0% found this document useful (0 votes)
582 views106 pages

თავისუფალი

The document discusses a young man named Giorgi who lives with his family in a village. He does well in school and enjoys studying physics. However, his family struggles financially and he worries about his future career options. He considers different professions but is unsure of which path is best.

Uploaded by

子俊
Copyright
© © All Rights Reserved
We take content rights seriously. If you suspect this is your content, claim it here.
Available Formats
Download as PDF, TXT or read online on Scribd
0% found this document useful (0 votes)
582 views106 pages

თავისუფალი

The document discusses a young man named Giorgi who lives with his family in a village. He does well in school and enjoys studying physics. However, his family struggles financially and he worries about his future career options. He considers different professions but is unsure of which path is best.

Uploaded by

子俊
Copyright
© © All Rights Reserved
We take content rights seriously. If you suspect this is your content, claim it here.
Available Formats
Download as PDF, TXT or read online on Scribd
You are on page 1/ 106

anri gozaliSvili

# Tavisufali

wigni dafuZnebulia realur istoriebze


koreqtori: nino guraspauli

© anri gozaliSvili, 2019


-1-
cota ram Cem Sesaxeb
Cemi saxelia giorgi. vcxovrob lagodexis raionis so­
fel SromaSi dedasTan, mamasTan, bebosTan da Svidi wlis
dasTan erTad. skolaSi swavlis paralelurad vmuSaobdi
fizikur samuSaoebze im motiviT, rom ojaxs davxmarebo­
di materialurad, magram mSoblebi arasdros maZlevdnen
uflebas, Cemi gasamrjelo maTTvis gamenawilebina. maT
mxolod is undodaT, rom Cemi SromiT gamomuSavebuli
Tanxis dafaseba meswavla.
mamaCemi taqsis mZRolia. is dRevandelma mware realo­
bam miiyvana am profesiamde. me da mamas bevri sa­ erTo
gvaqvs, Tumca bevr rameze ver vTanxmdebiT. kamaTis
erT-erTi mTavari Tema Cemi Canawerebia, dRiuri, rome­
lic da­ fuZnebulia sityvis Tavisuflebaze. yovelTvis
vwer imas, rasac vfiqrob da arasdros mainteresebs, ra
Sedegi mohyveba amas. is ki cdilobs, tabu daados Cems
yovel sityvas, romelic vinmes kritikas isaxavs miznad.
mamam skolac da umaRlesi saswavlebelic Zalian karg
niSnebze daamTavara, Tumca dRes Tavisi specialobiT
ver muSaobs. man, rogorc yvela Sromismoyvare adamia­
ni moiqceoda, ifiqra, usaqmod yofnis magivrad oriode
TeT­rs Sevitan ojaxSio, aiRo bankidan sesxi, iyida Zve­
li avtomobili, daadga taqsis yviTeli niSani da miujda
saWes.

3
deda diasaxlisia. mas Cemi dabadebis Semdeg erTi dRec
aRar umuSavia. is Tvlida, rom dedis upirvelesi amoca­
na Svilis saamayod da patiosnad aRzrda iyo. yovelTvis
mexmareboda saSinao davalebis SesrulebaSi. ramdenjerac
klasels miviyvandi saxlSi, imdenjer dagvisvamda gver­
diT da gveubneboda, rom unda gvemecadina. Cemi stumari
gancvifrebuli da imedgacruebuli uyurebda dedaCems,
radgan TamaSis imediT modioda CemTan.
sofelSi Zalian mWidro mezobloba gvaqvs. mezoblebs
Zalian vuyvarvar. arasdros maviwydeba maTTvis gamar­
jobis Tqma. ded-mamas xSirad aCereben da eubnebian, rom
sanaqebo Svili vyavar. maTac siamayis cremliT evsebaT
Tvalebi.
wels davamTavre skola da universitetSi vapireb
swavlis gagrZelebas. mjera, mSoblebis imedebs gavamarT­
leb. saerTaSoriso urTierTobebis fakulteti avirCie.
Cvens droSi sanTliT saZebaria kargi politikosi, Tanac
Zalian minda, xalxs davexmaro. ar var realisti, meocne­
be var. mSoblebi maswavlidnen, rom cxovrebaSi mTavari
ocnebebis asruleba ar aris da mTeli Cemi yuradReba
fulis keTilsindisieri SromiT mopovebaze unda gadame­
tana, radgan arc erTi adamiani ar fasobs fuliT gate­
nili jibis gareSe. maswavlidnen, rom Tavis daxra da
mravali damcirebis atana momiwevda, Tu `WuWyis dasta“
ar meWireboda xelSi. meubnebodnen, Cemi bavSvuri axire­
bebi bavSvur samyaroSi unda dametovebina an ubralod
nagvis yuTSi gadameyara ise, TiTqos arc araferi yofi­
lao. am dros Cemi `me“ sxvanairad fiqrobda! fiqrobda
momavalze, gegmavda, zomavda samomavlod gadasadgmel
nabijebs da arc erTi wamiT Camqrala momavlis gegmebiT
anTebuli cecxli. sicocxlis bolo wamamde memaxsovreba
Cemi miznebi da Tu ver avixden ocnebas, Cems Svils mainc
vetyvi, rom ocnebebis gareSe cxovrebas azri ar aqvs da

4
Tu raimes daisaxavs miznad, Tu mis gulSi patara miznis
naperwkali gaCndeba, ar Caaqros da ibrZolos, ibrZolos
Cemi SecdomebiT da gadadgas swori nabijebi ise, rogorc
Tavad CaTvlis saWirod.
bavSvobaSi Zalian bevri megobari myavda, Tumca drom
arc megobroba daindo da mxolod erTi damitova. andac
dro ra SuaSia?! yvela adamiani, visac Seqmnili garemoe­
ba ar moswons, an dros adanaSaulebs, an beds uCivis, an
21-e saukunes abralebs. sinamdvileSi yvelaferi ufro
martivad aris – SevicvaleT. gavizardeT, CamovyalibdiT,
gavacnobiereT, ras velodiT cxovrebisgan, ra gvsurda
Tavad da rodesac Cveni is periodi damTavrda, romelic
ordroSobanas, daxuWobanasa da daWerobanas TamaSSi ga­
vatareT, uTqmelad davemSvidobeT erTmaneTs.
Cemi megobari beqa, romelmac dros gauZlo, Cemze 3
wliT ufrosia. zustad 3 wlis win wavida TbilisSi sas­
wav­
leblad. iuridiulze moewyo erT-erT prestiJul
universitetSi. Tavidan kviraSi erTxel mikavSirdeboda,
miyveboda qalaqis ambebs, Semdeg TveSi erTxel mirekav­
da. sasaciloa, magram masze 2 welia, aRaraferi msmenia. 3
welia, rac megobari ar myavs. es dro ZiriTadad wignebis
kiTxvaSi, muSaobaSi, swavlasa da dRiuris weraSi gavatare.
tansacmlis yidva Zalian ar miyvars, fulis gadaxda
menaneba. gana fuli ase advilad iSoveba?! ori xeli tan­
sacmeli maqvs, erTi, romelsac stumrad vicvam da meore,
romelsac yoveldRiurad viyeneb. marTalia, sakmaod dai­
ZonZa da gaxunda, magram ar maqvs pretenzia, yoveldRe
axal-axali tansacmeli mecvas.
mamas xelfasi ZiriTadad manqanis SekeTebis, bankis
valebis, komunalurebis gadasaxadebsa da sakvebis xar­
jebze nawildeba. bebo pensiiT wamlebs yidulobs. cota
xmamaRali naTqvamia, `pensiiT wamlebs yidulobs~, magram
faqtia, rom bolo TeTramde exarjeba medikamentebSi

5
fuli. rogorc aRvniSne, Cemi xelfasi mrCeba me, magram
ojaxis mdgomareobidan gamomdinare, ar vcdilob, es Tan­
xa CemTvis movixmaro da ojaxs maqsimalurad vudgavar
gverdiT.
Cemi fiqrebi mxatvruli eniT xSirad gadamaqvs fur­
celze. deda meubneba, kargad gamogdiso, magram mainc
vfiqrob, rom jer dasaxvewi maqvs. Cemi cxovrebis gan­
mavlobaSi ori dRiuri miwarmoebia. pirveli bavSvobaSi,
roca cxovrebas cisartyelas ferebSi aRvwerdi, rodesac
ar arsebobda zizRi, Suri, boRma, tyuili, arakacoba da
yvelaze sasacilo is aris, rom me amis guliT mjeroda.
xolo meore dRiurSi sasiyvarulo istoriebi mewera,
romlis akinZvas da wignad qcevas vapirebdi manam, sanam
Cemi patara da RumelSi dRiuris furclebiT cecxls
aanTebda. axla, radgan cxovrebis axal etaps viwyeb, min­
da, rom gansxvavebuli Tematika movifiqro. ai magaliTad:
axalgazrda biWis ideebi, rogor ganviTardes saqarTve­
lo. ara, moica, Zalian grZeli winadadebaa, ase SeiZleba:
axalgazrduli xedva saqarTvelos momavlisTvis. davwer
im yvelaferze, rac ar momwons Cvens qveyanaSi da Semog­
TavazebT am problemebis mogvarebis gzebs.
Cemi sofeli Zalian miyvars da mimZims masTan ganSore­
ba. gasaocari buneba gvaqvs, jer adamianis xeli ar Sexe­
bia da imedi maqvs, aravin daadgams Tvals. Zalian bevri
turisti Camodis saqarTveloSi. zogierTi fiqrobs, rom
arqiteqtura izidavT maT, magram Cemi azriT, ucxoels
SuSis SenobebiT an mocekvave SadrevnebiT ver gaakvir­
veb. samagierod bunebas, mravalsaukunovan istorias da
qarTul stumarTmoyvareobas SeuZlia, ucxoel stumars
Tavisi qveynis datoveba da saqarTveloSi Camosaxleba
moandomos. verc saqarTvelos da verc konkretulad Cems
mxares sityvebiT ver aRvwer. Tvalebi daxuWe da warmoid­
gine, gariJraJze mamlis yivili, romelic mTel sofelSi

6
sxvadasxva mxridan gaismis, rogor dgebi diliT hamakidan,
CaisunTqav sufTa haers da Sehyureb ulamazes mTebs, yve­
laze mSvenieri ki is aris, rom am simyudroves manqanebis
moZraoba da maTi Savi kvamli ar girRvevs.
sakmaod rTulia yoveldRiurobas moswyde da axali
cxovreba daiwyo, magram unda vcado imisTvis, rom mo­
mavalSi ukeTesi cxovreba mqondes da isev fizikuri mu­
Saoba aRar momiwios. Sroma arc erT sferoSi miTakilia.
iyo dro, rodesac maRaziaSi vmuSaobdi molare-konsul­
tantad. yvelaze saSineli profesiebi, sadac mtersac ki
ar vusurveb muSaobas, es aris momsaxurebis sferos pro­
fesiebi. ara imitom, rom saSineli grafikia an anazRaure­
baa Seusabamo dakisrebul movaleobebTan, arc imitom, rom
Rameebis Teneba da xandaxan, sxvis cvalaSi muSaoba giwevs.
ara! es yvelaferi kidev asatania. bolos da bolos iseTi
profesiebic xom arsebobs, xalxs uaresi wvaleba da si­
cocxlis metad safrTxeSi Cagdeba rom uwevT. momsaxure­
bis sferoSi muSaobas yvelaze metad amZimebs xalxis, anu
momxmareblebis damokidebuleba dasaqmebuli personalis
mimarT. ai magaliTad, warmoidgine 60 wlis qalbato­
ni, romelsac SeuZlia panika atexos mxolod imis gamo,
rom produqcias ramdenime wamis win Seecvala fasi da
konsultantma ver moaswro daxlze amis aRniSvna. dedis
asakis qals ar moerideba, giyviros, Tu daRlili SemTxve­
viT produqcias orjer gautareb, imis magivrad, rom zr­
dilobianad migiTiTos, Tanxa damibruneo, maRaziis mTel
administracias Carevs da isic ar moerideba, erTi dRis
nawvaleb Tanxas, jarimis saxiT rom CamogaWrian. an mamis
asakis kaci, romelic 18 wlis gogonas eflirtaveba da
yvelaze amazrzeni is aris, rom ar rcxvenia arc Tavisi
Tavis, arc im gogonasi da arc garSemomyofebis. meneje­
rebi, romlebsac `TavSi aqvT avardnili~ 50 lariT didi
xelfasi da mudmivad zemodan giyureben. ai, es aris rea­

7
lurad momsaxurebis sfero. adgili, sadac kargi ganwyo­
biT Sexval da gamoxval fsiqikaSeryeuli. adgili, sadac
dReSi 4000 lars gamoimuSavebs kompania da Tvis bolos
300 lars mogigdebs Sen.
vfiqrob, rom yvela profesia, romliTac fuls pa­ti­os­
nad gamoimuSaveben, dasafasebelia. iciT, xanda­xan fanjri­
dan vuyureb Cemze bevrad ufros biWebs da mikvirs, isev
mSoblebis kmayofaze rom cxovroben. me aravis ganvsji da
arc ufleba maqvs vinme ganvsajo, ubralod TvalSi lama­
zad ar mxvdeba, rodesac Tundac sigaretis fuls mSoble­
bs sTxoven is adamianebi, romelTac sul patara mondomeba
sWirdebaT imisTvis, rom sakmaod kargi cxovreba hqondeT.
xval qalaqSi vapireb wasvlas. mamam 700 lari momca
winaswar imisTvis, rom saxli viqiravo da gamovizogo es
fuli, sanam samsaxurs ar movZebni. saxlis ramdenime va­
rianti maqvs arCeuli. TbilisSi CasvlisTanave Sevivli
yvelgan da maTgan saukeTesoze SevaCereb arCevans.
deda Zalian nerviulobs televiziis gadamkide. meub­
neba, Rame ar iaro, saSiSiao. mec didad ar mimiwevs guli
qalaqisken, yovel meore dRes acxadeben, rom an viRacas
klaven an scemen.
mezoblebma icodnen, Cemi sofelSi yofnis bolo dRe
rom iyo da saRamos Semogviares. dedam sufra gaawyo da
magidas mivusxediT. sxvaTa Soris stumrebidan erT-erTi
beqas deda iyo. Zalian gauxarda Cemi warmatebis ambavi
da mkiTxa, dasarCeni Tu mqonda. mec vuTxari, rom jer
saxlis ramdenime varianti mqonda SerCeuli da Tbilis­
Si CasvlisTanave viqiravebdi romelimes. amis gagonebaze
sufridan adga da ezoSi gavida. daaxloebiT aTi wuTis
ganmavlobaSi telefonze esaubreboda viRacas. Semdeg
movida da miTxra:
– ar inerviulo saxlis Taobaze, beqas vuTxari da er­
Ti TviT dagtovebs TavisTan.

8
wasvlisas damitova beqas monacemebi da gza damiloca.
gaTenda meore dRe. soflis marSutkaze magviandebo­
da. Wamac ver movaswari ise avdeqi, Cavicvi tansacmeli,
aviRe fuli, davemSvidobe ojaxis wevrebs da wamovedi. vi­
codi, win sxva samyaro meloda. samyaro, romelSic Cemi
adgili unda damemkvidrebina!

* * *
rogorc iqna, Camovedi TbilisSi. beqas misamarTi fur­
celze mewera. warmodgena ar mqonda, sad iyo gldanis V
mikro. videqi metro `isnis“ win da xalxs vekiTxebodi,
saiT unda wavsuliyavi. sami-oTxjer viyavi qalaqSi namyo­
fi, amitomac ucxo quCebSi bodials taqsiT wasvla var­
Cie. 30 wuTSi damWirda beqas saxlamde misasvlelad. beqa
ezoSi manqanas recxavda. Cemi danaxva Zalian gauxarda da
danaxvisTanave gadamexvia. cota xans ezoSi visaubreT da
Semdeg saxlSi avediT. Cveni saubari ar iyos iseTi, rogo­
ric wlebis win. iseTi SegrZneba mqonda, TiTqos sruliad
ucxo adamians vesaubrebodi. saxli Zalian kargad hqonda
mowyobili. rodesac gaigo, rom tansacmeli ar mqonda wa­
moRebuli, Tavisi karada gamoaRo da miTxra, sanam CemTan
icxovreb, rac ginda, is Caicvio. isic daamata, samsaxuris
Zebna aRar mogiwevs, erTi kargi varianti maqvs SenTvis da
xvalidan SegiZlia samuSaod gaxvideo. mec araferi meTq­
moda madlobis garda.
cexSi daviwye muSaoba. ufrosi mkacri ara, ufro bo­
roti kaci aRmoCnda. sul Tavze medga da wynarad araso­
des mesaubreboda. 45-46 wlis iqneboda. dabali, warbSek­
ru­li kaci iyo, sul ibRvireboda. aslani erqva, cexi mi­si
biznesi iyo. pirvel dRes Zalian damtvirTa. yovel misv­
laze imas vfiqrobdi, albaT Cemi gamocda unda da nel-ne­
la kargad momeqceva-Tqo, magram sul tyuilad.

9
erTi Tvis Semdeg pirveli xelfasi aviRe. gavyavi or
nawilad. 150 lari universitetisTvis gadavde, 200 lari
saWmlisTvis. beqasi Zalian madlobeli viyavi, amitomac
mindoda pativiscema gamomexata da pabSi davpatiJe.
Tbilisis ZiriTadi adgilebi viswavle – avlabari,
rusTaveli, Tavisufleba, mokled, aRar davikargebodi.
saxli sanzonaSi viqirave. marTalia, beqas saxliviT la­
mazi ar iyo, magram magas ar daveZebdi, mTavaria dasarCe­
ni mqonda. iaffasiani mobiluri viyide, bebosTan da de­
dasTan rom damereka. diliT vmuSaobdi, RamiT Tbilisis
quCebSi davseirnobdi.
swavlis dawyebamde ori kviriT adre universitetSi
mivedi registraciisTvis. pirvelad, rodesac universite­
tis ezoSi Sevedi, saocari grZnoba dameufla. Sevedi Tu
ara universitetis SenobaSi, gavifiqre: ai, giorgi, aqedan
iwyeba Seni warmateba. ramdenime dRis Semdeg, Cems pirad
gverdze, leqciebis cxrilic gaCnda.
dRes 15 seqtemberia. xval swavla iwyeba. ar vici, ro­
go­ri garemo damxvdeba universitetSi, magram vici, rom
yve­lafers gavakeTeb warmatebis misaRwevad. Tavs ar dav­
zogav da sakuTari Tavis imedebs gavamarTleb.

-2-
pirveli dRe universitetSi

da dadga universitetSi wasvlis droc. gamoviRe kara­


didan axlad nayidi tansacmeli, cxeli uToTi gavaswore
daWmuWnuli adgilebi da tanze gadavicvi. simarTle giTx­
raT, Zalian momixda, yovel SemTxvevaSi Cems Tavs ase STa­
vagone, rom ufro Tavdajerebuli wavsuliyavi leqciaze.
Cavedi ezoSi da damxvda patara gamowveva. ise unda ga­
mevlo nawvimari da talaxiani gza, rom TeTri kedebi da

10
Sarvlis totebi ar damesvara. gavaCere taqsi da univer­
sitetSi wavedi. taqsistma damiwyo laparaki politikaze.
televizorisTvis 1 kviraa, arc Semixedavs da yvelaferi,
rac am erT kviraSi moxda, 15 wuTSi zepirad vicodi.
– ra cxovreba dadga, – imedgacruebulma amoixvneSa
da rom Seatyo arafris Tqmas vapirebdi, gaagrZela sau­
bari – es aris cxovreba? axalgazrdobaSi aTobiT bizne­
si mqonda, saqarTvelodan ruseTSi gamqonda produqcia.
axla ras vakeTeb?! vtaqsaob da saWmlis fuls Zlivs ga­
movdivar.
– xo, Znelia cxovreba. – vupasuxe me.
– Znelia?! – gaicina da ironiulad Semomxeda – Sen ra
ici, ra aris cxovreba, iseTi kargi tansacmeli gacvia, ise
kargad xar gamowyobili, albaT mdidari mSoblebi gyavs.
gaizrdebi, Svilo da gaigeb mere fulis fass.
– diax, verc ki warmoidgenT, iseTi mdidari mSoblebi
myavs da arc fulis fasi vici. – ar vicodi, unda gam­
cineboda Tu gavbrazebuliyavi, magram faqti is aris, rom
misma naTqvamma cotaTi gamanawyena.
– romel kursze xar?
– pirvelze.
– mSoblebi gixdian gadasaxads?
– nawils.
– ho, ai Cemi Svili sul TavisiT ixdis.
pasuxi aRar gamicia, arc vicodi, ra meTqva da rode­
sac mixvda, rom arafers vupasuxebdi, isev politikaze
daiwyo saubari.
– kargi, isev politikas davubrundeT.
arasdros amiridebia Tavi am Temaze saubrisgan, ubra­
lod axla ufro mniSvnelovan rameze vfiqrobdi da namd­
vilad ar mqonda politikaze saubris xasiaTi, magram,
ro­gorc karg ojaxSi aRzrdili biWi, ufross kiTxvaze
zdilobianad vpasuxobdi.

11
– ratom miiwevT es axalgazrdebi evropisken?! ver
xedav, yvelaferi sibinZure iqidan Semodis! am dros
erTmorwmune mezobeli gvyavs, romelsac CvenTan kar­
gi urTierTobis damyareba unda, ubralod Cvenc unda
gadavdgaT qmediTi nabiji, ra gindaT am gaTaxsirebul
evropaSi?! ruseTze kargi urTierToba romel qveyanasTan
gvqonda?! ver xedavT, rom evropa saTavisod gviyenebs?!
cota ar iyos, ar mesiamovna mZRolis saubris toni.
TiTqos meCxubeboda, rogorc axali Taobis warmomadge­
nels da madanaSaulebda Cveni qveynis daqcevaSi. mec cota
xans vusmine da rodesac Crdiloeli mezoblis qebam Cemi
moTminebis fiala gadaavso, mivutrialdi da vupasuxe.
– saqarTvelos avtokefalia romelma qveyanam gaauq­
ma?! georgievskis traqtati vin ar Seasrula?! 9 aprili
vin mogviwyo? vin cdilobda qarTuli enis warTmevas?! an
dRes vis aqvs saqarTvelos 20% okupirebuli?! gindaT ki­
dev gavagrZelo?! da Tqven, amxela kaci, dgaxarT da gai­
ZaxiT, rom ruseTi sWirdeba saqarTvelos. ar aris mase,
biZaCemo. – cota xans davfiqrdi da vkiTxe:
– omSi dakargeT vinme?!
– ar damikargavs.
– moridebiT mipasuxa mZRolma.
– ar dagikargavs?! gana is aseulobiT adamiani, romle­
bic omSi daiRupnen, TqvenTvis arafers niSnavda?! gana
isi­ni Tqveni Zmebi ar iyvnen?! davkargeT, biZaCemo, davkar­
geT Zalian magari biWebi da gogonebi davkargeT – manqana­
Si dumili Camovarda – aq gamiCereT, Tu SeiZleba, fexiT
gavivli.
– Zalain didi mokrZalebiT da mSvidi toniT vuTxari
– ram­deni adamiani daiRupa bolos omSi, gaxsovT? – Cas­
v­­
lisas erTxelac mivutrialdi mZRols – bevri, Zalian
bev­ri. oTxasamde Zma da da Seiwires, aTasobiT daWres,
aTo­biT tyved waiyvanes. ra aris mtkivneuli iciT?! yvela

12
Cveni sisxli da xorci iyo, yvela erTnairad unda gviyva­
rdes da erTnairad unda gvtkiodes maTi dakargva.
gadmovedi manqanidan, mTeli gzis fuli davutove
mZRols da fexiT ganvagrZe gza. vfiqrobdi Cems naTqvamze,
TiTqos uxeSi toniT vesaubre mamis asakis kacs. ar vam­
bob, rom mis naTqvamze Tvali unda damexuWa, magram ufro
rbiladac SemeZlo Cveni saubris gadagoreba.
daaxloebiT aT wuTSi, kiTxva-kiTxviT mivedi univer­
si­tetSi. gareT Zalian bevri studenti iyo Sekrebili. Zi­
riTadad maRalkurselebi isxdnen jguf-jgufebad, xo­lo
pirvelkurselebi aqeT-iqiT iyvnen mimofantulebi. Ce­ mi
pirveli leqcia oc wuTSi iwyeboda, radgan aravis vic­
nobdi, cota xans kafeteriaSi gavCerdi da Semdeg audi­
to­ riaSi avedi. auditoriis migneba Tavidan gamiWirda,
ro­ gorc Semdeg gavige, auditoriebis Zebna pirvelkur­
selebis didi tkivili yofila. Cemi Sesvlisas auditoria
mTlianad carieli damxvda. mec, rogorc mowadinebuli
studenti, magram ara swavlaze gagiJebuli, mesame merx­
Tan davjeqi. nel-nela daiwyo auditoriam Sevseba. yoveli
axlad Semosuli studenti RimiliT mesalmeboda da jde­
boda sasurvel merxTan. radgan jgufelebi erTmaneTs ar
vicnobdiT, gafantulad davsxediT – cal-calke komfor­
tulad mokalaTeba vamjobineT.
sul bolos auditoriaSi Semovida gogona, romelmac
Cemi yuradReba danaxvisTanave miipyro. iyo eleganturi
da Zalian lamazi. imdenad momewona, rom rodesac Tva­li-
TvalSi gamiyara, lamis guli gamiCerda. bedi ar ginda?!
Cem win dajda. moridebulad ijda TavisTvis. Tavidan
jgufelebs aTvalierebda, Semdeg fanjridan gadaixeda
da gareT myof studentebs dauwyo yureba. Zalian min­
doda, gamovlaparakebodi, bolos da bolos jgufelebi
viyaviT, magram mainc momerida. ramdenime wuTSi leq­
tori Semovida auditoriaSi da daiwyo leqcia. pirveli

13
leqcia Cveni fakultetis mimoxilvaSi da erTmaneTis
gacnobaSi gavatareT. Cemda samwuxarod, Cem win mjdomi
gogona, leqtorma sxvas miusva gverdiT. guli damwyda,
magram, samagierod, mec ori axali megobari SeviZine. le­
qcia maleve damTavrda da Cems axlad SeZenil megobreb­
Tan erTad kafeteriaSi wavedi. visaubreT Zalian bevri.
yvelaferze: saidan viyaviT, ras vsaqmianobdiT, ra gviy­
varda da ase Semdeg.
levani SeZlebuli ojaxidan iyo. mamamiss policiaSi
maRali Tanamdeboba ekava, xolo deda skolaSi direqto­
ris moadgilis Tanamdebobaze muSaobda. levans xeleb­
ze sviringebi hqonda – marcxena xelze Zvelegvipturi
sikvdilis RmerTi anubisi exata, xolo marjvenaze –
gvir­
gvini. ambiciuri, mizandasaxuli da mxiaruli biWi
iyo, magram xandaxan mxiarulebas mkacri mzera uxSob­
da. elene saSualo fenis ojaxidan iyo, mama avtobusis
mZRolad muSaobda, deda – damlageblad. Rimili saxi­
dan ar scildeboda. arc gansakuTrebuli gogo iyo da
arc ubralo, saSualod kargi iyo. didad araferi mqon­
da mosayoli, amitomac Cumad viyavi da vusmendi. bolos
gavige, rom levanic sanzonaSi cxovrobda. roca gaigo,
rom mec sanzonaSi mqonda saxli naqiravebi, wayvana Se­
momTavaza. mec siamovnebiT davTanxmdi... gzaSi Zalian
bevr Temas SevexeT, msoflmxedvelobidan dawyebuli Cve­
ni fakultetiT damTavrebuli.
– ratom gadawyvite saerTaSoriso urTierTobebis
fakultetze Cabareba? – mkiTxa levanma.
– yvelaze metad es fakulteti damexmareba samo­
mavlod sasurveli karieris awyobaSi. – oficialuri to­
niT vupasuxe me.
– da ra gamoxval, roca daamTavreb?
gamecina. saxeze Sevatye, rom ar esiamovna Cemi reaqcia
da myisierad vupasuxe:

14
– ar miyvars winaswar laparaki, rodesac mivaRwev, mere
gaigeb. Zalian sasaciloa, levan, cxovreba, ici?! SeiZleba
miznad patara gorakze asvla daisaxo da SemTxveviT mTis
mwvervals miadge an piriqiT, mwvervalze asvla gqondes
Cafiqrebuli da gorakzec ver axvide.
– xo, damafiqre, magram saqarTveloSi rTulia war­
matebis miRweva, Tu vinme ar gyavs.
– marTali xar, magram mTlad maseTi damokidebule­
biTac verafers miaRwev. mTavaria, rogor iswavli da
rogor xasiaTs gamoamJRavneb. imdenad magari unda iyo,
rom, rodesac damsaqmeblis win warsdgebi, sul rom misi
Svilis konkurenti iyo, Sen agirCios.
– SemarTeba momwons, magram maseTi martivic ar aris.
dadeqi da aba auxseni mere naTesavebs, ratom ar miiRe
sakuTari sisxli da xorci samsaxurSi.
– eg ukve meorexarisxovania. saqmem naTesaoba da me­
gobroba ar icis. me rom damsaqmebeli viyo, ucxo adamians
ufro vandob garkveul Tanamdebobas, vidre naTesavs. ra­
tom? naTesavi ugulod moekideba saqmes, ai ucxo ki Ti­
Toeul nabijs asjer ufro dafiqrebiT gadadgams.
– ki, marTali xar, biznesze unda Cagebarebina, mgoni
da fakulteti SegeSala.
– ara, zustad vici, sadac Cavabare, ideaSi politikosi
minda gavxde da xalxs davexmaro, magram cxovreba saiT
gadamagdebs, eg meore sakiTxia.
– axla ase fiqrob, politikosebis 99% fulis gake­
Tebazea orientirebuli. aba gadaxede Zveli da axali po­
litikosebis sias, ucxoeTSi saxlebi aqvT nayidi. sxedan
skamze uazrod, mdidrdebian da midian. ise sufTad gamo­
dian, rom veravin edavebaT.
– rodesac adamians siRaribe gamocdili gaqvs da ici
am tvirTis fasi, ukve piradi gamdidrebisken ar miiwev,
Zalauflebas sxvis dasaxmareblad iyeneb. gana bevri fuli

15
an Sroma sWirdeba adamians rom daexmaro?! survilia mTa­
vari. an iseT adamians ra vuTxari, gaWirvebagamovlili
rom gamdidrdeba, warsulis siRaribiT gamowveul tki­
vils daiviwyebs da Rarib xalxs xels ar gaumarTavs.
– cudia, yvela SensaviT rom ar fiqrobs, gansakuTre­
biT isini, visac SesaZlebloba aqvs.
– magaliTad?
– politikosebi, elitis warmomadgenlebi, sasuliero
pirebi.
– daica ra sasuliero pirebi?
– xo ra gikvirs? ra ggonia SesawirSi Cayril Tanxas,
saxelmwifos dafinansebas saWmelSi xarjaven? ar Segim­
Cnevia monastrebSi dayenebuli axali manqanebi?! – uecrad
seriozuli saxe miiRo – visi manqanebi ggonia egeni?! ra
Tqma unda maTi, warmoidgine, es rac viciT da ramdeni
rame iqneba dafaruli. an amxela dafinanseba rom aqvT,
ra saWiroa saerTod?! ramdeni gaWirvebuli adamiania, ar
sjobs maT davurigoT?! giorgi, 25 milion lars exumre­
bi Sen?! vficav, RmerTis mjera, magram qristes araferi
gaaCnda, arc mis romelime mowafes da warmoidgine aba,
is manqanebi, romliTac mamaoebi dadian, rom gayidon da
fuli gaWirvebul xalxs daurigon, maT satanjvels cota
xniT mainc xo Seamsubuqeben?!
– xom arian sasuliero pirebi, visac marTla sWirde­
baT es manqanebi? – vupasuxe me.
– magaliTad?
– magaliTad, visac ojaxi hyavs TbilisSi da eklesia
romelime mTagorian adgilas aqvs an ra vici produqtebs
mitana xom unda eklesiamde.
– kai da rodesac eklesia saxlTan dgas, magram mainc
10 000$-iani prado gyavs?
– xo, maSin ar iqneba swori.
– yvela Wkviani, romelsac muSaoba ezareba, midis ek­
le­siaSi da cxovroben udardelad... sxvaTa Soris bevri

16
damnaSave Sekedlebula eklesiaSi, radgan policia iq dam­
naSaveebs ar eZebs. xoda, gio, ici, raze maqvs saubari?!
xo adamianebi arian, CvensaviT daibadnen, gaizardnen, ro­
gorc Cven da rogor dganan isini Cvensa da RmerTs So­
ris? dafiqrdi, aba, ar mwams, erTi adamiani iyos meore
adamiansa da RmerTs Soris kavSiri.
– kargi, mokled ar gvinda ra am Temaze saubari, sxva
dros gavagrZeloT, Tu survili geqneba. axla visaubroT,
magaliTad... magaliTad... rogor SeiZleba TbilisSi ada­
miani gaerTos?
– gaaCnia biujets da kompanionebs. Tu ZmakacebTan er­
Tad xar, ludis barSi wax…
– ar vsvam. – Sevawyvetine saubari.
– arc ewevi? – gakvirvebulma Semomxeda.
– ara, egeTi raRacebisgan Sors var.
– Zalian kargia, netav, me davanebo sigarets Tavi,
meti araferi minda. kargi, – ramdenime wuTiT dafiqrda
– maSin klubSi wavideT.
– cekva ar vici.
– ara uSavs, acekvdebi. – ironiulad gadmomxeda da
siswrafes moumata.
policielma, romelic iqve axlos patrulirebda, Se­
gvamCnia da levans gaCereba mosTxova.
– axla es mindoda?! kargi ra. – gabrazebulma Caila­
paraka.
manqanidan gadmovida 23-24 wlis biWi. maRali, tanadi,
etyoboda, sanam policiis akademiaSi Caabarebda, rome­
lime Zalismieri sportiT iyo dakavebuli. ai, es iyo po­
liciis saxe! me Tu mkiTxavT, yvela policieli aseTi aR­
nagobis unda iyos. mogviaxlovda da SuSaze dagvikakuna.
levanma Camowia fanjara da gulgrilad gauRima.
– gamarjoba. patrul-inspeqtori viqtor amaSukeli,
Tqveni sabuTebi warmomidgineT.

17
– iciT, safule saxlSi damrCa... saxels da gvars gety­
vi da kompiuterSi gadaamowme. me mqvia levan maisuraZe da
manamde, Tu SeiZleba, miTxariT ra davaSave?
– siCqares gadaaWarbeT. batono levan, Tu iciT, gzis
am monakveTze ramdeniT unda imoZraoT?
– samociT?
– me mekiTxebi? kargi, damelode kompiuterSi gadava­
mowmeb Tqvens monacemebs da Semdeg jarimas gamogiwerT.
– Tqva policielma da wavida manqanisken.
– mamaCemis saxelzea manqana gaformebuli! – miaZaxa
levanma policiels.
gavida 5 wuTi da policieli ara da ar modis. levani
Semomitrialda da meubneba:
– sul ase xdeba.
– ras hqvia, sul ase xdeba? an ar daiRale jarimebis
gadaxdiT?
– jarimebis gadaxdiT? – isterikuli sicili daiwyo –
ra jarimebis gadaxdiT, kai ra, daelode.
ramdenime wuTSi policiis oficeri dabrunda Cvens
manqanasTan da mokrZalebuli xmiT gviTxra:
– didi bodiSi, rom gagaCereT. levan, nela iare, Tavi­
sufali xar! mama momikiTxe.
Zalian gamikvirda. TiTqos usamarTlobis gancda da­
me­
ufla. kanoni Tu erTisTvis irRveva, maSin yvelasTvis
unda dairRves. ai, es aris SerCeviTi samarTlis idealuri
magaliTi.
– dainaxe?! – ironiulad gadmomxeda levanma da siga­
rets moukida.
– ki, davinaxe. – gavuRime da fanjaraSi daviwye yureba.
– sanam marTvis mowmobas aviRebdi, maSinac Tavisu­
flad davdiodi.
Cems sadarbazosTan rodesac mivediT, davemSvidobe da
madloba gadavuxade saxlSi moyvanisTvis. karis gaRebis­
Tanave levanma mkiTxa:

18
– socialur qselSi rogor dagamato, miTxari aba.
gakvirvebuli vuyurebdi, marTla ar vicodi, ra qsel­
ze melaparakeboda, amitomac vuTxari:
– Seni monacemebi miTxari da me dagamateb.
– qarTuli SriftiT levani maisuraZe Cawere da iq
mna­xav.
saxlSi rom mivedi, beqas davureke da gamosvla vTxove.
beqa samsaxurSi iyo da Sempirda, rom samsaxuris Semdeg
gamomivlida.
beqa rodesac movida, vTxove piradi gverdi gaekeTebi­
na socialur qselSi, jgufelebi rom damematebina.
– kai, Radaob, marTla ar gaqvs?
– ara, ar maqvs.
– ki magram sofelSi ras akeTebdi xolme? rogor er­
Tobodi? rogor ukavSirdebodi megobrebs?
momerida meTqva, Seni wasvlis Semdeg megobari ar
myav­da-Tqo da vuTxari:
– sad mecala garTobisTvis, ojaxs vexmarebodi.
cota cudi toniT momivida, Sevatye ewyina, magram
aRa­­
raferi miTxra. gamikeTa gverdi da wavida. levani da
ele­ne davamate. ori megobari myavda ukve. im gogos dama­
te­ba minda yvelaze metad. ar vici, momewona Tu Semiyvar­
da, magram faqti faqtad rCeba, im gogoze mefiqreboda da
Tvalwin medga misi saxe. davweqi dasaZineblad da imedi
mqonda, rom xval mainc gamovelaparakebodi. vfiqrobdi,
riTi SemeZlo dialogis dawyeba da movifiqre....

-3-
axali samsaxuri
gaTenda. gaRviZebisTanave karg xasiaTze viyavi. Ca­
vicvi tansacmeli, xel-piri davibane da davadeqi univer­

19
sitetisken mimaval gzas. yoveldRe taqsiT ver vivlidi,
survilic damekarga da arc finansurad mqonda SesaZle­
bloba, amitomac metroTi wasvla gadavwyvite. dilis
aTis naxevari iyo da vagonSi ori kategoriis mgzavrebi
isxdnen. pirveli kategoria iyo axlad gaRviZebuli ada­
mianebis talRa, romlebic samsaxurSi midiodnen da meore
kategoriaSi Sediodnen is adamianebi, romlebsac naxevrad
eZinaT da samsaxurebidan saxlebSi brundebodnen.
rogorc iqna, mivedi universitetSi. Cemi rCeuli jer
ar iyo mosuli, amitomac gulSi CemTvis vvarjiSobdi, ro­
gor da ra toniT unda gamovlaparakebodi mas.
derefanSi vdgavar da velodebi gogos mxolod imi­
tom, rom gamarjoba vuTxra. dasacini var, aba ra var. ai
gamoCnda, isev iseTi mSvenieri iyo, isev ise damartya gu­
lma da sunTqva Sevwyvite. momiaxlovda da amovRerRe.
– gamarjoba, rogor xar? guSin ver movaxerxe gagcno­
bodi, me giorgi var.
– sasiamovnoa, giorgi, me gvanca var. – RimiliT miTxra
gvancam.
gamiRima da ai maSin mivxvdi, rom magrad damerxa, mgo­
ni, Semiyvarda. yvela biWi gogoSi eZebs garkveul Tvise­
bas an garegnul maxasiaTebels. Cems SemTxvevaSi, es aris
Rimili da amasac Tavisi axsna aqvs. Tu adamianis Rimili
guls agiCqarebs, sunTqvas Segikravs, gana ityvi, Tavad
daijereb, rom giyvars, aseT adamians verasdros gadaiy­
vareb. xolo imisTvis, rom es siyvaruli mudmivad iyos
damuxtuli, saWiroa, rom Seni meore naxevari mudam gaabe­
dniero da gaaRimo.
– gvanca, ukve gaicani kurselebi Tu jer ara?
– ravi, ramdenime gavicani ukve, Sen?
– me, ori kurseli gavicani mxolod, levani da elene...
gvancam telefons daxeda da miTxra:
– giorgi, wamodi leqcia iwyeba ukve.

20
daiwyo leqcia da vai, Cemo Tavo, ubeduro. Cem win
aRar zis gvanca, oTxi merxis ukan viRac gogos miujda.
leqciis bolos mivedi da pirdapir vkiTxe:
– dRes Tu gcalia, jgufelebi sadme wavideT erTad.
– ici, – dafiqrda sakmaod didxans – dRes marTla ar
mcalia, biZaCemis dabadebis dRea da mTeli ojaxi mivdi­
varT. sxva dros iyos.
– kargi, ra gaewyoba.
gvancam pasuxi ar gamca da wavida.
leqciis bolos levanTan da elenesTan erTad kafe­
Si wavedi. daviwye moyola, rom gvanca Zalian momewona
da mindoda, ufro kargad gamecno. levanma mirCia, er­
Ti-ori kvira damecada da Semdeg damepatiJebina sadme,
Tanac isic daamata, rom gvanca gogoebis im kategorias
hgavda, xasiaTze metad biWSi bankis angariSis balansze
boloSi miweril nulebs rom afaseben. mokled, cdilob­
da daverwmunebine, rom Sansi ar mqonda. me sxvanairad
vfiqrobdi. Cemi azriT, misi civi damokidebuleba axlad
gacnobili xalxisadmi, adamianebis mimarT ndobis daka­
rgvis gamoxatuleba iyo. is ubralod erideboda axali
adamianebis gacnobas, radgan guli aravis etkina misTvis.
me marTla vigrZeni mis mamarT raRac Zlieri, jer ar
vici, Semiyvarda Tu momewona da ra Tqma unda, iqamde ar
gamovutydebi, sanam jer Cems TavTan ar gaverkvevi.
erTxel varT mosuli am samyaroSi da vis gverdiT
yofnac gvinda, misTvis rogor ar unda vibrZoloT?! Tan
dRes rom davnebde, mere vinaneb. fiqrebi ar momasve­nebs
da mudmivad Zilis win erT frazas gavimeoreb xolme –
ra iqneboda, rom mecada. ase rom Sen, vinc Cems isto­
rias kiTxulob da viRac Zalian giyvars, ubralod adeqi
da ibrZole, ar aqvs mniSvneloba biWi xar Tu gogo, ar
daelodo pirveli nabijis gadadgmas misgan da arc imas
miaqcio didad yuradReba, mas uyvarxar Tu ara! bolos

21
mainc Sen Segiyvarebs, Sens gulwrfelobas da mzrunvelo­
bas rom igrZnobs. mTavaria ar danebde! axla ki isev Cems
istorias davubrundeT.
levani da elene saRamos gaseirnebas apirebdnen avla­
barSi da SemomTavazes, Tu gcalia, CvenTan erTad wamodio.
samsaxuramde ratomac ara, cotas gaverTobodi, Torem
Cemi ufrosis xelSi, ukve Zalian mezareboda iq siaruli.
elenes bevri laparaki uyvarda. TiTqmis mTeli gza la­
parakobda da laparakobda. avlabarSi rodesac mivediT,
patara kafeSi davsxediT da levanma saubari daiwyo:
– giorgi, Cemi xasiaTidan an materialuri mdgomareobi­
dan gamomdinare, albaT fiqrob, rom bevri megobari myavs,
magram ase ar aris. Zalian didi sifrTxiliT virCev me­
gobrebs. ai elenesTan bavSvobis megobroba makavSirebs
da Sen ici, ratom momewone samegobrod?! radgan SenSi Za­
lian kargi pirovneba davinaxe. saintereso, mizandasaxuli
da erTguli adamiani, imedi maqvs Cems sityvebs ar vinaneb.
– Tan raRacnairad sayvarelic xar. – daamata elenem
da xeli xelze damado, me ki gameRima da vupasuxe:
– mec momwons TqvenTan erTad yofna. roca aravis
vicnobdi TbilisSi, nu Cemi bavSvobis megobris garda,
Tqven gamomiwodeT megobrobis xeli da mec imeds vito­
veb, rom wlebis Semdegac kargi megobrebi viqnebiT. – ro­
gori miamiti var, RmerTo Cemo.
daaxloebiT 30 wuTi visxediT kafeSi da vsaubrobdiT.
levans vTxove, sanam elenes saxlSi waiyvanda, mivecile­
bine samsaxuramde, isic uproblemod damTanxmda. cexis
teritoriaze rodesac SevediT, aslani gareT ijda da Ta­
vis TanamemamuleebTan erTad dominos TamaSobda. levan­
ma cexis karTan axlos gaaCera manqana. ufrosma manqanas
gamoxeda dabRverili saxiT, Semdeg saaTs daxeda, 22:15
wuTi iyo – 15 wuTiT damagvianda – rodesac gadmovedi
manqanidan, gaagora kamaTeli, gadaagdo sigareti da swra­

22
fi nabijiT wamovida Cemken. levanma daqoqa manqana, odnav
daZra, rodesac ufrosi momvarda, yurSi wamavlo da ga­
momqaCa, Tan miyviroda:
– sad gdixar amdeni xani?! mTeli 15 wuTiT daigviane!
– ise momiWira yurze xeli, kinaRam momaZro da cexSi
SemaTria – droze mixede saqmes da Seni xma ar gavigo!
es dagvianeba Sens xelfasze aisaxeba – damiRriala, Se­
trialda da auRelvebeli nabijiT wavida.
am dros levani da elene gadmovidnen manqanidan da
situaciaSi garkvevas Seecadnen.
– tarkan, modi, aba, erTi wuTiT aq. – levanma dauRria­
la aslans da paralelurad elenes mianiSna, rom manqanaSi
Camjdariyo.
– me meubnebi? – uxeSi toniT daubruna pasuxi aslanma
– xo, xo, Sen geubnebi.
amis Tqma iyo, aslani da misi sami megobari swrafi na­
bijiT mividnen levanTan. xmaurze mec davinteresdi, ra
xdeboda, gareT gavedi da rom vnaxe levani Cem gamo SarSi
exveoda, mec mivedi da gverdiT davudeqi.
– Sen saqme ar gaqvs? aq ras Camogvideqi kai vaJkaci
biWiviT. – gabrazebuli toniT miTxra aslanma.
– momismine axla Sen! – ar daayovna levanma – vin mo­
gca amis ufleba, ase cudad rom eqcevi adamians?!
– Cemi daqiravebuli muSaa da rogori toniTac minda
ise davelaparakebi, Tu ar siamovnebs, aravin akavebs aq.
rodesac Seatyves, levani ukan daxevas ar apirebda,
aslanis sami megobridan erT-erTi daixara miwidan qvis
asaRebad. levani mixvda, rom situacia kontrols aRar
eqvemdebareboda, ukana jibisken nela waiRo xeli da dana
amoiRo. aslansa da mis megobrebs SiSi SeetyoT TvalebSi,
rodesac levanma SesaSineblad dana gaSala da laparaki
daiwyo. iaraRiT xelSi ufro saSiSad gamoiyureboda.

23
– giorgi, – Semomitrialda levani da miTxra – aq mu­
Saoba marTla ginda?! – moica, dana rom amoiRe, dartymis
Tavi gaqvs? – hkiTxa aslanma.
– ginda vcadoT?!
Tvali TvalSi gauyares erTmaneTs da rodesac aslani
mixvda, rom levani gamkeTebeli iyo imis, rasac ambobda,
uTxra:
– es adamiani araferSi mWirdeba. mainc ver muSaobs,
arc gamosdis araferi. Zalian nelia, me ufro kargi Ta­
namSromeli minda, ase rom – Semotrialda da miTxra
– ga­Tavisuflebuli xar! am Tvis xelfass ar mogcem,
ga­formebuli ar xar da sasamarTloSi ver moiTxov, nax­
vamdis.
ai maSin ki, Tavi gamaxsena 2 Tvis manZilze dagrove­
bulma wyenam da damcirebam. win davudeqi, gavuRime da
davartyi. Sveba vigrZeni, TiTqos yoveli momenti war­
movidgine, rodesac is cudad meqceoda da im erTi dar­
tymiT vijere guli. rodesac aslanis sami TanamSromeli
Seecada misTvis STabeWdilebis moxdenis mizniT, Tavs
dagvsxmodnen, levanma dana mouqnia – SeSinebis mizniT –
da myisierad ukan daixies. Cven ki CavsxediT manqanaSi da
saxlisken mimaval gzas davadeqiT.
levani saocrad karg xasiaTze iyo.
– dainaxe, rogor daebertya Zirs?!
– xo. me is davinaxe, rom samsaxuri davkarge.
elenem uknidan momxvia xelebi da Tqva:
– ara uSavs! levani giSovis rames, xom marTali var,
levan?
– ki, ra Tqma unda. xval amodi CemTan da erTad vnaxoT.
gancxadebebi da Tu kargi grafikiT ver vnaxavT verafers,
biZaCems vetyvi da TavisTan mogvawyobs. – miTxra da xeli
damartya mxarze.

24
– ise, dana saidan gqonda?
– saidan meqneboda, Seni azriT?! ra ici, rodis gamo­
madgeba.
– raSi unda gamogadges? erTxelac SemTxveviT araswo­
rad gaiqnev, Senc daiRupav Tavs da sxvasac daRupav.
– rodesac Cxubze gadadis saqme, ai maSin sityvebs azri
ekargeba da raRaciT xom unda SeaSino mowinaaRmdege, Tan
kidev erTxel gimeoreb, SesaSineblad maqvs mxolod.
– giRirs?
– ara, magram arc vapireb vinmes daWras, xom geubnebi
ara?! SesaSineblad maqvs!
imdenad gaRizianda, rom veRar mozoma da yvirili
daiwyo.
– rom ver gansazRvro, an is gamoiwios da wamoegos
danas? mere ras apireb?
– ar moxdeba eg da nuRar melaparakebi magaze.
– imedia... imedi maqvs.
TerTmeti iyo dawyebuli, saxlSi rom mivedi, wyali ga­
davivle, davweqi da CavrTe filmi. samsaxuris dakargvis
gamo usiamovno SegrZneba ki mqonda, magram raRa dagima­
loT da TiTqos didi tvirTi CamoviSore mxrebidan.
dilis 11:00 saaTze mirekavs levani da meubneba:
– Zalian magari ambavi maqvs, mokled... biZaCems da­
vureke, guSin rac moxda, movuyevi, ori Tavisufali adgi­
li hqoniaT kompaniaSi da Cvens kandidaturas waradgens.
isic icis, rom universitetSi leqciebi gvaqvs diliT, ami­
tomac Ramis cvlaSi gvamuSavebs. gaxsovs, rom Segpirdi,
ufro didi xelfasi geqneba-Tqo?! magazec SevuTanxmdi,
900 lari gveqneba Tavidan da Semdeg, dawinaurebasTan
erTad mogvimateben. dRes universitetis Semdeg migiyvan
ofisSi, gagvaformeben da erT kviraSi SevudgebiT muSao­
bas. madloba ar aris saWiro.

25
-4-
karg ambavs mohyva cudi
msoflio ideologiebis leqciis dawyebamde me, levani
da elene kafeteriaSi gavCerdiT.
– ar vici, ra gavakeTo, rogor mivudge, ra vuTxra,
rom gvancas yuradReba miviqcio.
elenem Cemi sityvebis gagonebisas saxeze feri dakar­
ga. Sevatyve, rom raRac ar esiamovna, magram yuradReba
ar mivaqcie.
– ar girCev, gio. guliT ar Seiyvaro, guls arasdros
aravisTvis moutania xeiri, tviniT Seiyvare! darwmunebu­
li var, SenTan yofnis drosac Zalian bevr biWs aekideba,
SarSi gagxvevs da inaneb. damijere, rasac geubnebi, gamoc­
dileba rom ar mqondes, ar girCevdi.
elenes levanis sityvebze gaeRima, Semomxeda da miTxra:
– mec mag azrze var. nebismier gogos Seayvareb Tavs,
iseTi kargi xar. ukeTes gogos ipovi!
– ar minda sxva gogo, ra ver gaigeT. gvanca magrad
momwons, miyvars Tu rasac vgrZnob mis mimarT, vgrZnob
da es ar aris ubralo grZnoba.
– ar gamagiJo, arc ki icnob, rogor SegiZlia ucxo
adamianze Tqva, rom giyvars? – mkiTxa levanma.
– mwams.
– ra gwams?
– mwams rom miyvars.
– mere ar Tqva, rom me ar gagafrTxile, rac ginda,
is qeni.
elene Cumad ijda da Cemi da levanis laparaks gul­
dasmiT ismenda. leqciis dawyebamde 10 wuTiT adre levani
elenes miubrunda da uTxra:
– me da gios raRac saqme gvaqvs, adi auditoriaSi da
Cvenc male amovalT.

26
elenem RimiliT Tavi dauqnia Tanxmobis niSnad da
neli nabijiT wavida auditoriisken. uxerxuli siCume Ca­
movarda, levani uyurebda elenes, TiTqos elodeboda mis
kafeteriidan gasvlas. davarRvie siCume da vuTxari:
– ra saqme gvaqvs aba?
– salaparako maqvs SenTan.
– gismen.
– verafers amCnev elenes maSin, rodesac Sen gvancaze
laparakob?
– davibeni.
– mgoni moswonxar ra, Sen vici, gvanca mogwons, ubra­
lod elenesTan erTad rom viqnebiT, gvancaze ar ilapa­
rako.
– xo, ai, magas marTla ver warmovidgendi. mis aseT sa­
qciels, ubralod megobruls ufro davarqmevdi vidre...
xom xvdebi ara?!
– kargi, ubralod giTxari, ramdenjerac Sens sasiy­
varulo istoriebs yvebi, imdenjer xasiaTi ecvleba. ise,
Tu Seyvarebuli ginda, me elenesTan yofnas girCev, yovel
SemTxvevaSi keTili, alali da lamazi gogoa. arc manqanis
mixedviT arCevs biWebs, gvancasgan gansxvavebiT.
– gvancaze egre nu laparakob da adamians marto vi­
zualiT nu Seafaseb. elenes rac Seexeba, misi Tandaswre­
biT Tavs Sevikaveb gvancaze saubrisgan. ubralod Seni
sityvebi ar mesiamovna, rom Tqvi, Tu Seyvarebuli ginda,
me elenesTan yofnas girCevo. ras hqvia, Tu Seyvarebuli
minda, gana gvancasTan daaxloebas imitom vcdilob, rom
Seyvarebuli minda da marto yofna momwyinda?! momwons
da amitom minda masTan yofna.
– aba miyvarso?
– biWo! me giTxari rac vigrZeni mis danaxvaze, axla
mec vcdilob Cems TavSi gaverkve, momwons Tu miyvars
da paralelurad vecdebi, gavicno, rom garkveva gamiad­

27
vildes Cems grZnobebSi. rac dazustebiT vici, aris is,
rom sanam ar davrwmundebi Cems TavSi, manamde xmas ar
amoviReb masTan arc siyvarulze da ar mowonebaze.
– Seni saqmis Sen ici. wamodi axla leqciaze, Torem
dagvagviandeba.
leqcia ukve dawyebuli iyo. SesvlisTanave yvelas yu­
radReba Cvenken iyo momarTuli. leqtorma ar daayovna:
– mosawvevs elodebodiT?
– yvelaze banaluri sityvebia. – CamCurCula levan­
ma da daufiqreblad upasuxa leqtors. – diax, werili
dagvianebiT mogvitanes.
– metjer aRar ganmeordeba. – vTqvi me da skamisken
wavedi.
leqciis Semdeg levanTan erTad saxlSi mivdiodi,
roca avtobusis gaCerebasTan gvanca davinaxeT.
– aha, aseTi Sansi kidev ar mogecema, gadadi da im av­
to­busSi adi, romelSic gvanca ava. me ukan gamogyvebi.
mec, ra Tqma unda, davTanxmdi, Camovedi manqanidan da
auCqareblad mivedi gvancasTan.
– gvanca, saiT midixar?
– naxalovkaSi, Sen?
– me sanzonaSi.
– kargia, erTi gza gvqonia.
– ise, pirveli gewera Cveni universiteti da fakul­
teti? ukeT mainc gavicnoT erTmaneTi. minimum, 4 weli
erTad unda viswavloT. – gauazreblad vTqvi.
– ki, pirveli mewera universitetic da fakultetic
da 4 weli ara, maqsimum erTi semestri. – mipasuxa gvancam.
– ratom erTi semestri?
– sxva fakultetze vapireb gadasvlas, fakulteti
aras­worad SevarCie, megona mindoda saerTaSorisoze
swavla, magram gegmebi Semecvala. iuridiulze gadavdi­
var, ase rom arc Cveni cxrili ar daemTxveva da arc pro­
grama, amitom, maqsimum, erTi semestri.

28
ai axla ki gavacnobiere, rom 3 Tve mqonia gvancas ga­
sacnobad.
am dros movida avtobusi. mTeli gza vlaparakobdiT.
saboloo jamSi, Zalian kargi saubari gamogvivida. levani
avtobuss manqaniT mohyveboda. gvancas Camosvlidan, erT
gaCerebaSi Camovedi mec. Cavjeqi manqanaSi da saxlisken
mimaval gzaze yvelaferi movuyevi levans.

* * *
meore dRes ar viyavi universitetSi wasasvleli, ami­
tomac Tavs Zilis ufleba miveci. daaxloebiT 12 saaTze
damireka elenem levanis mobiluridan.
– gio, rogor xar?
– kargad, elene, Sen?
– me, levani da Cemi daqali vapirebT wasvlas mcxeTaSi
da xom ar wamoxvidodi?
– ara mgonia movaxerxo, Zalian gadaRlili var.
– ra gWirs?
– ar vici, gadaRlili var ubralod.
– kargi, Tavs gaufrTxildi maSin.
mobiluri gavTiSe, rom aravis Sevewuxebine. im dRis
pirveli nawili ZilSi gavatare, saRamo ki – filmebis
yurebaSi.
gaTenda orSabaTis dila da saSineli amindi iyo,
wvimda, Weqa-quxilis xmaze naTura iwyebda qanaobas. di­
liT ratomRac levans ar gamouvlia, amitomac taqsi ga­
moviZaxe. dRes marcxena fexze avdeqi, jer taqsim malodi­
na 10 wuTi, arada telefonze damiwera, rom ukve korpusis
win idga, Semdeg siswrafiT garTulma mZRolma wyali Se­
momasxa. auditoriaSi dagvianebiT Sevedi da gvancas ukan
davjeqi. yvelani gatrunulebi isxdnen, TiTqos leqtori
nervebze iyo aSlili da Tu vinme TvalSi cudad moxvde­

29
boda, gaagdebda auditoriidan. arc icinodnen, arc iRi­
modnen, gaqvavebulebi isxdnen.
– gvanca, ra sWirT amaT?
– axali ambavi ar gaige?
– ara, ra ambavi?
– Cveni jgufeli elene gardacvlila.
Tavidan ver gaviazre, maSinve davureke levans, magram
mobiluri gamorTuli hqonda. avdeqi leqciidan da ga­
vvardi levanis saxlisken. kari dedamisma gaaRo.
– gamarjoba, me levanis kurseli var, levani saxlSia?
– ara saavadmyofoSia. axla vapirebT wasvlas da Tu
ginda, wagiyvanT.
– diax, wamoval ra.
mTeli gza mamamisi laparakobda, igineboda, yviroda:
– ara ra, ar unda meyida manqana, ra dReSi Cagvagdo
mag nabiWvarma bavSvma. Seni bralia, qalo! Sen gaaTavxede
ase Seni Svili.
levanis deda xmas ver iRebda. ijda TavisTvis da ti­
roda. rodesac palataSi SevediT, levans eZina, mamamisis
Rrialma ki myisierad gamoafxizla. Cemi danaxva Zalian
gauxarda. mamamisma gulianad mialanZRa da eqims misi
gayvana mouwia. dedamisi gadaexvia da tirili daiwyo. co­
taxanSi levanma sTxova, marto daetovebinaT CemTan.
– biWo, eleneze rac gavige, marTalia? – acremlebuli
TvalebiT vkiTxe da mouTmenlad velodebodi pasuxs.
– ki, marTalia.
– ra moxda ki magram?
levanma erTi kargad amoisunTqa, Tvalebi daxuWa,
TiTqos cdilobda, gaexsenebina TiToeuli momenti im sa­
Sineli istoriis, ramac elenes dakargva gamoiwvia.
mcxeTisken mimaval gzaze varT da...
– levan, ar ginda saWesTan damsva? – mTxova elenem
– ara. – mkacri toniT vupasuxe me.

30
– marTvis mowmoba xom maqvs.
– marTvis mowmoba naxevar saqarTvelos aqvs, magram
ver xedav ra saSinlad atareben manqanas?
10-wuTiani xvewna-mudaris Semdeg elenem damiyolia.
– icode, rasac getyvi imas gaakeTeb!
– ki, ra Tqma unda.
pirveli 20 wuTi marTla karad atarebda manqanas.
ukana savarZlidan elenes daqalma salomem ukmayofile­
ba gamoTqva:
– ra aris gogo, cota swrafad atare, kuc ki gagaswrebs.
salomes naTqvami elenes ewyina da siswrafes mouma­
ta. undoda, imdenad swrafad wasuliyo, salomes kiviliT
eTqva, gaaCereo... me maSinve Sevatyve, ra hqonda elenes
Cafiqrebuli da vuTxari:
– elene, vici rasac cdilob da ar Rirs, daukeli
siCqares.
elenem damijera da nel-nela siCqares dauklo. cota
xanSi trailers mivadeqiT.
– ele, mismine axla. nela gadaiwie marcxniv da Tu
manqana ar modis, gauswari.
marTlac modioda sapirispirod manqana, magram 3-4
manqana Tavisuflad gaaswrebda trailers. radgan elene
saWesTan axalbeda iyo, vuTxari, rom moecada. uknidan
isev salomes pretenzia gaisma.
– gauswari, gogo! 10 manqana gava aq!
elenes isev brazi moawva, moumata siCqares da daiwyo
gaswreba. traileris Sua nawils ver gascda. Tvalis daxa­
mxameba ver movaswariT, Cvensa da Cven win myof manqanas
Soris manZili imdenad Semcirda. elene Zalian daiZaba,
SeeSinda, calke salome Cavarda panikaSi da salomes pa­
nikam elenezec imoqmeda. mkveTrad daamuxruWe da Sens
xazSi dabrundi-Tqo, davuyvire. azrze ver movida, gaSte­
rebuli uyurebda winidan momaval manqanas. mec marcxe­

31
na fexze davaweqi da rodesac mkveTrad damuxruWda,
saWe gadmovwie marjvniv. ver movaswari… winidan momavali
manqana mainc dagvejaxa, mere aRar maxsovs.
azrze rodesac movedi, saxanZros TanamSromlebi
manqanidan Cvens gadmoyvanas cdilobdnen. marcxniv rom
gavixede da davinaxe elenes dasisxlianebuli Tavi, saWeze
rogor edo, ar vici, ra damemarTa. salome arsad Canda,
albaT gaaRwia manqanidan da saswrafom waiyvana. eqims rom
vkiTxe, elene rogor aris-meTqi, mipasuxa, ar ifiqro axla
magazeo, dRes miTxres, rom saavadmyofoSi miyvanamde
gardaicvala.
– ase iyo, Cemo giorgi, yvelaferi, ase iyo... netav, ar
damesva saWesTan, axla xom cocxali iqneboda. yvelaferi
Cemi bralia.
yoveldRe levanTan vijeqi palataSi. gaWirvebis dros
damidga gverdiT da Tavs movaled vgrZnobdi, 2 wamiTac
ar dametovebina marto.
levanis gamoweris dRes policia movida palataSi da
levani ganyofilebaSi gadaiyvanes, sanam yvelaferi ar
gairkveoda, magram mamamisis TxovniT, elenes dakrZal­
visTvis gamouSves.
elenes dakrZalvaze Zalian bevrma adamianma moiyara
Tavi, Zalian bevrma adamianma gaacila miwisken mimaval
gzaze. levans yvela cudi TvaliT uyurebda. uceb arsai­
dan elenes deda gamovida. etyoboda, rom ramdenime dRis
manZilze arc Wamda da arc eZina. qali SeSlils hgavda.
swrafi nabijiT mivarda levanTan da saxeSi gaartya xeli.
– Seni bralia Cemi Svilis sikvdili! Sen unda momkvda­
riyavi mis magivrad!
mis yvirilze axloblebi mocvivdnen da gaSveleba da­
iwyes. mTeli sanaTesao levans uyviroda – waeTrie! aq ra
sindisiT moxvedi, ar grcxvenia?! Sen gamo patara gogo
mokvda! – daiyvira elenes biZam.

32
levani Setrialda da neli nabijiT morisken wavida.
dajda da tirili daiwyo. gverdiT davujeqi da damSvide­
bas vcdilobdi. Cvenma kurselebma gaiares, dainaxes
atirebuli levani, erTmaneTs raRac gadaulaparakes da
sicili daiwyes. gvanca da salome erTad idgnen da lapa­
rakobdnen. levans vuTxari, rom male davbrundebodi da
gvancasken wavedi. salome Cemi danaxvisas gaecala iqau­
robas, gvanca Semotrialda da miTxra:
– ar dagvemarTa kargi ambavi, kargi megobrebi iyaviT
Sen da elene, xo?
– ki, namdvilad.
– mainc ar mjera megobarma ase rom gaswira.
– ukacravad?
– ai levanma.
– ra levanma?
– kai, vici axla eg ambavi da ra Tavs ikatuneb?
– levani ra SuaSia, salomes bralia.
– ra vici, salome levans abralebs.
– daicade, salomem ra giTxra, SegiZlia sityva-sity­
viT momiyve?
– ki ravi, mokled... mcxeTaSi midiodnen, rodesac le­
vanma elenes saWesTan dajdoma SesTavaza. elene sixaru­
liT daTanxmda. levanma icoda, siCqaris rom eSinoda sa­
lomes da elenes uTxra, swrafad evlo. Semdeg trailers
miuxlovdnen. salome arwmunebda elenes, ar gaeswro, ma­
gram levanma uTxra, rom Tavisuflad gaaswrebda. elenem
daujera levans da mere Senc ici, ra moxda.
– gvanca, ar miTxra, rom Sen mag zRapris gjera.
– me marto es versia vici.
– ar aris eg mase, salome aris damnaSave am ambavSi,
axla mesmis ratom uyurebs yvela levans aseTi TvaliT.
– moica, momiyevi, ra moxda.
– sxva dros iyos ra.

33
gadavexvie gvancas da levanisken wavedi.
dakrZalvaze yvela icinoda, zogi ubralod Woraob­
da, zogi biznesis gafarToebaze saubrobda, zogi poli­
tikosebs lanZRavda, mokled rom vTqvaT, Cveulebrivi,
Sablonuri situacia iyo, romelic yvela dakrZalvaze
xdeba xolme. ukanasknelad axades kubos Tavi da rodesac
gavacnobiere, rom elenes saxes bolojer vxedavdi, tiri­
li amityda. elenes deda kubosTan TavCaqindruli ijda
da tiroda, Rrialebda, ukanasknelad efereboda Svils. am
suraTis danaxvisas, Zneli iyo cremlebi vinmes Seekavebi­
na. ver gavuZeli. gverdiT gavedi, xis Ziras Camovjeqi da
Tvalebi davxuWe.
elene Zalian dagvaklda, magram cxovreba rogorme
unda gagvegrZelebina. amboben, roca adamiani kvdeba,
mxolod maSin uyvardebaTo, magram elene sicocxleSic
uyvardaT. mxolod ramdenime kviris ganmavlobaSi deb­
dnen elenes suraTebs socialur qselSi, asobiT lamazi
sityviT amkobdnen mas. ras ifiqrebdnenm Tu ase axal­
gazrda datovebda jojoxeTs, boroti xalxiT gatenil
planetas da mSvid garemoSi ganagrZobda cxovrebas. 40
dRis Semdeg elene nel-nela yvelas daaviwyda, mxolod
sadRegrZeloebSi Tu gaixsenebdnen, xalisian, moRimar
gogonas da smas ganagrZobdnen. elenes deda mTel dReebs
tirilSi da locvaSi atarebda. RmerTs evedreboda, gae­
cocxlebina elene da mis suls sTavazobda sanacvlod.
zogjer ijda ubralod loginze da TavisTvis lapara­
kobda, TiTqos grZnobda elenes siaxloves da im sity­
vebs, rac sicocxleSi ver moaswro, rom eTqva SvilisT­
vis, axla erTianad eubneboda. Tavis mokvlac ki scada,
isev Svilis gverdiT rom yofiliyo, saswrafom miuswro
da gadaarCines. magram gadaarCines?! risgan gadaarCines?
ra azri aqvs mis cxovrebas Svilis gareSe. mama galoTda,
dros megobrebTan erTad smaSi atarebda, ra Tqma unda

34
restornis fuls yovelTvis Tavad ixdida da rodesac
fuli gamoelia, maSin megobrebic daefantnen. daexetebo­
da yovel saRamos, arayi dards umsubuqebda. iyo dReebi
saxlSic ar midioda da im skamze iZinebda, sadac smas iwy­
ebda. samsaxurs imdenad xSirad acdenda, rom ramdenime
gafrTxilebis Semdeg gamoagdes. aravin icoda, elene sad
wavida, zogi ambobda, samoTxeSi angelozebis gverdiT
ifrenso, zogs reinkarnacia ekera pirze. ras ar ambobd­
nen, rom elenes mSoblebi daemSvidebinaT, magram realu­
rad elene wavida SesaSurad ukeTes adgilas da mxolod
imas dardobs, rom Tvalcremliani mSoblebi da megobre­
bi dagvtova. wlebi gava da elene Cveni mogonebidanac
gaqreba, radgan Cvens yoveldRiur cxovrebaSi ver vixi­
lavT mas. ar daviviwyebT, magram dReebi ise gava, SeiZle­
ba erTxelac ar gagvaxsendes. mjera imis, rom mova dro,
rodesac gulSi isev magrad Cavikrav mas.

-5-
gvancas siyvaruli avuxseni
sul raRac 1 TveSi gvanca gadasvlas apirebda sxva
fakultetze. ori Tve sakmarisi aRmoCnda gvancas kargad
gasacnobad. rogorc vvaraudobdi, gvanca ar aRmoCnda
iseTi gogo, rogoric levanma damixasiaTa. ubralod Za­
lian bevrma adamianma gaucrua imedi da sxvebs Sanss aRar
aZlevda, rom isev ar stkenoda guli. CemTan damegobre­
bis Semdeg, Sevatyve civi gogos imiji rogor gadaizar­
da Tbil damokidebulebaSi. Zalian mxiaruli aRmoCnda
gvanca urTierTobisas da kargad icoda, sad rogor moq­
ceuliyo. am ori Tvis ganmavlobaSi imdenad SeveCvieT
erTmaneTs, rom TiTqmis yoveldRe erTmaneTs vwerdiT,
vurekavdiT da vnaxulobdiT. imis miuxedavad, rom Zalian

35
gaxsnili iyo CemTan urTierTobaSi, mainc bolomde ver
davimsaxure misi ndoba.
yvelaze metad kviris dReebidan kvira mezizReboda,
radgan ar vicodi, mTeli dRe rogor gametarebina. arc
samsaxurSi mivdiodi, arc leqciebi mqonda, amitomac
miwevda, rom mTeli dRe loginSi mekotriala da tele­
vizorisTvis meyurebina. uceb, Cemda gasakvirad, gvancam
momwera. Cemda gasakvirad imitom, rom pirvels arasdros
mouweria, sul me vkiTxulobdi da sul me vwerdi.
– gio, rogor xar?
– kargad, gvanca, Sen rogor xar?
– cudad, Zalian cud xasiaTze var da ar vici, ra gava­
ke­To.
– dRes leqciebi mainc ar gvaqvs da Tu ginda, sadme
gavideT.
– kargi, ravi, rusTavelze gavideT, Tu ginda.
– kargi, saRamos 7 saaTze metros win viqnebi maSin.
18:30-ze ukve metros win videqi. ar vici, ase adre ra­
tom gamovedi saxlidan, magram dagvianebas lodini var­
Cie. zustad 19:28-ze amovida gvanca metrodan. didxans
vifiqreT, sad wavsuliyaviT da bolos swrafi kvebis res­
toranSi wasvla gadavwyviteT.
restornaSi SesvlisTanave miveciT SekveTa da gvancam
daiwyo saubari.
– mokled, aRar SemiZlia ra, mamaCemma, ginda Tu ara,
gadaitane sabuTebi sxva fakultetzeo.
– isedac xom apirebdi sxva fakultetze gadasvlas?
– ki, magram Cemi mSoblebis TxovniT.
– bodiSi, ver mivxvdi, ras hqvia Seni mSoblebis Txov­
niT?
– xo ai ase, mamaCems unda, rom iuridiulze viswavlo.
– Sen ginda?
– me ar minda.

36
– da mamaSeni ratom gaZalebs im fakultetze ga­
dasvlas, romelzec swavlis survili ar gaqvs?
– ar vici, rodesac Cavabare amayobda CemiT. xumro­
biT ambobda, ojaxSi elCi gvezrdebao. erTxel mamaCemis
dabadebis dReze, mis Zmakacs 20-21 wlis biWi gamohyva.
studenti iyo da iuridiulze swavlobda. man da mamaCemma
martivad gamonaxes saerTo ena da rodesac mamam hkiTxa,
ra perspeqtiva gaqvs iuridiulis damTavrebis Semdego, im
biWma iseTi raRacebi ibodiala, mamaCems azri Seecvala da
magis Semdeg sul imas meubneba, gadadi iuridiulzeo. Ta­
vidan vewinaaRmdegebodi, magram daviRale ra! xoda gada­
val, ra vqna aba.
– ar Seicvalo fakulteti mamaSenis survili gamo,
mere mTeli cxovreba inaneb.
– mec mase vfiqrob, magram vnaxoT ra, winaswar ver
getyvi verafers.
gvanca Zalian gaxsnilad melaparakeboda. TiTqos ndo­
ba gauCnda Cem mimarT, mec kidev da kidev metis gageba
msurda masze. me viyavi kargi msmeneli sainteresod mo­
saubre adamianisTvis. miyveboda Tavisi bavSvobis isto­
riebs, miyveboda mis samomavlo gegmebze da bavSvobis
ocnebebze.
23:14-ze saxlSi mivacile taqsiT. damSvidobebisas ga­
damexvia da loyaze makoca.
saxlSi misulma gadavivle wyali da davweqi. Tavidan im
kocnaze vfiqrobdi. mindoda, is grZnoba xelmeored ganme­
cada, rac im momentSi vigrZeni, Semdeg gvancas nalaparake­
bi gamaxsenda, mamamisi rom uSlida swavlas da fiqrebma ga­
mitaca. movimarjve kalami, dRiuri da daviwye wera.

arSemdgari oreuli
mSoblebi TavianT oreulebs qmnian. ar aZleven Svile­
bs arCevanis gakeTebis uflebas, bolos Svili yvelanai­

37
rad emsgavseba mSobels. Svilebs Tavisi Sexedulebisamebr
zrdian da TavianT fiqrebs udeben TavSi. arc ki ekiTxe­
bian maT, xom ar aris damRleli sxvisi naazrevis mudmi­
vi gameoreba da Sefaruli frazis qveS saubari. mSoble­
bi Svilebs ufrosebis saubarSi Carevas ukrZalaven da
yvelaze xSirad, mkacri toniT eubnebian, rom gaCumdnen
an yuradRebas saerTod ar aqceven maT sityvebs. wlebis
Semdeg ki ukvirT, ratom cxovroben maTi Svilebi aras­
rulyofilebis kompleqsis qveS. ratom ver aRweven war­
matebas da saTqmels Tavdajerebulebi ratom ver amboben.
mSoblebi ar usmenen Svilebs. fizikurad ki esmiT,
magram emociurad ar usmenen. uamrav 15-16 wlis gogos
gadausvams majaze samarTebeli im imediT, rom fizikuri
tkivili, maT sulier tkivils CaaxSobda da visi bralia?!
mSoblebis! ratom? imitom, rom ar usmenen mSoblebi
Svilebs! im emocias, rasac bavSvi grZnobs, gareT gamosvla
sWirdeba. ufrosebisgan gansxvavebiT, bavSvebi ver axerxe­
ben tkivilis gulSi CaxSobas da gamoxatvas cdiloben.
ai zustad maSin aris mSobels da Svils Soris emociuri
saubris dro, magram mSoblebi ar usmenen Svilebs. Svile­
bi gaizrdebian, Sevlen asakSi da inaneben, rom mxolod
erTi sicocxle hqondaT da isic fuWad daxarjes, sxvisi
cxovrebiT cxovrebaSi. daadanaSauleben mSoblebs, rom
ar misces ocnebebis axdenis neba. rac ufro maRla mifri­
navda buSti, miT ufro TokiT eqaCeboda mas viRac da ar
aZlevda gafrenis nebas. me mesmis, yvela mSobels unda,
Svili bednieri ixilos, asakSi Sesulma misiT iamayos, ma­
gram imas ar fiqroben, ra gaxdis Svilebs bedniers. aris
aseve mSoblebis meore kategoriac, romlebmac verafers
miaRwies cxovrebaSi da mudmivad CasCiCinebel Svilebs,
Senc verafers miaRwevo. swored es vigulisxme, rode­
sac vTqvi, rom mSoblebma frTebi momaWres-meTqi, ubra­
lod Cemi xasiaTidan gamomdinare, mainc mizandasaxulad

38
vibrZvi Cemi miznebis ganxorcielebisTvis, magram zogi
nebdeba. viRacis mier naTqvami `Sen amas ver SeZleb“ unda
iyos motivacia yvela adamianisTvis. unda daumtkico
Sens Tavs, rom survili SiSze Zlieria da bevri SromiT
SegiZlia nebismier dabrkolebas gaumklavde. rac ufro
rTulia gasavleli gza, metad tkbilia warmatebis miRwe­
viT gancdili bedniereba.

* * *
erTi Tve mimdinareobda levanis sasamarTlo proce­
si da moxda ise, rom levani gaamarTles. elenes ojaxs
didad protesti ar gamouTqvams, radgan ambobdnen, rom
levanis cixeSi Casma, maT Svils ar gaacocxlebda.
me da gvanca metad davaxlovdiT. gadavwyvite, siyva­ru­
li amexsna. mindoda, rom misTvis megobarze meti vyofi­
li­yavi. gvanca gavicani Tavidan bolomde, kargi Tvisebe­
bi­dan dawyebuli – cudi TvisebebiT damTavrebuli da
yve­­
laferi momwonda masSi. Cemi grZnoba gvancas mimarT
ufro da ufro izrdeboda da mec moTminebis fiala ga­
damevso, metis dacda aRar SemeZlo da vTqvi: me es unda
gavakeTo!
universitetis Semdeg 9 aprilis saxelobis baRSi dav­
pa­tiJe gvanca.
– rogori damRleli dRe iyo.
– ki, namdvilad.
– gvanca, SegiZlia ramdenime wuTiT mobiluri Seinaxo
da momismino?!
– gismen.
– raRac unda giTxra.
– rame moxda, gio? cotaTi maSineb.
Sevtrialdi gvancasken da vuTxari:
– gvanca miyvarxar!

39
gvancam gakvirvebuli saxiT Semomxeda. ramdenime wa­
miT qvasaviT gaSeSda da mipasuxa:
– vaime, madloba.
– ukacravad?! – gakvirvebuli saxiT Sevxede me.
– mec miyvarxar! – man ki gamiRima da makoca.

-6-
Cvens urTierTobaSi viRac uxeSad ereva
gadis ramdenime Tve gvancasTvis siyvarulis axsni­
dan. gvanca mirekavs da namtiralevi xmiT mTxovs kikviZis
parkSi Sexvedras. mec swrafad Cavicvi tanze da gavvar­
di gareT. daaxloebiT 15 wuTSi adgilze viyavi. gvancas
danaxvam adgilze gamaqvava. gvanca ijda skamze da tiro­
da. rodesac axlos mivedi, Semomxeda, movida da Camexuta.
– ra gWirs, gvanca? – vkiTxe me.
gvancam acremlebuli Tvalebi maisuris mklavebiT
SeimSrala. Semomxeda da miTxra:
– gaxsovs, maSin rom giyvebodi, mamaCemis dabadebis
dReze, mis Zmakacs viRac biWi wamohyva-meTqi?
– ki, maxsovs, iuridiulze rom swavlobda, mere?
– im biWs movwonebivar da mamaCemisTvis uTqvams, Tqve­
ni Svili momwons da masTan Sexvedris neba momeciTo.
– mere mamaSenma ra uTxra?
– ra unda eTqva, ise daxamda im biWis mSoblebis fuls,
rom uTxra, kargi biWi xar da minda Cemi Svili karg
biWs xvdebodeso. rogorc gavige, dRes apirebs CvenTan
mosvlas, Tavis ojaxTan erTad, viTom megobrul vaxSams
marTaven, magram namdvili mizezi xom vici ara?!
– da Sen saidan gaige eg?
– dedam miTxra, gio, ra gavakeToT?
cota xans davfiqrdi, gadavxarSe gonebaSi gvancas
naTq­vami da vuTxari:

40
– mokled... rodis modian egeni stumrad?
– saRamos 7 saaTisken.
– mamaSens Cemze mouyevi?
– ara, mxolod dedam icis.
– kargi, ase vqnaT axla Cven. saxlSi ar waxvide, viseir­
noT 7 saaTamde. stumrebi rom movlen da mamaSeni dagire­
kavs, Sen uTxari, SeyvarebulTan erTad var saseirnod
gasulio. ra Tqma unda, getyvis, male modi saxlSio, me
ga­mogacileb da saxlSi Sesvlisas mamaSenis TandaswrebiT
Se­
momipatiJe. im biWs imedebi gaucruvdeba da Tu odnav
mainc aqvs Rirseba da vaJkacobis patara wveTi, Tavs daga­
nebebs.
– gio, – sevdanarevi Tvalebi gaubrwyinda gvancas –
yvelafers rogor martivad uyureb, magram ratomac ara,
vcadoT!
zustad ise moxda yvelaferi, rogorc davgegmeT. sa­
Ramos mama urekavs gvancas.
– gvanca, male moxval saxlSi? stumrebi movidnen uk­ve!
– ar vici mami, avlabarSi vseirnob.
– visTan erTad?
– SeyvarebulTan.
– ar vici me Seni Seyvarebuli, male modi saxlSi! –
gabrazebuli xmiT uTxra mamam gvancas.
karis win vdgavarT da gvanca ver bedavs dakakunebas.
ratom ar var msaxiobi, zustad axla mWirdeba msaxiobis
ostatoba. gvancas nerviulobisgan xelebi ukankalebda,
amitomac me davakakune karze. kari bednieri saxiT deda­
misma gaaRo.
– gamarjoba.
– gamarjoba, gvanca, vin aris es biWi?
– de, Cemi Seyvarebulia, me rom giyvebodi.
– Zalian sasiamovnoa, SemodiT.
mec morcxvad Sevedi saxlSi. gonebaSi rodesac war­
movidgine es situacia, vicodi, rom cotaTi uxerxulo­

41
bas vigrZnobdi, magram ase Tu davibneodi, namdvilad ar
megona. Tanac aq meore sakiTxic aris, gvanca mTlianad
Cemze iyo damokidebuli imitom, rom mas mxolod gegmis
dasawyisi gavacani, anu SemopatiJebamde da ai mere ras
gavakeTebdi, ar icoda. radgan Cemi sjeroda, ufleba ar
mqonda, rom dabneuloba Semtyoboda. Sevedi stumrebis
oTaxSi da didi sufra hqondaT gaSlili. oTaxSi Sesvlis­
Tanave mamamisi movida CemTan, xeli CamomarTva da su­
frasTan dajdoma SemomTavaza. gvancam skami moitana da
Cem gverdiT, rac SeiZleba axlos dajda. ucbaT stumre­
bs saxe SeecvalaT, gansakuTrebiT im student biWs. misma
mSoblebma icodnen, maT Svils gvanca rom moswonda, ma­
gram Semdeg CemTan erTad rom dainaxes, SekrTnen.
– swavlob an muSaob sadme? mkacri toniT mkiTxa mama­
misma.
– diax, gvancas kurseli var, ise dacvaSi vmuSaob.
rodesac Seatyo, rom usaqmuri ar viyavi, mkacri mzera
odnav moaTbo.
– Cems SvilTan ra urTierToba gaqvs?
gvancam damaswro Tqma:
– Cemi Seyvarebulia.
am sityvebis gagonebaze, stumar biWs xasiaTi gaufuW­
da da Tavi CaRuna.
– sul damaviwyda, modi, stumrebs gagacnob. es zuraa,
– xeli gaiSvira misken – eseni ki misi mSoblebi da Cemi
didi xnis megobrebi arian. zura iuridiulze swavlobs
da imedi maqvs, damegobrdebiT.
– diax, ra Tqma unda. – zuras dasanaxad gvancas ga­
davxvie xeli.
daaxloebiT erTi saaTi gavCerdi da cota xanSi gvan­
cas mamas vuTxari:
– Zalian did bodiSs gixdiT, magram naxevar saaTSi
cvla mewyeba da unda wavide, didi madloba maspinZlo­
bisTvis.

42
gvancam gamacila sadarbazomde da wasvlisas Camexuta.
daaxloebiT 25 wuTSi samsaxurSi viyavi, forma Cavicvi
da Cems poziciaze davdeqi. levanma mTxova, ramdenime wa­
miT misi poziciisTvis Tvali medevnebina, saWiro oTaxSi
undoda gasvla. ramdenime wuTis Semdeg supermarketSi
sami nasvami biWi Semovida. orma mokida ludis boTls
xeli da salarosTan miitana, mesamem maisuris qveS amoido
qila da SeuCereblad gaiara salaro. kamerebTan mjdomma
gogonam raciaSi gadmomca, rom erT-erTi maTgani ipara­
vda qilas, mec SevaCere samive da mkacri toniT vuTxari:
– moicadeT!
– ra xdeba?
– xelebi aswie!
orma maTganma orive xeli haerSi aswia. mesamem ki mxo­
lod erTi da meore xeliT qilas iWerda, rom ar gad­
movardnoda.
– vxedav, qila rom gidevs maisuris SigniT, eg unda
iyi­do an policias gamovuZaxebT.
amis gagonebaze samive maTgani neli nabijiT wamovi­
da Cemken da Tan mekiTxebodnen, risi Tqma ginda, qur­
dobaSi gvadanaSaulebo?! mivxvdi, rom Cxubi daiwyebo­
da da mec dacvis samsaxuri gamoviZaxe. Tavidan Zalian
mSvi­dad vuxsnidi, rom iZulebulebi iyvnen, produqcia
eyidaT, radgan moparvaSi gamoviWireT, magram mainc Ta­
visas gaiZaxodnen, rom jibriT ar iyididnen. am kamaTSi
imdenad gaverTe, azrze ver movedi, erT-erTma maTganma
xeli rogor mkra, xolo meorem saxeSi fexi Camartya da
Tavqudmoglejilebi gaiqcnen. dacvis samsaxuri dagviane­
biT movida, rodesac menejerma gaigo es ambavi, me saxlSi
gamiSva dasasveneblad.
saSineli Rame iyo. meore dRes universitetSi wavedi.
warbi mqonda gaxeTqili. gvancam auditoriaSi Semosvlis­
Tanave SeamCnia, Cem gverdiT skami moidga da Camojda.

43
– gio, ra gWirs? – miTxra da makoca.
– araferi iseTi, samsaxurSi usiamovnebebi mqonda, ma­
gram axla yvelaferi kargad aris.
– dRes arsad wasvla ar gvinda maSin, saxlSi wadi da
daisvene.
levanma gaigo Cveni laparaki da saubarSi CagverTo.
– ise kargad ki migJeJes. – siciliT miTxra man.
– Sen sad iyavi, giorgis rom scemdnen?
– rogorc ki davinaxe, davexmare.
leqciis Semdeg me da levanma gvanca saxlSi mivaci­
leT. korpusTan zura dagvxvda da faqtia, rom gvancas
elodeboda.
– gvanca, amas aq ra unda?
– marTla ar vici, waval da gavarkvev.
– wavalT da gavarkvevT! – Sevuswore mas.
– gio, me manqanaSi dagelodebi, Tu daxmareba da­
gWirdeba, maniSne da gadmoval.
– gadadi, gvanca da 2 wuTSi gadmoval! – vuTxari me.
gvanca gadavida manqanidan da sadarbazosken wavida.
zuram sadarbazosTan misuli gvanca gaaCera.
– gamarjoba, gvanca, rogor xar?
– kargad.
gvancam scada zuras gverdis avliT sadarbazoSi
Sesvla, magram zura win gadaudga.
– gamatare! – mkacri toniT uTxra gvancam.
– ginda, sadme wavideT me da Sen?
– sadme wasvla rom mindodes, SeyvarebulTan erTad
wavidodi!
– didi araferia eg biWi.
– Sen mainc gjobia!
– ar aris Seni Sesaferisi.
– ar aris eg Seni saqme.
gvancam isev scada gverdis avla zurasTvis, magram zu­
ram xeli uxeSad waavlo. ai am dros me gadavedi manqanidan.

44
– SemeSvi, adamiano, ra ginda?
– momwonxar da Seni swervoba nervebs miSlis.
swrafad mivedi gvancasTan, zuras xeli gavaSvebine da
kedelze avayude.
– aq ras akeTeb Sen?
– Seni saqme ar aris eg.
– aq aRar daginaxo Torem, RmerTs vficav, veRar gada­
mirCebi.
zuram veraferi mipasuxa. dumili ramdenime wams gagr­
Zelda da bolos gvancam daarRvia.
– SemeSvi! aq aRar moxvide.
– imxela vaJkacoba mainc unda gqondes, rom roca xe­
dav gogos Seyvarebuli hyavs, unda SeeSva! Zalian bevri
biWi elodeba Cems daSvebul Secdomas, Sansi xelidan rom
ar gauSvas, marto Sen ar mogwons gvanca. jer kacurad
gTxov, daanebo Tavi, mere sxvanairad vilaparakebT...
Semovtrialdi, gvancas xeli movkide da saxlSi aviyva­
ne. karTan Camexuta da miTxra:
– ar iCxubo, gTxov!.. miyvarxar.
– mec miyvarxar, ar viCxubeb.
gvancas saxlSi Sesvlis Semdeg swrafad Cavirbine ki­
beebze, erTi-ori sityvis Tqma mindoda zurasTvis, magram
sadarbazosTan aravin damxvda. neli nabijiT gaveSure
levanis manqanisken.
– levan, sadarbazosTan rom biWi idga, xom ar ici, sad
wavida?
– ar vici marTla, Sen rom gvanca saxlSi aiyvane, mere
aRar mimiqcevia yuradReba.
– kargi wavideT saxlSi.
– vin iyo eg biWi?
– wavideT da gzaSi mogiyvebi.
gzaSi levans yvelaferi Tavidan bolomde dawvrile­
biT movuyevi.

45
– ha, vcemoT?
– ara, ra unda vcemoT. davelaparake da avuxseni, rom
misi saqcieli normas gascda, gvanca Cemi Seyvarebulia da
aRar gaekaro-meTqi, vuTxari.
– mere SeeSveba?
– vnaxoT...
– ha, vcemoT? – gamimeora SekiTxva.
– au, Sen ra Sariani xar, xo vnaxoT ra...
saxlSi misvlisas yvelafriT daRlils, arafris Tavi
aRar mqonda, arc mesijobis, arc banaobis da ubralod
ramdenime wuTi gaunZrevlad viweqi loginSi. Cemi Ta­
viT ar viyavi kmayofili. Sevicvale, Cems Tavs ar vgavdi.
im vaSls vgavdi, dampal vaSlebSi rom agdeben da isic
dalpeba, arada gvancas imitom Sevuyvardi, rom gansxvave­
buli viyavi da arc erT biWs ar vgavdi.
ramdenime dRe darCa. ramdenime dReSi gairkveoda,
gvanca gadavidoda Tu ara sxva fakultetze. gvanca sigi­
Jemde miyvarda da vicodi, ra gaabednierebda mas, amito­
mac gadavwyvite, mamamiss davlaparakebodi. Zalian Tamami
nabijis gadadgmas vgegmavdi. vicodi, rom mamamiss arc ise
Zalian vexatebodi gulze da zura ufro moswonda, magram
is unda gamekeTebina, rac gvancas gaabednierebda. univer­
sitetSi yoveli SemTxvevisTvis gadavamowme, gvancas isev
undoda Tu ara saerTaSorisoze swavla da rodesac misi
Tanxmoba kidev erTxel movismine, davgegmeT, rom saRamos
8 saaTisken gvancasTan saxlSi unda mivsuliyavi da mama­
miss davlaparakebodi.
universitetis Semdeg beqasTan erTad barSi wavedi da
cota davlie.
– ra aris, aba, axali, moyevi. – miTxra beqam.
– mokled erTi biWia ra, gvanca uyvars. gavafrTxile,
Tu kidev miekarebi mere ase wynarad aRar dagelaparake­
bi-Tqo.

46
– rao mere?
– ravi, gaigo ra.
– gio, es sofeli ar aris. aq muStebiT aravin Cxubobs.
yovel meores dana udevs jibeSi da icode, Cxubs moeride.
ise dagartyamen, xelic ar aukankaldebaT.
– xo, eg ukve miTxres.
– Tu ramea, icode Sen gverdiT var! Rame me da Cemi
megobrebi restoranSi mivdivarT da xo wamoxval?
– ara, gvancas saxlSi mivdivar, mamamiss unda gadava­
fiqrebino gvancas sxva fakultetze gadayvana.
– ginda, wamogyve?
– ara, iyos, marto misvla mirCevnia.
gvancasTan wasvlamde saxlSi Seviare, wyali gadavivle
da cota xniT wavuZine. gvancam mSoblebs uTxra, rom
dampatiJa da sTxova, sufra gaeSalaT. dedamisi gaxare­
buli Sevida samzareuloSi da saWmelebis keTeba daiwyo.
dedamiss etyoboda, rom Zalian movwondi. mamamisma amis
gagonebaze araferi Tqva, sxva oTaxSi gavida da viRacas
daureka.
zustad 8 saaTze gvancas karis win videqi. kari gvan­
cam gamiRo. gamovida sadarbazoSi, kari xeliT mixura, da
miTxra:
– ar gabrazde axla.
– ratom unda gavbrazde?
– CvenTan zura aris.
– ra unda magas aq!
– ar vici, mamaCemma dapatiJa, mgoni. Cems Tavs gaficeb,
Cxubi ar daiwyo.
– vax, rogor ar gavbrazde.
– gio, gTxov!
– kargi, damacade.
Sesvlisas gvancas dedam gulTbilad mimiRo, magram
oTaxSi cudi situacia damxvda. gvancas mama da zura

47
gverdigverd isxdnen, gvancas mamas xeli hqonda gadaxveu­
li zurasTvis da erTad svamdnen. Cems danaxvaze zuram
ironiulad gaiRima. davsxediT magidasTan, gvanca isev
gverdiT momijda.
gvancas mama Semomitrialda da miTxra:
– gvancam miTxra, rom CemTan laparaki gindoda, aba,
gismen.
– Tqven kargad iciT, rom gvanca Zalian miyvars da
vcdilob, yvelaferi gavakeTo, rom mcirediT mainc ga­
vabedniero...
– pirdapir miTxari, ra saqme gaqvs! – gamawyvetina la­
paraki.
– gvancas saerTaSorisoze swavla unda, gTxovT, ar
daaZaloT fakultetis Secvla.
– bevris uflebas xom ar aZlev Sens Tavs? – uxeSi to­
niT miTxra zuram.
– biWo, Sen moixede aqeT! Zalian bevr raRacaze davxuWe
Tvali ukve, yvelanairad cdilob, Cemsa da gvancas Soris
Cadge. gvancas rac gaabednierebs, is unda gaakeTos da ara
is, rasac mas mSobeli SeurCevs da Sen aravin gekiTxeba!
– gvanca, marTla ar ginda iuridiulze Cabareba? –
hkiTxa gvancas mamam.
– ara, mama, ar minda!
– Zalian did pativs gcemT, magram ai, magaliTad,
gvancam Caabara iuridiulze, kargi samsaxuri naxa maRa­
li xelfasiT da ase Semdeg, am SemTxvevaSi kidev SeiZleba
araferi Tqvas, Tumca Tu ver miaRwevs warmatebas, Tqven
dagabralebT cxovrebis bolomde da dagayvedrebT, rom
mizani hqonda da Tqven SeuSaleT xeli.
– kargi, ra gaewyoba maSin... giorgi, erTi Svili myavs
da minda, bednieri davinaxo, Tu es nabiji gaabednierebs,
dae iyos ase.

48
gvancas mamis sityvebze cremlebi moadga Tvalebze,
mivida da Caexuta.
– mama, madloba. – CasCurCula gvancam mamas.
– eh, gvanca, ramden raRacas kargav. – Tqva zuram.
– ras kargavs? – kiTxvaze kiTxviT vupasuxe me.
– kargavs!
– ras? – xma veRar amoiRo da rogorc wina jerze
moiqca, axlac Tavi daxara.
gvancas mamas, TiTqos, Seecvala damokidebuleba Cem
mimarT, dedamisi gabrwyinebuli TvalebiT miyurebda.
zura mixvda, rom brZola araTanabrad warimarTa da
misi Zalis bolomde daxarjvas azri ar hqonda, amitomac
ukan daxeva amjobina. sanam zura ar wavida saxlSi, mec iq
viyavi. zuras wasvlis Semdeg gvancam karamde gamacila,
gadamexvia da makoca.
zura Turme pirvel sarTulze melodeboda.
– gio, erTi wuTiT gaCerdi.
– Sen kidev aq xar?
– vxedav, rom gvancas uyvarxar. me gvanca miyvars da
me is gamixardeba, gvanca rom bednieri iyos.
– mere?
– Secdoma ar dauSva, Torem mag SecdomiT me visarge­
bleb. – xeli damartya mxarze da wavida.
cota xniT fexiT gaseirneba mindoda, Zalian bevr
ra­
Racaze mWirdeboda dafiqreba. beqas davureke rCevis
sa­
kiTxavad. beqa megobrebTan erTad biliardis saTama­
Sod iyo gasuli, misamarTi miTxra da mec mivedi maTTan.
centrSi misulma es ambavi beqas movuyevi. eWvi Seepa­
ra zuras naTqvamSi, rodesac adamians ar aqvs namusi da
ase uTavmoyvareod cdilobs wyvils Soris Cadgomas, mis
sityvas fasi ar gaaCnia. vnaxoT, ra moxdeba. me ki imedi
maqvs, rom Tavis tkivili zuras saxiT erTxel da samuda­
mod moviSore.

49
-7-
beqa isev Seyvarebulia
samsaxuris Semdeg me da beqa avlabarSi SevxvdiT erT­
maneTs da pabSi davsxediT. laparakSi viyaviT garTulni,
rom beqas yofili Seyvarebuli Semovida, Tanmxleb biWTan
erTad da ramdenime magidis moSorebis daikava adgili.
– gio, gaixede, – maniSna im magidisken, sadac beqas yo­
fili ijda – es is gogoa, pirvelad rom Semayvara Tavi,
dResac masze vfiqrob, magram...
– visTan erTad aris?
– ar mkiTxo! mag biWs nini maSinac moswonda, rodesac
me da nini erTad viyaviT. magrad veWvianobdi, nini mimt­ki­
cebda, rom rogorc megobars, ise miyurebso. ramdenjerme
vikamaTeT kidevac. tips vatyobdi, moswonda da melode­
boda, rodis davSordebodi, rom momentiT esargebla.
– giyvars kidev?
– Znelia pirveli siyvarulis daviwyeba, gana ar mic­
dia, magram ver SevZeli.
– da rac daSordi, scade misi dabruneba?
– ara. SeeSala da imis magivrad, rom bodiSi moexada
da urTierToba gadaerCina, meore dResve Tavis daqals
gahyva biWebis gasacnobad klubSi. samwliani urTierToba
erTi xelis mosmiT daangria. ai TbilisSi rom Camovedi,
socialur qselSi gavicani ra. Tavidan vwerdiT erTma­
neTs, Semdeg SevxvdiT, davaxlovdiT da imdenad mogvwon­
da erTmaneTTan urTierToba, rom Seyvarebulebi gavxdiT.
– da mere ra moxda? anu... ratom daSordiT?
– samsaxurSi unda mosuliyo CemTan da iqidan Tea­
trSi erTad unda wavsuliyaviT. Cemma kolegam mTxova,
ramdenime wuTiT Semecvala, maRaziaSi undoda wasvla. ki
mezareboda, jer Cemi saqme ar mqonda damTavrebuli, ma­
gram energetikuli sasmelic mindoda, amitomac Sevcvale

50
da sasmelis sayidlad fulic gavatane. ramdenime wuTSi
dabrunda da meubneba, mgoni Seni Seyvarebuli davinaxeo.
vupasuxe, xo wesiT male unda movides, TeatrSi unda wavi­
deT-Tqo. ici, ras meubneba?! viRac biWma moacila manqani­
To. ar davijere, vupasuxe, albaT SegeSala-meTqi.
– da romc moecilebina Tavis megobars manqaniT, ra
iqneboda amaSi gasakviri? – vkiTxe me.
– giorgi, yvela mis megobar biWs vicnobdi da arc erT
maTgans ar hyavda maSin manqana. ai, am mutrukis garda,
romelic axla win uzis. Cemma TanamSromelma mipasuxa, ar
SemSlia, Tu ginda gaixede, axlac iq iqnebiano, gavixede da
marTlac modioda nini, magram garSemo veraviTari manqana
ver davinaxe. rodesac Semovida Camexuta da mkiTxa, male
wavalTo?! vuTxari riTi moxvedi-meTqi, ici ra mipasuxa?!
metroTio. gzaSi nini Cemi mobiluriT iyo mesenjerSi Se­
suli, uceb viRacam miswera da ninis gaeRima. telefoni
maSinve gamovarTvi, vici, uxeSad gamomivida, magram cno­
bismoyvareoba maxrCobda. im biWis werili damxvda. nini
cdilobda telefonis warTmevas, magram wakiTxva mainc
movaswari. ici, ras swerda is biWi?! dRes ise waxvedi, ar
makoceo. davureke da vagine. vuTxari Semxvedroda, magram
telefoni gamiTiSa. ninis movTxove, aexsna es yvelaferi
CemTvis, man tirili daiwyo da mapatieo, meubneboda. erT
rames ver vpatiob adamianebs da sayvarel qals mainc da
mainc is SeeSala. movabrune manqana da saxlSi waviyvane.
sadarbazosTan misvlisas vTxove, gadasuliyo manqanidan
da ubralod daeviwyebina Cemi arseboba. gzaSi Zalian be­
vrjer vifiqre, rom mivtrialebuliyavi da mepatiebina,
magram rqebs ver davidgamdi. bevrjer SeeSala, bevrjer
vapatie. gana me ar SemSlia da Tavad ar upatiebia?! magram
Ralats ver gadavylapavdi.
– bevri SeeSala ara?!
– xo, gio, manamdec bevri Secdoma dauSva, Zalian be­
vrjer gadavabije siamayes, radgan bednieri vyofiliyavi,

51
magram ukve aRar SemeZlo patieba. daSorebis Semdeg misi
megobrebi meubnebodnen nini depresiaSia, am erTxel apa­
tieo, magram verafers veRar vgrZnobdi. is gulis feTqva,
mis danaxvaze rom mewyeboda, uecrad gaqra da darCa
zizRi. axla rom davinaxe am biWTan erTad, isev Zvelebu­
rad Semaxsena Tavi grZnobebma.
– xo, samwuxaroa. magis mere gyavda Seyvarebuli?
– erTi, magram ise Zalian ar miyvarda is gogo, ro­
gorc nini miyvars, an odesRac miyvarda.
nini mTeli Ramis ganmavlobaSi beqas uyurebda. beqa ki
cdilobda, misTvis yuradReba ar mieqcia. wasvlis dro
rom dadga, beqam mTxova, me marto wavsuliyavi, radgan
Tavad raRac saqme hqonda. mivxvdi, rom darCenas da ni­
nisTan gamolaparakebas apirebda. radgan nasvami iyo da
SeiZleboda cud situaciaSi Caegdo Tavi, vuTxari:
– beqa, ar ginda mag gogosTan xelaxali urTierTobis
wamowyeba, isev gatkens guls. Sen Semdeg, darwmunebuli
var, bevri biWi eyoleboda. Zalian kargi biWi xar da uke­
Tess ipovi. Tan magas ra hgonia, SenTan aryofnis dros
sxva biWebs dauwyebs flirtaobas da mere SenTan viTomc
araferi, mova da Cagexuteba?!
– vnaxoT, gio, jer ar vici araferi.
– ar ginda-meTqi! inaneb, Tan Seyvarebuli hyavs. Sen rom
Seyvarebuli gyavdes da sxva cdilobdes mis moxibvlas,
xom ar gesiamovneba? Tu TviTon dagirekavs, dagirekos,
Sen ar daureko!
– eg aris Seni Zmakacoba?! ar ginda, rom bednieri
mnaxo?!
– minda, magram is ar minda, rom kidev erTi Secdoma
da­u­Sva! vinc Seni fasi ar icis, imas Tavi ar unda gauyad­
ro. aravis araferi exvewo. wamsvleli yovelTvis wava
da visac darCena unda, yovelTvis moZebnis dasarCenad
mizezs. axla ki wamodi, saxlSi gamiyvane manqaniT da Senc
wa­di saxlSi.

52
beqam Tavidan Wirveuloba daiwyo da Semdeg dameTanx­
ma. Cems sadarbazosTan misvlisas, kidev erTxel vTxove,
rom ar daereka ninisTvis da gavafrTxile, rom aucile­
blad inanebda am qmedebas da mere gviani iqneboda. daR­
lilma avirbine kibe, Sevvardi saxlSi da daviZine.
Ramis 01:09 saaTze mirekavs telefoni. Tavidan ar vpa­
suxobdi, radgan gamofxizlebis SemTxvevaSi isev daZine­
ba gamiWirdeboda. magram bolos imdenad Semawuxa zarma,
rom vupasuxe.
– gio, ras akeTeb?
– Seni azriT?
– gZinavs!
– yoCaR, rogor gamoicani?!
– ra dros Zilia?! kargi ambavi unda giTxra. SegiZlia
Camoxvide ezoSi 2 wamiT?
– ukeTesi iqneba, Sen rom amoxvide.
– kargi, amoval maSin.
– maseTi saswrafoa?
– ki, Zalian saswrafoa.
etyoboda, bednieri iyo. ar vici ram gaabedniera, ma­
gram eg naklebad mainteresebda im momentisTvis, radgan
Zalian meZineboda da Zilis metze veraferze vfiqrobdi.
ramdenime wuTSi karze kakuni gaisma. borZikiT avdeqi
da gavaRe kari. karis gaRebisTanave beqa swrafi nabijiT
Semovida, savarZelSi Cajda, saxli SeaTvaliera da miTxra:
– kargad mowyobilxar.
– ki, namdvilad. ra saqme gaqvs? – divanze wamovweqi
da Tvalebi davxuWe.
– ninis Sevxvdi!
– ra? – amis gagonebaze wamierad gamovfxizldi.
– ho, ra iyo, mokled… Sen rom saxlSi mogiyvane, ar vi­
codi, ra gamekeTebina, parkSi Camovjeqi cota xniT. vfiq­
robdi, gamebeda Tu ara ninisTvis darekva. xoda gavbede.
Tavidan movikiTxe:

53
– nini, rogor xar?
– kargad, beqa, Sen?
– Cemi nomeri isev giweria?
– ara.
– aba saidan icodi, me rom girekavdi?
– Seni nomeri zepirad vici.
– xo marTalia. dRes daginaxe restoranSi, isev iseTi
lamazi xar.
– madloba, ratom ar moxvedi mere?
– SeyvarebulTan erTad ijeqi da ranairad movsu­
liyavi?
– ar aris Seyvarebuli, ubralod didi xania mTxovs Sex­
vedras da ar vawyenine. ici, rogor momenatre?! vfiq­ rob­­
di, mova da momesalmeba-meTqi, magram Sen, viTomc araferi,
yuradReba saerTod ar momaqcie.
– mec momenatre.
– ginda, gnaxo dRes?
– am Rame?
– ki, ratomac ara.
– ra Tqma unda, minda.
SevxvdiT, vilaparakeT, Zveli mogonebebi gavixseneT.
Semdeg saxlSi mivacile da Sen dagireke.
– moica da am Rame seirnobdiT?
– xo, mere ra rom Ramea?!
– mere mSoblebma gamouSves?
– 22 wlis gogoa, ratom ar unda gamoeSvaT. dRes 5
saa­TisTvis davpatiJe Cilim barSi. wamodi da gvancac wa­
moiyvane.
– xom ici, rom ar veweviT Cilims arc me da arc gvanca.
– biWo, Tu ginda, nu mowev, wamodi ise.
– kargi vnaxoT, gvancas davurekav da Tu scalia wa­
moval. am Rame apireb saxlSi gasvlas Sen?
– xo, manqaniT var.

54
– ara, moica, darCi, dagawven sadme, ar gezareba Rame
bodiali?!
– ara, iyos, saxlSi mirCevnia wasvla.
– rogorc ginda.
diliT gvancas davureke da vuTxari, rom 5 saaTisTvis
beqas megobari gogo unda gvenaxa da araferi daegegma. me
da gvanca universitetidan pirdapir Cilim barSi mivediT.
beqa da nini iq dagvxvdnen.
– rogorc iqna, moxvediT. nini, es Cemi Zmakaci giorgia
da misi Seyvarebuli gvanca, megobrebo, gaicaniT es ninia
Cemi... Seyvarebuli.
ninim me gamiRima, magram ratomRac gvancas danaxva ar
esiamovna.
– sasiamovnoa Seni gacnoba, giorgi da Senic, gvanca.
mTeli saRamo ZiriTadad maT istoriebs vismendiT,
rogor SeuyvardaT erTmaneTi, ra uyvardaT erTmaneTSi,
ramdeni saerTo hqondaT da ase Semdeg. rodesac specia­
lurad vkiTxe, Tu ratom daSordnen erTmaneTs, beqam
ramdenime wamiT ninis Sexeda, momitrialda da miTxra:
– vikamaTeT raRac umniSvnelo sakiTxze, axla arc max­
sovs.
nini axlos rom gavicani, arc iseTi cudi gogo aRmoCn­
da. Cven oTxni xSirad davdiodiT xolme erTad gasarTo­
bad. nini da gvanca ver damegobrdnen, Cemi da beqas mra­
vali mcdelobis miuxedavad, magram Cven gvcemdnen pativs
da Tavs gvaCvenebdnen, viTom erTmaneTs kargad gauges.
erT saRamos ninim damireka mobilurze.
– gio, rogor xar?
– kargad, nini, Sen?
– me kargad var, beqa aris cudad. SegiZlia amoxvide
Cem­Tan?
– ra Wirs?! ki amoval, momeci Seni misamarTi.
– ar vici, zustad ra Wirs, mobilurze mogwer da male
modi!

55
Zalian SemeSinda, beqas bavSvobidan guli marTlac
awu­
xebda da vifiqre, isev igive problema hqonda. taqsi
gamo­vi­Zaxe da ramdenime wuTSi daTqmul misamarTze mive­
di. ki­beze swrafad avirbine da karze davakakune. ninim
Tavi ga­moyo sadarbazoSi, gaixed-gamoixeda, xeli momkida
da miTx­ra:
– Semodi saxlSi droze.
– nini, beqa sad aris?
– saswrafom waiyvana.
– ra daemarTa?
– ar vici, magram, rogorc miTxres, male kargad gaxdeba.
– Sen ratom ar wayevi?
– vinme xom unda dagxvedroda, dalev rames?
– ara, ukeTesi iqneba, wavideT saavadmyofoSi, sad
waiyvanes?
– romeliRac saavadmyofo miTxres, saxeli ver davi­
maxsovre, magram, rom miiyvanen, damirekaven. Sen dalev
rames?
– kargi, davelodoT, ki davlev.
ninim naxevrad daclili viskis boTli gadmoiRo Ta­
rodan, damisxa da TavisTvisac daisxa.
– gvanca giyvars?
gamikvirda, ase ucbaT rom Secvala saubris Tema.
– ki, miyvars, ratom mekiTxebi?
– araferi, Cemi azriT, ukeTes gogos imsaxureb.
– masze ukeTesi gogo ar arsebobs CemTvis.
– Cemze ras fiqrob?
– arafers, ras unda vfiqrobde?
– ar mogwonvar?
– kargi gogo xar, ratom mekiTxebi?
– ara. ise. – Cemsken axlos moiwia.
– didi xania, rac beqa waiyvanes?
– ar vici.
– ra ar ici?

56
– rogor ver xvdebi, beqa mizezi iyo, aq rom amomeyvane?!
– axla normalurad amixseni, ra xdeba!
– giorgi, momwonxar da vici, rom Senc mogwonvar.
– sul gagiJdi? – swrafi nabijiT karisken wavedi,
gasv­­lisas Semovtrialdi da vuTxari – beqas jobia Sen da­
Sorde, Torem me dagaSorebT! ar imsaxureb misnair biWs!
gzaSi aTasi azri mitrialebda. Ramis 10 saaTze gvan­
cas, levans da beqas Sexvedra davuniSne ludis barSi. me
20 wuTiT adre mivedi da ramdenime bakali ludis davlie.
gvanca da levani adre movidnen, movuyevi yvelaferi da
vkiTxe, meTqva Tu ara beqasTvis.
– ra Tqma unda, unda uTxra! – miTxra gvancam da Ca­
me­xuta – Cemo erTgulo biWo.
– ki aba ra, warmoidgine ZmakacTan flirtis ar moerida
da ucxosTan xom Tavisuflad uRalatebs nebismier wams.
am dros beqa Semovarda, movida CemTan da damartya.
– Camogiyvane, Cems saxlSi gacxovre, Cemi tansacmelebi
mogeci, samsaxuri dagawyebine, Cemi saukeTeso megobrebi
gagacani da rac yvelaze mTavaria, giTxari, ninis mimarT
rasac vgrZnobdi da Sen misi warTmeva scade?!
levanma Cveni gaSveleba scada.
– zustad magaze salaparakod dagibare! ninim damire­
ka, miTxra beqa cudad aris da CemTan amodio, rodesac
avedi ar damxvdi da Sebma damiwyo mag Senma ninim!
– Tu simarTles ambob, ratom ar damireke?
– aba aq vin dagibara?!
am dros nini Semovida, beqas xeli mohkida da uTxra:
– beqa amaT aRar miekaro! megobrebis arCeva ar ici,
cxovrebaSi bevrs waageb, axla ki wavideT moRalateebTan
araferi gesaqmeba.
beqac patara bavSviviT gahyva.
– gio, Seni Zmakacobis Rirsi ar aris, mTavaria, me da
gvancas gvjera Seni. – miTxra levanma.

57
– ai naxavT, mixvdeba, rom araswori arCevani gaakeTa!
– vupasuxe me.
– loya Zalian gtkiva? – mkiTxa gvancam da makoca.
– male inanebs Tavis arCevans. beqas dakargva Zalian
ar mindoda, magram arCevani Tavad gaakeTa ise, rom arc
momismina.
gvanca taqsiT gavuSviT saxlSi, me da levani manqaniT
samsaxurSi wavediT. levani cdilobda, rom yuradReba
sxva sakiTxze gadametana.
– gio xom ar nerviulob?
– ara, ra maqvs sanerviulo, megobari vis ar daukargavs.
– eg araferi, me da gvanca xom gyavarT.
– vici da mixaria Zalian.
– ici, zogjer elene rogor menatreba?! TiTqos Cemi
sulis nawili miwaSi Caiyola.
– mec menatreba.
– erT kviraSi Svebulebis aReba SegveZleba, sad apireb
wasvlas?
– sofelSi, ra Tqma unda, Tu ginda wamodi Senc.
– didi siamovnebiT!

-8-
Svebuleba
erTi kviris Semdeg me, levani da gvanca lagodexisken
gaveSureT. gzaSi gavafrTxile, rom mdidruli saxli ar
mqonda, magram maT es sulac ar ainteresebdaT. maTTvis
mTavari Cveni erTad yofna iyo. gzaSi Zalian bevri tu­
risti Segvxvda. ratomac ara, vis ar unda sikvdilamde
samoTxis naxva. kaxeTi Tavisi istoriiT da bunebiT gasao­
caria. ZiriTadad kaxeTis sanaxavad qristianuli qveynebi­
dan Camodian, radgan lamazi bunebis garda, kaxeTSi gvaqvs

58
kulturuli Zeglebi. gzaSi patara eqskursia movawyveT,
jer alaverdi movinaxuleT, Semdeg gremSi gadavuxvieT.
levans kaxeTi Zalian moewona. fanjridan mTebs gah­
yu­
rebda da Tvalwarmtaci peizaJiT tkbeboda. didxans
uy­
rida azrebs Tavs da saxeze etyoboda, rom moixibla
bu­
nebis silamaziT. mTeli gza manqanaSi Cumad visxdebo­
diT, levans saubari rom ar wamoewyo da mZRoli ar gamo­
laparakeboda.
– ra lamazia aqauroba, netav, mec mqondes sofeli. –
damwuxrebuli xmiT Tqva levanma.
– ki, namdvilad lamazia aqauroba. Cveni qveynis Ti­
Toeuli kuTxe, marTlac Zalian lamazia. – damwuxrebuli
xmiT upasuxa mZRolma.
– alaverdSi yofnisas Zalian bevri turisti Sevam­
Cnie da moxaruli var, rom ucxoelebs ainteresebT Cveni
qveyana.
– Seni azriT, saqarTveloSi ratom Camodian?! didi xa­
nia, rac turistulSi vmuSaob da bevri turisti Camomiy­
vania saqarTveloSi, erTi kacis kvalobaze. ici rogor?!
mxolod imiT, rom Camosul stumars karg stumarTmoyva­
reobas vaxvedreb da aqedan wasuli, Tavis megobrebTan
gviwevs rekomendacias. Zalian bevri eris warmomadgenel­
Tan mqonia Sexeba da rodesac vekiTxebi, Tu ra moswonT
maT saqarTveloSi, isini meubnebian: buneba, istoria, ku­
linaria da xalxi. ucxoelebs im saqarTvelos danaxva
undaT, Cven yoveldRe rom vxedavT da imdenad SeCveuli
gvaqvs Tvali, rom verc vamCnevT, Tu rogor gansakuTre­
bul qveyanaSi vcxovrobT. Cven Cveni qveynis fasi ar
viciT, am yvelafris mitovebas da sxva qveyanaSi gada­
bargebas vgegmavT maSin, rodesac sxva nebismieri qveynis
moqalaqe mzad aris, datovos Tavisi samSoblo da saqar­
Tvelos nawili gaxdes. ici mainc, yovelwliurad ramdeni

59
ucxoeli gzavnis moTxovnas saqarTvelos moqalaqeobis
miRebaze?! Zalian bevri!
levanis da mZRolis saubarSi gaverTeT da verc ki ga­
vigeT, rogor mivadeqiT Cemi saxlis WiSkars. gadmove­ di
manqanidan. erT xelSi Cemi da gvancas CanTebi daviWire,
xolo meore xelSi – saCuqrebi Cemi patara daikosTvis.
gvanca Zalian nerviulobda, radgan pirvelad unda Sexve­
droda Cems mSoblebs da undoda maTze kargi STabeWdile­
ba daetovebina. xolo levani, manqanidan gadmosvlisTa­
nave, suraTebis gadaRebiT dakavda.
– dedaa, naxe giorgi Camovidaa! – gamoiqca daiko da
magrad Camexuta.
am dros dedac gamovida saxlidan. rodesac daminaxa,
Tvalebi aucremlianda.
– dedi, ramxela gaizarde, kaci damdgarxar. Zalian
momenatre.
– mec momenatre, deda. rogorc vxedav, fuls rom gi­
gzavnidi, im fuliT saxli gagiremontebia.
– ki, dedi, Sens megobrebs ar gamacnob?!
– gaicani, de, es gvancaa, Cemi Seyvarebuli, es levania,
Zmakaci. Cemi kurselia orive.
– ra kargi gogoa da rogor uxdebiT erTmaneTs, dedi.
sasiamovnoa Tqveni gacnoba bavSvebo. wamodiT, mSivrebi
iqnebiT, bargi oTaxSi daawyveT da visadiloT.
didi xnis unaxav mSoblebs qalaqis ambebs vuyvebodi.
mama ZiriTadad universitetis ambebiT iyo dainterese­
bu­li, xolo dedas Cemi da gvancas gacnobis istoria
ain­teresebda yvelaze metad. gvanca moridebiT ijda ma­
gi­dasTan da mxolod maSin gadaiRebda xolme TefSze saW­
mels, rodesac Cemi mSoblebi daaZalebdnen. pirveli ram­
de­nime wuTis ganmavlobaSi, levanic xaTrianad iqceoda,
magram sami Wiqa Rvinis dalevis Semdeg gaTamamda, moexsna
ridi.

60
vaxSmis Semdeg dasaZineblad avediT meore sarTulze.
dedam axali TeTreuli gadaukra stumrebs. mgzavrobiT
daRlilebs maleve CagveZina.
imdenad daRlili viyavi saRamos mgzavrobiT, diliT
mamlis yivilze saSineli reaqcia mqonda. amis miuxeda­
vad, gaRviZebisTanave Cavirbine pirvel sarTulze, pata­
ra parkSi Cavawyve xili, ramdenime boTli wyali da Cavde
levanis manqanaSi. Semdeg isev meore sarTulze avirbine,
gavaRviZe levani da gvanca da vuTxari, rom saswrafod
Camosuliyvnen pirvel sarTulze. me ki manqanaSi dave­
lode maT.
levans saWesTan dajdoma vTxove, CanCqerze vapirebdi
maT wayvanas.
– marTvis mowmoba rom ar gaqvs?
– mere ra, naxevar sofels ar aqvs marTvis mowmoba,
Tan 1-2 policielze meti ar patrulirebs.
– mere ityvian, geografia kanonebs ver Secvliso.
– Sen magas ar unda ambobde. sadac simkacrea, iqac ar
icav kanons.
– kargi da sad mivdivar am dilauTenia?
– karg adgilas.
gurgenianis CanCqeri fexiT 2 saaTis savalze iyo. naxe­
vari gzac ar gvqonda gavlili, gvancam wuwuni daiwyo.
morebze gadasvla sakmaod bevrjer mogviwia da yovel
gadasvlaze, cuds migrZnobda guli, magram vcdilobdiT,
maqsimaluri sifrTxile gamogveCina. bolos daRlilebi,
rogorc iqna, mivediT CanCqeramde. gvegona, kaciSvili ar
iqneboda, magram turistebiT iyo gavsebuli iqauroba.
warmoidgineT, diliT daRlilze civ wyalSi Casvla, rogo­
ri siamovnebaa. levans siamovneba zedmetad didxans gau­
grZelda, me da gvanca ki maleve amovediT wylidan. gzaSi
vfiqrobdi, rom raRac mniSvnelovani damrCa saxlSi da
mxolod maSin mivxvdi, rodesac wylidan amovedi da tani

61
verafriT gavimSrale. erTi saaTiT gavCerdiT CanCqerze
da ukana gzaze, turistebTan erTad vimgzavreT. isini Ta­
vi­
anT kulturas gvacnobdnen, Cven ki Cvens qveyanaze da
is­
toriaze vuyvebodiT. ukanasknel morze gadasvlisas,
gvancam wonasworoba dakarga da wyalSi Cavar­ da. me da
le­vani amis danaxvaze, wyalSi SevediT da gamoviyvaneT
gvanca. gvancas muxli hqonda natkeni da siaruli uWir­
da, amitomac xelSi aviyvane da manqanamde xelSi ayvanili
vatare. saxlis gzaze, afTiaqTan SevCerdiT da Wriloba
davumuSaveT.
SuadRisas, gurgenianze gacnobil turistebTan er­
Tad, tyeSi avediT, mwvadi SevwviT. cota xans viseirneT,
levani turistebs esaubreboda, magram misi koWli rusu­
li, darwmunebuli var, ar esmodaT. me da gvanca calke
viyaviT gasulebi, gvancas suraTebs vuRebdi da am dros
dareka mobilurma.
– gismenT.
– gio, rogor xar?
– kargad Sen? romeli xar?
– beqa var.
– ra ginda?
– bodiSis moxda mindoda ubralod.
gvanca mixvda, beqas rom velaparakebodi da mTxova,
xmamaRalze CamerTo.
– ratom gadawyvite bodiSis moxda ki magram?
– didi ambavia, dRes gnaxav Tu gcalia da mogiyvebi.
– sofelSi var, xval vapirebT Camosvlas da gnaxav.
– kargi madloba.
– risTvis?
beqam gaTiSa mobiluri. gvanca gakvirvebuli saxiT mo­
maSterda.
– ueWveli daSordnen, ai mixvda, araswori nabiji rom
gadadga da Seni dabruneba unda, axla Sen aRar Surigde
da Wkuas iswavlis.

62
– gvanca, gagiJdi? yvelanairad damexmara soflidan
TbilisSi rom Camovedi. mesmis, Secdoma dauSva, magram
amdeni kargi saqmis Semdeg, erT Secdomaze rogor gamo­
vekido?
am dros levani movida da scada situaciaSi garkveva.
– ra gWirT, ra saxeebi CamogtiriT? – ikiTxa levanma.
– araferi, beqam dareka. – vupasuxe me.
– rao, gamodi rac maSin dagakeli, axla unda girtyao?
– ara, bodiSi momixada.
– Zalian sainteresoa, ratom?
– albaT, marTla daSordnen da mixvda, megobars vinc
ar daujerebs, cxvirs rom waimtvrevs.
– Tavidanve ar momwonda eg biWi! megobars da Seyvare­
buls Soris, arCevani Seyvarebulze ratom unda gaakeTo,
ar mesmis. – Tqva levanma.
– moica, giorgis arCevanis gakeTeba rom mouwios Cven
Soris, Sen unda agirCios? – gabrazda gvanca.
– ooo, yovelTvis cudad ratom iRebT Cems naTqvams,
ninim beqas bevrjer uRalata da giorgis beqasTan arafe­
ri SeSlia. man miiRo araswori gadawyvetileba im moment­
Si, eg vigulisxme me.
– mokled, xval xom mainc vapirebT TbilisSi wasvlas
da Sevxvdebi. ras metyvis, mainteresebs, Tan Zalian.
– Cvenc wamovalT.
– ara iyos, marto mirCevnia misvla.
saxlSi maleve davbrundiT. mama manqanis gakeTebiT iyo
garTuli da mTxova, mis megobarTan wavsuliyavi, avto­
mobilis nawili wamomeRo. gvanca imdenad iyo daRlili,
saxlSi darCena amjobina, me da levani, manqanis nawilis
mosatanad wavediT yvarelSi. didxans veZebdiT im Seno­
bas, romelic mamam aRgviwera, kiTxva-kiTxviT vagrZeleb­
diT gzas. ramdenimewuTiani Zebnis Semdeg mivadeqiT Cven­
Tvis sasurvel korpuss. manqana korpusis win gavaCereT
da davrekeT mamas megobarTan, rom nawili moeca CvenT­

63
vis, magram man daJinebiT mogvTxova, saxlSi avsuliyaviT
masTan. saxlSi SepatiJebisTanave misaRebi oTaxisken mi­
gviTiTa maspinZelma da kaxurad gaSlili sufra dagvaxve­
dra. Cveni asakis Svili hyavda maspinZels, daviTi erqva.
daviTi CvenTan martivad Semovida kontaqtSi da saerTo
enac gamovnaxeT. samaCablodan da sakuTari saxlidan de­
vnili iyo. mxolod Sin dabrunebaze ocnebobda. xandaxan
ki gadaipareboda xolme megobrebis sanaxavad, magram am
saqcieliT sakuTar sicocxles riskis qveS ayenebda. xe­
davda, rogor iyvnen Casaxlebulebi mis saxlSi, viRac
ucxo adamianebi, magram xmas ver iRebda.
– eSmakma dalaxvros! arafers akeTeben mag miwis da­
sabruneblad! rac ufro meti dro gava, miT metad Ca­
movSordebiT samaCablosa da afxazeTs. ar mesmis, rogor
ganagrZnoben cxovrebas maT gareSe! magram vici, mxolod
maSin gaaxsendebaT, roca rusebi TbilisSi, maTi saxlebis
win daayeneben tankebs. giorgi, damijere, dRes yoveli
meore, mTavrobis wevri Tu opozicioneri patriotizmis
idealad gvevlineba, omi rom daiwyeba, yvela gaiqceva da
Cvennairi biWebi daiRupebian isev...
mama simSvidisken mouwodebda daviTs da eubneboda,
rom uxerxuli iyo stumrebTan ase saubari, Cven ki da­
viTis mamas veubnebodiT, rom misi gvesmoda da aranair
uxerxulobas ar qmnida.
saubarSi viyaviT garTulni, rom yvirilis xma Semo­
gvesma. daviTma aivnidan gadaixeda, magram ezoSi siwynare
daxvda. ramdenime wuTis Semdeg, im kedelze, romelic Cve­
ni maspinZlis ojaxs, mezoblisgan hyofda, braxuni gais­
ma, rasac mohyva qalis yvirili – miSveleeT da ganwirul
RrialSi gadazrdili tirili.
– ase ician amaTma, axlad daqorwinebuli wyvilia,
col-qmris Cxubi sulels marTali egonao. – gaicina mas­
pinZelma da gvirCia yuradReba ar migveqcia maTTvis.

64
– giorgi, policiaSi Sen darekav Tu me davreko? –
mkiTxa levanma.
– ra policia Svilebo, mezobels ar damamduroT,
Tqveni Wirime. – gvTxova maspinZelma.
– aba wynarad visxdeT imis molodinSi, rom raime cudi
ar moxdeba Zia?! – daRonebuli saxiT upasuxa levanma.
– ara, Svilo, ai naxe, xma aRar ismis, albaT Seri­gdnen
ukve. mogiyvebi axla, am biWma axlaxan moiyvana coli. pa­
tiosani, zrdilobiani da ukeTilSobilesi biWia, cuds
aravin ambobs masze. axla Tqven rom darekoT policia­ Si
da daasminoT, mTel momavals gaunadgurebT patara biWs.
ar hqonda maspinZels sityva dasrulebuli, rodesac
isev Semogvesma ucnobi qalis kivili. veRar moviTmineT,
me, levani da daviTi avdeqiT da swrafi nabijiT gavemar­
TeT mezoblis saxlisken. sadarbazoSic ki ismoda ucno­
bi qalis wivili, magram rogorc ki karze samjer dava­
kakuneT, xma dadumda. ramdenime wuTSi axalgazrda biWma
gagviRo kari. mis ukan iyo grZeli derefani da derefnis
ukan stumrebis oTaxi moCanda. levani gamoelaparaka biWs,
auxsna, ratomac SevawuxeT, ram gamoiwvia Cveni aRSfoTe­
ba, biWi kategoriulad uaryofda im faqts, rom masTan
moxda raime Cxubi. gvimtkicebda, ificeboda, imdenad da­
majereblad saubrobda, rom erTi wamiT isic gavifiqreT,
xma sxva kedlidan xom ar mogvesmao da sxva saxlebis
davlasac vapirebdiT. uceb saZinebeli oTaxidan stumre­
bis oTaxSi xoxviT gamosuli, dasisxlianebuli qali da­
vinaxeT. mis danaxvaze, samives saxe Segvecvala da rode­
sac mezobeli mixvda, rom simarTle ukve vicodiT, karis
mojaxuneba scada. ZaliT vajobeT da saxlSi SevcvivdiT.
me da daviTi axalgazrda qals mivvardiT dasaxmareblad,
xolo levanma biWi miwaze daagdo da xelebi Seukra. mas­
pinZelma ver moiTmina da Semoixeda mezoblis saxlSi. le­

65
vans karTan axlos hyavda gakoWili moZalade, maspinZlis
danaxvaze waibutbuta:
– me davreko, Tu Tqven darekavT?!
maspinZelma Sexeda dasisxlianebul gogonas da Tqva:
– me davrekav!
ramdenime wuTSi policiis ori da samedicino daxmare­
bis erTi ekipaJi movida SemTxvevis adgilze. policiis
oficrebma madloba gadagvixades, rasac ver vityviT me­
zoblebze. rodesac maspinZelma, mamasTvis misatani manqa­
nis nawili, sabargulSi Cagvadebina, aivnidan Tavgadmoyo­
filma mezoblebma daiwyes Cveni wyevla, ratom daungrie
axalgazrda biWs cxovrebao. kidev erTi istoria, rode­
sac sikeTe cudad Semogvibrunda.
saxlSi Ramis 11 saaTze davbrundiT. dedas da gvan­
cas eZinaT, xolo mama hamakSi iwva da gvelodeboda. me
da levani mamas manqanis nawilis CasmaSi davexmareT, bargi
CavalageT da xvalindeli mogzaurobisTvis movemzadeT.
da­
saZineblad meore sarTulze asvlisas, sanam Cven Cve­
ni oTaxebisken gadavuxvevdiT, levani Semomitrialda da
mkiT­xa:
– dRes sworad moviqeciT, ara?!
– ara mxolod sworad, levan, samagaliTodac.

* * *
mivdiodi soflidan da fiqrebiT isev Cems saxlSi
vrCebodi. ar vicodi, kidev rodis movaxerxebdi dabrune­
bas. dedas gvanca Zalian moewona, miTxra, gaufrTxildi
da ar awyenino, aseT karg gogos veRar naxavo. Zalian
bevri safiqrali mqonda, magram yvelaze mniSvnelovani
mainc beqasTan saubari iyo. mainteresebda, ras metyoda
da rogor gaimarTlebda Tavs. mindoda, Cems fexebTan da­
cemuliyo da bodiSi moexada ara dartymisTvis, aramed

66
CemSi eWvis SeparvisTvis. gvancam kaxeTidan wamosvlisas,
gzis piras dainaxa 12-13 vedro atami da gvTxova, gagve­
Cerebina manqana.
– saxlisTvis viyidi 1-2 kilos, wamo gio, damexmare
wamoRebaSi.
gamyidveli 70 – 75 wlis iqneboda. sevdiani TvalebiT
gviyurebda moxuci. welSi moxrili ijda patara skamze da
ucdida myidvelebs. xelebi gaSavebuli hqonda, amboben
fuli binZuriao, magram am kacis xelSi moxvedrili fuli,
yvelaze sufTa iqneboda dedamiwaze.
– gamarjoba, atami ra Rirs? – hkiTxa gvancam gamyid­
vels.
– 3 lari, Svilo, – moridebiT gviTxra moxucma, misi
xmis gagonebaze iseTi grZnoba dameufla, TiTqos egona,
Zvirs afasebda da mzad iyo, daeklo fasi.
– maSin 4 kilo amiwone, babu. – moxucma oTxi vedra
gadmodga Cvenken.
– babu, es oTxi kilo rogor aris?
– kiloobiT ar vyidi babu, vedrobiT vyidi.
gvancam 20 lari misca, sabargulSi CavawyeT atami da
CavsxediT manqanaSi. am dros moxuci modis Cvenken da
gveubneba:
– Svilo, xurda ar momicia.
– ar minda, babu, xurda.
– RmerTma daglocos, Svilo!
arasdros damaviwydeba is moxuci. gzaSi ki axali sa­
laparako Tema mogveca.
– ase iafad ratom yidda atams? – ikiTxa gvancam.
– malefuWebadia atami, swrafad Tu ar gayidi, gagifuW­
deba da mTeli nawvalebi wyalSi Cageyreba. – vupasuxe me.
TbilisSi CamosvlisTanave me da levanma gvanca gava­
cileT saxlSi da beqasTan Sesaxvedrad wavediT.

67
-9-

patiebis Txovna
metro `RrmaRelesTan“ velodebodi beqas da Tan vfiq­
rob­di, iseTi ram meTqva misTvis, rac mas Tavs uxerxulad
agrZnobinebda. arc ise didixnis lodinis Semdeg movida.
TvalebSi ver miyurebda. Sevatyve, Tvali Calurjebu­
li hqonda, magram ar gavamaxvile yuradReba. movida da
gverdiT damijda. emociebs ver malavda, etyoboda, rom
Zalian nerviulobda. ver bedavda laparakis dawyebas. al­
baT, azrebs alagebda gonebaSi da verc gadaewyvita, ra
sityvebiT daiwyebda saubars.
– gio, ar vici, rogor daviwyo, ubralod daufiqre­
blad moviqeci.
– ris Semdeg mixvdi magas?
– rodesac gavaanalize, rom araswori arCevani gavakeTe.
– dagSorda?
– ufro uaresi, gamomiyena, me Sengan ar moviTxov, rom
isev megobrebi viyoT, ubralod bodiSi minda mogixado.
– ici, Zalian bevri gaakeTe Sen CemTvis da ar SemiZlia,
rom isev ar gemegobro. ubralod rac Sen gaakeTe, magas
albaT verasdros daviviwyeb.
– madloba, ki geTanxmebi. – morcxvad mipasuxa beqam.
– erTi mxridan ratom Sexede istorias? – beqa gakvir­
vebuli miyurebda, Tavidan ver mixvda ris Tqmas vcdilob­
di – Secdoma ici rodis dauSvi? rodesac ninim istoriis
Tavisi varianti mogiyva SelamazebiT, sicruiT. Sen ki ise
daujere, ar moxvedi da araferi mkiTxe.
– bodiSi xom mogixade, meti ra vqna, vici, rom SemeSala!
– eg bodiSi ar mWirdeba, momiyvebi ra moxda?
– ninis saxlSi vacilebdi, rodesac mis korpusTan is
biWi dagvxvda, xo gaxsovs? restoranSi erTad rom iyvnen.
Tavidan yuradReba ar mimiqcevia da simarTle giTxra,

68
verc vicani. sadarbazomde mivacile da magrad Cavexute.
im biWma dagvinaxa, movida, ninis xelebi magrad mohkida
da gamomglija xelebidan.
– nini, am biWTan erTad ras akeTeb am SuaRamisas? sad
iyaviT?
– arsad, vseirnobdiT. – morcxvad upasuxa ninim.
Semdeg biWi momitrialda da meubneba:
– am gogosTan erTad aRar daginaxo!
– Cemi Seyvarebulia da ras hqvia, aRar daminaxo?! –
Setevaze gadavedi mec.
im biWma sicili daiwyo da ise ucbaT damartya, saer­
Tod ar movelodi.
imdenad Zlierad damartya, daveci miwaze, adgomis
Tavi aRar mqonda. ninis mohkida xeli da saxlSi aiyvana.
gaxsovs, me rom mivyvebodi ninis, ai zustad egre mihy­
veboda im biWs nini. ori biWiT erToboda gogo, ggonia,
is biWi Cemze ramiT meti iyo? an silamaziT, an momavali
hqonda Cemze kargi? ara, ubralod saxeli hqonda ubanSi
da magis wyalobiT moswondaT gogoebs, bevri icnobda, ma­
gram gana rame damsaxureba hqonda. mTel dRes postebis
weraSi atarebda. arc muSaobda, 27 wlis biWi mSoblebis
xarjze cxovrobda, ai, maSin gaakeTa ninim araswori ar­
Cevani. rogor minda, ici, inanos! ai Zalian. minda, isev
patieba mTxovos, magram aRar vapatieb.
– viTom? me ar var darwmunebuli magaSi.
– kargi ra, amdenjer miRalata, momatyua, zurgs ukan
damcinoda da kidev Sevurigde?
– amdenjer giRalata, mogatyua, zurgs ukan dagcino­
da da Cvens Soris arCevani masze SeaCere.
– Secdoma davuSvi, xo, kidev ramdenjer unda gamaxseno.
– ise, zurgs ukan damcinodao da ras ambobda an ro­
gor gaige?

69
– araferi, daqalebTan erTad roca iyo, iq laparakob­
da raRacebs Cemze, erTi kargi daqali hyavs, keTili, ai
saerTod ar hgavs magas da Zaan mikvirs, magis sadaqaloSi
rom aris, man miTxra.
– da, Seni azriT, ra aris amdeni Ralatis mizezi, ras
poulobda sxva biWebSi iseTs, rac Sen ar gqonda?
– ar vici, marTla ar vici. cota iseTi biWebi moswon­
da, quCaSi rom dganan da... xom xvdebi? ici, ramdenjer
vcade maT davmsgavsebodi, magram ar gamomdioda.
– ar xar egeTi, ra unda gamogsvloda.
– mokled, SevrigdiT xo?
– aba gogos gamo ratom unda viCxuboT, ai elene rom
cocxali yofiliyo, gagacnobdi, ici ra kargi da sayva­
reli gogo iyo.
– lagodexSi iyavi?
– ki, guSin Camovedi.
– isev iseTi lamazia?
– ki, ubralod xalxs isev uWirs.
– ox, Senc miTxari ra, axali ambavi. marto iyavi?
– ara, gvancasTan da levanTan erTad.
– mec siamovnebiT wamovidodi TqvenTan erTad.
– wamoxvidodi, arCevanSi rom ar Semcdariyavi.
– kargi axla.
– kargi, levans da gvancas davurekav, sadme wavideT
oTxive erTad.
– sxva dros iyos, me samsaxurSi vapireb gasvlas.
– me gvancasTan wamiyvane ra.
– xelSi agiyvano?
– manqana gagifuWda?
– ara gavyide.
– axali unda iyido?
– fuli ar maqvs.
– moica, manqana xo gayide da fuli sad waiRe?

70
– ninis bankSi vali hqonda da...
– Sen gadauxade?! sul gagiJdi?!
– bina hqonda bankSi Cadebuli, veRar ixdida da 3000$
miveci.
– sam dReSi rogor moaswari amdeni raRac?
– nasvami viyavi, ise swrafad moxda, verc mivxvdi.
beqa gadaCveuli iyo metroTi mgzavrobas. vagonSi yo­
vel erT gaCerebaze, minimum, 2 gaWirvebuli bavSvi amodio­
da. qarTvelebs ar hgavdnen. sasacilo ki is iyo, rodesac
vagonSi amodiodnen sawyal saxes miiRebdnen da vagonis
bolos xan karze werdnen raRacebs, xan maTi xelis Zalas
vagonis romelime rkinaze cdidnen. dasawyisSi uxeSi, sev­
diani xmiT sTxovdnen daxmarebas xalxs da boloSi qaje­
biviT yvirodnen. xulignobdnen, Tu fuls ar miscemdnen,
SefurTxebiT emuqrebodnen an wixlebs urtyamdnen mgzav­
rebs. aseve 30-31 wlis kacic amovida, etyoboda saR-sala­
maTi iyo, araferi Wirda, magram mainc iTxovda daxmarebas.
amosvlisTanave xalxis komentarebi gaisma,
– amxela kaci metroSi samaTxovrod rom dadixar, ar
grcxvenia?
– wadi imuSave, RmerTma xel-fexi ratom mogca?
uguloebi varT adamianebi, ra magaTi saqme iyo, ra­
tom iTxovda daxmarebas. iqneb marTlac muSaobda, sadme
10-larian xelfasze, Svilebi saxlSi elodebodnen da
saxlSi misvlamde puris fulis agorveba undoda. Tvale­
bSi didi tkivili etyoboda, vxedavdi, cdilobda xalxis
replikebis Tavidan acilebas, Tavs ise gvaCvenebda, vi­
Tom arc ainteresebda, magram ar gamosdioda, guli Za­
lian stkioda. vagonis boloSi videqiT, Cvenamdec movida.
beqam safulidan 5 lari amoiRo da gaWirvebuls misca.
xalxi gakvirvebuli uyurebda beqas ara imitom, rom gaR­
merTebas upirebdnen aseTi kargi saqcielisTvis, aramed
uyurebdnen rogorc sulel, miamit adamians.

71
beqa samsaxurSi wavida, me ki – gvancas sanaxavad. mo­
vuyevi yvelaferi, WoraobaSi ar CamomarTvaT, magram me
da gvanca erTmaneTs arafers vumalavdiT. zustad es iyo
Cveni siyvarulis jaWvis nawili. dRes Tu me davumalavdi
rames, xval is aRar metyoda da nel-nela gaqreboda ndoba
erTmaneTisadmi, rac namdvilad ar mawyobda. gvancam ga­
kicxa beqa. sxvaTa Soris adamianebs gakicxvac kargad ga­
mogvdis, magram rodesac igive situaciaSi aRmovCndebiT,
Tavs mglebiviT vicavT, Cveni udanaSauloba vinmes rom
davajeroT. beqaze azri Semecvala. gadavwyvite, kidev
erTi Sansi mimeca misTvis da Cvens samegobroSi misi ga­
Telili reputacia me aRmedgina. erTkviriani Svebulebac
male iwureboda. ar gvindoda, es dReebi saxlSi yofna­
Si gagvetarebina, amitom imave saRamos socialur qselSi
mivwere levans, gvancas da beqas, rom bargi Caelagebi­
naT, xval baTumSi unda wavsuliyaviT! uari arc erTs ar
uTqvams, yvelaze metad ki gvancas gauxarda es ambavi. ma­
qsimalurad dabal fasSi gvindoda CavteuliyaviT, amitom
matarebliT wasvla gadavwyviteT. 2 dRe baTumSi mindoda
gaCereba da 2 – qobuleTSi. wyali gadavivle da davweqi
dasaZineblad, xvalindeli Tavgadasavlebis molodinSi.

- 10 -
2 dRe baTumSi
20:00 saaTze gavediT Tbilisidan. daaxloebiT 4 saaTSi
baTumSi viyaviT. sanapirosTan axlos viqiraveT oTaxebi.
me, beqa da levani sastumros gverdiT myof patara barSi
SevediT, gvanca saxlSi darCa, radgan matarebelSi gamo­
Zineba ver moaxerxa da mgzavrobam Zalian daRala. ori
Wiqis dalevis Semdeg, samives Zalian gveZineboda, magram
levani da beqa Cven win msxdomi gogonebis danaxvaze, myi­
sierad gamofxizldnen.

72
– gio, Sexede, is qera sul Sen giyurebs. – miTxra beqam.
– mere?
– ra mere, biWo, midi da gaicani.
– mezareba.
– moewone, ra gezareba.
– SemeSvi ra. – vuTxari beqas da barmens kidev erTi
kaTxa ludis dasxma vTxove.
– ra suleli xar, aseTi Sansi mqondes da ar gamoviyeno.
– biWo, ra ginda, xom ici, rom gvanca miyvars. gvanca
rom daqalebTan erTad barSi biWebis gasacnobad wavides,
rogorc me ar mesiamovneba, ise ar esiamovneba gvancas
Cemi es saqcieli.
– Cven ar vetyviT.
– Tqmaze ar aris, ubralod Cems TavTan ar viqnebi mar­
Tali.
levani Tavidan Cumad ijda da gvismenda, rodesac
Seatyo, rom beqa Tavisas ar iSlida, Tqva:
– SeeSvi ra, Tu ambobs, rom ar unda, ese igi ar unda.
beqas ewyina, magram yuradReba ar gaumaxvilebia le­
vanis naTqvamze.
– Tqven Tu ar gindaT, me waval da gavicnob. – Tqva
beqam da gogonebisken wavida. me sasmelma cota Tavbru
damaxvia, amitomac oTaxSi asvla varCie. ise wavedi, rom
levanma ver SemamCnia, magram beqam baridan gasvlisas da­
minaxa da moirbina CemTan.
– sad midixar?
– waval, wamovwvebi cota xans, Torem cota cudad var.
– mismine, wamo ra axla, im qeras Seni gacnoba unda.
– uTxari ver davewieo, wasulao, an rame moifiqre ra,
mezareba magrad mand darCena.
– kargi, vetyvi, ver davewie-meTqi, ra vqna aba.
baTumSi pirvelad viyavi, amitom baTumis quCebSi seir­
noba gadavwyvite. Zalian momewona aqauroba – ganaTebu­
li quCebi, ulamazesi arqiteqtura, kargi garemo. Tamamad

73
SeiZleba vTqva, rom molodinsac gadaaWarba. bevri video
mqonda nanaxi, Tu rogori iyo baTumi RamiT, magram ro­
gorc amboben, asjer moyolils, erTxel nanaxi sjobiao.
Zalian bevri turisti Semxvda gzaSi, rusebi, Turqebi,
germanelebi, Cveni moZme ukrainelebi da amerikelebi.
gzaSi picerias gadavawydi da radgan gvancas dili­
dan araferi hqonda naWami, ori pica SevukveTe. rodesac
oTaxSi avedi, gvanca gavaRviZe da win pica davude. Cems
danaxvaze metad, picis danaxva gauxarda – ox, es qalebi.
meore dRis 12 saaTamde gavCerdiT loginSi. gaRviZe­
bisTanave avdeqiT da 2 saaTamde saxlSi viyaviT. sanam ga­
movfxizldiT, sanam movwesrigdiT, telefonebi davteneT,
bargi amovalageT, mosaRamovda da saRamos gril amindSi,
bulvarSi gaseirneba gadavwyviteT.
ali da ninos ZeglTan CamovsxediT, Cavexute gvancas
da ramdenime wami gavSeSdi. am dros, marTla ar vici, sai­
dan moafiqrda, magram gvancam gamomxeda da mkiTxa:
– gio, ra giyvars CemSi?
– eg saidan mogafiqrda axla?
– mipasuxe!
– yvelaferi.
– mainc?
– Seni Tvalebi miyvars, Rimili, xasiaTi da yvelaze me­
tad is miyvars, me rom giyvarvar, amdeni biWebidan me rom
gamomarCie da mzad xar, Seni darCenili cxovreba, CemTan
erTad gaataro.
gvanca TiTqos xelebSi Camadna. gamiRima, ai ise gaiRi­
ma, rogori RimiliTac me Semayvara Tavi, Tvalebi daxuWa
da magrad Camexuta.
am dros beqam damireka, bulvarSi yofila levanTan
erTad. me da gvancam gadavwyviteT, maTTan mivsuliyaviT.
gagviWirda maTi moZebna, magram bolos rogorRac mi­
vageniT. me da gvanca rom mivediT, skamze isxdnen barSi

74
gacnobil gogonebTan erTad. im qeraTmians Cems danaxvaze
saxe gaubrwyinda, magram rogorc ki gvancam xeli Camkida,
wamsve saxidan Rimili moSorda.
zrdilobis gamo gavCerdiT 20 wuTi maTTan, Torem
wasvla gvindoda. gvancas xeli gadavxvie da Caxutebule­
bi visxediT CvenTvis, TiTqos Cven irgvliv aravin iyo,
TiTqos gaqra yovelgvari drois SegrZneba da viyaviT
mxolod is da me.
yvelaze saintereso ki is aris, rom, rodesac gvancam
Seityo, im qera gogos mier Cem mimarT gamoxatuli inte­
resi, adgilebis gacvla momTxova da Cven Soris Cajda.
daiRala gvanca, xeli momkida da mTxova, masTan erTad
wavsuliyavi.
– rogor icavs Tavis biWs. – Tqva qeraTmianma.
gvancam gaigo es sityvebi da scada TavisTvis Calapa­
rakeba, magram naxevarma parkma gaigo misi naTqvami:
– mxolod aTlariani meZavebisgan vicav.
amis gagonebaze, levans da beqas isteriuli sici­
li autydaT. me da gvancam didxans viseirneT da bolos
daRlilebi oTaxSi avediT. Ramis 11 saaTze davweqiT da­
saZineblad, magram vin gvaZlevda amis saSualebas. gareT
saSineli xmauri iyo. daRlili, barbaciT avdeqi sawoli­
dan da aivanze gadavixede. kluburi musikis xma ismoda
mTel qalaqSi. Semovedi da aivnis kari Cavkete. oTaxSi
iseTi Zlieri xmauri aRar iyo, magram ZilSi xels mainc
miSlida.
diliT 10 saaTze gaviRviZe da iseTi SegrZneba mqonda,
TiTqos saerTod ar meZina. mindoda mTeli dRe sawolSi
vwoliliyavi da Tavi baliSidan ar ameRo, magram vin maca­
da. gvancam dilauTenia wamomagdo sawolidan, plaJze un­
doda Casvla da rujis miReba. levans da beqas ar vuTxari,
gamosuliyvnen, radgan axlad SeZenil „megobrebs“ wamoiy­
vandnen da usiamovno situacia Seiqmneboda. sanapiroze

75
roca mivediT, gvanca wyalSi ar Camodioda, Sezlongze
iwva, romelSic Cemda gasakvirad 5 lari gadamaxdevines.
ise, xandaxan rogori binZurebi varT adamianebi ara?!
yvelaferi, rac aRar gvWirdeba wyalSi an miwaze vyriT,
maSinac ki, rodesac nagvis urna or nabijSia. ase tiv­
tivebda raRac zRvaSi, yvelas nagavi egona, Tumca gveli
aRmoCnda, amis gacnobiereba da xalxis wylidan amosvla
erTi iyo. warmoidgineT, aTeulobiT adamiani idga napir­
Tan da uyurebda erT gvels, romelic mSvidad dacuravda
Sav zRvaSi. Cven, sxva ra saqme gvqonda, amitomac vxumrob­
diT – albaT turisti iqnebao, zogi iZaxda Cemi daqalia
da uyviroda, mariam gamodi wylidano, patara usiamovno
movlena, faqtobrivad, saxaliso Soud gadavaqcieT. ise,
marTla rogor gaumarTla, baTumSi rom amoyo Tavi, aba,
me mkiTxeT, 19 wlis asakSi pirvelad Cavedi baTumSi. ve­
ravin bedavda gvelTan miaxloebas, bolos maSvelebi ga­
moCndnen, mohkides xeli da gamoiyvanes wylidan.
saRamomde davbodialobdiT me da gvanca baTumis quCe­
bSi. ucabedad wavawydiT or samxatvro gamofenas, rome­
lic gverdigverd tardeboda. pirvel mxatvars samwuxaro
realoba hqonda tiloze gadmotanili – gaWirvebuli ba­
vSvebi, moxucis gawvdili xeli, drois mier Camongreuli
qarTuli taZrebi, istoriuli da miviwyebas micemuli war­
suli. xolo meore fovizmis mimdinareobiT xatavda xeebs,
saxlebs da gaurkvevel gamosaxulebebs. imis miuxedavad,
rom pirveli mxatvris namuSevrebi meore mxatvris namu­
Sevrebze bevrad ukeTesi iyo, meore sagamofeno darbazSi
ufro meti adamiani daiareboda da bevrad Zvirs afasebda
mxatvari sakuTar naxatebs. bolos rogorc gavigeT, sazo­
gadoebis maRal fenaSi saxelganTqmuli mxatvari yofila.
– gio, romeli mxatvris namuSevrebi ufro mogwons? –
mkiTxa gvancam.
– pirvelis, Sen?

76
– mec, magram meores ratom eyideba ufro meti namu­
Sevari, vidre pirvels?
– meore sazogadoebis maRal fenaSi cnobili mxatva­
ria da Tan mis namuSevrebs didi fasi adevs.
– ver mivxvdi.
–agixsni. pirveli mxatvris naxatebi ufro kargad aris
Sesrulebuli, magram asaxavs im realobas, romel realo­
bazec xalxi Tvalis daxuWvas cdilobs, xolo meore, fe­
radi ferebiT, TiTqos pozitivs gadmoscems, magram rea­
lurad erTmaneTSi gaTxapnili saRebavia. ra Tqma unda,
yvelas ar exeba, magram, rodesac sazogadoebis maRali
fenis warmomadgeneli yidulobs, Tundac naxats, is pir­
vel yovlisa, yuradRebas aqcevs imas, Tu vin daxata es
naxati da ra Rirs is. rogor ekadrebaT 20-lariani, quCis
mxatvris mier gamotanili naxatebis SeZena da kedelze Ca­
mokideba, mere riTi itrabaxebs megobrebTan?!
Ramemde viseirneT da bolos gadavwyviteT saSaurmeSi
SevsuliyaviT. beqas da levans davureke da davpatiJe. ver
avuxseniT, rogor mosuliyvnen Cvenamde. gvancas vTxove,
oTxi Saurma SeekveTa molarisTvis da me biWebis mosay­
vanad wavedi.
axla ufro gansakuTrebuli situacia damxvda. bul­
varSi isxdnen, isev im gogonebTan erTad, magram axla
exutebodnen erTmaneTs. beqa da levani calke gamoviyvane
da vuTxari, marto wamosuliyvnen CemTan erTad. levanma
ki xeli momkida, mimiyvana erT-erT gogonasTan da miTxra:
– giorgi, gaicani Cemi Seyvarebuli ninia, nini, es
gior­gia, Cemi Zmakaci.
erTaderTi, rac vTqvi iyo – sasiamovnoa Seni gacnoba,
nini. – da levani gverdiT gaviyvane.
– Sen xom ar uberav?! ra Seyvarebuli, guSin ar gai­
cani?!
– xo, mere?

77
– siyvaruli auxseni?
– xo da mec miyvarxaro!
– kargi, Sen idioti xar, im gogos mainc ar aqvs TavSi
tvini?!
– ar gixaria?! ramdeni xania Seyvarebuli ar myolia.
– da pirvelive gogos, romelic gagiRimebs, siyvaruli
unda auxsna?!
– droebiT ra, mere vetyvi grZnoba SemeSala da rea­
lurad ar myvarebixar-meTqi an rame aseTs, ras msayve­
durob, ver gavige, gaxede, ra gogoa, aseT gogoze uaris
Tqma rogor SeiZleba.
– gaklia ra, gvanca melodeba an marto Sen da beqa wa­
modiT, an darCiT am gogoebTan erTad.
– kargi ra, wamoviyvan gogoebsac.
levanma icoda, rom azrs ar Sevicvlidi, magram imasac
iazrebda, rom Tu uxerxul situaciaSi Camagdebda, sxva
gza aRar meqneboda da davTanxmdebodi, amitomac gaxeda
beqas, gogonebs da Tqva:
– aba wavediT Saurmis saWmelad!
ukan dabrunebisas gza ameria, radgan me da gvanca
sastumrodan sakmaod moSorebiT viyaviT wasulebi da
bulvaris gzaze, baTumis silamazis aRqmaSi damtkbars
mosaxvevebis da quCebis damaxsovreba gadamaviwyda. bo­
los gvancas davureke, quCis dasaxeleba vkiTxe da taq­
siT wavediT. gvancas Sevatyve, rom SeSinebuli xma hqonda
da saubris bolos, isic ki miTxra, male modio. rodesac
adgilze mivedi, Seveswari situacias:
gvanca Senobis gareT melodeboda. mis gverdiT idga
55-60 wlis ulvaSebiani, daaxloebiT, 1.62 m simaRlis
kaci, erTi SexedviT qarTvels ar hgavda da welze exebo­
da gvancas, xolo gvanca mis moSorebas cdilobda. quCis
meore mxares, misive asakis kacebi isxdnen da am sanaxao­
biT tkbebodnen, am sityvis mTeli mniSvnelobiT – isxd­

78
nen, uyurebdnen da icinodnen. am yvelafris aRqma, gone­
baSi gadaxarSva da brazis gamovlena Cemi mxridan erT
wamSi moxda. rogorc ki davinaxe es situacia, Senelebu­
lad moZravi taqsidan gadavedi, arc ki gavxede manqanebs,
ise gadavirbine gzaze, mivvardi im kacTan, xeli vkari da
davuyvire: – moSordi gogos, nabiWvaro!
gvanca Camexuta da tirili daiwyo, xolo im kacma, ro­
melic mas awuxebda, barbaciT gadadga ramdenime nabiji
ukan da miwaze daeca. dacemidan ramdenime wamSi adga, mo­
miaxlovda da gatexili qarTuliT miTxra:
– es gogo minda.
jer marcxena jibidan amoiRo safule, safulidan –
300$, Semdeg marjvena jibidan amoiRo telefoni, fuli
gamomiwoda da miTxra:
– an gogos momcem, an policiaSi vrekav da vetyvi, rom
damartyi.
pirveli SegrZneba, rac dameufla am sityvebis gagone­
baze, iyo brazi, xolo pirveli reaqcia mowinaaRmdegisT­
vis saxeSi galawuneba. mTvrali Zia isev miwaze gagorda.
man ki, rogorc movelodi, policiaSi dareka. policiac
ramdenime wuTSi gamocxadda adgilze da ganyofilebaSi
gadagviyvanes.
Cven mosacdel oTaxSi visxediT. jer „dazaralebulis“
dakiTxva mimdinareobda. rogorc vivaraude, ucxo qveynis
moqalaqe yofila. ramdenime saaTis Semdeg me da gvanca
erTad Segviyvanes dasakiTx oTaxSi.
– ratom daartyi? – mkacri toniT mkiTxa policielma.
– imitom, rom gvancas Seexo. bulvaridan vbrundebo­
di taqsiT, rodesac davinaxe, rogor ufaTurebda xelebs
viRac kaci gvancas. gvanca mis moSorebas cdilobda. ver
moviTmine, mivvardi da davartyi.
– ici, axla rom aRiareb danaSauls? – mkiTxa poli­
cielma.

79
– ra danaSauls vaRiareb, is rom aviwroebda Cems go­
gos, eg ar aris danaSauli?!
policieli gvancas miubrunda da axla ukve mas dausva
kiTxva
– kargi axla Sen momiyevi ra moxda.
gvanca ramdenime wamiT Cafiqrda da Semdeg daiwyo
moyola
– giorgi Tavisi megobrebis mosayvanad wavida bulvar­
Si da mTxova, sanam dabrundeboda, SekveTa mimeca. mec ase
moviqeci, momces rigis nomeri da rom davxede 97-e viyavi
rigSi. Cem win ki 15 adamiani idga rigSi, amitomac Caxu­
Tul SenobaSi yofnas gareT mocda varCie. velodebodi
giorgis, rodesac davinaxe viRac kaci, megobrebTan er­
Tad, romelic miyurebda quCis mopirdapire baridan. yu­
radReba ar mimiqcevia, telefoni amoviRe da socialur
qselSi Sevedi, ramdenime wuTSi ki uknidan Semomxvia xe­
lebi viRacam. ra Tqma unda, vifiqre, giorgi iqneba-Tqo,
Sevtrialdi da mamis toli kaci damxvda. mec maSinve
gavaSvebine xeli, Zalian SemeSinda, gadavdgi ramdenime
nabiji da am dros damireka giorgim, gzas ver agnebda,
quCis saxeli sWirdeboda, amis danaxvaze is kaci SekrTa,
SeiZleba ifiqra, policiels elaparakebao da gaerida
iqaurobas. ramdenime wuTis Semdeg ki yvavilebiT xel­
Si modis da meubneba: gamarjoba, cudad gamomivida, ise
mogexvie, arc gagecanio. Semdeg uecrad zurgze damado
xeli da maniSna kerZo saxlze – aq vcxovrob meo.
xeli gavaSvebine. yoveli uaris Tqmaze ufro da ufro
iwevda Cemken. am dros giorgi gamoCnda, moirbina da ise
moiqca, rogorc yvela kaci moiqceoda, maT Soris Tqvenc,
batono policielo.
policielma erTi kargad amoioxra da Tqva – mowmeebi
gyavT?
– diax, Cveni xuTi saerTo megobari.
– xuTi? – CurCuliT mkiTxa gvancam.
80
– ai guSin visTan erTadac visxediT bulvarSi.
– mokled, gagiSvebT Senc da im kacsac, oRond am am­
bavs ar gavaxmaurebT. aseve, Tqven orni, dResve waxvalT
baTumidan! – Tqva policielma da karisken mimiTiTa.
– imas ratom uSevb, imis saqciels amarTleb?
– ara, ar vamarTleb.
– mere?!
– arc Cvens departaments da arc qveyanas, axla skan­
dali ar sWirdeba. am qeisis gamoZieba rom daiwyos, sxva
qveynis elCi an uflebaTa damcveli Caereva, damijere,
arc SenTvis iqneba kargi da arc CvenTvis.
imave Rames CavalageT bargi, metros sadguramde le­
vanma da beqam migvaciles, CavsxediT vagonSi da wamove­
diT. usamarTloba aris yvelaze guldasawyveti ram, rac
ki SeiZleba igrZnos adamianma.

- 11 -
unda davexmaro xalxs
universitetSi mivdiodi metroTi, rodesac vagonSi
sami patara gogona amovida. im saqciels, rasac isini
sCadiodnen, Svilebis siyvaruliT dabrmavebuli dede­
bi, hiperaqtiulobas eZaxian, Cemi gadmosaxediT ki, ka­
rgad veraRzrdili bavSvebi iyvnen. erT-erTi maTgani
gansakuTrebiT aqtiurad iqnevda wixlebs. samidan ori
gogona vagonis kars iWerda ramdenime wuTis ganmavlo­
baSi, rom ar daketiliyo, mesamem fexi mouqnia baqanze
mdgar axalgazrda gogonas da Semovarda vagonSi. ramde­
nime wamSi miiRes sevdiani saxe da xatebi Camoatares.
Semdeg gaCerebaze, ararsebuli saqvelmoqmedo fon­
dis wevrebi Semovidnen. didi plakati eWiraT, sadac ewe­
ra, rom patara ilias esaWiroeboda daxmareba. rodesac
vTxove, rom bavSis mSoblebis nomeri moecaT CemTvis,

81
radgan piradad gadameca mcire, magram gamosadegi Tanxa.
imis gamo, rom me maT ndobas ar vucxadebdi, uxeSi uari
miviRe.
– Cven aq tyuilad ki ar davdivarT, Caagde eg fuli
da mivutanT.
ar vende maT, iseTi dro dadga, megobaric ar aris san­
do da am dros brmad ver Cavagdebdi yuTSi fuls imis
imediT, rom avadmyof bavSvamde an mividoda, an ara. Tu
iyo saerTod is bavSvi avad. am ambis Semxedvares, Camo­
miyalibda erTmaneTTan dakavSirebuli ori hipoTeza.
an es xalxi muSaobs saqvelmoqmedo fondSi, am yuTiT
agrovebuli Tanxis nawili xelfasis saxiT ericxebaT,
nawili ufrosTan midis da raRac procents axmaren qvel­
moqmedebas an 50%-50%-ze iyofen ufrosi da misi moxe­
leebi. aTasSi erTxel gaakeTeben raime kargs, im mizniT,
rom xalxis win qvelmoqmedis niRabi aifaron da daanaxvon
xalxs, rom maT mier Cagdebuli TanxiT raRacas akeTeben.
arada yoveldRe vxedav moxucebs, romlebsac war­
sulSi didi damsaxureba hqondaT, dafasebuli adamianis
saxels atarebdnen – zrdidnen Taobebs skolebSi, ica­
vdnen kanons, ibrZodnen CvenTvis, avadmyofebs mkurna­
lobdnen, dRes ki metros sadgurebSi aqvT danaoWebu­
li xeli gawvdili da Cven gvTxoven daxmarebas. dganan
zafxul-zamTarSi da gare vaWrobiT irCenen Tavs. gana
ras hyidian – xelsaxocebs?! mzesumziras da parkebs?!
ra mogeba SeiZleba naxos adamianma 25-TeTriani xel­
saxocis gayidviT? – aranairi, magram maT am mcireode­
ni Tanxis sanacvlodac ki ar eTakilebaT gareT, wvimaSi
dgoma. mikvirs, rom amboben, siRaribe moispo qveyanaSio,
parlamentarebis TqmiT, Turme mxolod saqarTvelos mo­
saxleobis 5% yofila gaWirvebuli. me getyviT, sinamd­
vileSi ra moxda. mdidari fena kidev ufro gamdidrda da
es yvelaferi moxda, dabali da saSualo fenis xarjze.

82
raRac unda gamekeTebina. iyo politikosi, udidesi pa­
suxismgeblobaa xalxis winaSe, magram ratomRac es dRes
aravis esmis. tribunasTan dgoma da xalxisTvis zRaprebis
moyola ufro martivi da efeqturia. ise marTlac masea,
Tu daukvirdebiT. xalxi imas aZlevs yovelTvis xmas, vinc
ufro daujerebels hpirdeba da ara realobasTan axlos
myofs. kargi, mTavrobas, opozicias, xalxis fulebiT ga­
vsebul fondebs Tavi davaneboT, xalxic ki ar zrunavs
erTmaneTze. Cven varT eri, romelic aqamde erTad dgomiT
movediT, magram gvaxasiaTebs erTi cudi Cveva – sanam gemi
CaZirvas ar daiwyebs, iqamde misi defeqtis gamosworebas
ar vcdilobT, SevCerebivarT erTmaneTs, iqneb es Cem ma­
givrad sxvam gaakeToso da rodesac gemze wyali Semova,
erTmaneTs vaswrebT samuSao iaraRebis aRebas. ai im mo­
mentSi, rodesac Cveni saqme warumateblobisken midis,
zustad maSin viciT gamofxizleba da gveZleva usazRvro
Zala da am cecxls verc erTi calkeuli adamiani, Tu in­
dividTa jgufi ver Caaqrobs, rogorc ar unda ecados.
raRac unda gavakeTo, rame iseTi, rac saqarTvelos
dRevandel situacias ukeTesobisken Secvlis.
universitetSi misulma levans da gvancas movuyevi
Cemi ideis Sesaxeb. Semiqes idea da SevTanxmdiT, rom sa­
Ramos CemTan SevikribebodiT da am Temaze davilaparakeb­
diT. saxlis gzaze beqas davureke da vTxove, CemTan ga­
mosuliyo.
mosaRamovda... me da beqa velodebiT levans da gvan­
cas da Tan vfiqrob, ra SegviZlia gavakeToT... riT davex­
maroT xalxs... risi Secvla SegviZlia, ar dagaviwydeT,
rom Cveni xarjebiT unda gavakeToT yvelaferi ... ucbaT
gaxarebulma wamoviyvire
– movifiqre.
– ra gayvirebs?! ra moifiqre?
– modi, barem bavSvebs davelodoT da erTad getyviT
yvelas.

83
– daaxloebiT 20 wuTSi movidnen levani da gvancac.
– giorgis aqvs kargi idea – Tqva beqam.
– ra ici, ra idea maqvs, jer xom ar mogismenia.
– vici.
– mokled fondi CamovayaliboT.
– xo, SeiZleba, magram vin dagvafinansebs? – gaikvirva
gvancam.
– proeqtebi ganvaxorcieloT da agrovebuli fuliT
davafinansoT fondi.
– ar aris cudi azri. – Tqva levanma.
– ukve vici, ra unda gavakeToT. jer miReba gamovacxa­
doT fondSi, Semdeg pirvel proeqtad fondis wevrebma
fuli avagrovoT da vinmes davexmaroT.
– kargi, iyos mase, axla gundi gvWirdeba.
– magas Cems Tavze viReb, – Tqva levanma – sajaro
jgufebSi gamovaqveyneb gancxadebas da iqnebian uangarod
sikeTis gakeTebis msurvelebi, Sen ki, gio, daregistrire­
baze izrune.
daaxloebiT 1 TveSi ukve fondi davaarseT. Cveni gun­
di 40 wevrisgan Sedgeboda. motivirebuli da mizandasaxu­
li studentebi, romlebic mzad iyvnen, TavianTi jibidan
daxmarebodnen gaWirvebul adamianebs. pirveli proeqti
simboluri gvindoda yofiliyo, amitomac fuli Cveni ji­
bidan avagroveT da gaWirvebuli ojaxis Ziebas SevudeqiT.
ramdenime ojaxi vnaxeT, magram bolos gadavwyviteT, erTi
patara gogonas dedas, romelmac qmar-Svili dakarga,
qalbaton qeTevans davxmarebodiT. gundidan wamosvlis
survili xuTma wevrma gamoTqva. gavigeT qeTevanis mi­
samarTi, gavafrTxileT, rom masTan stumrobas vapireb­
diT, gavemzadeT da bolnisisken gaveSureT. 1 saaTsa da
25 wuTSi ukve misi saxlis win viyaviT. zari davrekeT da
10-11 wlis gogona gamoiqca karis gasaRebad.
– gamarjoba, vin xarT? – morcxvad ikiTxa patara go­
gonam.

84
am dros qalbatoni qeTevanic gamovida da saxlSi Se­
mogvipatiJa.
– qalbatono qeTevan, me giorgi gaxlavarT, axlad
daarsebuli saqvelmoqmedo fondis xelmZRvaneli, ga­
vigeT Tqveni gaWirvebis Sesaxeb da Zalian gvinda, rom
dagexmaroT, riTic SevZlebT.
– madlobis meti araferi meTqmis, Svilo, TqvenTvis.
– mipasuxa qeTevanma.
– ara, madloba saWiro ar aris, ubralod mcire infor­
macias vflobT Tqvenze da cota vrclad rom mogviyveT
Tqven Sesaxeb, Tu SeiZleba.
– ki, rogor ar SeiZleba. warmoSobiT me bolnisidan
var, Cemi qmari qobuleTidan iyo. erTmaneTs TbilisSi
SevxvdiT, rodesac saswavleblad viyaviT Camosulebi.
mesame kursze swavla mivatoveT, qobuleTSi gadavediT
sacxovreblad da davqorwindiT. daqorwinebidan 2 wlis
Semdeg SegveZina pirveli Svili, romelsac mariami da­
varqviT, xolo meore, xeli gaiSvira patara gogonasken,
romelic ezoSi lekvs eTamaSeboda, SegveZina 6 wlis Semdeg.
cudad vcxovrobdiT-Tqo, rom giTxra, mogatyueb. Cemi
meuRle Sezlongebs aqiravebda plaJze, xolo me damsvene­
blebs vmaspinZlobdi Cvens saojaxo sastumroSi. mokled
rom vTqvaT, erTi lamazi ojaxi viyaviT iqamde, sanam Cems
meuRles misi megobari ar SesTavazebda axali biznesis wa­
mowyebas, ufro konkretulad, sastumros aSeneba hqondaT
mxedvelobaSi. idea kargi iyo, magram Zalian Zviri jdebo­
da. Cemi meuRlis megobarma Tqva, miwaze ar ifiqro, mTava­
ria, sawyisi fuli moviZioTo da SesTavaza Cveni, qobule­
Tis saxlis bankSi Cadeba. Cemi meuRle daTanxmda. rodesac
movida dro, rom Cems meuRles fuli gadaegzavna jer
misi megobrisTvis da Semdeg mis megobars kompaniisTvis,
Cemi qmris gagzavnili fuli, misma megobarma miiTvisa da
gaiqca qveynidan fulTan erTad. Cemi meuRle Tavidan be­

85
vrs svamda, uSedegod urekavda telefonze, swerda, rom
endo da verc ki ifiqrebda, rom ase gadaagdebda. aseTi
imedgacruebis Semdeg, gverdSi davudeqi da vuTxari,
rom erTad yvelafers SevZlebdiT. daviwyeT etapobri­
vad bankis valis gadaxda, magram moxda ise, rom erTxe­
lac restornidan dabrunebisas, Cems meuRles manqanam
daartya da davrCi qvrivi, martoxela, ori Svilis deda.
marto saerTod veRar vaxerxebdi bankis valis gadaxdas
da saxli wagvarTves. saxlis dakargvis Semdeg, SvilebTan
erTad sacxovreblad bolnisSi gadmovedi. mariami Cemze
metadac ki dardobda mamis gardacvalebas. sakuTar Tav­
Si Caiketa. erTxel mis majaze nakawrebic ki davinaxe, ma­
gram mimtkicebda, rom megobrebTan erTad TamaSis dros
waiqca da xeli gaekawra. Rameebs xSirad aTenebda da Za­
lian ucnaurad iqceoda. garkveuli drois Semdeg ki da­
JinebiT mTxovda TbilisSi wayvanas. tiroda, Rrialebda,
mxolod erTi dRiT wavideT TbilisSio, mexveweboda. mec
avusrule survili da waviyvane TbilisSi, ar vkiTxe, ra
undoda iq, ubralod waviyvane. mTxova, rom ar mekiTxa,
Tu sad mivdiodiT da mxolod imas meubneboda, mendeo.
metroSi Camiyvana. metroSi Casvlis Semdeg momca Tavi­
si telefoni, CarTo kamera, mTxova gadameRo video da
saxlSi dabrunebisas aucileblad ametvirTa socialur
qselSi. ramdenime wuTis manZilze cekvavda baqanSi, Ta­
visTvis cekvavda da yvela mas uyurebda. Tvalebi daxuWa
da cekvavda. ar adardebda aravin. simReras yursasmenebSi
usmenda, magram mis saxeze iyo gadmotanili simReris te­
qstic da melodiac. cekvavda emociebiT, gonebiT, grZno­
biT, cekvavda, TiTqos ukanaskneli dRe yofiliyo misT­
vis. xalxi gaSterebuli uyurebda, ras Svreba es gogoo,
fiqrobdnen. cekviT movida mariami, Camexuta da tirili
daiwyo. mec Cavikari gulSi. matarebeli vagons uaxlo­
vdeboda. mariamma erT wams matarebels gaxeda, Semomxeda

86
da miTxra: deda, miyvarxar. xeli gamaSvebina, mitrialda
da gaiqca liandagebisken, davedevne, erTi metric ar iyo
liandagebamde, rom mobrunda Cemken, gamiRima, xelebi ga­
Sala da gadaxta. memanqanem ver moaswro matareblis Sene­
leba, imdenad axlos iyo, gaCerebaze saubaric zedmetia.
– cremlad iRvreboda qalbatoni qeTevani am istoriis
moyolisas da yvela Cvengans cremlebi mogvadga. arc ki
vicodi, ra meTqva, an rogor menugeSebina.
– warmoigineT Cemi mdgomareoba, ra dReSi Cavvardebo­
di, Svilo. tiriliT avikeli mTeli baqani. policia movida
da miTxres, rom raRac TamaSs TamaSobda mariami. viRacam
ubrZana gadaxtoma, iseve, rogorc xelebis dakawvra da
kidev mravali ram, rac me ver SevamCnie. rogori araada­
miani unda iyo, bavSvs TviTmkvlelobisken rom mouwodo.
qeTevans etyoboda, rom Tanaxma iyo, nebismieri adamia­
nisTvis moeyola Tavisi problemebi, vinc mousmenda. pata­
ra qoxSi cxovrobda qeTevani, patara gogonasTan erTad.
saWmeli maTTvis keTil mezoblebs mihqondaT. Svilis sko­
laSi yofnis periodSi, naxevar ganakveTze muSaobda adgi­
lobriv restoranSi, magram 179 larze mets ar aZlevdnen,
es fuli ki Zlivs hyofnida mxolod erTi SvilisTvis.
– axla risi Sekrebac movaxerxeT es aris, – amoviRe
jibidan fuli da magidaze moridebiT davde – magram
gpirdebiT, rom erTjeradi daxmareba ar iqneba da au­
cileblad movalT TqvenTan isev.
davemSvidobeT, avdeqiT da neli nabijiT gavediT
saxlidan.
iciT, rogori usamarTlobis SegrZneba miCndeba, rode­
sac saqarTvelos sxva qveynebs vadareb?! ucxoeTSi xalxi
cxovrobs, Cven ki vcdilobT, rom vicocxloT. erTxel
varT amqveynad da ratom unda gviwevdes gadarCenisTvis
brZola?! ar SeiZleba, davtkbeT cxovrebiT?! kaciSvilma
ar icis, sikvdilis Semdeg ra gvelis. ar SeiZleba yoveli

87
gaRviZeba, sixaruls iwvevdes CvenSi?! ar SeiZleba mTavro­
bis wevrebma uari Tqvan did xelfasebze da is fuli xalxs
moaxmaron?! ar SeiZleba biurokratiuli xarjebis Semcire­
ba da im fuliT gaWirvebuli ojaxebis daxmareba?! ra jan­
dabad gvinda axali gzebi, Tu xalxi SimSiliT dagvexoceba,
ra jandabad gvinda axali wlis sufraze dadebuli goWi,
Tu viciT, rom sadRac saqarTveloSi, sadRac Cven garSemo,
Raribi ojaxi erT purs sam dReze anawilebs.
rac ufro xSirad vxedavdiT maxinj realobas da xalxis
gaWirvebas, miT metad gveZleoda motivacia, rom Cveni Se­
marTebiT da patriotizmis ZaliT, romelic winaprebisgan
genebiT gadmogveca da Cvens nacias memkvidreobiT mohyve­
ba, dagvemarcxebina yvela problema, rac qveyanaSi odesme
Segvxvedria. SevebrZolebodiT da Tavs ar davuxridiT
arc gaWirvebas da arc sikvdils.
yovelTve aTobiT adamians surda Cvens fondSi gawe­
vrianeba. iyvnen iseTebic, visac Cveni patiosnebis ar sje­
rodaT. ramodenime kritikoss piradad SevTavaze fondSi
gawevrianeba da vuTxari, rom SeeZloT, CvenTan erTad
daeTvalaT agrovebuli Tanxis TiToeuli TeTri da er­
Tad gadagveca gaWirvebuli adamianebisTvis. erTi ram
gveuxerxuleboda gansakuTrebiT da es iyo erToblivi su­
raTis gadaReba, gaWirvebuli ojaxis TanxlebiT, im pro­
duqtebTan Tu nivTebTan erTad, riTic vapirebdiT dax­
marebas. amasac, ra Tqma unda, Tavisi axsna aqvs, rodesac
adamianebi ricxaven fuls, maT ainteresebT Sedegi, xom
marTlac daixarja maTi Tanxa im saqmeSi, risTvisac Semo­
gvwires. magram uxerxulobis grZnobas tovebda im sityve­
bis warmoTqma: iqneb erTi suraTi gadagveRo, suraTSi ki
yvelas, yovelTvis naZaladevi Rimili gvqonda.
Zalian gagvanawyenes qarTulma mwarmoebelma kompanie­
bma, rodesac socialur qselSi mivwereT – naxes Setyo­
bineba da pasuxic ki ar gagvces. zogma uari ganacxada,

88
zogma undobloba gamogvicxada, radgan axlad daarsebu­
li fondi viyaviT, zogma zrdilobianad migvaxvedra, rom
ar apirebdnen CvenTan urTierTobas da bolos SeveSviT.
rodesac ganvviTardiT da erTobliv proeqtebs vaxor­
cielebdiT sxva fondebTan erTad, maT gagvafrTxiles,
rom kompaniebs ise araferi sTxovoT, Tu sanacvlod ra­
mis SeTavazeba ar SegiZliaTo.
bolos, afTiaqebTan da ubnis marketebTan Semdegi ga­
rigeba davdeT. maT teritoriaze yuTs davdgamdiT, yove­
li Tvis bolos mividodiT da maTive maRaziaSi Tu afTiaq­
Si SeviZendiT, im produqtebs da medikamentebs, romlebic
Cvens beneficiarebs sWirdebodaT.

- 12 -
Cemi TvaliT danaxuli saqarTvelo
dRes aris 2019 wlis 17 noemberi. daclili var emo­
ciebisgan, arafris xalisi ar maqvs da dRes minda, rom
mTeli dRe saxlSi gavataro. dRis garkveuli monakveTi
ZilSi gavflange, gaRviZebisas damxvda aTobiT waukiTxavi
Setyobineba, magram wakiTxvisgan Tavi Sevikave. gadaviwy­
vite, rom dRiurSi kidev erTi Tema ganmexila da ramde­
nimewuTiani fiqris Semdeg, mominda, Canaxati damewera
Temaze: Cemi TvaliT danaxuli usamarTloba.
arc ki vici, rogor daviwyo wera. 20 wlis axalgazrda
var. var adamiani, romelsac arasdros uTqvams sityvebi
– „oRond am qveynidan wavide“ da var adamiani, romelsac
bavSvobidan meamayeboda da sikvdilamde viamayeb imiT,
rom saqarTveloSi davibade. arc ki vici, romeli ideo­
logiis warmomadgeneli var, didad ar davfiqrebulvar
amaze arasdros. albaT ufro nacionalisti var, radgan
miyvars Cemi saqarTvelo nacionalisturi ideiT, tradi­

89
ciebiT, kulturiT, istoriiT da TiToeuli qarTveliT,
magram, samwuxarod, dRes nacionalizms radikalma jgufe­
bma Seulaxes silamaze. axla ar davakonkreteb, radgan
metad mniSvnelovani Temis ganxilvas vapireb. mTavari ki
is dapirispirebaa, romelic dRes memarjveneebsa da me­
marcxeneebs Soris aris. erT rameSi vTanxmdebiT yvelani
liberalebic, nacionalistebic da samwuxarod, SemorCe­
nili komunistebic, rom Cveni qveyana wyalSi iZireba, ma­
gram imis magivrad, rom yvela ideologiis warmomadgen­
lebi erTad davdgeT da saerTo faseulobebis mixedviT
vcadoT qveynis ganviTareba, vupirispirdebiT erTmaneTs
da vcdilobT es qveyana, yvela Cvenganma sakuTar Sexe­
dulebebs movargoT. gana erTad dgoma ar SegviZlia?!
gana ar SegviZlia, rom daviviwyoT ramdenime wamiT Cveni
ideologiuri xedvebi da saerTo problemebis mogvarebas
SevudgeT. 9 aprils Tavisuflebis ideiT gamovidnen quCa­
Si erTmaneTisgan ideologiurad gansxvavebuli, erTi na­
ciis warmomadgenlebi, romlebsac erTmaneTis sjerodaT
da sul ar ainteresebdaT, rogori ideologiis adamianebi
edgaT gverdiT, isini xom saerTo miznisTvis idgnen. ai, es
varT qarTvelebi, ar gveSinia arafris, arc gare mtris da
arc gare mtris mier dasmuli vasalebis.
21-e saukuneSi yvela ideologiam, yvela religiam da
yvela ideam gacrecili saxiT moaRwia Cvenamde. Tundac
visaubroT religiaze.
saukuneebis ganmavlobaSi yvelaferze Tavs vuqnevdiT
eklesias, razec ambobdnen, rom marTlebi iyvnen. eWvi ar
Segvparvia arasdros, araferSi. brmad vendobodiT, vuyve­
bodiT aRsarebebs da gvjeroda, rom Tu isini ilocebd­
nen Cveni codvebisTvis, wmindanebad gardavisaxebodiT da
sikvdilis Semdeg caTa sasufevelSi movxvdebodiT. ekle­
siaSi yovel kviras codviT damZimebulebi SevdiodiT da
mxrebidan tvirTmoxsnili gamovdiodiT. gadavdgamdiT

90
ramdenime nabijs, isev SeviginebodiT, isev davCagravdiT,
isev SevafurTxebdiT sxvas saxeSi, isev vuRalatebdiT
meuRles da gvegona, rom aRsareba tvirTs mogvxsnida
sulidan an marTals gagvxdida sakuTar TavTan.
gavida mravali weli. qristianul qveyanas xan avtoke­
falia gauuqma mterma, xan Cveni religiis gverdiT ga­
dadebas da sxva religiaze moqcevas gvaZalebdnen, xanac
Cvens eklesiaSi gzavnidnen jaSuSebs, Sida situaciis
asarevad da xalxisTvis rwmenis gasaqrobad. 21-e sauku­
nemde mivaRwieT ise, rom Cveni sazogadoebis udides
nawils rwmena ar gahqrobia RvTis mimarT, mxolod mox­
da ise, rom adamianebma RmerTi sxvadasxvagvarad aRiqves.
viRac RmerTs eklesiaSi eZebda, viRac kargi saqmis ke­
Tebis dros, viRacam sayvarel qalSi ipova, xolo viRac
cxovrebis bolos ipovis, magram is yvelaze Zvirfasi ram,
rasac ufali gvaZlevs, aris rwmena. es grZnoba ki maSin
dageufleba, rodesac aravin dagijerebs da Tavs yvelas­
gan martosulad igrZnob.
axla ki ganvixiloT, ra saerToa an ra gansxvavebaa
dRevandel sasuliero pirebsa da uwin myof vaWrebs So­
ris. uwin sazogadoebaSi miRebuli iyo cxovelis Sewirva
wmindanebisTvis, xolo daxlebi idga eklesiis win, axla
Se­
icvala wesi da vanTebT sanTels, magram produqcia,
Tun­dac sanTlebis saxiT, iyideba eklesiaSi. naTloba
niS­
navs imas, rom adamiani kvdeba warsuli cxovrebisT­
vis da iwyebs axal cxovrebas. ramdenad misaRebia axali
cxovrebis dawyebaSi 50 laris gadaxda?! 2014-2018 wlebSi
saxelmwifom sapatriarqos 1 714 822 kv. m miwis farTo­
bi gadasca, yovelwliurad, konstituciuri SeTanxmebis
gaformebidan moyolebuli biujetidan eklesiisTvis 285
milionia gadaricxuli. es maSin, rodesac saqarTveloSi
yoveli mesame ojaxi, yoveli dRis gadagorebas cdilobs.
es maSin, rodesac siRaribe ver dagvimarcxebia da am

91
dros, yovelwliurad milionebs vuricxavT sapatriarqos.
moZRvars, RvTisa da ojaxis siyvarulis garda, araferi
unda gaaCndes, ai, aseTi moZRvari mimaCnia me sarwmunod
da Tu materialur sixarbeze dgas misi mTeli pirovneba.
Tu misi qoneba ramdenime saxls da misi bankis angariSi
xuTcifra nuls Seicavs, ratom unda arCios erma beri?!
ra aris saWiro, moZRvari rom gaxde?! gana arsebobs
kriteriumebi, romelsac unda akmayofilebdes msurveli?!
nebismier kriminals, pedofils da avadmyofs SeuZlia,
nacari Seayaros TvalebSi Tavisi msaxioburi niWiT im
sabWos, romelic iRebs gadawyvetilebas konkretuli pi­
ris kurTxevis dros da mTeli cxovreba icxovros xalxis
xarjze. is saxe, romelic dRes religiam miiRo, faqizad
gasakritikebeli, magram ara dasagmobi ram aris. momiwe­
vs, kidev erTi poziciidan ganvmarto es sakiTxi. poli­
tikuri gadmosaxedidan rom vimsjeloT, politikosebi,
TavianTi religiuri Sexedulebebis miuxedavad, yovel­
Tvis cdiloben, saeklesio pirebis gulis mogebas, rad­
gan sapatriarqos aqvs Zalian didi avtoriteti. Tu isi­
ni dauWeren mxars romelime partias, is partia, minimum,
saparlamento bariers gadalaxavs da maqsimum, arCevne­
bs moigebs. patriarqi ki dauZlurda, moxucda da verc
moviTxovT misgan, rom gaakontrolos an gayaros sapa­
triarqoSi SemZvrali mafiozebi.
magram am yvelafers meore mxarec aqvs. adamianTa
er­Ti nawili mzad aris, adamianTa meore nawilis rwmena
fex­qveS gaTelos da amas daarqvas sityvisa da gamoxatvis
Tavisufleba. magaliTad, rodesac qveyanaSi umciresobis
warmomadgenlebi umravlesobis religiur Sexedulebe­
bs dascinian. imis magivrad, rom dasabuTebulad axsnan,
Tu ratom aris umravlesobaTa azri ama Tu im aspeqtSi
araswori, isini dazombebul brbod moixsenieben da erT
qvabSi yrian yvela qristians, xolo, rodesac sapirispi­

92
rod agresias iReben, ucxouri fondebisgan dafinansebul
arasamTavroboebs da mxolod liberalebis mxardamWer
saxalxo damcvels daxmarebas sTxoven. maT SeuZliaT, rom
islamis mimdevrebs miulocon bairamis dResaswauli da
qristianebs dascinon aRdgomis dResaswaulis aRniSvnis­
Tvis. am xalxis ormagi standartebi, ukve sazogadoebis
did nawils yelSi gvawveba da verc verafers vambobT,
radgan maT uWers media mxars da mediis gadamtereba niS­
navs, sainformacio Rrus samudamud CaxSobas.
televiziebs rac Seexeba, qveynis yvela mTavari arxi
partiebisadmi mikerZoebulia da mayureblebi partiu­
li niSniT arian gadanawilebulebi ama Tu im arxze. 21-e
saukuneSi televiziam saqarTveloSi dakarga sakuTari xi­
bli. axal ambebSi dezinformacias acxadeben, yoveldRe
vxedavT erTsa da imave gacveTil saxeebs. imis magivrad,
rom axali Taobis warmomadgenlebs miscen sakuTari azris
dafiqsirebis SesaZlebloba. Seuwyon xeli maTi cnobado­
bis ganviTarebas.
gadacemebSi iwveven momRerlebs, romlebmac TavianTi
simReris gamoqveynebis pirvelive mcdelobaze, sazogadoe­
bis mxridan damcinavi damokidebuleba miiRes. socialur
qselSi maT videoebs naxva daugrovdaT da televiziebi
dainteresdnen, ara imitom, rom isini niWierebi iyvnen,
aramed imitom, rom gamoiyenon fsevdoartistis imJamin­
deli mdgomareoba gadacemis reitingis gasaumjobeseblad.
me vicnob momRerlebs, romlebmac TavanTi simRerebiT
xalxis mcire jgufis siyvaruli daimsaxures da odnavi
biZgi sWirdebaT warmatebis misaRwevad, magram isini aravis
ainteresebs iqamde, sanam did masStabebs ar Seswvdebian.
poetebsac vicnob, romelTa mier leqsis wakiTxvis
Sem­
deg, auditoria aplodismentebiT Senobas azanzarebs.
magram gadacemebSi iwveven fsevdopoetebs, romlebsac
sazogadoeba poetebad ar aRiqvams.

93
vicnob politikosebs, romlebic wrfeli guliT da
didi enTuziazmiT wavidnen politikaSi, visi mizanic is­
toriaSi saxelis datoveba iyo da ara SviliSvilebisT­
vis qonebis, televiziebi mainc partiulad udgebian am
sakiTxs. aSarJeben, an saerTod arc ki aqceven yuradRe­
bas aseT politikoss, magram, rogorc ki im sakiTxze Se­
jerdebian, rom politika binZuri ram aris, maSinve im
adamiansac gadawvdebian da talaxSi amosvrian, visac erT
dros yuradRebasac ar aqcevdnen.
mxolod es ar aris problema. adamianebi erTmaneTs
usafuZvlod vakritikebT. xandaxan Cven mier daSvebul
Secdomaze Tavad ar viRebT pasuxismgeblobas, magram Se­
gviZlia sasikvdilo ganaCeni gamovutanoT sxva adamians,
zustad imave Secdomis daSvebisTvis.
am yvelafris Semdeg Cven vambobT, rom ganviTareba
gvinda?! ranairad gvinda ganviTareba, Tu niWier adamiane­
bs xels ar SevuwyobT?! Tu ar viswavliT niWis dafase­
bas?! ici, Semdeg ra moxdeba?! qarTvel, niWier adamians
ucxo qveyana SeamCnevs da TavisTan dapatiJebs im ime­
diT, rom maTi qveynis saxeliT gava es adamiani Cempio­
natebze, im qveyanaSi imoRvawevebs, rogorc mocekvave, im
qveyanaSi dawers wignebs da es wigni im qveynis sakuTreba
iqneba, sxva qveynas mixedavs da ase gamogvecleba yvela
niWieri adamiani saqarTvelodan. gavagrZelo?! gavigebT
mis warmatebas da vaginebT. vaginebT dedidan dawyebu­
li, romelsac araferi dauSavebia, mezoblamde damTa­
vrebuli. vaginebT imitom, rom is wavida iq, sadac misi
irwmunes. aqac rom mieRwia warmatebisTvis, gineba mainc
ar ascdeboda imitom, rom viRacas misi Cacmuloba ar
moewoneboda, viRac mis azrs ar daeTanxmeboda, viRac
simsuqneze daiwyebda Radaobas da viRac misi mSoblebis
warsuls amoqeqavda. ggonia, gauWirdebodaT?! pirveli
qvis srola aris rTuli da bolos monanieba. brbo dai­

94
naxavs, sibrazisgan gawiTldeba, aqeT-iqiT daiwyebs yure­
bas da veravin gabedavs pirveli talaxis srolas. Semdeg
brbodan uecrad gamovardeba fsiqikurad gauwonaswore­
beli pirovneba, romelic sxvisi warmatebiT da sakuTari
warumateblobiT dabrmavebuli, javrs sxvaze anTxevs da
iq ainTeba cecxli. didi da patara, bavSvi Tu zrdasru­
li daiwyebs talaxis srolas iqamde, sanam patara naTel
wertils ar dainaxaven masSi, Semdeg ra moxdeba?! brbo­
dan yvelaze metad visac ar elodebodi, is gamova win
da ityvis, sakmarisia! ar aris cudi pirovneba, modi Se­
viwyaloT. xalxi sicils daiwyebs da axla ukve or ada­
mians Caqolavs. Semdeg kidev gaunaTdeba viRacas goneba
brbodan da SiSi aitans, rom misi winamorbedis msgavsad
ar daisvaros. Semdeg brboSive dainaxavs, rom mxolod
is ar fiqrobs ase da erTianad aTobiT adamiani gadava
meore adamianis mxares, visac dascinodnen, bolos brbo
daiSleba da moZuleni gaxdebian Tayvanismcemlebi. 1 wlis
Semdeg aRarc ki emaxsovrebaT es momenti, magram isto­
rias darCeba didi warmatebis nabijebi. sikvdilis Semdeg
ki Seiyvareben, radgan – ukvdavebisTvis yovelTvis saWi­
roa sikvdili.
mainc ar masvenebs kiTxva, sad SevicvaleT?! rodis
movaswariT amxela regresi?! Cven ar varT is eri, romel­
sac erTmaneTi sigiJemde gviyvarda?! erTmaneTis gamo si­
cocxlesac ki davTmobdiT, dRes SegviZlia, vaginoT ada­
mians, romelmac SeZlo CvenSi naklis danaxva da uSiSrad
migviTiTa masze. vaginebT mxolod imitom, rom misi azri
Cvensas ar emTxveva.
me aravis varigeb Wkuas, me minda samagaliTo eri ga­
vxdeT, awmyoTi da ara warsuliT, warsuliT isedac va­
mayobT, Cveni mravalsaukunovani istoriiT, Cveni Senar­
Cunebuli rwmeniT, Cveni kulturiT da ase Semdeg, magram
momaval Taobebs ver vutovebT CveniT saamayo mizezs, me­

95
tic, Cvenc warsulis garda araferi dagvrCenia saamayo.
vxedav progresis niSnebs, Cvens politikurad, ideolo­
giurad da teritoriulad gaxleCil saqarTveloSi da
rodesac vambob sityvebs `didebuli nacia“, me vgulisx­
mob qarTvel ers, romelmac ukve mravaljer daamtkica,
rom am titulis Rirseuli matarebelia.

- 13 -
asec xdeba xolme...
me da gvancas urTierToba dagveZaba. gvanca Cems zare­
bs aRar pasuxobda, erTi saaTis dagvianebiT mwerda da
aRarc iseT siTbos iCenda, rogorc uwin. TiTqos Cemda­
mi gaucxoeba daewyo da Cven Soris barieri gaCnda. beqam
mirCia, colad moiyvane da Svili rom geyolebaT, Tqveni
urTierToba metad gamyardebao, magram bavSvi webo xom ar
aris, ori guli rom miawebos erTmaneTs. levani radika­
lurad gansxvavebul ideas mTavazobda, ufro konkretu­
lad ki meubneboda – Tu ar uyvarxar, daSordio. gvancas
rom vekiTxebodi, ra gWirs-meTqi, meubneboda, araferio,
magram problemac eg aris, xom vicodi, rom raRac ewyina
Cemgan da ar meubneboda.
5 dekembers ufrosma saxlSi adre gamiSva. saxlisken
mimaval gzaze gvancas davureke, man ki ar mipasuxa. ga­
davwyvite, Cemi da gvancas sayvarel kafeSi wavsuliyavi,
mevaxSma da Tan gvancasTvis damereka xelaxla. kafeSi
misvlisas Cems sayvarel adgilas davjeqi, mimtans Sek­
veTa Cavawerine da gvancas davureke. amjerad gvancam
gamiTiSa.
gawvimda. fanjarasTan vzivar, gadavyureb umSvenie­res
xeds da vfiqrob, wvimaSi kidev ufro mSvenieria Tbi­lisi.
gansakuTrebiT kaSkaSebs samebis sakaTedro ta­ Zari, pre­
zidentis rezidencia da mSvidobis xidi. simarTle giTxraT,

96
wvima yovelTvis miyvarda da miyvars, gan­sakuTrebiT ki is
aromati, romelic wvimis Semdeg vrceldeba haerSi, magram
dRes wvima gansakuTrebulad sevdian ganwyobaze mayenebda.
ramdenime saaTis ganmavlobaSi Cafiqrebuli vijeqi da
vuyurebdi, Tu rogor awvimda Tbiliss. 10 wlis bavSvebi
rogor TamaSobdnen wvimaSi. Svilebis SesaZlo gaciebiT
SeSinebuli mSoblebi rogor uyvirodnen Svilebs aivni­
dan da saxlSi asvlisken mouwodebdnen. vxedavdi, rogor
idga avtobusis gaCerebasTan axalgazrda, lamazad Cac­
muli gogona, rogor ar eSveboda mas asakovani biZa da
mrcxvenoda gamvlelebis umoqmedobis. vxedavdi, rogor
abamdnen TaRliTi lamazmanebi turistebs da barSi yve­
laze Zvirad Rirebul sasmelebs ukveTavdnen. vxedavdi,
vxedavdi da vnatrobdi, netav, ar damenaxa.
uceb kafeSi wvimiT galumpuli ori axalgazrda Semo­
vi­da. SemosvlisTanave gogonam Tavze gadafarebuli sve­
li qurTuki biWs daubrunda, Caexuta da akoca. maTi sa­
xee­bis danaxva ver SevZeli, Cemi cudi mxedvelobisa da
ka­feSi arsebuli arc ise kargi ganaTebis gamo. ramdenime
ma­gidis moSorebiT dasxdnen, Cemgan zurgiT da erTmaneTs
moexvivnen.
maTi danaxvisas gvanca kidev ufro metad momenatra.
ramdenime wuTis ganmavlobaSi maTze mqonda gadatanili
mTeli Cemi yuradReba da rogorc ki monatrebis bolo
wveTmac mZlia, amoviRe telefoni, avkrife gvancas nome­
ri, gonebaSi erTad movuyare Tavi mTel Cems emociebsa
Tu grZnobebs da davreke. davreke da ramdenime magidis
moSorebiT, zustad im wyvilis magididan moisma telefo­
nis zari. gadioda zari da moSorebiT rekavda mobiluri.
Tavidan vifiqre, rom ubralod daemTxva, magram rogorc
ki win mjdomma gogonam yurTan miitana mobiluri, maSin
upasuxa gvancamac Cems zars:
– ra ginda?! – mkacri toniT mkiTxa gvancam.

97
– gvanca sad xar?
– ar aris Seni saqme.
– aba, ukan moixede erT wams.
win mjdomi gogona Semotrialda, daminaxa da feri
da­karga. auCqareblad avdeqi skamidan, neli nabijiT mi­
vedi mis magidasTan da davinaxe, rogor isxdnen xelCa­
kidebulebi Cemi Seyvarebuli da saukeTeso megobari er­
Tad.
– gvanca ar aris Cemi saqme ?! – davdeqi mis win da
mSvidi xmiT vuTxari.
gvanca wamoxta da daiwyo axsna serialebidan gadmota­
nili frazebiT, rom TiTqos es is ar iyo, rac me megona.
tiroda da Tvals ver misworebda. ramdenime wamis Semdeg
ki gaiqca karisken.
me ki levans Sevutrialdi da vuTxari:
– Sengan ar movelodi, – levani ubralod dumda – da
ase ubralod ideqi da mismendi, rodesac me giyvebodi, Tu
rogor miyvarda gvanca?!
– gio, mismine, ar aris mase!
– ra unda gismino, an rogor apireb Seni saqcielis
gamarTlebas?! ityvi, rom SemTxveviT moxda da Sen yve­
lanairad cdilobdi, grZnobebi CagexSo, mere?.. ra ga­
moswordeba?!
– macade, biWo, laparaki, rom agixsna.
– wadi, ubralod wadi!
– damacade amis dedac... – levanic CemsaviT wyobile­
bidan gamovida da Tavdacvis reJimidan Setevaze gad­
moerTo – rom hyvarebodi gvancas, CemTan urTierTobas
ar daiwyebda da cota azrze modi, vis rogori toniT
elaparakebi.
– levan, mitrialdi da wadi Torem...
– Torem ra? ici ratom agexa gogo?! imitom, rom aseT
gogos Sen ar imsaxureb.

98
Tavi ar Sevikave da davartyi. barbaciT gadmodga
win oriode nabiji da daeca. me Semovtrialdi, mimtans
vuTxari, saswrafoSi daereka da rodesac gasasvlels mi­
vuaxlovdi, gavigone Zaxili: giorgi! Semovtrialdi da
mucelSi tkivili vigrZeni.
damartya... is dana damartya, erT dros rom mimtkiceb­
da, arasdros gamoviyeneb da mxolod quCur garCevebze
mowinaaRmdegeTa SesaSineblad maqvso. davinaxe, rogor
Seecvala saxis mimika gabrazebuli, gacofebuli piruty­
vidan sawyal biWunamde. Tavbru damexva, wavbarbacdi da
daveci.
Semdeg ra moxda, araferi maxsovs. saavadmyofoSi ga­
viRviZe. rogorc wesi, palataSi aseT dros mSoblebi
xvdebian xolme pacients, magram me gaRviZebisTanave vi­
Rac ucxo kaci davinaxe.
– sad var?! – pirveli risi Tqmac movaxerxe es iyo.
– jojoxeTSi. – SemomZaxa ucnobma.
– Sen vin xar? Cemi mSoblebi sad arian?
– Seni mSoblebi gareT gelodebian, me ver micani?
– vera, ver gicani.
– levanis mama var.
– daaxloebiT vxvdebi, ratomac xarT aq.
– xoda Zalianac kargi, momismine axla kargad. gareT
dganan policielebi, Sens gaRviZebas elodebian, rom
Cveneba misce, Sen ki ityvi imas, me rasac dagarigeb, xom
gaige, nabiWvaro?!
– ara, ver gavige.
– levani rom cixeSi Cajdes, magrad dagerxevaT Sen da
Sens dampal ojaxs. ar dagaviwydes vin var da ra SemiZlia.
– tyuilad iSliT nervebs, batono policielo, mainc
ver SemaSinebT.
– arc ki ici, rogor dagerxa, Se sawyalo. – agresiuli
toniT miTxra da gavida palatidan.

99
ramdenime wuTSi policielebi Semovidnen palataSi. ar
vicodi maTTvis ra meTqva, ar mindoda levanisken xelis
gaSvera, magram icodnen, ra mizeziTac movxvdi saavadmyo­
foSi da bolos da bolos, rodesac restornis kamerebs
gadaaxvevdnen, naxavdnen ra moxda realurad, Cemi tyui­
li ki yvelafers daamZimebda. sxva gza ar mqonda, momiwia,
yvelaferi detalurad momeyola. policielebma Caiweres
Cemi naambobi da datoves palata.
policielebis Semdeg mSoblebi Semovidnen. deda ise
tiroda Cems loginTan, mec cremlebi momadga. eqimebs
uTqvamT, Zlivs gadavarCineT, Zalian bevri sisxli daka­
rgao, aman ki saerTod SokSi Caagdo qali. mTel saavad­
myofoSi mxolod dedaCemis tirilis xma ismoda Turme.
ramdenime kviraSi saavadmyofodanac gamweres. Cemi da­
tvirTva ar SeiZleboda, amitomac samsaxurs Tavi davane­
be. universitetis administraciam, rodesac Cemi ambavi
gaigo, gacdenili qvizebis aRdgena finalur gamocdamde
erTi kviriT adre gadamitana, me ki erTi kviriT lago­
dexSi davrbundi dasasveneblad da Zalebis mosakrebad.
levani ar dauWeriaT, gamwarebulma dedaCemma ki sarCeli
Seitana mis winaaRmdeg, imis miuxedavad, rom me vTxove,
es ar gaekeTebina.
ramdenime dRis ganmavlobaSi mezoblebi yuradRebas ar
maklebdnen. icodnen, rac moxda da yoveldRe sxvadasxva
adamians sxvadasxva kerZi mohqonda CemTvis. erTxelac
raionis gamgebeli gvestumra saxlSi. imis miuxedavad,
rom Cveni soflis mcxovrebi iyo, mxolod winasaarCevnod
gvstumrobda xolme. mamas da gamgebels didad kargi ur­
TierToba ar hqondaT, magram, rogorc qarTul ojaxs
sCvevia, stumari SemovipatiJeT da sufras mivusxediT.
Tavidan momikiTxa gamgebelma, Semdeg Cemi swavlis ambebi
ikiTxa, bolos daxeda saaTs, TiTebi magidaze ramdenime­
jer daakakuna da Tqva:

100
– gagikvirdebaT, ra saqmeze var mosuli.
– gismenT, batono sandro. – mowiwebiT upasuxa mama­
Cemma.
– iseTma adamianebma damirekes, romlebsac arasdros
daurekavT CemTvis da raRac sakiTxis delikaturad mo­
gvareba mTxoves.
– razea saubari, batono sandro, Cven riT SegviZlia
dagexmaroT?
– Tqvens meuRles unda sTxovoT, rom sarCeli gamoi­
tanos
– ara, is biWi unda daisajos, rom Wkua iswavlos da
sxva dros, sxvisi deda ar gaaubeduros. erTxel Tu daar­
tya dana adamians, meoredac gaakeTebs amas, Tu ar dais­
jeba. – upasuxa dedam.
– momismineT, Tqveni ojaxi da Cemi kariera aris sa­
frTxis qveS. me girCevT, rom gamoitanoT sarCeli, danar­
Ceni Tqven iciT! – aseTi xanmokle saubris Semdeg adga
gamgebeli da datova Cveni saxli.
dedam axla imaze daiwyo nerviuloba, CemTvis arafe­
ri daeSavebinaT, magram arc potenciuri mkvlelis gareT
datoveba undoda. mec vTxovdi, marTlac gamoetana sar­
Celi. ara imitom, rom me meSinoda maTi, aramed imitom,
rom deda mecodeboda. CemTvis rom raime daeSavebinaT,
ver gadaitanda.
erTi kviris Semdeg TbilisSi davbrundi swavlis ga­
sagrZeleblad. rogorc gavige, levani sabuTebis gada­
tanas apirebda sxva universitetSi, xolo gvanca – fa­
kultetis Secvlas, amitomac arc erTi aRar dadioda
leqciebze. yvela im adgilze, sadac me, gvanca da levani
erTdros davdiodiT, samudamod uari vTqvi. leqciebze
yuradRebis koncentrireba miWirda da xSirad vacdendi
kidevac. beqac aRar mexmianeboda. man mxolod erTxel
momwera sarCelis gamotanaze, magram rodesac avuxseni,

101
rom me ver gamovitandi, radgan Cemi Setanili ar iyo da
deda ver gadavarwmune, mesijze aRar mipasuxa. albaT ar­
Cevanis gakeTeba mouxda Cemsa da levans Soris, man ki is
airCia.
erTxelac, leqciaze mimavlma, Cems sadarbazosTan le­
vanis manqana davinaxe. rogorc ki gavedi gzaze da avto­
busis gaCerebaze davdeqi, maSinve momiyena win manqana da
mkacri toniT mamamisma gadmomZaxa:
– Cajeqi!
– ara, iyos, avtobuss davelodebi, taqsis fuli ar ma­
qvs. – vupasuxe me.
– CasviT!
amis Tqmaze manqanidan gadmovidnen, daaxloebiT, Cemi
asaki biWebi, xelebi gadamigrixes da manqanaSi Camsves. me
didad winaaRmdegoba ar gavuwie, radgan romc gaSvebo­
daT xeli, mainc ver gaviqceodi bolomde arSexorcebuli
Wrilobis gamo. Tbilisis zRvaze avediT da manqana sana­
pirosTan axlos gaaCeres.
– axla me vilaparakeb, Sen momismen, Tu kiTxvebi ge­
qneba, bolos mkiTxav. ramdenjerac saubars gamawyve­
tineb, imdenjer mogxvdeba muSti. – miTxra levanis mamam
– darwmunebuli var, rom gasagebia SenTvis da...
– ki, gasagebia. – vTqvi da gverdiT mjdomma saxeSi da­
martya.
– me giTxari, xma ar amoiRo-meTqi. ukanasknel Sanss
gaZlev, rom dedaSenma gamoitanos sarCeli da Sen Cveneba
Secvalo, Torem cixeSi amogayofineb Tavs. arc momeride­
ba, arc gamiWirdeba da arc vinaneb. Sen gamo momiwia Cemi
megobrebis Sewuxeba, restornis menejerisTvis fulis
micema, rom kamera moexsnaT im adgilidan, sadac Sen da­
gWres, kadrebi waeSalaT da axla autkivar Tavs matkiebT
Sen da dedaSeni. ver daamtkiceb, rom levanma dagWra, is
danac aRar arsebobs. aranairi mtkicebuleba ar gaqvs da
rac iyo, isic gavaqre. aravin gyavs, rom dagexmaros. arc

102
maRalCinosani nacnobebi, arc policiaSi icnob aravis da
saxalxo damcvelic ar dainteresdeba SeniT, radgan Seni
naambobis mtkicebuleba ar arsebobs. Sen aravin gicnobs
da yvelas fexebze hkidixar. ici, ra gelis cixeSi?! imaze
uaresi situaciaa, vidre filmebi gaqvs nanaxi! janmrTe­
li Sexval da tuberkuloziT gamoxval. yoveldRe cemaSi
eyolebi badragebs da inatreb, vinmem basri sagani gaTxo­
vos, rom venebi gadaiWra. axla gadadi manqanidan, fexiT
waxval saxlSi da ifiqreb amaze. or dRes gaZlev, Tu ara
da karg siurprizs gagikeTeb.
gverdiT mjdomma Wrilobis adgilas damartya, ro­
desac movixare, manqanidan gadamagdes da wavidnen. cota
xans vegde miwaze, Semdeg Zala movikribe, avdeqi da dedas
davureke. ver vetyodi, rac moxda, radgan uaresad iner­
viulebda, amitomac ambis Selamazeba momiwia.
– deda, rogor xar?
– kargad de, Sen?
– raRac unda gTxovo ra, me da levani SevxvdiT erT­
maneTs, bodiSi momixada, marTla nanobs Tavis saqciels
da iqneb marTla gamoitano sarCeli ra.
deda isev uarze iyo, iZaxda, sxvis dedasac gaaube­
durebs eg biWi da bodiSi mxolod imitom mogixada, rom
cixeSi ar CaesvaTo. sami dRe gavida da levanis mamas arc
me Sevxmianebivar da arc Tavad gamoCenila.

* * * * * * * *
5 ianvari. damRleli dRis Semdeg saxlSi davbrundi da
daZineba gadavwyvite.

* * * * * * * *
6 ianvari, Ramis 3 saaTi. karze kakuni gaisma. daRlilma
Zlivs avwie Tavi loginidan, mivedi karamde da gaTiSulma
kari gavaRe. wamis meaTedSi specrazmi Semocvivda saxlSi.

103
samma maTganma xelebi gadamigrixa da iatakze damawvina,
danarCenebi ki saZinebel oTaxSi Secvivdnen. Tvalis daxa­
mxamebaSi Tavdayira daayenes saxli, me ki ganyofilebaSi
wamiyvanes. ramdenime saaTis ganmavlobaSi marto vijeqi
dakiTxvis oTaxSi, Semdeg ki Semovida gamomZiebeli, daj­
da Cem win, sigarets moukida da miTxra:
– aba, Tu gamoicnob, ra vipoveT Sens saxlSi.
– ra ipoveT? – gakvirvebulma Sevxede gamomZiebels.
– moixmar Tu yidi?
– ras?
– nu iStereb Tavs! Sennairebi yoveldRe mohyavT aq. 2
kilo heroini patara saqme ar aris. Svilo. aRiare dana­
Sauli da brali Segimsubuqdeba.
– advokats viTxov!
– oh, viski da sigarac xom ar gnebavs?!
– gaqvs?
– sad ggonia Sen Tavi! bevri dro ar maqvs, Sen win devs
Sevsebuli furceli, raRacebi weria, Sen mxolod xeli
moawere da gpirdebi, mosamarTlesTan giSuamdgomleb.
– ratom mapatimrebT?! dedaCemi rom ver gadavarwmune,
levanze saCivari gamoetana?
– ara, gapatimrebT imitom, rom araswor dros, araswor
qveyanaSi, araswor adamians daupirispirdi.
– ras niSnavs araswor qveyanaSi?
– es qveyana, Svilo, erTi zariT da nacnobobiT imar­
Teba. imdeni unda gaatrako, ramxela kontaqtebic gaqvs.
axla ki moawere xeli an biWebs vTxov, dagexmaron.
– advokati minda!
– ara. – gamiRima, dauZaxa mis ukan mdgom niRbian biWe­
bs, ubrZana gaeTiSaT kamerebi da iqamde ertyaT, sanam
xels ar movawerdi sabuTs, sadac ewera, rom viyavi nar­
kovaWari da marTlac amoiRes Cemi saxlidan dafasoebuli
heroini.

104
specrazmelebi yvelgan mirtyamdnen saxis garda.
rac Zala mqonda, viTmendi da rodesac mTeli energia
amomewura, davnebdi. erTi kviris ganmavlobaSi, arc ad­
vokati Semoiyvanes CemTan da arc mSoblebi SemouSves.
dros welavdnen, rom Calurjebebi gamqraliyo Cemi sxeu­
lidan. megobrebma da nacnobebma yvela ministris saxelze
daweres werili, magram aravin gamoexmaura maT. asea, sa­
nam ar atexav ambavs da SeniT ar dainteresdeba sazoga­
doebis didi nawili, iqamde ar mogaqcevs yuradRebas arc
saxalxo damcveli da arc romelime politikosi.
erT Tvis Semdeg Cemi pirveli sasamarTlo gaimarTa.
mosamarTles realuri istoria movuyevi, Tavidan bo­
lomde, magram me ar mqonda Cemi naTqvamis arc erTi da­
mamtkicebeli samxili. samagierod, prokurors Cemi saxli­
dan „amoRebuli“ narkotikis suraTebi ewyo magidaze,
policielebis Cvenebebi hqonda, romlebic amtkicebdnen,
rom marTlac Cemi saxlidan iqna amoRebuli aRniSnuli
narkotiki. levani mowmed hyavda dabarebuli, man Tqva,
rom xSirad vTavazobdi narkotiks da vemuqrebodi, rom,
Tu samarTaldamcvelebTan CamiSvebda, sicocxles gamova­
salmebdi. me ki arc erTi sapirispiros damamtkicebeli sa­
buTi ar mqonda. vijeqi da vismendi cru braldebebs Cemi
misamarTiT. Cemi advokati procesis mogebas Tavidanve
gamoricxavda da rogorc SeeZlo, cdilobda, minimalu­
ri periodi moesajaT CemTvis. dedaCemi mTeli procesis
dros tiroda da mamxnevebda, yvelaferi kargad iqnebao,
magram Tavadac icoda, rom ver iqneboda yvelaferi kar­
gad.
mosamarTle gavida ganaCenis gamosatanad.
is aTi wuTi, romelic mosamarTlis dabrunebis mo­
lodinSi gavatare, Zalian gaiwela. vfiqrobdi, Tu ro­
gor SeeZloT udanaSaulo adamianis cixisTvis gameteba.
mefiqreboda, yvela im usamarTlobaze, romelic gadamx­

105
da. metireboda dedis cremlian Tvalebze, mecineboda
Cem mier alali grZnobiT dagegmil momavalze da Cemive
ocnebebis dasamarebaze. megona, SevebrZolebodi da ga­
vumklavdebodi usamarTlobas. megona, rom garSemo Semo­
vikribavdi aseulobiT, aTaseulobiT adamians, romlebic
CemSi dainaxavdnen imeds da ibrZolebdnen CemTan erTad.
magram... ar damcalda. ise cixidan rom gamoval, sazoga­
doeba rogor mimiRebs, netav?! albaT ise, rogorc krimi­
nals da arc ikiTxaven, ratom da vin Camsva cixeSi.
mosamarTle dabrunda sasamarTlo darbazSi.

* * * * * * * *
– mosamarTlem srulad gaiziara prokuraturis mier
wardgenili mtkicebulebebi da braldebuli scno dam­
naSaved. g. b.-s miesajos Tavisuflebis aRkveTa 14 wlis
vadiT, ganaCeni kanonier ZalaSi Sevides da aRsruldes
sasamarTlos mier misi sajarod gamocxadebisTanave.

106

You might also like