P^蕺u‡Hõ *’ºu+¨, "åã¨∞Î, "≥·^Œº, =∞O„`«âß„™êÎk „QÆO^äŒ=ÚÅH˘~°‰õΩ....

x`«º rq`«OÖ’ =^èŒ∂=~°∞Å QÆ∞} ã¨"Õ∞‡à◊#=Ú PkѨÓ_ç "ÕOHõ@ t= ™ê~Ú~åO

x`«ºrq`«OÖ’ =^èŒ∂=~°∞Å QÆ∞} ã¨"Õ∞‡à◊#=Ú
First Edition

2006
x`«º rq`«OÖ’
~°K«#, ã¨OHõÅ# Hõ~°Î:
_®II PkѨÓ_ç "ÕOHõ@ t=™ê~Ú~å"£∞
=^èŒ∂=~°∞Å QÆ∞} ã¨"Õ∞‡à◊#=Ú
B.Sc., L.L.B

=ÚY z„`« =Ú„^Œ}:

=∞¿ÇÏâ◊fi~° PѶπ Ãã\ò „Ñ≤O@~üû
ɡ™êÎgkè, ~å[=∞O„_ç – 1

MOHANPUBLICATIONS.COM
=Ú„^Œ}:
~°K«#, ã¨OHõÅ# Hõ~°Î
_®II PkѨÓ_ç "ÕOHõ@ t=™ê~Ú~å"£∞ B.Sc., L.L.B
HÀÖÏ PѶπÃã\ò
‰õΩ=∞‡iÃã\˜ì "åi gkè, ~å[=∞O„_ç

HÍÑ‘Ô~·\ò ǨωõΩ¯^•~°∞Å∞: „ѨHÍâ◊‰õΩÅ∞ : á¶È<£: 246 2565

"≥∂ǨÏ<£ ѨaH
ˆ ¡ +¨<£

$
HÀ@QÆ∞=∞‡O– ~å[=∞O„_ç "≥∂ǨÏ<£ ѨaHˆ¡ +¨<û£
(D „QÆO^äŒ=ÚÖ’x q+¨Ü«∞=ÚÅ∞ =ºÜ«∞ „Ѩܫ∂ã¨ÅHÀiÛ ã¨=∂Kå~°O
J[O`å Ǩϟ@Öò Z^Œ~°∞QÍ
¿ãHõiOz, WO^Œ∞ á⁄O^Œ∞Ѩ~°K«|_ç#k. WO^Œ∞QÆÅ ã¨=∂Kå~°=Ú#∞ Z=Ô~·<å HÀ@QÆ∞=∞‡O, ~å[=∞O„_ç- 533 101
$ HÍÑ‘ KÕã≤<å K«@ìs`åº K«~°º fã¨∞H˘#|_»∞#∞)
HÍÑ‘Ô~·\ò 2012 "≥Å:100/–

"≥∂ǨÏ<£ Ѩa¡ˆH+¨<£û, HÀ@QÆ∞=∞‡O,~å[=∞O„_ç –1.

 P^蕺u‡Hõ *’ºu+¨, "åã¨∞Î, "≥·^Œº, =∞O„`«âß„™êÎk „QÆO^äŒ=ÚÅH˘~°‰õΩ....
x`«º rq`«OÖ’ =^èŒ∂=~°∞Å QÆ∞} ã¨"Õ∞‡à◊#=Ú PkѨÓ_ç "ÕOHõ@ t= ™ê~Ú~åO
g∞ ã¨O`å#=Ú#‰õΩ q"åǨÏ=Ú
KÕÜ«Ú@ PÅ㨺=∞QÆ∞K«∞#fl^•?
J~Ú`Õ ‰õΩ[ ^À+¨ x"å~°} H˘~°‰õΩ,
HÍÅã¨~°Ê^À+¨ x"å~°} H˘~°‰õΩ,
<åQÆ^À+¨ x"å~°} H˘~°‰õΩ, J`«ºO`«
8 JOH˜`«O 8
qÅ∞"≥·#, J^Œ∞ƒù`«, Ô~q∞_ôãπ H˘~°‰õΩ
ã¨O„ѨkOK«QÆÅ~°∞.
MOHANPUBLICATIONS.COM
™ê~Ú *’ºu+¨"å}˜
4–7–84, H˘i>ˇáê_»∞, QÆ∞O@∂~°∞ –7 á¶È<£: (0863) 2353321

#=„QÆÇ¨Ï J#∞„QÆǨÏO H˘~°‰õΩ

#=„QÆÇ¨Ï Ç¨ÏŸ=∞=Ú
HÍÅã¨~°Ê^À+¨ x"å~°} H˘~°‰õΩ
<åQÆ „Ѩu+¨ª, VÉèí„^•K«ÅOÖ’ "ÕOKÕã≤# N ã‘`å~å=∞K«O„^Œ
"åã¨∞Î ^À+¨ x"å~°} H˘~°‰õΩ

8
™êfiq∞ áê^•~°qO^Œ=ÚʼnõΩ â◊`«HÀ\˜
"åã¨∞ΠǨϟ=∞=Ú.
^èŒ#„áêÑ≤ÎH˜ =∞iÜ«Ú ã¨HõÅ HÍ~°º ã≤kúH˜
N ÅH©; QÆ}Ѩu Ǩϟ=∞=Ú
g\˜ H˘~°‰õΩ ã¨O„ѨkOK«QÆÅ~°∞ :
- „Ѩ}Ï=∞=ÚÅ`À.........
~°K~« Ú`«
_®II PkѨÓ_ç "ÕOHõ@ t=™ê~Ú~åO 8
D „QÆO^äŒ=ÚÃÑ· g∞ Jaè„áêÜ«∞=ÚÅ∞
„"åã≤ ѨOѨQÆÅ~°∞
™ê~Ú *’ºu+¨"å}˜
4–7–84, H˘i>ˇáê_»∞, QÆ∞O@∂~°∞ –7 á¶È<£: (0863) 2353321

"≥∂ǨÏ<£ Ѩa¡ˆH+¨<£û, HÀ@QÆ∞=∞‡O,~å[=∞O„_ç –1.

 P^蕺u‡Hõ *’ºu+¨, "åã¨∞Î, "≥·^Œº, =∞O„`«âß„™êÎk „QÆO^äŒ=ÚÅH˘~°‰õΩ....
x`«º rq`«OÖ’ =^èŒ∂=~°∞Å QÆ∞} ã¨"Õ∞‡à◊#=Ú
aaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaa q+¨Ü«∞ ã¨∂zHõPkѨÓ_ç "ÕOHõ@ t= ™ê~Ú~åO
=ÚO^Œ∞=∂@ U_»∞ J_»∞QÆ∞Å∞ #_ç¿ãÎ "å~°∞ g~°∞ J=Ù`å~°∞ J<Õk ã¨Ñ¨ÎѨk
J+¨ìq^èŒ q"åǨÏ=ÚÅ∞
Ç≤ÏO^Œ∂ ã¨O™ê¯~°=ÚÅO^Œ∞ q"åǨÏ=ÚʼnõΩ ã¨=Ú#fl`« ™ê÷#=Ú W=fi|_çOk. J+¨ìq^èŒ <åÜ«∞‰õΩÅ∞
Wk ã¨=∞ã¨Î ã¨O™ê¯~°=ÚʼnõΩ ˆHO„^Œ ™ê÷#=Ú =Ç≤ÏOK«∞ K«∞#flk. „áêp#∞Å∞ q"åǨÏ=Ú
q"åǨÏ=Ú#∞ Ü«∞[˝=ÚQÍ Ñ¨~°=∞ Ѩq„`« HÍ~°º=ÚQÍ ÉèÏqOzi. nxx KÕã¨∞H˘#∞ q"åǨÏ=Ú#‰õΩ JÜ≥∂Qƺ HÍÅ=Ú
QÆ$ǨÏã¨÷ r=#=Ú#‰õΩ „Ѩ"ÕtOK«x "åiH˜ 'JÜ«∞l˝Hõ— ÖËHõ 'Ü«∞[˝Ç‘Ï#∞_»x— =^èŒ∂=~°∞Å UHõ#Hõ∆„`« q"åǨÏ=Ú
¿Ñ~˘¯x#@∞ì "≥·kHõ ™êÇ≤Ï`«º=Ú# HõÅ^Œ∞. q"åÇ¨Ï ÅQÆfl „QÆǨϙê÷<åÅ∞
q"åǨxH˜ K«∂_»=Åã≤# W`«~° q+¨Ü«∂Å∞
Ѩ Ù }º#n™êfl # =ÚÅ∞, ˆ H ∆ „ ` « 㨠O ^Œ ~ ° ≈ #=Ú, Ü« ∞ [˝ = ÚŠѶ ¨ e `« = ÚÅ∞ =^èŒ∂=~°∞Å [#‡‰õΩO_»ex
HõÅ∞QÆ=Öˇ##fl ÉèÏ~°º ã¨Ç≤Ï`«∞_≥· LO_»=Öˇ#∞. JO^Œ∞ˆH `≥·`«ÎsÜ«∞ „ÉÏǨχ} =ÚÖ’ #Hõ∆„`åÅ∞ "å\˜ Ü≥ÚHõ¯ <å_»∞Å∞
''J^äÀ J~Àú <å U+¨ P`«‡#ó Ü«∞`ü Ѩffl——, J#QÍ J`«x Ѩufl J~°÷ ÉèÏQÆ=Ú#∞

MOHANPUBLICATIONS.COM
=^èŒ∂=~° QÆ∞} QÆ∞}"Õ∞à◊# K«„Hõ=Ú
„QÆÇ≤ÏOK«∞K«∞#flk Jx K≥ѨÊ|_çOk. W=hfl q"åǨÏ=Ú Ü≥ÚHõ¯ „áêâ◊ã¨Îº=ÚÅ#∞ q"åǨÏK«„Hõ=Ú
`≥eÜ«∞KÕÜÚ« K«∞#flk. #Hõ∆„`« „Hõ=∞ ã¨OYº
ѨÓ~°fiHÍÅ=ÚÖ’ ÃÑ^ŒÌÅ =∂@ʼnõΩ Z^Œ∞~å_»x ÅHõ∆}O LO_»_»O`À ã¨~°∞ÌÉÏ@∞ ÅQÆfl^ÀëêÅ∞ ѨiǨ~°=ÚÅ∞
ÅHõ∆}O LO_ç# HÍ~°}OQÍ "≥·"åÇ≤ÏHõ ã¨=∞㨺Å∞ Z‰õΩ¯= LO_Õq HÍ=Ù. J~Ú`Õ q"åǨϟѨܫÚHõÎ ~åt ‰õÄ@=ÚÅ∞
D<å_»∞ „ã‘ÎÅ∞ ѨÙ~°∞+¨µÅ`À ã¨=∂#OQÍ K«^Œ∞=ÙHÀ=_»O, L^ÀºQÆ=Ú KÕÜ«∞_»O, *Ï`«Hõ ѨijÅ# `«~°∞"å`« â◊√ÉèÏâ◊√Éèí=ÚÅ∞
`«=∞ Jaèá„ êÜ«∞=ÚÅ#∞ YzÛ`O« QÍ "≥Å∞=iã¨∞#Î fl HÍ~°}OQÍ, Jaèá„ êÜ«∞ Éè^Ë =Œ ÚÅ∞ „ã‘ΠѨÙ~°∞+¨ *Ï`«HÍÅÖ’ ^ÀëêÅ∞
U~°Ê_ç ^ŒOѨ`«∞Å =∞^茺 Z_»ÉÏ@∞¡ Z‰õΩ¯=ÙQÍ LO@∞<åfl~Ú. JO^Œ∞=Å# Ѩ~°ã¨Ê~°=Ú "≥·~°=Ú HõÅ #Hõ∆„`åÅ∞
q"åǨÏ=Ú KÕÜ«∞_®xH˜ =ÚO^Œ∞ QÍ<Õ *Ï`«Hõ=ÚÅ#∞ ã¨OѨÓ~°‚OQÍ Ñ¨ijeOz ‰õΩ[^À+¨O
Z@∞=O\˜ P@OHõ=ÚÅ∞ ÖˉΩõ O_® LO_Õ q^ŒOQÍ q"åÇ¨Ï "Õ∞à◊#=ÚÅ∞ ѨijeOK« q"åǨÏ=Ú ^•OѨ`«º ã¨∞M=ÚÅ∞
=Åã≤# JQÆ`«ºO LOk. N ™ê~Ú~åO KÕã≤# D ã¨OHõÅ#=ÚÖ’ q"åǨÏ=ÚʼnõΩ "≥·"åÇ≤ÏHõ rq`«OÖ’ „áê^è•#º`« =Ç≤ÏOKÕ „QÆǨÅ∞
ã¨O|OkèOz ã¨=∞ã¨Î q=~°=ÚʼnõΩ K«Hõ¯QÍ ã¨q=~°=ÚQÍ á⁄O^Œ∞ ѨiKå~°∞. nxx =^èŒ∂=~°∞ʼnõΩ ~åt ã¨"Õ∞‡à◊# Ѩ\˜ìHõ
LѨÜ≥∂yOK«∞‰õΩx „ѨÜ≥∂[#=Ú á⁄O^Œ QÆÅ~°x Ptã¨∂Î...... =^èŒ∂=~°∞ʼnõΩ #Hõ∆„`« ã¨"Õ∞‡à◊# Ѩ\˜ìHõ
g∞ =^èŒ∂ =~°∞Å ã¨"Õ∞‡à◊#O
ѨÙKåÛ Nx"åã¨~å=Ù ™ê=Ú„kHõO
ql\˜OQ∑ „á¶⁄ÃѶã¨~ü á⁄\˜ì N~å=ÚÅ∞ `≥Å∞QÆ∞ qâ◊fiq^•ºÅÜ«∞O, âßs~°Hõ J#∞QÆ∞}ϺÅ∞
ÃÇ·Ï^Œ~åÉÏ^£. (*’ºu+¨º áê~îåºOâ◊ ~°K«~Ú`«) ã¨OMϺâß„™êÎ#∞QÆ∞}º`«
q"åÇ¨Ï „ѨHõ~°}=Ú
aaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaa
"≥∂ǨÏ<£ Ѩa¡ˆH+¨<£û, HÀ@QÆ∞=∞‡O,~å[=∞O„_ç –1.
 P^蕺u‡Hõ *’ºu+¨, "åã¨∞Î, "≥·^Œº, =∞O„`«âß„™êÎk „QÆO^äŒ=ÚÅH˘~°‰õΩ....
x`«º rq`«OÖ’ =^èŒ∂=~°∞Å QÆ∞} ã¨"Õ∞‡à◊#=Ú PkѨÓ_ç "ÕOHõ@ t= ™ê~Ú~åO

N PkѨÓ_ç "ÕOHõ@ t=™ê~Ú~å"£∞ QÍi

Q“~°= ã¨Oáê^ŒHõ`«fi=ÚÖ’

F"£N ∞™ê~Ú`«
N™ê~Ú~å"£ ∞
MOHANPUBLICATIONS.COM
Z ^•`«Å∞ =ÚO^Œ∞‰õΩ ~å"åe Z
`«Î fi „ѨKå~° =∂ã¨Ñ¨„uHõ

ˆH=Å=Ú N™ê~Ú `«`«Îfi „ѨKå~°=Ú HÀã¨O QÆÅ 16 ã¨OII~åÅ∞ QÍ

xÅ|_ç# Ѩ„uHõ WѨÊ\˜H© P~°÷Hõ ™ÈÎ=∞`« ÖË^Œ∞. „Ѩu <≥ÖÏ QÆO_»"Õ∞.
D Ѩ„uHõ ÉÏÉÏ #_çÑ≤ã¨∞Î#fl HÍ~°ºO. PÜ«∞#^Õ ÉèÏ~°O. „Ѩu <≥Å =^èŒ∞=~° QÆ∞}ã¨"Õ∞‡à◊#=Ú
ã¨OzHõ YzÛ`«=ÚQÍ ã¨Ô~·# ã¨=∞Ü«∞=ÚÖ’ q_»∞^ŒÅ HÍ"åe.
K«O^•^•~°∞Å∞ `«=∞ Pj~åfi^ŒO JOkã¨∂Î N™ê~ÚÉÏÉωõΩ `˘eѨÅ∞‰õΩ
q"åǨÅ∞ ã¨fi~°æOÖ’ x~°‚~ÚOK«|_»`åÜ«∞x XHõ<å#∞_ç „ã‘ΠѨÙ~°∞+¨µÅHõÅ~ÚˆH
"åi¬Hõ K«O^•: ~°∂.54/– rq`« K«O^• : 540/– q"åǨÏ=Ú. =∂#=rq`«OÖ’ q"åǨÏO XHõ =ÚYºÑ¶¨∞@ìO. ã¨O㨯 $u,
âßâ◊fi`« xkè ™ê~Ú Éè‰í Ωõ ÅÎ ∞ `«=∞
z~°∞<å=∂ =∂‰õΩ ã¨O„Ѩ^•Ü«∂Å∞, Hõ@∞ìÉÏ@¡#∞ U~åÊ@∞ "åi ÉèÏ=# HÍx <Õ\ ˜ =∂#=Ù_»∞
áÈ+¨‰õΩÅ∞ : ~°∂.1,116/– „"åã≤#KÀ XHõ HÍÑ‘ Z<ÀflK≥_»¤^•~°∞Å∞ Ѩ_»∞`«∞<åfl_»∞. H˘xfl Ѷ¨∞@#Å∞ ÉèíQÆ=O`«∞_»∞ KÕã¨∞ÎO>Ë H˘xfl
~å[áÈ+¨‰õΩÅ∞ : ~°∂.2,116/– (ã¨OzHõ) Lz`«OQÍ =∂#=Ù_Õ `«#O`«@ `å#∞ KÕ*Ë`«∞ÖÏ KÕã¨∞‰õΩO@∞<åfl_»∞. nxH˜ HÍ~°}O ã¨~°~Ú#
J=QÍǨÏ# ÖËHõáÈ=@"Õ∞. ÉèíQÆ=O`«∞_»∞ KÕ¿ã Hõ~°‡Å#∞ =∞#O =∂~°ÛÖËHõ
=∂ z~°∞<å=∂:
áÈ~Ú#ѨÊ\˜H˜ H˘xfl *Ï„QÆ`«ÎÅ∞ fã¨∞HÀ=@O =Å¡ g\˜ #∞O_ç H˘O`« LѨâ◊=∞<åxfl
F"£∞ N ™ê~Ú~å"£∞ á⁄O^Œ=K«∞Û. HÍ|\˜ì q"åǨÏO KÕã∞¨ ‰õΩ<Õ "åi rq`«O ѶŨ =O`«OQÍ LO_®e JO>Ë
4–7–84, H˘i\˜áê_»∞, QÆ∞O@∂~°∞ – 7
e-mail, :dwarakasri@rediffmail. com H˘xfl *Ï„QÆ`ÅΫ ∞ áê\˜OKåe. P *Ï„QÆ`ÅΫ #∞ `≥eÜ«∞*Ë¿ã^Õ '=^è∂Œ =~°Q∞Æ } ã¨"∞Õ ‡à◊#=Ú—
HÍ|\˜ì nxx JO^Œ~°∂ P^Œi™êÎ~°<Õk=∂ PHÍOHõ∆.
160 7

"≥∂ǨÏ<£ Ѩa¡ˆH+¨<£û, HÀ@QÆ∞=∞‡O,~å[=∞O„_ç –1.

 P^蕺u‡Hõ *’ºu+¨, "åã¨∞Î, "≥·^Œº, =∞O„`«âß„™êÎk „QÆO^äŒ=ÚÅH˘~°‰õΩ....
x`«º rq`«OÖ’ =^èŒ∂=~°∞Å QÆ∞} ã¨"Õ∞‡à◊#=Ú PkѨÓ_ç "ÕOHõ@ t= ™ê~Ú~åO
ѨiK«Ü∞« =Ú
ÃÑo§ J<Õk #∂ˆ~à◊§ ѨO@ Jx ÃÑ^ŒÌÅ∞ JO\Ï~°∞. ZO^Œ∞HõO>Ë Ô~O_»∞ qaè#fl
‰õΩ@∞OÉÏʼnõΩ ã¨O|OkèOz# =º‰õΩÎÅ∞ XHõ\ ˜QÍ rq™êÎ~°∞. =∞x+≤H˜ LO_Õ Ô~O_»∞
KÕ`«∞Å, HÍà◊§"Õà◊√§ XˆH q^èŒOQÍ LO_»#@∞¡ W^ŒÌi =º‰õΩÎÅ Jaè„áêÜ«∂ʼnõΩ ‰õÄ_®
XHõÖψQ LO_»=Ù. JO^Œ∞=Å¡ q"åǨÏO [iˆQ@ѨC_»∞, [~°QÆ_®xH˜ =ÚO^Œ∞QÍx
Z<Àfl ~°HÍÅ q+¨Ü«∂Å#∞ ^Œ$+≤ìÖ’ LOK«∞‰õΩO\Ï~°∞.
=∂#=Ù_»∞ <åÅ∞QÆ∞ =~å‚„â◊=∞ ^èŒ~å‡Å#∞ áê\˜™êÎ_»∞. JO^Œ∞Ö’ "≥Ú^Œ\ ˜k
LѨ#Ü«∞#=Ú,(Ô~O_»=k) QÆ$Ǩϙê÷„â◊=∞=Ú,(=¸_»=k) "å#„Ѩã¨÷=Ú,(<åÅæ=k)
ã¨<åºã¨=Ú, g\˜Ö’ =ÚYº"≥∞ÿ#k QÆ$Ǩϙê÷„â◊=∞=Ú. QÆ$Ǩϙê÷„â◊=∞=Ú JO>Ë
q"åǨÏ=Ú KÕã∞¨ ‰õΩx WO\˜ ÉÏ^躌 `«Å#∞ KÕÑ@¨ _ì =» Ú. ÉèÏ~°º‰õΩ Éè~í ΰ ZO`« =ÚYº"≥∂,
Éèí~°Î‰õΩ ÉèÏ~°º‰õÄ_® JO`Õ =ÚYº=Ú. HÍ|\˜ì XHõ ѨÙ~°∞+¨µxH˜ „ã‘ÎH˜ q"åǨÏ=Ú
KÕÜ«∂e JO>Ë Z<Àfl =ÚYºq+¨Ü«∂Å#∞ ^Œ$+≤ìÖ’ LOK«∞HÀ"åe. HÍx H˘xfl

MOHANPUBLICATIONS.COM
ã¨O^Œ~åƒùÅÖ’ ZO`À *Ï„QÆ`«Î =Ç≤ÏOz#ѨÊ\˜H© `«Ñ¨C [~°∞QÆ∞`«∂<Õ LO@∞Ok. Jk
"åi Ü≥ÚHõ¯ Hõ~å‡#∞Éèí"åÅ#∞ |\˜ì LO@∞Ok.
q"åǨÏO xâ◊Û~ÚOz# „ã‘Î, ѨÙ~°∞+¨µÅ#∞ =^èŒ∂=~°∞Å∞ JO\Ï~°∞. =^èŒ∂=~°∞Å∞
HõÖHÍÅO HõÅã≤ HÍѨÙ~°O KÕÜ∂« e JO>Ë H˘xfl *’ºu+¨º „QÆO^äHŒ ~õ Åΰ ~°K#« , ÖˇH¯õ Å#∞
|\˜ì [O@#∞ x~°‚~ÚOKåe. JÖÏ [iÑ≤#@¡~Ú`Õ ~åÉ’ÜÕ∞ HõëêìÅ#∞ H˘O`« =~°‰õΩ
x"åiOK« QÆÅ∞QÆ∞`å=Ú. U_»∞ J_»∞QÆ∞Å∞ #_ç¿ãÎ "å~°∞ g~°∞ J=Ù`å~°∞
g∞ *Ï`«‰=õ Ú#‰õΩ J^Œ∞ƒ`ù « ~Ô q∞_ôãπ J<Õk ã¨Ñ¨ÎѨk
x`«ºrq`«=ÚÖ’ #=~°`åflÅ∞, ~°∞„^•Hõ∆Å∞, #=„QÆǨ~å^èŒ# ~°K«~Ú`«,
*’ºu+¨µºÅ∞, „QÆÇ¨Ï Ñ¨iâ’^茉õΩÅ∞ _®II PkѨÓ_ç "ÕOHõ@ t=™ê~Ú~åO =∞#‰õΩ =∂#= HõàϺ}=ÚÖË HÍHõ ^Õ=`å HõàϺ}=ÚÅ∞ HõÅ=Ù. t=HõÖϺ}=Ú,
QÍi ^•fi~å Ô~q∞_ôãπ `≥Å∞ã¨∞H˘# QÀ~°∞"å~°∞ D „H˜Ok q=~°=ÚÅ#∞ „"åã≤ ã‘`å HõàϺ}=ÚÅ∞, „Ѩu ã¨O=`«û~°=ÚÅ∞ [~°∞ѨىõΩO@∂ q"åǨÏ=Ú 16 ~ÀAÅ∞,
ѨOѨOK«O_ç. 5 ~ÀAÅ∞ U U "Õ_»∞HõÅ∞ ZÖÏ [~°∞ѨÙHÀ"åÖ’ `≥eÜ«∞*Ëã¨∂Î LO\Ï~Ú. JÖψQ
1. ¿Ñ~°∞, 2.*#‡`Õk (<≥Å,ã¨OII~°O) 3. [#‡ ã¨=∞Ü«∞O,(ѨQÆÅ∞, =$+¨Éèí– =$Hõ∆ HõàϺ}=ÚÅ∞ ‰õÄ_® HõÅ=Ù. POÉ’`«∞‰õΩ P=Ù‰õΩ, `≥Å¡lÖË¡_»∞ K≥@∞ì‰õΩ,
~å„u) 4. [#‡ã¨÷ÅO (lÖÏ¡¿Ñ~°∞) q∂ J„_»ã`π À ~°∂. 250/– FO.F ^•fi~å "ÕѨ– ~åq K≥@¡‰õΩ HõàϺ} [~°∞ѨÙ@ HõÅ^Œ∞.
ѨOÑ≤# q∂~°∞ ^èŒiOK«=Åã≤# ~°`«fl=Ú, ~°∞„^•Hõ∆, J^Œ$+¨ì ã¨OYº, "å~°=Ú, Jxfl ^Õâ◊=ÚÅÖ’ Jxfl =∞`«=ÚÅÖ’ D q"åǨÏ=Ú HõÅ^Œ∞.
^≥·==Ú, "≥Ú^ŒÅQÆ∞ qâıëêOâ◊=ÚÅ∞ `≥Å∞ѨÙK«∂ *Ï`«Hõ K«„Hõ=Ú JO^Œ „¿Ñ =∞ q"åǨÏ=ÚÅ∞ ‰õΩÅ =~°æ =∞`« ~°Ç≤Ï`«=ÚÅ∞ J~Ú# D ^èŒ~°‡|O^èŒ#Ö’<Õ
*ËÜ∞« |_»∞#∞. ™ê~Ú *’ºu+¨"å}˜ KÕ~°∞`«∞#flq. D ^•OѨ`«º „Ѩ„H˜Ü«∞ qq^èŒ QÆ∞`«ÅÖ’ ^Õâ◊ ‰õΩÖÏKå~° QÆuÖ’ qq^èŒ
4–7–84, H˘i\˜áê_»∞, QÆ∞O@∂~°∞ –7 á¶È<£: (0863) 2353321 s`«∞ÅÖ’ #_»∞ã¨∞Î#flq.
8 9

"≥∂ǨÏ<£ Ѩa¡ˆH+¨<£û, HÀ@QÆ∞=∞‡O,~å[=∞O„_ç –1.

 P^蕺u‡Hõ *’ºu+¨, "åã¨∞Î, "≥·^Œº, =∞O„`«âß„™êÎk „QÆO^äŒ=ÚÅH˘~°‰õΩ....
x`«º rq`«OÖ’ =^èŒ∂=~°∞Å QÆ∞} ã¨"Õ∞‡à◊#=Ú PkѨÓ_ç "ÕOHõ@ t= ™ê~Ú~åO
8. ÃÑ·âßzHõ=Ú : ''Ñ≤âßK«Ñ¨Ù Ñ‘_»—— J#|_Õk. x„^ŒÖ’QÍx "≥∞ÿHõOÖ’QÍx
J+¨ìq^èŒ q"åǨÏ=ÚÅ∞ `«# jÅ q+¨Ü«∞=Ú# Ѩ~å‰õΩQÍ #∞#fl ^•xx PHõã≤‡Hõ=ÚQÍ "≥∞éѨ٠^•_ç=Öˇ
D q"åǨÏ=ÚÅ∞ 8 Ѩ^Œú`«∞ÅÖ’ HõÅ=Ù. g\˜x J+¨ìq^èŒ q"åǨÏ=ÚÅ∞ ã¨OÉè’yOz, KÕã¨∞H˘#∞ q"åǨÏ=Ú. Hõ<≥fl#∞ U^À q∞+¨`À jÅ=Ú K≥~°z uiy
P"≥∞<Õ q"åǨÏ=∂_»∞@ <Õ_»∞#∞ H˘O^Œi `«`«fi=ÚQÍ L#flk Hõ^•[ 1–4
JxJO\Ï~°∞.
„ÉÏǨχ}∞ʼnõΩ QÍO^èŒ~°fi ~åHõ∆ã¨=ÚÅ∞ Hõ∆„uÜ«ÚʼnõΩ Jã¨∞~°=Ú "≥·â◊º â◊¥„^Œ∞ʼnõΩ
1. „ÉÏǨχ=Ú : =∞Oz QÆ∞}=O`«∞_≥#· =~°∞#‰õΩ =„™êÎÉ~íè }° =ÚÅ∞ ^ŒiOѨKãÕ ,≤ Jxi.
ѨÓlOz Hõ<åº^•#=Ú KÕÜÚ« @, =~°^HŒ }∆˜ =Ú J#=K«∞Û. J~Ú`Õ „ѨÉ∞íè `«fiO =~°^HŒ }∆˜
JO>Ë Hõ\ÏflÅ∞ W=fi_»O, ѨÙK«∞ÛHÀ=_»O K«@ìq~°∞^Œú=∞x `ÕeÛK≥Ñ≤ÊOk. ''^ŒH˜∆}——
W=fi_»O âß„ã¨Î ™êO„Ѩ^•Ü«∞Hõ=Ú. ÉèHí `Θ À `«∞Åã‘^àŒ O◊ ‰õÄ_® ^ŒH}∆˜ QÍ W=fi=K«∞Û#∞.
2. ^≥·= q"åǨÏ=Ú : `«# Ü«∞[˝Ü∂« QÍ^Œ∞ʼnõΩ „áê~°OÉè=í Ú #∞Oz ѨÙ~ÀÇ≤Ï`«
Hõ~°ÎQÍ #∞#fl "åxx ѨÓlOz Hõ<åº^•#=Ú KÕÜ«Ú@ JO>Ë J`«x<Õ ^≥·==ÚQÍ
ÉèÏqOz ^Õ=`å „Ñ‘u#OkOK«∞#k.
3. P~°¬=Ú : ^èŒ~å‡~°÷=ÚQÍ, QÀq∞^äŒ∞#=Ú#∞ „QÆÇ≤ÏOz ^•xH˜ |^Œ∞Å∞QÍ
MOHANPUBLICATIONS.COM
Hõ<åº^•#=Ú KÕÜÚ« @, W^˘Hõ q^è=Œ ∞QÆ∞ Hõ<åºâ◊√ů=Ú J#|_»∞ Fe. JO>Ë |^Œ∞ʼnõΩ
|^Œ∞Å∞. J+¨ìq^èŒ <åÜ«∞‰õΩÅ∞
4. „ á ê*ÏѨ ` « º =Ú : <Õ # ∞ WOH˘Hõ P„â◊ = ∞=Ú#∞ ã‘ fi Hõ i OѨ H õ
QÆ$Ǩϙê÷„â◊=∞=Ú#<Õ Ü«ÚO_ç QÆ$Ǩϙê÷„â◊=∞=Ú<Õ ^è~Œ ‡° =ÚÅ∞x~°fiuO`«∞#∞ Jx =~°∞xKÕ
1. „áÈ+≤`« Éèí~°Î$Hõ : Éèí~°Î Ѩ~°^Õâ◊=Ú#‰õΩ áÈQÍ XO@iÜ≥ÿ∞ Ü«ÚO_ç Ѩu
PQÆ=∞# xsHõ∆} HõÅk.
„Ѩ=∂}=ÚKÕ~ÚOz Hõ<åº^•#=Ú KÕÜÚ« @.W k HÍjÜ«∂„`« ¿Ñ~°∞# q"åǨÏ=ÚÖ’ 2. YO_ç`«ó W`«~° „ã‘ÎÅ#∞ ‰õÄ_ç =zÛ# ã¨OQÆu `≥eã≤ Éèí~°Î#∞ ^Õfi+≤OK«∞#k.
QÆÅ^Œ∞. JO>Ë <Õ#∞ <å ÉèÏ~°º#∞ =^ŒÅ#∞ U ã≤÷uÖ’#∞ Jx „Ѩ=∂}=Ú KÕÜ«Ú@. 3.HõÅǨO`«i`« : Éèí~°Î#∞ J==∂#Ѩ~°z Ѩi`åѨ=∞O^Œ∞#k.
5. ~åHõ∆ã¨=Ú : Hõ#º "≥Ú~°ÃÑ@∞ìH˘#fl#∞ q#Hõ |Å=O`«=ÚQÍ Z`«∞ÎH˘x 4. q„ѨÅ|ú : „Ñ≤ÜÚ« x QÆ∂_»^ÅŒ z, ã¨OHˆ `«ÉOíè QÆ=∞Ok „Ñ≤ÜÚ« #‰õΩ ~åÜ«∞ÉÏ~°O
áÈ~Ú q"åǨÏ=∂_»∞@ H˜_®flÑ≤OQ∑ J#fl=∂@. J~Ú`Õ Wk P ~ÀAÅÖ’ |ÖÏ|ŠѨOѨÙ#k.
„Ѩ^~Œ ≈° #ÃÑ· "Õ∞\˜ g~°∞xQÍ JO^Œix QÔ ez Hõ#º#∞ fã¨∞‰õΩxáÈ~Ú q"åǨÏ=∂_»∞@. 5. "åã¨=ã¨l˚Hõ : Éèí~°Î =K«∞ÛK«∞<åfl_»x ã¨O`À+¨=Ú# Éèí~°Î ~åHõÔH· â◊Ü«∞º#∞
~°∞H˜‡}© HõÖϺ}=Ú, cè+¨µ‡_»∞ JOÉÏ, JOaHÍ JOÉÏeHõÅ#∞ Z`«∞ÎH˘x áÈ=Ù@ JÅOHõiOK«∞K«∞#fl <åÜ«∞Hõ.
W`åºk. J~Ú`Õ ^˘OQÆKå@∞QÍ |Å=O`«OQÍ<À #Ü«∂<À ÉèÜ í ∂« <À Z`«∞HÎ ˘x áÈ~Ú 6. ™êfinè#ѨuHõ : Éèí~°Î#∞ `«# K≥ѨCKÕ`«Å`À #∞OK«∞H˘#flk. wz# w@∞
q"åǨÏ=∂_»∞@. Wk KÀ~° Ѩ^Œúu. ~°∞H˜‡}© HõàϺ}=Ú g~°`«`À QÆ∂_ç#k. ^•@x =∞QÆ_»∞ QÆÅ =∞QÆ<åe.
6. Pã¨∞~°=Ú : W^˘Hõ ~°Hõ=Ú Hõ<åºâ◊√ůHõ=Ú, Ñ≤Å¡‰õΩ Hõ<åº^•`«Å‰õΩ 7. Jaè™êiHõ : ~°OQÍ~°∞ |OQÍ~°∞ ÉÁ=∞‡ÖÏ â◊$OQÍiOK«∞‰õΩx ã¨OˆH`«
H˘O`«=Ú@ìK≥Ñ≤Ê q"åǨÏ=∂_»∞@,. nx<ÕFe =∞#∞=Ù Jx JO\Ï~°∞. ã¨÷Å=Ú#‰õΩ áÈ=Ù <å~ÚHõ.
7. QÍO^èŒ~°fi=Ú : „¿Ñq∞Oz ÃÑàϧ_»∞@, Ö∫ "Õ∞ˆ~l. â◊‰õΩO`«Å ^Œ∞+¨ºO`«∞Å 8. =iǨϟ`«¯OiîHõ : „Ñ≤Ü«Ú_≥O`«‰õΩ ~å_®Ü≥∞#x q~°Ç¨yflKÕ `«Ñ≤OѨ|_»∞
Hõ^äŒ, ã¨f ™êq„u W`åºk. <åÜ«∞Hõ. ÃÑO_ç¡ J~Ú# `«~∞° "å`« ÉèÏ~°ºU <å~ÚHõ JQÆ∞<À QÆ=∞xOѨ^yŒ # =∞~°‡q∞k.
10 11

"≥∂ǨÏ<£ Ѩa¡ˆH+¨<£û, HÀ@QÆ∞=∞‡O,~å[=∞O„_ç –1.

 P^蕺u‡Hõ *’ºu+¨, "åã¨∞Î, "≥·^Œº, =∞O„`«âß„™êÎk „QÆO^äŒ=ÚÅH˘~°‰õΩ....
x`«º rq`«OÖ’ =^èŒ∂=~°∞Å QÆ∞} ã¨"Õ∞‡à◊#=Ú PkѨÓ_ç "ÕOHõ@ t= ™ê~Ú~åO
"å~°=ÚÅ∞
™È=∞, |∞^èŒ, QÆ∞~°∞, â◊√„Hõ "å~åÅ∞ „âı+¨ª"≥∞ÿ#q, Pk, =∞OQÆà◊, â◊x "å~°=ÚÅ∞
Jâ◊√Éèí=ÚÅ∞. [#‡‰õΩO_»eÖ’ ~°q, â◊x, ‰õΩAÅ∞ q"åÇ¨Ï HÍ~°‰õΩÖˇ·Ü«Ú#fl Pk,
=∞OQÆà◊, â◊x "å~°=ÚÅ∞ qxÜ≥∂QÆѨ~°K«=K«∞Û#∞. |∞^èŒ, QÆ∞~°∞, â◊√„Hõ"å~°=ÚÅ∞
â◊√Éè^í •Ü«∞Hõ=Ú. Pk, â◊x "å~°=ÚÅ∞ =∞^躌 =∞=ÚÅ∞. =∞OQÆà"◊ å~°=Ú ^Œ∞óY„Ѩ^=Œ Ú,
™È=∞"å~°=Ú =^èŒ∞=Ù‰õΩ ã¨=ux HõÅ∞QÆ*ËÜ«Ú#∞. ѨÙ#ifi"åǨÏ=Ú =~°∞xH˜
HõÅ∞QÆ*ËÜ«Ú#∞.
u^äŒ∞Å∞
J+¨ìq∞, +¨+≤ª, J=∂"å㨺 u^äŒ∞Å∞ `«Ñ¨Ê q∞ye# u^äŒ∞Å#∞ Jxfl\˜h
ã‘fiHõiOK«=K«∞Û. WO^Œ∞Ö’ â◊√Hõ¡ u^äŒ∞Å∞ „âı+¨ª"≥∞ÿ#q. Hõ$+¨‚ ѨHõ∆ u^äŒ∞Å#∞ „`«Ü≥∂^Œt
q"åǨÏ=Ú =~°‰õΩ =∞^Œº=∞ Ѷ¨Å=Ú WK«∞Û#∞. â◊√Hõ¡, Hõ$+¨‚ѨHõ∆ qkÜ«∞Å∞, `«kÜ«∞Å∞, ѨOK«q∞,

MOHANPUBLICATIONS.COM
q"åǨÏ=Ú#∞ ѨÓ~°fiO ''Jëêì=ˆ~¬`ü Éèí=`Õ Hõ<店— Jx 8 Uà◊√§ J=∂‡~ÚH˜
~åQÍ<Õ q"åǨÏO KÕ¿ã"å~°∞. HÍx <Õ_∞» K«@sì `åº Jk <Õ~=° Ú. „ѨÉ∞íè `«fiO x~°~‚ ÚOz#
=Ü«∞ã¨∞ûÖ’<Õ q"åǨÅ#∞ [iÑ≤OKåe.
ã¨Ñ¨Îq∞, ^Œâ◊=ÚÅ∞ â◊√Hõ¡ UHÍ^Œt â◊√Hõ¡ ^•fi^Œt, â◊√Hõ¡ „`«Ü≥∂^Œt, ѨÓi‚=∞, |Ǩïà◊
áê_»ºq∞ u^äŒ∞Å∞q"åǨxH˜ =∞Ozq. Ñ≤`«$u^äŒ∞Å~Ú# Hõ$+¨‚ѨHõ∆ UHÍ^Œt #∞O_ç 5
u^ä∞Œ Å∞, iHõÎ u^ä∞Œ ʼnõΩ K«qu, #=q∞, K«`∞« ~°tú , u^ä∞Œ Å∞ Éè„í ^Œ"åHõ~}° =ÚÅ`À ‰õÄ_ç#
u^äŒ∞Å∞, Hõ∆Ü«∞u^äŒ∞Å∞ ^•fi^Œt =¸_»= *Ï=Ú, ã¨O^蕺HÍÅ=Ú, â◊√^Œú áê_»ºq∞,
„ã‘ÎH˜ 18 #∞O_ç 21 ã¨O=`«û~åÅ =∞^茺, ѨÙ~°∞+¨µxH˜ 21 #∞O_ç 27
ã¨O=`«û~åÅ =∞^躌 q"åǨxH˜ `«y# ã¨=∞Ü«∞=Ú. =ã¨∞=Î ÙÅ ^•<åxH˜ QÍx, Jaè=$kúH˜ k#„`«Ü∞« =Ú, xâß~å„u Ü«∞O^Œ∞ 14 =∞<åfi^Œ∞ÅO^Œ∞ 5 Ü«ÚQÍ^Œ∞ÅO^Œ∞ q"åǨÏ=Ú
QÍx, Éè ’ QÍÅ#∞ J#∞Éè í q OK« _ ®xH˜ Q Íx, "Õ ^ Œ H Í~åºK« ~ ° } ‰õ Ω =¸Å=Ú KÕÜ«∞‰õÄ_»^Œ∞.
QÆ$Ǩϙê÷„â◊=∞"Õ∞. q"åǨÏ=Ú#‰õΩ Hõ#º‰õΩ ã¨=∞=~°¬„áêÜ«∞OÖ’#∞, ѨÙ~°∞+¨µxH˜ #Hõ`„∆ =« ÚÅ∞
q+¨=∞=~°¬„áêÜ«∞=Ú#O^Œ∞, q"åǨÏ=Ú KÕÜ«∂e. q"åǨÏ=Ú [iÑ≤OK«_®xH˜
ÅQÆfl|Å=Ú ZO`À =ÚYº"≥∞ÿ#k. ÅQÆfl=Ú ™ê^茺"≥∞ÿ#O`«=~°‰õΩ |Å"≥∞ÿ#k, JO^ŒiKÕ ã¨=∞‡uOK«|_ç# â◊√Éèí#Hõ∆„`åÅ∞ ~ÀÇ≤Ï}˜, =∞$QÆt~°, =∞Y, L`«Î~°,
â◊√^Œú"≥∞ÿ#kQÍ#∞, ^À+¨O ÖˉõΩO_®#∞ LO_®e. JѨC_Õ "åi ^•OѨ`«º=Ú, ǨÏã¨,Î ™êfiu, =¸Å, J#∞~å^è,Œ ~ˆ =`«∞Å∞, =∞^躌 =∞=Ú J~Ú# #Hõ„∆ `åÅ∞ Jâ◊fix,z`«,Î
QÆ$Ǩϙê÷„â◊=∞=Ú ZO`À ã¨O`À+¨OQÍ, P#O^Œ=∞Ü«∞OQÍ LO@∞Ok. âßGO K≥Ñ≤Ê# ^èŒx+¨ª, „â◊=}=Ú, L`«Î~å„`«Ü«∞=ÚÖ’ H˘xfl #Hõ∆„`åÅ∞ ã‘fiHõiOK«=K«∞Û#∞. ~ÀÇ≤Ï}˜,
ѨÙ#~°fiã¨∞, ǨÏã¨Î, *˺+¨ª, „â◊=}=Ú, ˆ~=u, #Hõ∆„`«=ÚÅ#∞ HÍ~°Hõ`åfixfl |\˜ì Z‰õΩ¯=
21 ^ÀëêÅÖ’ ™ê^茺"≥∞ÿ#q =kÖËã≤ â◊√ÉèíÅQÆfl=Ú ÃÑ@ì=Öˇ#∞. q"åǨÏÅQÆfl=Ú#∞ â◊√Éèí"≥∞ÿ#qQÍ ÉèÏqOKåe. ѨÙ|ƒ, ѨÓ~åfiëê_è», ѨÓ~åfiÉèÏ„^Œ #Hõ∆„`åÅ#∞ ‰õÄ_®
=^èŒ∂=~° *Ï`«HõOÖ’x „QÆǨÏã≤÷`«∞Å#∞ |\˜ì ‰õÄ_® ÃÑ_ç`Õ "åi rq`«O ã¨∞YOQÍ áêѨ„QÆǨÏHÍO`«=ÚÅ∞ HÍ#ѨÙ_»∞ =∞^茺=∞ #Hõ∆„`«=ÚQÍ =ÚǨ˙~°Î x~°‚Ü«∞=Ú
LO@∞Ok. q"åǨÏOÖ’ Zxq∞k q^è•Å∞QÍ [~°∞ѨÙHÀ=K«∞Û. Jã¨∞~°, ~åHõã∆ ,¨ QÍO^è~Œ fi° , KÕÜÚ« K«∞<åfl~∞° . nxH˜ JO^Œ~∂° JOwHõiOK«∞@ ÖË^∞Œ . =ÚYºOQÍ #Hõ„∆ `«=Ú áêѨ„QÆÇϨ
Ñ≤âßK«, „ÉÏǨχ=Ú, ^≥·==Ú, P~°¬=Ú, „áê*ÏѨ`«º=ÚÅ∞. U ~°Hõ=∞~Ú# q"åǨÏO ã¨OKå~°=ÚQÍx,áêѨ „QÆ Ç¨ Ï ^Œ $+≤ ì Q Íx LO_» ~ å^Œ ∞ – [#‡#Hõ ∆ „`« =Ú#‰õ Ω 10=
[~°∞ѨÙH˘#flѨÊ\˜H˜ "åi Ü≥ÚHõ¯ „QÆǨÏã≤÷`«∞Å∞ ѨijeOz [~°∞ѨىõΩO>Ë "åi rq`«O #Hõ„∆ `«=ÚÖ’#∞, [#‡#Hõ„∆ `«=ÚÖ’#∞ q"åǨÏO KÕÜ∞« ~å^Œ∞. [#‡~åtH˜ 8= ~åtÜ«∞O^Œ∞
P#O^ŒOQÍ LO@∞Ok. ‰õÄ_® q"åǨÏ=Ú KÕÜ«∞~å^Œ∞.
12 13

"≥∂ǨÏ<£ Ѩa¡ˆH+¨<£û, HÀ@QÆ∞=∞‡O,~å[=∞O„_ç –1.

 P^蕺u‡Hõ *’ºu+¨, "åã¨∞Î, "≥·^Œº, =∞O„`«âß„™êÎk „QÆO^äŒ=ÚÅH˘~°‰õΩ....
x`«º rq`«OÖ’ =^èŒ∂=~°∞Å QÆ∞} ã¨"Õ∞‡à◊#=Ú PkѨÓ_ç "ÕOHõ@ t= ™ê~Ú~åO
HÍ~°}O ã¨∂~°∞º_»∞ P~°∞„^Œ #Hõ∆„`«=Ú #∞O_ç ™êfiu #Hõ∆„`«=Ú =~°‰õΩ ã¨OK«i™êÎ_»∞.
Ü≥∂QÆ=ÚÅ∞ HÍ|\˜ì D HÍÅOÖ’ q"åǨÏ=Ú, LѨ#Ü«∞=Ú, ^Õ=`å „Ñ¨u+¨ªÅ∞ KÕÜ«∞~å^Œ∞. Jx
=ºfáê`«, "≥·^èŒ$fÜ≥∂QÆ=ÚÅ#∞ ѨÓiÎQÍ#∞, ѨiѶ¨∞Ü≥∂QÆ=ÚʼnõΩ "≥Ú^Œ\ ˜ HÍÖÏ=∞$`åk „QÆO^ä=Œ ÚÅÖ’ „"å™ê~°∞. *˺+¨µÅª ~Ú# "åiH˜ *˺+¨=ª ∂ã¨OÖ’ q"åǨÏO
ã¨QÆÉèÏQÆ=Ú#∞, q"åǨÏ=Ú#‰õΩ ѨÓiÎQÍ =i˚OK«=Öˇ#∞. q∞ye# "å\˜Ö’ KÕÜ«∞~å^Œ∞. *˺+¨ª=∂ã¨=ÚÖ’ P~°∞„^Œ „Ѩ"Õâ◊=Ú [iy# P *˺+¨ª=∂ã¨=Ú z=~° 1/
â◊√ÉèíÜ≥∂QÆ=ÚÅ#∞ fã¨∞H˘#∞@ L`«Î=∞=Ú. 4 =O`«∞ =ke q∞ye# HÍÅ=Ú â◊√Éèí=ÚÅ∞ HõÅ∞QÆ*ËÜ«Ú#∞.
Hõ~°}=ÚÅ∞ â◊¥#º=∂ã¨=ÚÅO^Œ∞ J#QÍ~°q q∂#~åtÖ’ LO_»QÍ K≥·„`«=∂ã¨=Ú,
^èŒ#∞~åtÖ’ LO_»QÍ Ñ¨Ù+¨º=∂ã¨=Ú, q∞^äŒ∞#~åtÖ’ LO_»QÍ Pëê_è»=∂ã¨=Ú,
Jxfl â◊√ÉèíHõ~°}=ÚÅ#∞ ã‘fiHÍ~° Ü≥∂Qƺ=ÚÅ∞. q+≤ìHõ~°}=Ú#∞ ѨÓiÎQÍ Hõ<åº~åtÖ’ LO_»QÍ ÉèÏ„^ŒÑ¨^Œ =∂ã¨=ÚÅO^Œ∞ q"åǨÏ=ÚÅ∞ KÕÜ«∞~å^Œ∞.
=kÖËÜ«∂e. ~°q Ü≥ÚHõ¯ D QÆ=∞#OÖ’ â◊¥#º=∂ã¨=ÚÅ∞ HÍ|\˜ì „âß=} =∂~°æt~°
ÅQÆfl=Ú =∂™êÅ∞ q"åÇ¨Ï Ü≥∂Qƺ=Ú HÍ^Œ∞. =ÚYºOQÍ =∂Ѷ¨∂k ѨOK«=∂ã¨=ÚÅ∞
â◊√ÉèíHõ~°"≥∞ÿ#q. =∂Ѷ¨∂k ѨOK«HÍÅ∞ JO>Ë =∂Ѷ¨∞=Ú, áêÅ∞æ}=Ú, K≥·„`«=Ú,
q"åǨÏ=Ú =∂#= rq`åxH˜ XHõ xO_»∞`«<åxfl Wã¨∞ÎOk. HÍ|\˜ì
"≥·âßY=Ú, *˺+¨ª=ÚÅ∞.

MOHANPUBLICATIONS.COM
ÃÑà◊§O>Ë #∂ˆ~à◊§ ѨO@ JO\Ï~°∞. q"åǨÏ=Ú ÅQÆfl=Ú#∞ KåÖÏ *Ï„QÆ`«ÎQÍ
ѨijeOKåe. ZO^Œ∞HõO>Ë q"åǨÏ=Ú ~Ô O_»∞ rq`åÅ#∞ HõeÑ≤ XHõ â◊√Éèí Ѷ∞¨ _çÜ∞« ,
q"åǨÏ=Ú#‰õΩ JÜ≥∂Qƺ HÍÅ=Ú
HÍx <Õ_∞» KåÖÏ =∞Ok `«=∞‰õΩ J#∞‰õÄÅOQÍ LO_Õ ã¨=∞Ü«∂Å∞ K«∂ã¨∞‰õΩO@∞<åfl~∞°
QÍx ÅQÍflxH˜ „áê^è•#º`« W=fi_»O ÖË^Œ∞. q"åÇ¨Ï ÅQÆfl=Ú |Å=ÚQÍ L#fl@¡~Ú`Õ q"åǨÏ=Ú#∞ QÆ∞~°∞, â◊√„Hõ =∞ø_躻 =ÚÅÖ’ KÕÜ∞« ~å^Œ∞. QÆ∞~°∞=Ù L^Œ~ÚOz#
P [O@ Z@∞=O\˜ =∞<À"åºkè Ñ‘_ç`«∞Å∞ H͉õΩO_®, q_»nÜ«∞ÖËx |O^èŒOQÍ#∞ `«~°∞"å`« 15 ~ÀAÅ∞ ÉÏÅ∞_»∞ J=Ù`å_»∞. Jã¨ÎOQÆ`«∞_»∞ JQÆ∞@‰õΩ =ÚO^Œ∞ 15
LO@∞Ok. q"åǨÏ=Ú KÕÜ«∞_®xH˜ L`«Î~åÜ«∞}=ÚKåÖÏ L`«Î=∞"≥∞ÿ#k. =∞Ozk., ~ÀAÅ∞ =Úã¨e"å_»∞ J=Ù`å_»∞. â◊√„‰õΩ_»∞ `«∂~°∞Ê# L^Œ~ÚOz#ѨÙ_»∞ 3 ~ÀAÅ∞
ÃÑo§ ‰õΩ=∂~°∞x HõO>Ë ÃÑo§ ‰õΩ=∂Ô~Î =∞Oz *Ï`«‰Ωõ ~åÖˇ· =∞Oz ™ê=Ú„kHõ ÅHõ}∆ ÏÅ∞ ÉÏÅ∞_»∞QÍ#∞, Ѩ_=» ∞~° L^Œ~ÚOz#ѨÙ_»∞ 10 ~ÀAÅ ÉÏÅ∞_»∞ J=Ù`å_»∞. `«∂~°∞Ê#
Hõey LO>Ë ^èŒ#, Ѩل`«=O`«∞~åÅ∞ J=Ù`«∞Ok. q∞^äŒ∞#, Hõ~å¯@Hõ, ã≤OǨÏ, Hõ#º, Jã¨Îq∞OK«∞@‰õΩ =ÚO^Œ∞ 15 ~ÀAÅ∞ =$^Œ∞Ì_»∞ J=Ù`å_»∞.
`«∞Å, ^èŒ#∞ã¨∞û, ‰õΩOÉèí ÅQÆfl=ÚÅ∞ =∞Ozq. q∞H˜¯e „âı+¨ª"≥∞ÿ#q. ~°q, Hõ~å¯@Hõ, ѨtÛ=∞=Ú# JãÎ̈q∞OK«∞@‰õΩ =ÚO^Œ∞ QÆ∞~°∞ â◊√„‰õΩÅÖ’ XHõ~°∞ JãÎ̈q∞Oz
Hõ<åº~åâ◊√ÅÖ’ L#flѨÙ_»∞ D ~åâ◊√Å#∞ q"åÇ¨Ï ÅQÆfl=ÚÅ∞QÍ ã‘fiHõiOK«~å^Œ∞. LO_ç, Ô~O_»= „QÆǨÏ=Ú |Å=ÚQÍ L#flѨÙ_»∞ Jã¨Îq∞Oz# „QÆǨÏ=Ú ã¨fiˆH∆„`«,
=∂ã¨=ÚÅ∞ LK«Ûù,q∞„`« ˆH∆„`«=ÚÅÖ’ QÍx L#flѨÙ_»∞, ã¨fi#"åOâ◊Ü«∞O^Œ∞QÍx L#flѨÙ_»∞
=∞ø_軺^À+¨=ÚÖË^Œx q^•º=∞ Ü«∂^èŒgÜ«∞=Ú „QÆO^äŒOÖ’ K≥ѨÊ|_ç#k.
"≥·âßY=Ú, *˺+¨ª=Ú, =∂Ѷ¨∞=Ú, á¶êÅ∞æ}=Ú, D =∂ã¨=ÚÅ∞ q"åǨxH˜ QÆ∞~°∞, â◊√„Hõ, Jã¨ÎOQÆ`« ^À+¨=Ú JO>Ë ÉÏź, =$^•úѨº=ÚÅO^Œ∞
„âı+¨ª"≥∞ÿ#q, ã¨∂~°∞º_»∞ L`«Î~åÜ«∞} ѨÙ}ºHÍÅOÖ’ L#flѨÙ_»∞ =KÕÛ =∂™êÅ∞ =ÚǨ˙~°Î=ÚÅ∞ [~°∞Ѩ~å^Œ∞. Wk „âıÜ≥∂^•Ü«∞Hõ=Ú. Jã¨ÎOQÆ`« HÍÅ=Ú#
„Ѩâ◊ã¨Î"≥∞ÿ#q. =∂~°æt~°=Ú =∞^茺=∞=Ú, Pëê_è» HÍsÎHÍÅ∞ xO^茺=ÚÅ∞. "Õ∞+¨ qO^茺^Õâ◊=Ú# 10 ~ÀAÅ∞, J=Ou ^Õâ◊=Ú# 7 ~ÀAÅ∞, =OQÆ^Õâ◊=Ú# 6
K≥·„`«=ÚÅ∞ ‰õÄ_® „Ѩâ◊ã¨Î=ÚÖË q∂# K≥·„`«^À+¨=Ú qO^茺 Ѩ~°fi`«=ÚʼnõΩ L`«Î~° ~ÀAÅ∞, Ǩ˙}^Õâ◊=Ú# 5 ~ÀAÅ∞, W`«~° ^ÕâßÅÖ’ 3 ~ÀAÅ∞ =ke`Õ KåÅx
^Õâ◊ã¨∞÷ʼnõΩ =∂„`«"Õ∞., HÍ=Ù# "Õ∞ëêÜ«∞#=Ú `«~°∞"å`« K≥·„`«=Ú â◊√ÉèíHõ~°=Ú.
„âß=}=∂ã¨=Ú W`«~° â◊√ÉèíHÍ~åºÅ‰õΩ =∞Ozk HÍx q"åǨxH˜ HÍ^Œ∞. WO^Œ∞‰õΩ =ã≤+¨ì =∞ǨÏi¬ `≥eÜ«∞*Ëâß~°∞. D q+¨Ü«∞OÖ’ *Ï„QÆ`«Î fã¨∞‰õΩO>Ë =∞Ozk.
14 15

"≥∂ǨÏ<£ Ѩa¡ˆH+¨<£û, HÀ@QÆ∞=∞‡O,~å[=∞O„_ç –1.

 P^蕺u‡Hõ *’ºu+¨, "åã¨∞Î, "≥·^Œº, =∞O„`«âß„™êÎk „QÆO^äŒ=ÚÅH˘~°‰õΩ....
x`«º rq`«OÖ’ =^èŒ∂=~°∞Å QÆ∞} ã¨"Õ∞‡à◊#=Ú PkѨÓ_ç "ÕOHõ@ t= ™ê~Ú~åO
ÅQÆfl=Ú ÃÑ\Ïìe. =^è∞Œ =~°∞Å [#‡ÅQÆfl [#‡~åâ◊√Å #∞O_ç 8,12 ~åâ◊√ÅÖ’ U"≥#· #∞
Q„ Ç
Æ Ï¨ |Å=Ú "å\˜ Ü«∞O^Œ∞ ÅQÆfl=ÚÅ#∞ ÃÑ@ì‰Äõ _»^∞Œ . [#‡~åt, [#‡ÅQÆfl=ÚÅÖ’ q"åÇ¨Ï ÅQÆfl=Ú
q"åÇ¨Ï q+¨Ü∞« OÖ’ =^è∂Œ =~°∞e^ŒiÌ H˜ `å~å|Å=Ú, K«O„^Œ|Å=Ú, ÅQÆfl ã¨O|O^èŒ ÃÑ@ì‰õÄ_»^Œ∞, L^•ú# UHÍ^Œt, â◊Ü«∞# UHÍ^Œt =∞iÜ«Ú W`«~° Ѩ~°fik<åÅÖ’
q+¨Ü«∞OÖ’ â◊√Éèí=ÚQÍ LO_»=Öˇ#∞. ÅQÆfl=Ú #∞Oz 6,7 ~åâ◊√ÅÖ’ K«O„^Œ∞_»∞ q"åÇ¨Ï ÅQÆfl=Ú ÃÑ@ì~å^Œ∞. „QÆǨÏ} ~ÀAʼnõΩ 3 ~ÀAÅ =∞O^Œ∞ 3 ~ÀAÅ "≥#∞Hõ
LO>Ë ^À+¨=Ú 1,6,8,12 ~åâ◊√ÅÖ’ LO>Ë i+¨ÊK«O„^Œ ^À+¨=Ú HõÅ∞QÆ∞`«∞Ok. q"åÇ¨Ï ÅQÆfl=Ú =ke"ÕÜ«∂e.
K«O„^Œ ã¨O|O^èŒ ^ÀëêÅ∞ =keÃÑ_ç`Õ =∞Ozk. ã¨Ñ¨Î=∞â◊√kú q"åÇ¨Ï q+¨Ü«∂xH˜
J`«º=ã¨~°=Ú. JO>Ë ã¨Ñ¨Î=∞™ê÷#OÖ’ U „QÆǨÏO LO_»‰õÄ_»^Œ∞.
*Ïq∞„`«^À+¨=Ú
~°q Hõ$uÎHÍ #Hõ∆„`«OÖ’ LO>Ë Hõ~°Îi JO\Ï~°∞. D Hõ~°ÎiÖ’ q"åÇ¨Ï â◊s~°=Ú#∞ ÅQÆfl=Ú, =∞#ã¨∞û#∞ K«O„^Œ∞_»∞ ÉÏkèOK«∞#∞, 6,7,8,12
ÅQÆfl=Ú ÃÑ@ì‰õÄ_»^Œ∞. Hõ~å¯@Hõ, ‰õΩOÉèí~åâ◊√ÅÖ’ ~°q L#flѨÙ_»∞ ‰õÄ_® ÅQÆfl=Ú ~åâ◊√ÅÖ’ K«O„^Œ∞_»∞ LO_»‰Äõ _»^∞Œ . W`«~° â◊√Éè„í QÆÇϨ =ÚÅ`À QÍx, áêѨ„QÆÇ¨ Å`ÀQÍx
ÃÑ@ì~å^Œ∞. ã≤OǨÏ, `«∞ÖÏ~åâ◊√ÅÖ’ ~°q L#flѨÙ_»∞ ÅQÆflO ÃÑ@ì=K«∞Û. K«O„^Œ∞_»∞ Hõe¿ãΠ㨄QÆÇ¨Ï K«O„^Œ^À+¨O JO\Ï~°∞. D ^À+¨=ÚÖ’ q"åǨÏO [iy`Õ
QÆ∞~°∞_»∞ ã≤OǨÏ~åtÖ’ L#flÑC¨ _»∞ ã≤OÇ¨Ï #"åOâ◊Ö’ L#flÑÙ¨ _»∞ P ~åtÖ’ ÉèÏ~°ºÉèí~°ÎÅ∞ J#∞=∂# =∞#ã¨∞¯Öˇ· ~ÀE áÈ\Ï¡_»∞‰õΩO\Ï~°∞.
q"åÇ¨Ï ÅQÆflO ÃÑ@ì~å^Œ∞. QÆ∞~°∞, â◊√„Hõ, =¸_»=ÚÅÖ’ q"åÇ¨Ï ÅQÆfl=Ú ÃÑ@ì~å^Œ∞. K«O„^Œ∞_»∞ ~°q`À Hõeã≤# ^Œi„^Œ=Ú, ‰õΩAxÖ’ Hõeã≤# =∞~°}=Ú,
|∞^èŒ∞x`À Hõe¿ãÎ Q˘„_®Å∞, QÆ∞~°∞x`À Hõe¿ãÎ, ^Ò~åƒùQƺ=Ú, â◊√„‰õΩx`À Hõe¿ãÎ ã¨=u

MOHANPUBLICATIONS.COM
q"åǨxH˜ â◊√„Hõ, QÆ∞~°∞ |ÖÏÅ∞ J=ã¨~°=Ú. ÅQÆflOÃÑ· QÆ∞~°∞, â◊√„‰õΩÅ ^Œ$+≤ì LO>Ë
^ÀëêÅ∞ áÈ`å~Ú. QÆ∞~°∞=Ù Jã¨Îq∞OK«∞@‰õΩ 15 ~ÀAÅ∞ =∞O^Œ∞ L^Œ~ÚOz#
`«~°∞"å`« 15 ~ÀAÅ∞ q_»==Öˇ#∞. JÖψQ â◊√„‰õΩ_»∞ Jã¨Îq∞OK«_®xH˜ 5 ~ÀAÅ∞,
L^Œ~ÚOz# `«~°∞"å`« 3 ~ÀAÅ∞ q_»==Öˇ#∞.
LO_»@O, â◊x`À Hõe¿ãÎ ã¨OѨ~¯° =Ú ÖËHáõ È=_»O, ~åǨï=Ù`À Hõe¿ãÎ x`«ºHõÅǨÏ=Ú,
ˆH`«∞=Ù`À Hõe¿ãÎ ^Œ∞óY=Ú ã¨OÉèíqOK«∞#∞.
q"åÇ¨Ï ÅQÆfl ã¨=∞Ü«∞OÖ’ K«O„^Œ∞_»∞ W`«~° „QÆǨÅ`À Hõeã≤ UHõ~åt
QÆ`«∞_»∞QÍ LO_»~å^Œ∞. #Hõ∆„`«ÉèË^èŒ=Ú#fl Ѩ~åfiÖË^Œx =ÚǨ˙~°Î x~°‚Ü«∞^•~°∞Å∞
â◊√„‰õΩ_»∞ `«∂~°∞Ê# Jã¨Îq∞Oz# Ѩ_»=∞~° L^Œ~Úã¨∂Î, Jã¨Î=∞Ü«∞=Ú‰õΩ ã¨iѨÙK«∞Û‰õΩO@∞<åfl~°∞.
=ÚO^Œ∞ 15 ~ÀAÅ∞ L^Œ~ÚOz# `«~°∞"å`« 10 ~ÀAÅ∞=^Œe"ÕÜ«∞=Öˇ#∞. â◊√Hõ¡ ã¨Ñ=Ψ ∞â◊√kú
ѨHõ∆ K«O„^Œ∞Å∞ QÆ∞~°∞ â◊√„Hõ |∞^èŒ∞Å∞ 2,4,5,10,11Ö’#∞ 3,6,11 ™ê÷<åÅÖ’ ÅQÆfls`åº U_»=™ê÷#OÖ’ U „QÆÇϨ O LO_»Háõ È=_®xfl ã¨Ñ=Ψ ∞â◊√kú JO\Ï~°∞.
áêѨ„QÆǨÏ=ÚÅ∞ LO>Ë â◊√Éèí=Ú, =ÚYºOQÍ QÆ∞~°∞, â◊√„Hõ, |∞^èŒ â◊√Éèí „QÆǨÅ∞ Wk q"åǨÏÅQÍflxH˜ KåÖÏ =ÚYº"≥∞ÿ#k.
1,3,4,5,9,10,11 ™ê÷<åÅÖ’ LO_®e. K«O„^Œ∞_»∞ ÅQÆflOÖ’ LO_»~å^Œ∞. 3,6,11, ã¨Ñ=Ψ ∞™ê÷#OÖ’ ~°q LO>Ë "≥^· =Œ º=Ú, K«O„^Œ∞_»∞ LO>Ë ÉèÏ~°ºÖËHáõ È=_»O,
™ê÷<åÅÖ’ â◊x, ‰õΩ[, ~°q, ~åǨï, ˆH`«∞ áêѨ„QÆǨÅ∞ LO>Ë ZO`À â◊√ÉèíHõ~°=Ú. ‰õΩA_»∞ LO>Ë ^ŒOѨ`«∞ʼnõΩ =∞~°}=Ú, |∞^èŒ∞_»∞ LO>Ë Ñ¨Ù„`«Ç¨x, QÆ∞~°∞=Ù LO>Ë
W`«~° ÖQÍflÖË HÍHõ q"åÇ¨Ï ÅQÍflxH˜ 7= WO@ áêѨ„QÆÇϨ OQÍx, â◊√Éè„í QÆÇϨ =ÚQÍx ã¨~fi° <åâ◊#=Ú, â◊√„‰õΩ_»∞ LO>Ë =^è∞Œ =Ù#‰õΩ ~ÀQÆ=Ú, â◊x LO>Ë =∞$`«∞º=Ù, ~åǨï=Ù
LO_»~å^Œ∞. Zxq∞^Œ= ™ê÷#OÖ’ „QÆǨÅ∞ LO_»~å^Œ∞. LO>Ë *ˇ·Å∞, ˆH`«∞=Ù LO>Ë HÍ~åQÍ~°„áêÑ≤Î HõÅ∞QÆ∞#∞.
W`«~° áêѨ„QÆǨÅ`À K«O„^Œ∞_»∞ Hõeã≤ LO_»‰õÄ_»^Œ∞. ‰õΩA_»∞ 8= WO@ â◊√Hõ¡Ñ¨Hõ∆ K«O„^Œ∞_»∞, QÆ∞~°∞, â◊√„‰õΩÅ∞ â◊√Éèí∞Å∞ ã¨Ñ¨Î=∞=Ú# LO_»=K«Ûx
LO_»~å^Œ∞. â◊√„‰õΩ_»∞ 6= WO@ LO_»‰õÄ_»^Œ∞. QÆ∞~°∞=Ù 1,5,9 ™ê÷<åÅÖ’ LO>Ë H˘O^Œ~°∞ âßG"Õ`«ÎÅ∞ ÉèÏqã¨∞Î<åfl~°∞.
J`«ºO`« â◊√ÉèíHõ~°=Ú. ã¨O`å# ™ê÷#=Ú 5= WO@ Q˘_»∞¤ „QÆǨÏ=Ú J~Ú# |∞^èŒ∞_»∞
LO_»~å^Œ∞. J+¨ì=∞â◊√kú
=~°∞xH˜ ~°q |Å=Ú =^è∞Œ =Ù‰õΩ QÆ∞~°∞ |Å=Ú LO_®e. =~°˚º=Ú, ^Œ∞~°∞‡Ç¨˙~°=Î Ú, q"åÇ¨Ï ÅQÆfl=Ú#‰õΩ Zxq∞^Œ= ™ê÷#OÖ’ U „QÆǨÏ=Ú LO_»‰õÄ_»^Œ∞. nxx
áê`«, "Õ^èŒ, áêѨ„QÆÇ¨Ï q^Œ^À+¨=ÚÅ∞ „Ѩ^è•# ^ÀëêÅ∞ ÖˉõΩO_® K«∂ã≤ q"åÇ¨Ï J+¨=ì ∞ â◊√kú JO\Ï~°∞. ~°q LO>Ë =^è∞Œ =Ù q^è=Œ JQÆ∞#∞, K«O„^Œ∞_»∞ LO>Ë =^è∞Œ =Ù<Õ
16 17

"≥∂ǨÏ<£ Ѩa¡ˆH+¨<£û, HÀ@QÆ∞=∞‡O,~å[=∞O„_ç –1.

 P^蕺u‡Hõ *’ºu+¨, "åã¨∞Î, "≥·^Œº, =∞O„`«âß„™êÎk „QÆO^äŒ=ÚÅH˘~°‰õΩ....
x`«º rq`«OÖ’ =^èŒ∂=~°∞Å QÆ∞} ã¨"Õ∞‡à◊#=Ú PkѨÓ_ç "ÕOHõ@ t= ™ê~Ú~åO

q~À^è=Œ Ú q~À^è=Œ Ú

=ºã¨#=Ú
ѨuH˜Ç¨ x áêáêã¨HΘ ã¨∞=~°=‚ $kú ™œYº=Ú ã¨∞Y=Ú ã¨O`À+¨=Ú
QÆ~°ƒHÀâ◊
ˆH`«∞=Ù
JâßOu
ÖÏÉè=í Ú

í ∞« =Ú ^•i„^Œº=Ú =ÚY~ÀQÆ=Ú =ºÜ«∞=Ú ^ŒO`«"åºkè

^è#Œ Ç‘Ï#`«
K«OѨQÆÅ∞QÆ∞#∞. ‰õΩA_»∞ LO>Ë ^ŒOѨ`«∞e^ŒÌiH˜ =∞~°}=Ú, |∞^èŒ∞_»∞ LO>Ë

„Ѩ=$uÎ

¿ã=HÍ
x=$uÎ
õ ∂« `«# Ç‘Ï#`«
E^Œ

"åºkè
x+Ê̈Há∆ õ ê`«=Ú q∞„â◊=∞ =∞~°}=Ú ã¨OѨ^=Œ $kú ã¨~fi° ™œYº=Ú â◊„`«∞
Ѩل`«

=$kú
Sâ◊fi~°º=Ú Ç¨ÏiOK«QÅÆ ∞QÆ∞#∞. QÆ∞~°∞=Ù LO>Ë ¿Ñ^ŒiHõ=Ú HõÅ∞QÆ∞#∞. â◊√„‰õΩ_»∞ LO>Ë
PÜ«Ú~åúÜ«∞=Ú Ç¨ÏiOK«∞#∞. â◊x LO>Ë ^•OѨ`«º ã¨∞YÇ‘Ï#`« HõÅ∞QÆ∞#∞. ~åǨï=Ù

Éèí∂ÖÏÉèí=Ú ÖÏÉè=í Ú ã¨∞QÆ∞}ã¨OѨ^Œ E^Œ„Ñ‘u K≥_∞» jÅ=Ú

K≥_∞» jÅ=Ú =ºaèKå~°=Ú

#+¨=ì Ú
ã¨∂Hõ∆ ‡|∞kú „ã™Î ‘ œY=Ú ã¨=∞ã¨ãÎ O¨ Ѩ^Œ "≥É· =íè =Ú ÖÏÉè=í Ú
~åǨï=Ù

ѨÙ}Ϻã¨HÎ̃ ã¨`åºK«~°} QÆ~ƒ° „ù ™ê==Ú ã¨O`å#

LO>Ë ã¨O`å# Ç‘Ï#`«, ˆH`«∞=Ù LO>Ë ^•OѨ`«ºqzÛù#fl=Ú HõÅ∞QÆ∞#∞. |∞^èŒ,QÆ∞~°∞,

¿ãfiKåÛùKå~°=Ú HõÅÇÏ̈=Ú
‰õΩuû`åǨÏ~°=Ú K≥_∞» „Ñ=¨ ~°#Î

ã¨O`å#Ç‘Ï#`« P„â◊=∞ ã¨~fi° <åâ◊#=Ú =∞~°}=Ú #~°HÜ

Ѩi"å~°=Ú H©iÎ
â◊√„‰õΩÅ∞ â◊√Éèí∞Åx H˘O^Œ~°∞ JO\Ï~°∞. HÍx Jk âßG ã¨=∞‡`«=ÚHÍ^Œ∞. =ÚYºOQÍ

Wëêì~÷° „^=Œ ºã¨OѨ^Œ ~ÀQÆ=Ú „ã‘Î

Jxfl ÅQÍflÅ`À áê@∞ q"åÇ¨Ï ÅQÆfl=Ú‰õΩ ‰õÄ_» =^èŒ∂=~°∞Å`å~°, K«O„^Œ|ÖÏÅ∞

HõÅ∞QÆ∞@
Hõey LO_®e. UHõqOâ◊u ^À+¨O LO_»~å^Œ∞.

â◊x
„u*˺+¨ªÅ∞

ã¨∞YÖÏÉèíO

qǨ~°=Ú
=¸_»∞ *˺+¨ªÅ∞ LO_»\Ïxfl „u*˺+¨ªÅ∞ JO\Ï~°∞. *˺+¨ì=∂ã¨OÖ’

"≥É· =íè =Ú
â◊√„‰õΩ_»∞

ѨÓ[º`«
¿ãfiKåÛù
*˺+¨µª_»~Ú# =~°∞Î_»∞ *˺+¨µª~åÅ~Ú# =^èŒ∞=Ù`À q"åǨÏO KÕÜ«∞_»O#∞ „u*˺+¨ªO
JO\Ï~°∞. W^Œ~Ì ∞° *˺+¨µÅª ‰õΩ *˺ëêª#Hõ„∆ `«OÖ’ q"åǨÏO KÕÜ∞« ‰õÄ_»^∞Œ . *˺+¨=ª ∂ã¨OÖ’

MOHANPUBLICATIONS.COM

ÖÏÉè=í Ú
*˺+¨/ª_»~Ú# =~°∞xH˜ Hõx+¨µª~åÅ~Ú# =^èŒ∞=ÙH˜ q"åǨÏO KÕÜ«∞=K«∞Û#∞. XHõ\ ˜

ã¨OѨ^Œ
QÆ∞~°∞=Ù

ѶŨ =Ú

â◊„`«∞ÉèÜ
q~°H˜Î
=$kú
„Ñ‘u
H©iÎ
ÖËHõ Ô~O_»∞ *˺+¨ªÅ∞ ѨxH˜ =K«∞Û#∞. 3,4,5 *˺+¨ªÅ∞ ѨxH˜~å=Ù. *˺+¨µªÅ∞ J#QÍ
K«xáÈQÍ q∞ye# "å~°∞ *˺+¨µªÅ∞ HÍ~°∞. "≥Ú^Œ@ [x‡Oz#"å~°∞ *˺+¨µªÅ∞.

ÑÙ̈„`Ö« ÏÉè=í Ú
ã¨OѨ^ÅŒ ∞
Q“~°==Ú

^èŒ~°‡|∞kú
Jaè=$kú
|∞^èŒ∞_»∞

„ã‘ΠǨx
ã¨∞QÆ∞}
=^èŒ∂=~°∞Å UHõ#Hõ∆„`« q"åǨÏ=Ú

|O^è∞Œ
„Ñ‘u
=∞ǨÏ~°∞¬Å∞ K≥Ñ≤Ê# ^•x „ѨHÍ~°O XˆH #Hõ∆„`«O Hõey# =^èŒ∂=~°∞ʼnõΩ
q"åǨÏ=Ú [iÑ≤OK«~å^Œ∞. ~ÀÇ≤Ï}˜, P~°∞„^Œ, ѨÙ+¨ºq∞, =∂Ѷ¨∞, qâßY, „â◊=}=Ú,

„ÉÏè `«$"≥~· =° Ú

í ∞« ‰õΩÅǨx
=∞$`«∞º=Ù

„ã‘Î^Õfi+¨=Ú
ѨuH˜Ç¨x ã¨=uáÈ~°∞ =∞~°}=Ú

=ºã¨#=Ú
^èŒ#=$kú

Ѩل`«áœ„`«
‰õΩA_»∞
L`«Î~åÉÏ„^èŒ, ˆ~=u #Hõ∆„`« *Ï`«‰õΩʼnõΩ q"åǨÏO KÕÜ«∞K«Ûx H˘O^Œ~°∞ =∞ǨÏ~°∞¬Å∞

â’Hõ=Ú

^è#Œ „áêÑ≤Î

í ∞« =Ú
^Œ∞~°∞ƒùkú
`≥eÜ«∞*Ëâß~°∞. Jâ◊fix, Éèí~°}˜, Pâı¡+¨, ѨÙ|ƒ, ™êfiu, J#∂~å^èŒ, =¸Å, â◊`«aè+¨O,

=$kú
ÉèÜ
LÉèÜ
#Hõ„∆ `« *Ï`«‰Ωõ ʼnõΩ q"åǨÏO [iÑ≤`Õ =∞^躌 =∞=ÚQÍ#∞ LO@∞Ok. Hõ$uÎH,õ =∞$QÆt~°,

„âıÜ≥∂Ǩx P_»Ñ¨_»∞K«∞
ѨÙ#~°fiã¨∞, L`«Î~°, ǨÏã¨Î, z`«Î, *˺+¨ª, ѨÓ~åfiëê_è», L`«Î~åëê_è», ^èŒx+¨ª, ѨÓ~åfiÉèÏ„^Œ

™È^Œ~Ç° ¨ x |O^è∞Œ =$kú

ã¨<åºã¨=Ú
=∞~°}=Ú
<åâ◊#=Ú
K«O„^Œ∞_»∞

ÉèÏQƺ=Ú
ÖÏÉè=í Ú
ã¨O`å#
ã¨OѨ^Œ

í è ∞« =Ú „ã‘οã=
#Hõ∆„`«=ÚÖ’ [x‡Oz# UHõ#Hõ∆„`« *Ï`«‰õΩʼnõΩ q"åǨÏ=Ú KÕÜ«∞‰õÄ_»^Œ∞. XˆH

QÆ∞O_≥[|∞ƒ =$kú
=$kú
^è#Œ ÖÏÉè=í Ú Éè’QÆ
â◊G
H©iÎ
#Hõ∆„`«=ÚÖ’ ѨÙ\˜ì#ѨÊ\˜H˜ ~åtÖ’ `Õ_® LO>Ë q"åǨÏ=Ú KÕÜ«∞=K«∞Û#∞.

^•i„^Œº=Ú
=∞~°}=Ú
|Ǩïq^èŒ

™œYº=Ú
q"åÇ¨Ï ÅQÆfl „QÆǨϙê÷<åÅ∞

a_»¤Å‰õΩ
~ÀQÆ=Ú

~ÀQÆÉÜ
n~å…ÜÚ«
+¨º=Ú
~°q

~åt K«„Hõ=Ú#∞ "Õã¨∞‰õΩx U „QÆǨÏ=Ú U ™ê÷#OÖ’ LO^À K«∂ã¨∞‰õΩx

q"åǨxH˜ ÅQÆfl=Ú ÃÑ@ì=Öˇ#∞. H˜O^Œ K«∂Ñ≤# K«„HõO „ѨHÍ~°O Ѷe¨ `åÅ#∞ ã¨∞ÅÉèOí QÍ
K«∂Sã¨∞HÀ=K«∞Û. =∞Oz QÆ∞}ÏÅ∞ Z‰õΩ¯=QÍ L#fl ÅQÆfl=Ú#∞ fã¨∞HÀ"åe.

10.
11.
12.
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
9.
18 19

"≥∂ǨÏ<£ Ѩa¡ˆH+¨<£û, HÀ@QÆ∞=∞‡O,~å[=∞O„_ç –1.

 P^蕺u‡Hõ *’ºu+¨, "åã¨∞Î, "≥·^Œº, =∞O„`«âß„™êÎk „QÆO^äŒ=ÚÅH˘~°‰õΩ....
x`«º rq`«OÖ’ =^èŒ∂=~°∞Å QÆ∞} ã¨"Õ∞‡à◊#=Ú PkѨÓ_ç "ÕOHõ@ t= ™ê~Ú~åO
9. =^èŒ∂=~°∞Å *Ï`«Hõ=ÚÖ’ XHõiH˜ ‰õΩ[^À+¨=Ú LO>Ë P ^•OѨ`«º=Ú
<≥~°"Õ~°^Œ∞. W^ŒÌiH© ‰õΩ[^À+¨=Ú#fl q"åǨÏO KÕÜ«∞=K«∞Û.
XHõiH˜ ‰õΩ[^À+¨=Ú LO_ç Ô~O_»"åiH˜ [#‡‰õΩO_»e „ѨHÍ~°O n~å…Ü«Ú=Ù
Hõey LO>Ë P ^•OѨ`«º=Ú <≥~°"Õ~°∞#∞. 1,2,4,7,8, 12 ™ê÷<åÅÖ’ ‰õΩA_»∞
LO_»\Ïxfl ‰õΩ[^À+¨O JO\Ï~°∞. ‰õΩ[^Œ$+≤ì ѨiǨ~°=Ú#∞ K«∂_»‰õΩO_® ˆH=ÅO
‰õΩ[^À+¨O LO^Œx J#∞HÀ~å^Œ∞. 7= ™ê÷#O#‰õΩ ã¨O|OkèOz# ‰õΩ[^À+¨ „ѨÉÏè =O
=^èŒ∂=~°∞ÅÃÑ· JkèHõOQÍ LO_»∞#∞.

=^èŒ∂=~°∞Å [#‡‰õΩO_»ex
=^è Œ ∂ =~° ∞ Å *Ï`« H õ = ÚÅ∞ q"åǨ Ï q+¨ Ü « ∞ OÖ’ ZO`« = ~° ‰ õ Ω
q"åǨxH˜ K«∂_»=Åã≤# W`«~° q+¨Ü«∂Å∞ ã¨iáÈ~Ú#"ÀK«∂_»@O KåÖÏ J`«º=ã¨~°=Ú. ~°q, K«O„^Œ, ‰õΩ[, â◊‰õΩÎÅ QÆ∞iOz
7,8= ™ê÷#=ÚÅ q+¨Ü«∂Å#∞ ѨiQÆ}#Ö’H˜ fã¨∞HÀ"åe.

MOHANPUBLICATIONS.COM
1. ‰õΩ=∂~°∞x q"åǨÏ=Ú KÕã≤# 6 <≥ÅÅ `«~°∞"å`« =∂„`«"Õ∞ ‰õΩ=∂Ô~Î 1. =^èŒ∞=Ù Ü≥ÚHõ¯ K«O„^Œ~åt =~°∞x Ü≥ÚHõ¯ ÅQÆfl=Ú J~Ú# ÖË^• =~°∞x
q"åǨÏ=Ú KÕÜ«∂e. XHõ q"åǨÏO [iy# 6 <≥ÅÖ Ö’Ñ¨Å =∞~˘Hõ q"åǨÏ=Ú Ü≥ÚHõ¯ K«O„^Œ~åt =^èŒ∞=Ù Ü≥ÚHõ¯ ÅQÆfl=∞~Ú<å =∞Ozk.
KÕÜ∞« ~å^Œ∞. 2. =^èŒ∂=~°∞Åk UHõ ÅQÆfl=∞~Ú<å =∞Ozk.
2. JHͯK≥Öˇ¡à◊§‰õΩ XˆH™êi q"åǨÏ=Ú KÕÜ«∞~å^Œ∞. Hõhã¨O 6 <≥ÅÅ 3. =^èŒ∂=~°∞Å K«O„^Œ~åâ◊√ʼnõΩ XˆH „QÆǨÏ=Ú JkèѨu J~Ú<å,
JO`«~°=Ú LO_®e. ~åâߺkèѨ`«∞Å∞, ÅQÍflkèѨ`«∞Å∞, Ѩ~°ã¨Ê~° q∞„`«∞Å~Ú<å â◊√Éèí=Ú.
3. UHõQÆ~°ƒù [x`«∞Å~Ú# J#fl^Œ=ڇʼnõΩ, UHõQÆ~°ƒù [x`«∞Å~Ú# 4. =^èŒ∂=~°∞ÅÖ’ XHõi *Ï`«Hõ=ÚÖ’ K«O„^Œ~åtH˜ WOH˘Hõi *Ï`«HõOÖ’
JHͯK≥Öà¡ˇ §◊ #∞ WzÛ q"åǨÏO KÕÜ∞« ‰õÄ_»^∞Œ . ~Ô O_»∞ ‰õΩ@∞OÉÏÅ∞ ѨÙ\˜#ì P_»ÑÅ≤ Å¡ ∞, K«O„^Œ~åt 1,3,4,7,10,11 ™ê÷<åÅÖ’ LO>Ë =∞Ozk.
J#fl^Œ=Ú‡Öˇ·##∞, JHͯK≥Öˇ¡à◊√§ J~Ú# UHõQÆ~°ƒù [x`«∞Öˇ·# J#fl^Œ=Ú‡Å∞ ÖË^• 5. =^èŒ∂=~°∞ÅÖ’ U XHõi *Ï`«HõOÖ’ J~Ú<å U_»=™ê÷#OÖ’
JHͯK≥Öˇ¡à◊§#∞ KÕã¨∞HÀ=K«∞Û. ѨÓ~°‚K«O„^Œ∞_»∞QÍx QÆ∞~°∞_»∞ QÍx LO>Ë =∞Ozk.
4. =^èŒ∂=~°∞Å W^ŒÌin XˆH QÀ„`«=∞~Ú LO_»~å^Œ∞. 6. ÅQÆfl ã¨Ñ¨Î=∂kèѨ`«∞Å∞QÍx kfifÜ«∞ ã¨Ñ¨Î=∂kèѨuQÍx Hõeã≤ LO>Ë
5. á⁄O`«#Å#∞ "Õ∞#iHõO q+¨Ü«∞OÖ’ K«∂_»#=ã¨~°O ÖË^Œ∞. =∞Ozk.
6. *Ï`åâ∫K«=Ú, =∞$`åâ∫K«=ÚÅO^Œ∞ q"åǨÏÅQÆfl=Ú ÃÑ@ì~å^Œ∞. 7. ÅQÆflã¨Ñ¨Î=∂kèѨuQÍx, â◊√„‰õΩ_»∞QÍx K«∂ã≤# =∞Ozk.
7. *Ï˝`«∞Å∞ =∞~°}˜Oz# <≥Å~ÀAÅ∞, ÉèÏ~°º=∞~°}˜Oz# 3 <≥ÅÅ `«e¡ 8. =â◊¥=~°∞Å XHõi *Ï`«HõOÖ’ ~°q =Ù#fl ~åtH˜ WOH˘Hõi *Ï`«HõOÖ’
=∞~°}˜Oz# 6 <≥ÅÅ∞, `«O„_ç =∞~°}˜Oz# 12 <≥ÅÅ∞ =ke q"åǨÏO KÕÜ«∞=K«∞Û. 1,3,4,8,10,11 ™ê÷#=ÚÅÖ’ ~°q L#fl â◊√Éèí=Ú.
"≥Ú^Œ\ ˜ ÉèÏ~°º =∞~°}˜Oz# ã¨O=`«û~°=Ú Ö’Ñ¨Å q"åǨÏO KÕÜ«∞=K«∞Û#∞. 9. =~°∞x Ü≥ÚHõ¯ ÅQÍflxH˜ 8= WO@ =^èŒ∞=Ù Ü≥ÚHõ¯ *Ï`«Hõ=ÚÖ’ ~°q
=∞$`åâ∫K«=Ú 3 <≥ÅÅ∞ =^ŒÖÏe. [#<åâ∫K«=Ú 11 ~ÀAÅ∞O_»∞#∞. LO>Ë â◊√Éèí=Ú.
8. XˆH ~ÀA# LѨ#Ü«∞#O`Àáê@∞ q"åǨÏO KÕÜ«∞~å^Œ∞. LѨ#Ü«∞# 10. =^èŒ∂=~°∞Å *Ï`«Hõ=ÚÅÖ’ â◊√„‰õΩ_»∞#fl ™ê÷<åkèѨ`«∞Å∞ Ѩ~°ã¨Ê~°
=Ú#∞ "≥Ú^Œ@ ~ÀA#, Ô~O_»=~ÀA# q"åǨÏ=Ú KÕÜ«∞=K«∞Û#∞. ˆHO„^ŒHÀ}=ÚÅÖ’ LO>Ë =∞Ozk.
20 21

"≥∂ǨÏ<£ Ѩa¡ˆH+¨<£û, HÀ@QÆ∞=∞‡O,~å[=∞O„_ç –1.

 P^蕺u‡Hõ *’ºu+¨, "åã¨∞Î, "≥·^Œº, =∞O„`«âß„™êÎk „QÆO^äŒ=ÚÅH˘~°‰õΩ....
x`«º rq`«OÖ’ =^èŒ∂=~°∞Å QÆ∞} ã¨"Õ∞‡à◊#=Ú PkѨÓ_ç "ÕOHõ@ t= ™ê~Ú~åO
11. =^èŒ∂=~°∞Å *Ï`«Hõ=ÚÅÖ’ ÅQÆfl ã¨Ñ¨Î=∞~åâߺkèѨ`«∞Å∞ Ѩ~°ã¨Ê~° ˆHO„^Œ q"åǨÏ=Ú J=É’ÜÕ∞ =^èŒ∂=~°∞Å Ü≥ÚHõ¯ #Hõ∆„`«=ÚÅ#∞ ѨijeOK«=Öˇ#∞.
HÀ}OÖ’ LO>Ë =∞Ozk. =^èŒ∂=~°∞Å W^ŒÌi [#‡#Hõ∆„`«=Ú `≥eÜ«∞HõáÈ`Õ <å=∞ #Hõ∆„`«=Ú#∞ ѨiQÆ}#Ö’H˜
12. XHõi *Ï`«HõOÖ’ K«O„^Œ∞_»∞, WOH˘Hõi *Ï`«HõOÖ’ ã¨Ñ¨Î=∂kèѨu Ѩ~°ã¨Ê~° fã¨∞HÀ=K«∞Û. XHõiH˜ [#‡#Hõ∆„`«=Ú#∞, =∞~˘HõiH˜ <å=∞#Hõ∆„`«=Ú#∞ ѨiQÆ}#Ö’H˜
ˆHO„^ŒHÀ}=ÚÅÖ’ LO>Ë â◊√Éèí=Ú. fã¨∞HÀ~å^Œ∞.
13. =^èŒ∂=~°∞Å *Ï`«Hõ=ÚÅÖ’ XHõi ÅQÆfl=Ú WOH˘Hõi ã¨Ñ¨Î=∞ ™ê÷#"≥∞ÿ##∞ <å=∞ #Hõ∆„`«=ÚÅ∞ : XH˘¯Hõ¯ #Hõ∆„`åxH˜ 4 áê^•Å∞ LO\Ï~Ú. JÖψQ XH˘¯Hõ¯
ã¨Ñ¨Î=∂kèѨu =Ù#fl ~åtÜ≥ÿ∞##∞, â◊√„‰õΩ_»∞#fl ~åt J~Ú##∞ J#∞‰õÄÅ=Ú. #Hõ∆„`åxH˜ 4 JHõ∆~åÅ∞ LO\Ï~Ú.
14. =^èŒ∂=~°∞Å *Ï`«Hõ=ÚÅÖ’ ÉèÏQͺkèѨ`«∞Å∞ Ѩ~°ã¨Ê~° ˆHO„^ŒHÀ}=ÚÅÖ’ 1. Jâ◊fix : K«∂,KÕ,KÀ,ÖÏ 15. ™êfiu : ~°∂, Ô~, ~À, `å
L#fl ÉèÏQƺ„Ѩ^Œ=Ú.
15. Hõ~å¯@Hõ, =∞Hõ~åÅ∞, ã≤OǨωõΩOÉèÏÅ∞ =^Œe q∞ye# =^èŒ∂=~°∞Å 2. Éèí~°}˜ : b, Å∂, ÖË, Ö’ 16. qâßY : f, `«∂, `Õ, Ö’
ÅQÆfl=ÚÅ∞ ~°q K«O„^Œ∞Å UHÍkèÑ`¨ º« =ÚÖ’ ã¨=∞ã¨ÑHΨ =õ ÚÖ’QÍx L#fl J#∞‰õÄÅ=Ú. 3. Hõ$uÎHõ: P, D, T, U 17. J#∂~å^èŒ : <å, h, #∂, <Õ
16. =^èŒ∂=~°∞Å∞ *Ï`«HÍÅÖ’ ‰õΩA_»∞QÍx, â◊√„‰õΩ_»∞QÍx, ‰õΩ[â◊√„‰õΩÅ∞ ‰õΩ[ 4. ~ÀÇ≤Ï}˜: F, "å, g, =Ù 18. *˺+¨ª : <À, Ü«∂,~¸, Ü«Ú
â◊#∞Å∞, â◊√„Hõâ◊#∞Å∞, â◊√„HõK«O„^Œ∞Å∞QÍx XˆH ™ê÷#OÖ’ LO>Ë ã¨=∞ã¨Ñ¨ÎHõ=ÚÖ’
5. =∞$QÆt~°: "Õ, "À, HÍ, H˜ 19.=¸Å : ÜÕ∞, Ü≥∂,ÉèÏ, cè

MOHANPUBLICATIONS.COM
=Ù#fl q"åÇ¨Ï Ü≥∂Qƺ=Ú.
17. =~°∞_»∞ ÖËHõ =^èŒ∞=Ù [#‡ ÅQÆfl=Ú #∞O_ç QÍx, K«O„^ŒÅQÆfl=Ú #∞O_çQÍx 6. P~°∞„^Œ: ‰õÄ,YO,V,K«Ûù 20. ѨÓ~åfiëê_è»: Éèí∂,^èŒ, Ѩ,_è®
Ô~O_»= "åi *Ï`«Hõ=ÚÖ’ 5–9, ÖËHõ 1–5 ÖËHõ 1–9 ÅQÆfl=ÚÅÖ’ ‰õΩ[â◊√„‰õΩÅ∞#fl 7. ѨÙ#~°fiã¨∞: ˆH, HÀ,Ǩ,Ç≤Ï 21. L`«Î~åëê_è»: ÉèË,Éè’, *Ï, *Ë
=∞Ozk.
8. ѨÙ+¨ºq∞: Ǩ˙,¿ÇÏ,Ǩϟ,_® 22. Jaèl`ü : *Ï, *ˇ, *’,Y
<å=∞ #Hõ∆„`«=Ú 9. Pâı¡+¨: _ç._»∂,_Õ,_À 23. „â◊=}O : d, Y∂, Mˇ, M’
q"åǨÏ=Ú ˆH=Å=Ú ã¨O™ê~° ã¨∞Y Éè’QÆ=ÚňH „áê^è•#º`« Wã¨∞Î<åfl~°∞. nx 10. =∞Ѷ¨∞: =∂,q∞,=¸,"Õ∞ 24. ^èŒx+¨ª : QÍ, w, QÆ∂, ÔQ
=Å# "åi Éèíq+¨º`«∞Î L`«Î~À`«Î~å ZO`«QÍ<À ^≥|ƒuO@∞#flk. ѨÙ~°∞ëê~å÷Öˇ·# 11.ѨÙ|ƒ : "≥∂, \Ï, \˜,@∞ 25. â◊`«aè+¨O : QÀ, ™ê, ã≤, ã¨∞
^èŒ~å‡~°÷HÍ=∞"≥∂H∆ÍʼnõΩ =¸Å"≥∞ÿ#k. WǨÏѨ~° ™ê^èŒ#‰õΩ q"åǨÏ=Ú =¸Å=Ú. 12.L`«Î~° : >Ë, \’, áê, Ñ≤ 26. ѨÓ~åfiÉèÏ„^Œ : ¿ã, ™È, ^•, k
W\˜ì q"åÇ¨Ï q+¨Ü«∞=ÚÖ’ =^èŒ∂=~°∞Å *Ï`«HÍÅ∞ =ÚO^Œ∞QÍ<Õ Ñ¨ijeOKåe.
P~ÀQƺO, PÜ«Ú~åúÜ«∞O, ã¨O`å#O, „=Ѩ~°Î# "≥Ú^ŒÅQÆ∞ q+¨Ü«∂Å∞ 1,2,5,7,8,9 13. ǨÏã¨Î : ѨÓ, +¨,}, ~î° 27. L`«Î~åÉèÏ„^Œ : ^Œ∂,&,~°≠, ^ä•
™ê÷<åÅ#∞ |\˜ì „QÆÇ≤ÏOKåe. q"åÇ¨Ï ÅQÆfl=Ú#∞ =∞Oz ~ÀA K«∂ã¨∞‰õΩx ã¨HõÅ 14. z`«Î : ¿Ñ, áÈ, ~å, i 28. ˆ~=u : ^Õ, ^À,Kå, p
^Õ=`«Å#∞ ѨÓlOz #=∞㨯iOz# `«~°∞"å`« =∂„`«"Õ∞ x~°‚~ÚOK«=Öˇ#∞. =^èŒ∂=~°∞Å Ü≥ÚHõ¯ #Hõ∆„`«=Ú XHõ>Ë J~Ú<å ~åt XHõ\ ˜QÍ LO_»~å^Œ∞.
=^èŒ∞=Ù ã¨O„Ѩ^•Ü«∞ |^ŒÌ"≥∞ÿ#kQÍ#∞, ã¨^Œ∞æ} ã¨OѨ#fl =O`«∞~åÅ∞ J~Ú =^èŒ∂=~°∞Å UHõ~åt aè#fl #Hõ∆„`«=∞~Ú#, aè#fl~åt UHõ #Hõ∆„`«=∞~Ú<å
LO_»=Öˇ#∞. ã¨fi‰õΩÅ=Ú, ã¨fiQÀ„`«=Ú J~Ú# "åiH˜ q"åǨÏ=Ú KÕÜ«∞~å^Œ∞. QÆ}^À+¨=Ú, <å_ô^À+¨=Ú LO_»^Œ∞. #Hõ∆„`«=Ú XHõ@~Ú<å áê^Œ=Ú "Õ~°∞QÍ L#fl
=^èŒ∞=Ù#∞ WKÕÛ =ÚO^Œ∞ =~°∞x =Oâ◊=Ú, jÅ=Ú, =Ü«∞ã¨∞û, q^Œº, "≥Ú^ŒÅQÆ∞ ^À+¨=Ú LO_»^Œ∞.
Z<Àfl q+¨Ü«∂Å∞ ^Œ$+≤ìÖ’ LOK«∞‰õΩx ã¨iK«∂ã¨∞‰õΩx q"åǨÏO KÕÜ«∞=Öˇ#∞. XˆH #Hõ∆„`«O, XˆH áê^ŒO,XˆH~åt J~Ú`Õ „áê}Ǩx HõÅ∞QÆ∞`«∞Ok.
22 23

"≥∂ǨÏ<£ Ѩa¡ˆH+¨<£û, HÀ@QÆ∞=∞‡O,~å[=∞O„_ç –1.

 P^蕺u‡Hõ *’ºu+¨, "åã¨∞Î, "≥·^Œº, =∞O„`«âß„™êÎk „QÆO^äŒ=ÚÅH˘~°‰õΩ....
x`«º rq`«OÖ’ =^èŒ∂=~°∞Å QÆ∞} ã¨"Õ∞‡à◊#=Ú PkѨÓ_ç "ÕOHõ@ t= ™ê~Ú~åO
â◊`«aè+¨O, ǨÏã¨Î,™êfiu, Jâ◊fix, Hõ$uÎHõ, =∞$QÆt~°, ѨÓ~åfiëê_è», #Hõ∆„`åÅ∞ QÆÅ 1. QÆ}‰õÄ@q∞
=^èŒ∂=~°∞Å∞ UHõ~åâ◊√Å~Ú<å ^À+¨=Ú HÍ^Œ∞.
XˆH~åtÖ’ L#fl #Hõ„∆ `«=ÚÅÖ’ "≥Ú^Œ\ ˜ #Hõ„∆ `«=Ú Ñ¨Ù~°∞+¨µ_»∞ `«~∞° "å`« #Hõ„∆ `«=Ú #Hõ„∆ `åÅ#∞ |\˜ì QÆ}ÏÅ#∞ 3 ~°HÍÅ∞QÍ qÉèlí OKå~°∞. Jq ^Õ=, =∞#∞+¨º,
=^èŒ∞=Ùk J~Ú`Õ ^À+¨=Ú ÖË^Œ∞ HÍx Wk JO`« â◊√Éèí„Ѩ^ŒO HÍ^Œ∞. ~åHõ∆㨠QÆ}=ÚÅ∞.
=^èŒ∂=~°∞Å #Hõ∆„`åÅ∞ Ô~O_»∞ XˆH QÆ}=Ú J~Ú`Õ `«∞źã¨fiÉèÏ=ÙÅ∞#∞,
<å=∂Oâ◊=Ú XHõ\ ˜ ^Õ=QÆ}=Ú, Ô~O_»=k =∞#∞+¨ºQÆ}=Ú J~Ú`Õ q#Ü«∞ ã¨fiÉèÏ==Ú
Hõey#kQÍ#∞ LO_ç =∞^茺=∞=ÚQÍ#∞, XHõik ~åHõ∆㨠QÆ∞}=ÚQÍ LO_ç WOH˘Hõ\ ˜
q"åÇ¨Ï q+¨Ü«∞=Ú# =^èŒ∂=~°∞Å~Ú# Hõ∆„`« JOâßÅ∞ XHõ>Ë J~Ú`Õ â◊√Éèí=Ú. ^Õ=QÆ}=Ú QÍx =∞#∞+¨ºQÆ}=ÚQÍx J~Ú# q~°∞^Œú ã¨fiÉèÏ==Ú HõÅ∞QÆ∞"å~°∞
^ŒOѨ`∞« ʼnõΩ UHõ #Hõ„∆ `«=Ú "åÔ~<· å q+¨Ü∞« =Ú# kfiáê^Œ #Hõ„∆ `«=ÚÅ∞ Jâ◊√Éè=í ∞QÆ∞#∞. JQÆ∞@KÕ á⁄O`«#ÖËx J^äŒ=∞ ã¨O|O^èŒOQÍ#∞ LO@∞Ok.
„uáê^Œ=Ú J~Ú# ~ÀQÆ=Ú#∞,. K«`«∞~°÷ áê^Œ #Hõ∆„`«=ÚÅ∞ â◊√ÉèíxK«∞Û#∞.
q"åǨ Ï q+¨ Ü « ∞ =ÚÖ’ Hõ # º‰õ Ω ¿Ñ~° ∞ =∂~° Û ^Œ Å z#Ѩ C _» ∞ á⁄O`« # QÆ}‰õÄ@ K«„Hõ=Ú
ã¨iáÈ#ѨÙ_»∞QÍx Hõ#ºHõ#∞ ™êfl#=Ú KÕ~ÚOK«_®xH˜ Ñ‘@ÃÑ· ‰õÄ~ÀÛɡ\ì˜ „ÉÏǨχ}∞x
=^è∞Œ =Ù

MOHANPUBLICATIONS.COM
KÕ`« H˘`«Î ‰õΩO_»Ö’x h~°∞ áÈ~ÚOz, =∞„i, =∂q∞_ç, <Õˆ~_»∞, Aqfi, ~åq
K≥Hõ¯Å∞#fl`≥Å¡x P"åÅ∞#∞ HõeÑ≤ ѨK«ÛQÆiHõ KÕ`« QÆOQÀ^ŒHõ=Ú#∞ Hõ#ºHõÃÑ· K«e¡
`«~°∞"å`« ™êfl#O KÕ~ÚOz „ÉÏǨχ}=Ú`≥·Î^Œ∞=ÙÅ KÕ`« ‰õΩO‰õΩ=∞, `åO|∂ÖÏÅ∞
WÑ≤ÊWOz H˘`«Î¿Ñ~°∞ ÃÑ@ì=Öˇ#∞. `«~°∞"å`« q"åÇ¨Ï =∞O@Ѩ=Ú #O^Œ∞
=~°∞_»∞
QÆ}=Ú
^Õ=
=∞#∞+¨º
^Õ=
6
6
=∞#∞+¨º
5
6
~åHõ∆ã¨
1
0
~åHõ∆㨠0 0 6
xÜ«∞q∞OK«=Öˇ#∞. D `«O„`«=Ú KÕã#≤ `«~∞° "å`« QÍx â◊√ÉèHí Í~°º=Ú KÕÜ∞« QÆ∂_»^∞Œ . =^è∂Œ =~°∞Å #Hõ„∆ `«=Ú UHõQ}Æ =Ú L`«=Î ∞=Ú. ^Õ==∞#∞+¨º QÆ}=ÚÖˇ#· =∞^躌 =∞O,
^Õ=– ~åHõ∆ã¨QÆ}=ÚÖˇ·# HõÅǨÏO. =∞#∞+¨º–~åHõ∆㨠QÆ}=ÚÅ∞ J~Ú# =∞~°}O.
=^Œ∞=Ù‰õΩ (=i˚OѨ`«y#k) =^èŒ∞=Ù =∞#∞+¨º QÆ}O J~Ú =~°∞_»∞ ~åHõ∆㨠QÆ}O J~Ú#KÀ "åiH˜
=¸ÖÏ#Hõ„∆ `«O QÆÅ =^è∞Œ =Ù J~Ú`Õ =∂=∞QÍiH˜, Pâı+¡ ¨ J~Ú`Õ J`«QÎ ÍiH˜, q"åǨÏ=Ú [~°∞Ѩ=K«∞Û#∞.
*˺+¨ª J~Ú`Õ ÉÏ=QÍiH˜, qâßY J~Ú`Õ =∞ikH˜ QÆO_»=ÚÅ∞. Jxfl =~° ‚ = ÚÅ "åiH˜ „QÆ Ç ¨ Ï "≥ ∞ ÿ „ u, ~åtá⁄O`« # , `å~å|ÅO, <å_ô
=¸Å,Pâı¡+¨, qâßY, *˺+¨ªÅÖ’ ѨÙ\˜ì# „ã‘ÎH˜ =∂„`«"Õ∞ ^À+¨=Ú. á⁄O`«#,QÆ}‰õÄ@O `«Ñ¨Ê‰õΩO_® K«∂_®e.
`«∞ÅÖ’x qâßY ^À+¨=ÚHÍ^Œ∞,=$tÛHõ=Ú`ÀQÍx qâßY ^À+¨=Ú (qâßY „ÉÏǨχ}∞ʼnõΩ – „QÆǨÏ"≥∞ÿ„u
1,2,3, áê^Œ=ÚÅ∞, `«∞Å 4=áê^ŒO =$tÛHõ=Ú) =∞ikH˜ QÆO_»=Ú. Hõ∆„uÜ«ÚʼnõΩ – QÆ}‰õÄ@q∞
"≥·â◊√ºÅ‰õΩ – Hõ<庉õÄ@q∞
=^è∂Œ =~°∞Å [#‡ÅQÆfl=ÚÅ∞, ~åt K«„Hõ=ÚÅ∞, [#‡~åâ◊√Å∞Ö’x „QÆÇ¨ Å#∞
â◊¥„^Œ∞ʼnõΩ – Ü≥∂x‰õÄ@q∞
"å\˜ |ÖÏÅ#∞ |\˜ì "åi ã¨∂÷Å QÆ∞}=ÚÅ#∞ x~°‚~ÚOKåe. WHõ¯_» Zxq∞k
(=∞$QÆá⁄O`«# K«∂_®e) Jx JO\Ï~°∞.
=ÚYº"≥∞#ÿ ‰õÄ@=ÚÅ∞ q"åÇ¨Ï Ü≥∂Qƺ`«#∞ `≥eÜ«∞*Ë™êÎ~Ú. g\˜x QÆ∞iOz WѨC_»∞ =∂~°∞`«∞#flHÍÅ=Ú Ü«ÚQÆ ^è~Œ å‡Å#∞ |\˜ì Jxfl =~å‚Å "å~°∞ Jxfl xÜ«∞=∂Å#∞
`≥Å∞ã¨∞‰õΩO^•O. áê\˜OK«_»O â◊√ÉèíHõ~°=Ú.
24 25

"≥∂ǨÏ<£ Ѩa¡ˆH+¨<£û, HÀ@QÆ∞=∞‡O,~å[=∞O„_ç –1.

 P^蕺u‡Hõ *’ºu+¨, "åã¨∞Î, "≥·^Œº, =∞O„`«âß„™êÎk „QÆO^äŒ=ÚÅH˘~°‰õΩ....
x`«º rq`«OÖ’ =^èŒ∂=~°∞Å QÆ∞} ã¨"Õ∞‡à◊#=Ú PkѨÓ_ç "ÕOHõ@ t= ™ê~Ú~åO
k#‰õÄ@q∞ =~°∞_»∞ `«‰õΩ¯= ™ê=∞~°úº=Ú HõÅ"å_≥· =^èŒ∞=Ù JO`«HõO>Ë `«‰õΩ¯=
™ê=∞~°úº=Ú Hõey LO>Ë „âı+¨ª=∞~Ú#k. ã¨=∂# ™ê=∞~°÷º=ÚÅ Hõ<åfl Z‰õΩ¯=
„ã‘Î #Hõ„∆ `«O #∞O_ç ѨÙ~°∞+¨ #Hõ„∆ `«O =~°‰Ωõ ÖˇH¯˜ OKåe. ÖˇH¯õ ÃÑ\˜#ì ã¨OYº#∞
`«‰õΩ¯= ™ê=∞~å÷ºÅ∞ L#fl =^èŒ∂=~°∞Å =∞^茺 ^•OѨ`«º=Ú ã¨∞Y=ÚQÍ LO_»∞#∞.
9KÕ ÉèÏyOK« âı+¨ ã¨OYº , ã¨iã¨OYº J~Ú`Õ =∞Ozk. „ã‘Î #Hõ∆„`«O #∞O_ç ѨÙ~°∞+¨
=â◊º‰õÄ@ K«„‰õ=ÚÖ’ QÆ∞}ÏOHÍÅ∞.
#Hõ∆„`«O =~°‰õΩ âı+¨O 2,4,6,8,9 =¿ãÎ â◊√Éèí=Ú WK«∞Û#∞. 1. =∞$`«∞º=Ù. 2. „¿Ñ=∞.
3. PѨ^Œ 4. ã¨∞YO 5. Ñ‘_» 6. Ѩâ◊√ÖÏÉèíO 7. ~ÀQÆ=Ú 8. „Ѩ*Ï=$kú 9. â◊`«$=$kú =â◊º‰õÄ@ K«„Hõ=Ú
ã¨OÉèqí OK«∞#∞.
=â◊º=Ú K«`∞« ëêÊ`ü =∂#= [ÅK«~° =#K«~° H©@Hõ
=~°‚‰õÄ@q∞ K«`∞« ëêÊ`ü 2 1 1 0 0
~åâ◊√Å~Ú# "Õ∞+¨O #∞O_ç q∂#O =~°‰õΩ „ÉÏǨχ} Hõ∆„uÜ«∞ "≥·â◊º, â◊¥„^Œ =~°∞_»∞ =∂#= 1 2 1/2 0 1
J#∞ =~°‚=ÚÅ∞ L#flq. =^èŒ∂=~°∞Å∞ W^ŒÌik XˆH =~°‚=Ú J~Ú`Õ â◊√ÉèíHõ~°=Ú. [ÅK«~° 1 1/2 2 1 1
W^ŒÌ~°∞ `«∞ź ã¨fiÉèÏ=ÙÅ∞ J=Ù`å~°∞. =~°∞_»∞ „ÉÏǨχ}∞_≥· =^èŒ∞=Ù U =~°‚=Ú „ã‘Î =#K«~° 0 0 1 2 0
J~Ú##∞ ã¨=∂# QÆ∞}=Ú Hõey#k JQÆ∞#∞. D q^èŒOQÍ J„QÆ=~°‚ ~åt"å~°∞

MOHANPUBLICATIONS.COM
H©@Hõ 1 1 1 0 2
H˜O^Œ =~°=‚ ÚQÆÅ ~åt"åiÖ’ q"åǨÏ=∞~Ú`Õ `«∞źQÆ∞}=Ú W=fi|_»∞#∞. =~å‚Å#∞ „ã‘Î ~åt ѨÙ~°∞+¨ ~åtH˜ =â◊º=∞QÆ∞@ â◊√Éèí„Ѩ^Œ=Ú.
=^èŒ∞=Ù [#‡~åtx |\˜ì K«∂™êÎ~°∞. =~°‚‰õÄ@ QÆ}ÏOHõ K«„Hõ=ÚÖ’ QÆ∞}ÏOHõ=ÚÅ∞
W=fi|_ç#q. =â◊º =~°æó
=~°‚‰õÄ@ K«„Hõ=Ú "Õ∞+¨~åtH˜ –ã≤OÇ¨Ï =$tÛHõ=ÚÅ∞ =â◊º=Ú
=^è∞Œ =Ù =$+¨Éèí~åtH˜ –Hõ~å¯@Hõ, `«∞Å =â◊º=Ú
=~°‚=Ú „ÉÏǨχ} Hõ∆„uÜ«∞ "≥·â◊º â◊¥„^Œ q∞^è∞Œ #~åtH˜ –Hõ<åº~åt =â◊º=Ú
„ÉÏÇÏ̈‡}=Ú 1 0 0 0 Hõ~å¯@Hõ~åtH˜ –=$tÛHõ,^èŒ#∂,~åt =â◊º=Ú
=~°∞_»∞ Hõ∆„uÜ«∞ 1 1 0 0 ã≤OǨÏ~åtH˜ –`«∞ÖÏ~åt =â◊º=Ú
"≥â· º◊ 1 1 1 0 Hõ<åº~åtH˜ –g∞#,q∞^è∞Œ #~åâ◊√Å∞ =â◊º=Ú
â◊¥„^Œ 1 1 1 1 `«∞ÖÏ~åtH˜ –=∞Hõ~°, Hõ<åº~åâ◊√Å∞ =â◊º=Ú
=$tÛHõ~åtH˜ –Hõ~å¯@Hõ ~åt =â◊º=Ú
=â◊º‰õÄ@q∞ ^è#Œ ∂~åt –g∞#~åt =â◊º=Ú
"Õ∞+¨O #∞O_ç q∂#O =~°‰Ωõ K«`∞« ëêÊ^•k ã¨O[˝Å∞ W=fi|_ç#q. âßs~°Hõ =∞Hõ~~° åtH˜ –"Õ∞+¨,‰õΩOÉè~í åâ◊√Å∞ =â◊º=Ú
|Å=Ú#∞ |\˜ì Ѩâ◊√|Å=Ú#∞ „áê}`«`«Î fi=Ú#∞ ~åâ◊√ʼnõΩ W=fi|_ç#q. WO^Œ∞Ö’ ‰õΩOÉè~í åtH˜ –"Õ∞+¨=Ú =â◊º=Ú
[O`«∞=ÙÅ∞ „Hõ=∞OQÍ XHõ^•x HõO>Ë XHõ\ ˜ Z‰õΩ¯= âßs~°Hõ |Å=Ú#∞ Hõey g∞#~åtH˜ –=∞Hõ~~° åt =â◊º=Ú
LO\Ï~Ú. Jq H©@Hõ=ÚÅ∞, =#K«~åÅ∞, [ÅK«~åÅ∞, =∂#=Ù_»∞. Ѷ¨ÅO : „ã‘Î~åt ѨÙ~°∞+¨ ~åtH˜ =â◊º=∞QÆ∞@ â◊√ÉèíO Jx `≥eÜ«∞^Œy#k.
26 27

"≥∂ǨÏ<£ Ѩa¡ˆH+¨<£û, HÀ@QÆ∞=∞‡O,~å[=∞O„_ç –1.

 P^蕺u‡Hõ *’ºu+¨, "åã¨∞Î, "≥·^Œº, =∞O„`«âß„™êÎk „QÆO^äŒ=ÚÅH˘~°‰õΩ....
x`«º rq`«OÖ’ =^èŒ∂=~°∞Å QÆ∞} ã¨"Õ∞‡à◊#=Ú PkѨÓ_ç "ÕOHõ@ t= ™ê~Ú~åO
=^èŒ∂=~°∞ÅÖ’ XHõik „ã‘Î ~åt, =∞~˘Hõik ѨÙ~°∞+¨ ~åt J~Ú# "åi =∞^茺

"庄Ñ∞¨¶ O =∞$QÆO "å#~°O #‰õΩÅO ã≤OǨÏO

J#∞~åQÆ=Ú, PHõ~°¬}, Hõ∆=∂QÆ∞}=Ú, ÉÏQÍ LO_»∞#∞. ÖËxKÀ "åi^ŒÌi

2
1

2
2
2
1

1
0

2
1
3

4
=∞^茺áÈ\Ï¡@Å∞ „áê~°OÉèí=Ú J=Ù`å~Ú.

2
1

2
2
1
2

2
2

4
2
2

2
=^èŒ∂=~°∞Å ~åâ◊√Å∞ 1) Hõ<åº~åt– =∞Hõ~°~åt J~Ú# 2) ‰õΩOÉèí~åt–
Hõ~å¯@Hõ ~åt J~Ú# 3) `«∞ÖÏ~åt– ã≤OǨÏ~åt J~Ú# 4) ^èŒ#∂~åt PYi
ã¨QÆÉèÏQÆ=Ú q∂#~åt 5) ã≤OǨÏ~åtH˜– =$tÛHõ~åt J~Ú# =ke "ÕÜ«∞=Öˇ#∞.

4
0

2
2
2
2

2
2

2
2
2

2
q∞ye# ~åâ◊√Å =∞^茺 =â◊ºQÆ∞}=Ú LOk.

2
3

0
3
3
3

3
3

2
3
1

1
Ü≥∂x ‰õÄ\q∞

2
1

2
2
2
1

0
1

2
1
4

3
XH˘¯Hõ¯ #Hõ∆„`åxH˜ XH˘¯Hõ¯ [O`«∞=Ù Ü≥ÚHõ¯ „áêux^茺O LOk. „ã‘Î,

âߺ#O =∂~å˚ÅO =¸+≤HOõ QÀ=Ù =∞Ç≤Ï+¨O

ѨÙ~°∞+¨, JO`«~°æ`« ã¨fiÉèÏ"åÅ#∞ `≥eÜ«∞*ËÜ«Ú@‰õΩ #Hõ∆„`« Ѩ~°OQÍ W=fi|_ç#k.

Ü≥∂x‰õÄ@ K«„Hõ=Ú

2
1

2
3
3
0

3
3

2
3
1

1
WO^Œ∞Ö’ H˘xfl\ ˜ =∞^Œº ã¨Ç¨Ï["≥·~°=Ú LOk.

MOHANPUBLICATIONS.COM
Jâ◊fi=Ú–=∞$QÆ=Ú, #‰õΩÅ=Ú– ã¨~°Ê=Ú, "Õ∞+¨=Ú "å#~°=Ú, ã≤OǨÏ=Ú

2
3

2
3
3
2

4
3

2
4
0

1
=^è∞Œ =Ù
U#∞QÆ∞– QÀ=Ù– "庄Ѷ∞¨ =Ú, Ñ≤e–¡ ZÅ∞Hõ, QÆ∞„~°=Ú–Z#∞É’`«∞ ã¨ÇϨ ["≥~· =° Ú QÆÅq.
"≥·~° [O`«∞=ÙÅ∞#fl "åiH˜ q"åǨÏ=Ú =Å# ^ŒOѨ`«∞Å∞ HõëêìÅ∞ á⁄O^≥^Œ~°∞.

2
3

1
0
4
3

3
3

1
3
2

2
`«∞ź^èŒ~°‡=Ú QÆÅ [O`«∞=ÙʼnõΩ JkèHõ QÆ∞}ÏOHõ=Ú W=fi_»"≥∞ÿ#k.
`«∞ź^èŒ~°‡=Ú ÖËHõáÈ~Ú# Ô~O_»∞ ™ê^èŒ∞=ÙÖË J~Ú<å ^•OѨ`«º=Ú

2
3

1
4
0
3

3
3

2
3
2

2
=∞^茺=∞=ÚQÍ LO_»∞#∞.
XHõ\ ˜ ™ê^èŒ∞=Ù Ô~O_»=k J™ê^èŒ∞=Ù J~Ú`Õ ^•OѨ`«º=Ú J^äŒ=∞=ÚQÍ

2
2

4
1
2
2

2
2

2
2
2

2
LO_»∞#∞. "≥·~°=Ú#fl QÆ∞}~åÇ≤Ï`«º=ÚK«∂Ѩ|_çOk. HÍ|\˜ì Ü≥∂xá⁄O`«#Ö’

QÆ[O "Õ∞+¨O ã¨~Ê° O

1
2

2
1
1
2

2
2

0
2
2

2
"≥·~°=Ú#fl q"åǨÏ=Ú KÕÜ«∞~å^Œ∞.
H˘xfl #Hõ∆„`åÅ∞, „ã‘Î #Hõ∆„`åÅ∞J~Ú`Õ =∞iH˘xfl ѨÙ~°∞+¨ #Hõ∆„`åÅ∞ =^èŒ∂=~°∞Å

0
4

2
3
2
3

3
3

2
3
1

1
#Hõ∆„`åʼnõΩ XˆH Ü≥∂x =¿ãÎ XHõik ѨÙ~°∞+¨ #Hõ∆„`«"≥∞ÿ =∞~˘Hõik „ã‘Î #Hõ∆„`«"≥∞ÿ`Õ,

2
3

2
3
2
2

3
4

2
3
1

0
"åi rq`«O ã¨O`À+¨Hõ~°OQÍ#∞, ã¨∞Yã¨O`ÀëêÅ`À ‰õÄ_ç# ã¨O™ê~°O J=Ù`«∞Ok.
Jâ◊fiO

2
3

2
3
3
4

2
2

2
0
1

1
=^èŒ∂=~°∞Å∞ W^ŒÌi #Hõ∆„`«=ÚʼnõΩ "≥·~°=ÚÖËx [O`«∞=ÙÅ∞ =zÛ "åi^ŒÌik „ã‘Î
#Hõ∆„`«=Ú J~Ú#KÀ "å~°∞ ã¨∞Y=ÚQÍ LO_»QÆÅ~°∞.

=∂~å˚ÅO

=∞Ç≤Ï+¨O
"庄Ñ∞¨¶ O
=¸+≤HOõ

"å#~°O
#‰õΩÅO
ã≤OǨÏO
=^èŒ∂=~°∞Åk W^ŒÌik ѨÙ~°∞+¨ #Hõ∆„`«=Ú J~Ú`Õ "åi^ŒÌiH˜ `«QÆ=ÙÅ∞

âߺ#O

=∞$QÆO
Ü≥∂x
Jâ◊fiO

"Õ∞+¨O
ã¨~Ê° O
QÆ[O

QÀ=Ù
=™êÎ~Ú.
28 29

"≥∂ǨÏ<£ Ѩa¡ˆH+¨<£û, HÀ@QÆ∞=∞‡O,~å[=∞O„_ç –1.

 P^蕺u‡Hõ *’ºu+¨, "åã¨∞Î, "≥·^Œº, =∞O„`«âß„™êÎk „QÆO^äŒ=ÚÅH˘~°‰õΩ....
x`«º rq`«OÖ’ =^èŒ∂=~°∞Å QÆ∞} ã¨"Õ∞‡à◊#=Ú PkѨÓ_ç "ÕOHõ@ t= ™ê~Ú~åO
„QÆǨωõÄ@=ÚÅ∞
#Hõ∆„`åʼnõΩ, ~åâ◊√ʼnõΩ „QÆǨkèѨ`«º=Ú LO@∞Ok. [#‡~åâߺkè Ѩ`«∞Å#∞
|\˜ì „QÆǨωõÄ@Ѷ¨Å=Ú K«∂_®e.
[#‡#Hõ„∆ `« ã¨O|O^èŒ ~åt U^À J^Õ [#‡~åt J=Ù`«∞Ok. HÍ|\˜ì [#‡~åtx
|\˜ì =∂#=ÙÅ ã¨fiÉèÏ= ã¨O|O^èŒ QÆ∞}ÏÅ∞ K«∂_»=K«∞Û. #=„QÆǨʼnõΩ â◊„`«∞, q∞„`«∞,
ã¨=∞`«fi=ÚÅ∞ L<åfl~Ú.
#=„QÆÇ¨ ʼnõΩ QÆÅ â◊„`«∞, q∞„`«, ã¨=∞`«fi=ÚÅ#∞ `≥Å∞ã¨∞HÀ"åe. =^è∂Œ =~°∞Å
[#‡~åt JkèѨ`«∞Å∞ q∞„`«∞Å∞J~Ú`Õ KåÖÏ =∞Ozk. „QÆǨωõÄ@ K«„Hõ=Ú
ã¨=ÚÖˇ·# =∞^茺=∞=Ú. â◊„`«∞=ÙÖˇ·#KÀ "åi =∞^茺 „QÆǨÏ"≥∞ÿ„uÖË#>Ë¡.
JÖÏO@ѨC_»∞ q"åǨÏ=Ú KÕÜ«∞~å^Œ∞. „QÆǨÏ=ÚÅ∞ ~°q K«O^„ Œ ‰õΩ[ |∞^èŒ QÆ∞~°∞ â◊√„Hõ â◊x
~°q 5 5 5 4 5 0 0

MOHANPUBLICATIONS.COM
„QÆǨÏ"≥∞ÿ„u =~°æ q=~°} (<≥·ã¨iæHõ K«„Hõ=Ú)
„QÆǨÏ=Ú ~°qH˜ K«O^„ ∞Œ _»∞ ‰õΩA#‰õΩ |∞^èŒ∞#‰õΩ QÆ∞~°∞#‰õΩ â◊√„‰õΩ#‰õΩ â◊xH˜
K«O^„ Œ
‰õΩ[
|∞^èŒ
QÆ∞~°∞
5
5
4
5
5
4
1
4
4
5
1/2
5
1
1/2
5
1/2
4
5
1/2
5
4
3
5
1/2
4
1/2
4
3
q∞„`∞« Å∞ K«O–‰õΩ–QÆ∞ ~°–|∞ ~°–K«O–QÆ∞ ~°–â◊√ ~°–K«O–â◊√ |∞–â◊ |∞–â◊√
â◊√„Hõ 0 1/2 3 5 1/2 5 5
ã¨=ÚÅ∞ |∞ ‰õΩ–QÆ∞–â◊√–â◊ â◊√–â◊ ‰õΩ–QÆ∞ â◊ ‰õΩ–QÆ∞ QÆ∞
â◊x 0 1/2 1/2 4 3 5 5
â◊„`«∞=ÙÅ∞ â◊√–â◊ ÖË~∞° |∞ K«O |∞–^è∞Œ ~°–K«O ~°–K«O–‰õΩ

=^è∂Œ =~°∞Å [#‡~åâߺkѨ`∞« Å =∞^躌 q∞„`«, â◊„`«∞ `«@ã¨÷ ã¨O|O^è=Œ ÚÅ#∞ #Hõ`„∆ ‰« Äõ @q∞
|\˜ì "åi rq`«O L`«=Î ∞O, J^ä=Œ ∞O, =∞^躌 =∞=ÚQÍ LO_»∞#∞. [#‡~åâߺkèÑ`¨ ∞« Å∞
â◊√„`«∞=ÙÖˇ·# HõÅǨÏ=ÚÅ∞QÍ q_®‰õΩÅ∞ HõÅ∞QÆ∞ J=HÍâ◊O LOk. =^è∂Œ =~°∞Å #Hõ„∆ `«=ÚÅ#∞ |\˜ì `å~å|Å=Ú QÆ∞}ÏOHõ=ÚÅ∞ #Hõ„∆ `«‰Äõ @
=ÚÅÖ’ W=fi|_ç#q. =^èŒ∞=Ù #Hõ∆„`«=Ú #∞O_ç =~°∞x #Hõ∆„`«=Ú =~°‰õΩ ÖˇH˜¯OK«QÍ
nxx |\˜ì =^èŒ∂=~°∞Å∞ XˆH ~åt"åÔ~·##∞, aè#fl~åâ◊√Å"åÔ~· XˆH
=zÛ# `å~å|Å=Ú#∞, =~°∞x #Hõ„∆ `«=Ú #∞O_ç =^è∞Œ =Ù #Hõ„∆ `«=Ú =~°‰Ωõ ÖˇH¯˜ OK«QÍ
PkèÑ`¨ º« „QÆÇϨ =Ú HõÅ"å~°∞ J~Ú##∞, aè#fl~åâ◊√Å∞ "åÔ~#· #∞ P ~åâ◊√Å JkèÑ`¨ ∞« Å =zÛ# `å~å|Å=Ú#∞ K«∂_®e. Ô~O_»∞ `å~å |Å=ÚÅ∞ [#‡`å~°, ã¨OѨ`åÎ~°,
q∞„`«∞Öˇ·##∞ ^•OѨ`«º=Ú L`«Î=∞=ÚQÍ LO_»∞#∞. Hˆ =∆ ∞`å~°, ™ê^è#Œ `å~°, q∞„`«`å~°, Ѩ~=° ∞q∞„`«`å~° J~Ú# q"åÇ¨Ï Ü≥∂Qƺ=∞~Ú#q.
~åt ™êfi=ÚÅ∞ `«@ã¨∞÷Öˇ·##∞ ^•OѨ`«º=Ú KåÖÏ =~°‰õΩ ã¨∞YOQÍ XHõi `å~å|Å=Ú â◊√Éè=í Ú =zÛ ~Ô O_»=`å~å|Å=Ú Jâ◊√Éè=í Ú =¿ãÎ =∞^躌 =∞=ÚQÍ
LO@∞Ok. LO_»∞#∞. Ô~O_»∞#∞ Jâ◊√Éèí=ÚÖË =¿ãÎ q"åǨÏO KÕÜ«∞~å^Œ∞. U XHõ¯iHõ~Ú<å
=^è∂Œ =~°∞Å ~åt™êfi=ÚÅ∞ â◊„`«∞=ÙÅ~Ú# QÆ∞}ÏOHõ=Ú#∞ â◊¥#º=∞QÆ∞@KÕ <≥·^èŒ#`å~° =¿ãÎ J\˜ì "åiH˜ q"åǨÏO ‰õÄ_® KÕÜ«∞~å^Œ∞. =^èŒ∂=~°∞Å
^•OѨ`«º=Ú <≥~°"Õ~°∞#∞. `å~å|Å=ÚʼnõΩ QÆ∞}ÏOHõ=ÚÅ#∞ <≥·^èŒ#`å~°, QÆ∞}ÏOHõ=Ú#∞ QÆ=∞xOK«=Öˇ#∞.
30 31

"≥∂ǨÏ<£ Ѩa¡ˆH+¨<£û, HÀ@QÆ∞=∞‡O,~å[=∞O„_ç –1.

 P^蕺u‡Hõ *’ºu+¨, "åã¨∞Î, "≥·^Œº, =∞O„`«âß„™êÎk „QÆO^äŒ=ÚÅH˘~°‰õΩ....
x`«º rq`«OÖ’ =^èŒ∂=~°∞Å QÆ∞} ã¨"Õ∞‡à◊#=Ú PkѨÓ_ç "ÕOHõ@ t= ™ê~Ú~åO
#Hõ∆„`«‰õÄ@ K«„Hõ=Ú ~åVt‰õÄ@ K«„Hõ=Ú

Ѩ~=° ∞q∞„``« å~°

`å~å|Å=Ú

™ê^èŒ#`å~°

q∞„``« å~°
<≥·^èŒ#`å~°
ã¨OѨ`åÎ~°

ˆH∆=∞`å~°

„Ѩ`«ºHÍÎ~°
qѨ`åÎ~°
[#‡`å~°
=^èŒ∞=Ù
~åt¿Ñ~°∞ "Õ∞+¨ =$+¨Éíè q∞^è∞Œ # Hõ~¯° ã≤OÇ¨Ï Hõ#º `«∞Å =$tÛHõ ^è#Œ ∞ =∞Hõ~° ‰õΩOÉèí g∞#
1 2 3 4 5 6 7 8 9 "Õ∞+¨ 7 0 7 7 0 0 7 0 0 7 7 0
=$+¨Éíè 0 7 0 7 7 0 0 7 0 0 7 7
[#‡`å~° 3 3 11/2 3 1,1/2 3 1 1/2 3 3
q∞^è∞Œ # 7 0 7 0 7 7 0 0 7 0 0 7
ã¨OѨ`åÎ~° 3 3 1 1/2 3 1 1/2 3 1 1/2 3 3
Hõ~å¯@Hõ 7 7 0 7 0 7 7 0 0 7 0 0
qѨ`åÎ~° 1 1/2 1 1/2 0 1 1/2 0 1 1/2 0 1 1/2 1 1/2 ã≤OÇ¨Ï 0 7 7 0 7 0 7 7 0 0 7 0
ˆH∆=∞`å~° 3 3 1 3 1 1/2 3 1 1/2 3 3 Hõ#º 0 0 7 7 0 7 0 7 7 0 0 7
„Ѩ`«ºHÍÎ~° 1 1/2 11/2 0 11/2 0 11/2 0 11/2 11/2 `«∞Å 7 0 0 7 7 0 7 0 7 7 0 0
™ê^èŒ#`å~° 3 3 11I2 3 11I2 3 11/2 3 3 =$tÛHõ 0 7 0 0 7 7 0 7 0 7 7 0
<≥·^èŒ#`å~° 11/2 11/2 0 11/2 0 11/2 0 11/2 11/2 ^èŒ#∞ã¨∞û 0 0 7 0 0 7 7 0 7 0 7 7
q∞„``« å~° 3 3 11/2 3 11/2 3 11/2 3 3

MOHANPUBLICATIONS.COM
=∞Hõ~° 7 0 0 7 0 0 7 7 0 7 0 7
Ѩ~=° ∞q∞„``« å~° 3 3 11/2 3 11/2 3 11/2 3 3 ‰õΩOÉèí 7 7 0 0 7 0 0 7 7 0 7 0
g∞#O 0 7 7 0 0 7 0 0 7 7 0 7
~åt‰õÄ@q∞ <å_ô‰Äõ @=Ú : =Oâß#∞ QÆ∞}OQÍ =^è∂Œ =~°∞Å <å_»∞ÅÖ’x â◊HΘ "åi =∂#ã≤Hõ
=~°∞_ç ~åt #∞O_ç =^èŒ∞=Ù ~åtH˜, =^èŒ∞=Ù~åt #∞O_ç =~°∞x ~åtH˜ =Ù#fl ã≤÷u `≥Å∞ã¨∞ÎOk. "≥·^ŒºâßG s`åº U~°Êz# "å`«, Ñ≤`«Î, âı¡+¨‡<å_»∞Å#∞ #Hõ∆„`åÅ#∞
ã¨OYº#∞ K«∂_»=Öˇ#∞. =^è∞Œ =Ù ~åt #∞O_ç =~°∞x ~åtH˜ 12=k J~Ú# n~å…ÜÚ« =Ù |\˜ì qÉèlí OKå~°∞.
HõÅ∞QÆ∞#∞.
=^èŒ∞=Ù~åtH˜ –=~°∞x~åtH˜ 2–12 J~Ú# =∞$`«∞ºÑ¨^Œ=Ú
=^èŒ∞=Ù~åtH˜ – =~°∞x~åtH˜ 12–2 J~Ú# PÜ«Ú+¨µº
=^è∞Œ =Ù~åtH˜ – =~°∞x ~åt 3–11 J~Ú# ^Œ∞óYO
=^èŒ∞=Ù~åtH˜ – =~°∞x ~åt 11–3 J~Ú# ã¨∞YO
=^èŒ∞=Ù~åtH˜ – =~°∞x ~åt 9–5 J~Ú# "≥·^èŒ=ºO
=^èŒ∞=Ù~åtH˜ – =~°∞x ~åt 4–10 J~Ú# ã¨Yº`«
=^è∞Œ =Ù~åtH˜ – =~°∞x ~åt 5–9 J~Ú# ™œÉèÏQƺ=Ú
=^èŒ∞=Ù~åtH˜ –=~°∞x ~åt 9–5 J~Ú# "≥·^èŒ=ºO
=^èŒ∞=Ù~åtH˜ – =~°∞x ~åt 6–8 J~Ú# HõÅǨÏO, Ѩل`«<åâ◊#O
=^èŒ∞=Ù~åtH˜ – =~°∞x ~åt 8–6 J~Ú# „Ñ‘u, Ѩل`«ÖÏÉèíO
=^è∞Œ =Ù~åtH˜ – =~°∞x ~åt 7–7 J~Ú# â◊√Éè"í ∞£ , =∂OQÆź=$kú
„ã‘Î ~åtH˜ ѨÙ~°∞+¨ ~åt XHõ>Ë J~Ú# ã¨=∞ã¨Ñ¨ÎHõ ~åâ◊√Å∞ L`«Î=∞=ÚÅ∞. g\˜x
=∞#=Ú QÆ∞}ÏOHõ Ѩ\ ˜ìHõ ^•fi~å `≥Å∞ã¨∞HÀ=K«∞Û#∞.
32 33

"≥∂ǨÏ<£ Ѩa¡ˆH+¨<£û, HÀ@QÆ∞=∞‡O,~å[=∞O„_ç –1.

 P^蕺u‡Hõ *’ºu+¨, "åã¨∞Î, "≥·^Œº, =∞O„`«âß„™êÎk „QÆO^äŒ=ÚÅH˘~°‰õΩ....
x`«º rq`«OÖ’ =^èŒ∂=~°∞Å QÆ∞} ã¨"Õ∞‡à◊#=Ú PkѨÓ_ç "ÕOHõ@ t= ™ê~Ú~åO
#Hõ∆„`åÅ∞ "å\˜ Ü≥ÚHõ¯ <å_»∞Å∞ ѨÙ+¨ºq∞ 2= áê^Œ=Ú Ñ¨Ù+¨ºq∞ 1= áê^Œ=Ú Ñ¨Ù#~°fiã¨∞ 4= áê^Œ=Ú
ѨÙ+¨ºq∞ 3= áê^Œ=Ú Ñ¨Ù+¨ºq∞ 4= áê^Œ=Ú Pâı¡+¨ 1= áê^Œ=Ú
"å`«<å_ô Ñ≤`«Î<å_ô âı¡+¨‡<å_ô Pâı¡+¨ 4= áê^Œ=Ú Pâı¡+¨ 3= áê^Œ=Ú Pâı¡+¨ 2= áê^Œ=Ú
#Hõ∆„`«=ÚÅ∞ #Hõ∆„`«=ÚÅ∞ #Hõ∆„`«=ÚÅ∞ =∞Ѷ¨∞ 1= áê^Œ=Ú =∞Ѷ¨∞ 2= áê^Œ=Ú =∞Ѷ¨∞ 3= áê^Œ=Ú
Jtfix Éèí~°}˜ Hõ$uÎHõ ѨÙ|ƒ 2= áê^Œ=Ú Ñ¨Ù|ƒ 1= áê^Œ=Ú =∞Ѷ¨∞ 4= áê^Œ=Ú
P„~°÷ =∞$QÆt~° ~ÀÇ≤Ï}˜ ѨÙ|ƒ 3= áê^Œ=Ú Ñ¨Ù|ƒ4= áê^Œ=Ú L`«Î~° 1= áê^Œ=Ú
ѨÙ#~°fiã¨∞ ѨÙ+¨ºq∞ Pâı¡+¨ L`«Î~° 4= áê^Œ=Ú L`«Î~° 3= áê^Œ=Ú L`«Î~° 2= áê^Œ=Ú
L`«Î~° ѨÙ|ƒ =∞Y ǨÏã¨Î 1=áê^Œ=Ú Ç¨Ïã¨Î 2= áê^Œ=Ú Ç¨Ïã¨Î 3= áê^Œ=Ú
ǨÏã¨Î z`«Î ™êfiu z`«Î 2= áê^Œ=Ú z`«Î 1= áê^Œ=Ú Ç¨Ïã¨Î 4= áê^Œ=Ú
*˺+¨ª J#∂~å^èŒ qâßY z`«Î 3= áê^Œ=Ú z`«Î 4= áê^Œ=Ú ™êfiu 1= áê^Œ=Ú
=¸Å ѨÓ~åfiëê_è» L`«~Î åëê_è» ™êfiu 4= áê^Œ=Ú ™êfiu 3= áê^Œ=Ú ™êfiu 2= áê^Œ=Ú
â◊`«aè+¨O ^èŒx+¨ª „â◊=}=Ú qâßY 1= áê^Œ=Ú qâßY 2= áê^Œ=Ú qâßY 3= áê^Œ=Ú

MOHANPUBLICATIONS.COM
ѨÓ~åfiÉèÏ„^Œ L`«Î~åÉèÏ„^Œ ˆ~=u
=^èŒ∂=~°∞Å #Hõ∆„`«=ÚÅ∞ Ô~O_»∞ ‰õÄ_® XˆH ~°Hõ"≥∞ÿ# <å_ô #Hõ∆„`«OÖ’LO_ç
XˆH =~°∞ã¨Ö’ LO_»~å^Œ∞. =^èŒ∂=~°∞Å~Ú# #Hõ∆„`«=ÚÅ∞ Ô~O_»∞ Ñ≤`«Î<å_ç
#Hõ∆„`«=ÚÅÖ’ LO_»‰õÄ_»^Œ∞. XˆH =~°∞ã¨Ö’ LO>Ë „ѨÉÅ<å_ô^À+¨=Ú U~°Ê_»∞#∞.
J#∂~å^èŒ 2= áê^Œ=Ú J#∂~å^èŒ 1= áê^Œ=Ú qâßY 4= áê^Œ=Ú
J#∂~å^èŒ 3= áê^Œ=Ú J#∂~å^èŒ 4= áê^Œ=Ú *˺+¨ª 1= áê^Œ=Ú
*˺+¨ª 4= áê^Œ=Ú
=¸Å 1= áê^Œ=Ú =¸Å 2= áê^Œ=Ú
*˺+¨ª 3= áê^Œ=Ú *˺+¨ª 2= áê^Œ=Ú
=¸Å 3= áê^Œ=Ú
=ÚYºOQÍ =∞^茺=~°ã¨Ö’ LO_»‰õÄ_»^Œ∞. #Hõ∆„`«áê^Œ=ÚÅ∞ áê=Ú "≥∞eHõÅ =Öˇ ѨÓ~åfiëê_è»2= áê^Œ=Ú Ñ¨Ó~åfiëê_è» 1=áê^Œ=Ú =¸Å 4= áê^Œ=Ú
LO\Ï~Ú. =^èŒ∂=~°∞Å Ü≥ÚHõ¯ ~åt ‰õÄ@=ÚÅ∞, ~°A˚Å ‰õÄ@=ÚÅ∞ ÉÏQÍ LO>Ë Ñ¨Ó~åfiëê_» 3= áê^Œ=Ú Ñ¨Ó~åfiëê_è» 4= áê^Œ=Ú L`«~Î åëê_è»1=áê^Œ=Ú
W^ŒÌi [#‡~åâ◊√ʼnõΩ XˆH „QÆǨÏ=Ú JkèѨuQÍ L#fl#∞ =∞iÜ«Ú [#‡~åâߺkèѨ`«∞Å∞ L`«~Î åëê_è»4= áê^Œ=Ú L`«Î~åëê_» 3= áê^Œ=Ú L`«~Î åëê_è»2=áê^Œ=Ú
q∞„`«∞Öˇ·# <å_ô‰õÄ@ ^À+¨=Ú LO_»^Œ∞. „â◊=}=Ú 1= áê^Œ=Ú „â◊=}=Ú 2=áê^Œ=Ú „â=◊ }=Ú 3= áê^Œ=Ú
"å`«<å_ô #Hõ∆„`«=ÚÅ∞ Ñ≤`«Î<å_ô#Hõ∆„`«=ÚÅ∞ âı‡+¨‡<å_ô#Hõ∆„`«=ÚÅ∞ ^èŒx+¨ª 2= áê^Œ=Ú ^èŒx+¨ª 1= áê^Œ=Ú „â=◊ }=Ú 4=áê^Œ=Ú
Jtfix 1=áê^Œ=Ú Jtfix 2= áê^Œ=Ú Jtfix 3= áê^Œ=Ú ^èŒx+¨ª 3= áê^Œ=Ú ^èŒx+¨ª 4= áê^Œ=Ú â◊`a« +¨=Ú 1=áê^Œ=Ú
Éèí~°}˜ 2= áê^Œ=Ú Éèí~°}˜ 1= áê^Œ=Ú Jtfix 4= áê^Œ=Ú â◊`«aè+¨=Ú 4=áê^Œ=Ú â◊`«aè+¨=Ú 3=áê^Œ=Ú â◊`a« +è =¨ Ú2= áê^Œ=Ú
Éèí~°}˜ 3= áê^Œ=Ú Éèí~°}˜ 4= áê^Œ=Ú Hõ$uÎHõ 1= áê^Œ=Ú Ñ¨Ó~åfiÉÏè „^Œ1=áê^Œ=Ú Ñ¨Ó~åfiÉèÏ„^Œ 2= áê^Œ=Ú Ñ¨Ó~åfiÉèÏ„^Œ3=áê^ŒO
Hõ$uÎHõ 4= áê^Œ=Ú Hõ$uÎHõ 3= áê^Œ=Ú Hõ$uÎHõ 2= áê^Œ=Ú L`«Î~åÉèÏ„^Œ2=áê^Œ=Ú L`«Î~åÉèÏ„^Œ1=áê^Œ=Ú Ñ¨Ó~åfiÉÏ„^Œ4=áê^ŒO
~ÀÇ≤Ï}˜ 1= áê^Œ=Ú ~ÀÇ≤Ï}˜ 2= áê^Œ=Ú ~ÀÇ≤Ï}˜ 3= áê^Œ=Ú L`«Î~åÉèÏ„^Œ3=áê^Œ=Ú L`«Î~åÉèÏ„^Œ 4=áê^Œ=Ú ˆ~=u 1= áê^Œ=Ú
=∞$QÆt~° 2= áê^Œ=Ú =∞$QÆt~° 2= áê^Œ=Ú ~ÀÇ≤Ï}˜ 4= áê^Œ=Ú ˆ~=u 4= áê^Œ=Ú ˆ~=u 3= áê^Œ=Ú ˆ~=u 2= áê^Œ=Ú.
=∞$QÆt~° 3= áê^Œ=Ú =∞$QÆt~° 4= áê^Œ=Ú P~°÷ 1= áê^Œ=Ú ÉÏÇ≤Ï¡Hõ=Ú# 4= Ѩ~°fi`«=Ú, áêOKåÅ=Ú#5, W`«~° ^ÕâßÅÖ’ 3 Ѩ~°fi`«=ÚÅ
P~°÷ 4= áê^Œ=Ú P~°÷ 3= áê^Œ=Ú P~°÷ 2= áê^Œ=Ú <å_ô ѨijeOK«=Öˇ#∞. #Hõ∆„`åÅ#∞ 3 ÉèÏQÍÅ∞QÍ qÉèílOKåe. Jâ◊fix, Éèí~°}˜,
ѨÙ#~°fiã¨∞ 1= áê^Œ=Ú Ñ¨Ù#~°fiã¨∞ 2= áê^Œ=Ú Ñ¨Ù#~°fiã¨∞ 3= áê^Œ=Ú ~ÀÇ≤Ï}˜, P~°∞„^Œ, ѨÙ+¨ºq∞, Pâı+¡ ,¨ =∞Ѷ∞¨ , ѨÙ|ƒ, ǨÏã¨,Î ™êfiu, J#∂~å^è,Œ *˺+¨,ª =¸Å
34 35

"≥∂ǨÏ<£ Ѩa¡ˆH+¨<£û, HÀ@QÆ∞=∞‡O,~å[=∞O„_ç –1.

 P^蕺u‡Hõ *’ºu+¨, "åã¨∞Î, "≥·^Œº, =∞O„`«âß„™êÎk „QÆO^äŒ=ÚÅH˘~°‰õΩ....
x`«º rq`«OÖ’ =^èŒ∂=~°∞Å QÆ∞} ã¨"Õ∞‡à◊#=Ú PkѨÓ_ç "ÕOHõ@ t= ™ê~Ú~åO
ѨÓ~åfiëê_è», „â◊=}=Ú, â◊`«aè+¨=Ú, L`«Î~åÉèÏ„^Œ, ˆ~=u #Hõ∆„`åÅ#∞ K«`«∞ëêÊ^Œ K«`«∞~åfl_ç :Hõ$uÎHõ– ~ÀÇ≤Ï}˜–=∞$QÆt~°– P~°∞„^Œ
#Hõ„∆ `«=ÚÅx JO\Ï~°∞. D #Hõ„∆ `åÅÖ’ ѨÙ\˜#ì ÖË^• <å=∞#Hõ„∆ `«=Ú J~Ú# =¸_»∞ ѨÙ|ƒ–L`«Î~°–ǨÏã¨Î–z`«Î
"Õà§◊ =∞O^Œ∞ ÖˇH¯˜ OKåe. Hõ$uÎH,õ ѨÙ#~°fiã¨∞, L`«~Î ,° qâßY, L`«~Î åëê_è,» ѨÓ~åfiÉèÏ„^Œ, =∞Y–Pâı¡+¨–ѨÙ+¨ºq∞–ѨÙ#
J#∞ P~°∞ #Hõ∆„`åÅ∞ „uáê#fl #Hõ∆„`åÅx JO\Ï~°∞. =¸Å–ѨÓIIëê–LIIëê–„â◊=}O
D #Hõ∆„`« *Ï`«Hõ=ÚQÆÅ „ã‘ÎʼnõΩ Hõ$uÎHÍk <åÅ∞QÆ∞ "Õà◊§#∞ ÖˇH˜¯OKåe. *˺+ª̈–J#∂–qâßY–™êfiu
Hõ#º [#‡ #Hõ∆„`«=Ú, =~°∞x [#‡#Hõ∆„`«=Ú XˆH "Õe Ü«∞O^Œ∞ HÍHõ =∞~˘Hõ "Õe ˆ~=u–Jâ◊fix–Éèí~°}˜–^èŒx+ª̈
Ü«∞O^Œ∞ LO>Ë â◊√ÉèHí ~õ =° Ú „ã‘HÎ ˜ =∞OQÆàã◊ ∂¨ „`«O q∞H˜¯e ™œÉèÏQƺ „Ѩ^=Œ Ú J=Ù`«∞Ok. LÉèϖѨÓIIÉèÏ–â◊`«–„â◊=}O
kfiáê#fl #Hõ∆„`«=ÚÅ~Ú# =∞$QÆt~°, z`«Î, ^èŒx+¨ª #Hõ∆„`åʼnõΩ J~Ú^Œ∞ "Õà◊§#∞ ѨOK«=∞<å_ç: =∞$QÆ–P~°∞„^Œ–ѨÙ#–ѨÙ+¨º–Pâı¡+¨
ÖˇH¯˜ OKåe. z`«Î–ǨÏã¨Î–L`«Î~°–ѨÙ|ƒ–=∞Y
<å_ô ‰ õ Ä @=Ú K« ∂ _» \ ÏxH˜ =ÚO^Œ ∞ =∞`åO`« ~ ° = Ú, UHõ < å_ô , ™êfiu–qâßY–J#∂–*˺+¨ª–=¸Å
^ÀëêѨ"å^Œ∞=∞Å∞ HõÅ=Ù. â◊`«–^èŒx+ª̈–„â◊=}O–L`«ÎIIëê–ѨÓIIëê
Jâ◊fix #∞O_ç =¸_»∞"Õà◊§#∞ „Hõ=∞OQÍ =ke "Õã¨∂Î QÆ}# KÕÜ«∞QÍ =^èŒ∂=~°∞ŠѨÓ.ÉèÏ–L.ÉèÏ–ˆ~=u–Jâ◊fix–Éèí~°}˜

MOHANPUBLICATIONS.COM
#Hõ∆„`«=ÚÅ∞ XˆH"ÕeÜ«∞O^Œ∞ LO_»Hõ "Õ~°∞ "Õ~°∞QÍ LO_Õ â◊√Éèí‰õ~°=Ú J=Ù`«∞Ok. ~ÀÇ≤Ï}˜–Hõ$uÎHõ
W~°∞=Ùi #Hõ∆„`«=Ú XˆH "ÕeÜ«∞O^Œ∞ LO>Ë KåÖÏ Jâ◊√Éèí=Ú.

JOâ◊<å_ç QÆ∞}ÏOHõ=ÚÅ∞ "å\˜ Ѷ¨e`åÅ∞

Ü≥∂x, QÆ}, #Hõ∆„`«, `å~°, <å_ô, =~°æ=Ú, ~åt, =â◊º=Ú ~åt #∞O_ç
„uáê^ŒÉèË^ŒO =Å¡<≥·#, <å_ç á⁄O^Œ# ™ê^è•~°}=Ú. #Hõ∆„`« JOâ◊ ÉË^èŒ=Ú ~åt ã¨OYº |\˜ì QÆ∞}ÏO‰õ=ÚÅ∞ W=fi|_ç<å~Ú. *#‡~åâ◊√Å∞, #Hõ∆„`åÅ#∞ |\˜ì
KÕ`=« ÚYº=Ú. JO>Ë 27 #Hõ„∆ `åÅ∞˛4 áê^•Å∞ ´ 108 JOâ◊<å_ç =zÛ# =∞Ozk. =^è∂Œ =~°∞Å Zxq∞k ‰õÄ\ÏÅÖ’ =K«∞Û QÆ∞}ÏOHõ=ÚÅ#∞ HõeÑ≤`Õ "≥Ú`«OÎ QÆ∞}=ÚÅ∞
„u<å_ç : „u<å_ç K«„Hõ=ÚÖ’ =¸_»∞ J_»¤w`«Å∞ wã≤ "å\˜ÃÑ· =¸_»∞ #Hõ∆„`åÅ∞ `≥eÜ«Ú#∞.
=KÕÛ@∞¡ KÕã≤ xÅ∞=Ù ˆ~YÅ∞ wÜ«∂e.
Jâ◊fix "≥Ú^ŒÅ∞ H˜O^Œ #∞O_ç ÃÑ·H˜ ÃÑ· #∞O_ç H˜O^ŒH˜ =~°ã¨QÍ #Hõ∆„`åÅ∞ W`«~° q+¨Ü«∂Å∞– á⁄O`«#Å∞
~åÜ«∂e.
=^èŒ∂=~°∞Å #Hõ∆„`«=ÚÅ∞ XˆH <å_ô ˆ~YÃÑ· =¿ãÎ "åiH˜ q"åǨÏ=Ú ÃÑ·# `≥eÑ≤# JOâßÅ<Õ HÍHõ WOHÍ H˘xfl JOâßÅ#∞ ѨijeOK«=Åã≤
â◊√Éèí=ÚHÍ^Œ∞. =^èŒ∞=~° #Hõ∆„`åÅ∞ "Õ~°∞ "Õ~°∞ <å_ô ˆ~YÅÃÑ· LO>Ë â◊√Éèí=Ú. LOk. g\˜ „ѨÉèÏ=O ‰õÄ_® =^èŒ∂=~°∞Å rq`åÅÃÑ· LO@∞Ok.

„u<å_ô K«„Hõ=Ú =∞¿ÇÏO„^Œ =~°æ=Ú

JO`«º<å_ô ‰õΩ ~À P =∞ ™ê q L â„ ◊ ˆ~
=^è Œ ∞ =Ù #Hõ ∆ „ `« O #∞O_ç =~° ∞ x #Hõ ∆ „ `« O =~° ‰ õ Ω Öˇ H õ ¯ ÃÑ@ì Q Í
=∞^茺<å_ô Éèí „=∞ Ѩ٠Ѩ٠z J#∂ Ñ¨Ó ^èŒ L
4,7,10,13,16,19,22,25 ã¨OYºÅ∞ =¿ãÎ "åi rq`«O â◊√Éè„í Ѩ^=Œ ÚQÍ LO@∞Ok.
Pk<å_ç J P Ѩ٠L Ç¨Ï *Ë =¸ â◊ Ñ¨Ó D Zxq∞k =~°=æ ÚÅ#∞ =∞¿ÇÏO„^Œ=~°=æ Ú JO\Ï~°∞. 1,2,3,5,6,8,9,11,12,14,
36 37

"≥∂ǨÏ<£ Ѩa¡ˆH+¨<£û, HÀ@QÆ∞=∞‡O,~å[=∞O„_ç –1.

 P^蕺u‡Hõ *’ºu+¨, "åã¨∞Î, "≥·^Œº, =∞O„`«âß„™êÎk „QÆO^äŒ=ÚÅH˘~°‰õΩ....
x`«º rq`«OÖ’ =^èŒ∂=~°∞Å QÆ∞} ã¨"Õ∞‡à◊#=Ú PkѨÓ_ç "ÕOHõ@ t= ™ê~Ú~åO
15,17,18,20,21,23,24,26,27 ã¨OYºÅ∞ =zÛ#KÀ HõÅǨτѨ^=Œ ÚÅ∞. =∞¿ÇÏO„^Œ =~°∞x #Hõ∆„`«=Ú L#fl PÜ«∞=Ú# =^èŒ∞=Ù Ü≥ÚHõ¯ #Hõ∆„`«=Ú L#flKÀ "åi
=~°æOÖ’ Zxq∞k =~åæÅÖ’ =¿ãÎ "åi rq`«O J<Àº`« Hõey LO_ç W^ŒÌiH© n~°… =∞^茺 f„= `«QÆ=ÙÅ∞ U~°Ê_»`å~Ú. „ÉÏǨχ}∞ʼnõΩ „QÆǨÏ"≥∞ÿ„u, Hõ∆„uÜ«ÚʼnõΩ
PÜ«Ú=Ù HõÅ∞QÆ∞`«∞Ok. QÆ}‰õÄ@q∞, "≥·â◊√ºÅ‰õΩ ~åt‰õÄ@=Ú ÖËHõ „ã‘Î n~°…=Ú, W`«~° Ü≥∂x á⁄O`«#
QÆ}˜`« QÆ`åÜ«Ú+¨º =~°æ=Ú : =^èŒ∞=Ù Ü≥ÚHõ¯ [#‡ #Hõ∆„`«O #∞O_ç =~°∞x Ü≥ÚHõ¯ ÉÏQÆ∞O_®e JO`ÕHÍHõ =^èŒ∂=~°QÆ∞}ã¨"Õ∞‡à◊#=ÚÖ’ 18 QÆ∞}=ÚÅHõ<åfl Z‰õΩ¯=QÍ
[#‡ #Hõ∆„`«O =~°‰õΩ ÖˇH˜¯OKÕ@ѨC_»∞ Jaèl`ü #Hõ∆„`«O`À ã¨Ç¨ ÖˇH˜¯OKåe. LO>Ë J\˜ì =^èŒ∂=~°∞ʼnõΩ q"åǨÏ=Ú KÕÜ«∞=K«∞Û.
P ã¨OYº#∞ 7KÕ QÆ∞}˜Oz KÕ ÉèÏyOK«QÍ q∞ye# âı+=¨ Ú =^è∂Œ âı+=¨ ∞QÆ∞#∞.
JÖψQ =~° #Hõ∆„`«O "≥Ú^ŒÅ∞ =^èŒ∞ #Hõ∆„`«O =~°‰õΩ ÖˇH˜¯Oz (Jaèl`ü`À ã¨Ç¨) P *Ïu=~°∞æÅ∞
ã¨OYº#∞KÕ QÆ∞}˜OzKÕ ÉèÏyOѨQÍ q∞ye# âı+¨O =~°âı+¨O J=Ù`«∞Ok. q∂#, Hõ~å¯@Hõ, =$tÛHõ, ~åâ◊√Å∞ „ÉÏǨχ} =~°æ=ÚÅ∞QÍ#∞, ã≤OǨÏ,
=~°â+ı O¨ =^è∞Œ âı+O¨ HõO>Ë `«‰Ωõ ¯=QÍ LO>Ë P ^ŒOѨ`∞« ÅÖ’ ѨÙ~°∞+¨µxH˜ =∞~°}O "Õ∞+¨, ^èŒ#∞ ~åâ◊√Å∞ Hõ∆„uÜ«Ú~åâ◊√Å∞QÍ#∞, ‰õΩOÉèí, `«∞ÖÏ, q∞^äŒ∞# ~åâ◊√Å∞
ã¨OÉèíqã¨∞ÎOk. "≥·â◊º=~°‚=ÚÅ∞QÍ#∞, =$+¨Éèí, Hõ#º, =∞Hõ~°~åâ◊√Å∞ W`«~° =~å‚Å∞QÍ#∞ qÉèílOKå~°∞.
=^è∞Œ âı+=¨ Ú =~°â+ı O¨ HõO>Ë Z‰õΩ¯=QÍ LO>Ë „ã‘Î =ÚO^Œ∞QÍ =∞~°}㘠∞¨ OÎ k. â’¡II #^•^•º^Œfi~°‚ Ç‘Ï#㨺 =~°‚ „âıëêªO`«∞Hõ#ºHÍOII

MOHANPUBLICATIONS.COM
=^èŒ∂=~°∞Å W^ŒÌ~°∞ ‰õÄ_» XˆH *ÏuH˜ K≥Ok# "å~°~Ú`Õ â◊√ÉèíHõ~°=Ú. =~°∞_»∞
PÜ«Ú=~°=æ Ú ~åt *ÏuHõO>Ë =^èŒ∞=Ù~åt *Ïu JkèHõ =~°æ=Ú J~Ú`Õ Jâ◊√Éèí=Ú. Ç‘Ï#~åt
J~Ú=Ù#fl "åi Ѷ¨ÅO =∞^茺=∞=ÚQÍ LO@∞Ok.
„ã‘Î [#‡ #Hõ∆„`«=Ú #∞O_ç ѨÙ~°∞+¨ [#‡#Hõ∆„`«O =~°‰õΩ ÖˇH˜¯Oz P ã¨OYº#∞
7KÕ QÆ∞}˜Oz 27KÕ ÉèÏyOK«QÍ =zÛ# âıëêxfl =∞iÜ«Ú Ñ¨Ù~°∞+¨ #Hõ∆„`«O#∞O_ç „ã‘Î "Õ^è•=~°æ=Ú
#Hõ„∆ `«O =~°‰Ωõ ÖˇH¯˜ Oz P ã¨OYº#∞ 7KÕ QÆ∞}˜Oz 27KÕ ÉèÏyOK«QÍ =zÛ# âı+=¨ Ú#∞
ѨijeOKåe. "åi^ŒÌiÖ’ Z=i âı+¨=Ú Z‰õΩ¯= LO@∞O^À "å~°∞ Z‰õΩ¯= HÍÅO H˘xfl #Hõ∆„`åÅ∞ Ѩ~°ã¨Ê~° "≥·~°=Ú Hõey#q J~Ú LO\Ï~Ú. J@∞=O\˜
rq™êÎ~∞° . "Õ^è• #Hõ∆„`åÅ∞ HõÅ =^èŒ∂=~°∞ÅH˜ q"åǨÏO KÕÜ«∞_»O „âıÜ«∞㨯~°O HÍ^Œ∞.
"Õ^è•=~°æ=Ú
k‰õΩ¯Å∞ PÜ«∞=ÚÅ∞ [O`«∞=ÙÅ∞ Jâ◊fix– *˺+¨ª ѨÙ+¨ºg∞ – ѨÓ~åfiëê_è»
1. `«∂~°∞Ê ^Œfi*ÏÜ«∞=Ú QÆ~°∞`«‡O`«∞_»∞ Jâ◊fix P„âı+¨ J#∂~å^èŒ Ñ¨Ó.ÉÏ Éèí~°}˜– J#∂~å^èŒ P„âı+¨ – =¸Å
2. PˆQflÜ«∞=Ú ^Œ∂=∂Ü«∞=Ú Ñ≤e¡ Éèí~°}˜ =∞Y *˺+¨ª L.ÉèÏ Hõ$uÎHõ– qâßY =∞Y – ~ˆ =u
3. ^ŒH˜∆}=Ú ã≤OǨÜ«∞=Ú ã≤OǨÏ=Ú Hõ$uÎHõ ѨÙ|ƒ =¸Å ˆ~=u ~ÀÇ≤Ï}˜– ™êfiu ѨÙ|ƒ – L`«Î~åÉèÏ„^Œ
4. <≥·~°∞u â◊√#HÍÜ«∞=∞=Ú ‰õΩHõ¯ ~ÀÇ≤Ï}˜ L`«~Î ° ѨÓ.ëê P„~°÷– „â◊=} L`«Î~° – T~åfiÉèÏ„^Œ
5. Ѩ_»=∞~° =$+¨ÉèÏÜ«∞=Ú ã¨~°Ê=Ú =∞$QÆt~° ǨÏã¨Î L.ëê ѨÙ#~°fiã¨∞– L`«~Î åëê_è» Ç¨Ïã¨Î – â◊`a« +è =¨ Ú
6. "åÜ«Ú=º=Ú Y~åÜ«∞=Ú ZÅ∞Hõ P„~°÷ z`«Î „â◊=}=Ú
z`«,Î =∞$QÆt~°, ^èxŒ +¨,ª J#∞ kfiáê^Œ #Hõ„∆ `«=ÚÅ∞ =¸_»∞ J<Àº#º q~À^è=Œ ÚÅ∞.
7. L`«Î~°=Ú QÆ*ÏÜ«∞=Ú U#∞QÆ∞ ѨÙ#~°fiã¨∞ ™êfiu ^èŒx+¨ª
D #Hõ∆„`«=ÚÅ [O@ÅÖ’ XHõ [O@ ^ŒOѨ`«∞Å [#‡ #Hõ∆„`« ^ŒfiÜ«∞"≥∞ÿ LO\Ï~Ú.
8. Dâß#º=Ú HÍHÍÜ«∞=Ú ‰õΩO^ÕÅ∞ ѨÙ+¨ºq∞ qâßY â◊`«aè+¨=Ú
^ŒOѨ`«∞ʼnõΩ ã¨^• q~À^èŒ=ÚÅ∞ HõÅ∞QÆ∞#∞.
38 39

"≥∂ǨÏ<£ Ѩa¡ˆH+¨<£û, HÀ@QÆ∞=∞‡O,~å[=∞O„_ç –1.

 P^蕺u‡Hõ *’ºu+¨, "åã¨∞Î, "≥·^Œº, =∞O„`«âß„™êÎk „QÆO^äŒ=ÚÅH˘~°‰õΩ....
x`«º rq`«OÖ’ =^èŒ∂=~°∞Å QÆ∞} ã¨"Õ∞‡à◊#=Ú PkѨÓ_ç "ÕOHõ@ t= ™ê~Ú~åO
=Å# ^èŒ# #+¨ì=Ú,. áê^Œ~°A˚=Å# ™ê÷#K«Å#=Ú, L^Œ~°~°A˚=Å# ‰õΩ=∂~°∞ʼnõΩ
ѨH˜∆=~°æ=ÚÅ∞ #+¨Oì ã¨OÉèqí OK«∞#∞. „QÆÇϨ "≥∞„ÿ u, ~åt"≥∞„ÿ u, k#"≥∞„ÿ u =∞iÜ«Ú =∞¿ÇÏO„^Œ‰Äõ @=Ú
27 #Hõ∆„`åʼnõΩ XH˘¯Hõ¯ ^•xH˜ Ѩ‰õ∆ΩÅ#∞ ÃÑ@ì_»O [iyOk. PÜ«∂ =^èŒ∂=~°∞ʼnõΩ ÉÏ=ÙO>Ë ~°A˚‰õÄ@q∞ ã¨iáÈHõáÈ~Ú<å Ѷ¨~°"åÖË^Œ∞.
#Hõ∆„`åÅ "åiH˜ P ѨH˜∆ Ü≥ÚHõ¯ ÅHõ∆}ÏÅ∞ Hõey LO\Ï~Ú.
ѨH˜∆ =~°æó Ü≥∂yx =~°æ=Ú
Jâ◊fix–Éèí~°}˜–Hõ$uÎHõ–~ÀÇ≤Ï}˜–=∞$QÆt~°Å‰õΩ QÆ~°∞_»Ñ¨H˜∆ JkèѨu. „ÉÏǨχ}˜, H“=∂i, "å~åÇ≤Ï, ã≤^Œú, "≥·+¨‚q, =∞¿ÇÏO„k, Kå=ÚO_ç,
P„~°ú–ѨÙ#~°fiã¨∞–ѨÙ+¨ºq∞–Pâı¡+¨–=∞Y ѨÙ|ƒÅ‰õΩ Ñ≤OQÆà◊ѨH˜∆ JkèѨu N=∞¿ÇÏâ◊fii, J#∞ 8 =∞Ok Ü≥∂y#∞Å∞ L<åfl~°∞. gi<Õ J+¨ìâ◊‰õΩÎÅ∞ Jx ‰õÄ_®
L`«Î~°–ǨÏã¨Î–z`«Î–™êfiu–qâßY–J#∂~å^èŒÅ‰õΩ HÍH˜ JkèѨu JO\Ï~°∞. g~°∞ L`«ÊuÎ, ã≤÷u, <åâ◊#=Ú (ã¨$+≤ì,ã≤÷u, ÅÜ«∞) ʼnõΩ HÍ~°}Éèí∂`«∞Å∞.
*˺+¨ª–=¸Å–ѨÓ.ëê–L.ëê–„â◊=}=ÚʼnõΩ HÀ_ç JkèѨu
^èŒx+¨ª–â◊`«aè+¨O–ѨÓ.ÉèÏ–L.ÉèÏ–ˆ~=uʼnõΩ <≥=∞e JkèѨu
Ü≥∂yh =~°æ=Ú
=^èŒ∂=~°∞Å #Hõ∆„`«=ÚÅ∞ XˆH ѨH˜∆H˜ K≥Ok LO>Ë "åi rq`«O J<Àº#º kâ◊≈H˜Î¿Ñ~°∞ k‰õΩ¯ #Hõ∆„`«=ÚÅ∞
„¿Ñ=∂aè=∂<åÅ`À ™êyáÈ`«∞Ok. ÖË^•"åi =∞^茺 HõÅǨÏ=Ú U~°Ê_»∞`«∞Ok. ÉÏǨχ}© `«∂~°∞Ê Jâ◊fix–Pâı¡+¨–J#∂~å^茖ѨÓ.ÉèÏ

MOHANPUBLICATIONS.COM
H“=∂s PˆQflÜ«∞O Éèí~°}˜–=∞Y–*˺+¨ª–L.ÉèÏ
~°A˚ =~°æ=Ú <åiÇ≤Ï ^ŒH˜∆}O Hõ$uÎHõ–ѨÙ|ƒ–=¸Å–ˆ~=u
ã≤^Œú <≥·|∞∞u ~ÀÇ≤Ï}˜–L`«Î~°–ѨÓ.ëê
WO^Œ∞Ö’ <åÅ∞QÆ∞ J_»¤w`«Å∞ wã≤ "å\˜ÃÑ· =¸_»∞ T~°÷fiHÀ} ˆ~YÅ#∞ "≥+· q‚¨ Ѩ_=» ∞~° =∞$QÆt~°–ǨÏ㨖ΠL.ëê
HõÅ∞ѨÙ`«∂ wÜ«∂e. „Hõ=∞OQÍ L„`«¯=∞ Ѩ^ŒúuÖ’ Jtfix #∞O_ç 27 #Hõ∆„`åÅ#∞ =∞¿ÇÏO„^Œ "åÜ«Ú=ºO P„~°ú–z`«Î– „â◊=}O
~ˆ YÅ ã¨O^Œ∞ÅÖ’ t~ÀHÀ}=ÚÅÖ’ ‰õÄ_® „"åÜ«∂e. WO^Œ∞Ö’ J_»~ˆ¤ YÅÖ’ J_»∞QÆ∞# Kå=ÚO_ô L`«Î~°O ѨÙ#~°fiã¨∞–™êfiu–^èxŒ +¨ª
=Ù#fl ˆ~Y áê^Œ~°A˚=Ù, J_»∞QÆ∞#∞O_ç Ô~O_»=ˆ~Y Hõ\ ˜ ~°A˚, =¸_»=ˆ~Y L^Œ~°~°A˚, =∞¿ÇÏâ◊fii Dâß#ºO ѨÙ+¨ºq∞–qâßY–â◊`a« +è O¨
<åÅ∞QÆ= ˆ~Y HõO~î°, t~À ~°A˚ J=Ù`å~Ú.
`«∂~°∞Ê k‰õΩ¯ #∞O_ç 8 k‰õΩ¯Å‰õΩ 27 #Hõ„∆ `åÅ#∞ =~°∞ã¨QÍ qÉèlí ¿ãÎ =^è∂Œ =~°∞Å
~°A˚ =~°æ=Ú [#‡ #Hõ ∆ „ `« = Ú Xˆ H Ü≥ ∂ yx =~° æ O Ö’ LO>Ë "åi =∞^ä Œ º Jáê~° " ≥ ∞ ÿ #
„¿Ñ=∂aè = ∂<åÅ`À J<Àº#ºOQÍ LO\Ï~° ∞ . ÖË x KÀ "åi =∞^è Œ º f„=
Jâ◊fix P„âı+¨ =∞Y *˺+¨ª =¸ÖÏ ˆ~=u áê^Œ~°A˚ HõÅǨÏ=ÚÅ∞HõÅ∞QÆ∞#∞.
Éè~í }
° ˜ ѨÙ+¨ºq∞ ѨÙ|ƒ J#∂~å^èŒ Ñ¨Ó.ëê L.ÉèÏ Hõ\ ˜~°A˚
Hõ$uÎHõ ѨÙ#~°fiã¨∞ L`«Î~° qâßY L.ëê ѨÓ.ÉèÏ L^Œ~°~°A˚ eOQÆ=~°æ=Ú
~ÀÇ≤Ï}˜ P„~°ú ǨÏã¨Î ™êfiu „â◊= â◊`« HõO~î°~°A˚
=∞$QÆt~° z`«Î ^èŒx+¨ª #Hõ∆„`«=ÚÅ#∞ |\˜ì „ã‘Î, ѨÙ~°∞+¨, #ѨÙOâ◊Hõ J#∞ 3 eOQÍÅ∞QÍ
„ã‘ΠѨÙ~°∞+¨ #Hõ∆„`«=ÚÅ∞ t~À~°A˚Ö’ =ÙO>Ë Éèí~°Î#∞, HõO~î° ~°A˚Ö’ qÉèlí OKå~°∞.
LO>Ë ÉèÏ~°º#∞, L^Œ~°~°A˚Ö’LO>Ë ‰õΩ=∂~°∞Å#∞ #tOѨKÕÜ«Ú#∞. =^èŒ∂=~°∞ŠѨÙ~°∞+¨ eOQÍÅ∞ : Jâ◊fix, Hõ$uÎH,õ ~ÀÇ≤Ï}˜, ѨÙ#~°fiã¨∞, ѨÙ+¨ºq∞, ǨÏã¨,Î J#∞~å^è,Œ
#Hõ∆„`åÅ∞ Ô~O_»∞ XˆH ~°A˚ÃÑ· =ÙO>Ë â◊√Éèí=Ú. "Õ~°∞ "Õ~°∞ ~°A˚ÅÖ’ LO>Ë Hõ\ ˜ ~°A˚ „â◊=}=Ú, ѨÓ~åfiÉèÏ„^Œ, L`«Î~åÉèÏ„^Œ J#∞ 10 #Hõ∆„`åÅ∞ ѨÙ~°∞+¨ eOQÆ=~åæÅ∞.
40 41

"≥∂ǨÏ<£ Ѩa¡ˆH+¨<£û, HÀ@QÆ∞=∞‡O,~å[=∞O„_ç –1.

 P^蕺u‡Hõ *’ºu+¨, "åã¨∞Î, "≥·^Œº, =∞O„`«âß„™êÎk „QÆO^äŒ=ÚÅH˘~°‰õΩ....
x`«º rq`«OÖ’ =^èŒ∂=~°∞Å QÆ∞} ã¨"Õ∞‡à◊#=Ú PkѨÓ_ç "ÕOHõ@ t= ™ê~Ú~åO
„ã‘Î eOQÍÅ∞ : Éèí~°}˜, P~°∞„^Œ, Pâı¡+¨, =∞Ѷ¨∞, ѨÙ|ƒ, L`«Î~°, z`«Î, ™êfiu, qâßY, ѨÙÅǨÏó L.ëê Jaèl`ü „â◊=}=Ú ^èŒx+¨ª
*˺+¨,ª ѨÓ~åfiëê_è,» L`«~Î åëê_è,» ^èxŒ +¨,ª ~ˆ =u, J#∞ 14 #Hõ„∆ `åÅ∞ „ã‘Î eOQÆ =~åæÅ∞. „Hõ`«∞ó â◊`« ѨÓ.ÉèÏ L.ÉèÏ ~ˆ =u
#ѨÙOã¨Hõ eOQÍÅ∞ : =∞$QÆt~°, =¸Å, â◊`«aè+¨O D 3 #Hõ∆„`åÅ∞ #ѨÙOã¨Hõ =^èŒ∂=~°∞Å [#‡ #Hõ∆„`«=ÚÅ∞ XˆH QÀ„`«=Ú#‰õΩ K≥Ok=Ù#flKÀ =^èŒ∂=~°∞Å∞
eOQÆ=~åæÅ∞. =^èŒ∂=~°∞Å [#‡#Hõ∆„`åÅ∞ |\˜ì XˆH eOQÆ=∞~Ú`Õ Ñ¨~°ã¨Ê~°O „¿Ñ=∞ x`«º=Ú áÈ\Ï¡_∞» ‰õΩO@∂ LO\Ï~°∞. "Õ~∞° "Õ~∞° QÀ„`«=ÚÅ∞ K≥Ok=ÙO>Ë â◊√Éè„í Ѩ^=Œ Ú.
HõÅ"åÔ~· LO^Œ∞~°∞. aè#fl eOQÆ=ÚÅ∞ HõÅ"åÔ~·`Õ Ñ¨~°ã¨Ê~°O áÈ\Ï¡_»∞‰õΩO\Ï~°∞.

Éèí∂`«=~°æ=Ú K«O^„ Ü
Œ ∂≥ QÆ=~°=
æ Ú
K«O„^ŒÜ≥∂QÆ =~°æ=Ú
27 #Hõ∆„`åʼnõΩ Ѩ$käfi, [Å=Ú, Jyfl, "åÜ«Ú, PHÍâ◊=Ú J<Õ `«∂~°∞Ê WO„^∞Œ _»∞ áê_»ºq∞ #=q∞ Jâ◊fix P„âı+¨ J#∂~å^èŒ Ñ¨Ó.ÉèÏ ã¨∂~°∞º_»∞
ѨOK«Éèí∂`«=ÚÅ#∞ =~°∞ã¨QÍ qÉèílOKå~°∞. PˆQflÜ«∞=Ú Jyfl qkÜ«∞ ^Œâq◊ ∞ Éèí~°}˜ =∞Ѷ¨∞ *˺+¨ª L.ÉèÏ K«O^„ ∞Œ _»∞
ѨOK«É∂íè `åʼnõΩ 5–6–6–5–5– #Hõ„∆ `åÅ∞ ÖˇH¯õ # =~°∞ã¨QÍ qÉèlí OKå~°∞. ^ŒH˜∆}=Ú Ü«∞=Ú_»∞ `«kÜ«∞ UHÍ^Œt Hõ$uÎHõ ѨÙ|ƒ =¸Å ˆ~=u ‰õΩA_»∞
=~°æ=ÚÅ∞ <≥·~°∞u x~°∞u K«qu ^•fi^tŒ ~ÀÇ≤Ï}˜ L`«~Î ° ѨÓ.ëê |∞^è∞Œ _»∞
1. Ѩ$käfi Jâ◊fix Éèí~°}˜ Hõ$uÎHõ ~ÀÇ≤Ï}˜ =∞$QÆt~° Ѩ_»=∞~° =~°∞}∞_»∞ ѨOK«q∞ `„ Ü« ∂≥ ^Œt =∞$QÆt~° ǨÏã¨Î L.ëê QÆ∞~°∞=Ù

MOHANPUBLICATIONS.COM
2. [Å=Ú P„~°÷ ÑÙ̈#~°fiã∞¨ ѨÙ+¨ºq∞ P„âı+¨ =∞Y
3. Jyfl L`«Î~° ǨÏã¨Î z`«Î ™êfiu qâßY J#∞~å^èŒ
4. "åÜ«Ú=Ù *˺+¨ª =¸ÖÏ Ñ¨Ó.ëê L.ëê „â◊=}=Ú
ѨÙ|ƒ "åÜ«Ú=ºO "åÜ«Ú=Ù
L`«Î~°O ‰õΩÉË~°∞_»∞
Dâß#º=Ú Dâß#∞º_»∞
+¨+≤ª
ã¨Ñ¨Îq∞
J+¨ìq∞
K«`∞« ~°tú P„~°ú
ѨÓi‚=∞ ÑÙ̈#~°fiã∞¨
J=∂"å㨺 ѨÙ+¨ºq∞
z`«Î
™êfiu
qâßY
„â◊=}=Ú
^èŒx+¨ª
â◊`«aè+¨=Ú
=^èŒ∂=~°∞Å [#‡#Hõ∆„`«=ÚÖ’ ѨÙ~°∞+¨ #Hõ∆„`«O U kâ◊Ö’ L#fl^À ^•x JkèѨu,
â◊√‰„ Ωõ _»∞
â◊x
~åǨï=Ù

5. PHÍâ◊=Ú ^èxŒ +¨ª â◊`« ѨÓ.ÉèÏ L.ÉèÏ ~ˆ =u #Hõ∆„`åkèѨu, „QÆǨkèѨu, u^•ºkèѨu `≥Å∞ã¨∞‰õΩx "åiH˜x, „ã‘Î [#‡#Hõ∆„`«=Ú U
QÀ„`«=~°æ=Ú : 1. =∞sz 2. J„u 3. =t+¨ª 4. JOw~°ã¨ 5. áœÅã¨Îº 6.ѨÙÅÇ¨Ï k‰õΩ¯# L#fl^À k<åkèѨu, #Hõ∆„`åkèѨu, „QÆǨkèѨu `≥Å∞ã¨∞‰õΩx, gi^ŒÌi =∞^茺
7. „Hõ`∞« J#∞ U_»∞QÆ∞~°∞ =∞ǨÏ~°∞¬Å∞ qq^èŒ QÀ„`åʼnõΩ =¸Å ѨÙ~°∞+¨µÅ∞QÍ L<åfl~∞° . q∞„`«`«fi=Ú#fl q∞„`«`«fi=Ú#∞, â◊„`«∞`«fi=Ú L#fl ^ŒOѨ`«∞ʼnõΩ â◊„`«∞`«fi=Ú#∞,
D ã¨ÑÎ̈~°∞¬Å‰õΩ =~°∞ã¨QÍ Jâ◊fix #∞O_ç ˆ~=u=~°‰õΩ Jaèl`ü`Àã¨Ç¨ 28 #Hõ∆„`åÅ#∞ ã¨=∞`«fi=Ú#fl ^ŒOѨ`«∞ʼnõΩ ã¨=∞`«fi=Ú LO@∞O^Œx `≥Å∞ã¨∞HÀ"åe.
qÉèílOKå~°∞. XH˘¯Hõ¯ =∞ǨÏi¬H˜ 4 #Hõ∆„`åÅ∞ =™êÎ~Ú.
„ã‘Î n~°…=~°æ=Ú
QÀ„`«=~°æ=Ú =^èŒ∞=Ù #Hõ∆„`«=Ú #∞O_ç =~°∞x #Hõ∆„`«=Ú 9 #Hõ∆„`«=ÚÅHõ<åfl Z‰õΩ¯=
LO_®e. =^èŒ∞#Hõ∆„`«O #∞O_ç =~°∞x #Hõ∆„`«O =~°‰õΩ ÖˇH˜¯OK«QÍ „Ѩ^Œ=∞#=HõOÖ’
QÀ„`«=Ú J~Ú`Õ Jâ◊√Éè=í Ú, kfifÜ«∞#=HõOÖ’ J~Ú`Õ =∞^躌 =∞ѶŨ =Ú#∞, `«$fÜ«∞ #=HõOÖ’
=∞szó Jâ◊fix Éèí~°}˜ Hõ$uÎHõ ~ÀÇ≤Ï}˜ KÕi`À â◊√ÉèíHõ~°=Ú, ã¨∞YHõ~°=Ú J=Ù`«∞Ok. =~°∞x #Hõ∆„`«O =^èŒ∞=Ù #Hõ∆„`«O #∞O_ç
J„uó =∞$QÆt~° P„~°÷ ѨÙ#~°fiã¨∞ ѨÙ+¨ºq∞ 13 #Hõ∆„`åÅHõ<åfl Z‰õΩ¯= LO>Ë J`«ºO`« â◊√ÉèíHõ~°=Ú. =~° #Hõ∆„`«O =^èŒ∞=Ù #Hõ∆„`«O
=ã≤+¨ªó P„âı+¨ =∞Ѷ¨∞ ѨÙ|ƒ L`«Î~° Hõ<åfl ÃÑ#· LO>Ë â◊√ÉèHí ~õ =° ∞x H˘O^Œi ^≥=· A˝Å Jaè„áêÜ«∞O. ÃÑ· =¸_»∞ Ѩ^`úŒ ∞« ÅÖ’
JOy~åó ǨÏã¨Î z`«Î ™êfiu qâßY "≥Ú^Œ\ ˜ Ѩ^Œúux Z‰õΩ¯=QÍ PK«iã¨∞Î<åfl~°∞. =^èŒ∂=~°∞Å ~åt ‰õÄ@q∞ =∞iÜ«Ú
áœÅã¨Î J#∂ *˺+¨ª =¸Å ѨÓ~åfiëê_è» „QÆǨÏ"≥∞ÿ„u L#flѨÙ_»∞ „ã‘Î n~°…=Úã¨iQÍ ÖËHõáÈ~Ú##∞ W|ƒOk ÖË^Œ∞.
42 43

"≥∂ǨÏ<£ Ѩa¡ˆH+¨<£û, HÀ@QÆ∞=∞‡O,~å[=∞O„_ç –1.

 P^蕺u‡Hõ *’ºu+¨, "åã¨∞Î, "≥·^Œº, =∞O„`«âß„™êÎk „QÆO^äŒ=ÚÅH˘~°‰õΩ....
x`«º rq`«OÖ’ =^èŒ∂=~°∞Å QÆ∞} ã¨"Õ∞‡à◊#=Ú PkѨÓ_ç "ÕOHõ@ t= ™ê~Ú~åO
ѨÓIIëê 27 20 19 13 20 12 18 26 26 23 13 17 21 19 27 27 26 11
=^èŒ∂=~° QÆ∞} QÆ∞}"Õ∞à◊# K«„Hõ=Ú LIIëê125 27 14 08 11 18 24 26 26 23 24 09 11 27 28 28 27 20

=~°∞x #Hõ∆„`«=Ú LIIëê328 29 16 14 17 22 20 22 22 27 28 13 06 22 23 26 25 17

=^è∞Œ =Ù #Hõ`„∆ =« Ú #∞O_ç =~°∞x #Hõ`„∆ =« Ú 18 QÆ∞}=ÚÅ∞Hõ<åfl Z‰õΩ¯= =zÛ#KÀ =∞Ozk. â„ =◊ } 27 26 13 10 17 26 23 21 23 28 26 15 17 18 20 23 25 18
Jtfi Éèí Hõ$ Hõ$ ~À =∞$ =∞$ P ѨÙ# ѨÙ# Ѩ٠P =∞ Ѩ٠LѨ LѨ Ç¨Ï z ^èxŒ +¨2ª 20 10 26 23 20 12 08 17 17 22 13 28 18 05 12 16 18 16
1 3 2 2 3 1 1 3 2 ^èxŒ +¨2ª 20 11 26 30 27 19 10 19 19 14 05 20 25 11 19 17 21 18
Jâ◊fix 28 33 28 18 21 22 26 17 18 22 31 27 21 26 17 11 09 13 â◊`a« +è ¨ 15 21 28 32 25 25 18 10 10 07 15 20 26 20 13 11 08 26
Éè~í }° ˜ 31 28 29 19 22 15 18 26 26 30 23 24 21 19 28 21 19 06 ѨÓIIÉèÏ318 25 20 24 31 31 24 17 17 13 20 14 19 25 17 15 17 18
Hõ$uÎH1õ 27 27 28 17 09 15 19 20 21 25 26 23 17 21 22 15 15 18
ѨÓIIÉèÏ1 14 21 16 19 26 26 25 18 18 18 25 18 16 22 14 16 18 19
Hõ$uÎH3õ 18 18 19 28 19 25 16 17 18 22 23 20 19 23 24 21 21 23 LIIÉèÏ 24 15 18 21 25 17 16 25 27 26 19 20 17 15 25 27 26 09
~ÀÇ≤Ï}˜ 23 23 10 19 28 36 27 23 23 27 26 13 12 26 28 25 26 20 ~ˆ =u 25 24 11 14 17 26 25 24 25 24 27 13 12 22 22 24 26 20
=∞$QÆ2 22 13 15 27 34 28 20 25 23 26 19 22 21 17 25 23 27 13 =~°∞x #Hõ∆„`«=Ú
=∞$QÆ2 27 18 21 18 25 20 28 33 31 19 10 15 24 20 28 30 34 21 =^è∞Œ =Ù #Hõ`„∆ =« Ú #∞O_ç =~°∞x #Hõ`„∆ =« Ú 18 QÆ∞}=ÚÅ∞Hõ<åfl Z‰õΩ¯= =zÛ#KÀ =∞Ozk.

MOHANPUBLICATIONS.COM
P~°∞„^Œ 19 27 21 18 24 26
ѨÙ#3 19 26 22 19 23 24
ѨÙ#1 21 28 23 20 24 25
ѨÙ+¨º 30 21 26 23 24 17
34 28 25 13 20 13 23 29
32 24 28 16 23 16 22 27
19 10 14 28 35 28 15 20
10 18 21 35 28 30 18 14
22 24
21 23
14 18
23 26
24 27
24 25
18 20
27 12
Jâ◊fix 22
z
2

Éè~í }° ˜ 14
™êfi q

26 26
29 22
3
q
1
19
19
J#∂ *˺

26 15
17 19
=¸ Ñ¨Ó Lëê
1
13 27 24
20 20 27
Lëê „â◊
3
26 24
28 26
^èŒ
2
21
10
^èŒ
2
21
10
â◊`«

15
20
ѨÓÉèÏ Ñ¨ÓÉèÏ
3 1
16 14
24 22
LÉèÏ ˆ~

24 26
16 28
Hõ$uÎH1õ 27 15 19 16 20 26 24 19 14 15 10 25 25 27 19 17 19 11
Pâı+¡ ¨ 25 23 22 19 12 21 13 12 15 28 28 28 15 15 17 20 20 26
Hõ$uÎH3õ 22 10 14 21 25 31 20 13 09 14 10 23 29 31 23 20 22 14
=∞Y 21 21 17 18 11 19 22 22 21 16 18 16 28 30 26 16 16 22
~ÀÇ≤Ï}˜ 19 15 09 16 30 24 14 20 11 17 18 20 26 24 30 27 26 19
ѨÙ|ƒ 27 19 21 22 25 17 20 28 27 22 16 16 30 28 34 24 22 08
=∞$QÆ2 10 25 17 23 22 25 15 11 18 21 24 13 19 27 29 26 17 27
LѶ1¨ 18 27 22 23 27 25 28 21 21 16 25 18 26 34 28 18 16 14
=∞$QÆ2 14 27 19 14 11 13 23 18 24 20 25 12 13 21 23 27 17 27
LѶ3¨ 13 21 16 21 25 23 30 23 23 19 28 21 17 25 19 28 25 24
P~°∞^„ Œ 20 27 20 13 17 04 16 27 27 22 22 17 18 11 16 19 27 27
ǨÏã¨Î 11 20 16 21 26 26 33 23 23 19 28 21 17 22 17 26 28 27
ѨÙ#3 18 27 21 13 20 05 13 26 27 27 23 17 18 11 17 19 27 28
z`«2Î 13 06 19 25 20 12 19 26 24 20 12 26 23 09 15 24 27 28
ѨÙ#1 20 27 20 19 26 10 08 20 21 28 27 21 12 07 11 17 25 25
z`«2Î 22 15 28 23 20 12 13 20 18 20 12 26 25 10 17 17 20 21
™êfiu 27 29 17 12 16 27 27 26 26 28 28 15 13 25 25 25 27 21 ѨÙ+¨º 11 26 21 20 19 22 17 11 22 26 25 13 04 14 18 24 18 27
qâßY322 22 20 15 10 18 19 21 21 22 21 19 17 19 18 17 18 27 Pâı+¡ ¨ 25 11 16 1520 26 22 16 08 12 13 27 18 18 12 18 20 12

qâßY116 16 14 19 14 22 13 14 14 19 18 15 21 23 21 18 19 28 =∞Y 25 11 17 24 26 34 24 21 11 05 04 18 24 25 18 17 18 12
J#∂ 24 14 19 24 27 20 11 16 21 26 18 21 24 20 29 26 27 12 ѨÙ|ƒ 11 25 19 26 24 24 19 19 27 21 18 04 11 19 24 23 16 24
*˺+¨ª 12 18 24 29 22 22 13 03 06 10 20 26 31 23 16 13 12 25 LѶ1¨ 17 26 17 24 32 19 10 27 28 22 20 11 18 12 16 15 26 24
=¸Å 12 20 24 19 13 14 21 15 12 08 17 24 26 19 09 13 13 27 LѶ3¨ 16 25 16 18 27 13 15 28 29 26 25 16 16 10 14 18 29 27
44 45

"≥∂ǨÏ<£ Ѩa¡ˆH+¨<£û, HÀ@QÆ∞=∞‡O,~å[=∞O„_ç –1.

 P^蕺u‡Hõ *’ºu+¨, "åã¨∞Î, "≥·^Œº, =∞O„`«âß„™êÎk „QÆO^äŒ=ÚÅH˘~°‰õΩ....
x`«º rq`«OÖ’ =^èŒ∂=~°∞Å QÆ∞} ã¨"Õ∞‡à◊#=Ú PkѨÓ_ç "ÕOHõ@ t= ™ê~Ú~åO
ǨÏã¨Î 19 26 17 19 26 12 14 26 27 23 24 19 19 07 14 19 27 27
z`«2Î 20 19 26 28 11 25 28 13 21 17 19 18 18 24 18 22 11 21 q"åǨÏK«„Hõ=Ú
z`«2Î 28 27 34 24 07 21 28 13 21 25 27 26 20 26 20 15 04 13 Dâß#º=Ú `«∂~°∞Ê PˆQflÜ«∞=Ú
™êfiu 28 28 20 10 23 18 23 26 18 22 23 27 21 20 25 19 20 13 Jxflã¨OѨ^ŒÅ∞ â◊√ÉèíHõ~°=Ú =Oâ◊=Ú#‰õΩǨx
qâßY334 18 28 18 17 21 28 21 13 17 17 32 26 26 22 16 13 05 27 6 9
qâßY123 08 17 28 27 31 23 17 09 12 12 27 27 26 22 21 18 09
J#∂ 07 22 17 28 28 31 16 14 22 25 26 12 12 22 24 24 18 27 L`«Î~°=Ú =∞^茺 ^ŒH˜∆}=Ú
*˺+¨ª 20 17 20 31 30 28 15 17 17 20 20 25 25 18 11 09 21 21 ^è#Œ ÖÏÉè=í Ú ^ŒOѨ`∞« Å "≥^· =Œ è º=Ú HõÅ∞QÆ∞#∞
=¸Å 27 21 27 24 26 16 28 27 25 15 15 21 25 21 11 17 25 27
^è•#º=$kú =∞~°}=Ú
ѨÓIIëê 11 26 19 18 18 19 27 28 34 24 23 08 15 22 29 32 23 32 24 3 12
LIIëê120 19 12 11 25 19 25 34 28 18 15 15 22 22 28 31 32 23
"åÜ«Ú=º=Ú Ñ¨tÛ=∞=Ú <≥~· ∞° u
LIIëê324 23 16 14 28 22 16 25 19 28 25 25 17 17 23 30 32 23
„ã‘Î =ºaèKåi}˜ |∞∞}=ÚÅ∞ ‰õΩÅ=$kú

MOHANPUBLICATIONS.COM
â„ =◊ } 25 23 16 14 28 23 17 25 15 24 28 30 20 18 23 32 31 24
^èxŒ +¨ª 24 26 30 28 14 28 21 09 16 25 21 28 18 23 21 26 15 22
21 18 15
^èxŒ +¨2ª 19 22 25 28 12 16 29 16 13 18 21 20 28 33 28 18 07 14
ã¨∂~°∞º_»∞ ã¨OK«iã¨∞Î#fl #Hõ∆„`«=Ú #∞O_ç q"åÇ¨Ï #Hõ∆„`«=Ú =~°‰õΩ ÖˇHõ¯ÃÑ@ìQÍ
â◊`a« +è ¨ 26 19 26 26 21 19 22 23 23 18 18 25 33 28 19 09 17 16
ѨÓIIÉèÏ319 28 21 21 27 12 15 30 29 24 25 20 27 19 28 18 23 20
"≥Ú^Œ\ ˜ =¸_»∞ #Hõ∆„`«=ÚÅ∞ K«„Hõ=Ú Ü≥ÚHõ¯ =∞^茺 ÉèÏQÆ=ÚÖ’#∞, `«~°∞"å`« 3
#Hõ∆„`åÅ PˆQflÜ«∞=ÚÖ’#∞ ~åã¨∞H˘x Ѷ¨e`åÅ#∞ ѨijeOKåe.
ѨÓIIÉèÏ1 19 20 14 21 27 11 15 31 30 28 30 25 17 07 16 28 33 30
LIIÉèÏ 03 19 12 19 20 22 24 22 31 29 29 14 06 16 21 33 28 34
#Hõ∆„`« „Hõ=∞ ã¨OYº
~ˆ =u 13 11 05 12 27 22 27 30 21 19 22 22 14 16 18 29 33 28
3 ~°q Ü«Ú#fl #Hõ∆„`åk =∞^茺 "≥Ú^Œ\ ˜ 3 #Hõ∆„`«=ÚʼnõΩ =∞~°}=Ú 1,2,3
ÃÑ#· `≥eÑ≤# 21 =~åæÅ`Àáê@∞ QÆ∞}"Õ∞à◊ K«„Hõ=Ú#∞ K«∂_»=Öˇ#∞. q"åǨÏ=ÚÖ’ 6 `«∂~°∞Ê´ `«~°∞"å`« 3 #Hõ∆„`«=ÚʼnõΩ â◊√Éèí=Ú 4,5,6
Wk ‰õÄ_® KåÖÏ =ÚYº=∞~Ú#k. 9 PˆQflÜ«∞=Ú´ `«~°∞"å`« 3 #Hõ∆„`«=ÚʼnõΩ =Oâ◊Ǩx 7,8,9
=^èŒ∂=~°∞Å #Hõ∆„`åÅ#∞ |\˜ì 18 QÆ∞}=ÚʼnõΩ ÃÑ·QÆÅ ã¨OYº =zÛ# 12 ^ŒH˜∆}=Ú´`«~°∞"å`« 3 #Hõ∆„`«=ÚʼnõΩ "≥·^èŒ=º=Ú 10,11,12
â◊√Éè„í Ѩ^=Œ Ú. 15 <≥·~°∞u´ `«~°∞"å`« 3 #Hõ∆„`«=ÚʼnõΩ ‰õΩÅ=$kú 13,14,15
18 QÆ∞}=ÚʼnõΩ `«‰Ωõ ¯= ã¨OYºQÆÅ QÆ∞}=ÚÅ∞ =zÛ# â◊√Éè„í Ѩ^=Œ Ú HÍ^Œ∞. 18 ѨtÛ=∞=Ú´`«~°∞"å`« 3 #Hõ∆„`«=ÚʼnõΩ |∞∞}=Ú,"åºkè 16,17,18
"Õ∞#`«,Î "Õ∞#=∂=∞‰õΩ=∂~°∞Å∞, ‰õΩ=∂Ô~ÅÎ ‰õΩ q"åǨÏO [i¿Ñ q+¨Ü∞« OÖ’ =~°=æ ÚÅ∞, 21 "åÜ«Ú=º=Ú´ `«~°∞"å`« 3 #Hõ∆„`«=ÚʼnõΩ „ã‘Î =ºaèK«i}˜ 19,20,21
á⁄O`«#Å∞ K«∂_»=Åã≤# J=ã¨~°O ÖË^Œ∞. 24 L`«Î~°=Ú´ `«~°∞"å`« 3 #Hõ∆„`«=ÚʼnõΩ ^èŒ#=Ú, ^è•#º=Ú 22,23,24
„áêOfÜ«∞`«, QÆ∞~°∞=∞`«=ÚÅ#∞ |\˜ì PK«iOK«=Öˇ#∞. ÃÑ· =~°∞㨠'=~°— 27 Dâß#º=Ú´ `«~°∞"å`« 3 #Hõ∆„`«=ÚʼnõΩ ã¨HõÅ ã¨OѨ^ŒÅ∞ 25,26,27
#Hõ∆„`«=ÚÅ∞, ѨHõ¯=~°∞㨠=^èŒ∞#Hõ∆„`«=ÚÅ∞QÍ K«∂ã¨∞HÀ"åe. D q^èŒOQÍ Ñ¶¨e`«=ÚÅ∞ K«∂ã¨∞HÀQÆÅ~°∞.
46 47

"≥∂ǨÏ<£ Ѩa¡ˆH+¨<£û, HÀ@QÆ∞=∞‡O,~å[=∞O„_ç –1.

 P^蕺u‡Hõ *’ºu+¨, "åã¨∞Î, "≥·^Œº, =∞O„`«âß„™êÎk „QÆO^äŒ=ÚÅH˘~°‰õΩ....
x`«º rq`«OÖ’ =^èŒ∂=~°∞Å QÆ∞} ã¨"Õ∞‡à◊#=Ú PkѨÓ_ç "ÕOHõ@ t= ™ê~Ú~åO
1. W^ŒÌ~°∞ ѨلuHõʼnõΩ XˆH =ÚǨ˙~åÎxH˜ q"åǨÏ=Ú KÕÜ«∞‰õÄ_»^Œ∞.
2. "å~°∞ W^ŒÌ~°∞ ã¨=u ѨلuHõÅ∞ J~Ú<å KÕÜ«∞~å^Œ∞.
3. JHõ¯ =∞~°}˜Oz# J`«x K≥Öˇ¡ex WzÛ q"åǨÏO KÕÜ«∞=K«∞Û.
4. XˆH ÅQÍflxH˜ Ô~O_»∞ LѨ#Ü«∞<åÅ∞ KÕÜ«∞~å^Œ∞.
5. Ѩل`«∞#‰õΩ q"åǨÏ=Ú KÕã≤# 6 <≥ÅÅ֒Ѩ٠=∞~˘Hõ Ѩل`«∞xH˜ QÍx,
ѨلuHõ‰õΩQÍx q"åǨÏO KÕÜ«∞~å^Œ∞. ã¨O=`«û~°=Ú =∂i#KÀ KÕÜ«∞=K«∞Û#∞.

UHõ#Hõ∆„`« *Ï`«Hõ ^À+¨=Ú

=^è∂Œ =~°∞Å W^Œ~Ì ∂° XˆH #Hõ„∆ `«=ÚÖ’ ѨÙ\˜#ì XˆH ~åt J=Ù`å~°∞. JѨÙ_»∞
Hõ+¨ìHÍÅO =zÛ#ѨÙ_»∞ W~°∞=ÙiH˜ XˆH™êiQÍ K«∞@∞ì=Ú_»`å~Ú. J~Ú`Õ XˆH
#Hõ ∆ „ `« O Ö’ Ѩ Ù \˜ ì # =^è Œ ∂ =~° ∞ Å∞ "Õ ~ ° ∞ "Õ ~ ° ∞ áê^Œ = ÚÅÖ’ Ѩ Ù \˜ ì "Õ ∞ Å∞,
=^è∂Œ =~°∞Å[#‡~åt XHõ>Ë J~Ú#. "Õ~∞° "Õ~∞° #Hõ„∆ `åÅÖ’ ѨÙ\#ì˜ "åiH˜, =^è∂Œ =~°∞Å∞

MOHANPUBLICATIONS.COM
XˆH [#‡#Hõ„∆ `«=∞~Ú<å "Õ~∞° "Õ~∞° áê^•ÅÖ’ ѨÙ\˜#ì "åiH˜ q"åǨÏO KÕÜ∞« =K«∞Û#∞.
~ÀÇ≤Ï}˜, P~°∞„^Œ, =ÚY, qâßY, ѨÙ+¨ºq∞, „â◊=}=Ú, L`«~Î åÉèÏ„^Œ, ~ˆ =u #Hõ„∆ `åÅÖ’
ÅQÆfl^ÀëêÅ∞ ѨiǨ~°=ÚÅ∞
ѨÙ\˜ì# =^èŒ∂=~°∞Å∞ W^ŒÌ~°∂ XˆH áê^Œ=Ú J~Ú##∞ q"åǨÏ=Ú KÕÜ«∞=K«∞Û#∞.
=^è Œ ∂ =~° ∞ Å∞ Xˆ H #Hõ ∆ „ `« = ÚÖ’ Ѩ Ù \ ˜ ì # J+¨ ì ‰ õ Ä @=ÚÅÖ’ Z‰õ Ω ¯= ѨOK«Hõ~°Ç≤Ï`«=Ú :
QÆ∞}ÏOHõ=ÚÅ∞O_»∞#∞. QÀKå~° ^À+¨=ÚÅ∞ `å`å¯eHõ=∞~Ú#q. =^èŒ∂=~°∞ŠѨk¿ÇÏ#∞u^ä∞Œ Å ã¨OYº#∞, Jâ◊fix "≥Ú^ŒÅQÆ∞ #Hõ„∆ `« ã¨OYº#∞, Pk"å~°=Ú
[#‡‰õΩO_»ex |\˜ì Ѷ¨Å=ÚÅ∞ ^Œâ◊, JO`«~°ÌâßHÍÅ=ÚÅÖ’ HõÅ∞QÆ∞K«∞O_»∞@ =Å¡ #∞O_ç "å~° ã¨OYº#∞, "Õ∞+¨O "≥Ú^ŒÅQÆ∞ ÅQÆfl,~åt ã¨OYºÅ#∞ "≥Ú`«Î=Ú HõeÑ≤ 9KÕ
[#‡‰õΩO_»Å∞ÅÖ’ „QÆǨÏã≤÷u "Õ~°∞ "Õ~°∞QÍ LO_»@O KÕ`« UHõ #Hõ∆„`«=ÚÖ’ ѨÙ\˜ì# ÉèÏyOz# =KÕÛ âı+¨=Ú 1,2,4,6,8, =~°∞ã¨QÍ =∞$`«∞º, Jyfl, ~å[, KÀ~°,~ÀQÆ
"åiH˜ q"åǨÏ=Ú KÕÜ«Ú@ ÉèíÜ«∞=ÚÖË^Œ∞. Jâ◊fix, Éèí~°}˜, ™êfiu, Pâı¡+¨,ѨÙ|ƒ, ѨOK«H=õ ÚÅ∞ J=Ù`å~Ú. HÍ|\˜ì 1,2,4,6,8 âı+=¨ ÚÅ∞ =¿ãÎ â◊√Éè=í ÚHÍ^Œ∞. 3,5,7,9
J#∂~å^è,Œ â◊`a« +è O¨ , =¸Å #Hõ„∆ `åÅ "åiH˜ =∞^躌 =∞=ÚQÍ#∞, ѨÓ~åfiÉèÏ„^Œ,^èxŒ +¨,ì âı+¨=Ú =¿ãÎ U^Œ~Ú<å =ÚO^Œ∞"≥#∞Hõ [~°∞ѨÙ@ =Å¡ â◊√ÉèíÅQÆflO U~°Ê_»∞`«∞Ok.
ѨÙ#~°fiã¨∞, Hõ$uÎHõ, =∞$QÆt~°, z`«Î, ǨÏã¨Î, L`«Î~°, *˺+¨ª, ѨÓ~åfiëê_è», L`«Î~åëê_è», J@∞=O\˜ ÅQÆfl=Ú K«∂ã¨∞HÀ=Öˇ#∞.
"åiH˜ J^èŒ=∞Ѷ¨Å=Ú LO_»∞#∞. „QÆǨÏ|Åã¨Ç≤Ï`« ÅQÆfl=Ú : |∞^èŒ, QÆ∞~°∞, â◊√„‰õΩÅ∞, Z=Ô~·<å XHõ ÅQÆfl=ÚÖÖ’
ã¨=∞ã¨Ñ¨ÎHõ=Ú =Ù#fl#∞, ÅQÆfl=Ú#∞ K«∂K«∞K«∞#fl#∞, J<ÕHõ ^ÀëêÅ∞ áÈ`å~Ú. HÍ=Ù# ÅQÆfl=Ú
ÃÑ@∞ì#ѨÙ_»∞ |∞^èŒ∞, QÆ∞~°∞, â◊√„‰õΩÅÖ’ U XHõ¯i ^Œ$+≤ì J~Ú# ÅQÆflOÃÑ· LO_Õ@@∞¡
3–11 QÍx 4–10 QÍx J~Ú`Õ ã¨=∞ã¨Ñ¨ÎHõ=Ú J=Ù`«∞Ok. =^èŒ∂=~°∞Å K«∂ã≤# |Å"≥∞ÿ# =ÚǨ˙~°Î=Ú U~°Ê_»∞#∞. áê}˜„QÆǨÏ} ÅQÆfl=∞O^Œ∞ 10,11
~åâ◊√Å∞ XHõ^•x #∞O_ç =∞iÜ≥ÚHõ\ ˜ 7,5,9= ~åtQÍ LO\Ï~Ú. W@∞=O\˜ ™ê÷#=ÚÅÖ’ ~°q, ÅQÆfl=ÚÖ’ QÆ∞~°∞_»∞ 11= ™ê÷#=ÚÖ’ ‰õΩA_»∞ LO_»∞@ =∞Ozk.
㨠O ^Œ ~ åƒù Å Ö’ „QÆ Ç ¨ Ï "≥ ∞ ÿ „ u, K« ∂ _» ‰ õ Ω O_® q"åǨ Ï =Ú KÕ Ü « ∞ =K« ∞ Û. q"åǨxH˜ ‰õΩ^Œ~°x *Ï`«HÍÅ∞ : „ã‘Î *Ï`«HõOÖ’ :
Hõà◊„`«Ñ¨Ù„`«™ê÷#=ÚÅO^Œ∞ =^èŒ∂=~°∞Å ~åâ◊√Å∞ LO>Ë Jk ã¨Ç¨Ï[^•OѨ`«º=Ú#∞ 1. J+¨=ì ∂kèÑu¨ Ö’, ã¨Ñ=Ψ ∂kèÑu¨ Ö’ Hõeã≤ Hˆ O„^Œ=ÚÖ’ L#fl áêѨ„QÆÇ¨ Å
*Ï`«Hõs`«º U~°Ê~°K«|_ç#"Õ. ^Œ$+≤Lì <åfl, ÅQÆfl=Ú J+¨=ì ∞OÖ’ ‰õΩ[~åǨïÅ∞ Hõeã≤#, â◊x`À Hõeã≤ ã¨Ñ=Ψ ∂kèÑu¨ x
48 49

"≥∂ǨÏ<£ Ѩa¡ˆH+¨<£û, HÀ@QÆ∞=∞‡O,~å[=∞O„_ç –1.

 P^蕺u‡Hõ *’ºu+¨, "åã¨∞Î, "≥·^Œº, =∞O„`«âß„™êÎk „QÆO^äŒ=ÚÅH˘~°‰õΩ....
x`«º rq`«OÖ’ =^èŒ∂=~°∞Å QÆ∞} ã¨"Õ∞‡à◊#=Ú PkѨÓ_ç "ÕOHõ@ t= ™ê~Ú~åO
‰õ Ω A_» ∞ K« ∂ ã≤ # #∞, ‰õ Ω A_» ∞ J+¨ ì = ∂kè Ñ ¨ u , ã¨ Ñ ¨ Î = ∂kè Ñ ¨ u Ö’ Hõ e ã≤ # #∞ =¸Å ^èŒ#∞ã¨∞û QÆ∞~°∞ =∞#∞ =∞^躌 ‰õΩHõ¯ `å„=∞ Hõu„∆ K«`∞« +¨Ê
ѨÓ.ëê ^èŒ#∞ã¨∞û QÆ∞~°∞ =∞#∞ =∞^躌 HÀu `å„=∞ Hõu„∆ K«`∞« +¨Ê
ã¨Ñ¨Î=∞=ÚÖ’QÍx, J+¨ì=∞OÖ’QÍx, ‰õΩ[, â◊x, ~åǨï=ÙÅ∞ Hõeã≤ L#fl#∞ „ã‘ÎH˜ L.ëê 1,3 ^è#Œ ,=∞Y QÆ∞~°∞,â◊x =∞#∞ JO`«º =ÚOy㨠`å„=∞ Hõ"∆ ·≥ K«`∞« +¨Ê
"≥·^èŒ=ºO HõÅ∞QÆ∞#∞. â„ =◊ }O =∞Hõ~O° â◊x ^Õ= JO`«º HÀu `å„=∞ "≥â· º◊ K«`∞« +¨Ê
2. ã¨Ñ=Ψ ∞ #==∞ ™ê÷#=ÚÖ’ áêѨ„QÆÇϨ =Ú LO_»QÍ# #Ü«∞™ê÷#OÖ’ áêѨ„QÆÇϨ ^èŒ 2,2 =∞Hõ,‰õΩO â◊x ~åHõã∆ ¨ Pk Jâ◊fi `å„=∞ â◊¥^„ Œ =∞#∞+¨º
â◊`a« +è O¨ ‰õΩOÉèOí â◊x ~åHõã∆ ¨ Pk Jâ◊fi `å„=∞ â◊¥^„ Œ =∞#∞+¨º
^Œâ◊Ö’ "≥·^èŒ=º„áêÑ≤Î HõÅ∞QÆ∞#∞. ѨÓ.ÉèÏ3,1 ‰õΩO,g∞ â◊,QÆ∞~°∞ =∞#∞ Pk ã≤OÇ¨Ï `å„=∞ â◊¥.„ÉÏ =∞#∞+¨º
Hõ#ºÅ‰õΩ Jâ◊fix, Hõ$uÎHõ, Pâı¡+¨, ѨÙ|ƒ, L`«Î~°, =∞Ѷ¨∞, =¸Å â◊`«aè+¨O, L.ÉèÏ^„ Œ g∞#O QÆ∞~°∞ =∞#∞ =∞^躌 QÀ=Ù `å„=∞ É„ ÏǨχ [ÅK«~°
J#∂~å^èŒ, #Hõ∆„`«=ÚÅ∞ HõÅ=~°∞xH˜zÛ q"åǨÏO KÕ¿ãÎ ã¨HõÅ ^ÀëêÅ∞ áÈ=Ù#∞. ~ˆ =u g∞#O QÆ∞~°∞ ^Õ= JO`«º QÆ[ ã¨fi~°‚ É„ ÏǨχ [ÅK«~°
=~°∞x *Ï`«HõOÖ’ Hõà◊„`åkèѨuH˜ â◊„`«∞, hK«, Jã¨ÎOQÆ`åk ^À+¨=Ú#fl#∞,
â◊„`«∞„QÆÇϨ ^Œ$+≤ì L#flÑÙ¨ _»∞, ã¨Ñ=Ψ ∞~åtÖ’ áêѨ„QÆÇϨ =ÚÅ∞ L#flÑÙ¨ _»∞ ÉèÏ~°º qÜ≥∂QÆ=Ú *Ï`«Hõ ѨijÅ# `«~°∞"å`« â◊√ÉèÏâ◊√Éèí=ÚÅ∞
ã¨OÉèqí OK«∞#∞. =^èŒ∂=~°∞Å W^ŒÌi [#‡‰õΩO_»e, ~åt‰õΩO_»ex |\˜ì *Ï`«Hõ=Ú#∞
q"åǨϟѨܫÚHõÎ ~åt ‰õÄ@=ÚÅ∞ ѨijeOz# `«~°∞"å`« H˜Ok q+¨Ü«∂Å∞ ^Œ$+≤ìÖ’ LOK«∞HÀ"åe.
ã¨Ç¨Ï[ áêѨ„QÆǨÏ=∞~Ú# ~°q`À Hõeã≤#ѨÙ_»∞ Jã¨ÎOQÆ`«fi=Ú ‰õΩA#`À

MOHANPUBLICATIONS.COM
#Hõ∆„`«O
Jâ◊fix
Éè~í }° ˜
Hõ$1,3
~ÀÇ≤Ï}˜
~åt
"Õ∞+¨O
"Õ∞+¨O
"Õ∞,=$
=$+¨Éíè
âߺkèѨu
‰õΩ[
‰õΩ[
‰õΩ,â◊√„Hõ
â◊√H„ õ
QÆ}=Ú
^Õ=
=∞#∞
~åHõ∆ã¨
=∞#∞
<å_»∞Å∞
Pk
=∞^躌
JO`Ǽ
JO`Ǽ
Ü≥∂x
Jâ◊fi
QÆ[
"Õ∞+¨O
ã¨~°Ê
áê^ŒO
ã¨fi~‚°
ã¨fi~‚°
ã¨fi~‚°
ã¨fi~‚°
=~°‚O =â◊ºO
Hõu„∆
Hõu„∆
Hõ.∆ "≥·
"≥â· º◊
K«`∞« +¨Ê
K«`∞« +¨Ê
K«`∞« +¨Ê
K«`∞« +¨Ê
Hõe¿ãÎ „QÆǨÏÜ«Ú^Œú=Ú, K≥_»∞=K«∞Û#∞.
â◊x, H©∆} K«O„^Œ, ~åǨï=ÙÅ`À HõeÜ«Ú@ =∞Ozk HÍ^Œ∞. 3,6,8,12
™ê÷<åÅ JkèÑ`¨ ∞« Å`À HõÅ=_»O "åiKÕ K«∂_»|_»@O 1,7 ™ê÷<åkèÑ`¨ ∞« Å∞ 3,6,8,12
=∞$2,2 =$,q∞ â◊√,|∞ ^Õ= =∞^躌 ã¨~°Ê ã¨fi~‚° "≥,· â◊¥ K«`∞« +¨Ê ™ê÷<åÅÖ’LO_»∞@ ^À+¨=Ú.
=∞#∞+¨º K«O„^Œ∞_»∞#fl ~åt #∞O_ç ‰õÄ_® 1,7 ™ê÷<åkèѨ`«∞Å∞ Ü≥ÚHõ¯ D ™ê÷<åÅ∞
P„~ú° q∞^è∞Œ #O |∞^è∞Œ _»∞ =∞#∞ Pk ‰õΩHõ¯ ~°[`« â◊¥^„ Œ =∞#∞+¨º
ѨÙ#3,1 q∞,Hõ~¯° |∞,K«O ^Õ= Pk =∂~å˚Å ~°[`« â◊¥.„ÉÏ =∞#∞+¨º |ÖÏ|ÖÏÅ∞ L#flq. ÅQÆfl=Ú #∞O_ç 2= ~åt ‰õΩ@∞O|™ê÷#=Ú. J~°∂_è»K«„Hõ=ÚÖ’
[ÅK«~° LѨѨ^Œ=Ú#∞, ^•xH˜ Ô~O_»=~åt ^•~° (Éèí~°Î $)Ѩ^Œ=ÚÅ#∞ ‰õÄ_® ѨijeOz
ѨÙ+¨ºq∞ Hõ~¯° K«O^„ Œ ^Õ= =∞^躌 "Õ∞+¨ ~°[`« É„ Ï [ÅK«~°
P„â+ı ¨ Hõ~¯° K«O^„ Œ ~åHõã∆ ¨ JO`«º =∂~å˚Å ~°[`« É„ Ï [ÅK«~°
„QÆǨÅ gHõ∆} `≥Å∞ã¨∞HÀ"åe.
=∞Y ã≤OǨÏO ~°q ~åHõã∆ ¨ JO`«º =¸+¨Hõ ~°[`« Hõu„∆ K«`∞« +¨Ê Z=i *Ï`«H=õ ÚÖ’ J~Ú<å q"åÇ¨Ï HÍ~°‰Ωõ _»∞ â◊√„‰õΩ_»∞. â◊√„‰õΩ_»∞ áêѨ~åt
ѶӨ .Ѩ ã≤OǨÏO ~°q =∞#∞+¨º =∞^躌 =¸+¨Hõ ~°[`« Hõu„∆ K«`∞« +¨Ê ã≤÷u, áêѨ„QÆÇ¨Ï LK«Ûù,hK«, â◊„`«∞ˆH∆„`« ã≤÷u ~°q`À HõÅ=_»O, Jã¨ÎOQÆ`«fi=Ú,
L.Ѷ1¨ ,3 ã≤O,Hõ#º ~°,|∞ =∞#∞ Pk QÀ=Ù ~°[u Hõ.∆ "≥· K«`∞« +¨Ê
=∞#∞+¨º „QÆǨÏÜ«Ú^Œú=Ú ‰õΩAx`À HõÅ=_»O =∞OzkHÍ^Œ∞.
ǨÏã¨Î Hõ#º |∞^èŒ ^Õ= Pk ^Œ∞#fl ~°[`« "≥â· º◊ =∞#∞+¨º JÖψQ 1,7 ™ê÷<åÅ∞ P ™ê÷<åkèѨ`«∞ʼnõΩ, â◊√„‰õΩxH˜ 2,12 ~åâ◊√ÅÖ’
z`«2Î ,2 Hõ#º,`«∞Å |∞,â◊√H„ õ ~åHõã∆ ¨ =∞^躌 "庄Ñ∞¨¶ ~°[`« "≥.· â◊¥ =∞#∞+¨º
™êfiu `«∞Å â◊√H„ õ ^Õ= JO`«º ^Œ∞#fl ~°l`« â◊¥^„ Œ =∞#∞+¨º áêѨ„QÆǨÅ∞ LO>Ë ^À+¨=Ú. ÃÑ· ^ÀëêÅ∞ LO>Ë q"åǨÏO PÅ㨺O J=Ù`«∞Ok.
q 3,1 `«∞Å,=$ â◊√,‰õΩ[ ~åHõ∆㨠JO`«º "庄Ñ∞¨¶ Ö’Ç¨Ï â◊¥,„ÉÏ =∞#∞+¨º ÉèÏ~°ºÉèí~°ÎÅ∞ q_çáÈ`å~°∞.
H©@
J#∂ =$tÛHOõ ‰õΩ[ ^Õ= =∞^躌 ÖË_ç Ö’Ç¨Ï É„ ÏǨχ H©@ Éè~í ΰ $#+¨=ì ÚÅ∞, kfifÜ«∞, `«$fÜ«∞ q"åǨÅ∞ J=Ù`å~Ú. QÆ∞}^À+¨=ÚÅ∞
*˺+¨ª =$tÛHOõ ‰õΩ[ ~åHõ∆㨠Pk ÖË_ç Ö’Ç¨Ï Hõu„∆ =∞#∞+¨º q∞„â◊=∞OQÍ LO>Ë Uq Z‰õΩ¯=QÍ L<åflÜ≥∂ K«∂ã≤ Ѷ¨Å=Ú `≥Å∞ã¨∞HÀ"åe.
50 51

"≥∂ǨÏ<£ Ѩa¡ˆH+¨<£û, HÀ@QÆ∞=∞‡O,~å[=∞O„_ç –1.

 P^蕺u‡Hõ *’ºu+¨, "åã¨∞Î, "≥·^Œº, =∞O„`«âß„™êÎk „QÆO^äŒ=ÚÅH˘~°‰õΩ....
x`«º rq`«OÖ’ =^èŒ∂=~°∞Å QÆ∞} ã¨"Õ∞‡à◊#=Ú PkѨÓ_ç "ÕOHõ@ t= ™ê~Ú~åO
„ã‘ÎʼnõΩ =∞Oz #Hõ∆„`«=ÚÅ∞
Jâ◊fix, ~ÀÇ≤Ï}˜, =∞$QÆt~°, ѨÙ#~°fiã¨∞, ѨÙ+¨ºq∞, =∞Y, ѨÙ|ƒ, L`«Î~°,
ǨÏã¨,Î ™êfiu, qâßY, 1,2,3 áê^•Å∞, J#∂~å^è,Œ ѨÓ~åfiëê_è,» L`«~Î åëê_è,» „â◊=}O,
^èŒx+¨ª, â◊`«aè+¨O, ѨÓ~åfiÉèÏ„^Œ, L`«Î~°ÉèÏ„^Œ, ˆ~=u.

^À+¨ #Hõ∆„`åÅ∞
=¸Å, Pâı¡+¨, qâßY,4= áê^ŒO, *˺+¨ª, =¸Å #Hõ∆„`« *Ï`«‰õΩ~åe =Å#
„ã‘ΠѨÙ~°∞+¨ *Ï`«HÍÅÖ’ ^ÀëêÅ∞ Éèí~°Î `«O„_çH˜ (=∂=∞QÍiH˜) ^À+¨=Ú 4= áê^Œ=Ú J~Ú`Õ =∂„`«O D ^À+¨O
LO_»^Œ∞.
[#‡ÅQÆfl=Ú #∞O_ç 6,8,12 ™ê÷<åkèÑ`¨ ∞« Å∞ 1,2,7 ™ê÷<åÅÖ’ LO_»@=Ú. Pâı+¡ ¨ #Hõ„∆ `« =^è∞Œ =Ù =Å# Éè~í ΰ `«eH¡ ˜ ^À+¨=Ú 1 `«Ñʨ q∞ye# áê^•Å‰õΩ
1,2,7 ™ê÷<åkèѨ`«∞Å∞ 6,8,12 ÉèÏ==ÚÅÖ’ LO_»∞@. 1,2,7 ÉèÏ"åkèѨ`«∞Å∞

MOHANPUBLICATIONS.COM
D ^À+¨O LOk. *˺+¨ª #Hõ∆„`« =^èŒ∞=Ù =Å# Éèí~°Î J#fl‰õΩ ^À+¨=Ú. qâßY 4=
6,8,12 ÉèÏ"åkèѨ`«∞Å`À Hõeã≤ LO_»@=Ú ÖË^• K«∂_»|_»@=Ú. áê^Œ=ÚÖ’ ѨÙ\˜ì# Hõ#º =Å# Éèí~°Î `«=Ú‡xH˜ ^À+¨=Ú.
~åǨï=Ù áêѨ„QÆÇϨ =Ú`À Hõeã≤ 7= ÉèÏ==ÚÖ’ LO_»@=Ú. q"åÇ¨Ï HÍ~°‰Ωõ _»∞ `«O„_ç rqOz ÖËx =~°∞_»∞ =¸Å #Hõ∆„`« =^èŒ∞=Ùx `«e¡ ÖËx =~°∞_»∞
J~Ú# â◊√„‰õΩ_»∞ 7= ÉèÏ==ÚÖ’ LO_»∞@. hK«Ö’#∞ 6,8,12 ~åâ◊√ÅÖ’ LO_»∞@ Pâı¡+¨ #Hõ∆„`« =^èŒ∞=Ùx, J#fl`«=Ú‡Å∞ ÖËx =~°∞_»∞ qâßY 4=áê^ŒO, *˺+¨ª #Hõ∆„`«
6,8,12 ÉèÏ"åkèѨ`«∞Å`À HõÅ=_»O K«∂_»|_»@=Ú, ~°q`À 10 _ç„wÅÖ’ Hõeã≤
=^èŒ∞=Ùx KÕã¨∞HÀ=K«∞Û#∞.
Jã¨Îq∞OK«@O, ‰õΩAx`À Hõeã≤ ‰õΩAxH˜ "≥#Hõ _ç„wÅÖ’ #∞O_ç „QÆǨÏÜ«Ú^ŒúOÖ’
F_çáÈ=_»=Ú. â◊√„‰õΩ_»∞ 3,4 „QÆǨÏ=ÚÅ`À LO_»∞@. ѨxH˜~åx [O@ #Hõ∆„`åÅ∞
áêѨ„QÆǨÏ=ÚÅ`À Hõeã≤ 5,7 ÉèÏ==ÚÅÖ’ LO_»∞@. 5 ™ê÷<åkèѨu 7
ÉèÏ==ÚÅ∞ LO_»∞#>Ë¡ 7 ÉèÏ"åkèѨu 5 ™ê÷#OÖ’ LO_»∞@ H©∆}K«O„^Œ∞_»∞ 5= q"åǨxH˜ ѨxH˜~åx [O@ #Hõ∆„`åÅ∞. 1) Hõ$uÎHõ–â◊`« 2) L`«Î~°Ñ¶¨Å∞æ}˜–
ÉèÏ==ÚÖ’ LO_»∞@. â◊√„Hõ K«O„^Œ∞ʼnõΩ 7= ~åtÖ’ ‰õΩ[, â◊#∞Å∞ QÍx |∞^èŒ, P~°∞„^Œ 3) =¸Å–ǨÏã¨Î 4) qâßY–=∞Y 5) „â◊=}O– qâßY 6) =∞$QÆt~°–
â◊#∞Å∞QÍx LO_»∞@ ÅQÆfl=Ú#‰õΩ 7= ~åtÖ’ â◊x K«O„^Œ∞_»∞ LO_»∞@. L`«Î~åÉèÏ„^Œ 7. Jâ◊fix– „â◊=}=ÚÅ∞.
7= ™ê÷<åkèѨu â◊√„‰õΩ_»∞#∞ kfiã¨fiÉèÏ= ~åâ◊√ÅÖ’ LO_»∞@. q∞^äŒ∞#=Ú,
Hõ#º, ^èŒ#∞ã¨∞û, q∂#=Ú kfiã¨fiÉèÏ= ~åâ◊√Å∞. =ÚYºOQÍ 7= ÉèÏ==Ú#‰õΩ P =∞Oz [O@ #Hõ∆„`åÅ∞
ÉèÏ"åkèѨuH˜ â◊√„‰õΩ#‰õΩ 8= ™ê÷<åkèѨu ã¨O|O^èŒ=ÚQÍx K«∂_»_»O QÍx, 7=
ÉèÏ= ÉèÏ"åkèѨu â◊√„‰õΩÅ∞ 8= ™ê÷#=ÚÖ’ LO_»∞@ ^À+¨=Ú. q"åÇ¨Ï HÍÅ=Ú#‰õΩ 1) P~°∞„^Œ– L`«~Î ° 2) ѨÙ|ƒ– J#∂~å^èŒ 3) ѨÙ+¨ºq∞– z`«Î 4) ѨÙ#~°fiã¨∞–
[~°∞QÆ∞`«∞#fl ^Œâ◊, JO`«~°Ìâ◊, ~åÉ’=Ù ^Œâ◊Å∞ ÃÑ· ^ÀëêʼnõΩ ã¨O|OkèOz#q J~Ú`Õ Ç¨Ïã¨Î 5) ~ÀÇ≤Ï}˜– =∞Y 6) ѨÓ~åfiÉèÏ„^Œ– ~ÀÇ≤Ï}˜ 7) Jâ◊fix– ѨÙ#~°fiã¨∞ 8)
K≥_»∞ Ѷ¨e`åÅ∞ W™êÎ~Ú. ^À+¨µÅ∞ HÍx "åi ^Œâ◊Å∞ [~°∞QÆ∞`«∞#fl#∞, Éèíq+¨º`«∞ÎÖ’ ™êfiu– L`«Î~åëê_è» 9) L`«Î~åëê_»– ˆ~=u 10) =¸Å– ѨÓ~åfiÉèÏ„^Œ 11)
L<åfl K≥_»∞ Ѷ¨e`åÅ#∞ Wã¨∞ÎOk. ѨÓ~åfiëê_è»– L`«Î~åÉèÏ„^Œ 12) Éèí~°}˜– ѨÙ+¨ºq∞.
52 53

"≥∂ǨÏ<£ Ѩa¡ˆH+¨<£û, HÀ@QÆ∞=∞‡O,~å[=∞O„_ç –1.

 P^蕺u‡Hõ *’ºu+¨, "åã¨∞Î, "≥·^Œº, =∞O„`«âß„™êÎk „QÆO^äŒ=ÚÅH˘~°‰õΩ....
x`«º rq`«OÖ’ =^èŒ∂=~°∞Å QÆ∞} ã¨"Õ∞‡à◊#=Ú PkѨÓ_ç "ÕOHõ@ t= ™ê~Ú~åO
â◊√Éèí#= ѨOK«Hõ=Ú :
=~°∞x~åt =^è∞Œ =Ù~åt
Ѩ~°ã¨Ê~°=Ú "≥·~°=Ú HõÅ #Hõ∆„`åÅ∞ : "Õ∞+¨O – ã≤OǨÏO
=$+¨ÉèíO – Hõ#º
z`«Î, =∞$QÆt~°, ^èŒx+¨ª, Ѩ~°ã¨Ê~° "≥·~°=Ú QÆÅ #Hõ∆„`«=ÚÅ∞QÍ K≥ѨÊ|_ç#q. q∂#O – Hõ~å¯@HõO
â◊„`«∞+¨ëêª+¨ìHõ=ÚÅ∞ : =∞Hõ~°O – =$+¨ÉèíO
=^è∞Œ =Ù~åt =~°∞_»∞~åt Hõ#º – =∞Hõ~°O
`«∞Å – q∂#O =$tÛHõO – q∂#O
q∞^äŒ∞#O – =$tÛHõO ‰õΩOÉèíO – q∞^äŒ∞#O
"Õ∞+¨O – Hõ#º q∞^ä∞Œ #O – `«∞Å
^èŒ#∞ã¨∞û – =$+¨ÉèíO Hõ~å¯@HõO – =$tÛHõO
ã≤OǨÏO – =∞Hõ~O° nxH˜ =ºuˆ~HõO J=@O =∞Ozk HÍ^Œ∞.

MOHANPUBLICATIONS.COM
‰õΩOÉèíO

=~°∞x~åt
=$tÛHõO
–

–
Hõ~å¯@HõO
â◊√Éèí+¨ëêª+¨ìHõ=ÚÅ∞ :
=^è∞Œ =Ù~åt
"Õ∞+¨O
â◊√Éèíkfi~åú^Œâ◊=Ú– Jâ◊√Éèíkfi~åú^Œâ◊=Ú
kfi~åÌfi^Œâ◊=Ú JO>Ë „ã‘ΠѨÙ~°∞+¨ ~åâ◊√Å∞ XHõ^•x<˘Hõ\ ˜ 2,12 ~åâ◊√Å∞
J=Ù`å~Ú. ѨÙ~°∞+¨ ~åtH˜ „ã‘Î~åt J=_»O =∞Ozk. 12=k J=_»O K≥_»∞. HÍx
=∞Hõ~°O – q∞^äŒ∞#O „ã‘Îk ã¨i ~åt J~Ú# ѨÙ~°∞+¨µ_»∞ 12= ~åt J~Ú<å ^À+¨O ÖË^Œ∞. XˆH ~åtÖ’
=$+¨ÉèíO – `«∞ŠѨÙ\˜ì# =^èŒ∂=~°∞ʼnõΩ ѨÙ~°∞+¨ #Hõ∆„`åÅ∞ `«~°∞"å`« „ã‘Î #Hõ∆„`«=Ú LO_»∞@ =∞Ozk.
q∂#O – ã≤OǨÏO +¨ëêª+¨ìHõO q+¨Ü«∞OÖ’ „ã‘Î ~åtH˜ ѨÙ~°∞+¨ ~åt J~Ú#KÀ ^À+¨=Ú, 8 J~Ú`Õ
Hõ~å¯@HõO – ^èŒ#∞ã¨∞û ^À+¨O HÍ^Œ∞. HÍx „ã‘Îk ÉËã≤ ~åt J~Ú#ѨÙ_»∞ 6 ѨÙ~°∞+¨~åt ^À+¨=Ú HÍ^Œ∞.
Hõ#º – ‰õΩOÉèíO
Jâ◊√Éèí+¨ëêªHõ=ÚÅ∞ : "Õ∞#iHÍÅ∞ – ~°HõÎ ã¨O|O^è•Å∞
=~°∞x ~åt =^è∞Œ =Ù~åt ѨÓ~°fiHÍÅOÖ’ ÃÑ^ŒÌÅ∞, z#flÑ≤Å¡Å∞ HõxÑ≤OK«_»O PÅ㨺O g_»∞ h‰õΩ
Hõ#º – "Õ∞+¨O ÉÏ= J=Ù`å_»xQÍx, D"≥∞h‰õΩ =∞~°^ÅŒ ∞ J=Ù`«∞O^ŒxQÍx K≥ÑÊ≤ g_Õ h "≥ÚQÆ∞_»x,
q∂#O – `«∞Å W^Õ hÃÑàϧO Jx K≥ѨÙ`«∞O_Õ"å~°∞. `«y# =Ü«∞ã¨∞û =zÛ# `«~°∞"å`« ÃÑ^ŒÌÅ∞
=$tÛHõO – q∞^äŒ∞#O "åiH˜ q"åǨÏO KÕ¿ã"å~°∞. "å~°∞ W~°∞=Ù~°∞ Hõeã≤ "≥∞eã≤ ã¨∞YOQÍ LO_ç =Oâßaè=$kú
=∞Hõ~O° – ã≤OǨÏO K«∂¿ã"å~°∞. HÍx H˘O^Œi ^Œ∞~°^Œ$+¨ì=O`«∞ʼnõΩ Ñ≤Å¡Å∞ J=Hõ~åÅ`À [x‡OKÕ"å~°∞.
Hõ~å¯@HõO – ‰õΩOÉèíO Pk"åi Hõ~°‡ Jx J#∞‰õΩ<Õ"å~°∞. HÍx <Õ_»∞ "≥·^Œº âßGO ZO`À =∂~°∞ÊÅ∞ K≥Ok
=$+¨ÉèíO – ^èŒ#∞ã¨∞û ZO`À Jaè=$kú K≥OkOk. Ñ≤Å¡Å∞ JÖÏ Ñ¨Ù@ì_®xH˜ HÍ~°}O "Õ∞#iHÍÖË Jx `ÕeÛ
54 55

"≥∂ǨÏ<£ Ѩa¡ˆH+¨<£û, HÀ@QÆ∞=∞‡O,~å[=∞O„_ç –1.

 P^蕺u‡Hõ *’ºu+¨, "åã¨∞Î, "≥·^Œº, =∞O„`«âß„™êÎk „QÆO^äŒ=ÚÅH˘~°‰õΩ....
x`«º rq`«OÖ’ =^èŒ∂=~°∞Å QÆ∞} ã¨"Õ∞‡à◊#=Ú PkѨÓ_ç "ÕOHõ@ t= ™ê~Ú~åO
K≥¿ÑÊâß~Ú. HÍx JOQÆ"≥·HõÖϺÅ`À ѨÙ>Ëì Ñ≤Å¡Å ã¨OYº =∂„`«=Ú `«QÆæÖË^Œ∞. Uk 9. ã¨∂~°∞º_»∞ Ѩ_»=∞~°, `«∂~°∞ÊÅÖ’ L^Œ~ÚOz# 10,3 k#=ÚÅ∞O_»∞#∞.
U=∞~Ú<å JO`«ã¨∞÷ÅÖ’ `Õ_®Ö’ L<åflÜ«∞x, ÖË^• WOHÍ U"Õ"À HÍ~°}ÏÅ =Å# QÆ∞~°∞=Ù L^ŒÜ«∂ã¨Î=∞Ü«∂ÅÖ’ 15 ~ÀAÅ∞ =$^Œú=Ú, ÉÏź=Ú LO_»∞#∞.
„Ѩã∞¨ `Î O« "Õ∞#iHÍÅ∞ ÉÏQÍ `«yáæ ÈÜ«∂~Ú. Ñ≤ÅÅ¡ `«e^¡ OŒ „_»∞Å∞ ‰õÄ_® D q"åǨxH˜ 10. QÆ∞~°∞ â◊√„Hõ =¸_è=» ÚÖ’ â◊√ÉèHí Í~åºÅ∞ KÕÜ∞« ~å^Œ∞. q∂# K≥„· `«OÖ’ X_»∞QÆ∞Å∞
JOwHõiOK«O_»O ÖË^∞Œ . ѨÓ~°=fiO |∞∞+¨µÅ∞ K≥ÑÊ≤ # ^•x „ѨHÍ~°=Ú ‰õÄ@ã¨÷ ѨÙ~°∞+¨µx KÕÜ«∞=K«∞Û,. HÍx "Õ∞+¨O K≥·„`«OÖ’ LѨ#Ü«∞#O KÕÜ«∞~å^Œ∞.
"≥Ú^ŒÅ∞ 4= ѨÙ~°∞+¨µ_»∞ 4= „ã‘Îx 5= „ã‘Îx WzÛ q"åǨÏO KÕã¨∞HÀ=K«∞Û#x =ÚYº QÆ=∞xHõ : q∂#OÖ’ ã¨∂~°∞º_»∞ L#flÑÙ¨ _»∞ K≥„· `« =∂ã¨OÖ’#∞, q∂#K≥„· `«O
K≥áêÊ~°∞. 4= ѨÙ~°∞+¨µ_»∞, 6= „ã‘Îx q"åǨÏO KÕã¨∞HÀ‰õÄ_»^Œ∞. 5= ѨÙ~°∞+¨µ_»∞ 5= JO\Ï~°∞.
„ã‘xÎ xq"åǨÏ=Ú KÕã∞¨ HÀ‰õÄ_»^∞Œ . 3= ѨÙ~°∞+¨µ_»∞ 3= „ã‘xÎ q"åǨÏ=Ú KÕã∞¨ HÀ=K«Ûx,
ѨxH˜~å^Œx =∞iH˘O^Œ~°∞ |∞∞+¨µÅ∞ K≥áêÊ~°∞. 5= ѨÙ~°∞+¨µ_»∞ 5= „ã‘Îx q"åǨÏO ‰õΩ[^À+¨O
KÕã¨∞HÀ=_»O `«O„_ç =~°∞ã¨Ö’ KÕã¨∞HÀ~å^Œx, `«e¡=~°∞ã¨Ö’KÕã¨∞‰õΩO>Ë ^À+¨=Ú
LO_»^Œx |∞∞+¨µÅ∞ K≥áêÊ~°∞. D x¿+^èŒ=Ú 7 ѨÙ~°∞ëêO`«~°=Ú֒Ѩ٠=∂„`«"Õ∞ ‰õΩA_»∞ Éèí∂q∞Ѩل`«∞_»∞. ‰õΩ JO>Ë Éèí∂q∞ [ JO>Ë Ñ¨Ù\˜ì# "å_»∞. D
K«∂_®e. "Õ∞#iHõѨ٠ã¨O|O^è•Å‰õΩ *Ï`«HÍÅ∞ K«∂_»=Åã≤# J=ã¨~°=ÚÖË^Œx ‰õΩA_»∞ ~°∞„^Œ∞_»∞ (t=Ù_»∞) ¿ãfi^ŒaO^Œ∞=Ù #∞O_ç ѨÙ\˜#ì "å_»∞. t=Ùx J#∞„QÆÇϨ O`À
âß„™êÎÅ∞ K≥ѨÙ`«∞<åfl~Ú. J=Of ^Õ â ßkè Ñ ¨ u QÍ, Éè Ï ~° ^ •fi[㨠QÀ„f‰õ Ω _» ∞ QÍ =∞OQÆ à ◊ " å~° O <å_» ∞
''QÆ^•â◊¥Åâ◊H˜Î^èŒ~°O—— ^èŒiOz ‰õΩA_»∞ [x‡OKå_»∞.

MOHANPUBLICATIONS.COM <å~°nÜ«∞=Ú
1. K«`∞« ëêÊ^Œ"∞≥ #ÿ Jâ◊fix „uáê^Œ=∞~Ú# Hõ$uÎH,õ kfiáê^Œ=∞~Ú# =∞$QÆt~°
4 áê^Œ=ÚÅ∞– 3 áê^Œ=ÚÅ∞, 3 áê^Œ=ÚÅ∞ 4 áê^Œ=ÚÅ∞, 2 áê^Œ=ÚÅ∞ 5 q∂^Œ
g~°Éèí„^Œ∞_»∞ ~°∞„^Œ â◊H˜Î`À ǨÏ#∞=∞O`«∞_»∞, ~å=∞<å=∞ â◊H˜Î`À, ‰õΩA_»∞
Ѩ~åâ◊HΘ J#∞„QÆÇϨ O`À „ѨHÍtOKå~°∞. ~°∞„^Œ∞x â◊s~°O #∞O_ç L^Œƒqù Oz# g~°º¿ãfi^Œ
t~À[=Ú #∞O_ç L^ŒƒùqOKå~°∞.
ÖˇH¯˜ OK«=Öˇ#∞. Hõ#∞Hõ g~°Éèí„^Œ∞_»∞, ǨÏ#∞=∞O`«∞_»∞, JOQÍ~°Hõ=Ú J*ËÜ«∞`« JÉèË^èŒ=Ú
2. „ã‘Î, ѨÙ~°∞+¨µ ~åâ◊√Å∞ â◊„`«∞=ÙÅ~Ú##∞, =^èŒ∂=~°∞Å∞ UHõ<å_ç J~Ú<å 6,8 HõÅ^Œ∞. D ‰õΩ[„QÆǨÏ=Ú ã¨∂~°∞ºx q∞„`«„QÆǨÏ=Ú, ã¨∂~°∞ºx=Öˇ â◊H˜Î=O`«∞xQÍ
„ã‘ΠѨÙ~°∞+¨ ~åâ◊√Å∞ J~Ú<å "Õ∞#iHõ q"åǨÏ=ÚʼnõΩ ^À+¨=Ú ÖË^Œ∞. ã¨∞Hõ∆„uÜ«∞*ÏuQÍ#∞ ÃÑ^ŒÌÅ∞ QÆ∞iÎOKå~°∞.
3. QÀ^•=i ^ŒH˜∆}O HÍ"Õi L`«Î~°„Ѩ^ÕâßʼnõΩ "Õ∞#iHÍÅ∞ â◊√ÉèíHÍ~°=∞~Ú#q „ã‘ÎʼnõΩ |∞∞`«∞=`«∞Å∞ J=_»O=Å¡ ‰õΩ[– K«O„^Œ ã¨OÜ≥∂QÆ gHõ∆}ÏÅ
g\˜H˜ á⁄O`«#Å∞ K«∂_»=Åã≤# J=ã¨~°O ÖË^Œ∞. =Å<Õ`≥eÜ«Ú#∞. ‰õΩ[ â◊√„‰õΩÅ∞ ~°*’QÆ∞} „Ѩ^è•#∞Å∞– â◊√„‰õΩ ‰õΩAÅ∞ W~°∞=Ù~°∞
4. ÉèÏ~°º K«xáÈ~Ú# "åi ÉËã≤ ã¨O=`«û~°=ÚÅÖ’ KÕã¨∞HÀ"åe. 3 [Å, Jyfl`«`åfixfl Hõey L<åfl~°∞. D Ô~O_ç\ ˜ q∂^Œ<Õ ^Œ$+≤ì JO`å J^è•~°Ñ¨_ç
ã¨O=`«û~åÅ֒Ѩ٠ÖË^• 2 ã¨O=`«û~°O ÉËã≤ <≥ÅÖ’<Õ KÕã¨∞HÀ=K«∞Û. LO_ç.
5. q"åǨÏ=Ú#‰õΩ „ã‘ÎʼnõΩ ã¨i ã¨OYº ã¨O=`«û~åÅÖ’ ѨÙ~°∞+¨µÅ‰õΩ ÉËã≤ ã¨OYº ‰õΩA_»∞ "Õ∞+¨– =$tÛHõ=ÚʼnõΩ JkèÑu¨ . "Õ∞+¨=Ú JO>Ë "Õ∞Hõ ‰õΩ[ ã¨OKå~°‰Ωõ _»∞
ã¨O=`«û~åÅ=ÚÅÖ’ KÕã¨∞‰õΩO>Ë =∞Ozk. =„Hõ ã¨÷O|<åkèѨu qâıëêÅ∞ HõÅ"å_»∞. ã¨÷O|# [iy#ѨÙ_»∞ „Ѩ[Å∞ Hõ~°∞=Ù
6. QÆ∞~°∞ â◊√„Hõ=¸_è»q∞Å∞ QÆ∞~°∞=Ù ã≤OǨÏOÖ’ L#fl ã¨=∞Ü«∞OÖ’ LѨ#Ü«∞#O HÍ@HÍÅ`À ÉÏ^èŒÑ¨_»`å~°∞.
(X_»∞QÆ∞Å∞) q"åǨÅ∞ KÕÜ«∞‰õÄ_»^Œ∞. ‰õΩA_»∞ „ã‘,ΠѨÙ~°∞+¨ *Ï`«HÍÅÖ’ 2,4,7,8,12 ~åã¨∞ÅÖ’ L#flÑÙ¨ _»∞ KåÖÏ
7. ~°q, P~°∞„^Œ g\˜H˜ 20= #Hõ∆„`«"≥∞ÿ# ѨÓ~åfiÉèÏ„^Œ‰õΩ q"åǨÏO KÕÜ«∞~å^Œ∞. ã¨fiÅÊ rq`«=ÚÅ ÉèÏ~°º, ã¨fiÅÊ rq`«=ÚQÆÅ Éè~í ΰ Åaè™êÎ~∞° . „ã‘Î q^è=Œ `«fiO ѨÙ~°∞+¨µxH˜
8. Ü«∞=Ú<å f~° HõoOQÆ, =OQÆ, =∞QÆ^èŒ ^ÕâßÅ "åiH˜ QÆ∞~°∞=Ù ã≤OǨÏ=ÚÖ’ q^èŒ∞~°`«fi=Ú HõÅ∞QÆ∞#∞. D q+¨Ü«∞=Ú =∞#‰õΩ zO`å=∞}˜ q"åÇ¨Ï „ѨHõ~°}Ö’
LO>Ë P HÍÅ=Ú Ñ¨xH˜~å^Œ∞. q∞ye# "åiH˜ D ^À+¨O JÅÊ=ÚQÍ LO@∞Ok. =∂„`«"Õ∞ HõxÑ≤ã¨∞ÎOk.
56 57

"≥∂ǨÏ<£ Ѩa¡ˆH+¨<£û, HÀ@QÆ∞=∞‡O,~å[=∞O„_ç –1.

 P^蕺u‡Hõ *’ºu+¨, "åã¨∞Î, "≥·^Œº, =∞O„`«âß„™êÎk „QÆO^äŒ=ÚÅH˘~°‰õΩ....
x`«º rq`«OÖ’ =^èŒ∂=~°∞Å QÆ∞} ã¨"Õ∞‡à◊#=Ú PkѨÓ_ç "ÕOHõ@ t= ™ê~Ú~åO
HÍx ^èŒ~°‡âßG=ÚÅ∞ ‰õΩ[^À+¨ ѨiǨ~åxH˜ KÕÜ«∞=Åã≤# ѨÓ[Å∞,
^•<åÖ#∞ |\˜ì ‰õΩ[^À+¨=Ú ã¨Ê+¨ì=Ú J=Ù`«∞#flk.
‰õΩ[^À+¨ q∞#Ǩ~ÚOѨÙÅ∞
ÃÑO_ç¡ #∂ˆ~à◊§ ѨO@, Hõ#∞Hõ ^≥·=A˝Å∞ =^èŒ∂=~°∞Å *Ï`«HÍÅÖ’ ‰õΩA_»∞ |Å~åâ◊√Å∞ J~Ú# Hõ~å¯@Hõ, =$tÛHõ, q∂#=ÚÅÖ’ L#flKÀ
‰õΩ[^À+¨=Ú QÆ∞iOz `≥eÜ«∞*Ëã≤# `«y# ã¨Ç¨Ü«∞ ã¨Ç¨ÏHÍ~åÅ∞ JOkOKåe. ‰õΩ[^À+¨=Ú LO_»^Œ∞. Hõ~å¯@Hõ, ã≤OǨÏ, =∞Hõ~°~åâ◊√Å∞WOHÍ ‰õΩAx q∞„`«
W^ŒÌiH˜ ‰õΩ[^À+¨=Ú L#fl"åiH˜ q"åǨÏO KÕÜ«∞=Öˇ#∞. ˆH∆„`«=ÚÅÖ’ [x‡Oz# "åiH˜ D ^À+¨O ÖË^Œ∞.
ã≤OǨÏà◊=Ú #∞O_ç Hõ$ëê‚#k f~°=Ú JO`å ‰õΩ[=∞O_»ÖÏkèѨ`«º=Ú QÆÅ q∞^äŒ∞#O, Hõ#º ~åâ◊√ÅÖ’ 2= P™ê÷#OÖ’ ‰õΩA_»∞ LO>Ë ^À+¨O ÖË^Œ∞.
„áêO`«=Ú. Hõ#∞Hõ ‰õΩ[„ѨÉèÏ==Ú HõÅ"å~°∞KåÖÏ *Ï„QÆ`«ÎÅ∞ fã¨∞HÀ"åe. giH˜ 12= P™ê÷#OÖ’ =$+¨Éèí, `«∞ÖÏ~åâ◊√ÅÖ’ ‰õΩA_»∞ L#flѨÙ_»∞ ^À+¨O LO_»^Œ∞. 4=
HÍ=∞"åOKè« Z‰õΩ¯=QÍ LO@∞Ok. ™ê÷#=ÚÖ’ "Õ∞+¨, =$tÛHõ, ~åâ◊√ÅÖ’ ‰õΩA_»∞ LO>Ë ^À+¨O LO_»^∞Œ . 7= ™ê÷#=ÚÖ’
‰õΩA_»∞ Éèí∂Ö’Hõ „Ñ≤Ü«Ú_»∞. ‰õΩ[^À+¨=Ú L#fl"å~°∞ Z„~°x Z^Œ∞Ìx ^•#O =∞Hõ~°, Hõ~å¯@Hõ ~åâ◊√ÅÖ’ ‰õΩA_»∞ LO>Ë ^À+¨=Ú ÖË^Œ∞– 8= ™ê÷#"≥∞ÿ# ^èŒ#∞ã¨∞û,
KÕã≤# ^À+¨O âßOu [~°∞QÆ∞`«∞Ok. Wk âßG ã¨=∞‡`«=Ú. q∂#~åâ◊√ÅÖ’ ‰õΩA_»∞ L#fl ^À+¨=Ú ÖË^Œ∞.
*Ï`«HõѶ¨Å ÉèÏQÆ=ÚÖ’ 2) ‰õΩ@∞O|=Ú 4) QÆ$ǨÏ=Ú 7) Hõà◊„`«=Ú 8) QÆ∞~°∞=Ù`ÀQÍx, K«O„^Œ∞_»∞`ÀQÍx, |∞^èŒ∞x`ÀQÍx ‰õΩA_»∞ Hõeã≤ LO>Ë
=∂OQÆź=Ú 12) =∂~°Hõ=ÚÅ∞ ‰õΩ[ Ѩ~°=∞~Ú# ™ê÷#=ÚÅ∞QÍ âßGA˝Å∞ D ^À+¨=Ú LO_»^Œ∞. 2–12 ~åâ◊√ÅÖ’ ѨÙ~°∞+¨µÅ‰õΩ 4,7 ~åâ◊√ÅÖ’ „ã‘ÎʼnõΩ, „ã‘Î

MOHANPUBLICATIONS.COM
x~°~‚ ÚOKå~°∞.
‰õΩ@∞O| ~åt JO>Ë ‰õΩA_»∞ 2= ~åtÖ’ LO>Ë ‰õΩ@∞O| <åâ◊#=Ú,
QÆ$ǨÏ=Ú ~åtÖ’ JO>Ë 4= ~åtÖ’ LO>Ë QÆ$ǨÏ<åâ◊#=Ú, Hõà◊„`«~åtÖ’ JO>Ë
7= ™ê÷#OÖ’ LO_Õ Hõà◊„`« <åâ◊#=Ú., =∂OQÆź~åtÖ’ JO>Ë 8= ™ê÷#OÖ’
ѨÙ~°∞+¨µÅ∞ W^ŒÌiH˜ 8= ™ê÷#=ÚÖ’ ‰õΩA_»∞ L#fl#∞ ‰õΩ[^À+¨O LO@∞Ok QÍx
q∞ye# ™ê÷<åʼnõΩ ^À+¨=Ú ÖË^Œ∞.
â◊xQÍx, â◊xH˜ ã¨=∂#=Ú J~Ú# "å~°∞QÍx, JO>Ë ~åǨïHˆ `«∞=ÙÅ∞QÍx
P ™ê÷#OÖ’<Õ ‰õΩA_»∞ LO>Ë JѨHÍ~°O [~°∞QÆ∞#∞.
LO>Ë =∂OQÆź<åâ◊#=Ú, =∂~°Hõ~åt JO>Ë 12= ™ê÷#OÖ’ LO>Ë =∂~°Hõ=ÚÅ∞ =^èŒ∂=~°∞Å∞ W^ŒÌi *Ï`«HõOÖ’ ‰õΩ[^À+¨=Ú LO>Ë "åiH˜ q"åǨÏO [~°Ñ¨_»O
[~°∞QÆ∞`å~Ú. Jyfl Ü≥ÚHõ¯ =∞~˘Hõ ~°∂Ѩ"Õ∞ D JOQÍ~°‰õΩ_»∞. =∞Ozk. ‰õΩ[^À+¨ ѨiǨ~åxH˜ ‰õΩ[^À+¨O QÆÅ =^èŒ∂=~°∞Å W^ŒÌiH˜ q"åǨÏO
=^èŒ∂=~°∞Å *Ï`«HÍÅÖ’ ‰õΩA_»∞ 2,4,7,8 12 ™ê÷<åÅÖ’ LO_»~å^Œ∞. JÖÏ [~°áêe. "åiÖ’ XHõiH˜ LO_ç =∞~˘HõiH˜ ÖËHõáÈ`Õ "åiH˜ q"åǨÏO [~°Ñ¨~å^Œ∞.
W^ŒÌiH© JO>Ë =^èŒ∂=~°∞e^ŒÌiH˜ LO>Ë "åiH˜ =∂„`«"Õ∞ q"åǨÏO KÕÜ«∂e. „ã‘ÎH˜ kfifÜ«∞=∞O^Œ∞ ѨÓ~°‚K«O„^Œ∞_»∞, |∞^èŒ, QÆ∞~°∞, â◊√„‰õΩÅÖ’ U XHõ¯Ô~·<å LO>Ë
=^èŒ∞=ÙH˜QÍx, =~°∞xH˜ QÍx Z=~À XHõ¯iH˜ =∂„`«"Õ∞ ÃÑ·# K≥Ñ≤Ê# ™ê÷#=ÚÅÖ’ ‰õΩ[^À+¨O áÈ`«∞O^Œi =~åǨÏq∞Ç≤Ï~°∞_»∞ `≥eÜ«∞*Ëâß_»∞.
LO>Ë "åiH˜ q"åǨÏO KÕÜ«∞~å^Œ∞. ã¨OѨÓ~°‚ K«O„kHõ „ѨHÍ~°O Jâ◊fix, =∞$QÆt~°, ѨÙ#~°fiã¨∞, ѨÙ+¨ºq∞, Pâı¡+¨,
â◊√„‰õΩ_»∞ q"åǨÏO #∞O_ç â’Éèí#=Ú, <åOn â’Éèí#^Õ=`å PǨfi#=ÚʼnõΩ L`«Î~°, ™êfiu, J#∂~å^èŒ, ѨÓ~åfiëê_è», L`«Î~åëê_è», „â◊=}O, L`«Î~åÉèÏ„^Œ, ˆ~=u
HÍ~°‰õΩ_»∞ ‰õΩA_»∞ q"åǨOQÆ Éèí∂`«=ÚÖˇ·# Báêã¨<å, ™ê÷báêHõ, „Ѩ"Õâ◊Ǩϟ=∞O, #Hõ∆„`«OÖ’ ѨÙ\˜ì# "åiH˜ D ^À+¨=Ú LO_»^Œ∞.
™êfl`«Hõ „=`åk Ǩϟ=∞ ã¨O|O^èŒ"≥∞ÿ# Jyfl HÍ~åºÅ‰õΩ ã¨O|OkèOz# "å~°∞, Jâ◊fix, =∞Ѷ¨∞, =¸Å, Pâı¡+¨, ѨÙ|ƒ 1,3 áê^Œ=ÚÅ∞ L`«Î~° 1= áê^ŒO
=^èŒ∂=~°∞Å W^ŒÌiH˜ ‰õÄ_® ‰õΩ[ â◊√„‰õΩÅ Ü≥ÚHõ¯ „ѨÉèÏ=O Z‰õΩ¯=QÍ "åi rq`«O â◊`«aè+¨=Ú Hõ$uÎHõ #Hõ∆„`åÅ∞ n~å…Ü«Ú #Hõ∆„`åÅ∞ HÍ|\˜ì ‰õΩ[^À+¨=Ú L#fl Hõ#º<≥·#
ÃÑ#· LO@∞Ok. gi |Å=Ú =Å<Õ q"åǨÅ∞ [~°∞QÆ∞`å~Ú. â◊√„‰õΩ_»∞ „ã‘Î „QÆÇϨ =Ú. D *Ï`«‰õΩʼnõΩ WzÛ q"åǨÏ=Ú#∞ [iÑ≤OK«=K«Ûx PÜ«Ú~åÌÜ«∞ nÑ≤HõÖ’
‰õΩA_»∞ѨÙ~°∞+¨ „QÆǨÏ=Ú. ‰õΩ[, â◊√„‰õΩÅ∞ =Å¡ [~°QÆ=Åã≤# q"åǨÅ∞ ‰õÄ_® K≥ѨÊ|_ç#k. „ã‘ΠѨÙ~°∞+¨µÅ∞ W^ŒÌi *Ï`«Hõ=ÚÖ’ 2–7 ™ê÷#=ÚÅÖ’ áêѨ„QÆǨÅ∞#fl
PyáÈ`å~Ú. D ^À+¨=Ú ÉèíOQÆO J=Ù#∞.
58 59

"≥∂ǨÏ<£ Ѩa¡ˆH+¨<£û, HÀ@QÆ∞=∞‡O,~å[=∞O„_ç –1.

 P^蕺u‡Hõ *’ºu+¨, "åã¨∞Î, "≥·^Œº, =∞O„`«âß„™êÎk „QÆO^äŒ=ÚÅH˘~°‰õΩ....
x`«º rq`«OÖ’ =^èŒ∂=~°∞Å QÆ∞} ã¨"Õ∞‡à◊#=Ú PkѨÓ_ç "ÕOHõ@ t= ™ê~Ú~åO
=^èŒ∂=~°∞Å *Ï`«Hõ=ÚÖ’ [#‡ ÅQÆfl=Ú #∞O_ç 1,4,5,7,9,10 ~åâ◊√Å#∞
q+¨Hõ<åº^À+¨=Ú â◊√Éèí™ê÷<åÅ∞QÍ#∞ 2,3,6,8,11,12 Jâ◊√Éèí™ê÷<åÅ∞ QÍ#∞ „QÆÇ≤ÏOz, =~°∞x
â◊x"å~°=Ú Pâı¡+¨ #Hõ∆„`«O qkÜ«∞ ukè Hõeã≤# ~ÀA# ѨÙ\˜ì# "å~°∞ *Ï`«HõOÖ’ Z‰õΩ¯= „QÆǨÅ∞ â◊√Éèí ™ê÷#=ÚÅÖ’ L#flѨÙ_»∞ =^èŒ∞=Ù *Ï`«HõOÖ’ ‰õÄ_®
Hõ$uÎHõ, #Hõ∆„`«O â◊x"å~°O ã¨Ñ¨Îq∞u^äŒ∞ÅÖ’ Hõeã≤ ѨÙ\˜ì#"å~°∞, â◊`«aè+¨O, Z‰õΩ¯= „QÆǨÅ∞ â◊√Éèí™ê÷<åÅÖ’ LO_»=Öˇ#∞. Z‰õΩ¯= „QÆǨÅ∞ =~°∞x *Ï`«HõOÖ’
=∞OQÆà◊"å~°O, ^•fi^Œt ukè Hõeã≤# ~ÀA# ѨÙ\˜ì# "åix q+¨Hõ#ºÅ∞ JO\Ï~°∞. â◊√Éè™í ê÷<åÅÖ’ =Ù#fl =^è∞Œ =Ù*Ï`«HOõ Ö’ ‰õÄ_® â◊√Éè™í ê÷<åÅÖ’#∞ =~°∞x P *Ï`«HOõ Ö’
ÅQÆfl=ÚÖ’ Ô~O_»∞ â◊√Éèí„QÆǨÅ∞ 10= WO@ XHõ áêѨ„QÆǨÏ=Ú, 6= WO@ Ô~O_»∞ Jâ◊√Éè™í ê÷<åÅÖ’ L#fl =^è∞Œ =Ù *Ï`«HOõ Ö’‰õÄ_® Jâ◊√Éè™í ê÷<åÅÖ’ L#fl "åi á⁄O`«#
áêѨ„QÆǨÅ∞ LO_»QÍ Ñ¨Ù\˜ì# „ã‘Îx q"åǨÏO KÕã¨∞HÀ~å^Œ∞. ‰õΩki q"åǨÏO KÕÜ«∞=K«∞Û#∞.
Pâı+¡ –¨ â◊x"å~°O– qkÜ«∞<å_»∞ Hõeã≤# â◊`a« +è O¨ – =∞OQÆà"◊ å~°O– ã¨ÑqΨ ∞
=¸_»∞ Hõeã≤# qâßY– Pk"å~°O–^•fi^Œt =¸_»∞ Hõeã≤# „ã‘Îx q"åǨÏO kfifÜ«∞ Hõà◊„`« Ü≥∂QÆ=Ú
KÕã¨∞HÀ~å^Œ∞. [#‡ÅQÍflxH˜9= ™ê÷#OÖ’ ‰õΩA_»∞, ÅQÆflO`À â◊x 5= WO@ ~°q kfifÜ«∞ Hõà◊„`«=Ú JO>Ë Ô~O_»= ÃÑo§, ѨÓ~°fi=Ú ™ê=∂lHõ Ѩiã≤÷`«∞Å∞
L#fl „ã‘Îx q"åǨÏO KÕã¨∞HÀ~å^Œ∞. ZO`À ÉÏQÆ∞O_Õq. ÉÏź q"åǨÅ∞ =Úã¨e"åiH˜ XHõ z#fl ÉÏeHõ#∞ WzÛ q"åǨÏO
"≥^· =Œè º ^À+¨=ÚQÆÅ „ã‘xÎ , Jâ◊fix, Hõ$uÎH,õ Pâı+¡ ,¨ =∞Ѷ∞¨ , ѨÙ|ƒ #Hõ„∆ `åÅÖ’ KÕÜ«∞_»O [~°∞QÆ∞`«∂ LO_Õk.

MOHANPUBLICATIONS.COM
1 =∞iÜ«Ú 3= áê^ŒOÖ’ [x‡OK«QÍ Ñ¨Ù~°∞+¨µxH˜ QÍx ÖË^• L`«~Î ° XHõ@= áê^Œ=ÚÖ’
[x‡Oz# ѨÙ~°∞+¨µxH˜ ÖË^• J#∂~å^èŒ, =¸Å, â◊`«aè+¨O, #Hõ∆„`åÅÖ’ [x‡Oz#
ѨÙ~°∞+¨µxH˜ WzÛ q"åǨÏ=Ú [iÑ≤Oz# „ã‘ÎH˜ QÆÅ "≥·^èŒ=º^À+¨O`˘ÅyáÈ~Ú
=^èŒ∂=~°∞Å∞ W^ŒÌ~°∞ ˆH∆=∞OQÍ LO\Ï~°∞.
Ñ≤Å¡ Hõ#∞Hõ J^Œ$+¨ì=O`«∞~åÅ~Ú`Õ HõÅHÍÅ n~°…ã¨∞=∞OQÆoQÍ LO_Õk.
HÍx JO^Œ~°∂ J^Œ$+¨ì=O`«∞ÖËÖË^Œ∞. ZO^Œ~À JÉèÏy#∞Å∞ z#fl`«#OÖ’<Õ Éèí~°ÎÅ#∞
áÈQ˘@∞ì‰õΩx "≥·^èŒ=ºÉÏ^Œ#∞ J#∞ÉèíqOKÕ"å~°∞. ZO^Œ~À ã¨OѶ¨∞ã¨O㨯~°ÎÅ∞ =zÛ,
ã¨=∂[OÖ’ Z<Àfl =∂~°∞ÊÅ#∞ fã¨∞‰õΩ=KåÛ~°∞.
"≥·^èŒ=ºÜ≥∂QÆ=ÚÅ∞ JѨÙ_»∞ J^˘Hõ Ѩiã≤÷u J~Ú`Õ <Õ_»∞ =~°Hõ@fl ã¨=∞㨺 Hõ\ÏflÅ∞ W=fiÖË^Œx
WzÛ# Hõ\ÏflÅ∞KåÅÖË^Œx ZO^Œ~À P_»Ñ≤Å¡Å =∞~°}˜ã¨∞Î<åfl~°∞. H˘O^Œ~°∞ ѨÙ~°∞+¨µÅ∞
ã¨Ñ=Ψ ∂kèÑu¨ 8= ™ê÷<åkèÑu¨ `À Hõeã≤ Hˆ O„^Œ=Ú #∞O_ç áêѨ„QÆÇϨ =ÚÅKÕ ‰õÄ_® Z<Àfl W`«~° HÍ~°}ÏÅ =Å¡ =∞~°}˜ã¨∞Î<åfl~°∞.
K«∂_»|_ç`Õ P „ã‘ÎH˜ "≥·^èŒ=º=Ú =K«∞Û#∞. ã¨Ñ¨Î=∂kèѨu â◊x`À Hõeã≤ LO_ç ‰õΩAxKÕ H˘O^Œ~°∞ ѨÙ~°∞+¨µÅ∞ ‰õÄ_® Z<Àfl W`«~° HÍ~°}ÏÅ =Å¡ =∞~°}˜ã¨∞Î<åfl~°∞.
K«∂_»|_ç`Õ P „ã‘HÎ ˜ "≥^· =Œè º=Ú HõÅ∞QÆ∞#∞. ÅQÆfl=Ú #∞O_ç J+¨=ì ∞=Ú ‰õΩ[, ~åǨï=ÙÅ∞ WÖÏ W@∞ „ã‘ÎÅ∞ QÍx, J@∞ ѨÙ~°∞+¨µÅ∞QÍx Z=~À XHõ~°∞ =∞~°}˜¿ãÎ Ô~O_»= "å~°∞
Hõeã≤# "≥·^èŒ=º=Ú HõÅ∞QÆ∞#∞. J+¨ì=∂kèѨu, ‰õΩA_»∞ gi^ŒÌ~°∞ 7= ™ê÷<ÕPkèѨu`À XO@iQÍ q∞QÆÅ=Åã≤O^Õ<å Jx Z<Àfl ÉÏ^èŒÅ∞Ѩ_»=Åã≤O^Õ<å Jx H˘O^Œ~°∞
Hõeã≤ J+¨ì=∞OÖ’ K«O„^Œ~åǨï=ÙÅ∞ L#fl "≥·^èŒ=º=Ú HõÅ∞QÆ∞#∞. ~åǨï=Ù, â◊x, ÉèÏqOKÕ"å~°∞. `«~°∞"å`« Ç≤ÏO^Œ∂ q"åÇ¨Ï K«@ìOÖ’ =∂~°∞ÊÅ∞ [iQÍ~Ú.
‰õΩAÅ`À Hõeã≤ ã¨Ñ=Ψ ∞=ÚÖ’<≥<· å, J+¨=ì ∞=ÚÖ’<≥<· å =ÙO>Ë P „ã‘HÎ ˜ ÉÏÅ"≥^· =Œè º=Ú Ñ¨Ù#ifi"åǨÅ∞ KÕã¨∞HÀ=K«∞Û Jx Z<Àfl f~°∞ÊÅ∞ K≥Ñ≤ÊOk.
HõÅ∞QÆ∞#∞. #==∂kèѨu, QÆ∞~°∞_»∞ W^ŒÌ~°∞ Jã¨ÎOQÆ`«∞Öˇ·##∞, 6,8,12 ™ê÷<åÅÖ’ WÖÏO\˜ ѨÙ#ifi"åǨÅ∞ [~°QÆ_®xH˜ QÆÅ HÍ~°}ÏÅÖ’ ^≥·=A˝Å∞
L#fl JÖÏÊÜ«Ú~åúÜ«∞O HõÅ∞QÆ∞#∞. ã¨Ñ¨Î=∞, #==∞ ™ê÷#=ÚÅÖ’ áêѨ„QÆǨÏ=ÚÅ∞ ѨijeOKå~°∞. g\˜H˜ HÍ~°}O „QÆǨÅ Ü≥ÚHõ¯ ã≤÷uQÆ`«∞ÖË Jx `≥eÜ«∞*Ëâß~°∞.
L#fl#∞, #==∞™ê÷#=ÚÖ’ áêѨ„QÆǨÏ^Œâ◊Ö’ "≥·^èŒ=º=Ú HõÅ∞QÆ∞#∞. Jâ◊fix, Hõ$uÎHõ, Z@∞=O\˜ ã¨O^Œ~åƒùÅÖ’ kfifÜ«∞ Hõà◊„`åÅ∞ HõÅ∞QÆ∞`å~Ú JO>Ë
Pâı¡+¨, ѨÙ|ƒ, L`«Î~°, =∞Y, =¸Å, â◊`«aè+¨O, J#∂~å^èŒ #Hõ∆„`åÅ∞ QÆÅ =~°∞xH˜ 1. ‰õΩ@∞O| 7,8 ™ê÷<åÅÖ’, 4–12 ™ê÷<åÅÖ’ ‰õΩA_»∞ LO>Ë J@∞=O\˜
WzÛ q"åǨÏO KÕã≤# ^ÀëêÅ∞ `˘ÅyáÈ=Ù#∞. *Ï`«‰õΩxH˜ kfifÜ«∞ Hõà◊„`«Ü≥∂QÆ=Ú HõÅ∞QÆ∞`«∞Ok.
60 61

"≥∂ǨÏ<£ Ѩa¡ˆH+¨<£û, HÀ@QÆ∞=∞‡O,~å[=∞O„_ç –1.

 P^蕺u‡Hõ *’ºu+¨, "åã¨∞Î, "≥·^Œº, =∞O„`«âß„™êÎk „QÆO^äŒ=ÚÅH˘~°‰õΩ....
x`«º rq`«OÖ’ =^èŒ∂=~°∞Å QÆ∞} ã¨"Õ∞‡à◊#=Ú PkѨÓ_ç "ÕOHõ@ t= ™ê~Ú~åO
2. â◊x 2= WO@ 7= WO@ ~åǨï=Ù =ÙO>Ë kfifÜ«∞ Hõà◊„`« Ü≥∂QÆ=Ú 1= ™ê÷#OÖ’ áêѨ„QÆǨÏ=Ú LO_ç 7= ÉèÏ==ÚÖ’ áêѨ„QÆǨÏ=ÚKÕ K«∂ã¨∞Î<åfl
HõÅ∞QÆ∞`«∞Ok. 2Ö’ áêѨ„QÆǨÏ=Ú LO_ç 8Ö’ L#fl áêѨ„QÆǨÏ=ÚKÕ K«∂_»|_»∞`«∞<åfl 12Ö’
3. 7= WO@QÍx, 2= WO@QÍx áêѨ„QÆǨÅ∞ =ÙO>Ë "å~°∞ |ÅÇ‘Ï#∞Å∞ áêѨ„QÆÇϨ =Ú LO_ç 6Ö’ áêѨ„QÆÇϨ =ÚKÕ K«∂_»|_»∞`«∞#fl ^À+¨=Ú ^ŒâßO`«~âÌ° Å◊ Ö’
J~Ú`Õ kfifÜ«∞ Hõà◊„`«=Ú HõÅ∞QÆ∞`«∞Ok. "≥·^èŒ=º=Ú HõÅ∞QÆ∞#∞.
4. â◊√„‰õΩ_»∞ áêѨÙÅÖ’ Hõeã≤##∞ ã¨Ñ=Ψ ∂kèÑu¨ hK« á⁄Ok#QÍx áêѨÙÅ∞ â◊√„‰õΩ_»∞, ã¨Ñ¨Î=∂kèѨu, 7= ÉèÏ==ÚÖ’ L#fl „QÆǨÏ=Ú "åi kâ◊Å#∞
7= WO@ =Ù#flѨC_»∞ kfifÜ«∞ Hõà◊„`«=Ú HõÅ∞QÆ∞#∞. |\˜ì q"åÇ¨Ï ã¨O|O^èŒO U k‰õΩ¯#∞O_ç =ã¨∞ÎO^À K≥ѨÙ`å~°∞. „Ѩâ◊fl ÅQÆfl=Ú#∞ |\˜ì
5. ã¨Ñ¨Î=∞=Ú# ~°q ~åǨï=ÙÅ∞#fl „ã‘Î ã¨OQÆ=∞=Ú =Å¡ ^èŒ# #+¨ì=Ú. Ѩ$K«Ûù‰õΩ_»∞ ^≥·=A˝_»∞ L#fl kâ◊#∞ |\˜ì U kâ◊Ö’ =KÕÛ ã¨O|O^èŒ=Ú ‰õΩ^Œ∞~°∞`«∞O^À
kfifÜ«∞ q"åǨÏ=Ú#∞ „Ѩ^äŒ=∞ ÉèÏ~°º =∞~°}˜Oz#ѨÙ_»∞ QÍx =∞ˆ~ W`«~° K≥ѨÊ=K«∞Û#∞. ÅQÍflkèѨu L#fl~åt, #"åOâ◊ʼnõΩ „uHÀ} ~åâ◊√ÅÖ’ â◊√„‰õΩ_»∞ QÍx,
HÍ~°}ÏÅ =Å¡QÍx KÕã¨∞HÀ=K«Ûx =t+¨µª_»∞, QÆ~°∞æº_»∞ "≥Ú^ŒÅQÆ∞ =∞ǨÏ~°∞¬Å∞ ã¨Ñ¨Î=∂kèѨu QÍx QÀKå~° s`åº ã¨OK«iã¨∞Î#fl HÍÅOÖ’ q"åǨÏ=Ú [~°∞QÆ∞`«∞Ok.
`≥eÜ«∞*Ëâß~°∞. 7= WO@ L#fl „QÆǨÏ=Ú P ~åtx K«∂¿ã „QÆǨÏ=ÚÅ∞ 7= ÉèÏ"åkèѨu LѨ^•`«∞Î
kfifÜ«∂kèѨu J#∞ "åi ^Œâ◊ÅÖ’ q"åǨÏ=Ú [~°∞QÆ∞`«∞Ok. QÀKå~° =â◊=Ú#
q"åÇ¨Ï q+¨Ü«∞=ÚÖ’ fã¨∞‰õΩ<Õ =∞iH˘xfl *Ï„QÆ`«ÎÅ∞ ÅQÍflkèѨu ÅQÆfl ã¨Ñ¨Î=∞ ÉèÏ"åÅÖ’ ã¨OK«iã¨∞Î#flѨÙ_»∞ q"åǨÏ=Ú [~°∞QÆ∞`«∞Ok.

MOHANPUBLICATIONS.COM
ã¨Ñ=Ψ ∂kèÑu¨ L#fl~åt, #"åOâ◊Å JkèÑ`¨ ∞« ÅÖ’ Z=~°∞ |Å=O`«∞Ö’ P „QÆÇϨ =ÚÅ
ZO`À *Ï„QÆ`«ÎÅ∞ fã¨∞‰õΩx q"åǨÏO [O@#∞ U~°Ê~°z#ѨÊ\˜H˜ WOHÍ ^Œâ◊Ü«∞O^Œ∞QÍx, ã¨Ñ¨Î=∂kèѨu Ü≥ÚHõ¯ ~åt #"åOâ◊#∞ „uHÀ} ~åâ◊√ÅÖ’ QÆ∞~°∞_»∞
H˘xfl *Ï„QÆ`«ÎÅ∞ fã¨∞H˘#∞@ =∞Ozk. ã¨OK«iã¨∞Î#flѨÙ_»∞ q"åǨÏ=Ú JQÆ∞#∞.
â◊√„‰õΩ_»∞ #∞O_ç 4,8,12 ~åâ◊√ÅÖ’ áêѨ„QÆÇϨ =Ú L<åfl ÖË^• â◊√„‰õΩx`À áêѨÙÅ∞
Hõeã≤# Hõà„◊ `« #+¨=ì Ú HõÅ∞QÆ∞`«∞Ok. 5 ÖËHõ 8 ™ê÷<åkèÑu¨ , 7= ÉèÏ==ÚÖ’ L#flÑÙ¨ _»∞
JÖψQ 7= ™ê÷<åkèѨu 5= ÉèÏ==ÚÖ’ LO_»∞@ =Å# Hõà◊„`« ã¨O`å# #+¨ìO
HõÅ∞QÆ∞#∞.
H©∆}K«O„^Œ∞_»∞ 5= WO@ LO_»QÍ áêѨ„QÆǨÅ∞ 1,7,12 ÉèÏ==ÚÅÖ’
LO>Ë Hõà„◊ `«ÑÙ¨ „`« #+¨=ì Ú [~°∞QÆ∞#∞. =∞Hõ~° ÅQÍflxH˜ 7= ÉèÏ==∞QÆ∞ Hõ~å¯@Hõ=ÚÖ’
‰õΩA_»∞ LO>Ë ™œO^Œ~°º=u ÉèÏQƺ=O`«∞~åÅ∞, Ѩu„=`« J~Ú# ÉèÏ~°º Åaèã¨∞ÎOk.
JO>Ë ‰õΩ[^À+¨=Ú LO_»^Œ∞.
áêѨ „ QÆ Ç ¨  Å`À Hõ e ã≤ # â◊ √ „‰õ Ω _» ∞ 5,7,9 Éè Ï ==ÚÅÖ’ LO>Ë
JOQÆ"≥·HõźOQÆÅ ÉèÏ~°ºQÍx J=Ù`«∞Ok. 7= ÉèÏ==ÚÖ’ â◊x K«O„^Œ∞Å∞ LO>Ë "åi
^Œâ◊ÅÖ’ „ã‘ÎH˜ kfifÜ«∞q"åǨÏ=Ú Ñ¨Ù~°∞+¨µxH˜ Hõà◊„`« ÖË^• Ѩل`«#+¨ìO [~°∞QÆ∞`«∞Ok.
2,7,8 ÉèÏ==ÚÅÖ’ hK« „QÆǨÏ=ÚÅ∞ LO>Ë Hõà◊„`« #+¨ì=Ú.
„ã‘ÎH˜ Éèí~°Î #+¨ì=Ú „QÆǨÏ^Œâ◊ÅÖ’ ã¨OÉèíqã¨∞ÎOk. 7= â◊√Éèí∞Å∞, ÉèÏ"åkèѨu
#∞O_ç 2, 7,11 ™ê÷#=ÚÅÖ’ L#flѨÙ_»∞ 2,7,11 ÉèÏ"åkèѨ`«∞Å∞ ˆHO„^ŒHÀ}=ÚÅ
#∞O_ç QÆ∞~°∞ ^Œ$+≤ì á⁄Ok##∞ Hõà◊„`« Éèí~°Î $™œYº=Ú ã¨O`å#=Ú HõÅ∞QÆ∞#∞.
62 63

"≥∂ǨÏ<£ Ѩa¡ˆH+¨<£û, HÀ@QÆ∞=∞‡O,~å[=∞O„_ç –1.

 P^蕺u‡Hõ *’ºu+¨, "åã¨∞Î, "≥·^Œº, =∞O„`«âß„™êÎk „QÆO^äŒ=ÚÅH˘~°‰õΩ....
x`«º rq`«OÖ’ =^èŒ∂=~°∞Å QÆ∞} ã¨"Õ∞‡à◊#=Ú PkѨÓ_ç "ÕOHõ@ t= ™ê~Ú~åO

ã¨Ñ¨Î=∂kèѨu ÅQÆflOÖ’ L#flѨÙ_»∞

ã¨Ñ=Ψ ∂kèÑu¨ ÅQÆflOÖ’ L#flÑÙ¨ _»∞ =^è∞Œ =Ù J~Ú<å =~°∞_»∞ J~Ú<å `≥eã≤#
"åiH˜ q"åǨÏO KÕã¨∞‰õΩO\Ï~°∞. =∞Oz K≥_»∞ Ô~O_»∞ `≥eã≤#"å~°∞ J=Ù`å~°∞.
ã¨Ñ¨Î=∂kè ѨuH˜ÅQÍflkèѨu Jx ã¨O|O^èŒ=Ú L#flѨÙ_»∞ „Ѩ=∂}ÏÅ∞ Z‰õΩ¯=QÍ
KÕã¨∞ÎO\Ï~°∞. 7= JkèѨu, â◊√„‰õΩÅ`À ã¨O|O^èŒ=Ú#fl ~°Ç¨Ï㨺 „Ѩ=∂}ÏÅ∞
KÕã∞¨ OÎ \Ï~°∞.
ÅQÆflO #∞O_ç 2= ™ê÷#OÖ’ ã¨Ñ¨Î=∂kèѨu L#flѨÙ_»∞ :
ã¨Ñ¨Î=∂kèѨu 2= ™ê÷#OÖ’ L#fl *Ï`«‰õΩ_çH˜ q"åǨÏO J~Ú# `«~°∞"å`«

MOHANPUBLICATIONS.COM
ÉèÏQƺO Åaèã¨∞ÎOk., =ºaèKå~°=ÚÅ∞, ^Œ∞~°fi$ uÎ, „âß^Œú, Ñ≤`«$, Éè’[<åÅ∞, áêѨ„QÆǨÏ
Ô~O_»= ÉèÏQÆ=Ú ã¨O|O^èŒ=Ú LO>Ë 2= q"åǨÏO [~°∞QÆ∞`«∞Ok. qÜ≥∂QÆO ã¨OÉèíqã¨∞ÎOk. 7=
Ѩu ÉèHí Θ =∂~°H^õ ⌠Ö◊ ’ =∂~°HOõ HõÅ∞QÆ∞`«∞Ok, K«OK«Å|∞kú, =∞<À=º^èÅŒ ∞ LO\Ï~Ú.
ã¨Ñ¨Î=∂kèѨu 3= ™ê÷#OÖ’ L#flѨÙ_»∞ :
q"åǨÏ=Ú ^•OѨ`«º ã¨∞M=ÚÅ∞ Ѩ~^° âÕ O◊ Ö’ ™È^Œ~∞° Å∞ JO^Œ~∂° x"åã¨=Ú LO\Ï~°∞. áêѨ„QÆÇϨ =Ú LO>Ë
Ñ≤Å¡ `«e¡`«O„_»∞Å∞ J~Ú# Ñ≤Å¡ "åx `«e¡`«O„_»∞Å~Ú# `«=∞ Ñ≤Å¡Å∞ ™È^Œ~°∞Å ÉèÏ~°ºÅ`À J„Hõ=∞ ã¨O|O^è•Å∞ LO\Ï~Ú.
ã¨∞YOQÍ LO_®Åx Ñ≤Å¡ áêѨÅ`À ã¨O™ê~°O KÕã¨∞HÀ"åÅx ÉèÏqã¨∂Î LO\Ï~°∞. ã¨Ñ¨Î=∂kèѨu 4= ™ê÷#OÖ’ L#flѨÙ_»∞ :
*Ï`«Hõ s`åº ^•OѨ`«º ã¨∞MÏÅ∞, q"åǨÅ#∞ `≥eÜ«∞*Ëã≤ K≥¿ÑÊk ã¨Ñ¨Î=∞ÉèÏ=O, ã¨Ñ¨Î=∂kèѨu 4= ™ê÷#OÖ’ L#flѨÙ_»∞ J^Œ$+¨ì=Ú, Éè’QÆ, ÉèÏQƺ=Ú, L#fl`«q^Œº
=∂#=rq`«O ã¨∞Y ã¨O`ÀëêÅ`À P#O^Œ=∞Ü«∞OQÍ ™êQÍÅO>Ë ã¨Ñ¨Î=∞ÉèÏ=O "åǨÏ#Ü≥∂QÆO HõÅ∞QÆ∞`å~Ú. hK«„QÆǨÏ=Ú`À ã¨O|O^èŒ=Ú LO>Ë JÅÊ|∞^Œ∞úÅ∞
ÉÏQÆ∞O_®e. =∂#ã≤Hõ J}∞QÆ∞}O J#∞‰õÄÅ`«Å‰õΩ *Ï`«Hõ ѨijÅ# KåÖÏ J=ã¨~O° . =Å¡ ^•OѨ`«º=Ú K≥_»∞#∞. "åǨÏ<åÅ =Å¡ „Ѩ=∂^•Å∞ #ëêìÅ∞ HõÅ∞QÆ∞`å~Ú.
=∂#= rq`«OÖ’ Ju Ѩq„`«=∞~Ú#k Ju =ÚYº"≥∞ÿ#k q"åǨÏ=Ú. ~åǨïˆH`«∞=ÙÅ`À ã¨O|O^èŒ=Ú LO>Ë jÅ=Ú â◊OH˜OK«=K«∞Û#∞.
q"åǨÏ=∞~Ú# ѨÙ~°∞+¨µ_»∞ =∂„`«"Õ∞ Ǩϟ=∂k HÍ~°º„Hõ=∂Å∞, W`«~° ã¨Ñ¨Î=∂kèѨu 5= ™ê÷#OÖ’ L#flѨÙ_»∞ :
Hõ~°‡Å#∞ KÕÜ«∂e. ã¨Ñ¨Î=∂kèѨu 5= ™ê÷#OÖ’ L#flѨÙ_»∞ z#fl`«#OÖ’<Õ q"åǨÏ=Ú
ã¨Ñ¨Î=∞ÉèÏ=O J#QÍ ÅQÆflO #∞O_ç U_»=™ê÷#O Q˘Ñ¨Êk. nx ѨijÅ#‰õΩ [~°∞QÆ∞`«∞Ok. ÉèÏ~°º =∞Oz ‰õΩ@∞O|=Ú #∞O_ç ÉèÏQƺ=O`«∞~åÅ=Ù`«∞Ok.
ÅQÆfl=Ú #∞O_ç U_»= ~åt Uk. ~åt JkèÑu¨ . ZHõ¯_»∞O\Ï~°∞, ^•xH˜ ã¨O|OkèOz# ã¨OѨÓ~°‚*Ï˝#=Ú HõÅ∞QÆ∞`«Ok. 7= Ѩu |ÅÇ‘Ï#∞_»∞ J~Ú`Õ ã¨O`å#=Ú LO_»^Œ∞.
„QÆǨÅ∞ 7= ÉèÏ=OÖ’ L#fl „QÆǨÏO ^•x |Å=Ú, g\˜H˜ HÍ~°‰õΩ_»~Ú# â◊√„‰õΩx 7= ѨuÖ’ W^Œ~Ì ∞° áêѨ „QÆÇ¨ Å∞ LO>Ë â◊√Éè„í QÆÇ¨ Å∞ „ã‘Î ã¨O`å#O Ѩ~^° âÕ O◊ JkèHÍ~°∞Å
|Å=ÚÅ#∞ ѨijeOKåe. XuÎ_ç [~°∞QÆ∞#∞.
64 65

"≥∂ǨÏ<£ Ѩa¡ˆH+¨<£û, HÀ@QÆ∞=∞‡O,~å[=∞O„_ç –1.

 P^蕺u‡Hõ *’ºu+¨, "åã¨∞Î, "≥·^Œº, =∞O„`«âß„™êÎk „QÆO^äŒ=ÚÅH˘~°‰õΩ....
x`«º rq`«OÖ’ =^èŒ∂=~°∞Å QÆ∞} ã¨"Õ∞‡à◊#=Ú PkѨÓ_ç "ÕOHõ@ t= ™ê~Ú~åO
ã¨Ñ¨Î=∂kèѨu 6= ™ê÷#OÖ’ L#flѨÙ_»∞ : ã¨Ñ¨Î=∂kèѨu 12= ™ê÷#OÖ’ L#flѨÙ_»∞ :
ã¨Ñ¨Î=∂kèѨu 6=™ê÷#=ÚÖ’ L#flѨÙ_»∞ W^ŒÌ~°∞ ã¨Ç¨ÏK«~°∞Å∞ LO\Ï~°∞. ã¨Ñ¨Î=∂kèѨu 12= ™ê÷#OÖ’ L#flѨÙ_»∞ ã¨Ñ¨Î=∂kèѨu LO>Ë Ô~O_»=
JO^Œ∞Ö’ XHõ~°∞ =∞~°}˜Oz LO\Ï~°∞. Ô~O_»="å~°∞ "Õ∞#iHõO J=Ù`å~°∞. HÍ~°Hõ q"åǨÏO, "≥Ú^Œ\ ˜ ÉèÏ~°º rqOzÜ«ÚO_»∞#∞. áêѨ„QÆǨÏ=Ú`À ‰õÄ_ç LO>Ë "≥Ú^Œ\ ˜
â◊√„‰õΩ_»∞ ™ê÷<åkèѨu áêѨ ã¨O|O^èŒ „QÆǨÏ=∞~Ú`Õ #ѨÙOã¨Hõ`«fi=Ú ã¨Ç¨ÏK«~°∞ʼnõΩ ÉèÏ~°º =∞~°}O ÖËHõ q_çáÈ~Ú =ÙO\Ï~°∞. "≥O@<Õ =∞~À q"åǨÏO.
ÃÑ·Öòû =O\˜ "åº^èŒ∞Å∞ â◊√„‰õΩx |ÅÇ‘Ï#`« Z_»ÉÏ@∞ÖË^• XHõi =∞~°}OQÍx 7 HÍ~°‰Ωõ _≥#· â◊√„‰õΩ_»∞ : W^Œ~Ì ∞° |ÅÇ‘Ï#∞Öˇ#· q"åǨÏO HÍHõáÈ=K«∞Û#∞. JÅÊ¿ã=Hõ
ã¨OÉèíqã¨∞ÎOk. ‰õΩ@∞OÉÏÅÖ’Oz ã¨Ç¨ÏK«~°∞Å∞ ~å=K«∞Û. Ñ≤ã≤<åi, ¿Ñ^ŒQÍ `«O„_ç =ÙO_»=K«∞Û#∞.
ã¨Ñ¨Î=∂kèѨu 7= ™ê÷#OÖ’ L#flѨÙ_»∞ : ÃÑ· ÉèÏ"åÅ∞ ÅQÆflO #∞Oz ã¨Ñ¨Î=∂kèѨu PÜ«∂ ™ê÷<åÅÖ’ LO>Ë Ñ¶¨e`åÅ∞
ã¨Ñ=Ψ ∂kèÑu¨ 7= ™ê÷#OÖ’ L#flÑÙ¨ _»∞ â◊√Éè„í QÆÇϨ ã¨O|O^è=Œ Ú L#fl „ã‘ÅÎ #∞ W=fi|_ç#q. "åxÖ’ ã¨O|O^è"Œ ∞≥ #ÿ „QÆÇ¨ Å|ÅO K«∂ã≤ Ѷe¨ `åÅ∞ x~°~‚ ÚOK«=Öˇ#∞.
PHõi¬OKÕ"å_»∞ J=Ù`å_»∞. Éè’QÆÉÏè Qƺ=ÚÅ∞ ã¨ÇϨ K«i =Å# á⁄O^Œ∞`å~°∞. áêѨ„QÆÇϨ ÅflQÆO #∞O_ç 7= QÆ$ǨÏOÖ’ Hõà◊„`«ÉèÏ=O`À PÜ«∂
ã¨O|O^èŒ=Ú LO_ç# HõÅ`«Å∞, Hõ+¨ì#+¨ì=ÚÅ∞ HõÅ∞QÆ∞`å~Ú.
ã¨Ñ¨Î=∂kèѨu 8= ™ê÷#OÖ’ L#flѨÙ_»∞ : „QÆǨÅ∞#fl Ѷ¨e`«=ÚÅ∞
ã¨Ñ¨Î=∂kèѨu 8= ™ê÷#OÖ’ L#flѨÙ_»∞ â◊√Éèí„QÆÇ¨Ï ã¨O|O^èŒ=Ú LO_ç# 1 ~°q : ã¨Ñ¨Î=∞ÉèÏ==ÚÖ’ LO>Ë PHõ~°¬}©Ü«∞"≥∞ÿ# ~°∂Ѩ=Ú, ѨÅÛxA@∞ì

MOHANPUBLICATIONS.COM
ÉèÏQƺ=O`«∞Å`À q"åǨÏ=Ú [~°∞QÆ∞#∞. áêѨ„QÆǨÏ=Ú`À ‰õÄ_ç# ã¨Ç¨ÏK«i
=∞~°}㘠∞¨ OÎ k. ÉÏʼnõΩ_»∞ Ѩ~ã° Å÷¨ =∞~°}O, J<å~ÀQƺO, Jã¨∂Ü«∞, Jã¨ÇϨ #O Hõey#
ÉèÏ~°º ÅaèOK«∞#∞. HõÅ`«Å∞, Z_»ÉÏ@∞ `«Ñ¨Ê=Ù.
ã¨Ñ¨Î=∂kèѨu 9= ™ê÷#OÖ’ L#flѨÙ_»∞ :
H˘O`«=∞Ok q∞„`«Å∞, JO^ŒiÖ’ Hõeã≤ LO_»ÖËHõ áêѨÙÅ∞ PÅ㨺O q"åǨÏO HÍx
q"åǨÏOÖ’ HõÅ`«Å∞QÍx LO_»=K«∞Û#∞.
„Ѩܫ∂}ÏÅ g∞^Œ =∞‰õΩ¯=, JÅÊ|∞kú, Jqhu =~°ÎHõ=Ú, q^Õj =ã¨∞Î=ÙÅg∞^Œ
"åº"≥∂ǨÏ=Ú, „Ѩâßfl~H÷° jõ Å∞QÆÅ ÉèÏ~°º „ã‘ÅÎ ∞ =Å# J==∂#=Ú „ѨÉ∞íè `«fi =ºuˆ~Hõ`,«
ã¨Ñ¨Î=∂kèѨu 9= ™ê÷#OÖ’ L#flѨÙ_»∞ â◊√Éèíã¨O|O^èŒOÖ’ LO_ç# `«O„_ç HõÅ`«Å∞, J=Ü«∞=ÚÅÖ’ ֒Ѩ=Ú LOk
^Õâ◊ q^ÕâßÅÖ’ ^èŒ#=Ú#∞ ÉèÏQÍ ã¨OáêkOK«∞#∞. ã¨~°à◊=∂~°æ =~°Î‰õΩ_»∞ J=Ù`å_»∞. 2.K«O^„ ∞Œ _»∞ : Éè’QÆO, Jã¨∂Ü«∞ ÉÏź=ÚÖ’<Õ `«e¡ Z_»ÉÏ@∞, ÉèÏ~°º~°∂Ѩ=u
áêѨ 㨠O |O^è Œ = Ú LO_ç # KÀ z#fl`« # =ÚÖ’ `« O „_ç =∞~° } ˜ O K« ∞ #∞. J~Ú<å, Ѩ~°„ã‘ÎÅ H˘~°‰õΩ „áê‰õΩÖÏ@, ã¨O‰õΩz`« |∞kú, ã¨OѶ¨∞OÖ’ Hõeã≤ =ÙO_»∞@,
K≥_»∞=∂~°æ=ÚÖ’ #_çÑ≤OKÕ ã¨Ç¨ÏK«~°∞_»∞ ^èŒ#=ºÜ«∞O^èŒi„^ŒO.
L`åûǨÏO, q[Ü«∂Å∞, K«O„^Œ∞xH˜ q∞„`« â◊„`«∞™ê÷<åÅ##∞ã¨iOz ‰õΩ@∞O|
ã¨Ñ¨Î=∂kèѨu 10= ™ê÷#OÖ’ L#flѨÙ_»∞ : =º=Ǩ~åÅ∞, [#<ÕO„kÜ«∞=ÚÅ∞ ÉÏ^èŒ, JѨHÍ~°|∞kú, HõÅǨÏjÅ∞Å∞.
ã¨Ñ=Ψ ∂kèÑu¨ 10= ™ê÷#OÖ’ L#flÑÙ¨ _»∞ â◊√Éè™í ê÷#=ÚÖ’ LO_ç# q^ÕâßÅÖ’ 3. ‰õΩA_»∞ : ÉèÏ~°º q^èÜÕ ∞« `«Å „ã‘.ΠѨ~„° ã‘Î HÍ~°}=ÚQÍ "≥"· åÇ≤ÏHõ rq`«O=ÚÖ’
L^ÀºQÆO, „Ѩܫ∞`åflÅ∞ `«~°K«∞QÍ =ÙO_Õ ã¨Ç¨ÏHõiOKÕ ÉèÏ~°º. ^èŒ#=Ú#∞
ã¨OáêkOKÕ@∞=O\˜ ÉèÏ~°º J`«x Jaè=$kú ÉÏQÆ∞O@∞Ok. áêѨãO¨ |O^è"Œ ∞≥ #ÿ J`åºâ◊, HõÅ`«Å∞, `˘O^Œ~°áê@∞ `≥eq`À ‰õÄ_ç# =¸~°ö`«fiO Ö’Hõ*Ï˝#֒ѨO, `˘O^Œ~°QÍ
Jã¨O`«$Ñ≤Î, ÉÏ^èŒÅ∞, HõëêìÅ∞. HÀѨO ~å=@O, JѨ[Ü«∂ÅáêÅ∞J=@O.
ã¨Ñ¨Î=∂kèѨu 11= ™ê÷#OÖ’ L#flѨÙ_»∞ : 4.|∞^è∞Œ _»∞: <åÜ«∞Hõ`fi« O ™ê=∞~°ºú O ^ŒÜ∂« ~°∂Ѩ=u JQÆ∞ ÉèÏ~°º, q^Œº<≥Ñ· Ù¨ }ºO,
ã¨Ñ¨Î=∂kèѨu 11= ™ê÷#OÖ’ L#flѨÙ_»∞ â◊√Éèí„QÆÇ¨Ï ã¨O|O^èŒ"≥∞ÿ# Ѩ~°„ã‘Î q"åǨÏO ^•fi~å ÖÏÉèíO. Ѩ~°∞Å=∂@Ö’ ã¨∂Hõ∆ ‡`«fiO Ѩ@∞ì^ŒÅ, =º=™êÜ«∞ ÉÏ@,
ã¨O|O^è•Å∞, =∞~˘Hõ q"åǨÏO =∞Oz ‰õΩ@∞O| „ã‘Î ^èŒ# ÉèÏQƺ=ÚÅ∞ áêѨ„QÆÇ¨Ï ÖÏ@s E^Œ=ÚÅÖ’ <Õ~∞° Ê, f~°Ü ÷ ∂« „`«Å∞, `«O„_çx q∞Oz# =∞OzQÆ∞}ÏÅ∞, =∞Oz
ã¨O|O^èŒ"≥∞ÿ# ÉèÏ~åº qÜ≥∂QÆO HõÅQÆ=K«∞Û#∞. =∞~˘Hõ q"åǨÏO [~°∞QÆ∞#∞. Ѩل`«∞Å∞ Hõey Ü«ÚO\Ï~°∞.
66 67

"≥∂ǨÏ<£ Ѩa¡ˆH+¨<£û, HÀ@QÆ∞=∞‡O,~å[=∞O„_ç –1.

 P^蕺u‡Hõ *’ºu+¨, "åã¨∞Î, "≥·^Œº, =∞O„`«âß„™êÎk „QÆO^äŒ=ÚÅH˘~°‰õΩ....
x`«º rq`«OÖ’ =^èŒ∂=~°∞Å QÆ∞} ã¨"Õ∞‡à◊#=Ú PkѨÓ_ç "ÕOHõ@ t= ™ê~Ú~åO
5.QÆ∞~°∞_»∞: ™ê=∞~°úºO QÆÅ <Õ~°∞Ê „"å¿ã <≥·Ñ¨Ù}ºO, Ѩã≤„áêÜ«∞=Ú#<Õ 6. 7Ö’ QÆ∞~°∞=Ù#fl J#∞‰õÄÅ=u ÉèÏ~°º JQÆ∞#∞.
^èŒ#|Å=ÚÅxflO\˜x q"åǨÏO QÆ}˜`«O, *’ºu+¨ºO, <Õ~°∞ÛHÀQÆÅ~°∞. =∞`« ÉèíH˜Î, 7. â◊√„‰õΩ_»∞ ã¨fiLK«ÛùˆH∆„`«=ÚÅ QÀѨÙ~°"≥·âı+¨ HÍOâ◊ºÅO^Œ∞# L`«Î=∞ ã¨∞O^Œ~°
áêѨã¨OÉO^Œ=ÚÅ∞#fl ‰õΩ„@,"≥∂ã¨O, ™êfi~°úO, =∞Oz =∞#ã¨∞QÆÅ ~°∂Ѩ=Ú. ÉèÏ~°º.
6. â◊√„‰õΩ_»∞: HõÅǨÅ∞, JѨ[Ü«∂Å∞, ã¨∂Hõ∆ ‡|∞kú, ^Œ∞~°Å"å@∞¡, 8. 7 ™ê÷#=Ú â◊√Éèí™ê÷#"≥∞ÿ 7= ™ê÷# â◊√„‰õΩ_»∞ â◊√Éèíã¨O|O^èŒ∞_≥·# Ѩ~°ã¨Ê~°
J#∞‰õÄÅ=∞QÆ∞ ÉèÏ~°º, ã¨∞Y^•OѨ`«º=Ú, áêhÜ«∞=ÚÅÃÑ· Pã¨HÎ̃. =∞Oz JÅ"å@∞¡, J#∞‰õÄÅ ^•OѨ`«º=Ú.
PHõ~¬° }Ü
© ∞« ~°∂Ѩ=Ú, JuÉè’QÆ=Ú, "åº^è∞Œ Å =Å¡ ÖˇO· yHõ â◊HΘ `«yáæ È=Ù#∞. ã¨OKåi`À 9. 4, 8,12 ™ê÷#=ÚÅÖ’ áêѨ„QÆǨÏ=ÚÅ∞O_ç# â◊√„‰õΩ_»∞#∞Oz 4,8,12
ã¨∞Y^•OѨ`º« r=#=Ú. áêѨ„QÆÇϨ =ÚÅ∞O_ç# â◊√„‰õΩ_»∞ áêѨ„QÆÇï¨ ÅÖ’ L#fl ã¨ÇϨ K«~∞° x Z_»ÉÏ@∞.
7. â◊x: ÉèÏ~°º KÕuÖ’ H©Å∞ ÉÁ=∞‡. J<åHÍiÜ«∞QÆ∞ ÉèÏ~°º, q"åǨÅ∞, 10. â◊√„‰õΩ_»∞ #∞Oz 7Ö’ áêѨ„QÆÇ¨Ï ã¨¨O|O^èŒ=Ú ã¨∞Y ^•OѨ`«º=Ú HÍ^Œ∞.
q_®‰õΩÖË#x „ã‘Î q"åǨÏO `«#Hõ<åfl JkèHõ =Ü«∞ã¨∞ûQÆÅ"åi`À "åi`À q"åǨÏO.
JkèHÍ~°O =Å¡ [Ü«∞O. q^ÕâßÅÖ’ ã≤÷~° x"åã¨O. ~å[H©Ü«∞ [Ü«∞O. "≥∞_», 11. =$+¨Éèí=Ú 7Ö’ QÍx â◊√„‰õΩ#‰õΩ 7Ö’QÍx áêѨ„QÆÇ¨Ï ã¨O|O^èŒ=Ú
r~°‚HÀâ◊<˘Ñ≤Ê, „â◊=}^À+¨O, qÜ≥∂QÆ=Ú.
8. ~åǨï=Ù: ‰õΩ@∞O|=Ú#‰õΩ JѨH©iÎ. ™êO„Ѩ^•Ü«∂Å∞ áê\˜OK«‰õΩO_»∞@. 12. 7= ÉèÏ"åkèѨu 5Ö’ ÖËHõ 5 Ѩu 7Ö’ L#fl q"åǨÏO HÍ^Œ∞. J~Ú##∞
q^ÕjÜ«ÚÅ J#º*Ï`«∞Å"åi`À ã¨O|O^è•Å∞. ã¨Ç¨ÏK«~°∞ʼnõΩ Öˇ·OyHõ "åº^èŒ∞Å∞. ã¨O`å#=Ú ÖË^Œ∞.

MOHANPUBLICATIONS.COM
Éè’QÆ=Ú, qO^Œ∞Éè’[#=Ú. Ys^≥#· JÅ"å@∞¡. +¨µQÆ~∞° , „QÆÇϨ ÉÏ^èÅŒ ∞, LO_»=K«∞Û#∞. 13. ѨÙ~°∞+¨µÅ‰õΩ 2,7 ÉèÏ==ÚÅ∞ „ã‘HÎ ˜ 7,8 ÉèÏ==ÚÅ∞ áêѨ„QÆÇϨ ã¨O|O^è=Œ Ú
9. ˆH`«∞=Ù: QÆÜ∂« ºo Ü«∞QÆ∞@KÕ ‰õΩ@∞O|=ÚÖ’ H˘~°`.« Éè’QÍã¨H.Θ q^Œ∞~°∞Å`À ^ŒOѨ`«∞ÅÖ’ XHõiH˜ =∞~°}=Ú.
ã¨O|O^èŒO. J<å~ÀQƺ=Ú QÆÅ ÉèÏ~°º. J==∂#=ÚÅ∞. QÆ~°ƒùHÀâ◊"åº^èŒ∞Å∞. 14. 5 ÖËHõ 8 ÉèÏ"åkèѨ`«∞Å∞ 7Ö’ L#fl Ju „Ѩ=∂^Œ=Ú HõÅ∞QÆ=K«∞Û#∞.
#ѨÙOã¨Hõ`«fi=Ú HõÅ=K«∞Û#∞. 15. 12, 7, ÉèÏ"åkèѨ`«∞Å∞, áêѨ„QÆÇ¨Ï ã¨O|O^è•Å∞. |ÅÇ‘Ï# =O`«∞_»∞ 5
7. ÉèÏ==Ú ÉèÏ==ÚÖ’ L#fl q"åÇ¨Ï ã¨O`å#=Ú H˘~°`«Å∞xK«∞Û#∞.
H˘xfl „QÆÇ¨Ï ã¨OѨÙ\ÏÅ∞, "åx Ѷ¨e`åÅ∞ „Ѩ=∂} âß„ã¨ÎA˝Å J#∞Éèí= 16. K«O„^ŒÖËHõ â◊√„‰õΩ_»∞ ‰õΩ[ â◊#∞ʼnõΩ 7Ö’ L#fl q"åǨÏO ã¨O^ÕǨÏ=Ú.
*Ï˝# ã¨∂K«#Å∞: 17. „ã‘Î *Ï`«Hõ=Ú# K«O„^Œ â◊#∞Å∞ 7= ÉèÏ==Ú#fl kfifÜ«∞ q"åǨÏO ѨÙ~°∞+¨
1. 7= ÉèÏ==ÚÖ’: ÅQÆfl=Ú #∞Oz K«O„^Œ~åt #∞O_ç QÍx 9= Ѩu *Ï`«HõOÖ’ ѨÙ#ifi"åǨÏ=Ú ÖËHõ ã¨O`å#~åÇ≤Ï`«º=Ú.
P„Hõq∞Oz# K«∂_»|_ç# q"åǨÏ=Ú ÉèÏQƺ=O`«∞~åÅQÆ∞ ÉèÏ~°º JQÆ∞#∞. 18. ÅQÍfl`∞« 2,7,8,ÅÖ’ áêѨ„QÆÇϨ =ÚÅ∞ ã¨ÇϨ K«i qÜ≥∂QÆ=Ú ã¨OÉèqí OK«∞#∞.
2. 2,7,12 ÉèÏ"åkèÑ`¨ ∞« Å∞ Hˆ O„^ŒHÀ}=ÚÅÖ’ LO_ç QÆ∞~°∞^Œ$+≤ì Hõey# ã¨∞Y 19. ã¨Ñ=Ψ ∞=ÚÖ’ ~°q, ~åǨï=ÙÅ∞ L#fl „ã‘Î HÍ~°}=ÚQÍ ^è#Œ #+¨=ì Ú HõÅ∞QÆ∞#∞.
q"åǨÏ=Ú. ÉèÏQƺ=O`«∞~åÅQÆ∞ ÉèÏ~°º JQÆ∞#∞. 20. 7 =$+¨Éèí"≥∞ÿ JO^Œ∞ |∞^èŒ∞_»∞, 7 =∞Hõ~°"≥∞ÿ ^•xÖ’ QÆ∞~°∞=Ù 7 g∞#"≥∞ÿ â◊x
3. Ô~O_»= ™ê÷#=Ú â◊√Éèí„QÆǨÏ=Ú ã¨O|O^èŒO Hõey 7= ™ê÷#=Ú #∞Oz ‰õΩAÅ∞ L#fl *Ï`«‰õΩ#‰õΩQÍx, ÉèÏ~°º‰õΩQÍx QÍÜ«∞=∞QÆ∞#∞.
7,11 ÅÖ’ â◊√Éèí∞Å∞ LO_ç# q"åÇ¨Ï r=#O ã¨∞Éèíã¨OKå~°=∞QÆ∞#∞. 21. |∞^èŒ, ˆH`«∞=ÙÅ∞ ÅQÆfl=Ú# L#fl ÉèÏ~°º‰õΩ J<å~ÀQƺ=Ú HõÅ∞QÆ∞#∞.
4. 7= ™ê÷#O =∞Hõ~°"≥∞ÿ(ÅQÆflO Hõ~å¯@HõO) 7Ö’ ‰õΩ[ â◊#∞Å∞#fl ã¨∞O^Œ=u, 22. â◊x, |∞^èŒ∞Å∞ 7Ö’ Ü«Ú#fl Ô~O_»= q"åǨÏ=Ú "åi`À q"åǨÏ=Ú
J^Œ$+¨ì=u Ü«∞QÆ∞ ÉèÏ~°º. [~°∞QÆ∞#∞.
5. 7= ™ê÷#Ѩu â◊√„‰õΩ_»∞ ã¨i ~åâ◊√ÅÖ’ L#fl 7= ™ê÷#=Ú ã¨i ~åt J~Ú##∞ 23. K«O„^Œ∞_»∞ 7Ö’ ÖËHõ áêѨ #"åOâ◊Ö’ L#fl JÅÊ|∞kú, QÆÜ«∂ºoQÆÅ ÉèÏ~°º
5,7, Ѩ`«∞ÅÖ’ áêѨ„QÆÇ¨Ï ã¨O|O^èŒO ÖˉõΩ#fl *Ï`«‰õΩʼnõΩ =∞Oz ÉèÏ~°º, ÅaèOK«∞#∞.
ã¨O`å#=Ú HõÅ∞QÆ∞#∞. 24. 7Ö’ |Å"≥∞ÿ# K«O„^Œ∞_»∞ L`«Î=∞ ÉèÏ~°º#∞ WK«∞Û#∞
68 69

"≥∂ǨÏ<£ Ѩa¡ˆH+¨<£û, HÀ@QÆ∞=∞‡O,~å[=∞O„_ç –1.

 P^蕺u‡Hõ *’ºu+¨, "åã¨∞Î, "≥·^Œº, =∞O„`«âß„™êÎk „QÆO^äŒ=ÚÅH˘~°‰õΩ....
x`«º rq`«OÖ’ =^èŒ∂=~°∞Å QÆ∞} ã¨"Õ∞‡à◊#=Ú PkѨÓ_ç "ÕOHõ@ t= ™ê~Ú~åO
25. 7Ö’ ~åÇ¨ï ˆH`«∞=ÙÅ∞#fl J#∞‰õÄÅ „ã‘Î ÉèÏ~°º Ü«∞QÆ∞#∞. ‰õΩ[„QÆǨÏ=Ú 3Ö’ áêѨ„QÆǨÅ∞ *Ï`«‰õΩ#‰õΩ Ѩâ◊√^ŒÑ¨úuÖ’ Öˇ·OyHõ JÅ=_»∞`«∞Ok.
26. 6,8,9, ÉèÏ==ÚʼnõΩ áêѨ„QÆÇ¨Ï ã¨O|O^èŒ=Ú *Ï`«‰õΩx ÉèÏ~°º jÅ=Ú 18) ‰õΩ[, |∞^èŒ∞_»∞ ~°q ‰õΩAÅ# "åi`À |∞^èŒ∞_»∞ 7 QÆ∞~°∞=Ù #"åOâ◊Ö’
â◊OH˜OK«^QŒ ∞Æ #∞. 19)7Ö’~°∞„^Œ∞_»∞ LÉèíÜ«∞~åt LÉèíÜ«∞#"åOâ◊ W^ŒÌ~°∞ ÉèÏ~°ºÅ∞, |∞^èŒ, â◊#∞Å∞ 7Ö’,
27. 7Ö’ ~°q #"åOâßkèÑu¨ 7Ö’ áêѨ„QÆÇϨ ã¨O|O^è=Œ Ú#fl#∂ 7 ÖËHõ â◊√„‰õΩ_»∞ 11Ö’ 2 „QÆǨÅ∞ 7Ö’x áêѨ„QÆǨÅ∞ , 2, 3ÅÖ’ áêѨ„QÆǨÅ∞ â◊√„‰õΩ_»∞ hK«Ö’,
hK«Ö’ ~åt JOâ◊ÅÖ’ L#fl „‰õÄ~°∞~åÖˇ·# ÉèÏ~°º ÅaèOK«∞#∞. Jã¨ÎOQÆ`« áêѨ„QÆǨÅÖ’ 8= Ѩu 1Ö’ ÖËHõ 7Ö’ â◊√Éèíã≤÷u 2Ö’ áêѨ„QÆǨÅÖ’
28. 7Ö’ áêѨ„QÆǨÅ xã¨ûO`«∞#∞, |ÅÇ‘Ï# â◊√„‰õΩ_»∞ #ѨÙOã¨Hõ`«fi ÉèÏ~°º |ǨïÉèÏ~°ºÅ∞ ÅaèOK«∞#∞.
ÅaèOK«∞#∞. 20. 2, 1,6 Ѩ`«∞ÅÖ’ áêѨ„QÆǨÅÖ’ 7= WO\’¡ 7UÅ∞|_çÃÑ· ˆHO„^Œ=ÚÅ
29. 7Ö’ ‰õΩA_»∞ áêѨ„QÆÇϨ =ÚÅ`À Ü«Ú#fl =¸„`«ÑO≤ _»"åºkè, #ѨÙOâ◊H`õ fi« =Ú áêѨ„QÆǨÏ=ÚÅ∞ 7 Ѩu, 11= U@ |bÜ«∞Öˇ· Ѩ~°ã¨Ê~° ^Œ$+≤ìÖ’ ˆHO„^Œ HÍ~°}ÏÅÖ’
HõÅ∞QÆ∞#∞. |ǨïÉÏ~°ºÅ∞.
30. â◊x â◊√„‰õΩÅ∞ 10 ÖËHõ 8ÅÖ’ áêѨ„QÆÇ¨Ï ã¨O|O^èŒ=Ú#fl #ѨÙOã¨Hõ`«fi=Ú. 21. 1,7Ѩ`«∞Å∞ hK«Ö’ ÖËHõ â◊„`«∞ „QÆǨÏOÖ’ Jã¨ÎOQÆ`« ~åâ◊√ÅÖ’ XHõ
31. â◊x [Å~åtÖ’ 6,12 ~åâ◊√ÅÖ’ (™ê÷#=ÚÅ∞) â◊√Éèí „QÆÇϨ ã¨O|O^è=Œ Ú#fl ÉèÏ~°ºÜ«ÚO_»=K«∞Û, =∞~˘Hõ ÉèÏ~°º. 7Ö’ |ÅÇ‘Ï#∞_≥· 7= hK« áêѨ„QÆÇϨ ã¨O|O^è•ÅÖ’
`«$fÜ«∞ѨHõfiO 7Ö’ áêѨ„QÆÇ¨Ï 7,8ÅÖ’ áêѨ„QÆǨÅ∞ 12Ö’ ‰õΩA_»∞#fl 2= |ÅÇ‘Ï#∞_≥·# 2=

MOHANPUBLICATIONS.COM
WO\˜Ö’ áêѨ„QÆÇ¨Ï ã¨O|O^è•Å∞#fl =ºaèK«~°∞Å∞ JQÆ∞^Œ∞~°∞.
#ѨÙOã¨Hõ`«fi ã¨∂K«#Å∞ 7=™ê÷#=Ú#∞ PÜ«∂„QÆǨÏ=ÚÅ∞ K«∂z<å 7= Ѩu`À ã¨O|O^èŒ=Ú#fl HõÅ∞QÆ∞
1´ hK«â◊x 6,12 ÅÖ’ 2) â◊√„‰õΩx #∞Oz â◊x 6,8ÅÖ’ 3) K«O„^Œ∞_»∞ Ѷ¨e`«=ÚÅ∞ :
~°q : ~°qÖ’ ~åǨï=Ù`À ã¨O|O^èŒ=Ú#fl Ѩ~°Öˇ·OyHõ ã¨O|O^è•Å∞ JѨ"å^Œ∞Å∞
ã¨O~åâ◊ |∞^èŒ∞_»∞ ÉËã≤~åã≤ Ô~O_çO\˜H˜ ‰õΩ[ ã¨O|O^èŒO 4. ÅQÆflK«O„^Œ∞_»∞ â◊√„‰õΩ_»∞
xO^ŒÅ∞ ɡ^ŒiOѨÙÅ∞ HõÅ∞QÆ∞#∞.
ÉËã≤~åt #"åOâ◊Ö’ 5) ‰õΩA_»∞ ã¨i~åt ÅQÆflO ÉËã≤~åt. 6) ~°q K«O„^Œ∞Å∞ ‰õΩ[
‰õΩ[~°=ÙÅ ã¨O|O^èŒ=Ú ^•OѨ`«º=Ú# HõÅ`«Å∞, ^ÕfiëêÅ∞, QÆ∞O_≥[|∞ƒÅ∞.
~°=ÙÅ∞, â◊x |∞^èŒ∞Å∞6 ÉËã≤ ~åâ◊√ŠѨ~°ã¨Ê~° ^Œ$+≤ì. 7) 7= |Å"≥∞ÿ# â◊√„‰õΩ_»∞ 6Ö’ 3) ~°q K«O„^Œ∞Å ã¨O|O^èŒO : q"åÇ¨Ï ~°Ç≤Ï`« UHÍO`« rq`«O.
8) U= UÅ∞QÍx â◊√„‰õΩ_»∞QÍx ~åÇ¨ï ˆH`«∞ ã¨O|O^èŒ=Ú áêѨ„QÆÇ¨Ï ^Œ$+≤ìÖ’ L#fl 4) ~°q |∞^èŒ∞Å ã¨O|O^èŒO: <Õ~°∞Ê, Hõ+¨ì=ÚÅ #kèQÆq∞OK«∞@, „ѨÉèí∞`«fi Ѩ~°ã¨Ê~°
ã¨Ç¨ÏK«~°∞Å∞ =ºaèKå~°∞Å∞ JQÆ∞`å~°∞. 9) â◊√„Hõ, ‰õΩ[, â◊#∞Å∞ #"åOâ◊Ö’‰õΩ[, â◊x ã¨=∞㨺Å∞ Ѩi+¨¯iOK«∞@.
^Œ$+≤ì ã¨Oâ◊Ü«∞ jÅ=Ú 10) â◊x, ‰õΩAÅ∞ 7Ö’ Ü«Ú#fl â◊√„‰õΩx K«∂z<å =ºaèKåi. 5. QÆ∞~°∞ ~°=ÙÅ ã¨O|O^èŒO : â◊√„Hõ ~°=ÙÅ P^蕺u‡Hõ r=#O
11) â◊x, K«O„^Œ, ‰õΩAÅ∞ 7Ö’ L#fl jÅ~°Ç≤Ï`«∞Å∞. 12) 2,7,10 Ѩ`«∞Å∞ 7Ö’ K«O„^Œ∞_»∞ : QÆ∞~°∞Ö’ P#O^Œ, ã¨∞Y=ÚÅ∞.
L#fl HÍ=Ú‰õΩÅ∞ 13) K«O~°^Œ, â◊√„‰õΩÅ∞ hK«‰õΩÖˇ·# ˆHO„^Œ=ÚÅ áêѨ„QÆǨÏ=ÚÅ∞ ~°q K«O„^Œ∞Å áêѨ ã¨O|O^èŒO : Ѩ~°∞Å "≥∂ã¨=Ú, q`«O`«∞ ã¨O|O^è•Å∞.
6,8 ™ê÷#=ÚÅ∞ áêѨ„QÆÇ¨Ï ã¨O|O^èŒ=Ú =∂`«$„^ÀÇ≤Ï, ã¨fiÜ«∞O „ѨHÍâ◊Hõ „QÆǨïÅ∞ â◊√„Hõ „ѨÉèÏ=O : J^ŒÌHõO^Œ∞ã¨∞ÎÅ "åºáê~°O, áêѨ ã¨O|O^èŒO JHõ$`«Öˇ·OyHõ
ˆHO„^•Å áêѨ ã¨O|O^èŒO 4= WO@ áêѨ„QÆÇ¨Ï ã¨O|O^èŒO jÅÇ‘Ï#`«. 14) 4Ö’ ã¨O|O^è•Å∞
â◊x áêѨ „QÆÇ¨Ï ã¨O|O^èŒ=Ú =~°∞㨠HÍx "åi`À =ºaèKå~°O 15) K«O„^Œ, â◊√„‰õΩÅ∞ 4,7Ö’ ~åǨï K«O„^Œ ã¨O|O^èŒ=Ú# „QÆÇ¨Ï Éèí∂`«=ÚÅ ÉÏ^èŒO
9Ö’ áêѨ„QÆÇ¨Ï ã¨O|O^èŒ=Ú#fl QÆ∞~°∞ѨuflÖ’ HÍ=Ú‰õΩ_»∞. 16) 9Ö’ K«O„^Œ∞_»∞, â◊ √ „‰õ Ω _» ∞ : â◊ √ „‰õ Ω x`À |∞^è Œ , ‰õ Ω AŠ㨠O |O^è Œ O , ã≤ Î ~ ° J<Àº#º
ÖËHõ â◊√„‰õΩ_»∞ áêѨ„QÆÇ¨Ï ã¨O|O^èŒO QÆ∞~°∞Ѩufl ã¨O|O^èŒO 17) â◊√„‰õΩ_»∞ áêѨ„QÆÇ¨Ï ^•OѨ`«º=ÚÅxK«∞Û#∞. =$uÎÖ’ q[Ü«∞O, QÆ∞iÎOѨÙ#∞ WK«∞Û#∞, áêѨ„QÆǨÏ
ã¨O|O^èŒOÖ’ 7Ö’ ~°q 7Ö’ |∞^èŒ∞_»∞4, ~åǨï=Ù 7Ö’ 78Ѩu â◊√„‰õΩx ^Œ$+≤ì ã¨O|O^è=Œ Ú#fl J#º ã¨O|O^è•Å∞, „Ѩ*ÏѨ`º« =Ú „ѨK∞« ~°}Ö’ P@OHÍÅ∞ HõÅ∞QÆ∞#∞.
70 71

"≥∂ǨÏ<£ Ѩa¡ˆH+¨<£û, HÀ@QÆ∞=∞‡O,~å[=∞O„_ç –1.

 P^蕺u‡Hõ *’ºu+¨, "åã¨∞Î, "≥·^Œº, =∞O„`«âß„™êÎk „QÆO^äŒ=ÚÅH˘~°‰õΩ....
x`«º rq`«OÖ’ =^èŒ∂=~°∞Å QÆ∞} ã¨"Õ∞‡à◊#=Ú PkѨÓ_ç "ÕOHõ@ t= ™ê~Ú~åO
â◊√„‰õΩ_»∞ â◊x ã¨O|O^èŒ"≥∞ÿ#, F~°∞Ê ã≤÷~°^•OѨ`«ºO, ã¨Ow`åk Hõà◊ÅO^Œ∞ <Õ~°∞Ê 3. 7= ÉèÏ"åkèÑu¨ áêѨ„QÆÇϨ #∞_≥#· `«# ^ŒâßO`«~âú° Å◊ Ö’ ^•OѨ`º« =Ú# HõÅ`«Å∞
=ÙO_»∞#∞. =K«∞Û#∞. â◊√Éèí ã¨O|O^èŒ=Ú# q[Ü«∞=Ú WK«∞Û#∞.
LK«ÛÖ’ : ã≤x=∂ ~°OQÆãÅ÷¨ =ÚÅ Ü«∞O^Œ∞ H©i.Î hK« áêѨ„QÆÇϨ =∞O^Œ∞ =ºuˆ~Hõ=Ú. 7= ÉèÏ=OÖ’ PÅHõ∆}=ÚÅ∞ WK«∞Û Ñ¶¨e`åÅ∞ :
â◊√„Hõ QÆ∞~°∞Å∞#fl ã¨O|O^èŒ=Ú# =∞Oz ã¨O`å#O, P~ÀQƺO, ã¨∞Y ^•OѨ`«ºO, 1. 7= ÉèÏ"åkèѨu â◊√Éèí∞_≥· L#fl "åx ^ŒâßO`«~°úâ◊ÅÖ’ q"åǨÏ=Ú â◊√Éèí ã¨∞Y
~åÇ¨ï ‰õΩAÅ ã¨O|O^èŒO, =Ü≥∂=$^Œ∞úÅÖ’, „ã‘ÎÅÖ’ ã¨O|O^è•Å∞. Éè’QÆ=ÚÅ∞, â◊Ü«∂º`«ÅÊ=ÚÅ∞, ~°`åflÉèí~°}=ÚÅ∞ â◊√ÉèíHÍ~°º=∞QÆ∞#∞.
‰õΩ[, â◊√„‰õΩ ã¨O|O^è•Å∞: E^Œ =º=Ǩ~åÅÖ’ "≥∂ǨÏO, P QÆ$ǨÏ=ÚÅÖ’ 2. 7= Ѩu áêѨ„QÆã¨∞Î_≥·# ÉèÏ~°º`À Z_»ÉÏ@∞ Hõ+¨ì=ÚÅ∞ hK« ™êOQÆ`«º=Ú,
Q˘_»=Å∞. xO^ŒÅ∞
~°q â◊√„‰õΩÅÖ’ : âßs~°Hõ ã¨∞YOÖËx q~°∞^Œú ÉèÏ"åÅ∞. 3. â◊√Éèí∞_≥·# 7= ™ê÷<åkèѨu ÅQÍflkèѨuÖ’ L#fl â◊√ÉèíHõ~° q^Õj „Ѩܫ∂}=Ú,
â◊x ~°q ã¨O|O^èŒ=ÚÅÖ’ : q"åǨÏ, WOH˘Hõ q"åǨÏ"≥∞ÿ<åHõÅ`«ÖË. q^Õj "å㨠J^Œ$+¨ì=Ú, J#∞‰õÄÅ=uÜ≥ÿ∞# ÉèÏ~°º, [ÅqǨ~°=Ú, <ÒHÍâ◊Ü«∞=Ú,
â◊x QÆ∞~°∞ : 7Ö’ #∞Oz K«∂ã≤<å JO`«ó HõÅǨÅ∞ L#fl`« L^ÀºQÆ=Ú.
â◊x ‰õΩ[ : HõëêìÅ∞, Ç≤ÏOã¨, P`«‡Ç¨Ï`«º, ǨÏ`«ºÅ∞, ^•OѨ`«º qÉèË^è•Å∞.
4. 7= U@ |ÅÇ‘Ï#`« ^•i„^Œ=Ú ÅQÆflѨuÜ«Ú |ÅÇ‘Ï#∞_≥·# P ^Œâ◊Ö’
â◊x K«O„^Œ : q`«O`«∞=ÙÅ`À q"åǨÏO, K«O„^Œ |ÅÇ‘Ï#`« ¿ã=Hõ „ã‘ÎÅ`À#∞,
=∂~°Hõ=Ú

MOHANPUBLICATIONS.COM
q`«O`«∞=ÙÅ`À HõëêìÅÖ’, K«~°‡~ÀQÆ∞Å`À q"åǨÏO.
â◊x ~åǨï=Ù : ^èŒ#=O`«∞Öˇ·##∞, áÈH˜i K«OK«Å|∞^Œ∞úÅ "åi`À. 5. ÅQÆflÑu¨ 6,8,12,ÅÖ’ #"åOâ◊, ÅQÆfl=ÚÅÖ’ Ü«Ú#fl qѶŨ „ѨÜ∂« }=ÚÅ∞
â◊x |∞^èŒ : |ÅÇ‘Ï#O, ÃÑOH˜`#« O, "≥∂ã¨O, â◊√Éèãí O¨ |O^èOŒ , q^•º ã¨O™ê¯~åÅ∞ 6. 7= U@ 2= ѨuÖ’ 2 Ö’Ü«Ú#fl "åi ^Œâ◊Å q"åǨÏ=Ú ÉèÏQƺ=Ú,
W`«~° „QÆǨÏ|ÅO K«∂z ™ê÷|O^èŒO ~åt|ÅO K«∂z x~°‚Ü«∂Å∞ L^ÀºyxÜ«∞QÆ∞ ÉèÏ~°º. ^Œ∂~°^Õâ◊ „Ѩܫ∂}=Ú ÖÏÉèí=Ú JQÆ∞#∞. (2,7 =∂~°Hõ=ÚÅ∞
HÍ~°‰õΩÅ∞ : 7= ™ê÷#OÖ’ =Ù#fl "å~°∞ 7= Ѩu |ÖÏÅ∞ : K«O„^Œ #∞Oz 7= PÜ«Ú+¨µ¬HõÅ `˘ÅQÆ∞#∞)
™ê÷#O |ÅO ‰õÄ_® K«∂_®e. 7) #"åOâ◊ ÅQÆfl=ÚÖ’ 7"Õ@ 8Ö’ Ü«Ú#fl ÉèÏ~°º =∞~°}=Ú ÖËHõ kfifÜ«∞=Ú
7= ÉèÏ==Ú#‰õΩ 8) 3,7 Ѩ`«∞Å∞ 3Ö’ Ü«Ú#fl L#fl`« „ã‘Î ÉèÏ~°º– 3= ™ê÷<åkèѨu ^Œâ◊ÅÖ’
1,7= ™ê÷#Ѩu : "åx ã¨O|Okè`« „QÆǨÅ∞ |ÅÇ‘Ï#∞_≥#· ™È^Œ~∞° Å HõÅ"å~°∞ 2= q"åǨÏ=Ú áêѨ„QÆÇϨ Ѷe¨ `«=ÚÅ∞ Jâ◊√Éè=í ÚÅ∞.
2. 7= ™ê÷#=ÚÖ’ L#fl „QÆǨÅ∞, "åx ã¨O|Okè`« „QÆǨÅ∞ 9) 7= ÉèÏ"åkèѨu 4Ö’ 4=Ѩu 4Ö’ Ü«Ú#fl ã¨∞Y ‰õΩ@∞O| â◊√ÉèíHÍ~°º=ÚÅ∞
4. K«O„^Œ∞x 7= ™ê÷#Ѩu (~åt) áêѨ ã¨O|O^èŒ=Ú#fl ‰õΩ@∞O|=ÚÅÖ’ HõëêìÅ∞, =∂`«$ J<å~ÀQƺO, q^Õâ◊ q^Œº,
5 HÍ~°‰õΩ_»∞ (â◊√„‰õΩ_»∞) "åx |ÅO ѨiQÆ}˜OKåe. ã¨∞Éèí ã¨O|O^èŒ=Ú#fl 4= U@ ^Œâ◊Ö’ "åǨÏ# Ü≥∂QÆ=Ú.
7= ÉèÏ==ÚÃÑ· „ѨÉèÏ==Ú#fl „QÆǨÏ=ÚÅ ^Œâ◊Å∞, JO`«~°Ìâ◊Å∞ "≥Ú^ŒÖˇ·# "åxÃÑ· 10) 7= Ѩu â◊√Éèí∞_≥·# 5= ѨuÖ’ Ü«Ú#fl Hõà◊„`« ã¨∞Y=Ú, ã¨O`å# Ü≥∂QÆ=Ú
"åx „ѨÉèÏ=O QÆ=∞xOKåe. áêѨ „ QÆ Ç ¨ Ï ã¨ O |O^è Œ O "≥ · " åÇ≤ Ï Hõ Hõ Å `« Å ∞, Z_» É Ï@∞, Hõ à ◊ „ `« Q Æ ∞ }=Ú,
7= ÉèÏ"åkèѨu ^Œâ◊ÅÖ’ 7= ™ê÷#=Ú L#fl „QÆǨÏ=Ú JO`«~°Ìâ◊ÅÖ’ 7= ã¨O`å#Ü≥∂QÆ=Ú, áêѨ„QÆÇϨ ã¨O|O^èOŒ "≥"· åÇ≤ÏHõ HõÅ`«Å∞ Z_»ÉÏÅ∞ Hõà„◊ `« =∞~°}O
ÉèÏ"åkèѨuÖ’ ã¨O|O^èŒ=Ú#fl „QÆǨÅ∞ "åx ^Œâ◊ JO`«~°úâ◊ÅÖ’ „ѨÉèÏ=O K«∂ѨÙ#∞. HÍ=K«∞Û#∞, 7Ö’ ÅQÆfl #"åOâ◊ÅÖ’ 8,12ÅÖ’ L#fl â◊√Éèíq∞^Œ$_»∞.
ã¨O|O^èŒOÖËx „QÆǨÅ ^ŒâßO`«~°úâ◊Å∞ HÍOu „ѨÉèÏ="Õ∞ K«∂ѨÙ#∞. 11) 5= U@ 6= #"åOâ◊Ö’ ã¨O`å# J<å~ÀQƺ=Ú 12Ö’ Ü«Ú#fl
2. 7= ÉèÏ"åkèѨu |ÅÜ≥∂QÆ HÍ~°‰õΩ_≥·# ^ŒâßO`«~°úâ◊ÅÖ’ Ü≥∂QÆ Ñ¶¨Å=ÚÅ∞ ã¨O`å#=Ú#‰õΩ â◊„`«∞ÉÏ^èŒ, 7UÅ 5Ö’ áêÑ≤Ü≥ÿ∞# ã¨O`å#=Ú#‰õΩ J<å~ÀQƺ
WK«∞Û#∞. „Ѩ=∂^Œ=ÚÅ∞.
72 73

"≥∂ǨÏ<£ Ѩa¡ˆH+¨<£û, HÀ@QÆ∞=∞‡O,~å[=∞O„_ç –1.

 P^蕺u‡Hõ *’ºu+¨, "åã¨∞Î, "≥·^Œº, =∞O„`«âß„™êÎk „QÆO^äŒ=ÚÅH˘~°‰õΩ....
x`«º rq`«OÖ’ =^èŒ∂=~°∞Å QÆ∞} ã¨"Õ∞‡à◊#=Ú PkѨÓ_ç "ÕOHõ@ t= ™ê~Ú~åO
12) 7= Ѩu =∂~°‰õΩ_»∞ : "Õ∞#=∂=∞ QÆO_»=Ú. |∞∞`«∞ÉÏ^èŒÅ∞, HÀ~°∞ìÅ∞, 3) 2= ™ê÷<åkèѨu L#fl ~åt JkèѨu #"åOâßkèѨu "åi ^ŒâßO`«~°úâ◊ÅÖ’
^˘OQÆÅ∞ "≥∂ã¨HÍ~°∞ÅKÕ #+¨ì=Ú, â◊√Éèí ã¨O|O^èŒ=Ú#fl `å`å¯eHõ Hõ+¨ì #+¨ì=ÚÅ∞ q"åǨÏ=Ú KÕÜÚ« ^Œ∞~°∞.
LO_»∞#∞. 4)9= ™ê÷<åkèѨu, 10= ™ê÷<åkèѨu |bÜ«ÚÖˇ·# 7= ™ê÷<åkèѨu 7=
13) 7= Ѩu 7Ö’ â◊√Éèí„QÆǨÏ"≥∞ÿ# P ÉèÏ"åkèѨu ^ŒâßO`«~°Ìâ◊Å∞ â◊√Éèíq∞K«∞Û#∞. ™ê÷#=ÚÖ’<Õ Ü«Ú#fl "åi ^ŒâßO`«~°úâ◊Å∞ q"åǨÏ=Ú#‰õΩ J#∞‰õÄÅ=∞QÆ∞#∞.
qO^Œ∞Å∞, â◊√ÉèíHÍ~°º=ÚÅ∞ áêÖÁæ#∞#∞. ÖË„áêÜ«∞ q"åǨÏ=Ú. WOH˘Hõ Ѩ^Œúu :
14) 7= ™ê÷<åkè 9= ™ê÷#=ÚÖ’ 9= Ѩu`À Ü«Ú#fl q"åǨÏO ^•fi~å ã¨OѨ^Œ ÅQÆflã¨∞Ê@=Ú{7= ™ê÷<åkèѨu ã¨∞Ê@=Ú HõÅ∞Ѩ=Öˇ#∞.
Hõeã≤ =K«∞Û#∞. Ü«∂„`«Å∞, ã¨`å¯~°º=ÚÅ∞ ^•#=Ú KÕÜ«Ú#∞. <≥·Ñ¨Ù}º=Ú, QÆ∞~°∞=Ù P™ê÷#=ÚʼnõΩ, U HÀ}=Ú#‰õΩ =zÛ# ã¨=∞Ü«∞=ÚÅ q"åǨÏ=∞QÆ∞#∞.
<åºÜ«∂~°˚#=Ú, L#fl`« ÉèÏ==ÚÅ ÉèÏ~°º ã¨Ç¨ÏHÍ~°=Ú HõÅ∞æ#∞. H©iÎ Éè’QÆ=Ú, q^Õâ◊ P QÆ∞~°∞=Ù ^ŒâßO`«~°Ìâ◊ÅÖ’ q"åǨÏ=∞QÆ∞#∞.
Ѷ¨∞#`« á⁄O^Œ∞#∞. 6. 7= ™ê÷#=ÚÖ’ 7= ™ê÷<åkèѨu`À ã¨O|O^èŒ=Ú#fl áêѨ„QÆǨÏ=ÚÅ∞ q"åǨÏ
15) 7=Ѩu 9Ö’ áêѨ„QÆÇ¨Ï ã¨O|O^èŒ=Ú# =Ù#fl ÃÑ_»^•i Ѩ\ ˜ìOK«∞ ÉèÏ~°º, PÅ㨺=Ú KÕÜ«Ú@‰õΩ HÍ~°}=ÚÅ∞ JQÆ∞#∞.
~å}˜OѨÙÖËx „â◊=∞. Jã¨∂Ü«∞^Õfi+¨=ÚÅ =¸ÅOQÍ JHõ$`«º=ÚÅ∞. 7= Ѩu 7) 6,8,12 Ѩ`«∞Å ã¨O|O^èŒ=Ú 7=™ê÷#=Ú#QÍx, 7= ѨuxQÍx
6,8,12ÅÖ’ #"åOâ◊Ö’ Ü«Ú#fl ÃÑ· ^Œ∞+¨Êùe`«=ÚÅ∞ `«Ñ¨Ê=Ù. HÍ~°‰õΩxÖ’xQÍx Ü«Ú#fl q"åǨÏ=Ú PÅ㨺=Ú JQÆ∞#∞.

MOHANPUBLICATIONS.COM
16. â◊√Éèí ã¨O|O^èŒ 7Ѩu 10Ö’ Ü«Ú#fl q^Õj H©iÎ, ^•# ^èŒ~°‡=ÚÅ∞ 7Ѩu 8) „áê=ÚYº`« ~åt K«„Hõ=ÚÖ’ „QÆǨϙê÷#=ÚʼnõΩ "åx ^Œâ◊ʼnõΩ W=fi=Öˇ#∞.
^Œâ◊Ö’ H©iÎ =$uÎÖ’ Jaè=$kú ^èŒ#O. 10Ѩu |ÅÇ‘Ï#∞_≥·# `«y# Ѷ¨e`«=ÚO_»^Œ∞. `«~°∞"å`« QÀKå~° „QÆǨÏ=ÚʼnõΩ J#∞ã¨iOK«=Öˇ#∞.
17) 11= ѨuÖ’ |ÅÇ‘Ï#∞_≥#· "åºÑ¨~‰° Ωõ Å ÉèÏQÆ™êfi=∞º=Ú, H©i,Î q^Õj "å}˜º=Ú "≥·"åÇ≤ÏHõ ã¨Ç¨ÏKå~°∞Å`À Z_»ÉÏ@∞ HõeæOK«∞ Ü≥∂QÆ=ÚÅ∞ :
*Ï`«‰õΩx J#fl=$kú <˘O^Œ∞#∞. áêѨ ã¨O|O^èŒ=Ú# ™È^Œ~°∞ʼnõΩ #+¨ì=Ú. ÉèÏ~åºÉè~í Åΰ ∞ : =∞~°}=Ú#, ÖËHõ HõÅǨÏ=Ú =Å#, q_®‰õΩÅ ^•fi~å q_çáÈ=Ù
18) 7 Ѩu 12Ö’ HÍ~°Hõ â◊√„‰õΩ_»∞ |ÅÇ‘Ï#`«, ã¨∞YâßO`«∞Å∞ LO_»=Ù. „QÆǨÏã≤÷^Œ∞u : D ã≤÷u KåÖÏ ^Œ∞~°^Œ$+¨ìHõ=ÚQÍ ÉèÏqOK«∞^Œ∞~°∞.
qÜ≥∂QÆ=Ú,q^Õâ◊=ÚÅ ‰õÄ_® ã¨∞YâßO`«∞Å∞O_»=Ù. P Ѩiã≤÷`«∞ÅÖ’ PiúHõ ã≤÷u, QÆ$ǨÏx~°fiǨÏ}, Ñ≤Å¡Å ÃÑOѨHõO, ã¨=∞㨺Å∞
19) ÅQÆflѨu 7Ѩu`À 12Ö’ Ü«Ú#fl 7Ѩu ^Œâ◊ÅÖ’ JHõ¯_» ã¨O|Okè`« W`«~° "≥Ú^ŒÅQÆ∞q J\˜ì ^Œ∞ã≤÷u HõeyOK«∞ „QÆǨÏO ‰õÄ@=ÚŠѨijÅ# ^•fi~å.
„QÆǨÅ ^ŒâßO`«~°úâ◊ÅÖ’ q^Õj Ü«∂#=Ú HõÅ∞QÆ∞#∞. 1. 2, 7™ê÷<åÅÖ’ áêѨ„QÆǨÅ∞ rq`« ÉèÏQÆ™êfiq∞H˜ J#QÍ 4 ѨÙ~°∞+¨µx
20) áêѨ ã¨O|Okè`«"≥∞ÿ# Jqhu JѨ}ϺÅ∞ â◊√Éèí ã¨O|O^èŒ=ÚÅ∞#fl 7 U@ *Ï`«‰õ=Ú# ÉèÏ~°º‰õΩ „ã‘Î *Ï`«Hõ=Ú# Éèí~°Î‰õΩ Ji+¨ì=Ú#∞ ã¨∂zOK«∞#∞. ^À+¨
^Œâ◊Ö’ J^蕺u‡Hõ r=#=Ú HõÅ∞QÆ∞#∞.
ѨiǨ~åxfl KÕã∞¨ OÎ k. JO^Œ∞Hõ<Õ ™ê=∂#ºOQÍ ‰õΩ[^À+¨O QÆey# =^Œ∞=Ù‰Ωõ J\˜^ì À+¨O
q"åǨÏ=Ú#‰õΩ `«QÆ∞ ã¨=∞Ü«∞=Ú HõÅ *Ï`«‰õΩx`À q"åǨÏO â◊√Éèí㨯~°OQÍ LO@∞Ok.
7= ™ê÷<åkèѨu L#fl ~åt : 2. ÅQÍflk ÖËHõ K«O„^•k 5,7 QÆ$ǨÏ=ÚÅÖ’ áêѨ„QÆÇϨ ã¨O|O^è=Œ Ú#fl q"åǨÏO
#"åOâ◊=ÚÖ’ 7=Ѩu Ü«Ú#fl ~åt : JkèѨ`«∞Å∞ ^ŒâßO`«~°úâ◊HÍÅO
q"åǨÏ=Ú#‰õΩ J#∞"≥·#q. PÅ㨺O HÍ=K«∞Û, q"åǨÏ"≥∞ÿ`Õ qÜ≥∂QÆO HÍ=K«∞Û. q"åǨÏ"Õ∞ [~°∞QÆHõáÈ=K«∞Û#∞.
HÍ~°‰õΩ_»∞ : â◊√„‰õΩ_»∞ 7= ™ê÷<åkèѨu, K«O„^Œ∞_»∞ "åi |bÜ«∞ 2 ^Œâ◊ÅÖ’ 3. Hõ<åºÅQÆfl"≥∞ÿ 7 ÅQÆfl=ÚÖ’ ~°q, â◊x`À Ü«Ú#fl ã¨Ç¨ÏK«~° =∞~°}O.
q"åǨÏ=Ú KÕÜ∞« QÆÅ~°∞. 4.7Ö’ ‰õΩA_»∞#fl#∂ â◊√Éèí, ^Œ$+≤ìÖˉõΩ#fl ^À+¨"Õ∞.
ÃÑ· "åiÖ’ q"åǨÏ=Ú KÕÜ«∞QÆÅ~°∞. 7= ™ê÷<åkèѨu â◊√„‰õΩxÖ’ L#fl "åi 5. 7 Ö’#∞, â◊√„HÍk 7Ö’#∞, ÉèÏ=O |Å"≥∞ÿ áêѨ„QÆÇϨ Ü«ÚHõOÎ H͉õΩ#fl ÉèÏ~åºÉè~í Åΰ ∞
^ŒâßO`«~âÌ° Å◊ Ö’ q"åǨÏ=Ú KÕÜ∞« QÆÅ~°∞. XˆH™êi =∞~°}O.
74 75

"≥∂ǨÏ<£ Ѩa¡ˆH+¨<£û, HÀ@QÆ∞=∞‡O,~å[=∞O„_ç –1.

 P^蕺u‡Hõ *’ºu+¨, "åã¨∞Î, "≥·^Œº, =∞O„`«âß„™êÎk „QÆO^äŒ=ÚÅH˘~°‰õΩ....
x`«º rq`«OÖ’ =^èŒ∂=~°∞Å QÆ∞} ã¨"Õ∞‡à◊#=Ú PkѨÓ_ç "ÕOHõ@ t= ™ê~Ú~åO
6. 7= ™ê÷#=Ú# LѨ„QÆǨÏ=ÚÖˇ·# =∂OkQÆ∞oHõ, ~åǨïˆH`«∞=ÙÅ∞#fl 11. â◊√„Hõ, ‰õΩAÅ∞, #"åOâ◊Ö’ XHõi WO@ XHõ~°∞#fl Ѩ~° ã¨O|O^èŒ=ÚÅ∞
XHõ¯i=∞~°}O, LO_»∞#∞.
7. 2,7 áêѨÙÅ∞ â◊√„‰õΩx`À ÖËHõ áêѨ„QÆǨÏ=ÚÅ`À Hõeã≤ Ü«Ú#fl ^Œ∞+¨ì™ê÷# 12. â◊√„‰õ, ‰õΩ[,K«O„^Œ∞Å∞, 7Ö’ Ü«Ú#fl Éèí~°Î J#∞=∞u`À Ѩ~° ã¨O|O^è•Å∞.
ã¨OYºÅ∞ |\˜ì P ã¨OYºQÆÅ ÉèÏ~°ºÅ∞ =∞~°}˜OK«∞#∞. 13. ÅQÍflkÑè u¨ â◊x,HÍx ‰õΩA_»∞QÍx â◊√„Hõ, K«O„^Œ∞Å∞ QÍx áêѨ„QÆÇϨ gHõ}∆ Å∞.
8. #"åOâ◊Ö’ â◊√„‰õΩx7# ‰õΩA_»∞ 7= ÉèÏ"åkèѨu`À Ü«Ú#fl ã¨Ç¨ÏK«~°#+¨ì=Ú 14. ÅQÆfl=Ú Hõ~å¯@Hõ=Ú â◊√„Hõ, â◊#∞ŠѨ~°ã¨Ê~° gHõ∆}, #"åOâ◊ ‰õΩOÉèí=Ú
9. 7Ö’ ‰õΩ[ â◊√„‰õΩÅ∞ qÜ≥∂QÆO 1,7,12 ™ê÷#=ÚÅ∞ áêѨ„QÆǨÏ=ÚÅ∞#fl#∂ Ju É’y JQÆ∞#∞.
5Ö’ |ÅÇ‘Ï#K«O„^Œ∞_»∞ q"åǨÏO HÍHõáÈ=Ù@ ÖËHõ ã¨O`å# H˘~°`« HõÅ∞æ#∞. 15. 7= ™ê÷#=Ú, ~åt, JOâ◊Å∞, K«O„^Œ∞_»∞ L#fl ~åt, JOâ◊Å∞ W`«~° „QÆǨÏ
10. ‰õΩA_»∞ 2, 12,4,8,7ÅÖ’ Ü«Ú#fl ‰õΩ[^À+¨=Ú Hõà◊„`«qÜ≥∂QÆ=Ú ã¨OѨÙ\˜ q"åÇ¨Ï ã¨∂K«H=õ Ú. â◊√ÉèÜí Ú« Hõ=Î ÚÖˇ#· â◊√Éèí q"åǨÏ=Ú áêѨ„QÆÇϨ Ü«ÚHõ"Î ∞≥ #ÿ
JQÆ∞#∞,. ^Œ∞+¨µìx`À q"åǨÏ=Ú. ^Œi„^Œ=Ú,=∞~°}O, qÜ≥∂QÆO, HõÅ∞QÆ∞#∞.
12. ÅQÆfl 7 ™ê÷#=ÚÅÖ’ hK« K«O„^Œ∞_»∞ ~åǨïHˆ `«∞=ÙÅÖ’ „^≥Hͯ}=Ú ã¨~Ê° ѨH,∆˜ 16. 7= Ѩu ÖËHõ â◊√„‰õΩ_»∞ LÉèÜ í ∞« ~åQÆO`À Ü«Ú#fl XHõ\ ˜ Hõ<åfl JkèHõ q"åǨÏ
qQÆ`«, ~åtã¨Okè ^À+¨=ÚÅ∞ L#fl#∂ Hõà◊OÖËx 7= Ѩu ‰õΩA_≥· ‰õΩ[ JOâ◊Ö’ ã¨∂K«Hõ=ÚÅ∞.
7= ™ê÷#=Ú ~åǨïˆH`«∞=ÙÅ∞#fl Hõà◊OHõ=∞QÆ∞#∞. 17. â◊√ÉèíÜ«ÚHõÎ"≥∞ÿ# â◊√Éèí=Ú. áêѨܫÚHõÎ=Ú ^Œi„^Œ=Ú qÜ≥∂QÆ=Ú.

MOHANPUBLICATIONS.COM „ã‘Î *Ï`«Hõ=ÚÖ’ H˘xfl ^À+¨=ÚÅ∞ 18. 7=ѨuÖËHõ â◊√„‰õΩ_»∞ LÉèíÜ«∂#∞Å`À L#fl XHõ\ ˜ Hõ<åfl JkèHõ
1. ÅQÍflkÑè u¨ ‰õΩA_»∞ JOâ◊ÅQÆfl=Ú# ‰õΩA_»∞ 7= Ѩu áêѨ„QÆÇϨ Ü«ÚHõ=Î Ú q"åǨÏ=ÚÅ∞ [~°Q=Æ K«∞Û#∞.
^Œ∞+¨ì „Ѩ=~°Î# Éèí~°Î u~°™ê¯~°=Ú.
2. 7= ™ê÷#=Ú # áêѨ„QÆÇϨ =ÚÅ∞ L#fl q`«O`«∞=Ù JQÆ∞#∞. â◊√Éè„í QÆÇϨ =ÚÅ∞
L#fl ѨÙ#ifi"åǨÏ=Ú ÖËHõ Z_»ÉÏ@∞ H˘O`«HÍÅO `«~°∞"å`« ‰õÄ@q∞QÍ JQÆ∞#∞.
3. 7 ™ê÷ # |ÅÇ‘ Ï #`« áêѨ „ QÆ Ç ¨ Ï =ÚÅ∞ LO_» ∞ @, â◊ √ Éè í „ QÆ Ç ¨ Ï =ÚÅ∞
ã¨O|O^èŒ=Ú#fl qÜ≥∂QÍO`«=Ú# H˘O`« ‰õÄ@q∞ .
4. 7= ™ê÷#O áêѨ ™ê÷#=ÚÖˇ·# â◊x KÕi# "≥·^Œ=ºO.
5. áêѨ™ê÷#O áêѨ„QÆǨÏO KÕiHõ, 8= QÆ$ǨÏ=Ú# áêѨ„QÆǨÏ=ÚÅ∞#fl#∞ Éèí~°Î
=∞~°#O.
6. 8Ö’ â◊√Éèí„QÆǨÏ=ÚÅ∞#fl Éèí~°ÎHõ#fl =ÚO^Œ∞ =∞~°}O.8Ѩu# #"åOâ◊Ö’
áê„QÆǨÏÜ«ÚHõÎ"≥∞ÿ# WOHÍ ^Œ∞+¨ì`«º=Ú WK«∞Û#∞.
7. 7,8Ö’ â◊√Éèí„QÆǨÏ=ÚÅ∞#fl#∂ 9Ö’ â◊√Éèí„QÆǨÏ=ÚÅ∞#fl ã¨∞YÉè’QÆ=ÚÅ∞.
8. 8Ö’ 7,8 Ѩ`«∞Å∞ Hõeã≤ Ü«Ú#fl ~åǨï=Ù, 7Ö’ 7Ѩu ~°q`À 8=Ѩu
ã¨O|O^èŒ=Ú#fl ÖËHõ ~åǨï=Ù, â◊x, ‰õΩAx`À 7,8Ö’ Ü«Ú#fl Hõà◊„`«Ü≥∂QÆ=Ú.
9. 7,8 Ѩ`«∞Å∞ 12Ö’ 7= ™ê^äŒ#=Ú# áêѨ„QÆǨÏ=ÚÅ∞.
10. 7= Ѩu 7= QÆ$ǨÏ=Ú áêѨHõ~°Îs Ü≥∂QÆ=Ú J#QÍáêѨ„QÆǨÏ=ÚÅ∞ =∞^茺
â◊√Éèíã¨OÜ≥∂QÆ=Ú, ÖËHõ#fl#∂ ^Œi„^Œ qÜ≥∂QÆ=Ú.
76 77

"≥∂ǨÏ<£ Ѩa¡ˆH+¨<£û, HÀ@QÆ∞=∞‡O,~å[=∞O„_ç –1.

 P^蕺u‡Hõ *’ºu+¨, "åã¨∞Î, "≥·^Œº, =∞O„`«âß„™êÎk „QÆO^äŒ=ÚÅH˘~°‰õΩ....
x`«º rq`«OÖ’ =^èŒ∂=~°∞Å QÆ∞} ã¨"Õ∞‡à◊#=Ú PkѨÓ_ç "ÕOHõ@ t= ™ê~Ú~åO
™ê=∂#ºOQÍ ÅQÆflOÖ’ ~°q, ‰õΩ[, |∞^èŒ∞Å∞, QÆ∞~°∞, â◊√Éèí^Œ$+≤ì ÖˉõΩ#fl "åi
"≥·"åÇ≤ÏHõ rq`«OÖ’ „áê^è•#º`« =Ç≤ÏOKÕ „QÆǨÅ∞ *Ï`«HÍÅ∞ ÃÑ· q^èŒOQÍ =ÙO\Ï~Ú.
1.=ÚYº™ê÷#O : „QÆǨÅ∞ ‰õΩA_»∞, â◊√„‰õΩ_»∞, ‰õΩ[^À+¨O, ѨÙ~°â◊√≈„Hõ^À+¨O ã¨Ñ=Ψ ∞ÉèÏ"åkèÑu¨ #Hõ„∆ `åÖÖ’K«O„^Œ∞_»∞, ~°q, â◊#∞Å∞ 12Ö’ Ü«Ú#fl ^•OѨ`º« OÖ’
q"åǨxH˜ "≥"· åÇ≤ÏHõ rq`åxH˜ J=~À^è•Å∞ ´ ‰õΩ@∞O| "≥"· åÇ≤ÏHõ r=#O, Z_»ÉÏ@∞, HõÅ`«Å∞ `«Ñ¨Ê=Ù.
HõÅǨÅ∞, qÜ≥∂QÆ=Ú#‰õΩ =ÚYºHÍ~°‰Ωõ Å∞ ‰õΩ[, â◊√„‰õΩÅ∞. áêѨ„QÆÇ¨ Å`À Ü«Ú#fl#∂ 7= ™ê÷#OÖ’,6= ™ê÷#=ÚÖ’ â◊√„‰õΩx`À, â◊√„‰õΩ_»∞ ~åǨï #Hõ∆„`åÅÖ’ LO>Ë
áêѨ„QÆÇϨ #Hõ„∆ `åÅ`À K«iOz<å, áêѨÑe¨¶ `åÅ#∞ W™êÎ~Ú. 1. ‰õΩ[ â◊√„Hõ ã¨O|Okè`« PHõ~°¬} =Ù#fl ã¨Îl`« q~°∞^Œú ÉèÏ= ^•OѨ`«º=∞QÆ∞#∞.
ã¨=∞Ü«∂Å∞ (ÅQÆfl #"åOâ◊ÅÖ’) [x‡Oz#"åi „Hõ=∞|^ŒÌ r=#∞Å∞QÍ LO\Ï~°∞. ^•OѨ`«º J#∞‰õÄÅ`«‰õΩ =ÚYº QÆ=∞xHõ :
2. ZO`« =ºuˆ~Hõ`« QÆÅ „QÆǨÖˇ·<å QÆ∞~°∞^Œ$+≤ì =Å# P =ºuˆ~Hõ`« `«QÆ∞æ`«∞Ok. 1. â◊√„Hõ, ‰õΩ[, QÆ∞~°∞Å ã≤÷u ÖËHõ "åi HÍ~°}=ÚÅ∞3,11Ö’ =Ù#fl"å~°∞.
â◊√„‰õΩ_»∞ : q"åǨÏO, Hõà◊„`«O, Éè’QÆO, "åǨÏ#™œYºO, ^•OѨ`«º J#∞‰õÄÅ`«, 2. =~°∞xH˜ =$+¨ÉèíOÖ’ â◊√„‰õΩ_»∞ =^èŒ∞=Ù‰õΩ Hõ~å¯@Hõ Hõ#ºÅÖ’ J<Àº#º`«
‰õΩ@∞O| J#∞|O^è•Å∞, ã¨O^Œ~åƒù#∞áêã¨# Hõà◊Å∞, ѨÙOã¨`«fiHÍ~°HÍÅ∞. HõÅ^Œ∞.
‰õΩA_»∞ : â◊H˜Î ™ê=∞~åúºÅ∞, á⁄QÆ~°∞, K˘~°=, Éè’QÍã¨H˜Î JkèHõº`«. 3. ~°q K«O„^Œ∞Å∞ ÃÑ· ™ê÷#=Ú J#∞‰õÄÅã≤÷uÖ’=Ù#fl#∂ 2,11Å J#∞‰õÄÅO
*Ï`«HõOÖ’ : ‰õΩ[ â◊√„‰õΩÅ ã≤÷u, QÆ∞~°∞ã≤÷u QÆ=∞xOKåe. HÍ^Œ∞.

MOHANPUBLICATIONS.COM
#Hõ∆„`åkèѨ`«∞ÅÖ’ =ºuˆ~Hõ`«ÅQÆÅ #Hõ∆„`åÅÖ’ QÆ∞~°∞, |∞^èŒ, â◊√„Hõã≤÷u ѨijÅ#
=ÚYºO.
Éè∫uHõ PHõ~°¬}‰õΩ : â◊√„Hõ, ‰õΩ[ ã≤÷u QÆ=∞xOKåe. QÆ∞~°∞, â◊#∞Å „ѨÉèÏ=O
ѨijeOKåe.
4. =~°∞x *Ï`«HOõ Ö’ ~°q Hõ~å¯@HõOÖ’ =^è∞Œ =Ù‰õΩ Hõ#ºÖ’ Ü«Ú#fl J#∞‰õÄÅ`«
H˘O`« H˘~°`«.
5. ~°q K«O„^Œ∞Å∞ ÃÑ· q^èŒOQÍ =Ù#fl#∂, ‰õΩAx`À â◊√„‰õΩ_»∞ 12Ö’ L#fl
J<Àº#º`« ÖËHõ HõÅ`«Å∞ ~å=K«∞Û.
‰õΩ[, â◊√„‰õΩÅ J#∞‰õÄÅ ã≤÷u : Éè’QÆ Pã¨H˜ÎJ#∞Éèí=O x™êÎ~Ú. 6. â◊xÖ’ â◊√„‰õΩ_»∞#fl Hõ+¨ìr=# ^ŒOѨ`«∞Å∞.
„Ѩu‰õÄÅ ã≤÷u : q"åǨÏO r=#OÖ’ JkèHõ HõÅ`«Å∞ J=~À^è•Å∞ 7. 7Ö’ ‰õΩA_»∞ â◊√Éèí^Œ$+≤ì ÖˉõΩ#fl `«~°K«∞ HõÅ`«Å∞ HõÅǨÅ∞.
QÆ=∞xOK«=K«∞Û. 8. â◊x 8Ö’ 4,8 ™ê÷#=ÚʼnõΩ ‰õΩ[^Œ$+≤ì, J#∞‰õÄÅ HÍ~°HÍÅ∞QÍ LO_»∞#∞.
â◊√„‰õΩx J#∞‰õÄÅ ã≤÷u : J#∞‰õÄÅ #Hõ∆„`«OÖ’ =ÙO_Õ ‰õΩAx ^Œ∂‰õΩ_»∞ HÍã¨Î 9. 7Ö’ â◊x Z_»ÃÑ_»OQÍ =ÙO@∞Ok.
`«Q∞Æ `æ ∞« Ok. 10. 4Ö’ áêѨ„QÆǨÅ∞O>Ë â◊√Éèí^Œ$+≤ì ÖˉõΩ#fl#∂ H˘~°`«Å∞ `«Ñ¨Ê=Ù.
‰õΩAx ~åǨï„QÆã¨ÎO =ÙO>Ë Ju =„HõHÍ~°∞_»∞, ^Œ∞~å‡~°æO =ÙO\Ï~Ú. 11. =^èŒ∂=~°∞Å ~åt (K«O„^Œ∞_»∞#fl~åt) ÅQÆfl"≥∞ÿ# ÖËHõ 7 ѨuH˜ 7 =¿ãÎ
|∞^èŒ, QÆ∞~°∞, K«O„^Œ ã¨O|O^èŒO =∞Oz Ѷ¨e`åÅ#∞ Wã¨∞ÎOk. ã≤~÷ ~° åtÜ≥∞ÿ ##∞nÜ«∞=K«∞Û#∞.
â◊√„‰õΩx`À ‰õΩ[, ˆH`«∞ ã¨O|O^èŒO =∞Ozk HÍ^Œ∞. ‰õΩ[^À+¨O Jáê~å÷Å∞ :
=^èŒ∂=~°∞ʼnõΩ W~°∞=Ùi *Ï`«HÍÅ∞ ѨijeOKåe. ÅQÆflO #∞OzQÍx K«O„^Œ~åt #∞OzQÍx â◊√„‰õΩx#∞OzQÍx ‰õΩA_»∞ (~åt,
ˆH`«∞, ‰õΩ[, â◊#∞Å∞ â◊√„‰õΩx`À ã¨O|O^è•Å∞ L#fl HõÅ`«Å∞, JѨ"å^Œ∞Å∞ 10= ÅQÆflO, ÉèÏ=ÅQÆflO)Å #∞Oz 2,4,7,8,12 ‰õΩ[^À+¨O 1. ‰õΩA_»∞ 2Ö’ =Ù#fl#∂
™ê÷#O J#∞‰õÄÅOQÍLO>Ë H˘O`« f„=`« `«QÆæ=K«∞Û#∞. q∞^äŒ∞# Hõ#ºÅ∞ H͉õΩ#fl ^À+¨=Ú HÍ^Œ∞.
„QÆÇϨ ‰õÄ@q∞ Hõ<åfl ^•OѨ`º« OÖ’ „QÆÇϨ ã¨OѨÙ\˜ =¸Å„QÆÇ¨ ʼnõΩ ѨijeOKåe 2. =$+¨Éèí `«∞ÅÅÖ’ =Ù#fl 12Ö’ U ~åtS<å JkèHõ ^À+¨O J#QÍ 12= ™ê÷#
PHõ¬}©Ü«∞ ^ŒOѨ`«∞Öˇ·<å =∞#ã¨∞ Hõiî#O, ™êfi~°úO, ã¨∞QÆ∞}O HÀ~°=K«∞Û. ^À+¨O =$+¨Éèí `«∞ÅʼnõΩ ÖË^Œ∞.
78 79

"≥∂ǨÏ<£ Ѩa¡ˆH+¨<£û, HÀ@QÆ∞=∞‡O,~å[=∞O„_ç –1.

 P^蕺u‡Hõ *’ºu+¨, "åã¨∞Î, "≥·^Œº, =∞O„`«âß„™êÎk „QÆO^äŒ=ÚÅH˘~°‰õΩ....
x`«º rq`«OÖ’ =^èŒ∂=~°∞Å QÆ∞} ã¨"Õ∞‡à◊#=Ú PkѨÓ_ç "ÕOHõ@ t= ™ê~Ú~åO
3. 4= ™ê÷#=Ú =$tÛHõ"Õ∞+¨=ÚʼnõΩ ^À+¨=Ú QÍ^Œ∞ q∞ye# ~åâ◊√ʼnõΩ PÜ«∂ ~åâ◊√ʼnõΩ :
^À+¨=ÚÅ∞. 1. "Õ∞+¨, =$tÛHõ, „uâßOHõ 1/30 ÅQÆfl=Ú#‰õΩ JO^Œ∞ K«O„^Œ∞_»∞#fl ~åtx
4. 7= ™ê÷#=Ú ^À+¨=Ú =∞Hõ~° Hõ~å¯@Hõ=ÚʼnõΩ ÖË^Œ∞. q∞^äŒ∞#=∞O^Œ∞ ‰õΩ[ã≤÷ux QÆ=∞xOKåe. ‰õΩ[ã≤÷u ã¨iÖˉõΩ#fl ~°[ã¨fiÖÏ Ñ¨Ó~°fi"Õ∞ =ºaèKåi JQÆ∞#∞.
ÅQÆfl=Ú. 2. â◊√„Hõ„uOâßO ‰õΩA_»∞#fl =∂#ÉèíOQÆ=Ú, QÆ∞~°∞ JOâ◊Ö’Ü«Ú#fl Ѩu„=`«.
5. 8= ™ê÷#^À+¨=Ú ^èŒ#∞s‡#=ÚH˜ ÖË^Œ∞ q∞ye"å\˜H˜ =Ù#flk. 3. |∞^èŒ∞_»∞ l`«∞ÎÅ=∂i, â◊x Ѩ~ånè#`« ^Œi„^Œ=Ú.
‰õΩA_»∞ : ‰õΩ[, QÆ∞~°∞ ÖËHõ ‰õΩA K«O„^Œ ã¨O|O^èŒ=Ú# ^À+¨=Ú `«QÆ∞æ#∞, 4. â◊√„Hõâ◊#∞Å∞ Ѩ~°ã¨Ê~° #"åOâ◊Å∞ P_»O|~°=Ú, Hõ$„u=∞ HÍ=∞„Ѩ`«Ê`«∞Å∞
ѨÓiÎQÍ Ç¨xOK«^Œ∞. hK«, â◊„`«∞, q∞„`«, ã¨fiLK«Ûù, ™êÎ#=ÚÅ =~°∞㨉õΩ |ÅO : ‰õΩ[, 5. #"åOâ◊Ö’ 7= U@ ‰õΩA_»∞ â◊x ^Œ$+≤ì, Ü≥∂x "åºkè. â◊√ÉèíQÆ`«∞_≥·#
â◊x, ~åǨï, ˆH`«∞=ÙʼnõΩ ~°qH˜ =~°∞ã¨QÍ |ÅO áêѨO `«QÆ∞æ#∞. â◊√ÉèíÜ≥∂x, Éèí~°Î „¿Ñ=∞.
=ÚYº‰õÄ@q∞ 6. „ã‘ÎH˜ 7= U@ â◊√Éèí^Œ$+≤ìÖËHõ áêѨ„QÆǨÏÜ«Ú‰õΩÎ_≥·# ÉÏź"≥·^èŒ=ºO.
™ê÷#=ÚÅ∞ 7,8 ~åâ◊√ÅÖ’ 4,12,2 ™ê÷#=ÚÅÖ’ 7. ~°q 7Ö’ áêѨ„QÆÇ¨Ï Ü«Ú‰õΩÎ_≥·# Éèí~°Î x~å^Œ~°}.
‰õΩOÉèí, â◊x,~°q, ~åǨï, ˆH`«∞=Ù ‰õΩ[,â◊x, ~°q, ~åǨï,ˆH`«∞=ÙÅ∞
~å[Ü≥∂QÆ=ÚÅ∞ :
^•OѨ`º« ã¨O|O^è=Œ Ú# Éè~í ‰Î° Äõ ÉèÏQƺ=Ú, ÉèÏ~°º *Ï`«HÍxH˜ =ÙO_»=K«∞Û J\˜qì .
‰õΩ[ â◊x ~°q ‰õΩ[ â◊x ~°q 1. ÅQÆfl=Ú# QÆ∞~°∞=Ù 7Ö’ K«O„^Œ∞_»∞ 10Ö’ â◊√„‰õΩ_»∞#fl „ã‘Î Éè’QÆÉèÏQƺ=ÚOk.

MOHANPUBLICATIONS.COM
1.hK« 100 75
2.â◊„`«∞ 90
3.ã¨=∞ 80
67.5 45
60
50

40
50
45
40
37.5 25
331/3 22.5
30 20
2. +¨_»$~°æ=ÚÖÖ’ QÆ∞~°∞=Ù |ÅO â◊√Éèí, K«O„^Œ, ^Œ$+≤ìÜ«Ú#fl „ã‘Î Éèí~°Î
~å[Ü«∞`«û_»Q∞Æ #∞.
3. ˆHO„^Œ=ÚÅÖ’ â◊√Éèí„QÆǨÏ=Ú 7Ö’ ѨÙ~°∞+¨ „QÆǨÏ=ÚÅ∞ „ã‘Î ~å[H©Ü«∞=ÚÅ
4.q∞„`« 70 52.5 35 35 26.25 17.5 ~åQÆÅ~°∞.
5.ã¨fi 60 45 30 30 22.5 15.00 4. 3,6 ÅÖ’ ‰õΩA_»∞ â◊√Éèí=~°æ=ÚÅ â◊x, ~å[Ü≥∂QÆ=ÚÅ∞ WK«∞Û#∞.
6.LK«Ûù 50 37.5 25 25 18.75 12.5 5. ~°q â◊√Éèí=~°æ=Ú# 3Ö’ â◊x 6Ö’Ü«Ú#fl Ü≥∂QÆ=Ú WK«∞Û#∞.
6. q∞^äŒ∞#=Ú# â◊√ÉèíK«O„^Œ∞_»∞ 11Ö’ ~°q 10Ö’ |∞^èŒ∞_»∞ ~å[Ü≥∂QÆ=Ú
1. ÃÑ· Ѩ\ ˜ìHõÖ’ ^À+¨O Ü«¸x@∞¡ =^èŒ∂=~°∞e^ŒÌiH˜ ã¨=∞"≥∞ÿ# â◊√ÉèíO. WK«∞Û#∞.
2. =~°∞x ^À+¨O =^èŒ∞=Ù ^À+¨O‰õΩ 25% q∞Oz# Ѩ~åfiÖË^Œ∞. "≥·^èŒ=º Ü≥∂QÆ=ÚÅ∞ :
3. =^èŒ∞=Ù ^À+¨O =~°∞x ^À+¨=Ú#‰õΩ q∞Oz# â◊√Éèí=Ú HÍ^Œ∞. 1. 7,8 ~åâ◊√Å∞Ѩ`«∞Å∞ 8Ö’ áêѨ„QÆǨÏÜ«Ú`«∞Öˇ· L#fl#∂,
<Õ\ ˜ Ü«Ú=`«~O° ã¨fiÜ«∞O x~°Ü‚ ∂« Å∞ „¿Ñ=∞ q"åǨÅ∞ „áÈ`åûǨÏHõ~=° ∞ÖËÜ∞ÿ≥ ##∞ 2. 7= Ѩu â◊x`À ‰õΩ[ ^Œ$+≤ì Ü«Ú#fl#∞.
ѨÓiÎ J^Œ$+¨ì=ÚÃÑ· P^è•~°Ñ¨_ç QÆ∞}ã¨"Õ∞‡à◊#O K«∂K«∞H˘#fl â◊√Éèí=Ú. 3. ~åǨï K«O„^Œ∞Å∞ 8Ö’ áêѨ„QÆÇϨ Ü«Ú`«∞_≥#· #∞ ‰õΩ[ã¨O|O^è=Œ Ú#fl#∞.
„ã‘ΠѨ~°OQÍ ‰õΩ@∞O| r=# q^èŒO ѨijÅ# "≥·^Œ=º Ü≥∂QÆ^Œ∞+¨ì=ÚÅ∞ 4. 1,8 Ѩ`«∞Å∞ 12Ö’QÍx 8Ö’QÍx áêѨ„QÆÇ¨Ï Ü«Ú`«∞Öˇ· Ü«Ú#fl#∂
QÆ=∞xOz J#∞‰õÄÅ`« K«∂ã¨∞HÀ"åe. 5. 7= ™ê÷#=Ú 7= ™ê÷<åkèѨu áêѨ„QÆǨÏ=ÚÅÖ’ â◊√Éèí^Œ$+≤ì ÖˉõΩ#fl#∞
1. ÅQÆflO : ~åt K«„Hõ=ÚÅ#∞ K«∂z ~°∂ѨQÆ∞}ÖÏ=}º=ÚÅ∞. "≥·^èŒ=º Ü≥∂QÆ=Ú HõÅ∞QÆ∞#∞.
2. ^•OѨ`«º r=#=Ú Éèí~°Î QÆ∞}~°∂Ѩ=Ú Jaè~°∞K«∞Å∞ (7) ‰õΩA_»∞, "Õ∞+¨ Hõ~å¯@Hõ, ã≤OǨÏ, =$tÛHõ,^èŒ#∞ã¨∞û, =∞Hõ~°, g∞#=ÚÅÖ’ ^À+≤
3. 5 ™ê÷#=Ú ã¨O`å#=Ú, ã¨O`å#=$kú, QÆ~°ƒù„™ê==ÚÅ∞, QÆ=∞xOK«_ç. HÍ^Œ∞. ~°[ã¨fiÖωõΩO_»ÅÖ’ ‰õΩA_»∞ ^À+≤.
80 81

"≥∂ǨÏ<£ Ѩa¡ˆH+¨<£û, HÀ@QÆ∞=∞‡O,~å[=∞O„_ç –1.

 P^蕺u‡Hõ *’ºu+¨, "åã¨∞Î, "≥·^Œº, =∞O„`«âß„™êÎk „QÆO^äŒ=ÚÅH˘~°‰õΩ....
x`«º rq`«OÖ’ =^èŒ∂=~°∞Å QÆ∞} ã¨"Õ∞‡à◊#=Ú PkѨÓ_ç "ÕOHõ@ t= ™ê~Ú~åO
^À+¨ x=$uÎH˜ : ѨQÆ_»O ‰õΩO‰õΩ=∞`À 9 ~ÀAÅ∞ Z„~° ^Œ∞ã¨∞ÎÅ∞ ^èŒiOKåe. QÆ∞~°∞=Ù‰õΩ : 6 „ã‘ÎʼnõΩ ÅHõ∆ JëÈì`«Î~° ѨÓ[ KÕã≤ Ѩã¨∞Ѩ٠~åã≤ ѨO_»∞`åO|∂ÅO
^Œ∞~åæëÈì`~Ϋ ° â◊`<« å=∂=o`À ѨÓ[KÕã≤ Ѩ^=Œ ~ÀA#`åO|∂ÅO ‰õΩO‰õΩ=∞, ѶŨ =ÚÅ∞ "≥Ú^Œ@ K«O^Œ# ã¨=∞iÊOKåe.
„ã‘ÎH˜ WzÛ Ñ¨QÆ_»O ^èŒiOKåe. ~°qH˜ : Pk"å~°O #∞Oz 8 ~ÀAÅ∞ [Ån#O ÖËHõh\˜=^ŒÌ FO „Ç‘ÏO, „Ç‘Ï
„ã‘ÎH˜ „Ѩ^äŒ=∞ ~°[ã¨fiÅ Ü≥∂QÆ=ÚÅ∞ : „ǨÏ∫O #=∞ó ã¨∂~åºÜ«∞#=∞ó J<Õ =∞O„`«O 11 ™ê~°∞¡ [Ñ≤Oz ã¨∂~°∞º#‰õΩ P~°…ºO
ÉÏeHõʼnõΩ : 6 ã¨O=`«û~°=ÚÅ =~°‰õΩ Ѷ¨ÅO `«e¡H˜ 6{12 `«O„_çH˜. W"åfie.
12`«~åfi`« J#QÍ ~°[ã¨fiÅ `«~°∞"å`Õ `«##∞ =iÎOK«∞#∞. ~°[ã¨fiÅ : ã¨=∞Ü«∞=Ú# Éèí~°}˜, Hõ$uÎHõ, ѨÙ#~°fiã¨∞, P„âı+¨,=∞QÆ,ѨÙ|ƒ,
„ã‘ÎH˜ [## HÍÅO HõO>Ë ~°[ã¨fiÅ HÍÅ"≥∞ÿ Ѷ¨e`åÅ#∞ Wã¨∞ÎO^ŒO\Ï~°∞. ѨÓP~°fiëê_è», qâßY, *˺+¨ªÅ∞ âßO`« #Hõ∆„`«=ÚÅ∞ #Hõ∆„`« [ѨO =G^•#O â◊√ÉèíO.
`«~åfi`« ã¨=∞Ü«∞=Ú `≥eÜ«∞^Œ∞ Hõ#∞Hõ K«O„^Œ ÅQÆflO „ѨHÍ~°O *Ï`«HKõ „« HõO wÜ«∂e. 2. áê^Œã≤ K«eÅ∞, ѨÙ+≤ì, J+¨ìq∞,#=q∞, ^•fi^Œt, K«`«∞~°út, ѨÓi‚=∞,
*Ï`«Hõs`åº K«O„^Œ∞#‰õΩ â◊√„‰õΩ#‰õΩ 1,4,7,8,12 ™ê÷<åÅÖ’ ‰õΩA_»∞ ^À+≤ QÆ^• J=∂"å㨺u^äŒ∞Å∞, ^À+¨O Jkè^Õ=`«Å#∞ JiÛOz =ÚQÆ∞æiH˜ J#flO ÃÑ\Ïìe.
‰õΩ[^À+¨O ѨiǨ~åÅ∞ : ‰õΩA_»∞, "Õ∞+¨, Hõ~å¯@Hõ, ã≤OǨÏ, =$tÛHõ, g∞#ÅÖ’ ukè^Õ=`«Å∞ :
^èŒ#~°∞‡<åÅÖ’ ^À+≤ HÍ^Œ∞. 1. áê_»ºq∞ – Jxfl
P q=~åÅ∞ W=fi|_ç#q : [#‡ÅQÆflOÖ’ ‰õΩ[ ^À+¨O =Ù<åfl, ~°[ã¨fiÅ ‰õΩO_»eÖ’ 2. K«qu – q<åÜ«∞Hõ
‰õΩ[^À+¨O ÖˉõΩ#fl#∞, ~°[ã¨fiÅ ‰õΩO_»eÖ’ Ü«Ú#fl ^À+≤QÍ JQÆ∞#∞.

MOHANPUBLICATIONS.COM
3. +¨+≤ª – +¨}∞‡Y
^•xH˜ ѨQÆ_»O ‰õΩO‰õΩ=∞Ö’ 9~ÀAÅ∞ Z„~° ^Œ∞ã¨∞ÎÅÖ’ ^Œ∞~åæ JëÈì`«Î~°OÖ’ 4. J+¨ìq∞ – t=
ѨÓ[ KÕã≤ 9= ~ÀA# =Ú`≥^η ∞Œ =Ù‰õΩ ѨÓÅ∞, ѨO_»∞,`åO|∂ÅO, Ѩã∞¨ ѨÙ, ‰õΩO‰õΩ=∞Å∞ 5. #=q∞ – =ã¨∞
WzÛ Ñ¨QÆ_»O ^èŒiOKåe. 6. ^•fi^Œt – q+¨µ‚
K«O„^Œ ÅQÆflOÖ’ : 7Ö’ â◊√„‰õΩ_»∞ L#fl JuHÍ=ÚHõ`«. 7. K«`«∞~°út – HÍt
â◊x L#fl ^Œ∞„+¨Ê=~°Î# 8. J=∂~°Ñ¨Ù „Ñ≤Ü«∞
~åǨï=Ù =Ù#fl q"åǨÏO‰õΩ =ÚO^Œ∞ ѨÙ~°∞+¨ ã¨OQÆ=∞O 9. ѨÓi‚=∞ – K«O„^Œ
ˆH`«∞=Ù Ü≥∂x ~°∞QƇ`«
Ü≥∂QÆ=ÚÅÖ’ =$+¨ÉèíO, QÆO_», JÅ∞QÆO_», â◊¥Å, "≥·Ñ¶¨∂}, =„[, Ѷ¨e+¨
QÆ∞~°∞=Ù =Ü«∞ã¨∞û Z‰õΩ¯= L#fl Éèí~°Î
~°q âß_çã¨∞ì Ü≥∂QÆ=ÚÅ∞ =ºÖ’áêÖ’ "≥·^Œ$=ÚÅÖ’ „Ѩ^äŒ=∞ J~°÷O Jâ◊√ÉèíO.
|∞^èŒ∞_»∞#fl ѨkÅOQÍ LOK«∞ Éèí~°Î. Hõ~°}=ÚÅÖ’Éèí„^ŒHõ~°}=Ú â◊√ÉèíO HÍ^Œ∞
^À+¨x=$uÎH˜ : â◊xH˜ =Ú_ç=∂=ÙÅ∞ 5 â◊x"å~åÅ∞ qã¨iÎ Ö’ |„Ô~‰õΩ uxÑ≤OK«∞@, "å~°=ÚÅÖ’ Pk"å~°=Ú – J<å~ÀQƺ=Ú
PO[<ÕÜ«∞ JëÈì`«Î~° ѨÓ[ ™È=∞"å~°O – ã¨∞YO, ã¨O`À+¨O
~åǨï=Ù‰õΩ : 3 =∞OQÆà◊"å~åÅ∞ PO[<ÕÜ«Ú#‰õΩ #∂=ÙÅ#∂<≥, ã≤O^èŒ∂~°O =∞OQÆà"◊ å~°O – ^Œ∞óYO
Hõeã≤ ѨÓÜ«Ú@, 3 =∞OQÆà◊"å~åÅ∞ PQÆ~°ƒù „Ѩ^ŒH˜∆}ÏÅ∞. |∞^èŒ"å~°O – =∞Ozã¨O`å#O
ˆH`«∞=Ù‰õΩ 3 ™È=∞"å~°=ÚÅ∞ ~°∞„^•aè¿+HõO t=ѨÓ[ 11 qÉèí∂kѨO_»∞¡ QÆ∞~°∞"å~°O – ÉèíH˜Î „Ѩܫ∂}ÏÅ∞
PÅÜ«∞OÖ’ q_çz =K«∞Û@. Jq∞`« â◊Ü«∂ºã¨∞Y=Ú
â◊√„‰õΩ#‰õΩ : 20 ~ÀAÅ∞ `≥šѨÙ=ÙfiÅ Q“s JëÈì`«Î~°O K«kq ѨÓ[ áêÜ«∞ã¨O â◊√„Hõ"å~°O – ã¨∞Yr=#=Ú
x"Õ^Œ# KÕÜ«∞@O. â◊x"å~°O – Hõ+¨ì#ëêìÅ∞
82 83

"≥∂ǨÏ<£ Ѩa¡ˆH+¨<£û, HÀ@QÆ∞=∞‡O,~å[=∞O„_ç –1.

 P^蕺u‡Hõ *’ºu+¨, "åã¨∞Î, "≥·^Œº, =∞O„`«âß„™êÎk „QÆO^äŒ=ÚÅH˘~°‰õΩ....
x`«º rq`«OÖ’ =^èŒ∂=~°∞Å QÆ∞} ã¨"Õ∞‡à◊#=Ú PkѨÓ_ç "ÕOHõ@ t= ™ê~Ú~åO
=∂ã¨O :
K≥·„`«O – ^•OѨ`«ºã¨∞Y„Ѩ^ŒO =^èŒ∂=~°∞ʼnõΩ ~åt ã¨"Õ∞‡à◊# Ѩ\˜ìHõ
"≥â· ßYO – Sâ◊fi~°º, Ѩل`« ã¨O`å#O
*˺+¨ªO – P~ÀQƺ֒ѨO, Ѩل`«ã¨O`å#O =~°∞_»∞
Pëê_èO» – tâ◊√#+¨Oì =^èŒ∞=Ù "Õ∞+¨O =$+¨ÉèíO q∞^äŒ∞#O Hõ~å¯@HõO ã≤OǨÏO
„âß=}O – J^Œ$+ì̈O,Sâ◊fi~°ºO 1"Õ∞+¨O Ѷ¨∞~°¬} Éè’QÍÅ∞ ã¨O`À+¨O ã¨=∞㨺Å∞ J<Àº#º`«
ÉèÏ„^ŒÑ¨^ŒO– Öˇ·OyHõ "åº^èŒ∞Å∞ 2.=$+¨ÉèíO JÅHõÅ∞ J#∞‰õÄÅ`« KåÖÏHÍÅO Ѩ~°ã¨Ê~° JkèHõ„¿Ñ=∞
PjfiÜ«Ú[=Ú– QÆÜ∂« ºo ™⁄QÆ~∞° J=QÍǨÏ#
HÍsÎHOõ – JÖÏÊÜ«Ú=Ù 3.q∞^äŒ∞#O =∞Oz Hõeã≤áÈ=Ù@ K«O^ŒO ѨxH˜~å^Œ∞ q<À^Œr=#
=∂~°æt~°O– |Ǩïã¨O`å#O ^•OѨ`º« O
ѨÙ+¨ºO – hÅ∞ ~°Ç≤Ï`«O 4.Hõ~å¯@HõO Ѷ∞¨ ~°¬} Hõeã≤ã∞¨ YO `«Å|~°∞=Ù L„^ÕHõO
=∂Ѷ¨∞O – J^Œ$+¨ì ã¨O`å#O, „=`«=ÚÅ∞ á⁄ã¨Q^Æ ∞Œ Ѷ∞¨ ~°¬}

MOHANPUBLICATIONS.COM
áêÅ∞æ}O – áêÅ∞„Ѩ^ŒO, ã¨∞Y^•OѨ`«ºO 5.ã≤OǨÏO QÆ∞~°∞OÎ K«∞ L`åûǨÏO ã¨OÉè’QÆO =∂#ã≤Hõ =∂#ã≤Hõ
ÉÏeHõ : ã¨fiQÆ$ǨÏ=Ú QÍHõ |Ü«∞@ÃÑ·# u~°∞QÆ∞ÉÏ@∞ áêÅ∞, QÆ_ç¤ HÍx #= HÀ^Œy# QÍ=ÙO@∞Ok "≥·~°∞^茺O "≥·~°∞^茺O
ã¨=∞Ü«∞^Œ~°≈#O â◊√ÉèíO. h\˜ =^ŒÌ‰õΩ K≥~°∞=Ù, ÉÏq ѨOѨ٠h\˜ `˘\˜ì ^ŒQÆæ~° h~°∞ P^Œ~°≈O
HÍx "≥o¡Ü«Ú#fl ã¨=∞Ü«∞O PÜ«Ú=Ù Ö’ QÍ~°O Sâ◊º~°ºO. 6.Hõ#º z=~°=~°‰õΩ ã≤÷~°^•OѨ H˘O`« J<å J=~À^è•Å∞ Jaè„áêÜ«∞
=GO : „âıÜ«∞O J^Œ$+¨ìO Ѩ@∞ìã¨∞YO, r~°‚O, ^Œ∞~°^Œ$+¨ìO. Z~°∞Ѩ٠J<å~ÀQƺO : q_çáÈ=Ù `«ºO ^Œ~}° Éè^Ë Œ
=ÚiH˜ ~°OQÆ∞J^Œ$+¨ìO. 7. `«∞ŠѨ~°ã¨Ê~° Éè∫uHõã∞¨ YO HõѨ@O Ѷ¨Å=O`«O Ѷ¨Å=O`«O
g\˜H˜`À_»∞ #Hõ∆„`« |∞^èŒ"å~°=Ú =∞Ozq H͉õΩ#fl =∞OQÆà◊Q“s „=`«O, UHÍ^Œt PHõ~°¬}
~°∞„^•aè¿+HÍÅ∞ Hõ#º¿Ñ~° KÕ~ÚOKåe, KåÖÏ â◊√ÉèÏxfl™êÎ~Ú. 8. =$tÛHõO n~°…HÍÅ `«$Ñ≤ΠѨÓ~°‚O P#O^ŒO PHõ~°¬}Å∞
^•OѨ`º« O JÅHõÅ∞
9. ^èŒ#∞ã¨∞û =∞Oz JѨC_» HõÅ`«Å∞ ^Œ∂~°O JkèѶ¨∞~°¬}
^ŒOѨ`∞« Å∞ ÑC̈_∞»HÅõ `«Å∞
10. =∞Hõ~°O HõÅ`«Å∞ HõÅ`«Å∞ Jeã≤ =∞Oz á⁄ã¨QÆ~°∞
q_»∞K«∞@ ^•OѨ`º« O
11. ‰õΩOÉèíO ã¨∞Y^•O =∞Oz =ºuˆ~HõO âßO`«O ã¨∞Y^•O
Ѩ`«ºO Ѷ¨e`«O Ѩ`«ºO
12. q∂#O „â◊=∞ â◊√ÉèíO J=ã¨~°O j„Ѷ¨∞HÀѨO ã¨∞YO
r=#O HÀã¨O Hõeã≤
=ÙO_»@O
84 85

"≥∂ǨÏ<£ Ѩa¡ˆH+¨<£û, HÀ@QÆ∞=∞‡O,~å[=∞O„_ç –1.

 P^蕺u‡Hõ *’ºu+¨, "åã¨∞Î, "≥·^Œº, =∞O„`«âß„™êÎk „QÆO^äŒ=ÚÅH˘~°‰õΩ....
x`«º rq`«OÖ’ =^èŒ∂=~°∞Å QÆ∞} ã¨"Õ∞‡à◊#=Ú PkѨÓ_ç "ÕOHõ@ t= ™ê~Ú~åO
Hõ#º `«∞Å =$tÛ ^èŒ#∞ã¨∞û =∞Hõ~°O ‰õΩOÉèíO g∞#O
ѨQÆÅ∞ pÅ∞ Ѩ@∞ì^ŒÅ ™ê"åã¨O LѨ„^Œ"åÅ∞ JO`å HõëêìÅ∞
=^èŒ∂=~°∞ʼnõΩ #Hõ∆„`« ã¨"Õ∞‡à◊# Ѩ\˜ìHõ
Ѷ¨∞~°¬} ‰õΩO^Œ~°∞ =∂Ü«∞ #Hõ∆„`«=ÚÅ∞ Avarge AboveAvarge Good Very Good Better Best
1.Jâ◊fix =∞Y ~ÀÇ≤Ï}˜,ѨÙ|ƒ Jâ◊fix, ѨÙ+¨ºq∞ Éèí~°}˜ –
~å„u â◊s~°
qâßY ѨÓëê_è»,Lëê_è» ™êfiu,
K«Å¡# ^èŒ~°‡O PHõ~°¬} HÍÖÏ#∞ ÉÏQÍÅ∞#∞ QÆ\|ì˜ O^ŒO J^Œƒù`« ^èŒx+¨ª =∞$QÆt~°,1,2 Pâı¡+¨
™ê=∂#ºO QÆ∞}O "≥∞ÿ#k ѨÙ#´4 Hõ$uÎ,1
^À+¨O L#fl`« á⁄ã¨Q∞Æ ~°∞ q<À^ŒO Ö∫H©HÍ~°úO q∞„`«∞Å∞ Ѷ¨e`«O qâßY1,2,3 =∞$QÆ3,4
^•OѨ`º« O ÖË^Œ∞ L`«Î~åÉèÏ„^Œ Lëê_»2,3,4
HÍÅO X_»∞^Œ∞ ^≥#· OkHõO HõëêìÅ∞ Ѩ~°ã¨Ê~° U#∞QÆ∞ L`ÕÎ[O 2.Éèí~°}˜ L`«~Î 2° ,3,4 ѨÙ+¨º,P„âı+¨ Éè~í }° ,̃H$õ uÎ1
ǨÏã¨Î,*Ë+¨ª L`«Î~°´1 ~ÀÇ≤Ï,P~°∞„^Œ
QÆu# _»∞‰õΩÅ∞ „â◊^ŒÌ =¸Å,ˆ~=u qâßY ÑÙ̈#1,2,3

MOHANPUBLICATIONS.COM
=∞Ok¿Ñ~°∞ ѨÓÉèÏ´6 ѨÓÉèÏ„^Œ ™êfiu,ˆ~=u
"≥·~°∞^Œº q<À^ŒH~õ O° JǨÏOѨ ™ê^è• ‰õΩ¡Ñ¨ÎO Hõ+¨ìO ã¨Î|Ì`« Jëê_è,» „â=◊ }O ѨÙ#´6 Jâ◊fix
~åHÍ+¨ª ~°}O ÉÏQÍ 3.Hõ$uδ1 Hõ$uδ2,3,4 ѨÙ# 1 Jâ◊fix,Éè~í }° ˜
qã¨∞QÆ∞ J~°∞^≥#· k J„`Õ‰õΩ „ÑÜ
¨ ∂≥ [# Pã¨HΘ „â◊=∞ ^≥·eHõÅ =∞$QÆ,3,4 P„âı–4 Hõ$uÎ ´ 1
Ѷ¨ÅO P„â,ı ѨÓ,ÉÏ„^Œè ^èxŒ 1,2,3 ѨÙ+¨º´1, *˺+¨ì
J#∂,L`«~Î ° z`«Î3,4, =¸Å
á⁄ã¨Q~Æ ∞° J=ã¨~å~°Oú QÆ\ ˜ì¿Ñ~°∞ ã¨~^° •Ñ¨_∞» á⁄ã¨QÆ~°∞ "Õ∞Å∞rq`«O `«$Ñ≤ÎHõ~°O
TÉèÏ„^Œ â◊`«,^èŒx1,2
<≥=∞‡k „¿Ñ=∂Hõ~}¬° K«OK«ÅO Ѷ¨∞~°¬} =â◊û=Ú ã¨„Hõ=∞=ÚQÍ ÉÏQÆ∞O@∞Ok ÑÓ̈.ëê,1,2,3
ÖË^∞Œ ÑÓ̈ÉÏ„^1Œ ,2,3
â◊H=Θ O`«O J#∞Éè=í áÈ~°∞ ™êO„Ñ^¨ •Ü«∞ Pã¨HÖΘ ^Ë ∞Œ ZѨC~°∞áÈ~°∞ HõëêìÅ∞ 4. Hõ$uÎ1,2,3 Jâ◊fix,Éè~í }° ˜ ѨÙ+¨ºq∞,ѨÙ.ÉèÏ Hõ$uÎ2,3,4 *˺+¨ª – =∞$QÆ
Hõ`fi« O HõÅ∞QÆ∞#∞ Hõ$uÎ,~ÀÇ≤Ï}˜ =¸Å,z`«Î 1,2
J=ã¨~O° áêÅ∞áÈ=Ù P^Œ~≈° O ™⁄ã¨Q^Æ ∞Œ =∂@xÅ∞Ѩ٠ÉÏQÆ∞Ok PHõ~¬°} =∞M,P„âı+¡ ¨ J#∂,ѨÓ.ÉèÏ
#k HÀ~°∞ ǨÏã¨Î,L`«Î2,3,4 ѨÙ#~°fi,L`«Î~°
ѨÙÉèÏ´ 4 qâß,^èŒx,
áÈã¨Q^Æ ∞Œ =¸Åk HõÅǨÏO H˘O`«ÑŨ¶ O E^ŒO =∞Oz Z=∞QÆxk
ѨÓ.ÉèÏ1,2,3
ã¨ÇϨ HÍ~°O P^Œ~≈°"∞#≥ ÿ k ^Œ$_èO» Hõ+Oì¨ QÆ∞}O „â=◊ ∞ LOk XHõiH˜ 5.~ÀÇ≤Ï}˜ Hõ$uÎ,2,3,4 Pâ◊fi,Éèí~°,P~°∞ ~åǨï,=∞$QÆ3,4 J#∂ – =∞$
XHõ~å ѨÙ|ƒ,„â◊= ѨÙ#,1,2,3 ѨÙ#,ѨÙ|ƒ =$ÉèÏ12,3 1,2
J#fl@∞¡ ^èŒx1,2 *˺+¨ª3,4â◊`« L`«,ΠǨÏã¨Î
86 87

"≥∂ǨÏ<£ Ѩa¡ˆH+¨<£û, HÀ@QÆ∞=∞‡O,~å[=∞O„_ç –1.

 P^蕺u‡Hõ *’ºu+¨, "åã¨∞Î, "≥·^Œº, =∞O„`«âß„™êÎk „QÆO^äŒ=ÚÅH˘~°‰õΩ....
x`«º rq`«OÖ’ =^èŒ∂=~°∞Å QÆ∞} ã¨"Õ∞‡à◊#=Ú PkѨÓ_ç "ÕOHõ@ t= ™ê~Ú~åO
ˆ~=u ѨÓÉèÏ„^Œ qâß1,2,3
LÉèÏ´ 4 Lëê2,3,4
6.=∞$QÆ1,2 Hõ$uÎ1,=∞$QÆ Pâı¡,P~°∞„^Œ Hõ$uÎ,2,34 – – – „â◊=}O =∞$QÆ3,4
ѨÙ+¨º,J#∂ ѨÙ#1,2,3 =∞$QÆ1,2 10.ÑÙ̈#~°fiã∞¨ ѨÙ|ƒ,z`«Î Éèí~°,Hõ$uÎ Éèí~°,Pâı¡,
LÉèÏ„^Œ L`«Î~°,™êfiu ѨÙ#´4ǨÏã¨Î ѨÓëê, ^èŒx1,2 =∞$1,2
qâßY,J#∂ „â◊=}O,â◊`« J#∂ ˆ~=u ѨÙ#´4 – ѨÙ+¨ºq∞ –
*˺+¨ª,Lëê2,34 LÉèÏ,ˆ~=u ™êfiu
7.=∞$QÆ3,4 Hõ$uÎ2,34 Hõ$uÎ1=¸Å Pâ◊fi,ˆ~= P~°∞„^Œ ǨÏã¨Î – Lëê2,3,4
=∞$QÆ1 „â◊=}O =∞$QÆ3,4 ѨÙ#1,23 „â=◊ }O,LÉèÏ
ѨÙ#´4 â◊`«, L`«Î~°1 L`«~Î ,° 2,34 11.ѨÙ+¨ºq∞ „â◊=}O Hõ$uÎ2,3 Hõ$uÎ1~ÀÇ≤Ï
ѨÙ|ƒ ѨÓÉèÏ„^Œ ™êfiu Éèí~°}˜ ѨÙ#1,2,3 ѨÙ+¨º,ǨÏã¨Î
ѨÓëê_è» Lëê1 =¸Å Pâı¡ ™êfiu,Lëê

MOHANPUBLICATIONS.COM
z`«Î1,2 ˆ~=u =∞$1,2 L`«Î~° Lëê 2,3,4
qâß1,2,3 qâßY, ѨÓ.ÉèÏ
Lëê,2,3,4 *˺+¨ª ˆ~=u Pâ◊fix ѨÙ#´4
8.P~°∞„^Œ ѨÙ+¨ºq∞, Hõ$uÎ,~ÀÇ≤Ï}˜ Éèí~°}˜,ѨÙ|ƒ Lëê
Hõ$2,3,4 =∞Y,L`«Î2,3,4 =∞$1,2 LÉèÏ„^Œ
L`«Î~°, L`«Î2,3,4 P~°∞„^Œ 12. Pâı¡+¨ Hõ$2,3,4 ѨÙ#3,4
z`«Î 3,4 „â◊=}O, ѨÙ#1,2,3 =∞$QÆ1,2 qâßY
qâß1,2,3 Lëê2,3,4 z`«Î 1,2 ǨÏã¨Î,J#∂ J#∂,=¸Å
^èŒx 3,4 ǨÏã¨Î ѨÓëê_» â◊`« ^èŒx 3,4
ѨÓÉèÏ ´ 1 Lëê 1 LÉèÏ â◊`« L`«Î~° ѨÙ|ƒ
LÉèÏ,ˆ~=u *˺+¨ª –
9. ѨÙ#~°fiã¨∞ Jâ◊fi Éèí~°}˜,Hõ$1 ѨÙ|ƒ,™êfiu 13.=∞Y Éèí~°}˜ ѨÙ#3,4
Hõ$uÎ2,3,4 ~ÀÇ≤Ï z`«Î 1,2 Jâ◊fix qâß´ 4 L`«Î 1 ѨÙ|ƒ – –
L`«Î1 P~°∞„^Œ Lëê1 =∞$QÆ J#∂ *˺+¨ì
z`«Î3,4 =∞$QÆ1,2 ѨÓëê_è» P~°∞„^Œ =¸Å
J#∂,^èŒx+¨ª ѨÙ#1,2,3 LÉèÏ„^Œ,ˆ~=u ѨÙ#1,2,3 ^èŒx3,4
ѨÙ+¨º,=∞Y ѨÙ+¨º â◊`«
ǨÏã¨Î,L`«Î2,3,4 =∞Y
88 89

"≥∂ǨÏ<£ Ѩa¡ˆH+¨<£û, HÀ@QÆ∞=∞‡O,~å[=∞O„_ç –1.

 P^蕺u‡Hõ *’ºu+¨, "åã¨∞Î, "≥·^Œº, =∞O„`«âß„™êÎk „QÆO^äŒ=ÚÅH˘~°‰õΩ....
x`«º rq`«OÖ’ =^èŒ∂=~°∞Å QÆ∞} ã¨"Õ∞‡à◊#=Ú PkѨÓ_ç "ÕOHõ@ t= ™ê~Ú~åO
z`«Î 1,2 Lëê1
ѨÓëê LÉèÏ„^Œ
LÉèÏ, ˆ~=u
14.ѨÙ|ƒ Hõ$uÎ,1~ÀÇ≤Ï Pâ◊fix =∞Y L`«Î~° – 18. z`«Î Hõ$uÎ 1 Hõ$uÎ2,3,4 P~°∞„^,Œ ǨÏã¨Î
=∞$QÆ3,4
™êfiu P~°∞„^Œ ˆ~=u P~°∞„^Œ,ѨÙ# z`«Î1,2
ǨÏã¨Î,=¸Å
ѨÙ#4 ÑÙ̈#1,2,3 =∞$3,4 L`«Î2,3,4 qâß
Lëê2,3,4L`«Î2,34 ѨÙ|ƒ ™êfiu â◊`«aè+¨O *˺+¨,ª qâßY
„â◊=}O qâß4J#∂ z`«Î,3,4
â◊`« *˺+¨ª,Lëê´1 ѨÓÉèÏ ´4
ѨÓÉèÏ 1 ˆ~=u
ˆ~=u 19.z`«Î ~ÀÇ≤Ï}˜ P~°∞„^Œ Hõ$ 1 Pâı¡
15. L`«Î~° Hõ$uÎ Hõ$uÎ2,3,4 Éèí~°}˜ J#∂ ѨÙ|ƒ ǨÏã¨Î,Pâı¡ Hõ$uÎ2,3,4
L`«Î2,3,4

MOHANPUBLICATIONS.COM
Pâı¡ =∞$QÆ1,2 =∞Y,
ѨÙ#,z`«Î =∞Y,qâßY L`«~Î 2° ,3,4
Lëê2,3,4 qâß ´ 4 =∞$QÆ3,4
^èŒx´34 ^èŒx 1,2 z`«Î 3,4
„â◊=}O ˆ~=u ™êfiu
ѨÓëê, ѨÓÉèÏ1,2,3 ™êfiu
Lëê 1 =¸Å,„â=◊
LÉèÏ ´ 4 â◊`«aè+¨O
LÉèÏ 20. ™êfiu qâß1,2 Jâ◊fix,=∞$QÆ1,2 Éè~í }° ,˜ Lëê_è»
16. L`«Î~° Hõ$u2,3,4 Éèí~°}˜ ~ÀÇ≤Ï Ñ¨ÓÉèÏ´ ѨÙ|ƒ,z`«Î1,2 =∞$QÆ3,4
2,3,4 qâßY =∞$QÆ1,2 L`«Î2,3,4 L.ÉèÏ J#∂,=¸Å P~°∞„^Œ
P~°∞„^Œ ѨÙ#,1,2P~°∞ ǨÏã¨,Î ™êfiu =∞$QÆ3,4 Lëê 2 ѨÙ#,ѨÙ+º¨ q∞
ѨÙ#2,3z`«Î J#∂,Lëê1 ѨÓëê „â◊=}O3,4 L`«Î~°,ǨÏã¨Î
LÉèí,ˆ~=u â◊`«aè+¨O z`«3Î ,^èxŒ 1
17. ǨÏã¨Î Éèí~°}˜ ~ÀÇ≤Ï}˜ ѨÙ+¨º ѨÓÉèÏ.1,2,3
ѨÙ|ƒ =∞$QÆ1,2 L`«Î2,3,4 21. qâßY Hõ$uÎ2,3,4 =∞$QÆ1,2, z`«Î 1, 2
P~°∞„^Œ Pâı¡ ǨÏãÎ̈,™êfiu =∞$QÆ3,4 1,2,3 L`«Î~° J#∂,^èxŒ 1,2
z`«Î3,4 Lëê2,3 z`«Î,1,2 z`«Î 3,4 â◊`« *˺+¨ª
qâßY „â◊=}O J#∂ =¸Å
^èŒx+¨ª ѨÓëê_è» ^èŒx 3,4
90 91

"≥∂ǨÏ<£ Ѩa¡ˆH+¨<£û, HÀ@QÆ∞=∞‡O,~å[=∞O„_ç –1.

 P^蕺u‡Hõ *’ºu+¨, "åã¨∞Î, "≥·^Œº, =∞O„`«âß„™êÎk „QÆO^äŒ=ÚÅH˘~°‰õΩ....
x`«º rq`«OÖ’ =^èŒ∂=~°∞Å QÆ∞} ã¨"Õ∞‡à◊#=Ú PkѨÓ_ç "ÕOHõ@ t= ™ê~Ú~åO
22.qâßY4 Hõ$uÎ1 Jâ◊fix ~ÀÇ≤Ï}˜, *˺+¨ª ǨÏã¨Î P~°∞„^Œ
=∞$1,2 Hõ$uÎ 3,4 ǨÏã¨Î ѨÙ|ƒ ÑÙ̈#1,2,3
ѨÙ#1,2,3 ѨÙ|ƒ, ѨÙ# ´4 J#∂~å^è2Œ ,3,4 L`«Î~°
Pâı¡+¨ L`«Î2,3,4 L`«1Î qâß´4 â◊`«,ˆ~=u ǨÏã¨,Î =¸Å ѨÙ+¨º4
=∞Y ѨÓëê 1 J#∂ ѨÓ.ëê_» LÉèÏ´
™êfiu ѨÓ.ÉèÏ ´3 Lëê2,3 ѨÓÉÏ123
â◊`«aè+¨O „â◊=}O, 28.Lëê =∞$QÆ3,4 =∞$QÆ1 Jâ◊fix
23.J#∂ *˺+¨ì 24 Hõ$uÎ 1 Hõ$u2,3,4 =∞$QÆ 1,2 2,3,4 ѨÙ|ƒ P~°∞„^Œ Éèí~°}˜
ѨÙ#1,2,3 ѨÙ#.ѨÙ+¨º
ѨÙ+¨ºq∞, ~ÀÇ≤Ï}˜ Pâı¡+¨ =∞Y
L`«Î~° J#∂
z`«Î,3,6 ѨÙ|ƒ *˺+¨ª J#∂ ǨÏã¨Î,z`«Î3,4 Lëê,2,3,4
qâß 1,2 z`«Î1,2 ^èŒx1,2 ™êfiu „â◊= ѨÓÉèÏ 4
„â◊=}O ^èŒx 3,4 *Ë+¨ª ^èŒ# 1,2 LÉèÏ„^Œ

MOHANPUBLICATIONS.COM
LÉèÏ Ñ¨Ó.ÉÏ1,2,3
ˆ~=u ˆ~=u
25.=¸Å Éèí~°}˜ =∞$QÆ3,4 Hõ$u1 29.„â◊=}O P~°∞„^Œ =∞$QÆ3,4 Jâ◊fix,
Hõ$uÎ2,3,4 Pâı¡ qâß 1,2,3 ѨÙ|ƒ ѨÙ#1,2,3 Éèí~°}˜
ѨÙ|ƒ =∞Y =¸Å, L`«Î~° L`«Î~°2,3,4 =∞$QÆ1,2
™êfiu ѨÓëê_è» Ñ¨ÓÉèÏ1,2,3 ǨÏã¨Î,z`«Î3 ѨÙ#,ѨÙ+¨º LÉèÏ„^Œ
qâß 3,4 ™êfiu,*˺+¨ì J#∂,Lëê
â◊`« ^èŒx3,4 ѨÓëê.ˆ~=u ^èxŒ 1,ѨÓ.ÉèÏ
LÉèÏ ˆ~=u 30. ^èŒx+¨ì ~ÀÇ≤Ï Hõ$u2,3,4 Hõ$u1Pâı¡
26.L`«Î~å Hõ$u1 ѨÙ# 4 Pâ◊fi, ѨÓÉèÏ ´4 Lëê ´1 1,2 Pâı¡ ѨÙ#4™êfiu qâß,*˺+¨ª z`«Î 3,4
ëê_è» ~ÀÇ≤Ï „â◊=}O qâßY ˆ~=u =∞Y â◊`«,ѨÓÉèÏ4 Lëê2,3,4
=¸Å ˆ~=u „â◊=}O
=∞$QÆ3,4 â◊`« P~°∞„^Œ
^èxŒ +¨ì 1,2
=∞Y LÉèÏ Ñ¨Ù#1,2,3 31. ^èŒx+¨ª Pâ◊fix =∞Y, Hõ$uδ1 Hõ$uÎ2,3,4 â◊`«
qâß1,2,3 L`«Î~°,ǨÏã¨Î 3,4 P~°∞„^Œ qâßY1,2,3 ~ÀÇ≤Ï}˜ =¸Å
™êfiu,ÑÓ̈ëê_è» Pâı¡ Lëê1 qâßY
ѨÓ.ÉèÏ„^1Œ ,2,3 L`«Î~° ^èŒx 3,4
27. Lëê_è1» z`«Î Jâ◊fi Éèí~°}˜ ™êfiu ѨÓÉèÏ1,2,3
™êfiu ѨÙ#´4 =∞$QÆ 3,4 â◊`«1,2
92 93

"≥∂ǨÏ<£ Ѩa¡ˆH+¨<£û, HÀ@QÆ∞=∞‡O,~å[=∞O„_ç –1.

 P^蕺u‡Hõ *’ºu+¨, "åã¨∞Î, "≥·^Œº, =∞O„`«âß„™êÎk „QÆO^äŒ=ÚÅH˘~°‰õΩ....
x`«º rq`«OÖ’ =^èŒ∂=~°∞Å QÆ∞} ã¨"Õ∞‡à◊#=Ú PkѨÓ_ç "ÕOHõ@ t= ™ê~Ú~åO
32.â◊`«aè+¨O Éèí~°}˜ ™êfiu,=¸Å Hõ$u 1 Hõ$u2,3,4
=∞$ 3,4 ѨÓ.ëê_è» ~ÀÇ≤Ï}˜ ѨÓ.ÉèÏ1,2,3 4= ÉèÏQÆO
Pâı¡ Lëê1 =∞$QÆ1,2 ^èxŒ ´34
ѨÓ.ÉèÏ ^èŒx 1,2 =∞Y ã¨∂~°º ã≤^•úO`« J#∞QÆ∞}OQÍ
J#∂ z`«,Î qâßY
*˺+¨ª â◊`«aè+¨O =^èŒ∂ =~°∞Å ã¨"Õ∞‡à◊#O
ѨÓ.ÉèÏ1,2,3
33. ѨÓ~åfi Hõ$u,=∞Y Éèí~°}˜,ѨÙ|ƒ ™êfiu,J#∂ ~ÀÇ≤Ï}˜ =∞#O Éèí∂„QÆÇ¨Ï "åã¨∞ÅO Éèí∂q∞ ã¨∂~°∞ºx K«∞@∂ì 3600 HõHõ∆ º#∞
ÉèÏ„^Œ z`«Î 3,4 Hõ$u2,3,4 ^èŒx+¨ª3,4 =∞$QÆ1,2 `«# K«∞@∂ì `å#∞ „Éèíqã¨∂Î 365 ~ÀAÅ 6 QÆO@ÅÖ’ Ѩi„Éèíq∞ã¨∞ÎOk.
1,2,3 qâßY =∞$QÆ 3,4 ѨÓÉèÏ„^Œ ѨÓëê_è» ã¨∂~°∞Ûx K«∞@∂ì QÆÅ #Hõ∆„`« =∞O_»ÖÏÅ#∞ 27QÍ qÉèílOKå~°∞. P
^èŒx+¨ª1,2 Lëê2,3,4 1,2,4 Lëê_è» 3600 XH˘¯Hõ¯ ~åt 300QÍ 12 ~åã¨∞Å∞QÍ qÉèílOKå~°∞.
ˆ~=u „â◊=}O,LÉèÏ„^Œ ™œ~°=∂#O áê\˜OK«∞"åiH˜ ã¨∂~°∞º_»∞ "Õ∞+¨~åtÖ’ „Ѩ"ÕtOK«∞HÍÅO
34.ѨÓ.ÉèÏ„^Œ Hõ$u2,3,4 Éèí~°}˜ ~ÀÇ≤Ï #∂`«# ã¨O=`«û~° LQÍk.

MOHANPUBLICATIONS.COM =∞#‰õΩ K«O„^Œ=∂#O:–

4 z`«Î1,2 =∞$QÆ3,1 =∞$QÆ
™êfiu ѨÙ|ƒ ѨÙ+¨º ™œ~°=∂# s`åº ã¨∂~°∞º_»∞ =∞#‰õΩ [=#HÍÅOÖ’ U ~åtÖ’ LO>Ë
qâßY ^èŒx1,2 „â◊=}O ˆ~=u ѨÓ.ÉèÏ„^Œ ^•x Ѷ¨e`åÅ#∞ =∞# q∂^Œ „ѨÉèÏ=O K«∂Ñ≤™êÎÜ«∞x. ^•x J#∞QÆ∞}OQÍ `«y#
J#∂ =^èŒ∂=~°∞Å#∞ Z#∞fl‰õΩO>Ë J#∞‰õÄÅOQÍ LO@∞OkJO\Ï~°∞. HÍx „ѨuHõÅÖ’
ѨÓÉèÏ„^Œ ~åt ѨÖÏÅ∞ ™œ~°=∂#s`åº =∂iÛ "Õ∞+¨O 21 #∞Oz U„Ñ≤Ü«∞Öò =~°‰õΩ
35. L`«Î~å Hõ$u1 Jâ◊fix,=¸Å L`«Î~° Lëê2,34 [x‡Oz#"åiH˜ Jx ™ê^è•~°}OQÍ Wã¨∞ÎO\Ï~°∞. HÍx g∞ [##HÍÅO ã¨∂~°∞º_»∞
ÉèÏ„^Œ =∞$QÆ1,2 Hõ$u2,3,4 ǨÏã¨Î ѨÙ|ƒ´4 U~åtÖ’ L<åfl_»∞ J#flk `≥Å∞ã¨∞HÀ"åe.
ѨÙ|ƒ Lëê_» 1 ѨÓÉèÏ„^Œ ˆ~=u
ã¨∂~°∞º_»∞ [#=i 14=`Õk YzÛ`«OQÍ =∞Hõ~°~åtÖ’H˜ =™êÎ~°∞.
J#∂ ѨÓ~åfiëê_è»
Pâı¡ â◊`«aè+¨O EÖˇ·17 Hõ~å¯@Hõ~åtÖ’H˜ =™êÎ~°∞. D Ô~O_»∞ YzÛ`«OQÍ K≥ѨÊ=K«∞Û.
™êfiu ѨÓ.ÉèÏ„^Œ1,2,3 JÖψQ _çÃãO|~°∞ 15ÖËHõ 16 ^èŒ#ã¨∞ûÖ’H˜ =™êÎ_»∞. HÍx X`«~°
qâßY ~åã¨∞ÅH˜ ~ÀAÅ =º`åºã¨O =Å¡ YzÛ`«=ÚQÍ K≥ѨÊÖËO.
*˺+¨ª HÍx "åx „ѨÉÏè =O 7 ~ÀAÅ=ÚO^Œ∞ 7 ~ÀAÅ `«~∞° "å`« =ÙO@∞Ok.
36.ˆ~=u z`«Î 1,2 Éèí~°}˜,ѨÙ|ƒ Jâ◊fix,=¸Å U"≥ ∞ ÿ < å =∞#O Ѩ Ù \ ˜ ì # ~ÀA# 㨠∂ ~° ∞ º_» ∞ U ~åtÖ’
Lëê 1 P~°∞„^Œ,ѨÙ# =∞$QÆ L<åfl_»∞.`≥Å∞ã¨∞HÀ"åÅO>Ë Ñ¶¨e`«O xiÌ+ì̈OQÍ `≥eÜ«∞=K«∞Û#∞. ã¨∂~°ºã≤^•úO`«s`åº
Lëê2,3,4 ÑÙ̈#1,2,3 5=™ê÷O# ^•OѨ`«º™ê÷#O ^•xfl =ÚYºOQÍ Ñ¨ijeOKåe.
„â◊=}O ѨÙ+¨ºq∞ u~°∞Ѩu, u~°∞ѨuH˜ L`«Î~°, KåO„^Œ=∂ã¨O, u~°∞ѨuH˜ ^ŒH˜∆}OQÍ
^èŒx 1,2 J#∂ ™œ~°=∂#O, qO^躌 Ѩ~fi° `«„áêO`«=Ú, L`«~Î Ç° Ï≤ O^Œ∂^Õâ=◊ Ú, ÉÏ~°›ãû¨ `«º=∂#=ÚÅ#∞
ѨÙ|ƒ´3 ǨÏã¨Î ѨÓ.ÉèÏ„^Œ áê\˜O`«∞~°∞.
94 95

"≥∂ǨÏ<£ Ѩa¡ˆH+¨<£û, HÀ@QÆ∞=∞‡O,~å[=∞O„_ç –1.

 P^蕺u‡Hõ *’ºu+¨, "åã¨∞Î, "≥·^Œº, =∞O„`«âß„™êÎk „QÆO^äŒ=ÚÅH˘~°‰õΩ....
x`«º rq`«OÖ’ =^èŒ∂=~°∞Å QÆ∞} ã¨"Õ∞‡à◊#=Ú PkѨÓ_ç "ÕOHõ@ t= ™ê~Ú~åO
JkèѨu‰õΩA_»∞:– ™êfi`«O„`«º „Ѩ=$uÎ [Ü«∞™ê^èŒ# ÅHõ∆}ÏÅ∞O\Ï~Ú. 2. =$+¨ÉèíO:– PiúHõѨ~°OQÍ– Pã≤Î ™ÈÎ=∞`«∞ W=fiQÆÅ~°∞.
q∂~° ∞ g∞`À ^•OѨ ` « º r=#OÖ’ "åiÖ’ `« # ‰õ Ω #zÛ# 3. q∞^äŒ∞#O:– q∂ *Ï˝<åxfl Jaè=$kú KÕÜ«∞QÆÅ~°∞.
ÅHõ∆}ÏÅ∞<åflÜ«∂ ÖË^• Jx Ѩije™êÎ~°∞. 4. Hõ~å¯@HõO:– |Å=O`« r=#OQÍ LO@∞Ok.
^è ≥ · ~ ° º O`À KÕ ~ Ú JO^Œ ∞ ‰õ Ω x ™êyáÈÜÕ ∞ "åi HÀ㨠O 5. Hõ#º:– U^À `«Ñ¨Ê"Õã¨∞Î#fl ÉèÏ=#. =ÚO^Œ∞‰õΩ áÈÖËHõ r=#O PyáÈ~ÚO^Õ
ѨiѨÓ~°‚ǨÏ$^ŒÜ«∞O`À Z^Œ∞~°∞K«∂™êÎ~°∞. Ñ≤iH˜ "åix ^Œ∂~°OQÍ LOK«∞`å~°∞. Jx Jã¨O`«$Ñ≤Î q∞QÆ∞Å∞`«∞Ok.
ã¨∂~°º ã≤^•úO`«s`åº U ™êú#O ^•OѨ`«ºO ™êú#O "Õ∞+¨~åtH˜ U 6.`«∞Å:– âßs~°HõOQÍ PHõ~°¬# L<åfl H˘O^Œ~°∞ HÀ~°∞ìÅ∞ JѨ"å^ŒÅ∞ `«Ñ¨Ê=Ù.
™ê÷#O ã≤OǨÏO. Jk JxflÜ«∞`«flO QÆÅ^Õ. „¿Ñ=∞ L`åûǨÏO Jaè=∂O# Éè∫uHõ 7. =$tÛHõO:– "≥Å¡"åi gi K«∂_»QÆÅ=∂ J<Õ ÉèíÜ«∞O HõÅ∞QÆ∞`«∞Ok.
P#O^ŒO "åi ÅHõ∆}ÏÅ∞ Jq q∂‰õΩ J#∞‰õÄÅOQÍQÆÅ QÆ}ÏÅ∞. 8. ^èŒ#∞ã¨∞û:– J#∞‰õÄÅOQÍ q^Õâ◊O „Ѩܫ∂}O L#fl`« q^•º„áêÑ≤ÎHõÅ∞QÆ∞`«∞Ok.
g∞ ã¨fiÜ«∞O„Ѩ|∞kú ™êǨÏã¨O g~°∞ ^è≥·~°ºO "≥∞K«∞Û‰õΩx `«# „¿Ñ=∂ 9. =∞Hõ~°O:– Ѩ`«# ã≤÷uH˜ *ÏiáÈ~Ú L<åfl=Ú JxÑ≤ã¨∞ÎOk.
=∞$`«OÖ’ ѨiѨÓ~°‚ ã¨O`«$Ñ≤Î x=fiQÆÅ~°∞. =ÚYºOQÍ "Õ∞+¨~åt „ã‘ÎʼnõΩ ã≤OǨÏ~åt 10.‰õΩOÉèíO:– P â◊Ü«∂ºÅ‰õΩ JѨ~å^èŒO P#O^•xH˜ P@OHõO *Ï„QÆ`«Î.
ѨÙ~°∞+¨µÅ‰õΩ =∞Oz J#∞QÆ∞}`«. 11. g∞#O:– =iÖ’ g∞~°∞ á⁄O^ÕHõO>Ë g∞~°∞"åiH˜ WKÕÛk JkèHõO. ^À+¨ÉèÏ=#.
ѨÙ~°∞+¨µÅ‰õΩ Jaè=∂xOKÕ "å~°∞ „¿Ñq∞OKÕ "å~°∞ "≥∞K≥Û "å~°∞ HÍ"åe. g∞‰õΩ9,18 J#∞‰õÄÅO JO\Ï~°∞. Z~°∞ѨÙ~°OQÆ∞ J#∞‰õÄÅO.

MOHANPUBLICATIONS.COM
UHÍO`«O W+¨ìO HÍ^Œ∞. ZѨC_»∞ ã¨O^Œ_ç HÍ"åe. ~°`åflÅ∞:– ѨQÆ_»O, _≥·=∞O_£ =∞Ozq:–
q∂ ã¨Ç¨ÏK«~°∞ÅÖ’ g∞‰õΩ #KÕÛ Jaè~°∞K«∞Å∞ JÅ"å@∞¡ LO>Ë ÉÏQÍ
LO@∞Ok. q∂~°∞ HõѨ@O ÖËx"å~°∞ Z^Œ∞\˜"å~°∞ ‰õÄ_® JÖÏ LO_®Åx
HÀ~°∞‰õΩO\Ï~°∞. "åi HÀã¨"≥∞ÿ `«Ñ¨# Ѩ_»∞`«∞O\Ï~°∞. Ѩiã≤÷`«∞ʼnõΩ `«Å=OK«ÖË~°∞.
g∞ Ѩ@∞ì^ŒÅ`À ÅHõ∆ ºO ™êkèOK«QÆÅ~°∞. HÍx Ѩiã≤÷`«∞ʼnõΩ `«Å=Oz`Õ r=#O
P#O^ŒOQÍ `«$Ñ≤ÎQÍ LO_»^Œ∞.

=$+¨ÉèíO
U„Ñ≤Ü«∞Öò 20 #∞O_ç "Õ∞ 20 =~°‰õΩ:–
JkèѨu â◊√„‰õΩ_»∞:– ™œO^Œ~åº~å^èŒ#, Éè’QÆ„Ñ‘uÅÃÑ· Pã¨H˜Î ã¨=∞㨺ʼnõΩ ^Œ∂~°OQÍ
LO_®Åx HÀiHõ. q„âßOuQÍ LO_®Åx HÀiHõ. =∂~°∞Ê W+¨ìO LO_»^Œ∞.
"Õ∞ëêxH˜ q∂ Pâ◊ÖË ^èŒ~°‡O J#∞‰õΩO>Ë ZÖÏ.... ™êy#<åflà◊¥§ Ѩ~°"åÖË^Œ∞. J_»¤O uiy#
J#∞‰õÄÅ ~åâ◊√Å∞. ã≤OǨÏO, ^èŒ#∞ã¨∞û, q∞^äŒ∞#O, ‰õΩOÉèíO, „Ѩu‰õÄÅO. ~åA# P QÆO^Œ~°QÀàÏxH˜ `«@∞ìHÀÖË~°∞. x„ã¨Ê $ǨωõΩQÆ∞~°=Ù`å~°∞.
`«∞Å,Hõ~å¯@HõO, =∞Hõ~°O, ã¨=∞O:– =$+¨Éèí,Hõ#º, =$tÛHÍÅ∞. Z=∂~åÖò¤, |∂¡,Ñ≤OH±, HÍѨ~ü J#∞‰õÄÅO 6,4,2 J#∞‰õÄÅ ã¨OYºÅ∞.
1.ã≤OǨÏO"å~°∞:– q∂‰õΩ Jxflq^è•Å J#∞‰õÄÅOQÍ q∞=∞‡efl Éè∫uHõOQÍ q∂‰õΩ:– J#∞‰õÄÅO: g∞#O, Hõ~å¯@HõO, Hõ#º, =∞Hõ~°O
=∂#ã≤HOõ QÍ ã¨O`«$Ñ≤Î xzÛ PHõi¬OK«∞ q∂Ö’ ã¨$[# â◊HxΘ ÃÑOá⁄OkOz JÉè∞í º#fluH˜ „Ѩu‰õÄÅO:– ã≤OǨÏO, ‰õΩOÉèíO, =$tÛHõO
fã¨∞‰õΩxáÈQÆÅ~°∞. ã¨=∞O:– q∞^äŒ∞#O, `«∞Å, ^èŒ#ã¨∞û, "Õ∞+¨O
96 97

"≥∂ǨÏ<£ Ѩa¡ˆH+¨<£û, HÀ@QÆ∞=∞‡O,~å[=∞O„_ç –1.

 P^蕺u‡Hõ *’ºu+¨, "åã¨∞Î, "≥·^Œº, =∞O„`«âß„™êÎk „QÆO^äŒ=ÚÅH˘~°‰õΩ....
x`«º rq`«OÖ’ =^èŒ∂=~°∞Å QÆ∞} ã¨"Õ∞‡à◊#=Ú PkѨÓ_ç "ÕOHõ@ t= ™ê~Ú~åO
1. q∞^äŒ∞#O q∂‰õΩ 2= ™ê÷#O, ‰õΩ@∞O|™ê÷<åÅ∞:– q∂ Pâ◊Å∞ Pâ◊Ü«∂Å∞ J==∂~°æO J<åfl ÖˇHõ¯ KÕÜ«∞~°∞. q∂‰õΩ `ÀzOk KÕÜ«∞@O J#∞Éèí=O á⁄O^Œ@O,
™œHõ~åºÅ∞ HÀiHõÅ∞ ZqÜ«Ú<åfl "åix g∞‰õΩ `«y# "å~°∞QÍ =∞ÅK«∞HÀ=@O Hõ+Oì¨ . ^èŒ#O,ÖÏÉèíO, =ÚYºHÍ~°}ÏÅ∞, ã¨O`À+¨O „¿Ñ=∞ ã¨O`«$Ñ≤Î q∂ ^èպܫ∞O.
2. Hõ~å¯@HõO"å~°∞:– q∂‰õΩ Jxflq^è•Å ã¨Ç¨ÏHÍ~°O „áÈ`åûǨÏO JOkOK«QÆÅ~°∞. q∂‰õΩ 5= ™ê÷#O `«∞Å. HÍ=∞OÉè’QÆO J#O`«O, „H©_»Å∞ Hõà◊Å∞ "åi
3. ã≤OǨÏO"å~°∞:– g∞ rq`åxfl KÕ`«∞Ö’H˜ fã¨∞‰õΩx „áê^è•#º`« =Ç≤Ï™êÎ~°∞. HÍx
g∞ Pâ◊ʼnõΩ J=~À^è•Å∞ HõÅ∞QÆ=K«∞Û. ÅHõ∆}ÏÅ∞ ‰õÄ_®.
4.Hõ#º:– 5= ™ê÷#O. q∂‰õΩ âßs~°Hõ PHõ~°¬} LO@∞Ok. q∂~°∞ "åi ^ŒQÆæ~° q∞^äŒ∞# „ã‘Î QÆ∞iOz *Ï„QÆ`«Î J^Œ∞ѨÙÖ’ LOK«@O =∞Ozk.
#∞Oz KåÖÏ <Õ~°∞ÛHÀ"åe. q∞=∞‡efl PHõi¬Oz P#OkOѨKÕã≤ "åiH˜ HÍ=Åã≤Ok "åi HÀiHõÅ QÆ∞„~åʼnõΩ Hõà‹§O "ÕÜ«∞Hõ áÈ`Õ „Ѩ=∂^ŒO.
fã¨∞‰õΩO\Ï~°∞.HÍx JuQÍ #=∞‡~°∞. q∞=∞‡efl H˘Å¡H˘\˜ì™êÎ~°∞*Ï„QÆ`«Î. "åi PHõ ~ ° ¬ } ã¨ Ê O^Œ # L`åûǨ Ï O LÃÑÊ# =O\˜ q . q∞^ä Œ ∞ O#O
5.`«∞Å:– g∞‰õΩ LѨÜ≥∂QÆѨ_»`å~°∞. „áÈ`åûǨxfl™êÎ~°∞. =ÚO^Œ∞ÖωõΩ¯x áÈ`å~°∞. "åÜ«Úe`«`Å« ÊO:LÉèÜ í ∞« ~åt.
"åi =∂@ HÍ^ŒO>Ë =∂„`«O Ѷ¨∞~°¬} `«Ñ¨Ê^Œ∞.
6. =$tÛHõO:– =$tÛHõO`À =ºuˆ~Hõ ^èŒ$"åÅ∞ =O\˜q. PHõ~°¬} Z‰õΩ¯"Õ giÖ’ Z=∞~åÖò,¤ ѨKÛ« Ѩã∞¨ ѨÙ~°OQÆ∞ =∞Ozq, Láê^蕺ܫÚÅ∞QÍ ã¨=∂Kå~° „ѨK∞« ~°}ÏÅÖ’
ã¨Ç¨ÏK«~°ºO =∞OK≥·<å K≥_≥·<å Z‰õΩ¯=ÖË^Œ∞. Hõ=ÙÅ∞QÍ ã‘x HõàÏHÍ~°∞Å∞QÍ „Ѩ[ÅÖ’ H©iÎ, ѨÅ∞‰õΩ|_çQÆÅ "å~°∞QÍ ~å}˜™êÎ~°∞.
7. ^èŒ#∞ã¨∞û,âßs~°HõOQÍ PiúHõOQÍ ÉÏQÍ ã¨Ç¨ÏHõi™êÎ~°∞ HÍx Ju, QÆO^Œ~°QÀà◊O Éè’QÍ㨉õΩÎÅ∞ g~°∞.

MOHANPUBLICATIONS.COM
LH˜¯i aH˜¯i KÕ™êÎ~°∞.
8. =∞Hõ~°O:– q∂‰õΩ L#fl`« =∂~åæÅ#_çÑ≤OKÕ =∞Oz ã¨Ç¨ÏK«~°∞Å∞ .
9. ‰õΩOÉèíO q∂ =$uÎx, ‰õΩ@∞OÉÏxH˜ Jaè~°∞zH˜ `«y#"å~°∞.
10. g∞#O:– Pâ◊ʼnõΩ Pâ◊Ü«∂Å#∞ `«y# ã¨Ç¨ÏK«~°∞Å∞.
"Õ∞+¨O ã≤OǨÏO, `«∞Å, ‰õΩOÉèÏÅ J#∞‰õÄÅO.
g∞#O Hõ#º, ^èŒ#∞ã¨∞ûÅ∞, „Ѩu‰õÄÅO
Hõ~å¯@HõO, =$+¨ÉèíO, =$tÛHõO, =∞Hõ~°O ã¨=∞=ÚÅ∞
q∞^äŒ∞#O "åiH˜ :– Hõ~å¯@HõO "åiÖ’ âßs~°Hõ PHõ~°¬}(PiÌHõOQÍ ^•Ç¨ÏO)
11. "Õ∞+¨O "å~°∞:– q∞=∞‡efl ÉèíÜ«∞ÃÑ\˜ì HõÅ=~°Ñ¨~°KÕ g∞ ã¨Ç¨Ï#O`À ѨsH˜∆OKÕ
J=~À^è•Å∞. `«∞Å:– âßs~°Hõ PHõ~°¬}
ã≤OǨÏO:– L`åûǨÏO „áÈ`åûǨÏO, PÖ’K«#â◊H˜Î
P#O^ŒO J#∞|O^èŒO ÉÏQÍ LO@∞Ok.
Hõ#º"å~°∞:– q∂~°∞ U^À ^•i`«Ñ≤Ê#@∞¡ J^Œ∞ѨÙKÕã¨∞ÎO\Ï~°∞.
=$tÛHõO:– „Ѩu ^•xÖ’ q∂~°∞ *’HõºO KÕã¨∞‰õΩO\Ï~°∞ HÍx U^À ã¨~°∞̉õΩx
áÈ=K«∞Û.
=∞Hõ~°O:– PHõ~°¬}Ö’ „Ѩ֒ÉèíO Ѩ_»"Õã≤ HÍÅO QÆ_ç¿Ñ™êÎ~°∞.
q∞^äŒ∞#O g∞#O:– q∂ =$uÎ Hõ+¨ìѶ¨e`åxfl ^•K«∞‰õΩO\Ï~°∞.
"Õ∞ 21 #∞Oz E<£ 20 =~°‰õΩ "Õ∞+¨O:– JxflO\Ï J#∞‰õÄÅ∞~°∞.
q∞^äŒ∞# ~åtH˜ JkèѨu |∞^èŒ∞_»∞ g∞~°∞ Hõ∆}O q„âßOu ÖËHõ U^À XHõ\ ˜
KÕã¨∞ÎO\Ï~°∞. L`åûǨÏO `«y# ™ê=∞~°úºO LO@∞Ok. q∂ r=# „ã¨=OuÖ’ =$+¨ÉèíO:– q∂‰õΩ J~°úOHÍx"å~°∞ ÉèíÜ«∞O HõÅ∞QÆKÕ™êÎ~°∞.
„Ñ≤=∞^•Ç¨ÏO XHõi`À g~°QÍ ™êyáÈ`«∂ LO\Ï~°∞. Z=~À H˘O^Œ~°∞ Wk Jqhu g~°∞ Ѩiâ◊√„Éèí`« áê\˜OKåe. „â◊=∞ KÕÜ«∂e. P`«‡qâßfiã¨O`À ™êyáÈ"åe.
98 99

"≥∂ǨÏ<£ Ѩa¡ˆH+¨<£û, HÀ@QÆ∞=∞‡O,~å[=∞O„_ç –1.

 P^蕺u‡Hõ *’ºu+¨, "åã¨∞Î, "≥·^Œº, =∞O„`«âß„™êÎk „QÆO^äŒ=ÚÅH˘~°‰õΩ....
x`«º rq`«OÖ’ =^èŒ∂=~°∞Å QÆ∞} ã¨"Õ∞‡à◊#=Ú PkѨÓ_ç "ÕOHõ@ t= ™ê~Ú~åO
ã≤OǨÏO
Éèí∂ K«„HõOÖ’ 5=~åt, Jyfl`«`«$Å,ã≤÷~°~åt.
„¿Ñ=∞,ÉèÏQÆO, E^ŒO, ã¨$[#â◊H˜Î, „ã‘ÎÅ PHõi¬OK«|_»O P_»O|~°O.
ã¨$[#â◊H˜Î. L`«ÊuÎ ™ê=∞~°úºO, =∞#ã¨∞ ÃÑ>Ëìq. „â◊^Œú=O\˜q q+¨Ü«∞"≥∞ÿ<å
J~°Oú KÕã∞¨ HÀQÆÅ~°∞. q∂‰õΩ JO^ŒiÖ’ QÆ∞iÎOѨ٠HÍ"åe. "≥∞K«∞Û‰õΩ<Õ"å~°∞ á⁄y_Õ"å~°∂
HÍ"åe.
q∂‰õΩ 1,9,8 J#∞‰õÄÅ "≥∞ÿOk.
q∂‰õΩ 5= „^ÕHÀ¯}O ^èŒ#∞ã¨∞ûQÍ h~°∞ PǨ~°O ZO`« J=ã¨~°"≥∂ „¿Ñ=∞
Hõ~å¯@HõO Jaè=∂#O q∂‰õΩ JO`« J=ã¨~°OHÍ~°∞ `«$Ñ≤Î HÍ"åe. J^Œ∞ƒù`«OQÍ P_»O|~°OQÍ
JkèÑu¨ K«O„^Œ∞_»∞, [ÅK«~~° åt, E<£ 22 EÖˇ· 21 2,,7,3, J#∞‰õÄÅ ã¨OYºÅ∞ LO_Õ"å~°∞ g∞‰õΩ HÍ"åe.
Z=∞~åÖò¤, =Ú`«ºO q∞^ä∞Œ #O, `«∞Å, "Õ∞+¨O, ^è#Œ ∞ã¨∞û, J#∞‰õÄÅO, =$+¨ÉOíè , =$tÛHõO, ‰õΩOÉèOí ,
q∂‰õΩ:– =$+¨ÉèíO, Hõ#º, =$tÛHõO, g∞#O J#∞‰õÄÅO „Ѩu ‰õÄÅO, Hõ~å¯@HõO,Hõ#º, =∞Hõ~°O, ã¨=∞=ÚÅ∞.

MOHANPUBLICATIONS.COM
"Õ∞+¨O, `«∞Å, =∞Hõ~°O´ „Ѩu‰õÄÅO g∞‰õΩ `À_»∞QÍ ã≤OǨÏO"å~°∞ ^•iHõO>ËJxflO\˜Ö’ P[ºO áÈã≤#>Ë.¡ q∂~°∞,
ã≤OǨÏO ^èŒ#∞ã¨∞û, ‰õΩOÉèíO, q∞^äŒ∞#O, ã¨=∞=ÚÅ∞. xѨC, "å~°∞ xѨC, =∞i ZÖÏ.
=$tÛHõ 5= ~åt:– J`«ºaè=∂#O, Ju ^Õfi+¨O U^≥·<å. Hõ#º"å~°∞ ´ KÕÜ«¸`«x™êÎ~°∞. Pi÷HõOQÍ ™êÜ«∞Ѩ_»`å~°∞.
^•OѨ`º« O Ü«∂O„uHõOQÍ LO@∞Ok. g∞ =^Œ#Ì ∞Oz á⁄O^Œ_"» ∂≥ QÍx g∞‰õΩ HÍx P™êÜ«∞OKåÅ^Œ∞. Y~°∞Û‰õΩ`«y#O`« JO^Œ^Œ∞.
Uq∞ W=fi~°∞. g∞~°∞ HõѨ@O ÖËx"åi "åi KÕ~Ú Ô~O_»∂áÈ=@"Õ∞ ÖËHõ `«∞Å"å~°∞ HõÅ=~°ÃÑ_®Î~°∞ HÍx „áÈ`åûǨÏO JOk™êÎ~°∞.
=^ŒÌ#∞HÀ=@"Õ∞. Jxfl `≥Å∞ã¨∞ Hõ#∞Hõ =∞^Œºã¨ÎO ÖˉõΩO_® xâ◊Û~ÚOK«∞‰õΩx
JO^Œ∞HÀ"åe.
ã≤OǨÏO:– =º=ǨiHõOQÍ PiúHõOQÍ J#∞‰õÄÅOQÍ LO\Ï~°∞.
Hõ#º:– PÖ’zOKåe. "åiÖ’ J#∞‰õÄÅ`« =∞^Œºã¨ÎO.
`«∞Å:– JO_»QÍ ÃÑ^ŒÌ =Ü«∞ã¨∞ûÖ’ "å~°∞QÍ LO\Ï~°∞.
=$tÛHõO:– ÃÑ·# K≥áêÊO QÆ^•. ^≥·=Hõ~°OQÍ J#∞‰õÄÅO.
^èŒ#∞ã¨∞û:– PHõ~°¬} ÉÏQÍ<Õ LO@∞Ok. Hõ#º
=∞Hõ~°O:– Ѩ~°ã¨Ê~° ^Œ$= PHõ~°¬} qHõ~°¬} ã¨Ç¨Ï*ÏÅ∞. LÉèíÜ«∞~åt, Éèí∂`«`«`«fiO
‰õΩOÉèíO:– g∞‰õΩ ѨHõ¯Ö’ |Öˇ¡O =O\˜"å~°∞ *Ï„QÆ`«Î J#∞Hõ∆}O ÉèíÜ«∞"≥∞. ~åt JkèѨu |∞^èŒ∞_»∞.
g∞#O:– ÉÏ@™ê~°∞Å HõÅÜ«∞Hõ=Öˇ q<À^ŒOQÍ LO@∞Ok. ~°`åflÅ∞:– Z=∞~åÖò¤ ѨK«Û, Ñ≤OH±,*Ïã¨Ê~ü,
"Õ∞+¨O:– =$uΠѨ~°OQÍ ã¨Ç¨ÏHÍ~°O JO^Œ∞`«∞Ok. J#∞‰õÄÅã¨OYºÅ∞:– 5,3,9
=$+¨ÉèíO:– =∞Oz J#∞‰õÄÅ`« LO@∞Ok. Hõ#º‰õΩ 5=~åt =∞Hõ~°O:– J#∞‰õÄÅOQÍ LO@∞Ok. =∞~À Hõ#º`À: "å^Œ#~Ú,
*ˇq∞x:– q∞^äŒ∞#O, q∂‰õΩ J~°÷O HÍx z‰õΩ¯Å∞#fl "å~°∞. ÃÑ_»ã¨~åÅ∞ÃÑÅ∞ã¨∞QÍ U Hõ∆}ÏÅ<≥·<å ѨyeáÈÜÕ∞ |O^èŒO.
100 101

"≥∂ǨÏ<£ Ѩa¡ˆH+¨<£û, HÀ@QÆ∞=∞‡O,~å[=∞O„_ç –1.

 P^蕺u‡Hõ *’ºu+¨, "åã¨∞Î, "≥·^Œº, =∞O„`«âß„™êÎk „QÆO^äŒ=ÚÅH˘~°‰õΩ....
x`«º rq`«OÖ’ =^èŒ∂=~°∞Å QÆ∞} ã¨"Õ∞‡à◊#=Ú PkѨÓ_ç "ÕOHõ@ t= ™ê~Ú~åO
`«∞Å:– „áÈ`åûǨÏO L`ÕÎ[O W™êÎ~°∞. Pi÷HõOQÍ „áÈ`åûÇ≤Ï™êÎ~°∞. q∂‰õΩ D ~åt ѨÙ~°∞+¨µÅ∞ g~°∞ `«=∞ =ºuˆ~Hõ`«#∞ ã¨Ç≤ÏOK«~°∞. ZO`« L„^ÕHõO
q∂ ã¨Oáê^Œ#‰õΩ qÅ∞=x™êÎ~°∞. L<åfl `«#‰õΩ #zÛ# „ã‘Î Z\Ï¡ÔQ·<å "åi HõàÏaè=∂<åxfl „áÈ`«ûÇ≤Ï™êÎ~°∞.
=$tÛHõO:– q∂Ö’ PO^Àà◊#, ã¨Î|Ì`« z\˜HõÖ’ áÈQÆ=Ù`å~°∞. q∂ K«∞@∂ì ZO`≥·<å "åiÃÑ· Y~°∞Û KÕ™êÎ~°∞. J~Ú`Õ JO^Œ∞‰õΩ "åiH˜ á⁄QÆ_»ÎÅ∞ HÍ"åe.
q∂ ã¨xflkèÖ’ LO>Ë ZO`À PǨ¡^ŒHõ~°OQÍ LO@∞k. g~°∞ =∞Oz Ǩ㨺„Ñ≤Ü«ÚÅ∞. gix "≥∂ã¨yOK«@O KåÖÏ ã¨∞Å∞=Ù.
^è#Œ ã¨∞û:– =ÚO^Œ∞ HõÅ`«Å∞QÍ L<åfl ~å#∞ ~å#∞ ã¨ÇϨ #Hõ~O° QÍ LO@∞Ok. 6,4,9 J#∞‰õÄÅ ã¨OYºÅ∞
`˘O^Œ~°Ñ¨_ç =∂@ JO>Ë Z^Œ∞~°∞ áÈ\Ï¡@ `«Ñ¨Ê^Œ∞. "åÜ«Ú `«`«fiO – K«~°~åt :– =„[O
‰õΩOÉèíO:– q∂~°∞ xã¨ûǨÜ«ÚÅ#∞ ÉèÏ=#`À ã¨Ç¨ÏHÍ~°OQÍ LO\Ï~°∞. WO_çQÀ |∂¡ J#∞‰õÄÅ ~°OQÆ∞
g∞#O:– q~°∞^ŒÌ PHõ~°‚QÆ^•. ~åy `«y# ֒ǨÏO
"Õ∞+¨O:– q∂~°∞ Ö’`«∞Å áÈ`Õ g∞QÆ∞@∞ì ~å|\ìQÆÅ~°∞ *Ï„QÆ`«Î. g∞‰õΩ 5= ~åt ‰õΩOÉèíO J™ê^è•~°} ^À~°}˜ J#∞‰õÄÅ`«, J#∞~åQÆO
=$+¨ÉOíè :– XˆH „ѨÜ∂« }OÖ’ ÉÏ@™ê~°∞Å∞. PHõ}∆ O ã¨xflÇÏ≤ `«"∞Õ . L`åûǨÏO ÉèíiOK«@O Hõ+¨ìO. JѨiz`«∞Å#∞ ÉÏQÍ PHõi¬™êÎ~°∞.
W=fiQÆÅ~°∞. *ÏiáÈ`Õ =∞~°∞=QÆÅ~°∞. ™ê^è•~°} „¿Ñ=∞ J#∞~åQÍÅ#∞ giH˜ qã¨∞QÆ∞. <åÜ«∞Hõ`«fiO, ÃÑ`«Î#O,
q∞^äŒ∞#O: q∂ÖÏO\˜ QÆ∞}ÏÅ "åiq ‰õÄ_® "åiÖ’ ã¨=∞¿ãû =∞i. #∂`«<À`åûǨÏO HÍ"åe. XHõ~°O`å `«y# "å~°∞ gˆ~.

MOHANPUBLICATIONS.COM
Hõ~å¯@HõO:– =∞Oz ã¨Ç¨ÏK«~°∞Å∞. `«∞Å giH˜: ã≤OǨÏO, ^èŒ#ã¨∞û, ‰õΩOÉèíO, q∞^äŒ∞#O, J#∞‰õÄÅO
ã≤OǨÏO:– Jaè=∂#O ÉÏQÍ<Õ LO@∞Ok. Hõ~å¯@HõO, =∞Hõ~°O, "Õ∞+¨O, „Ѩu‰õÄÅO.
Hõ # º"å~° ∞ :– =∂@Å á⁄^Œ ∞ Ѩ Ù =∂xá⁄QÆ _ » Î Å ∞ <Õ ~ ° ∞ ÛHÀ"åe. Hõ#º, =$tÛHõO, g∞#O, =$+¨ÉèíO, ã¨=∞O.
"≥#∞HõQÍ`˘}Hõ‰õΩO_® ã¨kfi=∞~°≈#Å∞ KÕÜ«∂e. q∂ ã¨Ç¨ÏK«~°∞Å#∞ "≥∞K«∞ÛHÀO_ç. ‰õΩOÉèí"åi`À:– âßs~°Hõ PHõ~°¬} LO_»=K«∞Û#∞. HÍx q_çáÈ=@O
q∂ J=ã¨~°O ã¨∞ÅÉèíOQÍ <≥~°"Õ~°∞ÛHÀ"åe. JѨxO^ŒÅ∞ LO_»=K«∞Û.
=$tÛHõO "åi`À:– Pi÷Hõ q+¨Ü∂« ÅÖ’ J#∞‰õÄÅOQÍ LO\Ï~°∞. ã¨ÇϨ K«~º° O
=∂„`«O ã¨∞YOQÍ ™œÅÉèíºOQÍ LO_»^Œ∞. =ºuˆ~HõOQÍ LO_»=K«∞Û#∞.
^èŒ#∞ã¨∞û "åi`À:– L`åûǨÏO, ã¨"åÅ∞QÍ LO@∞Ok.
=∞Hõ~°O "åi`À:– =Ü«∞ã¨∞ûg∞i# HÍÅOÖ’ JO_»QÍ LO\Ï~°∞.
g∞#O "åi`À:– q∞=∞‡efl"≥∞zÛ =∞Oz PÖ’K«<å Ѩ~°∞Å#∞ KÕ™êÎ~°∞.
"Õ∞+¨O "åi`À:– =ºuˆ~HõO ^èŒ$=O Hõ^•. JÖÏ<Õ LO@∞Ok.
`«∞Å =$+¨ÉèíO "åi`À:– q∞=∞‡efl =∂@ÖÖ’ =∞Oz KÕã≤ K˘~°=fã¨∞‰õΩx g∞
K«~°~åt, "åÜ«Ú`«`«fiO, JkèѨu â◊√„‰õΩ_»∞, D ~åt"åiH˜ „¿Ñq∞OK«@O ZO`« ™ê÷<åxfl ѨkÅO KÕÜ«∞QÆÅ~°∞.
ã¨∞Å∞"À ^Õfi+≤OK«@O ‰õÄ_® JO`Õ ã¨∞Å∞=Ù. g∞ ÉèÏ"åÅ∞ J~°÷O KÕã¨∞HÀ=@O q∞^äŒ∞#O "åi`À:– g∞ ™ê÷~Úx `«$Ñ≤Îx ѨkÅѨ~°z ã¨~°~Ú# =∂~°æOÖ’
Hõ+¨ìO. ™œO^Œ~åº~å^èŒ#, <åºÜ«∞=~°Î#, J#∞~åQÆO, ÅHõ∆}ÏÅ∞. LOK«QÅÆ ~°∞.
D ~åt „ã‘ÎÅ∞ Ѩiã¨~åÅ∞ ™œO^Œ~°ºO Jaè=∂#O HÀ~°∞`å~°∞. x~°¡Hõ∆ ºO Hõ~å¯@HõO "åi`À:– H©iÎ JѨH©iÎ Ô~O_»∂ ~å=K«∞Û.
ã¨ÇÏ≤ OK«~∞° . ^•OѨ`º« ã¨∞YO „Ñ‘u. q"åǨÏO ™œO^Œ~º° O, ™êfi`O« „`«ºO =ÚYºÉèÏ"åÅ∞. ã≤OǨÏO "åi`À:– „¿Ñ=∞ PHõ~¬° }, K˘~°= PHõi¬™êÎ~Ú HÍx "≥∂ã¨O KÕ™êÎ~Ú.
Pâ◊Å∞ PHÍâ◊OÖ’ ÖˉõΩO_® Éèí∂áêÅ# "≥Ú^ŒÅQÆ∞#q. Hõ<åº "åi`À:– L`åûǨÏO, „áÈ`åûǨÏO, W™êÎ~°∞. =ºuˆ~HõO HÀѨOQÍ
"å~°∞ K≥Ñ≤ÊO^ŒÖÏ¡ T J<åe. ÖˉõΩO>Ë QÆO^Œ~°QÀà◊O. =∂~°=K«∞Û.
102 103

"≥∂ǨÏ<£ Ѩa¡ˆH+¨<£û, HÀ@QÆ∞=∞‡O,~å[=∞O„_ç –1.

 P^蕺u‡Hõ *’ºu+¨, "åã¨∞Î, "≥·^Œº, =∞O„`«âß„™êÎk „QÆO^äŒ=ÚÅH˘~°‰õΩ....
x`«º rq`«OÖ’ =^èŒ∂=~°∞Å QÆ∞} ã¨"Õ∞‡à◊#=Ú PkѨÓ_ç "ÕOHõ@ t= ™ê~Ú~åO
6. =$+¨ÉèíO "åi`À:– =ºuˆ~Hõ ^Œ$"åHõ~°¬} âßs~°HõOQÍ P#O^Œ"Õ∞ HÍx
=∂#ã≤Hõ ã¨O`«$Ñ≤Î LO_»^Œ∞
7. q∞^äŒ∞#O "åi`À:– QÆO^Œ~°QÀà◊O HÍx Pi÷Hõ ã¨Ç¨Ü«∞OQÍ LO@∞Ok.
8. Hõ~å¯@HõO "åi`À:– P`«‡qâßfiã¨O Wã¨∞ÎOk.
9. ã≤OǨÏO "åi`À:– Ju Pâ◊Å`À q∞=∞‡efl ^ÀKÕ™êÎ~∞° . F~°∞Ê Ñ¨sH˜™∆ êÎ~∞° .
10. Hõ#º"åi`À:– g∞~°∞ ^•zOk ^ÀKÕ™êÎ~°∞.
11. `«∞ÖÏ "åi`À:– PÜ«Ú=٠Ѩ@∞ì g∞KÕuÖ’ L<åfl~Ú.

=$tÛHõO
ÉèíK«„HõOÖ’ J+¨ì=∞=Ú [Å~åt. ~°Ç¨Ï™êºÅ∞:– HÍ=∞Ѩi`«$Ñ≤ÎH˜ J#∞|O^è•Å∞. g∞
K˘~° = „Ѩ = ~° Î # Ǩ Ï ^Œ ∞ Ì g ∞i#@∞¡ JuQÍ LO@∞Ok. Z^Œ ∞ \ ˜ " å~° ∞

MOHANPUBLICATIONS.COM
ÉèíiOK«~å#O`«QÍLO@∞Ok. „QÆ^ŒÌ=Öˇ QÆQÆ#=∞O`å Z`«∞ΈHy `ÕÅ∞=Öˇ <ÕÅg∞^Œ<Õ
ã¨OK«iã¨∞OÎ \Ï~Ú g∞ |∞^Œ∞Åú ∞. HÍx =∞^躌 =∞OQÍ LO_»=Ù. JuQÍ JO@∞HÀ=@"≥∂ ^èŒ#∞ã¨∞û
Z_»ÃÑ_» =ÚYOQÍ q_çáÈ=@"≥∂ â◊H˜Î ™ê=∞~å÷ºÅ∞, HÍ"≥∂^ÕfiѨ#=Ú, ÉÏQÍ<Õ LÉèíÜ«∞~åt ~åâ◊√ÅÖ’ 9=k QÆ∞~°∞=Ù D ~åt JkèѨu
LO@∞Ok.HÍx JѨHÍ~°∞Å#∞ #=Ú‡`å~°∞. „âıÜ∂« aèÖÏ+¨µÅ#∞ ^Œ∂~°O KÕã∞¨ ‰õΩO\Ï~°∞. Ys^≥·# L#fl`«"≥∞ÿ# Pâ◊Ü«∂Å∞ „¿Ñ=∂Jaè=∂<åÅ∞ HõÅ"å~°∞.
*Ïe Z‰õΩ¯=, HÀѨO Z‰õΩ¯= J#~°O÷ [iy# `«~∞° "å`« qKå~°Ñ_¨ ç UOÖÏÉèOí . q∂‰õΩ 5=k "Õ∞+¨O. q∂ „¿Ñ=∞ J#∞~åQÍÅ`À x~åâ◊K≥O^Œ∞`å~Ú gi`À.
„ã‘ÎÅ∞ ‰õÄ_® KåÖÏ ã¨∞xfl`«∞Å∞. z#fl q+¨Ü«∂xH˜ ‰õÄ_® ÉÏ^èŒÑ¨_»`å~°∞. ZѨC_»∂ Ǩ㨺O, „Ñ≤Ü«∞`«fiO ÅH∆ͺxfl ™êkèOKåÅ<Õ Ñ¨@∞ì^ŒÅ LO\Ï~Ú.
#∂`«<À`åûǨÏO HÍ"åe. P L`åûǨÏOÖ’ Ѩiã¨~åÅ#∞ `«=∞x `å"Õ∞ =∞~°z áÈ`å~°∞. ã¨Ç¨Ï[OQÍ Láê^蕺ܫÚÅ∞ Hõ=ÙÅ∞QÍ ~å}˜™êÎ~°∞.
ѨÙ~°∞+¨µÅ∞ ‰õÄ_® Ju=~°Î# =Å¡ PiúHõOQÍ W|ƒOk Ѩ_»`å~°∞. ~°Ç¨Ï㨺 9,3,6 J#∞‰õÄÅ ã¨OYºÅ∞
~°Hõ∆}KÕÜ«∞ÖË~°∞. Ü«∞^è•~°÷O HÀã¨O áÈ~å_»`å~°∞. ѨÙ+¨º~åQÆO J#∞‰õÄÅ ~°`«flO.
g∞#O,Hõ#º, =∞Hõ~°O, Hõ~å¯@HõO, J#∞‰õÄÅ PHõ~°¬}©Ü«∞O. Öˇ·\ò |∂¡HõÅ~ü =∞Ozk.
‰õΩOÉèíO, ã≤OǨÏO, =$+¨ÉèíO, „Ѩu‰õÄÅ ã¨=∞㨺HÍ~°‰õΩÅ∞. \˜<£ `«y# ֒ǨÏO.
`«∞Å,^èŒ#∞ã¨∞û,"Õ∞+¨O, q∞^äŒ∞#O, ã¨=∞=ÚÅ∞, ã≤OǨÏO, `«∞Å, ‰õΩOÉèÏÅ∞ ´ J#∞‰õÄÅO
1.^èŒ#∞ã¨∞û "åi`À:– PHõ~°¬} q∞^äŒ∞#O, Hõ#º, g∞<åÅ∞ ´ „Ѩu‰õÄÅO
2. =∞Hõ~°O "åi`À:– „áÈ`åûǨÏO,ã¨"åÅ∞,L`ÕÎ[O =$tÛHõO, =∞Hõ~°O, =$+¨ÉèíO, Hõ~å¯@HõO, ´ ã¨=∞=Ú
3. ‰õΩOÉèíO "åi`À:– ÃÑ^ŒÌ =Ü«∞ã¨∞ûÖ’ JO_»^ŒO_»Å∞ =∞Hõ~°O "åi`À :– PiúHõOQÍ ã¨Ç¨Ü«∞"Õ∞ QÍx JuQÍ =ºÜ«∞O
4. g∞#O "åi`À:– =∞OzQÆ∞}áê~î°O <Õ~°∞Ê`å~°∞. J=Ù`«∞O^ŒxÉÏ^è.Œ
5. "Õ∞+¨O "åi`À:– q∞=∞‡efl PHõi¬Oz PǨfixOz g∞ ™ê#∞Éèí∂ux ‰õ Ω OÉè í O "åi`À:– „áÈ`åûǨ Ï O QÍ<Õ LO@∞Ok. g∞ Ѩ i jÅ#
á⁄O^Œ∞`å~°∞. ~°K«#,ã¨=∂Kå~°¿ãHõ~°}ʼnõΩ, „áÈ`åûǨÏO
104 105

"≥∂ǨÏ<£ Ѩa¡ˆH+¨<£û, HÀ@QÆ∞=∞‡O,~å[=∞O„_ç –1.

 P^蕺u‡Hõ *’ºu+¨, "åã¨∞Î, "≥·^Œº, =∞O„`«âß„™êÎk „QÆO^äŒ=ÚÅH˘~°‰õΩ....
x`«º rq`«OÖ’ =^èŒ∂=~°∞Å QÆ∞} ã¨"Õ∞‡à◊#=Ú PkѨÓ_ç "ÕOHõ@ t= ™ê~Ú~åO
g∞#O "åi`À:– QÆ$ǨÏO, ã¨÷ÅO q+¨Ü«∞OÖ’ Ö’@∞áê@∞ ‰õΩOÉèíO "åi`À:– =º=Ǩ~° „áÈ`åûÇ¨Ï =ÚO@∞Ok.
"Õ∞+¨O "åi`À:– âßs~°Hõ Ѩi`«$Ñ≤Î ÉÏQÍ LO@∞Ok. g∞#O "åi`À:– g∞ KÕÜ«∞O^Œ∞ H˘x ™êyáÈ`å~°∞. P#O^ŒO W™êÎ~°∞.
=$+¨ÉèíO "åi`À:– „¿Ñ=∞`À ¿ãq™êÎ~°∞. ™êÜ«∞Ѩ_»`å~°∞. HÍ^ŒO>Ë áÈ`å~°∞. qã≤y™êÎ~°∞. HÍx =Ü«∞ã¨∞ g∞i#ѨC_»∞ `À_»∞QÍ LO\Ï~°∞.
q∞^äŒ∞#O "åi`À:– =ºuˆ~Hõ ^Œ$"åÅ PHõ~°¬},qHõ~°¬}Å∞, =∞OzQÍLO>Ë q∞^ä∞Œ #O "åi`À:– PǨ~°=º=Ǩ~åÅÖ’ „¿Ñ=∞ÅÖ’ JuQÍ á⁄Ok P~ÀQƺ
"åi`À HÍÅO =∞Oz, "åix HÍ^ŒO>Ë HõÅ`«ÖË. áê_»∞ KÕã¨∞ÎOk.
Hõ~å¯@HõO "åi`À:– g∞ ~°Ç¨Ï™êºÅ∞ g∞ ã¨Oáê^Œ# HÍáê_ç, ~°H˜∆™êÎ~°∞. Hõ~å¯@HõO "åi`À:– =ºuˆ~Hõ ^Œ$"åHõ~°¬},qHõ~°¬}Å∞,
ã≤OǨÏO "åi`À:– HõÑ@¨ O ÖˉΩõ O_®, W+¨Oì , J~Ú+¨Oì , =ÚYO g∞^Õ K≥Ñʨ @O. ã≤OǨÏO "åi`À:– Pã¨H˜Î ÃÑOz, =∂~°∞Ê#∞ U=∞=Ù`«∞O^À#x PO^Àà◊#.
Hõ<åº "åi`À:– g∞ ~°K«<å "åºã¨OQÆO`À ã¨Ç¨ÏHÍiQÍ LO\Ï~°∞. Hõ<åº "åi`À:– ~°K«# „ѨK«∞~°}ʼnõΩ n~°…HÍÅ KÕÜ«¸`« xã¨∞ÎOk.
`«∞Å"åi`À:– g∞ "åi ã¨Ç¨ÏK«~°ºO Jxfl q^è•Å J#∞‰õÄÅO. `«∞Å "åi`À:– L`åûǨÏO,=$`«∞ÎÅÖ’ Pf‡Ü«∞`« Jxq^è•Å `«y#k.
=$tÛHõO "åi`À:– g∞ J=ã¨~åÅ#∞ f~°ÛQÆÅ~°∞. "å~°O>Ë g∞‰õΩ ÉèíÜ«∞O =$tÛHõO "åi`À:– J#∞‰õÄÅO ^èŒ#∞ã¨∞û J^Œ∞ƒù`«"ÕQÆO`À =uÎÖÏO\˜ g∞
‰õÄ_®. rq`åxfl "ÕQÆOQÍ =∂~°∞ã¨∞ÎOk.

MOHANPUBLICATIONS.COM
=∞Hõ~°O
K«~°~åt, â◊x JkèѨu, Éèí∂`«`«fiO, HÍã¨Î =∞O^ŒH˘_ç `«`«fiO, Pâ◊Å∞ HÀiHõÅ∞
ÃÑ·H˜ HõxÑ≤OK«=Ù. Jã¨Å∞ ÖË=Ù JxÑ≤™êÎ~Ú. ÉèÏ"À„^ÕHõO Q˘Ñ¨Êk. ã¨Ç¨Ï#O
‰õΩOÉèíO
11= ~åt JkѨu â◊x. Ü«Úˆ~xÜ«∞ãπ. ã≤÷~°~åt. "åÜ«Ú`«`«fiO.
L#fl`«"≥∞ÿ#k. Zxfl ÉÏ^èŒÖˇ·<å ã¨Ç≤Ï™êÎ~°∞. XHõ™êi qkeOK«∞‰õΩx ÖËz
(hÅO) 1,2,7 ã¨OYºÅ∞ g∞‰õΩ J#∞‰õÄÅO
q[$OaèOK«QÆÅ~°∞. "å^Œ#, ÉèÏ=O, ÉÏ^茺`«Å‰õΩ ^Œ∂~°OQÍ LO_®Å#∞‰õΩO\Ï~°∞. ã¨`«`« ã¨`åºxH˜ =ºuˆ~‰õΩÅ∞. qѨ¡=ÉèÏ"åÅ∞, =ºuˆ~Hõ PÖ’K«#Å∞
D ~åt Ju=Å∞ =∞s ¿ÇÏ`«∞"å^Œ∞Å∞. `«=∞‰õΩ `«=∞ Éèíq+¨º`«∞Î ~°Hõ∆} JO`«~°‡^èŒ#O Z‰õΩ¯= – =ºuˆ~Hõ`« J#QÍ Ñ¨Ù~°∞+¨µÅ∞ „ã‘ÎÅ#∞ „ã‘ÎÅ∞ ѨÙ~°∞+¨µÅ#∞
q+¨Ü«∞OÖ’ *Ï„QÆ`«ÎѨ_»`å~°∞. P`«‡qâßfiã¨O LO@∞Ok. PHõi¬™êÎ~°∞.
=$tÛHõO, g∞#O, =$+¨ÉèíO, Hõ#º, ´ J#∞‰õÄÅO J^Œ∞ƒù`«hÖÏHÍâ◊O ã¨^Œ$â◊√Å∞ g~°∞ J~°∞^≥·# "å~°∞, *’ºuëêkâß„™êÎÅ∞
"Õ∞+¨O, `«∞Å, Hõ~å¯@HõO, ´ „Ѩu‰õÄÅO Jaè=∂# q+¨Ü«∂Å∞.
^èŒ#∞ã¨∞û, ‰õΩOÉèíO, q∞^äŒ∞#O ´ ã¨=∞=Ú =¸eHÍ*Ï˝#O PHõi¬OKÕ "≥∞~°∞ѨÙ=O\˜k. J~Ú`Õ q∂ ÉèÏ"åÅ∞ |Ü«∞@‰õΩ
=∞~À =∞Hõ~°O "åi`À q=∞~°≈ʼnõΩ "åi„Ѩâ◊flʼnõΩ `«@∞ìHÀ=@O Hõ+¨ìO. Hõ#Ѩ_ç PQÍ^èŒ[Åxkè =O\˜"å~°∞ #q∞‡# "åiH˜ =∞Oz q∞„`«∞Å∞. „¿Ñq∞‰õΩÅ∞
g∞ ѨOK«=∞™ê÷#O =$+¨ÉèíO. â◊√„HÍkѨ`«ºO`À „¿Ñ=∞, PHõ~°¬},g∞‰õΩ ~°Hõ∆‰õΩÅ∞ q∞=∞‡efl J~°úO KÕã¨∞HÀ=@O.
x`åº=ã¨~åÅ#∞ Ѩi`«$Ñ≤Î KÕã∞¨ OÎ k. `≥eq`À „¿Ñ=∞`À =∞Hõ~O° "åix =∞Oz ѨO^ä•# ÉèíÜ«∞ÃÑ@ì@O Hõ+¨ìO.q∞=∞‡efl J#∞ã¨iOz áÈ=@"Õ∞ =∞Ozk. Ѩã¨O^≥·#
#_çÑO≤ K«QÅÆ ~°∞. Ѩ@∞ì á⁄O^ŒQÆÅ~°∞. x~°fiǨÏ}â◊H˜Î LOk. HÍx PkèѨ`«ºO g∞H˜=fi@O =∞Ozk.
106 107

"≥∂ǨÏ<£ Ѩa¡ˆH+¨<£û, HÀ@QÆ∞=∞‡O,~å[=∞O„_ç –1.

 P^蕺u‡Hõ *’ºu+¨, "åã¨∞Î, "≥·^Œº, =∞O„`«âß„™êÎk „QÆO^äŒ=ÚÅH˘~°‰õΩ....
x`«º rq`«OÖ’ =^èŒ∂=~°∞Å QÆ∞} ã¨"Õ∞‡à◊#=Ú PkѨÓ_ç "ÕOHõ@ t= ™ê~Ú~åO
H©iHÎ ÍOHõ∆ Z‰õΩ¯=QÆ^•. q<À^ŒO HÍňHÑ∆ O¨ P#O^ŒO. „Ѩu ^•xH˜ „ѨuѶŨ O HÍ"åe.
J|^•Ìxfl P#OkOz#O`«QÍ x*Ïxfl ã¨Ç≤ÏOK«ÖË~°∞.
q∂ ѨOK«=∞ÉèÏ=O:– „¿Ñ=∞HÍ^Œ∞ Láêã¨# ÉèÏ"åkèÑu¨ q∞^ä∞Œ #O JkèÑ`¨ ∞« Å∞
|∞^èŒ∞_»∞. "å~°∞ JÅ∞Ѩ٠Z~°∞QÆx. K«∞~°∞ÔH·# „Ѩ=$uÎ KÕÜ«∞@O g∞"≥·Ñ¨Ù ÖωõΩ¯x
áÈ`å~°∞. #q∞‡`Õ q∂~°∞ P`«‡=OK«#Ѩ~°∞Å∞. P`«‡qâßfiã¨O Z‰õΩ¯= JO^Œ∞Hõx.
ã¨~fi° ÉÏè =~°O q∞^ä∞Œ #"åiH˜ LO_ç xâ◊ÛÜ«∞OQÍ LO_»O_ç. "å~°∞ =∂#=`«fiO QÆÅ"å~°∞
P^Œ~°≈O HõÅ"å~°∞. ^è≥·~°ºO JHõ~°¬}QÆÅ "å~°∂.
ѨÙ~°∞+¨µÅ∞:– ‰õΩOÉèí„ã‘ÎÅKÕ PHõi¬OѨ |_»`å~°∞. TǨÏŠѨšH˜Ö’ g∞#O
`ÕeáÈ`«∞O\Ï~°∞. g~°∞ "åix „H˜O^ŒH˜ ÖÏy`Õ q∞=∞‡efl JA˝Å∞QÍ ÉèÏq™êÎ~°∞. "åi 12= ~åt. JkèѨu QÆ∞~°∞=Ù `Àáê@∞ <≥ѨÓì º<£ Jx ‰õÄ_® JO\Ï~°∞.
^•iÖ’ "≥o`Õ Ñ¨iã≤÷ux |\˜ì L„^ÕHõO L`åûǨÏO W=fiQÆÅ~°∞. LÉèíÜ«∞~åt,
„ã‘ÎʼnõΩ:– D ‰õΩOÉèí,ѨÙ~°∞+¨µÅ∞ g∞ HõO>Ë q+¨Ü«∞Ѩi*Ï˝#O ã¨fiÜ«∞OHõ$+≤ 7,26, J#∞‰õÄÅ ã¨OYºÅ∞
„â◊^Œú QÆÅ"å~°∞. HÍx K≥¿ÑÊk XHõ\ ˜ KÕ¿ãk XHõ\ ˜. *Ï„QÆ`«Î J~Ú`Õ =∞Oz q∞„`«∞Å∞. |OQÍ~°O ֒ǨÏO
=∞Oz `«Ñ¨Ê^Œ∞. #q∞‡`Õ U"≥∞ÿ<å W=fiQÆÅ~°∞. =¸<£ ™Èì<£ `«y#q

MOHANPUBLICATIONS.COM
JO^Œ~°∞ "åiH˜ ã¨iѨ_»^Œ∞ JO^Œ∞H˘QÆey`Õ "åix =^Œe ÃÑ@ìÖË~°∞. P`«‡qâßfiãO¨ Z‰õΩ¯= QÆOcè~O° QÍ LO\Ï~°∞. Jxfl `≥Å∞ã¨∞ J<Õ J#∞‰õΩO\Ï~°∞.
^èŒ#ã¨∞û, "Õ∞+¨O, q∞^äŒ∞#O, `«∞Å ´ J#∞‰õÄÖÏÅ∞. =∞k QÆOcè~°`« ÃÑ~°QÆQÆÅ^Õ"≥∂ `≥eÜ«∞^Œ∞. q+¨Ü«∞O ѨÓiÎQÍ `≥eÜ«∞x ã¨iɡ@∞ì
=$+¨ÉèíO, =$tÛHõO, ã≤OǨÏO ´ „Ѩu‰õÄÖÏÅ∞ HÍ=K«∞Û. Ѩiq∞`«O JO^Œi q∞„`«O. "≥~· ∞° ^躌 OQÍ gÅ=Ù`«∞O\Ï~Ú. H˘O^Œ~∞° =∂„`«"∞Õ
=∞Hõ~°O, q∂#O Hõ#º ´ ã¨=∞=ÚÅ∞ "åix KÕ~°QÆÅ~°∞. KÕ~°QÆey J~°úO KÕã¨∞‰õΩO>Ë P#O^Œ"Õ∞ [Å`«`«Î fiO Hõ^•. =∞k
g∞#O "åi`À:– PiúHõѨ~°OQÍ J#∞‰õÄÅO QÍx g∞^Œ ^Œ$+≤ì L<åfl J_çy K«OK«ÅO. ã¨∂~°º ã≤^•úO`«s`åº QÆ∞~°∞"Õ HÍHõ <≥Ѷ¨Óì º<£. ( =~°∞}„QÆǨÏOWk J~°∞^≥·#
fã¨∞‰õΩO\Ï~°∞. „QÆǨÏO) QÆ=∞#O =∞O^ŒO. HÍx =∞Oz ÉèÏ=#Ѩ\ ˜q∞ HõÅÊ<å Kå`«∞~°ºO TǨÏ
"Õ∞+¨O "åi`À: =Å¡ HõÅ`«Å∞, ã¨=∂#OQÍ Ñ¨sH˜∆™êÎ~°∞ q∂ Q˘Ñ¨Ê`«<åxx WO„^Œ*ÏÅ q∂ Jaè=∂<åÅ∞.
`«QÆ^Œ∞. HÍx PHõ~°¬} LO@∞Ok. HõqQÍ, ~°K«~Ú`«QÍ ~å}˜™êÎ~°∞. xO^Œ#∞, JѨ"å^Œ∞Å∞ ÉÏQÍ „ѨKå~°O
=$+¨ÉOíè "åi`À:– =Ü«∞ã¨∞ûÖ’ ÃÑ^ŒÌ J#∞‰õÄÅOQÍ^Œ∞QÍx =Ü«∞ã¨∞û g∞i#
HÍÅOÖ’ ÉÏQÍ `À_»∞QÍ LO\Ï~°∞. KÕÜ∞« QÆÅ~°∞. PHÍâ◊"∞Õ Ç¨Ï^Œ∞QÌ Í ZkyáÈÜ«∂Hõ Ü«ÚHõÎ ~°ÇϨ 㨺"≥∞#ÿ QÆ∞O_≥Ö’ ^•K«QÅÆ ~°∞.
q∞^äŒ∞#O "åi`À:– PHõ~°¬}O LO@∞Ok HÍx J#∞‰õÄź`« U~°Ê_®e. J#∞~åQÍÅ∞, *ÏQÆ$`« „¿Ñ=∞HõHõ∆Å∞, ÅHõ∆}ÏÅ∞.
Hõ~å¯@HõO "åi`À:– q∂~°∞ WK≥Û^•xHõO\’ q∞#flQÍ W=fiQÆÅ~°∞. ã¨=Ú„^ŒÑ¨K«Û g∞ ~°OQÆ∞.
ã≤OǨÏO "åi`À:– Ѩ~°ã¨Ê~° ^èŒ$= PHõ~°¬}Å∞ 7=kQÆ^• \˜<£ `«QÆ~°O g∞ ֒ǨÏO.
Hõ#º "åi`À:– Jxfl\’¡ *’HõºO KÕã¨∞‰õΩO\Ï~°∞. q∞=∞‡efl =^ŒÅ~°∞ „_≥· ™ÈÖˇ·\ò =¸<£ ™Èì<£ g∞ J#∞‰õÄÅ ~°`åflÅ∞.
`«∞Å "åi`À:– L`åûǨÏO WzÛ PHÍâ◊O JO^ŒO JOkOK«QÆÅ~°∞. g∞ 5= ~åt Hõ~å¯@HõO. Jk [Å~åt. q∂ =∞`Õ g∞‰õΩ `«yOk q∂ HõÅÅ∞
=$tÛHõO:– =∞Oz "åiQÍ =∂~°ÛQÆÅ~°∞. Pâ◊Ü«∂Å∞ q∂‰õΩ J#∞‰õÄÅOQÍ =ÙO\Ï~Ú.
^èŒ#∞ã¨∞û:– q∂Ö’ ã¨Î|ú`« áÈQ˘\˜ì Hõ~°Î=ºO HõÅ∞QÆKÕ¿ãk. =∞Hõ~°O, =$+¨ÉèíO, Hõ~å¯@HõO, =$tÛHõO– q∂‰õΩ `«y#q
x~°fiÇ≤ÏOѨKÕÜ«∞QÆÅ~°∞. q∂Ö’ ^Àëêefl ‰õÄ_® K«∂_»QÆÅ~°∞. =∞Hõ~°O"å~°∞. q∞^äŒ∞#O, ^èŒ#∞ã¨∞û, Hõ#º– `«QÆxq
Jk q∂~°∞ ã¨Ç≤ÏOK«ÖË~°∞. ‰õΩOÉèíO, "Õ∞+¨, ã≤OǨÏ, `«∞ÅÅ∞– J@∞ W@∞ =∞^茺ã¨ÎO
108 109

"≥∂ǨÏ<£ Ѩa¡ˆH+¨<£û, HÀ@QÆ∞=∞‡O,~å[=∞O„_ç –1.

 P^蕺u‡Hõ *’ºu+¨, "åã¨∞Î, "≥·^Œº, =∞O„`«âß„™êÎk „QÆO^äŒ=ÚÅH˘~°‰õΩ....
x`«º rq`«OÖ’ =^èŒ∂=~°∞Å QÆ∞} ã¨"Õ∞‡à◊#=Ú PkѨÓ_ç "ÕOHõ@ t= ™ê~Ú~åO
q∂‰õΩ "Õ∞+¨O "åi`À : Ö∫H˜Hõ „áÈ`åûǨÏO, HõÅÅ∞ =Ù<åfl PHõ~°¬},
JÅÊÜ«∂^•Å∞. h=Ù HÀˆ~k W=fiQÅÆ ~°∞. JÖ’K«#ʼnõΩ „áÈ`åûǨÏO W™êÎ~∞° . PÖ’zOѨ
KÕ™êÎ~∞° .
=$+¨ÉOíè "åi`À : HÍã¨Î ã¨OѶ∞¨ ~°¬}Å∞ =Ù<åfl „áÈ`åûǨÏO, PHõ~¬° } =ÙO@∞Ok.
q∞^äŒ∞#O "åi`À : q∂ Éèíq+¨º`«∞ΉõΩ@∞O|O gi =Å¡ ÖÏaè™êÎ~Ú.
ã≤OǨÏO "åi`À : PHõ~°¬} =ÙO@∞Ok HÍx W`«~°∞Å *’HõºO <åâ◊#O
KÕã∞¨ OÎ k.
Hõ#º"åi`À : K≥¿ÑÊ^Õ =ÚO^Œ∞ =ºuˆ~Hõ ^Œ$=O Z^Œ∞\˜ „QÆǨÏO Hõ^•.
`«∞Å "åi`À : h=Ù Hõ+¨ìѨ_ç ^•z# ^èŒ<åxH˜ HÍà◊√§ =KÕÛ™êÎ~Ú.
=$tÛHõO "åi`À : ã¨∞YÉ’QÍÅ∞ f~åÅ∞ K«∂Ñ≤OK«QÆÅ~°∞.
^èŒ#∞ã¨∞û"åi`À : h =$uÎ q„âßOu Pâ◊Å∞ HÍ~åºK«~°} KÕ~ÚOz J™ê^茺
HÍ~åºÖˇ<· å KÕ~ÚOK«QÅÆ ~°∞.

MOHANPUBLICATIONS.COM
=∞Hõ~°O "åi`À : ã¨∞YO, Éè’QÆO q„âßOu HõeÊOK«QÆÅ~°∞.
‰õΩOÉèOí "åi`À : h‰õΩ HÍ"åÅO>Ë QÆ∞iΙêÎ~∞° . q∞=∞‡efl kkÌ f~°∞Ûk^Œ∞`Ì å~°∞.
q∂Ö’QÆÅ Q˘Ñ¨Ê^Œ<åxfl ÃÑ·H˜ f™êÎ~°∞. h=Ù K≥Ñ≤ÊOk qO@∂ ™êyáÈ`«∞O\Ï~°∞.
g∞‰õΩ ã¨∞YOÖ’ ^Œ∞óYO, KÕ^À_»∞ "å^À_»∞ QÆÅ"åix QÆ∞iÎOK«∞, KÕ~Ú S^Œ= ÉèÏQÆO
JO^Œ∞HÀ. ™êyáÈ. HõÅ`«ÅÖÁKåÛÜ«∞x HõÅ=~° Ѩ_˘^Œ∞.Ì x=∞‡kQÍ PÖ’zOz Ѩiã≤u÷
J~°úO KÕã¨∞HÀ. TǨÏÅÖ’xOz ky Ü«∞^è•~°÷O „QÆÇ≤ÏOK«∞. WOw¡+¨µÖ’ XHõ ™ê"≥∞`« ™ê=Ú„kHõO
=ÙOk .[#‡[#‡Å |O^èOŒ J\˜ì J#∞|O^è•xfl Ѩq„`« ã¨O|O^è•xfl `åºQÆO KÕÜ∂« e.
`«=∞ HÀã¨O HÍHõ Ѩ~°∞Å HÀã¨O „=`«Hõ_»OÖ’ KåÖÏ P#O^ŒO =ÙOk. #= #"À<Õ‡+¨ =^èŒ∂=~°∞Å#∞ Z#∞flH˘#_®xH˜ ™ê=Ú„kHõ ã¨Ç¨ÏHÍ~°O
ÉèÏ^Ò#O^ŒO LOk. P#O^À„|Ǩχ. W^ŒÌ~°∞ KÕ~Ú HõeÑ≤ ™êy`Õ<Õ ã¨O™ê~° ™êQÆ~°O =^èŒ∞=Ù =~°∞_çfl, =~°∞_»∞ =^èŒ∞=Ù Z#∞flHÀ\ÏxH˜ w`« ÉÏQÍÖ’¡ H˘xfl q^è•Å∞
ã¨∞Å∞=ÙQÍ ^•@=K«∞Û. ã¨#‡OQÆàÏx Éèí=O`«∞. q=iOKå~°∞ D ÉèÏQÆOÖ’ XHõ =ºH˜Î ~°∂ѨÙ, "≥·Yi, J~°KÕ~Ú, JO^Œ∞Ö’
Wk q™êÎ~å#∞QÆ∞}OQÍ q=~°} =∂„`«"Õ∞. Ö’QÆ_» W`«~° „QÆÇ¨Ï J#∞‰õÄÅO, ˆ~YÅ∞ѨijeOKåe. J#∞QÆ∞}OQÍ J#∞‰õÄÖOQÍ =ÙO_Õ"åix Z#∞flH˘O>Ë Jxfl
„Ѩu‰õÄÖÏÅÖ’ q=iOK«_»"≥∞ÿOk. q^è•ÖÏ rq`«O ÉÏQÍ ™êyáÈ`«∞Ok.
D ~ÀAÖ’¡ P_»k J|ÅHÍ^Œ∞. JÅOHÍ~° „áêÜ«∞OQÍ^Œ∞. Jxfl ~°OQÍÖ’¡
ÅQÆflO, ~°q, K«O„^Œ∞_»∞ ã¨"Õ∞‡à◊#O =Ú#∞fl J^Œ$+¨ìO Jhfl =ÚO^Õ
Jaè=$kú K≥Ok ѨÙ~°∞+¨µÅ HõO>Ë =ÚO^Œ∞O@∞<åfl~°∞ Jk KåÖÏ =∞Oz^Õ. JO>Ë
PÖ’zOK«∞‰õΩx q"åǨÏO KÕã¨∞H˘<åfl `«~°∞"å`« U =∂„`«O ֒ѨO PÖ’zOK«Hõ KåÅ^Œ∞. ÉèÏ~åºÉèí~°ÎÅ J<Àº#º`« XHõ ‰õΩ@∞O| r=<åxH˜ KåÖÏ =ÚYºO Hõ#∞Hõ.
ã¨O™ê~° Ü«∂„`«Ö’™êyáÈ. =$uÎx, „Ѩ=$uÎH˜ `«y# "åÔ~·`Õ ÅHõ¯‰õΩ |OQÍ~°∞ JuH˜#@∞¡ |OQÍ~åx `åq
JkÌ#@∞¡=∞ø#OQÍ LO\Ï~°∞.
110 111

"≥∂ǨÏ<£ Ѩa¡ˆH+¨<£û, HÀ@QÆ∞=∞‡O,~å[=∞O„_ç –1.

 P^蕺u‡Hõ *’ºu+¨, "åã¨∞Î, "≥·^Œº, =∞O„`«âß„™êÎk „QÆO^äŒ=ÚÅH˘~°‰õΩ....
x`«º rq`«OÖ’ =^èŒ∂=~°∞Å QÆ∞} ã¨"Õ∞‡à◊#=Ú PkѨÓ_ç "ÕOHõ@ t= ™ê~Ú~åO
WÖÏ =ÚO^Œ∞ q^è•Å∞QÍ Ñ¨ijeOz#>ˇÿ¡ `«#∞‰õΩ HÍÉ’ÜÕ∞ ÉèÏQÆ™êfi=ÚÅ#∞ 4. `«~°∞"å`« J=QÍǨÏ#‰õΩ =ÚYº"≥∞ÿOk ÉÁ@#„"ÕÅ∞. KÕ~Úz#flkQÍ
rq`«=∞O`å KÕ~ÚѨ@∞ì‰Ωõ x ™êyáÈ=Åã≤# "åix ѨÓiÎ J^Œ$+¨Oì g∞^Œ P^è•~°Ñ_¨ Qç ÍHõ ÉÁ@#„"ÕÅ∞ ‰õÄ_® z#flkQÍ L#fl "åiH˜ J^Œ∞ѨÙÖËx HÀѨO =ã¨∞ÎOk.
q~°∞^Œú âßG ѨijÅ# ^Œ$+≤ì`À Z#∞flH˘O>Ë Ñ¨iѨÓ~°‚`« ã≤kúã¨∞ÎOk Hõ^•. 5. ÉÁ@#"ÕÅ∞ á⁄_»=ÙQÍ =ÙO>Ë ÃÑ`«Î#O K«ÖÏ~Ú™êÎ~°∞. HÍ=Åã≤#q HÀi
U <å KÕ~ÚѨ@∞ìH˘x q=~°OQÍ K«∂_»x™êÎ~å. K«∂_»_»O =∞~åº^Œ=ÚO^Œ∞ ѨÙK«∞ÛH˘x rq`«O ã¨=∞~°úhÜ«∞OQÍ KÕÜ«∞QÆÅ~°∞.
„áê^äŒq∞Hõ ѨijÅ# ÃÑO_ç¡ K«∂ѨÙÅÖ’ "åi"≥·Yi KÕ`«∞Å KÕ`« "≥Å∞QÆ∞xOѨÙHÀO_ç. 6. =∞$^Œ∞"≥·# ÉÁ@#„"ÕÅ∞ =Ù#flO`« =∂„`å# Jã¨O`«$Ñ≤Î =Ù<åfl Hõ#Ѩ_»hÜ«∞Hõ
J#∞QÆ∞}OQÍ =ÙO>Ë q=~°OQÍ Ñ¨ijeOK«=K«∞Û. `«$Ñ≤Îx W=fiQÆÅ~°∞.
=∞QÆ"åi ^Œ$+≤ìÖ’ =~°∞x Ѩ~°OQÍ „ã‘Îx K«`«∞~°„ã¨ÎOQÍ =Ù#fl Ju= rq`åxfl 7. K«`«∞~°„ã¨OÃÑ· Hõ}ѨÙQÆÅ ÉÁ@#„"ÕÅ∞ QÆÅ"å~°∞ ZѨC_»∞ ZÖÏ „Ѩ=iΙêÎ~À
âßtOK«QÆÅ^Œ∞ Jx XHõ ѨOH˜Î =ÙOk.JÖÏ<Õ JQÆ=∞ºQÀK«~O° QÍ =ÙO@∞Ok.
1. =^è∞Œ =Ù KÕ~Ú ã¨#flQÍ ¿ÑÅ=OQÍ =ÙO>Ë JO`« ã¨∞‰õΩ=∂i`À, QÍAÉÁ=∞‡ÖÏ, 8. "≥Ú^Œ\ ˜ Hõ}∞Ѩ٠=OQÆHõ x\Ï~°∞QÍ =ÙO>Ë Z^Œ∞\˜ "åi `«Ñ¨CÅ∞ ã¨Ç≤ÏOK«~°∞
JO^Œ"≥∞ÿOk HÍx ã¨∞xfl`«OQÍ "≥∞ÅQÍe. Jn XHõ Jaè=$kú, J#∞‰õΩO>Ë P HÍã¨Î =Oy =ÙO>Ë ã¨Ç¨Ï#O =ÙO@∞Ok. JKå~åÅ∞ áê\˜™êÎ~°∞ JO^ŒOÖ’
KÕ~Ú JO^Œ∞HÀO_ç. Hõeã≤áÈ~Ú =∞Oz`«#O`À "≥∞Ñ≤ÊOK«QÆÅ~°∞.
2. H˘O^Œi "≥ÚQÆO K«∂z "åi ÉèÏ"åÅ∞ K≥ѨÊÖË=Ú. ZO^Œ∞HõO>Ë U ÉèÏ=O 9. ÉÁ@#"ÕÅ∞ z=~° JO^ŒOQÍ =ÙO>Ë rq`« ÉèÏQÆ™êfi=ÚÅ#∞ Jaè=∂xOz

MOHANPUBLICATIONS.COM
HõxÑ≤OK«hÜ«∞x tÖÏÊÅ∞ Jq WHõ "åi KÕ~Ú K«∂_»_»"Õ∞ â◊~°}ºO.
Jã¨Ç¨Ï#OQÍ HõkÖË"å~°∞ "Õà◊√§ HõkeOKÕ"å~°∞ ÉèÏ"À„^ÕHõO "åiH˜ Z‰õΩ¯=.
LO_»∞O_ç `≥yOK«QÆÅ~°∞ g~°∞.
3. JO^Œ"≥∞ÿ# =∞$^Œ∞"≥·# ÖË`«QÆ∞ÖÏa J~°KÕ~Ú, `«y#O`« ѨÙ+≤ìQÍ =Ù#fl
"≥∞Ñ≤ÊOz `«$Ñ≤Î QÆeyOK«QÆÅ~°∞.
10. Ѩ~∞° Å ^ÀëêÅ∞=∞iz Hõq∆ ∞OK«QÅÆ ~°∞. ^Õfi+O≤ K«QÅÆ ~°∞. =∞Oz ¿ãflÇϨ áê„`«∞Å∞
z#fl Ö’áêÅ∞ ã¨~°∞ÌH˘x áÈQÆey =ÙO>Ë =∞Oz J#∞‰õÄÅ∞ˆ~.
11. "Õà◊√§, KÕ~Ú =∞$^Œ∞=ÙQÍ ã¨∞xfl`«OQÍ =ÙO>Ë Ñ¨iÔQ`«∞Î@ÔH· J#∞QÆ∞}OQÍ
JO^•Å~åAÅ∞ PHõ@∞ìHÀ=_»O `≥eã≤#"å~°∞ JO^•ÅÉÁ=∞‡Å∞. ÉÏQÍ =ÙO_»QÆÅ~°∞. ã¨O™ê~° ѨHõ∆OQÍ ‰õΩ\©~åÅÖ’<≥·<å ã¨~°∞ÌH˘x áÈQÆÅ~°∞.
Y~°∞Û KÕ™êÎ~°∞. HÍã¨Î ™È=∞~°∞Å ‰õÄ_®. Ñ‘¡*ò D ™êÜ«∞O HÍã¨Î KÕã≤ÃÑ@ì~°∂ ÉÁ@#„"Õà◊√§ :
Jx J_çyOk HÍ^Œ#QÆÅ=∂.
12. ã¨#flQÍ á⁄_»=ÙQÍ =ÙO>Ë „â◊q∞OK«QÅÆ ~°∞. ѨÙã¨HÎ õ Ѩ~#°î OÖ’ HÍÅO QÆ_Ñ» Q¨ ÅÆ ~°∞.
HÍã¨Î "Õà◊§#∞ ‰õÄ_® ѨijeOK«O_ç : HÍx "≥Ú^Œ\ ˜ QÆ}∞Ѩ٠ÖÏ=ÙQÍ =Ú_ç`À =ÙO>Ë Z^Œ∞\˜ "åix XHõ K«∂ѨÙÖ’<Õ
1. á⁄_»"≥·# "Õà◊√§ HÍã¨Î ã≤÷~°"≥∞ÿ#q J#∞H˘#flO`« ã¨∞xfl`«OQÍ^Œ∞ J=ã¨~° J~°úO KÕã¨∞HÀQÆÅ~°∞. h QÆ∞O_≥Ö’`«∞efl `«~°z K«∂_»Å~°∞.
Ѩiã≤÷uÖ’ ã≤÷~°OQÍ Z^Œ∞~˘_ç¤ xÅ|_»QÆÅ~°∞. 13. ÉÁ@#"ÕÅ∞ J~°KÕu Jkq∞ÃÑ@∞ì‰õΩx =ÙO>Ë J=∂‡~ÚÅÖ’ "ÕQÆ_»O Hõ+¨ìO.
2. HÍã¨ÎK«∞~°∞‰õΩ, L`åûǨÏO QÆÅ"å~°∞ HÍ"åÅ#∞‰õΩO>Ë #∞#flQÍ Ñ¨Ù+≤ìQÍ =Ù#fl "åiH˜ fã¨∞HÀ=@"Õ∞QÍx W=fi@O =ÙO_»^Œ∞.
Hõà◊√§ K«`«∞~°ã¨„OQÍ H˘#Ö’ HÀã≤#@∞¡#fl QÀà◊√§, J>ˇì ÅHõ∆}ÏÅ∞O\Ï~Ú 14. ÉÁ@#"ÕÅ∞ =Oy =∞}˜H@õ ∞ì‰Ωõ ã¨=∂O`«~O° QÍ =ÙO_ç# HõÑ@¨ O ÖËHõ ^ŒÜ∞« `À
J~Ú`Õ QÍA Ñ≤OQÍ}˜`À =O@ =ã¨∞=Î ÙÅ∞ "åi KÕuÖ’ *Ï„QÆ`QΫ Í =ÙOKåe. =ÙO\Ï~°∞. z=~° Hõ}∞Ѩ٠=OQÆQÆeæ# ã¨~°à◊ ã¨fiÉèÏ=ÙÅ∞QÍ =ÙO_ç, XO@iQÍ
J#∞‰õÄÅ=uQÍxHÍã¨Î `˘O^Œ~° Z‰õΩ¯=. S<å J#∞~åQÆO Jaè=∂<åʼnõΩ =ÙO>Ë "åi`À =∞Oz HÍňH∆Ѩ"Õ∞QÍx Ѩk=∞OkÖ’ Ѩ~°∞=Ù f™êÎ~°∞.
`«‰õΩ¯= =ÙO_»^Œ∞. 15. ÉÁ@#"ÕÅ∞ „H˜Ok ÉèÏQÆO â◊√„Hõ ™ê÷<åxfl PÜ«Úˆ~Y P=$`«O ÖËHõ
3. "≥ÚQÆ"åi KÕ`∞« =Å<Õ "≥Ú~°@∞QÍ =ÙO>Ë „â◊q∞OK«QÅÆ ~°∞. Hõ+Oì¨ Éèií OK«QÅÆ ~°∞. ã¨=Ú#fl`«OQÍ â◊√„Hõ™ê÷#O =ÙO>Ë L`åûǨÏO â◊H˜Î, ™ê#∞Éèí∂u =Ù#fl"å~°∞
‰õΩO_»|^ŒÌÖˇ·#@∞¡ "≥ÚQÍ# HõѨ@O ÖˉõΩO_® J<Õ™êÎ=Ú. ã¨=∞iú™êÎ=Ú. J=K«∞Û.
112 113

"≥∂ǨÏ<£ Ѩa¡ˆH+¨<£û, HÀ@QÆ∞=∞‡O,~å[=∞O„_ç –1.

 P^蕺u‡Hõ *’ºu+¨, "åã¨∞Î, "≥·^Œº, =∞O„`«âß„™êÎk „QÆO^äŒ=ÚÅH˘~°‰õΩ....
x`«º rq`«OÖ’ =^èŒ∂=~°∞Å QÆ∞} ã¨"Õ∞‡à◊#=Ú PkѨÓ_ç "ÕOHõ@ t= ™ê~Ú~åO
16. PÜ«Úˆ~Y J~°KÕuÖ’ KåÖÏ ÉèÏQÍxfl P„Hõq∞Oz# „Ѩܫ∞}ÏÅO>Ë W+¨ìO W`«~q° +¨Ü∂« ÅÖ’ *Ï„QÆ`Ϋ =ÚO^Œ∞K«∂Ѩ٠=ÙO@∞Ok. áê¡<£ „ѨHÍ~°O HÍ~åºxfl
g∞`À ZHõ¯_»ÔH·<å ã≤^ŒúO. x~°fiiÎOK«QÅÆ ~°∞,
JÖÏ HÍHõ â◊√„Hõ™ê÷#O W~°∞‰õΩQÍ#∞, L#fl`O« QÍÖËx â◊√„Hõ™ê÷#O PÜ«Ú~ˆ YÖ’ „"Õà√◊ § ÖÏ=ÙQÍ =ÙO>Ë Ñ≤ã<≤ åiQÍ g∞ *Ë|∞Ö’¡ ã¨O„QÆÇÏ≤ OK≥<· å ‰õÄ_»ÃÑ@ìQÅÆ ~°∞.
W~°∞ÔH·`Õ J<å~ÀQƺO, „Ѩܫ∂}ÏÅ∞ W+¨ìѨ_»Hõ., ÉèíÜ«∞Ѩ_»`å~°∞, WÖË¡ ã¨fi~°æO g∞‰õΩ á⁄^Œ∞Ѩi `«#OÖËHõáÈ`Õ "åiÔH·<å =ÙO_»@O =∞OzkQÆ^•.
JO\Ï~°∞. qâßÅOQÍ, ã¨"≥∂#fl`«OQÍ â◊√„Hõ™ê÷#O =ÙO>Ë „Ѩâ◊ã¨ÎOQÍ 6. =∞^茺 â◊x„"ÕÅ∞ á⁄\˜ìQÍ =Ù#fl"å~°∞ JÅÊ|∞^Œ∞úÅ∞ ã¨Oáê^Œ# "åi`«`«fiO
=ÙO@∞Ok. l`«∞ÅÎ =∂i"å~°∞ `≥eqQÍ =∂\Ï¡_Q» ÅÆ ~°∞. Wã¨∞HõÖ’<≥<· å `≥Å· O Ñ≤O_»QÅÆ ~°∞.
17. ÉÁ@#„"ÕÅ∞ z#flkQÍ á⁄\˜Qì Í =ÙO>Ë âßs~°Hõ „â◊=∞ Éèií OK«QÅÆ ~°∞. á⁄_»=ÙQÍ U *Ë|∞Ö’<≥·<å ÖψQÜ«∞QÆÅ~°∞. ^èŒ<å~°˚# "åi ÅHõ∆}O.
=ÙO>Ë Ñ¨x KÕÜ«∞‰õΩO_® W`«~° "åxH˜ =∞O^Œ~° <Õ#O\Ï~°∞. 7. LOQÆ~°O "ÕÅ∞ JÅOHõ~°}ˆH HÍ^Œ∞ QÆ∞}QÆ}Ïefl `≥Å∞ѨÙ`«∞Ok. ‰õΩ_çKÕu
Ñ≤´ â◊√„Hõ™ê÷#O L#fl`«O H˘kÌQÍ ÖËHõ ã¨=∞OQÍ =ÙO>Ë â◊x =∞Oz ǨÏ$^ŒÜ«∞ „"ÕÅ∞ ÉÏǨϺ„Ѩ=~°Î# Z_»=∞"ÕÅ∞ ֒Ѩe ÉèÏ"åefl K«∂ѨÙ`«∞Ok.
8. á⁄_»"≥·# LOQÆ~°O "ÕÅ∞ ÉèÏ=„ѨHõ@# =ÚYºO. |Ü«∞\˜"åix QÆ∞iOz
™ê#∞Éè∂í u h=Ù Z^Œ∞\˜"åi JÖ"å@∞¡ QÆ`« K«i„`« q∂‰õΩ #KÕÛ Jaè~∞° K«∞Å∞ Pã¨HQΘ Í `≥Å∞ã¨∞‰õΩO\Ï~°∞. L`åûǨÏO`À `≥yOz ™êyáÈ`«∞O\Ï~°∞. JxflO\Ï
HõÅ"åÔ~`· Õ rq`«O ™êѶQ‘ Í QÆ_zç áÈ`«∞Ok. q~°∞^Œú „Ѩ=$uÎ QÆÅ"åÔ~`· Õ "åiˆH á¶êãπQì Í =ÙO\Ï~°∞.
Hõ+Oì¨ Hõ^• JO^Œ∞=Å¡ â◊√„Hõ™ê÷#O qâßÅOQÍ ã¨=Ú#fl`O« QÍ =ÙO>Ë =∞Ozk. 9. LOQÆ~°Ñ¨Ù „"ÕÅ∞, =∞^茺„"ÕÅ∞‰õΩ ^Œ∂~°O JxÑ≤¿ãÎ h\˜g∞^Œ "åiH˜ „â◊^Œú HÍã¨Î

MOHANPUBLICATIONS.COM
18. J~°KÕ~Ú H˜O^Œ =∞}˜Hõ@∞ì Ѩije^•ÌO. XHõ "≥·Ñ¨Ù â◊√„Hõ™ê÷#O, =∞~˘Hõ"≥·Ñ¨Ù `«‰õΩ¯=. JÖÏ HÍHõ ^ŒQÆæ~°QÍ =ÙO>Ë x#∞fl J_»‰õΩ¯O_® Ug∞KÕÜ«∞^Œ∞.
K«O„^Œ™ê÷#O =∞^茺֒ Ü«Ú. D Ô~O_»∞ Z`«∞ÎÅ∞ ã¨=∞OQÍ =ÙO>Ë rq`«O qâ◊fihÜ«∞OQÍ ã¨Ç¨ÏHÍiQÍ =ÙO@∞Ok.
HõÅ`«Å∞ X_ç^∞Œ _»∞‰õΩÅ∞ ÖËHõ ™êѶQ‘ Í ™êyáÈ`«∞Ok. K«O„^Œ™ê÷#O â◊√„Hõ™ê÷#O 10. WHõ z\˜HÔ # „"ÕÅ∞ J<åÖ’z`«OQÍ KÕ¿ã Ѩ#∞Å∞ `≥Å∞ѨÙ`«∞O@∞Ok, ^•OѨ`º«
HõO>Ë Z`«∞ÎQÍ =ÙO>Ë =_ç^Œ∞_»∞‰õΩÅ∞ Z^Œ∞~“`å~Ú. r=#O.. „|`«∞‰õΩ HÀã¨O KÕÜ«∞x Hõà◊Å∞, x\Ï~°∞QÍ HÍHõ HÍãÎ̈ ÃÑ·H˜ ÖËz#@∞¡
2. K«O„^Œ™ê÷#O â◊√„Hõ™ê÷#O HõO>Ë `«‰õΩ¯=QÍ LO>Ë „Ѩ=∂^•Å∞, PO^Àà◊#Å∞ =ÙO@∞Ok. TǨÏÅ∞ QÍeÖ’ `ÕeáÈ`«∂ =ÙO\Ï~Ú.
KÕ~Úá⁄_»=ÙQÍ, W~°∞QÍæ =ÙO>Ë TǨ[x`« Hõà◊Ö’¡ „áêg}º`« =ÙO@∞Ok. 11. =Oy=ÙO>Ë WÅ∞¡ Ѩ@ì‰õΩO_® =ÙO\Ï~°∞. z\˜ÔH#„"ÕÅ∞ z=~° ã¨#flQÍ =ÙO>Ë
3. KÕuÖ’ =OѨÙÅ∞ L#flO`«OQÍ ã¨Ê+ì̈OQÍ ã¨Ç¨Ï[=∞xÑ≤¿ãÎ ã¨$[#â◊HÎ̃ z=~°Å∞ g~°∞ Z^Œ∞\˜"åix ¿ÇÏà◊# KÕã¨∞ÎO\Ï~°∞. á⁄_»=ÙQÍ =ÙO>Ë Z^Œ∞\˜"åi<≥·<å
ã¨~°à◊OQÍ =ÙO>Ë Z^Œ∞\˜"åi ÉèÏ=O „QÆÇ≤ÏOK«_»O Hõà◊ÅÖ’, =∂@Ö’ "≥∂ã¨O KÕÜ«∞QÆÅ~°∞. =OHõ~°QÍ =ÙO>Ë qâßfiã¨O LO_»^Œ∞.
PHõ@∞ìH˘O\Ï~°∞. 12. á⁄_»"#·≥ "Õà√◊ §, JO^Œ"∞≥ #ÿ ~°∂Ѩ٠Hõ}∞ѨÙÖ’ ~Ô O_»=k ÖÏ=ÙQÍ 2= QÆ}∞ѨÙÅ
4. =∞Oz Ѩ~°û<åe\© HÍ"åÅO>Ë K«∂ѨÙ_Õ„"ÕÅ∞ QÆ=∞xOKåe. LOQÆ~°"ÕÅ∞ J~°KÕu "≥·Ñ¨Ù [~°∞QÆ∞`«∂ =ÙO>Ë ^•OѨ`«º ã¨∞YO =ÙO@∞Ok.
HõO>ËK∂« ѨÙ_»∞ "ÕÅ∞ á⁄_»=ÙQÍ =ÙO^Œ#∞HÀO_ç g∞‰õΩ Jxfl q^è•ÖÏ „áÈ`åûǨÏO 13. x\Ï~°∞QÍ ÖËHõ ÖËHõáÈ`Õ P „ã‘ÎH˜H˜ |∞∞`«∞^ÀëêÅ∞, Hõ+ì̈HÍ#∞ÊÅ∞ =ÙO_»=K«∞Û.
W=fiQÆÅ~°∞. „ã‘ÎÅ ^Œ$+≤ìÖ’ : (=^èŒ∞=ÙѨ~°OQÍ)
q*Ï˝#O, ã¨~°à◊ã¨fiÉèÏ==Ú x~°fiǨÏ} â◊H˜Î =ÙO\Ï~Ú. q∂ PÖ’K«#Å∞ â’¡II Hõ<åº=~°Ü«∞^ÕÇ≤ÏѨOII Jx ÃÑ^ŒÌÅ∞ K≥Ñ≤Ê# XHõ ~°∂ѨO K«∂ã≤
=∞O^ŒOQÍ =ÙO>Ë "å\˜x Ѩ^Œ∞#∞ ÃÑ@ìQÆÅ~°∞. ã¨=∞Ü≥∂z`« ã¨ÅǨÅ∞ "≥∂ã¨áȉõÄ_»^Œ∞. "Õ∞_çѨO_»∞¡ =ÙO\Ï~Ú Hõ^•.
W=fiQÆÅ~°∞. ÉèÏ~°`«^Õâ◊OÖ’ ã¨=∂[Ѩ~°OQÍ ÃÑ^ŒÌÖË ™ê=∂#ºOQÍ =~°∞x Z#∞flH˘x
5. â◊x „"ÕÅ∞ "ÕÅ∞ =∞^茺"ÕÅ∞ Ѩije¿ãÎ ã¨fiÉèÏ=O H˘O`« K≥ѨÊ=K«∞Û. W`«~° ÃÑO_ç¡K«∂ѨÙÅÖ’<≥·<å =~°∞xH˜ WzÛ# „áê^è•#ºO =^èŒ∞=ÙH˜ W=fi~°∞. q^ÕâßÅÖ’
"Õà◊§ HõO>Ë KåÖÏ á⁄_»=ÙJxÑ≤¿ãÎ =¸_ô>ˇÿÑπ rq`åxfl ã‘iÜ«∞ãπQÍ =ÖË _Õ\ ˜OQ∑ =ÙO_»=Ù. ѨÙ}ºO H˘kÌ Ñ¨Ù~°∞+¨µ_»∞ Jx ™ê"≥∞`«, JÖÏ Ñ¨ÓiÎQÍ J^Œ$+ì̈O
fã¨∞‰õΩO\Ï~°∞. gi=Å¡ H˘xfl ÖÏÉèÏÅ∞ ÖËHõáÈÖË^Œ∞. _»|∞ƒ q+¨Ü«∞OÖ’ g∞^Œ P^è•~°Ñ¨_»‰õΩO_® âßGѨ~°OQÍ ‰õÄ_® ã¨=∞#fiÜ«∞O =ÙO>ËKåÖÏ =∞Ozk.
114 115

"≥∂ǨÏ<£ Ѩa¡ˆH+¨<£û, HÀ@QÆ∞=∞‡O,~å[=∞O„_ç –1.

 P^蕺u‡Hõ *’ºu+¨, "åã¨∞Î, "≥·^Œº, =∞O„`«âß„™êÎk „QÆO^äŒ=ÚÅH˘~°‰õΩ....
x`«º rq`«OÖ’ =^èŒ∂=~°∞Å QÆ∞} ã¨"Õ∞‡à◊#=Ú PkѨÓ_ç "ÕOHõ@ t= ™ê~Ú~åO
=ÚYºOQÍ „ã‘ÎʼnõΩ q"åǨÏO `«~°∞"å`« r=# q^è•#O Ѩiã¨~åÅ∞ Jxfl 4. ÉÁ@#"ÕÅ∞ á⁄\˜ìQÍ =ÙO>Ë L`åûǨÏO =ÙO@∞Ok QÍx, ^èŒ# q+¨Ü«∞OÖ’
=∂iáÈ`å~Ú. ѨÓ~°fiѨ٠JÅ"å@∞¡, Jaè~∞° K«∞Å∞ H˘xfl =∂~°∞Ê K≥O^Œ∞`å~Ú. WOHÍ *Ï„QÆ`«Î `«‰õΩ¯=. ÉÁ@#„"ÕÅ∞ |ÅÇ‘Ï#OQÍ =ÙO>Ë ^èŒ#O q+¨Ü«∞OÖ’ g∞~°∞
ZO`« ã¨OѶ¨∞O =∂i<å ѨÙ~°∞ëêkèHõº`Õ. „ã‘Î ™êfi`«O„`«ºO =Ç≤ÏOz H˘xfl =∂~°∞ÊÅ∞ *Ï„QÆ`«ÎQÍ K«∂_»O_ç. `«Ñ¨Ê^Œ∞ ÉÁ@#"ÕÅ∞ „H˜O^Œ Hõ}∞Ѩ٠qâßÅOQÍ z=~°
K≥O^Õ"åi =~°Hõ@flO WzÛ =~°∞xH˜ „áê^è•#ºO Wã¨∞Î<åfl~°∞. _»|∞ƒHÀã¨O ÃÑO_≥·¡# Hõ}∞ѨÙ#∞ H˘â◊`Õe =ÙO>Ë L„^ÕHõO, L`åûǨÏOQÍ =ÙO\Ï~°∞. x#∞fl
`«~°∞"å`« ÉÏ^èŒÅ∞, #∂`«# =^èŒ∞=Ù "ÕkOѨÙÅ∞ qO@∞<åflO. Zxfl K«\ÏìÅ∞ KÕã≤<å, L`åûǨÏOQÍ =ÙOK«QÅÆ ~°∞.
L"≥∞<£ ÃãÖò „á⁄>ˇHõ∆<£ ÃãÖòû ÃÑ\˜ì<å WOHÍ =∂~°∞Ê~å"åe. Jã¨Å∞ „ã‘ÎÖË =∞QÆ"åiH˜ 5. KÕ~Ú ÃÑ^ŒkÌ QÍ, "≥Ú~°@∞QÍ Ñ¨Ù~°∞+¨ÇϨ ã¨OÎ Jx Ñ≤OKÕ@@∞¡LO>Ë „"ÕÅ∞ Ö’xH˜
JkèHõº`« Wã¨∞Î<åflˆ~"≥∂. `«#Hõ#fl `«‰õΩ¯= q^•º~°›`« QÆÅ"åix ã¨Oáê^Œ# `«‰õΩ¯= =Ú_»∞K«∞‰õΩ#fl@∞¡ Ñ≤_Hç e˜ QÆ\Qì˜ Í =ÙO>Ë... KÕ~Ú *ψ~ "å~°∞ HÍ~°∞. =∂@Å∞
QÆÅ"åix „ã‘ÅÎ ∞ KÕã∞¨ ‰õΩO\Ï#x =ÚO^Œ∞‰õΩ =ã¨∞<Î åfl~å, `«#Hõ<åfl q^ŒºÖ’,ã¨Oáê^Œ#Ö’ =∂„`«O Z‰õΩ¯=. =∂@ÅÖ’ ZÖÏO\˜ =∞QÆ∞=<≥<· å PHõi¬OK«QÅÆ ~°∞. q∞=∞‡efl
JkèHºõ `« HõÅ"åix ^˘~°H~õ x° =∞QÆ"åiH˜ „áê^è•#ºO Wã¨∞<Î åfl~∞° HÍx `«=∞ rq`åefl =ÚiÑ≤OK«QÅÆ ~°∞.
ѨÓiÎ J^Œ$ëêìxH˜ =ke "Õã¨∞Î<åfl~°∞. HÍã¨Î q"åǨxH˜ =ÚO^Œ∞ PÖ’zOz Jxfl 6. z~°∞#=Ùfi "≥ÚQÆO =ÙO>Ë ÉèË¿+ HÍx =¸`«∞ =Ú_»∞K«∞‰õΩx =ÙO>Ë ™êfi~°úO
q^è•ÖÏ Ñ¨ijeOz Z#∞flHÀ=_»O „âıÜ«∞ã¨∞û Hõ^•. Z‰õΩ¯=. KÕ~Ú `åH˜`Õ K≥=∞‡QÍ =ÙO>ËOk. U^À ֒ѨO`À ɡ~°∞‰õΩ
JO^Œ∞Hõx =^èŒ∞=Ù =~°∞x Z#∞flHÀ=_»OÖ’ *Ï„QÆ`«ÎÅ∞ =Ç≤ÏOKåe. =Ú_çѨ^•~°úO J#∞HÀ=K«∞Û. Ju „Ѩ=~°Î# ã¨Ç≤ÏOѨ~åxk Hõ^•.

MOHANPUBLICATIONS.COM
7. QÀà◊§ g∞^Œ hÅJ~°ú K«O„^Œ~ˆ YÅ∞ K«OK«Å|∞kú ã¨OKå~°„Ñ≤Ü∞« O J#∞H˘=K«∞Û.
=∞Ozk Z#∞fl‰õΩO>Ë K«Hõ¯x tÖÏÊxfl <≥·Ñ¨Ù}Ϻxfl fiÛ k^ŒÌ=K«∞Û#∞.
q∂ ã¨ÇϨ K«~º° O ÉÏ^躌 `«QÍ WO\˜ Ѩ@∞ì# =ÙO_»QÅÆ ~°∞. "åˆ~ ¿ãÖòû Zy˚‰Äõ º\˜"£
1. `˘e K«∂ѨÙÖ’<Õ U Ѩ<≥·<å KÕã≤ ‰õΩ@∞O|O áÈ+≤OK«QÆÅ_»∞ Jx #=∞‡HõO
J~Ú`Õ Ñ¨~°„ã‘Î "åOKè« Z‰õΩ¯=, Jk W+¨ìѨ_ç`Õ F.ˆH. JHõ¯~°ÖË^Œ∞ J#∞‰õΩO>Ë
HõeyOKÕ "å~å HÍ^• Jx „QÆÇ≤ÏOKåe. J^äŒè=∞ã¨∞Î_»∞ Pe JÜÕ∞º HõO>Ë =ke"Õ~Ú.
|Å=O`«∞_ç ÉÏx㨠JQÆ∞@ =∞Ozk. Jx ™ê"≥∞`«. 8. =ÚYºOQÍ ™ê^•~°} ǨÏã¨ÎO, á⁄_»=ÙÖÏ=Ù ™ê^è•~°}OQÍ =∞s Lɡƒ`«∞ÎÖËHõ
„â◊q∞OK«‰Ωõ O_® HÍÅO QÆ_¿ç Ñ ™È=∞~å. „â◊q∞OK«#=ã¨~O° ÖËx ™ÈÎ=∞`«=Ù<åfl =∞s Ñ‘ÅQÍ =ÙO>Ë ÖËHõ QÆ\ ˜ìQÍ ÖËHõ =∞s "≥∞`«ÎQÍ HÍHõ =ÙO_ç ã¨∞YO, Éè’QÆO
H˘O_≥·<å `«iyáÈ`«∞Ok. L#flk *Ï„QÆ`«Î KÕÜ«∞~å^Œ∞. L#fl`« =ÚO^Œ∞HÍÖÏ# ÉèíH˜Î „ѨѨ`«∞ÎÅ∞ QÆÅ"å~°∞.
á⁄O^ŒQÆey#"å_»∞ JQÆ∞<å HÍ^•. PÖ’zOK«_»O =∞Ozk Hõ^•. J#QÍ 9. q∂~°∞ L`åûǨÏO QÆÅ"åÔ~·`Õ KÕu‰õΩ#fl |∞@ìÖ’ ѨxKÕ¿ã "åÔ~·`Õ Ñ¨ÅÛx,
™È=∞i HÍHõ „â◊q∞OKÕ"å_»∞. ^èŒ#O ã¨OáêkOKÕ <Õ~°∞ÊQÆÅ"å~°∞ `«y#"å~°∞ ã¨∞xfl`«"≥∞ÿ# KÕÜ«∞QÆÅ"å~°∞ g∞‰õΩ `«y#"å~°∞ ѨÙ+≤ìQÍ g∞ KÕ~Ú =ÙO>Ë
JÖÏO\˜"åix =^è∞Œ =Ù HÀ~°∞‰õΩO@∞Ok. P`«‡ ѨijÅ<åâ◊HΘ P`«‡ „ѨÉÏè =OÖ’ JÖÏO\˜Ñ¨Ù+≤ìQÆÅ KÕuÅ∞#fl "å~°∞ q∂‰õΩ J#∞‰õÄÅO.
QÆ=∞xOK«O_ç, ǨϙêÎxfl ZÖÏÔQ·<å ã¨=∞Ü«∞O KÕã¨∞‰õΩx K«∂_»O_ç. 10. KÕ`«∞Å ã≤ìѶπQÍ =Ù#fl"å~°∞ *Ë|∞Ö’ KÕ`«∞Å∞ ÃÑ@∞ì‰õΩ<Õ"å~°∞ Ju `«fi~°QÍ
2. KÕ`∞« Å∞ ÃÑ^ŒqÌ QÍ J~°K`Õ ∞« Å∞ Hõi#î OQÍ ~å@∞`Õe =ÙO>Ë „â◊q∞OK«QÅÆ "å_»∞ J~°úOHÍ~°∞.
J#K«∞Û. ÉÁ@#„"ÕÅ∞ á⁄_»=ÙQÍ =ÙO>Ë ã¨fiÜ«∞OHõ$+≤`À Pi˚OK«QÆÅ_»∞. 11. z#fl KÕ`«∞Å∞, <åEÔH·# "Õà◊√§ H˘#`Õe# ÉÁ@#"ÕÅ∞ QÆÅ"å~°∞ KÕ`«∞Å∞
3. KÕ~Ú |~°∞=ÙQÍ J~°KÕ~Ú K«`«∞~°OQÍ "Õà◊§ z=~° HÀã≤#@∞¡QÍ =ÙO>Ë =∂@Å"åˆ~. q∞=∞‡efl LѨÜ≥∂yOK«∞‰õΩO\ψ~QÍx g∞‰õΩ LѨÜ≥∂QÆѨ_»~°∞.
Kå^Œã¨∞Î_»∞. J=∂Ü«∞‰õΩ_»∞. =¸_è»∞_»∞. ѨÓ~åfiKå~° „Ѩ=~°Î‰õΩ_»∞ J#K«∞Û. 12. HÍã¨Î á⁄\˜Qì Í ã¨#flxѨÅÛx "≥O„@∞HõÅ∞ HõÅ"å~°∞ ¿ãÖòû"≥∞<£QÍ ~å}˜OK«QÅÆ ~°∞.
ã¨Oáê^Œ<å xѨÙ}∞_»∞ HÍ^Œ∞. =ÚO^Œ∞ *Ï„QÆ`«Î`À X_»∞^Œ∞_»∞‰õΩÅ∞ ÖˉõΩO_® 13. z\˜ÔH# „"ÕÅ∞ á⁄_»=ÙQÍ <åE‰õΩQÍ =ÙO>Ë =∂@ÅÖ’ PHõi¬OK«QÆÅ~°∞.
ã¨O™ê~°O ™êyOK«QÆÅ~°∞. "åi ÉèÏQƺˆ~Y ã≤÷u QÆ=∞xOK«O_ç. xiú+¨ìOQÍ 14. _®Hõì~°∞ JO>Ë ÉÏQÍ "≥∂A Hõ^• D ~ÀAÖ’¡ =∞Oz Ãã·AQÍ JxÑ≤OKÕ
=ÙO>Ë kQÆ∞Å∞ ÖËx r=#O. ÖÏ=ÙQÍ á⁄_»=ÙQÍ =Ù#fl "åà◊√§ ÉÏQÍ =$uÎÖ’ ~å}˜OK«QÆÅ~°∞.
116 117

"≥∂ǨÏ<£ Ѩa¡ˆH+¨<£û, HÀ@QÆ∞=∞‡O,~å[=∞O„_ç –1.

 P^蕺u‡Hõ *’ºu+¨, "åã¨∞Î, "≥·^Œº, =∞O„`«âß„™êÎk „QÆO^äŒ=ÚÅH˘~°‰õΩ....
x`«º rq`«OÖ’ =^èŒ∂=~°∞Å QÆ∞} ã¨"Õ∞‡à◊#=Ú PkѨÓ_ç "ÕOHõ@ t= ™ê~Ú~åO
15. z\˜ÔH# "ÕÅ∞ á⁄_»=ÙQÍ =ÙO>Ë ÉÏQÍ <Õ~°∞Ê, „ã‘ÎʼnõΩ "≥∞Ñ≤ÊOKÕ â◊H˜Î ÖËHõ, 25. LOQÆ~O° „"ÕÅ∞ á⁄_»=ÙQÍ K«∂ѨÙ_»∞ „"ÕÅ∞ Hõ<åfl Z‰õΩ¯=QÍ =Ù#fl Pf‡Ü«∞ÉèÏ=O
_»|∞ƒ qÅ∞= `≥eã≤# "å~°∞ J#∞‰õÄÅ∞~°∞. Z‰õΩ¯=QÍ =ÙO@∞Ok.=∞^茺"ÕÅ∞ =Öˇá⁄_»=ÙQÍ =Ù#flK«OK«Å |∞kú =Ù<åfl
16. z\˜HÔ #„"ÕÅ∞ =∞s ã¨#flQÍ =ÙO>Ë ã¨O™ê~°OÃÑ· q~°HQΘ Í =ÙO\Ï~°∞. LOQÆ~O° =∂#=`«fiO, Jaè=∂#O, ֒ѨŠ=Ù<åfl ^Œ∂~°O #∞OKÕ "å~°∞JO\Ï~°∞.
"ÕÅ∞ „ѨHõ¯ „"ÕÅ∞ ÃÑ· "åe =ÙO>Ë ™êfi~°úO, Éè’QÆ"åOKè« Z‰õΩ¯=. 26. „ã‘ÅÎ ∞ KÕÜ∞« ÖËx WO\˜Ñx¨ KÕ¿ã =∞QÆ"å~°∞ HÍ"åÅO>Ë =∞}˜H@õ ∞ì =^ŒÌ ã¨#flOQÍ
17. „H©_® xѨÙ}∞ʼnõΩ J~°KÕ~Ú Hõ#∞Hõ z\˜ÔH# „"ÕÅ∞ g∞^Œ xO_»∞QÍ "ÕÅ∞ z=~°‰õΩ áêÜ«∞HõÅk "≥_»Å∞ÊQÍ =ÙO>Ë XHõ~°HõO"å~°∞ "Õà◊§Ö’¡ ‰õÄ_®
"≥O„@∞HõÅÖ’áê^Œ∞ â◊√„Hõ™ê÷#O xO_»∞QÍ=ÙO>Ë Ñ¨_H» Qõ kÆ Ö’ "≥∞Ñ≤ÊOK«QÅÆ ~°∞. áê~°=Öˇ "≥_»Å∞ÊQÍ =ÙO\Ï~Ú. "≥Ú^Œ\ ˜ Hõ}∞ѨÙÖ’ HõO_»Ö’ ‰õÄ_® "Õà◊§`À
q∂‰õΩ HÍã¨Î ÉÏQÀÖËHõáÈ~Ú<å PO^Àà◊# Ѩ_»`å~°∞. =ÙO\Ï~Ú.
18. Z_»=∞KÕ~Ú ™êxflÇ≤Ï`åºxfl ‰õΩ_çKÕ~Ú =º=Ǩ~° *Ï˝<åxfl `≥Å∞ѨÙ`å~Ú. 27. LOQÆ~Ñ° Ù¨ „ã‘ÅÎ ∞ áê~°QÍ =ÙO>Ë =O@ ÉÏQÍ KÕÜ∞« QÆÅ~°∞. =∞^躌 "ÕÅ∞ áê~°QÍ
=∞s "≥_»Å∞Ê QÆÅ J~°KÕ~Ú QÆÅ"å~°∞ K« `«∞~°"≥∞ÿ# „"Õà◊√§, ã¨∞xfl`«=Ú, =ÙO>Ë QÆ$ǨÅOHõ~}° KÕÜ∞« QÆÅ~°∞. z=i "Õà√◊ § JÖÏ =ÙO>Ë \˜.q. ~ˆ _çÜ∂≥ Å∞
J#∞‰õÄÅO ¿ÑÅ=OQÍ =ÙO>Ë =^Œ∞Ì "åi`ÀHõ+¨ìO. i¿Ñ~°∞Å∞ KÕÜ∞« QÆÅ~°∞. „Ѩu=ã¨∞=Î Ù ZÖÏ Ñ¨xKÕã∞¨ OÎ k, ֒Ѩe ÉèÏQÍÅ J=∞iHõ
19. P~ÀQƺOQÍ, ÖË`« Z~°∞ѨÙQÍ â◊H˜ÎÜ«Ú`«∞Öˇ· Ñ≤_çH˜e QÆÅ"å~°∞ ZÖÏ =ÙOk Jx ѨiH˜Oz K«∂™êÎ~°∞. TǨâ◊H˜Î, U^ÀKÕÜ«∂Å<Õ `«Ñ¨#
J#∞‰õÄÅ"≥∞ÿ#"å~°∞, ã¨#flx "Õà◊√§ =Ú_»∞K«∞H˘#fl ÉÁ@#„"ÕÅ∞ =ÙO@∞Ok. „ѨHõ¯ WO_»¡"åà◊§ =ã¨∞Î=ÙÅ∞*’eH˜ áȉõΩO_® =ÙO>Ë g∞ WÅ∞¡

MOHANPUBLICATIONS.COM
=∞Oz`ÕHÍxã¨#flQÍ HõO_»ÖËHõ Z=ÚHõÅ∞ ÖËx"å~°∞ =ÚO^Œ∞‰õΩ <≥\ ˜ì`ÕQÍx ÉÏQÍ K«Hõ¯Éˇ@ìQÆÅ~°∞.
™êyáÈx ~°HõO. 28. ã¨fiQÆ$ǨÏO g∞~°∞ ÖˉõΩ<åfl *Ï„QÆ`«ÎQÍ K«∂K«∞‰õΩ<Õ"å~°∞. P_»Oy"å~°∞ q∂
20. J~°K~Õ Ú "≥#∞Hõ K«~‡° O =∞$^Œ∞=ÙQÍ #~åÅ∞ ÃÑH· ˜ Hõ#Ѩ_∞» `«∂ QÀà◊√§ á⁄_»=ÙQÍ KÕ~Ú Hõ<åfl "åi KÕ~Ú =∞$^Œ∞=ÙQÍ =ÙO>Ë "åˆ~ Ѩx KÕ™êÎ~°∞ Jx K«∞ÅHõ#
KÕÜ«∞=^Œ∞Ì. WÅ∞¡ ã¨iÌ K«Hõ¯kkÌ, |@ìÅ∞ K«Hõ¯QÍ J=∞~°ÛQÆÅ~°∞ g∞ ˆ
=ÙO>Ë Ñ¨iѨÓ~°‚`«fiO =ÙO@∞Ok. QÀà◊√§ ѨÙ+≤ìQÍ =ÙO>Ë =∞$^Œ∞`«fiO
HâßÅOHõ~°}Ö’ ‰õÄ_® <Õ~°Ê~°∞Å∞ JÖÏ Jx =∞QÆ`«#O â◊OH˜OK«=^Œ∞Ì. "åi
ã¨∞xfl`«ÉèÏ~åÅ∞ `«‰õΩ¯=. „Ѩ=$uÎ Jk. g#ãπ (â◊√„Hõ) J#∞QÆ∞}O QÆÅ"å~°∞. ã¨Ow`«O "å^Œº ã¨Ow`«OÖ’
21. Ju=∞$^Œ∞=ÙQÍ Hõ#Ѩ_∞» `«∞O>Ë Ju Kå^ŒãOΨ Z‰õΩ¯=. QÆ=∞ºO `«# P~ÀQƺO`«# <≥·Ñ¨Ù}ºO =ÙO@∞Ok.
uO_ç K«∂ã¨∞‰õΩ<Õ ™êfi~°úѨ~°∞Å∞. "åi ǨÏã¨OÎ Ö’ â◊√„Hõ™ê÷#O QÆ=∞xOz "åi xO_»∞QÍ â◊√„Hõ™ê÷#O =ÙO@∞Ok.
22. á⁄_»=ÙQÍ ã¨#flQÍ=Ù#fl"åà◊√§ |ÅOQÍ =ÙO_»~°∞ QÆ^•. "≥_»Å∞Ê=Ù<åfl Z‰õΩ¯= PÜ«Úˆ~Y â◊√„Hõ™ê÷#O K«∞\˜ì ã¨∞xfl`«OQÍ =ÙO>Ë QÆ\ ˜ì xtÛ`«=ÚO@∞Ok.
=ÙO_Õ"å~°∞ „Ѩu^•xx =ºuˆ~HõOQÍ "åk™êÎ~°∞. P Ju`«`åfixfl J~°KÕuÖ’xH˜ P â◊√„Hõ™ê÷#O <≥@∞ìH˘x =¿ãÎ ^•`«$`«OÖ’ ^Œ∞ÉÏ~å
K«Hõ¯k^Œ∞̉õΩO>Ë =∞Oz^Õ ÖËHõáÈ`Õ KåÖÏ Hõ+¨ìO. Y~°∞ÛO@∞Ok. ÃÑH· ˜ QÆ∞=∞™êÎ#∞ "≥Ñ· Ù¨ ™êy# =∞Oz P~ÀQƺ=Ú Ñ¨Ù+≤=ì ÙO@∞Ok.
23. KÕ~Ú "≥_»Å∞ÊQÍ, Hõ}∞ѨÙÅ∞ ÖÏ=ÙQÍ, ÉÁ@#„"ÕÅ∞ ÖÏ=ÙQÍ =ÙO>Ë JǨÏOHÍ~°=Ú Z=i =∂@ q#Hõ `«# =∂~°æ=Ú# ™êQÆ∞#∞.
Z^Œ∞\˜"åix ÉÏ^èŒÃÑ\˜ì P#OkOKÕ âß_çãπìÅ∞. =∞}˜Hõ@∞ì =∞^茺 ^•HÍÜ«Ú#fl "åºkè x~À^èŒHõ=Ú. QÆ$ǨÏ=Ú#‰õΩ ^Œ∂~°=ÚQÍ
24. H˘#Å∞ =^ŒÌ =Oy# ÉÁ@#„"ÕÅ∞ QÆÅ"å~°∞ `«fi~°QÍ Ñ¨iK«Ü«∞ =∞=Ù`«∂ Ü«ÚO_»∞#∞.
=ÙO\Ï~°∞. JuQÍ =∂\Ï¡_»`å~°∞. ѨiK«Ü«∞ã¨∞ÎÅHÀã¨O ÉÏQÍ Y~°∞ÛKÕ™êÎ~°∞. 29. ã¨∞Êù@=ÚQÍ K«O„^Œ ™ê÷#=Ú# =ÚO^Œ∞K«∂Ѩ٠xs‚`« Ѩ^uúŒ Ö’ #_»∞K«∞H˘#∞@.
h HÀã¨O ‰õÄ_® Y~°∞Û KÕ™êÎ~°∞ =∞}˜Hõ@∞ì ã¨q∂Ѩ=Ú# HõO_»QÍK«O„^Œ™ê÷#=Ú#fl ÉèÏ~°º‰õΩ =ÚO^Œ∞
LOQÆ~O° „"ÕÅ∞Hõ<åfl á⁄_»"#·≥ „"ÕÅ∞K«∂ѨÙ_»∞ „"ÕÅ∞ H˘ã¨ ã¨#flOQÍ QÆ∞O„_»OQÍ K«∂ѨÙLO_»∞#∞. qHõÖ’H˜ |^Œ∞Å∞ q<À^Œ=ÚÅ∞ „¿Ñ=∂ã¨Ê^Œ
=Ù#fl K«`«∞~°"≥∞ÿ# ã¨OÉèÏ+¨} HõÅ"å~°∞ J=Ù`å~°∞. QÆ∞ã¨QÆ∞ã¨Å∞O_»∞#∞.
118 119

"≥∂ǨÏ<£ Ѩa¡ˆH+¨<£û, HÀ@QÆ∞=∞‡O,~å[=∞O„_ç –1.

 P^蕺u‡Hõ *’ºu+¨, "åã¨∞Î, "≥·^Œº, =∞O„`«âß„™êÎk „QÆO^äŒ=ÚÅH˘~°‰õΩ....
x`«º rq`«OÖ’ =^èŒ∂=~°∞Å QÆ∞} ã¨"Õ∞‡à◊#=Ú PkѨÓ_ç "ÕOHõ@ t= ™ê~Ú~åO
D ™ê÷#=Ú z\˜H#˜ „"ÕÅ∞ =~°‰Ωõ ™êyÜ«Ú#fl g∞Ö’ PÖ’K«#Å∞ ѨãH≤ @õ ∞ì#∞.
JOK«∞=OѨÙQÍ L#fl ã¨fiÜ«∞Oâ◊H˜Î Hõey Ü«ÚO_»∞#∞. "åi PÖ’K«#ʼnõΩ
„áÈ`åûǨÏ=Ú WK«∞Û#∞.
âßs~°Hõ J#∞QÆ∞}ϺÅ∞
30. "≥Ú^Œ@ "≥_Å» ∞Ê Ñ≤_Hç e˜ W~°∞‰õΩQÍ Ü«Ú#fl =∞$^Œ∞ ã¨fiÉÏè ==Ú P_»O|~°=ÚQÍ KÕ`«∞Å`À ѨijÅ#
Ü«ÚO_»∞#∞. =∞}˜H@õ ∞ì =^ŒÌ HõO_»Å∞ QÆ\Qì˜ Í L#fl K«OK«Å ã¨fiÉÏè ==ÚO_»∞#∞.
KÕ~Ú =∂=¸Å∞QÍ L#fl ã¨=∞Ü«∂ÅÖ’ Ñ≤_Hç e˜ ayOz LO_®e ã¨∞Å∞=ÙQÍ
31. J~°K~Õ Ú KåÖÏ "≥_Å» ∞ÊQÍ ‰õΩO_»Ö’xO_»∞QÍ Ü«Ú#fl x~°fiÇϨ }â◊HΘ L`åûǨÏO
=ÙOKå~å Jx QÆ=∞xOKåe.
=ÙO@∞Ok. Ñ≤_çH˜e =^ŒÌ Z=ÚHõŠѨÙ+≤ì "≥_»Å∞ÊQÍ Ü«Ú#fl JkèHõ"≥∞ÿ# â◊H˜Î
ÉÏQÍ ayOz =uÎ_çQÍ L#fl>ˇÿ¡`Õ HõxÊ¿ãÎ P@Ö’¡ <≥·Ñ¨Ù}ºO, Hõey =ÙO\Ï~°∞.
Ü«ÚO_»∞#∞. "≥Ú~°@∞KÕ~Ú ÉÏH˜ûOQÆ∞KÕ~Ú =Öˇ Ü«Ú#fl =∂#ã≤Hõ |ÅÇ‘Ï#`«
J\˜ì"åiÃÑ· JaèÖÏ+¨ =ÙO^• 㨈~.
LO_»∞#∞.
ÖË^• Ѩ@∞ìã¨_»e#@∞¡QÍ HõxÊOz^Õ âßs~°HõOQÍ |ÅÇ‘Ï#=Ú, ɡ~°‰õΩHõey
32. K«∂ѨÙ_»∞"Õà◊√§, ÉÁ@#"ÕÅ∞ ^ŒQÆæ~°QÍ =ÙO_ç#K«∂ѨÙ_»∞„"ÕÅ∞‰õΩ ÉÁ@#„"ÕÅ∞
Ü«ÚO\Ï~°∞.
3= Hõ}∞Ѩ٠`åH˜O^À ÖË^• ÉÏQÍ Ñ¨ijeOK«O_ç. h „"ÕÅ∞ QÆ=∞xOK«∞
H˘O^Œ~°∞ JO\˜ =Ú@ì#@∞¡QÍ =Ù#fl"å~°∞ JǨÏOHÍ~°OQÍ =ÙO\Ï~°∞. g~°∞
Z=i ("Õà√◊ §) ÉÁ@#„"ÕÅ∞ K«∂ѨÙ_»∞"ÕÅ∞ 3= QÆ}∞ѨÙ#∞ `å‰õΩ`«∞O^À Z=ik
âßs~°HõOQÍ =∞$^Œ∞=ÙQÍ =ÙO\Ï~°∞. KÕ~Ú "≥∞`«ÎQÍ =ÙO@∞Ok. giH˜ ã¨Ç¨Ï[â◊H˜Î

MOHANPUBLICATIONS.COM
Z‰õΩ¯=QÍ =ÙO^À "åi JkèèHõº`« ™êQÆ∞`«∞Ok.
JÅÊOQÍ =ÙO@∞Ok. giH˜ Ѩ~∞° Å„áÈ`åûǨÏO ÉÏQÍ Ü«ÚO>ËQÍx =ÚO^Œ∞‰õΩ ™êQÆÖ~Ë ∞° .
W^Õ =∞#ÃÇ·ÏO^Œ= ™êO„Ѩ^•Ü«∞OÖ’ =^èŒ∂=~°∞Å∞ JÖÏ qâ◊^ŒOQÍ
H˘ã¨"≥·Ñ¨ÙQÍ =Ù#fl KÕ~ÚQÆÅ"å~°∞ ™È=∞~°∞Öˇ· =ÙO\Ï~°∞. WO\˜|Ü«∞Å ÉèÏ~°ºÜÕ∞
ѨijeOK«_®xH˜ J=HÍâ◊O `«‰õΩ¯=. ÃÑO_ç¡K«∂ѨÙÅ ÖÏOKè«#„áêÜ«∞=ÚÖˇ·
K«∂K«∞HÀ"åe.
Hõ^•. J=HÍâ◊O HÀã¨O „ѨÜ∞« `«flO ÉÏQÍ KÕ~Ú. J=HÍâ◊O =¿ãÎ =^Œ∞Å∞HÀHõ
a_çÜ∞« Ѩ_H» õ ѨijeOK«∞ J=HÍOâ◊O HÍáÈ`Õ ^Œ∂~°O#∞OK≥<· å ѨijeOK«∞. 2. =∞$^Œ∞=ÙQÍ Ããxû\˜"£ L<åfl â◊H˜ÎÖ’ U^À H˘~°`« HõxÊã¨∞ÎOk.
h P`«‡â◊H˜Î „ѨÉè’^ŒO QÆ=∞xOK«∞ Ö’Hõ*Ï˝#OÖ’ QÆ=∞xOK«∞. 3. H˘O^Œi KÕ`∞« Å∞ =ÙOz# =OQÆ=Ù =Oz<å =∞~°ÖÏÖËz xÅ|_»`å~Ú. "åiH˜
`«~∞° "å`« ^≥=· qkè x~°Ü
‚ ∞« O `«ÑÊ≤ OK«Ö=Ë Ú QÆ^•. JÖÏ Jx =∂#= „ѨÜ∞« `«flO â◊H˜Î L#fl`«OQÍ `«~°QÆHõ =ÙO@∞Ok.
=∂#∞HÀ‰õÄ_»^Œ∞. „Ѩܫ∞`«flO KÕÜ«∂e. Ѷ¨e`«O™êkèOKåe. 4. ѨÙ~°∞+¨µÅO`« „Ѩã∞¨ Ê@OQÍ „ã‘ÅÎ KÕ`« KÕ`∞« Å∞O_»=Ù. =∞$^Œ∞=ÙÖËHõ Hõi#î K«~‡° O
â◊√ÉèíO Éèí∂Ü«∂`ü. =ÙO@∞Ok. L#flâ◊HÎ̃x „Ѩ^Œi≈OK«_®xH˜ [O‰õΩ`«∂ J<å~ÀQƺHõ~°OQÍ =ÙO_»~°∞. H˘`«Î
Ѩiã≤÷`«∞ʼnõΩ `«fi~°QÍ J#∞QÆ∞}OQÍ =ÙO_»ÖË~°∞.
5. KÕ~Ú "≥Ú~°@∞QÍ =Ù<åfl á⁄_çQÍ =Ù<åfl Ѩ<åû^èÖŒ xË "å~°∞ <åQÆiHõ`« ã¨O™ê¯Hõ~O°
„¿Ñ=∂aè=∂<åÅ∞ Hõey =ÙO\Ï~°∞. ^•OѨ`«ºã¨∞YO W=fiQÆÅ~°∞. L„^ÕHÍxfl J^Œ∞ѨÙ
KÕã¨∞HÀQÆÅ~°∞.
6. KÕuÖ’ K«Å¡^Œ#O QÆÅ"åi`ÀP„~°ú`« K«Å#O Hõ_® `«‰õΩ¯=QÍ<Õ =ÙO\Ï~Ú.
7. =∞$^Œ∞=ÙQÍ ã¨∞Å∞=ÙQÍ =OQÆÅKÕ~Ú ÉÁ@#„"ÕÅ∞ QÆÅ"åà◊√§ =∞#ã¨∞
‰õÄ_®ã¨∞Å∞=ÙQÍ =ÙO@∞Ok. H˘`«^Î <Œ åxfl HÀi J#∞QÆ∞}OQÍ ™œ=∞ºOQÍ =ÙO@∞Ok.
8. ÉÁ@#„"ÕÅ∞ "≥#H˜¯[OH˜ =OK«QÅÆ "åi =∞#ã¨∞ ‰õÄ_® ã¨∞Å∞=ÙQÍ =OK«QÅÆ ~°∞.
9. "Õà◊√§<˘H˜¯`Õ ã¨ÊO^Œ# ÖËx"å~°∞ "åi "≥O_çѨ>ˇìQÍx XHõѨ\Ïì# q#~°∞.
120 121

"≥∂ǨÏ<£ Ѩa¡ˆH+¨<£û, HÀ@QÆ∞=∞‡O,~å[=∞O„_ç –1.

 P^蕺u‡Hõ *’ºu+¨, "åã¨∞Î, "≥·^Œº, =∞O„`«âß„™êÎk „QÆO^äŒ=ÚÅH˘~°‰õΩ....
x`«º rq`«OÖ’ =^èŒ∂=~°∞Å QÆ∞} ã¨"Õ∞‡à◊#=Ú PkѨÓ_ç "ÕOHõ@ t= ™ê~Ú~åO
"Õà◊√§: H˘O^ŒiH˜ KåÖÏ á⁄_»=ÙQÍ =ÙO\Ï~Ú H˘O^ŒiH˜ KåÖÏ á⁄\˜ìQÍ ^è•=™ê÷#O : ã¨fiã¨∞YO K«∂ã¨∞HÀÖË~°∞. <åÜ«∞Hõ`«fi ÅHõ∆}ÏÅ∞ `«‰õΩ¯= ‰õΩ@∞O|
=ÙO\Ï~Ú. ã¨∞YO ‰õÄ_® K«∂_»ÖË~°∞. giH˜ rq`« ÉèÏQÆ™êfi=ÚÅ∞ „áÈ`åûǨÏO HÍ"åe. JuQÍ
™ê=∂#ºOQÍ =∞^躌 "ÕÅ∞ J~°KuÕ Ö’ á⁄_»=ÙÖ’ =ÚáêÊuHõ =O`«∞=ÙO\Ï~Ú. =ÙO>Ë K«∂ѨÙ_»∞"ÕÅ∞ 3"ÕÅ∞ HõO>Ë z#flkQÍ =ÙO>Ë P`«‡qâßfiã¨O `«‰õΩ¯=. giH˜
"å\˜HõO>Ë Z‰õΩ¯= KåÖÏ `«‰õΩ¯= "åi ã¨OQÆ`Õ K«∂_®e. Hõ^äŒÅ∞ q<Õ"ÀÑ≤Hõ =ÙO>Ë q<Õ "åiH˜ Z<≥·fl<å K≥ѨC`å~°∞. WHõ q"åÇ¨Ï q+¨Ü«∞OÖ’
á⁄_»=Ù "Õà◊§"å~°∞ *Ï„QÆ`«Î QÆÅ"åˆ~ HÍx q=~åÖ XHõiH˜ áÈ~°∞, QÆ}˜`«O, Ѷ≤lH±û, Wk XHõ¯\˜ KåÖÏ W`«~° =ÚMÏÅ∞ K«∂_®e.
WHõá⁄\˜ì „"Õà◊§"å~°∞ P`«‡â◊H˜Î`À =ÚO^Œ∞K«∂Ѩ٠x~°fiǨÏ} â◊H˜Î`À q∞ye# q=~åÅ∞, ã¨O™ê~° ã¨∞Y ™ê=∞~°úºO
ǨÏã¨Î ™ê=Ú„kHõ ѨÙã¨ÎHÍÅÖ’ K«∂_»=K«∞Û#∞. ^•OѨ`«ºOÖ’ HÍ=∞O =ÚYºO Hõ^• ^•x ™ê=∞~°úºO ZÖÏ =ÙOk rq`«
=ÚYºOQÍ Ç¨Ïã¨ÎOÖ’ „¿Ñ=∞ HÍ=∞=Ú ^•OѨ`«º ã¨Ç¨ÏK«~°º=Ú K«∂_»=Åã≤Ok. ÉèÏQÆ™êfiq∞ `«$Ñ≤ÎѨ~°KÕ ™ê=∞~°÷ºO ZÖÏ =ÙO^À `≥Å∞ã¨∞HÀ=@O =ÚYºO.
‰õΩ[™ê÷#O. ^Œà◊ã¨iQÍ |ÅOQÍ =Ú^Œ∞@ `≥~°∞K«∞@‰õΩ ã¨∞Å∞=ÙQÍ =Ù#fl KÕÜ«∞QÆÅ"åiÖ’
™ê=∂#ºâ◊H˜Î ™ê=∞~åúºÅ∞ `≥e¿Ñ™ê÷#O ‰õΩ[™ê÷#O. ǨÏã¨ÎOÖ’ ™ê÷<åÅ"≥·¿Ñ KåÖÏ =∞Oz â◊H˜Î=O`«∞Öˇ· =ÙO\Ï~°∞.
„áêp# ™êO„Ѩ^•Ü«∞ |^Œú"≥∞ÿ# ^≥·= xs‚`åÅ∞. ™œYº=Ú ^À=~åã≤"å~°∞ HÍã¨Î ã¨Î|ú`« =ÙO@∞Ok. Ñ‘ÅQÍ ‰õΩ[ =∞^茺 ™ê÷#O
*’ºu+¨º âßGOÖ’ *Ï`«HõK«„HõO `Õn ã¨÷ÅO. HÍÅO H˘xfl ǨÏã¨ÎOÖ’<Õ Ç‘Ï#`«. ã¨fiÅÊHÍ=∞ ™ê=∞~°úºO K«∂ѨÙ`«∞Ok.

MOHANPUBLICATIONS.COM
=ÙO\Ï~Ú. ǨÏã¨Îˆ~YÅ∞ ™ê÷<åÅ∞ K«∂z J=hfl x~°‚~ÚOK«=K«∞Û JO\Ï~°∞. ã¨#flx =∞$^Œ∞"≥·# ѨÅ∞K«x KÕ~Ú QÆÅ"åi`À HÍ=∞ ™ê=∞~°÷ºO `«‰õΩ¯=.
r=â◊H˜Î #~°=ÚÅ ^•fi~å KÕu"Õà◊§ H˘#Å#∞ „"Õà◊§ „H˜O^Œ L#fl ˆHO„^•Å∞‰õΩ `«~∞° "å`« =ÚYºOQÍ QÆ=∞xOK«=Åã≤#k â◊√„Hõ™ê÷#O. â◊√„‰õΩ_»∞ Éè’QÆHÍ~°‰Ωõ _»∞
KÕ~°∞`«∞Ok. U ™ê÷#O ã¨∞xfl`«OQÍ =ÙO@∞O^À JHõ¯_çH˜ Z‰õΩ¯= â◊H˜Î „Ѩ=Ç≤Ïã¨∞ÎOk. Hõ^•. D ™ê÷#O ã¨=Ú#fl`O« QÍ J~°KuÕ Ö’H˜ K˘K«∞Û‰õΩx =ÙO>Ë =∞OzHÍ=∞ ™ê=∞~°ºú O
JÖÏ „Ѩ=Ç≤ÏOK«_®xH˜ XHõ â◊H˜Î HÍ~°}ÏÅ∞ <Õ~°∞Ê „Ѩ[˝ JOâßÅÖ’<Õ x~°‚~Úã¨∞ÎOk =ÙO@∞Ok.
`≥Å∞ѨÙ`å~Ú. â◊√„Hõ™ê÷#O, |ÅÇ‘Ï#OQÍ PÜ«Úˆ~Y KÕ <≥@ìH©Ü«∞|_ç= LO>Ë HÍ=∞O
2. ‰õΩ[™ê÷<åÅ∞ ™ê=∞~°÷ºO `«‰õΩ¯= Jx K≥ѨÊ=K«∞Û#∞.
"≥Ú^Œ\ ˜ ‰õΩ[™ê÷#O |∞^茙ê÷#O „H˜O^Œ ǨÏ$^ŒÜ«∞ ˆ~Y „H˜O^Œ =ÙO@∞Ok. D `«~°∞"å`« `«$H± J#QÍ K«~°‡O : „ã‘ÎÅ∞ ã¨∞xfl`«"≥∞ÿ# KÕ`«∞Å∞=∞$^Œ∞"≥·# K«~°‡O
™ê÷#O ã¨"≥∂#fl`«OQÍ =ÙO>Ë ^è≥·~°ºO, â◊H˜Î =ÙO\Ï~Ú HÍx H˘xfl J=~À^è•Å∞ QÆÅ"å~°∞ "≥Ú~°@∞ K«~°‡O "åi`À "ÕQÆÖË~°∞.
HõëêìÖ’ J<å~ÀQƺO `«Ñ¨Ê=Ù. Jk |ÅÇ‘Ï#OQÍ =ÙO>Ë ^•x`À ÉÁ@#"Õ„Å∞ á⁄\˜ìQÍ g~°∞ KåÖÏ ã¨∞xfl`« ã¨fiÉèÏ=O QÆÅ"å~°∞. Z^Œ∞\˜ "åi =∞#ã¨∞û „QÆÇ≤ÏOK«ÖËHõ
Ñ‘ÅQÍ =ÙO>Ë Ç¨Ï$^ŒÜ«∞ˆ~Y â◊x™ê÷#O =^ŒÌ PyáÈ`Õ Jq q^èÕÜ«∞`«Å∞, P qâßfiã¨O =ÙO\Ï~°∞. giH˜ Hõà◊Å∞, ã¨Ow`«O, "å\˜ÃÑ· Pã¨H˜Î Z‰õΩ¯=. HÍx "≥Ú~°@∞ K«~°‡O
"å~°∞ giH˜ ã¨∞YO JOkOK«QÆÅ~°∞.
ÅHõ∆}ÏÅ∞ LO\Ï~Ú. Jã¨Å∞ HÍ=∞ã¨∞YO JO`å K«~‡° O, ã¨Ê~°≈ÅÃÑ<· Õ QÆ^• Z‰õΩ¯= P^è•~°O, "≥Ú~°@∞
WHõ q"åÇ¨Ï q+¨Ü«∂xH˜ =¿ãÎ Jaè=∂xOKÕ "åi „Ѩ֒ÉèíOÖ’ =ÙO\Ï~°∞. K«~°‡O "åiH˜ ֒ѨŠJOQÍʼnõΩ U^À ~°Hõ∆} HÍ=Åã≤ =ÙO@∞Ok. Wk =Ü«∞ã¨∞û
P`«‡ qâßfiã¨O, P`«‡Q“~°=O ÖËHõ "≥∂ã¨áÈ`åO D ™êfi~°úѨ~°∞Å∞ ‰õÄ_®. áê~°OѨ~°º"≥∞ÿOk ‰õÄ_®.
2= ‰õΩ[™ê÷#O J#∞‰õÄÅO Wk PÜ«Úˆ~Y K«∞@∂ì|_ç â◊√„Hõ™ê÷#OÃÑ·# "Õà◊√§, ÉÁ@#„"Õà◊√§ „áê=ÚYº`« : HÍ=∞ÉèÏQÆOÖ’ =ÚYº"≥∞ÿO^Õ. "Õà◊√§
=ÙO@∞Ok. â◊H˜Î „Ѩã¨∞Êù@OQÍ, |Ö’#fl`«OQÍ =ÙO@∞Ok. *Ïi#ѨC_»∞ ÉÁ@#„"ÕÅ∞ q∞QÆ`å"Õà◊§‰õΩ QÆÅ=∞^茺 ^Œ∂~°O QÆ=∞xOKåe.
ã¨"≥∂#fl`« ™ê÷#O ã¨$[#â◊H˜Î ѨiѨÓ~°‚OQÍ =ÙO@∞Ok. ™êfi~°úO Z‰õΩ¯= KÕ~ÚK«∂_®Å#∞‰õΩ#flѨC_»∞ ã¨∞Å∞=Ù ÖËHõ "ÕÅ∞ KåÖÏ QÆ~°∞‰õΩQÍ =ÙO>Ë ã≤QÆ∞æ
„Ѩ=∂}O Pã¨H˜Î. a_çÜ«∞O,HÀiHõÅ∞ K≥ѨÊÖËHõáÈ=_»O, Z^Œ∞\˜"åix HÍ^Œ#ÖËHõáÈ=@O ÅHõ∆}ÏÅ∞–
122 123

"≥∂ǨÏ<£ Ѩa¡ˆH+¨<£û, HÀ@QÆ∞=∞‡O,~å[=∞O„_ç –1.

 P^蕺u‡Hõ *’ºu+¨, "åã¨∞Î, "≥·^Œº, =∞O„`«âß„™êÎk „QÆO^äŒ=ÚÅH˘~°‰õΩ....
x`«º rq`«OÖ’ =^èŒ∂=~°∞Å QÆ∞} ã¨"Õ∞‡à◊#=Ú PkѨÓ_ç "ÕOHõ@ t= ™ê~Ú~åO
Jk `å`å¯eHõO J#∞‰õΩ<åfl ÉÁ@#„"ÕÅ∞ ‰õÄ_® q∞QÆ`å „"ÕÅ∞#∞ J#∞H˘x =ÙO@∂ z\˜ÔH# "ÕÅ∞ ã¨∂~°º™ê÷#O g∞^Œ =Oy =ÙO>Ë HÍ=∞™ê=∞~°÷ºO Z‰õΩ¯=.
ÃÑ· ÅHõ∆}ÏÅ∞ Z‰õΩ¯= J#fl=∂@. ã¨∞YO ѨOz W=fiÖË~°∞. z\˜ÔH# "ÕÅ∞ Z_»=∞KÕuH˜ LOQÆ~°O "ÕÅ∞Hõ<åfl ѨÅ∞K«QÍ
WÖÏ\˜"å~°∞ U^ÀÉÏQÍ UHÍO`«OÖ’Z@∞¡ Jxfl PiÎ "≥Ú‰õΩ¯|_»∞Å∞ =ÙO>Ë "åiH˜ Jk Z‰õΩ¯=. "ÕÅ∞ =Oy =ÙO>Ë ~°q "ÕÅ∞‰õΩ ^ŒQ~æÆ Q° Í =ÙO>Ë ™ê=∞~°ºú O
á⁄O^Œ∞`å~°∞. `«‰õΩ¯=. q_çáÈ=\ÏxH˜ ã≤^ŒúOQÍ =ÙO@∞Ok. Pf‡Ü«∞`« „¿Ñ=∞ʼnõΩ ã¨ÊOkOK«x
=ÚYºOQÍ ÉÏźOÖ’ =∞Oz g~°"≥·Yix |\˜ì =ÙO@∞Ok. HÍ=∞"åOKè« "åix PáêºÜ«∞`«Å`À =∂~°Û=K«∞Û „Ѩܫ∞uflOK«O_ç.
^•OѨ`º« ã¨∞YO J<Õk WO\˜Ö’ q#HõáÈ=_»O Jk XHõ „‰õÄ~° K«~º° QÍ J#∞HÀ=_»O–
XHõ¯™êi Uq∞ `≥eÜ«∞Hõ ã¨O™ê~°OÖ’ áêÖÁæ<Õ "≥Ú~°@∞^Œ#O "åi Pâ◊Å∞ "Õ~=° Ù`å~Ú. W`«~° QÆ∞} ÅHõ∆}ÏÅ∞ :
HÍx D ~ÀAÖ’¡ \˜.q, ã≤x=∂Ö’¡ qâ◊$OYÅ â◊$OQÍ~°O ^•OѨ`«ºOÖ’ ã¨fieOQÆ ã¨OѨ~å¯xfl ã¨∂zOKÕq KÕuÖ’Hõ#∞HÀ¯=@O Hõ+¨ìO. HÍx H˘xfl
"≥QÆ@∞ Jx Ñ≤OK«=K«∞Û#∞. q^è•Å∞QÍ Hõ#∞HÀ¯=K«∞Û#∞. gi KÕuÖ’ J^Œ$+¨ìˆ~Y HÀã≤#@∞¡QÍ PyáÈ=@O,
ÉÏźO WOHÍ f~°‰õ=ÚO^Õ \˜.q ã≤x=∂ŠѨi*Ï˝#OÖ’ „Ѩ֒ÉèíѨ_ç J~°K~Õ ÚÃÑ· ÉÏQÍ "≥_Å» ∞ÊQÍ =ÙO_»@O, ~Ô O_»= Hõ}∞Ѩ٠=Ú_ç ÃÑ^ŒkÌ QÍ HõxÑ≤OK«@O,
„‰õÄ~° J#∞Éèí"åÅ áêÅ~Ú`Õ, HÍ=∞"åOKè« g∞^Õ Jã¨Ç¨ÏºO HõÅQÆ=K«∞Û. Ѩiã≤÷`«∞Å |Å=O`«O =Å¡"å~°∞ JÖÏ =∂~°=K«∞Û. ÃÑ·# ÉÏQÍ "≥_»Å∞ÊQÍ =ÙO>Ë ÃÑ·
P "ÕÅ∞ ã¨∞Å∞=ÙQÍ q_çQÍ =ÙO>Ë g~°∞ Hõeq_çQÍ ¿ãflÇ¨Ï Ñ¨Ó~°fiHõOQÍ "åi "≥∞ѨC HÀã¨O ™êfi~Oú° HÀã¨O JÖÏ KÕÜ∞« =K«∞Û. H˘O`«=∞OkH˜ Ѩiq∞`« HÍ=∞OÃÑ#·
=ÙO@∞Ok. "≥_»Å∞Ê z\˜ÔH# "ÕÅ∞ H˜O^Œ Lɡƒ`«∞Î á⁄_»∞QÆ∞"ÕÅ∞ â◊√„Hõ™ê÷#OÃÑ· Ѩiq∞`« ˆ~YÅ∞#fl

MOHANPUBLICATIONS.COM
ÉÁ@#„"Õ Å ∞ "Õ Ö Ï_» @ O Z‰õ Ω ¯=QÍ =ÙO>Ë ^•OѨ ` « º 㨠∞ YOÃÑ· gi Ѩiq∞`« HÍ=∞O LO@∞Ok. |∞^虌 ê÷#OÃÑ· „Ѩ`ºÕ Hõ ~ˆ YÅ∞ ã¨fieOQÆ Pã¨HΘ |∞^虌 ê÷#O
Jaè„áêÜ«∂Å∞ "Õ~°∞QÍ =ÙO\Ï~Ú. „¿Ñ=∞ q"åǨÏO, ^•OѨ`«ºOÖ’ ѨiѨÓ~°‚ ã≤kú „Ѩ^è•#O JO\Ï~°∞. giH˜ ã≤÷~°"≥∞ÿ# HÍ=∞`«$Ñ≤Î LO_»^Œ∞. „ã‘ÎÅÖ’ Ô~O_»= Hõ}∞ѨÙ
HÀ~°∞‰õΩO\Ï~°∞. ÖÏ=ÙQÍ =ÙO>Ë ã¨fieOQÆ Pã¨HΘ J#∞HÀ#Hõ¯~°Ö^Ë ∞Œ . =Ü«∞ã¨∞ûÃÑ|· _ç# H˘kÌ H©à§◊ "å`«=Ú,
K«∂ѨÙ_»∞"ÕÅ∞, QÆ∞~°∞"ÕÅ∞ =¸_»= ã¨∂~°º "ÕÅ∞Hõ<åfl á⁄_»=ÙQÍ =ÙO>Ë K˘~°= L+¨‚"å`«=Ú ~å=K«∞Û#∞.
Z‰õΩ¯= J^Õ „ã‘Î J~Ú`Õ K˘~°= Z‰õΩ¯=QÍ =ÙO@∞Ok. W^ŒÌik J^Õ ~°HõO "ÕÖ~Ú`Õ H˘O`«=∞OkH˜ ã¨Î|Ì`«, H˘O`«=∞OkH˜ #ѨÙOã¨Hõ`«fi=Ú, "≥·^ŒºÑ¨~°OQÍ
‰õΩ=Ú‡ ã≤^Œú"Õ∞. ~å=K«∞Û#∞. =∂#ã≤Hõ L„^ÕHõO HÍ=K«∞Û. Wq =∞Oz"≥·^Œ∞ºÅ=Å¡ rq`« ÉèÏQÆ™êfiq∞
^•xH˜ =ºuˆ~HõOQÍ ~°q „"ÕÅ∞ Hõ<åfl QÆ∞~°∞„"ÕÅ∞ z#fl^`·≥ Õ ™êìiOì Q∑ „@|∞Öò– ã¨Ç¨ÏHÍ~°O =Å¡ =∂~°∞Ê ~å=K«∞Û. KåÖÏ ~ÀAÅ #∞Oz D ã¨=∞㨺 LO>Ë "≥·^Œº
ÉèÏQÆ™êfiq∞ „¿Ñ~°} HÍ"åe.
WHõ=∞^茺 â◊x „"ÕÅ∞ á⁄_»=ÙQÍ =ÙO>Ë „Ѩuk "åiH˜ =ÚYº"Õ∞. HÍ=∞O ã¨=∞㨺, `«Ñ¨ÊHõ zH˜`«û =Å¡ f~°=K«∞Û.
‰õÄ_® =ÚYº"Õ∞. W^Œ~Ì ∂° W@∞=O\˜ "åÔ~`· Õ K˘~°=ÖËHõ "åi =∞#ã¨∞ûÅ∞ HõÅ=\ÏxH˜ ã¨∞Y Éè’QÆ ÅÉèϺxH˜ HÍÖÏ#∞QÆ∞}º`«
ѨO_»∞¡,ѨÓ~°^Œ∞Å∞ Ѩ@ì=K«∞Û. g~°∞ "Õ_ç D HÍÅOÖ’ Z^Œ∞\˜"åi ™⁄=Ú‡`À U ã¨=∞Ü«∂xH˜ Uq∞ [~°∞QÆ∞#∞ Z=~°∞ TÇ≤ÏOK«ÖˉõΩ<åfl âßGѨi*Ï˝#O`À
ã¨∞YO J#∞ÉèíqOKÕ ~°HõO. ~°q "ÕÅ∞=∞^茺 â◊x"ÕÅ∞"≥·Ñ¨Ù =Oy=ÙO>Ë giH˜ PÅO|# TÇ≤ÏOK«=K«∞Û#∞ Jx ǨÏã¨Î ™ê=Ú„kHõO K≥ѨÙ`«∞Ok.
J=ã¨~°O. "≥ÚQÆ∞_ç J^Œ$+¨ì"Õ∞ `«#k J#∞‰õΩ<Õ„ã‘ÎÅ∞. JO`å ÉèÏ~°ºˆH =ke ã¨∞YѨ_Õ J#∞Éèí=OÖ’ HÍÅx~°‚Ü«∞O K≥Ü«∂ºe HÍx <å J#∞Éèí=OÖ’ *Ï`«HõK«„HõO,
ѨÙ~°∞+¨µÅ∞ =ÙO\Ï~°∞ Hõ^•. ѨÙ\˜ì#`Õn, HÍÅO [#‡ã¨÷ÅOÃÑ· "Õã≤#O`« HõzÛ`«OQÍ KÕug∞^Œ "ÕÜ«∞@O KåÖÏ
™ê=∂#ºOQÍ =ÙO>Ë z\ỖH# „"ÕÅ∞HõÅ"å~°∞ KåÖÏ q+¨Ü«∂Å#∞ =ÚYºOQÍ Hõ+¨ìO. HÍx<≥ÅÅ∞ `Õ_®QÍ K≥ѨÊ=K«∞Û#∞. KåÖÏ =∞Ok `«=∞ J#∞Éèí=OÖ’H˜
HÍ=∞ã¨∞YOÖ’K˘~°=QÍ =ÙO\Ï~°∞. D z\˜ÔH# „"ÕÅ∞x |\˜ì ^•OѨ`«º ã¨∞YO ã¨iáÈ~Ú# ^•x Ѩ^uÌŒ fã¨∞‰õΩ<åfl~∞° . HÍx „áê=∂}˜HOõ QÍ H˜~À 7 QÆ}`˜ O« „ѨÑO¨ K«
W=fiQÆÅ~å ÖË^• `≥Å∞ã¨∞HÀ=K«∞Û. z\˜ÔH# "ÕÅ∞ á⁄_»=ÙQÍ JO^Œ"≥∞ÿ# QÀà◊√§, "åºÑ¨OÎ QÍ =ÙOk.P ã¨O=`«û~åÅ HÍÅO#∞ ã¨O=`«û~åʼnõΩ qÉèlí OK«∞HÀ=K«∞Û. „ѨH¯õ #
=Ú_çQÍ=Ù#fl Hõ}∞ѨÙÅ∞– JiKÕuÃÑ·# Hõ}∞ѨÙQÍ ã¨∞‰õΩ=∂~°OQÍ =ÙO>Ë g∞‰õΩ W=fi|_ç#k ã¨∞=∂~°∞QÍ 77 ã¨OIIʼnõΩ W=fi|_çOk. KÕux |\˜ì ÃÑ^ŒÌk, z#flqQÍ
P#O^ŒO ѨOK«QÆÅ~°∞. =Ù#fl KÕ`«∞ÅÖ’ ã¨O=`«û~åÅ∞ QÆ∞iÎOK«=K«∞Û.
124 125

"≥∂ǨÏ<£ Ѩa¡ˆH+¨<£û, HÀ@QÆ∞=∞‡O,~å[=∞O„_ç –1.

 P^蕺u‡Hõ *’ºu+¨, "åã¨∞Î, "≥·^Œº, =∞O„`«âß„™êÎk „QÆO^äŒ=ÚÅH˘~°‰õΩ....
x`«º rq`«OÖ’ =^èŒ∂=~°∞Å QÆ∞} ã¨"Õ∞‡à◊#=Ú PkѨÓ_ç "ÕOHõ@ t= ™ê~Ú~åO
J^Œ$+¨ìˆ~YÃÑ· H˜O^Œ #∞Oz ÃÑ·H˜ PÜ«Úˆ~YÃÑ· ÃÑ·#∞O_ç „H˜O^Œ‰õΩ QÆ∞}˜OKåe. WqHÍHõ z\˜ÔH#"ÕÅ∞H˜O^Œ |∞^èŒ ™ê÷#OÃÑ· L#fl ˆ~YÅ∞ q"åÇ¨Ï ˆ~YÅ∞ Jx
„ѨHõ¯Ñ¨@O K«∂_»O_ç. =∞#ѨÓ~°fi ã¨O„Ѩ^•Ü«∞ âßGA˝Å∞ K≥ѨÙ`«∞<åfl~°∞. "åxÃÑ·H˜ xÅ∞=Ù ã¨O`å# ˆ~YÅ∞
HÍx =∞#O „Ѩu"åi KÕ~Ú q=~°OQÍ K«∂_»ÖË=Ú. XHõK«∂ѨÙÖ’<Õ ã¨O`å#OÃÑ· „¿Ñ=∞ Jaè=∂#=ÚÅ∞ `≥Å∞ѨÙ`å~Ú. D ™ê÷#O ‰õΩ@∞O|O,"åi
Ü«∞^ä•`«^äŒOQÍ QÆ=∞xOKåe. "ÕÅ ~°HÍÅ J~°KÕ~Ú á⁄_»=Ù, á⁄\ì̃, ^Œà◊ã¨i, ѨÅK«x, Jaè=$kú, J=~À^è•Å∞,q_çáÈ=\ÏÅ∞ `≥Å∞ѨÙ`å~Ú. D q"åÇ¨Ï ~ˆ YÅ∞ÃÑ· J_»∞~ˆ¤ YÅ∞
"≥_»Å∞ÊQÍ =ÙO\Ï~Ú. ÖÏ=Ù, ã¨#flO, =OѨ٠Jhfl QÆ=∞xOKåe. =∞i. ‰õΩ@∞O| qzÛùuÎ ã¨∂z™êÎ~Ú. D ˆ~Y ǨÏ$^ŒÜ«∞ˆ~Y#∞ `åH˜`Õ Jk Hõ+¨ìã¨∂K«#.
HÍx =∞# Jã¨Å∞ q+¨Ü«∞O ^•OѨ`«º ã¨∞YO Hõ^•, g\˜H˜ "≥#∞Hõ K≥Ñ≤Ê# ™ê=∂#ºOQÍ q^ÕâßÅÖ’ ã¨fiO`« x~°Ü ‚ ∞« O`À =^è∂Œ =~°∞Å∞ ZxflHõ q"åǨÏO,
"ÕÅ¡ á⁄OkHõ J~°K~Õ Ú JO`å QÆ=∞xOz ǨÏ$^ŒÜ∞« ~ˆ YQÆ=∞xOK«_O» =∞#‰õΩ =ÚYºO. HÍѨÙ~°O, q_®‰õΩÅ∞ ^•^•Ñ¨Ù ã¨QÆO q_®‰õΩÅÖ’ q_çáÈÜÕ∞ ÃÑo§à◊√§ Z‰õΩ¯=.
nxx |\˜ì JO`«~ü „ѨH@õ #=Ú ÉÏǨϺ „ѨH@õ #=Ú ã¨Ê+¨Oì QÍ ÖËHõ ã¨∞Å∞=ÙQÍ =∞O^ŒO q_çáÈ~Ú<å =∞~°ÖÏ WOHÀ ÃÑo§ KÕã¨∞‰õΩ<åfl Ñ≤Å¡Å `«Å∞¡Öˇ·<å q^ÕâßÅÖ’ Ѩ\ ˜ìOѨÙ
=∞$`«ÉÏè +¨}, JuÉèÏ+¨}, J<Õk ǨÏ$^ŒÜ∞« ~ˆ Y á⁄_»=Ù,=OѨ٠TǨѨ\ =˜ ∞ ã¨$[#â◊H,Θ ÖË^Œ∞. HÍx =∞#^Õâ◊OÖ’ ÃÑ^ŒÌÅ∞ x~°‚~ÚOKÕ^Õ Z‰õΩ¯=. Jxfl q^è•ÖÏ =∞OzK≥_»∂
K«OK«Å|∞kú QÆ=∞xOKåe. K«∂ã≤ ã¨O„Ѩ^•Ü«∞O Jhfl K«∂ã≤ x~°‚~Ú™êÎ~°∞.
KåÖÏ =∞Ok J_çˆQk `≥Å∞ã¨∞HÀ=Åã≤Ok ÃÑo§ J=Ù`«∞O^• ÖË^•. J~Ú`Õ =∂OQÆÖϺxH˜, ^•OѨ`åºxH˜ Z‰õΩ¯= qÅ∞= x™êÎ~°∞. q_®‰õΩÅ∞ WzÛ#
ZѨC_»∞ J<Õ „Ѩâ◊fl‰õΩ ã¨=∂^è•#O HÍ"åe. g∞ KÕ`«∞Å∞ g∞~°∞ `≥Å∞ã¨∞HÀ"åÖ#∞‰õΩ<Õ "åiH˜ q"åǨÏO HÍ=@O =∞#^ÕâO◊ Ö’ Hõ+Oì¨ . JO^Œ∞<å Ñ≤ÅÅ¡ `«Å∞¡Ö`·ˇ Õ =∞s J™ê^躌 O.

MOHANPUBLICATIONS.COM
"åi KÕ`«∞Å∞ "åiÃÑ· ÉèÏ=O g∞ÃÑ· ZO`« =ÙO@∞Ok g∞ÃÑ· „ѨÉèÏ=O K«∂¿Ñ ˆ~YÅ∞
„ѨÉèÏ= ˆ~YÅ∞QÆ=∞xOKåe.
"≥Ú^Œ\ ˜ J^Œ$+¨ìˆ~Y‰õΩ K«O„^Œ™ê÷#OÃÑ· #∞Oz =zÛ KÕˆ~ ˆ~Y QÆ=∞xOKåe.
Jk U=Ü«∞ã¨∞ûÖ’KÕ~∞° `«∞<åfl~∞° . KÕi# `«~∞° "å`« ^Œ$ѨO, YO_»# ~ˆ YÅ∞=ÙO>Ë "åi
HÍx WѨC_çѨC_Õ JHõ¯_»Hõ¯_» =ÚYºOQÍ |ã‘ÎÅÖ’ „¿Ñ=∞ q"åǨÅ∞ [~°∞QÆ∞`«∂<Õ
L<åfl~Ú. ‰õΩÖÏO`«~åÅ∞, =∞`åO`«~åÅ∞, [~°∞QÆ∞`«∂<Õ =Ù<åfl~Ú. HÍx ÃÑ^ŒÌÅ∞
x~°‚~ÚOz#@∞¡QÍ ã¨∞YO`«O HÍ=@O ÖË^Œ∞. #∂\˜H˜ Ü«∂Éèˇ· âß`«O HõÅ`«Å`À
K≥eá¡ È`«∞<åfl~Ú.
ã¨O|O^èŒOÖ’ H˘xfl J=~À^è•Å∞ TÇ≤ÏOK«=K«∞Û. =ÚYºOQÍ Ñ¨Ù~°∞ëêkèHõº`« QÆÅ ã¨=∂[OÖ’ ѨÓiÎQÍ HÍÖÏ#∞QÆ∞}OQÍ
H˘xfl J^Œ$+¨ìˆ~YÅ∞ KÕˆ~ LѨˆ~YÅ∞ J_»∞¤ `«yÖË ˆ~YÅ∞ =Ù<åfl [`«QÍ QÆ_çz Ѩiã≤÷`«∞Å∞ =∂~°@O ÖË^Œ∞. "≥ÚQÆ∞_»∞ =ke# „ã‘Î K«∞ÅHõ#QÍ<ÕÉèÏqOK«|_»∞`«∞#flk.
™êy ÉèÏQƺˆ~Y#∞ KÕi# "åi ã¨O|O^è•xH˜ H˘xfl J=~À^è•Å∞ =zÛ<å JkèQÆq∞Oz Hõ\ÏflÅ∞, HÍ#∞HõÅ`À "≥Ú^Œ\ ˜™êi ÃÑo§ Hõ+¨ì"≥∞ÿ =Ü«∞ã¨∞û g∞iáÈ`«∞#fl q"åǨÏO
"åi J#∞|O^èŒO q"åǨÏO ^•fi~å |ÅѨ_»=K«∞Û. ÖË^• q"åǨÏO J~Ú# `«~°∞"å`« HÍx „ã‘ÎÅ#∞ L^ÀºQÆ ã¨=∞㨺֒ KåÖÏ HÍÅO JÖÏ<Õ LO_çáÈ~Ú# =∞QÆ"å~°∞
S<å H˘xfl HõÅ`«Å∞Hõey<å =∞~°ÖÏ ã¨*Ï=ÙQÍ ™êyáÈ=K«∞Û#∞. LO@∞<åfl~°∞. kfifÜ«∞ q"åǨÏO =∞QÆ"åiH˜ J~Ú#O`« ã¨∞Å∞=Ù P_»"åiH˜ Hõ+¨ìO.
J^Œ $ +¨ ì ˆ ~ YÅ∞ KÕ ˆ ~ LѨ ˆ ~ Y H˘O`« ™êy PyáÈ~Ú J^Œ $ +¨ ì ˆ ~ Y#∞ ™ê=∂#ºOQÍ ZO`« P^èŒ∞xHõ Ü«ÚQÆ"≥∞ÿ<å *Ï`«Hõˆ~YÅ∞ Ѩ\ ˜ìOѨÙÅ∞
KÕ~°ÖËHõáÈ~Ú<å "åi J#∞|O^èŒOÖ’ Hõ~°∞=ÙÅ =Å¡ J=~À^è•Å∞ Hõey "åi "≥∞ÿ„u ÃÑ~°∞QÆ∞`«∞<åfl~Ú. HÍx `«~°QÆ@O ÖË^Œ∞.
=∞^茺֒ PyáÈ`«∞Ok. q^•º"åºÑ≤Î ÉÏQÍ ÖËx HÍÅOÖ’ U^À XHõ ~°HõOQÍ [iyáÈ~Ú<å~Ú HÍx
LѨ~ˆ YÉèÏQƺ~ˆ Y#∞ YO_çOzáÈ~Ú<å "åi J#∞|O^èOŒ Ö’ ã≤~÷ `° fi« O LO_»Hõ q^Œº Jaè=$kú JÜÕ∞º H˘Ån Jk=~°‰õΩ H˘xfl ‰õΩÖÏʼnõΩ =∂„`«"Õ∞ Ѩ\ ˜ìOѨÙQÍ =Ù#fl
q"åǨÏO [~°QÆHõáÈ=K«∞Û. [iy<å `≥yáÈ=K«∞Û#∞. *Ï`«HÍÅ∞ D HÍÅOÖ’ ^•^•Ñ¨ÙKåÖÏ =∞Ok áê\˜ã¨∞Î<åfl~°∞.
HÍx ÉèÏQƺˆ~Y HÍHõ PÜ«Úˆ~Y֒Ѩe "≥·Ñ¨Ù â◊√„Hõ™ê÷#O "≥·Ñ¨Ù =Ù<åfl KåÖÏ =∞Ok „ÔH·ã¨Î=ÙÅ∞ "≥ÚǨÏ=∞‡nÜ«ÚÅ∞ ‰õÄ_® ^≥·=A˝Å#∞ ã¨O„ѨkOz
LѨã¨Ç¨Ü«∞Hõ ˆ~YÅ∞ PÜ«Úˆ~YÅ "≥O|_ç JO`å =Ù<åfl J#∞|O^èŒO n~°…HÍÅO q"åǨÅ∞ [iÑ≤ã¨∞Î<åfl~°∞. [## #Hõ∆„`åÅ∞K«∂ã≤ ‰õΩ[^À+¨O =ÔQ·~åÅ∞ ѨijeOz
=ÙO@∞Ok. PÜ«Úˆ~Y ÉÁ@#"ÕÅ∞"≥·Ñ¨Ù =OyáÈ`Õ =∞^茺֒<Õ PyáÈ`«∞Ok. KÕã¨∞Î<åfl~°∞.
126 127

"≥∂ǨÏ<£ Ѩa¡ˆH+¨<£û, HÀ@QÆ∞=∞‡O,~å[=∞O„_ç –1.

 P^蕺u‡Hõ *’ºu+¨, "åã¨∞Î, "≥·^Œº, =∞O„`«âß„™êÎk „QÆO^äŒ=ÚÅH˘~°‰õΩ....
x`«º rq`«OÖ’ =^èŒ∂=~°∞Å QÆ∞} ã¨"Õ∞‡à◊#=Ú PkѨÓ_ç "ÕOHõ@ t= ™ê~Ú~åO
=∞# ^Õâ◊OÖ’<Õ HÍ^Œ∞ q^ÕâßÅÖ’ ‰õÄ_® *Ï`«HÍÅÃÑ· #=∞‡HõO Z‰õΩ¯= ™ê=∂#ºOQÍ "Õ∞+¨O : =∂iÛ 21 #∞O_ç U„Ñ≤Öò 20 =~°‰õΩ
J=Ù`«∞Ok. U ^Õâ◊OÖ’<≥·<å, U q"åǨÏ"≥∞ÿ<å, =^èŒ∂=~°∞Å =∂#ã≤HõOQÍ, =$+¨ÉèíO : U„Ñ≤Öò 21 #∞O_ç "Õ∞ 20 =~°‰õΩ
âßs~°HõOQÍJaè~°∞K«∞Å∞, JÅ"å@∞¡, ã¨=∞#fiÜ«∞O K«∂ã¨∞‰õΩx KÕ¿ãÎ =∞Ozk. q∞^äŒ∞#O : "Õ∞ 21 #∞O_ç E<£ 21 =~°‰õΩ
W^ŒÌ~°∂ XHõiHÀã¨O =∞~˘Hõ~°∞ã¨fiO`« Jaè„áêÜ«∂Å∞ H˘xfl `åºQÆO KÕã≤ Hõ~å¯@HõO : E<£ 22 #∞O_ç AÖˇ· 23 =~°‰õΩ
Jaè„áêÜ«∂Å∞ HõÅ∞É’ã¨∞‰õΩO>Ë ^•OѨ`«ºO ã¨∞Y„Ѩ^ŒO J=Ù`«∞Ok. ã≤OǨÏO: EÖˇ· 24#∞O_ç PQÆã¨∞ì 23 =~°‰õΩ
QÆ∞_ç¤ „¿Ñ=∞`ÀQÍx, "≥ÚO_ç Ѩ@∞ì^ŒÅ`ÀQÍx q"åǨÏO [iÑ≤OK«=K«∞Û. <Õ\ ˜ Hõ#º : PQÆã¨∞ì 24 #∞O_ç ÃãÃÑìO|~ü 23 =~°‰õΩ
Ü«Ú=`«~°O "å~°∞ HÍ=∞O XHõ¯\˜ =ÚYºO HÍ^Œ∞. `«∞Å : ÃãÃÑìO|~ü 24 #∞O_ç JHÀì|~ü 23 =~°‰õΩ
„¿Ñ=∞ XHõ¯>Ë uO_çÃÑ@ì^Œ∞, ã¨*Ï=ÙQÍ ‰õΩ@∞O|O ™êyáÈ=\ÏxH˜ ã¨iÜ≥ÿ∞# =$tÛHõO : JHÀì|~ü 24 #∞Oz #=O|~ü 22 =~°‰õΩ
Jaè„áêÜ«∂Å∞ ‰õΩ^Œ~åe.JÖÏ qq^èŒ ã¨OQÆ`∞« Å ã¨=∞#fiÜ∞« O ‰õΩ^Œ~åÅO>Ë *’ºu+¨ºO ^èŒ#∞ã¨∞û: #=O|~°∞ 23 #∞O_ç _çÃãO|~ü 21 =~°‰õΩ
ǨÏã¨Î™ê=Ú„kHõO ã¨OMϺâßGO ÖÏO\˜q Ѩ^Œú`«∞Å`À ã¨iK«∂ã¨∞HÀHõ `«Ñ¨Ê^Œ∞. =∞Hõ~°O : _çÃãO|~ü 22 #∞O_ç [#=i 20 =~°‰õΩ
Hõ#∞Hõ =∞#O KÕ¿ãk U=∞O>Ë =∞s Kå^Œã¨ÎO J#∞HÀ=^Œ∞Ì. ‰õΩÖÏO`«~°, ‰õΩOÉèíO : [#=i 21 #∞O_ç Ѷ≤„|=i 19 =~°‰õΩ
=~å‚O`«~° q"åǨÅ∞ =ºuˆ~H˜OK«@O ÖË^Œ∞. HÍx =^èŒ∂=~°∞Å ã¨=∞`«∞źO H˘xfl g∞#O : Ѷ≤„|=i 20 #∞O_ç =∂iÛ 20 =~°‰õΩ.

MOHANPUBLICATIONS.COM
Jaè„áêÜ«∂Å∞, âßs~°Hõ, =∂#ã≤Hõ J#∞‰õÄÅ`«Å∞ HÍ"åe JO\Ï=Ú. Jx Wq ™ê=∂#º ~åâ◊√Å∞, gxH˜ U_»∞ ~ÀAÅ∞ J@∞ W@∞QÍ HõÅ∞ѨÙHÀ=K«∞Û.
`≥Å∞ã¨∞HÀ=\ÏxH˜ D âß„ã‘ÎÜ«∞Ѩ^Œú`«∞Ö’ ã¨iK«∂ã¨∞H˘=∞‡x =∞#q KÕã¨∞Î<åfl=Ú. K«O„^Œ=∂#O áê\˜OKÕ"å~°∞ HÍx ã¨∂~°º=∂#O áê\˜OKÕ "åÔ~<· å g∞ *Ï`«Hõ K«„HõOÖ’
`«~°∞"å`« XHõ q^ÕjÜ«∞ ™œ~°=∂# Ѩ^Œúu ã¨=∞#fiÜ«∞O, WzÛ `«~°∞"å`« ã¨OMϺ ã¨∂~°∞º_»∞ U ~åtÖ’ =Ù<åfl_À P ~åt K«∂ã¨∞HÀ=_»O =∞Ozk. L^•Ç¨Ï~°}H˜
ã¨=∞#fiÜ«∞O =∞#q KÕã¨∞‰õΩO\Ï=Ú. WHõ¯_» [#=i 21 #∞O_ç ‰õΩOÉèíO Jx JO\Ï~°∞. HÍx =∞#‰õΩ [#=i 14 #∞Oz
ã¨∂~°º~åâ◊√ŠѨ~°OQÍ : Hõ^• =∞Hõ~° ã¨O„Hõ=∞}O,. _çÃãO|~°∞ 15 ÖËHõ 16Ö’ ^èŒ#∞ã¨∞û Hõ^•. JÖÏ g∞
Jaè„áêÜ«∂Å#∞ |\˜ì âß„ã‘ÎÜ«∞ ~åt x~°‚~ÚOK«∞HÀO_ç.
U ~åâ◊√Å "åiH˜ U ~åâ◊√ÅÖ’ "åi`À ZÖÏ =ÙO@∞Ok?
D „Ѩ Ñ ¨ O K« [#∞Å∞ J@∞ 㨠< å`« # O P^è Œ ∞ xHõ HÍÖÏÅ =∞^è Œ º 1. "Õ∞+¨~åt "åiH˜ qq^èŒ ~åâ◊√Å "åi`À á⁄`«∞Î ZÖÏ =ÙO@∞O^À
Tyã¨ÖÏ_»∞`«∞<åfl~°∞. x~åâ◊ xã¨Ê $ǨÏÅ =∞^茺֒ =Ù<åfl~°∞. J~Ú<å áê`«^Œ<åxfl q=iOK«|_çOk.
=^ŒÅÖËHõ L<åfl~°∞. g~°∞ H˘O`« `≥Å∞ã¨∞HÀ=Öˇ Hõ^•. Z) "Õ∞+¨~åt "åi`À |O^èŒO W^ŒÌ~°∞ XˆH ~åt ‰õΩ[ JkèѨu ~åt L„^ÕHõO *Ïã≤Î
qq^èŒ q+¨Ü∂« ÅÖ’ ~åâ◊√Å∞ U ~åâ◊√Å∞ ZÖÏ ^•OѨ`º« O á⁄OkHõ =ÙO@∞Ok J#∞‰õΩ#fl "≥O@<Õ [iyáÈ`å~Ú. J~Ú`Õ XHõ~°∞ Z_≥¤O JO>Ë XHõ~°∞ `≥_≥¤O Jx
J<Õ^•xfl eO_®QÀÖòò¤ã≤ìÖò Jaè„áêÜ«∂Å#∞ `≥Å∞ã¨∞‰õΩ<åfl~°∞. áÈ\Ï¡@ Jaè„áêÜ«∞ÉèË^•Å∞ JO`«Ö’ XHõ>ˇÿáÈ`å~°∞. XHõiÃÑ· XHõiH˜ Hõã≤ =ÙO_»^Œ∞.
™œ~° =∂#O „ѨHÍ~°O ã¨∂~°∞º_»∞, g∞ [## HÍÅOÖ’ U ~åtÖ’ =Ù<åfl_»∞ a) =$+¨ÉèíO qO`« |O^èŒO– "Õ∞+¨O "å~°∞ ZO`« ™êá¶Èì g~°∞_»∞#∂fl, `˘O^Œ~°
Jk g∞ ~åt. POQơѨ^ŒúuQÍx, Ç≤ÏO^Œ∂=∂#O „ѨHÍ~°O ã¨∂~°∞º_»∞ [#=i EÖˇ· `«‰õΩ¯=. WOHÍ ™È=∞i`«#O Z‰õΩ¯"Õ. ã¨$[#â◊H˜Î , ™ê#∞Éèí∂u =ÙO@∞Ok. "Õ∞+¨O
<≥ÅÖ’ YzÛ`«OQÍ [#=i 15# =∞Hõ~°OÖ’ =∞Hõ~° ã¨O„Hõ=∞}O Jx EÖˇ· 16# "åiH˜ Ѷ¨e`«O "≥O@<Õ HÍ"åe. =$+¨ÉèíO "åiH˜ ~°Hõ∆} HÍ"åe. "Õ∞+¨O, ¿ãfiK«Ûù
Hõ~å¯@Hõ ã¨OHõ„=∞}O YzÛ`«OQÍ =™êÎ~Ú. `ÕnÅ∞ J@∂ W@∞QÍ H˘xfl 30 ~ÀAÅ∞ giH˜ ~°Hõ∆} ZÖÏ ã¨O^ÕǨÏ"≥∂.
H˘xfl 31 ~ÀAÅ∞ L<åfl~Ú HÍx ã¨∂~°∞º_»∞ 30 ~ÀAÅ∞ H˘xfl QÆO@Å∞, `ÕnÅ∞QÍ ã≤) q∞^ä∞Œ #O : W^ŒiÌ H˜ Ѷe¨ `«O "≥O@<Õ HÍ"åe. JO`«Ö’<Õ É’Ô~á· È`å~°∞. n~°H… ÍÖÏxH˜
~åã≤ =∂~°∞`«∞O\Ï~Ú. ѨxH˜~å~°∞.
128 129

"≥∂ǨÏ<£ Ѩa¡ˆH+¨<£û, HÀ@QÆ∞=∞‡O,~å[=∞O„_ç –1.

 P^蕺u‡Hõ *’ºu+¨, "åã¨∞Î, "≥·^Œº, =∞O„`«âß„™êÎk „QÆO^äŒ=ÚÅH˘~°‰õΩ....
x`«º rq`«OÖ’ =^èŒ∂=~°∞Å QÆ∞} ã¨"Õ∞‡à◊#=Ú PkѨÓ_ç "ÕOHõ@ t= ™ê~Ú~åO
_ç) Hõ~å¯@HõO : JO`«~°OQÆ PÖ’K«# `«#ˆH HÍ"åÅ<Õ HÀiˆH "Õ∞+¨O "åiH˜ ZÑπ) Hõ#º: W^ŒÌ~°∂ Ѩx ™êkèOKåÅ#∞‰õΩ<Õ"åˆ~ i[~°∞fi_»∞QÍ =ÙO\Ï~°∞.
Ѩ~ånè#OÖ’ y@ì^Œ∞. "åi`À= "åˆ~ J~Ú`Õ "åix ã¨Ç≤ÏOK«QÆÅ~å Jx . ~°Hõ∆} HÍ"åe. Hõ#º "åiH˜ q=∞~°≈, `«Ñ¨CÅ∞ "≥`«Hõ@O Z‰õΩ¯=. g∞‰õΩ "≥ÚO_çѨ@∞ì
W) ã≤OǨÏO : W^ŒÌiH˜ Jaè=∂#O „¿Ñ=∞ Z‰õΩ¯= , ã¨∞YÉè’QÍÅ∞ ѨOK«∞‰õΩO\Ï~°∞. ZÖÏQÀ.
J~Ú`Õ ã≤OǨÏO "åiH˜ ÃÑ`«Î#O HÍ"åe. P HÍã¨Î ã¨Ç≤Ï¿ãÎ JO`å P#O^Œ"Õ∞. l) `«∞Å : W^ŒÌ~°∂ P#O^Œ „Ñ≤Ü«ÚÅ∞. ¿ã^Œ fi# q„âßOu ã¨=∞Ü«∂xfl
ZѶπ) Hõ#º: K˘~°=, P`«‡ÉÏ^èŒ HõÅ "Õ∞+¨O "å~°∞ ã¨Î|ú`« J^Œ∞ѨÙQÆÅ Hõ#º "åiH˜ ã¨∞Y=∞Ü«∞O KÕã¨∞HÀQÆÅ~°∞. ^•OѨ`«º rq`«O Ǩ~Ú Ç¨~Ú.
"≥·~°∞^茺O Z‰õΩ¯=. J~Ú<å =ºuˆ~Hõ ˆHO„^•Å‰õΩ PHõ~°¬} Z‰õΩ¯= K«∂^•ÌO. ÃÇÏKü) =$tÛHõO : PHõ~°¬} Z‰õΩ¯=, Éè’QÆÖÏÅ㨠*Ïã≤Î, g∞ =∂~åæÅ∞ g∞‰õΩ
l) `«∞Å : g∞ `˘O^Œ~°áê@∞#∞ J^Œ∞ѨÙKÕã≤ g∞‰õΩ *Ï„QÆ`«ÎÅ∞ g∞‰õΩ <Õ~°ÊQÆÅ~°∞.`«∞Å W+¨ìO. ~år Ѩ_»@O =ÙO_»^Œ∞. Hõ∆} Hõ∆}O U^À HõÅÅ∞ HÍxUO KÕ^•ÌO.
"åiH˜ =∞Oz x~°‚Ü«∞O <Õ~°ÊO_ç g∞ ^•OѨ`«ºO ã¨∞Y=O`«O KÕã¨∞HÀO_ç. S) ^èŒ#∞ã¨∞û: g∞ J#∞‰õÄÅ`« ÉÏQÆ∞O@∞Ok g∞‰õΩ =∞Oz WÅ∞¡, ‰õΩ@∞O|
ÃÇÏKü) =$tÛHõO: HÍ=∂yflQÍx q∞=∞‡efl qã≤yOK«=K«∞Û "åi g∞#O JkèHÍ~°O Q“~°=O HÍ"åe. ^èŒ#∞ã¨∞û‰õΩ u~°QÆ@O „Ѩܫ∂}O W+¨ìO. U^À ™êkèOKåÅx `«Ñ¨#.
JO`Õ =∞i g∞ ã¨~°à◊ „Ѩ=$uÎH˜ "≥·~°∞^茺"Õ∞. g∞~°∞ Jxfl ™⁄O`«O KÕã¨∞HÀ"åÅ<Õ ™êfi~°úO =ÙO>Ë zˆH¯ =∞i.
ZÖò) ^èŒ#∞ã¨∞û: ÉèíÖË HõÅ~ÚHõ JO`«Ö’ ÃÑ^ŒÌ Q˘_»=, =∞~°∞xq∞+¨O P#O^ŒO, g∞ *ˇ) =∞Hõ~°O : W^ŒÌ~°∂ HÍ~°º™ê^茉õΩÅ∞,Ö’HõO áÈHõ_» `≥eã≤#"å~°∞ *Ï„QÆ`«Î
W^ŒÌi ÅHõ∆ ºO J~Ú`Õ XˆH. HõÅ"å~°∞, ‰õΩ@∞O| ~°Hõ∆} Q“~°=O HÀˆ~"å~°∞. gik J#∞‰õÄÅ ^•OѨ`«ºO.

MOHANPUBLICATIONS.COM
*ˇ) =∞Hõ~°O : W^ŒÌiH© „Ѩ=$uÎ |bÜ«∞O`«#. XHõiH˜ x~À‡Ç¨Ï=∂@O g∞k
PK«~°}`«fiO. XHõi<˘Hõ~°∞ J~°úO KÕã¨∞‰õΩO>Ë P#O^Œ"Õ∞.
ÔH.) ‰õΩOÉèíO : W^ŒÌ~°∂ ¿ãfiKåÛù r=ÙÅ∞, Hõeã≤áÈ^•O JO>Ë HõÅ^Œ∞ã¨∞YO.
ZÖò)g∞#O : ÉÏQÍ "≥·~°∞^茺O, "Õ∞+¨O ã¨fi`«O„`«ºO, g∞#O Jã¨fi`«O„`«ºO, ÃÑ·QÍ
ÔH) ‰õΩOÉèíO : "åi „ѨѨOK«"Õ∞ "Õ~°∞. g∞‰õΩ ™êO„Ѩ^•Ü«∞O W+¨ìO. giH˜
W+¨ìOÖË^Œ∞. "åi`À KÕ~Ú HõeÑ≤ ™êQÍÅ#∞‰õΩO>Ë "åix UO KÕã¨∞Î<åfl=Ù ZO^Œ∞‰õΩ
KÕã¨∞Î<åfl=Ù Jx J_»QÆ=^Œ∞Ì.
ZÖò) g∞#O : W^ŒÌ~°∂ P#O^ŒO, ã¨∞YÉè’QÍÅ∞ HÀˆ~"åˆ~ J~Ú`Õ g∞#O
Ããxû\˜"£ „Ѩu^•xH˜ JÅHõ ZÖÏ Éèíi™êÎ~À =∞i. "åiH˜ XHõ ÅHõ∆ ºO ÖË^Œ∞. g∞‰õΩ XHõ ÅHõ∆ ºO g∞^Œ LOk. Hõ#∞Hõ g∞#O "åix XHõ
2.=$+¨Éèí~åt "åiH˜ : ^•iH˜ `Õ=K«∞Û. P ^•iÖ’ Hõeã≤ ™êQÆ=K«∞Û.
Z) "Õ∞+¨~åt "åi`À g∞‰õΩ ~°Hõ∆} HÍ"åe. ™œYºO HÍ"åe. "Õ∞+¨O "åiH˜ 3. q∞^äŒ∞#O ~åt "åiH˜
Ѷ¨e`«O `«Hõ∆}O HÍ"åe. g∞‰õΩ ã≤÷~°`«, "å~°∞ Jã≤÷~°`« JO`« ÉÏQÍÖË^Œ∞. Z) "Õ∞+¨~åt : W^ŒÌiH˜ U^À H˘`«Î^Œ#O HÍ"åe. „áÈ`åûǨÏO HÍ"åe. ÖËx
a) =$+¨ÉèíO : W^ŒÌ~°∞ Hõ^ŒÅx ~°^äŒ=ÚÅ =O\˜ "å~°∞. ÃÑ·H˜ Z^ŒQÆQÆÅ~°∞. Z_»Å `«Ñ¨# W~°∞=Ùi HÀiHõÅ∞ aè#fl"≥∞ÿ ^Œ∂~°O KÕÜ«∞=K«∞Û.
q[Ü«∞™ê^茉õΩÅ∞.HÍx W^ŒÌ~°∂ "≥ÚO_çѨ@∞ì^ŒÅ"åˆ~. ‰õΩ@∞O| Q“~°=O, ~°Hõ∆} a) =$+¨Éèí~åt : XHõ ã≤÷~°`«xzÛ h _»|∞ƒ#∞ HÍáê_»∞#∞. J~Ú`Õ "åi
HÀˆ~"åˆ~. JѨC_»Ñ¨C_»∞ HõÅ`«Å∞ =Ù<åfl XHõiH˜ X‰õ~°∞ H˜OkH˜ ~å=K«∞Û. "≥ÚO_ç`«<åxfl h F~°∞Ê =∂@Å, <Õ~°∞Ê P#O^ŒO HõeyOK«∞#∞.
ã≤) q∞^äŒ∞#O : g~°∞ ã¨ÅǨÅ∞ W™êÎ~°∞. g~°∞ ZÖÏ Y~°∞Û KÕÜ«∂Ö’ JOKå# ã≤) q∞^äŒ∞#O : Z<Àfl Pâ◊Å∞, Pâ◊Ü«∂Å∞, h =∂@ =∞Oz^Œ<Õ "å^Œ#–
"Õ™êÎ~°∞ 㨈~ =∞Oz^Õ HÍx HÍÅx~°‚Ü«∞O `≥eÜ«∞x gi`À xÜ«∞=∞|^Œ∞úÖˇ·# g∞‰õΩ `«$Ñ≤Î HÍ"åe. a_çÜ«∞O ZO^Œ∞‰õΩ, =ÚYºO HÍ^Œ∞ =∞i.
Ñ≤K≥Û‰õΩ¯`«∞Ok *Ï„QÆ`«Î. _ç) Hõ~å¯@HõO :g∞‰õΩ ã¨~°∞ú‰õΩáÈÜÕ∞ `«`«Î fiO– Hõ~å¯@HõO "åà◊§‰õΩ g∞ „Ѩfk
_ç) Hõ~å¯@HõO : g∞‰õΩ `«y# *’_ç. QÆOcè~°`« JѨC_»Ñ¨C_»∞ JkèHÀ`åûǨÏO. =ÚYº"Õ∞. `«# f~°∞QÍ =ÙO_»=Åã≤O^Õ Hõ#∞Hõ g∞ =ºH˜Î`åfixH˜ ã¨iáÈ^Œ∞.
W) ã≤OǨÏO : g∞k "≥ÚO_ç "å@O, g∞~°∞ JkèHÍ~°O K≥ÖÏ~ÚOK«Ö#∞HÀ@O W) ã≤OǨÏO : =∞Oz HõÅ~ÚHõ, ã≤OǨÏO "åi ã≤÷~°`« ^Œ$_è» xâ◊ÛÜ«∞O h‰õΩ
Z=~À XHõ~°∞ `«yæáÈ`Õ =∞Oz^Õ ÖˉõΩO>Ë HõÅ`«Å∞, HõÅǨÅ∞`«Ñ¨Ê=Ù. ÖË^Œ∞. h J<Àº#º`« ã¨~°∞ÌÉÏ@∞ "åiH˜ ÖË^Œ∞. Hõ#∞Hõ ã¨~°∞̉õΩáÈÜ«∂~°∞.
130 131

"≥∂ǨÏ<£ Ѩa¡ˆH+¨<£û, HÀ@QÆ∞=∞‡O,~å[=∞O„_ç –1.

 P^蕺u‡Hõ *’ºu+¨, "åã¨∞Î, "≥·^Œº, =∞O„`«âß„™êÎk „QÆO^äŒ=ÚÅH˘~°‰õΩ....
x`«º rq`«OÖ’ =^èŒ∂=~°∞Å QÆ∞} ã¨"Õ∞‡à◊#=Ú PkѨÓ_ç "ÕOHõ@ t= ™ê~Ú~åO
ZѶπ) Hõ#º : W^ŒÌ~°∂ `≥eqHõÅ"å~°∞, =∂#ã≤Hõ ã≤÷~°`«, ã¨~°∞ÌÉÏ@∞ HõÅ"å~°∞, ZѶπ) Hõ#º : W^ŒÌiH© ‰õΩ@∞O| ~°Hõ∆}, Q“~°=O HÍ"åe, ã¨=∞㨺ʼnõΩ,
J~Ú`Õ Hõ#º xѨÙ}`« QÆÅ"å~°∞, S##∂ =∞Oz^Œ#O`À ã¨~°∞̉õΩáÈ=K«∞Û zO`«Ñ¨_»~°∞. JÖÏ W^ŒÌ~°∂ XˆH ã¨fiÉèÏ=O ã¨=∞㨺 ÖË^Œ∞ HÍx WHõ rq`«OÖ’ ã¨∞YO,
l) `«∞Å : KåÖÏ =∞Oz ^•OѨ`º« O rq`åxfl ã¨∞Y=∞Ü«∞OQÍ, ~°ã=¨ O`«OQÍ ZѨC_»∂
ZO`À á⁄OkHõQÍ KÕã¨∞HÀQÆÅ~°∞. QÆ∞_£ J~Ú`Õ XHõi<˘Hõ~°∞ qã≤yOK«∞HÀ=^Œ∞Ì. l) `«∞Å : rq`«O ã¨∞YÉè’QÍÅ∞, Pã¨H˜ÎQÍ ÖË#ѨC_»∞, J<Àº#ºOQÍ
ÃÇÏKü) =$tÛHõO : "≥·q^茺 ã¨O|O^è•Å∞ J~Ú# =∞Oz J#∞‰õÄÅ`«, LO_®Å<Õ"åi`À WOˆHO FˆH.
aè#fl`fi« OÖ’ UHõ`fi« O, XHõ~∞° á⁄Ok`Õ XHõ~∞° ÖÁOQÆ∞@, XHõ~∞° L„^ÕHõ Ѩ_`ç Õ =∞~˘Hõ~∞° ÃÇÏKü) =$tÛHõO : W^ŒÌiH© Éè’QÍã¨H˜Î, K«OK«Å|∞kú, „Ѩu^•xH˜ ã¨∂Hõ∆ ‡O
`«QÆæ@O ÉÏ=ÙO@∞Ok. =ÙO@∞Ok. HÍx Hõ∆q∞OK«@O H˘xfl =∞izáÈ=@O JÅ=~°∞Û‰õΩO>Ë P#O^Œ"Õ∞.
S) ^èŒ#∞ã¨∞û: W^ŒÌiH© ã¨fi`«O„`« ÉèÏ"åÖˇ·# H˘`«Î^Œ#O HÀ~°∞‰õΩO\Ï~°∞, Hõ#∞Hõ S) ^èŒ#∞ã¨∞û : giH˜ ¿ãfiK«Ûù HÍ"åe. Hõ~å¯@HõO "å~°∞ g∞~°∞ ‰õΩ@∞O|
PHõ~°¬} ZšѨC_»∞ LO_Õ@@∞¡QÍ K«∂ã¨∞HÀO_ç. ÖËHõáÈ`Õ H˘`«Î^Œ#O "≥`«∞‰õΩ¯O@∂
"≥à`◊ å~°∞. „Ñ≤Ü«ÚÅ∞. Ö’Hõ*Ï˝#O â◊¥#ºO. J=¿ÇÏà◊# Ѩ_»∞`«∞Ok. g∞~°∞ Ããxû\˜"£ WÖÏO\˜
*ˇ) =∞Hõ~O° : KåÖÏ Pâ◊Å∞ Pâ◊Ü∂« Å∞ HõÅ g∞~°∞ =∞Hõ~O° "åi „áÈ`åûǨÏO, "åi`À ZÖÏ "ÕQÆ∞`å~À g∞ˆ~ K≥áêÊe.
ã¨Ç¨ÏHÍ~°O =ÙO@∞Ok. x[OQÍ g∞~°∞ „Ѩu ^•xH˜ ZQÆ`åo KÕã¨∞ÎO>Ë ZO`«^•HÍ *ˇ) =∞Hõ~O° : ™êO„Ѩ^•Ü«∞O =∞Oz Pâ◊Ü∂« Å∞, ‰õΩ@∞O| Q“~°=O HÍ"åe.
Éèií OKåe. g∞ W^ŒÌiH˜ W~°∞H˜O\’¡ HÍѨÙ~°O =Ù#fl@∞¡ =ÙO@∞Ok. HÍx ã¨~°∞ÌH˘x ã¨∞Y=O`«OQÍ

MOHANPUBLICATIONS.COM
ÔH) ‰õΩOÉèíO : Éè’QÆQÆ∞}O, ã¨∞YO, U^À H˘~°`« HÍx =∞Oz^Œ#O`À =ÙO\Ï~°∞. P#O^Œ=∞Ü«∞OQÍ ™êQÆ∞`«∞O\Ï~°∞.
ã¨~°∞̉õΩxáÈ`Õ ÃÑ^ŒÌ ã¨=∞㨺 HÍ^Œ∞. ÔH) ‰õΩOÉèíO : JO`« =∞Oz *’_ô HÍ^Œ∞. g∞‰õΩ ‰õΩ@∞O| P„~°ú`« HÍ"åe.
ZÖò) g∞#O : K«OK«ÅO, Jhfl U^À Ѩ~°"åÖË^Œ∞ J#∞‰õΩO\Ï~°∞ HÍx HÀiHõ ‰õΩOÉèíO "åiH˜ Hõ^ŒeHõ `«‰õΩ¯=. ÃÑ·H˜ á⁄OQÆ~°∞. WzÛ Ñ¨ÙK«∞Û‰õΩ<Õ "å~°∞ HÍ"åe.
g∞ „¿Ñ=∞#∞ [~Úã¨∞ÎOk. Hõ#∞Hõ g∞ =∞Oz =∞#ã¨∞ [~ÚOKåe. ZÖò) g∞#O : XHõiH˜ XHõ~°∞ J~°÷O KÕã¨∞‰õΩx ã¨~°∞̉õΩx á⁄O_ç. HÍã¨Î â◊√„Éèí`«
4. Hõ~å¯@Hõ ~åt `«‰õΩ¯=. J~Ú`Õ UO g∞~°∞ K≥Ñ≤ÊOk qO@∞Ok Hõ^•.
Z) "Õ∞+¨~åt : g~°∞ Ããxû\˜"£ *Ï„QÆ`«Î. Jxfl ѨÙK«∞Û‰õΩ<Õ ã¨fiÉèÏ=O, "Õ∞+¨O 5. ã≤OǨÏO ~åt
"å~°∞ ã¨fi`«O„`«º`« Z‰õΩ¯=, Ѩ@∞ì^ŒÅ HõÅ"å~°∞. XHõi`À XHõ~°∞ ã¨iѨÙK«∞ÛHÀ=K«∞Û. Z) "Õ∞+¨~åt : =ºH˜Î`«fiO HõÅ"å~°∞. W^ŒÌiH˜ U^À „Ѩ`ÕºHõOQÆÅ"å~°
HÍx JǨÏOHÍ~°O =¿ãÎ HõÅ`«Å∞ `«Ñ¨Ê=Ù. xÑ≤OK«∞HÀ"åe. Éèíq+¨º`«∞Î ZO`À ÉÏ=ÙO@∞Ok. W^ŒÌ~°∂ „¿Ñ=∂aè=∂<åÅ∞
a) =$+¨ÉèíO : g∞ =Å<Õ gik =∞Oz WÅ∞¡, ‰õΩ@∞O|O, Q“~°=O, ^èŒ#O ѨOK«∞‰õΩx P#O^ŒO á⁄O^ŒO_ç.
=∞Oz ™œHõ~åºÅ∞ HÀ~°∞‰õΩO\Ï~°∞. HÍx g∞~°∞ =¸_ôQÍ =ÙO_»HOõ _ç. HõÅ`«Å∞ ~å=K«∞Û. a) =$+¨ÉèíO : ã¨Ç¨Ï$^ŒÜ«∞O, Jaè=∂#O QÆÅ [O@, H˘`«Îq W~°∞=Ù~°∞
ã≤) q∞^äŒ∞#O : g∞ W^ŒÌiÖ’ KåÖÏ "≥·~°∞^蕺Å∞ =ÙO\Ï~Ú. g∞‰õΩ ã≤÷~°`«fiO HÀ~°∞‰õΩO>Ë P#O^ŒO áêÅ∞ KÕã¨∞‰õΩx ÖËz~å‰õΩ.
J#∞‰õÄÅ`« HÍ"åe. q∞^è∞Œ #O "åiH˜ ã¨fi`«O„`«ºO HÍ"åe. XHõiH˜ XHõ~∞° á⁄ã¨Q@ Æ O ã≤) q∞^èŒ∞#O : "å~°∞K«OK«Å∞~°∞. g∞~°∞ ã≤÷~° |∞^Œ∞úÅ∞. q∞=∞‡efl ZO`«
Hõ+¨ìO.
_ç) Hõ~å¯@HõO : ÉÏQÍ Ããxû\˜"£, J#∞|O^èŒO HÀ~°∞‰õΩ<Õ ‰õΩ@∞O|„¿Ñ=∞ ZQÆ`åo KÕã≤<å ÉÏQÍ<Õ K«∂™êÎ~°∞.
LO_»∞#∞. _ç) Hõ~å¯@HõO : XHõix XHõ~°∞ "≥∞K«∞Û‰õΩO\Ï~°∞. Jaè=∂#O, „¿Ñ=∂,
W) ã≤OǨÏO : ã¨ÇϨ [ ã¨fiÉÏè =ÙÅ∞ P_»O|~åÅ∞ HÀ~°~∞° Hõ#∞Hõ ÉÏQÍ<Õ =ÙO@∞Ok L`åûǨÏO QÆÅ g∞‰õΩ Hõ~å¯@HõO, Ããxû\˜"£ =¸_ô Hõ^•.
HÍx ã≤OǨÏO "å~°∞ „Ѩuk `«=∞‰õΩ Ö’|_ç =ÙO_®Åx HÀ~°`å~°∞. Hõ~å¯@HõO "å~°∞ W) ã≤OǨÏO : W^ŒÌ~°∂ ã≤OǨÖË J~Ú`Õ ZÖÏ LO@∞O^À =∞i. HÍx g∞
㨈~ JO\Ï~°∞ ã¨=∞#fiÜ«∞O =ÙO@∞Ok. KÕ~°∞= =∂^èŒ∞~°ºOQÍ, ã¨∞xfl`«OQÍ =ÙO@∞Ok.
132 133

"≥∂ǨÏ<£ Ѩa¡ˆH+¨<£û, HÀ@QÆ∞=∞‡O,~å[=∞O„_ç –1.

 P^蕺u‡Hõ *’ºu+¨, "åã¨∞Î, "≥·^Œº, =∞O„`«âß„™êÎk „QÆO^äŒ=ÚÅH˘~°‰õΩ....
x`«º rq`«OÖ’ =^èŒ∂=~°∞Å QÆ∞} ã¨"Õ∞‡à◊#=Ú PkѨÓ_ç "ÕOHõ@ t= ™ê~Ú~åO
ZѶπ) Hõ#º : g∞‰õΩ Z<Àfl Pâ◊Å∞, TǨÏÅ∞, q[Ü«∞"åOKè«Å∞, U^À =$tÛHõO : F~°∞Ê HÍ"åe, q∞=∞‡efl J~°úO KÕã¨∞HÀ=_»O Hõ+¨ìO. =$tÛHõO
™êkèOKåÅx `«Ñ¨#. q∞=∞‡efl Hõ#º "å~°∞ ÉèíiOK«@O Hõ+¨ìO ZO`≥·<å. "åiH˜ Jáê~°úO Z‰õΩ¯= HÍã¨Î =∞u J^Œ∞ѨÙÖ’ =ÙO>Ë =∞Ozk.
l) `«∞Å : g∞‰õΩ JO^ŒiÖ’ „áê^è•#ºO HÍ"åe. `«∞ʼnõΩ HÍ#∞HõÅ∞ HÍ"åe. ^èŒ#∞ã¨∞û: XHõi <˘Hõ~°∞ J~°úO KÕã¨∞HÀQÆÅ~°∞. ã¨ÅǨÅ∞, ã¨O„ѨkOѨÙÅ∞
g∞‰õΩ h‰õΩ WÖÏ W=fi@O W+¨ìO. =∞Oz^Õ HÍx. Ѩ~°ã¨Ê~°O ѨOK«∞HÀQÆÅ~°∞. =∞OzѨ#∞Å∞KÕÜ«∞QÆÅ~°∞.
ÃÇÏKü) =$tÛHõO : W^ŒÌiH˜ ™êfiaè=∂#O Z‰õΩ¯=. Hõe¿ãÎ =∞Oz^Õ ÖËHõ áÈ`Õ =∞Hõ~°O : ã≤÷~°OQÍ ã¨∞YOQÍ ™êyáÈÜÕ∞ ^•OѨ`«ºO g∞k. „â◊q∞OK«QÆÅ~°∞
KåÖÏ Hõ+¨ìO. HÍx g∞ =∞Oz`«#O KåÅ∞. P@OHÍÅ∞ ÖˉõΩO_® ™êQÆ\ÏxH˜. HÍx „Ѩ=∂^•xH˜ HõÅ`«Ñ¨_»@O ZO^Œ∞‰õΩ.
S) ^èŒ#∞ã¨∞û: Z^Œ∞~°∞K≥ѨÊ#O`«HÍÅO FˆH Z^Œ∞~°∞ K≥áêÊ"À ™êfi`«O„`åºxH˜ ~åO ‰õΩOÉèíO: XHõi Jaè„áêÜ«∂Å∞ XHõ~°∞ Q“~°qOK«∞HÀ"åe. W^ŒÌ~°∞ `≥eqQÆÅ
~åO K≥¿ÑÊÜü∞. "å~°∞,<≥=∞‡k"å~°∞.
*ˇ) =∞Hõ~O° : W^ŒiÌ H˜ ÃÑ`«#Î O HÍ"åe. g∞ =∞Oz PÖ’K«#Å∞, P"≥∞"åºáê~° `«∞Å~åt "åiH˜:
ã¨~°o, W^ŒÌiH˜ "Õ̂~ ã¨Oáê^Œ#Å∞, ÉϺOH± ZH“O\òÅ∞ LO>Ë =∞Ozk. g∞~°∞ =∞Hõ~°O "Õ∞+¨~åt "åi`À: W^ŒÌiH˜ ã¨Ç¨Ï[`«fiO „Ñ‘u. J`«xH˜ JkèHÍ~°O P"≥∞‰õÄ
"åix Ñ≤ã≤<åi JO>Ë "å~°∞ ™êfi~°úO JO\Ï~°∞. q=∞~°≈`À J`«xx K«Å¡|~°K«QÆÅ~°∞. J`«_»∞ J"≥∞#∞ J#∞ã¨iOK«QÆÅ_»∞.
ÔH) ‰õΩOÉèíO : g∞ W^ŒÌ~°∂ QÆ$ǨÏOÖ’ Z=i Ѩx "å~°∞ KÕã¨∞‰õΩxáÈ`«∂ =$+¨ÉèíO: ã¨OѶ¨∞OHÍ"åe "åiH˜ WO\˜ Ѩ@∞ì# LO_®e.

MOHANPUBLICATIONS.COM
=ÙO_®e. *’HõºO J#=ã¨~°O. q∞^ä∞Œ #O: W^ŒiÌ H˜ |Ü«∞@„ѨÑO¨ K«O, ã¨OѶ∞¨ O „Ñ‘u q∞„`«∞Å∞ ѨiK«Ü∂« Å`À
ZÖò) g∞#O : g∞‰õΩ Éè’QÆO, ã¨∞Y"Õ∞ HÍ"åÅO>Ë ‰õΩ^Œ~°^Œ∞, g∞#O`À ã¨~^° •Å∞ HÍ"åe. XHõi<˘Hõ~∞° HÍ"åe. L„^ÕHÍÅ∞ ÖË=Ù. g~°∞ ÖˉΩõ O_® QÆ_Ñ» Q¨ ÅÆ ~°∞.
qã≤ˆQã¨∞ÎOk. z#flQÍ =∞zÛHõ KÕã¨∞HÀx áÈ`«∂ =ÙO_»∞ =∞i. Hõ~å¯@HõO: Hõ~å¯@HõO "åiH˜ P"Õâ◊O Z‰õΩ¯= g∞‰õΩ xi¡Ñ¨Î Ѩiq∞`«O. HÍx
Hõ#º~åt "åiH˜: W~°∞=Ù~°∞ HÍѨÙ~°O ÉÏQÍ ÖÏyOK«QÆÅ~°∞.
ã≤OǨÏO: =∞Oz Ѩ~°ã¨Ê~° J=QÍǨÏ#O XHõ ÉèÏQÆO. ÉÏQÍ <Õ~°Êi`«#O
"Õ∞+¨O "åi`À: „ѨH$õ `«∞ÅÎ ∞ "Õ~∞° g∞k =∞Oz =∞#ã¨∞ "Õ∞+¨"åÜ«Ú PǨÏOHÍi. HÍh `«∞Å"å~°∞ ã≤OǨÏO "åi. JxtÛ`«O `«Å<˘Ñ≤ÊHÍx ‰õΩ~°∞ÊÉÏ<Õ KÕ™êÎ~°∞.
HÍx =∞#ã¨∞ =∞Oz^Õ. ÉÏQÍ „Ѩܫ∞uflOz QÆ∞}=O`«O KÕã¨∞HÀ=K«∞Û. Hõ#º: W^ŒÌi =∞Oz`«#O HõÅ∞ѨÙQÀÅ∞`«#O âßOu ‰õΩ\©~°O HÍQÆÅ^Œ∞.
=$+¨ÉèíO:– x[ rq`åxH˜ "åºáê~åxH˜ =∞Oz^Õ HÍx "åi ÃÑ`«Î#O `«∞ÖÏ~åt "åi`À `«∞Å~åt "åiH˜, W^ŒÌ~°∂ ã¨~°à◊ ã¨fiÉèÏ=ÙÅ∞. =∞~˘Hõ q∞„`«∞Å∞.
JkèHÍ~°=Ú#∞ `«ÅK«∞K«∞O^Œ∞~°∞. ã¨OѶ¨∞r=ÙÅ∞– P#O^ŒO ã¨Ç¨Ï$^ŒÜ«∞O ÉÏQÍ<Õ LOk.
q∞^äŒ∞#O : =∂#ã≤Hõ L„^ÕHõO W~°∞=ÙiH˜ Z‰õΩ¯"Õ HÍx HõÅ~ÚHõÖ’ ã¨Î|Ì`« =$tÛHõO:– "åi`«`fi« O g∞H˘Hõ ã¨"åÅ∞ "åi „Ѩ=~°#Î , HõÅ∞ѨÙHÀÅ∞ `«#OQÍ
Éè’QÆO XHõ\ © =ÚYºO HÍ^Œ∞. LO\Ï~°∞. =∂~°∞Ê K«OK«ÅO.
Hõ~å¯@HõO : ÉèÏ"À„^ÕHOõ , ‰õΩ@∞O| Q“~°=O W^ŒiÌ H© =Ù<åfl ã¨∞Y ã¨O™ê~åxH˜ ^èŒ#∞ã¨∞û: ã¨∞Y ã¨O`ÀëêÅ∞.
Jq =∂„`«"Õ∞ ^•i. =∞Hõ~O° : g∞ HõO>ˇ ã¨~∞° ‰Ì Ωõ x áÈÜÕ∞ "å~°∞. ^Œ$_èx» ~°Ü
‚ ∞« O.... g∞Ö’ JÅÊ|∞kú
. ã≤OǨÏO : g∞~°∞ áÈ\˜ KÕÜ∞« ÖË~∞° HÍx ã¨ÇϨ HÍ~°O JOkOK«O_ç. „ѨÜ∞« `«flO Ju K«#∞=Ù "åiH˜ Q˘\ì=Ù.
Ѷ¨eã¨∞ÎOk. ‰õΩOÉèíO: ã¨Ç¨Ï$^ŒÜ«∞O =∞Oz`«#O W^ŒÌiH˜ LOk. ‰õΩOÉèíO "åi ¿ãfiK«Ûù
Hõ#º : W^ŒÌ~°∞ |∞kú=∞O`«∞ÖË ã¨=∞ Lr˚ÖË. =∂@ =∞Oz^Œ#O HõÅ"åˆ~ H˘OK≥O g∞‰õΩ Ѩ_»^Œ∞. g∞ HõÅ∞ѨÙQÀÅ∞ P"≥∞‰õΩ Ѩ_»^Œ∞. HÍx ÉÏQÍ ã¨~°∞ÌHÀx
XHõi<˘Hõ~°∞ J~°úO KÕã¨∞‰õΩO\Ï~°∞ HÍx ã¨=∞OQÍ Ñ¨OK«∞‰õΩx áÈ"åe=∞i. á⁄QÆ~∞° .
`«∞Å : W^ŒÌiH˜ `≥eq`Õ@Å∞<åfl~Ú. Hõeã≤u<Õ =∞#ã¨∞Ok. `«∞Å"åi g∞#O: W^ŒÌi Jaè=ÚYO. ã¨ÊO^Œ#... „Ѩܫ∞`«flO ѨOK«∞‰õΩx P#O^ŒOQÍ
„áÈ`åûǨÏO =ÙO@∞Ok. ‰õΩ@∞O| Y~°∞Û ÉèíiOKåe. QÆ@ѨQÅÆ ~°∞.
134 135

"≥∂ǨÏ<£ Ѩa¡ˆH+¨<£û, HÀ@QÆ∞=∞‡O,~å[=∞O„_ç –1.

 P^蕺u‡Hõ *’ºu+¨, "åã¨∞Î, "≥·^Œº, =∞O„`«âß„™êÎk „QÆO^äŒ=ÚÅH˘~°‰õΩ....
x`«º rq`«OÖ’ =^èŒ∂=~°∞Å QÆ∞} ã¨"Õ∞‡à◊#=Ú PkѨÓ_ç "ÕOHõ@ t= ™ê~Ú~åO
=$tÛHõ~åt "åiH˜: q∞^äŒ∞#O "åi`À: W^ŒÌ~°∂ ¿ãfiKåÛù r=ÙÅ∞ P^Õ PHõ~°¬}. ¿ãflǨÏO K«OK«ÅO.
"Õ∞+¨O "åiÖ’: W^ŒÌi ÉèÏ=#, Éè’QÍã¨H˜Î ÉÏQÍ<Õ LOk. "Õ∞+¨O"åi`À S# =∞OzQÍ<Õ LOk.
q∂‰õΩ Ѩ_»^Œ∞. Hõ~å¯@HõO: "å~°∞ ÃÑH· ˜ áÈQÆey#"å~°∞. ‰õΩ@∞O|=Ú „Ñ≤Ü∞« =Ú. ^è#Œ ∞ã¨∞û"å~°∞
=$+¨ÉèíO: P#O^Œ=∞Ü«∞ [O@ „Ѩu ^•x á⁄\Ï¡_»@O. JO`«Ö’ HõÅã≤ `≥QÆ∞= ¿ãflǨÏO HÀˆ~ "å~°∞. W+¨ìO ÖËx ^•OѨ`«ºO.
áÈ=_»O, W^ŒÌ~°∞ Jaè„áêÜ«∂Å∞ K≥ѨC‰õΩO\Ï~°∞ q=∞i≈OK«∞‰õΩO\Ï~°∞. ã≤OǨÏO : W^ŒÌ~°∞ HõѨ@O ÖËx"åˆ~. qâßfiã¨O L`åûǨÏO QÆÅ"å~°∞. W^ŒÌ~°∞
q∞^äŒ∞#O: g∞~°∞ QÆOcè~°OQÍ LO_®ÅO>Ë "åiH˜ q<À^ŒO ~°Hõ~°HÍÅ∞QÍ ¿ãfiKåÛù „Ñ≤Ü«ÚÖË. g∞ P`«‡J^Œ∞ѨÙÖ’ LOKåÅO>Ë ‰õΩ^Œ~°^Œ∞. "å~°∞, P"≥∞ JǨÏO
HÍ"åe. ^≥|ƒuO>Ë ã¨Ç≤ÏOK«~°∞.
Hõ#º: Hõ#º"å~°∞ qO\Ï~°∞HÍx g∞k x~°¡Hõ∆ ºO J#∞‰õΩO\Ï~°∞. g∞~°∞ HÍã¨Î
Hõ~å¯@HõO: =∞Oz P#O^ŒOѨOK«∞HÀQÆÅ [O@ ã¨∞YÉè’QÍÅÖ’ ™êQÆQÆÅ~°∞. „áÈ`«ûÇ≤ÏOz XÑ≤Ê¿ãÎ ‰õΩ@∞O| ã¨∞YѨ_»∞`«∞Ok.
HÍx =$tÛHõ "åix J^Œ∞ѨÙÖ’ LOKåe. F~°∞Ê HÍ"åe. `«∞Å: W^ŒÌiH˜ |Ü«∞@ „ѨѨOK«O q∞„`«∞Å∞. ¿ãflǨ~°ú„`«, Pâ◊Å∞ ÉÏQÍ
ã≤OǨÏO: P~åƒ@O, „Ѩ^Œ~°≈# Éè’QÆO HÍ"åe. HÍx g∞ Ju J=¿ÇÏà◊#‰õΩ L<åfl~Ú. HõÅã≤ áÈ`å~Ú.
QÆ∞i HÍQÆÅ~°∞. =$tÛHõO: g∞‰õΩ ¿ãfiK«Ûù xHõ∆ÅÊ=Ú, ã¨~°à◊`«fiO ~å"åe. K«OK«Å |∞kú, <åˆH
Hõ#º: g∞ `«`åfiÅ∞ "Õ~°∞. g∞ „â◊^Œú L„^ÕHõO, JkèHõO Hõ#º"å~°∞ <≥=∞‡^Œã¨∞ÎÅ∞ HÍ"åe J#∞HÀ=@O XHõ~°∞<˘Hõ~°∞ =∂@ Ѩ\ ˜ìOѨ٠ÖËHõ Hõeã≤ áÈ`å~°∞.

MOHANPUBLICATIONS.COM
g∞ <åÅ∞Hõ J^Œ∞ѨÙÖ’ LO_»@O =∞Ozk.
`«∞Å: `«∞Å"å~°∞ q∞`«O g∞~°∞ JѨiq∞`«O `«∞Å "åiH˜ q∞`«O W+¨ìO. g∞
"≥ÚO_ç`«#O Z‰õΩ¯=.
=$tÛHõO: W^ŒÌiH˜ L„^ÕHõO. HÀiHõ Z‰õΩ¯=. JÖÏ<Õ ™êy`Õ P#O^Œ"Õ∞.
^èŒ#∞ã¨∞û: L`åûǨÏO HÀ~åe. `≥QÆ∞= HõѨ@O ÖËx `«#O J#∞|O^èŒO XˆH
~°HõO Hõ#∞Hõ HõÅã≤ áÈ`å~Ú.
=∞Hõ~°O: g∞‰õΩ ‰õΩ@O|O Q“~°=O HÍ"åe. XHõ Ѩ^Œ÷u HÍ"åe. ¿ãfiK«Ûù
HÍ"åe. P#O^ŒO W™êÎ~°∞ HÍx Y~°∞Û ^èŒ#∞ã¨∞û "åˆ~ ÉèíiOKåe.
^èŒ#∞ã¨∞û: h‰õΩ „â◊^Œú, "åiH˜ Jâ◊„^ŒÌ, h=٠֒ѨŠ=∞#ã¨∞û, "å~°∞ |Ç≤Ï~°flâ◊O ‰õΩOÉèíO: W^ŒÌ~°∂ "≥∞ÿ„u HÀˆ~ "åˆ~. HõѨ@O ÖËx"åˆ~. Kå^Œã¨∞ÎÅ∞ HÍ^Œ∞.
g∞‰õΩ W+¨ìO. "åiH˜ ¿ãfiK«Ûù W+¨ìO. XHõ~°O>Ë XHõiH˜ Q“~°=O LOk. XHõi J=ã¨~°O XHõ~°∞ =∞xfl™êÎ~°∞.
=∞Hõ~°O: W^ŒÌiH˜ ‰õΩ@∞O|O– Ѩiq∞u, ~°Hõ∆} HÍ"åe. g∞#O: W^ŒÌiH˜ J=QÍǨÏ# LOk. J~°úO KÕã¨∞HÀQÆÅ~°∞. P"≥∞ JxflO\˜Ö’
‰õΩOÉèOí : x~°Ñ¡ OΨ J<åã¨HΘ QÆÅ ‰õΩOÉèOí "åiÖ’ HõÅã≤ áÈÜÕ∞ `«`fi« O HÍ"åÅ<Õ g∞ˆ~ `«Ñ¨C J#∞‰õΩ<Õ "å~°∞. g∞‰õΩ Uq∂ LѨÜ≥∂QÆѨ_»^Œ∞. g∞~°∞ Jhfl HõѨ@O ÖËHõ
K≥ѨÙ`å~°∞ Jx Hõ#∞Hõ.
Pã¨H˜Î Z‰õΩ¯=.
g∞#O: XHõi<˘Hõ~°∞ ÉÏQÍ J~°úO KÕã¨∞HÀQÆÅ~°∞ HÍx ÉÏQÍ ™êQÍÅO>Ë
=∞Hõ~° ~åt:–
"Õ∞+¨~åt: – *Ï„QÆ`«ÎQÍ <Õ~°∞ÊQÍ Ñ¨x™êkèOK«QÆÅ~°∞. "Õ∞+¨O "åiH˜
WOHÍ ã¨xflÇ≤Ï`«O HÍ"åe. `˘O^Œ~°áê@∞ L^ÕúâßʼnõΩ HÍ~°º ~°∂ѨO W=fiQÆÅ~°∞.
^èŒ#∞ã¨∞û "åiH˜: =$+¨Éèí~åt:– W^ŒÌiH˜ x~°fiǨÏ} ™ê=∞~°÷ºO Ѩx ™êkèOKÕ <Õ~°∞Ê ™êkèOz
"Õ∞+¨O "åi`À: W^ŒÌ~°∞ HõѨ@O ÖˉõΩO_® =∞#ã¨∞Å∞ qÑ≤ÊK≥ѨCHÀQÆÅ~°∞. ÉÏQÍ Ñ¶¨e`«O W"åfie. HÀiHõ Pâ◊Å∞ Pâ◊Ü«∂Å∞ =O\˜ "å\˜x =$+¨ÉèíO "å~°∞
Jáê~å÷Å∞ LO_»=Ù. WOHÍ KåÖÏ ÉÏQÍ LO@∞Ok. Ö’`«∞ =_»QÆÅ~°∞. g∞‰õΩ n~°÷HÍÅO `À_»∞ HÍQÆÅ~°∞.
=$+¨ÉèíO "åi`À: "≥·~°∞^Œº„Ѩ=$`«∞ÎÅ∞. WzÛѨÙK«∞ÛHÀ=@O Ô~O_»∂ HÍ"åe. q∞^ä Œ ∞ #O: g∞ Hõ ë êì Å Ö’ qKå~åÅÖ’ g∞‰õ Ω `À_» ∞ Ѩ _ » ` å~° ∞ .
^èŒ#∞ã¨∞û "åiH˜ ¿ãfiK«Ûù HÍ"åe. =$+¨ÉèíO "åiKÕ HõÅã≤ LO_»@O HÍ"åe. HÍ~°ºO™êkèOK«_»OÖ’ `À_»∞Ѩ_»`å~°∞.P"≥∞ Hõeq_ç `«#O =∞Oz `«#O g∞‰õΩ
Pnè#OHÍ"åÅx HÀ~°_»O =∞Ozk HÍ^Œ∞. #K«∞Û`«∞Ok.
136 137

"≥∂ǨÏ<£ Ѩa¡ˆH+¨<£û, HÀ@QÆ∞=∞‡O,~å[=∞O„_ç –1.

 P^蕺u‡Hõ *’ºu+¨, "åã¨∞Î, "≥·^Œº, =∞O„`«âß„™êÎk „QÆO^äŒ=ÚÅH˘~°‰õΩ....
x`«º rq`«OÖ’ =^èŒ∂=~°∞Å QÆ∞} ã¨"Õ∞‡à◊#=Ú PkѨÓ_ç "ÕOHõ@ t= ™ê~Ú~åO
Hõ~å¯@HõO: n~°H… ÍÅO |ÅOQÍ LO_»QÅÆ ^•OѨ`º« O. W^ŒiÌ ™êO„Ѩ^•Ü«∂Å∞ Hõ~å¯@HõO: g~°∞ WO\’¡<Õ LO_®Åx J#∞‰õΩO>Ë g∞‰õΩ #K«ÛHõáÈ=K«∞Û.
‰õΩ@∞O|Q“~°=O „Ñ‘u. W^ŒÌi J^Œ∞ѨÙÖ’ LO_ç ã¨Ç¨ÏK«~°∞Å∞QÍ LO\Ï~°∞. ã≤OǨÏO : =ºH˜Î`åfiÅ∞ U"≥·<å XHõi Jaè„áêÜ«∂Å∞ WOH˘Hõ~°∞ =∞xflã¨∂Î
ã≤OǨÏO: J^Œ∞ѨÙÖ’<Õ Pâ◊Å∞ LO>Ë Hõ+¨ìO. ã≤OǨÏO "å~°∞ Ju Jx L#flO`« HÍÅO UÖ’@∞ LO_»^Œ∞.
J#∞HÀ=@O =∞Hõ~°O "å~°∞ JÅÊ|∞^Œ∞úÅ∞ J_»∞¤HÀÖË~°∞. Hõ#º: =ºH˜Î`åfiÅ∞ `Õ_®Å∞<åfl =∞Oz Jaè„áêÜ«∞Å∞ Q“~°qOz =∞xflOK«
Hõ#º : W^Œ~Ì ∂° <Õ~∞° ÊQÍ Ñ¨x™êkèOK«QÅÆ F~°∞ÊQÆÅ"å~°∞. „â◊q∞OK«QeÆ y WzÛ QÆÅ~°∞. ‰õΩOÉèOí "å~°∞ ¿ãfiKåÛù „Ñ≤ÜÚ« Å∞. Hõ#º"å~°∞ `«=∞ Ѩxx =∞ø#OQÍ KÕã∞¨ ‰õΩO@∂
ѨÙK«∞Û‰õΩ<Õ ^èÀ~°}˜ QÆÅ"å~°∞.=∞Oz ã¨Ç¨ÏK«~°∞Å∞ HÍQÆÅ~°∞. áÈ`å~°∞.
`«∞Å: g∞‰õΩ Pâ◊Å∞ Z‰õΩ¯=. HõÅã≤áÈÜÕ∞k `«‰õΩ¯=. HÍã¨Î q„âßOu fã¨∞‰õΩ<Õ `«∞Å: W^ŒÌiÖ’ L`åûǨÏO =∞Oz `«#O HõÅã≤áÈÜÕ∞ `«`«fiO QÆÅ"å~°∞.
HÍÅOÖ’ q∞„`«∞Å`À Pf‡Ü«∞OQÍ XHõi<˘Hõ~°∞ „áÈ`«ûÇ≤ÏOK«∞‰õΩO>Ë KåÖÏ =∞Ozk. =∞Oz P^Œ~°≈^ŒOѨ`«∞Å∞ HÍQÆÅ~°∞.
=$tÛHõO: W^ŒiÌ k =∞Oz |Å"≥∞#ÿ =ºH˜`Î fi« O. J~Ú`Õ J^Œ∞ѨÙÖ’ LOK«∞‰õΩO>Ë =$tÛHõO: KåÖÏ F~°∞ÊHÍ"åe. ‰õΩOÉèíO "å~°∞ XHõ~°HõOQÍ g~°∞ =$tÛHõO
J~°÷O KÕã¨∞‰õΩO>Ë =∞Oz ^ŒOѨ`«∞Å=Ù`å~°∞. g~°∞ Ѩx `«Ñ≤ÊOK«∞‰õΩ<Õ"å~°∞. JO`å "åi =∂>Ë <≥QÍæe J#∞‰õΩ<Õ"å~°∞ JO\Ï~°∞.
^è#Œ ∞ã¨∞û: g∞ „Ѩ`ºÕ Hõ`« W^ŒiÌ x XHõ\Q˜ Í ã¨=∞OQÍ KÕÜ∞« QÆÅ^Œ∞. ^è#Œ ∞ã¨∞û"åiH˜ ã¨~°∞̉õΩáÈO_ç ZÖÏ?
g∞‰õΩ H˘`«Î PÖ’K«#Å∞ =∂~åæÅ∞ K≥ѨÊQÆÅ~°∞. g∞~°∞ Jk PK«iOz Ѷ¨e`«O ^èŒ#∞ã¨∞û: W^ŒÌ~°∂ Hõeã≤áÈQÆÅ~°∞. ¿ãfiK«Û HÀˆ~ "åˆ~. ™êǨϙêÅ∞ #∂`«#

MOHANPUBLICATIONS.COM
™êkèOK«QÅÆ ~å. „Ѩܫ∞`åflÅ∞ HÍ"åe. W^ŒÌ~°∂ PÖ’zOK«∞‰õΩx ™êyáÈO_ç.
=∞Hõ~°O: ^èŒ$_»xâ◊ÛÜ«∞O, =ºH˜Î`«fiO, QÆÅ W^ŒÌ~°∞ XHõiÃÑ· XHõiH˜ =∞Hõ~O° : Zxfl Jaè„áêÜ«∞ Éè^Ë •Å∞<åfl XHõi =ºH˜`Î fi« O XHõ~∞° H˜OK«Ñ_¨ ‰» Ωõ O_®
ÃÑ`«Î#OHÍ"åe. J#∞HÀ‰õΩO_® XHõi =∂@#∞ XHõ~°∞ J~°÷O KÕã¨∞‰õΩx áÈ`Õ LO>Ë ã¨*Ï=ÙQÍ<Õ ™êyáÈ`«∞Ok.
‰õΩOÉèíO: g∞ ^•~°∞Å∞ "ÕÔ~·<å ¿ãfiKåÛ r=ÙÖˇ·<å XHõi<˘Hõ~°∞ =∞xflã¨∂Î
HÍ"åÅã≤O^Õ=ÚOk.
™êyáÈQÆÅ~°∞.
‰õΩOÉèíO: W^ŒÌi =ºH˜Î`åfiÅ∞ "Õ~°∞. g∞‰õΩ Ѩ~°∞Å#∞ q∞Oz áÈ"åÅ<Õ `«`«Î fiO
g∞#O: KåÖÏ =∞OkÖ’ "Õ~°∞ `«`åfiÅ∞ P^Œ~å≈Å∞ LO\Ï~Ú. H˘`«Î
‰õΩOÉèíO "åiq. P ™ê=∞~°÷ºO ÖË^Œx g∞ Jaè„áêÜ«∞O. "å~°∞ q∞=∞‡efl „Ѩun Pâ◊Ü«∂Å`À UHõsu# ™êyáÈQÆÅ~°∞.
_»|∞ƒ`À K«∂™êÎ~°x J#∞‰õΩO\Ï~°∞. HÍx XHõi<˘Hõ~°∞ `À_»∞h_»QÍLO_»QÆÅ~°∞.
g∞#O: giH˜ P^Œ~≈° O Z‰õΩ¯=. PK«~}° `«‰Ωõ ¯=. =∞Hõ~O° "åiH˜ HÍ~°º™ê=∞~°º÷ O g∞#O "åi`À:
LOk. ã≤~°÷`« KÕÜ«∞QÆÅ~°∞. g∞#O "å~°∞ ã¨Ç¨ÏHõiOz Ѩiã≤÷`«∞ʼnõΩ J#∞QÆ∞}OQÍ "Õ∞+¨ ~åt: g∞‰õΩ =∞Oz`«#O HõÅÅ∞Hõ<Õ Pâ◊Å∞ "åà◊§q. ã¨∞ÅÉèOí QÍ ™êkèOKÕ
=∂~°QÆÅ~°∞. QÆ∞}O J~Ú`Õ "Õ∞+¨~åt "åiH˜ PkèѨ`«ºO HÍ"åe. ^•xH˜ `«Å XQÍæeûO^Õ.
=$+¨ÉOíè : Ѩ@∞ì^ÅŒ `À ™êkèOK«QÅÆ "åi`À xiú+ª¨ HÍ~°º„Hõ=∞O ÖËHõ U^À ^˘iH˜`Õ
‰õΩOÉèí ~åt: KåÅ∞ J#∞‰õΩ<Õ "å~°∞. =$+¨ÉèíO "å~°∞ g∞ x~°fiǨÏ}#∞ J^Œ∞ѨÙKÕÜ«∞QÆÅ~°∞. g∞~°∞
"Õ∞+¨~åt "åiH˜: g∞ <≥=∞‡kQÍ Ñ¨x™êkèOKÕ <Õ~°∞Ê "åi ã¨∞YÉè’QÍÅ∞ P"≥∞ F~°∞Ê#∞ "≥∞K«∞ÛHÀ"åe.
W=fiQÆÅ ™ê=∞~°÷ºO =∞Oz ã¨Ç¨ÏK«~°ºO J=Ù`«∞Ok. q∞^äŒ∞#O: g∞~°∞ TǨr=ÙÅ∞, „Ѩu^•xx ã¨∂Hõ∆ ‡O Z‰õΩ¯=. g∞#O "å~°∞
=$+¨ÉèíO: gi`À Hõ+¨ì"Õ∞. g∞k P^Œ~°≈O Pâ◊Ü«∂Å∞ "åiH˜ HÍÖÏ#∞QÆ∞}OQÍ Ü«∞^ä•~°O÷ Uq∞\’ `≥eã≤ ™êˆQ"å~°∞. g∞ =∞u=∞~°∞Ѩ٠"åiH˜ z~å‰õΩ P"≥∞ <≥=∞‡k`«`Ϋ fiO
=∂ˆ~ `«`«fiO. g∞ H˘`«Î HÀiHõÅÖ’ =$+¨ÉèíO "å~°∞ Ѩx ™êkèOK«QÆÅ~°∞. g∞‰õΩ W+¨ìO LO_»^Œ∞.
q∞^äŒ∞#O: W^ŒÌˆ~ ¿ãfiK«Û „Ñ≤Ü«ÚÖË. ¿ãfiK«Û W=fiQÆÅ"åˆ~. Pâ◊H˜Î`À HÀiHõÅ∞ Hõ~å¯@HõO: Z=i`À Z‰õΩ¯=QÍ HõÅ=Hõ áÈ~Ú<å ã¨$[#â◊H˜Î =∂#ã≤Hõ â◊H˜Î
ѨOK«∞HÀQÆÅ~°∞. g∞ Ѩ@∞ì^ŒÅ HÍ~°º™ê^èŒ#‰õΩ ѨxH˜ =ã¨∞ÎOk. QÆÅ g∞~°∞ ÉÏQÍ<Õ LO_»QÆÅ~°∞.
138 139

"≥∂ǨÏ<£ Ѩa¡ˆH+¨<£û, HÀ@QÆ∞=∞‡O,~å[=∞O„_ç –1.

 P^蕺u‡Hõ *’ºu+¨, "åã¨∞Î, "≥·^Œº, =∞O„`«âß„™êÎk „QÆO^äŒ=ÚÅH˘~°‰õΩ....
x`«º rq`«OÖ’ =^èŒ∂=~°∞Å QÆ∞} ã¨"Õ∞‡à◊#=Ú PkѨÓ_ç "ÕOHõ@ t= ™ê~Ú~åO
ã≤OǨÏO: W^ŒÌiH˜ <Õ~°∞Ê LO_ç ã¨∞MÏã¨H˜Î LOk. HÍx ã≤OǨÏO "å~°∞ g∞#O
"å~°∞ ™È=∞~°∞Å∞. Uk ™êkèOK«QÖÆ ~Ë ∞° J#∞‰õΩO\Ï~°∞. JÖÏO\˜ "åix Éèií OKÆÖ=Ë Ú
J#∞‰õΩO>Ë QÍÖÏxfl #∞Oz *Ïi áÈ`å~°∞.
Hõ#º: =∞Oz `«#O ã¨∞MÏâ◊H˜Î ã¨∞Å∞=Ùrq`«O ã¨∂Hõ∆ ‡`«QÆÅ"å~°∞. "åix ã¨OMϺâß„™êÎ#∞QÆ∞}º`«
Hõ#º"å~°∞ `«fi~°QÍ =^ŒÅ~°∞. `≥eqQÆÅ "å~°∞. HõÅÅ #∞Oz ky ~°O_ç. ™êyáÈ`«∞Ok.
`«∞Å: JuQÍ g∞ g∞^Õ P^è•~°Ñ¨_»‰õΩO_® LO\Ï~°∞.=∞Oz`«#O rq`åxfl *’ºu+¨º âßGOÖ’ – JOQÆ™ê=Ú„kHõO, ǨÏã¨Î™ê=Ú„kHõO, *Ï`«HõO,
JuQÍ fã¨∞‰õΩ<Õ ÉèÏ=O g∞k. `«∞Å "åik Hõeq_ç `«#O Z‰õΩ¯=. HÍã¨Î HÍÅO ã¨OMϺâßGO, ™œ~°Ñ¨^Œúu, K«O„^Œ=∂#Ѩ^Œúu, "åã¨∞Î, „ѨâßflâßGO.
QÆ_çKÕ H˘kÌ XHõi<˘Hõ~°∞ J~°úO KÕã¨∞‰õΩx áÈQÆÅ~°∞. ã¨OYºÅ∞ – ÉèíQÆ=`ü xi‡`åÅ∞.
=$tÛHõO: g∞~°∞ XHõ =∂~°Oæ QÍ ÖËHáõ È=@O g∞ qã¨∞QÆ∞^ŒÅ áÈQ˘\˜ì =$tÛHõO ã¨OMϺã¨OˆH`åÅ∞QÍ JOÔHÅ∞– ~À=∞#∞JOÔHÅ∞, J~°|∞ƒ JOÔHÅ∞.
"å~°∞ L`åûǨÏO ѨOK«QÆÅ~°∞. `≥Å∞QÆ∞ JOÔHÅ∞– WÖÏ XH˘¯Hõ¯ ÉèÏ+¨‰õΩ "Õ~°∞ ã¨OˆH`åÅ∞ JOÔHÅ∞.
^èŒ#∞ã¨∞û: ã¨∂Hõ∆ ‡O Z‰õΩ¯=. TǨÏÅ∞ Éè’QÍã¨H˜Î Z‰õΩ¯=. ^èŒ#∞ã¨∞û "åiH˜ U^≥·<å JOÔHÅ∞– ã¨∂K«HÍÅ∞ ã¨OYºÅ∞– UHõO, ^Œ$,„f}˜, K«\ÏflO, ѨOK«,
K˘~°= L`åûǨÏO, `≥QÆÅ∞ LO\Ï~Ú. ã¨∂Hõ∆ ‡OQÍJ~°÷O KÕã¨∞HÀ=@O ^èŒ#∞ã¨∞û +¨\ò, ã¨Ñ¨Î, J+¨ì, #==∞Å∞<åfl~Ú.

MOHANPUBLICATIONS.COM
"åiH˜ `«‰õΩ¯=. Hõ#∞Hõ g∞~°∞ WKÕÛ=∞Oz`«#O Jáê~°÷O KÕã¨∞‰õΩx „Ѩu ^•xH˜ g∞ ÉèÏ+¨‰Ωõ JHõ~∆ =° ÚÅ∞, QÆ}`˜ åxH˜ ã¨OYºÅ∞ ã¨OHˆ `åÅ∞ ã¨OYºÅ∞HÍx Ѷe¨ `åÅ∞
g∞^Õ J^è•~°O J#∞‰õΩO\Ï~°∞. J<Õk ã¨OMϺâßGO. „Ѩâßfl ÉèÏQÆOÖ’ ã¨OYºÅÖ’ K≥¿ÑÊk KåÖÏ =ÙOk.
=∞Hõ~°O: "å~°∞ XHõi<˘Hõ~°∞ J~°÷O KÕã¨∞HÀ"åe. „Ѩu ^•xH˜ Ѩ$K«Û‰õΩ_»∞ `≥zÛ# `åO|∂ÅOÖ’x P‰õΩÅ∞, =Hõ¯Å∞, ^ŒH˜∆} "≥Ú^ŒÖˇ·#k
Ѩ\ ˜ìOѨÙQÆÅ"åi`À g∞‰õΩ F~°∞Ê HÍ"åe. =∞Hõ~°O "å~°∞ g∞‰õΩ á⁄^Œ∞Ѩ٠KÕÜ«∞QÆÅ~°∞. Jhfl ÖˇH˜¯OKåe. 9 KÕ`«QÍx, 12KÕ`«QÍx ÉèÏyOz, ~åâ◊√Å∞ QÆ∞}˜Oz K≥ѨÊ@O.
Ѩx ™êkèOK« QÆÅ~°∞. HÍÅ „ѨHÍ~°O J=∞~°ÛQÆÅ~°∞. „ã‘ΠѨÙ~°∞+¨ [#<åxfl ‰õÄ_® ã¨OMϺѨ~°OQÍ K≥ѨÊ=K«∞Û#∞.
‰õΩOÉèíO: ZѨC_»∂ ™ê^茺O HÍHõáÈ=K«∞ÛHÍx XHõ™êi `«Ñ¨Ê^Œ∞. ‰õΩOÉèíO Ü«Ú=u <å=∞ JHõ∆~°=ÚÅã¨OYº‰õΩ 7KÕ ÃÇÏzÛOz P ~åt ã¨OYº ukè
"åi ¿ãfiK«Û g∞#O "åi TǨÏŠѨšH˜ Éè’QÍã¨H˜Î ‰õΩkiáÈ`«∞O\Ï~Ú. ^≥·= |ÅO ã¨OYº#∞O_ç ‰õÄ_ç 9KÕ ÉèÏyOz# =K«∞Û âı+¨=Ú ã¨iÜ≥ÿ∞# P_» tâ◊√=x, ÉËã≤
K≥Ñʨ ÖË=Ú. J~Ú# ѨÙ~°∞+¨µ tâ◊√=Ù Jx JO\Ï~°∞.
g∞#O: W^ŒiÌ HõÅÖ’¡ TǨÏÖ’¡ `ÕeáÈÜÕ∞ "åˆ~.=∞Oz „¿Ñ=∞ [O@. =∂\Ö’¡ JÖψQ ÅH˘\τѨâßflâßGOÖ’ "Õ~°∞H˘xfl ã¨OYº „Ѩâßfl ã¨OYºÅ U^À
K≥ѨÊÖËO.g∞ W^ŒÌi UHÍaè„áêÜ«∂Å∞ HõÅ`«Å‰õΩ HÍ~°}O HÍ=K«∞Û. QÆO^Œ~°QÀà◊O KÕã≤ ["å|∞ K≥ѨÊ=K«∞Û#∞.
Zxfl J~Ú<å ^≥·= x~°‚Ü«∞O Z=iH˜ =Ú_çÃÑ_»∞`«∞O^À,q_»nã¨∞ÎO^À K≥ѨÊÖËO. JÖψQ ã¨Ç¨Ï^Õ= „Ѩâ◊fl âßGOÖ’ ѨÓiÎQÍ ã¨OYº P^Œ~°=Ú.
J_»qÖ’x K≥@∞ìHÍÜ«∞‰õΩ, TiÖ’x LѨC~å~Úx KÕ~°nã≤ T~°QÍÜ«∞ KÕã≤ TiOKÕ N"å~°∞ K«„Hõ=Ú Ç¨Ï#∞=∞O`«∞x „Ѩâfl◊ J#fl ã¨OMϺѨ~"° ∞≥ #ÿ „QÆÇϨ Ü«∞O„`åÅ∞
PÜ«∞#=∞#ã¨∞û֒ѨŠU=ÚO^À Uq∞ K≥ѨÊQÆÅ~°∞. qkH˜ `«Å=OK«@O q∞#Ǩ. QÆ$ǨÏÜ«∞O„`åÅ∞ ^≥·=Ü«∞O„`åÅ∞ Jxfl\ ˜Ö’ c*ÏHõ∆~åÅÖ’ á⁄O^Œ∞ ã¨OMϺ ã¨O„Ѩ
^•Ü«∞O LO@∞Ok.
Hõ#∞Hõ ã¨OYºÅ#∞ ‰õÄ_® JHõ∆~åÅÖ’ ã¨=∞"≥∞ÿ# „áê=ÚYº`« LOk.
ã¨OMϺâßGOÖ’ =ÚYºOQÍ XHÀ¯ „QÆǨxH˜ XHÀ¯ ã¨OYº ˆH\Ï~ÚOKåe.
ã¨OMϺ ÉèÏ~°fÜ«∞ J#∞‰õΩO^•O. P^èŒ∞xHõOQÍ ã¨OMϺâßG=Ú ÉÏQÍ Jaè=$kú
K≥O^Œ\ÏxH˜.
140 141

"≥∂ǨÏ<£ Ѩa¡ˆH+¨<£û, HÀ@QÆ∞=∞‡O,~å[=∞O„_ç –1.

 P^蕺u‡Hõ *’ºu+¨, "åã¨∞Î, "≥·^Œº, =∞O„`«âß„™êÎk „QÆO^äŒ=ÚÅH˘~°‰õΩ....
x`«º rq`«OÖ’ =^èŒ∂=~°∞Å QÆ∞} ã¨"Õ∞‡à◊#=Ú PkѨÓ_ç "ÕOHõ@ t= ™ê~Ú~åO
JOÔHÅ∞ : 1. ã≤OǨÏ~åtH˜ ã¨∂~°∞º_»∞´1. Hõ#º´5,`«∞Å´6,=$tÛHõO´9, ^èŒ#∞ã¨∞û´,
UHõO „|Ǩχ QÆ∞~°∞=Ù´3 =∞Hõ~°O´â◊x´8. ‰õΩOÉèíO â◊x´8, g∞#O, QÆ∞~°∞=Ù´3
r=Ù_»∞ ^Õ=Ù_»∞ Ô~O_»∞ ~åt ~åã¨∞Å∞ =ÚO^Œ∞ ÉèÏQÍÅÖ’ W=fi|_ç#@∞¡ P ~åt JkèѨu P ~åt
=¸_»∞ Ö’HÍÅ∞ ã¨OYºÅ∞ HÍx g∞ ѨÙ\˜ì# `Õnx |\˜ìQÍx `ÕnÅ∞ QÆ∞~°∞ÎÖˉõΩ#fl g∞ <å=∞=Ú#‰õΩ
<åÅ∞QÆ∞ k‰õΩ¯Å∞ |\˜ìQÍx WOw¡+¨µ ÖËHõ `≥Å∞QÆ∞ ¿Ñ~°¡ JHõ∆~°=ÚÅ#∞ |\˜ì x~°‚~ÚOK«∞HÀ=Öˇ#∞.
ѨOK« g∞ ѨÙ\˜ì# `Õn : 1,10,19,28 x.Å∞. 1{9´10,2{8´10, Hõ#∞Hõ 1QÍ
P~°∞ ~°∞K«∞Å∞ J#∞H˘#=Öˇ#∞. JÖÏ<Õ x~°‚~ÚOK«∞HÀ"åe.
RAMA = R = 2, A=1, M= 4, A = 1 = 2+1+4+1 = 8
ã¨Ñ¨Î |∞∞+¨µÅ∞
ã¨∂~°º´ 㨴7 Ü«∞´1 ´ 7{1´8
J+¨ì =ã¨∞Î=ÙÅ∞ ѨÙ\˜#ì `Õn ÃÑ\˜#ì <≥Å~åt, ¿Ñ~°∞, XˆH ã¨OYºÜ≥∞ÿ # "åiH˜ P ã¨OMϺ|Å=Ú
#= „|ǨχÅ∞ Z‰õΩ¯=QÍ LO_»∞#∞.
^Œâß=`å~åÅ∞ 1. A I J Q Y J Hõ @ Ѩ Ü«∞
UHÍ^Œâ◊ ~°∞„^Œ∞Å∞ 2. B K R P Z Y ~î° Ñ¶¨ ~°

MOHANPUBLICATIONS.COM
^•fi^Œâßkè`∞« ºÅ∞ 3. C G L S W U QÆ _» | Å
K«`«∞~°úâ◊ Éèí∞=<åÅ∞ 4. D M T D S Ѷ¨∞ _è» Éèí =
WÖÏ H˘xfl ã¨OˆH`åÅ∞ L<åfl~Ú. =∞~À ~°∞„^ŒOÖ’‰õÄ_® ã¨OYºÅ∞ 5. E H N X L X V } =∞ â◊
q=iOK«|_®¤~Ú. 6. U V W T F K« `« +¨
ã¨OYºÅ∞ ÃÇÏ· O^Œ= Ѩ^uúŒ Ö’ q∞Ç≤Ï~°HÍo^•ã¨∞Å∞, Ѩ_=» ∞~°^âÕ ßÅÖ’ DlѨÙì 7. O Z |∞∞ B Kè« ^äŒ ã¨
ÃÇ·Ï„É’ Ѩ^ŒúuÖ’ H©~À, Kåe¤<£, [=∞~ü, "≥Ú^ŒÖˇ·# âßGA˝Å∞ ÉÏQÍ "åºÑ≤Î KÕâß~°∞. 8. F P Sh |∞∂ – [ ^Œ ǨÏ
^≥·=â◊H˜ÎH˜, =∂#=rq`åxH˜ =∞^茺=~°∞ÎÅ∞ ã¨OYºÅ∞ JO\Ï~°∞ giÖ’ *Ï`«HÍÅ∞ 9. Th Dh – – ~°≠ ^èŒ Hõ∆
ÉèÏQƺ=Ú, J^Œ$ëêìÅ∞, gx ^•fi~å `≥Å∞ã¨∞HÀ=K«∞Û. QÆ∞ѨÎ"≥∞ÿ# âß„™êÎxfl =∞#‰õΩ 0 0 ó & #
JOkOz# âßGA˝Å∞ 1 #∞Oz 9 =~°‰õΩ „Ѩu ã¨OYºÖ’ U^À ÉèÏ=O =ÙOk. 4 Ü«Úˆ~#ãπ Jx, 7 <≥ѨÓì º<£ Jx JO\Ï~°∞.
1= ã¨OYºÅ∞ W^ÕHÍHõ∆~°O „|Ǩχ : |∞∞ˆQfi^ŒOÖ’ UˆH „â◊=∞xã¨∞ÎO^À q∞„`« ã¨=∞ â◊„`«∞
|O^•Å∞<åfl~Ú UHõ`«fiOÖ’<Õ J<ÕHõ`«fiO..... J<ÕHõ`«fiO #∞O_ç â◊¥#ºO '0— Pk 1. ã¨∂~°∞º_»∞ 2 3 9 5 6 8
JO`«=Ú ÖËx „|ǨχO. ã¨∂~°∞º_»∞ ã¨áêÎâ◊fi~°^äŒO, Jxfl ã¨Ñ¨Î lǨÏfiÅ∞ ã¨Ñ¨Î=∂`«$HõÅ∞, 2. K«O„^Œ∞_»∞ 1 5 3 6 8 9 –
7 P`«‡ Ѩ~°=∂`«‡ÅÃÑ· „Ѩu~°∂ѨO xO_ç 1 UHÍ`«‡.... Hõ#∞Hõ Jk ã¨OYºÅ‰õΩ 3. QÆ∞~°∞_»∞ 1 9 2 8 5 6
4. ~åǨï=Ù 3 6 8 5 7 2 1 9
q=~°} âßG=Ú ã¨OMϺâß„™êÎxH˜ *’ºuëêºxH˜ Jq<åÉèÏ= ã¨O|O^èŒO =ÙOk. 5. |∞^èŒ 1 6 9 3 8 2
g∞ ѨÙ\˜ì# `ÕnÅ∞ g∞ ¿Ñ~°¡Ö’x JHõ∆~° ã¨OѨÙ\˜Ö’ g∞ÃÑ· U „QÆÇ¨Ï „ѨÉèÏ=O 6. â◊√„Hõ 5 8 9 3 1 2
LOk J#∞‰õÄÅ „Ѩu‰õÄÅO `≥Å∞ã¨∞HÀ=K«∞Û. 7. ˆH`«∞ 1 2 9 5 4 6 8
ã¨$+≤Öì ’ 9 „QÆÇ¨ Å∞ 9 ã¨OYºÅ∞ =Ù<åfl~Ú. q∞QÆ`åq J^Œ#Ѩ٠„ѨHÅõ Ü«∞HõÅ∞ Hõ^•[ 8. â◊x 5 6 3 1 2 9
1{0´10, 1{1´11, 1{2´12 JÖÏ. 9. ‰õΩ[ 1 3 2 6 8 5
142 143

"≥∂ǨÏ<£ Ѩa¡ˆH+¨<£û, HÀ@QÆ∞=∞‡O,~å[=∞O„_ç –1.

 P^蕺u‡Hõ *’ºu+¨, "åã¨∞Î, "≥·^Œº, =∞O„`«âß„™êÎk „QÆO^äŒ=ÚÅH˘~°‰õΩ....
x`«º rq`«OÖ’ =^èŒ∂=~°∞Å QÆ∞} ã¨"Õ∞‡à◊#=Ú PkѨÓ_ç "ÕOHõ@ t= ™ê~Ú~åO
`≥Å∞QÆ∞Ö’ kfi`åfiHõ∆~åʼnõΩ ''™êfi—— ™êÃÑ·# = =ÙO@∞ =`«∞ÎQÍ '=— qÅ∞= =∂„`«"Õ∞ 3.
fã¨∞HÀ=Öˇ#∞. „Ѩ´ ‰õΩ ~° qÅ∞= =∞Ozk. JkèѨu QÆ∞~°∞=Ù :
1. 6,9ÅÖ’ ã¨xflÇ≤Ï`«ºO ÉÏQÍ =ÙO@∞Ok.
JkèѨu ã¨∂~°∞º_»∞ : 1,19,28 `ÕnÅÖ’ [##O. 3,.12, 30 `ÕnÅ 19 Ѷ≤„|=i #∞Oz 20 =∂iÛ =~°‰õΩѨÙ\˜ì# "åiH˜ 21
1,10,28 `ÕnÅÖ’ [x‡Oz#"å~°∞ XHõ ã¨OYºQÍ ‰õÄ_ç# XHõ\ Q˜ Í =K«∞Û#∞. #=O|~°∞ #∞Oz 20–27 _çÃãO|~°∞Å =~°‰õΩ D ã¨=∞Ü«∞OÖ’ ѨÙ\˜ì# "å~°∞.
21 EÖˇ· #∞Oz 20 PQÆã¨∞ì =~°‰õΩ ã≤OǨÏ~åtÖ’ ã¨∂~°∞º_»∞ LO_»QÍ =¸_»= <≥O|~°∞ "å~°∞ 1,2,9 "åiH˜ J#∞‰õÄÅ=Ú.
[x‡Oz# "å~°∞. 5,6 J#∞‰õÄÅO HÍ^Œ∞.
21 =∂iÛ #∞O_ç 28 U„Ñ≤Öò =~°‰õΩ ^•^•Ñ¨Ù ~å„u ѨQÆÅ∞ ã¨=∞OQÍ =ÙO_»∞ g~°∞ XHõi JkèHÍ~°OÖ’ =ÙO_»ÖËx =ºH˜Î`«fiO, Ѩ~°∞ÅÃÑ· JkèHÍ~°O
HÍÅ=ÚÖ’ "Õ∞+¨~åt ã¨∂~°∞º_»∞. LK«Û HÍÅ=ÚÖ’ [x‡Oz# "åiH˜ JHõ∆~°=ÚÅ K≥ÖÏ~ÚOK«QÆÅ~°∞. U "åºáê~°OÖ’<≥·<å Ѩ^Œ=ÙÅÖ’<≥·<å ~å}˜OK«QÆÅ~°∞.
s`åº =º=ǨiHõ <å=∞O 1QÍ =zÛ# "åiH˜ 1QÍ ÉèÏqOK«=K«∞Û#∞. Ãã·xHõ~°OQÆOÖ’, <åqHõ~°OQÆOÖ’ „ѨÉèí∞`«fi ~°OQÍÅÖ’ ~å}˜OK«QÆÅ~°∞.
g~°∞ U=$uÎÖ’<≥<· å ~å}˜Oz JkèHÍ~°=ÚKÕÑ@ ¨ Qì ÅÆ ~°∞. "åi `ÕnÅÖ’ J#QÍ Ñ¨Ù+¨º~åQÆO =∞Ozk.
XHõ\ ˜`À JQÆ∞ `ÕnÅÖ’ ÃÑ·# WzÛ# `ÕnÅ∞ ã¨∂~°∞º_»∞ "Õ∞+¨~åtÖ’ =Ù#fl HÍÖÏÅ∞ 4.

MOHANPUBLICATIONS.COM
giH˜ J#∞‰õÄÅO.
giH˜ `«=∞ XHõ@ <≥O|~°∞ "åi`À ÉÏ@∞ : 2,4,7 "åi`À á⁄`«∞Î
^•OѨ`«º=ÚÅ∞ ÉÏQÍ LO_»∞#∞. 6,8 "åi`À J#∞‰õÄÅ=Ú HÍ^Œ∞.
(Hõ#HõѨÙ+¨º~åQÆO)
Ü«Úˆ~#ãπ ~åǨï=Ù JkèѨ`«∞Å∞
4.13.22.31
21 EÖˇ· #∞O_ç 20,27 AÖˇ·Å∞, 21 AÖˇ· #∞O_ç PQÆã¨∞ì =~°‰õΩ K«O„^Œ,
ã¨∂~°∞ºÅ HÍÖÏÅ∞ =∞Oz"Õ.
|OQÍ~°∞ ~°OQÆ∞ Ѩã¨∞Ѩ٠~°OQÆ∞ W`«Î_ç ~°OQÆ∞ J#∞‰õÄÅO. gi D ã¨OYºÅ "åi`À á⁄`«∞Î ã¨∞Å∞=Ù HÍ^Œ∞.
2,3,9 ‰õÄ_® J#∞‰õÄÅ∞ˆ~. 3,6,8 ã¨OYºÅ "åi`À á⁄`«∞Î J#∞‰õÄÅO.
2. 1,2,9 J#∞‰õÄÅO HÍ^Œ∞.
JkèѨu K«O„^Œ∞_»∞ : ã¨∂~°∞ºxH˜ „ã‘Î ~åt K«O„^Œ∞_»∞. ~åǨï=Ù`À QÆ∞~°∞, â◊√„Hõ, â◊x JkèѨuQÍ QÆÅ"å~°∞ ÉÏQÍ J#∞‰õÄÅ~°∞,
2,11,20, 29 `ÕnÅ∞´ 20 E<£ #∞Oz 27 EÖˇ· =~°‰õΩ HÍÅ=ÚÖ’ [x‡Oz# QÆ∞~°∞, â◊√„Hõ, â◊x"å~åÅ∞ J#∞‰õÄÅO.
"åiH˜ J#∞‰õÄÅ=Ú. QÀ"Õ∞kèHõO =∞Ozk.
2. gi`À 1,7 "åi`À ‰õÄ_® J#∞‰õÄÅ=Ú. 5.
Jk, ™È=∞, â◊√„Hõ"å~åÅ∞ J#∞‰õÄÅ=Ú |∞^èŒ∞_»∞ JkèѨu.
giH˜ â◊„`«∞=ÙÅ∞ `«‰õΩ¯=, 5 ‰õÄ_® Ѩ~åfiÖË^Œ∞. 5,14,23 `ÕnÅ [##O.
TǨÏѨ\ ˜=∞ Hõà◊Å∞ Éè’QÍã¨H˜Î =ÙO@∞Ok. 21 "Õ∞ #∞O_ç E<£ 20, 27 =~°‰õΩ
`≥Å∞ѨÙ, P‰õΩѨKÛ« , =∞Oz J#∞‰õÄÅ ~°OQÆ∞Å∞. =Ú^Œ∞~°∞ ~°OQÆ∞=ÅÖ’ #Å∞Ѩ٠21 PQÆã¨∞ì #∞O_ç ÃãÃÑìO|~ü 20,27 ~°=‰õΩ
=Ú^Œ∞~°∞ Z~°∞Ѩ٠ѨxH˜~å^Œ∞. 1,6 ã¨OYº Å"åi`À ÉÏQÍ =ÙO@∞Ok. 2 J#∞‰õÄÅOHÍ^Œ∞.
giH˜ =Ú`åºÅ∞, =¸<£™Èì<£ ÖË`« ѨK«ÛÅ∞, =∞Ozq. ѨK«Û, Z=∞~åÖò¤, _≥·=∞O_£, áêº\˜#O J#∞‰õÄÅO.
144 145

"≥∂ǨÏ<£ Ѩa¡ˆH+¨<£û, HÀ@QÆ∞=∞‡O,~å[=∞O„_ç –1.

 P^蕺u‡Hõ *’ºu+¨, "åã¨∞Î, "≥·^Œº, =∞O„`«âß„™êÎk „QÆO^äŒ=ÚÅH˘~°‰õΩ....
x`«º rq`«OÖ’ =^èŒ∂=~°∞Å QÆ∞} ã¨"Õ∞‡à◊#=Ú PkѨÓ_ç "ÕOHõ@ t= ™ê~Ú~åO
6.
â◊√„‰õΩ_»∞
6,15,24 `ÕnÅ∞ [##O.
20 U„Ñ≤Öò #∞Oz 20 "Õ∞ =~°‰õΩ
21 ÃãÃÑìO|~ü #∞O_ç JHÀì|~ü 20, 27 =~°‰õΩ
giH˜ 5,8 Å`À ÉÏQÍ =ÙO@∞Ok. 1,2 J#∞‰õÄÅO HÍ^Œ∞.,
=„[O =∞Ozq.
7.
ˆH`«∞=Ù– <≥Ѷ¨Óì º<£
7,16,25 `ÕnÅ [##O.
21 E<£ #∞O_ç EÖˇ· 20, 27 =~°‰õΩ
giH˜ 1,2,9 J#∞‰õÄÅ∞~°∞. 6,8 J#∞‰õÄÅO HÍ^Œ∞
giH˜ Ñ≤e¡Hõ#∞fl ~å~Ú "≥·_è»∂~°ºO J#∞‰õÄÅO.
ÖËHõ =Ú`«ºO, =¸<£™Èì<£ =∞Ozq. ÖËHõ ZˆQ\ò.

MOHANPUBLICATIONS.COM 8. q"åÇ¨Ï „ѨHõ~°}=Ú

â◊x q"åǨÏ=Ú#∞ 3 q^è•Å∞QÍ =∞ǨÏ~°∞¬Å∞ qÉèílOKå~°∞. J^Õ ^èŒ~°‡ „Ѩ*Ï~°÷=∞x,
8,17.27 `ÕnÅ [##O. Hˆ =Å „Ѩ*Ï~°=÷ ∞x, HÍ=∂~°=÷ ∞x =Ù#flk. Ç≤ÏO^Œ∞=ÙʼnõΩ "Õ^=Œ Ú, Ѩ~=° ∞„Ѩ=∂}=Ú.
21 _çÃãO|~ü #∞O_ç [#=i 27 =~°‰õΩ Ç≤ Ï O^Œ ∞ =ÙÅ QÆ $ Ǩ Ï ™ê÷ „ â◊ = ∞=Ú ^è • i‡Hõ = Ú, ™ê=∂lHõ „Ѩ Ü ≥ ∂ [#=Ú#∞
[#=i 26 #∞Oz Ѷ≤„|=i 20, 27 (19,26 HÍÖÏÅ [##O) ã¨OáêkOK«∞@‰õΩ, W`«~° „â◊=∞ áÈ+¨Hõ=Ú P^è•~°OQÍ KÕã¨∞‰õΩx â◊√ÉèíHõ~°‡Å#∞
giH˜ 6,5 "åi`À J#∞‰õÄÅO. 1,2,9 J#∞‰õÄÅO HÍ^Œ∞.
hÅO =∞Ozk. KÕÜ«Ú@‰õΩ QÆ$Ǩϙê÷„â◊=∞^èŒ~°‡=Ú Ju =ÚYº"≥∞ÿ#k. q"åǨÏ=Ú JO>Ë Ô~O_»∞
9. ‰õΩ@∞OÉÏÅÖ’x W^ŒÌ~°∞ „ã‘ΠѨÙ~°∞+¨µÅ HõÅ~ÚHõ HÍ|\˜ì D q"åǨÏ=Ú#∞
‰õΩA_»∞ KÕã¨∞HÀ=_®xH˜ H˘xfl xÜ«∞=∞ x|O^èŒ#Å#∞ áê\˜OKåe.
9,18,27 `ÕnŠѨÙ\˜ì# "å~°∞ Hõ<åº^•`«– =~°∞x `«O„_çH˜ ã¨O|O^èŒ=Ú `≥Å∞ѨÙ@ :
21 =∂iÛ #∞O_ç U„Ñ≤Öò 20, 27 =~°‰õΩ =^èŒ∞=Ù `«O„_ç XHõ â◊√Éèík#=Ú# ^Õ=Ùx„áêi÷Oz Ñ≤Å¡*Ï`«Hõ=Ú,
21 JHÀì|~°∞ #∞O_ç #=O|~ü 20,27 HÍÅOÖ’ [x‡Oz#"å~°∞ [#‡#Hõ∆„`«=Ú, QÀ„`«=Ú, ¿Ñ~°∞, q^Œº, ~°∂Ѩ=Ú, Z`«∞Î, Jaè~°∞K«∞Å∞, "≥Ú^ŒÅQÆ∞#q
1,3,2 ã¨OYºÅ∞ J#∞‰õÄÅO
~°∂c, ѨQÆ_»O, J#∞‰õÄÅO. 5= "å~°∞ J#∞‰õÄÅO HÍ^Œ∞. XHõ HÍy`«=Ú q∂^Œ ~åã≤ ^•xÖ’ J=∂‡~Ú á¶È\’x LOz =~°∞x `«O„_çH˜
ÃÑ·q =ÚYºOQÍ Ç≤ÏO^Œ∂*’ºu+¨ºâß„™êÎ#∞ ‰õÄÅOQÍ U „QÆǨÅÖ’ Uq∞ JO^Œ*™Ë êÎ~∞° .
q∞„`«∞Å`À ^•xx |\˜ì Z‰õΩ¯=QÍ q=iOK«|_çOk. ã¨=∞‡ux `≥Å∞ѨÙ@ :
Wk =∞# âß„™êÎÅ∞ K≥Ñ≤Ê# =~°‰õΩ J#∞ã¨iOK«_»O =∞Ozk. PÃÑ·# ÃÑ· q^èOŒ QÍ K≥ÑÊ≤ # `«~∞° "å`« =~°∞x `«O„_ç =^è∂Œ =~°∞Å W^ŒiÌ *Ï`«HÍÅ#∞
^Õ"KÕ Û« . ^≥=· ã¨OHõÅÊO Z=ix ZѨC_»∞ ‰õÅ∞ѨÙ`«∞O^À, q_»n™êÎ_À `≥eÜ«∞^Œ∞. Z=ix *’ºu+¨µºÅ KÕ`« ѨijeOѨK™Õ êÎ~∞° . *’ºu+¨µºÅ∞ "åi W~°∞=Ùi *Ï`«HÍÅ#∞ ѨijeOz
z~°Or=, ã¨∞vÉèí= JO\Ï_À ‰õÄ_® `≥eÜ«∞^Œ∞. =∂ˆ~*ˇãπ P~ü "Õ∞_£ W<£ ÃÇÏ"≥<£. =ÚO^Œ∞ =∞#O `≥Å∞ã¨∞‰õΩ#fl ^ÀëêÅ∞ Uq∞ÖËHáõ È~Ú#@¡~Ú`Õ *Ï`«HÍÅ∞ HõeâßÜ«∞x
146 147

"≥∂ǨÏ<£ Ѩa¡ˆH+¨<£û, HÀ@QÆ∞=∞‡O,~å[=∞O„_ç –1.

 P^蕺u‡Hõ *’ºu+¨, "åã¨∞Î, "≥·^Œº, =∞O„`«âß„™êÎk „QÆO^äŒ=ÚÅH˘~°‰õΩ....
x`«º rq`«OÖ’ =^èŒ∂=~°∞Å QÆ∞} ã¨"Õ∞‡à◊#=Ú PkѨÓ_ç "ÕOHõ@ t= ™ê~Ú~åO
"åi W~°∞=ÙiH˜ q"åǨÏO KÕ¿ãΠѨk HÍÖÏÅ áê@∞ K«ÅQ¡ Í LO\Ï~°x `≥eÜ«∞*Ë™êÎ~∞° . "Õ∞à◊`åà◊=ÚÅ∞,|O^è∞Œ =ÙÅ∞, ¿ãflÇÏ≤ `«∞Å#∞ Ñ≤Å∞K«∞‰õΩO\Ï~°∞. Ñ≤Å"¡ åx `«~Ñ° Ù¨ # "å~°∞
JÖÏ [iy# `«~°∞"å`« =~°∞x `«O„_ç, =^èŒ∞=Ù `«O„_çH˜ ã¨=∞‡ux `≥eÜ«∞*Ëã¨∂ΠѨÓÅ∞ ѨO_»∞¡ Ѩã¨∞ѨÙ, ‰õΩO‰õΩ=∞, P‰õΩÅ∞, =Hõ¯Å∞,#∂`«# =„™êÎÅ∞, p~°, ~°qHõ,
ÃÑO_ç¡ K«∂ѨÙʼnõΩ ã≤^ŒúO J=Ù`å~°∞. `≥zÛ Ñ≤Å¡‰õΩ WzÛ ''D Ñ≤Å¡ =∂ Ñ≤Å¡ "Õ∞=Ú KÕã¨∞‰õΩO\Ï=Ú—— Jx XѨC‰õΩO\Ï~°∞.
1. |Ç≤Ï+¨µ`ì nÕ Å∞ Ñ≤Åq¡ , Ñ≤Å¡ `«eq¡ , Ñ≤Å"¡ åx `«eq¡ =ÚO^Œ∞QÍ `≥Å∞ã¨∞HÀ"åe.
2. =ÚǨ˙~°Î=Ú *’ºu+¨º ѨO_ç`«∞Å∞ x~°‚Ü«∞=Ú J~Ú =ÙO_®e. ÃÑ@∞ì_»∞
=ÚǨ˙~åÎÅ∞ ѨxH˜~å=Ù. J#∞‰õÄÅ`ÕnÅ∞ =ÚO^Œ∞QÍ<Õ K≥áêÊe. J=ã¨~O° J~Ú`Õ
4,5 =ÚǨ˙~åÎÅ∞ J#∞‰õÄÅ"≥∞ÿ#q x~°‚~ÚOK«∞HÀ"åe.
ÅQÆflѨ„uHõÅ∞–=∞OQÆà◊Ѩ„uHõÅ∞ ~å~ÚOK«∞@
=∞Oz ~ÀA# W^ŒÌi =~åæŠѨÙ~ÀÇ≤Ï`«∞Å∞ Hõeã≤ ÅQÆfl Ѩ„uHõ#∞ ~åã≤ "å\˜x
ѨÓlOKåe. ѨÙ~ÀÇ≤Ï`«∞Å#∞, „ÉÏǨχ}∞Å#∞ ѨÓlOz "åi Pj~åfi^ŒO á⁄O^•e.
â◊√ÉèíÖËY ~åÜ«∞_»O JO>Ë ã¨=∞‡u Ѩ„`«=Ú Hõ<åº^•`« ¿Ñ~°∞QÆÅk =~°∞x `«O„_çH˜,
ÃÑo§K«∂ѨÙÅ∞ : =~°∞x `«O„_ç ¿Ñ~°∞ Hõey#k Hõ<åº^•`«‰õΩ W=fi=Öˇ#∞. g\˜x JK«∞Û"Õ~ÚOz

MOHANPUBLICATIONS.COM
*Ï`« H õ s`åº Hõ Å ∞㨠∞ ‰õ Ω #fl =^è Œ ∂ =~° ∞ Å∞ WѨ Ù _» ∞ =ÚMÏ=Úd
HõÅ∞ã¨∞‰õΩO\Ï~°∞. ѨÓ~°fiO q"åǨÏO JÜÕ∞ºO`« =~°‰Ωõ ÃÑo§‰õÄ`«∞~°∞, ÃÑo§‰õΩ=∂~°∞_»∞
=ÚMÏ=Úd HõÅ∞ã¨∞‰õΩ<Õ "å~°∞ HÍ^Œ∞. ZO^Œ∞HõO>Ë =^è∂Œ =~°∞Å∞ W^Œ~Ì ∞° z#fl=Ü«∞ã¨∞û
"åˆ~ J=_»O=Å¡ "åi =∞Oz K≥_»¤Å∞ K«∂¿ã `«e¡`«O„_»∞ÖË Ñ≤Å¡#∞, Ñ≤Å¡"å_çx
|O^èŒ∞q∞„`«∞ʼnõΩ ѨOK≥^Œ~°∞. W^Õ PǨfi# Ѩ„uHõ.
ÃÑO_ç¡Ñ¨#∞Å∞ „áê~°OÉèí=Ú :
„ÉÏǨχ}∞xKÕ =∞Oz~ÀA K«∂ã≤ ^Õ=`åѨÓ[ KÕã≤ WO\˜H˜ ã¨∞#flO,
~°OQÆ∞Å∞"Õ~ÚOK«∞@, #QÆÅ∞, =„™êÎÅ∞ H˘#∞QÀÅ∞ KÕÜ«∞_»O, ÃÑO_ç¡ ã¨OKå~åÅ∞
K«∂¿ã"å~°∞. HÍÅO`Àáê@∞ Z<Àfl =∂~°∞ÊÅ∞ KÀ@∞KÕã∞¨ ‰õΩ<åfl~Ú. HÍ|\˜ì =^è∂Œ =~°∞Å∞ ¿ãHõiOK«@=Ú, „áê~°OaèOKåe. ÃÑO_ç¡ ™ê=∂„y Ѩ\ì˜ Ñ¨Ù~ÀÇ≤Ï`«∞Å∞ W™êÎ~∞° . =∞>ˇÅì ∞,
=ÚO^Œ∞QÍ<ÕHõÅ∞ã¨∞‰õΩx Pi Jaè„áêÜ«∂Å∞ XHõi<˘Hõ~°∞ `≥Å∞ã¨∞‰õΩO@∞<åfl~°∞. Wk =∞OQÆà◊ã¨∂„`«=Ú,#šѨÓã¨Å∞, Ü«∞*’˝Ñ¨g`«=Ú, áê=ÙHÀà◊√§, Q˘_»∞QÆ∞,ÉèÏ+≤Hõ=ÚÅ∞,
‰õÄ_® XHõO^Œ∞‰õΩ =∞Oz^Õ. LOQÆ~åÅ∞, ÃÑO_ç¡Ñ‘@Å∞ HÍ_ç Wq ã¨=∞Ü«∂xH˜ XHõ ~ÀA =ÚO^Œ∞ `≥zÛ
W~°∞=Ùi ã¨=∞‡`«=Ú : LOK«∞HÀ"åe. =ÚǨ˙~°Î HÍÖÏxH˜ ‰õÄ_® =∞OQÆà◊ã¨∂„`«O `«Ü«∂~°∞HÍx ~ÀAÅ∞.
W^ŒÌ~°∂ XHõiH˘Hõ~°∞#zÛ# `«~°∞"å`« "åi q"åǨÏO KÕÜ«Ú@‰õΩ xâ◊ÛÜ«∞ ÃÑO_硉õΩ=∂~°∞_»∞, ÃÑO_硉õΩ=∂Ô~Î#∞ KÕÜ«Ú@ :
`åO|∂ÖÏʼnõΩ U~åÊ@∞¡ KÕã¨∞HÀ"åe. JO^Œ~°∂ ZO`À P„`«OQÍ Z^Œ∞~°∞K«∂¿ã ~ÀA =zÛOk. ѨÙ~ÀÇ≤Ï`«∞Å∞,
xâ◊ÛÜ«∞`åO|∂ÖÏÅ∞ : |O^èŒ∞q∞„`«∞Å∞, „ÉÏǨχ}∞Å ã¨=∞Hõ∆OÖ’ ÃÑO_硉õΩ=∂~°∞_çx, ÃÑO_硉õΩ=∂Ô~Î#∞
Pk,™È=∞, |∞^èŒ, QÆ∞~°∞, â◊x "å~°=ÚÅ∞ =∞Ozq. 2,3,5,7,10 u^äŒ∞Å∞ KÕÜ«∞=Öˇ#∞. q"åǨxH˜ "≥àı§ ~ÀAQÍx, P ~ÀA =ÚO^Œ∞QÍx L^ŒÜ«∞=Ú<Õ
â◊√Éè„í Ѩ^"Œ ∞≥ #ÿ q. â◊√HõÑ¡ H¨ =∆õ ÚÖ’ 11,13,15 u^ä∞Œ Å#∞ QÆ∂_» ã‘fiHiõ OK«=K«∞Û. Jâ◊fix, KÕÜ«∞=Öˇ#∞. Pk, |∞^èŒ, QÆ∞~°∞, â◊x"å~åÅ∞ =∞Ozq. 2,3,5,7,10,11,13,15
ѨÙ#~°fiã¨∞, ѨÙ+¨ºq∞, ǨÏã¨Î, z`«Î, J#∂~å^èŒ, „â◊=}O, ^èŒx+¨ª, â◊`«aè+¨=Ú, #Hõ∆„`åÅ∞ u^äŒ∞Å∞ =∞Ozq. ѨÙ#~°fiã¨∞, ѨÙ+¨ºq∞, Jâ◊fix, J#∂~å^èŒ, ǨÏã¨Î, z`«Î, ™êfiu,
=∞Ozq, =$+¨Éèí, q∞^äŒ∞#, Hõ~å¯@Hõ, ã≤OǨÏ, Hõ#º, `«∞Å, ^èŒ#∞ã¨∞û, ‰õΩOÉèí, q∂# „â◊=}O, ^èxŒ +¨ª #Hõ„∆ `åÅ∞ =∞Ozq. ã¨~fi° â◊√ÉèÅí QÆfl=Ú# KÕÜ∞« =K«∞Û#∞. `«e^¡ OŒ „_»∞Å∞
ÅQÍflÅ∞ =∞Ozq. =^èŒ∂=~°∞ÅH˜ ÅQÆfl HÍÅ #Hõ∆„`«=Ú‰õΩ `å~å|Å=Ú â◊√Éèí=ÚQÍ QÆ}Ѩu ѨÓ[, W+¨^ì =Õ `åѨÓ[, JYO_»náê~å^è#Œ KÕÜ∂« e. =^è∂Œ =~°∞ʼnõΩ #Å∞QÆ∞Å∞
LO_®e. ÅQÆfl=Ú#‰õΩ 5,9 ™ê÷#=ÚÅÖ’ áêѨ„QÆǨÏO LO_»~å^Œ∞. „ÉÏǨχ}∞Å∞, ÃÑ\˜ì JÉèíºOQÆ#™êfl#=Ú KÕ~ÚOKåe, #∂`«# =„™êÎÅ∞ Hõ\ ˜ìOz ÃÑO_ç¡H˘_»∞‰õΩ KÕã≤
148 149

"≥∂ǨÏ<£ Ѩa¡ˆH+¨<£û, HÀ@QÆ∞=∞‡O,~å[=∞O„_ç –1.

 P^蕺u‡Hõ *’ºu+¨, "åã¨∞Î, "≥·^Œº, =∞O„`«âß„™êÎk „QÆO^äŒ=ÚÅH˘~°‰õΩ....
x`«º rq`«OÖ’ =^èŒ∂=~°∞Å QÆ∞} ã¨"Õ∞‡à◊#=Ú PkѨÓ_ç "ÕOHõ@ t= ™ê~Ú~åO
ÃÑO_ç¡H˘_»∞‰õΩ`À‰õÄ_® ѨÓ[ KÕ~ÚOKåe. #Å∞QÆ∞ÃÑ>Ëì =ÚO^Œ∞ HÍà◊§QÀà◊√§ f¿ã HÍjÜ«∂„`«:
PKå~°O LOk. =~°∞xH˜ ÉÏã≤HõO Hõ\Ïìe. =^èŒ∞=Ù‰õΩ ÃÑO_ç¡ ã¨=∞Ü«∂xH˜ =ÚO^Œ∞ "Õ∞àÏÅ`À |O^è∞Œ q∞„`«∞Å`À =~°∞x |Ü«∞@‰õΩ ѨOѨÙ`å~°∞. =~°∞_»∞áê^Œ∞HõÅ∞
ÉÏã≤HõO Hõ\Ïìe. "Õã∞¨ ‰õΩx, Q˘_»∞QÆ∞ Ѩ@∞ì‰Ωõ x KÕuÖ’ Hõ„~°ÑÙ¨ K«∞Û‰õΩx "≥∞_»ÃÑ· ~åq H˘=∞‡#∞ Ѩã∞¨ ѨÙQÆ∞_»¤
ѨÓ[ ѨÓiÎ J~Ú# `«~°∞"å`« â◊√Éèíã¨=∞Ü«∞OÖ’ ÃÑO_ç¡H˜ |Ü«∞Å∞^Õ~åe. Hõ\ ˜ì# =∞O_»#∞ fã¨∞‰õΩx áÈ`«∂ =ÙO\Ï_»∞.
=^èŒ∞=Ù‰õΩ J~Ú`Õ ÃÑO_ç¡ ~ÀA# L^ŒÜ«∞"Õ∞ Q“s ѨÓ[ KÕ~ÚOz #∂`«# q^Œº#∞ J^茺ܫ∞#O KÕã¨∞‰õΩx, q*Ï˝#OÖ’ „|ǨχK«~庄â◊=∞áêÅ#‰õΩ
=„™êÎÅOHÍ~åÅ∞ KÕã≤ ÃÑO_ç¡ ‰õÄ`«∞ix KÕÜ«∂e. náê~å^èŒ# HÍÅ=ÚÖ’ `À~°}ÏÅ∞ HÍjÜ«∂„`« KÕÜ«∂Åx "≥à◊`å_»∞.
Hõ@∞ì@, "å^ŒºÑ¶¨∞’+¨ KÕ~ÚOKåe. JѨÙ_»∞ Ñ≤Å¡ ™È^Œ~°∞_»∞ ã¨∂~°∞ºxH˜ #=∞㨯iOz ÃÑO_ç¡ H˘_»∞‰õΩ#∞ PÑ≤
''F 㨄^ŒƒùǨχKås q∂~°∞ HÍjÜ«∂„`«‰õΩ "≥à◊§=^Œ∞Ì. =∂ ™È^Œix WzÛ q"åǨÏO
KÕ™êÎO =∂`À ~°O_ç.
QÆ$Ǩϙê÷„â◊=∞ ^èŒ~°‡O ã‘fiHõiOK«O_ç JO\Ï_»∞. J`«xH˜ =~°∞_»∞ ÉÁ@∞ìÃÑ\˜ì
`åO|∂ÅO WzÛ, #∂`«# =„™êÎÅ∞ WzÛ, K«O^Œ# `åO|∂ÖÏÅ∞ JOk™êÎ_»∞,.
uiy ÃÑO_ç¡H˘_»∞‰õΩ =„™êÎÅ∞ W™êÎ~°∞.

MOHANPUBLICATIONS.COM =~°Ñ¨Ó[ :
=~°∞_»∞ "Õ∞à◊`åàÏÅ`À ~åQÍ Hõ<åº^•`«Å∞ "Õ∞à◊`åàÏÅ`À ã¨fiã≤Î K≥ѨÙ`«∂
=KÕÛ „ÉÏǨχ}∞Å∞ Z^Œ∞~°∞"≥o§ áê#HõO aO^≥Å∞, =∞^è∞Œ Ѩ~¯° O, H˘`«Î =„™êÎÅ∞, `≥™êÎ~∞° .
(XHõ aO^≥Ö’ L`«Îh~°∞, =∞~À aO^≥Ö’ áê#HõO LO@∞Ok) Hõ<åº^•`« =~°∞x
`«~°Ñ¨Ù "åix =~°∞_»∞x fã¨∞‰õΩx ÃÑO_ç¡ =∞O_»áêxH˜ fã¨∞‰õΩ"≥à◊`å_»∞.
q"åÇ¨Ï =∞O_»Ñ¨=Ú :
q"åÇ¨Ï =∞O_»Ñ¨=Ú qâßÅ=ÚQÍ LO_ç `À~°}=ÚÅ∞, J~°\ ˜É’^≥Å∞,
Q“sѨÓ[ :
"≥Ú^ŒÅx JÅOHõ~°}Å∞ KÕÜ«∂e. ÃÑO_ç¡Ñ‘@Å∞ 34II˛5II6II =ÙO_®e. ^•xÃÑ· Hõ<åº^•`« WO\’¡ Hõ<≥flÑ≤Å¡ KÕ`« Q“sѨÓ[ KÕ~Ú™êÎ~°∞. ëÈ_»â’ѨKå~° ѨÓ[Å`À
`≥Å¡x =G=Ú#∞ Ѩ~°Kåe. =∞O_»Ñ¨=Ú֒ѨŠÃÑ·# `≥Å¡x JKåÛù^Œ# LO_®e. Q“s^Õqx ѨÓlOKåe. Ǩ~°ux Hõà§◊ Hõ^∞Œ ‰Ì Ωõ x Ѩã∞¨ ѨÙH˘=Ú‡Å`À Q“i[ѨO KÕÜ∂« e.
q"åǨxH˜ J=ã¨~°=∞~Ú# ѨÓ*Ï „^Œ=º=ÚÅ∞, W`«~° ™ê=∂„yx "ÕkHõ ^ŒQÆæ~°‰õΩ ÖË^• ‰õΩO‰õΩ=∂~°Û#, ѨÙëêÊ~°Û# KÕÜ«∂e.
=ÚO^Œ∞QÍ<Õ KÕ~åÛe. ÅQÆfl HÍÅ=Ú Ju„Hõq∞¿ãÎ ÅQÆfl |Å=Ú `«QÆ∞æ`«∞Ok. HõÖϺ}=∞O_»Ñ¨OÖ’ =~°Ñ¨Ó[ :
=~°Ñ¨Ó[– Z^Œ∞~°∞HÀÅ∞ : =~°∞xH˜ ѨÓÅ=∂Å KÕã≤, K«O^Œ# `åO|∂Å=Ú WzÛ ã¨`«¯iOKåe.
Hõ<åº^•`« `«# |O^èŒ∞=ÙÅ`À =~°∞xH˜ Z^Œ∞~°∞=zÛ „¿Ñ=∞`À =∞O_»áêxH˜ Ü«∞*’˝Ñ¨g`«=Ú
PǨ  fix™êÎ _ » ∞ . Ѩ Ù ~ÀÇ≤ Ï `« „ÉÏǨ Ï ‡}∞Å∞ Ѩ Ó ~° ‚ H õ Å â◊ O `À 㨠fi ã≤ Î K ≥ | ∞`« ∂ , Hõ<åº^•`«Å∞ "≥O_ç [O^≥O#∞, #∂Å∞ [O^≥O#∞ `˘q∞‡k áÈQÆ∞Åk ѨÓlOKåe.
=∞OQÆà◊"å~Ú^Œº=ÚÅ∞ "≥O@~åQÍ áÈ~Ú Ñ≤Å"åe. W^Õ Z^Œ∞~°∞HÀÅ∞. =~°∞_»∞ ‰õÄ_® "å\˜x ѨÓlOKåe. Ü«∞*’˝Ñ¨g`«O#∞ ^èŒ∂ѨnѨ<≥·"Õ^•ºÅ`À
âßs~°Hõ, =∂#ã≤Hõ, ã≤kúHÀã¨O =~°∞xKÕ`« qѶ¨∞flq<åÜ«∞‰õΩ_çH˜ ѨÓ[ ѨÓlOKåe. =~°∞_»∞ "≥∞_»Ö’ =^èŒ∞=Ù `«e¡^ŒO„_»∞Å∞ [O^茺O "Õ™êÎ~°∞. g\˜<Õ L`«Î~°
KÕ~Ú™êÎ~∞° . [O^•ºÅ∞ JO\Ï~°∞.
150 151

"≥∂ǨÏ<£ Ѩa¡ˆH+¨<£û, HÀ@QÆ∞=∞‡O,~å[=∞O„_ç –1.

 P^蕺u‡Hõ *’ºu+¨, "åã¨∞Î, "≥·^Œº, =∞O„`«âß„™êÎk „QÆO^äŒ=ÚÅH˘~°‰õΩ....
x`«º rq`«OÖ’ =^èŒ∂=~°∞Å QÆ∞} ã¨"Õ∞‡à◊#=Ú PkѨÓ_ç "ÕOHõ@ t= ™ê~Ú~åO
=∞^èŒ∞Ѩ~°¯O :
=^èŒ∂=~°∞Å∞ W^ŒÌ~°∞ =∞^èŒ∞Ѩ~å¯Å∞ ^èŒi™êÎ~°∞. `≥Å¡x |@ìʼnõΩ Z„~° JOK«∞=Ù#fl
=„™êÎÅ#∞ ^èŒi™êÎ~°∞. Wq „|Ǩχ, q+¨µ‚, =∞¿ÇÏâ◊fi~°∞Å∞ ~°∂áêʼnõΩ „Ѩu~°∂Ѩ=Ú.
g\˜x ^èŒiOK«_»O W^ŒÌiÖ’x ã¨fiK«Ûù`«#∞, x~°‡Å`åfixfl `≥eÜ«∞*Ë™êÎ~Ú.
áê^•Å∞ Hõ_»QÆ_»O :
„ÉÏǨχ}∞ʼnõΩ =ÚO^Œ∞ ‰õΩ_çHÍÅ∞, â◊¥„^Œ∞ʼnõΩ =∂„`«O Z_»=∞HÍÅ∞ Hõ_»QÍe.
=¸_»∞™ê~°∞¡ ÉèÏ~°º hà◊√§áÈã¨∂Î LO_»QÍ Hõ<åº^•`« =~°∞x HÍà◊√§ Hõ_»∞QÆ∞`å_»∞.
=^èŒ∞=Ù#∞ =∞O@Ѩ=Ú#‰õΩ fã¨∞‰õΩ=K«∞Û@ :
=^èŒ∞=Ù "Õ∞#=∂=∞ Hõ#º#∞ |∞@ìÖ’ ‰õÄ~ÀÛÃÑ\˜ì q"åÇ¨Ï "ÕkHõ q∂^Œ‰õΩ
fã¨∞‰õΩ=™êÎ_»∞. =^èŒ∂=~°∞Å∞ K«∂ã¨∞HÀ‰õΩO_® =∞^茺# `≥~°Hõ\Ïìe. Ñ≤Å¡"Õ∞#=∂=∞‰õΩ
=~°∞x `«~°∞ѨÙ# "å~°∞ |@ìÅ∞ ÃÑ\Ïìe. =∂OQÆźѨÓ[ :
XHõ Ñ¨à‹§OÖ’ H˘|ƒi É’O_»OÃÑ· P‰õΩÖ’ =∞>ˇìÅ∞, =∞OQÆà◊ã¨∂„`åÅ∞

MOHANPUBLICATIONS.COM ÃÑ\˜ì =^è∂Œ =~°∞ÅKÕ`« ѨÓ[ KÕ~ÚOKåe. JÖÏ Ñ¨ÓlOz# =∞OQÆàã◊ ∂¨ „`åxfl JO^ŒiH©
K«∂áêe. JO`ÕQÍx ^•xx =Ú@∞ìHÀ‰õÄ_»^∞Œ . ÃÑ^ŒÅÌ ∞ ã¨^•Kå~° ã¨OѨ#∞flÅ∞ =∞Oz
KÕu K«Å∞= =Ù#fl"å~°∞ =∂„`«"Õ∞ =Ú@∞ìHÀ"åe. JO^ŒiH˜ JH˜∆O`«Å∞ W"åfie.
=Ú`≥·Î^Œ∞=ÙÅ∞, „ÉÏǨχ}∞Å∞, Pj~åfi^•Å∞ =∞OQÆà◊"å~Ú^Œº ^èŒfi#∞Å =∞^茺 =~°∞_»∞
=^èŒ∞=Ù "≥∞_»Ö’ =∞OQÆà◊ã¨∂„`«^è•~°} KÕ™êÎ_»∞. Ñ≤Å¡"åxKÕ`«
=∞OQÆà◊ã¨∂„`åkèëêª# ^Õ=`åÉèϺO #=∞ó
=∂OQÆźO `«O`«∞<å<Õ# =∞=∞r=# ¿ÇÏ`«∞<åI
HõOˆ~î|^•flq∞ â◊√ÉèíˆQ `«fiOr= â◊~°^Àâ◊≈`«O II
Jx K≥Ñ≤Êã¨∂Î =¸_»∞=Úà◊√§ "Õ~ÚOKåe. JH˜∆O`«Å∞ Hõ#º t~°ã¨∞ûÃÑ· "ÕÜ«∂e.
rÅHõ„~° ÉˇÅ¡=Ú ÃÑ@ì_»O Ñ≤Å¡ Éèí~°Î‰õΩ #=∞㨯iOKåe.
J<Àº#º^•OѨ`«ºO HÀã¨O, =Oâßaè=$kúHÀã¨O rÅHõ„~° ÉˇÅ¡O HõeÑ≤# `«ÅO„ÉÏÅ∞ :
=Ú^ŒÌ#∞ =~°∞x KÕ`« =^èŒ∞=Ù<≥uÎq∂^Œ, =^èŒ∞=ÙKÕ`« =~°∞x <≥uÎq∂^Œ ÃÑ\˜ì™êÎ~°∞. Ѩã¨∞ѨÙ, aÜ«∞ºOÖ’ =Ú`åºÅ∞, ѨQÆ_®Å∞ HõÅáêe. "≥Ú^Œ@ áêÅQÍ¡ã¨∞
ÃÑ^ŒÌÅ∞ â◊√Éèí Pj~åfi^•Å∞ KÕ™êÎ~°∞. H˘|ƒi zѨÊKÕuÖ’ =ÙOK«∞‰õΩx =∞O„`«O K≥áêÊe. `«~∞° "å`« QÍ¡ã∞¨ Ö’x áêÅ∞ H˘|ƒi
Hõ<åº^•#=Ú : zѨÊÖ’ áÈã≤ XHõ ѨQÆ_»O, 1 =Ú`«ºO "Õã≤ `«ÅO„ÉÏÅ∞ aÜ«∞ºO áÈã≤ Hõ#ºKÕ Ñ¨u
QÆ∞}=u, jÅ=u, ã¨^∞Œ }æ ~åt J~Ú# <å ‰õΩ=∂Ô~#Î ∞ ѨOK«É∂íè `åÅ ™êH˜Q∆ Í t~°ã¨∞ûÃÑ· áÈ~ÚOKåe. JÖψQ uiy =~°∞xKÕ Hõ#º t~°ã¨∞ûÃÑ· ѨQÆ_»O =Ú`«ºO`À
h ÉèÏ~°º#∞ KÕã¨∞Î<åfl#∞ Jx Hõ<åº^•`« `«# Hõ#º#∞ =~°∞xH˜ ^•#=Ú KÕ™êÎ_»∞. ‰õÄ_® HõeÑ≤ áÈÜ«∂e. WÖÏ =¸_»∞™ê~°∞¡ KÕÜ«∂e. `«~°∞"å`« aÜ«∞ºO J~Ú
ã¨~°fiHÍÅ ã¨~°fi=ã¨÷ÅÜ«∞O^Œ∞ `À_»∞QÍ, h_»QÍ LO_»=∞O\Ï_»∞. áÈÜÕ∞O`«=~°‰õΩ "åˆ~ áÈã¨∞‰õΩO\Ï~°∞. „ÉÏǨχ}Ïj~åfi^Œ=Ú KÕÜ«∂e.
152 153

"≥∂ǨÏ<£ Ѩa¡ˆH+¨<£û, HÀ@QÆ∞=∞‡O,~å[=∞O„_ç –1.

 P^蕺u‡Hõ *’ºu+¨, "åã¨∞Î, "≥·^Œº, =∞O„`«âß„™êÎk „QÆO^äŒ=ÚÅH˘~°‰õΩ....
x`«º rq`«OÖ’ =^èŒ∂=~°∞Å QÆ∞} ã¨"Õ∞‡à◊#=Ú PkѨÓ_ç "ÕOHõ@ t= ™ê~Ú~åO

=∞OQÆà◊Ǩ~°u
ѨII áê~°fif „É’K«∞QÍ`« D ^ŒOѨ`«∞Å ã¨Ñ¨ÎѨk :
JѨII Ѩل`«∞Šᜄ`«∞Å#∞ ѨلuHõ =∞}∞Å<˘ã¨y
ã¨Ñ¨ÎѨk JO>Ë U_»∞ J_»∞QÆ∞Å∞ #_»=_»O. ÉèÏ~°º Ñ¨à‹§O Ѩ@∞ìHÀ"åe.

MOHANPUBLICATIONS.COM
W+¨ì^Õ=`å..... „É’K«∞QÍ`« D ^ŒOѨ`«∞Å IIáê~°fiII
K«II PÜ«Ú~å~ÀQƺ "≥Úã¨y JO^Œ∞Ö’x JH˜∆O`«Å#∞ Éèí~°ÎѨÙK«∞Û‰õΩx U_»∞ J_»∞QÆ∞Å∞ =∞O„`åÅ∞ K«^Œ∞=Ù`«∂
Ju „¿Ñ=∞`À_»#∞ #_»"åe.
P^ŒiOz „É’K«∞QÍ`« D ^ŒOѨ`«∞Å IIáê~°fiII ''ã¨ÉÏè ã¨Ñ=Ψ ^•Éè=í ã¨ÉÏè "≥∂ ã¨Ñ=Ψ ^•|Éè∂í =ã¨YºO`Õ—— Jx W^ŒiÌ KÕ`« JxÑ≤OKåe.
K«II =Å∂¡i ѨÙ~°=Ú#O^Œ∞ „Ѩ^è•# Ǩϟ=∞=Ú :
=∞e¡HÍ~°˚#∞x QÆ∂_ç ^ŒOѨ`∞« Å∞ XHõi<˘Hõ~∞° `åHÍe. ã¨Ê~°≈#O Hõ$`åfi—— ÉèHí `Θ À Ǩϟ=∞O KÕÜ∂« e.
`«e¡„Éèí=∞~åO| „É’K«∞QÍ`« D ^ŒOѨ`«∞Å IIáê~°fiII Éèí~°Î#∞ ÉèÏ~°º, ÉèÏ~°º#∞ Éèí~°Î Z_»=∞ ‰õΩ_çKÕ`«∞Å`À #_»∞=ÚÅ∞ Ѩ@∞ìHÀ"åe. ‰õΩ_ç
Hõ\ÏflÅ∞– |Ǩï=∞`«∞Å∞ : KÕu`À Éèí~°Î Ǩϟ=∞O KÕÜ«∂e. JyflH˜ „Ѩ^ŒH˜∆}O KÕÜ«∂e.
`«ÅO„ÉÏÅ∞ J~Ú# `«~°∞"å`« =^èŒ∂=~°∞Å∞ W^ŒÌiH˜ Hõ\ÏflÅ∞ K«kq™êÎ~°∞. ™ê÷báêHõ=Ú :
„|Ǩχ=Ú_ç : =^èŒ∞=Ù KÕ`« aÜ«∞º=Ú, ÃÑã¨~°Ñ¨Ñ¨C "Õã≤ J#fl=Ú =O_ç™êÎ~°∞. P =O_ç#
J<Àº#ºOQÍ áê~°fifѨ~"° ∞Õ â◊fi~∞° Å∞, ã‘`å ~å=ÚÅ∞ =Öˇ z~°HÍÅO ã¨∞YOQÍ J<åflxfl ÃÑ~°∞QÆ∞, ÉˇÅ¡=Ú =ÚHõ¯ ѨO_»∞ "Õã≤ Jyfl^Õ=ÙxH˜ x"Õ^Œ# ÃÑ_»`å~°∞.
LO_»=∞x =~°∞x L`«ÎsÜ«∂xfl =^èŒ∞=Ù p~°‰õΩ =Ú_ç"Õ™êÎ~°∞. nxx „|Ǩχ=Ú_ç QÆO^èŒ~°fi™ê÷Ѩ#=Ú :
JO\Ï~°∞. ~åq H˘=∞‡#∞ ÃÑ\˜ì qâßfi=ã¨∞ J#∞ QÆO^èŒ~°∞fix ѨÓl™êÎ~°∞. ^•xx hà◊¡`À
„Ѩ^è•<åOQÆ∞mÜ«∞Hõ=Ú : Hõ_çy QÆO^èŒO ѨÓã≤ H˘`«Î|@ìÅ∞ Hõ\ ˜ì ÉÁ@∞ì ÃÑ\Ïìe.
XHõ y<≥flÖ’ h~°∞ áêÅ∞áÈã≤, LOQÆ~°O "Õ™êÎ~°∞. nxx =^èŒ∂=~°∞Å∞ QÆO^èŒ~°fi™ê÷Ѩ# :
f™êÎ~°∞. Z=~°∞ LOQÆ~°O f¿ãÎ "åˆ~ ÔQez#@∞¡. nx =Å¡ „¿Ñ=∞ „Ѩ^è•#OQÍ JÖÏ Ñ¨Ó[ KÕã≤# ~åq H˘=∞‡#∞ ^ŒOѨ`«∞Å â◊Ü«∂º=∞Ok~°OÖ’ =∞OK«O H˜O^Œ
U~°Ê_»∞`«∞Ok. Z=iH˜ =¿ãÎ Ô~O_À "å~°∞ J=`«e "åiH˜ `˘_»QÍe. LOKåe. <åÅ∞QÆ=~ÀA áêÅ∞ x"Õ^Œ# KÕã≤ L^•fiã¨# K≥áêÊe.
154 155

"≥∂ǨÏ<£ Ѩa¡ˆH+¨<£û, HÀ@QÆ∞=∞‡O,~å[=∞O„_ç –1.

 P^蕺u‡Hõ *’ºu+¨, "åã¨∞Î, "≥·^Œº, =∞O„`«âß„™êÎk „QÆO^äŒ=ÚÅH˘~°‰õΩ....
x`«º rq`«OÖ’ =^èŒ∂=~°∞Å QÆ∞} ã¨"Õ∞‡à◊#=Ú PkѨÓ_ç "ÕOHõ@ t= ™ê~Ú~åO
<åHõ|e : áê_ç P=Ù#∞ W™êÎ"å Ѩ_»∞K«∞x W™êÎ"å Jx =^èŒ∞=Ùx J_»∞QÆ∞`«∞Ok. ^•xH˜ JÖψQ
nx<Õ <åQÆ=e¡ Jx ‰õÄ_® JO\Ï~°∞. WѨC_Õ Ñ≤Å¡‰õΩ p~°Å∞ ™⁄=Ú‡Å∞ =k#=∂‡ Ѩ_»∞K«∞<Õ W™êÎ#∞ Jx P ÉÁ=∞‡#∞ P_»Ñ¨_»∞K«∞ KÕuH˜ã¨∞ÎOk. JO^Œ~°∂
ÃÑ_»`å~°∞. ^Õ=`«Å‰õΩ, |@ìÅ∞ WKÕÛ Ñ¨Ó[#∞ <åHõ|e JO\Ï~°∞. D |Å∞Å∞ Ü«Ú^ŒÌ Pj~°fikOz JH˜∆O`«Å∞ "Õ™êÎ~°∞.
q[Ü«∞=Ú "≥Ú^ŒÅQÆ∞ ã¨=∞Ü«∂ÅÖ’ ^Œ∞~åæ^Õ=`«H˜KÕÛ |Å∞Å=Öˇ =^èŒ∞=Ù QÆ~åƒù^•#O :
q"åǨ#O`«~°O Ñ≤`«$QÆ$ǨÏ=Ú#∞O_ç Éèí~°ÎQÆ$ǨxH˜ =zÛ JHõ¯_» ã¨~åfikèѨ`«º=Ú#∞ <åHõ|e™êÜ«∞O„`«"∞Õ KÕÜ∂« e. Jk HÍQÍ<Õ â◊Ü∞« #O. ™È=∞, |∞^è,Œ QÆ∞~°∞,
ã¨Oáêkã¨∞OÎ k. â◊√„Hõ"å~°=∞Å∞ =∞Ozq.
Hõ#∞Hõ =^èŒ∞=Ù#‰õΩ ^Œ$+≤ì^À+¨ ѨiǨ~åxH˜ ^Õ=`«Å‰õΩ WKÕÛ|e. JyflH˜ Pk"å~°=Ú =∞^躌 =∞=Ú 2,3,5,7,10,13 u^ä∞Œ Å∞=∞Ozq. <å~°nÜ«∞=Ú
H˘OK≥O ^Œ∂~°OQÍ ÃÑ· ÉèÏQÆOÖ’ Dâß#ºkâ◊Ö’ P=Ù¿Ñ_» Ѩã∞¨ ѨÙ`À JeH˜ J+¨Hì À}ÏÅÖ’ #O^Œ∞ QÆ~åƒù^•#=Ú#‰õΩ ã¨=∞u^äŒ∞Å∞ =∞Ozq HÍ=Ù Jx K≥ѨÊ|_ç#Ok. Pâı¡+¨,
aÜ«∞ºOÑ≤O_ç`À =ÚQÆ∞æÅ∞ ÃÑ\Ïìe. "å\˜Ö’ `≥Å∞ѨÙ, Ѩã¨∞ѨÙ, Z~°∞ѨÙ, P‰õΩѨK«Û, =∞Y, =¸Å, ˆ~=u `«Ñ¨Ê W`«~° #Hõ∆„`åÅ∞ =∞Ozq. HÍx =^èŒ∂=~°∞Å [#‡,
#Å∞ѨÙ~°OQÆ∞ÅÖ’ =ÚQÆ∞æÃÑ_»`å~°∞. <å=∞#Hõ„∆ `«=ÚÅ#∞ |\˜ì `å~å|ÅO K«∂ã¨∞‰õΩx ÅQÆfl=Ú ZOK«∞HÀ"åe. <≥^· #Œè `å~°Ö’
9 =∞\˜ì áê„`«Å‰õΩ ã¨∞#flO ѨÓã≤, „Ѩq∞^ŒÅ‰õΩ ‰õÄ_» ~°OQÆ∞Å∞ J^Œ∞Ì`å~°∞. D HÍ~°º„Hõ=∞=Ú ÃÑ@∞ìHÀ~å^Œ∞.
Ñ≤_»∞`«ÅÃÑ· „Ѩq∞^ŒÅ∞ ÃÑ\Ïìe. Zxq∞k k‰õΩ¯Å∞Ö’ Zxq∞k =∞^茺֒ XHõ\ ˜ LOz
Jâ◊fix, ~ÀÇ≤Ï}˜, =∞$QÆt~°, ѨÙ#~°fiã¨∞, ѨÙ+¨ºq∞, ѨÙ|ƒ, L`«Î~°„`«Ü«∞=Ú,

MOHANPUBLICATIONS.COM
Zxq∞k HÀ}ÏÅ∞ =KÕÛÖÏ 5 ~°OQÆ∞Å ^•~åÅ`À Hõ\Ï¡Je Ñ≤_»`«ÅÖ’ #=^è•<åºÅ∞
áÈÜ«∂e. „Ѩq∞^Œ =¸`«ÃÑ\˜ì ^•xx #∂<≥ áÈã≤ náêÅ∞ "≥eyOKåe. ǨÏã¨Î, ,z`«Î, ™êfiu, J#∂~å^èŒ, *˺+¨ª, ѨÓP~°fiëê_è», „=â◊}O, ^èŒx+¨ª, â◊`«aè+¨O,
^•xH˜ =ÚO^Œ∞ JÅOHõiOz# Ñ‘@ q∂^Œ =GO Ѩ~z° aÜ«∞ºO áÈã≤ =∂q∞_®‰õΩ ѨÓ~åfiÉèÏ„^Œ =∞Oz #Hõ„∆ `åÅ∞. =$+¨É,íè Hõ~å¯@Hõ, ^è#Œ ∞ã¨∞û, q∂# ÅQÍflÅ∞ =∞Ozq–
ÃÑ\Ïìe. Ñ¨à‹§=ÚÅÖ’ ™⁄=Ú‡Å∞, =„™êÎÅ∞ ÃÑ\Ïìe. ÅQÆfl=Ú #O^Œ∞ K«O„^Œ∞_»∞#fl ~åtÜ«∞O^Œ∞ 4,5,7, 9,10 ™ê÷#=ÚÅÖ’ â◊√Éèí„QÆǨÅ∞
=∞^茺ÉèÏQÆOÖ’ Q“s^Õqx LOz #šѨÓã¨Å∞ Hõ\ ˜ìOz =„™êÎÉèí~°}ÏÅ∞ LO_®e. áêѨ„QÆǨÅ∞ 3,6,11 ™ê÷<åÅÖ’ LO_»@O =∞Ozk.
^èŒiOѨKÕã≤ â◊$OQÍiOz# ÉèÏ~°º =^ŒÌ Éèí~°Î‰õÄ~°∞ÛO_ç Ѷ¨Å„Ѩ^•#O KÕã≤ Pj~åfi^ŒO P ^•# ÅQÆfl=Ú #∞O_ç K«O„^Œ∞_»∞ 2,4,5,7,8,9,12 ™ê÷#=ÚÅÖ’ LO>Ë P
á⁄O^•e. D ~°OQÆ=e¡H˜ ^ŒOѨ`«∞Å∞ =¸_»∞ „Ѩ^ŒH˜∆}Å∞ KÕÜ«∂e. K«O„^Œ∞xÃÑ· ‰õΩ[^Œ$+≤ì LO_»∞@ "Õ∞Å∞.
hÅÖ’Ç≤Ï`« ã¨Ç≤Ï`« Q“s ѨÓ[ : K«O„^Œ∞xÃÑ· â◊√Éè„í QÆÇϨ =∞~Ú# QÆ∞~°∞=Ù ^Œ$+≤ì LO_®e. ѨÙ~°∞+¨µx [#‡~åt #∞O_ç
3,6,10,11 ™ê÷<åÅÖ’ K«O„^Œ∞_»∞ L#fl P K«O„^Œ∞xÃÑ· QÆ∞~°∞=Ù â◊√Éè^í $Œ +≤ì LO@∞Ok.
#šѨÓã¨Å#∞ ѨÓlOz ^èŒ∂ѨnѨ <≥·"Õ^•ºÅ`À ѨÓlOz =∞O„`«O ÅQÆfl=Ú#‰õΩ ˆHO„^ŒHÀ}=ÚÖ’ QÆ∞~°∞=Ù LO_»∞@ =∞Ozk.
K«^Œ∞=Ù`«∂ #šѨÓã¨Å∞ ÉèÏ~°º "≥∞_»Ö’ Hõ\Ïìe. HÀ}ÏÅÖ’ áêѨ„QÆǨÏO LO_»~å^Œ∞. ~°q #∞O_ç QÍx K«O„^Œ∞x #∞O_çQÍx
Ѷ¨Å„Ѩ^•#=Ú : U_»=™ê÷#OÖ’ â◊x LO_»~å^Œ∞.
=^èŒ∂=~°∞Åx^ŒÌix =∞OK«OÃÑ·# ‰õÄ~ÀÛɡ\ ˜ì LÜ«∂ºÅ Hõ\ ˜ì JO^Œ∞Ö’ ^•#ÅQÆfl HÍÅOÖ’ ~°q K«O„^Œ∞Å`À â◊x ‰õΩAÅ ã¨O|O^èŒ=Ú LO_»‰õΩO_®
ÉÁ=∞‡#∞ ÃÑ\˜ì =ã¨O`«O áÈ™êÎ~∞° . 5`åO|∂ÖÏÅÖ’ ѨO_»∞¡ ÃÑ\˜ì 5 QÆ∞~°∞ ^ŒOѨ`∞« ʼnõΩ LO>Ë=∞Ozk. ~°qH˜QÍx, K«O„^Œ∞xH˜QÍx kfi^•fi^Œâ◊=ÚÅO^Œ∞ â◊x ‰õΩAÅ∞O>Ë
WÑ≤ÊOz JH˜∆O`«Å∞ "ÕÜ«∂e. Ji+¨ì=Ú, QÆ~åƒù^•#=Ú ~å„uѨÓ>Ë KÕÜ«Ú@ =∞Ozk.
LÜ«∂ºÅÖ’ ÉÁ=∞‡#∞ JѨÊK≥ѨC@ : QÆ~åƒù^•# ÅQÆfl=Ú#‰õΩ ^•fi^Œâ◊ ™ê÷#=ÚÖ’ áêѨ„QÆÇϨ =Ú#∞O_ç =∞iÜ≥ÚHõ
P_»Ñ_¨ ∞» K«∞‰õΩ ÉÁ@∞ìÃÑ\Ïìe. P"≥∞ LÜ«∂ºÅÖ’ ÉÁ=∞‡#∞ ÃÑ\˜ì TѨÙ`«∞Ok. áêѨ„QÆǨÏ=ÚKÕ K«∂_»|_»∞`«∞O>Ë HõëêìÅ∞ HõÅ∞QÆ∞`å~Ú. ÅQÆfl=Ú #∞O_ç K«O„^Œ∞x
P ÉÁ=∞‡ÃÑ#· =ã¨O`«O áÈ¿ãÎ Jk ^ŒOѨ`∞« Å q∂^Œ Ѩ_∞» `«∞Ok. JѨÙ_»∞ P_»Ñ_¨ ∞» K«∞ #∞O_çQÍx 4= ™ê÷#OÖ’ áêѨ„QÆǨÏ=Ú LO_»~å^Œ∞.
156 157

"≥∂ǨÏ<£ Ѩa¡ˆH+¨<£û, HÀ@QÆ∞=∞‡O,~å[=∞O„_ç –1.

 P^蕺u‡Hõ *’ºu+¨, "åã¨∞Î, "≥·^Œº, =∞O„`«âß„™êÎk „QÆO^äŒ=ÚÅH˘~°‰õΩ....
x`«º rq`«OÖ’ =^èŒ∂=~°∞Å QÆ∞} ã¨"Õ∞‡à◊#=Ú PkѨÓ_ç "ÕOHõ@ t= ™ê~Ú~åO
ÅQÆfl=Ú #∞O_ç 8Ö’ ‰õΩA_»∞ 4,12Ö’ â◊x‰õΩAÅ∞ 7Ö’ ~°q LO_»~å^Œ∞. 2,4 ã¨O=`«û~åÅÖ’ =∞Ozq HÍ=Ù. HÀ_»Å∞ =zÛ# "Õà◊ â◊√Éèí=ÚQÍ LO_®e
ÅQÆfl=ÚÃÑ· ~°q K«O„^Œ∞Å ^Œ$+≤ì LO_»∞@ â◊√Éèí=Ú. ~°q, QÆ∞~°∞=Ù, K«O„^Œ∞_»∞ P ^•# Hõ#∞Hõ â◊√Éè=í ÚǨ˙~°=Î Ú K«∂ã¨∞‰õΩx "≥à√◊ §@ „âıÜ∞« 㨯~°=Ú. |∞^è,Œ QÆ∞~°∞, â◊x "å~åÅ∞
ÅQÆfl=Ú# q+¨=∞ ~åtÖ’ L<åfl, q+¨=∞ #"åOâ◊Ö’ L#fl Ѩل`«∞_»∞ [x‡OK«∞#∞. J`«Î"åiO\˜H˜ "≥à◊√§@ â◊√Éèí=Ú. Pk, â◊√„Hõ"å~åÅÖ’ J`«Î"åiO\˜H˜ "≥à◊§~å^Œ∞.
ã¨=∞~åt #"åOâ◊Ö’ LO>Ë Ñ¨Ù„uHõ [x‡OK«∞#∞. Hõ#º |Ç≤Ï+¨µì J~Ú#KÀ 4 ~å„`«∞Å 2,3,5,7,10 u^äŒ∞Å∞ â◊√ÉèíHõ~°=∞~Ú#q.
`«~°∞"å`« U^Õx ã¨=∞~å„uÖ’ K«O„^Œ∞_»∞ q+¨=∞~åtÖ’ LO_»QÍ QÆ~åƒù^•#=Ú Jâ◊fix, ~ÀÇ≤Ï}˜, =∞$QÆt~°, ѨÙ+¨ºq∞,L`«Î~å„`«Ü«∞=Ú, ǨÏã¨Î, z`«Î, ™êfiu,
KÕÜ«∞=Öˇ#∞. Ѩ^Œ=~ÀA ^•\˜# `«~°∞"å`« ã¨O`å# „áêÑ≤ÎH˜ J=HÍâ◊O LO@∞Ok. J#∂~å^èŒ, „â◊=}=Ú, =∞Y, =¸Å, ѨÙ#~°fiã¨∞, *˺+¨ª, ^èŒx+¨ª, ˆ~=u #Hõ∆„`åÅ∞
q"åǨÏ=Ú <å\˜ ~å„`Õ ^À+¨=ÚO_»^xŒ QÆ~åƒù^•#=Ú KÕÜÚ« K«∞<åfl~∞° . Wk ã¨iJ~Ú# â◊√Éèí"≥∞ÿ#q. q+¨=∞ =∂ã¨=ÚÅ∞ â◊√Éèí"≥∞ÿ#q.
Ѩ^ŒúuHÍ^Œ∞. ^•xH˜ "Õ~°∞ ÅQÆfl=Ú#∞ K«∂ã¨∞H˘#∞@ =∞Ozk. `˘O^Œ~°Ñ¨_ç ã¨=∞=∂ã¨=ÚÅ#∞ q_»∞K«∞@ =∞Ozk. Pëê_èO» , ѨÙ+¨º=∂™êÅÖ’ =^è∞Œ =Ù
QÆ~åƒù^•#=Ú KÕã≤# `«e¡, tâ◊√=Ù‰õΩ PѨ^ŒÅ∞ HõÅ∞QÆ∞#∞. J`«Î"åiO\˜H˜ "≥à◊§~å^Œ∞. =$+¨Éèí, q∞^äŒ∞#, Hõ~å¯@Hõ, ã≤OǨÏ, =$tÛHõ, ^èŒ#∞ã¨∞û,
=ã¨O`À`«û=O : ‰õΩOÉèí, q∂# ÅQÆfl=ÚÅ∞ „âı+¨ª=ÚÅ∞. ~°q, "Õ∞+¨, =$tÛHõ, ‰õΩOÉèí~åâ◊√ÅÖ’LO_®e.
=∞~°∞<å_»∞ L^ŒÜ«∞O 'Ǩϟb—x [~°∞ѨىõΩO\Ï~°∞. Éè’[<åÅ∞ HÍQÍ<Õ Ñ≤Å¡#∞ ~°q ˆHO„^Œ™ê÷#OÖ’ LO_»~å^Œ∞. =¸_è»=ÚÅ∞ ã¨O„HÍO`«∞Å∞ =∞Ozq HÍ=Ù.
J`«Î"åiO\˜H˜ ™êÔ~ WzÛ Ñ¨OѨÙ`å~°∞. =^èŒ∞=Ù =∂„`«"Õ∞ z#flѨÊ\˜ #∞O_ç ÃÑiy# "å`å=~°}=Ú#∞, `«e¡`«O„_»∞Å∞,

MOHANPUBLICATIONS.COM
JHõ¯K≥Öˇ¡à◊√§,J#fl^Œ=Ú‡Å#∞ =ke Ѩ~å~Ú WO\˜H˜ =ã¨∞ÎOk. JÖÏ P J=∂‡~Ú
JOѨHÍÅ∞ : Z<Àfl ~°HÍÅ H˘`«Î PÖ’K«#Å∞ H˘`«Î TǨÏÅ`À =ã¨∞OÎ k. ™êO„Ѩ^•Ü«∂Å∞, ‰õΩ@∞O|
`«e¡H˜ `«O„_çH˜ =∞^茺# ÃÑO_ç¡ ‰õÄ`«∞~°∞x ‰õÄ~°∞ÛO_»Éˇ@ì=Öˇ#∞. "åiH˜ Z^Œ~°∞QÍ =º=Ǩ~åÅ∞, a#flOQÍ LO\Ï~Ú.
JѨÊyOK«∞‰õΩ<Õ"å~°∞ ‰õÄ~°∞ÛO_»=Öˇ#∞. ÃÑO_硉õÄ`«∞i KÕ`«∞Å#∞ áêÅÖ’ =ÚOz XHõ ѨHõ¯ `«e¡`«O„_çx =ke =KåÛ#∞J#fl ÉÏ^èŒ, XHõѨHõ¯ H˘`«Î WO\’¡
"åi KÕ`«ÅÖ’ ÃÑ\˜ì Ñ≤Å¡#∞ JѨÊyOKåe. HÀ_»e J_»∞QÆ∞ÃÑ\˜ì H˘`«Î ÉÏ^躌 `«Å#∞ ã‘fiHiõ OKå#∞ J<Õ ã¨O`À+¨O`À HõÅQÍѨÙÅQÆOQÍ
#∂`«# =^èŒ∞=Ù QÆ$ǨτѨ"Õâ◊=Ú : LO@∞Ok. J@∞=O\˜ P"≥∞#∞ F^•iÛ, ¿ã^Œf~°Û_®xH˜ XHõ =∞x+≤ LO_®e P
#==^è Œ ∞ =Ùx f㨠∞ ‰õ Ω x =~° ∞ x `« e ¡ `« O „_» ∞ Å∞ `« = ∞ QÆ $ Ǩ  xH˜ =∞x+≤ Ü≥ Ú Hõ ¯ Pf‡Ü« ∞ `å#∞~åQÍÖÏ`À `« # ÉÏ^è Œ # ∞ H˘O`« =~° ‰ õ Ω
fã¨∞‰õΩ"≥à◊`å~°∞. ÃÑO_ç¡ J~Ú# `«~°∞"å`« 6 #∞O_ç 16 ~ÀAÅ֒ѨŠ#∂`«# =∞~°záÈQÆÅ∞QÆ∞`«∞Ok.
=^èŒ∞=Ù J`«Î"åiO\˜Ö’ J_»∞QÆ∞ÃÑ@ì=Öˇ#∞. JÖÏ ¿ã^Œf~°ÛÖËx =∞x+≤ K≥O`« LO\ÏxH˜ =∂\Ï¡_»\ÏxH˜ ‰õÄ_®
16 ~ÀAÅ֒ѨŠU ~ÀA â◊√Éèí"≥∞ÿ#^À K«∂ã¨∞‰õΩx, „Ѩ=∂}Ïk ÅQÆfl ÉèíÜ«∞Ѩ_»∞`«∞Ok. „ѨѨOK«OÖ’ JO^Œ~°∂ =∞Oz"åˆ~ LO_»~°∞. JÖψQ K≥_»¤ "å~°∞
q+¨Ü«∂Å∞, =^èŒ∞=Ù `å~å|Å=Ú K«∂ã≤ #∂`«# =^èŒ∞=Ù QÆ$ǨτѨ"Õâ◊=Ú KÕÜ«Ú@ ‰õÄ_® LO_»~∞° . q"åǨxH˜ =ÚYº"≥∞#ÿ k, ѨÙ<åk ‰õÄ_® #=∞‡Hõ"∞Õ . JÖÏ #=∞‡HõOQÍ
=∞Ozk. Wk HÀ_»Å∞ H˘`«ÎQÍ J`«Î"åiO\˜H˜ "≥à◊√§@ HÍ|\˜ì â◊√ÉèíÅQÆfl=Ú#∞ LO_ç
K«∂ã¨∞HÀ=Öˇ#∞. XHõ i <˘Hõ ~ ° ∞ Q“~° q OK« ∞ ‰õ Ω O>Ë "åi rq`« O =¸_» ∞ Ѩ Ó =ÙÅ∞
16 ~ÀAÅÖ’ =^èŒ∞=Ù ã¨i ã¨OYº ~ÀAÅÖ’ "≥à◊§=Öˇ#∞. 6,8,10 P~°∞HÍÜ«∞Å∞QÍ LO@∞Ok. =~°∞x `«e¡`«O„_»∞Å∞ ‰õÄ_® ã¨Ç¨Ï$^ŒÜ«∞O`À `«#
~ÀAÅÖ’ J`«ºO`« „âı+¨ª=Ú. q+¨=∞ k#=ÚÅÖ’ ‰õÄ_» 5,7,9 ~ÀAÅ∞ =∞Ozq. QÆ_Ñ» _¨ ®xH˜ =zÛ# =^è∞Œ =Ù#∞ P^Œi¿ãÎ JO^ŒiH˜ =∞Oz [~°∞QÆ∞`«∞Ok. JÖÏ [~°QÍÅx
16 ~ÀAŠ֒ѨŠ=^èŒ∞=Ù J`«Î"åiO\˜H˜"≥àϧe. ÖËxKÀ q+¨=∞=∂ã¨=Ú, q+¨=∞ =^èŒ∂=~°∞Å∞ W^ŒÌ~°∞ J<Àº#º ^•OѨ`«ºO`À HõÅHÍÅO ѨÙ+¨¯ÅOQÍ LO_®Åx ^Õ=Ùx
ã¨O=`«û~°=ÚÅÖ’ â◊√Éèí~ÀA# â◊√ÉèíÅQÆfl=Ú K«∂ã¨∞‰õΩx =^èŒ∞=Ù J`«Î"åiO@ „áêi÷OK«∞K«∞<åfl=Ú.
J_»∞QÆ∞ÃÑ\Ïìe. 1,3,5 ã¨O=`«û~åÅ∞ #∂`«# =^èŒ∞=Ù J_»∞QÆ∞ÃÑ@∞ì@‰õΩ =∞Ozq. FO âßOuó âßOuó âßOuó
158 159

"≥∂ǨÏ<£ Ѩa¡ˆH+¨<£û, HÀ@QÆ∞=∞‡O,~å[=∞O„_ç –1.

=∂=^ŒÌ ÅaèOK«∞ „QÆO=∂=^Œ
^äŒ=ÚÅ∞..."≥∂ǨÌÏ<£Åaè
Ѩa¡ˆH+¨O
<£û,K«
HÀ@QÆ
∞ ∞=∞‡O,~å[=∞O„_ç
„QÆO^äŒ=–ÚÅ∞ 533 101.A.P.India 1
1. „=`«Hõ^äŒÅ∞ – ѨÓ[Å∞ <åˆQO„^Œ ™êfiq∞ ѨÓ[ 9
N q<åÜ«∞Hõ „=`«O "≥Å ~°∂.5 ã¨∞„|Ǩχ}º x`«ºÑ¨Ó[ 9
N q¿Ñ¶∞flâ◊fi~°Ñ¨Ó*ϖѨÙ}ϺǨÏ"åK«#O 20 ~å=∞^Õ=Ùx Hõ^äŒ 9
N q¿Ñ¶∞flâ◊fi~°Ñ¨Ó[ (HÍ}˜áêHõˆH∆„`«=∂Ǩ`«‡ºO`À) 9 t=^Õ=Ùx Hõ^äŒ 9
ÅH©;QÆ}Ѩu ѨÓ*ÏHõÅÊO ... q+¨µ‚ѨÓ[ (q+¨µ‚ã¨Ç¨Ï„ã¨<å=∞™È΄`«ã¨Ç≤Ï`«O) 9
=~°ÅH©; „=`«O 5 NHõ$+¨‚ ѨÓ[, QÀѨÓ[ 9
ˆH^•ˆ~â◊fi~° „=`«O 5 ÅH©;#~°ã≤OǨÏѨÓ[ 9
„u<å^èŒ „=`«O(HõÅ~ü) 5 ~åѶ¨∞"ÕO„^ŒÑ¨Ó[ 9
„u<å^茄=`«O(™ê^•) 3 qâ◊fiHõ~°‡Ñ¨Ó[ 9
H©∆~åaú „=`«O 5 â◊<≥·â◊Û~°Ñ¨Ó[ 9
=∞OQÆà◊ Q“s„=`«O 9 "ÕOHõ>Ëâ◊fi~°Ñ¨Ó[ 9
"≥·Éèí=ÅH©; „=`«O á¶È\’ Ü«∞O„`«O`À 15 „|ǨχOQÍi x`«ºÑ¨Ó[ 9
NÅH©; ‰õΩÉË~° „=`«O (á¶È\’ Ü«∞O„`«O`À) 15 ã¨∂~°º x`«ºÑ¨Ó[ 9
Hõ#Hõ=∞ǨÅH©; „=`«O (HÍ"Õ∞â◊fisáê@`À) 15 #=„QÆÇ¨Ï x`«ºÑ¨Ó[ 9
ã¨O`À+‘=∂`å „=`«O 15 ã¨HõÅ^Õ=`å JëÈì`«Î~° â◊`«<å=∂=mѨÓ[ 9
U_»∞ â◊x"å~åÅ „=`«O 15 ѨOKåÜ«∞`«# ѨÓ[ 45
ã¨`«º<å~åÜ«∞}„=`«O 15 ~°∞H˜‡}© HõÖϺ}O 15
N ã¨∞=~°ÛÖÏǨÏ#∞=∞nÌHõ∆ 15 J+¨ì<åQÆѨÓ[ 30
t=nHõ∆ 9 U ^Õ=ÙxH˜ UѨÙëêÊÅ`À ѨÓlOKåe? 30
=∂~°æt~° ÅH©;"å~åÅ„=`«O ... U ^Õ=ÙxH˜ U„Ѩ™ê^ŒO <≥·"Õ^ŒºO ÃÑ\Ïìe? 30
N "ÕOHõ>Ëâ◊fi~° (nHõ∆) QÀqO^Œ=∂Å ... U^Õ=ÙxH˜ Uq^èŒ=ÚQÍnáê~å^èŒ#K≥Ü«∂ºe? 30
HÍ`åºÜ«∞h „=`«O 15 U^Õ=ÙxH˜ Zxfl „Ѩ^ŒH˜∆}Å∞KÕÜ«∂e ? 30
™œÉèÏQƺ Q“s„=`«O 15 ã¨OHõ+¨ìǨÏ~°K«`«∞i÷ N=∞ǨQÆ}Ѩu „=`«O 20
u~°∞áêÊ"≥· (^èŒ#∞~å‡ã¨„=`«O) 30 ѨOK«=ÚY PO[<ÕÜ«∞x`«ºÑ¨Ó[ 15
„ã‘ÎÅ „=`«Hõ^äŒÅ∞ 25 ǨÏ#∞=∞^£ „=`«O 30
„ãÅΑ „=`«H^õ ÅŒä ∞ã¨∂Ö÷ ÏHõi∆ (<Õ^∞Œ #∂iQÆOQÍ^è~Œ ~° å=ÙQÍi)45 28 „=`«=ÚÅ∞ 99
„ã‘ÎÅáê@Å∞ (HÍ"Õ∞â◊fisáê@`À) 27 ѨÓ[Å∞ ZO^Œ∞‰õΩKÕÜ«∂e ? 30
ã¨~°fi^Õ=`å ѨÓ*Ïq^è•#O 15 HõÅâ◊ѨÓ[Å∞ (9XˆH™êi) 150
P~°∞„=`åÅ∞ 25 HõÅâ◊ѨÓ[Å∞ (q_çq_çQÍ) 150
^èŒ#fiO`«s „=`«HõÅÊO 9 L=∂=∞¿ÇÏâ◊fi~° „=`«O 30
~åǨïHÍÅOÖ’^Œ∞~åæ^ÕgѨÓ*Ï 9 2. ™È΄`åÅ∞–ã¨∞„ѨÉèÏ`«=ÚÅ∞ ã¨Ç¨Ï„ã¨<å=∞=ÚÅ∞
áê~°fif x`«ºÑ¨Ó[ 9 N Åe`å q+¨µ‚ ã¨Ç¨Ï„ã¨<å=∞™È΄`åÅ∞ 31
`«∞Åã≤ x`«ºÑ¨Ó[, `«∞Åã‘LѨÜ≥∂QÍÅ∞ 9 ã¨~°fi^Õ=`å ™È΄`«=∞O[i 99
N K«„HõѨÓ[ 9 ã¨HõÅ^Õ=`å JëÈì`«Î~°â◊`«<å=∂=oó (63) 20
N K«„Hõ ~°Ç¨Ï㨺 q*Ï˝#"£∞ 30 q+¨µ‚ã¨Ç¨Ï„ã¨<å=∞™È΄`«"£∞ („H“<£) 20
NK«„Hõ ѨÓ*Ïq^è•#O(ÃÑ^ŒÌk) 30 Åe`å ã¨Ç¨Ï„ã¨<å=∞ ™È΄`«"£∞(„H“<£) 30
ÅH©; – Q“s x`«ºÑ¨Ó[ 9 Åe`å ã¨Ç¨Ï„ã¨<å=∞=ÚÅ∞ 18
NÅe`å x`«ºÑ¨Ó[(Åe`åã¨Ç¨Ï„ã¨<å=∞™È΄`«O`À) 9 ÅH©; ã¨Ç¨Ï„ã¨<å=∞=ÚÅ∞ 18
N QÍÜ«∞„f x`«ºÑ¨Ó[ 9 ^Œ∞~åæ ã¨Ç¨Ï„ã¨<å=∞=ÚÅ∞ 18
J#flѨÓ~°‚ x`«ºÑ¨Ó[ 9 PO[<ÕÜ«∞ ã¨Ç¨Ï„ã¨<å=∞=ÚÅ∞ 18
N ÉÏÖÏ„uѨÙ~°ã¨∞O^Œs x`«ºÑ¨Ó[ 9 t= ã¨Ç¨Ï„ã¨<å=∞=ÚÅ∞ 18
N ã¨~°ã¨fif x`«ºÑ¨Ó[ 9 q+¨µ‚ ã¨Ç¨Ï„ã¨<å=∞=ÚÅ∞ 18
=∞Ç≤Ïëêã¨∞~° =∞~°÷hѨÓ[ 9 QÆ}Ѩu ã¨Ç¨Ï„ã¨<å=∞=ÚÅ∞ 18
~å[~å*Ëâ◊fis x`«ºÑ¨Ó[ 9 ã¨∞„|Ǩχ}º ã¨Ç¨Ï„ã¨<å=∞=ÚÅ∞ 18
N ^Œ∞~åæx`«ºÑ¨Ó[ 9 QÍÜ«∞„u ã¨Ç¨Ï„ã¨<å=∞=ÚÅ∞ 18
HÍÅÉèˇ·~°= x`«ºÑ¨Ó[ 9 Åe`åq+¨µ‚ ã¨Ç¨Ï„ã¨<å=∞™È΄`åÅ∞ 18
t=ѨÓ[ 9 N~å=∂ ã¨Ç¨Ï„ã¨<å=∞=ÚÅ∞ 18
g~°Éèí„^Œ ѨÓ[ 9 ÅH©;#$ã≤OǨÏã¨Ç¨Ï„ã¨<å=∞=ÚÅ∞ 18
PO[<ÕÜ«∞ x`«ºÑ¨Ó[ 9 ã¨~°ã¨fiu ã¨Ç¨Ï„ã¨<å=∞=ÚÅ∞ 18
D ^èŒ~°Å∞ xHõ~°=ÚHÍ^Œ∞, ZѨÊ\˜HõѨC_»∞ =∂~°∞K«∞O_»=K«∞Û#∞.
=∂=^ŒÌ ÅaèOK«∞ „QÆO^äŒ=ÚÅ∞..."≥∂ǨÏ<£ Ѩa¡ˆH+¨<£û, HÀ@QÆ∞=∞‡O,~å[=∞O„_ç–533 101.A.P.India 2
ÅH©;QÆ}Ѩu ã¨Ç¨Ï„ã¨<å=∞=ÚÅ∞ 18 ǨÏÜ«∞„w= ™È΄`«=∂Å 9
ã¨∂~°ºã¨Ç¨Ï„ã¨<å=∞=ÚÅ∞ Pk`«ºÇ¨Ï$^ŒÜ«∞O 18 ^ŒH˜∆}Ï=¸iÎ ™È΄`«=∂Å 9
N"ÕOHõ>Ëâ◊fi~°ã¨Ç¨Ï„ã¨<å=∞=ÚÅ∞ 18 ѨOK«=ÚYPO[<ÕÜ«∞™È΄`«"£∞ 9
=∞}˜nfiѨ=~°‚# (ÃÑ^ŒÌk) 18 ^ŒO_»Hõ ~°`åflÅ∞ 9
ã¨O^•º=O^Œ#O 18 ^•fi^Œâ◊ *’ºui¡OQÍÅ∞–ѨOKå~å=∂Å`À 9
=∞O„`«Ñ¨Ù+¨Ê"£∞ 18 Nã¨∂HõÎO ѨÙ~°∞+¨ ã¨∂HõÎO 9
ǨÏ#∞=∂<£ Kåb™ê 7 ѨOK« J^èŒ~°fi} j~°¬=ÚÅ∞ 9
(áêÔH\ò) =∞}˜nfiѨ=~°‚# 7 „áê~°÷<å â’¡Hõ=ÚÅ∞ 9
P~°∞ Kåb™êÅ∞ 9 QÆ}Ѩu ™È΄`«=∂Å 9
t"å~å^èŒ# (t=™È΄`åÅ∞) 7 N QÆ∞~°∞w`« 9
"ÕOHõ>Ëâ◊fi~° ã¨∞„ѨÉèÏ`«O (áêÔH\ò) 7 ã¨~°fi^Õ=`å Hõ=K«=ÚÅ∞ 9
P~°∞^ŒO_»HÍÅ∞ 5 ã¨~°fi^Õ=`å J+¨ìHõ=ÚÅ∞ 9
"ÕOHõ>Ëâ◊fi~° QÀqO^Œ<å=∞=ÚÅ∞ 5 Ç≤ÏO^Œ∂ ã¨O㨯 $uã¨O„Ѩ^•Ü«∂Å∞ 9
J+¨ìÅH©; ™È΄`«"£∞ Hõ#Hõ^è•~å™È΄`«"£∞ 7 q+¨µ‚ ™È΄`«=∂Å 9
^ÕgY_»æ =∂ÖÏ™È΄`«"£∞(=∞Ç≤Ïëêã¨∞~°=∞~°Ìh ™È΄`«O`À)7 ^Õg ™È΄`«=∂Å 9
#=∞t≈"åÜ«∞ ˆQÜ«∂=∞$`«O 5 t=™È΄`«=∂Å 9
ÉÏÖÏ„uѨÙ~° ã¨∞O^Œs ™È΄`«Hõ^ŒO|O 81 q+¨µ‚ ™È΄`«=ÚÅ∞ 9
ã¨∞O^Œ~°HÍO_» (áêÔH\ò) 9 Éèí~°Î $ÅǨÏi ã¨∞ÉèÏ+≤`åÅ∞ 9
ÉèíQÆ=næ`« =¸ÅO 18 #=q^èŒ ÉèíH˜Î=∂~åæÅ∞ 9
~å=∞~°H∆Í™È΄`«"£∞ 18 #=^Œ∞~°æÅ∞ 9
™È΄`« ~°`åfl=o 30 ^Œâ◊=∞Ǩq^ŒºÅ∞ 9
ѨÙ~å}ѨO_»Åe`å–q+¨µ‚ ã¨Ç¨Ï„ã¨<å=∞™È΄`«"£∞ (q∞h) 8 u~°∞Ѩu "≥à◊^•O 9
ѨÙ~å}ѨO_» Åe`åã¨Ç¨Ï„ã¨<å=∞™È΄`«"£∞ (q∞h) 8 #=„QÆǨϙÈ΄`«=∂Å 30
ѨÙ~å}ѨO_» q+¨µ‚ ã¨Ç¨Ï„ã¨<å=∞™È΄`«"£∞ 8 =∞Ǩ<åºã¨"£∞ 30
ѨÙ~å}ѨO_» Pk`«º ǨÏ$^ŒÜ«∞O 8 ã¨∞O^Œ~°HÍO_» QÍ<å=∞$`«O 30
=∞O„`«Ñ¨Ù+¨ÊO (q∞h) 8 ã¨O^蕺 =O^Œ#O (ÃÑ^ŒÌk) 30
t"å#O^ŒÅǨÏi–™œO^Œ~°ºÅǨÏi 30 ѨÙ~å}ѨO_» ~å^è•Hõ$+¨‚=¸iÎQÍi ã¨OHõÅ#O
‰õΩ[^À+¨O 9 Åe`åq+¨µ‚ ã¨Ç¨Ï„ã¨<å=∞™È΄`«=ÚÅ∞ (Ç≤ÏOn) ,, 36
HÍÅã¨~°Ê ^À+¨O 9 Åe`åq+¨µ‚ ã¨Ç¨Ï„ã¨<å=∞™È΄`«=ÚÅ∞ (WOw¡+¨µ) ,, 36
g∞ JѨCÅ∞ f~åÖÏ? 9 ã¨∂÷ÖÏHõ∆iÅe`åq+¨µ‚ã¨Ç¨Ï„ã¨<å=∞™È΄`«=ÚÅ∞(Ѩ„uHõÃã·*ò)81
^Œ$+≤ì^ÀëêÅ∞ x"å~°} 9 =¸HõѨOK«â◊f 81
ã¨~°fi^Õ=`å ^蕺#â’¡Hõ=ÚÅ∞ 9 ѨÙ~å}ѨO_»"åi ™œO^Œ~°ºÅǨÏi
ѨOK«ã¨∂HõÎ=ÚÅ∞ 9 (â’¡Hõ`å`«Ê~°ºã¨Ç≤Ï`« qѨÙÅ"åºYº`À) 108
ã¨O^蕺=O^Œ#O 9 QÀ=∂`«Ñ¨Ó*Ïq^è•#=Ú 7
N~å=∞^Œ∂`«Ot~°™ê#=∂q∞(`å`«Ê~°ºO`À) 9 P#O^Œã≤kú – N^Õg ™È΄`«=∂Å 108
~°∞„^Œ#=∞Hõ"£∞–K«=∞Hõ"£∞ 9 3. N ™ê~Ú ^Œ`«Î „QÆO^äŒ=ÚÅ∞
=∞#∞ºã¨∂HõΖ=∞O„`«áê~åÜ«∞}O 9 N ™ê~ÚÉÏÉÏ ã¨K«Ûùi„`« 99
QÍÜ«∞„f=∞O„`åÅ∞ 9 ã¨OѨÓ~°‚ N QÆ∞~°∞ K«i„`« 99
ѨOK«~°`«fl ™È΄`åÅ∞ 9 ÉÁ=∞‡Å QÆ∞~°∞K«i„`« ...
Hõ~å=ÅO| ™È΄`åÅ∞ 9 ÉÁ=∞‡Å ™ê~ÚK«i„`« ...
^Œâß=`å~° ™È΄`åÅ∞ 9 ÉÏÅÅÉÏÉÏ N ™ê~ÚK«i`«O 9
JëÈì`«Î~° â◊`«<å=∞™È΄`åÅ∞ 9 N ™ê~ÚP~å^èŒ#–+≤i¤"≥·Éèí=O 99
Éèí∞[OQÆ ™È΄`åÅ∞ 9 N™ê~¸ã¨xflkè^•fi~°HÍ=∂~ÚbÅÅ∞ ....
„áê`«ó㨇~°}ÏÅ∞ 9 N ™ê~ÚÉÏÉÏ rq`« K«i„`« („H“<£) 50
[Ѩ=∞O„`åÅ∞ 9 N QÆ∞~°∞K«i„`« („H“<£) 50
ã¨~°fi^Õ=`å ã¨∞„ѨÉèÏ`«=ÚÅ∞ 9 ^•ã¨QÆ}Hõ$`« N™ê~Ú K«i„`« 30
^•fi^Œâ◊ <å=∞™È΄`åÅ∞ 9 #=<å^èŒ K«i„`« 90
‰õΩ=∂~°™êfiq∞ ™È΄`«=∂Å 9 N ™ê~ÚK«i„`«(ɡ·O_»∞)„Ѩܫ∂}ѨÙáê~åÜ«∞}„QÆO^äŒO 50
ã¨∞^Œ~°≈# ™È΄`«=∂Å 9 N QÆ∞~°∞K«i„`« (ɡ·O_»∞) „Ѩܫ∂}ѨÙáê~åÜ«∞}„QÆO^äŒO50
D ^èŒ~°Å∞ xHõ~°=ÚHÍ^Œ∞, ZѨÊ\˜HõѨC_»∞ =∂~°∞K«∞O_»=K«∞Û#∞.
=∂=^ŒÌ ÅaèOK«∞ „QÆO^äŒ=ÚÅ∞..."≥∂ǨÏ<£ Ѩa¡ˆH+¨<£û, HÀ@QÆ∞=∞‡O,~å[=∞O„_ç–533 101.A.P.India 3
ã¨`«º^Œ`«Î„=`«O ^Œ`å΄`ÕÜ«∞ 4. *’ºuëêÅ∞
ѨÓ*ÏHõÅÊO,ã¨Ç¨Ï„ã¨O`À 15 'â◊√Éèíã¨=∞Ü«∞— QÆO@ŠѨOKåOQÆO 30
J#Ѷ¨∂^Õg „=`«O 15 ã¨<å`«# "≥·kHõ „ÉÏǨχ} ѨOKåOQÆO
N ™ê~Úã¨K«Ûi„`« QÍ<å=∞$`«O 15 (=OyѨÙ~°Ñ¨Ù"åi Ѩ„uHõÃã·*òѨOKåOQÆO) 69
N QÆ∞~°∞K«i„`« QÍ<å=∞$`«O 45 'HÍÅK«„HõO— QÆO@ÅѨOKåOQÆO (Q͈~æÜ«∞) 50
Éèí‰õΩÎÅ „Ѩâ◊flʼnõΩ ÉÏÉÏ ["å|∞Å∞ 25 z„`åÅQÆ∞~°∞=¸iÎQÆ∞áêÎѨOKåOQÆ=Ú 50
=∞#ã¨∞Ö’x„Ѩâ◊fl‰õΩN™ê~ÚÉÏÉÏ["å|∞Å∞ 25 „QÆǨÏÉèí∂q∞ ѨOKåOQÆ=Ú (Q͈~æÜ«∞) 116
JHõ∆~°„Hõ=∞=ÚÖ’ N™ê~Úã¨∂‰õΩÎÅ∞ 25 NK«„Hõ ѨOKåOQÆ=Ú(~åR`˘e=∞Ç≤Ïà◊ѨOKåOQÆHõ~°Î) 30
N™ê~Ú JëÈì`«Î~°â◊`«<å=∂=m=∂Ǩ`«‡ºO 25 "ÕOHõ„\Ï=∂ HÀ ã≤^•úO`«∞Å
N ™ê~ÚѨÓ*ÏHõÅÊO (ã¨Ç¨Ï„ã¨O`À) 15 ˆ~ÅOy`«Oy~åÅ"åi QÆO@ÅѨOKåOQÆ=Ú 30
N ™ê~ÚÉèí[#=∂Å 15 `«Oy~åÅ ÃÑ^ŒÌѨOKåOQÆO 39
N ™ê~Ú Éèí[<£û 15 HÍÅK«„HõO *’ºu+¨ HͺÅO_»~ü 20
N ™ê~ÚÉèíH˜Î w`åÅ∞ 15 „QÆǨÏ|ÅO HͺÅO_»~ü(Nx"åã¨Q͈~æÜ«∞–ÉèíH˜Î\ ˜q)20
ti_çǨ~°`«∞Å∞ (ÉèÏ=O`À) 15 â◊√ÉèíÅQÆflO (`«Oy~åÅ) HͺÅO_»~ü 20
„ѨuQÆ∞~°∞"å~°O™ê~Úx`«ºÑ¨Ó[ 8 â◊√Éèí=∞ã¨∞Î (Ñ≤_»Ñ¨iÎ) HͺÅO_»~ü 20
''N™ê~Ú——HÀ\˜ 15 ™ê^• HͺÅO_»~ü 5
''N™ê~Ú~å"£∞——HÀ\˜ 12 áêÔH\ò HͺÅO_»~ü 10
^•fi~°HÍ=∂~Ú ÉèíH˜Îw`åÅ∞ 9 `å[HõhÅHõOsîÜ«∞"£∞ 100
N ™ê~ÚÉÏÉÏ ÉèíH˜Î=∂Å 9 40 ~ÀAÖ’¡ *’ºu+¨O<Õ~°∞ÛH˘#O_ç 207
NÅH©; ™ê~ÚÉèíH˜Î=∂Å 9 40 ~ÀAÖ’¡ ™ê=Ú„kHõO<Õ~°∞ÛH˘#O_ç 150
ˆH~°à◊ *’ºu+¨ ~°Ç¨Ï™êºÅ∞ 150
N ^•fi~°HÍ=∂~ÚÉèíH˜Î=∂Å 9 *’ºu+¨ „|Ǩχ ~°Ç¨Ï™êºÅ∞ 150
N ts¤ÉèíH˜Î=∂Å 9 =∂#¨™êQÆi *Ï`«HõѨ^Œ÷u 150
N ™ê~ÚÉÏÉÏ ÉèíH˜Î=∂Å 9 =~åǨÏq∞Ç≤Ï~° *Ï`«HõѨ^Œ÷u 150
N ™ê~Ú<å^äŒ ™È΄`«=∞O[i 9 =^èŒ∂=~° q"åǨÏ"≥∞ÿ„u^•fi^Œâ◊‰õÄ@=ÚÅ∞ 81
N ™ê~Ú"Õ~Ú<å=∂Å∞ 4 ã≤OѨÙÖò Ô~q∞_ôãπ ....
N ™ê~Ú ã¨Ç¨Ï„㨠<å=∂=o 9 Ǩϟ~å™ê~° .....
N ™ê~Ú Kåb™ê–ã¨∞„ѨÉèÏ`«O 9 â◊OÉèí∞ Ǩϟ~°„ѨHÍtHõ .....
N ™ê~Ú<å^èŒ Kåb™ê 9 ѨÓ~°fi Ѩ~åâ◊i 100
N ™ê~Ú Ç¨~°`«∞Å∞ (áêÔH\ò) 9 Ѩ~åâ◊~° *’ºu+¨q*Ï˝# ã¨~°fiã¨fiO 200
N ™ê~Ú x`«ºÑ¨Ó[ (áêÔH\ò) 9 1940–60=~°‰õΩ áê`«Ñ¨OKåOQÆ=ÚÅ∞ 225
N ^Œ`å΄`ÕÜ«∞ x`«ºÑ¨Ó[ F 9 „Ѩâ◊fl ã≤O^èŒ∞ 90
N ™ê~Ú ã¨∂‰õΩÎÅ∞ 9 #Hõ∆„`« qâı+¨ Ѷ¨e`åÅ∞ 36
N ™ê~Ú ã¨Î=#=∞O[i 9 ã¨~åfi~°÷ Ѷ¨ÅK«O„kHõ 90
N™ê~Ú #Hõ∆„`«=∂eHõ 9 ã¨∂~°ºã≤^•úO`« ѨOKåOQÆQÆ}˜`«OKÕÜ«∞_»OZÖÏ?150
Ç≤ÏOn N ™ê~Ú Ç¨~°`«∞Å∞ 10 ^Œ$H˜û^•úO`« ѨOKåOQÆQÆ}˜`«O KÕÜ«∞_»OZÖÏ?150
Éèí‰õΩÎÅ ã¨O^ÕǨʼnõΩÉÏÉÏ ã¨=∂^è•<åÅ∞ 45 PÜ«Ú~åÌÜ«∞ x~°‚Ü«∞O 36
â◊x ã≤OQÆ}ÏѨÓ~ü ˆH∆„`«=∂Ǩ`«‡ºO 45 ѨOK«„áêp# *’ºuëêÅ∞ 36
N +≤s¤™ê~Ú bÖÏ=∞$`«O (VG) 25 *Ï`«Hõ QÆ}˜`« „Ѩ"ÕtHõ 30
WOw¡+¨µ N ™ê~ÚǨ~°`«∞Å∞ 10 Éèí$QÆ∞ ã¨∂„`åÅ∞ 36
+≤i_ç ^Œ~°≈#O–N™ê~Ú "≥·Éèí=O 90 *’ºu+¨=∞~°‡É’kèx 45
™ê~ÚѨÓ*Ïqkè 30 *’ºu+¨ „Ѩâ’fl`«Î~°=∂Å 45
™ê~Ú=∞Ç≤Ï=∞ .... =ÚǨ˙~°ÎO x~°‚~ÚOK«_»OZÖÏ? 45
™ê~Úã¨`«º„=`«O 15 *Ï`«Hõ =∞Hõ~°O^ŒO 30
™ê~Ú J#∞„QÆǨÏ"£∞ 116 *’ºu+¨ ã¨~°ã¨fiu 30
#=QÆ∞~°∞"å~åÅ „=`«HõÅÊ=Ú 12 g∞[##HÍÅ qâıëêÅ∞ 30
N^Œ`«ÎbÖÏ=∞$`«=Ú 72 =ÚǨ˙~°Î q*Ï˝# ÉèÏ㨯~°O 30
ǨÏ$^ŒÜ«∞OÖ’ ™ê~Ú 12 *’ºu+¨ ã¨fiÜ«∞OÉ’kèx 30
N+≤i_ô™ê~Ú bÖÏ=∞$`«O(Nã¨K«Ûùi„`«) 81 â◊√Éèí=ÚǨ˙~°Î t~À=∞}˜ 30
D ^èŒ~°Å∞ xHõ~°=ÚHÍ^Œ∞, ZѨÊ\˜HõѨC_»∞ =∂~°∞K«∞O_»=K«∞Û#∞.
=∂=^ŒÌ ÅaèOK«∞ „QÆO^äŒ=ÚÅ∞..."≥∂ǨÏ<£ Ѩa¡ˆH+¨<£û, HÀ@QÆ∞=∞‡O,~å[=∞O„_ç–533 101.A.P.India 4
#Hõ∆„`« Ѷ¨Å=∞O[i 30 *Ï`«Hõ ~°Ç¨Ï™êºÅ∞ 250
ѨOKåOQÆO K«∂¿ã q^è•#O 30 *Ï`«Hõ=∂~åÎO_»O (H˘O_»Ñ¨e¡) 250
ã¨~åfi~°÷ *’ºu+¨O 30 *’ºu+¨q^•º„ѨHÍtHõ (H˘O_»Ñ¨e¡) 250
„áê^äŒq∞Hõ *’ºu+¨O 30 QÆ∞~°∞â◊√„Hõ „ѨÉèÏ==Ú K«O„^ŒHõàÏ<å_ô 90
#=~°`«fl=ÚÅ∞ â◊√ÉèíÜ≥∂QÆ=ÚÅ∞ 30 â◊x„QÆǨÏÔ~q∞_ôãπ 90
*’ºu+¨ÉèÏ=Ѷ¨ÅK«O„kHõ–1 ... *Ï`«Hõã¨∞^è•™ê~°=Ú–*Ï`«Hõ"≥∂Hõ∆„Ѩ^•~Úx 90
â◊√Éèíâ◊‰õΩ<åÅ∞ 20 <å_ô*’ºu+¨O 45
ǨÏã¨Îˆ~MÏѶ¨e`åÅ∞ 30 q"åǨÏ*’ºu+¨=∞O[i 45
ã¨OYºÖ’¡ Éèíq+¨º`ü 30 Q͈~æÜ«∞O g∞ „QÆǨÏ|ÅO Ô~q∞_ôãπ ....
=ÚǨ˙~°Î nÑ≤Hõ 81 g∞ ѨÙ\˜ì#`Õnx|\˜ì g∞ rq`«~°Ç¨Ï™êºÅ∞
ѨÙ@∞ì=∞K«ÛÅ∞ Ѷ¨e`åÅ∞ 20 (#∂º=∞~åÅr Öˇ·Ñ¶πÔQ·_£) 81
HõÅÅ∞ Ѷ¨e`åÅ∞ 20 #Hõ∆„`«áêi*Ï`«O (QÀ~°ã¨g~°Éèí„^•Kå~°º) 45
x`«ºrq`«OÖ’ J^Œ$+¨ì ã¨OYºÅ∞ 9 ÅQÆfláêi*Ï`«O (QÀ~°ã¨g~°Éèí„^•Kå~°º) 45
x`«ºrq`«OÖ’ #Hõ∆„`åÅ∞ 9 Q“`«=∞ã¨OÇ≤Ï`« 45
*Ï`«Hõ K«„HõO "ÕÜ«∞_»O ZÖÏ? 30 Ǩϟ~°~°`«fl=∂Å 45
=∂#™êQÆi(„áêp#*’ºu+¨„QÆO^äŒO) a.q.~å=∞<£ QÍi „QÆO^äŒ=ÚÅ∞
–ѨÙKåÛNx"åã¨~å=Ù 250 *’ºu+¨ q^•º~°OÉèíO 50
*’ºu+¨âßG z\ϯÅ∞ 90 „QÆǨÏÉèÏ= |Å=ÚÅ∞ 50
QÆ∞áêÎ â◊`åaú ѨOKåOQÆO(1940–2050) 900 HÍÅK«„Hõ^Œâ◊ 50
„Ѩâ◊flK«O_Õâ◊fi~°"£∞ 45 J#∞Éèí= „Ѩâßfl*’ºu+¨O 50
*Ï`«HÍÅOHÍ~°O 36 *’ºu+¨âßGOÖ’ "å`å=~°} Éèí∂HõOáêÅ∞ 50
*’ºu+¨ "≥·^Œº ~°`åfl=o 36 ѨÙ~ÀQÍq∞ *Ï`«HõO 50
^•fi^Œâ◊ÉèÏ= Ѷ¨ÅK«O„kHõ 250 ÉèÏ"å~°ú~°`åflHõ~°O 75
*Ï`«HõK«„HõO g∞ˆ~ "Õã¨∞HÀ=K«∞Û 30 ÉèÏ~°fÜ«∞*’ºu+¨ ã¨~°fiã¨fiO 75
*’ºu+¨ â◊`«Ü≥∂QÆ~°`åfl=o J+¨ìHõ=~°æ Ѩ^Œúuó 75
(#∂~°∞Ü≥∂QÍÅѶ¨e`åÅ∞) 90 *’ºu+¨âßGOÖ’ ã¨O^ÕǨÅ∞,ã¨=∂^è•<åÅ∞ 75
JOQÆ™ê=Ú„kHõO 30 „Ѩâ◊fl`«O„`« 75
ǨÏã¨Î ™ê=Ú„kHõO 40 =ÚǨ˙~°ÎO 75
=^èŒ∂=~° QÆ∞} ã¨"Õ∞‡à◊#O .... qt+¨ì *Ï`«Hõ=ÚÅ∞ 125
ÖÏÖò H˜`åÉò 81 ÉèÏ~°fÜ«∞Ѷ¨e`«*’ºu+¨O 125
*Ï`«Hõ~å[=Ú 36 300 =ÚYº"≥∞ÿ# Ü≥∂QÆ=ÚÅ∞ 125
â◊‰õΩ#âßGO 36 *Ï`«HõOѨijeOK«_»OZÖÏ ? 250
P^èŒ∞xHõ„Ѩâ◊flâßGO 100 ~åRѨu J"å~°∞¤„QÆÇ‘Ï`«, =∞Ǩ=∞Ǩϟáê^蕺ܫ∞, "åK«ã¨Êu
Ѩ~åâ◊~°*’ºu+¨ „Ѩâ◊fl*’ºu+¨O 150 N =∞^èŒ∞~°Hõ$+¨‚=¸iÎQÍi „QÆO^äŒ=ÚÅ∞
J+¨ìHõ=~°∞æ 45 |$ǨÏ`üѨ~åâ◊~°Ç¨ÏŸ~åâßG=Ú–1 ~°∂.200
|$ǨÏ`ü*Ï`«HõO(„áêp#„ѨuH˜Ñ¨Ù#~°∞‡„^Œ}) 200 |$ǨÏ`üѨ~åâ◊~°Ç¨ÏŸ~åâßG=Ú–2 200
ÅQÆfl~°`åflHõ~°O 36 |$ǨÏ`üѨ~åâ◊~°Ç¨ÏŸ~åâßG=Ú–3 200
+¨@ÊOKåtHõ 120 |$ǨÏ`üѨ~åâ◊~°Ç¨ÏŸ~åâßG=Ú–4 200
40 ~ÀAÖ’¡ ã¨OMϺâßGO 150 ÉèÏ"å~°÷~°`åflHõ~°=Ú 75
40 ~ÀAÖ’¡ #Hõ∆„`« (<å_ô) Ѷ¨e`«=ÚÅ∞ 207 =ÚǨ˙~°Î zO`å=∞}˜ 150
ÔH.Ñ≤.*’ºu+¨O (ѨiK«Ü«∞O) 45 ã¨fiѨfl âßG=Ú 30
=ÚǨ˙~°ÎzO`å=∞}˜ 81 â◊`«Ü≥∂QÆ=∞O[i 75
ã¨∂~°ºK«O„^Œ „QÆǨÏ}=ÚÅ∞ 45 „=`«x~°‚Ü«∞HõÅÊ=e¡ 250
„Ѩã≤^Œú=º‰õΩÎÅ *Ï`«HÍÅ∞ ("Õˆ~H˘O_»Ñ¨Ê) 150 "åã¨∞ÎâßGq"ÕHõ=Ú–1 150
J^Œ$+¨ìÔ~"≥∞_ôãπ 99 "åã¨∞ÎâßGq"ÕHõ=Ú–2 150
=ÚÅ∞QÆ∞"åi~åtѶ¨e`åÅ∞(12~åâ◊√Å∞"åiH˜) 36 "åã¨∞ÎâßGq"ÕHõ=Ú–3 150
=ÚÅ∞QÆ∞"åi~åtѶ¨e`åÅ∞ q_çq_çQÍXH˘¯Hõ¯\˜ 10 "åã¨∞ÎâßGq"ÕHõ=Ú–4 150
„QÆǨÏã¨OKå~° Ѷ¨Åx~°‚Ü«∞nÑ≤Hõ 36 J#∞Éèí=ã¨∞ÅÉèí"åã¨∞Î – 1 75
*’ºu+¨ Ô~q∞_ôãπ 300 J#∞Éèí=ã¨∞ÅÉèí"åã¨∞Î – 2 125
D ^èŒ~°Å∞ xHõ~°=ÚHÍ^Œ∞, ZѨÊ\˜HõѨC_»∞ =∂~°∞K«∞O_»=K«∞Û#∞.
=∂=^ŒÌ ÅaèOK«∞ „QÆO^äŒ=ÚÅ∞..."≥∂ǨÏ<£ Ѩa¡ˆH+¨<£û, HÀ@QÆ∞=∞‡O,~å[=∞O„_ç–533 101.A.P.India 5
5. "åã¨∞ÎÅ∞ ã¨~°fi^Õ=`å =∞O„`«Hõ=K«=ÚÅ∞ 45
40 ~ÀAÖ’¡ ''"åã¨∞Îq^Œº—— <Õ~°∞ÛH˘#O_ç 180 =∞O„`åHõ∆~åÅ~°Ç¨Ï㨺O(c*ÏHõ∆~°xѶ¨∞O@∞=Ù) 45
"åã¨∞ÎâßG ~°Ç¨Ï㨺=ÚÅ∞ (ɡ·O_»∞) 108 ã¨~°fi^Õ=`å =∞O„`«~°`åfl=o 45
"åã¨∞Î#∞|\˜ì g∞ WÅ∞¡ 30 ^Œ`å΄`ÕÜ«∞ =¸eHÍ`«O„`«"£∞ 45
g∞~°∂ g∞ "åã¨∞Î 30 ã¨^•Kå~° nÑ≤Hõ 45
QÆ$ǨÏ"åã¨∞Î z\ϯÅ∞ 30 QÍÜ«∞„f `«O„`«"£∞ 108
"åã¨∞ΠѨÓ[ 30 QÆ∞ѨΠ™ê^èŒ# `«O„`«O 45
"åã¨∞Î ã¨∂„`«=ÚÅ∞ 30 Ü«∞O„`«ã≤kú 333
"åã¨∞ÎâßG ~°Ç¨Ï™êºÅ∞ 30 =∞O„`«â◊H˜Î 45
"åã¨∞Î ã¨∂‰õΩÎÅ∞ 10 ^Œ`å΄`ÕÜ«∞ `«O„`«q^Œº 45
QÆ$ǨÏ"åã¨∞Î =~°∞æÅ∞ 90 =∞O„`«âßGO („QÆO^äŒ=Ú) 250
_ÀÅ#q^Œº LѨÜ≥∂QÍÅ∞ (_ÒlOQ∑) 36 `åO„uHõ ѨOKåOQÆO 45
qâ◊fiHõ~°‡"åã¨∞Î âßGs`åº g∞ WO\˜ áê¡#∞Å∞ 45 ǨÏ=# `«O„`«O 250
qâ◊fiHõ~°‡ "åã¨∞Î âßGs`åº g∞ WO_»¡ PÜ«∞=ÚÅ∞81 ѨOK«^Œâ◊ =∞ǨY_»æ `«O„`«O 90
qâ◊fiHõ~°‡ "åã¨∞Î âßGO(z„`åÅ) .... =∞Ǩâ◊H˜Î =∞O„`« `«O„`« ~°Ç¨Ï™êºÅ∞ 150
„áêp# "åã¨∞ÎâßG=ÚÅ∞ 36 „Ѩ`«ºOy~åHõ$`åº`«O„`«O 360
P^èŒ∞xHõ QÆ$ǨÏ"åã¨∞Î 81 ëÈ_»â◊x`«º`«O„`«O 250
â◊√Éèí"åã¨∞Î 207 â߈HÎÜ«∞`«O„`«O 250
â◊√Éèí"åã¨∞Î ã¨ÅǨÅ∞ 36 Ü≥∂yh–"å=∞ˆHâ◊fi~°`«O„`«O 45
"åã¨∞ÎÜ«∞O„`« ~°`åfl=o 90 ~°∞„^ŒÜ«∂=∞à◊`«O„`«O 250
"åã¨∞ÎâßGO 45 „ѨѨOK«™ê~°`«O„`«O 45
ǨÏ∫ãπ áê¡#∞¡ 30 |^ŒxHõ `«O„`«"£∞ 45
QÆ$ǨÏ"åã¨∞Ιê~°O 30 LzÛù+¨ì QÆ}Ѩu `«O„`«"£∞ 45
QÆ$ǨÏ"åã¨∞Î K«O„kHõ 30 ~°∞„^•ëêª^蕺ܫ∞ó 90
QÆ$ǨÏ"åã¨∞Î ^Œ~°Ê}O 30 Ѩ~°â◊√~å=∞`«O„`«"£∞ 108
*’ºu+¨ – QÆ$ǨÏ"åã¨∞Î K«O„kHõ .... ÅH©;„Ѩ`«ºOy~å `«O„`«"£∞ 250
"åã¨∞Î~°`åflHõ~°O (H˘O_»Ñ¨e¡) ... QÆO^èŒ~°fi `«O„`«"£∞ 45
"åã¨∞Î t~À=∞}˜ ,, ... Ç≤Ï~°}ºâ◊¥eh `«O„`«"£∞ 250
NHõ$+¨‚"åã¨∞Î ,, .... =∂Ü«∂„Ѩ`«ºOy~å `«O„`«"£∞ 250
ѨOK«"åã¨∞Î áêi*Ï`«O ,, 90 N qâ◊fi~°∂Ѩ „Ѩ`«ºOy~å `«O„`«"£∞ 250
"åã¨∞Î_çO_ç=∞"£∞ ,, 45 HÍ=∞^èÕ#∞=Ù `«O„`«O 360
"åã¨∞Î^Œ∞Okaè ,, 90 â◊¥eh^Œ∞~åæ`«O„`«O 360
qâ◊fiHõ~°‡"åã¨∞ÎâßG=Ú ,, ... ™œO^Œ~°ºÅǨÏi (=∞O„`«Ü«∞O„`«~°`åfl=o) 45
Hõ$+¨‚"åã¨∞ÎâßG=Ú 45 =∞Ǩ=∞O„`«âßGã¨O„QÆǨÏó 150
â◊ź"åã¨∞Î,[Å"åã¨∞(Î ^ŒO`«∂iѨO_»s<å^ä£) 81 Ü«∞O„`« =∞O„`« `«O„`« 45
=∞Ü«∞"åã¨∞Î (QÀ~°ã¨g~°Éèí„^•Kå~°º) 120 â◊¥eh^Œ∞~åæ`«O„`«O (z#flk) 100
6. =∞O„`«âß„™êÎÅ∞ 7. „QÆO^ä•Å∞ – P~å^èŒ#Å∞
N ÅH©; `«O„`«"£∞ 360 ÉèíQÆ=næ`« â’¡Hõ `å`«Ê~°º ã¨Ç≤Ï`«O 45
N QÆ∞~°∞ `«O„`«O 108 QÆ}Ëâ◊ P~å^èŒ# 1 90
ã¨~°Ê (<åQÆ)`«O„`«O 250 QÆ}Ëâ’áêã¨# 2 90
=∞O„`«=∞Ǩϟ^Œkè („ã‘Î^Õ=`åóHõÅÊ"£∞) 360 #=„QÆǨ~å^èŒ# 144
=∞O„`«=∞Ǩϟ^Œkè (ѨÙ~°∞+¨^Õ=`åóHõÅÊ"£∞) 360 #=„QÆǨÏ"≥·Éèí=O 90
N ^Œ∞~°æ `«O„`«"£∞ 200 #=„QÆÇ¨Ï Ô~"≥∞_ôãπ 90
=∞O„`«ã≤kú 90 #=„QÆÇ¨Ï "Õ^ŒO 90
=∞O„`«™ê^èŒ# 45 â◊x„QÆǨ~å^èŒ# 90
`«O„`«*ÏÅO 45 Pk`åº~å^èŒ# 90
Ü«∞H˜∆}© `«O„`«O 45 ã¨∞„|Ǩ‡}Ϻ~å^èŒ# 90
áêâ◊√Ѩ`« `«O„`«O 90 N t= P~å^èŒ# 90
=∞O„`å#∞ëêª# K«O„kHõ 45 ÅH©; P~å^èŒ# 90
D ^èŒ~°Å∞ xHõ~°=ÚHÍ^Œ∞, ZѨÊ\˜HõѨC_»∞ =∂~°∞K«∞O_»=K«∞Û#∞.
=∂=^ŒÌ ÅaèOK«∞ „QÆO^äŒ=ÚÅ∞..."≥∂ǨÏ<£ Ѩa¡ˆH+¨<£û, HÀ@QÆ∞=∞‡O,~å[=∞O„_ç–533 101.A.P.India 6
ǨÏ#∞=∞^•~å^èŒ# 90 K«`«∞ˆ~fi^Œ=ÚÅ∞ 108
Åe`å~å^èŒ# 90 ã¨Ç¨Ï„ã¨eOQÍ~°Û# 120
N K«„HÍ~å^èŒ# ... |$ǨÏ`ü t= ™È΄`« ~°`åflHõ~°=Ú 200
QÍÜ«∞„f P~å^èŒ# 90 |$ǨÏ`ü ^Õg ™È΄`«~°`åflHõ~°=Ú 200
g~°Éèí„^•~å^èŒ# 90 |$ǨÏ`ü q+¨µ‚ ™È΄`«~°`åflHõ~°=Ú 200
HÍÅã¨~°Ê Ü≥∂QÆO 90 ˆH^•~°<å^è£ |^Œs<å^è£ Ü«∂„`åÔQ·_»∞ 36
x`«º rq`«=ÚÖ’ ~°∞„^•Hõ∆Å∞ 90 ѨOK«=∞"Õ^ŒO =∞ǨÉèÏ~°`«O 81
x`«º rq`«=ÚÖ’ #=~°`åflÅ∞ 90 ^Õ=Ùà◊√§ _®\ò HÍ"£∞ 81
ã¨∞O^Œ~°HÍO_» =K«#O 90 `åà◊Ѩ„`« ã¨=∂Ǩ~° QÀѨÙ~°O 144
"Õ^Œã¨∂HõÎ=ÚÅ∞ 90 N ǨÏÜ«∞„w= P~å^èŒ# 90
Jëêì^Œâ◊ѨÙ~å}=ÚÅ∞ ... NÅH©;#~°ã≤OÇ¨Ï P~å^èŒ# 90
"Õ=∞# Ѩ^Œº™ê~å=∞$`«O 90 ^≥·"å~å^èŒ# 90
ѨO_»QÆÅ∞ Ѩ~°fik<åÅ∞ 90 (ã¨∂i) "åb‡H˜ ~å=∂Ü«∞}O 90
‰õΩ[„QÆǨ~å^èŒ# 90 QÆ}ѨuÉèÏ+¨ºO 90
Éèˇ·~°"å~å^èŒ# 90 ^ŒH˜∆}Ï=$`« â◊OY=ÚÅ∞ 45
ã¨∂H˜Î~°`åflÅ∞ 90 108 k=º^ÕâßÅ q+¨µ‚ˆH∆„`«^Œ~°≈x 30
=∞#∞^èŒ~°‡ âßGO (=K«#OÖ’...) 144 ^èŒ~°‡ã≤O^èŒ∞=Ù(ˆHãπɡ·O_çOQ∑) 240
ѨÙ~å}ѨO_» ~å=∂Ü«∞}O 90 w`å~å^èŒ# 90
ѨÙ~å}ѨO_» ÉèÏ~°`«O 90 Ü«∞Aˆ~fi^Œ LѨ#Ü«∞#q"åǨτѨÜ≥∂QÆ=∞O[i 90
ѨÙ~å}ѨO_» ÉèÏQÆ=`«O 90 N t=w`« 108
N ÅH©;ã¨xflkè 90 ÉèÏ~°fÜ«∞ â‹·=ˆH∆„`«Ü«∂„`å^Œi≈x 100
ã¨~°fi^Õ=`å ã¨fi~°∂ѨÙ_»∞ "Õ≥OHõ>Ëâ◊fi~°∞_»∞ 90 zÅ∞‰õÄi ÉÏÖÏrK«i„`« 30
ǨÏ#∞=∞K«Ûùi„`« 90 #=Ü≥∂QÆ∞Å∞ 90
ѨOK«=ÚY ǨÏ#∞=∞`ü "≥·Éèí=O 45 PO„^茄Ѩ^ÕâòÖ’x^Œi≈OK«=Åã≤# „Ѩ=ÚY^Œ~åæÅ∞ 90
N ^Õg ã¨Ñ¨Îâ◊u 90 ã¨HõÅ^Õ=`å JëÈì`«Î~°â◊`«<å=∂=o(ÃÑ^ŒÌk)
=∂#=^èŒ~å‡Å∞ ..... –(108 JëÈì`«Î~°â◊`«<å=∂=à◊√Å`À) 90
QÆ~°∞_»Ñ¨Ù~å}O 36 ÉèíQÆ=`üã¨∞Îu 90
=∂Ѷ¨∞ѨÙ~å}O 30 ã¨∂~Àºáêã¨# 30
t=ѨÙ~å}O 30 8. "≥·^Œº „QÆO^ä•Å∞
"≥·âßYѨÙ~å}O 30 PǨ~°O P~ÀQƺO 30
ã¨∂÷ÖÏHõ∆i =∂Ѷ¨∞ѨÙ~å}O 45 =¸eHÍ"≥·^Œº z\ϯÅ∞ 30
ã¨∂÷ÖÏHõ∆i t=ѨÙ~å}O 45 PÜ«Úˆ~fi^Œ "≥·^Œº z\ϯÅ∞ 20
ã¨∂÷ÖÏHõ∆i "≥·âßYѨÙ~å}O 45 PÜ«Úˆ~fi^Œ "≥·^ŒºO 30
HÍsÎHõ ѨÙ~å}O 25 QÆ$ǨÏ"≥·^Œº ~°Ç¨Ï™êºÅ∞ 30
ã¨~°fiHÍ~°ºã≤kúH˜ ~å=∂Ü«∞}áê~åÜ«∞} 45 PÜ«Úˆ~fi^Œ "≥·^ŒºzO`å=∞}˜ – Ãã\ò ...
=∞Ǩ=∞$`«∞ºO[Ü«∞J=∞$`«áêâ◊√Ѩ`«"£∞ 150 QÆ$ǨÏ"≥·^Œº™ê~°O 30
ÃÑ^ŒÌÉÏÅtHõ∆ 36 Ǩϟq∞Ü≥∂"≥·^ŒºO (^•fi^Œâ◊Å=}zH˜`«û) 45
QÍÜ«∞„f =∞Ç≤Ï=∞ 30 „ѨHõ$u"≥·^ŒºO 30
=∞`«ûº Ü«∞O„`« =∞Ç≤Ï=∞ 45 PǨ~°O–"≥·^ŒºO 81
ѨÙ~å}<å=∞ K«O„kHõ ...... ã¨OѨÓ~°‚ PÜ«Úˆ~fi^Œ–z\ϯ "≥·^ŒºO 81
"Õ^Œ=∞O„`« ã¨OÇ≤Ï`« 108 PÜ«Úˆ~fi^Œ"£∞ 30
=$Hõ∆^Õ=`«Å∞ 36 J#∞áê#`«~°Oy}˜ ....
ǨÏ#∞=∞kfi[Ü«∞O 30 PÜ«Úˆ~fi^Œ =¸eHÍ"≥·^ŒºnÑ≤Hõ 90
ǨÏ#∞=∞^≥· fiÉèí="£∞ 30 ^Œ∞OѨ‰õÄ~°Å∞, P‰õΩ‰õÄ~°Å∞, HÍÜ«∞QÆ∂~°Å∞
Ü«∂A+¨ ™ê‡~°Î ã¨O™ê¯~° K«O„kHõ 150 "åHõ_»O – LѨÜ≥∂QÍÅ∞ 90
ã¨<å`«#"≥·kHõ „ÉÏǨχ}™ê‡~åÎQÆ=∞HõÅÊ"£∞ 150 P‰õΩ‰õÄ~°Å∞ ...
#=„QÆÇ¨Ï ^Œ~°≈#"£∞ 90 =#=¸eHÍ"≥·^ŒºO 300
x`«ºrq`«OÖ’ #=„QÆǨÅ∞ 90 UHõ=¸eHÍ"≥·^ŒºO 90
™êÅ„QÍ=∞=ÚÅ∞ 90 JëêìOQÆ Ç¨Ï$^ŒÜ«∞O(4ÉèÏQÍÅ∞) 1200
D ^èŒ~°Å∞ xHõ~°=ÚHÍ^Œ∞, ZѨÊ\˜HõѨC_»∞ =∂~°∞K«∞O_»=K«∞Û#∞.
=∂=^ŒÌ ÅaèOK«∞ „QÆO^äŒ=ÚÅ∞..."≥∂ǨÏ<£ Ѩa¡ˆH+¨<£û, HÀ@QÆ∞=∞‡O,~å[=∞O„_ç–533 101.A.P.India 7
~°Ç¨Ï㨺ã≤^ŒúÜ≥∂QÆ"≥·^Œº™ê~°"£∞ 90 ѨO_»∞QÆÅ∞–ѨÙ}ºˆH∆„`åÅ∞ ÉèíH˜Îw`åÅ∞ 30
„áê^äŒq∞Hõ Ǩϟq∞Ü≥∂"≥·^ŒºO 90 Q˘aƒà◊§áê@Å∞,ÖÏeáê@Å∞,HÀÖÏ@áê@Å∞ 30
Xɡã≤\ ˜ 90 QÍ#q^•ºÉ’kèx 90
ÃÇÏÖòÎÔQ·_£ 90 J#fl=∞Ü«∞º ã¨OH©~°Î#Å∞ 90
PÜ«Úˆ~fi^ŒO–r=#"Õ^ŒO 90 ÃÑo§áê@Å∞–„ã‘ÎÅáê@Å∞ 30
Ѷ¨Ù_£^ä≥~°Ñ≤ 90 ÉèíHÍÎ#O^Œ Éèí[#H©~°Î#Å∞(FÖò¤ã≤hÃãìÂÖò) 30
<åºK«∞~°Öò^ä≥~°Ñ≤ 90 ã¨~°fi^Õ=`åÉèíH˜Î=∞}˜=∂Å 30
ã¨OѨÓ~°‚P~ÀQͺxH˜ 20xII 90 |`«∞Hõ=∞‡ LÜ«∂ºÅ áê@Å∞(*Ï#Ѩ^Œw`åÅ∞) 30
H©à◊§<˘Ñ¨CÅ∞ g∞ ã¨=∞ã¨ºÖˇ·`Õ... 90 11. Ç≤Ï\òû ™êOQ∑û
Ü≥∂QÍ=∞O„`« 90 Ѷ¨∞O@™êÅ ÉèíQÆ=næ`« 15
Ü≥∂QÍ ã¨O_Õ @∞ =∞O_Õ 90 Ѷ¨∞O@™êÅ ã¨∞=∞^èŒ∞~°w`åÅ∞ 90
ÃÇÏ~°ƒÖò "≥∞_çã≤<£–ÃÇÏÖòÎ@∞_Õ 90 Ñ≤. ã¨∞jÅ ã¨∞=∞^èŒ∞~°w`åÅ∞ 90
ÃÇÏÖòÎÃѶ·Öò 108 Zãπ.Ñ≤. ÉÏÅ∞ ã¨∞=∞^èŒ∞~°w`åÅ∞ 90
9. JÜ«∞ºÑ¨Ê – Éèí"åh ~°HÍÅ∞ Zãπ.*Ï#H˜ ã¨∞=∞^èŒ∞~°w`åÅ∞ 90
N JÜ«∞ºÑ¨Ê bÖÏ=∞$`«O 25 "Õ@∂i ã¨∞O^Œ~°~å=∞=¸iÎÇ≤Ï\òû 90
N JÜ«∞ºÑ¨Ê P~å^èŒ# 45 ã≤i"≥<≥flÅ ã‘`å~å=∞âß„ã≤Î Ç≤Ï\òû ....
N JÜ«∞ºÑ¨Ê Ü«∂„`å qt+¨ì`« 45 ã≤hÉèíH˜Îw`åÅ∞ 90
N JÜ«∞ºÑ¨Ê Éèí[#áê@Å∞ 45 12. „ã‘ÎʼnõΩ LѨܫÚHõΠѨÙã¨ÎHõ=ÚÅ∞
N JÜ«∞ºÑ¨Ê ѨÓ*ÏHõÅÊO 15 NHÍO`å=∞}˜ =O@Å∞ ("≥*ò) 45
N JÜ«∞ºÑ¨Ê ÉèíH˜Î w`åÅ∞ 15 âßHÍǨ~° =O@Å∞ 20
N JÜ«∞ºÑ¨Ê nHõ∆ F 9 =∂O™êǨ~°=O@Å∞ 20
N JÜ«∞ºÑ¨Ê Éèí[#=∂Å F 9 z\˜ìz\ϯÅ∞ 20
N JÜ«∞ºÑ¨Ê x`«ºÑ¨Ó[ P 9 JO^•xH˜ z\ϯÅ∞ 20
N JÜ«∞ºÑ¨Ê x`«ºxÜ«∞=∂=o P 6 Ñ≤Å¡Å ¿Ñ~°∞¡ (ÃÑ^ŒÌk) 20
N Éèí"åh bÖÏ=∞$`«O(^Œ∞~åæÉèí"åhnHõ∆) 25 Ñ≤Å¡Å ¿Ñ~°∞¡ (z#flk) 9
^ÕgbÖÏ=∞$`«O 81 ÖË>ˇãπì ZO„ÉÏ~Ú_»s âßsÉ’~°¤~üû 30
N ^Õg ѨÓ*ÏHõÅÊO 15 ÖË>ˇãπì ZO„ÉÏ~Ú_»s _ç*ˇ·<£û 30
^Õg ÉèíH˜Îw`åÅ∞ 15 z<åfl~°∞ʼnõΩ z~°∞uà◊√§ 20
*ˇ· Éèí"åhnHõ∆ F 9 Ѩã¨O^≥·# á¶êãπìѶ¨Ù_£ =O@Å∞ 20
Éèí"åhnHõ∆ P 6 ѨÖÏ"£Å∞, „ÃѶ·_£ Ô~·ãπÅ∞, "≥Ô~·\ ©Ô~·ãπÅ∞ 20
^Õg ÉèíH˜Î=∂Å 9 "ÕѨÙà◊√§–WQÆ∞~°∞¡ 20
N JÜ«∞ºÑ¨Ê Éèí[<å=o 99 NHÍO`å=∞}˜ =O@Å∞ (<å<£"≥*ò) 45
JÜ«∞ºÑ¨ÊѨÓ*Ïqkè (*Ëã¨∞^•ã¨∞™êOQ∑û`À) 15 WOw¡+¨µÖ’P_»Ñ≤Å¡Å¿Ñ~°∞¡ 36
10. Éèí[#Å∞ – H©~°Î#Å∞ WOw¡+¨µÖ’ =∞QÆÑ≤Å¡Å¿Ñ~°∞¡ 36
J#fl=∞Ü«∞º H©~°Î#Å∞ (aQ∑) 15 „ÉËH±á¶êãπì =O@Å∞ 20
J#fl=∞Ü«∞º H©~°Î#Å∞ (z#flq) 9 ѨO_»∞QÆÅÖ’ KÕã¨∞H˘<Õ Ñ≤O_ç=O@Å∞ 20
N~å=∞^•ã¨∞ H©~°Î#Å∞ (aQ∑) 15 "≥∞ÿ„HÀ"À"≥<£ =O@Å∞ 81
N~å=∞^•ã¨∞ H©~°Î#Å∞(z#flq) 9 ã¨~°fi^Õ=`åÉèíH˜Î=∂Å 30
`åºQÆÜ«∞º H©~°Î#Å∞ 9 Ñ≤Å¡Å¿Ñ~°∞¡ (ÉÏ|∞) 30
ã¨~°fi^Õ=`å =∞OQÆà◊Ǩ~°`«∞Å∞ 20 Ñ≤Å¡Å¿Ñ~°∞¡ (áêѨ) 30
=ã¨∞O^èŒ~° =∞OQÆà◊ Ǩ~°`«∞Å∞ 20 "≥∂„_»<£ "≥∞ǨÏOk (QÀiO\ωõΩ _ç*ˇ·<£û) 30
ã¨~°fi^Õ=`å Éèí[#Å∞ 30 qq^èŒ ~°HÍÅ∞
*Ï#Ѩ^Œw`åÅ∞ 20 ZO^Œ~À=∞Ǩ#∞ÉèÏ=ÙÅ∞ 150
z\˜ì á⁄\˜ì áê@Å∞ 9 Ü≥∂QÍã¨<åÅ∞ 30
*ÏfÜ«∞ w`åÅ∞ 9 ã¨∂~°º#=∞™ê¯~°=ÚÅ∞ 30
t=ÉèíH˜Î =∂Å 9 á⁄_»∞ѨÙHõ^äŒÅ∞ (ÃÑ^ŒÌk) 20
q+¨µ‚ ÉèíH˜Î=∂Å 9 á⁄_»∞Ѩ٠Hõ^äŒÅ∞ (z#flq) 5
^Õâ◊ÉèíH˜Î w`åÅ∞ 30 HÍÅ*Ï˝# `«`åÎfiÅ∞ 20
™œÉèÏQƺ ^Õ=`å =∞OQÆà◊Ǩ~°`«∞Å∞ 30 Ç≤ÏOn–`≥Å∞QÆ∞–ã¨fiÉ’kèx 15
D ^èŒ~°Å∞ xHõ~°=ÚHÍ^Œ∞, ZѨÊ\˜HõѨC_»∞ =∂~°∞K«∞O_»=K«∞Û#∞.
=∂=^ŒÌ ÅaèOK«∞ „QÆO^äŒ=ÚÅ∞..."≥∂ǨÏ<£ Ѩa¡ˆH+¨<£û, HÀ@QÆ∞=∞‡O,~å[=∞O„_ç–533 101.A.P.India 8
WOw¡+¨µ–`≥Å∞QÆ∞–ã¨fiÉ’kèx 15 HÍà◊ǨÏã≤Î ^ÕgÉèÏQÆ=`«O 90
[#~°Öò <åÖˇ_£˚ 15 ‰õΩÖÏ~°‚= `«O„`«"£∞ 150
#∂~°∞ ZHͯÅ∞ 7 PKå~°º ã≤^Œú <åQÍ~°∞˚#`«O„`«O(Xi[#Öò) 250
1–100 >Ë|∞Öò |∞H± 7 Ü≥∂QÍã¨<åÅ∞ (VG/TNL) 30
N~å=∞HÀ\˜ 25 ~å=∞~åÜ«∞ "åã¨∞ÎâßGO (=Ú„^ŒQÆ_» ~å=∂~å=Ù)90
Nt=HÀ\˜ 25 ZO.Zãπ.P~ü.ǨÏ#∞=∂<£Kåb™ê 9
"Õ∞lH± 20 ZO.Zãπ.P~ü.ã¨∞O^Œ~°HÍO_» 70
JOÔHÅ`À QÍ~°_ô 20 J+¨ì=ÚY QÆO_»ÉèË~°∞O_»`«O„`«O 75
„¿Ñ=∞Hõ^äŒÅ∞ 20 „|ǨχOQÍirq`«K«i„`« ([=OQÆ∞Å) 75
Ü«Ú=`«~°OQÍÅ∞ (Ü«Ú=`«~°OHÀã¨O) 20 `«iQ˘O_»"O≥ QÆ=∂O|qiz`«–N"ÕOHõ\ÏK«Å=∂Ǩ`«‡ºO150
„¿Ñ=∂ h‰õΩ *’Ǩ~°∞¡ (Å"£_çHõ∆#s) 20 N Pkâ◊OHõ~åKå~°º k=ºK«i`å=∞$`«O 36
ǨÏ$^ŒÜ«∞ã¨ÊO^Œ# (Hõq`«Å∞) 20 w`åO[e (~°gO„^Œ<å^ä£~îåQÆ∂~ü) 45
"å`«ûºÜ«∞# HÍ=∞ã¨∂„`åÅ∞ 30 HÍj~å"Õ∞â◊fi~° =∞lb Hõ^äŒÅ∞ 75
Z.Ñ≤.@∂iãπì ÔQ·_»∞ 30 NÅe`åã¨Ç¨Ï„ã¨<å=∞=Ú(ÉèÏ㨯~°ÉèÏ+¨ºO) 500
WO„^Œ*ÏÅ ~°Ç¨Ï™êºÅ∞ 25 N^ÕgÉèÏQÆ=`«O ɡ·O_»∞ 261
=∞¿ÇÏO„^Œ*ÏÅ ~°Ç¨Ï™êºÅ∞ 25 Nt=ѨÙ~å}O ɡ·O_»∞ 260
q[Ü«∞O g∞^Õ 30 „ѨHõ$uã≤^•úO`«=ÚÅ∞–"Õ^Œq*Ï˝#=Ú
Hõeã≤ rq^•ÌO 30 –Ѷ¨e`«*Ï`«Hõ ã¨∂„`«=ÚÅ∞ 595
<å^Œ„|Ǩϟ‡áêã¨# (^蕺#O{ã¨Ow`«O"Õ∞Å∞ HõÅ~ÚHõ) 90 qâ◊fiHõ~°‡ „ѨHÍâ◊=Ú 106
â◊s~°ÉèÏ+¨ (ÉÏ_ô ÖÏOˆQfi*ò) 90 „áêp#"åã¨∞Îâß„™êÎÅ∞–P^èŒ∞xHõ"åã¨∞ÎѨijÅ#250
„H˜Ü«∂Ü≥∂QÆO 30 QÆ∞ѨÎ"åã¨∞Î "åã¨∞Îq*Ï˝#*’ºu 150
P#O^ŒOQÍ rq^•ÌO 81 <å~°^Œ ã¨OÇ≤Ï`« 150
ǨÏiâ◊ÛO„^Œ <å@HõO 45 ~åǨïˆH`«∞=ÙÅ∞ ã¨=∞ã¨Î „ѨÉèÏ==ÚÅ∞ 100
=∂ºlH±ÔQ·_£–„\˜‰õΩ¯Å∞,`«=∂ëêÅ∞–HõѨ\ ˜„ѨѨOK«O 90 JOQÍ~°‰õΩ_»∞ (‰õΩA_»∞) 45
K«^Œ~°OQÆO 90 ѨÙ~ÀÇ≤Ï`« ^Œ~°≈x (QÀ~°ã¨g~°Éèí„^•Kå~°º) 150
"å`åûÜ«∞#HÍ=∞ã¨∂„`åÅ∞ 90 qâ◊fiHõ~°‡"åã¨∞Îq^•º~°Ç¨Ï㨺=ÚÅ∞ ,, 225
ѨOK«™êÜ«∞HõO 90 "åã¨∞Î q*Ï˝# K«O„kHõ ,,100
~°u~°Ç¨Ï™êºÅ∞ 90 =∞Ǩ^Œâß áêi*Ï`«O ,,100
J#OQÆ~°OQÆO (HõOÉèíOáê\˜ ã¨fiÜ«∞O„ѨHÍ+π) 90 25ã¨OII ѨOKåOQÆO (2000–2025) ,,250
â◊$OQÍ~°ˆHo (HõOÉèíOáê\˜ ã¨fiÜ«∞O„ѨHÍ+π) 90 Latitude - Longitude (English) ,, 50
=∂~°¬ÖòP~üì û (Hõ~å>Ë,‰õΩOQ∑Ѷ¨Ó<Õ~°∞ÛHÀO_ç) 90 *Ï`«Hõ <å~åÜ«∞}©Ü«∞O("å„_Õ=Ù"åiq) ~°∂.150
=∞O„`«âßG=∞Ǩϟ^Œkè 90 "åã¨∞Î <å~åÜ«∞}©Ü«∞O ,, 120
Jã¨`À=∞Ü«∞ ã¨^Œæ=∞Ü«∞ 36 Ü≥∂QÍ=mYO_»O ,, 120
QÍÜ«∞„fq*Ï˝<£ 90 =ÚǨ˙~°Î ã≤O^èŒ∞=Ù ,, 150
zO`å=∞}˜ (<å@HõO) 50 [Ü«∞ÉèÏ~°u (ѨÙ~å}ѨO_»Nx"åãπ) 21
áêO_»= L^ÀºQÆO (<å@HõO) 45 [Ü«∞¿ÇÏ...[Ü«∞¿ÇÏ... ,, 27
ÉÏÅ<åQÆ=∞‡ (<å@HõO) 50 [Ü«∞`«∞...[Ü«∞`«∞... ,, 27
HÍà◊ǨÏã≤Î „ã‘ÎÅ „=`«Hõ^äŒÅ∞ 30 ™ê~Ú... ,, 45
HÍà◊ǨÏã≤Î ~å=∂O[<ÕÜ«∞ Ü«Ú^ŒúO(|kÔ~_ç¤) 45 N=∂eHõ ,, 20
HÍà◊ǨÏã≤Î QÀqO^Œ <å=∂Å ÉèíQÆ=næ`« 25 P~°u™ê~ÚÉÏÉÏ ,, 25
HÍà◊ǨÏã≤Î QÆ$ǨÏ"åã¨∞Î zO`å=∞}˜ 90 JOQÍ~°‰õΩ_»∞ 45
HÍà◊ǨÏã≤Î QÆ$ǨÏ"åã¨∞Î =∞~å‡Å∞ (ɡ·O_»∞) 45 â◊√„‰õΩ_»∞ 45
HÍà◊ǨÏã≤Î t=ѨÙ~å}O 90 ~åǨïˆH`«∞=ÙÅ ã¨=∞ã¨Î „ѨÉèÏ"åÅ∞ 100
`«=∞‰õΩ U |∞H±û HÍ=Åã≤#, =∞xÜ«∂~°¤~üx, _ç._ç.QÍx „H˜Ok J„_»ãπ‰õΩ ѨOѨQÆÅ~°∞.
á¶È<£ : 2462565 (0883)
"≥∂ǨÏ<£ Ѩa¡ˆH+¨<£û,
ã¨Ç¨Ï„™êkèHõ `≥Å∞QÆ∞ „Ѷ‘ W–„QÆO^äŒ=ÚÅÔH· gH˜∆OK«O_ç.... J[O`å Ǩϟ@Öò Z^Œ∞@,
WWW.MOHANPUBLICATIONS.COM HÀ@QÆ∞=∞‡O, ~å[=∞O„_ç.
D ^èŒ~°Å∞ xHõ~°=ÚHÍ^Œ∞, ZѨÊ\˜HõѨC_»∞ =∂~°∞K«∞O_»=K«∞Û#∞.