Metin Eloğlu
••
Once Kadınlar
I7ÜİI
(Boş sayfa)
Y E L D İR M E
E vd e bir kız türedi
Teyzem in gençliğini andıran
Y o lu p yolup savuruyor kendini
G ü zel ki ne eşkiya
G ece dem iyor gündüz dem iyor
— azıcık ağlasa ya —
İkim ize bakıp bakıp
K ırılıyor kahkahadan
A n n em benden ço k çektiydi
G ö zleri senin kadar
B alıklam a dalarım
A m a önce kadınlar
Ç IK R IK
G ü lün ecek ne var
A ğ lan acak da
E vet buram ıza geldi
E vet çirkin çok ayıp
D evetab an ı elbet kurudu
Süs balıkları yürekli değil
K ö p ek daha m em eli
Sırası gelm işken
D üşünm eli mi
Y o k sa seninle şöyle bir çıkıp
İçm eli mi bir güzel
ÇİLLİ
K oşa koşa dönüyorum
D en ize birileri dadanm ış
H er düşe üşüşen şeyler
Y üzü m ü gözüm ü karanlıkta al basmış
V e sığ sulara abanan
H ani şu içi içine sığm az
K aytan topaç kişiler
FESLEĞ EN SU SU Z
H er Hindistan seyredilm iyor bu iğne deliğinden
Sonra sokağa çıktım
Y an ım a para alm amışım
Canım kozh elva çekiverdi birden
Ç o cu klu k işte
K ızım gelinlik çağda
D iyo r ki m ektubunda
B aba iyileştin mi
Kapının anahtarı öbür pantolun cebinde
B u m ahallede çilingir de yok
İçerde elektirikler yanıyor m usluk açık
K ed i aç
Eşiğe oturup hay akşam akşam
ıo
BONCUK BONCUK
B ir rüzgâr boncu klan dağıttı
T o p layıp geceye dizdik
G ü zelce uyudular erkenden
Şim di sanki sabah ya
M asm avi bakm ıyorlar uyku sersemi
B itişik ham akta yine o rüzgâr
II
KONUK
Y aln ız balık değil kuş da göğü iplem iyor
O cakta ne var şimdi
K ayn ayan m endiller ya da m ercim ek
B ulutlardaki tay gibi
Ç içek ler de mi susuz
Sahi hiç safran görm ediniz miydi
Tam da çatlayacak günü bulmuş kavanoz
Bugün gerçekten cum aysa
Tanrı da mı yok
Ö yleyse kim e havlıyor köpek
Şim di durup dururken neyi çıtlatıyorsunuz
Pencereler perdeler iyi güzel de
M erdiven kaç basam ak
H ani öbür ucu şu m asm avi sicimin
M usluk mu dam lıyor birileri mi ağlıyor yine
B ikoşu size geldiğim de
12
YUVAK
İnsanın kanı kurur
Sarılm ış kalem -kâğıda
Y a zıy o r ha yazıyor
K im i yerde
İnadına okunaksız yazıyor
Sonra karalıyor hepsini
Y ırtıp atıyor
'i
Bilebilseydik güvercinliğini
URGAN
Balçıkta serçeydiler
B in bir kanatlı
Suskun sestiler o uğultuda
Y ol-yord am yırtığını diken
İğneye ipektiler
Sen gibi çınlardı ötelerden
T uğlada örste şayakta
B ir elif inceliktiler
İptiler uçurum çıkrığında
İncire balığa
Serpm e zeytine seleydiler
Y o ğ u rd a sırlı çanak
14
K aralan ıp yırtılm az
N e ateşe atsan yanar
Ç irk efte hiç çürüm ez
B aktıkça okunaklı
B ir onur yazı gibi
D üşe kalka epey gittikti
D üş ışıltısında
Serinliğinde ot böcek insan
Sevi sevi
ÇENGEL
E v inm eliydi am a içinde kuyusu vardı
Y ık ılırk en geçm işe
Ö n ce o göm üldü sonra erik ağacı
Şim di nerede bir kova görsem
H ele çengelli
İnsana başlarmış gibi
Ö lüm ü sora sora
16
İN C E L E N
Y o ğ a yakın azlıklardı
H içe pek bağlıyım dır
E lbet sana da
D olaşık ipliğim göçü k pazarda
SÜ PÜ R G E
İçime sinse miydi
U zaklara yani sana gelirken
B en i haydi haydi süpürür
Saçaktaki sarm aşığı süpüren
18
A Ğ A R D IK Ç A
Keşişlem eden
Eskil kin yeşili yıkık
Esen ne
B ağrım ızdaki o yetim i ağlatıp
Piçlem ek gibi
19
II
Sık sık gocunurum
H ele şu yağm urda
Baldızım hamsi ayıklıyor garip
Birbirim ize konuğuz
İn-cin yokken daha mı iyi
Y ırtm açlı gecelerde
Çünkü biz bir yalan söylersek
Bin söylüyor karşım ızdaki
Y in e de
20
III
Canım baldız gel öpüşelim
Caydım eve gidiyorum
Uzarsan m ektup yazm a
Pencereden su döken mi
K im bilir hangi eşim
2i
KURAK
A yıb oğan ellerden gelip
O rtalığı kolaçan ettiğim de
Y ılanyastığı turp geven
Sinek yosun deve
Eril olsan ne yazar
D işil olsan ne
H angi ^susağa elatsan
G id i M ervan
22
GÖÇ
Kedinin tırm aladığı gözlerim i dikerken
Kuş da yırtılıyor balık da
Taşınalım taşınalım
D enizi hiç görm eyen
23
Ş E Y T A N T IR N A Ğ I
Tırnaklarım ı yerken küllendi ocak
Hani her şey kıskıvraktı
A rtık yatsam iyi olacak
G ü ller var ya hani şu eski şeyler
T a a cehennem indibinden gelip
— açsam mı açmasam mı —
K apıyı yum rukluyorlar
TOHUM
G ü nlerd ir gülleri inceledim
D ersem yalan
Ç o cu k la r bendeydi
O ğlan dedesini seviyor büyüğü
K ız daha insan
D alm ışım bir zahm et söyle
G ü lle r mi incelenecekti
Sen mi önce
Z IP
A lın ı m orunu bohçalayıp
Saksıdan tüyen çiçek
Y alın a ya k başıkabak
D enize indi
B itişikteki kuşlarla
T u h a f şeyler oluyor
Y arın perşem be gibi
26
YEĞEN
B u çiçekler ağarm am ış teyzesi
Su sulanm am ış amcası k ö kler havada
N ar kabuksuz ayvanın çekirdeği yok
H am innesi
İnsana binmiş bir azgın düve
B u ralar neresi dayı
27
ER
Kim kim e gerneşiyor
Küs ülke baharında
Hani şu sözünde duran kadınlar
ÜVEY
A kşam ın sakırgası
K anatsız iğdiş
D izginler kimin elinde ki
Y um u rtlu yor çekirge
Bunu tutturdum şimdi de
Ben sırtüstü güz yüzükoyun
Ç iftleşiyor m uyuz ne
KÖZ
Sırça bir havanda
T okm aksız dövülen
Seni avuçluyorum
Y a z dediğin nedir ki
B uz alsak buz dökünsek herkes kendi buzunda
Ö lüp ölüp dirilsek
D iyo r eskim o kedi
V erive r şu ekm eği
A çlığ ı da ölüm ü de hiç sevm em
30
K IZ
Bu kız da epey uzaktan gelmiş
Sarılıp sarılıp öpm üşler
Şimdi zam an durdu ya
G ö zlerin e hiç vurm uyor gençliği
A ğzım dan su içerken
G ıcırlı sakız çiğniyor
Çokbilm iş
GİDİ
T ırnaklarına bakam ıyorum
İnsanın içi gıdıklandı mıydı
Sonra kendi tırnaklarım a
E ğer bu da sensen arabolayım
32
FAL
E vd e sanki bir konuk
O cağını cezvesini getirm iş
T elved eki köpekle
B en zaten yoğumdu
Ö tesi fincan gece
33
L E R L A R L İR
Baharın içine etti
Ç içeklerle keçiler
G eçip gitmiş geleceklerden
— sinirlenm esinler —
K ü tükler kar suyunu iyice çekti
Kim kimin canından çok bezm iş ki
Şehlası aşınık göz
Harlı m altızların kapaksız tenceresini
Tarihsem ez kim seler
MEŞİN
A kşam ları çöp alan çocuk
— rom an okum ası ayıp mı —
G özüm ün içine bakıyor
K urbanlık sığırdan çalıp
A teşe bir topak boynuzla deri attım
Başka ne denir ki
Bir de kestane tutuşturdum eline
B ana mı kendine mi kızıyorsun
Saçlarını yolarken
Rom an roman bakışın o
K ANKIRAN
O rtalığa ekm ek dittim
Ü fledim tabladaki külleri
Sahanları çerçeveleri kurukuruya oğmam
Seni sevm ek değil de ne
Seni
— yolcuyum yaka/paça —
Bir daha görsem seni
A Z IC IK
İnsan kendini pek ödeyem iyor
Sen dur bende var
DİPÇİK
H ayrola akşam çakırlığında
Seni sevm ek işten değil
O cağı savurmadan
Patatesleri külden çek
T ü y bitti
İkim iz de dağbaşıyız
A v olsa da olm asa da
B oşluğa asılı tüfek
MAL
Hani kızlar kocaya vardıydı
Sen misin oğul
A yakların ı çıkarm a
Körüm kötürüm üm tuttu mu dutlar
B ir öküz bir öküz bir ö kü z daha
B oyn uz yaban kokuyorlar
Hangisi bizim
39
TO RU N SU Z
B o zu k bir topacım var
D u ra döne
D u ra döne
K uşlar otlarken denizde
O yorgun düşüyor yazık
(Boş sayfa)
a / G erçek ten seviyor musun
G ü llerin soluğunu
Ü sküdar kim biliyor musun
43
b / N e yağ m u r diniyor ne ölüm ne de çarşı
B öylece kalsın
B öyle iki şak
K epengi ö rtü k
Ü sk ü d a r işi
44
c / Nasıl söylesem dullar
Bulutlar da ufacık
Süt taşadursun
A y ı oynatıyorlar
Ü skü d ar’dan aşağı
A ğ la rk en çoluk-çocuk
45
ç / Şu Ü skü d ar tütününden hazır caym ışken
Y em in lere yasem inlere yazık
B ir ağızlık bir ağızlık daha
H er kuşa konarken gök
D aha mı lirik
d / G ü n yarı gece yarı üstelik sitem
A n c a k kabuk bağlanır
H ani herkes kaçtıydı
Sarkan kim pencereden
Ü sküdar görm ezlikten gelse de
Sevem em güvercinleri
Sen bana üşenirken
e / Çinisi çeşm esi leğende çitilenen
Sultantepe bu
A y ak la rım çiçekle yıkıyorlar
İyi ki geldin sen yokken
Ö ld ü k öld ü k dirildikti
B iz mi gitsek o mu gelse
— zem bilinde neler var —
Ü skü d ar ödem eli
f / Hani şu nisan mıdır nedir
H içyoktan çıngar
L ib ad e’yi bilemem
Ç ileh an e’de bensiz m enekşe yoktur
g / Sanki bir külhan gelincik
G özü n ü budaktan esirgem eyip
M eydan okuyor
‘G el Ü skü d ar ağabeyim kaşınm a’
E begüm ecinin iri yapraklarından
Karısı dolm a saracakm ış akşam a etli
/ Şu köşede kopuklar olacaktı
— Y o l yakınken gittiler
B ir de eski eylül vardı gözleri dolu
— Ö ldü mü kaldı mı kim se bilm iyor
h / Zam anın ağarışı şöyle
H arem ’den balığa çıktık
O gençliğine ağlayadursun
G ö z gözü görm üyordu
Ö nüm üz yaz dedim se de
Cıgarayı söndürm eden
D enize atıverm iş
O rtalığı bürüyen keçe yosun kokusu
N eyi niçin sevdiğim i hiç bilem eden
i / Sabahın kışlasında
K onup kalkıyor yürek
İçin için yuvalanan kırlangıç sesi
B u kaçıncı bozarm ak
Selim iye bindokuzyüzbilm em kaç
ı / Sen şimdi efendi efendi git
H orhor’da elini yüzünü yıka
Selam sız’da oyuncakçı K ıyam et vardır
— azıcık seni andırır —
B ir de ona sor
‘K ö r müsün sağır mısın’ diyorsa
Ü stelem eden gel
j / Y en iler belki bilm ez
H er sandal yanaşam az Ü skü d ar’a
A h A h m ed iye kılıklım ah
A h bu kaçıncı kızın B ü lbü ld ere’si
A y batarken hiçyoktan
B aşıbozuk candarm alar
55
k / K ana kana karanlıkta
G el kardeşim Ü sküdar
Hadi bize gidelim
H elvanı al göm leğini çekele içini dök
Usunu sıyır hadi bize gidelim
Y aln ızlık az sonra damlar
1 / A h şu Ü sk ü d a r huyum
B ırak ben im zalarım
Ö kü zb aş çividivle
B ir de resm ini yapm alı bunun
/ Kendini veryansın ediyordu
Seherde kollarım da bahardı
K ızku lesi’ne yakındık
İçine uzanıp sızaraktan
‘H iç ölm esek’ diyordu
Baldıranın tarihiyse m em leket
n / Şu seninle yaşıt k u yruksuz uçurtm ayı
K endini nasıl k undakladığını da
A n la tsa n a çişim var
Y oo yalnız Ü sk ü d a r değil
N e zam an b ir b u lu t b atsa
59
(Boş sayfa)
‘S E N i S E V E N O L D U G E L G E L ’
(Boş sayfa)
IS
— Buradan geçen bir balık gördünüz mü
— H angi eylülde
— G eçen yaz
— T ü yleri hâlâ uçuşuyor işte
ÇİLLİ
İçim de hep o işlek tığ
‘B en sağken’ liği oyalıyor
O ysa gözlerim i sükseler
V arım yoğum sapır sapır
ÖRTÜ K
Erkence kaçacaklar
Ne de bir güz soluğu
G eride ancak
Taşlaşan kök
Körelm iş nacak
D erlerdi de
Başka kimse yok
SOY
Dün oğlum la rastlaştık
O süt alıyordu ben rakı
Bir üst sokakta oturuyorm uş
İyi iyi
Saçları mı dökülüyorm uş ne
Bakkal kalabalıktı
66
SAP SAP
K erevete kaykılıp
Biyudum bişey içip
Eski günleri anıp
Cum huriyet imzalı
Sen niye aldatasın
Benden bana yadigâr
Saksıdaki naneler
67
MARSIK
Y a z yattı
Bitti güzel
Batım lık gem ilerde
B ir sevda ki siğiyor
Senden daha incecik
K üpeşteye serenden
A y sızsa usulcacık
K E M İK S İZ
A canım erkek tavus
Kuyruğunu güdecek
H avva ’sız kaburgası
A vucum u yalıyor her gece
Sonsuzluğa güvercin
N u h ’tan kalm a kıkırdak
DAM
Karşı dam daki adam
Dişi leyleği kovalıyor
— insan neler neler bilm iyor ki
G ün yılığı bir kertenkelenin
A pışında um ulm adık o kene
— ya da bana öyle geliyor —
Ö rüm ceğin ensesinde sinekler
70
MAĞARA
Biz gençliğimizi tattık da
Seni pek bilem edik
Şimdi kendi kanını em iyor
Y avru bir yarasa
Sanki suda uçları
Köpürürken karanlık
O da haklı
Benim gibi
M em eden kesilm iş çocuk
7i
Ç IR A K
D ağda deniz kovalıyorum
A ltım da o hayvan gemi
Katırtırnaklarım güden
İnsan acem iliği işte
Ha sen ölmüşsün
Ha ben
72
MOSMOR
Sevenin de
Sevdiğini sananın da
Um anın da
A teşe yakın bir pösteki serip
O dunu peyniriyle
Beni bekleyenin de
KUMUYLA
Güngörm üşlüğünle
G elirken elm a getir
A ğacın ı da sök
G elir misin nesin
Ö n e dolaş
Elm alar çürüm eden
Kapı ardına kadar açık
74
DÖŞEK
Kendi nasıl söylesin
Yastıkaltına pusla bırakm ış
Y ed ek ley ip ölüm ü
G öm ebildiler mi acaba
Ç ift yorganla da üşüyorum
L eylaksız edem ezdi
Hiç
PÜSKÜLLÜ HUNİ
D oğm asına doğdum da
Sonra nasıl yaşadım öldüm mü
Kim e sorsam bilm iyor
Sen içim de gezerken
D efolu p gidelim mi
G ö k daha m ıhlanmadan
76
İÇİNDEKİLER
Ö N CE K A D IN L A R 7
Y eld irm e 7
Ç ıkrık 8
Çilli 9
Fesleğen Susuz 10
B oncuk B oncu k 11
K onu k 12
Y u v ak 13
U rgan 14
Çen gel 16
İncelen 17
Süpürge 18
A ğard ıkça 19
K urak 22
G öç 23
Şeytantırnağı 24
Tohum 25
Z ıp 26
Y eğen 27
Er 28
Ü vey 29
Köz 30
Kız 31
G idi 32
la l 33
le r l.a il.il 34
Meşin 35
Kankıran 36
A zıcık 37
D ipçik 38
M al 39
Torunsuz 40
Ü SKÜ D ARLAM A 41
SEN İ S E V E N O L D U G E L G E L ' 61
Is 63
Ç illi 64
Ö rtü k 65
Soy 66
Sap Sap 67
M arsık 68
K em iksiz 69
D am 70
M ağara 71
Ç ırak 72
M osm or 73
K um uyla 74
D ö şek 75
Püsküllü Huni 76