చతుష కళలు

ర య సంస 64 కళలు క ద లు
ఉ .అ ధ స గం ల ధ
రకములు యున .

చతుష ద లను య కం
“ ద ం గమ, ”
య లం ర, టక, నక త
మ స శకున, ము రత
ప స రప శ ల ణ, గజల ణ,
మల , కకర హళ గంధ ద
తు దఖ ద,
రస సంభజలసంభ యుసంభ
ఖడసంష, వ కరణ హన
ష టన రణ లవంచన
జ , శు ల కృ సవకర క
యుదమృగ ,ర శ
దృశ కర దూ తకర త హ ణ
మృ రు ణు చ ంబర
షధ స రవంచ
దృ వంచ ంజన, జలపవన ,
ఘ , ఇంద లమ ంద ఖ
 చతుష ష య న రవద
ద న .

అరము …

1. దములు (ఋ దము, య దము,

మ దము అధర ణ దము అను లు)
2. ంగములు- దములకు సంబం ం న
ఆరు సములు : (1. లు 2. కరణము
3. ఛందసు 4. షము 5. రుకము 6.
కల ములు అ ంగములు. ఆరు
సములు)
3. ఇ సములు - యణ, మ రత,
గవతం దులు
 4. ఆగమ సములు- 1. గమము 2
ంచ గమము 3 న గమము 4
గమము అ ఆగమములు లు.
5. యము: తర సమునకు రు
. వ ము
7. అలం రములు : త సము
. టకములు
9. నము (సం తం)
10. క త ము : ఛం బదముగ పద మును
కమును ర ంచడము
11. మ సము
12. దూ తము ( ద డడము) :
దమునకు సంబం ం న సూకములు
ఋ దము ఉ .
అ సూకమ యునందురు. క శుద
ఢ డు ద డవలయున యు
సవచనములుగల . ఇ యు కకళ,
13. శ నం
14. కర = శ షలకు సంబం ం న
అ రములు రు గ యు నము.
15. చకము = ఏగంధ ననూ త కుండ
వ ముగ నరవంతముగ చదు రు
1 . సమ వ నములు: అ వ న,
శ వ న, , అవ నముల
ణ ము
17. స ర సము= ఉ స సములకు
సంబం ం న ఇ ంగ సుషుమ
డులకు న ప బడు శు శుభ
ఫల ధక న సము,
1 . శకునము= ప ణ లమున, ప ులు
జంతు లు న లు, ఎదురు వడం
గూ , పక లకు ళ డం గూ
ంచు షణములను గూ , గమ ం
తన ర ము క శు శుభముల
రుంగున సము
19. ము కము= హస ఖలు, ందు లు,
వ లను గు ం శు శుభముల
రుంగ యు సము
20. రత ప = నవర ల గు ం
ప వం, ణ త దలగు గు ల
సం ర నం
21. స రప = బం రమును గు ంచు నము
22. అశ ల ణము= గుఱములకు సంబం ం న
నము
23. గజల ణము= ఏనుగులకు సంబం ం న
నము
24. మల ద = కు లు పటు నము
25. కకర = వంటలు
2 . హళము=వృ సము
27. గంధ దము = ధము న సు సన
వసు లు అతరు ప రు వం
త రు యు రు
2 . తు దము = ర యన వసు లు
రుంగు ద
29. ఖ ద- గనులు సం .
30. రస దము - దరసము ద న
బం రు ద న యు రు .
31. అ సంభన - అ లకుండ రు డు
.
32. జలసంభన - ళ ను గడగ ం , నందు
లంగుట.
33. యుసంభన - డు ద
34. ఖడసంభన - శతు ల ఖ దులను
లు దల యు ద
35. వశ ము - పరులను, బచు ను ద
3 . ఆకరణము - పరులను, రు ను ద ,
37. హనము - పరులను ంప యు
రంగు.
3 . షణము - పరులకు దము
క ంచడము,
39. ఉ టనము - పరులను ఉన టునుం
ళ టడము,
40. రణము - పరులకు ణ
గ ంచడము.
41. లవంచనము - లము లమున
ప తులు రు గ ంచడము.
42. జ ము - దులు.
43. శు ల ము - పశు లను ంచడము
రు .
44. కృ - వ వ య రు .
45. ఆసవకర - ఆసవములను, మందులను
యు
4 . కర - పశుప దులను
నబరచు ను .
47. యుదము - యుదము యు రు .
4 . మృగ - డు రు
49. ర క శలము - శృం ర ర ముల
రు .
50. అద శ కర - పరులకు న
లంగడము.
51. దూ తకర - య ర ర ముల
రు .
52. త- తకళ
53. - తలు రు
54. ణ- ళ క డము ( ల కళ.
55. మృ -మ యు పనుల రు
5 . రు - క ప
57. ళ - దరు యు పనులు
5 . చర - ళ ప శమ.
59. అంబర - వస ప శమ
0. ర - ంగతనము యుట రు
1. ఓషథ - మూ కల
ర ధ నము
2. మంత - మంతముల
ర ధనము
3. స రవంచ - కంఠధ వల ఆకరణము
4. దృ వంచన - అంజనవంచన - చూ ల
ఆకరణము
 5. దు - ఇంద లమ ంద లములు
తల న ఇంద లముల డు
ర ద

ర యులు గ ం న చతుష
కళలు
కళలు 64 ర యులు గ ం రు.
చతుష కళలం రు. అ వరుస :

1. తం
2. ద ం
3. నృత ం
4. అ ఖ ం
5. షక ద ం
. సరణం
 7. తండుల కుసుమబ రం
. దశనవ స ంగ గం
9. మ భూ కర
10. శయన రచనం
11. ఉదక ద ం
12. ఉద తం
13. త లు
14. ల గథన క లు
15. ఖర డ జనం
1 . పథ ప లు
17. కరపత భం లు
1 . గంధయు
19. భూషణ జనం
20. ఇంద లం
21. చు రం
22. హస ఘవం
23. వంట లు
24. సూ న కర
25. సూత డ
2 . డమరుక లు
27. ప కలు
2 .ప ల
29. దు చక లు
30. సక చనం
31. ట దర నం
32. వ సమ రణం
33. ప త స క లు
34. తరు కర లు
35. త ణం
3 . సు ద
37. రూప రత ప
3 . తు దం
39. మ కర నం
40. వృ యు ద లు
41. ష కుకు ట వట యుద ధులు
42. శుక ప లు
43. ఉ ధ , సం హ , శమర చ శలం,
44. అ ర ము కథనం
45. క క లు
4 . శ నం
47. ష శక క
4 . త నం
49. యంత తృక
50. రణ తృక
51. న య
52. సం ఠ ం
53. వ య
54. అ న శం
55. ఛం నం
5 . కల ం
57. చ తక గం
5 . వస పనం
59. దూ త లు
0. ఆకర డం
1. ల డన లు
2. న నం
3. జ ద లు
4. నం

వరణ స త 64 కళలు

. .సూతముల [1]
…

1. తము (స ర ప నము , పద
ప నము , లయ ప నము మనసు
క అవ నము ప నము పల
నము యబడున ),
2. ద ము (ఇ తత-ఘన-అనవద-సు ర
దముల లుగు ధములు ),
3. నృత ము ( నయము),
4. అ ఖ ము ( త ఖనము),
5. షక ధ ము ( లక-పతభం రచన),
 . తండులకుసుమ బ రములు
( య ం , ల భూతతృ
ఱకు ముగులు),
7. సరణము ( లశయ లను,
అసనములను ఏర ఱచుట),
. దశన వస ంగ గము (దంతములకు,
వసములకు రంగులదుట),
9. మ భూ కర (మణుల మ లను
యుట),
10. శయన రచనము (ఋతు ల ననుస ం
శయ లను కూరు ట),
11. ఉదక ద ము (జలతరం ),
12. ఉద తము (వసంత రు
ళ ము ట),
13. త గములు (రకరకముల షముల
సంచ ంచుట),
14. ల గథన కల ములు ( త
తము న ల లలను కూరు ట),
15. ఖర డ జనము ( ల
టమును, తలకు చుటును
అలంక ంచు లన కూరు ట),
1 . పథ ప గము (అలంకరణ
నములు),
17. కరపతభంగములు (ఏనుగు దంతముల ను
శంఖముల ను లకు అలం రములను
క ంచు నుట),
1 . గంధయు (అతరు లు దలగున
రు ),
19. భూషణ జనము ( ము లు టు ను
నము ),
20. ఇంద లములు (చూపఱుల కనులను
భ ంప యుట),
21. ర గము (సుభగంకర
గములు),
22. హస ఘవము ( తుల నున
వసు లను యము యుట),
23. త ఖయూష భ రములు
(రకరకముల నుబండములను వండుట),
24. నక రస సవ జనము
( నకములు, మద ములు యుట),
25. సూ నకర (గుడలు కుటుట),
2 . సూత డ ( రములను ముక లు ,
మరల మూలు చూ ట),
27. డమరుక ద ములు
(ఈ ద ములందు రు ),
2 .ప కలు ( రము తము
కనబడునటును, గం ర న యరము
గ తమగునటును క త ము ట),
29. ప ల (కటుపద ములను ట),
30. దు చక గములు ( సము ఱకు
ష రచనలను చదు లట),
31. సక చకము (అరవంతము చ
రు ),
32. ట దర నము ( టకములకు,
కథలకు సంబం ం న నము ),
33. వ సమ రణము (పద ముల
సమస లను ంచుట),
34. ప త న కల ములు ( ము
కు లు, మంచములు అలుట),
35. త కర ( సము ఱకు మ లు
ద న యుట),
3 . త ణము (కఱప యందు రు ),
37. సు ద (గృ ణ సము ),
3 . రూప రత ప (రూ యల ను,
రత ముల ను మం డుగులను
ప ంచుట),
39. తు దము ( హములుం
ప శములను కను నుట),
40. మ కర నము (మణుల గనులను
క టుట),
41. వృ యు ద గములు ( ట ద ము),
42. షకుకు ట వక యుద ( ళ ,
ళ , క టలు దలగు
పం ము డుట),
43. శుక ప పనము ( లుకలకు,
రువంకలకు టలు రు ట),
44. ఉ ధన, సం హన, శమరన శలము
(ఒళ పటుట, దము తుట,
తలయంటుట యందు రు ),
45. అ రము కథనము (అ రములను మధ
మధ గు ంచుచు క త ము ట),
4 . తక కల ములు ( ధుశబమును
గూడ అ ర వ త యము అ ధువ
భ ంప యుట),
47. శ నము (బహ శ షలను
యుండుట),
4 . ష శక క ( ల రథము, పల
దలగున కటుట),
49. త నము (శు శుభ శకునములను
యుండుట),
50. యంత తృక (యంత దులు),
51. రణ తృక (ఏకసం గహణము),
52. సం ఠ ము (ఒకడు చదు చుండ
పలు రు ననుస ం వ ంచుట),
53. న య (మనసు క
అవ నమునకు సంబం ం న య),
54. వ య ( వ ములను ర ంచుట),
55. అ న శచ ం నము
( ఘంటు లు, ఛం గంథములు-
ప నము),
5 . కల ము ( లం ర స
ప నము),
57. ఛ తక గములు ( ఱు షముల
ం కవ వ చ మ యగుట),
5 . దూ త షములు (వసములను యము
యుట దలగు పనులు),
59. దూ త షములు ( దము
షములను యుండుట),
0. ఆకర డలు ( దములంద దములు),
1. ల డనకములు ( లల ఆటలు),
2. న క నము (గజ అశ - స
ప నము),
3. జ క ద లు
( జయ ధ యములను
యుండుట),
 4. క నము
( మప నము).

శుక రము నుం [2]

…

1. వ సంయుక న నృత ము,

2. ధ ద ముల ణమందును,
దనమందును ర తనము,
3. రుషులకు వ లం ర జనమును
ంచుట,
4. రు దుల కృతులను
ంచుట,
5. శ సరణ గము- ష గథనము,
. దూ ద క డల జనుల
నం ంప యుట,
 7. సనములు ర నము [ఈ
డు కళలు ంధర దమున
పబ న ],
. మకరం సవము- మద ము మున గు
దము యు రు ,
9. ణములంగములందు న
నరములం ర డు వణములను వ థ
కుండ గు యుట రు ,
10. ం రససం గము అ దులను
వండుట,
11. వృ ములకు ష ము గలుగ యుట,
క లు యుట, ంచుట-
యంద రు ,
12. ణములు, తు లు
భస ము ంచు రు ,
13. ఱకు నకము న క ప రములుగ
పంచ ర దలగు యుట,
14. స తు లను, ఓషధులను శణము
యు రు ,
15. తములగు తు లను ఱు యు
రు ,
1 . దుల య న సం గము కం
ర మందగు నము,
17. రముల తరములనుం ఱు యు
రు [ఈ ప యు యు దమున
ప బ న కళలు],
1 . శససం నము, శస పము, ఆ
పద సము- ఱుగుట,
19. శ రసంధులయందు డచుట, ఆక ంచుట
దలగు నగు మలయుదము,
20. అ ల త శమున యం ద సములను
ప ంచుట,
21. ద సం తమున రచన,
22. గ శ రథగతుల యుద నరు ట [ఈ
దు ధను దమున ప బ న కళలు],
23. ధములగు సన ము దుల
వతలను సం షపరచుట,
24. రథ ము-గ గమన ణము,
25. మను , కఱ, ,స తు లు-
కుండలు దలగు యుట
[ఇ ఱ లుగు కళలు],
2 . మను , కఱ, ,స తు లు-
కుండలు దలగు యుట
[ఇ ఱ లుగు కళలు],
27. మను , కఱ, ,స తు లు-
కుండలు దలగు యుట
[ఇ ఱ లుగు కళలు],
2 . మను , కఱ, ,స తు లు-
కుండలు దలగు యుట
[ఇ ఱ లుగు కళలు],
29. దులను ంచుట,
30. ఱు , , డ, సమభూ -
ంచుట,
31. గ రము దలగు యంతములను,
మృదం ద ములను యు
రు ,
32. సూ , మధ మ, ఢములగు వర
సం గముల వసముల నదుట,
33. అ , జలము, యు - సం గ
దుల యు య,
34. ఓడలు, రథములు దలగు నములను
యుట,
35. సూతములను, ర లను యుట,
3 . వసములు యుట,
37. రత ములకు రంధములు యుట,
సదస నము,
3 .స దుల య ర స రూపము ఱుగుట,
39. కృ మ స ర ర దులను యు నము,
40. స దుల నలం రములను యుట-
స రము,
41. చర ములను మృదు యు రు ,
42. పశు ల శ ములనుం చర మును యు
రు ,
43. లు తుకుట దలు చుట
వఱకు గల ధ ప యల ఱుగుట,
44. అం లు (కంచుకములు) దలగు
కుటుటయందు రు ,
45. ఈదుట,
4 . ఇం యందు డు ను తలను శు
యు రు ,
47. వసములను శుభపరచు రు ,
4 . ురకర ,
49. ను లు దలగు నుం నూ
యుట,
50. దును ట దలగు గూ న నము,
51. వృ హణ నము,
52. నుకూలముగ ప చర యు రు ,
53. గ , దుళ తములను యుట,
54. చ దులను యు రు ,
55. రు కటుట యందును, యుటయందును
రు ,
5 . దుల శ సములను యు రు ,
57. ఏనుగులు, గుఱములు, ఎదులు, ఒం లు
యు నును కుటు రు ,
5 . శు లను సంర ంచు రు ,
59. శు ల ంచు రు ,
0. అప య ప ధముగ దం ంచు
రు ,
 1. శముల వరములను చక యు
రు ,
2. ంబూల ప లను కటు రు ,
3. ఆ నము (ఆశు త ము),
4. ప నము ( ర య).

చం యణము [3]
…

1. ఇ గ దులు,
2. లం ర టకములు,
3. యకత ము,
4. క త ము,
5. మ సము,
. దూ తము,
7. శ షలు,
 . నము,
9. కర ,
10. చనము,
11. సర ర వృ ంతములు,
12. స ర సము,
13. శకున సము,
14. ము కము,
15. రత సము,
1 . రథగ శలము,
17. అశ గ శలము,
1 . మల సము,
19. సూదకర ,
20. వృ హదము,
21. గంధ దము,
22. తు దము,
23. ఖ దము,
24. రస దము,
25. ల దము,
2 . అ సంసంభము,
27. ఖడసంభము,
2 . జలసంభము,
29. సంభము,
30. వయస ంభము,
31. వశ ము,
32. ఆకరణము,
33. షణము,
34. ఉ టనము,
35. రణము,
3 . లవంచనము,
37. జలపవన తుర ము,
3 . దు ,
39. మృ ,
40. ఘ ,
41. ఐంద కము,
42. అంజనము,
43. నరదృ వంచనము,
44. స రవంచనము,
45. మ ,
4 . మంత ,
47. ఔషధ ,
4 . రకర ,
49. త య,
50. హ య,
51. అశ య,
52. మృ య,
53. రు య,
54. ణు య,
55. వర య,
5 . అంజన య,
57. అదృశ కర ,
5 . దూరకర ,
59. మృగ ర ,
0. జ ము,
1. శు ల ము,
2. కృ ,
3. ఆహవకర ,
 4. వకుకు ట యుద రణ శలము

రఘువంశ ఖ యగు సం వ [4]

…

1. తము,
2. తము,
3. నృతము,
4. ట ము,
5. తము,
. సక కర ,
7. పత ద ము,
. నము
9. వచన శలము
10. ల ణ ము,
11. ల ,
12. గంధయు ,
13. ఆ ద నము
14. అనురంజన నము,
15. రత ప ,
1 . వనము,
17. ఉపకరణ య,
1 .ఆ వ నము,
19. ర త,
20. కృతము,
21. షండ సమయ నము,
22. శలము,
23. సం హనము,
24. శ ర సం ర శలము,
25. ఆయ ,
2 .ర నము,
27. రూపసంఖ ,
2 . రము,
29. వగహణము,
30. నయ నము,
31. త ,
32. గూఢ ,
33. తు ,
34. పగహణము,
35. అను ,
3 . ఖ,
37. స త నుకమము,
3 . ర హనము
(ఫల హమ ంతరము),
39. గహ నము,
40. ఉప న ,
41. యుదము,
42. తతము,
43. గతము,
44. రుష ష గహణము,
45. స గప శనము,
4 . పత ంగ నము,
47. నఖ రము,
4 . దంత రము,
49. సంసనము,
50. గుహ స ర న మ ము,
51. పర ర శలము,
52. భూషణము,
53. స రత,
54. హనము,
55. మృదు ధ పవరనము,
5 . కుద ప ధనము,
57. సు ప గము,
5 . పరమ ప ,
59. గుహ గహణము,
0. శు తనము,
1. రమణ ణము,
2. స యంశపథ య,
3. ప నుగమనము,
4. న ణము

ఇ కూ చూడం
 కళలు
ల త కళలు
సప -కళలు

మూ లు
1. [ . .సూ. 1-3-16.]
2. [శుక రము 4-3-67]
3. [చం యణము 6-1, ఇ
చం యణ ఖ యగు మచంద
బు ంద ర త ' త మం క'
యందు నబ న ]
4. [ఇ జ ప బ నటుగ రఘువంశ
ఖ యగు సం వ పబ న -
రఘువంశము ( .) 8-67]

ఇతర ంకులు
"https://te.wikipedia.org/w/index.php?
title=చతుష _కళలు&oldid=3055359" నుం
రు

Last edited 2 months ago by ర చంద

అదనం సూ ంచ ప ం ఠ ం CC BY-SA 3.0 ంద

లభ ం