improbabilis tamen est coniectura Just.
n^lia no. 1. (Arab. .1«, med. ^ profcctus est.) — Sq. Olsliauseni obscrvatl. cjitt. p. 12 "'^1X2 pro "-i?aJ3. LXX
^a Cant. IV', 8: r::SN •ds'?n '"!^\LT "'Nipn tisaVa "riN
loci ix&Qog. Vid. rad. "Tiffl.
mecum o Libono veiiics, proficisccrc, dcsccndes, clc vcrticc 3) ,,N. propr. loci ab orienfc Aegypli siti, in finibus
Amanae montis. Al. prospectabis v. no. 3. Semel , — ingentis descrti, quod Palacstinam versus porrigitur Gen.
sq. a proCcisci cum aliqua le i. e. adducere ofTerre rem ,
XVI, 7. XX, 1. XXV, 18. I Sam. XV, 7. XXVII, 8. Jo-
Jes. LVII , 9 : vlcum offcrchas rci^i
'^ivd.r.
n^"? "'"'''i;"'! <^' sephus (Archaeol. VI, 7 §. 3) pro his quae 1 Sam. XV, ,

vcl scc. al. Molorho i. e. dona olTerebas legibus exteris 7 leguiitur: 'in d';"^::^ "'pp bs "iirN -llia tjN-Z habet
vel diis peregrinis. De temporibns praeteritis loquitur uno UriXovalov li^e Aiyvmov x. t. X. unde multi, nt J.
propheta, ut cap. LXV, asqq. Vid. a no. i8, d, p. 1/4. D. Michaclis in Suppl., ^TiJ Pclusium esse censent, quan-
quam Joscphi in his rebus iiou satis cerfa est fides et ,

Arab. «.j .U» duxiteum, attulit id (ad r'.iquem). Indc Pelusium potius vocatur 'J"D q. v. Fortasse Schur ibi ,

fuit, ubi nunc est Suei: , in fine sinus heroopolitani.

donam. Contradicit qnidem huic sententiae Boett-
rt*i!il2ln
Hicron. extcnditur autcm desertam Sur (v. infra) usque
:

cherns specc. p. 211, scd res ipsi non prospere cedit. Vix
ad maie rubrum qnod ad Aegypti confinia pervenit. Onk.
enim ac ne vix quidcin iqa gignillcaie potest: ,,e8 reich-
ubiqueverfitN"J3n, Saad. Gen.X VI, 7 jl^v& _^,=» , de qua
lich hahcn, vicl aufgehn lassen".
2) circumclarcycingcrcjxmdia 'ird no.ictn"10 no.2mnrus.
urbe, ab Aegypto vero remotissiraa, vide Schnlt. v. Erra-
3) circumspiccre
circumspeclare , spcculari, obscr- ,
kimum et Abulf. Arabia ed. Gagn. p. 45. Rectius Saad.
vare (a circuineundo , cf. "iqn circumire , chald. etiam in reliquis Pentateuchi locis .Ls.;S\JI al-Dschifur i.e. regio
speculari, vigilarc, nasor. INn obscrvavit, cod. Nasor. ed. maritima arenosa Rafiam I ^: . ap. Ptolem. V, 16 '^Pu-
Norberg. T. I. p. aSo. lin. g) sq. acc. lob. XXXV, 5: qeta] inter et lacumTennisin Aegypto,
quaRliinocornra. in
Cj-n^iJ "i?U3 circumspice nubes. Spec. a) de eo qui pro- '^''id. Ahulf. Aegypt. ed. Michaclis p. i4. i5 [ed. Par. p.
spectat ex alto sq. •\-a Num. XXIII, g ; b) de eo qui in- 109]. Targ. Hieros. !i:i"in i. e. Elusa 'EXovau, huius de-
sidiasfacit, insidiari Jcr. V, 26: a^ianp"' JjfflS IVii"^ insi- serti locus ap. Ptolemaeum et in , d'Aiivillii mappis [cf.
Aianiur sicuii subsiilunt aucupes. Hos. 7: "1^53 XIll , Robinson. Palaest. I, 333 sqq.]. Cum deserto Dschifar
"11 wN ?(''."'''? veluii parclus ad viam insiclias faoio; c) de Arabum fere congruit l^na dcscrlum Schur Exod.
'l^iuj
eo qui rem respicit ct curat sq. acc. , ut lat. circumspi- , XV, 22, ita tamen , ut hoc nomeu hebraeum latius pa-
cere ahqnid (sicb nach etwas umsehn) lob. XXIV, i5: teat, et desertum Israelitari\m {et-Tih) vcl certe eius par-
X^V ^ITTJJn ^Jb non rcspiciei mc oculus cuinspiaiK nemo , tem includat, quandoquidem Israelilae e mari rnbro egressi
me nnnc cnrabit. XXV, l3 !i:1:i"d'' ^jb ^^jlj; Omnipolcns : in hoc deserto escendisse dlcuutur. Accuratius ea deserti
id non respicit. XXXIII, i4. i3."Hos, XIV, 9; XXXV , pars , in qna fretum transgressi Israelitae pedem figebant,
denique d) simpl. conicmplari, spcctare sq. acc. lob. V^ll, Num.XXXIlJ, 8 vocaturdesertum onN." Haec Geseuius —
8. XVII, i5. XX, 9. XXXIV, 2g. XXXV, i4, et de pro- in adversarr. mss. Adde de .La.s^i (quod Saad. etiam
phetica visione Num. XXIV, 17 (parall. !^N"i). Gen. XVJ. 7 habet secnndum cod. ms. ab Ed Pocockio
Fil. nViJ spectare sec. nonnullos intpp. lob. XXXVI, collatum v. Polyglott. Anglic. T. VI.) Istakhrii opus
,

24, sed vid. rad. I^a. geographicum ed. Moeller. p. 28, lin. 18 20, Kazwinii —
"IIUJ m.
murus Psalm. XVIII, 3o (2 Sam. XXII,
1) et Makrizii locos ap. Hamakcr. de expngnat. Memph. p.
3o). Gen. XLIX, 22 (nbi al. insidiae , v. no. 2). Plur. : i83, Jakuti Muschtarik ed. Wuestenfeld. p. i54. 3o5.
r'"""w, lob. XXIV, 1 Cr-~""i j''2 inira muros corum (opu-
1 : 43 1, Abulfcd. Syr. ed, Koohlcr. p. 3, 4 (ed. Par. p. 225),
lentorum)i. e. in domibusetvilliseorum. ApudR. Parchon. Tuch. ad Gen. XVI 7 et in Zeitschrift der D. Morgenl.
,

lex. rad. ~ns et in nno alferove codice (vid. de Rossi var. Gesellschafi I, p. 174 sqq.
lect.) scriptum est 0";n':";l'i5 '('r inter binas murorum lincas, iTiD chald. m. pl. «'TVi:; murus , mocnia ( nt hebr.
cf. D"nia'in. Ad hunc locum Gesenius adiiotavilNawiibigb inu; no. 1) Esr. IV, 12. i3. 16.
ed. Schult. no. 161 LLa^ (^j o»»s
: sedcre intra muros
nHiD f, part. Kal, dein subst. 1) proficiscens, a rad.
no. coliect. ut nn-;'s agmcn una projicisceniium max.
i. e. domi. (Aram. -iqffi, pQ.«, arab, j_y^ id.) A cin-
1 ,

mercaiorum , Karawane Ezech. XXVII, 25 (Tyrum allo-

gendo murus dictus, v. rad. no. 2, iit arab. joil--. murus quitur prophefa) : ^^^r^-ir •^'".^'in n'-?:N naves Tartessicae
quasi mcrcnniium a^mina tibi sunl i. e. grandium tuarum
a XL> obiit, cinxit , custodivit. Cf. rtltj no. 2. Alii navium miiUitudo pio inercantium turba tibi est. nt mer-
malunt a TiTji firmus fuit, alii a sercndo et strnendo coll. catorum agmina per deserta sic naves tuae per maria ,

Pppp pppp
 R» -IW, tlffl 1384 n^d — ]ffi'ffl

traufiennt «nercatus faciendi causa , deine Flotte dieiU dir XXIX, 2: UJ';\25 '33N. LXXJTc5{)io?, Vclg. marmorParium,
Tirg. «''IX:^?: i. e, marmora.
statt der Handelskaravvanen. (Arab. «yU et S^L«, agmen
^ID I) i. q. UJIia ,
)..A~a.A marmor candidum Eslh. I,

una commeantium Cor. XII, lo. Harir. p. 4o, ut SjsU 6. Canl V, 15: U512J ''1172» Vulg.: columnae marmoreae,

et sLU, chaM. Ny^uf Targ. Gen. XXXVII, 25. Ez.XXVII, LXX aivlot fxuQfiuQtvoi , arab. j.L>, fj>j*c.

i!323 vocabulum aegypt. igenc (in vet. Acgyptio-

II)
6 Mischle Sindbad ed. Venet. fol. 49, et syr.
.

iQ. Jes. LX,

rum lingua yenii linum , Bnnseu Aeg. I 606, ab' He- ,

1^1.« id. Pesch. Gen. XXXVII, 25. Barhebr. p. 42i lin. 5

braeis ita mutatum, ut ad U;"">23 et candoris signillcatum ac-
a idemque voc. NnT'© bis legitur in inscriptione Pal-
fin,, cederet, ut yi3 byssus derivatur a ^''13 album esse cf. ,

myrena anniSeleuc. 569, Chr, 258, ubi in grnccis exstatCTH- similes vocum acgyptiacarum mutationes s. v. nTsn^, TVliT3
voSlu, V. Swiuton in Philos. Transact. vol. XLVIII, tab. a4 al.) bjssus et pannus byssinus i. e. bombycinus s. xylinus,
no. VII, graec. i3, p. 707, cf. Eiclihorn marraora Pahnyrena
isque candidus, subtilis et pretiosus. Cf. syr. 1«-* vilisia
expUcita in Coram. soc. reg. Gotting. recent. T. VI p.
ii3. Tychsen element. syr. p. 76. l. 6.) Male alii nTnitJ gossipii genus, auotore Castello. ubique jivaaog. LXX
Ez. 1. c. interpretantur principes coll. ito vel dona v. ,
Ut aegyptium vocabuhim inaximc byssum aegypliam vide-
tur designasse, quae ex Aegypto v. c. Tyruni adveliebatur
:m^12Sn vel adeo cantatrices, nec probare ego possum
,

Ezech. XXVII, 7, contra syriaca ibid. vs. 16 yia voca-

muros a F. Boettchero specc. p. 211 strenne defensos> ad
tur, quanquam hoc voc. iu recentioiibus libri» paene so-
quos Haevcrnicklus quoque confugerat in coramentar. ad
Ezech. p. 476 (quamquam hanc significationem agnosco
lum usurpatur. Vid. de Iiac rc y^2 pag. igo. In Exodi
Ubro \ti\2i bis et tricies legitur de bysso , ex qua sponte ad
Jer. V, 10), nec magis plantatioaes qaasidem Boettchc-
hoc congesta (Exod. XXV, 4. XXXV, 6. 23) et a texto-
,

rus in spicileg. p. 35 mujris substituit.

ribns affabre testa(Exod. XXXV, 25. 35. XXXVHI, 23,
2) ciugens, a rad. no. 2, pl. ni^nrj i. q. nhlTiJ moe-
niaiav. V, lO: ^Tniliaa ib? adsccndhe muros eius Ita .
cf. "17^;^ 3. rad. 1T\2J tum tabernaculi .sacri aulaea et ve-
)

lamina (Exod. XXVI, 1. 3i. 36. XXVII, g. 16, 18.

LXX. Aqu. Vulg. Syr. Chald. satis aptc ad contestum ,

verborum. Al.al. Nuvam interpretationem Ewaldus protu- XXXVI, 8. 35. 37. XXXVIII, g. 16. i8), tum sacerdo-
tum vestimenta , inpr. ephodum
humerale sacerdotis s.
lit qui vertit flores (,,fahrt in ihre Bliithen") coU,. syr.
sunimi conCciebaiitar (Exod. XXVIII
,
5. 6. 8. i5. 3g, ,

DjCj 1'Oj'* palmes cucurbitae , et arab. ., *» et iyUkA XXXIX, 2. 5. 8. 27. 28. 2g). Vestes byssinas (iiiuj "'7^3)
herbarum odoratarum axtremitates [v. Nuwairi ap. Reisk. praeter sacerdotes viri nobiles gesiasse fi;runtur, ut Joseph
ad Tarafae Muallak. p. ii3] f-uia in altera vcisns parte
,
Aegypto praefoclus Gen. XLI 42, et lautae mulieres ,

palmites niia^iDJ appelTantur. Hitzigius vuh'palma3 arad. Prov. XXXI, 22. Celerum U.-m etiam de linteis dictum
"i"i"ij, F. Boetlcher. in spicil. fcries arborum. esse, e loco Exod. XXXIX, 28 apparet nbi nzr? 'Opa ,

feminalia lintea cx 'iTija UJai facta fuisse dicuntur accedit

niO catena, anrdlla, v. sub rad, T^ffi.
quod ^'nilis linum a Clialdaeo iuterprete nonnunquam (Je8>
;

T^U3 inimicus , hoslis , v. s. rad. 'n^. XLHI, 17'. Ez. XLIV, 18) redditur yna byssus. Vid.

tei'pretem
m donum 1 Sam. IX,
ilSFI f. oblalio,
hebraeum Dan. 11,6. V, 17, pro
7 ,'et apud in-
chald. Wta.').
Celsii Hierobot. II. p. 25g, J. R. Forsteri liber singularis
de b^fsso antiquorum, Loud. 1776, J. E. Faber observatt.
Eodem modo hoc nomen ad rad. 'nViD obire (vid. imprimis II, p. 282 sqq., Hartmann. mulier hebr. III.. p. 34 sqq.,

Jes. LVII, g) et Hiph. ^^^!i (si forte extitit) rcferendnm Rosenm. antiquit. bibl. IV, 1. p. 1^5 sqq.
est ut iiai^n elevatio, oblatio, munus ad Qn-i , ^''"in , vel ?I)'^ III) scx V. s. rad. u-^itt) pag. i368 sq.
rtnian aS ^'^n , "i"'an, vel ns«n ad siia, fi-^sn, nam-i •llitD (subalbus?) n. pr. m. Esr. X, 4o.
respQnsucu adaitf, a^^ttJn. Ceterrim cf. arab. SjiAS' do- ''ffllD (id.) n. vr. viri Euacitae Num. XIII, 22. Jos.

num a ri.d. /eJ^ duxit. Haec a me dicta puta cootra

XV, iV.' Jud. I, 10.

'•ffl^ Ez. XVI, i3 Kethib pro iruj byssu». Formam

Boettcherum specc. p 210. — Syr. IJO] commcatus, cui
hanc insolitara modo vera est scriptura, arcessivisse vi-
,

adstipulatur J. D. Michaelis in supplcmm. no. a442. detur scriptor, ut oriretur paronomasia cum voco qoae
sequitnr ''^n.
III. ^l^tZJ i-q-^T^^cni^re, Pil.Tiiui id., vid. rad. I'»©.
Nffil^ u. pr. m. 1 Par. XVIII, i6, corruplum ox
ff^iia q. v. pag. i338.
iy^l23 rad. inusit. , quae albedinis vcl potius splen-
doris potcstatem habuisse vidctnr, id quod ex dcrivatis NiD''*^ n. pr. m. 1 Reg. IV, 3, itidem corrnptom
concludi potest. Vicinum non solum Tauj'^ albus , canus ex eodem n^Ti23 q. v.
fuit, sed etiam Y^lia micare , splcndere. ]dl) ulg. jj^*»^
(fort. i. q. 'jiriuj lilium, arab.
(D']uD (iTt.Xty. i. q. \a\a no. 1 marmor candidum I Par. id.) a. pr. viri ex tribu Judae 1 Par. II, 3i. 34. S5.
 R. t^t 1385 ])syD — )tw
^ffllffl m. plur. D-ii^riaJ lilium, x(ihov , in Palacstiim tus carmcn indicoie videtur, ad cnius modos eX numeioB
ut contii;iiis oricutis regionibus sponte crescLns in canipis illi psalmi cauerentur. ^wiflir Ps. LX, 1 foita.-^se cid idem
et pascuis Cant. II, iG. IV, 5. \l , 2. 3. VII, 3, cf. carmen reJereiiduni cst modo brevius indicatum.
Sirac. L, 8. M.itth. VI, 28. Liic. XII, 27. Varii co-
nSIDItD f. numen iinitati& (gcnerale nomen est
loris snnt lilia orienfis, inpriniis alba (Xi/Qtov) et caerulca
^TU^HD, cJ'. Gramm. hebr. ed. 16. 5. io5, 5, e) lilium
repcriuntur, ct 11. cc. unidem alba ubique apta, vel certe
Cant, II, 1. 2. Hos. XH', 6, aitc Jactum 2 Par. IV, 5.
non iuepta sunt ; sed rubra potitis pocla copilasse videfur
Hinc n. pr. ^waurru vel ^ovativvu Susanna LXX Dan.
Cant. V, l3, ubi labia comparantur liliis. Vix enini lioo
c. XIII. (al. c. I). Diod. Sic. II, 6, ubiNini filiasic vocatur.
cntn Ibn Esra ad suavem lialitus odoreni retuleris. Audi
Plinium Nat. IJist. XXI, 5: ,,I';st et rubins hlium, fjuod 112112 (sic I Reg. VII, ig voctli — brevi scriplum et

Graeci crinon (al. crinoii agrion) vocant , alii Jlorein eius quidcm niiUo snbiuncto genilivo, sccundum MasbrSm, cl.
cj"norrhadon (al. crinorrliodou) ; laudatissimum in Antio- Dav. Kimchi lex. Norzi ad h. 1. in bibliis Mantuanis et
,

chia et Laodicea Syriae. . Sunt et purpurea lilia. "

. Chr. B. Mirhaelis liiniina syr. §. 33) m. 1) lHiitm ( v.
Rosenmueller bibl. Alterthumsk. IV, 1. p. i38 vult Fri- jiz;'";!!;). ^ifii^ HiryM opus liliaceum s. ornamenfum in co-

tillariam imperialem (nostr. Kaiserkrone ) sed hic Jlos ,

lumnarura capiliilis lilii figuram imilans i Reg. 1. c. Ihid.
Inteus est, nou ruber. Lutherus et Judaei hodierni ^ia^TIJ vs. 22 eodem scnsu Jcgitur JJT^iu; Sli^i';.
rosam interpretantur , Dav. Kimchi in lex. violam , sine Instrumentum musicum lilii quodammodo Hgiiram refe-
idonea causa. Vid. Celsii Hierob. I, 383 sqq. Proprie rensrii^iC eswvoIuntPs. LX, 1, et adeo totum eius norticn
lilium al6um putaut vocari , a rad. virii , scd haec radix rm^ ]u;m' appellant vertuntque ,,tibia carmiiium , quasi
lyrica". Mihi 'jrc^na eodem sensu hic dicfum videtur at-
spleiidorem cuiusvis coloris admittit. (Arab. ,.»a*j.~ sau-
que in aliis psalmorum litulis ^'ilSIVJ, quode v. 'jUjri' litt.
b. lllud autem n^ni' cum ]c?'i; non est iungendum, nam
san, «dsara lilium, vulg. .,1**^«, (et nielit. «jtsii/j) Ml Noct.
Humbert anthol. p. 74., Tanchum
Ps. LXXX, 1 miy ^''iiBiu; interposito AthnacU accentu,
I, l48. 298. V, 94.
ct alibi alterutrum seorsim legitur.
Hieros. ad iReg. VII, 19, etiam iX^^Xi schilschdn et ^[m.m,
2) 'i\:;TO c. aecentu graviore liaiilB ( Esth. IV, 8.
sisdn Marcel vocab. s. v. Lys , jnaxime caeruleum vel
i.
16. Vlll, i5 al.) n. pr. Susa, ru ^oTaa, urbs (,^11:; T^i^r^
violaceum, v. Bocthor diction. b. v. Lis, Hunibert gnide
Esth. III, i5. Vill, i5) cum arce regia ( Mlisn ]12JViJ
de la convcrsation arabe p. 5o , album autem >^aj; pers,
Neh. I, 1. Dan. VIH, 2. Esth. I, 2. 5. II, 3.'5.' 8. 111,
lkj.'i\ solent vocare ,
quanquanr. usus sibi non constat , cf,
i5. VIII, i4. IX, 6. 11. 12), in Elymaide ( nb^-j! Dan.
Forskiil Flora p. CIX, 12 ; apnd Pcrsas ..jwj*i. sosan, su- VIII, 2) sita, ubi Persarum reges, velnt Xerxcs (•a">1irnN
sen lilium album , caeruleum , Havum et versicolor , v. Esth. 1, 2. II, 3, 8) aliique ex Achaemenidis (Neh.' 1,'
1. Xenoph. Cyrop. VIII, 6, 22. Polyb. V , 48 ) tem-
Burhani Kati p. 536, armen. ^p^W"» afghan. ^«^« pore veino per aliquot menses solebant habitare. Sita
silsan et corrupt. .-.*i^J nuf,chan Dorn chrestom. of ihe erat in Susiane provincia ad Eulaeum ("b^H Dan. I. c.)
Pushtu or Afghan lang Pelrop. 1847. p. 601, curd. schtl- fluvium sive Choaspem (Herodot. 1, 188. V, 4g. 52.
sen iris Garzoni giamm. e vocab. della lingua Kurda p. Strab. I, 4/), qui hodie Keikhah (Kerrah) , nbi nunc
173, Turcae etiam dicuul J.^^^^ susdm v. Meninski et , pagus Sus s. Schusch (u«j.«i»JI, |jiy.ixi| Jakut Muschtar.
Bianchi leix. ;
porro ynrii legitur in Mischna tr. KilaVm ed. Wuesfenfeld. p. 25g. Abulfed. geogr. ed. Paris. p.3l4.
c. 5, cLald. N211Jiffl lilinm et gener. flos
ij.*Q* li- , syi-.
Idrisivert.Jaubert.Tom. I. p, 383) in proviBciaKhi"izistan s.
lium, copt. njniigeu id. 2 Par. 1V,~5, ap. Phoenices Phry- KliHZ (^lXM.jy~>, ^ys., etiam j^jS» et jt^*!, jl^s»') cf.
gesque id. testc Eiyojol. magn. tu y«p Xf/pm vno zwv :
Uwaja,
Wahlii Asia 1. p. 601 sq. , in inscrr. cuneiform.
Ooni/.iov covau Xtynui, aoioov dt zo y.Qtrov ino 0(ivyiuv
V. Lassen in Zeitschr. f. d. Knnde
des Morgenlandes vol.
ItyfTut, a Graecis receptum Athen. XII, 1. p. 5i3 aoiaov :
VI. p. 46 sq. Rawluisoni vocab. in Jouin. of ihe R.
tivut jfj Ellr^vwv (fiovt~ To xQtiov, unde /Qlafiu cotairorh,
Asiat. Soc. Vol. XI. p. 87). Ruiuarum tumulos descri-
e. Itintrov Dioscor. III, 116, Du Cange aovGtvt, ij iQi?.)
pserunf Kinneir Memcir p. 99, Ker Porter Travds T. II.
:

De Jiliis artefactis quoquc dicitur fx-.vi et rebus adhi-

p. 4ii sqq., cf. Hoeck vet. Mediae el Persiae monumm.
Belur, quae liliorum formam imitantur. Nempe p. 93, Layard in Journal of the Royal Geograph. Society
a) ornamenta eius generis architectonira columnarum
of London. Vol. XVJ, 1. Adde Jonrnal asiatique 3. serie
capifulis aptafa vocantor |ir"-wi rTi;:->: opus liliaceum 1 Reg.
T. XIII. p.334 sq. RilterErdkunde vol. IX. p. agS sqq.
VII, 22 et ib. V8. 26, nbi' ^lJriJ n">?: Jlos lilii, scil. arte
Hoc aufem ipso tempore, quo hacc scribimus, tnmulos
factus. Cf. ';d:n2: et niis^is.'
istos perscrutatur Loftus Anglus speramusque fore ut ,

b) secundum plurimorum inferprctum senfenliam iii-

eius urbis et icgionis antiqoitas niox nionumentis repertis
gtrnmentum musicum quoddam fortasse cymbalum vel ,

tibiae gcnus, a forma lilii et ipsum y::'-ii dictum, cf. Y^'^'ii.

illustretur. —
Sunt qui Susam ad flnvinm Karun sitam
fuisse pulent ad pagum lustar sive ut vulgus loquitur
Plur. D':-a;-UJ Psalm. XLV , 1. LXIX, 1. LXXX ,"
1.
Mihi autem a-^iTriUi nil aliud nisi lilia significare et ve- SchuscLtar (jX^^j, j*-i.i Jakut Muschtar. p. 81, Idrisi

Pppp PPPP2
 R. tjitb — nnta 1386 N^3]fflra — nna
382), qnam sententiam defensum ibat Joseph. de loco Cant. citato adhibuerunt , ut LXX ni^ii^\(xpl fit o
1. c.
Hamraer
p.
in Scriptis soc. geogr. Paris. Vol. II. p. 320
— fi).iog, Graec. Veaet. y.aTudi f.u.

28. 333 — 4i , et cl. Rawlinson duas eins nominis urbes

atatuit, sed v. Hoeck et Layard Ll. cc. — Nomen , modo
est seroiticum, nil aliud nisi lilium significat, ut proditum fihim a dextra
ntiz: arab. ad srnistram
est ab Athenaeo Xlf, 1. p. 5i3 ct in Etymolog. magno s.

V. cf. Lassec. L c. vel ab extema ad interuam torsif, retorsit (zwirnen), plura

,

it*!33ffl1!D Domen gent. chald. plur. Siisaei., cives fila contorsit, jjj-i^ J«*=» funis ita contortus. Oppos.
iirbis Sasorum (v. ]WV no. 2) Esr. IV, 9.
(.:SUm. Vid. Gauhar. ap. I/ette ad Amralkaisi Muallak.
pffllB 1 Reg. XV, 25 Kethib, ubi Keri pffl"'\C q. v.
p. i94. Harir. p. 116. Chald. "iTir id., ^"'-iiTi:: T^^n fila
contcrta Erubin b. Praeterea cf. rad. •^inil^.
fol. g6,
nlB ponere , v. n'*'\D. Hoph. part. -\VJiT2 IDU: byssus (e pluribus filis) con-
torta Ex. XXVI, i.'3i! 36! XXVII, 9. 18. XXVIII, 6.
n^nlffl Gesen. i. q. nbniNir fragor
(intert. signif.,
8. i5. XXXVI, 8. 35. 37. XXXVIII, 9. 16. 18. XXXIX,
discerptiohis, compos. ex radd. nNiU et nbn Hiller. i. q. ,
2. 5. 8. 24. 28. 29. Targ. ubique i-^rjj Y^3 Saad. ,
nbllj b^ruj plantatio propaginis) in pausa nbr^JTlJ n. pr. m.
])"filiiEpliraVmi Num. XXVI, 35. Sj. 1 Par? VII, 20. — j,j^jll, Sam. ^'^^^ .AZ(Tr% Syr. t^U^ l^Q^
2) fihi Zabadi, Ephraimi nepotis 1 Par. VII, 21. — A byssus neta, LXX fivaaot; y.ixXtoafiivT] , Vulg. byssua re-
priore es'.; patron. Tibrffl Num. XXVI, 35.
tarta. Abulwalid. MS. :
^\ ii i5j*axi ^j\ j^jAa ITica f6_

221123 chald. Ab hac radice spnria, nt puto, ducere so-

lent verbnmPfSZs.PfVZar''"»!:, ^'T^tt!, ^''mcripuii, libcravit. yS> itS ^^Ij^Li jvXftJi jj.is:( ^uXic ^yij Ajj jUJi i, iU
Fat. an\i;^, inf. nariij, part. a'P"i5?3 Dan. III, i5. 17. 28. ^^AJ|,A«JI lXac i. 6. "lT;2Ja '«j ut arab. .jj-i^-o contortum,
VI, l5. 17. 21.28. In Targg. frequentatur pro hebr. attamen funis .jjix* in lingua Arabum plerumque is dici-

b^Sn , C33S. Syr. et nasor. «.ola* id. — Equidem lur qui sinistrorsum contortus est , interdum autem .Jm
apud eos est i. q. JJCj contorquere in universum , ut apud
27^123 ut et syr. «.SlQ* formam Scbaphel esse arbitror a
Hehraeos.
rad. af = i-j;j fluxit, propr. delapsus est, hinc elapsua

est, evasit, ut cognatnm i_)l; fluxit i. q. hebr. a^T, dein

""(23 donavit, rnunus dedit, quo poenam rediraeret

etiam se subduxit, ci. hebr. Dbs et Bbs. Simillimum lob. VI, 22: ''l?a ^inili (imper. pr. mnu|) munera date
est chald. Schaph. qnod Gesenius recte posuit sub
n::"";; pro me, vel alliciendi et corrurapendl causa, sq. acc. pers.
rad. Nl£^ pag. 616. Haec iam docui in glossar. Chrestom. Ez. XVI, 33. (Chald. Tnir i. q. hebr. iisdem hinis locia,

sjT. p. 95. Hinc sabst. syr. v^ oa« duplici Waw scri- syr. r*»-* donavit , Pa. multum et saepe donavit , in bo-

ptnm, nt (li.joa* a rad. y-i^.

nam et m rnalam partem Assem. bibl. cr. II, 23 1, cf. arab.
xX^ donavit.
7^{3T1I3J3 (qnem Deus Hberat) n. pr. m. Neli. . . p •
III, ^.x;' 2"l.' XI, 24. "rriD m. munus, donum (chald. N'in'ni5, syr. )j-w<l*

et nasor. contr. ?JQ« id. ) 1 Reg. XV, 19, irapr. qno

ad- poena redimitur 2 Reg. XVI, 8. Prov. VI 35 (cf. ver- ,

PTIfcJ Pi'- ^" 4" *11^ (I' ^) ^*- chald. V^^va^ ussil,
bum inu5 lob, VI, 22), vel quo aliquis, iudex maxime,
itssit, impr. soL Cant. I, 6 : «Ja'iJn "'3nEr£UJ sol eidm rrc corrunipltur Ex. XXIII, 8. Deut. X, 17. XVI, 19.
adussit. Aqa. avvhavai fii, Theodot. 7itQti(pQv'ii /.u, Syr XXVIl, 25. Ps. XXVI, 10. Prov. XVII, 23. Jes. I, 23.
« 1 1 ^ SQ I denigravit me, Vulg. decoloravit me. Rabb V, 23. XXXIII, i5. Mich. III, 11. inw <b_r!.N tentoria
eorum qui se muneribus corrnmpi patiuntm- lob. XV, 34.
ap. Buxt. lex. : larsn nD''^:? ""rsa propter aspecium [s
—
Poet. transfertur ad ocuUim
nnc npb pretium accepit Ps. XV, 5. 1 Sam. VIII, 3.
potius adustionem solis.
(qui oaepe soh coniparatcr et vicissini , v. D^sys:» ) , qni
Ezech.XXII, 12. —
Prov. XVII, 8: nn-i'n jn 13N
hicc sna ahquid coHustrat h. e. intnetur lob. XX T^bsa ^5'1'2 lapis prctiosus est donum domino suo h. e. ei,
9 ,

qui accipit' (cf. bya no. 4).

XXVIII, 7. Simih modo transfertur arab. _.!55 med. j
splenduit, coloris mutatione affecit sol , dein etiam intui- niHlC, r^niB
|^"|(^ sidit, subsidit, demersus Juit (v.
tus est, vidit. Male hanc intuendi signiGcationem etiam
 R. nnd, nnt), ^nt 1387 mniD— tjnu
fovea), et inclinavit sc, nt nnir ct nri; q. v. Jos. LI, a3, pressa et attennata Eccl. XII, 4 in descriptionc senectutis
(Chald. Nna; id., vicc. v. s. rail. niir i>ag. 1377.) "l^cn n""~b2 ^n"i'^, deprimuntur i. e. faccre iubentur
Hipk. rimtn di-prcssit, meta]ih. niiiimiin I'rov. XII, 25. omncs jiliae canlivnis. Ad quem locum intellectu diffi-
//i//t/)a/. mnnim (loitia radicali gcuiinata , ut niiN3, cilcm haec adnolavit Gcsenius: ,,lntellige caniatrices,
rtiN3 a rad. Pin: , Gramin. hfbr. §. 74, aiinot. 18) fiit. quae tacere iubentur, iie f cnex , cni somnus difficilis est
apoc. ^inriia^ , iu pausa inrit'' t) se iiiclinavit, se prostra- et rarue, expergtfiat, praesertira quum cantum fasfidiant
vii coram aliijao Lonoiis testificandi cansa TiQogxvviiVy , senes (2 Sam. XIX, 3(3). Alii oscines infelligunt propter
Gen. XXII, 5. 1 Sam. XXIV, 9. XXVIII, i4. 2 Sam. IIE^ contiguum, ncn apfc ad contextum; alii omnes par-
I, a. IX, 6. lluth. II, 10. Jcs. LX, i'», sq. b pers. Gen. tes corporis quae cantui inserviant, nt pecfus ,
guttur.'"
XXIII, 7. 1 Sam. II, 36, rarius "rsb. Gen.'xXIII, 12, Praegn. Jes. XXIX ,4 ?jn"i7:N ncn "l£J'a/l
: et ex pul~
bn Jes. XLV, i4, ^y Lcv. XXVI, 1 '(«(Z statuaa deorum). vere audieiur vox tua deprcssa, esilis.
Solebant, qui aliquem hoc modo salutabant, in gonia pro- Hiph. niini depressit , humiliavit Jes. XXV, 12.
combore et fronte humum tangere ( unde saepe additar XXVI, 5.
n::lN ^"'DN, .lins VCNb vel similc quid Gen. XIX, 1. Hithpo, nninicn depressus esi (aiiimus) Ps. XLII,
XLil, 6.'XLVni' la^.i Sam. XXV, 4i. 2 Sam. XIV, 6. 7. 12. XLlii, 5.
33. XVIII, aS. XXIV, 20. 1 Reg. I, 23), eoque honore nffl m. adj. dcpressus. lob. XXII, 29: Cr^i» nui
non solum homines alTiciebant dignitate superiores, ut re- depressus ocuJis , demissus.
ges et principes 2 Sam. IX, 8. XIV, 22. 33. XVI, 4.
XVIII, 21. 1 Reg. I, 23. 33. Esther. III, a, sed etiam
aequales Gen. XXIII, 7. 12. Exod. XVIII, 7. 1 Reg. II, I^niZJ fnt. tan-d-;, inf. t:h-c (nt^n/w- Hos. V, 2
19 5 interdum septics repetita prostratione Gen. XXXIII, vid. Pi.), c. suif. St3ri;d Ezech. XXIII, 39, ijif. abs.
3 (cf. 1 Sam. XX, 4i), max. autem 2) numen colendum,
tSh"»:; propr. pronum deiecit, prostravit, cogn. radd. nnc,
iude adoravit precihus vencratus esi deum (tam de veri
,
nmii, n^ia et nn"a, vel, ut Maurerus vult, i. q. t:ntt5
dei qnam de falsornm cultu) vel absol. Gen. XXII, 5.
Exed. XXIV, 1. XXXIII, 10. Jud. VII, i5. 2 Reg. compressit. (Syr. ,.^^m Pa, corrupit , vitiavil , aetli.

XIX, 37. Zeph. I, 5. lob. I, 20, vel sq. b Gcn, XXIV, J^/fl/n ^ laesit, coriupit). Hinc
48. Exod. XX, 5. XXXIV, i4. Deut. IV, 19. V, 9.
VIII, 19. XI, 16. XXX, 17. Jnd. II, 12. 17. 19. 1 Sam. 1) maciavii, iugulavii pecndem (ut arab. Si^"', ra-
1,28. XV, 25. 3o. 3i. 2 Reg. XXI, 3. Jes. XXVII, i3.
rius etiam Sa^-^), sq- acc. Gen. XXXVII, 3i. Jes.
Jer. VII, 2. XXII, 9. Psalm. XXIX, 2. LXXXI , 10,
Neh. IX, 3, rarius vcb Deut. XXVI, 10. 1 Sam. I, 19. XXII, i3. 1 Sam. XIV, 32. 34, impr. mactavit victi-
Ps. XXII, 28. LXXXVI, 9. 2Par, XXV, i4. Jes.LXVI,
mam , immolaiit Lev. I, 5. ii. III, 2. 8. i3. IV, 4.
i5. 24 et saepe in hoc libro, Exod. XII, 6. 21. XXIX,
23 (aliquoties vero b locum indicat quo se vertit adorans,
11. 16. 20. Num. XIX, 3. Ezech. XL, 39. 4i. 42. Esr.
V. c. ad montem sacrum Ps. XCIX, 9. CXXXII, 7,
nt iN Ps. V, 8. CXXXVIII, 2), etiam sine corporis
VI, 20, adeoque victimam humanam Gen. XXII, 10.
prostralione, in lecto Gen. XLVII, 3i. 1 Reg. I, 47. — Jes. LVII, 5. Ezecli. XVI, 21. XXIII, Sg. Hos. V, 2:
-1p'?:^n D^tfc !^^n'? mactando (vicfimas) graviter deli-
3) ohsequium praestiiit , se suhmisit. Ps. XLV, 12: (rex)
est dominus tuus ib •'"nrl2;r; ohsequium ei praesia. Inf. querunt, Sed de licc loco v. Pi.
chald. n^jnricn a Reg." V, 18. Dr^^nnri:;!: Ezech. VIII, a ) irucidavit homines eo fere modo quo pecudes ,

mactantur Jud. XII, 6. 1 Reg. XVIII, 4o. 2 Reg. X, 7.

16 V. ind. analyt.
XXV, Jerem, XXXIX, 6. XLI, 7: ^ir-;N •• ECn"^:'!
7,
nimti Hn. Xiy. f. fovea Prov. XXVIII, 10. Vid.
"lizni etmactabat cos ifa ut sanguis efflueret et cadavera
nnw et rntB s. rad. nw. proiicerentnr in puteum, cf. 1 Macc. VII, 19: id^vaiv uv-
r^^ntD f. id., bis legitnr in pl. ninTii (cf. Gesen. Toiig dg to (fQfUQ. Jerem. IX, 7 (Kethib) uni">a yn :

Lehrgeb.' p'. 527) Ps. CVII, 20. Thren. IV'', 20. D:i'db sagitta iugulans , morfifera est lingua corum ca- ,

lumniatrix. LXX jioXig iiTQioay.ovau yhbaaa uvtwv, )'

Vulg. sagitta vulnerans. Cf. aeth. J^/fimi laesit. la

nniZJ i- q- !T7^ et niia q. V. (cf. rj:-j;) perf. n'i;,
Keri est t3in'i2J quod, quum mactata sagitta cogitari non
,

•rin^', plur. ^nia et:inn;j3, fut. n';:;; i) suhsidii Hab. possit, Ewaldus eum Syro (^0.^^,^) interpretatur acu-
III, 6, de animalibus rapacibus in lustro subsidenlibus et
insidiantibus lob. XXXVIII, 4o (XXXIX, 2). 2) — tam
arab.
, coU. chald.
\X^Xi id. —
7""^"^ acutus
Num. XIV,
, Mischn. ^'nicn acnit,
16: "^2T:2 ££:n'i"'>^ ct
depressus est Ps. X, lo. CVII, 3g, de superbia Jos. II,
II. 17, spec. aegritudiiie Ps. XXXV, i4. XXXVIII, in deserto Deus Israelitas trucidnvit i. e. perire sivit.

7. Thren. III, 20 Keri ; it. sulmisit se les. LX , i4: 3) Binui lanj 1 Reg. X, 16. 17. 2 Par. IX, i5. 16

niniD TJ^^bN :iS;m submissi te adibunt. lob. IX, i3. anctore Gesenio aurum mixtum, alio metallo temperalum,
Prov. XiV, 19;"' legirtes Gold, cf. arab. Ja^ aqua diluit vinnm et eins-

Niph. depressus est Jes. II, 9. V, l5. De voce de- modi plura vidc supra 8. rad. bna pag. 772, (adde
 R. anffi, brm 1388 na^nia — n!?ma
exomplorum vitn largam in Haririo Sacyano exhibitam p. esse statuit •yrVii iiiger. Sed hoc tenue argumentutn est.
391). EanJem sententiam iam Eiclihorn. protulit ad Si- Nec magis placet Maurerus qui in comm. ad Ps. XC/,
,

monis Sed illa omnia ad vinum perti-

lex. hebr. ed. 3. s3 leonem a dccoiticando dictum putabat (v. rad. bniu
nent temperatnn) aqua non ad jnetalla. Satius igitur vi-
, no. II) , quod tamen ipse retractavit in lexico.
detur, ainui ad priorum interpretum exemplum expouere
duciile aurum i. q. TlDlC expansum, malleo diductum '
'• VM°^ rad. inusit., arab. y.^ decorticavil, derasit,
(Goldblech). Ita iam LXX iXarov, auctor libri Siphra
^,^Mt.A lima , dolabra , &JLst,a»i quod decidit de auro, ar-
ap. Kimch. lex. et recentiores ludaei Cocceius, Cleri- ,

cu£ all. Pauciores preliosissimum anrum vertunt, id quod gento, ferrove limato, it, gluma vcl cortices tritlci, hordei,
ab etymo abhorret. Maurer. in lex. gepresstes Gold, :
oryzae, dactylorum, ct Iranspositis litteris (cf. ;]no et BlOn)
coll. crffl pressit. G- - ) G- - )

Pi. prob. i. q. syr. t^j** et hebr. rn'v2J corrupit, sJLw-s» et jCJLis» id. Hinc
tnm ptrdite egit. Inf. nDnili (ad formam !T1Q Lev. TbTV^. un. 'kty. Exod. f. 34 ex veternm XXX,
XXVI, 18) Hos. V, 2: ^^'"isrT d^^Uia nuniU perditis mo- intpp. auctoritate ovv^ , onyx marinus (Seenagel), unguis
rihus peccatores alte in.merguntnr. Haec Evvaldi inter- odoralus , nempe tegumen s. iesta conchylii Vam in Indiae
pretatio nititur loco parall. IX, 9: mnc ^^''Tayrt, ac iam lacubus nardiferis tum iu mari rubro et ad litora totius
R. Jona infinitivum Pi. agnovit (v. Kimchii lex.). LXX Arabiae reperti , quae si comburitur, suavem odorem
et Syr. prorsus absurda habent. Solitum immolandi signi- enmque castoreo similem spargit ( Murex inflatus Lam.,
ficatam retinet Vulg. victimas declinastis in profundum,
:
M. ramosus Linn.). Olim in officinis nostris vocabatur
Targ. pO'!^ Tiyob inST, similique modo interpretatur blatta by-M,niia germ. Teufelsklaue , Raeucherklaue,
,

Dav. Kimchius", qui nunia inf. Kal esse contendit ad Riechschale. Ab Indis, Arabibus et Persis in suffitu ad-
form. nanN. Ita Gesenius quoque locum accipit de sa- hibetur. Apud veteres autem Hebraeos ut ex illo Exodi ,

crificiis illegitimis, simulque U^t^h habet pro nomine ab- loco apparet, haec aromatis species thymiaraati sacro ad-
stracto ,,mactando (victimas) graviter deliqaerunt," vid.
: miscebatur, quod quotidie inccndebatur in altari minore.
sub Kal. no. 1. Maurer mactare delicta i. e. victiuias :
LXX et Venet. ovv^ Vulg. onyx , Onk. «"nDrit: i. e.
,

illicitas cumulant, vid. eius comm. in 1. Hos.

unguis , onyx , Syr. (r^.i id. Pers. »Jo»lj id. (alioqui
Niph. pass. Kal no. i. Levit. VI, 25. Nam. XI, 22.
,.,L.i ,..s»lj unguis geniorum vcl j.jv> cy^lj unguis daenio-
nCn^) f, rnaciatio victimarnm 2 Par. XXX, 17. quae arabice expli-
iiis vel ijv^> rr^^ unguis pulcher ,

cantur ..-«.AbJt .Lalji Burhilni Kati ed. Calc. p. 886), Ar.

ined. ap. Bochartum loco mox citando nngues,
I. bn^ rad. inusit. rugiit, cf. arab. J,
-=\
Saad. in ed. Constant. quidem et bibliis
Xi.h\
polygl. ,.,0^
rudlt asinns , J.a_;S^_am et Jl—^'--** ruditus , J>_^, ladauum sed , in MS. Pocock. (vid. Bibk Polygl. Lond.
T. VI) jLabl. Cf. Slracid. XXIV, i5. Abulvvalid. MS. :

asinus, cogn. j_^^_.ii rudit (propr. , nisi fallor, eru-

^aLJI \.ih\. Dissentiunt Targ. Hieros. N^-iia Nbaii:!
pif in rngitum , i.

Hebraeos ad leonem (bnia) refertur, apud Arabes de

q. inuj , cf. ni^ n:is )• Apud
et Pseudojon. nu;3, quod quid sit, nescimus. — Dioscoc
II, 10: ^Ovv^ laxl 7iw/iia y.oyyvltov tj/.ioiov Ttu ttJ? no(t-

ruditn asini dicitur. Sic arab. c^-io rugiit leo et rudit (fvQug, ivQiOiOfittov h' tj] 'Iidtu tv ruic; vuQSoq^oQuig 71-
fivut? dio y.ai uQtOfiuTiCn vi/iiofifvwv TciJv y.oyyvliwv tijv
asinus , it. »j.S'j de utroque , ^^ de asini mditu et de vuqSov avXltyiTui Se, iniiduv vno twv uvyfiwv uvu^ij-
hinnitu equi , hebr. 1?; de rugitu leonis Jer. LI , 38, Qavd-waiv SiatfiQU Si
ttl ano ri;? iQvd^Quc: y.o-
)Jfivuf
fuVifitvog, vnolivy.og wv
xal XtnuQog' fiilui; Si o BitjSv-
talm. autem et syr. r^J etiam de ruditu asini atque ra-
lioviog xui fitxQOTiQog' ifKfOTtQoi Si ivioStig dvfiiiiifitvoi,
meli. Inde xaaiOQiXovTtg noawg tij oafifj' Cf. Plin. Nat. Ilist. XXXII,
?nttl m. Uof a rugita dictus, voc. poet. lob. IV, 10. Arabes scriptores, quos Bochartui cxcussit (Hieroz.
10. X^ 'i6. XXVIII, 8. Psalm. XCI , i3. Prov. III, 796 sqq. ed. Lips.), partim ea repetunt quae Dio- ,

XXVI, i3. IIos. V, i4. XIII, 7. (Targ. Nbnia id. pro Bcoridcs disputavit, partim nova addunt. Vid. Avic. I,
hcbr. bnijj et pio TBS). in II. lob.' et Prov. LXX 128 s. tit. v^Aiii! ,Laii( et qnae citant Casfellus et Bo-
X^(i>v , Xiuiva, ap. Hos, nuvd'rjQ (Aqu. Symra. 'kluiva, chartus. —
Caeterum ovvi nominatur propter similitn-
Thcod. Xk), Ps. XCf uanli; (qula iuxta est ]nQ , sed dinem unguis humani, eandemque ob causam in Gemara
bnu: polius verbo T<e3 respondet). Syr. quoque et tr. Kerith. fol. 6, a. vocatur 'j-ics quod nomen in vul- ,

Vulg. ubique rcddunt leonem vel leaenain praeter Ps. gus notum fuisse tcstatur R. Parchon Iex> h. v. Nomen
XCI , ubi ambo cum faciunt. Bochartus . in LXX rbniO autem aptissime icstam et quasi coriicem concbylii
ineroz. I, 717 vult leonem nigricantem, qnem in Syria (MuschelscAa/e) designat, a rad. bnui no. II. Neque est,
vivere dicit Plinius Nat. Hlst. VIII, 17, vicinum enim cur deseras hanc interpretationem tali etyrao conseiita-
 R. ^nd, ]rm, ond, ^rvd 1389 Dmd — qnd
ueam veterumqne tcstiinoniis rocfirinatam. NoU igitur II, 7 ! "HA^H
de quo morbi genere Cregorius Ha-
cuin 11. Saloinone cogitaro railiceiu aroniaticani , iieve bessinus ap. Ludolf. Icx. p. 471: ,,morbi foedi genus,
bdellium cum Bocharto. Licct cnim riinius (Nat. Hist. quo adco omnia cojnoris membra putrcscunt , ut unum
Xll, 19) bdellio ,,CEndi(los ungues" tribuat, et a Galeno post aliud demendum sit." Non tst luis vcnereae spe-
/J(JA?.« oir§ commemorctur , Dioscoridesque bdcUium cies, ut Ludolfus suspicatur, sed ipsc clephas murbus.
Arabicum ioixog vivxi dixcrit, tamen obstat quod G. E. lllud eius nomen inveni qiioquc in nomocanone aetb.
Rumpliius buic opinioni opponit (Amboinische Kaiitaten- Fctcha Nagast (cod. Rucppell. Fiemoluiti ad Motn. a»-
kainroer cap. 17), quod bdellium a vetcribus unguentis scrvat.) p. i55. 248.
non cst adl;ibitum, onyx rutem marinus a multis Orientis
populis. Adde Forsk.ilii notam (Descripl. animalium p.
i43): ,,Ungaiis odoratus (opercula cochl.), vi>J.s«Jl ja£)
Nigritis fumigatorium est."
CniZJ r^''' luusit., de cuius significatione vide ("eriv.
i. e. unguis daemonis . . .

Aptum quidcm bdcllio ut pummi specici ctyaicn ex lingna DTIE m. Jes. XXXVII 3o idem v«rbunl qnod
,

syriaca peti posset , ubi ^^m est stillare, exsudarc, sec. 2 Reg. XJX 29 scribitur
, ICTD (eic duo codd. etiam
Bar Ali = ^^ , ci. ar.
J.£:~
percolavit ; sed praestat
Jcs. 1.

crescii e granis ,
c. )
frumenlum vile ei rarum,
(juod in agro sponle
quac dccideruni , secundo post scmentcm
sine dubio onj-x, praesertim quum r:2n etiam conchylii (tf. n'ED quod talc frDmciitum primi
factam anno.
speciem notet atque cuni nir.lS quandam vicinitiitem vi- post semenlem anni signiilcat. ) Hacc ccita est signifi-
dcatur habere. catio. LXX
in 1. Reg. xtt uruxt).7.(jVTu, (n"ED «iT'',a«T«),
in Jes. t6 xaTu/.fifj/ita, Aqn. et Thcodot. attoqvi; , Syr.

Dniffi n. pr. vid. s. rad. nm* pag. 1377. ]'Ld Ld (sive ut ab aliis scribitur 1^.3 As cf. Epbr. II, 25i,
F. et Pesch. lob. XIV, 19), Saad. v_«JLi^ ^yXi sparsa grana
frnmenti quod succedit messi (nempe r-ED vocat ,_aJLp»
snccedens frnmentuni). ALtlvalid. : <_j.aJl J»»j /ctXJl -yS>

incalnit , calidus fuit , inpr. dc oculis inflammatis CjiJ! JkAal Q,« iXJ[ji U _j.?^ K*a;5_yJ! ^J b. e. idcm est (juod

de inflammatione cutis ex ictu et de aestn febrili, Z4rahes vocani SusJj^Ji nempe quod succrescit cx radice se-
getis. (Vocab. jCAsJ^Ji aliunde non ccgnilum mibi cor-
&i^;blM febris , ..^^,*»j' ardcnti febre labora\it Germ. de
ruptnm esse videtur ex 'iXic\J^\ quod aliquid tontinua
Siles. p. i3o, acth. il'^5 '. incaluit, cbald. •jrvi, inca-
serie succrescens signiiicare pos«e dixerim.) Dav. Kim-
Init, calefactus esl , ]"nu; calor , aestus, it. ulcus , syr.
cbi: r"iT^i 'i2;'^'ca n':"^". Parcbcu: '-p-rTa n:;i^ n*is
^j** incaluit, fJ-wCL» ulcus. Hmc niBp n;i31S MSISI rb^a-^Crr. Radici onir eiuidem —
^^np m. vlcus inflammaium, vel pctius loms cntis significatnm solent tribuere quem babet ynu; arab. tw:^
inflammatus in quo pnstuli.e (nisrya^) maculaeve lepro- sustujit uiide dncunt crcscendi et germi-
se , appaiuif,
sae exojiuntur Ex. IX, 9. lO. 11. liev. XIII, 18. 19. nandi notionem , coll. tn^ genus , familia , pr. proles,
20. 23, spec. de carbuncnlis iii cute hominis peste cor- soboles. Sane probabile est hoc ctjTuon , qnam escen-
repti 2 Reg. XX, 7 (Jes. XXXVIII, 21). D-;-;::?: ^'riffl — dendi et prodeundi notio non raio ad plantas transferatnr
ulcns Aeg3"pli Dent. XXVlll, 27 et i'". Yr:6 ulcus malig- (v. nry , *i^'); nequc tamen respuenda est eoruju sen-
num ibid. vs. 33 et (de lobi moibo) lob. 11 7 h. e. tentia ,
qui CniB inteipretantur dispersam vel sparsim
leprae nigrae gcnus in Aegypto serpens , quod clcphan-
iiasin appellant medici a cute sqtiamis nigricanlibus ob- snccrescentem se^etem , coU. arab. yM^i.Xi ,,dispcrsu8,
ducta et pedibus tumesccntibus. Lucret. VI, 112 sq. :
dissipatus," quanquam fj^^jd polics cst fciscere, fatiscere
,,Est elephas morbus, qui circum flumina Nili Nascitur
Aegypto in media, nec praeterea usquam." Plinius quo- et findi ,
quam .«ipaigi e. c. de dentibns senis, de fisso
,

que Nat. Hi.^.t. XXVI, 1 , §. 5 elepbantiasin ,,Aegj-pti capite, ita ut bebr. D"n5r snbolem vel propaginem a st>-

pecnliare malum" vocat. Cf. Schilling de lepra, Lngd» getis radice quasi scissam et scporaiam dixeiis.
Bat. 1778, p. l84. ^^"iner bibl. Realworterb. s. v. Aus-
satz. Syr. 1. lob. (.a^o Xxn Ci» quod a Castello qnidem
pr*!^ rad. inufit. 1 ) i. q. ;]nD et transp. ;)bn
exponitur cancer morbns , a Barhebraeo autem (in Bem-
rtein. cbrestom. syr. p. 188) r2axj5l i. e. elephas mor- decorticavit, ahrasit, dolavit (cf. arab. v_b^*» rasit caput,

bns, arab. JwiaJi <I,i. Falso Arabes lobi morbum variolas abrasit crines, transp. v_a.«^&. H id., i^ii^jii dialecto Jc-

j_5.iX£ fiiisse tradunt. LXX in 1. lobi ut et Dent. t\- man. detraxit cutem ;
talm. ^'EnTIJ cortices ramornm, v.
xog novriQov. 'A}J^ thqug, Intci-pr. Attbiop. ms. lob. Buxtorf. lex. col. 2368; cogii. aram. rn\L; , «.ajj.a
 R. ffind, ynq 1390 qrtD — yriD
repsit, serpsit, sc. a radendo et trahendo, nec non hebr. intpp. ipsum {«nsnffi retinent, cni eadem significatio tri-

cisffl, nDD, Eisn II.) V. ^iTiuj'.

>
buendaest. Abulwalid.MS.: 5.=.^^ J,/Iji ^jS», ^L:S\j]*JI ncna
2) attenuatus est macer factus est. (Arab. v^iia,*» G G o
, >

J»,L.v»./o
o . >

o^^Au^.
.

— Al. psora, al. tumor, al. hydropsia,

tenuis fuit , 5ci^*« tenuitas , macies , it. oL.^'* tabes, male.

phthisi laborans et transp. »_a*>.=>

V\*^T\p^ vel Cl^^niJ m. assis vel tahula (lignea), a
phthisis , i_i^,S^**/» ,

radendo etdolando dicla (v. rad. no. 1) , serael iegitnr in

s -
macer fait , (_a«L> macilentus ; talm. !:in"iJ tabuit , v. statu constr. Ez.XLI,
ys 16:
Masor. ad Hos. ^""r^a (sec.
II, 6 et codd. nonnullos CJTliB) tahulaium ligneum i. e.
Buxtorf. !ex. col. 2369.) assibus ligncis obducta (crant interiora templi etc).
!r)n^ m. et quidem c. art. t]n"Ji!i avis inter im-
iimndas numerata Lev. XI, 16. Deut. XIV, i5, aucto-
ribus LXX
ot Vulg. XuQog larus (Sec-Mewe, gaU. , VPTi2J rad. inusit. Arab. (ja^Ji, elatus fuit, extn-
angl. sea-guU), avis aquatica probabiliter ab
monette ,

insigoi corporis macie ita dicta (v. rad. no. 2 et nsnffl

lit se ( = «.aj.! Gauhar.) , cxtulit visum suum apertls ct

infra). Nam nnlla est avis molis ratione tam levis quum fixis oculis, eminus apparuit homo vcl res ,
profectus est
;

enim sit gallind crassior non habet tantum carnis quan- ,

ex una rcgione in aliam, it. {ja.S^ii corpulentus et crassus
tum coturnix ut ait Belon in hist. nat. av. lib. III. c.
,

l3. Larum vel potius cepphum , y.{7i(fov , laro similem, et passiv. [jaS\i!, territus et perculsns fuit aliqua
vult Bochartus Hreroz. P. II. 1. H. c. 18, T. III. p. 1 — fuit ,

4 ed. Lips., in quam avem illud a lcvitate! sumtum nomen re, IV terruit aliquem, ^jaS^i:, corpus hominis vel nigra
apprime quadrat. Suidas Kiiiifog' tii^og oQvtnv o^vtutov
:
rei spccies eminus apparens, Talm. ^nuj ferocia su- ,

[0 XiYOfitvog luQoi;]' tavt St xovcpov, y.ul IninXiov TOig xv- perbia, ynu5 "il»3N viri insolentes Schabb. fol. 62, b,
fxuoiv. Hesych. : KirKfog' tlSog oQviov y.ovqxoTUTOv, nfQi ^^iiniW homiucs superbi , arrogantes ^JiniZJ elatus , su- ,

Tvv &ukuaaav SiuTQi^ovTog. Kinifog vortit Graec. Venet. perbus , vid. Uuxt. lex. talm. Cf. rad. DniU.
Lev. 1. c. (Deut. 1. c. omnia turbata sunt). Facile haec
YnuJ m. pr. clatio dein superbia, ferocia. Bis
avis allicitur el capitur, unJe homo sloliJus
,
qui facile ,
tantum lcgitur, nempe ynuj '^33 fUi elationis, probabiliter
decipitur , y.incpog vocatur , cf. Ktn(f(od-tlg LXX Prov.
i. q. ferae generosiores lob. XXVIII, 8,
hesiiac feroces
VII, 22, nt arab. K_Ai^« maxime de ingcnii cxiguitate
,

ubi homo
putcos metallicos perreptans vias patefacere
et de stolida aimplicitatc dicitur. Onk. et Pseudojon. no- dicitur, quas ncc alitum accrrimus visus nec pes ferarum
men ipsum retinent NsnuS et sic etiam Samar. intp. ,
attingat (parall. bn":i leo), et ibid. XLI, 26 (al, 25), ubi
=f3A-^ Deut. I. c, ^j^"* Lev. 1. c. (in ipso textu crocodilus (^n^^ib) vocatur ynUJ ^53~b3""by Tjb?.: rex super
samar. Biblia Polygl. utroqne loco habent J/f--"^^, sed omnes beslias scil. grandcs et supcrbe inceclenies. Nonnulli
in novem codd. legitar 3^*^^)" Saad. , Ar. Erp. et leoncs reddunt, sed aller locus ampliorem significationem

MS. Arabs samaritana vertens (ap. flagitat. Chald. intp. cap. XXVIII '[i"?"!^ ''pa catnli leo-
• Abnlwalid. : k_jL*»,

Vlolen spec. p. 4^) i_jL.ii :

,
qaod verbum apud Arabes num, Saad. cLam.J! _^aj id,, Syr. |ZQajj ( Ar. ^jl_j.A2AJi)

indigenas vix invenitur*). bestiae Theodot. et LXX vlo) ulul^ovfav (sec. usum
,

nSn^ pr. fcraaciatio (v. rad. nc, hinc nt talmudicum), Hieron. filii institoram (quae mira inter-
f. 2),
pretalio e graccis quomodocunque fluxisse videtur); in
argb. ^JL:^ tahes, phihisisLcv.XXVI, 16. Deut. XXVIII,
ahero loco cap. XLI Hieron. : Ghi superbiae, Syr. ^Ajjii

22. Saad. et Ar. Samar. J.*wJi ^=- febris phthisica, R,

reptilia (Ar. ^\^C>) , Chald. ''^•12 "•33 filii piscium (?),

Parchon: pT QINln nN I:'<U3"'\2J ^bin. IjXX unoQiu {ip(')Qu LXX T« iv To~g vSuaiv, Bochartus hieroz. I, 3, i- —
in 1. Lev. huc non pertinet verba turbata sunt) Vulg. , ,
Tom. II. p, 10 ed, Lips, filii proceritatis i. e, ferae pro-
:

egcstas (nempe a macie ducta significalione quare non : cerae quae homincra supcrant mole ac vastitate corporis :

opus est coniectura uTQO(fia quam Bochartus proposuit ,

quod in Arabum quidem usu habct quo nitatur, sed lon-
in Hieroz. II, 2, i8, Tom. III. p.2 ed. Lips.). Chaldaei gius disccdit ab usu talmudico. Contja J. D. Micliaclem,

*) Lari nomina arabica nunc stint Sijj^J, ^3*^.'-' , ''j**^ ^^> ^- Bocthor et iMarccl s. v. Mouctte. Ilabct quidcm Isenbcrgius in

lexico Amharico 62: aral). CJL-w aesalon, a Ivind of hawk, merlin or hobby, hcbr. PinuJ," sed hoc ipsum Saadianum vci'-
p. „1*1 4^ J

bum videtur csse cum Golii el CasteUi interprctatione in biblia .mh.arica receptum. Inlp. Acthiop. graecum voc.abulnm relinuit ^(^ J ",

V. Liidplf. lex, aeth. p. 16, quod ia cod. MS, qnodam malc cxplicalur amharico JE"!!^ • ^"scr.
 R. ynffl; pnc, ino 1391 cisnu: — ipiffi

qui lob. cap. XX^'III spcctra inlorpretatns cst pugnat nuhes vocantur CpH'^' ^°^- •XXXVIII , Zj (parali. •^raa
—
,

Rosenmucllerus in Sclioliis. Novam viam ingresgus Mau- D';?:d utrcs coeli nubes). Ilanc nubis signifi-
i. c.
reru» in Jex. yrrx ':z expoait filios laniatiis, ,,Soelinc des cationem plcriquc antcponunl ab caque dcmum cocli no-
^^'uergens," i. e. feras a yn'i"=Dnil! mactaVit dila-
, , tionem ductnm putant ulraniqiie autem a pulvcris nube ,

niavit , scd Dr\C certe nust^oam ad ferarum lauiatum re- originem habere. ^lihi qniJcm singulos quosque locos
fertur , lioc potius est >)it:. consideranli haec ratio minus probalur, quam allcra supra
CSnu!? (loci edili) n. pr. oppidi in tribu Issacliar,
a me proposita, quaraquam siio vctcres iiifpp. plcrumque
nubcs rcddidissc.
add. ri— 'locali rr-r^knd 22 Kcri, Kctli.
Jos. XIX,
ril2"^n\a , in quo nisi forte priscam aliquam pluralis tcr-

minationem D1 = D'<— coll.

i^
in verbis et arab. .,j,. '• \\ iw ?*• Cdit, rupit, vic. "lyuj et arab. .«jj
agnosccrc velis, facile 1 mendosum ex '^
orlum putabis.
etiam
fort. "iJUj , arab. .s;\.i et _^\.i aperuit os, cf, si-
milia s. rad. J^UJ , hinc i) prorupil , erupit, nt lax, au-
I^ fut. pnp^ 1) fricuit, attrivit, contrivit, com- rora, unde "inia et "^nic?: auroia, cf. ypz Niph. no. 3,

minuit ia pulverem Exod. XXX, 36. Translate commi-

supra pag. 23i sq. — 2) irrupit , rimalus est , inde
quaesivit , cf. ":p3 no. 3. (sec. al. verbum denomin. a
nuii bosles 2 Sam. XXII, 43 (Ps. XVIII, 43): Cjjna^tl
mane
yiK~")EyS et comminuam cos sicut pulvcrem terrae. — "inaj aurora, propr.
*TniKr;, hinc festinavit, studiose quaesivit). In Kal se-
vel mature fecit aliquid, rabb.

Item de aqua lapides atterente, excavanfe, dilueiite lob.

mel taiitutn legitur part. "inii; quaerens Prov. XI, 27,
XIV, ig : C;?? 'ptj/^j C^sat* lapides attcrit vel conterit
Pi. inia siudiose quaesivit , sectatus est , voc. mere
aqua. Hinc pnic rio. 1. — u) dilatavit propr. terendo poeticum. ( Cbald. in Targg. Pa. ";nc id.). Sq. acc.
in latum expandit, extendit , unde pniu no. 2. (Arab. lob. VII, 21. Prov. I, 28. VII, i5.' VIII, 17, et 5
c. inf. lob. XXIV, 5. Prov. XIII, 24: -01*: i-riT •i3r:i<
\„A^M contrivit, comminuit in pulvcrem , verrit ventus
qui eum (filium suum) amat , quaerit (i. e. stndiose qaasi
tcrram in eaquc vestigia delcvit usu detiivit vestem,
mollem terendo rcddidit rcm duram VII amplus, Jargus
,

,
parat) ipsam castiffationem. i7rij.ii\w^ nui&tvfi. (Pro- LXX
. aomen suffixum pcr anlicipationem quandam monstrat ob-
fnit , it. i^;su» remotns fnit , et procera fuit palma, iectnm. Vid. gramm. hebr. §, 119, annot. 3 Deum .

quod est ab expansione. Chald. pITiJ contrivit, commi- quaercrc est a) eum desiderare Ps. LXIII, 2.,Jes. XXVI,
g. b) ad enm
se couvcrtere Hos. V, j5. Ps. LXXVIIl,
nnit, syr. et nasor. . n .^ » id. Vicina sunt arab. bJ^a*» 34. Sq. bN lob. VIII, 5.

fricuit, O'^ comminuit trivitque, fort. etiam bebr. pn~.)

TntD m. prcma lux, aurora, a findendo et prorum-

pntD m. voc. 1) pulvis, a conterendo dictas

poet. 'pendo dicta, v. rad. no. 1 (arab. .^^.^ et ii,,^*. tempus
(v. rad. no. 1) Jes. XL, i5 ^iajrna S-^rw^s pn'^3 ut
: paullum ante auroram ,
primum diluculum , chald, raro
pulviscuiis staterac i3. lob. XXXVIII, 12. Dicitur
Amos. IV,
'
i. e. nihili aestimantur, ";nir aurora)
2) raro sing. pno (Ps.
38), saepius LXXXIX, 7. "incn ."^b" aurora Gen. XIX. l5. XXXII, 25.
orta est
plur. ^''jjnili coclum, ab cxpansionc ct extensione dictum, 27".Tos. VI, i5. Jad. XIX, 26. 1 Sam. IX, 26. Nch.
nt 5']!"^ V. rad. no. 2 (Pluralis pr. spatia expansa de-
, IV, i5. Jon. IV, 7. Poetae aurorae tribuunt palpcbras
signat, nt d^yizj spatia alta v. granim. hebr. §. 106, 2, , lob. III, 9. XLI, 10 (v. D";|5ES), alas Ps. CXXXIX,
a. Targ. Np_rj\a plur. '•pnp , N^pna et sam. jnTP^"*' 9, ad significandam eius celeritatem, qua scmel exorta ad
Eos qnasi advolat et per totum coelum sese expandit. '•^z
passim pro ipso bebr. ponitnr, arab. rar. oi-^v*., nubes inu; Jilius aurorac de lucifcro (v. ib''r, s. rad. ibrt p.
,

tenuis) Prov. VIII, 28, Dei angelorumquc sedes Ps. 38 1) Jes. XIV, 12. Hos. VI, 3: -n::': f^ss "iniss (Deus
LXXXIX, 7. 38. LXVIII, 35. Sacpe ita ponitur, ut est) instar aurorae cuius certus est orius i, e. Dei ad-
in altcro hemistichio sit diair Deut. XXXIII, 26. lob. ventna tam £xus et certus est quam ortns anrorae. Ps.
XXXV, 5. Ps. XXXVJ, 6^ LVII, 11. CVIII, 5. Jer. LVII, 9 "init M"i'':;n exciialo auroram scil. cantu meo
:

Ll, 9. Est autem pnu; et ^'"pnu; coelum tam sercnnm i. e. multo mane canam (male alii expergiscar tcmpore :

quam nubibus tectum ac serenum potius quam nubilum

; matulino), CV'III,3. —
';~'^z cd auroram, bene manc i. e.
laudatur lob. XXXVII, 18 tunc cxpandis sicut ille (Deus) : iamiam , mox cito Hos. X, j5, cf. "'i.Z Ps. XC, i4.
,

piiW ''''l^ D"~Tn d'pn^" coelum quod Jii-mum est instar XLIX, i5. —
Cant. VI, 10 puella pulchra in medium
speculi e metallo fusi contra alibi nubibus obductunj
, procedens et Jocl. II. 2 locustarum agmen in crclo ap-
,

introdncitur ( ibid. vs. 21 ), nnde pluvia et ros deci- parens coniparatur aurorac orienti et illa qaidein compa- ;

dnnt lob. XXXVI, 28. Prov. III, 20, nec non manna ratio Arabibus quoque poctis solita est (v. Sacj'i chrcstom.
Ps. LXXV'III, 23, cf. Jcs. XLV, 8 (parall. D^a-d), et arab. T. III. p. 54. lin. ]5. Jones poes. asiat, coromentar.
nbi tonitrn auditur Ps. LXXVII 18. a^pn-c ''^y' nuhes , p. i3o), haec autem subflavum vel luteuni splendoreui
coeli Ps. XVIII, 12 (2 Sam. XXII, 12). Ipsae quoque spectat qui adventante locustarum agmine in coelo con-

Qqqq qqqq
 R. m^ 1392 nnnts ")mn'i3

spici 8olet (v. Crediier. in Joel. p. 3/4). — Metaph. •^^in.^ (quem Jehova qtiaerit, v. rad. no. a) n.
deniqne aurora de felicilate post miseriam denuo
dirittir pr. m. 1 Par. VIII, 26.
afTulgente Jes. Vllf, 20: irva ib ]'{< liaN epopulusj cui
n
.
™' ^" 1' '^l'^ aurora vel potius ea coeli
non est oritura aurora i. e. cui teiiebris hiiseriae quasi I

plaga uiide aurora exoritur, ciii a poeta Ps. CX, 3 per

obrnto nulla salutis et felicitatis spes atTulget LVIII, 8: ,
metaph. Iribuitur uterus , ex qno ros proveniat. Vid.
'V^Mf irT,22 "p3'' TN tunc lux iua (prospera fortuna) pro-
s. V. bo supra p. 55o.
rumpet (elucebit) insiar aurorae. Eadem translatio est in
nsu vocnm "tpja de prosperitate lob. XI, 17, ;]u;3 dc cala- 11« 1"^ niger vel nigricans Juii et factus esU

mitate ingrnente Jerom. XIII, 16, et arab. f^>o , v. Alb. Semel legitur Iioc verbum in praegnante quae vocatnr
Schnltens. ad lob. 1. c. —
Quid sit nriffi"?! nib'.» Ps. strnctura lob. XXX, 3o, ubi lobus elepkantiasi affectus
XXFl, I, abunde docuit Gesenius supra p. 45 sq. — De de se ipso : "^bTQ 'in^ "'Ti» cutis mea nigruii dehiscens
loco Jes. XLVIf, 1 1 iufra agam sub rad. "irnD no. III. et labascens a me. Targ. Dri2J nigruit, imoTWTui, LXX
Snnt qui auroram ""nu; dictam censeant non a pro- Saad. v»9 ,.,< (^jj^lb» kJj,»!^. Audi Plinium
rumpendo, sed a colore pullo et obscuro (v. rad. no. II),
:

^S*^ o>'
. ,_i>5\J
o" ,

. de elephantiasi disserentem Nat. Hist. lib, XXVI, c. 1,

praesertim quum arab.
,

^:^
,
tempus antelucanum potms ^^. ^^ mox iuarescente per tolum corpus, maculosa,
variis coloribus et inaequali cutc, alibi crassa, alibi tenui,
quam kicidam auroram (rf>>.o, --Uo) designet. E recen-
dura alibi, cen scabie aspera, ad poslrcmum vero nigre-
tioribus huic sententiae adstipulantur Winer iii Lex., E.
Meier in Wurzelwoerterb, p. 171 sq., alii. AlTerre po- gcenie^' . ( Chald. et nasor. ItilB id. , syr. }*>.* deni-
*
Oo G - c .
.
l" . .

tuissent arab. ^^mo aurora , et K^*»o color nigcr ad gravit, if>*Q.« nigror , carbo , ^'ima et "iirfUJ targ. et

rubrum vergens qucm ipsum colorem

matutini coeli talm. carbo, atramentura, rabb. iT^Ttni) atror, melancho-
,

denotat radix "^n^ no. II. Malo tamen in sententia supra

lia; praeterea huc pertinet arab. .j.^.ii vel ^jr^ui sec.
propasita perstare iccirco quia illa dicendi ralio de lucis
auroraeque erupiione et tenebrarum per eam facta fssi- Damir. avis nigra, scil. mcmla , ut syr. |»OfA».« , nec
one Hebraeis ut celeris populis Semiticis familiaris vi-
detur fuisse. Modo considera locum Jes. LVIII, 8 iam non arab. 8.Ls\m res quas lanio ex ove mactato trahit
9
sopra allatum tj-iiM ^1^3 SJiZ-'^ TN

aeth.
: it. ipa mane a
diluculum,
,

prorum-
nempe pulmo etc. et jcsu.
o .
pulmo. — Ex his aiitem et
1J53
fidit, j/ll I a rad. ni3
cbteris derivv. non utique corvinam nigredinem
apparet,
pere, et arabica vocc. auroram significantia uJLw, oIas, denotare hanc radicem sed etiam colorem nigrum qui
,

ad rubidum vcrgit, criienfum [,,nigrescunt sanguine ve-

uaU , .^i , quae omnia a fissiouis notione procednnt. nae". Ovid.] et pulium, vid. -iiniri , "ih-inia et -lin^^uS,
Non nego iam primam Incem nocti proximam vocari-
,
s -
Ut arab. Olvw non solum Verom nigrpclinem ocd ctiam
potuisse ^nvi , sed errare mihi videntur, qni in quibu.'!-
dam locis , ut Joel. II, 2. Jes. VIII, 20, adeo obscuri- lurorem faciei denotat. Equidem ino originem habere
tatis crepuscuHve vespertini significalnm ei tribuunt, velut
dixerim a syllaba rad. "in (v. "i"in et in^^n arsit) et pro-
Dav. MichatHis in supplem. p. 23 1 3. prie notare aclustum esse , cf , aram. DntJJ niger fuit , a
Qr caluit, ferbuit.)
D^jnnvD (duae aurorae fort. circa primam diei lu-
cem natus, cf.
,

de hac dualis numeri signiilcatione quae

nin^ m. Thren. JV, 8: ^ajtj
U7t. liy. nigror,
D"lNn "nn'v273 eorum (principum olim splen-
obscurior esi
supra s. V. tJ^^zny dicta siuit p. 1026 not.) n. pr. viri
didorum , nunc miseroriim ct lugentium ) forma ( inpr.
e posteris Beujamiuis 1 Par. VIII, 8.
facies^' cpiam ipse nigror. LX^ uafioXTj (fiiligo), Syr. Ar.
n*"inu3 f. 071«^ Xiyofi., pr. tempus aurorae, tem- et Vulg.: carbones, et sic qnoque Raschi etKimchi Dns. =
pus matntinum, hinc metaph. iuvenilis aetas aclolesceniia ,
^lnffl et "lintfl m.
nnim:) f , adj. niger vel ni-, .

Eccl. XI, 10 blirT n!|";r;'airtl n^nb^n iuventus et adolescen-

:
gricans, de crinibus barbae et capillis Lev. XIII, 3i.
tia 8unt haliius, cito evanescunt. Est igitur hoc recen-
37. Cant. V, 11 cincinni eius a^^yn ni"inUJ cort'o nigri-
:

tioris aetatis vocabulnm ductum a nomine '^nffi nam ,

ares , de equis Zach. VI, 2. 6, denique etiam de adn-
inventus ut iam Ibn Esra et D. Kimclii monent, vitae
,
sto colore cutis faciei Cant. I, 5, ubi Sulammith de se
bumanae quasi aurora est. Cf. locum Ps. CX, 3 infra
ipsa: mN:i 12N n"i'in"iJ nigra ego , nempe aole nsta sum
8. nec non arab. s.L i, q. -fj^s mane et -itaa
""17"^^., (cf. vs. 6 et rad.), ei tamen pulchra.
primogenitua. Alii iuventutem sic dictam putant a ca- iriTn^ f. n"lh"^nT25 subnigricans , de colore CBtis
pillorum nigredine fvid. rad. no. H), oppos. cacae se- sole adustae,'senicl Cant. 1 , 6: •'jnET"4iC n^ih^inTT '3N
necluti. Targ. ^vja ni?:sriN •<aT' dies nigredinis crinium, ttJaTlJn ego subrtigra sum sol enim me adussit (cf. "inilj
,

cf. rabb. rnhffln nigredo, iuventus. vs. 5 et rad.). Est Ihinui adiectivum deminiitivtim vel
 R. •)rm, nnb 1393 ima nnffi

proprio iterativiim cius foiinae qiiae p'ngit alicuiiis co-

,
non potuit vocabulo inincupari quani si r;ab
aptiore
loris non prorsiis cciti sed ad alium colorcm vergcntis diceretur. fiierit Libnath Nilus crystallinus
igitur Sihor
Tibralionem ut CiBns* rulilus
, p"'^'^") subllavus , luri-
,
aut cryslallifer, Ilaec Masius. In candem coniecturaKi
dus, coll. gcrm. schwacrzlicli, roethlich etc, v. grauim. poslca incidit J. D. Michat'lis in Historia vilri apud He-
bebr. §, 83 no. 23. , braeos (quae extat in Cominentariis Soc. Scient. Gotting.

ihBJ "linO 'Tin''© semel addito artic.

Tom. IV ad a. 1754) p. 59 sqq. Olim non pauci inter-
, , et
pretes Ptolemaidcm s. Acconeni hoc nomine significari
lin^Sn (nigricans, turbidd aqua fluens aninis forni. ,

volebaiit aut ccrte ei urbi vicinam aliaiu quampiam.

,
'llTB , rV"- ) n. pr. (idqne hebracum, ul "it»"; aegyptia-
Itno LXX. Syr. ct Vulg. diiarum urbium nomina esse
cum ) Nili fluvii , ab aquis limosis et turbidis ifa dicli,
censeiites topula interpositd verteruiit ^hhiq y.ul ytufiu-
quas devehere solet inandationis tempore, iibi ,,viridein
vuit Sichor et Labanath, scd sic nuroerus recensitarum
Aegyptum nigrd fecundat arenn*' (Virg. Ge. IV, 291), ,

urbium summae vs. 3o subductac jepugnat.

quapropter latine interdum 7JJf/o Tocabatur Nilus h. e.
Niger, teste Festo (v. Alcedo, Alumento, Melo) et Servio T^nfflN (fort, niger cf. germ. nomen Schviarz)
,

(ad Virg. Georg. IV, 291 et Aen. I, 745. IV, 246), ut n. pr. filii' posthumi Hesronis 1 Par. II, 24. IV, 5.
Melas Bli/.ug complurium fluvioriim nomen est ( cf.
111.
Sch^varzw asser, schwarze Elster et similia). Jes. XXIIl, ^f^^ in Kal inusit. Aiab. ..sru, fascitiavit,

3 :"N'' ""2Jp '"hw ylT seges Schihoris, messis Jeoris, quabi

incantavit, II id., ysu- incantatio, magia, praestigiae.
dixcris Melonis fluvii i. e. l^ili ad ripas cresceutes sege-
tes. Vulg.
: semen Nili, messis fliJminis. Jer. II, 18: Pi. inf. c. ""^riia vel quod plures codd. habeut
Suflr.
"iirra 'a r-rpV D'''^i:a ?J"!lb !)r-!Ta gtiid libi rei est ""inilJ praenigiis artibusque magicis Jugnidl,
fascinavii ,
cum via Aegypli ad bibenAum aqiiam Nilil i. 6. cur depulit. Ifa , ut videtur, uno ia loco Jes.
accipiendum
Aegypt'.im petis Nilique lipas? rriwv i. e. ('TTa LXX :
XLVII, 11 (ubi Babylonem alloquilur propheta): ^'\s ii2'
Nilus, Vulg. apte ad etymon aquam turbidam. Praete-
:
P?nE3 'V^^ir ab nih 7]^\s VEri rr-^ritt: vir Nt n?"; super-
rea duo siuit loca , in quibus Schihor ponitur in ultimis veriii iibi miseria, quam praesligiis depellere ttcscis , et in-
Palaestinae finibus austrum versus, nempe Jos. XIII, 3, gruii in calamitas , quam piaculis non poles amoliri.
ie
ubi Philistaei et Gesuraei habitare fHcnntur "lin^crr ]7i Praeivit hanc interpretationem J. H. Michaelis in annot.
n:-::; l""py -"33 ^St. D''."^!!:^ 'rc by ^\23n a SdUhore quod ad Biblia a. 1720 ed. secuii smit J. D. Michaelis in
,

ilumen est e regione Acgypii usque ad lcrminos Ecrcnis snpplemm. ad. lexx. hebr. p. 23i4, Koppe Doederl., ,

versus scpteniriones, et 1 Par. XIII, 5, ubi David om.iem Eiclih*:rn Hitzig. , Evrald. De VAette , al. Cf. Num.
, ,

populum Israelilicnm dicitur convocasse D^^iliu "i'in'Ta ^a XXIII, 23. Eaque noii solum senlenliae verborum apta
ran ti'Z^ "yi a Schihore flumine Aegypii usque ad Ha- est, sed comDiendalur etiam parallelismo huius commatis,
matham. In his noli intelligere rivum Aegypii (p-^^^XIl Vm iu quo, ut siiipula verba reliqiia, ita fi^^ES et "-rn;; sibi
^- -'j:)> ^^^ ipsum poiius Nilum, ut Gen. XV, 18. respondent. Accedit quod et in iis quae antecedunt vs.
In Icco Jos. cit. Arabs interpres vertit .ts^ J^*j Nilus 9, et in versii proximo praestigiarnin apud Babylonios
Aegypti, Vulg. denuo : fluvius tuibidus qui irrigat Ae- factarum multiludo agitur (;|it"i:;:: iiS, ^(''"lan rK:;3j ea-
gypluiu , in altern Paralip. loco 5yr. ^'^iiOJ pOlJ. rumqi.2 inanitas demonstralur. El facile credas prophe-
Aliud est
tam consulto in tali re verbo usum esse novo et pere-
grino, quo mores exteros describeret. Nihiloniiiius alii,
njD? "irfTS Jos. XIX, 26 n. pr. rivi vel parvi ut Gesen., Maur., Knobel., "'^rd referre maluerunt ad%
fluvii in australi parte agri Aseritarum , haud prorul a nomen '•nilJ aurorotdque miseriae exponunt felicilalem
Carmel promontorio, probabiliter fiuvius vilri ( cf. n:3b post miseiiam quasi surgentem quod licet ad sententiam :

candor, peiluciditas) i. e. Belus, nunc Nalir Na'man ^j aeque aptum sit, teteris tamen rationibus niinus accom-
^L^i vocatus, ,,Iente cnrrens et limosus", ut ait Plinius, modatum est.

et iuxta Plolemaidem in mare peifluens, ex ciiius arcna

B Phoenicibus primurn vitrum cst confectum. Vid. Plin.
N. H. XXXVI, 26 cf, V, 19. Joseph, bcU. jud. 11, 10, JPl^liJ in Kal iniisil., pr. depressit, deiecit, pro-
2. — Primus hanc senteutiam proposuit Andreas Masius,
stravit radd. cni»
(\'ic. ~~\2: rnr nv:-, roelit. scAe-, , ,
qui in Josuae imperatoris historia illustrata Antverp. ,
chet in terrani conietit, proietit, perdite egit. V^assalli
1674, p. 293: Quod si, ait mihi liceat ex ipsis voca-
,
lex. p. 633, 629), inde pessumdedit conupit, v. Pi, ,
bulis atque etiam loco coniecturam facere dixerim iilis ,

nominibug Belum significari

. . is enim quia supra . . . et Hiph. (Arab. v;i^.^Uv perdidit, IV^ id. Cor. XX, 64,
modum laxo floitalveo, pro aquarum exigua altitudine,
quippe cuius latitudinem centiun circifer cubitoxum esse cf. Rjr. c^^J** Pa. corrupit, slupravit, ]LjjCi» aerugo,
scripsit Joseplius, ut vallis potius quam fluvioli inslar corruptio ferri , aetu. I*litl{Tl '
laesit , violavit vir-
habere videatur, mirifice Nilum refert qni ab Hebraeis ,
ginem).
")irr\C Dominatur. quia vero vitri fertiles arenas trahit, Fi, rnii; , 2 sirg. perf, rnt , 2 plur. fipntt; , i)

Qqqq qqqq 2
 R, nno 1394 nno — nntca
perdidit, pessumdedit , pr. deiecit, prcstravit (qnae pro- 25. XXXI, 29. Jud. II, 19. Jes. I, 4. XI, 9. LXV,
pria signiBcatio alicubi cuasi translucet), v. c. hominem 25. Jerem. VI, 28. 2 Par. XXVII, 2. Ezech. XVI,
valnere inflicto Ex. XXI, 26, vel caede facta 2 Sam. I, l4: rj-^D-n-— bsa ]rJ3 "rin^rni et tu magis perdite egisti,
i4, et universos populos Gen. VI, 17. IX, i5. Hos. quam iltae , in omnibus viistuis. Cf. Pi. no. 2 et S^Tt
XIII, 9. Jes. XIV, 20. Ezech. V, 16, XX, 17. rri-a pag. 1299. Aeth. tlih^TlA^^^t-lK^^:
rtilTN pessumdedil rem deiiciens in ierram, de Ouano qui perdiderunt viam rectam 2 Petr. II, i5, Aflrfl'1'I
semen virile hnmi abieoit ut irritum esset et inefficax
Gen. XXXVIII, 9. Porro periidit aedilicia, rauros, ur-
ia errorem induxit geduxit. ,Ceterum n-n^JJ^a sub- —
stantivnm vide infra inter derivv.
bes (i. e. deiecit, destruxit, diruit) Gen. XIII, lo. Jer. Not. In cod. Samar. aliquoties Hiph. legitnr, nbi in
XLVIII, 18. Thren. II, 5. 6. Ezech. XXVI, 4. XLIII, Hebr. cst Pi. Gen.VI, 17. IX, i5. XIX, i3. 19.
3. 2 Reg. XIX, 12 (in 1. parall. Jes. XXXVII, 12 le-
Hoph. rrvari corruptus est. Part. rniry Prov. XXV,
gitur Hipfa.) terram regionem agrum, vineam (i. e.
, , ,
26: nn"i3?3 ^ip'3 fons corruptus, turbatus. Fem. nnizio
vastavit Gen. IX, 11. XIII, 10. XIX, i3. 29. Jos.
(contractum ex nnncn ut n^iuja ex nn-^an) Mal. I, i4:
I

,
XXII, 33. Jud. VI, 5. 2 Sam. XXIV, j6. Hos. XI, 9.
'JlNb nn"da n3T gui offert sacrificium corruptum Deo i. e.
Nah. II, 3. Jer. XII, 10. Ezech. XXII, 3o. XXX, 11.— non tale quod lege praescriptnm est, masculum et sauum,
Metaph. rTins rn^ violavit foedus Mal. II, 8, Tan"^ 'ui
sed feraineum vel morbidum cf. Lev. XXII, 25. ,
perdidit i. e. oppressit ve! abiecit misericordiam suam
Niph. 1) corruptus est, v. c. putredine Jer. XIII, 7
Am. T, 11. Ezech. XXVIII, 17: ':|r!?E"; bs '^n«n rnffl (de zona e corio facta), XVIII, 4 (de vase sub manibus
perdis sapientiam tuam propter pulchritudinem tuam hac ,
figuli corrupto) ethice Gcn. VI, 11. 12. Ezech. XX,
;

ita captus es
8 :
ut illam negligas, abiicias.
, Prov. XXIII,
D^7:'yirt '5;''T31 rnuj perdidisti verba tua suavia i. e.
44. — 2) vastatus est Exod. VIII, 20.

abiecisti ea, irrita fient. nnHJ chald. perdidit. Part. pass. Dan. II , 9
2) intrans. perniciose egit ,
perniciem molitus esf, rtn'n'B^ rtD13 rtVy verbum mendaoc et corrupium. — Hinc
perniciem iniulit, tumSam. XIV, 11. Jer. V, 10,
absol. 2 subst. rtn^nO perdite factum, delictum Dan. VI, 5.

tum sq. h Num. XXXII, 1 Sam. XXIII,

1.5. 10; it. nnlO /bfca, V. 8. rad. nio p. 1377.
perdite egit (ethico sensu) Exod. XXXII, 7. Deut. IX,
12. Hos. IX, 9, erga aliquem sq. r P' Dent. XXXII, 5. n"')!^^ pr. part. Hiph. perdens , is qui perdit, id

Cf. Hiph., aefh. ilfll'!' erravit, pro gr. nXavuad-ai

quod perdii Hiph.), inde subst. 1) perditor, vasiator
(v.
I
Jer. XXII, 7, spec. in re militari n">nffl^ri collect. turba
Ps. LVIII, 3. Tit. III, 3, amhar. •^'t': id.
militum subito ex insidiis in solum hostile incurrentium
Hiph. 1) i. q. Pi. no. 1 pcrdidit , pessumdedii vel atque rapina, captivitate et populationc grassantinm 1 Sam.
vastando et destruendo, ut muros Thren. II, 8, domum XIII, 17. XIV, i5. Optime Tanchum Hieros. ed. Haar-
Jer. VI, 5. 2 Par. XXXIV, 11, urbem Gen. XIX, i3. hruecker. p. 16: J^<*.sn -Aiil incursor vastalor, ct p. 17:
i4. 2 Sam. XX, i5. 2 Rcg. XVIII, 25. Jer. LI, 11, ter- o5.Ait! turbae incm-sitantes (cf. Coran. C. 3. Harir.
ram, regnum 1 Sam. VI, 5. 2 Reg. VIII, 19. Jer. XIII,
9. XXXVI, 29. LI , 20, caedendo nt arbores Deat.
p. 1/3. 290). — 2) pernicies Exod. XII, l3 : V[Vi
,
n^inifiiab pla/^a clades pemiciosa , 2 Par.
vel 23. XX,
XX, 19. 20. Mal. III, 11, vel occiJendo ut homines ,
XXiX 4. Dan. X, 8. Ezech. V, iC. i5. XXl, XXV,
Gen.VI, i3. Deut. IX, 26. Jnd. XX, 35. iSam.XXVI^g. 36: n^n"*!?'^ ^•^'^T fabri perniciei i. e. qni perniciem in-
i5. Ezech. IX, 8. Dan. VIII, 24, etiam addito rtJt^lN humi
ferunt arinis, ut Jcs. LIV, 16 nTl^w'?: pernicies ad arma,
prostravit Jud. XX, 21. 25 (cf. ^!i:"1N rn;i5 Pi. no. 1
instrumenta belli nec non ad laqueos et insidias
refertur ,

et rad.), hostes 2 Sam. XI, 1. 2 Par. XXIV, 23, vel

exitiosas Jer. V, 26 D-i':N n^ntja «"S.rt ponunt
: ?13b'>
quocunque modo nocendo Jud. VI, 11. Prov. XI, 9. ut homines capiant,
perniciem h. e. insidias , laqueos ,

Ps. LXXVIII, 45. Jes. , LXV

8, Jer. XLIX , 9 (dc
ubi plcrique interpretes laqueos 8. decipuks vertunt.
furibus, cf. Obad. 5). 2 Par. XXXVI, 19 all. Lev.
n^^n^da ^i'''^ vir perniciei i. e. perditor, vastator Prov.
XIX, 27 ^:j5T nSE TN r"n"dr S<b non perdes i. e. non
:

XXVill, 24, at ninpa b?a Prov. XVIII, 9 is po-

rades barhae iuac extremitatem. r£E3 rTipn se ipsnm
tins est qui pernkiem sibi parat , qui sua perdit , pro-
perdere vel exitio dare Prov. VI, 32. r^naia !^|1^N leo
perniciosus Jer. II, 3o cf. IV, 7. —
riTi^'':» H^Jv?^
digus. — nTi^liirrt in (mons perniciei) dicitur a) mons
montis pars
oliveti vel australis eius propter idolornm ,
angelus perditor 2 Sam. XXIV, 16. 1 Par XXI, i5, et
cultum ibi a Salomonc rege institutum (cf. 1 Reg. XI,
simpl. rTTTlJTSn Exod. XII, 23 est: angelus Dei , qui
Reg. XXIII, i3 (Vulg.: mons
7) populoque pcrniciosum 2
calamitates et mortem hominibus infligit, coll. 1 Par.
offensioijis , quod nomcn inde a seculo XIII usque ad
XXI, 12, et rTilSO ni'^ spiritus perditor Jer. LI, 1. — nostra lempora denuo receptum est, v. Ed. Robinsonis
rn\pr :k (ne perdas) in titulis .Ps. LVII. LVIII.
Palaest. T. II. p. 4i. 74o), et b) propter similem cau-
LIX. LXXV sine dubio est initium carminis ad cu- ,
sam Babylon Jer. LI, 25, cf. Delitzsch. ad Hab. p. 72.
ius modos illi Psalmi canendi erant. 2) -Sl-^ r-n"»»"—
Gen. VI, 12, i-nib-iy 'rt Zeph. III, 7 ( cf. Ps. XlV, nnffli3 m. un. Xtyon. i. q. nTld'? no. 2 pernicies,
1) perdite egit, et otnisso accus. id. Deut, IV, 16. vastaiio Ezech. IX, i.
 R. nnib, ncib, i\V2, Tub 1395 nnoa — ycia

nniD53 m. un. Xiy, cormptio, dtfvrmiias, pro con- ';rcai3 r?i'd fluctus me ohruit. Vs. 16.
i. e. calamitas

cret. corruptum, deforme Jes. LII , i't. CXXIV, 4. Cant. VIII, 7: multae aquae
jcs. XLIII, 2.
non possunt exstin^ere amorem nJlDDC Nb n""*~:l et
nnOQ m. pr. part. Hopli., dein subst. corruptum flumina non obruuni eiim. SlCva t3"C pagtUum inunaans,
aliquid, corruptio Lev. XXII, aS. plaga irruens Jes. XXVIII, 18, v. D'"d pag. l378. b)
alluendo ahstulit. Jes. XXVIIl, 17. lob. XIV, 19: fiu-
Cius pulverem terrae auferuni. Ez. XVI, 9, et contra c)
nBcD acacia v. snb rad. DIIC. inundando atiulit. Jes. X, 22 : Tl',y£. ^'d'ii V^^H
1"''"?"

interiius decretus est, inundando i. e. fluminis innn-

ajfert
dantis instar iusiiiiam i. e. poenam ab impiis promeri-
ni^*Z3 f°*- '^^PI erpandit. (Chald. s)T. et nasor. tam. np"jS est accus. pendens ex verbo f\'ii'^. d) ahluit
aliqnid, ut manus Levit. XV, 11, cnrrum sanguine con-
nep, fcjrf..^ icl., Itbp. se prostravit, arab. g"^ expan-
iascnlom taminatum 1 Reg. XXII, 38, (Arab. ._°!t^ lavit, II id.)
dit, aeqnaliter disposnit panem in paropside ut
s o -
tectnm do-
— 3) metaph. conciiato cursu ruit (equns) Jer. VIII, 6.
affunderet, hnmi prostravit, ^nIi*. planities, Cf. no. 1.

mns, aeth. J*lf /fl I espandit.) lob. XII, 23: r^ic JViph. 1) inundaiione obruius est (de agmine hostili)
Q'""^"; (Deus) erparisicnem i. e. amplas sedes concedit po- Dan. XI, 22. — 2) ahlutus est Lev. XV, 12.
pulis max. aliquid humi expandit v. c. grana contnsa
,
Pu. i. q. Niph. no. 2. Lev. VI, 21.
s. poientam 2 Sam. XVII, ig, ossa mortnorum e sepnl- (hoc quidem Prov. XXVII, 4 et
SrjIiO et CiCl.O m
cris cruta et disiecta Jer. VIII, 2, cotnrnicnm collectos nocnnlhs codd. mss. et edd. Ps. XXXlI , 6) m. 1) ef-
acervos Num. XI, 32. fiisio, v. c. pluviae lob. XXXVIII, 25, metaph. Prov.
Pi. expandit manns, brachia, de eo qui preccs facit XXVII, 4: rwVt ;]BU) effusio irae (torreiiti rapido simLIis,
Ps. LXXXVIII, 10. c{. r!-;3» H08. V, 11).
2) inundatio. C^a Slir.v. inundatio aqnae , mctaph.
niDDQ m., st. constr. ncag expansio, locus uhi da calamitate magna quae torrentia instar grassatnr Ps.
aliquid expandilur Ezecb. XLVII', 10: fi->a-inb n-t:'da XXXII, de poenis a Deo immissis Nah. 1, 8. Dan.
6,
locus uhi retia expanduntur post piscationem siccanda IX, 26: '^p fnis eius ingruet cum inundaiione i.
S)::'::2
XXVI, 5. i4: fK^jn naiTK id. LXX i^'i'j',«o? aaj-);jfyv, e. snbito et praeter exspectalionem finietur eins impe-
rium, exitium ei superveniet in communi impiornm clade
qaod Arabs vertit uiU.i; aLj-»/c, Vulg. siccatio sagena-
a Deo immissa, Item de exercitu innndante Dan. XI,
Cf. arab. gi^*-*
22 i^:c*-y 'S^^i"' >li:'.i:r! r"S"IT copiae inundatio-
~2'.i'""i
rum, Syr. et Chald. -cpa, i>gL4,\ii£).
:

nis copiae militum per terram diflusae coram ipso

i. e
locDs in planitiem patens in qno dactyli siccantur. (adventante cum snis copiis Antiocho) quasi nova innn-
datione ohruentur ac perfringeniur. (A »]l:iZ; anctore —
Gesenio monn. phoen. p. 427 nomen accepit Sitifis urbs
U&O V» 8. rad. r?"i3 p. 1379. Mauritaniae (hodie Sctif -^fl^j*, Istakhri ed. Moeller p.
21. Abulf. geogr. p. i4o ed. Par. ) einsque terrae pro-

vincia Siiifnsis , v. Itin. Antonini 24. 29. Ammian.

fut. llarcell. XXVIII, 6, 20. XXIX, 5, 5 nec non Satafis
C)bli;"' 1) se effudit, largiter Jiuxit (vic. ,

urbs illi vicina, Itin. Ant. 4o).

radd. 5]^S el 2?T flnere, inundare, aram. C]^, «^l id-»

^cra et arab. Qlijij diinvinm , cf. ;]::: stillavit). Ps.

"1'l?"^ Pr cecidit , Incidit , ut arab. r-i...
( ;^
LXXVIII, 20: jst:»'; d'3n:i c^a ^ianTji i^is rr.-! iri ««
percutiehat rupem projluehat aqua et rivi sese effunde- v„*A*JLj ense cecldit, Kam unde jlsiM lanio,
, %.l2.'i et
lani. >\V:'Z Jargiter fluens Ez. XIII,
£w3 imber 11. i3.
XXXVllI 22. ,2) invndavit — redundavit fluvina. , j^jIaLi» magnus lanionis cnlier, it. Ja*» linea propr. incisa,
T(t"6 ;n: torrens inundans Jes. XXX, 28. LXVI , 12.
2 Par. XXXII, 4, Melaph. de exercitn qui terram series, ordo, bJ2a>v< canon ad qnem rectae lineae dacnn-
fluvii instar inundat Dan. XJ, 10. 26. 4o. Jcs. Vlll, 8.
tnr, cf. _b^..i; hebr. O-^-a incidit, *,;; dissecuit ^Lil
Eandem metaphoram habent Arabes, v. c. Vit. Tim. I, ,

p. 488 ,jL_i^Ji fc!,<Jo^_j ^_*^J'j et efTudit se cum

:
dimidiavit, bipartitas est, nnde .i2,i dimidium, pars rei,
hoc dilnvio i. e. egressus est cum hoc magno exer-
citu. —
Sq. acc. a) inundavit aliqnid Jer. XLVIJ,
latns, tractus, v. cbald. ':u;il:), dein scripsit (ab incidendo,

2, et maiorem in modnm aqud ohruit et hausit , id-r nt 2rs p. 722, gr. ygu(fitv, Jat, scribere), ar&h.
Jk^
qne maxime metaphorico sensn. PsaJm. LXIX , 3 : id. Cor. LXVIII, 1. II et VIII id. Harir. p. 54o.
 R. latb, «^aj 1396 ICD — ><^U3

Cor. LIV, 53, ~^jL1'a scriptus Cor. XVII, 60. XXXIII, cuntur. LXX hoc
nno looo uvayxaOov, Aqn. et Theodot.
6. LII, 2, Hisn^ Gliurab.
fy./iiuyoi' Venet. intOTaTrjQ, at Symm. yQuii/iuTtvq.
, —
himjar. 5!UN '*^"
(^"*°''^P'' c) Peculiaris diguitas censoris vel moderaloris rei miliia-
I lin. 6, III Hn. 3, ubi la"a, partic. sdter scriba = ris videtur notari 2 Par. XXVI, 11, ubi duo viri, unus
IV lin. 2, iascr. Roediger, Ver-
Arnaiid LVI lin. 4, v. Taitt! et altcr istD in exercitu Usiae regis censores consti-
such ueber die Himjar. Sehriftmonumente p.ai. 3i. 34), tuunfur sub regio inspectore. zpir;;? (et yga/i /lUTivg LXX
chald. '"cd scriplum instrumeutum obtigationis s. con- pro l.:'";o). —
Semel praeterea in Samar. codice Deut.
tractus Targ. Jer. XXXIi, 10. 11. i4, et saepe gpud Rab- XXI, 2 lauj legitur, ubi in Masor. est DS^aJ. Ceterum
Liuoi ain 1i3"4 scheda debiti chirographum nj»is 'v! , , vid. PuUer. miscell. III, 19. Hcngstenberg Beitrage z,
scheda mandati i. e. testamentum v. Buxtorf. lex- c. ,
Einl. ins A. T. II, p. 45o sq.
238i, ni^na^d J^:?: uumeratio contractuam i.e. aeraSelca-
ni3lD chajd. Dan. VII, 5 in plerisque codd. mse.
cidica , syr. i-^a et i^*\ scriptnm, cliirographum, syn- et edd. legitur, rectius est in 26 codd. mss. et nonuullis
grapha, epistola; exstat etiam, si ce!. Rawiinson-s in-
edd. nCS^iD i. q. gyr. J..^.iii et targnmicum "itSQ (quod in
genio Cdes habenda in inscrr. babyloniois cuneif. , is
,

enim iii inscr. prope Van leperta effecit verba sadw et loco Dan. undecim codd. habent) latus. Ipsa verba
j^asflfur scribendi signiricatione, v. Journ. of the R. Asiat.
snnt: nO^p?! Ifl 1D\aH et ad unum lalus i, e. seorsum con-
Soc. vol. XIV. p. LXXIX. Sinc stituta eral ursa , Medorum regni imago qnibus mihi :

hoc videtnr siginificari , quod Medi vi et potentia iam

Part.
"^JjIjj
pr. scriba (LXX paejie ubique yQu/iua- dudum insignes seorsum ad latus et quasi in insidiis man-
rev? ve\ yQa/ic/iiuTongay(oyivg , et Syr. plerumque fi.aaD serunt , donec sargere et expugnare Babyloniam a Deo
),
dein, quoniam iuberentur (verbotenus: donec eis acclamarent , surge,
ars scribendi antiquissiaio tempore maxime
actionibns pablicis et forensibus adhibebatur (ct. devora carnem multam). In paucis quibusdam codd.
ana Kal
no. 4 et Pi., gr. yQuip/j, yoaftad-ai), mtgistratas, pra:- legitur "inp latibulum , quoj non admittendum quidem
cst, sed non ineptum tamen ad sensum auctoris. V^eteres
fccius populi, tribunus (arab. ^h^A et ^jtiAM**, ^^-^* intpp. omnes latus vel partem reddunt, ini tov LXX
IroQ n7.tvQov laiad^ri, Theodot. ilg /iiQog 'iy iaTd9}], Syr.
praefectns , inspector rei , commentariensis ,
qni annotat
quaecnnque ad rem curandam gerendam spectant, Cor. Aiao i..£\iD r>A^ , Graec. Veii. i'g rt (i^Qog iv 7'y(Q9>].
s.

LII, 36. LXXXVIII, 84 Syriace dicitur rS'»^-^ '^^ ad latns posuit i. e. seorsnm,
22. Harir. p. , jbl« et '^y^
praefectus fuitrei). Targg. Nw"lO praefectus , Graec. j..^£D fAt.-^ pro una parte i. e. seorsum , vid. Bernstein.
Venet. xeAewf ?/? vel nQuxxwQ (cf. Luc. XII, 58), Vulg.
G -
lex. Chrestom. s. V., ,JsO j.^fl) seorsum sb al. ,
praeter.
praepositns, magister , exactor, Saad. sJu^ tribnnus, Nasor. Aph. napN ad latns posuit, removit. Bertholdus,
Haevernick. al. latus pulant dictum esse pro anteriore vel
dnx populi , Ar. Erpen. (w*j. princeps, Josephus antiq. posteriore conporis parte et sic vel sedentem ursam vel etiam

jnd. IV, i8, i^ iiTiriOiTtjg. Speciatim Q^TtJS appellan- — posteriora sua erigentem Cngunt quod praepoaternm est. :

Inr a) praefecti populi Israelitici in Aegypto , ex ipsis ^nipffl (praefeclus Deo gratus , Gesen. : yQu/i/iau-
Israelitis selecti Exod. V, 6
ubi populares suos ad— 19, xog, Simon. : dominium Jehovae) n. pr. viri qui a Da-
opns urgebant et exactoribus Aegyptiis a Pharaoue con- vide pastoribus regiis in planitie Saron pascentibus erat
stitutis (d'ia.V:) rationem reddebant, qiia in re sine dubio praepositus 1 Par. XXVII, 29 Kethib. In Keri est ''t3"5\z3,
perscriptione rerum actarum vel certe ali-qua consigna- sed illud expressernnt : LXX
^iTQut , et Vulg. Sefrai. :

tione ntebantur (v. impr. I. c. vs, i4), et io deserto Si- imperium lUO
11312353 m. dominium , ;cf. supra, et
naitico Num. XI, 16, ubi septuaginta Seiiiores populi et
t5''"iL3"i:irj iuiicti , commemorantur
Deut. 5. 8. 9. XX, arab, ,hj.^ i. q. Jir«>»j dominium habuit Harir. p. 54^).
XXIX, 9. XXXI,
10. III, 2, ubi ambulantes
28. Jos. I, lob. XXXVIII, 33 iToaia ^'fcn - QN D''a"i25 m>n nyn^n
:

per castra Josuae iussnm proclamant, VIII, 33, nbi ut Y"1N3 num tu nosti leges coeli an definis eius dominium ,

saepe a Senioribus 0^'p\ et indicibus D'':;s'i; distinguun- in tcrra? i, e. vim quam habet coelum iu tempestatem,
tur, 2. XXIV, i. Sic etiam a (Jecurionibus, pen-
XXIII, fertilitatem et omnem conditionem terrae rcrum terro- ,

tecontarchis, centurionibus, chiliarchis secernuntur Deut. strium ductum et gubernationem.

I, i5, cf. 1 Par. XXVII, 1. b) magistrabus in oppidis —
Palaestinae, coniuncti quodammodo cum iudicibus Deut.
XVI, 18, nt ait Chronista i Par.
selecti ex Levilis ,
rad. inusit., arab. siA pro ,-a.w
^*'j?J sive 5S"t3
XXIII, 29. 2 Par. XIX, 11. XXXIV, i3.
4. XXVI,
Adde Prov. VI , 7 , ubi formicae nec principem buJia, desideravit, voluit, unde ?j£.~ res (pr. id qnod vult ali-
nec magistratum "^D-i; , nec iudicem y^tp^ habere , nihi-
loscciut tamen gnavae esse et certum ordinem aequi di- quis vel inteudit, cf. ycn no, 2, p. 507), sLa med. j
 R. N^ffl, n^ib, rq, y^ 1397 10 — I^XD^

admiralione aiTecit, cogn. L^ et ^,^ cppetivit, cnpivit, ^''^25 rad. inusit. , arab. jA-i, l5j^ ''6''^
"'S''' 6^"

VIII id. , IV dedit alicui id quod ciipivit c. acc. p- nns, prob. ebenum, ;amwo mbris Jineis notalus (pannus)
Hinc est

"•O ut 'Ji vallis pro N^a^ m. collect. rea

(pro
\»A\ euperbiens, m ifjii araore eius captna est. Inde
«'^ic ,

pretiosae (r:nr73n ^•'"rna res prctiosae a inn deside-

, aliquo modo duci possll
lavif, cnuivit) spec. quac dono danlur, donum, munus.
,

NrCJ n. pr. m. 1 Par. XI, 42.

Aliter non legitur nisi in hac solemni locutione: 'C Ir-^a'-!!
dona 8. munera obtulitUeo Jes. XVIII, 7. Ts. LXVIII,3o.
LXXVI, 12. —
(Jo. Simonis 'd ducebat a rad. niUJ et nm- Srffl chald. V. 2T1B.
nus sic appellatniD aiebat ab esaequaiionc et ictribulione ;
nrr^JD v. $. rad. nsai.
Eichhorn. oirert arab. S -*« )ac sponte flnens ex «bere,
Nullo modo
tj';?D v. 8. r. JiW.
unde ""uj proprie affluentiam explicaveris.
autem ab nj/erendo dictum est «t b. Gescnius scribit , nVd, i^-iffi, n'VB, ^dVo v. s. rad. abro.
in I,ex. man. non enim adducere sive aflerre aliquid
;

sed adducere aliquem ad

'j1B''ffl n. pr. V. s. rad. Cffi; p. 639.
significat arab. tlXi conj. II. ,

aliquid, propr. propeiisnm facere. Nec BoeltcLeri con-

iectara de iuferis I, p. i4i,
, aflerendi signiCcalionem
(2? rad. in Kal iuusit. i. q. aeth. JJf } pro \U
njibi probavit. j ]

N|)tp n. pr. m., v. n^^lip. PJ ; minocit , v. c. Fatba Nagast ms. p. 197, b: HJB
lU Ji"? .'
AOA ; C^liKSC ^.wi mingit in stragulum
'•

]'lfc<'*C3 V. 8. r. NiilJ supra p. iS/o. suum. ^^^', uriiia 2 Reg. XVIII , 27. It. amhar.
nStlD V. 8. r. 3^125 et 8. ar"'. Xj>{ I minxit, llzTl urina. Sjt. <^2 minxit pro hebr.
TTirn in Peschil. (praeler locos 1 Sam. XXV, 22 et

(j*^ rad. incerta, ad quam referri posse videtur 34, ubi pro ^Aioj ,
qnod Arabs quoque expressit, forte
" y 7 p

fut. apoc. "CP (ad foimani Deut. cf. Ti;^.^ ) in veibis scribendum est <0^^? y^ , quanquam Pa.
part. Pa. rad.

XXXlI,i8: '"£r\ ^lV"' ^?S ri/pmi i. e. Deum patrem tuum, alibi non legi) et in Syr. Hexapl. 2 Reg. IX, 8 (ubi pro
^i te genuu deserJbas. LXX lyy.aijhntg. Vulg. dereli^ .j^ ^^^-^^^ JA Jj'^^ ^^
^'^\'j^ ^^^^^ ~^^^^ ^^,^ ^^ j.^
quisii, m altero LeCiislichio nSltri] (oblitus es). Vule- ^
„
tur autem arabicis huc pertinet ioLi-o vesica urinaria, quod voc.Lexx.
rn;i2J idem notasse quod nnUJ , 1^*. oblitus est,

neglexit, unde ^^Z. in«uria , n inter dnas vocales inter- perperam ponnnt sub verbo denom. j^i^ laboravit e vesica.

mntato in >, qnod saepe fit, cf. nn:: et tr^S, tnhE

iecto Rabbinica vid. infra. Ex hac radice non solum ]^a5
urina prodiit , sed de mea quidem sententia etiam
et n^E, Tu]] et j: ornavit, Ljj et U3 crnda fnit (caro),
Hiph. Yrttn contr., ut videtur, ex Hithpa. T*r\»!n
adde eandem litterae N mutationem in ^jsf^, n'i (vultnr),
minxit. In V. T. tantnm part. 'JTirn legitur in bac
>0f£ ^iaA£ : nisi 'Cn ab ipso verbo nni'J repetere m»- nna foimula proveibiali: "l-^ps 'JTIDa mingens ad pa~
lis , ex "'niir ( pro nrxn
ut coiitractum cf. 'r.Kn
sit ,
rietem, qua (jueTiicunque masculi generis homincm de-
Jer. XVIII, 23 pro nnrri) coll. it pio T^nT. IMinna signant, nempe ubi lotius gcntis vel familiae exstirpandae
probandum , quod alii confemnt arab. ^v^m IV negle- mentio est. Cf. formnlani nostram bis auf den letzten :

Mann. 1 Reg. XIV, 10 ^rj.T. yvtn Cran-b •<n-\am

xit, omisit, ceite rad. (j;»*» respondet hebr. ni^ , tnjB.
:

iN^^TC^S ilTifl "^?!:!' ei eacsiirpabo Jarobeamo quemcunque

— Restat antem alia sententia, hand Eperncnda illa qui-
mingenlem ad parietem , clausum et dimissum in Isracle
dem, ex qua ^'i'n pronnntiationis quodam languore ortnm i. e. cmnes et tingulos (cf. aty p. 1008). XXI, 21. 2
sit ex "«cn idqne positum pro N^lJn dccipiehos sril.
Reg. IX, 8. 1 Sam. XXV, 22.' 34. 1 Reg. XVI, 11 :
,

Hipb. verbi Nir; ut i-i;;; pro N''"y:;> Ps. LV

, 16 Keri ,
irucidavit Simrius ornnem domum Hocsae, "1; 1^i»lSf1~i<b
(v. rad. NirJ Hiph. p. gigl. Eodem collineat scriptura
Vr'"'"'? ""^
'"^?"!'! "''-,^:/'i "rps reliquit ei vllvm masculum,
codicis Samar. Nicn i. e. NCn- Onk. Saad. Syr. ver- et consariguincos cius trufidavit e1 socios eius. Imitatus
terunt oblitus es, forte in mente habentes n^3.
: No- hanc formam biblicam Barhebraens in Chronico ap.
vam sed vix probabilem sententiam protulit Y. Bott-
,
Assem. bibl. orient. T. II. p. 260, yin, inquit, desiderium
cher. de inferis I. p. i4i, notionem repellendi tribucns
verbo prizS.
me teneai dioeceseos Gumae^ iLonU ^(ij -iooio - »<^ Pj
in qua non rclicius est umts qui mingut ad parirtem ?
 R. ]^?b, i^t 1398 V.^. Tffi

i. e. quae tota desolata est. Opponunt qnidem huic pedum, in quo honesti sermonis quoddam stndium cer-
interps-etationi qaod Herodotus II, 35 de Aegyptiis,
,
nitur, quum illud d^qvd temporum decursu obscoenitatis
XenQphon 2, 16 et Ammianus Marcelliuus
cyrop. I, saporem cepisset, V. sub rad. baui dicta p. i363.
XXIIJ, 6 de Persis, nec non itineratores recentiores (ap.
Jalin. Archaeol. bibl. I, 2. p. 77) testantur, homines bene ^tS/^tD chald. v. 8. rad. NS^ p. 616.
moratos in Oriente nonnisi sedentes, neque facile in ali-
ornm conspectu mingere solere , adde Hesiod. iQy. x.
Tjfi. vs. 729, et qnod Arabes dicnnt UjLjCs UjL» JLj t Jl :
\
'^ perf. *i'a , fut. Tiffi; , c. Waw consec. 'iBri

SiA«!iJi -J>c JLj ,,si qnis stans mingit, aeque est ac si Jud. V, 1, imper. T^ui , inf. Iiilj 1 Sam. XVIII, 6 Keri
(in Kethib est "iVuJ fortasse mendosum vid. tamen fut.
miugal in Caabam" (Flcischer. in Catalog. biblioUi. senat. ,

Lips. p. 3g4), ideoque vcl infimae sortis homines intelU-

•^•i:'^ infra ad locnm lob. XXXIII, 27) canere (in reliquis
gnnt (nt .Tahn. 1. 1. et in herraeneut. sacra p. 3i), vel
linguis semilicis non usitatum nisi quod Targumistae
,

ntuntur nouiine -iiuj pro hebr. ^'la fiySl^ canti-

parvulum sive puerum (Schindler. lex pentagl., Lud. de , N"J'"a3 ,

cum) Jud. V, 1. Ps. LXV, l4. Constr. a) sq. acc. cantici

Dieu ad 1 Sam. XXV, 22. Gesen. lex. man.) , vel ca-
nem, id quod olim multis placuit ; ita enim interpretati
Exou. XV, 1. Nura. XXI, 17. Ps. VII, 1. XCVl , i.

snnt Ephr. Syr. cpp. T. I. p. 542. F., Juda ben K. IVIS.

XCVIII, 1. CXXXVII, 10, 4. CXLIX, 1. Jes. XLII,
eius qui vel quod canitur i. e. carmine celebratur
^bCM Ni ^j j3jL.s;Jt J.C Jj.*j J..jLj K.j.,^iu -['pa ^inu;»
it.

Ps. LIX, 17. LXXXIX, 2. CI, 1. CVI, 12. b) sq. —

JajLi^ (^c ^'ji l5'^^^ i- e. 'pa '73 vertendum :
J^*;i5 *-^=*) tum
b est carmen i. e. coram aliquo Ps.
canere alicui
mingcns qui mingit in parielem, vult cancm, qui iollit pe- CXXXVII, 3, tum multo sacpius canere in honorem ali-
dem sunm et mingit in parietem, Abulwalid. MS. ]^nffla
:
cuius, cantu celcbrare aliquem Ex. XV, 1. 21. Jud. V,
»Hf sitjl ,5 y N n J^j^^' f^^ j s^^^-^-* ^*l^l ^^^ T>pa 3. Ps. XIII, 6. XXVII, 6. XXXIII, 3. LXVIII, 5. 33.
iia ibra bxM n-^a mx ttu.i-' s«b f.^yi i^Jj ^..5 Jj-JLj Jer. XX, i3,. i Par. XVI, 9. 23, et semel canere de aliq.
Jaa^ ^^t^ ±:iU!j c^nsa i i3a73 p^^niM 13 dx NbN TT^sn Jes. V, 1. — c) sq. 3 canere de aliq. Ps. CXXXVIII.

La^ ^J ^ajt y ^^t ^c,«Itj >_^KJt ^^c XjLiT T^pa r'""'"'^

5 (ut a 121_ loqni de aliq.). — d) sq. by eius qiiem.
quis canendo qnasi alloquitur coram quo canlat (einem
y;«7i J^T»J i5.»i! i^ ^^s^-'
ii Ja^L^ J.C J,*j ^;S v^.<Jt ^5;> zusingen, auf einen los singen ) lob. XXXIII, 27: "it;'.
,

^jL' *i. .L= *I Lo i. e. 'pa 'a Aoec loculio irita esi apud la^*'! d'"!!;!^ bs cantat coram hominibus et dicit i. e.
laete clamat inter homines, scil. Dei clementiam tanquam
maioret nostros b, m. de mictu , velut quum dicuni : Nb
carmine celebrans. (Cf. fiJ? cecinit, et clamavit p. 1047.)
'nS" [Baba bathra f. 19, cf. Kimchi lex. s. v.]
7^r"i3''
Prov. XXV', 20: yj-ab b» ^''"ica TJ cantans carminibuft
noiant autem verba 'pa 'j3 canem , et sentenlia haec est
ad cor ajyiictum i. e. laeta carmina decantando se con-
non relinquam iis quicquam, ne canes quidem, qui mingunt vertens ad hominem afilictnm.
in parietem. Simile est diclum arabicum : non habet la-
Part. -iJ o»t.t pi. Q,-|^ caniores Ps. LXVIII, 26.
Iraniem nec lairatorem (addit denique aliud dictum tal-
LXXXVII, 7. Ezech. XL, 49'. 2 far. IX, 11. Fem. pl.
mudicnm nSN T '7-;b''rt •'is l^ni-a ]'na'' Nabuja), porro
n'TllB cantrices 1 Sam. XIX, 36. Eccl. II
:
8. 2 Par. ,

Tanchum Hieros. (ct. librum meum de interpret. arab. XXXV, 25.

libror. Jud. cet. p. 3i), Raschi, Dav. Kimchi, J. Uav.
etiam de voce animalium Zeph.
Fil. ^i\a cecinit,
Micbaelis, Dathius alii qui iion aliter haec accipiunt,
, ,
n, i4, et de ipso cantu dicitur 2 Par. XXIX, 28 n^L^ni :

quam Aureliani minas, quas Vopiscus refert his verbis :

Tn^aa et cantus canebai i. e. sonabat. Vid. nomen subst.

,,Quum Tbjanam venisset eamque occlusam repperisset, Tiia no. 1. Sq. acc. lob. XXXVI, 24: d""a;N ^T^a 1u5n
iratus dixisse fertnr Canera in hoc oppido non relin-
:
(Male alii quod
quod homincs canunt i. e. celebrant. :

quara." Strenue hos canum p?'ronos impuguavit Bochar-

recteque perstitit
homines contemplauttir, a rad. "iiiu II, 3, d). Part. —
tus in Hieroz. I, 776 sqq. ed. Lips.
1-|iaa pl. ^"''Tlira cantor (nonnisi in Esr. Nehem. et
,

in ea sententia, quam supra sumus secuti.

Paralip. libris legitur) 1 Par. VI, 18. IX, 33. XV, 16.
(Verbo ]'nU3!l Talmudici ceterique Rabbini Vetns Tesl. 27. 2 Par. V, 12. Esr. II, 4i. VII, 7. X, 24. Neh. VII,
imitatiutuntur, ex eoque novum nomen fnixerunt ]TVlh 1. XI, 22. 23. XII, 28 sq. XIII, 5. 10. Fem. pl. nTn-iirj?
urina, quod Juda b. K. ex vetere libro medico "iso , canirices Esr. II, 65. Neh. VII, 67.
rii!<",D'!, citat. De
radice ]nia alioqni nulia exstant ve- Hoph. "ncm pass. Jes. XXVI, 1.
stigia, quapropter suspicor, ^"nirin ad Y^ pertinere et ex
T^IJ m. 1) cantus , caniatio , i. e. canendi actns,
Plilhpa. ]'nian factum esse,
insolentem, in tali verbo obscoeno (v.
quam vontracticnem
]"UJ)
,

et fero ple-
licet
germ. Gesang =
-
das Singen 1 Par. VI, 16: liaN iib.N

rhTf] n^n TiUJ 'T; - b» T^l-n T^ayn At «imt, quos iJavides

beiis trito vix mirabere.)
constituit apud cantum in lemplo Dei, ibid. vs. 17 ilTl'*] :

m. pl. tJ^J^ia C. SulT. d!T'3''l» urina (rabb. N3^'a T^lia .Cn^liaa el erant administri in cantu XXV, 6.
. . ,
'J'','!^

id.) 2'Reg. XVIIl,' a'7 et i. gemino Jes. XXXVI, 'la 7 :nifT^b TiUJ "nisba LXX didiSnyfuvot fiSeiv KvqUo, 2
utrobiqne in Kethib, ubi Keri est Dn^bi"^ ^a"'» aqua Par. 3CXIII, 18. Neh. XII, 27. 2 Par. XXIX, 27 et'28 :
 R. T^id 1399 nyffl — pq-^D

-isi r.'Tii:::nm n-n-' -T'!» iir-sn srn rj>i!i de parabola (rhythmice scripta) Jes. V, 1. Plur. ri1"'\»
^brj' Q-^lsJ^na ri^isnni -)V-:bo -"cn'! finrdTa injrn Am. VIII, 3.
nV^yn ribDb n» ei iempore quo incipicbat sacrijicium in-
cipicbat etiam canlus in Loiicreiii Dei et tuhac sonaiites •^ marmor, v. rad. T235S/'.

, . omnis coclus adorahant , ct canlus canebat (i. e.

. tt
sojiabat) et tuhae clangebant , donec sacrijicium consum- K^^^ID n. pr. m. 1 Reg. IV , 3 corruptum ex
malum cssei. Male D. Kimchi ".1)35 alterum expojiit n^"iT:: q. v. pag. 1338,
1''"0 iya canf or alii chorum interpretautur.
, Ceterum
plerumque cantus ad iustrumenta uiusica aptus videtur
pl2''^, semel p^va 2 Reg. XIV, 25 Kcthib, n. pr.
legis Aepypti, qui Jarobiamum a Salomone rege expnl-
indicari. Hinc "1*0 ^i^D instrumenta musica 2 Par. V,
sum hospitio cxcepitReg. XI, 4o), et postca (c. ann.
(1
i3. VII, 6. XXIX,' 27.^ XXXIV, 12. 1 Tar. XVI, 42.
KeLabeamo regnante
970 a. Ch. n.) et quinto qHidem
Amos. VI, Neh. XII, 36. n'""^;!! r-!33 filiae canticnis
5.
,

Eccles. XII, 4, de qno loco v. rad. nnuj pag. 138/. — ar.no huius reg-s in Jiidacam cum exercitu vcnit, ur-
,

bes munitas (inter qiias secundnm Acgyplia monumcnta

2) id quod cn7iitur vel cani polesi, sive a) collectiv. can-
tica, cai-mina 1 Reg. V, 12 de Salomone rege
ejflut IMtgiddo Beth-Horon, Mahanaim) et ipsa Hiero-
,
iTiUJ ^n^T :

solvnia ccpit ibique tcmplum Jehovae palatiumque regis

J]bN1 n"i'73n et erat numerus carminum eius mille et (juin-
que. I^i^ix^ T"'ia cannina in Dei houorem canenda Ps.
des"^poliavit 1 Reg. XIV, 25. 2 Par. XII, 2 9. — LXX
CXXXVli, 4 i. q. l"Ti: "\^\i; carmina Sionitica ib. vs. 3.
^ovaaxi^i, Joseph. (Arch. VIII, 7,8. X, 2 4) 2ovaaxo?, —
Ps. XLU, 9. cf. nomen speciale n^^-m" sive b) caniicum, , Vulg. Sesac , Sjt. «-£!**.•. Est Sesonchis I. , rex pri-
canlilena , carmen , tam sacrum Ps. XXXIII, 3. XL, 4. mus Manelhonis djTiastia (ap. Jnl.
in secunda et vicesima
LXIX, 3. XCVI, 1. XCVIII, 1. CXLIX, i. Jes XLII, Afric. ^tooyytg, ap. Euseb. ^iaoy/ioaig) cuius uomen ,

10, quam profanum Jes. XXIII, iG. XXIV, g. Eccl. in monumentis hieroglyphicis sic scriplum est :

VII, 5 (ubi est carmen laudativum, opp. ii^S^ obiurga-

tio) , spec. laetnm Am. VIII, 3. 10 (opp. nJ"'^).
fi^Ta carmina, cantica Gen. XXXI, 27. Prov. XXV,
Plur.

— m Scb

m
20.' Am. V, 23. Ezecb. XXVI, i3. 1 Par. XIII, 8.

n'UJ ":^ cecinit carmen, vid. rad. litt. a. n^tt; nsT dixit
Sch
carmen Jnd. V, 12. rr^sn r2;n n""^ earmen in dedica-
tioue templi cantandum Ps. XXX, 1. C'"''; TUJ
domus s. /vV/VW\ N
nsiiin c. die sahbati caniandum Ps. XCII, 1. rV;i>"n ")""d
in inscriptione Psalmornm CXXXIV, v.quaeb. CXX — A K
Gesenius disputavit s. rad.nl: 3» p- io3i sq. In aliorum
Psalmorum inscriptt. "i-a iuxta "i':73TJ3 posituro est , id ujuynK,nonnnnqnam abbreviatum ujuj vel jgixK vel ujujk,
qnod plerumque ex inscriplioue dupliciter facta expli- quae postrema scriptura (Leemans, lettre a M. Fr. Sal-
cari posse videtur Ps. XLVIII, i. , 1. LXVI , 1. LXV voliai ."i^.ir les monumens egypt. portant des legendes ro-
LXVII, 1. LXVIII, 1. LXXV, 1. LXXVI, 1 all. TlD yales, Lugd. Bat. i838. 8. p. 110, tab. XXII, no. 220)
D'35" carmen deliciarum suave Ezech. XXXIII, 32.
i. e. cum biblica pi2i'"i" piorsus congrua est. Hoc nomen cnm
r'T;"i"!"^ 'lU Ps. XLV «. rad. Ti^ p. 5G5. n""0
, 1 vid. in aliis monumentis, tum cum ipsa regis imagine conspi-
B''"!'"!^'^; titulus libri Cant. (I, 1), Vulg. caniicum canti- citur incavaedio palatii niagniThebani, cuins ruinae hodie
corum i. e. carmen praestantissimum germ. das Lied , in oppido Karnak siipersunt , ubi inter alia niulta ana-
unter den Liederu, collatis fornmlis D^w"^^ 'w~j; sanctis- ghpha, qnae ad rcges illius dynastiaeBubastitae pertinent,
simnm, ^'"iiv ^iz' ornatus pulcherrimus Ezech. XVI, 7, unum repraesentat Sesonchem regem mnltornm populornm
D''»'^"" '<7z'Ci coeliim altissimum 1 Reg. VIII, 27 et simi- victorem. Inter llguras autem hominnm devictorum esl
libus (Gesen. Lehrgeb. p. 6g2 sq.). Non est cum certis vir barbalus, brachiis post tergum coUigatis, qui in ventre
quibusdara interpretibus sic explicandum ut sit car- gerit hoc nomcn
meu e numero carmiuum illorum quae Salomc condidit
1 Reg. V, 12, carmenve e pluribus carminibus com-
positum , multo miaus dei.ique catena carminum, coU.
n"^">3 catena,
Cant. I, 1.
qnod nonnuUis placuit. Vid. Lntpp. ad
m
f. carmen (est nomcn nnitatis, contra n^ffi uc-
nT^ffl
men generale, v. gramm. hebr. ed. i4 16. 5. io5, 3, e), — L,
K
semper de uno et certo carmine dicitur, plerumque pro-
nomini demonstr. iunctum rs<7n ii^"::n hoc carmen Ex. f-
— -^ ( Kah = terra)

XV, 1. Num. XXI, 1/. Deut. XXXI ,"i')- 21. 22. 23. I0T^8aiIlM\ aJiecto signo terrae vel regni quo no- ,

Ps. XVIII, I (2 Sam. XXII, 1). Jes. XXIII, i5, etiam mine reguum Judaicum sigmficatur. Vix autem dubitari
Rrrr rrrr
 R. r-d 1400 niffl

jiotest,qnin haec imago ad bellum illad Contra Rebabe- unt cofitra fne. — b) consfituere, xid-ivai, V. c. aliqaem

gcstum referenda sit. Male enim Josephus 1. c, dupl. acc. i Reg. XI, 34, sq. acc. pers.
prin^^lpekD, sq.
amnm
et b Ps. XLV, praeponere,
Marsbamus can. cbron. p. 376 sqq. abique Sesoncbem 17, sq. acc. pers. et b^ rei :

pracjicere aliquem hlicui rei, v. c. teri^ae administrandae

eundem cum Sesostri fuisse opinati aunt buiusque expe-
Gen. XLI, 33, sq. acc. pers. et DS locum dare apud rem,
ditionem bellicam ab Herodoto II, 1 1 memoratam ad Re-
:

praeponere rei lob. XXX, 1: n^uJb OniaN -npN^a lli'!*

habeami tempora retulerunt nam Sesostrem Sesoncbe an- ;

De Sesoncbe vid. ^:i(i '3b3*'D3> (inferiores aetate) quorum patres ego vix
tiquiorem essfr, nunc nemo iguorat.
dell'Egitto e della Nubia , P- I-
monnmenti dignos iudicaham, quihus locum darerh apud cancs gregis mei
Rosellini
monuni. tom. II, p. 78
storici, 82, regis nomen ibid. — s. quos caniliw! gregis mei praeponercm (sec. all. quos ae- :

teb. VII, no. i34, einsque imago in Tab. XI,

fig. 44., qniparareni canibus). —
c) i. q. fundore icf. D^jb 2, d) 1

Champollion leftres ecrites d']^gypte p. 99 et tab. V., Sam. II, 8 ei posuit super i7Zis(coIumnis terrae) orbem.
:
—
precis du systeme hieroglyph. ed. 2. ji. 255 et tab. d) D'U;pi53 n^ia laqneos ponere (Schlingeil legen, Sprenkel

gener. 6, no. 116, einsd. gramm. aegypi. p. i4i s., de aufsfellen) i. e. insidias struere Ps. CXL, 6.— e) ponere

Paravey etudes sur rarcheologie et sur un monument 8. consiiiuere terminum Ex. XXIII, 3 de termino tem- 1
,

biblique tres important. Par. i834. 8., Leemans lettres poris(ph) lob. XIV, i3. Ellipt. et impers. lob, XXXVIII,
a M. Fr. Salvolini 1. c, Bunsen Aegyptens Sfelle in der n (mare alioquitur Dens) "^ibjl V^^^ ^''^?? tH"^ htc po- :

Weltgeschichte III, p. i33.

nant i. e. ponatur (sc. terminus, vs. 10) superbiae Jluctuum
tuorum. —
f) sq. acc. pers. et 3 loci ponere aliquem :

in aliquo loco (wohin versetzen). Ps. LXXXVIIt, 7 :

praet. pers, fut. n^TO; apoc.

J^"'^ nii5 , i \-i\a , ,
nTnnn 1152 ""inTD posuisti (coniecisti) mc in foveam pro-
vt''! , inf. et imp. r-uJ inf. absol. n\ij Jes. XXII, fundissimam. Semel sq. b pers. et 2 loci Ps. LXXIII,
r«5' ,
,

pouere" statuere, collocare i. q. D1\8, "eius synonymum, 18: 'lab ^'lljn nipbha in locis luhricis posuisii cos lo- ,
7
sed miuus frequens. ( Ex radd. hebraeis finitimae sunt cum dedisli eis, cf. Ps. XII, 6: y^ii^a n-^ffiN ponam m
nBiC et nnU! et !^nuj no. III, quae vide cf. bn©. In ,
saluic (ich versetze in Sicherheit) i. e. securum praesto.

liiiguis cognatis buius radicis parva tantum vestigia ex-

Paolo aliter 3 'e n^lzS est ponere aliquem in aliquo nU-
:

stant. In usu erat apud Phoenices, vid. inscript. Mas- mero i. e. annumcrare aliquem alicui numero. 2 Sam.
siliensem [ap. Judas etude demonstrative de la langue
XIX, 29 : 'fjihbtt! ^bSNa '^"3» nttfni et posuisti (me) ser-

Phenicienne, Par. 1847. 4. tab. 27 et^/a] lin. 17. 18.

vum iuum in conviciorihus tuis , Jer. III, 19: ?]'N
et

20, Movers pboenic. Texte. II das Opferweien der Kar- :

d^"23 ^ln^^llJN quomodo (i. e. quam honorifico loco) no-
ham —^
thager , Bresl. 184;. 8. p. 116. 121. Munk Tinscr. meos g) sq. b3> Qggregare, addere
ie inier Jilios !

phcnic. de Marseille Paris i848, p. 47. 49. 5o.

,
Cf. Gen. XXX, 4o : ^t^i: - b? Dnu5 ibi 'T^iab D^in» 'ib no;i
Gesen. monumm. pboenic. p. 45 1 'In Talmude habes .
]ib constituit sibi greges seorswn eosque non aggregavit
el

et qnod ab hac radice esse gregi Labanis.

n"T2J pl. rn-^TZS fundamenta ,

dnco, Nniic lignum quod pedibus supponitur Buxtorf. 2) ponere aliquem, aliquid (rem, membra corporis),
nt iaceat, recnmbat, gr. Tt&trui, gerra. legen. Ps. VIII,
lex. p. 2356 sq. Etiam syr. AaI fundamentum notare,
7 : T^bj^l nnn nn"i2J bb omnia posuisii sub pedibus eius, ei
auctor est Bar Bahlul ap. Bernstein. lex^ Chrestom. subiecisti. Rulh. IV, 16: et cepitNoomi puerum, ''Tity^^LT;']

autem compositum VcolA* ut chald. rtp^na et posuit cum in sinu suo. Ps. LXXXIV, 4 nidum,
p. 553, frequens est :

ubi ponai {pasier) pullos suos (ubi vix Hcebit n^uj cumWi-
NONnii; fundamentum , ex L\m fundamentum et \L\!s]
nero lex. p. 962 de partu interpretari). Spec. a) n''li3
paries. 'q b:s> n^ manum imponere alicni Gen. XLVIII, 17, quod
q. statuere, collocare, gr. "aTrif.u, germ.
ponere i. protegentis est Ps. CXXXIX, 5, et arbitri, qui disceptan-
1)
stelhn, aufstellen , hinstellen nec non rid-tvai, setzen, ,
tibus manum imponit lob. IX, 33 ; oculis mortni (quod
nbi refertnr ad personas et res quae erectae stant (certe ,
pietatis est erga parentes)Gen. XLVI, 4. Contra n-TIJ :

sedent Ps. CXXXII, 11) vel stare potius quam cubare B bs l^ manum admovere cum aliqno (Hand anlegen
videntur, v. c. ponere cnstodiam, metaph. Ps. CXLI,3, mit einem) i. e. alicui se adiungere in re agenda Es.
collocare aliquem in solio (N&5b1 Ps. CXXXII, 11, ca- XXIII, 1. —
Ellipt. lob. X, 20: •<:7:?2 n-d sc. "^i^
pili imponere coronam (\rt<1^ ^''^ ) ^^- ^X^» ^*» amove a me sc. maiium tnam i. e. plagara qua me af-
^T??.
et metaph. Gen. III, i5: n':JN^' j-^an '^rr n^^irN M''N flixisti. —
b) sq. 3 ponere in aliqno loco. lob. XXXVIII,
inimiciliam ponam inler ie el mulierem. Ps. LXXIII, 28 : 36 : quis posuil sapienliam in nubibus (sec. al. in renibus

'ana ^nxa ^nia in Domino coUocavi refugium mcum. Spec. tuis)'.' Ps. XIII, 3: ">i5b;3 n'';:^!' n"'"iJN ti:N-li" quamdiu
a) duponere, struere aciem, sed ubique omisso acc. nnnb73 ponam (
posita habeam ) consilia ( molimiua , curas ) in
vel TiinJz (tale enim obiectiia verbi exspectaveris ; simili- animo meo? Prov. XXVI, 24: MM"!» n'^;"' 'i2")pa in
ter dicitur Mahbn T\-\y iustruxit aciem, r.^m D'i» castra po- pectore suo ponit ( liabet , fovet) frauderti. —
c) n^\a
suit, et eodom sensu ^"1i' , cb omisso acc., v. supra p. 'y\v vby omamenta sibi induere (den Schmnck anlegen)
1069 et l325), germ. sicA slellen, de equitatu les. XXII, Ex. XXXIIl, 4. Cf. nomen n-^iS. — d) sq. acc. rei et
7. Ps. III, 7 : ';s 7n"a a-iS 'CN 91/1 undiijue SLCi^m siru- by pers. imponerc alicui aliquid vel portandum Ruth. ,
 R. rr^B 1401 nD — n^uj

III, i5, velperpctifndum Jes. X\", 9 ( sq. r pers. Ps. I, 20; axvXoi de apostolis Gal.II, 9, de martyribnsEuseb.
IX, 21, de quo loco vid. N-\-a s. rad. NT» p. GaS), vcl
praestandum Exod. XXI, 22; it. irihucre, impuiarc aVicni hist. eccl. V, i ; saepe apud Arabes ^i^c vel J^^c co-
cnlpam Num. XII, 11. Cf. D?b 110. 3, e. e) r^ia — lumnai. e.princeps popnll A'8cba vs. 59 in Sacy chrest.
T?3:b »ibi ante oculos ponei-e aliquid quod «c. curae
,
II, p. 107. Hamas. p. 45/. Harir. p. 424, apnd Syros
cordique est Ps. XC, 8. Ci , 3. Cf. Dnia no. 3, g.
— f) proiiccrc lob. XXII, a4 : 'lili: lEy Vy r^U; proHce f jQiQii Assem. bibl. or. II, 26G ubi Barbebraeus voca-
in lerram acra (thesauros aereosj. Cf. QJiiB Ezech. tur columna Jacobitarum , Barhebr. chron. p. 4i8 ubi
XXVI, 12.
Saladinus colnmcn (12\iQA£)) Arabum; apud Persas ^LXiwt
3) ponere i. q. dirigere, convertere aliquo, ut a) ri''0
columen, princeps. Hanc explicationem certe loco Jes.
it« D'':^ vultum convertere aliquo Nnm. XXIV, i. b)
primus adhibuit b. Gesenius, quem Ilitzig. Eiiobel. al,"
D'':'y ''13 sq. geriindio : oculos couveitere ad ahquid agcn-
^ secuti sui.t. Alii n^-n^d fundamenta iniejpjetantur ( cf,
dum moliri aliquid Ps. XVII, 11. c) ab r"'iL"
, animum rad. Prov. X, 25), sed sic etiam proceres malu-
c et
1,
advertere 1 Sam. JV, 20. Ps. LXII, ii.Prov. XXIV, erim intelligere utroque loco, qnam agricolas cnm Ilendc-
32, sq. b^N ad ahqnid, rationem habere
lob. VII, 17, rei
vrtrk., Vei inferioris ordinis homincs quoscnnqae, quos
XXVII, 23, h Exod. VII, 23. 2 Sam. XIII, 20. Ps.
Ewaldus Jes. 1. c. civitatis fundamenta putat vocai'i, sibi
XLVIII, i4. Prov. XXII, 17. XXVII. 23. J*r. XXXI,
21. —
A consiitucndi significatu (no. 1, b) prcfi-
ipse coiitradicens, vid. eius annotata ad Jes. III, 1. ."Mii,
ut Roorda (Oiienlalia T. II, Amstelod. i846, p. 58)
ciscitnr
siamina iiiterpretantur et Jes. quidtm loco textrinas in-
4) facere 8. reddcre aliqnem vel rem aliquam talem
teiligi, Ps. XI. autcm stamina mela[ili. incepta, conamina
vel talem (in einen Zustand verselzen wozu maclien, = vel consilia dici cootendunt, alii veio, ut Koppius, Ro^
vid. C?ia no. 5, pag. i325), sq. dupl. acc. Jes. V, 6.
scnmueiler, ri"nn'c pronunciantes vertnnt textores eius, :

XXVI, 1. Jer. XXII, 6. Ps. XVIII, 12 (2 Sam. XXII, coU. MniE no. Il falsi denique snnt etiam Hieron., Sa-
12). Ps. XXI, 7. LXXXIV, 7. LXXXVIII, 9. CX, 1,
adias vertentes
;

irrigua, prata, coll. nnTB bibit.

:

sq. acc. ct b Jer. II, i5. XIII, 16. L, 3, sq. acc. et 3

(facere aliquem instar alic.) Jes. XVI, 3. Hos. II, 5. Psi fiIii'Adami natu tertii Gen. IV, 25. 26.
nffi n. pr.

XXI, 10. LXXXIII, 12. i4. Rarius absol. facere i. q. V, 3. Par. I, 1.

G. 1 Ac priore quidem Geii. loco hoc
nii;?, ut r':rN n">"a miracula facere , edere Ex. X, 1. nomeii ducitnr a jioncndo et suffciendo in locum alterius,
Frequentias est r':ni; tw. Inde nempa Abelis interfecti (q. d. Ersalz). Ab hac ipsiu»
scriptoris explicaticne aliquantulum dilTert Ewaldi senten-
5) sq. acc. et i; pers. constiiuere, sistere i. e. parare
tia (Gesch. d. Volkes Isiael I, 353. ed. 2), qni ni» ho-
vel dare alicui aliquid Gen. IV, 25 et appellabat nomen :

nrn minem iunioiem esse ait et quasi recens positnm sive

eius Scih (n»), ban. iriiS 2"^tc-^;Vn •'b niu ••3 nam
plantafum {SelzJing), et Boeltcberi (de inferio I, ^. 245),
(sic aiebat) consiituit i. e. dedit irdhi vel substituit Dcus
qui ad scdium coUotatiouem hoc nomen refert.
filium alium in locum Ahelis occisi. l^uriaTr/OC, (LXX
Onk. iri" dedit, cf. S-iT B^^ffi 1 Sam. 11, 20.) Jer. LI, rlD nates V. s. rad. "n"^ no. III.
39. —
Impers. Hos. Vl , 1 1 If: ""'^R
^'^ tTi?!T; D.1 :
riIZ!_ tumultus V. 8. rad. rtN^D pag. i346.
eiiam tibi, Juda , messis malorum constituta s. parata est.
nffl chald. sex , et 'yntj sexaginta v. post hebr.
AI. al., vid. intpp. ad h. 1.
BJID s. rad. vin^ pag. l36g.
Hoph. nw^n b^
pass. sq. pers. impositum est aliqnid
praestandum alicui Exod. XXI, 3o bis. rr^ffi , m, ornatus
habilus ivid. rad. no. 2, c). n"U!
r;:'iT habitus vestes, fucus et lenocinia) meretricis
(i. e.
PtD pl. r'imD ni. columnae (a ponendo
statuendo s.
Piov. VII, 10. Ps. LXXIII, 6 \t:,\ can n'':;-Pius: vio- :

dictae), et metaph. principes, nobiles civitatis. Ps. XI, 3:

lentiu sese induunl lauquam ornatu quodam suo.
'I"D"in!'' n-n^iin ^3 uhi columina evertuntur, i. e. ubi nobilis-

simi quique, recli bonique vindices perierint. Jes. XIX, ri*?D m, semel , c. Suff. in''U5 (prob. pro ir\^Vi , nt
10 : D"N3ia irnnUJ Vr'! et columnac eius (Aegypti) con- fr^^S ductum ab '"'J') les. X, 17 spina\el potius coUect.
fractae erunt i. proceres civitatis afflicli ernnt.
e. Opp. spinae, spinetum, dumctum, ubique coniunctnm cum synon.
liia ''te mercenarii i. e. vulgus. Saepe jn aliis quoqnc T'»© legitnr et in solo quidem libro Jesaiae V, 6. VII,
liuguis columina vocantur homines , qui super alios vir- 23. 24. 25. IX, 17. X, 17. XXVJI, 4, De etymo ad-
tute vel dignitate eminent, quibus ceterinitunlur, in qnibus huc ambigua quaestio est, Itaque sub rad. n^uj Jioc vc
spem suain et praesidiuni ponunt ut procei es defenso- , posui, ut fieri solet, q^uanquam non probo veterem illam
resve civitatis. Sic ap. Silium Ital. XV, 385 MarcelJo opinionem, dumela ita appellala esse, quod circa hortos
interfecto exclamat Hannibal ,,iacet Ausonii columen : et vineas poni solerent , prae^ertim quum non sepem e
regni". ,,Reipublicae columen" dixit Cic. pro Sext. c. spinis faclam hoc vc. iiotet, sed vepres in agris et vastis
8"$- 19; ,,niearum grande deous coiumenque rerum" locis sponte provenientes. Gesenio n^u; dictum esse vi-
Horat. carm. II, 17, 4, cf. Donat. ad Terent. Pboim. dtbatur pro n:\t media Nun emollita ut n'2 pro n:i;, ,

II, 1, 57 ; ,,columnae apostolatus" Tertull. adv. Marc. iTg pro iig, itg pro hg, a rad. 'j:uj acuit, unde ]"w den»,

Rrrr rrrr 2
 R. n^tB., 3Dffl 1402 nDStB

fem. nili: spina acnta, coll. nbT a bb^ , ns^i a ;]£n. cubaut Ps. LXXXVIII, 6. Cf. quae F. Boettcher dispu-
Ingeniose Dietiichius (Abhandlung fiir Seniit. Wortfor- tat libro de Inferis I. §. 119 i23. —
schung p. 7j) n"'"^ ducit a nNlli vastatus fuit, ut nn e) de concumbeniibus cum muliere. Plerumque di'
a PiNT (frriT), et veprem in vastis locis crescentem in- cltur de illicito viri cum ferriina concubitn, sive ea nupta
sit virc sive innupta (nonnunquam iunctum syiionymo
terpretatnr, coll. ^^ desertum : qnanqwam hoc ad (_5^« verbo rr3J' q. v. supra p. 1049) rfdn-t:S 33123, fTn^yj-BS 'llS
Gen. XXX, i5. 16. XXXIX, /.'12. 147 beuVjXXII,
perlinet et proprie planitiem designat.
22. 23. 25. 28. 29. XXVII 20. 22. 23. 2 Sam. XI , 4.
,

XII, 11, vel niaN-HN 3313 Lev. XIX, 20. XX, ii. 12.
Gen.
18. 20. Gen. XXVI, "10."
XXXV, 22. i Sam.
II, a2, vel
3Dt23 f"t- ^S^ii^ , inf. 33\c" c, Suff. naarJp
sq. acc. fem. Deut. XXVIII, 3o Keri ^333«'; (ubi
:

XIX, 33 et "3D-:5, iaauj (a ab-a) Deut. VI, 7. Ruth. Kethib est nsbiia'', v. bJ123 pag. i363), nec aliter in his
III , 4, imp. aDttS , c. Ile emphat. napUJ cubuit , r^cu- locis Gen. XXXIV, 2. LeV. XV, 18. 24. Num. V, 19.
2 Sam.XIII, i4. Ezech. XXIII, 8, in quibus -ns, ^"^^
buit. (Syr. et nasor. «.^ii* chald. 33© et aethiop.
casus accu.'iat. est, non mendose positum pro — pn
,
TiN ,

jftYlA ; id , sed arab. ^^-^ effudit, quod fit siiulac

(cf. S3h c. acc. de animalium coitu) raro de femina ;

inclinatione , cf. Hiph. Slirps priniaria esse videtur 33, dicitur 'O-N-Dr !l33ia 2 Sam. XIII, n. Gen. XIX, 3a
S]3, quae cnrvandi , inclinandi se potestatem habet, cf. — 35. Eodem verbo 33123 utnnlur de maris cum mare
ad f|S3 p 7o5, gr. lat. y.vnx(t), cubn, cumJw. De sibilo (Lev. XVIII, 22. XX, i3) et de hominis cum bestia con-
stirpi bilitterae ad formanda tiilittera praemisso v. sub gressione (Exod. XXII, 18. Deut. XXVII, 21). Raris-
litt. iS pag. l3l8). Ps. LXVIII, l4: rccumhitis inter sime autem legitur de licito mariti cnm coniuge concu-
caulas (pastores, ad quietern captandam). Amos. VI, 4 :
bitu (cui adhibent potius verba i"l^ 123 J3 , 3"175) 2 Sam. ,

recumhentes in lectis eburneis (otiosi). 2 Sam. XII, 3: XI, 11. Mich. VII, 5 '^p.''n n33123 quae in sinu tuo cubat
:

33^n "p'n2 (agnus) in sinu eius cubabat. Lev. XXVI, i. e. usor tua.
6. Jes. L, 1 1 in dolore cubahitis.
: i Reg. III, ig: cu- Niph. comprcssa est (mnlier), bis legitnr in Keri pro
buerat (mulier) super illo ( puero ) eumque suffocaverat Niph. verbi bi^ (q. v.) Jes. XIII, 16. Zach. XIV, a.
it. procubuif, decubuit (sich legen) Num. XXIV, 9 : ^13 Pu. id. Jer'. III, 2 Keri.
'^N3 3312j incurvat se, decumbit instar leonis ( cf. Gen. Hipk. causat. fecit ut cubaret vel iaccrei reposuit, ,

XLlX, 9, nbi in eod.eai verborum conlex'u est y31 yna). collocavit 1 Reg. III, 20. XVII, ig. 2 Reg. IV, 21. 2
Ezech. IV, 4: ibsjaian 33UJ f,rocumbe in latere Sl^q^r-lry Par. XVI, l4. Hos. II, 20, sq. lllii^lN prostravit in terram
tuo sinistro, lege dich auf deine linke Seite , vs. 6. g. 2 Sam. VIJI, 2. —
Spec. deposuit vas, inclinavit, in-
2 Reg. IV, Z-r. Spec. dicitur — veriit va.s, ita ut effunderetur , germ. umlegen, umstiirzen
de dormituris
a) discubuit, cubilum ivit Gen. XIX,
: lob. XXXVIII, 37 ^•'S-a:^ 'n D'yi23 •»b33 hydrias Cvel
:

4. XXVIII,11. Deut. XXIV, 12. i3. Ruth. III 7. ,

culeos) coeli i. e. nnbes quis inclinat sc. ut pluviam de-
Jos. IL 8. 1 Sam. III, 5. 6. 9. Ps. III, 6. IV, 9. 1 Reg. mittant. Hinc effundendi significatio, quau valet in lin^
XIX, 5, lob. VII, 4. Prov. II!. 24, et dormientibus Gen.
XXVIII, i3. Lev. XIV, 4-. lud. XVI, 3. 1 Sam. III,
gna arabica con). I. ^^3Cw effudit aquam c, acc., et ef»

2. i5. XXVI, 7' aSam. XI, 9. i3. XXI, G o -

Reg. 1, 2. 27.
Prov. XXIII, 34; etiam de quietem captan-
i
iltixit aqna, VH effnsa est aqua , v^jLw plavia confinua,
Rulh. III, 4.
tibus Ps. i4. 2 Sam. IV, 5: 33tt;7: ntt 33\a Nnm
LXVIII, aquarii sidus. Ex usu arabico illud inter-
si^Ji i^fl**
0'ir;'.i~ ille auiem somnurn meridianum captabat , inde :

quievit Eccl. II, 23 eliam noclu non quiescit cor eius.

: pretati sunt Juda ben K : ^3C*w.j i^^sia'^ , Kimchi in lex.
lob. XXX, 17 rodentes me (dolores) non quiescunt,
:
ns^^Di^ii nT^I"! T^jy Alb. Schultens opp. min. p. 82 et
,

b) de aegrotanlibus 2 Sam. XIII, 6. a Reg. IX, 16. comm. in lob. I. c, J. H. Michaoiis annot. nber., Ge-
c) de morosis et lugentibus 2 Sam. XII, 16. XIII,
senius, ali. Sic arab. ,J^Xj inclinavif, inverlit et effudit
3i 1 Reg. XXI, 4.
vas, pr. subverlere (uf arab. vulg.
et melit. schaqleb
de morientibus (occubuif) Geu. XLVII, 3o. Deat.
d)
samar. ^2,P'"*" > causat. a ^.^ILs), deiu effundere,
i_.^la.i et
XXXI, 16. Jes. LI, 20. I Reg. I, 21. 2 Reg. XIV, 22,
Vassalli lex. melit. p. 627, cf. ital. versare, gall, verser.
saepissime de morte regnm in formula vniSN tS ^Sip^l :

1 Reg. 11, 10. XI, 45. XIV, 20. 3i. XV, 8.^24. XVi^
Praeterea vid. derivv. n33i2i et n?3i23.
6. 28. XXII, 4o. 5i. 2 Reg. VIII, 24. X, 35 etc, Hoph. 33i25n (codd. 3312:.": auclore Dav. Kimchio)
,

etiam iT^iN-nN 'lU 2 Sam. VII, 12, et de mortuis Jes. Ezech. XXXII 32. Imper. n33123rt prosterni te patere
,

ib. comra. ig, part. 33ira prostraius 2 Reg. IV, 32.

XIV, 8 "33^ inn ex quo tu occuhuisti, mortuus iaces,
:

V8. 18. XLill,' 17' iob. III, i3. VII, 21. XX, 11. XXf, n3j'(p f. tantnm in , st. constr. n33l23 (et in solo
2G. Thren. II, 21. Ezech. XXXII, 21. ( Cf. chald. et
quidem Pcntateucho legilur) pr. cubaiio (aeth. ri^ljTl^I
syr. a'3ll5, «.=i*aa niortuas). 12)5 '<33^ qui in sepulcro id.) a) bt:n na3l23 cubatio vel demissio roris i. e. eius
 R. 22t, Tizm 1403 nsjia n:a
efTusio (cf. Hiph.), qnasi strattini in terr.i (gcrm. Thau- ^fijiu, al. Zafiiu. Vid. De Rossi var. lect ad ParaJ.
fall) Exod. XVI, i3. i4. Saad. J^.NJj i-»^ i. e. 1. c. et J. U. Michaclis not. in bibl. htbr.
larga efTusio roris. b) yiT rzi'^; cubntio vol cout-nbitus
"• \D0 "d. dubia, prob. i. q. n;i», «Uj, aeth.
cum ellusione sem'ais 'virilis Lev. XV, 16. 17. 32. XXII, J

4: S"iT r2pl2J ndN-DN SSacnm femina ita concnbuit •*lYl:°P ^ erravit, oberravii, vagatus ^si. Vid. similia
nt eflusio seniinid fierel Lev. XV, 18. XIX, 20. Num.
s. rad. ard p. 1362, impr. melit. schekk vagari, schehljk
V, i3. Juda ben K.: &al3J J^j jOX<w y^T rsra.^Onk. vagabundus et hebr. ^y:^ de grcge oberrante dictuon
,
'
Ezech. XXXIV, 6. Inde
riJjTD Hiph, part. Jer. V, 8 velut etfui hene pasii (hbidinosi)
f. concuhitus, nuTNi irSid-rN ^rs
nnde :

concubuit cum muliere Nnm. V,

20, et de coitu hominis ^TJ a^2\SS oberranies sunt s. vagantur (alternm hemist.
est: aller alterius uxori adhinniunt). Cf. Jer. II, 23.
cum bestia c. 2 bestiae Lev. XVIIJ, 23. XX, ]5; it. ]ri
Prov. VII, 10 sqq. Ad IJiph. intrans. cf. n:r Hiph.
»"!Tb n-^N-bjj inarffl-rtj Lev. XVIII, 20. Ssad. iciskUa/i. erravit, arab. LLji-t errorem commisit. Optime autem,
330^ m. plur. Dias-^Jrj constr. '2;ffi'a Gen.XLIX, ut J. Simonis ait (in lex. oberrandi sig- s. rad. t3'>a),
4. LevT XVIII, 22, et rV— Ps. CXLIX, 5 i) nom. ver-
nificatioquadrat tnm in eqnos indomitos oeslroque ve-
bale cubatio et dormientis 2 Sam. IV, 5 d-^^ir^fi ^St^a :
nereo percitos , tum in homines libidine aestuantes. —
tomnus meridianus, ib. vs. 7 laSUJTa "Tin cuhiculum eius :
Nihilominns tamen in ilhus loci explicatione interpretes
dormilorium, 2 Reg. VI, 12. Eccl. X, 20, et aegroti Ps. veteres et recentiores diversas rationes secuti sunt. Le-
XLI, 4. Spec. concuhiius. Lev. XVIII, 22: ^2T-rN gnnt nonnuUi D-Slta trahenics idque vario modo expo-
nant. AquiJa et "Theodot. i/.y.ovTig (Sjnim. tXy.6f.iiyoi).
nCM ''3S"w73 35\tn tjb ci/m Tnnrf ne concumbas concubitu
cnm femina Hieron. : fmissarii, idemque in commentario, ,,pro emis-
feminae i. e. sicut ( '•asitB est acc. ,
plur.
numerus plures vices et consuetudinem indicat). XX, i3. sariis, inqnit, in Hebiaico scriptiim est lllosechim, quod
Dicitur ::
221Sa rjjn'" (t<b) 'r'^,^ femina [nondum) expcria
omnes vorc consona iXxomg, i. e. trahentes, transtnle-

nint, nt ostendatur magnitudo genitalium." Sic J. D.

concubitum cum mare Num. XXXI, 18. 35. lud. XXI,
Michaelis (observatt. in Jerem. ed. Sthleusner. p. 5i)
11, et eodem sensu '?ST ifi^b w^N nyni ( ^b ) !Tw'N :

Num. XXXI, 17. lud. XXI, iV, cf. EzechV XXIII, 17.' extrabentes genila)ia. Bochartns (hieroz. p, I. 1. 2. c.
g. T. I. p. i3o ed. Lips.) tiahentes equos refractarios
2) cuhile, lecius (chald. a2",:3J3 id. v. postea , syr.

|.LaAiD^ 1:=iaA:L id., aeth. f^HVl^ Ex. X,

; id.
interpretatur, col).
^^^ ,j*^ eq.ins refractarina , a 's»

23. 4 Esr. I, 1. Hen. XXXIX, 4) et dormientis Exod.

traxit, Schultensius in animadvv. philol. (opp. min. p. 2g5)
VII, 28. Lev. XV, 4.5.6. lob. XXXIII, J 5. Prov. XXII, veloces, coll. i_Ai. velox a >-,iA> traxit, vel robnstos
27. Cant. III, 1. 2 Sam. XVII, 28 ( quo loco Juda ben
K. male vasis genus inferpretatur, gutturnium haec sunt ; ex arab. stirpe ^mk^ , Targ. yritji moram frahentes,
eius verba : (j«^*»Ijj '«-«.Jjjl (/-'.5 \.^m-.a r-nOT 3^11: Hitzigius denique trahentes currum. Ewaldus coniicit
8cil. dncit a fusione, vid. rad. Hipb., cf. Kimchi
as"il5a CirttJa i. q. D'~'£;3 idque verlit : Ve.ieris appetentes,
lex.) , et quietem captanlis 2 Sam. XI, 2, et aegrotantis
coll. arab. (^a.^ desiderio flagrans, Veneris appefens, v.
1 Reg. I, 47. lob. XXXIII, ig. 32iBab bcj incidit in
lectum i. e. in morbum Exod. XXI, 18. Hinc est eliam rad. p^a no. 3, Sjr. Ijoi^ libidinosi. Prorsns singnlarem
lectus feralis , fcretrum 2 Par. XVI, l4. Jes. LVII , 2.
interpretationem Dav. Kimchi suppedifat in lex. s. rad.
Ezech. XXXII, 25. equi Moscbiei
^^iii: : quasi ^-Ta sit gentil. a Tl^iJB
,

33I3Q m. cbald. cuhile , lectus i. q. hebr. 2Sa;J3 d-a-n c—

nNrt coicn ^«a-' tv:-^' •^s yd:2 bN a^onVa
no. 2. Dan. II, 28. 29. IV, 2. 7. 10. VII, 1. nap:- bN ^''Nra" sub rad. Sra; antem cum plerisque
;

Judaeis statuit, C2\r?3 confractum esse ex C'K"SCa mane

surgentes i. e. summo sfudio agentes. Cf. jes. V, 11.
!• nDw ^^^- inusit. Arab. L^ questus est (ali- Sed
in
falis contractio prorsusinaudilaest, et plenum D"^"S1353
uno tanlum codice Regiomontano apparet, sciHcet scri-
quid ad aHquem), accusavit, V id. , aelh. J^lYlPl ac- bae alicuius sollerfia effictum. Itaqne Geeenius in Lex.
cusavit, detnht indicavit Hen. , IX, 3. u. XXII, 5. 6. man. et Rosenmuellerus in scholiis D"2\p?3 in singnlari
7.13. Fatcha Nagast cod. Fraccof. p. 257. 208, I^^P. ',
adverbialiter positum putaiit in hanc seiitentiam iam :

index, accusator Falcha Nag. p. 180. 267. Inde multo mane equis libidine inflammatis similes sunt. Sed
:)0i^. m. iesiiculus, q. v. supra p. i58, et hoc insolenfins dictum esset. Fuerstins denique in Con-
cordanfiis C"r'»a contrartiini dicit ex 0'2'diiV qnod verfit
n^wtD (i. q. aeth. fl^P^
I indicium , accusatio,
bene vaseti, ducifqueablliph. rjTNr! verb. "denom. ab?J'>SN
Fatcha Nagast cod. Francof. p. 207) n. pr. m. 1 Par.
testiculus, ut O^ncn a nc-D , y^pn a y^ji. In Talmude
VIII, 10. Sed non pauci codd. mss. et edd. habent
est (Bechor. fo]. 44, b) ir'r^N72 magnos testicnlos habens.
tl^aia. Illud expressit Vulg. Sechia , hoc codd. LXX
 1404 n:B — 5za

'• nD'«2!J (P*- IX. i3. X, u) et nD'2J(perf. pedum ope deslituti. Eccl. II, lO. IX , 5 : OnST n3'I33
oblivione eorum memoria. les. LXV, 16.
exslincla est
pausa iinsa Prov. II, 17, ef c. snfF. ^3nD\lJ , ^i^insx ,
Jer. XX, 11. XXIII, 4o. L, 5. Ps. XXXI, i3: TinsuSj
nins^a Jes". XLIX, i4. Jer.II, 32. XXX, i4, v. nb\ij adj.
aba n^JS oblivione exslinctus sum ex animo instar morliii,
verb.) fut. nsui'; oblitus est (sam. id., propr, va- ^p^ Deut. XXXI, 21: 'lyiT 'Sa ni'i;ri ^ib (carmen) oblivione
gatus est mente, viciii. ft^x no. II., nyd i:,v5 q. v.) , non delcbilur ex ore posterorum eius. Part. fem. !nn312)3
Deut. XXV, ig. XXVI, i3.' lob. XXXIX, i5, "sq. acc. oblivioni data Jes. XXIU, 16.
rei vel pers. Gen. XXVII , 45. , 23. Deut. IX, 7. XL Pi. nS^ oblivioni dedit aliquam rem c. acc. rei
Am. VIII, 7. Ps. IX, i3.XLV, 11. lob. IX, 27. XI, iG. Thren. II,
"6.
XIX, i4. Je8. XLIX, i5. LIV,4. Jer. XXX, i4. X»LIV, Hiph. fecit ut ohlivisceretur aliquia aliquid c. acc.
y. L,6. Ps. CXXXVII, 5: n3UJri pbiCTT' nn3^N-£JN p. et rei Jer. XXIII, 27.
'3^73'^ si unquam oblivisoar tui Jerusalem dexlra mea , , Hilhpa. nsruin i. q. Niph, et pass. Pi. oblivioni
obliviscalur se. mei i. e. dextra milii deneget usutn s. datus est Eccles. VIII, 10. ( iTTt^vid-Tjaav , Vulg. LXX :

dextrae meae usu volo carere quibns verbis vates ma- :

laudabantur, sc. legentes ^insrp"] , qnod nunc est iu vi-
xime citharae studium indigetare videtur. D. Kimchi in ginti tribus codd. et sine idonea ratione praefertur alleri
lex. : 'ni]3n "<7n' nv^z^ ^'yn «d pjsn Nim bissrt *ion. scripturae msniD"' a Grotio, Dav. Michaeli, Spohniq all.)
Similem exsecrationem habes ibiJ. vs. 6, ubi eiurat usum
n3I13 part. intrans. s. adj. verbale oblitus pl. D^nSU;
liugnae i. e. cantum , lob. XXXI, 22 et in Nabighae
carmine (Sac^r chrestom. arab. T. II. p. 1^7) vs. 3^ sec. c. acc, obiecti Jes. LXV, 11, constr. B^^ntbN 'nsaj obliti

cod. Gothau. 54/ :

Dei Ps. IX, 18 (ul "'nxito cett., v. gramm. hubr. §.91, 5).

i S t .- o > <,> -
ll« "jiw chalil. invenit. (Rariores sunt in Targg.

formae ex Peal ut inf. n3iS73 fut. niDii;^ , plernmqne

, ,

utuntur forma nSON quae eandem habet significa-

,

- 6 ' s tionem ri^3'>l5 quod invenitur, esistens

, Ithpe. nDn-iJJ ,

i. e. quid mali dixi in te quo afflictus faeris, ne un-

,,si
pass. , syr. «-»Aii*( id. , form. Pe. , ut videtur, pro
quam posthac raanus mea attollat flagellum" qiiibus ver- :

bis et hic poeta eiurat usum manus slbi ut eqniti con- «.>*a* cnm I prosthet. , sed ad Aph. inclinans , fnt.
suetum, Praeterea simile est, quod legitur Ps. LXXV^I,
«**:i*.J sed part. «.*fca*io et inf. QjAa*.iO ad analo-
6: orin'; b'n >u5DN-b3 5X2:72 ijb. Raro sq. 'J33 cum ,

infin. Ps. CII, 5 'anb bb.yia Tnaffl ohUviscor cibi ca~ giam form. Aph. «.jaaO* cjasA*^
:
, inveutus , Ethpe.
piendi, cf. Prov. IV, 5 •'s'-''-i7:nt' Dn -bNi nbrn-bN
ne ohliviscare neu defu^ias veria oris mei.
:

Est etiam — pass., sam. ^2"^/i et yP^A invenit.)

reliquif alicubi rem ohlilam , ut mergitem demessam iu

Ilhpe. n3r'i)n inventus esi Esr. VI, 2. Dan. II, 35.

agro (qualis merges s. manipulus frumenti Rabbiiiis ap- V, 11. 12. i4. 27. VI, 5. 23. a4.
pellatur nnS"0' v. Talm. tract. Peah passim ) Deut.
,
Aph. nSuSn 1) invenit Esr. IV, l5. 19. VII, 16.
XXIV, ig, cf. germ. vulg. ,,ich habe es dort vergessen" Dan. II, 25. "Vi", 5. 6. 12.
i. e. aus Vergessenheit dort zuriickgelassen,
Saepe homines Dei dicuntur oblivisci (i. e. non cu-
rljtS (vic. radici nnia et rtr£ q. v. cf. et. asti,
rare, negligere Deura ) Deut. VI, 12. VIII, 11. i4. 19.
XXXII, 18. lud. 111,7. iSam. XII,9. Hos. II, i5. DD3 13Ui, Sjlffl) 3 perf. f. in pausa !^33ffl Esth. VII,
,

XIII, 6. Jes. XVII, 10. Jer. II, 32. III, 21. XVIII, i5. 10,'fut. ?]-i;; inf. r]X Esth. II, 1 et ^":j j"er. V, 26, 1)
,

XXIII, 27: by22 'n©-nN OniaN insa pntres eorum desedit aqua Gen. VIII, 1, sedata est ira Esth. II, 1.
nnminis mei obliti sunt Baalis causa. Ezech. XXII, 12. VII, 10. — 2) demisit se, incurvavit se auceps Jer. V,
XXIII, 35. Ps. CVI, 21, vel divinae legis Hos. IV, G. 26. (Ex ceteris linguis semitici& uescio au huc pcrtiueat
Prov. II, 17. III, 1. Ps. XLIV, 18. CXIX, 83. 93.
log. i4i. i53. 176, contra Deus dicitur oblivisci
et
arab. tdi*. VII ex alto »e demisit avis, V i^S^fi^ vel sec.

horainis i. e. negligere, non curare eura Psalm. X, 12. al. u5C.««^Jwj humiliavit se. De rabbinica phrasi ?]31Bb
XIII, 2. XLII, 10. LXXIV, 19. Jes. XLIX, i4. Thren.
V, 20, et gratiae snae oblivisci dicitur Deus , si irame- 7TNn-nN v. Buxtorf. lex. col. 238g.)
mor eins est quoJammodo eaque destituuntur homine» Hiph. l pf. T12UJ,T sedavit sedilicnem Num. XVIi, 20.
Ps. LXXVII , 10. — Part. bN 'nsizj Dei immemores,
irapii lob. VIII, i3. Ps. L, 22!
Niph. perf. nSTiSn fem. nn3UJ3 (Jes. XXIII, i5), 'yyD (nnde 1 perf. •'Fbbit; Gen.XLlII, i4) et

ohlivioni datus esi, oblivione exsiinctus est Gon. XLI, 3o. (arab. yi.i cf. chald. inlra, nnde Tibsia ibid.) fut. bSiB^
lob. XXVIII, 4 (de metallicis qui in fodinam se demit-
tunt) pendeni bJT "'Sn dTlS";?: oblivioni dati a pede i. e.
: (ductum vel a bSUJ , vel a bblB , nt 'JD]5"; a Ibp) orbiis
 R. bt-a 1405 Visti — ^SBJ*

fuit. 1 Sam. XV, 33 TrN bsffir orJa trit mater iua

: firmatur. Ibid. V8. 31 rbsua videtur e»se snbst. abstr.
(te occiso). Gen. XLIII, i4: "rbra ••r"rb\2J '-\:3N3 ':ni abortalio.
ego vero, uhi orhus fuero liberis, Juero orhus ! suiit verba Hiph. i) ut Pi. no. 1 et chald. Aph. orbavit i. c.
Jacobi senis ad desperationem eo addiicti, quod Josepho iuvenes trucidavit in bello Jtr. L, 9 i^STTJl "--za heroa :

filio amisso et Simeoiie in Aegyplo deteiito , nunc Ben- trucidans iuvenes in proelio. Vulg. interfector. Hauc :

jamin quoque in Aegyptum deducendus esset ; lioc sibi scripturam probabat b. Gesenius. Alii autem, ut Ilitzi-
volunt verba si semel me orbari liberis necesse est, hanc
: gius Ewaldus praeferunt b-sipy (prospcre rem suam
,
,

iactnram, quam patientissime potero, feram. Hoc aulem gerens, puccessum liabens, v. rad. bsia Hiph. no. 4, p,
sensu verba illa scripta esse docet locus Gen. XLII, 36, i33o), quod exprcssuruiil LXX
et Symm. (^ovvtxig), Syr.
ubi Jacobus, CnbSUJ 'rk, inquit, i. e. me orbum facilis, «-J*^^i0j quodque eshibent codd. nonnulli mss. et edd.,
Josephus periit et Simeon periit, et nunc Benjaminum
quoque aufertis, Similem dicendi formulam habes Esth.
quos ciuinierat De Rossi var. lect. in L. 1. 2) abor- —
tavii. ]'art. Hos. IX, i4: i^SCn DTTn uterus abortans.
IV, i6: TiaN •'m3N "^UTNS ubi periero, periero. Aliorum
Vid. Pi. no. 2.
sententias v. ap. Rosenm". scholl. ad. h. 1. Varictas au-
tem formarum 'rrbTT et 'rr3'^ iuxta se positarnm eu- ?T Jii3 m. orbiias, uriy.rla, metapli. de civitatis Ba-
phonica est. —
Sq! acc. Gen. XXVII, 45: -::i1;n M':!: bylonicae eversae conditione Jes. XLV'1I, 8. 9 (cf. C-":~'v3),
n3'':T13 Ca cur utroque rcstrum orba fiam ? Part. pass. — et de c&jiditione honiinis ab «mnibus relictiPs. XXXV, 12.

nb^DUJ liberis orbata Je». XLIX, 21. — (Arab. JXS id. PlSffl m., fem. rtsia, pl. ribsifc 1) orhatus prole,
c o .
liberis,de mulieribus Jer. XVIII, 21 , et de anirualibus,
sq. acc. , IV orbavit, oibus fuit, J^ orbilas , et mors, nt i^Sic ~r; iirsa pullis orbata Prov. XVII, 12. 2 Sam.
G. G' a>< Go> > .0. XVII, 8. Hos. XHI, 8. —
2) proh carens, de ovibns
interitus, ,>io, J^Lj, 4>5o, }Sx^ , ^.,blXj crbus , cbald. Cant. IV, 2. VI, 6.

i-ari etb3P i. q. bebr., v. c. Targ. Onk. Gen. XLIII, i4 D^^^pll/ m. pl. orbiias, tempus vel statns et con-
habel r-^V-ir , Targ. Hieros. r^r^r , Pa. et Aph. i. q. conditio 'o'"ib'itatis (cf. pluralia C^^.p.T , D''"!?;'^ , D-rilcbN
hebr. Pi., iin et b^rr orbns, 'r^r et NVpri orbitas, talm. al. ) , metapb. de Israelis in exilio degentis conditione
Jes. XLIX, 20, ut ^''niDaVN viduitas de eadeni LIV, i,
etiam abortus , sjt. raro Pa-^ orbitas Jes. XLVII cf. b"i2ffl.
8. 9-)
fi. orbum fccif, liberis privavii a\i-
bSliS \) orlavit,
D^.SBlp f. 1) part. Pi. ,
qnod v. supra. — 2)
subst. aboriaiio 2 Reg. II, 21. Vid. Pi.
quem, gr. dtixvovr, sq. acc. Gen. Xl^II, 3C. Hos. JX,
12, Jer. XV, 7. Ezech. XXXVJ, 12. i3. i4 Keri. Di-
cuntur ferae a Deo poenam suniente immissae orbare
terram vel eius inhabilatores, quorum scilicet liberos de- ^iJSK et ^iSffiN m. (Num. XIII, 23), plur.
voraiit. Lev. XXVI, 22 immiHam vohis feras Ti:1'ii^
:
nifs^LN Cant. VII, 8,' constr. r'-';r;L:N Deut, XXXII,
DpriN eaegiie vos orhos redclent. Ezech. V, 17. XIV, l5: 32 et' n-iSltN Cant. VH, 9 ( ut r'-;:):-'.^ ab j'-73-;n) 1)
r;rlr2'd'i y^N^ T^asN nj"^ i^^n ib si beslias feras immii- racemus, germ. Trauhenkamm , gall. rojte , grappe, angl.
ierem ierrae eamque orbam redderent. Et poetico more stalJc, ex qno acini Doresve in uvae speciem dependent
gladius dicitur orbare sc. matres filiis et uxores maritis de dactylorum botr je Cant. VH 8 (ubi puellae statura pal-
,

j. e. absumere iuvenes et vircs in bello. Deut. XXXII, mae, uberaque daclylomm botiyi comparanlui), de Horiyn
25: a^^n "Sttin V^ina foris (in proelio) orbai ghdius cypri cor3'mbo (Cyperlraube, Alhennabliitbenbiischel, v.
i. e. iuvenes consumuntur gladio. Thren. I, 20. 1 Sam. "zb no. 3, p. 708) Cant. I, i4, maxime anttm de ura,
XV, 33, Cf. Jer. XVIII, 21. Arabes de forti bellatore vel adiectis vocc. 'jcarr Cant. VH, g, D':^:?, Num. XIII,

hasta eius matribns crbita- 23, vel absol. ibid.'vs. 24. Jes. LXV, 8.'kich. VII, i.
dicnnt: xjb^ oiiAJLU Jt^^
Deut. XXXII, 32. Semel Gen. XL, 10 Vztit. distingui-
tem inferens (fonesta") est. —
2) ahorium passa esi vel tur ab a:j' uva et racemum pr. dictum notat. Verba enim

fecit mnlier Exod. XXIII, 26, vacca lob. XXI, 10 (cf. D-2:y !l-n"r~?aN ib^iu.:;" veitenda sunt: d raccvn eius
supra rad. nas Pi. no. 2 p. 984) ovis et capra Gen. ,
(vitis) maiurabant uvas s. baccas uvarum , germ. die :

XXXI, 38; r/ec non vitis aborlare dicitnr, ubi infecunda Traubenkamme trieben reLfe Trauben oder reife Beeren.
est et exspeclatum fructum non fert Mal. III, 11 (ubi
D .0 G >u
Respondet arab. JUil et ^^iJiS pro quo tamen
voc. 5r'::N tecte significatur). Sic de arborum abortu
loquitur jlinius hist. nat. XII, 2, 6 cf. XVIII, 17, 44.
— G .0
vnlgatius est JlJvic et J.>^c
G ,0,*
quod dactylorum bolryem
Metaph. etiam terra ipsa vel regio, in qua abortus (mu-
liernm, puta, et gregom) propler aquam insaluLrem fre- notat vtl potius raccmum (Zauzan. ad Imralkaisi Muallak.
qnenter accidit, vocatur r'-ST:5?3 'yiN terra abortus faciens
vs. 33), qui in vite vocaii solet ,i.8*i (quanquam lioc
2 Reg. II, 19. Plerique vertunt terra abortum efficiens
: ;

sed baec sianiCcatio causativa nullo certe alio loco con- voc, etiam de pistacioium corjmbis, de Salvadorae pei-
 R. bbt, =2©^ 1406 ?^=a

sicae baccis, de pipere aliisqne fructibus in nzii

est, vid. cessit, eodemque redit »S^ aegrotavit, languidus fuit, dum
Kamns. et Kazvvini ap. Gildcmeister de rebus indicis I.
f^i^i substitit, commoratus est, cum hebr. ]312J magis con-
p. 7 1 , (jauh-ri lex. ms. : U^ ^'^'i.ii JLJ^ixJl^ J^3Ci«Jl
venit. Ab incliuatione vel a portatione, ut coniecit Ge-
senius s. INI^ pag. 1161, appellari potuit D3"vD dorsi pars
quae est inter humeros , quanquam portandi significatio
facile a nomine DSUJ ducta esse possit, ut chald. ^ns
aeth. Afl^OA. : u^a vitis Hen. XXXI, 4. Matth. VII,
liumeris portavit, a jns humerus. Cumulationis altitu-
lO. unde verbum AYlA I uvas tnlit vitis , Ludolph.
dinisve significatio, quam E. Meier statnit in lex. radd.
lex. p. 1/3; chald. biiO , sam. Z^l5^. syr- llavj^ p. 448 , eumque sccutus Maurerus, miuus etiam proba-

i. hebr. b3">aN.
n. —
Etymon in tanta scripturae va- bilis est.
Hiph, di3T!5n 1) mane sufrexit, graec. oQd-Qivtiv vel,
rietate incertuui est, id vero certo certius , cum radice
quo LXX uti solent, dQ^gtCeiv, plerumquc adiecto verbo
bbTlJ praecedent^s hoc voc. nibil commune habere. Ab.-
snrdum est enim, quod J. Simonis racemum sic dictnm np23 tempore maluiino Gen. XIX, 27. XX, 8. XXI, l4.
osse arbitratur, quia deficiente succo sempcr aciuis sive
XXH, 3. XXVI, 3i. XXVIII, 18, XXXII, 1. Exod.
baccis aliquot veluti totidem fetibus orbetur , quanquam
VIII, 16. XXIV, 4. XXXIV, 4. Jos. III, 1. VII, 16.
Mal. III, II lusum verborum agnoscimns. Itaqne aut a VIII, 10. lud. XIX, 5. 8. 1 Sam. J, 19. V, 4. XV, 12.
iiSia arab. J.<.il ligavit, plexuit, ducendum est bbUJiNt quasi XVII, 20. XXIX, 10. 11. lob. I, 5, vel simili addita-
mento, ut Jos. VI, l5 irriarr n"lb?3 5>33123»1 et mane sur-
:

acinorum complexus, quod iam Cocceio placuit, cf. ^3'j3n

gebant exoricnle aurora , 1 Sam. IX, 26. Jud. IX, 33,
donnm a "tais , aut comparandum cum bjJUJ (q. v. ) et
vel denique, quod rarius est, non addito tali verbo Gen.
pr. rem pendulam significare Btatuendum est, coll. ^''sribn
XIX, 2. Jos. VIII, i4. lud. VI, 28. VII, 1. 2 Sam.XV,
spathae palmarnm pendulae a bbn pendulus nutavit et
2. 2 Par. XXIX, 20.
,
(Proprie autem esse videtur onus
BijlbT palraites a bbr. Cf. etiam ajs.
imposuit camelis aliisve iumentis, quod multo mane fit a
2) n. pr. a) viri Gen. XIV, i3. 24.
noniadibus hinc mane
, se dcdit in viam , profectus est,
b) bbfflN bn3 nomen vallis vitibus feracis in meri-
dionali terrae sanctae parle, ab Hebrone urbe aquilonem
cf. pa et ...«b migravit a 'jya oneravit, ^M_j*b onn»
versus, in vicinla oppidorum Halhul (V^nbn) et Bethsur
gestans camelus , oppos. chald. N"!© et arab. J.s» solvit
("IIS n"<3 cf. .yto iii\>.i ap. Wolcott in Biblipth. sacra
sarcinas i. e. devertit, habitavit, xnTukvii,v, sive ^''SUin
i843. p. 56) Num. XIII, 23. 24. XXXII, 9. Deut. I,
24. Hieronymus epitaph. Paulae 700: ,,A. Bethsur venit
est causat. verbi D3ffi = Ji^lYlC^ \ portavit, sive Hiph.
Escol. Nec post longum spatium intravit Sarae (tlSTJk, denom. ductum a D3ttj q. v., cf. aeth. AllYl^ '.
im-
S.C o) cellulas, videns vestigia quercus Abraham. Atqne posuit onus in humeros Matth. XXIII, 4, 'l'i*lTl<^ '.

inde ascendit Hebron." Brocardns descript. terrae s. in humeros suscepit. ) Sq. 3 loci — est mane se con-

in Sausonis geogr. sacra p. i85: ,,Ab Hebron tres nu- tulit aliquo Cant. VII, i3 : ^''n-lbb na^^SttiS mane eamus

merantur leucae contra aquilonem , declinando paululum

acl vineas. Cf. arab. ,i.i mane snrrexit , sq. ^\ mane
ad occidentem, ad Nehel Escol." Felix Faber evagator.
ed. Hassler. vol. III. p. 355: ,,ad locum venimus, ubi ivit aliquo Sacy chrest. I. p. .21, sq. ^ ex loco, Labidi
ab aquilone alia valiis coutra occidentem tendit quod ,
Muallak. vs. 11 schol. —
Inferdum alii verbo iuncfum
est vallis Neel Escol fertilissima." Cf. Ed. Robinson circumscribit adv. mane, mature, et illud quidem ponitnr
Palsest. I, 356. vel in infin. 2 Reg. VI, i5: 6lpb D3\B^1 el mane surre-
xit. CXXVII, 2 Dlp 'ySllJI^ x'os qui bene mane surgilis,
:

vel in fut. Jes. V, 1 1 :iDl-!"i 13U! 1|?.33 '73^D\p72 gui mullo

:
773ti chald. perfecU, v. bbs.
mane sectantur vinum ; aliam denique coustructionem ba-
bes Hos. VI, 4 : ^bh ^'SlliTi b£33 sicut ros mature disce-
dens, evanesceus. XIII, 3. Simili modo Arabes utuntnr
UD*23 '" ^^' inusit., pr. fort. inclinavit se, Jlexus
verbis rfy»of J.^^ al., de quibns di.sputat Ewaldus gramm.
fuit (vic. ]S\C et ClJsaj q. V.), hinc aeth. flH^Cf^'. por-
arab. §. 658, Hinc adverb. mane
inf. absol. D'3li:n
lavii onus, baiulavit , <^flYlf^ I instrumentum por- Prov. XXVII, l4: gui salutat socium D^^SUrn "l(?'33 tem-
tandi, pertica Exod. XXV, i4 (de vectibus , aracpnQHC, pore maluiino bene mane. 1 Sam. '^VH., 16: accedebat
^•Ta ,
quibus arca foederis portabatur), amhar. CJ^fiTl Philistacus Goliath singulis dichus 31sm DSU'!l mane sl
^^JPl id. (Iseuberg. lex. amh. p. 28: ,
,hand-barrow, vespere.
2) translate mature i. e. iempeslive et summo siudio
any instrumeut for carrying things") , fj.^^^ '. onns, :

fecii aliquid, subiuncto altero verbo Zeph. III, 7 ^a^iUJn :

cf. arab, ,^0« brevibus passibus propter corporis indr- Dn^b^by ^"''nilJn summo studio perverse agehant e. pro-
i.

mitatem incessit , pr. , ut videtur, inclinato corpore in- clives semper erant et propeusi ad vitia. Inprimis Jcre-
 R. DStD .1407 QDQ)

miae praphetae pecnliare absol. Dsilin inngere

cst inf. ut iunctim agerent Assem. bibl. or. IV, 116. De HaS-r
—
,

alteri infinilivo in liunc modum

"«TDS-rN DlnVN Tinb^ : Hos. VI, 9 vid. infra no. 3, a. b) inembrnm, cui vcr-

mbO') D~'i3n CN^Siri misi ad eos prophclas rjiinistros bera infliguntur. Jes. IX, 3: ''S^U) rtC?: baculus ipii ,

meos idquc Jilii^entcr ct lempesiivc feci Jerem. XXIX, ig. dorso imminct. Eo utuntur etiam c) in tormula ."Tjcrt :

VII, 25. XXV, i. XXVI, 5. XXXV, i5. XLIV, 4, et Daip iergum veriii de abeunte 1 Sam. X, g: irrcris
,

in simili verborum structura VII, i3: fabar ad vos D3'i;!l nbVb ;nr\2i quum tergum suum verterei ad abeundum (cf.
ISTi fando acriler et studiose. XXV, 3. XXXV, l4, f]-ii>';i:cr; Jer. XLVllI, 3g), unde illnstratur locus Ps.

nsrni'D2'i;n gmvilcr dcchrando XI, 7 T:b'! D"'Cr; sludi- ,

XXI, l3: 03ui lan^^Uin consiitues eoi ad lergum s. avei-
ose docendo XXXII, 33. Semel hoc imitatnr Chronista sos h. e. facies ut terga dcnt (cf. f|^ir ]r: 2 Par. XXIX,
2 Par. XXXVl, i5. —
Inlln. ^'-"ds pro D'"'^ri uno 6). lllud aulcro DDU; est accus. adverbialis, ut in i]~\y njs
loco Jer. XXV, 3. —
De diffiliri denique loco Jer. V, vertii se ita nt iergum daret. '

8 egimus s. rad. nsuj pag. i4o3. metaph. iracius icrrae fpr. elatior, qnasi dorsum)
2)
D2D m. (fem. semel in cod. Samar. Gen. XLVIII, Gen.XLVIIl, 22 (ubi urbisSicbem ditiotecfc signiGcatur,
qnapropter LXX verterunt ^ixi/.ia). Sic f\r2 humerus
22, maie "enim ibi rns t~'C legitur pro nnt* 'd) in pausa
et tractus terrae v. p. 725, simlliterque graec. vwtov,
B31C Ps. XXI, i3, c. Sufl'. ;3:3'iJ 1) humerus vel potius (ut
,

lat. dorsnm montis, terga agri Colum, X, 7, germ. Land-

ait Jo. Siniouis in lex.) utriuscjue humcri posterior compages,
G o.
6. dorsi pars superior, quae sub cervicibus esi, vc. propterea humerus, tractus terrae et montis,
ruecken, arab. w^i^A/e
in solo singulari usitatum diversum a Pin3 , ut videre
,

cst in loco lob. XXXI, 22 V-rn rH35'i'a ^cra humerus

: ytn dorsum et tractus terrae, nt dici possit j^ ^j I^JJ
mcus de dorso eius i. e. de dorso cui uexus est decidat.
PI-^ enim h. 1., quanquam in plerisque libiis mss. et (Pj'^! ••,'0 ,,consederunt in terrae tractu aliqno" auctore
edd. sine Mappik scribitur (in nonnullis tamen Jt-^), c.
Zamakhschario in Esas MS. Abulwalides de Gen. 1. c.
Masora impressa pro suIG.ko habenduni est coll. Num.
,

XV, 28, nec nova foima feoi. rT2D'.13 CDU; staluenda. = Cf. Cor. LXVII, i5 et HoflTmann. comm. in
(Putem hauc corporis humaui parteni ab inclinatione no- LjAi^U-*.

mcn accepisse ut arab. ._^5Ci/i humerus a ,_^j flexit, in-

Mosis benedict. P. III, p. 37. — Vulg. partem unam,

Syr. \>J I^J-^, Saad. uLi", Ar. Erp. IiA,>!^ Ufl,

clinavit , v. rad. ; Gesenius a portatione duxlt s. v. INnlt

pag. 1161. sic arab. ^i. cervix ,

prob. a ,_,*i\ = i3'l
Graec. Venet. fu^iSa
pr.
/^iuv.

urbis Sichcm ( LXX

modo ^v/f/t , nt
3) n. a)
vectus est ; aliis primitivnm esse videtur vc). Est au-
Actor. VII, 16, modo 2iy.t[ia, ut Josephus, Eusebius al.,
tem in corpore humano ( non bestiarum ) a id mem- )

et'hoc quidem plurale et sine art., v. c. iv 2ixi'j.(0ig, cf.

brum, cui onus gestandum impouitur. Gen. XLIX, i5:
Sirac. L, 28, semel tantnm ttjv ^iy.i/ta rr/V iv opft 'Eqodifi
itpb "10-'^ !3'T et flectit dorsum suum ad porlandum. Jos.
sc. 710/L/i' 1 Reg. XII, 25 ut apud Josephum passim, Vulg.
ivfs. lud. iX, 48. Jes. X, 27. Ps. LXXXI 7 adde , ,

Gen. IX, 23. Metaph. dorso inesse principatus dicitur Sichem, Sjt. >aAa.«, Saad. Ar. Erp. in Pent. et Ar.
Jes. IX, 5; '•laz'^ — r? IrT^Ti;"" T;r"i et principalus erit in libri Jos. intp. ^iAl v. iufra) in montanis Ephraimi sitae
dorso eius, a principalis dignitatis insignibus vel potius ab Jos. 7. XXI, 21. 1 Reg. XII, 25. 1 Par. VI, 52,
XX,
ipsa purpura quae in hiimeris gestatur petita imagine. Alii in valle fontibus irrigua, inter raontes Ebal qui est ab
principatum tanquam onus principi impositum his verbis aqnilone , et Garizim qui ab anstro est et in cuius ima
declarari putaut quod A^eziri quidem ofGcio (~i.\».i\ pr-
:
declivitate quasi in dorso montis (nnde nomen urbis)
onustus) et praefecto muneri publico (Geschaeftstraeger, posita eiat (cf. lud. IX, 7. Joseph. antt. IV, 8, 44. XI,
charge d^afl^aires, baillif, ital. bailo=baiuIus), sed non item 8, 6 et urbis descriptio quam ex Theodoto affert Ense-
principis dignitati convenit. Propius ad hanc rationem bius praep. evang. IX, 22). Antiquissimo tempore Si-
accedit Jes. XXII, 22 clavem domus Davidis cius dorso
: chem urbs in potestate principisHivvaei (s. Hevitae) fuisse
imponam , portandam dabo
h. e. ei ei committam cf. , , perhibetur, a quo Jacobus patriarcba agrnm urbi vici-
formulam i-;' ';? s. v. nv Zeph. III, 9: ut Dcum
, — num emerat Gen. XXXIII, 18. 19. cf. XII, 6. XXXV,
colant nriN D:'d uno dorso, h. e. uno auimo, t\uo&v[iu- 4. XXXVII, 12. i3. Jos. XXIV, 32. lud. IX, 28. Asy-
iov, metaphora a baiulis petita qui commune onus ve) lum et Levitarum domicilium ab Israelitis facta Jos. XX,
ingum fernnt humeris suis. LXX Ini) Cvyov tia, Targ. 7. XXI, 21. 1 Par. VI, 52, comitiis habendis inserviebat
in E]ri2, quod eodem sensu legitur in Targ. Jes. XI, Jos. XXIV, 1 cf. 1 Reg. XII, 1. Abimelech per tres
annos regni sui sedem habuit, deinde vero diruit nrbem
i4 pro ri~-Z et Hos. VI, 9. Abuhvalides : aj^s>]^ iCi=» ij^
Jarobcamus eam instauravit ibiqne
lud. IX, 1 sqq. 45.
habitavit donec Tliirzam migrarel 1 Reg. XII, 25 cf.
jo\^ w^>Xc., Dav. Kimchiin lex.: nnN ry-n" •\~t< z:n.
XIV, 17. Porro Sichem memoratur a Jeremia XLI, 5
Cf. syr. Is^ 3 Ir*» v.00aiJj nt essent unus humerus i. e. et Ps. LX, 8. De loco Hos. VI, 9 v. infra. Postea
S SS S SSS8
 -R. DDffl, )y<a 1408 Dsa ]5m

sei^es Saraaritanoram facta est (Joseph. antt. XI, 8, 6 cf. domo eius non quiesciint pedes eius. Ps. LV, 7 : (si co-»

Joh. IV, 2o), eiusque in locum nova urbs successit Nea- Inmbae alas haberem) fi:'3l23Nl fis:ii'i< avolarem ettum con-
jwlis (Joseph. beU. jud. IV, 8, i. Plin. hist. nat. V, i4. quiescerem, De otioso et inerte, qui deses est lud. V,
Ptolein. geogr. V, i6) vel, ut in numis vocatur (Reland. 17 (bis). Nah. III, 18 (parall. Di:), cf. rad. 31»^ 1, e.
Pclaest. p. loo5 sq. Eckhel doctr. numor. III. 433 sqq. p. 634.
Mioiinet descript. T. V. p. ^gg sqq.), Flavia Neapolis, 3) consedit , scdem et domicilium habuit , habitavit

apud geographos Arabes ^j^^LLi et nostris quoque tempo- (arab. ...Cw et syr. r^-» id. , rabb. n:!i3"i5 vicus urbis^

ribus Nablus appellata. Vid. Relandi dissertatt. miscell. pla!ea, pilSU^ tabernacula) sq. 3 loci Gen. IX, 27. XIV,
I. p. i36 sqq., eiusd. Palaest. p. ioo4 sqq. Lightfooti i3. XXVi, 2. XXXV, 22. Jer. XLVIII, 28. 1 Par.
disquisitio chorogr. Joanni praemissa cap. IV, Raumer XXIII, 25, sq. acc. loci Deut. XXII, 5. Jes. XXXIII,
Palaest. ed. 2. p. l58 sqq. Robinson. Palaest. III, l. 16. Ps. LXVIII, 7. Jer. XVII, 6. lob. XV, 28. XVIII,
p. 3i5 sq. 336 sqq. Abulfed. geogr. ed. Paris. p. 24o. 15. Frequens est formula y^it, ]5125 terram incoluit, se-
Edrisi ed. Jaubert I, SSg. Schultens. ind. geogr. v. Nea- cure possedit eam, et in genere tuto vixit Prov. II, 21.

polis,Kazwini cosmograph. ed. Wuestenfeld II. p. l84. X, 3o. Ps. XXXVII, 3. 29, et omisso Y-iN eodem sensu
— Accnsativus localis c. terminat. fT^ est nnD\b Gen. dicitur |3U5 Ps. CII, 29 , nonnunquam addito dViS^: vel
XXXVII, i4. Jos. XXIV, 1. lud. IX, 3i semeV rnD-q , ivb Ps. X;XXVII, 27. 29, etiam plenins nus ]3":3 vel
Hos. VI, 9, ubi verba n733'ij 'n2J"l7 ^"l^ (sacerdotes sce- nuab '123 Ps. XVI, 9. Prov. I, 33. Deut. XXXIIl', 12.
lesli) in via caedes commiitunt Sichemimi Versus, ius asyli 28. XXIII. 6. Similem ellipsin habes Jes. LVII, i5:
(Num. XXXV, 9 sqq.) spectant, qno illo tempore sacer- Deus 13» 'j3'lj hahitans coelos in aeternum, ahbi enim di-
dotes abosi esse videntur, ut vel ipsi caedes patrarent serte Deus habitare dicitur in coelis Jes. XXXIII, 5.
vel ab aliis commissas occultarent. Alii nyso appella- 16, ct saepius etiam in medio populo suo, in Zione, in
tive vertunt humero sc. nno i. e. unanimi congensu
: = loco sacro. quem sibi elegit nt sedem ibi haheret Num.
nnN D3U3 no. I, a, nt Chald. in f\T]~) Arabs inlp. ap. ,
V, 3. XXXV, 34. Exod. IXXIX, 46. Joel. IV, 17. 21.
Pocock. ad Hos. 1. c. \,JuS w«.i^ v_Aa5', Dav. Kimchi : Deuf. XII, 11 al. Hinc apud Judaeos recentiores !n5^3125
nn«< C3tt3 dVs, et talem sententiam, quanquam ego veram Schechina i. e. praesens Dei maiestas, v. Buxtorf. lex.
non exiatimo ii mihi secuti esse
, videntur qui riMSi; talm. p. 2394. 2 Sam. VII, lO: rnnn 'J3tt5-l et hahilat
,

pronunciabant ut discerneretur a maauj. (populns) loco suo. Deut. XXXIIi, 16 !i:p ':3i23 ha- :

b) nomen viri Canaanitae filii Chamori principis in bitator ruhi i. e. Jehova, qui in rnbo ardente Mosi ap-

uibe Sichera Gen. XXXIII, ig. XXXIV, 2 .sqq. Hinc paruit, coll. Ex. III, 2. Addito dativo pleon. Ps. CXX,
lud. IX, 28: dsizj "«aN "iian •'«{jn i. e. posteri illius 6 :Pib n:3Uf habitavit sihi. —
Part. pass. 'J?3ir act.
priscae gentis Hamori patris Sichemi, qui in urbe Sichem hahitans ,'uC g&\l. log6 Ind. VIII, 11: Dii;nNa ':}l3":;rT
tum habitabant. Cf. H. Ewald Gesch. des Voikes Israel habitantes in tentoriis, scenitae. Non homintbus so- —
1 p. 488 ed. 2. lum ^3123 adhibetur, sed animalibus quoque. Sic ferao
habitare dicuntur in lustris suis lob. XXXVII, 8, pisres
D5t0 (dorsum) n. pr. i)filii Gileadi Num. XXVI, in maribus lob. XXVI, 5, aves in frondibus Jes. X3CXIV,
3i. Jos.'XVII, 2. Hinc patronym. ^aaaj Num. 1. c.
11. Ezech. XVII, 23. XXXI, i3. Adeo de rebus ina-
2) filii Semidai 1 Par. VII, 19.
nimatis lob. XXXVIII, 19: 1'ii<- 73'a> ?]-i-nrt nT-iNuSt
ntiStD sec. nonnullos i. q. D31Z3 dorsam lob. XXXI, via est ad locum quo sedcm suam lux habet? Jos. XXII,
22, sed vide supra v. D3"0 no. 1. 19; !l'lH"' Dl25 73123 1123'N ubi tabernaculum Dei ha-
'J3125a
bitat s. i. e. ubi fixum et collocatum
sedem suam habet
est. Translate habitare aliquo loco s. sedem et domi-
p12j et ptZJ (Ws tribns locis Deut. XXXIII,
cilium habere dicitur iustitia Jes. XXXII, 16, gloria Ps.
la. 20. lud. V, 17) fut. 'jbi:?';, inf. ^isaS , c. SuOT. LXXXV, 10. —
Habitare locum sacrum iuterdura di-
'32125 1 ) suhsedit , se demisil , et suhstUit v. nubes c. cuntnr qui eum frequentant et multum in eo versantur
in qna Gloria Dei Exod. XXIV, 16. Nura. IX, 17. Ps. LXV, 5, cf. XV, 1. Simile est arab. j«.c incoluit,
18. 22. X, 12. (Talm. 'jaaS id., de faecibus fluidorum
VIII frequentavit, spec. frequentavit sacra Meccana.
V. Buxtorf. lex. p. 2398, syr. r—^ se demisit ex alto Semel metaph. habitare rem s. hahilare in aliaua re di-
Asscm. bibl. —
Vicinae radd. sunt ^3125
or. II, p. 243. citur pro familiarem esse cum ea (v. ]30 co. 2 et arab.
q. V., 33125, D3':5 nec non ^^125 et ]N1ZJ).
pO,
,
i^Sm amicns, familiaris) Prov. VIII, 12: ego sapientia
max. ad quietem captandam
2) cuhuit
, de leone ,

f.l3-)i> Ti^^izs habito in prudentia, tota ego in ea versor,

Deut. XXXIH 20, de gente , quae castris positis con-
,
peculiaris mihi est.
«edil Num, XXIV, 2, de nubibus diei alicui incubantibus
sq. iy lob. III, 5. Inde quievit quietem habuit, quic- 4) hahitahilis vel potius hahitaius, incolis frequens
,

fuit, viguit incolis locus , i. q. 2ffi; no. 4 (q. v.), de

ius fuit (arab. ^'i^u. quievit, et sq. ^t recepit se aliquo urbe Jer. XXXIII, 16: ncab ]i3123n pblBn"; Hieroso-
quietis ergo) Prov. Vll, 11: p^ba-^ ?:S"i;- N'b Pir^aa in Ijma habitata crit in fuio , 'o Nb de uibe vastata et de-
 R. ]:d, iDd 1409 ]:a — -isiD

sorfa Jes. XIII, 20. Jer. L, Sg (paraJl. auin i<b), de domicilium (arab. ^i^Mj.* et <.».x id.), nt hominum Num.
terra Jer. XLVI, 26: Dip. "«^rs ]b\Bn ^D-innNl et
XVI, 24. 27. Hab. I, G. Jes. XXXII, 18. Jer. IX, 18.
posthac rursns incolis florebit (Aegyptus) sicut pristino
lob. XVIII, 21. XXI, 28. Ps. LXXXVII, 2, nemel de
lempore.
quietorio i. c. sepulcro Jes. XXII, 16 (cf. quae s. v.
Pi. ftcit vt habittiret aliquis in loco, sedcm ac do-
micilium praebuit c. acc. pers. et 3 loci Jer. VII, 3. 7.
r-S no. 6 pag. 192 dicta suut), animahum i. e. lustrum
Num. XIV, 3o. Passim de Jehova dicitnr lau; pu; no- lob. XXXIX 6. Poet. in plur. domicilia Dei i. e. tem-

miui siio domicilium constituit h. e. sedcm suam fixit

plum cum afriis suis , sic "('vtS "^^-tn Ps. XLVI , 5.
Bhcubi Jor. VII, 12. Dout. XII, 11. XIV, 23. XVI, 6.
;•< m:2d)a XLIII, 3. LXXXIV, 2. CXXXII , 5, cf.

11. XXVI, 2. Neh. 1, g, i, no. 1,

q^, 1^3«; Sia s. v. Clffl
XXVI, 8. LXXIV, 7. 2) spec. tcntorium, tabemaculum
£. —Item locum ct sedem constituit tentorio h. e. Cxit, (ut syr. ^SAio , et chald. qnod v. infra) 2 Sam. VII,
coUocavit illud c. acc. Ps. LXXVIII, 60: DTN= 72« VrrS 6 (ubi opponitur domui r"'^). Jes. LIV, 2, de ten-
'jr^73
teniorium, quod collocavit inter homines, coll. Hiph Jos. toriis vel casis pastorum et noniadum Cant. I, 8. Num.
XVIH, 1 et Kal XXII, 19. XXIV^, 5 (parall. bri/s), max. tabernaculum sacnim Israe-
Hiph. 1) eausat. Kal no. 1 vel 2 depressit vel pro- :
htarum (vulgo tabernaculum foederis, Stiftshuetle), scil.
iecit Ps. VII, 6: 'iSD^ 1-?'. ^1133 honorem meum in pul-
c. art. I-C-M Lx. XXV, 9. XXVI, 1 sqq. XXXV, 18.
verem deprimat vel proiiciat i. e. me cuin ignominia op- XXXVIli, 3i". XL, 9 sqq. Num. I, 5o. 111, 23 sqq. IX,
primat et prosternat. i5 al. pleue r5ni'!-i 'jrtia tabernaculum legis Exod.
,

2) causat. Kal no. 3 domicilium alicubi dedit alicui

:
XXXVIII, 21. Num.'l, 5o. 53- X, 11, \cl '- ISt» Lev.
0. acc. pers. Ps. LXXVIII, 55 "'t^ui d.^-iVrtNr (Sw»i:
XVII, 4. Num. XVI, 9. XVII, 28. XIX, i3'. Jos. XXII,
bN^lp' et domicilium dedit (Deus) irihubus Isracliiicis in 19. Par. XVI, 39. XXI, 29, semel D^nrN.n n^2 iruia
1

icntoriis eorum ( Canaanitarum ). Metaph. lob. XI, l4: 1 In huius lentorii descriptione quomodo
Par. VI, 33.
ribiy T:-~i^2 ^2i;r. -rN ne pravitati locum concedas in ^SUJn differat ab rnj* v. supra h. v. p. 32, inde IS^i^rrt
tentoriis tuis. Item co/locai'it, nt Chernbos ante paradi- distinctum ab irnN Exod. XXXV, 11. XXXVlJ 14.
snm Gen. III, 24, tentorinm Jos. XV^III, 1. Cf. Pi. XL, ig. Num. Ilf, 25 et nyi73 rns 13ir'o de tabulatione
IDO chald. hibitavit avis in frondibus arboris Dan. teiitorii sacri, cui cortinae superstratae erant Ex. XXXIX,
IV, 18. '
Vid. rad. hebr- uo. 3. 32. XL, 2. 6. 29. 1 Par. VI, 17.

Fa. "yZO doTmcilium constituit Dens uomini suo c, 13053 m. chald. i. q. hebr. no. 1. Esr. VII, i5.
acc. Esr. VJ, 12. (Targ. lft;a tabcrnacuhim.)
jlDD fDeut. I, 7 text. Samar. TSia) cstr. pii: Hos.
X, 5, c.^Suff. i:3-i E.^od. XU, 4, pl. c. Suff. '':b;r 1)
bicola Jes. XXXlil, 24. Hos. 1. c. — 2) accola, de
I. *1^^ fut. iStt?-., inf. n-=d Hagg. I, 6 (v.

populis Dentl, 7. Ps. XLIV, i4. LXXIX, 4. 12. LXXX, gramm. §. 45, 2, b) inebriavit se. Gen. IX, 21 : nii;'.1

7. Jer. XII, i4. XLIX, 10. 18. Ezech.

26, vici- XVI, "ISC'"! ^"'n-ia et bibit dc vino ei incbriavit sc, sq. accu^.
nus Prov. 27, 10 : piri"; nsy 2'T^j~ jSTa a'-;t: praestat vi- pJtiir Jes" XXIX, 9. XLIX, 26: y.-^rt^^^ D72-n D^Ci^S ve-
cinus propintjuus fratri remoto, Exod. XII, 4. Ps. XXXI, Jut musio, sic suo sanguine incbrianiur sc. se iiivicem in-
12. 2 Reg. IV, 3. — Fem. r:3"ii3 vicina c. Suff. — r:DT2; teiflcientes, sq. \n Ll,2i. Non ubiqne de turpi ebrie-
Ex. III, 22, phir. n"-:2ir Ruth. iv; 17. — (Chald.^-jSiz; tate legiliur, sed est etiam bibere ad satictatcm (i. q. nj^^J
vcl ad hilariiniem usque Gen. XLIII , 34. Uagg. I, 6:
id. , arab. ^i^L- incola.)
""SirV ^-Nl in'^ ni;:"i;'r pNI t^Zit cdilis , scd non est
ad suiieiaiem bibiiis scd non ad ehrieiaiem e. neC
^jO c. Suff. '":2"ij m. habitaculum, domicilium, se- , , 1.

des, seinel legitur Deut. XII, 5 ^CTnr 'llSirb od banc cibus qui suppetit ad explendam famen sufCcit, uec po-
:

tus ad sitira levandam. Cant. V, i. Metaph. apud —

eius (Dei) sedem contendiie. Syr. C\.^iJk.'io b.^ domus ha- propbetas inchriali csse dicuntur impii, qui insania qua-
bitatioiiis eius.Alii i:~wl: pro inf. habent et verbis dam abrepti et quasi temukntia acti ebriorum instav aber-
praecedentibus iungunt: ut habitaret ibi. l-aut a recta via inquc perniciem suani ipsi ruunt Jes.
XXIX, 9: "Z-a Nb-; :)»: ]-^-«b-; r-2"^ chrii sunt, at non
iT^DDuJ (Jehovae vicinus vel famlliaris ct qs. con-
vino , titubant , at non leineio , LI , 21. Jer. XXV, 27.
tubemalis, cf. "j-d et rad. no. 3 fin.) n. pr. m. i Par.
Nah. III, 11. SciHcet Deus fingitur poculum temeti
HI, 21. 2) Neh.'lII, 29. 3) VI, 18. -ij Esr. X, 2.
perniciosi plenum propinarc impiis Thren. IV", 21 C^ :

5) VIII, 3. 6) VIII, 5. 7) Xeh. XII, 3, v. r;;3TS.

''">2"i:;r Ci2--2yr ?7""i:" ad tc quoquc perveniet poculum, in-
"n;;3Da (id.) n. pr. m. 2 Par. XXXI, i5. ebriabere tu quoque, cf. Jes. LI, 17. 22. Jer. XXV, l5

15023 m. pl. cstr. 5 et Ezech.

•:3a;a Ps. XLVI, sqq. et v. C'"2 8. rad. C:2 p. 690. Arabice dicitur C)»,JI ii.^*»
XXV, 4,' alibi semper r':::AI.;'2 cstr. r'iz'i^ (semel fem.
Ps. LXXXIV, 2) 1) locus (juietis, habitatio., habitaculum. crapula mcrtis pro angustia mortis iCor. L, 18, et frope
Ssss ssss 2
 R. -)3ti 1410 )5d — 'ji-i3ffl

ad hebraenm asnm accedit quod legitar apud Ibn Habib et Dioscorides de mater. med. 1. V, c. 27 sqq. T.
(v. Oi-ientalia ed. Juj-nboll ,Roorda Wcijers vol. II.
, , I. p. 712 sqq. ed. Sprengel. Cf. Schneider lex. graec.
s. V. y.oi'Q/.u. Vini e fructibus parati mentionem facit
p. 228): ^5» l'/} (3)^'^ ,.1.^1 '^9\ f^jj, et
^Jl^-^j D. Kimchi ad 1 Sam. I, i5, et Ibn Esra ad Lev. X,
(Aegyptii victores) incolas Syriae reliquerunt ebrios (i. e. 9 ^DUJ e tritici specie vel melle dactylisve parari dicit.
Plerumque "iD-jj discernitur a vino, ut iuxta se ponantur
mentis impotes propter calamitatem ipsis inflictam), quam-
vis ebrii (scil. vino ) non essent. Part. pass. fem. — 13in ^i:Lev.'X, 9. Nura. VI, 3. Deul.XlV,26. XXIX,
5. lud. XIII, 4. 7. l4. 1 Sam. I, i5. Saepe tamen apud
n^i^^d inebriata, ebria Jes. LI, 21. (Arab. X* ebrius poetas et prophetas "iDlB et ^i^ in versus partibus paral-
lelis allernant tanquam vocabula synonyma Jes. V, 11.
fuit , melit. syler, S3T. ja^ , aetli. ^2\.Z,l amhar. J*l XXIV, 9. XXVm, 7. XXIX, 9. LVI, 12. Prov. XX,
H\Z, • id- > syr. etiam latiore signif. insolens , turpis,
1. XXXI, 6. Mich. II, 11. — Ceterum ex Jes. V, 22
apparet "i3uj potum ,
, certe per occasionem non sine ,

foedus fnit Ephr. opp. II, 438. C, I r*Si* turpis Ephr. aliqua artc mixfum habuisse veteres Hebraeos, sive aqua
I, 337. A. 348. E. II, 244. A. Ad propriam signif. iusto modo dilutum, sive , quod negare non debebat cl.

pertinet |.JOi.ii« hyosDyamns scil. inebrians. AUa vide

Hifzigius, aromafibus conditum. De qua re vide qnae
b. Gesenius disseruit supra s. v. blna p. 772, 8. v. 373
infra in derivv. Primaria autem radicis vis mihi in fo-
p. 780 et maxime s. v. ^573 p. 808. Adde njsnn
dicando et compungendo posita eaque ad potum acrem 'J';';;

Cant. VIII, 2, quo tota res dirimitur.

et stimulanlem animumve crapula percitura et quasi pun-
ctum translata esse videtur, ut vicina sit rad. "ipT per- Veteres intpp. vc. IDia vel ipsum retinent, nt Syr.
'
j' » '
G -.
fodit, cf. 1DT p. 4i5, b, nec non ivo , SJ'» "^?^ ^"^^ > nbiquc (^ii^ (quod Ar. 1 Sam. I, i5 vertit yi*-, Ind.XIII,
vide. o o > j' ' j" '
Fi. inehriavit, potnm alicni propinan»doycci< ut ebrius 4 sqq. 3C«w«, ceterum |f^.a a vino ljiQ>* diversnmesse
jierel, sq. acc. pers. 2 Sam. XI, i3, metaph. (vid. Kal)
de Deo iram suam populis propinanfe Jes. LXIII, 6, de docet locus Barhebraei in Chron. p. 174. 1. 5, cf. Assem.
victore qui populos pessumdat Hab. II, l5, de ipso po- bibl.or. IV, 3oi), LXX
to aixfga (cf. Luc. I, i4),
calo peruicioso Jer. LI, 7. Vulg. in nonnuUis locis sicera, Targ. semel Prov. XX, :

Hiph. inebriavit a) sagittas sanguine, sq. acc. et 'ja 1 N-Jpia, Samar. Deut. XXIX, 5 '^ii'^ , vel genera-
Deut. XXXII, 42. b) populos ( v. Kal et Pi.) Jer! lem significationem ponunt, ut Vulg. Lev. X, 9 al.
XLVIIl, 26. LI, 39. 57. omne quod cbriare potest, in Jes. : ebrietas , Aqu. i.U-
Hithpa. ebrium se gessit 1 Sam. I, l4. &va/xa , Onk. Lev. 1. c. ''i->)3 , Saad. in Pent. et Jes.
~, temetum potus inebrians (voc. generale,
..
"•• , , saepe .'S^m^a , vel magis definitam, nt idem Saad. alibi
ebriamen novo vocabulo appellat TertuH. de ieiun.
ficto
c. IX), sive vinum Num. XXVIII, 7 (Vulg. vinum, Targ. Om-I , Targg. exceptis paucis locis jPTis IJjn vinum vetus
SjT. et Saad. vinnm vetus, iit infra dicetur, cf. vs. i4
:

et Exod. XXIX, 4o, ubi in eadem re p'' ) «ive potus ,

(confra ]^2 exponitur mr; "l^!i vinum recens), et sic
vini instar incbrians ex hordeo (tvd-OQ, olvoQ y.Qi^ivo^, semel Num. XXVIII, Saad. qnoque et Syr.
7 'iJAfXs
ut apud Acgyptios tesfe Herodoto lib. II. cap. 77 :

OMW J' ix y.Qi&iiov ni7ioir]fiiv(p Siu/QiwrTai, Diodor. Sic. Cji\ia vetns sc. vinum, Samar. praeter anum locam
1 ,34 xaTuay.ivui^ovai di y.ul ix twj' xoid^ujy Aiyvnxioi
:

nofxa, ov no7.v rtjg ntgl jov olvov ivwdiug,

}.tinof.iivov
nbique ^V"^ (propr. , nt videtur, concufiens, concitans
potns) Graec. Venet. denique avQ/.iuia (vid. infpp. ad
,
cf. c. 20 II, 4. Xen. anab. IV, 5, 26), vel ex
et
Herodot. II, 77. i25).
melle {olvo^lXi) dactylisve coctus destillatusve. Arab.
"1l3i3 ISC
m. elrius, inebrialus, bene polus
rarius
^4jt est potus inebrians in genere spec. antem potus
,
1 Reg. XVI, 9. XX,
16: nisu; 1-,ryO bihens ebrius erat
ex a\is passis aut ex dactj^Iis paratus ( Cor. XVI, 69), i. e. pocnlis indulgebat ad ebriefafem, 1 Sam. XXV, 36 :

qoi lXaaj quoque vocatur (Fraehn. ad Ibn Fosslan p.

TNq-T» -b-U valde cbrius, lob. XII, 25. Jer. XXIII, g.
97 Prov. XXVI,' 9. Joel. I, 5. Ps. CVII, 27. Jes. XIX, i4:
eq.). Hieronymus in ep. ad Nepotianum (opp. ed. Mar- i^fpa "lisir rilTMS sicut ebrius iilubnt in vomitu suo,
tianay T. IV. p. 364) ,,Sicera ('^5"^) hebraeo sermone
:
XXiV, 20! XXVlil, 1. 3. Fem. n->b-£i ebria 1 Sam.
omnis pofio , quae inebriare potest , sive illa quae fru- I, i3.
mento conllcitur , sivc pomorum succo , aut quum favi ]i"l3ffl m. 1) ebrieias Ez.XXIII, 33. XXXIX, 19.
decoquuntur dulcem et barbaram potionem aut pal-
in , 2) cum termin. m^Iocali niitS^a n. pr. oppidi in
marum frnctns exprimuntur in liquorem, coctisque fru- horeali fine fribus Judae occidentem versns Jos. XV, 11.
gibus aqua pinguior col^ratur." Varia facticii vini ge- In codd. paucis malc Icgitur 'jilz^ljb , veteres intpp. omnes
nera ennmcrant Plinius hist. nat. 1. XIV, c. 16, 5. ig 5 (Caph) exprimuut, v. c. Targ. 'liSsiBb , Vulg. Sechrona.
J.
 R. -)sa, ard, yya 1411 13B — :>:?ffl

11« ""iJ^IJ '• •!• '^?''^ > ai"ab. .^.i; mercedem, prae- rcgione alterins. Abuhvalides de illo talmudico n^iVia

mium clodit. Inde inonens vertit iU*»)l-« (^t JC>.J^<«. Cf. Tanchum Hicros. ad

iSBtt(pro '-2'i; adiuncto Alepli piosthetico quod J lleg. 28, p. 73 ed. Haarbruerker. Obscurius LXX:
'.''IT,

ufrmtTtTOVTug i'Tt(]0v riij tTi(ju>, oppositos alterum alleri. Hinc

vocant) m.' prelium quo aliquid compensaiur (cf. "lab),
hinc a) merx pro alia merce permutata in compensalio- D — !5u3 m. plur. iunclurne 8. commissurae in an-
nem , vel quae pro pretio datur Ezech. XXVII, i5: gulis basium' illarum atiiearum quae 1 lleg. VII, 27 sqq.
(mercatores peregrini) ehur et ehenum ?|"l2"i;N ^a^mri re- describuntur, \el potius limbi s. lacniae (germ. Ecklei-
feruni ut pretiuryi iuiim i. e. ebur ot ebenum tibi oiTerunt sten) commissuras tegentes 1 Heg. Vll j8. 29. Targ. ,

ut pretium pro mercibus aliis quas abs te accipiunt. b) N'a''Vl2;. Vulg. iuncturae. LXX. i^tyi')f.nvu, quo iimbos
dofium, munus principi a subditis oblatiim collect. Ps. , pvominentes videntur indicare. Josefh. antiq. iiid. VIII,
LXXII, lo (parall. nn:^). dwpu, Vulg. dona. LXX 3 6
, y.iuvtay.oi xiTQcywvoi
: t« nXtvfia i^f /SuoKog *| ,

Mihi autem non improbabile videtur , "^SCN ab ipsa ra- IXUTtQOV fllQOVi IV UlToTf t/OVTiQ llir,Q(X0O(.UvU,
dice ^Db ductom esse , non a '^""i" , ut ViMiwV duci po-
test a rad. Vib, v. suprs p. i4o6. Hitzigius ad Ezcch.
1. c. ":31L;N corruptum pntat esse ex "tE'i3N idque pecu- Kal quae vel iaciendi signi-
j^\j rad. in inusit.,
niam interpretatur, v. rad. "'SiB.
{icatum habuil (vic. T\hli , n":i23, cf. nbffi missile, Maurer.

V. s. rad. rtrTa. ad Ps. LI, 9), unde a";i2; arab. ^J^ , aram. ibjn nix, ut-
pote de coelo deiecta, vel vicinitate quadam coniuncta est
713 V.
v. supra post 'ji
'si pag. i346.
cum rad. ibz niluit, fulsit (fortasse intercedente rad. iVs
]3N»ffl securus , V. s. rad, !l';T2J.
fidit, aperuit, a qua significalione ihz quoque processit,
litterae autem o
et vij hebr. 'C haud raro alternant, vid.

— '^^ Cri; p. 1379), ut nix appellata sit a nitore,

^^'25 in Kal inusit. Arab. est i. q. (^-'^
Hiph, yb^^T] (prob. deiicminat. a ablC nix) canduit
fregit (vas Cctile, gladiuni) in ora ct margine, ut dentcs instar nivis , nivei coloris juii (cf. de usu conj. Hiph.
orirentur et incisurae (Scbarten); chald. aVd Pa. cora-
in coloribus designandis radd, CTN et jab. Arab. JkAOJ
iunxit, connejcuit, scil. part. pass. a"iir72 pro hebr. aV^a
(q. V. infra) ab Onkeloso positum vertunt coniunclus, >ilS gladii laniina nivea i. e. candida, splendens, de-
aliunde enim nisi ex hoc loco non cognilum est hoc ver-
bum extat autem in Talmude deriv. nia^V^P gradns s.
, nom. a ,sJ[j" nix , ad aimilitudiuem adiectivi .-.jIjC cor-
ligna transversa scalae, prob. a Cgendo \el coniungendo
dicta (die Spaien, Sprossen der Leiler), practtrea etiam vbins i. e. niger a ^\.t corvus ; syr. Aph. i.s^2kZ
intp. Samaritanus et Arabs Erpen. (cj\ijXm*^) eodem verbo dealbavit, Ethp. albus factus est, denom. a f.v^^Z nix).
utunlnj, et in lingua arab. vnlg. habes 5i*I*u scalae e Hanc significalionem multi inlpp. adhibent loco difficili
ex antiquo carmine assumto Psalm. LXVIII, i5: quum
funibus nexae , Strickleiter gall. echelle de corde ,
v.
,
Deus dispersissei reges in ea (terraCanaanaea), ^la";!:^ 3";ffir
Dombay gramm. ling. mauro-arab. p. 92. Marcel voca-
niveum erat vel nivea erat
( impers.albebat terra ) in
, ,

bular. 8. V. Corde. Eqnidem huc refero arab. ^i^ monte Zalmon. Albere campus et ingum montis dici
poterat propter ossa occisorum, qnae ibi facto proelio
fixit, spec. cruci affixit, nnde vIJia3 spina dorsi, lumbus. dispcrsa iacerent et ad solein pallescerent, exalbescerent.
Phoen. caiu) prob. lumbi, inscr. Massil. lin. 4. 6. 8. 10. Cf. Virg. Aen. XH, 35 sq. ,,recalent nostro Tiberina :

Apnd Hebraeos hoc verbum valuisse videtur : incisuris fluentaSanguine adhnc, caa^^ique ingentes ossibus albent."
cardinibus iiingere asseres (ineinander-
faciis Jjgere, spec. V, 865: ,,scopulos Sirenum multorumque ossibus . . .

zapfen), cardines enim dentibus similes snnt (cf. term. albos,'* Ovid. fast. I, 558: ,,sqnallidaque humauis ossibus
architect. Verzahnung). albet humus." Aikama poita (MS. I, 20} de deserto
Pu. part. Ex. XXVI, 17 et XXXVI, 2a : hini car-
dines (Zapfen) asseri uni sint nr^nN";^ iT^^V riaVlca
aller alteri inf.3ci s. iuncli (foit. lignis Iransversis infra
i. cadavera encctorum (iumentorum) , et ossa al-
e. ibi
hasin inserlis). Graec. Venet. i^oj.io)ij^iyi]c, ty.uoTr^g nQog bata et cutes indnratae. lam vero quum mons ille Zal-
XTjV ude)qj]v aiTijc. Onk. ipso voc. retento : ]i3VT2;n mon e. umbrosus) silvosus esset ( Ind. IX,
(j'-a"r^
i.

^n V3p"r Tn coniuncti sint unus^e regione alterius.

47 sqq.) et vix campi ossibus albis ad instar nivis tecti
speciem unquam praeberet, aut deserenda esl illa verbi
Samar. ^T^Z ^T^ ^ASZ"*^. Saad. : ejU-l jJo
J3t;ri interpretatio, aut 'jiabj:2 vertendum ad Zalmonem
^"^S *ULi USO^s»! in modum linguae mucronati unus 8 sc. in campo mouti vicino. — £x aliorum sententia ^-'jffin
 R. ibyi, rihyi 1412 ibffl — i96

est ninTii, nt arabice dicitnr iL«.*«.JI llXi^t nive nos id., it. chald. Nbp erravit, peccavit imprudens, iiv Targg.

obruit coelam , vulffo ^i'i vel ^ ninxit , et JtllSn 3.

pro hebr. W123 , vid. Buxtorf.
talm. col. 24o4.
3j trans. laxavii, liberavii, eripuii, vel, ut pIcriqDe
volunt, i. q. bUJ:, bbirJ (q. v.) extraxit, exemit, ut aram.
lex.

fem. impers., ntarab. vnlg. .cvUj j»c iiiogit, o^Lui plnit;

Hbvi , V*. Cf. njb«j. Inde ducunt fut. apoc. b«3"i (orlnm
nivis autem demissio iii Ps. 1. c. tum esse poena a Dco ex n\'6_-<^ ut N-i"; ex
]Bn ex n:En) lob. XXVII, MN-i-; ,

demissa, cf. lob. XXXVIII, 22. 23, et fisbs (q.v.) 8 IOE: rilbN
:
''3 quando liheraverit vel sec. al.
-VZ
arpellative sumi possit lioc sensn: quum Uens reges extraxerit Deus animam cius sc. ex corpore tariquam ex
disoergeret in terra, ningebat in tenehris i. e. poenae di- carcere vel vagina (cf. Dan. VIJ, i5 doluit animus meus :

vinae de coelo demittebantur. rt:n3 'liz intro in vagina i. e. in corpore). "Saad. ms.

3.^51) in paus. abti m. nix (phoen. ab^) inscr. Eryc. XwAJ sUi ^^\ !3! Gekatil. el Mose
hm^sj «JJi J*«j !J? :

lin. 4 bis, arab. ^U, melit. «yZ^, cliald. abn, NJbn syr. i. e. qnando Jiberabit Dens animam eius, Targ. in:^
liberam dimittet, Syr. vilk»
r^Z, samar. AIZA id.) lob. VI, 16. XXIV, 19.
i. e. «xcutiet s. tollet, Hieron.:

XXXVII, 6. XXXVni, 22. Ps. CXLVII, 16, Prov. liberet. — dictum a rad. bviJ: (extra-
Alii bp"^ pro biS";

xit) ducnnt, vel bb'' legendum proponunt a rad. bbltS

XXVI, !. Jes. LV, 10. jV'^.vI "T' '''S'
nivis i. e. tem-
(extraxit), Schnnrrer denique (diss. p. 269) illud pro
pns hibcn-.um 2 Sam. XXIII 20. Prov. XXXI, 21 de ,

bona matre familias Pin">3-ii3 •'3 abtJ73 riniab N-j".-} JJb

:
hatil scriptum esse coniicit more Arabum ,
qni J»m«.j
Dijlij onb domui suae non iimet a nive i. e. a frigore
hiemis, nam toia domus (familia) vestita esi vesiihus coc- nonnuuqnam ponunt pro JLawj (Harir. p. 507 schol. lin.
cineis i, e. non caret. Ae-
vestibns iisque pretiosis — 81, nt vertatur : qnando Dens animam eius poscet.
stivo quoqne tempore olim ut nunc faciunt in Sy- ,

haud dubie
rj/^tS chald. l)i.q. hebr. nbo no. 1. iranquillus, se-
ria, ntebantur nive e Libano advecta (jbuj
curusjuit.' Part.pass. nba tranquille et secure vivensDan.
^i:ab Jerem. XVIII, i4) ad refrigerationem , impri-
mis' ad refrigerandnm potnm. Prov. XXV, i3 : n:2:D
IV"} 1. — 2) i. q. hebr. nb'ia no. 2, unde nbilJ , ibiu.

"'JIP Dl^S iVjJ sicut nivis refrigeraiio tempore messis. 7^

(form. ly a Tt^lS^Tn.cln.Xiy. error, delicium (arad.
s . s - -c- no. 2) 2 Sam. VI, 7 : Deus L^zzam morte punivit blin~bi>
Hinc apnd Arabes -^-i vcuditor nivis , iC.sUi« locus propter illud delicium sc. quod manu tetigerat arcam sacram.
nbi nix asservatnr. Cf. Geier ad Prov. 1. c, Schuurrer LXX nQOTtiiilu, Aqu. tnl t/J i/.voiu, Vuig.
(711 rfi super :

diss. p. 101 sqq. Passim nix albedinis (Exod. IV, 6. temeritate Chald. ^bnilJN'^ b» , Rabbini bene interpre-
,

Num. XII, 10. 2 Reg, V, 27), splendoris (Thren. IV, 7) tanturnsjp. Chronista illam rem referens circumscri-
et candoris animi (Ps. LI, 9) imagiuem praebet. ptione ntitur 1 Par. XIII, 10 'jn-|Nn Yl n^^ nbl23 1"aN b?, :

ex quibus verbis illud bllin-bs corruplione oituni esse

iudicat Thenius ad I. Sam., quia Syrus etiam et Arabs
(ut intp. in libro Sam. cum Chronista faciunt. At Chxo-
"I^ISJ pr- laxus, laxatus
ct fuit bllH
M^P^ZJ nista non raro hanc viam sequitur, ut verba minus usi-
p. l379 cf. bbnj), hinc 1) pf. "«riibuj, ^bffl, fut. rVS'; tran- tata devitet, et Syrus idem hic fecit fortasse Paralip.
quillus, salvuset securus fuii , videlicet de eo qui pro- locum memoria repetens, Arabs autem totus ex syriaca
spera fortuna secure utitur lob. III, 26 iparall. t3p\l> et versione pendet.
Jer. XII, Thren. 1,5. Ps. CXXII 6, et' de
rti3). 1. ,
n^U chald. delicium, impium aliquid Dan. III, 2g
eius habitatione lob. XII, 6. (.\rab. ^ tranquillus fuit Kethib, ubi Keri est nbu3 q. v.

^c rei alicuius cnra liberum

1^2J vel l^^/ffi (variaat enim codd. ms.s., edd. ple-
et levatns curis, saepe sq.
mmque habent ibiij , uno loco lob. XXI , 23 T^bi» , ut
habuit animum, nt eius obliviscerctur, 11 et IV curis
semper in Targg. ) , semel 1"^!?.^ ^^^- XLIX, 3i m.,
rei liberavit aliquem , B^Jl*» animi tranquillitas, solatium, mb"a f., pl. constr.securus , de terra"'lb'i:5 1) tranquiltus,
chald. NblS i- q. hebr. nbuj paitim iisdem locis partim quae quiete ac pace fruitur l Par. IV, 4o. Zach. VII,
pro pNTS positnm in Targg., syr. «.A-i* tranquillus fuit, 7, impr. tranquille , secure vivens lob. XVI, 12. XXI,
23. Ps. LXXIII, 12. Jer. XLIX, 3i. Neutr. subst. "iVa
quievit, siluit. Cogn. quoque est Cbuj).
tranquillitas , securitas lob. XX, 20. — 2) in malam
2) remisit, cessavit , negligens fuil et socors , hinc partem secitrus , socors, impius Ez. XXIII, 4a. Cf. rad.
erravit, peccavit imprudens, v. Niph., Hiph., ct derivv. no. 2 et 7:^"^ no. 2.
bi2J, ibffl no. 2, nib\B no. 2, chald. nbvti > l'^- (Arab.
17123_ vel potius nbb" (Mird, ad analogiam formae mio
bl*« oblitus est sq. acc. rei, chald. Nba; et sjr. i.i»-i* natatio', aliud est chald. nbllj q. v. infja) m. tranguillilas,

essavit, neglexit, oblitus cst, in Targg. pro nsir, Aph. securiias , semel Jegitur c. suff. "'ibiZJ Ps. XXX, 7.
 R. n^^m, n^.q 1413 n^?ia — n::a

iT^iJD f. i) irnnquillilas, securilas (targ. NtbtlS id.) Vib"'il5 , MVd (q. v. infra s. rad. ti)i!i) , hinc palron. n':«3
Pr. XVrj,"i. Ps. CXXII, 7. Ez. XVI, 4^ : opisn riilrw Num. ]. c, pro quo ^y:'*^ legilur 1 Par. IX, 5.
securitas quietis suninia sccuritas. ni~U33 in (me-
i. e.
dia) securitate i. e. inopinato , repentc Dan. VIII, 25.
XI, 21 cf. vs. 24, nt chald. t<^V«;2 id. , N^buj ^73 de-
nV^^ j n::''ffl , i^© , 'l^''© SHo urU, et nomen
gcntil. ''z'tW vid. s. rad. DblS.
repente , in Targg. pro liebr. fiNro , sjt. Uii>AS et
narbffi Aat anr
]1^* r^^, '^^ ^lo id. Cf. £iVr;D2 lob.XV, 21. (Hinc 3. rad. p. 743.

dacendnm cbald. N'>b'i3 subita pernlcies Ps. XXXV, 8.

17. Targ.) —
2) in malam partem (cf. rad. no. 2) so- n^*£3 fut. nr^'' c. Snff. 'rnlrffi"; ,
inVffl", inf.
cordia, impiefas, Plnr. ^^rV;ffi3 inter impia facta tua semel
- . riirij , r:\-a Jes. LVIII, 9, inf. absol. ri'ibia ,imp.
Jer. XXII, 21, -

nba pl. inbo, in paus. ^nbia

, , c. SuIF. '':nbU3 i)misit
^HrP. cl^ald. f. securitas Dan. IV, 24. (LXX. plerumque vnonziWu) vel iiunuaTtV.w, raro ntfinu),
txnfi.inco, unuyyillw, alia. Chald. nbU5 v. infra suo loco,
I?u5 chald. (pr. n^bu; in Targg. etiam stat. empbat.
NP^lblZJ , constr. n^li^d) f. error, (lelictum Esr. IV, 22. syr. «.JA-i..» 1 Sam. XVI, 22. 1 Reg. V, 9, sed rariori»
Dan. VI, 5. et III, 29 Keri , a rad. lio. 2.
usus, frequentius est 'j-.», usitatissimnm tamen j.A».Ali»*

'/U in pansa 'Vir m. iranquilliias. 2 Sam. III, 27 : legatus, apostolus. Cf. rad. ib\a no. 2. lu arab. lingua
''^11:2 rN "13lb ut loqueretur cum eo in tranquiUiiaie i. e. huius signiilcationis ia^add. ^JLw et ^«n nuUum certum
tranqnille , otiose , vel seorsum , remotis arbitris. Syr.
vestigium est praeler -iU. v. nbo synon. est ^^\. >
t*-^*^; y*\ quasi in otio Ephr. opp. T. I. p. SGg,
Notio autem primaria verbi nrC sine dubio in laxatione
A. Minus bene LXX. iytdqnav, et Vnlg. cnm dolo.
bbo q. )•
:
posita est, ut cogjiatae sint radd. ::iia, nbo ,

n /UJ f. membrana qua in utero fetns Lnvolntns Constr. a) absol. Gen. XXXVIII, 17. Ps.LIX, 'i,'ita pk-
est, secundae s. secundinae, ex utero post partum extra- rumque verbum ei subiunctum sit sive interve-
ut alterum
nienle copula sive non interveniente, e. g. 1 Reg. XVIII,
ctae, unu^i liy. Deut. XXVIII, 5/. Arab, "^m id. in 19: 'iJi Yap nbl^ mitte , congrega cet. 2 Reg. XI,
hominibus et brutis. Chald. f!n'Vu3 Pseudojon. 1. c, 4: 'iai nj;-iT . . nirlLi misit et adduci iussit cet. Gen.
1^.»^* XXXI, 4.'XLI, 8."i'4. Ex. IX, 19. 27. 1 Sam. XX, 3i.
talm. Njlitti, Nr^bia et N;bq, NnibD id. Syr.
2 Sam. VI, i3. loh. I , 4. 2 Par. XXXVI, 10. Vides,
id. etiam in plur. (Ai. S» Ephr. opp. I, 116 (nitifoite in Lisce omitti accus. eius qui mittitur, v. c. Gen.XXXI,
4 misit vocovit Pwhelam
misit aliquem, qui ar-
ibi sing. 1^'i N j» scribendum est). Sam. /id^X*"" ^^-
: ei

cesseret Rahelam (geim. er schickle hin iind . . .).

i. e.
—
LXX yoQiov i. e. secnndae , Saad. et intp. Samar.-Ar. b) sq. acc eius qui miftitnr Gen. XLII , 4. XLllI, 8.
(Vloten spec. p. 63) a_*_*_.^_^ , Juda b. K. ^_a». :
XLV, 5. Ex. V, 22. XVI, 29. 1 Sam. XV, 20. XXV,
— Secundae !T:"r dictae videntur vel qnia post partum 32. 2 Reg. 1, 6. Jes. VI, 8. XLVllI, 16. Jer. XIV, i4.
laxantur de ntero , ad primariam quam statuimus sigci- i5. XXVIII, i5. Ei. XIII, 6. Zacb. VII, 2. Mal. III,
Ccationem, vel, nt vulgo sumilur, ab exlractione (cf. rad. 23, maxiae legatnm nnntium Gen. XXXII, 4. Nnm. ,

g" - XX, XI, 12. 14.17. ig-aSam.

i4. lud. VI, 35. VII, 24.
no. 3, arab. J~JL« fetus, pr. extractns , cbald. 5''I:ffi fe-
II, 5. III, 12. I Reg. XJX, 2. Jes. XVIIl, 2 et seicen-
ties ( addito dat. pleon. •;;: nb\r mitte Num. XIII 2),
tus, abortus) , non ut Bernsteinins vnlt in glossar. syr. ,

raro in recentiore Hebraismo sq. b pers. 2 Par. XVII,

520, iccirco quia quiescant sive resideant quum fetus
p.
ex. utero prodeat. 7. Jer. XVI, 16. —
c) sq. acc. loci quo qnis mittit
aiiquem 1 Sam. IV, 4. 1 Reg. V, 28. 2 Reg. II, 4. 6, et
sq. ly loci 2 Reg. II, 2. d) sq. acc. pers. et b rei —
It-'? - ™- ^^i- qnadrilitt. «71. Xty. i. q. y.a-^ tran-
(jemanden -wonarh sthicken) Jer. XIV, 3, saepius autem
(piillus, tranquille vivens lob. XXI, 23. (Confusum esse b c. inf. misit aliquem ad faciendum peragendumque ali-
pntant e duabcs radd. synonvmis n";\13 et "^tivi, sec. al. quid Num. Xlll, 6 ^i sunt nomina virorum nbo IIBJ*
1 :

ortum ex ^JNir inserta b ]ittera, coll. fjsT et f|sVT fer- y"lN!";~nN ~?rb !-.ntt qvos misit l\loses ad explorandam
buit; fortasse mendosum est scribeiidunique ir^i:;.) terram, XIV, 36. XVI, 28. Dcut. XXXIV, 11. Jos. VI,
25. iSam. XV, 1. XXV, i4. 2Sam. X,3. j Reg. VI,
32. 2 Reg. I, 6. 16. XIX, 4. 16. Jes. LXI, 1. Jer.XIX,
ri/u3 I) i. q. nbNir preces 1 Sam. I, 17, a rad. i4. XXVI, 12. XL, i4. Zach. I, 10. — e) sq. acc. pers.
bNie V. p. i348. bN quem Gen. XXXVJI, i3. XLVI,
" ,

II) n. pr. niii Judae Gen. XXXVIII, 5. XLVI,

et
28. Ex.UI,
eius, ad
13. i4. i5.
niittitnr
VII, 16. Num. XXIV, 12. Ind.
12. Num. XXVI, 20, decurlatuni, ut suspicor, ex ^ru.=: XI, 17. 1 Sam. IX, 16. XXV, 4o. 2 Sam. XI, 6. 2 Reg.
 R. n!3ts 1414 n^d
V, 6. VIII, 9. XVII, 4. XXII, i5. Jer. XXV, 4. 17. tius est). lud. XI, 38. Ps. L, 19: »"^3 nnbuj '^{''S o»
XLII, 9. Zach. II, 12. i5. IV, 9. VI, i5, raro more iuum dimittis (quasi frenis solutis) ad mnlum. Praegn. nblZJ
chald. 3;;^ Neh. VI, 3. Jer.
XXVI, i5. XXIX, 3i. 2 Reg. bya T; manum missam fecit ( et retraxit) ab aliqua re
XVIII, 27, it. sq. bK pers. et b rei ;
propter quam mit- 1 Reg. XIII, 4. —
Part. pass. nnb© nb'N cerva dimissa,
titur 1 Reg. XX,
7: '''a^JTb-! ^Eoir'' '5^"''' '"4?^ "'^^V. "^^ libere vagans Gen. XLIX, 21 (sec. al. cerva gracilis, pr.
misit ai me propler mulieres meas, filios, argentum et au- exlensa, y. no. 3, aiii mutatis punctis legunt iinbllj nb^N
rum meum, nempe ea rogans a me, vel b c. inf. Num. terebiuthus patulis difTusa ramis , vel procera , coll. l?i.
XXII, 3j : *jb i<"lpb T^ibN ^inbffl misi ad 1e utinvitarem no. 4 V. iutpp. ad istum locum).
,

te. —
f) sq. acc, pers. et iSrN pers. misit aliquem,
3) emisit i. e. extcndit ,
protendit , nt scipionem
qui persequeretur alium qui discesserat. 2 Sam. III, 26. 1 Sam. XIV, 27. Ps. CX, 2, falcem ( segeti immitten-
aReg. VII, i4. XIV, 19, cf. Zach. II, 12. —
g) sq. acc. dam) IV, i3
Joel.T^xjJ inb">a_ immittite
: bu;3 "'3 baa
rei missae Gen. XXXVIII, 23. XLV, 27. XLVI, 5. Esth. Jalcem quoniam maturuit messis (imitatur hunc locum
,
IV, 4, max. litteras Neh. VI, 9. Esth. I, 22. IX, 20, sq. auctor Apoc. XIV, i5. l8: n^fiipoi' t6 S^finuvov aov
acc. rei et h» pers. 2 Reg. XX, 12. Jer. XXIX, 1. 25, x. T. X.), sarmenlum (ad nares) Ez. VIII, 17 D^nb^a 0511 :

vel \ pers. Gen.XLV, 23. Ps. LXXVIII, 25. 2 Pat-.XVI,

dSN-bN !TnJ3tn— nN cn protendunt sarmentum ad nares
3. 1 Reg. XV, ig, sq. acc. tei et bt* pers. misit alicui ali- suas (agitur de cullu a Persis petito , v. iriilJT ),
solis
quid, ut litteras Jer. XXIX, 25. Esth. IX, 20. 3o, sq. digitum Jes. LVIII, 9 (de quo loco v. y2:cN ) niaxime
b pers. Gen. XXXII, 19. XLV, 23. h) Nonnunquam — autem manum (Homer. /jtQug tuXXu} Odyss. IX, 338. X,
,

is, qni missus est ponitur praevio ^''a 1 Sam. XVI, 20.
376) Geu. III, 22. VIII, 9. XIX, 10. XLVIII, i4. Ex.
2 Sam. XI, i4. XII, 25. 1 Reg. IlV^^: r]bi2fl nbiljsi III, 20. IV, 4. IX, i5. Deut. XXV, 11.2 Sam. XV,
!|!l^53 1^3 ct rex misit per Benctjam, h. e. Benajam ab- 5. Cant. V, 4, v. c. ad percutiendum lob. I, 11. II, 5,
legavit. Ex. IV, l3: nbirn-T^a N3-!lbp mitte, per quem Ps. CXXXVIII, 7, ad perpetrandum aliquid
a) sq. b c. inf.
mittere vis. — i) Slngulare est 2 Sara. XV, 12 : Hb\2:'.1 1 Sam. XXII, 17. 2 Sam. I, i4. b) sq. hs rei manum :

iiyaa il''»^ bSi-i"<r!N-nN OVriiaC* et misit Ahsalom (et extendit ad aliquid (quod tangere nefas esset 1 Reg. XIII,
arcessivit) yihitophelum eoc Gilunte, urhe eii s pntria. 4. 1 Par. XIII, 10. c) sq. bt» pers. manum s. vim intulit
Spec. aa) dicitur aliquisalterif?r6am£(/<?i-e (^•'"laT nb\a) alicui Gen. XXII, 12. Ex. XXIV, 11. 2 Sam. XVIII,
i.o.per nunciiim indicnre, nunciare (sagen lassen, entbieten). 12. lob. I, 12. d) sq. 3 manum admovit lei lob. XXVIII,
lud. XI, 28. Jes. XXXVII, 17. Prov. XXVI, 6 nbffl :
9, et manum intulit alicui rei i. e. surripuit eam (germ.
i^iOS T3 D^^IST qui verha mittit per stultum , qui stulto sicli an etwas vergreifen, gall. mettre la main sur quel-
nuucio ad mandatum perferendum utitur. Eodem sensa que chose) Ex, XXII, ^.-Esth. IX, 10.. i5.. 16: waa
simplex verbum nbuj ponitur sq. IbwXb Gen. XXXVIII, DT^— nN !inbiI3 iAh in praedam manum suam non tcnderunt
25 IbNb ^''an-bN nnbti misil ad socerum suum dicendo
:
i. e, de praeda nihil averterunt ve! surripuerunt Dan. ,

i. misit aliquem qui ei nunliaret (sie liess ihm sagen).

e. XI, 42 , ;et paullum diversa sententia Ps. CXXV, 3
2 Sam. XIV, 32. XIX, 12. 1 Reg. XX, 5. 2 Reg. V, 8. dn''T; rinbl^3 ^"^•'liiri in:i'j'] i<b 'J"7?b ne ipsi iusti od
XIV, 8. 9. Neh. VI, 8. Jer. XXIX, 3i , et adeo omisso iniuriam sc. jfaciendam extendnnt manus suas , it. sq. 3
*17a«b Num. XXII, 10. 1 Sam. XX, 21. (Saepe ita syr. pers. manum s. vim i«/uZii! alicui (sich an jemand ver-
?(..• legitjr, V. Agrell. otiola syr. p. 23). Sq. acc. rei greifen) Geu. XXXVII, 22. 1 Sam. XXIV, 7. 11. XXVI,

per nnncios indicafae 1 Reg. V, 22: -mii}? nN ^isauj 9. 11. 23. Ps. LV, 21. Esth. III, 6. VIII, 7. IX, 2, se-

Dipisn—iS mel de eo qui iure suo poenam sumit de aliquo Neh.

^bN nnbia intellexi quae mihi nuntiasti, vs. 23 :

XIII, 21: 033 nbON T^ 9Dirn 'aa siilerumhoc Jeceritis,

^bN nbt^l-'!^» usque nd locum, quem mihi indicabis.
XX, 9'. XXI,"ii. 2 Reg. XVI, 11. Jer. XLII 5. 21. ,
manum vohis admovebo i. e. vos puniam. Peculiare —
est 1'inr; [» iT' nbia protendit manum suam de fenestra
XLIII, 1, sq. dnpL acc. mandavit alicui alir/uid 2 Sam.
i. e. intus per fenestram protendit eam (germ. durch's
XI, 22: et nunciavit Davidi 3N'T' 'inbttJ nCN-bS-nN
omnia , quae ei Joahus mandaverat. Ex. IV, 28: et nun- Fenster herein) Cant. V, 4, cf. 'jy no. 3. Passim —
iiavit 3Ioses Aharoni omnia verha Dei, inbl» 1">i5N quae 1; omittitur. Ps. XVIII, 17: D'l1^:a nb">i?"; extendit (ma-
ipsi 1 Reg. XIV, 6:
iradiderat. nffij^ Tj^bN nVra ^SbN '
num) ex alio, cf. CXLIV, 7, sq.'bN rei 2 Sam. VI, 6:
cgo missus sum qui nuntiem tibi dira.
ad, le bb) Deus — '13 Tnij'1 ^''n^bNn 'j'-l'n!«-bN MTI' nba^l
prehcndit eam,
et extendit Uzza
dicltur mittere auxilinm Ps. XX, 3, liberationem CXl, (manum) od arcam Dci ct sq. 3 Obad.

9, gratiam snam LVII , 4, frugum ubertatem Jocl. II,

i3.
'

— Part. pass. nibu: pr. extensus, inde gracilis, de

19, pluviam lob. V, 10, oracula et iu.ssa sua Jes. IX, 7.

cerva Gen. XLIX, 21, sed v. supra no. 2.
Zach.VII, 12. Ps. CXLVII, i5, signa et miracula CXXXV, Niph. missus cst , semcl legitur inf. absoL n'lbl233

9, maxime aute-sn calamitates et plagas Exod. IX, l4. Esth. III. i3.
XXIil, 28. Jos. XXIV, 12. Jer. XXV, 16. 27. Thren. Pi. nVd 3 pl. perf. in paus. iinbuJ i)J. q. Kal
I, i3. Ps. CV, 28. CXLIV, G (ubl sagittaeDei sunt plagae no. 1 misil , ablcqavit Jes. XLIII , l4, sq. arc. pers.
abeo immissae). Frequentius tamcn hac inroestPi,, q. v. Gen. XIX, i3. XXVIII, 5. 6. XXXVII, 32. XLIII, 4.
2) dimisit, missum Jecit i. q. Pi. no. 2 (quod frequen- 5. Num. XXII, 4o. lud. XX, 6. Jes.X, 6. LVII, 9.
 R. n>ffi 1415 n^ffl

LX\'l, 19. Jer. XXIV. 5. a8. XXIX, ao. Noh. \-III, Porro demisii aliquem funibus in carcerem subterraneum
12, vel acc. rei Gen, XXXVIII, 17. Ex. XXIII, 27. Jer. XXXVIII, 6. 11 semel denique promisit (capiilum)
;

1 Sam. XI, 7. XXX, 2G. Mal. II, 4, sq. bs eius ad

quem ablegatur 2 Par. XXXII, 3i, sq. acc. rei et b pers.
Ez. XUV, 20, cf. arab.
y^j proniissara coraam habnit,
2 Par. XXIV, 23, sq. acc. rii et ;n eius ad quem niit-
J.*».
IV misit Duntinm.
titur insuperque n;;^ eius per quem ujiltilur Jer. XXVII,
3. Ut Loc simpiici significaiu Kal longe crebiius est, 3) gravius iecit a) iecit, proiecit rem ,
: ut sagittas
1 Sara. XX. 20 (rr^^ab rtbttj nacL dem Ziele schiesscn),
jta in Pi. saepius est immLsit (Deus) alicui aliquid, ut
:

iram Bnam E^:. XV, 7. Ez. VII, 3. Ps. LXXVIII Ag. ,

ignem (in urbcm) Am! Ij 4 sqq. II, 2. 5. Hos. VIII,
lob. XX, 23, bostem 2 Reg. XXIV, 2, et inpr. plagas i4 (cf. g.ill. meltre le feu d, ,,incendium mittere" in
calamitafesve omnis generis (v. Kal. no. 1, bb) lege salica p. 'iS) , pro quo dicitur eliani CNT. '"ST rtblzS :
sq. 2 ,

iecit oliquid in igncm i. e. iucendil (gerui. etwas in

eius cui immittuntur Lev. XXVI, 25. Dcut. VII, 20.
XXVIII, 20. XXXII, 24. 2 Reg. XVII, 25. 26. Jes. X, Feuer selzen , gall. meltre d feu) lud. I, 8. XX, 48.
16, Joel. II, 25. Am. IV, 20. Jer. VIII, 17. XXIV, 10. 2 Reg. VIII, 12. Ps. LXXIV, 7. — b) ahiecit, deiecit
aliquid Eccl. XI, 1. lob. XXX, 1 1 frenum anie me
XXIX, 17. Ez. V, 16. XXVIII, 23. XXXIX, 6. Mal. : deii-

II, 2. Ps. LXXVIII, 45. CVI, i3. 2 Par. VII, i3, vel
ciunt, eflrenate agunt. XXXIX, 3 : ri:rtbffin Drt^^bart do-
lores suos (cervae parturientes) deiiciunt fetam edunt
sq. bsj Ez. XIV, 19. 21, b? V, 17, b Jer. XLVIII, 12. i. e.

LI, 2,' et '-ins IX, i5. XLIX, 37. —

f-n-a n;UJ litem
eoque simul do-ore partus liberantur
aliaque similia s. v. Reg. IX, 7
b^rt p. 439. exslir- 1
, cf. Qlipui otdTvug
vel rixam misit i. e. excitavit Prov. VI, i4. ig ( abi :

additur Crtt* 'j''2 inter fratres). XVI, 28. pabolsraehm e terru, nT^H "'au.b Vd^^pr; ^"dN n^SrtTNT
"lE bsJ: et terr,p}um, quod nomini meo dicavi , abiiciam,
2) i. q. Kal no. 2, sed frequentias dimisit, missum :

reiiciam e conspecfu meo (iu loco parall, 2 Par. VII, 20

fecit (entlassen) aliquem abiturum, et max. eum qui ali-
quo modu dctentus erat (opp. retinuit) Gen. XXIV,' 54. ?J'bu;N). —
c) eiecit , expulit aliquem (fere i. q. •i'"<ii

XXX, 25. XXXII, 27. XLIII, i4. XLV, 24. Ex. III, e quo tanien distinguitur Exod. XI, 1) Gen. III, 20.
20. IV, 23. V, 1. 2. VI, 1. VII, 2. i4sqq. VIII, 17. Lev. XVIII, 24. XX, 23. i Rcg. IX, 7. Jes. XXVII.
25. 28. IX, 1.2. 7. X, 4. 20. XIV, 5. Jos. II, 21. 8. Jer. XV, 1. XXVIII,
bro -nH:a -rjr; 16: «::

XXII, 7. lud. II, 6. VII, 8. 1 Sam. VI, 6. IX, 19. X, iia^^kV.- en ejcpellam te XI V, "20 poet.
ex terra. lob. ,

'lob. XXX, 12: ^nVd 'bi*! pedes meos deiiciunt pro-

25. XIII, 2. XX, 5. 2 Sam. III, 21. 22. 24. XI, 12, ,

I Reg. VIII, 66. XI, 21. 22. XIX, 17. XX, 34, 2 Reg.
truclunt i. e. supplnntant me el prosternurl. d) —
V, 24, de arca sacra quam Pbilistaei dlu relinuerant spec. repudiavit (dimisit'' femiuam uxorem Gen. XXI, ,

1 Sam, VI, 2. 3. 8, de gregibus in pascuuni libere di-

i4. Deut. XXI, i4. XXII, 19. 29. XXIV, 1, 3, 4.
missis Ex. XXII, 4 cf. Jes. XXXII, 20, de vulpibus a 2 Sam.XIII, 16. Jer. III, 1. 8. Mal. H, 16 (nbi inf.

Simsone in segetes missis lud, XV, 5, de hirco piacu- rtbir ut snbst ponitur). 1 Par, VIII, 8, cf. Jes. L, l

et D-rtrblli irjfra.
liari in desertum emisso Lev. XVI, lOsqq., de ave ad
volatnm emissa Gen. VIII, 7. 8. Lev. XIV, 7. 53. Dent, 4) q. Kal no. 3 extendit aliquis
i. manum Piov.
XXII, 7, de aqua ad fluxum emissa Ez. XXXI, 4. Ps. XXXI, ig. 20, propagavit arbor radices XVII 8
Jer. ,

et difTudit ramos (cf. r':rtblL; prcpagines) Ei;. X^'II, 6.

CIV, 10; it. captivum custodid ernisit 1 lleg. XX, 42.
Jer. XL, 1. XLV, i3. L, 33. Zach. IX, 11 cf. 1 Sam. 7. XXXI, 5. Ps. LXXX, »2, exteudit Deus populum
e. incrementa ei dedit et sedem dilatavit Ps. XLIV, 3:
XXIV, 20. Ez. XIII, 20; TnunumiiiV servum Jer. XXXIV, i.

gsqq. (v. "wtf;) cf. lud. 23; c;;"'"! r'\'6 sine muneie
I, Crti'wn C^i^b J'"ir t"E;rT rtt""i:rt d^"^ gentes Canaanaeas
expuli^li, hos vero Israclitas plantabas i. e. sedes fixas iis
dimisit (v. C|~'T snpra p. 1279); f^ri^nn "^rs rtVd locovit
suam (aus dem Hause entlassen ausstatten) lud. assignabas, male mulclabas nationes, hcs autem dilatabas.
filiam ,

XII, g abeuntem icduxit, prosecutus est {nQoniiJ.nnv)

it.
Pu. rtb"d 1) missus, ablegcitus est Obad. i. Jer. X\'II,
;

8. Prov.XVil, 11.— 2)dimissus cst Gen. XLIV, 3, di-

Gen. XVIII, 16. XXXI, 27. Itd. III, 18 cf. vs. ic.
missa, repudiata esi mulier, metapb. Jes. L, 1 (cf. Pi. no.
1 Sam. IX, 26. 2 Sam. XIX, 32: et (Barsillai) transivit
cum rege Jordanem 'j~~!"s ~ TN IrtiTSb Keri ^"•^rtTN, 3, d), it. rtbaia "^y: puer missus factus, fere dissolutus
quae sic commentatur Gesenius ir. schedis posthuinis
:

Prov. XXIX, i5. —

3) eiectus, expuhus esf, Jes.XVI,
,,Illud, ni fallor, sensu caret, hoc ^erto ut conntaretur :
2 r.buio ^p Jiidus expulsus i. e. aves e nido expulsae.
:

Jes. XX\^II, 10: ^2n?:r 3'5^:i rtblt?: t^!'.: domidlium ex

eum iuxta Jordancm, in ulteriore einsvidelicet ripa. Sed
legendum forsan 'JTT'! ITN rtbll)!: ut tomitaretur eum in quo incolae expuJsi sunt et quod dereliclum esi instar de-
serli; it. propulsus, proinisus esl in rete Icb. XXVIII, 8.
Jordane." Sq. acc. pers. et "^IZ rei poW's/a(! alicuius rei
committere aliquem i. e. cxpunere vel reljiqtiere aliquem lud. V, l5 rtVw p?3"r in planitiem propvJsus est vel ruii.
:

periculo discriminive rei ab ipso adveatae. Lb, VIII, 4 :

Hiph. ^'blt" i. q. Pi. Do. 1 immisil (Deus) plagam,
calamitatem alicui, sq. 2 Ex. VIII, 17. Lev. XXVI, 22.
BSUiE T"2 nrV'.2J''2 V3 "Ntrrt "'"Z-EN quanccquidem Jilii
tui impie Jecerunt in eum (Deum) hic iair. ipsos com-
,
Am. VIII, II, E;:. XIV, iS, hostem 2 Reg. XV, 37.
misit poiesiati Aeiicti sui i. e. ipsos snb potestitem poenae nbt fnt. n\^-: cLald. Esr. IV, 14. VII, i4.
1) misit
dedit, qnam commcn^nat,;'x;f. Psaltn, LXxXI. i3. — DuE III, '2, 28. VI, 23., sq. acc. rei et b" eius ad quem
Tttt tttt
 R. r6ta 1416 nVffi, nh^
IV, ii. i8. V, 6. 17. 'b i-? Nsans nV-l bebat, ora anstrali profluit in lacum , qui hodie lacus
ralttilnr Esr.
vel piscina Sclwan audit, et iam anliquis temporibus Si-
verbutn misit ad aliqnem i. e. nnnciavit ei Esr. IV, J/.
loah nomeu praecipue viJetur tenuisse. Commemoratur
V, 7. (Veibiim nbuJ in Targg. quoque antiquioribus, ut
Siloah Jes. VIII, 6: DnV B^sVnn nb^Tj •'« aquae Siloak,
Onkelosi, Jonalb. in prophetis, frequentatur , in rccen-
quae lcniler decurrunt (quae est imago cleracntiae Jeho-
tioribus Hieros. Pseudojon. et Hagiogr. usitatius est "i^ia
misit, ut in lingua syriaca.) — 2) sq. n;| extcmli; ma- vae et dynastiae Davidicae , cf. Jes. XXXIII, 21. Ps.
num Dan. V, 24, sq. b.
aggressus est aliquid Esr. VI, XLVI, 5). Eodcm pertinet nb^cn n3"^a piscina Selah
12. (In Targg. potius n^ U"'!^'"* ^° "^^* ^*') Neh. III, i5, ubi nbTlJM nihil aliud declarat nisi nbtJrt,
ut recte Vulg. pisciua Siloe, et Ar. intp. .,\^l«« '-^j'i
:

n^^. ;n paus. nV'i5 m. c. SufF. "•inVia 1) propr.

ielum, missih, quod iu hosteni emitlitur, et in genere Syr. autem etymon indicans l*ioj laaio exitus aquae.
G - S -
Ceterum in 1. Jes. pro n'b'i:i"?i Aqu. Symm. el Theodot.
anna quaecnnque (arab. y,^*», rariua unI*»/ coU. arma,
' '
qnidem rbi* ^ilwa, LXX autera ^i^MUfi, ut plerumque
G . , o

sf>ec. gladius, ^L*» arma gerens , armatns , a^JL» II de- etiara Josephus scribit neque alitor Joh. IX, 7 xoXvij.t
, :

(]>'jd-QUTov 2tluafi (o iQfirjrtttiTat unfOTuXfifvog) , cf.

nom. armavit, V armavit se, quanquam praeterea in lin- Luc. XIII, 4, et ad harjc nominis formam propius ac^
f;na arabica mittendi hac radice prorsussigriificatns in cedit arabica, quam hab",t 6aad. ap^ Jes., noc non Jacutus
desideratur qua ro Ewaldus se permoveri passus est nt
:

iu Mu.scbtarik ed. Wuestenf. p. 32o : i^aaJLi ^^\^)-m ^^j^

niffl et -^*. potius aJ rfxl/o referrret et arma corpori

,,aptata" cxponeret, ad Ps. XLV, 5.) 2 Par. XXXII, 5 jyM e. fons Sulwan prope Beit
K;.jJkl! ^jSiLb
j (j/.ji<.sli i.

de Hiskia rege ^'iiai ah]; nrp. ^* f<:cit arm-orum

: 'iiSJll el-Mukaddas (Hiorosolytna) extra mnros urbis, cf. eim-
magnam copiam et scuta ( LXX onXa, Vulg. arniatura,
dem p. 297 ubi vallem Kidronis vocat ^.j!_j.l«. i^^^tj.
,

J-»l). XXIII, 10: il^a in!:125 Sa''ii'l el quisque arma Selwiin ad hunc usque diem et receptaculum fontis in-
sua ienebant nranu (LXX. onla, Vulg. piigiones). Neh.IV, fenus el vicus vocatur, qui prope abest a fonte. Huius
imagiuem pictam exhibet opus Bartlettii ,,The Christian
11 (LXX/?oX('?, Vulg.gladius, Syr. \-3~t\) et ib. vs. 17 (al.
in Palcstiue" ad pag. l46, eiusdemque ,,Wnlk8 about Je-
23j, ubi pro zypjl inbtf TB^^N legendum 'n^a inblli tt3'N,
rusalom" ad pag. 56. Hunc autom verum Siloah locum
cf. diss. ineam de interpr. arab. p. 60. Juda b. K. esse, Hicronymus ad Matth. X, 28, qui fontem Siloe ad
&>bl*x k^>lj J^ omisso verbo extremo. Joel. II, 8;. 'nsy ladices motitis Moria ( ad quem Ophol pertinet) fluere
T':'32 periit armis i. o. violenta morte lob. XXXIII, ait Josephus bell. iud. V, 4, 1
, 7; di Ti.dv TvQonotwv :

i8.'XXXVI, 12. nQOQayoQivofihri qx/.Quy^ xa&riy.n ftf'xQt ^ikwufi

. . et ,

2) siirculiis, Plnr. c. SufF. Tj^^nVilJ pro-

propago. peregrinatores uno ore tesfantur, velut Cotovicus itiner.
pagines fuae i. q. plantationes tuae Cant. IV, 3. Cf. p. 292 R. Poccckius descr. of thc East T. II. p. 23
,

rinbu; propagincs Jes. XVI, 8 et rad. Pi. no. 4. Coa- sq., Ed. Robinson Palaest. T. II. p. l43 sqq. , alii, et
gruit fere copt. ujAo, ujAeg^ et ujoAg^ propago, surcnhis, morito id dofenderunt RosecmueUer bibl. Allorth. 11, 2.
ramus, palmes. p. 280 sq., Tholuck. Boitr. z. Erkl. d. N. T. p. 123 sqq.,
3) n. pr. a) filii Arpachsadi Gen. X, 24. XI, 12. Thenius in lilgenii Zeitschr. f. hist. Theol. i844 I, 17
(Prolem, subolem significare hoc nomen contendit Ewald. sqq., cf. eiusd. comm. in U. Regum append. p. 17 sq.,
Gesch. des Volkes Israel I, p. 354. ed. 2; coloniam Winer bibl. Realwoerteib. T. II. p. 46o. ed. III. Er-
missan vel sagittarios barbaros interpretatur Boettcher rant autem, qui, falsa potissimnm loci Joseph. bell. iud.
de iaforis I, p. 124). —
b) nbi:i'r! ~''^').^. «omen lacus V, 4, 2 vcl etiam Noh. c. III. interprctatione nixi, fon-
parvi s. pisciiiae prope Hierosolyma Neh. III, i5. tem SLloah inter austrum et oocideatem urbis coUocant,
Vid. nbuj. ut Reiandus Palaest. p. 858, Lighfoot. chorogtaph. lo-
n?B codd. nib^^ttj
(in sic et in Targg.
pancis ,
anni praemissa cap. V. §. 2. 3, Bachiene descr. Palaest.
Jes. VIIl* 6.33. EccL II, 5, dd formam
i Reg. I,
II, 349, Hamasveld. geogr. bibl. II. p. 182, Ge-
I. p.

""'•Cp 1in''"I3
, ihlZJ propr. emissio aquae i. e. fons senius comm.
in Jes. VII, 5 et in lex., Hitzig. ad Jos. 1.
, ,

vel aquaeductus, cf. 01^:^72 nVT» Psalm. CIV, 10, n''Il c., Ewald. hist. populi Isr. III, 66 sq. Ac Josephusclaris

tJTjrwiW ager irrigalione indigens Mischna tr. Moed c. verbis sententiam s«am dixit loco snperiore, ubi situm Si-
,

1. §. 1, aeg. gAco aquam ia rivnlos derivare ap. PejTon. loah in exitti vallii Tjropoeon deficit, et Nehemiae verba
huic seutentiae aiinime repugnarit. Cf. Robins. Palaest.
lex. p.
Siloah
290, Uvat Qoov IliaJ. XII, 25) c. art. ^7®»! II. p. 48 et Winer. 1. c. —
Sunt denique non pauci,
n. ci;m aquaeductu ab australi parto
pr. fontis qui pn-a fonlem
et inter ho; ipse quoque Gesenius,
,

Hierosolymorum euronotuc: versus. Ipse fons , hodie quoniam Ciiald. et Syr.

,
eundem pulen* fuisso ac n"p"o."j,
puteus Sanctac Virginis dictus, in vallc Kidronis ad ra-
cum Arabo i Rog. I, 33. 38 pro illo pouaut C<n'ib'UJ,
dices collis, cui Ophel nomcn est , orieutales staturit,
tuins aqua per canalem trans iugum collis subterfluit ot l>iQ_iAA, ^j''^.'*' tP:*. ^oG ego ab''ifl^rpretibus illis

iii vallis ,
quae Josephi lempore TvQonoKor nomon ha- ad arbilriiin posituija esse Crtsclo, isftque me ab eorum sen->
 R. nbpj D7b 1417 ninbra — abtij

tentia stare proCftor, qni Gihon in occidcntali , Siloah dibns tali supellecfili impeditisHoc eo magift cadant.
Butem in auslraii parte Hiero&olymorum fuiase con- aptum vidctur ,
quum
quibus dirae a psal-
advcrsarii ,

tenduut. mista iniprccantur, sint rustici et nomadcs (cf. vs. 26

mnplD Dr-i"t2 et Dr;"Vr:N). Certe veram mensam vix compa-

f. pl. propagincs (ita V^ulg.), uno loco le-
raveris cum laquco et tendicula quocirca plurimi in-
gitnr Jes. ''jiVI, 8. Vid. Pi. no. 4. et n^O no. 2. ,

terpretes mensani pro cibo accipiunt scd nc sic quidem ;

^n7u fort. armatas) n. pr. avi

( regis Josapliati aptior fit comparatio. Cetcrum cf. Gen. XVIII , 4:
1 Reg.' XXU, 42. 2 Far. XX, .3i. yyii rnn 'jy^rj, et quae supra dicta sunt de voc. rs
pag' 1099.
C n^lD (fort. arniati) n. pr. urbis in tribu Judac
sitae Jos. XV, 32, DTII?^ m. pl. (form. D''";':*) l) dimissio Exod.
XVIII, 2 : r"n/)"7125 "inN pvst dimissioncm eius i. e. post-
]n^ffl (fonn.
Ixlj^) constr. inb-^ pl. r-rb^Ji m. quam (Moses) eam (Zipporam nxorem) dimiserat, scil.
mensa (ab extensione et expansione dicta, v. rad. no. 3, iit cum filiis ipsa lediret in domum pafornam, dum Mo-
gr. tuviiiv iQuniLiUV Odj-ss. X, 070, et infra notanda ses eius maritus in Aegj'ptum contcndoret Israolitas li-
ad Ps. LXIX, 23), spec. mensa cnm cibis appositis (ut beralurus, cf. IV, 20. Nihil in his de rcpidio irxoiis,
quod DTIlVir significare plurimi censent coll. rad. in Pi.
arab. bJoU) lud, I, 7. 1 Sam. XX, 29, 34. i Reg. V, 7.
nc. 3, d. Ncque haec significalio opus est nt adhibea-
X, 5. lob. XXXVI, Neh. V, 17. Dicitnr ^nbcn ^1»
16. tnr verbis Michae I, i4, ubi potius Dtt;;"!: |r: dedit
stravit vel exstrnxit mensam Ps. XXIII, 5. LXXVllf, 19I dimissioncm est i. q. dimisit, alicnavit, cessit possessione
Prov. IX,2. Jes. XXI, 5. inbcrt-bN Sffi"' consedit ad rnen- licet multi interpretentur dedit libellum divortii (aiias
:

sain Reg. XIII, 20. 'e Tnb"i-3^' i^N coenavit apiid ali-
\ r;in""^"f7 "iZp et apud Rabbinos Ba appellatnm), Caspari
quem 2 Sam. IX, 11. i3 cf. %s. 7. 10. 'e "{TVzyi ibrs (in diss. de Micha propheta, Chriotiauiae ed. i85i. p.39):
compransores, convictores aiiciiius 1 Reg. XVIIl, 19. II, ded*t dona dimissiunis. —
2) donum dimissionis ccl- ,

7. 2 Sam XIX, 29. De mensa

labernaculo sacra in locatio filiae, dos 1 Reg. IX, 16. Cf. rad. Pi. lud. m
foederis et postea in templo collccala, in qna panes sacri XII, 9.
apponi solebant, fii-n ^nbu; (Num.lV, 7) et rD-ii":n 'o n,^ip53 m. ubique in st. cstr. nbpa 1 ) missio,
2 Par.XXIX, 18, plur. 'an r^inbo 1 Par. XXViiT,"i6) inde locus, quo quis mitiitur. Jes. VII, 25 *l'"\I3 nbttJO :

V. D':e supra p. 1108 et nS'^?)^ p. 1070. Eadem ap- locus, quo iovcs aguniur. —
2) addito voc. T' vel n''T'
pellalur ^ncn ]r;r\^n mensa pura Lev. XXIV,; 6, et pas- res, in quam rnanus immiititur , negotium Deut. XII, 7,
sim, ubi de tabernaculo sacro vei de templo agitur, tan- 18. XV, 10. XXnr, 21. XXVIII, S. 20. Praeter Dcut.
tummodo ]nrcn Exod. XXX, 27. XXXI, 8. XXXVII, non legitur. LXX. i'pyov.
losqq. XL', 4.22. Nura. III, 3i. 1 Reg. VII, 48. Cf.
nVfflH , nipiHH m. 1) missio Esth. IX, 19. 22.—
Winer bibl. Reahvb. ed. 3. T. II. p. 4o3 sq. irra
2) addito "ii res, in quam marius immittilur, praeda Jes.
SItM^ mensa Dci i. e. altare Mal. I, 7. 12. Ezecb. XLI,
22. XLIV, 16 cf. XXIII, 4l. De altari vei tabula, in XI, i4.
qua lectisfernia diis apponebantnr Jes. LXV, 1 1 CZ-^iTj *'*lc f- ') missio , legaiio i. e. agmen , turma
—
: . .

jnbTC Tab qui Gado (deo bonam fortunam praehenti ) (angelorimi) Ps. LXXVIII, 4^. 2) dimissio (ex capti-
tnensam irtsiruunf. —
Quae forma mensarum communis viiate vcl militia) Eccl. VIII, 8.
apud Hebraeos fuerit nescimus , ex more autem popu-
lorum orientis recentioium hoc certe coniicimus , eas
non fuisse magnae alfitudinis. Qilamvis enim mensae ^~^ fut. t2"ry5"" verbum serioris hcbraismi (excepto
sacrac, qualis Ex. XXV, 23 describilur', ,IiEofgifudo dua-'
uno loco Gen. XLII, 6, ubi legitur deriv. t:"'"-u; ) , fre-
rum ulnarum, unius latitudo et anius ulnae et dintidiae
ut ex
qr.ens in dialeclis aramaeis ( v. cbald. Crr infra) pr.
altitudo fuerit , tamen mensae templi Herodiani
,
,
aculus , durus fuit binc dominatus est in aliq.
, sq. Z ,
eins imagine in arcu Titiano apparet, altitudo dimidiae
Eccles. II, 19. VIII, 9, et br Neh. V, i5; it. do-
tantnm ulnae fuit. Antiquissimis autcm temporibus
minus s. supcrior faclus cst sq. Z pers. Esth. IX, l, ,
Hebraeornm vix aliiis mos videlur fuisse nisi qui ho-
dienuOT apud Arabes obtinet qui saepe cibos ,
corio vel (Arab. J-il*» dnrus , vehemens fuit, uade 0^"id no.
atoreae e palmae foliis eoiitextae vel linteo tcrrae su-
S.o . 5= - .
1 et t3b\2! ; II dominum praefecit aliquom , V domi-
perstrato (i.a.w vocatur vel KAaJ) imponunt , ex eoque
nium obtinuit, exercuitque vim sq.
J^ pers., ...LLi*.
more non tantum etjTnon vocis ^rVo et dictio 'jrb"w Tj^^, .'

potestas, el concr. princeps, Snltanus. Aefh. TJJA/rTl

sed etiam locus Ps. LXIX, 23 mclius perspicitur, iibi haec
verba leguntur: itp"^'- D"?3-ru;V" 'nz: Dr:^:Er Drrr^i" ";
domininm ef potestatem babuit, 'J'UJAmi id., V*^
fiai mensa (potins stratum ia solo corium vel lintcum / V?* I potens. Aramaea v. infra ad chald. Crd.
eorum coram iis laqueo et securis iendiculae, scil. ut pe- Hipk. \) fecil ut dominarelur Vs, 119, l33. — a)

Tttt tttt 2
 R. cbd 1418 D^d — D^Vfl

potcstatem deilit alicuius rei Eccles. V, l8. VI, 2. Cf. iure quodam tno concludas N*L:b\23 eadem significare. ,

AcceJit quod pantherae maculae cljpeorum figuram imi-

bffla Ex. XXI, 8 et s\t. «-fi»^* Pa- id- Asseni. bibl.
tantes chaldaice vocantur rrnnpi "abia scuta varietatiS
or. T. I. p. 120. Ephr. T. II. p. 44o. eius Targ. Jer. XIII, 23. Et Syrus quoqrie idem voca-
D^ffl' III, 27) 3. pl. iitab.P ^ib. VI, 25) fut.
(Dan. bulum J.^-^* sive l-£\—'«Ji retinet vix aUo significata
Urp"» cliaicl. 1) clominatus est Dan. II, Sg. V, 7. 16, quam cjui in Chaldaismo habetur, quanq?iam lexicographis
potesfatcm hahuit in aliquein , sc]. 3 pers. Dan. III, 27, Sj-ris et ipsi Ephraemo, seculi cjuarti scriptori ut alia ,

polifus est aliquo, adortus est, scj. z pers., de leonibus in

plura, non amplins intellectum, quoniam in desuetudinem
aliquem irruuntibus Dan VI, i5. (InTargg id., passim pro
hebr. iO'^ , el adoriendi signficatn pro hebr. »33. Syr. et venisset. Ephr. ad a Sam. I. 1. explicat: ^•"^ N Qg
nasor. «-.^-^ id. Arabica et aelhiopica v. supra ad rad. hebr.) iocn;; |£i','*.^£i 0] (.soijj i. e. armillae aureae vel pha-

Aph. dominum constifuit aliquem sq. acc. pers. , et i-etrae aureae ( cf. IscTijj j^^^Q* torques aureus, ap.
z iu al. Dan. II, 38. 48. (Targ. et syr. Aph. id.)
Castel!.). Bar Ali et Bar Bahlul interpretantnr }.£i'fji.^
13523. , tautcm in plur. ^''aVuJ cstr. ""DVuJ m. prob.
i_iL»> i. e. pharelrae , sec. al. vjLxi^jJI L^as ^_jvJt J.i.>UsJI
sciitum,' fortasse a duritie dictum (v. signif. radicis ara-
bicam et nomen ts^lsii; no. 1 ) vel quasi robnr miiitis. i. e. candelae (vasculorum genus, Liv. XL, 29. Plin.

Legitur in his locis: 2 Sam. VIII, 7 et cepit Darides :

hist. quibus reconduntur sagittae.
nat. XIII, i3, 27), in

al^Ti"! ''KbTlJ TN scufa aurea , guae minisiri Hadadescris, Vid. Gesen. de Bar AJio et Bar Bahlulo comm. II. p.
regisSyriaeSobaeae ab eo devicti,g-£s/at'cran/, eaque dcponi 28. Arabs interpres syr. liWi* 2 Reg. XI, 10 reddit
iussit Hierosolymis. Idem iisdem verbis narratur i Par. v_jL«> pharetrae, nec aliler 2 Sam. VIII, 7 (ubi pro ujUis»
XVIII, 7. 2 Reg. XI, iO: et Jojada sacerdos ccnturioni-
ecribe i_jL>is-), 2 Par. XXIII, '9 tamen i_ij.A*» enses. Ale-
bus iradidit '""iJN nT^j n^''?^ ^"^.^. ^'ts.^iiin-nNi n-iinn-nN
—"!" r^32 hasiam et scuia, quae Dovidi regi fuerani, xandrini interpre'es valde fluctuant, dant enim cpaphQug
Jer. LI II et Ez. XXVII ,11, onXu 2 Par. XXIII, 9,
quaeque cleposita erant in iemplo. Idem repetit Chronista ,

2 Par. XXIII, g, nisi quod D""r"':n hastas dicit et praeter ^oUSag Cant. IV, 4, aHQOfiuaTug (i. e. iaculi genns)
Scnta ^''Dbis in muris 2 Reg. XI, 10, /hd(ovug (i. e. ornamenla armilias vel ,
scntp. ^''cb^r addit clypcos n^iii^.
torqnes) 2 Sam VJII, 7, xXntoig (i. e. torques, ut Aqu.
et turribas ornatas causa suspensa memoraiitur Ezeth.
.

XXVII, II ^iao ?|-;r^ain-pr ^\r\ Wi^abui, et Cant.

:
2 Sam. 1. c.) 1 Par. XVIII, 7, Vulg. ap. Ez. Jer. et
1 Par. II. cc. pharetras, 2 Par. peltas, 2 Sam. et 2 Regi
IV, 4, ubi p,o pcaecedit tanquam synonymum, Restat
unus locus Jer. LI, 1 1 acuiie icla Cn^bcfl SHba im-
:
arma, m Cant. omncm armaiuram.
plete scuta sc. vestris corporibus, scutis obtegite coipora yCupta^ m. potcns Eccles. VIII, 4, potestatem habens
vestra. (Cf. nVfp_ Nra i. q. nic;5.5 'Tij N>a Zach. IX, in aliquid sq. comm. 8.
i3. 2 Reg. IX, 24). —
De significatu huius vocis iam
im^UJ m.
i: ib.

chaid. dominus magistratus Dan. III,

veteres interpretes haesitarunt, nec hocJierni nnum et ,

idem omnes sentiunt. Fueruut non pauci, qui phareiras 2, ut ppssiin in Taigg , cf. D^Vr.
reddereut, ma.\ime commoti Jeremiae verbis C""ab'>Iif" ^Nb!3 1I2^ffl cstr. 'jabiz; pl. «'3Db© m. chald. dominatio,
1. e., ut putant, implete phareti-as sc. sagittis (sic Raschi,
impcrium Dan. III,' 33. IV, "19. VII, 6. i4. VI, 27:
Jo. Jahn. archaeol. bibl. II, 2. p, 428, certe iu loco
"n^lDbTJ T£;';uJ~b5a in uninerso imperio meo. Pl. regna
Jereni. Ewald. hist. pop. Israel. II, 6a3), alii etiam,
VII, 27. Arab. lIiiL*. dominatio, et concr. dominus,
qui spicula exponerent coll. XbJU» et Sbl.i sagltta tenuis
rex , Sultj^.'^,,

et longa, JoJLw cuspis, ^lXi cuher (ita Maurer. in lex.),

^''VtD m., r?.^P_ f. (ot ^«'nN fem. n-l^Mtj, c:f. 1'33
V .
, - - ' " '.'
G -
aliidenique qui arma in genere explicarent (ut Ewal-
, fem. n^aii) 1) durus, vchcmens (arab. ^A-m i. q. iXjAs>
dns facit exccpto uno loco Jeremiae). Scutorum vel cly- G ', 6 -
peorum genus intellexere Abulwa'id. MS ^yA >^_i_/j : acutus et ^XjJ^*i durus, vehemens, JsaL-, ^^t-J lingua

O-^isaJI, Dav. Kimchi, Ibn Esra ad Cant. IV, 4 et Sa- XVI, 3o

duris veibis laedens) fem. na'r4 Ez- , : rttEN
lomo ben Mulech ubiqne Gr. Venet. in Cant. (ffflxjjj, Vulg.
,
nt:''?^ n:"" muUer procax et impudens. procax,
Gesen., Bocttcher. el retentiores quam plurimi. £t " '
p '» 7 G - - Ge^
babet sane haec sententia ceteiis maiorcm probabilitatem. Syr. |A.M}iD impndens. (Arab. SiaAL* iiij/el i. e. jUj^^L
6
Tum onim ad vcrboruiii nexum ubique apta est tum ,

aramaeae liuguae usu videtur confirmari. Targumistae Kii^iO ,.>La*»UI quae longam habet linguam, clamosa Harir.
enim eodein verbo {«"OblS utuntur praeter duos locos, 3o ,
p. 329. 45, p. 523). 2) potcstatem rei ha- —
nbi ponuDl «^'"JJ' et N?Oi"^n quae verba alibi pro hebr. bens, sq. 2 Eccl. VIII, 8 m-:2 O^Vq CIN ]•« "on habet
—
:
,

fi''^ et nii: posila ccrtum cst quod scuta significanl, ut homo ullus potesiatcm spiritus vilalis (parall ^ltsbld).
 R. L3'5D^ "Ijird 1419 Q^^uj — rihm

3) subst. poicnSf dominus, iyvannus £tcl. VII, Ji). X, 5. tpvx',v Iliad. IX, 322, nuQUjivXoi aiidax, periculis se obii-
Gen. XLII, 6. cicns, uude 7iu(JUijoXivau(.ilvog ir; ip^7.>i Philipp. II, 3o,
C^^D chald. i) polens Dan. II, lo. IV, 23, po- item TiuQu^olovui aegrotorum curatores ,
paiabolani, v.
tesiatcm hahcns in aliq. sq. s rei IV, i4. 22. 2g. V, 21, Du Cange ad scriptores med. et inf. graec. p.
glossar.
subst. princcps Dan. II, i5. V, 29. Esr. IV, 20. — iio3, pers. jLiL». de aniitia ludens, funambiilus. — b)
2) U^Vti N~ sq. V c. iiif. non est poteslas , noa dalur, '"'"JD,'? H''-,''^""
!''• L, 17 et \^i "'"'.ir.N coniecit aliquid) post
non licet aliquid facere Ear. VJI, 24. Ita saepe sjr. (^
6C ,
post lergum snum i. e. ncgluxit, contemsit, oblitus
est 1 Reg. XIV, 9. Nch. IX, 26. Ez. XXJII, 35, et de
«-^*^* P, V. CasteU. et Bernst. lcxx.)
Deo, qui ignoscit pcccata homnium Jes. XXXVIII, 17
(cf. Mich. VII, ig). Simili translatione ulunlur Arabes,

^^-^
3(25 verbum in Kal iiiusit. (Cogn. nbiC misit, arab. ut dicant ^^L is^l^t 3,i=. vel «^.^S »t^j is-i^l^ ali vel
v_aJLmi et qnadril. -aLw Jeiecit oJiquem in tergnm , re- i-ijih L^la». ct ipsum veibum »^ii.J j^i? et II, IV, VIII
snpinum prostravit.)
sq. acc. rei, quae omnia significant: oblitus est, non cura-
Pi, inf. r:r'd dciectio , v. infra derivv.
Hipk. Tl^\'dn valde usitatum 1) iecit, coniecit, pro-
vit, neglexit rerfc. Exempla piaebent lexica arabica, Ever.
Scbleidius diss. in cant. Hifkiae p. 224 sqq. , Gesen.
ievif, sq. acc. pers. vel rei Gen. XXI, i5. Ex. Vll, 10.
Lev. I, 16. 2 Reg. II, 21. Jer. XLI, 9. Thren. II, 1,
comm. in Jes. J.c, ut Cor. .^1, 95. III, i84. XI, 94.
Harir. 4o ex. p. 383 ed. 1. Sac, Kosegart. chrest. arab.
deiecit (arbor flosculos) lob. XV, 33^ ahiecit 2 Rcg. VII,
i5. Ez. XX, 7. 8. Eccl. III, 6 (opp. ^H-o; retinnit), p. 47. I. 3, y.o.-ia TCuTCV (juV.hv loann. Philopon. ntQl

disiecit veluti lapides Eccl. 117, 5 ( opp. C33 collegit).

,
y.ooi.ionouug VI, jo. —
c) r^i^^i-ir Ti-ttr-. coniecit in

iecit sortes (in di\idei)dis agiis) Jos. XVII J,

Deum i. e. cnrae eins coniroi.'it Ps. LV, 23, de ouo loco
b^n-a
8.
Tj^V^w.T
10, ex qno illustrandus locus Micli. II, 5: jrtT' Ni
V. s. rad. ^i-,> pag. 574.
d) rrs ??a 'z n'r'4n ^!';n'« —
(vel rrcVa
t:em) Deus reiecitV. expulit aliquem e
vel
^"^""32 ian JJ^^VuJ^a '^b non crit libi c^ui iaciat fincrr. menso-
rium in sorte definienda. —
Constr. tq. acc. loci, quo ali-
conspectu sno i. e. eum reprcbavit, repudiavit 2 Reg.
XIII, 23. XVII, 20. 2 Par. VII, 20. Jer. VII, i5. Ps.
qnid coniicitnr (in terram, in foveam, in aqnam etc.) Ex.
LI, i3, et sic Eimplex ^•'hyir. Ps. LXXI, 9. CJI, 11.
IV, 3 (nJI^iN^ Dan. VIll 12. Gen. XXXVII, 24: ,

!Tlin ins ^a^Vu;'! et conicccrvnt evrri in foveam Ex. I, , 2) deiecit, deslruccit, evertil, ut doinum Jer. IX, 18,
a^^i^h-N-rt); itrsq. K^ loci Gen. XXXVU, 22. Esod, vitem (locnsta) Joel. I, 7. Metaph. lob. XVUI 7: ,

XV, 25.' Slum. XIX, 6. Deut. IX, 21. 2 Reg. IV, 4i. "'"'H?. "'^r."-.'L~'! ^' deiicii i. e. f tidit eum prtprium con-
Jer. XXVI, 23. XXXVI, 23. XXXVIII, 9. Ez. V, 4. silium.
Zach. XI, i3. 1 Reg. XIX, 19: rrN "x-^-n ?]:«:;:: et Eoph. Jjbttr et ?]':li;'^: 1) iaclus, conieclus, proiectus
proiecit ci (Elisaeo) pallium suum ; sq. 3 loci Gen. cst Jcr. XXII, i8. Jes^XiV, 19: •:;-::"!: r3":"£r; nrN-i
XXXVII, 20. Ex. XXXII, 24. 2 Reg. II, i6. Ez. VII, -^r^ ^^".^ '" aulem proiectus cs ahsque sepulcro iuo (i. e.
ig. Jes. XIX, 8: n^n '-«12 •'^''^'Ca fjui J\i?o iniicivnt non sepultns in sepulcro, quod tibi speraveras vel de-
hamum ; sq. acc. lei et ij eius, qui iacfu petilur (gtim. stinaveias) ut ramus ahicclus (non, ut alii voluiit, eiectns
auf jem. werfen) Num. XXXV, 20. 22. Jos. X, j 1. lud. es sepulcro
e ttio , id enim ad rsnium abieclom vix
IX, 53. 2 Sam. XI, 21. Nali. III, 6. Icb. XXVJI, 22 : quadral), sq. 2 et rN Joci 2 Sam. XX, 21. 1 Reg. XIII,
\i"r" Tjbt;''" coniicit in eum sc. tela perniciosa iarulatur , 25, Jer. XIV, 16. Ez. X\J, 5, ittm 'y-N"; 'r. humi de-
in eum, Ezech. XLIII, 24: nV« t!^"';;' fiirrhJ^ 2''bir!':T iectns est Ez. XIX, 12, et Jer. XXXvV, 3o : •inrqa";
etsacerdotcs in ea (saciificia) sal coniicient i. e. spargent, S'-?2 n-^^rib cadaver^ius
^'%'^..yz ^~l~'V, n2':.U.;S: r:.".rn e1
2 Reg. XXTII, 6: lajj-r;' n-E" "fbtt:.'^ ei proiecit, spai- proiccius crii expositns ardori inlcrtUu et frigori nociu.
sit,puhcrem in sepulcrum, 2 Sam. XX, 12 vi:» •JJIL'! : Metapb. Ps. XXJI, 11: tr^n 'r2':\L;r; in te me
"^jv.y
152 ei coniiciebat in eum (niorluuni) veslem (ut tegtiet
cadaver); sq. b loci 2 Par. XXIV, 10. XXX, i4, et
ccnieci inde ab ulero i. e. libi res ireas' commisi. — 2)
pass. Hiph. no. 2. Dan. VIII, 31 id-pa : ^^» H-*'"'"!
Ex. XXII, 3o 'irk (^-"rirr 2";2": cani eam (carnfcm) pro-
: cl dDmiciliuni cius sunclum deiecium et eVersum est.'
iicietis ; sq. fl^ loci : eiecit {aWqvem, aliquid) e loco Nth.
XIII, 8. Deut'. XXIX, 27. lud. XV, 17 ( iT,i: ; , dciccit TJ^^tB m. Lev. XI, 17 et Dent. XIV, 17 mergus,
avis aquatica sc. pelecani
(de summo scopnlo) 2 Par. XXV, 12, rarcussit Icb. , species de sunimis .scopulis
ad capiendos pisces in aquaro se deiiciens (unde nomen
XXIX, 17: Sl'"C: ?|*VufN '"1'^^ e denlibus eius cxcuticbarn
habet), Pelecanus Bassanus Linn. geim. Slurzpelican,
praedam; sq. :i:^?: vel^-^i-72 ahiccit dc se, deposuit (geim. ,

von sich wcrfen) Psalmril, 3. Ez. XVIII, 3i. Dent. gr. yitruQvy.ir,; s. y.uTUQQuy.xr,? , nt habent
et Gr. LXX
IX, 27. Venet. (certe Lev. 1. c). Vulg. roergulns. Onk. «:?:'":«;,

Transiate dicuntur hae formulae : a) -ttfE: .^"-11:^ Pseudoj. {<•:« p tjjsj -•-•£ ei in Lev. Sjr. quoque Ija*) Pi
"TS:!: proiecit animam snam nltro i. e. vitam summo pe- i. e. Irahens pisces. Vid. Aristot. List. arim. lib. II.
riculo exposnit lud. IX, 1-, cf, gr -rjctQiti^uU.iodui t}]v c. 12. 12 et lib. IX. c. i3. §.
(J, 1. Oppian. ixeutic.
 R. -jVa, ^>aj 1420 ns^D — ^ba
lib. c. 2.
II. Cf. Bocharti hieroz. P. H. Iil>. 2. cap. p. 11. Part. bbimJjj spoKatus Jes-. LIX, i5. Vnlg. r

XXI. Oedrtianni verm. Satnmlungen au^ der Natarkanrfer

praedae patuit. Saad.: Lj^1-..« *Lo. Scheidius et Lic 1. c:
III. p. 68 sqq. eiusJemque dissert. in Michaelis orient.
Bibliothek P. f II , p. 65 sqq. Rosenmnelleri bibl. Al- se fuga subducit. Ewaldo spoliattu videtur esse i. q.
terthamskunde IV, 2. p. 3o» sqq. defi^iens , rarus. Inepte Raschi, Vitringa pro insauo :

habitas est.
npflO f. pr. iaf. Pi. deiectio , dein caesio arboris
Jes. VI,' *i3. — "3-. "4 '^^^' po''ta deiectioois vel ever-
??^ cafr. bba m. 1) spolium, exaviae Jes. XXXIII,
23 : bb\a 1S_ praeda exuviarum es qu verborum nexu
sionis vocabatur porta, quae ad lemplum ducebat ex urbe
,

ab occidentali parte et viae asceudenti ( TtV-.DT: Tf^OpTl

apparet, iy esse voc. generale bbo speciale, sed saepe ,

hoc etiam est in geuere praedn Geii. XLIX, 27. Num.

Ciiitima erat 1 Par. XXVI, 16. (Guilelmi^KraUtii cbn-
iectnras de hac porta. in Topographia Hierosol. p. 109
XXXI, 11, 12. 1 Sam. XIV, 32. 16. 2a. 26. XXX,
Jer. L, 10. Prov. I, i3. Zach. II, i3. Dait. XI, 24,
propositas et ex Williamsi libro The Holy City vol. II.
etiam de pecore abacto i Sam. XV, 19. 21. Ti^n bbuj
p. 3g6 ed. 2. assumtas refiitavit Ewaldus in hist. populi
praeda Davidis i. e. a Davide acta 1 Sam. XXX, 20. At.
Israel. III, 1. Ed. Robinson neue Unter-
p. 483. Cf.
'^'3''N bb^ praeda hostibus tuis erepta Deat.XX, i4. Jos.
snchangen ueber die Topographie Jerus. , Hal. iS^j.^
p. 75. J. Wilson 'e!ie Lands of the Bible I. p. 475.
XXtl, 8. iSam.XlV,3o. Praedam facere-s. agere est —
bba bb"4 (v. rad.), '«j Niin 2 Sam. III, 22. a Pai-. XV,.
11.' XXVIII, 8, bbd T3 in'll. recentioribns Dent. III,
7.
XX, i4, 2 Par. XX, 25. XXVIII, 8. Esth. III, i3w
!?y'(Z3 3. pl. perf. !ibb"4> 2. sing; JjiV^, iof. bb'4 VIII, 11, semel bba NiU3 2 Par. XIV, 12. bb/aj p^iU —
et ba, fut. b-i;, c. SufT. '^iba''; Hab. H, 8 (ubi in al. praedam dispertivit Gen. XLIX, 27. Ex. XV, 9. lud.
edd. scriptum estat ^'ibO'') pr. laxavit (vid. radd. briZJ V, 3o. Jes. IX, 2. LIII, 12. Zach. XIV, 1. Ps. LXVIII,.
et nb"4, cf. nbaf, bb.-i, nbn chald. ViJba demisit et ,
13. Prov. XVI, ig. —
Jer. XXI, g: 'na-Dj ib-nn-^nTi
talm. laxavit alvum), hiuc i) traxit , c.vtiaxU , veluli bb'iib et vitam suam tanguam praedam rcportahit i, c.
viVus servabitur, XXXVIII, 2. XXXIX, 18. XLV, 5.
culmos ex caanipulis frumonti Ruth. II, 16.. (Arab, J.^» — Locus vexatus est lud. V, 3o , ubi mulieres nobiles
extraxit , spec. evaginavit Ev. Schcid. spec.
ensem , v. matrem Siserae de filii reditu incertam et sollicitam con-
observatt. Cant. Hiskiae annes. p. 4o sqq., cogn. aram. solaturae, Nimirum, inquinnt, magua praeda dividenda.
-*>•«« ille occupatU3 est cum sodalibus, quorum sauxn quisque
NblZJ, V^ extraxit, hebr. b'a3 et ^ri il. ,
arab.
spolium referet, ancillam captam dnasve, pannos tinotoa
detraxit, v. no. 2.)
et vestes ver?icolores , bbo "'IXI^rb a^^n^opn yas vestem
2) spoliavit, diripuit (ita rarius in dialectis arsraaeis,
iinclam duasve versicolores pro collo praeclae. Gesenius
chald. part. es forma hebraea bbro Targ. Mich. I, 8, nasor.
bbia loco bbo "i3'J{ esse opinatus exponebat pro collo :

w* spoiiavit Norberg. lexid. p. 25i , syr. 1'^i-^? |J-^ praedatoris, sc. Siserae (cf. Hollmann. comm. in carmen
spolia bellica Cast. e Bar BabUili lex., utuntur autem Deborae p. 57) vel potius cuiusque miUtis ( Gesen. lex.

erbo cogn. nbp ,

«•'*-^ «, saraar. VZ'"*^ detraxit v. man.). Hanc interpretationem praeiverunt Syrus (1101.2))

c. vestem, pellem, ut et arab. ^.«.^ deinde etir\m spo- eiusque vestigia premens Arabs. Schnurrer , Dath., Ro-
.se.im., Manrer., ali. cjllis iutnentorum bello captorum.
:
liavit, velut syr. Pa. pri hebr. oa^ Hos. VII, i; vic.
Studerus post Silv. de
Lettius collis mancipiorura.
:

srab. et aeth. -^'•^j I*lA.flI spoUavit; consonat etiam

Sacy scribi iubet ^•'"isiib collo eius sc. Siserae auct, , ,

aegypt. ojeA, ujo^X, lyuiA snoliare). Constr. sq. acc.

LXX., qui redJunt: %io tQa/i-ho uvtov aatXa, Boett-
rei Ez. XXVI, 10. Hab.
12, et hominis spoliati XXXIX, cher iu spicileg. p. 21 vult •'TXi^b collo meo , ut cu-
II, 8. Zach. II, 12. bb"J bbuj praedam egit Jes. X, 6.
iusque mulieris loqaontis optatura sit pro suo collo ha-
Ez. XXIX, 19. XXXVilt, iV. i3. Evvald. !ibr. V. T. poet.
bere vestem partem praedae.
Niph. haius radicis nannulli, ut Ev. Scheidius 1. c,
p. l33 coniicit bSUi "'TNIib pro collo feminae nohilis [cn-
agnoscunt in torma bd') Deut. XXVHI , 4o , sed' v.
iusque pato] e comitibus prhicipis ,,fiir der HoiTraa ,
,
rad. b"^3. roc. bvd in dialecto Palae-
Ilals." Licet concedatur ,

Hithpo. bb^rraN (forma aram.) pro bbinart spoliatus stinae eeptentrionali iam antiquis temporibus fiiisse Usi-
esi armis detractis' Ps. LXXVI, 6: 3b "'yaN lbb'inp« tatum (cf. Ps.XLV, 10), tamen, ut videtur, de praecipaa
spolinti sunt qui forli animo erant. Chald. paraphrastes : tautum principis uxore dicebatur. Oaapropler ego Boett-
Nanj5 ''31T '}'-.-!iib»7a 'Jinb'ij« abiecerunt a se arma bellica.
Male LXX
cheri coniecturam praefero. 2) lucrum Prov. XXXI, —
et Vulg. : ii:und/3-rj(Tav, turbati suut. Alii,
nt Geierus, Rosenm. praeda facti sunt, vel praedae se
:
II. Sic germ. Ausbeute = Gewinn, Erwerb, arab. ^ii
ipsoa exposuernnt. Ev. Scheidius^ 1. supra c. : se sub-
et Ki.ijir praeda et lucrum, iC>UI quietuiu Dac4u»
duxernnt se surripuerunt
, quam significationem Uabet,
frKi~c.\

arab. \X^j cf. Quatrenure hist. Sult. Mamluk. II, 2. esl , et sirailia, v. c. Tibrizi praef. iu Hamas. p. 2.
 R. br^i, D'^ffi' 1421 bbiuj — c^tii

L 11. Hagi Klwlifa T.

p. i]3. NYaereii scntentiac .III. gexit^ — Part. pass. D?bt2; signif. Lntrnns. facatus, pacis
p. 8. lo. al., cf. gr. ).TjtCiod^ui sibi ocquixeic: quae, ut cmans , pacificus (cf. o. pr.. bN^^Mblc). 2 Spm. XX, ig
Apero , Boettchero dubitatioucin ^epicileg. p. £5) exi- (ubi Kulicr loquilnr noniine civilatjs auae a Joabu pres-
nieut. sae) : KV^ip"; ''a^iaN 'nbai "2:n ego c:im civitale i. e. nos
*?"C3 m.
exuiva vel vestibus i. e. nudvs-, vel
i)
cives huius urbis ^jaci* Jidcique maccinie omanies sumus
calceis (liscalceatus , pcdihus nudis Wich. I, 8 Keri
,
inter Jsraclilas. Sine necesf itate Tbenius huic loco con-
G1"1S1 Vird risi:''^ incedam exulus et nudus , ut lugeus
iectiiram adhibnit ,
pio "J::ia "::n scribens ?aT'J^ "PN,
vel bello capius. Ad pedes nudos reierunt liiv- LXX quod quo tcnsn accipiat , videbis in cius commentar.
ad h. 1.
nuSfTcg, Syr. t-»»^*» et tantum non onines intpp. recen- Pi. dViI) 3. pl. in pausa :i?:';\t integrvm fecit, nempe
tiores, cf. XX,
ubi in pari .entcntia verba ?]rfi
Jes. 2, a) in intfgriiaitrn et salutem resiiiuit , sq. acc. jcd lob.
S]n"'' BT"? et vic. bd3 esuit calceum.
,

liatuB (ut Vulg.) vel captivus (v. iio. 2).

Aliis est spo-
2) cnptus, — VJJl, 6. — b) obsolvit, perfccit ( nt sjT. Pa. >Q^.«).

caplivus. iVViIJ 'c TI"V'ti captiviirH abduxit aliqueni lob.

Ita uno loco 1 Reg. IX, 26 : r"rr-rN Ctti;-; ct absolvit

XII, 17. 19. Quoniam autem his in locis plurali iun- (SalciBo) ierrplum , sc. aedificium ipsum e* omnem eina

gitur (-!;"^S D'SJ''T' ^''V'"3 , 'bV;^ 'O^-.TP '^)' *""* 1^'- nometi
cultum et institniioncm. Cf. Kal no. 1, b. — c) rcslituitf
rcddidil, sq. acc. rei, ut omissum Joi;l. II, 25, surrertum
abstractum pntent esse , ila ut iilild bV-d ^[''bin proprie
sit : in rpoliationenj vel praedam abdusit; sed piaeda
Exod. XXI, 36. XXII, 2 sqq. Lev. V, 25 (al. VI,
6). £z. XXXMI, i5, debitum 2 Reg. IV, 7. Ps. XXXVII,
autem distiibutive dictum. Prorsus vero
est bb'd
reiicienda est
, b~'ll2i

eorum , roasinje Rabbin\)rx;m , ser.tentia, 21. PTrv. XXII, 27. lob. XI.I, 3. d) persohil, sq. —
acc. vei, ut vota 2 Sam. XV, 7. Jes. XIX, 21. Nab. II,
qni VViiiJ et hic et Mich. I. c. spoliatum mente exponimt
1, Ps. XXII, 26. L, i4. LXI, 9. LXVI, i3. LXXVI,

( cf . Hithpo. et arab. waaLu mente captns), captati illi 12. Prov. VII, i4. lob. XXII, 27, pia verba tanquam
sacrificia Hos. XIV, 3 (de quo loco v. '^e pag. ii3l)
quidem verbis lob. XII, 17 illnd excipientibns ftTEwl cf. Ps. LVI, i3, et translate p^of?!!;?'/ solalinm Jes. LVII,
iB. — e) repcndit, par pari rctulii, tam benefacla prae-
y7''i3 Micb. I, 8 Kelhib, vLx sana striptura, L q. jniis et beneficiis rennmeratus est 1 Sa*n. XXIV, 20.

bbra q.' v. Rnth. II, 12, quam malefacta malis et poenis pensavit
Gen. XLIV, 4, sq. b pcrs. Deut. VII, 10. XXXII, 4i.
lud. I, 7. 2 Reg. IX, 26. Ps. XLI, II, sq. acc. rei Jee.
U^^ vel Qb^iZJ i^ct. 0V4'! i) inlcger fuii, inde LXV, 6. Jer. XVJ, 38. XXXII, 18, sq. b, pers. et acc.
rei, velut Ir :b:;a3 dVo (v. brSa no. 1), b bys jj-j^jj lob.
a) incolunns sospes , salvus fuit. (Arab. ^Hm et syr.
,
XXXIV, 11. Jer. LI, 24,
by per». et acc. rei Joel. sq.

i*^-» ^"^- '^ 4 IV, 4, it. 'ibj^S 'cb cVir vel "•i?;':3 'cb 'c rependit
id. Finitima est rad. rjV^ ' ''^P,-) ,
alicni secundum opera sua 2 Sam. IJI, 3g. Jer. XXV,
Drlli'1 M^'~r; '^n quis ci (Deo onnipotenli) nnquam
V~N i4. L, 29. Ps. LXII, i3.
se opposuit et sospes eiasii? XXll 21. b) com- ,
— rariiis) acc. eins
Sequitur etiam (quanqnasn
cui rependilur ( cf. germ. jemanden
,
pletus , perfectus, alsolulus est , de tempH aediCcatione
bezahlen) Ps. XXXI, 24, et insnper acc. rei Ps. XXXV,
1 Reg. VII, 5i , de moeniis urbis Neh. VI, i5, it. de
12: ^a'"t: rrr "r"^ ":tJ3V'1"" bcnefacla mnlefcHs pensant
temporis spatio Jes. LX, 20 : Tib^N "^; ?abC") et completi
mihi , malam gratiam mihi referunt et similiter Prov. ,

eriint dies lucius tui ( chald. D'»!:^ , qi v. infra , et syr.

XIII, 21 S'"t3~&yt'; D"!;^'^^ "rN") et probos remuneratur
:

>cl:1» id.). (Dens) /elicitaie.

2) denom. a D'ibd pacem et amicitiam habuil cum
:
Fu. 1) pass. Pi. litt. d persclvi (de voto) Ps. LXV,
aliquo (cf. Pu. no. 2, Hiph. no. 2. 3 etHoph,, it. adj. 2, et jass. Pi. ]itt. e rependi Jer. XVIII, 20: D'TU;"ri
>Q-i* consensit concordavit sq. -^ !^J'^ naiB rT~ num malim pro bono rependetur? Prov.
Di^ no. 3, syr. ,

pers. vel rei Epbr. II, 24i. D. Baihebr. chrcn. p. 36.

xi' 3i': Nt'-ni st:;-j-"S ;]n Dri"; 7":^= P"''^^? )n ^
iusto in terra repindilvr ntdi.m improho et pcccalori.
,

I. 8. p. 57. 1. 9, sec. Bar Ali i. q. ^j'^ , I^Qioii* XIII, i3. —

2) pacnri (ul Hofh. cf. Kal no. 2). ,

convenientia, assensus, arab. certe formae reciprocac III Part. D"tTa73 pacatui!, qni pacem et amicitiam habet (sc.
et VI pacem fecit coluitve cum aliqvio, VIU pacem fecit, cum Deo', vel qui in ficlem ac tulelam (Dei) traditus
€t aeth. /ifl'!'!^^*?^ ' P^cem conciUavit). Part. c. et receptus est, de Isiaile Jes. XLII 19 (parall. 13» ,

amicus meus (i. '"«b'C XLI, 10).

1:;'''« Ps. ^;'"!t). Cf. Hiph. no. 2 et n. pr. D^rij; infra posituro.
Snfl". "?:"r"^ q.
¥:3. ''yb w "rbaa dN si
VII, 5 :
!'"> nnqiiam amico meo in- Uiph. perfccii , exsccuius csi aliquid , sq. acc. rei,
iuli Sine idonea causa Boettcherus in spicileg.
tnalum. veJnti propositnm consiliuni, voluntatem lob. XXIII, i4.
p. 4l sq. dVc idem significare ait qnod D "4'^ (ut "a^^ Jes. XLIV. 26. 28, fincm fccit alicui, confecit Deus ali-
i. q. "!rnn), idque verbo j."i arctius vult iungi nt sfn- , quini morte Jes. XXXVJII, 12. i3. 2) pacem fecit —
tenlia haec prodeat si afflisi euro, <}ni nsnlnm in me re-
: et colvit ciim aliqno (nt chald. Aph. DblCN, cf. KaJ co. 2),
 R. D^d U'22 C7D — D7ffl

sq. m
Jos. X, 1.4. 2 Satn. X, 19, sq. d» Deat. XX, (= Jes. XXXVIII, 3). 1 Par. XXVIII, 9. XXIX, 9, 19.
2 Par. XV, 17. XVI, 9. XIX, 9. XXV, 2.
12. Reg. XXri, 45. 1 Par. XIX, 19, sed sq. bN pace
i Cf. Iliph.
facta in jiAem se IraiVulit alicui J08. XI, 19. ( Cf. adj. no. 2. —
4) Db^D n. pr. a) i. q. DbuJn"; Hierosolyma,
nb^ ne. .3, arab, «.i«» IV se dedidit sabmisitqae iraperio semel apud poetam Ps. LXXVI, 3, ut apuJ Arabes, quan-

alicuins, spec. res suas Deo commisit, sq. j,!, nude |.^/*^i
qnam rarissime, Aji, vel ^l.ii. ViJ. supra pag. 628. —
b) Saleni, urbs alia, sedes prisci regis Malchisedeci Gen.
obsequiam Deo eiusque legato Muhammado praestitum, XIV, 18. Josephus antiqq. iud. I, lO, 2 et Onk., qui-
bus Bonfrerius, J, D. Michaelis aliique et ipse Geseniua
inde religio muhammadaua, Am.*' eius religionis sectator.)
accedebant, hoc etiam DbttJ pro Hierosolymis habuerunt,
amicumfecit, pacavil, reconciliavit aliquem id quod neque geo£raphicis rationibus illius iiarrationis,
3) causat.
cum aUero, sq. acc. pers. et HN alterius Prov. XVI, 7. quae locum magis septentrionem versus situm Ilagitant,
Hoph. pacatum, amicum esse alicui , sq. b lob. V, neque traditioni ab Ilieronymo conimemoratae consen-
23 : n^-flSban iiTljn T^injerae tibi pacaiae sunt, tecum taneum est. Hic enim in Epist. 73 (T. I. p. 44G ed.
pacem liabent i. e. tibi non nocent. Vallars.) ,,SaIem, inquit uon, ut Josepluis et nostri
,
,

omnes arbitrantur Jerusalem , . , sed oppidum iuxta . .

C7_'il) q. rad. hebr., q. v.
cliald. i. Peal in libris Ex Scjfthopolim , quod usque hodie appellatur Salem et ,

V. liistamcnti chaldacis nihii exstat nisi Part. Peil QibTlS

ostenditur ibi palatinm Mclchisedech ex magnitudine ,

perfeclus, absolutus de aediGcio Esr. V, 16: ii^n jt31

,
ruinarum veteris operis ostendens magnitudincm." Si-
B^bp Nb") N3ari72 1^3 T3''' et exinde usque adhuc aedifi- tum erat, ut idem Hieronymus ait in Onomastico v. Sa-
caiujn esl (teraplum), sed nondum \ahsolutum. CJt aiitem
lem et Aenon, in octavo lapide Scythopoleos ad meridiem.
hoc in loco participium pro verbo finito est, ita in Targg. Probabile quoque est, idem esse oppidura, quod Joh. III,
fere adhibetur, non raro flexione perfecti auctum, ut di-
23 commemoratur riv ^i xal 'IwdvvTjg ftanitt^oiv iv Al-
:

catur nja"'^'^? Wbip , plerumque pro hebr. Q-ar\ positum.

,
vwv iyyvg zoti ^aXe//ii (codd. ^aXtji/), et ludith. IV, 4:
Aph- bbttJn 1) confecit aliquid, finem fecit rei sq. ,
xul Ti]v uvXwvu SaXrl/^. Est quidem hodie vicus Salim
aec. rei Dau. V, 26. 2) tradidit, reddidil Esr. VII, 19.
prope Neapolim, vetus Sichem, orientera versus v. Ro- i

(Hac tradendi cignificatlone frequens est syr. Aph. iol^.»] binson Paelaest. III, Saa. J. Wilsou Lands of the Bibie
II 72 )
,
sed num hoc sit Salera oppidura
, quod Iieic ,

et arab. IV ^ll*.i, nec non 11 fX*» , unde hoc etiamest: agitur, dubitari potest, quanquam non video cur hodie ,

concessit in disputando, Coran. IV, 68 et saepe usitatum nonnulli praeeunte quidem Clironico paschali p. 5o vetus
philosophis. )
Salem trans Jordanem situm Tuisse contendant, ut A. W.
D?© m. chald. i. q. hebr. Dlb\z5 salus pax Esr. Krahmer Zeitschr. f. hist. Theol. , Neue
in Illgenii
,
Folge, T. Heft IV. no. 2, Ewald. Gesch. d. Volkes
I.
V, 7. ban. III, 3i. VI, a-S.
Isr. T. I. ed. 2. p. 4io. Vid. Relandi Palaest. p. 976
D?ti3 m. nnbiZJ f. adj. 1) integer i. e. a) pleni iu-
sq. Rosenmueller. antiqq. bibl. II, 2. p. i34 sq. Tuch,
stiqae numeri ac rabduli velut JrrabB 'jaN pondus inte- ,
in comra. ad 1. Gen. et in Zeitschr. der deutschen
grum iustumque Prov. XI, 1. Deut.' XXV, i5, nnba morgenl. Gesellschaft vol. I. p. 194. De loco Gen. —
nnbuj captivorum plenus numerus Am. I, 6. 9 (cf- nbjri XXXIII, 18 vid. supra uo. 1, b.
O^iWibuJ Jer. XIII, 19), et de plena mensura peccatorum
Gen. XV, 16 (cf. D^jjtasn Qniis Dan. VIII, 23). b) U7_1I)_ m. 1) pr. pax ,
concordia amica et pacata ,

inta^er, incolumis Gen.' XXXHl , 18: Db\2J^p^' H3^] condiiin (gutes Einvernehmen,
Friedensznstand) , pl.
03"i5 T'J' et venit Jacohus incolumis ad urbem Sichemi ^''abli; id. (de statu per longius tempus durante, ut plu-
(cfJ XXVIII, 25: 'nai bN D"ib\2;3 %-itjji), uLi LXX. ralia D"»"!»? , DTilubN , D^:;n et similia), spec. sfatus paris
Vulg. Lutherus aliique intpp., etiam Robinson Palaest. et gratiae cum Deo colendae. ^''alrUJ naj c. art. nST
III, 322 et J. Wilson Lands of the Bible II 72 Db;d XXII, asl
,
D-^ab^cn pl. D-^ttbir "«nST Lev. XVli,' 5. Jo's.
n. pr. urbis esse statuunt , quod minus prohabile duco,
1 Sam. X, 8. Prov. 'Vil, i4, rarius D-^ttbffi DTinT Exod.
V. infra no. 4, b. De exercitu integro et incolurai Nah. XXIV, 5. 1 Sam. XI, i5, c. Suil. ^rpi^^p^ •'Tp.\ Exod.
I, 12. n^iabffi D'3ac< sunt lapides ferro intacti i. e. rudes,
XXIX, 28 sacrifcium pacijicum (Vulg.), &vaia iig>]ri>{i^
non dolati 'beut.'xXVII, 6. Jos. VIII, 3i (ubi additur:
(ut LXX
plerumque vertunt) , hoc est, tale sacriCcium
-I^i^ Iv!"'^.? fl''^!! Nb ^ir.N), vid. etiam 1 Reg. VI, 7. quod ad pacem et amicitiam cum Deo colendam et te-
— 2) absolutus, perfecius, de acdificio 2 Par. VIII, 16.
stiQcandam offerfur sive in usum publicum sive priva- ,

(Chald. D^ibllJ , syr. >0^a iba-^* id.) — 3) pacem et tarum rerum respecfu Levit. III, 1 sqq. IV, 10. 26. 3i,
amiciiiam colens (v. rad. in Kal no. 2) Gen. XXXIV, 35. VII, 11 sqq. X, i4. XIX, 5. XXII, 21. XXIII, 19..
21 !13nt< Dn D^^sbuj amice nobiscum vivunt
: spec. Dbia , Num. VII, 17 sqq. ^''abu; n'im naT ^'^"^- ^^1» '3. 1,7
nitT' - DS Deo dedilius , ut dicatur in hunc modum InTI i. m'in naj vs. 12 sacrificium Heo laijdando et gra^
q.
rti^ B-v C]b;4 i:3ab i Reg. XV, 3. i4. VIII, 61. XI, \\ tiarum ageudarum causa oblatura (Luther. I^ohopfer),
vel bbia Db2 (omissis verbis ~";!T< D:i>) 2 Reg. XX, 3 quod ex genere eodem est cum illo adeoque ipsum vo-
 R. d'5B 1423 dijffl

catur generaliorc nomiiic b^nrd n3T ibid. vs. 18 et ag. num salutcm ojfcrs ? (rcspondttur vs. 5 : d'';]:"^), sic etiam
Inde 2) (sine n3T) tale quidem Sing.
sacnlicium , et sic 1 Sam. XVI, 4, et eodem sensu C'"ilLn num salus =:
Dr"il3 semel legitur Am. V, 22, saepius Plur. B^^JaVo Es. num sahitcm ailers? 2 Reg. V, 21. IX, 11. 17. 29. Nota
XX, a4. XXXII, 6. Lev. VI, 3. VJI, i4. IX, 4.' Num. has potissimum forniulas : a) V C^licrt (scracl omissa
XV, 8. Jos. VIII, 3i. a Sam. VI, 17. 1 lleg. 111, i5. intcrrogandi particula b t''hV3 2Sam. XVIII, 29) num sa-
IX, 25. L#XX plerumqiie fcdiliuit iiQtjiiy.fj {d^volu) vel lus cst (liuic vel iIii)V nujn bene valet ( hic vel ille)?
aioT>;Qiov, ^vGia awir^Qlov, Vulg. viciima pacifica, paci- cjua iorDiuia de salutc abscnfis intcrrogaie solent Gen.
Jicum. Et Lanc quidcm significationem inler recentiores XXIX, 6. 2 Sam. XVIII, 32. 2 Reg. IV, 26. Respor.-
probant Jfovers Opferwesen der Phoenicier p. 19, Tho- dclur cVrd Gen. et 2 Rcg. JJ. cc. cf, Gen. XLIII, 28.
luck. das A. T. im N. T. Hamb. i84g. p. go, Merm. Inde b) C'"!l:"i2:b 'cb b6<2J intcrrogavit aliquem de salulc et
Hupfeld. comni. de festorum apud llebr. ralioue Part. valcludine i. e. saltflavit aliquem (v. 0. v. bN"ir II no. 1,
II. p. ult., eaque utpote c Kal ducla verior vidctur essc. b, p. 1347, cf. 2 Sam. XI, 7 nsnbTr C'-b"Ob Tyj bi<o'>l
:

Attamen quum aliorum quoque iiominura.siniplicium sig- ei interrogavit DaviJcs , quomodo

rcs in bcllo gcrerentur),
nificatus cum Pi. conveniat, ut nbbp nialedictio cum bV]5, it. 'd Cibffi nN
!1N1 videre, quomodo aliquis valeat Gen.
certe a Jinguae legibus non abhorret allera sententia a , XXXVJl, i4;' 'ijVst- Eslh. II, 11, 'isi ipc 1 Sam.
plurimis viris doctis hodie accepta ex qua d'Wtl23 n3T , XVII, 18. Ellipt. 2 Reg. X, i3: ^brn "':a t:'ib"a:'r Tiji
fuerit sacrijicium eucharisticum , ad gratias Deo rcleren- ct clcscenclimus (visum) salutem filiorum rcgis h. e. ad
das oblaturn (Lulh. Danliopfcr) , coil. Pi. Bis in libro regis filios balutandoE et visendos. c) C^bltb rjb 1 Sam.
ludicum XX, 2G et XXI, 4 nec non 2 Sam. XXIV, 25 I, 17. XX, 42, et C-blliz Tjb 2 Sam. XV, g' est formula,
anpliore significatu legitur de sacrificiis in re adversa et qua abeuntem prosequuntur, gr. vnaye fig iiQiprjV Marc.
calamitate publica oblalis, ut quibus giatiae pro periculi V, 34, et noQiiov iig iiQ>'vrjy Luc. VII, 5o. Contra
dcclinatione refcrendae quasi in anticipationem Deo of- d) verbis 'rjb C'-b"»!3 Cab Clb"d salus est iibi (vobis) Ind.
,

feruntur et simiiiter 1 Sam. XIII, g de sacriCciis ante

;
VI, 23. XlX, 20! Dan.'X, ig. Gen. XLIII, 23 timidum
proclium faciendum oblatis pro salute impetranda. — erigere eique salntem nunciare iu Iianc senten-solent ,

Apud Phoenicios quoque Dba certi sacrificii nomen crat, tiara : niliil metuendum (vobis), integrac suct
est tibi
•V. inscr. Massil. Jin. 3. 5. 7. 9, cf. Movers Opfer- res tuae (vestrae), qnare in tribus Jocis additnr: N'?"r-bN.
wesen der Phoenicier p. 19. Ewald ueber die phoeu. ^lNT^-l-bN, cf. 1 Sam. XX, 21 'rf: D^lbC '3 nam bene se
:

Inschrift zu Marseille Gotting. 1849. p. 22. De ritibns habent res iuae , ibid. vs. 7, et 2 Sani. XVIII, 28, ubi
et nniversa ratione horum sacrificiornm vid. ReLndi Jaetum nnnlium alferens excJamat Dib"iS scJus ! 1 Par. :

antiqq. ss. p. 3i7 sqq. Outram de sacrific. I. c. 2. XII, 18; 'Jjb D'l'r\2; D'lbU3 salus, salus tibi est ! (Apud
AMneri bibl. Realwoerterb. s. v. Dankopfer. Kurtz das Aii.'bes b5\a)1- f.^*>*JI. apud Syros >a^^ ]>to yuiQt Matth.
mosaische Opfer p. i34 sqq. Ewald Alterthnemer des
Volkcs Israiil p. 53 sqq. XXVI, 49, ^^ >Ql::i* Barhebr. chron. p. 221. 1. i4,

Dl/ffl m. A) adj. formae ViTa , et hanc quidem ^aaiai:. ].ifl^* Joh. XX, 19. 21, et apud Rabbinos c-b-£
rim adj. iu conipluribus certe locis tenuit, ubi est inieger, [b V. Buxtorf. Jex. talm. s. v. et eius institut. epistol.
nempe 1) corporc, sanus, salvus, bene valens Gen. XLIII, hebr. p. i6 sqq. sunt formulae quibus advenientes et ,

27 n^'»^!!» ti'5"dn mim benc valct paler vesler? iSam.XXV,

: praetereunles salutare solent , cf. melit. slymcp ,,antic3
6: D-iiui '"b "i;N-bbi D'ib;E ^n^ii a^-^Vc n;rN. 2 Sam.
formula di salutare" Vassalli Icx. p. 617, arab. ^J.^ II sa-
XVII, 3. XX, g': nN nnN Q"-'!^!!! "»'" bene vales mi ,

fraler? lob. V, 24 : '^"""N C-blT ^3 ~,"11 ^*^" salvum lutavit, syr. ^ali^ Pa. id. Tob. V, 11. Assem. bibl. or.
esse lcnlorium tuum , salvam esse familiam tuani. Ps.
XXXVIII, 4: 'aJJSa nihil inlegri i, e. sani I, 46, IV, 793, liali* ];c salutavit Barhebr. cliron.
C'"';»;

esi in ossi/^us meis. jes. XLI,

T"»
3. — 2) numero ,
pleno
p. 182. I. 5, I^N* t.^oii valcdixit Assem. bibl, or. I,
numeroJer. XIII, ig: Juclaci in e.Tilium dechicuntur D^^a:;!!)
pleno numero cuncti, cf. adj. cbd no. 1, a.
, 3) se- — 376, aclh. 't''^A<^I salutavit, ff«?.£('/t salutatio Phoe-
curus , tranquillus lob. XXI, g. Ps. LXIX, 23. — 4)
niciis usitata v. Meleag. in Anthol. gr. 111, 25, 70: sed
paccm colens , inde amicus Ps. LV, 21. Ut autem in in hanc sententiam iila formula in V. T. nusquam le-
nonnullis horum locorum aliqualenus accedit ad vim sub- gitur.

stantivi, P3.-XXXVIIJ, 4 (parall. Cha', fortasse etiam

ut 2) pax (quaudoquidem pacis tempore res integrae
lob. V, 24 et XXI, 9, ita pleruuiqHe est sunt et incolumes) opp. bello. Lcv. XXV^I, 6. Ind. IV,
B) subst. integrum i. e. 1) integritas , incolumitas, 17. 1 Sam. VII, i4. 1 Reg. II, 5. V, 26. 2 Reg. XX.
G - . G- - - "l 19. Eccl. III, 8. b 0'-':"i;b i»-;,": ad paccm iuvitavit ali-
salus (arab. i.<il*«, aram. )ci_ii« aeth. j^
|.'!5l«., Q':123 , ,
quem i. e. pacem obtulit Deut. XX, 10. Ind. XXI, i3.
AP^ :) Dent. XXIX, Reg. II, 33. Ps. XXXVII,
18. 1 Dibv; !^:;' sq. acc. pers. paccm alicui annuil , paceni
11. 37. LXXII, 3. 7. Jes. LII, 7. LVII, 19. 21. Jer. obIa'tam'acccpit Deut XX, ix. b^ C'-bd n"iy pacem ali-
IV, 10. VI, li et saepe. 1 Reg. II, i3 sjN:r ti-h'X~ : cui concessit Jos. IX, i5. Jcs. XXVII, 5. Jes. LVII, 1 :
Unuu nuuu
 R. obm 1424 nb^
b-!bvi Nia^ inirat ad pacem i. e. in sepulcrutn (ut germ. T. i3i. Lib. Josuae Samarit, ed. JuynboU. C; 43.
II. p.
dicitur: er geht zuoi Frieden ein). dibu \lJiN vir pa- 44), nec aliter nunc vocatur, v. Robins. 1. c.
cificus Ps. XXXVir, 37. C-bl2J '^a'1 verba'paci£ica Deut. Idcm n. pr. urbis agnosco in loco vexato Gen.
II, 26 cf. Ps. XXXV, uo. LXXXV, 9. dibffl ^ia prin- XLIX, lo, ubi Jacobus patriarcba vaticinatur insignia ,

ceps pacis vocatur iVIcssias Jes. IX, 5. diiffl '"^t?ba pa- imperatoria non recessura a fribu Juda ibt iiy^iJ Ni''-'^ 19
cis internuntii Jes. XXXIII, 7. Wlzy nrip'' donec venerit (Juda) Siluntem eique obsequium
3) concordia, amicitia. ^JiSbTZJ ^a^N amicus mens populorum praestetur. In quibus nb"'^ est acc. loci, ut
Ps. XLI, 10. Jer. XX, 10. XXXVIII, 22. Obad. vs. 7. 1 Sam. IV, 12 nb'iJ Nh'^1 et venit Siluntem, 1 Reg. XIV,
:

Dibia 112^ amice lonuenles

'
Ps. XXVIII, 3, cf. Esth. 4 nbllj Tjbni et ibat Siluntem, lud. XXI, 12. 1 Sam. IV,
:

IX, 20.' Jer. IX, 7. 4. Hoc, puto, in mente habuit antiqui carminis auctor,
quod tribus Judaea in bello adversus Canaanaeos gesto
nVO Jos. XVI, 6. XVIII, 1. 8. 9. lo. XIX, 5i. cetoras tribus praeiret et summum imperiuis haberet (v.
XXI, a. XXII, 9. 12. lud. XVIII, 3i. XXI, 12. 1 Sam. lud. I, V sqq. cf. XX, l8. Num. 11, 1 sqq. X, l4),
1, 3. 9. II, i4. IV, 3. 4. 12. XIV, 3. 1 Reg. XIV, 2. neque prius finitum dici posset illud bellum victoriaque
4. Jer. XXVI, 6, vel 1^23 lud. XXI, i9. i Sam. I, 24. parta esse , quam postquam Judaei victores Siluntem,
III, :ii. Ps. LXXVIII, 60. Jer. VII, i4. XXVI, 9. urbcm in media fere terra cisjoidanica sitain iiigrcssi ,

essent ibique arcam sacram collocasscnt ; tum demura

XLI, 5, vel iV^ilS lud. XXI, 21. Jer. VII, 12, prae-
Juda , populis Canaanaeis ad obedieutiam rcdactis , dux
terea in codd. et edd. vetustis passim v. c. i Reg. II,
belli esse cessavit, terraque pacata inter tribus distributa
27 et Gen. XLIX,
10 (qui locus infra tractabilur) n?''© e.st. Ita c»jim legitur Jos. XVIII, 1 rns-is linF,!] :

(prob. locus qnietis, pacis tranqnillitatisve, pro jib^^lU et n^Bass 'l^^Hni "5ia br^-nN dia ir3ib;;i nV\r bN-iia-j-ilia
hoc prob. pro Dib^^UJ v. quae infra dicentur, cf. gentiL
, dn^^jsb. Hanc Telleri interpretationem, quam Zirkeliua
'3 r-»!» , et rtbbta ortum ex ^iabiD , 'y-iiti ex ^i^JS: , in''"i'' quoque 1786 edita protulit
in singulari di^isertatione ao.
et n'n*"i"; ex urbis intra fines Eplira-
lin^"!";) Silo, 11. pr. (Gr. Venet. quoque 2iXuv dat itemque Ar. Erpen.), in
imitarum sitae , ex septentrionibus et oriente Bethelis, summa re ex recentioribus Eichhornius, Herderus, Blee-
a .meridiem Lebonae , prope viam quae a Betliele kias, Hitzigins, Tuchius praesertim, Ewaldus hist. pop.
Sichemum dncebat. Sic enim legitur lud. XXI, 19: Israel. 11. p. 424. 282, et Delitzschins comm. in Gen.,
n'*i»n rtVcab xcn-dri rtnira bN""n"«ab naicSM ittiN ibuj . .
Lips. j852, p. 371 defenderunt, eamque meam facio,
njiabb a32i!*'i nasip bN-rr^aa. Poatquam terram Ca- ita tamen ut nomine nb''ll! ad significationem quietis et
naauaeam expugnaverant Israelitae, in hac urbe tento- pacis poetam spectasse credam neque ultra illum tem-
rium sacrum et arcam sacram coUocarunt Jos. XVIII, poris terminum vaticinium lendere negem. Varias iuter-
1 sqq., ibique cultus sacri sedes erat r.jque ad Samuelis pretum de hoc loco sententias abunde dabunt commeu-
tempora 1 Sam. c. 1 4. —
Sub Jaroboami I. imperio ibi tarii, ut Hengstenbergii Christolog. V. T. I. p. 59 sqq.
habitabat Ahia propheta 1 Reg. XIV, 2. 4. Sed iam et Laurentii Reinkii liber Die Weissagung Jacobs cet.
:

Jeremias (VII, 12. i4. XXVI, 6) hanc nrbem a Deo re- Munst. i84g. 8. Ac fuerunt a) qni scripturam defecti-
lictam et pessumdatam deolarat quanquam tuuc nondum , vam praefeiTent eamque licet in codd. ubique sit ibll),
,

diruta erat (Jer. XLI, .5). Hieronymi temporc ibi ,,vix nblU (v. de Rossi var. lect, vol. IV. append. p. 220),
altaris fundamenta" monstrabantur (comm. iri Sophon I, pronnntiarent nVi? vel iViJ i. q. ib '^IBN et redderent:
i4. Epitaph. Panlae p. 676 ed. Martianay). Mox verus cui est vel ad guem pertinet scil. seeptrum imperium, ,

urbis situs ignotus erat, ita ut Benjaminus TudeL, Bro- quod vel ad regem aliquem regni Jadaici Saulum Ja- , ,

cardus, alii eara prope Ilierosoljiua ponerent iu eo loco, robeamum, maxime Salomonem vel ut plurimi faci- , ,

qui Sancti Sarauelis (Nebi Samwil) vocatnr aiiique iti- , unt ad rcgem Messiam referrcnt, variis quidem inter-
,

nei-atores, uno excepto Bonifacio (ap. Quaresmium II. prefandi rationibus adliibitis. Ita Onk. Nri'a)?3 "'n"':; 15 :

p, 798), aiia falsa definirent vel incerli haererent, donec NniDba NTi n-^p-iT, Tai-g. Hieros. Nn'Dba N"n n''T'!'n, :

Ed. Robinsoni contingerct , ul locum investigaret v. ,

Saad.: «J »S> ^LXii, Raschi aliiqne Judaei (v. De Rossi
Robinson. Palaest. T. III. p. 3o2 sqq. cf. J. Wilson ,
var. lect. vol. IV. append. p. 217 sq.), item Pesch. :

Lands of the Bible. Edinb. 18^7. vol. II. p. 293 sqq.,

Zunz. ap. Asher. ad Benjamini itiner. T. II. p. 435, ^Cl oi^jjj T"^» Aqu. et Symm. : w unoxuTui ( LXX.
Reland. Palaest. p. lOiG sq. Woolmer Cory on the
, %a uno>cfi'/.iivn uvia, all. codd. ut Symm.), nec non Sa-
position of Shiloh in Transact. of the R. Society of maritani qui Schalah efferentes Schalamah i. e.
^2,'*^
Literature, 2. series, vol. I. p. 120 122. Ruinaiiim — Salomonem regem intelligunt (v. Gesen. de Pentat. Samar.
deHneationem deuit Bartlett the Christian in Palestine p. 60. Cellarii diss. p. i43. Bruns. in Eichorn. Repertor.
ad p. 123. LXX plerumque 2riX(ti vel SrjXiof^i, rarius in T. XIII. p. 281. et T. XVI. p. 168. Juynboll. in
certis codd. et edd. ^ih!) vel 2vh6. Jo.seph. 2ilu) (antiq. libro qui inscribitur Orientalia T. II. p. 128 et Lib.
Vm, 7, 7. n, i) et 2ilovv (antiq. V, 1, 19. 20. 2, Josuae Samarit. ed. Juynboll. p. 128 sq., J. "Wilson the
9. 12). Graec. Venet. ^ihltv. Vulg. Silo raro Selo. , Lands of the Bible. Ediub. 1847. vol. II. p. 5i), inter
Apud Aiabe» ^jX/m, (Kaa^^ini cosraograpU ed. ^Auestenf. recentiores J. Jahnius Einleit. in d. A. T. vol. I.
 R. zbvi 1425 DVtD — htfbb

p. 5o7 sqq. , Bohlen. in cojnin. , alii. liquc talis sen- eamqne' ob causam pcrlinere ad rad. tbT^i- Cf. gr. ^rihi\u,
tentiao patronum non sine veri spccic appcllant ipsum (TiT^^i^ aulem a ^""5 duco ut V"^"'n a V^n, I^ST a H^''")- ,

Erechielcm qni dc Messia advcntanle his ulitur vcrbis Nomcn genlil. est 'DbTi; Neh. XI, 5 vel "':b""'3 1 Reg.
(c. 21. vs. 33):
,

ccaiin ib "?"£>"< Kl: ns. Licet autem XI, 29. XII, i5 Silunte urbe oriundns. Aliud ^ab*u: —
videatur imifatus esse Geneseos 'locuui tamen vix eum , i Par. IX, 5 vid. supra s. nb'0 no. II. pag. i4i3.
sic volnit interpretari nam .d inaiiditum in Pentatenchi
;
DVO m. 1) reirihulio (Vergeltung) Deut. XXXII,
libris
inter Judaeos,
, et elhpsin vocis Csril'""
qui nb^uj vel ib""uJ exponunt:
aegre feras. b) Sunt
filius eius
35. — 2) n. pr. filii Naphtali Gen. XLVI, 24. Num.
XXVI, 'ig pro quo i Par. VII, i3 Dnbu:. Patron. ''jjbu
sc. Judae i. e. Messias c tribu Juda oriundus, coll. arab.
-
Num. XXVI, 49.
J^JLm fetus, filius, rabb. b-iiuj cmbryo et rfbijJ secun- CVtD et Dl^lD m. 1) retribuiio (Vergeltung) Hos.
dinae. Ita Abulwalid. : sJ^J^ ^^\ »JLL« , Dav. Kimchi
IX, 7,'prur. D-nibli id. Jes. XXXIV, 8. —
2) remu-
ueraiio , largitio , rnunus ,
quo aliquis corrumpitur ( ut
in lex. : nb'\a Bechai
i:3 iiaiTS nf;i:i')3 '^'V-H '•-^- , :
Mich. VII, i3.
Q^:j:)::4)
^'•jr'";:"-;^ nitN inter nostrates Illgecius.
-11"'.^ c) ,

Nou pauci denique sunt interpietes recentioris tempo- D>?!3 et Cl^-O (retribntio) n. pr. ScIiaUum ,
quod
gesserurit 1) qui successit Zacharlae
rex regni Israelitici,
ris, ut \'aterus, Gesen., 'Winer, Maurer in comm. (in
a se interfecto et ipse posl nnum imperii mensem ao.
le^. ad sententiani Telleri rediit) Rosenm. Hengsten- , ,
.

berg., Reinkius, Knobel., alii, qui ^!'';'^; boc loco nomen 772 a. Chr. n. a Menahemo occisus est 2 Reg. XV,
appellativum esse et vel qiiietcm s. paccm notEve vel ,
10 —15. —
2) rex Judaeorum, filius Josiae eiusque suc-
cessor et Jojakimi regis frater natu niinor, frater quoque
( abstr. pro concr. ) pacificum, pacificatorem significare
coutendunt ac plurimi eoruni Messiam inlcllignnt
, ut- ,
Zedekiae regis idem sine dubio , qui alias TrN^^n" v.
, i

pote qui apud Jes. IX, 5 D-rd ":i:j princeps pacis vocetur,
hoc nomeu 110. 2 supra p. 58o sq.) Jer. XXII, 11 cf.
in singulis tamen verbis enucleandis non rainus qiiam in
1 Par. III, 10. Unum eundemque esse hunc Sailumum
ipsa sententia exponenda vaiii.s usi rationibus. Laborat cum Joahaso ex loci Jerem. cum 2 Reg. XXIII, 3o
,
—
34 comparatioue facile apparet idque post Ibn-Esiain
et hoc qnadam difficultate, quum nu!.quam alibi tale no-
,

plerique interpretes recentiores contendunt reiecta eorum

meu appellalivum nec similis nominis foima cxstet praeter
opinione, qui nl Raschi ad Zedekiam
, vel ut Dav. ,
nV*5 quod et ipsuni n. pr. loci est, et InS^li" ubique
,
, ,

urbis nomen sit.

Kimchi, ad Jechonjam nomen illud referunt. Vid. inpr.
illius Ceterum scripturae varietas Lii
Rosenmuelleri scholl. ad Jer. 1. c. et Hifzigii commen-
hoc loco eadem est atque in ceteris, ubi nomen urbis
bccurrit, et ri;''Ta quidem iu plerisque codd. mss. et editt.
tarium. —
3) njaritus Huidae prophetissae 2 Reg. XXII.
i4. 2 Par. XXXIV, 22. 4j uuus e maioribus Esrae —
paene omnibus, fXTS in 38 codd. judaicis et samaritanis
omnibus, '-b'u;, in pancis codd , 'ibtti denique in qnoruii-
Esi» VII, 2. 1 Par. V, 38. 5) nnus e praefectis Hi- —
dam codicum margine scriptum est , vid. De Rossi var. erosoJ^moruui Nehemiae tempore Neh. III, 12. 6) —
alii viri Jer. XXXV, 4. Esr. II. 42. Neh. VII, 45 Jer. ;
lect. vol. IV. append. 217 sqq. eiusdemque scholia
p.
critt. in h. 1., Jahn. Biblia hcbr. et Exercitatt. hermeu. 1 1
XXXII. 7; Esr. X, 24. 42; Neh. III. 12; 1 Par. II.
4o; IV, 25; IX, 17. 19. 3i 2Par.XXVIII, 12. Prae- ;

Quod attinet ad formam nominis !^b^"i3", vix liabet terea v. cbffi no. 2 et llbB. (In scriptnra sive pleua
ullam plane simiiem nisi nb-a n. pr. urbis, et ut hanc sive defectiva adhibenda codd. mss editiqne singulis in
dncunt a rad. n^ra ita r;r"'d vulgo refernnt ad rad.
,
locis variant. LXX plerumque 2i).Xovfi, nonnunquam
rtbMJ. Primura autem, qui ita faciunt, haud dubie errant, 2i).).)]ft , 2o).).)]i^i.
si has formas comparant formae "'-a^p '^'iiL"'" hoc enim , ;

veruni haberi non posset, nisi si n";"Tl.;, 'b"0 curtatum es-

]1;.iD (ortum, ut videtur , ex Drb^JJ ) u. pr. m.
set ex "'ib'>d, r;b"a es •<ib'S_, nt ex "T-bJ-" nonnunquam fit
i\eh. III, i5.

Siry. Jam vero non dubium est quin nb^iS 'lb''ii; po- , , nlSVtS f. i. q. fib^ retribufio Ps. XCI , 8 : r«'su:
tius orlum sit ex 'Jib"'^; (v. snpra dicta), nb''^ ex Y-''^.-
^"'i-ir-i retributionem i. e. poenam iytiproborum.
Nomina quidem e ladd. nb profecta et terminatione ]'-
Bucta varie formantur , ut V'"';-) V"'' v'' ' 1 ~ "'''', n52"?u? (pacificus, Irenaeus, germ. Friediach, a D"b'2;
V''','.' ;

]':'a'j5 , laro ut ]V">',3 , saepius ut '['S'! , f-p, 1"-? 1"""^ • >

addito n i. q. y, ut integra nomin^is forma fuerit
.

jiTin ,rarissime autem ut l^^i-p (si modo est a racl. ."t^^- •j-ab".:; , V. gramm. hebr. §. 83, no. i5, cf. graec, syr.

quod valde dubium) et ';ir"N (si quidem recte hoc scri- et arab. infra , et ad significatum 1 Par. XXll, 9: Krri
ptum est Ez. XL, 10). Ut autcm haec dno nomina, "i.-N cp;ciT c':b'c;i '•^•z r.^ri^-'^ r::b;L: "'3 . . r,nr.^ 'd""» n;::"'

quae ultimo loco posui, a radd. Miip et flrN vix aliter bt«1'i3'~b:" n. pr Salomo, Davidis filins natu decimns.
duci possent nisi si mntata essent ex IVJCP et T^TiX,
, et quartus quidem ex Bathscba susceplus (v. 1 Par. III,

ita ';ib"'a; ct "jib^^a facta sint e YTbxi et "{''^rii necesse fu- 5 coll. 2 Sam. III, 5), patris successor et Israelilarum
erit. 'Vides quam incertis hoc et lubricis stet funds- rex tertius (ioo5 —
sapienliac
g^^S aute Chr. n.), divitiarnm
laude late ]ier orbero florens v.
, splen-
mentis, quapropter aliquanto certius mihi videbatur. rb"w, doris et .

ib^TD pro D"b"u; positum esse , ut ';?b'i' est pro !:"b"w. 1 Reg. c. II — XI. 1 Par. XXIII. XXVIII XXIX.
Uniiunuun 2
 R. D5ffl, q^d 1426 '237 ffi — qt^
2Par. c. I —
IX. Prov. I, i. Cant. I, l. Eccl. I, i. Alexandri Magni victoria celebris ; sed quum haec urbs
LXX ^alw/^civ praeter edit. Complut., in hac enim, nt in medio Assyriorum regno sita fuerit , eaque de causa
apud Josephum et in N. T. 2oXo^MVy Gr. Venet. .^£- vix ii rege Assyrio expugnatam esse credideris , vero
propiores ii videntur esse qui Arbelam Galilaeae in-
Xoiiifiv. Samaritani pronuntianlScAaZamaA. Syr. <Q. V^ i N ») ,

telligunt (!^p,^;;X« iMacc. IX, 2, v. supra s. v. bNS^iN n^ia

arab. ^UJl-' Suleimdn. p. 194), quanquam et haec sententia difficultatibus obstru-

cta est, quum Salmanassar non prius quam snb initium
''DblD (pacificus) n. pr. m. Esr. II, 46 Keri. (In regni Iloseae, ultimi Ephraimitarum regis has regiones ,

Kethibest^bJja et apud Neh. VII, 48 «aVia). videatur invasisse (v. 2 Rcg. XVIi, 3), id est, post Ho-
seae prophetiam. Propterea Ewaldus ad 1. Hos. et in
''aV® (pacificus) n. pr. m. Num. XXXIV, 27.
Histor. pop. Isracl. Vol. III. part. I. p. 3oi Salman
mO/P (salutaria) n. pr. m. , v. p^aVi» no. 2, regem Assyriae antiquiorem fuisse statuit, qui ante Phu-
litt. c. d. e.' lem regnaverit, Hitzigius autem bN^"!}* n^s mernm
7a';'4
n^UlPkp (pacifica, et neatr. snbst. paciCcnm, pacis urbis nomen esse contendit iu genitivo positum, quia n\S
stadiuai) n.'pr. 1) fem. a) mulieris e
gente Danitica alibi semper nom^n subst. , non infin. sit , v. Hilzfg.
Jjev. XXIV, n. b) sororis Serubbabeli
Par. III, 19. 1 comm. in prophetas rain. ed. 2. p. 47 sq.
— 2) masc. a) filii Rebabeami 2 Par. XI, 20. b) Esr. "Ipiy^xID n. pr. regis Assyriae potentissimi ,
qui
VIII, 10, et trium Levitarum c) 1 Par. XXIII, 9 Keri
(Kethib r'-:aV;2), d) XXVI,
Keri (Kethib rursus
25
post Tiglathpilesarem regnavit circa annos 7^0 — 716 a
Clir. n. et Hoseam regem et decem tribus anno a. Chr.
niabaj), e) XXIII, 18, pro quo niayij XXIV, 22. n. 721 in exili im abduxit 2 Reg. XVII, 3. XVIII, 8.
D^JiJ/B m. pl. remuneraliones, munera, quibus aH- LXX ^al/.iafaaauQ Joseph. 2uXfiavuauQ7]?, Vulg. Sal-
,

quis corruiiipitur Jes. I, 23. Cf. D?U3. manasar. Cf. Menander Ephes. apud Joseph. antiq.

rfB^TID iiid. IX, i4, 2. Res ab boc rege gestas spectant oracula
prob. i. q. n'H:?"i), v. hoc s. rad. •;1ffl
Jes. c. 23 et c. 28 , ad easdemqne pertinent certae in-
pag. 1379.
scriptiones assyriae nuper repertae, ut lapis anno 1847
Pii^upiD (amicus dei , v. d^bttj part. pass. Kal in Cypro insula erutns, qui in museo Berolinensi asser-
no. 2) n. pr. viri principis e tribu Simeon Num. I, 6. vatur, aliaque eius gcneris monumenla, quorum explicatio,
II, 12. licet his nostris dicbus foliciter inchoata sit in singulis ,

in^ti^ffl n. pr. m., v. ^Tj^buTa infra. tamen rebus etiamnunc tam dnbia tamque incerta est,
ut meliora potius et certiora exspectanda quara leviter
D^BJfi (amicus sc. Dei, v. OVffia part. Pu. no. 2) ,

adumbrata et imperfecta patienfer sint accipienda. Vide

n. pr. coriiplurium virorum 2 Reg. 'xXlI, 3. Esr. VIII,
a clarissimo Rawlinsone disputata in Athenaeo Ijondin.
16, X, i5. 29. Neh. III, 4. 6. 3o. VI, 18. VIII, 4. X,
i85i mcns. Aug. p. 902, et Ed. Hincks ibid. mens.
8. 21. XI, 7. ii. XII, i3. j6. 25. iPar. III, 19. V,
Sept. p. 977. Cf. quae infra dicentur s. v. ^OlN':^ n':;n.
i3. VIII, 17. IX, 7. 8. 11. 12. 2 Par. XXXIV, 12.
Non magis certa sunt, quae de significatione huius no-
nu?iD53 (pacata, amica) n. pr, nxoris Manassis minis viri docti attulerunt. Bohlenins Geseniusque id
regis 2 Reg! XXI, 19.
explicant pers. yi\ ij^r^ verecundns erga ignem, Philox.
in^abiDa et n^a^ffia (pro n^ayaa cui jehova
Luzzatt"as in libro Le Sanscritisme de la langne assyri-
reiribuit , 1. quem Jekoua amice Iractat) n. pr. viri Le-
enne, Pad. i84g, p. 22 confert sanscr. carman felicitas,
vitae Zachariae patris 1 Far. IX, 21. XXVI,
, 1. 29, gaudium , et <;ira princeps ut sit princeps felix i. e.,
,
pro quQ '^n^ari;- legitnr ibid. XXVI, i4.
excellens vel celeber. Rawliijson denique (Outlines of
rT^D^tDa (retributio) n. pr. m., v. niaria'» no. 2. Assyrian History , in The XXIX annual Report of the
rnH^UJD (pro niy'?ira retribuentes) n. pr. m. 1) Roy. Asiat. Soc. p. XVIII) in inscriptionibns assyriis
2 Par. XXVilf, 12. 2'. Ne"h. XI, i3, pro quo r.^TiriSTi hoc nomen ait esse Sallam Anu, idque significare simi-
1 Par. IX, 12. litudinem Anui dei Assyriorum.
,

{iV^ (ortnm D?'3125 ) pr. m. V. supra s.

sec. plurimonmi sententiam rad. D:">15.

ly^'^ n. pr. rugis As-
syriae eiiisdem, qni alibi vocatur "iCNrnbffl Salmanassar
(v. excrapla nominum prr. decurtatorum collecta ab
Maurero ad Hos. X, i4 et ad Ps. i32, 6) in loco obscnro 5] ^^ imper. P)";!» 1) extraxit (cliald. ?jbuj in Targg.
Hos. X, i4: vasiahuniur urbes tvae munitae 'jybia lw3
nec non in Talm. et apud Rabb. id. , samar. 3Z*"' et
nnnba^ Cli"<2 isNS-lN n-^a ut Salman vastnvit Beih-Arhe-
am die pugnae. Hoc alii referunt ad expugnationem nasor. « '^N * id., syr. Ethpe. uS_iiA*| evulsns, extractus
Arbclae. urbis Assyriae non longe ab Nineve remotae.
, est, cf. arab. et aeth. V*^» jft Afl '. extraxit, spec. eva.^
 R. qbq, D^d 1427 ^bm, U3?o
ginavit gladium , vic. brui iir: et rtia ho. 3), \eUit est acervus sed apum examen quauivis voc. iL
, , , «j
teluiiiex vnliiere lob. XX, 25, platliuin e corpore Jud.
III, 22, iiupiiaiis gladium e vagina slruia-il gladium, ,
colleclus herbarum cumulus, illi seutentiae aliquatenus
evaginavit. Dicitur is-in V\b'6 slriiixit gladium suum
lud. VIII, 20. IX, 54. rSam.' XVII, 5i. XXXI, 4.
consenlaneum fuerit , adde i.\^ tnrba bominnm , nnnio-
1 Par. X, 4. Num. XXII, 23: iljr r.Z^bp isin gladius
"rum multitudo. Inest quoque in radice JJi.et quadril.
eius evnginaius erat in inanu eius , vs. 3i. Jos. V, i3.
1 Par. XXI, ;G. a->n 'c"r\a slringeutes gladium i. e. ar- JJ.ii notio frangcndi diruendique, et nescio an forte no-
mati gladio, lud. S'ill, lo: ann fi)p ©'N PiVn j/u7Ze men inde derivatum instiumcntum quoddam tricuspe
milites gladio armati XX, 2. l5. 17. 35. 46. 2 8am., signilicaverit frangendis diruendisque miiris adhibitum (v.
XXIV, g. 2 Reg. III, 26. 1 Par. XXI, 5 it. exuit f al- ; J-ltVp irb'.a tridens furca, cf. aegypt. uj?^n- tridens, ujAk^
cenm Rutli. IV, 7. 8; et evellit giamen Ps. CXXIX, luica, culler tricuspis), ut ab hoc demum numerus ter-
6 erunt sicut gramen quod in ieclis crescit, fjbffi rJ31~ia
: narius appellatus fuerit. Meierus in lex. radd. p. 81
ISa^ quod , priusquam evellat aliquis arescit. Sic inter , numeiiim ternariiim appellatum opinatur a trigonis foliis
Judaeos interpretatur Rasclii TnVwbrfl •:mDb\:;^ia D^lipU) :

solani herbae quae arabice

C3' N"n 1?3TpJ3?3. iii nostiis codd. LXX
vg Tipo 101! :
,
^jliii' vocatur. Redslobius
ty.anuo&ijvut i:t]()ur97;. (Tlieodoretns quidem auctor est, alicubi ob"^ revocavit ad rb'i'b'fi ,
qunm trts articuli ro-
multos codj. habuisse iiai-9i'^oui, sed iy.anua&r^iut expres- dimeutum qucddam catenae constituant. Alii denique,
interque hos b. Gesenius uJbc aram. rbr alind
sit Aethiops intp. : HTiifiA .Ef^rhOrp .' '.
et
esse con'endunt, quam
,

sanscr. iri, graec.

nihil
Tftitg, lat. tres.
Arabs : iuii3 J^as), it. Theodot. et Quinta ed. ixona- Sed mittamus baec , spiiiosa sunt et aspera.

Pi. tcbuj verbum dcnom. a ibd ductum (ut ttJHn

ad^r,vui,et Vulg. priusquam evellafnr. Alii prinsquam
: :

a 'Can) 1) in tres partcs divisit (terram) Dent. XIX, 3.

exoriatur germinetve. Ita illi Theodoreti codices, AquiJa:
avtduliv Sjmm. et iy.xuvXT^aut i. e. in caulem assur-
:
(Aeth. et arab. ^^'
UJAjft I
^^' ' "*
f •?- i° septem
gere ,

evellere.
hoc forte est i. q. ixy.avXiCitv i. e. radicitus
nisi
Sed granien anlequam exoritur, non polest
partes divisit). — 2) aliqnid tertium fecit (zum dritten
,
Male thun) 1 Reg. XVlll, 34. LXX. tQtaaiiw, codd.
arescere, nec facile credo, de flore graminis hic agi, nec
denique video quomodo germinandi vel efflorescendi
,
TQiaaow. (Chald. rbP id. Targ. 1. c, syr. ^u^2 ibid.
notio ab extractione possit duci. Chaldaeus interpres et
Ephr. I. p. 5i8. F. , arab. ^li 11 et melit. telh-t id.
Saadias a vero prorsus aberraruut, rjanp de euro expo-
nentes.
Cf. «^ septem vicibns fecit aliquid). — 3) tertio die
Clf.ffl Gen. X, 26, 1 Paral. I, 20 gens Arabiae a fecit. Sam. XX, 19: T«n risbffll ettertio die descen-
1

Joctane oriunda, prob. ^ulunrivol Ptolemaei (VI, 7, cod. des. LXX iQtaaiiaitg, ubiTheodorelus quaest. 5i inReg.:
mediterraneis circa gradum lat. 22.
l4}.ani]vot} in .Arabiae ro di TQiaatiaitg uvjt joi) TQiig rf.iiQag uruf.iiviig. Cf.
long. 72 habitantes. Vid. Bocharti Phaleg lib. II, c. 16.
^''ui^yiSn tertio die, perendie ib. vs. 12, arab. »^3
rigatio palmae, quae lertio qaoqne die fit, Sil£« febris
'i^ rad. incertae signiGcationis, ex qna nume-
rale 'ijbd (tres) ortnm babet.
Et hoc quidem in tali tertiana, et sic etiam ^il octavo die aquavit camelos,
quaestione dubitationis plena pro certo habeo tum eins ,

«.j. quarto quovis die invasit febris.

nnmeri appellationem originitns a re sensibus obiecta
petitam esse, tum radicem irbc vel eius derivatnm nu- Pu. denom. Part. ^'Tt73 1) triplex , trilix. Kin
merale e radice duplicata bicbffi prodiisse, cf. supra dicta UJVii^a filum triplex s. funis filo triplici conlextns Eccl.
8. rad. icao pag. iSSg. Sed de ipsa origine appelia- IV, 12. LXX. onuQxiov ix-XQfiov , Symm. titQin7.ujfii-
tionis tacere satius ducat aliquis quam ex onini parte ,
vov , 7; TQtnXoiv. Cf. arab. o»li.« J.*> vel vi)^ jj
dubia et incertissimis incertioia proferre. Ausus quidem
est doctns Dietrichins ( Abhandlungen fuer semitische
quod idem notat, et hebr. sz^^-q quadratus , arab. ,.,£»
Worlforschung, Lips. i844, p. 2^9 sq.) Luias numeri

nomen referre ad arab. .'u et primam accrvi notionem

«^'"Ple^-, o-^- ^x quinque filis plexus (funis), ut

ponere coll. J^S ideoque signum nnmeri tali etymo

,
p^jj/c ex quatuor, et c^^mmh ex septem filis plexns. —
aptum hoc ,', velhoc .'. fuisse coniecit sed nota nu-
2) tribus iabulatis constans aedificium Ezech. XLII , 6.

meri ternarii apud veteres Semitas potius {|| fuit, ut

;
Symm. TQtoTiyov. Cf. fiSbu; Gen, VI, 16. — 3) tri-
mus, triennis Gen. XV,
9, ubi 'CTdm b"'^ , rillbTSJ: nbj?
apud Aegyptios (apud Sinenses certe ^), et j»i non et n"w.b\rB IV de ariete, vitula et capra trium annornm
 R. a-JU5 1428 llJ5u — lCPw

legitur, non de Iribus cuiusqne generis aaimalibus, ut VIII; 23. X, 22. 23. Jos. I, 11. II, 22. IJI, 2. lud.
praeeunte Onkeloso Raschi et Dav. Kiinnhi nec parlu , XIX, 4 etc. ^•'UJTn nuibuj tres menses 2 Sam. VI, 11.
tertio edita aniiualia , ut alii contendunt. Abulwalid. : XXIV, i3. Am.
IV, 7, unde Cuinn uibuj^as circiter post
eA.JLil! (^LuJ! ^^-0 ,{ f,Uc( i o^ij niabajy fibyj
i. e. vi- tres menses Gen. XXXVIII , 24 (ubi u;bu;733 est pro
iula iricniiis, vel terlio parlu edita. Recte LXX TQti- UJbui?33 cum praepos. ^a , v. yo no. 4 litt. c. pag. 806).

t/^wi/, Hier. triennis , Pseudojon, , Ibn Esra alii. Cf. ,

^''j^iSy nujbui tres decumae Lev. XIV, 10. Num. X^V,

Bocbroii hie.oz. T. J. p. 268 ed. Lips. In Mischna g.XXVUi, 12. 20. 28. XXIX, 3. 9. i4. Mffibui D")2Ui

est ">u5r"a triennis tr. Para I i cf.

, Geiger Lehrbach duo treive Jes. XVII, 6. 2 Reg. IX, 32. Itis '-|'-!V, Viuibui
2Ur- Sprache der Mischna p. 5i. Gen. XXtX, 2.
tres gregcs ^'bisn ITijblD tres natii maio-
res Sam. XVII, i4. Bvijjttrt
1 rruJbui tres illi viri lob.
1235!D, rarius et in 11. recentt. maxime {DT?iD XXXII, 1. rja n"u5bu5 tres e^iiis' filii' 1 'Sam. XVII, i3. —
cstr. ffib-oi , aate Makkoph. semel -la^^lIJ (Ex. XXI, 11) Cum SuCF. asnuibui vos tres Num. XII , 4. tnuibuj

fcmianis iunctum, et niD?^ rarius rtldibUJ cstr. nu5bl3"

ti-cs illi Ez. XL, ib. XLI, 16, — Cum artic. Deut.
mascuHnis iunctum (exceptis^duobus locis Gen. VII, i3 XIX, 9: adde urbes !lbj<n Uibujn~b^ tribus illis sc.
tres
de quibos antea actuin erat. 1 Par. XI, 20: n^rt N?n
(Phoen.
Qiiuj I, 3 an^-i^^nN niziViJ)
rrabip et lob.
Massil. lin. g. 11, punice salus, at testatur
n"i3b"5 inscr.
ires.
riUibuir^ UiXI hic eral princeps trium illorum. Abso- —
lute poriitur nonnunquam 2 Sam. XXIV, 12: ^S'3.^ Uibuj
Augasliinis comm. in ep. ail Rom. VII, 3: ,,in quorun-
dam rusticanorum collocalione quum aller alteri dixisset Dng-nnN T[b 'nna ''['"b^ bU'T2 tria tihi impo?io , elige tihi
quaesivit ab eo qui et nosset punice, ex unum. 1 Par. XXI, 10. Prov. XXX, 18: nuibui
his
sahis, laline et
G 1NbD3 fnsn tria suni qua^ mira mihi videntur. coram.
''273?3

quid esset salus, responsuni est tria". Arab.

1

1^*13 tha- i5. 21. '2g. —

Elliptice dictum est nuJbttJ B'T»n "'n"'bn
S .. G,l- G- -- in m^rbum incidi ante hos tres dies 1 Sam. XXX, i3.
Idih vel plene scriplum ;^^li cum fem. , 'ilVs vel iu^lS
(Simile est arab. LSilS per triduum, Ci^i Jwaj post tri-
cum raasc, aeth. lU AlTl I obsolet. V^A.ri I et usitat.

UJAfl^fe \ in dialecto Tigr. fl Afl^t '

amhar. contr. duum.). — ^'aujri uibuj ab7'3 et ^'TObpuibuf vid. hoc sub
,

nnbn
,

rad. uibp pag. laig et illud s. rad. }y<n infra. Pro —

^fl''!;';, melit. <?xVa, chalj. nbn , q. v. infra
numeio ordinali est in hac verborum structura uibui n3U)2
sno loco , syr. ^\^l.^ |6-^Z, hinc et in numis pehlevv. sq. b et nomine regis vel 'labab vel 'd n^BbMb anno
Nnbn V. Olshausen Pehlewi-Muenzen p, 67, syr. vulg. tertio (germ. im Jalire drei 1 Reg. XV, 28. 2 Reg. )

XVIII, 1. 2 Par. XVII, 7. Esth. I, 3. Dan. I, 1. VIII,

l^^i iJ. ). De straclura et syntaxi huius nominis nu-
i. X, 1. (Sic in numis paucis, qui ex anno tertio regni
meraiis v. gramm. hebv. §. g.") et §. 118 cf. Gesenii Simonis principis Hasmonaci supersunt , vestigia babes
Lehrgeb. i44 et 181.
§. Exempla varia sunt TlJbUJ :
inscriptionis U3lb"i5 n:U3.)
any trcs urbes Deut. IV, 4i. XIX, 2. 7. g, ujbd d">-iv ITiisr "- ffibui (cum fem.), ifes Mujbui (cum masc,
id.Jos. XXI, 32, defmito Dinyn irJb© Num. XXXV, li! iredecim. D'^1S mui;; -Uibu5 tredecim urbes Jos. XXI,
ni:« -dbu; tres anni Leir. XIX,'23. Deut. XIV, 28. lud. T'!» 'y 'ui'id.'vs'! 33, 'n-\u3i;-uibu: D'''^? id. XIX,
15,
IX, '22. 2 Sam. XIII, 38. XXI, 1. 1 Reg. XV, 2. XXII, 6. XXI, 'j> 'uJ
4. tredecim anni 1 lieg. VII, 1.
njui
1. XX, 3. 2 Par. XIII, 2 et saepe alibi , •dblJ a'3ffi
Jes. D"'"K -lia» nUJbui tredecim iuvenci Num. XXIX, i4. —
id. 2 Par. XI, 17. riiltm th'ii tres ulnae Ex. XXVII, 1'. Pro nai'n'ero 'ordinaii Esth. IX, 17: ito nujbui b'V3 die
Ez. XL, 48. XLI, 22", TiVr ni73N id. 2 Par. VI, i3. iertio dccimo. III, 12: QV I^V nu5buizi'id. 'iX, l.'
^•'nys uib-iJ tribus vicilms, ter Ex. XXIII, 17. XXXIV,
23.'Srum.'XXIV, 10. Deut. XV5, 16. Iiid. XVI, i5. Plur. ^'UibUJ triginta (Aram. ^Tlbn , arab. ^..^5^^
1 Sara. XX, 4i. 1 Reg. IX, a5 all., hinc elliptice D-)ays melit. tlytin, aeth. UJA'!! itl>- Gen. XXXII, 16.
Esr. Dicitur ui'N a^uibuj lud. XIV, ig et 'ui
I, g. 10.
u3bB bis ferve loh, XXXKI,
29 (ut arab. LJii ter).
D'UJ:N Jer. XXXVIII, 10, 'b,"5uj' D^uibuj Ex. XXXVIII,
Q-^b/-; izj^ id. Evod. XXIIt, i4. Num. IXXII, 28.
24 et^D^^bpui 'u3 XXI, 32. a'i^ D'UibuJ triginta dies Num.
32. 33. nap ^'Np UJbui tria sata fariiiae Gen. XVIII,
XX, 29. beut. XXXIV, 8. n;ui D-^U^bui-^a triginta annos
6. ;]b.N riN^ uibia treeenties mille Num. XXXI, 36.
46. Num. IV,' 3. 2 Sam. V, 4.
XLI, — Pro
natus Gen.
uJ\H niN?: uibd CCC viri lud. VII, 6. nisa uibuj
numero ordinali trigesimus 1 Reg. XVI, 23. ag.
njuj CCCanni XI, 26. Qibsiuj n'-NJ3 Uibu; CCC vul-
pcs XV, 4. niNa iibuj "ipa CCC boves 2 Par. XXXV, la^.ID (trias) n. pr. m. i Par. VII, 35.
8. — t3va:t( nizibui
'

tres' viri Gen. XVIII, 2. Jos. CJ^tD tantum in pl. Diuibui (cod. Sam. D-^UJ-ibUi) m..
XVIII, 4. '"'any' .-iu:b(W tic3 testes Deut. XVII, 6. XX, XXXI V,
teriiae gcneralionis nepotes, pronepotes Ex. 5.
d""?:; tiu;buj tres 'dies i'Sam. XXX, 12. 2 Reg. 11, 17.
7. Num. XIV, 18. Dent. V, g. D-uibui ':3 Gen. L, 23
Jon. 11',1, !-tu;bui o^ai id. 1 Par. XII, 3g. 2 Par.
filii pronepotum i. e. D''»^'^ abnepotes. Prael^r Penta-
XX, 25. Esr. 'Vni, i5.'32. Neh. II, 11. D^a"" nu;bu:
id. Gcn. XXX, 36. XL. 12 i3. 18. ig. Ex. HI, '18; teiicham non Icgitur. Saad. pro D^iabu) ponit >iAJip
 R. o^rffi 14Q9 noVo, ©'^Va

euin>ine seqnnntur Ar. Erp. et Abu Said. Sar.ar. in mari rubro. (Cf. Ewaid. hist. populi Isr. II. p. 81).
'liJlTfAAnTZA» Gr. Venet. TpiiTfronff. Ceteii intpp. Licet enim in monumentis aegyptiacis pleinmque unus
vett. circumlocutione ntuiitiir, \. c. fwf t^jhr^g yiviog. tantum et alter, nempe pugnator et equomm rector, in
Qnidam inler recentiores nepote» ipsos e»se vo-
2"U;Vi!5 singulis curribus beilicis appareanl, nonnunqnam tamen,
luerunt sed hi £'22 ':r appeliantnr et Ex. XXXIV, 7
,
certe ubi Asiatici pinguntur, et in monumenlis as8)'rii8,
nb illis videntor distingui (~Vy C":a ":2 -'rsi C^s-rs» praeter illos tertins sive ainiiger sive lenens umbellam
piyr-^-br' C'C"""i ubi cod. Samar. et nonniilli Lebrtei
,
in cniru sislitur, ut plcnus virorum in nno cnrru stan-
babent C'u.''b"i" i>"i , nnus cod. l^-jbr. verba C":3 ^:^-:?' tinm numerus lernarius videri pcssil. Exercitne hebraei
omittit), qiianquam tum in ceferis locis nepolum menlioncm partem currus bellici cnm essedariorum aj^mine non ante
nnllani factam esse concecU oporlet (Ex. XX, 5 tamen et Salomonis ttmpora vidcntur ccnstiluisse (v. 1 Reg. X,
Deut. V, 9 aliquot codd. addunt C':3 •:s-V5^). 26 coll. IX, 19. V, 6.), quanquam iam Davides certe
centum currus in beUo cnni Syris geslo ceperat (2 Sara.
nCJ^C (trias) n. pr. m. i Par. VII, 3/.
VIII, 4), nt non mireris qnod iam inter hnius regis he-
C^^IB et BaO ( scLalisch , vocalibus longis m. roes ct satellites 2 Sam, XXIII, 8 receusetur princeps
qnidam essedarius 'C'b"i;n ITN"! vel potius, ut legitur in
pr. unus unumve de tribus, ut arab. vi^JLJ , binc 1
) loco gemino 1 Par. Xl', 11 Keri col). XII, 18, Tri«"l
D"u;l.i;!^ enim emendare ilJud consideratius duco
( sic
triens , iriental cerla mersuia rtbus aridia meticncis,
,
quam quapijm ratione explicare
rfifCciJi cf. Gesen,
prob. teriia pars modii Hebraforum s. Epbae (v. Jin-s)
,

Lehrgeb. p. 620, Bottther. specc. p. 38 sq. , E-svald.

i. q. ~NC ciaov , fihnor (cuamobrem pleiunique LXX gramm. l.ebr. ed. 5. {. i52, c. 177, a). Salomonia
nc"x vertnnt Tgla (.iiiqu) Jes. XL, 12. Targ. N"rT3
:
regis essedarii (Tnriia) iique inxta cnrruum praefectos
mcnsura, Saad. JLjC« id., qno niLil certi definiturj male
(ir?"! "-^b) memorantur 1 Reg. IX, 22. 2 Par. VIII, g.
LXX Squ%, et Vnlg. : trihus iigiiis. (In Mischna \r":;d Post SaJomonis tcmpora esscdarii cerle in regno Ephraii-
s -
Baba mezia mitito legtim salellites erant, ut sub Jehni imperio C"^nn
est pars terlia, 4, 3, erab, <iAji3 pars tertia,
C"12JVw!"^i cursorcs et essedarii regis cohoitem praeto-
- 3 -
triens , nt «^. pars qnarta, ^j>..A*r> p. tjuinla etc, aeth. riam qvandam conslitntbant 2 Reg. X, 25, inprimisque
princeps horum praetorianornm, y.ur' f'io/TjV ffi"b'ii;r: vo-
f^V^Afi; gr. ov.%ov Matth. XIII, 33. Luc.
pro catus vel ?jV.'?.n lli^lrffi , in Eobilissimis regis comitibns
XIll , 21,Isenbergi lex. amhar. p. 23. 24, et si-
cf. erat (optio regis et adiutor castrensis, Generaladjntant),
miles mensiirae appellationes iQntvQ tertia pars medimni, nt Joramns rex habet &«um "i";!!; , ,,cnin5 manu inni-
7] tijaQxrj Herodot. VI, 67, germ. Qnart, Viertel , a\. \ titnr" (-n^-iy ]ix:: "iir^ , v. rad. Jiti Niph.) 2 Reg,
Generatim de mcnsura Ps. LXXX, 6 risHnz "Hpiliri : VII, 2, 17, 19, Jehn vectns cuirn comitem babet Bid-
•i^bw ct obrnis
rigas madefacis eos lacrimis q. d.
i. e. , )iaiiim i^irc 2 Reg. IX, 25, et ut Pekahus erat 'Z-^b^Jl
modiatim (maassv^eise) i. e. plena mensura, iargissime. regis Pekahjae 2 Reg. XV, 26. Praeteiea C''"^^"';"^:} cur-
sim appellat Ez. XXllI, i5. 23, nbi viros splendidos de-
LXX iv (i.iTg(p , V'ulg. in mensura, Saad. ^1*5^1,
stribit. Ut autem recenlioies Jodaeos hoc vocabulum
2) trigonum irianguJum instrnmentiim mnsicnm,
, , ncn satis intellexisse arguit scriptura CCiilS (triginta)
qnod nna cum tympanis. pulsabant ut apud ncs mnsici , 1 Par. XI, 11 et XII, 18 Ketbib, ita in vetere illo ca-
castrenses. Plnr. CtVir 1 Sam. XVIII, 6. AJii malunt pite 2 Sam. XXIII non solum vs. 8, sed etiam vs. 18,
Lnstrumenlnm TgivoQdov. Cf. 'n'"ii'5. Hier. sistra. LXX nec non vs. i3 19. 23. 24 et r Par. XI, 42. XII, 4.
et SjT. cymbala. Alii , nt Tanch. Hieros. carmina : XXVII, 6 primitus il)nd exstitisse credibiie est, ubi nunc
nohilia, coll. Prov. XXII, 20, de qno )oco v. sub no. 3. C"ii;"i">"J vel ,-:ci'C; legitnr nnllo addito Keri (vid. The-

3) lav/i; pinr. C""w;t:C et C'U!"Vu c. Suff. """C'bo nium ad 2 Sam. XXllI, 8 sqq.). Neque ego Ewaldi
m. unus de irinis milittbus, qui in eesedo vel curru bel- sententiae possum accedere, qui vc. C"iU3 ex B^".s'ii\jj
lico (v. 3C1 p. 1287 sq.) stantes pugnant, essedarius oilum habere contendit, hist. pop. Israelit. II, p. 601 sq.j
( Wagenkampfer ) nuQupuxr^g, poet. nuQaifioTTjg (Iliad.
,
ceque Jo. Drusii aliorumque opinioni, qni uf^iffi inter-
XXIII, 32 cf. XI, J04. Enrip. Supplic. vs. 679). LXX prelanfur ducem ve) prircijem tertii post regem ordinis,
TQi(nurr,g ( nno loco Ex. XV, 4: vvufiutrig T(»(aTt<T?;c, TfiT»;? ((OiQug liQ/oriuc, ut habet gioss. in Ottatench.,
nbi prius est glossema). Luth. Ritter, Ac primum : co)). fi:u:J: , ve) eos intelligunt qni in pha)ange tertio
,

quidem hoc voc. proprio suo sensu legitdr in comme- joco et oidine stabant, col). Romanorum triariis. Aeque
moratione exercitns aegyptiaci Exod. XIV, 7 : mr T^~^^,^ diverso modo a plosscgiaf his graecis esponitur i))nd tqi~
iV:-Vs fi^wbr-; C"";i:b a:"?. :b] '-^ns 32"^ n"NS et as- OKjTrjg, quo LXX so)ent nti et qnod Symm. posuit
sumsit (Pharao) quingentos currus selectos et omnes currvs Ezecli. ). c. ; Origenes tamen et Gregor, Nyss. in Ca-
Aegypii ei bellaicres (essedarios) in uno(ptctpie eorum tenis et hoc ad tres essedarios refernnt , o f.itv f^vto/n,
(ahi male et principes super cmni exercitu suo). XV,
: o df v7(tQ7]anittv , Vide glossas graecas
di ffi('/iT0.
4 : currus Pharaonis eiusfjue exercitum coniecit in mare, ap. Dmsium ad Ezerh. et in Fragm. vet. interpr. gr.
et optimi essedariorum eius ( "i'C;bU5 "inaa ) submersi sunt p. i45, Bielium et Sch)eussnerum nov. thesaur. s. lex.
 R. dVts, tjffl 1430 ntibt S"*13

in LXX. 8. V. TpjffTar»;?, et Car. Dufresne glossar. ad i. iam antea , quod oppositum esse possit verbis
e.

scriptoresmed. et inf. graec. s. v. , cf. zQnorTTdTTjg DTn ^TisYl!! vs. 19, sed praestare videtur Keri ^''UJbliS,
unns ex tribns hominibus , qui unum in choro tragico V. supra s. v. ^''bia. Accedit quod ahbi semper copu-
iugum constituebant. —
Singulari modo Prov. XXII, latur cum b"ians vel bian nt Disb"va b«nx vel bian ,

20 Keri ^•'«JlrUJ principnlia dici videntur verba ac mo- DilibUJ heri (et) nudius tertius, significet an/eAac Ex.
pr.
nita nobilia, magnifica, ut VIII, 6: 13-Ii<l D-^frjJ, quan- V, 8. Sam. IV, 7. Ruth. II, ii. DViJbu: b'ian3 ut an-
1

quani Kethib OiUJbia raiuime ineptum est.' Gr. Venet. tehac Gen. XXXI, 2. 5. Ex. V, 7. i4. 1 Sam. klV, 21.
zgia/iityiaTu. Tanoh. Hieros. ad 1 Sam. XVIII, 6 (p. Sa XIX, 7. XXI, 6. 2 Reg. XIII, 5, D'TObuJ Da Vians Da
et heri et nudius tertius i. e. pridem, dudum 2 Sam.
ed. Haarbr.) : J.a«!! ^^c S.i=^AAtl
(-^^i JLi^"!!' cr *J i-A^J U III, 17. V, 2. 1 Par. XI, 2. DU3b'i Viany iam anlea,
iam pridem Ex. XXI, 29. 36. Deut.' IV, 42. XIX, 4.
KI:»j.*a23^ iCAij<o Kjj«^ JiUJU. Dav. Kimchi : ^'NbBl O''-:^
6. Jos. III, 4. IV, 18. XX, 5. 1 Sam. X, 11. Vi»na a?
Ditbuia Da id. Ex. IV, 10.

n. pr. regionis in vicinia monfani EphraV-

nijD?tD lffl!3ffi!D sec. nonn. trias, tres Gen. XXXVIII, 24,
mitici Sam. IX, 4 in qua situm fuisse videtur oppi-
I , sed ibi est pro il-b'3J2 , vid. UJbia..
dum iTr'b'J3 bS2 (2 Reg. IV, 42), v. hoc supra p. 220.
''IS^bp. raro ''td^td m., IT^lC^bll., D^UJ^buJ f., phir. ^K^Tl^tU coutr. ex bN^nbNu; n. pr., q. v. p. 1349.
C^blB iertius, iertia. (Aram, ""n-^bn , ,-ii\A_i»2, arab.

*i^LSj aeth. et amhar. U/AJfll et in numerandis diehus Q^ adv. loci et temporis ibi, tum. (Arab. »j ibi

UJiVfi: id.) Gen. I, i3. II, i4. XL, 20. Ex. XIX, i^ id. Baidhawi ed. Fleischer. I, p. i5. 1. 1, *i' tum,
1. 11. 16. XXVIII, 19. Lev. VII, 17. 18. Num. VII,
24. Dent. XXIII, 9. Jos. XIX, 10. 2Sam. tll, 3. 1 Reg. nonnunquam ci».*3 id. Tibrizi ad Hamas. p. 226. 4/8,
XVm, 1. XXII, 2. Jes. XIX, 24. XXXVH, 3o. Ez. Ibn 'Akil Alfijjam
raro ci^-^S aii V8. 11, chald. n^sn
X, i4. lob.XLII, i4. Pluralis usum exempla ilhistrabunt.
Num. II, 24: nSD"' Q^tsb^a tertii i. e. tertio loco caslra •jlsn , Dnn ibi, ilhc v. infra Dn, sjt. ^i£»2 id. , cf. ^j2
movehunt post eos qui DiOon vs. 16 vocantur. 1 Sam.
XIX, 21: Q^UJbuS Q-^aNbn nbia':;! et tertios i. e. tertium hic , nasor. DNnNtl illuc , samar. J^A ibi. Hahes in

misit nuntios. 2 Reg. I, i3. Tribns autem locis D^ttJb^C' hoc adverbio pronomen quoddam demonstrativum m z=
snnt labulatutn tertium s. conclavia terliae conlignationis
Gen. VI, 16. 1 Reg. VI, 8 et Ez. XLII, 3. LXX in
o= n cnm D locah compositum, similemqne soni na-
turam praebent gr. homer. Ttjf^iog, TTjrtxa, Trjriy.uTiTU
Gen. TQif')QO(fn, Symm. TQiaTeya. Aelh. illud TQKonoqm
tunc, dor. TTjni '\hi, lat. ium, iunc, goth. ihnn, germ. vet.
reddidit "T^V^Afll, quod pro TQiaTiyov etiam positum danne, denne, angl. ihen, nostr. dann, v. Grimm gramm.
Act. XX, 9 eodemque significatu mihi occurrit in Fatcha III. p. 165 sqq.) Dicitur d"il3

cod. Francof. fol. 293, a. Saad. viyJLi. — Fem. de loco a) i. q. co loco, ibi, fxiT. Gen. II,
1) pr.
8. 12. XII, 7. 8. 10. XIII, 4. 18 etsexcen-
XI, 2. 3i.
spec. est a) iertia pars (arab. CaU, ^^Ai). Num. XV, ties. Praemissa nota relationis WJJ TirN ubi Exod. :

XX, 18 pierumque una pluribusve vocibus interpositis

6. 7. XXVIII, i4. 2 Sam. XVIII, 2. 1 Reg. XI, 5. 6.
DiD — ,

TiN Gen. XIII, 3. 2 Sam. XV, 21. Repetitum

Ez. V, 2, 12. XLVI, i4. Zach. XIII, 8. 9. Neh. X, Dc —
Dir est hic —
illic Jes. XXVIII, 10. b) post verba
33. 2 Par. XXIII, 4. b) dies ierlius, clie icrtio, perendie.
motus i. q. ilTui eo (nt iy.u pro fxiTat) 1 Sam. II, i4.
1 Sam. XX,*12: ^'^•'blZJn ^ri73 nys hoc tempore cras
2 Reg. XIX, 5-2, unde D-jj Itn quo 1 Reg. XVIII, —
(aut) perendie. c) anniis iertius aetatis Jes. XV, 5. Jer.
10. Jer. XIX, i4.
XLVIII, 34, V. nbas» pag. 989. d) c. term. 1—
nr-ab-ij adv. terlium^ Ez. XXI, 19. 2) de tempore , arab. »S : eo iempore , tum , tunc

dUiVlD QlD^tD adv. (form. bsns vel, nt ahi

et ,
(ut gr. fy.tT, lat. ibi, ilhco).' Ps. XIV, 5. CXXXII, 17.
vohint et ipse Gcsen. 'docet in Lex. man. compos. ex ,
lud. V, 11.
llJVi =TZJbia et Dl'' , cf quae de origine . adverbii lnT3 3) i. q. ea in re. IIos. VI, 7 : migrarunt foedus,
dicta sunt supra pag. 784 et melit. illilm hodie, contr. ^a ?iaa DiZJ ea in re ( darin , in diesem Stiicke ) defece-
runt a me.
ex ;»^(, Slane in Journ. asiat. i84G. Mai. p. 479, Cum praef. ^'dn inde 1) de loco (gr. zrivod-fv , Tt]-
addc acth. U7Al^<3^ I P^f^ I pro ^jdt] rjfitQag TQiTg Gen. II, 10. XI, 8. 9. 1 Sam. IV, 4. D',^'a— liIJN
v(od-i)
Marc. VIII, 3) nudius tcrtius Prov. XXII, 20 Kethib : unde Deut. IX, 28. Gen. X, l4. 2) de tempore —
tSIUib^ '^b Tiana tjbn nonne scripsi tibi nudius tertius Hos. H, 17. — 3) i, q. de eo, ex eo , ex ea re (ut
 R. CD, Naffi, n.i2D"d, ^aa, nad 1431 Dm — Cu
lat. inilc, vntle) Gen. 23:
ierram^ "l\tN
III, «t coleret 7. 11. 16. 1 Rcg.XV, 29. 2Reg. XXI, 9. ZacL. XII, 9.
fi"i7q n;?; u/irf^ (de qua) sumtus erat. l Reg. XVII, l3 : Ps. CVI, 34. 1 Par. V, 25. 2 Par. XXXIII, 9. Eslh. IJl, G.
Sias D'.i'n "? 'iBS yac TwiVii iVirZf (ex ea farina) placentam, IV, 8, delcvit, eorstinccit nomen Sam. XXIV, 22.
alicuius 1

aVieg.VlI, 19.' Ez. V, 3: CS72 C-^JTa »~n^bl et sumes 2 Reg. X, 28 : bN";^!:^': bi^zn-nN ^*":r,"' ;sc^i et exstin-
inde (de criiiibus) paucos. Lev. II, 2 (ubi cod. Saniar. xit Jehuus Tiaalem i. e. cultuni Baalis cx Isracl. —
pro C\273 Labet dictum est Gen,
rt:^73). Siiigulare Inf. iKiart subst. exstinciio , exiiium Jes. XIV, 23.
XLIX, 24: 'w VN-jb"; ]3S« nyh fiy aps;; T^ax 'T73 « Niph.
1""i3: pass. a) vastalus esl , ut ager Jer.
manihus herois (Dei) Jacobi, illiuc (von dortlier), a pa- XLVIIl, 8, altaria Hos. X, 8. b) delctus, cxcisus —
store, o rupc Israclis veuiat tibi prosperitas.
est,dc populis Deut. IV, 26. VII, 23. XII, 3o. XXVIII,
Addito rt— locali n!2iD (lepe scbamma) a) eo (da- 20. 24. 45. 5i. 61. Jer. XLVIII, 42. Ez. XXXII, 12,
hin, dorthin) Gen. XIX, 20'. XXIII, i3. Jes. XXXIV, ct de singulis Lominibus Gen. XXXIV, 3o. lud. XXI,
l5 """sp
: !1"p Jrri" co nidum ponit serpens. b) i. q. 16. Ps. XXXVII, 38. LXXXJII, 11. XCII, 8. Prov.
Buj il>i (ita ut locum indicet in quo aliquid .sit) Jer. , XIV, 11, it. de nomine alicuius Jes. XLVIII, 19.
XVIII, 2. Ps. CXXII, 5. Praemisso relalivo -TiN — :
12123 chald. id. Aph. dehvit Dan. VH, 26.
{Tr:; 91/0 Gen. XX, i3. Exod. XXIX, 42: ns^N i"iN
!T2w Cr'r fuo conveniam vobiscum raro ubi 2 Reg. ,

xxiii, 8.
^H^ ^ad. inusit. i. q. arab. U.*. allus /uil, raro

DB et cbald. td nomen, v. e, rad. fiTau:.

U.i; id., vic. ^^^Jm id., ^^ elalio moctis, .iil altns ; it.

appar.cns, conspicuus fuit , impr. eminus apparuit. Arab.

rad. incerta, fort. »a"w audivit L**~ extnlit se res, nt conspicna esset ex loco remoto,
iSaaO i. q. (littera
n. .

S emolita in N , v. cxempla pag. 2). Hinc gjU** externa rci forma quae eminus apparet. Hiiic

rjXBE) (fort.lumor, fama) n. pr. m.

i. q. MJ"'::"^
coclum. Cogn. signo notavit, spec.
'0''Ki_'i\ *»v^ signavit,
j Par. vhi, 32. cui respondet IX, 38 t;.\;7:"wV
DN!2i3 n. pr. m. , v. antecedens nxau;. signo inusto, stigmate signavit, iu^m signam , stigma, it.

designatio rei, quae fit nomine indito, SchaLrastani ed.

N^U n. pr. vid. s. rad. wa'^. Cureton p. 65. 1. i5, j,^.^ signum, designatio, nominatio
n3i|{!2i3_ n. pr. vid. s. rad. nauj. Vit. Tim. I. p. 220. Cf. p^u et ]aT designavit. Inde
Du; nomen. Cf. sauscr. ndman nomen pr. signum quo
ahquis vel aJiquid noscitur, Kennzeichen a rad. gnd ,

nj^^lZU ^^^- qnadril. ijiusit., inceitae signif. Arab.

i. e. noscere. Verba denouiinativa sunt Um nominavit,
_^»« diluit lac multa aqua. .^.i; cucurrit modo ti-
II, IV id., aeth. j^CJ^p; id., syr. ^i^J» et oi.iQ.« id.
mentis. Habes snpra p. gSg n. pr. babj'Ionicum "laJDQ
523 , a quo sono certe non multum dilTert DlD non raro sq. Maklceph, ut '"^yn-C"^
cstr. aiL" ,

Gen. XJX. 22, t^p^in-a^d XXJI, i4, sexies sec. Masor.

ISaLJ n. pr. indicis Israelitici lud. IIl, 3i. V, 6.
ad Gen. XVI, l5 - dc fet sic quidem ante syllabam ac-
Cf. Ewald". hist. pop. Israel. II. p. 364, Winer bibl.
centuatam) ut '!:2-D".a Gen. XVI, i5. XXI, 3. 1 Sam.
Realworterb. II, 3/5. ed. 3.
VIII, 2. Prov. XXX, 4, •^'ii-r:: Ez. XXXJX, 16, -a-r
in/c 1 Reg. XVI, 24), c. Sufl". •<zp '^'yd in paus. ^a"i;, ,

JjB-a , 'lao ~^'d , -"1:7:12;, ErT:"^, a7:"c'. pl. r'-a"£ cstr.

"hJ i"! Kal inusit. , i. q. dailJ stupuit, vastus
,

^'laic , c. SufF. £r'ia"i2 m. (semel f. Cant. I, 3, ut aeth.

fuit, deiectns fuit (cf. oauj). Arab. >>.»*. obstupuit. flP^ I passim, cf. rad. p?"^ Hoph. p. 1279)
Rabb. "iXiUa exstinctio, persccntio, vulgatum antem apud rnonumcnium 2 Sam. VIII, l3
signum ">!'?''
1) , :

Jndaeos recentiores n?:'d delecit a religione , ~"ir?: apo- C"a 11" ct Jccit (statuit) Davides monumenium signum ,

sUtta, qs. exitio deditus. Jes. LV, l5:

victoriae repoitatae. a"dr H^iTb n'.~1
Hiph. TB^in perdidit, a) vasiavit nrbes, altaiia Lev. Cb''";' r"Nb a erit Iioc Uco monumentum , signum sempi-
XXVI, 00. Nuui. XXXIII, S-2. Mich. V, i3. Jes. XXIII, iernum. Cf. a'i;i T
monunientism et signum i. e. aie-
11 (ubi n72\pb est pro T<a\cnb ) regnum Am. IX, 8. , moria Jes. LVI, 5. fHanc siguif. priorem pono utpote
Hagg. II, 22. Frequentins h) delevit, perdidit homines etymo propiorem , quanquam monumentum non mi-
et popnlos Dent. I, 27. II, 12. 21. 22. 23. IV, 3. VI, i5. nus apte a nomine nominisque meinoria dici potuisse
VII, 4. IX, 8. 19. 20. 24. 25. XXXI, 4. 2 Sam. XIV. ingenue fateor. Eundem monumenti significatum non
Xxxx XX XX
 R. natB 1432 ;a

pauci interpretes stafuunt Gen. XI, 4 nbi ego , D'i5 no- Eccl. VII, 1 : Dlta 1X3'^a Dia 3'iD melior esi hona fama
ruen el faraam esse ciim plurimis statuo. quam oleum suave. Ubi in malam
Prov. XXII , 1 .

partem accipitur, additur i"^ Deut. XXII, i4. 19. Neh.

2)no'rjen. (Arab. |»a.!, raro ^^, ^^^ ^m, aefh.fipO;, VI, i3. Semel tamen iiudum DUi in malam partem dictum
est Ez. XXIII, 10: B^^^lb D'ij ''rtni et facta est fabula
sjT. >Q* }Vt sed chald. d\D vel Dllji emjjbat. NKiB,
,
i. e. male audiebat inier mulieres. LXX. y.ui iyivito A«-
quod V. Proprie est signum, designatio personae
infra. ATj/ta HQ yvvo.T/iug. Cf, XVI, 4i.
vel rei, T. rad. Sunt etiam qui DiD ortum putent ex
c) fama post mortem, memoria Ps. LXXII 17. 2 ,

yniB ,
abiecto S, coU. arab. L*.i i. q- ^*-i> candela, af- Sam. XiV, 7. Ita maxime in formnlis talibus perdere, :

ferantqne Alex. inlerpretem, qui J>a© haud raro oio/iitt delere nomen alicuius i. e. ita dele}'e (bominem, populum,

reddat sed ut boc non mirandum , ita illud vix veri-

;
nrbem), ut vel nomen et memoria apud posteros pereat
simile cst). Et de personarum et de rerum nomine Deut. VII, 24. IX, i4. XII, 3. XXV, 6. XXIX, 19.
1 Sam. XXIV, 22. 2 Reg. XIV, 27. Jes. XIV, 22:
frequentatur, v. c. Gen. HI, 20: D"i3 l^lNfl N";i?!!i mxs
'TtMl et appellavit homo iiomen coniugis suae Eva , XIX,
12:1 ]'<:'l 'nNiai D'a baab ^Tlpni et exstirpabo Bahelis
22: l:»!:; ^^yrt dllj N"JJ5 vocant nomen urhis Zoar. Jes. nomcn et relupiias el iotani progcniem. XLVIII, 19. Zach.
LXII, 2 lIJTn D'iJ ^b N~1p"! et appellant te novo nomine.
:
XIII, 2. Ps. IX, 6. Prov. X, 7. lob. XVIIl, 17 l-l3T :

Ez. XXIV, 2': DTn Cllli-riN "^h ainS conscribe (nota) yin-'':*?-?!» 'ib DlB-i^bl J'-l,N-"':53 13^ memoria eiiis
tihi nomen huius diei. Num. XVII, 17. 2 Reg. XXIIJ, perii in ierra, et nomen ei nullum manet in arvis, Adde
34: ^''ifin^ laia-nN 3&''1 et mutavit nomen eius ita ut Ecc!.^ VI, 4 de abortu ilsS'; 'n2'i5 n^."^? caligine nomcn
:

appelkrct eum jehojahim. XXIV, 17. Esther. IX, 26: eius tegitur. Confra etiam dicitur 'd!? D123 D''pn excitavit :

alicui nomen i. e. produxit ei posteros (cf. b S^lT a''^?^;

^:;nri D\i;-by C^^iD nsNri ^''a^b ^n-Ii;; 73 "b:? iccirco
vocabant hos dies Purim (sortes) propter nomen Pur et sic propagavit ei nomen, spec. fratri mortuo, inito cum

(sors) i. e. quia sors Pur nominatur. ria'a3 se- — eius uxore matrimonio Dent. XXV, 7. Ruth. IV, 5. 10.
cuudum nomina, nominatim Num. I, 17. IV, 32. III, d) Perfreqnenter legitur niiT^ dl» , raro DTjbs Dui
17. I Par. XII, 3i. Esr. VIII, 20. X, 16, 'd DtJz — (Ps. LXIX, 3i) nomen Dei, nou solum proprio sensii,
nomine et auctoritate alicuius 1 Reg. XXI, 8 ahsrii :
nt ia decalogo Ex. XX, 7 '^''rtbN nin^^-Dffi-nN Nian Nb :

SNnN D'1^2 D^^IEO et scripsit Isebel liileras nomine Achabi. ttydh, ct. VI, 3: D.-ib TiS"!'!: Sb 'n'-ni laui? proprio
Ex. V, 23. Estb. III, 12. VIII, 8. 10. •V' DiiJ3 nominc
meo nomine m!T' non nolus fui ipsis , sed etiam certis
Dei , i. e. iussn Dei, auctoritate divina , v. c. '13'^
iisqne variis rationibus adhibitum. Est enim niM^ Dia
"j^D1B3 Deut. XVIII, 22. 1 Par. XXI, 19. Jer. XLIV,
a) Dei nomen celehre , existimatio (homiiium) de Deo,
16, •'yn-jja N33 Jer. XI, 21. XXVI, 9. 20, it. 'b s-i;
in formula iSjlB l^^ob pro nomine suo, prout exspectare
:

61233 nosse aliquem suo nomine i. e. bene nosse aliquem

iubet nomen divinum v. isn A, 1 s. rad. n:^ pag.
,
etfere familiariter uti aliquo Exod. XXXIII, 12. De
lo5l inde Dci gloria
, "«niB 'JJiob propfcr nomen meum,
,

formulis Duja «"ilJ d'a3 N-^];: cet. v. j<-ip^ no. 2 litt.

,
ne quid detrimenli capiat nominis divini gtoiia Jes.
f. g. et Nipli. 110. 3 supra pag. I23i sq., 'CCp. fl?3 v.
XLVIII, 9. LXVI, 5. 1 Reg. VIII, 4i. Ps. LXXIX, 9.
M:3 Pi. pag. 694. — Speciatim est
CVI, 8. Ez. XX, 9. i4, 22, 44, Ps. CXXXVIII, 2:
a) nomcn cel^bre ,
fama (ut gr. ovona , lat. nomcn,
';iai23 -bS-bS super omne nomen tuum i. e. super onine
aeth. germ. er bat eineuNaraen,) 2Sam.XXIII,
jtl^^ ',, quod de te praedicari potest. /S) Deus, quatenus ab
18: n'a5'^'3 Dffi ibf ct ipse Abisaeo erat /ama praecipua hominibus invocatur, celebratur, ut "'''
D1233 H-^j^ nomen
inter ires illos lieroes, comm. 22. 1 Reg. V, 11 ^lTt^T :
Dei invocavit, cf. s. v. Nlp no. 2, g. p. I23i, bbn
a^30 D^i-ai^-isi laa et erat nomen eius notum et ce-. v< DiD-nN Ps. CXIII, 3. CXXXV, 1. CXLVIII, 5.
lebratum inter omncs gentes circum habitantes. 1 47. , 13, ,
Dizs-nN ?ii3 CXLV, 21, ^jaui n'i''!N, ST;':?»
''•'

2 Sam. VII, 9. 1 Par. XIV, 17. XXII, 5. 2 Par. XXVI, ^ailS ''^53123 nn^^STS, ^JSUS n"JSDN et iu^aliis eiusmodi
i5. D'd •'b TVHV fecit sibi nomen i. e. conciliavit sibi formulis quae in Psaimis potissimum frequentantur.
,

famam Gen. XI, 4. Jes. LXIII, 12. Jer. XXXII, 20. ^Hir ^^i^.N qui amant nonien tuum i. e. qui laude ttia de-
Neb. IX, 10. Dia iV &to id- 2 Sam. VII, 23. 1 Par. lectantur Ps. V, 12. LXIX, 3/. CXIX, i32. •^Xit "yYi"»
XVII, 21. DUJ 'u/pt* viri famosi Gen. VI, 4, it. clari, qni nornnt nomeii tuum Ps. IX, 11. Jcr. XLVJII, 17.
nobile.s Num. XVl, 2, r-ad "©:« id. 1 Par. V, 24.
y) numen divinum , quatenus mortalibus praesens adest,
XII, 3o, et contra : 0"J3 ''bs '33 filii (patris) ignobilis fere i. q. 1-i-i'n'' •:e. Ex. XXIII, 21 : '-z^^^p^ ''»123 •'3

i. e. ipsi ignobiles et ignobili genere orti lob. XXX, 8. nam numen meum in eo (angelo) est. 1 Reg. V'1II, 29 :

Inde f^loria Zeph. III, 19 : Dl»b!l rtVnnb D^"nai»l et recl- d'i! '7:123 templo) numcn meum praesens erit.
n.';n'' ihi (in
dam eos laudatos ct gloria conspicuos. comm. 26. Deut. 2 Reg. JCXill, 27. 1 Reg. III, 2 nondum domus exstructa :

XXVI, 19. Et sic plerique nunc intpp. Gen. IX, 27: erat ">' D123b nomini Dci VIII, 17. 20. Jes. XVIII, 7.
habilabunt Japhetitae DUS ibrtNS in ientoriis gloriosis (al. Dicitui; Deus in aliquo loco 'i^ap ]3i2i vel 'int) D^li^J no-
in tenloriis Scmi). men saum ponero i. habitaculum ibi figere, v. s. v.
e.
b) homim nomen, hona fama, de eo qui bciie audit D''i3 et 13123. Saepe refcrtur ad auxilium , quod numen
 R. naa 1433 om, n^affl

praesens hominibns praestat Ps. LIV, 3 : o Dens, '^lJaiZJa altus fuit : qiiac omiiia lucertissima es.se ucnio noii
•liywTI iuo nomine serva nos. XX, 2. XLIV, 6. videt.
LXXXIX, 25. CXXIV, 8. De ailvciitanle Dco pocnas
inQictiiro Jes. XXX , 27. — Etiam d-i! , Oqn absol. D?P m. chald. nomen Esr. V, 1. 10. Dan. IV, 5,
autcm rrailj (a lomia CCi quae rara est in Taigg.)
c. Sufl'.
dicitur de nomine Dei, nerape bis in forniuia D"i^r! 3553 ,

Dan. II, 20. 2G. IV, 5. V, 12. Ebr. V, i4 r3'r'''i :

Lev. XXIV, 1 1 et D'd '3 ib. conini. 16 (cod. Sam. et

suni Scheschbazzaro erai
bic c. art. Dan) atque Dent. XXVIII, 58: nxT^b tn riJ3U;

nomen
"!5kltj\l.'b

eius, pr. Iraditi

ei Ircidili
sunt ei, cuius nomen
, i/uod
erat Schescli-
^'nV}* n-n"' PN riTn NI'"!"! "rD-n C^n ad limendum
nomcn hocce i^loriosum et reverendum, Jahve deum twim,
bazzar. — Pliir. "iJTod cstr. rnnx vel ut in pluriniis
codd. scriplum cst rVty-r Esr. V, 4, c Sull. tl^n-73-.a
Praeterea huc reforas locnm 1 Par. Xlll, 6: uj advchc-
ib. comm. 10. (Ita in Targg. quoque DB vel Urd,
rcni illinc arcam sacram Dei Jahve UV £<"^p: "l^.^. 9"' ,
raro DT , sed emphat. ubique Njri) et c. Suff". P!7z'd,
vocatur Nomen vel potius
, ad (juam arcara invocalur
:

«na^a , raro jinzaiiu, pl. ]~^^'A *^s'i"- '^"^"'P emphat.

Nomen. ( Cf. s. v. "^iaM B, no. 6. p. iG5.) Iii ioco .

anteai gemino 2 Sam. VI", 2 textura habes intcgriorem NnnriU , syr. in sing. quidem io* eniphat. V^Om , scil

'l31 mr;^ nu; o'd N1~3 "^"wN ad qunm invocalur nomen,

plur. ,jT>Sli> cstr. ^oiiC* em| h. 12aiiQ* , nec non
nomcn Jahve etc. ubi in" repctitione verbi t'd inest
,

quaedam vis rhetorica (cf. Ps. LXVIII, 34: ""^Z '''?.u;3 ^aoiioa effiph. |oiia.«, nasor. >Qa* pl. IZoiiQA , vid.
mp Gescn. Lehrgeb. p. 670), nec valde opns cst
,
quae de n iDserto supra disputatum e»t b. v. ~33N
emendatione Thenii V. D. qni et in loco Paralip. et
,
p. 109.)
in Sam. libro pro priore Da legi iubet 0\25. Ex Pen-
tateachi autem locis imprimisqne e verbis b'dTi SpJ,
, ClIQtD in paus. ti^h^r cstr. V2p c. SuQ'. "^^72^
qnae non de exsecratione ut debuissent sed de pro-
, ,
(Ps. vill,'4), vj:x (DeuVxXXlll/iS), Da-'):© (Lcv.
nuntiatiune nominis exponebant , recentiornm Ju-
,Tr!"' XXVI, ig) plur. in. coeli (a sing. obsoleto 'rffl, ut Diia
daeorum manavit consuetudo qua pro MTiTT' saepissime ,

D\:;n scribunt vel wJ-i^-E"?! OCn, v. Buxtorf. les. talm. av.1, Oyz ab obsol. '», arab. SU*m pl, ot^*«» , aeth. et
coi. 2'i3u sqq., cf. supra s. v. n';!T; disputata p. 5/5 sq., amhar. J^CfiJii: pl. flCfiJP^: id. , chald. et syr.
ut Samaritani quoque sno A'^"^ (Schema, Schima) l*ia* -.io*
plur. tautum eraphat. ti-yqO , , cstr. lailj ,

ntantur , vid. Cellar. de gcnlis samar. hist. in eius

Dissertatt. a Walchio editis Lips. 1712. p. i45, Epi- id. , st. absol. ^''TSIS et ^.«.iQ* in libris aramaeis non
stolae samar. ad lob. Ludolphum datae ed. a Cellar. p. extat quEiijquam talcm forniam habes in phoun. Bal-
,

5. 12. et Silv. de Sacy corre.spondance des Saniaritains samen, Bei), a u fi v Phil. Bybl. ed. Orell. p. i4. Au-
i';

in Notices et Extraits T. XII. p. 175. not. 4. gustin. ad lud. XVI cf. Plaut. Poen. V, 2, 67, et in
3) n. pr. Sem Noachi filius natn tnaximns (Gen.
,
Zcaqaar/fiiv i. e. Or"?!:: ''D2 PLil. p. 10, 1*10* autcm
V, 32. X, 21), LXX. et Luc. III, 36 ^yt Joseph. ,

sabinde absque Ribai scribitnr et ut sing. constiuiliir

2r;ftag, 85T. >Q** vel ^* arab. (•l-*") ex quo secundum praeterea huc refer primam nominis phoenic. partem
Gen. X, 21 — 3i et 1 Par. I, populi Semilici 17 — 33 2 a (X7j fu (iov/.iog quod unus Gaisfordi codex habet pro
,

i. e. Asiae gentes occidentales Assyrii, Lydii , Persae , vnlg. Mrjft(joT\uog apud Philon. Bybl. p. 16 cf. E\V£ld
(v. T\b) , Aramaei, Hebraei pars origincra et Arabum Abhand!. iiber die phoenik. Ansichten v. d. A^^eltschopf-
traxerant. Vid. praeter libri Geneseos explanatoros et ung. Gotting. i85i. p. 45 sqq. Nomen bal)et toelum
historiae Hebraeorum auctores imprimis Gesenii hist. ab elatione et altitudine, qs. d. snpera, v. rad. ut gr. ,

lingnae et scripturae Hebr. p. 5 sq. , Ewaldi hist. po- ovfjaiug, Potlio credas Etymol. Forschungen I.
si cl.

puli Israelit. vol. I. ed. 2. p. 370 .«qq, , Knobel die p. 123, est a radice 6q, or efferri in altum cf. opof, ,

Volkertafel der Genesis. Giessen. i85o. p. i3i sqq. '

oriri , et hebr. D^i^nTS de coelo pag. 1276) i. e. firma-
Perdifficile est dictu, quid vetns hoc nomen Z'd primi- mentum (^'p'! q. v), quod fornicis instar super terra-
tus significaverit. Ab aliis Dllj exponitur nomen i. e. rum orbe expansum videtur (lob. IX, 8, Ps. XVill, 10.
per quem nomen et memoria paterna propagatur (cf. Jes. XLIV,24. XLV, 12. LI, i3. Jer. X, 12. Zach.
no. 2. c), vel cclebre iioraen , gloria ( cf 110. 2, a), . XII, ad iustar paimi extensi ( p^S Jes. XL, '^'i) vel
1)
vid. JJi. Simonis onamast. p. 207, Knobel 1. c. p. i38, tentorii (te^-l-^D Ps. CIV, 2), orbis forma (j:ir If b. XXII,
ab aliis Semus Plutoni inferornm deo comparabalur i4), quauquam quatuor plagis distinctum {r'"^^ "r^*?
coll. ca\L" et — |(ti5 ; Typhonis apud Aegyptios nouiine, f.a-in Jer. XLIX, 36), fundamentis et columnis super-
V. Bochart. Phaleg lib. 1. c. 1. in fine ed. Francof. structum (2 Sam. XXII, 8. lob. XXVI, 11), unde pluvia
1674, p. 11, a Buttmanno (Myfhol. I. p. 221) tanquam per portas clathrosve delabi (Ps. LXXVIII, 23 cf. -,»«
Uranus Hcbraeorum sistitur coll. caili , Ewaldus 1. c. in somnio Jacobi Gen. XXVIII, 17 et n-rsnN
0'''3'.ir!

p. 373, F. Boettcher spicileg. p. 5 et alii Z'd ad ter- Gen. Vli, 11. VIII, 2} et super quo Dei angelornmque
ram in altioribus Asiae regionibns sitam referunt , unde sedes esse cogitatnr (Ps. II, 4. XI. 4. XIV. 2. CIII, 19.
Semitae tempore antiquissimo descenderint , coll. nOTC Gen. XIX, 24. XXII, 11. XXVIII, 17. 1 Reg. VIll,
XXXX XX XX 2
 R. n52aj 1434 «^aa — niai^aH
3o. Jes. LXVl, i. Deut. XXVI, i5. XXXIII,
26, unde Composita ex hac radice sunt
D''^^ lob. XV, l5, nbi iu altero hemistirliio vdip saucti "'5^.r'r. (elatio nisus i. e. in altnm enitens , vel
Dei 'i. e. angeii). Cuoi n^
locali n«'52sa!i coeiutn ver-
forl. nisu et impetu conspicuus qs. d. Hochschwnng,
sns Gen. XV, 5. XXV^II, 12. Ex. 'Ix,' 8. 10. Deut.
compos. e nomine huius radicis JV2'0 et "laj*) n. pr.
IV, 19. XXX, 12. Jos. VIII, 20. lob. II, 12, quo sensa regis Zeboim Gen. XIV, 2.
etiam iu acc. pouitur D''??"^:! 1 Sam. V, 12. 1 Reg. VIII,
22. 54. 2 Reg. II, 11! "Am. IX, 2. Jes. XIV, i3, vel ?I<153ID n. pr. m. (prob. compos. ex is» et q73\a

a-n^ Prov. XXX, 4. lob. XXXV, 11. Ps. CVII, 26. = D"iJ, ut bNiy-) ex bN et :is-^ ^^^i , cf. !jna in = nn!
CXXXIX, 8, et Di73-i^n b^ Ex. IX, 22. 23. X, 21. 22. prr. compositis i. q. n;3 , 133 in bN?3S , ut sit : nomen
Sed acc. D^^aujn est etiam in coelo 1 Reg. VIII, 34
: Dei (Jakve), quae significatio indicari videtur verbis
O"'»".:;" y3'i3ri nrs, comm. 36. 39. 43. 45. 49 (in loco matris Samuelis 1 Sam. I, 20: i\"ibN\»3 nin^a "»3; alii
gemino 2 Par. VI, 23 sqq. plerumque D^72"Cin-J73), Neh. bNi73T25contractum putant ex bNJiJ^aia colll iNyT , et
IX, 27. 28. ^''ynn nnn sub coelo i. c. in terris Eccl. ilJa verba referunt ad Deum, qui preces matris audierit

I, i3. II, 3. lil, '1, cf. D^a">2n-b3 rnn (iu universo admiseritque) Samucl , LXX et Act. III, 24 2ufiovi^X,
tetrarnm orbe Gen. VII, 19. Deut. II, 25. IV, 19. lob. nempe i) nobilissimus ille iudex et prophsta Hebraeo-
XXVIII, 24. XXXVII, 3. XLI, 3. Dan, IX, 12. nnnia rum, filius Elkanae et Hannae , oppido Ramathaim Zo-
D^TS^ilin e terraruni orbe (delere alicuius memoriam^ Deut. phim in montanis Ephraim oriundus (1 Sam. I, 1), cuius
IX, '19. 2 Reg. XIV, 27. D';'?"^'!! "'auJl ts-ja-y^in coeli et historia narratur in libro 1 Sam. c. I, 1 — XXV, 1 cf. c.
coeli coelorum i. e. omnia coeli spatia, ntut vasta et in- 28. Ps. XCIX, 6. Sirac. XLVI,
i3 sqq. Eundem Sa-
fmita Deut. X, i4. 1 Reg, Vlli, 27. 2 Par. II, 5 cf. muelem dicit Chronista 1 Par. VI, i3. 18, ubi dnae ta-
Neh. IX, 6, semel D';»"^;^, "•aiJi Ca^zi 2 Par. VI, 18 et bnlae genealogicae sistuntur , quibu» auctor Samuelem e
simplicius D";»"::?! "'«"^ P^- CXLVlil,'4. 7"^^!^'! Q";72",^;n genere Levitarum originem duxisse demonstrat, quod in
coeiain et terra i. e. mundus univcrsus Gcd. I, 1. 11, libro Sam. non ita declaratur. Vid. Knobel Prophetis-
1. XIV, 19. 22. Coelum attingere hyperbolica ratione mus d. Hebr. T. II. p. 28 sqq. Thenins comm. ad
dicnntur res altae Gen. XI, 4. Dan. IV, 8 , nec non 1 Sam. I, 1. Ewald Gesch. d. Volkes Israel T. II, p.
snperbia et potentia homiuum lob. XX, 6 , cf homer. . 43o sqq. Winer bibl. Reahvorterb. ed. 3. II, 376 sqq.
tov yuQ yXiog ovQavbv T/.ti, ovquvov xf/uviiv , sublimi fe- Cf. Kitto's Journal of Sacred Literatnre i852. April.
riam sidera vertice, et similia multa. Saepe legitur Cjiy p, 195 sqq. —
2) alter eiusdem nominis Num. XXXIV,
D"^73"i;n aves sub coelo volantes Gen. 1, 26. 28 cet. laa 20. —3) tertius 1 Par. VII, 2.
D^O"i'n pluvia de coelo decidens Deut. XI, 11, et sic
y ^''nffl (tama sapientiae) n. pr. filH Gileadis Num.
etian'i "D";n",2n bB Gen. XXVII, 18 et D^pyi 1b3 lob.
XXXVlii,'^^. ^y^^ai dnb cibns coelestis, de Manna
XXVi,'32. 'Jos. XVII, 2. 1 Par. VII, 9. Patron. —
Ps. CV, 4o cf. Ex. XVI, 4, W^to-li ;« frumentum coe- 'Sn''73"a Num. (Apnd Arabum scriptores cJk,A*,wJI
1. c.
lestc, itidem de Manna Ps. I^XXVIII, 24. D";75"i;n Nai: commemoratur ut nomen complurium principum Ama-
V. s. V. Na:;. In receutioribus V. T. libris pro eo, lecitarum , v. Ibn Badrun ed. Dozy [Ouvrages arabes,
quod iu veteribus est riN3s: !T;ni , non raro legitur livr. 1 ] p. 69 sq. , Caussin de Perceval bssai snr Thi-
t:^T2'dr, "«nrN deus coehrum \ci. cbaid. N'72\2: nrN) 2Par. stoire des Arabes avant Tislamisme T. I. p. 20. 21. 23.
XXXVI, 23: Esr. I, 2. Neh. I, 4. 5. II,'4. 2o'.'Jon. I, 9 168. 176 sqq. 212. 224. T. II. p. i8g sqq., auctore Fi-
et D";73"£n bs Ps. CXXXVI, 26, cf. ii-Jxdri •'n>N r:-,'^.''^ rnsabadio Kam. I. p. io36 etiam nomen feminae Mu-
Gen. XXIV, 7. Ita o 9iog tov ovQurov Tob. X, 12. hammedis aequalis , praeterea nt nomen appellat. expo-
)C. XI, i3. nitnr dominus nobilis
: generosus et fortis vir agilis ,
,

et promtus , it. Inpus , gladius quas signiScationes ab :

^?'!DQ emphat. chald. coeli, ut hebr. b^^n^a (q. v.)
pl.
illo nomiue proprio profectas esse dLxerim.)
Dan. 11, 38. IV, 8. 10. 19. 20. 22. 28. 3o. 32". '34. V,
23. VI, 28. VII, 2. i3. 27, bis etiara legitur in versu mnT^BiD (nomen altitndinum, fort. i. q. nomen
chaldaeo Jer. X, 11. De coelicolh i. e. Deo cum an-
gelis, qui mundum gubernant, dicitur Dan. IV, 23
coelorum, quidem dactum est a "^73123
si DlS et ni73n =
"n :
cf. Dn"<3'ii<) n. pr. m. 1 Par. XV, 18. 20.'XVI, 5^
t<»nil3 ^cVfi quod coeli dominanlur. Siraili ratione voc. 2 Par. XVli, 8. (Quaeritur, num aliquis nexus inter
0'73"J vel «'«"i; atnntur Jndaei recentiores, v. Mischn. hoc nomen intercedat et inclj'tam illam Semirauiidem,
tr. Nedarim XI, 12. Pirke Aboth IV, 12 aliaqne loca qnae in Phoenice nata esse traditnr. Cf. Ewaldi hist.
e .^criptis iudaicis graecisque collecta a Buxtorfio lex. pop. Israel. I, 3/3. ed. 2. Ceite quod Diodorns Sicnlus
talm. col. 244o , Schoettgenio in Hor. hebr. ad Matth. ]. II. c. 4 affert, in Syrornm Hngna eius nomen colnm-
XXI, i5, Wetstenio ad Matth. 1. c. et ad Luc. XV, bam significare, quodqueBochartus geogr. 8. ed.Francof.
18, Fesselio in Adversar. sacr. p. 349. N?auJ rib» — p. 821 frustra defenderc studet, id accommodate ad no-
deus coeli fv. snpra hebr.) Dan. II, 18. 37. 44.'E8r. V',' tam illam fabulam de Semiramide in columbam convcrsa
11. 12. VI, 9. 10. VII, 12. 21. 23. fictnm esse videtur. Philoxenus Luzzattus in ,',Le San-
scritisrae de la langue assyrionne", Padovae i84g, p. 52
 R. naa, aao, ^ad, crio 1435 ni-affl — crd
nomcn a rad. sanscr. smar ducit et ,,ainoro8am" oxponit. ntiKli'!! annus remissionis
i. e. annus quisque septcnus
Commenjoratione etiam dignuni, qnod ol. Hawliuson ex 8. saLbaliciis (cf. no. 3 et V^t'*^ P* i36o. i36i),
rrilj
inscriptionibus cuneatis alitjueni Assyriorum deum Sola- quo et agri inculli rclinqucndi ct rcmittenda erant dcbita,
rem cruit Schcmir appellatuni v. Journal of iLe R. , sivc prorsus condonanda , ut Talraudici praecipiunt Mi-
Asiat. Society vol. XII. p. 43 1, 44g. 46i. Addo no- scbna tr. Scbebiith X, 1 cf. Phiio opp. T. II. p. 277.
men oppidi Scbamiramkcrt ad lacum V"an situm, Schulz 284 eu. Maiigey, sive, nt recentiorcs antiquitatum scri-
in Journ. asiatique i84o, p. 3oo. ptores plcrique volunt, per eius arni spatium proroganda.
Deut. XV, 9. XXXI, 10. Praeter Deuteron. hoc vc.
rinHD n, pr., V. n«"i no. 3, e, sub rad. S^uj. non legifiir in V. T. scriptis, sacpe autem eo utuntur
]n!QD cbald. pl. nomina, V. D12J 8. rad. nB12J. Rabbini, cbald. Mrt:H\li id., ct in libris et epistolis Sa-
maritaiiorum &l2«.i;. v. Juynboll Chronicum samaritanum
s. liber Josuae (Lugd. Bat. i848) p. 23 1. Cf. Buxtorfi
^jy(2J ^) /<"'"'> trusit, cum impetu propvlit. (Cf.
lex. talm. a. v. Wineri bibl. Realworterb. s. v. Sab-
arab. tji ' ieriit, v. Kam. et Gol. lex. arab. in aps
-•'
bathsjahr T. II. p. 349.
pend., omissum a Freylag., it. I et II vehementer pro-
pulit camelos, ita punxit iuraentum ut sternax fieret,
VII timore perculsns fuit. ) Hinc a) proiecii , deiecit, b/5'0 "d. dubia. Arab. ^m ernit oculnm.
Aeiurbavit, praecipitem dcdit (aliquem cx fenestra in pla-
team) 2 Reg. IX, 33. h) intr. sc proiecii —
cum im- ,
''PHtlJ n. pr. m. Esr. II, 46 Kethib prob. cor- ,

petu niit se praecipitem dcdit in cursum , velut cffrcnaius

,
ruptnm ex "'aiia, ut est in Keri vel ex "'MViS; ut le- ,

citaio cursji se abripuit, de inmento (ausreissen durcb- ,

gitur apud NehT VII, 48. -

geben). Ita de mea quidem sententia in loco vexato

2 Sam. VI, 6 et paraJl. 1 Par. XIII, 9: 1j;2n ?t:!2':3 "'3
nam praccipite cursu se abripiebant boves ( cnrrum cum U^w 3. f. sing. perf. in pans. n?3tta, fut. ciS'>

orca sacra trabcntes). Prope ad boc accedit Sjt. in et 3 pl, !)ac^ (fut. A. tis;; quaere sub rad. ai2"') 1)
stvpuit (cbald. littera y inserta nr^C caus. obstupefecit,
in 1. Sam. : \)'ol ypci^ a^^^hj»] quod Arabs intpr.
,
animum perturbavit, vicina n5;'C , '— rr. Origo est in
clandcndo, quod ad silentium et os clansum , deinde ad
sic reddit: ^^* (J,m}^ ci\I*«.Ji iXi boves .subtra-
'_bLijJI
stuporem translatnm est, cf. vicinas radd. ccr ca~ ,
xerant se a loris (Castellas iu lex. heptagl. male: calci-
6n~, V. Hupfeld in Zeitsrhrift fiir d. Kunde d. Mor-
travit sc. sec. lexicographos Sjtos, lex. Adler.: ...^iOiJj»] genl. T. ni.397.) Jer. XVIII, 16. XIX, 8. XLIX,
p.
J3*J (j»«i«)> Seb. Muusterns : excussernnt se boves , et 17. L, i3. 1 8. Ps. XL, 16, sq. rj- (ob aliq.)
Reg. IX,
Manrer qnoqne in Lex. man. : die Rinder \\'aren ans- Lev. XXVI, 32. lob. XVII, 9. Jes. LIl, i4. jer. II, 12.
gerissen, durchgegangen. Plerique autem veteres intpp. Ez. XXVI, 16. XXVII, 35. XXVIII, 19. De loco
VOVi tanquam verbKm transitiviim exponunt ct
et hic 2 Par. VII, 21 V. !: A, 6, b pag. ^Si.
SuiT. supplent, sc. arcam deiecerunt, vel dimove-
:in 2) vasiatus , desolaius est (loca vastata enim silent
et quiela sunf, in habitatis tniba sfrepif) Ez. XXXIII,
mnl, vel inclinavernnt boves, vid. Bochart. bieroz. lib.
II. c. 37. T. I. p. 390 sqq. ed. Lips., Arias Monta- 28. XXXV, 12. i5. —
Part. Caii- fem. njr^JC , pl.
mis labascebant
: E. Meier VYurzelworterb. p. i.^ig:
,
D^rSwS r-a« vasiaius Thien. J, 4."lII, ii. JesVXLIX,
corruebant, Vulg. adeo calcitrabant boves , cui b. Ge-
:
8. Ez. XXXVI, 4, de hcrainibus perdiius Thren. I, i3.
senius calculum adiecit. 16, solitarius 2 Sam. XIII, 20: r,'z ri»5:'^'i 'V2D aiijm
2) missum fccii , misit aliquid , nempe a ) reliquit iai et mansit Thamar , et soliiaria quidem, domi fratris

agrnm, ut cessaret et culiu vacaret Ex. XXIII, 11. — suae. Jes. 1.LIV,
Plnr. f. r-1ix:c loca vastata, ruina^
b) remisit debitum Deut. XV, 2. c) sq. ja rennsii, de- — Jes. XLIX,19. LXI, 4. Dau. IX, 18, vaslationes vel
res dirae aique stupendae ib. vs. 26.
stiiii ab aliqua re Jer. XVII, 4. (Cf. arab. Ja**^ dimisil j4nnol. Addere solent transifivam vaslandi signifi-
debitorem, chald. aaa excldit, dimissns est, Aph. re- cationem propfer r'r:UJ Ez. XXXVI 3 et CSir Dan. ,

misit, syr. et nasor. «..£»1^* extrasit, spec. eduxit gla-

VIII, i3. IX, 27. XII, 11. De illo vide rriu; , boc
quaere sub Poel.
dium , pr, dimisit , iaxavit, et sic quoque apud Sjtos
Niph. C1B3 1) siupefacius esi, sivpuii (cf. Kal no. 1)
arabice loqnentes ii « fj nam in Lex. Adler. est glossa Jer. IV, 9. Ez.'lV, 17, sq. ^y rei lob. XVIII, 20. —
2) vasiaius est (cf. Kal no. 2) Am. VII, 9. IX, i4. Jes.
LIV, 3. Jcr. XII, IT. XXXIII, 10. Zeph. III, 6. Ez.
Niph. pass. Kal no. a deiectus, praecipitaius est
1,
VI, XXV, 3. XXX, 7. XXXn, i5. XXXVI, 34. 35.
4.
(de rnpe) Ps. CXLI, 6.
36. Zach. VII, i4. Ps. LXIX, 26, perdiius est (de ho-
Hiph. i. q. Kal no. 2, b remisit Dent. XV, 3.
minibus ) Thren. IV, 5, solitaria fuii (via) Lev. XXVI,
riBfitD f. remissio debiti Deut. XV, 1. 2. r:U3 22. Jes, XXXIII, 8. Joel. I, 17: p-^^xiN '.t'£i tasiaii
 R, um 1436 caa rim
i. e. yasti et vacui sunt thcsauri, horrea frugibus ca- J. H. Michaelis not. crit. —
Praeterea interpretes non
rentia. pauci ad Hoph. referunt 173TDn obstupescite lob. XXI, 5,
proniintiandum et hoc, ut putaut, hoschdmmu, et in non-
Po. i) i. q. Kal no. i slupuit, attnnilus fuif. 3\a^
nullis quidem codd. in hoc quoque lobi loco legitur
D?3Ca sedit stupescens , obstupefactas attonitus Esr. ,

IX, i. 4. —
2} trans. part. a73;d73 (Dau. IX, itj. XI,
172-drj quod probabat R. Jona, ut Dav. Kimchi testatur,
,

in quibusdam adeo i73T25n vid. J. H. Michaelis et Salomo

3l) et, qiiod idetn esse dico , ti^Op vel DaVii ,
demto Jq
,

initiali, ut iu bbiy bb>a = (Dan. Vni,'i3. IX, 27! ben Meleoh in Michlal Jophi ad h. I. Sed vera scri-
ptura videtnr esse 573"i5n (haschclmmu) imper. Hiph. pro
XII, 11) pr. nund sluporem mnvet, horrificum, horribile,
!;73'rrj ut perf. Vtivri pro :)73iri Jer. X 25. Salomo
fere subst., in plerisque II. co. vocabulo yip"i) apposituoi,
, ,

nempe Dan. XII, 12: Dob" y^'?^ nn ponere, collooare,

Norzi haec dat in commentar. ciit. j'<a nplbnJ3 : C
statuere ahnminahile horrificurn, eodemque fere sensu nnn t]iDn ^apa tVnp: Nin ^a ti73n Dna Q-^pipiprt
IX, 27 ibidemque Nnnia iixjn onaT n2-\-' '1 n:>T nn nmiai fu;m eir.rt
dailia y^ijdin XI, 3i et D»3-dq D^^^ripTlS,
',p 'si? n^it>'jn rtif^pn h->t: vi f^iian ivBiai sn^ V^pa
8oium Daia. Talis res abomiaabilis et Uorrendi a vate
dicitur Hierosolymis in loco sancto a tjTaino coUocari
i3bvn D-^pi^n^jn d-^-idd^ n:;?3] pi . . bibsTsa pni
post abolitionem sacriricii. Nihil aliud autem vult nisi Hithpo. oaTnOn sed lut. semel contr. Dairn EccL
rem ad idololatriam spectantem, nam verbi yi^jia in his VII, 16 1) obstupuitJes. LIX, 16. LXin,5. Psi CXLIII,
est U3U8 solemnis. Itaqae sive idolum signiEcat sive 4: "ab D53riUJ'] "'IDina in me ohsiupescit cor meum. il. at-
altai-e fictoruai deorum cultui dicatum, quod Antioclms ionitus fuil, sq. b^^ Dan. VIII, 27.

IV. Epiphanes, Syriae rex, in ipso templo Hierosolymi- 2) se ipsum perdidit, destruxit Eccl. VII, 16.
tano collocari iussit. LXX et Theodot. fiSiXvy^ia iqtj- :
C53tZ!l chald. tantum Ithpo. n73inU3.Ni obstupuit Dan.
fiwaetog vel iQr]/.i(6aiioi'. Vuig. ahominatio desolationis
: '

IV, i6".'
vel in de.soIationeii;. Graec. Venet. /itiaog (p^wvSov vel
(ponvdovi/ (?), semel /?(5fXi'yjttar-« i:(irii.invv. 1 Micc. I, tiSiJ (stnpor vel desolatio) n. pr. viri e tribu A.scher
,'S4 sqq. wy.odo/ir^aav (iiilvyfia e or] i.i('i a Ho? tiii tb
: 1 Par. Vil, 37.
itvnmaTfjOtov , xal iv nultaiv "Tnvia xuzXw (h/.odo/irjaav
n!223 stupor Jer. VIII, 21: •'qnpTnn nsuj
f. i)
(idiiiovi y.. T. X. VI, 7: aai xad-tTXov to fid^lvy/irt o
stupor incessivit me,
meton. de obiecto stuporis , stu-
wy.odnftT;atv [o fiuaiXivg i^jr/o/o;] em tb d-vaiaatfjQiov pendum res stupenda Jer. V, 3o : nn"r73 n-ll^irai ^7^
,

TO ^i' 'IfQovaaXijn. Cf. 2 Macc. VI, 2. ( Matth. XXIV,

J^TNS stupenda et horrcnda fiunt in ierra. XlX, 8:
i5. Marc. XIII, i4). Idera videtnr e.sse UTzp 5>U3s?i D'ii'n">b3> 133? bb n.pnu3'bi n73\2Jb n^j-rn iisn-nN •<mm
Dan.VIII, i3, ubi LXX. ?; ('j.i.iaQXia iQ)]fi('iat(og. Alii, ninba-ba-b» phusii,' XXV,'^. XXIX,' Is. LI,'.^^;
at ipseqaoque Gesenins, non de re interpretantur, sed 2'Par. XXIX,'8. Deut. XXVIH, 37.
de persona, sc. Anliocho, ita ut 073;d)3 et Qtop genitivus
2) vastatio , desolaiio , exitium Jes. XXiV, 12. n^n
sit: abominatio vastatoris, peccatum vaslatoris. Ac prae-
n73irb vastationi , desolationi , exitio deditus est Jes. V,
terea tantum non omnes intpp. Uup habent pro parti-
9.'jer. IV, 7. XXV, 11. 38. XLVI, 19. XLVIII, 9.
cipio in Kal, cui in hfs locis (cf. etiani ni73-a sub »3123)
XLIX, 17. L, 23. Hos. V, 9. Zeph. II, i5. Ps. LXXIII,
vim transitivam tribuunt. Vid. intpp. ad locos Danielis,
19. n73UJb et msiab DliS desolalioni exponere Jes.
nillj
inprimis Hitzig. ad Dan. IX, 27 et VIII, i3 et Ewald.
XQI, gVJer, 11, i5. XVllI, 16. L, 3. LI, 29. Joil.I, 7.
die Propbeten II. p. 57i.
n73ab ]n3 exitio dedit 2 Par. 7. Plur. niTSUJ de- XXX,
Hiph. a sing. perf. nita-ijn,
Diz3n 3 pl. TO5»n ,
fut. solationes Ps. XLVI, g. Haec pluralis forma n'i"3ia Ez.
D-ili-^, c. SuffVD'!:ii5': (1 Sara., V, 6)', inf. Dp/JS^, part. XXXV^I, 3 parum emendate
iuncta est inCnitivo C]'nU3,
U^fi-aTZ (EzecL. Ili, i5) 1) cansat. Kal no. 1 facit ut stu- quasi et ipsa inCiiitivi vim haberct: quae est huius pro-
pescdrll Ez. XXXII, 10: D^2"1 Di723> T'b» 'niydnT et
phetae scribendi ratio minus accurata. Verba sunt 'JS^ :

faciam ut stupescant propier te populi mulli, XX, 26.

DDnN 51NU31 n'l73"IJ jy^ propier dcsolaiinnes et inhiationem
2) inlrans. stuptit, aitonitus fuit Ez. III, i5. lob. XXI, in vos factas i. e. propterea quod vastant vos et inhiaut
4 (de quo loco vid. Hoph.), sq. b» Mich. VI, i3. Jer. vobis. Gesenius in lex., Ewaldus gramm. hebr. ed. 5.
XLIX, 20. —
3) i. q. Kal r.o. 3 vastavit ut terram ,
§. 238 , e. ceterique grammatici et interpretes paenc
Lev. XXVI, 3i. 32. Nura. XXI, 3o nDb-n? D^ISII :
omnes n'l73'i5 iufiiiitivi formam esse statuunt coiitra re-
et vasiahamus ( terram ) usque ad Nophach. Jer. X , 2. gulas effictam , eamqijc ad Kal verbi 0^3'^ referunt , ita
I's. LXXIX, 7. lob. XVI, 7, it. arbores Hos. II, i4. ut Kal hoc uno loco vim transitivam habere pufent, qnod
Hnph. Dian vel, ut in mnitis codd. edd. ct rass. est, certo Jinguae nsui contrarium est. Hitzigius ad Ezech-
Disn littcra ia non dagessata pronuntiandum huscham I. c. idcm fere de forma verbi sentit, sed anhelaiionis
( )

vastatus est. Infin. c. Sulf. WSIBPI (al. hiaiBrr pro Wrin significatum ei tribuit coll. D133 Jes. XLII, i4: quae
)

Lev. XXVI, 34. 35. 2 Par. XXXVI, 21," et 2 praelixo sententia profecto consideratione digna videtur. In Dis-
rroaina pro msuJna et hoc pro mscria Lev. XXVI, 43. seitatt. Lugdun. p. 1023 n'r:':5 inf. Pi. declaratur a rad.

Et illud quidem rt^riErr in bonis codicibus sic scriplum nad , eique ex alto imminendi significatio vindicatur,
invHti;i S,?liimo Norzi, v. clus comm. crit. ad 1. c. , cf. frustra, ut puto. (n'-;73U; n. pr. vid. 110. 3, e).
 R. DntD; ^ab 1437 nEffl — ]ca

Zy rr^^lJ n. pr. m. a) filii Reguelis Gen. XXXVI, [vcl potius ]'":\l:] ^^* id.) Jes. XXX, 23. Ez. XXXIV, 16,
l3. 17. b) filii Isai , fratris Davldis i 8am. XVI, 9. de honiine robusto lud. 111, 2g (v. ^HV.;:), de terra, agro
XVII, i3, alibi !ii-a\U vocati 2 Sam. XITI, 3.32, et nS7:ts
1 Par. II, i3. cjVSam. XXIII, 11. d) ib. vs. 33. c)'ibi Nuni.XIII, 20. Neh. IX, 25. 35 (arab. quoque dicilur (_>r,l

vs. 25, pro qiio niaic 1 Par. XI, 27, et n^naT^ XXVII, 18.
ikAA«M> terra pingnis, lat ager pingnis, solum pingue apud
niiD iUuc, V. CiJ supra pag. i'i3i.
Romanos) , de pascno Ez. XXXIV, i4. 1 Par. IV, 4o,
''iitU (vastatus) n. pr. m. 1) i Par. II, 28. 2) ib.
dc pane aj aiondum apto Gen. XLIX, ao , de spoliis
vs. 44. 3) IV, 17. opimis Hab. I, 16.
Dtiffl m. adj. Aevastatus , desolaius Jt:r. XII, 10. jDlD m. ( cum fem. consbui volunt non pauci
Thren.V' 18. Dan. IX, 17. Canf. i,'3, V. rad. p^^-i Hcph. p. 1279) c. Sufl". "^inyj

n5D53u!) pl. cstr. r^-niim f. siupor Ez. VII, 27

pl. DnKl^ 1) piiiguitudo , cdeps Ps. CIX, 24. TBa
1) :

b':j2^, e'pulae lautae Jes. XXV, 6. X, 27: ">:!:):_ f:! brn"!

nKHB Cab''' induel sivporcm , cf. U;3l: 110. 2 , b. pag.
ivgumf>a'gitvr prae adipe metaphora
742. —
2) xHisiatio, clesololio, deserium Jes. 1, 7. LXII,
•j?:"!^ et (Isi-Eclis
a tauro petila, cuius colhim ita pinguescit
,

ita obesum
4. LXIV, 9. Jer. XXV,
12. LI, 26. 62. Ez. XXXV, ,

et valciis fit, ut iugum diiumpatur ( cl. Deiit. XXXII,

i4. Diciiur rr^.-n naiuJ yiNn Ez. XII, 20. XIV, j6.
i5. Hos. IV, j€). it. Jeci,ndiios terrae (cf. 'jyiz; adj. et
Esod. XXIII, LeV. XXVi,'33. Jes. XVII, g. Jer.
'29."
yd' pii'guitudo, ot feitiiitas Ps. LXV, 12). CrKif wa
IV, 27. L, i3. XLIX,
2: rr-^r.p rnb nr/n-, ei fia {Rabba
XXVIII, V, i:
valiis fertilissima Jes. 1. ^K^t-^a 7"lj5
nrbs) monticulus desolationis i. e. ciimulus rudeium. Jos.
VIII, 28. nMr:a nb et nKrx:i ^r: exposviit (terram, coUis fertilis. (Aism. NrKllC, fJ^Q* pingnedo , adeps,
nrbem) desolatioui vastavit Jer. VI, 8. IX, 10. X, 22.
,

XXXIV, 22. Ez. XV, 8. XXXII, i5. Mich. I, 7: -ba^ butyrum, arab. ^*m> superficies pinguioT cremoris lactis,
r;"'^^.' CwN n"":!:? et idola eius cuncla vaslaho, desllliam. ct butyrum, melit. scmen et semel id. Vasjalli les. melit.
r!^^:w: ~2"i'3 desertum vastnm Jcil. II, 3. IV, 19. Jer. p. 6o4.
Xll, 10. !-!""d^1nrrd vastum et vaslatio Ee. VI, i4. 2) olevm et olivum quidcm, ex oleae fructn expres-
XXXIII, 28.' 29. XXSiv, 3. n7:7:c> n;;« id. EzccL, sum (hicc n^T ;r.t: Ex. XXVII, 20. XXX, 24. Lev.
... r -
XXIII, 35. XXIV, cf. "ir.f rn Deut. VIII, 8 et XXVIII, 4o, de
2
E.nh. il, 12 V. infra no. 3) Deut. XXXII, j3.
nHDO f. fprob. pro n;2TS = !^"li-) vaslatio, desc-
'':'r.1i 'iKt
XXXlil^ 23. 2 Reg. IV, 2. 6. 7. Jer. XL, 10. XLI, 8.
laiio Ez'. XXXV, 7 : nrra^ nBtt^ib l-j-b nn-rN vr:"; Ps. CIV, i5. lob. XXIX, 6. Piov. V, 3. Esr. III, 7,
ei moniana Seir exponam vasiaiioni ei desolaiioni. Pl. ab Hebratis mcrcatoribus Tyrr.m (l'z. XXVII, 17) et
cstr. r-rstt! ibid. vs. g. (Hoc cejte sciibi polerat pro in Aegjptum (Hos. XII, 2) exportatum, adbibitnm vnl-
n"i?3ttuj a"n^?:ic, in loco priore Hitzig. scribi iubet neribus leniendis Jes. 1, 6 cf. Ii:c. X, 34, candelabro
n;:»?:^ n?:a'i*3).' sacro aieiido Ex. XXVII, 20 1^?:; rT;S rjf r"": 'iK'S
.

^ISt-Q m. stupor, torpor Ez. IV, 16. XII, 19. XXV, 6. XXXV, 8. i4. 28. Lev. 'XXJV,' 2.'Num. IV,
ccndiendis Reg. XVII, 12. Ez. XVI, i3. 19.
r!i2?323 f. 1) siupor Ez. V, l5. — 2) vaslaiio,
16, cibis 1

Hegg. II, 12, cf. (X"vl^n Ti:b Num. XI, 8, et sacrificiis

ubique n:':^^?:? »i:r.'0 v. nssie no. 2. Plur. r\v:\i.7Z
,

' "
' Mich. VI, 7. Lev. VIll, 26. Num. VI, i5, inprimis sa-
Jes. XV, 6'.'jer. XLVIII, 34. crificio incruento (nf:?:) Ex. XXIX, 4o. Lev. II, 1 sqq.
VI, 8. i4. VII, 10. 12.' XIV, 10 sqq. Num. VII, i3sqq.
XV, 4. 6. XX^'111, 5. Ez. XLV, 24. XLVI, 5. 7. i4,
l^ J fnt. ]MvC'; pinguis, obesus fuit Deut. XXXII, cf. phoen. 'jj^^j; inscr. Massil. liii. 12, et libationem, quae

i5. V, 28. oleo in lapidem prcfnso fiebat Gen. XXVIII, 18. XXXV,
ijmen, ar:n!.p;v;
Jer. (Arab. ^**., nielit.
—
^ id.).

Hiph. 1) pinguefecit, pirgvedine ohdvccit , nietapb.

i4. ^r^L; yt' olea , vel polius ohaster , nam arbor
gcnerosa est r"T, Linc insta se posita habes Neb. VIII,
]5 'iK/i" ^i- V;yT ^"'T ''il' frcndes oleae etjror.des oleasiri.
:

Jes. XLl, 19. Cf. "^anchum Hieros. ad 1 Reg. VJ, 33

cor i. e. callo qs. obduxit , ne propbetae verbis pateret
p. 71 ed. HaBibiiicker. 5;;^: 'S:y ligna oleagina 1 Reg.
Jes. VI, 10. Cf. Ps. CXIX, 70 et nuyvg zi,v f/vi'ijr,v,
VI, 23. 3]. 32. 23. Cx. OrCejlii hierob. II, 33i sqq.
pingui Minerva. —
2) pinguis faclus esl pr. aijipcm ,
Praeleita olei lieqntns nsns eiat in unctioue, nt ]Bttj
fecit, e-s se procreavit, germ. Fetl auselzfn ( cf rir^" .

sit quoque
rta^e lob. XV, 27, gtamm. bebr. §. 52 , 2 ) Neh. IX^
3) ungvenlvm , sc. oleum 'condifvm variis aroniatibus
25. (Arab. ^.,*«.i IV tnm est trans. obesum reddidit 2 Reg. IX, 6. Je.<:. IXl, 3. Ps. XXllI, 5. XLV, 8.
AbduIIatif. Aeg. p. 78, tum intrans. natura pingnis fuit.)
CXLI, 5. Prov. XXVII, 9. Cant. I, 3. Eocl. IX, 8,
a-t: 7rtt; nnguentum pietiosnm 1 Reg, XX, i3. Psalm.
]affl m. n:a"i f. pinguis (arab. ^^_*^ , aram. yjz^ii CXXXlil, 2. Ecc). Vn, I, rp')"i ]£ir oliuu. unguentarii
 R. )m, npt 1438 c*:ai2 — njbra

Eccl. X, I, asservatum in lecytho (]52'iri ?]D i Sam. X, et iji tcnchris mortuorum h. e. in sepulcris. 3. D. Mi-

I. 2 Reg. IX, 1. 3) vel cornu (]-i.;5 i Sam. XVI,

i. i3. chaelis ad hoc probandum in lex. syr. p. 22. accersit
1 Reg. I, 39). Dicitur ^ijp ?J10 se ungere oleo 2 Sam. syr. UiioZol vei potius liiDZo) ut est in Bar Ali cod.
XIV 2. Mich. VI, l5. Sigillatim notandum oleum sa- ms. et in Lex. Adler., quod significat tenebras densas
crum, quo vasa et supellectilia sacra, sacerdotes et im- ;

sed vix hoc cum CSJiiBN componendnm est, videtnr

primis sacerdos siimmus ungendi erant, olivo, myrrlia, Favet quodammodo huic
potius ad arab. j^lCa pertinere.
cinnamo, calamo odorato et cassia constans (v. Exod.
XXX, 23 — 25.), appellatum rtnilJiDn 773» Ex. XXV, 6. interpretationi tum totius commatis tenor
locus similis Thren. III, 6: dVi:> \na3 isa-i^IJin ^''SBnaa,
et rhythmus, tum
XXIX. 7. XXXI, 11. XXXV,' i5.' 28. XXXVII, 29.
et etymologicis etiam rationibus satisfacere stnduit Kno-
XXXIX, 38. XL, 9. Lev. VIII, 2. 10. 12. 3o. XXI,
bel. ad Jes. 1. c, qui obesitatem de densitate tenebra-
10. Num. IV, 16, rarius ujipl-! 'ni Num. XXXV, 25.
XXX, 25, G, . s . o .
Ps. LXXXIX, 21 , vel ujip nnujn 'a Ex. rum dici monet coll. arab. |»,*»i> obesitas et |»,*.<.j>i
,

nigredo,
velrtirr' rn-m 'us Lev. X, 7 cf. XXI, 12. Plur. D-^rtto
tenebrae, Jaic crassus fuit , hebr. nybi' caligo spissa.
nngnentk iios.' VI, 6. Cant. I, 3. IV, 10. -i^jrt ]!31^. un-

guentum myrrhinum i. e. oleum myrrha conditum Esth. ^53U353 m. pinguiiudo , ohesitas. les. XVII, 4:
II, 12. intoa ]a'i;a caro eius pinguis. — Plur. a^^SlJira 1) arva
pinguia i. e. fertilia (cf. D'":):''^) Dan. XI, 24.' 2) concr.
Q^^Wt) m. pinguedines (terrac) i. e. lerrae tra-
pl.
pingucs i. e. nitidi
milites et robusti , 7.inunol Psalm.
ctus pingues et fertiles, arva ferlilia. Bis legitur in voto
LXXVIII, 3i. Jes. X, 16. Cf. J73« lud. III, 29, i';a3;3
Isaaci pro locobo et Esavo filiis suscepto, et lacobo qui-
pana Jer. XLVI, 21.
dem , cuius posteri Palaestinam Lahitaturi erant soli fe-
cunditate et frugum uhortate insignem , praeter alia fausta n3B^53 (pinguedo) n. pr. m. 1 Par. XII, 10.
hoc apprecatur Gen. XXVII, 28: bUT: D-^n^bNn "b-iri"; D^^S^QtDH m. pl. pinguedines (carnis), cupediae
V"isn ''ii3Vpl31 ^'Owil dahit tibi Deus de rore coeli et de Neh. Vni,' i"o.
pinguedine ierrae i. e. coucedet tibi arva pinguia, fertilia ;

Esavo autem jninus prospera vaticinatur, et «juod attinet

ad Idumaeam terram ininus ferlilem, in qiia eius proge-
nJ^ta)» 6* (raro in 11. vett., saepius in Paralip.)
uies sedem suam habilura erat haec dicit comm. 39: ,

Q^T^-dri it2ni '^2U;ia sine terrae fer-

"''n'; Vl''*^ ''.-.'?^!'^
nSiSld, femininis iunctum, 61^320 raro niilQ'!)
tilitatc eril habilatio tua et siiie rore coeli. ^ltTlili utro-
que loco est pro isaisa, lusus autem verborum inest cstr. rabtt! masculinis ianctum ocfo. (Arab. ..jUS, jiAJL*j,

in duplici usu \n parliculae, quae comm. 28 sensu par-

titlvo accipienda est (v. ]n no. 1 p. 800), comm. Sg
melit. imynja, aram. •'lari et "'Jan , lxio2 c. fem.,
sensu privativo (v. 'ja no. 6, b p. 806). Simili modo
«"«Jan, liJ.iDZ c. masc, in numis pehlev. N3ain, aeth.
locutio UJiitl NUJJ duplici sensu legitur Gen. XL, i3 et
19. Male alii,"ut Vulg. Luth. , vs. 3g hoc sensu ac- •^f^^:, obsolot. flf^^:, usitat. flO^^-t:, et

cipiunt arva fertilia erunt habitatio tua , ita nt ^i/^-iJy

: raro f\(fi^\ Ludolf. gramm. aeth. ed. 2, p. gg, dialect.
ducant a nomine pffla , quod propter iaa apposilum Tigr. fiC'^'?'^: schomunte, amhar. flf'^'?^: id.
fieri non potest. Concinit aegypt. uju.0Tftt, octo). De structura
ujAJLHit

et syntaxl v. gS. et §. 138 cf. Gesen.

gramm. hebr. §.
C^S^Dtfli* m. plur. i. q. (q. v. ) cum Aleph
Q'3Jii:5
Lehrgeb. §. i44 et 181. Excmpla sunt: D"«:d fi3b^
proslhelico pinguedincs i. 1. arva pinguia, fertilia. Jes.
octo anni lud. III, 8. XII, i4. 2 Par. XXXIV," 1,'
LIX, 10: 3^1123 D^^saUJNa in arvis pinguihus (i. e. in rerum XXXVI, 9 et naia !-!:b'i id. 2 Reg. XXII, 1. VIII, 17
omninm affluentia, ut Caslellus exponit in ]ex. heptagl. Kethib(Keri ai3Uj''u:). nVaN n:-3'':J octo ulnae 1 Reg.VIl,
9. rad. 'ja-ij ) titubamus (^ijbds) instar morieniium, vel 10. Ez. XL, 9. 'd'':^ n:bia obto filii 1 Sam. XVII, la.
instar mortuorum in orco. Ita fere Lowthius Dathe,
a'l2J:N in:^'^ octo virl Jer. XLI, i5. njbl» d'"1E in-
,

Doederl. Koppe Kocher Gesen. Hitzig. , Maurer.

, , , ,
vencrocto Kum. XXIX, 29. ipai^ n:72"0 octo boves
Alii aliter. Evvald. inter validos sanos , robustos, sc.
: ,
Nnm. VII, 8. D''^"' n:b">25~]2 octo dies natus Gen.
gentiles, "^izisin form. 1?3N cf. ^W lud. III, 29. Alii,
XVII, 12. XXI, 4.'— "Pro ordinali iDbals n:7aui n^ilja
nt Chald. Saad. Castell. s. rad. cas : in locis desolatis,
anno octavo regni eius 2 Reg. XXIV, 12. n:iai25 Dva
quod exponunt: in quae cameris sepulcralibus com-
locis
die octavo mensis 2 Par. XXIX, 17.
'UJ'lh-
paranda sunt, rad. BtJX =^ t^V^. Hieron. in caliginosis, :

R. Menahem et R. Parchon in lex. : D'3'>Dnaa R. Jona ,

rjniD? rebffl (cum fem.\ ntDP nSaffl et uno
me.: ^bLIij\ ^ ^o.«ii ^*-.^. ,J,e Sjf.^ij DTaS CraujNa loco lud. XX, 25 n32U3 (cum
masc.) ociodecim.
"l^jy
n'3i !T1U)" !^:a".a octodecim anni lud. III, l4.
i. e. naa a"US3 secundum loci scntcntiam cxplicandum !Ti"ay n:b'JJ muiieres duodeviginti 2 Par. XI, ai.
^''ttJJ
—
est : in ienebris : vull eos versari in tcnchris calamitaium Pro numeru ordinali 2 Rcr;. III, 1. 2 Par. XXXV, ig.
 R. n3C0, rac 1439 n^:m — mc:
Plur. CSbp et n^^Jiaa (Gcn. V, aC. Jos. XIV, XXXVII, 2, sed 2 i'"UJ plerumque est audivit cliquid, :

lo. Ps. XC, lo. i Rog. VI, ].Jc3. XXXVn, 36. Eslli. iestis auritus fuit ( Plaut. ) , etwas mit anhoren Gen.
XXVII, 5. 1 -Sam. XIV, 27. lob. XV, 8. XXVI, ]4..
I, 4 et maxime in libro Paralip.) ocioginia. (Arab. ..^jL»i!j
ctiam cum 2 Sam. XIX, 3("). Ps. XCII,
voluplate .-ludivit

chald. ttnr ve! y.np, syr. ^-^^, aeth. /lC??'?^*; 12. b) gq. a.cus. Gen. XVII, 20.
earaudivil (Deus',
1 Reg. IX, 3. 2 Reg. XX, 5. Ps. VI, 10. X, 17. LIV,
id.). C':b'£ octoginta viri Jer. XLI, 5. n:ir C:'':-:'.:J
ffi"'c<
4. LXV, 3, sq. bN rei vel pers. Gen. XVI, 11. XXX,
octoginla anni lud. III, 3o. fijib"'-: E^zrruj octoginta
22, 'e b?p Deut. XXXIII, 7. Ps.V, 4. VI, 9. XVIII, 7.
pellices Caut. VI, 8. Tifd D^:bw~]2 octoginta annos
natus Gen. XVI, 6. Ex. Vll, 7. 2 Sam. XIX, 33.
XXVII,7. XXVIII, 2.6. XXXI, 23. LXIV,2. Thren.IJI,
56, '2 v-pz Gen.XXX, 6.Deut. I, 45, b-p-i^N Ger.XXI.
''3/<3II} m., n'']''^^ f. octarus, n. (Cliald. 'NpT^n, 17. Passim accedit b obiecti Gen. XVJI, 20. c) ohe-

n2, divit, audiens fuit , cblemperavil, -morem gessil (ut arab.

rsjjprr , syr. i-ki iN arab. ....«13, actb.
i^jf^^ J el ^J) Jes. I, ig. LXV, 12. lud. XI, 17. 28. Gen.XLIL
'lf^5'^: id.). 1 Par. XII, 'i2. XXVI, 5. ir^hn 22. Dent. I, 43, sq. sccus. rei Ex. XXIV, 7: omnia
"'^'^^n mensis octavus 1 Keg. XII, 32. Zaeh. I, 1. q-uac Deus praccepit SK^CZ") nici": faciemus ohedienles.
^^''Gcn D";'2 die octavo Lev. IX, 1. XII, 3. XIV, 10. Deut. XII, 18, sq. "-N p"ers; GenTxXVlII, 7. XXXIX,
XXIi, 27. Num. VI, 10. r'':"!:",:;^: l^:"^n annus octavus 10. Ex. VI, g. VJI, i3. 22. VIII, 11. i5. IX, 12. XVI.
Lev. XXV, 22. —
Spcc. r"':"/:»;^ odava, artis musicae 20. Dent. XVlII, 19. Jos. I, 17. Jer. XXXVI, 26 cet.,
vocabuhun, cuius significatio dubia est. Ps, VI, i. XII, i'? 2 Reg. XX, i3 (sed in loco gemino Jes. XXXIX, 2
1 et 1 Par. XV, 21, ubi verbis r'':'"B"Ci'n~ ri' opponi vi- non legilur trrhi S'75'vr:'i sed Dn""!:? n7:"i;'i ) b Nehem. ,

detnr n^aVy — bs, quod aeque obscunun est. Ac Ge- IX, 29. XIII, 27': 'lJl nrisb "7:\L':n &5b't Vohisne morem
senius quidem suam sententiam supra professus est s. gcrawus facicndo cet. Lev. XXVI, 21. Dan. I, i4. 2 Par.
rad. n:!i; p. goS , es.se '\n imam vocem , tonuni. gravem X, 16, 'Eb-p: Gen. XXII, 38. XXVI. 5. XXVII, i3.
a viris cantatum iiostr. Basso.
, Fere idem docet F. XXX, 6. Ex. XVIII, 19. Deut. IV, 3o. IX, 23. XXI,
Boettclier de inferis I. p, 19.^. Alii malunt instrumcn- 18. XXVI, i4. XXVII, 10. XXVITI. 45. XXX, 2. 8.
tum mnsicum sive octo fidibus instrnctum ( quod lion Ind. II, 2. 1 Sam. XII, i4. XV, ig. XXVIII, 18. 2 Sam.
coDgrnit signiCcatloni ordinalis nameri ) sive gravioris ,
XII, 18. Jpr. III, i3. XL, 3. XLII, 21. Dan. IX, 10.
soni (Basso"; alii octavum aliquem canendi modum, sci- i4 et saepe , tipb Gen. III, 17. lud. II, 20. Psalm.'
'e
licet octavum numero et ordine. LVIII, 6.
Gen. XI, 1. 7. XLII. 23. Dent.
2) audiia inielleorif,
XXVUI, 49. Jer. V, i5. Ez. III, 6. 2 Reg. XVIII, 26.
S7:w aV cor intelligeus 1 Reg. III, g. Sed stic 'i'N
)5?'012!J ii Pansa ^'Cx!l (Ps- XXXIV, 7. lud. II,
Prov. XXI, 28 est : vir qui (rem testimonio firmandam)
17. Jer. XXXVI, i3. XLVIII, 5) fut. i":t:, imp. i.'?:':),
rc vrra audivil , testis ndus , opp. festi niendaci.
r!yB"i; Je:. XXX, ig, verbum frequentissimum i) audivii Niph. 1) audiius est Gen. XLV^ 16. Ex. XXIII.
(pervulgatum in linguis cognatis, phoen. S73'J inscr. jMclit. 13. 1 Sara. I, i3. Jes. XV, 4. Jer. VIII, 16. IX, 18.
I. lin. 3 al., aram. y-q'::,, ^ia*, V^^"* et p^l^ id., XXXI, i5. L, 46. Ez. X, 5, sq. r. (ab aliq.) Neh. VI,
1. 7. Audiri antera dicitur etiam pro respici curari ,

arab. ^**" vulgo f*", aethiop. J^l^^^D ^ amhar. J*li79 !?

Eccl.IX, 16, cxaudiri Dan. X, 12 cf. 2 Par. XXX, 27. —
2) obedicntem se praestilit, ohedivit, sq. b pers. Ps. XVIIT,
etiam copt. cixh id.) Gen. XVIII, 10. Jes. VI, g. Jer.
45. (Chald. ysanttJN et syr. Viio&-»f id. Philipp. II, 8
XXVI, 11. lob. XIII, 1. Ps. XLVIII, 9, sq, accus. rei
Gen. III, 10. XXIV,
62. Ex. II, i5. xVl,g. Jer.XLlI, Pesch. Epbr. II, 245. D, ^i^iol Aio oljediens, cf. Bernst.
i4. Deut. V, 23. XII, 28. 2 Sam. XIII, 21. 1 Reg. V,
22. lob. III, 18. XVI, 2 et sexccnties. sq. accus. pers. lo-
lex. Chrestom. syr. s. v. ) — 3) intellectus est Psalm.
XIX, 4. Cf. Kal. no. 2.
qnentis Gen. XXVII, 6. XXXVII, 17. 1 Sam. XVn,28,
Fi. fecit nt audiret i. e. vocavil i. q. Hiph. no. 3,
sq. '5 cum inlegra sententia Gen. XIV, l4. XXIX, 33.
XXXiV, 5. XLII, 2. XLIII, 2.5. Num. XIV, i3. i4. sq. arrus. pers. et b rei, ad quam quis vocatur. 1 Sam.
1Sam. XIV, 22. XXIII, 10. 2 Sam. XI, 26. 1 Reg. V, XXIII, 8: nyn':Hb byn-bs-rN b^JNic ""^_'l «' Saulus
locnvit univcrsum populum ad hellum. XV, 4.
i5. XI, 21. 2 Reg. III, 21. XIX, 8. XX, 12. Neh. III,
33. IV, 1 et saepe, sq. bs de aliqoo Gcn. XLI, i5 Hiph. 1_) fecil iit audiretur aliquid (lioren lasfen) c.
Spec. a) auscuhavit , aures dcdit (anhoren, zuhoren), acc. rei, v. c. emisit vocem suam Jos. VI, 10. lud.XVIIT.
attendit ad aUqnem (aliquid) lob. XV, S. 1 Sam. III, g. 25. Cant. II, i4. Jes. XXX, 3o. XLII, 2. Ps. LXVl,
10, sq. accus. Gen. XXIII, 8. 11. i5. Eccl. VII, 5, 8, suslulit clamorem Jer. XLVIIT , 4, sq. dnpl. acc.
rN Gen. XLIX. a. 1 Reg. XII, i5. 16. Jes. XLVI. 3. pers. fecit ut aliqnis audiret aliquid Dent. IV,
et rei :

12, b Ps. LXXXI, 12. lob. XXIX, 21. XXXI, 35. 10. 36. Sam. IX, 27. 2 Reg. VII, 6. Ps. CXLIII, 8.
1

XXXiV, 34, sq. r 2 Sam. XII, 18. Jes. XLII, 24. Tob. Jer. XVIII, 2, sq. Vtj pers. et acc. rei Ez. XXXVI, i5.
Yyyy yyyy
 R. 3?nB 1440 ym yianBN'

Otnisso bip ahsol. vocem clamorem , inde addito edtdit >3. — 2) filii Davidis 1 Par. III, 5, pfo quo ysTiUJ
—
,

bipr Ps. XXVI, 7. Ez. XXVII, 3o (cf. y-p^ ^ns), spec. legitur 2 Sam. V, i4 et 1 Par. XIV, 4. 3) viri"Le-
cecinit et voce Neli. XII, 42: D^"l"1'd':?1 ns^^aUSj;] et ca- vitae 1 Par. VI, i5. — 4) ib. vs. 24.
nehant cantores, et instnimenlis 1 Par. XV, 28 D"5'a\ZJa :
nyi3lD (id.) n. pr. m. i. q. N»naj no. 1, q. v.
r'n::' a^^ba^s modos facienies s. concentum edentes na- Patron. est irjjyj 1 Par. II, 55.
bliis et cilllaris. XVI, 5 ( D";ribj:"2a cymbalis , cf. XVI,
nyQliJ et quidem praevio art. nJtilSn- n. pr. m.
42 et yj3'J3 '"r2:!:i: l's. CL, 5), max. alta, acuta voce ibid. - " :
1 Par. Xri,'3.
XV, tg. cf. rad. niia Pi. p. 905. Arab. K««.<m^ cantrix,
nynJU (rumor) n. pr. fem. 2 Reg. XII, 22. 2 Par.
eL»M musica max. Der-mscLoruni choreis adhibita Hagi
XXIV, ^26."
nyiatlJ et nyQuJ f. pr. id quod auditur, inde
Khalifa les. bibliogr. ed. Fliigel. T. III. p. i5. 4^. 616 rumor 2 Par. IX, 6." 1 Sam. IV, 19,
1 ) 2) nuncius sive
et saepe. laetus M3-a XV, 3o.
'10 Prov. 25, sive tristis XXV,
2) nuntiavit aliqnid, sq. accas. rei Jes. XLV, 21. LII,
r.-J-i 'uj XLIX,
23. Ps. CXII, 7 cf. Jer. X, 22,
Jer.
Nah. II, 1, sq. accus. pers. Jes, XLIV, 8. XLVIII,
7. max. nuncins aDeo missus per prophetas Jes, LIII, 1. Jer.
5, sq. dupl. acc. pers. et rei Jes. XLIII, 9. XLVIlf, XLIX, |4; hinc 3) i. q. institutio, doctrina Jes. XXVIIL9.
6. Cf. Am. III, 9. IV, 5.
^y^Gffl (famosus) n, pr. m. 1) filii Gersonis Levi-
XV,
3) vocavit
L, 29. LI, 27.
, evocavit i. q. Pi. 1 Reg. 22. Jer.
tae Ex". 17. Num. III, 18. 1 Par. VI, 2.
Vi, 2) —
viri e familia Sauli regis , a Davide benigne tractati, a
yz3u3 cliald. audivit , c. acc. rei Dan. III, 5, sq. Salonione occisi aSam. XVI, 5 sqq. 1 Reg. II, 8. 36 sqq.
3» de aliq. Dan. V, i4. 16. — 3)Reg. I, 8. IV, 18.
1 4) Esth. II, 5, et plurium —
obedientem se pracbuit Dan. VII, 27.
Ithpa. ( In

Targg. Ithpe. frequentatur hac significatione , cf. hebr.

aliorutn hominiun ignobilium. Patron. (ad n. 1 per- —
tinens) '^ynia (pro '»yn\ZJ) Num. III, 21.
Niph. no. 2).
pyuuJ
(exauditio) n. pr. Simeon (LXX. ^vfuior,
(audiens, obediens) n. pr. m. i Par. XI, 44.
T , iu II. apocrjphis et in N. T. etiam ^tucav) , quod gessit
yOb ra. c. SuflF. audiius lob. XLII, 5:
•'sailj 1) 1) filius Jacobi patriarchae ex Lea susceplus (Gcn. XXIX,
^'rya^ij 17N S^J^iib auditu auris audiveram de 1e (oppos. : 33. XXXV, XUX,
7), auctor stirpis cognominis
23.
uunc vero Ps. XVIII, 45
ocnlis te conspexi). saUJb :
(Gen. XLVI, Ex. VI, i5. Num, I, 23. XXVI, i4.
10.
^b Va'^'^ 'JTi< mandalo meo vioc audiio obsequium prae- lud. I, Par. IV, 4i sqq, Ez. XLVIII, 24), cuius
3. 17. 1

sianl, nutui meo pareut. 2) rumor, fama. Jes. XXIII, — urbes in territorio Judae sitae recensentur Jos. XIX, 1
5 :D'-li3b Sjy^Si IITNS quando rumor { ille de TjTO — —9. 2) Clius Charimi Esr. X, 3i. Idem nomen —
expngnata) peivenit Aegyptum. Hos. VII, 12: S>B'a3 cooipaiet in numis Simonis, principis Maccabaei, fere hoc
Dn"7j'b ut rumor pervenit ad coetum eorum.
j-f-OyW* —
NllB Svxi
modo scriptnm Patron. a no. 1
rnmor falsus, fictus Ex. XXIII, 1. Sq. genit. eius, de
quo rumor perfertur, iihbv; syffl fama Salomonis 1 Reg. est iib.-73tj Num. XXV, i4. Jos. XXI, 4.
X, 1, ^22 sauj rumor de Tyro (expugnata) Jes. XXIII, n^PBD et in^3^!Qffl (quem Jehova exaudivit) n.
5, ap?'' SiySi rumor (de adventuj Jacobi Gen. XXIX,
pr. prophetae, qni tenipoie Rehabeami vixit, i Reg.
1)
l3. Niim. XiV, l5: ^yBUi-rN iya\D perceperunt fajnam
XII, 22. 2 Par. XI, 2. XII, 5. 7. i5. 2) alius pro- —
tuam, Deut. II, 20. Jes. LXVI, igTHab. III, 2. Nah.
III. 19. lob. XXVIII, 22. Jer. XXXVII, 5. L, 43.
phetae tempore Jcremiae Jer. XXIX, 3i. 3u. 3) —
multorum aliorum hominum ignobilium, v. locos Jer.
553ID m. in pao^a y?3'i5 1) canlus, musica (cf. ver- XXVI, 20. XXXVI, 12. 1 Par. III, 22. IV, 37. V, 4.
bum in Hiph.) Ps. CL, 5 : Siyii ''bSSbJ: cymbala canora. IX, i4. 16. XV, 8. 11. XXIIl, 6. XXVI, 4. 2 Par.
2) n. pr. m. a) Par. li,'43' 44.
1 b) V, 8. c) XVII, 8. XXIX, i4. XXXI, i5. XXXV, 9. Esr. VIII,
Neh, VIII, 4. d) 1 Par. VIII, i3. i3. 16. X, 21. 3i. Neh. III, 29. VI, 10. X, 9. XI, i5.
XII, 6. 18.
5DUJ n. pr. oppidi in meridionali parte tribus Jndae.
Jos, Xv. 26. ?152riSpiS5 (obedientia, cf. rad. chald. lihpa., forma
fere similis nomini act, arabico coiij. VIII cL+a*..!), semel
5uD m. c. SufF. -4'a'w) rumor, fama. Jos, VI, 27.
IX, 9, Jer. VI, 24. Esth. IX, 4. nSriSJN Jo3. XV, 5o (omissa iu fine littera 3>) 1) n. pr.
nrbis montanis Judae Jos. XV, 5o cf. vs. 48. l Sani.
iii
y"i2u3 (famosns) n. pr. Davidis 2 Sam. V, i4.
filii
XXX, 28, Levitis traditae Jos. XXI, i4. 1 Par. XI, 42.
1 Par. XIV, 4, qui et txmt i Par. III, 5. Eusebii tempore vicus maxiraus erat in australi parte
^? ;^. (rumor) n. pr. m. i) filii Isai, fratris Da- regionis Eleutheropolitanae nt legitur in eius Onoma- ,

vidis 1 Par. II, i3, pro.quo et nyjiizj scribitur 2 Sam. stico s. V. 'EaS^ffia. Ed. Robinson (Palaest. ed. germ.
XIII, 3. 32, et vero e;iam !-n:ia 1 Sani. XVI, 9. XVII, T. II. p. 422. T. III. p. igi ) nomen et situm urbis
 R. r:2D. , -
YHUJ 1441 myt-Dn ™
cgnovit in ruinis prope viciim hoditTnuin cs - Sentti'a cuiusdam aiablcae Gen, XXV, i4. b) viri Simeonitae
c_^4^t , vcrissime , iit arbitror. 1 I'ar. IV, 20.

2) 11. pr. viri e posteris Judac , filii Jacobi patriar- n? UlPn f. ohcdieniia, pro concr. ohedientcs Jes. XI,
chae 1 Par. IV, 19 cf. vs. 17. l4: Cn^J^pa ]'r:y ':3 Ammoniiae ohcdienles (subiecti)
erunt ipsis (Israelitis). IJaec signi(icalio vocis certa est,
myHCn f. «tt. 7.iy. nomen verbale Hiph., siniile eadem vero ceteris locis, in quibus legilur (1 Sam. XXII,
infinitivo cbaldaeo Ex. XXIV, 26: d':TX r?y?3U;!l'5 (id
l4. 2 Sam. XXIII, 23. I J'ar. XI, 25), vix convcnit.
auJitioncm aurium e. ut audiant aurcs.
i.
Itaquc Gesenins slatuit alteram significationem, quam his
^kSJBffl^ (queni Dcus esandil v. Gen. XVI, 11,) locis adhiberet ,,admisno , aditus ad principem , nostr.
:

Ismacl u. pr., quod gesscruiit viri compluros Audienz, ital. vdienza,'^ et verba Ahimelechi ad Saulum
1) [llius :

Abrahanii es IJagara pellice aepyntia , plurium Arabiic facta de Davide 1 Sam. XXII, i4: '^rwaia-bN "0
8e[.«;entrioualis gentium auctor. Gen. XVI, i 16. cf. — vertit ,,qui interioris apud te admissionis esl" (de
:

XXI, 9 —
21. XVJI, 18. 20. 23. 25. 26. XXV, 9. 12 — Wette Zutritt habeud zu deinem geLeimen Gelior),
:

cf. rad. ^?D no. 2. p. ^44, verba autem 2 Sam. XXIII,

18. LXX. 'TaiLiu>'l, arab. J.aeU.w!. Arabum de Ismaele
20 et I Par. XI, 25 iryaTra [i Par. by] bN TiT ^n^iia':!
:
conimcnta ex biblicis narratiouibus nexa vid. apud Poroclc.
sic inteliexit ei consiiluit eum ( Benajani )
; Davides ad
spec. hist. Arabuni p. 46 ed. 2, Hottiuger. bist. orient.
interiorcm admissionem ( de \^ elte und David tltat ihn :

p. 210, Hcrbelot. biblioth. oiient. s. v., Caussin de Per-

zu seinem geheimen Gehor). Alii alitcr hos locos espo-
ceval essni sur l'histoire des Aral)es Tom. I. p. i64
tunt, velut Maurerus 1 Sam. XXII, i4: ,,qui (a ce-
sqq. —Inde patron. xbNSrd^ (1 Par. II, 17. XXVJJJ,
tcris aulicis) recedit, ut tibi auicultct", Ewaldus (hist.
30' Plar. DiirNsaffi"» ,,lsrracliiae, (ait Gesenius in scheda
pop. Jsracl. 53o) pro 10 scribi iubet 'n£ i. q. "iia
II. p.
relicta), Arabes ab Ismatjle oriundi inercaturam cuin
Aegypto exercentes (Gen. XXXVII, 25. 27. XXXIX,
,
( LXX uQXWV Targ. St), bN dictum piitat pro bs
,

(quod ipsum est in Targ.) et ryauJa obedieiitc!. es e sa-

1. 28), ab oriente Hebraeorum nomadum more (•jerranles,
tellites s. corporis cuslodes Thenius autem locum sic ,
ita quidem, ut fines coruui ab Aegypto ad sinum usqiie
corrigit : ':jn'nMi:3a ~b» ^ia qui princeps constitutus est
persicum Ass^riamque patuisse dirantur, his verbis Geu.
iupcr co>poris (,,Obersicr deiner Leib-
tui cusiodiam
XXV, 18: et hahiiahant ah Havila usque ad Schur , ab wache", vid. n"i7:OJ3 no. i, b), coll. Joseph. qui habet
oriente jiegypii, ei usque ad Assyriam. Cf. sub nlr^^in.
y.cil ytXuiQyov , similiqae ratioiie in altero loco 2 Sam.
In Israelis filiis praeter alios recensentur Nebajoth, Ke-
XXIII (1 Par. XI) vuJt: iri^iy^Ja -b^ eodem sensu, ubi
dai-,Thema (ibid. vers. i3. i4. i5), unde recte colii- Josephus : IJuvuia ttJv zajv awftuToq vXtr/.wv UQX>]i' nuQU-
gimus, !Nabathaeos, Kedarencs, Themaitas Ismaelitis an-
didwaiv, coll. 2 Sam. ^'151, 18 et XX, 25.
numeratos esse. Ac Midianitas quoque in hunc censum
venisse apparet e lud. VJJI 22 coll. 24, vid. etiam ,

Gen. XXXVII, 28. 36 coll. 25. 27. Magis mirum, ad. inusit., i. q. arab. (j>a*.i feriit, irusil,
eosdem, quos Midianitis, alibi Amalecitis tribui terrninos
cum impelu propulit, cf. t2!2d, deinde iulrans. festinavit
1 Sam. XXV, 7 Saulus fudil Amahcilas ah Havila
:

usque ad Sur, quae anie yiegypium est (coll. XXVIJ, 8 \. (a propellendo) , arab. (j.3U.i festinatio , ijjl^Xi evasio
uade apparet, loquendi usiim in liis nomaduin tribubus
designandis aliquando fluctuasse. Secundum Arabum tia- alicuius, si quis eum fugientem vult comprehendere i. q.
ditioues ab Ismaele eiusque uxore (^orhcmitica originem
(j-.^Ujij ki>%Uj Kam., max. festinavil in loquendo, fesii-
dacmit Arabes quos vocant Jacti s. iasititii &j xamm/o i-j.c.
Vid. Hotting. hist. orient. p. 210. Pococke spec. liist. nanier locuiusfuii, susurravit , ut arab. (jo*.;; (Kam.:
Arabum p. 46. Caeterum rarior huius nominis, quod
postmodum Arahum {'a^'2^-j) appcllationi cessisse videtur, |.^^j .,l*«i^! c ••«.J tja*.i,j!), quod ad irrisionera quoque
apud Hebraeos est menlio.''
et gaudium ex alienis malis captun; videtnr traui-ferri,
2) Ismael , Gedaljae interfector 2 Reg. XXV, 23.
25. Jer. XL, 8. i4. i5. 16. XLI, 1. 2. 3. 6 18. - —
3) alii 1 Par. VIII, 38. 2 Par. XXJII, 1. Esr. X, 22. yHffl vel 7«;« (quod extat lob. XXV^I, i4 in plu-
ribusedd., Kimchi iu iex. s. v, rmp: w?3n2 yavc :

iT^yBI!)'] (quem Jehova exaudit) n. pr. unius ex m. sonus rapiim prolnius sonus festinans et fuga.r ,

heroibus Davidis 1 Par. XII, 4. — Alius est ^nVBtD''

;• -
furtivusvc et clandesiinus susurrus ( ein leises Flu- ,

- Bis legitur in libro lob. IV, 12: ad me verhum

'

I Par. XXVII,
:
stern).
19.
(Dei) clam delatum est :in:'3 ysii; ':Tk\ r\~Pl el percepit,

yJ3ffl53 m. 1) auditio , id quod XI,

ttuditur. ^ Jes. auris mea susurrum ex eo. Symm. y.ui idiittTO TO OiC :

3 : r:'2"^
'^''V'^
SKTtKb Nb '«Ofi iudicat secundurH id quod /tor tpii)vQia/.iov tiuq' (utov. Hiercn. et qua«i furtive :

aurihus pcrcipit. suscepif anris mea venas snsurri eius. XXVI. i4: en haec
2) n. pr. a) onius ex posteris IsmaL-lis i. e. gentis sitni extremac lineae viarum eius (i. e. operiim Dei),

^yyy yyyy
 R. '^'QjD, nad 1442
ia s:aTC3 ^^j Yn;3-nm ct c/uid (quatn tenuis est) est duritie, ut silicem rigidum dixit Ovid. met X, 242, —
susurrus verbi nuod nos de eo audimui? sequuntur haec
, : Tum trans. rigentibus i. e. rectis et altentis oculis iii-
TJISIT' -^a VD^^^^ni DSTl at ionilra facinorum eius ( i. e. tuitus est, germ. starren, anstarreu. Inde inea quidein
plenam nuntium eorum) quis intelligel ? (ut tonilru op-
Symm. ri iSi xjjid^vQiaf.m tmv sententia ducitur arab. 4.«, noctem coiifabulando trans-
positum sit susurro). :

).6y(0i' uiTov uy.ovaof.itv. Ita fere Castellus iu lex. heptagl.:

egit somno non indulgeas , pr. vigilavit it. ferro can- ,

,,de sermone dicitur raptim prolato, ex usu arabico/' dente occaucavit oculum, pr. rigeiitem fecit. Inde etiam
post eumque Gesen. Ewald. , alii, Cocceius yap, fa-
,
hebr. ^iysi est
mam , rumorem intcrpretabatur coll. STZp sed yavu a ,
2) cuslodivit, vigilavit, vigil fuil (cf. synonyma 'nilJ,
"ad deducjre praeposterum est. Vetus JuJaeorum in- It::, quae pariter intuitum, dein custodiain designant)
terpretatio est particula, pauxiHum, quea;admodum Tai-
a) cuslodivit angustiore sensu, velut cusloJivit lior-
mudici hoc vocabulo utuntur , v. Buxtorli Icx. taluiud.
tum Gen. II, i5. III, 21, gregem XXX, 3i (ellipt. IIos.
s. V. Sa^d. ms. lob. IV, 12: L->.»9 f,i.A ,-«*-' J-^ftJ
XII, i3), urbem 2 Reg. IX, i4. douium Eccl. XII, 3
(allegorice dictum, v. iutpp. ad h. I.), portam 1 Reg. XIV,
i. e. et pcrcepit auris mea aliquid mutuo sumtum ex eo. 27. Neh. XIII, 22. —
Part. in-c subst. custvs, vigil Gen.
Abulwalid. ms.
Kimchi
: »,*/<
^ (J^*^ '• *^' alicjuid ex eo. Dav. IV, 9. Cant. III, 3. Jer. XXXV, 4. Ps. CXXVII, i.
Esth. II, 21. VI, 2, custos pecoris i. e. pastor l Sani.
in lex. : Nirr V^^a ]1U5b "»3 liaMI IDaa 15T r^p
Tny'133 DlN IsDTi N5ia nr X^snn XSSn. Sic Syrus quoque XVII, 20. iTii: 'naia custos frngum (Feldliiiter) Jer. IV,
17. D'U^:n 'uj gynaecei Estli. If, 3. 8. i4. i5.
custos
inlerpres : oixio JQi^l j,.*],
d^isn 't23 excubitor
custodiendis iinpedimenlis 1 Sani.
il-iiJU!} f. «71. \iy. pr. insusurratio, eaque invidiosa XVil, 22. D^i-iaart 'd custos vestiarii 2 Keg. XXII, i4.

ac uialigna, hinc gaudium ex alicnis malis captum (Scha- 7(371 ''nni:: (sacerdotes) custodientes liinen tenipli 2 Reg.
denfreude), vel irrisio, ludibrium, ludificatio per sibilum. Xil", loi XXII, 4. XXIII, 4. 2 Par. XXXIV, 9. Trop.
Ex. XXXII, 25: Aharon eo quod vituli aurei cultum ,
custodes ciailj vocantur prophetae Jes. XXI, 11. LXII,
liraelitis hos ad elTrenatam licentiam admi-
concesserat , 6 cf. n^^ES s. rad. n;::; pag. 1179. ^^'i^ ''"lai:; casto-
serat cn^apa nrcaUJb ut gaudio et ludibrio essent kcslibus dientes latns meum i. o. familiares mci Jer. JtiX, 10
suis. Ita 1.XX : uviuJv, et
inixu(}i.ia roig vntvuixloiQ
Theodot. : iTii/uQfiu loig uvi^eaTrj/.oaiv uvicov, it. AJb. b) custodivit sensu latiore tuilus est, servavif, inte-:

Schultens. Clav. dialector. p. 291 (absurda dat in Ani- grum scrvavit, tutum praestavit (hiilen, behiiton, schiitztii,
mauvv. philol. et in commentar. aJ lob. IV, 12), Rosonm. wahren), sq. acc. pers. vel rei 1 Saiii. XXV, 21. XXX,
scholl. ed. 3., Ewald. ad lob. IV, 12. Et Schulteiisius 23. 1 Reg. XX, 39. Prov. XIII, 3. XIX, 16, XXI, 23 :

iirc: rii^n:!;» nab' i:idbi i''s 'na'0 qui custodit os suum

quidem putat e ^"^«J provenisse arab. «*.;; lusit, risit,
linguamque, aniniam suam scrvat s. tutam praestat ab ae-
iocatus est, II sq. uj pers. ludibrio exposuit aliqncn), rumnis. Deut. XXIII, 24 1^:"i5r '^"'rEb Ni:Sa verba e
:

risui habuit, ut kX> ex ybn et alia plura, Ewaldus 1. c. labiis tuis exeunlia custodias, sq. b^ pers, Piov. VI, 22,
saepe de Deo, qui homines tuetur ac servat, sq. acc. Gen.
apposite aflert arab. o«.*.ii sq. v—i gavisns est ob aite- XXVIIf, i5. 20. Ex. XXIII, 20. XXXI, lo. Ps.
Jer.
XII, 8. XVI, 1. XVII, 8. XXV, XXXIII, 3/.
20.
rius malum. Judaei intpp. fere omnes infamiam vel
XXXIV, 21. LXXXVI, 2. XCVII, 10. CXXI, 3. 4. 5.
ignominiam exponuut quasi vero lri:;7:3d contractuni tit
,
CXLV, 20, lob. XXIX, 2. II, 6: ini^ rdDS-rN ni
cx riNi aiB , nt Hieron. quoque reddit propler ignomi- :
modo serva vilam cius i. e. parce vitae. Ps. CXXl, 7,
niam sordis. Onk. uj-^a OVd ]inri3Nob i. e. contami-
:
sq. ja defendit, integrum vel tutuin servavit ab aliqua
nando eos noniine malo siaiilemque in modum I'seu- ,
re Prov. III, 26. XXI, 23 (v. supra). Ps. CXXI, 7.
dojon., Saad., ILii Esra Ai-abs Eipeu. nec non Syr. , ,
CXL, 5. CXLI, 9. Jes. LVI, 2.
inSerpres. Symm. dg y.uxwvvfiiav. Graec. alius tig (ivofiu :

^vnov, Gr. Venet. tig dvucpr^ftiuv. Ad notionem feri-

mjc:
c) 'naia qni animam suara servat i. e. cautus

endi caeJendique confugiunt et de strage accipiunt, quae Prov. XVI," 17". XXII, 5. r;xm 'naa cave , sq. 13
Deut. IV, 9. Ilinc ellipt. laTij (omisso 143:) cavil,
proximls versibus cominemoiatur Dalhius, Gesenius, ,

iVIaurer , coll. Uau.

abstinuit sc ab aliqua re sq. ]a Jos. VI, 18: nad ,

n-inn^-J^a abslincle a prohibilo. Cf. Niph. no. 2 et 3.

3) scrvavit, rcservavil , asservavit (aufbewahren), ve-

*l'0123 iut. •^bvi'] c. Suff. '3'iai2i'; , semel ante paii- lut fruges Gen. XLI, 35, cibinn 1 Sam. IX, 24, opes
sam 0-iacn Prov. XIV, 3 pr. isD, l^b Eccl. V, 12. III, G (opp. rfzpn). Ex, XXII, 6. F.sr.
1 ) i. q.
riguit , horruit germ. starren), unde "i"<ni2J spinae , ut VIII, 29; it. conscrvavit (bewahien), v.c. fidem Jes,
(
XXVI, prudenliam Prov, XIX, 8, benignitatem 1 Reg.
i,
horridae (cf, arab. ^**. spina acgyptiaca , arbor spinosa, 111, 6. Neh. IX, 3o. Dan. IX, 4, iram (cf. (ivluiTtiv
1ttp?3 clavis, pr. aciilcus), itemqne adamas, a rigore i. e. )^6lov) Am, 1, 11: nS3 !T5'2ip 'iJT^ay iram suatn (quod
 R. i^d 1443 -)-Qffi

attiiict), serval ea?)i perpcluo (ubi

an?o pausani cst rT~"3llJ XVIII, 4. 5. 26. XIX, 37. XX, 8. 22. XXV, 18. XXVI, 3.
pro r;-;2d, ut «2 HTcp Ez. VII, :i6^pio nz rT-i!:p), ct Am. II, 4. Jcr. XVI, 11. Ez. XVIII, 9. 19. 21. Mal.
ellipt. Jcr. III, 5: n:;:b 'laip"; DN an perpeluo servabWi
11, 9. lud. II, 22. 1 Sam. XIII, i3. i4. XXVII, i.
8C. iraui. Ps. XXXIX, U : OlCn^O 'Si: ma\!;'N servabo 2 Sam. XXII, 22. 1 Reg. II, 3. 43. VI, 12. IX, 4. XIII,
ori meo capistruTn tcmpore silcutium teuebo. Spec.
i. e. in 21. lob. XXIII, 11. Ps. LXXVIII, 56. XGIX, 7. CXIX,
custodivit mcmorid servavit
aliquij uicnto alquc qv- 1

67. i36. i58. CXXXIT, 2. Neh. I, 5. 7. 9. Deut. IV,

)MTTiaOui Ti) s(^. acc. rei Gen. XXXVII,
, 11: v^n") 4o. VII, 11. VIII, 6. XXIX, 8. XXXIII, 9. EccJ. Vlll,
"3T^~rN "?:- et pater eius eam rem memoriu relinuily 2: "1?:U ?(-."2n ^E mandatum regis ohserva (alio seiisa
iujpr. vcrLa alicuius Prov. IV, n 1 VII, 1. XXII, 18, .
dic"ura est MicL. VII, 5: ^'e Tr.B "17:p , v. supra no. 4).
peccata Ps. CXXX, 3. Praetcrea v. ITjd. Cf. iiQ/.tu (fvluTTiiv, l'ni)g qv).uiTiiv. Nonnunquam iun-
•i) observavit, attentlit ad aliquid, sq. acc. rei, vchit ctum est altcri vcrbo flnito Mbin "I7:d IJeut. IV, 6. VII,
admonitionem Prov. XIII, 18. XV, 5. Jer. VIII, 7 de 12. XVI, 12. XXVI, 16. 2 Pa'r. X"lX, 7, saepius addito
avibus ini};rantibiis n;N2 ny-PN ^linui observant lempus
:
gerundio niicsb -^Tzjt obscrvavit i. c. cperam dcdit ut
quo iis retleundum est, 1 Sam. J, 12. lob. XXXIX, 1. Eccl. faceret, sluduit facere aliquid (Dei mandata) Num.
XI, i. Ps. CVII, 43. XXXIX, 2: Nicna id-;t •ny.-a» XXJII, 12: quod Dcus mihi Tnondavit, '^2-lb n7:"dj< ';n'lN
^:"C':2 atlendam ad vias meas, ut ne peciem litigud niect. id ipsum eloqui siudeo. Dent. VI 25 ^'inJb ''•'a'^1
, :

Miclj. Yll, 5 'S';; 'nrs "-bit; custodi (attcude ad) ea tjuae

:
rii'T\ t-i1i:7;n — ;3 — fi{< cpcram dabimus nt omne hoc
lo(fueris. Prov. II, SO : nbuiri a^j""''^^ r':n"ltj ui vias pro- mandatum eocsequamur , V, 1. 29. VI, 3. 25. XI, 32.
borum observcs i. e. tcueas et sequare. Ct. "lii 1, 1, XII, 1. XIII, XV, 5. XVII,
1. 10. XXIV, 8. XXVIII,
b. (Contra alio scnsu hoc dictum est Ps. XVII, 4: 1. i5. 58. XXXI, 12. XXXII, 46. Jos. I, 7. 8. XXII,
V^s 'n^lw' ohservavi vias violenti i. e. cavi ab
n'T!~iLV 5. 1 Par. XXJI,
i3. 2 Reg. X, 3i: -7:\a Nb NirT<'i
iis, ut
devitarem).
eas' Jes. XLII, 20: ^{bi T\;z~\_ r\Nn iTJJT; n"^"n2 n3bb et Jehu non dedit cperam ut vivcret
'"^"ilJn , sed non ailendis ad ea ; it.
vides quidem multa secukdum legem Dei XVII, 37. XXI, 8. ,

n";iapa la-d attendil ad munus, coluit munus, v. infra 6) observavit, respexit aliquem i. e. coluit, venera~
snb' r"^p;r73, unde Nura. IIJ, 10: cr:n3-nN ^l^^i.;! et ius esi, nt Deum Hos. IV, 10: ^:?;^"; -2Ti- n"lT<-nN '3
funganiur sacerdotio siio , XVIII, 7; etiam sq. ;s rei nam Deum dcsieriini vcnerari, it. idola Ps. XXXI, 7, do-
in loco difficili lob. XIV,- 16: irjjt^n-b» -ifpn Nb an minum Prov. XXVII, 18. Cf. V^irg. Georg. IV, 212:
vero non ailendis ad peccata mea ? (sic enim statuo, ro- observant regem non sic Aegyplus rel.
gationem inesse Lis vcrbis quae ab aliis aliter expedi- ]Siph. n7:^d] imper. nbique Mirel -iTq-lrfi (praeter
,

untur). Porro est atlendit ad aliquem, eum inluitus est,

:
nnum locum jes. VII, 4, uLi legitur "iy:;'rrj v. infra)
speciavit et observavit , et fcre custodivit, sq. bN pers. 1) pass. Kal 110. 1 cusioditirs, servaius estPs. XXXVII,
Ps. LIX, 10. 1 Sam. XXVI, i5: -bN s-!7:\l; i^b n::b 28. 2 Reg. VI, 10. Hos. XII, i4. 2) abstinuit se —
5j'._'in cur noit nttendisii ad rcgem dominum iuum
-'3Ti< ab aliqoa re (cf. Kal no. 2, c) sq. rei Deut. XXIII, p
i. e. cur non Labuisti eius ciiramV, sq. iy ibid. comm. 10. lud. XIII, i3. 1 Sam. XXI, 5. 3) cavit sibi ab —
16, sq. 2 pers. 2 Sam. XVJII 12: "r:3 V2~ 1~.7Z'd ,
aliquo vel aliqua re sq. f^ pers. vel rei Gen. XXXI,
,

B"b\2j3N2 ailendilc quisque vestrum ad puerum Absalom 29. Jer. IX, 3: ?-a;4~ ^nji-l^a U;\S cavete vohis ab allero
i. e. eius curam Labete. Passim in malam parlem : — quisque, sq. '::73 Ex.'XXIli, 21, 2 2 Sara. XX, 10, sq.
speculari aliquem vel aLquid (belauern, ut gr. qv^kuTTnv inf. Ex. XIX, 12: ";rj2 n'lby t3b 1"i7;'w;'?l cavele vobis
Tivu Odyss. IV, 670), insidiari , sq. acc. 1 Sam. XIX, ascendere montem i. e. ne ascendalis, it. ]2 (ne) seqnente
II. X, l4: ^rn-^^D-ji^
lob. et tu me speculabare , XIII, integra sententia Gen. XXIV, 6. XXXI, 24. Exod.
27. XXXIII, 11. Ps.'Lvi, 7: ri^teulV?!^?. --^^I i'/^j ca/- XXXIV, 12. Dent. IV, i5. 16. 23. VI, 12. VIII, n.
cibus meis insidiantur , vestigiis meis instant, LXXI,
10. XI, 16. XII, i3. ig. 3o. XV, 9. (Impeiativo in Lis
lob. XXIV, l5: >ia;3 !Tia\3 V\H'2 y^ oculus adulirri spe- locis saepe adiectuni est pronomen pleonasticum seu da-
culatur crepusculum i. e. aucupatur tempus ci^pusculi tivns commodi, qui dicitur, in Lunc modum ^b '^^i;n,
(er lauert auf die Dammerung). — "{^s ia;r observavit S3b 1-73^,^ri.) Passim, qno gravius sit inlerdictum ca-
vendi verbo additur formnla --::; (in vilae tuae com-
,

i. 0. obsedit urbem 2 Sam. XI, 16 cf. lira I, 1, b, «.

moduni) vel -'w-::3 (per vitam tuam germ. bei Leib ,

5) servavil, oiservavit , nt foedus servavit et Lomo und Leben, cf. iocntionem bei Leibe nicLt), quae :

Gen. XVII,
LXXVIII,
9.
10.
10.
CXXXII,
Exod. XIX,
et
5. Deut.
Dens Deut. VII, 9. 12.
XXIX, 8. Ps. minime pendct e verbo -T^uii. Deut. IV i5 16: , —
2, 'iai pnT;\rn '(S . DS"n-'d2:b "^Ny ar-ao:^ et cavete
. .

1 Rcg. VIII, 23. Neh. I, 5. IX, 32. Dan. IX, 4, pro- diligenter modo
, viiam veslram amaiis, ne perverse agaiis
missum servavit 1 Reg. IIJ, 6. VIJI, 24. 20, observavit cet.Jos. XXIII, II. Jer. XVII,2l: bNi DD-n':«B5a ^'"iTi^^n
dies festos. sabbatum Ex. XII, i. XXIIl, i5. XXXI, 1S1 ^N-c;.-! cavele pcr vitam vesiram neqiie ferie cet., item-
j4. Lev. XIX, 3o. XXVI, 2. Deut. V, 12. XVI, i. que addito E:;m-!3 Mal. II, i5. 16. SemeJ sq. gerundio :

Jes. LVI, 2. 4. 6, inprimis Dei mandala, praecepta, iura, curavit aliquid, operam dedit alicni rei facicndae ( cf.
verba, legem (r'-:;-2, ri^n , ">t:-:it73, -«-laT vel •'nJ3N, m^n Kal no. 5) Deut.XXIV, 8 r^ybi. ns7^ -bffib . . "rJdr. : .

•;) Gen. XVIII, 19. ExodrXV, 2"6V XX,' 6. Lev. diligenier cura ut bene observes eijacias cet. Itemque
, , ,
 R. latu 1444 laffi nnaa
sq. altero imperativo Jes. VII, 4: Upirni 1?3'i;n da opc- apnd Jes. V, 6. VII, 23. 24. 25. IX, 17 (in his locia
rnm ut tranquillo sis aiiimo (iibi Judaei infpp. sis quietus : omnibus coniunctum cum synonymo n'TD ). XXXII, i3
et tranquillus, quiesceudi notionem assumentes e locu- (l''72"ij y'ip)> metaph. spinae concreraandae dictae de bo-
tioue V"\a'i. -by O/^ir , de qua v. s. 1X1 \^ , idque ea de
stibus occidendis Jes. X, 17. XXVII, 4. (Arab. s.*«,
cau?a, quia itnp. lacn hoc uno laco est Milra , alibi
G) -
seraper Mil'el l'?/*^;!). collect. .*« tum est arbor spinosa qnaeque , tnm raax.
Pi. i. q. Kal. no. 6 coluit (idola) Jon. II, g.
spina aegyptiaca).
Hithpa. 172nu,;r! i) i. q. Kal no. 5, pr. obscrvavit
sibi Micli. VI, l6. — 2) cavit sibi , sq. ]a Psalm. 2) adamas (a rigore dictns, v. rad. no. 1, nam
XVIII, 24. ,,duritia iuenarrabilis est", ut ait Plin. hist. nat. XXXVII,
D^"1o23 ra. sedimenta , faeces i5, sec. ab incidendo et perforaado
al. quoniam stilo-
"TQffl taiitum plur. ,

vini , a resorvando ( v. fad. no. 3), utpote eae

(lictae
rnm cnspis adamantina mcmoratur Jer. XVII, 1 unde ,

spinarum qnoquc appcliationem ducnnt, coll. 1?3p73 clavis).

liquoris partes spissiores, viscidae et sordidae, quae post
fermentalionem subsidmit et in fundo servaiilur et quies- A duritie laudatur Ez. III, g: isa pTn ^''auis adaman-
tis instar, silice duriorem faciara frontem tuam, Zach. VII,
cunt (cf. gerra. Satz, Boden?atz, ital. posatura hispan. ,

poso , Rabb. ni73U3^ saccus colatorius

a ponendo. per 12: 3>'iJDUi73 1i?3'ii "Oia C3b cor suum velut adamaniem
,

fecerunt ut non intelligerent verba Dei. Stili cuspis

qucm vinum turbidum et faecatum colatur Misclin. tr. ,

SchaLb. c. 20 init. 1'irke Aboth c. 5. Huc etiam adamantina l-^UttJ 'Jlb:;: vocatur Jerem. XVII, 1. Vulg.
pertinere et har-tenus cum hebr. IQffl cohaerere videtur Lis tribus in locis : adaraas, LXX ap. Jer. certe in ed.
Complut. et sub asterisco in cod. Vatic. iv ovv/^i udu-
aelh. HJP^i^
acquievit in aliqua re , gratum acce-
fiavTivto in ceteris locis l-^yia nou habet qaod ipsi re-
plumque habuit germ. geruhen). Ps. LXXV, g. Jes.
,

XXV, 6 fi^ippra ^"IJ^a faeces defaecatae i. e. vinura

: spondeat in graecis. (Arab. .y*lm et ^y*^ i. q. ^UJt
vetus et nobilissimum a faecibus purgatnra, quod vinum
'Taecatum vocat Cato de re rust. c. i54. Ijocutio pro-
adaroas, rhald. NI-^SlUJ et syr. U*iO* id. pro hebr. I-^JJIB,

verbialis est Tlaia -"N tjpc guiescaris ad faeccs suas chald. etiam pso ©'abn i. e. silex, praeterea viJe quae
Jer. XLVIII, 11 et Criiia-ilj-l:» D"'i.\EJ? conquiniscentes su- de vertJaiculo Schamir Rabbini fabulantur ap. Buxtorf.
per faecibus suis Zeph. I, 12, de iis , qui desides atque lex. rabb. col. 2455 sq. Gesenius in lex. man. s. h. v. :

otiosi sunt vel certe vita utuntur quieta et tranquilla, ,,Fortasse confereudum gr. o/.ti'Qig, afivgig i. e. pulvis
uietapbora a vino petita , qnod diu in cella reconditum adamantiuus, quo in poliendo utebantur [iiinc BarBahlul.:
faecibus .superiacet et iiitactum asservatur , quo validius (j*Ui c£Qji.AiflaD , Uiamantspatli, Smirgel, Cornndus com-
fit vinnm odorque fragrantior. Planissime hoc dicit ipse
munis, v. Kefersteini mineralogia polyglotta, Halae 1849,
Jer. I. c. de Moab -"rN N?rt Upi»'! li-JI^^Sy atJlXJ 13\\a
:
p. 18. ig]. Bohlenius indicam vc. originem suspicatnr,
73->? ?j,;n t<b nbisa? «bs-iiN ^sjj p-^nn-t^b^. ''''"!'9^, coli. as7Ji/Va lapis rodens , de gemmis ferro". BocLar- ,

1^3 Nr 'rril 'l3 'layD tW

tranquillus fuii Bloab inde a tns hieroz. III. 843 sqq. ed. Lips.
p. quem sequitur ,

iuvenfuie sua , quiescens ad faeces suas, non est iransfusus Rosenm. bibl. Alterthumsk. IV, 1. p. 45, linm nil
e vasc in vas aliud, neque in eocilium migravil ; iccirco per- aliud fnisse contendit nisi a/.uQiSa, sed vid. Wiuer, bibl.
siitit sapor eius in eo et odor eiiis non muiaius esi i. e. Realworlerb. I. p. 284 ed. 3. Cf. Pinder, de ada-
securi el invicti hucusque Moabifae potentia sua et opi- mante commentatio antiquaria. Berol. iSag.
bus ferociter confiderunt et inconcussi manserunt. Zeph. XV, 48. LXX.
3) n. pr. a) oppidi tribus JncTae Jos.
1. c. potius desidia et iiicnria improborum argnitur.
2afiiQ. — b) oppidi montanis Ephra'i'mi lud. X,
in
2) inia n. pr. a) viri, a quo Omri rex montem —
1.2. c) viri 1 Par. XXIV, 24 Keri , ubi Kethib
Schomron emit et ex cuius nomine urbem in hoc nionte habet l^iTSUJ.
conditam Samariam iussit nominari (v. ^'TiaizJ infra) 1 Reg.
XVI, 24. —
b) viri e Levitarum gencre 1 Par. VI, 3i. mpB f. (in. Xiy. i:i Plur. tfi-^S nilauJ palpebrae,
— c) Benjaminitae VIII, 12. d) viri e tribu Ascher — ut oculoruni cnstodiae Ps. LXXVII, 5. (Ex vicina radice
VII, 34, pro quo V8. 32 ia'iiz5.
provenisse videtur chald. ^«liain ,
^'IMTi et syr. Vt^iDl

Hi^'!!) vcl "I^Shffi part. Kal, et subst. m. custos, palpebrae [et illud et hoc pro hebr. D^sycy , cf. Ephr.
V. rad. Kal no. 1.
T. III. p. 636. C, IfiOii t.2j.^.iD pr. complosio palpe-
2) n. pr. (nostr. Wachter) a) m. 1 Par. VII, 32,
V. I72u5 no. 2, d. — b) f. 2 Reg. XII, 22, pro quo brarum momeutuin temporis Ephr. T. I. p. 9.
i. e.

2 Par.XXIV, 26 ni1?3T3. Barhebr. carm. de amore div. vs. 24 ed. Lengerk. II.
p. 8] quanquam radicis aramaeae lan hebraeae 1a\i
,
TltiUJ (i. q. TyuJ q. V. sub no. 3, c) n. pr. m.
congruae vestigium praeterea uullum est.)
1 Par- XXIV, 24 Kethib.
T^KlD m. c. Suff. ^l-^Tpu,' 1) spina, ubique collect. n*l53ffl f. cusiodia Ps. CXLI, 3 : "sb, nin«5 ">; nn"i\2j

spinae (sic dictae ut horridae, v. rad. no. 1), nonnisi Vulg. : pone, Domine , cusiodiam ori meo , sc. no quid
 R. -incj 1445 laffl n-ruia
impaticnter temereve contra tc bominesqnc loquar. Male son , vid. Tlie Atbenaeur/i i85i, August. p. 902 cf.
Ibp Esra et Dav. Kiincbi rr^KU." pro imperativo babent. Hincks. ibid. i852, Jan. p. 26. Imagineni montis et
ruinarum dcdit IJaillelt. in libro Tbe Cbiistian in Pa-
"l2tD m. tantiim in pl. C^lfi^ obstrvalio diei fc-
lestine sd p. 110 et 116, cf. Bernatz ,,BiIder" etc.
sti i. e." cclebraiio Ex. XII, 42 (bisj, cf. rad. no. 5.
no. 28. —
2) Passim uibis piimariae Domen, ut fit,
pnntD fcustodia) n. pr. l) filii I.ssacbari Gen. ampliore sensu accipi videtur: rcgnum Samariae s. decem
XLVI, i3. 1 Par. VII, i. Patron. i;nyir; Num. XXVI, tribuum. p-nc '"ly urbcs regni Samaritani 2 Reg. XVMI,
24. — ]'i-"3 ll-ittilj Jos. XII, 20 keri
al (Kelbib '\s 24. 26. XXIII, ig et j)er prolepsin 1 Reg. XIII, 32,
^iNia) nude ^iT?^ XI
et l urbs regia Canar.aeorum, , )'-iab' ••nn Jer. XXXI, 5, p-;x;c r\\-a 1 Rcg. XXI, 1,
quam Jobn A^^ilson (Tlic Lands of ibc Bible visited and ITlsiii." ^35 vitulus Samariae, de vitulo Bethelis IIos.
describtd. Edinb. 1847. Vol. II. p. 5i3) aliquem ne- Vlli, 5. 6. — Nomcn gent. est ^3"Wiu 2 Reg. XVII, 29.
xum cum Meiron prope Safedum silo babere putat. '''12 UJ (vigil) u. pr. m. 1) viri e generc principali
Eqnidem cum ^^'inero bibl. Realwb. II, 1G6 ed. 3.
eandem fuissc dixerim quae postea in Sebnlonitamm
tribns Simeonitarum 1 Par. IV, 37. — e 2) viri faniilia

possossionem cessit Jos. XIX, i5, et Laec quidem sec.

Korabidarum Par. XXVI, 10. 1 — 3) Levitae lempore
Hiskiae viventis 2 Par. XXIX, i3. — 4) Par. XI, 45.
1
Talm, Hieros. tr. Megilla fol. 70. tol. 1 nou alia fuit
qnam quae recentiore tempore vocatur n^-^-Jj^O i. c. •^^*^''?^ (qnem Dens tuetur) n. pr. m. 1) Ciii

^ifiwiiug quem vicum in Cnibus Galilaeae situm com-

,
Rehabeami regis 2 Par. XI, ig. — 2) Esr. X, 32. —
memorat Josepbus de vita eua §. 24 hodie Samunia , 3) ibid. vs, 4i.
SUJj.»Av Robins. Palaest. III, ^Sg. Alii Scbin.ron Seba- m, nnius ex
^'^^1'r^ ('•^•) 1- pr. sociis Uavidis
louitarum ab illa distinguunt. exulis 1 Par.XlI, 5.

M»-J>3 c.
) M—
loc. ^;:'"-ia'i" Schomeron n. pr. montis ^^"15210 (lege : Schain^r?'in) chald. i. q. hebr. Ji^^ab'
(i Reg. xVl, a4, yr,iit ^n Am. IV, 1. VI, 1) et urbis Samaria urbs, Esra IV, 10. 17. Congruit forma huins
in eo exslructae ab Omria rege , ex quo tenipore regni noroinis sjTiaca ^fio* et graeca ^ufiugiiu.)
Israclitici sedes facta est. 1 Reg. XVI, 24: -TN ]~'T
riNa rr^ni^ffl (vigilans) n. pr. f., v. laiu no. 2, b.
''jn^l '^^!l~'""N. T?'l ^?' Qllr^r 'T3U5 T^-i^.ii-c '-irn

li^^ab '.rl-i ^i-i» "i^^tj-auj by V;:^ 1^.N "w;?; l3":;-rN n"12ffl (cuslodia) n. pr. viri Benjaminitae 1 Par.
cl emit (Omrias) nwniem Scliomcron a Schcmero duobus
viii, 2^1
talenti.1 argenti, et nrbem acdijicapii in monte, e1 vocavit
rrillDffii* constr. rT^.btljN (semel tamen hoc absol.
nomen urbis, c/uam co?idiilil, Schomeron secunditm Jiomen
Scr.emeri qui domimis moniis fuerat. vs. 2g. 32. XX, lud. VII, ig) Plur. r/^-r-jN
f. vigilia , q^vXuy.r^ , pars
,
noctis dicta a vigiliis excu"biisqne militum Ps, XC, 4.
43. XXII, 10. 37. 2 Reg. I, 2. 3. III, 1.6. V, 3. VI, ,

19. ao, 24. 25. VII, 1. X, 1. 12. 17. 35. 36. XIII, 1.
LXIIl, 7. CXIX, i48. Apud veteres Hebraeos noctem
in tres vigilias fuisse d-ivisani eo constat, quod mediae
6. 9. 10. i3. XIV, 23. XV, 8. i3. i4. 17. 23. 25. 27,
XVII, 1. 5. 6. XVllI, 9. 10. XXI, i3. Jes. VII, 9. X, mentio fit lud. VII, ig: nr^^rn n-^fiSNn; tertia voca-
XXIII, Ez. XVI, 46. 5i. 33. Hos. lur '-|-tn r"i;:':;s< Ex. XIV,'24. 1 Sam. Xl', n, et prima
9. 10. 11. Jer. i3.
VII, 1. Mich. I, 1. 5. Ad nrbem in monte sitam al- indicatur verbis ri-5:irN itN- Thren. II, ig. (In N. T.
Indit Jes. XXVIIT, 1, tf. Micb. I, 6: n/iW/ei, -r-.^ni quattuor vigiliae, niniiium ex more Romanoruro, nume-
—'laN deirudam lapides eius in vaUem. Ex cbal-
^3'; ct
rantur Matth. XIV, 20. Marc. VI, 48 cf. XIII, 35 et
daica nominis forma 7"'"i7:i2.; (q. v.) facta esf graeca ^a- locos Talmud. ap. Buxtorf. iex. talm. col. 2454),

(.luQiia (ita LXX, praeter 1 Reg. XVI, 24, ubi scripsernnt (contr. ex nj-nBUi";
'1^^.!' , quem Deus tueliir)
2ffiiQttv vel sec. al. todd. ^fftriQwv. ut sono convenirel n. pr. viri Benjaminitae i Par. VIll, 18.
cum SifiTiQ ^73TB , et Jes. VII, g, ubi est ^ofionwv) et
lat, Samaria. Ab Herode Magno in bonorem Augxisti "iElDiJ m. 1) custodia, a) i. q. carcer Gen. XL,
2i^uOT7j (Augusta) vocala est (Joseph. antiq. iud. XV, 3. 7. XLi, 10. XLII, 17. 19. 1S-C--2 n-^tn dedit in
7, 7. Plin. hist. nat. V, i3, i4: ,,Sebaste in monte"). custodiam, coniecit carcerem Lev. XXIV, 12. Num.
in
Nunc ibi est parvus vicus Sebaslia iC/.i2A2/.«, dictus cum XV, 34. b) statio excubiaium Neb. VII, 3. XII, 24.
Jer. Ll, 12. '-ru.';:!-; 'd:N excubitores Neb. IV, 17, et
rninis. Vid. Cotovici itiner. p. 345, Buckingbam tra-
vels in Palestine p. 5oi sq., masime autem Ed. Robinson.
ipsum -rita quoque de excubitoribus (ut r-r"J73 no. l,
b) Nch. IV, 3. 16. Job. VII, 12. c) id quodcustoditur.
Palaest. vol. III. p. 3C5 sqq. et de veteris urbis fatis ,

praeter Robins. 1. c. Reland. Palaest. p. 979 sq. , Ro-

Prov. IV, 23: ':;=b -l'S: '-r/iir-^n prae omnibus rebus
Eemii. Alterthumsk. II, a. p. 113 sqq. , '^^'iner.
bibl.
ciistodiendis custodi cor tuum. 2) observantia , guod —
bibl. Realworterb. vol. II. p. 068. ed. 3
observatur , rilus observaiidus Neh. XIII, i4. Concr.
et quae ab ,
qui observatur, cni reverentia praestatur , de imperatore
his afferuntur. Adde Lib. Josuae Samar. c. 24. ed.
Jnynboll. Nomen ,,Samarinae" urbis a Salmanassare Ez. XXXVIII, 7.
captae nuper in monamentis Assyriis indagavjt Rawlin- ^*:.^-^'^ pl- r":-;aitM , f. praecedentis 1) custcdia.
 R. irit, vim 1446- m)o — fflats

nhapa ST^a carcer, de domo, in qua niulieres inclnsae ministerio mariti s. ofGcio lecli coniugalis functus est,
custocliuiitur 2 Sam. XX, 3. Spec. est a) custodiendi in Targg. pro hcbr. aS"a n"^N bN HlZ, et sic ap. Rabb.,,

actua. ']b::r". r"'^ rTijrr'^ nain custodiam et excubias 'iia^dn officium coniugale. Non minus frequens apud
palatii regii egit 2 Reg. XI, 5. 6. b) lociis, quo excubias Syros et Nasoraeos est Pa. «-•.l^.s minisfravit, max. in
agunt, statio , specula Jea. XXI, 8. Hab. II, 1, etiam de
sacris, it. administravit rcm tractavit, effecit, Ethpa.
ipsis excubitoribus (ut ^i3tn no. 1, b) Neh. VII, 3.
,

XII, 9. XIII, 3o. c) qui vel quod custoditur 1 Sam. pass., <-«^.« minister Ephr. I, 339, -^- I^» 235, F,
XXII, 23: ^n':^ iintl nnattJZJ •'3 nam apml me bene cu- apud Nestoriauos hodiernos diaconus, ut apud Arabes
stoditus s. tutus es. —
2) conservatio , fcscrvaiio rei
Ex. XII, 6. XVI, 32. 33. 34. —
3) ohservatio s. ad- Christianos (j«L*.i, JiAiaAiD minister, spec. diaconns,
minislratlo officii, mnneris , maxime dc sacris faciendis
l6*iQ*Z ministerium , officium. Samar. Pa. aaj.x*^ax«.
et rebus divinis rite adrainistrandis Neh. XII, 45. 1 Par.
XXIII, 32. Num. IV, 27. 3l DN-Jjy ri-;a"i72 n»!T haec est
:
minisfravit , coluit. Est denique aegypt. etiam ujeiiige
admiiiislratio portationis eorum, haec iis portanda sunt. ministrare, praecipue sacra administrare , ujejuiiiji mini-
III, 3l : Vl'^''*'7 DnT73TIJ?3 munus eorum erat arca. P!ur. sterium , cultus, liturgia. )
ni^na^IJa de slngulis muneris sacri ofCciis et ministeriis
ti353tD in paus. "d^pic c, Suff. !|ffl73T2J comm. ( m.
Num. VIII, 26. 2 Par. VII, G. VIII, i4. Hinc -iaa
Ps. CIV", 19. f. Gen. XV, i7, in Pent. samar. nonnun-
piUJjn r^-^^n^-o ns Num. I, 53. XVIII, 4. XXXI, 3oI quam cum fem. construitur, ubi in textu masoret. esl
47 cf." IliV 7. 8, vel U3ii?r; '7rda 'ti III, 28. 32. XVIII, masc. Gen. XIX, 23, et vice versa Jer. XV, 9 Kethib
5, vel laip^art '»"da 'd Num.' III, 38. Ez. XLIV, i5, legitur nu:a"ij nN2 Cf. Grimm
ubi Keri est 'uJ N3. ,

vel niti: ni2''"a">3a. '«5 2 Reg. XI, 7. Ez. XL, 45. XLIV,
gramm. germ. III. p. 34^ sqq.) 1) sol, dictus, ut vidctur,
i4, vernin'; 'tt.ttia 'iz; Lev. VIII, 35. Num. IX, 19. 23
a stupore , ut quem homines non sine quodam stupore
ministerium fecit in tabernaculo sacro vel templo. 1'.ya intueantur, v. rad., sec. Maurer. pr. feriens i. e. pun-
n2t'):fi n"i.7:'ijy functus est munere altaris Num. XVIII, gens , urens coll. t373"d sec. al. pr. altus vel coelestis
5. Ez. XL, 46. —
4) quod observatur, lex ritus iti- , ,
coll. naia D";»!::,
,
,

adde E. Meier. lex. radd. p. 71.

dem de sacris zcw' J^ovjjj/ et eadem formula n^nJ^^Ojj "Dottj :

(Chald. emphat. «"JJauJ, syr. > Vl .» Ephr. II, i44,

nilT' Gen. XXVI, 5.'"Lev. XVIII, 3o. XXII,' 9. DeutT
ILMIZJ, «

XI, i. Jos. XXII, 3. 1 Reg. II, 3. 2 Par. XIII, 11. emph. l^JiX» comm.
XXIII, 6. Zacb. III, 7. Mal. III, i4. Denique 5) — id. , arab. ,j«..«..i; f. id. , melit.

'c m73U573 TJlD partes alic. servavit i. e. constanter se-

schcmsch id.) Ex. XVI, 21. Jer. XXXI, 35. Cant. I, 6.
cutus' est. iPar. XII, 29 ^^3 n-i73iuy tf-^fl-xi an^a^iTa
:
Ps. XIX, 5. LVIII, 9. LXXIV, 16. CXXXVI, 8.

b^NvJ Vnlg. magna pars eorum adhuc sequebatur do-

:
CXLVni, 3. Jos. X, 12. i3. Joel. II, 10. III, 4. Am.
mnm Saul.
VIII, Hab. III, 11. Jes. XIII, 10. XXXVIII, 8. nnn
9.
UJ73'i)nsub sole i. e. in terris, formula solemnis in libro
Ecciesiaatae I, 3. g : u;73":;n ntin 12;in~l:S T"N nihil novi
sub sole existit, comm. l4. II, 11. 17. 18. 19. 20. 22.
y2J'/2'^ rad. Hebraeis inusit., significationis incer- III, 16. IV, 1. 3. 7. i5. V, 12. 17. VI, 1. 12. VIII, g.

tae. (Chald. 'O-yii v. infra). Eqnidem tJaiZJ e quodam i5. 17. IX, 3. 9. 11. i3. iDaia ""IDb coram sole i. e.

verbo reduplicato DiE/JiB ortun: { cf. supra dicta s. rad. splendente sole, in ipso solis ardore (crescit plauta) lob.
fflniD p. 1359) proprie stuporem expressisse conlicio a VIII, 16, sed Ps. LXXII, 17 u;73ffi •'ssb est: qnamdia
simplici radice Qj (v. Q73"ij), unJe sol •^'a'd videtur dictus sol terram lustrabit, ut ibid. vs. 5 nT" '^sb'! u;73Aa-d», :

esse quia stuporcm oculis faceret, ita ut eius aspectu

cf. sjBb no. 1. supra pag. 1111 et Ps.LXXXIX, Zj :

homiiium veterum rudiumque animi facile horrore et "'753 U;73",35 'tNOS ihronus eius (Davidis) coram me est ui
superstitione imbuerentur et ad divinos honores ei tri- sot (in altera versus parle db^i^b). ^73"^'n '5"'J'b ante
oculos solis e. praesente et quasi inspectante sole,
buendos commoverentur. Eodemqne fortasse referendutn i.

est aram. ut ministrandi notio a stupore, admira- palam 2 Sam. XII, 11. u;?^"^'^ "133 id. ibid. vs. 12-
I2;73tt5,

tione et reverentia profecta sit. Num. XXV, 4. — De orVu solis uluntur verbis Ni:^,
n^nr , de occasn verbo {«';3 , inde ir73"^n n"iT73 ortus solis
WQoJ chald. lantum in Pa. irtTli (pr. fortasse stu- et plaga orieutis , li^n/.lin N'iaa solis occasus et occidens,
—
:

porem, admirationem atque reverenliam prodidit, v. rad. v. sub his vcc. De cultu solls vide Deut. IV, 19.
hebr.) ministravit, sq. acc, de angeiis Deo ministraiiti- XVII, 3. Jer. VIII, 2. Ez. VIII, 16 et 2 Reg. XXIII,
bus Dan. VII, 10. LXX. d-iQuntvtiv, Theodot. IfiTOLQ- 5.11 (ubi currus solares in honorem solis prope templum
yiTv. (Frequens est in Targg. pro hebr. n^nizi ^ns et Hierosolymitanum collocati commemorantur ) cf. lob. ,

ijcb 173? , minister, maxirae sacrorum, 'J'iJ73512J73

it. u;l:"i5
,

XXXI, 26. — Metaph. Mich. III, 20 (sec. al. IV, 2) :

id. , "wTlTilJ ministcrium , ofllcium , v. c. pro hebr. ^3 rtp^lS; 12;73U5 .... Oab nn"in et cxoriciur vobis sol iusti-
Gen. XL, i3. XLI, i3, pro "iay73 Jes. XXII, ig, apud liae. Ps. LXXXIV, 12 IJeus dicitur esse 13ai ra/i sol
grammaticos u;!;:3"i;n ni>niN litterae serviles , spec. OaTiJ et sculum.
 R. iDiyo , a^t, zyd, n:t 144: poaq — r!3U)

2) Plur. rViJrja pinnae (q. d. soles , radii solis) per quas sagittarii securi sua iacula mitterent), vcl scc.
Jes. LIV, 12. LXX/ al.codd. i)ty.tv(OTi'j i. e. reticulata, Vulg. in Prov. can- :

pasaq (prob. solaris, So)i similis sec. Joseph. ,

-
celli, Cliald. Ta-^n. Tanchum Hieros. : w5L.i; i. e. fe-
niitiq. V, 8, 4 i. q. layyt}(K, sec. Maurer. pugnax, pu-
gnator, a rad. 'di2'd Dnd) n. f)r. Simson Danita, iudex nestra clathrafa. AbuKvalid. nis. : bLJw,.* «us j*<a3 a:^rN
IsraMitaruui singulari foititudine famosus, cuius res gestae _jAi5 sJcLJ jac Ja.jL^ S»J' sLiixi*Jlj
^j v-«.=»j*« JLsij lXsj
narraiitur lud. c. i3- -16. LXX. 2(ifiyj('iv. Vid. Ewald.
Gestb. des Volkea Issracl II, '101 sqq. JJt-rtbeau coinin. 8L5C/i.*JLj ,»r»j*J (m' ''^' -i^^ '• •^' )/'* exponitnr vcrbo
iu libr. lud. p. 168 sqq. "S^^iner bibl. Realwb. 11, 466 sLX/iX/», vel ^=.j*w ; iam vero sLXix* foramen est in muro
pqq. ed. 5.
«juod iion penefrat, itaque explicando verbo hebraeo non
^1D!QID (solari») n. pr. scribae Samarilani Esr. IV, potest adhiberi" "). (E. Meier in lex. radd. hebr. p.
'
V 8. J7."
'
3f)i etymon, quod supra statuimus, frigidum putans ra-
dici S:M5 plectendi significatiouem vindicatum if, ef ^"nerst.

'''IpilO n. pr. viri Beujaminitae i Par. VIII, 26,

in lex. radiccm a:iy cum 2;uj componens 3:u;j< pr. cla-
thros cardinibus iuncfos signiGcare ait, sed neuter niihi
quod Gesenius ex dupUci scriptura ^TJIM; et '''SfZii: con-
de sua sententia persuasit.)
llatum putabat.

Tl53© V. s. rad. t':£ pag. iS/g.

1» l^jIZJ fut- !^;.i^1> raro i^j'jj ( iu Kal semel
tantum) fut. NlUi'; Thren. IV, 1 (cf. Pi, Pu. et deriv.

^J°^ i. q. r!:\2J no. I, q. v.

(N^w) propr. nt videtur, flexit, plicavit, ut arab. ^j^
,

N3ID rad. cJiald. v. s. rad. nsr no, I. complicavit, flexlt v. c. pecfus suum Cor. XI, 5, inflexit

equus pedem v. Sausani ad Amri Muall. vs. 27, *jL*.c jAS

N3tl)_ i. q. n:\j5 soranus, v. rad. ]"dv
i,^l\ flexit habenam suam ad enm, it. flexit cursnm suum
2N31D n. pr., v. "a s. rad. ]Z'a. aliquo Schult. ad Harir. 1. p. 28, inflexns vel com- V
]N3?D rad. no. 1. plicatus fuit , inflexo inclinatoque corpore incessit, cf.
V. 8. rtjffi

l2J<]ffl n. pr. , V. iia s. rad, iva^. melit. lynae plicavit, complicavit, ^i plicatura vestimeati

(«.j^S ^c\i" jj a(.*>L> occultavit eum in plicis vestis snae.

Zamakhschari in libro Esas), complicatio serpentis , fle-
l^iJ^ verbum inusit., arab. ^XXi frigidus fuit dies,
xura funis Taraf. Muall. vs. 68, iixi et BLiixi funis,
v.^ui frigiditas, impr. de dentinm et orio qnadam frigi-
ditate (Friscbe des Mundes), quae in puellis maxime ,^\i-« inflexns, plicatus, ^J^a plexus , de coma Amrulk.
laudatur, v. Schult. ad Prov. VII, 6. Hariri ed. Sacy
Mnall. vs. 34. Ad hanc autem plicandi notionem apfe re-
p. 24 srbol., p. gg. InJe
ferri posse videnfur quum ceterae hnius verbr significa-
DDfflN m. '3:«:n Prov. VII, 6 claihri, fe-
c. Suff. tiones tum numerale V^Vli, duo , "i;t» olter , secundus,
,

nestra clatbrata, per qnam aurae frigidae purnieant Ind. q. V. — Hinc

V, 28. Prov. 1. c. Ufroqne l-oco in altera versns paite 1) duplicavit (actionem), secvndim fecit alqd, iicrum
est iVxn fenestra. LXX
in 1. Ind. T:o'iix6v (de qno fe- fecit , iteravit (arab. ^^j, cbald. TOri q. v. suo loco, et
nestrarum genere Hieronymus ad Ezech. XL, 17 scribit
,,To'iiy.ag &v(ji6ag Symmactius vocat .... quod instar n:uJ , syr. Ij2 id. cf. rad. n:r). Neh. XIII, 21 : ON
sagittarum angustum in aedes lumen immitlaut et intriu- «dn si itcratis (hoc). 1 Ileg."xVIII, 34. lob. XXIX,
secns dilatentnr." alli fenestras arcuatas volunt, alii talas 22 : V''^,'' Nb ^"13"1 """iriN post meam orationem non iterci-

•) i_^s..*» fencstra clalhrata , in lexicis arabicis nusquam apparcl, eodcm autcm vocabnlo pro opere reticnlato (niaafe) ntitnr
Tancham Hieros. ad 1 Reg. VII, 41 cf. Haarbroecker ad Taneh. p. 76. Fortasse c\ lingua Berberorum mfatoatum est, nempe sargn

«>.«s Berberis est fenesira i. q. arab. XsLb, v. Vcnture de Paradis gramm. et dictionn. de la langae Berbere (Par. 1844.) p. 74 el

205. Quod Abulw. dc liL^.iw« docet, recte quidcm babet, sed snspicor hac voce, quanquam minns proprie, veram etiam fenestram appellari,

certe haDC sipnif. habet aeth. C^i\^^ ', Jos- 1I> 15. Gen. NIII, 6. Hen. LXXI, 5.

ZzZZ ZEZ2
 R. n3D 1448 NjD )- f\yij

bant i. 6. non' mrsns suscipiebaiit seriMotiem, *ed mO- alius; div^r^us- fidt
, sq. -^t Diti. Vlt, 3: N^l
NY1;?12J 'J'?:

desti lacebdnt. Sq'. !f i Sain. XXVI, 8: ientil eutrt /e- diversac eranihcr^cah illci
(bestiae)
vs. 19. 23, 24'. ,

riam ib nr^N, Nbi et non ilerabo ei sc. ictum i. e. al- (Sic ia Targg. , *- Buxt. lox.) 2) i. q. helbf.^ r\ya —
tero ictu optis noii erit. 2 Sam. lO, sq. z Prov. XX, no. 3 mulaius est Dah. VI, iS. III, 27, tnax. \ti peiu»
XXVI, 11 inr^C<a 1^:'''^ '"pS. stuhus qui iterat s. pergit
:
(de colore' faciei ob metum Lorroreinqne' mntato) V, 9 :

agere in stuliiiia sua. XV

l\, 9: 13-13 n;^ 71^1 repetit TllbjiT'?© 'ilT^n. et splendores ( coloies fatiei) eius im-^
in re i. e. qui recoquit causas ingratas
quae obfivioni muiabantur ei i. e. pallescebat , et ibid. Vs, 6 eoden*
potius tradenclae sunt. —
2) intrans. nlius, diversus Juit sensu : -'iilW 'JIVT , nam
niji3 est i. q. Pib 13125 vel
ab aliq. (ut cLalJ. m:u3 uo. 1) sq. "(ll Esth. I, 7 : CbS •rfiby i:i2J ^ cf. gramm. hebr. §'. 119, :4.' Eandem si-

a':-uj D^^ia^ vasa a vrisif (liversn

erant i. e. niagna erat gnificationem habent et chald. Ithpn. (q. v. ) et- verba
vasorum varietas. 111,8.— 5') mutalus cst, max. in deteriiid iiebraea Dan. X, 85 •'^jj rj:^: i'i'in. Cf. Targ.- Onk.
(nt cliald. Nr^a no. 2, arab. JL> circnmversus, mutatus est,.
Dei't, XXXIV, ^etarab. Jl> alteratus et corruptus «sf,
et alteratus, coiruptus est) Thren.lV, i: aiwl^ Qnstt i*'.^!";,
spec. de colore.
deprava1ur,vile fil aurum pretiosuni. Mal. III, G nifl'; '3N, :

'n^3"i5 t^b ef^o jalive non mutor. — Part. d'3il3 qs. d. alte- Pa, 1) mutavit, transformavit. Dan. fV,- nZ : mu-
tabunt cor eius, impers. pro : mutabituF. -^- Part. passc
uon recte sentientes agentesve, novarum
ranies, secus i. e.
rfirum studlosi, rebelles et p.-.rtium factionumque studio
diversus ibid. VII, 7, —
2) migravit , qsv d. alteraviS

capti; Prov. XXIV, 21 r Cole Deum et regem, f^y-W-QV (legem, mandatum regium) Dau. III, 28. Syr. «.*J-j»

3*iyrn~bN cum rerum novarum cufidis ne ineas socie-

taiem. Cf. Rabb. txt^ diversam Bententiani proposuit id., cf. arab. ^ls^ sq. ^c recessit, v. c. a foedere.
Buxtorf. lex. talm. col.ai^i et loc Jer. II, 36 infra Ithpa. mutnius esi Dan. II 9 max. in deterius, ,
,

s. Fiel, Targ. et Syr. , U^-» stulti. Vulg. de- deformatus est (de colore faciei, ut Pe. ) III,, 19. VII,
-«l^p,!::
28. Cf. Targ. Hieros. Deut. XXXIV, 7.
tratftores.
Niph. ilerafum est (soWlnium) Gen. XLI, 32. Aph. 1) muiavit Dan. II, 21, maiidatum regium
Pi. n:M5 (semel Nyjj aReg. ag) 1) mutavit, ut XXV, VI, g. 16. — 2) neglearit , migravit (niandatum) Esr.
vestes 2 Reg. XXV,
29. Jer. LII, 33, promissum suuin VI, 11. 12. (Sic. in Targg., v. Buxt. lex.)
Ps. LXXXIX,, 35, ius aliciiius (i- e. violavit) ProY.
n3U3
constr. n^irJ plur. b^yji constr, ''ll^ poet.
XXXI, 5, it. variavit i. e. saepe muta^'it fviam) Ter. II, ,
,-

tam mullum
•«bTn-nJa. quid ni3125constr. nilffl, dual. CniUJ f. annus (dictua ab ite-
36: r^S-l^l-niC niSUJb INJJ
ratione et commutatione temporis, ut veris, messis, hie-
discursitas iterum iteramque mutans viam tuami it. de-
XIV, 20. (Chald. Pa^. n\25, rarius' mis ; nam, ut ait poeta, ,,in se sua per vesfigja volvilur
formavit (faciem) lob.
anuus " ;
cf. ins^ipri circuitus solis et decursus anni,
ijn matavit, syr. t*J.v^j» id.,, ortum es, «-»x*, nt recte

statuit Bernsteiu iu lex. p.. 2) in

chrestom. 33l.) — arab. 3_>=» orbis, dein annus ; et gr. iviavTog conferri

alium locum- transt.iUt, sq. acc. pers. et b lo=i Esth. 11, posset si modo certa esset origb ab ivl uvrt^ sumta,
,

sed vid. Passow a. v. , nec lat. annus in hunc cunsurti

9. (Sic syr. Pa. «-O.* transtulit, e loco movit Act. VIT,
venit V. Th. Benfey uber dic Monatsnamen p. 226)'
,

43. Barh. chron. p. 6 1. 5. Matth. XVII, 20. \ Cor. Gen. V, 3. 4. 5. 6 et sexcenties. (Chald'. Hit', enjph.
XIII, 2, cf. nasor. ap. LorsbacB Mus. p. i3, et saepe
«»^125, pl. y^v rarius njirj, syr. l-i-* , emph. IAj.*, pl.
migravit, pr. mutavit sc. locnm , cf. Pe. (-J-a locum
mutavit, discessit, Ethpa. transiatu* estEphr. I, 344'.3) — ^*X*-, sato. ^h'^ emph. ^^"^ ,: in numis pehlevicis
'laya-nN ^rra pr. muiavit vel defommvii i. e. dissimulavit
pP" i. e. tiy:a [v. J. Olshansen die P'elilewi - Lugenderi
meniem s. raiionem suam (er verleugr.ete seinen Verstand)
i. e. insaiium se simulavit 1 Sam. XXI. i4. Ps. XXXIV, etc. i843.p'. 46.67]^ pboeii.nau) [iniiiscriptt. pun.recentt.'

i.Syr. aiiai»4 «-*J-* et ellipt. Ij-* est : insanivit (nostr. etiam njSUJ] contr. niL", arab. iCi*» pl. qj^^m vel ^^ij^
verriickt seyn), Aph, fecit ut ixisaniret Assem. bibl. or.
vel l^i-, et ot^il id.) — tnilS n;\2J DeUf. %tV, 22,
H, 3/3. Ephp. 11, 4io, 1*J»* inranns.
Pu. mutatus csi Eccl. VIII, 3, ubi N:©-; pro !i:U!';. vel ?:3':Ja n:u5 Lev. XXV, 53. Deut. XV, 20. 1 Sam.
7.' 1 Reg.' V, 25. X, 25. 2 Reg. XVII, 4. Neh. X,
Hilhpa, muiavit se i, e. vestes totumque habitum I,

snutn mutavit (ne cognosceretur ) 1 Reg. XIV, 2. Syr. 36, 36, vel niUSi r(3i2J-b33 Estlr. IX, 21. ay, vel ^^ta
Witja nam r Sam. VII, 16.' Zach. XIV, 16 quotantiisi
Elhpa. «-»J&*( et «jiJ.v^*1 (v. Bernstein lex, chrestom.
!13T32 id.'Exod. XXIII, i4. 17 al. n3i;3 nn» semel
p. 532) et chald. Ithpa. et talm. Nithp. (Sanhedr. fol.
qiiotannis ib. XXX, 10. t,ev. XVI, 34.' 'ny£ Di:"i •iibU)
22-, i) mntavit se, mutatus ost. n3l25 '"in^ pcr Ires annos coiitinuos 2 Sam. XXl, 1.
N32I fut. N5125'; chald. 1) i. q. hebr. rtJIIJ no. 2 Repetitiiin n;u53 M^li? est: «no aHno— aniio altero —
 R. nasJ 1449 ::vi C^c
Jcv. LI, 46. Ubi niimetiaiit aniios, e)j.ciitit in liujic mo- ciihns, .LZwtqiiatuor = OT«j;,(/quiii hic liabctqiialuor jvOJli.'
dffw : iSOKb D*rp '"^rvr «""o 7/^. ^iaf regis j l?ug. XV, et aetiigmalicam nunierorum apud
Iiidus et Javanos iio-
a5 , '"abab n.jbuj '"^"43 anuo J'1II. regni 2 -gui ilfig. tatiouem, ubi hinaiio numejro ad]iibelur oculu8 , manus,
XXIV, 12. Sic Sii iiiimis cjiioquc Ke1)raws rfiN r:!!", brachiiim, ala, quia hae sunt res duplices, v. Ai-ex. v.
DTivr r:\3, \»bo r:-i3 sq. b- rassini n:'i5 rc^petiuir, ut IJuMBOLDT 11} Crellc Journ. fiir Matbemat. vol. IV.
'rz "«nV n:"d rhXTa 1CU5 n:il52 anno scxceiilesimo vitae 212, A. "W. v. Schleoel rellexions sur retude
p. dys
Noachi Gcn. VII, iG. Saope dr. de vifHe aniiis, liinc IsLiigues asiat. jcj/, W. v. Hl.mdoldt Kawl-Sprackc
p.
tJ^^JUJ annoruni i. e. Iioniincb aelale pro-
a"l imiltitudo
vccti, senes lob. XXXIJ, y- Thjd an«i vilae «ie»e Ps. I. p. 19 sqq.) .^ Arah. ,wUi! duo, villg. etnein, inein,
XXXJ, 11. Jos. XXXVIII, lo. i5. «Tl^ui -H"; dics
vitae noslrac Ps. XC , lO. l"':© '73") dirs vel teinpus
Dielit. tncjn, phocii. 'jUJ i. e. ':iK «t. cstr., inscr. Meht.
vitae suae Eccl. VI, 3. — fiVdri "laNhz inilio anni Ez. I. lin. 3, pram. 'J''"^^; t*''^) " littera cum r oiutata,
I, 2. r;:'i"?l rxxs excunlc ain;.) Exod. XXIII i6.
=
,

'asrnc-prr et 'idn ' na^Cni v. s. radd. 7\rsp ot a^,d, nec Uinc in numia pehlcvjcis o^f^ ^^~r\, syr. yulg. ..J^Z •

non br>~ nrij et ni^si-i-n n:\t| s. radil. ta^ et pt';3.

Plur. tr':^- (t, , hinc n':3n t3"':'.a , p*:"'^ ""^'4 elc.) etiam
ab his (jiffertaeth. JlA/i,: et 5lA A>"t: I duo, a rjjd.

indcfinite aliqnot annos notat 2 Par. XVIU, 2 : B''3ir) yp!;

1IAA.I secliisit, F.cpncavif., aliud ex aji« fecil, loiitavit,
in Jine annorutn i. e. post aliqiiot annos, cf. D^ai aliquot
dies. — Trop. annus dicitur pro prweiitH animo Joel.
cf. arah. "^[i ainbo , px eoque prtum amhar. U'/\.'l' 1 j

H, 25: reslituam vobis annos (^'"SUJ), (juos devorarunt sed ad eauden; tameii rad. ac pertivct acth.
locusiae.
B"":\r J^
71 JB : q. v. infra s. "y^ij^, consonat eliam aegypt. cif^^Yduo).
Uual. duo anni coniimii , biemntim Gen.
'D^r\1'ii

XLV, 6. 1 Reg.' X:V, 25. XVI, 8, etiam D'73^ Ci^n;i« Substantivo plurali iunctum vel praeponitur vel pcst-
pr. bicnnium tcmporis (zwei Jahre Zeit) v. 'a^Ty^ no. 2, ponilur, ct illud quidem in anliquioribus V. T. libris,
b. p. .585. Jli^^^n ':Eb D")n:u3 dUH.luis aoui? ante terrae Jioc in rece^itioribns usilatius est, ut ^"'aiS t^z\5 Exod.
motuiD .Ain. J, 1. bis??- inN Ti^^ri^ilS.. duobus annis XXV, i8, d^ny t3"':iz.i Deut. XVII, 6. lud; XI, ^07 sfiq.
(peractis) post diluvium Gen. XI, 10. 1 Sam. XXV, 18. ^'Reg. V, 28. X, 19. XVIII, 23.
XXI, 10. Ez. XXI, 24. XL, 39. 4o. XLI, 18. Zach.
n3ffl vel i<3lp chald. f. csfr. n:ffl p!ur. V^l? ('*'
, IV, 3, D":;!!) dias^ns 2 Par. III, 10, i5. IV, 12. Je».
Targg. etiam ) i. q. hcbr. n:t5' antius Esr. IV, 25. XXIII, 18,
'i;"^:;
'
d-^i-s-ia d-^iiJjN D"':^ Jos, II, 1, D'':«5 C/kN
V, 11. i3. Dan\ VI,;ii. VIJ, 1..
t'S''/:ri Ex. XXIX, litiam nomini colleclivo iuiigitur,
1,
IfciltO m. iteralio , in uno loco Ps. LXVIII, j8: ut D']:^; -tti duo capita (erant filii Josephi) Gen. XLVI
"JN:!!; 'CbN nnllia iieralionis i..e.muka millia. AbuIwBlid.: 27, 0''-'^, ".pz duo boves Niim. VII, 17 sqq. Sacpissime
autem in st. cstr. ponitur ">;"d sq. genit. plur., e. c. "":"j5

f:N2MJ |,.ij»**>.A5 i. e. multus cst iisus Juiius vocis apud b^;S par filiarum Gen, X, 25, D^^SIZ ^:\:; par
, duo filii

Jndaeos), angelos appellanl C^N^ltJ. Male Cheruborum Ex. XXXVII, 7, D"»"!!' "'^UJ duo testes lleut.
poclas (sc. (jui

LXX : yi),w.dtQ ti^rirovvTJUOv,, Vul^. : mLlIia Ijictanitium

XIX, i5, Cir^Nn "'^".D duo (illi) viri Jos. II, 4, -i:a "«rr
;

"is duo filii Elaei i Sam. I, 3 ve1 sq. genit. dual. ut , ,

proh. cogilarunt "iJN"'^.
?|"Td "i;)!; duo ubera tua Cant, IV, 5. VII, 4^ vel sq,
D^3I1} (form. dual.) cstr. "'p;:; m. duo Gen. XLIV, genit. nominis collectivi, ut ^S^n '':iL; duo esseda 2 Reg.
J17. 11. Eccl. IV,
I Sani". XJ, IIJ, Z et sexcen- n.Am. VH, i4, vel sq. pron, suff. plur., ut ^Tiiii nos ambo
ties, Di:"un illi d.uo Eccl. IV, g. 12, interdum
c. ^rt. 1 Sam. XX, 42. lob. IX, 33, fn->-,y:, illi ambo Gcn. II,
i. q. duphim, allerum lanfum Ex. XXII, 3. 6. 8 (pr., ut 25. XXI, 27. 3i al. — ai;\r D";:u; bini (germ. je zwei und
jvidetiur plicae duae , vid. rad. , cf. C.bpS duae plirae,
,
Ewei, paarweis, ut syr, ^j52 <^.«'.^ , arab. jjLo! ^^Ui! vel
dupluBi, addc latina verba duplcx, dnphcitas , duplicare,
ubi geoeratim ad numerum binari.um referuiitur, el giaeca *Lli *Lil) Gen. VII, 9. i5. i P»r. XXVI, 17, D"::u5 "'E v.
similia, ut Stnlu dro/iaiu verba diiplic^ta vocantur no-
Eupra s. V. ns p. 1088, cf. Ewald Cesch. d. Volkes
mina e jduobus composit^, it. g»rm.. ,vct. qiiifalt, zwie- J.srael JII , i- p. 219 et V. Boettcher de inferis I. §.
fakig angl. twofold.
, Mfllo autem cam Huai- W. 25G. B"":;!!;; ~^t et D^:"c5b ~IA coiicidit in duas parles,
BOI.DTIO Kawi-Sprache I, ^2 et Pottio ZaehlmethQde germ, entzwei schneiden Jer, XXXIV, 18, 1 Peg. 111,
p. 121 nuracraliuni originem
£eiisibus percipiuntnr,
quaerere iq rebus qu^e
fit ab aliis viris doctis, quam, ut
25. — Celerurn duo 1 Reg, XVII, 12 et duo ires\t:
2 Reg. IX, 32, Jes. XVII, 6 cf. Am. IV, 8 dicitur pro
in prononiinum slirpibus vel inauditis quibusdara so-
paucis.
nis primitivis. Vid. gramm. hebr. ed. 16. p. i8g
iiot. Cl. arab. vulg. _.: duo, pr. par^ ^in Paar, aeth. - • Ffem. D^^riffi (v, de hacfoma^unut. Arab, LAAJil

o.
^^OCi I adv, secundo , bis . vicin. arab. ^«S t^lus, duge, ^^Uij id., et }xnc qviidem rarins cst in libris, usitatuin
Zzzz Z7.Z7. 2
 R. niffl 1450 ^^m — -^ja

tamen Nawawio ecl. Wuestenfeld. p. io4 1. 3. p. i42 bunturque |Z>*1^^&al sicut in veteribns etiam libris

I.4. p. 522 1. i6. al., cf. Hamas. p. 19, et in lingua inveniuntur ;

praeterea adiectis ab initio particulis scribunt

vulgari qnoque tintein et elneiein, aram. 'J''ri"iri ,

^••^'^, (^••-^, ^»A*0 j
^AA^i, cf. Amira gr. syr. p. 27 sq.
praeterea cf. aegypt. ccifi-e duae) cstr. ^na" duac Lev. Varias de D'n"C3 seutentias dixernnt Schultens institution.
XXIII, 17. D^"*33 D";ril4 duae mulieres 1 Reg. III, 16. I. hebr. ed, 2. p. 122, Gesenins Lehrgeb. p. 96. i35,
ril2H duae ulnae Ez. XL, 9. Q''""^ 'iz; duo auni 2 Sam.
'U! Ewald krit. Gramm. d. hebr. Spr. p. go, cf. eiusd. ed.
II, 10. QTiUJ D"'"!^ urbes duae Jos. XXI, 26. niSS "rra 5. 5. 267, b.
dnae Cliae Gen. XIX, 8. XXIX, 16. di;© \-iffi. duo anni
Sam. XIII, 1. Q'33Nrt VW
duo illi lapides Exod. llDy Q''?®" et "TiDP 'IDID (hoc rarins est Exod.
1

XXVIII, 11. '^n^ "^rip^ duae manus meae Deut. IX, i5. XXVIlf, 21. Num. VII, Y Jos.III, is. i Reg. VII, 42,
Dri- "''^'^ ellipt. =
Dfib n'l13l3 ">nuj duo panes 1 Sam.
Ez. XLVII, i3) m. duodecim (arab. ii^ Lii'!, vnlgo contr.
X, 4 cf. vs. 3. C. SufF. ^"'nuj duae illae v. anibae
Ez. XXIII, i3. 1 Sam. XXV, 43; sed dicitur etiam ^cLaj m&VA. tndsch aram. 1DS "lD'in, jOli^^^
53n3N D^nttJ nos ambae 1 Rcg. III, 18. Porro DT">25 — , , ''iri ,

par rernm," duae res (zwei Dinge, zweierlei) lob. XIII, et lAm:^?^ id.) 2 Sam. II, i5. 1 Par. XXV, 9 — 3i.
20 :i^vzs tosn —bN D^^nuJ ~Tj» moio duo (duas res, zwei- a^iiraN lias ^'''-p. duodecim viri Deut. 23. Gen. XVII, I,
erlei) ne facias mecum , Prov. XXX, 7: inbNli: DtIvU 20. 'XlH, i3.' ^zj^"» "nffi? D\:;i: id. Num. I, 44. Esth.
^nt<73 duas res pcto ab» te, Jes. LI, ig. Saepe nu- — II, i'j. Ti'» D"':\i; ^'ID iuvenci duodecim Esr. VIII,
merandis annis adhibetnr in hunc modum D^nir n3\lJ3 : 38. C. art. "'itU:^r4 •a^'.p, 1 Reg. XIX, 19, u;^'N ^'ij^^ d''?.»
NDSr anno II. Asae regis 1 Reg. XV, 25. 2 Regi I, 17. Jos. IV, 4. —
Et pro numero ordinali 1 Par. XXV,
XiV^ 1. XV, 32. Hagg. I, 1. Dan. II, 1. Ita in numis 19: -liKy D^^I^iln duodecimus , X.XVII, i5. lia:> D^^JUiS

Simonis Rlaccabaei UJ "^TC W XbW i- e. n?u5

©"ihb eius meusis die XII. Ezech. XXIX,
tuYn liUS in mense duodecimo Ez. XXXII,
1

1.
, sed 'Diaa

tl^nip. —
Item D'nuJ adv. secundum, iterum Ps. LXII,
nn'U5?
Fem. nn'ffl? tD^^nia, etquater "'nffl (Jos.
12^ Neh. XIII, 2o' 'et DTU;a id. lob. XXXIII, i4.
iSam. XVIII, 21. IV, 8. Ez. XXXil, I. 17. XXXIII, 21) ^uo^ccim'(arab.

Annot. Ambigunt grammatici de natura formae D^^nTa i.ii.si UjoI , raro Sjixc L^aj IbnKhallikan ed. Slane p.24.
deque origine pnncti DagescL litterae n, qnod in com-
positis etiam servari solet, ut D^nUJI et \-iil;i 1 Reg. I. 7, aram. i-iay 'n"in, ''ia'ri'nn, IpcuLzj/ id.), nt ^'niD
XIV, 20. VI, 32 all. D^"n\i.i3 et 'nu;a Jes. VI, 2. Gen.
, D^ianN !Tli»5> duodecim lapides Jos. IV, 3. 20. XVIII,
XXXI, 4i all., Ttb Exo'd. XXVi, 19. Rnth. I, 8 all., 24. 1 Reg. XVIII, 3i. !iD,a n^iiDS» DTii; duodecim annos
nec nou 'nttj-rt73 Zach. IV, 12, praeter unum illud Ti^diz Gen. XIV, 4. 1 Reg. XVl', a3. — Pro ordinali: n^uja
lud. XVI, 28 (contra rtipy D^nuiy Jon. IV, 11). Verbo fTiiay Cinu; auno duodecimo 2 Reg. VIII, 25. XVII, 1.
dicam quod sentio. Pono equidem formam plenam et
, Eslli.III, 7.

primariam D^^nJilJ , cui proxima adhuc extat arabica |jU.oi ^3ffl m. n''^!!; f . adj. ordinale : 1) alter, a, secundus,

(cf. ^''nBia), et ex qua primum D^nyd = ..jUaj (v. boc a (arab. ^^.i f. XaJLS id., cbald. 'j;3ri f. Nrsn et Rn'';:n

supra, cf. qLXaj = ^yLxijf dnae flliae , et ipsum aram. id., syr. \'a.'Jz f. ]A*115Z id., aetb. ^"Jf^'. ^t .l^l(fi
^''n^n , ubi "1 littera, quae pro 5 est, semper integra ma- <5: alter, secnndns, sed flf-JB («T^TOA!!) altera ."

net), deinde D^ru; novatum est ita ut durior litterae

, dies ,
postridie feria secunda , dies lunne
, et I^^T I ,

n somis maneret, nt Z alterum vocis syr. ^/5Z habet postera dies, fl'^^ J* l rfj inuvQiov Exod. IX, 6 cf. 4
Kuschai. Hoc autem D^^nti eo magis percrebuit et in- Esr. XIV, 4i.) Geii. I, 8. II, i3. IV, 19. VII, 11.
veteravit in scriptis quo latius in sermone et lectione XXXII, 20. XLVII, 18. Ex. II, i3. XVI, 1. XXVI,
,

librorum serperet pronuntiatio eschiajim, Dir"wN , quae, 20. Num. I, 1. VII, 18. IX, 1. II. Eccl. IV, 8. 10 cet.
licet nunqnam \n scriptis appareat in medii acvi se- n^":',2!Tl atquc secundum <;s/ deinde autem 2 Sam. XVI, =
culis apud Judaeos pervnlgafa erat, id quod praeter ce-
,

ig. —
Hinc n^3\i; adverb. secundum ilcrum , allera ,

teros claris verbis vice Gen. XXII, liS. XLI, 5. Lev. XIII, 5. 6. 7. 33.
R. Salomo Parchon in lex.
testatur
hebr. "^-nrrt mana ed. Stern fol. 4 verso. Cf. Dav. 54. 58. Jer. l, i3. XIII, 3. XXXIII, 1. Jon. III, 1.
Kimchi gramm. (Fuerth. 1793. 8.) fol. i:p. Similia Hagg. II, 20. Zach. IV, 12, et secundo loco, porro Mal.
II, i3.
sunt syr. I A* (sex) et ^j£\.« (sexaginta) quae habent l
,
2) secundanus , secundarius , sccundum locum tenensy
durnm signo Kuschai notatum (chald. Nnuj
, Trrii) et
hodie a Syris iempcr prouuutiautur eidiia,' eschiin, stri- tecundi ordinis ( cf. arab. ^S et ^i et ^jIaaj secuuda-
 R. n:d 1451 njDa
rius, a principe sccundus dignitate , v. Ilamas. pag. 18: ^ns'»^ ".-,'^'3 duplex exilium. D3':J' n:\r;T3 dnplum

culpae corwn Jer. XVI, 18. n^llia Dnb cibus duplo

2.5 J y chald. ]'in secundus , secundaiius, syr. r:^'^^
auctus Exod. XVI, 22 ( cf. ve. ,16). lob. XLII, 10:
id. , et Pescb. fere pro liebr. !i"U;n de quo
in Targg.
niUieb . . r\t''i <t ouxit (Deus bona lobi) duplo.
.
—
infradicendum). Sic ^'''^"C Y^\nT. secniidani i. e. qui
Hinc
secundo loco sunt post primos ct ante terlianos Num.
2) excmplor, apographum libri (qnasi duplum eius),
II, iG rTO' S^^IU Li secunclo loco prcjicisccntiir
: cf. ,

vel polius verba ipsa e Iibio transcripta. Dtul. XVII,

SSD"' f^llJbp (teitio loco profic.) vs. 124 ct njHriN'? (ultimo
18: '-Ep-iy rN-Tn n";'irn n;\rc-nN -b ^^^\ «' 'cri^
loco) vs. 3l. Onk. 'J"':^:n V^ulg, : in sccundb Joco (vs.
bat sibi excivplar huius legis in libro. Jos. VIII, 32 :
24: tertii , vs. 3l : novissimi) proficiscentur. Saad. :
^^L3 ^yyi5>jJ (LiJL3— U>i). — Gen. VI, i6 aulem nua
ibi
n~i'ir n:u;n nN D-^^rNn-bs' ci2;-5r~'i
lopidibus excmplar lcgis IMosuicae.
in et Vulg. LXX
et scripsit

fi^':p sunt cubicula (Cip vs. l4) secundi iabulali in arca

niinus rtcte lo divxi()otii.tiov, Deuteronomium, Grarc.
:

Noarlii , inter inferiora C^rnri et siiperiora , qiiae vo-

cantur D^UjVtiJ. Onk. p;':n. — Quodammodo buc ctiam
V^enet. : to dnTt^jwfia tov vcj^iov iovtov , Onk, fjffins,

referri possit difficile il!ud ^'.'dl^ "S lud. VI, 25, de quo Pesch. }j.v^j2), Ar. Erp. iC.^,*»j,

non pauci interpretes desperarunt. Ac primum quixlem 3) ordo secundus, locus secu?idarius, sive ordinem
in Gideoiiis historia non de bobus duobus agi vide-
illa spectas sive dignitatem et honorem. Plerunique in genit.
tnr, uno qui Gideoni e patris stabulis abigendus esset postpoiiitur ut n:C":n inb saceidos secundaiius, qui pro-
(tjinNb ":"iN iVc;!! - "^c - nt* H/; ) et altero qnodam se- xime cxcipit suttmum sacerdotem("i'N""n jrb) Jer. LII,
ptennV ( fiiquj yap 'y^n "l£1 ) 'liunde scilicet conqui- 24. 2 Reg. XXV, 18, plur. n:i;;Kn '^nb sacerdotes se-
rendo nain sic quid de priore illo factum sit dici non
; cnndarii 2 Rcg. XXIII, 4; n^cixn n33-!73 curins or- ('

potest, quum progrcdlenle oratione unus tanlum et idfm dine) secundus Gen. XLI, 43.^2 Par. XXXV, 24. ^''Sn
memorctur a Gidcone immolatus (^;'i'|-; '-Err: vs. 26 et n:t.;n Nch. XI, 9 et simpJ. n:"C-:n 2 Reg. XXII, liT
28. varias coniecturas v. ap. CJer. et Berthcau ad b. 1.). Zepb. I, 10 pars uibis setundaiia vocabatur ceita pars
Itaque appositione quadam iungenda sunt verba sumo :
Hierosol^rporum, fortasse nova quaedEm pars vel subur-
bovem patris tui D"':^^ yaUJ ";'i^fl "ICI et quidem iuven- bium. n:"C?: ;i-2 argcr.tum secundum, ptcuniae summa
cum secundanum illum scplennem. Hanc verborum stru- altera Gen. XLIII, 12 (i. "iriN 'd vs, 22), at -n:i:;a
q,
cturam bene perspexit F. Boettcker (collecfan. bebr. ;]B3 V. no. 1.
Dresd. i844. p. i56 et spicileg. p. 21), sed non plane 4) concr. seCundus, secundarius, qui secundum locum
dixit,qualem bovem secundanum sibi finxerit. Recte
Tanchnm ad 1 Sam. XV, 9 aliique a Dav. occupai, (Targ. et Pescb. fere ubique ^''^n, r;^'^^ , ci'-
vero R.
Kimcbio laudati interpretes volunt iuvencum secundo parlu i:d no. 2, adde arab. ^^i-o secnnda ex qnatuor chordis
ediium ('JDnb '''.'C), qui celeris praestantior esse perbibe-
testudinis, ut vii^ili*» tertia earnm). Sq. genit. eius, quoni
tur. Apud Arabes talis fetus vocatur ^^ i. e. secun-

Tancbumo hic proxime excipit : Tjb^En n:"i;n secundns a rege 2 Par.

danus, et, si fides babenda est, ...LS (=:v^J
XXVllI , 7, vel sq. V ," ut ?j;7:b f::tn id, Estb. X, 3,
plur. .(»3. Ita enim ille 1. c. (ed. Haarbrueck. p. 20) : cf. 1 Sam. XXHI, 17. Tob. 1, 22, n;ax. frater (natu)
secundus , ut n;\:;a ^n^nN frater eius (natu) secundus
U-. J.*i::! ^i ^jLj ijL3 ^ ^dcJ! jlsi:i!! ^^ i_^iJ! t^tvi^tzr: 2 Par. XXXI, 12', ITJN» !^-.'^'a id. Ntb. XI, 17, it.
-Bl u^ii ^^'^xii L^Ls i. e. D^ffiKti ?n;u.^52 secundus ab eo 1 Sam. VIH, 2 (antecedit I'l22n).
«JVKrt J.i-«5 i^i^^*J! ly
(1 Sam. XV, boves secundo partu
g) sunl secundani h. e.
XVH, i3. 2 Sam. HI, 3, et simpl. n;\i":n secundus
1 Par. V, 12 (anteced. CN^in). XVI, 5. Plur. Dn''^»
editi , iicpie praesiantiores sunt Cjuam cjui anle et ijui po-
similiier occipiendum est •;ViM 'nEl fratres eorum iuniores i Par. XV, 18.
fi^^^TTBn Simili
stea nascuntur , et

(lud. VI, 20). Cf. i"a''r\a. Ewaldus hist. Isracl. 11, ratione D":r7:n dicitur de animalibus secnndo partu editis
386 coniicit '':\25 ,,annosus" ; Studer comm. ad lud. 1. c. (Dav. Kinuhi , 'JtiSb ^'''^"wn), qnae praecipua existiman-
<:\C vertit: splcndens (v. rad. Mjia no. II), pinguis, tur (non debiles ae vilts , ut putabat b. Gesenius, qni
JitnuQog. (Num. VIII, 8 autcm <;\a ns sine ullo dnbio agnos autumnali tempore iiatos cogitabal) 1 Sam. XV, 9,
simpliciter dictus est : bos alter , cf. vs. 12.) qui locus de egrepio tantum ac pracstantioie pecoris ge-
nere agit, cui Saulus pepercissel (v. supra dicta ». v.
n30a 1) duplum Exod. XVI, 5. Jes. LXI, 7 bis. "i^u;
) , ifa nt virorum docforum coriectiiiis fi";K07:n
Zach. IX, 12. JlC3-n:'Jj3 dnplam pecuniae i. e. alte- (Then. ad ]. c. ) et D":7:pB (E-svald. Gcsch. Isr. Il^
lum tanlum (C1S3 acc, v. gramm. hebr. §. 116, 3) 485) opus non sit. Nec Chaldaeum Syrumve interpre
Gen. XLIII i5, Eandem veiborum structuram babes
, tcm eiusmodi scriptnram secntos esse sed pingues ail ,

Deut. XV, 18: "^'iic -i3\a rt.;^a operae duplo maiores sensum exposuisse arbitror. —
D":">;;!D t]C5 ''*i:E3 pocnla

quam quae a mercenaiio praestantur ( ubi al. n:Bi: in argentea secnndi ordinis i. e. miuus pretiosa ( quam
st. constr., v. J. H. Mithatlis ad h. ].; et Jei. XVH, auiea quue piiino ]oco toir.meniorantur) Esr. 1, 10.
 R. n343, t3:d 1452 n3ffi — n^E:iffi

II. p^3'^ i. q. arab. U*. iuxit , spleRduit, unde foale Kam. et Freyt. _Li.i~<] acacia (ne/npe acacia verH,,
ab arbore quam nos .acaciam appellare solemus plane *U-
U« lux, «jileiidor, J[^« pretiosns, pulcher, et aelli. UJ versa, haec enim ost Robinia pseudoacacia) spijia ae- ,

gypliaca veterura (Mimosa iiilotica Linn. germ. Scho- ,

iPl bonus, praestans, pulcher fuil:, IJJ^JS'. i. q. >t«-
tendoi-n) Jes. XLl, ig. Est arbor owgna in Aegypto
Xoc. Inde Uucitur et Aiabia crescens , cortice spini.s albis tecto , siliquis
^3U3 conslr. 'i\L" in. cocou»), o xoxxog, color cccci- subuigris , putredini vix ohnoxLo et,
liguo durissimo ,
Tteus, quem praebent insecta quaedam (per«. et arab. j-».», ubi veterascit, ebeno simili. Wi<L Celsii hierobot. T. I.
p. 4g8 sqq. Diosoor. I. I. c. i33. Prosper Alpiii.
arab. etiam ^j^cLoJI vermis tiiictorum, o koxko?,
J>ji>
plant. Aeg. c. 1. Forsk. Flor. p. LVI , LXXVII. De
XJoccns llicis Linn.) una cum ovis iJicis ramis foliisque Sacy ad Abdallatiph. p. 121 sq, Sprengel hist. rei herbar.
inhaercnlia (v. i'''»")^ p. 7i4, quod eiusdem significa- T. I. p, 270 et in Encyclop, Halensi s. v. Acaoia,
tionis est et in libris V. T. rocentioribus ,usilatum ). Roseninueller bibl. Alterthumsk. IV, 1. p. 277. Journ.
';u;n Uin filum cocco tinctum Cant. IV, 3 et simpL Asiat. i846 Jun. p. 5og. ^'"iner bihl. Realwoerterb,
^iuj id. Gen. XXXVIII, i8, 3o. ircn Uin nipn funis T. I,i5 ed. 3, (Est aegypt. ujon-i-e spina
p. uj-i.n^ ,

e filis coccincis contortus Jos. II, 18 et '3'£'in nipn id. id. ujon-^ id. et sylva acaciarnm v. lexx. coptica et ,

—
,

vs. 21. Plene '5T23 nyb'in (pr. vennis cocci) Ex. XXV", 4. Jablonskii opusc, «d. te AVater T, I. p. 260.) Male
XXXV, 6. 23. 25. 35? XXXVIII, 23 n.vbm -«qaj (coc-
et uonnulli intpp. praesertim Judaei cedrum exponunt,
cura veiniis) Lev. XIV, 4. 6. 4g. 3i. 52. Nu;n. XIX, 6. Plur, Cl;!!) l) (tcaciac, unde ''^sligna acaciae Xli-^x:,''!^

"E filis coccineis , contexta erant

purpnreis et byssinis ( Luth, male Forenholz)^ e quibus varia tabernaculi
:

aulaea et peristromarfa tabernaculi sacri Ex. XXVI, 1. 3i. sacri supelleclilia facta erant, ut arca foederis, tabula pani
36. XXVII, 16. XXXVI, 35. Num. IV, 8 et certa sa- apppsiticio deslinata, altaria ambo, et ipsi assere.s, pessnla
cerdotum vestimenta Ex. XXVII,f, 5. 8. 33. XXXIX, et vectes tabernaculi Exod. XXV, 5. 10. i3. XXVI,
1. 3. 8. 24. '>3ir coccum pro veslibus coccineis 2 j5. 26. XXVII, 1. 6. XXX, I. 7. 24. XXXVIl, XXXV,
"Sam. I, 24. Jer. IV, 3o. Plnr. D'':!^ vesles coccineae I. XXXVIII, 1. Deut. X., 3. Saad. et Ar. Erp,
Jes. I, 18. Prov. XXXI, 21. Pr. est color splendens J3,A«»JI fc^i^s-. Onk, Pseudoj. Sam. et Vulg. hcbr. vc.

fv. rad.), coll. aram. '«'linT ,

(A*5q>j1 coccum iti- ,
retinent. LXX 'S,v'ku afnjnTa, Pesch. \.^\::xti\ buxns,
dem a IrtJ splenduit, ailde y;73n >no. 2. Luc. XXIII, Pers. iiLi,*.i; id. Venet. "^vXa y.vnaQknov.
n la^r^g iufinQa vocatur quae Malth. XXVII, 28 est
2) D'C3'wn (acaciae) n. pr. regionis cum volje (v.
ylufivq y.oy.y.lvrj. Plin. hist. nat. XXXIII, 7, s. 4o
infra dicta ad I. Joel. IV, 18) trans Jordanegi in a^ro
,,cocci nitor." Martial. X, 76 ,,cocco fulget." Horat. :

Moabitarum ad terminos terrae Israiiliticae orientales et

satyr. II, 6, vs. 102 : ,,rubro nbi cocco Tincta super
e regiore Hierichuntis sitae ubi Josua castra habebat, ,

Jectos canderet vestis eburnos." Luther. saepe vertit

priusquam Jordanis fluvium transiret Num. XXV, 1. Jos,
RiSsinfarbe, rosinrot (i. e. color roseus, non Rosinfarbe
II, 1. IH, 1. Micb. VI, 5. Acacias in hoc traclu ad
ab nvis passis). Alii ':i25 pr. diiia(pov bis tincium nolare
Jordanis ripam vidit J. Wilson (the lands of the Bible.
volebant (a rad. n^/a no.'l), sed solae purpureae vestes
Edinb. 1847. Vol. H. p. 17), easque frequentes esse
bis tingebantur, nunquam coccineae piaeterquam quod
in regione steriliore el a fluvio magis reraota , non est
,

cocco aliquando purpura superaddebatur, qnem coloi-em

mixtum hygginnm vocabaat teste Plinio hist. iiat. IX,
dubitanduxn. —
Ad eandem fere regionem peitinet V2JJ
a-t:'C"n (v, supra p, i5), -nec non ftD'i'n in: (vallis
4i , 8. 65. Vide Braunium de vestitu sacerd. p. 2^7
acaciarum) Joel, IV, 18 (IIl, 23), Et illud qnidem facilo
gqq., Booii. Hieroz. III p. 527 sqq. ed. Lips., Winer.
patet coll. Nnm. XXV, 1. Mnlti vero intpp,, ut Credner.
bibl. Realwoerterbuch s. v. Carmosin.
Hitzig. all., apvid Joeiem 1. c. aliam aliquam vallem co-
gitant cisjordanensem ct Hierosolymis vicinam iccirco
n3^, somnus, v. rad. ^\2;v quia prophefa eam fonte c Zione oriundo irriguam factnm
D^^BnOffl ebur, V. s. rad. ird.
iri canit, Sed considera i&ta omnia figurale a propheta
dicta esse; salutem divinam vult e Zione tanquam ex
communi fonte ad extremos terrae fines propagaxi et
tDjtllD' S"'^ ^'8 litteris quae radicem
,
in lingua ipsam illam vallem aridam ac sterilem (Burckhardti itin.
hebraea non cnnstituunt , vocaLulum ponimus c liiigua Syr. p. 632 ed. germ.) hoc fonte beari. Seutisne poo-
aegypliaca petitum tam? Cf. Zach. XIV, 8. Apoc. XXII, 1—3,
nBiD f. (pro na:'r , ut nati pro ntjsn) i. q. arab. nCilljn n''IIl (domus acaciae) n. pr, oppidi , v. s.

n^rs pag'. ig6,

,^3^., JsAAfl [sic Ellious Bocthor dictionn. fran^ais-arabe
s. V. Acacia , sentt Marcel dict., santh Prospcr Alpin., D3Tu3 et rr^SD^ffl V. 8. rad. pc5 pag. iS^g.
»ant Forik., sunt Robinson Palaest. II, 606, Ja^w Gol.,
 R. j:q 1453 n^. c^sniffl

^'•'i 5330 acuii, tnscni Dcul. XXXII, gingiva' ei supcrfuit c nioibo ac mdcie lob. XIX, 20
ij'J [Serf. ^rilri, (cf.
arab. iA*s, v_J».^J >./S^ i^eliqui cuOi cum cute cervicli. snae
4i, luetaph. lingnam i. e. acri sermonc petiit aliquem
vix vivuui, i_j>^ L.^j vix evasit ct gerni.
Ps. LX1V% 4. CXL, 4 cf. CXX, 3. 4. LVII, 7 cl radd. i. e. XAv.ai ,

FjTa abs.
, 1'art. pass. '^v.V: acuius (de telo) Ps. XLV, mit heiler llaut davonkommen), et i:u;3 •'iba NiaN car-
6."'j("e3."f^, 28. Prov. XXV%'i8. (Chald. •;:q Pa. acnit, nem mer.m dentihus fero i. e. vitam nicani suninio peri-
subinJe 6tiam •:ri Pa. pro hebr. i;© Deut. VI, 7. Ps. ciilo cxpono lob. XIII, i4 (quae enlm dcnfibus tene-
mus, faclle elabunlur, in alfcro di&ticho cst "CZi
^ Q^iziN
:

CXL, 4, N;;"i! acies, cnspiS, syr. M-A* id. , arab. ''£52 vitam meam in manu pono,
v. hoc supia expiaiia-
tum s. v. f\2 no. 1, c, pag. 705,
(melit. senn} acuit, polivit, hinc formavit, ..U*v cu.ipis ,
2) res denti similis, nempe a)cuspis 1 Sam. If, i3:

lex. Cf. uo. D';;"»:;!! ia;u; JbTlin fuscina tribus den1:ibus triCda, tridens.
jy<«we cos, jUm forma, species, regxila, f:i:

Pescb. \Ji.M. (Ita arab. ^<». est dens pettinis, mnci^o

1. pag. 1 174 et '13T p. 424. )

Pl. inculcavii alicni aliquid (germ. cinscliarfen), sq. cultri, calami etc. , simiiique modo dentis notio iu aliis

acc. fei et dat. persr. Dent. VI, 7. (Cf. arab. &J ^vw
Jo,
O^
., a . lingUis adhibetur. ) —
h) svopulus ncvtus, plene -71»
y\o~ scopulus petrae,' fob. XXXIX, 28. r Sam. XIV, 4.
praescifipsit ei' rem tanqnam legem Labid. Mtiall. vs. 81.)
5'. Ita syr. ^* Pesch. I]. cc, (''^4 ^* nionfis cacumen
tlilhpo. se pungi qs. confodi ac vulnerari i. e. ir-
i
ritari et concitarl se passus esi (ira et indignatione) Ps. proininens Ephr. I, 347. D., arab. ^y-- id. iVIa-
J.*=>-
LJ^III, ui (parall. yTpnrri exacerbari).
i^asid ed. Juynboll p. 86. )in. 4-, Talm. C";:i3 scopuli
» )J^3iD f. acriler dictum , Hictum aculeatum, inde
tr. Ohal. c. 8, N.T^^iUJn id. , v.- Buxf. les. talm. pag.
ludibrium. 'rt:':tt;b
" n"'."T ludibrio fait Deut. XXVIII, 37.
2477. Cf. gall. dent in nominibus montium , ut Dcnt
Reg. IX, 7! '

I
blanche , Dent de midi al. Illde —
ICconstr. fe , iq. Makk. -^^5. et -^d, c. Snff. y:cTi n. pr. loci ,
prob. rupis 1 Sam. Vn, 12.
TSW f. (Prov. XXV, iC|, iit aram. el arab., eed m. signif. dual. TSia chald. hebr. deris Dan;
no. i. I Sani. XIV, 5) 1) dens animalium honiinum I^ f. i. q. ]tt;
,
VH, 5."7.

(aram. |U5 , {*:0, -^*j f^* > arab. ^*», melit. synnw, n^iiJ spina, qnod vc. nonnuHi ex r;U3 orfum et .t

J^^a ductum puTant, v. suo loco s. rad. r"'^; p. l4oi.

aeth. fllf : id.) Exod. XXI, 24. 27. Lev. XXIV, 20.
3J<3tD (dens patris , sec. Hifzig. ErCnd. des Alphab.
Deut. XIX, 21. XXXII, 24. Spec. dcns elcphanli, elur
G .
nt syr. M-* in Pcsch. ubiqne pro hebr., chald. ^''St;©, p. 35 : dens serpenfis coll. arab. i-jIp serpens) n. pr. re-
f

afab. J-^aJi i^) cf. D'2ri;i3 infra', sic sanscr. hastidanta,

guli Canaanaei Gen. XIV, 2.

ndgadanla ct gagadanla i. e. elephanti dens, pers. ...tjjj "l2i(]tP (fort. dens ignitus,
zend. nikar i fi^ et
ignis, cf. -(iNT»':-s, Jechonjae regis
-iSN-ilE) n. pr. filii
J.AJ idv, syr. lj*^ii^fv»j^ os eleph. nt germ. E]feiiS«?i, 1 Par. III, 18. (Fortasse in exiiio susc^ptns ex eoque
aeth. *pZ,i ',
J^ I comn eleph. , v. Tj^-p litt. c. pag. nomen semipersicum nactus erat.)
1238) Cant. V, i4. VII, 5- Ez. XXVIl','6. n:-ij3 •jttj C^^nitU m. plnr. ebur, semel legilur 1 Reg. X, 2.1
cornua eborls i. e. dentes integri cornnum speciem ha- et fferum 2 Par. IX, 21, qui Ibcus ad illum priorem
Bcntes (cf. jnp) Ez. XXVII, i5. ]«; NBS thronus ebore expressus esl. Significatio satis certa est, ambigua antem
ornatus 1 Reg. X, 18. ]\u n-t;'»: lccti eboi^ati Atn. VI, 4. et difficilis qnacstio de origine vocabuli. Et illam qni-
!JO "ra et ]"^ 'r3''n palatia ebornea i. e. ebore qso- detn confirmalit festes veteres LXX
udovTu ilfifdyrirn,
Cunqne modo ornatS, niax. parietibns ebore obtectis vel Vnlg. in Repg. dentes elephanfciuni
: in Par. ebur, , :

distincfis quale Ahabns rex exiedificavit i Rcg. XXII,

, Targ. b^S~ 'j;r. Qnod attinet ad originem vocis pln- ,

38. Ps. XLV, 9. Am. III, i5. (Ultro in meulem venit rimi eam composifam liabent ex hebr. fvi et quodam
Menelai domus auro, electro, ebore ornatum Odyss. IV, peregririo elepbanti nomine quod lateat in altera parfe
73 ; Dual. d-^lC constr. 'ITIJ denles
alia v. ap. intpp.) — D^S."!. Alii
,

quidcm hoc conuptum putant ex Vcn (dens)

(pr. dnplex dentium series) Gen. XLlX, 1?. Niim. XI, elephanii (pers. J.Ai pil elephas nnde arab. J.aS, aram.
,

33. Micb. III-, 5. CaMf. PV, 2. VI, 6. Prov. III, 8. X,

26. lob. IV, 10. Jcr. XXXi, 29. Thren. III, 16. Ez. i'D ,
(J*ii, sanscr. etiam pilu, qnanquam barbarum cen-
XVIII, 2, etiam pro plur. de tribus fuscinae dentibns setnr v. Lassen Pentapot. p. 84, armtn. pigh, cf. Pott
1 Sam. 11, i3, vid. no. 2. iTi p-in slriduit dentibus in Zeitscbrift fiir die Kunde des Morgenl. T. IV, p.
Ps. XXXVII, 12. CXII, 10 ci: ThrVn. II, 16, et 'n 12 sqq. et in Hoeferi Zeifschr. II, i), ut ^"Dt:!!: est in
T^i^iJa id. lob. XVI, g. Proverbiales locutiones sunt Targ. Hieros. Gen. L, 1 pro i'ST ]UJ, portus 31arfim
I^JC ^rys aVar!! evusit cum cule dentium i. e. vix i. e. hisp. marfil ebur (in qno ipsum vc. i"!: appaief).
 R. isffi^ &3aj 1454 £31:; — -iy3ffl

Zer'in = Jisreel hacc focis b^^C in B^3 com-

al. ; sed comprcssit, coUigavil, vic. D3N coll. chald. ^'JlIJ lorum,
mntatio tnihi valde suspecta est , praesertim quum ebnr corrigia, et, quod longius abVst , arab. ,_>ajui iraplexus
alias seinper sioiplici nomine yi5 nuncnpetur. Id quod est, adhaesit.
obstat etiam sententiae Agathonis Benarii ( Roem. Laut-
Pi. D_3tD accinxit (Inmbos) 1 Reg. XVIII, 45:
lehre I, 228), ab Gesenio acceptae et Benfeyo (Encyclop.
Hal. sect. II. vol. 17. p. 26), DTl" contractum esse ex VTl ^^^??] '' accinxit lumbos suos et cucurrii.
T'^^!"^
Ita vett. intpp. omues, flagitante verboram coutextn.
C^aNn et hoc ortum e sanscr. ibha clephas, adiecta plur.
terminatione hebraea, ex quo vocabulo ortum etiam sit *
i'K-i(fag articulo scilicet arabico auctum. Accedit simile
uomen elephanti eborisque aeg3'pt. ckoy ap. Champoll.
1^3©
Gen. XIV, 1. Jos. VII, 21. Jes. XI, ii, alibi
lysu; y-iN Gen. X, 10. XI, 2. Z.ich. V, 11. Dan. I, 2 n.
gramm. aeg. p. 5i. 80. 84. i54, Rosellin. mon. civ. I,
pr. regionis circa Babylonem sitae, ad quam praeler Ba-
210, et assyrium habba quod Ra-wlinsonus in inscrr.
,
b^rlonem ipsam urbes Erech (rjis), Accad ( 13J< ) et
invenisse sibi visus est, et dupliei quidem elophanti ca-
Kalneh ( n:b3 ) pertinebant Gen. X, 10, et quae tum
nielique significatione , v. Journ. of l'ae R. Asiat. Soc.
sntiquissimo teuipore regni sedes erat Gen. XIV, i, tuEn
vol. XII. p. 463. Verisimilior videatur Ewaldi sen-
Nebucadnezaris imperio subiecta Dan. I, 2. 153^ n^lTN
tentia (gi-amm. hebr. ed. 5. p. 80, cf. eJ. a. 1828. p.
pailium Babylonicum Jos. VII, 21, vid. s. v. r"!~t< p.
219), qni Q^zyi putat contractum esse ex d'2b,"l et Loc
2g. LXX ^aiauQ (praeter Zach. V, 1 1 , ubi habent
aeqne ac graecnm (Xiq^ag diijctum e sanscr. elephanti no-
y/] BujivXoJiog, et Jes. XI, 1 1 iibi reddnnt Bu^vXwvla),
,
mine larabha s. kalabha, id qnod nnper Lassenius quo-
Hestiaeo ap. Josepli. antiq. iud. I, 4, 3 ^(vvauQ t^;
qne ascivit in antiquitatt. ind. T. I, Errat. et Additam.
BufivXwvLug appellata, syr. et in Pesch. II. cc. (praeter
p. LXII. Aliam viam ingressus est Hitzigius qui (ad ,

Jes. LXVI , 19) d""2fjl:\a dentem Libyorum esse con- Zacb. 1. c, ubi est VUciO, ut ap. LXX et Jonath.,
iectaverat e |\a et diarij =
a^arib Libyi (?), postea
etiam ap. Onk. in Pent.), et apud Barhebraeum (^O)»
vero (Erfind. des Alphabets p. 35) ad arab. ^jlJi (ser- Ex huius autem Chronico apparet , eandem hanc esse
peus!) confugit ; aliam inivitE. Meier in lex. radd. hebr. terram atque Bal)yIoniam (v. p. 9. 256. al. ed. Bruns.
p. 671, q^ui CariSU exponit longos vel curvos sc, dentes et Kirsch. ) quae usque ad mare Persicum pertineret,
,

ita ut urbes Basram et Abbadanum in se contiueret (p.

elephanti a rad. d!T2j coll. v^^i^vi^ longus ; aliam Bo- 21 4), et septentriones versus Bagdadum nec non Tecri-
chartus hieroz. 1 , 233 sqq. ed. Lips. ,
qui praeeunte tum spectaret (p. 256. 345), cf. F. Tuch. de Nino urbe,
Syro iuterprete (quem Arabs scquitur P*s, x!Ia5|) ipsas :
Lips. i845, p. 9 sqq. Nimium quaiitum a vero aberrat
bestias mavult quam ebnr iuterpretari *) et vc. hebraeum glossa Bar Alii: S.mS i.3A3 f!:>J.j9) V^S\ ut et lex.

ex 'J^
et w^^sl (fnscns) conflatum essc frustra contendit; Adler. : ^jl^.c J>aoj,II «i^j ti^.i.sxi , vix enim Mosul huc
aliam denique Faber archaeol. Hebr. I. p. 4oo et Ad. pertinet, multominus Caschgar Iraca autera accipi po- ,

Pictet in Jonrn. Asiat. i843. Sept. -Oct. p. i33 sqq., test , Babylonica
si sit non Persica. Falsam denique
,

qui et chald. ^''Dnrir et hebr. ^''an:^; ex pers. J.^i oAJ: esse eornm sentcntiam, qui terram ny3U! eandem faciant
arab. J^kijo: factum esse opinantur quae est elcphanli cnm Singara {2iyyaQa, arab. X^i.^), Mesopotamiae se-
,

mascuii appella-tio. —
Diu est quod suspicionem habeo ptentrionalis regione
Cf. Bocharti Phaleg
, Tuchius demonsfravit 1. c. pag.
I, 5. J. D. Michaelis spicileg,
de vera illius Regum loci scriptura , ac nuper compen 5 sq.
iam Fabrum 1. c. idem dubium movisse quod mihi ve- geogr. I. p. 23 1. Ceterum cl. Rawlinson illud nomen
nerat in mentem. Suspicor enim primitas scriptum fuisse in inscriptionibns assyriis babylonicisque repperit Sinkareh

D'3art 'jd ehur (et) ebenum quanquam iam ante LXX scriptum litteris cuneatis in loco, qui nunc vocalur Sen-
,

interpretum aetatem et a Paralipomeiion auctore. d^snjTO kereh, vid. Journ. Asiat. Soc. vol. XII, p. 436. 4/8 et
lectum esse largior ; certe ebcui commemoratio in mer- The XXIX
Report of the As. Soc. i852, p. XV. (Origo
cibus ex Opbira advectis aptissima fuerit ac nescio an ,
nominis latet.^ Quod enim Ephraemns Syrns T. I. p.
coiiiecturae nostrae non nihil fideieo accedatquod Ezechiel 079 ait, jiiJ.iD in lingua hebraea lapidem significare, id
quoqne XXVII, i5 in mercaturae Tyriornm descriptione mendosa scriptnra nilitur; nam quod nunc iSam.XXIII,
D-^rarj"! lUJ ^''^'lp_ coniungat, cf. Diodor. I, 35, nbi Se-
28 pro hebraeis verbis nipbn?^^! ^;P. "^ Pesch. et apud
soslris Aethiopibns tributnm auri eboris et ebeni impC'-
,

rasse narratnr.
ipsnm Ephraemum 1. I. legitur I^Q.v^^S (i^O) ,
primitns

sine dubio fuit |2q^j^S)j VV-^O) et ad hoc VibiJB i. e,

UJm rad. in Kal innsit., sec. Gesen. fort. cocgit. hebraeum yVa spectat illa glossa. Cf. Credner, de pro-

*) Sic Tanchom quoqac: iki*5 D^snSUJ (sic) , el Arabs intp. in cod. Pocock. 349.
 R. nCD, DCtd, yora, t\t'o, nyd 1455 T^sB — nyc
phetar. minor. vers. sjrr. diss. I. Golting. 1827, p. 42, scidit , lacernvit ( Slmson leonem ) lud. XIV, 6. — 3)
librum meum de arab. intp. librr. Listor. , Ilal. 1829, mctaph. D^in'^: SD'i3 verbis proscidit s. dilacernvit ali-

p. 4o, ot Tuch. 1. c. p. 8). quem i. e. increpuit, corripuit, casligavit 1 Sam.XXIV,8.

yDD m. fissura, v. rad. in Kal.

n^DQ n. pr. Cant. IV, 8 sec. nonnullos codd. le-

gitur pro 'T':i3, q- v. p. i334.
t]DO r^"^- '1 K^l inusil. discidii, dissecuit (vic.

t]i:;5, r]na, nec non noffl, OO12J, Stia et syr. ,^.f^\M fidit

mD^ (vic. verbis 0523, SSiC , flDC quae v.) fut. Lev. I, i7. Act. Martyf. T. I. p. 223).
flplli"' diripuit, praeclatus est, expilavit. Vs. XLIV, 1 1 :
Pi. frusla discidit an. Xty. 1 Sam. XV, 33 : ?10«")1
in
ajS-r^V et Samuel in frusla discidit yigagum,
'iN^aTS
(hostes nostri) i"3r pratdam
!iC'.l5 sibi faciunt. Sq. arc.
rei Hos. XIII, i5' 1 Sa'm.XXI, i ; ni3-;.nJi-rN D-D\r Wrn L)iX 1'aqu^e. Aq. et Symm. ditanuatv. Vulg. in frusta

i7/i (liripiunt fruges in areis coacervatas. Part.

areas i. e. concidit. Targ. et Pesch. n^E , «.*».a3. AbuUvalidcs:
!lD"i siibst. pl. ^'D^j prucclaiores lud. II , l4. 2 Reg. \_aA**s.!Lj «.ili; sU*.» i. e. '•i significat: discldlt gladio.
1)01!!
XVII, 20. ^rVni ^Di:; praedatores heredii mel Jer. L,
11. ^rtDw qui euni praedatur s. expilat 1 Sam. XIV, 48.
Ind. II, 16. Jer. XXX, 16 Keri (Kethib v. s. rad. DD\»). J (•t^ f"'" !^?'>^"') apoc. i"CJ'l spectavit ( vic.

Pan. pass. ^5D\J XLII, 22.

expilalus Jes.
no. I, et naaS quae V., scil. a flndendo, cf. i;;a
riDiu
Po. MisVi; pro nDvi; quod aliqnot codd, exhibent)
( et '-.yu; no. 1), inde absol. circumspcorit (auxilium) 2 Sam.
i. q. Kal, c. acc. rei Jes. X, i3.
XXII, 42. Spec. a)sq.bt< respexil (Deus) allquem, sacrifi-
cinmque ab eo oblatum Gen. IV, 4. 5. b) rcspexit legem
i. e. observavit sq. 3 Ps. CXIX, 117 (iibi 1. siiig. fut. ns'w.'<

(^^ J fut. DVT^ i. q. TiCO diripuit ,

praedatus est, aucta term. n »- ad f. nbCj^N, qnae rarissima esl In
verbis n"r cf. nyrd: Jes. XLI
, 23). c) intuilus estf ,
expilnvit sq. acc. pers, lud. II, i4. Ps. LXXXIX, 42,
auxilium exspectans, sq. bs Jes. XVII, 8, b» XVII, 7.
vel loci 1 Sam. XVII, 53 • Dn-isny-nN ?D'w>l et diripu-
XXXI, 1 3 Ex. V, 9. d) sq in vel bra respexit,
,
erunt castra eorum. Part DN"w inore aramaeo pio DD'i ociilos averiit ab allquo vel aliqua re, missum fecit allq.
(nt pNT, «-d|j a p^;'), pl. c. SuB. ^";DNJi; qui te diri- lob. VII, 19. XIV, 6. Jes. XXII, 4.
piunt Jer. XXX, 16 Kethib (Keri: ?I"'.?i^" ^ "^- i^"^^)- Hiph. 1. q Kal litt. d. sq. 772 Ps. XXXIX, l4 :

Niph. DUJ3 fut. Dui"' direpius est Jea, XIII, l6. Zach. ''^'^ J"On oculos averte a me. Forma S\dn est imp.
XIV, 2. apoc. pro' nyffln, unde »"i;n (ut ain byn), et acceutu ,

ad finem Iracto vocallque syliabae anlecedentis producta

riDISP f. direptio, praeda. nodob "rfr} praedse fuiV,
»u;n. Nihi! igitur opus est ut a rad. ys repelatur haec
in pracdam concessit (alicni) 2 Reg. XXI, i4. Jer. XXX,
forma, aut vocalcs muleiitur. Allud Sttin v. s. 5:»'^
16. Zeph. I, i3. Jes. XLII, 22. nDUJob )ni in prae-
Hiph.
dam dedit s. concessit aliquem sq. acc. pers. Jes. XLII,
Hiihp. niTntn 1) circumspexit (anxilium) Jes. XLI,
24. Plur. r''D'i;?2 Hab. II, 7 ia'- ricfflab n'<^n-i et con- :
10: (codd. "rirr bN) ne trepide circumspi-
jin;L'r-bN
cedes iis in praedam, pr. in dlrepliones.
cias (parall. NTn-bt»). 2) se invicem aspexerunt —
(sc. cum atlenllone et admiratione) Ibid. comm. 23. Cf.
nNruJ- s. rad. nxuj no. II, pag. i347.
•D^ ^ci^^t- (Radices finitimae praeler nDO et CDia
nyffl emphat. Nrjli; , Npru; chald. f. momenlum
snnt ;'T5 , yia > y^tjs, praeterea hnc pertinet arab. ti.M^£, iemporis , pr. , ut germ.
videtur, oblntus oculoruin ,

bebr. >lD'i".)
distitit et In Kal de sclssis s. fissis ani-
Augenblick, a rad. hebraea !l?T2 , sec. Hitzig. ad Dan.
III 6 ab arab. cucurnt . ut ~V tempns a v.
malium ungulls dicltur in huuc modum nD^s "Di£ l'D'w :
,

(animal) scindens sci.ssuram ungulae, et ~'';D"'C '^i; 'xil scin- n'!». (Targ. nj;d s. Ns-d pl. YV'6 et ]5a; i. q.
dens scissuram lingularum i. e. ungulas scissas babensLev. bebr. »an momentum, it. hora, sjt. 1^^-« emph. \(.^*
XI, 3. 7, 26. Deut. XIV, 6. Cf. no-icn 0-"i:n s. rad.
id., Nmpn contr. ex NrsUJ t<n nunc, et magis curtatum
0"in tllph. litt. a, p. 1128. Part.. pass. ny"D'in nD-^En
nngula scissa Deut. XIV, 7. syr. \*^ et «-«oi nunc , ut ital. ora et gall. or,- arab.

Pi. 5D"d 1) scidii i. e. scissuram fccit ita nt totum momentum,

RcLI raro ^x^ et 8^*«» hora, unde syr. vulg.
non dlsrumperet nec frustum decerpt-ret Lev. 1, 17 yDffi'l :

b'''^^^ Nb T^crDa ";ris el scindit eam (avem immolandam) .<i<n. id., melit. sya id., arab. vulg. Lwl et iiielit, j^ssa pro
in alis eius ( ita tamen ut) nondivcUat eam. LXX xa\
iy.y.Xuau avTo i/. rwy miQvyuiv xu\ ov 6tiXii. — 2) di- jiii.-«.j| nunc, statlm, lw,U pro iCcL*».U adhnc, aeth. 1^01
Aaaa aaaaa
 R. nytD, cyd 1456 lyDa — T3a3>u:

et J*lU^I momentum, hora , amliar. **1^: id. In Vib et TSb , 0« et Bya, fiip et sam. D:'p all. ; accedit
lingua vet. germ. stuiit s. stunta est momeiitum nnde similis inter verba med'.
N vicissitudo ut T et med. ,

thrin stunion ter , siben stunt septies Grimm gramm.

,

CJN-d fastidivit = U^iO

v. litt. K pag. 3. no. II, —
III , 23i , ia liiigua Batav. stondl momentum ct hora, -Aliam eamque ad Jeremiae vcrba non minus aptam iii«-
nostrnm Stunde). Nn»'a - ri2 s. NnsiD -3 in ipso mo- terpretationem proposuit J. D. Michaelis quem se- ,

meiito i. e. statira, ijlico Daa. III, 6.'i5. IV, 3o. V. 5. quitur Gesenius hi enim nU3>T2J explicant iclum ungu-
:

larum equi terram pulsantis coll. arab. Ja*.i II verum

(syr. j&ii* oi^ Assem. bibl. or. I, 4o. 1. 5. 6. 22,
;

hoc non est pulsare pede terram, sed coutnndere in par-

&i.*.o ovoPesch. Malth.VIII,3pro£^^/w?, et I^saO oto tes, comrainuere.
d. Ephr. I, 54o. E. 54i. E. Cf. «t'Tr t?/ wqu Luc.
XXIV, 23). NTn MSTliS per
i. e. per unnm momentum
breve tempus germ. einen Atigenblick Dan. IV, 16.
,

Targ. nsuis subito pro i-ana Num. XVI, 21 Onk., -^ (cod. Samar. T-^JUi-d) panni s. vestiraenti
^r, :

gerins e duobus filorum generibus , lino et lana con- ,

pro yjn Ps. VI, 11, arab. ScL— paulisper.) textum, vipaafiu u/iicfi/.uT0v , quo ne uterentur Hebraeis
lege erat interdictum. Lev. XIX, 19: TjDS^ D^Nbs lia
''yttJti an. Xey. Ezech. XVI, 4 vid. s. rad. SHJn p. SjibjJ '^hyi tii vestimcntum
naturae Snatnes tibi chiplicis
'
828 sq. non indues. Eadem
habet in Deut. XXII, 11:
lex ita
T"'ir!'! DTittJE? "ipS T2p^l2J UJsbn-Nb non indues Saatnes,
II. ^' 1" ^^^ ^y'' '•^^ ohlitus est (ocn-
|n!<?123 >
lanam el linum simul. Quod igltur illic explicando vo-
lus), excoecatus est, nno loco Jes.XXXII,3, scd fortasse cabulo peregrino est D";Nb3 IJa , id hic circumscribitur
et hic est intueri, nempe, immoto vcl rigente obtutu, vel lana et lino. in Lev. LXX
Iuutiov ey. Svo vcpua/xivov :

cum Ewaldo pro ."iJisUJri scribendum n^^^i^cn, a rad. xlfiSi^lov ovx inifiuXHg aeuvKo et sic etiam in Deut. ,

yy-j q. V. pro 'xii ponnnt xlfidrjXov i. e. adullerinum. Aqu. uvri-

Siaxilfiivov i. e. varium vel diversi generis. Pesch. in

Deut. \^^^ , in Lev. ,^*iijAsj (vestes) versicolores po-

w^iS? verb. inusit. qnod idem esse arbitroi ac tarij
lymitae. Samar. ^lTT^^^JliJ variegatae instar pellis
signif. no. 3 discurrere, pr. flagellare, remigare. Syr. «..^i».» pardi. Reliqui vero intpp. vett. vel satis habent ipsum
'U3 retinere, ut Onk. utroque loco, prorsusve negligere,
l-AiiiO natavit in aqua, 'I Id m-^^ volavit in aere, unde ut Vulg. , vel lana linoque mixtam vestem e Deut. in
l^i^M serpens pro nSBN LIX Levitici quoque locnm introducunt ut Graec. Venet.
, reptile Jes. , 5, l.^^
(igwXivov) , Saad. Ar. Erpen. , Persa. , Origo obscura
pulli ayium, l-.^a^ natatilis ,
quae omuia apta sunt ad est. Ac fere nihil eCTecerunt, qui olim semiticam vocis
ea quae de significatione rad. tJlTB cxposui supra pag. originem anquirerent ut Bocharlus hieroz. I, 545 ed.
,

Lips. Nngae sunt e Midraschico interpretandi genere,

1378. Accedit nasor. «-.^i^ de cervis dictum qui ia
quae in Mischnae tractatu D^NblS s. de heterogeneis c,
deserto discursitant , lib. Adami ed. Norberg. T. I. p.
9. §. 8 docentur T131 inD 5>1U) NinUJ IST T:DJ'U5 quae
320. lin. 2 NUNUJB "^Nana NnNb''^! Nb''N 113 sicut
:
verba sic exponunt viri docti Tij est res carminata (sec, al,:

cervi et cervae in deserto discurrenles, cf. p. iGo. lin. laevigata), neta et contorta s. texta ex his scilicet tri-
;

11 Nnp^^Ta UNi'Nnu:N discnrsito suspiria trahens. Hinc

:
bu9 verbis consarcinatum esse allucinabantur, cf.
T3t:s"iJ
iJOytp f. un. Xey. constr. na;*^Z3 cvrsus , incessus tr. Nidda fol. 61, b. Bnxt. lex. talm. s. v. Abr. Geiger
(equorum)." Jer. XLVII, 3 : Vn^aN' niD-is nuina bipn Lehrbuch zur Spr. der Mischnah II, p. y5, Non mut-
ol> soniium incessus ungularu^n fortium ( equorum ) eius tum ab his discrepat explicatio Pseudojon. in Deut. l.
i. e. ob sonitum quem reddunt ungulae inccdeutium c. V:!"^
: biTyi yUJ. Scitiora quidem snnt quae Ern.
eqnornm. (Sequuntur verba ISSn':: tjy"l73 ob strcpitum : Meierns prop'osuit lex. radd. hebr. p. G86, qui T2t:su5
quem faciunt currus hellici. ) Hanc interpretationem iam pedetentim et gradafim factum esse arguit ex his formis
veteres nonnulli intpp. secuti sunt, Targ. niy^DCU gres- TU32'U3 , 'JtiVVi , X2'CTi: rad. J'ia, et commixtum interpre-

«U8, Pesch. ViNoi incessiis, Aquila in hexapl. syr. tatur coll. aiab. ^xXi
miscuit et aeth. /i.DfIl id. ; '.

scd tamen ca nimis arguta atque artificiosa esse arbitror.

l~ioi5 Dav. Kimchi qui corifert lin^SN ni^nni!
cursus ,
Nec ego dubito, quin vc. Tpsrij ex lingua aegyptiaca
lud. V, ui, fort. eliam LXX unb (piovrig bgfiTJg uvtov : Hebraei mutuati sint, quamvis non satisfaciant Forsterus
uno Twc onXuv [sic leg., nou onXiov ex quo arma expres- (de bysso antiquornm p. gS) et Jablonskius (opuscc. ed.
sit Vulg.] Lud. de Dieu
, IJifzigius all. caque certo , , te Water 1, p. 294 sqq.), qui illud esse copt. iijon-rnec
nilitiir usu Syrornm ac Nasoraeorum qnamquam talis ,
coniiciunt ot exponunt byssinum complicnlum s. fimhria-
verborum mcd. 1 et mcd. t' cognalionis ratio insolita est, lum coll.
, copt. ujonT plcctcre vel jginn-r reticulnm,
tiec tamen inaudita, imo frcquens iii dialectis aramaeis, cf. implexum opns, vel tgonc byssns , vel uj-vjk.'^' fimbria ;
 R. t3?ffl, byji, ^bTt, D?ffl 1457 !j"o Dyuj

ita enim dubii haerent. Equidem , si quid periclitari iGG, Chardln voj^nge on Perse ed. Amstclod. 1711. 4. T. I.
mihi liceat in re tatn obscura, I.XX putaverim verum p. 43. T. II. p. 29 aliaque ilineratorum testimonia ap.
quadantenns expressisse voce j</p'ih;Aov, et priorem certe \^'ahl. in Hichardsoni bibliolh. orient. III, a. p. loGsqq.,
parfem verbi T:i;i'*C) esse coplicun: sooyr a Pcyronio Okin hi-t. nat. T. VII. p. l5[->7^, Ehrenberg. 1. c. ).
in lex. expositura his ipsis verbis ,, xifidijXog, spu- : In nonnullis V. T. locis ntrumvis horum aninialium ge-
rius impurus
, reprobiis," quod panno e Jino lana-
,
nus fere aequo iure arcipi potest , vulpcs veri nominis
que mixto valde apliim fuerit, cf. a^-i, cci , cto pro- dicuntur Caut. II, l5 quippe vinearum vastatores , sej
iicere, reprobare; alteram autem partem curtatam dixerim ihoes potius in historia Sinisonis lud. XV, 4 ( vulpes
ex CHTc =
|«...*-« i. e. ex plnribus filis contortiira, in- enim non pine difficultate vivi capiuntur), et Ps. LXHI,
terposita paiticula it.
11 (siquidcm vulpes, quanquam non semper v. Oken
1. c.p. l55l, a cadaveribus abstinent, quibus delectantar
thoes). Utiiusque aulcm generis animalia in Pslaestina
vcrbum qnod findcndi, rumpendi, frequentia sunt tcstibus Ilasselqiiisto itirjer. ed. germ.
^yCJ inusit.
p. 271 et Hobinsone PaUcst. II. p. 43?. III, 1. p, 188.
perrumpendi et excavandi vim babuisse arguunt tum V. Bocharti Hieroz. T. II, p. 190 sq. ed Lips,, Faber
nomina derivata ;sir vola, ti*tr73 via cava, '^yr^ vulpes,
ad Harma)i Beobachtungen T. II, p. 270, eiusdem
ntpote cavator et cavernarum incola, tum vicinae radd. Archaeol. T. I p. i4o, Oedmanni verm. Samml. II,
,

ISia. "ifid, laaj, bNO no. II, «nde ii?uj orcus.

38, Rosenm. Alterthumsk. IV, 2, i54, Winer bibl. Real-
?yu3 c. Suir. =i>ro plnr. t3-<\S'0 constr. "'rsa (cf. •wocrterb. s. v, Fiichse et Schakal.
"'2SC a T)3b, ^"i^SN ab "i7;n) m. cavum manns, gr. dgu^, 1 Par. VII, 36.
2) n. pr. a) viri e posteris As«eris
hinc palma cava Jes. XL, 12 b) piigillus i. e.
a) vola, ; Cf. D. pr. germ. Fnchs, angl. Fox, g4l). Renard, arab.
qnantum pugno prehendi potest 1 Keg. XX, 10. Ez.XIlI,
v^iii. — b) bs^ia y-^^N (terra vulpis) regio prope viam,
19. (Aram. bi-UJ f«b'-"a; jJi^Q.» id.).
quae a Philistaeorum terra ducebat Opbram 1 Sam. XIII,
, ,

?y1D plur. Cbjlttj D''b5"J3 m. 1) vuJpes (et thos, 17, prob. i. q. Q-ib^s^-i: Y^i^! 1 Sam. IX, 4, adiacens op-
—
,

V. infrl) Neh. III, 35. Cant. II, i5. Thren. V, 18. Ez. pido CsVyffi q. V. inira. c) i:y^lf "l^in (vicus vulpis)
XIII, 4. lud. XV, 4. Ts. LXIII, ii. (Eodem ve. utun- v. "i::n pag. 5i2.

tur Talmudistae el Rabbini, aram. nh'jri , V^l pro hebr. C''^?^ plur. (fort. scrib. D^V:»!!' vel d-iabrij vul-
i»!jllj Targ. el Pesch. U. cc. et pro uXconT]'^ Pesch. pes), neuipe yi.N n. pr. regionis 1 Sam. IX,
d^bi-ir 4,
prob. i. q. bi-im y-\N q. v. snb byvlJ n. 2.
Matth. VIII, 20, Luc. IX, 58. Arab. &JUS nojnep vul-
7iyL353 m. via cava, angusHae viarum (germ. Hohl-
pis est, nt in prov. iCJbii .../e c.,( astntior qaam vul- weg). Niim'. XXII, 24: Tijl Tia d-'»'!::;^^ Viri» W^
HTT: via arigusta inter (duas) vineas, ubi maceries una
pes , sed freqnentius est ^Jl*i addita littera ^, vid. n. hinc et maceries alteia illinc erat. Graec. Venet. ir
pr. ^''^Vsiz; infia. Ad originem quod attinet, Bochartus diodio T(~iv ufitiikioviov.
1. c. vuipem dictam pntabat a tussi , quam gannitu suo

referat, coll. joi». tussivit, E, Meierus in iex. radd. rad. a fine aucta bSt, wnde
3^lJ'vU i. q.
hebr. p. 18G ab ululatu , coll.in\B no. I et iN supra
s. rad. mN
no. II p. Sg ; Hitzig. comm. in Jes. p. 52, C^S^y*^ plur. (vulpes, pro pleniore '«j n'3 locus
Gesenius et Maurer vulpem hoc nomen nactam esse con- 35.
vnlpium, cf. arab. ^Lii i. q. "^vr^i vulpes) Ju4- I>
tendunt a fovea et eubili subterraneo quod habitat et , ,

1 Reg. IV, 9, et
hstiB pr. notare excavatoreni , fossorem ; vel cavorum

habitatcrem, nnde arabice .^a«.2^I! kjj pater munimenti ^''S^yd plur. (id.) Jos. XIX, 42, n. pr. oppidi
Danitarum. Siniile nomeu ilTli yiN et d^Vyiz; y"^;N-
parvi appellatur, quemadmodum
cuniculi de Varronis sen-
(Aliud oppidum 2u).u/ja dictum iu finibus Sebastes me-
tentia dicti siint iccirco quia sub terra cuniculos facere
morat Eusebius in Ocom.)
solent.) Vulpium autem nomine in ';ita commnni etiam
ihoes &wug, sive hi sint canes aurei (pers. JLiil, jLJvi ''32^;^ID n. gent. vel patron. (a \-y:_!>_>r ductam,
Schagal, et. .LJs.i Schagar, turc. JLajt^, gall. chacal, angl.
cf. ..I4«i vulpes mas sec. Kisaium aliosque gram-
arab.
jackal ,
germ. Srhakal , sanscr. ^rikala, frigala, v. Pott-
maticos, quibus ?lii adversantur), cognomen unius ex he-
etymol. Forschungen I, p. LXXXII) , sive canes syriaci
roibus Davidis 2 Sam. XXIII, 32. 1 Par. XI, 33.
(nt arbitratur Ehrenbei'gius mammal. dec. II) complexi
esse videntur Ilebraei et reliqui Orientales, quum exlerna
specie sibi invicem similes sint hae bestiae et non raro
confuudautnr (cf. Niebuhrii Beschreib von Arahien, p- UTO rad. inusit. arab. celerrime in-

Aaaa aaaaa u
 R. Qyta, p_ffl, yyiD, qyffl, nyifl 1458 Dyaja
T ; •
— nyd
~ V

cesslt camelns ,
|.L«>*.,o celerrime flaens torrens ; inde l.i^M oblevit, ^i^, ^i^ laevis ,
(Zaii.« cera, nasor.
fortassis
ysilj illevit, laevigavit, expolivit , arab. njxy^ cera, cf.
DyttJa (celeriter incedens sec. Simon. onosaast. ,
no. II).
TOTli In Kal semel intrans. oblilis oculis i. e.
p. agi litterarurn transpositione ortum ex yaui"j) n. pr.
'
excoecatus fuit Jes. XXIX, g, de quo loco v. Hitlip.
m. 1 Par. VIII, 12. '

Hiph. imp. y©n obline (oculos) Jes. VI, lO. V.

^auj Hiph. p. 1437.'

J cuhuit, quievit (vic. radd. (NIS

, |51» ), in Kal Pilp. yujyia pr. demulsit, permulsit (cf. arab. vmxm
oleo irrigavit crines) , hinc oblcctavit Ps. XCIV, 19; et
Niph. '[^1253 fut. ^inS'; l) incubuit, innixus esf, velut intrans. ohlectavit se, lusit (infans) Jes. XI, 8, sq. acc.
hqstae sq. Vy 2 Sam. t,' 6, 'q n^ bs ]l>a;3 innixns est oblectavit se, deleciatus fuit aliqua re , v. c. lege divina
maniii alic, dicitur de regibus qiii amicis' et ministris Ps. CXIX, 70. (Syr. lii.» Elhpe. .-»L/>*i" oblectavit
suis innixi in publicum procedere jolebant 2 Reg. V,
18. VII, 2. 17. Metaph. ^(ZucEom posuit in aliqno (ali- se, lusit, (a^ lusus , spec. lusus verborum , Ethpa.
qna re), sq. bs> Jes. X, 20. XXX, 12. XXXI, 1. lob. uj.:i6.«( ut chald. 'J'ril2)N sermonlbns delectatus est, et
VlII, i5. 2 Par. XIII, i8. XIV, 10. XVI, 7. 8. Mich.
generaliin confabulatus est , enarravit.)
III, 11. Ez. XXIX, 7, sq. bN Prov. III, 5, sq. a Jes.
L, 10, absol. lob. XXIV, 23". 2) adnixus est ac- — ,
est
Pulp. S"w5y'j3 pass. permulsus est , blanditias experius
(germ. goliebkost werden) Jes. LXV^I, 12.
clinavit sead aliquid, sq. by Ind. XVI, 26, de regione,
Jes. XXIX, 9
sq. ^ Num. XXI, l5. —
3) recubuit ( pr. iunixus est
Hilhpalp. yu;j>nu5n oblcclavit se.
cnm lusu verborum ^sdl flJ'lD'yniZJ,"l obleciaie vos el
:
in cnbitum) Gen. XVIII, 4.
coeci esloie, i. e. indulgete, per me licet, oblectationibus
Hiph. semel legitur in Pent. Samar. Gen. XVIII,
et voluptatibus vestris mox tamen excoecabimini i. e.
,
4 eadem significalione ac Niph., sed ibi iryiam videtur
stupebitis adspectn eorum, quae evenient. De hoc duo-
mendum esse et corrigendum iryom ut est ia codice ,
rum imperafivorum usn, quorum alter concedendi, alter
Masoretarum.
asseverandi et minandi vim habet, v. Gramm. Iiebr. §.
1^®'^.* (fulcrum) n. pr. oppidi in tribu Judae Jos. 127, 2. Alii magls apte ad primariam verbi nofionem
XV, 52." (v. Kal) coecos ogite et excoecamini, quod germ. dixe-
:

ris verblendct euch und erblindet.

: Sq. a oblectavit se,
l^fflO m. constr. •JSffia fulcrum, adminiculum Jes.
delectalus fuit aliqua re Ps. CXIX, l6. 47.
III, 1. Trop. 2 Sam. XXII,
19 (Ps. XVIII, 19). D^^yfflyffl m. plur. tantum (deriv. Pilp. ) deliciae,
"lyffia m.
Jes. III, 1:
id.niS;6w t^^'^ fulcrum oblectaiio iVov. VIII, 3o. 3i. Ps. CXIX, 24. 77. ga.
et fultura omnis generis praesidia et adrainicula,
i. e. l43. 174. D'Sl23yi23 ni^ proles qua gaudet aliquis et de-
nimirum, ut proximis verbis declaratur, tum cibus po- lectafur Jer. XXXI, 20. T^yuij-ia J'U3. plantaiium quod
'
tusque vs. 1 (diimmodo haec glossa ipsum prophetam in deliciis habet Jes. V, 7.
habet anctorem, cf. "lyo p. 962), tum proreres civitatis,
quibus populns et totum imperii corpus stare atque in-
niti possit vs. 2. 3 (cf. rt:3
p. iii3). De uru forma- O^'^ verbum inusit., prob. i. q. fl?ia, fl?D divisit,
rum mascnlinae et femininVe sibi iuncfarom v. Gesenii
comm. in Jes, 1. c, adde Cor. Sur. XXXIII, 35. separavit. Arab. jift«« raraus palmae, cf. fissp , t]^J;p.

Chald. ^[''Sti balsamnm. Inde

^??.^i3 f. i. q. ^5^5,5 q. V.
^?^ (divisio, fort. ramus, vel dubitator, coll. j|yir)
^\?Pyi f. absol. 2Reg. IV, 3i, constr. ib. XVIII, n. pr. m. 1) 1 Par. II, 47. — 2) ib. comm. 49.
21, c. Suff. ••rij^iijy, pl. 0. Su(F. Qn:^uj52 Num. XXI,
18 fuhrum, scipio , baculus , cni quis innititur vel qui
gesfatur in roann. Ex. XXI, 19. lud. VI, 21. 2 Reg.
IV, 29. Zach. VIII, 4. Ps. XXIII, 4. *• "n^^^kfaJ 1) fidit, scidii, rupii, cf. "l^n. Arab. ^ks
piDp raria ba-
cnlus arundmeus, canna Ez. XXIX, J^ dentafim in externa ora,
6. JeaVXXXVI, 6. i. q. fidit, fregit, inpr. ri-
LXX. otifidoi xahAfititj
Bias fecit, spec. confregit alicui dentes anteriores c. acc.

p. , IV eiecit puer dentes anferiores suos , .xi fissura,

gf^JU pr. mulsii, permulsit, it. levii, iUevit, oblevii. apertura, hiatus, rima, os, melit. schyira (form. demin.)
(Chald. yyaj oblovit,
fissura parva Vassalli lcx. p. 643. Aram. litteris frans-
obduxit parictera caemento sic ,

med. AVaw id., y^^t^ laevis, glaber, et. de verbis blan- positis V\r\, ^'.^ scidit, rupit , fregit , aperuit, Nnsnn
dis, »»«3 caementum, Niy^ ceia, syr. ^m Aph. , ^* et ruptura, rima, in Targ. pro hebr. V^O^' l^^'°'^ ^^-t
 R. 1510 1459 lym
^•«n (q. V. infra) et ^J^i i. q. hebr. lyic porla, cademque v. y^n), semel porta domus ampliori.^i, ul viuetur, et
publicae qua magistralus urbicus babitabat 2 Keg.
, in
transpositio est in arab. iicjj ostium. Perlinct buc eliam XXllI, 8, raro povla castrorum Ex. XXXII, 26. 27,
aeth. tl{JZ,'. (tigr. tl^^'. amliar. P\Z,',) pr. rupit, Dusquam vero ( si unum locum exceperis Prov. XIV,
deinde solvit, dcstruxit, abrogavit (legem, ftlatth. V, 17), 19) est ianua domus parvae lentoriive. DifFert igitur
*11'U3 porta a rb^ valva 8. ianua , et a nrs quod est
et. dimisit, 'J'flO.^ I iriitus, niplus fuit , de emtione
et pacto passim iu Falha Nagast nis. — Parlic. iy-ir
ostium, ita ut dicalur T^sn '^yuj r'inbl valvae portae
urbis lud. XVI, 3. 1 Sam.' XXI ,'
i4. i" Par. XXII, 3.
ianilor , denom. a lyc v. infra.
Nch. VI, i. XIII, 9, et T^iTi '?sO nns ostium s. in-
2) aestimavitf pretium constituit (nolione CndenJi ad troitus portae urbis Jos. VIII, 29. XX, 4. lud. IX, 35.
dirimendi et iudicandi polestatem traiislata ut videtur. , 44. XVllI, 16. 17. 2 Sam. X, 8. 1 Rcg. XXII, 10.
Consonum est saliid. tgiv*.p aestimare Matlh. XXVII, 9.) 2 Rcg. Vll, 3 cf. Prov. I, 21. Praeterea autem me- —
Ita nno loco Prov. XXIII, 7 Ne panem eclas cum homine
: morantur D^^jnn 'nsO porta coeli (in sooinio Jacobi)
invido neve appetas cupidias eius, N?n-]3 ilL"E;2 'ISO-'"»* "'3 Gen. XXVill,' 17, V-.»i:i "'"i?'."':? vel ria '\b ponae orci

nam quemadmodum aestimat s. cogitat animo suo ita ille , s.mortis, {'Aiduo nilui ap. Homer , niXui udov 3Iatth.
est (non qualem oc esse vultu et verbis sinuilal). Quem XVI, 18 Jes. XXXVIII, 10. Ps. IX, i4.'cVII, 18.
sensum illustrant conCrmantque verba quae sequuntur lub. XXXVIII, 17, rri-nrn ^"^Vy: porlae jiuminum Nah.
Dicit ille tibi ede ac bibe, sed eius animus non est te- II, 7 (de catarractis Tigridis quibus Niniven urbem mn-
cum h. e. benignis verbis quidem te invitat, sed aliud
corde premit , est enim animo abs te alieno. Auctor niverant cf. arab. ic i" porta, catarracta Schleussc). ,
—
digito monstrat invidum et avarum hominem cibi quem .
Porro y->Nn ^1"UJ porlae lerrae videntur esse aditus
invitns oBert, pretium animo perpendentem et aesliman- terrae, loca in exlremis finibus regni, quae natura quidem
tera. Vides slgniGcationem propositam sentenliae loci aptis- sunt aperta et accessu facilia arte tamen solent muniri,
simam esse, ad eandemque nomen deriv. ijuj no. 2 per- ut ab hoBtiuni incursionibus tuti sint incolae. Ita accipi
tinct. Chald. et rabbin. '-yc aestimatio, taxaiio, pretium solet Nah. III, inrE:: n'"rs aperiunlur
i3: I]::'!^ '~'?;'2J

(in Targg. pro hebr. rj^ijJ usura) "i^yuj id. et verb. , ,

portae lerrae tuae , nec non Jer. XV, 7: dispergam eos
150 aestimare taxare , coniettare, adde N^^n pretium
,
y-iNn '"lyira ad porlas ierrae i. e. in confiniis terrae
scil. ubi hostes eos vincent et captivos ducent. Ut
Buxt. lex. talm. p. 2668, arab. ^«« prelium annonae enim portarum Caspiarum, Ciliciarum, Ther-
similis est
mopjlarum aliarumque eiusmodi faucium appellatio , ita
aliisve rebus impositum, »«. et «*«t pretium constituit, v.
Arabes quoque talia loca inprimisque Sjrias pylas vo-
exempla congesta a Quatremere hist. Sult. Mamluk. I, 1.
care solent •.ii i. e. portas s. aperturas, v. c. Jacati
p. 332,cf. Jt.w intellexit, scivit, xXi scientia (spec. poe-
Moscbtarik ed. Wuestenfeld p. 87 : .._< i_j.i f^t^^y* Ji
sig). Itaqne non est quod Schnltensio anctore l^ffl vertas
,,abhorret", Ewaldove concedas, qni ,,fissi animi homi- ^J! i.i3 .,*• .t\«JI omnis locns qui propinquns est

nem" i. e. inOdum cogitat. Veteres interpretes ex parte

LXX Chald. Nr:-\ Nslr porta
hostibns vocatur .«i etc. Possint tamen portae ierrae
hallucinantur, dp/'$ ('^i-iD ,

alta ('HTffl); Venet. tamen f/uiiQriaiv , Symm. tr/.ul^wv

:
esse pro urbibus vel intra ipsos terrae fines sitis (sic

i. e. aestimans coniectans.,
ap. Nah.) , vel in hostium terra (ut ap. Jerem.). Ita
^ . certe '^i^-jsaa intra urlibus tuis
porlas tuas i. e. in
^yffl in pausa "iy'iJ , acc. loc. ST^S^' ,
plur. D"'"!?^ Ex. XX, 7o. Deut. V, i4. XII, 12. 17. 18 et saepe in
constr. •'ii'd I) comm. (fem. Jes. XIV, 3i el fort. Deut. , adeoque ':]'-ii"d nnN2 in urbium tuarum una
etiam Neh.' III, 16, praeterea in Pentateuchi cod. Samar. Dent. XV^ 7. XVI, 5. XVlf, 2, cf. i Reg. VIII, 37.
Deut, XV, 7. XVI, 5. XVII, 2. XVIII, 6. XXIII, 16, (2 Par. VI, 28.) Thren. II, 9. Qucdammodo huc per-
nbi in cod. Masoreth. est masc.) porta (pr. fissiira, aper- tinet etiam Gen. XXII, 17: VSiS 'nriz; PN ^snT isn*;')
tura, aram. transpos. litt. "->r v. rad.), praecipiie ma- , et poslcri iui hoslium suorum portam occupabunt i. e.
ioris slructurae ut porta urbis Geu. XXIII, 10. 18.
, eoium urbes capient, XXIV, 60. Jes. XXVIIl, 6 '3"qa :

XXXIV, 20. 24. Deut. XXII, 24. Jos. II, 7. IX, 29. !TiJ"i3 n^rV:: qui pugnam relro cogunt od poriam i. e.
lud. XVI, 2. 2Reg. XXIII, 8. Mich. I, 12 all. tecto , ad ipsos fines hostium eorumque urbes, lud. V, 8, cf.
nonnunquam instructa ^.TdT, iJ 2 Sam. XVIII , 24 et Mich. V, 5. Ps. CXXVII, 5. Ad portas urbium, —
tabulato superioie "sirn r'^S ibid. XIX, 1, porla templi et quidem extra muros (v. lob. XXIX, 7. Neh. VIII, i.
2 Reg. XV,
35. Jer. vYl, 2. JEzech. VIII, 5. X, 19. Ps. 3), crat fcrum (ainn v. c. 2 Par. XXXII, 6: 'nsi» 2'-nn
CXVIII, 1 Par. IX, 23. 2 Par. XXIV, 8, porta atrii
19. Tijn forum portae uibis Neh. VIII, j6: ->yin 3'-n-!3
,

sancli Exod. XXXV, 16. XL, 33, porta arcis regiae D'">EN "y-D a^-n-iai 0'"~ in foro portae aquarum et in
Eslh. II, 19. VI, 10 (hinc rjVan ^V'6 ipsa arx regia foro portae Ephraimi sc. Hierosoljmis), ubi iudicia et
Persarnm Esth. III, 2. 3. IV, V. '6. V^ 9. i3. VI, 12, conciones habebantur civesque partim ad negotiandum
 R. IPtB 1460 lyiD

convenire solebant partim otiosi considere ad spectan-

,
Jer. XXXI, Zach. XIV, 10 porta turrium
38 et Q^iSen 'la

dum fOen. XIX, i. Ueut. XXII, l5,

et confiibiilanduin muralium , CCCC a porla Ephraimitica
ulnis dlstans
Ruth. IV, 1. 11. Prov.XXXl, 23. 3i. Tliren. I, 4. V, 2 Reg. 1. c. (naisn 'aj 2 Par. XXV, 23 ex i^i^Ti '^ cor-

i4); Liuc ^Td3 in porla i. q. in foro, in iudicio Deut. ruptuui est id quod ex loco gemino 2 Reg. XIV, i3
,

XXV, 7. loij.V, 4. XXXI, 21. Prov. XXII, 22. Jes. apparet). —

Ad occidentem patebat f) i<''An "l5i:J porta
XXIX, 21. Am. V, 10. 12. 1.5; ^5'uj •>a\ij'' sedentes in vallis (sc. per quara ibaiit ad vallem Hinnom, quae prae-
porla i. e. homines otiosi Ps. LXIX, i3. Ruth. III, ter occidentalem urbis partem versus austrum descenJil),
1 1 : ^lij» 1J'\IJ" ^3 omnis concio populi mei. in eo loco ubi nunc est porta Jafae (loppes) vel Beth-
lehemi vel Hebronis, yA& *_jLj , iti dicta, quia per eaoi
Portarum in moenibus Hierosolymorum nomina in
itur ad has urbes. i3. i5. 111, i3. ^Par.XXVI,
Neh. H,
V. T. fere omnia videntur commemorari , et plurimae
9. Ab hoc loco protinus urbis moenia in margine Zionis
qnidem portae suis nominibus appeilantnr apud Neheni.
moutis ad alta praecipitia exstructa erant eaque de causa
cap. JII aliarum passim tura apud eundcm scriptorem,
,
portis facile carebant. Proxima
igitur porta g) 'lyiSJ
tum ia aliis libris menlio fit. Difficile autcm est sin- ,

gularum portarnm situm definire in qua re aliquatenus ,

DEpNn Neh. i4. XII, 3i, contr. rb\i5n '12;
II, i3. III,
III, l3 porta slerquilinii a porta vallis mille ulnis i. e.
adiuvamur Nehemiae verbis, qui cap. III cnarrat, a qui-
longo intervallo distitisse memoriae proditur Neh. III,
bus et quonam ordine destructae urbis moenia refecta
l3. Flavio Josepho haec appellatur porta Essaeoruia
sint, in eaque re ab orienfah parte urbis incipiens ad
(Joseph. bell. iud. V, 4. §. 2), liodie, ut putant ujLj ,
septentriones dein ad occidenlem procedit, et per au-
,

etralem partem redit ad eum ipsum locum a qno de- ,

Xj.Liii iii valle Tyropoeon ,
per quam sordes urbis exe-
''scriptioneni inchoaverat. Cap. II. aulora idem Nehemias nnt, inter erienfalem montis Zionis declivitatem et col-
noctu aliquando se iumento vectum ex urbe excessisse lem Ophel , sec. al. in occidenfali Zionis parte. —
per portam vnllis et ab omni parte moenia circumvectum Quae sunt relicuae portae omnes ab urbis oriente bra-
per eandem portam rediise narrat. Similia denique ha- mali fuerunt, una et altera, ut videtur, in ea moenium
bes cap. XII. vs. 3i sqq. Hoc autem confidere licet, parte, quae ex Manassis tempore collem Ophel circum-
Nehemiam et moenia et portas ut plnrimum in ipsis dabat (2 Par.XXXIII, i4. Neh. III, 27). Sunt autem
fundamentis post destrnctionem residnis reaedificasse, ita hae quae sequnntur: h) ^''yn 1S'ia porta fontis prope
nt urbis restauratae fere eaedem portae essent quae ,
piscinam hortumque regis Neh. II, i4. III, i5. XII, 37,
antea fuerant. Prima nobis
porta ovium,
sit a) 7i<AH "!^\l5 quae sine dubio a fonte Siloah nomen traxit, et ut porta
quae prima est in enumeratione Neh. III, 1 et ad quam inter duos rnuros sita describitur 2 Reg. XXV, 4. Jer.
redit ordo ib. vs. 32 cf. XII, Sg tj ngofiuTiy.^ loann. ,
XXXIX, 4. LII, 7. i) a-^lzn 1J»0 pona aquae, ab ori-

V, 2, sine dubio in orientali urbis parte et in templi ente ,,portae foutis" Neh. llf, 26.'ViII, i. 3. 16. XII,
vicinia quaerenda, quia eius restaurandae cura sacerdoti 37 fortasse
, eadem ,
qoae Jeremiae tempore voc.nbatnr
summo ceterisque sacerdotibus demandata esset (vid. Neh. k) niD^nnri ^'J'£i porta figUnae Jer. XIX, 2, per quam
III, 1), fortasse eo loco, ubi nunc est porta clausa aurea vallem Hinnom adibanf, quanquam alii hanc eandem cum
dicta, nomen ilhid nacta, ut videtur, ab ovibus in templo ,,porta vallis" putant fuisse. Sic et aliae qaaedam in-
inimolandis , quae in foro huius portae venales essent. cerfae sunt, nt n^Tl^n ''O porta ad orientem solem spe-
Ad septentriones versus et in septentrionali parte urbis ctans Neh. III, 29, quae utrnin ,,aquaria" sit cf. ibid.
liae deinceps portae seqiiebanlur : b) a"'.'>'^v! 1?"^ porla vs. 26 et XII, 3/ an potius ,,pDrfa equorum", non li-
piscium, prob. ita dicta a piscibus, qui ibi venales essent quet. Hanc autem erjuorum portam CD^Sn 'nyiU Neh,
Neh. 111,3. XII, 3g. Zeph. I, 10. 2 Par. XXXIII, i4 III, 28. Jer. XXXI, 4o (locum 2 Par. XXIII, i5 corrige
(ubi Manasses rex moeiiia urbis refecisse dicitur exorsus secundum 2 Reg. XI, 16), quam urbis portis vulgo ad-
ab occidente et circa austrnm pergens usque ad portam numerant, ad muros potius, qui templi aream circum--
piscium), prob. ea quae hodie vocatur porta Sancli Sfe- dabant, pertinuisse pnto, ut et iJiS^zn '7?\D Vulg. porta
phani. c) njffl^n "yv porta vctus { de genere fem. v. iudicialis Neh. III, 3i, ffl^Pin fii'n'^ irij porla Dvi nova
snpra) Neh. III, 6. XII, Sg, fortaase eadem quae et ,
Jer. XXVI, 10. XXXVI,
t^\iy] "^iA (^- «"P''» «"^
'i'o;

Vl^t<"]n -ra audit Zach. XIV, 10. d) |^;33 19\!i (quia litt. c), nitawn 'nSia porta custodiae Neh. XII, Sg, 15\C

hac via in finos tribus Beniamlniticae ibant , v. Jer. ^>Q 2 Reg! 'Xf, 6 (pro qua 2 Par. XXIII, 5 YiD'n 'ffij^
XXXVII, 12. i3i Zach. XIV, 10. Jer. XXXVII, i3. nsVffl nj-ii 1 Par. XXVI, 16, r^^Ts-rEn -ij;\d Ez. Vill, 3
XXXVIII, 7 (at vero tempii porta erat irb.yn T^JJ^ "1?^ (v. "niD, "iiO^ , rD^ia , •'^'e ;
aliae ad regis palatium spe-
portaBenjam. superior Jer. XX, 2 ^ri^yn n'i'n"> r-^a 1J>U) = cfant ut d':s"nn lJ'-0 porta cursorum a Reg. XI, 19.
,

alReg. XV, 35. XXVII, 3o. Ez. IX, 2),'et'saepius isyi Denique porta media vel interna •Jir^n "ISIZS Jer. XXXIX,
^''"^SN porla Ephraimilica (nt quae ad terram Ephrai- 3 ex urbe superiore alicubi in inferiorem duxisse vide-
miticam ducebat) Neh. VIII, 16. XII, Stj. 2 Reg. XIV, tur. —
Difficilem hanc de portis HierosoJymornm quae-
i3. 2 Par. XXV, 23, in qua recte hodiernam portam stionem variis modis tractaverunt viri docli sententiasque
Damascenam s. Bab al-'Amud Oij.»«J! v_ilj agnoscunt viri tulerunt diversas. Vid. inpr. Lightfoot. opp. II. p.
docti. e) ,-i:Eri 'id 2 Reg, XIV, i3. 2 Par. XXVI, 9, i84 sqq. , Bachiene geogr. bibl. II, 1, §. ^4 sqq.,
 R. -lyd, HEffl 1461 nnym nsa
Faber arcliaeol. I. p. 336 sqq. , llosenm. bibl. Altcr- T3tpyffl n. pr. pcrsicum ennnclii et cnsfodis mu-
tbuinskiniJe II, 2. p. 216 sqq., E. Robinson Palaest. II. lienim iii aula Xerxi» Hslli. II, i4. (Sec. Bohlen. =
p. ii5 sqq., (). Tbenius Giaber der Koiiigc von Juda pers. if.^iM. servus pulcLrarum, sed servus, quod e ^
iu Illgen. Zeitscbriit fiir bist. Tbeol. i844. p. 19 sqq. Castelli lexico sumsit, vix extat ; certe (j*Lw est mollis,
idemque comin. in libb. Regum appeiid. p. 6 sqq.
2) ^y'ii
,

rncnsura (vid. rad. no. 2) semel legitur Gen.

pulcber, amoenus, sed ^ ga:^ mordens.)

XXVI, 12: ^'"ISia nx^a H^r,TJ n:"i;a N^l^n el asseque-

batur illo anrio cenlum mensuras i. e. fructus centesimus I t^ W pr- ^cabit , fricuit , Irivil , binc conirivil,
eiredibat ex agro. Sic recte Onk., Samar. inljir , Saad.,
comminuit (v, Pn.), dein laevigavit, complanavit, abrasit,
Ar. Erp. , Raschi Ibn Eara, D. Kimcbi a)l.
, Aqu. ,
purum fccit. (Chald. NE'd trivit, fricuit, limavit, polivit,
ixuTov itxuafitrov, Gr. Vcnet. txaidv iixuaj.wv. Male :
1
? '

LXX et SjT. legerunt n^"?!"!!! bordoum , quod dcfendcre syr. t^* i. q. «.ii* scabit. Pa. laevigavit, complanavit,
non debebat J. D. Micbaelis in bibl. or. IX, ig3. nitidum, purum \LtSi» limatura, |.a-iatt* lima,
fecit,

^l"^?*^ (duae portae, dual. vc. "iyuJ no. 1) n. pr. \2lm laevis, planus, purus,
oppidi intiibu Judae Jos. XV, 36, ef in occidentali
Vicinae sunt radd. S)1T23 et

quidem buius ditioni* parte niare versns mediterraneum

P)E"va q. v., it, arab. U*3 nituit, clarus, purus fnit, vid.
siti 1 Sam. XVII, 02, iu quo Simeonitae quoque sedem

quondam suam habuisse dicuntur 1 Par. IV, 3i (nisi «E^IJ. Ad sonum congruunt aegypt. ujuin, uju.it et lyuitj
radere, tondere. Altitudinis significatus, qiiem Vilringa
forte bic locus mendosus est , vid. Jos. XIX, 3i cf. ,

Movers krit. Untersucli. iibei die bibl. Cbronik p. 5/). ad Jes. XIII, 2 radici nr\i" tribuit, probari nequit).
Nipk. part. Jes. Xlll, 2 ~tp:i '^n mons laevis (q^. :

)2f,U3 ot T?,''^ rn. (denom. a ^rd no. 1 , form. abrasus, germ. kahler Berg) scil. iiudus arboribns , vel ,

d"\:3 a C"'^ v. gramm. bebr. §. 85, 2, 1) plur. C^i^O

custos portae
,

ianiior , tum is cni nrbis portae custodia

planus in summu iugo, Peocli. \x21m \'iQ..^. LXX. OQog
,

mandala Reg. VII, 10. 11. Neh. VII, 1. XII, 27, nidivov.
est 2
tum masime qui templi aditum custodit Neb. XII, 45. Pu. tritus, contrilus est, de homine qni morbo con-
47. 1 Par. IX, 17 sqq. XV, 18. XXVI, 1. 12 19. — ficitur mortique propinquus est lob, XXXIII, 21 Keri
ossa eius contriia, niorbo confecia sunt
TTnTSllCJ' :iEUJ
2 Par. XXIII, 19.
adduntur verba ^NT Nb non conspiciunlur amplius
:

n''"iyS (prob. qnem Deus aestimat, v. rad. uo. 2) i. e. exlabescunt et prorsus vanescunt. Ita Ibn Esra
n. pr.'m. i'Par. VIII, 38. IX, 44. coll, chald. NEp contrivit, contudit, comminuit v. c,
Deut. IX, 21 Onk. (pro bebr. rrs, et h. 1. Targ. :

II» '^"'"'' korruii, in verbo inusit. Inde Jona (nis.) illud interpretatur
"ft'::; item R.
n^'l23 i-
I- "^in-^ji

"lytS adj. verbale (e Pu. ortum , ut Bn:?3 Geseu. T^riasy ^rrpl JL* ».jL<5 o^jJj 0*8.;^*. i. e. coniriia et
Lebrgeb. p. 3i6) horrendus, foedus. Semel legifiir Jer.
XXIX, 17: 5^n rt:;2i<r-i<b '-CN D-irnn a^tixn Ji- rasa suni, tjuasi dicai
fracia surii ossa cius. R, Jona
: et

corum instar horridarum <juae non edunlur ob fbcdilalem. praeter Onkel, I. c, ccnfert locum Miscbnae quem iam
In loco gemino XXIV, 8 riyjn. Vett. intpp. nialas Saadias indicaverat (v. Ztitscbiift liir die Kunde dea
fir.us reddunt. Tbeodotion bebraeum voc. retinuit oov- Morgenl. T. V. p. i36): nciJZ '.3, accedit Dav. Kimcbi
aQit(.t, quod sic explicat Tbeodoretus ad b. 1. aovuQit/.i :
lex. ( irr3:i l-inn;). —
Alii e laevitatis et puritatis

6i iaxt TJ; 'E^Quiwv qwvf^ t« iv ruT^ iluig tfvofnru, notione ducentes nudandi significalum vertunt ossa eius :

Tovilaii Tu liyQitt, J( urenifiiXtjTU, tk qvTovQyiug ovx nuda fiunt i. e. carne nudata exlant, ut ^N^n Jiib sit
uitoiftiva , T(< fig ^Qwatv u/q^-^otu. Sed minus haec ad quae antea non crant conspicua. Ila Hieron.: ,,ossa

rem quam Plinii dictum H. N. XVI, 25, 4o ,,In ficis :

quac tecta fuerant nudabuntur", recentioresque intpp.
mirabiles snnt p.bortus, qui nunquam matnrescunt." Male plurimi. Kethib : Tnw::? ''EO consumtio vel nudatio
J. D. Michaelis explicat nigrescentes, scil. corruptas. accidit cius ossibus ; sed Keri illud praefero.
JlEffl vel "EO, tantum in plur. st. constr. r-Ep
coll. arab. y-
a color nigricaus.
in uno loco 2 Sam. XVII, 29, ubi variae res ad vitam
JM li?lD horrendus. Fem. n^^l^SlC" horrendum, res necessariae, ut vasa, frumentum, fabae, lentes, niel, lac

horrenda Jer. V, 3o. XXIII, i4. ' '

spissum pecudes (^kNii) , etiam 'ipz r'-E'i5 ad Davidem
,

regem fugilivum advectae esse dituntur. Ac Rabbini

jM"l?iD id, Fem, mi";S't3 horrcndum, res horrenda quidem et post eos pleriqne intpp. "^pz r'"C"0 caseos bo-
Jer. XVIII,' i3 et mnnlria id^Hos. VI, 10 Keri (Kelhib vinos esse putarunt. Targ ';'"i':r abn" 'JTaiJ, et ita plane
:

.nj'^"»"^?©).
Rasclii. Pesch. : |?o2j )_loq^ R, Jona etDav. Kimchi
''Tl'?^ id. Hos. VI, 10 Kethib. ^j";^ n'lD'i: idem signiiicare contendunt atqne abn ^2i"in
(1 Sam. XVII, 18) i, e, segmenta lactis spissi (v,
 R. netD, nso 1462 htiXii — nnesJa

y^^^n pag. 625). Ac possit lioc referri sive ad purifi-

cationis et percolalionis sigtiificatam qui in radice i^DU
Bar Ali vj !a* WA.iAj t\s5 i» blj na D^^biaiTia va» ^hn '3
sedet (chald. NEUi et syr. i^* Pa. defaecavit,
«.Ui 1-jLxJ' ly Of=- V '• ^- secundum hanc eoeplica-
lex. = -5>oI, add. arab. Uo clarum et defaecatum fuit
'Ij

iionem verha '•'Sra TjV'1 signijicant : et ahiit fractus , hoc

vinum ) , sive potius ad comminutionem friationemqne, est , fraclus animo [sic R. Jehuda ap. Kimch. lex., cf.
quum et hodie Arabes deserticolae lacte coagulato sic- chald. ^DaJ ab cor fractum] ; sed equidem lubenler con-
cato et friatovescantur, cuius rei testis est Burck- cesserim , '3'ij esse sing. vc. D^^^D^iJ , imo hnc prohabilius
hardtus Beduinis p. 48 ed. germ. ).
(de Si cui — duxerim quam ^uwd supra proposilum csl , ut sententia
tamen post pecudes ( ^ns ) menlio iniecta
caseornm sil : et abiit ab iis ad clivum quendam, ut legitur (l Reg.
displiceat, is "ij^a riD"i) ipsas boves certae conditionis II, 4l): ra S^y 'U5 'n •;) et Schim'i ex Hierosolymis
esse dixerit, sive pingues vilulos (ut Vulg., Ewald. Gesch. abiil Gaihum , iihi non eit n.1-ii."<; exposui hac de re
in lihro meo al-Luma' in capite de parliculis, Prorsus
des Volkes Israel T. II. p. 655, coll. arab. v-ft*«j qnod
arbitraria est Onkelosi interpretatio : ^vn^ aolus. Alii
est Cssio cutis qiiae camelis
pinguescunt), accidit ubi
teste Saadia (Zeitscbr. fiir die Kunde Jes Morgenl. T.
sive yuXad^ijru iioayatJtu (Tlieodot.), sive boves lactarias,
V. p. i34J: 'Dvaai •'U^^pn coactus et submissus , ipse
ut UU»a sunt cameli lacte abuadantes Hamas. p. 63/,
Saad. : *jiAJi ^ tranquillc : quae fluxernnt ex usu chald.,
sive etiam nitidas et selectiores boves , nt arab. ^Jijo de quo v. Bustorfi lex. talm. p. 2491.
3) n. pr. m. , v. iD\I3.

est selectum ex omni genere (U»a IV, VIII et X sele-

nEO^ (fort. laovis , calvus) n. pr. viri Benjami-
git), sive denique coniiciat scriptum fuisse 1j52 r:D'^ nilae 1 Par. VIII, 16.
jmlchras ex boum genere. Mihi certe omnem loci illius
ristp'^ iaspis gemnia, v. rad. C]ic^' p. 64i.
conditionem atque Arabum consuetndinem a Burckhardto
probatam consideranti vetus illa opinio nihil oilensionis ^EtiJ''^ n. pr. V. rad. 7D12:.
habere videtur, ac LXX
nescio an consulto hebraeum
verbum servariut au<f'ih9^ ^oijjv, quod propriam illam nEfflX pharetra, v. rad. r]^>aN.

casei frinti siguificationein haberet. Singulare est ,

quod nS23 ct fiS^ V. rad. nsUJ.
,

Juda b. K. commemorat, 1]:s riiD"iJ esse i. q. .SajI wVi'^^

)ac boum, et apud Berberos lac vocari vsuj,

TSffl (laevitas) n. pr. filii Schobalis (qui filius SeVri

mD*\Z5 verbum inusit. i. q. ntD, flDS:, 03125 pan-

et prinreps Idumaeae fuit) Gen. XXXVl, 23, pro quo dit , expandit , extendit , dilatavil, nec non adiunxit,
lE-iJ scriptum est 1 Par. I, 4o. associavit (cf. rad. riDD no. 4). Hinc
''Blp vel fii^^DUJ (codd. passim d^NDia
pl. ^'Bip nnEffl pl. ninD'iJ famula, ancilla, serva (ab as-
f.

form. 'ri pl. ^''.ns et ^'NriD) m. 1) frialio, vel nudatio, sociando dicta), inprirais herae (inTiaa) ministra Gen.
quanim aUerutram adhibent loco lob. XXXIII, 21 Kuthib, XVI, 1. 8. XXIX, 23. 29. XXX, 7'. 10. Ps. CXXIII,
sed vid. rad. iii Pu. 2, cf. Jes. XXIV, 2. Prov. XXX , 23 , ut hero servit
I3S>, quocum saepe inngitur Gen. XX, i4. XXXII,
2) clivus, collis isque nudus arboribas vel planus in
rtriDlz;

o -- ,a 6. Esth. VII, 4! Jer. XXXIV, 9 sqq. raro ab hera Non

fastigio (cf. !nDT2;3 1!! Jes. XIII, 2 et arab. ^.ito^ *1>^) coniugi permittebatur ut pellex Gen. XVI, 2. XXX, 18.
DTnrj 'inN nnDU5 andUa post molam stans eamque versans
&jt»aA3 pctra laevis non ferens herbas) Jcr. XII, 12: Ex. XI, 5, cf. rad. fnt:. Mulieres hebraeae cum nobilio-
^a^ia: ^'DUJ cUvi in deserto. Jes. XLIX, 9 D^^DIZJ-iaa :
ribus colloquium habentes raodeste dicere solebant ^nrjDia
Dr''J'^a in omni clivo sua habent pascua (Saad. ,«iA*=- ^j famula tua i. e. ego, ut viri dicebant ^T35 (v. nay p. 979)
i Sam. I, 18. XXV, 27 (^r^^jnnx vs.'28). XXVIlIj
isJ^f sic scrih. pro mendoso ^^S). XLI, 18. Jer. III,
21. 22. 2 Sam. XIV, 6 sqq. Ruth'. 11, l3. 2 Reg. IV, 2.
2. 21. IV, 11. VII, 29. XIV, 6'. Nura. XXIII, 3: Tjb'! 1 Sam. XXV, 4i rtHDUib ^ni2N n:n : en ancilla tua est
'D\L" ct peliil Bileamus clivutn nimirum arbustis nudum,
, famuJa i. e. ego sum famula tuaad ministrandum parata.
prospectus non impediretur ^D'i3 est accus. loci.
in qiio ;

Hanc sententiam, quam Ibn Esra tuetur, iam R. Jona nnStDJD constr. nnDttiy, cum SulT. \-;riE\S?3 , pl-
laudat hic enim poslquam exposuit illud 1D115 lob.
ninEiz3a'Ps; CVJI, 4i , cstr. et c. Sulf. ninr^'3 f- pr-
asaociatio, inde 1) gens ( ein Volksstamm ) Gen. X, 5.
-,

XXXIII, 21 (v. rad. Pu.), sic pergit: 'DU3 "ib"»! ^J^ ^^^
18. 20. 3i.~32. Lev. XXV, 47. 49. lob. XXXI, 34.
Ps. XXII, 28: n>^^ ninEirxi - ii3 , XCVI, 7: ninDaa
^'''JSS, etiam de universis populis Am. 3, 1. Mich. II, 3.

l*/« i->;3' >* ly^ oiiea >xr»\. 'C12: ^y_^<j> ^! ^jXXc ^*j Nah. III, 4 (ninDilia parall. D-^ia). Jer. I, i5. VIII, 3.
 R. neffl, LJBB 1463 tJ£m

1 1, semel Ca C3E1B iudicinm exercnit inter eos Ps,LXVlI,

X, a5. XXV, 9. yyHTi nincir?: populi tcrrac Zacb.
XIV, 17. Ez. XX, 3a.' 'rri-iNr; n-nrdJ2 Id. Gcn. XII, 5, raro sq' acc, rci Ex. XVIIl , 26. 22: difficiliores
3. XXVIII, i4. Am. III,' V.' C-ii:): rnqaa populus causas Mosi iudicandas proponant, ^itiilw^ "li^^i^ "3"]— — ts")
Aeg)'ptius Zach. XIV, 18. —
a) aiigustiore sciisu jj^fwy, Dn el causam (jvamcunqve lcviorem ipsi iudiccni. Dicitur
drfiog, vnivcrsa faTriilici, et rarissiiue quideiu dc familia non etiam pni: 2c\l; Prov. XXXI, 9. Ps. JX, 5. Jcr. XI, 20,
israciitica,ut de Canaauaea luJ. I, ^5, sacpissime vero ct t-T>U''!D 't; Ps. LXXV, 3 iustitiam, aeqnitatem exercuit
de familiis populi Israclitici , quarum phucs una iribus in indicio, cf. Ps. LVJli, 2, ct contra bn; trjlD iniqui-
(aatt!, ff^jq) comprchendebal, sicut contra uua familia tatcm exercuit Ps. LXXXIJ, 2. Porro iitta 't;EC in-
plures domus paternas (riSN n''^ vid. s. v. D^z no. 11. dicium iudicavit, scntcntiam dixit 1 Reg. III, 28. DEO
pag. 193). bNlb"» ^52 rinmzjn familiae Israclitarum nHN t3-:"C"D iudicium legitimum fccil Zacli. VII, 9. 13Z'^
Jer. II, 4. XXXl, 1.' prxn' r-ntOQ faniiliae trlbus D--ii; t3EC73 iudirinm lecit salutare Zadi. VIII, 16. 38:
Rubcnitanim Ex. VI, i4. i5. i'g. 24.' XII, 21. nnEffia n'-DN3 'CSCJB -J-nt:!:?:; earerccbo in te iudicia adullerarum.
^n-pn familia Kehathidarum 1 Par. V^I 39. ^priETria , ^^a!!-]''^ 'b arbiter fuit intcr (hunc) et intcr (illum) Cen.

faniiiia mca Gen. XXIV, 38. Nubem exemplorum inve- XVI, 5^' Ex. XVIII, iG. Num. XXXV, 24. Deut. I, 16.

nies in libroNum, I, aosqq.III, i5sqq.1V, 24 sqq. XXVI, lud. XI, 27. 1 Sam. XXIV, i3. Jes. V,-3, et b i'=''i3 —
5 sqq. XXXVI, 1. 12. Lev. XXV, 10. 4i. Jos.XIII, i5. id. Ez. XXXIV, 20. Gen. XXXI , 53 Deus arbiter :

23. 24. 28. 29. 3i. XV, 1. 20. XVII, 2. XVIII, 21. sit Jir:"'^ inter nos. Cf. Juditb. VII, 2 {xqIviiv avai-it-
XIX, 8sqq. XXI, 4. 20. lud. IX, 1. Rutb. II, i. 3. aov — Kui — ).

1 Sam. IX, 21. X, 21. XVIII, 18. 2 Ssm. XIV, 7. Part. t3EU:, DE'TO subst. iudex Ex. II, i4. Deut.
XVI, 5. Jer. III, i4. Zacb. XII, 12. Neb. IV, 7. i Tar. XVI, 18. XVil, 9. i2. XXV, 2. Jos. VJII, 33. XXIII,
11,55: D-^ic-io n'in-;'i''2. 1 Sam, XX, 29: lnnsir.72 nar 2. XXIV, 1. 1 Sam. XV, 4. 2 Sam. VII, ii. Jes. I,
^ib sacrificium JamiUae (gentile) esi iiobis-, cf. vs. 6. Per- 26. III, 2. Micb. IV, i4. VII, 3. Zepb. III, 3. lob.
spicuis verbis Mntp?3 distingnitur a Cnia vel !^t2J3 Num. IX, 24. XII, 17. 2 Par. XIX, 6. Esr. X, i4, saepe de
XXXVI, 6 t^;-3N T^rJi^a rnn^liy famiUa iribus palcrnae
:
Deo iudice bominum vel totius orbis terrarum Gen.
earum. Deut. XXIX, 'j'.
Jos^ Vll, i4. XXI, 5. 6. lud. XVIII, 25. Jes. XXXIII, 22. Ps. VII, 12. L, 6. LXXV,
XXI, 24. 1 Sara. IX, 21
nini^TTa-rsa rri^yan 'nnsfflja
:
8. XCIV, 2. (t^St; princeps, v. s, no. 2.)
^72^53 ''t3i'd famiUa mea minimarum una eoc JamiUis iribus
Benjaminitarum. X, 21. I Par. VI, 56. Nihilominus Spec. (v. 1''~ no, 2. pag. 335) iudicare aliquem cst

passim minus accurate ponitur pro l:!2U3, ut Jos. VII, a) i.q.damnare, punire sontem {y.azay.^lvui, cf. aetb. YV"? J I

17 : ""i^it; nnca^a i. q. nn^ir;' nnia et sequens haa iudicavit , condemnavit, arab. (^«iit id.) 1 Sam. III, i3.
?n5ni,'iud. xTiI,'2. XVlii', 2.' ''3-n nnsn-a (i. q. n Ez. VII, 3. 8. XX, 4. XXII, 2. XXIV, i4. XXXVl,
'>i\ri B3ir v9. 1). XVII, 7. XVIII, i9.'Zacb'Xil, i3: 19. Obad. 21. Ps. CJX, 3l, cf. t3'-2-i. b) tueri ius
ri:' n-^a nncira. Singukre est ninui:;':!"! '^nia Jer. XXXIII, alicuius, max. miscri, opp^essi, sq. accus. pers. Jes. 1,
24 de duobus regnis Iraeliticis, Judaeo et Epbraimitico. 17: C^n^ ^ltaEC' iuemini ius orphani. vs. 23. Ps. X, 18.
Cf. E^vald. antiquitt. pop. Israel. p. 249. 252. 3) — XXVI, 1.' LXXII, 4. LXXXII, 3. 'c Xzztp/t ii. Jer.
genus (animalium) Gen. VIII, 19 (cf. fir no. 2., gr. V, 28. Tbren. III, 59. Sq. ]73 et T?» praegn. iueri ius
iS^fOi, d/jftog, ct famiiias animalium , adeo plantarum, (alic.) eumque vindicare ex potesiate (inimicorum) 1 Sam.
apnd ni^strates naturae scrutafores), it. in nniversum de XXIV, 16: ^T7: >:C;n".:;"' vindirabil me Dcas e manu tua.
rerum geueribus Jer. XV, 3 nt poenas immittam eis :
2 Sam. XVlIiriD- 3i.' l^s. XLIII, 1.
r-nEda i'Z-)H quaUuor (rcrum) genera (nempe gladium, 2) rexit; quod ex iudicando pendet siquidem ius ,

canes, aves rapaces et feias),

dicere regum summorumijue magistratuum erat (1 Sam.
VIII, 20. 1 Reg. III, 9. 2 Reg. XV, 5. Prov. XXIX,
i4, 2 Par. I, 10, cf. I^u no. 1. 2). lud. XVI, 3i.
uD^ fut. Xit^ii/^ 3 pl. semel !|£:^':u;'^ ante pausam 1 Sam. VIII, 5. 6, Inde
Ex. XVIII, 26 1) (Pboen. BDO part. iudex,
iudicavit. Part. tjcii', £3S'->J, princeps Ts. II, 10. CXLVIII,
V. infra reliquae linguae semiticae bac radice carent;
,
11. Am. II, 3 (i. q. n'"': I> '5). Jes. XVI, XL, 23. 5.
eius origo esse videtur in siatuinJo, erigendo, ut germ. Prov, VIII, 16, max. de ducibus et magistratibus Israe-
richten, et aetb. ^(\°ii'. iudicavit== bebr. ]:i2 a rad. litarum , qui inter Josuam et Samuelem popuhim sunm
JIS, coll. radd. cogn. rsuj , C3"d, na^ q. v. Cf. Bott- a vicinorum populorum tyraniiide vindicabant, dein pacc
cber specc. p. 97.) Coustr. sive absol. Gen. XIX, 9. facta et suranuim magistratum gerebant et ius dicere so-
Jes. XI, 3. Micb. III, 1 1 lob. XXII, i3. Ez. XLIV, 24.
. lebant"(Iud, 111, 10, IV, 4 sq. X, 2. 3. XII, 7. 8. g. 11.
2 Par. XIX, 6, sive sq. acc. pers. cui ius dicitur Exod, i3. i4.XV, 20. 1 Sam. VII, 6. i5) lud. II, 16. 17. 18.
XVIII, 22. 26, Deut. XVI, 18. XXV, 1. 1 Sam. VII, 19.Ruth I, 1. 2 Reg. XXIII, 22, j Par. XVII, 6. Eo-
16. 17: 3NTi;^-rN aciii, 1 Reg. VIII, 82. 2 Reg. dem nomine Sufet appellati sunt summi magistratus Car-
XXIII, 22. "Jcs. Xi, 4". 'Joa. IV, 12. Ez. VII, 27. tbaginensidfm. Liv. XXVIII , 37 : ,,Sufctes [sic codd.
XI, 10. 11. XVIII, 3o, XX, 4; XXXIII, 20. XXXV, antiquiores, in plerisque est suffetesj ,
qui summus Poe-
Bbbb bbbbb
 li. D£l3 1464 I29ID t3£tHa

nis est magistratns." 7: XXX,

,,8ufete», qnod velut irr^pBtp (id.) n. pr. m. 1) filii Josaphati regis
consulare imperium apud eos erat." Fcstus: sufes, con- 2 Par. XXI, 2. — 2) 1 Par. XII, 5. — 3) XXV^I, 16.
snl lingua Poenorum. Stifetes passim in inscriptionibus
^DSIEJ (iudicialis) n. pr. m. Nnm. XXXIV, 24.
latiniscommeTnoraQtnr, v. Gruter. tlies. inscrr. p. 4/0,
1. 2, Maffei Mus. Veron. p. 4/2, Reinesii syntagma 1312^ m. iudicium, poena 2 Par. XX, 9, pl. D^^taTBlzS
p. 447 Orelli inscrr. select. lat. collectio no. SGg,"?,
, (i in !) correpto , v. granim. §. 27, annot. 1) Ezech.
Drakeuborch. ad Liv. XXX, 7, Movers das plioniz. XXIII, 10.
Altertlinm I. p. 5 16. 534. In inscriptioiiibus phoeni-
LJElS/3 m. 1) iudicium a) de actu indicandi. Lev.
ciis et pnnicis asffl (lege sufet) non raro occurrit. Duo-
XIX, l5 ne iniuriam facielis t2BU3H3 in iudicando. V3.
:

rims safetum auctoritate decretum illnd lapidi MassOiensi

35. Deut. I, 17: Nin DinrNb Hiivpjan/^S nam Deo de-
inscriptum est, v. lin. 1 et 2, praeterea ns'i3 sive sim-
betur iudicium Qi^Xn niCS iudicium. fecit, exercuit Ps.
plici iudicis, sive magifitratus significatu legitur in inscr.
IX, 17. CXL, i3.' Jes.' XXVIII, 6: UBUJMrt b? afflT'
Cartbag. V. lin. 4. inscr. Cittiensi XXXIV. lin. 2 (v.
qui assidel iudicio. Ez. XXI, 32: t3E"a72n iS nCN i<a-ns
inea ap. L. Ross Plellenica I. p. 120), et nomen pro-
donec vcniat is, cui iudicium sc. debetur. DB12J72 'jajn v.
prium byiUDi» in Carlliag. XI. lin. 4.
SirMGxdg ap. Joseph. contra Apion. I, 21.
Cf. Tyriorum
j-an pag. 535. — b) de loco iudicii ( t:E11J'2ri nip^
Eccl. III, 16). DS t:sp732 N'i2 iu iudicium deducere,
's
mph. 1) iudicatus esf Ps. IX, 20. XXXVII, 33. vocare aliquem lob. IX, 02. XXII, 4. Jes. III, i4. Ps.
CIX, 7. —
2) recipr. litigaius est cum aliquo ( mit CXLIII, 2, cf. lob. XIV, 3. Eccles. XI, 9. XII, i4. —
jem. rechten) Prov. XXIX, 9. Jes. XLIII , 26 sq. ny ,
c) causa forcnsis Nurn. XXVII, 5. DE1IJJ3 T^^yS expo-
pers, Joel. IV, 2 (III, 7), nN (rx) pers. Ez. XVII, 20. Buit, instruxit causam lob. XIII, 18. XXill, 4. r>W
XX, 35. 36, b pers. Jer. XXV, 3i, etiam c. acc. rei, 'd t3E"i3H causam alicuius egit eius patronas fuit Deut. ,

de qua contenditur 1 Sam. XII, 7. Ez. XVII,. 20, sq, X, 18.' Ps. IX, 5. 1 Reg. VIII, 45. 49, '3 t3£pa Ddo;
rN pers. et b? rei Jer. U, 35. Ubi Jehova litigari di- id. V. rad. in Kal no. i, b ( cf ]iT et 3"'")). naT .

citnr cum hominibtis passim notionem habet puniendi, v, e. ex

'd nN
a^^DErry pr. iura locutus est cum aliquo i.
Ezecli. XXXVIII, 22. Jes.LXVI, 16, cf. 2 Par.XXII,8.
iure egit, litigavit cum aliquo Jer. XII, 1 (cf. eandem
Po. iudicando vel lifigando (v. Nipli. lio. 2) peli- formulam siib litt. d). •'pEUJa b^3 adversarius meus,
vit, aggressus est aliqnem (cf. ]U:'i!} liagua petivit^ ca- pr. qui causam habet mecum Jes. L, 8. d) sententia —
iudicis i Reg. III, 28. XX, 4o. Ps. XVII, 2, pl. -«DEUJTa
lumniatus est, et Arabum couj. III. v. c. ^'tiL» accu-
rt\rf^_ iudicii Dei Ps. XIX, 10. CXIX, 75. 137. LXXIIJ
savit aliquem apud iudicem Harir. p. 48g ed. 1. Sac, 1 :^n Tjbjpb 'TfpD-iia iudicia tun, o Deus, da regi i. e.
Ewald. gramm. hebr. ed. 5. §. 125). Part. c. Suff. fac nt tuo nomine ius dicat. Nonnunquam ODXa est
'UEwS? qui litem movet conti-a me lob. IX, i5. Sec. iudicium (Dei) salutiferum vel potius salus alicui adiu-
al. i. q. iBBilJ index meus. dicata Jes. LIX, 9. i4. Saepius de sententia, qua poena
tSSttJ cbald. part. 'j?. u3 iudex (ex Hebraismo snm- alicui constituitur Jes. LIII, 8. 'd-dn D^pEffla '12"^ pr,

tum vocabulum , nam ipsum verbum abest a Chaldaismo)

iura locutus est cum
sententiam dixit iu-
aliquo i. e, ,

dicia exercuit Jer. I, 16. IV, 12. XXXIX, 5. LII, 9.

Esr. VII, 25 :
IVn"! ^'''^^''fi-
2 Reg. XXV, 6 (v. eandem locutionem litt. c). e) —
DS^ (index, cf. germ. Richfer) n. pr. m. 1) viri culpa, crimcn, de quo iudicatur. Jer. LI, 9. D^MT DSUSy
principis ex tribu Simeonitarum , iinins exduode.cim culpa capitalis Ez. VII, 23. ni>S DDlZJa res capitalis,
expioratoribas, quos Moses in terram Canaan misit Niim. qua quis capitis poeud tenetur Deut. XIX, 6. XXI, 22.
XIII. 5. 2)—viri e posteris Davidis regis 1 Par. III, Jer. XXVI, 11. 16.
22. —3) patris Elisaei prophetae 1 Reg. XIX, 16. — 2) ius, quod iusfum, legitimum, legihus consentaneum
4) 1 Par. V, 12. —
5) ib. XXVII, 29. est. Jes. V, 7. XXXII, i. XXXIII, 5, Ps. XXX, 5. CXI,

I3S© vel tJStd tantum in plur. D^^DStD m. iu-

7. Prov. I, 3. Dcoa niay fecit quod iu.stum esset Prov.
dicia ubique de iudiciis poenisque divinis Exod. V^I, XXI, Gen! XVIli,'23
7. i5. r\tv__ Nb V^IJ^.T^S ^?-rj :

DDIC": totius mundi Jhciet iuslum ?

nonne iudex MDrt
6. Vil, 4. Prov. XIX. 29. Ezcch. XIV, 21. D-^usuJ niay
iudicia exercuit (Deus) in aliquo, poenas expetiit ab eo, tSSiTn ius flexit Ex. XXIII, 6. Deut. XVI, 19. XXIV,'
17'. XXVII, 19. 1 Sam. VIII, 3. Thren. III, 35. r\AS
sq. 3 pers. Ex. XII, 12. Num. XXXIII, 4. Ezech. V,
10. 15. XI, 9. XVI, 4i. XXV, 11. XXVIII, 22. 26. D-3'473 ius pervertit lob. VIII, 3. 12. iib-J XXXIV,
XXX, i4. 19. 2 Par. XXIV, 4. Ilp~:zi DD1B"i2 exercuit ius et iustitiam 2 Sam. VIII, i5.
1 Reg. X] 9. 1 Par. XVIII, i4. 2 Par. IX, 8. Ps. XCIX,

•^.r"^"? (quem Deus vindicavit) n. pr. ni. 1) filii 4. CXIX, 121. Jer. V, i. XXII, 3. XXIII, 5.
i5.
Davidis 2 Sam. III, 4. 1 Par. III, 3. — 2^ principis XXXIII, i5. Ez. XVIH, 5. 19. 21. 27. XXXIII, i4.
in aula Zedekiao regis Jer. XXXVIII, 1. — 3j Neh. i6. ig. XLV, 9. Gen. XVIII, 19. Prov. XXI, 3. Deut.
XI, 4. — 4) Esr. II, 4. 67. — 5) Esr. VIII, 8, XXXil, 4: DDUJa V3Tl-b3 omnes eius viae sunl ius
Neh. VII, 9. 59. i. e. iustae. De"£73 '>':\»'a bilances iustae Prov. XVI,
 R. DS©^ ':jD'4, ^Ed 1465 ^ltt

11. ccp";^ secuiidum ius Jer. XXX, ii. XLVI, 28, et commisit (ut arab. Lj (^il) Gen. IX, 6. XXXVJI, 22.
contra crda «bs sine iure rrov. XIII, 23. XVI, 8. Lev. XVII, 4. i3. Num. XXXV, 33. Deut. XXI, 7.
Jer. XXJJ, i3. JCz. XXII, 29. Spec. a) leor , sialiilum 1 Sam. XXV, 3i. 1 Reg. IJ, 3i. XXI, 16. XXIV, 4.
(tanquam norina iudicandi) £x. XXI, 1. XXIV, 3. Nuni. Jes. LIX, 7. Jotl. IV, 9. Jer. VII, 6. XXII, 3. 17.
XXXV, 24. £D-:\a7:3 secuudnm logem ut legibus con- ,
Ezech. XVI, 38. XVIIJ, lo. XXII, 3 sqq. XXIII, 45,
sentaneum cst Esr. III, 4. 1 Par. XXJII, 3i , t2Eiz;7:3 XXXJII, 25. XXXVI, 18. Ps. LXXIX, 3. 10. Prov.
id. Lev. V, lo. IX, 16. Nura. XV, 24. XXIX, i8'jciq^ I, iG. VI, i7. Thren. IV, i3. 1 Par. XXII, 8. XXVIII,
Noh. VIII, i3. Wn
t:-:d":3 secundum lianc legem Ex. 3 cf. 2 Sara. XX, 10, MetnpL. iitpi ^Z'D Ps. XLII, 5
XXI, 3l. Sacpe plur. ^'' ""wEOJJ de legibus divinis Lev, ct izb 'it; Thren. II, 19 elludit animam cor snum i. e.
XVIII, 4. 5. 26. XIX, 37. X%
22. Deut. IV, 1.5.8. i4. in lacrimas et querelas eiliisus est , sa. '':Db l Sam.
,

'»''

VII, 11, 12. Neli. IX, i3, et sing. coUect. de summa legum I, i5. Ps. LXII , 9 cf. Thren. 1. c. i> i;e'? 'ir^ia Jjco
(ut nos ius Mosaicujn, ius lustiniancum), v. c. tJEOy
:
querelas suas efludit coram Deo Ps. Cll, 1. CXJyll, 3.
Jes. LI, 4. Jer. VJII, 7 et simpl. t:r>rq Jes. XLIIJ 'e br Tir conlemtu pcrfiuht aliquem lob. XXI, 21.
t\t.'5
^J
1. 3. 4 ius divinum (i. q. !Tiin), religio divina. aEB!3 Ps. CVII, 4o. 's ty in^l T^t^O eiTudit (Deus) spiritum
V"!Nfi '^tVN ius dei alicuius terrae , religio et cultus di- suum iii aliq. Joi;l. III, 1. 2. Ez. XXXIX, 29. Zach.
vinus ibi reccptus et consuetus Reg. XVII, 26. 27.
1
XII, 10. 'z ;; inan T^fC cfludit (Deus) iiam suam super
b) ius alicuius dicitur id , quod alicui ex lege debelnr, aliq. Jes. XLIJ", :ibV'iev.\l, 11. X, 25. Thren. II, 4.
idque tum generaliore et vero eliam ethico scnsu ut ,
II. Ez. VII, 8. IX, 8. XIV, 19. XX, 8. i3. 21. XXII,
^t^E-d^ ius inenm Ps. XVII, 2. Jes. XLIX , 4. lob. 22. XXX, i5. XXXVI, 18. Ps. LXXIX, 6 (ubi hv est
XXVII, XXXIV, 5. XXXVI, 6. XL, 8, 'e cqipa ha
2. pro ty), eliam b^ -,mf_ 'u Ps. LXIX, 25. Zeph. IJl', 8.
eripuit, ademit alicui ius suum Jes. X, 2, tum sensu Ez. XXI, 36. XXII, 3i. —
Part. pass. ^^s'i' elFusus,
strictiore ius praecipuum , commodum singulare alr/ue
:
de saiiguiue Ps. LXXIX, 10, de ira divina Ez. XX,
privum privilegium , ut !^TN3f1 t:Cw?3 ius redemtionis
, 33. 34.
Jer. XXXII , 7 mb::" 'a ius primogeniturae Ueut.
,
2) effudii i. e. proiecit et congessit aliqnid aliquo
XXI, 17, et collect. ?)r7;r7 tiC^M ius regium s. iura et Joco (hiuschiitten), de rehns aridis, ut de pulvere Lev.
privilegia regia i Sam. VJJI, 9.' 11. nDb':ri tEffia id. XIV, 4i cf. Niph. et deriv. ?]E1C., max. fi^tb T^tX ag-
X , 25 DTrj nLN7a a^^nbn UCU;?: quae sacerdotibus de-
,
gessil oggcrem (einen Damra aufschiiiten ) 2 Sam. XX,
bentur a populo Deut.XVJII, 3. 1 Sam. II, l3, 'CZliu i5. s Reg. XIX, 32. Jer. VI, 6. Ez. IV, 2. XVII, 17.
r,i3zn privilegia 6Iiarum Exod. XXI 9. Quoiiiam ,
— XXI, 27. XXVI, 8. Dan.XI, i5.
leges non solum ex voluntale legislatoris, sed saepe eliam Niph. ?];"d: i) cffusus esi, de sanguine Gen. IX, 6.
ex more et consuetudine populorum profectae sunt 'a ,
Deut. XIX, 10 cf. 'rhien. II, 11, de cinere 1 Reg.
est etiam c) mos , consueludo. 2 Reg. XI, l4: ei ecce XIII, 3. 5. Metaph. Ps. XXII, i5 : \-;SEU!: ar:3 ut
stahat rex in stalioiie t:~'d"3 ex more. XVII, 33. 34. 4o. aqua ej/usus sum , descriplio hominis qui prae debilitate
lud. XVIII, 7. I Sam. XVII, ii. Gen. XL, 17: Dt-CjZ^D surgcre non potest. —
2) profusum i. e. magna copia
|-'dN-irT morc priorc. £x. XXVI, 3o. Jer. XXX,' 18. erogatum est (aes) Ez. XVI, 36 cf. h//u) Tob. IV, 18.
(Cf. aiab. iudiciutn, ius, religio, mos, agendi ratio, cffusus est, de aangnine Num. XXXV, 33.
Fu.
j^p Zeph. de gressu i. e. lapsus est Ps. LXXIIl, 2,
I, 17,

et gr. dixrj). — Inde d) modus ct ratio. 2 Reg. I, 7: cf. lat. fundi pro prosterni.
13't«r! t^CTBTa ny quae erat raiio illius viri? qualis erat Hithpa, effusus est Thren. IV, 1, Formula anima
vir ille? lud. XIII, 12: «nbj-T:; 1i':r; XZBt-c n^n» na mea effunditur est a) in querelas se elTundit lob, XXX,
16, b) sanguis meus effunditur, morior Thren. II, 12.
guis erii pueri modus , guae vivendi raiio?
^V.*?. m, Jocus quo aliquid cffundilur , bis legitur
Lev. IV, 12: ^ic^ij T\tp locus quo cinis effunditur et
congeiitur.
tl^ J fnt. ^3'£"' 1) fudit , efflidit (arab. k>5Ca*>/.
n» i/ U f. {j.n. }.ty(if.i. urethra Jistula urinalis ( die
,

chald. T\V:i , syr. ^sl» [rarius est, frequentius ,*}] Harnrohrej, per quam urina funditur Dent, XXIII, 2.
Vulg. rcrclrum. Male lcslicuJum vertunt, qni potius
sam. ij:3"^ id., it. arab. ^_„ et aelh. UJjQ^ I
^uiN appellatur. Cf. talmud. ]TE'i' canales, 'jTEriC ma-
fudit metalla, vic. n£5, ^sRav) v. c. aquam Ex. IV, 9.
Am. V, 8. IX, 6, iusculum (pn^:) lud. VI, 20. ^sd tulae , ^f£7Z infundibulum et clepsydra , syr. i^ia.» ca-

?]0; elTiKlit lihamen Jes. LVII, 6, etiam n-rr^ ^scb T^f6 nalis . iniundibulum.
1 Sam. VII, 6 de libatione ,
quicquid contradicat Tan-
cham Hieros. ed. Ilaarbr. p. g. ar, ^t'i effudit san-
'^^w fut. htt-^,, inf. bt'd Eccl. XII, 4 (sec, all.
guinem non solum bestiae mactatae Deut. XII, iG. 24.
XV, 23, viclimae Ex. XXIX, 12. Lev. IV, 7. 18 sqq., etiam Prov. XVI, 19, v. pr. concidit (vic. bBJ,
Vcffi )
sed potissimum hominis sanguinem fudit i. e. caedem b^:, ";CN, i-N), hinc dcprcssus Juit, humilis fuil, uec non
Bbbb bbbbb 2
 R. bm 1466 bm — ni^Biu

humilis faclus est, v. c. de monte Jes.XL, 4,

(lciecius est, i_A*j tiXfj lAJ' ^a v_ft«»;3j ^^5 cjwl. Elhpa. id. Ind.
urbe XXXII, ig, arboribus X,33, de quacanque re alta et XVI, 7. 11, ubi Arabs interpr. •^Jtjiia. V. infra misffl.)
de bomiiiibus altioris conditionis, superbis, qui e sublirai Aph, depressit dciecit (reges, potentes) Dan. IV,
,

dignitatis gradu deiiciuntur Jes. II, g. ii. 12. 17. V, 34. V, 19. VII, 24. Addito naab demisit animum suura,
x5. XXIX, 4, it. de sono vel strepitu , qui snbmisslor demissi anirai fuit, ibid. V, 22. (In Targg. bsirN id.)

fit Eccl. XII, 4. (Arab. ji*«-, humilis, vilis fuit, cf. 7EI3 m. ri/Sffl f. adj. humilis, ut bEUJ "^y arbor
humilis Ez. XVII, 24, n?3'ip ribcia 'JEJ vitis humilis
A^ siibsedit faex , Jjj" et J»sLS crassamentum et sedi- staturae,uon procera Ez. XVII, 6, depressus, de macula
in cute, leprae indicio Lev. XIII, 20. 21. 26 cf. XIV,
mentum liquoris ,
^[sCS lapis inferior molae, cf. liebr. bso
37. Metaph. a) ignobilis, vilis 2 Sam. VI, 22. lob. V,
p. 9G5, aram. bsp v. infra radicis phoen. indicia super-
;
11. Ez. XVII, i4. Mal. II, 9. b) bBlzS qui demissi, mi
sunt in n. pr. Hispalis, Sevilla, v. Gesen. mon. phoen. submissi animi est Jes. LVII, l5 (ubi primum nil bsil?»
p. 423 , et fortasse etiam in Aspalia , Cj^pri insulae no- deinceps solum ^'bEUJ eodem sensu legitur). Prov.
mine, v. Xenagoras ap. Plin. hist. nat. V, 35; in ntroque XXIX, 23 l'l33 ?{br)"' ni1 bEUi siquis submissi animi
:

agnoveris nbsuj regionem depressam.) est, is assequetur honorem. Eademque ratione ni1 bsiU
Hiph. ^•'ElSrt depressit, humilem rcdclidif , Aeiccit cnm Ch. B. Michaele accipi potest Prov. XVI, 19, ubi
quamcunque rem altam (lob. XL, 11), ut arborem Ez. aliis bEUJ est infin. Kal submissio animi. nbB"0'n
: —
XVII, 24, urbem munitam Jes. XXVI, 5. XXV, 12, humile Ez. XXI, i3 est masc. c. art. bs'i"n addita ter-
ubi talis est gradatio verborum alta munimcnta tua :
minatione accusativi, v. giamm. hebr. ed. 16. §. 88, u.
"icy-ny V°!N^ T^P. ^''^iprt ntyi, dcprimit, deHcit , ajfii- Annot. bE>ia pro bs"j5 Ez. XVII , 24 in nonnullis
git ad ierram pulverem
, in it. depressit fastum et su-
,
edd. ut Bombcrg. legitur, et sic etiam Dav. Kimchi le-
perbiam vel horaines superbos Jes. XIII, 11. XXV, 11. gebat in suo codice (v. eius lex. s. v. ) , sed contra
1 Sam. II, 6 (opp. dJji"!). Ez. XXI, 3i (opp. nia^jn). Masoram et optimos quosque codd. mss. editosque , ut
Ps. LXXV, 8 (opp. bnn). CXLVII, 6. XVIH^VS: ipe testatur Kimchius.
it^Effln riy; ^''S^j? (o Deus) oculos Jastuosos deprimis
^DTIJ chald. adj. humilis Dan. IV, l4.
(in altcro huius carminis exemplo 2 Sam. XXII, 28 le-
gitnr: ^''EliJn D^W^^"';? ^'5''i> ocuJos iuos in superbos de- ?Su3 m. humilitns i. e. condifio ignobilis et mi-
iicis, cf. Ps."CXIII, 6): Prov. XXV, 7 :• '^^-'IHN 5ia eera Eccl'." X, 6. Ps. CXXXVI, 23.
^''la 'Jsb '^Vs'i!ri)3 f^Tl nVy melius est ut dicant tibi n!3DlI3 id. Jes. XXXII,
f. 19.
ascende huc quam ut deprimant te i. e. in inferiorem
.'

locum cedere iubeant coram principe. Ac simili ratione npDlD f. regio humilis et deprcssa, non montnosa.
expetiio locum lob. XXII, 29 niJi IttMni ib^^spn •'3 :
Jos. XI, l6'in fine: ninrBttJl bN"1ia'^ nn mons Israelis
yiliV il^i^^S r\'dl Quum dcprimunt ( te homines superbi et eiusque regio humilis illi monti configua. ( Cf. chald.
violenti) ct dicis : o insolenliam ! (i. e. quum conquc- b^BUJ et gyr. ^ia^* imum rei, impr. declivitas vel radi-
rendum tibi est de eorum insolentia)
vabit i'te) demisso vultu incedentem.
ium (Deus) iu-
Vnlgo exponunt
:
ces montis.) —
Spec. c. art. nbB'^'n appelfabatur regio
depressa ad mare medifeiTanenm ab loppe ad Gazam usque
quum humiliatae fuerint sc. viae tuae (ex comm. 28),
patens Jos. IX, 1. XII, 8. i Reg. X, 27. i Par. XXVII,
dices elatio efc, sed ex comm. 28 vias obscuratas
28. 2 Par. XXVIH, 18. Obad. 19. Non raro inncta no-
: !

potius expectaveris quara humiliatas. Sententiam b. Ge-

minantur nbfwini S.^if^l '^'Vl regio moutosa et meridiana
senii vid. s. v. nia rad. nN.n p. 253. Intrans. Jes. — et humilis , hisque vcrbis fere tribus Judae sedes descri-
LVII, 9: VlNp 15 '^''Eirri et descendcbas i. e. abii-
ciebas te ad inferos usque. Alteri verbo iunctum — buntur Jos. X, 4o. lud. I, 9. Jer. XVII, 26. XXXII,
44. XXXIII, i3, cf. Dent. I, 7. Zach. VII, 7. Urbe»
circumscribit adverbium Jer. XIII, 18: !)3JZ5 ^ib^^Effi.n con-
sidete injimo loco.
in nbB"£'n sitae enumerantur Jos. XV, 33 sqq. — LXX
etsi pierumqne vertunt fj nidivij vel to ntdlov, in nonnullis

?B^ chald. i. q. hebr. bB"^ , sed in Pe. vix usi- tamen locis, ut 2 Par. XXVI, 10. Jer. et Obad. 11. cc.
retinsnt hebraeum tanquam proprium nomen ^ ^tqitjXu,
tatnm. (Syr. "^* hnmilis, inferior fuit: certe habent
idque ipsum recurrit 1 Macc. XII, 38, et usitatum erat
hoc Peal lexica, sed vix in nsu est, nam quod Bernst. in tempore Eusebii , qui in Onomast. s. v. ait xul ilg fVt :

lex. chrestom. affert ^-i«^AJ ex Assem. bibl. or. III, 1

%'vi> ^tqTjlu y.ultnui, uvttj lail nuau ^ niQi ttjv 'EXiv-
d^tQunoXtv ntdivfj yMQU nqog ^oqquv xu\ 6vaf.iug.
p. 53, forte Aph. est et ,aiik£iAj efferendum vel ^ci^^J
nipDC3 f. pr. demissio, inferior conditio. Legitnr
corrigendum. Pa. depressit, deiecit 1 Sam. II, 7. Ephr.
uno loco Eccl. X, 18:
ribsiC remissio s. lassitudo
D"''!^
II, 236. A. III, 277. D. Aph. inferior fuit, hi fu- manuum i. e. segnities. uQyia, LXX
Accedit hoc ad
gam 80 vertit, debilis fuit, fatigatus fessus fuit. Bar- ,
usnm syr. quem tetigi supra s. rad. chald. bBlC.
,

hebr. p. 333. 4i5. Bar Ali : UciiiiaA.iO ,-io \ia*(

 R. CDD, ]tj6 1467 ns^b — ]ty:)

spuria, vcl ccrte valJe dubia, similis 29 Ehrenberg symbolae phys. Zoolog. I. tab. 2 De-
QS'^ i^ad. , ,

labordc voyage de TArabie Petr^e p. 4^ et Wilson 1. c.

radici Dib arab. |»,xA frigidus fuit.Ponimus hic no- 3"-

tnina propria liacc, quoruin etymon obscurum est Hoc autcm ipsnm animal esse ^cuj ,
quod Arabes .j;

wabr vocant , non solum Saadiae et Arabis-Samaritani

CDtD (dubiae siguif. , fortasse i. q. Dsb barba,
(v. Vlotcn. spec. p. 46) tcstimonio nititur (quod testi-
sec. Jo. Simon. contritio, a rad. P)1UJ, scc. Gesen. fort. monium non satis cerlnm csse , ex AbuKvalidis verbis
calvns, abrasus, a rad. iiz':i) n. pr. viri Gadilae i Far. apparcbit), sed magis ctiam natura huius animalis confir-
V, 12. niatur, quae elTatis biblicis planc consentanca cst, et hoc
CEQ (anctorc Gescnio : nuditas, locus arboribus iiovo argumento evineitur, quod nuper doctns Fresnel
nudus, a Vad. iivii ) n. in finibus orientalibus
pr. loci eruit (Journal asiat. i838. Jun. p. 5i4), quod Arabe8
terrae Israi/liticac versus septentriones siti super lacn
Kinnereth Num. XXXIV, lo. ii. —
Dubium est , an australes in liugna Ehkili illud non .j^ vocant, sed ...ii

ab hoc sit nom. gent. •'»£^5 i Par. XXVII, 27. ihofun i. e. ICTJJ. In hngua amharica nomen habet /i

mBEQ n. pr. oppidi in tribn Judaea siti 1 Sam. ll'T'4'I aschJiulo (v. Bruce 1. c. Ludolf. lex ambar.
XXX, 28; ' p. 58. Isenberg. lex. ambar. p. 122), quod Lndolfus
hist. aeth. lib. I. c. 10. §. yS cum aeth. '7fil>I com-
CS10 n. pr. , vid. CS^sa sub rad. ;]BO.
ponit, sed male cnniculum reddit, v. eiusd. lex. aeth.
s. h. V. pag. 520. Nomen aegypt. est jguiuj, Peyron.
lex. p. 3i4. Ceternm hoc animal est nayvdiQf.(or, mi-
[D*\D verbum inusit. i. q. 'jsto, ]ED, '(SJC texit, nime ruminans, sed, nt lepus quoque, Lev. XI et Deut.
abscondif, max. in lerra. Arab. ^^a.w limis aspexit,
XIV inter ruminantia numeratum, quia labiorum et ma-
,-Ji^
xillarum motu illa imitatur. Targg. (excepto Targ. —
calUdus, prudens. (^^^ej v. iafra l-rd no. 1). Prov. reddunt NTEW, NTiD cuniculus , idque Kabbinis
)

omnibns acceptum est, Abuhvalidi quoque qui errore ,

ISlD pl. D^iEp m. 1) hyrax syriacus (der syrische singulari arabicnm ,j, cuniculum interpretatur nt pro- ,

Gol
Klippdachs, arab. .jj wabr, v. infra dicta), animal qua- dnnt eius verba : ._jij»»Jl .i.\s J>c K*j.^ ».$ .j^J! _j,? 'JEl»

Lp! Sjty^s LJkXic aIaIS ,^.^*i\ _»5i5

drupes, inter immunda nnmeratum ,ut quod ungnlas tj!! iC;.^«y« L/c!j jj,

solidas , non haberet attjue

fissas ruminare crederetnr ^c*^\ (^! ^^i A*lifiJLj J^j ffM."^] !t\^j UaxLc L.j;j*j y
(immeiito hoc, ut infra apparebit) Lev. XI, 5. Beiit. i. e. vi est ,j«J! , animalculum magnitudine felis , in
XIV, 7, grcgalim in rupibus degens, in cavis et fissnris orienierarum , apud nos autem (in Hispania) yrf^yurni ct
petrarnm se condens (unde habet nomen 'ffci , v. rad. ) noium, inter nosiraies tamen non hoc nomine notum sed ,

nidumque sibi non sine quadam arte e musco, plumis nomine !T"b3p [ital. coniglio, hisp. conejo] quod nomen ,

aliisque eiusraodi rebus moUibus sfruens. Ps. CIV,

percgrinum esi. Pesch. |.mv^a et Targ. Prov. D:iri cu-
18 D^iE"i"t
: flv.n^ D^yVc in nipibus refiigivm habent
hyraces. Prov. XXX, 26 inter quattnor animaliura ge- niculns, et sic etiam Lutherns, alii : id qnod vel ca de
nera, qnae parva quidem sint, sed callida (d^7:3n !iKm causa reiiciendum est , quia cuniculi non habitant in
d'nsna vs. 24) , praeter formicas , locustas et stellio- rupibus. Graec. Venet. iyhog , quod fruslra defendere
nes laudantur !3.-^'3 y^ES ^'^''ffi^i di2::y-{<b fis d':suj studuit Ammon Nov. Vcrs. gr. Pent. P. III. comment.
hyraces , bestiarum genus minime valiclum , domiciUum p, 59 sqq. Vulg. quoque in Ps. : herinaceus, in Prov. :
sibi accommodani in rupe. Est animal in dorso canum lepuscnlus, in Pent. denique choerogryllius, nt LXX. :

vel fuscum, in ventre album, Marmotae Alpinae simile, ^o/poypiAXfOg i. e. mus iaculus vel Dipus iaculus I^mn.,
G )o-
magnitudine felem vix aequans, pilis longis tectum, canda
arab. c_j.JjJ ,
qnod recentioribns inlerpretibiis non paucis
brevissima vel fere nulla praeditum et auribns rotundis,
placuit. Vid. Bochart. hieroz. T. II. lib. IJI. c. 33. Vol.
frequen» in Syria, maximc in Libani iugibus, in Palae-
II. p. 4og sqq. ed. Lips,, Hasselquist itiner. p. 277 sqq.,
stina quoque (quod negare non dcbebat Scbiibertns itin.
III, J19, V. JoLn Milson the Lands of the Bible vol. II.
Oedmann verm. Sammlungen IV, p. 48 sqq., Rosen-
miiller bibl. Altcrlhumsk. IV, 2. p. 2l3 sqq.
p. 28 sq.), Arabia Pelraea, Aegypto superiore et Abys-
sinia. Arabibus et J.j!j«.! ^j *.*ji ovis Israelitarum vo- 2) n. pr. a) scribae Josiae regis 2 Reg. XXII, 3.
8. 9. 10. 12. i4. Jer. 10 cf. Ez. VIII, XXXVI, 11.—
catnr a canda, nt volunt, agni caudae simili. Vid. b) 2 Rcg. XXII, 12. XXV, 22. Jer. XXVI, 24.
Bochart. hieroz. II, 4i3 sq. , Shaw itiner. p, 5oi ed.
XXXIX, i4.
germ., Sonnini itin. I. p. gS, Bruce itin. ed. 2. Vol.
VII. p. 24i sqq. , ed. germ. Tom. V. p. i45 sqq., ]^y^ V. ni^n::» no. 4 snpra pag. 1016.
Gesen. ad Burckbardti itin. p. 1076, Forsk"il. descr. ^EiJjl (tegens, vel callidus) n. pr. m. 1 Par.
animal. p. V, John "Wilson 1. c. Oken Natnrgesch. , VIII, L2.*
VII, 2. p. 889. Iconem animahs dant Brnce 1. I. tab.
 R. ysta, 5iBffl 1468 y^-Q — CEtS

innsit. affluxii, cliffluxit, profusus fuit, speciei mentio einsqne ad contentionem comparalionem-
JJ^^J^ raJ.
que apprime aptae vix autem aptior dici poterat quam
;

ahundavit, reiundavif , nt in Talm. et apud Rabbinos.

cerastes, Cohiber cerastes Linn., Coluber cornutus Uas-
Chald. SDir et syr. ^^» Aph. Ethpa.
\n Pe. Pa. id., selquist. (itiner. p. 354), animal parvum in serpentum

valde uaitatum. Eodem etiam pertinet, quanquam a pri- geuere, cui longitudo est XIII vel XIV digitorum, cras-
maria notione pauluhiin discessit, arab. <ci.^ complevit situdo digiti unius , antennis binis quasi corniculis in-
structura venenosum periculosum, in arena et prope
et parem fecit numerum imparem it. , intercessit pro , ,

vias delitescens, et valde insidiosum. Vid. Plin. H. N.

ahquo quasi snpplevit de sua quadara
,
ariluentia , coll,
8, 23, 35, DioJor. Sic. 3, 4^ , aliaque tcstimonia
s.
Aph. \5,^*( et rabb. ^''SUJrt largitus est, J2aiij.2i*
syr. collecta a Bocharto hieroz. P. II. 1. 3. c. 12 (Tom. III,
liheralitas. Vicinae sunt radd. T\^_^^ et 3>aiD. p. 2o5 sqq. ed. Lips.) , praeterea copiosam cerastis de-
y Su3 m. an, Xf y. affluentia, abundaniia. (Chald. yS125, syr.
scriptionem habes ap. Bruce itin. Habessin. V, 200 212 —
jli^* id.). D"'^^ i'S'4. abundantia maris i. c. opes re ma- ed. germ. et iaiaginem ibid. tab. XLII. Arab. v_a«
rititna partae Deut. XXXIII, ig. LXX nXovTog 0-uhxaa7](. vel ^_a-w est serpentis genus punctis nigris et albis di-
nySuJ f. ahunclanlia, hinc muliiiudo, magna copia,
ut aquai iob. XXII, ii. XXXVIII, 34, homlnum 2 Reg. stinctum (oL.^Jt ^a fiC^^ Kacn.), in quo Bocliartus
IX, 17: Niri'' nyD'iJ agmen Jekui (LXX y.ovw()r6i; pul- ,
1. c. haenwrrhoum agnoscit , cerasti simillimnm: quan-
verem volunt ab agmine adveniente excitatum), it. ca-
melorum Jes. LX, 6, equorum Ez. XXVI, 10. In Talm. quam alii ^m serpentem volatilem interpretantur (^Jl ^i
quoque est de aquao copia, de agmine hominum.
,*h.'i Kam.), alii eunJem qui et pL.;S\A vocatur i. e.
n^StU f. q. nysia 2 Reg. IX, 17: ''jn nysi»
i.
serpentem raagnum qui aJoritur eqnitem aeque ac peditem,
ilNS agmen ego video, n—
cst terminatio fem. , gramm.
surgens antem in caudajn facile caput equitis aequat, et
hebr. 79, 2, o; sed fortaase scribendum
§. est TOSUJ
qui vivit in desertis, ut ait Damirius, cuius verba suut:
vel N^tt^ nss^a quod 'proxime antecedit.

^PpiD (abnndans, vel est patronym. ) n. pr. viri ^y&i) J^r-y^ L/yl-aJi V*-^!>J" L?^'
&*.Et«M *A-=^I cLi^ViJl
Simeouitae 1 Par. IV, 3j.
i_5^L.^*aJ| i3 ^jj.^Jj tj«<jLaJI (jv'^ i^idj It-ij^ l^O J.c. —
Nomen habere videtur a reptando (v. raJ.) , ut serpena
^^'^' ^'^^^^^- ^" ^- chald. ^JUJ et syr. t.aA a serpenJo ; non a pungenJo, quoJ eontendit Alb. Schul-
ClStJ
tens (ad exc. Ilamas. p. 4i3) coU. »_iiAfii; frigoris acri-
scabit, fricnit contrivit (ut M£"i5 et fliuj ) , dein scrpsit,
,
•» 7 ' '
p • » monia; nec ab insidiis , ut suggerunt vertenteaLXX
repiavit , ut syr. Pa. «.aai» , unde t^oa* reptaus,
f)'y.ad^i]li.irog (cf. 7\va p. iSSi). Basiliscum dant Graec.
)2asQa* reptatio. Ad fricandi attereudique notionem Ven., Onk. (la"!"!!) et Syr. (M-iOJQ*»). Obscnrum est
quod habeut Saad. ct Ar. Erp. » jw ; nara quoj Bo- ^

plures quoque signiGcatus radicum arab. ^ii et i_A*«

chartus hoc cerasten interpretatus est, id mihi quidem
revocari possunt , v. c. ^Xi vestis tenuis et teres,
incertum videtur, licet ..jtjC sit cornu.

»_»*»« tenuis , moerore emaciatus (cf. SchuUens. ad

D^IStp (fort. i. q. fs-^Ep scrpeujs) n. pr. filii Ben-
excerpt. Ham. 4i3), v_a« volatu strinxit qs. fricuit
jaminis Nnm. XXVI, 3g, ubi in codd. 9. 199 Kunn.,
p.
text.Samar., LXX. Syr. Vulg. legitur CD^UJ, quod vel
terram avis vel nubes dependens , i_jL«w.a«. subtilis pars contractum est ex illo, vel corruptum. Praeterea nota,
puiveris excitati vel farinae. quod idem Clius Benjaminis Gen. XLVI, 1 vocatur D^iSTa,
cuius loco certe d^isia ponenJum est, scU. nomen ifa-
jS^^ED fort. form. deminut., ut V3'''3N cf. li^-iN, ,
mUiae = nnsuja >it iuxta iUuJ positum ^"'sn
'73SV.:;"r! ,
gramm. hebr. §. 85 4. Simonis onomast. "p. 43/ ) m.
UTi. Xiy. serpentis species
,

Uieronymo auctore cerasles,,

= 'asin."! nnsuia. —
Patronym. '»?2SiO (contr. ex
"'MS;S':: quoJ ipsum legitur in codicibus MSS. duobus
cui trihus Danitarum comparatur Gen. XLIX 17: ,
Num. XXVI, 3g.
D^o-"'3:;;j; T^-^izrt n"iN-''r:> ]3'e'.iJ Til-"'^» ffin: ]'7~'"n-:
*nnN l^sS flat Dan anguis ad viam , cer.astes arf
bs'^! jDIDli (id.) n. pr, viri ex famiUa Benjaminis 1 Par.
semilam , mordcns calccs er/ui , ut cadat scssor relrorsum. VIII, 5.
Qunm Dan csset parva tribus comparatio ad dolum
ot
belUcum lendat (cf. lud. XVIII, 27), ea de causa post C^Sr? (fort. serpentes) n. pr. 1) gentis vel familiae
commnne serpenlis nomen ii;n: expectari potest certae Bomjaminitaruoi 1 Par. VII, 12, ubi iuxta ponuntur ^''Ed
 R. lEffl 1469 "520 — n-^SD

ccni , wt ib. vs. i5 ^'sn- w^m Cf. regium collocatur, vel , nt Dav. Kimchi liaschi al. ,

viri Levitae i Par. XXVI, 16. explicanf, de tentorio regio Jer. XLllI, 10 Keri nt::i :

Dn/^by h"!"'"!^'^ - rx et expandet (Nebucadnezar) splendo-

rem suum supcr iis sc. super lapidibns qnibns regis
in
'^S^ i) pr. tcabit, scalpsli, rasit, nt 1C3 et 'IBIS golium collocatum erit. Kcthib est 'T^^^cti, qiiod si pro-

no. n., cf. et deinde polivit, niiiium reididit

bum est, sine dubio ideni significat. Conferri solct arab.
^iric Sj^iiC,

radendo aliquid. HJiM corium quod solo insternitur et in qno cibos

i. e.
2) iiitrans. nituit , splenduit (cf. arab. .4*« illnxit
ponunt pranRuri vel coenaturi sed hoc, licet pro corio ;

anrora, IV id. el splenduit sol, nitore reliixit vultus, nonnunquam panno serico utuntur Kosegart. chrcst. (

arab. p. 2. lin. ult. ) , commune viatornm supellectile

it. v_j'wii polivit, nitidum fecit, i_jj-i,/> do numo fulgente
est et proprie notat cummeatum viae, ductum a verbo
scil.
Antar. Muall. vs. 3/. Har. 7. p. 70. Hamadani in Sacyi
JtM, iter fecit (cf. Boettcher. 1. c. p. 11), nec ad re-
chrest. arab. T. ni. p. 89, syr. ]j3.«et chald. N";r'^?'^ gium apparatum nec ad Jeremiae locum qnicquam atfi-
aurora), hinc pulcher fuit (ut aram. iCO Sq. '~9 nere videtur. Eo minus autcm assentiri possum cl.
, r^^)-
pers. placuit alicui aliquid Ps. XVI, 6: "«Vy iT^s^ttJ rrri3 Uitzigio (comment. ad Jer. 1. c), qui et «.a*. et ipsum
sors mihi placuit, pulchra mihi visa est. : ij y.ktj- LXX
Cf. chald. ""iCd Dan. "^i^B^a stragulum carniCcis exponit, ut arab. .«Iii.
Qovofiia (.lov xQuxlairj fiot iaTiv.
IV, 24.
J^^I^TSl) ni. chald. aurora, a splendore dicta Dan.
quas huic radici tribunnt, vid.
Alias significationes,
infra in derivv. (Doctam et ingeniosam
'-.'O^.^ et "ncp.X. VI, 20. Syr. \ r^^ id. Pesch. pro liebr» ^T.ili Hos.
radicum "^Ed , ~SD "^d:; all. indagationem instituit F.
,
VII, 3. Vic. est chald. samar. et syr. N'";e2:, ^^JiTT,
Boettcher in Hoeferi Zeitschrift fiir die Vilssensch. der
,2) , diluculum , aurora.
Sprache, vol. 111, quanquam quae de rad. 'isilj ibi j

statuit p. 16 et 29, mihi non pcrsnasit.)

)Slt3 rarius 'nso m. pl. ni1B"-"d cstr. DilBhtt: tuba,
Fi. sec. multos intpp. lob. XXVI, i3, sed v. ^"^211}.
lituus (Rabbini praeter "^Biir utuntur forma 'n^EO nnde
,

"ISlJ fnt. '1£\ri chald. pulchcr fuii , sq. is pers.

siuntum videfur arab. ,».*.io Meninsk. ex Wankulio,
Dan. IV, 24 et a-ijT^ pers. 111, 3a. VI, 2 placuii. (Targ.
"lEO piJcher fuit, sq. D~p pers. placnit, ^E-a pul-
Zamakhschari in Mukaddima [non , ***« ,
qua falsa scri-

ptura Winerus abutitur ad etymon constituendum) , cf.

chrum , optimnm, sjt. iSi* pulcher, decorus fuit, sq.
Scheipur ap. Kiesewetter. de musica Arabum p. gS,
-i pers. placuit, ft.^M pulcher.) o > G >

vulgatius apud Arabes est ^vj vel , yo), fortasse a sono

Ti.ir5_ (cod. Sam. 'iDnL' i. e. '^B'"d) m. 1) pul-
claro et acuto dictus, siquidcm notio splendoris (v. rad.)
chritudo , elega?itia (YeThoTum) Gen. XLIX, 21. (Aram. ita poferat transferri , vel e cornu factus vel coinu si-
«"jElia, 1j.SQ.« pulchritudo). niilis i. q. '['np (Jos. VI, 5 coll. vs. 4. 6. 8. i3) Ex.

2) n. pr. moBlis in deserto arabico Num. XXXIII,

XIX, 16. 19.' Lev. XXV, VI, 4 sqq. lud. VII,
9. Jos.
8. 16. 18. 19. 20. 1 Sam. XIII, i3. 2 Sam. II, 18. VI,
23. 24. ^

i5. XX, 1. 1 Reg. I, 34. 39. 4i. Jes. XVlll, 3. Jer.

n^2D f, 1) splendor, pulchritudo. lob. XXVI, IV, 5. 19. 21. Jocl. II, Am. 1. II, 2. 111, 6. lob.
l3 : rriCO Q''?!^ in""l3 spirilu eius (Dei) coeli facti sunt XXXIX, 24. 25. Ps. etc. Hieron. comm. LXXXI, 4
splendor i. e. splendida,
splcndidissima. Ita hunc locum ad Hos. V, 8 ,,buccina pastoralis est et cornu recxirvo
:

interpretati sunt R. Levi, Gussetius, Alb. Schultensius, efficitnr, unde et proprie hebraice Sopbar, graece >it-
lo. Simonis Ewaldus (gramm. crit. 3827. p. 92) et
,
Qttjirr, appellatur." Cf. Mischna Rosch hascliana c. 3,
recentiores omnes. Plerique olim intpp. nicd pro rr^fd §. 2. 3. LXX. au.7.-niy'%, xfQuTivr]. Tubam inHare est
perf. Pi. (pnlchrum fecit, ornavit sc. sfellis et sideribus) ssn
^Eha: 3>i;n - ypn,
vel '^Dv.is 'liV' vid. rad. fpn.
ut rtnVd Ez. XVII, 7. XXXI, 4 pro T.nV^ dictum exi-
stimabant, vel !i— paragogicum dictitantes ad arbitriuni, T^SiJ (pulchrum) n. pr. oppidi, sec. Euseb. et
vel duarum strncturarum (rTiS'a 'ffl inil et B^^cd ^nns Hieron. (onom. s. v. Saphir) in montanis siti inter
1S;o) confusionem statuentes (V^ulg. spiritus eius ornavit Elculheropolin et Ascaloncm in fribu Judae, Mich. I, 11.
coelos) , sed Dag. forte necessarium ex lilteris rB2iia Forfasse idem est quod hodie ibi monstratur As-Sawafir
vLx unquam cxcidisse reperitur.
_jA;l^-«Jt, Scholz itiner. p. 255, Ed. Rohinson Palaest.
a) n. pr. f. Ex. I, i5.
G3i.
II, p. Ewald. idera esse oppidum coniicit quod
"1'"lS;iD m. un.
splendor, spec. nt videtnr, de
').iy. "-'^iUi appellatur Jos.
48, nbi in quibusdam codd.XV,
aalaeis et 'stragulis qnae expandnntur ia locd-, nbi solium LXX pro ^ufiiiQ legitur 2u(feiQ.
 R. im, ns'4 1470 n^£^ — £]^PSt3

^^tp_ cbald. aJj. pulcher nan. IV^, 9. 18. (Tri- vini." Hanc postremam significationem huic vocabulo
syriaco tribuit Arabs interpres libri Sam. , reddens ijh6
fum voc. iu Targg. ut apud Syros r*^*.)
.*S- , eique fere congruit ,
qnod a Crate acceptum re-
iBfflX nomen vocabulutn cbscurnm,
subst. m. , fert Athenaeus XI, p. ^g/. E: KQuTt^g ixn(oi.ia (friOtv
prob. parsi' portio ( v. infra dicenda) semel legitur de , ilvai aav V axQ u xa'/LOv/.uvov' toTi Si riiQaixov. Cer-
portione carnis victimarum , ut videtur, 2 Sani. VI, ig tani vini potusve mensuram , calicem volebat etiam Ge-
iterumque iii eodem verborum contextu 1 Par. XVI, 3, senius in lex. man. , et ^Eiat* ducebat a rad. is-lj ea
ubi Davides rex, postquam arcam sacram IKerosolyma de- significatioue, quam habet in lingua aethiopica fl^Z,l
duxisset et sacrificia eam ob cansam oblata solemniaque in- mensuravit, cogn. hebr. 'IBO numeravit , unde ^"^ll^
stituta peracia essent, populo universo et singulis quidem Bx.
C'. et C?^fl/4C^'' mensura et spec. pto y.vad-og
viris mulicribusque distribuisse dicltur rnt* Bnb nlsn
XXV, 29, v. Ludolfi lex. aeth. col. 187. Ex eodem
rnM niii^^UJNI Tns 'IBlliNl placentam panis unam, el unum vero etymo flnxisse possit significatio poriionis definilae
Esciipar, et libum vnum ex uvis passis paratum. lam de
vel climensae carnis victimarnm quod ego pracfcro. In :

significatione vocis 1S"<25j< interprctes valde inter se dis-

lingua amhar. tl^Z, maxime est castra metari, unde
plurimi portionem carnis assatae
:
crepant. Ac Judaei
',

quidem esse contendunt, idque partim e ver- Cl/i^Ci, '. castra, sed generaliore signif. jfl^/ji '. spatium,
et hubulae
borum nexu sumunt , partim e falso etymo deducunt, 6C. proprie dcfinitum. Cf. Lud. de Dieu crit. sacr. ad
"12'i:N compositum dicentes ex "6-6 (sex) et 1D (bos iu-
2 Sam. VI, 19. Dcnique commemorasse sufficiat Hitzigii
vencus) vel cx u:n (ignis) et 1s. Ita priores quosdam coniecturam, qui in comment. ad Ezech. XXVII, i5 et
auctores secutus Dav. KimcLi in commentar. ad 2 Sam. in his nostris locis et apud Ezech. 1. 1., ubi pro 131SN
1. 1.: '133 rricy ifiN I24:*f. ) Targ. libr. Paralip. : ibs scribi iubet -isiliM. monetam vult intelligi
, f\p^_ r^llJN =
N-i':na nrrrN \I2 TH pars una e sex de bove. Cf. de 1 Sam. II, 36, Iex'^ voc. armenicum aspar esse opinatus.
ammaii maclato olim iu sex partes diviso quae leguntur
in Talm. tr. Pesacbim c. 2. fol. 36. Vulg. 2 Sara. :

assaturam bubulae carnis, in lib. Paral. parlem assae :

panxit infixit po-
ilDi25 f"t' ^^'^."^. *) «'a'"i' j , ,

camis bubulae. (Targ. 2 Sam. Jl^s portio, non indi-

:

Aliter hanc sententiam, sed nescio an non suit (cognatas radd. vid. s. t23d p. i353 et 8. nsia)
cata specie.)
recte sustentare studnit Ewaldus in bist. pop. Israel. II,
2 Rcg. IV, 38 Tion nSTB appone ollam (igni). Ezech.
:

p. 588, cui "iB^iZJn caro assa duci vidotur a 1SO Fl-iia; = XXIV, 3. Ita etiam in Talm. tr. Cholin fol. 84 1 ,

—
:

hoc autem ubique est urere, comburere, non torrerc, DT' iaS ^^''Tp "ib inSU)'' ponent ei ollam quotidie.
Alii portionem carnis amplam interpretati sunt, Ps. XXII, 16: ijnsian nia-ISyb ad pulverem mortis
assare.
pulchram, a rad. •^euj no. 2. Ahi placentae ge- (i. e. ad sepulcrum) me repones i. e. mortis periculo
pr.
nus interpretantur , ut aha' eiusmodi genera indicantur
me tradcs , ita ia summo discrimine versor. Cf. Ps.
verbis quae proxime antecedunt^t quae sequnntur , rVn
LXXXVIII, 7. — - 2) consiituit alicui aliquid, dcdii, sq.

Ita fere in Paralip.LXX

uqtov tva acc. rei et b pers. (ut n''© no. 5, D:i\B no. 6) Jes. XXVI,
arib et nir^^aN. :

uQToy.oni/.ov i. c. panem nnum a pistore elaboratum, in

12 ?3b SVriZJ nbllJn ThTl'^ o TJeus! constitues nohis pacem.
:

libroSam. autem fffvafj/j:?;; (nescio an legerint IS^iTN ?),

:

CriiiU m. nomine singulari amisso fort.

dual. a ,

quod vocabnlum, ductum ab iaxuQa focus Hesychius ,

nB123 quod propr. tum staiumen, palum, pa-
significabat
certe explicat It,Qrov lyy.ovnTov pauem abditium, qui in
,

xillum (a pangendo, Cgendo, v. rad.), tum etiam seriem

cinere lalet dum coquitur, et qui iy/.Qvqlug quoque di-
palorum terrae infixorum, quibus spatium aliquod conclu-
citar, panis focatius vel subcineritius, cf. njj', quanquam
deretur ; hinc dual. ^''nB'^ 1) paxillus bijidus, bifurcus,
idem Hesychius habet aliam glossam hanc : ^ioi-uov ini
qui parieti affixus est, ut aliquid in eo suspendi possit.
yhftuvov, ut Suidas s. v. et Photius in lex. c. 23:
Talem significationem DTiBUJ habere videtur in dcscri-
tpomiev dnb nh^avov frustnm ex clibano quod acque
ptione templi prophetica apud Ezech. XL, 43 : D^^nBttJn")
,

de frusto carnis assatae ac de pane vel placenta expo-

3^30 ^'SO n^^ZZ ^'"DO^a TriN nst: el paxilli hifurci unius
nere licet. Aqu. et Symm. in lib. Sam. a/xvQtTTjg, :

palmi (i. e. unum palmum prominentcs), infixi in inte-

pro quo Montefalconius coniicit uj.ivlUrji; i. e. placentae
riore partc (nempe in ea atrii parte , ubi hostiae ma-
genus, Bielius in Thesauro u^oQiTrig i. e. tortus panis,
ctandae essent) circumcirca. Vides in his dualem pluralia
ab uuooa similago cum melle cocta, Schleusnerus deni-
vicem explere, nt D'<nb2:''3 Esr. III, 10, D^^^-ia -bo all.,
que an(fvQiTri<;, ^^ ^^'"'^ ipsas litteras hebraeas ille iuter-
s. gramm. hebr. §. 86 b,' no. 2. Dicit autcm propheta
pres reddiderit. His annumerandus quoque est Boett-
paxillos vel uncinos , in qnibus hostiae mactatae et ad sa-
cherus qui in Hoeferi libro supra laudato p. 20 ex
crificia dcslinatae suspendercntur pellis detrahendae causa.
,

etymo extricavit placentam adipe subactam ( ,,Fettku-

Ita inter vett. intpp. fere solus Cliald.
nViS Tl-ri^ T^P?^
chen"). Syrus in utroque loco ponit fri.J.iD, quod va- in uncini proniinenfes palmum unum, quod Dav. Kim-
rio modo exponunt ipsi lexicographi Syri ap. Castellum: chi in lex. liis verbis dcclarat: D-^mayn "'n Dm
^«binffi
i,cnistiJm, placenta, al. cupa farmae, Bar Scruschai, calix DmN D^Ca^i^^asai mSlpn Dna , cf. eiusdem et Raschi com-
 R. nEffi 1471 nsfflN

"
inentar. ad h. locosqne talmudicos qnos affernnt (ul
1. est pauperlas, quoniam tcrrae adhaereBCcrc facit (gcuum
Rliscbn. resacli.g). Arias Montanns
V, crematlirae. :

Meidan. Prov. 750 [T. I. p. 226. ed. Freytag.] : ci».jj

Recenfiore lempore lianc intorpretationeni doctc defendit
F. Boettcher specc. p. 332, postquam multi eani deserue- adhaereant manus tuae egenus
i^\jii terrae i. e. fias
rant. Et horuni quidem alii acquiesccbant in eo quod
Vulg. SjT. Symm. 'J heod. nec non Aqu. in secunda edi- Cf. etiam .«j stercus it. sec. Kamus. p. 365 Axi\ JiaJ!
tione praebent (labia, /fA/; s. labra margines , qnasi ,
summa paupertas. —
rEUJNf; 1>".a Neh. II, l3. III, l4.
scribatur DTSip velfirEiS, quod ipsum restituunt Ewal- XII, 3i ct contr.' nbirn 'i'JV III, i3 porta stcrqnilinii,
dus et Hitzigius), alii, ut Gesenius, Winer, cogitabant una ex occidentalibus Hierosolymorum portis.
stabula s. loca atrii quibus victimae immolandac alligatae
Piur. rir-:TaN (a sing. deperdito nrqtt;» vel rEpN)
fnerint, inconsiderate, quum haec unius palmi longitudi-
Thren. IV, 5 rjui gcstabantur in coccino rTElliN "pSH
nem habere non possent , alii ,ut Eichhornius , canales
:

amplectuniur Jimcia i. e. beatissimorum filii in Cmeto

stillicidia excepturos, alii, ut Gussetius et Haevernickins,
mensarum iiunc iacent, cf. similes loculioncs nmplecii rupem lob.
assercs s. linibos ad dexlram siniatraraque
(versu 42 memoratarum) oram eminentes , a!ii denique,
XXIV, 5, lambere pulverem ( v. z\t'~) et quae aupra ad
Sing. observavimus. Profecto enim J. D. Michaelis, poe-
nt J. Simonis, chytropodas s. lapides focarios quibus olla
tarum orientalium lectione imbutus non debebat scri- ,

imponeretur (nt arab. \^i\ pl. |,JLiO> ^*^' ^^^^ coqui- bere (Supplem. 357): ,,qui3 vel pauperrimus, sellam non
- s habens, in sterquilinio sedeat? aut sterquilinium ample-
uaria, ut Sam. Lee in lexico kebraeo. xetur? quin potius humi sedeat ? " neque erat cnr ,

2) palatio duplex i. e. bina spatia palia tanquam propterea sterf/uilinii significafum tanqnam illis locis in-
terminis confisa, et, quum siue dubio ad vitani rusticam eptnm plaiieque absonum abiiceret. Re vera enim haec
et pastoralem portincret hoc voc. , spec. caulae pecorum vocabuli vis tum ex unaninii veterum interpretum con-
palis (et cratibus) constructae (muris cinctae vocantnr sensu (LXX, xotiqIu. Vulg. siercus, sterquilininra, Saad.
ri^ma, commune nomen est riNbiT:). Hinc Ps. LXVHI,
l4 ^'rsi:; (•'3 aD">23 iaccre inter caulas dicuntnr qui otiosi in Ps. et Abulw. J.j!jxi, Chald. Syr. t<nVi?"'|"5. I^^^^^^).
et qnieti in pace recubant, sive greges suos custodientes tum ex usu talmudico, favente ut vidimus locorum con-
in pascuis sive domi suae rei rusticae et pecuariac curam textn, tam certa est, quam quod certissimum. En loca
habentes , a bellicis turbis remoti. Proverbialis locntio Mischnae a Buxtorfio in Lexico plaiie omissa. In Iiis
est, ut crc-iHHr! 2":3^ (vid. iufra Qircuija ) et ^"ci; partim est Sing. !^2"i;N pro jimeto ( Chetliuboth 7 §. 5 )
'J"'3

^niNn rnrn i:Da rnn sub vite sua et ficu sedere Mich. eoque a fimo distincto (Baba Mezia b %. •] : CN nVn
IV, 4 al. Cf. iud. V, 11, ubi praedam dividunt 1^3 mstJNa VaT lb nnin ^S nisi stercus habeat in fimeto.
b^SN^iia inter canales potatorios. Duali nsi esse viden- Baba bathra 5 §. 3: iibaT ^2?3 hSTZJN "Da qui vendit
tur Hebraei , quoniam eiusmodi caulae pro diversis pe- fimetum , vendit stercus in co), partim Plur. mrsU!N
de singulis fimi acervis in agro stercorando Scbebiith c.
'

corum generibus in duas partes divisae essent. Cf. no-

men loci D";r5i"n.T i. e. duae caulae Jos. XV, 36. Varia 3. §. 1. 2. 3. Formani r^CiN habes in Vers. hebr.
aiitem sunt interprefum commenta. Non paucis olim, Dan. ill, 29 pro chalcf. 'b'13 , adde Kimchi ad Jes.
quibus assentitur hodie Sam. Lee, tTS\l5 (ut et D^rctt:':^ XXV, 10: N-p^ rrE^aNaa b::Th •'3 f^c^cNn ^•,r\ "jana
erant ,,chytropodes," multis aliis, quibus J. D. Micha- ^ni. Elias in Methurgeman ^bi; explicat hOffiN, et
elis praeiverat , ,,canales potatorii," male adscito arab. contra E.. Tanch. fisiBN icljjx. His ita espositis (cf.
«sa&w, quos refutavit N. W. Schroeder ap. Muntingh. Hartmanii Suppl. ad Lex. nostr. e Mischna p. 16) fa-
ad Ps, L c. LXX et Symm.
vertunt : uya /.iiaov Toiv cile quidem carebimns commento J. D. Michaclis a
KXr^QWv i. e. inter medias agrorum portiones, Saadias:
mnltis Cdenter repetito, rfeuii» idem esee quod iUajt
O^UJI oLSab j^j Ux! inter medias vias teiTae , Sjt. :
- s

t.xSiM Aiii inter planities, Targ. adeo Nrbprj5 ^;''^ inter

tripus Arabum Scenitarum, cui oila imponitur ; attamen
in radice etymoque vocabuli definiendis haerebiraus. Ouod
Bterquilinia (cf. rs^dj*). Veram scntentiam dudum di-
ad significationem attinet, ferme perinde fuerit, utrum ad
xerSt lob. Ludolfus in lex. aetli. pag. 76. Vid. — P|123n Lllud revocabis, an ad r£"d, ab utriusque enim ra-

dicis potestafe ducere poteris reconditorium, repositorium,

nElDi< (in codd. passim rTcdiJ) fimeium, sterqui- i. e. acervumquae primaria eJus significatio esse vide-
,
llnium. 1 Sam. H, 8 e pulvcre erigit ienuem, rsdNn
: tur :in variis formis vero explicandi^ posita est diffi-
ii'3N DTI^
e sterquilinia tollit pauperem. Ps. CXIII, 7. cultas, Atqui pro radice f]'i'N (quae Hartraanno placet
n utroque loco pulvis et slercus summam paupertatem, 1. c.) pngnat talmudicum PiEllIN, cuius pluralis esse possit
vilissimamque hominis Ln pulvere iacentis conditionera rt^as (quanquam exspectaveris r-CiN, v. tamen Lehrgeb.
p. 5/5 sq. ) sed quomodo explicabis vernm Pluralcm
indicant, cf. arab. k_jjj terrae adhaesit, hnmi iacnit , it.
:

rirETIJN, quomodo (si forte provocaveris ad nir\2;p et

pauper evasit. Teblebi ad Har. I, p.3ed. Schult. : ,jSj'.*xi r:nb'i ) Dagesch forte in r? Contra si cum Jo. Simone
Cccc ccccc
 R. nsffl, Cisd 1472 B^ilEiDa — ciriD.

ad radicem nsu illnd refers rbdi< el n^irsTiJN dicta

, >_Rj.i; componunt, quod signiGcat durum esse et asperum,
erunt pro ncUJ et nirsi; : sed unde miscbnicurn M-siziN?
Nescio an hic singnlaris quodam serioris aevi errore pro diversa interpretatione vocis f\:ix q. v. [Praeterea
etymologico ortus sit ex antiquo nsUJN pro phtrali per- in lingua phoenicia extat subst. fisib, quod ad sacrificia

peram habito? idemque vett. intpp. placuisse videtur, videtur pertinere , cuius significationem tamen certa ra-
qni nbUJN constanter singulari nuraero expresserunt xo- tione vix definias. Legitur in inscr. Massil. lin. 11,
Tigiav, slercus, non slerquilinia. Cf. chald. nri72N ancilla, Moversius (Phoen. Texte II, p. fi4 et 72) de haruspi-
ex hebr. naN plur. ninai<- *) ciisexponit coU. f[VO iutueri, Munkius (rinscription plie-
nicienne de Marseille p. 3/ fructuum genere eo ) de
D^ri21D53 daal. i. q. B^nsd no. a (q. v. ) caulae
quod in Mischna tr. Kilaim I, 4 f|T"i3 nominatur et loto
pecorum palis sepiae. Bis legitur. lud. V, 16 de Ru-
simile esse dicitnr, Ewaldus denique (Ueber die neuent-
benilis tardis ad bellun: TbUJb n^^nsujlrn 713 nauj'» Tllzb
:
deckte phoenik. Inschr. zu Marseille, Gotting. 1849, p.
0^'1'13' nipiTlJ cur scssitabas inter
caulas ail audiendos
18) avis genus quoddam vult intelllgi.]
scilicet sonos Jistulae pastoriciae. Gen. XLIX, l4 de
Isascharitis robusto hominum genere, et pacifico , qai E]!2ffl m. un. Xiy. Jes. LIV, 8 :
;il!;|5 t\:iti^ prob. inun-
vitam degebant quietam in amoeno terrarum tractu daiio 8. ej^usio irae (divinae) i. q. 7\^ SlP/^a Prov. XXVII,
»3 nn:73 «"ii^i D^nsTaan ^'3 van a^a^ ibn nsiDiU'' 4, cf. PiN niisy lob. XL, verba Hoseae V, 11:
11 et

'"ISI rnzjl •"3 Y"!*}T!^ijl ^''^ Isaschar 'est asinus cor- '
T)ns:> 'a^12'3 rjlSUiN. lam haud inconsideratum dixerim,
pore robusts, recubans inter caulas; et videt quietem bo- si quis prophetam tlt3\a scripsisse coniectet , sm^P. a li-

nam esse et terram amoenam etc. In hoe vocabulo — brariis invectum putet ; plerique autem intpp. recentiores,

explicando interpretes easdem fere iuterpretandi varias nt Gesen. Rosenm. Maur. Ewald. Knobel. , Cl^C^iJ pro
vias sequuntur atque in D^^nsp no. 2. Illuc igitur re- PjUUJ hic positum ducunt, ut paronomasia verborum C13£^
mittimns lectorem, addimus ea, quae ad Gen. et lud. P|i:p plenior esset et perfectior. Aliam viam inivit Alb.
11. cc. perlinent. In Gen. nonnulli intpp. exponunt Schultens (opp. min. p. 285) , quem Dathins, Hitzigius
inter terminos, ut Vulg. Onk. (NsTi^nn p2), Pseudoj. all. secuti suDt, F|51:j;5 ^^^ duritiem s. vehementiam irae

et Targ. Haeros., Pers., Sal. Parchon, quod de agrorum

interpretati, coll. arab. v_Alixi durus et asper fuit, impr.
terminis vel limitibus accipiunt llosenm. Staehelin. all.,
eodemqne collineant verba LXX. intpp. uva fxiaov tuv de dura vitae coRditione Harir. p. 61. 546, it. aridas
xXrjQWv et fere Sjt. ctiam : f3.»i>^AiS inter medias fuit,de arbore arescente, de terra aspera, de pane sicco,
G -
Saadiac qnem Ar. Erp.
.

vias. Obscurior est interpretafio de mana rigescente , _" ''^ • duras indole , vehemens in

sequitnr : j^ao j^j intcr binas series. Graec. Venet. pugna. Etsi hoc a loco Jesaiae non alienum fuerit, ta-
uva Ta rifXKfOQXta , vult binas sarcinas lateiibus iumenti men prior illa ratio magis apta esse videtur. Levis aa-
adstrictas. Eodem sensu LXX. ia lib. lud. 1. c. ver- tem est veterum opinio, qui verborum nexum malc in-
terunt : uva fumv Tijg diyofiiug (cf. yofiog onns) ,
quod paene omnes C]:iU! „parum" signillcare puta-
terpretati
variis coniecturis attrectarunt docti homines (v. summam mnt, V. c. LXX: Iv d-Vfiui ftixgip Danasch ben Librat ,

rei in Schleusneri novo thesauro s. v. diyoftia). Syram. apud Abulwalidem, it. Parchon, Jbn Esra, Mos. et Dav.
lud. 1. uva filaov tlov fUTat/ftliov , quod vc. Suidas
c. Kimchi: tj^^p t:s>aa, Chald. tiysy NSC2 Vulg. ia : , :

exponlt 16 fUTU^v tcui' 6vo (paXuyycov iv noXfftto. Theodot. momento indignationis. Abulwalides haec habet : PlSica
ibid. retinuit hebr. Blioacpid-oiifi, quod iu certos LXX.
codices irrepsit. Syr, cum Ar. : inter vias. Vulg. etiam i3y> ^^^ij^\ Lj!j K^ftUI BtXSi j****J' v3 ^-A^^i»! '.^'s tl^Jjs

hic: inter tenninos, et sic R. Jona MS. : ..i-.^*^l^ ^^i^ Gl^ iJy» _^s>i !?TiD p Dnsa Jj; iSj ^ \^ ta^nab p
et Jonath..: NniN 1^14"?^ "[''^inp (•2 inler terminos in
bivio : quam interpretationera denuo defendere conatus Pisp osaa Nim Pisn dj s\h l^in Pistia nns Dai t.Ac:

estStuder in comrn. ad. h. 1. Caulas iam habet R. Dav.

Kimchi in comm. 'jN:;n nTia') niDlsa.
: fe

Itap SS15 _>s>j xLs i_5iAJt pi5oJt ^^i«*f c]J:p ;i2:"ia

'pN 'li ^''aniai ^•'naTy i. e. 'p 'laa ambigilur in ea-pli-
N2''JD chald. v. 8. rad. NIT^ p. 616.
catione huius vocis, rr.ihi autem placet , quod [Dnnascb]
Ben Librdt de ea profert in libro quo refutat Mcnalic-
mum Saruci Jilium. Exponit illc C1S123 , inquit , exardc-
P'^"»^ verbum inusit., cui vel exundandi et ef^u-
scentiam irae et obfirmationem , sed est exiguum aliquid
endi significatum tribuunt, ut sit i. q. P|Dtt3 , vel arabico irac divinne. Et tunc sentcntia huius commatis , verba

*) Hanc de nfelUN commenlationcm totam dcii e scbedis a b. Gcsenio relictis.

 R. qsffl, ip.B, np^iD 1473 fcffl — npw
e|5tft tlSlBU c!ico, eiusJcm generis esl ac senitniia
aniece- ig. 20. IjXK. y.QUTr^nf^ li<TiTvn(iii.u'roi y.u(fvta-/r)vg. Vulg.
denlis commatL':, videliccl yrcp yjia et quae sequuntur. scyphi quasi in nucis modum. (Nen pc amyf;dalac fru-
ctiim veteres vocabant nuccm graccam s. /rbasiam.) Aqu.
i^riixvyduXtofitiot. Gr. Venet. gi(«(Xu( ufivyda'/.ci)rai. Saad.
Pffl cbald. crus, v. rad. [;"\3.
oVjU cuUb* (a jji = T^b) , item Samar. 'pnTTnTZiJ
biTf^^sZ^- Kimchi Q^tpx nata ^'nr"::^
in lex. :

"IpUJ f"'- "' viiletur, dccubuit (coll.

"iP""^"' Pi"' >
caelati (calyces) ad similitudincm amygdalarum. Quid
tSpVB et liD), Linc l) insidiaius esi (paidus), sq. hs hoc fuerit aitilirii, videre est in imagine candclabri, quae
Jer.V, 6. —
2) vis^ilavil de urbis vigiliis Ps. CXXVII,, nobis in arcu Titi triumphali servata est, v. Uadr. Re-
1, ad fores (rinby rr) Prov. VIII, 34. Esr. VIII, 29: iand. de spoliis templi Hieros. tab. ad p. 54.
^lndl ^.17.^. vigilate ct servaie (pecuniam), it. insomnis fuit "IplS m. 1) amygdala arhor , ita dicta , ut putant,
Ps." CII, ^. —
Translate a) sq. br pr. incubuit, inlen-
quia omnuira arborum prima e somno hiberno expergi-
tns fuit in aliq., invi-gilavit rei vel personae i. e. custodi-
scitur et vclut vigil celcris plantis advigilat (Dav. Kimchi
vit eam, attendil ad eam, studium rontulit iu eani, sive
in lex. D^iisn "^Niasi yzrr: "-a'' "-cti ys '3. Plin.
quis bono consilio id faciat sive malum inlendat, Jer.
:

bist. nat. XV^I, 25. s. 4^; : floret prima omniuni amyg-

XXXIV, 27 : M3-B!: Nri tt^-;"" t:n->V» np;J '::n ecce dala mense lanuario, Martio vero pomnm maturat. Schu-
ego cusiodio eos ad malc faciendum (eis), non ad bene 11 (ubi alludilur ad
berti itiner. III. p. ii4) Jer. I,
faciendum. XXXI, 28. I, 12: hr'TV^_ i-;3'1 ->? >:« Tp^r
invigilabo verbo meo ut Dan. IX, l4.
cirscrivar illud.
vim vigilantiae et studii, quae iii hac rad. inest). 2) —
amjgdalum, nux amygdala Gen. XLIII, 11. Num. XVII,
refero locum lob. XXI
Et ad ipsnm hoc
impio
f^enns
qui vita felicifer peracta cnm pompa deducitur
32 de ,

23. (al. 8). —

Veibadifficilia Eccl. XII, 5: 'jpii VNr
,
ego duplici modo explicari posse puto vel spernit s. ,

ad sepnlcrum "'"ptt!"' ir"nA~b?l et super iumulo (eius)

faslidit (senex dentibus carens) amygdalam utpote fructum
,

vigilani (n'"!|JlS^ irapers.) i. e. adeo tumu)i eins viri cnram

caeterum delicatiorem et valde expetitum, vel faslidium
habent monumentum sepulcrale vel mausoleum exstrn-
creal i. e. fastidio vel contemtui est amygdala seui.
entes vel qnoctinque modo defnncti memoriam colentes.
Male alii scc. LXX. Vulg. Sjt. fiorei amygdala, quod :

Difficilius videatur sumere ipsnm defunr.tnm stiper tu-

ad canitiem leferunt, sed amygdalae flos non canns est,
Diulo suo quasi excnbias agentem ad arcendam ignomi-
sed roseus. Ceterum vid. Knobel. Ewald. Hitzig. ad
tiiam vel in nionumeuto suam ipsius racmoriam conser-
vantem quam sententiam sequuntnr Ewald. Hirzel.
L. 1. — (Chald. "iJUJ , i<~yj:^ pl. I^iy^, et p-ipia Onk.

—
:

Heiligstedt. Non sine ironia dictum est Jes. XXIX, Gen. XLIII, 11 id., syr. l-^rs^* pl- Irs^ id., fort.

20: ]1N ^Tpir invigilanies iniquiiaii, qui sedulo Loc agunt, etiam aeth. fl^P^'. Hb. jubil. s. parva Genes. c. 21,
ut non aequum fiat, sed iniqnum scilicet de iudi- :
v. Dillmann iii E\%aldi Jabrbuch III. i85o 5i. p. 71. —
cibus publicis agitnr qnibus boc potius incumbit
,

(Chald.
ut
—
,
— Voc. synou. est T5b q. v. snpra p. 747 , et apud
iustitiam et aequitatem curent. npilj id.

Targ. Prov. VIII, 34. Ps. CII , 8. Ithpe. attentus, se- Arabes certe -J est amygdala communis teste Forskftlio

dulus fuit. Tahn. T^.t "l^abb 111?© assiduus ad di- Flor- p. LXVII, verum ufrum ip^a eiusdem spcciei
scendam legem Pirke Aboth. c. 2. "nTin "nbT b" n"p^'b aliusve nomcn fuerit, vix defiuiri potcst.) De amygdalis
ut vigilem ad fores legis Sanbedr. fol. i4, a, cf. Prov. disputarunt Cclsius hierobot. 1. p. 297. Rosenm. Handb.
d. bibl. Alterthumsk. IV, 1. p. 263 sq. AViner bibl.
1. c. Arab, Okiii; oculis vehementer infixis Inocult,
Realworterb. II, 52. ed. 3. Hayne , Darstellung und
• <i' : ' ?"-
Beschreib. der in d. Arzneikunde gebrauchlichen Ge-
> .

L\Afl.i; et ,.,iiXii.U. insomnis, ocnlo noceus, L\a.i et

O' vi'aclise vol. IV. no. 3g. Loudon arborelum et fruti-
...IiAB^ lupus ,
prob. a vigilantia et insidiis. Vicina cetum britannicum. Lond. i838. vol. II. p. 673 sqq.
Ferd. L. Strumpf. systemat. Handbuch der Arzneimit-
rad. est lXa*« vigilavit, insomnis fuit, ut ^m. Apud tellehre. vol. I. (Berol. i848. 8.) p. g3 sqq.

Nasor. ]^^s-j» ^igi', cf. aram. nycj i. q. ip^zi-)

Mp'i23 i" -^^ innsit. irriguus ,

poius fuit ,
bibii,
Kiph. ijy^z sec. codd complures Thren. I, i4 vid.
qna signif. verba rti"; et nni^ frequentantur. Arab.
g. rad. ii-b supra p. 133/.
Pu. part. l-\2;73 (denom. a ipc ainygdala) q. d.
Bmygdalatus i. e. ad formam floiis amygdalae factus. In KS
.a*- et aeth. tl^V ', trans. rigavit ,
potavit, ut Lebr.

candelabro sacro singuli tubuli ornati eraiit tuberibus Hiph

„.j,_. ^. V. et aram. Aph. >i;«i?, «-»'0..j|^ /TTP^^A.
sive nodis quibusdam ex auro caelatis, qui calycis florum (Posfit hoc ad rad. l,j:-C
qnae fin-
et similes pertinere,

amygdaleorum formam referebant, iique vccantur C^"3a dendi et incidendi significalionem Labent, ita ut rigatio
D^"!;;\C'73 calyces aynygdaloides Ex. XXV, 33. 34. XXXVII, sit a fossis in agro duclis, in quibus eqna diffunditur.
Cccc ccccc 2
 R. np^d, Dp.ffl, ^pa 1474 li-b — bp^
Aliis, nt Gesenio, Ewaldo, n)5d est i. q. nn'j5 bibit, (Cbald. '•pUJa et .ip\2J , N';pd, syr. U^* arab. ^1«
V. quae de litteris k et t inter se permutatis supra p.
1189 Gesenius exposuit. Eiu. Meier denique in Hebr. id.). — Lev. XI, 34. iReg. X, 21 :
2) poius, potatio
Wurzelworterb. p. i5o flj5i2J primitus esse ,,decumbere" tl)2?u3 ^hlZTl rtpUJa »b3 vasa potatoria Salomonis regis.

contendit et proprie dici de pecoribus quae ia pascao Ita etiam Gen. XL, 21 denuo praefecit principem pin-
:

decumbant potationis ergo. cernarura ^rtppa bs> potui suo i. e. rei potatoriae curam
)
Hiph. rti^JtJr! fut. conv. piZJ^I , j5U;ri l ) rtgavit et pocillandi officium ei denno tradidit. 3) regio —
terram , agrum bortum , silvam Gen. 11, 6. 10. Joel.
,
irrigua Gen. XIII, 10. Ez. XLV, l5.
IV, i8. Jes. XXVII, 3. Ez. XXXII, 6. Ps. CIV, i3.
Eccl. II, 6. ib^^a •^i^^n rigavit pede suo i. e. macbina
pedibus mota Deut. XI, 10. v. s. v. ian pag. 12G1, Qpi23 fnt. CpuS'; quievit, quietus Juit (pr. deiectus
b. - 2) votum praehuit alicui sq. acc. pers. Geti. ,
fuit, iacnit, cubuit, arab. Jism, cecidit, cbald. Bplli qui-
XXI, 19. XXIV, 18. 45. Jer. XXV, 17. Ps. CIV, 11,
bibendum dedit alicui aliqd , et propinavit poculum , sq. evit, syr. litteris tenuioribus Aa.» pro hebr. c^ui Pesch.
dup). acc. pers. et rei Gen. XIX, 32. XXIV, 43. Num.
V, 24.'26. 27. lud. IV, 19. 1 Sam. XXX, 11. 2 Sam. lob. III, 25. Jer. XXX, lo, ]A3Q* id quod residet in

XXIII, i5. Amos. II, 12. Ps. XXXVI, 9. LX, 5. lob. fuudo , Bar Ali lex. , cogn. nDD
faeces ^i^.^ siluit, ,

XXII, 7. Prov. XXV, 21. Jer. VIII, i4. IX, i4. XVI, fort. pnuj q. v., nec non TjDTU, 53125, 73123). Dicitur a)
7. XXIII, i5. XXV, i5. XXXV, 2, {de aliqua ^-2 rei de bomine qui a nemine vexatur Jer. XXX, 10. XLVI,
re) Cant. VIII, 2, sq, a rei , qua aliquis tanquam pota 27. lob. III, l3, vel terra qnae non infestatnr ab ho-
rigatur vel obruitur, poet. Ps. 6: iapilJrtT LXXX , stibus lud. III, 11. V, 3i. VIII, 28, addito nanb7:J3
tt3'l3D niyona et obruis eos lacrimis plend mensurd , sq, Jos. XI, 23. XIV, i5, et de eo qni neminem infestat
3 vasis ex quo potus praebetur Estb. I, 7. Gen. XXIV, lud. XVIII, 7. 27. Ez. XVI, 42, quod nonnnnquam fit
43. — 3) adaquavit pecus Gen. XXIV, i4. 46. XXIX, prqpter timorem Ps. LXXVI , 9. b ) de eo qui nihil
2. 3. 7. 8. 10. Ex. II, 16. 17. 19. agit, qui feriatar Jes. LXII, 1. Jer. XLVII, 6, etiam
Niph. sec. intpp. Amos. VIII, 8 Ketbib, sed v. s. de Deo, ubi uon auxiliatur Ps. LXXXIII, 2.
rad. »]5"ji p. 1477. Hiph. i) fecit ut quiesceret i. e. sedavit contro-
Pu. rigatus est. lob. XXI, 24 Jip'©'^ Tri?3S5 nb
' : versiam Prov. XV, 18, it. tranquillum fecit, tutum prae-
medulla ossium eius rigata est i. e. succi plena et ve- quietem concessit lob. XXXIV, 29, sq. b pers.
stiiit i. e.

geta. Eodem sensu Prov. III, 8 dictnm est '^'niaxyb "iiipaj et p

rei (a calamitate) Ps. XCIV, i3. 2) iiitrans. —
rigatio ossibus tuis eveniat, et similiter ibid. XV, 3o: quictum se ienuit (Ilube halten) Jes. VII, 4. LVII, 20.
nnntins laetus piuguefacit ossa (D2i:y "ll^/in) , cuius con- XLIX, 23. Inf. t:p\23ri
Jer. subst. quies Jes. i5. XXX,
trariom est arefactio ossium ibid. XVII, 22. XXXil, 17. Ez. XV^I, 49. Translate quiescere dicitur
terra, ubi aer fervidus est et immobilis bei stiller,
IplD (pro i^pd i. q. «Ip.C no. 2, cf. !ito ^liBS) = scbwiiler Luft) lob. XXXVII, 17. lude
(

potus , tantum iu plur. c. Suff. 'ipuj vel sec. al. codd.

Dp^. «71. Xiy. m. quies 1 Par. XXII, 9.
mss. et edd. '^po poiationes meae Ps. CII, 10.

'^ptD (form. blBp) m. 1) irrigatio ossinm i. e.

recreatio Piov. III, 8, v. verbnm in Pa. 2) potus, — 1 .

potatio, plur. c. Suff. i^ripu; Hos. II, 7, nbi cnmmaxirae

potum delicatiorem videtnr indicare, ut antecedens V53UJ VIII, 25 Keri (Kethib rtVipdNi), semel nbpUJN.] (qs.
,,unguentum meum" ad luxum pertinet. a bpUJ'' ) Jer. XXXII,pependit , pondcravit
9 libravit,
2 Sanii XIV, 26. Jes. XL
Spec. appcndit ali- , 12.
npyj(ad form. cf. np3 rad. Inaa, alii njiO dncnnt cni metalla, nnmmos, sq. acc. rei et b pers. Gen. XXIII,
a rad. piffl ut nira a Ta-2) f. Gen.XXIV, 20, et pl.
, 16. Exod. XXII, 16. 1 Reg. XX, ^9. Jes. XLVI, 6.
constr. ninp'i3 (ubi r feroiu. tanquam radicale apparet, LV, 2. Jer. XXXII, g. Zacb. XI, 12. Esr. VIII, 25,
ut iu ninajp', et i ex o ortum est, nt in '330, '^^'3« ) sq. •'T' by Esr. VIII, 26. Esth. III, 9, sq. b^ (appendit
Gen. XXX, 38 aquarium lacus s. canalis potatorius e
, thesauris regiis) Estb. IV, 7. Part. bp.O Jes. XXXIII,
ligno lapideve iuciso et excavato factus qni adaquando 18 de exactore , qui tributa collata denno pendit iustum
—
,

pondus examinaturus. 2 Sam. XVIII, 12: eiiamsi

pecori inservit. Onk. N^pia n^a. Saad. 8Ljlw./o. LXX manihus meis librare possem mille siclos i. e. si mihi
iii
7.3TtaTriQwv et }i}]vol xiov noTiaTrjQlm: appenderentur nnmerarentur. ,Translate ponderavit, :

XXX, examinavit aliquem lob. XXXI, 6, aliquid VI, 2. (Pro-

nipffl in text. samar. Gen. XXIV, 20 et 38
Aeth. et
pro prie est attollere pendulamqne tenere rem.
np^ii: et n^^^rjpaj.
amhar. J^^t* I suspendit, spec. in crnce, ^^IISPAI
npffiia 1) part. Hiph. (Hab. II, i5), dein subst.
pincerna ,' pociliator Gen. XL, 1. 2. 5. g. i3. XLI, 9. crux, fl^JJAI suspcnsns , it. ponderatus. Arab. |J.aS
poiiilus rei
R.
exploravit tnanii vel libra , it. pondere aa-
bpt 1475
71*115 sc. d(juyj.tiZv Acl.
m
XIX, ig et similcs cllipscs in
quavit una res aliam (aufwiegen), et gravLni fccit pou- aliis linguis oLvias). P|S2 bpia 52"^ quarta pars sicli ar-
-)- Oo Q , gcntei 1 Sam. IX, 8 (quae apud recentiores Judaeos vo-
dere, yHi ponderosus fuit, J.aj onns, pondns, ^^-^53 gravis,
' '
catur VJ , nam , ut ait Elias in Tuisbi , 't~,ti 53*1 tit
, .
yS^
.

iosli ponderis (numnius), et rarioris usns Jji^ PlDsr, , ct D. KinicLi: D-T-;T nsarN ij-irn). r.vd-^iTtf

bpMirt lertia sicli pars Neb. X, 33. Dimidius siclus

tintinavit numniiini , melit. /^/.v? ponderosus fuit , <oAoZ est Ijp/iri rixna Exod. XXX, i5. i5 vel yjja Exod.
et ukla? pondus, gravitas. Apud et. metaph. Rabb. ipiD XXXVIII, 26. — A
communi aalem distinguitor
siclo
«xaminavit, aestimavit, b>|?tt! aequalis, iustae proportionis, aliquanlo maioris pondcris, ut
sicJus sacer ffi-j;" t/^UJ,
tjj;^ et Vfjipn ap. gramm. forma, anaiogia. CLaid. ^j^n videtur, vel cerle pleni instique ponderis , ad quem tri-
vid. infra suo loco, sjt. u£2 et samar. iPA' i. q> tebr., bnta in ,usum sacrum collala exigebantur Ex. XXX, i3.
24. XXXVIII, 24. Lev. V, i5. XXVII, 3. 25. Nnm.
VO.dL pro hebr. tpw Jes. XXXIfl, i8, Sed aramaeum III, 4/. 5o. VII, i3. 19. 25 sqq. XVIII, 16 a quo num :

^ii* librando portavit, ,,siclus ponderis rcgii" ^[~.'?,n ]2i*2 bp/i; 2 Sam. XIV,
est etiam ipic , tulit, snslnlit,
26 appellatus diversus fncrit, dici non potest. Neque
cepit , V. Bernstein. glossar., )J-£^ tribnliun sc. allatum certa ratione deCuiri potest, quantum sicli pondus fuerit.
s. appensnm i Macc. III , 2g. Nasor. i<ip"a portio, Dicilur quidcm siclus sacer continuisse viginti fabas,
N^Npr pondus.) fabas siliquae s. ceratii, ut volunt ( v. M^^a s. rad. I^ia
pag. 3o5), Ex. XXX, i3. Lev. XXVII, 2^5. Num. Ili^
Niph. pensus esi lob. "VJ, 2, nppensvs esi XXVIIl,
4/. XVIII, 16. Ez. XLV, 12, sed haec definitio ad rcm
i5. Esr. VIII, 33.
dirimendam non suflicit. AJagis idoceaDi dixeris Rabbi-
/|?.ffl pausa i~-'d pl. C-i^llJ cstr. "rpiS m. siclua,
in iiorum definitionem, qui siclum sacrum 3iO granis hor-
certnm pondus , ad quod gravitas et pretium rernm de- dei aequalem fuisse contendunt, quia hoc siclorum Mac-
finiri solebat, v. c. panis Ez. IV, lo, crinium a Sam. cabaicorum pondus fere aequat. Tempcre enim Alac-
XIV, 26, inprimis autem metalli, ut aeris, ferri, argenti, cabaeorum et priaum quidem a Simone principe (1 Macc.
auri, rerumque ex metallo factarum, armornm, vasorum XV, 6) cuEae sunt moiieiae argenteae sicli pondere, et

etc. Ex. XXXVIII, 24. 25. 29. Num. VII, i3 sqq. signatae verbis
JLT^^^^^ZX^ ^- ®' -N"^,^'' ;i;iti
XXXI, 52. 1 Sam. XVII, 5 de thorace Goliatbis (v. Franc. Perez. Eaycr de nummis hebraeo-samaritanis.
rttjn: fV;:» "'^'^n r:c:Kn 'jV-i-iri l:;;^;»!) et pondus Valent. 1781. 4. p. 171 sqq. Eckiiel doctr. iinmor.
ihoracis erat (juinquies jnille pondo aeris vs. 7. Jos. , vet. I. JII. 465 sqq.), qu£e, vel ut nnnc superstites sunt
VII, 21. 2 Par. 111, 9, ellipt. (omisso verbo i|:uj) Gen. vetustate defritae , non raro 266 vel 270 granis Paris.
XXIV, 22 armillae aureae dVi^UJa artT rT^ffi^ dccevi aeqnales sunt , ita ut inlegcr siclus Maccabaeus pondus
pondo auri graves
;

Num. VII, i3. 19. 25. 3i sqq.

,
— 274 gran. Faris. habuisse videatur jtbaler. Boruss.), (=
Maxime aufem argento ad siclorum pondus appenso pro ut aequalis esset didrjayf.ao Aeginaeo. Hinc LXX. modo
moneta utebantur veteres Hebiaei et saepe qnidein re- , vertUEt aiy.Xog , modo didou/ftov vel didoa/fta. Neque
vera appenBebatur in libra Jicet haberent etiam argenti
, obstant veiba Josephi antiqq. III, 8,2: o di cixXog,
frusta, quae pondere sno signata essent (n^sb ^2i." ^ICS vcfitcfta E^Quiwv wv , '4niy.ug diytTui Squyftiig TicauQag.
argent qui passe, gangbares Silber, cf. Conrant, v. rad. Nam dracLma Attica iilo tempore dei'ario Romano ae-
lay in Kal no. 2 pag. 982). Gen. XXIII, 16: rpi;'! qualis aestimabatur. Hinc etiam glossa HesycLii aixXog, :

13> >i£3 ip.a r:Na ss"in . tisrr-ni* )^£J"b b^^^n . rnQudQuyfiov lArity.Lv et Hieronymns iu Ezech. p. 43
,

"ir.Sb ef j4brahamus Ephroni oppendit argenium quod po- ed. V^allais. ,,.•s/cZui autem, id est 4/a/er- Latet drachmas
:

poscerat, CCCC siclos argenii mercaioriius accepli. Jer. qnattuor dracLniac aufem octo Latinam unciam faci-
:

XXXII, g: et emi agrum a Hanamelo — rN 'llj fri^iiltNI unt". Eandcm ob causam pro dimidio siclo, qui templi
flpsn STTisl Ij"bp\L" !^J'2'i; PZ^^i et appendi ipsi argenivm, aerario tribuendus erat (Exod. XXXVIII, 26), didguxfiov
septem siclos et decem argenleos , vs. 10: Vl^wJJI •'. . legitur apud Matth. XVII, 24 sqq. Haec omnia ad de-
^''JTNBS JlOSn ^' appendi argenium in libra. Ex. XXI, finier.dum ponJus et pretium sicli sacii pertinent, quem
32: ir"i D^bpi2 B^lCbui TjSS argenti triginla sicJos dabit. Simon princeps Maccabaeus in suis siclis cudendis sine
Lev. V,' i5.' XXVli, 5. 4. '5. 6. 7. 2 Sam. XXIV, 24. dubio imitabafur. Commuiiem veteiis teniporis siclum
2 Reg. XV, 20. Neh. V, i5, ita nt "^^.p^ (etiam non ad- ab hoc diversum et dimidio qnidem pondere leviorem
dito verbo 5)as) ubiqne argenleus siclus sit 2 Reg. VII, fnisse, viris doclis nonuullis probatur, nt Bertheau Ab-
1. 16. 18. Am'. Vlll, 5 el vice versa saepe numerus tan- Landll. p. 26, Bucckhio in libro mox laiid. p. 63, aliis.
tum indicetur adiecto verbo >)~2, ubi siclorum certusnu- Ac certe minoris ponderis et prefii erat quoque aiy.Xog
merus intelligitnr , ut pss >|bN miile sicli argentei Gem vel oiylog Persis usitatus , 74- obolos continens ( sex
XX, 16, i:ip2 D^iiB» viginti sicli XXXVIl, 28, ^,=2 nNO oboli unam drachmam etficiunt) Xenoph. Anab. I, 5.
centuai sicli Dent' XXII, 19 (cf. uQyvQtov f^vgtudig §. 6. — Siclos aureos a Chionista memoratos esse mnlti
 R. Vp.tS, Sp_^; 1476 ]i^]?ffl'4< — napD
coiifendunt Par. XXT, 25: nVvs! -^Ji! bpii!» at^T '>l^"a,
i tionls Ez. V,
graviter dictum est pro libra qna insto
1

sed haec verba eo tanturn aensu videtur scripsisse , at pondere res librantnr, v. Hit^ig. ad h. 1. 2) pondus —
significent : DC
pondo auri , qaanquam aureos siclos (Gewicht, bestimmte Schwere). 1 Reg. VII, 4/: bpttJa

Ephesi usitatos memorat Alexander Aetohis ap. Macrob. ruinjrt pondus aeris. Jos. VII, 21 lamina aurca 'a^-:i'6n :

Sat. V, 22. —
De Eiclorum pondere et pretio qiiae- ibp^i^Ji D^^rp^p cuius pondus erat quinquaginta siclorum. Gen*.
stiones difficillimas praeterBayerum, Eckhelum, Bertheau, XXIV, 22' Nura. VII, j3 sqq. lud. VIII, 26. 1 Sam.
eupra laudatos, aliosque antiquitatis hebraicae perscrutato- XVII, 5. 2 Sam. XXI, 16. 1 Reg. X, i4. lob. XXVIII,
res nostris temporibus inprimis excussit celeb. Boerkhius 25: bpujy nilb niiS^b atlrUmil (Deus) venio pondus
in libro Metrologische Uutersuchungen iiber
: Gowichte, i. e. certam vim et iustam mensnram. bplIJaa vel
Miinzfiisse nnd Masse des Alterthums , Berol. i838, bp\2)i33 pondere ad pondus (an Gewicht) Lev. XXVI,
,

pag. 5i — 65. 26.' 1 Par. XXVIII, i4. i5. 17. 18. Esr. VIII, 34. Ez.
Sicli arrientei apud Phoenices quoqne nsitati erant,
IV, 16. (Arab. pondus libramentum, et pondus
vid. inscr. Massil. lin. 7. Cf. Movers. phoenic. Texte, II. J'-^*'' ,

p. 70. E graeco oixXog assnmtnm est aelh. j^<|>^ [ v.

definitum unius drachmae cum dimidio , denique num-
Lndolf. lex. aeth.
mus aureus qui ,Uj>> aiias vocafur, chald. bpno in Targg.
p^^pffli* (forma insohta fortasse Philistaeornm ,
pro hebr. bp'ifJ3 et pro pM ubi est pondus vel libra-
dialecto accbmmodata qs. bpiliJ* cum terminat. ]'l
,
cf. — mentum Deut. XXV, i5. 2 Sam. XIV, 26. Prov. XI, i
^72N, ^"iTr.V, aeque incerta
significatio fort. pendula, ,

al., syr. ^cAio id. et pro siclo etiam Gen. XXIII,

Ut ad moenia et munimenta urbis in monfis dorso pen-
dentia nomen spectet, a proprio radicis b]>'d significatu, i5 al.)

sec. lo. Simon., Gesen. , all. migratio , a syr. "xi* jipllJH m. i. q. bpuin pondus Ez. IV, 10.
migravit, ut fuerit nrbs Philistaeorum exulum, cf. ruibs,
nVl^Da f. in pausa n^.pu5a Je». XXVIII, 17 et
sec. Hifzig. de Philist. p. j't i. q. sanscr. aslhalan i. e.
non Vacillans, inimota, nt bene munita vel maris undis n!pj?ffiQ 2 Reg. XXI, l3 pcrpendiculum , quo
f.
resistens) n. ^r.Ascalon una ex quinque Philistaeorum ur- ntuntnr in rebus complanandis et aequandis, binc in IL
bibus primariis, quae tribui quidem Judae videtur adiudi- cc. metapli. norma, Targ. in 2 Reg. nb^pna , in Jes.
cata fnisse (Jos. XIII, 3 cf. vs. 9), sed vix unquam ab
Israelitis expugnata (lud. I, 18 pro j-rpUJN primitns Yt^U-IN
NnbipOTD pN. Syr, lAbi.acAio et l).o&io. LXX arud--
scriptum fuisse suspicio est, v. Jos. XV, 45 sqq. cf. lud. fuov et aTud-fiog. Theodot. in Jes. Gi]y.ioiiu, S^^mm. Sta-
III, 1 — 3), certe non diu possessa sed Philistaeorum ,
fiijTTig. Saad. verbo rabbinico magis quaoi arabico atitur
regno addicta lud. XIV, ig. 1 Sam. VI, 17. 2 Sam. I, 20.
Am. I, 8. Zeph. II, 4. Jer. XXV, 20. XLVII, 5. 7.
Zich. IX, 5. Gr. 'Aoy.ulwv 'Aay.uUlnuov. Apud Ara- ,
Up^ verbnm iniisit., cuius significatio, sl ex co-
bes scriplores vocatur ^Sa^c. Ad maiis litns sita erat gnatis radd. DDia , Fi|5"a , 33':; et similibus coniecturam
inter bina montium iuga, quae ad mare nsque pertinent, capere licet , in iuclinatione vel contractione posita esse
et in quorum summo urbis munimenta exstructa erant vldetur.
(Joscph. bell. ind. III, 2, 1 : iniriiyjaTO y.aoTiQuJg). Ab
nttpW^ (qnae sing. forma in Sllschna legitur tr.
Hierosolymis DXX stadiis (:= XIII mill. germ.), a Gaza
Demai c.i.
f.

KilaVm c. 1. §. 8. Baba mezia c. 9. §.

§. 1.
circiter quinque horis distabat ( v. Joseph. 1. c. , Ro-
9. Baba bathra c. 2. §. 11. i3) in V. T. tautum plur.
binson. Palaest. II, 629). Lydio quodam exstructa A
esse ferebatur ( v. Steph. Byz. 9. v. cf. Ewaldi hist. Cifipd 1 Reg. X, 27. Am. VII, i4. Jes. IX, 9. 1 Par.
pop. Isr. I, 372. ed. 2) et imprimis Dercetns sive Ve- XXVII, 28. 2 Par. I, i5, semel ni53j7?D Ps. LXXVIII,
neris Uraniae templo per orbem anliqnum celebrata erat 4/ sycomorus (Picns sycomorus Linn.), gr. avy.ofiopo^
(Herodot. I, io5. Diod. Sic. II, 4). Hodie rndera (Aqu. Symm.), avxofioQia Lnc. XIX, 4, vel avy.ufiivo^
tantum supersunt, quae describuntur a Ricliardsone (Tra- (sic LXX, quanquam hoc morum quoqne indicat), arbor
vels, vol. II. p. 202 sqq.), cf. Poujonlat correspondance in depressioribus Palaeslinae regionibns ( i Reg. I. c.
d'Orient V. p. 417. Praeterea vid. Reland. Palaest. nbeCB "!II;n fi^npo) perfrequens et in Aepvpto (Ps.
p. 586 sqq., Rosenmiiller. bibl. Altorthumsk. II, 2. p. LXXVIII,''!/, cf.' biod. Sic. I, 34, Forsk. Fior. 180,
3/7 sqq., Winer. bibl. Realworterb. I, 98 sq. ed. 3. in monumentis hieroglyphicis ,,terra sycomori" est .Ae-
Nomeu gent. articulo anctum est ""sVspdNn V.
(sic, noa • eypfus, Zocg. de oiig. et usu obelisc. p. 655, Champoll.
:

'C>_rt) J09. XIII, 3. .

gramm. aegypt. p. l5o, eiusd. diction. p. 432), foliis,

'IC 1 .
•"• r^^n^^eratio (das "Wagen , Abwagen). niagnifudine et adspecfu morum referens, fructibus Ccui
2 Reg. XXV, iG: r'j3r;;b bpUiT: Tl^Tt iih pondcrari
aea similibns,
praedulcibus , iisque ex ipso trunci et ramo-
non poierat tnm erat coplosum et eodem sensu ]''« rum ligno provenientibus , qui artificiosa quadam velli-
rpajy i Par.
,

XXII, 3. i4. bp/j:73

,

"'iTNa libra pondera- catione malurantur (D-^^pd 0b'l3 Am. VII, i4, v. obz). —
 R. cp_d, yp_c, ?,p.;2J 14 77 ypffl — cpa
Chald. ^-lajjp in Targ. pr. hobr. 11. cc, Syr. liOJi* rmnyj"^ (qoadril. ortum ex rad. ypjr adiecta
1 littera eaque duplirata, qua ratione ad li-p accedit)
iii Pesch. ibid., Saad. ;*>• Et Loc quidom comnuine un. ).iy. pl. f. loca depressiora et eocesa in parietu (Man-
huiits arboris nonieii apud Arabes est , Forskal. tamcn erfrass) Lev, XIV, 3;. LXX. xodudti , Vulg. quasi
in Arabia audivit nomen ,,sol'am *!!*." Flor. p. CXXIV, vallicuJac Syr. ^^ - ^O cortices Saad. lineae.
, i , _b»Li=>
quod Freytag. in Lex. componit cum ,,^sy*wJI arbores Targ. irrc foveolae (cf. hebr. rrna de simili re in ve-
magnae". —
Elymon valde dubium cst; nonnuUi pro-
stibus). AbuKvalid. : ^-,5 lXs^ ^>Ui »j*.«^aj m-n^>'pm
vocarunt ad arab. «ji«. aegrolavit, et hinc appellatam
putarunt sycomorum quippe cuius fructum Dioscorides
,
j35.Lii;vJI J,c ^l ^jya^] .fs. J.C L*i3jl Jlij. ^yli.il
I, 181 uTooqov et x«xo(7To/(«;;oj' dixerit ; E. Meier in miTirp-£ij oij*:'^ iJi^c ^\ |.j^l g^Li.-, j.l^o y ^l\
lex. radd. a ligno duro et condenso ducit. Celerum — ikly» fci5;jj (J.C J.JJ.M5 |.j^i 3 XH;L.?Ut JsjLi» ^ Uit
vid. de sycomoro disserentes TLeopbiafit. List. plant.
I, 24. IV, 2, Prosper Alpin. plant. Aegypt. c. 6, Ol.
"\^
Celsius hierobot. I. p. 3io sqq. , "auitkros. hist. ,j«.jl:s\»]tj ^^L«aa*J! ^s> i_5iXJi nr.D ^a vju.i,*j| ]TnD
sycomori EicLhorui Repertor. XI. 224 sqq.
natui'. in
XII. p. 81 sqq. , Hasselquist. itin. p. 535 538. Cf. —
p.
iX^.i.x-,! lXs li^AC
^ ^\^
\h^hs' Sfj fcA*=-jJ' (J.C 'lilnjl J^fij L.ajt i. e. 'a est
r,\j\ Lo \d<^ n^nrE!i rnxa «J^aJ
Forsk. Fli;ra p. 180. Abdullatif. descr. Aeg. lib. I.
c. 2. p. 20 ed. Oxon. ct De Sacy in Relation de )"Egypte i. q. ^yiXu (fissurae), Alii quidem exponunt ^^lis.
par Abdallat. p. 19. 82 sqq. Kazwini ed. Wuestenf. (lineae), sed fioc minus aplum est quia non solum sensum
J. p. 202. ^S"iner. bibl. Realwb. II. 62. Rauwolf itiner. verbi ,v^s.i habet sed de lineis guoque dicitur quae per
,

p. 57. Sonnini voyage T. I. p. 382. Cotovici itiner. supcrficiem corporis transcurrunt absque depressione, quum
p. 335. Nordi.n voyage d'Egypte et de Nubie ed. Par. n'"~""li"pp cas ianlum lineas significet quae corpus ipsum
T. I. p, 85, nbi et icon aiboris exhibetar tab. 38. intrent argumento sunt verba (quae sequuntur) ^n"i<")J35
:

")^pri72 praelerea haec raiio confirmaiur Targumi-

iE"d ,

siae aucloritaie ,
qui posuii verbum ^^nnD (sic) ductum a
(cogn. rad. -JwO nec non ppo, ut proprie
,
n^ns quod defectus ei simili verbo hebraeo in loco
est

videatur significarc : in fissura demergi ) sedit (sidere), D^^rnzrt nnN2 2 Sam. XVII, g. Hoc est quod ego sta-
desedil, resedit aqua v. Hiph. no. 1
, ignis Num. XI, ,
iuo, licet alii , qui Hneas (_t?^L>) interpretantur , eadem
2 (cf. rD"! Jes. V, 24. Ovid. metam. XIII, 4o8: neque Targumistae auctorilate utaniur.
adhuc consederat ignis) it. demersa est (terra) Jer. LI, ;

64. Am. IX, 5; a';"^^;?: "iN-2 T:y~.'C demergilur sicut Jiii-

mine Aegypti. (Chald. vpy: ItLpe. submersus est, rabb. in Kal inusit. propr.
Pp.JU inclinavit (cf. B5l^,
et. occidit sol "j"puJ iuimersio
, ST^irn rj"pc occasus ,

solis, nasor. ypir Aph. submersit.) asia et arab. v_«a.«.I longus simulqne incnrvus , de collo
j\iph. submersa est ( terra ) Am.
VIII, 8 Keri. la struthionis), tum superimposuit (iiberlegen, dariiberlegen),
Kethib pro tiJ~\a: est r;,~'ir3 elisione litlerae s ccntra- superstrcvit , spec, tigna , trabes et asseres, coniignavit.
ctum, sed nescio an nspT2J3 reponendum sit in ipso
textu non paucis Hinc derivv, sipuj C)'E?pi25 et Kj^ipuJa, it. arab. ,_Xi/l
, nti est in codd. , cf. ni"pii; IX, 5.
,

Ad r;;":: vix referri potest, alioqui iirpt;: auctor scri-

tectnm, ^ju» tecto instruxit, it. ^il*^ limen portae
psisset.
Hiph. 1) fecit ut desiderct aqna Ez. XXXII, l4. — superius et iCaa..! limen
Gs.oi
portae inferius , cLald. SD^-po
2) demersit, depressit lob. XL, 25 (al. 20) : S^pCr isna
limen, trabs, nasor. Nrc-pCN limen cod. Nasar. T. II. p.
i;"i'b num fune deprimis linguam eius? i. e. sec. Gesen. :
58 1. 2, talm. f|ipffi et chald. KEp\r supeiliminare. Ge-
num fune ceu freno in os eiua (crocodili) ingesto eum
senius etiam graec. axinuio , ay.tiiuLft) ad hanc radicem
domabis? Vult poeta lineam piscatoriam Lamo alliga-
revocabat.
tam (die Angelschnur), qna pisces, non antem crocodili
Niph. se procUnavit , pronus fuit , prominuii (sich
capiantur. J. D. MicLaclis supplemm. p. aS^g, Aqui-
vorn iiberlegen, sicJi vorbiegen, nQoy.imtiv) , max. ad
lam et Vulg. secutus, coll. samar. VP"* ( vincire Lev. prospectandum hinc prospejcit prospeciavii (cf. nEJr)
, ,
VIII, i3 pro iran): num fuiic ligahis lingiiam eius? Cant. VI, 10: ino 'las r:Ep_\c:n nil ^73 quaenam^ est
Quod vix probabile est. haec (puella), cpiae prospectai aurorae insiar , spec. e
™' "" nomen fenestra {y'-nn Tjs) Ind. V, 28. 2 Sam. VI, 16. 1 Par.
It ; .
'*)' verb. guod
j-esidit aqua
(Abklaerung). EzecL. XXXIV, 18: rritr D-a-spqa XV, 29. Prov. VII, 6, etiam de monte, qui prominct
qs. defaecationeui in planitiem eive imminet Num. XXI, 20. XXIII, 28,
aquae i. e. acpiam puram. hibili^'. Vulg'.
aguam purissimam. et de regione terminali, quae spectat ad vallem conter-
minam \ Sam. XIII, 18. Metaph. Jer. VI, i: r,v-\
 R. qp^;, YP.^i» PPA' T^. 1478 iqi^.ffi
— -i]?ffi

2 Reg. XXIII, l3: Astarte idolum

J-SUM ncp-a: calamiias imminet vel ingruit a
sepicntrione. d^^Sl"!! yjDli: rrnhli:?

Ps/LXXXV, 12: ^(?.;s e ''^'ra progenninahit pnril Sidoniorum el saepe plur. , D"<:;!ipia Deut. XXIX,
idola

SipffiS Cyda c« iusiitia de coelo prospcciabit. 16. 2 Reg. XXIII, i4. Jer. IV' i.VII, 3o. XIII, 27.
'
(sive ellipt. pro iiaNi ti^pilSn vel 'n
XVI, 18. XXXII, 34. Ez. V, 11. VII, 20. XI, 18. 21.
"jH;^/s.'tl-piz;ri
sive propr. est pronam in- XX, 7. 8. 3o. XXXVII, 23. Jes. LXVI, 3. 2 Par. XV,
TI3B coll. ^'Uipn attendit , :

8, semel de hominibus idololatris Hoa. IX, 10.

clinationem fecit, ut ©"'inn silentinm fecit , arab. v_jjAt
imminuit al.) prospectavit 2 Sam. XXIV, 20 : . . Eipffl?!

N-)?l et prospectavit . . et vidil, per fencstram (Vl^nri nss) pp'i25 fut. p\:;j propr. fidit (nt piilS, arah. sji.i;,

Gen. XXVI, 8, 2 Reg. IX, 3o. 32, sq. ips-b» prospj-

8yr, n o » Cast. ex Judith. IX, 6. ).£io.« Cssura, No-
cere in regionem Gen. XVIII, 16. XIX, '28.
.

q^.^^
03'i!;i-))3 ^^ proapexit Dens de coelo Ps. XIV, 2 var.), dein ex hoc ductum (v, iySi) vel forte a divari-
(LIli,'3). Cfl, 20. Exod. XIV, 24. Dent, XXVI, i5. catione crurum (cf. pTUJ crus, et rizjE) 1) discurril, dis-
Thren. III, 5o. cursiiavii , max. de iis qui cupide et avide quaerunt,
de locustis Joel II, g , incurrit in praedam , sq. 3 Jes.
BjptD uTi. Xiyo/J.. m. contignaiio , impr. snperna,
Reg. VII 5 omnes ianuae XXXIII, 4 : 13 pp;ij Q"<3a p'^M3 ad instar incursionis
i.q. graec. /.liXud-QOv.
cum postibus erant S]jD]a D^i;^"? quadratae confignatione
1 , :

locusiarum incurrit in cam (praedam). Hinc. 2) avi- —

dus fuit (cf. p?« no. 3), de urso Prov. XXVIII, i5, de
i. e. auperne directistignis tectae (non cameratae), et
liomine sitiente Jes. XXIX, 8 rrppib 1^33 anima eius
propterea formae quadratae. LXX. TivQoycovot fiifu)^u- :

avida est. i^ppiu \2f&3 anima avida, sc. siti pressa Fs.
d'Q(ilfUVUt.
CVII, g.
Cfijplp m. pl. irahes supersfratae. l Reg. Vll, 4. Hiihpalp. pffipnizSn discursiiavit, de cnrribus bellicis
-
VI, 4 ^'ijDN CSp'^? ^piVn
: fenesirae irabibus clausis et Nah. II, 5. - '

ntrinqne muro infixis.

cher. specc. p. 3i8.
Cfi Tad. 60t* P-
j)!
,<«Vryj 'i>',.-.%^
;
-

. 77.- F* Roett-
pffl53 ,
quod Dav. Kirachi aliique huc olim retu-
lemnt, V.' 8. rad. p-ijr pag. 82g.
&nPffl53 m. euperlimlnare , Zim^n ostH superius (nt &fflz3 (more aramauo pro p^lSyz) ca. discursitaiio, in-

v. rad. et lihrum meum de orig. el in- cursio Jes. XXXIII, 4. vid. rad. no. l.
arab. v_i^Ll,
p12lD (sec. Jo. Simon. contr. ex p^PlZS desideriuin)
dole arab. II. hist. interpr. p. 3g) Ex. XII, 7. 22. 23. n. m. 1 Par. VIII, i4. 25.
pr.

deiectus fuit,
VP^ in Kal innsit. pr. i. q. Cp^Z;
^P'!!?
fiJt. 1j?">l5^ mentitus est , sq. ^ pers'. fidem

dein abiedus i. e. turpis ,'

impurus, abominandus fuit. fefellit alicni Gen. XXI, 23. ( Chald. Pa. 1)5(25 i. q,
(Arah. Jaii*, decidit, IV abiecit, reiecit , verwerfen, hebr. Pi., "iplZJ , N^^p.lJJ mendacium, l^ttj mendax, Syr.

paas. contemtBS fuit , Jaa*, id qnod abiicitur , Abfall, Pa. f.CL« mentitus est, Elhpe. i. q. arab. y^CS pass, a

Auswnrf, dedecns
et y!i;5'd res abominabilis.)
, chald. Pa. i. q. hebr. Pi. , Nijl^ia
.,- adomavit mendacimn [Kam. = waX-O! j^j-,1 , -^m
1) ahiccit , rciccit , contemsit Ps. XXII, 25,
Pi. syr. et nasor. mendax, )i£)Q* mendacium, perfidia. Apud
abominaius esi, deiestaius est rem impuram Lev. XI, 1 1 snperesso videtnr
Arabes huius significationis vestigium
a3. Deut.XVII, 26. lltB3-nN Yf'^, ^e contaminavit ,1 , i

aliqua rc, sq. 3 rei Lev. XI, 43. XX, 25. in proverbiali dicto jsJt^ jEwJlj fl> vel nt aJii tradnnt
,> , i . -> ' -
ahominanda dicitur de
m. abominaiio res mendacinm
y j?ffl , ,
^Jtj ^iiJU ib» vel ^\^ jJUjLj i. e. dixit
rebus impuris, spec. de cibis, quos ne ederent Israelitis
lege interdictum erat Lev, XI, 10. 11. 12. i3, 20.23, Harir. p, 345 sq. ed. 1. Sacyan. Freytag. provv. arab.
4i. 42. Jes. LXVI, 17, semel N72U V'l?.i'^ ^^^v. VII, 21,
1. p. 3og praeterea i_5,Liw mendacium esse tradnnt
et alteri subslantivo appositnm Ez. VIII, 10: Yi'.''^ ^'?v'.^, ,

animal abominandum, vetitum. ubique ^diKvyfiu. LXX lexx. ~ Originem Franciscus Tsepregi in disscrlatt.

Lngdon. i54 posnit iu fncanJo coll. aiab. ^ii

Y^p^. vel VplO pl. aiS^ljJlzS m. alominandum,
rcs I. p,
abominanda (LuUi.': Grcuel) , dicitur de rebus quibus- S'a >

rubicundus fuit , gJi« rnbedo nitens, ita ut color fncns-

cunque impuris Nah. III, 6, de carnibus iiSwXo&vToig
Zach. IX, 7, maxime autem de idolis ipsis, v. c. 1 Reg, que ad mendacium transferatur, qnam sententiam dndum
XI, 5: ^''SJa» Vp'a Dbba MiZcom idolum Ainnwnitarum, praeivit Mntarrizi scholiasta illud proverbium explicans
V8. 7 3Niy Ypt Vi-;'a3 Camos idolum TMoahiiarum,
: ap. Harir. 1, c. addunt alii chald. "npD rubro pinxit,
;
 '9 "ijxffl 3-)D

fiicavit, cf. Sap. XIII, i4, ubi verba cpixd ^Qvi^fiVug instar : sine causa, immerito Ps. CXIX, 78. 8G. XXXV,
19: "1~'J3 ^a^N 1701 sine iusta causa mihi inimici sunt
;(o6uv avrov Syrus interpretatur oij£i.a) (Zj£im::s fuco ru-
(parall. Vin "'«Nri;), XXXVIII, 20. LXIX, 5.
brum fecit. Multi lioc probavere , nt Gesen. in lex.
man., Ewald. ad Jes. III, i(j, all. E. Meier lex. radd.
p. 169 coll. JJ30 originem ponit in condcnsando et te- i^n'iZ3 cbald. (frequcntatum in Targg., apud Samar.,
gendo Manrer in pcrforando coll. "iST a quo ductam
, ,
Syr. et Nasor., cf. bebr. n^^ui ) 1) solvil, v. c. nodos,
putat corruptionem vel depravationem mendacem).
metaph. quaestiones dilficiles Dan. \', 16. Part. pass.
Pi. mcntilus est ,
i Sam. XV, 29. Jes.
perjide egit plnr. J"'"'P soluti vinculis III, 25. (Targ. pro liebr. nrs,
LXIII, 2 pers. Lev. XIX, 11, it.
8, erga ali^juem sq.
sq. 2 rei fefellit, ir-nas "i;;!!: fefellit foedus i. e. per-
syr. nasor. et samar. If*, A*^"* id. In lingua ara-

fide fregif, violavit foedus Ps. XLIV, 18, '«5 fi- WWM3 bica huius significationis veatigium fortasse extat in l^
dem fefellit LXXXIX, 34. ' "
removit vestes exntas, curas ab aliquo. Aeth. et amhar.

''i?.^.
in pausa ^[r.tD ,
pl. fi^^ljic > c. Suff. &rn">"'i5"IJ i\ZIP\ remisit peccata, pr. solvit lob. XLII, 9 cod. ms.
Jer. XXIII, 32 m. l) mendacium, verba commenticia, Irancof : AiiP A^tf^ I^JflXA-i-C?^
I ! e graecis :

non vera Ps. LII, 5 (opp. pi^ 12^). lob. XXXVI, 4. \lvat ufiuQTtuv uvTotg.
T?/V Ita in formula talmudica
*ip_d - -12T verbum mendax Ex. XXIII, 7. Pr. XIII, 5. n''"!^ i'l''b N"i12: absolvat eum Deus, v. Buxt. lex. talm.
Jer. IX, 4. ipia '-i3'7 verba mendacia Ex. V, 9. Jer. p' 2623). —
Spec. dictum est de iis qui vespere in bc-
VII, 8. -.pyi ^21 mendacia loqui Micb. VI, 12. Jes. spitiuni devertentes iumentorum sarcinas solviint inde ,

LIX, 3. Jer.XL,"i6. XLIII, 2 et D"''^];© '^ id. Ps. 2) devertit, et in universum habitavit Dan. II, 22. (Targ.
CI, 7. Poet. "ipuj '[•"1'b lingna mendax Prov. VI, pro T2u; et n^i: habitavit, quievit, et pro n:n castra po-
17. XII, 19. 22. XXI, 6. XXVI, 28. Ps. CIX, 2 cf.
suit, '"nra N'''11B7J castra. Syr. et nasor. (i.-* deverlit,
Jer. IX, 2. 4 et "ipir rsia labium mendax Ps. XXXI,
,

10. CXX, 2. Pr. xVi8.":5ivII, 7. ^pi» bct: suit i. e. habitavit, castra posuit, l£ijii.AiO casfra. Samar. A*^^'
concinnavit mendacia v. rad. Vca. "ipuj 1? testis men-
et tf^"* habitavit, castra posuit. Synonymum est xu-
dax Dent. XIX, 18. Ps. XXVII,' 12. Pr. VI, 19. XIV,
tulvtiv devertere Thncyd. I, i36. Xen. Anab. I, 8, 1,
5 et d-'-;];^ is id. Pr. XII, 17. XIX, 5. 9. ^T>A n;»
y.uTuXvfiu deversorium Lnc. II, 7. XXII, 11. Marc.
testimonium falsum dedit Deut. XIX, 18. "lp\2?. ryauj
periurium Zacb. VIII, 17. ^'^'db S3'i: falsum iuravit, XIV, i4, et frequentissimum arab. J,i> solvit, deverlit,
peieravit Lev. V, i!4. XIX, 12. jer. V, 2. VII, 9. Zacb.
V, mansio, oppos. CSllin q. v. pag. l4o6).
4. Mal. III, 5, semel "ipMJ ^jy ': id. Lev. V, 22. nril J^< stafio,

"ip^a spiritus mendax et faliax ,

qui propbetas mendaccs Pa. 1) i. q. Kal no. 1. solvit Dau. V, 12. 2) —
inspirat (opp. riin->, TOn) 1 Reg. XXII, 22. 23. 2 Par. incepit (pr. aperuit) Esr. V, 2. (Hoc sensn Targumistae
XVIII, 21. 22 cf. sub V. n?'l dicta pag. 1272. "ip.lIJ N2; Pa. -•* incepit, samar.
freqnentaut Pa. ^"ITS , syr.
Jer. XXIX, 21 et "ip-cJb 'd XXVII, i5 et saepius N2:
"'P.-42
Jer. V, 3i. XlV,"i4. XX, 6. XXVII , 10. 14! A'^'*^ in Pe. id., ^i^nilj , ""l"!!!: , rr"j"iJ, i^^CLa initium;
16. XXIX,
9 vaticinatus est res mendaces et falsas (di- praelerea concinit Pe. «"IIU aggressus est rem Targ. pro
vinitus non acceptas),
cf. Jes. IX, i4. "ip'4 absol. — hebr. b^Kin; cf. hebr. bnn aolvit, apeinit. incepit
et iil modum adverbii : falso (disisti), mcndacium est a bbn.)
2 Reg. IX, 12. Jer. XXXVII, i4. Semel poet. pro — Ithpa. solutus est Dan. V, 6.
concr. mendax Prov. XVII, 4.

2) fallacia , fraudulentia Jer. VI, l3 : "ipffl rTw?

faciens fraudem , VIII, 10. Hos. VII, i: "ipip nb?.E
frauduhnler agunt, Prov. XI, 18: ipiB nVSB np.S 5'tt5"J "iSN^nD (psrs. Jl ^ ex zend. ^ara et athar prin-

impius mala fraude agit , "'pUJ Bnb cibus fraudulentiae ceps ignis, ,sec. Philox. Lnzzattum le sansnritisme de la
i. e. id quod aliquis fraudulentia sibi parat Prov. XX, langue assyr. p. 35 compositum e sanscr. cara sagitta
17. 2 Sam. XVIII, l3 Ketbib : rr'-!:2 -p-iJ 'r"'"i?? fci et causat. rad. isch vel ich ire qni iacnlatur sagittas, :

fraudem vifae eius i. e. vitae eius insidias feci ( Keri :

quod artiCciosum duco) n. pr. pers. 1) filii Sanheribi
'tt;E:3 'u5 's perfide egi Lnvito animo meo). regis Assyriae, parricidae Jes. XXXVII, 38. 2 Reg.

fraudi est, vanitas, Ps. XXXIII,

3) quicquid fallit ct
XIX, 37. 2) ignoti cuiusdam Isra'elitae , Zachariae ae-
qualis, qui nomen exfraneum in exilio adoptavisse vi-
17: n;?^ti.-^i: D"Dn Ipip fraudi est equus ad auxilium
i. e. fallnntur qui ab
detur Zach. VII, 2. Cf. 1SN"i\r b3"i: pag. 91 3,
equitatu victoriam sperant. Pr.
XXXI, 3o: «E-r; ban-l inn 'npffl vana esl gratia (ve-
nustas) et inatiis pulchritudo. Ps. CXIX , 118: "ipiB '

Dr^TJin vana et irrita est fraus eorum. Inde "Ip.nb — ^'^'iij rad. inuait. Chald. a^ir nstus est , arsit,

frustra 1 Sam. XXV, 21. Jer. III, 23, ct ";pu5 adverbii Ithpe. exsiccatus est, aniB aestus , ardor, siccitas Targ.
Dddd'ddddd
 R. aniD, ma 1480 ano — niTi

pro hebr. nih. Abulwalid. : ,»4/«^ i^j '«tw.ta«It 3*1© .Aij. Exemplornm largam copiam
dabunt Reiske ad
ainuj-^U) fi^init^ N^ lii laNn b?» i. e. anizj est terra Taraphae Muall. p. 49. Fraehn in Gilbert. ann. I. c.
siliens. Ita loquunlur : ne dicas ei, exi meridiei iempore, Gesen. 1. c. In ipso Corano sur. 24. vs. 3g impiorum
opera Sarabo comparantur , praeterea vide Harith Muall.
ut aesiuet. Syr. '-^'f* siccatus , arefactus est, nasor.
vs. 46. Irarulkaisi Divan. ed Slane p. 33. 1. 8. AI-
is}.» ardor, cogn. 3"^2i , Sl"iiO et ain. Iiide kama Divan VII, 4 Ms. Harir. niakam. 5. p. 5i. mak.
6. p. 64. mak. 28. p. 2^4. Habent Arabes proverbia
31tD m. 1) ardor, aestus acris. Jes. XLIX, 10
31U3 D3'' t<bl et non
nec sol. feriet eos aestus
«ij ^A clVs»! fallacior quam vapor meridianas (Frey-
ffiMffil

Hinc 2) phaenomenon quoddam in desertis Arabiae. ia

Aegypto, Persia et India satis frequens, passim etiam ia
tag. Arabum provv. T. III, 1. p. 128), vel ^ JkX».5

Russiae et Galliae regionibus meridionalibus obscrvatuni «•L magis speni fallens quam v. m. (ibid. p. I2g), vel
(gall. le mirage. Physicis nostratibus Kimmung , Spi.gc-
lung vocatum) quod in eo cernitur ut propter singu-
,
, **)li ,..« i-jiAi^! mendacior quam v. m. (ib. T. II. p.38i)
larem vaporum commotionem deserfum vei totum quan-
tnm patet vel pars tautura aequoris lacuumve speciem ita vel '1^1 ^ k-jAh id. (ibid., cL p. 4ig). Apud Indos
referat, nt vel peritissimi viatores nonnuuqnam failantur.
Sarab a poetis vocatur mriga-trischnd i. e. sitis antilo-
Descripserunt hanc rem et cx naturae legibus et peregri-
pum Urvas, ed. Lenz. i5, 5 inf. 17, 3 inf. Bhar-
natorum testimoniis illustrarunt Hyde ad Peritsol. itin.
triharis sententiae II, 5 cf. Boblen. ad h. I. p. 179, qui
p. 16. Ch. B. Michaehs in Pott. syll. commentatt.
theol. III. p. 4i 45. —
Oedmann in Verni. Samml. V, '^l.M et 2-1 ;ij vocabulum persicum esse opinatur compo-

i3o. De Sacy in chrestom. arab. II. p. 3g2. Ouseley situm i_>t .*„ caput i. e. superficies aqnae.
travels Vol. I. p. 270. Erdmann in Gilbert. annal. phys.
vol. XXVIII. p. 1 sqq. Gesen. ad Jes. XXXV, 7. rr^nnffl vel qnod codd. non pauci exhibeut n^J"1tD
Adde John Wilson the lauds of the Bible vol. I. Edinb. (fort. arefecil Jehova ut a"!© sit Piel ,
, vel deportavit
1847. p. 47. Thomsou in Bibliotheca sacravol. V. Andover Jehova , si certa est giossa quam Cast. e Bar Bahluli
i848. p. 470, all, His praemissi? lucebunt verba Jes.
lexico escerpsit «.»(,* Ethpa. deductus, deportatus est,
XXXV, 7 {in deserto prorumpent aguae et rivi in soli-
:
:

tudine) D-)» "'»13^!: V*"?^! D?^.-. 3";isrt fl^ni et desertum cf. ^'nilj s, rad. nTJJ) n. ex captivitate re-
pr. Levitae
aquae speciem referens commutahilur in lacum (in veram ducis "Esr. VIII, 18'. 24. Neh. VIII, 7. IX, 4. X, i3.
aquam) et regio arida in fontes aquae. Targ. ef Saad. XII, 8. 24.

eodem verbo utuntui Nai"iuj vU*"- Idem voc. srdb,

,
CD"!© (a raphatum post •? nt in Q"'':;^'^») re- ,
sroh in lingua Melit. est ,,ocuIcrum perstrictio ob re-
ceutioris Hebraismi voc. i. q. tsiffl (inserta littera 1,
percussionem lucis solaris" auctore Vassallio lex. melit.
qua de re v. supra dicta p. 1245) m. sceptrum Esth. IV,
p. 620. Syr. \^t» Bar Bahlul ap. Castell. explicat 11. V, 2. VIII, 4. (Chaid. in Targ. Hieros. Lev.
(,_^.»*»,Jf Samum ventns fervens ,
quem significatnm loco XXVII, 32 pro aa©, Ex. XXI, 20 Pseudojon. In
lingua coptica quoque praeter ujtaiT ex.stat ujj^p&niT
Jes.XLIX, 10 non inepte adhibueris. Ceterum t^j t*iO baculiis, V. Ignat. Rossi etym. aegypt. p. 254, sahid.
aquae fluentes in Lex. Adler. exponitur <_it.M. Copti- gpfcuiT id. Zoega de obel. SSg.S^o, cf. (S^piaie sceptrum.)
cum etiam ii{ei.p£ia. ,,venlus urens, ardor," concinit,
quanquam hoc ducunt a ujA.ekp percutere et &«. ramus.
E veteribns scriptoribus Curtius (VII, 5) eius rei men- I. n^n^iZJ i- q- chald. tfJUJ solvit, q. v. — l?:"!®'''

tionem fecit, ubi Alexandrum M. trens Oxum ad Sogdi-

lob. XXXVII, 3, quod ad hanc radicem referunt mnlti
anos venisse narrat: ,,arenas, inquit, vapoi aestivi solis
interpretes verteutes : solvit i. e. dimittit Deus illud,
accendit quae ubi flagrare coepernnt, haud secus qnam
:

sc. tonitru, vid. 8, rad. "i^; Pi. pag. 64i.

continentiincendio cuncta torreatur. caligo deinde im-
modico terrae fervore excitata Incem tegit , campornm- Pi. MTa soJvit. Jer. XV, 11 Keri: ^1X:\ Tnnti
qne non alia quam vasti et profundi aeqnoris species solvam 1e in bonnm pariem i. e. liberabo te. Videntur
est." Arabum poetae saepe eandem rem memorant, Hebraei hoc verbo etiam in malam partem ( ynb ) usi
esse pro deserendo, qnam ob cau.sam h. 1. additnin est
quam vel commuui nomine Sardh wjl.«» vocitant vel jt llUb. Ita Gesenins, all. Cf. Dunasch ben Librat in
(qnod proprie vapores indicat mane et vespere e terra edit. Lexici Kimchiani nova Berol. 1847. p. V. Sed
surgentes, quum Sarab meridiano tempore appareat, vid. perpendas, au praeferendum sit Kethib '{m'110 , de quo
scbol. Harir. p. 3i4 ed. i. Sac.) vel rarioribus nomi- disputabitur s. rad. T^-i no. 3, v. p. i482.

nibus ,tjb, ^UJ , jJuaIj, ^j«^*.S*Ji t«iL«i ( saliva solis), nlllS voc. dubium, sec. nonn. i. q. chalu. i"iO
 R. nnffi, Di©, ?nB, yTq 1481 ]i^^u — y-iq
iniiium Jer. XV, 1 1 Kethib. 6ud v. lad. rrilB Pi. el Tn" lu (soc. Gesen. devursorium amoouum, a rad.
rad. Tno iio. 3. n-jll; ct ]r gialia) n. pr. oppidi Simeonitarun) Jos. XiX, 6.

|nlD Saron, v. s. rad. "lO''.

^
compos. ex
»
(sec. lo. Simon. solvit ». Jiberavit Jehova, '0"1tt3 n. pr. m., v. "'"^ao supra pag. iSgS.
n"j;:j et nin^) n. pr. m. Esr. X, 4o.

^ . .
f- solulio, ilissolulio,
3: C^a:? "iT^UJ^a potus cx uvis solulis s. maccraiis pa-
mnceratio. Num. VI, C*'mJ rad. dubia. Arab. m.*^^ m^;.^ ..«i secuit, fldit.

ralus (Traubcn - Aul]usiing). AlTfrt iam Saadias in Ha- niDniD Jer. XXXI, 4o Ketliib librarii errore ortuni
paxlegomenis (no. ii.) usum taluiudicum verbi niilJ ex n'ia'i\i; agri, quod est in loco gemmo 2 Reg. XXIIl,
maceravit aliquid in liquore, ut vicias colores Mischna , 4, neque non Jer. 1. c. in Keri, idemque in contextis
tr, Schabbath c. l. 5. 5, n"lllj?:n "'52 aqua maperalionis, habeut codd. mss. quamplures, ex editis biblia Soncin.,
in qua aliquid maceratum est tr. Berachot c. 3, 5. Cf. Brix., Complut. prophetae Soncin. a. i486, Jerem.
,

Ibn Esra Sephath Jcther no. 56. Tliessalon. iSSg ali., Aqu. T« nQoaaTttu et alius gr. intp.
d.naiiji.u'iS-. Vid. Cappelli crit. sacr. ed. Vogel T. I. p. 233.
T. li. p. 892 sq. Lilienlhal. de coj. lUgioni. p. 281.
torsit) conseruit , conleoruit.
Vulgarem scri[)turam (quam secnti sunt a.aucj^iioS LXX
scribentes) defendere studuit Gerardus Kujpers in Dis-
iT^ntD f. lorica, tlioracr, ntpote ex filis forreis con- strtatt. Lugdun. I. p. 53/; collatis enim vorbis arabicie
supra sub lad. memoratis niS^d exponit agros sectos
serta (ut arab. j.» lorica, a rad. i^^m suit, contexuit, et
i. e. demessos, quam ipsam agri demessi signiiicationem

huic vicinnm Oy. lorica) lob. XLI, i8 (ubi alii teli ge- habet arab. S^-jjAS. Sed praestat prius.

nus vel spiculum interprelantur coll. arab. g^.*» sagitta,

AjjAK cuspis sagittae). LXX. d-ioQtt^. — CeterumEvyald. • lO prob. sec. nsum aram. lubricus fnit, unde

chald. Nni— !\2i et Nn"'»'Tltt;53 lubricitas, syr. \Jj.* lapsavil

gramm. hebr. §. i63, f. ed. 5. n"''^^ cnrtatum esse pu-
tatex i;"iti (q. v. prosimo loco),'nt fib^lS ex fiaiaJ. in lubrico loco i. q. arab. \Jil-. et J:, lapsns est ,
pec-
]3"10 m, id. Jes. LIX, 17. \ Reg. XXII, 34 ( = cavit, l^iliOjAiD lubricum.
2 Par.'xVIII, 33). Hoc altero loco Ewald. (bist. po-
''JjniplQ
n. pr. gentis e Kirjath-Je^arim oriundae,
puli Israel. III,1. p. 2i3) os pectorale vult intelligi,
nt ^ojj/a^ apud meJicos graecos pectus designat. .Sed
ductum, videlur, a nomine oppidi j>iu;j: (locus In-
u't

bricus, praeceps) aliunde ignoti, 1 Par. II, 53.

vide de eo loco pa~ supra pag. 3 12 sq. (Chald. ("""lU;,
syr. ^*K« lorica. Apud Samaritanos intJnT'^'"^ P'"° *^~
cerdotura femoralibus, hebr. "f.ZTZ, ponilur Ex. XXXIX,
28. Lev. VI, 3 al. 10.)
T l^ i) rcpsit, reptavit, dicitur de animalibus repti-

libns terrestribus et minoribus Gen.

aquatilibus iisque
'ji''"!^ vel fyA (Deut. III, 9) m. i) id. (ut 7^-15
VII, 21,. Lev. XI, 29. 4i. 4:i. 43. 46. Ez. XLVII, 9.
q. V. in Addendis) i Sam. XVII, 5. 38, pl. n'':''':"^ Nah.
Passim locus (terra vel niare) dicitur reptare reptilibus
IV, 10, et rts'!-;© 2 Par. XXVI, i4.
i. e. iis scalere (von etvi^as vv'immeln), sq. acc. (cf. ?J:n
2) n. pr., quod Hermon mons apud Sidonios (Phoe- no. 3. pag. 378, et gramm. hebr. §. i35, 3, b), velnt
nices) gerebat , ut "iTa idem appellabatur ab Amoraeis. mare besiiis aqualilibus Gen. I, 20: yy^ Qvzn ^^^'^'ji^
Dent. 111,9: :b 'iN"^;:'^ •'-/:Nn'i ^''^d ^Tinnr ^N-^p'; D'»:!^^ scateant aquae animalibus, comm. 21 , Nilus fluvius vel
T;\13 Sidonii Hermoncm locant Schirjon et Amoraei eum terra Aeg)pti rauis Ex. VII, 28 DV;""!?!: 'nN'^n l^iai :

vocant Senir. ( Cf ]'iN"ij , quod erat tertium nomen

, et scatebit Nilus ranis, Ps. CV, 3o. .— Inde 2) multi-
einsdem montis , s. rad. Nis: p. 918.) Ps. XXIX, 6. pUcavit se, de bestiis Gen. VIII, 17. IX, 7, et de ipsis
Ductum hoc nomeu viJetur a thoracis similitudine, fere hominibus Ex. I, 7 ^lS-llCJT ?1D ^N/^b'' ^J3^ et Israe-
:

ut gr. QwQu^ dicitur de moiite Magnesiae. Ps. 1. c. litae multa progenie augebantur. certe in non- LXX
in omnibus, quod sciam, codicihus mss. et edd. scribitur nullis locis iQntir. (Habent Syri hanc radicem, et ver-
:

]S''"18: Schirjon, m. Deut. autem multi babent "(''ib Sir-

jon, quod Phoenicum pronuntiationi et dialecto Ephra'i'-

bum quidem ^\m licet in lexx. non exstet communius
initicae (v. lud. XII, 6j magis congrait v. Norzi et J. que «.aj>5 uno tamen loco rsptandi
,
sit , significatu mibi
H. Michaelis ad locum Deut. nempe
occurrit, ap. Ephraemum Tom. I. p. 385. D.,
ubi legitur de Davide noctu ad Saulis castra reptante.
Dddd ddddd2
 R- Y"^^^' P"^^^'
"^"^^' 1482 T'^. no
? .j* est reptiie i. q. hebr. V""?.^. >
^^'" ^P^''-
erinaceus 37. 2 Par. XXIX, 8. LXX avQta/^og, avQiyixosi, ai-
Qty^ta.
minor Je8. 17 (ubi in Pesch. ponitur pro bebr.
LXVI,
V"ip), vid. glossam Bar Bahluli ap. Bernst. les. Chrestom. mp^^np plur. f. sibili, vel potius cantus jistulae

p. 552 et |.»tr* adj- reptihs Bernst. chrestom. p. 207. (v. rad. no. '2).
^«'Tiy mp-^nia av-lud. V, 16: LXX
Vnlg. sibili gregum, quae verba referenda
Qiai-ibg uyiXiov,
1. ult. Praelerea hnic radici cognatum putem Vir* sunt ad pastores , qui , dum greges custodinnt , canunt

nec non l^iiO) arab. ^^,liJ,*« cancer. Aeth.

fistulis. — 2) exsibilationes , irrisiones (v. rad. no. 1,
mi:ltipeda, b et ni^nd; Jer. XVIII, 16 Keri (Kethib nip^^ni» sed
,

HJZ,^ '. et amhar. \JJZ.B '.

puUukvtt, de planlis, V"^ Keri videtur praestare).
(^^; germen, itidem a reptando. Originem antem ripnta pl . f. Jer. XVIII, 1 6 Kelhib i. q, nip^llB q. v.
quaero in strepitu auiraalium reptantiura et pedibus ter-
ram radentium , quo spectare videtur huius radicis vis Min^^pilllJ^Q chald. syrinx, fistula Dan. III, 5. 7.
onomaiopoetica.) 10. i5. LXX
et Theodot. avQiy^. Gr. Venet. avXog
(praeter comm. i5, ubi male habet (poQniy^).
repHlia Gen. VII, ai. Lev.
Y"123 m. collect. 1)
V, 2. Xi;'29. 3i. 4i. 42. 43. 44. XXII, 5. — yyi?.

»2"^^ hs rj^nn fiiyn Lev. XI, 20, 21 vel ^iiyn ynaj

Q'^'^3'^ y3-lN Vs -H23N ibid.coram. 23 replilia alaia, quae 11^^ 1) in orbem vertit , torsit , contorsit in mo-
quattuor {peiihus) inceAunt, sunt vespertiliones (nou grylli, dura funlcnli. (Vicinae radd. sunt no. II. , "iw, 'n^UJ

qui sex pedibus instrucli sunt, quanquam quattuor tan- ^IU -m, quippe quae omnes vertendi, ver-
tum ad eundnm uti dicuntur) , cf. Deul. XIV, 19.
— sandi,
, "^"D
in
,

orbem
"^IT ,

eundi potestatem varie inflexam habeut.)

2) aquaiilia minora Gen. I, 20, plenius D";7:n y-lffl Lev. Ab hac prima siguifiratione est 'luj umbilicus ( pr. fn-
XI, 10. niculus urabilici Nabelschnur , Nabelstrang) , D'1^-11B ,

nervi n^u; , JTittJnffi et niC"!ia cateua ( quasi funiculua

,

e metallo factus). Contorsionis autem notio ad con-

1) sibilavit, zischen, pfeifen (rad.
P^ID fiit' p'^'^''! densationem et confirmationem transfertur , hinc
onomatop. ut gr. avQi^u) , avqtaao), avQhru) , nnde av- 2) firmus, durus fuit, raax. in malam partem, nnde
p«}'§, avQiyf-iu, avQiyyiov , sanscr. svri sonare svara so- , ni*l^"]'ij pervicacia (cordis), pr. durities. (Chald. Pa.
nus). a) Sq. , allexit, ut apes,
b sibilando arcessivit *T?ll3Crmavit , confirmavit, ratum fecit aliquid , v. c.
muscas (ut idque per translationem
apiarius facit), subscriptione nominis vel alia quacunque testificatione,
dictum de Jehova, qui hostes advocat Jes. V, 26. VII, "I^TUJ firnius , durus , talm. 'J^-|^^U!1 ^t:^n grana tritici
18, vel Israelitas fugatos et dispersos Zach. X, 8. Alibi dura et sicca, Nn^iT^^UJ bi)3 firmum i. e. verum loqui,
b) est irridentium : exsibilavit, sibilis explosit {avQiTTiiv
Syr. et nasor. }.• firmus fuit, confirmatus est Ephr. I,
xivu, auszischen, anspfeifen) 1 Reg. IX, 8. Thren. II,
53i. D. Pa. confirmavit Ephr. I, 347. C. 35i. E.
i5. 16, sq. i» pers. vel rei Zeph. II, i5. Jer. XIX, 8,
XLIX, 17. L;i3. Ez. XXVII, 36. lob. XXVII, 23: Aph. id. Ephr. I, 542., B., t*'f» firmus, verus, Hi.*
iXJpKa """Vy pniz;'' sibilis explodunt eum de loco suo i. e. veritas. Aeth. ^l^Z,'. fundavit, pr. firmavit, C^tl^
e propria sede ac domicilio eius sibilis eum depellunt.
LXX pleramque avgll^uv. ( Chald.
Cod. Nasor. ed. Norberg.
p-iit; et p-)«5 sibi-
II. p.
^'. fundamentnm. Ex Arabismo praeler y* = Iffi hnc
lavit, nasor. pnuj id.
referri possit .*« arcanum, qs. firmatum in animo et in-
198. 1 6, syr. Aph. «.Cj.*! id. in Pesch. ubique pro
hebr piffl , etiam de serpentum slbilo Hexapl. Jer. fixnm, et .ui malus , improbus fuit ,
pr. durus fuit vel

XLVI, 22 pro gr. ovqHIiiv , Bar Ali : u-«.*.ii ^i^o «-°t*l obfirmato animo , ii improbitas , malum , ji^ malus.)
«-Oj*l sibilavit cecinit iistula cf. no. 2,
s'li*aJLj i. e. , ,
3) pressit , tum oppressit , hosiiliter iraciavit i. q.

lA*i£)'^AiO apud grammaticos sibilantes Illt no. 2, a. Huc refero Jer. XV, 11 Kethib : "^niTiri
slbilus ,
a'-Db (sic enim efferendum cum ]\Iaurero et Ewaldo),
litterae, rabb. et p^il^^a et redupl- piip^iilj sibi-
nj:"<ni25
— quod interpretor premo, vexo, affligo te in bonam par-
:

Ins , apnd gramin. nip^llO n'rniN litterae sibilatae. )

iem s. in saliitem tuam i. e. ut bene tibi vertat (cf.
2) fistula cecinit (syr. Aph. id., vid. supra) scil. aon
,
eodem sensu dictum Ps. CXIX, 122). Maurer et
3'-;t3!:
ore, sed instrumento sibilavit. Indc nip^nuj et chald.
Ewald: firmabo sfabiliam corroLorabo te. Alii efFe-
, ,

Nn^pi-iaj? q. V. infra.
runt "^niTi; solvendo te, alii ':[ni'^"vl3 initium tuum, utrum-
n^^iD que trahentes ad rad. n'!;^. Keri vid. s. rad.
f. sibilus deinde irrisio, ludibrium. tl^n '^n"'"!iV.

JTnnia!: pro' ludibrio habitus est,

,

in Indibrium abiit Mich. nillJ Pi. — Part. T10, apud quosdam poetas subst.
Vi,i6. Jer. XLX, 8. XXV, 9. 18, XXIX, 18. LI, adversarius , inimicus Ps. V, 9. XXVII, 11. LIV, 7.
 R. Tid, ciib 1483 no — aia
LVI, 3. LIX, 11. Ceterum non negligenda est sentcntia Cognalum csl arab. .1^*» armilla. Vid. Nic. \V. Schroe-
Ewaldi (ad Ps. XXVII, ii ), qui Tii contractum esse
putat ex 1") win pr. insidiator , a rad. "ivij , ut aa:© der de vestitu mulicrum hebr. p. 56 sqq.)
Mich. II, 4 ex :33'iffla y:':? ex bbiyn. ,
IT^nffi contr. ex
f. n">">N"i3 vid. s. rad. lN"i3' pag.

123 m. c. SufF. ;j-iui Ez. XVI, 4 et soluta littera i35o. ' . "
,

gcminata ?inno Cant. Vll, 3 (qnod alii ex plena fornia T^^ffl adj. firmus , durus (chald. "{^'^'O et syr.
TliD ducunt) i) nervus , musculus (ut T»"^!!; , cf. syr.
fji-* id., V. rad. no. 2), semel tantnm in plar. et fere
Ij-Jf* nervus Acta martyrum ed. Asscm. p. 223, aeth. subst. 'jDa ''1^"!U5 partes firmae ventris (hippopotami ),

WCCD'! nempe nervi, ligamenta, lacerti, tori ventris lob. XL, 16.
et amhar. V^C' radix, riervns)^ Collect.
Fortasse "fTTS spccialem nervi vel mnsculi signincationem
Prov. III, 8 : '^^n'in::sb "'•'ipuJi T^iJJb niNDn
"«iin sanaiio
8. mcdela hoc sit nervis tuis (in his enim scdes est ro- habuit, ut syt. i^'».*, cf. "va no. 1.
boris) et recrealio ossibus tuis. Alii , ut Ibn Ezra , Ch.
rilT''^© f. duriiies, ubique ib ni^l^^^lT vel i"l Sb
Bened. Michaelis , umbilicum intellignnt, eumque Um- 'tt

dnritia cordis (mali) i. e. pervicacia cordis , animus 06-

breitus pro toto ventre sumit, Mauier iccirco appellatum
putat, quia ad sanandos maltos, praesertim intestinorum
frmaius 'Deut. 19. Ps. LXXXI, i3 et octies apnd
XXIX,
Jer. III, 17. VII, 24. IX, i3. XI, 8. XIII, lo. XVI,
morbos emplastra, malagmata et unguenta alvo admovere
solebant veteres. LXX rrT-iN
12. XVIII, 12. XXIII, 17. Aram. mi";» , I^Or»!-*
t(o awi.iaTi aov , Syr. y.j

carni tuae ex qnibus interpretamentis Ewaldus ^"ilBb

in bouam partem firmitas : , veritas.
,

i. e. '^nNCb , Bertheau '^'iffiab primitus scriptum fuisse rriffl^^O pl. ni-lUJ-iU! f. caienula (forma iteraliva,
coilignnt, coll. Prov. IV, 22. a multiplicata contorsione, vid. rad. no. 1), dc catenulis
2) umbilicus (pr. funiculns nmbilici, v. rad. no. 2, aureis opere plexili vel tortili factis in pectorali summi
sacerdotis Ex. XXVIII, i4. XXXIX, i5, de qnibus locis
syr id. auctore Castello s. rad. \i^ arab. Gesenius dispntavit s, v. nnb3a snpra pag. 2^9 , et de
,
jT
opere catenato sive certis ornamentis ad instar catenariim
id., spec. ea pars quam obstetrix resecat, et contra ».*«
factis in parietibus templi Salomonis 2 Par. III , 5 , in
spec, pars post resectionem restans). Ez. XVI, 4: B't<3 columnarum capitulis ib. comm. 16. 1 Reg. VII, 17:
•]TiD n^^lD itb r{n''t* n^lb/ifl die, quo naius eras , non re- n'l"iUJ"1\a !"iV'"y opusInde decurtatcm est
caienaium.
sectus est Cant. VII , 3
umhilicus luus. I^N -I^l^llJ : il^a^^UJ ,
quod protinus sequitnr.
Frequentatur hoc —
inoM umbilicus iuus est velut paiella roiunda. Intellige voc. in ceteris linguis semiticis littera r emollita eaque
umbilicum cnm ventris parte circumiecta , nt in lingua
partim in l, partim in n mutata, arab. iXmSm., pl. j»**^*.,
Melitensi sorra est abdomen, ima ventris pars Vassalli ,

lex. melit. p. 6ig. Alii volunt inguina vel loca geni-

vulgo etiam a,!**^**!, senseleh ,
pl. J.*,Uau sendsil, melit.
talia, adhibito arab. ^ qnod arcanum significat et geni- sjnslce, pl. snysel, aeth. fliCl^'. pl- .ft^flA J , amhar.

talia. — Quod ad formam T|"!"ii2i attinet, plurimi eam nlflA^: et IUAAA:, chald. nb^l-a;, Nbibva,
revocant ad ^'."w ; ego tamen malo referre ad TC ipsum, et priore b elisa KnbuJrTa, syr. I-" J^aa.» , nasor. NnbN^anO,
nt fecit Ewald. gramm. hebr. ed. 5, §. 255, b, cf. samar. tum 2,'"^ 2,'"* *"™ '^a<j.'^aw. de catena genealo-
"ibbs! , •''-}-\Ti , "'nnx a bs , %>i , d^. gica in Gesen. carmm. sam. XII. vs. 21 et 25, talm.
etiam N'^ri;''"ij vid. Buxl. lex. chald. talm, p. aSSg.
"ITQ n. pr. m. 2 Sam. XXIII, 33, corruptnm, ut
videtur ex , 'liffl ,
qnod legitur in loco gemino 1 Par. niDTJ contr. ex rT-TBlia (q. v.) pl, cstr. r'-":J-<ui
XI, 35. f. catenllae~ ^s.. XXVIII,' 22."

3^12 m. i. q. lb'. Sed redi ad hoc.

nniD
vid rad. no.
pl. nilllS f. catenae ( contorquendo dictae
a U l^ rad. onomatop. i. q. y^.ic pr. rasit solam',
1, cf. rritj-iuj et "i-^n s. rad. n^n
n".2J'"UJ
,
dein replavit (vid. ^'^d ). Uinc appellata esse possit
no. 2\ tcm armillae (alias T<a5; et mj'i:N ) Jes. III,
Targ. catenae manuum armillae.
radix \Xi ^^'m prcgerminavit
\l—lir. Cf. pullulavit, ,
19. «^"i";
"'"l'""^
i. e.
(Idem Nn"0 Targ. Onk. habet pro hebr. TJoa Gen. V^C^t: germen, propago vitis, truncus. Alii "^"i\s
XXIV, 22'. 3o. 47 et pro n-:yi;N Num. XXXI, 5o. n-J curtatum volunt ex quadril. "l'vi3i;!J quod geminatum sit ,

in Mischna Schabb. e "^TUJ, ita nt boc vel eiusdem significationis verbnm

tr. 5 est
c. catena vel collare
onomatopoeticum fuisse statuatnr, vel radix arboris '6'y:i
qnod equis aliisque bestiis inditur cum funicalo quo ,
nomen traxerit a lirmando. Cui sententiae favrt quo-
ducantur , arabice dictum auttore Jebuda ben K. dammodo lingua melitensis, in qua synslw est pro hebr.
 R. TDnffl, nnq 1484 tsis n-iiD

maJlia (q. v.), schenschdl autem prima radicula herbae, cf. Deut. XXIX, »7 : n3:»H \a"NT iTis ©"lia BD3 la;' ]s
et'verbnni schenschel priinas radices emisit planta Vas- ,
ne sit inter vos radix, quae producat venenum et absin-
salli lex. meiit. p. 63/. Cf. elibm IU3\S pag. iSSg. ihium. Alia genera translationis sunt haec quae sequun-
a iljl^ia derivatnm (cf. tur : a) radix rel i. q. infima eius pars , ut radix montia
Fi. llSlid verb. denominat.
eradicavit, exsiirpavit (v. de hac vi formae
lob. XXVIII, 9 (p<C« Tov oQovg Judith. VI, i3.), radices
vic. D^D) :

Piel gramm. hebr. §. 5i, a, c). lob. XXXI, 12: -bia pedum i. e. plantae pedum XIII, 17, radices maris i. e.
IZS^rdri ^riNinn in omni fruclu meo radices evclleret i. e. fundus maris XXXVI, 3o. Cf. syr. j.*f* ^ii> a radici-
radicitus exstirparet fruclnm. Metaph. Ps. LII 7 .
,
bus, radicitus, fuuditus, de eversioue aedificiorum. Porro
S^TI VlN^ ':]UJ"1UJ1 et exstirpahii ie Deus e ierra viven- G oE
iium. (Fortasse coga. chald. labn evellit , exstirpavit, b) radix est genus ,
prosapia (ut gr. Qitfi, arab. ^ici\ et

discerpsit, in Targg. passim pro hebr. 'l5"itt5 positum.) Go

,v.e radix, stirps genus), de bestiis Jes. XIV, 29:
Pu. •6-\-}i pass. lob. XXXI, 8: nia^ilJ^ 'NJJNa g-er-
,

mina mea exsiirpeniur. SSS; N2£"' llJna e radice i. e. e genere vel stirpe
ia"iia"a
Poel UJnia verb. denominat. radices egit (fecit, emi- serpenium prodil progenies viperina. c) radix pro sede
sit) arbor Jes. XL, 24. populi, quandoquidem populi in aliqua lerra sedem figentes
Poal ia"lia radicatus est, radicibus captis fixus est in ea planfari dicuntur et radices agere (v. i'C3). Ind.
in 80I0. Metaph. Jer. XII, 2 : Wyd
Da dnsDj plantas V, i4 de Ephraimitis pbjjsa D\a"lia quorum radix est
:

eos (iinpios) , iamque radicantur. Cf. Nithpa. in phrasi in Amalclc i. e. qui in Amalecitarum ditione sedem suam
talmudica Nana ia"inU)3 radicatur i. e. confirmatur in fixeruut. d) yy^ ui^ia radix causae vel litis est primum
peccato. fundamentum litis, id in quo vera et principalis causa
litis et accusationis sita est. (Varias et ex parte similes
Hiph. iDnan verb. denominat. i. q. Poel , tam
translatienes habes in ceteris linguis semiticis, iupr. in
addito accus. Q''U5-;'a Ps. LXXX, lO de vite lanitm :

lum metaph.
s "E - , . ...
«Tiia.Tia ei emisii radices suas , absol. , et arab. J^o! quod saepissime est pro fundamento, pnncipio,
qilidem de homine vel populo ,
qul fortuna prospera origine rerum. Rabb. dicunt : '•nnDia ffl-i.ia i. e. sum-
ntitur Jes. XXVII , 6: Vs'ib'; H^^Di yi:z-^ aps^ '^'^P,'! mae rei oblitus sum , D^ia^^ia iis sunt articuli fidei prin-
radices a^et Jacob, jiorehit et efjlorescet Jsrail. lob. V,
3 : TlS'''^!^^ b"""!*} Tl''»") ^;n equidem vidi siulium (impium),
cipales, ut arab. Jj.jio'^)! , apud Syros lAioajj i.x.»fM

qui radices afi;eiet i. e. qui firmam et stabilem asseque- 6unt priucipia scientiae, p/^a aoqiiag Sirac. I, 25.)
retur prosperitatem. Cf. talm. \a")niaN in lucro fuit, 2) turio, surculus, qui ex radicc prorenit Jes. LIII,
lucratus est, pr, sibi radices cepit. 2 (de servo Dei .IJS T^-iNXl ffil/CSI risb p5'T3 hs>J
) :

et succresccbat coram eo ut surculus et velut turio e ferra

UnjD pl. D^^UJTiJ ilege schoraschim, Gcsen. Lehrgeb.
sicca. Alibi dicitur ^''UJIia "l^ca surcuius radicum Dan.
p. 572), c. Suir. TiB-jd, cstr. ^ttJ/iia m.
XI, 7. Iiide melaph. •'lai laiia surculus i. e. soboles
1) radix (nt chald. lalia, {<UJ-i'ia q. v. infra , syr. XI, 10 de Messia ab Davidis gcnere
Isaei Jes. Isaei et

t*f^ nasor. !*»•• id,, cf. aeth. P^Cd^ ^ et amhar. originem trahente , synon. "1^3 et Itah vs, 1 , cf. qIIu
26'1'
Ja^ld Apoc. V, 5. XXII,
l^C • radix, nervus. Ex lingua Punica hnc pertinet
avgi^ i. e. la^iia, nomen radicis lanariae a fuUonibns ffi^uJ m. chald. i. q. hebr. radix Dan. IV, 12.
purgandis lanls adhibitae , quam Graeci aTQov&lov voca- 20. 23."
bant, V. Dioscor. lib. II. c. 192. Lingua arabica vul-
ffl"1"il)_ (radix, i. q. la^iia, syr. i«fj») n. pr. m. 1

garis qiioque habet {JijA pl. (Ji;j.w radix , a Judaeis ac- Par. Vli, 11.
ceptum , nl puto, v. Humbert guide de la convers. arabe
IfflTlp (lege scheroschu), Keri ''23"1JD chald. f. f ra-
p. 5i). lob. XXX, 4. VIII, 17. XIV, 8. Ez. XVII, 6.
dicatio i. e. expulsio, relegatio Esr. VII, 26, cf. X, 8.
7. 9. Dicitur de planta vel arbore T^ilinva nbia emittit
V. Pi. et ffllia no. 1 c.
radices suas Jer. XVII, 8, 'u; Insn id. (cf. germ. Wurzel
,

schlageu) Hos. XIV, 6, 'ttJ CjD''' propagavit radices suas

2 Reg. XIX, 3o (Jes. XXXVli,' 3i). Apud poctas non
raro homines et populi comparantur plantae vel arbori,
nffln^ et rriffl^ffl catenola, vid. s. rad. inia
snpra pag. i483.
inque eiuamodi dcscriptionibus radicis quoque praecipua
fit nientio, e. c. Jes. V, 24 , ubi impiorum sors descri-

bitur nbs^ P^^S^ DrjlCI ^''.'!1'^. p'33 fi"j5-)UJ radix eorum

:

uf puiredo erit eorumque Jlos ut pulvis ascendet , Hos. ^l^ verbum in Kal innsit., pr., ut videtnr, cir-

IX, ifi do Kphraimitis: laa'^ D'ia"l'y25 eorum radix exa- cumivit, obivit , hinc ministravit , ortum nimirum , ut
rescet, Am. II, 9. Jes. XIV,' So! Ez. XXXI, 7. Mal, Dietrichius (Abhandll. f. scmit. Wortf. p. 65) monuit,
III, 19. lob. XVIII, 16. XXIX, 19, Prov. XII, 3. 12, e rad. IW
no. II. (Praetcr V. T. buius radicis ir/
 R. n-iD, Ndd 1485 n^;© — •^DO

lingais semiticis, quod sciam, nullus iisus fuit, nisi quod iSiZJw '° ^*' inusit. inceasit, amhulavit. ( Inest
Judaei recentiores verbiim Picl. r"iir rctimierunt et r!i*"i»
autem in eo reduplicatio radicis simplicioris, id qnod
tum ministerium sacrum , tum maximc functionem littc-
ex aethiopicis infra aifercndis lucidc apparct. Cf. nii.)
rarum servilium grammalicam vocare consucverimt. Apud
Pi. N^ffl un, "kiy. duxit , adduxit c. acc. pers.
eosdem NniT'© "'^Nbii sunt angeli liomiuum ministerio ,

et saluti addicti et "a Deo ordinati, cf. Ps. CIV, 4.)

Ez. XXXIX, 2: 'ns-i^a iT^i^.^l Tf;^?'^
^T"'-.?."'!
bN-ji!."'. "'in-b:; ':j-niN:ni pc:: cohvertam te iGog et Ma-
Pi. ri"d inf. n"iMJ et tono mutato n-i;i3 Deut. XVII,
gog) et adducam ic ei sursum ducam te ex uliimo septen-
12, fut. convers. n'i">25"'T niinisiravil, minislri munere fun-
irione in moniana Tsraclis. LXX. xu.0^o6riy7]oti) Ct (ed.
ctus est , Jamulatus est, sq. acc. pers. Gen. XXXIX, 4.
Complnt. Targ. Jjpyps errantem faciam
x«T(/'§w ai).
XL, 4. Num. III, 6. i Reg. I, 4. XIX, ai, sq. \ Num. te. Vulg. seducam te, codd. cducam, all. reducam te.
:
IV, g. VIII, 26. Diversum est n^iu; ab n3y , ita qui-
Ac ducendi quidem significatus ex oralionis serie et
dem ut illud sit quodammodo ofCcium lionorificentius
continiiatione satis certus est ad origincm autem anqui-
;
et liberi hominis Innctio, nay vero sd servi conditionem
rendam dudum est quod Lud. de Ditu Ezechielis loco
pertineat. Itaque DTi^lipT^ iu Salomcnis anla distinguim-
tur ab ^'na? 1 Keg. X 5 et ipsi ncpotes ex fratiibus
, ,
illnstrando adhibiiit verbum simile aeth. /\i^A(S)'m
Ahasjae regis huic miiiistrabant 2 Par. XXII, 8 ; Jose- ambnlavit, ingressus est, incessit, v. c. de infantc quod
phus gratiam nactus Potipiiaris et rei domesticae eins ambulare coepit, Vit. Sanctor. ap. Liidolf. lex. aeth. p.
praepositus dicitur ministravisse domino suo (irN n^l^zf^l) 177 (cf. n"i~), Gen. III, 10 pro 7if()maT«rr, Hen. XVII,
5 (p. 11. lin. penult. ed. DillmBnn.) LI, 5 (ed. Dillm.
Gen. XXXIX , 4 , idemque Josephus in carcere ceteris
captivis praefectus (Gen. XXXIX, 22) nihilominus iis p. 28), peragravit Gen."XLI, 46 pro diigxec&ui, lob. I,
ministrare dicitur Gen. XL , 4. Saepe dicitur de — 7 pro iftTi(Qino.-i{Tv il(Syt\(5X' \ inpr. in pl.
, J^Yfl
sacerdotibus et Levitis, qui sacra cnraiit et administrant, (XP\ scala, a gradiendo dicla. Aliquaiido mihi in men-
nirri-rN nni» Num. XVIII, Deut. XVII, 12. 1 Sam.
2.
11' ii. III, 1, semel nirr^b n^iuj 2 Par. XIII, 10, '«
tem venit erab. ^joi; abiit, IV rcmovil , sed in aelhio-

MltT 'lE-nN 1 Sam. II, 18, et absol. niia sacra fecit picis illis acquiescendum est.

Ei. XXVIIl', 43. XXIX, 3o. XXXIX, 'i'. Num. III,

3i. IV, 12. i4. 2 Reg. XXV, i4. 1 Par. XXVI, 12.
2 Par. XXXI, 2. Uno tantum loco de cnltn idolo-
^SSIDffl n. pr. pers. (dubige significationis, sec.
rum Ezech. XX , 32 : ]3ij1 ys niisb cohre lignum et
lopidem i. e. idola lignea et Japidea. — Inf. n"lia
Bohlen. sjmbol. ad intei-pr. s. cod. ex 1. pers. p. 24
snbst. c. art. n-HIjfl sacra, ofjicium sacrum, cuhus Dei, forlasse contr. ex .6i .. 1_*_m»-*- cultor ignis pr. ad-
,
XinovQyia Num. IV, 12 : fia ?n-nt'^ IffiN ^"1/4" ""bs su- ha^rens igni , nl ]3tirr33 Jtr. XXXIX,
i3 sec. Lors-
pelleciilia cultui sacro desiinata , (juihus sacra facicbant,
2 Par. XXIV, i4. Ab Lis — distingiie phfasin n^ttS
bach.
Luzzaltum
_jL_«_M»_A»
le
_j_*-i
sanscritisme
Nebcinis cultor, sec. Philcx.
de la langue assyr. p. 73
nin^ d"d3 Deut. XVIII, 5. 7 i. e. colnit Jehovam eum
analogiam
dux njagnus , a rad. .sanscr. cvi crescere ; nnde ^xir-
invocando ad , formularnm 012)3 N"ip ^"13 "'''
,
^uva qui crescit, tnrgidus, magnus , et causat. rad.
"«1
D«;3. Audacins dictum Jes. LX, 7: ^'rrn-jir"; ni^s: b''J«
car ire), qucd iil Persia gessisse videtur Serubbabel Esr.
arietes Nahathaeae tibi famulabunlur i. e. ministerio sacro
inservient. —
Part. n\l;a subst. minisier, famulus Prov. 1, 8.
n'^^n'';
V,
i4. In priore enim loco appellatnr i<"is'n
princeps Judaeae praepositns , sc. tempore CjTi,
XXIX, 12. 2 Sam. Xill', 17. 18. Esth. II, 2. VI, 3, ut
in altero Cyius eim praefectum npB Judaeae conftitu-
Josnafuit mirss nliaa famnlnsMosisEx.XXlV,i3.XXXin,
isse dicitur.
11. Num. XI, 28. 3os. I, 1, de famulo Elisaei prophetae
2 Reg. ly, 43. VI, i5, spec. de sacrorum niinistris Jes.
LXI, 6. Ez. XLIV, 11. XLV, 4. 5. Esr. VIII, 17. Neh, nt^d sex
X, 37. 4o. 2 Par. XXIX, 11. Jofel. I, 9: n;!T: T-^i!;??,
vs. l3: nzTT: 'nni2;a ministri altaris. Fem.
nijD Pi. dmom, sexiani pariem di'cdii 'vV.rad.lB"!"^
n-^TTM (conir. e
pap,. iSe^g.
nn"i;i5^, v. Gesen. Lehrgeb. p. i33) fanmla 1 fieg. I, i5. ''\uO sextus

n"!^ snbst. m. , v. infinit. in verbo Pi. 11130 bjssns

\ V. rad. il"u; pag. i384.
"ffiffi et "'BCi nn prr. \
rjOffi vid. noc.
t)B et ntSffl cstr. mtlS sex , it. ''tiffi sextus , et
ncir verbum deuomim. v.s! rad. CnttJ pag. i36q.
"^^El^ f. Scheschach, nomen Balylonis Jer. XXV,
26. LI, 4i. Loco Jer. piicre T\tr<£._ TjVa est rex Ba-
»OiS marmor, byssus, v. s. rad. iLTir pag. iS84. bjdonis sine nllo dubio, et in altero loco verbis nisbs
^Jitt' capia est Scheschoch corrcfpondent verba eiusdem
 R. nti2, "^OB, nnfij 1486 jffld — nnffi

cotnmatis iaa naiab rtr''!^ desolala est Babel, Targ. Iffl^, in pausa
T^u: (ut STa.-r, in p. aain, gramm.
utroque loco baa. Hoc igitur certum est, -jtiaj esse hebr. § 29, 4, annot.) m. color ruber , spec. , ut vide-
Babylonem, de origine antem et proprio significatu huius tur, rubrica (Rothel, Bergroth) Jer. XXII, l4 : niuJa
appellationis ambigitur. Ac Hebraei interpretes omnes IUJwi'3 illinere (domum) rubrica, Ez. XXIII, l4 de ima-
eosque secutus Hieronyaias -jllJTIJ pro bii3 scriptum esse ginibus pictis in parietibus ( quales nostris temporibus
contendunt ad artificium illud cabbalisticum , quod At- in Assyria et Babylonia multae e terra ernuntur) : ^\l32N
bascb lannN vocant, quippe quo n litteram alphabeti iiriaa b^Pp.n n-^i.iari labst ^'j^n-bj; nisna viri picii
ultimam ponunt pro prima N 1D pro 3, 1 pro 3, ct sic , (sculpti) in pariete, imagines Chaldaeorum rubrica deli-
deinceps, ita ut "fiTUJ idem valeat quod bas, qnemadmo- neatae, Vulg. ap. Ezech, : colores, at ap, Jerem. si- :

dum Jer. LI, i ''lyp^ ab (cor adversariorum meorum) ad Tiopis i. e. rubrica Sinopensis, quae laudatissima crat v.
eandem regulam pro D^^^iips (Chaldaei) scriptum esse di- Plin. hist, nat. 35, 5. s. i3. LXX. ap. Jer, fiiXroi
citur. Suspicatur Hierouymus, propbetam hoc secretum i. c. rubrica, tum etiam miniuni, Targ. ntroque loco
scripturae genus propter metum Chaldaeorum adhibuisse.
^'inao colores, et eodem verbo Syrus ( i V Sl
i iX), quod ta-
Quod quam vanum sit tum temporum ratio tum vel
, ,

hoc docet, quod Babylon c. LI, 4i eodem commate et men pro fiiXTog ponitur Sap. XIII, i4, Dav. Kimchi in
^32 et rj"i5"ij vocatur. Certe talis scribendi ratio artiC- lexico: 'Siya "iiDaiT Nipsn Ninuj TiiaiNi n^o , , ,

ciosa his in locis admitti potest, si non a Jeremia sed ,

fsbs [-iN^ra h
"i'iiip] •>Vy Nipjl i. e. dicunt ^u:u3 esse

n recentiore quodam auctore profecta sit id quod arabice vocatur -s^; [cinnabaris], in lingua vul-
id quod ab ,

Ewaldo, Maurero et Hitzigio affirmatur ex eoque proba- gari minium [gloss. : color di miniar].
bile fit, quod LXX. c. LI nomen ?J'r^ et c. XXV verba
Dni^inN nruJ^ ?JffilU ^\m non expresserunt, quae scilicet
nintD columnae,
in codicibus suia non repperissent. Alii alias expli- — v, rad. n'')!! pag. i4oi.

cationis vias ingressi sunt. Ch. Bened. Michai'Ii in an- nto nates, v. infra s. rad. nn\2i no. III.
uotatt. ad V. T. ^fflffii est urbs bellatrix, coll. arab. u5Lio
niD Seth n. pr,, V, 8. rad. n'<UJ pag, i4oi.
fortitudinem in bello ostendit, panoplia indutus fuit; J.
D, Michaclis ;(aXxo;irXoj' inlerpretatur, quemadmodum niC tumultus V, 8, rad, rtNUJ pag. i346.
Babylonem vocat Abydenus ap. Euseb, praep, evang. ntD chald, seoc, v, post hebr, ttJUJ s. rad. UJTirf p. i36g.
IX, 4i, coll, arab, i^m ferro obduxit portam; Bohlenius Nntl) chald. bibit, v. s. rad. nnia no. I.
denique ex lingua persica hodierna bL.;; t.^ ,,atrium re-
gis" reddit. Quae non magis probanda sunt quam ,

Marshami opinio (Canon. p. 565), qui Susam urbem «• nSni23 f"t- nniBi apoc. ni»;» , inf. ninia , se-
inlelligit; ea enim Hebraeis ]uJiu5 dicitnr, v. supra pag.
i385. Novam interpretationis rationem nuper aperuit mel iniB Prov. XXXI, 4, cum praef. nwfflb ,
inf. abs.
clariss. Rawlinson ,
quae , si modo tuta est, ceteris om- ninffl, Vnui et ninia Jes, XXII, i3 1) hibit. (Chald,
nibus praestare videatur; in Assyriis enim monumentis Nnir , nnp q. v., •<n© et addito t< prosthetico iriBN, syr.

is repperisse sibi visus est Scheschach i^lyl nomen ^/\*| part. JA*, uasor. 1A.«, aeth. /l^P; id. ,
qno
dei alicuius quo Babylon appellata esse possit, v.
, a pertinet voc. a Lndolfo omissum papyrus planta, flTl
Journ. of the R. Asiat. Society of Great - Britain and quod legitur lob, XL, 21 pro gr. nanvQog , scil. bibula
Jreland vol, XII. p. 4/8, papyrus, ut Lucanns dixit, cf, «753 papyrua, a sorbendo,
cogn, amhar. £11/11 \ bibit ; apud Arabes haec radix
jtBtD n. pr, vid. rad. miB pag. i384.
non exstat, dicunt enim ^jyi bibit, ia hodierna tamen
p^ffl n. pr. vid. rad. pjDiii pag, 14/8,
Arabiae australis dialecto ,
quam Elikili vocant , doctna

Fresnel investigavit verbum ^gt^^ bibit ,

quod hebraeo
rad. inusit., eiusdem significationis ac ITVU,

arab. torsit a latere, versavit, v, c. funem, manum nn"i5 respondet. Synonymum est np^l» in Kal et Niph.
Ji"
in torquenda hasta non usilatnm cuius Hiph. njsufn ut causativum verbi
,
vibrando gladio (v. Reisk. ad
vel
raraph. Muall. p. 73), hinc etiam a latere aspexit limis nma adhibent, in aeth. autem liugua et apud Nasoraeos
oculis denique transfortur ad colorum variationem, cf.
: in usu etiam est Afl^t^P \ ""nips bibendum dedit.) Saepe
aloXog agilis, et versicolor (schillernd), ab uwXliiv ver- absolnte ponitur , inprimis iunctum verbo bDN , Eccles,
sare, agitare, ap. Hesiodum ofKpuiceg uloXXovrai uvae co- II, 24. III, i3, Jes. XXIX, 8, 1 Sam, XXX,' 16. lob,
1,4. Esth. III, i5, plernnique de hominibus, sed de
lorem sumunt, varlegantur. Arab. ^j.3if rubeus, rubi- bestiis quoque Gen, XXIV, 22. XXX, 38, Num. XX,
cundus, de oculis, lacte. Inde 11. 19. 2 Ileg, III, 17. Ez. XXXIX, 17, 18. Sq. acc.
 R. nniij, bm 1487 ,-rb — ^r^^
potum, aquam, vinum Ex. VII, 21. XXXIV, 28.
bibit "• »a123 vcrbnm
Lev. X, 9. lud. Xlil, 4. 7. i4. 1 Sam. I, i5. XXX,
t inusit. i. q. arab. ^ ^^ IV
12. 1 Reg. IV, 20. XIII, 8. 2 Reg. XIX, 24. Am. IX,
l5- ^,X,*i, it. II ^_^jj, et V staminibus
i4. Jer. XXXV, i4. Caut. V, 1. Eccl. IX, 7, metaph.
positis aptavit telam, vel i. q. chald. Nn"«a et syr. Aph.
poculum bibit Jes. LI, 17. Jer. XLIX, 12, sq. la poli'is
Gen. IX, 21. I?uth. II, 9. Jer. LI, 7. lob. XXI, 20: tcxuit. Cf. copt. g-J-i-^- tcxtor, arab. texuit.
nrir^ '~u; r^sr^a de ira Dei omnipoleniis bibet (cf. quae
O*
Inde
S. V. ^•'2 p. 6g5 dicla sunt), sq. s de vino, addita no-
TllD m. stamen telae (Anfzug des Gewebes, Werft)
tione voluptatis (sicb am ^^'eine letien ) Prov. IX, 5,
it. sq. 2 vasis, ex quo bibitur (v. 2 A, 1 , a. p. 172)
Lev. XIII, 48 sqq. LXX. «TTy<w»'. Subtemen (der Ein-
Am. VI, 6: Y^_ 'p^lTTra Cruf^l 91*1 e craferibus rinum schlag) hebr. vocatur 3-19.
bibunt. Y.-l 'nir potores vini Joel. 1, 5. Ps. LXIX, i3. — • - G - - S oi
(Arab. Ju«, bliL, Jil*,
Rletaph. iob. XV', 16: T^'" D"!':: nr-w- tt-^N vir bibens et (_5^\*« j bl^*., ,_5^~5 stamen, chald. '"no , N^ris id.,
inicjuiialem ceu aquam i. e. totus impletus et imbutns
iniqnitate, XXXIV, 7 : D^753 J^b nru;'; gui bibit sermo- Nn'r^li?j tela, syr. ^l^l textura, \'uL.^ textura, it. iu-
nem impium ceu aquam i. e. alfluens sermone impio. gum vel radius textoris.
Sed eadem formula passivo sensu legitur Pxov. XXVI,
6 i^rir CCn iniuriam imbibens i. e. iniuriam cxperlns,
: "*' t lil W verbum inusit. i. q. r^'a et rr'd posuit.
passns, cf. lob. VI, 4 sagittae Dei (calamitates a Deo
:

missae) me vulnerarunt , 'ni1 firu; Br73n "wN quarum Ad hanc rad. pertinet talm. i^^ve vel tiTili fundatlo,
venenum anima mea imbibit. 2) compvlavit , convi- — nnde n^r"d J3N lapis ille fundationis , in quo nomen
Dei sanctum mrr' inscnlplum fuisse tradunt
vatus esl Esth. VII, i. (Chald. id., cf. r;ri»?3.) v. Psen- ,

Niph. pass. Kal. no. 1. Lev. XI, 34: Vtj7,ffl»-b3 dojoD. Exod. XXVIII, 3o. Sjt. IA.»] fundos. ima pars,
Hr'^"' "^'JN omtiis potus, qui bibitur,
de fundo foveae Jes. XIV, i5, navis Jon. I, 5, Bar Ali
Hiph. buius rad. non est in usu, loco eius utuutur lex. ms. j_:S\_*_Ji ^xi fundus maris
: }.iajj c\L'.m] , et
r!|Vdn, q. vide s. rad. njJlS.
JL*.3^i ^iyi ]i'Q.ij ^ooiA*] ima montium, it. de fundo
nrffi et iJrB fnt. 3. pl. ^iruj"; ,
part. nn'4 pl.
^'nffi hebr. r:na bibit Dan. V, i. 2. 23. Praet. c. lagenae. Et hinc etiam
i. q.
Aleph. prosthet. T^rkJi* bibernnt Dan. V, 3. 4 , ut in riQ nates (das Gesass, cf. gall. le fondement, augl.
Targg. saepe TU:» et syr. ^A*| bibil, v. rad. hebraeam. fundameut) Jes. XX, 4, pl. c. Suff. BnTiniS nates eo-
Sq. 3 vasis Dan. V, 2. 3. 23, ut hebr. Hr'i5. rntn 2 Sam. X, 4. (Arab. ^.u^I et auctum Iittera 1

^no m. potaiio compotaiio Eccl. X, 17, , ( Aeth.

in fine a.X*», «JC*. pl. alXwi nates, syr. pl. (^.•1 nates).
H^t: et il^^: potus, syr. — ^.« potatio.)
n^riB f. id. Esth. I,. 8. nffl Setk n. pr. v. s. rad. niia pag. l4oi.
nrtpa m. c. Snir. rn':5j3 Dan. I, 5, 8, Q3'n:5a riB tumulius, V. s. rad. T\H'ii pag. i34G.
ib. vs. 16, cri-rujn vs. 16 (vid. de hac singuiaris nu-
meri formis gramm. hebr. §. 91, 9) 1) poiio, poius (das riw cbald. scx , \. post hebr. u;'J s. rad «Ta
Trinken) Esth. V, 4. 6. Vjl. 2. y>T. nrira r^z coe-
'
pag. i36g.
naculum VII, 8. Tr^iJJ^ ^'^ vinum potus sui i. e. quod D']!^© f. duae, V. d";:'i; s. rad nvi" pag. 1449.
(rex) bibebat Dan. l', '5. 8. 16. 2) poiio (Trank) Dan.
I, 10. Esr. III, 7. — 3) convivivm, epulum, av/nnoaiov
Ind. XrV, 12. 17. 1 Sam. XXV, 36. Jes. V, 12. Prov.
i:;P«N Ez. XVII, 23, plan-
"^r^tbl! fut- c- Snfif.
XV, i5. Eslh. I, 9. II, 18. V, i4. VIII, 17. IX, 17.
18. ig. 22. nrira nici- convivium instrusit Gcn. XXI, lavii,voc. poet. (synon. yc;) Ez. XVII, 22. Part. pass.
8. XXIX, 22. iuci. XVV, 10. lob. I, 4. Estb. V, 5. 12. t^nu; plantatus Ps. I, 3. XCIJ, i4. Ilos. IX, i3. Jer.
VI, i4, saepe sq. b pers. honorem in-
cui vel cuius in XVll, 8. Ez. XVII, 8. XIX, 10. i3. (Chald. Vn\r id.,
struitur Gen. XIX, '3. XXVI, 3o. XL, 20. 2 Sam. III, bTyi plantatus , NVniU plantator , syr. w.« plantavit,
20. 1 Reg. III, i5. Esth. I, 3. 5. V, 4. 8. (Chald.
Etbpe. pass., ^L.m plantalus pr. hebr. bWw Hos. IX, i3,
^nttia q. V. infra, sjt. ^^*.iO emph. (.ji^AiO potio, po-
h:\!:^A* plantatio, planta Ephr. I, 345. C. Dent. XXXII,
tus, convivium, (ZoAAio id., aeth. CT^ll^t I potus.)

*rtC53
32 pro hebr. niano , XVI, 21 pro nnti», nasor. ^.»
st.emphat. «jnda chald. m. i. q. hebr.
nriBa q. 'v. N-ra;^ n^a coeaacnlum Dan. V, 10. plantavit, PA.« planta, pl. V^* metaph. posteri. .'^rab.

Eeee eeeee
 R. Vnti, DnT3, ]nd, pna> "^1^ 1488 V^^nffl — nnd
auctores de contnmeUa affecit siquidem non raro hoc a vi pungendi
jJLi in libris vix legitar et apnd lexicorum
,

fodiendlve procedit, v. ad rad. obs p. 691 et aj?3 p. 908.

hac radice altam silentium est, viget ea tamen in
liiigua

Arabam vulgari cum vi plantandi max. ubi de herbis ,

et oleribns agitur German. de Silesia in Fabrica lin-

:

guae arabicae p. 777 haec habet yxJi plantare herbas, : If*!'^^^ rad. incerta , a qua ducunt Hiph. ^Tiian
plantatns, J.*X^j plantatio 776: J.*;! planta, p.
minxit. Vid. rad. ^'aj pag. iSg^.
Jj:^ ,

comma.iis solis herbis, EMious Bocthor dictionnaire fran-

fais-arabe T. II. p. 169 ed. 1.: ..,PIant, scion qu'on
tire d'un arbre poUr le plahter, jeune bois, jeune verger pn^8< n. pr. m. vid. pag. 167
Xxjii", p. 374: ,,Tige de plantes droiles, comme tabac,
anbergines, etc. iXXji.", T. I. p. i56 ,,Ciboule yxi, :

Ji*3j", cf. enndem s. vv. Anil, Antore, Brin de paille, fut. phai"; i. q. apffl consedit dein siluii,
pJ^"£J ,

Humbert guide de conversation arabe p. 46

la ,,une :

lacuit, de fluctibus maris Ps. CVII, 3o. Jon. I, 11. 12, de

plante ^JIaA." MeUt. sc^/cZ planta, scAj»f Z arbores no-
seminarium, Vassalli lex. melit.
iurgio Prov. XXVI, 20. (Chald. et syr. pn\2j s. pTtffl,
vellas plantavit, Tnyschthe
p. 64. ^gg. Ceterum affine esse videtur radici r^lB «-dA* id. , chald. TJIUi quievit, nasor. pnp siluit ,
plUj
posuit, cf. aram. asaposuit, plantavit.)
compescuit vocem, siluit, sam. iiT*"' sedavit, siluit.)

V^^ntD m. planta, surculus Ps. CXXVIII, 3.

"inQ (pers. «Ua«, k.Lww stella, vel zend. cithra-=-

Q]^^ prob. i. q. Dria , DnD ohturavit , occlusii. jL^ forma, vel, ut Benfey putat Monatsnamen p. 201,

Bis tantum legitur in hac formula : Ora

]^5in clausns zend. schilthrdo qui iubet, Kleuker. Zendav. III, p. i5o)
qaoad ocuhim , vel claiiso oculo , Num. XXIV, 3. i5 : n. pr. principis Persarum Esth. I, l4.
ySJl nna laiiri DSba DNJ effatum Bileami
0x3:1 "!i>3 133 ''3T13 inO (compos. ex pcrs. .L**» stella et (^^ljilj

filii Beorit effatum viri cui clausus oculus esi

, qaod ,
splendor, siquidem eat lucidus, nominibus abstra-
;lj j^glj
vel proprio sensu de ocuhs prophetae somno clausis
formandis adhibetur, sec. Opperfum in Journ. asiat.
accipicndum et ad visionem referendum cst, idque — ctis
i85i April. p. 4oo i. q. vet. pers. cithrabuzaniya , qnod
ego praefero cum Hupfeldo in Zeitschr. fiir die Knnde
des Morgen!. IV, i45, cf. ipb rs. 4, vel ad mentem — tamen quid significet, dicere non audet, cf. n. pr. DIi-
9-Qofiov^dvTjg) n. pr. praefecti persici Esr. V, 3. VI, 6.
Bileami antea obscuratam scilicet cui occlusae et m-
,

cognitae essent res futurae, donec Deus ei recluderet

obtutum animi, ut fieret D''3">3' ^lta taUs cui aperti essent
oculi XXIV, 4. 16 (cf. XXil, i. 38. XXIIT, 3. 12.
™^^ i. q. r'»^!: posuit, transposaii , collocavii.

XXIV, i3). Ita obturatus est oculus.

Vulg. : cuius (Utuntur Rabbini dupUci forma passiva nn^rirt et rn\l;5
Plerique antem interpretes, maxime Judaei, significatio- fundatus est, et subst. n^nl2J73 fundamentum, Buxt. lex.
nem iiU contrariam statuunt vertuntque aperto oculo, :
taira. p. 2547, praeterea hnc refer syr. ZL\ss stabiUvit,
ita ut ]'yn Driip fere idem valeat quod O^J^S 'iba in iis
qnae sequuntur. Recurrunt hi inlerpretes ad talmudi- fuadavit, Ethpa. ^ll>a>] sec. Bar Ali i. q. |»<i^«t u»**.lj'
cum Druj quoc! certe in uno loco Mischnae tr. Aboda
,
o^jS ;!C*j). Inde bis legitur praet. pl. m"i;. Ps. XLIX,
sara c. 5. mischna 4 perforare est vel aperire ita enim ;

l5 smi biMlCb 7^t^3 instar eos collocant in orco

ibi bis in eodem verborum contextu de doUo vinario :
S''^S''^

legitur : D^^rttS^.UJ ut perforet

D'irp'"l ( doUum ) et rursns i. e. propellunt, detrudunt eos in orcuni ( cf. P.salm.

obturel. la giossa Dri'r exponitur aj^J. Ita iam Saa- LXXXVIII, 7: npnnn 1i32 "'inis" collocasti me in fovea

dias in hapaxlegomenis no. 34, Dav. Kimchi in lexico, inCma). LXXIII, 9 : Dr!">S D';»!^? ^^'4 coelis admovent
qui exponit psn mns fort. etiam LXX:
, o uXrjd-mog os suurn i. e. coelum adorinntur et quasi provocant sB-
perbe et impie dictis.
oQoJv, Syr. oiXiii Ui^^, et Targ. Njn T^cffl-:!. lam
Praetcrea sunt, qui ad kanc radicem referant formas
si perforandi significatus hebraeo verbo finit conceda-
?ntt53 Jes. XIX, 5, nnd; Jes. XLI, 17 et nr\D2 Jer. Ll,
3o,' sed V. rad. nuij 'snpra pag. 925.
tar, iUastrari et quodammodo fnlciri possit arabico ^^

m « mfia
i * n
 R. 2Nn, riijn 1489 Nr — mxr

A. atu (Tau) , terfia et vicesima eaqiie ultima al- (7^3y!l *7D!l), idemque faciunt aliis adhibilis artificiit

pbabeli litlera, iibi numfri iiota est i. q. quadringcnii. Gussetius Storrius.

, Vernm habent Raschi , Kro-
De signilicalione iiominis v. infra m 8. rad. Mir ro. I. maj^er , alii.

Ad pronunciationem qnod atlinet, n raphatum (n) est

littera aspirata et blaosum fcrc sonum babuisse videtnr,
instar gr. & ct ih Anglorum ; Uagescli leni munitum !• nii^ri *• 1' ^l^ °''' ^ {^'^&^- "^- ^"m >
^-
(r) est t tenue, quod quomodo diflurat a t3 , v. p. 54i,
supra dicta s. litt. n) designavit tantum in ,

In lingna arabica ei respondet o , ut iu jan ^^aj , rnn Pi. (tisn) fut. 2. pl. ^Nnri Num. XXXIV, 7. 8
designavit , delincavit , definivit , determinavii , de finibus
ov:s\J, ^'n j~-ij, fiKn j^ etc., rarius e^, ut in V[pT\ terrae constituendis Num. 1. c. : INnn bnan E;r!"]n
^_Aaj, !Tjn no. III ;_g^', nonnunquam utrumqne, vid. nan «ab ^N.~n inn ina SlJ^fl "l'n BDb a mari magno
radd. y?r et D;p. Passim permutatur cum ffl (pag. (raediterraneo) Jines consiiiuetis vobis Horum montcm, ab
Horo monie Jines consiiiuetis usque ad Hamalham. Comm.
i344), B (p. 54i) et 1 (p. 309, adde tiri arab. i_j>i). 10 eodem contextu habes dn''i{<nn Hithpa. verbi njN
Aramaeos saepe n babere, ubi in lingua Lebraea est 1»,
in arabica ^t> , supra dictum est s. litt. O pag. i344.
no. III. LXX y.uTtt^tigrjOiTi. Syr. ^
oVu »22 determi-
- * 'f. .

Aliqua litterae n cum spiritu N cognatio videtur interce- nabitis. Saad. ^^.J»^ id., Kimchi in lex. i. q. ^i^^jn.

dere in initio vocum, v. c. in ati an rediit,

Alii alia tentavere, de quibus breviter disseruit b. Ge-
, , ajj v_ii
senius s. rad. njtj no. III pag. Sg sq.
!lir etniN babitavit, it. designavit ct sic in Arabismo ;

quoque: modo autem baec permutatio causam snam latio-

11, ^^^?n rad. inusit. Arab. ^^glj' sec. Kamus.
nemque babet iu derivatione (v. rad. SNn no. ]), modo
ita facta esl, ut n amitterc»t soiinm sunm proprium (ut in q. Vpiujw cursu antevertit. Inde ducitur
SN = an)- In fine vocum n littera nonuuiiquam abii-
i.

citur, ut in ni2"i n^a 12 (p. 1/5),

, 12'! (p. 1255), ,
INn Deut. XIV, 5 et contr. 4*1^ Jes. LI, 20 dor-
n^DV72 aram. ?Sbn , r—
at terminatio feminina fit rt— a cadis spccies a cursus velocifate , ut videtnr, nomen ha-
(gramm. hebr. ed. i6. $. 44, i. §. 79, 2). bens. Est animal quod reti capitur Jes. J. c, et inter
ea enumerafur, quae Hebraeis edere licebat Dent. I. c.
Wn conclave, v. infra s. rad. mn no. I, p. i4g5.
Et orygem quidem intellexerunt et Vulg. in Deut. LXX
et ot / apud Jes., item Saadias utrobique ^f^ et Sjt.

!• J^^ vel J^jn tlesideravit , expeiivit , sq. quoque m Deut. vertens UjJ i. e. or}'x vel ibex. Samar.

b rei Ps. CXIX, 4o. 174. Praeterea non legitur. (Chald. ^nr^'^ — H> dorcat vel = DNn bnbalus. Bovem sil-

et nasor. aNn id.). Haec radix secundaria videtur esse,

vestrem vel bubalum
Antilope bubalis, ,,barbarische (

01 ta videlicet ex Eitbpa. radicis naj< , ut arab. J^^' ex Kuh", Oken. Naturgesch. VII, 2. p. i388) dant etiam
Gr. Ven. uyQw^ovg et Onk. Nba^^w i. e. Nb2 "n.n bos
03?i VIII rad. ^^^f, ^^ aram. lin ex rad. ^!, ^aj'
silvae, Pseudoj. 'laiin id. (rabb.' "i2n ^'iffi idV, ut dici-
tnr NiaT '•Ty caprae silvestres in Talm. tr. (jholin fol.
ex rad. ^J», i.^ ex rad. xi^j vid. Andr. Theoph.HolTmann.
comm. in bened. Mosis ad Deut. XXXIII, 2, cf. rad. ]3n.
80, 1). Inepte LXX ap. Jes. aivTXlov , eosque secuti

»l3Nin desiderium, semel legitur Ps. CXIX, 20.

f. Syrus et Arabs (.£i-^iD
j
vjii«, i. e. beta, cnius defeusio-
(Chald.' N2!;N'n id. in Targ. Ouk. pro hebr. Mp^isn
nem in se susceperat Anonymns qnidam in Miscell.
Gen. III, 'i6.)
Duisburg. T. I. p. Sig sq.; prorsng inepte etiam Targ.
**• ji^i^ emollitum ex isn (v. s. Jitt. n p. 2), Jes. 'p"'7a pliialae. Vid. Bocharti Hieroz. lib. III. c.
28. T. II. p. 36; sqq. ed. Lips.
non legitur nisi in
Pi. part. 2Nn73 i. q. ayn/3 aversalus , ahominans
Am. VI, 8 (parall. Niffi). Ita vett. intpp. omnes. LXX
m^in desidcrium, v. rad. T'» no. I. Sunt autem,
{ideXiaaofiut , Vnlg. delestor, Syr. Pmio, Targ. V2;n. qui niNn Gen. XLIX , 26 terminum exponant a rad.
Dav. Kmichi hanc vim a a«n no. I ducit per antiphrasin !iNn no'. 1. Ita Ewald. gr. hebr. ed. 5. p. 354 cf.

Eeeeeeeeea
 R. DNn, ]t*n, "iNH 1490 n^jxn — lan
eiasd. hist. populi Israel. I, 524. ed. 2, eumque sc- Ad oan referunt Vulg. : ona omnes, et Gr. Venet.
quatus Delitzschius ad I. 1. TlktlOV.

Pl/NF) exsecratio , V. rad. M;N.

*l^iP\ rad. inusit., prob. i. q. 'jjn extendit, ita ut

QiJ^in ?''• coniunctns , consociatus fuit , spec. de 1^3 Nn ficus arbor a proceritate vel a ramis surciilisque
porrectis et diffusis dicta videatur.
binis rebns, hinc g-cmznus, duplex fuit. Part.pl. d^JJNh
duplices , de binis asseribus consertis Ex. XXVI, ai, n3J<n c. Suff. ^nSNn pl. D-^JNn constr. '3Nn f.
XXXVI, Ewald. antiquitates Israelit.
29, cf. de his II. ficus arbor' et fructus , Ficus Carica Linn. (ut chald.'
p. 33 1 sq. (Ut apud Hebraeos in Hiph. et in nomini-
Nj^^Nn et Na/n, pl. f?'?.^ ^* TT'"!!' ^J^* ^•'^^ emphat.
bus derivatis, ita in ceteris quoque linguis semiticis haec
ladix praecipue partus communitatem designat , nnde 1Aj]Z conlr. l2lZ Ephr. III, 634. C. et Wz ,
pl, tj]7
iiebr. Dtin gemellus, ut chald. et rabb. dsn, DVn , syr. I
G G-
3» ^ P
5
^ G60- -£o- samar. ^jAAj arab. ^j\.j nom. nnit. Xaaj id.)
fiOK, nasor. JiOoZ , arab. f\yS , dnal. ^yUi^j gemelli,
-E - a) de ficu arbore Num.XIII, 20. XX, 5. Deut. VIII,
melit. ievmi gemellus yoUi socium habuit in
, arab. 8. lud. IX, 10. 11. Joel. I, 7. 12. II, 22. Amos. IV, 9.
parta fratrem. Quandoque tamen etiam in aliis rernm Hos. IX, 10. Hab. III, 17. Jes. XXXIV, 4. Hagg. II,
combinationibus adhibetur , ut hebraice D^^aNn de asse- 19. Prov. XXVII, i8. Cant. II, i3. Ps. CV, 33. Pro-
verbialis locutio est ;n5Nn nnn'i i3s.\ nnn ©'N ?a^,^
ribus duplicibns dicitur; est cuim arab. .Lj III una vice sub viie quisque et ficu sua sedebant i. e. ti'anquii-
post alteram cucurrit equus , it. duplicato stamine lani et felicem vitam degebant 1 Reg. V, 5. Mich. IV,
G E
subtegmine texnit vestera,
>
4, cf. Zach. III, lo et 2 Reg. XVIII, 3i (Jes. XXXVI,
et |,!^j serie continua conse-
16). Uno in loto Gen. III, 7, ubi primi homines in
quens, v. c. de noctibus et diebus continuis Labid. Muall.
paradiso degenfes e ficuum foliis (iiJNn TV:v) perizonia
-E. Q,E- G > .
vs. 45, et ex rad. cogn. ^\^ III consensit, Kxi!, vir sive snbligacula sibi consuisse dicuntur, interpretes non
J^s-.
pauci, recentiores potissimum, ut OI. Celsius, Gesenius,
qui facit dicilve quod faciunt dicuntve alii , corapar,
rabb. D'nN
Tuchius, alii (cf. Leo A(r. descr. Africae lib. IX, c.
chald. et DNnri geminus fuit
, , syr. Aph.
64) , non ficum intelligi volunt , sed Blusam Paradisia-
>o\l\ geminavit, samar. ^VA id. Ex. XXVIII, i4, Go.
cam, India oriundara (arab. •.y.A , malaice >tM«,A5 Pisang,
22. Quod attinet ad originera , nescio an huic radici
aliqua affinitas sit cum D73^ et D73N , cognatae etiam vi- nobis Adamsfeige, gall. figuier d'Adam vocatam) , cuius
' '
.
'* folia quinque vel sex cubitorum longitudinem et unius
deri possint radd. arab. v^ax^a duplicavit, Ah nnus al- cubiti latitudinem habent ; sed folia tantae magnitudinis
terius sororem in matrimonium duxit , fortasse efiani non erat cur consueientur , ac praeterea. illa arbor ne
pertinet qnidem ad ficuum genns et vix n3Nn appellari
j,^^ continuavit, aeth. et anihar. ,^^<73 ^ itcrum fecit, poterat.
iteravit ^Tt^^ ', alter , secundus.) b) de ficu fructu (cf. rT\i32 et 35) Niim. XIII, 23.
,

Hiph. gemellos peperif (sive cst pr. geminavit par- Nah. III, 12. 2 Reg. XX, 7 ('cf. nbs^^O. Jer. VIII, i3.
tum, sivs denomin. a DiNn ductum) Cant. IV, 2. VI, 6, IX, 17. XXIV, 1 sqq. Neh. XIII, \"5'. V. O). Celsii —
Liorobol. T. II. p. 3G8 —
^99. RoBcnmuellcri Ilandbueh
(Arab, |.Lj IV et melit. tevvem id ) d. bibl. Alferthumsk. IV, i. p. 285 sqq. ^\'iueri bibl.
Realworterb. I. p. 366 sq. ed. 3.
OhNi^ m. gemellus, tantum pl. D^MNn Gen. XXXVIII,
27» contr.^Dain Gen. XXV, 24, constr. ^niNn Cant. IV,
5. (Arab. ct aram. id., vid. rad.) Hinc est n. pr. — HDNin occursus, et nJi^n occasio, v. s. rad. n:t»
Qw/xixg , Thomas =r ^idv/.iog. no. II, pag. 124.
Di^n vel DNri id. , unde pl. constr. ''Htjtr) ge- IT^Ji^n luctus , vid. s. rad. njtj no. I. pag. laS.
melli Cant. VII, 4.
D^^JNn laborcs , v. s. rad. ]1N pag. 53.
DN!^ m. id. unde pl. D^^HH conti-. ex D^HNn ge-
,

miniEx. XXVI, 24. XXXVI, 29. Fortasse scribendum

est Dvjn contr. ex D-^JDNn (ut Gen. XXV, a4), vel po- propric, ut pufo, in (rad. 1W q. v.)
^i^i^ i. q.
tius D^HNn quod utroque loco in eodera commate ante-
circuivit, dein cucurrit, porrectus est ,
pertinuit , de ter-
cedit et hic dcnuo in cod. samar. apparct ('ijrTT^A^A)-
LXX iaoi, Onk. etiam bis eodem vc. ^'S/iaa ntitur. mino lerrae vel regionis (ut cognato VGTbo j\^^ j\yXXM,\
 R. "iisn 1491 ".an — ?2P

et synonyino J;Lr>t geographi Arabes utuntur iu linibus venustas apud Nabigham carm. VIII. vs. 9 ms. J>' Ijt :

, oE .0.9 SE
describendis, Chaldacnsque iiilerpres iii libro JoEuac saepe • , > .

ij,»*3 u^LLacl slJi .,1 nanne vides , quod deus tibi dedit
in tali re adbibet ^nrcN i. e, circumivit), sq. ]a loci,
a quo procedit , et ^N loci ad quem pertiuet terminus furmam, all. lcgunt S^y^) Jcs. Llll, 2 : tihf '^ "INh tib
Jos. XV, 9: 'iJi ^^y75-l:N '^r:n uiN^a ^53.1» "sr- et "lin non forma ei est nec decus, Jer. XI, 16, ubi '''^D

perlinei lerminus o verticc montis ad fontem cet. , sq. fructus pulchrae Jormae, et
^,ii'0 1 Sam. XVI, 18: 125'N

accus. loci ibid. n;y3 i^^an "iNn el pcrtinet terminus

: ^IAU vir formae i. e. formosus.
(ad) Bnalam, max. cum n^^ locali vs. 11 : an "Nri.
!l3n2'd el perlinel lerminus usque ad Siccaroncm XVllJ, .

l4: 'nn ac:"l t^Sjn ISrT et porrigitur terminus ei ver- ?7l^^ °' pr. m., V. s. rad. S^N pag- i53.
git cet., comm. 17: 'lai N2:';'l T^*^ '^'*'^'! <"' currit
( terminus ) o septenlrione ei prodii cet. ( Targ. in his
duobos locis rctinet verbum "Nn in tribus prioribus , nSri f. voc. aegypt. cisia, arca, de navigio Noachi
autem liabet Inp vel inrSN, quod proprie est ciuuivit, in moduui arcae conntiucto Gtn. VJ, i4 JX, 18, et —
aptum ad etymon a nobis prcposituD!. Rabb. Pi. "NTl de arcula in qua Moses puer exposilus est, nernpe r3n
definivit, formavit Hithpa. 'iNrn et Pu. "iN-n pass.,
,
snii aicula papyracea £x. JI, 3. 5. LXX. in bistoria
syr. Ethpa. i\Z2.\ determinatus est.) Noachi reddunt z///wiof, Ex. I. 1. 5//??; v. infra. Vulg.
arca. Luth.: Kasten, apiid nos vulgatnm Arche quod
Pi. circum signavit, designnvit , descripsit, delineavit ,

Jes. XLIV, )3 ( de artiiice qui dei simulacrum fabrica-

et arcam et aquae receptaculum c ligno vel lapide factum,
iiec non uaviginm artae sircile dtiiotat (v. Adelung. s. v.).
tnr: nisiipira wicy^ T".^.? '^i^.^' "'7; ^'^% ^'2:? "c^yrt
Falsi sunt , qui etynion in Imgiiis semiticis quaererent,
'imNri"^ n3^n':31 faher lignarius tendit funiculum menso-
velut Fiirstius, qui ad excavandi, Bottcher specc. p. ag8,
rium delineai illud (simulacrum ) stilo , parat scalpro,
,

qui ad recondendi notionem recurrit sumta nescio qua

ei circino illud describit. Et altera quidem forma rn~<Nni
radice nan , et Gesenius, qui in schedis poslhumis non
ab analogia declinans in Masora et codicibus optimis mss.
et edd. sic legitur cum Chateph-Kamess post N litte-
sine dubilationis nota scripsit: ,,a rad. n3^ i<l3?" =
ram , cuius soni obscuri occasionem dedit sonus antece- A vero abest etiam Bohlenius ad Gen. VI, i4, qui con-
dentis vocalis -?- quippe qui ad o incHnaret (j^^ta^rchu)
fert sanscr. poia olla ct navigium. Mihi ^ero certum
;
videtu'-, Hebraecs hoc voc. ab Aegyptiis atcepisse. (In
sunt tamen codices in quibus scriptum estat ^niNr"),
,

velere lingua aegypt. iba cista et sarcophagus Bunseui

qnod editiones nostri sub initio conimatis babent, vel
Aegypt. ed. Angl. vol. I. Lond. i848, p. 482 no. 5i7,
adeo rn^^NTV Vid. J. H. Michaelis annot. crit. et
lb vasis species ibid. no. 5] 6 et tpt ,,a boat, hull" ibid.
Salomo Norzi ad h. 1. (Ad hanc huius radicis signifi-
p. 483 no. 549, copt. .ecJQi, «nfci arca , iii vers. copt.
casionem refero samar. '^/ij\'a part. pass. descriptnm,
Exod. II, 3. 5, it. arca sepulcralis, Te^iti arca capsa,

delineaturn vel definitum, rion ad rad. IW, nt fecit Ge-

et arca sepulcralis, uf et Tnte. LXX. Ex. II, 3 ct 5
senius reddens exploratum, carmm. samar. JI, 11.)
pro hebr. n2n dant 5i/Sjj, codd. ^»'/?J?, nbi schol.
Pu. pass. Pi. sigitalus est , vel i. q. Kal porreclus
xijionoQ nuniQov, r^ v^qiu , )] n)M7VOf.iog , '^V Ttrig xa-
est(terminus) Jos. XIX, l3: nysn INtTi^n ^r:"! N:i;'l
ei teriainus ) versus Rimrnonem , porreclus ille
proccdit
7.0Lai aiiirjV, Cbald. Nnwn in Targg. pro hebr. nan
(

ad Neam. Recte Chald. intp. "inroa, ut videre est in et pro T3"1N , arab. viiUjLj et melit. lybHl , iebui arca,
Raschi commentario, ubi haec hii aoian ny:n 'nkN^riTin
:

p-s:T (Ji:'!"' 'i^rrt pi ns:; biasn i^n o-::7z ''-a-ibi risi

spec. feralis , aetb. J^f^T I est arca , cista, de arca
Noathi, de arca foederis et arca ferali , spec. de mensa
nr«i> inrca pnai paiV, dum in nostris Targuuii
vel tabula sive lignea sive lapidca, cuius in sacra coena
edd. post 'Jlttnb interieclum legittir "nNTraT. Male LXX.
usus est , vid. Ludolfi lex. aeth. p. 262 sq. Riippelli
Syr. Vnlg, Luther. all. 1t<ri7rn pro nomine proprio ha-
itiner. in Habessin. vol. I. p. 333. vol. II. p. lo.-
buerunt.
Isenbergi lex. amhar. p, 97 et 21 3),
"INn c. SnfF. ilNh (pro T^iNr, v. gramm. hebr.
§. 91, 6 annot. 3), fi-^Nn m. forma corporis (pr. de-
scriptio,Umriss, v. rad.J Jud. VIII, 18. 1 Sam. XXVIII, ^3n Gen. X, 2. Ez. XXXII, 26. XXXIX, i et
i4. Thren. IV, 8. Jes. LII, i4, INin nEi et fem. rs'^
1N'n pulchrae formae vir, femina Gen. XXIX, 17.
^3in Ez. XXVII, i3. XXXVIII, 2. 3. Jes. LXVI, 19
XXXIX, 6. Dent. XXI, 11. 1 Sam. XXV, 3. Esth. II, n. pr. gentis Japheticac (Gen. 1. c. ) plerumque cum ,

coniunctae (Ez. II. cc), cnius invasio a septentri-

TJCTD
7, etiam -iNh aiO 1 Reg. I, 6, it. de bestiis 'nNh ns'^
oiie cum oxercilu regis Gog et Magog exspecfatur ( Ez.
Gen. XLI, 18 et INh yn deformis ib. comm. ig. Spec.
*!Nh nonnunqnam estforma pulchra, venusta (ut gv.uoQift],
XXXVIII, 2. XXXIX, 1), et qnae Tyri mercatnm adibat
mancipia vendens et vasa cuprea (Ez. XXVII, i3). lam
lat. forma, nnde formosns i. q. ivixoQ(fog, arabicum quo-
quum in ?|u;r dudnm Moschos agnovissent alii , primus
qne ^jj—tc forma exponitur »^05 |JU> pulcbritudo et Bochartus r2r Tibarenos esse dixit, qui ad Ponti Euxini
 R. p_n, l2Jn U02 V.K '^in — ninn

orientem versus in vicinia Moschorum se-

litus aiistrale mento pabulo boum Jes. XI, 7. LXV, 25, nec non ra-
dem habebant (cf. rj^a^ no. 3 p. 827), Ttliugijvol a melorum Gen. XXIV, 25. 32 (NiEpJ3l pn), asinorum
Graecis vocati, subinde etiam TtfiixQol (Hecat. ap. Steph. lud. XIX, 19 (XiEpTa D5 'n 133), equoruin i Reg. V, 8
Byz. V. Xo(()«j£?, Cuseb. praep. evang. I, 4). Vid. (]3nni ^''"^iyiBri), ubi stramenta hordeis, farragini aUique
Herodot. III, g^. VII, 78. Xenoph. Anab. V, 5, 2. pabulo admista indicantur ( qao sensu Arabes ad hunc
Diod. Sic. XIV, 3o sq. Slrab. II. p. isg. XII. p. 548. diem libn dicunt ) minime vero , quod aliis placuit,
,

555. Plin. hist. uat. VI, 4. Tubal et Misek coniuncta stramenta animahbus substrata.
nomina etiam in monumentis Assyriis monstravit cl. Raw- Annot. De origine vocis ^^n ambigunt , siqnidem
huson , V. Journal of the Roy. Asiat. Soc. vol. XII.
p. 442. —
Iheres volebat Josephus antiq. I, 6, 1, verba denominaliva sunt arab, ^j stramcn pro pabulo
nempe Iberes illos qui inter Pontum Euxinum et mare dedit, stramen vendidit, et talmud. izrfr] stramine con-
Caspium habitabant (Strab. XI. p. ^gg. 627. Plin. VI, spergi. Ac Gesenio non improbabiie videbatur, ]an
11), vix autem Iberes Hispaniae incolas, quos huc tra- dictum esse pro riD^n a rad. n:a et aedificandi mate- ,

hunt Hieronymus quaest. in Gen. X 2 et Knobehus ,

riam designare respiciebat enim ad aedilicia ex opere
;

in libro Die Volkertafel der Genesis Giess. i85o, latericio facta, coU. Ex. V, 7 sqq., ut volebat idem du-
=
: ,

p. 109 sqq. Vid. praeterea Bochart. Phaleg III, 12, J. cere pi«t a rad. 13« rt:3. Sed hoc arcessitnm est.
D. Michaelis spic. geogr. Hebr. ext. I. p. 44 sqq., Emestus Meierus in lex. radd. p. 197 radici lan signi-
Rosenm. bibl. Alterthumsk. I, i. p. 248 sqq., Wineri ficationem contrahendi tribuit ut lan proprie pabulum ,

bibl. Realwb. II, p. 618 ed. 3. siccatnm et torrefactum esset. Equidem suspicor, radi-
cem lan aliquo modo cohaerere cuni rad. 1^3 quae ,

discretionem et partium separationem notat, dein ad mentis

^']j? ?3ir) (prob. scoriarum faber , vel faber fer-
inteUigentiam transfertur (cf. ^^_»j intelligene fuit, nec non
rarias, compos. ex arab. ^^s faber, et pers. JLj^' scoria
ut ^Srj proprie rem in frnsla dissectam et se-
ferri , Jljj.j aes ap. Avicenn. I. p. 266, genit.ivo prae- O^jaIp id.),

misso, quod originem persicam sapit) n. pr. Tubalkain,

paratam significaverit.
I.amechi hlius, rei ferrariae auctor Gen. IV, 22. Butt-
manni lusns , qui Vulcani nomeu et Tt)./Tvag daemo- ''3!3n (fort. Tibnita, gentil. vel patronym. a 750
ncmqnc DvaHiin comparabat, in eius Mythologo I.
nt nomine loci alicuius nobig incogniti [hodie Tibneh voca-
v.
i64. tur oppidum rMri, v. Robins. Palaest.II, SgS], vel nomine
p.
viricuiusdam, sec. Gesen. Lex. man. pro njsan aedifica-
tioJehovae a rad. !i33) n. pr. viri, qui Omrii ("'"i^y)
pSn orbis terrarum, v. sub rad. bv pag. 56 1.
,

aemulus erat in regno appetendo 1 Reg. XVI, 21. 22.

?Iiri voniaminaiio, v. rad. jba pag. 212.
ISnH an. Xfy. m. (deriv. a nomine p,n) collect.

P.yjn conspersus, v. rad. bba pag. 2i3. siramen, acervus straminis Jes. XXV, 10.

rT^/Dri consumtio, v. rad. irzz pag. aii.

njDln V. rad. I^^a pag. ao4.

rad. incertae significationis, de qna vide |3n, rT^SSn f. struclura v. 3. rad. r!33 pag. 2ao.
j^J^ ,

quod sequitiir.

]Iin m. stramen , idque tritura (qnae fit tribulo) ySn n. pr. oppidi, v. s. rad. yaj pag. 562.
disse^tum, hinc potius stramenta minutim concisa (germ.
Hacksel), vel etiam palea a, acus (-Sris), gr. uxvgov,
,

G o S.o
quo LXX. utantar (arab. .^j' stramen, palea, jUaj pars *• n^r^ rad. iunsil. ,
prob. i. q. lau (q. v.

stramenti , stipula , melit. tyben stramen palea , chald. et "13^ aggessit , coacervavit, sam. "^3^ mons , chald.
,

NJan et syr. M-O^ id., quae ubique leguntur in Targg. et syr. 11£3, Vi^i id., aeth. ^•flC I ™on«> rabb. lia-iU

et apud intpp. syros pro hebr. pn) Jer. XXIII, 28. umbilicns. Inde
lob. XLI, ig. XXI, 18: tin"i ^;Bb inrs VTil sunt ul nlSn (locus aggestos, editus, fort. umbilici instar,
palea a vento agiiaia ( in altera commalis parte nt : lorfog /.lUdToetdi^g, v. Polybii iocnm infra landatum, sec.
gluma yb a turbine rapta), de stramentis luto niixtis ad al. lapicidina a rad. chald. ^an i. q. "I3l2i fregit) n. pr.
ducendos lateres (lutum aceratum. Fest. ox Lucilio) Ex. 1) montis in confiniis agri Sebulonitarum et Isaschari-
V, 7. 10. 11. i3. 16. 18, ib. vs. 12: 'janb 10)5 coUige- tarum , in planitiei Esdreloniticae parte orientali siti , e
bant stipulam nt haberent siramenta sc. ex slipula mi- media planitie fere in mille pedum altitudincni assur-
nutim concisd f.icta ad lateres formandos, porro de Stra- gentis, rotundae forniae , arboribus , maxime qnercubns
 R. i2n 1493 n:P — ic^n
tecti, graece 'ha/Svpiov (LXX. Hos. V, i Joseph. autiq. . Jul. p. 8oa. Idem in libello supra laudato p. XXVII
jnd. V, 1, 22. 5, 3. al.) vel ]ATu;ivQiov (Polyb. V, 70, de nominis significatioiie agens Tiglath vel Tilgath factiim
6 cf. Reland. Palaest. p. 599 , uti et inons llhodi vo- esse ait ex Tarkat vel Targat i. e. Derceto, Atcrgalis
catar et mous Siciliae), ab Arabibus bodieque dicti pil ducit ab aram. 1";^!: serviif, coluit, et eser vult esse

mons Tabor lud. Assyriorum tlcum Assur (=rAssarak, ^^"'pJ ). Gesenio

. »_I3 Jw<-> Gebcl Tur. 1-;3n Irt
prior nominis pars ideni valeie videbafur quod Diglaih
IV, 6, 12. i4, et simpl. n-,2r JcV. XLVI, 18. Hos. V,
Tigris fluvius [v. Vp.~.n] pr. acer, celer; posferior, qnae
1. Ps. LXXXIX, i3, fort. Jtiam Jos. XIX, 22 et lud.
etiam in nomiue Iy,ibo-polasaris comparet , pers. .^'iSLj
VIII, 18, quanquam bis in locis facile urbem cugnomi-
nem (v. no. 2) indicaii dixeris. Vid. Relandi Falae&t. magnus rex, coli. sansrr. pdla dcminus, rex, a rad. pdl

p. 33i —
336, Korte itin. p. 226 sq., Burckbardti itiner. custodire, regere, vel Pilcsnr et Polasar esse i. q. sanscr.
purah-sara anteccdens, dux, ut integrum nomen signifi-
Sjrr. ed. germ. p. 5;^ sqq. Robinson Palaest. III. p.
,

4i6. 45i eqq. 46i sqq., "\Viner bibl. Reahvb. II. p. SgS. carct (lominum Tigridis. Pbilox. Luzzatfo (Le Sanscri-
Delineationcm montis dat Bartlettus in iibro ,,Tbe CLri- tisme de la langue assyricnne , Pad. i84g, p. 17 sqq.)
stian in Palcstine" ad p. 60. 2) urbis Levitarum in — nomen Tiglathpileser composilum videtur e sanscr. rad.
monte cognomine sifae (Polyb. I.c.) 1 Par.V^I, 62 et, ut vide- lig acnere , suffiXo lat =
vut, unde tiglal acer fortis, ,

tnr, Jos. XIX, 22 et lud. VIII, 18, ubi alii montem agi pil defensor coll. sanscr. pU arcere, el eser i. q. sanscr.

putant. Hnnc adeo 1 Par. 1. c. vult intelligi Movers de cira caput , princeps.

libr. Paralip. p. 210. Sed vid. •,'-~r rrC" Jos. XIX, 12

8ub rad. bcs pag. 702 et Addenda ad eum locum. 3) —
"i':ar iVrN 1 Sam. X, 3 quercns Taboris vel quercetnm ntt^lvil Gen. X 3 vel nfiniin 1 Par. 1 6 et
, ,

Taboris, n. pr. arboris singularis vel silvae in agro Ben- XXVII, XXXVlII,
r;»"^^'':^ n'r Ez. i4. 6 n. pr. regionis
jaminifarum, ex E^valdi coniecfura (liist. pop. Israel. 11. et genfis seplentrionalis a Goraer (Cimmeriis) oriundae
p. 464 cf. Kitto's Jourual of sacred Literature i85o (Gen. et 1 Par. II. cc. cf. Ez. XXX\']1I, 6), quae eqnis
Octobr. p. 4o8.) scribend. ni2r |-Vn r-3r ^iVn = mulisque abundabat eosque in nundmis Tyriis vennm-
quercus luctus Gen. XXXV, 8 snb qua Debora Re-
, ,
dabat (Ez. XXVII, i4). LXX. lilteris transposifis ©op-
beccae nutrix, sepulta erat, ita ut l'-2r ex alicuius re- j'o/<«, ©opj'0/<« vel QiQyui.iu, Joseph. Qv()y(ifif.irig, codd.
gionis dialecto nibil aliud sit quam nomen IT^^n". Mihi, adeoque unus et aller cod. hebr. in Ezech.
Oogycififirig,
siquidem nnus idemqne locus fiierit revera, alterum no- flHJlm. Armema equis feracissima
Inlelligenda videtur
men ex altero potius corruplum videalur. cqidQtt Strab.Xi, i3 §. 9, cf. Xenoph. exped.
(j7I770/jOto?

ll» n^^ chald. i. q. hebr. "nd fregii. (In Cyri IV, 5, 24) , saltem pars eius quae etiam fradifio
vel potius opinio eft ipsorum Armeuiorum, qni Haicum,
:

Targg. frequens est pro hebr. "lauJ , nrn all. , syr. ef suae gentis conditorem, faciunt Clium Thorgomi, nepo-
nasor. t^-^, samar. '^SLA' id.) Part. pass. '-\'^'2^ fractus, tem Tirasi (D'^t) , pronepotem Gomeri (""Sj) , abnepo-
it. fragilis Dan.II, 42.
tem Japheli i^hoc sciiicel modo genealogiam Gen. pro- X
* * posifara confundentes), seque mnLU (3-nnn.nl/un (Toun
TLorgomai) i. e. domum Thorgomi (sic enim interpres
TCN'?© n^5n n. pr. Tiglalhpileser, rex Assyriae,
Armenns Ezech. 11. cc.) appellant. Armenios primo loco
Phnlis successor, qui ab Ahaso, lege Judae, c. a. 7^1 a.
nominat schol. graec. ad Ezech. : xuiu fiiv rnug i^p-
Chr. n. advocalUR Damasium partemque regni Ephrai-
ftniovs y.ut 'IfiiQuc, y.uiu d^iTtjjovg KunTiuio/.ug y.u\ Fct-
initici expngnavit 2 Reg. XV, 29. XVI, 10.
,
Idem no-
XtiTu?. Cappadoces defendere ausus est Bochartus (Pha-
men scribitur nOVS nV^n 2 Reg. XVI, 7, n^^n leg Hb. III. c. 11), Phryges nomine Thogarma indicari
nCi<3!?S 1 Par. V, 6. 2 Par. XXVIJI, 20, et n^^n putabat Josephus antiq. jud. I, 6, 1, cf. Hieron. quaest.
in Gen. X, 3. Fuernnt etiam qni de Trocmis cogita-
nD3.^S 1 Par. V, 26 qnanquam et in his Paralipom.
,

(
rent, gente gallica Asiae minoris adeo non defnere, qui ;

locis codicesnon pauci babent 'e rrJn). LXX QuXyud^- Turcas vellent intelligi. Recentiores post J. D. Micha-
(feXXaaug QuyXa&qiDMaun.
, Nuperrime Rawlicsonus,
monamentis assyriis nixus, Tiglathpileserem eundem re-
elem (Spicileg. geogr. Hebr. exter. I. p. 67 78) Ar- —
mcnios intelligunt ut Gesenius in lex.
, 'VViner bibl. ,

gem fuisse contenderat ac Sargonem (Jes. XX, 1) et Sal- RealwL. Art. Armenien, Knobel die Volkertafel der Ge-
manassarem, v. The twenfy-ninth annual Report of the nesis, Giess. 1800, p. 53 sqq. (qui tamen Phryges, ut-
R. Asiat. Soc. i852 p. XXVI sqq. Sed mox vir il- pote Armeniorum genti cognatos non exclndit). Cf. ,

lastris banc opinionem ipse mutavit , ac Tiglathpiieserem etiam Car. Ritter Erdkunde vol. X. p. 358. 585.
8ui iuris regem restituit, postquam in Nini ruini'; et eo
quidem loco qui Nimrud hodie vocatur, nova monu-
,

menta repperit, ex quibus res ab hoc rege gesfae egregie nnSn f. lis, V. 8. lad. l-,^3 no. II. p. 3oi.

posse litteris significavit ad societatem Asialicam

illustrari
"IQ in n. pr. urbis Palinyrae, v. s. rad. ^iz-r, p. 345.
LondinenseiD datis, vid. Athenaeum Londin. i852. mens.
 R. nnri, mn, nir, nrn 1494 nrjn — nin

iTiT^t^ rad. inusit. ,

, i.
1. q.
q chald. HTjT) vaslus ,
ru. 2^1^ fat. ain-; chald. i. q. hebr. ^W redire , re-

vastus, inanis, verii Dan. IV, 3l. 33. (Frequens iu Targg., syr. «-^^,
dis, inanis, desertusfait, nnde "'nn, N;l-in

desertus, eodemque pertinet chald. et nasor. Nnr)

i. q.
arab. «-j'^'> vl^'» ^- ^l^-)
mn syr. oioi obstupuit (ut cli. Nnuj et hebr. Daa
,
y^/)^. iTin fut. 3\-i'; Esr. V, 5 et ^i^^n^n^ VI, 5
significant), nasor. joi^ vastatio arab. '^^j i. q. hebr. Esr. VI, 5.
^''icn reddidit
^^riTt , restituit
utrumqne ,

dans i. q. hebr. 'ia'1 ^''ffiri responsum dedit , sq. acc'

vacuus quod e lingua persica petituni esse possit, ubi pers! Esr. V, 11. Dan. III, 16. QSpl Nt::» ^''h!l consi-
,

£i est vacuus, inanis , ut etiaiu ».jj J^ (j^-JJ, '^*-', lium et sapientiam reddidit i. e. consulto et sapienter
respondit, sq. !; pers. Dan. II, i4, cf. cyu a'".3r! Prov.
item . <y-^i vacuum esse, qnanquam apnd Arabes etiam XXVI, 16. NSiniDi 3T]!n reddidit epistolam , respondit
per litteras Esr. V, 5.
exstat qnadril. fcX^j se applicuit ad res vanas , xiL^j res

vanae et fntiles, et rad. affinis »LJ' attonitus erravit in

PDin et 1']]^ ySln v. pnn supra pag. 1491 sq.
terra vasta, t^i desertum, spec. J>ajI^**! ^c-j *aj «t ^axJ!
n5ln moeror, v. rad, n;"' no. J, pag. 564.

xot' i%oyriv desertum illud quod interiacet Palaestinam

n^^^^in v. n73-!3h pag. i4g3.
Bci. SoS -o- GuE
et Aegj-ptnm, et adj. quoque t^ tjOj\ et il^f^ ,ja^\ min confessio, graiiarum actio, v. rad. m^ p. "6g.

terra uqserta. Cognala videtiir rad. riNUJ.

inn (Mirel, forma segolata) m. i) vastitas, concr. ^"^ chald. obstupuit, crpavit, trepidavit Dan. III,
vastum, vacuum Gen. I, 2 tle teiTa recens creata nn*;?!! :

24. (In Targg. pro hebr. Tipj et ins , syr. oio2 id.,
1!131 5!^ri Y'^'''^ *^* ^'''" '«'ra Das/um e/ vacuum (Syr^

hebraeas voces tenens oiooo 010 Z quae Epbraemus expli- vic. suut arab. bLj attouitus fuit, stupuit, chald. N!in id.

[.'•oi.*, Aqu. xiviofia y.at ovdlv, Theodot. y.i-

et hebr. nan q. v.)
cat Ij3?0
vov y.al otdh'), quod imitatur Jer. IV, 23 in descriptione
terrae Judaeae vastandae. lob. XXVI , 7 : 'JiDi: !lUb
^llnri
— - extendit Ueus septentrionem super i'asto spatio
J-' I Vi^i i'^^' '^l'*
"**• "^ ^^ qnae supra dicta
(altera pars comm. suspendit terram super nibilo i. e.
:
sunt s. litt. P p. 1489) in Kal inusit. i. q. nxn iio. I
super vacuo). lude a) vastum desertum Deut. XXXII, signavit, designavit , signa dclineavit.
10. lob. VI, 18. XII, 24: ?jnn-i«b Wln3 asn;^ /acit
CVII, 4o, b) vastattio Jes. Pi. id. Sam. XXI, i4 de Davide insaniam simu-
1
ui crrcnt in deserio invio, Ps.
lante: ninbT-bj» in"'1 et signa notasve pingebat
".yrll
XXXIV, 11: "nn-lp
funiculua vastationis ( vid. 1J5 8.
in valvis portae , more puerorum petulantiuni. Ita haec
rad. pag. 1201), XXIV, 10: spin n^np urhs vastata.
mp
Cf. Jer. IV, 23. —
2) inanitas, vanitas, et concr. res
verba accipiunt Cbald. NSnn "''O'^ bv ^y^W et lineas
duxit super valvis portae , Raschi ains^i iJn'']
:

Levi
nil , ^IN ) Jes. LIX , 4.
:
inanis, inane (synon. ba^
,
,

ben Gerson dirTni in nina n^n Dav. Kimchi in

et vanitas , XLIV, 9 de ido-
: ,
XLI, ag ;;niT! ni1 halitus
:

commeniar. mu^^Ti D^^uja 1N ^^ijn mn;T by ama n'"^

:
lorum fabricatoribus : nnh DlsS cuncti vani sunt, 1 Sani.-
XII, 21 (bis), de mendaciis et fallacia Jes. XXIX, 21 ;
in nN-^p: p
Da {^''"lian ""3 , et habet haec interpretatio

niUl Jes. XL, 17. 23 (parall. j-;n). 3) inhr Jes. — praesidium quoddam sunm in certo usu formae Hiph.
et in nomine in q. v. Nihilominus tamen Ewald. (hist.
XLIX, 4 et acc. mh adv. frustra Jes. XLV, 18. ic,.
populi Israelit. T. II. p. 53^ ) n;n h. 1. pro nzn esse
contendit, qnod pulsandi signilicatum habeat ut Sjcn, et
DTnn ocean»s, v. s. rad. D"n pag. 371. iam ante enm Thenius in commcnt. ad h. 1. scribi iubet
S]n'T (et pulsabat) secundum LXX., apud quos in codd.
et "edd. duplex interpretamentum legitui-, unum xai hvfi-
n^nri laus, et nu.vil,iv alterum yal imnviv
, pro quo legendum itv- ,

TiTiv Vulg.
, et impiiigebat in ostia portae.
: Habet haec
ri/nn error v. s. rad. bVn pag. 382.
qnoque sententia, quo se commendet, sed tamen utrum
insaniae magis conveniat fores pulsare an_ puerili niodo
NID iNn scalpere characteres, ego non diiudico.
V. 8. rad. nsn pag. i48g.
Hiph. in ninn ilgnum fecit sq. br in (fronte ali-
cuius) Ez. IX, 4.
 R. nir, mn 1495 in — nnn
W
ui. signum , spec. cruciforme, a) in fronte ali- »• <] LSi'-''
wansio, hospitinm, SjLs , iuLji et i.^_j3 mansio
cuius factuoi Ez. IX, 4, b) libello actionis nomiuis loco
pecorum, stabulum, Inde
snbscriptum , liinc suhscriplio lob. XXXI, 35 (parall.
IDC). ,,EteDim Gesenii verba sunt — quod in sy- — Nt} (ortum cx in) m. pr. mansio hinc conclave, ,

nodo CLalcedonensi Diaxime Orientis sjnodis

aliisque de cubiculo cursonim s. militum praetorianorum in pa-
adeo episcopis accidisse perbibetur, ut scribendi artis latio regis, ubi clypei depositi crant (hinc Vulg. arma-
ignari crucis signum pro nomine pingerenl
,
quodque mentarium), i Reg. XIV, :^8. u Par. XII, 1 1 de tha- ,

hodie in iudiciis a plebeiis fieri solet id in illa artis ,

lamis quibusdam lateralibus in portis lempli ab Ezecbiele
scribendi infantia non potest non ita usitatum fuisse ut descripli Ez. XL, 7. 12.
d^^Nn ibid. vs. 7. 16, i3, plur.
in linguae usum reciperetur." (Chald. in , trn in Targ. csir. -Nn vs. 10, c. suff. it«n vs. 21. 29. 33. 36, semel
loco utroqwe, praeterca Nri"n signum s. teruiuius, arab. pl. n-iNii V8. 12. (Chald. Nin et |in id. pro hebr. Nn

i\^ signum crucis foriHa equorum et camelorum femori op. Ezech. et alibi nonnunquam pro Tin , syr. «oA
J.J0Z conclave, thalamus lud. III, 24. XVI, 9. 1 Reg.
collove inustum, cf. HfS ^^Is et aj^S signnm viae hu-
^
XX, 3o. XXn, 25. 2 Reg. IX, 2. EpLr. II, 438. E.
nilius. Hinc in est nomen lifterae n quae in vefere
scriptura semiiica crucis formam refert
,
De arabicis v. rad., cf. _^j stnictura, aedificium). LXX.
(v. Gesen. mo-
numm. phoen. p. 4^).
verbum hebraeum refinent to Aqu. in libro Reg.
Qii,
d-ulu^iog, 5ymm. ap. Ezech. non male ul nuQuazudig.
II. *yr- lO'^ poenituit cnm Rabbini explicare solent yi::^ vel "iTn. Vid. Boetlcheri
^l*^ i- 1- , doluil,
specc. p. 2g8 sqq.
aegre tulit. (Syri et Peal |o2 et EtLpe. -tOZl^ Loc
sensn dicunt , idqne Bar Ali exponit j,tXj poenituit
Pi-IjH ^^'^- innsit. i. q. rjilttj Jesidere, suhsidere, de-
eum , et >_**.? doluit, Aph. <jo2| reversus est moestus

sec. Castell., \toZ poenitenfia Ephr. I, 38o. D., ]ZoZ

mergi, inclinari deorsum (arab. ^LS et ilj n:ed. Waw
immersus est) , hinc demissus , depressus , inferior fuit.
id. Ephr. I, 346. C. 362. D. II, i43. P. aSo. C.
Cf. rjw.
III 332. A.
, Vicina est rad. chald. Nnn poenituit
eam. ) nin (fort. jnclinatus vel snbmissus) n. pr. m.
Hiph. cau?at. fecit v1 doleret vel poenitentia cluce- 1 Par. VI, 19, si scriptura certa, sed vs. ii pro eo le-
reiur, dolorem fecit alicui , afflurit , irrilavii aliquem. gitur nn: et i Sam. I, 1 nnh.
Ps. LXXVIII, 4i ^irr. bi<-;p': 'S-np.^ tN ^sr- et ten-
:

nnri In paus. nnn pr. subst. (form. nti: a rad. nw,

iarunt Deum et sancium Isracliiarujn nurnen irritaruni,
nn"l a rad. n?'n, rn"d arad. nVw) \)pars inferior, quod infra
vel fecerunt ui Deum poeniteret beneCciorum in ipsos
collatorum. Sic primns quod sciam bunc locum ex ,
, est. (Arab. tiis^aj,- id., v. c. i;;A.iuJi das Unlen , opp.
lingua syriaca iilustravit Moerlius in Scholiis philol. eum-
que secutus est Jo. Simonis in lex. hebr. , cui deinceps ^»aJ! Abulfid.geogr.ed. Paris. p. 3; denominafiva sunt acth.
Dathius, Geseuiiis et paene omues interpretes recentio-
res adstipulati sunt. V^ide quae de usu syriaco dixi s.
A^jil'1^ I submisit, depressit, 'l"""l"Al't' '. pass.,
^
/tl*T I humilis, melit. takhat supponere, prosternere, et
Kal, inprioiis autem notandum Pa. —«oZ i Sam. XXIV,
arab. ^i^^^xl! infimae conditionis homiues). Inde in ac-
8, ubi ponitur pro hebr. C^ISnz S'0'i3 verbis dilaceravit
i. e. increpnit, ibidemque comm. 6, qni lorus ex Ephr.
cusativo posilnm nnn Adverb. infra , suhier , subtus

I, 38o. C. sic restitueudas est: j.jOj.!\ cvd-:^ oijo2o (arab. .^Jji id.) Gen. XLIX, 25. Deut. XXXIII, i3,
Davidi ipsum cor suum poenitenfiam vel dolorcm
et
Eodem LXX.
fecit. nnna id. (nt arab. ^<^'S ^y,, syr. t*jL\^ ^, cf. ]»
collineat inferprefatio nuQ(!i'^vvuv , Vulg. no. 3, h) Exod. XX, 11. lud. vll,
4. Jos. II, In 8.
exacerharuni, Syr. Qs^^provocarunt, Lulher. in prima statn cstr. nnn (pro quo semel i nnn Cant. II, 6) et
edit. : sifi reizeteu. Alii olim exposuerai.t sec. rad. T^:r\ c. Snff. iisque plerumque pluralis formae 'nnn sub-
no. I. : limitibus circnmscripserunt, acsi Deum metiri innctis ^nnn , '^('nnn Tnnn ^'nnn ijrnnn , ds^nnn,
, , ,

Vellent sno modulo ad quam interpretationem nuper

,
Cl^Vtin, raro singg. nt "'irnn 2 Sam. XXII, 37. 4o.
rediit Sfier in Siebzig ausgewahlte Psalmen (Hal. i834. 48, rtinrn Geu. II, 21 (text. sani. rv.rrn)) Dnnn no-
8.) p. ii8. vies, dn/tnnn ter tantum (cf. £<ramm. hebr. §. 101)

Praep. sub, infra, gr. vno (arab. '^^^.^i aeth. J'.ftl'l'

"'• / rj^ rad. inusit. i. q. niN no. I, et arab.
,

id. aram. v. infra).

, d^a-^^n nnn sub coelo Dan. IX,
^g^ subsliiii loco, divertit , commoralus est , nude i^%Xa 12, llis/^^n nnn sub sole (v. ttiaiB), Inr nnn infra mon-
Ffff fffff
 R. mri) '^jin 1496 nnn nn
tem, ad radices montis Ex. 4. )rd\ri nnn sab XXIV, 3) n. pr. (statio, locus) a) stationis Israelitamm in
lingua Ps, X, 7.n^noto rnn sub labiis
LXVI, 17 et deserto Nuni. XXXIII, 26. b) viroram quorundam a)

CXL, 4 i. e. in ore. nnn sub manu i. e. iu po-

's n^ I Par. VI, 9. 22. /J) ct y) VII, 20.

testate alic. 1 Sam. XXI, 9. De muliere dicitur scor- :

nnn chald. i. q. hebr. rnn infra, suh, Dan. IV,
tatur, adalteratur sub marito Num. V, ig. Ez. XXIII, 5 I I : ^ninnn p i. q. hebr. T^nnn?:. Usitatior forma
i. e. scortatur ista, dum viro nupta est, cuins imperio
in chaldaismo est ninn, apad Syros LxmZ, c. SuiF. ZcxmZ,
subiecfa est. (Sic Arabes dicunt : hX^svj ii>«.5li^ 'i]j^\ mn-
ninn chald. praep. suh , i. q. hebr. nnn Dan.
lier quae ei nupta erat.) ^lin nnn sub calaraitate sc, ,
VII, 27. jW. X, 11, 0. Suff. «ninhn sub eo Dan. IV,
rainitante et imminente Hab. III, 7. Ibid. vs. 16:
9. i8. (Syr. 2q*iZ id., c. Suff. _cioZq>*Z.)
TsTX Tnri suhler me (in inferioribus raeis) tremo, i. e.
geuua pedesque raihi trimunt. Cum verbis motils — pnnn m. nSinnn f. adj. inprior, Infmus, o
est a) sub , infra aliquem vel aliquam rem. 2 Sam.
:
i. q. 'nnn Jos. XVIII, 'i3. i Reg. VI, 6. Jes. XXII, 9.
XXII, 37. 4o. 48. Gen.XVIII,4. lud. III, 3o. b) xara,
deorsum, i. q. nt3a. Ara. II, l2 D3'nnn p""^» <3:i» : Ez. XL, 18. 19. XLI, 2 . XLII, 5. 6. (Arab. ^U^' id.)

pr. ego vos deprimam deorsum. lob. XL 12: -Iin ,

t^nn D^J^UJn impios praecipites prosterne. "'nnn m. fis— e;t r"'— f. adj. inferior , infimus,

Cum praeff. :
a. Deut! XXXII,"22. P^lm. LXXXVI, i3. Gen.
VI, iG. n^nnn nbs lapis molaris iiiferior lob. XLI,
a) nnr73 adv. infra (v. praep. ivi' ex unler supra'),
16. "i!in n^nnn inOma pars i. e. radices montis Ex.
(etwa^ hervor, heraus, hviweg, dicitur de iis qui (quae)
XIX, 17. y-)N-nV'nnn inferiora, infima terrae, or-
faerunt sub aliqua re et inde recedunt vel removentur.
cus Ps. LXIIIj lo. .fes! XLIV, 23 poet. de loco oc-
(cf. a-ngl. from under bis arm.) Ez. XLVII, 1: aquae ,

culto nempe de utero malris Ps. CXXXIX, i5. De

,
exihanl ^rpan nnna sub limine, Prov. XXII, 27 ; quare
orco etiam nvnnn ynN Ez. XXVI, 20. XXXII, 18. 24,
auferant iibi lecium ^•<nnn'3 quod suh ie est? i, e. cui
cf. nvnnn nia fovea profundissima Ps. LXXXVIII, 7.
iucumbis. Ex. VI, 6. Deut. VII, 24. Inde 'c nnna ^!:t
V. Tilf- — Rarius pro i> nnna infra (aliquid). lob.
Thren. lil, 55.

XXVI, 5. Ez. XLII, 9. Aliud nnna (e loco) v. no. 2.

b nnna (opp. b bvii) inf-a aliquam rem velut ,

mn (ut niUJ et nti'4 eius-
/9)
^•irn rad. innsit. , i. q.
^''pib nnna infra firmamentum Gen. I, 7. Ex. XXX, dem siguificationis sunt atque Tiyti demersus , immersus
)
4, Vn tv^^h nnn?3 ad radices BetUel (in monte siti)
fuii in rera. Inde
Gen. XXXV, 5"
cf. 1 Sam. VII, 11.
praecedeng post verbum motus "^in cstr. .?jin, c. Snff. ry;n D55in, D2in m-.
y) 3 nnnjjb
,
i. q. ,

1 Reg. VII, 32I pars , id quod intra , intus vel intrinsecus est,
interior

Zacb, medium rei. r^^rrt ^"in media pars aedium, fort. impla-
(5) nnn-bN suh, auhter (c. acc.) Jer. III, 6.
Sam. XXI, 4. vium 2 Sam. iV, 6 (sed dubium est num h. L implu* ,
III, 10, ^"nnn-bN Ex. X,. 2 ;
(c. abl.) 1
vium agatur, certe vs. 7 simpliciter legitur n^sn intro
2) quod suh alicfuo est, locus, in qno quis stat, con-
in domnm , et alibi n^rn rj^n est interior para donms
stitntus est.Zach. VI, 12: nan:': fnnni: e loco suo magis etiam dubium num
1 Reg. VI, 19. XI, 20; ,

cresctt, cf. Ex. X, 23.

Inde a) in acc. in loco. Ex.
?Jinn imphivium sit in !oco difficili mendoso
et fortassa
XVI, 29 : 1\nnn 'i'N 13^' manele quisque suo loco. lud. Jes. LXVI, de quo vid. F. Bottcher specc. p. 3o
17,
VII, 2i. iSai^XIV, 9. '2 Sam. II, 23. VII, 10. 1 Par.
sqq.). Tjina in medio, in medio spatio infer diias res lud,
XVII, 9. lob. XXXVI, 16: n^nnn p::-;S) tib an-i spa-
tium amplum ubi ( pr. quo loco) angustiae nullae,
,
— XV, -Jina n'ia:Tn ^"«a J^S imer binas caudas
4 :

colligafas in medioV Jos. VIII 22. Num. , XXXV,

vulpium
5:
b) loco, pro (anstatt), de iis qui in alterius locum suc-
^"ins T^yni et ipsa urbs in medio hoc spatio. Gon. XV,
cednnt. Levit. XVI, 32. Esth. II, 17. Ps. XLV, 17 :

10 Jlina Dns 'nna^l et dissecabat victimas in medio

: i. e.
^'Da vn^ ^'nias nnn in locum patrum tuorum succedant
in portes dimidias. Nomini in genit. postponitur lud.
filii tui. Inde d'e rebus inter se permutatis , de pretio
XVI, 29 : TJinn i'!?!?^' columnae mcdiae.
(pro) Gen. XXX, 10. i Sam. II, 20. 1 Reg. XXI, 2, et
post verba rependendi i Sam. XXV, 21. M» nnn pro Cum
praeSxx. 1) ?}'ti3 a) in media (aliqna) re, ut

qnanam re? Jer. V, 19. r-^sn TI'in3 in media domo i Reg. VI, ig. XI, 20, ^iin^j
DV^Vtt; Neh. IV, 16. Zach. VIII, 8. D^n ?j'-;n3 iu medio
Addila conj. relat. "1ttl.^5 T^TlT) a) loco eius quod inari Ex. XIV% 22 , jan ^''''r i" niedio horto Gen. II,
(anstatt dass) Dent. XXVIli'" "52. 9. III . 3, nT\En ?|ir3 iu medio campo XXXVII, 7,
(i)quodi.e. quia Deut. XXI, i4. 2 Reg. XXII,
03 nb^bn rjins in media nocte 1 Keg. III, 20, ?j''n3 atij
17. "S nnnid. Deut. IV, 37. Idem valet nnn sq. "IDNM sedit (lugens) in medio cinere i. e. totus cinere
inf. Jcs. LX,
i5, cf. lob. XXXIV, 26: d-^yffl") nnn pro conspersus lob. II, 8, et post verba motus ^'^n TfT\Z :

pleniore D"*'.^") Dnhin nnn eo quod impii sunt. in mediam urbeDo (venire) i Sam. IX, i4. Fassim non
 R. "ijin, ciin 1497 pDTi — nr.Er

multuni tlifTert a 3 in (aliquo loco) Gun. IX, 21. XVIII, sacriCcia jeragi sulebant. Hieronymus ad h. 1. Jer.
24. 26. Ani. III, g, in ( aiique/u locum ) Ps. LVII 7. ,
,,Topltcih, quae cst iii valle filiorum Eniiom, illum lo-
Tfir.S "tas trausiit per mediani reni Ez. IX, 4. Ex. XIV, cuni signilicat, qui Siloii fontibus iirigatur, et est amoe-
29. Nuui. XXXIII, 8. h) ubi rcferfnr ad plures inlcr : atque nemorosus, Iiodieque hortorum pracbet deli-
iiiis

(pr. inter inedios). tN";i:J''. '•33 TI'"^^ inter Israclitas cias." Enscbius Onomaslico
in TucfiO^, Iv quQuyyt
:

Num. I, dra^nc inter voti, in medio vestrum

4g. IX, 7, TOIV Vioiv 'EvVOIfi. Iv&U iidouloXcjiTQll }.udi iv TTQouaTiiotg
Gen. XXXV, 2. XXIli; 10. Prov. XVII, 2. Ez. II, 5, 'IfQOvouX(/.t, et alibi: Oucf^t)-, Bw/iiic; tov Tuqid^ iv 'It-
i. q. ^'2 inicr (duas res) Ex. XXXIX, 25, adooque pro Qff(('c'. , iv nQOuaT(lo(g ^U.iug fij tV* vvv btixvvTui o to-
J^a ubi discriraen exprimitur Gen. 1,6:
, B";''^!^ H"»^^ 3T(JS OITW Xu).Orf.tfVOg , Itl TIUQUXKTCU 7) y.o).VftfiTi&QU TOV
inhfr acjuas (terrestres et coelestes). y.ruqiuig yui o uyQog Tof y.tQUfdwg r, to '•//t/.dufiu ^w-
2) Tlina e mcclio, ex metlia re , et simpl. ecc Jer. Cf. J. \A ilson lands of tlic liiblc \ol. I. p. ^gg.
p/ov.
LI, 6. Ex. XXXllI, 11 et saepc.
•
— Quod ad etjmon allinet, erant ijiler Judaeos, qui
illum locum a flh fynipano dicfum putarcnt, quod dum
3) ?]in-Vi!» in mediam rem Nnm. XVII, 12. XIX,
infantes nianibus Moloclii igne candentibus impositi es-
6. Cf. synon. a"ip..
sent, ne eoruni eiulatus autliienfur parcntesve miseri-
^iS^^n m. nDb''^ f. adj. (a JJItJ ductnm) interior. cordia flectercntiir , tjnipana pulsarcntur. Quod aeqae
nDbTn -'.^VTt intoior pars iirbis 2 Reg. XX, 4, meclius, liclitium est atquc Hieronymi (ad Jer. VII, 3i) opinio,
a,' umEx. XXVI, u8. lud. VII, 19. 1 Heg. VI, 6. 8. qui nomcn illud ad rad. nn: referens latitudincm signi-
Ez. XLI, 7. XLII, 5. 6. ficaie ait. Rosenniuelier. schol. aJ Jer. 7. a rad. ^!EJ
ducit ob loci amoenitatcm ab Hieronymo laudafam.
Ewald. ad Jer. 7. radici f\r\ acccndendi signiCcationem
"^Jin vcxaiio, V. ;]h s. rad. TJSn. tribuit coll. a^a-d flanima lob. XVIII, 5, ut ri.h bustum
QlftSIJ^ pavones 2 Par. IX.ai, v.d^sSn infra p. i502. sive fuisset , in qua sacriCcia comburereni ( vid.
area
lirBh). Noldias in Vindiciis p. 948^, Lorsbachius in
?7in vexator, v. s. rad. b:"' pag. 5g6. Epben.-'erid. lifter. Jenensibus i8i5 no. 5g, Gesenius, alii-

Dfiin gcmelli, V. niNn s. rad. DNn pag. i4go. qne eandem signiCcationem voci nch vindicant ex lingaa
persica, in qua ..«aHj est accendere, ardere, comburere,
jaln {^n-T\) Gen. XXXVI, i5 Ketbib i. q. in^n, a zend. tap ardere. Boettcherus de inferis I. §. 168,
V. rad. ]a^ pag, 600.
176, Hifzig, ad Jer. 7 et Thenius ad 2 Reg. 23 hoc
nym r. error, damnum, v. s. rad. nsn. quidem probant scd ita tamen nt vocabulura peregri-
, ,

num ab Assyriis acceptum Hebraeos ita csnformavisse

dicant, ut locum conspufum et abominafum intcJIigerent,
Equidem hEh vocem mere hebraicam duco eiusdem sig-
D.j^ verbum inusit. , pr. , ut videtur, tundere,'
niCcafus, qv.o lob. XVII, 6 legitur, idque nominis ab
trudere (cf. fjcn et pp"^ no. I el II), eiicere, spec. spi/-
austeris Jchovae cultoribus loco, ubi invidiosum Molochi
tum eiicere, exspuere, ut talm. SJW, cogn. aetb. 'J'^^ I sacellum sfabat, indilum esse nt tali, quem abominandnm
gpuit, Lnd. lex. aeth. p. 270. Cf. rad. bcn , et arab. et consputanduni ducerent. Ceterum varias sentenfia»
Eordes unguium, quisquiliae, Lsj adv. detestandi et vid. apud Seldcnnm de dis Syris p. 172 sqq., Nic. Pa-
,_ftj
necil diss. de Topbetli valle Hinnom , Viteberg. i694,
despicandi: phy, <_Aj i_ji id- Harir. 12. pag. 124 ed. repetit. in Thesauro theoL philolog. Vet. T. I. p. 818
sqq. , Carpzovii apparatum antiquitatam s. cod. p. 484
Sacy. ^^MJ II dixit Uj in aliqnem, detestatus est eam. sqq. , inprimis Boettclier. 1. c.
Adde aegypt. fi.q, T».*.tj sputnm Peyron. lex. p. 267.
nnSn «ti. Uy. uslrina, bustum , de loco, ubi As-
nEn f. pr. spulvm, sputcfmen, inde l)qui\e\quod fljTioruiii occisorum cadavera crematum iri praedicit Jes.
conspuiiur. lob. XVII, 6: rr^ilij C^JC-. rEh talis fio, XXX, 33: 'fij.r, rjbsb N^n-fis trriEn t;«nNa ri^i:r "<:?
cui in facicm inspuunt i. e. babeor, xa-
pro sputalicio n3"^n CSyi CN ~'~';i'? """^ '^•"^""' aptata
^T*^* P"''-??'^
TUTiTvoTog , omninm mortalium vilissimus et contemtis- est eaque regi eliam Assyriorum parata, alta ei
ustriria,
simus 8um , cf. guy.u Maltb. V, 22, siquidem boc du- lata; rogus in ea posita igncm et ligna multa habet. Vnlt
citur a rad. pjin spuit. propheta, ni fallor, boc ^orabulo iincn qnod ipse for- ,

2) c. art, nEhn (ter sine art. Jer. VII, 32. XIX, tasse ad hunc finem cxcogifavit locum designare aeque
,

11. 12, nbi tamcn videtur restituendus esse) n. pr. loci impurum et squalidnm atquc illum , qui nchr: appella-
in vallc Ben-Hinnom (v. sub. ^''a supra pag. 280) bafur et in quo horrenda Molochi sEcriCcia combure-
prope llierosoljma, saciiCciis bumanis Molocbo oblatis bantur. i^nsn enim ex nch deductnm , rera huic si-
,

(a Josia rege demum abrogatis) famosi 2 Reg. XXIII, niilcm et eiusdem fere gcreris significat, queniadmodum
10. Jer. VII. 32. XIX, 6. 11. 12. i3. i4. nzp.T: nizss n\;'N ab CN ducfum ignem sacrificum denotal. Itaqiie
Jer. yil, 3i tumuli (arliHGiosi) s. sacraria, iu quibus illa rir.qn licet arcam ccmbustioni cadaveiuiu apfam signi-
,

Fffffffffa
 R. Sjin, -iin 1498 iin, -lin

Bcet, ad persicam ^^XilS ardere non videtar referendum

strandam in locia minus cognitis, et nietaph. dncere ali-
tantum illius qusm in vitae ratione institueuda. Cf. chald. "l^n ductor,
esse, qaia haec significatio ex similitudine
noraen nacta erat propter conductor viae Targ. lob. XXIX, i5. Talm. Baba
areae famosae, quae nBriri
ipsi indita est.
kamma fol. 116, b, ubi "i?n in glossa exponitnr riNIO
abomiuationem ,
^nn Dnb monstrans eis viam, it. m^sn et nT^^n salvus
conductus, deductio in via Buxt. lex. chald. et talm.
,

col. 2577. Ita post Syrum interpretem Gesenius, Um-

psff- '^"^^ 2 ?'•""• '''^'fif? (st breit., all., eodemque sensu illa verba accipiunt Ewald.

i;in^ est
"H-irn
nomen
1 *'°S'
subst. ,
qaod quaere
f"*^'

infra suo loco) i) et Bertlieau, dum 'nn; Hiph. rad. Iln 1W esse ma- =
torqueri in orbem , in gyrum agi ( v. radd. vicinas "in, Innt. Insulse Cliald. Jt Rabbini quos Ch. Bened. Mi- ,

IT^ "IHT INn , "iiia no. II, l-uj) unde fortasse chaelis, Lutherus, Rosenm. sequuntur, in^ pro adiectivo
"l^ltS , , ,

est lin turtur, radicis in"' habent et sic expouunt probus excellens est :
q. v.
prae ('"ia == '1 - ]73) socio suo , sc. qaamvis hic sit opu-
2) circuire (i. q. "15^ et im' no. II, nrab. ^Lj id.), lens. Alii alitcr locum tractant. Denique huc Gesenius—
nempe traxit in^T 2 Sani. XXII, 33 positum pro "injT (ut Wi^.
pro n"';"' a rad. ri"'^ , v. gramm. hebr. ed. 16. §. 71,
a) negotiandi causa (cf. bs^. , "ino peregrinari
annot. g) ut verba quae ibi legnntur lOI^I ^''nn "iri^l
2 Par. IX, i4): Dnnrt 1^3'«
,
1 Reg. X, i5 (et 1. parali.
significent et ducit Deus inlegrum viam suam, monstrat
:

viri de circuiiorihus i. e. mercatores peregrinatores (noa

homini integro viam, qua incedendum est. Sed in loco
institores, ut Dav. Kimcbi in comm. Di^CjpJi ^'''nmon,
gemino Ps. XVIII, 33 pro "in^i legitur in»! , quam scri-
sed ut Levi ben Gerson D-^biari Di-imon). Ceterum
pturam veram appellare vix dubito , poslquam Clericua,
TLenius in comm. ad 11. Reg. p. iSg haec verba alTecta
Thenius, alii eandem iam sententiam dixere.
et sic corrigenda esse putat D^^nnn 'U)3S i= e. pecuniae
a subiectis exactae, auctoribus LXX. intpp. , qui habent
aoQOi Xiov vTiQznu)'f.i.iv(av (in Paralip. tamen: uv5qiq
°nn 1) pl. ^'ih f. iurtur (a gyrando dictus , ut

tiov vnoTiTaYfiivon') et Syri intp. iu Paralip. : ifliaio videtur, cf. "ii")'^ hirundo a n'1'n in gjTum volavit, ^jLb

l£\i.'i,.^2 vectigalia urbium. Ex parte huic coniecturae et yL> avis a Xh med. ^ volavit, med. 5 obivit, vel,
faveret etiam Targ. N^iaiN 1SN lucrum artificum, nisi
:
ut alii volunt, a sono quem
hoc columbarum ge- edit
haec potius arbitraria interpretatio dicenda esset. uus ,
quemque reddit etiam graecum TQvycdv a v. tqv-
t,Hv et latinum nomen turtur cum reduplicatione, ut ia
b) explorandi causa perograre, explorare terram (cf.
aanscr. kokila, cuculus, in arab. C\S'\>.9 upupa, gr. xov-
Pi.), sq. acc. Num. XIII, 2. 16. 17. 21. 25. 32.
ijl
XIV, 6 (ubi cod. Samar. male ^'"inNn loca pro D'<inn Vov<fog
=
'inoxp , in lat. ulula all. , et sane ipsa gyrandi

qui exploranerant), it. vs. 7. 34. 36. 38. et torquendi signiHcatic' primitus a sono videtur prove-
nire , quem res in orbem tortae , v. c. fusus , gladius
quaerendi causa, hinc exquirere alicui aliqnid,
c) agitatus , edunt, cf. praeter ea , quae snpra p. 355 a.
sq. acc. rei et b pers. Dent. I, 33. Nnm. X, 33. Ez.
rad. n">'l allata sunt, arab. jj tinnivit gladius, melit. taritr
XX, 6. Metaph. anquirere invesiige.re , indagare v. c. ,

sapientiam, sq. acc. Eccl. VII, 26 , et sq. bi' Eccl. I, sonns aures ofTendens, tartar murmurat in nendo fusus
distortus, Vassalli lex. melit. p. 81 itaque lin possit
i3, it. ^aba ITO mente agitare aliquid, subductis ratio- ;

nibus apud animum stataere aliquid faciendum, sq. ge- etiam redire ad rad. 'l-in) Gen. XV, 9. Lev. I, i4. V,
rundio Eccl. II, 3. 7. 11. XII, 6. 8. XIV,' 22. 3o. XV, i4. 29. Num. VI,
10. Jer. VIII, 7, blande dictum de amica Cant. II, 12
d) sq. ilRN sequi, seciari aliqaid. Metaph. Num. (ut nai"» ibid. V8. i4. V, 2. VI, 9), de pepulo Israeli-
XV, 39: asiryt-inNi asaab •'"in.N n!inn i«b ne sede- tico Ps. LXXIV, 19: ne pessumdes, o Deus, ':jn'in <ur-
mini cor vesirum et oculos vesiros i. e. ne indulgete cu- iurem tuum , h. e. populum tibi praecipuc gratum , qui
piditatibus vestris. nunc est afflictus et timidus. (Samar. '^A id. iri Pent.
locis iis, in quibus hebr. "i'in legitur. praeter Gen. XV,
Hiph. Kal 2 b explorare sivit
caasat. misit , ,

9, ubi Samar. intp. ponit aiam. piTTpi}"*. nt Onk.Syi'.

exploralores in locum, c. 2 loci lud. I, 23: -n^a ^"iTl^l
bN~n""5a 5|0i^ et Joscphidae misermii exphraiores Beihe- Saad. et Abu Sa'id ubique habent 7':c"4 ,
^iiaQ*,
lam. Alii ut Tanchnm. Hieros. , i. q. Kal 2, b:
, c o
exploraverunt Bethelam. Praeterea ad Hiph. huias— ^jy.a-M turtnr.)

radicis refcrre licet "in'' pro "fn"' Prov. XII, 26, ubi
verte verba p'''^!: ^nsia "in"' ducit socium s. amicum 2) maxime qui in orbem it (germ. die
"ih orr?o ,

suum probus. Nempe a circunieundo (Kal no. 2) Hiph. Reihe, Reihenfolge in die Rnnde) Esth. II, 12. i5:
causat. est circumducere aliquem, spec. ad viam ei mou- N'l3b inpc* l'in ^''Jna quum Estheram tangeret ordo in-
 R. iir, Tir 1499 w— onrsnn
trandi. (Cf. angJ. it is my tnrn, gall. a moii tour, arab bini Hiepani, ,
ITp quod
Misrbnae loco Cholin 2, in
3 ter legitnr de eo qui maclat animal ^TN^^n-nN VDT^
1. «13 et B.Li uiia vice , Xj IV fecit aliquid vice post vi-
resecuit caput, et sic fere in aliis locis Talm^udis quae'
^
cem, iteravit. aflert Buxtorf. lex. chald. lalm. p, 2679. Hunc usum
3) pl. filhn linea margariiari.-m, vel glohulorvm ex
talmudicum tuentur Saadias in utiu'^ ).iyofii'roig no. 5.^
auro ( ant •'nin Cant. I, 1 1) arfentove factorum , lor- Jtbuda ben K., qui exponit jlij
^y, R. Jona, Raschi
quis gcnus ornando capiti adhibilum, ut de genis depcn- (Vi:p-i n"3), R. Dav. Kimchi (n-S ir:;-) , etiam LXX.
deret Cant. I, lo. ii. (Cf, ^!it3 series gemmaium, et unoxi\f.ii, cod. Alex. y.uzuxL\)jn, et inter recentiores J.
n-iD catcnula.) Simcn. Gescn. Hilz. Ewald. all. Piaetcrea Gesen. comm.
in Jes. T. II. p. 690 hanc ««nttntiam deftndit
collalo
Aliud iin 1 Par. XVII, 17 i. q. n">-n iii loco
parallelo 2 Sam. VII, 19 nwclus ci raiiomodo gtnuina
, arab. jLi' med. ^^ mortuus est, V dimotus fuit in in-
est scriptura, supia sub rad. !l"i^ pouendum fuisset, v.
Addenda. — CLaldaeum "lin bos, v. infra. cessu (= jiiij, r.on antcm propter luxatum membrum,
ut Gcsenius opinatnr, cui verbnm »\s> obversabatur ),
Tin^ (ad formam &'![?•' a rad. d'p ) m. an. ).ty.

pericsligalio,meton. id quod aliquis pcrvestigando reperit Lj brevis,

.......B,
yf... udnus:
na
quae omnia Gcsenius ad 'resecandi
lob. XXXIX, 8 de onagro ^inN-i ^riiTXi ^«-irj '-.^.^1 : signifiratum redire putat. Sed hoc valde dubium, deii-
ffiiTj' pTT^-bS qvod in Tnonlihus pervcsligat est pohu- , ciendi aulem exculitndique notio eljmologicis ralionibus
lum eivs , et omne virens seciaiur. Alii "i^r'' 3. j ers. magis coustnl£iica est usus vero falmudirus ant ex his
;

sing. fut. more cbaldaeo pro ^rin]; scriplam habent et , iusta ratione prodiit, ita ut ,,deiicere capul" diceretnr,
hoc qnidem bene conveniret verbo "iJiTi' in altera com- aut ex levi Jtsatani loci inferpretalione fiuxit. Kno-
matis parte, quapropter alii scribi maJunt "^sn"'. Abii- belius in comm. ad Jes. 1. c. novam viam ingressus
cienda autem est eorum senteutia qui Tn" idem essfl ,
significaticntm repetit a chald. Tn: diffusus , dispersus
diserunt qnod "rr^ abundanlia, a rad. '-n"'. est. Sunl autem , qui itT} ad radlcem jw vel fn re-
ferre malint , quemadmodum y:n referunt ad VlJ, "<En
ad "fE, sed praetuli Ttn cum Jehuda ben K. et Dav.
"5in chald. hos, i. q. hebr. liffi q. v. supra pag. Kimcbio, quanquam non nego extitisse radicem T"n (cf.
i382. Pl. '^^~\ir\ boves Dan. IV, 22. sg. 3o. V, 21. Esr. ;t*n), ex qua talmudicum illud TTn fortasse manavit.
VI, 17. VII, 17. i^^i.in 1:2 vituli Esr. VI, 9.

n^lDW scortaiio
min lex, V. 8. rad. fT^' pag. 627.
f. , v. rad, flJT pag. 423.

n*t!3in s. rad. ^iuj; pag. 638.;

inn n. pr., vide ri'-;n supra pag. i^gS.

nnin v. s. rad. rrn^ pag. 644. riinn chald. sub, V. rad. n:n pag. i4g6.

Ocnri m. struihio, v. s. rad. D5:n pag. 4^2.

TTI^ pr., ut videtnr, feriit, tutudit, dein discussit, jHn n. pr. cum patron. •":rn v. s. rad. n:n
pag. 496.
et deiecit, ut cogn. ffiCS , cf. ttjnj et arab. ^h lite im-
pugnavit aliquem , ad silentium redegit, in aquam im- ^' "'isericordia , v. 9. rad. 'j:n pag. 5oi.
•'i.n •

mersit aJiquem , quae signiGcationes ad contusionem vi-

dentur redire (Mntanabbiiw adeo JL,L dixit de contusione

lapidum
s -
cnjsnn ez. xxx, is ei orjDsnri jer. xlih,
i. q. ^j, quocirca vituperatur a Tha'alibio in
g.XLIV", XLVI,
16 Keri (ubi Kethib
i4,
7. 8. 1. it. II,
Jatima lib. 1. c. 7).
habet o:Erin) n. pr. urbis in Aegypto, non txignae,
Hiph. Tnn in pausa Tn!i (form. pin ,
gramm, hebr. nt videre liret in loco Ezech. laudato, ubi cum ea no-
§. 66, annot.'6 coll. §. 29 ex.) i. q. Kal. Jes. XVIII, 5,: minanfur Thebae, Memphis, Tanis, Heliopolis; habebat
rrin "i-crr niic-^coJrt-nNi ni-tnt7:3 laiV.rVTn n-isi et ah^ palatium regium (Jer. XLIII, g) et laterarias (ibid.) , in
scindet jiagella vitis falcibus , et palmifes removebit (scil. eaque Jeremias prophefa cum colonia Judaeorum con^e-
abscissos, cf. 2 Sam. V, 6), abiiciet. Non male Vnlg. :
dit (ib. vs. 6. 7 cf. XLIV, 1). reddunt Tuqyi;, LXX
Tuqrut, quae haud dubie est Daphne, nrbs mucita prope
excntientnr, et Sjt. ^aj exculiet. — Pleriqne antem Pelusinm (Uerodot. II, 3o. 107), idque vernm videtnr.
interpretes ?nr: esponunt ahscidii, resecuii ,
provocantes Ac Jablonskins ( Opuscc. p. I, 343) eius nrbis nomen
ad talmndicum 7'nri vel ut elTerre solenf, maxime Rab- aegyptiace scriptum fuisse coniicit 'Xi.t^e - enc^ h. e. ca~
 Rc "(Cnn 1590 casnn — onn
pui ve\ principium secu2i quod uos diGergaHjs initiQm ,
206, intp. Pentat. ms. ap. Bochart. T. II. p. 892:
mandi s. terrae (qs. orbis aegyptiaci). ,,Sic responderet, "L^aJ! rj^ CP '^'•r* pelles coloris coelestis, ct alter ibid.
inquit, nrbi Syenae [w. supra n:iOp. g^a], quae Aegyptum —1^5. tL-eJl coria nigra , e pers. sAj ; if, intp. Samar.,
daudit versus Aethiopiam . . ,
qnemadmodum Taphnae
qui vertit illud ^iJV''^ i. e. DasTa denigratum, nigro
Aegyptum claBdebant versus Syriam et Arabiam." Go-
colore tinctum, vel ''iJ^iiV*) nigrum), quos Bochartus
Kns ad Alfrag. p. i48 siue idonea causa volebat Dami-
Steph. Taniad-tg. (Hieroz. P. I. lib. 3. c. 3o. Tom. II. p. 38/ sqq. ed.
atam JjLa^v), ap.
Lips.), Oedraanuus verm. Samnilungen P. III. p. 26
ClBrrn (caput seculi? V. praec. ) n. pr, regiaaa sqq. aliique sequuntur , corii colorem interpretati sunt,
aegyptiacae," cuius soror Hadado Idumaeo nupsit , quiim quod b. Gesenius eos mera coniecturr ductos et abs-
in Aegyptum fagisset tempore Davidis regis i Reg. XF, que ullo vel etymi vel Hnguarura cognatarum praesidio
19.20. (Idem n. pr. deae Aegyptiorum est , Pascbtae fecisse arhitrabalur ; Talmudistae contra et Ilebraei in-
similis, V. Rosellini monum. storici II, p. ji sq. et Wil- terpretes tanlnm non omnes uJnn animal esse volunt,
kinson mannera and customs of fhe ancient Egyptians, cuius pelles et taberiiacnlo sacro tegendo et calceis con-
vol. V. p. 38.) ficiendis adhibitae sint. Ac huic quidem sententiae Ge-
senius accederc et praeennte R. Salomone ad Ez. 1. c.
Minn m. lorica , et tTinn Tiph. verbi rfin , v.
Gu.ni Lulhero aliisque multis interpretibus laxum g. la-
s. hac rad. p. 5i8. Sig.
xoncm [melem Varr. Piin.) vel etiam phocam intelligere,
y"inn n. pr. , v. s. rad. Snn anpra p, 622 , cf. »e non magnopere duLitare ait. ,,Praeter contexlum,
S^nNn s. rad. yiN p. i53. inquit , qui animal paeue flagitat , haec sententia com-
mendatur a) Talciudistarum auctoritate, qui (tract. Sabb.
cap. 2 fol. 28 ) multis de liac bestia disputantes animal
viverrae (jb'N NVn) simile esse tradunt (v. Bochart. 1. 1.),
12jnj^ rad. incerta, e qua duci possit cnn, qaod quod in nielem bene cadit; b) linguarnm consensu, cuius
in animaliam et plantarum nominibus permagna est au-
protinns sequitur, si habeat significatum inlrudendi vel
irrumpenrli et peneirandi, qaem Maurerus statuit in Le- ctoritas. Arabicum ^jm.^^ et ^j^i^^i delphinum qnidcm
xico, coll. u«.=»^, LT^-^J 0^=*^ ^* similibus aliis radi- interpretantur Lexicographi [i. sec. Gauhar.,
q. y^isJj
cibus arabicis, ita ut «jnr aut meles sit, a terrae pene- Firusabad., Damirium all. cf. Niebuhr. descr. Arab.
, ,
tratione dictus , quae Maureri sententia est , aut , quod
p. 178], sed hoc nomen lalins patuisse et phocas (raeli
ego praefero, phoca aliave bes-tia marina (cf. arab. Lr.s».i in niultis similes) etiam comprehendere in peninsula
sinaitica frequentes (Strab. XVI p. 776) dudum obser-
vel |j«.^u delphinus) , sic appellala ab immersione, qua vatum est (v. Beckmann. ad Antigcnum Carystium c.
aquam subit, quasi irrumpens in aquam. 60). Lalinum autcm iaxus et laxo ( unde iu linguis
recentioribus hisp. iaxon, iasugo , ital. iasso, gall. iais-
fflnn fn pausa ^lJnn m. vocabulnm obsenmm, 1) son , Dachs) ante Aiignstinum quidem [vel potius anle
appellat. ubique hoc nexn
, 'Onn ni:? pellis Tachascii : auctorem libri De mirabilibus Scripturae, qui inter Au-
Nnm. IV, 6. 8. 10. n. 12. i4, plur. Difflnn n"Tnls> pelles gustini opera habetur et septimo aut octavo secnlo vi-
T. Ek. XXV, 5. XXVf, i4. XXXV, 7. 23. XXXVI, detur scriptus esse] non reperitur in scriptoribus latinis,
19. XXXIX, 34, et in eandem sententiam simpl. 'dnn neque taraen propterea hoc vc. censendnm est nove
Num. IV, 25. Ez. XVI, 10, et in Pentat. quidem iocis ficlum , sed ex lingua vulgari receptum et peregrinae
laudatis ( icnn 1i» fiDSa , a-nnn nopa ) de tegumentis originis. c) Etymo, quod lingua hebraea satis probabile
tabernaculi sacri , arcae foederis aliorumque snpellecti- oiFert. Namque \L'nn dictnm esse pofrest pro miinn a
lium sacrorum ex hoc pellis genere paratis, apud Ezecli. rad. niHrj quievit (nt ^nn n. pr. pro n:nn a rad. n:n),
aatem de calceis mulierum inde confectis. Vett. inler- ita nt taxus dictus sit a somno ferme semestri , qui in
pretes (LXX. dlQfxaTa vaxtvd^iva. Aqu. et Symm. tav- proverbium fere abiit : neque minus somnolentae sunt
9'iva. Hieron. : pelles ianthinae. Chald. et Syr. N3iaD0, phocae. d) Et melis et phocarum pelles tum taberna-
culo tegendo tum calceis elegantioribus adhiberi potuisse-,
]ja,^Qa) Kysginum , ruhrum , Saa'. quoqne, qul vertil
nemo dubitabit : phocarum pelles hodieque calceis ad-
(jijb viJlsfc i. e. nigro colore tincta coria vervecina, hibentur. Ut dicam quod sentio, Hebraei Loc uno vc,
quod apud Arabes ct Occidentales deiude ceitis tantum
hrc enim est iji,^^ e persica lingua assnmtnm voc, quod speciebus tributum est, phocam, melem et similes bestiaa
pro tunn ponit eliam inlp. Ezech. cod, ms, Huntingd. f auas minus accurate et noverant et distinguebant) simnl

*) In Bil)l. Polyglotl. passim corraptnm ^f^V' <"' '"'" "' ^^iiV » Castcllo in Lex. hepUigl. exponitt.r t.ix,us (!), in Annat.

Samarit. tamen ad Exod. XXXV, 7 veriora docet.

 R. 'j:nn, tt;, "pn, rj^n, nan 1501 rnn — nsn
designasse videntur." Haec Gesenius , cuius nrgunien- «^''n n. pr. et ]ti\"n ausler
, , it. n. pr. , v, s.
tationein in Lac qnaestione dinicillinia integiaui inalui ser- rad. ja^ pag. 600.
vare , quam interpositis turbare dubilationibus, quae
sponte se oflerunt. Etsi quis enim largiatur, phocas et
delpLinos uno nomine appellari potuisse , idem tanien J^ rad, dnbia, ad qnam
nomen meli quoqne inditum esse, \ix credibile est (ab Y referre licet

"ST} n. pr, gentil, Thizaeus

1 Par, XI, 45, a
Arabibus meles vocatur ur.^i)! ^Uc et J^.^i;). Peijihus nomiae Joci y^r) aliunde non cogniti. Jo. Simonis in
phocarum veteres sua texisse tabernacula, quo a fuJmi- onoma.st. hoc pro yr: csse coniicit a rad. yro.
num praestarentur , tradit Piiiiius hist. uat.
radii» tuta
II , 56Plutartlu synipos. V, 9. Sueton. Octav. c,
cf.
go; itaque iam Seb. liavius in Diss. de iis quae ex
Arabla in usum t.ibernaculi fueruftt pelita, Ultraj. 1753, On nm. Gen. X, 2 n. pr. genlis septentrionalis
cap. 2 ;3nr phocam potissimum sigiiijlicare dixit, eique a Japheto oriundae, prob. Thraces,
QQuxtg, ut esponunt
illud Josephus antiq. jud, I,
Faber in Archaeol. Hebr. 1. p. .i5 adstipulatus est. 6,1, Hieronymns, Targ.
Et qnum calcei elegantiores quoqiw ex huiusmodi pel- Hieros. et Pseudojon. Co.-^nias Indicoplenstes lib. II.
,

libus aliqua arte facti esse possint 'Ezech. 1. c.) haec p. i3i. D., a&sentientibuB Locharto in Phaleg lib, III.
,
c. 2, J. D. Michael. spic. geogr.
sententia uiihi non admodum displKet, modo phocarum Hebr, ext, I, 55 sq,,
significatio certo constaret. Sed hab',t etiam melis villosa Gesenio aliisque plurimis, Sec. nonn., ut Schulthess
de
pellii suam commendationem, cui Maureri praescvlira si paradiso p. ig4, conferendus Tyraa fluvins
(Dniester),
de etynio vocis coniectura placuerit (v.in rad.). cuius accoke TtQixui vocantur Herodot.
Theo- IV, 5i. F.
doro Hasaeo auctore (Diss. philol. syllo^, diss. X. §. 17, Tuch. comm. ad Gen. I. c. vult TvQ(jT;rorg s. Tv^QTjvovg,
Mus. Bremens. vol. II. p. 3i2) irrn fuerit Trichechua qui piraticam olim faciebant in arcLipeJago
graeco , cf.
Hlanalus Linn., aliis vacca marina ^l homo marinus, Herodot. I, 57. 97. Thucyd. IV, 109.
arab, aUJ! ..,L>w*Jl Kazwini ed, "V^Histeif. T. I. p. i3o,
gall. Lamanlin vocatus, ex cuius cute rassa et dura ho-
imTTl m. musium, v, s. rad. ifi-j^ pag. 633.
diedum Arabes calceoram soleas faciiat teste RiippeU.
itin. Nuh, etc. p. 187. 396, qui in itii. Habessin. vol. °- Addenda ad
**^T^ Pr-> V- rad, NV.
I. p. 243 et 2 54 idem narrat de ali huius animalia
epecie Dugong (arab, Xlj^L longa; appe!ata, Cf. similia
apnd Burckbardt. itin, Syr, ed. gern) p. 861 et Ed,
Robinson. Palaest. I. p. 190. Proptff solam nomiuis
liJ ^ rad, innsit., prob. i. q. fn vel TTP (q. v.J
et U5e3 feriit , conludit. Inde
similitcdinem Weilics in ephemerid, Hidelberg. htterar.
a. i842 p. 206 et Lebrechtus in annl, Berol. i842. tD^n m. pl. D^^r^n caper, hircus. Prov.
XXX, 3l
p. 79 huc referunt animal Takesch vcatum Hyaenae ,
Gen. XXX, 35. XXXII, i5, 2 Par. XVII,
grandis genus, nt videtur, de quo Bott Arabes loqnente.T 1,. (Arab!
andivit (v. P. E. Botta, relation d'u:ivo3'age dans PYe- LT-r^'
caper, et c-apreolus, chald. B;;n
Nffi^n hircns,
, syr.
men, Paris i84i). Magis fortasse irhnnc censum ve-
nerit lutra (die Fischotter, arab, iUiiv—«.ili' canis aqua-
U^- et sec. Ferrar, et Castell, etiam 1^1 id,, samar
ticus , Kazwini I. p. i42. Jouru. jiat. i84g. Jnn. p, ^CtA id,)

54g), cnius peUis magno aestimatur &LXi.> ^^"^ vili3*aS

Kazw. 1, c, ),
i\mJi^ in Kal inusit. , sec. Rahbinos : adionctua,
2) n. pr, m, Gen. XXII, 24. coniunctns fuit, quod mere arbitrarium est, rectius alii,
ut Lnlher. , Lud. de Dicu, Clericus, Ca.stellns, J. D.
Michaelis, Rogenm. Ge.^n. , A. Theoph. HolTmann
,

comm. ia bened. Mcsis p,

nnn praep. infra, v. s. rad."Wi pag. ligS. I, p. 35, alii : innixus fuii,
procubuit, coU. arab. V^ conj. VIII et inde dacto DCS

( qno in IV conj. utuntur cansat. Uil),

PiTl , vide TTr.
Pii. uno in loco Deut. XXXIH, 3: a^-j-,!, ^^j, .-,,
ei rlh
Israeliloe) proculueruni ad
(
^inai montis radices. J.
^edes
Sev. Vater:
W^ Ci^
mancnt;
IJ*n medius rad.
co\l \^.
j , v. s. »i)j.
p. 1407. y^ niansit, ubi scribi deberet
!,3n. Alionim sententia*
percenset HoflinannuB
pP^^n n. pr., v. s. rad. krz p, 923. 1. c.
 R. -^jDn, !?sn 1502 •^sn — n^Dn
pr. conculcavit, deinde oppres- 38. p. 23o et contin. Sg. p. 428, cf. Adelung. Mithri-
•^J^lJ^ rad. inusit.,
dat. T. I. p. 172. Sed quum viri docti non pauci
sU, vexavit, arab. Jo' pedibus conculcavit donec con- (Winer., Keil., Pott., all.) illud logai tanquam incertum
addubitarint, non ingratum mibi facere videor, si ad con-
iringeret rem qnadril. i^X<i id. ,
cf. syr. /^ laeeit,
,
firmandum vocabulum aliqua testimonia afTeram quaa
damno affecit pro hebr. bu Ezech. XVIII, 7. 16. 18,
,

Herm. Brockhaus, harum rerum arbiler maxime idoneus,

\Lo1 damnum, chald. ;jn damno affeeit, mulctavit, NSn benigne mecum communicavit. ,,In lingua Tamulica
nn'1 nec non Ssti nsn. togai 8. toghai est pavo, v. Lex. ling. Tamul. antiquum
mnlcta, vic. JJS'? ,
pjj^i , , ,

anct. Divagaram (^endan rivagaram. Madras iSSg. 8.)

^''SSn m. pl. Prov. XXIX,
oppressiones, vexationes. cap. III, siitra i45. p. 67, ubi explicttur verbo syno-
l3: C^SDn 'la"'^ vir oppressionum i, e. oppressor , vexa- nj'' lo et magis vulgato mayil [sanscr. mayura], item Lex.
tor, ut D-^can 'a5''N vir violentus, d"':';'!?: 'n vir conten- auct. Ciidamani (^udamani nigandu. Madras 1839. 8.)
tiosus. Indicatur 1. c. vir opibus valens , qui vexat cap. III. vs. 5o. p. 74, Rottler, Tamil Dictonary. Madr.
pauperes. In loco simili XXII, 2 est TiUJ» dives et i834. 4. s. V. togai, ubi etiam penna pavonina explicatur.'-'
atroque loco opponitur a5"1 panper. Ewaldus radicem ,
Accedit, quod pavo avis in India indigena est. Vocabu-
nsn cum ^ti componens, I3""33n fcnns uauram inter- ,
lum sanscritum, qucd illi logai ad amussim respondeat,
pretatur et 'n ©''N feneratorom, ut LXX. durtiaiijQ, Vulg. nobis non innotuit. Afferunt quidem ciJihin cristatus,
creditor. Equidem etiamsi feneratorem non excipio, ver- dein pavo (v. Lassmii antiq. Ind. I. pag. 252. 538),
bum bebraenm tamen latius patere dixerim. (LXX. sed hoc sono admolum distat ab illo. Vid. Polt. in
etiam Tjn t6-/.ov interpretati sunt Ps. LXXII, i4, sono Zeitschr. f. d. Kunde des Morgenl. T. IV. p. 29. Ex
verbi decepti , nam Ps. loco usuram niiUo modo apta- domestico illo p.-vonis nomine togai praeter hebraeum
veris ). Arguta deniqne et putida est sententia ,
quam ortum esse posat gr. Tucog , Tuuig (v. Athen. IX. p.
i ,
Schultensius ex arab. iS^ extorsit, 'n ^-«t» esse virum OnU
097 1, nt ex ho( est arab. y^^jLb, chald. et syr.
amplas fascias gerentem i. e. divitem ,
qui opponatur
loia.^ , et vel l.t. pavo (t et p mutatis, cf. Xuag, lapis,
pauperi pannoso.
y.id^oc)- Vid. paeter Bochartum et Pottium 11. cc. etiam
Tin m., semel plene scriptum TjSn Ps. LXXII, i4,
A. Benary in Ama\. litter. Berolin. l83i. no. 96, Wi-
oppressio , vexatio Ps. X, 7. LV, 12. ner bibl. Realw). II. p. 24o. —
Pauci snnt viri docti,
qui alia rationt hoc nomen explicaverunt. NonnuUis
inter Judaeos tete Kimchio in lex. placuerunt simiae, et
ea quidem spec38 quae ^ia''''^ IDNa vocatur, i. e. ital.
'•Sn m. pl. a''*3Pl 1 Ileg. X, 22, et C^^SIH
gntiomammone ", eandemque senteutiam secutus est Jac.
2 Par. IX, 21 pavones. Sic enim optimo iure banc vo- Hasaeus in Bibbth. Brem. class. II. fasc. 3 p. 468 sqq.
cem explicant Targ. utioque loco (l-^D^U), Syr. (1^»«^^)
et in Ugolini tbsaur. T. VII. p. 424 sqq. De psittacis
verbum accipiui* Iluefius diss. de navigat. Salom. c. 7.
et qui ex Syr. pendet in Regum non minus quam in 22
§. 6, LTfsinus i. Aualect, ss. 1. III. c. et 1. V. c.
Paralip. libro Arabs intp., item Hieroti. , Abulwalid. et
3i, et Relandus iu Dissert. miscell. P. I. p. i83 sq.
Tanchum Hieros. (^j^t^L), Dav. Kimcbi, Raschi, Levi
Aves denique Ntnidicas, quae apud Romanos in deli-
ben Gerson. Apud LXX. rawvig certe in Reg. libro
ciis habebantur , dedita opera infert Keil. in diss. de
in cod. Alex. comparet, quamquam cetera tiirbata sunt.
Ophira p. io4 sq. et in comm. in 11. Regum p. 157,
Hoc plurimorum interpretum vetustiorum consensu per- easque ^'"Sn apellatas vult a Tucca urbe Numidica
motus pavonum significationem strenue defendit Bocbar- (cuius nomeu Gesuius mouumm. phoenic. p. 429 ducit
tus in hieroz. T. II. p. 709 sqq. ed. Lips. eumqne ,

recentiores secuti sunt interpretes fere omnes. In eo a Spn tentorium gere nuna vero scribitnr, m>>. , v.
tamen Bochartus erravit , quod Di^SW traisposituin o Temple in Journ.R. Asiat. Soc. vol. IV. p. i35).
D^ijniB esse et proprie aves Cutbaeas designare putavit,
quemadmodum apnd Graecos scriptores pavo oQvig IliQ-
aiy.bg vel MtjSixng audit. Recte iam Mercerns vocem ^jjn ^^^' insit., prob. i. q. bn^li no. II decor-

D^»Sn peregrinam dixerat, et quum ^'Bip simiarum no- ticavit , unde est nnia de oonchylii specie. Idem pro-
men mdicum antecedat, tJ-^^Sn etiam ex India oriundum prie valebat
esse exspectaveris. Et revera est indicum , nempe ta-
rl?jn f. concylium, spec. conchyUiim proprie cli-
uiuiicnra togai pavo, qnod primus inter nos, qnod
sciam,
continuat. clum, Helix ianihine Linn. , i. e. conchae 8. buccini
indlcavit Beniam. Waltber in Relat. Malabar.

) Sic in lexici KimchianS recentissimn editinnfi legitnr ct apnd

Bochart.im I. c, «;terae odc. habent jiQi^a . q-"») arab. q>*^
timio easc videri possit.
 R. byn, pjn 1503 n^:n — rr^irn

species in inari mcditorraneo (cf. Ezecb. XXVII, 7) sanguis niger quidem esi , scd si quid eo tingilur , Jil color
reperla, pctris adliaerens circaquo scopulos lccta (Plin. caeruleus summa purilale splendens , isijuc nuncjuom pcrify
List. nat. IX, 3(i. §. 6i), testd vioiacea (,,color obscure- nec pallescit , nec dclerior Jii , vi reliqui colorcs mulanlur
violaceus", nt ait Forskalius iu Descript, animal. p. 127), icmporis diuturnilatc • his noslris ouiem diebus ignolus est
rabbin. ptrn dicta (v. infra), cx qua purpura caerulea
et prorsus nos latei. Arab. .,.jis> eet limax, et cothka
conficiehatur, liinc ipsa purpura caeruica (coeli aereni co-
lorem cacruleum saturatiorcm nigricantemque liabens, purpuraria lAitjch. I. p. 174, spcc. Uclix dcscrtoium,
lolia aslralagi devorans, auctore J. AVilsone (The Lands
germ. tiefblau, gall. bleu fonce, angl. dark-blue), et
panni, vesles, Jila hac purpurd liricta, ianlhina , inprimis of the Bible I. p. 127), cf. Forskal. descr. aiiim. p.
adhibita tabernaculi sacri aiilaeis et strsgulis, quae ex his 127 (idem \u!t Firusabadius his verbis non valde pei-
caeruleis, purpureis rubris (^^a^^N), coccineis {^iyj ryVw) spicuis: ^a:>- ^^* .! e^/c.Ji ^ ^-i^^J' *r''^ i,-)Sj^^'^'
et auri contextae erant Ex. XXVI, 1. 3i. 36.
liiis II, XXV t_jij^A3^1 i. e. „ animal quod est iii astralago herba \e\
16, r^:n nj^ pannus s. stragula ianthina tegendis va-
spccics cochlearum). Syri quoque habent |-JC).^jj con-
sibus sacris ISum. IV, 6. 7, g. 11. 12, rbSn niibr la-
queoli iantbini aulacis colligandis Ex. XXVI, 4. XXXVI,
chylium. — Male Ibn Esia colorem viridem (pTI^)
dicit, nt et Raschi ad Exod. XXV, 4: 5:2:: ^a::^ ~r,?fi
II. Eadetn purpnrae caerjleae, rubrae , cocci surique
1i"aXT 'J-Ttn Dia. Lntherus adeo : ,,gcle Seidcn",
textura coustabat humeiale sacerdotis summi Ex. XXVIII, P'^"!^
in que , si sericum flavum signiCcaS, dupliciter eriat;
6. 8. i5. 28. XXXIX, 2. 5. 8, eiusdemque pailium to-
fortasse autem caeruleum colorem vtilt, nam in glossa-
tum cacruleum erat (ni:n b-^Va IidnM