3

Science
Quarter 2 - Modyul 3
Mga Parte sa Lawas sa Hayop
ug ang Kapuslanan sa Matag-usa

Department of Education • Republic of the Philippines

 Science - Grade 3
Alternative Delivery Mode
Quarter 2 - Week 3: Mga Parte sa Lawas sa Hayop ug ang Kapuslanan sa Matag-usa
First Edition, 2020

Republic Act 8293, section 176 states that: No copyright shall subsist in any work of
the Government of the Philippines. However, prior approval of the government agency or office
wherein the work is created shall be necessary for exploitation of such work of profit. Such
agency or office may, among other things, impose as a condition the payment of royalties.

Borrowed materials (i.e., songs, stories, poems, pictures, photos, brand names,
trademarks, etc.) included in this book are owned by their respective copyright holders. Every
effort has been exerted to locate and seek permission to use these materials from their
respective copyright owners. The publisher and authors do not represent nor claim ownership
over them.

Published by the Department of Education

Division of Malaybalay City

Development Team of the Module

Authors: Felipa P. Alima
Fe M. Taguiam
Editor: Mercedita B. Antonio
Catherine B. Alaiza
Feliciano I. Sante
Reviewers: Analy L. Ocier
Liza G. Balintongog
Illustrator: Catherine B. Alaiza
Jan Reitz M. Deiparine
Jammette B. Tugas
Layout Artist: Manuel D. Dinlayan II, PDO II
Management Team:
Chairperson: Dr. Victoria V. Gazo, CESO V
Schools Division Superintendent
Co-Chairperson: Sunny Ray F. Amit
Asst. Schools Division Superintendent
Ralph T. Quirog
CES, CID

Members: Purisima J. Yap

EPS-LRMS
Analy L. Ocier - EPS in Science
Liza G. Balintongog - PSDS District IV
Printed in the Philippines by Department of Education
Division of Malaybalay City
Office Address: Sayre Highway P-6, Casisang, Malaybalay City
Telefax: (088) 314-0094
Email Address: [email protected]
 3
Science
Quarter 2 - Modyul 3
Mga Parte sa Lawas sa Hayop
ug ang Kapuslanan sa Matag-usa

This instructional material was collaboratively developed and reviewed by

educators from public and private schools, colleges, and or/universities. We
encourage teachers and other education stakeholders to email their feedback,
comments, and recommendations to the Department of Education at
[email protected].

We value your feedback and recommendations.

Department of Education • Republic of the Philippines

Pasiunang Mensahe

Malipayong pagsalmot sa Science sa Ikatulong Grado,

modyul sa Mga Parte sa Lawas sa Hayop ug ang Kapuslanan sa
Matag - usa.
Kini nga modyul gihimo sa mga magtutudlo sa Dibisyon sa
Malaybalay City subay sa K to 12 Kurikulum giniyahan sa mga
opisyales niining Dibisyon.
Kini nagtinguha nga makakat–on ang mga magtutungha
taliwala nga dili sila makasulod sa eskwelahan tungod sa
problema sa pandemya (Covid 19).
Alang sa mga Magtutudlo
Kini nagalangkob sa mga pamaagi aron makakat–on ang
mga estudyante. Gilauman nga inyo silang magiyahan sa
paggamit niini.
Alang sa mga Tinun–an
Kini nga modyul gihimo aron mogiya kanimo sa pagsabot sa
competency nga angay makat–unan ug mahibal–an.
1. Dili sulatan o hugawan ang modyul. Ang inyong mga
tubag sa mga bulohaton isulat sa inyong activity
notebook sa Science.
2. Iganid sa pagtubag ang mga bulohaton.
3. Ibalik ang modyul sa maayong kondisyon sa petsa sumala
sa inyong gikasabotan sa imong magtutudlo.
4. Kung adunay mga pangutana o kalibog ayaw pagmakuli
sa pagkonsulta sa inyong magtutudlo. Itext o tawag
niining numero ______________ (teacher’s mobile number).

Kami nanghinaot nga pinaagi niini ikaw makasinati og

bulawanon nga pagtulon–an

1
 Kat-oni

Kini nga modyul gibuhat para sa mga magtutungha sa

Ikatulong Grado sa elementarya aron makatabang sa pagtuon ug
pagsabot sa subject sa Science. Kini nga modyul magamit sa
nagkalain – laing sitwasyon. Ang linggwahe nga gigamit haum sa
mga magtutungha.
Pagkahuman nimo ani nga modyul, ikaw makakat – on sa
mga mosunod:
1. Mahulagway ang mga hayop nga anaa sa palibot.
2. Maila ang parte sa lawas sa hayop pinaagi sa ilang lihok.
3. Maila ang parte sa lawas sa hayop nga makahimo sa ila
magpabilin sa ilang pinuy-anan.
4. Maila ang mga parte sa lawas sa mga hayop nga gigamit
para magprotekta sa ilang mga kaaway.
5. Maila ang mga parte sa lawas sa mga hayop para
magkuha sa pagka–on.

Sulayi
Pilia ang letra sa insaktong tubag sa mga pangutana ug isulat
sa activity notebook.
1. Ang baka adunay _______________.
a. pako b. upat ka tiil c. usa ka tiil d. duha ka tiil
2. Asa niini ang parte sa isda?
a. tiil b. kamot c. hasang d. balhibo
3. Aha sa mga mosunod ang tinuod?
a. Ang langgam adunay pako aron siya makalupad.
b. Ang langgam nagpuyo sa tubig.
c. Ang langgam adunay ikog para makasalom.
d. Wala sa gihisgotan sa ibabaw.
4. Unsa nga parte sa lawas sa elepante ang gigamit aron sa
pagsuyop sa tubig?
a. hasang b. pako c. trunk d. ulo
5. Aha sa mga hayop sa ubos ang dili makita sa atong
komunidad?
a. camel b. isda c. manok d. baki

2
 Mga Hayop nga Anaa sa Palibot
Unang
Adlaw Mahulagway ang mga hayop nga
anaa sa palibot .

Sulayi ug Kat-oni

Ilha ug isulat sa inyong activity notebook ang mga hayop sa

hulagway ug aha ni sila makita.

1. 2. 3.

Hisgutan Ta

Adunay nagkalain–laing hayop nga anaa sa atong palibot.

Anaay hayop nga makita nato sa yuta, tubig ug kahanginan.

Mga Hayop sa Yuta Mga Hayop sa Tubig

3
Mga Hayop sa Kahanginan

Gawasnon nga Buluhaton

Ilha ang mga hayop kung aha sila makita ug isulat sa activity
notebook.
1. bangus 2. langgam 3. kabayo
4. amigas 5. baka

Parte sa Lawas sa Hayop Pinaagi sa

Ikaduhang Ilang Lihok
Adlaw Maila ang parte sa lawas sa hayop
pinaagi sa ilang lihok .

Sulayi ug Kat-oni
Ilha ang parte sa isda ug isulat ang inyong mga tubag sa
activity notebook.

4
 Hisgutan Ta

Ang mga hayop molihok sa ilang kaugalingon, kini gitawag og

locomotion. Ang ilang mga parte sa lawas nakatabang sa ilang
paglihok.
1. Mga hayop nga galakaw, gadagan, gaambak, ga-gallop
ug ga-hop

2. Mga hayop nga gakamang 3. Mga hayop nga galupad

4. Mga hayop nga gasalom

Gawasnon nga Buluhaton

Ilha ug isulat sa activity notebook base sa ilang paglihok.

1. ulod 2. tilapya 3. kabaw

4. halas 4. alibangbang

5
 Parte sa Lawas sa mga Hayop nga
Makahimo sa Ila Magpabilin sa Ilang
Ikatulo Pinuy-anan
nga
Adlaw Maila ang parte sa lawas sa hayop nga
makahimo sa ila magpabilin sa ilang
pinuy-anan .

Sulayi ug Kat-oni

Ilha ug isulat sa activity notebook ang pinuy-anan sa mga

hayop nga naa sa ubos.

1. 2. 3.

Hisgutan Ta

Puloy-anan (habitat) ang tawag sa lugar kung aha nagpuyo

ang mga hayop. Diha sa ilang puloy-anan makita ang ilang mga
pagkaon, tubig ug ang hangin.
1. Mga hayop nga adunay mga tiil makita sa yuta gitawag nga
terrestrial animals sama sa iro, baboy ug ubang mga insekto.
2. Mga hayop nga adunay hasang makita sa tubig gitawag nga
aquatic animals. Ang aquatic animals pwede marine o sea
animals ug freshwater animals sama sa mga isda, kugita, iho,
kinason ug uban pa.
3. Mga hayop nga makita pareho sa yuta ug tubig tungod sa
espesyal nga parte sa ilang lawas. Aduna silay hasang ug baga
nga makatabang sa ila pagginhawa. Ang ilang panit basa pirme.
Kasagara kini nga mga hayop makita sa mabaw nga tubig ug
lapukon nga lugar sama sa baki, buaya ug uban pa.

6
 Gawasnon nga Buluhaton

Kopyaha ang tsart sa activity notebook. Isulat ang

gikinahanglan nga mga datos.

Parte sa Lawas nga

Hayop magamit para magpabilin Pinuy-anan
sa pinuy-anan
isda
kabayo
ba-o
Agila
amigas

Parte sa Lawas sa mga Hayop nga

Ikaupat Gigamit para Magprotekta sa Kaaway
nga Maila ang mga parte sa lawas sa mga
Adlaw
hayop nga gigamit para magprotekta
sa ilang mga kaaway

Sulayi ug Kat-oni

Pagngalan ug tulo ka hayop nga adunay parte sa lawas

nga ilang gihimo nga proteksyon sa ilang kaaway ug nganli ang
parte sa lawas. Isulat kini sa activity notebook.

7
 Hisgutan Ta

Adunay mga hayop nga makabantay kung adunay piligro

sa palibot. Ang ilang kolor mahimong pareho sa iyang palibot
para dili sila mabantayan sa kaaway. Kini nga kinaiya gitawag og
camouflage aron magprotekta sa kaugalingon.
Aduna pay nagkalain–laing parte sa lawas sa hayop nga
makatabang sa ila nga malikayan nila ang ilang kaaway sama sa
sungay, tag-as nga till para kusog makadagan, sipit ug ngipon.

Gawasnon nga Buluhaton

Ilha ang parte sa lawas sa hayop nga nagprotekta sa ilang

kaaway. Isulat kini sa activity notebook.

1. 2. 3.

8
 Parte sa lawas sa mga Hayop para sa Pagkaon
Ikalima nga
Adlaw Maila ang mga parte sa lawas sa mga hayop para
magkuha sa pagka–on.

Sulayi ug Kat-oni

Isulat ang letra sa insaktong tubag sa inyong activity

notebook.
1. Unsa nga parte sa lawas sa manok ang ilang gamiton para
makakaon?

a. balahibo b. tapay c. tuka

Hisgutan Ta

Adunay mga hayop nga gihatagan nila og mas dako nga

panahon ang pagpangita og pagkaon. Kasagaran, baba ang
gigamit para sila makakaon. Ang klase sa ilang baba nagkalain-
lain depende sa klase sa hayop.

1. Mga langgam – adunay tuka

Nagkadaiya ang tuka sa mga langgam. Daghan sa
mga langgam nga ang ilang tuka nga lapad para mas dali
sila makakuha sa ilang pagkaon kamulo sa paglupad.
Adunay mga langgam nga lig-on og hooklike nga tuka para
ilang gamiton pagbangag sa kahoy para makakuha og
pagkaon ug pagbuhat sa ilang balay. Ang uban adunay
talinis nga tuka para mapatay ang gagmayng hayop nga
ilang kan-on.
2. Mga hayop nga adunay lapad nga ngipon.
Ang kabayo ug kabaw adunay lapad nga ngipon. Ila
ni gigamit para madugmok nila ang sagbot nga gakan-on.

9
 3. Mga hayop nga adunay kusgan nga apapangig ug talinis
nga mga ngipon
Ang mga leon ug tigre adunay hait ug talinis nga
ngipon. Ila ni gigamit para dali madugmok ang mga karne.
4. Mga hayop nga adunay taas ug dagko nga ngipon
Ang atubangan nga ngipon sa mga ilaga dili
gaundang ug tubo. Kini maoy ilang gagamiton pagkitkit sa
mga gahi nga butang.
5. Mga insekto nga adunay espesyal nga parte sa ilang baba
Ang mga buyog adunay taas ug nipis nga dila para
masuyop nila ang nectar sa bulak. Ang grasshopper adunay
ngipon nga sama sa ngipon sa gabas para makitkit ang
mga dahon nga ilang gikaon.
6. Mga hayop nga adunay taas nga dila
Ang mga baki adunay pilit-pilit ug taas nga dila para
madakpan nila ang insekto nga naglupad-lupad sama sa
lamok.
Ang mga giraffe taas nga liog para makab-ot ang
dahon nga ilang pagakan-on.

Gawasnon nga Buluhaton

Isulat sa inyong activity notebook ang T kung ang

gipahayag tinuod ug D kung dili.
1. Ang mga baka udunay lapad nga ngipon.
2. Ang mga baki adunay tuka para magamit sa pagkuha sa
ilang pagkaon.
3. Ang mga alibangbang adunay dila nga nipis ug taas para
ila masuyop ang nectar sa bulak.
4. Ang atubangan nga ngipon sa mga ilaga dili gaundang
ug tubo sa pagkitkit sa mga gahi nga butang.
5. Ang mga elepante taas nga liog para makab-ot ang
dahon nga ilang pagakan-on.

10
 Hinumdumi

Ang mga hayop adunay nagkalain-laing parte sa lawas sa

para magamit nila paglihok, makahimo kanilang magpabilin sa
ilang puluy-anan ug proteksyon batok sa kaaway.

Liquid
Buhata ug Kat-oni

Ilha ug isulat sa activity notebook ang parte sa lawas sa

hayop nga gihulagway sa ubos.
1. Ang mga ____________ sa langgam magamit para
pagproteksyon sa panahon.
2. Ang lapad ug kusgan nga __________ sa mga kabayo
makatabang sa pagdugmog sa mga dahon nga ilang
gipangaon.
3. Ang mga isda adunay ___________ para sila
makaginhawa sa tubig.

Pagtantiya
Pili-a ang letra sa insaktong tubag ug isulat sa activity
notebook.

1. Aha sa mga hayop ang nagprotekta sa ilang kaugalingon

sa ilang mga kaaway gamit ang ilang sungay?

a. b. c. d.

2. Unsa nga parte sa lawas ang gamiton sa mga baki pagkuha

sa ilang pagkaon?
a. dila b. kamot c. tiil d. ulo
3. Ang _____ ang gagamiton sa mga langgam para sila
makalupad.
a. pako b. tiil c. tuka d. ulo

11
 4. Aha sa mga hayop ang nagpuyo sa kahanginan?
a. bao b. kabayo c. kugita d. uwak
5. Ang mga leon ug tigre adunay apapangig ug ______ nga
maoy magamit nila sa pagdugmok sa karne.
a. dalunggan b. hasang c. ikog d. ngipon

Dugang nga Buluhaton

Magsulat og lima ka hayop nga makita sa palibot ug

pun-an ang naa sa table.
Hayop Pinaagi sa Pinuy- Gamit Pagkuha
Lihok anan pagprotekta sa
(Parte sa (Parte sa (Parte sa pagkaon
lawas) lawas) lawas) (Parte sa
lawas)

12
 13
Pagtantiya (page 11-12)
1. b 4. d
Buhata ug Kat-oni 2. a 5. d
3. a
(page 11)
1. balahibo
2. ngipon
3. hasang Gawasnon nga Buluhaton
(page 10)
1. T 4. T
2. D 5. D
Sulayi og Kat-oni (page 9) 3. T
1. c
Gawasnon nga Buluhaton (page 7)
isda – hasang – tubig
kabayo – tiil – yuta
Gawasnon nga Buluhaton
ba-o – baga ug tiil – yuta ug tubig
(page 8)
agila-pako-kahanginan
1. kamot nga nay amigas-tiil-yuta
sipit
2. sungay
3. ngipon
Gawasnon nga Sulayi ug Kat-oni
Buluhaton (page 5) (page 6)
Sulayi ug Kat-oni (page 6) 1. gakamang 1. ulo
2. gasalom 2. baba
1. yuta 3. galakaw 3. fin
2. kahanginan 4. gakamang 4. ikog
3. tubig 5. galupad
Gawasnon nga Buluhaton Sulayi
(page 3) Sulayi ug Kat-oni (page 2)
1. tubig 5. yuta (page 3) 1. b
2. kahanginan 1. iro - yuta 2. a
3. yuta 2. manok - yuta 3. a
4. yuta 3. isda - tubig 4. c
5. a
Tubag sa mga Pangutana
Sanggunian

SACATROPES, A., et. al. (2015) Science 3 Kagamitan ng Mag –

aaral Sinugbuanong Binisaya. Bloombooks Inc.

MANIO, R., et. al. (2018) Science for Active Learning. Sibs
Publishing House, Inc.

SUGPATAN – VIOLETA, C., et. al. (2015) Science Links. Rex Book
Store.

RAMOS, E. G., et. al. (2014) The New Science Links. Rex Book Store.

14
For Inquiries or feedback, please write or call:
Department of Education - Division of Malaybalay City
Office Address: Sayre Highway P-6, Casisang, Malaybalay City
Telefax: (088) 314-0094
Email Address: [email protected]

15