1. Tentukan sumber bahasa.

( bahasa melayu/pinjaman
b.arab/pinjaman b.inggeris)
( SEBIJI @ SEMALAM/ BERILMU / TEKS )
2. Cari kata dasar jika perkataan ada imbuhan.
( SE BIJI )
3. Tentukan berapa suku kata.
( SE BI JI / SE MA LAM )
4. Lihat hukum/kaedah. * ( penting dalam penulisan jawi )
5. Perhatikan (kv) serta padanan huruf rumi dengan jawi.
6. Kenal pasti huruf Tolak (-) 7 huruf iaitu AVU ZAR ZAD
dan huruf (+) selain daripada AVU ZAR ZAD iaitu 30 huruf.
7. Semak kaedah menyambung & penulisan dengan betul.
BIL HUKUM/KAEDAH KETERANGAN
1 HURUF TOLAK ADA 7: (AVU ZAR ZAD) Tujuh huruf tolak tersebut tidak boleh

-‫د‬-‫ر‬-‫ر‬-‫ز‬-ّ-‫ؤ‬-‫ا‬ disambung dengan huruf lain selepasnya.

Contoh: k+u-d-a = ‫كودا‬

2 HUKUM DARLONG ( ‫( د ر ل ّ غ‬ADA 5 Suku kata terbuka + terbuka ( a + a) perlu

HURUF ATAU DENGAN KATA LAIN LU DENGAR ‫ا‬

ada huruf alif ( ) pada suku kata kedua

( ‫) لْ دغر‬ Contoh : da+da = ‫دادا‬

3 12 huruf berikut tidak perlu diletakkan huruf i) 12 huruf tersebut hanya terikat untuk
alif pada suku kata terbuka (a+a) yang perkataan dari suku kata terbuka (a+a)
kedua.Hurufnya… sahaja.
BETAPA GANASNYA CIK JAM Contohnya:Mata /bapa /rasa /saga /baka
(‫)بتفضٌسثخٖكجو‬ Ma+ta = ‫مات‬
ii) Bila ada imbuhan akhiran maka perlu
ditambah “alif” Ma+ta+ku = ْ‫ماتاك‬
ٌ‫سْاسا‬/‫خْاخ‬/‫اّمفاو‬/ٖ‫فرخا‬ iii) Perkataan yg mempunyai tiga suku kata
‫ سْفآا‬/ ٖ‫ سْفا‬:‫كخْالٕ هوموضرف‬ atau lebih huruf terakhirnya juga tiada alif
kecuali homograf. Per+ca+ya/sua+sa+na
BIL
HUKUM/KAEDAH KETERANGAN

4 Hukum “ka” dan “ga”. (walaupun bukan a+a ) Contoh : sa+ka / lu+ka / la+ga / mo+ga
Setiap perkataan yang akhirnya berbunyi “ka” ‫ مْض‬/ ‫ساك‬
dan “ga” maka tidak perlu tulis alif diakhirnya.

5 PERKATAAN TRADISI ADA 22: i) Perkataan tradisi perlu ditulis mengikut

Apa ada pada kita , ejaan asal dan kekal seperti yang di
Jika demikian itu dan ini, nyatakan sebanyak 22 kalimah tersebut.
Dari ia tiga dia lima, Contoh: a+pa = ‫اف‬
Maka manusia bin binti,
ii) Sekiranya menerima imbuhan akhiran
Daripada neraka kepada syurga
hendaklah ditambah huruf ( ‫ي‬،‫و‬،‫)ا‬
‫اف اد فذ كٔت‬ Contoh: ُ‫ آئم‬/ ُ‫ آتْك‬/ ‫اداث‬
ًٓ‫جك دمٔكني آت داٌ ا‬ iii) Kecuali : untuk 3 perkataan tradisi tidak
perlu penambahan huruf alif bila terima
‫درٖ اٖ تٔض دٖ لٔه‬ ‫ درفذ‬/‫كفذ‬/‫فذ‬
imbuhan akhiran iaitu
‫مك ماءىسٕ بً بيت‬ Contoh: ْ‫ درفذ ك‬/ ْ‫كفذم‬/ ‫فذث‬
‫درفذ ىراك كفذ شرض‬
BIL HUKUM/KAEDAH KETERANGAN
6 Perkataan yang terdiri daripada satu suku
kata tertutup dalam bahasa melayu dan
Contoh: Jam = ‫جه‬ ‫ بيذر‬/ ‫باىذر‬
B.inggeris tidak ditulis huruf alif ditengahnya Contoh: Van = ٌ‫ؤ‬ ‫ ٍنفس‬/ ‫ٍامفس‬
( hazaf alif) kecuali perkataan Homograf.( a&e)
# Kecuali perkataan yang terdiri daripada satu
suku kata tertutup yang dimulai dgn huruf Contoh: wad = ‫ ّاد‬/wang = ‫ّاغ‬
wau )‫(و‬maka perlu wujud huruf alif
ditengahnya. Begitu juga dgn pinjaman B.Arab Contoh: khas = /hal = ‫حال‬
Contoh: ba+gin+da = ‫بضٔيذا‬
7 Perkataan KATA JATI BAHASA MELAYU suku
kata pertamanya berbunyi (a), maka huruf
ha+li+mu+nan = ً‫ ٍمٔنْى‬/ ha+li+lin+tar ‫ٍمٔمٔيرت‬
alif tidak perlu ditulis pada suku kata pertama cak+ra+wa+la = ‫ خكراّاال‬/ ha+ri+mau = ّ‫ٍرميا‬
perkataan tersebut.

8 Perkataan terdiri daripada SUKU KATA

TERTUTUP + TERBUKA yang mana suku kata
Contoh: ham+ba = ‫ٍنبا‬
terbukanya berakhir dengan Vokal (a), maka ker+ja =‫ كرجا‬/ jum+pa =‫جْمفا‬
hendaklah ditulis huruf alif pada bunyi suku
kata kedua tersebut. tim+ba = ‫تٔنبا‬
BIL HUKUM/KAEDAH KETERANGAN
9 HUKUM ( a-ha )
Setiap perkataan yang mengandungi dua suku
kata atau lebih yg diakhiri dengan bunyi (ha)
Contoh: ma+ha = ‫ مَا‬/ u+sa+ha = ‫اّسَا‬
atau jika perkataan tiga suku kata atau lebih
yg mempunyai bunyi a-ha ditengah-tengah ba+ha+sa = ‫ بَاس‬/ ba+ha+gia = ‫بَاضٔا‬
suku kata maka huruf alif tidak perlu ditulis
sebelum huruf Ha.

10 HUKUM ( e-wa )
Contoh: le+wat = ‫لْٔات‬ / de+wan = ٌ‫دْٓا‬
Setiap perkataan yang mempunyai bunyi
(e-wa) maka huruf wau (ّ) mestilah ditambah
dengan huruf alif dalam suku kata tertutup. se+wah = ِ‫سْٔا‬
11 Perkataan Yang Berakhir Dengan ( RAMA ) ‫راما‬
Setiap perkataan yang berakhir dengan
( rama= ‫ ) راما‬maka hendaklah ditambah huruf
Contoh: as+ra+ma = ‫اسراما‬
alif ‫ ا‬selepas huruf mim ( ‫ (م‬supaya menjadi ce+re+ka+ra+ma = ‫خرٓكاراما‬
ma ( ‫) ما‬
gim+ra+ma = ‫ضٔنراما‬
BIL HUKUM/KAEDAH KETERANGAN
12 KAEDAH ( diftong ) diftong di awal perkataan (ai): ‫( اءيس‬ais)
Diftong ialah perkataan yang mempunyai diftong di awal perkataan (au): ‫( اءّر‬aur)
bunyi (ai=‫)اي‬, (au=‫)او‬, (oi=‫)وي‬ diftong di tengah (oi): ‫( بويكوت‬boikot)
diftong di akhir (ai): ‫( تافاي‬tapai)
13 PERBEZAAN MAKSUD ( homograf ) 1)Memasukkan huruf alif pada suku kata
-Homograf ialah ejaan yang sama dalam tertutup yang berbunyi (a)..contohnya
tulisan jawi pada asalnya tetapi berbeza Pan+tas – pen+tas ( ‫) فاىتس – فيتس‬
maksudnya.
2)Memasukkan huruf alif pada suku kata
terbuka yang berbunyi (a) dihujung
perkataan homograf…contohnya..
Pu+as – pua+sa ( ‫) فْاس – فْاسا‬
3)Homograf hakiki dibaca berdasarkan
HOMOGRAF HAKIKI- ialah perkataan yang perkataan dalam ayat..contohnya
Bi+ro – Bi+ru ( ّ‫) بري‬Si+si – Se+siٕ‫) سٔس‬
sama ejaannya di dalam tulisan jawi tetapi
berlainan bunyi dan maksudnya.
4)Homograf hakiki terjadi kerana imbuhan
awalan atau akhiran..contohnya
Rekah- me+rekah/markah ( ُ‫)مرك‬
Sambil- sambil+an/sembilan ( ً‫)مسبٔم‬