' ,

:/f-

In

4'.'

^?'
'^
tuh X

/•
% •'j.

j .
^

'\aim.^
^-.'••fv; •;!•'•
'
'•*•''''••
^•^'•^'*h<
&':'• ^fc*,,?'ii',

'
''N^''ii7^^''''"
',''';i ,•-' .; ! •
1

1 : i •

'

''
.' ,
< ,
> .
',

^y.'':'.Kv:.;:\-: «"•:,

m-'^•5.) i>-<.'^H'r
>•(.-':,
' 1- -.•^ 1.
,

,'i'!:/-''tjl!:;}r:^
,.,-.: 'Mi'-'.f.'--
b' ' . : ;

i.lrf'' ,

'
•»(<?-'.'•:

ff.^;':yV ':

.,•
/MVj'.::^-4.V)';<:. .

'
: l:

:p:

;i::i:;'

m:
','.'-<-(;'''•'.'

i O 'I
I * ,

i#'::

^'11-.
 Digitized by the Internet Archive
in 2011 with funding from
University of Toronto

http://www.archive.org/details/patrologiaecursu174mign
 PATnOLOGLE (Uiusiis coiviiMjrnis
IMIILIOTIIKCA HNIVKKSXLIS, INTKCUA. liMI-OUMIS. COMMOHA. (II<:C().N()MICA,

i\Mm ss. rAritiiU, ikiciokum sciiinoKi uoii: i^ccm^siasiicoki

yi I
m
\it .i':\(i \i'(>sT(U.i(:n \i) iNNOCKNiii iii ii:.\ii'oii\

i'i.i»m KiitiM ;

UKCUSIO CIIIWtNOUXilCA
OMNlUMQlLKC\STirKlU":VK)NlIMKNTUUll\U:ATII(.)CI(:J<:THAI)rnONlSI'Kh DlJODKClMI-moUA
KC.CCKSl/K S/t^C.UCA,
JVXTA ICDITIONKS IMIill SK DrMQll-: NO.N.M.I.I.IS i;ODIi:iin H MANUMCIUPTIH COI.LATAH,
AC.CUII.VTISSIM.VS ,

PKliyUAM Dll.KlKNTKU CASTIOATA ;

DissiiHTATioMiu s, ooMMKNT.Miiis i.KCTio.MHUsQUi-: V Aiii ANTi HiJ.s conti.m:nii;ii ii.i.i;st(iata ;

OMNIBUS OIMOIIIHUS POST AMP1.18S1MAS liDITIO.VKS QU.« THIBUS NOVISSIMIS SyKCtll.lS DKBKNTUM ABSOLUTAS
DICIKCTIS, AtCTA ;

INDICIBUS l'AHTICUl.ARIHUS ANALYTICIS, BINCiUI.OS SIVK lOMOS. SIVi: AUCTOIIKS AI.ICUJUS MOURNTI
SUHSKQUliNTlBUB, DO.NATA ;

CAPITILIS INTHA IPSUM TK.\TUM IIITK DISPOSITIS, NKCNON KT TITULIS 81NGULAKUM PAr.INAIUM MAHOINKM Hl PEHIOhbM
DISTINOUKNTIBUS SUDJKCTAMQUK MATKHIAM SIU.MFICANTIBUS, ADOH.VATA ;

OPKHIBUS GUM DUBIIS. TUM APOGHYPHIS, AI.IQUA VKKO AUCTOllITATK IN OKDINK Al) Tll A [IITIONKM
KCCI.KSIASTIGAM POI.I.KNTIDUS, AMPLIPICAT.V ;

DUOBUS IND1C1BU9 GENKRALIHI S LOCUPl.ETATA ALTERO SGILIGKT MEHUM, QUO CONSULTO, QUIDQUID
;

UNUSQUISQUK PATIUM, IN QUODLIBKT THKMA SGHIPSKHIT, UNO INTUITU CONSPICI ATUH ; ALTKHO
SClUPTUHili S.\CHyE, kx quo lkgtori compkhirk srr obvium quinam patiies
KT IN QUIHUS OPKHUM SUOHUM L0CI9 SINOUI.OS SINGl l.OIIUM LIBHOHUM
SGHIPTUn.^E TEXTUS COMMENTATI SINT.
EDITIO ACCURATISSIMA, G.«TEU1SQUE OMMBUS FAGILK ANTKPONKNDA, SI PERPKNDANTUR CHARACTERUM NITIDITAS, :

CHART.fi Ql ALITAS, INTKGRITAS TKXTUS, PERFKGTIO GOHHKCTIONIS, OPKUUM HKCUSOHUM TUM VARIETAS
TUM NUMKUU9, FOHMA VOLUMINUM PKRQUAM COMMODA SIDIQUE IN TOTO OPKHIS DECURSU CONSTANTEh
SIMILIS, PHETII EXIGUITAS. PU.ESKUTIMQUE ISTA COLLEGTIO, UNA, MKTHODICA ET CHRONOLOGICA,
SKXCKNTOUUM FUAGMENTOHUM OPUSCULORUMQUE HACTKNI.S HIG ILLIC SPARSORUM.
PRIMUM AUTKM IN NOSTUA BIBLIOTHKCA, EX OPEHIBUS AD OMNES ^TATES,
LOCOS, LINGUAS FORMASQUE PERTINKNTIBUS, COADUNATORUM.

SERIES SEGUNDA,
iiN QUA PllODEU.NT PATRES, DOGTORES SGRIPTORESQUE EGGLESL^E UTIN.^i
A GREGORIO MAG.NO AD IXNOCEiNTIUM III.

ACCURANTE J.-P. MIGNE,

Bibliotliecie 4?leri iinivers<«,
SIVE
CURSUUM COMPLETORU.M IN SINGULOS SCIENTI.t: ECCLESIASTIC.E RAMOS EDITORE.

PATROLOOIA BINA EDITIONE TYPIS MANDATA EST, ALIA NEMPE LATINA, AHA GR.ECO-L.\TINA. VENEUNT MILLE FRANCIS —
DUCENTA VOLUMINA EDITIONIS LATIN^E OCTINGENTIS ET MILLK TRECENTA GR.ECO-LATIN JE.
; MERE LATINA UNIVERSOS —
AUCTORES TUM OCCIDKNTALES, TUM ORIENTALES EQUIDliM AMPLECTITUR HI AUTEM, IN EA, SOLA VERSIONE LATINA
;

DONANTUR.

PATROLOGI^ TOMUS CLXXIV.

VEN. GODEFRIDUS ABBAS ADMONTENSIS. HARIULFUS ABBAS ALDENBURGENSIS.
LISIARDUS TURONENSIS CLERICUS.

EXCUDEBATUR ET VENIT APUD J.-P. MIGNE EDITOREM,

IN VIA DICTA DAMBOISE, PROPE PORTAil LUTETLE PARISIORUM VULGO D'ENFER NOMINATA.M
«EU PETIT-.MONTROUGE

l8o4
 ELENCHUS
AUCTORUM ET OPERUM QUI IN HOC TOMO CLXXIV CONTINENTUR

GODEFKIDUS ABRAS ADMONTRNSIS.

Hoinilia' Doniinicales col. 21

— Dominicnles ipstivales 883
Keslivales 633
in diversos Srripluw locos 10o9
Liber (le benedictionibus Jacob palriarcliaj . ... H33
Liber de deceni oneribus Isaia? 1157
Epistola ad 0. monaclium 1209

HARIULFUS ABBAS ALDENBUKGENSIS.

Ghronicon Centulense 1212

Vila S. Arnulfi Suessionensis 1368
— S. Madelgisili confessoris •
. . 1440

Appk.ndix.

Ghronicon Aldenburgense parvum 1431

Ghronicon Aldenbur^^ense majus .... 1505
Codex diplomalicus 1565

LISIARDUS GLERIGUS TURONENSIS.

Hisloria Mierosolymilana 1589

)W£ INSTITUTE OF MEPIAEVAL STUOIES

10 ELWiLEY PLACE
J^jfi-- o 5, CANADA.

3*74

Ex typis MIGNE
 S/K(:i)i.i!\i \ii

VEN. CiOI)i:i lUDI

ABHAIiS ADMOMKNSIS

OPERA \:\ MSS CODl)

OIVINIA
AD.MONTKNSIHUS

iiMDir

R. P. HERNARDUS PEZIIIS

^
BENEDICTINUS KT BIRLIOTHKCARIl S MKLLICENSIS

(Augiist;!' Vindel. et Gnvcii IT^o foLi

ACCESSERK

HARIULFI 4LDEiMtllltr.E.\8IS, LISIARDI T11R0NE.\SIS

SCRIPTA OU>E SUPERSUNT

ACCURAME J.-P. MIGNE

BIBLIOTIIEC/H: CL.EBI tI!%IYEBS/E
SIVE

CURSUUM COMPLBTORUM IN SINGULOS SCIENTI.F. KCCLBSIASTIC.F. RAMOS BDITORB

UJ-B-JOO O-'

TOMUS UNICUS

VENIT 9 FRANCIS GALLICI.'

EXCUDEBATUR ET VENIT APUD iMlGNE EDITOREM

J. P.

IN VIA DICTA D'A31B01SE, PROPE PORTA.M LUTETLE PARISIORUM VULGO ITEyFEH NO.MINAIAM
SEU PETIT-MONTROUGE

1834
 HEVEHENDISSIMO, ILLUSTRISSIMO AC EXCELLENTISSmO

D. D.

DOMINICO PASSIONEO
ARCHIEPISCOPO EPHESINO,

SS. DD. NN.

INNOCENTII XIII ET BENEDICTI XIII.

PP. MM

AD AMPLISSIMAM GRAVISSIMAMQUE HELYETIORUM REMPUBLICAM

LEGATO APOSTOLIGO,

Fide iii Apostolicani Sedeni, niorum sanctitate, aniini robore, maxinjarum rerum usu,

doclrina, eruditione ac eloquentia iiicomparabili,

HAS

VENERABILIS GODEFRIDI,
Weingartlensis primum, dein Admonlensis Archimandrilce,

Magni qnondam, Cermanice Magislri,

IIOMILIAS,

Obcollatadudumainplissimain hocsacratiusstudiorumgenus beneticiaet auxilia, grati animicausa

D. l).

P. H. P.
 •*^

DISSEUTATIO
HE VIT.V 1:T SCIUPTIS VKN. (iODKFIUDI

I. CcIcWrriinnin Ronciliolinuin Slyri;p mnnaMninm A<lnionli>nftc jain lncl« a »a>cu1<> riiriftlt undi-cinio,

cujus annosoptua^osiino qiiurtu a Han<'lis!iiino SaliburgiMi-.i ar<hicpis<oi)() (Ichplianlo, U-t-tc. cliroiiugrapho

vcttM-i AdinonttMisi (1) ruti.vrifuri<ni ct (/((/iValuin rsl, iis(pic n<i Ikit ipsa tiTnporn inngni)rtiin r<'ligi(in<* al-
qu<> doclrina vironiin soininariiiin fuil. Id ipiod, si luci liiijiis ar instiliiti ralio pi-l(>rclur, iKpiido dcmon-
slratu racillimuin ac pronissimum foret. Vcruin diMino nobis liic Godcrrido, ejus nominis priino abbale,
qui si rdiipios omni^s non doclrina, ccrtc rcruin gloriose sanrt.i8simc<|ue gcstariim aniplitndiau su|»cra-
vit, ct citjus pra:staiUissimas honiilias post sexccntos dcnium annos nuiic primuni publici juris racimus,
dissertMidum ost.
II. OriginiMu magni hujus viri rclicenl quidcm vclcrcs cl coaevi scriptorcs, quod ciiuidcra cgo sciani.
Vcruiii (labricl ItiK-oliiius, cruditus copiiobita iiiclyti moiiaslcrii Wciiigarltcnsis (2) euin dijiiaslam de
Vciuiiiigen lacit. Quocirca tanto inajorem (idcm comnierclur, quaiilo pcispccliorcs ci fucrunt velerc«
chartue ac tabnhe monastcrii sni, cui, ut nioi vidobinuis, Godelridus abbatis nomine aliquol annis pro^fuit.

Fratrein habuit Irimberlum, cclcbrcm illuin divinarum Scripturaruni explanalorcn), suumqne posl I.iu

tholduni et Rudolfuin in abbatia Admonlcnsi successorein, de cujus vita et scriptis vidc qu% alibi (3) late

prolixeque disputavimus. Monasticen, secundum Kegulam B. Benedicti el consuctudines Hirsaugienses,

properantc ad fuieiu sseculo Christi undeciiiio, professus csl in famigcrntissimo quondam monasterio S.
Georgii in Silva Hercynia, ex quo iisdem fcre icinporibus vitse sanctimonia «t doctrinx laude longe cla-
rissimi plures viri prodiorunt. Porro quantos Godefridus sub eorura oculos, tum in virtulis, tum in di-
vinarum cognitionum studio progressus fecerit, cgregia ejus acta, quoruin fania omnem Germaniam ira-
plevit, post paulodeclararunt.
III. Ejus religione, prudeutia et eruditione capti coRnobitac Weingarltenses. cum post abbatem (4) C/iu-
nonein, dapiferum de Waldpurg, comitem a Thann, tub quo magnut principum, comitum et baronum nu~
merus, et octo miniinum ex sola comitum de Thann (amilia in Vineis floruere, de deligendo successore
cogiiarent, neminem, cui loci sui regimen ciederent, Godefrido digniorem repererunt. Annum, in quem
ea Godefridi iu abbatcin Weingarttensein designatio et creatio pi*xcise inciderit, non notat Bucelinus, satis

habens observasse eum claruisse annoCliristi lioO. Necex eo cerlius ampliusve quid haberaus quol an-

nos Weingarltensc ctxnobium sua pietate et ductrina iilustraveril. Sed quidquid de boc sit, Godefridi
proefecturam Wcingarliensem ultra annura 1138 non processisse, ex eo constat quod ad hunc eumdei»
annum jaiu Prior Monasterii S. Ceorgii, quo ex monaslerio Weingarilensi recesserat, a chronographo
Admoutcnsi appelletur. Agens enim de cjus in abbatem Admontensem electione, citato loco ita diserte
scribil : Domuus Golfridus, prior S. Georgii, in ahbatem Adinuntensem electus, Ckunradi archiepiscopi nuntii»
et litteris expetitus,et ad nos deductus esi. Chronographo Admoniensi consonat biographus S. Gebehardi
archiep. Salzburg , coenobita itidein Admonlcnsis apud Henricum Canisium (3). Igitur, inquit, pr^efato
Patre uostro Wolvoldo, posl multos tandem monaslica; religionis fructus, feliciter ex hac luce Kalendis iVo-
vembris tublracto anno Jncarnationis Domini 1137, regxminis vero tui annozxm, communi fratres elertione
dominum Cotfriduni, priorem monasteriianle S. Georgii, sibi in abbalem elegerunt,el per monachos nostros
Odalricum prwfatuin el Wililonem pro ipso a congre^atione directos, per d/)minum Theodwinum, Sanclw Ru-
finacardinalem, episcopum illum impelranint.
IV. Porro mox ut Godefridus Admonlensis raonasterii i-egimen capessivit, incredibile est quaiitum
coramodi, lucis et gloriae illico ei Ecclesiae aceesserit. Rem omnem exsequitur biograpbus S. Gebebardi,
oujus verba, ut ut longiuscula, tanlo libentius re£erimus, quanto illius temporibus vicinior atque adeo
fide dignior eat. Sic aiitem narrat : Hicergopastoris nomenfactis soUrter aMmplms, gregi sibi commiiso
diligenter invigilavit intantum, ut divino munere illiiisque providentia, nec non et sape dicti, pice rnemorice
domiru, Chunradi archiepiscopi opera et laborUms, quasi novum denuo initium accipiens locus, tum variis
modis, tum principalitcr {am<s gloria, observantiarum rigore, oblationibus seu donationibus fideiium, nobi'
lissima monachorum atque sororum muUUudine, nescio an super omnia Germamarum monasteria non in^
valuerit. Denique inter cmtera ipsius Patris Gotfridi egregie gestorum monimenta, et magnomm monasierii

(1) Tom. n Script. Rer. Austr., col. 180 etseq. (4)G€rm. Sac. P. i, p. 93.
2j Part. 1 Gcrro. Sac, p. 93. (S) Tom. VI Antiq. Lect. p. 1243.
(3j T. 11 The». Anecd. Novis. Pnef. in p. il
Pathol. CLXXIV.

\i^\ iT4-
11 VEN. GODEf RIDUS ABBAS ADMONTENSIS. 12

proficuorum suo tempcre cmolunienta, privilegia Romance sedis a duobiis apostolicis, Innocentio et Lticio,

ohtinuit, apostolica: videlicct luilionis, sed ct beatorum pontiftcvm Gcbchardi et Thyemonis, el ipiius do-
tnini Cltunradi tradiiionum perpetuif ccnfirmatioms. Subdit deinde vetus hic auolor quoriim procipue opera,

Bliidio et piclale in cfncicndo perriciendoque lam egrcgio ac arduo facinore iisus fuorit Godefndns. Inci'
tabaul, inquil, et cooperabanlur tunc lemperis ad sludium religionis quidam spirilualis vitae boni cemulalO'
rcs,qui fatna sua el eTemplo plnres alios altrakebant. Hnbanus priar supradic(us, et quatuor illi, quorum
stipramentionetn fecimus,iHiterali [conversi seu /aici), &cilicet Odalricus de Elseudorf, Odalrictis Longut,
Maganus el Wililo quidam religiosus, sed et Wernherus secundiprioris et armarii functtis officio, quipostea
Brulense ccenobium strenue rexit, Perchtotdwi, cwnobii Sancti Emmerammi postmodum abhas. Sed et alii

plures, qui ob meritortm insiynia diversis sunl poslea proBlati caenobiis. Tredecim namque abbates illo in

'empore denostro siint tnonasterio ad alia coenobiaassnmpli. Prater hos et aliiv apud nos religioso^ person<s

lunc eniluerunt : Odalricus sacerdos el sacrisia, Perchtoldus scriba egregitis, qui librorum
multitudinem
non parvatn monasterio nostro propriamanu descripsit, Lampertus quoque scriplor soierlissimus, sedet
Cotschalcus, tam sub Gotfrido Patre quam sub trivm subsequentium abbatum mngisterio prwcentor, idem-
que scriptor egregius ; SaLmannus etiam plebani curain administYons. Item tres illitcrati, sceculo qtiondatn

nobiles : Iteginherus videlicel, qui ctim conjuge sua ceque uobili, et fxlio Leutoldo, bonce indolis puero, postea

monasteriinostri abbate, ad conversionem veniens, pra>dia non minima nobis conlulii. Arbo de Byberch,
Wernhardus de tam sui qnam aliorum reli'
Vrle, Isiuricus quoqve, qui ccUarii ftinctus officio, proiidentia
giosorum fratrum cooperantium, res monasterii pliirimum melioravit. Tunc etiam Ileinricus de ]Sazau;e, mi-

cum uxore et quatuor filiis ad conversionem veniens, pra;diaet beneficia,quce plurima

nisteriaits S. Rudberti,

possederat, monasterio cum manudomini archiepiscopi Chunradi oblulit. Ilactenus ViUc scriptor S. Cebe-
hardi de schola vcluti et gymnasio quodam sanclilalis el doclriiwe, quod praesidente Godefrido Admontii
florebat.
V. Caternm ad tredecim illos abbates, quos ad aliorum monasteriorum adminislrationem ex Admontio
Godefrido abbate assumptos fuisse niox allalus anonymus tradit, quod attinet, pr<eier jam norainatos,
etiam sequentcs ex veteribus Admontensibus monumentis nobis innotescunt. Reinberlus, Reginbertus,
seu Reimbertus, Admonlii primum (6) prior, postea monasterii S. Petri Salzburgensis abbas, indeque in
cpiscopum Brixinensem proveclus. Otto, Itidem ex Admontensi priore abbas Mulstadiensis. Dietmarus,
patruus Ekberii senioris comilis de Putene abbas apud Ozziach, seu Ossiach, claruit. Engilsohalcus abbas
Benedicto-Buranus in Bavaria. Sunt qui putent hunc Engilschaicum uniim cumdemque esse atquc En-
gilschalcum, qui Sigiboldo primo MelUcensi abbati in regimine snccessit. Verum hos vehemcnter falU
ipsa temporum ratio demoostrat. Equidem Engilschalcum Mellicensis, suum monasterium ab anno 1116
usque ad U21 rexit, quo Godefridiis, cujus tamen beneficio Engilschalcum acceperit Mellicium, Admon-
tensis abbatia; regimen nondum adire potuit. Irimbertus, fraler Godefridi, ad abbaliam S. Michaelis
Bambergensis evocatus, de quo plures et uliique perhonorificas Eberhardi Bambcrgensis ct Conradi

Pataviensis episcoporum epislolas Jac. Gretserus, eruditus soc. Jesu theologus, in Appendice (7) ad
djvos Bambergonscs pui)iicavit. Joannes monasterio Gollwicensi praifeclus, de quo ita CliTonicon votus
Adinontense ad annum 1157 :Domnus Joannes ex Admnnlensi monucho fit abbas Chotwicensis. Isinricus
abbas Bibnrgensis, cujus in eodem Chvonico his vcrbis fit nientio Anno 1169, Domnus Isiimcus abbas
:

Biburch eligitur. Non erat quidem amplius in vivis eo anno Godefridus, merito tamen ac jure Isinricus
iis accenselur, qni a Godcfrido ad aliorum monasteriorum pr«fpcliiras dimissi sunt, ut qui ab ipso

diuturna instiltilione ac duclu ila formatus fuerit, ut eo tandem munerc ac ioco dignus judicaretur,
Addit bis nonnemo Il.trtmannun) et Ambiosiun), hunc Fuldensetn iUum (^aiupidonensem abbatcs. Verum
de his Admontio delectis, altum apud veteres juxta ac reccntiores scriptores silenlium.
VI. Neque vero ea Godefridi merita de soUs viTonim cfenobiis erant. Sacros etiam parthenones, si

quos a veteri sanctiori discipUna descivissc compcrirct, emissis ex Admonlensi suo Parthenone virginibus
el magislris in viam Tcducere aiiaborabai. Quo in genere eximia fiiit dociissima iiia Regilendis, scu Regil-

la, de qua haec Admontense Chronicon ad annum 11S6 commemorat (8). Rargense, id est Bergense, prope
Neoburguni ad Danubium, monasterivm per Admuntenscs instituitur sttb domna Regilln abbatissa. Tuit haec

ipsa AegiUndJs, quse ex orc Irimberti, divinas Soripturas explanantis, tota pcndore ejirsque dicta in lit-

teras Latine referre consucverat. Cujus rei perenne monumentum exstat in rommcniario Irimb<!rtl in lib.

Judic., cap. XIX. Ncc prretermittcndus hic insignls locus ojusdcm Irimberti cst, iihi (ft) de sacris virginum
Admontensium studiis ita loquitur : Ante annos avlem aliquot, quia hisforiam De concubina, qticc in

duodecim partet est secta, nec non historinm Ruih sorovibus Admuniensibus disscrueram, dua: e.t ipsit

itttdti lui impenderunt diligentiam ad constrvnndnm iiilcrprclriuonis mca: mnnoriam. Idcoque huic opu-

(61 Tom. IV Anliq. I^cl., p. 1245. (9) Prnlogi Comment. in lib. Jud., tom. IV,
(71 Pag. 488. Thes. Anecd. Novis.
(8) Tora. 11 Script. Rer. Auslr., col. 188.
>5 MSSKIITATK) PU/f.VTA. 14
iculo nnncclfre dttxi eantmtiem liittoriarum , liiut ah iptii lororibui difjetla eil, 0xpl<riattuiiculam

Alihi (lo vila rt inuriltun Haiiclinionialiiini AtlnidnloHAinin, (|ii:r (rodcfrido nbltalA florrlttnt, luer hiem

IriinlicrtiiK ad postrroH IrniiMniKil : Tolo anm lewport, (rilate vel liieme, ad lonum rnmpaniB, ad vt-

fjitias tnafuliuus rum fnilriliui lunjuul, ordiuftuipit viifiliur^im lolo lempore Itiemuti ttKjUe in ditm ezlen'
dunt. Idem jejunium , idem filcnltum ciim fi<ilril>ui per unni circuluiu aiiunl. Af<//u earum Itnett

veitibut Ulttur, niii noltr infnntutir, ti qua' inlcY ens nulriunlur. ('.apilulum luum inler te (luoiidie liabtnl,

magistra vel ejus viraria pr^nidcnie. t'.t in feslia dicbus , cum abbni ad ea» non poleril renire , luni
inler eas personai nd verbunt exhorlationis fiicicndum disposila'. Valde quippe lunt lillcratct, el in icientia

tacro' Scriplurir mirabililcr exercilaUv. Cum enim posl primum introitum nunquam de monaiterio egre-
dianlur, tii$i vel morlud' f(}'crnulur, vel rica' foisitun in alind tnonastcrium Iraniponantur, ubi limili
custodia muuiunlur ; cuinijnt' tiitiH unquum dc tnundi vanilaltbus videunl , raro (liufuid dc ixcutartbut
uudiant, cur nou scientiam cdle.^itium mijsleriorum habcanl, qua" ab omtii communione tnnndanorum gau-
diofum jfjunant? Cutnquc nobitissimorutn pnncij)um ftli(p, et ulice prdclarit ortix nuluUbut inler eas conti-

slaul , maijnw intcr sc humililatis confliclu ad invicem dimicanl, quia valde detcitabilii haberetur,
s; qua inler cas alicujus elalionis vel jactanliiv nola rcspi:rge.retur. Hxt, Iriinbertus, ciijus opusculuni
inle^riim Do Viliv virginiim Admoiilonsiuin in Bibliollioca Ascolica (10) odiilimiis.

VII. Alnuc lurc facios parlhononis Adinoiiloiisis Godofrido alibalc fuil, cniii iii iiliim Sophia, Belae
llungarorum rcgis filia, descrto r^f^io sponso soccssil. Id his vcrbis a biograplio S. Gebehardi (11) nar-
ralur : Per idem tempus, anno videlicel 1200, Sophia, Hungarortm rccjis Beta; filia, a ftlto Chunradi regit

Romanorum dcsponsala, el regatilcr ipii cum inwstimabiti pccunia transmissa, mundo (luod sutim est dili-

genle, scilicet hona lemporc^tin, tl fiiem el veritalem ncgtigenle, prcpdicla rcgina secus (piam regiam digni-

tatem decHit hahita, regnum ccrlcste pro lerrcstri commutnvil. Consilio namquc ct atixitio comitissa: Ratis-

poncnsis Liuliardis, Admuntense monaslerium expcliit, et cum sacris Dei virginibus humillima convcriione
et convcrsalione cirtibem vitam dciuccps duxil. yonnulli eliam principum scu comitutn, sed et ptttres nobi'
timn, plias suas Deo ibidcm sub rcgnlari scrvittiras institulione offerenCcs, ccenobium ipsuin cunctis pene,
ut stipcrius diximus, in Gcnnania saticlimoitiatium monasteriis cctebrius reddidcrunt.
VIII. Ita sccundis rebiis duin uterotur Godefridus, vehemens derepente sc Admoniio tempestas infudil,

quae omne monaslerium, taula liactenus induslria servaiiim et aucium, una nocte funditus evTirtit, Annus
volvebaUii 1152, cum v Idus Martii, omnes monachorura aedes, antequam lucerel, lugubre ac airox
inccndium absuinpsil. Ejus siragis historiain Irimbertus in supra laudato opusculo in bunc modum
dcscribit : Cum mattitinorum solemnilas pervigiti inlenttone et dislincla psalmodia! compositione in choro
cete.br areliir, ego, et frater qui milii ad scribendnm adjutor fuerat deputatus, in capetla S. Marice ma
tutinatibns expletis land'ibns cursum ejusdein Domince nostriv usque ad teclionem decantaveramus, cuiri

tcce ctamoretn scrm, cujnsdam audientes obstvpescimus, quia in Admontensi toco nocturno lempore aLi-

quem perturbationis strepiluvi audire tion consuevimus. Itte secundo e.xctamavit, ileratoque ctamore mali
alicujus suspectos nos esse fecit. De capella concile eximus, el niliil quidem videntes, strepitum mag'
nym circa domum infirmorum audivimus. Servus enim, qui exclamaveral , domum infirmQrum calefa
tiebat. Sed eo negiigentins agente ventus veliemens . utique a regione deserii irruens, eamdem domu n
exterius invaserat, et (lamma jam insuperabititer mira ceterilate vento impettente excreverat. Curro in
monasterium. Psalmum : < Quid gtoriaris in tnatitia, t jam in clioro psallebant distincta valde nuledia.

Fero invisa signa, foris jatn conflagrare incendia. Excurrunt primi fratres txteriores, quos omnes fere
invctii sotticite in orationibus stantes. Sic enitn tnoris eis esl psalmodice tioclurno'- invigilare, ne con~
titigat eos, contiiiue sedentes, somni tepore marcescere. Flatnttia supra modum excrescens a domo tn^
firmorum capettam Sancla: Maria; coepit acriter taniare, quia pro incendii magnitudine et venti nimie'
tale nultus poterat in pericuto subvenire. Luctus omtiium orilur, et Matnlini fratrum ititerrumpuntur.
Sorores accepto a me signo 'tn secuttdi Nocturni initio deponunt Matutinos, et in supplicationem lita--

nia: cum incomparabiti lacrymarum effusiotie se prosternunt, Flamma ex una parte monasterium occu-
pat, ex atia in clauslrum se diiatat , cui vix simile in eis montanis parlibus inveniri poterat , quia
siimplibus healce memorice domini Chuonradi archiepiscopi ex pretiosissimo marmore constructum fueral,
eisdemque sumptibus preliosce columna: monasterii eminebanl. Dotninus abbas videns incendium excrescere,
omnesque monasterii officinas irrevocabiliter occupare, ad monaslerium sororum transit, quia nec illud

jam posse evadere pertimescit. Aliquatidiu ergo pro foribus Ecctesia residens, et flammas vento impel-
tente ullra modum excrescere conspiciens, sororesque in monasterio posse [esse) diffidens, priorem sollit

citius iruiuiri rogat, cui ejusdem monastcrii ctavcs commiserat. Sed cum inveniri non vosset {quippe cum
omnibut de monasterio egressis, et in tenebris noctis, abi istt esset, ilte nesciret ), strcpilu flammarum

(10) Tom. VIII. (il) Toro. VI Anliq. Lect. H. Cauis , p. 1245.

fS. VEN. GODF.FRIDUS ABBAS ADMOTHTENSIS, 16

sororum eiique exeundi

$t Urrore volanlium tcintillaTum abbas pcrmolus, seras monaslerii effriiigi fecit,

Gcentiam dedity si pericutum incendii decUnari non possit. Quem cum domna Aynes, filia comilis Ottouis,
inquireret quorsum ire deberenl, lacrymabiliter et ipse respon-
fratrii episcopi Ralisponensis, Uicrymabiiiter
flit: Quocunque vos miseralio summi Patris duxerit, elc.

IX. Quin iragoedia haec peclus Godefridi disciderit, nemo facile dubiiaverit. Asl longe acrius diversi

honiiiiuui sensus, ut assolet, el judicia virum .sanctum excruciarunl. Nec id omnino disslmulal Irimber-

tas, qui tragicam suam narrationeni hac demum apologia concludit : Diversi forsitan diversa loquun ur,

et cum Instrulabilia esse Dei judicia Aposlolus proteslelur, jpsi diviuorum judicioruni scrutatores esse mo-
Uuntur. Proinde negligenlium vel superbiam tant» desolalionis forsilan non terentnr asserere causam, et SM-

per divince castigaJionis plagam suarum lingiiarum

aaduul perciLssuram. Cwterum si quis spiritualispropo-

siti conscxus et anidtor, antc

incendii excidium , illius monnsterii slatum vidisset, quantus in divino servitio

fervoT diu noctuque flagrarel,quantainler seinvicem continentia et humilitate decertarenl, lioc profecto de

eit judicium dare non dubitaret, qmd adversum se Leviathan suscitassent, el instar beatiJob tentatoris mfl-

nibus non ad cotidemnarioncm, sed ad probationem tradili fuissent. Quid alii sentiant,nescio. Ego unum
operam dabant ei humilitali, cincti flagello Dei magis maijisque in conlinentix
scio, quia qui prius continenUa'

et humilitatis decore sunt compositi,

quoniam, juxla Apostoli teslimonium, < diligentibus Deum omnia coope-

rantur in bonum [Rom. viii). • H«c Irimberlus, teslis oculalus et auctor gravis. Quantse vero cunqne acerbi-

talisbaec afflictio fuerit, tam effusa in Godefridum exstitit faulorum mufliflcentia, ut iulra uaius fere aimi

tpatium universa propemodum res Admontensis restituta fucvit.

X. His primo jure loco accenseas S. Eberhardum, qui cum Godefridi potissimum opera Conrado I, in

archiepiscopatu Salzburgcnsi suffectus fuisset, nunqiiara dcinceps deslilif, gratum suum erga monasterium
Admonlense aniraum demonslrarc. Locuples omninra testis est scriplor Yitae S, Gebehardi, qui postquam
ohituin Conradi ejusque de Admonlensi monasterio merita, sane amplissima, relulisset, haec de Eberhardo

&ubjungit(12). Defuncto beatce recordationis domino Chunrcdo archiepiscopo, clerus etpopulus Salzburgensis
Ecclesice, divina,ut non ambiguum est, inspirulione, el praecipue inlervenlu domini Cotfridi abbatis Admun-
tensis, unanimi electione et volo, dominum Eberhardum Biburgensem abbatem in archiepiscopum etegerunl^

anno Incarnationis Domini WiS sub Chunrado regc, anno regni ejus decimo. Hic ergo Eberhardns, dilectus
Deo et hominibus, ex nobilibus etreligiosis parentibus oriundus, prius Canonicus Babinbergensis, postmo-
dum monachus Pruvingensis, indeque in abbatem Biburgensem fnerat assumptus. Quod etiam coenobium
ipse et sui germani, auxilio et cooperatione felicis memorice Ottonis Babinbergensis episcopi fundaverant.

Ditina itaque gratia et virtutum suffragantibus merilis , archiepiscepus ordinatus gregi sibi commisso, non

tolum verbo eruditionis, sed et exempto sanctissimw conversalionis studuit processe... Hic prce casteris epi-

tcopii sui locis et ecclesiis Admuntense coenobium, pra;decessorum suorum more, familiarius diligebal, fove*

bat et amplilicabat. Cui etiam incendio miserabitiler collapso annuatim, quousque repararetur, triginta /i-

bras argenti impendebat, et de reddilibus suis plusquam sedechn marcarum (estimatione, palerne subvenie'

bat. Possessiones quoquc ejusdem monasterii suis donationibus, et prcecipue decimarum coltationibus, large

adavjeit, et privitegiis commnnivit.

XI. Ebcrhardo non minus In Admontense monasterium nuinificenlia quam arcbiepiscopali dignitate

anno U64, suocessit Conradus II S. Lcopoldi Auslria*marc}iionis fiiiiis, virsanc regio genere, scienlia quo-

ttue et morum probiiate nobilissimus, iil auclor esl biogniphus S. Gebehardi, qui eliam tradil Conradnra

tributationum pressuris iltiim circumquaquf quadenlibus, in Adniuntense monasterium sese conlinue,priva-

lim et famillariler recepisse, ibique a tumuttibus sitcularibus

quantumcunque respirasse.Cui eliam loco, inquit,
tctm consilio quam omrnmodo auxitio in dies succiirrerc,ac promationi ejus intendere non desistebat. Ad suslenta-

tionem quoquepauyerum, quotidic svpervenienlium, decimas nonnulias Hospitali est targitus. Silentio piaa-
tereo minoris nominis benefactore? Godefridum de Wietiing, et ejus conjiigem Adelam, Fridericuin co-
roitem, advocatum Ratisponcnsem', Bcrtholdum Comitem dc Andechs, Wichardnm nobilem de Tnina,
Guntherum de Hwchrnwart, .tliosqne phirimos, quornm iradiliones, donaiiones et beneficia, roonasierio

Admontensi sub Godefrido abbalr farta, videre licet incodioe diplomalico Admoiitcnsi (13).

XH. Erat prwlerea (iodefridus apiid plpros(]ue sui synili viros doctos in maxima doclrinae ac eruditio-

JU8 opinione, incredibilequeest qHanliim ponderis ei parti accederct. in quam se illc dedissel. Eum niaii-

mi semper fcrit crudltissimu» ille Babenbergcnsis episcopus Ebcrhardns, ciijus dogmaticas J9e Croria

et honore Fitii hominis epistolas adversus Gerbohum ex codice Admonlensi prosime evulgabimus. Ei ce-
leberrimus hir ipse Gorhohus, prapositus Reichcrspergcnsis trologum suum Cateatum ut vocat, in psaU
luorum expJanationem, seu llbcUum adversus duas SMi lcmporis ha'.rc8C8 inscripsil, « ubi ptacet, appro-
bandum. i inqiiil ipse Gerhohus, atque ubi TalionabilittT dispticet, emendandum. i Eum deniquc S.

(12) AnL Leci , pag. lU^. 03) T»>'n. l^' Thcs. Anccd. Novia.
 i»7 DISSIIirAilO l'l\.l VIA IH

KberliiudiiH Mnliicpiiicopua SuUburgeiuiH (lignliihioiuiu cniHUil, cujuc coii«iliu, trquilate ar piudDiitia

priiniptio iii gi.ivi illa coiilnivorHi» (liriiiiciiilu, (|ii:r iiil(>r Othoiioiii I, «>pis((>puin KriklngAnsein, et lliiriwi

(uin opiNCopiiiii Itulisltuiu-iisoiii dc ulriiis«|ii(; cpiM(*(ip:ilUH llnibus rxortit (>rul, aniio 1137 ulerelur KxaUi
rjua rt^i luciiloiilinn leHliinoniiini in llisloriu l''risinK«'iiHi, iiii|)ci' ii chiriKhinio crurjiiisniino I' rarulo
Mcichelbcckio, ncncdlclino ncnctli^lo-llurano HolidisHinic wripla ot puliliiala, p;!^ r»Si, nlii lanicn

crratui» lypographicuin irrcpsit, diiui in tiansaclioni» Iflliula pro Codefndu, mmi Cotfrido, Golcliardui re-

peritur.
XIII. Obitum iii.igni hnjui; aMinlis tiionunirnla A«linonu*nain ropHiKnant nnno Doininicv liirirnktiunit
116!^ vit Kal. Julii. r.hronicon vcliis Adnionlcnsc, toino II Scriploruni Uerum Austr. a R. fiaire no-
vissintc vulptiini : Aiiiw \i6t\ (elicis menioritv (iolfritlux adhnt obiil : pro tiito riomniit Liuloldu» cibj

tiulritiis cl professHs ftiijiluv. Kxcorpta o\ duobus NecrologiiS Admont. (H) *d vii Kal. Julii : (iotefridut

abbas nostiiv coiuiictiatioms, fnmliilor istiun ca-uot>ii. Scd «>mniuin optiinc Seriplor Vii.-v S. (iKtK'liardi ipnd
II. Canisiiini toin. VI Anliii. Lctl. Ilujus (('.(niradi II arctiicpi.scOpi Sai/.lnirgens )
/'on(i/tfrt/i(« aiiiio secundo,

qui ab Incarnalione Doniini llOri. rcvcrendvs iibhas Adniunicnsit (lotfndus, vir mu<in/s in Kcctetia CliritH
gtoriir et auciorilatis, ac niutloruin Pater inonaslcriorunt, yosl viuliiptices (rttctus, quos Doniino,el in vro-
pria conversatione, et in aliorum copiosa a-dificnlione fructificarerat, anno reqiiiiinis tvi xxviii, ih bona
seneclute vii Kal. Julii diem clausil exlrcinutn, el lacrymosa fitiorxm el fitinrum sunrvmiiverimonia,in

feslo Sancloruin ajioslulorum Petri el PtiuU, dcbita vcncraliove corplis ejus tei-ra; esl commenjda.tum.
XIV. Reliquii Godefridus suis postcris illustria, nou solum industriaR ac sanciimoni». acA ctiam Uigenil
sni nionuincnta, hos ipsos, vidcliccl qiios pne mnnihus ot ociilis hahes, tomos duos Momitiaruin in dieti

Dominicos ei solemnitntcs sanctorum, ordiiie quo in Caitiolica Ecclosia ejiis aevo celebrabanlur. E* qua-
tuor ineinbranois niajoris foniuie voliiminibus, coaeva ac eleguntissima manu exaratis , comprehcnssc,
cum non nisi doctis qtiibusdam ac piis viris inira privatos paricies hactenus profuissenl, ad me tandem
bcnignissimo nutu revcrondissiiui, porithislris ac amplissimi D. domini Antonii, geniiini dignitale ac
opere Godofridi successoris, ac oiuiiitim solidorum studiorum prolixissimi fautoris, ciiraf[ue etopcra
admodiim reverendi, clari cl eiudilissiini D. Patris Sigismundi Mnnich, ejxisdem ccleberrimi asceterii
subprioris et biblioihecarii perlat;v sunl. Quasinox ul delibavi, collaudantibus mea consilia etiam aliis

doctis viiis, illico typis coinmendarcdecrevi. Inslitulum inciiin insigniier promoverunf plures e sorfalibus
nieis, laboruni scilicet palientes ct
coinmunis comiiiodi stiidibsi, qui se ad exscribenda itla voiuinina sta-
tim aooinxerunt. Nec singulari laude fraudandiis hic esl admodiim R. P. Benedictus Wainer, coenobita el
senior monaslerii Seisensleinensis ord. Cist., clvis mcus, qui Godofii«tianae doctrin* dulcedine ita caplus
fult, ut homo sexaginta ires circiler annosjain natiis, trcinenie ac palpitantelicetmanu, majorem priorig
toini pivrtem pn«Io aplaverit. Vcnim non vidit bonu& ille scnox laboris frucium, bien.
siii, sane rcligiosi,
iiio leie adhinc ad superos, ul equidcm anianicr spero, piufcctiis,
XV. In codicibus Admontensibus homitiac magnain paitcni sinc iillo ordiiic perscript» siint, quas nos
lectoris commodo ita ordinayiinus, iit cx, (iiias ccrlis Ecclcsiastici aiini diolnisdicias fuisse ipsa rcs loque-
retur, iisdeui cxhiberenluf, reliqufs oninibus in Appcndiccni rcjcci.is. Dicbus Uuininicis iiliiros persaepe
dantur homitia, non in idem semper Evangelitim, sed vcl in Episiolas, in Mis.sa legi sotiias, vci in leciio-
«es, qiue primo loco in nociurno ollicio rocilari consucvernnt. Iji oinnibus vero hs sibi omniiio .<;imilis

Godefridusesl. Allegoriam videlicct vel Tpopologiam aut Anagogen nulliln non seci;»tur, iii eain psricm
se maxime verlens, qnaan ad eincndandos pcrlicioiidos(iueccenobiiarum
acconimodatissimam exisli- iiioics
mat. Ilinc ad oblinendos ei excit-aiulos
teneriores animi motns, (luos compuuciioum et inirgrersionem,
spmtusque unctionom recenliores appellant, oinncs fere
divinanini Scripliirarum figuras et scnlcntias in-
flecUt, forte nonnunquam violentiusquam Iogus ferat. In inculcanda criminum e.\piaii(meol confessione
perpeluus est, satisque apparet virumsanctum Aiisse peniius persuasuni, sine liinpidft ac iniogra pccca-
torum conTessioue nihil sancti, nihil solidi, niliilvc consummali a religiosis exspeclandum esse. In monim
tradenda doctrina eam sibi legem statuit, ut nec nimium rigidus ac severus, nec niiniuin remissus etcoii-
nivensesset. Ubicunque verba Domini, inquit ew aut
(15), i» tanta districiione et severitale resonnnt, ut
nullatenus impleri valeant,ibipondusverboi-umejus justaratione temperandum est.
Vbi vero tanta viaimtt.
ludine et dulcedine redundant, ut quique in/irmi et desides ex mansuetudiue verborum ejus, lentale morum
proni ftant ad malum, ibi n^cesse est, ut aliquo dislrictionis temperamenlo condiantur. I>e Gratia ac de gM-
tulta praedestinatione ad gloriam passim apud Godefridum repecias genicntias, quas, postea taudahili-
ter docuit, et quas ab ipsis SS. docloribus Augustiiw el Thoma sc Itavsisse, el vetbo Dei summorumqne pon-

tificum et concUiorum decretis , et Fatrum dictis consouas essc schola Tiiomistica commendabiti studio
gtoriatur, ut re ac nomine sanotissimus sapienlissimusquepontifex Benedictus XIII in lillehs ad univers^s

(lA) Tom. ITf Tbes. Anecd. Novis., col. 204. (\h) Hom. in Dom. vi. Pent.
19 VEN. GODEFRIDI ABBATIS ADMQNTENSIS 20

fr<itre$ ordinis PrcBdicatorum profe$sores adversus calumnias daclrinx SS Augustini ei Thomce inieniatas,
«nno 1724. vi Novemb. gravissime scripsit.

XVI. Unum tanlura vellera ab homiliis Godefridi abesse, affirmaiionem scilicel peccati originalis, a

quo exenipla non fuerit sanciissiraa Dei Genitrix semperque Virgo Maria. Id quodtantomajusmirum nulli
uon videri possit, quanto fer ventius maierri ac virginei houoris studium in omnibus de Maria homiliis
Godefridi elucel. Verum qui meminerit piam de immaculata conccplione sauctae Dei Genitricis sentcntiam
longe post Godefridi aevum ad illud robur invaluisse, ut salvis Romanorum poniificum decrelis eara

neraini liceat impugnare, simulque cogitaverit quid D. Bemardo Clarae-Vallensi iu epistola nd Lugdu-
nenses in hoc ipso argumento licuerit, ad opinionem Godefridi iion admodum haerebii. Quod si vir, Dei-

parse lantoper* devotus, tot doctissimorum hominum, qui nunc piam de immaculata Dei Genitricis.conce-
ptione senientiam egregie tueniur, cohortes videre potuisset, sine dubio in alia omnia,quam quae scripsit,
mauibus, ut aiunt, pedibusque abiisset! Aique hoc ipsum in causa fuit, cur ad omnia loca, in qiiibus a
pia sentenlia recessit, notulas in roargine adjecerim, lectoresque ad praeseniem disserlationem remisft-
rim. Nimirnm cupiebam hacratione omneni offendiculi occasionem prajcidere iis prseseriim, qui singulas
prope syliabas ct apices editorura a me opusculorum aucupantur, ut ex iis ecclesiasticis scriptoribus

odium, mihique invidiam calumniam concilient ac struant. Sed quam belleejusmodi hominesde Catho-
et

lica Ecclesia mereantur, aliis dijudicandum relinquo. Certe si soli nobis in lucem efferendi sint veieres
ecclesiasiici scriptores, in quibus nulius nsevus insit, de universis prope a sccundo jam saecuio Palribuj

aclum et conclamatum erit. Ecquis enim ex iis omnibus est, qiii rcbus adhuc obscuris, et nec Ecclesiae
judicio nec doctorum consensu definitis, non in aliqua subtiliori quaestione humanum quid passus fucril?

Inepti igitur et barbari suqt, quotquot oculos in unum duntaxat vel alterum veteris ciijiispiam scriptoria
naevum defigunt, neglectisque reliquis omnibus, quae una affert, egregiis dictis, universim non nisi car-

ceres sempitarnos vel rogum inclamanl. Caeterum iniquus in meomnino fuerit quisquis crediderit oronia

a me pro certis ac sanis haberi apud veteres quos edo scriptores ad quae nulla ad oram ohservatio e ve-

Bligio ascripta est. Relinquenda in iis multa sunt judicio lectorum , quaedam auiem vel ad primum con-
spectum, cujusmodi aut quo loco habenda sint, nulii non nisi vehementer rudi ac indocto patent. Atque
ad haec lectoris animum advertere quid aliud foret quara otio et bonis chartis abuti, insupcrque erudito
nostro saeculo ignorantiam exprobrare Ad meam porro fidem quod attinet, ea cum bono T)eo nulla alia
?

hucusque fuit nec erit, quam ea ipsa, quam adolcscentulus adhue me semper releniurum juratus pro-

misi, scilicet quam sancta Romana et apostolica Ecclesia tenet, quamque sancla Tridentina synodus

Christi fidelibus exposuit. Ab hac fide quidquid discrepal, seu id apud veteres seu apud recentiorcs essiei
ex aDimo detestor; quidquid vero cum illa congruit, sive ab autiquis sive a novis scriptoribus tradilum
sit, tota mcnte compleclor. Sed de his satis. Ad nunc enarranda Godefridi nostri opuscula accedo
alia
XVII. Praeler publicaias hic homilias edidit Godefridus etiam opusculum De benediclionibus Jacob Pa-
triarchie, quibus in extremis conslilutus futuram filiorum sortcm descripsit. Exstat illud in Appendice,

ex iisdem codicibus deproniptum, ex quibns hnmilire exscripta; sunt, videturqiie .iiictor id pro conciono
ad discipulos suos dixisse. Ejusdem certissinie Godefridi est liber De x oneribus in quadam rapita Isaicc,
QX meris homiliis conflatus, quem in Thesauro Ar.ccdotorura (IG) sub nomine Irimberti exhibui.Errandi
occasionem ibidem in Dissert. Isagogica, pag. xvi, videre poies. Scd quia niiiu^ mihi exploratissimuni
est, eliam omnes iliashomilias, quibus hic liber m codice Admonlcnsi porinistus est, nnn ad Irimbertum,
»ed ad Godefridiim pertinere, opuscuhim hoc genuino suo auciori, licel ejus nomen haud pracferat, resti-
tuendum quodam codice Tegernseensi reperimiis etiam epistolam Godcfridi ad 0. quondam mona-
est. In

chum suum, quem rogat, ut sibi Josephi opus, excidium Jefosohjmorum, et celebralvm Romce Vespasiani
et Titi triumphum aliosque melioris notae libros exscribendcs mittat. llanc in lonio V, vel VI, Thesauri
evulgabiinus. Etsi enim non desinl, qui veteres hujusmodi lafinias, stylo prwsertiin duriori pertextas,
luce indigna.s existimerit, nobis tamon pro amplificanda magnorum in Ecclosia Calholica vironim gloria
ct meraoria laborantibus Innge aliud videtur. Finio dissertaliunculam, eamque vcrbis eruditi et in hoc
sludiorum genere versalissinii Jacobi Gretseri concludo (17).- 7«, mi leetor, non ad verba, sed ad rem
aJtende. Verba vilia sunt, $ed quce tub verbis latent, grandia. Putamcn esui non est, sed dulcis nucleta. Hot-
relicu nominalim Hhjricus in Catalngo, et qui postens a:>nts cntalogum lUyriri duplo, si ncm triplo aut
quadr-uplo duxerunt, quidquid rhythmorum el versiculorum in quibuscunqne angulis contra Cnthblicos et
papam reperiunl, td sludiosisaime in publicum ertundunt, eoque ipso suntsatis elegantes el concinni rhythtni,
quod papam. clericos, monachot, moniales ritusque Ecclesia; perstringunt, vellicanl et lacerant. Cur nos
simili cUligenlia non promeremui in lucem, quce olim progloria sanclorum a meliorihis qnam eloquenlioribus
homlnihut exarata iunt?

(16) Tom.n, p. V, (17) Obscrv. in Div, Eystet. lib. ii, p. 316.

lil IIOMll.li: UUMI.NK AI.K^.

MEN. GODEFIMDI
\nR\TrS AOMOMF.NSIS

nOMIIJJi DOMINICALES.
A miiii advcutii le^Itiir riuia quoiidiiinum mortis ad-
1 IIOMII.I.V !. ,

voiiUmi, (|ui omnibua nol)is miminfi, oiiuntiare «ri-

Cum approptiujuarrt l)ot\iiiius Jcrosoliiiuis, et ir- dcljir.

nisset Bcthphuijc ud monlem Oliceti (Mutth. xxi). IVr Jerusalem, quy inlcr|)retatur visio paci»', br;i-

bc leolioMtj cvangolica, qiUE iu piim:» Doniinic:» in qiia-libcl coiigionHlio jiislonim arcipitur ; qu.c

A(lv»'nliis Domini lor^iliir, in qna Ooniiniis in :isinu idco Jciusiilem nomine ccii«:i''iiir. qu'a. licet pere-

Jciosolyinai» venis^r, ol a liiil>is popiiloniin ciim grinolui in tcrvis. h.«bei lamcii iu so visionem pacis,
lanii.s paliuaruni stisccjUus fnisso jn-rliibcliir, plii- dum illuc «suspouditur desideriis, iibi esl tisio seu.-

riuii nuianlnr, cl niirari possunl, cnr niouo lct^a- pilcrna' pacis. Iluic Terusaicm Dominus appriipin-
^ur, cuni sec',iiiiluni liucram pr^sonti lenipori Fwpc fiuat, cum per ivgritudinis niolcsliani alicui in en
leclio nuUalonus conveninr videatiir. Vernin qnia inortoinessc vicinam doniniliat. VenH Helhphuye,(\u(A
vcrba Domini, quod sunt vcrba Kvangclii , siciit dicitur domus mn.rilliv, 3 <^"'" adveniente morte

ipsc ail, spiritns et vita atint {Joini. vi, C5), socun- snlvandus quisque peccala siia aperil in confcssio-

duiu legis pnvcepluin, subtrncta pellc hostiie urltis nc. Ad montcm Oliveti. Per oleum, quod cunctis su-
iii frustra coiicidamus [Lev. i, 7), id esl seposila lit- pernatat liquoribiis, misericordia Dei design«lur,

lera sonsnni spirilaleni in verbis sacris requirainus, " quDC supcrexcellit universa opera ejus. Ad huiic

el fortc invenieuuis, quod qnolidiano ad fideles mouiem Oliveti, ad hunc monlein inisericoidi* \n
suos advenlui Doniini non incongrue aplare valea- hora inoriis recurrit homo omnis, ui coolestis roe-
inus. Ut eniin breviler locliouis evangcliciie sunimam dicus oleum misericordiw suis iufundat vulneribus,
tanganuis, iii asina fidelis cujusque auima designa- misericordiam superexaltol jiidicio. quia de pro-
tur, qu« iu niorie cujusque Douiino adduciUir, et prio merito pariim se aul nihil habere dijudical,
ab ipso, in ea sedenie, in coelesiem Jerusaleiu, id quo salvari ct ledimi queal. Sequilur :

est iu aiieruaiu requiom inlioducilur, ubi a sancto- Tunc viisit duos discipulos dicens eis : Ite in cat-

rum augeloriim nuiUitudine obviam voniente, cum teUutji quod cofUra vos est. Duo discipuli sunl, ul

gaudiis et caulicis quasi cuiu paluiis soleniniler ex- aeslimo, infirmitas corporis, ct dolor mortjs. His
cipiluv. Quod ul mauifcsiius iu lectione cvangelica bene el congrue dicitur I(e in castellum quod con-
:

eoguoscere valeamus, lexUim ejusdem atteniius re- tra vos est, quia ex naiura canns cvnirnna csi ho-

legamus, el pro posse noslro, adjuvante gratia Dei, miiii infirmit.as corporis, el dolor mortis. TJnde Do-
diligenlius discutiamus. miuus ad Petrum : Cum senueits, extendes manus
2 Cum appropinqnarel f)ouuinis Jernsohiinis. et ve-
p tuas, et atius te cinget, et ducet quc non vis [Juan.

nissei Belhphagc ad niGiUem O.lioeli. Dosidoraiiussi- XXI, 18). Venientihus his discipuiis asina allicjaia
niuiu boc lenipiis Domiuici Adveuliis, ad quod om- invenilur, et puUus cum ea. Asina altigata caro est,

nes sancli ab iniiio suspirabaiu, ta de causa anuue ut aestimo, deprossa infirmitale, pultus cum ea e?*

celebralur, tuni lU meinorice Doniinicae Nativitatis spiritus homiuis conslitulus in an.vielate. Solviie,

de cordibus bominum non deleatur, luin ui ad me~ inquil Dorainus, Ac si dicat Sol-
et adducite mihi. :

moriam terribilis ejus advcutus, qui quotidie nobis vaturelseparelur jussu meoanima acorpore,et so-
appropiuquat. revocelur, quando, jubente Doniino, lutacorporeadducatur mihi; aliena maiuis non con-
boali quilibel de hac convalle lacrymarum perdu- tingateam, sed adducauir iniiii plasiuaiori el reraune-

cuntur ad patriam. et in regionem claritatis sempi- ratori suo.

teiii;e. Quanlo enim soUicitius isle ejus. adventus, Et si quis aliquid dixerit vobis, dicite : Quia Do-
qui factus esl ad bomiues, honoratur et observatur, minus his opus habet. Contradictores isti sunt, ul

taiiio isle adventus lolerabilior erit, quia quanto seslimo, spiriius maligni, qui in hora mortis mulUs
beatior in exlremis suis beata quaelibet inventa fue- et diversis se ingerunt conlradictionibus : falsi.*-

rit anima, tauto majoris glorise percipiet cumuluro, quoque criminationibus hoc elhcere, si posscnt,
siciili, quanlum mihi videtur, tota praesentis hujns elaborant, ne ad prjcmium bomo perveniat. Vult

Evaugelii locijo proseqiiitur, qure idcirco in isto Do- ex coeli per nuntios suos. sanctos ndehcet angclos.
 ; ;

83 VEN. CODEFRIDl ABBAirS ADMONTENSIS 24

animam jusli ducL ad se lanquara coguiiam, un- ^ cwstimo esse officia et corameraoraliones, quae in
quaiu domeslicam suam. Yult e diverso diabolus exsequiis raortuonun per eos aguntur, seilicet mis-
ci:m suis banc ad iiiferos et mortem prjecipitare sanmi solemnia, oblatio sancta ad altare, vigili».
perpetuam -
clecmosynx, psalmonim conlinuatio, flagella, alia-

Sed inter iixc dum a malignis spiritibus haec et que, quae pro requie deluncti Dco Patri exhibeniur
illa objiciunliir : Dicile, inquit, quia Dominu& his et immoianlur. Hsec vestimenta in via iternuntur,
<'pus habet. Ac si dicatur IIIc, qui absolute est : dum in hora mortis cujuslibet beata: aniraae fratema
Dominus omniura, hujus amra% et corporis Domi- ei dilectione occurritur precibus, et lacrymis suc-
nus esse vohiit, idcoque opus 4 bobet, ut quibns Do- curritur. Via, inquam, illa, qua de corpore proficis-
TJUMHscssevoluit in laboreet servilio conim, sil Do- citur, restimntis slerttitur, dum angelorum , ar-
mintis inquiete el prxmio.Et confeslitn dimittet ees, changeloium omniumqne sanclorum Dei ad subve»
Confeslim diwiltilur, quia dequocunque isla veraci- niendum ei pietas iraploralur, ul cxclusis adversa-
ter dici possunt,anliquo bosii, nc pnevaieat adversus riis libcra transeat in viam pacis. Itaque dum plu-
euin, in hora morlis potcslas tollitur. Sequitur rima (urba, inflrmior scilicet pars corporis Christf
Uoc lolum factum esl,ut impteretur quod dictum quae adhuc in terris peregrinatur, sic et, sic feceril.
esl per prophetam dicentem : Dicite filia: Sion : Ecce B id cst, dum horao horainem, cinis cinerem Domino
rex tutts venit tibi mansuetus, sedens siiper puUum Deo commendaverii, quid in supernis agalur, innai-
asina: filium subjugalis. Qiiid est lioc totian quod tur, utarbilror, in eo quod ait evangelisla lAliiau-

factum esi? Certe cum beaia quaelibel anima aJ tem ctedebant ramos de arboribus, et stemebant iit
reinunefaloris sui pervenerit pra;senliam , ibi lo- via. Alii isti fimuorcs et fortiores qui cxdunl ramos
tum facium est, quia ibi lelum iniplctum esl, quod de arboribus, sunt, ut puto, sancti angeli, qui sp«-
per ora proiiheiarum , id est doctorum ct praidi- ciali quadaro exsultatione tripudiant et congratutan-
calonim, dc Chrislo in prxscnli v ta dicluni est tur in conventibus suis de bealamm assumplione
ei :iiil proinissiun. Ibi /i/ift? Sion, speculalrici illi animarum. In adventu enim sanct» cujuslihct ac
animrc, qitae ad spcciilandum Deum anhclabat, in Deu diiectse animx totus coelestis militi% cxercitus
vcritalc dicelur ; Ecce rex tuus venit tibi mansnetus. in obviam rui(, suscipiunt eam cum gaudio, omnia

Nuni etsi nunc ad corda siioriim viansuctus veniat, qua: gloriose Lic gessit, gloriosc e( magnijice enu-
quasi raptim venil ei rcccdil. Cum vero resolutio merant et enarrant Domino. Ibi ecedunt ramos de
corporis et anima; facta fuerit, tunc pleniter cum arboribus, et sternunt in via.

niansuetudine et dulcedine lotus veniet , venicns . ,

Libcl intueri qui sunl arborum rami, quse via pcr
non rcccdci, scd scdcl sibi supcr asinam et pul- '

quam sternunlur. Quanium mihi vidciur, possumus

Jum, qiiia spiriiuni in resoluiione, corpus in rcsui:-> pcr ramos, Dei cl hominis, Jesu Christi ulramque
reciione pos&idebil, ct adiniplcbit. nituram, diviuam videlicel et huraanam intclligere

Eunles auleiii discipuli fecerunt, sieut prceceperat pcr arbores de quibus raini isli prodeunt, Deura Pa-
iltis Jesus. Eunt discipuli, cum diutina innrmitas ticm G et incorruptam ejusdem unigeuiti Filii Del
corporis dolorcm adducil mortis. Veslimenta disci' Matrein, pcr viam illum, qiii de se ipso dicit : Ego
pulorum siipcr et asinam pullum imponuntur, cuiii sum lia {Joun. xiv, G). Et non incongruc per ramos
diversis passionlbus caro conlcriiur cl affligitur. divina el humana natiira potost accipi, quia sicui
Vesdinenlum enim unius discipuli cst, ut inihi vi- rainus salva et inlcgra arbore exit, sic Deus Paler
detur, dolor corporis ; veslimenlum alterius disci- anle orania ssecula, salva Dcilale ramum, id est co-
piili est ipsa dissolutio ct timor mortis, qiix hoini- ^temuin ct consiibstantialem sibi F'ilium gcnuit, ct

nem ducunt ad Jcsum. Supcr qu;e veMiinenta, dis- quem sic xtcrnaliter ex se edidit, in fine sa:culcH
cipuli Dominum faciunt sedere, quia diim pcr laho- ruin de arbore florida ct fructifera , perpeiua tir^
res dolorum cxterius, per timorem mortis inlerius gine Maria, salvo pudoris signaculo, nasci' voluit.
duplicia pro omnibus peccatis suis dc nianu Do- d Qui enim sine matre Unigenilus erai Dei Pai-ris in
mini receperit, per hanc diutinam purgationem et coclis, sine patre primogenitus ficri dignatus est
emimdaiionem Dominum habcre merelur sessorera, Virginis matrisin terris. llancdivinam et humanam
cujus claritatisconsortiuin facic ad faciein possidc- naluram ra'di(nt, id esl'discernunt sancti angeli, de
bit in perpctuum. Scd in hora exitus beata; anim.T, aiboribus, quia laudant Filium Dci pro siii confirraa
quanto studio ct sollicitudine fidelium in tcrris pro- tione, laudant filium Virginis pro animarum libera-

curetur, quali tripudio 5 «'t gloria in cuclestilus lione, eosderaqiie ramos in via stcrnunt, dum to-
suscipintur, quantum mibi vidctur, innuitur, cum luui divina; ct humaiiaj nnlitrce ascrihunt. Seqiiilur •<

&ul<jungitur. Turba; autem,qua; prcccedebant et qua; sqqueban-

Pturima autem turba straverunt vestimenta sua in tur, clainabant dicentes : Benedictus ,
^t venit in

via, alii caidebant ramos de arboribus, el sterne- nomine Domini. Turba: qua: prcccedunt, legiones
bant in via. Plurima turba cst, ut puto, conventus sunl, ut arbitror angelorum, et sanc^orum, in exilu
spivitalium hominura, qui ideo turba dicuntur plu- sanctje anima; advenientium, cum magno apparaiu
rima, pvoptor diversa et plura cmx intcr eos sunt eam suscipicntiura. Turbw qua: sequuntur mullitudc

oivQrsorum uerita. Uiijus lurkx vestimenla omnia est rideiiuiB in terris coQCurrentium. Hxomnesc/O'
 :

25 HOMII.Iif: riOMINICALCS. M
maiit tinnitiiiihcr du-oiitcs : llutanua fHiv />4irM/. A niinc «orilitliftrl iminuiidU.iiI miiiiJiorcirmr iai, ap-

Itli detirsiim clamanl llomnna, id ctt Salvilira , o tiiift ot «liilciM*. 0<>*t^n'ii^ c-r.iit) Ixri» w>iiiirril, torniii

DomiiHN lianc aiiinKini.tii i|iii proplcr Mimiaiii lioini- |tropiii(|iinrc(lii(nj(ur rr«^|iM*niiilrii nok jrlit.nrl u-iili-

unm dilodioiiciii filiu» David lloi i diKii:iUis rt.llliin iiiiiH.Ki MVinc:nilriii in liUcr:i r>|tiriliiiii if<|iii Tcliiiint.

tiip<Tnis ndveiiionti coiicinuiit ol oociirrunt dirrnto!»": C.um niipropiinfuarft Jftut JerotQlijmi». Jcruitjlcmf
Uenedictus, quivenilin nomme />o»itiii.|Y(>l id(*odniit qii;r ti»iupiici$ iliritiir, iioii illiim lciii|M»ral<'m , Mxl
lautloiii (ilio Oavid, qiiia diiloiter nTOluiil.quuiiiodo i|iij>Hiirsiim csl, liboraiii, iKKlrnni drki^nal iii;«lrcin,

)MiPiiitoii(oiii oiim suscciKTit, ot Rictit qunndam l>a- i|ii;«* sctlck rst cl riiiubiiHMilntii p«;r|ii:liiil.ilili, iibl

vid, sic qtKHiiie boaLo iili nnim.T pro admissis vo- \\>>t',iliii fccil iiliiiquc unuiii (hjitiet. ii, 1 i). h.virili-

nbm darc non dospoKorit. Daiil juciindam beiicHli- litis siiis visiuiiciii m;instiiii* |vr4:(iar:ivil |>aci». (iiii

ctioiiis laudom dicciitos : Itenediciut, qui tenit in niminiin Jerutalei», visioni si-ilictH pjci», ;iniina

nomine Domiui, id ost bcnodictus sit illo solus, qui rfclc coiiip;«raliir inlollccliialis, (|ua> in n^^ion»: riik-

venit in nominc Domiui, quia cjus boniHliclionc cl similil(i(liiiis iciiitilaliii- pio nioJiilo suo .ist.inK^s

gratia fluntol raolu sunt iii te h»>c omnia, ciijiis lio- vullui CuiiJiloris, griiiciis H siispir.tiib liib cnnlor-
nor ol impcrium mancl per itilinita SM'Cula s:rrulo- maii hc.i\c Yivciiilu, ({iiibus aUliuc iiilcrcsMi noit

lontm. B valot Ucgcm in Jccon: siio vidciulo.

Ihcc osl sacrosanrl.t ovangolioa» lcctionis serlcs, .Nun priiis aiitciii, scd ex liine Jeruiafem dici cl
qiiam adjuvante Spiritus 7 s^ucti gntlia, qiiniiliiui ossc iucipict, eum Doniiuus iiostcr Jesus Chrisin»,

potuimus, cxponondo transcurriuius; qu;e idcirco saluiaris, iiKiuam, iioslor, occulla inspirnlioiie hiiic

singulis annis in Adventit Domini ct Satvutoris itostri digiiatur appropinqunre, qiiam sccrcto sui cun»iiio

Jesu Christi legimr, ul pcr hoc admoniti et experge- ad vitam coiiiplacuit icleniam pr.rdosiitiare, ui, 411«
facti, hunc, de quo jam diximus, adventum Dumini alitiuaiido abjoclarmn crat aljjectibsima , liai dilc-

ad animam, in quo evocata ex hujus viUe ergasliilo claruii) dilocti&sima, (|u.«: priiis avorsatrix, sil nio*
oecurrcre habet Salvatori suo scmpcr pi-« oculis , ruin ct discipli(i;F ca^lesiis laudabilis imiiatrix.
habcannu, quales tunc inveniamur, solliciie nunc Adunata quippe digue DeoSamuiantium conveniui,
pruvideamus. Ad hoc etenim admottet nos aposto- abnegatse ipsain loltcns crucem Chrisli, conversa-
Itis Paulus in Leclione bodierna qtia dicil : Abjieio' lionisqiie ejus vestigia sequi coitcupiscil, cl (]iio
viut ergo opera tenebrarum, et induamur arma lucis, actiouuro itinerc pergondum sit, siudiosius addiscii.
sicut in die honette ambulemus, non in commessa- Ad qux digiio pcrficieuda loca liic iiomiiui.iii)

tionibus el ebrietatibuf, non in cubilibus et impudi- „ expressa spiritaliler suiit cxpelcuda. UiiJo coiise-
citiis, non in contentione ei (emulatione {Rom. \iu, queutor Evangelisla inquil
42). Debemus gilaqueperabstiDeniiamcarnem ra.i- 9 Et venissei Bethphage ad mcntein OlioetL
cerQre,debemus castitate corporis ac mentis Deo Belhphage dumus viaxilUc inierprclalur, quae do-
appropinquare, debemus in dilectione Dei et proxirai mus erat saccrdoliim, ubi coniinuo voccm Doiui-
fervere. Si enim hoc raodo abjeclis operibus tene- no persolvebant laudis ct coiifcssionis. Ucala cle-
brarum ei induti arma lucis, io hoc, quem annuo nini et fidelis antma, qu;e relictis omnibiis illiim,

tempore recolimus, adventu Domini animas nosiras cujus via; pulcline sunt, sequi proposuerit, priino
casligaveriraus; in illo ultimo ejus adventu, quando liethphage veniat, domum maiji/a' adeat , ei qun<J
ecorporeevocabimur, laetieiet expcditioccurremus, pio corde concepit, pio ore adaperial, morden-
atquein illaaelernifibealitudinisgloria, quseestsine tera adhuc couscientiam et praleriue arguen-
dereclu et raiseria, recepti, aelernaliter cum ipso teni vanitalis et prjevaricatiouis salubriter in
regnabimus. Quod ipse pr«stare dignetur, qui cuni vocem hurailis ct purse emittai confessionis. Qua;
Patre et Spiritu sanclo vivit et regnal Deus per om- inox poenitenlice lacrymis rigata de spe indiilgen-
nia saecula saeculorum. Araen. tiae, et salutis nonultra diflidens, ad montem

HOMILIA II.
D Oliveti, ad nionlem uberem ct piiiguein, ad Filiiim
olei recurrat , ad largam benedictionem Dci siis-
IN EAMDKM DOMINICAJJ SECrMDA.
pensa , de oleo misericordix ct miserationis
Cum appropinquaret Jesus Jerosolymis, el venis- ali({uantulum sibi dari jam praesuniat.
flagiiare
tel Bcthphage ad monlem Oliveti, tunc mitit duos Quid naiuque per oleum quod oranibus supema-
,

discipulus, diccns eis : Ite in castetlum quod conlra tal liqnoribiLS, nisi miseraliones Domiiii desigoan-
vos esl, et siatiin invenietis asinam aUigata)n,^el tur, qiise sunt super oinnia opera ejus ? {Psal.
puUumcumea {itatth. xxi). CXLIV, 9.)
Tota hujus evangelicae lcciionis series plena dul- Sed notandum quia sicut est misericordia Dci
cedinis, profunda mysteriis miruio in raodum, non magua, suavis, nunquara sufficiens, sic e&t et
parva spiritalis vilae et docirinae existit materies, in miseriecurdia Dei modica, temporalis et deficicns.
qua non soluni praesentialis et visibilis Domini ad- Ciim eoim Doiuinus teraporalis vitae dignanicr
ventus ajiitnadvertitur, quo semel tunc Jerosolyrais adrainistrat subsidia, modica quidcxu hsc di-
advenisse legitur, sed poiius invisibilis ille et rairi- citur mis^^ricordia qitamvis sit necessaria. De
,

ficus, (juo quotidie nunc raitndjs corJc familiarius. qua misericoidia per propbelam dicitur : Mise-
 : ,

27 VEN. GODEFRIDI ADBATIS ADMONTENSiS 28

ricornic vestra quasi nubes mattitina , et qttasi A. insif^enlibus, et sitnHis factus est ittis (Ps&L. xivni,
ros inane pertransiens {Ose. vi, 5). Transcunt 15)
enim oiunia hsec qxia»t nubos matutina , transeijut, Sed notandum quod eadem asinn noslra
er.

iieo subsislunt , et ideo n>inu3 fortasse qu;«- nequaquam libera est aiii expcdita sed duris ,

ivnda simt. Magna auteni Dei misericordia est vinculorum nexibus alligala et irretita. Quibus,
niohs, infiuam magnus c< excelsus, cnm indi-
, rogo, vinculis, quibusve funiculis? Utique scele-
gnis et peccaioribus miscrerinon obliviscitur Deus, rum ct criminura, quselongum vaWe et peiplcxum
sed reficit oleo miserieordiae, ungit
liac, impinguat et saginat ; et
unclioiie gra-
quanto eo tribuenle
H faciunt funiculum. llis peccatorum se cons-
triotum funibus David gemebiindis testatur vooibus:
oleum islud plus esuritur, tanto ad querendum Funes, inquit, peccatorum circumptexi sunt me [Psal.
mens amplius acccndilur. Cujus olei pinguedinerti, cxviii, GI),
cujiis misericordijc magniludinem David sibi tribui Kt puttum cumea. Ver puttum spijrilus. intclligi

exorat dicons : Miserere, inqiiit, mei , Deus, «e- vaict rationalis, qui dum terrcna magis quam
cundum niagnani niisericordiam tuam ( Psal. l, spirilatia appetere concupiscil , iinpressani quo-
1 ) Quo vero ordine h«c initiari quo studio , dammodo simiiitudinein. imaginis Dci amiilit. Sed
peiTici debeaiit, consequenfia mox insinuant D inter has ca;citatis lcnebras, iiiter has vitac ml-
Tiinc rnisit duos dis^ipulos, dicens eis : Ile in serias nunquid in linem repellet Dominus.? Sane
casietlnm quod contra vos est Quinani sunt lii quia adjulor est in opporlunitatibus, iii tribula-
duo disciputi , nisi fidetes quidan; animse intcr- lione, neqiiaquaju despicit quos condidit, sed sol-
n(in(.ii,timor IQ sciUcelet amOr? Timor,dumdolo- vi et Hdduci sibi ut pius el misericors piacipit.
re peccata judiciique terrore saUandus quisque Solvile, inquit, et adducite milii. Ac si palen-
cdinpungiiur ; amor, dum solodulci aflcctu totus ter Yerilas dicat Vos, qui aliquunJo morlc cap-
:

illft desiderabills ambitur et quaritur. Timor qiiip- tivi duris deliclorum catcnis vincti fuisiis, Umo.

pe initialis est adducens pocnilcnliam : amor ris inci conslricti meinoria, ad peroipiondam speii.

vero esl, qui foras misso timore exquisitas Deo indulgenti» condigna vos solvite poeiiitenlia. Ad-
aniraas in viriulum corroborai perfeclione. Ilinc ducile vero vosmel per amorem, ut jam non ti-

est quod in septcm Spiritus sancti donis pri- inidi sitis pro evadeudis geheniije lormentis, scd
inus poniiur gradus timoris, quo trislis recordalio inc^estimabili dulcedine mea satiali sollicite laho-
delictoruin aiiimum perlurbal et excrucial pecca- raie non pigeat pro acquircndis a;tcrnis. Quid
toris ; ullimus vcro gradus sapientia», qui est amo- ost auleni, quod sota el «(/(/hcj jubeat siti, sohite.
ris, quo jam fervidus amator per singulos viitu- C iuqjjiens, et adduciie milii, nisi 'quod illi qui ope-
tum gradus exercilatiis , solummodo vacare habet v.dar omnia iii omnibus, ipsi qui solvit com-
ad intuenda benelicia Conditoris. Ili vcro discipuli, pcdilos et erigit elisos, graliarum actio est im-
duo videlicet motiis anirni quo mitti debeant pendenda, nullis nostris nieiitis , si qua fuerint
quidve utilitatis missi confei^nt, mitlcns ipse Do- nicrita, nobis sunt a nobis imputanda soli aucto-
roiiius innuit dicens eis : ri cl largitori debila laus et gloria reddeiida,
Itein caslettum quod contra vos est, ot slatim inve- Jiixta quod Psalmisla ait : Non nobis, Ihmine,
nietis aiinam altigalam , et putlum cum ea. Dum non nobis, sed nomini tuo da gloriam ? Sed anle-
omnipotens Deus opere mirilico ciincta crearet ex quam Ikcc in nobis adimpleaiiiur ,
quantae lento-
nihilo, tandem ex lerrae lirao taniae dignitatis et tiones, quant;eve aiiversitatos oriantur, aperle iu
felicitatis homineiu creavit in paradiso , ut , si cons<»qiienlibus doclaralur. Se([uilur :

inagis bcate vivcre qiiam pcccare elogisset , dig- Et si quis oobis otiquid dixerit , diaite : Quia Do~
num Condiloris sui habitaouliim sine fine essc dc- miiuis his opus liabet. Quicunque sseculo huic
buisset. qifcmadmodiim iios futuros qiiandoque cre- aliqiiando rciiunliare decreverunt, norunt noolius
dimus, cuin totos nos posscderit illo. qiii crit
^ quam serino proferat qllus ,
quantas tenlationes ,

omnia iii omnibus. At nunc pecoaii^ obnoxii, Adae quantasve conlradiclionos suggestione malignorum
vctiisti criminibiis involuti, jam non suinus ad quod spiriliiuin, Ycl pravoiiMii honiiiium suslinucrinl ,

felicitcr condili fuimus ; of duin ad nos intra nos qiiolies bonuni vollc iinimitavoriiiL, quoties bonae
redimus, mulia iios oontraria, multa prorsiis ab- aolionis ilor arriporc, q-.iolios tiinidi ol vecordes
jecta rt indigna ocMiira tiiiiorciu ot amorein Dci subtorfugorc disposucrint. Hinc David, ne subdola
Cgissecerninns, asinam m^unxii atligatam et pul~ saeculariiim lingiia bonje volunlatis el artionis aver-
lum cum ea inveiiimus. Qnid nnmqiic pcr asinam, satrix 12 fii'i"<*l aliquando maligna, Dominum cxo-
iiisi mratualam ot stiiltam ncoipiinus aniniam ? rat dicons : Domine, libera animam meam a Inbiis
Qu»; bcne asirut similis dicitur ,
quia, dum solius iniquis , et a tingua dolosa {Psol. c.xix , 2). Scd
Doi nntiliani habere contcmpsil, animali vilae in- int^F has duniaxat contradiolioncs , dum quisque
gorviens stulla manct et insonsibilis, Ciijiis de- ad sanolae conversalionis habilum pcrvcneril, nun-
CTiris ghiriam commutatara in ignominiam David quid jain in tuto positiis tontationum j.icula evadere
inspi^^ions, ita loslalur dioons : Homo nim. tn ho- poterit ? Miniinc, sod p;\tilur ol sii;-illmt innumftra
nore essct, non inletteitl, comparatus est jumentis tentaloris pnolia, aiidit nnilliuioda cuntiadicrionuto
 ,;

29 noMn.lif: DOMIMCAI.I.S. so
V4'iltii, (iii.i- tiiiiiiilttii>*>a <'0^il:ilioiiiiiii inRrrit tilHiii. A tiirqui? \\(\rl\i\ pi-nMliraiiliitm |in)plirti« , qiii flHi»

Ihiite S.iloiiiuii i';iiitiiiii (|ii<-iiililict cl Milliritinit tfd- .Siori pMiKti huiit siiiriuiiiMii- dc^ujH I vcnliiri l(«'Kii|

deru ('ii|)ii>iiH ita niliiiiitift (iicfiis : h'ili nit, acir- gloriani. Onid oi-ki) pniplirlMiil lllia* Sioa •(uittiluta
de<ts iiil icrvitulfiu Ih-i, sta iii iinuiic, ii fiinfiaia iii a;t«-riiil4liK K|)i i uUtioiiv? Kcce, iiM|iiiunl, Itrriuui

tiiiimani tuiim ail tiiitalionciu ( /'.Vc/i. ii, I). Ni'iii)m Vfuit lilii niinnuctu^ Hccc, sinc inora Ites (uut rrntcl

hI iiitciili* (-oiisiilcrriiiiis, iiir.iria Init.idniii* iiii|Hi- tibi mautucius, vonicl iiiii iiiiii us, itck roKHue vc-

giiaiinir, <|iia' aiit ail\t'r>>itiilis niicrnil ilfjciliiMu', niel, ini|iiam, taiita iiiaiisiioludiiii: el (liil«:<:dlno, ul

uut prosi>erilalis ohoiiliir rlatioiu'. Jlas i-oiisiic- licoat liiii «'ontomplando iiitroiro iii guuilMim l)i)n)ini

tnilliiarias tiMilHlioiuiiii spcdes Saloiiioii expriniit, tui , rl diiloia Aocrotu illiuH riiiiari. .Noii veniet vu
cuiii (licit : .IriTsii» purvuloiHin iiitcrlicict eos, et cuus , «iijiis ploiiitudiiic l»* ii|it,is iiiluiidi , ct talif

fro.^pcritus siultorum pcrtlct eus \^l*ror. i, T)"! ). C.iiin daliilur ocoasio pr.osuiiioiKli, ul itiaiii, (|uantuni idt

cniiii tiiiiiiis qiiis |icrlcctiis iii iKMiiino tciuiissi- osl, adliuc in oarnc posila iiiorlali, qiia; sil noiitia

mls iiijuriaruiu iiiolibns afli» itiir. oa |)arlo ad ilc- vitic actorna*, possis porscriilari. Ciijiis a^nitionis et

tcriora labitnr; cuiu vcro prospcra succcdiiiit miis (lilccliuiiis l)o:iiiiu(iiiioin iiiaiiir«>stat Doininus loquooc
hacc Iribiieiis nicrilis sujira c;i'loros oxlollilur ad 1'alioin : lliic <'.•*< autcin viia irtcrna, ut coiino'

Qno vero pacto , (|uiL»iis\c iiioilis liis iciiiaiio- ^ scanl tc iolum vcruin //fi(m, et (;ucm luistMi Jft.um

iiuin molcsliis ohviaii; valcaniiis, ipsaiii Dci Pa- Chriitum (Joan. xvii, Ti). yuoniodo crgo vciiiet tibi?

tris SapiiMitiain, pauca do inuUis difforciileni, au- Scdens supcr usinain, ct pulluin lilium subjugalis.Li'

diainus. Oicit ciiiui : benlor quippi; iMlialulal, si sedeni el laansioiieui «Ji-

Kt si quis aUtjuid voOis cli.rcrif, dicitc Quia Do- gnain pr.i^soiili:i; iii;«jostatis siia* iiivoiiiat : qiiaiu non
minus liis opus liabci. llic sapioiis nosler Ciiris- ad horain vol inlordiim visil:iic (h(;h eiiiiii esl , (fui

l\is , oujus saplonliic iion esl nuincrus , verliis se abscondal a calore ejus [Pml. xviii, 7), sed l'a-

innoluit paucis. Cnjus sicul l;ius esl sccundum miliari ct conliniia mansionc dignaliir inhabilare,
nonien ejns, su- scrmo el docirina iUius plena siciit quodam locoait : VenUmus ct mansiuncm apnd
snnt vcritalis cl laudis. Yerbuni. oiiiiu, ut Isaias \^eum (acieinus{Joan.\\\, "23). Su|H'r flsiii«rHcrgo

ait, abbreviatum fucit Doininus in terra ( Isa. x, ei pullum Donnnus sciict, cum spirilum el ammam
23 ; Roin., ix, '28), brevc quidoiii lunnero vorbo- nostrani inhabUaiido possidet , abolilaDique prideui
runi, sed in sc continens p.)ndus viia; et saluiis. in sesimilitiidinem imaginis I>ei recipiunt, elcarra
Quid est ergo dicere : Doiniuus lus opus lnibet , inenlis douiino subjugiUa , sine ulla peilurbatione
nisi quod jiisti , quiWis omiiia cuoporaulur iu iixc inviceni ad oxoroer.dum boni operis robur sesc
C
bonum, n(in solum gaudcre, scii oi i^i.ili;\s agcre origunl. Unde bene subjiingitur :

inter adversitalum perseoutionos ooiisuf veriiul Knntes autem discijmli (ecerunl, sicut prwceperat
et dignos se conteri flagcUis Doinini asseiunt di- illis Jesus, et addu.rcruiU asinam et pulium, el tm«

centes : His Dominus opus liabet ? Dominus, in- pesnerunt vestimenta sua super eos, et eum desuper
qxiiunt, qiii operatur salutem iu niedio terra^ qiii scAe.re (ecerunt. Qiiid n;)mqup per discipuios nisi li-

liovit oninia, antequam fiant, opus liabet adversi- inorem el auiorem , ut prxciiximus, accipere possu-
Catum nos niolestiis conterere ,
quorum mens in- mus? Electi eteiiiin quilibet post agniia bouilatis
quieta et aclio incomposUa nil nisi opera carnis Dei magnalia neqiiaqiiam torpori snccumbunt, vcl.

noverat agere. Op»s /la&e/, ut in conspe clu hoini- negligentiae, sed liuioris cl amoris Dei gralia adjuti
nura ad nihilum rodigainur, 13 qu^si despecli indefessis virtulum gradibiis salagunt proficere. -Ad-
et conculcati , qui nos aliquid esse, cum nihil es- ducunt otiain asinam et ptUlum, imponenies nihilo-
seinus, aeslimabanuis inflaii. Uxc si inter adversa, roiuus vestimenta sua, cum optimis induli et ornati
quid putamns inler prospera et Iranquilla mens moribus sedem Chrislo siiis pia;paranl in cordibus.
dicet hiimilis et benigna? Opus, inquit, Domini esl Aniina cteniin justi, ut scriptum est, sedes esl Sa-
si quid bona; acliouis, si qtiid scienli:e habeo , pienliie. Et ideo qtiam uudani ei non vestitam vir-
jj
totuni illi ascribo , tolum illi debeo a quo lotum lutum proeinctu invcnerit, neijuaquara formosus et

est qnod habeo. Cum ergo inler prospera ol ad- decorus in deliciis insidere poterit.

versa inviolabilem et inconvulsam aniini constan- Pliirima autem turha straverunt vestiinenta sua in
tiain ct ?e<iiiali(atcm. Deo propitio , tenerc crrppri- via, aiii autein cade.banl rainos de arboribus, el sier-
mus, con(estim dimissi liberi et solufi suctorcm nebant in via. Videamus cnr dicalur non tantuin tur-

vit« adire poterimus. Et con(esliiii dimitlet eos. ba, sed plurima turbu slravisse veslinienta sua in
Con(estim enim dimittimur, si huiniliamur in pros- via. Videamus, quae praeccdens sif, quaesubsequens;
peris. Confestim cnira dimittimur, si sic humili' qui prlor agat, quid subsequens clamaos iunotescar
tate erigamur, ne quando deficiamus in adversis. Piurima ergo turba esl. duin timore vebementi non-
Sequitur: nunquam coida electorum uimia pertuibatione prse-
Hoc totum (actum est, ul implerelur quod dictum terilorum affliguntur meinoria peccatoruia. etdum
est per prophetam dicentem: Dicite fiiiai Sion. Hoc ad se seroper redeunl , pro levi eliani excessu gra.-

totum (actum est ; totutn, inquam, quod audi\imus, viler seroetipsos :)':l:p,uiit, el dum commoli ct per-
certa experientia, quam verum sit noviiDus, imple- lurbali menle didicerini q':omodo aliquando ntisse
 ,

3* VEN. GODEFRIDI ABBATIS ADMONTENSIS

32
(febuerint, dolenl se vel ad momcntum b.)ni allcujus A liceal dilectum cui
honor , et i.nperiuin per ooinia
prseterisse jncrementum. Hsec profcclo plurima co- ssecula saeculorura. Amen.
gilationum tiirba veitimenta sua prosternit in vJa:
quia nimiriini inclinata et humiliata veslem sancti- BOMILIA III.

ftcalionis et pielalis accipit, qua indiita et omata *" e^m^em dominicam tertia.
viam Domiuo ad cor suum dirigit. Sed quia plerum- ^"'" appropinquaret Jesus Jerosolymis, et venisset
qne inl6r turbidos cogitalionum 15 motus pr»ve- Bethphageud montem OHveti, tunc misit duos diici^
Hiente ainoris gralia alii nonnunquam succedunl V^^os, dicens eis: Ile in casiellum quod coulra vos

cogitatus, recte subjungitur: **'> "^ statim invenktis asinam atligatam, etpuUum
Alii autem caidebant ramos de arboribus, et ster-
cuim.ea, sotvile et adducite mihi [Mallk. xxi)

nebant in via. Ramos quippe de arboribus csedunt Lectio sancti Evangelii, quae pro consequentia lit-
dum iniia domum menlis colligunti qiiidquid in ^^^^ '" <^*c Palmarura convenienter recitalur, pro
exemplis sanclorum pracedcnUum, quid(iuid in mo~ eminenlia allegoria;, in littera recondifE, in prima

ribus laudabililer adhuc in earne viventium imita- I^oniinica Advenius Domini non inoonvenienier re-
bile conspiciunl. Arhores etcnira qui sunt, nisi quae- piicatur. Dei enim Filius Jerosotymis appropitiquatf

libet dignseDeo animae eminentes et praestantes in B <^""' *"* redemplionis, myslcrium , cum Patre ef,

•virtutum culmine? Nonne arbor gemina ubertate, s>'»nc''0 Spiriiu anle

lempora uispositura, in fine teraK
castitatis et hurailitatis, florida et fructiiera perpe- porum ad reparationem supemae Jerusolem dispen-.
tua virgo dignoscitnr Maria? Nonne arbor bumili- s^t. Beihphagc ergo venit^ cum in diversis pra;figu-
talis fasligio praeeminens Baplisla Joannes, cuncli- ratiorfibus patriarchacum et prophetarum illud suao
que fuenmt beatiludinis jam ejus panicipes? De redemptionis mysterium mundo edicit. Bethpliage
quibus dum iia sanctitatisramos exterpere laborant, enim domus buccw interprelatur, quo nomiiie panis
ut et ipsi per omnia bumiliari et castimoniam, slne angelorum ab bomine quandoque manducandus esse
qtia Deum nemo videbit, obtinere sludeani, jucun- designalur. Belhphage 17 ad montem Oliveti esse
dos arborum fructus caidunt, quibus auctori vitae scribitur, per quera cminentia miserationis illiu*
inambulanti in illis et inhabitanti viam delcctabilem exprimitur, qua ipse Filius Dei de summis coelonun
feciunt. ad ima terrarum depcnitur. Unde Psalmista loqui-.
Turbiv avtem, quw proccedebant et quiv seqveban-. tur : Miseraliones ejus super omnia opera ejtis ( Psal,
tuTy clamabanl dicentes: llosanna filio David. Benc cxliv, 9). Cum
ergo lerosolynns appropinquassel,
dicius, qui venii in nomine Domini. Turbac quae pr*- cum Beihphage ad montem Oiiveti venisset, tunc ;«»'-
ceduul et seqwunlHr, ut sxpenumero dictum est, ^ sit dnos disciputos dicens eis: Ite in castet{um qucd
cogitationes sunt, quse de gcmino timoris et amorls contra vos est. Quia discipuli a discendo dicuntur,
fomite nascunlur. Quae sicut varia inlra se distant recie per duos discipulos lex naturalis et lex scripta
qualilate, sic vario l^ Regi Sabaoth clamore viden- exprinmnlur, quae ambae per illuminationem sancli
tur obviare. Qtiem enim peccalricis conscienliae me- Spiritus de mysterio futurae redemplionii rairabili-.
moria remordet, quem ullricis flammae poena deter- ter instituuntur, dum a montibus aelernis, miris et
rel, voce, imo dcvotione magna filio David clamat innumcris modis ipse pricfiguratur , qui in carne
Hosanna. Nam peccati vulnere sauciatus , interno veniens mundi lucein se esse protestatur. Quoa ni-
laiiguore pressus et humiliatus , pro acquirendo mirum duos disciputos ipsc mittit, qui suse incama»
munere veuiae cl salulis, cjus, cujus natura bonitas tionis myslerio ciinctas patriarcharutn et propheta-»

est, clamore valido obnixc imploral gratiara Salva- rum pncfigurationes peragit. Proinde eis dicit, dum
toris, ut qui per viscera pietatis suae delinquentem, per ii;slituitonem sancti Spirilus et legcm naturalera
imopffinite»temaliquandol)avidnondespcxit,eodcm etlegem scripiam ad futurae suae redcmptiunis mi-
pictatis respcctit vcniani suis dare uon dedigiielur nisterium imbuit. Ue, inquit, in diversis praeflgura-
commissis. tionibus , in caslellum quod contra vos est, scilicet

At tiirba scquonlium fogitalioniim , vidclicet non *' quod vestro aspectui est oppositura ct cxpositum,
accusaniinm, sed dcfendeniiiiin, quue de laqueis ex- in iHud munitissimum et sacratissimum sancti spi-
pediia viiiorum tola intonlioiio, qiia) siirsum sunt, riius tcmpluin , in illuni Virginis malris horium
perscrutari consucvit el invcstigaro, non snlvantcm concliisum, fonlcm signalum. IIoc enira castctium

u pcccalis lequiril, sed doiuinanli et polcnlissime tani legi naturali quam striptaj legi luit opposilura,

in sc rcgnanti virlulum Doniino hoc exsuUationi& qui istud virginitalis amygilalum abinitio saiculi pa-
clamore el jubllo occuvit, Bencdicius, inquicns, qui triaiTharum cl prophelai uiu exspcctationi fuil cx-
venil in nomine Domini. Quolies, inquam , felix ani- positum. Lliide ipse in carnc posilns discipulis suis
iiia in percgrinalionis hujus cssilio Doum suscipit loqiiilur Dei liliiis : Mntti rcgesct propltela! voluerunt
pie et niiscricordilcr se visilantcm , dat jucundain viderequK videlis,etnon viderunt ; et audirc quoi au-

bore<lirtionis laudcm , donec In jeternilatis gaudio, diiis, cl nou audirrunt (Luc. \, 24).
non utique lacrymls tunc acquisilum, aut aliqua Kt itatim, cum in divcisis praeligurationibus ire
ir.onlisct corporis contritionc ascilum . sod firma rocpcritis, cum castollum vobis opposiium iulravc-
pcrennitatis sortc sempor inprxscntiarum hahoic ritis, staiitn invenielis mundi redcmplionom, quaro
 : :

u IJOMIII^ DOMINICAI.KS. U
HUit^rdh. QoT iulcm ORl rcdcmpllo lftl;i'' i4»ina alli- A lioi"*. mi paU-r filiiim lu«liir Di<il rrgo fllia pUri,
^ata etpullut cu ii ku. AsinaaUiqalao»i caro HiimliH- iii(|tiiliir liniiiiiiiilaK l.hriHli llro |'j(rl lloc «i/Min
finist, Vcrlxi l>ci iii uloru YirKiniH inconiprcliciiHilnli niilti pratta iintHi drprrcor, in quo cl lua; dilrrlioriiti
et iiidirilwli uuioniH vinculo :isHOciat:i. 1'uUut «luii ct nwj- siilijri iHiiiis rnirtiiin, liiiinaiuf rftJtMiiptiooii

«a ftit ralionaliH aniiua, a Vcrho Dci in cariic at- eUtrluiii, coiiMU|iior, dimiiir ine, diviiiiui(#iu «( hu-
Bumpta, liicut in lidc dicitiir (ialholica (IK) : l*erfe- uiaiiilHloiii iiit':iin uiuihIo Iuc iiuiiilrkcere. //( duobvt
elus Deus ,
prrfcclus luimo, rx aiiima ralioinili et manibui montr» (inumfaw, ul iii roukuiiimaliuae
humuna carne nubsi^Wns. Dc hac asina \^ vcl pullo diioriiin 'l'i-sljiiMMiliiruin,iii balvulioiKr duoruui popu-
Jacob ptriarcha loqiiilur, cnin Christum dc irihu lorum, iii s.tlvulion<> aniiiwet cnrporin, indilcclione
Juda! qiiandnque nasciturum in spiritii coiituetur l>ei «'l proximi, in acliva el cuuieinpbliva vita (iiu-

Non aujeretur sceplruin de. Juda, el dux de feinore riim ciiini oniiiitiin lypus duulius iiuludilur meiui-

ejus, donec veiiidt qui mittendusesl, e.l ipse eril ex- biis) moiiti» iirfumeam, iit PalrivK hanim rl I'roplift-

peclalio gr.ntiuni : liifims ad vincam asinnin suam el t;iniiii pr4;liKUialioiM's rcdcniptionis nica' inyiilcrio

ad viiem, o (ili mi, pnlluin suum {('cn. xi.ix, 10). complcam. Sic David in typo CliriHli Michol loqui-
Hiiic ipse, dc qiio io(|uiiiiur, discipulis suis iu ccniia tur, pcr quam Synagiiga ac( ipilur : Uiinitle mr, vc-

Joquilur : Ego suin vitis vera, et Vaterincnt agricola B nimDcum.vcruniqucboniiiiciii iiic coiililcre,a/i;v/i(>n

«/ {Joan. XV, i). lilitcin : Etjo sum vilia, vospalmiles inlerfifiain lc(nic(j. xix, 17):qiiia uR-rito porfidia',

(Ibid, 5.). Ilecle autcm poi' niinam, quic onerifenini a<{crna; niorli Iradani ie. Sic David in typo CbriiUi
esse aiiimal non ignoralur, caru Cliristi sanctissima Joiialhx Inquitur, pcr qiicm ordo prophclicus dosi-
flguralur, qiuv ad cmnndaliuncin nostrorum pcccato- gnatur : Dimite me, icilicct diviniLaiein mcam et
riim multiplicium pondcre labonim volunlarie one- IiiiDiaiiitalem tiia pr?i>dicalione contestare , m( in
ratnr, siciit dc eo Isaias propliein protcstatur : Yfre Betlileliem celcriter eom {I litg. xx, C), ut in £c-
lanffuores nostros ipse absiulii, el iniquilates nostras clesia genlium locum fidei et sedem quielis habere
ipseportavit {Isa. Liii.i). llinc ip&e pcr Psalmistam valeam. Sequitur
(licit, dum sux passiunis iiimictalcm describit : Su- Hoe aulein totum faclum est , ul adimpleretur,
per dorsum vieum fubricaverunl peccatores {Psal. quod dictumest per propheiam diccnfem : Dicile filiee

c\xxviu, 5). Recte eliam pcr/>«//u»H, in quo juveii- Sion : Ecce Ilex luns venit tibi mansvetus, et sedens
tutis eioiuent insignia, sanctissinia Clirisli inlelligi- super asinam ct pullum ,
(ilium tubjugaUs. Factum
tur anima, qu;v' singiilari siia iiinoceulia a cunctis esl lotum lioc, quodmundum salvavit tolum, ut adintf
lidelibus aniniahus toliiis veiuslatis delergens con- pleretur in plcuiludine temporDm, quod in primor»
(agia, anliquae liberialis quasi juvcnlulis reddil eis C iiio saeculi per prophetam fucrat prstsignalum. Quis-
insignia. Proindc ipsc Dei V\\\u9>discipuUs iuis dicit, nam iste prophcia fuit, qui et naluraii legi , et lcgi

dum et lcgi naturali et legi scripisc sux redempiio- scripUe redemplionis fulurae roystcrium prxcinuit?
nistcstimonium indicit : Soloite etadduciie milii. Cla- Uliqueille proloplaslus [protoplaslesjqui in paradiso
vibus vcstranim prajfigurationum solvile myslerium positus, et a sorono cxpcrgefactus , uli futurorum
a saK;ulis abscondiUim, et adduciie mihi, ad gloriam prsescius, femincx creationis opus his laudibus est
nominis inci teslimonium pe.rhibcnies iuturse nicx proseciilus : Boc nunc os ex ossibus meis, et earo dc
redemptionis. catne tnea. Boec vocabilur 20 woj^*, quia de viT9
E/ si quis tobis aliquid dixerit : sciiicot si mun- sumpla est. Propter hcc relijufuet homo pairem iuum
dus, qiti in maligno csl posilns, qiiia inlldelilnii cst et matrem tuam, et adha;rebit uzori suce, et erunt
deditus, lidci ct pr<jedicat:onis veslra; tcsliinoniocon- duo in carne una (Gen. u, i, 5), Dum enim hos
tradixerit, vos diciie, vos, iuquani, consecrelalcs prophctix cauius Adam in paradiso cdidit, quasi
mei, sigoiset scriplis veslris cdicite qtua Dominus fidelibus,de sua carue generandis in s^ulo ista ,

liis oput liabet, quia Filius Dci Creator lcroporis in intuHtzTos, patriarchx, sub naturali lege positL, vos,
plenitudinc temporis homo fiori noccsse habct, ut propheta, legi scriplaeappositi,dicileveslris vatici-

sua bumaniiate liumanum geitus a monc liberet. Et D Jenisalem, quae

niis, vestris scripiis filiae CGclestis
eonfestiin eos dimitiet , scilicet corde credexis ad est mater omnium fidelium, Ecciesias gentium in
justitiam, ei ore conGiens ad saluiem, diviniiaii ei terris suspiranti Dei filium, (]ui erit ex6«)ecLaiio ei
humanitati Fiiii Dei dcbila sc vcneraiiunc subjiciet. salvatiogcntium : Ecce Rex tuus venit libi mansue-
Verbum enim illud dinussionis frequens cst in scri- tui, gloriosus ilte Dei Filiiu, humiiis homo facius,
plura Testamenti Novi ac Velerls, habcns tcsiimo- et in mundura tngressus
siientio sicul Gcdcon ,

Diuni divinitatis Cbrisli et humanitatis. Hinc 19 ille, qni dum homines civiiatis sux timuit pro eo,

Jephte filia patri suo loquitur : Dimitte me, ut dno' quod aram Baal es prsecepto Dei dcnrucre debuit,
bus mensibus. montes circumeam {Jud. xi, 37). Per assumptis decem servissuis per diera facere noluit,
Jephte qtii aperiens dicilar, Christus Dominus ex- sed omnia nocte complevii {Jud. \i, i7). Cedeon crgo
primitur, cujus sanguine latroni vel cunctis fidelibus eircumiens in uuro dicitur, per queraCbristus Domi-
paradisus aperitur. Per fiUam Jephie humanitas Chri- nus exprimitur, qul su« majestalis air.bitu cuneta
sli dcslgnatur, quam ille sux divinitatis procura- cemplecsiHir, »ed ipse pix) redemptione humani ge-
(18) id cst Syuibolo AtbanasiL
 :

3& VEN. GODKFRim ABBATFS ADMONTRNSIS 36

neris ulero Virginis Malris iiicliKlilur. Gedeon A in barbara profluit, quod iri oram veslimen(i defluit.
arani Baal deslruil, cum Filius Dei faclns homo ve- Alii aHt€mc(Bdcbanl ramos deurboribus, etilern^-
tustatem ca-remoniarum carnaliura snbruit. Gedeou bant in via. Quinam sunt Isti a/ii, utsi spiritus »(i-

decem viros de servis suis assumit, cum lilius Dei ministralorii, in ministerium salutis ad nusde ccells
animamrationalem et humanam carnemsusedivini- niissi ? Qui jiire a/ji voeantur, quia a nobis, in hiijus
tati in personce unitate conjungjl. Quinque sunt exsilii carcere damnatis, sclernae beatiludinis,.im-
cniin sensus hominis exterioris ,
quinque sunt ni- morlalitatiS) Bublimilalis dissimililudine alieDatiir.
bilomimis sensus hominis interioris. Qui quaside- i^\i\ramosde arboribus ccfdunt, el in via tiernunt,
ccm viri per docem lineas figurantur, quibus sol dum ad 22 <^J"6''onoren), quem suum Crcatorem
horologio Achaz retrorsura reverlitur. Horolo- esse recognoscunt, quem horainis causa de coelis ad
gio enim rogis Achax ,
qui appreheudens Deum terras descendisse conspiciunt, de illis jeternarura
diciiiir (/sfl. xxxvm, 8), myslerium incarnalio- scienlianim arboribus, in coelesli regno florenlibiifi,

iiis Chrisli exprimitur, quo velut in horologio ejus fidelibus innumeras et odorileras divinorum
temporum cursus , electorum et reproborum sia- scnsuum jucunditales suggerunt. Hinc Aposlolus in
tiis distinguitur, sicut Simeon beatre Virgini loqui- ipso omnes thesauros sapientia: et scienticc abscondi'
tur : Ecce, positus est hic in ruinam et in resurre- B tos asserit (Coioss. ii, 3), quos ipse suiselectisusque
ctioucm multorum in Israel,et in signtim, cui contra- in finem sxculi misericorditer distribuil. Sequitur :

dieitur [Luc. ii, 34). Gedeon timct domum patris Turbce autem, qua; prcecedebant el qua: sequebantur,
sui, quia exhorret Chrislus pcrfidiam Judaici po- clamabant dicenies : Uosanna filio David. Beiiedictus
puli. Tiinet homines civitatis illius, qiiaj lota de- qui venil in ttomine Domini .' Tiirba;, quce proecede-
dita est delectalioni mundi vel carnis.Non vult fa- bant, non imrtierito sancli angelidici possunt, quiet
cere per diem, quia factus boinonon vuli suam iii- crcalionfs dignitate, et beatitudinis immutabiliJale
notescere(19) majeslatera. Sienim, inquit Apostolus, homines antecedunl. Turba:, quce sequuntur, electo-
cognovissent, nunquam Dominum gloriw crucifixis- rum honiinum rcUquifeinlelligiintur, qui quasiprae-
sent (/ Cor. n , 8). Gedeon omnia nocle complet, ccdenliuin vesligia a longe subseqiiuntiir, dum in-
21 qnia Filius Dei in assumplae humanilalis ct hu-
numeris hujus vilse laboribus ct diflicultatibusiii san,
mililatis proposito quasi sub noctis silenlio redemp- ctorum angelorum consortium quandoque iraiisfe-
tionem raundi explet; sedens super asitiam, divini-
runtur. Vel turbcs pracedentes sunt Vcteris Testa-
tate sua regens carnem assumplam, etpuUum fiUum menii Palres ac fideles ; turbx aulera sequcntes sunt
su.bjugalis animam ralionalem, qtce v/ta fuil carnis
NoviTeslamcnti Paires ac fideles.Sive ergo sancti An-
siimptae per obedicntiam Patris. Scquilur ^
:
geli, sive homines electi, vel Patres ac fideles utrius-
Euntes autem discipuli fecerunl sicut prwcepit il-
que teslamenli, clamant gloriam et misericordiain
lis Jesus et adduxerunt asinam puUum, el im-
et
venientis in carne Filii Dei, clamant angeli Cbrislo
,

posuerant super eos reslimenta sua, et eum desuper Cloriain altissimis Deo (Luc.
in Bethlehem iiato : il,
sedere fecemnl. Disciputi eunt quia lex naturalis ct
;
14) : dicunt hoinines elecli ab initio iisque in finem
scripla suis temporibus prodcuiit. Sicut pracepit it-
sscculi graliarum acliones Christo R.e(leniplori. Vei
lisJesns faciunt; quia dispensationi FiliiDei ad re-
clamanl in prjesenti, dicunt infuluio tam sancti an-
demptionem mimdi suis prscfiguralionibus, suis prae-
geli quam homines electi Uosanna FilioFavid. Be-:

dicationibus deserviunt. AsJHMmel pullum adducunt,

nedictus, qui venit in nomine Domini. Bcncdictio in-
cura verilm Dei Filium, verum quaiidoque Virginis
carnato, clarilas nato, sapienlia bantizalo, gratiarum
riliiiin fiiturum, et animatum corpus in utcro Ma- aclio morieiili, honor resurgenti, virlns ascendenti,
trisassumplurum csse, suis tcstimoniis aslniiinf. Creatori no-
fortiludojuste cuncta judicanli, libi,
Imponunt super eos vestimenta sua, diim humanilati nos aelerna
stro, invictissimi Filio. Benediclus, qui
Rcdeinpioris suarum praefiguraiionuin vel pracdica- dum maledictionem primi
benedictione sanctificasti,
tioniim adaptant ornamenta. fAim desuper sedere
saiigiiine expiasti, qui in nomine Do-
parentis liio
faciunt, cum omnes patriarchse et proplieta vel om- u ,„-^j ,,g,„,,,;^ ^,„„ rreaturam tuara ab hosle maligno
iies fideles legis naturalis et legis scripi^e Dei Filium Domino eam dedicasli, tibi
liberasli, et tibi vero
in carne venire continuis suspiriis et lacrymis ex-
cum Paire Deo et Spirilu sancio laus et gloria per
poscuut. Amen.
infinita sccculoriim s.T.cula.
Plurima aulem iurba slraverunt vestimenta stia in
23 HOMILIA IV.
autem cmdebant ramos de arboiHbus, el ster-
via, alii

vebanl in via. Plurima lurba cst virtutum et gralia- 1N EABDKM DOJIINICAM I AOVENTUS QUAnTA.
rum multitiido iiinumera. Qux resliincnta sua in via Vox dilecti mei pulsantis : Aperi mihi, soror mea,
sternu.nt, cura sui decoris insignin in eum.quidixit amica inea, columba mea, etc. (Cant. v.)
Ego sum tia et vetitoi et viia {Jcun. xiv, 6), congc- Advcnlus Domini Salvaloris, qui jam per orbem
runt. Quidquid enim virtutum velgratiarura abini- tcrrarum celcbri congratulalione a fidelibus reroli-
lio iisque in finem saxiili potuit esse, vel polerit in tiir. tempus est gralijc et salutis. ad qiiod oinnes
tcto c«;rpore fldeiium, ab ipso u i capite ungueatum antiqui Patres et prophctsc ardenti semper desiderio
(19) (d est DOlam facere.
 ^7 HOMIIl.I KOMINICAI.rS.
cnspjinhftiTt, rt nil qiiaiii |)Prripioii«1:iiri (Ki.uiuiii iii ^ fi»». •<» <|"!irr fldcm accninmodarf (li-bral, aiMile
cnrnc pcriicnicrc iiia^no dolorc. Ucryinis c( (^ciniti- iii <'()iihtM|ihM(iltiiH (IitIui :il.

bus opUiliiUit, Oui iirolccd), si vod i i)iii|mi(cs laiii Suiur, iiii|iii(, Diea. 1.1 nir lururein iioiiiinal?
ruit»seiil, noii diibiuin (|uiii nd HUscipicndnni digiK^ DuoliiiH (|iiijt|ie pa(ribiiH, Aliruliu! vidi-licct r(I)j>i(i,
advcntttiii Duiniui i^t S;ilvaloriH noslri huiiiiiio hchIu- proiiiiHSiiH cKl Dci KiliiiH cx hciiiine roriim fianrilii-
dio pi:(>p:ir:)S!icnt ; Qiiia pciic iiulli cx liis vidcrc vcl riiH. Naiii ciiiii idciii .\t)i:iliuiii, pru;crp(o Domiiii
aiidirccuni in carnc iiicnicriiii(, advciidiiii cjiis a ohcdiciiH, iiiiiitiiii ci niiiiiii iiiiiiiiihiii; iioii (liil)i(:iri-t,

iongc salulabaiit, cl (|uoliiiiot Spiritu Dci illuiiiiiiati li.i-c ol)cdi('iili:i iii (:iii(iiiii l)co coinpl^K iii( ii( tingc-
futura pr:cvidcrc potcraitt, salu(is graliani, i|uu.> pcr niluin KUiiin illi dnif! juranicnlo nnnarct (f'Vii. xxii).
ipsuin ct bcalaiii Kciiitriconi cjus nuiiido cvciitura Iliiic crRO doiiiiii:i nostra M:iria iiicrito ndiiioiietur
crat, ubiiiui^ suis siTinonibus coinincndabant. iil vciliis Doiniiii indubitniUcr cr('d:il, iiuia ivror,
iino filiu csl Abr^ilcc, cl V(:r;iiii dc proj;ciiic cjiiHori-
Ex quibns nnus sapicntisAimiis Salomoii ad laii-

dcni ct bonorcni cjiisib^m DomiiKC nostr.c Mari.^c

ginr;in diixit, cx ({uo scininc 25 '!*'><' Doniiiius, ul
proniiscrat, nnsci dcbuil. Adliuc cliam .iliis eum no-
qitcmd.-Mn libriim cdidit, vidcliccl Cantica caiitico'
. ,. , , . ^ v. , . . . niiiiibus appcilat, quae mcritis ipsiu»
r apti^
i
convc
ruin, niii licct nd sanctatn Kcclcsinm et ad unam- n •

., , , r . • - • 1- " niuDt.
qtiaini|ue bdolcin animani rcrcrri valeal, specinuJer
Amica , inqiiit, mea, columha mea, immaculaln
tamen im convcnil, |x»r quani salus mundi credcnli-
mea. Amica Dci crut pcr fidcni, qiiia crcddidil au-
biis appaniil. Nain sicul isla solcinnit:49 speciali(cr
gelo annuntianti qitod ad redcmptioncm liuman.'
est Domiiii nostri Jesu Chrisli, ita ct spccialiter est
gcneris conccptura essel el parilura Filium Dei.
ejusdem genitricis sux, cum qtia ipse Dominus et
Fuil ctiam columba por siniplicilalcm. Naiii qtiod
Redemptor salutem buinani gcneris opcrari voluil.
ipsa ad hoc a Dco decla cst, ul cx ea salus niuiidi
In boc igitur libro bis scripltiin invcnimus : Vox di-
advenirct, cuin hoc niliil aliud (j^u?csivit nisi ho>
'lectimei,vox dilcctitnei. Prinio quidcin simplicitcr
noreui Dei et salvationom honiiniiin. Quod et Evan-
ponitiir: Voxditectimei. Sccundoauterasubjunctum
gelium apcrte indicat, ubidixissc fcrlur ad Ange-
est : Vox dilecii md pulsajilis; qiiod a mysterio non
lum : !;><•«, inquit, aucilla Domitli, pat milii seeun-
vaoal, quia per illtid primum, qiiod sinc adjectione
dum verbum tunm {Luc. ii,38). Quaedam enim du-
positum esl : Vox dilecti niei, possumus intelUgere
plicitas fuisset in ea, ct quodummodo columba noa
desideriiim sanctorum Pairum et prophetarum, qui
esset sine felle, si ex hoc propriam laudem vel ho-
omne, quod vatioinando loctiti sunt, vel figuraliter
norem requisisset. Immaculata quoque eral per vi-
agebant, vox qua>dam dcsiderii eorum erat, qua C tae purilatem. Et vere immaculala corde et corpore,
venlurtim ad terras Dominum vocabanl el pronun-
per quain macula, quaj omni htimano generi ex vi-
tiab;inl. Cum autem ipse Dominus noster Jesus
tio primi parenlis inhaesil, purgari et aboleri de-
Christusdesiderns^^^^^^ifi"" salisfacere disposuit,
buit. H;«c ergo nomina, imo viriutum insignia si
i>nj)letum est quod sequitur Vox dilecti meipuhantis. :

non babiiisset, nequaquam babitaculum diviiiitati.s

Nam qui pulsat,inanu ulique pulsat, et quodammodo
fieri poluisset. Sed quia his pcrfecte adornata fuit,
Dbminirs manu putsdvit, cum id quod ipsi longe
digna habila est accipere plenitudinem gratix, de
desideraveTant, carnem aSsumendo opere adimple-
qiia subinfertur :

vit.
Quia caput meum ptenum est rore. Per caput
VoJens itaque Deus, ul dixjmus, perdiio bomini Chrisli divinilas ejus intelligonda est, quae nun-
nascendo subvenire dilectaiu genitricem suam, quain quam major vcl minor existons, in se scmper ab
ad hoc opus redemptionis humanae expiendum ele- initio incommui:»bili pielate abuiidavit, sed non sic,

gerat cta$sumpserat,roox allocutus esl, ut scquons iil hiec misevicordia usque ad nos pervenirel, et ho-
littera insinual. Aperi, inquit, viihi, soror niea. In minem perdilum de poenali ditione liberaret. Et
his verbis si diligentius inlueamur, qujedara series yv quarc dicilur caput ptennm ? Sicut enim vas refer
Evangelii annuntiaiionis et incarnalionis Dominicae tum aqua tunc superabundanter plenum dicimus ,

obscuro intexta est sermone : et licet dissonantia cum infusa aqua foras effluit, sic revera, quando
sitverborum, inystico tamen sensu concordat ver- venil lempus, de qtio Aposiolns ait : Vbi venit ple-

bis Evangclista' dicenlis: Missus estangelus Gabrict nitudo lemporis, misit Dens Filium stium factum ex
ad virciinem desponsatam viro, cui nomen Josepli muliere, factum sub lege (Ga/. iv, 4) ; et unde Psai-
(Lttc. 1, 26). Cui el dixit : Ecce concipies in utero, mista: Tn exsurgens, inquit, Domine, misereberis
et paries filium {ibid., 51). Ad banc ergo coelestem Sion, quia tempus miserendi ejus, qnia venit tempus
lcgationem, ut aurcm cordis inclinet, nec quasi in- (Psal. ci, li) ; tunc ajterna illa diviniias in tantnm
credula de oraculo dubitet, ipse, qui per angclum quodammodo plena facta est miseralionis et grafiae,
suum ei loquebatur, his admonet, verbis : Aperi, ut ultra se intus cobibere ncllet, nec posset, nisi
inquil, milti. Ac si diceret : Aperi milii per fidem, foras ftgrediens super terram efllHerel, quae primo
nec de verbis meis dubiles, quia benc teciim fieri utero Virginis sc infudit, qucmadmodum ingressus

polest, ut concipiendo et pariendo filium genus hii- angehis 26 ad cam dixit: Ai'c, gralia plena, Domi-
manum salvetiir per benedictum frncmra tui ven- nusfecnm, hetxedicta tti in mutierihus (Luc. \\, ^).
 : :

39 VEN. CODEFRIDI ABBATIS ADMONTENSIS 40

Ac si diceicl : Dnmimis, •.aeli inhabitalor jani plentts A Sed ciim a diabolo persuasi inobedienles facti sunt
est gTalia ad salvandos hoinincs, et plenilndinc hujus mandaio Domini, mox ejecti de paradiso induti
gralire jam tuus virginalis adimpleiur utcrus, quia sunl tunicis pelliceis, ut in conceplione procreandae
ipsc ex le nascilurus cst. Nec prselcrcundum quod sobolis camali foeJarentur concupiscenlia , et in
cupul plenum dicitur rore; nam ros de coelo super omni postcrilate eorum ha?c carnalisconcupiscentia
tcrram cadit. Cl prorcclohocc inelTabilis gratia non ila pcrdurav t, ut pracler solum Filium Virgioisnon
ex hominibus, sed desupcr vcnit. Kt quia heata sit homo super lerrani qui sine concupiscentia car-
Marift vcrumDwim cl hominem concepit et peperit, nis concipialiir. Hac igitur tttnica, carnali videlicet
congruc subinferiur connipiscenlia , exspoliaverat te perpetua virgo
Et cincinni niei gultis noclinm. Cincinni dicunUir Maria.
crinescomplexi el conjuncli. El bcne per eincinnot Ei bene dicitur, exspoliati. Qni cnim alium spC-
possumus accipere conjunclioneni illam divin«e ct liat , aufert ei quod suuni esse debueral. bic ct
humanse nalurse, quse facla csl inira iitcrum iiire- bcata Maria se ipsam spoliando, quaindam, ut ita
nicralac Yirgiuis Mariae. Qualiler aulem huinana na- dicam, violentiam sibiinelipsi intulit, et quodam-
tura iinila sit divinitali, nullus unquam morlalium modo viin faciendo corpori suo, proprio illud jure

scire aut invesiigare poluilvcl poleril, nec mystc- B privavit. Suum uiique fuit carnaii concupisccDtia
rium hoc ipsa conscienlia Virginis novit, sed el per delcctari, quia in ipsa etiam concuptscentia, ut
cincinncs, (ini eliam torti dicunlur crines, aliud po- caelcri homines, conccpia erat. Sed quod lege oii-
tcsl inlcHigi, torta videliccl ct retorta membra as- ginalis criininis (20) suum esse debuit, moriificando
sumpii humiiiis. Nain ideni Doininus nostcr Jesus incmbra sua cum vitiis ct concupiscentiis omnino a
Christiis in laburibus miiUis el passionibus omnes se alicnuit) fecit. Credere eniin possumus, licet in
die« vilaR siia; peregit, el ad ullinuim cruci appensus Evangclio minime scriplum reperiamus, quod con-
clavisque confixus, moric lurpissiina damnatus est, tinua abslinentia mullisque laboribus virgineum
qualiler nec sccleraiissimus quisquam fur aui lalro corpus suum castigarct, ne quando carnalis coiicii-

morte niulaari solel. Hi ergo cincinni, per quos in- piscenti^e vilium sibi appropinquarel. Sicut aulcDi
tellexiraus humanilaiem Chrisli pleni dicuntur , a carnesuaomnem r^malem ctiain concupisceniiam
guttis noctium. El qiiid pcr gultis noclium, nisi amputaverat, iia camdcm a conie penitus excluscrat,
purgalio exprimi valet peccnlorum ? Cutta enim queniadmodun4 ipsa scquentibusdcclarat vcrbis :

ubi dislillal, lociim lavat cl mundat. Ei profecto Lavif inquit, pcdes meos, ciuomodo inqninabo Hlos?
aliqiiibus quttii purgari debel quicunque ad a.'ler- Per pedes interioris hominis afTectus accipimiis,

nam saJutem pervcnire conicndit. quos 28eadem incorrupia Yirgo ita ab omnisorde
Videames aulcm,qualiler prinium perguitas hcta lavit ct cmundavit, ut nec delectatio quidem car-
hit purgalio dilcctorum. Gutl(e snngninis Christi, «alis concupiscentiae virgineum cor illias aliquando

qujc dc saucijssimo laiere cjus pcndeniis in cruco langerct. Quod ergo dicit : Exspoliavi me tunica

pronucbanl. lotius humani generis peccata purga- mea, quomodo induar illa? lavi pedes meos, quo'
baut cl diliiebanl. Sunt cliam gutKe hapiismalis, viodo inquinabo illos ? quamvis dissonel iu littcra,

quibusduin homo abluilur, ab omni originali sivc spiritali tamen sensu concordat verbis Evangelii,
acluali pe.ccaio miiiidus cniciiiir, Qui vero nusus ubi divinum ei partum annuntianti angelo respon-
peccalis inquinaiiis, innoceniiam, quain in baptis- dissc fcrtur : Quomodo, inquit, (iet isittd, quoniam
nooacceperat, amiserit, j|Hfa.s lacrymarum, quas ex virvm non ccgnosco Qaod idem est a^
{Lttc. l, 3i).

paenilenti cordc producunl ociili, dcniio baptitari si dicat : Ego quidcm omnia qux carnis 6unt, a
ii«ccssc hahei etomundari. Beala ergo Dei genitrix carne et spiritu meo abscidi, et asterno incorruptio-

27 -^^ria pnst gloriosa inaudita; salutalionis allo- nis sponso immaculatam mc cordc et corpore cu-
quia, posl tantx proniissionis mysteria, qiiod ple- amore generanda prolit
slodire deliberavi. Sed ut

nitudincra graliac pcrcipicndo, de qua prsefati su- d maritalicopulae jungar, etper hocpropositummeuni
sumus, concipcre deberet ctparcre filiiim, ipsa di- violans, inquinamenta carnis ac spiritus, quae ab-

vinse dispensationis ignara, scd propriae caslitaiis jeci, expcriar spontanea voluntatc, nunquam con-
conscia, quid dicataudiamus: sentiam, sed quia coeleste adhuc mysterium ignoro,
Es4poUavi me tuniea tnea, quomodo induar illa ? roodiim conceptionis a le requiro. Tu insinna qtto-
Per hanc lutdcam carnalem significari credimus modo, quoordinc debeat fleri nt virgo contra nalu-

concupisccntiam , quae in primis parcniibus prje- ram concipiens pariam sine admislione viiili. Et
figurata est, qucmadmodum in Gcnesi scriptum le- respondent angetus dixit ei : Spiritus sanctus tuper-

gimus : Fecit Dominut Deus Adae tt uxori ejus tu- veniet in te, et virltts Attissimi obumbrabit tibi

nicas peUiccai et induit eot {Gen. ui, 21). Aiubo {ibid., 35) In quibus nimirum Yertris naox factum
qoidem ita cxeati erant, ut in paradiso voluptatis est quod subjungltur
degcntes, elangelicam vitam pariter ducenles, abs- Dilectut meus misi: manum suam per foramen, et
que orani carnali concupiscculia filios procrearent. venler meus intrcmuit ad tacttim ejus. Hoc in loco

(20) De hac Godefridi opinione, qu<e vulgo apud pu^naU) est, vide dissertaiioncm qflstrara pcactiam
veteres obtiauit, nunc autem fere antiquata el cx- in hoc opuj.
 41 noMii.i.f: i>0MiM(;\LES 41
lalfiitl uiyslcrio pr.cnotnta csl Tiliill.iii «aiirta, qiias A riaBOinTaojuiacciptfrr po«iiimiM ;
prr mi/rrAaFn vrro
tola oprrala osl iii iiiia carnc Yir(;iiiiH ad (.oiK-ip^cit- iuorti(lcaliocarnl«lntclliniiur. Klrcvcia manui rju$
(litm ct pariciuliiiu Filiuiii Dci pro iTdciiiptioiic iiii- diiiillovfrunt tnijrrliam, ipiia cl ai macula alirujut
luaiii (^ciicris. I'<M' </i/ci-fu»i iili(|iic acripcrc possii- pctrati illi iiilKi-hit, aiilcqtiaiii Filiuiii Dci conccpii-
inus Dciiiii Patictii, pcr uutiium cjus (-oiisiilistaiitia- sct, itavirtiitc Spiriliiss;iii( ti iii ci mortifh adiui fnl,
lciu cjus l-'iliiiin, pcr foriinwii aiilciu Spiritiiiu san- iit, postquatii ipstiiii Saivat(uciii niuitdi conccpitet
ftiim. Ihtcclus orj{0 islc, vidclicct l'atcr omnipo- pcpcrit, nulla dcinccps coiilanionc p<Mcati tangi pos-

Im^, mixit miiuum iuinn, u\ csl Ihiiijcnitum kiiiiiii, sct. Etdigili mci pleni myrrlia prubaliiiima. Vc.r di-
quaiido liiiiic pro saiiitc iioslra iiicaniari (-(iiisliliiil. ijilon cjiis viitiitciu (Iis(-rctioniH illiiiH intclligcrn
lit (|iii) iiiisil iiiaiiiiiii siiaiii ! pcilorumfu. Ihcc :c(criii possuinus. Ma^iia cninidiscrctionc opcra D(!i abope-
iucariialio rilii Dci l'a(-ta cst pcr forumcii, id cst pcr ribus suis distiuxit, iit vidclicct nia^;iiili(a op<;ia.
Spirilum sauduiu. Nain codciii supcrvciiicutc iii qiijc Dctis ciiin illa opcratus cst, nullis propriis me-
\ii'ginein ct virtutc sua cain oliiiiuluautc, ipsiiiu ritis, m:c caslit.ili, nec hiiiuililati 8u:p, scd divinw
Ihiii^cuituiu Palris conccpil ct pcpcrit. Ncc iiidi- soluinmodoascribcrcl gr;ilia;. Sc(|iiiliir :

giiuiu vidcatiir (iiiod |i(>r forumcii Spiriltiiii sanctiini Pensulum ostii mci apcrui dilcclo
iiieo, at ille dt-

desigiiari dixiiiuis; itain (]iiciiiadiuodiiiii pcr niacc- ^ clinaverat atque transicrat. Pcr pessulum iiit(;gri(as

riam, qiix intcgra cxistit, ntilluui 29 '«('i^ patct cjiis, per ofifium vcro fidcs illius iniclligi valet. Dicit

vcstigiiini, uisi perforala fuerit, sic quodaiuiiiodo orgo Pessulum oslii viei aperui dilecto meo,
:
quod
intcrnosct I>cuiii quid.du parics olifnuiatiis erat, idein est, ac si dicat : Pcr fideiii vcraiu uperui dilecta
ut nullus morlaliuiu Di-um, ({ui luccni liabilat inac- meo, non diffidens de promissionibus cjus; aperul

posset. Solutus autem utique soli, ut qucraadmodum

oessibilem, videre est iste illi
ipse voluil, ex me
paries cum.cooperanlegralia Spirilus sancti, Filius Rflsceielur, me integra permanente, nec amiltenie
Dei carnein assuniens visibilis factus est, ut honio sigilium virginilatis. At ille declinaverat. Muitum
ci appropinquare, cuinqiie videre posset. Quein ve- profecto idem Rederaplor noster declinaveral, niul-

ruin Deuin et honiinciu beala nialcr illius conci- iwn de excclsa et supercmincnti divinitate sua se
piens in hanc vocem prorupit dicens :
ipsum e.vinanivit, cum natus Yirgine in anguslo
Et venter ineus intrcmuit ad tactum ejus. Cura prajsepio positus est, cujus majeslatem nec immen-
niulier infantein concipit, nonquidein protinus sen- sitas coeli, nec latitudo terrse capcrc potest. Aique
tit se concepisse, usque dum ipse infans post ali transierat. Caira hac nimirum profundae humilitatis
quantulum temporis vivere incipit, et plerumque ex r '"clinatione transiit mundum, transiit universa pec
inotu animati corporis utcrus matris contremiscit cata, transiit mortein , principem mortis
transiit

Non sic, inquam, Dominum noslrum Jesum Chri- diaholum, Per hoc autem, quod ipse sic transiit
sium beata 'Virgo Maria conccpit. Nam ut audivii ab eliam nobis, si eura sequi voluinus, omnia peccata'
angelo : Spiritus sanctus superveniet in te, et virtus et vitia transire dedit, et ut per felicem hunc Iransi-
Aliissimi obumbrabit tibi, raox vcruni Deura el ho- timi deposilo carnis onere, bealo fine quanduque
ininem cura corpore et aniraa concepit, ut statim in pervenirevaleamus adeura. Quod ipse praestaredi-
ipsa hora proclamare posset : Et venler meus intre- ginetur, qui cum Palre et Spirilu sancto vivit ot re-
viuit ad tactum ejus. >UM-ilo ulique conlrcmuit, quce g:iat per omnia srecula sreculorum. Anien !

tantse raajeslatis Dominum intra angustum ventris 31 HOMILIA V,

&ui cubilc concluscrat, queraadniodura et Ecclesia
I.N EAMDEM DOMlXICAM QUI.NTA.
in laudem ejus decantat : Quia queni cixli capcre non Eccediesveni^nt, dicit Dominus, et s-.^cilabo Datii
poterant, tuo gremio contulisti. De quo novo et inau- §ermen justum, et regnabit rex, et sapiens erit, et f<i-
dito rairaculo Jereiuias propheta admirans longe ciet judicium etjustitiam in terra. Lt hoc est nomen
ante praedixcirat Ecce Dominus novnm faciet in terra quod vocabunt eum
:
: Dominusjustus noster {Jer. xxiii).
Femina circumdabn virum {Jer. 51, 21). Hanc ergo D Sacrosanclum tciTipus Dominici Adveptus, quod
Dei Genitdcem Spiritus sanctus supsrvcniens ab »*.odo celebramus, ideo annue Ecclesia speciali re-
omni origioali peccato (21) libeiam reddidil, el ab colit observatione quia tempys istud tempus est
,

onini acluali peccato, siquod illud erat, emundavit,

gfaiiae et misericordia;, in quo ipse qui in aetemitate
sicui ipsa maiiifesle iunucus ait •

sua sine tempore fuil, in fine teniporis pro homini-

S«rr«ji, ulaperiremdileclo meo. Surrexi, inquam,
bus homo temporalis tien voluit. Islud enim est
corpore anima ab orani originali sive actuali
et
tempus illud jucundum el desiderabile quod oranes
peccato libera. Nec propter me hoc factuni est,
optabant et desiderabant, qui Spiritu Dei illuminaii,
quasi ego virtutum meritis alios praecellens tali mu-
venturum ad terras Filium Dei oculo praesagi cordis
nere sublimari digna sim, sed ut aperirem diUcto
praevidebant.
meo, hoc esl, ut porta illi fierem, per quamcum car- Ex his electis Domini prophetis uiius erai Jere-
ne ex me surapta ti ansiret ad hominem mias propheta, qui salutem etgratiam, quae perln-
30 Manus metB distillaverunt myrrham,'digiii mei caniationem Filii Dei venlura erat temporibus r.o-
pleni myrrha probatissima. Per manus beatae Ma- vissiniis, obscuris his prannuntiavit verbis :
^Scce^
(21) Vide quae in similcm locum paulo ante notavi ad, not. 20,

Pati\ol. CLX.XIV S
 :

K VEN. GODEFRIDI ABBATIS ADMONTENSIS U

diei venifnt, dieU Dominus. fotesl per diei islos to- A in forma servi apparens, qussl absconditus fuerit
tiim iliiid teinpus accipi, inquo ipse xternitalis diet aspeclus ejus, ipse tamen &peciosus forma prx filiis

pro nobis incarnalus cuni hominibus voluit conver- hominum, ipse Rex virtutum et gloriae, in querti
sari. Tempus enim illud quod anle adventum huju»' etiam angeli desiderant prospicere. Hoc ergo ger-
dieierat, non dies, sed noxvocari poterat quia nul- menjuslum, ita parvuliim exorlum, hoc est ita hu-
lus tam justus fuit et sanctus, qui ad verain lucem mililer veniens in mundum qualiter in diebus carnig
palrise coclestis pervenire posset sed post terminum ; suaevixerit, verbis sequentibns intcliigi polerit.
praeseniis vit?e, ut iladicamus, ad terram descende- Et regnabit rex et sapiens erit. Cum sit ipse Rex
baiittenebrosam et opertam mortiscaligine. regum, et Dominus dorainanlium, regendo et gubor-
Possuraus eliam per hos dies ipsos palriarchas et nando cuncta, quae in coelo sunt et in terra, in hu-
prophetas accipere, qui ante adventum Chrlsii se- manitate tamen, quam pro nobis assumpsit, specia-
denlibus in regione umbr» morlis lumen admini- liler sibimet ipsi Rex fuit; quia regnuni illud no-
sirabant sux prsedicationis, dum verbis et senigma- bile, sensus ejus, dico, quos habere voluit in sua
tibus diem illum affirmabant aiTuiurum, pcr quena- humanitate, tanta divinitatis suse virtute regebat,
iiluminandum et sanandura totum eral genus huma- quod nec tenui quidera macula vel in cogilaiior.e,

num. B vcrbo, aut opere tangi poterat. De sapientia vero il-

Islis ergo diebus bene convenit iDud quod sequi- lius quid dicamus, cujus sapientise non esl nume-
tur : Dicil Dominus. Quia per illos verelocutus est- rus? Ipse quidem Dei virtus est et Dei sapienlia,

Dominus; et consilium, quod pro humana repara- cui vcrissime dicitur : Omnia in sapienlia fecisli

tione Deus Pater iniit, illis el per illos nobis raysti- {Psal. ciii, 24) ;
qui omnia, qu:e sspientiae suae ma-
cis verbis praenuntiavit ;
quemadmodum in conse- gnitudine condidit , sapienti dispositione gubernal

qiientibus dicit et regit. Hic eliara qui in primo adventii suo, non
32 ^' suscitabo David germen justtim. Germen ut judicaret, sed ut salvaret raundura, humilis venit
cujusque fructus, cum primum de terra nascitur, res et mansuctus, quam districtus judcx in exlremo
est et exigua et fragilis, sed tamen iniliura et spes adveniat examine, unicuique secundiim opera sua
indc exoritur fructus sequentis. El quid reciius per reddere, ordo sequentis liUerae videtiir insinuare :

germcn hoc accipere possumus, quam ipsum Filium Et faciet judicium, et juitiliam in terra. Faciet
Dei, qui propter nos semetipsum exinanivit formam e«im judicium in reprobis , aeternis eos deputans
«ccipiens servi? Quasi parvuliim germen fuil in con- suppliciis ;
faciel juslitiam in salvandis, siiblimes
ceplione, quia, qucm coelum et terra non potcrant f,
eos faciendo gloria regni coelesiis. Et hoc im lerra
e<>niprehendere, ita parvura se ipsum fecit, quod in in illa nimirum carne huraana, quam assumpsit de
ulero lenerae Virginis comprehendi potuit. Parvii- terreni corporis nostri substantia. Nam licet iii ma*'
lum quodammodo germen fuit in nalivilate, quia, jestaie sua venlurus sit, munduiii tamen in furma
qui coelorum ihronos eonlinet, qui terrara palnio servi, quam assumpsit, judicabit, ipso attestantCt
«oncludil, natus de maire Virgine in humili praese- 4[ui ait : Paler non judicat quemquam, sed judicium
pio reclinari voliiit. Parviilura etiam germen in tola 4tnne dedil Filio [Joan. v, 22).

vita sua fuit, quia in diebus carnis suse nen quasi Post generale ergo illiid judiciurn, in qiio uniis-

Dominus omnium, scd humilis et despectus; et quasi quisque accipiet secundura suum meritiim, videntes
itovissimus virorum coram oculis hominiim appa- elocli mirabilora juslitiam D<}mini sui, nomen eju«,
ruil. Sed tamen in islo parvulo germine, in isto ve- per quod salvati sunl, sine fine coliaiidabunt can-
ro Deo et homine initium cl spes erat fructus se- tanlos voce iinaniini : Dominus jnslns nosler. Quan-
qucntis, qiiia ipse erat vera salus totius huraani ge- Hiu in hiijiis moitalil:Uis 34 JKriimna sumus abyg-
iieris. suin judiciorum Dei cognosccrc et investigare ne-
Et nolandum quodnonsimplicilcr ait jsrwen, sed qua(|uam possumus. Ibi deposito velamine mortali-
cum additamenlo gernien jus/um. El benc; nam non D tatis perfectc rognoscemus judicium et juslili.^xm

solum justus, sod eiiam ipsa justitia fuit, omnos nostri Redemptoris, quod justo valde judicio ropro-
justifirans, sine qiio nulliis justiisunqtiam fuit, ost, bos damnavorit, qiiodque socundum multitudinoin
vol csse polorit. Vcf ideo germen justum, quia om- misoricordiae siiac clectos praemiis glorificaverii re-
iiis houio in percalis concipitur et nascitur ; ipsc gni coolostis.
vcro soliis sinc poccalo ooneopliis osl ot natus, et Haec vcro omnia, quac vel pati, vol oporari in as-
ideo a peccatis liborerat soliis. suinpta pro nobis voluit huraanitatc, adhiic operari
Et hoc germen justum, gormen dicitur David, non dedignalur cura unoquolibet salvando honiine,
qui, ut iiotum cst, dicitiir manu fortis , sive atpc- qiiem dc toncbris ignorantiae Doi et sui ad lucem
ctudesiderabilis. Ipso oniin licct humilis, dcspectus, vcnire facit porfectae scientiac ct vcrac fidei. Ecce
ct nt homo fragilis iiiundo apparuorit ; vere laoioa dies venient, dicit Dominus. Ut enim homo liberari
manu fortis , imo fortissimus spirituuin fiiit, qiii possit de noctc sacculi, opus habct ut ille splendor
fuitr>m illum armatum ox ea pnrtc qna humilis fuit, Patris acterni cor ojus accendat gr.itia luminis sur,
fort I
33 suporveniens siiperavit, rognumquoilliiis et ille, ctijus dicere ipsius esl facere, invisibili lin-
demr.xl Vai etnm aspecludesidtrabHis. Mam licrt gua loqui in cordc ejus incipiat, ct quid vitanduiu
 : ,

4S IIOMII.I E DOMINh AI K^
qiiiiivt; llll sit fac.loiuliui), orcull» tiispiniliuiit' do A iii:il>iliii sit digiiiljLlft glori:), quiHl hfal^ llla iplrU
ront oiiiii ct iiiHiriint. LikIi*. ot aplo iiiov K(<t|tii- tiiuni cirlcAliiim agmiiia, a rorporex corniptiunif
111 r : labc prorsiiH aliciia, assiiinpliim linmincm dc rar-
Kl i,u»ci(aho /hivid gninfii juiliim. INt <;(Tiiif;i, rcrc niortis, orcptiim dc carii.ilJH vil.c nordildi^
36
<|UO(l iii priiiiis ortii hiio «'xiKiiiiiii rst i't rra^ilo, l)ii> iniiiiiiicris, nnn Kuliim mi:i! diKnitali asRiiiiil:iiidiiiii

iiam hominis voliinlaloni poMsiimiis arcipcrc, (|(i.u jiiilicant, (tcd rxccllonlioriH inerili diKniim, Domi'
tuiic loncra cst cl rragilis, ciiiii ailiiiic clTccliim iion tiuin suum vocant. Et quare lioc? Nimirum quia
liabct tAmi opiMis. Scd siciil iii (lermine iiiitiniii ct liiimaiiaiii naturani iii ipso rapitc oiiiniiim elccto»

sp<>s (laliir rriicliis sc(|iiciilis, sic iii boiia \oliinl:itft riiiii imtnorlaicin jaiii rjclaiii conspiciiint, d idrircr»

liomiiiis iiiitiiim qiioddam monstraliir pcrlcclu' qiiaii- qiiodlibct incmbruin ipsiiis Capilis ma(rnincando
doqnc coiivcrsationis. Ul aiitein ad friictum boiio- Tcncrantiir ct diligimt. Mirantur i|iioqiio ot mirnndo
niin opcruni porvcniat, iiocosse csl ul vcrus illc I)a- magiiiflcanl, quod hnmo torra cl cinis , hoc in fra-
vid, verc maun foriis, mami oiim toneat, origat et giii corporo siiis obtinucrit niorilis, quod ipsi cor-
8ustentol su:e virlutis, cl de liona voluntatc in bo- niplionis ct rra(;ililatis inscii ex sola halxnl gra-
nam eum provehat operalioncin, qiialcniis dc vir- tuiia bonitatc Dei. Ibi etiam vere adimplebitur
tute in virtutcm proflcicns, illud , (|uod seiiucns '^ q»«)d conjjiruenli hic ordine siibjungitur.
ratio denuniiat, summopcre implere valeat. /n dicbus illit sHtvabitur Juda, et Israel habila-
Et regnahit rex, et sapiens erit. Ciim rex diratur a bit confidailer. PorJudam, qiii confitens diciliir,

regendo, iile non incongrue r«M- appcllari valet, qui Iiomo ilic nun incongriic cxpiimitur, qui vias siias
rcgnum suum, corpus dico et animam, sensiis suos Domino revclat in confessione et poeniludinc pri-
inteiiores et extcriores sub lali districlionis disci- ccdenliiim delictorum, vel in confcssione divini no-
plina coercet, ul nulla vitiorum conlagia iniqiia do- minis laudabilcm se exhibucrit inagnificis virlntum
minatione regnarc in suo perraittat corpore el nicrilis. Hic lalis confessor divini nominis vere sal-
atiiina. Quicunque lali rcgimine regnum disponil et vabilur in diebus illis, accipiens hoc in pracmio,
ordinat corporis e( animae suae, hic nonnunquam quod Isracl sonat in vocabulo. Israel namquc ctr
ad eminentioris ad illam
vilce sustolletiir gloriain, videns Deum dicitur. Et omnis, qui in praesenli vila
nimiriim qurc desursuin est veram sapientiam. In- Deum confessus fucrit per laudabilis viiac merila,
cipil 35 ^"''" sapere et intelligere quod diidum cum illc dies rctcrnitatis illuxerit beala , visioue
quasi insipidiim respuebat ct abominabile-, incipit Condiloris sui sine fine gaudebil. Ibi etiain habitabit'
etiam, in prapsenii prA'gustare vita, quanta sit illius confidenter ,\<\\ii quandiu in hac multiplici mortali-
dulccdinis abundantia, quam posl hoc exsilium om- latis mlseria sumus, liberi ac sine timore esse non
nibus eleclis suis aeterna divini Patris praeparavit possumus. Ibi perfccta liLertate donabimur , ubl
sapi^ntin. nullum ulterius cum spiritalibus nequitiis bellum
Hujus acternae beatitudinis deleclalus gloria, hujus habebimus, ubi nec carnis voluptas, nec mundi ul-
ina»stimabilis dulccdinis animatus gratia, juxta quod ira impetet adversiias, scd perennis iu visione om-
liic sequitur, faciet judicium et justiiiani in terra, nipotentis Dei erit solcmnitas. Ad quae gaudia nos
fit sibimet judex districlus , siibliliter discutieiis perducat qui cum Deo Palre et Spiriiu sancto per
cogilationes suas et actns, et quidqnid per illicitas jnfinita saeculorum ssecula vivit et regnat. Amen,
cogilaliones, v«jrba Tcl opcra dcliquisse se meminit, 37 HOMILIA VI
digno poenilentiae friictu corrigcre contendit, pu- IN DOMIMCA.il I. ADVENTUS SEXTA.
niens hoc in praesenii in semelipso, pro quo punien- Erit in novissimis diebus pncparatus mons domu^
dura se meluit in futuro. Faciet etiam justiiiam in Domini in verlice montium , tt elevabitur super collett

terra, in terreno corpore suo. Nam ubi inquinatura et fluent ad eum omnes gentes {Isa. ii),

lerrenis se aclibus meminerit, lioc operibus juslitiae Dominus Deus noster, qui multis modis humanae
satisfaciendo abolere non desinit. Quicunque tali D saluti providil [cod. pracvidit] , quaedam praecipua
ordine, ut praediximus, in pncsenti vita processeril, in anno tempora constiiuit , in quibus se studiosins,
ciim quandoque ad intiina perpeluo felicitatis gaii- et caiitius homo ab illicitis quibusque custodiat , f t
dia transierit, quanla gloria ct honore suscipia- corporis sui negiigentiara emendans , magis in spi-
lur, patenler innuitur, ciim conlinuo subjungi- ritalis studii *opere semetipsum exerceat. Ex qirihtis

tur etiam est tempus hoc festivum quod colimus, quud

Et hoc est nomen quod vocabunt eam : Dominus Doraini nuncupatur Adventus,
justus noster. Qui sunt illi qui ereplum d^ imperio Nostrura quidem esset, qui spiritall censemur
mortis hominera tanta exlollentes laudis reverentia, nomine , omni tempore ad adventum Domini pen-
hajusmodi nominis veneranlur gloria? llli nimirura dula exspectatione paratos esse, nunquam visitatio-

spiritus angelici , qui indesinenter perfruentes vl- nis ejus gratiae ingratos existere. Sed quia hoc non
lione omnipolentis Dei, comaioranlem in pulvere est humaiiae possibilitatis, ut mens ita ad Deum sii-

iBortis hominem, tantam admirantur promeruisse spensa permancre valeal emnibus momentis, idcircr
beatitudinem. Dominus, inquiunt, justus noster. saltem hoc tempore , quod , u( diximus, Adventu*
Pensandum nobis est, charissinii, quam inaesti- Domini dicitur, vigileset soiliciti circa opus saluli?
 ,, :

17 VEN. GODEFRIDI ABBATIS ADMOMENSIS 48

MStrx exislaniiis, ui, cum veiierii , iinparaii ab eo A prxceUit prxter ipsum solum niium qiiem gemiii.
non inveniamur. Pienitudo namque mulliformis 39 graiia! Dei, de qua
Hoc lempus acceptabile el omni plenum dulce- omnes accepimus, lota in ea est effusa, quia nimirum
dine, ut ali(|uaniio advenirel , anliqui Patres Chrisli ita dccuit, utspeciali dulcedine amoris pretiosa ple-
fiii carne praesentiam praestolantes desiderabant , ad nic gratise charismata ,
qure ca^leris disportiuniur
hoc diu no( tuqne medullitus suspirabaiit. Tantum sanciis cteleciis, simul ei infunderentur, in qua ci
niiraque «is desideriuni accenderat nativitatis liujus pcr quampra; cunctis morialibus, tanla ac talia ope-
promissio, quod se continere non possent quin in rari dignalus est Dei Filius. In hac ergo ,
quam
desiderio animji dcpromissionis hiijus prophetarent verlicem moniium di.vinius, ille nobilissimus niont
gaudio, cupienlcs tantae suavitatis non frandari par- domus Domiui , Dcus videlicel el Iiomo Mobis cou-
licipio. Et raulli perfc(-ti ,
qui tunc temporis eranl slat prcrparalus.
verbis indeaon prophetabant sed tamen nihilonii- , Qualitcr crgo nobis pra-paralus ost? Tola vita
nus suspensos ad hanc promissioncm vultus ac lla- ejus, tota , iiiqiiam , illius in hoc muiulo coiwersa-
grans desiderium habebant. Et licet spiritu proplie- tio humaiia; salutis cxslitil pia'paialio.Qnaiidiu Deiis
lise repleli optime .scirent quod eos ilia saluberrima ct Iiomo inlcr homincs convorsaliis csl , ad Iioc
el dcsidcrantissiiiia nalivitas liic non iuvi-.Mirct , B prapaialus csl , ul nos, (jui ad (iivinilalis (ijiis cci-
flobis Uunen , quibus rcscrvala cst giaiia hujus ox- sitiulincin allingcre non potnimus, per iiicarnali')-
litbitio, unde propheiabant , nobis ulique scripia nis ejiis huinililalcin ei appropinqiHarc posscmus, ct
sua relinquebant, ad noslrae salutis usum verba sua illius participniionc salvi csscmiis. El licct in cun-
proferebaiit , quemadmodum Pauliis apostolus in- ctis dicbus carnis siiae nobis pi.Tparalus sit, ma-
dicat : Quacunque, 38 »''» scriptasunt, ad nostram xiiiic taincn tcmpore qiio bibcrc pr.) iiobis dignalua
doctrinam scripla sunt {Hom. xv, 4). Undc cl qui- esl caliccin passioiiis. Et hoc qiiodammodo con-
Jam eorura qui Christum in carne venturum prKvi- suminaiio cxstitii pra^parationis, diim Jiistus pro
debant , in laetilia oordis sui aiebat : Eril in novis- iujustis, innoccns pro pcccaioribus nioricm |)citu-
limis diebus prcp.paratus mons domus Domini. His lil crucis. Vere nobis pricparabalur. qiiandc corpus
diebus novissimis, de quibus dicebat, tempus in qiio ejus nagcllaliim atqiic laccraimu iii li;j;no crucis cst
Salvalor incarnandus erat significabat. In his noiis- extcntum. Ibi ninrtruin uobis, ul ila dicam, cxco-
simis diebus , diebus utique salutis et gaudii , in ctus C£t et assoliis . qucmadmcduiii iii cominc-
quibus Deus horao voluit fieri , nos sumus, nos, in- inoralione passionis cjus de eo canimus {22'i : Cujus
quam, temporum e.xistimus, sicul prac-
qui in »ine sacrum corpusculnm in arn ctucis tcrridnm. Sic
fatus Apostolus ait: Nossunms, in quos fines sacu- C nobisper tormcntum passionis pra^paraiuseil,quod
iorum devenerunt (/ Cor. x,i\). Recte ergo dicitur. nunc in Ecclesia carnc ejus pascimur, cl sanguine
diebus, quia antiquae umbra noctis in lucem transiit putamus. Sicut enim iiitcr honiines, ubi divitcs,
veriiaiis, ita videlicet quod nunc oculis nostris opus sive ciiam pauperes sunt comcsliiri, duin ciluis ap-
redemptionis nostrae aspicimus, quod tunc occultis poncndus non est coctus, vel assaius, soloi dici
et obscuris prophetarum praedicebatur verbis, Non cst praeparalum vel eliani si ila cst uicilur:
et ; , ,

praefigurabatur aenigmalibus. Omnia parala sunt; ita nos de cibo noslro, pane
Satis convenienter, sicut praefati sumus, novissi- scilicet angelorum spiritaliter loquimur, qiiod ips«
mis diebus dicitur, quia in hoc tempore pleno gra- in igne passionis conlrixus et assalus, nobispra^pa-
tiae, figura jam
praeteriia, res illuxit, umbra rcpulsa, raCus sit , ut ipso in noslram utililatcm uli valca-
Jux veritatis ascendit. Erit , inquit, in novissimis mus , came videlicct el sanguine ejus vescamur.
diebvs prn>paratus mons domus Domini. Per montem Et hoc sit stipcndium militiae nostra; quo susien-
,

boc in loco excelsa ct supereminentissima divinitas; temur in via hac , ne deliciamus.

per domum autem Domini Christi intelligi valet hu- Sic sic nobis, qui in novissimis diebus sumus, hic
manitas. Et recte, imo verissime humanitas Christi •ons domus Domini prwparatus est, non autcin ita,
domus Domini nuncupatur; quia in ea, jiixtaverba ^ uiantiquis Patribus, licet el ipsi cunidcm in carnc
Apostoli ,
inhttbitabat omnis plenitudo divinilatis 40 venlurum exspeciarenl , et ca ,
quae nos illi

corporaliter {Colos. ii, 9). Nunc ergo consequen- Christo crcdimus facla,
in illi adhuc quandoque per-
tibus audiamus ubi nobis hic motu Domini sit prae- ficienda, digna lide sperarent. Abel namque', pro-
paratus tomavtyr a fiatrc, pro iiinocenlia occisus occubiiit.
Invertice, inquit, montium. Per verticem Noe justus in gcneralionc sua Domino placuit. Abra-
, qui
ouini corporis parti supereminet domina nostra ham ct David nihilominus a Domino
,
,
dilecti pro-
perpctiia virgo Maria intelligi valet. Vertex nam- missionem, jam exhibilae gratise promeruerunt , et
«pie nionliiim eadem beala Dei Genitrix dicitiir multi alii illis temporibus in sanctitatx et ju-
quia illa privilegio humilitatis siiajcl luunditi» Domino placuerunt. Nec tamen
cun- stilia illis omnW
Cl08 ab initio sanctos, qui propter excelleniissima
tus ita , sicut nobis , praeparatus esl Dei Filios,
irtutum merila moiitium figurari possuut nomine. qiiia ante corpore excesserunt universi ,
quam b^
(^) flymnus Ad coenam agui candidi , ad vcep. Dom. prjm. post Pascha , sive Qvasimodo.
i
 ,,

ii IloMII.I.f. IK).MIMl'..M.KS. M
iii Chriftto iinrparatio ilrborot coiiiktiniiiiuri. Ailliiic A |>«'r liot liic nioni doinun T)niniiil prr vorlitoin pa»-
iii laiitlo liiijiis iioliili.ssiiiii iiioiilin 1I0111118 Uoiiiiiii , bioniH n\ix iniruliili rlovatuN CKt potcntia, ct silibla
apto siil)jiiiif;iliir : ciuiiiii tyraiiiiiilc ipsc kii.o iloiiiiiinliir cioaltiij:

Kt elfviibilur, siii>er colles. (lollis iiaiiKiiic , kIc- l'ossiiiiiiis oliaiii pcr s.cpc (liiiani clov»tioncin
tit li(|iit>t, plaiKR t(M'r:r alii(iianttiltiiii stipcrciniiicl. rostirrootioncm ojiia Inlclligorc ot aKr«nHionFiii.

Undc ctiuiii por rollcs 11 ngtirari poKKtiiit qiii lioiiu Post liaiio iiiniiriiin vlovationoni conMNiuontor
CoiivcrsatioMO, rt spiritalis vila' sliiilio alios li>rr(>na nulijiiiigitur :
/'.'(
flurnt ad euni oninci gentei. .Non
ftapi(>iitos oxooliiiiil. I''.t (|iio(l iioc , Kiciil (liciiiitis, niiio coili caosa iiiyslcrii projilicla inuliiil dicFrd
saiio iiiioiloclti snuliri possit , iiisiiitiat rsaluiista ,
/lucnt, (|itaiii vcnient nd eum omnci tjeniei. l'rirvido-

ubiait: Suscipinnl nioutes pitccm populo , et collcs bat cniin in spirilii (i|ii(id iitinc cst in nancta Kccl»-
juslilium (Psal, Lx\i , 5). Onid ooiivoiiioiiliiis, nioii- siu) sacranicntiim baplismalis, sinc qiio iiiiIIuh ad
tiuin iioiiiiiic, qiiaiii palriarclias, propiiolas , apo- Douin accpsstis, nulltis rogiii ca>loriim valot Chse
6I0I0S possiiiniis iiilolligoro? Ipsi iianKitie iiioiitcs introiliis. Oiiiiics iUr|iie diim nasciiiiiir , ticct

erant e\oclsi, (iiiia pr;o. c;vloris niorlalilitis virltiluiii Clnislianis pnrenlibiis cdili siiiius, Qcntei vocamur
inoritis pollobanl , ct ca^lcsti dcsiderio iifflainniali et sumns, iiitc(|unm (luere lioc iii iioliis pernciatiir.

lerrcna cuncta rcspucbant. Illis nimirum iiiontibus B id csl unusiiuisijuc nostrnm i>cr aqiiani livacri rc-
|>acom populo suscipionlibus, id csl pr;rcoptum Do- iiascalur. Iii qiia rogouofatioiic poinpis diaboli rc-
niiiii vorbo ot cxoniplo pncdicaiitibus, lalcs cliain nunlianiiis cl opcribus, 42 titdcincops in novilalc
in Ecclosia oriri ca>porunl , (|ui toUes cxistcrcnl vit:c ambulcmiis. Scd diim pcccando il(>riiin pro-
qui vidclicct se a lerra , id est de cotiiDuini vita fossionis htijns exsecutorcs rccusamus exisleic, ni-

honiiiuini scicnlia et dilcotione Dei snblovarcnt. Sii- hilominns coram Dco gentitim ccnseinnr nomine.
per omnes bos o/frflfn.s osl liic mons domus Domini^ Undc cliam ct aliuil flucre prophela hic iniitiil, qiia
Redeinptor scilic(>t bnniani generis, quia nulius san- post prioris baptisini alilulioncni ilcriiin gciitili

ctorum illi potuit nnquam \cl poterit .id;equari. crrore involulos, id est peccatis obnoxios, ad (iliri-

Est et aliud quid quod per boc elevare intelligi potest. stum et ad innoccniiam vitx redire iios convenit.
Proprie namqtie riieitur Cbristi elevalio ejiis in cruce Posl pr.Tvaricalionein namquc profcssioiiis iiostix
exallatio. Ciir bocelevalio, cuni niagis dici valeathu- in priorL baplismo, itcrum fluendo ad Dcuin rodinius;
iiiiliatio? Qu.o allitudo in lanta hnn)ililate?Quidex- dum polltilam pcccalis conscicnliain lacvymis ba|>-
celsum in lanto conlcniplu?Nunquam sic hominibus tizandorenovaresltidemiis. Nulla prociil dubio spes
despectus appartiii , sicnt tunc , cum ignominiam ad monlem donuis Domini, id csl adChrisiuni, ve-
trucis pertulit, Se^d vere, si recte attendanuis, ftiit ^ niendi cjiquam exslai, nisi his diiobiis bapli/.andi
elevatiO; quia lunc primum nobilem ex liosie cepit modis ad eum flnal.
truimphiim . i;i cruce pendens suspendit niorlem Nunc ca qu.T dicta siint brevilcr rccapilulcuins et
seternam 41 > Vigno confixus dehxit munduni perpe- quomodo hscc cadem in aliis Scriplur;c locis praifi-
tuie morii aiiixum ; honio in patibulo extensus omnia gurata sint videamus. Istc namqiic prophcla dicit :

Iraxil ad seipsum. Quaeclevatio longe ante in Isaia; Eril in novissimis diebus pra'paralus mons domus
^signata csl pr;x>sagio : Factus est, inquit, priucipatus Domini. Canimus qnoque, ubi diviiia; landis prtcco-

tuper Immerum ejus [Isa. \\, 46). Quid principatum ,

nium in Antiplionario incipimiis, quod alitis quidam
•nisi crucis nuncupal lignutn ? factus esl principaius proevidens, Deum humanam natiiram assumpiuriim
super hunierum Domini Jesu , quando super se ait : Aspiciens a longe, ecce video Dei poleutinm re-
imposiiam sibi crtieem portavit , et ipse in ea con- nientem et nebulam totam terram tecjenlem. Qiiod
lixus occubuit in qua dum mortem corporis susce-
, enim ibi mons, bic manifcslius polentia Dci nuiicu-
pil,omnium (idelium animarum morlein pcremit. patur. Quod illic per domum Domini hic pcr ne- ,

Unde ct ipsa crnx. non solummodo lormenitim ve- bulam significatur. Per montem significaii posse ,

rum eliain principatus ejns exslitit quia per eam 9 diximus divinitatcm Christi per domum Domini , ;

principeni tenebraniih potenter debellavit , et se buinanitatcm ejusdem Redemptoris noslri. IIoc idein
furtissimi Dei filium ,, ac totius fortitudinis et om- aliis verbis cxprimit i&te qui ait : Ecce video Dei po-
iiiura virtulum principem ostendit, dura ei horai- tentiam venientem et nebulam totam terram tegen-
nem, quem captivum tcnuit, mirabili potestate abs- (/?m. Prsevidit namque in spiritu omnem in eo di-
tiilit. Nato igitiir Christo in carne, ante crucis vinitaiis csse plenitudinem qui nostrcc salulis causa
\|cloriam diabolus nihilorainus potestatera suam>in assumpturus erat, hominem. Et nebulam, inquit, to-
omnes bomines exercuerat, sed postquam moriens. tam terram tegentem. Per nebulam, sicut diximus.
iii cruce Christus occubuit , lyrannidem sui in cuu- camera Cbrisli intelligere possamus. Haec nebula,
ctis electis perdidit. humana scilicet.in Christo natura, talis ac tanla ex-
Dicatur ergo recte:E/ elevabitur supercolles. Sic- quod .totam terram, id est omnem culpam,
stitit,

ut in sensu praecedenti, collium nomine, sanctos quam de contagione terrena homo contraxerat, te-
qnosque figurari posse dixinuis propler virlutum gere et aboiei^e potuit. Sic namque l.umana divinitat
eminenliam, ita nunc quoqiie per colles malignos etdivina humanitas homiui nuncper compassioutui
•uiritus accipere possumus propter supeibiam, Su- jungitur, ut totam terram contcgat, id ai ut duI-
 ,

51 TEN. GODEFRIDI ABBAllS ADMONTENSIS, !»

luni, litcl lerreiilj aclioiiibus riimls opprcssuin, a A coiigruo ordine signa in luua et stellis wnt continuo.
gratia rennssionis excludat, si tantum mores 43 Nani qui 1 lioc in loco per luuam rectius qiiam spon-
corrigendo semelipsum recognoscat. sam Agni, sanclam videlicet Ecclesiam, accipimusT
Possumus veriere haec eadem verba, ad veriicem Quid vero per stellas nisi apostolici splendoris in-

montium, perquem inlelligi possc dixiniusdominam lelligenda est claritas Luna etenim cum per semet-
?

nostrnm, perpetuamvirginem Mariaro. Per mbulam, ipsam splendorem non habcat, sol q\iodammodo
quae obumbrat, Spiritum sanctum intcliigi nit ob^ radio eam .suae claritatis illustrat. Sic nimiruin Sol
tttat. Denique et angelus dixit ad Mariam ; Spiriius jlle, qui nescit occasum, desideraniissimo vultus
sanctus supcrveniet in te, el virlus AUissimi obim- sui lumine tenebras tolius illuslravit Ecclesiae. Sed
brabit libi (Luc. i, 35), Ipsa naaiquc noJDilis illa quia elevandus erat Sol ille, el lunam stare opor-
quam totam nebula isla legebat, et cir-
lerra erat luit in ordine suo, talibus eam slellis adornare vo-
cumquaque obumbravil, ne cam, quae haeredilaria luil, qu% in medio nationis pravx tucenles retraliere
peccati originalis (23) iabe processerat, aclualis aliquando splendorem suum nescirent, et qnarum
culpje macula cogitatione, verbo \el opere langeret, illuminatione ad lucem verani, qua; Christus est,
»ed totum sanctum esser. habitaculura, in quo Deus quamplurimi pervenirent. Per has enim slellas, t:t

novcm mensibus habilarct, ui

lotis tota oranino B praediclum est, saiicti intelligendi sunt aposloli
munda esset materia de qua Filius Dei incorruptibi- quos ipsa Lux lucem appcllavii mundi. norum duin
liter ciaritatis suse corpus assumeret. in fines orbis terrae exiil praedicatio, facia sunl

Ad hoc verum virginalis uteri labernacutum, cui sigua et prodigia magna in populo.

nullum peccali accedere potuit ilagellura, nos, qui 45 ^^ interris pressura genlium prce confusione

innumeris peccatoruin sauciamur flagellis, appro- ionitus maris el (luctuum. Postquam enim prxdi-
pinquare studeamus bonorum operuni meritis, qua- catione aposiolica exortum cst iuinen in teitcbris»
tenus ipsa plena ptetaie et mlsericordia, sua nos coepit salubris {ieri presswra gentium in terris. Nam
defensione muniat in bujus s^cnli tempestateet mi- hi , qui prius tenena tantum sapiebant , ca , qusQ
seria, et cum ipse, quem propitiationem pro peccatis sursum sunt , sapere cupienies, exterminare in se-
noslris vera virgo et mater peperil, in secundo metipsis et comprinicre iniquas viliorum moliuntur
adventu ad judicandum vivos et mortuos venerit, gentes. L^nde ct gravis niox tempeslalis inun-
misericordiam superexaltet judicio, ut ipsius inier- datio impellit animum prai confusione souitus maris

cessione gloriosa regni coeiestisconsequamur gau- et fluctuum. Fit euim confusus in animo clainoris

dia. Quod ipse prastare dignetur Domiuus nosier p sonitus perversis se ccgiialionibus hmc inde inge-
Jesus Christus, qui cum Deo
L>eo ratre
Palre ei Spiritu sancto
et Spirit rentibus. Kt quia humana ad hoc nnn suQlcil virtuSa
vivit et regnal per infinita saecuiorum ssecula. Ut ^bos mariux teinpestaiis compesccre valeat fluc-
Aioen t lus, solus iile, cui similis in foriibus non esi, mo-

44 HOMILIA VII. (um flucluum ejus mitigare potcrii, quemadmodum

irt rOMINlC\U II ADVENTUS PRIHA. ait Tu dominaris potestalt maris molum autem
: ,

Erunl signa in sole, et iuna el stellis, et in terris (fuctuum ejus tu viitigas (Psal. lxkxviii,, IQ). Scd quia
fressura gentium T^rce confusione soniius maris et fluctus hujusmodi mitigari ex par^e , nou funditiis

fluctuum, arescentibus hominibus prce limore et ex- tolii dixerat, audiamus quid dc cxspeclat,iono eo:'um
ipeciatione, quce superveniet universo orbi (Luc. ixi). evangclista subjungat :

Quia magnus valde et terribilis dies extremi su- Aresceniibus hominibusprce timore etexspectafiottet
perveniel exaininis, niisericors ac niiserator Domi •
qua; superveniet vniverso orbi. Dum enim (ldc!e5

nus ipsum nobis diem signis prxnuntiavit evidenti- quique intumescentes super se fluctus conspiciunt,
bus : Entnt, inquiens, s^^gna in sole, et luna ei stellis. duin alios aliis vicissim succedcre senliuni, non iiu-
Signa, quae venlura nobis ipsa pracdixit Veritas, raerito gravi tinioris exspcctalione trepidant, tiinen-

tnagna cx parte contigisse nostra jam meminit .Tias. p tes ne qu>ndo desocndenlcs usque ad abyssos aniina
SeJ alkui (|iiiddain magnum valde ct eniinciis pcr corum in malis tabescat. Esl et aliud, quod in hac
bxc nobis signa innuit qusc in sote^ luna et stellis valeat exspcotalione intelligi qux supervcntura est
ventura pr:T:diiit.'.JNoniiiio qmppe so/is, seipsum sol «nivcrso orbi. Supcrventura nainque eispeciatio
justitice dcsignat , qiii omnein hominem in hunc ultimx animadversionis bonos et inalos diversis
niundum venientem illuminat. In ipso etenim snle, aresccre facit modis. Timent siquidem perversi, el
huroani scilicct generis Redemptore, signa iiovx timendo arescunt ; nam perituros secum mundo pc-
facta sunt admirationis, dum obediens usque ad rennte recognoscunl. Sed cum peccaia pcccaiis ad-
mortem facttis est pro nobis. Si^na hxc, inquam, jiciunt, illic timore , ubi non est timor , trepidant.
niagnae ct admirandse salulia vulncra cnicifixi et Est et in bonis alius quodammodo tiraor , nielior,

lanccaii sunt Rcleroptoris, quando appensus in pa- inquam et saluVi, inquam in ipsis
vicinior ; est ,

tibulo crucis cornua ctavorura pra;tendit iii mani- timor sanctus Doraini, cujus laudatio manrt in sae-
l)us suis. His profecto signis quasi Solis percussa culum saeculi. Tiinent quidcm oflendere quem ti-
(q)iculo roors absorpta csl in victoria. Unde satis mendodiliguDl, etdiligendosemper quae placila suu||

(25) Vid. not. 20.

 :

55 nOMILI;*: nOMINICALES. M
mi fuilniit. So»l qiila mscU lioiiirt , uIhiim anu»r<« A cio coiuhMiiiiaiilur etjiiitiiia 0"' •»«'*"> mortinra-

dlgnuH sit, uii odio, liinorc ftaiulo arfscnitctt oniiiiu lionein Jcru circiitiircrcns iii coipor*: nuo (^brikti ui

•H» \mMitur o(H>ru, Hcnipcnitio iii unliiKi diviiiu Hilii panHioniltiiH coiili^uravil, alm(|UO oiiinii tiinorit pfl»

proponuiil jtidicla. Iloc Hpirilu liiuoris v:h itltiil riculo K('< iiruH et |{audi'uit obviani cruciliko ihit Do-
Doniiui (ItisiJcrahilc ail stiiiiiiiuni 46 iiHqiicrcplctiiiii iiiiiio. IJndn ipHo FiliuK liominii diligcnlibui k<! < on-
ehil, Paiihis vidclicrt aposloltis, (|iii dicclial : C'«- Kci|ii<>iilcr proiiiitlit dir(>iiH :

$tigo cori/iis mtum, ct in tervitutcm rediiji} (/ Cor. u, llii fieri tticipirntibu» reipicite et levale capita *e-

t7). Qiii cuin tanlus rsscl nc tulis, ul liccl adliiic in llra, quoniam uppropinquat redrmptio vetlra. Qiiid

cariic posituH, Bociclis inlorcsAci inprorclur ca*lcsli- esl ergo, quod rcdiiciis post tvrguin oculis Jiiliriitiir

l)us, nialiiit laiiicii liiitniliter Bcnliciido tiniprc, (]uain m;itVpr<?, nisi til vidcnlis opcra sua ccrtaui acci-
nUiim (|uul 4>r;vsiiiiiciido dc soniclipso Rapprc. Ilunc piaut Kpciii conlidcnti:i'?Qtiilitis rcHpcctis /<;rar«rtiani
rliam spirittiiu tiinoris havid snnctii.s linuiililcr a jiihcnliir capit», id csl cuiii sp<^ ct gaiidio exliilarar<'

nomiuo expostiilul dicons : Coufige timore luo car- corda. Nain inox in gloria a|iparoiit<; Doiniuo rcpro-
ne* meat [Psal. cxviii , liO). Conflgi ergo tiinorc niissa illis appropiiii|iiabit PHlcniplio.

t>Aniini onincs in se deloclalioncs c^rnis sensusque Pro conrirnianda aiitcin ouiniiitii qunc pr:cdicla
iiitcrieiis desidcrat hominis, ut qiiasi clavis conli- l^ sunl ccrlilu<liiio, con|niaiii iiiox propoiiit siinililu-
xiis cbiitra omnia vitioruin delccianionta forlis i>cr -
diiicni liculnea>. Vidcie, iii<|tiit ,
ficubicam el oiiittet

Hcverel ct immobilis. iVarn et virtutes coclorum nio- arboret. Qui<luain Ii.ec ficulnea, nisidin slcrilis inlcl-

vcbuntur. Per virlulcs namquc caMorum chori inlclli- ligcnda esl Synagoga ? Haccest, inqtiain, infructuoM\
gcndi suut augelortim, quos ila sibi incommutabilis illa ficus cujtis stcrilitali nialcdixil Donrmtis ,
quia
Ula %tcrnilatis coadunavit charitas, ut nulla uixquara iiulhu» in ca fruiluni bojiaiopcrationis rcpcril, dun»
iu ipsis pcccandi oriri possit vohintas. Undc et allius (ame miscricordia'. sahitem illiiis esuricns qua;sivil.
ii.tueri libet qua rationc ipsi aiigelorum ordincs nio-< Sed ccce venicnt dics, quaudo iii fiiie inundi excusso
vcndi siut. Movenlur quidera non pro se, sed pro frigoie infidelilaUs, qtiasi lemporc aslivo , fnicltin»

nobis, afleclu videlicet pia; coiiipassionis , quibu» aflerelfulei ct cliarilatis, juxia qiiod per Psalmistam
prjcler solam divinse conlemplationis speciem nil ilicitur : Convcrtentur ad vesperam, et famem palien-

^sse diisiderabilius creditur quam ut de reparatione tur ut cancs, et circuihunt civitalem {Psut. lviii, 7).
noslra numerus eorum adimpleatur. Sunt el in hac 43 In quidem mundi quasi ad vesperam JudKi
fine

Titanonnulliquilam sublitni virUitum culmine aliis converlenlur, et famem sitimque audiendi verbum
pneessc videntur , ut sestimatione multorum qiiasi _ Dei ut canes palienlur. Quibus panc fidci solidoque
virtutes coelorum luibeantur. Sed quia vcntosa adu- Scripturarum cibo saliatis, dum alios noudum cre-
lantiiun favore delectantur, laboris sui inercedem in dentes incocporare merabris Ecclesiae cupiunt , ip-

praesenti consequuntur. Ilinimirum in adventu di- sam clvitatem Ecclcsiae pradicando el docendo cir •

Stricti moventur judicis, quando impinguare caput cuibunt, et quasi continuis lairalibus vocem prxdi-
coruin oleum non polerit peccatoiis. calionis snx ubique tcrrarura resonant, quibus e
Et tUHC videbunt, Filium hominis venienlemin nt^e somno^mortis dormientes. in peccatis excitanU llaec

eum potestate magna et majestate. 'Venientem namque arania, quam indubitanler cr.edi debeant , ipsa niox
Filium hominis oinnis caro videbit, sed simile vi- Yeritas certa ratione confirmal
dentiusi gaudium nonerit. Yidebunl igUur electi, ut Amen dico vobis', non praHeribit generatio heCf
sine fine gauilcanl ; t)irfc6M?if etreprobi, ut confiin- donec omma fiant. Quae generatio bic reclius inlelli-

dantur el pereaiit. Nain subito toUcntur impii , ne genda est, ni&i generatio rcctorura, quorum semen
videant glpriani Dci. De hac manifesta iremendi ju- dirlgetur in saecula sseculorura, quia propitiante Deo
dicis visione David sanctiis propheiica intonat voce : in ipso etiara termjno-raundi non deerunt inquiren-
Deus tnanifesie veniet, Deus noster, el non silebit tes, qu»beneplacita sunt ilU? Sednealiqua in corde
(Pso/. xLix, 2). Deus, inquain, universorum per di- _. audientium residereL dubietas , iterum aflirmando
viuitalis suaepotenliam; Deus autem Mo«icr persu- ipsa suWntuUt Veritas Ca?/«»i et terra iransibuntf
:

sceplam fragiliiatis nostra; subslantiam. Ipse vero verba autem mea non transibunt. Non hoc utique ila
Deusnoster, cui judicium oinne Pater in47 manus inteUigendom est, quasi haec elemeiila post finem
dedit, manif£ste quandoque adveniens non silebit. sxculi ad nihilum redigantur, sed quia igne purifi-
Sed sciendum est quia non sicut homo cuin fao- cantein meliorem statum renovanlur. Coehim enim
mincmutuos nobiscum sermones conferet, sed alius hoc aereum, cujus nunc splendorem varius immu-
tlinendus valde interrogandi et respondendi modus tare videlur transcursus nubiuro, quania ttinc solis,
«rit Sedens namque in sede- majeslatis suae palam lun« et steilarum claritate splendescat, vox prophe-
nobis sua oslendct vulnera, perquae omnis care pro- tdcamaBifestedeclarat: Erit, inquiens, luxluncesic-
pria judicabitur conscientia. Nam qualiter hac in ut Lux soiis , et tiuc solis sicut lu.t septem dierum
V.ta his vulneribus recte vivendo responderit, lesti- (/^ai. XXX, 26). Et si elementis insensib^libus tanta
inoDium sibimetipsi omnis tunc bomo perhibet. eiit species claritatis, qualis esse splendor poterit ad
Qiiibus enim in pncsenli verbura crucis scanda- dexteram Dei coUocatis? Tunc enipa elecli quiqna
luiii esl atque slcltitia, tunc «inc misericordia judi- configurati corpori claritatisGhrisU fulgobunt siciit
 :

55 VEN. CODEFRIDI ABBAHS ADMONTENSIS 56

Nosergoiit ad haiicclarilatis A ducto ex se gerniine iniquilatis
sol in virtute coelesti. cl nequiliae, quoJ
visionera pervcnire valeamus, fiiii lucis et liiii diei est Anlichristus, sterilis nunc in fiile Ciirisli Judxa
Iiac in vita esse studeamus, ipso praestante etadju- ad Deurn conversa fructus fidei, fruclus dico/nsti-
vante qui lux vera el beatiludo omnium cst beatorum, line el vcritalis, produceie crcdcndo et eauidem Q-

qui vivilet regnat in ssp.cula saecnlorum, Ameu dem praedicando coeperit, et muliitudo gontium in-
49 HOMILIA VIII. troierit, cerlum est quod prope sit a:sias. quod ili«»

ly EAMDEM DOMINICAM A.DVESTi;S SECUSDA. proximus sil qiii sublalis iinpiis, ne videam gio-
Erunt signa in sole, et luna, et stellis, el in terris riam Dei, suos cohaercdes introducturus sil in se-
pressura geniium prce confusione sonitus tnaris et rcnissimara iliam tranquillitatem coeleslis requiei.
fluctuum, aresccntibus hominibufi prcc timore et ex- Hsec siint verba unigeniti Filii Dei, quibus tunc
tpeclatione, qun: superveniel universo orbi (Luc. xxi). ad prsenoscendurn per praecedentia niundi lerminum
Requisitus a discipulis Dominus de fine mundi signa districti judicii cjus adventum prseparabat.
hujus, sicul praesens evangelicae lectionis ordo in- His nihilominus verbis nos ct universos qui vere
sinuat, de cunclis ejusdera mundi elementis signa discipuli ejus sunt et esse volunt, docet et informat,
quxdam dedit fiituri examinis decoelo in sole, luna quomodo fieri in nobis signa debeant, ut dum vel
et stellis, de lerris pressuram gentium, de mari B in praesenii vita ad visitandum, vel posl prsesentera
confusionem soniius ejusdem maris et fiuctuum, ut vitam ad judicandura nos advenerit, sine timore
dura fieri ista cernerent, diera adventus ejus non cum 'laetitia et exsultatione a nobis suscipi pos«
longe abesse crederent. Quod aulem adjecit : Are~ sit.

scenlibus hominibus prw tiniore et exspectatione, quoe Erunt signa, inquit, in sote, luna et slellis. Per
superveniet universo orbi, ostendit horrendura illud tria haec solem, lunam el stellas, totura hominem ac-
et terribile ullimi examinis periculum, in quo non cipere posstimus. Est enim in nobis aliqiiid quod
solura illi qui de terra sunt, homines videlicet, qui ad solem referatur, estaliquid quod lunae coropare-
digna tremore et pavore commiserunt, sed et ipsi tur, est qnod stcllis prsefiguretur. Hoc etiam eviden-
sancti angeli, qui nunquam a Deo et acternae tran- tius .\posloliis 151 exprimit, ubi dicit Deus pacis :

quillitatis requie separabuntur, ex ipsa humani gc- sanclificet vss pi^r omnia, nt integer spiritus vester,
neris miseria, quara tunc videbunt, raovebuntur et et anima et corpus in adventu Domini nostri Jesu
pavebunt. Ait ergo Dominus : Nam virlutes coelorum Chrisli servetur (I Thess. v, 25). Fer solem namque
movebunlur. Sed quare movebuntur? Non utique non incongrue intelligimus spiritum hominis, per
pro se, sed pro nobis pavebunt, dum justissimum lunam animam sive inenlem borainis, per stellas
indeclinabilis Dei aequitatis judicium tara districte corpus sive corporeos sensushominis. Signa autem,
orani huraano generi imminere videbunt, ubi cun- quae ad praevidendum et evadendum districium fu-
ctorum conscientise rimantur, ubi non solum opera, turi examinis judicium in hiijusmodi sole, luna et

sed ct cogitationcs hominum cxaminanlur. Unde ttellis fieri ct esse debent, signa sunt sacrae Scri-
nubinferlur : Et tunc videbunt Filium hominis ve~ plurae, qnae signat nobis et exprimit et aeternae sal-

nientem in nube cum potestate magna et majestate. valionis interminabilem gloriam, et -eternac damna-
Polestaiis ac majestalis venientis in nube Filii Dei tionis inlerminabilera dolorera ct roiseriara. Esse

virtutem tanto tunc districtius quisque super se debent signa haec in sole, ut vitalera spiritus nosti i

sentiet, quanto nunc pietati et palientiae ipsius in- scnsum assidua sacrae Scripturae vegelemus medita-
gratum sc exhibet. Quae autem electos Dei spes inter tione. Esse debcnt signa haec in luna et stellis, ut
haec maneat, sequentibus verbis manifestat anima nostra, quae est tuna, sacrae Scripturae docu-

Jlis autem, inquit, fieri incipientibus, respicite et mentis intendamus, et corporeos scnsus nostros,
levate capita vestra, quouiam appropinqual redem-' qiii stella; sunt, in aiidicndo, legendo et docendo
ptio vestra. Secundum verba beali Gregorii (2i) fe- sacram Scripturam eiercere non pigcat.

vare capita, id est exhilarare corda jijbenlur, quia .

Factis insole, lunaet stellis hujusinodi signis, fit

sicut iiigruentibus districli 50 jfdicii Dei terrori- etiam in terris pressurn gentium, quod est pressura
busxlerna reproborum appropinquat damnatio, sic vitiorum ,
quia ex lectionis mcdilationisqiic fre-

daranatio reprobis appropinquat, xterna eleclorum quentia fit paulatim in terris, in tcrrcnis inembris

Dci salvatio. Ut autera raanifestius ejusdera diei hominis, peccatorum continentia. Nam etsi exter-
Domini tempns .scirent, et scientes providercnt, di-. minare ad liquidum easdcm gentes noii poterit,

li» yiis similitudinom : Yidete pculnc.am, et omnc» comprimit cas tamen suacque ditioni ita siibjicit, ut
arbores. Cum producunt jam ex se fructum, scitis supcrari ab eis non possil. Quod autcin subjunxit :

quia prope est wstas. Per ficnlneam SjTiagogam ac- Proe confusione sonitus maris ct /7HfrHum,»transeun-
cipiimis, per omnes arbores miillitudinem gcntiura ter non est animadvertendura. Etcnim per mare
intcliigimus. Fructiis ficulneae esl futura in fine mundiis significatur, flttctttum autem noniine flucti-

niundi conversio Synagogae. Vcl ficulnoae frurtus vaga carnaliiim voluptatiim desideria possumus ae-
esl, ut ainnt quidam, n.iscitiinis ox Jud.Tis caput cipere. Qiiae diio mundi videlicct memoria ct car-

omnium iniqiiorum Antichristtis. Cum «nim pro- nalis concupisccntia, cum in corde horainis contt-^

(2i) S. Cregor. XL, Hora. In Evang. 1. 1, hom. l.tom. LXXVI Palrologiae.

C7 H0M11.I4: DOMINICAI.liS. r.«

DJiiDt <'t 80 tnvlceii) conniiuliint, ciiliiiltilciii IM to- V nl iiiajorrin (iri Ihm' < oiiHol.iiiiinrin <l.iitl itr m- pi

uiHiin inlitiinl. Nci'('ss<> csl iUii|iiu li<iiniiii h:ilvaii(l<> hniiKMltilitiH, <|iiia oiniii.i ii»U bpirilalMiin bborunt
niariH cl flnchuini |)r.rni< ililalio, lioc csl, anl<*<|u:)iii oxcri-ilin iion koIiiiii, ttiiiii coiiHiiiiiinJiilnr. fcoil tiiiiii

COiirnHiis ct |)<*rniiHtiiK in <'<)r<l<> lioiiiiiiis aiiior HsiTtili tiu-tioaiitnr , u-l<'riiain tuMiiiniH rcdciiiplioiinii npr.-

cariialibiis «lcsiilciiiH lcllialiUT soiiarir lii<-ipial , raiitiir. Ncc pra-tcrciiiutinii i|tiod ail : Hrtpinte, K»l
iii<'ntciniiiic tioniinis ipiasi i|tiiliiis<tain niuliliiiH oiiiiii (|iiasi diiMl : Si dilHt il«- rt ahp<iuiii vidctiir

abri|iiat, pcr lcclionis ri-ci|ti<-iiliaiii, i|iiod siinl»if/N<i niiiic pcr l<'iiiporalia latioruiii ccrlaniina r<'pioniisba
^i sule, luuit rt nlcHix, pcr pccialoniin conlincntiaiii, vobis r<i<li'inptioiiii{ (iiwrcro gandia , ad trannacUR
quod Osl j>i'c.'i."i«r« genlium in liriis, sciiicli]tsiin) vita- tciiipora cordiA ociitiiin rc<lucit(\ cunsi<lcTaiil<-B

lionio piaMiiiiniat. Oiiia vcro cl lcilionis rrcqticnlia, <|iionio<to niliil sil <|u<id vixislig, (|nid vobib roiitu-

ct pcccalonini 52 <'""'""'"^''' slarc<tiii noii pnlcril, l<'ril (<'ni|)iis (]iiod iii volii|>talit>us inollitiri|iu* cor-

«isi fiilcialnr cl rohorctiir caniis abslinontiu, hiib- )ioris lraiisc({islis. A<l liaiu- ctiain, (]iiani (ii-sitlcriiliR,

jiin.vit post Ikv.c ivlorna Sapicnliu : vcniontis iii nnbc Filii boniiiiiH insatiabitcm siiavi-

Ar«sf(!riM/)ii.s liouiiuibtis pnr limon: et exiperla- tatoni ct Uolitiain, ad baiic, dii o, levate riipila vetlra,

tioiie, (/««' .si(;i('rrcM(c/ uuiverso orhi. I)«o siinl, (jiko ad liaiu". diriKilc iiiciilis vcslra; intcnlioiics ct dcsi-
"
8iij)crvt*niciil nnivorso orbi, salv;il.io jiislonin) cl dcria ; ijuouiiDn uppropinifuut redrmplio vcilru.

(l:<ninatio roproboiuni. Arrsruui liomiues prd- limore Ibi vcro i-odiiiicinini iioit solmn a iicciatis cl vitiis,

et exspcctationc, dum pi'o])tcr futura inala quoruni &cd otiam altoviabiiniiii a priosonli corruplioni;

tiniore tcrrcnlur, ct fiitura bona quorum'' oxspocla- aniiii?e et corporis. Qnoniodo autcm salvandr.squis-

liono consolantur, cibis, polibiis, somno, jocis c;cle- qnp obsorvarc dob<'al iii so tcnipiis biijus rcdoinplio-

risquc qtiibus caro dclootaliir, ininus indulgoulos, nis, biijiis pjratia*, docct nos Doniinus sequcnti simi-
soiuolipsos nunc arefaciuiil ct oxtouiianl, qualcnus liiudino :

poslca iii seterna*. beatiludinis amaMiitate per r.bri- Videte, inqiiit, ficulneam, et omnes arbores. Quod
slum in Christo revirescentes sine fine gaudcanl. suporius in luna, hoc hic in /!cM/H€a, aniinam vi-

Sed ot in praisentis vitfo huJHS t.odio laboris sui noii dolicot bominis; quod ibi in stcllis , boc hic in
fraudantur pricmio, qtiemadinodum mystioe innui- arboribus , sensus vidolicct bominis accipcre possu-
tur, cuin niox a Domino siibinfertur : Nam virlutes miis. Nec injusto per /ic«/Mecm anima signiticatiir;

«er/ori<rH movebuntur. In virlulibus ca?loriim duas habot CHim aliqiiid in se quod aple ad animam refe-

prseciptic virtutes in hoiuine, humililalem videlicot lalur, duplex videlicel fructus ,

quem gignit, qui el

et cbaritatem, convoniontor possumus accipore, diiplicem aliquom fructiim aninia^ figuralilerexpri-

^' mitlit grossos suos,
JlfoucHtKr virtutes C()'/t)j-»iH, qnando por veram hu- mil. Nec iujuste; primo ciiim

militalem geminamquc Doi ol proximi chariiatem immaluros fructuset amaros, deinde proferl ficus»

ijuae ex prjecedentium laborum studiis, Scriptura- qiix siint fructus suavis et malurus. Sic et anima.
ruin videlicet frequenlia, peccatoruni coniirenlia Nam cum prona sit omnis aetas in malum ab ado-
carnis abstinentia acquiriiur, ad internam visita- lescentia sua, omnis peno anima prinio profert frii-
tionis et dulcedinis divin.x gratiam bomo movetur ctum maluin , fructum amarum, quod sunt peccala
et provehitur. Moium hunc virtutum Propheta in se et v.tia; dcinde ubi divinae visitationis gratia rigari

senliebat, cum dicebat : Hnmiliabam iu jejiiuio ani- coeperit, profcrl fructum suavitaiis, fructum videli-

tnam meam, et oralio mea in simim meum converletur cet justitice et veritatis. Quid est aul«n quod ficul'

'{Psal. xxxiv, 13). Humiliata per jejunium caeteras- neam jubemur quod 54 omuimoda cir-
viderc, nisi

que carnis atnicliones anima, oratio hominis in si- cumspectionis custodia animasnoslnodebemusimmi-
niun suum convertitur, quando sic orat extorius nere, ne aut ex cogitationibus , desideriis liujus sae-

quod fructum orationis, guslum videlicet divini culi, aut voluptatibus aliquid ei insideat,quod ab
amoris, capit et sapit interius. interna venientis in nube Filii hominis visione ocu-

Motis hocmodo virtutibus coelorum apte subjun- luni menlis retardare valeat? Hinc, ait Salomon :

gitur : Et tunc videbunt Filium homiuis vementem Omni custodia serva cor tuum {Prov. iv, 23)
in nube cum potestate magna et majestate. Venit in Sed et non minori instantia, non minori vigilaa-
iiube Filius hominis, hoino factus pro boniine, Uni- tia exteriores sensus noslros, quos per arbores si-

genitus Patris, quaiido por gratiara spirilus sancti, gnificari diximus, ad proforondos Deo fructus jusli-
quam nubes significat, cor hominis visitat, ad amo- tiae observare deberaus. Aliter enim ad ajslivam
ris sui dulcedinem oompuuctionis lacrymis irrigat. illain et jucundam divini caioris et amoris sereniia-

Curn potestate magna venit, quando cum qucm vi- tem non pervcniemus, de qua dicit Dominus ui con-

sitat, ad resisiendum viliis fortein et potentem ef- sequentibus : Cm»k producunt jam ex se fructum, sci-

ficit; et niajestate, quando post praedictas laborum tisquonia^n prope est wstas. Quis esl fructus iste?
eum do quo Aposloius Fructus
53 ainictiones Spiritus sui dulcedine reficit. Fructus utique illc dicit :

Soquitur : aulem spirilus pax, gaudium , benignilas , cmteraqiie

His autem fieri incipientibus respicite et levale ca- his similia {Cral. v, 22). Hiijusmodi fruclum. cum
yita vcslra, qnoniam approplnguat redemplio vcslra. producere per gratiam Dei coeperimus , certuni est

Non dixit His faclis, sed His incipientibus quod prope f it ^stas, fervida el serena diirinae risi-
: : fieri ,
 S9 VEN. r.ODEFRlDl ABBATIS ADMONTENSIS CO
tationis claritns. Subjunxit crgoDuminusetail: Ita A placeamus, ut vcnientem eum in nubecum potestate
ei vos cum fieri, scitote quoniam prope
videritis magna et majestate non trepidi, sed securi videntes,
lia-c

est regnum Dei. Cum ficri in nobis hxc ita videri- cum impiis non damneniur, sed cura sanctis et
inus, qiiod et aninia nostra bouis intenta est sensi- electis omnibus in sBlerna beatitudinc aeternaliter

bus , et corpus nostrum bonis inslat nctibus, hxc glorificeraur. Quod ipse praeslare dignetur Dominus
C8t ceniliido quacdam , qua certificamur regni Dei, noster Jesus Chrislus, qui cum Patre et Spiritu

quod hic per splcndorcm visitanlis gratix ipsius in sancto vivit et regnat per omnia saccula saeculorum.
homine inchoatiir ei in futura vila gloriosius per-
, Amen.
flcitur et consunimalur. Sequitur : 56H0MILL\IX.
Amen dico vobis, non prcEtcribit gemratio hoec, do' IN EAMDEJi DOMIMCAU TERTIA
nec omtiia fiant. Generalio licec generatio est san- /n anno, quo ingressus est Tharilian in Azolum,
ctse Ecclcsiae, quae non prieteribit, donec hmc omnia cum misisset eum Sargon, rex Asiyriorum et pu- ,

f.ant. Ilem generatio hmc qiia; non prxteribit, gene- gnasset contra Azolum et cepisset eam in tempore
, :

ratio bonoruni operum, geueratio sanctarum virlu- illo IqcuIus est Dominus in manu Isaia:, filHAmos

Sed quomodo dicit iVon proe-

luui intelligi potcfil. dicens : Vnde et solve saccum de lumbis tuis, et cul-
:

Quod pr;pterilum est, jam non esl, cl quod " ccamenta tua tolle de pedibus tuis. Et [ecit sic, to-
teribit?

jam non esse videtur quasi periisse sesiimatur. dens nudus et discalcealus [Isa. XX).
,

Consolatur igitur Dominus vei*bis Lis electos suos, Yerba haec, sijuxta lilleram lantummodo intel-
ne deficiaut in laboribus , quia quidquid stu- lexerimus, parum, aut etiam nihil utilitatis ex eis
dii vel laboris aut in Scripturis sancta<.que ntedita- consequi poterimus. Verum qiiia verba sunt Spiritus
tionis frequcntia , aut in peccatorum continentia, sancti, spiriialem in eis intelleclum quacrere studea-

aut in carais abstincntia propter Deum impende- mus ;

qualiter sacrosanclum Dei et Salvatoris no-
rent, etsi jam non est, si ab illorum oculis idcirco slri Jesu Christi adventum spiritaliter expriraant,

periit, quia prseteriit, nunquam peribit a memoria ipso adjuvante et donante vidcamus. Ad hoc enira
Dei, nunquam peribit a prxsentia Dei, donec omnia hortatur nos Apostolus in Lectione hodierna qua
fiant,hoc est 55 donec eousquehominem perducal, dicit : Qucecunque scripta sunt, ad nostram doctri'
quod virtules cceloruvi in eo movebuntur , quod vc- nam scripta sunt, ut per palientiam, et consolatio-
nientem in nube Pilium hominis cum potesiate ma- mm Scripturarum spem habeamus {Rom. iv, 4).
gna,ut praedictum est,et majeslate videre merebitur. Quid est Per patientiam et consolationem Scriptu-
:

Quia vero durum, nt csl, et difficile videtur conti- rarum tpem habere ? Homo, qui ex anima et corpore
nuis laboribus corpus attenuare et atDigcre, jugi ^ cunstat, ita a Deo creatus est, u( nunquam aut ra-
custodia mentem ad interiora stringere, monet nos Ko esse valeat quin aut ex diabolo , aut ex se ipso,
Dominus, ut quid simus, quid fleri debeamus, sem- Td ab aliis etiam hominibus aliquid adversitati?
per prae oculis babeamus. Caelum „ inquit , et Tel molestiae, nunc in aninia, nuuc in corpore su>
terra trantibunt , verba autem mea non transibunt^ stineal. Ergo omnia quae scripta sunt ad doctrinara ,

Per coelum et terram spiritum borainis et corpus nobis scripta sunt , ut qui praesentem vilara trans-

convcnienter accipere possumus. Ccelum et terra ire sine tentationuni adversilatibns non possuraus,
transeunt , quando resoluto per mortem corpore ad sacram Scripturam assidue curramus, ex ea pa-
spiritus hominis sursum rapitur, ct caro in pul- tientiam discaraus , in ea et ex ea ad relevandum
Terem terrje redigitur. Et est ,
quasi Do-
dical morlalitatis nostrae laedium consolationera quaera-
Diinus : Quia transituri estis, et in hujus mor- raus. Palientia cnira et consotatio Scripturarum
talitatis corruptibilitate stare et durare non po- animat nos ad spem et corroborat , ut de divinae
testis , satagite, quandiu nonc statis, ut per trans- pietatis misericordia nunquam diffidere valeanuis.

euntis vitae labores ad stabilcs et sine flne mansu* Nunc igitur, quia docuit nos lioc AposloluS, se-
ras regni mei pervcnire possitis promissioues. Coe- quamnrdoctrinam iHius;inprophetica hacqaae notis
p
lum enira et terra, spirilus uliquc et corpus vestrum proposita csl 57 Scriptiira, consolationem nostram
ftolota per raortcm Iransibunt ; verba autem mea non quaeranius ;
quid ad adventmn Doinini uoslri Jcsu
transibunt. Lnplebunlitr vobis in praesenli vita ad Cbrisli, pcr qnem .'cternae nobis consolatio \\Lx red-
consobitonem sive jusfificaiionem, Implebuntur vo- dita est, pcrtineat spirrtalitor, discutiendo videamns.
bis in futura vita ad corporum et aniraarum glori- Liltera enira, ut idcni ait Aposlolus, occidit , spiri-

Ccaiionem. tus autemvivifical (II Cor. iii, 6). Relinqucntcs igi-

Hacc snnt sacraiissima eTangelicx lectionis my- tur litieram occidentem, ct sequenles spiritura viTi-
steria, quibus instriixit nos aeterna Dci Sap^cntia, Hcantcm, primum inlcrpreiationcs nominum distin-
quibu5 sigiiis, quibiisvc l.iboribns cl merilis praive- giiamus. In his enjm est maximavis spiritalis. io-

nire debeamus diem ultim»; animadvcrsionis. Sed tollertus.

ipse qui docuit, quid faciamus, adjuvct, utper- /n anno , inquit, quod ingressus est Tharthan in
fi. iamus , quntcnus signis sacrx ipsius Scriptnrae Azotum, cum misisset eum Sargon, rex Assyriorum.
sic insigniri mereamur , sic in nobis vitiorum gcn- Tiiarthan interprctatur turrem dedit, Azotus ignit in-
les comprimamus sic pcr rarnis nbstincntiara Dco
, (cr.dii, Sirgon princeps horli. In Aioto polest iutcl*
 ,

61 IIOMILI/t: I)OMIMr\IT.S. It

llgi liHr.iann iKitiira, qiix cipplt lit Adani; qiuu katis A tenludiviuilali»iiia.'Oinn!a tutlinrt.outnia coinpkt.

coiivriiiciiliT Atn/u«, Mitslignit inceudii iioininurl ati« convniiciitcr iiitclligi valcl. In haia fUio Anina,
potcral, <|iiaii(li) inistMa Kva ('oiiciipiHrnilia \iMili iiiiiRi-niliis Pci Kilius nun iiuliKnf '»1 ad ipi<'iiilin.

poini, qiiasi valiilo (|ii<Mlani ij^iic siictcnsa, sic xsliian; Sfrmo ilic, «|iicm i»i f>ni«u «-jii» lo< utiucKt lioiiiiniiri,

cu'|)i'i'at , iiiKxi «avcrc luy voliiit iirc valiiit , qiiin prirci plitm illuil ct ol)cdiciitia ilh fuit, qiiam Dfu»

ad intordiclaiii arlioriMU inaiuini niittcrct, ronicdiTct l'atcr ei coiiimunicato cuin rodcm Filio, et Kpirilu
et ad conicdtMKlniii aniiniiin viii inclinarct. Scd sancto consilio dcdit, quando eum a<l reparandiim
qiianilo lioc, vcl qnoniodo laclniii cst? ]n outio iili- ct rcstaiiraiidtim noliiji' opiis «iiiim , toftim vidcli(rt

qiic, (/xu ingrfsfUi t'i( Tarllmn in >4:<i<i<ni. In aiino gcntis liuinaiiiiin, tiuod i«i Adani |)crieral, bominem
Islo |H>.ss(iiiiu.s accipcrc totiini l<-inpns pncsonlis vi- ficri coiislitiiit.

tin, quod liinc incirpil, quando priiiius homo crcatus Vade, inquit, et toltt saccum de lumbit luit. El
e8t. Anlc crcatum quidcm lioiiiincm ncc tcmpora liiinliiK cainaiis pro(',<;dit gcneiatio. Kl apte p<-r lum-
roc anni fucrmit ; ciiin crcato lioniinc crcata snnl boslsaia-, 59p(;rlMiiilios nomiiii noslri J. sii Chriiti,

simul ct tempor-j , totiimiiiio illud tenipus a primo palrcs cjiis, palrian lias Mddircl ct propliclas ,
d«
bominc usqiic ad novi8simum csl qtiasi unus anniis qiiorum seininc nasci secundum carnem voliiil, po»-

CurreiiR parilms diebiis ac mcnsibus. In hoc denique ^ stimus intelligere. Saccus, qui Iiimbi» illis immincbal
ingrestus est qnodanimodo Tliarlhanin Azolum. originaliscu'pacriiiiinis ci al. Sac( uin istiiiit omncs ab
Noininc suo Tliarlhaii , <|iii iiitcrpreiatur , sicut Adani usque adChrisltim nimis laboriosc poitahant,
prapmissnm est, liirrem iii'dit, aUiiiidincm superbije quia licet sanctc ct juste in hoc saeculo vivcrcnt, om-
et elationis aptc exprimit, per quam iideni primi nes tainen posl morleminrcrnum haereditabant.Taii-
parentes noslri in anno, id cst in tempore, quo no- ^e.m in fine sseculorum respicicns Dominus afnictio-
bililer crcati, Hiiserabilitcr seducti stinl atque pro- ncm populi sui, linigenilum stiuni misil inniundum.
ttrati, cum misera mulicr ad vocem serper.tis, iino dicens quodammodo ad eiini : Vade. Ac si diceiel :

diaboli in serpenle loqucniis, scd cl dicentis : Eriiis Grave originalis peccati dclictum, quo tolum genct
$leut dii, scientes bonum el matum, incaute inlumuit bumanum conslriciiim teneltir, nequaquam nisi per
honorc suo et dignitate ad quam Dcus eam condi- lc solvctur. Tu illud poriabis, lu cas, quas meruil,
poenas solvcs. Solus t« pro omnibiis mihi satisfa
•
(lit, non contenta , scire ciipicns quod scirc non li-

ctiit, similis Deo fieri voluit. Ista sane cxca meniis cies. Sed quia in divinitalis tuse potentia, qua co-
elatio erat, sicut dictum est, Thartban ille, nuntius £equalis mihi cs el consubslanlialis , fieri hoc non
vjdelicet diaboli, 58 (luem Azotum misit, per
^,. quem
^ , valet, necesse est ut vadas. Yade dc seiernitale di-

primum mulierem igne incen dii sui, id est concu- viniialis ad tcmpovalitalem humana mutabilitatis.

piscentia vetiti pomi inflammavit. Poslea per eara tade humanae forniam naturae assumendo, tolle taC'

nol)i1em illud protoplastum Adam elisit et supplas- cum de lumbis tuis, eos de quibus et pro quibus
tavit. Ipsc enim aucior et <ncentor lanti sceleris fuit, nasciturus es, nodo veteris piaculi morte tua expe •

9icut sequens mox littera de ilto subjungit. diendo.

Ctttn misisset, inquit, eum Sargon rex Assyriorum, Et calceamenta tua tolle de pedibvs tuis. Si pe»
Nomine S<ir^on, qui interpretatur , sicut dijimus, lumbos Christipatriarchas et prophclas intelligendo»
princeps horti, apte diabolus \alet intelligi ; hortus diximus, de quorum seraine nasci voluil , per pedes
vero, cujus ffuctus sicut cito crescit, sic eliam ci- ejus sanctos aposlolos non incongrue accipimus,
tius transit ct deftcit , instabile hoc sseculuni , sive qui pro certo pedes ejus fuerunt ,
quia prxdicando
instabileset Irausitorias SJECuHvoluptalesetdelicias eura fidemque ejus constanter docendo, quasi per
non inc.ongrue exprimit, quarum princcps jure dia- totum munduro portaverunt. De istis pedibus 8uis
bolus nominatur. Per eas enim incautas hominum tulit quodammodo quando abolito in
<:a/ceam^Rfa ,

menles capit et dccipit. Ipse etiam dici^ur etest eanguine suooriginali crimine, quod per saccomln-
rex Asstjriorum. Assyrii , qui interpretantur diVi- ^ {elleximus, eiiam post mortera, resurrectionera et
gcntes , significare possunt universos homincs Deo ascensionem suam novo et inamlito sancti Spiritus

creatori sno humilitcr subesse nolentes , qui juxla charismate delibutos etimbulos ab actualibus nibil-
Toluptales el desideria carnis su« se ipsos dirigunt, ominus peccalis , quai per calceamenta quae ex ,

et ab aliis sub humili propter Deum obedienlia di- inortuis fiunt animalibus, apte inlelliguntur, expiavit
rigi nolunt. Isle Sargon, rex Assyriorum, cam misisset et emundavit. Nam poslquam tanta gratia sua Spi-
Tkarthan in Azotum, etpugnassetcontraAzotum,et ritus sanctus eos replevit et inebriavit , parum aut
ccpissft eam, hoc est cum priraura contra nobilem nihil, sicut credere possumus , de actualibus pec-
illam creaturam pcr turrem elationis et superbis catis ultra eis adhaerere potuil.
pugnasset, et cepisset eam, igneque, id est concupi- Hos Domini pedes notat alibi sacra Scriplura
scenfia ligni vetiti succensam prostravisset, in tem- ubi dicit : Egredietur diabolus anle pedes eju i {Ha-
pore illo tocutus estDominus in manu Jsaice filii Amos bec. ni, 5) et recle hoc sanctis aposlolis ccngruit,
^icens : Vadeet solve scccum de iumbis tuis, ei cal- quia euntibus 00 ^^^^ P**" universum iiuindura ei
ceamenta depedibu^ tuis. In Amos, qui interpretatur prjedicantibus subsistere ante eos diabolus non jjo-

fobustut, Detis oranipotens, qui fortitudine ct po- tuil, famiiiaria inCdeliunicorda, ex pncdicalione t«-
 :::;

63 VEN. GODEFRIDI ABBATIS ADMONTENSIS. 64

ruin calorc Qdei sitccensa et inflammala, diutius A Sic minabit rex Assyriorum captivitalem jEgyptiet

inhabilare non potuit. Praemisso etenim Palris prse- transmigratiojtem .Eihiopioe, apte diabolum, hostem

cepto, (|no(l de(iit Unigenito suo ad rcstanranduni ge- srtiquum possumus accipere; qui utiquerexest ct

nus liumanum, quid jam fecerilFilius propheta osten- Doroinus omnium, se non secundum Deum, sed se-
dit, cum prolinus ex persona ejus subjuugit el dicit cundum voluptates et concupiscentias carnis diri-

Et (ircit sic , vadens nudus\ et discnlceatus. Fe- gentium ; Assyrii enim interpretantur dirigentes,'

cit sic, boc est obedivit Patri ,humanitalis nostrae Capiivitas autem ^Egypti est multitudo gentilis po-

miserias in sc suscipiendo ,
quemadmodum dicit puli , transmigratio .iCthiopiae multitudo Judaica
,\poslolus : Exinanivil seipsum formam servi acci- plebis. Nec incongrue. ^Egyptus enim interpretatur
piens {Philipp. n, 7), angustans tribulatio, JBthiopia tenebrce, sive caligi-
Nec transcunter animadvertendum est quod dicit nes. Et benequidem plebs gentilis captivitate jCgypti

Vadens. Qui vadil, de loco ad locum transit. Et notatur; plebs Judaicipopuli per transmigrationem
recle verbum hoc, vadens, niutabilitatem humani- jEthlopiae figuralur. Gentilem enim populum quasi
tatis nostrie quam suscipere in se Unigenitus Dci sub jugo ct potestale sua diabolus tribulabat et an-
\cnerat oslcndil. llie enini qui secundum divinitalis gustab:it, etquasi captivum tenuit, quia ad quaecun-

sure substantiam luraen habitans inaccessibile, nec B que flagitia voluit, eum, utpote Dei ct Creatoris sui

nioveri, nec mulari, necvideri poterat, in assumpta prorsus ignarum, potenter inclinavit. Populus vero
propter nos humanitatis forraa mobilis, mutabilis Judaicus caligine superbise ct perfitiise conlenebra-
atque visibilis Oeri voluit. lile, de quo scriptum est lus, quasi sponte a Deo transmigravit ;
quia Unige-

Tu autemidemipsees, et anni lui non deficient {Psal. nilum Dei, quem «x lege et prophetis venturum in

ci, 28), qui nullum accidens habuit in divinitate, ut- carne audierat, hunc jam venientem et viam vitaj

pote nunquam minor, nunquam niajor, nunquam se- doctrinis et exenip!is ostendenlem leprobavit, 02
nior, nunquam junior, hic propler nos, quasi vadens hunc Deum et Salvatorem credere noluit. Sic plane
factusesl. Vadens, inquam,desinu Palrisin uterum populo illi tronsmigranti, et in hac transmigra-
matris, vadens de Virgine nascendo, vadens infan- tione persistenli adventus Christi, quasi porten-
tilis jura aetatis sub Virgine nialre sustincndo. Sic- tum erat .xternae damnationis. Populo autem gcn-
que singulos xtatum gradus transiit, donec in robur tili, qiii per fidei et bapiismatis sacraraentum cap-

virilis aelatis surrexil. Sic vadens erat propter ho- tivilatem diaboli erupit , crat adventus Chrisli

mincs, vadens tamen non sicut cKlcri homines. Vn- signum seternae salvalionis.

dens utique nudus, et discalceatus : nudus a peccato Quod autcra post captiviialem .(Egypti et Iransmi-

originali, discalceatus ab omni peccalo acluali. C grationcm JEthiopice subjunctum est, juvenum el se-

Et dixil Dominus : Sicut ambulavil .fervus meus num, eosdem diios populos «stimo iiilelligendos

Isaias nndus, el discakcalus, Irium annorum signum Senior (|uodanuuodo crat populus Judaiciis, quia
ei porlenlum erit super A^gijptum el supcr JEthiopiam, prior eleclus ;
populus vero gentium erat quodam-
sic minabit rex Assgriorum caplivitatem jEgijpti, et modo junjor, quia in elecLione posterior. Hos etiam
transmiyrationcm uEthiopicc, juvenum et senum, nu- aliunde notat Scriptura , qu;e dicit : Major serviet
dam el d.scakealam, discuopertis natibus ignomi- minori {Gen. x\v, 23) Sed sicut Judsos el gentes,

niamJEgypti. Triumannoruni numero, tria tenipora omncs utique crcdcnt<.;s, ei rectce fidei recia opera

inlelligenda aestimo. Tempus ulique antegl legem, jungcnles Christus venit salvare, sic hic, qui sem-
tempus sub lege, lempus sub gratia; per iCgjptum per quictus erat in divinilate, nudus ab originali,
et iCthiopiam, genlilem plebem at(|uc Judeam. Venit discalccalus ab onini pcccato acluali, anibulare,
Unigenitus Dci advcntu suo visilare et consolari, hoc esl laborare, patiendo , moriendo in assuiupla

non soliim cos quos lempus gratia; liic invcnerat, propter nos huraanilate dignalus est. Sic diabolus,
sed et iilos quos tempus ante logem , et sub lege, qui siciit fortis armatiis custodiobat atrium suum,
cum recta fide cl spe ad infernum transmiserat. qui in pace possedcrat tolum genus hiiinanum, ma-
Signum
D advenlum quam ante advcntiim Christi
Ncc sino causa qiiidem addidit : et por- gis post ,

tenlum erit super ..Egyptum et super yEthiopiam. furit et iusanit, minans et iinpugnans non niodo
Signum s<epf. in sacra Scriptura accipilur in bono, ctplivilalcm iflgypli etlrausuiigrationem yEtliiopi»,
portentum iii malo. 6'/gfnHmerat gentibus, portentum juvennm et scnum, hoc est non solum gojites ct Ju-

crat Judxis. Signiim erat fidelibus et salvandis, por- daios, sed et nudum el discalceatam, id est mulli-

lcntiim cratinfidelibus et daranandis. Quia quot(|Uot tudinem coruraqui, ab originali et actuali pcccato
ex genlibiis sive Judivishumilem ejus in carne ad- per baplisnuim libcrati, vel posl violatum baplisina
vouiuin humilitcr crcdcndo et rccte vivendo susce- per pceniicnliam et salisfaclionem purificail sunt et
oeriint, his signum eral xtcrnse salvationis. Qui au- cmundati.
tem rcprobaverunt eum non credcndo, vel qui su- Sed quomodo minat eos discoorpertis natibus ,

sceperunt, ct non recte viv^ndo a vcra fide erravc- ignominiam yEgypii ? Hoc est iinpudicitia ct lurpi-

ruiit, et ita inventi sunt, his portentum erat xtcrnx tudinc carnis carnaliumque voluplatum, quod est
damnationis jflHoniinia ^^gijpli. Pcr hanc ct ad hanc ignominium
Per regem aulem .•ii.ii/rioruin, de quo subjungitur ACgypti minal, elusque ad fir.em saculi rainare noa
05 IIOMIi.I.i: DOMI.MCALLS. ||
rodsal non moilo^^rntr^, cl Jihl.roi ol maln» (llirinlia- A (oriiiii |iriiiripo •uocTiicliintur.Qul vrro aglliuret in
iiflii, qiii HcrniKliiiii (-ariinn (sirnisqut! (oiinipiHcni- dci*i'|)lioiic Ikiiiiiiiiimi ftuiit, riiajori iiunore toram
tiuH lilinitcr \iviiiit, snl v.l \\\os qiii volii|>t;itiliiit priiicipr Hiio iiiaKiiilii aiilnr

8u'nili rniimliavnimt, qiii viniliis, jcjuniis «.ncris- Scd i|iiia aihniliiiri iluiiiini rcjrliramut, rrrtn
qne piis lalioribtis (aiiinu siiaiii proplrr i>niiii Hci iiiiilniii liiiiir, i|iiciii pra-iiiiMmuH, m\Htcrii inU-l-
«uorlillcaiilcs in piiritatr coriliK cl caslitatc corpo- lctniii, vrrha In lioiiiH linjtih ridnn I>omiiiirn Ad-
ris placcrt! Dco satui^imt, iluiii cis aiil ca qu:u ali- vcntui coiigruiiiil. .Non illi dicu advrntui, qiiando
quaiulo cgcninl tnrpilcr 63 iu^cVil, anl ca (|ii:l' Irrribilitcr vniict »i| judicaiidum , nrd illi in quo
nuti(|na(ii iVccriml , iicc cliani cof-ilavcnml, niiiic iniscrii onlilcr vniit :\d salvandniii. Lsic rjiiH advcr^
cogitanda, nunc lai icii(l;i Mim;cril. Sic niinal iimmIo lnh biiavis, Iiciiikiiuh cral cl aniabilirt, illc gravis
genlos ct Jiul;(*os , nialos cl bonos. In liiic taiidcin rril, diRtriclus rrit ct lcrribilis, juxla pr(i|dictiani

s;i'culi, qiiando llorcrc incipicl llculnca cl oiniirs Uavid dicentis : Igtiis iii cotispectu rjus exurdetcet,

arborcs, (luando plciiiliido gciilinm iiilroicril , rl et in circititu eju$ lcinpfitat valida. Advocabit C(rlum
omnis Israd salvns crit, tunc (iemnm iinplcbitur. dcsursuin, el lerratn disccriirre popnlum tuum {l'»ul.

QikhI liic subintcrttir. xi.ix, 2). Islc cjiis adxnitns faclnscst in iniscrKur-
Et timebunl ct conluudeutur ub /Ethiopia spe «iia, ^ dia, ille ejiis advcnlus eril in sola justitia. Ilunc
et ab A^ifiipto ytoria sua. In fino, inquam, s;i'culi, piimuin ejus advculum, in quo salvati et lil>erali

quaudo Jud:va, qu;c in tencbris ct caligine ir.fidc- suinns, singulis aiinis liymnis el landibus ct obse-

litaUs su;b nunc jncct icptuliata ct n^pnlsa , ad quiis , quibiis possumiis, vencramiir, rt vcnrrari

Cbristum ol rKlcm Cbristi coiligotur, et gcntililas, debemus, iit jdislriclioncni el scvcriiatein sn uudi
qnae necduin Dco crcdidit, plonaric pcr eani con- cjiis advcntus inisericorditer cvadere merramur.
verlel'ir, sicut de eis diclum est per propbelain di- Nunc enim exiensus in ligno criicis quasi aperta»
centem : Convcrtentur ad vcspcram, et famcm paticn- nobis ostendit inanus suas ad susoipieiidum pani-

tttr ut caiies, et ciicuibunt civiiaicm {Psal. lviii, 1). tcnlcs, luino dilatala habet bracliia, ut colligat el

Tunc prinoops illc .damionum, omnesque salellites astringat sibi omncs ad niisericordiam suam con-
ejus, maligni utiqiic spirilus, landem timebunt , et fugientes. Jiub haec ejus brachia confugiamus el

confundentnr ab jElhiopia spe sua, id est a Syna- ingeramus nos sanctissimis ejus manibus, ne fu-

goga, quain nunquam se arailtere sperabanl. Ei ab tura illa distrioli judicii lomposlas nos oum im-
Algijpto gloria sua, boc csl a Gentililale, de cujus piis abripiat etabsorboat, sed oum justisot salvan-
pcrdilionc scmpor se oorani prinoipe suo glorialu- dis in sinum niisericordiae suae ipsc nos colligaf
ros el gavisuros a?slimabant, qui cum Patrc et Spirilu sancto vivil ct regnal io
Etdicet habitator insulce hujus in die illa. Nomine s^cula saeculorum. Amen.
insuls camalis concupisconlia, site ipse bomocar- 65
HOMILIA X.
naliter vivens, et concupisoentias carnis diligens, IN DOMIMCAM 11! ADVEMtS PRIMA.
convenienler poiest intelligi. Ilabitator insulw hu- Cum avdisset Joannes in vtnculis opera Christi,
jus, habitalor, inquam, cujusque hominis, in con- mittens duos de discipttlis suis, ait illi : Tu es qui

cupiscenlia carnis jacenlis, malignus spiritus qui- venturus es, an alium exspectamus ? (Matth. \\\.)
libet, qui ad flagitia eum instigat ct accendit, non Tertia Dominioa Advenlus Dominici, in qiia
isla

incongrueest accipiendiis. /« rfie j//a plenariae con- beatus Joannes Baptista pro invicta'assertione ve-
versionis Judaorum et genlium, erit, ut credibile ritalis in vinculis fuisse nairalur, ideoqueforlitudo
esl, vox ista malignorum spiriiuum desalute eleoto- ejus a Domino ad lurbas ita commemoratur, quod
rum plangentiiim alque dolenlium. nec arundo vento agitata, nec homo vwllibus testi-
Ecce, inquiunt, h(vc erat spcs nostra, ad quos con- tus. Aruiido vento agilala, esse non debemus. Ne-
fugimas in au.xilium , ut liberaret nos a facie regis cesse enim est ut inter prospera et adversa sic sta-
Assyriorum. Ecoe isli de quorum fide et conversione |j
tum mentis nostrge solidemus, neaut vento eiationiy
subito perterriti sumus et confundiraur, illi profecto extrauos rapiamur, aut vento detractionis pertur-
sunt quos auxilio pobis et liberationi esse puiavi- bali infra nos dejiciamur, sed humiles in prosperis,
mus a facie regis Assyriorum, pro quibus honoran- patientes in adversis, invisibilera Conditoris adven-
dos nos coram prinoipe nosiro speravimus. Jara tura inconcussa mentis Iranquillitate praestolemur.
plenarie conversi sunt, jaiu 64 «'""es credideruiii Adraoneraur ctiara, ne simus homo motlibus testi-

Chrislo, quos sclerno nobiscum deputandos aestima- tus, boc est ne piopier molliti^m carnis carnaliiira
vimus supplicio. que desiderioruin voluptatem nosmetipsos negliga
Et quomodo efftigere poterimus nos ? Ad quos con- raus, duris et asperis praesentis Tit« laboribus li-

fugiemus ,
quia jam eos amisimus, quos sub po- benter nos propter Deum subjiciamus. Unde ctiam
teslale nostra semper habuimus? Quod dicunlx eslirao jejuniuni Quatuor Temporura idcirco in
Quomodo effugere poterimus nos? per hoc ostenditur banc terliara Adventus Domini septimanam essf
iiobis quod el aRbi in Scripturis sanclis invenimiis, positum, ut qui aliis lemporibus minus caule, mi-
quia djemonesilli quiin decipiendis horainibus nii- nus sollicitf viximus, nunc sailein ad prouierendaa»
uus praevalent, raajoribus opprobriis et suppUcils ct suscipieadara advenientis ia carne Filii Dei clft'
67 VEN. GODEFRIDI ABBATIS ADMONTENSIS 63
ritatem , camis mollitiem fugiamus per abstinen- A rium , euntes per tnceptum bonse actionfs studium
tiam et continentiam per omiiimodani bonorum
, renuntiate Joanni qua audtstis per intellectum, et
uperum diligentiam inratigabiliter nos exercere stii- vidisiis per cxperimeiilum. Renunliare siquidcm
deamus. Joanni est hominem ad mcmoriam reduccre, quo'
Ad hoc denique excitat nos, et instruit bodierna modo spiritali aliquando inteliigenlia cognovcrit
sancti Evangelii lectio, qnx dicit : Cum audisset quaeque sccreta Scriplurarum mysteria, et quantan)
Joannes in vinculis opera Chrisli, miltens duos d$ dulcedinis abundantiam expertus sit per intemx
discipulix suis ait illi : Tu es, qui venturus es, an visitalionis gratiam. Sequitur :

aiium exspectanius ? Per Joannem, qui Dei gratia, Caxi vident, claudi ambutant, teprosi mundantuf^
vel Jrt quo est Dei gratia, interpretatiu", hoino ille surdi audiunt, morlui resurgunl, pauperes evangeli-
non incongrue accipi poterit quera gratia Chrisli zantur. Et beatus qui non fuerit scandalitatut m
'internje dulcedinis visitalione pr»venerit. Sed quo- me, Cceci quodammodo.sensus bominis sunt, cum
niam mens humana, terrena adhuc inhabitatione tenenx tantummodo vanitatis imaginibus inlenden-'
aggravata, in his qux vix aliquantulum prxlibando tes , ea quae lucis sunt videre non possunt. Vident
06 dcgustaverit, permanere diu nequaquam pote- autem, cum Dco pra^venienle el conversionem insp'.-
ril, recte Joannes m vinculis esse describilur, cum B rante fugata terrenae occupationis nebula, pro nihilo
subtracta solitx visitationis gratia cor hominis in« ducunt terrena orania. Claudi \ero ambulant, quando
duratur. Sic plane quasi quibusdam irretitus nexi- hi qui aliquando a semitis claudicabant justitisc,

bus audit tantum, sive ab humana voce exterius, per dignam qnandoque operationem rectas inci-

sive divina inspiratione interius, opera Christi^ piunt semitas incedere. Leprosi mundanttiry cum hi
qux pro humana satute nascendo, moriendo, resur- videlicet qui ob vitiorum contagionem quasi Le^
gendo et ascendendo operatus est in medio terrae. proti in interiori homine erant, poslniodrih per
Audit etiam, id est perpendit interna cordis consi- puram confessionem veram recipere loerentur
deratione opera Chrisii , opera videlicet miserationis emundationem. Surdi audiunt, dum hi qui prius ad
et gratia; quod plerosque in peccatis obligalos gra- sanae prxdicationis doctrinam aures audiendi non
tuita pietate non dedignatur salvare. habebant, revelata poslmodum cordis aure salubrU
Hac ergo animatus spe, licet interius vincalit ter his quae dicuntur valent intendere. Mortui resur-
illaqueatus, ad inlernam contemplationem pro volo gunt, dum hi procul dubio qui aliqiiando sarcina
se non valeat erigere, mitiii tamen discipulos qiiasi peccatorum gravati morte animaj erant mortui,
nuntios intimi doloris, exteriorem videlicet exhibi- poslmodum divina prxventi miseratione per veram
tioncm bonae operationis, quemadmodum mox in- peccati cognilionera, mortiflcando in se vitia, jusli-
nuit ordo evangelicae lectionis : Mittens duos de di- ti» laudabiliter incipiunl vivere. Pauperet evangeli'
scipulis suis ail ilti. In eo namque, quod duos de zantur, quia qui sic per peccali cognitionem ad ve-
discipulis niisisse eum asserit, patet profeclo quod ram perveniunt cordis humiliationem , 68 recle
plnres discipulos habuerit. Sed quid hoc loco duo- evangeliiari dicuntur. Nam pro certo totum ad
rum discipulorum nomine nisi fidem et spem aptis- profectum eis perveniet salutis quidquid extrinsecus
sime valemus intelligTC? Quos nimirum discipulos ab ore pcrceperint evangelizantis. Et beatus, qui
necesse habet ad Deum dirigere homo quilibet dura non fuerit scandalizatus in me. Scundalizare est oc-
cordis astrictus obligatione. Mittit procul dubio casionem pcccandi prxbere. Quis vero scandalizari
fliiem , cum, licet gravi interius oppressus sit dolo- unquam in Domino potuit aut poterit, qui sicut a
ris pondere, exterius tamen a t)ono nequaquam ces- peccatis liber esl soliis, ita etiara naturaliter est
sat opere. Mittit etiam spem, cum det bona opera, snmme bonus ? Sed si iisec eadem ejus verba sul)tiU
qiix agit , solain soiammodo xternx; retributionis fuerinl consideratione inquisita , evidenti p.itebit

gloriam, aut amissam intcrnse visilationis recipere indicio, quis sit qui scandalizetur in eo. Quisquit
quaerit graliam. Tertius vero nuntins, charitas vi- enim his Domini bcneficiis qiix prxdiximus, nullas
delicet qux est graiia Dci, ideo ncquaquam ab eo reddendo gratiarum actiones exstilerit ingratus, et

poterit mitti quia vinculata quodammodo jacet in propriis merilis ascribendo magis in se gloriari vo-
honiinc inleriori, sed his duobus utens nuntiis do- luerit quam in Domino, liic revera scandalizatus
lorem sJium inspeclori cordium his intimat verbis : dicitur in eo.
Tu et qui tenlurut et, an alium exspcctamus ? 7h flic ergo xtema et summa Bonitas homini cuili-
ts, lni|iiit, qui venturui 67 ^* ^^ ^^^ meura, ca scilicet bet in tali, ut diximus, cordis duritia posito innuit,

dtilc.>dini3 gr^itiaqua dudum visitare medignata est nnde tam graviter vinculatus sit. Quod idem est ac

pietatis tu:c clementia. Quod sl dedignaris, Exspeeto si apertc dicat : Quia subtracta visitalionis m&t;
alium valde forsilan roihi contrariura gratia dirx nunc afllictionis in intcriori homine tc

Et respondens Jesut dixit illis. Respondere Dei coarctant vincula , sollicita intentione perpende
est, dum occulta inspirationis gratia scnsilius ho- unde dislrictioncm promcrucris obligationis tantx.
niinis pi.e admonitionis dat consilia. Eunte^, in- Per ilhiminanlem siquidem spirilus mei gratiam
quit, renuntiate Joanni qua: audistit et ridistis. Ac Si c(rcoi, aljquando scnsus tuos luccm cognosccre feci
a|)erte dicat : Eunles pcr bonx devotionis deside' veram, claudit vero eju»dcm scnsibus I onx opera-
 : :

00 noMnj.c noMiMCALEs. ?#
tionis rorlltudinem, Itproti» vcrani inundilix iiitc- A trr cuKitaiulo iiitiii in mentft concrf>rril, milr inaTW
grilatcm, jun/ii luiJituai coiituU talubrcin, mortuot tor dftcctaiido fovrrr in »« ac nutriri- iip(x-lil. Onab
voro in |M;ccatis vcrjiin dando pcccali (-oKnitioiiciii vcro anuiia' pcriciiliiin ita riirn» kubrat Iim tio
,
'JQ
resuscitavi a vitiis, ct sic (lcniuin pnupcrrs, id CHt cvanncilca (•oiij-iuo inok ordinc coininniioi.it. Juce,
von^ Tcci liuiiiilcs. Scd (|iiia lucc oiiiiiia, (|(iaMliviiii- iiii|iii(, ijui uuillibut xrtliuntur, in dumibui regum
tur tibi crant collula, rxtollcndo tc biipcr ti;, vir- lunt. Ifoc loco rcj^uin nuinine malr duiiiiiianlrt vi-
tuti ascripsisti propriu*, (luodaintnodo iii nie Hcan- tioruin polcslatcs dclirniiiu accipcrr. Oi><<'un({ue
dali/.atii!t, (lura niinc iiicnlis coiislrictionc ch |{rava' rrgo caciialilMis dcsidcriis dcdili drlcrlalionibu)»
tns. C.uni vcro Dciik Ii:cc oiiiiiia in conb- lioiiiiiii!) ftuis ne(|ua(|(iain voluiil rcnili , lii nimirum noii
occulta inspiralionis lo(|uilur gratia , lil prorcctu iiiitiin, sed plurcs in bc inaic doiniiianlr-s haliciit

qund hic subdidil cvangclista : renes, quia pro cerlo scrvi Riinl tot doiniMoiuui
IUii aulein gbeuulihus arpil Jesus dicrre ad turbat quot in S(; regnare |M;riiiiltiiiit jiira vitiorum.
de Joaunc. Illis, in(|uit, abeunlibus, id cst disciptilis Nolandiini vcru qiiain convcnicnli ordine Irr»
supra inciiioratiH, in bon».M)pcraliuniscxercitiocl pix exilus cxpriinunlur iii liac cvangclica Ir< tioiir. Pri-
devutiohis dcsidcrio persevcrautibus, dicere iucipil inus siqiiidein exiliis (il cogjlando, scquens veiu de-
Jetus de Joanne ad lurbas, ad luibatos vidiMicet ho- ** lcclando, tertiiis aiilein opcrandu, qucmadmoduin
niinis sensus. Dicerc autein Dei est ipsius faccrc, sequilur : Sed quid existit videre? proplietaml Etiam
cum pcr sccrctain vis'tationcm honiincm cognosccre dico vobis ,
pluaquain pruphetam. Cuni cniin taii

facit, quanlain Q9 spirilaliiiin donoruni gratiara inodo, iit praediximus, miscrabililcr honio co-^iia-
amiserit, et quanlain calaiiiitatis miscriam invenerit. tionihus exierit, ct delcclationibus, fit pleruniquc
Et notandutn, quod non ait evangclista d\.x\t , scd, ut detcrius tcrtia vice rursus exeat, id esi ut illicita

dicere cffpit, quia nimirum postquam interna Re- pcrpclrare operibus incipiat, quae raala prius con-
demptoris gratia ad cor pncvenerit, tunc denuim at- suetudine cogitando et dclectando, secrcto cordis
tendcre scipsnm homo poterit, et secum Iractat in loco volvebat. Sed salvandus quistjuc duni in se
cordis amantudine, quod prius male dulcc crat et reversus semetipsum aitendere incipii, fit non so-
delertabile, juxta quod hic comnieraorant verba lec- lura proplieta, sed etiani plusquam propheta. Pro*
tibnift evangelicce pheta namque fit, cuin mala futurae dauinationis,
Qui^ exutis in deserlum videre? Arundinem vento quae pro perpetratis pravae aclionis opcribus sub-
agitatam ? Pej desertum namque nonnullis locis ire debeal, flebili cordis oculo prcevidendo sibimct-

Scriptur^runi prxscns accipilur saeculum, eo vide- ipsi prophetat. Tunc vero plusquam proplteta fit,

licet quia a dignaj operalionis fructu quodammodo dum judiciura Dei praeveniendo per districlara satis-
videtur essc vacuuin. In quod deserium tunc homo facliouera ipse per se hoc in praesenti punit, pro
exire dicitur, civm laxata menlis custodia raalc U- quo in futuro exaraine puniendura se esse recogno
bere vagatur circa terrena. Dum vero iii se rever- scil. Sic, sic dum exitiales exitus suos boc modo
sus perpendere incipit, quale detrinientura animae in se quisque recognoscit, et crebra lamentationc
suac ita excundo fecerit, gemebunda cordis voce plangit, quod ita misere et miserabiliter cogitando ,

sensus suos ita redarguit : Qnid existis, inquit, in delectando el operando exierit, fit profecto quod
desertum videre? Ac st dical : niiseri et misera- evangelisla subdidit.
bilcs sensus niei interiores, quid commodi, quid Hic est eniin de quo scriptum est : Ecce mitto an-
utilitatis in deserto hoc consecuti estis in quod to- gelum meum ante faciem tuam, qui praparabit viam
ties circumvagando existis? Quem, inquara, fni- tuam ante te. Hoc loco noraiue angeli diilcedo spiri-
ctum in his nunc habelis in quibus niale intenta talisC'%li« aple valet figurari. Per faciem vero,
cogilatione nonnunquara delectali eslis? Nullura qua homo quilibet agnoscitur, recte notitia Dei ac-
enim profectum, nullanromnino hacc omnia aliara cipitur. Angelus ergo ante faciem hominis »ii/(i/ur.

conlulcrunt gratiara nisi arundinem , anitnam vide- j. quia cuin spiritalis gralia suaviter cor hominis vi
licet ab omni spirituali gratia aridara. Arundinem, sitando prsevenerit, tunc veraciter el se et Deiim
inquam, vento agitatam, animani nirairum ventosa cognoscere poterit. 71 Preeparat etiant viam, quia
inslabilitate inquietain. Vento siquidem agitata non pleniter hominem instruit, quomodo in via veriialis

incongrue illa dicilur anima quae iu prosperis vento arabulans Auctori suo viara ad cor parare possit.
extollittir elationis, in advcrsis vero turbinc dejici- Sed notandura quod non ait : Hic est de quo di-
tur irse et indignationis. Citm vero homo interior ila ctum est, sed, de quo scriptum est. Omne enim quod
circa terrenas vanitates vagando exit et disienditur, dicitur, transit ;
quod autem scribitur fixum per-

consequens est etiam ut his delectatus raiserabililer manet. Si quis igiiur tali, ut diximus, ordine pro-

rursus exeat, quemadraodum sequens verborum fecerit, et calamitatis suse miseriam poenitendo rc-
ordo denuntiat cogDOverit, de boc nirairum non dictura, sed ecri'
Sed quid existii videre ? Ilomincm moliibus ve- ptum est, quod angetus hic prseparans viara ants

ititum ? \estiri siquidem mollibus est corpus cof- faciem ejus raittatnr, quia videiicet, quantura pos-
r^iplibile desideriis fovere carnalibus. MoHibHS, iis- sibile est ir hoc mutabilitatis tempore, gralix spi*
quam, vestiri tunc lionio dicitur, cura ea qux inani- ritalis dulcedineua manentem babct in %c.
 : :

71 VEN. CODEFRIDI ABBATIS ADMONTENSIS 72

H«c (le leclione evangelica, proiit Domino do- A corpora noslra, praj caeterls diebus, in bon!s actl-
nanlc poluimus, dissL-rnimiis ; nunc de lectione et bus sollicitius cxercere debenius.
oflicio ejusdem Dominicae ad «dificalionem amlicn- iV;7j;7 sotlkitl sitis. Sollicitudo vocatur quaeque
lium pauca subjungamiis. Prima Dominica Advcn- superflua cura. lUe sollicilatur qui terrenis et trans-

tus Doniini j>opulo genlium specialiler assignalur, iloriis rebus implicalur. Ab bac superflua curS;
quia in boc advenln Ecclesiam de Genlibus specia- aniniuin debemus revocare, quia prapsenlibus et ca-
liler vocasse dignoscilur. Secunda Dominica, in diicis pra?ter nccessaria non oportet inhaerere. Sed

qua canlalur : Popuhis Sion, populum spcciaiiler in omni, inquit, oralione, obsecratione et gratiarum
nolat Judscorum, quod cl ipsi, licet loco seciindo, actione petitiones restrce innotescaut apvd Deum,
posl gcntcs in adventu Doniini spem salutis baLere Dignitas orationis tribus consistit inodis. Tunc ora"
debeant. Hodicina auleni Dominica ad utrumque mus, qu;mdo pio adipiscenda peccatorum nostroruiu
popubim speclare sana fide et inlcllectu credi po- iiidulgentia Dci misericordiam imploramus. Tunc

test. Sed ul dc gentibus et Jud;cis adliuc aliquid obsecramns, cum pro necessaria virlutuni acqiiisi-
nobis utilius aiidiamus, J;ida:os in Ecclesia inno- tione assiduis precum singuUibus Deo supplicamus.
cenlcs, genles poenilcnles dicamus. Hic sane duobus €ratiaium vcro aclioncs persolvimus, cum concessa
ordinibus toluni consislit Ecclesise corpus, quod " aobis dona in vera luiniilitale cu&lodimus. In hac
qiiolidie proficit, et augmentatur in poenitentibus per cratione, obsecralionc, ac gratiarum actione petitio-

pwnilcntiM medicamenlum, et in innocenlibus laetalur nes nostrae inuotcscvnl apud Deum, quia si in 73
et glorialiir per quolidianum virtutum profecluin. tempore oratiouis cor per niulta distentum non re-
Hos omnes admonet Paulus in oflicio bodic.rno di- cesserit a nobis, imo vox oris concordet labiis cor^

cens Gaudete in Domino semper, iterum dico : Gau-

: dis, tunc vere a Doniino audiri merebimur, et peli-
deie. Tanquam si dical ad eos, qui medicamento pct- tionis nostrae effectum consequemur. Ad hoc etiam
nitentiae sanati sunt : vos, quos Deus sua gralia adinonet nos et bortatur in Lectione hodierna bea-

per poenllentiam a peccatorura sordibus eripuit, lus Aposlolus, cum dicil : Sic nos existimet homo
gaudete in Domino, non propriis, quod estis, ineri- ut ministros Chiisti et dispensatores niysteriorum

lis ascribendo, sed simpliciler ipsius dono attri- Dei (I Cor. iv). Oportet nanique ul in oninibus quae
buendo. Sed et vos gaudete, qui capitalibus crimi- agiraus, tales nosmetipsos exbibeainus, ut et inlus

iiibus non estis depravati ,

gaudele in Domino, non B>eo placeamus, ef foris proximo non displiceamus,
in vobis, bona veslia ipsius clemeniia vobis con- ul dura faclis et diciis aut bonori Dei, aut ajdifica-

cessa conservate, et propter vestras virlutes vobis tioni proximi intcndimus, veros nos Cbristi mini-
impares nolite despicere. Potens enim est hodie in ^ slros esse comprobemus. Si quis autein nobis con-
peccaiis jacentcs 72 "i^<> momento per poenitentiae h"adixerit, si quis 74 blasphemavcrit, si quis nos

satisfactionem ad magnam perducere bonorum ope- pr^judicaveril, parvipendere et patienter suslinei-e

rum perfectionem. Sequilur :

dcbemus pro Doniino, dicentes cum Paulo : Mihi
Modestia vestra nota sit omnibus hominibus. Mi- autem pro minimo est ul a vobis judicer, aut ab hu-
destia dicitur non solum corporis castitas, qua mano die, sed neque meipsum judico {I Cor., in).
bomo ab illicitis actibus sese abstinet, seJ et hoc Non enim bumanis criminationibus cedere, nequ?
niodeslia vocatur, qua totam vitam suam tain in hK*nanis favoribus nosmetipsos dt^bemus credere,
prosperis quain in advcrsis bona quadam mcnsiira quatenus dum soii illi placere coniendimiis, a quo
ita moderatur, ul si gaudet, non superflue gaudeat; sxbsistimus, ipsum ct in pr.-iesenti vita gubernato-
aiit si tristatur, supra modum non contristctwr, rem, et in fufura vita remuneratorem habere nie-

sed in utroque congrucntem modum aut tempera».- rcamiir Dominum nostriim Jesum Cbristum, qui
tiam Dci munere fortitertcneat. Qiiae modestia nota cum Palre ct Spiritu saiicto vivit ot regnat per
debet esse omnibus hominibus. Liqiict, (juod uniiis omnia .saecula saeculorum. Amen.
horainis bona actio omnibus hominibns non possit HOMILL\ Xl.
D
esse nota, sed cst quasi dicat Talis sit in omni- : IN FAMDEM DOMIMCAM SECUNDA
biis vil;R vcstr^e modus cl tcinpcrantia, iit oriines, Fj factum est in quarto decimo anno regis Ezechice
iii (|uorura mcdio convcrsaniini, dc boiia vcstra con- ascendil Seixnacherib rex Assiiriorum super omnes ci-

versatione boni profcclus pcicipiant exonipla. Ciir vitates Juda miiuilas, el cepil cas (Isn. xxwi.)
aulcm hanc niodcstiam babere dcbeamus, aperte Quolies in prnpbetis, sive ipsis prophctarum Do-
dcnuntiat, dum subjungil niini dictis, veibuin islud. et factum est, invenimiis

Dominus propc cst. Doininus, qiiein niliil latcre magniim ali(|iii(l et memorabiio insiiiiiari non arn-
potest, prope vos est, sempcr ct iibiqiie vobis pi<T- bigimiis. Ergo jactnm boc qiiod in principio prsc-

sens cst, omnia opcra vcstra contemplalur, cl con- scntis bujiis bisloria; magnus propbeta Duinini
sideral : et ideo tales vos exhibete, ut pnssilis ocu- Isaias posuit, inagniim divinae miserationis opus

lis majestalis ejus digne coinplacero. Vcl idco ait myslice insinuai, qiiod niiscricors Dominus niise-
Doniinum esse propr ;
qiiia sncratissimum iniiiiinct ricorditcr opcratiir ciim pcccatoribus. E7.ecbiasenini

tcmiius Domiiiicae Incarnalionis, iii quo corda et fortitudo Domini sive apprehendens Dominum in-,
 ;

19 !ioMii.i.i; noMiNicAi.i;'^. 74
lcrprcltuur. Kl boiie Krtr.hin'; appr^llnri lioiiio |icf \ viil(li(e< d,: l.athi». Ntniiiiir Huiuacit, ([o\ princepB
CAlor piXrrit, (|ii;)iiilo siilili-viintc i'iiiii hoiiiiiio iit- (leoHulaii», sivi! intiliu» in oiculu iiilciprriatur,
qiic roiirorlanl(> irlini|iii'r(> pcci :ila (lclihcnil, (|ii:i- hpiiiliis carnali)» coiicn|iiscciiti;«r non iiuoiinru(! ii<
tcnuH riiin i|iiciii rii(;avil, (|iicin pccciihdo a so Hliu- Hiiilicatnr, qiii rccti! niniicn iirimiiiii deotculaniit
navil, pcr sjiirilalis vilai incrilmn rcvncari' cl np- snriitiir, (|uia ( ariialiH nniorcni ronrup trcnliic. i|ui
prchruderc nlcnn(|iic v.ilcal. Iloc anlcni i|iianilo vol pcr ouulum inlclligi potcrit, in cordc liominis lui-
qiialitcr (ial, invslirus ^iuir/i ilninii niinicriis iiuni rilal cl arcciidit. Dii iliir riiain niullut in otculo,
n»Yslicc insiiiiial, (|ni cnin pcrfcctiis sit, ad pcrfc- (|nia ninll;t> rl iiiniinicruhilcs Hiig^cstionct cjiis

Clioncin quatiior Fvan^ciioinin, sivc ad ohscrvan- siint, qiuc niiscnmi lioinincin ad (.arnaliiim dclcc-
liaiu dccem pnvccptornm, «ive ndcxcclUMiliaiiuina- l:itionc.s voliiptaUiin iHStigant rl illiriunt. Vcnil
luor cnrdinaliiiin virtnlnni nplc nns traiiRinillil. Ile- nuicm de Lacltis, (|no(l intcrprclatur interat, tel
gnnre cnini qnasi in qnarto (iccinio (intu) M/cchias di- sihiinet vir, i\\\.v iiitcrprclatio noiniiiis hciic cidcin

citur, qnando sccniulnin sacrain Flvnn^clii dociri- Hapsaci, inaligno scilircl spirilui rongruil. hiterctt
nam vitain niorcsquc suos rcgcrc cl dispnncrc, cniin ipse intcr honiincin cl Dciini, lioinini vidclicet

quando in obscrvanlia dcceni pr.TCcploruin sc ip- ad nciiin tcndciiti siio (]uasi inlcrcsse viain iinpc-
6um cxcrccrc, quando in nnini virtnlnin prolcrtu ^ dicns. Est ciiain sibiinet vir, qnia magiia cl quasi
landabilitcr procodcrc nililnr. Hoc sanc ruin ma- virili qiiadam fortllndinc hoiniiicm inipngnat cl
gnnm cl mcniorahiic divina^ piclatis opns sil, rcrle oppiiinit, siciit sc(iiicns liltcra inanifcstc detlaral,

subsequcrli bisloria; vorbum istud, et faclum est, cum dicil :

pr;vponi el praiscribi debuil. Sed videamus quid se- In manu gravi. Cravis rcvcra manus ejus csl;
quilur. quia nullns bominum sinc pratvalido Dci adjntorio
Ascendit Sennacherib rex Assyriorum sH/icr omnea rcsistere ci polcst, qiiia quem vigilantein flecterc

civilates Juda muttitas, cl cepil cas. Sciinaclicrib, qui ad vilia non poleril, vcl dormicnlem iminundis im-
inlcrprrlatur tollens deserta, diabolum significat, missionibus suis inquietarc non meluit. Qiiid la-
qui dcserla a Ueo corda sn;v ditioni subdii cl vin- nien sil, quogravis76''^'C>niJn"sejus comprimalur
dical. Qui ascendit super omnes civiiatcs Juda mu- el supeieiur, subjecta tandem liltera aple nobisinsi-
nitas, per quas accipcre possumus universos ho- nuare videlur :

inines con!ess;oncm Dei in se habentcs, confcssio- Et sletit, inqnit, in aqnwdiiclu ptcincc superioris

nem. inquam, qnam in baplismo susccperunt, ubi in via agri [ullonis. Per piscinam superiorem cordis
renuntinnles diabolo et pompis cjus soli Dco vivere _ accipere possnmus compunciionem, qii;c bene pis
/S. • \.
devoverunt. Qui bene civiiates muni'.a: dicunlur
• • •
J. •
:
li
cina
. •
J. ..
suporior dicitur, quando aut ex dcsiderio coe-
J . 1.1.
quia magna et siimma csl munitio data in baptis- leslium bonorum orilur. Aquaductus autein piicince

matc peccalorum remissionc Chrisli insigniri signa- superioris non incongrue signincat assidiiilalem
culo. Sed omues, qui banc fidei confcssionem, hu- compunctionis. Quai si in via tigri fullonis fucrit, invi-

jus signaculi munitionem bonis ei perfeciis operibus sibilis Rapsaces iransire in Jerusalem, perlicere,

non condeccranl post baptisma neque conservant, inquam, in homine malignam voluntaiem suam
escensum Sennac crib regis Assyriorum supcr se non polerit. Nomine fuLonis, qui nigra el sordida

provocanl, qui illos, licel baptismatis gralia munitos, veslimcnla labore suo pulchra et candida efticit,

capit ,
quando rorrupto per peccala fidei signaculo Deusomnipotens, Patermisericordiarum jureintel-
suo eos niancipare incipil dominio. 75 ^^oc modo ligitur, qui cor ei corpiis hominis deforme et im-

super eos, qui in s;iecuIo sunt, cl spculnriier vivunl, mundum ex contracta multiformis labe criminis per
ascendit el regnat. Mec lamen persequi eos oblivisci- supernoe respeclum miserationis, in staium reformat
tur, qui in Jcrusalem habitant, qui Ezechiam me- pristina; pulrhriludinis alque decoris. IIujus ager

rito el nomine iinitanles, ad perpetua; pacis visionem fullonis merito lum homo dicilnr. cuin more sagacis
corde el animo feslinant. Uiide mox subjungitur :
D agricolse exteriores corporis sensiis, oculos vide-

Et misit rcx Assyriorum Rapsacen de Lacliis in Jeru- licel, pedes atquc manus in bonis operibns exer-
aalem ad regem Ezechiam in manu gravi, el stedt in cere , interiores vero sacris verbi Dei meditationi-

aquaiducltt piscinm iuperioris in via agri fullonis, bus atque retraclationibus jugiter excolere nilitur.
Scnnacherib diabolum, ut diximus, significans, rex Talibus profeclo operibus hanc apud Detim graliam
cst Assyriorum, hominum videlicet illorum qui, bomo promerelur, ul uquctductum itlum piscina:

secundum propriam suam volunlatem seipsos diri- superioris, de quo panlo ante diximus, in via, id est

genles. dirigi ab aliis per obedientiam aspcrnantur in proniplu habere valeat, qui prsediclum Rapsa-
Assyrii enim rfirig^jji/rs inlerpretantur. Miiiit ergo cen in Jerusalem Iransire, hoc est qui cum animae

Sennacherib legalum suum iii Jerusalem, in snnctam ad seternoe pacis visionem tsndenti nocere et pnieva-

videlicel quanilibct conversationem , nbi bomines valere prohibeat. Assiduitate enim compunctionis

illi congregati sunl ct congregantur, qiii pacem sibi diabolus devictus proslernitur, liomo contra ignilas

a peccalis divina adjnvanle iniscricordia faccre co- ejus sagittas inagis et niagis conYalcscilct conCorta-

nanlur. Jeiusalem visio pacis inlcrpretaliir. Sed tur, quemadniodum ex sequentibus verbis mauifes-

quis iste legatus, vcl quale noinen ejus? Raosaccs lius significatur :

PATROL. CLXXIV. 3
 : :

75 VEK. GODEFRIOI .\BBATIS ADMONTEiNSlS t6

Et eQressui est, inquit Scriplura, ad eum Eliacim A habes fiduciam ,

quia rccessisti a me? Rf-i rnagnu!»,

(ilins llekia^^qui erat super domum,et Eobna sctiba, rex Assyriorum diaboliis est, sicut piaemisimus, ca-
etJoe ftliui Asapli a commentariis. Tres viri isli put omnium iniqiiorum, qui cum viJerit homincm
Eliacim , Sobna al(|iie Joe unum hoininem signifi- bcaturn, per Ezecbiam designaliim, a se recessisse,

caist, IjMiiiiiem vidclicet illuui, qui pcr boiii laboris cuio aliteisupplantaie eiim nonpoterit.oarnalis ma-

cxeaitiiim &anctxqiic nieditationis studium, nobilis lilix et fragilitalis miseriam ciimproperHt, cl dicil

fiilloiiis illius, dcquopnemisinius, agor eiTectus, at- Quw eA iita (iducia, qua confidis, aut quo coniilio vel

que pcr dulcem el desiilerabilcm aquscduct;im, as- forlitudine rebellarc disponis , quia recessisti ni»; ?

sidua? sciUcet compunclionis mcritum , a prislinaj Ac si dicat : Cum in comparalionc i)iir;r meic lortTc
convcrsalionjs 77 sordibns diviniius abluliis esl cl ludinis pir.vis exiguus ct cinis esse prol)eris, qur,
craundaliis. Eliacim enim resurgens Dominus inler- fiduciavel cujus consilio ame recesiisti, vel cajus for-
prelalur, qiiod jiomen aple illi congruit, qui in no- litudine mihi, qiiein nec carnis infirmiias deprimi!,
vilale viia; resurgensdoniinari pcccaliset vitiispro- nec dormiendi , edendi sive libendi iiecessitas ali-

meruil. Sic. sic resurgendo et dominando filius llel- quando relardat vel impc.lit , resisterc decrev.sti ?
ciiv, fitius inquam, omnip.^tentts Dei fil, quem no- Ecce, confidis stiper baculum arundiveum covfraclum
niine suo //^/cias convenienler exprimil. Uelcids ^ isium, supcr JEgyplum. AL^) plns, qvx tenebra', sixe

qiiidem Deus Dominus interprelaltir. Fit eliam So- coanguslam tribulatio interprclaLi sonat, spiritalem

bna scriba, quoi sedens vel revertens dicilur, quan- quamlibel conversalionem hoc in loco i.on incongrue
do a via iniquiiatis aversus totoque corde et cor- significal, qux ocuhs insipieniium et sx>culariuni
pore ad Dp.uni reversus , secuudum sanam s.icrse hominum tenebrosa valde videtur, quia stultum ni-
ScripluriB doclrinam quicte el huujjliter graditar co- mis et absurdum judicant raundum relinquere, car<

ram Deo et hominibus. Fit nimirum scriba, qnan- nem carnisque desideria spernereet abjicere, Sed el
do divina praeccpta cordi suo dibgenlcr prxscribit, rectc eadcin sancta conversatio coangusians dicilur
ut cuslodial ; fil sedens, (^uoLudo in onmiproricilhu- tribulalio, quia habilatorcs et dileclorcs sucs, quos
inililate.nl bumili Dco complateat ; Cl revertens, pcr veram bic poenitentiam tribulat et per di nam
quando ab exterioribua et caducis rcbus se ipsum Deoque placilam saiisfactionem coangustat, positem-
reirahit alijiie coiistringit , ul tolo cordis desiderio poralem trisliliam ad inlerminabilem .xlernai jucun-
(raiisire in Doum valeat. Sicque clJoe, quod jnter- dilalis gloriam transraitlit el Ia;titiara. IIoc sane cum
pretatur /ra/er Itir, sive fraier Domini , vel [aclura hostem antiouum non lateat, circuit die noctuque,
frairis, merito appellari polesi, quandoDei omnipo- , el elaboral, ut si oranino hominem a bono proposi-
textis, cujtis serviis est per conditionem , frater fit to suo averiere non valeal, saltem laborem, quera
per bonam ct laudabilem conversationem. Est nihi- ^aclt, jnfrucluosum el inulilem sibi faci^t. Ecce, in-

lominus /flc/wra fratris die noctuque rcnovando in <I"il. con/ldissuper baculum arundineum confractum.
anima stia formam divinx siniililudinis atque iina- In baculo, quo hoino cxditur, distrida spintalis vi-
ginis. Talis autem et var.ta gratia, quod nonnisi per lae disclplina convenicnter ^Se.vpriniitur, qua;l.ene
huraileiii obed.entiam el voluiitariam adipisci valeal, baculus arundineus confractus appellari poterit, quia a
manifesleex eo coHigiiur, qiiod jaraditlusJoe, /i/i»s prcc:itoruin pingtiedine corpus hominis salubiiier
Asaph a commentariis fuisse describitur. Nomine arcfacil atque confringit. Dc liacariditale atijuccon-
eniiii Asapl) , qui congregans inlerprelatur, bonus fractiono doleiis inimicus ,
per pr.cdic tuin legatum
quilibel ac timcus Deum doclor ct magislor non ini- suum homini loquitiir intrinsecus : Ei:ce, inquiens,
nieriio figiinittir, qiii a commen:ariii, iU esl, sacrac confidis superbaculum arundineum confractuin. Ac
Scriptiira;exposit'oiiibus sollit ile rolligil elcoiigic- dicat : Ecce, quia in tenebris convcrsationis hujussp.
gat, uiidc- in se et ii\ filio, boiio scilicel subdilo, re- ritalis abscoiidisli te, relitta temporalis lucc volup
iiovaie imagincm Dei valc:il. Oumis ergo, qui E(ia- tatis, ccce qiiia libiinetipsi noii parcis per ciebrajc-
cim in noviiate \',lx resiirgcndo, qiii Scbna in vera d jiinia corpus arefatieiido, per dillicileni vigiliarum
Lumilitate proficiendo, qui Joe facturam fralris, id assidiiiiatem confringendo , raanura mcam eirngerc
csl imaginem Dei pro virilus siiis in se reforiiiando, le posse arbitraris?Nequaipiain itaer.t, nequaquam
qui fiUus Asaph in humili subjcrlione obedicndo ap- vaniis isle labor tibi in prosperum ccdct. Dacuioeiiim
pcllari mcrticrit, hic audenler egredi et p;igiiarf con- isti ariindineo qui inni.ius fuerit, inlrohit in manum
tra invisibilem Rapsucen potcrit, quia divino pra:- ejus, et pcrforahileam. Ac si dicat : Jejunia lua, vi-
niunilus atixilio nequaquam ei succuml.ore haLebit. gilix et Ibgclla, quibus teinclipsum allhis, vana sunt.
Sed quanto allius 78 homo in sprilaii conversa- qiiia ad nihiliini prodcrunt, iiisi quod vires, omnem-
tionc, in gloriosa virtutiim opcralione asccndcril, que corporis tui forliliidini-m cvavuant ct aiifcrjiiit.
tanto durius lcnlationuin sliiiiiilis iiiiptigiialiir , ut Sic Pharao rcx /Eijypli iimiiihus qui confidunt in
sequentibus verbis siiis sicpc diclus ILipsaccsdccla- eo. Pcr Pharaonem rcgrin A-lgijpli quilibct homo in
rat, ciim dioit spirilali vila spiritalilor vivens convenici.ter dcsi-
Dirile Eiechiop : lltrc dicit re.t mnqnus, rcx A:xy- gnaliir, qtii dum pcrscnucndo pcccata logorc n.ores
rioriim : Quo' est ista fiditcin, qiia rnufidis, aiit quo acliisiiiic stios sociiiidiim V(iluiil;Uein Dci incipit, et
eonsilio vel 'orliludine rebedarc disponi;j ? Supcruuein Pharao et rca; congrue appcUariputerit. Pbaraoenini
77 IK^MII.I.F, DOMINICAI.K*^. 7H

pers^ijtifiiA, v( I exlerminau», sivi; </H/tf/>rtiu iiitnpn'- .\ dignr ft«lisfi»oiii)nln oltluliotii-m pro r»»ninni»i% •iila

laliir. Il<'' iioiiiina lu-iic convnjluril liomiiii .id |M'r- olTrrl Oljjuit ('igoliOHlimniiliKniisgironwrioliOMit-

loclioiHiii lciKlciili, qui vilii», ulilixiimis, in srip-to i»i. #tM/»a. Iiii|uiin«, fl atiaria llomini abtVihiii ,(\\i\t

i)crsoi|iiiliir, iogmiiiU|UC dinlioli dissij>;nc iii ;iiiini:i ciimuliil.i iii lc ilivin.c iiii»ci;ilinniH «lona pcr innu-

sm cl cxlduiiiiurc nitihir. lU aiitiMii 1*1 Phurtin ft nici;iliilcs liuiiilo-.;!! vili»- illrrrlii.-is hi aniinii cl cor-

rcr /f,'j/i/^wicsHc ilcsin;»!, pnnlii liis K.n»s;u'cs iii liuii« porc ino dcpr.uasti el disHipanli, «l iiiipcr li:rc oio-

uiodiim iiiv.»il)ililcr «>um allni|Mcndo j)ri»vo< iil :

Sic iiia niiUa, (|iiji' t.inlis scclcrlbuii rongruerrt, emrn-
Pharao omiiibus qiii confiditui iii eo. Ac si dicat : Q ui- ilationis ati|ue HaliAlaotioniH liottia noiiiinuni titil

ciiixiuc adeo cruddilcr coiilr;i so ipsuin iiisiiiivxc- nicnciliasli. Kl niinc dici$ Judiv el Jerur,aleiu, anl-

ril, quicuiH|uc jilis(|uc misciicordia cariicm siiiiin tra- iiia' videliicl clcorpori tiio : Si corain ullnit if.lo ad-

claverit, su, ({ucmamodiiin dixi, cmilorclur clcon- orui'(T/iM, si iii s.Tiuta li;ic coincisilioiK; veic liuiiii-

fringelur, ac sihi ca'4cri.si|iic oninibus inutiliscdit ie- U:ai fucrilis, oinncs prislinas iraimirssioncft el ex-

liir. TalibiLS vrrbis nutlodiclus llapsaccs in auribus ccssus diluerc corain Dco valebitis. Sed tali hac co-

humHiii cordij loi|uiliir, i|uaiuK) lcpescenle spirila- gilalioiic fallis leipsum ar dccipis, (inia indigiiii» Dco
lislervprisconstanlialalein lioinini cDgiliitioncm ini- Crcilori luo, noslro, ut pcccalur dcspcratus, juri*

uiltit, ul lurbalus in scmclipso litiiliarc iiuipial, ul '^ manciparis dominio.

iiisi spirilalis proposili rigcvr rolaxctiw, subi»i.ilere se Trade i^itur le uunc domino meo regi Attyiwrum ,

aiit perliccro. posse, ^Q 'i^'^

l.iudabilitca' ceeperal el dabo libi duo milliaeiiuorum, iiec poteris ei leprce-

pleriimquediilidal. Si^iuis v£ro lanl;c probilalis tan- bere uscensores eorum. Etjucrum nomine, siout ple-
t;cqne vivtMtiscst, ut spom suam poueiis in Doiuino, ruinqiic in bciiptiiris sanclis lcgiiiiu.<;. liixurianK ai-

ooincs pr;estviilis vil;e labnrc^ rc^pcitu coeleilis p;i- uis non ijicongrue accipimus, Propheta tcslaiitc, qui

lri;c despi(.ueus ,
prima hac lonlalloiie superaji non dicit NolHe {iert sicut equus el mulus
:
,
quibus uon
valeal , liuic alu) adhuc niodo cuilidc se ingercndo est iu\.e!lectus (Psal. xxxi, 9). Numerus vcro duorum
obvJHl diccK.^ mHlium equoium, qui ex perfeclo consl.it ,
f-.l perfe-
Quod ii yi.<ponderis : In Domiiio Iko nastro cottfi- auui signiiical, pleuam et perfectam menliset corpo-
dimus, nouin' ipse esl, cujus abstulit Eicdiias cJ:ccLa rls volup aleui cxprimit, qiiain ideni spiritus imniuo-
etallaria, ei diiit Judiv etJeriisaktn:Coram aUari dilia;, ct totius iiueutor malitise el ncquili;Ti, suggc-
isto adorabiiis ? Sed quid sunt isiadiaboli vcrba, nisi Btionibus suis proniittit et immitlil. Trade, inquit, te
quod hoo)o. qui radicatusel fiiiidalus in Doniino esl, domino meo regi Assyriormn , crudoleiu corporalis
cuin nullo corp;>ris bboro devulus prajdioljc tenta- rigorem aiistinentiae relaxando , cxcussoque servili

tioni cesseril, sed virililer ;\gei!s, omnia se posse in jugo ol edieiiliee ,

quo depriineris , noli supervacuo
Domino teiitanli iniuiico rcsponderit , niagniludi- labore consunHi, quia cuui tener cl mollis m^iiium-
nein peccatoruni suorum ideni ei inimicus objicit, quedelicatus sis, perficerequod cocpistinon poteris.
si vel desperatJone falgatuin a statu rectiludinis de- Doto ergo ttbi duo miltia ci/uoraw, qiiia carnales con-
jicere eum possit? Confidis, inquit, iii Domino ? Nou- cupiscentias, quas nunc propiei' assiduain cordis cor-

netu, qui modo fatluses £icc/i;fls, atqueapprchen- porisque coniritionem abominaris, dulceslibi faciani
disse Doiuinum et in forliludine ejus Donano meo et delectabiles. Cuinque deleclatione earum cow-
resislere te posse exislimas, nonnetu, inqiiara, es sensu et dcsiderio exhilaratiis intiinsecus eris, ad
qui abstulisti excclsaejusel aliaria? Sed qna'., rogo, explenda eti^m opera iniqnilalis exterius incarne
sunt e.i'c£i.sa Dominiet atiaria? Si subtililer altendi- ineo non carel^is. Estenim qu;isi unuin mille
aitxilio

mus, habet in uobis D<>ininusqu;cd.im excelsa, quae- equorum concepta in corde delectatio sive voiunUs
Uam, ul ila dioam, excelsiora, qua:dam excelsissi- roalelaciendi, secuudum autem ))u//e subminislrata a
ina. Magiiinn profecto excelsnm fuit, quod ad ima- diabolo facultas maie cupita perficiendi.
ginem ct similitudinom suam «xnihilo noscreavit; Q;iod autem suhjungitur: Nec jjouris exte Tpn»-
excelsius aiiteni illud dicere possumus, quod per re- D ^^'"^ ascemores eorum , g2 impoilunitalem robis
gcnerationis lavacrum et remissionem peccatorum diabolicx suggestionis insinual, qiia primo hominem
abolitam in nobis imaginem et simiiitudinem snam a concepto divinitus mentis fervore ad incuriam ei
reCormavit, Excclsissinuim vero jvou incongrue illud leporem , a pio spiritalis exeixitio laboris ad negli-
diciinus, quod sensuinel intellectum discernendi bo- gentiam et transgressionem prseceplonira Dei revo-
nuniet malum ex donogrirtia^ipsius acccpimus. Ni- cat. Non poteris^x le pra.bcre ascensores eorum. Quasi
hil cnim nobiscreari et recreari profuisset, nisi per dicat : Patei profecto alteslante proprii corporis fra-
mentis inlellectuin illnntinatos, per peccali cognitio- gilitale, quia in inlolerabilibus el continuis islistri-
nein etpoenileiitiani, saltcin postlapsum, rcformari biilationibus subsistere veJ persistere non poleris.
licuisset. Hu5C Domini cxcclsa, excelsiora et excel- Oportei ergo ui corpus tuum niitiustraclarestudeas,
sissima in seipso homo anfert et destruit ,
quando quatenus ciim ad id qnod desidero, tandem aliquando
Deum Creatorem suiim et Rocre:ilorem , Dominum te perdnxero, suppeditanlibvs viribus corporis, cum
suum alque Rodemplnrem obliviscitur, et peccato- aliqua dulcedive ct delectamento ea qu;ii carnis sunt
rum voragini scienter acvolunlaric involvitur. Post explere possis.
hsec etiam atlaria Domini auferl, (piando ei nuUam Et quomcdo sustinebis faciem judicis unius loci eX
 :

79 VEN. GODEFRIOl ABBATIS ADM0NTENS15 80

servts Domiui mei mtnoribus? Per (acicm judicis uniuf A insanctilateeljiistiliaDeonostro servire decrevimus,

ex servis diaboli miuoribus niinores ac levioresquas- ipsonnsprolegenle non prajvalebis. Intelligimus enim
que tentationcs intelligere possiimus. Dicit ilaquc divtnx cognitionis luce colliislrali, quid sis et quld
nequam spiritns, dicit, inqMam, cjus inslinclu honio loquaris, quia falsus esct falsa loqueris; iminundus
sibinielipsi intrinsecus : Meliiis est ut parcendo mibi es, et nihil prxter imniunditias et neqiiitias audien-

carni satlsfaciam ,
quain iit sic inanitcr consiimptus tibtis te snggcris. iVe loquaris ad nus Judaice in au-
neccorpore necspiritii proficiaro. Nam cum loto cor- ribus populi, qui est supcr murum. Ad nos, qui supra

de ad Deum confugerim, et in sancta hac tonversa- firmam altitudinem sanct;\i et justx splritalis hujus
Mone, el in sacrosancta Dei docirina sanclorumqiie conversationis stamus, ad nos, iiiquani, qui in supe-
angeloruin pia cuslodia iraximam spcm et fuluciam riori noslro, quod est spiritus noster , nihil prster
habuerim, factussum siculin principio.cumnondo- Deum quserimus vel desideramus, Judaice, hoc est
minaretur mei Domiinis; qiiia miserationum ejus per more tibi 84 confiieniium , non loquaris. Ycrba
omnia, ut videor, indignus, nec minimis diaboli resi- enim tua non recipiemits, sed soli illi, qiii solus sii-

slere valeo lentationibus. Hujus cogilationis immis- per omnes est, qui le el Dominum tuum sub pedibus

sione dum profanus Rapsaces hominem intrinsecus nostris contererc potest, semper obediemus. Tanta
turbaverit , niajoribus contra eum tenlationum ja- ^ animi virtute atqiie constantia, diim a perfeclo qiio-

culis insurgil dicens : libet hoinine et probato , per Eliaciin et Sobna el

Quod si cjn[idis in .Effjpto, in quadrigis et in e^ut- Joe, ut diximus, designato repelli, se suasque sngge-
tibus, et nunc nunquid sine Domino ascendi ad ter^ am stioneshoslis malignus intjllexerit, absentat se cal-
Utam , ut disperderem eam 7 \i\ JEgijpto , siciit prx- lide et subtrahit, nonnttentare desinat, sed titmi*

Tnisirous, qu?elibet spiritalis vila, in quadrigis sive nus providum, miniis pro semeptiso solliciluro facilius

quatuor cardinales viriiites sive quatuor Evangelia eum siippiantare valeat. Dnde sequitur:
non incongrue sunt accipienda. In eqnitibus vero Et dixit nd eos Rapsaces : Nunquid ad Dominum
nobilissimiis sanclorum coetus Angelorum intelligi tuum , et ad te misit me Dominus meus, ul toquerer

polerit prophcta teslante, qui dicil

,
Qui ascendes : omnia verba ista, et non potius ad viros, qui sedent su-

super equos luos, et quadrigce tua; sahalio i Habac. per murtim , ut comedant ttercora sua , et bibant tiri'

iii, 8). Sunt quidem sancti angeli quasi fortissimi nam pedttm suoruin vobiscum? Ac si dcat : Non ad
equites ,
quia misero et inermi horaini die noctu- te et Dominum ttium missus sum ; scio eniro quia

que assistunt , euinque, ne ignitis 83 diaboli sa- nec in carne, nec in spiritu pncvalere tibi possum.
gittis succumbeiis intereat, pia sollicitudine con- Sad sunt, qui nequaquam legationi meaj contradl
servant,
.
protegunl
. „.
aliiite
:..„»
muniunt. i_
In /i? f^
^€gypto, ^ -....« ..:_.• _„:i:
cunt, riri scilicet, qui sedenl super
« .• -.j . ^..._
murum _..; -._
qui vo-
,

in quadrigis elequitibus bene homo contidere dici- biscum ingredientes et egredientes formam virorum
tur ,
quando evangelicse fluenta doctrinae sitibundo exteriori tantiim habitu pnetendunt, intits aiitem

pectore hauriens, et dulci sanclorunicustodi;ie ange- omnique virili constaniia

efleminati privati sedmies
lorum omiiibus se horis sollicite commitiens, in spi- quodammodosunt, quia nihil prxler ea, qu% carnis
ritali vita justa praecepta Domini viriliter progredi- sunt , snpiunt, quaerunt aut concupiscunl. Ad eos,
tur.Ab hac spiritalis fervoris constantia, iit hostis qui hujusmodi sunt, missum nie fateor, ut come-
antiquus eum averlere valeat, hiijusmodi verbis ju- dant stercora sua , et bibant tirinam pedum snorum
gitereum inlrinsecus inquietat : Quod si confidis in V biscum. Per slercora sordida et iinmunda carnis
jEgypto, in quadrigii el in equilibus; et nunc nunquid peccala meiito inlelligi possunt, qui coram Deo el
sine Domino ascendi ad terram istam, ul disperderein angelis ejiis, sanctisque omnibus sordidum nimis
eam? Ac si dical Quod si lu in sancta hac conversa-
: fetorcni emittunt, qui seterna', castitati etmiinditia,

tione indefesse laborando in Dei fortitudine sancto- quae Dcus est, honiinem abominabilem eificit, si per
rumque angelorum ejits proteclione et mitnimine verani pnenitentiam et dignam satisfactionem sor-
possetc mihi rcsistere confidis , nitnquid et ine sine p diiim stiarum inaculas ahliiere citius et diluere ne-
Domino ad scducendum te , et istain intenlionem giexerit. In pedibus aiitem liibrici cordis sensus et
tuam disperdendam, el ad nihilum rcdigetidam ve- aflectiis, in nrina pedum inccst;\s cogitaiiones dc in-
nisse credis? Habeo ct ego Dominuin, qiii dixit mihi: ccstis inolibiiset affoctibuscordis profluenles intelli-
Ascende stiper terram islain, et dispcrde eam. Qiii ciim gcre possnmtis. Slercora sua raiser hoino comedit,
fortis sil, et me tantje fortitiidinis nunlinm miserit, quando IVientia transacta; viUic scelera sitaviter e\ de-

tu qui terra es et cinis, poteslati niea; resislerc non lectabilitcr in semclipso recolit , non ut defleat vcl

poteris. p(cniteat, sed quia eadein repetere, velsimilia secun-

El dixil Eliacim et Sobna et Joe ad Hapsaren ditni succendentis sc intrinsectis maligni hostis con-
Loquere ad servos tuot Syra lingiia ; inleiligimus silium valct admittere, vel 85 saltem transacta de-
enim. Quid cstdiccre ad eos qui servi tui sunt? Qui lectabililcr retractando , carnis concupiscenliis ul-
cami carnis;|ue vnluptatibus dediti tibi immundo cunqtie valeat satisfacere. Vrinam vero pediim «ko-
spiritui sorvire clegcriint, Syra, id csl subliini , lin- riiiii bibil, quando iinmundis cngitntionibua, exinalis
gua loquere. Nobiscnim, qui servi sitinus Allissiini, alTectibiis e t desideriis cinanaiitibus, sitiin malx de- I
qui spe melioris vit;r. lcmporalia cuncta despicienles leci^tionis magis ac inagis in semclipso .nccendere
 :

81 IIOMII.l K DOMIMCAI.r.S. 82
Mil>i(,Mt. ll))irtini|u«> liiiJiiHiiioili liotiiiiKS Hiiiii, kiipcr A »ppctilii iiliitiiiiii nii.u anitfiiliT iilimlnlilral. Poii
hos iii:ili;{iui!i illr lioslis iaialiiitul.iiii (hiiiioris hiii Ii;l'(' lcir.i fi iiiiiciili ct viiii lerrn patium tl vin$nrum
voccti) oiullul , pcr i|(iaiti ail .ipciin iiiii|iiil.itis opc- iioii iiiiiiici iti) appiliatiii', i|ujiiilo c\ uHimlua pcrra-
ra iiiox COH inovociit d Liiipellil. UiiiJc ci pviboiui luruiii coiibiicliKlinR ilicctuit ac dcpruvattii niaf;ia ac
illiiiii iiiox !i(il>jiiiii;iliir : niagiii ot curdc cl corporc inii|uilati condclcct^lur.
Et ttflil Hiipsarft, et clamavit Juduice voce maijna, 87 ll()MII.I.\ \ll.
et disil : Aiidite verba fiv/is magui, rcgii Assijriorum. irt DOMiMCAy IV ADvrMTis rniui.
Hmc cnim didt icx Asaiinorum : Facitc mccnm bcuc- Miserunt Judtii ab Jeronlijiiiit tacerdolet et levi-

dictiouein, el egredimiiii ad me, et comedite uumquit- tas ad Joannem, ut interrogarent eum : Tu nuii etf
que viueam tuam, et uiiusi]uis(jue ficum tuam, et bibite (Jcait. IV.)
uuutijuisque aquaiii cisterniv sua\ doncc veiiiam, el Tres isla; Uominic.T, quas ab Advcniu Doniiiii

tollam VDt ad terrum, quir cst ut terra nuttra, lcrrain celebraviinus, licet spcciali i|iiadain niyslcrionim
frumenti el vini, terram paiium ct viiiearuin. Potest ct (Oilcslis doclriiix cxccllcntia cniiiicaiil, liodicrna
iii vitien homiiiis desigii.nri aiiima, in ficu coipiis, in lanien Dominica lanlo csl excollcnlior, quanlo Na'
aqua cisterna' fliixi cogitalioiiuiu nialanim alYectus tivilati Doiniiii cl Redemploris noslri Cliristi esl pro-
€l effectiis. Qiiod ad cgrediondum facieiiduinque U pior. Q\\x euin tota spirilalis s.l, spiritalcs soluin-
secuin bcnedictiouem ille, qui viullus cst in osculo, niodo lioniincs respicil, qui abalionati bnic s;eculo
populumsuper inurumsedentem, boininein, inqnain, ad boc claboraiil ul Kalivilalem (Ihiisti, quani foris
in spirilali vita ncgligenler cl inutiliter incedciitcm, celcbrant, in se:netipsis intns scntiant. Undc nccesse
lantis vcrborum circumventionibus provocat, nihil est ut spiiilalis quisque, qui spiritalitcr dc corJe
allud nobis insinnat, nisi quod cos, quos per prav.x' suo Cbristum parere desidorat, tiuid iiobis Dominica
delect.itionis assensuin intrinsocuscepcrit, hosetiara ista pr.iiscribat, quid nos doceat, sollicite alieiidere,

ad aperta flagltia ab ipso profcssionis swx statu ct sludiose adiniplere studeal. Sed anlequam ad expo-
habitu, sicut corde, ila et corpore ejicerc et propel- silionein ejiis inanuin rnillauius, quam juste, quain

lere satagit. Facite, ait, mecvm beuedictiouein, hoc convenienter (juatuor islis Dominicis qualuor car-
esteaqiiK beiie dico, qua; utiritcr vobis suggcro in- dinales virtiiles aplari possint, videamus.
trinsecus, vos mecura exterioribus perlicite actibus. Ad priniain namque Dorainicain, in qua legitur

Sed pleruinque niiser homo nuiic ex imporluna ini- asina adducla ad Doininum, congrue referlur pru-
mici suggcslione, nunc ex malediilci ca.nis superalus denlia. Asina eniin anima esl beslialis, quae quidem
delectalione, cgrediad satisfaciendumdesideriisgg iniprudens esl per se. sed prudens quodammodo
*^ babere meruerit. Se-
suisdeliberat, et tamen aut loci, aut temporis diUi- fit, diim Deum possessorem
cullate praepediltis perficere non valet quiu desiderat. cundae veio Dominicae, in qua prjeraissis sigiiis isi
Sed hoslis malignus niox in hunc ei raoduni obvial sole, luna el siellis additur Arescentibus Iwmiuibus :

Vnusquiique, inquil, vineam et pcuni suam comedat, pra: timore et exspectatione, qnce superveniet univerto
el aquam cisierna suce bibat. Quia per viueam ani- orbi, congruit leinperanlia. Nam dura liomo i
er

mam designari diximus. per vinum, quod ex vinea carnis abslinentiam a peccatis et viiiis semeiipsuin

rtascitur, carnalem ainorem non inconvenienter ac- temperat, boc esl arescere quodammodo ab bis in
cipere possuiuus; fructus vero, qui ex^ru, quod est quibus prius pinguescebat. Ad terliara \ero Domi-
corpus, nascuntur, illiciti corporis actus iion incon- nicam, iu qua beaius Joannes Baptista laudatur a
grue accipiuntur. Hortalur itaq>ie Rapsaces quosque Domino, quod nec arundo vento agitata, nec homo
ad se per consensuin egredienles, ut unusquisque vi~ niollibus vestiius fuerit, con<,M'ue lertia virtus, quae
neam el ficum suam comedal, hoc cst, ul un(isqui.sque est fortitudo, referri poterit. Necesse esl eniin bo-
in seipso et carnaiis deleotatione amoris animam mini illi qui prudens, qui temperans est, ut eliam
suam pascat interim ac nutriat, et exteriori corporis foriis sil, d.scal arundo vento 88 agi*''»!^ non esse,
actu el habitu solus ipse in seipso desideriis suis d ut nec venio elalionis extra se rapialur, nec venlo
inservire studeat, don£c veniam, inquil, cMo//aHi vos detraclionis infra se dejicialur. Post hsec venit
ad terram, qux eit ut terroveslra, terrom fvumenli quarta Dominica, cui recte assignatur quarta virtus,
et vini, terram panum et vincarum. Veait nialignus quiC est justitia. Justitia aulein est unicuiqiie tri-

spiritus, ut bominem ad terrani, qu;c est ut lerra buere quod suum esl. Dum eniin homo, qui pnidens,
ejus, tollat, quando eum homini siinili sibi, ea qu£ qui temperans, qui fortis est, nun sibiipsi, sed ei,

de terra sunt et ad terram lendunt aeque diligenti a quo accepit , omnipDtenti Deo et prudenliam et
adjungit ct associat. Qui bene non siinpliciler terra, temperanliam, et forliludinem suani humiliter atlri-

gcd terra fiumenti iiominari poterit, quia ex mutua buit, lisec vera et consummata juslitia est. Haec
illa confccderatione per diabolicara suggeslionem autem virlus, virtus utiqiie humililatis, cum proxi-
comporlaia , (rumentum , hoc est quasi quemdam roa sit Chrislo, quartae huic Dominiccc, quae proxi-
mentis sii.c fructum inisei hoino niiserabiliter reci- ma est Nativilati Christi , recle congruil, quia
pit. Vocatur nibilominus lerra vini, quando quidquid horainem vere Chrisloproximum facit. Sit prudens,
terreni ainoris et carnaiis dulcedinis est, ei, qui sit tempcrans, sit fortis, bene facit, placet Chrislo.
solus antea vineam et fxcum tuam comederai, pro Sed nisi his tribus quarlum accedai, ut et jastus
83 VEN. GODEFRIDI AHB ATIS ADMONTENSIS
H
Rit, hoc est nl Iiumilis Chrislo proxlnuis non
: sit,
A verbum itlud, quod succedit : Et non negavit. Quid
lil. Quia igitnr nihil csl, quod in oinine ita diligat isia sit negalio, ostendil nobis
1
beatus Job iii Ij-bro
Dftus sicul humililaiem ; nihil est quod in homine suo. Si vidi solem, inqiiit, cu.n fulgerel, et lunam
iia impugnet diabolus sicul hiimilitatem. Hoc el- 90 incedentem clure, et la:tatum est in abscondito
enim hodierna sam ti Evangelii leclio apte pronun- cof meum, et oscutatus snm manum )neam vre mco,
liJtt, quae varias el miiiiiplices illas tentationum quw est iniquilas maxima, et negatio contra Altts-
vicissiiudines, quihus iiiipugnant spirilus immundi simum (Job, xxxl, 26). Qiii laudat ct extollit, et
hominem ad veram jnsiitiam, qu» vera esl bumili- ningniflcal sc Ipsnm ex operibus suis, (^uod est oscu'^
tas, tPiKlentem insinuai. lari manam snamcre suo, hsec esl iuiquiiat maxima,
Jiidiei enim illi qul miserunt ab Jerosolymis sa- et negalio contra Altisiimum. Iniqiie enim agit, qui,
cenloles et lcvitas ad Joannem, maligni spiritussunt, quod Dei est, non Dco, sed slbi atlribuit, quia dura
qui ad decipienduin hoininem .salvarl cuplenicm, qui in €0 quod accepit, sciri se et laudari appelll, ne-
flgur:it»ir per Joanmtm, qiii Interprctatur, in qvo cst gai illuin, a quo accepit. I!Ie vero non ncgat, qui
graiin Dei, omni lempore perfldid» suae laqiieos fen- ex acccpta dotiorura Dei gratia non se, sed Deum
dont. Nam quom non possimt in camalibns lentare laudat et magnlficat. Aii eigo evangelista :

viliis, ab ipsis, quje agit, bonis materiam .«^umuiit g Et confessus cst : Quia non sum ego Citrisius. Ei
seduclionis. Hoc notat nobls vermin. illud : Mise- inierrogsverunt eum : Quid ergo? Elias et tu? Et
tHnt ah Jerosolymis. Jprosolyma namquc interprc- dixit : Non sum. Propheta es tu? Et respondit : yon.
tafur tisio pacis, qua rtgnralur spiritalis vita, In Dft trlbus Joannes inlerrogatur, qiiia et tria sunt,
qna laborat homo ad p:\cis et 89 xtern« ^iiionls de quibiis spiriialis homo per superbiam a diabolo
gaudia. Sed quid miserur.t nb JeiosoIymfS ? Sflcc)-- teiitatiir. Tei.tat eum per suos ministros, maligoos
dotes tt leiitas. Sacerdotes exprimufti puras ct assi- spiriius, (te uiiclione sive de interna dulcedine cor-
duas orationes, qufts beaius h0rti6 dl6 ^c noeie ad dls, quod cst Cliristus. Christus enira dicitur unctus.
Deum transmiitit. Leiitw sanctas exprimunt opefa- Tentol ciim de corporalis cxercitatlonis ferv<;>re,

tiones, quibiis incess.^nter exercct sc, ut omnipo- quod esi Elius. Tcntnt eura dc pra^.latione, quod est

(enti Deo possil placere. Maligni etenim spiriiiis sacer- propheta. De iinciione tentant eum maligui spiritiis.

doles et levilas miuunt, qiiando ex ipsis virtiitibiis, quoe quando suggestioiiibus suis levant euni in se supra
sunt in homine, materiam ct occasionera tentandi se, ut diim ex visitaiione Aliissimi intcrnae dulce-
sumunt, ul illud culpje fiat qiiod saluti esse debiie- diiiib gralia sua\iler inlrinsecus roflcilur, supr.'»

rat, ut imp :gnatores ct lentalores noslri esse inci- cajtcros houiincs, qui quasi inleriorcs sibl in bac
piant, qui pioiectores noslri esse debuerani. Hoc ^' grstia videnliir, incipiat se erigere. Huic leiiUilinni

est miilere Jud^os ab Jerosolymis sacerdoles ct le- humiliiaS debct oppoiii. Hoc docel nos hiimilitas
vitas ad Joannen». Joannis dicentis : Quia wn sum ego Christus. Ac
Quare? Vt inlfrrogarent eum, hoc cst, \il tenta- 5i dicat : Si quando internse unctionis dulccdine
rent eum. Procedens dc virlulibus el virtuosis acli- virlus Altissimi inlus letigil me, lioc ego non sum,
bus tenlalio est. quam irainiltuiit maiigni spiritiis qiiia cx meo esse illud abere uou possum, sed
homini, menlis elalio, iit saltem per super!>iam ii ius donuin ct gratia cst qui dare, cum voluerit.

prosternant, qiiem per vilia carnis siiperare non el aiifene polesi. Sic respoudenie, si(; elatiouis

possunt. l nde «licunl Tu ^jujs e$? Ac $i dicant:

: vilio per humilitalem contradiccnte, deniio aggni-
Qiialis homolquaulo aLundas loiio! Subesl tibi diiinlur, alio tentaliouis geiiere prjccipilare moliun»

prudenlia, non decsl tempcianiia, vales in foriitu- tur. Sequilur ergo :

dine, (jiiia diiras peisevcranter in tiia recliliidine. £( iiilerrogaterunt eum : Quid ergo? Elias es tuf
Contra hanc malignorum spiriluiiiu legalionem Ac si dicant : Si Cbrislum essc te negas, constal
quld homo agire debeai, suo nos e^omplo beatus quia esse te Eliain negare non valcas. Sicnl eniin
Joannes inform.Tt.
Q ille lelo zeialiis pro Domino 91 qiiadriiigontos
Et confessus est, inquil evangelista, et non negavil. viros vi-rllatis artvcrsarios occidil {I U Heg wiii);

Et confessus est, fjnia non sum ego Chrislut. Bis po- fiic ejiis tw cxemplo laboiasli. quia bonis opcribiis

silum est : Et confessus est, et tonfessus est, quia ins.sleiido, quidqnid displiccre Oco credcbiis. boui

et gciuina esse debel confcssio, per quam evacuari leli fervore el in le, cl iu aliis exsecrando con-

ct siiprrari debel isla menlis eiaiio Necesse enira slanter rcsccare stndobas. Sed ot boc eJiili(wus vi-

est, ut si vcrbuni istud : Tu quis es? ex legalione, tiiim facile conipumil , w respondct : Non sum.
hoc cst cx iinmissione «t siiggeslinue dxmonum Pion tum debet rcspoudetc cicdeus el conliteiis.

auribus ronlis illius ila insoniiit, quoil delrclatus quia nihil per se valcl, nec in zelando mals» uet in

rst in illo et jucuiidalus, iii biimiliiaie, pomilcntia opcraiwio boiia,

el contritionc, con(iiealurl>«Oi in ornlione, confitea- DevitVis duabus his tcniaUonibus teriia taiidem
tur prxlato in conressiune , ul iiilcrna i!U , qua SucceJil difewtium : Propltcta e^ lu? Prophctam
pcctaic Doiniuo noii Crubuit., culpa claiiouis per evim efcse affinnant, duin praElali*>ne el magistorio
veiccundiam diluaiur ci confusion4>m humiUs con- inlriiisecus euni sollicilaiit, quia dum pcr cerdi»
fessionis. Si bomo hoc humiliier fccerit iniplcvit unciionem saepius ^ Deo inius vitiiatur, dum p&i
 ; ,
:

86 IIOMll.lir UOMIMCALLS. li

conllnuntn forpt>rnlis<'xor«il:>lioniH fcrNorcm (>\lrin- A "«•' dicuiiliir ,

qula ornnli eoriiin lalor ad lioc

Mcns III Ut*o i'oi>rort:iliir, (lililrilc rsl ul luut suIiki- Noluiti tciwlil, iil divi<l:iiit lioininciii a l)(0, ci lub-
p:tl doiiiduriuiii |tr;^l;ilioiiiH. lliido diciinl : Prnpheta d;iiil di:iliolo, dividtinl a virtutibut. Hiibigant vitiig

d rii ? Ooaiii dicnnl : Kxpei lii» inlcriora , ikmi el (liiiiinihus. Sithjun^uiil «iko ct didinl : 0*^^
ignoius circ;» oxlcrioi.*, |)uU-!>Ulcm rc|(iuiini!i pos enji biipliiUi, si <u nuii th ('.lniiiut, miptr [.li(U,

bes Intbcre, ulioriin) utilil.iLi cl b:ituli ^alis ulilitcr ticijuif yruphtila? Ujc cik" corinii inlcirugjlio e«t,
pusscs |ii'ovi(lcro. Sc.d «|ui iiitil.Uui' cbl Joanuis ,
hi« ul pr.ciliuiniis, indcl<'-»sa illoriiin tiMU.ilio. Tcn-
eliani ab lioc vi(io liiuniliitir excubui so dicuiid.t taiii adliuc, Ki foiio ex alii{ii9i p.«ile reiiin Pomino
Non. Dicoro iVc/i, esl ad pru-lulioiiiH oHiciiini in- satcxiu valoant. ct «|uciii cliiLionis «iliu iiuii vajciit

ntitrnt sc proriius jiidicurc ol indignuni, oligons iiia- Rii|»planlare. vcl ab ipi.o 93 '"'Boris biii fervore

Ria in huniiUl.iU; proptcr Ik-iini snlicbsc, qiuini t»u- i)u;isi iniilililer laloiuntcwt >>l:idciil ievo(aic. {Juid
|)crl<c coiitr;i DiMiin desidcraro jira^esbc. Sc.d i]uia erqo, in(|iii(int. hupliiui? Ai.: ^i dicaiil : Quid taii*

liilfs suiil inuligni t>piritus, (|uod victi non cunfiiit- lis lac,ryniis el suspiriis teinctipsujn allb^tindo tob»
dtinlur, scd cx ipsi itui repulsione niagis ad tenlau- lcrls, cuiii ncque C/'ris'u.i, neqvc hliatt neque pro-
duin honiinent acecnduntnr, recV(^ adhnc suhdilnr -
pliela lu sib? Quid buvynue lu^e tibi (onferuiil,

Diierunl irgo ci : Qcia «•*? l'/ ri;«poii,sU'ii demun ^' ciiiii acc uucluni Dci csse le pi.Cbuiiia>, . iifque

/ui qui nij.'ii'r unl iios. Qnid iiicii de te ip.^o? Por fortciu in opcrationu dicas. iicquc iligiiunt prjua-

islnd rf.spousur» pecc:tlorniu acciperc possuinus lioiic credas?

coQsensnin. Nant 6( .td conscnsuni illum inclina- lies}>oudil eit Jaaunas dicens : Ego buptiio in

reut, l.etuin uti(|iic reiponium his qui miierunl cos aqua; medim aulem vestruni slftit (^itcm vos 7iesc>

Uacenl. Oiiandiii enint couEeiisns dcvitatur, respon- tis. Ucspousuni islad rcspousuui est lioinixii^ pfEiii-

tum ab iniinundis spiiitibuft non rcporlalur. Nam, leniis, natus sui ciilpam kuiuUitcr aguosceiitis. El
eisi ad plonnu) .iciuin pcccati honiiuciu non possunt esl, quasi dicat : MeiiLo qniijeui delicta luea lacry»
flectcre, snfliceret eis, si vol per consonsum a siatu ntis lavo; quia luultipUccs eicessus niei nisi pcr
sux recliiudii>is euin posseul dejicero. Sed tani di- multipliccs lacryui;ts (i, geniituF nou possuDt aliole»
versos illoruiu laqueos hiimiiila.s sola iransilit , rl. Non euim, sicni vos iiiiunci S4li:U6 niilii inisero
sicul sci]uens ordo vcrbormu niyslico innuil suggerili&. cx poenilentia nica liunianx laudis favo-

92 ^'9"' iuquit Joanncs, i'ox clomanCu in (/4- 1'cm vel alictijus digniiatig qua:ro, aul quijerere de-
ur/<^ :. Dvigile vium Domini, ticut dixil hitiii$ prQi beu bonorem, sed ad boc solum lendo, si forte per
pheia. Vox fuliil elilcil per so, qiiia non csl 3 se, p cmniprtentis Dei cleineiiliam peccatoiuin meoruni
sed ab homine, et diiin viilt homo ul, soncl, sonat consequi merear indul^eutiaiu. Nam tniser ego
duui vero vult , coutinel eam , uo audiri valeat. homo ille, queni vus niodo neici:ii, quem quasi ju«
Quidquid bomo valct, quidquid boni babet sive slum el innocentem levare nilimiui saipra se, medius
intus ex dulcedine cordis , save exlra ex merlto vestrum steti per suporLiaiu (Ujrdis luei, dum cou-»

bon;e actiouis, quasi vox (luxdaoiest, vox, inquam, seiisi vobis, ad qu;ccun(|ue luibi suggcssislis, nunc
e^t illius, qui clamat in denerlo, omnipotentis Dci ad inauem prosperiiaLis i;i'litiain, nuitc ad adversi-
qui sua pielate hoc operatuv in homine illo, cujiis talis iuipatieniiain, nuuc ad lu.\uriam et maliiiara,

cor vere de^ertum est ab hoc mundo. Et qnia sicut nunc univei-sam vitiorum nequitiam.. llinc futurum
in puleslate hominis est vocem cinitiere et com- onniipoler^lis Dei judiciuiu et mieriw dainnationis

pvimere. sic eiiam in patesiale Dei est pielatis sux perlimesco supplicium. Qu,irc? Quia qui ante me
dona pro beneplacito suo conferrc homini ci au- facius est, post me ventunts est, cujus non tvm di-

ferre, huniiliatus in semetipso recte dicit beatus gnus, ut iolvam corrigiam ejus calceaii.enti. Vereor
Lomo : E^o vox clamanlis in deserto. Ac si respon- ulique, ut boiuo illc, qui antea erani, cuin lol et
deat malignls spiritibus, ad clationis jactaniiam lai tis viiiorum ueqiiitiis s<ibjacebam, ver.tiirus suoi
se instigantibus ; Si quid bonum esl in me, non n •'*''lc Deum in die jiidicii, accepluriis digimm meri-
esl ?x nie; el ideo nec milii aitribuere debeo, sed lis meis sentcntiam a^teini supplicii.

illi, a, quo babco, cojus vox egu sum , sii.c qno Sod uiide liinor isle mihi incumbit? Quia non
nihil possum ;
qui operatur misei icordi:\m suam iu suni diqrius, ui solvani corriifiam ejus calceamenli.
me, cum voluerit, qui siibtiahit eam niihi, cunt Tot eiiim annis, quibus in bac vii» spirilali .imni-
omnipotentiie ejus placyeril. Ipse csl qui »1 deierto, poienli Doo servio, n-.illis laborilius lueis ad boc
in desertis ab hoc mundo cordihus clamal : Dirigie pertmgere valeo, ul dignus sim. 94
M"' carnalia ct
viam Domini , sicut dixit haias propliela. Isaias mortalia vilia ex bomiiie illo, qui priiis cram, uiihi

interprel.-vtiir salus. SaUis mea, inquil, est Chri- cohtercjitia soivere a me, et suparaie in itie possim,
Slus, cujus viam, ul ad cor meum venire valeat, Lnde qiiia timoriste angil mo, npf>riel nie ilendo

per humilitatem dcbeo dirigere, non per elationis nunc ad et gemendo districtumomniiv-lcutis Dei ju-
fasium, siciit vos spirilus maligni suggeriiis , a cium pi-apoccupare, si lorii; dignus invcniar. quein
corde meo rcj^ellerc. Sequitur ; SP. tent in ill? die siia miseralione Dens dignelur sal-
Et qui miisi [ueranl, erant ex Pharisceis. Pha- vare. Hyec sunl evangelicai leclionis docunicnta,
riseci dtcuntur divisi. Recte nialigni spiritus di- quibus armaliir el instruitur spirilalis honio adver-
 87 VEN. GODEFRIDI ABBATIS ADMONTENSIS 88
S«s momentanca malignormn spirilimni tcJitamenUi, A fieri vohiit, polcntior iilo superveniens regnuna
quia in spirilali vila pugna ha;c non rara, sed quo- illius destvuxil), nihil est quod ita eum prosternat
tldiana sit, finis Evangelii ostendit : sicut humililas, nihil est quod tentationibus ita

Hcec, inquit evangelista, facla sunt in Belhania proDvaleat siciit humilitas.

trans Jordancm, t:bi erat Joannes baplizcns. Betha- Hanc etiam humilitatis virtutem insinuat nobis
nia domns cbedienlia; inlerpretatur, qua spiritalis Introilus Missae, quo dicimus : Memetito nostri,

vita rccte fignratur; per Jordanem, qui desccnsux Domine, in beneplaciio populi tui (Psal. cv , 4).
diciiur, hiimilitas exprimitur. Nec sine causa posi- llicc est vox hominis spiriialis , humiii corde ad
tum esl : /n Belhania trans Jordanem, qui in spiri- Deum clamanlis. El est quasi dicat : Sum , Do-
lali vita sunl, elsi quandoque per superl)i?e tumo- mine, populus tuus, quia populo luo, populo t bi

Tcni humilitatis virtuteni Iranseunt, quod significat servienti, quanluni ex liia gralia valeo, habilu et
verbum illud, trans Jcrdanem, pcr poenilenliai ta- actu comuiunico. Sed quoiso, memenlo mei , ut
men saiisfaclionem ad sc intra se redeunl lavantes sim in beneplacito populi tui; vt siui popuhis tibi

lacrymis maculas criminis, sicut consequentcr sub- beneplacens, ex cunclis operibus meis nihil extra
inferlur de ipsis : Ubi erat Joannes baplizans; qiiia tc qua^rens. Et quia (ieri hoc non poierit, si tua
dumfonte lacrymarum quoUdie in senietipsis emua- l)
nos misericordia non pryeveneril, vibita nos in sa-

dautur, quasf baplizali in Chrisio renovanlur, lutari tuo [ibid.), suavissimara dulredinis tuze gra-

Igiiur quia audivimus quod ista omuia non in tiam nobis infundendo, ad videndum in bouilate

sscculo, sed in Beltiania, in spiritali vila facia esse, QQ eieclorum luorum [ibid.), ut splcndore grali»
et quotidie fieri memorantur, necesse est ut spiritalis tux illuminati ea, qu£ lu<e placeni bonitaii, qiise
quisque provido cordis ocub vigilauter atque solli- luaj displicent asquilali, ita videamus el cogno-
cite circumspicial, quomodo periculosos iaqueos, scamus, ul in bonitate illa, qua electi tui tibi

subtilissimas malignorum spiriluum, quas audivi- serviuut, boua sectantes, mala declinanles, in la;-

Tuus, tenlationes evadere \aleat, qui semper et ubi- iitia genlis tua (ibid.) associari tibi mercamur in
que nobis insidianlur, nusquam nos deserunt, de- jeternje bealiludinis ref|uie, ut lauderis cum liare-
ceplionis et perditionis laqueos inevitabiles ubique ditate tua (ibtd.), sanctis videlicet angelis tuis et
nobis obtendunt. Quibus quia viriute nostra resi- justis animabus, qui baereditas lua sunt, quia tu in
stere non valemus, ejus qui scit et valet, ei poiesla- eis, et ipssD in le sine fine raanebunt. In hujus vir»
tem bahet, omnipolenlis uiique Dei auxilium in niiseria non est stabilis el perfecta laus lua, sed
oraiione hodierna invocamus dicenles :
cum in la:tilia geniis luw pervenerimus, cum bxre-
(25) Excita, Domine, potentiam luam, et veni, et ^ ditati numero sanclorum angelorum, om-
luse in

magna nobis virtute succurre, ut per auxilium <jra- niumque redemplorum luorum associati fuerimus, ibi
tice tuis, quod noslra peccata pra;pediiinl, indulgentia vere laudaberis, ibi sine finea:ternaliler gloriaberis.

35 '1*'^ propil alionis acceleret. Huic autem hxreditati Dei, quia adnuili non po-
Magna hxc virtus, magna est humilitas, quse ct terinuis, nisi adventus Dei visiiatione a peccatis et
7irfus Ciiristi nominatur aiieslante Aposlolo, qui vitiis hiceraundari meruerimus, recte subjungimus

ait : Libenter glorifibor in in/irmitalibus vieis, ut in- Alleluia, dicentcs Veni, Domine, et noli tardare,
:

habitet in me virtus Ckrisli (II Cor. xii, 9). Ipsa est relaxa facinora plebis tua;. Sed quia adventum Dei

Yirtus illa magna, quae Unigenilum Dei dc coclis ad nulla alia promeretur virtus, si desit bumilitas,

terras Iraxit in uleruin Virgiuis, ipsa aitestanie in recte Oflertoriiim, quod sequilur Evangelium, illi,

canlico sno ac diceule : Qvia respexit humilitatem qua: sola pro cunciis morlalibus humililaiis virtute

ancillae sux (Luc. i, 48). Ipsa coclos solidat, ipsa fundala et repleta crat, bealissimae Dei genitrici
terras innovat. Hanc virtuiem qui non habuerunt, Mariae attribuimus dicenles
Ave, Maria, gratia ;

dc coelo ceciJerunt. Ipse- enim diabolus licet oinni plena, Dominus tecum. Ut per hoc adm nearaur,

sapienlia et scieulia gloriosus cxslilcril, tamen quia ^ quia subtilissimas diabolic» tentatioiiis versutias,

huinil tatem non hnbuit, stare in coelo non potuit, quas evangelica nobis prxscriblt auctoritas. sola
sed cum suis dejectus faclus est omniura iulimus. humilitate siipeiarc valeamus, sola humilitate ad
Ilanc aiiiem virtntem qui habuerunt, in sua gloria laudandum Deum cum ha;rcditate sua, ad commu.
cuni Dt^o pcrmonserunt, sancli videlicel angcli, qui nicandum et parlicipandum ;ctcrna; bealitudinis ih-
ila solidali sunt pcr cain in ipso, quod nunquam comiuutabililaiem cum anjrciicis spiiitibus et ele-

separari possunl ab ipso. Hac magna virlute ut ctis omnibus conscendere debeamus. Unde, ut pcr
contra magnas ct muliimodas spintuum maligno- ejus intervcntuin, qu;e propler incomparabile humi-
nim fraudes dignetiir siiccurrere nobis. neccsse meritum vcrbum Dei de se genuil incarna-'
lilatis

est ut cordis et corporis voce ad Deum clame- tum, ad veram juslitiam, ad veram huniilitatem,
mu9 diccnles : Excita, Dominc, polenliam tuam, et quae esi vera ct consuminata justitia, prolicere va-
veni , et magna nobis virtute succurre. Nain ciim leamus, per quam dovictis callidi tenlaloris insidiis
ipsc unigcuilus Dei sua huiuilitatc superbiam dia- in hscrediiale Dei quaiidoqiic ascribi mereamur,
boli contrivcrit (cx ea namque parle qua humilis praestet nobis ipse nuctor huiuiliiaiis Jesus Christus

(%5) Oratio ad missain liujusDominicae.

89 iiomilia: domimc.vlks. 90

poinlnuft nnsloi", qiil rum PhIio cl S|iirii(i Kiiiiclf» A stisloniiirc cl rfdccr»-, riiin rrgo bcncdidinl . «juni-

vivil ct rc|$itul pcr uiiniia s:(;citla s'>cciii<)riiiii. ii.iiii itii iiiil cl ciii (liranl .'iiiiji^iiius Scqiiitur .

Aincit. lU dlxit nii Miiriani malrrm rjii$. Ilic, quixl ron-

vciiioiilcr |icr inatrcin Duinini niiiiiM Mk\\% arci«

97 IIOMii.lA \lll.
DOUINtCVM INFHA OOrWAM N.VIIVITATIS OOMINI pioiiila sil , iniiiiilur, (|ni:i prrf'dic:tlio «loi luriini ad
IN
rui\i.\. llilclis :tiiiiit:i> iiisliiH tioiicMi priiici|):ililcr (liri^itiir,

Erant Joseplt el Mtiria mater Jcsu admiriintes tu- (|ii;ilcntis ipsa cl miu su|ii'riitri, Dio vidciicct, iTcltj

per liis ijuo! dicebaniur {Luc. ii). siibcssc, cl 8110 inlcriori , c.iirpori Bciliict, n'Cte

Quoiiiuin advcittus Salvuloris sulvandis omnibiis pnvpssc doccilur. Dcbcnt cigo pr.cdicalorc» insU
ccrlisHiiiia exsiilit causa salulis, curandtiin ost um- iiiiarc , qnod »d (-ogiiosccndaiii vcrilalcin iinn niti

nibus ad a'leni.i> b^vrcdilalis sorlom porliii[50iilibiis, liuiitilit:itis ;![i'CSsibiiH Dim) valc:tnl appriipiii(|iiarc, di-

nu iruntioinilor aniiuadvorlant , si (|uid do llodeui- c(.'iido ; Eiic liic puhilns esl iit ruiiiam el i:i rciur-
torc nostno vcl parcntibiis ojus Rvaiigelii scripla rerliouem muliorutn tii Israel. Slabat Duniiniis, curo
couiiacniwrunt. Ait orgo vvangclisla : i<>(i;i( paler invisibiliicr npud sc in rc(|nic sccruli cu'lc8lis abs-
el HiatejrJesu admiranlcs. IiUticri libot quidnatnqita- consiis, cor uplioiiis noslnc dcforini.') iioiiduin sufi-
tunr h« peisoitar sij;iii(lccni, Josopb scilicet (^t Maria, U copii ; sodit .lulciii, citm a potcslatis sti:).' oelsitu-

Simoon ol Anna, qiioruni noinina in pra^sent Cvan- dinc desccndons ad inrirmilatis nostr;i; oncra susci-
geiio sunt posita. pionda dcvcnit; depositus est vcro vcliemciiler, cum
Josephel 3f aria queinlibet lidelium dcsignat , Sf- capius in pcccaiis nostris crucis igiiominiam snsti-
meon ordinem pnrlatoruin qui vorbo el exemplo ,
mtit. Qitis oniin in biijus nuindi cxsilio sic cst de-

bene uovcruiit pra;csse, Anna vero divinain sigiiat posiltis siciil amator liominiiin bcnignissimus? A
graliain ,
qiia elcHlorum stioruin corda duloilor Do- suiiimo qiiippc coiioruin progrcdions ila se usque
minus consuevil inv simc. Sed ct por Josepli et Ma- nd terrani humiliavit , ul in toto mundo, ejns sub
riam corpus et aniina nostra non inconvcnientor ditioiie posilo, non haborot nbi caput n^clinaret, el

accipit polesl , per Joseph coi pus ,

per Mariain qiii sinca:stiiiialione magnus est et iinmciisus, usque
aninia. Nain sicui Joseph custos et servus fuit perpe- ad passionem crucis buttiilis factus cst el parvus.
tuije Virginis, dulcibus eain frequenlandoobsequiis, Qiice niiniriim bumililatis vesligia dum imitanda
sie nimiriiin corpus noslruin operuin bonoruin exer- proponunt mcnlibus electorum , fil ulique ruina et
cilalione opem conferre debet inalri noslra^, id esl resurreclio muiiorum.
animse , quatenus Dei Filiuin iii sui cordis thalamo In consideraiione namque tanti Creatoiis nil de
concipere qiieai et pareie. Quod niinirum corpus se, quam abjccta, incipiunt sentirc , et pcr baec hu-
tanto et sollicilius supcriori suo, id esl anini.x de- miliiatis fundamenta superbiu: et elationis feliciter

8ervit, quanloboc subjecluin sibi aptius regit. in eis fiunt detrimenla. Fit el resurreclio viuhoruni
Admirantur ergo siip^r his quce dicebantur. Quid- in Isrsel, illoriiin qui ut veri Israelitac cixileslis verbi

quid per experienliam scitur. non ost in admira- lonitruo resuscilati , niente mcrentiir erigi in subli-
tione ; sed quod nescitur, in magna adniiranlis est me. Et notandnm qiiod non ail omnium , sed mul'
inquisitione. Sic niniirum niens electorum , quae torutn in Israei. Nvn eniin , ut Apostolus ail, omnes,
digne maier Chrisli nnncupatur, duin humanilalis qui ex Jsrcel sunt , hi sunt Israelitce {Rom. ix , 6),
ejus opera inira suavitate plena conienipiatur, ad in- sed revcra ille fluniinis intpetus per ora praedicaio-
quirendam inexquisitam divinitalis ejus potcntiam rum emanans , cuin voiueril , 99 civiiatein Dei la-

validiiis accensa sublevalur. Scd dum incomprehen- tiGcal, el interdum non oinnium, sed quorum vult,

sibilem, sicui esl , coinprehendere non valet, sem- corda visitaudo ad vitam resiisciiat. Ipsum igitur

per unde cdmireiur habet. Unde licet inquirendo niortis el vitse Dominum insignum, cui conlradi-
non perveniat, ipsum, qucin pr;« oinnibiis amat, fa- catuT, insinnanl positum.
stidire nescit , sed de die in dieni perscrutando ct D Ecce, inquiunl, hic positus est in ruinam et in re-
investigando de thesauris scieniix ejus el divin tatis surrectiotiem inultorum in hrael , ei in sigr.um cui

«tciinque pcrcipere concupiscit , quia vis amoris coiitradicalur. Signum Christi critx est Douiinica, iu

inulliplical intenlionem iiiquisilionis. Pius autein qua pro lininano goncve morli se ublulit ,
qua sci-

Dominus cujiis miserationes super quoerentem se

,
licet morte suos ad vitam reformari voluit. llinc est

animam non deficiunt ad relevanduni dilectai ssue , quod ejusdcin Redemploris iiuago, ut iitter casieras

ta'diiim cognitionis el consolationis suae per verba aguosci valeal, crucis praenotalur iigno. Qtiod pro-
prxdicatorum snbministrare non desinit subsidium, fecto signum faniiliarius b^aia quaeque anima am-
sicut in consequentibus sernio refort evangelicus : pleclitur, crebro ei in fletibus et lacryuiis blandilur,

9S ^' beuedisii illis Simeon. Quid pcr Simeon, qui altius internani ejus langit memoriatn , quod
qui irisliliam audiens interpretalur, nisi doctorum tanlum pro sua redemptione guslavit amaritudinis
ordo designulur, qui verbo exliorlalionis gementiuin ille, qui a'.iclor est .'fiterna; diilcedinis. Crux Chrisli
subdilorum coidibus graliam divinai infundiint be- signuin est plciiflc mortificationis, qiiam sancla mens
nediclionis. litorum eniin benedicere cstdesideraniem circumferre et portarc debei. El sicul mors exte-
et Kstuautcm animaiu iaterux refeciionis pabulo riores corporis sensus ab omni interticit appetitu,
 : ,,

91 VEN. GODEFRim ABBATJS ADMONTENSIS 92

sic neccsse esset, ut commortua Christo auinia mor- A Sf>leat gralia, cvangelista subjungil , qui laudabilem
tiflcare in se studeat oninem peccati actui» el con- Juijiis Ann^ vitam describil.
scnsnm. Cruccm itaque Cliristi , id est passionem Ilwc, inquit, proceiseral in diebus multis. Procedit
Dominicara considerans, in ipsa ot pcr ipsam discit enim beata anima quasi in diebus mullis , dnm etiara
recta opcra quae faciat, sttidens ut iiluui imilclur rebiisadhuc dedila lerrenis, bonx actionis Iramitera
a quoest, ne pnssionom Bedcmptoris sine fructu arripcrc ptopanit et deliberat, et quod minus adhuc
redemptionis audiat, sed ad haec opera digna et ne- valct cx initio, tandem aliquando , ut incipiatur et
cessaria adjungai. Scd rcvera t;^m assidux' , taraque pcrlioiaiur , crebro cordis pramptal «tesiJerio. £t
peifetlae mortificalionis signo ab omni sexu , ab quia voluntas est infecunda , si non opera subse-
omni a;tate contradicilur, quia ,
quandiu in hujus qnantur jusla et munda, rectc vixisse eum viro suo
vilac exsilio vivitnr, nullus tantoe perfectionis erit, septem annis drscribitur a virginitate sun, 101 Vi-
qiii inter ipsa vota pia, et dcsideria quantulacunque tji( enim annis seplem , omnibus scilicet diebus vitx,
peccati non effugiat conlagia, Attamen fastidire noa qux scplem dienim yolvitur circuiis , quasi infe-
debcnt pncdicatorcs assiduis hanc insinuare exhor- cunda et sicrilis tum viro sua, id est quandiu actibus
tationibus ,
quemadmodum deciaratur iii consequen- hisjiis s£culi est occupata, spiritalem sobolem virtu-
tibns :
C tum Deo gignere noii polesl, dum per abrenuntiatio*
Et tnain ipsius anitnam pertransibit gladitis, Pcr nem mundi sponsq 6uo Jesu Christo necduni est
gladium hic validoe praedicalionis virlus expriuiitur, copnlata. Sed dum per pnevenienlem Dei gratiam
quo quisque, ut a culpa moriatur, felicitor occiditur. terrena omnia menle et habitu perfette deserueril,
Ilic gtadius qnaliler animam dividat, elpertranseat, ut vcre viduata et destiluta omnibus mundi illece-

Paulus insinuat : Yivus est, inquit, termQ Dei et egi- hris, solius sponsiJcsu Christv inciptl anbelare desi*
eax et peneirabilior omni gladio ancipiti, pertingeris deriis. Unde recle subjungilur ;

t'f7«c ad divi&ionem auimo!. compagum queque et, mo- Et hccc vidua erat usque ad annos octcginta <fU^-^

dullarum , el discretor cogilationum et intetilionum tuor. Quod per viduam fldelis anima accipi.lur,
(Uebr. IV, 12), Dum cnelostis verbi gladius omne Job veridicus innuit, qui cuju&libet iniquiopera de-
quod XOO '<) nnbis carnaliter sapit, inlerimit, pro- scribens dicit : Pavii sterilem, quw non parit, «i vi-

feclo ex multis cordibus cogiialiones rexelantur, qwia. dnce tiQn benajecit ^J^b xxiv, 31), Perversorum
non solum quid ia oper^ perversum, vel in sermona quippe est &iei-ilem pascere, id est, caruem a bonis
oliosiim , sed ftiam quid in cogitaiione sorJiiium actibus infecuudam pravis delectationibus nuLrire.
laleat, subtilins pensatur, Sequitur . Sed viduse non bejiefacignt, quia quid victur^ in
C
Et eral Anna prophetissa, ^lia Phanuel^ de Inbu seternum animx proliciat, non attendunt.Beata er^o

Aser. Anna, qux gratiam Dei resonat inlernam , et fidelis anima, quoe ad Bolum ccelestem sponsum
cordis dulcedincm potest significare , qiism suis mi- tendit, e&t quasi desolata in hoc mundu vidud, et

sericorditcr elecli& , pii amoris gladio vulneraiis dum Patris DnigeJiitum, sibi quoque in dilectlone
Dominus omnipotcns copsuevit inspirare. Haec non unum per omnia et unicum, dilectam eernii ani-
incongrue dicitur esse propheiissa, quia ipsis justo- maro pro ovibus suis posuis«e, nunquam poterit
rum cordibus dc (u^uri esaroinis siippliciis , el de cQnsolatiooem admittere, donecmereAturviderere'
percipiejids quandoqne beatilndinis ineffabilibus gnantis gloriam , cujus toiics in exsilio crucis aspi-

novit propbetare delicii?, Nec prxtereundum qvod cit ignominiam. Qux bene ocloginta quatuor anno6

et eadom Anna Phanuelis describitur fuisse fdia, vidua fuissc perbibetur, qiiia numerus iste nequa-
Pbanuel namque inlerpretatur (acies Dei. Et quid quara a mysterio vacare videlur. Septies enim duo-
pcr fuciem Dei niai Conditoris nostri notitia valet decim octoginta qiiatuor faciunt, quo duodenario et

cxprJmi ? Quae profecto notitia Dei dum logcndo quaternario numero apostqlica et evangolica do( trina
orando, meditando quKrilur, ex ipsius inquisilionis rlaroscil, pcr quam nunc in pr^senii fiJelis animae
scdulilate divini amoris gratia nonnunquam genera- D suspiranlis elgementis in exsilio relevalur t;ediiim.

tur.Scd quia uon omuibus generatur, sod perpaucis et, ne quando voritalis lumen amittal, lucidum et
a Deo electis istiusmodi virtutis meritum tribuitur, prrcclariim, cerlissimum Scriptrrarum habebit du-
apte etiam de tribu /Ijer descendisse Anna refertur. calum. Sed diim ad annos a»ternitatis pervenerit,

Ascr quippe interprctatur beatus, Talis etenim si- oninia dilcctionis testimoiua. qux ei evaugelica et

gnilicatio nominis nonnisi electis congruit, quos apoilolica doctrina pcreopit, per septiformem gra-

spccialitcr bealos coelestis misericordiae donura ef- liam Spiriliis sancli verius et pcrfectius manifesl»,

Beata denique el niinium heata tribu etsorte,

licit. digne facie ad facicm videbit. videndo oLtinebit.

goneratione videlicet coelestj , Iii descendunt, qui et Sed quae, rogo, tara sancta et beaia erit anima,

per Sn iptiirae sacrse studium, pcr orationis instan- qiia agnitasummac deitatis visione, tanta invenict

tiam, pormeditalioniaassiduii; vigilanliam Deum in pnemia reposila? Nimirnm qu;e laliB est «l ha!C vi-

nolitia habere didicciunt, ct ob boc diilcom con- diia, qu.x non diicedebat de lcmplo,servicns jejuniis

templalionis gratiam gustare merucnint. Qnod vero et obsecrationibus Domino die ac 102 "'"^^' Q"»'*

eadcm donoruui Dei magnali;» paulalim otpor incrc- csi templum istud nisi de quo Apnstoluft : Templum
menta temporum operari in homine Spiritiis sancti Dei tanctum tst, auod etiis vos2 (i Cor. ui, 17.)
05 IIQMII.I I. hOMIMCALES. '>i

Ti'm|tlnm itiiiiiu' Dfi moiis samla i"»l cl imm;iMil,il.i \ cIim llnrt r-iim rlrctl». .'Hii Irniffum !>n niiiiI. |#rr<,^

tilii roiilircx siimiiiiis iiii^rcdiciis iunim samliliia- \fi.iliil, i|iii i/io 01 Hocle tei iuni Itonnho jfjunin tl

lioiii» •iiiuMil, 01 m niiintli»» conli' a|ipartMt, inlit^n- i)hnfiruliiinil'tn, jf|iin:iii.lt», itl f»l a inaliit abi»lini;nt1o,

lalis t'l imimlili.i; t imliMDin rxii^il. 0»» t|iio li'ni|»lo DliHCfrantlo, id rhl bunit tipfribu» iiii»i»lt>h<lu. Sc-

B|)arsuH inimiintlis cf>mlalioiiiliiiH tlisrtsiil, virlii- t|iiitiir :

tiim<|m' s|»lfiiiIorilms ail«>iiialimi m>n rfililil. tpii vo- f.< hirr »">« liDTa tuprrvniini^, (onfxltbalur Oo-

nifiilfmiiim Paln' Filimii cl manshiiifm laifn' \t»- viina, el l iijUihiilur oinnibn» i/itj rjt)i$clul>uul t$-

Iciilcm , iiiiiiiiis opfrilnis if|>fllit. I>flifl fiiim im- di-nipUoHHiii Jtruiahin [.il. lituei]. ^iiitl ritl vt%o
niiiiKliim iiiliil inlmilli, nlii miiu tlignalio Ufj(is l<v t|mHl hiic h >ra, tfiia l>«.'nt'Jixil Siintraii Joitrpli i-l Ma-
Ciim liaborc tli|?natiir grati!i.sim;v sfdis. Srrvil, ftiiun, riam, Anna iupcnenifni rviifittbatur Doinino, ri iry-

noctt (ic dii', jcjiiuiis inslai.s il i bfccrnli^iiilnis, i\»\ qinhulur nnimbus ifui tJ^tpfclabanl redenipiioium J$-

non soliim fOi|ioralihiis i iliis al.stiiict, sfil (•|ii')il (><'- rnsnlem, iiisi t|iioil olctti, Juiii pi'j:>)it:alioiiuiii »lt-

lifisiimim fl ^raiissiiiiiim csl) Hfo ita for|Mir.»li par- niiilis fompiMitriinlui, \t<i»iuiil in siipcriiia fuum,
cimonix" sliiilfl, nt a viliis ct ctilpa sollintins jcjii- jd esl aiiimaiii suaiii . »*i t;uilo lepiflifiiiibiles M
«ol. Orat anlcni cl t»l sccral siiic intcriiiissioiic, qiii oinniliiis loiililcntvir, qnaiilu niajoris graii.u liinicri

opciii sua ila proviilf .igil ct f!r<'Mmsp<v!c, ut nifrito " |irr prcpiliialtirum ora pfnipeie nieienlurT Quo
quasi rorvcris ct munda omfio foraiu lh'o tlici ^.i- (^nini ingrctliciit'* Doo iiifus dulciiis laiii,'l"!i l »nl'»

lcat ci osso. Quod aiitcm non rcinit.^a el insiabilis, saliibriiis <\t prjtfrili» pct catis compunyilur, |il((Uc

seii in rnicm pfrscverans sorvitiis nosli.'» debcaic.ssp, ipj» jn 94'crclo suivis coiupiinclio quitdaiu lauda-
rosinual, cuin die aC nocte ifn tcmplo tiicitnr dcscr- bdis peecaioruiii confessio. Quotl vcio (iitiiiino in-

vissc. Qnid por uoctinn uisi advoisila», quid (>cr </)>'.! roitiii <|iiidiiaiii (li\<'iii, \( l coiilcssa 3il, itlco utique
nisi pro$perilassofot dcsignari? Digmim quippc esl. flt, qub niniirum niens saucla, qii% se in spiritali-

ui ditcctam animaiil iicc advcTsitas frang.il, ncc prtv hus oci:uii3L, rt terreiia iiieiite »iil;limi cuneultat,
Speriias uHra moduni cxtoiiaf, scd in advcrsi» et quid intcr lacrym»s suUicvaU noiiiiiiiiquaui dc Deo
prosptris, Insaiulitaioe! jusiiti.i debif;v vencrario- senseiil, explii;are ol ellairi nequaquam uiKiie noie-
Kis non omlttat obsctiuia. rit.

liem alio modo ad Cliristiim possunt eadcm verba Et ut perficernnt oinnia quce scripla sunt in lege

rfferri. Ilac priccsxeral, in(|uit, in diehiis multis, ei I>omrni, reversi sunt in Culitnam in cnilatcni tuum
lixcrat cum tito suo annii styiem a virninitate iua. Naiaretli. 104 ^'"•' P*''' tlomiui sancii Spintus
Pcr rffVs ftiK/tcs iTiiilti saiicti valent intcMlgi, Abel vi- „ iiiumlans Scnptiinu scionlia cuiuslibct capieiilis
delicel, Noe, Sem, ct Japhct, Abraham, David,ci inen'.em intusione sua exliilaret, nuilus tainen est
alii pcrplurcs, in qnibus tminibns pcr virtutnm mo- qui in hiijiis pcrcgr^nationis exsilio poTfetla vitje
rlta Aiinu processcrai, id cst profeclum qucmdam observanlia «islodiat, qu;e de Deo senlii. Attamen
feceral gratia Doi, sed non pro legitimo viro his ule- omnin legis maiuiata diciliir periecisse, qui Loiwe
batur, quia legitimus et singuiaris vir ejus Domintis Tolunlatis dosiderium, etiauisi opera dcsint, nun-
nosler Josus Chrlslus erat, cum quo qtiasi septem quam Cf>nvlncitiir amisisse. H.c procul diibio per
atmis vi.cerat, hoc esl in quo plenitudo scplilormis htijus vit;c metam reveititur in ciritatem suam Ga~
grati» sancli Spiritus iC({iiicvit. Scd hoc totum fuit lilaam, ubi perretla iransmigratitine faeta sine re-
a virgiiiiiate i-ua, id esl ex Incorniptione sua, tjuo- prebcnsionis inaciila aspicit, cujiis duleedini et di-

niam nulla prorsus corruplio neque rii eo, neque in lectioni nihil in hoc muntlo prxposuit. Habilabit
ca aliquaiido esl inventa.. Incorropta qijidem gfalia quoqiie in JSazarelh, ubi singularis iile flos muuditix
illa eial, eo quodnullo tempoie vel niomcnio miuor mundis corde ct corpore in divinitatis apparebit
aut imperfectior iii illo esl inventa.lQ3 Incorniptus pulcliritudine. Non enim inlroiiit in eaiii aliquid

eliam ille, quia nulla peccati macula eamdem in se coinquinatum, sed mii/idi et candidi anie virgina-
corrupit gratiam. Et liax vidua erat iisqtie ad an- ^ lem floris mundiliam incedunt, ubi familiarius as-
ms octcginta qualuor, quce non discedebat de temph^. sistcnles, aspicientem Iffili vjdebunt. Ibi perfette in
jejuniif et ibsecrationibus serviens Domino die ac nob^s adimplebitnr, quod mox subsequilui :

nccte. Moituo doniqiie Christo in cruce quasi vidua Pver antem cr&scebat, et confortabatur plenvs sa~
facla erat el cst usque ad annos octoginta quntiior, id pVn/iti. Crescitit confortatur ineleclis ipsa sumni«e
est quandiii prycsens et nuilabile hoc saeculum volvi- puritalis pufissima intioceiitia, ul>i ipse Chrislus
tur, quia nullum in hac moilali vila lalem ct tantuiu justilia i>ostra erit ct sapientia, qui muUam multi-
viruiu invcnire potuit velpoterit, in quotam staliilem tudinem diilcedinis su;p dabit in se speranlibus,
cl firmammansionem liabtrcpossil.Sedcteademgra- quam non in mensura, sedinplenitiidine habebiraus
tia Doinino ascendenle tandiu vidua fuit, quia niliil Et gratia Dei cum ipso. l>abitquippe ba^c omnia sola
in aposlolis operabaiur, donec misso de cudis Spi- omnipotentis Dci bonitas gratuila, ubi procerto ina-
ritu sanclo octo bealitudinum et quatuor Evange- jus crit pncmium, qnam uHlHsexigal merilnm, ubi
liorMiu sacraiueiita per univcisum munduin per cos pneminm nostritm solummodoerit, cujus iroperiuiu
pr;edicari ctnperunt. Qu3C j.unquam de templo re- sinc iiiu. pcrmanobit.
cedii, quia donec prsesf^iis saeculum cousislit , in Item alio raodo : Puer autem eretcebat, et tontor-
 : :

95 VEN. GODEFRIDl ABitATIS AOMONTENSIS 96

tabalur pleniti sopeniia, cl graiia Dei erat cum illo. A tiiluni profecUim spirUaliter pervenerit ad ittatem
Quaudiu prapseuus vi(ae laborihus sul)sii.timus, cre- duudecim aunorum. Per numcrum huiic duodena-
$cil ni nobis (|!iooaiiHiiodo Doiis. dc.nec occiinainus riuni pcrfeciionein vilae accipcre possumus , sicut

oiiincs in virun» perfo(.tuni,in nicnsuram u^talis ple- eliam per numernm scpienarium septifonnem sancli
nitiidiuis Chrisli ; creicit, inqiiam, in bonis et pro- Spiritns graliam intelligimus. Nam sicut cx tribus

spcris, cuiifortattir tn niaiis el adversis ;

pleuus sa- cl qiiaUiur seplcnarii numeri sumnia consistit, sic

pienlia, qiiia sapor divir.sc dulcedinis, fatit hominein niniirum, si vei tria per quatuor, seu quatuor pcr
crescerc in virtulibus, et gratia Dei, id est huniili- tria inulliplicamus, duodenarii niimeri perfectionem
tas vera, patieiiliani necessariam e.iLiiibebit in ad- inveninius. Unde, sicut prjefati sumus, hoc duode-

versis. Ad qiiam humilitatcm pervenirc niereamur nario numero congrue satis donorum ccelesiium ple-
proestante Doniino nostro Jcsu Chrislo, qui ciim Pa- nitudoet spiritalisvitae accipi potest perfectio. Qui-

tre et Spirilu sanclo vivit et regnal Deus per om- cunque ergo per speculaiivse mentis graliam ascen-
nia Siccula saeculorum. Amen, dere desiderant iu Jerosolymam sollicite sibiniel- ,

105 HOMILIA XIV. ipsis prnvideant , ut numeri isiius summam conse-

I.-f DOMIMOAM 1?<FR,V OCT.VVAM EPIPHAMIE PRIMA. qui valeant, id est iil virf.iium muneribus radicali
^^ el fundali, ac piis insistentes operibus hoc implere
Cumfactui esset Jesus amtorum duodecim, ascen-
deuiibus illis in Jerusolymam secundum consueludt- studeaiit, quod hic dicilur in cuusequentibus

nem diei fesli, consummatisque diebus, cum redirent, Secundum consueiudinem diei festi. Diem feslum
remansit puer Jesiis in Jerusalem, el non cognoverunl agerc, cst turbis inutilium cogitationutn semuUs men-
parentesejus iLuc. u). tein inforinare ad requiem disciplinae spiiitalis, va-
Quia Dominus ac Redemplor nosler, qui est splen- care ab operilnis iioxiis, cobiberi a quibusque siiper-

dor et imago paternae gloriae, propter hoc semetipsum fluis. Nam cxpediluin valde et liberum decet esse

exinanivit formam servi accipiens, ut multos regni animum, qui eum desiderat videre, cujus munditia
Bui facerel cohxredes, cuncla etiam qua; in as- nec tenuissima quidem tangi unquam potuit macula..

siimpta hutnanitale gessit , eisdem regni sui cohse- Felices admodum sunl, qni omnem vitara suam se-

redibus sequenda et imiiand^ proposuit. Lnde dili- cundum banc consueiudinem diei festi insliluunl, qui

genti intentione stiidio aniinadvertere nos oportet 107<)ni"c< <l"od in sxculoquasi delectabile etju-
ea, quoe prsesens sancti Evangelii leclio de eodeoi cundum esse videiur, meiite et corpore despiciunl,
Filio Dei nobis refert. el quandiu corpus, quod aggravat animam, porlant,
Ciim factus esset Jesus annomm duodecim. Do- ^ ad lasvigandum exsiiii sui txdium solam solius Con-
. • ...in Jerosolymam
. . .
ascensus evidenter nos
-j V» .i:i„„:. :_.
diloris
..:.:...:
internam visitationem habere desidcraiit.
i .» j..:.j.^ . rv .
rrinciis isle Qtii

adiuonel et instruit, qualiter ascendere spiritaliler enim peregrinari se riolent a Domino , pro inagno
nos oporteal virtulum gradibus. Jern&alem enim, consolationis habent bcneiicio , si euin , queni nec-
qux inierpretalur visio pacis , typum gerit illius Je- durn oculo ad ocuium valenl videre, sattem jutucri
nisalem coclestis, in qua nunc clectorum aninia:, de liceai qiiasi per spcculum ct in aenigmaie.

eorporc morlis hujus libcratae, abuiKlanlia peifniun- ^ Sed scienduin e.st quod sunt nounulli , qui licct

tur aiternae pacis et pleniE securitaiis. Ad ciijiis ni- inediianles in lege Domini ascendere spiriialiter vi-

mirum a;iernae civilatis bealani visionem electi qui- deai.tur iu Jerosolymam, nequaquain tainen gustum
libet, in corpore adhiic perpgriuanles, mcniis inten- intim.-e suavitatis, couviviuin et delicias babere me-
tione crebro nunc ascendunt, (luia diim se e.vsules in renlur divii.ae conlemplationis. Et econtra sunt non-
lioc uuindo esse recognoscunt ct ingeniiscunt, per nulli, quos ita vigor validi anioris ultra se, tit ila

assidii.ne orationis sliidium ct coritinua; meditationis dicain, r^pit ad conleniplandam speciem xterni Con-
excrcitium, quantum in hoc niutabilitatis tcmpore diloris, ut quasi ad Dciim prxsentcs, corpori se quo-
est possibile, prxgiistarc conlcndunt quxsint gau- danimodo sci.tiant absentes. De his profecto recte

dia cocleslis patriic. n polcst dici quud celebrent in Jerosolymis gaudia so-

Est ciiain adliiic alia Jerosolyma, civitas bcata, et leinnisdiei, qiiibus ita interna apcritur suavitas, ut

Deodiler.ta, sancta vidclicet ct fiiielis qu;clibet ani- rccle cuin Prophela valeant dicere : Quam magna.
ma, qHap. ti'nc vere visio pacis dici poterit. cuin ler- niultiludo dulcedinis tua; Domine! [Psal. xix, 20).

rcnis omnibiis poslposiiis , sola qu» sursum sunt Scd quanlumvis liomo quilibct bcntiis in spiritu

sapit, et tanto clariiis Condiloris sui specicm coii- inciitis 8u;c SiMiiper tondere sUideat sursiim ,
quan-
teinptauir. quanlo minus a tiiiiiultii terreiijc va- diu tainen corpiis, quod corriiinpitur, portat, qunn-

nitatis reverberatiir. Ad hujus vero tain ardu»; di- diu, iiiqiiam, caro, qux dc pulvere sumpia est, incn-
gnitatis fasligium non facili, scd gravi 106 ^^'"^' tem sauciat et preinil, incorruptionis aiictori diu in-

dum laboro asccndiiur. Nam neoesse esl ui ciincla haTcre non poterit. Uiide rccte dicitur iii conse-
Sijculariiim reriim desidei ia , omncs (arnalcs viuc quenl bus
illcccbras ab .inimo suo scmovcant, (|iii clarilali di- Consummatisque diebus, cum rcdireitt, Transactis
\in<c appropinqiiare desidcrant. Sed quando liomo festis diebus redire, esl posl inlernre quielis gaudia

inlirniiis el fragilis diguus a Doiuino jirdicabitur mu- ad cxcrccnda corporea; neccssitatis relabi negolia.
ncrc tani3B suliliimiaiis? Tunc revera cum per vir- Flebilis isie rediius gravis valde est in hac lacryma-
VI iioMii.i/f: DOMIMCAI.rS. 08
runi vnlir (^rmoiililxifl. rr.ivr, inquaiii, (<s(, iniilliMii- A do foris nliqnid nf^nnt, qnia duin atl mnnoriiim rO'

qiir iniHrruliilr |ioAt ((nudia :i(l iiiiHrriii», pdHt Iim-kiii diioiint Iior, qiiod in liora orutioiii* |M>r(:cp<Tiiiii,

ledin^ :iil IrnrltraK, pttsl ilrgiistatain palria' ru'losliH ina^is iiia;{isipii' s.iiiili aiiioiin tlrsidrrin irrjrde-

dulcodinrin atl llrliilcin pi>iv;{r nationis rcvcrli ania- Kciint. Dc t|iiibiis niiniriiin lotlc poirit dii i i|urMi

ritiulincin. 0><cn> laincii nnliliiin clccli i|nii|iic ad iler n((ant dici, (|iiia ilcr noctiK ngoie. Id chl oput
propii:» snliitia traliniit prnrci liiin, r]iii:i noii ad vrv pccruti rxrrccrr, kiimiiioprrr rrfiiKiiint lii(|iii JKtum
lcris vitcc vilia, «rd ad pii hlioris, rl I>co pla<'ii;r) .Ttoriii I*alris HplcndrMcin sui iliiieriH diicciii rleg^-
oprratitniis rcciirrnnt cxrrcilia, nl viilclitfl 108 riinl. Sfil (|iiia, (|iiaiulin in Iiac vila vivitnr, qiian-

pcr corpoialcin (•xcrcilalioncni ncipcro incrcanliir (liii lioiiio nioitatib viLc inihcriiH, cl, in(jiucntibu&
dcsldcratu! visilalionis cnnsolalion«>in. Nuhis cr);o tciitatimiiini tcncbris depriinidir, Kl:ihik' iicquai|uani

de Jorosolyiiia, UI esl dc visionc pacis hoo luodo ro- osso polcrit gHiidinin, (|iiu fclix anima iu Dco pa»ci-
deiintilnis, is qnoin, nt ila dicani, noii rolinqnciilcs tiir llnd(! clccli (|iiilihcl, (|uoruiii aniinnb HOincl igne
relinqniiniis, nbi rcinano:U, cvaugclisla doclaral in (iiviiii aiiioris vcracilcr cst iiillaininatiis, diiin iti-

cousoqnculibiis : tci n.t! visitalionis liiinon cNstin^iii in sc scntinni,

Reinauiii, inquit, yuer Jtsm in Jerusaiem. Nobis nc(|na(|nam iii siii toiporin fiigoic diu icmaiere
enim, utdixiinus, nd uoslra rcdeuniibns, in Jeroso- B possnnt. Proindc cunsideranlcs praiccdonliuin vilnin
lyma remanel DGiniinis, qnia :ipiid qnciii non est sanctornin, (|iios siniili amoris lcivorc inllaniinalo)
transniutatio, iioc vtcissitinlinis obnnibiatio, nns- noNornnl, sollicii(> vcrlia eornni ct scripla prrscra-
quani inanerc potoril nisi in Jernsolyinis, in civi- ianles invigilaiit, si aliqiiod iniucn inlciiiuin in ver-
talc Dei vivcnlia , iii visioue .xterna; pacis. Sequi- bis eorum invcnirc valeant, qucmadmodum vcrba
lur : sequeiilia doclarant :

Et non coipioverunt parentes ejus. In fignra paren- El rcquirebuut cum inter coguatos et notos. Cofinati
tum Domini aninia nostra ct corpus non incongnie Salvaloris noslii iion incongnie ilici possnnt Palies
valel acxipi, in Loata videlicet Maria, qii;e filinin Dei Veteris Tcslanicnti, de (|uoruin gencie vcrani di-
genuit, anima inlciligi polcst; pcrJoseph voro, qui gnaliis csl ipse carnis origincm duccre. Notos vero
ejusdem Virgiuis custos fiiit , corpus figiirari valet. illius nova; icgis ininistros nccipinius, qui pcrfeclio-
Et bene beata virgo Maria ,
qux salva virginitate ris vita; studio ct majoris scientiae donocxcellentiiis
Salvatoretn nostriini genuit, animaiu qnaiulilet bea- prse cxteris sanctis sublimari mcruerunt ub ipso
lam exprimil, qua; Spiritu sanclo impnegnala Fi- virtntum Domino. Inter istos crgo cognatos Domini
lium Dei in se concipil ; Joseph vero qui ad exte- _ et notos anxic et vigilanter dileclum requirimus,
riores iudigentias curam ejusdem babuit Yirginis, qiiando verba cl scripta Palrum prxceiiei.tium avi-
corpus nostrum apte fignral , quod eidem anim» da meniis intenlione rimamiir, utaliquid indeniens
Deum gignenli piis hiboribus sedulum fcrre obse- nostra colligat, per <)uod ad coinpiinciionis laciy-
quiiim non cessat. Isti ergo Domini parentes, cnncii mas 110 ^'^citari valeal. Sed fit nonnunquam ut
niminim fide ei veritate Domino servientes, cogRi- mens indurala, dum in se manet frigida, nullum
tum quodammodo non habent, quo dilectus divertal, de verhis ca'Ieslibus calorem concipiat, quia dum
quiaquamvislempore orationis dulciter eiim astrin- ab ipso suaviiatis aucioreinius non langitur, fnisira
xcrint amplexibus interni amoris, attamen qnandiu et sine dulcedine sonat qnidquid foras de Deodici-
in corpore sunt, quo misericordia; respectu ad eos lur.In hac vero niiser.ilili desoIr.tione, in hac inlo-
veniat, quandiu maneat, quam subito pertranseat, lerabili spiriius anxietate posili elecii, quid facien-
scire et investigare neqr.aiiuam polerunt. Unde in dum sit eis, vel quo se vertanl, quihus Iriste vide-
alio sancli Evangelii loco dicitur : Spiritus, ubi vnlt, tiir et amarum omne gaudinm, quod cst pia;ter ip-
spirat ; et vocem ejui audis , ct nescis unde veuial, sum, evangelisla adnionet verbis seqiiontibus :

aul quo vadat {Joan. iii, 8). Sentiunl quidem la- El non inveiiicntes, inqiiit, regres&i snnt in Jeru"
ctum quemdam, ut ila dicam, snpernse visilattonis. D salem qua/rentes [al. requireutes] ettm. Si enim ad
sed unde basc divina; inspirationis denienlia veniat, conteniplandam speciem nostri Condiloris Pairum
vel qno ab eis Jransiens diverlat, gravata adhuc praecedeutium iion snllicinnl scripla, rcpcli debet
mens eorum tenebris humanse miscriic ad liquidum Jerosolyma, quia redire nos oporlct ad nos inlra
Bon valet considevare. nos, et diligenlcr scrulnri vias ct acius noslros, ne

109 Eii&timantes autem iilutn esse in comitatu, ob aliquam moruni enormitalein, carnis aut nientis
venerunt iterdiei. Q'iid esi quod de Jerosolyma re- levitateni, dilectus hic prsesontiam subiraxeril vi-
deuntes, post inle nani scilicet quietem ad e.xlerio- sionis sua\ El sl in aliquo nogligentia; noslne roa-
res actus sese icndentes, Jesum in comiiatu habere tuni depreb.endeiiinns, coniinnis poen lonti;c hmien-
Sestimant, nisi quia abundantiam suavilaiis ejus, tis abslerganius, excoquatfervens undalaciytnaium,
quam Iiora conlemplalionis prjegustare meruenint, quod iinpurum et sordidum reddidil riibigo vitio-
incessantcr recolendo secnm ruininanl?Quia enim rum. Sic, sic salubri nobis moerore cenfeciis, sic
anima eorum coolesti desiderio inflanimata spirita- ferventi p(3enitentia; flamma purgatis apparebit tan-
libus semper inhial deliciis, intra conlemplationis dem dilectu'., qui ideo se subtraliit, ul quaeratur;
gaudia intusee subsistere crednnt etiam lunc, qiian- qaseri tuU. ut inveniatur ; cuin labore mvenitur, ut
 : : .

99 VEN. GODEFRIOl ABBATIS ADMONTE.V<>IS iOO

aniore ardenltori tenealur. Nam prolinus seqiii- A sublfivantcordis jnicriora, per scsubsisieie oon va-
lur let frajjililas human;) Tno sicjuidem aniore sic vio-
Et faclum est, post triduum invenerunl itlum i» lenier ardeo. ul vita praesens sit oueri, niliil jucun-
templ) sedenlem in medio doctorum. Triduj iter di- dum 112 sil extrate, {iiiia vera jucunditas noiiest
gne pcragunus, qiiando verborum, cogilalionum el prseler te. Cum ergo sic flebili cordis voce beala
opcniin contaglones per dignos pGenilenliae frucius anima dolorem suum pronui.tiaverit in conspectu
abluimus. Sedentem, mqiiil, in medio d,ctorum, au- pietatis divino;, qux ct qualia ab eo accipiat respou*
J:entem illos ct interrcgantem eos. In medio doclo- sa, verba dcmonstrant mox sequentia :

ru:n sedere Dominum conspicimus, quando per di- Quid eft quod me qucerebatis ? Nesciebalis quia m
vinam misericordiam irrigata cordisnostri ariJitate bis quce Palris niei snnt, oportel me esse Ac si aperle'

a sanclls docloribus salubris doctrinae fluenla, ipsum, dical: Cuin ego liabitalor cordiuni nusquam requie-
in juain, venim ad sedificationem
scientiae fonlem, scaiii nisi in cordibus bumiliuin. quid est quod me
nosiram sitibuiido peclore haurimus. Qiii eliam ««- in alieno qnairilis, et non in proprio? Domus siqui-
dire d^cfores et ittlfrrogare dicitur: quia per eum dem Patris mei liialamus esl pectoris vestri, quera
nos aiidicnles pariter el interrogantes niundum mibi ctiinmaculatum seuipervigilansob*
eflicimur. si

Ciim enini invisibilis ejus unclio, quje est perfecta B

servarct aninuiB, nic^)rocul dubio habitatorem ha
oordis coiiipunclio, intrinsecus nos docere cceperil, beret pcrpcluum; uuia deticiw mea; esse rum fitiis lio-
tanta latiliidinc sensum adaperit, ut profunda IH
mjjiKni (Prov. vni, 31). Sed verbum istud ineiis hu

Scripluranimmysteria, quae clausa prius cl laten- mana noii capit, qua; scipsam necduni perfecte ro-
tia vi\ auditu capiebat, subtiliter sapereet investi- cognoscit, iiec per vitae observantiani veraio custo
Itare mens nostra valeal, Alliora quippe, et subiiliora dire valet innocentiam. IJnde recte mox sequitur
de abscondit 5 Scripturae mysteriis virtus nobis com- El ipsi non inlell4:xerunt vcrbum, quod tociHus est

p\inctionis intimat, quam uUa dociorum diligentia ad eos. Quia ciiiin in iniquitalibus concepU sumus
p.docere nos taleat. Sequitur i ' et nati, quandiu corpus, quod corrumpilur, porla-
Stupebant cmnes qui audiebmt eum ttiper prudentia miis, peccalis ex inlegro carere nunquaiu vaiebimus.
ette p7n.m ejus. Pavent omnes sensus nostri pro tam Quapropter quoties ad peccati contagionem, quam-
incogiiita suavitate sapnris divini ; ipsi nos, qni illu- Jibct tenuem et exiguam, relabimur, auctorem inun-
minamnr, intra nos nnrftmur pro insolita afllDentis ditise a cordis nosiri inansione expellimus. Sed so-
priideniisc noviiate, qnse post imbrem t^mpimctio- lus sine pcccalo Dens humanae fragiljtat.s cognitor
nis ab ipso Patre liiminnm dabitur nobis. In hocvi- r benignissimus, quia in bac moitr.li cariie perfeil»
Bltalionis lempore, in hw magniflca llluminatione innocntiae meritum nos coiispicit non posse reti-

veris^ime iinplebitur quod continuo hic subinfer- nere, ipse, qui condidit naluram, Deni^nus adjuvat
tur: infirmiiaiem noslram Quod bene sequenti narra-
Et di.TU maler eju6 ad eum : Fiii ! Qnid fecisti no' lione ovangcl sla videlur indicaic ;

Wj siV .» Pcr mooem Doinini, sicut sup^^rius praefiaiti Et descendit, inquit, cttmiti.s, el cenit NauirciJt.

lymiis, animam cdjuslibet elecii accipere possumus, Ciim cniin per ingenitam sibi bonilatem raorialis

qiiae tnnc recie mater Domini dicitur, ciim Verbi vita* miseriain pensat, ul humana inriiai.Aas ad di-
Dci pciceplionc gravidatnt. Qure beat^ Gcnili ix, cnm vinani virtutem accessum aliqucm liabere Yaleal,

dilec lum diu mulloque labore qiiaesitum tandcm in- ab illa inaccessibili cclsitudine sua niajestas suniiua
vcnerit, arclius ciim amoris ainplcxibus astringens, scinclinat. Attamen ipsc universorum Condilorcuin
Mandientis simul eldolentis affectu hiscuin frequen- r«»stris miseriis coinpatiendosicdcscendit, oonalias
ter alloquilur verbis : FiH, quid fecitti nubis sic? Ac quani in JSuzareih, quui (los munditia; dif.itur, diver-
si dicat : Qiiod te filiuin noininare audeo, non meis tit. Neq!ie cnini singularis ille flos munditicc Jiisi m
nicriiis, sed tiiseincir.'bi'.i clemenliaiascribo, qui cum solo mundi pectoris hospitio requiescerc poteril; nec

sis dignissitnus, indignissime mira pictatis digna- D est alia domus majestati ejus coi.digna nisi mens
tione (ieri non dedignatus cs fitius. Quid fcci)>ti rwbis iUibala florons iii innocentia et iiiunditia. Qualc ve-
sic? Ciir, inquam, dilecic mi, multitudo viscerum ro, vel 113 qiianlum sii retril)u:ionis pretium,

tuoruin siiper nie tandiii CDntimiorunl .sc, ut j<rave qiiod inuiidis coide ab ipso inundiusauil^r''. inpra;-

pondus pcregrinalionis mea; aliqnanluliim non sii- niiodabitnr, vorbis .sequeiitibus dcclarabitur :

blevaret pra-sentia visionis tuae, in cnjus visiono El eral subdilus ittis. Tuiic cnim pia Condiloris
«pfs xtern:c datiir vitac, cujus quoqiie abscntia cala- majcstas voluutali nos rx quod^unmodo dignatiir
oiitns est et iniseriaT subcsse. qnando (losiderii nostri conip)tos eflccti,

Ecce pater tuus et ego [co;l. ecce cfjo ct vatcr tuus] din onin l.icryinis qudPsita inlima pascimur siwvi-

llutentes qua-rebamus te. Corpus, inqiiara, mcuin, tnteDoi. Hinc est qnod Jacnb Dominum ui figura

quod ad liinm visitationcni promorcndam sui inini- angcli logiuir vicisse, et ad idquod volebal, vio.en-
Slcrii inihi adliibnit nOiciuin, jugicxeroilalionc con- ier insislei>do perduxisso. Sic «tiam uobis , in spi-

snmptum pene defecit, ogo otiam exsul et perogriua ritali (>erlamine poisovcranlibus ct quasi vim divi-

le foiilem vivum sitiens uiiscrabililer artn in siti nae majeslati infercntibus, quodaminodo lassala ct

oica, quia cuiu diu quatsila lni vullus gaudia non de.lcciabililer f<itigala benignitas Dci, victa quando-
 ^

io( noMiiJ>r noMiNic.M.r.s tw

«jiic fodil. (Inm, iil dlctiim oM. fipliortnii^. Impdr- 115 H^>M"''A XT.
tiiiio (|ti:iifnlil.ii» »'t ;>iils.intiliiis ;il:iiii.l:'iilci' sii|>0- IN r.n*i'»*i i'»'»!:'»!^ \n ftrn «iba.

irm rU'Icstiiim pinidiorum InfiinJil. Tvhx .-iiiliii.n, riim fofiiii r%iH Je\u% flHn»»n«»ii duudfrim, aimn-
beala ajmcdiiia lons» loiitia, i|ii;c kiio 1»oiiiiiial»ri dfntibut ill.n h Jerotcltiiiinni tecundnm rotiiirdurfl-

lalilor moinciil ilominarl! Snl iliwlc t»l , (|ii;r«n, iinii dlri fetll, ei n%niinun1i^tjur dhhu%, rnm ledirenl,
Uxwl.v vlrlnlis {^loria. iil A;il»cs<iC illi (iimictnr m:i]cs- reiiiauiil )uirrJrtnt iu JeiUMilem, et nnn nifinvterunt
t:\s siiinma? Kx co rcvcra »iiiimI liic s.ilijiiinjil lc- f)((t'CHrr.< cjia (/.iic il),

(Uirk cvangvlica :
lii </iir/M du(drcim al.^^tis Doiiiiiii Jchu, qnl in

Et mnter rjuf coutervabat oinuia verba hur c>ufe- prwsrnli Kvaii(i;plio notii» snnl rim^rTijni. Mr% [r\ir.\-

reus incotde mic. Oniacnim iliviiia oloquia coiiferciis ligi polcsl Raml.o Trliiit:ili^, nivr iiivslovinin iina-

iH fori/f sKo alt;\ rccoiuiil iiifmdria. jiirc iii lcmporc tuor P.vaiijjrlioi iim Filii l>cl ,
qiiiliiis iiisiniiinur

jioccssilalis cimi famiiiarlltr snlKiiUmi Iiiilcl, tiijiis ol iluoiiniir ail llilcin Clirijli, Sivc cnim qnaliinr

veiba lanta famlliarilatc, lali dcvolionc apiid so ic- Irla. sivp tor quatiior numercnl^ir, dn'drchn niliilo-

Mndcrc slndct. Cum orgolalilms virlulum profocli- miiins liivoniunlnr. DonUiiiis crgo Jcsux tnnr fr.riui
b'.i9 lales nosmolipsos OVhilincrimus, iit .Tlfinit; flHiKMti»» (fiir(/«'(im rotlc Hi( ilnr. qii:<ndo fiilpni nan-
suavilatis cilio rclii i digni iiimiis jnm iii nobii im- (l,e. Trimlalis mlindo pr;rilicavit ot ovaii;»o!irx por-

plcbllur, quod do Auclore nosiro iu coiiscqucnlibiis foitionom vcVilat s s.ouilo docl.-Wnvit MoX novain
dicilnr ; Icgom, nova odicla oo praitioarte. Jndx'i faoibufc in-
Piier Jtsus pr?f,ciebal alali', et sapienlia, cl tjralia vidi* el odii succonsi ad I oc us'iiic" exai-sPiiint, ut

apud beum et Uoiniiies. Ai\:\io di' itnr propccre, (|iii .\u(lorcm vil:i' morti tradeicnl, sicnl mox dioitiir

puorilcm atalom niorum Iranscomlil gravilHlc, cui iu conscqiieiilibi:s :

nec inconslaiil.a animi, noc dissolntio aclionis el /Vjc.iitfewtjftiis i</!$ in/rrrsofjm/jm. Jcrnsolyinaista
habitus faclle valct sulripore. Ha-c atalis progres- pncfs lisiu d:cta carncin et coipns s gn.licai Doml-
siO, 114 b;ec maturitat.s perfcctio in nobisquando. nicum, ab omni poccali sOido aiienum, in quod nil
que licl, ecopevaiito Domlno, ut in ctinciis qn;c agi- manavll de loge pcccali, qnod p.icem illam p.H;«if8-

nius, loqiilmur ct ccgltamus, nil vanitalls se im- simaiii prrlnrb:\ie potuisstl. !n nullo deiiitiue bomi-
niisceat, sed sancl;e ct Dco placil.x gravilalis vul- num lal s unqnam pa\ potul, vel polerit irp^riri

tns apparcat. El sapier.lia, inquil. Prudonlia exl6- qnalis fuU in MedUUore iicstm, quia ipse solns si-

riorum accipitur scienlia, qu;e ad eos solummoJo ne pcccato cnncoplus cl iiatus absiiue peccati asper-
pertinct qui bis qu;E mundi snnt, inhierent ct slii-
c gine in cojriiUlionc, verbo et opere pormansii imma-
dent. Sa^^ieniia vero sapor osl inlimus, quo ea quae culaius. El lla fUil Ipse secundiiin assumpium noral-

Dei sunt. vel ad anim;e portinont salutem, sapimus nera Jerosclywa, id est visiD p(jf is.

el ir.toMigtniiis. In sapioniia ergo pioficiendi nobis Sfed videanius nunc quinam llli ftitriht , qui In
ddlur gratia, tit qni s.ccularis vit;e desideria calca- hanc Jcrosolyniam asoendeiunl. qula non aperle
mus, qu.-e sint coeleslis vita; gaudia, etiam adhuC ih describilur, sed siipprcsse hic pnnitur. .44frj.(/c>iit-

ijavne vivenles, aliiiiiantulum sapianu:s. bus inquit, illis ih JerosoUimam. Siciil ergo in cu;-

Et gratia apitd Deuni et homines. Gfatla proficj- tcris Evangelii locis habemus, ubi non expressc,
mus upud Deum, dum proplcf laudahilis ViUe neri- sect indcfiuite ponilur iUis ibi plerumque sive bo-
,

lum graluita nos b(milate ptievenirc dignatur in uos sive inaios angelos inlelligimus, sic ei in pra;-
benedictionibus dulcodinis. Frequc^ntcr enim sine senli loco malignos spiriius inlelligere possumus.
proprii laboris industria gratuila nos prjevonil bo- Hi maligni spiritus pcrversissuggeslionibus, el sua-
nltulc oralionis bora, ut spiritualibus alHueiiS de!i- sionibns suis usque ad hoc Jud.eos suscitavcrunl et

ciis bene noster diccre val/^nl spiritus, qnia parasti innammaverunl, ul per superhiam cl crudelitrtlcm

in dulccdinc tua pauperi, Deus [Psal. lxvii, II), suam ascevderent Super Cbristiim. Quod lunc prO'
Vel Jesus proficiebat atate in progiessu temporis, fecto 116 fecerunt, qtiaiido maniis in enm injcce-

sapicniia in augmento cognitionis, graiia in incre- runt. et morii tradentes auclorem salutis crucifi\e-
menlo virtulis. Apud Oeum et h luines, apud Deum runt. Sed hunc ascensuni permisit Deus P;)lpr fleri
In conscieiitia, apud homiues in fama ; aptid Deum in Filsum suum, bunc ascensiim perniisil Deus Pi-
iit remunerelur, apud homines ul glorificetur. Quia lius fieri in carnem stiam, ut sequerelur dics fesius

igitur qua ssdulitate quffirendus, quo sudore invc- ilie, de quo dicitur in conscqtientibus :

niendus, quibUs amoris vinculls tenendus sit dile- Secuuduin consueiudinem diei festi. Dies festus
ctus dilecli filius, jam e.v parle cognovimus, curemus iste significat communem vitam sanciamque con-
summopere ea morum suaviiate eidem sitavitat s versationem, qnaj posl moitem Christi el ascensio-
auctori servire, ut panlulum bic gustata ejiis sua- nem in primitiva capit Ecclesia , siciit in Actibus

vitas perfecte quando(iue peispecla, plcna nebis apostolorum legimus : lfH//i(u(fini$ credentium erat
fiat bonornm omnium satictas, quod ipse praestare <ror unum, et anima una, nec quisquam suum aiiqu-d
digiiolur Djininus nosler Jesus Cbristus, qui cum dicebat, sed eranl iliis onima communia (Af/. iv, 3i).

Palre et Spiiiiu sancto vivit et regnat per omnia Feslus dies isle, communis v.delicel vita ante Chri-

SKCula saeculorum. Ameu sti adventura rarus fuil in Ecclesia, sed post Chrisli
i03 VEN. CODEFRIDI ABBATIS ADMONTENSIS i04

passioncm versus esl in comuetudinnm. Raiuni de- A ipse Dominus Jesus in Ecdcsia sua remanserit. Sed
nique ftiil, nt omnibus sxculi diviliis, imo ncgoliis quid faciunt ?

pnslposilis Dominum solum scquerenlur lidelcs. Sed Exislimanies illum esse in comitatu, tenerunt iter

dies ihte (eslu^ tunc primum ccepil in aposlolis, diei, et requirebaul iuter cognatos el nolos. Existimant

deinde in martyribus, exin in confessoribus, niodo igitur Jud;ei , non quod eos priEcesserit Dominus,
Deo opiiu anle dies fes(us isle usque ad nos pervc- sed qtiod adliuc coniitari eos debcat, qui jam prae-
nit, el nuiUipliciler in Ecciesia excrevit. Scqui- cesscriint. Autumant siquidem Chrislum in carne
tur : vcnturum , adbuc hominem luturum terrenamque ,

Comummalisque diebus cum rcdire.nl. Dies isti, de et teinporalem 118 gloriam cis dalurnm el cum
quibus bic dicitur, dies nativitatis, passionis, se- eis habituruni. yeneriint iler diei , et require-

pulturse, resurrectionis, cl asccnsionis Chrisli fue- banleuminter cognatoset notos, Jler unius diei modo
runl, qui non in\nierito dies nuucupari meruerunt, peragunt Jiidxi , quia idola quidem non adorant,
quia non solum tenebras luijus socculi fugaverunt, sed soium Deuin Palrem, solum Dcum Creaioreni
verjim cliam coeliim, lerrain tarlarumquc luce sua suuni colunt cl vcneranlur. Ad secundum aulem
penetravcrunl. His diebvs saiulis el redcniptionis diem, Deum Filiiiin, de quo per prophetam dicitur:
sua.ad suam " iVun/jafe rfe die in diem saiutare ejus (P*a/. xcv,
Tiostrae co»sj(.'nmfl/»s Jadaiirttiierunt in

plane, malitiam ad prislinam duritiam, quia nolue- 2), ad bunc diem niinime perveniunt , quia in Deum

runl credere in Filium Dci nnutimini nostium Je- Filium, in Diuim Redemptorem crcdere nolunt.

surn Chrislum. Nam leslc Lvangelio ipso in cruce Agiinl profecto el alio modo iler unius diei, quia ho-
occunibente propter maliliam suam rogaverunlPila- no. em taniuinmodo et prospei iiatem praesenlis s«culi

tum pracsidem, ul juberet cuslodirc sepulcrum, ne cupiuntadipisci.quam etpleriimquemerenturconse*

forle discipuli corpus aufeirent. Scd dum certissi- qui ; xiernam aulcui felicitateni, el futurx jucundita-
me cogiiovissent eum, quem crucifixerunl, a nior- tis prosperilatem nec requirunt, necqua;rere sciunt.
tuis resurrcxisse , dcderunt pecuniam militibus ,
Sic ilinere unius diei venienles rerjuirunt eum inler

117 "l diilamarent verbum lioc, quoniam illis cognaloset notos, qui nimirumcognatipalriarchxfue-
dorinientibus discipuli cjus furto eum abslulisscnt. runt, dequorumstirpc et cognalione natus est. Noti
Illis ergo sic, ut pracdiximus, in suam crudelita- autem sancti sunt prophet;», quoriiin muUam not.tiam
t-em etmaliliam redeiintibus, ubi, quacso, remansit se Judici habere gloriantur secundum litieram ; no-
Dominus Jesus ? Pemansit, inquit evangelisia, puer slram aulem noiiiiamvel scientiam, quxsccundum
JesusinJerusalem.Uemansit ergo et remanct puer -, spirilumest, contenmunt.ctpronihilo ducuul. Unde
Jesus in Jerusaiem, hoc est in Ecclesia. Et bene dicit : et sequitur :

Puer Jestis,quia ptieri esl timere dominum et magi- Et non invenicntes regressi sunt in Jerusa,em re-
slruin suum. Tandiu quippepMcrcsl Jesusin pnBsenli quirentes eum. Quandiu eniin quxrunt in patriarchis

Ecclesia, quae coipus ipsius est, quandiii snbtimore ei prophetis , non. inveniunt euni, donec ad Eccle-
bic vivit, quandiu sub tutoribus el actoribus hic siam C^itholicam redeant, ibiqueoum reperiant, si-

agitur, usqucquo nd sanctum timorem pcrve- illnin ciit in praesenti loco dicilur : Hcgressi sunl in Jeru-
niat, de quo pcr Psalmislam dicitur Timor Domini : salem requirentes eum. Prsesenti ergo tempore ad
tancius fiermauens in sofculum scrruli [P.-;al. xviil, fideiii el unilatcm sanctje F.cclesise Jud;Eiregrediun-

iO). Timorisie sanctusestamorde limore incipicns, lur, quamvis pauci numcro, sed circa fincm mundi
in amorcm dcsincns, qui in ajlerna vita duinbit in plenarie omnis eorum multitudoregredietiir, quem-
clectis nunquain terminandus , nunqiiam finicndus. admodtiin per Psalmistam dicitur Convertentur :

Sequiiur : ad vesperam,et famenpatienlurulcanes{PsaL lviii,

El non cognoverunt parentes ejus. Quinain snnt 7). Isaias quoqiie prophpia coruin fidem ct conver-
parcntcs pucri Jesii nisi Jud;ci, de quorum stirpe sioiiem prajvidens dicebal : Si fuerit numervs fi-

dcscendit, de quorum carne caro factus processit? d Uorum Jsrael quasi arena, quv esl in iitiore maris.
Nara domina noslra perpctita virgo Maria mater reliquia: salvce fient {Jsa. \, 22). De hac ipsa eorura
eiusdem Rcdcmptoris cx omni parenlela sua fuit convcrsione Paulus quoque aposloltis ail: Cuni ple-
Judxa, tain ex iiiiqiiis ([iiam ex justis parentibus nitudo genlium inlroicrit , lunc omnis Jsrael ialvus
progenila, siciitet in goiie;ilogia cjusclcm gcneralio- eril {Jlom. xi, 25). Scquiuir :

nis conscribitiir : Liber generationis Jcsu Christi filii 119 ^' Po^^ triduum invenerunt cum in templo
David, fHii Abraham (Matth. i, 1). Undcde nobilitate sedentcni in medio dnclorum audienlem et inlerro-
cjusdcm scminis sc drscend ssc Jud;«i gloiiabantur ganlem eos. Stuprbant autem omnes qui audiebanl
dicenlcs ad Dominum Scwrn AbrnlKe sumus, et ne-
: eum supcr prudeulia el respomis ejus. In boc triduo,
tnini servivimus unquam [Joan. viii, 35). Et bcala dc qiio motlo audivimus, possunt iiili^lligi Iria lcm-
illa mulicr Samarilana, cum qua scdens supcr pu- pora, qux fiierunl ante lcgem, sub Icge, siib gratia.
leumloqiiebalur :Pflfcr;ios/cr.4/jifl/mHi,ait,rftY/frno- Post hoc triduum, post \\x<: Iria tcmpora, sive posl
bis putenm istum [Joan. iv. ii) Isli ilaiiue Doinini pa- cognitioncm sanctai Tiiiiitatis, Palris el Filii el
renlet, Jud;ei nimirum ex Abrah;* seininc prodciin- Spiritus sancti faciiim islud inagnum fict, quod Ju-
t«s, non cognoveiuni, nec cognoscere volunt , quod d^ei perfecte conversi ad Doininum, ipsum quaBrenles
 ;

<05 HOMll.liC U^MINICAI.L^. iM

iii letnplu , idfsliii eccle«iu iiivcnifnl. StdiuU-m, ^ trannunl lin* ttatu relriliuiiouu.VuAc heiir iuUjytn»

inquil, •« metiio doctotum. Scdoio jiulii;iiiliH csi. gii,,,. ;

Sedentem ilatiiic I>(»iiiimiiii Jchiiiii, iil csl jiulicanlciii l.l viilinteit adiulrali nunl. litqina brcvitcr.id ino-

iiivciiicul, qiiiiinlo Cdniios» ciil qiiod ipsc csl qiii jii- ralcm scnHitm cx( fhsuiii lcciitiiiH, J.iiii ad allci^oriani
dicaliirns esl oiiiiic kciiiih liiiiiiaiiiiiii ,
jiidcx vivo- rcdoainiis, ct i|iioiiiodo ii:i;c (|uoi|uo iii Jud:riH adiiii-
riim cl inorluoriiiii. I'.l leiio dicil . Sedentem in plcaiilur, vidoamiiH. 7>iirncrt<n( eum , inquit , in
tnedio doelorum. Nam iiilcr Palics ct docloicH Novi Ifiniii) tedenlem in medto doeloruin , audientem el

ac Volcris Tcslamciili mcdiiis rcsidcl Jcsiis ,

qiiia inlerriKjuntemeos. Jiida-i ilaiiuo, ciiiii, iit pi:odiximiiH,
qiiciii Moyscscl talcri projiliclx aiilc (liristi iiali- nd (idciii saiicta: Kccicsi:u confu^jcrint , iiivoniunt
vitatom iii cariie vciiliirum pia'dixcruiil ol dooue- Jcsiim uiidienlem doclore» ei ittterroqnutem eot. Vne-
runl ipsum docloros Novi Tcslaniciili vciiissc crc- dioalionis iioinpc vcrho piilsati ct cxoilati ad lioc
duiil, coiililciitur, tosliliouiilur. tandom cvi^ilant , ul poiiscnt quam cautc omnipo-
tcns Doiis pr:('iru'aloiiiin suoriim vcrba aiidiat, quam
Sod vidoamiis nunc qua!i opcri inlcnliim qiio- ,

l»oiioriim (.pcriiiii rcdliiliilioncin post vcrlia prjcdi-

modo inlor doclorosscdonlcm iimil^anl? AinHenlem,
.-.,•, taiiiiuni al) cis cxiiial, ct reqiiiral. Atidiunt oiioque
I .
inquit, el tnlerrorinultiii eon. Liccl
•... „...^..^
sciisiis
:ci. ..ii.>
islo iillo- i>
H
eum interroganletn ,
.

ciim vim supcriise districtionis

....
goricus sit, taiiioii ol rodolol nioralit:ilom , ipsaiiuc
audiiint, qiiain districte singiila homiiium opora di-
allegoriarum mvslcria non oarcnt moralilalis dul-
s. iilil, (|i!am jiislam iiicrccdcm bonis olnialis rolri-
oedine. Audii Dominns doclores qu;;ndo diligcnlcr ,

buit. Llndc bcno subdiliir : Slupebant unlcm omnc$

allondit, quomodo, vcl quaii shulio iiniisquisi|ue
prselatns ot magislor subdilos suos docoat, ulrumde
qui audiebanl 121 «"'" iuper prudentia et responf,i$
ejus. Stupent supcr prudenlia et providenlia ejut,
tcrrcnis, an do caMestibiis scrmo cxliortationis ojus
qiiia, dumprovidam Dei circumspcclionem aiidiunl,
procedal ntrum Iioc quod vooo pncdicat, vilac sn;e
obstiiposcunl, ct a lcrrcnis dosideriis iiicnlc alionari
oxcniplis doslrual an hoc quod verbis alios monot
concupiscunt. SLupcnt niinirum et mper responsis
cl exhortatiir, ipse in viia suabciicol pprfctte con-
eju$ , dum ex Vcteris et Novi Tcslamonti p.iginis
vorsando oporibus adiniploat. Ila audiendo doclores
consideranl, quamdislrictiisinjudicio veniat, qiL-wn
vilerrogat quodainmodo eliam aiidilorcs ,
quomodo
subtililer singulorum merita discutiat, quam jiiste
hoc quod ex vorbis Domini aiidilu perccperint , in
singulorum merilis rcspnndeat. Ei hjcc videnies ni-
secrelo cordis rccondiderinl? Interrogal rursus,
m'\% admirabunlur. Admirabunlnr sane judicioniin
dum districle examinat, curpcccaverint? Interrogat
..^ , ,. .
,.. •, •!.• •
r ^«i investigabilem cl inscrutabilem abvssum, qiiar»
iterum, dum vult scire quahter
.
tompus vilie sibi in- <' .
^ . ,
"
.

primum gentibus repulsis Juda;os vocaveril, poslea

dultuni consnmpscrint, quomodo singula quxque
Judaeis repulsis genles assumpserit , landemque in
niomenta iransegerint. Posl hunc auditum , post
hanc interrogationem fwie mundi ad se convcrtendos ulrosqueelegerit. Et
satis congrue sequilur sermo
quia haic ratione invcstigare non possunt, videntet
evangelicus :

edmirabunlur.
120 Slupebant autem omnes qui atidiebant eum Et dixit mater ejus ad eum : Fili, quid fecisti no"
super prudentia et responsis ejtis. Stnpor est mentis bis sic ? Ecce, ego et pater tuus dolenles quoerebamus
abalienatio, qua mens hominis vel timore vel amore te. In matre Jesu Synagoga est designala, quae circa
extra se ducitur. Ilaec, quae prjediximus, audienlem finem saiculi est converlenda. Quac, cum ad perfe-
hominem stupidum faciunt, ((uod tani providus est olara fidei cognilionem perveneril , omniaque in
Dominus ad audiendum tam districtus et subtilis
,
Christo fuisse adimpleta, qua; olim de ipso fuerant
ad interrogandum. Omnis, qui sanum habet intelle- prophetala, cordis oculo perspexerit, gravrterdole-
ctum, bis audilis obstupescit qnod tanta ac talis est bit quod gentibus illuminatis ipsa el omnes patres
providentia et prudenliaDei, qui lam provide audit. ojus iia sint excsecati, nec tamen comprehendere
qualiteradoctoribusetmagistrisnoslrisverbo prje- p potgrit quo Dei judicio peractum sit, et ideo con-
dicationis inslruamur, tam diligcnter considerat qua- trito valde spirilu dicet ad Dominum : Fili, quid
liter doctrinae eorum raoribus et viia nostra respon- fecisti nobis sic ? Ac si dicat : dilecte fili, qui de
deamus. Quisquis ergo rectum sapit, hoc verbi Dei progenie nostra carnis materiam assumere voluisti,
tonilruo audito a tcrronis desideriis alienum se ef- cur tandiu multitudinem viscerum et raiseratiouum
flcit, et si in aliquibus deliotis menleni prias occu- tuaruni super nos continuisli? Quid tiobis sic fecisti,
paverat, sumrao studet desiderio b«c fundilus au- quod in tanta mentis ciiecilate nos deraisisti, in
ferre de corde proprio, statimque forraidine compel- tanta cordisduritia tot tempora,tot aetates nos raa-
lente ad cor suum reducitur. Stupet revera et super nere perraisisti? Ecce ego et pater tuus dolentes qus-
responsis Domini, dura audit quoniara Omnipotens rebamus te. Ecce ego raater lua Synagoga, el pater
cuncla hominum opera tam districle, tam minute tuus populus Judaicus dolentes qiiccrebamus te. Do-
discutit, nihilque indiscussura Iransire perraittit, lor quidem, qui nobis ex tuo justo judicio accidit,
sed bonis respondet pro raeritis suis , malis autem nimis est intolerabilis.Dolemus nosmetipsos in bac
justa relributione respondetpro peccaiis suis. Nulla derelictos caecitate, tandiu Deo rebellcs exstilisse
denique, ut beatus Gregorius ait, momenta temporis doleraus sane et pro patribus noslris, quos scimui
Patrol. CLXXIV. k
 : ! :

»07 VEN. GODEFRIDl ABB vTlS ADMONTENSIS {08

iti hac caecilalis miseiia ad inferos descenrjisse, ct A tatem {Psal. lviii, 7). Tanta slquidcm fidei devo-
a^ternae damnationis senlentiam demanu jiisli jndi- tione, tanla animi con&Untia requircnt Dominum,
tis siiscepissc. Uxc verba siint Jiidaeorum graviter ut etiain in requirendo eum famein paiiantur, fa-
122 c£ccitatemsnam dolenlinm quibiis inlor- , mcm utique fidei, famem jtistitiae, famem veritatig.
pellant dileclnm filium suum de carne sua proge- Circuibunt quoque civitalem, sanctam \idelicet Ec-
nitum. clesiam. ut ubicunqne infideles invenianl, cos verbo
Magnus rcvera erit dolor et gemitus ista consi- prxdicaiionissuaiad fidem convertanl, et quoscun-
derantibiis, et occultum Dei jiidicium comprehen- qiie in dileclione Dei pigros et desides perspexe- ,

dere non valentibus. Himc divinorum judicionim rint, hos ad aiuorem Dei suis exhortationibus exci-
abyssum Paulus apostolus intuens comprehendere tent ei inflammenl. Erunt dcnique praedicatorea tam
non potuil, quo Dei judicio actum sit ut gentibus egregii, tamque perfecti, utpote multa sciciitia tara

in incredulitate dimissis populirs Israeliticus a Deo Novi quam Velcris Teslamenti referti, ut sapientio-
primum eligeretur, postmodum aulem, justilia et res et perfcctiores 124 pr^edicatores in sancta Ec-
misericordia opcrante, populus gcntivim Judxis clesia non fuerint, ex quo verbum Dei annuntiari
reprobatis ad fidem Christi assumeretur. Itaque in cospit, Tunc pcrspicient oculo fidei, quomodo duo
hac considcratione sua deliciens tandem exclamavit illi cherubitt vcspiciant oraculum versis vultibus in

dicens : allitudo diviliarum sapientice et scientice propilialorium. Plojijssvme enim cognoscent, quo-
Dei ; quam incomiuiliensibilia sunt judicia ejus, et niam tota sacra Scriptora, lara Novi, quam Veteris
invesligabiles vit iUius ! {Rom. ii, 35.) Igilur ^udseis, Testamenli, ad solum respicit Christum. IIIo pro-
ul pra;di\imus, sic graviter dolentibus, sic amare fecto in tempore adimplebitur quod protinus bic
peenilentibus, tandem respondet Dominus :
subinfertur
Quid est quod mc (jucr.rebatis ? nesciebatis quia in El Jesus proficiehat sapieutia et cetate et gratia

his qum Patris mei sunt, oportet me esse ? Ac si di- apud Deumet homines. In Ecclesia, quae modo in
cat: Me quidem, utdicitis, dolentee quwrebatit sed praisenli Dominus Jesus esse videtur quasi
est,

quia in Ecclesia, ubi ego remansi, ubi quaerere de- puer, quiaadhuc timore agilur. Sed in illa Ecclesia,
buislis, non jusle qu%sistis, me procul dubio inve- perfectissime ad Deum conversa, quae in fine saeculi
nire digni nen fuistis. Me sane in his qute Pairit erit futura, Jesus quemdam profectum faciet. Pro'
inei suni, oportet esse, in beatis scilicet animabus, ficiet enim sapientia in augmento cognitionis, (etate

qux surit in Ecclesia, qui revera domus Patris raei in maiuritate perfectionis, gratia in alernitale re-

SUIlt. munerationis : apud Deum, quia Deus esl qui huuc

Q
Et ipsi non intellexernnt verbum quod locutus est ad profectum operalur ; apud homines, quia hunc pro-
eos. Verbtim pWumque in sacra Scriptura refertur fectum Deus in hominibus ct cum hominibus ope-

ad divinitatcm, caro ad bumanilatem. Unde beatus ralur. Ad quem profectum perducat nos Dominus
Joanaes in Evangelio ait : Yerbum caro factum est nosler Jesus Christus, qui cum Palre el Spiritu
{Joan I, ii). Quandiu in pcrfidia sua Judsei persi- sancto vivit ct regnal per omnia saecula saeculorum.
Verbum Dei
stunt, verbum istud non inteUigunt, quia Amen
Cbristum incarnatum non credunt, quem tamen
IIOMILIA XVI.
quandoque incamandum oliin per Moysen Dominus
locutus fuerat, et per ora omnium prophetarum suo> IN DOUIMCAU II POST KPIPHANUM PRIUA.
rura. Sequitur : Nvptice facta; stmt in Cana Galila^ce, el erat matef
cum illis, et vcnit Nazareth, et erat
Et descendil Jesu ibi : Yocattis est atUem Jesus et discipuU ejut

subditus illis. Tunc nimirum cmt illis descendit, ad nuptias {Joan. ii).

quando ad cor eorum dignatiir venire, eosque illu- Pcr sacri hujus lcxtum Evangelii, in quo nobis
luinans visitat et acccndit in amoresuo. Vcnif quo- iniliumcommendatur signorum Domini et Salvato-

que cum illis Naznrelh quia munditia fidci ct since- D ris nostri, inemorabile illud et salubrc initium pne-

rilate perfectrc dileclionis eoriiin jucundabitur et figiirntur quo salvandusquisquc priinum ad aeternae

delectabitur. Eritque subdilus illis, quia 123 •"* salutis gaudia initialur. Nupliac corporales sicitt

ter illos, el ciim ipsis remanebit, talisque erit finis nusquam ficri possiint, nisi ubi sponsus et sponsa
Ek;clcsi;e ,
qualc principium , et tanliis fervor et pracsto sunl, ita ctiam sineeisdem personis, sponso

dilectio erga Dcuni erit in fine Ecclesia;, qualis vidclicot Deo, et sponsa, fideli anima , spiritaliitni

fuisse noscitur in primitiva Bcclesia. Unde benc ncqiiaqnam nupliarum celebrari potcrunl gaiidia.

subditur Locus vero, in qno festiva carumdem nupliarum

El malcr rjns conscrvabat omnia verba hmc con^ pracparari solcnt convivla, est elecla quorumlilct

ferent in corae suo. Mater Domini jam srepc dicta est Deo miliianiium congregatio, in quatalcs, Deocoo-
Synagoga, qujc circn finem sa^culi conversa, fldci ca- perante, inveniuntur qui digne pro meritis aetcrni

lore inamorc Domini fortiter succcnsa, conservabit Regis thalamo admittunlur. Qualis autem beata hxc
cmnia verba tam Novi quam Veleris Testamenti in anima cssc debcat, qurc sponsa sponsi immorlalis
eorde tuo. Conversi deniquc, juxla Psalmistam, ad dici et esse desiderat, pcr hoc evidcntcr cdocctur,
vtrperam famem palicnlur ut canes, et circuibunt civi' quod eacdem niiplicc in Cana Galilcca: fuissc dcscri-
 :

m hOMII.i.t. DOMIMiCAI.F.S. 1|0

Ittiiitin lliiua ftnim t«lut, Gdiilxu lran$inigralio iii- -^ iiianibiis, ori i-l aiiiiltiis jJliibcri' ilcUfnt niiiloiliain.

lerpri-laliir. 110 qiiid per h.T< illit itiiin a^^eiiH Mii i ontrahat kpoiini ot
125 '^*'*' notandiim qiiia niiilli snnl iri f?an<i qiii aiiiatoris olli-iisaiii. Si<l i|iiia iiii|>osHibite chI ut in pri-

tamrii iioii snnt in C.alila-a, et ccoiitra qiiaiiipliirrs tii iiiordioronversionift vel ad iMTfei taiii biiiinel cuHto-
Galila'n osso viilontiir qni iri Caua locnin inaiisioiiiii diani vcl ad optatani divinx co(;iiiiioni> diiliedin«m
liabnc non nioroiitiir. llli niiiiinini, qiinsi iii Cana qiiis pertiiigiTC poiisit, coiiReqiientercvangcli^taiub-
snnt, t'l noii tri Calilan, qiii, iit iiitcr saciilartvs HiTi jiingit :

SOlet, aclullcjio, V4>l lioiiiicidio. seii alio gravi (jiiolibct /','/

dfficienleviuo disil Malcr Je»u ad eum : Yinun*
criininc porpelralo, sii^ropta ad lenipiis ptriiileiilia, non tiulienls Possiiiniis per vinum aut forvorcro
cadoin qii:r eoniiiiisernnt, quasi tetaulci, iiiseqiinn- aiiioris, aut gratiam devotioiiiR, qu:c et cognitiond
lur, sed peraoto satiKraetioiiislenipore pris(inis8ee- Dei siir^^iiiit iii lioiuiiie, noii iii(-oiiveiiienleraceipere.

leriiin erroribus iniplirantiir. Tales qiiiilein, (|iiia Igitiir tttMftT Jcsu, boniis seilicel [irn-Iattis vcl lidclit

zelantes sunt, sed non perseveraiiles, pdMiileules aniiiia dcfcctiiiii viiii coiiquoruntiir, diini aiit prx-
sunt, non converlenles, in xterni Hegis thal.imo laliis pro defectu spiritalis fcrvoris, qiicm videt iu
nupliali noquaquain mcrcntur cullocari. Scd econlra subditis, niit ipsa animn pro sni torporiB ignavia
ronlti in CaHtirmn, seJ noii Caua veniunt, B hiimilitcr Domino supplicat. Scd pius
i» illi vi- et niiscricon
dclicel, qui noxias prislinac conver.«ialionis vias dc- Dominus aiiiinani iii hujusniodi supplicationis cla-
fiCrcntes ad spiritalis vitx delicias conrugiiinl. Scd niorc humiliter pcrscvcranlein nequaqiiam quasi non
dura stflain peccatoruin Iransmigralionem ad per- audicndo despicil, scdquidsibi istiusiuodi (lercctiim
pctDiC salutis pcrfeclionem sibi sulTicere arbilranlur, pariat, ct quibus euin niodis dcclinare valeal, invisibili

ad inscqucuda relroactic bcslialisvilaDcrimina nullo responsionis suse verbo fainiliarilcr ei innolescil :

spiritali fervorc, nullo stabili, proul dignum csset, Quid milii,\nqml,el lihiest,mutier ? ^iondumvenit
ptrnilcnliae zelo innammantiir. Isli sanc, cnm sint hora mea. Dum dicit hxc matri sux Jesiis, quasi ina-
transmigranles, sed non zetantes, converlcntes, sed tremsuameamnoncognoscalevidenternobisinsinuat
non ferventcs, simili niodo a coclestis Sponsi exclu- quod anima illa qiise in spiritalibus nupiiis posita
duntor convivio. Eaproi)ter ille solus vere commora- esl, omnem a se carnalein afTeclum rcpellere debeat,
tur tti Cana Galiia^a;, qni laudabilcm de vitiis ad nc, dum sollicitat eara carnalium cura parentura,
yirtulc» transitura faciens, caqu«iniqiiesegessisse minus soUicita sit circa spiritaleexercitium. Quan-
recolit, digno spiritalis constantise fcrvore non ad diii enim in niundo sumus, 127 constai, nos debi-
horam nequs ad tempus, sed seniper infatigabililer „ tores esse parenlibus. Postquam auiemnosmeiipsos
'-'
J !• •. T» T\ !• » i-
. !!• •• J- 1-. •

insequendo punirc non ncgligil. Beaia vere et Deo reliquiffus, ab eorum etiam sollicitudine liberi esse
dilecta anima quae bocmodo uuptiis divinisdignam debemus. Nec prctereundum qiiod dicit Mulier! :

se prxbuerit Nara quantae bcatitudinis quanlae di-

! nondum venii fiora mea. Per miilierem, quaea mol-
,

giytatis cbrara oculis divin» niajestalis sit, verbis lilie dicla est, levitasmentis accipipotest, quam nisi
sequentibus evangelista aperit evidentius : aniraa a se abjiciat, etrepellat , non venii horahsu,
Et erat, inqiiit, materJesu ibi. MalerJesu€!idcm non est, inquam, tempus, ut nupiialibus dulcedinis
est qux et sponsa, fidelis scilicet anima, sponsa aman- suae gaudiis eam admiltere debeal. Quod duni fide-
do, mater vero eumdem, quem ainat, Jesum de spi- lis aniina desidcrio sponsi sui affecta ex ipsius vi-
ritali cordis sui utero spirilalitcr generando. Sed sitationis et inspirationis graiia intus senserit , ad
undeei, qui est pulvis exiguus, lanta de corde suo majorem spiritalis constantiani fervoris viriliter sc-

gencrandi genitorem sui virlus, nisiquia testeevan- nietipsara accingit, quemadmodum figriraliler evan-
gelista ibi, id cst in Cana Gatilcece erat? Esse nam- gelista ostendit, cuni dicit
que in Cana Gatiloece cst el zelando et transmi- Et ait mater Jesu ministris : Quodcunque vobii
grando stabili constanlia in nuptiis Domini perma- dixerit facite. Miuistri isti sunt oranes sensiis sui,
nere. [)
quos lunc sollicitead seintva se convocans stringit,

126 S^d et in matre Doiiiini bonum aliquem ut ad id quod dcsidcrat, rainislerio eorura pariter et
praelatura,sinequo spiritales nuplise non perficiun- auxilio perlingerevaleat. Quodcun^MC, inquit dix^ri»
tur,possumus accipere, qui spoosum sponsae, Chri- vobis, facite. Ac si dicat Mulia quidem de Deo au- :

stum videlicet, fideli animae comraendarc et innole- divi, sed mea, imo et veslra impediente desidia ne-

scere, et sponsani quomodo eunidem sponsura suum quatpiam opcre adimplere curavi. Nunc ergo, quod-
Christum diligere et adaniplexus cjuspcrtingerede- cuiuiiie dixerit vobis, facile. Quodcunque pncceperii

beat vila et doclrina sua debet instruere. Dominus, operibus efiicaciter adimplete, quoniam
Vocatus est autem ct Jesus el disciputi ejus ad nu- hanc divinae dulcediuis gratiam, quam quaerimus,
ptias. Vocandus quidem ei est Dorainus sanctis de- non nisi piae operationis annisu consequi poterimus
sideriis el castis cogitationibus, quatenus per oc- Scquitur :

cultam visitaiionis suae graliam veniens nuptialem Erant autem ibi iapidea; hydria sex positiv seeun-
sibi araorem iribuat, per quem omnes sensiis suos, dum pnrificalionem Judccorum. Per sex hydrias islas
«juos sub disciputorum nomine accipimus, praeceplis observantias possnmus accipere, quas ad purifi-

lu'!^ pienius instituat, ut uoverit, qualera oculis ct canda confitenliura corda sancti Patres instituere
14 1 YEN. GODEFIUDI ADrjATlS ADMOiNTENSIS il2
possumus -A intravit, per hoc nobis significans ut omnis, qui
et omnes illas, ni fallor, liic invcnive.

Pritna siquidem /ji/drifl conlinenlia cst castilalis, ex bac priraa, qiiam di\imus, transgressionis hy-
qua diiuitur quidquid ante luxuria imjuinavit. dria biberet ad secundam secundai aitatis hydriam
Secunda vcro jcjunium est ul quod maculavcrat manum mittat, arcam Domini, sanctsa scilicet con-
crapula, nunc abstinentia mundot. versationis locum adeat , in quo quidquid eitra

Per segnitiem quoque etoliositalem, qurc inimica arcam deliquit, mundanli lacrymarum diluvio di-
fst auimx, multas coutraximiis sordes, conira Dei luerc possit. Et haec secunda hydria non incongrue
genlentiam in sudore vultus alieni, non nostri paae hydria conversionis est diccnda. In qua nimirum
vescentes. Propler hoc quoque terlia hydria nobis conversione, si humiliter poenilendo proccsserit, ad
apponitur, ut sordes ili% in labore uiaT)jiuni diluan- tertiam lertiae aetatis hydriam, quse ab Abraham in-
tur. cipit, landcm opitular.te Deo pervenire valebit, qai

Sic et per somnolentiam, csctoraque noctium et Deo bumilitcrobedicndo, dum unicum ei filium suum
tenebrarum opera niulta deliquimus 128 • '^"^o immolare \oluil, voce divina prohibitus, non filium,
quoque quarta hydria vigiliarum obscrvantia poni- sed arictcin mactavit.
tur.ulnocte surgcntes ad confitendum Domino non Et ba)c lerlia hydria hydria perfectionis dicalur.
g
bonas noctes praeteriti tcmporis rediraamus. quia nuUa perfectio major, etDcoacceptabilior esse
Jam vero de lingua quis nesciat, quam mullum polerit, quam cum homo carnem suam, quae per
inquinaverit nos per vaniloquia el raendacia, per afietem accipitur, carnisque concupiscentias morii-
detractiones et adulationes, per verba malitise, et
ficando contemnere, et spiritu pcr bona opera vivl-
jactantia;? Pro his omnibus necessaria est hydria ficalo solis coelcstibus coeperit intcndere.
quinta, silentium scilicet, custos religionis, el in
Huic sane quarla quartx xtatis hydria satis digne
quo est fortitudo nostra.
satisque juste apponetur, in qua David sanctus pro
Sexta quoque bydria disciplina est, qua non no-
magnae humilitatis suae reverentia, regali , Deo di-
gtro arbilrio, sed alieno vivimus, ut delcalur, quid-
sponente , sublimatus est potentia. Hydria haec
quid indisciplinate viveudo deliquimus. Lapidea
quarla, hydria dici potest prxlationis, de qua lunc
sunt hxc, dura sunt sed necesse habemus in his
Deus homini laliter proficienti propinat , dum pro
lavari, nisi forle volumus propter fonditates nostras
laudabilis vit.e merilo ad exemplum aliorum magi-
accipere a Domino libellum repudii. Attamen in eo
slerialis eura bonore dignitatis sublimat.
quod dicuntur lapidece, non solum duritia, sed multo
Sed, si iu praelatione sua perfecte et secundum
roelius soliditas potesl intelligi, quoniam non lavant
q Dei voluntatem vixerit, continuo necesse est ul
haec, nisi firma slr.bilitate permanscrinl.
quinta quintae aetatis hydria succedat,.hydria scilicet
Nec praetereundum quod ait Capienies singnla: :

tribnlationis, quae recte accipi potest per eara quae in

metrelai binas vel teriias. Possumus enim in binis
quinta aetatc facta est transmigrationem Babylonis.
mctre^ts duplicem timorem accipere, unum, quo ti-
alterum, quo tiniet Per Babylonem enim, qux confnsio dicitur, prae-
met homo acternaliter damnafi ;

vita seterna privari ; tertia vero metreta tertius amor sentis mundi tribulatio designatur , quam bonus
mullo probabilior, quotimet gratiaquotidiana, gra-
nonnunquam praelatus incidere, et pati cogitur pro
sanctorum corporum, nec non et castarum amore
tia scilicet interna fraudari. Quisquis igitur hoc li-

more repletus fueril, profecto binis metretas ternas 130 •inimarum, quas regendas tam corporalibus

addidit.
quam spiritalibus a Deo rebus suscepil providendas.
modo per sex Injdrias islas sex mundi Attamen si patienter cgerit, si in laboribus pro
Sed et alio

atalesnon incongruc designantur, quibus etiam sex

Deo susceptis viriliter perseveraverit, in sexta tan-

noslrae aetates, infantia scilicct et pueritia, adole-

dem aetate, quae ab adventu Domini incipit, de sexta

ftcenlia el juvenlus, senectus atque decrepita aetas

etiam hydria laetus potabitur, cum post laboriosum

comenicnter comparanlur. prima sajculi xtate '"'J"^ ^'.'^ terminum ailernae rcmuner.itionis gloria
In d
primum Imminem Deus posuit in paradisum, nun- coronabitur. Sed ad hanc sextam hydriam, quam
obediens exstitisscl, moriturum. Sed dicere possumus hydriam liberationis sive remunc-
quara, si ei

quia Dei praccepla non custodivit, sibi omnique po- rationis, nemo pervenirc poterit, nisi qui sex suL-

steritati suaeperpr-tMa* raortis miseriam conquisivit. raet ipsius bydrias, sex, inquam, dc quibus supra
Hiiic primae aEtati vir- :\ nostra .ttas. quac iufantia memora\iniUs, aetales suas vigilanti cordis oculo
j

dicitur, recie valctassimilari, in qua tiuic Dcusho- intuctur ct discutit. Ad boc enim sanctus evange-
minem quasi in paradisum ponii, dum eum ab ori- lista suis nos verbis admonet , et hoitatur ,
qui

ginali criinine pcr baplisma absoluliim aclernae sa- easdem, de quibus nunc agiiur, hydrias, secundum

lutt reslituit. Sed qiiia nemo est qui in hacdignitate purificationem Judaorum positat fuisse testatur.

pcrsistat, quin cx<»mplo Adir, etiam post baplisma Primura namqnc considcrandum est faomini qua-
praiceptum Domini transgrcdiatur, rccte prima hxc liter in singulis suis aetatibus vixerit, quas omnipo-
faydria bydria transgresgionis iiunciipatur. tens Dcus sibi ad hoc posuit, id est concessit, ut
129 In sccunda xlat€ Noe sanctus arcaro, quam ex viveret in eis tecundum purificationem Judacorum,
prxcepio Domini x-dificavit, aquas diluvii evasurus fccundum exemplum, iiiquam, eorum qui per ve-
 : : ,

in II()MII.I,<: DOMIMrAI.LS. lii

lam rourcssioiiem fl »aiu'l;c opcralioiiiH nuTiliiiii A qiicni voljin |ira;reci ferle architriellno. Mox ergo.

liuc iti >il;i piiiillr.ili niiii*' K:iii<lt'iil iii (irlrHlilMiH, 132 ii^ ''^'*' intriiiKi-t iih lioiiiiiii DniH iiiMMiliilit«r

in :vl*'riii Itcgis lli:ii;iiiio iiiiiiiDrUililcr coilocili. llo«. liii|iiitiir, lit iiiiruiii la inoduui, (|iiod in iie<|ii(!ii-

iiiiiiirniii diiiii lioiiio solli<'ilt' iii sciiiftipso :t^t'i-i; iiiii- litmH dicilur ; El tulerunt. Dclct lubilo quideni

plt, oiiinos liYtlri:is siius non aliiul (|u:iia laptdcm aiTliitricliiio poeiiluni ferunl, diiiii vx ipttn cordia

fiiisst' iiivcnil. Lapis <|iiippo diniiH vsl cl frigidiis. siii abysso vcracitcr coiiiitcndu cxltauriunt, quse

Vitlol iiaiii<|ii<? <iii:im diiro, <|iiaiii fri^itlo ('ordc oiii- diu pct < niulo inriidcrunt.

iu>s di<'s sitos traits<*^<'rit, (|iiod iwc iiialiiiit proplcr ( ( anlcin ijuylavit architricliiius ar/iiam finuirt fa-

timorcin Doiitiiii dftiiiiaro, nec lioiiiiiii t|iiod Ta- clam. llcMc quidem cl congruc diciliir : Lt autcin
ciciidiiin crat, pro aniore ipsiiis opiTari curnvcrit. fjUHlHvil archilricliiiui, cuin tiinciiti Dcuin prdaio
Videt eliam (iiioiiiodo oniiics liydri;u sna; taiitum- Huavis admodiiin cl dcleclabilis [res] sit, duin in
inodo capiciUes eraitt siugula' biiias vvl trrnim iiie- liuiuili el vere ptriiiteiili cordc siiliditonim aquam
iretas, (]iiaiido uiiiversas vias suas dilij^enter iit- viiiuin factam iiilcllij^il, Itoc cst, duiu cx vcra c\ pcr-
tucndo nihil in seipso iiivenit, iiisi (|uod in siii- fccla cogiiitiuiic siii.ctium cognitionc Dci diviitilua
giilis xtalibus suis, liiin dietis tum faelis, liim ctiain cus illuminatos iiitriusccus animadvcrlit. i^t ncn
cogilationibns iniquis, quod sunl ijuasi bina: vc/ " «cie6n(, inquit cvaiigclista.urK/reisff. i/tiii5(ri au(cm

termv wctrctu', Pivina^ pcr oinnia Yolunlali coiitra- scicbnnt, qui hauricbant [lla cod.] aquam. Norunl qui-
rius exstilit. Huic namque quid facicndum sit con- dem tni»is(ri, bumilcs sciliccl subjccti, quanlis snis

tinuo Dominus in scqucntibus subjungit laburilMis hxc oblinucriot, qua cuslodia cordis, quo
131 Jinplele, iiiquit, hydrias aqua. Sicutin pra;- exercitiocorporis banc apud Dcum gratium pro*
cedcntibus pcr vinuin cognilio Dci, ita eliain l.ic merucrint. Prxtatus vero, cum scirc non valeat, aii
per aquain oognilio lt(miinis polcst inlclligi, /m- subditus solius Dei timore et amore faciat, quod
plere ergo htjdrias aqua cst in cunclis actionibus facit, vocai illum sponsum, hujusmodi verbis allo-
suis perfecte seipsum cognoscere, et pro singulis quens euni :

peccaiorum excessibus dignos Dco pamilenliae fru- Omnis hoino primum bonum vinum jyonit. Hxc
ctus offerrc. Quicunque ergo huic divinae pieiatis sane verba sunt paternx exhortationis, quibus be-
pnecepto, imo et consilio acquiescunt, facile ad ea nignus doclor bene proricientem discipuliim ad ma-
qux sequuniur consurgere polerunt. jorem spiritalis [viUBJ provocal perfeclionera [Cod.
Et impleverunt usque ad sunimum. Iinplent quo- spirilalis provocat perfectionis]. Vocat itaque eum
que hydrias suas usque ad summum qui divina il-
^ sponsum, dum voluntariam, qua seipsura Deo con
lustralione illuniinati non solum opera, sed voluU' junxit, sponsionera jugiter ei praeponit adraonens
tatem peccatonim et desideria, insuper etiam tem- et exhortans, quatenus semper proficiendo in me-
pus et locum iu quo peccaverint et quoties eadera lius recordelur, quali ad Dcumconstantia venerit,
peccaia admiserint, sollicite sibiinelipsis praescri- quanla cordis corporisqiie huraililate militaturuni
bunt. Sed, ([uia non sutlicit inlerna cognitio, nisi seDeo spopondcrit. Omnis, inquit, homo primutn
eliam vera el perfccta oris sequalur confessio, cou- bonum vinum ponit. Ac si dicat Mos quippe esl :

tinuo Dominus subintulit niuUorum spiritalis arma mililia) arripienlium

,

Ilaurite nunc,et ferte architriclino. Architriclinus priinim bonum vinum ponere, boc est bouo boni
isle bonum quemlibel prailatum significat, qui bcue fervoris sludio in priraordio conversionis suae viri-
architriclinus quasi princeps triclinii appeilatur, eo liter seraclipsos accingere ; sed cm;» inebriali fuerint
quod tribus illis in congregatione ordinibus, inno- homines, tuncid quod deterius est.

cenlibus scilicetet poenilentibus et perfectis prx- 133 luebriari quidem homines non bona ebrie-
sideat. Innocentibus, inquam, qui a prinisevo Klalis tate dicunlur , dum viara mandatorum Dei Ixto.
flore innocenter vivendo soli Dco adh;\iserunl : pte- cordc currere cupienies, aut diaboli insidiis , aut
nileittibus, qui quanto longius a Deo pcccando re- d proxiinorum injuriis , sive etiam proprii infirmitate
cesserant, tanto humilius divinae se pietati per pcpni- corporis pulsati afficiuntur. Scd, dum lentaiionibus
lentia-.i> subdiderunt; perfeclis, qui et innocenles ct suis resistere nolunt , aut nesciunt ,
plerumque id
pcKnitentes, lanlo suavius Deura diligunt, quanlo fa- quod deterius est , faciunt. Quid naraque deterius
miliarius internam ejus dulcedinem degustare me- esse poterit quam laudabilem primi fervoris zelum
rueruiit. Ili omnes delectabHe Domino in scmctipsis posiponere et tentationibus male consentieado suo
triclinium prseparanl quia anima et spiritu et cor-
: cumbere ?

pore ipsi soli placere laborant. Tu autem servasti vinum bonuin usque adhue. Tu ,
Vel ideo eum Dominus architriclini nomine ho- inquam , qui propria teste conscientia bonum vinum
norat, quia ipsc in omnibus dictis et factis, nec non adeo usque adhuc intra te continuisli quod nihil ,

et cogitalionibus suis solius Dei oculis placere la- unquara boni de corde aut corpore tuo in obse-
borat. //aurife, inquil,e( ferte architriclino. Ac si quium laudis divinse protulisli ncquaquam borum ,

dicat : Quidquid pestiferum latel intrinsecus, pcr tibi exemplo vivendum ceuseas, sed constanter per

veraro cognitionem et poeniteniiam hauriteex occulto omnia incedeudo in timore ei amore Dei sollicil» ,

pectoris irao, el perfeclae coofessioQis mauibus hui€ lemelipsum cobibendo, qucmadmodum coepisli, sem-
 ,, ,
: ,

«JS VEN. CODEFRIDI ABBATIS ADMONTENSIS IfS

per de bono in iiieHus proftteic sludeas. Scquitur; A quaiido pleniludo gcnlium inlroierit, plenius atqne
lloe iniltum signoruni fecit Jesus in Car.a Galilcew, perfeclius salvandus erit. Ut enim duo isli a;gri sa-
ft tnanifeslavil gloriam stmm. Signumquippc iUud di- narcnlur, Iioc est ut gcntes el Judici per fidem ejus
ceie solemus, quando aut caecos ad lumen, au\ ab a-tcrnaedamnalionisaegritudine liberarentur, pro*
incrrtuos ad vitam ledire videmus. Scd multo vcrius pter Iioc Unigenilus Dei de sinu aeterni Patris in
illud dici potesl signura , quando per iuternum di- hujus morlalitalis nostrie miseria descendit ,
pro-
vins illuniinationis splendorem quis a cxcilate cor- pter hoc quidquid doloris eral et raiseriae, praeier
dis iliuminaliis morlera animae suae cognoscere, et solum pcccatum , in assumpta pro nobis humanitate
per bona semelipsum opera vivificando ad vitani ve degusiare voluit.
ram ,
quae Chiistus est , mereiur 134 resiirgere. Sed et in leproso islo, qui in campo sanatus est
Hlud nimirum initium convcrsionis recte iniiiuin honio sxcularis inteliigi potest, cui utique oslen-
signorutu Christi appellalur, quia ipse solus iilud quod
dcre se sacerdolibus 136 et offerre rounus
in Cana CalUwa:, hoc cst et iu zelanle el transmi- prxcepit Moyses pnccipitur, quia pcr tonfessioneo»
granle anima operatur. Cui eliam ijloriam suatn ei salisfactionem debet sanari. Per paralylicum
gloriam videlicet remissionis tunc manifesiavit , cum \cro, qui jacet in lecto, hominem spirilalem non
eam a peccatorum !abe niundatam raisericordiler ^ inconvenienler inleHigciidum KStirao, qui quasi pa-
juslificavit. Post gloriain iiaque justificalionis con- ralysi dissolulus tabescit quando a fcrvore Dei in«
,

linuo sequitur virtus perfeclionis, unde et dicitur tus dcficit ct tepcscit.

Ei credideruiu in eutn discipuli ejtis. Credunl ita- Sedct inhisduobusspccialiler unuraqucmque ho-
que discipiili in Deura ,
quando bcala anima , cum mineui accipere possuraus, quera mundat pcr gratiaiu
cuuclis sensibus divin* subjecta disciplinae, sic to- suamDominusabcxlerioribuspeccatisetinierioribus.
lum cordis sui in l>eura transfundit alTectura ul nil Vitiaenim carnis, quxcorporeliomocxteriusconlra.»
praiter Deum diligat, lotura quod facit pro soHus Dci hit, sunl quasi lcpra quxHlain, quia carnera polUiuDt.
honore el araore facere incipiat. Ad hanc virlutein VitiaveroracnliA,qua;pcrtepidiiatenietigna\iamcot-
perfectionis perducal nbs omnipolens Dominus, qua- dis conlrahunlur, (|uasi paralysis qu;vdain sunl , per
tenusjuslificali apeccalis omnibus sic eurain pra;- quam lioino inicrior dissolvilur, el a Deo suo dcfi-
eenti vita diligamus ut illuc ad eum pervenlre me- cil. His brevilcr piuMuissis pvirao cl moduni cura-
reamur, ubi nunquara ab ejus dileclionis integritale tionis ioprosi verba pcnscrau&quvbus vcre hoino
, el
evellamur, pra^stante Doniino noslro Jesu Christo, peccalor inslruitur, quo ordine vcnire ad Deuin de-
qii cum eodem Patre ei Spiritu sancto vivit el re- r beat qualiter opiatce graliara sanitatis, indulgen.
,

gnat per orania saecula sceculorum. Araen. tiani vidclicet peccaioruni suoruin consequi valeat.

135 HOMILIA XVII. Et ecce , inquit evangdistJ^, leprosus veniens ada-

W DOMiNiCAM III POST EPiPUAMAM PRIMA, rabot cuin diccus: Dominc, si vis, ^otes tite niundar^.

Cum autem deicendisset Jcsiis de monte , sccutce Ltprosus ad Deura venit ,

qu<vndo poUiUus pcccatis
tunt eum turbce tnuHoi et ecce teprosiis veniens , ct viliis pcccalor peccatorum suorum conlagia rc-
adorabat eum dicens: Domiue, si vis, potes me ».'«»- cognoscerc incipit. Abire enini a Dco est scipsuni
dare (Matth. viii), non cognoscere, scd dura raagiiiludinein pcccalorum
Doniinus ac Piedomplor nostcrJesus Christnspor- suorura perfecle coiisiderat, el ob hoc perlexte to-
dituin ab inilio genus huinanum salvare cupiens dn- raiu Deo seinelipsuin incipit luimiliare, Uoc est veic

$cendit de montc, quando desccndens de excelso di- venire et adorate. Nec piietereunduin quod ail :
Et

viniiaiis siiae ad iiua se nostra; inortalitatis inclina- ecce. Ecce, adverbiura deraonsirativuni est ,
et niy.

vit, quando ut horainein rediineret ,

quera creavit sticelioc nobis verbo deinonslratur quod proplT hoc
nostrtein sc formarahuraanitatissuscipcronon dubi- solum unigenilus Dei Fvlius , I>oiniiuis et Saivator
lavil. Por liirbas multas, qu:e pnsl hunc ejus descen- uoster Jesus Cbristus de monte , hoc esl de celsitu-
suin eura scqticbatilvr, turbae fideliura , lurba; sancia; D dinc divinilatis suae, ad iraa mortalitalisl37"Oslrai
Ecclesice designanlur : quia quciu primo sola Juda^a descenderit, ut leprosus sanarclur, utpcr advenluin
postinoduin collocta ad fidera Clnisti inultitudo gcn- (»j„g in carno Iionio peccator liberarelur. Isiud ecce

tiura se(iucbatiir, qiKC propter prierogativain dile- adhuc durat, quia ex eo lenipore quo hoino lieri di-
ctionis, qua a Dco dil gitur, (iti^ii mnlla noi» iiicon- gnalus cst pro homino, non eral leinpus quo pec-
griie nominatur. canlibus ct bumililor peccata siia cognoscenlibus via

Puoxgri illi, qui tunc ad eum venerunt, duos popu- salutis et gratise non patuerit. Sed el usquc in finein

los.populum utiquegentiuraet populuin Jydreoruni, inundi islud eccc prololalur, quia qui venit ad redi-
figuralilcr ox|)rosserunt. Nec injustc per lcprisum po- monduni, seinper paralus est et eril ad ignosccndiira.

piiliisgentiura, idolorum cultura focdalus, figuralur ;

iline quid lcprosus isle dixcrit ,
audianius :

per paralylicutn vero, qui in lecto jacebat, populus Ju- Domine, inquit, si tiis,] potcs me mundare. Oralio
daeoruni.quivivens in desidoriisclsecunduindeside- ista oralio est horainis vore pcenitentis , ct in vera

riacarms, sidam rerura temporaliuin prosperitalom huinilitate seipsum cognoscentis. Eteslquasi dical:
quasivit, dilexii cl exspoctavit : qui tunc (|uidem ex Doniine, qui fecistiet redeniisli mo, potestatcm tuain

|irtc salvatuscst, scd poslca, hot est in fmc nuindi cc^fnosco, Scio qula po(c$ mundare. QuaiUacura^se
 ;: :

117 IJOMIIJ/i; UOMINICM.K.S 118

«U ^^Vd vltloruni luroriiin, iioii tlhi iinpossibilp onl A «Jiinndo ditai ,

iit liiiii c«m nirritit atlril>ua« ,
vel

H;iii:ii(* iNt>. INoii ilt> |)iilt>H(i)l<>, Hctl (l(* voliiM(:it(> tiiu aHcrilian. Sfd vade , et otlende le lacerdoti , et u(ftr

(liiliito, qiii«, «iiiiii riioriiiiOlciii HCfliTiiiii iiiconiiii inuriKi ijuod pniiepit Moijsri iii tftdmonittm Ulii.

aiiiHidcro, nn VfliH nrc vcllc (IcI)(>;ih iiiiiiitl;nv iiu^ ct Vtide , iii((ii:iiii , pcr < u>p(;iiii iiiciiIih dcvolionnn,

Hini;ii"t> iicilimcsco. l'otf», Domiiie, ii vis ; si vcro oitfiulf tf itnrrdoti p(>r vcraui i-oiifcimioncm , offer

non vin, rccliiiii jii.Iiciuiii liiuiii : noii tc, hciI iiicip- inuuiis p(>i liiiniilciii corporiH salisr:i( tioiiciii Kt bcno

•iiiii rcprcliciitlo. Iiii(|uilutcs eiiiiii iikm; fiM-rriiiit atljccit : Quod prtrcepil Moijtet in lettimouium Ulii.

«/i-Mora cl dclictu mca, ut incrito vcllo non d(>l>c:is, ()uia, duni vcruin ct p(>rrcctain cunrcHsiuiicni rodciu

mlscricordi:!* tii;r obsistiiiit. Krg''. <!"''' ouniipolcn- corporc «|iio pcccavit, coiist:Mi((>r cl inccssantirr la-

tlan* inajcsl:itis tu:c coguosco cl <rcdo , soluin \o- boraiido, Dco Halisfaccrc pro pcccatis suin non pi-

lciitalcni lii:iiii (]u;vro , (iiiiu , ti t:iiitiiiiini()(lo ris, gi italiir , lioc cst vcrc niunus scciiiiduin praeccpluoi

polestali tti;v iiii(iiii(a« nica cedil, solu voluiitnlc tua Moysi . sccundum sacnc lcgiH doctrinaiii oblatuui,

Irprael colluvio boclcruni incoruin cxpiari valebit. 139 M"<"' ^^^ evidcns sccuturx iii x>tej'iiu vita itaU

Hanc buniilcni lcprosi, hiiniilem pcccaloris sui prc- vatioiiis cjus lci(imo;it»i)i. Sc(|iiilur :

omnipolciis non dcspicit, scd cuin pius ct Chi;i autem introistel Capliarnnum accestit ad
ccm Dous ,

Biiscrioors sil, pic clmiscricordiler audid'^ cxaudit, ^ eumcenturio, rogans el diccns. rcr Capliarnaum, qiiod

qucmadinoduin conacquonter ovangclista subjupgil viita consolalionis intcrpretatur , spiritalis quxlibet

El extendent, inquit, maiium,tt:tigit^m, dicens : convorsatio aple ri(,'uratur, in qiia , si rectc homo
^ oh,mundare. Manus Domini non exlenl» swd ,
vixcrit, cousolationem viUe a;tcrna; invcnirc potcril.

bUenta quodammodo osl, quando permillit bomi- Cnpharnaum Dominujs introit ,

quauilo boiiiijieiu»

nem posl coirupiscentias suas iro , voluplatibus ct (|Mcin salvarc disposuit, spirilalis yiVe convcrs;itio-

desideriis carnis suiB scrviro. Manum vcro exteudit nein introirc facil. Quidquid eniin boni homo fcce-

quando gratiain illam, ad quain ab scterno homiiiem rit, illius merilo personx assignalur ,
qui illiid per
praescivil et praedestinavit , pcr operalioneiu suam suain inisericordiam in eo opcratur.
exterius in hoinine ostendit, hoc est quando virUi- Nec v»cat amysterio quod,posl introituraDomini
tem conlinendi honnui tribuit, qiiod est initium sa- in Capharnauin accessit ad eum centurio. Centuri9
kitis xlernx, quae bic inchoatur, et in futura vita dicitur , qui centum militibus piajcsl. Ncc injuste
pcrfictetur. Tangit eum , 138 quando per timorcm per centenariura numcruin qui perfeclus est, per- ,

fiuum visitat cuoi , quod poccata sua timere , et in feclio inlelligi potest. Per spiritalis vilaeproposilum,

incipit dispHcere ul qui

^ quod sifrnificatCapAamaHm, accessus quidamfit
peccatis sui* sibiraelipsi , h()-

prius home incoutinens, bomo pcccator, bomo car- mini ad Deum. Nam, quj luale vivendo, crimina cri-

naHs erat, bomo continens, boino jiistus, homo ca- minibus adjiciendo, longe ab eo recesserat, per spi-
stus csse incipiat. IIxc namque justa voluntas homi- rilalis vilae iQborera quotidie ei approximat. Fit
nis facit ut voluntati hominis suam vohintatem Deus ctiam ccnturio, quando dono gratia; ipsius ad illam
subjicial. Respondet ergo, el dicit : Yolo, mundare. perfeclionem profecerit ,
quod sicul corpore , sic

Ac si dicat : Quia de possibilitale mea non dnbitasti, etiam mentc propler Deuin dereliuquit secunduiu
•ed solam voUintatem meam ad sanandam et curan- evangelicum Domini pr.Teceptum , quo dicil r Si vis

dam lepram criininuro tuorum suflicere credidisti, perfectus esse, vade, vende omnia qna: habes, el sequer»
volo quod mundare quod vis.
vis, me [Matth. xix , 21). Sic, sic dum reliclis omnibu&
Et confcstim mundala est lepra ejns. Et bene di- ad solum illud quod esl super omnia, internx vide-
cit, confestim, quia mox, ut bonam voIunlat;;m hn- iicet dulcedinis Dei gratiam lendit, nec tamen nunc

mini tribuit, hoc est cum taclum timove suo conti- corporis, nec mentis fi-agililate obsistenle pro voio
nentein eum facit , lepra ejus mundatur , ab omni suo comprelicndit, quasi in hasc verba humiliter sup-
criminum contagio invisibililer intrinsccusexpialur. plicando prorumpit
Hanc divinae virlutis operationem senticbal in sc, D Domine, puer meus jacet paralylicus m domo , et

qui diccbat : Dixi : Confitcbor adversum me injusli- male torquelur. Ac si dicat : Nosti, Domine, quia te

tiam mcain Domino, et tu remisisti inipielatem pec- solum super omnia diligo, ad inlernam iUara dul-
catimei {Psal. xsxi, 5). Et alius propbela : Qua- cedinis tuaj graliam, qua diligentem refovere cob-
(tinque , inquit , liora conversus iugemueris , salvus suevisti animam, sitibundus anhelo, Sed pi/er meus,
eris {Ezech, xxxiii, 12). Qnia vero interna bscgra- sensus et aflectus meus, quia non virilis, sed pueri-
tia, iuvisibilis isla mundalio ad plenam el perfectara lis est ,
jacet paratylicus in domo , jacet debilitatu»
salutein non suincit, nisi mundatio exterior, mun- et afflictus in ce*'pore raeo. Nunc enini debilitas
datioutique corporis accedat, hoc est nisi eodem -carnis, nunc 140 ^^P'ditas eordis detinet me, quod.
corpore quo peccata commisit, Deo amare poeniten- consurgere nequeo ad le. Nec hoc solummodo doleo,
do satisfaciat, recte, post raundatain lcprara, sub- quod tiiae divinae dulcedinis gratia careo, sed, quia

junxit Jesus, ct ail : succedentiuffl «Ibi in corde meo noxiarum muItitu<i.o

Vide, nemini dixeris. Yide , inquit, diligcnler te- cogitationnoi qtiasi quaeJam paralysis intus debilitat
ipsum altendendo , vide in vera le humiHtate custo- el dis&olvit me , quod subsistere non valeo in te.

Uiendo, vide ne graiiam, qux in tc facla est, sic ati- Uxc est lortura. qua male torquciur aniraa mea. naeo
 ,

<19 VEN. GODEFRIDI ABBATIS ADMONTENSIS ItO

sane oralio , oratio esl honiinis non carnalis , scd A vel etiam prava desideiia el illicita, lua virtute re-
spiiitalis, orationi prxcedenli tanto siibliinior, quanlo cusare et repcllere valeo. Et alii dico : Yeni, et venit,

Deo, utpotc lota spiritalis , est vicinior , qiia: ctiam quia cogitationibus vanis, desideriis malis cedenti-
nunquam sine effectu praeterit, quemadmodum con- bus, spirilalibus ex tuce largitatis munere dclcctari
scquenter evangelista ostendit, cum subjun{?it : valeo sensibiis. Et dico servo meo : Faclioc, etfacil^
Et ait illi Jesus : Ego veniam, et curabo eum. Di- quiacorpus meum mihi subjicio, et in servitulem
cere Jesu est facere Jesu, Dicit, quando animsc de- redigo, ne iibertate noxia torpeat, sed per bona
sideriuni suum tribuit. Quid dicit? Ego veniam. opora cxorcere se non pigcat. Hsec sunt dona
Venit, dum desideranti se animse per visitanlem duU Ciirisle, grali;e tuie, de quibus mcritis meis nihil
ccdinis su» graliam se ostendit , iil , dum hic poti- attribuo, sed totimi quod in me placitum volunlati
tionis SU3C eflccium promerclur, gratine futursc bca- tua> scnlio, prxvcnicnli et subseqiienti gratia; hu-
titudinis,quam non niomentanee, scd conliiiue, non mililer ascribo.

Iranseunter, sed aeternaliter cum ipso habitiira erit, Audiens autem Jesus miratus est, e.t sequentibui
cerliricelur, testante aposlolo Panlo, qui dicit : Qui te dixit : Amen dico vobts, non inveni tanlam fidem
dedit nobis piguus Spirilus {II Cor. i , 22). Previs in hrael. Mirari Jcsuin est approbare et diligere

eiiim illa supcrncc visilationis gratia, qua; raptim hic " Jesum. Audiens inquil, 142 ^niratus est. Ipseeuim
degiislalur, pignus quoddam est gratiic illius, quae auclor et magisler humilitatis, vcrba, quse de vere
in futura vila honiini sine fine reservatur. IIoc enim huinili coido prodcunt, libenter audit, speciali be-
ostcndit nobis Dominus , cum non prsesentialitcr nignitatc approbat, et diligit, quemadraodum niani-

dicit : Ego vcnio , sed : Ego veniam, et curabo eum. fcslat cvangelista cum subjungil Et sequentibwn
, :

Est enim quasi dicat : Ciim morialis vitoe miserias sedixit. Quinam sunl s<'7unite« Dominum nisi mul-
Iransieris , cum dcposilo cninis oncre cx angusliis tiludd sanctoruni angeloruin etelectorum hominuro?
laboriosi hujus ccrlaniinis liberandus eris , ego ve- Ilis oinnibus coinmendat humilem suura Dominus.
niam per divinitatis meae potentiam, ego te curabo, Amendico vobi^, non inveni tantam fidem in Jsrael.

quia ab oinni quam nunc pateris infirmitate menlis Per Jsrael, qui interpretatur vir videns Deum, apo-
el corporis per mcmetipsum te sanabo. Ex hac in- statas angclos intelligere possumus, qui, quoniam
efifabili divinx colloculionis afTabilitate ,
qu% non ad videndam jeternaliler faciera Dei creati fuerunt,
corporis , sed cordis aurc percipitur , ipse etiam Jsrael non inconvenienter nominari possunt. Et est

homo cognoscere incipit quod ita sit quod ad plenam quasi dicat : Ilauc incoinparabilem iidei virtutem.
gralia3 hac vita nunquam perve- ^ quam mi!.i homo iste ex fragili conditus materia
Dei dulcedinem in

nire possit. Unde respondet, et dicit cxhibetet persolvit, qui in tam profunda. cordis

141 Domine, non sum dignusut intres sub tectum humililate raex potestati, se submittit, ut quidquid
meum, sed tantum dic verbo, et sanabitur puermeus. unquam \irtulis proprii corporis laboribug acquisi-

Ac si dicat : Indignus sum. Doraine, quandin tectum vit, non sibi, scd noraini et gratise mex totum at-
porto miser» hujus mortalitatis el ignorantiae, ut te, tribuat, hanc inquara, fidem non inveni in Israel, in

«iculi es, possim cognoscere, in te, in quo solo re- angelis racis, qui ingratos se mibt exhibuerunt, dum
quies mea est, valeam, sicut desidero, requiescere. supra id quod facti sunt, contra me se extulerunt.
Sed lanlum dic vcrbo, el sanabilur puer meus. Dic Piimus angelus ineus, perfectus in dec-ore a me
tantum verbo, dic, obsecro, qui es Verbum Patris, creatus, contra me se extulit : Ponam, inquiens, su-
ut submolo tcclo ignorantisc hujus et mutabilitatis per astra cceli solium meum, similis ero Aliissimo
vidcre merear excellentiam divinae tua; majestatis. {Isa. XIV, li). Ilomo iste totus subjectus voluutali
Nam ibi perfecle sanabitur puer meus, ubi tu ipse mcse se humiliat, me exaliat.

spirilus anim;c niex et corporissanitaseris, qui sine An:3n dico vobis quod multi venient ab oriente H
corruptione niulabilitatis in eleclis luis sine jfine occidente, ct recumbent cum Abraliam, Jsaac et Ja-

mancbis. Hujus, Domine, piotatis et gratiae indigiio D cob in regno calorum. Multi isti, qui ab orienie et
mihi pcccaiori tuo spcm dcdisli in multis et raagnis occidente veniunt, electi inlelligendi sunt, qui ben«
miscralionibus tuis, quas in me oslendisti. »nM/tj possunt dici, quia raagni et honorabilcs sunt
A'«m et ego liomo sum snb potcstate, liabcns sub inconspectu Dei. Hi ergo, qui ab oricnte et occidentt

me mililes, el dico liuic : Vadc, el vadil ; el alii {Cnd. veniunl, id est in quibus lumen gratiae Dei oritur, et
alio] : Yeni , et venit ; et servo meo : Fac hoc , et facit. e.idem adjuvanie gralia peccata ci vitia occidunt,
Sum quidem Iwmo , non qualis aliquando eram, recumbcnt cum Abraliam, Jsaac et Jacob in regno coc'

quaiido sine te et contra le \ivebam, scd horao sub lorum, quia cum flde, spe et charitate, qure trium

poleslale , hoino causa tui amoris portans jugum horuin patriarcliarum nominibus dcsignari videiitur,
ohedientiaj, jugiim spiritalia observantia; et distri- coclcslis rogni ha-redo» cflicientur. Filii autem regni
clionis; Ilubens sub me mililcs, quia sonsus meos et ejicientur m tenebras exteriores. Eosdem ergo per
aOectus, qui aliquando supra mc erant, dum adver- fiUos regni, quos et perlsrael, malignos vidclicet
»um me et advcrsus salutcm animai moa» militabant, spiritus accipimiis, qui ideo filii regni dicuntur, qui«

Jam dono grali» tu» ita siib mc habco quod inge- ad hoc creali crant, ut, si in humilitate et siibjc-

letlc» se cordi nico cogitationcs noxias et inutile», clione Dci 143 perslilisscnt , sine finc rejjni Dei
 : ;

ftl IIOMII.l/i; DOMIMCAl.-li;». *W

(».c«l« essc dobiiiwsciil. Uiii, sioiil iiioilo in lciirlira» A ^' fof i»""" '"«(/"«'» ^*"""" '=' '» »'«" •'•' »"<"•

ejecli iiuiil inKTitin'», qMnd vidoliiel ad liin!in co- qiKxiuo ainuri/j»^iiin ror poic>Ml actipl, non |ra uac
diltuliimis Hol niini|iiaiii rodiic vitliiiit, odio, sivo al IH qiiilmklil"l viliiH aniaiii aluiu tod ,
gniliunis «'l

oliMin in rxdiMiio ni!i|(iii jiidi< ii dit> iii tenebrm (jiiod diiii i» qiio.l:»iiHnodn auiaritudo puHitonti»
ilii

exteriorei ejiftentur, iilii .rlcniir daiiih:ai(iiii Kiibja- icddit auianiiii. iNaiii, diiiii (|ijn vcro |»i'ait'-iiH (iu:i--

robuiil, <>l iii i){iK> ii)('\stiii|{iiil)ili iicrpi-tiio criui.iiidi quo Kua ad iiioiiioriain rcvucal pocxiila, lUajni* iUo

eriint. Posl oxprcssuiii daiiiiialioiiciii Kii|)(>r!.()riiiii viotu» in cordo .suo ollIcitMr, diini noii ci partc, ked

si»irituiim, qua) sit roiiiiiiuMalio liiiniiliiiiii oloclo- totiiN iiitra so pcr coniptiii<liuiii>iii cordis (uuinio^e-

niin, nivKtito doKi^dialiir, ciiin iirotiiuis siiliiiilVrdir : l.ir. IIiiiK- cr;;o fclicoiii ct ni:tKiiuin iiiotuiu ntilltit

Dixil auteni Jesus ceiiturioui : l «k/i', c/ sir i«< cre- cdiccic polorit iii corde liuuiinis, iiisi ille (JoIub nia-

didiiti, fiat tibi. lUvv siint vorba coiisolatiunis ol gra- gitiiH Douiintis ct laudabilis. lu qua conimolionc na-
li;e, «|«je clectiis (|iiis(|iio, (|iii hic virililor corlavo- viciila opcrilur lliictibus, ul dicilur in conscquen-
ril, in liora niorlis sihv aiidiro nicieliir a Dco. Vadc, tiliits :

iiKinil. ac si dicat ; Yade, ogrcdcre de iiisl:)l»il:t;ilft 145 ''" "' n'"'ifu/a operirdur (luctibus. Pcr
iiiorlalitali» btijiis niiscno, a coiivallo plorationis. fluclus istos iiiiiiidaitttfi dcsiKiiaiilitr laclir)nii« vero

inxrodonj in locuin oxsultatiouis ol liEtiti;e :

/'.'' siVut " painitoiitis aniiiuc, qu;o non (rigido, scd fcrvcnti»-

fr(didisti , fiat tibi. Totum quod de iiiea spcrasli simocordis pronuiiitt affoctu, et acccplabiles adino-

piolale inecuin in nioa ;otcrnaliter l-.abobis a^toriii- dum a divino suscipiuiitur conspcclu. Ilos crgo
tato. Posl diilcoin Iianc diviiKO invitalionis voiTin, llucliis Joiias pioplicla supcr sc trausissc agnovit,

cuni ox liiijus vit;e niisoriis hoiuo boalus oxenipius dum pio iiiobedionti;o cuipa pcenilcntije ductus hujus-
fuerit, vere et perfcctc iiuplcbitur quod subjnnctum iiiodi veiba prolulit: Fluctus tui supcr me transie-

(Cst runt, et ego dixi : Expulsus sum ab oculis tuis {Jon.

Et sanatus est puer ex illa liora. Ex illa eniin Iwra, II, 4.) Sic cl nos, qui oircnsam Domini dlvina Irans-
qua electus quisque corpus corruplionis hujus dc- grcdicndo praeccpla pleruniqiieincurrimus, frequen-
posucrit assuiiiplus in aaeruic clarilalis luraen spi- ter oporlot diccrc h;cc vcrba, juxla exeniplum pro-
riltis, quod est puer ejus. perpetua quadani sanitale phetse istius : ^^ucfus lui supet me transierunt, el

al>co in Dco ila stabilielur quod nunquam niutabi- ego dixi: Expubus sum ab oculis (uts.Quod est dicere :

tur, nunquam corruniptlur. Ad hujus sanilalis per- Super me, id est in supcrius meuni, videlicet ani-

petuit;itcm perdticat nos, qui inlirmus faclus cst main, Ouclus tui, fluctus scilicet compunciionis
propter nos, Jesus Chvistus Dominus noslcr, qui transieruut, qui expuisum ine ab oculis tuis jam
cum Palrc et Spiritii sancto vivit el regnat per om- perfecte quodammodo agnoscere fecerunt. Nam
pia ssecula sxculoruin. Amen. nullus, expulsionein, imoet miseriam sui tara rect«

144 IIOMIUA XVIII. tamque clare intueri poterit, sicut in illa visilationit

tN DOMINICiM IV POST EPIPUAKUM PRIMl. kora, dum hos super se fluctus transire promeruerit.
Ascendente Jesu in naviculam , secuti sunt eum rfi- Sicut etiam, quod. operitur, non videlur, sic ni"
scipuli ejus, et ecce motus magnus factHs esl in mari mirura peccata nogtra licet omiiia divinsc majestati
(Matth. viii). nuda tamen lacrymarum fluctibua
siut el aperta, his
Qiiia in singulis quibusquc Evangcliorum verbis abluta, quasi incognita apud ilium eiunl et oper-
niysticum superabundare sensum ovangelista praevi- ta. L'nde perDavid dicitur Beaii, quorum remissce^ :

dit, mviculam potius quam navim in prxsenti ponere suiit iniquitates, el quorum lecta sunt peccala. (Psal,

voluit, per quam humilis quseque accipitur aniina, XXXI, 1). Quoniam origioale peccatum nequaquam
<|U3e in oculis suis parva quodammodo existit et de- proprio reatu incurrimas, sed ex parentam natur^
specta. Ad hanc secundum verborura qualitatem Je- contraximus, sine iaboris noslri exercitio divina
sum descendere convcnientius nobis dici videretur solummodo prseveniente gratia remissum est iu
quam ascendere, cujus gratia ab arce Patris desuper d baplismo. At vero, dum ad maturam aetatem per-
descenditjn cor hominis. Sed pulchre satis hoc loco venimus, quia votura baptismi nostra, proh dolor*
Jesus Qscendcre dicitur, qui in subj«cta sibi per bo- volunlatepeccatis serviendo irritum fecimus, dignutit
nam voluntatem anima varias virtulum ascensiones esl, ut unusquisque noslrum peccata,qux propria
ponere quandoque dignabitur. Quo facto revera eum arbitrio comraisit, propvii etiam corporis labore pe"
discipuli, id est sensus hominis sequuntur, dum di- puram confessionem et dignara satisfactionem in-
vini timoris disciplina constricli a terrenis ad cceIc- cessanter tegere contendat, et aequo moderaminis
stia d.riguntur. Et recle per discipuhs ,
qui a di- poudere tanta defleat araaritudine, quanta bsec ea
scendo sunt dicti sensus accipi possunt humani, dcra se perpetrasse recordatur raale dulci carnig
quoniam post felicem praedictae ascensionis gradum delectatione. His igilur. quantura possibile est, ju-
tam ad intelligendum quam ad audiendum verbum giter insistenti nequaquam in consuraraatione vita?
Dcicapax admodumellicitur, qui priusnecfructuose Dominus peccatum impuiabit, quouiara quemad-
audi.e, necdulciter intelligerc ali(juid horuiu pole- modumqui materiali pro 146 Cbristo gladio suc-
rat.Sedquidhasc beatitudinisconferaut, evangelista cumbit, ab orani peccaioriim sorde certissimeper
coQtiouo comTnemoral sanguinem ablutus libcr ccclum ingreditur, &ic m-
 :

IfS 7EN. GODEFRIDI ABBATIS ADMONTENSIS 124

mirura et islecnjus caro hoc modo cum vitits el A Minimam vero fldem sxculares quique babere
concupiscentiis crucifigitur, sine dubio martyrum dicuntur, quibusarduum nimis et omuino impossi-
luagnifica gloria perpetualiter, ut dlgnum cst , in bile esse videtursolitam carnis voluplatem aliquan-
coelis coronabilur. Sequilur do poslponere, et laborem dislrictioris vitae pro
Ipse lero dormiebfl/. Quicunque his quse prxli- rcdemptione animarum assumere : qui licet ia
baviinus, vigilanter insistere laborant, et pia ea- Deum quodammodo credant, roinimam tamen, ut
dem laboris opera profunda cordis humililate cu- diximus, (idem babere scoperibus omnino aflirmant.
stodiunt, in ipsorum revera cordibus dormire, id est At vero qui spiritalis vitx culmen aggrediuntur,
suaviter requiescere dignatur Dominus, ut per omnes pene pariter praedictam Petri fidem, id est
proplietara suum ipse pronuntiat dicens : Super niodicarahabere coniprobantur, quia dum in prinior-

quem requiesr.am nisi super humilem et quietum et d':0 conversionis magna animi constantia adversa
tremenlem sermones meos ? {Isa. tivi,5.) Nunc au- quseque patienter tolerare proponunt, subito aliqui-
tem quia, sicut mali peccatuiu peccato adjicientes bus tentationum veniis irruenlibus, quemadmodum
«emper pejores einciuntur, sic etiam elccti de bono Petrus in mari titubando mergi coepit, sic el isti a
in melius quutidie proGcientes meliores redduntur. proposita mentis stabilitatedeclinare incipiunt. Ad
ut pcr Jonnncm dicilur : Qui in sordibus est sorde- ^ hxc vero si qua gratia tam divina quam humana
$cat adliuc, el qui sanctus est sanctificetur adliuc. accedit, statim inconsidcrate cor exlollitur, etsic
(/Ipoc. xxii,ll.) Rectenunc evangelistahaecsubjun- de prosperis inanescuut, dc adversis tcpescunt, ila

%i\ vcrba : ut in bis quae Dei sunt, quasi expcrtes ct frigidi re-
Et occesserunt, et suscitaverunt eum. Quinam maneant, in bisquaead proximumperlinent, amari
accedentes ad Jesuni discipuli, nisi, quemadmodum et crudeles existant. Magnaergo fides est nec pro>
in primordio lectionis prxnotavimus, scnsus sunt speris extofli, oec adversis frangi.
noslii, qiii post dinumerata Iiaec omnia magna ad Sed quinam sunt qui magnam banc fldem teneant,
Jesum conlirmationis accedunt consiantia? Quia, ut nec prospcris extollantur, nec adversis dejician-
sicul pcr mala desideria ab illo receditur sic nimi- tur?Qu:sad haec idoneus? Quis sapiens custodiet

rum per bona ad ipsum feliciter acceditur. Qua- 148 ^^<^^ Paucorum vero esLista virtus. Sed li-

propier nos ad eum per pia el sancta desideria, cet nos infirmi et instabiles nullo raodo ad haec
iino per bonam accedere oporlet voluntatem, et per idonei simus, tamen aliqui Deo adjuvante sunt qui
laudabilcin suscitare operalionem, per assiduam tantx perfectionis existunt, ut bsec custodiendo ncc
pulsare oralionem dicenles : Dontine, salva nos, pe- _ prosperis exloHantur, nec adversis frangantur. Qui-
*- -'- '-
rtmus. Ac si dicaiuus :
n—..— salva
Domine, --' -ot
nos, id est
A
cunque estergoqui tanlae ac talis beatiludinis di-
flrmiter in nobis conserva magnuin motum islum, gnus eiTicitur, huic, quantum in bac corruptionis
delectabiles lacrymarumfluclus, suavissimani dorrai- vita ficri valet, onmis procul dubio salus, omnis
tionem luara quia tain fragili circumdamur corpore^ benedigtio, prout vult, eveniet quemadmodum prae-

lam inslabili fluctuamus coide, ut, nisi ex tua bscc diotae raulieri Chananae ipse auctor ait pietalis : Fiat

in nobis salvcntur gratia, citius ex nostra peribunt libi sictit vis. Sed quod taraen inter haec omnia, licet

piocul diibio inconstanlia. Et alitcr : Domive, salva raagna nimis et jniranda, nullus perfectam in bac

nos, periinus, quia, elsi alirjuid boni fccerimus.tantae vila consequi salutem possit, nianifeste evangelista

impcrfeciionis esse coguoscinuis, ut proinde salu- innuit, qui magnam valde et memorabile illud

tcra animarum minimc conscqui niereamur, nisi lune fulura; resurrectionis subjungit, dicens :

de tua specialiterpieialisprovidenlia salvemur. func surgens imperavit ventis et mari, et factaesl

magna. Tunc, id cst transito ac finilo
147- ^' ^^"^ ^'* 0««^ timidi estis modiccp fidei
• ? tranquillitas

Ac si dical : Ideo finitdi estis quia modicce fidci es- hoc morialitatis tempore salvati quique potcnter
lis. Si modicae fidci non esselis, timere necesse non venlis ct mari poterunt iinpcr»re. Permarc quippe

baberetis. Nunc ergo qnid modica sit fidcs, videa- d cor nostrum intelligimus, per ventos seplero dona

raus. Trifariam enira fidci divisionem Doininiiin in Spiritiis sancti accipiuntur. Tn univcrsali namque
Evangelio noiasse legiraus, minimain ^idclicel, ct moriuorum resurrectione dum electi perfecte ad
niodicara, etmagnara. Pro miiiima qiiippe fide di- vilamjpternam resurgunt tam anima quam corpore,
s< ipulos suos qiiasi admoiicndo rcdargiiit, dum hu- impcratovia eis potestas iraditur, quia sicut pro-
juscemodi verbis alloqucns cos ail : yolite solliciti prium cst impcralorum ut qiiod verbo imperant,
esie diceiites . Quid manducabimus,aut quidbibemus? prolinus opcre impleatur, sic et isti magna virtutis

Mattli. VI, 32. ) Pro niodica vero fidc Pclrum potei.tia pro desidcrio suo donis utuntur Spiritiis
(

supra marc ambulantem, sed vr.lido irrucnte vcnto sanrli, qiiod nullo unquam laborcobtinerepoterant
Modica: fidei,quure in vita positi, Ilis itaquc adeptis magfna revera
titiibanlcm. incrcpavit dicens : li.nc

Matth. xiv,21. Magnam etenim fi- fici tranqtallitoi mentis et corporis quia, licet pcr-
dvbilasti ? ( )

tranquillilatem cum Christo plerumquc in hoc

dcm in muliere Chananaea laudavit, quae pro diii- fccli

tina Dominicae rcpiilsionis tolcrantia tandem ab s.TCulo habcant, magna tamen haec eadam nequa-
Ipso audirc promcruit : mulier, magna est fidet quam dici poteril, quam multiforrois tentalionuro
tua,fialtibi,sicutiit(Matlh.xy,iS]. varictas lolics interrumpii. In atlenta cnim viU
HS IIOMIM/i: [)()MIM(:\I.I S. ffff

iii(j(/;ia nliirsct aJiiiinuKla llcl tnDuiuillitui, ult) iici- A iNilclirc aiilcin, nl .fhliiiio, priina nlut aiiiriix di-

(-orporiH l'i:iKili(a(i, lu-c liiistiii uiili)|iii iiUcriiis iio- filiir iiotitiu Dci, (|iiiu diiiii liouKt udliiK ckt iii i((n(>-

cero |H)tcrit iicrvcrsitaH. llndo |>i-oliiiiis cv;iiig<:lisla r.intiu l>(*i ct Hui, cst (|iindaiiiinodo quani iii tufuntim
KiibjuiiKit : u-lulc. Acccdciit(> aiitcin doctrina Dci acccdil rt uo-
Porro hoiniitfs iuirnli suul tliceulc» .'
Qunlix eit titia Uci. Si iMiiiii do((riiia> boiiniii iion u< ccswrit,
hic, quia vfutii iinperut et iiuiri, ct vbciliuiit ci? ctiaiii notiti.c Dci cl biii donuiii procul alicrit. Ad
Magiia aiilcni (iinc ct incflaliili laiidi.s ailiniralioiic. liiiiic HcnHiini ducil nos oniciiiiii : hum medium ti-

dicunl -.
Qiiaiiliis cl (]uulis ett hic, 149 (|tiani HUavis, lcnliuin leuereut omuia, et uox iu lu» curtu ittr ho'
quain dcsidcrabilis, d« cujus dulccdinis niugiiitu- beret, vmnipotcnt Scriuo luus , Domine , de calit a
diiic in inortali adliiii- constituti cariic, sa-pc s.rpiiis rcijulihuii xcdibus vcnit {Sap. xviii, 14). (Jiiid csl
aiidiviinus, scd nuii(|iiain lalia i|ualia iuiik- ociilis ciiini : l>um mcdium iilenlinm tencrenl omnia, nisi

niciitis ot corp*M'is, ipso propilianlc, pcrspcxiiiius. (|Uod (|iiasi in priina atalv inrantix lionio csl in si-
Cul iv»i<i et inare ohcdiuiit, mare scilicct cor iio- lontio, duin csl in ignorantia ? Kt bxc ignorantia
strum, veiiti dona Spiritus saucli nant cor nostruin tandiu perseverat, doncc vmnipotent Scrmoaregali-
doiiis Spiritu.s .sancli rcplctuni pcrcnnilcr.obodicl ci. bus sediius veniat. Regtilet tedes beiie dici possunl
Adhancvcram ct slabileni vit;c socurilalein pordu- " coida bonoruni pra'laloruiu , quoruni omiiipotenti
oat nos Jcsus Cliristus, qui ciiin Palre el Spirilu Scrmonc, qui dc calit venit, curda eonim visiluntur,
sanctovivitcl regnal Dous iht oinnia sax;ula sxcu- ct a prisliiia cxcilale libcranlur. 151 I^cspondcnt,
loruin. Amcn. el concordant ad hxc verba sancti £vangelii : 7!.'rait{

IIOMILIA XIX. pater et maler Jcsu admirnnlcs super his quw dice-

IN DOMIMC.V V PUST ECiPIIANUU bautur, et benedixil iUis Siineon. SiHico» eniin signi-
rniM.V.
ficare polesl prxlalum, qui lunc bencdicit, qiiando
i)t quinquc spiritualibus wtatibus animcp.
bonam ot sanam exlKirlationis doclrinain cmitlil,
h\ quinqiie Doniinicis, quas ab illo tcmporc ex qiia audita, et cor penclranlc cl ilUistranle bcne,
quo, qui a^tornus crat, pro nobis teinporalis fteri aninia clctia cl ad vilani prxdeslinala incipit valde
dignalus cst, cclcbraviinus, quinque seiates, infau- aihnirari supcr his qiix dicuntur. Quia vero, sicut
liam, pueritiam, adolescentiam vel juventutem, se- dixiuius, iiotitia Dci pcr doctrinam prxlalorum ac-
nectutein, dccrepiiani aetaiem satis congrue possu- cedit , rectc et congrue docel Oratio quomodo prae-
mus accipere. In Doitate quippe sua Chrislus xta- lali pro teneriori et infirmiori xlale infanlum suo-
tem non habuit, sed xiernitaiem. Ex quo autem, p rum dcbeant orare. El bene el oplime pro infanti
q;ti xternus erat, descendit a divinitate sua ad bu bus suis orant. Infans enim dicilur quasi non [ant,
inanitatcm vel temporalitalem ca^plt cum humani- quia non polest fari, et Ideo quia infantes eorum
,

tate babere xtalem, ut nos ab huraanitate faceret nequcunl orare, studiose el assidue pro eis del)ent
fiscendere ad divinilalis sux xlemitalem. Qui licet Deum Patrem implorare his verbis, diccndo : Om^
ad senectulem , el decropitam xtatem non porvene- nipolens sempiterne Deus, dirige actus noslros in be-
rit, in ea tameu natura apparuit, in qua ei ad has ueplacito tuo, ut in nomine dilecli FHii lui merea-
?Etales pervcnire possibile esset. Sed quia per eas- mur bonis opcribus ubundare. Quod idem est, ac si

dem qiiinque xtates unusquisque nostrum proficit Deo Patri dicant : Domine, qui nos ad hoc as-
in corpore, vellemus, si Doo donante possemus, ad sumpsisli et elegisli, ul infantibus noslris, id est
ppirilales inlerioris hominis xtales referre, quibus subdilis nostris prospiciamus, dirige aclus noslrcs
coram Deo, ul eo digni inveniamur, debemus profi- in beneplacilo tuo, uitibi soli, nou hominibus, plai
cere. ceant actus nostri, quatemis in nomine dilecti Filji

Primam celulem, quod est infantia, nominare pos- tui, nos et subdili uostri, mereamur bonis operibui
tumus notitiam Uei quam efficit in anima bonum,
abundare, nos propter te iilos docendo illi pra ,

illud quod esl doctrina Dei. Secundam cetalem, quod rv amore tuo audicndo, nos et obaudiendo.
est pueritia, nomyiare possumus obedientiam nian- Post hanc primam xtatem animx secunda cetas
datorum Dei, quajin perficit timor Dei. Tertiam wta- animx, quam obedientiam mandatorum Dei nomi^
lem, qux dicilur adolesccntia vel jutenlns, verbi Dei navimus, sequitur. Quam secundum xtatem efficit»

prxdicalioncm appellamus, quani paril bonum illud et inchoat timor Dei. Ex doclrina enim Dei instru-
qiiod est amor Dei et pro-vimi. Quarlam mtatem ctus et informatus douum timoris accipit, per quod

150 1"* vocaiur senectus, perfectam carnis et timcre Deum , et poenas gehennx prxcavere, ac
cordis munditiam ,
quam generat ct producit bono- mortis horam altendere et expavescere incipit. Et
riim cperum exercilatio. Quintam, quod est decre- e\ hoc timore laudabili nasciiur consequenter per •

pila (vtas, nominare possumus plenam de numdo vigil obedientia mandatorum Dei. Huic xtati recte
vicloriam et coelestis vitx gloriam, qiiam format ei Evangelium aptari potest : Cum factns esset Jesu*
efficit in nobis vera vitx nerfectio. His quinque lau- annorum duodccim. Lbi de illo qui factus esl nobis
dabilibus , et probatis animx xtatibus singula pos- forma ct speouhim vivendi, dicitur quia descendii
$umus aplare Evangelia et oCTicia, in quibus ejus- cum eis, ei erat subdiius ilHs. Quihvisf Vlique paren-
(lcm scnsus clucct niyslcrium cl congrueutia, libus S'.iis, quibus subdi et oledirc adhuc puer noa
127 VEN. GODEFRIDI ABBATIS ADMOMENSIS 128
refiigit. Respicit ad liunc sensura missae officium, A lestia simul et terrena nioderaris, suppUcaliones po-
ubi ille, 152 luide timoreDei Iransit ad obedien- puli lui clementer exaudi, et pacem tuam nostris con-
tiam mandatorum Dei, sic canil dicens : Jn cxceiso cede temporibus. Quid sunt coclestia, qusevc terrena,
throno vidi scderc virum, quem adorat multitudo aU' quce Deus omnipotens moderatur? Ccelestia sunt, ut
gelorum psaUenles inunum: Ecce, cujus imperii no- arbitror, praclati ; terrena subditi. Vel cxlestia su-
men est in aternum. Puerorum est timere semper perna et ccelestia illa praedicaiorum verba; terrena
raagistrum s»um, quasi in excelso Ihrono sedentem vero bona illa opera quae per coelestia verba prx-
viderc. El ex hac coraparatione eleclus quisque Do- latorum oriuntur et nascuntur in cordibus subdilo-
minum suum ei Magistrum semper proplor obedicn- rum. Pelimus ilaque ut ille, qui moderatur coclestia
tiam mand.atorum Dei debel pavere et timere. Quem el terrena pacem suam nostris 'concedat temporibus,
adorat, hoc est quem veneralur multiiudo angelo- id est ut intcr prrelatum el subditos pacera et con-
rum, idest bouorum subdilorum, psaUentcs in unum, cordiam faciat, quia etsi aliud quid inler eos emer-
scilicet unaninii concordia orantes, quatenus ila serit, citius corrigolur, citius Dco adjuvante decli-
praesenlis regiminis lenoat impcrium, ut quandoqiie nabilur, si taatum p.ix et dileclio conlinua inter
nomen imperii ejus maneal in aeternum. Ad hanc eos habealur. Nec disoordat ab hoc sensu ofliciura
jelatera respicit Oratio , ubi post acceptam nolitiam B missa) Omnis terra adoret
: te, Dcus, et psallat tibi,

ct obedientiam mandatorum Dci ,

quae nascitur ex psalmum dicat nomini tuo , Domine. Omnis terra
timore Dei, non modo infautes , sed pueros suos quivis praelatus est et subdiiiis, qui singuli Deum
paratos obedire mandatis Dci, praelali Domino Doo adorantes, noraini tuo allissirao gloriam dicent, el
coramiltunt, in Oralione sua dicentes : Vota qua;- laudera dabunt. Quod vero additiir in Graduali :

sumus, Domine, supplicantis populi arlcsti dono pro- Misit Dominus verbum suum el sanavit eos, quid ,

lequere, ut et quw agcnda sunt videant, et ad im- est nisi quod Dominus verbun suum mittit, quando
pUnda qu(c viderint convalescant. Ac si ad Dominum ora prsedicatorum ad sananda subditorum corda
dicant : Domlne ,
quia pueri nostri vota sua tibi per verba exhortalionis aperit? Quo verbo emisso
jam offerunl, tu tibi supplicanles coelesti dono pro- bene sequitur versus : Confileanlur Domino miseri-
sequere, ut et quje agenda sunt videanl, hoc est ul cordia: ejus, et mirabilia [ejus filiis liominum. QuM
niandata tua cognoscant, et eadem quae cognove- est enim Domino confiteri, nisi post emissa prxdi-
rint, obediendo tibi fideliter et certatira, fac ut ad- calionis verba, bona et laudabilia operari?
implere et perficere salagant. £54 ^^^^ ^^^^ setates quarta wtas, qux seneclu*

Post has duas setates tertia cetas, quod est adole- vocatur, subsequitur, per quara pulchra illa et lau-

tcentia vel juventus, quam nos verbi Dei pVsedica- ^ dabilis aitas animae,quod est perfecta carnis el cor
tionem nominaviraus, sequitur, quam bene et pul- dis muuditia accipitur. Hanc pulchram et laudabilem
chre virtus illa, quod est amor Dei et proxiuii, animaesclatem virtus illa, qua: estbonorum opcrum
eQicit in anima et operatur. Qui enim notitiam Dei exercilatio, parit et perficit. Qu« carnis et eordis

et obedientiam mandatorum Doi habuerit, pulchre munditia mystice in sequenti Evangelio : Cum de-
ad tertiam selalem, quod est adolescentia vel juven- sccndisset Jesus de monle, denotatur, ubi leprosus
lus, tendit quia sicut in adolesccntia honio habilis raundatur, et paraiyticus curatur. Carnis etenira im-
cst nuptiis , sic transcursis his duabus xtatibus munditia non injuste imraunditiaj leprae compara-
homo aptus esl, qui verbi Dei dispensationem ac- Ijir, a qua liberatur homo, dura in corpore mun-
cipere dcbeat. Qua verbi Dei praidicatione accepta dalur a raalis operibus, el iu corde a noxiis, vanis
Decesse esl ut virtus illa ,
quod est amor Dei et el superfluis cogitationibus, quod est paralysis, sa-

proximi, illum comitotur. Quia si verbi Dei prjedi- natur. Unde ut ab hac duplici cordis et corporis
catio aliquem in subditis fructum fcrat et faciat, inftrmitale liberemur, et cum bonorum opcrum exer-
dignum est nt hunc fructum solius Dei amor con- citatione ad perfectam carnis et cordis perveniamus
solidet et perflciat, quia in verbi Dei 153 pi"cdi- rv munditiara, superni adjulorii opera imploramus,
catione nihil prailatus qucerere vel desiderarc debet, dicenles : Omniputens sempilcrne Deus, infirmitatem
nisi solius Dei amorera et sabditorum suoruin a>di- nostram propitius respice, atque ah protegcndum nos
ficationem et salutem. Quia igitiir in juvenlulc ct dcxtcram tua: majestatis extende. Et satis dignc Deum
adolesceutia aptiis est homo nnptiis, congriic huic oninipolentem petimus, ut infirmilatom nostram re-
setati Evangelium : JSuplia; factw sunt in Cuna Ga- spiciat quia hujus lepraj infirniitas, id est malorum
lilcea', in quo dc nupliis traclalur, aplari potcst. In operum immunditia, ct paralysis , id est noxiarum
spiriralibus quippe nuptiis, qua; per cnrnales desi- cogitalioniim superfluitas, nunqiiam a nobis fuga-
gnantur, spiritalis sponsus c&t prxlalus, sponsa tur, nisi nos propilius respiciat, atque ad prole-
illo

vero eJMS rongrogatio sibi commissa , quam ei in goudum ab his dexteram majestaiis suae extcn-
Verbi Dei prsedicationc Christns dcspoiisavit , et d;>.t.

tubarrhavit. El quoniara valdo oongruit, et valde Qiiarta aiitom liacactate fclitiler transcursa ^uinta

jieoessarium est, ut intor pr^Iatum et subdituiu Perquam xtatem

atas, quod ost dcrrepila, ponitur.
assidua pax, jugis dileciio pcrsevcret, aptc in Ora- atas animx, quam nns plcnam dc mundo victoriam
tion." diciraus : Omnipo^ens sempilcrnc Deus, qui cm- ct coclcslis vitse introitum nominavimus, accipi po-
m iioMiiii: iu)Mi,\ir.\i r.s. im
lcs». 11:1110 prxdicabilcm ;rlat<'m rflicit ct iicillcit ^ factiiii c»l In mari, ul" ip<'' •••'iniini «iirgrr» imiKral
vilH' ncrlcclio, ot lii liac ictalc motiis omncs sc(l;iii- vcntis ot ninri, fai'tu<|ii(* r»t Ir.inqnillila» iii.i({na.

liir ; vciitis ct iii:ni siirgciis noiiiiiiiis iiii|ii'r:tl. llt- Vidcliir mibi <|iii:i Doiiiinic.im i|ii:irlani ad qiiart.im

((iic lr:iii(|iiillit:)H iii:i};ii:t. Iii iiioilo «lci,ii|itc bc^ilo- a'talcm nnim:o, i|nod rst pcrfci la i nriiis ol <ui<lis

riiin uiotiis omncs vitioiiim s^il:iiiliir, \cnli coiiir.i- iiiiinditin, pi>rli(icro (iiiimiifi, quiMl linina ille qiii ad
rii tcnt:itioiiiim, siirgcnt(M't jiiliciilc Domino, fii|{:iii- porfoctnm oarniH et oorJih mundiiiam pervonrrif,
liir, ot qiiiciin(|nc |)cr lias :iM:ilcs .->niiii:i' co qiio ibi oaniit iii Kpo quod nondifni .'ic<cpit in r^". Srni-
<lixiu\iis ordinc prolcccrit, plcu:iiii |)()sl !i:iiic \it:iiii pcr o.iiui ilcbciiiiiH bnlKMO in sim' <|n(>d rrc«ptiiri

(io miiiulo vict()ri:iiii c:ipict, et in ('(clcslilins gl(iri:iiu siiinus (jiiandoqiic in ro. Nam si priuH iioii haliiiori-

ixnpetiio possidcbit. V.l qiiia lioru niortis lcrriliilis miis in spo , ninKitiam accipi(*iniis in rf. In qinrta
cst el mctiioiiil:!, ulii duriis nnii iii.iliKuis lioslibns itaqiio jotati! aniiii»-, porfocla soilicet oariiis et cr,r-

connicliis ost li;ilicndiis, s:itis lorrihilitcr ()r;itioso- dis inundilia, niiiic nmciiiin isiu<l cantninus in tipft

n.it, iii qu:i, iit :ib borrorc el fnll:\ciis iiiiiimndoi iiiii cum niitoiii qiiintn a-tas aninvc ,
qiiod of>t ploiia dr.

155 spiritiuim liboromiir, sic oramiis diccnlos : inundo vicloria ct ca-loslis vil.T! glori.i advenrrit,
Ikus, qui nos in lanlis penrulis constitiilos pro liv- tunc vcre niissam hano onntabimus iii re, quia p<»r-

»1 ana scis fragHilate non posse subsiatere, da nobis B cipiclnr in ro qiiod modo babomus in spc. Ibi qua-
satutcm mculis et rorporis, ut ea qua' pro prccatis uo- lis pncintorum ct snbdiloriim pocoatorum, sed oon-
ttris patimur, le aiijurante viucamus. Orninus doni- vorsoriim, fulura sii gloria, past Inlroiliim Grndua-
quc ut p(vna tH acerbitas timoris, qu;e lunc in niorle lis domuitiant verba : Timebunl genles nomrn luum,
imminet, fiat caiisn piirgntionis nostrac, ut exami- Domine, et omnes reges lerrce gtoriam luam. In re-
nati et purpati pcr imminentom mortis timorcm, li- gibus prxlati, pcr gentes subditi, sive pcr genlea
bcri ct socuri porveniamus ad supern.Te pacis visio- peccatores, qui aliquando gentiliter vixerunt, rt per
noni. Ac si dicamus : Domine, quia in lanlis lunc poenitentiam salvati sunt, per reget, qui scipsos in
periculis constilutos pro humana scis fragilitate non hoc mundo bene regere novcrunt, pissunt accipi.
posse subsistere, lu qiii summc bonus es, da nobis Ili omnos nomen Domini, non scrvili, sed filialis

salutem nienlis el corporix, ul ea qua.' propeccalis no- dilcctionis timore in ccelestis vitac gloria time-
stris palimur, ita Je adjurantc vincamus, quatenus bunt.
poelestis vil;^ inlroilum niere;imur. Igitur quoniam Ei quoniam hic in pnesenti vita, Sion Id esl mul-
onines electi in fine inortis ot post exitum vilae sc- titudinem sanctorum Dominus acdificavit per verbi
dalis vitiorum raotibus, quiescentibus tentalionura sui praedicationem , et sanctarum viriutum opera-
ventis, plenam dc raundo vicloriam capere, et in lionera, b^^ne sequitur versus : Quoniam cedificavit

coelestibiis gloriam perennem possidere debonl, bcne Dominus Sion, ei videbitur in majestate sua, quia ibi

ct congrue angelorum exsultatio, qu?e de electorura ab omnibus videbitur in majestate sua. Eril illic

fit rcmuneralione, in tota hodicrni ofiicii excellenlia laus et jubilalio in sempiterna sajcula , q^uemadrao-
denotatur, ubi in Introitu canlatur : Adorate Dcuni dum sequens innuit Allcluia Laudale, inquiens, :

omnes angeli ejus, audivit et icetata esl Sion , et ex- Deum omnes angeli cjus, laudale eum omnes viriutei
sutiaverunt fttiw Judw. Nostra quippe redcmptio ejus. Laudant quippe eum angeli ejus, luudant ct
•ingelorum est adoratio ct exsultatio. Non enim so- virtutes ejus, sanclae videlicel electorum aiiiraae, quas
lummodo pro sua confirm.itioue, qua eos Deus Pa- non sua, sed sola illius vinute taniae beatitudinis
ter, nc peccare possent, slabilivit et roboravil, lau- consortes meruerunl. Qaorum gloriam superna
fieri

dant et adorant Deum, sed propierea dulcius et 157 '11* angelorum agmina intuentes quid, rog(»,
devoiius quodaminodo Deum adorani et glorificant, aliud agent quam quod Offertoriisequentia habenl?
quod nos concives suos reccperunt, et ad eamdcra Dextera ^ inquiunt , Domini fecit virtutem , dextera
gloriam, quam ipsi babent, nos pervenisse vident. Domini exaltatit me : non moriar, sed vivam, et nar-
\n hac autem angelorum adoralione, el congratula- [) rabo opera Domini. fntuentes etenim sanclorum
tione quid factura est electorum mullitudo? Sequi- opera Dominura Deura et meriti auctorem, et pr»-
tur : Audivit, et tcetata est Sion. Audita enim admi- raii datorem laudibus attollunl ei , qui fecit virlu-
rabili angelorum exsultatione el laude, quam de l«m, totum ascribunt dicentes : Dextera Domini fe-

illorum habent salvatione et redemptione, Sion illa cit virtutem. Sed felix illa sanctorum raullitudo hu-
sancta, id cst muUiiudo sanctorum Deum speculan- railia dc se sentiens qaasi stiis respondel concivibus.
tium lactatiir et congralulatur. Sod ot fiiia: Judse sicut siibjiingit-ir : Dcxtera Domini exaltavit me. Ac
Jbi cxsnllabunt, omnes dii^o ilU qui nunc per bonam si dicant : Non noslri operis magnificentia ad tanta

confessionem fidei Deo se proximos in boc mundo nos honoris et glorise provexit insignia, sed sola

fccerunt. oranipotentis Dei dextera nos exatlavit, quae toti.-ra

Sed notandum quid sil quod officiura istud ad diio cxhibuit, qiiidquid in opere fecimus raagnura, qiiid-
Evangelia canilur. 156 Primo ad illud, ubi de- quid in remuncratione accepimus dignum, el ideo
scendenle Jesu de monte leprosus raundatur , et per soecula viventes non nostra, sed illius opera
centurionis servus curatur ; deinde iterum ad illad, narrabiraus.
quando ascendil in navicuiam , et motus magnus In his omnibus, in hac divini tiraoris excellentia
 !

m VE.N. r.ODi:FI\lDl ARDATIS ADMONTENfilS l?;5

vere implebunlur verba Commnnionis, qna; seqnun- A elhomiuem esl ab iniiio, propter oiiginale videlicet

tiir : Mirabantur omnes de Uis quw procedebant de ore peccatum, pro quo omnis homo tandiu a Creatore
Dei. Qijycnam sunl, quae ibi procedunl de ore Dei. 6U0 scparatur, donec per Spiritum ganctum ia ba^
Mira sunt, dnlcia sunt, iDeiTabilia sunt. Nonne, cum ptisinateregenerari mereatur. Ibi sane originali abo-

procodit de ore ejus vox illa dulcis : Yenite, inqniens, lito crimine ex denario dittrno vera et familiaris in—
bencdicti Palris mei, percipitc rcjnnm quod vvbis para- lei' Deum et hominom fit convenlio. In denario quippe,

tuni est a Patre mco, non niirabuiitur ? Miranlur piaiie in quo imagoregisdcscribitur, rccepta pcr iiinocen-
quia porcipicnt niajora, perspicient excelientiora, tiam imago Dei^non incongrue cxprimitur, Quae
quam bic eis per sacra eloquia siint annunliata. Sed dignc saliset juste diurnus denarius potest appellari
cl lunc de his qux proccdunt de ore Dci, rairanlur, quia quandiu hoino in pcccalis cst, quasi innoclur-
cuni in onmcm plenitudinem scicntia^ Dei introdu- nis lenebris dicitur versari. EmiIus vero iu bapti-
cli, arcana vcrba, (\\\x non licet homiiii lo-jui, de smaie a peccatorum nocte. mox uthunc, qucm di-
ore Dci audire mcrentur, et lunc bcne transcursis et \imu3, iijur«Hrrt dcnarium acceperit, mox, inquam,
consummatis quinquc .Ttatibiis animae ab humanitate iit ad veram imaginem Dei pcr innocentiam redierit,
ascendunt-ad diviniiatis a^lcrnitalcm. Ad qure bona quasi in die manerc dicilur, et in die tali, a quo quid-
nos perdiical, qui vivit, ct regnat per infinita saicula D (1""! boni, quidquid aternae salutis est, inchoalur et
sxcuioriim. Amcn pcrficitur. Hacc cst revcra jucunda ct desiderabilis

158 IIOMILIA XX. illa Dci cl hominum coHrcntio, qiia facta conlinuo in

IN nOMl.Mr.AM SEPTUACESIM.CPRnU. vinenm Doniini viittunliur quando aiil per fidem, quam
Simile est regnum ctf.lorum liomini patrifamilias, in baptismate professi sunl, sanclx Ecclesije incor-
qui exiil primo mane conducere operarios t» vineam poraniuf, aut etiam in ipsa adhiic puerili a^late per
tuam {ilatlh. xx). maiius parenlum sanctoe ctspiritalis vitselocum per-
In hac lectione evangelica tres vocatorum ordines pcluo militaturi Domino inducuntur. Sed praemisso
jeterna Doi distinguit sapicntia, qiioriim primus est primo vocalorum ordine, quod sunt innocentcs, vi-
innoccntium, ultimiis pcenitcnlium, mediusveio obc- deamusetiam, qipliter continuo subjungatur voca-
dientium. Sed qualiter priina innocentium fiat voca- tio illorum qiios diximusol)cdrentes.
tio ex praesenlis hujus lcctionisvideamiis exordio. Et e(jrcssus circa liorffpi tertiam. In hora lerlii ado-
Simile est, inquit cvangclista, rcgnum caclorum Iw- lesccntia hominis est accipienda. Qufc cum scmper
trtini patrifamilias. Regni coclorum nominc hoc in prona silin maluin, secondum hunc Doraini cgres-
loco fidclem qiiamlibct animani possumus acciperc. sum omnino habet nccessarium. Nam qualem gratiae

quam summiis ilie PateifaiHJ/irts, Dcus scilicclcl ho- C et salutis fructum ex hac secunda ejus egrcssione
roo similem quodaiumodo sibi cllicit, qiiando ha^.c salvandi quique consequautur, ex sequenti vcrbo-
qu;c sequunlur, invisibililcr iii ca opcrari incipil. rnm oidine declaratur quo dicilur : Vidil alios slan-

Qui exiil, inquit mane condu'

cvangeiista, primo tcsoliososinforo,etillis dixit. Vidcre Dei est misc-
eere operarioi in eincam suam. Possumus in primo rcri Dei, diccrcejus esl vocare ipsins.. Vic/g/ namquc
mane infantiam sivc pucritiam hominis accipcrc. illos, et 160 videndo miserelur, quia atios per pet-
Exire itaque qunsi in primo manc Domiiius dicitur, cati crimcn factos conspicit, quam ipse qos per ba-
quando in ipsis puerilibus annis homincm, hiiic niMn- ptismi sacramenla fecerit. Yidet etiam eos stantes in
do sublalum, ad se in rineam suani colligit, ne mun- foro, otiosos, videlicijt ab omni oi^cre bono. Per fo-
dana convcrsationo commaculctur, scd ut in spiritali rum ctenim, in quo qu.^cque carni delectabilia coe-
vila, qua; per vineam accipitiir, innoccnli Deo inno- niuntur, carnalia non incongrite desideria expri-
cenlcr et simplicitcr adlucieat cl famuletur. Scdno- muntnr. Scd qiiiu, tcslc Scriptura, in dcsideriis est
tandum quid sit condnccrc operarios in vineam. Omni- omnis oliosus {Prov. xxi, 25), recte qui circa lioram
polens itaque majestas, cui ncc voluntas salvandi tcrtiam vocantur, starciii foro mcmoranturquia ela-
pcccatores deest, nec polcslas, vult ipsumqiiem sal- ta cofdis cervice coiitra Dcum sub polenli
^ crccti,
vat hominem, in salvando habcieccopcratorcm, non manu ojus ncquc voluiitneque sciunt humiliari. Sed
quoil ipsc pcr se quod vnlt pcrficcrc ncqneat, scd ut pins tamen et misericors Dominus ncqnai^iam quasi
meritiim spontanca sibimcnlccoopcraniis gloriosius dcspicicndo cos prjctoril, scd quos occulto raisera-
remuncraro Eaproptor istud condvcere Dei cl
valeat. tionis suy. ociilo videredignatur, ho^ etiam pcr in-
hominis est commnnc. Naiu ipsius csl nos miscri- tern;o inspirationis su?e vocal graliain : Ite et voi,
coiditcr prjcvcnirc. nosiriim \no pnTvcniontidovote inqniens, 1« vincam meam. Scd quia durum valde
obedire. Scd quia isti qui in 159/"'"»'? mane vocau- est et didicilc ul carncm suani carnisipie volnplatcs
tur, iiifaiitcs scilicct et pucri, ipsa piicrili ;clale pra^- homo despiciat, ct divimccorde el corporc servitnti
pedicntc, hac voluntaria dcvotioiio coopcrari Deo ne- sc subjiciat, fiiturum laborem per snbseqnentispr.-B-
sciuiil, scd totuin quod cum cis agitur, quasi ne- niii lonire dignatns csl promissionem. Quud justum
hcientibus illis ct nolcnlibus agilur, reclc illis con- fuerit, inqnit, dabo vobis. Ac sidicat ; Si sponte ve-
TCnit, quod in scqucntibus dicitnr : nitis, si voluntaria Cordis dcvolione vocanti obeditis,
Conventione autem fucta ex dcnario diurno misil quodjuslum dnbo
fuerit, vobis. Sed quid csl jusfum
$csin vineam. Qn.-cdam itaque disjunctio inter Deum islnd, quod cclcrna veritas his mediis, scilicet obe-
iis iio.:ii.i.t; DOMiMCM.rs. isi

(linilihtiA, (laiKliiM) proniittit, ciimiD |)riiiin cl iii iil- K nulva.-xli illon ocraftioiiein InTrnirr T.lral. ( nJe H
tiina vocalioiic iiil «l<> siilisfciitiira pra-iiiii jiislilla «cqiiitrr :

ailjccfiit ? Illi saiic,i|iii iii |)i'iiiio iiiaiic ct iii uikIc- 162 ^orn uri(irriiiinm fiiil , el iinfuil aliu$

ciiiiu hora iii s|iii'ilaliscoiivciKatioiiis viiicain v«tcaii- $ltiil.ti, tt duil tllit : ijutd hic ttitlii tola die oiti%i?

tiir, (|tuMluiiiiii<<(lo niilln MilJnHtilin, Hcd (piasi sola iVr uudtri.iiam horam, in qna dccrcpila a liii lioiiii-

bonilutt^ H iniscricontia Dc.\ Kalvantiir, ruin priini, iiiH intcl!i|{iliir, illi iioii iiii (iiiKrnc vidcnliir cxprnni,
i(I cst iniiocciitcs, iion propria- voliiiitalis ai bitrio, (pii gra\ia (|iiu>i|iic ct inorti ohiioxiu criinina coiiinii-

sc«l cx paiciiliiiii |H'.ccc|il(i viiicaui Doiiiini iiitiuve- scniiit, ct in illis pcr iiialani ('oiiHUctudiiictii <|iiasi

riiit, iillinii vcro (|iiasi ad (lccrcpitani nsiiiic :(>tut(;m dccr(>piti fa( ti oinni; virilc rohnr iiie>itis aniiscrnnl

in pcccalis pcrscvcrantcs pcccarc tuiidcin itcHicrint, Scd liinc (|iiaHicirra u;i(i<;ciiriam horain inihcriroidi

ciim pcccare mnplins iic(|uivcrinl. tiapioplcr (inod tcr Ihiniinns exit, diiin cis ((iii lutilcr , nt 'lixintuH,

his duolins pcr iniscricordiain, istis nicdiis (|uodain- in pcccatis invctcrali suiit, pcr oi riilt.c niiKcralionig

ino(U> daliir pcr jiislitiain. Nain jiistitia illoniiii upud 8ii:c praliain Irihiiit, nt scinctipsos r«'cogiios(ciil( 3

Altissiinnin cst voliinturia confcsAio pcccutoruin. landcniiine (ineni viliiti ct concupiHccnliis inipoiicn-
lluiic niniiruin spontnneain proprix voluntnlis dc- tes, felicitorcx ciscieunt, et poslposito leltiuli olio

lihcrationein, «luiu siiper oinnia in opcrario siio I)o- B ad cum, a quo stando, lioc ost siipcrlxi vivcndo re-

minns qiKcrit ct diiij^it, rocto vocationi horum l.rta cesscrant , per humilcm paMiitetitia' sutisractionena

hujiisniodi proniissionis verba siihjiinxit Quod ju-

:
redirenon didcrant. Mox iRitur, nl hoc inodo Doini-
stum (ticrit, daho vohis. Ac si dicat : Mea imo et
,
nus in eis ct ipsi in Uoinino exierint, suhscqiienl h

voslra lioc oxijjit 161 jnstilia, vos, qni respectu Dominica; incrcpntionis verba ntiliier aiidirc polo-
mo:e dulcedinis dulciu pra*sentis vita» gaudia sponte runl : Quid hic statis tota die ofiosi? Iloc sniie qunsi

reliqitistis, et inpncscnii ronsolationemea snblevari, tunc boinini Dcus dicit, cum ipse homo per aspiruiv-
ct in fuliiro xlernaliter mccuin glorinri. Sic, sic coe- lem Dei gralinm tactus dolore intrinsecus , oninos
lestis illo Pnterfamilias dura invisibili iiispirationis dies suos et annos in amaritudine aniinx sux reco^
sux lingua hominem intrinsecus alloquitur, fit miro gitare incipit, qitia tunc revera auribus aetcrni Judi-

modo, quod in seqnentibusdicitur Illi autem abie- :

cis frequentcr hxc eadcm verba gcinebunda cordis
runl. Abeunt quideni, quando de carnali vita ad spi- voce ingerit : Quid hic statis tota die oliosi ? Ac si lin-
ritalein transeunt, dum l«lo corde et corpore soU niiliter confitcndo soli Doniino dicut : Fateor, Domv-
Deo in sancta conversatione operari incipiunt. ne, et non no^o, me miscrum cum singulis sensibui
Iterum autem
et fecit similiter.
exiil circa sextam
Dorainioo isto circa sextam
el horam nonam.'
et ho-
f
ineis lota die, toto,

tr^ ^ n^a^e superbiendo hic sietisse

...
inquam, lemporevita; mex con-

ram nonam cxitu laudabilis ille et salnbris peccato- namque quasi pro pracsenli ponilur, et ideo
^'«<^

rnm exitus designatur, quem in proveclioribus ad- i" eodem verbo praescntiura dclectatio rerum non
liuc aetatibus, juvenlule scilicet et senectute, quas inconvenienter accipitur. Et quid aliiid veri p«Eni-

per sexiam ei nonam accipimus

idem misericors ,
tentesplanguntac defteni, nisi quod lota diehicoiiosi

Dominiis misericorditer operatur. Sed licot evan- sleterint , quod in cunctis actibus suis temporalia
gelisla taccat ,
quibus verbis , aut quo in loco hrec potius quam futura gaudia quaesierint? Venim, in-
facta sit vocatio ,ex eo tamen quod , similiter eum quiunt, verura est, Domine, quia lethali carnalium
fecisse asserit , dubium non est quin istos, sicut et haclenus,voluplatumotiodedili,nnlliim debitum tibi,

priores, stantes in foro invenerit. Et liaec satis con- Creaiori nostro, impendere curavimus obscquium.
venienter ad eos rcferri poterunt, qui in juvenlute Sed unde, miserator Domine, unde nobis tam inau-
aut seneclute sua in vineam Domini vocantur , cura dita delectatio carnalis illecebrai? Eo pro certo quia
absque dubio eodem nem9.nos conduxit. iVemo, inquam , id est non
et ilii spiritaliter in foro stare 103
videantur. Stare quidem illorum in foro est, eodera homo nos conduxit ,
qiiia non humanac carnis infir-

forensi carnalium desidcriorum strepitu inquietari, d mitas, sed incomparabilis elati cordis nialigiiiias ad
ulpote qui ab ipsius adolescenliae temporibus usque 1"^ ^H lania nagitia nos perduxll. Neque enim huma-
ad decrepitam ajlateni pcrdurans lara nolentes quam no peccato cecidimus sed diabolica superbia se- ,

volentes impugnare videtur. Attamen qui sponte ducti sumus. Nain humanum fuit peccasse, diaboli-

6ua de hoc eodem foro exeunt, sive in juvenili cum est hncusque in peccatis nos perseverasse. S.c
sive in senili sint aetale, eadem remunerationis quoque illis stantibus, sic in auribus a?terncD miseri-

gratia , quam superioribus pollicetur , pius et mi- cordise miserias suas jugiler recensentibus , tandein
scricors Dominus neqiiaqiiam eos privabit. Sunt voceDominica dicitiir eis inlrinsecus :

auiein nonnuUi, qui ncc ipso senili oet«te voci vo- Iteet vos in vineam. Ire itaque eos in vineam ju-

cnntis Domini obsequuntur, sed tanto securius pec- bet, dum tam perfectam carnalium desideriorum
cala peccatis adjiciunt, qiinnto diutius male viven- abrenuntiationem illis inspirat , i;t pro scclere ha-
do, Deo et sibimetipsls inutiles exstiterunt. Ilorum beant quando vel cogitalione ad ea redire de-
, si

tamen quam plurimos benignus amator hominura beant. Sed quid est hoc, quod hi novissimi, dc qui-

perire non pntitur , sed quasi et ipsorum in vinea busjam dixiraus, ad culturam vinese Doniini vocanr
sua operam desiderans eos vocal, quatcmis per boe tur, et tanien non dicitur ,
qiiale expendendi in ea
 : ,

«33 VI:N. CODEFRim ABDATIS ADMONTENSIS 13«

laloris pF;pmiuni cons^q^JUntm? ISihil verins, iit ces- A mercedem habuerint, sed jam ex lorpore subrcpenlis
lifno, per hoc nobis innniliir, qiiani q;iod in cordi- uegligenlije habere dcsierint.

bus vpre i;umiliiim et hnmilitcr poenitcntitun adhuc Quo autem modo , vel quo ordinc jam dicta voca-

invisibililer agitur, qui cum modis omnibus, quibus tio ad corda subditorum (ieri debeat, idem Dominus
poluerinl, divinam sibi clementiam reconciliare la- vineae 165 dileclo procuralori suo sequentia verba

borarint , nil tamen defutura laborum suorum re- insinuat : Incipiens , inquit , a mmssimis usque ad
muncralione cogilant, pro magno duccntes, si poe- vrimos. Debet saue Doiuinici gregis procurator a no-
nales inferni cruciatiis miseranle Deo tandem eva- tissimis, id est a peccatis incipere debel, inquam, in
dere valcant. Talis nimirum csi ultimus ordo voca- subjectis sibi personis, primum peccata et vilia con-
torum, ordo scilicet poenitenlium, qui cum duobns stantcr danmando increpare el sic usque ad primos
,

supradirtis innocentium , vidclicct cl obedientium hoc est ad virtiilum eii.horlalioncm ascendendo, ad

ordinibus adjunclus fuerit, elecla vinea Domini Sa- amissam divini fervoris conslantiam incessanter
baolh digne appellari poterit, in qua dulcia divini eos provocare. Tali siquidem ordine doctrinas suae
vini quotidie miscenlur pocula, quae carlesti Palrifa- verba, eo raodcrante, spiritaiis landem merces illa

inilias dulcia hauslu videntur el delectabilia. Yerum- Donnnic;e culloriims vincje rcddetur, quse in sequen-
L^men quod nulla vinca Dei tam electa nuUa in- B libus spiritaliter designari videtur. , ,

quani,congregatio justorum inveniaturtam perfecla Cum autem venissent, inquil evangelista, qui circa
qain interdum mane, inlerdtim etiam sero patialur, undecimam lioram venerant. Venit quippe homo,
nianifestesequentibus saucti Evangelii verbisdecla- cum seipsum invenit. El recle, qui circa undeci'
ratur mam horam venerant, humiles scilicet et poeniten-

Cnm autem sero fattnm esset, dixit Dominus vinece tes, quasi tuncvenirc dicunlur, dum corde et cor-
procuratori stto : Voca operarios. Manequippe elecli pore coelestibus intenti doclrinis, ex verbo Dei, quod
Dei habent ,
quandiu per exerciiationcm justitise in audiuni, rccle semetipsos cognoscendo intrinsecus
spiritaiis lumine fervoris inconcusse manent. Sed inveniunt. Sic nimirum a se apiid se inventi, dum
164 dulcc illud mane quasi in vcsperam vertitur, nil prrrier peccata se babere conspiciunt, divina
dum lumcn rectitudinis umbra tcnlationis sequitur. supervenicnte miscricordia , singulos , de qttibus
Has itaque variac mutaiionis vices Moyses innuit, cvangelisla dicit. denarios accipinnt. Et acceperunt,
iibi dicit : Faclumqtiexst vespere et mane dies unns inquit, singulos denarios. Sed qiiid est quod dici-
{Gen. 1, 5). In hujus sane mulabililatis dispendio tur : Accepervnt singulos denarios ? cum juxla com-
tandiu omnis bumana ingemiscit conditio, douec. munem locutionis modum convenientius posset dici
summum illud mane orialur , in quo, fugala omni ^ Acceperunt sinquli denarinm. Singulos itaque dena-
niortalilatis umbra, visurum seipsiim lucis auctorem rios accipere est singula peccata cognoscere, et pro
Psalmisla gloriatur : Mane , inquiens, aslabo libi et singilis peccatis pocnitentiara agere, et pcr veram
videbo {Psal. v, 4). poeniteniiara ad vcram redire innocentiam, quod
Sed interim lamen, dum iUud mane diflTerlur, ne- est imago Dei.
quaquam suos miseralor Dominus sic in hujus mor- Venientes autem prinii arbilrali sunt quod plu»
talitatis dereliuquil caligine, quin sepliformis Spiri- essent accepturi. Primi quoqiie, id est innocenlcs,
tus sui plerumque eos illustret et consoletur lumine. cum convcrsos peccatores tantam ex auditu verbi
Ipse est enim Dominicjc procurator vineae, ipse est, Dei compunctionis graliam accepisse conspiciiint,

cujus inspiratione laborantes in ca operarii Domini veniunt et ipsi, sestimantes quod plus illis siiit ac-
vocantur , cujus igne peccatorum vespcre dcpulso cepturi. Plus islud quod illi primiex mellifliia prre-

jam jamque lassi suaviler intrinsccus recreantur. dicatoris docirina se accepturos esse credunt, est

Possumus cliam {ier eumdem supradictum Domi- suavissima compunctio amoris cui longe minor, ,

n\ procuratorem bonum quemlibet supervineam Do- longe inferior est laboriosa compunctio limoris.

mini conbtiiutum accipere praedicatorem, per quem p Somper cnimdesideranles, sempcr ad hoc sunt spe-
opcrarios suos Dominusjubetvocari, boc est, assi- clanles, si intcr vcrba exbortationis 166 ^liqnid tale
duo pncdicaiionis ejus vcrbo ad inslantiani divini decwlesiibusaudirc mcreantur, undciu amoremcos
oporis soUicite exhortari. Voca, inquit, operarios, el lestiiimgaudioruinanimuseorumvalidiusinardescat
redde illi$ mercedem. Ac si dical : Ccrnis fervenlem el pra^scns raundos et conciipisccntia cjus magis ac
solem justitiae in tuoruui cordibus subditorum occu- magis in cordibiis eorum arescat. Std plernmqiie
buissf*, cernis eos a fervore divina; charitalis ad um- contiiigil ut, dum irriginim superius acoipere dcsi-

braip intcnii frigorisdecidisse ? dcrant, vix ultimum irriguum infcrius conscqui va-
Scd voca eos, clama, inquam, ne ccsses, quatenus leanl. Nain,dum desiderabili compunclione, ex solo

assiduo praedicationis tua^ et exbortationis clamore appctiiu supcrnonim emananle, irrigari cupiunt,
expergelacti intrinsecus recalcscant, et ad requiren- vix intcrdum lacryinas, quibus qiiolidiano defleant
dam raercedein suam, mea videlicet dulccdinis gra- exccssus, inveniunl. Unde et scquitur : Acccperunt
tiam, quam amiserunt , solilo raore suo , le vocante, atitem et ipsi singubs denarios. Accipiunt sane illi

inardescant. Nain pcr hoc quod dicit : tiedde illis singulos denariot sicut et novissimi, dum singulas
mercedem , satis ostendit quod camdem aliquando suas ncgligcnlias cognoscentes landera in •acrymai»
 : «

157 IIOMIMJ', DnviINV:\I.K\ M

cruiitpiiiit , tuiilO(|iio fliuit hiiiiiiliorrt , quuiito n«l \ nu\ iiiitii v>li liiiiiiilili*r allribuA, rl vadc de Tlrtul«
consci|tiiMi(iii!ii (|iioii d('siil(;r»itt sc vidciil iiiUriiiio- in virtutiriii proflcif iin , do bonik ad optima progrc-
IT8. Ihidt* F.o<|iiitiir : dicnn , ut is qiii purilHtin roiti , incorrupUoiiit cit
Kt actipieutr» tnurmurabant advertui patremfaiiii' niiniiiia, jain tilii coiiririnalo pcr oiiiiiia ftibi nil kub*
tiai tiiiciites : lli uovisainii iinn hora leccrnnt, et fiaret lialicii(liiiii cciiscal d«MluUcdiiic biia.

Ulo$ ncbis (eri»ti, quiportavimut pnndui difiet tvttutf l'o/o<iH((rn tt huic noviiiimo dare ticiil et tibi. Aul
Murnuir diriliir illiid , ciiin lioiiio alii]iiid inotcstisn non ticet milii qund volo facere ? An ocutu» luut ne-
vel inili|j;iiatioiiis in ooctiito patittir oordis, (jiiod iinain est, quia ego />o»iu* tum? Vt^/o, inr|iiaiii, ei-
ap(>rtis non audct, aiit noti vali»! profcir»' vrrliis. \'.l licino liiiic ct huinili idcin pirlalis l)ciirliciuiti, cam-
liHlc pcr hoc lalo niiinmir iK^ctiUuk dolor cordis dctn visitationiii inliina' gratiaiii pr.cstarc qiiam ct
itccipitur, (j[iio isti piiiiii pobl agnitnin slal>ilein poR- tibi. Divcscitiin Huin et iocupics, iitpotc ccclum ct
nitcnliuiu in tiinorc Hci conslantiain intrinsecns tcrrain adiinplens. Et totuin 16S »>>l>i qvo<i ^oto licct
aniicti crnciaivtiir , noii qiiod illis pro (ollala divi- faccrc quia sul>cst, ciiin volticro, possc. Scd iiifii -

nitnsiniscricoidia itnidoaiit, 8cd qiiia cx sui torpo- inus tua: murtalitalit ociilus adplcnuin ncquil scru-
ris et nrgligcnti:r rcatii inlcrnifcdulcediiiis sapoic sc lari qiiain sint inxstimabilcs mcu boiiitatis tbe-

privatos esse considcrant. Ih novissiini, inquitint, ^ satiri, ut qui justis bona data darc consueveriHi
una liora fecerunt , et pares nobis itlos fecisti? Pa- pro eoruin juslitia; nicrito, eadcin minus dignis pree-
res nobis, Dominc, i7/(»i fecisii in donis. Nain quod stare malucriin pro solo miseralionis nicx dcbilo.
habcinus nos per innocentiaui , illi qiixisi niiiiis Nequam hic oculus non pro nialo vel ditptici, sed
hora inomcnti per huiuiiem , tc douantc, coasecHti potius pro infirmo est accipiendus, qui consilia
sunt pcvnilcnliain. Etjusle, Domine, nostram ct Altissimi providere nequcat, el comprehendere ea
iltorum judicasti causain. Nara sunt novissimi, novi ex rationc ncsciat. Pia enim Conditoris raajestai
sciliccl pcr pa:nilontiani , novissimi autcm per hu- Dequaquaiii eum inaliti.c vcl diiplicitatis arguil,
oiilitatcin. Nos vero sutnus ,
qui portofimuspondus quern vcraciter ainici noinine honorar* decieverit.
diei et cestus , quia nec in prospcris humiles, nec ia Sequjtur
advcrsis fuinus paticntes. Sive euiin prosperitas Sic erunt novissimi primi, et primi «ovtssimi. Re-
arridcTet , sive adversitas imaiineret , totum grare "Kcra primarum raerilis notitijimi fiunt pr^-
conspeclis
pondus animnrum noslrarum erat, quia miserabili- mi, duni eos, quorum innocentiara venerantur, pro
ter, ne ad le levarentur, depriinebai. posse imitari satagnnt, et ad oinne veritatis opus
167 ^' respondit uni eorum et disit : A mke, nonfa- etiam ultra vires horum se consideratione extendunt.
C
<cio tibiinjuriam. Nonneex denario convenisli nuxum ? Sic etpiimt novissimorum intuitu extremi fiunt e*
Tolte quod tuum esl, et vade. Cuiicti qui cocleste buiniliimi, dum sagaciter pensant, quanto ponderd
colloquium rcquirunt , quandiu multa cogilantes aesiimetdivinitasetiam exiguum, quod de novissi-
multi suut et mulliplices, unum quod medullitus iKorum laboribus /ofiert bumilitas , et tanlum ia
ambiuut , divioitatis verbura uon capiunt. At si co- his pretiosior est hurailitaiis devotio , quantum et
rum intentio tota fuerlt uuita cum Domino jam ,
copiosior pii laboris cxercitatio. Hac con^deralionc
unt eorum spiritui suaviter Conditoris sermo blan- mutua, hac imitatione vicaria erunt not>ti5t;/:i primi,
ditur : Amice , inquiens , non facio tibi injuriam. tt primi novissimi, sic in utrisqite partibus per-
Amice, quem familiaris insiantia obsequii adeo no- feciionis acorescit cumulus. Sed terribile est valdc,

tum, quem vitae et conversationis integriiate sic ba- quod in hujus conclusione dicitur parabolae :

beo probatum, ut tam justitix quam misericordia; lfu//i sunt vocati, pauci vero tlecli. Mulii quidera
meae censura exigat a me amtct nomine bonorare tunt, qui sxculi actibus reauntiantcs fiunt oovis-
te, non libi injuriam facio, nee quidquam ex his, simi, id est per contriiionera spiritus humilllmi;
quae tibi debeniur, subtraho. Ego enim, cujus om- plures eliam, qui in bono proposito degenles pro-
nia in fide suxit opera, te, in cujus admodum mibi D bata conversatione videntur primi. Tales vocati ad-
complacuit amicitia, denario ex quo mecum convc- roodum plures sunt el multi. Sed quia ad hoc electio-
tmti non privabo, quia quacsitsc compunaionis do- nis meritum assurgant , ut siraul in utroque per-
num nunc, prout expedit, inlerdum, proutluivo- fecti appareant , videlicet ut si quos proposili fer-
tum expctit, misericorditerpra^stabo. At si in mu- vorexhibuit primos, profunda etiam cordis humili-
nere optas fieri diiior, uipole qui in obsequio ex- tas eshibeal uovissimos , vel quos peccati menior
stiteris devolior, tolle qnod tuunt est^ et vade. Ac si conscientia reddidlt novissimos, ^uperevcrescens
dicat : Quidquid aut in virtutibus nientis, aut vir- boux opcrationis cumulus eOiciat primos, tales

tiiosis opeiibus corporis vales , non luum est, sed elecii pauci sunt et rari.
meum. Ex me enim habes quidquid habes. Sed si 1G9 Sed quia certissimum constat toJnm donarl
ad illud meum aliquid de tuo admiscuiisti, hoc est si elcctis, siquid esi optimum in tbesauris gloriae et
ex eo quod in te gratia mea operata cst, tuis viri- immortalitatis, onini providearaus annisu, ut re-
bus, tuae laudi aliquid attribuisti, lolte tuam, dimitte munerationis sors in electorum numero qiiandoque
fneum , aufer abs te fundilus quidquid elationis excipiat nos. Et sic per boni operis instantiam ctire-

inanis tibi gloriae indidit appetitus ;

quod habei ex mu^ primoruiq meritis iuseri, ut per intimx haozi

VjiTi.OL. CLXXIV.
 : :

159 TEN. GODEFRIDl ABBATIS ADMONTENSIS UO

litatis studium prdccipiie nitamur novissinpis etiam A verus, inquatn, denarius quia yera in eo siniilitudo
conforraes fieri. Quod ipse prajstare dignetur qni Dei Patris crat, quem nulla ignorantia, nulla un-
cum Palre et Spiritu sancto vivit et regnat Deus quam peccati niacula ofifuscaverat. Digiie ulique de-
p<r omnia sxcula saciilorum. Amen. nario comparatus est quia sicut olim denario imago
HOMILIA XXI. regis impressa fuit ita homo ille nobilis, imraacuia-
J!4 EAMDEU DOMtNICAH SECUNDA. tus, incorruptae filius roatris, veri ac sumrai Regis,
Stmi7< est regnum coelerum homini palrifamilias, Dei veram in semeiipso iraaginem habuiu
Palris,
qui exiit primo mane condueere operarios in vineam Primus enim parens noster Adam, et prima raater
$mm {Matth. \\). nostra Eva, utrique ad imaginera Dei conditi, dena-
Homo iste paterfamilias DeusDeiFilius est, homo rius dici poterant ; 171 ^^ Qui^ eamdera Dei ima-
Christus Jesus, qui recte dicilur Paterfamilias qiiia ginem in semetipsis peccando violaverant, neutcr
ipse Paier multarura esl familiarum, omniura vide- eorum denarius diurnus , sed nocturnus quodam-
lioel digne sibi famulanlium. fluic ergo convenien- raodo erat. Faeta autem conventione hac, ut diximus^
ter regnum ca;lorum simile dicitur, sancta videlicet ex denario diurno, misit eot in vineam suam, quia
Ecclesia seu quaelibet pie conversantium congrega- sicut in paradiso ex latere Adx dorraientis fabricata
tio, aut unaquaeque fidelisanima. Omnes enim, qui ^ est Eva, ila ex latere Christi dormientis in cruce
fructum capiunl salutis, huic horaini Patrifamilias fabricata est Ecclesia
oportetassimilari, ut sanctitati conversationis ejus, Potest etiara aliter intelligi quod dicitur: Misiteot
4n qua vera et perlecla norma oraniura est virtu- in vineam suam. Quando enira idera gloriosissinius
tum, pro modulo suo iraitando sludeant confor- mortistriumphator ad inferos descendit, et eleclos

raari. Quod bene beatus Joannes apostolus admonet suos de infernalibus claustris eripuit, misit eos in
dicens : Qui dicit se in Christo manere, debet, quem- vineam suam, id est post longa infemi tempora ad
admodum ille ambulavit, el ipse ambulare (/ Joan. aeterna paradisi sui reduxit gaudia. Sequitur :

n. 6). Et egressus circa horam tertiam. Quis fuit egres-

Qui exiit.primo mane conducere operarios in vi- sus ille? Egressus iste factus est hcra tertia, qua
neam suam. Exiit quidera tunc Rederaptor noster, hora etiam Spiritus sanctus venit super apostolos.
quando de illa occulta divinitate sua egrediens, ut Postquam autem supereminens Spirilus sancti gra-

Tideri possel ab bominibus, bomo visibilis de beata tia effusa est in filios adoptionis, quatenus humun»;
€t virginea carne beatae el intemeralse virginis Ma- salutis fructus mox subsecutus sit audiamus : Vidit

Tiae est progenitus. r alios stantes in foro otiosos. Per alios istos operarios

Et notandum quod dicitur : Prtmo mane. Sicut gentes inteliigere possumus, qui profecto quasi in
"enira exsurgente mane tenebrae discedunt, et lux foro stabant quia elatae mentis cervicem contra
incipit appropinquare ita nascenle Christo totiis Deura erexerant, et forensi vitae, id est carnalibus

mundus,qui in tenebris fuit iguorantise, in tencbris concupiscentiis dediti solummodo-terrena cogoos-

peccatorum ante adventum ejus, nova nati Salvato- cebant, et terrena quairebant, sicqiie ab omni bono
ris luce illurainatus est. Nato etenim Christo mane opere torpentes pro salute sua laborare neglexe-
illud Islabundum illucescere coepit, in quo nova illa rant. Quos tunc nimirum omnipotens Deus vidit^

stella roiindo apparuit, qua; de longinquis terr-x quando eis misereri cicpil ; nam videre Dei miscreri
finibusmagos illos, 170 priraitias gentium, ad fi- cjus est. Nusquain autein legimus Redemptorem no-
demejus adduxit. strum ia carne apparentem, et taulummodo inier
Exiit ergo conducere operarios in vineam suam. Judseos conversantem et docentem, aliquando gen-
Operarios quidem conduxit quia et verbo vcrilatis, tibus praedicasse, vel aliquara benignitatis sux gra-
el exemplo sanctae el religiosae conversationis veri- tiam eis conlulisse practer puerum centurionis,
latcm Dei ncscientibiis, bonum non agnoscentibus quem sanitati restiluit , et mulieris Chananacae fi-

aperuit. Qui nimirum si tantumraodo praedicasset, D liam, quara a daemonio vexatam liberavit. InsupiT
duxissel utique, non conduxisset. Sed quia, quod etiam prxcepit discipulis suis : Ne , inquiens, i)t

verbo docuit exemplo ostendit , operarios in vi- viam gentinm abieritis (Matth. x, 5). Mis^o autem
neam couduxisse satis congrue eura evangclista as- Spiritii sanclo omnibus in orbe terrarum dispersis
serit : naiioiiibus loculus esl pcr ora apostolorum. Nam
Conventione autem facla eum operariis ex denario diim oodem Spiiitu sanclo edocli linguis omnibus
diurno misit eos itt vineam suam. Ubi vel quando loqui noverant, et poteranl, in omnpm terrara exivit
facta est convenlio isla ? In cruce et passione Christi. simus eorura. Qiiod evangelicis apcrte verbis innui-
Magna enim disscnsio cl disjunctio cral inlcr Dcum tur, cura subinfertur

el hominem proplcr crimen originale. Sed ubi ipsc 172 Etillis dixit: Ile et vosin vineam meam, el

Mcdialor Dci et hominum cnicem ascendit, et cri- quod justum fuerit dabo vobis. Ac si apcrle dicat
mera originale pcr passionem mortis sanguine suo Per fidem rectam intrale in Ecclesiam raeara, et
dflcvit, ibi vera conventio inter Deiim et homincm quod justum fuerit, dabo vobis. Jus'um est corain
facta est ex denario ditirno. Denarius diurnus homo Deo juslis retribuere secundnm jiistiiiara eonim, et
ill« erai, <(i:em assumpsit de beala VirgiDe Maria recte in hoc mundo viveotes, atque in bono perse-
 : ,

u\ tlcVMIl.I.K bOMINK.VLKS. u«
voraiitcA |)o<>t nnoni vit:o oobIchMs r<'K;iil |ir;rniii!i ru A Ctreauudi-ciiuam fxilt. ljii(lrciina)iKC lior.i kiKnlH-
iiiiiiiiTiuc. Ila^c l>('i jiiHlilia proplcr prirvariralio- cat trniporu noHtra. Nain pnr uiidcnarluni nuiiiiriim,

iiom A(lu> loiig(^ alialionut» oral ab antii|iiisPu(rilMiH. (|ui donariuin trannil, traii(;n'h<iio tl)(iiratur, r(, pr<ib

Nain AI)(>I juslo pro|ilor oiiin iiiiiocoiitor oociso, ct dolor ! iiistaiilis toni|)oriii \i(a uinuiiioriK rr|i!i-la

Noo, (|iii in iniiltiK piMicuiis illi in urca sorviorat, iiialis, piMToi tioiiciu rxccdil Dn ali)|{i, iu <|iiu (rio

Ahraliain quo(|iio, <|ui pnroopto <ijiis obtMliens <Jo omnos lrans(j;rodiunlur niaiiduta Uouiini. b<>d lirrt
lorra ct ooKnalionc 8un exi<-rul, ra'toris(|ue saiutis jam mundus
totiis in maliKuo sit poHitu», lioni|frnui
ratribus ndoliler sibi raninlanlibiis, iioii, quod jtii- tainoii Patcir.imiliaR, vidcliccl Hcd«ttiip(or oostrr,
tutti fnil, i(l ost roi;nuiii o(oloriiin doiiavit, sod post circa uudixiniatti rjt(,(|uia noslris ctiuiii (ciii|ioriliiii

perroctaii) jiistitiani donogalo ro^iii boiioio inror- di({nos sibi oporarios iii viiioam siiani culligit. Liide
uuiu <lodit. Convortondis voro gonlibiis dicit : Quotl a|)(o siibjiingilur :
/'.'( inrctiil alio» ilatttei, el dicil

justuiti ftteril dabo vobis. Quoii idom csl ac si di- illiii : Qiiid hic itali» tota die olioii? Alii itantfi

cal : Jusltim nirum, j:;loriain vidiMicot rogni moi, oiiiiics sniit qiii niinc por snporbiain viti:conirj
anto passionom nioam nuiuiuam dodi, <]iiani vobis Doum soniotipsos origiint (|uil>iis ol divina vooo ('i-

gontibus daio disposiii. llndc ot post rosnrrootio- oilur : Qnid liic slatis lota die otiusi? Cwr in(|iiilf
noin suam miltoiis discipulos docere oinnes genlcs ^ pra>sons lompus, vobis ad Temodium animx* vostriB
dixit : Qiii credidcril, el bupiiiatvs fuerit, salius eril conccssum, absque bono opere coiisumilis in va-
{Marc. XVI, It»). Soquitur sancla lectio : cuum ? Kt bono quidom n'dargiMintur starc oliosi
Illi aulcin abicrtitil. IIoo in loco cvidenlcr oston- tola die quia in ca partr, in (|tia dies esse debuc-
dilur quam devoto gentos obedientos fidei, relicto runl, sensu videlicet et intcllectu illuminrali cordis,

crroreidololalri;o, per salubrem apdstolorumdoctri- (piem divinitus percepcrunl, ad iiii(|uitatexn et su-

nain ad Domiiium sinl conversoe. Post hunc egTcs- perbiam, non ad bonorem Dci vel ulilit;.lem proxi-

$um ergo, qul per adventuiu Spiritus sancti factus mortim vcrtimt.
esl, prolinus subdilor 174 ^*^^ pensandum csl quid inquisiti respon-
Tleruin autetn exiit circa sexlain el nonam horain, deant? Dicttni ei : Quianetno nos conduxit. Respon-
et fecit sitnilitcr. Per scxtatn horam benc intclligi va- sio ista clamor est popuii ad Deum. Domine, in-
letlempus niartyruni, quod fiiit posl tenipora apo- quiunt, nemo tios condnxil quia nullus nobis erran-
stolorum. Nec incongrue per Ivanc horam designan- libiis viara justitiae praedicando demonstrat et si

lur lempora marlyrum in certamin« passionis laho- aliquando bonis doceinnr exhortationibus, nullr.ra
rantium. Nam fervor elcalorsolis in sexta hora (26) p bonum exemplum bonae actionis hahemus. Ilsec pio
vehemenlior esse solet cacleris diei horis. Sicrevera feclo verba -sunt, quae, proh dolor ! pene de cuncl.a
sic glorlosissimi marlyres nlriiisque sexus prae om- Ecclesiae rcctoribus veraciter dici possunt. Nam si
nibus pene, ut ita dicam, Cbristi electis ferveniio- aliqui snnt qui bona audire desiderant, desunl q'!i

res erant in dilectione Dei. Nam per diversa lor- dicant ; et si sunl qui rccta <loceanl, paucissimi ia -

mentorum genera exaiuinati, dum duris admodum veniunlur qui ea quae dicunt faciant. llinc Psa'-
Oagris verberabantur, vivi decorrabanlur, flaramis niisla ingemiscens ait : Otnttes decliuaverunl, sitnul
etiain injecli exurebantur, nisi ardentissimo
173 inutiles facti sunt , non est qui faciat bonum {Psal,
divi amoris igne interius flagrassent, forlitcr extra xiu, 3).
cremans incendium sequanimiler tolerate minime Dicit illis : Ite et vos in vineam. Isla vocantis Do-
potuissent. mini jussio inspirationis ejus esl miseralio, dum
In nona autera hora, in qua sol clare quidem idem benignissimus Conditor noster, quos in per-
lucet, sed ad occasum vergit, raystico intielleclu ac- petuum salvare disposnit, quamvis sit circa unde-
cipere possumus tempora confessorum. Qui confes- cimaro, ad aliquam bonae conversationis vitam ve-
sores sanclissimi cessante jam persecutionis rabie nire facit, ubi si recta docentem non habeant, ii si

in pace Ecclesiae quietam duxerunt vitam, sed prae- p tamen recte vivendo salvi fiant.
sentia despicientes aeiernam patriara vocibus raori- Cum autem sero faclum essel. Sero istiid, unde hic
busqoe pwedicantes, atque per omnia Deo digni dicitur, consuramalio sjecuU recte inlelligitur. Ap-
inventi, per sancta documenta, el per bonorum propinquante autem ipso fme mundi profecto fit

operum exempla in diebus suis raagna mundi hnjiis quod evaiigelista moi subintulit : Disit Domintis
«ranl luminaria, ut de eodem patrefamilias, qui in vinex prociiratori suo : Voca operarios. Dominus
ipsis ct per ipsos operabatur, recle dici valeat: hic vineae Deus Pater accipi potest, qui dicit procu-
El fecH simiUler. Nara sicut per apostolos suos gen- ratori suo , id est ad coteternum sibi Filium, aut
tes ad fidei graliara converlit ita etiara per raarty- fortassis ad Eliara sive Enoch, qui ante judicium
res et confessores non modicam ejusdem populi ad pi-aedicandum venturi sunt in mundum, vel ad
multitudinera ac 'cognitionem sui noniinissimul ct aliquera pastorcra Ecclesiae, Yoca, inquit, operariot,
amorem perduxit. Sic per ordinem evangelista apo- ul oranes, qui adhuc in infidelitatis ignorantia te-
stolorum, marlyrum, et confessorum tempora pro- nentur, le praedicante, te docer.te, te a Jjuvante pnr
soquens illico adjunxit dicens : fldem ad Ecclcsiam convoccnlur. Ante finem etenim

(26) Quaj nobis nunc duodecima, seu mcridies tst.

14S VEN. GOPEFRIDI ABBATIS ADMONTENSB lU
muiidi plures de Judaeis el Geiitibus coliigendi suiil A quia ad unara pradicatlonem apostolorum in lc cre-
ad unitateno ildei. diderunt. Et ideo rectc cum eis egisti, quod pares
Et redde illis mercedem. Merccs ista, qu?e illis illos nobis fecisti. Nam nos i!li miseri sumus, qni

dari jubetur, cognilio est Patris el Filii et Spirilus portavirr>us pondus diei el astus. Quidqiiid eniii)

sancti, sicut incarnata Dei sapienlia loquens ad Pa- boni ex lua gratia vel prosperitalis accepimus, quid^
trem ait : Jlccctst autem vita wterna, ul cognoscant te quid adversitatis ex judicio tuo pertulimus, totum
tolum verum Deum, quem mi^isti Jesum Christum
et miseris animabus nostris grave quodammodo erat

{Joan. xvii, 2). Congnie autem subinferlur Inci- : pondus. Nam nec in prosperis libi bonorura om-
piens a uovissimis usque ad primos. Novissimi 175 nium Largitori pro acceptis beneficiis dignas gra-
etenim sunt gentes, qui per fidem convertentur ad liarum actiones persolvimus, nec in adversis ei
Dominum ;
primi vero Judaei ,
quos conversis jara merito noslrac iniquitalis, le super nos mala indu-
gentibus ad agniiionem suam vocat benignus et cenle, sub juslo tuo judicio animas nostras humi-
misericors Dominus. Recteergo gentes Judaiis pra>- liavimus.
panuntur, quia non potest fieri ut Jud»:i geniililatem nj nOMlLlA XXH.
prc-Ecedant in conversione, sed post vocationem gen- m
EAMDEM DOUINICAU TEKTIA.
liura etiam ipsi salvantur secundumelectionem gra- ^ Formavil igitur Dominus Deus hominem de limo
tise , quemadmodum beatus Paulus dicit : Cum ple- terra, et inspiravit in faciem ejus spiraculum vitce, et
nitudo gentium introierit, tunc omnis Israel salvus erit homo in animam viventem (Gen.
facttts esl ii).

{Rom. XI, 25). Unde aperte sequitur : Omnis homo, qui in j)eccatis conceptus est et na-

Cdm venissent ergo, qui circa undecimam horam vene- tns, quandiupeccatorum jacel sordibus, quandiu
in

rant, acceperunt singulos denarios. Genles quidera, ad- limo foedatur terrenae contagionis, infornus quo-
huc convertendse, quasi circa undecimam venieot, qui dammodo apparet in conspcctu divinae majestatis.
in incredulitate usque ad finem mundi permanebunt. Cum enim tola mentis iBlentionelimdionxusmanct
Sed tunc accipiunt singulos denarios, quando per pracsontis vitae, cum, inqua^i, ea solummodo desi-
lidem sanctae Trinitatig inslructi cognoscere inci- derare, ct diligere novit, quae male sordens Uibrici
pient Redemptorera suuro, qui Deus ante sxcula saeculi deleetatio ingerit, quidrectiusquam /tome de
pro ipsis horao fieri dignatus est in flne sseculorum. limo formatut dici poterit? Sed prseveniens omni-
Venientes autem et primi arbitrati sunt quod plus potentis Dei gratia, cum horoinem formare, id est
esseni accepturi. Primi isti , ut supra raeraoravi- reforraare de tanta disponit miseria, secundum in-

mm, populi sunt Judxorum, qui idcirco primi di- /< genitam sibi bonitatem misericorditer ei inspirat

ciintur, quia priraum electi et vocati fuerunt, sed Dei et sui cognitionem, juxta sequenlis litterac nar-
postmoduiQ Cbristo in carne veqiente illi credere rationem.
nolcntes ab ipso reprobati sunt. Hi plenitudine Et intpiravH in faciem ejus tpiraeulum vita. Ver
gentium conversa tandem venicntes ad unitatem Cariem.quahomoquilibet agnoscitur, nonnunquara
lidei ar6i(ra(t sunt quod plus etsent atcepturi. Bene in sacro eloqnio cogniiio Dei designatur. Pcr tpira-
quidem non arbitrantur quia
dicitur arbitrali sunt, cutum vero vita: graliam Spiritus sancti non incon-
nunc utique opinantur quod quandoque praiferendi gnie possumus accipere.Cum ergo oniuipotensDeus,
sint gentibus, ut et filii diiecti, et praeelecti majori ut pra:diximu9, hominem de informitaic peccatorum
dignitatis gloria prae illis jure haredilario debeant reformare deliberat, inspirat in faciem ejus spira-
&ublimari. Acceperunt autem et ipsi simjulos dena- eulum vitce, hoc est per gratiam Spiritus sancti ve-
rios. Nihil enim amplius 176 >" conversione nisi nireeum facit ad agnitionem Dei ct sui, ut et creato-
cognitionem Patris et Filii, el Spiritus sancti acci- rem suum veraciler agnoscat, et quam deformisfuo-
piunt. Singutot utique denariot, quia denarius Pa- ril in peccatis, digne poenilendo recojnosrere valcat.
ter, denarius Filius, denarius cst Spiritus sanctus, Accepta autera coj^nitiono Dei et sui, cum circum-
ntque pcr unam eamdemque veraj fidei viara ipsi ct D specte seipsum bomo considerare cwperlt, et dcin-
gentes ad coelestem perducuntur palriam. forraitatc sua confusus, ad novcs vit;:e conversionem
Et ttccipientes murmurabant adc&rsus patremfami- venire decreverit, rect* de illo dici poterit •

lias. Istud raurmurrecognitio humilis estet dolor oc- Et factus est Somo in animam vivenlem. Quandiu
cultus, quem in corde suo babcbunt, dutn in veri- enim homo vivens 178 ^^ pcccalis mortificare ne-
tate Deum cognoverint nimia aCQiclione spiriliis quaquam in se sludet vitia carnis, qux rcfera sunt
gementes et dolentes, qnod tandiu illos Deus dese- opera mortis, non in animam viventem, sed in ani-
ruit, tandiu in crrore suo ca:cos rcliquit, lacrymosa luam quodammodo factus cst morientem. Poslquam
cordis voce dicenlcs : Hi noi;is«tHi» uiia hora fcce- autem haec in se morlificare coeperil, ipseque in
runt, ct pares illos nobis fecisti qui portavimui pon- Domino laudabililer vivere decreverit, jam bene da
dut diei et cestus. Ac si dicant : Dominator Do- illo d ci putcrit quod factus sit homo in animam vi-

mine, justus es, et rectum judicium tuuro, quia quod t>!:,tc:.\, qiii prius factiis fucrat in animam quodam-

nos primi vocali in patribus nostris habuimus, modo nioricnteir.. Quid sit vero quod in enimam
quodque in lcgc et Scripturis longe ante acccpimus. tiventem hcms faclus dicitur, cx ipsius Domini ver-
Li novissimi, gentes videlicet, una hora fccerui:!, bi$ colligi polerit, qui ia ipso primurdio bumaaai
 449 IIO>Ill l.t: DOMI.^ICALLS ut
creulluiii!] dicil : Faiiainui, Inqiiit, hoininfm ad inta- \ IioiiIh iibcr t-l ex|iC(liliis (ll^iioKllur eiM U*'*'(l cli

giarin et similituJMinn imstram. Ad iiii:i^iiiriii (|iii|)|)c oido iici|uriiti(i litl«r.i' »|tcttc vidctiir iiiJicaii',

Dri tiiiu* lioiiiu lailiis di* itiir, ( niii is, qiii piinii i'rodujiliiur Dufinitui Ihui dc liumu omue litjttmm

poccaiido iiii:i}{iii(Uii Dci iit ho violuveral, Ijcne vi- pulchrnm vitu, r< ad veiceHdum luure. Per liumum
vendo rcrorinari in bpirilii nuMilis siia' ilcsidt ral. Ad 180 '**<' ''I loco liuiiiilc cor p(j'iiilcnlli cujUklHKl
iinilitiiilinoiii aiitcin IVi fai liis dicitiir, ctiiii siinilis lioiiiiiiis iiilclligrrc pohsuniun, (|ui convcrtui a4
ci flcri dcsiilcrat, id csl siciil illc siiiiiiiic lioiuis pcr Itoiniiiuin , duui inforinitatcin |.c( caloriini inoruni
unmia cxstilit, it:i cliaiii ips(^ lioiiitatis illiiis ciciii- liiiinilitcr (oiihidciaiido ad o< iilus rcvocal iiienlic,

plnin nssi^qiii cuntcndit, fiicul illc niundus, iino au- liuinilis (ll, cl dcjccttis in ocutiH propria; cunsidera»

(turtotiiis iniiiidiii£ erat, ita ipse niundiis corde et tionis. De liac ergo nobili litiino, id csl de hoc liu,
corpore cssc sliidct , sictil illc niaiisiiclus ci linniilis inili corde producit noiiiiiiiiqtiaiii Douiinus omne li-

npparuit, ita ipso liiiniilcin cl inansuctnm oinniliiis lliiu'i)i, fortittidincin vidclitet et cinineiitiaui bonoruai
KC ccrncnlibus pr;cbct. opcruin.

Qiiisiiuis orgo ila de linio lcrroc, id csl do linio lcr- Lt nolanduin qiiod non dicil : Omue liijnum, ted
reiK« conversationis forinalus fucril, qiiisiiuis ila cuiii additaniento qtiodauiinodo : Vuklirum vnu, el

pcr inspiraiilcm gratiam Spiiilus sancti, acccpta IJ "'^ i'CA<CHdum ««aiv. /*u/f/(ru»i rc\era /(j/rium dit ilur

agnitionc Doi cl sui, lic anima moricnle in animam opcralio, quoe de vcre bumili corde protedil. Nam
faclus fuoril vivciilem, et ita ad imaginoin cl siinili- quicunquc cx tolo corde se bumiliaveril quidquid ,

ludincm Dci reformatuin se recognoscil, ut etiam cMcriori corporis excrcitio cxbibuerit, pulchrum est
ipse imagincin Dei in se renovans, Ei a qno faclus miquc in ronspectu divina: niajeslalis, pulchrum et

est, por bonitalis, munditi* et mansuctudinis exem- ddeclabile in x*stimatioiie bominum ; utile erit eliain

pla 179 similis licri loto mciitis cl corporis annisu ad sdificationcm proximorum. Nam quicunque &«io
Mivigilei el dolocleiur, valdc neccsse babct, vA la- vcra buniilitalecst, eliamsi bona quxlibcl operelur.

benli s;vculo alicnus prorsus efliciatnr. Nam si in eo non tamen pulchrum dici polerit, quod sine humili-
diutiiis deinorari volucrit, insurgenlibus paulalkn tatis pulchritudine aclum fuerit. Lnde et Doniinus
tiimulluantium rorum occupalioiiibus , a profcctii in Evangelio dicit : Lnceat lux vestra coram homini-
vii tuosi operis meiis nonnunquam torpescit , et in bus, ui videant opera vestra bona, et glorificent Pa-
defcctnin dcsidios;e convcrsationis se dejicit. Uude trein vestrum qui in ccelis est (Maith. v, IG).
el apleniox scqnitur :
El ad vescendum, inqnit, suave,qttia illa operalio

Plantaverat autem Domimis Deus paradisum vo- quK ex humilitate procedit, suavis est ad vivendum,
C suavis etiam erit aliis hominibus ad imilandum. Li-
luplatis tt principio. Per paradisum, qni liortus deli-
tiarum dicitur, spiritalis vila accipi non incongrue gnum etiam vita- in medio paradisi esl ratio homini»
poterit, in qua anima; delicatae, animae deliciis su- posila in medio cordis. Ratio vero hominis, illa vis
pernx dulcedinis aflUienles sunt congrcgatoc. Sunt animai dicitur, qiia solum Deum et coeleslia con-
etiam nonulli in sseculari viia, qui Conditori suo templaiur. Tunc autem homo rationem suam in me-
placcre contcndunt per bonse operationis nierita; dio cordis diciiur liabere,cum divino fultus auxilio
sed, quia ab infimis bonis sese nequaquam suspen- superius et inierius suum sapieuter novit discer-
dunt, spirilaliuni deliciarum gratiam nec prxgiis- nere, ut videlicet Deum qui est suum superius, ut
lare ncc percipere queunt : ideoque ipsi auctori Dominum et proprium factorem tiraeat, veneretur et
dtilccdinis gustum proebere nequaquam polerunt diligat; inferius vero suura, qttodest corpus, utser
dulcissimaj refeclitmis, Nam quemadmodum cibus vum propriae poiestati subjiciat. Qui ergo iia supe-
delicalus et moUis suaviori sapore reficit et vegetat riori et inferiori suo id quod suum est trihuil, hoc
cor bominis, quam cibus durus et vilis, sic nimiriN» esl, qui Factori suo debitai subjectionis revereniiani
anima; inChrislo, ulita dicam,delicataespiritalibus, irapendit, et corpori suo necessaria justo modera-
inquam, deliciis cnuirit.t^majoris dulcedinis gustum p niine indulgere novit, hic revera raiionem aniniae
giilturi ipsius dilecti praeparant quain bi qui solum- suse recle dici poterit in medio cordis h.-tbere. Sed
inodo per bona exteriora Deo student doservirc. qtiantumvis honio quilibet spiritalis per
Igl prx-
Etbene paradisus islc aprincipioplanlatus dititur, venientem Dei graliam, his et aliis virtulum exerci-
id cst ab eo qui csl principiura providenlia diviniB tiissursum semper lendat., qtiandiu tanien corpus»
«dispensalionis homim cuilibcl , ad salutem Yil?e quod aggravat auiraam, porlat, dubiura non est quia
ailcrna; vo^^.ato, praiordinatus. Quod bene raanifesta- scepe ssepiusque hastentalionumraoleslias insescn-
lur verbis mox sequenlibus : tiat, ut videltcet ea delectelur iraplere quse propria
In quo posuil honiinem, quem formaverat, quem vi- volunlas videtur suggerere. Unde eliara post lignum
delicet dc illa infoi-miiate peccalortim, de anima, in- vitae positura in medio paradisi, continuo suLjun-
qiiam, morienle in animara reformaverat viventem. ttuni est:
Omnipolens ergo Dominus hominem formatum de Lignumque scienti(e boni et mali. Per lignum scien-
linvo terra; ponit in paradisuni, in spirilalem scilicet lix boni et mali propria hominis volunlas valet in-
vitam, ut lanto ubcrius fructura bonorum operum loljigi, cum sicut diximus, homo quilibel virtulum
valcat profcrre, quaulo a slrepitu terreiiae occupa- pollens profcctibus, plus huiiianis dcleclatur altDlli
147 VEN. GODEFBIDl ABUATIS ADM0NTEN9IS, US
favorlbus, quam in occullo proprise conscienUae con- A luicm (Rom. x, 10). Dicilur eliani Phison orit m»-
tegi sit contentus. Cura vero liis ct hujusmodi co- taiio, quod recte eidem convenit prudentix : Nam
git ilionibus homo inaniter est oecupalus^ (it non- prudens revera el ille dici poteril, qui per mutatio-
nunqiiam, ut a divina dulcedine aridus appareat, nem dcxterae excelsi novis, ut ita dicam, linguis in-
soIid:£que virtutis prorecLum minime in se sentiat. cipit lo jui, id est ut qui prius superbo ore, verba
Quapropter necesse valde est ut oranipolens Deus arroganlia; proferre scJilus erat, humiliter jam loqui
)iominera, queni sic, ut supra memoravimus, de incipiet ;
qui prius ad otiosos sermones frenum lin-
limo terrjE formavit , oculis divinae misericordiae gua; intrepidanter relaxabat, custodiam jam ponens
rnrsus respiciat, ac rore Spiritus sancti ariditatera ori suo ad sejificationcni sermones
proximorura
icrre illius irrigare et iofundere iKgnetur. QUod sale sapienliae conditos proferre studeat. De quo
fongrue sequens iste versus expouere videtur : fluvio eliam adbuc subinfertur : Ipte est, qui cir-
Lt fluviiis egrediebatur dc loco voluptatis ad irri- cuil omnem terram llevilalli , ubi nascilur aurum,
gandum paradisum, Tria liOC in loco posila esse vi- et aurum tcrrcc illius optimum est. Uevilath do-
rentur : Fluvius, locus, voluptas, per quae eViam Iri- lens, sive parturiens dicitur; parturirc vcro, qnasi
nam numinis professionem divini aceipere possu- desideranter parere dicimus, Circuit aulem Phiv
mus, Palreni, Filium, et Spirllum sanctum. In
B omtiem terram llevilath^
cl son, id est prudentia
t»o/upia/« scilicet Patrem; in loco Filium, in (luvio cuin bomo per prudenliam hoc addiscit, ul dolois
Spiritum sanctura. Et bene per voluplalem Pater de- sit pro peccatis, qua; commisit, et bona de sfr

«ignalur ; nam ipse est verus et indeficiens fons to- parere desideret, quibus Deo satisfaccre possit.

tius Toluptatis ipse pleniludo lotius grati» el dul- Ibi eliam nasciuir aurum, per quod intelligere po&-
«edinis, qu» de lorrente voluptatis suae, non solum sumns bominis inlellecium. In ierra ergo Hevi-
CQBlestium viriutum satiat et inebriat agniina, sed laih, hoG est, in corde dolcniis et bona dcsideran-
eiiam humana delectat., reficit et confortat corda. tis uuriim quociammodo nasc^tur cum per Dei gra-
Recie etiam per locum voluptalis ipse Filius acci- tiarn silmmse v^rlutis intellectus homini dalur. £t
pilur selerni Palris, in quo corporaliler inhabitavit auTum terroe illius optimum est. Optinium revera
et inhabilat omnis plenUudo divinitatis, in quo solo, intellectum habet, qui sempor dolens et pro pec-
super quera solum requievit Spirilus sanclus cum eatis, et semper parere desidcrat opera viiiutlj.

oninibus donis suis. Per fluvium vero Spiritum Nam sunt nonnulli in sjeculari vita, qiii magnuni
sanctum designari diximus. Nara sicut fluvius ari- quidem intellectum ex Dei habent gratia : sed op-.

dam irrigando terram germinare facit, sic Spiritos C timus ille solummodo dicilur ,
qui in tcrra Hevi-
sancius arida hominum corda fluento gratiae sua; lath, id est in corde dolentis et bona desideran-
*nfundendo, ad proferendos dignse operalionis fruc- tis nascitur. Ibique invenitttr bdellium et lapis Ony-
tiis perducit. Fluvius ergo de loco voluptatis egredi- chynus. Bdellium arbor est aroinalica , colore ni-

lur; quia Spipitus sancUis de Palre et Filio proce- gra, sed lacrymara efl"undens iucidam, 183 b'"stu
«Ut, quemadmodura ipse Dominus. in Evangelio ad amara, bonique oduris, qua; si vino perfusa fue-

Philippum dicit : Non credis, inquit 182 '/""' *?/" rit suavius redolebit. Omjchinus vero lapis est si-,

in Patre, et Pater in me est? (Joan. xiv, 10.) Ad militudinem habens ungnis huniani. Per bdellium,
quid vero fluvius iste egrediatur, aperitur, cuni quod nigrura colorem babet, sed lacrymam luci-
subjungilur Ad irrigandum paradisum, id est ad
: dam dicitur de&udare^ cordis compunctionem iion
icrigandum aridum el durum cor hominis, ad irri- incongroe possumus accipere. Nara quicunque ia
gandjm ct excolendam tecran» infecund.ne mentis, vera corapunctione cordis reatuni considerat pra-
vse conversationis , "iger quidera
sibimet ipsi \i-
qux jara siti aruil, nec fructum ex se profcrre va-
let virluosi gerniinis. Quid etiam virlulis, quid gra- delur sed lacrymae ejus, id est poeniteniia illius
tiae et perfectionis fluvius iste ita egrediens operc- bicida quodammodo apparel in cou^pcctu divin»
liir per ea quse sequuntur inl<;lligi datur : 0»« inde D majestatis. Lucida, inquara, est quia animam pec-
dividitur in quatuor capita. Per qiiatiior capila ni- caiorum obscuritalc denigratam lucidam facit et
mirum cardinales virlutes non incongrue sunt acci- mundara. Onychinus vero, qui unguis humani ha-
piendx, in quibus, et ex quibus pendent et consis- bet similitudinem, satis convenienter vitae expri-

lunt vittiiles caeterae; quod ctiam ipsa Huviorum mit perfectionem. Unguis enim ea parle qua ap-

dcclarabit indicio. Nomen parere Jiicipil, candorein oslendit, in medictaie

intcrprctalio evidenti
Phison os pupilliB intorprotalur quo- autem sanguis apparet nKSius albcdini ; illa vero
uni Bhison : ,

pars, qiuB de carne abscidi solet, pura apparet.

niam autem, ut notum est omnibus, orc loquimur,
Quae onmia intellecla fuerint sensii subtili el
p'jp4Ua videmus , bene per primum i&tum fliivium si

mystico, recte per haec eadera vilae ex.primilur

Piiison, qui ot pupilla: dicitur, prima virtus, qiiae

prudenlia nominalur, designatur. Nam veris.sinie perfeclio. Per illam igitur partem, qu» apparet
prudcns illp dici potcril, qui hoc quod corde credil, lucida, innocentia acrJpi valet, sive per baptis-

orc confiteri non nietuit. Quemadmodum Paulus mum, aive per pocnilentiara accepla. Nam tunc

apistolus in Epistola sua loquitur, diccns : Corde revera homo lucidus diritur, cum innocpnliam,
crrditur ^d ju^tiiam ore autem confe^^^i? fit ad sn- quam in baptismo accopit, vel posl lap^ura pcc-
;
 :

,4«) nOMIl.l.f. DOMI.MCALtb «M

«latonim per diguiB pmiiUcnti.r frucluiii recipric A lias iiiolitB prav*«'ontiirtuillm« (•j^rrj fortilrr aljium

iiiorohilur. IVr iurdifliitriii aiilriu, iu (|ua rubor pal d(> Riio corporc l'oi»ti|iiain uulcin in liiijuii «orlit

iiiislus (*sl ulhoilini, iinitalio piiilii^uratiir paHsiit- I.HMiitriilir const.inlia < arniH jaiii uli(|uaiiluliun

liuiii CliriBli, quiii poHl acccptuiii prr pdMiiti-iiliain iiKM tillcavcrit vilia , (|uia a nialignoruni tpii tum
ltuioccnli;e caiulorciii ncccssr cst ut passionuni IrnlulioiiibiiH lilior iuM|ua(|uani (•»»< 185 P"l<'''it, arv

CliiiHtl gociub huinu llcri studcat, ct tiiorlillcatio- iiiatiiraiii viituliH illiuH, (|ua^ tcni|iiMUiitia d.i.itur,

iitMii ejuH ipsp iii corpoio buo circuiuriMTc coii- iiidurcrc iiiMcsHC lialxliil iil Vidclii <t ( (intra advcrfca-

lciulal. Qiii si ila, iit (lixiiuiis, prudculi iitciis rioiuin jacula, (|uasi sat^illa i|isa pr;«'volct tLMn|»cran'

consilio, opcra cartiis inortillcarc iioii dcsinit iii tiu. Nuin qunsi 8a;{itia qua-dain (;oruiu(d)viat jaculii,
corporc suo, roctc illi parti ada'(|uabilur (|uu; diiru duiii forliler lionio rcBiHl('ii<ip viliis pr.i'cavcre »cm-
proiiius osse vidolur. Si onini ita piis lalioruui slu- piM- studct insidias coriini prav;c Hii^ifcHlioniH. Qul
<iiis in pnosonli purgari c(Mitcudil al» omiiilKis cr^o ila foilis f;i(tiis fuiMil iii pra lio , opus jaru
pcicalurnni coii(a|;iis, cl quantuiu in lioc inuta- lialct tilcursuiii liotii cortauiinis coiibuiniiiuic lOn-

Lililatis loiiiporc ost possibilc, vigihuitcr rolinore tondat in Doniino. Si cniin in jOslitia ,
quant hc-
studuerit porfiTlioitoni vitac , cum quandoiiiie cor- mcl approlioiidcrit, vivcre usquc ad nioi teiii btiidne-

pus hiic («rruptiliilo doposuorit, purus oiniiino ct " rit, por boiios justiti:e frnctus, frugifor jatn rocte

lilicr iii districli» cxainiiio orit. Soqnilur : dici potoril. Quicunqutj vero per ha-c \irtuluin

Kl »i(.men secundo (ichou. Iste cst, qtti circitit donii subliinatiis a Doiiiino fucrit in spirilali vi-

terram /Elhiopiiv. r.ohon abrttplitm dicitur, .^lhio- la, huic ctiam congrue conyenit, quod scquens
pia vero tenebrtv intorprctatur. Quid 184 ^^Z^ P*"" Iiic littcra mox subjungit
Celton, qui abritptttm dinilur, nisi virlus ill.'^, qux Tutit ergo Domittus Deus hominem qtiem forma-

nuncupatur fortitudo, accipilur? Fortis procul du- vcrat, et posuit etlm in paradisum voluptaiis. Qiiod

bio lunc hoino dioi polcrit, cuin viriiilor agons in enini dicil ttilit eum, idcin est ac si dixisscl allollil

Doniino oiniiia, qu;c antoa dilovit, qujc nuilesuavi cum in spiritali vila, sublimeui videlicct eum facicndo

delectationc in bccultis suis «utrivit el fovil, foi- per cresccnlia in dies virlulum merita. Atiollil, iii-
liter de corpore suo ahrumpit. Cf/ion, id cst, for- quam, cuin a lcrrcnis dcsidcriis ad cclcslia deside-
^tudo. ornntMn lcrram jEihiopiw circuit , cuin le- raiida, ut nihil jam ci in pncsenli libeat, sed tolain
isebrosa op<M^ prav;B consueludinis fortiter, ut animi intentloriem, tolam spera suani et dcsidcrium
di.ximus^, I omo de corpore suo abrumpit, sursum, ubi ipse manct, figat.

Nomen vero Ituvii terlii Tygris : ipse vadil contra q Vtoperaretur,in(\mi,et custodirelitlum[cod.illud.]
Assijrios. Tygris sagitta, Assyrii vero dirigentes in- Non eniir olio vacare habel, quem Dominus ila in

terprctantur. Bcne crgo per Tygrira , virtutem il- spiriiali vita attollit el sublevat, sed ncccssc esi ut
iam , qua; lenipcrantia vocatur, intelligere possu- operanti in se gratia; divinse ipse etiam cooperator
mus. Per Assi/rios vero maligni accipiendi sunt exislat, id est Mloperc/uropcra virtuVise/ c«J/o(iiat,
npiritus, Tygris enira, id est temperantia, contr* ne perdat pcr elalionein mentis.
Assyrios vadit, ([ma homo, qui teniperare se a vi- Prwcepitque ei dicens : Ex omni tigno paradisi

liis novit ,
quasi sagiltam Tuittit rontra malignos comede ; de tigtio autem scientice boni et mati ne co-
6piritus , cura fortiter resistit pravis eoruin sug- medas. Quasi dicat : Omnia virtuvsae operationis

gestionibus, studia, omnia pise conversaiionis exempla, qua; iu

Ftuvius autcm quartus ipse est Enphraies. Per spiritali actilari cernes vita, vigilantis animi inten-
Euphraien, qui frugifer dieitur, virlulem illam de- lione sedulus imitator exsequcre ;
de ligno autem
Kignare possumus, quse justitia noininatur. Qui- scientice boni et mati ne comedas, hoc est propriam
cunque enim tribus supra nominatis virtulum iinplere voluntatem nunquam appelas, ut videlicet
gradibus Domino auxiliante firmiter siare piisde- dona mcae largitalistuisascribeiido meritis, gioriam
certaveril laboribus; hic quandoque virtutem illam ^ requiras humanae laudis.
adipisci roerebitur, ut juslilis; laudabililer vivens De ligno, iuquit, scientitv boni et mati necomedas..
fructum bonoruni de se indesinenter Domino pio- Scientia boni et mali experientia est boni et mali.
ferat, ita ut etiam fnigifer recle dici valeat. Aliud est scire malum, atai"; aliud experiri nialum.
In his etiam quatuor fluminibus, quatuor ordi- Scire siquideni malum 186 ^^ """ experiri, e&tniaN
nes accipere possunius : Per primum Phison intel- nequaquam conscntire; cxperiri vero waluiu esiiu
ligenles, per secundum G«;/ion j)oenitentes, per ter- malam operatiouem transire. Scit mahini ei non
liuin Tygrim pugnantes, pcr qunrtum Eaphralem experitur, qui malis operibus resistere nititur.

consuramantes. bi his ai-go qualuor ordinibus pro- Prohibet ergo Dominus hominein, ne de lignoscien-
ficere habet quisque electus, id est ut primuin liaebonictmali comedat.idest ne ita propria volun-
prudenter intelliga» qualiter clcmentiam Condito- tate abuiatur malum qiiandoque experialur.
, ut
ris s offenderit, qualemque satisfactioiiem pro Malum vero experitur, cum ea quai propria volunlas
peccatis Deo debeat. Dein vero cum jam per po'- suggeril, opere iinplere non nieiuit, cum pro his»
nitcntiam se mactare ccrperit, fortitudo ei saiis quae divinitus sibi sunt coUala, inanitjev exiolli desl-
iicc€ssaria crt, jam per lamenta fortis poeuilcu- (ierai laude bum.iiia.
 : :

151 TE!<. GODEFRIDI ABBVTIS ADMONTENSIS 152

Et nolandum qaod dicitur : Nee eomedas. Quid- A quam animalis.quam volubilis vita ipsius fuerit quod
^uid enim horao maslicando comederit, aptatura videlicct, quasianiraal brutum, et sine sensu irralio-
qiiodammodo corpori adhsn-ebit. Et est quasi dlcat nabiliter vivendo in lulo vitiorura sese icamerserit»

Si appetitus humani favuris mentom tuao» illioiat, quod etiara volubili vita, id est tumida el superba
vide ne comedas, id est ne ita delectabiliter suscipias, conversatione multum Conditori suo deliquerit.
nc tandiu cogitationes versari in corde tuo permit- Vl videret, inquit, quid vocaret ea. Formatis his
las, ut delectalioni quaridoque consentias. At si de- omnibus in corde hominis, hocest priusquam homo
icctatio prar.iluerit, libique vim infcrendo de ligno haecomnia perspexerit oculoprovidse consideratio-
scientije boni et mali comedere persuaserit, in qua- nis, videre vult omnipotens Dominus quid vocaret
(unque die comederis cxeo, morte motierh. In qua- ea, id est videre et cognoscere desiderat quomodo
cuiique die, quacunque aocle, hova, vel momenlo co- pro his borao salisfacere decernat, quomodo per
niederisex eo, vohintarixdelectaiioniconsentiendo, puram confessionem turpis perpelrationis opera ve-
morte moricris, hoc est ita in le mortificare conleu- raoiter studeat revelare, quomodo
turaidae mentis
das, ut ettu peccato mortuus prorsus fias. elalionem districte non differai accusarc, sicque de-
Potest el aliter intelligi quod dicit : Jn quacimque mum piis laborum studiis pro his omnibus Deo sa-
die romederis ex eo, morte morieris. Si, inquam, de ^ li&facere. Si enira pcccata sua homo veraciler
l gno scientia; boni et mali comcderis, propriae vo- agnoscens, pure et perfecte conGteri non confundi-
luntali usque ad consensnm obediendo, in quacunque lur, plense indulgentiae gratiara adipisci raerebi-
die, id est quandocunque dies alicujus scientiae, luj'- 188 Q"o*i rectesubsequens ordo verborum in-
alicujus visitationis Divina; ortus fuerit in tuo corde, sinuare videtur.
mctte morierii hoc est veraciter agnoscendo, digne Omne enim, quod vocavit Adam animte viventitf
poenitendo sic in te mortificare conlende, ut nullam ipstim est nomen ejus. Qualem revera in confessione

ultra potentiam in te videatur exercere. satisfactionem homo exhibuerit, talera in remia-

Dixit quoque Dominus Deus : Non est bonum ho- Bione peccator-jm gratiam habebit. Qualis enini
r fnem csse solum. Quoniam enim homo quilibet, qui confessio, talis erit et remissio. Sequitur :

«anta virtutum excelientia a Deo est sublimatus, si Appellavitque Adam nominibus suis cuncta ajii-

j uUos tentaljonum in se senliret motus facile mantia terrw, et universa volatilia caeli et omnes
extoUendo se super se vitio subjaceret jaclantiaeipse bestias terrw. Agnilis enini per Dei gratiam pecca-
cura providentia disponens omnia, salutera ejus torum sordibus innumeris incipit humititer confi-
prjevidens dicil : Non
bonum hominem esse $o-
est teri adversum se injustitiam suam imponitque ;

luin. Ac dicat
si Homo iste qui m lam eminentis
:
cunctis animantibus et volatilibus coeli et bestiis.
vjtae consislit gloria; solus quodamniodo est, quia terraenomina sua, cum singula quaique peccata no-
liihjl de propriae 187 vilitatis sentit miseria. Digni- minatim, ut ita dicam, proferrc non meluit in con-
lates enira virtutum, quas in se habet, nonsunt ejus fessione pura,

proprise, nec propriis ejus nierilis ascribend» quia Adam vero non inveniebatur adjutor similis ejus.

4.olummodo ex larga noslra eas habel bonitate, qui Immisit ergo Dominus Deus soporem in Adam. So-
si ila solus permanserit, nilque fragilitatis, quod por in Adam mittilur, cum per occultura Dei judi-
siium est, in se senserit, virtutes, quas ex nostra ciura torpescere in bonis operibus homo permittitur.
Iiabet largiiate, nobis ingraliis exislens, virtuti as- Quid est enim desidia boni opcris nisi sopor
cribet proprise. Ergo quia non est bonvm, ita, solum quidam pigrae mentis ? De qua torpovis ignavia, si

eufli esse, faciamus ei adjuterium simile sui, lalc cxcutere se nequaquam studet mens humana, fit

tcilicet adjulorium faciamus, non quod impedimen- nonnunquam ut etiam ipsa ei virtus auferatur„
tiun ei ingerat, sed qnod ad pios labores excitari qua bonis prius actibiis insislebat ul nihil jam inse
faciat. Tale eljam adjiitovium, non quod finnitatem i>'si carnalis fragiliiaiis inollitiera inveuiat, quod
bonorum ejus operum elidat et destrual, sed qiiod D ^^^^ sensus sequenlis litteiae insinuat
rohustius oum in soliditate siare faciat. Simile sui, Cumque obdormiret, tulit unam de costis ejus.
jd est ul aliqiiid lalc in seipso sentiat, quo proprice Gosla enim ei tollitur, cum forliludo, qua priusuli-
frac[iJitatisraemor, nondevirtutumjrratia suporbire, litcr opcrari solilus erat sublrahitur. Itaque virtus
spd de nostra: honilalis auxilio discal himiiliter con- caine replclur ciim carnis fragililatem in se sentir©
Cdcre. Unde otiam hene sv.bditur. iucipit, qui duduiu. lirmus et slabilis ad viitituni
formatiB igitur Dominus Dcus dehumo cunctis ani- excroitia cxiliiit.
mantibus terrar, et universis v^latilibus cali adduxit Et adificant Domiuus Deus costam, quam tulerat
eaad Adam. Format Omnipolens.cuncla animanlia de Adam, in mulicrem, et adduxit eam ad Adam.
et volalilia r(i.ii, et adducitea ad Adam, cum oculos /Edificatur eliam ipsa costa in mulieroni, ciim, sic-
Liioiani cordis ad hoc aperit, ut animalem el volu- ut diximus, ipse homo, qui aliquando siimmae
kiicm vjtam suam recognoscerc homo possit , ut virtutis gloria pollcre videbaUir muliebri moUiti»
qui prius quasi jiistus sibimetipsi videbatur et per- ita subjicitur, ut nihil jara quod virtutis cst in se
feitiis, immiinem se aestiraans a pravis operihus, sentiat, sed, ut iladicam, ad omnia spiritualium vir-
jam tandem dniniius inspiraliis considerare valeat tutum sttidia, '|uasi mollis ct infirmus cxislat. Du-
 , -

IM KOMll,I/i: unMlMCALKS. IS4

ciliir rtbm Ii.t(' miilifr ad Atbin, ciim pcr diviiia' A triiin Jrhiiiit r.hiiktiim. Oiii hrne liominl ft«'mi-

\.situli(iiiiK gratiain liomo ad sc iiitru »c. rcdiiciliir, nauli coiiiparalur. Ipnc rnim r^t qui totuiii quod
ul vi^ilanli cortliK iiitiiitii, calainit.ilis siuc coiiKide- rot sciiiinavit. Ipsc chI i|iii cuncta rkiKtcntiu for-
rd iiiiscriam. V.t rcvora salvaiidiis (|nisqnc, ( iiin itu mavit ctcrcavil Scd qnarc dicit : f.ViiJ .» Ibi fuil

a virlnDsis (>|icril>ns, a dnUcdiiii: dcsidciala' con- vcl iiiidc ejiit? Inlns (|iioihiiiiiiMido cral, quiu in-
tcniplaliuiiis iiiinui sr cognoverit ciliiis ud HcipHiini visibilis Dciih in in\i>dblli divinituliH %\u: kubHlan-
rcversus, undi; taitt:c dcjci tioiiis niiscriain proiiie» tia lioiuini incognituH inancbat. Kxiit >cro, quaiido
riicrit, providc rccognoscil. l-.t (|uciiiadinoduin liic dcKccndcns dft siiiu Palris iii utcriiiii Virniini!» ina-
sctinilur, giincbnnda '.ordis vocc scipsuni iiitra su tris , buiiiaiiitatiK formaaa assitm|)iil , pcr qnam
alloi|iiitiir. invisibiiis Dciis visibilis btiiiio niundu appaitiit.

189 l^iiiltjueAdmn : Uoc nunc o« ex oisibus mfi$, Scd ct aln) iiiodo iiiluH fiiil, i[uaiido in ip&a as-
ftcaro de carne inea. Ac si Uical : Tuinor claiu; siiinpl:c bunianiutlis furina aiinis Iri^inla ita se oc-
mciitis, <|iii gravitcr im^. intorius dcjcctiim a l>o- cultavit, <|iiod iicc si;;;nis iicc doctriua divinilatis sua
inino nunc graval cl dcpriniil , ul ncc curpo- omiiipotculiam inundo lu.tnilVslnvil. Scd teminare
ralis cxcrcitatio , ncc pi;e nicnlis intciilio cxcr- scmcn suum (.iiit, qnando coiiiscantibus luiraciilis
ccri possit niorc solilo dc vwis ossibua id
R muiido piirdicare ccpit. Kxit ctium quotidie iii
, ,

cst meis robuslis cxorlus est opcribus. Qnoniam prx'dicaloribus suis , indocloribusveritutis<emni(ir«
cnim posl acccplaut divini niuncris graliam laii- semen suum, duin vcrba doctorum sua niiscricordia
dent huiuanain rciiuircns cxallavi inanilcr aiiiinaut prjcvcnit ad corda auditorum. Nam frustra labo-
nieam, idco lantai vanilatis glorialio fortilor nie rat omnis qui prrrdicat, nisi Deus oinnipotens in
iuterius dcjcctunt retrahit a solilu; opcrationis stu- bcnedictionibus suis cor hominis prc^venial ct ape-
di >. E( caro, inquit, de carue mea. Inlirmitas cliant, rial. Ipse enini esi. clavis David, qui aperil et

([ua' jani fortiiudincm mcam cnervavit, de illa ina. nemo claudit , ciaudit , et iieino apcril.

io iulirmie carnis iVagililate venit, quod vidclicct 191 ^^ ^^^^ seminat, aiiud cecidit secus viam,
legcin carnis rcpugnanieui spirilui subjicere legi et conculcatum est , et volucres cali comederunt
nientis nequaqiiam curavi. illud. Verba isla qux, ut ait bealus Gregorius,
Hivc vocabitiir virago, quoniam de viro suo sum- pcr scnictipsam Ycritas exposuit, disculere hiima-
pta est. H;vc ergo infirmilas, lucc, inquam, infirm^E na fragiiitas non prasumit (27). Sed lamen neces-
caruis fragililas vocabitur vira(jo, id est virum sariuui nobis esset, si quis eamdcm ejus exposi-
ajens, pro virili scilicct opere bumana; laudis fa- _ tionem nobis planiorem faccre possel. lllis quidem
vorem ab animo repcllens , qiioniam de viro eleclis discipulis suis, sanctis apostolis qui sa-
tumpla est, de virili scilicet 190 operatione pienics erant , ulpote qui vivo fonti aelernx Sa-
de virtuo.sae conversationis sublimilate. El quo- pienlise el scienti* die ac nocle communicanles
liiam quandiu corpus hoc, quod corrumpilur, ho- niulta de paucis coniprehendebant, et intciligebaxU',

mo portat, confliclus iste inter spiriium et animam pauca isla sufficiebant ; nobis vero miseris, qoi

aon cessat, quid niaxirae ei agendum sit, verbis tardi ccrde sumus, et de mullis verbis vix pauca

sequentibus colligi poterit. inierdum capimus el iuteliigimus , non dicam pa-

Quamobrem relinquet homo pairem, el matrem rabola , sed ipsa parabola.' expositio nimis nobis.

iuam, et adhcerebit uxori suw, Hoc loco per patrem est subobscura.

spiritum per matretn vero carnem per uxorem Scd si aposiolicoe vilae imitatores esseraus, ver-
,

autera ipsam carnis intelligere possumusmollitiem. buti) , quod respondebal illis, mysterium parabolae
Necesse est ergo , ut reliuquat homo palrem et
hujus sciscitactibus , ad nos nihilominus dictum

matrem, el sua: adhcereal uxori, ut videlicet elatio- esse sperare possemus. Yobis, inquit , datum est

iiem spiritus nonnunquam nosse mysterium refjui Dei, calcris autem in pc-
, alta sapientis poten
f«''o''s- ^^erba ista loqucbatur illis tunc corpora-
ler in "se deprimat, et carnis" raoUitiem, malse se- D
curitatis quietem suggerentein , viriliter seuiper liter; verba eadem loquitur nobis spiritalibus, vi-

agens despiciat , sua'que fragililatis memor nun- delicet hominibus adbuc quolidie spirilaliter. Per
(juam dft bonis opcribus sese extoliai, scd hu-
mysterium regni Dei myslerium sacrx Scriplurie ac-

Deo cipitiir, quai regno Dei uon incongrue assirailatur ^

miliier in et in poientia virtutis ejus spem
Euara poaat. Et crunt duoincart,euna, spiritus scili- cum iu sancta Scriplura vere Dcus sit , ex san-»

anima humanoc cta Scriptura vcre Deus agnoscalur. Sancta Scri-

cel et fragiliiatis conscii , semper
ptura, quae spiritalibus loquitur rcgiii Dei mysteria,
coram Domino cognoscunt se debere bumiliari.
saeculaiibus borainibus est quasi parabola
IIOMILIA XXJII.
Et notandum quod dicit : Vobis dutum est nosse
IPi D0M1.MCAM SF.XAGESlM.E PRIMi.
mijsterium reyui Dei. Nosse quidem mysterium re-
C'im turba plurima conveniret, et de civitalibus pro~
perarent ad eum, dixit per similitudinem Exiit :
gni Dei , nosse niyslerium sacrse Scriplurje nobis
qui seminat seminare semen suum {Luc. viii). datum esse allirmat, non ut tantum sciamus, sed \iK

Ilomo iste , qiti exiit seminare semen suum , ea qiise scimus, opere adimplere sludeamus. Sciro
significat ipsurn qui h<ec loquilur, Dominum nos- enim S ripiuras nobis non proderit, si tonx stieQ*
l 27 ^ S. Cregor. XL Homil. in Evan^. lib. i , hora. 15, toni. LXXYl Patrologia;.
i55 VEiN. GODEFftini ABBATIS ADMO.NTE>SIS IS$
tiae bona operalio non accedit. Obest eliam magis A rum ,
quo ^oncepium semen Verbi Dei assiduo
quara prosil , testante Domino ,
qui ait : Servus est!irrigandum. Concipilur enira Verbum Dei,. quan-
sciens voluntatem domini sui, el non faciens, tapu- do auditur ; nascitur quando ad effectum bon»
labit multis {Luc. xii, 47); et aposlolo : Scienli actionis perducitur. Sed si humor lacrymarnm de-
bonum et non facienti, peccatum est ilii {Jac. iv, crit, natum arescit, quia quidquid vel bonae volun-
ny. tatis vel bonae actionis ex auditu verbi Dei homo
Qiiod aulera subjunxit : Lt videntes ncn videant, parit, ex ariditate duri cordis quasi natum arescil,
et audientes non intelligant , 192 pcr hoc doctos ne crescat, ne in fructura perfectae actionis con-
el indoctosnon incongrue accipi posse arbilramur. valescat. Ait ergo Dominus:
Scienles euim Scriplurae mysteria recte videntes Nam qui supra petram, hi sunt qui cum audit-
appeliantur : nescientes , sed ab aliis Yerbum Dei rint, cum gaudio suscipiunt verbum ; et hi. radices
exspeclantes , recte per audientes denotantur. Vi- non habent quia ad tempus credunt, et in tempore
dentes non vident, qui legcndo Scripturas vident tentationis recedunt. Sunt nonnulli qui cujn gaudio
quidem per scientiam , sed non vident per cxperi- verbum Dei suscipiunt, bi videlicet qui libenter au-
entiam. Audientes non intelligunt , qui audiunt diunt,. sequenda quse audierint proponunt. Sed quia
per doctrinam, sed non sapiunt per efficaciam. His ^ ^«''a sunt, et radices non habent quia humilitatis cl
breviter praelibatisvideamusquje sint tria illa quae perseverantiae virlute, quod sunl radices, carenl,
proposuit nobis in hac lectione aeterna Dei Sa- implere aliquando el factis cxsequi audita incipiunt,
pientia. Primo posuil tjam, post viam petram, post duro vero tentalio ingruerit, si ira vel invidia nicn-
pelram spinas. lem apprehenderit, si prosperilas, si adversitas ali«-
Et dum seminat, inquit, aliud cecidit secus viam, qua se obtulerit, bene coepta relinquunt, ad pristi-
et conculcatum est, et votucres coeli comederuntillud. nam vitiorum instabilitalis et incoustantix consue-
Et aliud cecidit supra petram, et natum aruit, quia ludinem recurrunt, quod est ad tempus credere, ct
non habebat humorem. Et aliud cecidit inter spinas, in tcmpore tentationis recedere. El quia tale est cor
et spince exortce simul suffocaverunt illud. honiinis, quod nunquam esse valel quin aliquid di>
Per viam intelligere possumus menlis negligen- ligat,dum Deum et ea qux Dei sunt negligit, el con»
llam, per petram cordis duritiam, per spinas cor- lemnit, mundum et ea qu?e mundi sunt diligere in-
digavaritiara. Haec sunt tria illa, per quae seminatura cipit, adipisci conlendit. Unde post viara, post pe-
In agro cordis nostr «emen Verbi Dei dep&ril ^^^"^ recte pcsuit <;)jnc«.
i ,

quod ad orlum per bonse operationis fruclura pro- ^ ^t aliud, inqiiit, cecidit inter spinai, et simul
dire non poterit. Secus viam semen jactalur, quan- exortce spincr suffocaverutii illud. Per spinas intclli-
do negligenli verbura Dei praedicatur. Ait ergo gejudam esse diximus avariliam Est autem avarilia
Doroinus ; Qui autem seeus viam sunt hi surtt iion solum pecuniae, sed et honorjs et voluptatis,. ,

qui audiunt , deinde venil diabolus , et tollit verbum sicut probat ipse aiictor verilatis 194 diceng :

de corde eorum, ne credentes salvi fiant. Secus viam Quod autem in spinis cecidit, hi sunt qui audierunt^
sunt qui circa cuslodiara sui solliciii non sunt. et soUicitudinibus voluptatibus vila: eun'
el divitiis et

Omni custodia, inquit Salomon, serva cor tuum, tes suffocantur, et non referunt fruetum. Quid sunt
quoniam ex ipso vita procedit {Prov. iv, 23). Coa- solliciludines, divitise et voluptales vitae nisi avari-
culcattir quidquid seciis viam illam seminalur quia lia! Hi sunt tres tyranni illi, qui nos impugnant,.
ubi submolo custode, sollicita ulique mcniis vigi- q^ui a faciendo et proferendo fructu justiti* el veri-
lantia, cogitationes noxiae, inuliles et vauae vicis- tatis semper nos revocant cl reiardant, diabolus vi-
sim sibi succedunt, licenter exeunt et inccdunt , delicet mundus, el caro quam portamus. Impugnat
sit quasi trita via cor hominis, in quod, ct «i se- kos diabolus soliicitudinibus, dum suis non sollici-
roen verbi Dei ceciderit, germinare ibi non pote- lat.ct periurbat suggestionibus. Impugnai nos mun-
rit, sed volucres cali comedunt illud quia spiritus dus divitiis, favoribiis scilicel et honoribus
, d vitae
iramundi , per volucres designati, per suggesliones pracsentis. Impugnat nos caro nostra voluptatibus,
«t immundas cogitaliones ingredientes et egredien- ut rcsistentes spiriiui facta carnis diligamus. Hx
le», etiam si quid boni subortiim in corde illo de- sunt spinae male pungentes, quae &i in corde homi-
prehendunt , devaslant atque depascunt. nis radicem (ixeriiit, cLiamsi seinen vcrbi Dei ibi
Post viam recte posuit petram, per 193 Quain seminatur et oritur, simul exortir spincc suffocant
intelligimus cordi» duritiam : qoia dum nicns tor- illud,ut fruclum non referat, ul ad bona; opera-
pens et negligens nulla se stringit cuslodia, justo tionis studium consurgere non valeat.
Dei judicio ita induratur et excaecatur in senict- Contra tria islA viam ,
petram ei spinas orabnt
ipSa , quod etiam , cum vohieril, ner pcr recor- Psalraista dicens : Inclinu cerr meum in testimonia
dationcm peccatorum , nec p«T desideriuni anter- tua, el non in avaritiam {Psat. cxviii, 5G). Contra
nonira rcdire ad se inlra se poterit. Unde recle tiam posuit verbura hoc inclina, per quod huraiiitas
Dominus , postquam ait : Et aliud cccidit supra designatur quia cor, in humilitate fundatum, arcet
petram, «djecit : Et natum aruit, quia non habe- a sc per hiimilitatis «irtutera malignorum spiritutim.
tai bumorem. Humor isle humor est lacryma* introitum, ne sit invium vel pervium guggrslionibufl
 ,

«57 liuNtll.liC l»()MI.M;,AI.!.S. <5»

rl iinmi«»l(>nit)ii4 canim. Cuiilra viaiii, coiitrii iiion- A ardrliat, qiiuil nullik prztenlia vil:e advrrkilalibua

tis nogli(^(>iitiaiu oravil dicciiH imliua cor wetim. vcl laboribun ab inlrntiunA bua, qua circa taluirtu
('ontra )if(ram, nintra nirdis dnriliani oravit adji- proxiuiuruin laborabat rcvocari polcrat? Ouid rniiii

i. ions iii (esiiiuiiiiiu (uu, jmt tiii;i' kuci a' Sniptiiiu' uic- pcitiilcrit, i|iioiiiodo pluH oiniiibus r.biiMli diKi ipiilit

(Ut;ilio('xpriiiiil(ir iiiii.^x iiiliil csl (|tiod cor lioiiiiiiiH ita laboraxci it, ciiiiiiicrat ipsi; iii lc( liiinc liodi( nia, qua
fiuollial siciil tcHlinioiiioruui IVm iiicdilalio, cx (pia dicit : A Judais (juiuiiuies ifuadraijenu» uua miuui ac-
(fciieratursoilicila luandaloruiii l>ci olihcrvatto. I'osl- fi-pi. Ter virijii cietus tum, lewet lafnduiui lum, ttr

qiinm diio ista, ridrn sciliccl ct pctrain, pcr liiiniili- uiiufrnijium feci. Nocle ac die in profuudo wurit fui, in
tatiMii ct niaiulatonitn Dci obscrvatioticni boiuo dc- iliitiTibus iirpf, periiulis puiuiuuiii, pcriculit lutra-

clinavcril, tcrliuni, (|uod csl avaiilia, ci non |)r.c- uuiu, periiulis ex ijfiivre, pcricnlis ex ijentiljut, peti-

^aicbit. Cor ciiiui buiniie, et in obscrvalionc niau- culis in civitate, periculin in lolitudine, periculit iri

duloruin Dci sollicituni, ctsi a diabolo sollicitudini- tunri, periculis in faisis fratribui, iu laboreet a-rumna,
bus, a iiiundo divitiis ct bonoribus, a carun volu- in vigiliis multit, in frigore et nudiiate. Ilunc talcuj

ptatibus iiiipugiialur, iion taiticn snporatur, scd ft taiituiii virum ct uos, fralrcs cbarissiiiii, qui iiiii-

fonvaicscenlc iii co sciiiiiic vcrbi Dci ad rcfcicn- latorcs csse dclicinus vil;e aposlolicae, iniileinur

diini digniiiu Doo fruclum quolidic aniiuatur. Sub- ^ studcanius ne siiiius via, ne siiiius petra, ne spincc

juiixit crji[o Douiinus, ct ait : siinub suOocantcs iii nobis scincn verbi Dei, ncsimus
195 ^^' u/in(/ cccidil in terratn honam, et ortutn quibus in parabola loquatiir Dominus, sed qiiibiis

ecit fructum cculiiplum. Qiiid pcr tcrram bonam et niystcriiiin rcgni sui aperial, in quo doccaniur, ut
fruclum ceutiipliim signiOcaverit, esponit ipse, cum terra bona sinnis qua; in corde bono etoptinio ver-
dicil : Quod autcm in terram bonam, hi sunt qui in buin Dei audial el rctineal, el fructuin in palientia
corde hono et optimo audieutcs verbum Dei relinenl, afreral qui siiie fine inaneat. Quod ipse praeslare

et fructuw afjcruut in palientia. Terra boita bonus dignetuf qui cum Patre el Spiritu sanclo yivit el
hoino dcsignaliir i-or(/«; bouo cor timoris, corde regnal per omnia s.TcuIa saeculoritm. Anicn.
opliino cor anioris iiguralitcr dcuolatur. El recte 197 HOMILIA XXIY.
duo ista liinor uiiquc ct amor duobus praecedenti- in domimcam Q(jiNQtAGEsiM;E prima,
bus, vij» scilicct ct pclne opponuntur contra viam Assumpsil Jesus duodecim discipulos suot, et ail
timor, coiitia pclram amor. Timor enim Dei strin- illis : Ecce, asceiulimus Jerosolymam, et consutnma^

git hoiuiiiem, nc sit via, nc sit iiegligens in cordis buntur omnia, qucv dicla sunt per prophetat de Filio
cuslodia ; araor Dei emollil bomiiiem, ne sit petra. hominis{Luc. xvm).
petrosa videlicet terra, ab bumore inlernje dulce- ^ Tementalis sive priesumptionis a plerisque re-
dinis lorrida. Igitur cor tonum dicere possumus cor dargui veremur, co quod super verba et sententias
inuu:tuu) per custodiam, cor optimum cor mollituiu beati Gregorii, egregii et eximiidoctoris, aliquid lo-
per amoris graliam. qui aut exponere attentamus. Sed considerantes
Et bene dicit : Qui in corde bono et optimo audien- quia bealus Gregorius non spirilalibus, sed ssecu-
tes verbum relinent. Corde bono verbum Dei audi- laribus pro loco et slatu temporis tunc loquebatur,
tur, corde optimo relinetur. Bonum enim est verbura ntlbonori vel laudi ejus in hoc subtrahere nos cre-
Dei audire, optimura est retinere, boc esl operilius dimus, si ad hoc studium laboris et sermonis nosiri
adimplere. Ex hisduobus, ex corde lono et optimo. impendimus, nt qu* ab eo praetermissa, seu popu-
ex limore el atnore divino, frucUis ille nascilur, quo laribus, uti illis conveniebant, exposita sunt, ad uii-
Deus delectaluret pascilur. Fruclus iste fructus cst litatem et aediflcationem in monasteriis conversao-
dilectionis Dei et proximi, qui ideo per fructum tium convertamus. Scimus enim, quia nos imperili
centuplum designatur, quia dum super omnia Deus et pauperes ingenio nequaquam ad intellectum el

diligitur, duin propler Deum di!ecUo proximi in sapienLiam ejus perlingere valemus, sed ejus vesti-
omnibus custodilur, mervcs jelernae beatitudinis [) gia sana ftde> sanoque intellectu humililer seqiienles

centuplicatur. Sed qiiia nec dileclio Dei, nec dile- ad sedificalionem Deo servientium, prout Dominus
clio proximi sine '(iversiiatibus etperturbationibus donaverit, verba humilitatis et charilatis proferi-
vit.T prsesenlis adrainistrari poterit, subjungit adhuc raus. Ait ergo evangelisla :

Dominus, ct ait :
Assumpsit Jesus duoikcim discipulot suos, et ail
Et fructutn nfferunl in palientia. Admonet nos pau- iliis : Ecce ascendimus Jerosolymam, et
consumma-
cis his verbis Dominus, 196 ^^ neque prosperita- buntur omtiia quce dicta sunl per prophetas de Fitio
tibus, neque adversitatibus raoti, in dilectione Dei hominis. Dorainus et Salvator noster Jesus hominem
torpearous, nullis diversarum rerum intercidenti- ad aternam vitam prsedestinalum lunc assumit ad
bus occasionum perturbalronibus a dilectione Dei se, qui prius longe fuerat a se, dum eum in salutari

deliciaraus, sed s.;mper fructum nostrura in patietitia suo visitans de salute siia facit esse soUicitura, et sie

afTeramus. Nonne fructura hunc , fructum dileciio- per internam inspirationem voluntatem ei tribuil,

nis Dei et proximi vas electionis, Paulus, dico apo- ut relicto saeculo spiritalis scholam conversaiiowi:i

slolus in palienlia attulit, qui propler dileciionem adeat. Sed ad banc scliolam solus pervenire non de-
Dei, qua succensus erat. il« iii dileclioiie proxinii bel, scd proleeto cuni d<iodccimdiicipvlis illuc pro-
 : : :

<59 f EN. CODEFRIDI ADBATiS ADM0MEN3IS i60

perare oportct. Decem atitem discipuli sensus inle- A hoc est intenebras. Debet nanique a malignis spiri-
rioiis el exleriorishominis possunt accipi, duo vero, tibus, sive a favore bumano abscondere bona opera
q\\£ restant, corpus et aniina valet intelligi, cura sua, ne si divuigata fuerinl, ab humana iaude, citius
quibns ad conversionem 193 veniens ibidcm Deo perdanlur. Ilajc, ut dixiuius, de Domino Jcsu pro-
serviturus divinae se subjiciat di.».ciplin3c. Veruni phelata, cl in ipso completa, in lidelibusquoque ejus
quia valdedilHcileet laboriosum est bomini sxculura implebuniur, et caetera perplura, qujE enunierare,
relinquere , et spiritalis districlionis propositura longumcst, usquead finem saeculi in membrisejus
adire, continuo consolatoria verba propobit ei Deus sibi por fidem incorporatis consummabuntur. Undc
djcens el seqiiilur

Ecce ascendimus Jerosolynam. Jeroiolynia visio Tradetur enim gentibus, et iiludetur, et flagella-
pacis dicilur, incujusfigura tola siniulEcclesia.sive bitur et conspuetur. In his qualuor verbis : Trade-
siiigulariter unaquaeque beala congrcgatio, vel qnae- tur, itludelur, jlagellabitur , conspuetur , quatuor
lilet Gjielis aniina polcst accipi. Sed hoc in loco con- peccati incrementa accipi possunl, suggesiio videli-
gregatiofidclium valet intelligi. Ad hanc itaque cura cet pcccati, deleclatio, consensus et opcratio, per
gravis et laboriosus sit ascensus, louge gravior et qna; nialigni spiritus homines tentant et decipiunt»
laboriosior reslat conllictus. Quia sicut illequi cir- ^ Trt^diiuremm homo gentibus, id est viliis per sug-
cum intrat, nutlam finitur requiem habere, sed in- geslionera peccati, illuditur per deleclalionem pec-
defesse adversarinm aut ferire tentat, aut feiiri ab cali, pagetlatur per conseusum peccati, conspuilur
eo formidal, ita revera in spiritali agitur luctamine, per operaiionem peccati.
in quo usque ad exitum noslrum cum diabolo pu- Et notandura quod non inconvenienter suggestia
gnaturi sumus ubi, si remissius egerimus tentatori tradilioni, deiectatio 200 iHnsioni, consensus fla-
sucoumbimus'; si auteni pcr Dei gratiam ferventiores geilis, operalio spulis conveniat. Sicut enim qui
fuerimus, tentatori resistimus. Unde Saloraon ait aHquemtradcredesideral, primo agitsuggestionibus,
Fili, accedens ad servitutem Dei sla in timore, et quomodo eura Iradere valeat sic quoque malignl ;

pra-para auimum tuant ad tentalionem {Eccli. 2, {). spiritus primum aggrediuntur nos suggeslionibusi
Accedere autemad servitutem Dci, hocest ascendere suis, ut tradant vitiis. Si suggerenlibus eis in dele-

in Jerosolymam. Et quia ad hanc Jerosolymani clalioncm peccati labimur, irrisione illorum et op-
quisquis pervenerit, ne(|uaquam sine tentationum probrio exposili vere itludimur. Si vero delectali
labore esse poteril, recte consolatur eum Deus bis peccato ad consensum usque inclinamur, ibi procul
verbis dicens : Ecce ascendimus Jerosoljimam. Ac si dubio/Za3e//aHiur. Quia sicut flagellis visibililercaro
C
dicat : Ne timeas, necexpavescas. Non enira tu so- sauciatur, sic per consensum peccati invisibiliier
lus ascendes illuc, sed ecce, ego tecum ascendam, anima vulneratur.VuInerali tandem conspuimur,cun\
tecum ero in tribulalione, omneni laborem tuum ic- ad ipsam peccati operalioncm perducimur, (\ux eje-
cum portabo, quidquid iliic pallcris, tecum siisti- cto ab orc sputo non inconvenienter aplatur. Licet
liebo. De bis quoque lentationibus, quas in hac vila CHim iraditi per suggeslionem, licet illusi per del&-
passurus est homo, mox recte subjungitur : ctationem, licct /7a(/e//atiperconsensura, sumus ta-
199 ^^' cunsummabuntur omnia quce tcripta sunl meiiadhuc in corporeChristi. Cum vero ad apertain
per prophetas u^ Filio hominis. Quia Cbrislus Jesus, peccali criminalis operalionem deciderimus, jam »
ittedialor Dei et hominum, caput est noslrum, nos corpore Christiquasi sputum ab ore ejici incipimus
vero membra ejus sumus, omnia qua; per prophelas quia per immunditiara peccati abominabiles Deoefli-
praedicla sunt dc Filio hominis, in ipso quidem ca- cimur Sequitur
pitenostroquasi initiata, quotidie et usque in finera El postquam (lagettaverint , occident eum et dit

membris ejus habenl consummari, quem-

ȣculi in tertia resurget. Postquara igitur flagellatus fuerit,
admodura Paulus apostolus dicit Suppteo ea qucc : occidetur pf.r pcccaii defensionem, dum is qui pec-
dcsunt passionum Christi in carne mea {Col. I, 24). j) cala prius cum Ivnioreet tremoreagereconsueverat.
Nara quidquid de Domino Jesu praediclura est, et in ad hoc usque pervenial, ut non solum peccala abs-
ipsius porsoua non est corporaliter adimpletum, iu que timore porpolrans negligat, verum et defen-
clcctis ejus quolidic invisibililer consuininabitur. dere incipial. Sed quia novit Dominus qui sunt ejiis,
Sed ut hoc, quod diximus, fiat cvidcnlius, pcrslrin- et quoniaui sccundum Pauli apostoli seulentiam
gamus aliqua, qu.x in ipso quidcm gesta sunt cor- diligentibHS Dcum omnia cooperantur in bonum, quia
poralilcr, in nobis auteiu spiritaliler debenl consum- quos pra^scivit , hos et pra:dcstinavit ; quos autcm
aiari, Nam quod in tcncra adhuc .-etale positus Ile- pradeslinavit, lios et vocavit ; et quos vocavit , lios et

rodis declinaus saevitiam, in ^gyptum a parcnlibus justificavit ; quos autem justificavit, hos el magnifi-
propriis est delatus, jani pridem de illo fuerat pro- cavit {Rom. viii, 28). Iste tamen miserabiliter occisiu
phctatum,et in ipso corporalitcr ndimpletum. Sed secundum evangelicam narraiionem tertia die resur-

iignific.-^batur tunc quomodo bcalus quisque in te- get. Priraadiesest peccali cognilio, secunda peccati

uera adliuc Klale posilus, in primordio vidclicot oonfessio, terlia pcccali salisfaclio, qua peractaifite
conversionis sua;, sive bonoruin operum, nonduui qui occisus fiiorat, resurgct. Scqiiilur :

perferta utfns justitia, fugcre debeai in Xgypiuni, Fa ipxi horum nihil intellexerunl, el erat vcrbtiiit-
 :

461 HOIIII.IyF. 1)0 v.iNu.Ai.ns. fet

i^iud r.bicoiiditum ubtit, ri noni!itftli(f$l>anl tfuaJi- A d(>prrh(>iiJit vhsr, or4lioiii» qiiTril lulikidinm, ul to-

(cbuiUur. Iii priinorilioqnidtnii coiivcrKionis aiiu' ni- ruiii prccilins aJjutu» diviiu* grali.t; fun«rquatnr
liil itorniii ((iix |>i'.t>(li< ta snnt, lioino iiilrlli^^it N:ini aniiliiini ll.ibct i liain pro iiiugno, »i qnanJo |iar\a

liOHcit nlrniii :ul tliiinnalioiiciii vcl ad salntnii i*i pro- qnuJaniiiiudo iniueralioiiiklioiiiinicv: via.latiuiie cuu-

vcnial n\ i|no(l |u>liliir. In aiiiaritniliiu^ 201 >lu(|uc iolatur. S(>qnitur

poBiluii (jiKcrit ul lialUMn v<>rLo bono ub aliqnu rc- Et rum audiret turbam prattreunttm, iuterroijubul
crcetnr, (]uaM-ilrl in vcrboUoiiiini uiiilo ronsolclur. qitid hiic enet. Audit niiiiiruiu in liac huinilitalr po-
S)>J accodoiilc |H;«>ilicali(nic iritiirii csl abscotidilum 8 tus turham pra Ureutitfm , rnin ilil« J]i((i( pcCQla
ab oculis cjns, (InUcilcJ iili(|nc, qu;i' csl in vcrbo kiiii pr.Ttcrila, qiiibiis iliu anlc Deum ofTcudcrat. So-

Dei. Andil (jiiidcin vel lejjil \crbuia Doinini, »i( ut Jct ergo sc hunnlianJo, nicnJicat desideranJu , in-
inulti de sxculo vcnienles liltcrarum stuJiis bcne terroyut OTiWiio, claniat peccata contitendo. Inttrro-
iiislructi legimt Scripluras ct inlcllignnt, bcJ per gahat quid hoc esset. Orat iitiqnc Deiini, ut gratia
expcricntiain nonJiiin intclligunt. 0">'l'lt'r antein cjiis opitiilanlc sic pecrala siia pnciiilcat ct deflcal,

flcri possit ut li:i*c onmia intcllii;ant, solius Dci be- sicut coiilra Dcnm sc cgissc nicmiiiit.

nclicio ct proviJcnli.i agitur. Uude et subjungi- Diierunt autem ei quod Jesus F^azarenus transiret,

tor:
^ Et clamubat dicens : Jesu, fili David , miserere mei.
Factum est autem , (um appropiuquaret Jtiicho, Pcr istos qni c;eco buic iiilcrroganli dicnnt qiioJ Je-

ccrcus quidam sedebal secus viammeudicans. Facium SII3 Nazarenus transieril, Deura oinnipotci.tem prae-

istud iiiirabilc nullus operari puleril in boiuiiie iiisi cipue possumus advertere qui inlrinsccus boiniDi ,

ille solus , cujus omnipotenti;e subest ouinc qtiod dc salute sua loquitur. Sed et iuspiratas ab eo co-
volueril. Sed faclum islud tunc in hoininc implebi- gitationespossuDius accipere, quse haec eadcm verla
tur , cuin appropinquan Jcricho Salvator conpcrit. DODnunquam loquuntur in homine, ac si lamcr.tanJo
Jcricbo luna inlcrpreiatur, per quam instabilis ani- ct gemendo dolens anima dicat intra semelipsaLa :

tna putL'St figurari ,

qu:r per instabilitatem suam Jam, misera aDima, quiJ es actiira ? IUe enim Jc-
ifuasi luna mutatur, cui Jesus per gratiara appropin- sus Nazarenus, qui (los est munditiie, a tc transiit 1

quat. Vta esi Chrislus, secus quam sedet ille, qui cac- Illuin , inquam ,
qui munJitiam el caslitatem tuam
citalem suam per humilitatcm recogaoscit. MiranJa custodire dcbeat, per peccata lua amisisti ! Jam ia
itaifue est virtus bumilitatis, quam eliam Paulus aeternum sine salut; et felicitate perraancbis, nisi

apostolus ita fidelibus counnendarecuravit, ut eam ille solus redeat in quo solo omnis jucundit.><s et
virtutem Cbristi cognominaret. Vt inhabitei, ioquit,
^ dulcedo tua suspensa 203 consistit. Talia igitur

ia me virtus Christi {II Cor. xii, 9). Qui cum ouiDes audiens icspunsa inlra semetipsum, tandem clamare
habeat virtutes, et jam ipsa virtus Dei sit et sapientia, incipit. Clcmat , inquam , confessione salubri , ilii

hanc tamen virtutem familiariler sibi vindicat di* vlique, cui salutem animae suae credidit , cujus mi-
cens aposlolis suis : Discitc a me quia milis sutn et yisterio se subdidit, praecedentium delictorum suo-
humitis corde {Matth. ii, 29). Hanc solam cum mau- rum enumerat magniludiDem. Sic sane clamani in
suetudine, quod est patientia, a se discere praecepit, confessione rursus ad Deura convertiiur dicess ei

({uia revera paiienlia filia est humilitaiis, cui semper iD oratione : Jesu, fili David, miserere mei.
contraria est pestis superbiae. Per banc quippe an- Notandum vero quod eum verum Deum el hcn.j-
gelus de coelo in terram projecfus est, quia cum esset ncra credeus et confilens Fdium Divxd nominat,
in magna sublimitate conditus, dum humili voluntaie Quia David peccator et iniquus crat , qualera et se
Deo subjici noluit, iobac sublimitats stare diu non esst iD bumili corde recognoscit. David deniq-je
potuit. Sic primus homo Adam ad imaginem et simi' adulteriumsimulperpetravit etbomicidium. 7osuper
litudinem Dei formatus, et cum bonore in para(iiso in descripticne populi, quem per superbiam cordi»
positus, quia superbe contra Deum se erexit, io bu- sui fecit conscribi, graviter in Scriptura sacra me-
jus mundi exsiiium expuUus est. Und« Deceiiaria j) GQoratur deliq'.iisse contra Domiuvm. Hujus rei

valde est virtus humiliiatis, quam rursus Psiliaista causa filium David eum appeflat , ut hujus gratia
commeQdat dicens : Cor contritum et humiliatum comtaonitus Omnipotensea gratius et beDignius mi-
Deus non despicies. Quisquis 202 ergo, ut prae(5ixi- streatur et sui. El benc Jesam lioc est Salvatcnm ,

mus, caecitalera suam in hurailii«t« recojnoscit, se- SDum euca cognorainat, fidea profects in eo tenens,
cuiviatn, quodestCfaristus, sedere dicitur, Qui ni- et oslendens quoi3 per eum se credat esss salvacdaa
mirum ilHc otiosus sedere qoq permittitur, sed exem- apeccatis suis. Spem quoque sc hatere demoriStrat,

plo cseci bujus mendicare debet. <;v3jrens ab eo, ut niisereatur sui. Ranc ilaque

Sed cousiderandum uobis est quia illequi mendi- f.uea, spem et charitalem et nos in nostra confes-
cat, nil babens in domo propria, ab aliis inopiae suj: sione jugiter oportet observare. Fidem, quia fiJeli-
quaerit supplementura. Sed etsi paruo) quid baieat, ter et absque uUa dubitatione credendum est indul-
tamen von suCGcert sibi credens, ob boc mendicat, geatiam peccatorum nostrorum nos posse conscqui
ut magis magisque abundare queat. ita ergo iste, a Domino, si contrito corde perfecte peccata nostra
qui csecitatem miserce vitx suae humililer recognos- confiteamur. Spes vero in boc tenenda est, quia ista
cit, ab aliis hooiinibvs, qooi in {cab l^ei se (iiticr:^» Salvator, qui poccata nobis dcnavit , ipse quoq«}
 : :

183 VEN. GODEFRIDI ABBAflS ADMONTENSIS 164

speranlibus in se posl absoKilionem criminum rai- A rauluae dileclionis coRSciis, utiios sibi addncant, ca
sericordiara suam abiindantcr ministrabit. Ilis pro- utique charitate et dulc«line qua sponsa ad sponsum
fecto duabus , fidei uliqiie el spei , raedia et quasi solet adduci. Sed et alio modo jubet na adduci a4
mediatrix subneclilur charitas, quo adeptn perfecto te, dum jussionem et prxcepla ejus adimp!ere
quia
aniore homo Deum diligere inciplt , el ipse nihilo- satagimus, ipsi nos quodammodo gratanter ad euin
minus iion minori cbaiitatis ailcctu a Deo meretur adducimus.
astringi. Sequilur : El cum appropinquassetf dixit iUi Je^u% : Quid
Et qui praibant, increpabant eum, ut taceret. Ipse tilfi vis faciam? Tunc appropinquamus ad Dominum,
vero muko magis ctamabat: Fili David^misereremei. cum non tepcnti corde, sed ardenli ad eum acccdi-
Qiii suntergo isti qui nos prceire dicuntur, nisi vo- mus. Interrogamur vero quiti velimus ut nobis fa-
luntates peccatorura, malaque desideria, quae qui- ciat, cum ipsesuscitat volunlatem noslram ad ipsius
dem prius ad cor hominis veniunt, sed poslmodum voluntatem, ut in una voluntate cum eo pariter con-

204 €""* ^^ malorum operum perpetralionem veniamus. Sed videamus nnnc caxus iste sic inter-

rogatus a Domino quid vdit, quid pelat, quid re-

trahunt. Ista ergo desideria et volunlates perversae,
qiix priushominem ante peccata prseibant post quirat Domine, inquit, ut videam. Caecus iste non
, :

confessionem operum perversorum intus crepant ^ aurum neque argentum desidcrabat a Doniino, sed
suadcntes el hortantes, ut de ipsis omnino reticeat. tanlum duorura lurainum restitulionem pelebat ab
Dicii denique in corde suo nuUa se prorsus raiione eo. Quos oculos nos quoque si oblinerc apud Demu
posse confiteri tot maias voluniates, et lol perversa poierimus , felices profect<» erimus. Duo quippe
desideria, quse tesle conscientia ssepius contra Dcum oculi animse sunt intelicctus et aflectus. Quisquis
habuisse se meminit. Sed rursus per Dei gratiam ergo intellectum sine affectu, aflectum sine intel-
adjutus multo magis in confessione clamare incipit, lectu babet, est quasi cum uno tanlummodo oculo
desideria sua accusans variasque voluntates pecca- videat. Sed melius est aliquid videre quam nihil.

torura de profiindo cordis proferens , claraore , in- Multo aulera felicius et jucundius utrosqvie oculos,
quam, validiore, quara anle pro operibus clamaverat, affeclura videlicet el inlelleclum possidere. llos ei

nt miro raodo starc sibi Jesum faciat quxmadrao- , nos oculos quaeramus a Domino dicentes ei: Domine,
«lum subditur : ut videam oculo iniellectus, et sapiam oculo aire-
Stans autem Jesusjussit eum ad s/>. adduci. Notan- ctus. Si ergo isios oculos 206 ^ ^^o in fide postu-

dura qiiod in priori confessione operum Jesum laverimus, respondebil et nobis, sicut caeco huic
filium David invocat ; hic autem, ubi peccata cogi- respondisse describitur.
tationura et desideriorum deplorat, non Jcsum, sed liespice; fides tua te salvum fecit: Ac si dicat

tantum filium David eum nominat boc solummodo

, Respice pcr intellectum. Quia fides tua te salvum fc-

petens ab eo ut miscreatur sui, ne a peccatis cogi- cit. Fidelem virum hunc essc dicimus, qui nec iu
tationum suarum penitus obruatur. Salvari nempe, prosperis nec in advcrsis araico suo novit cedere, scd
Deo cooperante, possumus in hac vita ab iniquis et in uirisque fldeliter cuin co pcrmanei. Sicut econtra
mortuis operibus, sed valde diflicile est in hoc exsi- ille infidelis dicilur, qui quidem amicum suum ia

lio comraoranli a sordibus cogilationum suarum presperilate diligit, sed in adversilate el angustiis
ad integrum posse eraundari secundum Pauli apo- eum deserens ab eo recedit. Ita plane iste lidelis

Stoli sententiam dicentis : Quis enim castum cor se dicitur a Domino, qui ncc traditus gentibus, nec
hatere gloriabitur ? De quo rursus Psalmista dicit illusus, nec flagellatus, nec consputus, nec occisus
Delicla quis inlelligit? Ab occultis meis munda me fidera Domini deseruit, el idtirco hac fide prome-
{Psal. xviii, 13). Iluic igitur sic clanianti, ut prx- ruit, ut respicere per intelleclum debeat. Unde el
diximus, stat tandem Dominus/e5u$. Quod nimirum sequitur :

tunc in nobis adimplebitur, cum in arcc orationis Et confestim vidit, et sequebatur illum magnift'
intimse ad Deum sublevati cuineo consistimus, quod D «^«"s Deum. Confestim ergo videt oculo intclleclus.
quidem suavissimum stare esl Domino. Verum quia sequitur oculo affectus, magnificat Deum operis ef-
illud slare nou poterit diu in homine perseverare, fectii. Serjuitur : El omnis plebs, ut vidit, dedit lan-

ut semper orationis studio mens ejus sit intenta, dcm Deo. Sic sane, ut praediximus, nobis intellectu
oportet ut saltom per bonas cogitationes illi adhx- videnlibus, cordis affettu sequentibus, oper.sque
rentes, semper ad cor recurramus, omni hora scru- effcctu magnificantibus omnis plebs noslra dal tau-
taiitesetrequireiites.quomodocornostruminlus sub- dem Deo, quia non solum majora, scd el minima
sistat. Quinsi hocfccerimus, stantcm proculdiibio in qiia^que opcra noslra dare debenl laiidcm Deo. Nihil

iiobis Dominiim habebimus. Sed etsi iii aliqua iniqiia mcritis noslris adscribere , nihil iiobis repiilaro,

cogitatione lapsi fiierimus, quod ex Iragilitale condi- nullam laudera ab hominibus qiucrere, sed toium
tionis humamc 205 vilare noH possumus, Deo tamen ad laudera Dei et ad honorcm gratice ejus refene
Tolente ipsura non pcrdimus, si tantum pov
citius per debcmus, a quo totum accepimus, quod habemus.
nitcntiam ad corrcdeamiis.Sic slaiis in uobisDominus Qiii cuni Patre et Spiritu sancto vivit el regnal

jubet not ad se adduci yu6et, inquam, sanctisangclis. Deiis per omnia sxcula sa:culorum. Amen.
 : ,

165 IlOSIIII.f, DOMIMCAI r.S m

207 noMii.i\ x\v A iiitini prccatorum rfiiiihsioncm, il Ingrnil facuil. •
IN DOMiMi<;.\M I ut'AnnA(;t.siMJC iniM*. Mipprlorol, oniiiibuH poinpik ct opiribiit iiu!< uii prr
Dvctus est Jfsus in desvrlum a tipirilu, ul tentn- foctn aiircniiiiliari; iioh duccrci. Sc<l qiiia |H-rrf('..Q

ntur a diabi to. F.t fiiiii jfjumisHCl (fUiidraijinta dir- abroiiiiiitialiiiiiiH s:c<.uli vciltuni lioc iion oinii*^i> ca-

tus et quadraijinta uoctihun,li)o.\li'a csiiriit (Matih. iv). piunt, inio iicc c:ipcr<- postiiit, ilie, iit it.t 'liciiii,

Oiiia sa<-i'«isnii<-tx iiiiliiiiii Qii:i(lra);<>siiii:r iiotii<> iiiuikIo aiirciiiiiitiat, <|iii iiiorlua niundi oiioia, iio

incliouinus , rccti; icgiliir iiDiiis iiodicrnn s.iiu li iiicidat, caiitc iii\igi!al.

Kvangclii lcclio. liivcniniiH loiilntioncs I^iiiiiiii no- 209 l>nctuse.\t,\iu[u\t,JesHsiiide»erluniaSpirilJ,

stii Josii ('Iirisli, (|n,is sustinorc pro noltis pcccato- ut lciitiiiciur a duibnlit. Qiiid , ro{(o, nci crsc fiiitti-

ribiis voluit. Iiivoiiiiiiiis cliain in oa, <|iioiiiO(lo coii- ioni tiMitaii Doiiiiiiuin ,
qiii iiiio vcrbo tcnl.-itoiciii

Ira eadcin conj^rodieiilis socuin lioslis antiqiii ccr- siiuni iiior(;<M-c poliiil in altyssiiin? Idco utiqu<' lci:-

laniiiiapcriaborcs ct jojiinia sopnvparavcrit, ct qiii- tari voluil pcr nninia pro siiniiitiidine absque pec-
Imis tanilein niodis cuindcin toiitatorein siuini ad iil- catn, iit lionio inisnr in niisoriis ct tciitationib'i^
tinuini supcraverit ot proslravorit. Sod ot tontatoris suis inajoris spoi (iducia aniinarctiir, cl ali co , qui
diaboii prolcrva ol contiiinax suporbia in cadcin nun(|uaiii misorcri obiiviscilur,.sc dostilulum cl do-
nobis leclionc pnvscribitiir, sinuilquc oslcndilnr, D roiiclum non caiisarctur. liinc csl quod coiitia Job
quia duin iilum, cui nuiia nni]iiain pcccati inacula beatissiinum , qiicm ipsc spcciaii laiide approbans ,

sdha>serat, lcntalionibus siiis adirc prxsuinpsil, a nuili , non dico majorcm , sed nec siiiiiicm ei sup*r
nullo hominum, quantumcunque sanclus, quantiiin- torram queniqiiam cssc pra-dicabat , callido hosti
'unque innocons sit, manum maiiliae ct ncqiiiti;e lontandi liccntiam dedil ,
qui combussit grcges
suae rclrahil. Sempcr eniin tciital, semper quoniodo exslinxit ramiiias, obruit (ilios et filias, percussil sa-
homincm supcrare et proslcrnoic possit, iaborat el lutem corporis , ita ut sedcns in slcrquilinio testa
invcstigat. Ideo autem et lenlatoris diaboli supcr- saiiicm radcrct , el ad inajoris tcntationis cumuluin
bia, cl tenlati propter nos Doinini, qua prostravit iinguam servavit uxoris. Sed quot vuinera sjeviens
tenlatorero, victoria nobis priEScribilur, ul in his inimicus intuiit , tot victorias sancto viio nesciens

^oteamur ct nos, ad exemplum Domini, n(m solum ministravit.

per abstinentiam carnis, scd el per paticntiam, hu- Sciendum praeterea quibus virtutum armis se
militatera piiritatemque cordis adversus insurgeniis Rex Aoster induerit, quo tentatoris iniqui jacuia con-
conlra dos hosl:s maiigni tentamenta prapparare tererct; qiiibus ctiam armis mililes Christi oporlcl.
nos. armari, ut regis sui signa praeferentcs agncscantur
Licet enim omni tcmpore humanre saluti insidic- '
ab eo, et sequantur eum. Non hsec sunt ciypeus Yi->

lur, his taraen sacris diebus raaxime debacchatur, sibilis, non non gladiiis materialis, sed
Cirssis snrea,

qualenus Bominem, et niaxime honiinem spiritalein jejuniuinetexemplum eximix ct raagnae huraiiitalis.

impediat, cldejiciat, ct a fervore divini amoris Hinc consequentcr Evangeiisla ail

avertere valeat, qui idcirco principaiiter a sscculo Et cum jejunasset quadraginta diebus et quadra-
recessisse ducente 208 ^^^^ cognoscitur, ut quasi ginta noctibus, postea esuriit. Quod utique ex divira
in deserto spiritalis conversaiionis tenlationibus potentia, humanse nalurae insita, iilum pntuisseno.i
diaboli fiducialiiis ct fortius resistere possit. Ut salis mirandum, cum Moyscn et Eliam admirabiles
autcm earumdem tenlationum ordinem, quibus con- et claros per hujusmodircddidcrit factum. Ojicmodo
Ira Christum et contra raembra Chrisli impudenter eniin Moyscs ille chariis Deo panem visibiiem et
ct incessanter confligit, eviuenter cognoscamiis, le- tcrrenum desideraret ,
qui qiiadraginla diebus ct
ctionem sancli Evangelii diligenter per ordineni qiiadraginta noctibus panem vitsc in praseiitiarum
consideremus. habebat, loquebalurque cum Deo sicut amicus loqiii

Ductus esl Jesus, inqiiit evangelista, in descrtum solet cum amico suo ? Sic et Elias subcinericio pane
a Spiritu, ut tentaretur a diabolo. Primiim videa- jy
divinilus satiatus ambulavit in fortitudinecibi iilius
mus, secundura sensum ailegoriae, quando ductus quadraginla diebus et quadraginta noctibiis usqud
liit Dominus noster Jesus Christus in descrlum et ad montem Dei Horeb. Sed hocjejunium,quod spe-
tentatus, et tentatuni a diabolo nos quotidianis len- ciaiiter illis singulare Dei donuin contulit, a nob;»
tationibus fatigati sequamur pro modulo nostro. Vt non ita est accipiendum ,
quasi ab omnibus oranino
enim refert Lucas, incipiens esse quasi annorum escis 210 sit abstinendum , quod nequaquam ratio
ifiginla baptizatus est a Joaniie, moxquc duclus a suggerit , nec huraanae naturae necessilas fieri per-
Spiritu sancto in desertum , ubi tentatoris sui frau- mittit. Expieto igilur quadraginta dierura et noctiom
des pertulit, quas non pro se, sed pro nobis utique nuraero ille, cui secundum divinara naturam nulla
siislinuit, in quo Deus Pater iniquitates oraniura passionis niiseria succedit, secundum hunianae n:*.-

noslruni posuit. Qui quamvis Sanctus sanctorura turae mortalitatcm coppit esurire , et ad singuiare
esset, nullunique omnino peccalum haberet, tamen certaraen superbum hostem provocare.
posl susceptum baptisma Deo Patri pro nobis ideo Et accedens tentator dixit ei : Si Filius Det es, dic
j^"unando satisfacere voluit, ut suo nos informaret ut lapides isti \:anesfiant. Hic summa sapiertia, et
fexen.plo, quatenus post susceptam in baptismo ora- sumn^a malitia , duo ex onMiib.us fortissirci ad COB-
 : ,

167 VnN. CODEFRIDI ABB ATIS AD.M0NTENS1S IfiS

fiictiim 'vaMe durum processerunt. Et summa iiia A i pinnaculo mitleret , caput omniuni malorum per-
malitia, si summa illa sapientia carnem induissct suasil nimisque veraci sermonc , licot pectore nia-
prodiens ex Yirginis ulero, scire et invesligare labo- litioso, ScripturiE tcstiraonia objecit dicens :

rabat. Sed verbum huc scniper ab oculis ejus als- Quoniam angelis suis Dens mandavit de te, et in

conditum erat. .St enim , ul apostolus ait : cognc- manibus tollent te, ne forte offendas ad lapidem pe-
visient nunqnam Dominum glorice crucifixiisent dem tuum. Ex quo enim conccplus et nalus, el cura

II, Cor. II, 8). Cernens enim eum inimicus niira do- hominibus conservatus csl , oiiir.i hcra et momento
cenlem , mira facienlem , tandiu cibis abslinuissc ,
angciici spiritus debilum Crcalori suo famulatura
Ijunc Filium Dei csse putavit. At vero ex altera impenderunt , el ne unquam ad lapidem pedem suura
[parte] yidens eum infirmari , contrislari, dormire, oflTenderet observavcruiil. Per laptdem legis duritiam

famem pati , dedigoabatur si summa illa maje- inieilige , in qua Fiiius Dei pedem suum non offea-
s!as ad tantas miserias unquam inclinari debuis- dit, quia nec aliquando dislrictionem legis circa
set. Si Filius Dei es, inquit , dic ul lapides isli panct peccala reinissius agendo evacuare voluit , nec ta-
fiaitt. Ac si dicerel : Famem quidem le pali tideo ,
men duicedinem mitericordix et piclalis, quos suos
cl utrum Filius Dei sis, an non dubito. Dic ergo, foveret et recrcaret, amisit. \ideamus quomodo
M( iapides islipanes (iant , ut tuam esuriem per im- B 212 c^ aequo, et direclo pes ejus stttit , nec ad la-
moderatam expeilas venlris ingluviem. pidcm ullo modo offendit. Quando Scribae el Pha-
Qui respondens dixil : i^on in solo pane vivil hom), risaii adducunt muiierom iu aduiterio deprehensam,
ted in omni verbo, quod procedit de ore Dei. Notan- nou juxta legis pracccptum coniinuo lapidare , sed
dum quod Dominus uoster Jcsus teniatori suo non ipsos accusatores primo semetipsos jubct conside-

nisi Scriplurae sacrx testimonio obviare voluit, ut raie dicens : Qui sine peccato est vettrum, pritr.ut

per hoc insinuaret quod et nos, cum tenlamur, sa- m iliam lapidem mitlat {Joan. vni, 7). Quod utique
luberrimum et proficuum nobis esse sciamus, si si quisquam illorum stultus et amens tentasset, ni-

Scriptur.Te sancla; clypeo munili hunc persequi , do- mirum ab ilio, qui scrutalur corda ct renes, dignam
oec deficiat, moliamur. Sequitur: peccaiorum suorum objcctionem confusus audisset.
Tunc assumpsil eum diabolui in sanctam civitatcm, Sed iile, qui vera veritas, et vera esl pielas, sic verba

et ttatuit eum tupra pinnaculum templi, et dixit ei sua trutiuavit, ut Dec misericordiam prc^ter veri-
Si Filius Dei es, mitle le deorsnm. quanta mens taiem relinqueret , nec veritalem propler miseri-
nostra formidine seu admiralione et indignatione cordiae msnsuetudinem amiileret.

concutitur audito hoc , quod iile, quem cberubim Ait ilti Jesui : Rurtunx tcripmm esl : ffon tentabit

et serapliim tremunt quera adorant dominationes,

^ Dominum Deum luum. Tentare dicitur illc qui bo-
,

principatus el poiestates. 211 omnisque coelorum minem ideo intcrrogat, ut sciat utrum ille qui in-

c.xercitus, impii hiijus manibus tangi non est dedi- terrogalur, sciat, an nesciat, ul si eura ignoraje

gnatus. Sed superba mens nostra valde inde con- quod inierrogavit depreljenderit, fortassis derideat.

fusa retundilur, quae immundos quosque e.t pecca- Dominus Jcsus Christus Deum Patrein quodammodo
tores despicit ,. «t indignatur : nam si iramundi ali- tentasset , si st inani gioria elattis quasi a Deo Patrs
cujus bominis commanentia vcl aspeclus displiceret, salvandum dcorsum misisset. Unde idem est ac si

forsitan calcibus nostris repulsus ignominiose abs- dicat: Pro his qus propriis viribus et intellecli

cederct. Sed hic Dcus noster non talis.nobis pec- per me facerc valeo , lege prohibente Deum tentare
catoribus longe dissimilis, imo justis omnibus.ju- uec \oio nec dcbeo. In bor etiam exemplum dedit
«lior, sanclis omnibus sanctior, et tamen soiuscuca nobis , ut et nos ita faciamus. Homo eteoim ,
qui
soia genitrice sua supra omncs mortales semper in seosum ralionalem et ia^tnium b«num a Dco per-
ocuiis suis humitlimus fuit ot despectus. Ipse enim, secuodum sensum
cepit, et intollectura ab eo prac-

per se ipsum mundissimus, in profundissimum pec- slitum vitam et actus suos oportet cum instituere,

<;atorum nostrorura cccnum ^escciidit , ut prctiosam j. Cum vero sensu suo ullcrius progredi non polcst
illam niargaritam suam dc coeao elcvarct , hominrm soii Djo sc, ct sua omnia debel commitl;r«. Quc J si

videlicet ,
qui spontanee cpcidcrat, et in ioco muH- uon fecerit, Deiim quodammodo tenlat ,
qiil Icx

dissimo ac charo deinceps servilurum [cod. servi- £eri omnino prohibet. Scquitur :

lurus] reconderet , et pro tanta humani gf neris di- iterum assumpsit eum diabolus in montem txcel'

lectionc sputa, colapiios cl flagclla , ir.jiirias, el con- sum valde, et cstendil ei omuia regna mundi et glo-

tumeiias paticnlcr suslinuit, ct ad ullimum mcdius riam eorur.i, el dixit : Uac omvia tibi dabo, si cadcns

duorum laironum ia moric occubuit. Et quia bcec adoravcris me. Quam vcra esl scntenlia David pro-

omnia pali non renuit,quae per meinbra diaboli plietx diccntis : Superbia eorum, qui te oderunt ,

suslinuil, quid mirum quod a cruenla bestia tcneri ascendit temper ! {Psal. lxxim,23.) Devictis duabu»
se , ct supra pinnaculum statui ct in montom duci priniis tentalionibus ,
giila soilicct et vana gloria ,

pcrmisil? Qiiidam voluiil pinnaculum fuisse cathe- jam tcrtio audel iniquus caput allolierc, et qui omne
drau» doclorum, vel pinnam lempli, ubi milites con- sublime vidct , ei, cui nonnisi huinilia placent,

sistunt urbemque ab hoslibus defcndunt. Ut ergo oninifl regr.a mundi 213 <^' gli:riam eorum non li

pro appetitu inanis glorix Filius Dei ec desrsum met osien:*^rc, si furle ad appeteudos bonores et sii
 m imMii.M: noMiMCALF.fi. 17t
l)liiMil:il('«4 liircms rnrmutlcni i( ^'iioiiiiii ciiiii |Missct A 'ii inuuiiila lciil;ilioiic prrwTiilio iii:irljruin arxipi

iiilln (rre. Ilnc oiiuiwi , iiii|iiil ,

(//>/ (lub^j »i catlnit (ntcst, (|iiiliiiN ilialioliiK , ti( iiiilinct ti* dciii«>iiii,

rorpiuc. nrf.-ri/irri» liUMilc 4f/orrtv«/ i|iiiilciii iiiciUc, |icrsii:i*il, »|ii.niil«» [ht iiicniljra rji» ml ailtir.uKJa

si aiiinio rjtis Uili» iigKCHliti iiisvilihsct ; recUIUtel iiltila (niiipcllcb.tntiir, rt iniillln iiindik tciitali, iliver»

rorporc, %\ ilignalcH <-t glorias Uiii|)oraUs qiioi|iio. »ihi|iio liiriiiciilis cxaniiii.ili nil iirg.iniliiiii radorcm
ni(K>o i|ii:i>sisscl. Liitle liMitalorciu .hiiiiiii nlr.i iioii riiiihi iiiiIIo iii(h!(i nccli |i iliicriiiil. Ki.il ciiini len*
siisliuciis uiinin iiU|i(M'iosc iiicrc|iilaiis nil : VnHe, l;iiiii iiia;;ii.i, (|iiaiiil(i oni ich, (|iii iiilcrficcrcnt knx'
Salaiiat. Sciii>liiiti ett eiiini Domiintm Ueuin liiiiin cios, arbllrali,iiil'ir hc ti|>sc(|tiiii n p.rsi.irc h<>o.
cd.irabii, el iHi loli teniei. II. ic lciihiliouc sciJalj dolciis iiiiiiiiciis (|ii(>d an-
r.issiiiiitts cliaiii |i.M' tics tcntalioitcs trcsnccipcrc niillatns csscl iii |..iliciili,i il pcfscvcr^iiilia ni:irly-
pciscculioiics. IVr priiiiaiii, p-rsci iitioiicm ill:iui, riiiii, aliiiiidi; sc coiivcrlil. cl iiis:iiialtilcni pl;n;am,
qtiaiii pali ili^:iatiis csl iii scip-.t) Filiiis Dci. Vkv sc- qiioil csl liypocrisis, iiidiixil, (|ii.c liiidii; p<-r oiiin?

ciiiidain, iilaiu qii:L' cii'pil in priiuiliva Kccicsia, rorpiis Kcclcsi.r scrpil. f*cr piiiiinniliiin, (jiiDtl (•«(

sciliccl nposto is cl niarlyriluis. Pcr tciliaiii, qiui callie.lra docioris, pr:iialos a(cipiiiius, qiii i|iiidein

oniui iiinndo riiliirn esl siili AiiliLiirislo. Licct ciiini sua.lciilc dialxilo pcr livp H-risiiii iiiitt tnl sc dcor-
• • .
li
e\ nv.nigclica aiiiioril.ilc lialH':iiiius Duiiiiunui uo- kiiiii. diiiit Iminilcs Clirisli niiiiiHlros nc. iii liabitii

strtiui Josinii Cliri»liiiii iion iiisi lril>iis lciilalutiiibus oslciid iiit, utngisqiic Aiiti(iirislo siM-viiitit; o:iiiics,

tcnlaluiii, qnas pr.cscns coiiiiiii'iiioi;il K\aii^'cliu:ii, qn;c sii;i siiiil, qu.cniu;. oiiiucs avnriti>v stndcnl, i;j

piilandnin laincn sccnudiiiu lniuiaii.c nalnr.t; iiifir- lamcn lionorali iiiccdcKtcs, ci, ciii lioiioicni dcbc-
mitatein et alias eiiiu lciilalioucs suslinnissc, iion rciit. non dcrcriinl.

dico liumanas, qiins citlpa el vitiiiin Iioiiiiiiis siig- 215 ^'^''i'" ullima lontalio pf!rscoMlioiicm ilc''

gcril. scd (|iias conptssio luiliinc icqiiiril. tl eiiiiu si;,'ii:il, qiuc oril stib Anliclirslo, (|u:ni(I(k cril tribu-
dujc naturae ia illo craiii, diviiia SLiliccl cl liuiuaua, lalio lalis, qiialis moiis e.iceli>ui valde duitiirqnij
•ic ciiaiu dua^ vuluulaic:> liabuit, divinaiii el liuuia- cxlollit-jr, cl clcvatiir siiper ontiic iMtud dicilur Dcus,
nam. Diviuaiu dico, qiia pali voluit; iiiiiuauuiu, aiil ipiod colilnr A qno oiunia rcgiia iiiiiudi os:eii-
qua de perdilione J.id.conim, qiii lioc lacliiri eiaiil, dnntiir, quando iu obsc'|iiiuiii cjrs snpcrbi cl rr^-

liiiiiis duliiil. NoiiiiC qiiasi iL-iilalio ci cr:it, qu:uiilo piobi oinncs parniiliir, pcr qiioriiiu iiKiiitiiii l\r;niui-

Tideiis civilalciu Jemsaleiu aOcclu p.clalis cl liittun- dciii siiam iu cleclis cxerccl, cl qiios lorruribu«
nilalis llevil s:ipcr caiu? Pali qu.deui vencral, sed capcre non valct, pcr gloriaiu cl divilias iiiuudi se-

per inaiius Judacoruiu boc fieri valde condolcbat. q ducere allepl;ii.

Uoc cerucns iiiiinims, qui cx anlii|uitale siia cl aii- His brcviier pr.xlibatis juxta rilcram, nunc Jn^o-
gelicjc nat-.ir.e subt.lilalc iniilia novil, uiuila siiblilis- diamur scusiiin luornleni [cod. Iiller;c]. Siriit Lvaii-

siine iuvesligando didicit, videiis, inqnaiu, (|uoiiiodo gelia, qu.?, ordinaiilc Spiriiu saiiclo, piiiic.paiibut
io morlc Ciirisli Jud.ci csscnl icliuqncndi, ct gciilcs lc{;unlur diobus Doiuinicis. iii inttio suo iuiliam
Tocaudx, tentare in boc Cbrisluui iiou iiictuit di- convcrsionis, ct in ftne linem cl cxituin de sacculo
cens : Si Filius Dei es, dic ul lapides isii pnues finnt. boc ad tcrrnrn vivenlium transmigraiiliitni deinon-
Ac si dicerei : Djles qnideiu dc pcrdilioiic populi slran:; sic et jaiii pra^scus sancli Ev.ingciii lcclio,
JuJaici, quia caro tua cl os luiini CNt, dic ergo ul quale ijiiliuni convcrsionis, et qiiis linis sr.bsccntii-

/apidtfj ij/i, scilicet Jiidici, qui 214 i» '>i'^i"ciiJ la- rus. ant qii;i: merresperfei tcconvcrsossubsei|natnr,
pidu. n duriicr.int, prtHCi /iaHf-, id esl :id lid-nu inaiu, insinnal; niedia vero lectionis ejusdeiu verba iji*

et in CLirpiis luuin trauseanl. Unde cl in inorte ojns grueuliiim lentalioiiiim b.^lla, quibiis ( ontrn spirita»
omni m;)di) laborabal, iie morli Iradercliir, c;i vidc* lia ne(|uili.e inleriiii cougrcdiiiiiir, douec do nicdio
Lcel causa et ralionc, nc plebs J-jdaica luoric cjiis fiat (28) ,
qumrenlibus et invesligaiilibus maui-
obiiosia rermqiierctur , ei numerositas gcntlum , feclaut,

qnx per orbcm tcrraruni propaganda erat. ad D Ductus est, inqiiit, Je.sus in desenuni. Qiioniam,
liJein vocarclur. Inde est qiiod legitur in Evnn- ul Aposloliis oil, Deiis omnipoleiis, r/»o« pr('(/c.ifiH/i-

pelio secunduin Mallh.cuin, qiiia scdeiilc Pi aio pro lit, lios el vocnvit, el qnos vocatii, ill .s et juilifcavit
iribunali miseril ad eum uxor cjus diccus : A"i/ii/ tibi {liom. viii, 50), ad juslilicandos impios, ct siipcrbos
etjustoilli; multa enim passa sum hodie per ri- liumiliandos Jcsiis ducitiir, qnando dobire peccali,
tum propier eum {Hattli. xsvn, 19). Quod divina vo- jndiciiqiie tcrrure, co venieule lio:uo r>eccator coa-
lunlas ejus retnsavit, et dispensalionen!, propler pungilur, el ex limore peccar: ad ajintionem D i ct

qiiam vcneral, impiere voluit, ct ideo non incongruc suimct convcrlilui Sed qinnam uuiversiialis Cou-
lentalori suo ail : yon in solo pauetivit liomo, ted in ditor diicilur? Jn deserlinn. Per deierlnm cor bouii-
tmni terbo, quod procedit dc ore Dei. Qiiod idcm est. nis intcliig.lur, qiiod a vero el sanclo babitatr^ic,

ac 81 dical : Non milii suflicil, si tantum nolus sit Spiritu sancto, cst derclictnm, in qtio sunl aiiiiualia
Deus in Jud:ca. Volo ul verbiim ineuin in omnes pusilla cum magnis, animales, dico, el bcstiales
genles pr.Ciliceliir. ut vocati in admirabile lumen Imus camalium dcsideriorum , bcstialis nalio ct
meuni liint gens sancla, populus acquisiiionis parlus eflcranim ei inulilium cogilalionuxQ, seuiioa-
CHi) Id cst, douec vita morlalis riuialur.

P>TBOL. CLXXIV. 6
 : :

471 VEN. GODEFRIDI ABB.\TIS ADMONTENSIS 174

Tinm nefandoiMim verborum et opeHmi. /n hoc de- A conlingit uldum homo mcntce* habitu ad spiritalia

$ertum dvfdtur Jesus, id esl saUuar.s noslcr, quando Iransire deliberal, raale blandienlis mundi niajor

anima poccalrix ad saluiare snum, quod est Chri- pwsperitas arrideat, majora el dulciora anucornm
Blus, conversa, quse et quanta vulneribus ejus sa- lolatia succedanl, aut forsilan inajoris advcrsitatis

lulis medicamenia necessaria sinl vigilanier inspicit, slimnlis confodiotur, nt per hxc impeditus de Into

tl quomodo 216 ^ sahilari suo, id esl Clirislo, ;Egypli ad terram repromissionis non ingrediatur.
contriliones ac dolones animne cjui leniri el sftnari Eigo, ne ab ipso CfEli introitii revocetur, si flaverint

valeanl ruminarc et medilari incipii. Scd ul lalem venli adversitatuin, figat in Christo anchoram spei,

inspirationem, laleque tlesiderium cordis non per se neconfringaiur vel dissipetur. Si prosperitalis gau-
aut a se arbitretnf sc concopisse, rcclfe snbjungitUr, dinm occurrat, non cedat, sed cum Domino Deo suo
a Spirilif. Ille rtenini, qui omnia sna iinplel boni- diebus ac norlibus jcjiinns permaiieat, sicut cvan-
taie, biw^. inspilrat, qni spiritu piclatis sua; horainem gclisia consequenler ait

desnper illuslral ei irrorat. Et cum jejuuasstt (luadraginta diebus,, ct qucdro'

Operaliir deniqne Deiss In quibMSdam per spiritmfi ginla uociibus, poslea esuriii. Jejuuat quippe diebus

pieiatis, dnm hos de carc«iT iniindi m fancibnS di.l- qiiisquis miniine appett prospera ;
je/Mnfl( noctibut,

boli extractos. poSt sc ad regna co>lcsl a tra ii, tt ^ <'"•» «'l"cc«>»cta contcmnil adversantia. Hinc David
ad sanctK Coiij^rtgationis, sibique dilect.1; bniUiin^ ait : in die maiid'ivil Dominus misericordiam 4uam,
dinis locum venirc lacil. Alios vero qni plcrisqne etnoclecauiicumcjns {P^hI. xli, 9). llledei.ique die

meliores el perfeciiorcs et valldiores lam in scicntia ac noctc canticnm Domino cauit, qui, in adveisis et

qnam et in virtuiibiis videbantur, non sine vero et prospcris cx a^qm» slans, pcrneiilra a seipsoresiiit.
justn judicio SnO mirabililor ot niiserabililcr mundi lloc Job boalissimus, dcquo supra diximus, veiact*
aciibus Inqninari pprhnltil. Hoc opns misericordise lcr implevit, qui jiistits anle flagclla el adversa «!•

et plel.itis rerogiiaiis ct remcdilans aniina necesse slitii, scd juslior post illala flagella permonsit. Posi
habel cum jngi graliarum »t lione collala sibi a Do- daniiia rerum, post funera pignorum, post vulnera
mino anie mentis 0011165 reilncere benertcla. corporis dc pra:cedcniilius boiiis gratias agii, dum
Cur antem d.-.ciiiir Jt^sns in dcseriiiin? Nimlrnm dicil : Dominus dedil , Domiuus abslulit {Job i, 21).

ob Id quod seqnitnr : iJt te.titaretur a dinbolo. Sic De immincntibus 218 ^'^''^ doloribus el tentalioia-
ei bdiiit), n\ fujus dcserium Jesiis vcnit, qnem jam bus qnoddam, ut itadicam, carnieu la.>titicc el exsul-

Inlcrna inspir.-^.lione ad se IhtVOisus trahctc cnnpii, lalionis personal in aures Domini Sabaolh, dum
duciliir id spirilalein conversionem non \ii te- ^ Mi: Si bcha sUicepimusdemauuDomini,mala autem
- .• k • . .
qniescat. sed ut operelur; dncilui- non ad mollitiem
. ,_
,

. .... V. ,
quare nen suslineamus? {Job
_,. „ /1.1...11, 10.)
,/. f. „ r.
Sit nomen Do-
. -

ct corporis blandlinenia, sed laborlosjo rastigationis mini bencdicium {Job i, 21). Si sic hoino ad cosle-

opera in se exercenda ; tlnciiur noh nt in pingnC- slem pairjam icndens jejnnavefit, id cst qnod nec
dine et deleclailotie vita sna rrnainr, sed ul innu' per bona praescntia, nec per mala ftdversanlia a pro*
fteros vil« pr;csentis l.iboi es el agoncs paliatuf. posito suo mcniem revocaveril, postmodum esn*
Sedlnter hacc qtiiddani occnrrit, qiiod saiuiam ct riem felicem paii incipiel. Qujcrit enim slipem salu»
SpiritalCm aniniam niognifii c ronsolciiir, illiid nlini- lis aele na?, quserii ut inter convivas mensx Domiui
riiiu, qiiod ille, cujhs manslo ei eise est in eUylis, satietnr, qni ntiqne non aliud qnain justiiiiiin Do*
se in illacicdin illa lcnlari falel\lf. Et nt hOc apcf^ niini esnritel silit. Dcqua {-suricel siti dicii Ver»
tius id conSidalioncm llostrara cOmprobcmUs, H biim Dei : Beati qui esuriuut et tiiiuut justitiam,

verum ess6 cre.lamys, qiiid pcfsecntori suo Saulo ^nibhi^m ipsi saturabuntur {M atth.y,fi) Dum igitur
aliquaiKi: ui^.: il, aiidinmns : SaUle, Sanlel qnid mi ii, qnosDensPaler pr»scivii,el prjedesiinavit con-
persequeris? (Acl. i\, i.) Jam unus idenKjue Doini- ;ormes f«iri imaginii Filii Siii, huic labcnii sccculo
nus coelnm asccndii, qui de caMo descendlf , ei €Onfoi"inari prorsus indignum dncnnt, niox lentaio-
lainen Sauium se laedere ei pel-seqai coinmcmorat. p ris in^idiae acceduni, qutmadinodnn» cvangelisue
Quid(|uid Cniin memljra oapiti siio, id om 217 ^^rha insinn.inl
Chrisio iinili paiiuntiir, ipsc paiitnr ci oompaiitur Et acccdens, inqOit, lentator. Cni, quxso, acr.e
et qni Omnium est eS§e, Smu (pio nlhil sunl oinnia, dit?Niinirum Spiritni sancto, et hoinini. Sicntenim
in SuiS vincil, in snis glorialiif, cl qu.Tecnnqnf; iliis bOniis et sOaviscst nccessus Spiritiis sancli ad ani-
de ingeniia sibi virtnium nobllilaf dona donaverit, niam buna inspirando, bot>a subminisirando, sic e
Iicec cum eis ei por cos ngii et pcrnrii. Indc ctiam dircrso quidain maliie csl accesstiB diaboli ad aoi,
in judifii) iontufus, his qiii miniini'» ejus monbris inam, qui qnasi siio mieresse boiia ejus impedire
servifc stiidiicrimt, dicct : Quod uni cx minimli mei$ cupit, el si manifeslc noH potest, oi^ultiis venil.
fccistis, milii fecislis {Matth. \\\, 45). Si Fftius /)«• es, inqnU, die ul lapidcs itli panet
Sciendiim terociuibus modis rl caiisis homo ten- fiant. VersulHS eioniin icntator, quero saiisexperlus
lctur, in qnibiis, si noii siicciimliit , ul rulelis Domini est apritiim horhTO mnlum. falsobono siipplanlaro
sniagoiiista qiiandoquft iiirrel)iliir rcmimerari. Dirt)- molimr, .ihs(ondtt Onim qnodest, et qnod non est
bu8 niodis homo tentalur, dirbiis videlicel rt nocli- nioiililnr llinr csl qurtd Ifcrodes, per qiiem diabo*
bus, qiiod cst prospcris el advcrsis. Picrumque cuim lus siguiUcalur, dtim triua Magorum , Christum
173 IIOMIM.f; DOMIMCALER. 174

<1ll.vrcnliiiii), il(>siHi>i'iiiin otslingMPio ik>i|iiI|'i-|, |);iI- /{ pi)H4iirt( ncrlpl, jiixtj (|iiimI ;iIiI»i ']<• (|UilniMl.iiii iln i-

liatn iKMiilito nil i|ii;urrli(liiiii piKMMiin iiiiUit (Ikcii.^ : tnr, i|iil non Tk ii-iul;i |ii.rsiiiii|tnrriiiil, < I oi homint
Itettintt'rroqalfdiHqt'UU'rdfpufrt)lior,etrni>thivf- iwu inlrrn>(iinrntul {Jot It, U). 0« fniin Dxniiwi
MM/t.>i,iriiiin»iflrc iiil/ii. lil f/ <•(/(> t'«»»ilf>i« nr/nr^i/i ^rtin siiiil, (|iii siirt prvdii iilioin! «•! hiuioniin opcnini al*
(Wh/;/i. II, S). Mitlit nd .idor.inilitiii (ilKMil tr;i(l.il lcsliiliOiH' RH'Krin «kilii « onuiiisiiini dclx-iil riifct'»diir.
%\\A rrando cl iiKiiitia iiccundiiiii. Sic «t lciiliilin, i|iii ()«| |ta.|iic hoiiniii iiilrrr<muiit, i|iii oiiini vrrlH> (piod
ni.lliti.T su.n scdii.cic lioiiilnciii iion V.ilct, lion.i f.il«o proccdil dc orc hniii iii.igiiilri, piis Cl ftanilu o\ht\-
snadct; li;ihcl rniin ndiiciani, ut quoin in pl.trta et bu<t obaudiro rcstinaiit. HiHjiiitnr :

s.trcnbri 219 '*<*<> ^'''pit via, poAtniodiiiu ad nltaiu Tunr a»iump»it enm diabulut In tnnrtam cititaienu,

.sliidiorUincl vlrliitiiiu arcciM piofliM^^nicin i^inrcipilcl ^l tlatuit e'i»i snpcr pinnaculunl tempii,ft dixil ti :

adin-a, lil l:)nlo pi'Jii<i ru.tl, iin.-Xiilo allius linuiali.-n Si FiHux Doi et, mitle tedrortum. t.ivitat na>tciu Uch
conv(*rsationis inorciu bcuo viviMmIo iriinscciulcrlt. mlni convrnlus tcI oongrc^^-alioe&i (|iianinilil)< l han-
Sl Filiut Dei es,dit ut lapides iili pnuet flnni. Kf. Claruni .iniuiaruni, pinuaculum boni Magifilrl, tem-'
81 callUUls Insldialor hoiUinoni iiiiriiispcus .llloqna* p/itmboniPl pcrfcrti snhditi. PmMaru/um, ut c\\\\*

tur : ft.ni.T, c\ a l>co insoiral.iMoIunialislna' inlcn- dam volUnt, calhcJra diciliir doctoris, in (ino st.int
tioncin Innotcdccie (50) dcbcs cuiuiis, dicctpi.T- H vclscdLn!» pipulo oircri inonita saliilis. Liid»: per
dlca nn^nlbuS, dii, im^iiaiu, ut lapidi-s isti pMCt ;n»»>iuit(/um ipsiim doctorcin cl inagislruni soMiiuo
fiaul. Pcr lapides possuiuus aniinftni ct corpus acci- non incongruc figurari, (jni jiigilcr siilid'li» suis, qni

pcrc, quM quasl quidani sunt lapidcs, dum conlra tetnptnm siiul Doininl, pr;csidere drbct rt pef Kucto'
niachinamtuta diaboli forips pcrduraiit ct iiuinobi- ritnicurpracteptionis «'l pcr excnipluni hoiiac conxer-
lcs, qu;r tunc in panis dulcedinciu vcrluntur, dnrrt s:ilionis. Jaiu niarc IXub^uni iransiliirn cst ,
jaiu io

incorpus tlbristi transreruntur. llinc srrpons ille civilalciu sanclaiu, sanctam vidclicct conversatio-

antiqnus. buuiani generis iniinicus, niillo nooondi iicm ventum esl, in ipso eliam couvers'<»iionis pri-
arlibus iuibntus, liominein tanlo mollius alloquilur, uiordio ma^ua dulccdinis Dei consolatione hoino rc-
quanto abcxcelsioie loco dcjicore conatur, s(^ili(.ci Ceptus cst, !>ed adhuc valde noronlrs iciilnlionr»

lit spMis omuibus in corpus Cbrlstise transic<at, obviaut, quae ccoptum itcr inlercludaui. (.ndenon
elob hocjure sumnii^atris Filium sc dici et esse Incongruc dicilur Atsumpsii eum diaiiolus. Narn
:

non ambiget. dtmi homo per prxvenientcm cl subsfcquoniem %k

Inter kec nccessarium est ut provida mens se- graliam DeiadDeum tendil, diabolus e di¥crfeo tes-
ipsam vigilanlcr fetimulis occurrit el qtiem Dciis sutoi* «d
et diligoiiler circuinspiciat, et tota p laiionum ;

in D^uin fixa el Confisa lcntalori suo foriiter resistat, t)e<feclionem, isic assumit ad lentalionem
et non converlatur donec deficiat. Nemo eniin , ut I*ost priinam ergo tonialiotrem, 221 1"^«'" "»»">-

Scriptura ait, co)'OM(!/ii7«r, nisi ^ut legitime certave- «[UiSfiue propier slmlium «, amorem coiiversionis

rir {U Tim. n, 5). Logitime certare est in certa- palitur, secunda hMc postmodiira oboritur, quod
niinis cohfliclu tandiu perdurare, donec (je hoste snprtt f/innaculu>n ieiiii>li ^latuitur. Tunc liomo is*
Iriumnhum mcreatur quisque reporlare. Muniai se pia pmnnculum sttHuitur, quamlo supcr magi-
ioiam anima beata, et im^primat vo.)'bo Dei, cum slrutn suum duriler engitur et devatur, judiciaiiue
quo, quando opporlunuin luerit, tcnialorem suuiu ejtis reprchfehdfe6% seipsum fconsida-are neglifiit;

ferire valcat, et lentati Doniini sui verba ipsa len- gicqnc (it, ut prselatus, qui foris bonoratur, in raa*-
tantla el probanda assuraat dicenS : Non in solo gcia mentis despeclione a §ui«iilo habcatur: ^Esli-
pane vivii /lomo, sed in omni verbo , quod procedit mat enim, si se rtgimihis curam contin^ux-l teiiere,
de ore Dei. Quod idem esl ac si dicat : Mundana melius cl probftbiliuS inomnibos agere. Eibenedi*-
omnia raente et babitu relinqnere proposui ; sed non cltur, slaluiX. Onia non Ticile ab hacpertinaci obsti*
in so\o pane vinl homo, hoc est non mihi sufficit sacia poteSlavelli. Hjuod si is qui praicsl, minns
quod panis Christi fieri volo, et in cbrpus ejus D doctus, minus ad hbc olfiCium idoncns videiur, ta-
Iransire, nisi eliam omm «erio, (jttod pro«(/i( rfe ore men quia ad hbC, De6 otdi^iVante, esl elediis, non
bei, stucieam obaudire. estdijudicandus,non est hOn audiendus. Unde hor-
namque nonnuUi qui hoc ad salutem animae
l^iinl tatur Dominus discipnlos su6s diceiis : Siipcr caihe-

sunicere putanl, anod communera vitam san^nli dramVo^si sederunl Scribo! et Pharisai. OmniA
islins tantum 220 cvaserunt, el quantum adhuc (7wa'Ctt?i7«e dixefint vobis facite {Matth. \\\u, 2).

imperlectionis coiam ociilis sumnii Jiidicis liabcant Ilem ApostoUis ait ; Qui resisiit potestati, Dei orrft-

Uiiu dktis lum factis, perpendcre nesciunt. Sane in nationi resislit, et noft hlt potestas nisi a Deo Wotli,

tempore bon.ic convcrsalionis paulatim de virliilein xiii, 12).

virtutem proficionies, totura iqiiod sunt, quod vi- Inter h«c quid lcoille in abscoiidito insidikn^, ot

^funt, quod sapiunl, sbli Dcovivere, sapere ei pla- rapiat pauperem, dicat audianTus r Si Filius Dei es,
#>«fe gestiunl, et juxia verba seu inonita oris Do- mitie te deorsum. Suadet fenim hypocrisim ut per-
mini nobilitate niorum ei exercitatione virlutum fectam sanctitaiis speciem appetat, videri qubd nbh
feeipsos ornare satagunl. Per os Domini bbni prselati est. Mitte te, inquit, deorsum. Mittere se detfrimin

(29) Id est, notum facere.

 : : : ,

178 VEN. GODEFRIDl ABRATIS ADMONTENSIS na

esl sanciilaiem hnmilitalis exlerins oslrnclere, el A [u-vtp6c xoT.ao;] minor mundus, quod est homo, di-
amaritudinc cordis el zelo invidiie intrinseciis con- citur. Per regna mttndi omnia inenibra corporis in-
tabescere. Audiamus adhucquid hoslis occulla sug- leliige. Ei recte per mundum homo. Nam si digni»

geslione insidians cor alloquitiir dicens tas hominum per ambitum mundi non propagaretur»
Quia angelis suis Deus matiduvit de te, et in mani- qiiidnam esset, unde mundus gauderet et jucunda-
bus tollent te, ne forte offendas ad lapidem pedem retur? Est ergo totus mundus bomo, omnta vero
tuum. Ac si dical honio ad se intra se, nesciens quid regna ntundi hujus siint ut dixi omnia membra
, ,

dicat: Idcirco quidein miitere te deorsv.m debes (juia coiporis, in qnibus sibimetipsi complacei homo,
angelis suis mandavit de te, et in manibus tollent te, optar.s per hsec placere et conlormari huic saMiido.
hoc est lanta perfeciione saeculo viiiisque saeculari- E(p/o)?ffm, inquit, eorum. (7/oriam mitndi oslen-

bus abrenuntiasti, lam disliitta obscrvantia etcusto- dereesl honorem praelationis ainbire; gloriam mundi
dia mandalormn Uei in hac sancia conversatione ostendere est de on.nibus, quse vel opere, vel vestitu
poslinodum vixisli, ut dignus sis i[uein sanctorura vel babitu inuiiliter explere potuisset, traciare et

custodia angelorum ita Dcus custodiat el praeniuniat, cogitare. Tractat nempe infeliciler, et quasi quibus-
ne forte offendas ad lapidem pedem 222 tuiim, hoc dam dentibus mandil et ruminat , cur adhuc ma-
est ne (dioisi stieiiter ct vohij;tarie ) in aliqnod, B nens in sa:culo iila vel illa >ion fecerit, sive dixeril;

quod contra Deiim silde.ictum, inoidas, sed neforie, cogiial, si forte vel adhuc eiini ibi esse contingeret,

lioc est forluito aliquo cagu , oculosmajestats ejus quam laudabilis in verbis, quam gloriosus in operi«

offendas. Ad haec miles Christi slet impertcrritus bus, qiiam splendidus in vestitu, quam habilis et

hostem prostcrnat, ct qua; vitae Conditor dixit, compositus ad omnia, et cxleris his simihbus, qux
opere iinplere satngat. Se juitur : mundits isie quserit esse potuisset. Post tam im-

Ait illi Jesus Rursutn scriplum: est : Non ten'.abis munda suggestionum desideria , venenata scelerati
Dominum Deuin tutim. Verbum hoc lento frequenta- audiamus verba
livum verbum, est derivativum a temno, tetnnh, quod Hivc omttia, inquit, tibi dabo, ti cadens adoraveris
sonat, frequenier tento. Erccttis deniqiie l.omo inlra me. Qure omuia? scilicet regna mundi , id est ut

fie adversum sestiilte scegisse, siultc cogitasse poc- raerabra corporis habeas tam habilia et composita,
nileat , et ne ex frcquenii pnelatorum contemptu ut libimet in his couiplaceas et gloriam eorum, ut nunc
Deum offendat seipsum districte «ohibeat. Posi se- illufu vel illum ornatum et gtoriam mundi halere ap*
cjndam banc tenlalionem lerlia succedit, in qiia pelas. Ei quo pacto dabo? Si cadens, corporc, cd-

quisquis probatus non superatur, finito mundi hu- ^ orarerjs »nemente. ^rforflrc.iuasi;MX»a orare diciltir.

jus termino fugalis omnium inimicorum prseiiis, Cadii corpoi e, quiqiiidempeccatiimperpetrat opere.

perpetuae niercedis plenitudine donatur. Ceriissi- sed non adorat mente, qui ciio iii se reversus digna

mum est enim totum hoc Dominum sub quadam hoc abluit 9<itisfactione. Adorat vero et cadii . qui
dispensalione figurasse ,
qui nunnisi posl baptisma desifJerii; ct voluptatibus propriis consentit, et con«

se tentari permisit, ut signum quoddam futurse con- sentiendo eadem perlicit. IIoc eleclus ille Domini

Tersationis inuueret et quodmenibra ejus, postquam David non fecit, qui formam et modum pcenitentiae
ad Deum proHcerent , acriores tunc lentalionum in- omnibus reliquit, qui quidem cccidit corpore, sed
sidias tolerare habcrent. Hinc est quod sul)jungi- non adoravit mente, quia quod rominisit opere,
tur niagistra poenitentia citius delevit. Hac aulem teo-
Ittrum assumpsit eum diabolus in montem excel- tatio, quam 224 pradiximus dc ostensione regno-
tum valde. Mojis excetsus valde insignia sunt caslita- runi et gloria eorum, ubi illicita quserui.tur, el Deo
tis et humilitatis. Quisquis ille est qui,Deo anuuenie, odibilia appetuniur tanto velocius et vehemcRtiu»
priora qua; diximus devicerit, vere insons et bumi- expelli debet, quanio periculosior ct sceleratior esl.

lis, vere innocens manibus et mundo corde compro- Nani si tales cogitationcs a corde velocius non ex-
batur, nec jam minoribus (luibusque similis scd D pelliiiitur. plerumque aisi Deus adjutor inopportuni-
,

unus montium, id cst unus de numero perfecloruni taiibus adsit, mala etiam opera siibscquuntur. Unde

esse censetur. Quem tamen miruin in modiim ile- quo stiidio, quo affectu adversarius, qui lalia sug-
rum diabiilus assumit, quia quanto excelsiorem et su- gerit, extenninandus et aboniinandus sit, sequcns
blimiorem eum Deus sua gratia sumendo effecit, ordo verboriim Dcunini maiiifestat, Scquilur:
taiito avidius ad dccipiendum el penlendiiin eum sc Ttim diritci Je.ws : Vade, Satanas. Scriptum est:
inimicus ingcrit, ut tolum vento elationis corrunipat Dominum Deum tuum adorabis, et illi soli servics.

et dispergat, qiiidquid caslilatis et humilitatis excel- Est enim , ut diximus, hostis ,

qui illicita ingerit
lentla in eo collegerat. Incipit jam pro laudabili, abjiciendus, propellendus, et DominHs noster Jesus
quam in sevidct, virluium prxrogativa aflcctare Christus adorandus, pencs nos statuendus, illi tba-
bouorcs, favores, dignitales, et se snpra iJ quod iamiis cordis noslri collocandus, cui soli debitura
c»t exiendcro, et qu;c adipisci non valel in rc, inci- famulatum cxhibcre dcbent oinnia memLra corpo-
pit ambiendo (|uasi possidere. ris nostri.

223 '^' ostendil ei omnia regna miindi. Pcr mun- Tunc reliquit eutn tentalor, et accesserunt angeti,
4um houiioem ipsum accipe. Unde microcosmo» et minisirabant ei. Siiperatis tandem his tribus ten*
 :

171 JIOMII F/i: DCtMIMCALKS. 171

latioiiibiis jiiriindiiii) luiii- crit, (|uia Jubciilo i-t ad- \ nriu ainuii^ 226 'liuaiiibut ivriili riiri* Irretir*

jiivaiilo IVocxtcriiiinaloi' llle uniinaiu n'liiit|ucn» &\s- non iiictiiuui ti (linlcndrri*. Kl duin patrr», Id est
panhit. Si<-, iiit|uaiii , rcliii(|(u*t , iit. i|iiautuiu viilt |irrlati, itu ul pi:ctliiiii.iiH, uiani accrban» mmtdunt,
1 1 dcsiilt-iat, lcularc noii autlcui vcl valcat, <|u.iiuvib lil ut)iiuiini|iiaiii, t|iiod rti.iiii druiet filiorum obtlu-
laiiicu iis:|iic atl liuciu vila> |>cisct|ui .luiiuaiu nttn pnMUiit. Pcr denle% /i/icruiu act ipi pohMiiit cogila-
(lcsislat Qiii sicr.t vivcnlcni , ilu cliuin nioriciitcui lioncH Hubditoruiii. Deiitet /i/iuruni, (tigitutioiirt

ntui dcsci it. AiIchI cnlin iii obilu uuius('ujuHt|uc inu- vidclit cl nuLditoruiii vbtluprtcunt ; (|Uia lirut qui
litiosc objiciciulti tiiuc pilcsl atlcst, iit viaiii vitu; in- .iiiiaruiu .nlitjuid conicdcrit, iiti chI (lurin ct iiumi-

tcrdutlat. Adsiiut cliaiu s.iii('li augcli adjiilorcs cl turiis poiiitiruiii liut liis, cx ipsa ainaritudiiic ita

dcrcusorcs .iiiiiu.i: , ui eaui a luorlircro vaslulorc dentcH iliiiis ubslupcscuiil. quod ad capiciiduiu duU
derciidaul ; udsuul , ut rcuiigio aluruin suarnni ud ccin ciliiiiu aplari iici|ueunt ; sic niiniruni iibi talra

Upgis ;vteriii palatiiiin perducuiit; .idsuutei u dcxtris siiut praulati, qui pluH lcrrcnis iiitrnduut qunin ru:le>
et a siiiistris collaleralcs , quain duin Filio Dci rc- stibiis. t uiu tciupus cxigit, ut verlniiu cxliorlatio..i»
pricscutavcriut, cx oiiiuibus boiiis Doiuiiii siii ci siir- iiupcndcre debcunt, scrnio eoruin nou siduiii vi-

licientcr adiuiuistranl, id eslul vitain Ttcrnaiii abun- lcscit subditis, scd cliani plus coiifcrt aiiiaritudinis

dantissimc possidcai. Tunc veraciier el perfectere- ^ quani a*dilicationis eidivina' dulccdinis.

linqueteau» tenlator quia cuni corruplibile boc in- Lndc fit quod parabolam banc inprorcrfciMr» intcr
duerit iucorruptioneiu , iiullam ulterius nec incnle se nonnunquam vcrluiil, qiiia pro vcrbo L)ci vcrb»
ncc corpore, nec a diabolo vcl iiiuudo expcrictor derogalionis ct delrac tioiiis in usum sibi assunnmt,
tcutationcm aut iniperfcctioueiu. Ad qu;o boua per- lacila iicirpe cogilationc iufirinus subditorun anl-

ducat nos Jesus Cbrislus Douiinus noster, qui vivil inus contra prxlatum, qui bujusiuodi esl nonnun-
el reguat per oinnia sxcula SiCculoruiH. Ainenl quam subiuurmurat, vitaniquc ipsius, qtiod raiuut
circuuispccla bac maligiia rcprebensione incon-
225 IIOMILIA XXYI. sit,

uon meluit. inquiuni, forraam

W rEMAM V posT KOMiMCAM pKiMAii Qu vDRAcrsiii.€ sultc dijudicarc Isie.

pRiM.\. juslilii»', quaui nos inslruil praedicando, neiuaquara

Et factut esl sermo Domini ad me dicens : Quid ipse cxsequitur dignc et laudabiliter vivendo. Nam
est qu)d inler vos parabotam vertitis in proverbium orationibiis minus sollicite insislit, sacroe 227
islud in terra Israel, dicentes : Paires comede- lcctioni minus invigilal ct intendit, et dum ipsc in

Tunt uvam ncerbam, et dentes filiorum obstupescunl ? propri;o vil;c cuslodia soUicitiis ct providus uequa-
cxistit,quid mihi prodesse, vcl quid cjus do-
(£:cc/(.XYUi.) r q"am
Electus el dilectus propbcla Doraini praevidens ctriuA atlifitft^tionis mibi conferre polcrll? Haec ira-
oculo prxsagi cordis slatuin sanctic Ecclesiae, qui provid.x dclractionis objurgaiio quod divino con-
nunc est in praelatis et subdiiis, clauso quodam- spectui miuiuie pbceai, sequer.libus mov verbi»

inodo sermone videiur nolare quale .subdilis pariat quasi intrepando ipse denur.lial
detrimenlum vita non digne conversanlium prsula- Yivo ego, dicit Dominus, si erit vobis ultra para-

torum, itemque q ibus prsecedenl bus probabilis bola ha:c in proverbium in Jsrael. Quasi dicat :
quan-
>itsB meritis hunc prolicere oporleal, quem ad cul- diu llamma succensi ir« el indignaiionis contra
men res;iminis divina praedesiinatio assumit, qua- praelalum veslrum inssevire non limctis felle com-
lisve in doctrina sua poslmodum es&e debeai, reclo moii amariludinis. Si id quod ego sum vultis esse;

ordine praescr.bil et demonstrat. si vidclicel vitam aelernam vultis habere, vitam aVie-

Prajvidens ergo spiriius propbeticus quosdain in nam cessale inconsulte discuiiendo reprehendcre,
Ecclesia fuluros, qui vita el luoruni levitale magis et ad discutiendas propiiK conversaiionis negligec-
subditis suis occasione.u pnebeanl scaudalorum, tias oculum meuiis reduciie.
quam uUuin adilicalionis el saluli* profectum, mur- Ecce omjies animce mea: sunt, vt anima patris.
mur malignilatis el detractionis quod lil a sub- D ita et anima /i/ii mea est : anima, quce peccaverit,
diiis ,
quod oculis minime placet divinae majes- ipsa morietur. Yitani,inquam, alienam meo judicio
talis, his declarat verbis Quid : est, quod inier discutiendam relinquite, vestrisque animabus soUi-
vos parabolamvertitis in prorerbium isiud in (erra cile providendo consulite. N.im sicut anima iilius,

Israel, dicentes : Patres comederunt uvam acerbam, quem temeraria reprehensione dijudicare non li-

et dentes filiorum obstupescunt. Paires isli prxlali metis, in manu mea est, ita eiiam anima vestra meas
monastcriorum sunt accipiendi, quia sicut ille qui polesiali &'A>i3iCe\. Anima (uv pecraverii, ipsa mo-

de camesua filium generat, paier vocatur cl esi, sic r.etur. Si ille peccaverii, juslaedamnationis senten-

iili qui spirilales Deo fiUos gignunt, patres non in- tiam accipiel; si vos peccavcritis , eamdem viudi-

congrue vocaniur et snnt. Uva frut tus est vineae. clam cx juslo juilicio meo sentietis.

Per vineam vero spiritalem vilam possumus acci- Qualis vero vila illius essc deleat, qua virtuo«8

pere, sermo igilur iste ad patres ptrtinel et filios, aclionis sursum lendere opus habeat,
altiludiue

ftd praelatos videlicet el suLditos. Palres eniiii uvam quam divina praedeslinatio ad culmen iegiminis.a$-
acerbam comednnt, dura praelali, postposiia divinae sumit, sequentis litlerae textus aperte innuil.

contemplationis dulcedine, lolana menlis inlenlio- El lir, sifn?ril jnstus, elfeceritjudici-.imetjuifi'

 :

179 VnN. GOr.EFRIDI ABBATIS ADMONTF.NSIS 180

tiam. Jtislus vorc diciliir et ci it, cum romintians saj- A ad ooelestia rogiia quolidinni sni operis rruclmu prac-
culft ot coitnipisccntiisejus, id quo(l vcre est, vlde- niiUoie iiivigilat. Sequitiir
licol pe(catoie;n seuiotipsiini rpoogiioscit. Kt quia Et ad mulieremmeuslrnutnm non acreiscrit. j/«-
sola liicc cognitio ad porrocluni nnii sii(ririi, ad eini- lier meustruala c\ propiia carne poUnilnr. El idco
nonliorom ne(.osse cst, iit sesc lollat ^iain, hoc cst por mulicrem menstruatain coiigrcgatio ilia anipi
ut faciat judicinm et jiistitium. Judicium facil, cum valot, cujusvita et conversalio vilis ct reproba om-
pro peccatis suis disiricle seinetipsmn dijudi- iiibus apparct. Siint enim nonnnlli ita lionoris ct
cans, lioc ipse in se in priesonli punil, pro quo in gioria ciipidi, ut cliam congregationi proprlrs vi-
districto 228 examine piiniendum sc rccognoscil. ti'S sordida: pricfcrri non limeanl vel erubescant, si
Facit etiam jusM/iom, ciim pro pcccalis Dco salisfa- tanliim nomen honoris sibi acquirant. Si qiiis veio

ciens justis sediilo operibus insistendo iaudabililer "on propria voluniate, sed divina dispe.isalione lo-
incipit vivere. Iluic in tali bonorum operum altitu- C""^ suscepit regiminis-, qualis in docirina sua esse
dine sublimato diligHntissime praecaveiidum est, ne debeat, verbis sequenlibus prophela insinuat:
illud subrepat, quod sequens ordo verborum donun- i-' hominem non conlrislaverii. Prailaliis dum cou-
tiat: fcssioneni subditorum audierit, summopcie piaeca-

In montibus non comederil. In monlibut comedere ^ ''^''^ ^^^*^^' "® Iwminem peccata sua confilenlem,

est pro laiidabilis vitse conversatione laudem hu-

^ontristet aut conturbct. Audii quorumaam viiam,

manam appetere , Et notandum quod dicitur come-

dequorum innocentia gaudeal; audit ctiara quo-
dere,hoQ cst ex amore et dcliberalionnc laudem hu- nimdani criminalia peccaia, qiiibus condolcrc et

rajnam requirere. Sunt enim nojinnlli, quorum condesccndere debeat. Consolari quidein peccalo-
animum appetitus laudis ex improviso aliquando rem debo», et ne proptcr enormilatem peccatorum
tangil, sed in montibus non comedunt, quia hunc suonim in barathrnm desperaiionis venial, humi-
cum amore et dulcedine non su.cipiunt, sed, quantum
litcr confitcnti spom conse(jnend;ie sahilis et vcniac

possunt, tenlalioni Deo adjuvanie a Domino repromitiat. De qua sententia adhuo snb-
resistunt. Et
econtia siint nonnulli qui rccte in montibus comedere inforliir :

dicuntiir, quia pro justis operibus siiis tolo aflectu, Picfnus debitnri rcddidit, Pignus debitori rgddere
toto desiderio graliam humani favoris requirunt. cst pcccatori humiliter, ut praediximus, confiicnli

quisi|uis ergo ita. ul pijcfali sumus, montibus non

spem rcmissionis et grati;c rcpromitlcre. llinc in
jn
come.dit, quod digne et laiidabililer vivens lauden» ab
Deuleionomio Dominus pcr Moyson filiis Israel
Jiumano ore rion reqiiirit.illud etiam declinare slu- r P''^-t^^P'^' dicens : Non accipies loco pignoris suf>e-

deat, quod sequeiis liltcraevidenler insinuat. riorem aut inferioreni molam [Dcut. xxiv, 6). Siipe-

Et oculos tuo$ non rior el inferior mola esl spcs ei limor. Loco igitur
letaverit ad idola domus Isracl.
Idola pagani Deunj ignoranies fabricantet adorant,
pignoris niola siiperior aul inferior accipi prohi-

elhonorem, quem Deocreatori suo dobebant, ope- beturquiaqui peccalori pr.Tdical, tanta 230 '''s-

ribus nianuum homiiium impendebant. Possumns pensaiione componere pr?edicaiionem debct, ut nec

eiiam per oculoi corporls nflectum acciperc ambi- ^ata inuliliter spe timorcm subtrahat , ncc sub-
tracta spe in solo timore derelinquat, sed spc ani-
tionis. Oculos ergo ad idola donius hrael levat, qui

oculos cordis ad aflectum levat ambitionis, qni votis matnsad appclenda coclestia magisac magis acccn-
omnibusexoptal, ut potestatem daliir, timore aiilein, ne iterarc vias suas incipint,
et dominium super
aiios
tcrrcatur. Ui autem tianc spem el limorem (Oidibns
accipiat, quateniis honor el rcverenlia qni
Deo ^"^'^'^o'*"'" •mprimere pi«la(us valeal, quei tjino-
delielur, illi n subditis siiis in.pendalur. Nam
Sicut
*'""' "^*'^ subjungilur, in praidicatione sua "Ciis
ille. aliquem vull adorare. soio prosterni-
(|ui s.

'^«"''«'•^«'e ciposiloribiis sludcal. Per vim, inq.-it,

ttir, si.: nimiium, qiii non pro lucro animarum. sed
pro solo Rinore glori» lemporalis ciilmen qiiairil re- "'^"J
^"P'"-''''- ^" ""» "''"' "^"Vere est sensum sacrJ?
giminis, adorari quodammodo dosiderai, quia h,,. D ^criptnrne a vcritaie mm avoitere. Per vim sacram
mililer iibi inclinando.venorari vnlt a subjeclis. Et ^^'''1»""'»'" raperc dicitur, qui sanctis expositoribus
revera. non concordans, non sano inielleclii, sod pro libilu
si Deo non disponcnle, scd
contigeril. qiioJ
permiiiente cura aliena lalj commissa fuerit, illiid siio lonioraiic cam cxponere niiilur.Si enim hoc
feocrit. qiiod vidolicct pr.Tdicalionom suam sanclo-
Ijonnunquam adiniplcb tur, quod lexliis subjccle lit-
riim tcslimoniis con(irinaverit ot roboravcrit,
lerac Bignificare vidciur. iUud
quod hic seqiiiiur adiinplere utiliter polerii.
229 ^' uxorem proximi sui non violarerit. l*roTi\- Panem suum esurienti dedcrit, et nudum vestimenlo
miis iiMSior est ipsc Creator ct Rodcmpior iiostcr. opcruerit. Quid cst pauem esurienti tribucre. et w«-
Viorcm v^ro liiijus pro.Timi nna(|ii;vIihot congreg.i- dum vestimento cperirc ? Panem, pnbnliim vidclicct
tio valet accipi. Qiii crgo amorect ancflii amhilionis CPolostis doclrinT. csurieuti iribuit, qui auditorem
locum adeptiis fuer t regiininis, ucorem proximi sui capacem ct iiileiitum verbo pr.xdioalionis reficil et
vinlat, qiiia non eidoin proxinto, id est Rodcn.ptori iiisirnil. Qiicm vero nndnm csse videril, hoc est
noslro. scd siiis s(^rvi(>ns dcsideriis, liirra spirilalia qiiom ab liac gratia alieniim csse peispoxciit; quod
in congregatione sibi commissa non congregat, nec ad a adicndum verbuoj Dei nec capax sil nec inlen-
 IM noMii.Li. noMiMcM-rs. IH
tiis, nti(liii) otlain H|iirilali KriiMiliii nr liuniH opn-i- A IIOMK lA xxvi:.
liUH, liiiic, iil lioaliisuil Itfiioilidiis, iliiplici (litrlri- IM rKni.VM VI lOitl Dl.MlMi 'M iHIMitM Ul ^DRAr.riiDIA

Iia |)r;i'i>ss(' ilcln-l, Ikic rst iil ca i|ii,r boiia miiiI cI rHiNr
eaiKia, iioii siilniii |)i:nlicaii(l(i, soil cliani Iicik? vU F.ral <//>'. /(•«M«ii Juitiroruiii, rt atcnidn Jrtut Jero^
V(>nilo (lcinonNlraro laliorcl. Ciiiii >cio, ut |ir:ctli\i- lotijmiiiu. /'.'a( culriii Jcrcsulijmit probalica pitcina,
imiH, panciu siiiiiu Ohuricnli dcdcrii, iiii(liiiii(|ii(> vc- qua' coguomiiinlur llihruiie Helhtitida, <iuiui,ue por'
sliiiiciilo opcniciit, i|iia iiilciilioiic, i|iia liiiinililalc licu.i linbvni {.luau. v).

ciislodirc scniclipsiiin dclical, iii iiisi|iiu* sc<|iiiiiiliii S( ii|iliira sacra, dilei tiiisluil,iion iii< oii(^'i'iia titiii-

intclli(ji (latitr. litiiiliiie coniparaliir tcrr.i', «tu.m idcirco DeiiH om-

Et ad uxuritm twn commodavcril. IJsiira cst pio- iiipolcns cieare volitil, iit pas(eiel px ea cuncta
pri,! ilarc, et alicna cxi^cio. Ad usuram paiicni do- aiiiiiiai.lia, hdiiiiiirs ki ilicct ct jninciita, licKlias, \0-

('Iriii.c romiii»«/(W, (|ui in biiliditis siiis iioii soliiin liicics ct n plilia. Prodn il ciiiiii rciiiiiii cl licrl)Mn,

boiiortiiii 0|)critiii friicliiin ((luciil, vcriiin cli:iiii laii- i|iiod cst cihiis anini.iliiiin, prodiicit rriiiiici:tiiin cl

deni silii ali ipsis cxiiilicri appclit. l'iidc adlitic iii viiiiini, (|iio(l cstcilmsct poliis lioniiiiiini. Sic et
conse^iucntiliiis diciltir : et aniptius uoii accepil. .\m- 8a(M'a Scripliira (jiiasi tciia (|ii:c(l:iiii c-,i ;
prodiicit
plius quain dcbel flC(-ijJfri' appclil, i|iii pluspiopriiiin R eiiim feiiiiui cl licrliaiu lii» «pii airnialia suiit, sx-
qiiani l>ei honorem cl ulililalcm231 ;ic saliilcinpin- ciihirilnis st licct lioniiniliiis, (lui aiiiiii;ililer viviiiit,

\imoruin (]u;erit. Jaiii ((iialis in doi t:iiia siia pr;c!:i- dimi '>iiii|)licitci' cns inslritil ct iiifoniiat, i(ii(iinudo

lus cssc delieat, verMs, (jiue praiiotaviiiuis, scviiio oriiiiiiia!i:i ct capitalia pe((ala uiriis((iii;^!|iie fugcie
proplielicus pra;siguavit el pr;csori|^sil : luiiic in :il(liie Mlare debeal. Piodiioil iiiiiiloitiinus frumcn-
conse((iteulibus, qualis vil:\ ipsiuscsse debeal, coii- lum ol vinum hisqiii Itotiiines sunt, spirilalibus uti-

gruo ordiiie deiuoiistrat. ((iie qtii ad iiiiaiiiiicm el simiIitu(liuoiiil\'i cssc fa( tos
Aft iuiiiuilalc (iverlrril manuin suam. Cum pcr so loiogiioscmit. ilcrba cl fciium oresoit sine laliorQ
iiiflHiis opera designari soloaiit H/a>M(i« sunin, opns iiomiuiiiu ; fniiueiittiiii, viiium, uiiiic aiaiido, niir.c
vidclioet suum, ab iuii]uilalc quoilauimodo iiveriil, fodiondo laboiiose excolil ir cl noquirilur ,
233
cum pro boua operalione non sibimel, S(^d Dro lati- quemaduiodiim priii.o huiiini a Doii ino dicitur :

dem el houoroui Iribuit. Jiidiciiiin vcruin fcccril in- 7>i sudore vulius tui vescerispanc luo [Cen. iii, 19),

ter virum ctvirum. Facil pr;el.'lus inler virnin ct vt- Fniuicntum el vintim signific^U spiiilalcm sonsum
rumjudicium ve lUin, cum iuter Det:m ot seipstim ac mysliciim sacnc Soripiurce inlcllcdiim, qtii vere
tale fecerit judioium, iit Deo soli gloriam rolinquat, cibus et potusesl cujiislibcl bcaUc auiuia;, sed ac-
e( de l)onis operibt^s pihil sibimoiipsi ascribal. qiiiri el inveiiiri non polesl, nisi cum labore.

Iteniquealio modo;nrfjci/(»i rciM//i /i//cr vimni et vi- Iloc denique frumetilutii etviniim desiderabilcm
rum faccre pnvlatus dobol, ul Deo subjovlionom, niique rolcctiouem aniiiiarutn noslranim, iu lacqu»
subditis exhibeat teqttalilatom et diloolionem, ul li- jam pr?e manibus esl teria, iii bac scilioet leoti(me

celex ordiuiUione Dei aliis se superiorem cogno- evai.gelica,sisludiosc((iucsierinuisDeoauxilianteco-

6cat, ipse tatuen stiperiorcm suum, quod est Chri- piosius iuvenire poterimus. Nam si nihil aliud iiobis

Slus, limeatol diligat, Ilaec oiiinia, quae snpra me- insiuuaTel n si siiuplicem illam Doiuiniei Salvatovi*

nioravimus, vere Domini pr;V(opla, vere Doiuini nostri oloiiier.tia!U,qiia!u ajgroianti per tet annorum
sunt jttdicia, de quibus mox siibjungilur : curricula hoiuini e.\liibult, quciu noc i^so ro^ante,

232 ^' '" pnvceptis meis amhulaverit et judicia nec alio pro eo inlerveniente inisericor(ljter sanavit,
viea cuslodicrit, ut facial veritalem, liic juslus est. niagna quidcm refc( tio, magua esset consolatio, Lis

Quicunquc ergo bontis et perfeottis praelatuseo or- TiJclioet hoiiiiuibusqui libenter pro saiule sua la-

diue, ul pranliximus, Jii Iiis Domiui prareptis am- borant, qui qtiautMiii possuut, viriLus corporis el
bulaverit, quod in menlibiis humanaui latidctii oppe- aficctibus oordis die ao noole niiseriooniiam ejus im-
tcndo non comederit, qiiod oculos cordis sui ad D plorau;. Q:iomodo euim non siibveniret eis,qui sub-
idola doinus Israel, hoc csl affoolum ambiiionis non venit non roj,'auii? Qiiomodo mm salvaret in su»
levaverit, qtiod uxoroiu proximi sui, congregatio- pietaf.s oleaienria sjioranies, qui hunc salvavit qui
ncm videlioet sibi coii;m:ssam non bene regendo salutje.u ab eo non spevavil ?

violaverit, itouKiuc vcritatem fooeril, quod jitdioiutn Sed est et alitid itt hac sacra leciione quo(| aspi-
verum inier virum ei viruin, inter Deum scilicet et ritaliuni auimarum non vacat refectione. Nosei.im,
se:psutn fecerit, /lic non incongrue ;/'sfus ilici pote- nos siimiis qui diem fesl,i:ni bi|uo, de quq in pri-

vit. Hicetiam illud quod scquit-ir, laudabili et fe- inordio Evaugelii aiidivinuis, Douiino agiii us ct

lici operimi encotu bicet in fuluiQ conse((itetur : agere debcmus, qui eisi grav;;ti corpore mor-
Mta, iu((uit, vivet el non nioric'ur. Ipsuin enim, tali, quod portamus, ad iutegruin vitare peooata lion,
qui est vita vivens in se. quautMm in hoc niutabi- possumus, a criminaribus tan-icn vitiis Deo aiixi-

lilat.s ten p^^re esl possiLile, manentem habebit in liaiite vacanius. Hioest (/ici /csri/s ille, adquem hqr-
se,el ciim corruplibilchoc inco; riipli-jnem(indueril), tatur nos propheta David, ubi dicil : Vacate el videtr,

ita X'tc ua glirificatione doiiabito.r, quodillein Deo qnoniam s'javis est Domiuus ; beaius vir, tjui tperat
et Deus io illo sine fiue peruianebit in eo {Psal. xxxiii). Non quidem ia tumuKu sxcuN»
 : :

183 VEN. GODEFRIDI ABBATIS AHMONTENSIS m

s«d in si>irilali vita agitur hic dies festus Domini, ubi A corum, claudorum, aridorum. Languesciraus in affe-
lalf? liomines congregati sunl, qui viliisrcsislentes, ctu, calcamur in intellectu; claudicamus in opera»
ol virtulibiis, quai.tiim possiinl, insistentes, soli Deo tione, arescimus in oralione. In affectudeniquelanr
vacarc, atque ad ejus visionem ulcunque pertingere guescimUs, quando deficiente in nobis gratia Dei ab
conar.tur. Iluncdiem fesium rite concelelirant duas ainore cjus intus torpescimus. Hunc noxium animse
ill* sorores Maria ei .Mai tha, quia sunt quaedam ani- langiiorein bona quaeda ii anima in sc sentiebal ac
nia\ qua;cum Maria divinae vacant contemplationi; deflebat, cum dixit : Filia; Jerusatem,nunliale dileclo,
qua;dam, qua: cum 234 Marlha bonsc stiidenl et quiaamore latigueo {Caut. \, S). Per hanc et nos
insei viunt actioni. Ll» iaboranl ad exhibenda hu- quidem docemiir ct admoncmur, ut mox, diiin in
niiliier indigentibus ollicia ; isla; vacani et vident amore Dei languescere nos senseriinus, ad insinuan-
qiioniam suavis est Dominus : istic circa exteriora duni eiKmlcm languorein noslruin el dolorem Salva-
occupanlur, illae inleriora contemplantur. Ad hunc tori nostro, ad filias Jerusaleni, delicalas videlicct
diem feslum libenter ascendit Domimts, quia licet juslorum animas, qiii vel nunc in aelerna pacis vi-
iibique el in omniLus locis sit, specialiter tamen cum sione collocatae cum Christo gloriantiir, vcl quse in
illis et .nler illos habital, quos sibi vacanies invc- hujus adhuc vita; miseria peregrinanlur, quantocius
nit, quos ad a:lern;E pacis visionein laboriLus, qui- B confugiamiis, intercessionis earuin sufTragia humili-
])us p)ssunt, viriliter contendere conspicil. Ubique ter iniploremus. Nisi enim cilius languor iste per
est per niajestatis siiai potentiam, cuin istis esl per misericordiani Dei sanetur, gravius maluin subse-
pieiaiis su;e clcmentiam, de quibus eliain apte sub- quelur, duritia videlicet et caecilas cordis, quia de-
jungitur crescenle inleriiislumineprioris intellectuset scien-
Ksl autem JeroHoly nisprobatica piscina, qua: co- tiae, necse, necDeuni poteslagnoscere. Oblenebrato
gnoniiiijtur Hebraice Betlisaida, quinque porticus ha- et subtmcto intrlnsecus cordis lumine, ctiani clau-
(lens. Piobaion [tt^oG-axov] dicitur oris. Probatica dicare incipit in operalione, quia more claudicantis
piscina, quasi pecualis piscina, eo quod lavare in ea non duobus, sed uno pede incedentis, si quod bonuin
saceidoiespecora soleLant, quae in holocaustum Do- est, qiiud agit, hoc muitis aliis pravis actibus suis
mini offereiida eranl. Belhsaida vero domus (rugum, polluil et perdit.
vel domus venalorum interpretatur. Domns frugum Post niultitudinem hanc langnentinm, caecorum,
rette eadem pisciiia dici potenit, quia qui sacrilicia claudorum, subintrat multiludo aridcrum, quando
illa quae in pecoriius fieLar.t, sinipliciter pro pecca- ila in semetipso avescere incipit, quod nnllam in ora-

lis s;iis Doniino offereLaiit, fruges illas, hoc est rc- tione interni saporis dulcedineni halere poleril, sed
fectioiiem atqiie consolatioiiein illaui inde haLeLant, siccus et aridiis seinper cadit in deterius. Hac ari-
quod indulgentiain eoruindein peccatorum suorum dit;\te detinebanturqui dicebant : /4 mma nostra arida
accipic6anl; illi vero qui altius sapietanl, el quid est. Ab hac ariditate custodiri se postulabal DaviJ,
eadem si^rificia prxtenderent, Deo inspiranle co- ubi dicebal : Sicnt adipe 236 ^' pinguedine repleatur
gnoscere poterant, aLundantioros friiges,suaviorein anima mea {Psal. lxii,6). Moxquequalem ex hacin-
cibuin ei refeciioncin animarum suariim inde capic- terna pinguedinis dulcedine fnutuin Labitiirus es-
tant. set, adjecit et ait : El labiis exsuliationis laudabit ot

Signirical autem probatica illa piscina sanctam et meum{ibid.). Quasi diceret : Si adipe et pinguediiie
justain aniiiiam, qu;c quidqiiid cx affectu et diilce- dulcedinis el gratia; tuae intriiisecus repleveris nie,

dine cordis sui oderre Deo deliberal, lavat in seuiet- in laetiiia et exsiiltalione iaudabo nomon tiium, Do-
ipsact miiiidat, ne aliqii.i ei supcrbi;e aiil vana; glo- mine. Cognoscere autem ac deplorarein senietipsis
riac iuacula inh;eicat. Qiiinqiie porliciis, quaseadem hanc languentium, caecoriim, aridorum niuititiidi-

piscina habet, quinque ser.sus hominis sigiiilicanl, nem solummodo esl spiritalium, aquce motuin hu-
qui aiiiinsc aut bona aiil mala adminislrant. Quia militer cxspcc^flH<fia)i. Aqux motus isle signific:;t

vcro ncino tain sanctus iiivenitiir, (jui in his quiii- j) graliam compunctionis, quaiii tanto ardonlius desi-
que sens biis suis innocens sil (qiiis eniin nostrum, derant et exspeclant, qiiar.lo niiiius exterius inve-
quiociiLs suis non videril, quod viderc iion licuil, niiint, qiio dclcctenlur et gaudeanl. Quidcnim aliiid

qui aurilins s.iis non audieril, quod audire obfuit, csl exspeclatio illoriim de die in diem, pio quo la-
qni cactcris scnsihiis siiis, gustu scilicet, odoratii ct borant, pro qiiodienoctuquc corpora sua inaceranl,
lacl.i miilia iIIic.lanli|uenoxia non contraxcril) apte nisi ut hunc laboris sui fruttiim iiiveniar.t?Sed pius
evaiigel sta suhjiinxit: ct misericors Doiiiiiius h:inc hiimilium suoniin labo*
235 In hisjacebat multitudo langucntium, ccrco- rem et exspectat oncm non despicit, slciit conse-
rum, c audorum, uridorum cxspeclantium aqua' mo- quenler evangelista siibjunxit
(um. Qiiid inYstcrii, quidve significalionis ist:; ordo Angelus cutem Domiiii, inquit, secundum lempus
verboruMi in sc contiiicnt, ipsa nos nostra miseria deuendebat in piscinam, et movebatur aqua. Angehis
docerc potcrit, qiiia quol(|uol pfccala visu oculorum, isle siguifical gialiam Dci. .\ngelus Domini desiendil
anditu :iiiriuin, giistu,odoialuet t.itt!iconlr.uimiis, inpiscinani, (iiMiido omnipolcns Deus per occuUam
quasi tot l;ingiicntes in p irticibus nostris jaccnlcs gratiani s-:am hcatain vis.tat aniniam : mnvens inea
h2b«inii9. Et notandum quod dirit Idngiieniiuiu, co'- atiuain diii dosideratv compiinctionis, perquamma-
 , ::

m IIOMIM.I MOMIMCALES. IM
giiucccnia inarJcscat iii Bpn el dcsidciiu hiiprnii A (lcirilutc, vol in roKtl:itii)iiit;ui iiiii» ifu voliii.i.iiil«ufc,

amoris. QwIa vcki ^i.ilia Iimi' ikui sci iiiuliini voliiii- dii tis ct ruclik, K.\c cliatii iii roiiliMiiplu it tranv-

taliMii el (Ifsiilciiiiiii lioiiiiiii.s, sod hci iiiuliiiii \oliiii- «tcshioiic pia>( cptiiriitii Dci Doiiiiiio pcMavit. Cii.l-

talcni d piolalciii I)i>i DiiiMipolciil 8 lioiiiiiii Itiliiiiliii', Krttc aiilciii IrKjiiiia aiiiiii uclo addui.tiir, p<'r i|ii09
rcctc dic Itir, iiviiiH/Kiii (cjii; u«. IMcruiiiiiiiociiiiiidtini icHurrcilto lijjitialiu, i|it.iiiilo lioiiio pccijlor, (|iii

tutlii alTccliliits CDrdtS, tolis labonlniK corpiiriii, vi- gic invclciaMl, (|iii taudtit iii pc(cjti> diiiavit, pior-
gili s, jcjtittiis n.ii^clia ca'lcr:ii|itc lioiia npcra coiiti- siis sciiii t psiiiii dispciat, cl 110 rciiovnii in l)*-o cl ad
luiJtites iiiisci iciirdiatii l>ci pr.cstilai.Utr, d iiiagiii- spciii \it,c al ({ti:iiido icstirgcic poHiiit, nniiimo du-
(lco so visilari a Doo acconsolari arliilraiittir, iiiiiius liilat. .\ltanicii sic invctcraluni, Kic dcKpcialuiii p.ui

invcniui.t (|uuil qiuc! unt, qiiia tardius uccurril iiitorna Doiiiiiiii» non dcspi( it , sicul cou!>C(|ueiit<.T cvaiigc-

coiisolatio, proijiia lalioravoriint. Noiinuiii|ttatii vc- list:i stilijtiiigil :

ro, ilitiii uiiuitsspcraiit, .ihundaiiliorcni inlcrtuc diil- Uniic, iii(|iiil , CHiii vidisicl Jesui jacentem , el eO'
ccdiiiis gialiaiti accipiuiil. fliioviiiiet, (inid 'iiu!lum jam Umjius liubel , dicit ri

Poasumus cl aliler iulclligcrc quod dicit, secttn- Vii iaiius fieri ? Si sannri nb iiilinuiialc stia velit,

dum tempus. Teitip ts cst niolus, vcl niora rcruni. jaccittctu iii ptHcalis lioiiiincui Doiuintis iiitcrrognt,
Hoia ill:i supcriwt' visilatiouiscnngrue lc:iipori, quod B (|uaiido sccuiiduiit solilani piclatiS su:c clciiici.liam

cilo 237 tr.inslt, coiiiparatur, co (|iind b:cvis sil, Ynliiiitalciii d pnssibililalcm rcsiirgciidi dc iiiiiitiitalc

quia (|tiid(|iiid ili dc iiilcrna dutccdinc liouio dcgu- siia ci iiiiscricordilcr siibiuiiiisti^it. Uinlc p'isl p.iiu a

gtaiido percipil, totuin ([iiasi raptiiu ct in ttaiis.lu subjuiixit, ct ait : Surge , lolle grabalum lunm et

fit, quia diit lialjcii non potcrit, scd (|uaiiliiuiiihct ambula. Stirgit ; quaiido cx praccplo Domiiii, quoj
brevis sit, nunqiiam siiic cflcctu sanilatis irniisit, pcr occullaiii Dci iiispiralioiicm iiilrinsei iis ad lio-

ticut conseqiieiiler evangclisla subjungil diceus: luiiicm fil, cxpcrgefactub, dc lctliali funeic pcccato-
Et qui prior dcicendisscl in pisciiiam poi>( molio- rutii suoruiii sc er g t ; lollil grabatum suiiiii cl am-
nem aqua; , sanus fiebat a quacuuque detiuebalHr iii- bulul, qiiaiido iii spirilali vita perconlinuos l:iboies

firmilate. Verba isla ita inlclligimtis , sicut et ciTdi- corporis ,

quod pcr lectuni accipltur, prioris vike

mus, quiu quodcunqiic peccatuin siiuni liomo pniniiin crimina evacitare nilitur, atque pcr lioc ad intcgram
recordatus, post illain molionem aqu.x» qiia; angclo anima; saniialcm r«-,duci meiclur. Ilitic ncccsse esl
Doniiiii descendcntc, id csl graiia Dci corcjus visi- ut insidias Jttd:i'oruin, malignorum videlicct spiri-
tanle fit ,
pcrfecte poRnituerit , ab illo sinc dubio tuum.sollicilc cavcat, qiii taiito suLlilius saluli ej.is
mi.ndatMr et sanalur, qiiia sicut scinuis et crcdimiis, insidiantur, quanlo ddlicilius resurgere etim possc,
quod universa pcccala hominis, origiiialia scilicet, '

si ceciJeril, conspicanlur. Siquando cnini illi, qui

etsi qua sunt actualia, pcr baplismum dclcntiir ; sic pcr innocent am alqiie munditiam cordisel corporis,
Yere et indubilanter scire dcbeinus , pro quocunqiie divinse inhairent conleniplationi , fallenle diabolo In
peccat > suo in illa hora supcrna^ \isitalionis ! omc aiiqiio cxi.csserunt , cilius rcsuigcre, iacilius ctirari
pcrfecte compungilur, (|uod ab illo vere per mise- possunt, quia inox ad piscinam, iiiox ad nctani solitae

ricordiam Dei expiabiliir. Ikcc est fides cl spes compunciionis medicinam rccurrui.t. Illi veio , qui
nosira ,
qiiam habemus ex miseiicordia Dci omni- in peccalis iiivelcravcnmt , siquaiido post reccplani
poientis per proplielam dicentis : Qvacimque Itora sanilatein, post rcmissam a Deo peccalorum sttoruin
cottversns ingemueris , salvus eris ( Kzecli. xviii imp claletn cecidcrinl , lanlo dillicilius resurgere
21). Qioticscunqiie homo ille, cujits pistina in se- possunt, quanlo minus 239 ^^' sa.'pe dictum aquae
metipsoest, qiii aquam iliain infern.-ecoiuptiiictionis niotum periingere mcrueruiit. Unde at Dominus
jiigiter ex grata Dei liabcrc potcst. pcccaverit, toties Ecce sauus facius es. Jain •wli pcccare , ve dclS'
et sanari poterit. Si ilcnim pe; cat , itenmi ad pocni- rius alii^uid tibi couliinjal. Gravior eiiim alque dete-
tentix lamenta recurrat, et in quo duraverit &t\»e rior essc ciuKtis pr.ecedenlibus peccaiis coram Deo
inventus fuerit, in eo salvandum se aiitdaninandum D lapsus ille crcdilur, qui post abrenur.liaiionera sa>
noveril, se:l quia sunt nonnulli in spirilali vila, qui culi in spiriiali vita incuriittir :

hiKic aqiire inolum nec cognosccre i\cc habcie pos- Igitnr quia sine misericordia ct aiixilio Dei , nec
sunt , hos consolatur .negrotiis ille triginla ot octo pra-lorila commissa d.gne deflere, nec fuiura ,
proul
annoruin , qiii dcscendere in piscinam non potuil, opus esset, cavcre possumus, ipsiim, qiii omnia po-
ct tamen ex solo Domini praeccplo sauari ineruil. tcsl, liumililer imploremiis, ut piscinam nosti am p»r
Ait namqiie evangelisla : angelmn suum visitarc dignctur, quia nisi donuiu et
Erat autem quidain liomo ibi triginia ct ocfo aniws graiia ejus ad nes cl iii nos desccnderit, aqua cordis
habens in infirinitate sua. Dcccm lcr compiilata fa- nostri saliibiiteTTnovori non poicrit. Congruri enm,
ciui.t triginia. Signar.tur aiilem per denariuni nii- et valde congruit bonitati ejus ct clementire , ut ipse
merum decetn pra^cepla ;
per tcrnariitm vero tria per seipsum, ad qucm solum respici'iius, nos digne-
llla, fidcs, spes et charilas; vel eliam cogitationes tiir visitarc ct laetificare qui gaudium aliud ncc ha-
,

sive volunlates . vcrLa cl operaticiiios. Houii) ille , bemus iicc requirimus, Disiqiiod in itlo et cum illo

238 nwi Iriginta et oclo annos in inrirmilate sua haberc pos?umus. Nam si proptcrea olim de ccelis ad
babuit, sigDificat hominem illum , qui in fide, spe el terras descendit , uisuorum auimas de leuebvis in-
 , :

m VEN. GODEFRID! ABBATIS AO MONTENSIS ISI

ferni libcraret eteduceret , nonne ex cjusdem mise- A leat agnosci quod vere sunl de corpore Cliristi; qui
ricordix debito detet eiiam se nobis, dobei doside- ctsi nunquam ad iiislruendum alios vcvbo doctrinae
rantibus se et quicrenlibus pignus iniprimere et assumunliir, per su.c tamen laiidaliilis vitsstudium,
offerre sui amoris? Q»'* enim major alijue crudelior niagniim cunclis se viilentibiis porfecl;c conversatio-
gehenuje poena esse polest ,
quam dum non accipitur nis pnebonl documenliim vol 'jxpmphiin. Sed proprie
quod exspectalur, dum subtral.itur q\!od oinni die, el specialiler per faciem pislati figui antur, talcs uli-

omni hora speratur, suspiralur, desideratur? De- que, qul sic subditis prajesse laborant, ut in eorum
sceudat igiiur , descendai ad nos angelus isle, moribus et vita Deiis agnosci valeat. Hi nimirum
ut , mundati ab infirmitatc noslra et sanali , his solis splcndori non inconvenienlor possunt compa-
sanctis diebus omnl custodia , solliciiudine ac vigi- vari, quia sicul sol utrumqiie habet ex nalura , ut vi-

lantia tra:iscursis, lietum de bosle noslro triumphum delicet illiimlnet el calefaciai, gic el ipsi illuminaiit

fercntes, ad gloriam pervcnire mereamur Dominicje quodamniodo et accendunt, quia vcrbo el exemplo
resurrectionis ! Quod ipsc prcestare dignetur Domi- pra^sunt. Illuininant cnim, cum verbo doctrinse su»
luis noster, qui cum Patre et Spiritu sancto vivil tenebras ignorantiae de cordibus auditorum expel-
et regnat por oinnia sccula sjeculoruio. Ame« l lunt. Sed cum hoc ipsuin ,
quod verbis Instruunt,
HOMILIA XXVIII. B in vita sua et ir.oribus exercere satagunt eosdem.
240 ,

l.N SABBATIM ANTE DOJUNICVM II QUADR\GESIH£ quos illuminant , ad bona opera pcrflcienda procul
l'RIMV. dubio acciidunl. Sequitur;
Assnmpsit Jesus Pelrum , Jacobum et Jonnnem Vcslimenfa autem ejus facta sunt alia sicut nix,
fra'rem fjns (Luc. ix). Si eniin per faciem prselatos accipiinus, per vejH-
Verba lixc evangelica quanto majori supernaa nenta subdilos non incongrue intelligere possumus.
dulcedinis redundant gratia , tanto subtiliori studio Sicul igitur vestimentum utrumque facit, el nudi-
a nobis iiidaganda sunt intellectu myslico. Assum- talem contegit, el hominem ornat, sic profecto et
psit Jeius, inqiiit cvaiigelista, Petrum, Jacobumet perfecti quique subditi , in spiritali vita positi, prjc-

Jo ninfm fralrem ejns. Illos Dominus Jesus assumit, torita quidem peccala quotidianis lamentis seu qui-
qiios gratia siia ad hujus perfcctionis culinen per- buslibot bonis operibus ante Dei consp^^ctum obte-

oucere dispisuit, qn;c per lriaha:c noiniiia mystica gere satagunl, et virtutum meritis semelipsos ador-
figiiraliir intelligenlia , videlicet ut agnitioiiem Dei nare coniendiint. Inde llt ut h.TCC eadem vestimenta
et sul habeant, ct vitia in Rcmotipsis supplaiitare alba fiant sicut nix. Nix enim frigidac naturoe est.

sladoaut, et evulsis vitioruin sordibus , gustare me- „ 242 dum solis ardore incaluerii resolvitur, et
^cd ,

*eant'.!r quam dulcis est Dominus in a(|uara mox converlitur. Sic rt ipsi quidem qui ,

Etdiuil illos, inquit, in montem excelsum seorsvm. priiis in peccalis perseveranles ab amore Dei frigidi

Jestis ergo quosque salvandos in ^nontem excelsum omniiio remanserunt, cum verbo praedicaiionis in-

tejrsum ducit , cum eos ad spiritalis vilae , et ad bo- calescunl, por gratiain sancti Spiritus statim in la-
norum operuin sublimitalem provehit. Seorsum crymas rcsolvuntur , et rosoluli procul dubio deal-
utique ducit ,
quando per iiiternam Insplratlonem bantur. Mox subseqiiens erit quod evangelista sub-
illos a cri;ninoso prioris vitae stalu separare incipit. jungit
Tunc eniin fll quod scqiiitur : El apparuerunlilli Moysesel Elias cum eoloquentes.
Ei ir.Jisfiguralus esl ante eos. Figura Christi omnia VerMotjsen, qui erat legislator ipsa lex accipitur;

prof<'cto dici possunt sacramenta, quce in homine per Eliam vero prophct.-e figiirantur. Moyses igitur

fileli in sancia agiintur Ecclesia , siciit est sacri quibiislibet perfectis apparet, (|ui sicut, ul divimus,

baptisraatis lavacriim, et ca;tera hujusmodi, quie ad illuminati fuerint, cum jam perfectecognosciinl quid

anim.Te constituta siint reniedium. H.vc ct ipsi quidem lex prohibeat, vel quid faciendum eis pr;ecipiat, cum
inrnlelcs fide suscipiunt , ad EcclesiiC limina non- videlicet hoc quod liltora logis extrinsccus pr;cci-

nunqiiam vcniunt, ct signo sanct.e crucis se mu- D perc videtur , ipsi typice inlclligendo iiit:insecus in

niiint, sod lidos, qu;p foris apparet , inlus a bonis semctipsis imitari conanlur, ct rursiim , qiiideadera

opciibus vacua 241 prorsus remanot. Dum ergo lcx prohibcat mystico sensu attendunt , nec ex illici-

h.s qua; flde , ut prxdiximus , susceperunt, male vi- tisqu.T prohibel, quidquam siia sponle admitlere vo-

v»»ndo conlradicunt, Dominum Jesum in sordida quo- luiit. Eliam quoque apparcntcm conspiciunt ,
qiiia

danimodo figura conspiciimt. Kelicto vcro sneculo hoc modo, iit diximus , per logcm cdocli, jam de spe

diiin cadein haic qua; in sacranientis porccperunt futiirorum bonorum sibimctipsis prophetare inci-

nioribus et vita tencrc conlcndiint, in alia mox figur» piunt. Appaicnt ergo Moyses el Elias non taccntcs,
Dominus Jcsus anteeos iransfiguratur, et ipsi ei per sed ea nimirum qu;e jam siipra dicta sunl, cum eo
bunn: oprrationis studium configiiranlur. loqucntes. S.ccularihus cniin adliiic actibiis deditus,

Et re.^iplenduJt farirs ejn.f sicut sol. Quia nianifc- si qiiid forlassis auditu oxtcriori porcipii.bat, de lege

ttuiii est qiiod magis ox facie honio cognoscaturquam Doinini, miilum oi quodammodo fuit, ncc cum [< od.

ex alia corp.iris parte , per fnciem perfecli quique et cum] eo loquebalur quod exlrinsccus audie- qiiia

liitclligi vnlcnt, qui sic in spiritali vita dc virtiite in bat, bonis operibus intrinsecus oxcrccre nequaquann

Tlrtutem proficcre studeal, ut in eis liiceclariuc ta- studebat. Sed cura sic ut diximiis, iliuminalui «I ,
 m noMiii.r DOMiNir.ALrs. loo

&l{iiili(in)Mi) DiM )»(»rv(<iuiil , ].m \\[y\ vcrhi» iili

A '1"'" «»»1 ">:>i'if<''*liim ,
l;il>rnianila \uf-anhir ratlr;i

(loloril :
iiilti(:iiiiiuiii l.ii i-l i|{itiii (ri:i l:itirriin( iil.i lilr iniint-

Dviiiiin' , iiii|iiil , Iniiiuiii eitt iioi liit cise, uc si <|iii- iiciidir, i(i(i'i>i (aiiicu siiii i(:ililcr rni^ iiiiidir, (iiik ni-

libot liciilviH (li(.-:t( ad iKiiiiiniiin : Doiiiiiu' , iilii uiilo iiiiniiii, (iim triu lij><', >|d«*ll((l, hpiriln*, aniiiia et

fulinuti, <.(im jiul;i |ini|ii-iu* viiluM(:it h :ii-liilriiiiii vi- <<)r|iuH iii niiti(i:itii riirikti ('OiK-oiditcr iuiifntur.

xiiiiui», iii:iluiii iio^ l'tii( CKst^ »><mI liif, 1(1 t'M in Hpiri- Cuiii i(;i(ur <|iiilil)r( iMTfct (i li:r<- (:ilirriia< iila in %e-
t:ilis vit:(; pi*)|)i)sil(t , (|ii(i(l pcr iu..pir:\lii)ii(MU tn:iin iiirtipsis riccrc :ip:i(l sr ilcliliriuiit, Iti li.i(' b<*ata d(>.«

a}(gi-estii Hiiiuus , bviiuin of nos etsr. yos , iii(|u:iiii, lilii'i:itiniii> pr()li-(l() fil i|ii()(l cvaiiKrlisla ^itlijtiugil:

ionuin tst liic fise, id Obl ult'nin(|uc luiiiiiuciu uo- Adliiic eo lofiueitic ct ecce nuhex liicida ohumbrnvit
Slruiu,aniin:iiii viilclicel ctcorpuHluis ninoilo pnn- ent. Sciinu» (|iii(lcin quod inihrs ittriini((U(> i-x un-
eeplis itili:«rcrc. Sivis, iuiiuit, jacininiis lii- Iria tn- lura liuhral, (|U()d vidcliict inilirilrra hII rt uiiilirnm

beriiacutu , lihi uiiuiii, Moijsi uuum , el l''liii unuui. faciat. Qiiiil i (luvctiiciiliits pi r iiubrm v.nlct iiilrlli-

Pci' luuc Iria lahciuucula 243 >>l»iiilus ,

:iiiitii;i ct ^i (|uaiii iii i;{.iits ^r^ttia Spiritiis satM ti? Siciil rniin
corpug myslica ligtiraii pDsstiut iiitclli^culia. IVr ]i|(ivi:i iiirtiitilit trrraiu ct iucliriat, nic gratia Spiritut
boc eiiiin, (|nod liic dicilur, tibi unuiu, amor coiigitiu saucti cor liouiiitis uiullipliciluiH donis Bttis aljundati-

«atis intclligilur, (luia C.lirisluB novus liuuio vcniciis B icr irrigat.

\n niuuduu), non terroris piviiaui iucussit, scd ca po- Nolaitilum (|itoqup. quod sinipricitcr uon dicJtiir,

tiu$ ,
qu:u dulL-cdiuis ct anioris siiiil , doouit , cuui tmbct obumbruvil eas, sed iucida additur, qui- ..luii-

inolliHua voco inlonaus ait: ViviiiieiUiain ugile, appro- ruu> ha;c eadcin graiia luciitcut, quam rcplcve.-il, vi-

jjiuquabit enim regnuin cirlornin (

Mailli, iil , 2). lioruin ca-cilatc dcpulsa illuiuinat. Qux etinm obitm'
Ecoutra quud ait , iloysi unuin , tjuior acci|)i valct, brat, quia siijut illuiu , quciu acIicuicus ardor solig
quia in Ieg(.% quain pcr Moyscu l)(ius dcdit filiis Is- o\urit, uiubra rcfrigcrat, sic ipsa mciiii ,
quam illu-

rael , nulla rcguj ca;loruiu ^aIa o.iil promissio, sed njjnat qua^prius carualibus desidcriis asiuabat, re-
peccata taulum puiiiri jubcutur, cum loiies ibi dici- frigcrium, id ost rcmissiouem porcalorum priBsiat.
tur:Quiliaec vel alia fecerjt , morte inoriatur. Per DeuiquecumHnfcc* isla, id est Spirilus sancti gratia

Eliatn \ero doclor quilibet , sou ipsa prajdicaljo po- sic inuudaverit, cl hoc roodo illuiuinavcrit cor ho-
tesl intcUigi, quia Elias prophclu Douiiui noii ^olum luinis, cl obtuubravcrit, slatim vox illa dcsidcralnli6,

fulura pi aidixil, vtjrum ttiam pDpuluiu Dfi ab crrofe vo\ vijelicet iuleru:»' visiiaiiouis iulouat, qiia; dicit :

ad viain verilalis revocare studui'-. Txia uamquc (<»- iHc al Filius meus dilecius, in (]uo mihi bene Lvn-
^er»(;ct(/(j beatus quilibet facit,«fm»» aniQri,«j(Km phcni; ipsuin audiic. Wic, luquam, scnsus spirita-
timuri, unum pricdicaticui. Cum igitur initium goi-^' lis , queui divins^ inspiranlc gratia jam accepistis,
pientiiesiltimor Douiiui, nosse nos couvcnit, c ur hoc uuhi est dilecius, mihi procul dubio placitus; huuc in
in loco amor limori anteposilus sil. Pcr dignitatem vobis diligo, huuc laudr vere ct approbo. Ipsum au-
euiin praep(mitur, quia aiuor, ut ita dicamus, prima- di(e, Si quid virtulis, seu bona; operatiouis iste sug-
tum cbtinet. Nam quod summic perfeciionls est, |[cril, sequi studoie; quidquid auicm alius , id esi

per amor^m ad iniimae contemplatiojiis dulcedinein carnaljs sengus p^rsuadere icDiaverit , aurcm cordis
pervenitur, timor vero inferiorem quodauimodo (o- avertile
cum habel, quia quiminus perfectisunl, timere tan- Et avdientes discipuli ceciderunl in (aciem suam,
tummodoselernaedamnationissupplicium novcruiit, et timueruni vatde. Quando ergo salvaudi qi.ii^jue,

et quaa «iftt internse (Julcedinii» gaudia, mjnime gu- qui hujus visitatipnis gratiam gusiare merueiuut,
«taverunt. 245 ^'^^^ dcjcclabikm vocem inlus loquenten. au-
Quia igilur lioc mystice ila positum csse novi- diuntt itt faciem suam, profecto cadunt^ id est in pro-
mus, nos ri)cto ordine limorem amoii pnrpanamus. fgndacordis binnilitale Deo se substeruunt, et quo
Tabeniaculum quisque tiinori facit, dura metu mor- dammodo coram Domiuo in terrajaceut, quia jam sia-
tls seu fuluri supplicii prgelerila desercre pcccala tura superbix non habent, jam in considevaiione in'
,
p
nititur, alque ad prtmiteutioe lamenta convertilur, lirniitatisauaiauteoculossuiumaemajestatishumiliter
lal)ern.iculum vero amori eonsiruit, cuin servili ti- se dejiciunt, el in limore divino auiplius proficiunt.
niore poslposito ol slrcpitu dcsiaerioruin earnulium Tunc^ inquit, accessit Jcsus. et tetigii eos, diiil-

sedato, bonis operibus die nocluque insudare non queeis. Qualis ot quanlus sit iste accessus, quam
desinit , visioni }am Crealoris sui inhiat , atque ad dulcis et quam jucundus, humana lingua exprimere
selernie contemplalionis gaudia perveuire festinat, non valel, sed solumraodo hoc experimentiim do-
Tunc etiam labevnaculum pr^edicationi facere po- cet. Accedit epgo quia electis quihuslibet aniuiabus
terit, quia tunc sensum suum ad inteUigeuliam sa- sese jungit, ei quos prius letigit. ut tinierei:t, tunc
cri verbi perfccte pra'parat, ct coUeclus in Deo ani- excilat, ut ameut : taetu, inquam, araoris taiigit

mus legendo semper ct reooleudo ea qua; audierit quos oliui in timore suo tantumraodo perfectos esse
servat , et prsecepta vitae, quae sensus capere 244 per inspiralionera suam docuit.

valet, mcmoria nequaquam amitlil. Dical ergo qui- Surgile, inquit, et nolite limere. Surgite, hoc est

libet beatus, dicat: Faciamus liic tria tabernccvJa, suvsuui ciirda erigitc, de mea pielate amodo prje-

$ibi unum, jtfoytt t«nitw , et Elioi vinum. QuoJ uani- sumite. Usque niodo enim servili timore coacii 1»-
 ,,

191 VEN. GODEFRIDI ABBAWS AOMONTENSIS Kl

borastis, senritio medio die nocttiqiie insudastis. A uitur. Pnmo qua'e esse debeat initiuni conTeraio*
Sc'd jani n-.liie tiinere , me nunc ul pntiem mitissi- nis, el post inilium conversionis qualis Deo adju-
niHin diligile, quem prius ut Uominuiii et judicem vante appeieudus sil niodus perfeciionis. Quod
Beveri&sinuiin sliiduislis timere. Sicut anlo servire eliain nobis prxsers saniti Evangelii lectlo com-
iniilii ciim (retiiore vobis p'.acuit, ita niinc poenali meiidat, in qua Spiritus saiu tiis ea qux a Domino
forinidiiit- postpusila in aiuore qua.'libet bona perG- foiis gesta siiiil ita cnarrat, ul ctiam quid quctidie
cere libeal opera. invisibiliter opciTtur insiniict.
Levan'es antein oculos $uos neminem viderunt, nisi Egressus, inquit, Jesus secessit in partes Tijri et
solum Jesum. Hoc in loco inlellectuales oculi niagis Sidonis. Jesiis salvator vel salula.is uoster qnasi
quaiii carnales sunt iiitelligendi. Quonani beali hi quodaniuiodo ii:lus cssc di(.itur, cum homineni se-
et beatilicaiidi, qui h;ec, qua: diximus, expeiti sunt, cuiidum volur.tatem et dcsideria rordis sui illicila

sp r t.i!es oculos siios, nisi in supernis iovaiii? Quo vivere pcrmitt t, et ad omnia fiicinnra prnperauti
pro eclo cuiii inlendunl, neminem nisi soluin Je{,um niillius obslacuii difriciillatcui, ul icsipisc.nt, oppo^
coi.spU-iunl, quia nil pra.'ter salutein suam in hora nit. Tunc nempe salus iutus latcl cl nianet, dam
illa ieala in semelipsis inveniiint. Vcl si simpliciter nit de saiiite agitur aninirc, scd ad totum illudf
ir.teiligere volumus, quando sic per Spiri^uiii 246 B quod periculiim el pcrdito suimet cst, homo proca-
amoris illiiminati fuerint, quidquid de exterionbiis citer devolv.tur. Sed lunc Dnminus Jesus, qui diu
aspicii.ni, lolum illis salus elVicitur, quia sibimet- loiigeque tacuil, et inlus fuit, quasi niira dignatione
ipss ad salulein trahunt. Sed quia mens humana in egredUur, quando in occuita ordinaiione sua salu*
conteinplalione diii slare non valet, sed ab imnien- tem hominis operari disponit.
sitale taii(;e celsitudinis ropuisa in semetipsa cilius Quo felici el memorando egressu secedii in parte$
reJabitur, iiunc recte dicitur :
Tyri et Sidonis. Tyrus intcrpretalur angustia, Sidon
Descendeniibus illis de monte. In sublimitate igitur inutilis venatio. Egrediens quippe misericordilerDo-
coiiieinplaiionis, quia diuliiis se, ul diximuB, con- minus secedit in paries has quando ipso inspiranle
,

tiiiere ipsa ( orruplionis inririuilas non potest, ad corpus ct aniiQa, quae per Tyrum et Sidonem accipi
iiiferiora descendunt, ad bona extcriiis opeia re- possiint, se a se avcllere [cod. evellere], et partiri in-
deun!, pricgiislata; suaviiatis Dei mcmoria pascun- cipiunt, quto ad vitia et peccala carnis unanimem
lur, foris piis aciibus, inius sanclis desideriis pa- consensum tcnuerunt, et Tyrus, quod est anima,
scimtiir. angustiari coeperil pro inutiti tenatione Sidonis,
Et descendenlibus de monle prwcepit Jesiis quod Considerat quippe
illis -1 est corpus.
r -i-rr- io araaritadine
diccns : AV/jinii di.terilii visionem, donec FiliHS ho- 248 anim« suse quomodo tolum leropus vil« »usa
minis a morluis re.^wfjat. In boc itaque divino be&tiali more vivendo transegerit, et corpus suum
p-3Rceplo nobis innuitur, quod elecli Dei, post prae- inuiili peccatorum venatione occupaium turpibutet
guslalain srpern;c conlemplationis diilcedinem criminosis actibus subdiderit. Dum ex abundanti
ieinper se in huniilitaie custodire debeant, nec per gratia Dci homo sic prxvenitur, dum taii, inquara,
hoc hiiinani favoris gloriam rcquirant, scd nec lo- modo, ut prxdiximus, Dominus Jesus egrediiur, et

cuiii n-giminis suscipcre dcleclent, niagis aulem se in partes Tijri et Sidonis secesserit, fit cociilus quod
inlra semetipsos coiilineant, ne dum boiia adhuc te- sequitur :

nera proximis c tiiis ostendiint, ainillant. Semini Et ecce mulier. Ecce, hoc est sine mora muHer
discritis, inqiiit, vi^onem, doncc Filius hominis a egreditur anima scilicet divinifus Pinollita et con-
mor uis re^nrgat, id cst tandiu siium eis silenlium versa, quae pridcm postposilo limore et aniore Pci
plarciit, doucc adlantainperfectionemexsurgant, ut per pcccata fuerat indiirata. Et hfcc mulier Cha-
nec prosperis cleveiitur, nec adversis dcjitiantiir. nana'a. Non est superflua adieclio, quod raulier ista

Porro cum Fi7;H) hominis a moriuis resurrexerit. diciiur fuisse Chananaa. Ciiannna-a denique inter-

hoc csl cum spiritus sic in Domino vivificytur. ut \y

pretatur mota vel negotialrix, sive puupercula. Con-
iirr per laiide n eievatu? corruat, nec per rcprchcn- grue, iit video, tunc. dicitur anima mota, qiiando
sioiicm pertiissus ciHilaliescat, tunc priinum bene jani in desiderio habetur. spretisdelictorum suorum
et iii ie:npore devisione ilia beata contemplationis fonditatibus s?ecu<i abrenuntiet vanitalibus. Fil quo-

quam ipsi salleiii per speculum ct in aenigmale vi- que nrgoiiatriz vendere cupiens inutilia et inde-

dere putacrunt, proximis annunliai.t eorumque aui- centia opera, ul aiquirat prctiosa viituluin orna-

mos ad amorem cnclcslis p.ilri3e innaiiiinant. menla. Omnis quippc vidcns dat vile, iit charius »ibi

247 HOMILI.V XXI\. emat. Sic et ipsa aiiinia bona negotialrix dal in-

1N D0M.N:C.IU 11 Ql4nn\CF.S MiE PRIMi. utile et vile peccatorui» pretium, ut nobile et pul-

Egressus JeiUi secessil in pnries Tyri et Sido- chrum mcritorum possidealincrcimonium. Fit et am
nis. Et ecce mulier Chananaa a finibus illis egresna pnupercula, duin in vera huniilitate cordis agnoscit
clamavit dicent : Miserere mci, Domine, fili David. ct poenitel innumera qux cominisit sceltra. Unde
Filiii nirn mile a d rmone retaiur [ilalth. %\). et soquitiir :

lii ciinrlis sacrje et evangclica; ledionis verbis, /l fir.ibus illis egressa clamavil dicens : iiiserere

»i diligenlius iutueamnr, toia salus hoiniDis invs- mei, Dumint, /S/i David. Nulandum quod a pnibus
 :, :,

t05 IIOMILI/C DOMlMCALRS. 194

iHUfgresta dlciiur. Trch snnl gradiin pocraidnnn. K inio li'iitari, diiiii lii Unlulionii ui IdpTn ipip qul
iiiilitiiii, iiuulicl.iK cl tlniH. Iiiiliiiin piriMmli «oii- l>iiii» rncini pcrsl l t . cl idcu pcr lcnl.itioneai
Stiisus, fliiiti UiUitt ('0ii.iiiiiiiiiuuifi. iiilrr (iiioh (|iiuni digniiii hahiinn « Ht (oronari, Judns iiialc ct iiiuU<
diios niiCH incdicUiH csl conrupiAcciiUa nirii k, qii:iiii lilcr ftl lcnlJliis , qiiiu diini tPiilatioiii a^ariUa)
249 :<P*)^^(^'"^ rjiiliiHlcgciii iiirinlironiiii iioniiinins coiiAcnsit, a Mro k probulnh chl ct diiiiinaiw^ 111«

lcgi iiicnlis rcpiigiiuiiliiii ilicil {Hom. vii,!25); (|iii:i igitiir male iftiitiiy ,
qiii kiudcnti rl nugnricnti
qiiahi foiacR t|ui«l;iiii pccc.ili pcrlcrlonini ctiaiii hivsc (lial)iili) pcr loiiHniMim cl dcici t.ilioiicm roopc-
iuiporliinc iiigcrit aiiiino. Igitnr (.lian:iii;cu i&ta n /! ratur; liciic uuU-iii \ckalur, qiu vcx:inll vl •iiudenll
nibut iUit, a pcccandi coiinciiftu el a peccaU attu lii.iliolo iici|ii:ii|iiaiii (on<»cntiic prolatiir. Illp et-
cgrcssa, scd adliiic iiifdia |)ccc:iU dclcclalioiio uc- cniiii cst dc (|iio si nplum csl : liratut vir qui tit/ferl
piiis iiiqnictata, qni«i ractnra c»l? Scqnilnr : ttnttitioiicm, fiuuuiuin cnin prclja.ut (uerit, uciiput
Clamuvit diceiis : Mii>eiere vtfi, Doiniuf, fili /)a- cvronain vilw (Jac. i, ii). Dolct iijquc pcictrix
vid. Filit mea male a dinnouia ifxatur. Vidi.>amus aniina qnod male cl non tHnc njatur, i iiin i ou-
quo ordinc aniina iui;c proccdal, pt quibu» actiliuii scntiendo succninbit lciitatioiii. Kl idcu (lainatcla-
vpl nioritnis spipsuni cinii]K)ii:it. Primiini naiiiqiic inorc valido, iiitiiiio coidis dcsid(-rio ad Duininuni
«g:c&sa c«l luala rclinqncndo. Scciindo prospcr;c !J loi|iicns . Mitrnrf. luii, Ihniiue, fili David. Scd quia
percipicnd:c salutis clainavil intinio dcsidcrio cor- plcniiiiqne cunligil ul imcr tul gcmitiis ct cluinore»
dis confiicndo. Desidcriuiu eniin el conlmio cor- pro vuto 6110 non exandiatnr, re(te snbjungitur :

dis quidain apud Dcuin cst clainor vivx> \ocis, sicnl Qtit uon respondil ei terbum. Quod rer^uin? Illud
cl Moysi orc laocnli ct cordc clamanli dicilur sane Vcibiini iion rcspondil, quod honiincin iiitrin-

Quid clamas ad me? {Ext)d. xiv, 15.) Clainat crgo sccus dul«itcr solcl tangcre, dc qno scriptum est
Chanainva isla, anima vidcliccl mota de s.x^culo, In principio erat \erbum [Joan. i, 1), pi r quod
negoUandi perila, paupcrcula , id est huinilib hi facla sunt oninia. Do quo rnrsuin dici:ur : 3ftit(

ocuiis siiis, diccns : Miserere wei, Dominc, (ili Du~ Vcrbum >uum, el sanavit eot {Psal. cvi, 20). Taiidiu
vid. Ac si dical : I..icet spcm ct liduciam in te ba- crgo Yerbuin non rcspondcl, (|uaiidiu iiilcr..» sua-
beam, Doniinc, quia miscricors cs iii millibus aurc- vila^ non mitiiiur, cl ideo sanilalis viitus non-
rens iniquiialem et peccala, scd scio et perpciido nunquam dincriur. Sed et alio inodo veiLnin pro
qiiia duobus pedibiis tuis, niiscricordia scilicet et f;u'lo ponitur, nt ibi : Et non erat, inqiiil Scri-
iudicio, (ines ternc perambulas, et ideo conlre- plura , rcrbum in domo e tts , qund uon oiieude-
misco et ingcmisco scicns el nienlc rcvolvens rel eis {Isai. x.vxix, 2). O.nnipoicns noiTiiiiiis ver-

quoniam qui misereri in pcrpeluum non oblivi-

C bNm non respjudet, qunndo hominein nccdnm pcr-
sci-Tis, etiam rectissimum judicium tuiun nunquain niillit , ul bonie volnnlatis dcsideriuin ad opera
dimiUis. Sic cteniin utiiusquc pedis mentionein inunda et recla pcrdiKcre qneal. 251 Scd si in Lona
facicns Psalniista a.l : Misericordiam et judicium volunlate perseveraveril, ampliora salulis dona Deo
eatitabo tibi, Dumitte iPsal. c, i). Neipie cniin iiiisc- inspirante ei accedunt. Unde et congrue sequilnr :

ricordiam sine juiJicio, neque judiciiim siiic luiseri- Accedenles culem discijuli, qnia nomen et i-evc-

cordia justo l\o congruere ailirinabat, sed ulruiit- rentia niagislri liniorem exigil discipiili, .ipte per

que, misericordiam el jndicium Doniino decanlarc discipubs sensus Unioris exprimunliir. Quo enim
se asseverabat. Unde beata qtuclibct anima, ne re- crebrius peccairix aniira seipsam ii.lucinr, eo am-
inota roiscricordia jusli judicis dainnclur senlci.t.a, plius divini timoris gralia adimplebilur, qiii pro-
exorat, dicens : Domine , si rcinota piclale a te feclo timoris sensiis ueqii.iqnam a precibus cessant,

discutiar, perco, et ideo pedoin jusiitias relrahendo sed assidne Dominiim roganl, quemadmjdum Paii-

amove, pedemque misericordia? cleinenter porrige, lus ait : Orate sine intermissione (1 Thess. v, 17).

quem aniplectens el deosculans confidenliiis respi Oraiionibns semper vacare nemo est qui possit.

rare v;Ucam de luis infinilis miserationibus. Mi- q Sed ille nliqiie sine intennissione oiat, q^ii sive

serere mei, Domine, fili David. Filiuin eniin David nianduccl, vel bibal, sive dormiat vel aliiid quid
ea spe el fiducia te nomino, ul sicut David puero faciat, totum nomine
in Douiini ita agere saiagit,

luo gravia llagilia dimisisti, ita quoque iniquila- ut merilo coram Domino oraiio dici valeat.

"'G's clemenler digneris propiliari. Vel Accedentes ergo discipnli. scnsus videlicet urao-
tibus 250
ideo filium David te, Deus ineus, appcllo, ut re- ris quid roganl? Dimitle eam. A< si dicant : i)t"

minisci digneris , quod Creator meiis es , et ipse t?it/re eam, id esl a peccatis fac liLerara ; dimiite

mei causa creaius es, horao factus pro me. ifi- eam, el fac voti compotem, qiiia nemo eam tenere

ttrere mei, Domine. vel iinpedire polerit, si cleniens et bona volnnlas

Filia mea male a dmmonio texalur. Vellem qiii- tua eam sequi lc permiser.r.l : Clamat enim post
dem peccala roea tibi satisfaciendo corrigere, sed nos , fct idcirco dimiite eam, ut potestative poss.t

mea male a damouio vexatur. haberc nos. Vel sic clamat post nos, quia sperat
non valeo, quia (ilia

YJx eo sane quod aii filiara suam male a dsemonio ccelestia , sed adhuc corpus el aninia quaerit ler-

texari, ostendit quod quidam bene, quidam raale reslria. H«c ergo omnia Deo invisibililer opcrante
texantur. Bealus deui^iue Job beue meruit vexari. et hucusque dissimulanle , et non respondenie
195 VEN. CODEFRIOI ABBATIS ADMONTENSIS 199

etsi non dat co <JiiO(l dniiciis esl, propier impro- A nniitiaii.i disCernniitiir, cnnis in!cr immunda ani-

bitaiem lamei» ejus suf^il , cl dabit ei (juidquid uialia rcpulalur. Ri ideo per canes protcrve et su-

habel uecessarlum. Hinc esl ijund scquitur : pcrbe 253 peccantes figuranUir. El nolandura
Jpse autein respondcus uit : ISon sum missus nisi quod nou ait, cani, sed Ci.nibus, Ul signincct im-

ad eves quw perieritnt dounts israet. Hic Spiritus mundos esse in ulroqur iiomine , corde ScUiCet
tonsilii , qui iji scptem donis Spirltiis sancti a et opel'e. Panis ergo islc lnnc canibus mittitur,
prima Donuiiica Scpluagi-simic enumeratis , liuic curti ihirtiundo corde ct corporc verbum Domini
quinta: Dominic* ihscribilur, dat salubre consi- percipitur, nec ad internam suavitatem dcguslan-

lium animiC quKrenti iiium. yon sum, inquit, nij«- dam oculus cordis emundatur. Adnionci crgo «num-
sus nisi ad oves. Pcr oves iunoccntia, aut siuipli- quemque Dominiis et dicit : Si vis panem filiorurrt

ces vel innoxia; cogilaliones fi^urantur. Oves , nieorum manducare, iunnaculatuni te iuierius ei e.\-

itaque qilw perierunl, bi sunl qui innocenliam suara lcriiis cuslodi quia non esl bomim bunc pancm
aliquando aniiserunl, sed de lupis in agnos com- miltere coinquinatis nnimabuS el corp >ribus ; scd
niutali in doino hrael mansuele ot inuoceutet' vi- ila verbuni nicum auditu Oercipc, ut fructum bonaj
vuut, ipsi jam facti domus Israel, Loc eSl muudo ftperationis reprxscutes in opere. Sic exbovtantft

corde conlemplari cl videre qusercnles Domiuuui. B Doniino et moncnic, beata anima cap;ix et avida
I^on sum iiiissus nii-i ad oces. .\c si jnagrii cousilii bujusniodi doctriucE ex profnnda cordis bumilitate
AnpClus 252 dicai liomini : Instas luilii iuipor- bealce hujus mulieris inlra sc rcspondcl verba :

tuiie, opporlunc salutem et consiliuni anima; luae Enfl/ii, Do/iii;je. Ita planc est, Domine, ut asseris,
flagitando a me. tn, si optas a morte peccalorum clsic oporiet i\QY'\. Sed el cateili eduni de micis, qiia:

liberari, borum quos pnedixi inimcenliam ei sim- cddnnl de mensa dominof-um ««ofiim, Sicuti per ca-
plicitatem et munditiam cordis oporlcl te imitari, nes supefbc pcccantes, sic per calellvs buraiiiati
el socictatis contubernium quierere. Non enini a acclpi possunt peCcatorcsj per micas vero exlgua
Palre alias missus sum, ncc delectatur anima mea, grai.a, pcr mensam abundanS suavitas, per dominot

nisi in talibus. Audiens bsec prudcns tt fidelis dignitasproeialorum et allorum perfectocura.Mensara

aaima , nequaquam Dominica parvipcndil prac- etenim quanidam Domihus 61 Salvator nosler filiis

cepla,' quemadmoduu) sequitur : suis pritpiravit, \n qua divcrsarum apponunuir fcr-

At illa venit. Unde, aut qwo venit? Venit niUn- cula deiiciarum, supcremincns, uldi.xi, dulcedo Dei,
duni relinqucndo, reHJt corpore, vcnit et menle, ct uliuleUiganlu\vsterium regni Dei,quod csllatCh»
venil et bona qua^, potest facicndo. Nec hoc con- ctprofunda scientiaScriplurarum. Hancm^nsam ca-

tenta adorat etiam, id cst bona sua in huinilitate telli, id esl humiics, sn oculis suis pcccatores non
cuslodie .do, adorat tola devotionc meutem Deo scu adeuut, nec ad banc scdcm.ul filiorum paneni come-
Magib ro subSlernendo, flriarrtf quoque coram on»- dant, quicrunl, fecd in bumili et coutrilo corde pef-
nibus se bumiliando , el si non corpole omnium sisleutos, bffic iutra se nunnuuquam dicunt : NOS,
&i.bstcrnitiir pcdibus , inlimis tamcn bumiiilalis Doiuiue, qui tanes aiiquando proterve peccai.do fni-
mcdullis subjicitur omnibiis. bomine, inquit, ad- mus, jara catelli, hoc est linmiles in oculisno!.lrts
juva me. Primo dixeral, jntscicre mei, sccundo a peccatorcs sumus, da nobis de micis, da de immcnsa
sensibus limoris diclum fuerat, dimitte eam; jam cleclorum luoruni gratia exiguam gratiam, da nobiii

lerlio adjutoriuin Domini imploral dicenS : Domine, de micis, qua cadnnt de inensadoininorum rtoslrorum
adjuvn me tJbi enim major esl pugna, majora Sal- Ipsi enim magna in secxperti beneficia, de mo*dica
vatoris nccesse est quoerere praesidia, Quid euim dulccdinis tu3e gratia confoveri pro maguo nou ha-
est totius spiritaiis vitx mililia nisi jugis cum bent; nbbis autcm pondcre pcccatorum prregravatis
hoste cojiflictus? DoiniKC, inquit, adjuva me. Ac si quantulacunque gratia tua sulTicciTt, si banc niiijuo-

dicat : Dpmine, in mcdio inimicorum meorum po- modo misera vita noslra promcicri a te posset. Illi,

sita, sola in agonecontcndo, et, donec halitus supercst j) Uomine, non dicimus, 254 P^ccal <« non comimttere,
iii me, hoc duellocoDgredi debeo, para mihi solitum verura etiam dc pcccatis aliquando cogitare nefas
adjuloriuDi, qux nulium pr»'ter te babco solatium, ducuutcl nbomMiantur, ct pcr iioc non parvae nicrce-
concedens , no unquam domincntur mibi inimici dis vemuneralionciu a lo diguo pr«;slolanlur.Nol)is5i
niei/ Accepta ergo tali postulatione , ut in mclius spes ulla aul fiducia darcliir, ut ipsa gchcnnae tor-
proficial, ilerom eam exbortalur diccns : mcuia cvadcre posscmus, salisfactum nobis ^ssc
Non etl bonnm tumere pancm filiorum, et tnit- crcdcrcmiis.
tere canihus ad mandueandum. Hicc verba vere sunl Iiem alio modo pcr pffHcift fiHorum spirilns aitll)-

vcrba Spiritus sancti ex aitcrna Partris sapicnlia ris accipitur, qui non nisi tliic( lls ct clcctis filiis

prolata. Panis filiorum magna ct sublimis est do- t>ci iu niiuia duiccdinis ftbund.inlia de supcriiis rai-

clrina electorum, vcl panis /i/iorKm interna suavi- nislralilr cl apponitur. tliinc prtncui ^//orHm, idfest

tas pacificorum, dc quibiis dicitur in Evan^elio ; s])iriium intimi amoris dum aniina pcccalrix, quse

Beali pacifici, quoniam filii Dei vocabunlur {HaHh. nonduin per pocnitenliam ad spiriliim timoris per-
T, 9). Qwi uliqiic pauis nequaquam mitti dcbet tiugcre mcruit, accipcre dcsidcrat, abco qui saluii

<an\bus, la Yeteri nauiquc Tcblamcnto, ubi muuda omnium consulerc novit, congru^ audit :
iVwfi %<r
 ;

i91 IIOMII l/F. DOMINirAI.ES 191

bonum tumtre ramm fiiioium, el milUrt catiibut. K lnlci liuril. a noinino rrdarjfiiilnr. (iim fl voc«
1^011 t^t, iimuii, lioiiiiin, ticbi iliiiil liouum iioh fil, lloiniiiica diciliir Modicir quare duhilutii
: fidei, t
qiiiii jiitiliiii) iioiirM, iicc inc;v (•(iiij;riiit ;n|iiiliili ul (Mullh. x\\, 7il ) ll;iMr iiiodii niii l\tii nilciii ImIh'1
qiii (iniis mLiiii iiiiiLitiin chI sii|icilie cl |)n)tirvo qiii»(|iiiH iiiinc dclrai tiniiit aiira naiitc iiiiMiuin dcji-
poctamlo. ul qiii noiiiluni ili}(iia |iu>Mit<'iili;« Hatibra- citur, aiit ravorin gr;ilia iniitililrr ritolliliii Magnn
tioiic, qiiouiudo linicio iiic dcljcaji, didicisli. do »\i\ i-m fidii pi;ccoiiio ihKi^nitiir, «|iii l>^o adlia-irna
pdiic diilci, mnt filiot iiicos saliarc coiisucvi, luodi- forliii iii advcrHi», liiiniiiiK in prooiMTi» invrniliir.
CUiii i^iiid ;i( cipia». Iliijus pro'cr((i lliln pcrfcitio mT^nA bcatiludiae
lUc ilicciiK! Duiniiio iiilriiiscciH in oordc lioiiii- rciniiiicratiir, (|iiciu:i(liiiodMiii kci|iiiIiii :

nis dij;niii« jubluin non

aiil c&»e paiiciu lllioruni riull.bi tieul rin.Onid csl f ii.<
256 ''^*' *"'"' **'''
mittcre caniliub, liumilis ci vcrc pcviiilouK aniinu Norunt qui cnpcili suut (|iiia (11111 ainor ct dc^^idc-
ipiii Doniino ul ju»lo Judici coucoidal rcspondcns riuni cu-lcslc cur incdulliliiK lctigcrit, (|iiaiii c&ii-
in Iki-c vcrlia tuaiii, lhmiii,\ sed e: ^uUUi
:
,-duiil de licraiis niiiltiliidii diilccdinis \U-\ cnr cNJiiiarrt,
iiiicis qiur iiidiiHl dc uienia doininoium suorum. Ac i|iioiiiodo pio vcllc :>iio oplali^ priliatiit* dc&idcriis,
si niuiia cordis cl $piritii8 coutritionc aiiiina dicHl (lii.liii iir.cctiiosis imiiiOrari valc.it bcryniis. mu-
Novi, Doniinc. .Tquuiii la con|<iuuui iion cssc, til ^ lici , maijuu csl fidcA lua. Magii;c Cdci esiii fiat
,

asscris, ul fflnitn.s, id cslinimundis cl coinqiiiiiali» tibi ticut its. Iii qiiunluin dciiiiiiic xcli^, alHiic cl
dulois lilioruin luoruin doneUir panis : Sed cl calclli cpiilarc dcH lis iiicis.

cdere liabcnl dc micit, (/hic caduul dc iiicusa domino- i-l f-anala esl (ilia ejui ex illa liora. Ex Ula iicmpe
rum siiorum. Pcr calellos, ul siipra dixinius. Iiiinii- liora filia, id csl aiiima, v(*ie saualur, ct liccl .idliuC
lcs|)ccculorcs. pcr rMiVfl* iiiinulosqiios(|iic cxccssus niorlali carnc circuindala oiiincni pcccali ^l!\igcre
accipc. por mcnsam, cor ubuiiduiis Spirilns sancli nequcal lan^iiorcni, ex iHa lamen hora, qiiaiido
dulccdinc. Cadunl tuuc micir de meusa, quando lilii uniis cuni noinino spiritus ^1, laiilalii ian:qtifi
Dci visilanle so copiosa dulccdine spirilus aicovis pcrrccl;iiii ac( ipiclbaiiilalcin, qua;pcrptluaiii aulerai
de nunnlis quibusque cxcessibus cogilationum, damnationcui ^cl inrirmilalcni.
operum , .ociilioiuim scmclipsos districte dijudi- Scd cl liicc cadcm vci ba sanijta ti perfecU qiiae-

c^iit ct rcpicl.cmiunt, el sic ininima plagiiiit, ac si ''^t'l anima, quae iisque ad lineni vit;p virililcr certa-
maxima quaxiue facinora perpctraverint, cl quaii- vit cursuin consummavil, fidein scrvavil, audlT6
tum fas csl morlalibus, iii vciu liumilitate Dco vi- nierclur, cuiii cariiis cducla ergasliilo ad cfitlAS
lam «lain irreprelieii6ibilcm256 exliibciilelcuglo- sublevatur. mulier, magna eil fides lua. Ac si Db-
diunt. Sed inter beec cum liuiniles panilcnles do- minusdicat : Ego Doniiniis scrulans cbrda et reiie»

mincttuosi quosque videnl, pro

*cilicct iiinoceiiles "O^» in(irn;a virium luarum, novi quod lulea massi
mimilis quibuS(|uecxcessibus miro modo compungi cl fragiic fignicnliiin fuisli. Sed quia inagnam fidem
elmirabiliter in flelibus cruciari, illi quodaniiuodo el dilcclioiicm mini exhibliisli, ftat liii sicul ifi.

tdert de inicis incipiunl, quia acccpto spiritu limo- Semperenim silibundo pectore glori;c nica; praeseft-
ri», quaiiter poenitere ct deflcre graviora quscipie liara qiixrebas; jam nunc ediicta de mundi exsilio

peccala, et digne l)eo pro eis satisfacere debeani, babilabis cum Dei Filio. Vido nou pcr spcciiluii) tt
>jiudabile ab eis exeinpluni sumunt, quod neqiia- aenigma, .sed faciead f;icicin quemvideredesidfrasti.
quam »•«»»«, id esl supcrbe el pi'olerve peccanlcs, Amplcclere clfruere quem scniperaiijasU. £l sain/f
snd cnieUi, Immiles videlicet peccalores faciiint, est liUacjusex i7/a/iora.Ex lunc enim, cum lllii<i

qiii peccalorum suoi'um pondera recognoscunt, sic- sumnium bonum, quod Beus esi, possederll, inl6-
que per spiritum timoris tantlom proticiuiit ad spi- grx et perfecl;e sanitati donabilur lam in dniiia
ritum amoris. Cum beata qiiselibel aiiima adcoin- quam in corpore, quia nulla deinceps corruplionii
etructaee, nt dixinuis.ordine progredilur, el ex pro- nocebii ci macula, sed sempiternae accedenl sanila-
funda cordis radicetuiudictis tum faclishumilialur, D tis gaudia iueflabilia. Ad qiiam sanitalem pcrducat
tunc respondet Jesus, tunc erumpit in vocem, iiuae nos auctorsanilatis Jesus ChrislusDominus noster,
diu desideraiam aflerl benediclionem. Nam siipc-r qui vivil ei rcgnat Deus per oinnia ssecula sseculo-
qunn requiescit Deus, nisi super humilem, et quie- rum. Amen.
lum, ettremeuiem serraonera ejus? Tunc rcspou- 257 IIOMIUA XXX.
dens ait IN FtRlA VI rOST DOMiMC.V^M il QLADRACESlMiE
rt{IM.\.
OmH/f«r, anima per gratiara emollita, nomini
nieo ascribatur quod te olim durse cervicis et cor- Dixit Joseph fratyibus suis : Audite somniutri

dis itnpcHnitenris misericordlicr cniollivi. Scd et meum. Putabam nos ligare manipulos in agro , el

nwrces debelur operi tuo quia inagnaesl fides tua, qvasi cousurgeremanipulum meumet siare, testrosque

quatn ex inagna hutiiiUlate proraeruisti. Scicndum manipuljs circumslantes adorare inanipulum nieum
q\idi modica et quie mafina fides dicntur. Bealus {Gen. xxxvn).
diffllqHe Petru? modicte fidci fuerat, CHin exsur- Fralres isti Joseph, qui eumdem Joseph maligna
g€nle mar.s vmda gpei anchoram dereliquit, ei sal- fraude postea venditieraist non inconvenienter ma-
Tiri »e poss« niinime credidit. Undequod pusillae lignos spiritus significant, quos ideo fratru diciintii
 199 VEN. GODEFftlDl ADBATIS ADMONTENSIS 200
qnia tain Ipsi {piani et nos ab nno Deo Creatore ^. Aliud quoqiie somuium vidit, ^^Q 'luod narrans
crenti sniii ;s. IliS profeclo fratrilyiis, spintaiis qiii- fralribus Ciil : Vidl per iomuiuni quasi s lem,etlmiam
libftl Jasop I narral qiioJaniniodo soiiiniiini, qnod et stellas nndecim adorare nie. Spir.talis iste Josoph
vidit, d:iin per bonain voluntatoin, qnain Dco inspi- atiud qnoiuc somuium vidct, diiin id qnoJ in aninio

ranlc concopil, pcrvers;c illornni suggestioni con- proposnit propter spe:n ffternae remunertt!onis,
tra.licil. Nani pcr soninimn, quod boino non vigi- opere jam iniplerc sludel. Nain boccstqnodaininodo
lans, sed iii noiie donnicns clqnasi ncsciens videre perversis fratribijs illis qnasi ( ontradicentibns ct

Bolct, oct nita et, iil ila dicain, inopinala divinf vi- rebictanlibns n irrare , Lonse videlicet volnntatis
s.lalionis gralia ijitcliigi valct, qua lioino salvandiis propos.tuin operibns coinproJ^are. Hunc eliam in
adliiic in lcncbris ignoranti;e positns, niillis snis agro spiritalis \dx bene laborantem sol, id cst

incritis pncccdoiilibiis, scd gratiiita bonitate iii- conleniplantos ; luna, boc est conliiicntes ; slellce,

trinstuns visilntiir cl illinninaliir, cl ad pcccatoruin qnod cst conlitcntes, qiio.laininodo adoral.nnt, dum
siioniiii rccogiiilioiicin aiiqii;'.nlnliiin rcvocalnr. Et pro bona convcrsione, pro laudaLili tonversatione
quia pro inalis qii;c coininisit, disptiocrc sibiinelipsi cuni niagnincabiint.
inoipii, qiiasi conlradiccndo ct rcnnntiando pervcr Quod cum palri suo et fratribus retulisset, iucre-
sil;ili niallgiioniin spiiiliinin :i\[.: Audile somniiim ^^ pavit eum patcr ct diiit quid sibi vult soniuium qucd
tneum, quod \idi. Andirc consilia ini(|iiic inacliina- vidisli ? Rcfert pntri suo, Dco creatori siio gratias

lionis vcslr;c jani nltra contcinno, qnia somuium ageiido, refert snpradictis fratribus siiis invidiam
saliitts, r/i(.-»f( vidi, uonnm qnod divitia inspiralioncin illorum bonis opcribns provocando. Pater vero ta-
aniino inco proposni , opcrc adiinplc.e conlendo. lia refcrentein non landat, scd increpat. Ei haec lalis
Putabam uos, iiiqiiil, liqare manifulus in agro. Pu- incrcpalio snbripions acc:p".enda est tentaf.o. Nain
tabnm, vcrbnni diiiiit;iiitiiiiii cst. Nam dnin l.onio tentari cnm permittit, ut bnniilict, et postqnain hu-
iiitcrna visitalione langitur, iioii slatiin ad Deiiin niiliatus fueril, inagis enin exalt(tet snbliinet. A'am
convcrtilnr, scd iinprimis qiiasi diibilativc sccnm cgo iiKpiit, et mater lua et fratres tui adorabimus it

aicdilaliif ct cogilat, ncscicns qiiid polissiinuni eli- super fcrram .' Ncninid ego verus sol contemplau-
gero, dcbcal. N;»in convcrti ct ea qua; inniidi sunt lium, et mater tua Ecclesia continenlium, et fralres

rclininore, voliintas bona snggcril, scd cx altera tui, vidclicct inultiludo conrilentinin adorabimus te

parte caro Inlirma ad anioicm s;ccnli 25S >''-' svper terrami Qnasi super terram qnoque adorare'
traiiit. Putabnm, iiKinit, ms iigare mauipulos iii tur, si coiilcniplantibus, si continentibiis, si conQ-
agro. Agrum sp'ritalis proposili adirc dclibcral, ubi tenlibns in oinni virtutnin gratia aequalis liaberelur.
sanct;iriiin cogil^ilionnin, ('adcstiniii dcsiderioriim, Ilemqne alio niotlo qnasi svper terram adoraretur^

hono'iiin ii.ti'llccliinin ct jiistnniin opcnim manipu' si niiliis lcnlationum molestiis lurbari permilte-
los oliigal. Et I cnc ait, putabam uos ligare mauipu- relnr. Scquitiir :

los in ngrj, qiiia non soliiin inlralnrus csl agriim luvidcbaut iqitur ei fralres sut ; pater vero rem ta*
sancl;R conversatioiiis, iiUraliunt nibiloiniiins pn- citus coHsidernbat. Invidentibiis ilaqne et magis ac
gnaliiii cniii co fi;itrcs siii, bcllaloros fortissimi, magistcnlando ins;irgciitibnsiniqnis fratribns illis,

qni iniiiMncrabiles lcnlalionuin mauipulos coiligiii;!, Dcus Palcr rein iacilus considerat, qnia lentalionis
qiiibiis poitnrbarc ol iiiqniclarclranquillit:ilcin luci;- extum paticnlcr snslinel et exspectal. Tacei, »iuiJi

lisillius conlondnnt. Uiidcncccsse csl nl iHc c con- laboranli in tcnlatione non siil.venit; tacet, quia
trario ialc:ii, taiii forlcm paticnti» ct pciscvcranliir, fralres illos invidcntcs et insidianlesnon rcpellit nec
manipulum colligal, qiicin consurgere et stare coutra ropriinil. Yeniinlainon qnod 1 .tc eadem lei.tatioad
circii;i!Slaiilos iniinicornin siioruni manipulos facial, salntcm illi Dco miseranle tandeni piovenial, so-
eosi|iic qitnbi mai.ipulum siinin adoraules proiios in qucns liltcra cxpriuicns ait :

tcrram lininililcr sibi prostcrnat. Cumque fratres iilins in pascendis 260 gri^gibus
lie p.uderuut fratres ejus : Niiuquid rex noster Typatris niorarentur in Sichem, diiil ad cum hrcel.
eris, aiit subjicicmur ditioui tua;? Ista pcrversoniin Fratres lui pascunt oves in Sichimis. Veni, miltam te

fralrnm rcsponsio esl diira cl pr.xvalida illornm ad eus. Per Sif//6'/)i, qui /(«.'HcrHS interprctatur, la-

colliKlat o, qiiia a bona, qiiain proposiiit volunlale bor corporalis non injusle dcsignatnr. Et ideo gre-
omniniodis ci m conantiir avorlere rt rcvocarc, no gos lanti Patris, congregali .scilicet Cliristo mundi
forlc, dnni rcru lo rcgiio vilionim o! tinorc incrobi- contcniptorcs, bcnc in Sicltem commorari dicuiitiir,
tiii- rognnm viilMliin;, i!li <|nasi inipotcnlcs cl infir- ubi in spirilalcm scrvitclcni p.is laboriliis rcfli-

nii (litii)iii ojns subjiciar.lnr. gnntiir. Ul.i otiam Sicpe me.norati fratrcs illi cos
Hac igilur causa soniniorum alque scrmonum in- quodaiiimodo pascnnt, qnia magis cos per lenta-
vidia' et odii foniilem miuislraril. Fomitem iitvidiw tionem proliccre facinnl. Illuc niiiiruin beatcs qui-

ct cdii immnndis spiritibiis gcncrat, dnm caiisam libct Josepli in angmcntum saluiis suae a Deo Patre
somnioniin atniic scrmonum , boc cst gratiain ot- mi;i tur, qneinadmoduin consequeiUer infertur.

cultic visiliilionis ct intcriix allocutionis saliibritor Misstis de valle Hebron venit in Sicliem, invenit'

et ntilit«r percipcre cl ad efTcctum operis perduccro que eum errantem in aqro el interrogavil euin <iuid

considorant. Unde scquitur ; qua^reret. Ilebron augmenlum semptlernum, Sichea),

 ,

lOl IIOMII l.f. DOMINir.ALKS. ICl

iil j:»i\i (lii tmn ost. hitment» intcipirlaliir, quo lalior A icfittior palri '
1'tiler, du iniiii yoriiunrin lubtlaiiliit

|»ra'Kciilis \il;>' tKiii iiiiinciiti» siniiidcari \idrtnr quir iiie conliiujil (Imc. i\\.

Msl qiiidciii 'aiigiiiciitiiiii scii)|iilcrii:r licutitiiiliiiii Iloino iitli', i|ui litioH niioi liabiiinftc diiitur, OriM
iililis oxci-Oitalio vita' prxHOiitiH ; Kod lamni, (liiiii 1'alcr iiitclli^'iiiir , dicn, cjiin lllii diio rucruiil |>o-

Joscpli tHto in Sichem millilHr, dlim liiiiiirnim cor- piili. Majur llliiiit pnpuluin Jiiil.iiiriiin cxpiimlt, qul
iliH ac cor|)iiris piis lalioriliii^ Kiippinicrc julictiir, qiiasi ).ciiipcr i iiiii l*aUc cr:il, qiiia iitiiiiii I)cutii colr-

qunsi frraits iii aijro a viro, iil cst a iloi tnrc alii|ii(> li:it : iiiiiior vcro liliiis pnpnliin (;ctiliiiiii rkt iiitclli-

inreiiilur, i\\\'n\ liccl Sirliein iiiliaiiilarc clcgcrit, va- ((ctiiliiH, qiii, (|uaHi a(ccpt:i poilionc hiiliHtaiiliu', qu:n

riuH taimMi crror ItMitalioiiiiin iii priinonlio coiivcr- ciim coiitin^cliat , in rc|;ioiiciii loti^'iiiquaiii ubiit,

sioiiis cordi illiiis sc ii);{crit. Scd rir virtutis, a'tcr- (|uomlo rclicto vcro Uco vnii.T iJolofiiiii citltut'.ft

i»iW vidclicct doctor vcritalis, diiiii Imiic erranlem sc mancipavit. I'ar8 ciiim siilistaiilia', qiia ncicpta

invenit, diiin crrorcs lcnlaiioiiuiii, i|Mil)iis tiirliatns abiit, HciiHiis cst ralionalis, pcr quctii (Irratorcni

cst, cognovcrit, ((raviorcs illi ndliiic tcntatioiium lu- suum Dciim oniiiipolcitlcm, a (|uo acccpil, cogno-
quoos siipcrcssc Jcnuiitiat, ciim dicit : Bccrc et dcligcre dcbiiit. Itcdcniplorcm cognosccre
Audivi aulem eos tiicenles : Kamui, in Dnlhaiin. paiicofum cral ; Crcatorcni coj^nosccrc oninis liotno
Quas» dical : Fralics liii, insidialorcs maligiii, in " ct cx scipso, ct cx liis, qiia; cicala siint, mnnircstc
toothaim, boc csl in dejfclum irc dcsidcrnnt, qiiia polcrat. Invisibitin eniin Dei, iit ait Apostolus, per
te non in profccluni, scd in dcfcclnn» sccum abdu- ca qui£ {acla sunt intcllecta conspiiiuntur {lloin i, 20).
cere fcslinant. llndc scquitur : Qui cum vidisscni Nam coeluni, tcrra, sidcra, et mnria ct cuiicla qun:

eum procul, antequam accederet ad cos, cofjilabant facta sub coclo coiispiciiintiir , ciiin a qiio fncta

ilium occiderc, ei muluo loquebanlur : Ecce somni- sunl, inanilcsle Ioi|uimtur; non cnini cxistcrent,
olor venit, occidamus eum,el millamus in cisternam nisiab allqiio existorent, cn>ala non fuissenl, nisi
vcterem, diccmusque : Fera pessima devoravit eum, Creatorcm babuisscnl. Igitur ex natnrali ingcnio,
et tunc apparebil quid prosint iUi somnia sua. \idcnt quod a Dco omnis horao acccpcrnt, cognosccre
cum iion de piopo, sod q»»asi a longc venientem, id Deum omnis bomo polerat. Sed ininor istc (ilius,

cst malignitati ct suggostioni illorum nondum con- gentium vidclicel populus, post non raultos dies
scniientem. Unde impelu 261 "lagno consurgen- congrcgalis omnibus, quasi percgrc profectus cst,
tes super enm irruunt cl somniatorem boni cvudeli quando dcscrens eum , a quo condilus est , per
morte aniinae occidore ciipiunt, ut occisum in ci- idoloruin culturara longe a gratia Dei recessit, ibi

slernam vefcrein mittanl, hoc est ut a Dco aposta- vero dissipavit subslantiara suara vivendoluxuriose.
tando veterem hominem cum actibus suis c»im re- Nani ubi rclictis interioribiis, exlerioribus, terrenis

induere faciant, ct lunc quasi victores forlissimi ulique desideriis et voluptatibiis delectabiliter coe-
super interitum ipsius insuUantes dicant : Fera pit inservire, efcrealurara polius quani Crealorem
pessima devoravit eum. Fera pessima est luxuria vcl diligere, hoc fuit quodamraodo divini muneris sub-
carnis concupiscentia, quae lunc Joseph spiritalera stanliara naluralis uiique ingenii et ralionalis sen-
devorare dicitur, quando post conversionera rursus sus escellenliara raiserabiliter disperdere.
ad mundi vohiptatem relabilur. Post haec aplesubjungitur, et postquam dissipasset
Audiens autem hoc Ruben nitebatur eum liberare , omnia, facta esl /"ames 263 vatida in regione illa, et

de manibus eorum et dicebat : non interficiamus ani- ccepit egcre, et abiit, et adhcesit uni civium regionii
mam ejus, nec effundamus sanguinem, sed projiciti illius. Unus civium, cui egens ille adhcesit, diabo-
eum in cisternam, quce est in soliludine; manusque lum exprirail, cui relicto Creatore, lota ante advcn-
vestras servate innoxias. Per Ruben, quod interpre- trnn Christi gentilitas adl aerebat. Siib quo vatiJa
tatur os visionis, accipiendus est princeps et auclor fame verbi Dei et cognitionis Dei &criler laborabat,
lotius diabolicae perversjtatis, qui rainistros et con- et cupiebat implere ventrem suum de siliquis , quas
fratres suos nil talibus pr.-evalere videns insidiis, porcimanducabant, el nemo illi dabaLSiliqnh sluhi
j)
iiovjE calliditatis et deceptionis dabit consiiiura, quo mundi sapienlia et saccularis doctrinae studium, qui-
facilius praecipitetur in interitum. Nolite, inquit, bus antiquus ille gentium populus maxime insuda-
eum interficere, nolite eum a spiritali proposilo bat, figurantur, quae vere pastus porcor-.m, maWgno-
averlere, sed projicite eum in cislernam, quce est in rum videlicet spirituum erant. In bis cniin ipsi de-
solitudine. Cislerna soliludinis est secretum sanctce lectabantur, ex his ipsi rcficiebantur. Recte auleni
conversationis. In hanc cisternam non corde, sed additur, el nemo illi dahat, quia quantunicunque la-
corpore eum projicite, ubi tantum in specie sancti- boris pro hujusraodi siliquis, pro inauis philosophia".
latis fallaciter appareat, et oranes delectationes sludiis expendebant, id quod qu.xrebnnt , nunquam
oranes concupiscenlias carnis quserat et diligat, ut perfecte atlingere polerant. Sed ubi teuipus gratice
sic nialis desideriis abstractus et illectus reddalur advenerat, tandeni per misericordiara Dei impleri
patri suo, roundo videlicet et diabolo. coeperat; quod sequilur :

262 HOMILIA XXXI. /n 5« autem reversus di.rtt : Quanti mercenarii in

INS-ABBATUM ANTE DOMINICAM III, QCAURAGESlMye PRIMA. domo patris niei atundant panihus; ego autem liie

Homo quidam habebat duos fi.lios , et dixit advle- fame vcrco ! Surgam, et ibo ad patrem meu:n Re«
Patrol. CLXXIV.
203 \EN. CODEFRIDI ABBATIS ADM0NTENSI3 m
versio ista racia cst in incarnalione Chrlsli, qiiando A HissecunJum sensum a11egor\eum bre^Itcr trans-
ad salvandum genus humanum Unigenilum suum cursis ad nosmetipsos oculum mcnlis converta-
,

Oeus niisit in mundum. Ibi sane filius isle adole- mus, et quid nobis parabola \\xc moraliler insi-
scentior reverlitur, quando audita posl passioncm , nuet, videamus. Ait namqye Dominus :

resurre* lionem et ascensionem Domini nostri Jesu Ilomo quidam habebatduos filios,el dixit adolescen^
Chrisli praedicatione Evangclii ad fidom converlilur. tior ex illis patri .Paler, 265 ^^ ""'*' portionem sub'
Quod auleni bonus ille paler in tanlre dulcedinis stantia; qua: vie condngit. Parabolae Domini nostri
gratia rcvertentem post longa erroris ilinera lilium Jesu Christi omnes plenae suni mira profunditate et
Ruscepit, quod eum stola prima veslilum annulo , excellentia mystcriorura, utpote quas ex ore suo
et calceamentis manibus pedibusquc rediniitum,
, protulit ille, qui est sapientia Dei Patris etideo ple*
tandem occisi propler eum viluli saginati comeslioni nam atque perfectam veritalem, quaein eis abscon-
in lanta latiiia et exsultalione admisil, iioc totura dita esl, nullus mortalium suo sensu altingere vel
praifigurabat nobis spiritalem illam l:v''itiam , quae comprehendere potest. Quarum una est prscsens
modo est in dorao Dei, sancta videlicei Ecclesia de baec Domini parabola, tolius gratise et dulcedinis

gentibus congregata, quse innocenti;e purilate, lidci plenissima, ad cujus profunditatem elsi perfecia
integritate evangelicae pracdicalionis assiduitate ^ sensu noslro perlingere non possumus, nec digni
,

quod est primn stola, annulus et calceamenta, a Deo sumus; aliquid tamen ipso donante cx ea possumus
Patre est ornata. In hac nimirum domo vitulus ille conjicere, quod ad profectum et salutem animarum
eaginatus unigcnitus Dei Filius, pro nobis in ara nostrarum potcrit proficere.
crucis semel immolatus, quotidie oeciditur, quia Ilomo islc, qui duos lilios habuit , Dei omnipo-
sacrosanclnm corpus et sanguis illius 264 '" ^^" tentis lypum gerit; In duobus ejus filiisunum eum-
lulcm credenlium quoiidie in ea conficitur et acci- demque hominem, qui constat ex anima et corpore,
pilui'. In hac eliam domo dulcis quxdam symphonia non inconvenienter possumus intelligere. Licet
et chorus quolidie resultat, quia per hujus viluli im- enim patrem et matrem habcre nos super lerram
raolationemj pcr sacralissimam corporis et sangui- voluerit, ex quoium carne nasci nos instituit, ipse
nis Chrisli immolationem, unanimi fidei concordia, tamen summus et verus Pater est, a quo subsisti-

assidua divina; laudis consonautia quolidie Deo Patri mus, a quo spiritiim, animam ct corpus accepiraus.
&aneta Ecclesia approximat. Filius ejus adoiescenlior, spiritum hominis signifi-
Audit hanc symphoniam et chorum senior filius, cat, qui non injuste /«nior ^/ihs nominatur, quando
populus utique Judaicus, qiii quasi in agro nunc per misericordiam Dei quotidic in scmetipso rcno-
commoratur ,
quia exlerioribus tantum et caducis vatur. De hac juvenlule dicit Psalmista, renovabitur

rebiis inutiliter occupatur. Andii, sed indignatur, et ul aquiUe jurentus tua {Psal. cii, 5). Proprium est
non vult intrare, quia crcdendo in Filium Dei una- juventutis ex natura et calore sanguinis semper in
nimilaii sanctce Ecclesiaj non viill communicare. seipsa fervere. Nec injuste per fervidum illum san-
fater autem illius egressus coepit rogare. Egressus guinem fervidus ille amor figuratur quo spirilus ,

iste Patris signihcat fuluram ciroa linem mundi hominis ossidue seipsiim rcnovans, in gratia spiri-

Vocationeni Judaicac plebis. Tunc enim quasi ad ro- lalis dulcedinis Deum prae omnibiis el super omnia
gandum seniorem fiiium, popiiliim Judaicum Deus diligcre comprobalur. llanc juventutem pnsdictus
Palcr egredictur, quando vocalionem ipsoruin pcr propheta David aliquaitdo se habuisse, sed perdi-
pracdicatores suos manifeslabit, et ad credendum iii disse conqueriiur, alio loco dicens in psalrao :

eum, quem misit, llnigenitum suum mirabili visita,-" Junior fui, elenim senui [Psal. xxxvi, 25). Miserabili
tionis su;t gratia perfccte eum illuiuinabil. In hac enim sencctute homo contabescit, quando a fervore
denique illuminalione dicunt flcbili corde et cor- divini amoris intus rofrigescit. Filius aulcm ado->
porc : lescentior, spirilus uliqiie Iiominis in amore Dei de

Ecce tot annos servio nunquam maudatum D dic in dicm magis ac inagis forventis, nihil qua^rit
tibi, et

tuum prcntcrivi, et nunquam dedifli miki hwdum, ut extra illum qucm diligit. Unde et supplici voce
eputarer cum amicis meis. Sed postquam filius tnus cordis et corporis clainat ad aures Pairis sui Dei
hic qui dissipcrvit substantiam suiim cum meretricibus omnipotcntis ;

venit, occidisti ei vilulnm saginalum. Mirahuiilur sane Paler , da mihi portiotwm st<bstanti(r qnw mt
et crucinbuntur in seinctipsis inastimabili pa;ni- coulingil. Sub^lanliie hujus porlio quain posiiilal,

tentix dolore, quod ipsi, quos priiniim Dous in pa- spirituaiium 266 virtuluni atqiie gratiariim dona-

tribus suis olegit, in advcnlu unigcniti filii Dci ila tioncs non inct.ngrue significat. Sedet adliiic excel-
ex(;eoaii sunt et reprohati, ct gciites, qui Deum lontius pcr oaindcm quam postulat subslanti.T por-
non co;;novcrant , in tanlam beatitudinit gratiam tionom iion iudigne divini miiiioris, vivifioi iilique

mirahili oinnipotcntis Doi dispusilione olooli snnt corporis ct sauguinis Christi , inlolligorc possunuis

el vocati. Pcr hrrdum oniin, quo porcatiim exprimi- communionem. Ad hiijus subslanti^e portioncm
liir, FiliusDci pr.xTigurabalur, quipronobispcocalum homo spiritalis scmper anhclat; hanc ul digne ac-
licri vuliiit, duin in se noslr.T! niortalit.-)iis miserius ciporc valoat. vigiliis, jojuniis, c.Tlorisqiic piis la-

tuscepil. boribus (Jic nocliiquclaborat Uiidc niolihs ad coiiv»

 :

105 IIOMIM^. I»(>MINMr\lj:3. ?0«

iniiiiic:iii*Iiiin <'Jii!t<l<<ni aiil)Mt:ihti.i' portioncm u<-co<lit, A «ini, rf<-ti; (li< Itur et uoh poit ntultot diei longrfya-
aut oliuMi dlcni hIvo iionini ilLiin cogiliit , in (|iitt lUontnibui. Qiiod di< it congregtitii oniiiibui, |M*r lioc

nccc(lci'(^ (lcbcnt, iiiiiic ex nniori> i|iio lunl»; rrfci lio- lioiiu e( inalu iiilcltigcrc iioHftiiiniiii. Aom poil tnultui

iiiH (liil( <Mliii<>in <lcsi<l<>rul, iiiiik- <>\ (iiii<)i-<'<|iio iiii*liiit diei conijreijiit inniiia, adoli>s('<>ii(ior IIIium , (|iiaiiilo

iic in(li(i;iuis tuiilo (liviii;i> inisi>r:iti<niis niiin<>rc ap- rur<>si ciililniH iii m- siipcrii:i' \isi(atiniiii( illiiinin.-ilio-

)>urcut, sii|ipli<-i(<>r I>ciiin raticin intcrp<'lhit ; /'«<«r, liiiH a lcrvorc divini aiiioriN icrri^cHcit ct I(-|m:m-iI

im|Mit, dtt ntiltiportionem ttibHtmttiwqttif tnccontinciit. Kpiritiis. Tunc niinirnni confireijal ontnia , (|iianil(t

Patcr fiunclc, paler clcincns, ct innlt;c iniscricnrdi^r, lionis niala acciininlat, l:oc om duin posl nrationis
da tttilti pnrtionein nttbxlitutiir iliiiis, <iii.i' vcrc nica cncctnm iiiiniiH caiid' oliscivat s<>ipsiiiii, at(|Uf> iii

substunlia csl, p^ntioncin ii(i(|n<> corporiH cl san- illnd cor, iii i|un < (ilcstis <liili'<>iliiiiH (iradam piiiit

guinis (lliristi Filii tiii, a <|iia snhsislu, ciijus re,- acccpcrat, mula (|u;cipic cl inntilin cidligil, pcr (|ii.-p

dcinptn snm prctio, ita nt inc contingat, iit pcr s|>i- nd dcrccdim Kpiri(alitiiii gaudioriim iniKcrubililcr
rilnlcm gi-nti;c dulccdincm intus iiic (:'.iigut , qua- corrnil. ('.um(|uc a gratiu Dci lioc niodo incipit alie-

lcnus visiltilis (-jusdcni corporis ct s;in},'iiinis pcr- nari, Ikk- csl (^iiodaiiiiuodo in regiinic lontjin^uu pere-

ccpti(», invisiliilis ct spiritulis aiiiin;e inc.c fiat rclc- grinari, Nain siiiil is (iiii |ictc};rinus csl , jicniincni

clio. Nam corporn porlioncm substanli.T liujus oon- I^ ngiios(-it, ncc ab ali(|uo annoscilur ; sic iion co}<iio&-

lingerc non niultuin prodcril, si sapor ol virtiis cit Dcum, iiec cognosciliir a Dco qui sc ita alienat
spirilnlis dulc(Niinis cl grntix nnimnm incain intus ab e.o. Cognoscit <iuidcin Dciis oiunc qiiod csl, divi-
non tcligerit. Ilanc luiinilcm Filii sni supp1icn(io« nitatis siia' poteiitia, co-jnoscit 268 ^^ Imnc, sed
ncni Dcus Pntcr nequnquam despicit. Unde et evan- non in pristiiKc piclatisatqiic dulccdinis gralia. Inde
gelista conscqncnlcr subjungit fit quod sequilur :

Et divisilf inquit, illis substanliam. Substnntinm Et ibi dissipavit snbslantiam tuani vircndo luiu-
dividil, qunndo eflccluin ornlionis homini Iribuit, riosc. Nam ubi spiritalis gratiai obliliis iramnndis
Dividit corpori, dividil cl spirilui. Oividil corpori, cogilalionibus, mnlis dcsideriis et noxiis dciei-talio-
qiinndo ex dono gratiac ipsius cflclcstibus mysteriis nibns aninuiiu dcdcrit, rccte de (^o dici potcst quod
ita hoino oommunicat ,
quod dilcctionem proxiini dissipaverit substantiam suam vivendo luiuriose.
corporc, quantumcunque potest, demonslinl ; dividil Posl niisciabilem hanc dissipalionom , laniam plc-
ot spiritui, qunndo acccdcre potcst in vera dilectionc lumquc cgcstnlem incidil, iiuod omiiiiim spirita-
Dei. Hanc divinsp substantiae divisionem norunl bi lium donorum expers fit, sicquc implciur qiiod se-
qui vere sinilFilii Dei, qui euni qiii esl supcr omnia quitur :

diligunt ante omnia, hoc solum desidcrantes , hoc Et abiit et adlimsit uni civiuin regiouis iUius , et
solum cnnclis prjcscnlis vitK gaudiis praDfcrenles, misit illum in villam suam, ut pasceret porcoa. Per
dum inler C(Klcstis cibi fercnla aliqua spirilalis Ije- hunc unum civium, qui adhacsit , diabolus non in-
(iliae priegustare nierenlur gaudia. Unde eiiam aisti- congrue poiest intelligi, qui civis noster non injuste
mare possumus quod 267 ^^^^ eadem sancti Evange- nominatur, Itn enim conditi fuinuis, quod unam re-
lii lectio ordinante Spiritu sanclo iii hoc tenipus qua- gionera, coeleslis ulique regni habitationem parilcp
drngesimale idcirco posita sit, ut filii Dei (jui nunc inhabitasse debuinuis, Iluic uni civlum horao pcre-
vigiliis , jcjuniis caeterisque Inboribus arclius insi- grinus a Dco tuiic adhcerere incipit , quando volun-
stentes carncm niacerant , ad hujus, de qua jara tali illius in nullo conlradicit, Et quia villa a vili-
diclum est, substaiitiae porlionem , ad hujus spiri- tale est dicta, tunc unus ille civium m ri7/rtm suatn
talis alimonife refeclionem ardentius anhelare slu- eutn mittit, quando nmni vililate, onini malarura co-
deant, quia quicunquc ila ei admittuntur, quod coe- gitationum immnnditic turpiuin concupisccntiarum
leslis, qui in ea est, sapore duicedinis ssepe intui levitati et nequitiae potenter eum submitiit. It
tangunlur, facile contemnunl, quoniodocnnqne ex- pasceret porcos, malignos utique spiritus ,
qui per
terius alterunlur. Attamenmiserhomo (juinunquam p porcos intelliguntur. Talibus enim immundiliis et
\n eodem statu permanet , diu in hac gralia subsi- nequiliis ipsi pascuntur et reficiuntar. Hominis de-
Siere non valet. Ilabet enim, q-'ii semper eum perse- ceplio eorum paslus est et refeciio, humana perdi-
quunlur habet qui semper eum praeciptare mcliun-
; tio illorum est cxsultatio, sempervigilant, nunquam
tuT, bostera videlicot antiquum qui semper et ubique nianducaiit, nunquara requiescunt, ad subvertenduin
ei insidiatur mundum in cujus niedio est , corp<is hominera pie vivere volenteni semper inardcscunt
proprium quod nusquam effugere poiest. Subjunxit Sed quid tandcm se sequitur?
ergo evangelista : Et qua:rebat, inquit evangelista, implere ventrein
Et non post inullos dics congrcgaiis omnibus ado- suttm de siliqttis quas porci mandttcabanl. Per ven-
It^ccntior filiits Vfofectus esl in regiouem Ivngin- trem intelligitur memovia hominis. Yenlrem suum
quam , et ibi dissipavit substanliam suain rjvendo dc siliquis quas porci comeduut iinplere quarit ,

luxuriose. Multi cfie.s rauItjR assiduae sunt illumina- quando iminundis cogitationibus el delectationibu»,
lioncs, quas si hoino fiequenter l;abere mererelur, qu3eve:-esuntpastu8da?monum, itamemoriam suam
»: regione longinqua uon peregrinaretur. Sed quia implet et onerat, qiiod etiam libentcr eis immora-
dles i?li, hcH ! pnuci SMiit, non muUi, rari,non assi- tur, frequenler ad eas recurrere dcleciatur , sicque
 : :

C07 VEN. GODEFRIDl ABBATIS ADMONTENSIS 208

ge per consensum eis subjicit, ut, si fieri posset, ea A moris, ut qui spirilum amons habere non possura,
quae raenle Iraclal opere libenter adimpleret. Sed nec dignus sum, saltem per timorem excitari me-
pius- el misericors Deus, qui est 269 adjutor in rear ad aliquem peccatorum raeorum poenitentiara
(vpportunitalibus, in tribulationc ei quem salvare et satisfactionem,

dccrevit, solita sui occurrit miseratione, dum el er- Et stirgens venit ad patrem. Cum autem adliuc lonye
rantem revocat, et, ut redire possil el velit, miseri- esset, videns etim pater ipsius misericordia motus est,

corditer adjuval. Unde et sequitur : In te reversut et accurrens cecidit super collum ejus, et osculatus esl
dixii. Noiate bxc omnia qux jam diximus. Sunt eum. Quia per colluvi verba profernntur, non incon-
quodammodo extra se, non in se, quia in anima ho- grue in collointeliigilur peccatorum confessio. Sur-
minis nihil praeter Deum potest esse- i« se quidera genlem de profundo iniquitalis et venienlem ad se
revertitut, qoando relictis his quie sniit extra se, ad per viam salutaris pocnitentiae et salisfaclionis, Deus
Patrem suum Deum omnipotenlem, a quopeccando Pater a tonge videl (videre enim Dei est diligere
recesserat, humiliter pcenitendo re,;rcditur. Dei) et misericordia motus acciirril, dum per suac
Quantif inquit, mercenarii in domo patris mei abun- misericordiae clementiam ei succurrit, Cadit supir
dant panihus ! tgo autem hic fame pereo, Sunl in collum ejus, dum sua inspiratione eum docet intrln-
domo Domini quidam qui mercenarii dicuntur, sunt B secus ut sicut impudenter se deliquisse recor- ,

quidam qui nomen fiiiorum sortiuntur. Mercenarius datur ita impudcnler coram Deo , ejus vicario, ,

quidem servit propter limorem ; limet euim ne mer- cui Gomraissus est, vere et perfecte confileri non

cede sua privelur, Filius servit propter amorem, confundatur. Post hsc aple subinfcrlur Et oscula- :

quia paternae hseredilatis exspectat honorem. Nec ttcs est eum. Nam ubi ita impuJcnter seipsum eon-
incongrue mercenariorum nomine ibi designantur, fundil propter Deum, fit plerumque ut hsec ipsa sui

qui propter me tum geheniwe et supplicii, quod me- confusio spirilalem quanidam Dei dilectionem ei in-

ruerunt, relicto saeculo, divinae servituti se subdide- tus pariat, quae oscuio bene comparari valeat. Unde
runt, atque pro consequenda mercede illa, quse est et sequilur

pcccatorum remissio, panem lacrymarum quoiidie Dixit autem paier ad servos suos : Cito proferle

comedunt ,
poenilenli» laraentis deleclabiliter se-- stolam primam, et induile illtim, el date annulum in

inetipsos afficiunt, IIos cum videt ille qui aliquando manu ejus, et cglceamenta in pede.s ejns^ Per stolam
filius erat, qui gubstanlix paternse portionem secun- primam, quam proferre jubet, non inconvenienter
dum desiderium animae suae aliqwando acceperat, charitas inlelligi valet, qua vere filium suum Deus
lanto graviori dolore quanlo majorem spi- q Paler tunc induit, quande ad perfectam 271 pri
aflicitur,

ritaKs graliae dulcedinem perdidisse se reminiscitur. stin?e dilectionis suae dulcedinem eum revehit. Post

Quanti, inquit, mercenarii in domo Patris mei abun- stoiam primam eliam annulus in manu ejus dalur,

dant panibus ! ego eulem hic fame pereo. Isti quidem |uando recle fidei integritatem coelcsti suo Palri in

in spiritu timoris pane vescuntur poenitenliae et .mnibus servarc conatur; lides enim dicitur non
compuBCtionis ; egc autem hic fame pereo , quia nec solum hoc quodcredimus in Deum, sed ct hoc quod
ad spiritum timoris, nec ad spiritum amoris pertin- fidum cor in omnibus habere studeamus ad Deum.

gere valeo. Posl susceptum hunc fidei annulum caUeamentis in-

Surgam et ibo adpalrem meum. Quasi dicat Quid, :

duitur, cum vera et perfecla spcs de remissione

miser homo, tanlo temetipsum fraudasti bono? Quid peccatorum ei tribuitur. Et recto quidem ordino

tibi prodest sic dies luos consumpsisse ? Quid tibi primo ponitur charitas, deinde fides, postrcmo spes^
prodest tantis animam tuam immunditiis polluisse? quia ex pe/fpcta charitale, qua anlc omnia et supeF

SurgatH ab hac desidia, ab hac vitai iguavia, et ibo omnia Deum homo diligit, ad conservandam Dco

ad pairem meum, Patrem misericordiarum, ct dicam iilam fidem, qux perfidise nescit maculam, proficit,

ti:Pater, peccavi in coelum et coram te. Jam non atque illa fides talem spem homini geiierat, ut do

$um digtjus vocari filins tuus. Fac me sicut ttiiutn ex D Dei misericordia nunquam despcrare valcat. PosJ
hsec coelesli saginati convivio fainiliarius
mercenariis tuis. 270 Pater sancte, Pater clemen- illiiis viluli

lissime, tu me siipra coeleslia evexisti,quiacoelestis admittitur, suavius reficitur, de quo mos subiu-
gratiae dulcedinialiquaudo familiarius admisisli. Ego ferlur

autem peccavi in cixlum, quia tanlis paterniUilis tuse Et adducite, inquit, vilulum saginatim, et occidite,

beneficiis prorsus indigniim me exhibui. Pcccavi et tnanduceniur et eputeinur. — Yilutus saginatus est
etiam coram te, quia nou erubiii ubique mihi pr-K- Doniinus noster Jesus Cliristiis, qui lunc ei addu-
sentem faciem majcstatis tu?c, seiiiper et ubiquc in- citur cl occiditur, cum in cadem coelcsti suavitatc,

tiientem sordes iniquitalis meae. Jam non sum di- in eadem spiritalis Ia.>titix , quaro prius cum Dco
^nut vocari filius tuus, qiiin a filialis traniitc dile- habuerat, jucunditate vivifico corporis et sangiiinis

ctioniR graviter me abcrrasse cognosco, et, ut in Christi convivio spiritaliter rcficitur. Hoc eniin ver-

eam qua fiiios tiios fovere (fonsnevisti turc dulcedi- bis sequentibus typice ostendit bonus illc Pater,

Dis gratiam unquam del>oam rccipi, nec rugo, ncc qui dicit : manducemus et eputemur. Sunt qiiidam

rogare pi«sumo. Quia in;rignum nic judico, fac me qiii manducant et epulantur, .suot qui manducaat
ntiii unum ex mercenariii tuis, dando spiritum ti- et nou epulantur, llli quidcm in illo coclesti cou-
 100 nOMII.I/i; DOMIMCALKS. !!•
vivlo iiiaiuliuaiit, el iiiaiuliieaiitci; ciMiUiKur, i|ui A invaitut rii. Ac »1 (luil : f i/i, qui niiulii lldn int*-
cor|vus ct niiiiKuiiinn r.liriHli corpoK! i|ui(ii'iii lil^ua Krilntciii iiiilii Mfvoktl, iii iiiortali adliuc cor|Mir«
accipiuiil, «l pcr :tluiiul:iuli:uii hu:ivitutih iiil<-rii:i' pONiliiK ^''iiipcr nic( iiiii fiiiHli, <|uia kuIi doniiiiatiO'

Buporc iliviuit:itis illius iiilus :iuiiujiitur. llli aiiti-iM nis inrj' iiiipcrio pro luoduto luo lidclitcr riiililando
iiiauJiicaut, scd iioii cpiiluulur, i|ui corpoic i|uitli'iii lucciiiii pcrinanhiHli. (huiiia lura lua <u>i(, i|iii.i l>ona
accipiuiit, scd cwlrHliH i\\tx iii eo ohI kusIii diilcu- c( inalu, pronpcra ct ad\rr»a, «lua* libi in illa vii»
dinis iiitus privantur. fttii|uitur : •rcurroruiU, cx mo i|uidcni furrunt. Si uiiiirrlcor-
Kral autcm fHiiis ejuH xeiiior iii aijro. Vcr filiuin ditcr ti; suHCcpi, caiisa HaliiliM I.:»: fcci ; si tciilatio-

ieniorem, (|ui iii mjro cst, iioii iiijuslc corpUH lio- iiibus c\]iiisiluin, lal»oril)ii8 atiriliiin ad liorani d(s
ininis uccipi potcsl, qiiod r«>cte tuiic i>i iiijro dicitiir rclii|iii, pcr lioc niliiloiiiiiiiiii tiio: iiitcndobain haluli.
niuncrc, (iiiaiido boiiiii opcribus sciiipcr sc studct $od Jani omiiia mea tua Munt, (|uia nd liaiic qiiuni

exercorc. i''i7iiis istc seuior, hoiiio vidclicct c&tcrior ullra inccuiii lialiilunis rs gloriaiii, to |K;rduxcrunt,
audita sijmpliouia et clioro, spiritalis iili(|iic jtiruiidi- ulti iii :rlcrii;c l)i'aliludiiiiti (^aiiiliis sruipcr nici-uin
tatis 272 ji>'>ilo, (|uo spiritus exsultat in Doiiiino, cpuiaborib, in (|ua liic rr:itt r tiiiis, liic spii iliiH tuus
ouin taiilani circa sc divin» inisorationis dignatio- qui niorlijus riioral, licata niiniortalitatc ita vcHlic-

iieiii nullis siUii morili<< proiuoriiisse se iTcu(;iio.scit, Tt tur, quod nunquain aniplius niorictur ;
qiii pt^ricral

in qiiadain huinili gratiaruin actione liuniilial sc ila invcniotur, ut ab xtcrna mea visione nu;iqiiaiii
Deo ct dicil : amplius .soparolur.
Kcce tol anuis servio tibi, et mmquain mauJalum li:oc sunt vcrba cvangclicx Icctionis ,
qitx pro
tuum prortcrivi, et iniuquain dcdisti milii liadMm, ut madiilo iioslro, sicul ipse Doniiniis donare dignatui
cum amicis meis cputarer. Sed i^ostquam hic filius est, exponcndo transciirrimus, cujus rincni ut ct
tuus, qui devoruvit substauliam suam cum meretrici- iios in line nostro audirc mercamur, ipsiiin I'atrrin
bux , venit , occidisti ei vitulum sagiuatum. Vorba inisericordia! humilitcr dcpreceinur, qualeniis ipsi,
ista, verba sunl non indignantis vcl odicntis, sed ipso donante, sic in prscsonti servinmut ot ailliaToa-
Tere poenitentis ct auiantis. Duiu eniin tolius vitse rous, ut in fine vil:c iiostrx hanc dulcissiniani cjus
considerat nogligeutiam , miralur circa se tantaiu vocera jusle audire debonnius : Fili, lu seiuper me-
diviux niiseralionis oleiui^ntiam. Ecce, inquit, tot ctiin es, et omnia mea tua sunl ; iibi cpii1:iiitcs ct

nnnis servio libi, et nuuquain mQudatum tuuin pr(r- gaudentcs cuin ipso iu gloiia, iiulla morlis l-r.ica-

terivi. Non dioit mandata, sod inondatum tuum nun- mus lormenta. Qiiod ipse pricstaro dignctur Uoini-
quam preterivi. Neino euiin est, qui incunclis nian nus noster Jcsus Chrisliis, qui ciiiii Pafe ct Spi-
.C
datis Uoinini lidelis possit inveniri. Unius uiandati ritu sancto vivil et rcgnat pcr omnia sx>cula sacju-

istius observantia est hominis in spiritali \ita per- lorum. Amen.

severanlia, Quod auteni addidit, et nunquam dedisti 274 IIOMIU.V XXXII.
mihi hceduin, per hoc signilicat pprfectam pocniten- IN D0MI.NIC.\M III, Qf,VDnACtSIM.E miU.V.
tiaiu peccatoruiu, et est, quasi dicat : Ecce tot annit Erat Jesus ejicicus divinoniuin , el iilnd erat mu'
libi servio, et nunquam mandatum tuum pra'terivi, tum. El cuin ejecisset da'iuouiuin, loculus est mulut,
quia etsi inutiliter vixi, habitu tamen et corpore a et admiratw sunt tuiba! {Luc. xi).

suscepto spiritalis vitne tramite uunqu(jiu recessi, et Iir Evaiigcliis rccte ad hanc Uominicam respicit

v.tmquam dcdisli mihi h(ednin ,

quia ad perfectam spiriius intellectus, qui et omniiio in hac sacra
pcenitentiam peccatorum meorum, qu.busiram tuam Evangclii lcctione cst nccessarius, quia nisi adsit
merui, adhuc nunquam perfecte atliugere potui. ipse, ut ad inlelligenda ejusdem sacrx leclloui.<«

Sed poslquam hic (ilius tuus, qui devoravil substan- mysteria inlelleclum nobis tribuat, nihil sibi di-
tiam suam cum meretricibus, venit, occidisti ci vilur gnum , nihil ad nostram eruditionem idoneir.7i vi-

lum saginalum, quia miserum spiritum meum, qui dore in ea poterimus.

tibi pcriit, qui immundis cogitationibus, nequissi- d Et satis quidem convenit Evangelio Scriplura
inis delectaticmibus et desideriis proslitutus et quasi Veleris Teslamenti, in qua de Joseph nocie lcgiinus
captivus nbductus, omni spiritalis gratia dulcedinis, etaudivimus, quia tlescendentes ad se in iCgyptum
^uam acceperat, juste privari meruit, secundum fratres suos, ut cibos einercnt, agnoscens non est
(nultitudinem misericordiie tuse ad sacrameiitum re^ agnilus ab eis, sed quasi ad alienos durius loquc-
conciliationis in abundaulia pristin» suavilatis mi- balur eis dicens : Expbratores estis, ut videalis in-

sericordiler dig«atiis es admittere. Hcec est, sicut firmiora terrce, venislis. Subjccitque post pauca, et
diiiimus, humilis quredam graliarura actio ho- ait : Per salutem Pharaonis non egrediemini hinc,
rainis vere poeuitentis, sui miseriam et Dei miseri- donec veniat frater vestcr minimus {Gen. xlii, 9, et

cordiam humiliter agnoscentis. Quomodo etiam huic seqq.). Joseph iste Christum signiQcat , qui ut frater
filio suo Deus Pater in fine vitae suae respondeat, in noster fieret, de celsitudine divinilatis suiB ad ima
faie quoqiie hujus sancti Evangelii apte demonstrat. nostrae mortalitalis descendere dignatus est. Ad
273 ^ '''> infinit. '« seinper mecuin es, et oinnia inca huiic fratrem nosirum oportet nos descenderc, ul
tna snnt. l'.vuluri aulcin ct gaudere oporlebat, qtiia cmamus viclui necessaria, quia apnd iiliim el in

hic fraler tutis mortmts fuerat et recixii , verierat et verbis eju,- animarum nostrarum pabula sempef re-
 , :
,

911 VEN. GODEFKIDI ABBATIS ADMONTENSIS ^12

qnlrere deliemus StJ ille, sicut Joseph fralribus A auliqui, qiii per Pliaraoiieni inU-lligilur. Quod aulem
suis, dure pleruinque loquitur nobis. De re quo- addit : !ion egredieniini hinc, per hoc ostendit quJa
dammodo in liac, quai prjc mauibus est, sancti ingredi sacram Scripturam possumus,
quidem in
Evangelii lectioue loquilur ad iios; diira enini et aliquid cx ea quod sapiat cl reficiat conlueudo
<tt/TiciIis est ad iiJtelligenduiu ct explananduin. egredi nunquam potcrimus plene atque perfccte
Sed ne inlactuni relinquamiis, quod ail Joseph : cam qujc in illa lalet dulcedinem intelligendo. Sic
Exploratores eslis , ut videatis infirmiora terra;, ve- et pracspntis sancti Evangelii verba, licel dure lo-
nislis, exploralorura nomiiie iios ipsos possumus qiiatur in illis Dominus, licet dure soncnt exterius,
itJtelligere. Noc incongrue : quid eniiu aliud quam plena lainoii sunt erudiiionis humana vitae, plcna
CKploralores sumus dum diligenter verba sacr» consolationis et gratis. Ait namque evangelista :
Scripturae rimannir investigando et explorando, u Erat Jesus ejiciens da^monium, et illud erat viu-
iju«d iiivenire in ea possimus, quod ad erudilionem tum. Nomiiie hujiis dwmonii amor sicculi non in-
el consolationera saliiiemque noslram respiciat? congrue valel inlelligi. Hoc dsemonium qiiodam-
Videre in/inniora terra: venimns, 275 ''um planiora modo inulum est, quia quandiu quis pernicioso S3C-
ejusdem sacrje Scriptura; loca qiK\jriniiis, per qiia; culi hujus amore obsessus tenetur, nec ea, quse sa-
pateal nobis introitus ad firmiora et diiriciliora. Sed B hilis su?e sunt, ncc quae ad laudem et honorcm Dci
tahter nobisexplorantibiis, et inlirmiora tcrra) videre respiciunt , loqui potest. Ejicit autcm illud Jesus
«jiifercnlibus, quid noster Joseph dicat, audiamus : quando miserationis suoj gralia cor hominis mise-
Fer saluteni Pliaraonis, inqiiit, non egrediemini Innc, ricordiler prajvenit, et cjecto amore sseculi ct vi-

dinec veniat frater vester minimus; fralrem vestrum tioruin ad amorera suum ct sanctum conversationis
minimum ad nie adducite. Toltensque Simeon ligavit desiderlum ascendit, sicque fit quod sequitur :

illis prKsentibus. Joseph, ut diximus, Chrisluin si- Et cum ejecisset da;monium, locutus est mutus.
gnifical, fralres ejus diversas spiritales virlutes, Loquilur mutus, dum hoino liberatus a sseiulo et
JHler quas dute praecipuae sunt, quae per diios illos in laudem Gonditoris et in verba coufessionis diu
fralres Siineon et Benjamin, quoruin unus ligatur, tacentia ora relax
nl alter acquiratur, congrue accipi possunl. Per Et admirala; suut turba;. Per admirantes turbas
Simeon qui inlerprelatur audiens tristitiam, tiiMor; tuibatos sensus hominis aptc intelligere possuraus,
per Benjamin , qui fitius dextera; dicitur, ainor in- qui admirantiir nunc prae gaudio ct amore, nunc
iflligitur : sive per Simeon prajsens vita, per Beiija- pra; timore et pavore. Prac gaiidio ct amore homo
rahi filium dexterse, dextera,' id est aeterna — —
vita., adcniratur,, quando
-, gaudet
o et Isetatur, quod
.
libera-

cruae seroper dextera est niliilque sinistrum rc- tus est a sseculo et peccatis sseculi. Admiratur prae
cipit, apte intelligi poterit. Et bcne verbum hoc timore, quando pavere et timcre incipit, quomodo
fittdiens tristitiam, vel prsescnti vitre vel timori inter diversas, quce occurrunt, toniaiiones subsi-
qiri in praiseiUi vita omnino necessariiis cst con- stere possit. Nain dum in hoc saeculo honio est, el

gruit. Qiiid enim est audire tristitiam nisi ti- sxculariier ac voluptuose vivit, in requie quodam-
nere peccala, et quse post vitain hanc reposita au- niodo est. Relicto autem saeculo cum ad spiritalis
<l«it peccaloribus aelerna supplicia? Ligato Simeone vitse militiara transierit, forle et laboriosuin certa-
Benjamin adducitur, adducto Benjamin Simeon men aggreditur, quod nunquam nisi cum morte
absolvitur. Ligat, imo alligat sibi Deus, qui est verus llnictiir. Undc Salomon : Fili, inquil, accedens ad
Joseph , l.ominem primo per tiraorem, ut pcr vin- serviiutem Dei, sla in timore, et pra-para animan

cula timoris ad libertatcm eum pervehat suavissimi tuam ad tentationem (Eccli. ii, 1.) Et Dominus in
amoris. Fralrem, inquit, veslrum minimum ndducite alio Evangello : Quis, 277 intl"il. vestrum habens
ad me . Quomodo spiritus amoris, cui nihil excel- scrvum arantem aut pascentem, qui regresso de agro
lcntius, iiihil dignius est, minimus dici potest ? Pos- dicat iUi statim : Trausi et recumbe, et non dicit ei

set quidcm dici niasimus, cui nihil cst exccllenlius. para quod ca^nem et prwcinge te, et ministra milii
j) ,

Sed recte dicitur minimus, quia vere minimum, {Luc. XVII, 7.) Videamus quomodo electus cjiis di-
Tcre humillimum facit cor hominis. Nunquam cnim scipulus Paulus, regressus dc agro non statim trans-
ftic liumlliatur homo per spirittim timoris, quomodo ierit, ct recubuerit, sed diversarura tentationura
humiliatur per spiritum amoris. .\bsolulo itaqiic slimulos sustiiiendo laboravcril. Ait enim ipse de
Simeone, evacuato, inquam, praesentis vitse timore, se iVe magniiudo revelalionum e.xtotlat me, dalut
:

pcr Bcnjamin, per perfectum ulique Dei et proximi est slimulus carni.s mca' angetus Satana"
niihi ul ,

amorcm jctcrnae vitae capiemus lucrcditateni. me cotnphirel (// Cor. xii ). Sic Paulus qui raplus

Ncc practereundum quod di( it : Per satulem usque ad tertium coelum andivit arcana vcrba, quae
Pharaonis non egrediemini hlnc, donec veniat frater noii licel homini loqui, absque tcntationum certa*
vester minimus. Pharao signiQcat diabolum. Renc inine vivcre non potuil. 8ic nullus servorum Christi
dicit per taluiem Pharaonit , qiiasi contra snlutem sine succedentiumtentationiim adversitatibus vivere
in hac vita polcrit. Has namque adversilates
Pliarnonis quia diim nos ad cincndu victiii nostro et di-

necessaria sacram 276 Scripturam explorando versitates subjecla Evangclii verba nolant ex par|«

pircuinius , omniao agiinut coutra saUiteiu Iio^lis et insinuant. Nara scquitur :

 :

%\i imm.\A: dominicai.ks. ti^

Quut.nu auttmes eit d\xtrunl . in b<<elifl>ubprin- \ A|t<)»tiiliim, raro conMiiii^rcrc IrKlpil a<lvfr«ii* •f>J

lipe divmonuirum ejicit difmottia. Vvr liifmoiiia iii rUum, cl njfiritii» odvcrini» carncin. qiiandolrn-
lalloprrKraliam Dcl aniorp ct voliipl.ililMi» *»rciili
lcllij;(iiiitiii' iiial:i opcra ; in Itefliebub, quotl iiitar
pi'(>t;iliir lir wnscaium, liitclli^i iioii iiu oiigriic po- rcKiiiini iiijiislitij'. rjnod pnt rcjjnnio iliaholi, vhsr

tr&t /ortiltiiio Norilidartiiii coKilnlioiiiiiii, i|tiu.' pnn- (!csinit, litijuc rcKiiuin justiti;r, (luod r»t rcKiium

cfpi dirmoniirum i'oiiv(;nioiiter iioiiiinaliir , (]iiia IM. Knrta liona liac divinionc (/<i(//fl/ur cliani botia

(|iii(l(|tii() iiialornm oiiorniii cHt, primuni a maliH ct cl Halulirl dcsolationp : bciif , lni|uaiii .
df^olatur.

sordidis oo^ilationihns inilialur. IMcruiiKjuc cniin (jnaiido rcliclo Ha'(nlo ainl(orunu|nc (•oiibolalionn

Kolcf C()iitiii[;;crc, (liiiii vaiidu oiiiiu|)olci\lis l>ci iiii- toluiii sc ad Driiiu (onvcrlil, iii ipsO bolo oiiinciii

scratioiu" lioiiio a dxinoniir,, lioc rst a malis ct (l.c- Hpcni siiaiii al(|iic < oiitjoUilioncin poiiiV Ibi Haiic lin-

inoiiiacis actibiiA cripittir, qiiod lanta Hordidarum pl(>tur, (piod Hci|uilur :

domum Ksl domui

cogilationnm torlitiidiiic oppriiiiittir, qnantani nnn- 279 l'-t dotnui lupra cadit.

quain se in s:»>ciilo ct pcccalis Sivculi posiliim stisti- rariiis, cl cst rfoiiiKJi mciitis. £/fimi(.i supcrior, qu:»:

nuissercmiiiiscilur. Ihiilc c\ intimo tralicnssuspiria (>si doiniis inciitis siipra dinniim infcriorem, (pjx csl
iu lia'i' picruinquc proriiinpil vcrlia : /n licctielitib doiiiiis clirnis, cudil, (iiiaiido cordc ct corpoie vcro
frincipe dirmoniorum ejicit dwinonia, ac si dical : B coram Dco lin-nilialus fiicril. Hnnc lamcn ncc »ic

iniserator Domine 1 ejecisli daimoiiia, a diaboli- diabolus dcseril, simI luinc bis, nuiic iliis, pnuc
ris actibus oripuisti me niisericordia tua, et lioc in trislibiis, nuiic juciiiidis robiis impctit, atqiio pcr
Beeh^ibub principe da'inoniinum ; quia dcpriiiiit iiic Iioc rc',i;iiimi cjiis in lioiiiinc dcslruitur, qiiciiiaduin

et angustat intolerabiiis sordidaruiu tumtiltiis cogi- dum scqtienlibus Doinini verbis oslcndilur, cuin

tationum. Quid abjccisse sordes maloruin opcnim dixil :

profuit, si tantis iminundarum sordes cogitalio- Siautcm etSatanasin jcfpsijm divisus ett, quo-
nuin sustincre fuluruin fuit ? modo stabit reyntmi cjus ? Posl convcrsionom liomi-
Alii aitlein tentuntes signum dc cceto qua'rebaut nis fit Salanas in sfipsttm diasu.f, qtiaiido diversis

cb «.T. Per verba b.t'c alia , ut mibi vidctur, tentalio et talibus, qu;v sibi invicem contrari;e sunt, ^cnla-
iiotalur buic no» dissiiuilis, quce simiii modo fil Ir tionibus bomincni eum impugnat, Et ul e miiltis

jordc unius ejusdomquc hoiuinis. Nam atque invidia,

278 dum pauca dicamus, voluptascarnis, ct ira

modo sordidis cogilalionibus inipugnari se dolel ct avarilia ct caUera his siwili^ sibi invireni oninino
geniil, modo caMeslis fieri, hoc est coelcstem et sunt contraria, maximccum ista delecicnt.cl Ixtum
porfettam vilaiu baberc, et habcre videri appetit ,, atque jucundum faciant hoiuincm, ista trislem ac
lcod. appctciis], quasi signttm de cato qua'rit. Et turbidam reddant mentein. Nec caret pielalis gratia
hoc esl tentare quoilariunodo Deiiin. Nam fieri ila h?ec Doinini interrogatio, qua dicilur :

pon convenit. sed expcdit magis boinini, ut cxerci- Quomodo stabit regttum ejus ?Qni iuterrogat, ideo
tatus ct erudi us labonbus alque lontationibus hu- utique inlcrrogat, ut sciat, quod intorrogat. Sed non
roilietur, sicquo per verain hutnilitatem ad verain talis cst inlcrrogatio Domini, quia oiunia scit, oin-
proficiat perfcctionein. IIoc eteniiu et aliunde nolat nia antetiuam (iant intclligit. Ideo utique inierrogat,
nobis Scriptura, qiiae dicit : Hw sunt gentes, quas ul nescientesnos sua inlerrogalione scici.lesfacial.
deretiquit Domitius , ut erudiret in eis Israelem Quomodo, luqmt, slabit regnum ejus? quasi dicat
{Judic. III, I). Igitur nunquam, sicut diximus, esse Si Sanaias in seipsura est divisus, nuuo his, nunc
potest homo sine tenlationibus. Et quid mirmn? illis, qiise sibi invicem contraria sunt, impugnans
hiBc enim suiit studia el opera diaboli, qui scmper yos lentationibus in hoc cognoscetis quia non
fugitivum suum quasi e vestigio insequitur ,
quia '
stabit, hoc est non durabit in vobis regnum ejus.

quem amisisse se dolet, diversis, ut pracipilet, ad- Ideo utique non stabit, imo dcstruclur in vobis
versitatibus incumbere solet. Non magnopere curat reijnuin ejus, quod estregnum injustiliae, quia dici-

de s:ecularibus, sed omnis conatus ejus ad de- ''« '" Beetzebub me ejicere dannouia. Si autem ego
est D
cipiendum spiritales nuindique contemptores, Ab- in Beelzebub ejicio dwmonia, (itii vestri in qno eji-

sorbebit enim flicvium, ut ait bcatus Job, et non mi^ cinnt ? Quod esl dicere : Si vidctur vobis duruin et

rabitur, s-d habet fiducium, ut inpnat Jordanis in intclerabilc, cjt>clis permc (licmoniis maloruni op>i-

os ejiis {Jcb NL, i8). Hos lamcii, nc dcficianl in rum, sordidarum pcrmiUente me inciuietari vos lu-
tribulationibus, sequenlibus verbis migpricorditer multibns cogitationum, respice ad filios vestros.

consolatur Dominus. Nam sequilur : Redite aa vos, intra vos respicite intentiones cogi-
Ipse atitem, ut vtdit, cogitationes eorum, dixit lationum veslrarura ; diligcnter, inquam, conside-
eis Omne regnuni in seipAum divisum desotatvr.
: rate quomodo suscipiaiis eas. Suul quidem vobis
Omne regnum Qinnis cst bomo. et omnis bomo aut sigrmm perditionis, si diligitis eas. si deiectamini
regnum est Dei, aiu rcgnuiu diaboli, aut regnum in eis ; sunt vobis indicium salvalionis, 280 sire-
justitiae, aut regnum Hoc omne regnum
injustitiae. probantes eas contristamini ex eis. Sed quia scio

indivisum quodammodo manet quando homo to- ,

quod non diligilis eas, sed potius reprobatis, idco
lus, hoc est corpore siujiil et cordc amore sfficuli ipsi jndiccs vcstri erunt. Ipsi utique /i/ii ii<?stri, ipsa^,

possidetur; in «c»p«Kin vcro (/lif(/it.Mr, quando, jtista inqisam, i.itcntiones cogilationum vesirarnin, qu»
 :

tis VExN. CODEFRIDI ABBATIS ADMONTENSIS !I16

tesUDlur vobis, quia cjicitis eas, quia non libenler A Fiducia enim anliqui hostis esl consentanea vohui-
SHScipitis eas, ipssc- judicabunt vos dignos xternx tas hominis. Non uiullum curat, non multum Ixta-
viiifi, dignos aternae coronae et gloriae. tur de exteriori peccati opcre, si non adsit voluntas
Porro si in diijito Dei ejicio daitnnnia, profecto per- et consensus peccati in corde. Labitur enim ali-

venit in vos regnnm Dei, hoc est quaecunque feci vo-r quando homo ex infirmitate carnis, aliquando ex re-

biscuni, feci in Spiritu sancto et per Spiritum san- penlina quadara prxcipitaiione absque omni mentis
» tum. Porro si hoc ita est, si ego, imo quia cgo, qui deliberatione. Sed in hoc non multumconflditdiabo-
vcia el perfecla veritas sum, in digito Dei, hoc est, lus. Non est enim homo ille armiger ejus. Ubi deli-
in Spiritu Dei, erui vos de sseculo et actibus saeculi, arma ejus, in quir
beratio peccati prius eral, ibi sunt
elsi jam tentamini, non est hoc signum periculi. bus confidebat. Queracunque cnim per consensum ce-
Profecto enim pervenit in vos regnnm Dei. Quomodo perit et possederit, in hoc mullum ipse confidit. Illud
dicit, rcjiHU/)/ D^i? Quid cst regnuni Dei? Regnum, confidere cjus nihil aliud est qiiam spes el I;etitia illa,

Dei est, ut dicit Aposlolus, justitia, pax et gaudium quam babet, ut homo ille in seternum cum ipso
in Spirilu sancto [Rom. xiv, 17). Et est quasi dicat pereat, nunquam ab ejus polestate eripi valeat.
Dorainus : Non conlurbel vos quidquid tcnlante vos Sed superveniens foriior ille, Spiriius sanclus,
et impugnante diabolo patimini. Per hoc enim de- ^ cura deviclo eo universa arma ejus, in quibus confi-

structoin vobis regno diaboU justitiam, id est re- debat, abstulerit, sicut prjedittum est, spolia eliara
inissionem peccaiorumconsequemini ;
per hoc dala eis 4istribuet. Sicut intcriores sensus hominis per
vobis desuper pace a vitiis proiicietis ad gaudium, flr»i« intellexiraus, sic per spolia exteriora hominig
quod gaudium utique contem-
est in Spiritu sancto, merabra accipere possumus. Et bene dicit : spolia
plationis. Unde autem sit quod homo in regno Dei, ejus. Nihil enim ad diabolum de horaine pertinet,

in spiritali, dico, vila positus tantam sordidarum cum sit creatura et imago Dei, sed furiive et frau-
immunditiam cogitationum patiatur, quantam nun- duienter quati 282 spoliando rapit eum Domino
quam, donec in regno diaboli visus est, sustinuit, suo, quando .leceptum fraudis su3e malitia suo sub-
sequentibus verbis manifestat Duminus, cum sub- jugal dominif», Ilaec lamen spolia fortior ille Spiri-
jungit tus sanciussvpcrveniens potenter disrri6«j<, bocest
Cum fortis armafus cnstodit atrium suum , in ad diversa bona opera tribuit, ad decorem et Iiono-
pace sunt eaquce possidet. Fortis iste armatus noi^ rcm atque gloriam doraus su«, sicul ait David : Et
incongrue accipiendus est humani generis inimicus specieidomus dividere spolia {Psal. lxvii, 13). Nam
diabolus, qui bene et forlis dicilur et armalus. For- ^ duin homo spolianle diabolo Deo ablatus, sed su
|is eniiD est ex natura, fortis ex sapientia, fortis ex perveniente Spiritu sancto revocatus, soli Cveatori
propria malitia, armatus vero ex consensu borainis. suo et sensibus cordis et merabris corporis fideliter

NuIIa eniin sua foriitudine homini prxvaleret, si servire coeperit, tam quod vixit quam quod vivit,

ipse homo per consensuiu ei arraa non submini- totum ad laudem et honorera Deo ascribitur, totum
etraret. Fortis armati hujus atrium cor peccatoris in decorem domus Dei reputabitur. Sed quia sem-
.nestimo non injuste accipicndum , quod quandiu per homo adversarium habet diabolum, qui invi'»

quasi custodiendo libere inhabiiat, in pace sunt ea dens saluti ejus semper laborat, quomodo eum de-
qu(e possidet. Sed pax ista pax raala est, pax 281 cipiat, quanta bonorum operum instaniia, quam
iitique diabnli conlraria oranino paci Dei., pax vi- sollicita cordis cogitationum custodia contra insi'»

(lelicei illa, qu% inter diabolura et hominem est, dias ejus vigilandiira sit, continuo docet nos Domi-
quando volunlas hominis ila concordal voluntali nus, cum subjungit :

diaboli, ut parum aut nihil ille suggerat, quod iste Qui non mecum, adversum me esl ;
est et qui non
per delectationem aut consensiim vel etiam actum colligit mecum, dispergil. Quandiu borao vivit pec-

peccati non perficiat. non esl cuin Deo, sed est adversus
cato, esse ejus
Si autem fortior isto superveniens vicerit eum, uni- D Deum. Cuin Deo eliam non colligit, quandiu dispex"-
versa arma ejus, in quibus confidebat, auferel, et sus in scmetipso vanis et noxiis cogitationibus inu-
ipoiia ejus dislribuet. Fortis iste Spiritus sanclus tilis dinUiit. Unde quod dicit Qui non est mecum, :

non incongrue est accipiondus, qui in fortitudinc adversvm me est, et qui non coltigit mecum dispergit,

gratia) suae snpervcniens vincit diaboluin, quando per lioc armal ct inslruii militcm suum, ut bi modo
splendore suo illuminat cor hominis el acccndit, ut lentctur, ne uhra suslincat, vel etiain sustinens su-

resistcre diabolo, inalo custodi et possessori suo pcretur. esse suum cum Pomino faciat, seinper cum
Boverit et possit. Victo hoc modo forti illo armato, Deo colligat, sit cum eo in opere boni, sil rum co
universa arma cjus in quibus confidebat, auferet, in coiifionsu boni, colligat cum co circa custodiara
qiiando inlt»rioros scnsus hnminis, qul condole- cngitalioniim suarMm siimm:\ soHicitiidine vigilando.

ilando ct cnnscntirndo coiisUiis et sufrgcslionibiis Et hnc non -.ul luin.iu nec :ul Mnpus, Kcd pcrseve-
(!i:ibi)li lortitudinein cjus juvalant, et ainplius con- rct in his usiuc ad (iiicm viCa; su;e, quia sicul sem-

forljbant, subtractos diabolo suac siibdit poiestati pcr disppigit, sic semper colligere eiim convcnil.

fitqiie dorainio. Nam ut nunquam in hac vita securus sil, sed ha-t

Et bcnc dicit, arma ejus, in qnibus ronfidebat. lcat semper uiidc pugnet ct coronctur dc duri»
517 IKhlll l/i; hONMMCAl.KS tl.*4

priBdicli rorlJH ariiiutl coii^rriiHlbuii, iiKiiiirvKliii» \ liyporriitiii iiicipiunl, fl yilili ll i%, quos niMnifrttq
euiii DniiiiiuiH (iorrt iii HniiiciitiluiH : priii« lii illo rcgujhnnl, occtjllc ct prr li>p04Ti%iii
,'.inii iiinniiuiliii iiptriliin c.i i<Til uh iKiiniuf, iiuihiilnt lioiiiihciii Hiihjii iiiiit, vcihi ^'r:itM, ut ijui iiiatiilrsla

pnr /(»((! hiiKfuoxii, //tdcrc/M irf/ii/ciH, c/ ui>u iiivfiiirus, Miipcihns crnt, riUHUH hupirhiiH nit, hcd iiii|>orliu(ii

l\'V iiiiiiiiiiitliiiii s[tiriliim, Apiritiiiii liixiiri;v ii|il«> HO OHHn kcirl nolit, ttiotjne u»Hiiiiipti<t t»cpt<>tn IIU»

posHiiiiMis aociporc, qiii liiiic c.rw ah liomiue, (|iiiiii(lo .scplcni noqiiiliuriiiii Hpiritihii» iic(|iiioribiii nc ip«i»

(lesoiil liDii.o sirciilnin cl coiivcrlitur :ul Doiniiiiiiii, pcr hypocrisiiii facti», dctcrior rogrcditiir in riini

qiiia 283 P''ii<)"i» <'^'< <|""'' :ipn(l sc Imiiiio s.ilv.iri s|iirilMs iiiiiiiiiiidiis i|ti:iiii cxicrit, (|iianilo •iiin et

iMipiciiH dcsidcrat, nt rclicto ;ictij pcci ati msU', siiptMhniii cl li\|iot litain fut it, iniplclMrr|iic (|uud

(Ic';'(:('p9 vivcro stiidcal, sod (|ni:i talis osl liio Bpi- gc(|iiiii:r :

ritiis, (]noil oti.ini sanctos ol pcrrcctus liouiiiios au- Kl sunl novi»»ima hominii illiu» prjora prioribu».

dot iiii|)iignare rcct(> sulijunKilnr : Amhuhu pcr lora Mal.i craiit /irioia cjtis, qiiando sc snpcrhitiido cxiu-

inaquosa. On:v sniit loca ilia inaiinosa, iiisi corda lil, fhjora sMiil noviiiinia rjux prinribut, qiiando M-
iila sohrio ot jnslc vivontiMin, (|iii «d» ainoVcin cl do- miilanlo liMinilitulciti quaiii noii hal)Ct, ct supcrbuH
sidoriuiuowlcstts palri;vniiolidio scipsos arcfnciuiit, ct hypoorila (K.

Ct ntillas, quaiituiii in hoinino osl, carnulis coiicit- " Factuineat aulein, cum liaic diceret, extoltent to-
pisooiili:iMt(]nas rccipiunl? Pcr hx.c luca iuaiiunsn cnn quivdam mulicr de turbn dixit : Healus venler
aiuhulat, (|uando snggcslionihns ot iininisHitMiihns qui le portavil, ct ubera quw auxitti. 1'lcruiiique ubi

suis a siuc castitatis ot inni)diti;i' hoiia ol hindaliili in sacra S( riplnra lcgilur : faclum ett, ihi aiiqiiid

aridilntc revocare, ct atjiiis carnalis oonoiipiscontia; grandc ot nieinorabile opus Oei omnipolenlis signi-
inflccre elaborat, nt in eis quasi in locis liuinonli- licatur. Kt vcrc grandc, vere niagiiitii uni facium

bus requioscat. Sod qnia hoo facile (iori iion polc- »«l, in quacunquc anini;i f)eus oinnipolcns !i:cc ora-

rit, aple suhjunxit Doininns ct ait, quarens requiein, Nia, qiKC jani audi\iiinis, occuila, iniscralionis cl
ct non inveuiens. linpngnatiouibns cniin suis iii- ittspiralionis sux inanu operatns fnorit, quam sic

quietare eos polost, reqnicscere in eis ot dnrare apiid crudilain intrinsccus eo usque pietalis sux gratia
iilos non potesl. Unde dicil : provcxerit, quod oinnia hsec in senietipsa co^o-
Reverlar in donimn ineain, unde exivi. Domus, scere incipit. Ilnio noincn istud, quadam tnuUer,
«n(/ee.rii)i«, cor pcccatoris ost, qnod, sicut pra-di- apte oonvenit. Fit cniin quasi qucrdwn ct singnlaris

clum est, supervenienle rortiore illo, qnod csl spi- muHer apiid Deum, quaiido vere ad amorem Dei ct

J
domum revertitiir,
•••«
ritus sanctus, devictus dcreliquit. ;4(/]ianc niniirum
cuin ad prioris vitx flagilia rur
p coelestis vilse
".V «m
De-ini, In
desidcrium einoUita
••111.
hac sana suavilalis dnkodine Deo con-
nil sapit extra
rv

^us euin innectere nitilur. Quid autem sit quod ab juncla inagnificc plerumqiic extolUl vocem de turba,
bac reversione cum iinpedial, scquens ordo verho- quando guslii divina) cor.teiiiplalionis animata, de-
rum niyslice insinuat. Sequitnr: Inrbata illa cogitationc, quam prius habuit, totam
Et cum veneril, invenit scopis mvndatam et orna- se ad diligendum Deutn recolligit, vocemque 2S5
tam. Scopw istie, qnibns cor illud, quod fuit donius cordis el corporis in laudera exaltat Condiloris :

(liaboli, cniundatnr ci «lalur, esl peccatorum con- Beitux, inquit, venter qui te portavit, et ubera quoj
fessio et peccatorum satisfactio ;
per confessionem suxisti. Noinine vcntris intelligilur memoria bomi-
enim boino mundalur, per satisfaclionem ornatur. nis, per duo ubera aut duo Tcstamenta, aut iduo
Sed sic mundari et ornari non multum proderit, si conipunclionis genera apte figuranlur. El est quasl
in vera se humilitate bomo non custodicrit. Per su- dicat : Domine, fons lotius dulcedinis et graliae,
perbiam enim reverlendi in domum suam occasio cognosco jam donante te, qiiam suave sit semper
(ribuitur immundo spiritui, sicut sequenlibus Do- meditari in te, quod omnino beata sit aniina ilja,

mini verbis manifestius innuitur, cum dicitur : qnae in ventre memoriae snae assidue portaverit le,
Et tunc vadit, et assumit aiios septem spirilus nc- D QU* impraignala per te, sednlo manserit in le. Et
quiores se, et ingressi liabitant ibi. Septem principa- ubera quoi suxisti, dulce qiiodainniodo lac anima
Ua vitia snnt, per qu;\) septein maligni spirilns eis- sugendum pra?bet, quie colligit in sc Novi Veteris-
dera viliis principantcs accipi possunt, ira videli- que sacramenta Scripturae. Sed et suavius adhuc
cet et invidia, avaritia et supcrbia, \ana gloria, et delectabilius ex ea lactatur, quando aut ex re-
acedia et gula, 284 <>clavum est bixuria. Spiritus cordatione peccatoruni corapuncta, aul dcsiderio
ille, qui huic vitio principatur, congrne utpote re- viise ailernie suaviter sncccnsa validoqne lacryma-
liqua omiiia sub se babens vitia, immundus spiri- rum fonle inebriala ad Deum snblcv;itur. Hoc est

tus nominalur. Sed quare dicit : assumit alios se- utique quod beata nuilier, beala vidclicct aninia in

piem spiritus nequiores se? Sunt quidem iidein ipsi se experla beatificat et laudat, cum dicil : Beatus
in actu, sed alii in babitu, dnm pcr bypocrisin se venter qiii te portavit, et ubera quce suxisii. Hune
pa]!iant, ul perniciosins luimint^m prostcrnert; va- cjiis scniionein confirmat responsione sua Boniinus
leant. Fiunt ctiam nequiores se, seip',ic nrujuc. Et ciim dixil :

ingressi habilanl ibi , quando domum illam, cor Qt(inttno beali qui audiunt verbum Dci , et c-jsto-

illud , a quo exierant, repctere el inbabilare pcr diuut illud Qiiasi drcat : Yere ita cst, ut asseris.
 : ,

919 VEN. GODEFUIDI ABBATIS ADMOME.NSIS m

Sed et illi beali, illi utiqiiexteruxbeatltudinis pne- A manibiis domiua; s\jl(V, ita o^uli noslri ad Dominum
Diio digni siint, qui pia aviditale ad verbuii) Dei au- Deum noslrum, donee misereatur nostri. Miserer*
rcm corporis inclinant , atque qux auditu exteriori nostri, Doniine, miserere nobis {Ibid., 2, 3).
perccperint, inlus vigilanter ac sollicite cuslodiunt 287 ^'"'*^ fideJis aniinaj siippllcationi coiicordat
et reponunt in visceribus cordis, donec adjuvante eliam Oralio bodiei:na, qua potimusDeuin, ui et vola
etcooperantc Deoad hoc convalescanl, ulquseixien- hurailium respiciat, atque ad dofensionem noslrain
tis intelleclu perceperint , effectu boni operis adim- dexterara ^wx inajeslaiis cxlendat. Exaudilus tan-
plere possint. dem et pcr extentam diviiiai maj,^:!atis dexteram li-

Qusecunque anima illa est q\\x sic queraadmodum berntus a tentationibus, nec non el occulta, ntqiie
audivimus , inspirante Deo et adjuvante , extoUeni indicibili inspirationis Dei lingiia coiitra mnltiplices
xocem de iurha veraciler dicere potest beatus venler inimici insidias secundum prxniissam saiicii Evan-
qui te portavit, el ubera qum suxisti, hxc jucuudui;n geliilectioneminstruclus.lactuscantabitOffcrtorium,
missae Iniroitum laetanter iraponere polest, e^ dicere et dicet: Juslitia: Domini rectcp, lajtificantes corda,
Oculi meisemper ad Dominum, quia ipse evcUet de la- et [judicia] dulciora super melct favum; nam et ser-

queo pedes meos {Psal. xxiv, ib). Tanto enim cla- VHs tuus custodit ca [Psal. xviii, 9-12).
rius ad videndum Deum et diligendum oculos cor- ^ Ciistodienli tandem jiislitias Dei salis congruit
dis attollit, quanto clcmentius diveisos prxdiclarura Coramunio, qua dicitur : Passer invenit sibi domum,
tentationum laqueos, quos in primordio conversio- el turtur nidum,ubireponat pullos suos {Psal. lxxxiii,
nis susiinuit, sola raiserationis illius 286 gratia i), quando desiderio a;ieriioruin sublevala terrena
evassse se recognojcit, et quanlo per veram humi- cuncla transvolat, soluin Di-um siliens diobiis vitac

litatem raentisque puritatem unita Deo fuerit, tanto suae, ubi indesinenler et indoficienter adlia,Mcndo
fiducialiter respectu divinx miserationis adesse sibi illi inter beatos illos, qiii laudabiint eum in sxcula
postulat ct dicit : Respice in me, el miserere mei, quia saiculorum, sinc ullo defectu contcmplationis, siiie
unicus et pauper sum ego {Psal. xxiv, 16). El vere iillo intervallo rautalionis xtcrna illius immutabili>
unico huic et pauperi, hoc est unito per humilita- tate perfruatiir. Ad hanc beatitudincm perducat nos
tem Deo Spirituicongruitsatis vcrsusquiscquitur: qui est bcatitudo omniuin sanoiorum Jesus Christus
Ad te, Domine, levavi animam mcam, Deus meus, in Domiiius noslcr, qui cum Patrc et Spiritu sancto
quem confido, non erubescam {Ibid., 1, 2). Nam dum vivit et regnat per oninia saecula sacculorum. Anien!
despectis, qiix terapore transeunt, per desideriura 288 iiOMii.iA xxxiii.
seternorum perfecte ad Deura animam levaverit, IISFERIAM 11 POST DOMIMCAM III, QUAUnAGESIMiC PniMA.
tunc primum verein Dcum confidit. Spem enim quam- Indiebus illis yaaman princeps militiai regii Sijrix
dam et fiduciam ,
quam ante nesciebat, ex miseri- erat vir magnus apud dominum suum et honora-
cordia Dei concipi^. tus {IV Reg.y).

Sed quia post conversionem suam pleruraqueho- Per Naaman, qiiod interpretatiim decor vel com-
mo diu in spiritali vita cst, antequam ad hanc gra- viotiodic\i\ir, horao quilibetnondecorcni domusDei,

tiam proficiat, vel etiam post perceptam hanc gra- scddecorem prsesentis sacculi diligens, non incon-
liaro rursiim vel eisdem vel his similibus ad irapu gruc desiguari creditur. Nam qui decorem inundanae
gnandura et subverteudum eum diabolus tcnlationi- piilthritudinis qujerit et diligit, et non in virtulibu§,

bus arma nequitise sux instaurat, Gradualc, quod sed in vaiiilatibus hujus vitae decorari appctit, dc-
seqiiilur, necesse est habeat ut semper canat : A'x- cor quodanimodo non boniis, sed malus dici ct VQ-

turge, Domine, nonpra;valeal homo, judicentur gen- cari potcrit. Qui dum amoto ot seposito noxiaii dc-
tet in compectu luo {Psal. ix, 20). Yel : In converten- core ad salutein et poeiiilentiam Dco miseraule coni-
do inimicum meum retrorsum infirmabuutur et pe~ raovebiiur, commoiio bona, el non niaia satis juste

ribunt a facie tua {Ibid., 4). Exsurge Domiue. Nam si vocari mcrebitur. Nain hoc niystico comnioiionis
tu exsurrexeris, si ad debcllaiiduin cum, qui me im- D noniine commolio illa salularis, commotio conlritio-
pugnat, diabolura brachio fortitudinis tux mc con- nis et pocnilentioe cxprimitiir, qui sibimelipsi salu

fortaveris, non prxvalebithomo, ct gentes vitiorum, briior iraliis , humiliter poenitoiido commovobituf

gentes vitiosarumcogitationum judicabuntur in con- 00 quod dccorcm ct pulcliritiidinem intorioris lio-

spectu tuo. Coiiverso onim por visilaiilom piotalis niinis ncf^loxcrit, oariieiiuiuc suaui iii brevi rmioH-

tu.-e gratiam inimico moo icliorsum cl suporato in- dam, pulrodine ct vcrinibus consiimcndam, laiilo-
(irniabiinlur et peribunt a facic tua. pere deooravorit.
Posl haic recte subsequitur oratio : Ad te levavi Verumtamen priiisquam Iirec salubris in illo fiai

oculot mcos, quihabilasinctelis{Psal.cx\u, 1), quia commotio, princeps erit militicv regis Siiriw. Por Sij-

quanto inagis necessarium esse sibi divinum auxi- riam, qu.ie intorprotatur .'iublimitas, cor siibliine ot

lium conspicit, tantoniajori hiimilitate ac dcvotione altum intoHigorc possiimus. Rcx vero vcl Doniinus
quasi suulcvatis ad Deum oculis inentis el corporis hujus sublimis Syrix clatus ct siiporbus accipicndus
inisericordJam ab co postulat et exspectat, siibjun- cst spiritus honiinis, in cujus mitilia, dum adhuc
fitqiic et dicit : Kcce , ticut oculi scrvorum in ma- nialc dccoriis iste Naaman quasi princeps gloriosii»
nituf dominorum suprum, tl ticul ceuli ancilla in piilital; triKignum sc c( honvralum apud cumdera dot
fil iioMii i.i: DOMiMCAl.KS. 9n
miimm tuum cxisliiiiut. {}\]\a riiiiii «;>iii/ domhium \ puetta \nnila «it iiMit(i.iiil<T, lnl«>1ll)(riy po«tiiiiiii|^

tuum, a|i(iil itu|i(Tl>iiiii N|iiri(iiiii nuiiiii, ttoniftipsuiii liKjrrditur Nuuinnu, lioiiio kciUcel e&lerlnr, ad l(o-
iii (x-iiliH Hiiis lioiioriit ('( iiKi){iiillral, niiiKnillcari ni- miuum imuhi, Id CHt ad Hpii itiiiii Huuni,vcrliai|nc puct'
biloiiiiiiiiK i>t lioiiorari :il» oiiiuilxis ilivsidcrat. Ki idco l.c logiiciitis i|iiodaiiiioodo iiiintiat, duiii iiivirciii Hibl

niiriiiii valdc cst (iiiod sciiiiitur, (jiiod pcr iliiiin l>o- cor^iiis cl Kpiritiis coiiiciitiiiiil, diiin runrordl dcvu-
niinuK salutciii Syriu' d(>dissc dcscrlliiliir: (ioiK! convciiiiiiit, iit tcrraiii Isrncl, tcrrain •ancla:
JVri//uHi, iii(|iiii, dedit Domiuui talulem Sijriiv. coiiviTHalioiiiH iiitran; iioii difTcraiit, qiii;niadinodiun
Vrtil autem vir forti» ef dives,Hed /cpro.-iu.v. Mira ct )>iiclla illa, liotia vi(lcli(-(!l vuliintaH, jam diii (ircuUo
inclVahilia divina- pictatis iiian;iiaiia lioc iii luco pcii- bii[;K''sscrit. l'iidc sci|iiitiir :

harc possiiiiniK. Naiii 289 ''<'«'l iNaamaii islc /..rO.< Dixitiiue ci rex .Sii/r»(r ; \ade, et niittam litlera»
U\ inalis, (iir«ts in pcc^alis, pcccaloniiii aii lepru dc- nd reijem hrnet. Diccrc ihliid racorc ert. Dicit su^po
forniis, per ilhiiii taiiUMi sutus Sijria', saliis, inquani nioinoratus rrx Syrix', spiritiiH s^ilirrt lioniinis Iio-
hiiinililalis .siiblitiii cordi a Doiiiiiio daliitur, qiiaiid(>, iiiiiii cxtcriori, iit vadat, iit ad coiiversioiiciii vciiiat,

iil pra-dictiiin cst, a dccorc vaiiitalis ad dccorciii lio- iit boiiiiiii «|iiod proposiiit fcstinaiitcr pcificial. Et
Moruni opornin lioniocxtcrior pcr poMiitciiliaiu coiii- ifiKrdiii, iiiqiiit, littcr.ib reiji /.iiyk.'/. Lillcra>> ri^i h-
niovobitur, ct sic cor, quod priiis subiiinc fuilol al- ^ rac! iuitlero osl spirilali iiiagistro vcrliis iiinolesoere

tuin, ad luiniililatiMn inclinabitur. quid(|uid ex divina inspirationo supradicta puclla so-

Piirro, iiKiiiit, (/(• Sijria eijrrssi fiieratit lnlnniruli, ciMU locuta et mcditata sit in ahsoondiio.
et captivam duxcraul dc lerra hraelpuellam captivam, Qui cum profeclHs esset, et tutisset secum dceem
quiv erat in obsequio uxoris ^'aaman. lN)sl(|uaiii j.iiii latenla argeuti, el se.t millia aureos, ct deceni mn-
diotasalHshuinilitatisinohoari ccopitin lioniinc, cijre- tnloria veslimenlorum, detutil titteras ad regem h-
diuntur, hoo est<le corde prius subliiiii valde vclul raet in liwc verba : Cum acceperis epistolam lianc,
quidam latrunculi, cogilalionosscilicet, non inapna», scilo quod miserimjtd le ?lnaman scrvum meum, ut
non alt-jc, sed humiles ct parvuhe, qii:« dc terra hracl, cures eum a teprasua. Dcfert salvaiidiis atquoniun-
de spiriUili videlicel ronversalioiio, puetlam addu- dandiis iste Naanian sccum decem taleuta argeuti,
cuni parvulaiH, id esl volunlalcm boiiam, sed adhuc digno pdMiilcre cupiens iransgressionem Decalogi,
inodicam el non pcrfectam, et ideo quodanimodo deferl eliam sex millia aureos, hoc est sensus suos
captivam. Qui captivus ab alio tenclnr etconslriiigi- pcrfoola volunlate putissimos ; dcferl quoque ad re-
tur non propriie voluntali, non proprire liberlali ser- gemlsrael litteras, diim bonam voliintaleni cordi suo
vire pcrmjititur. Sic et voluntas bonn, sed adhiic firmitcr inscriplam spiritali palri verbis insimiat, et
C
parvula, qiiasi captiva essc dicitur, co quod nonduiu abeo in sanclac oonvorsationis conluheriiiiini suscipi

vcUe bOnum, quod adjacet, operis perfectioneadim- expostuiat, tii illc digne pQ^nilcndo a peccatorum suo-
plere possit. Sed taineu ha}c eadcm quam-
voluntas, nim contagio mundari valeal.
vis parvula sitetcapliva in obsequio uxoris Naaman, 291 Cumque tegissel re.t hritcl litteras, scidit r«-

strcnua erit et assidua. Per «.rorem Artama;! ipsam slimenta sua et ait : Nnnquid Dcussum ego, ut occi-
intelligcre possumus animam, cui jam dicta puella dere possim et vivificarc, quia isle misit ad me ut
bonae volunlalis tidcli faiiuilalu obsoquitur, dum his citrcm homiuem a tepra sua ? Spirilalis vero rex Isracl,
eam verbis alloquilur : Itinam fnissct Dominus meus audiens voluniaiem et dosidcriuii'. pcenitentis Naa-
ad Prophelam, qui est in Samaria, profeclo curasset niaii, veslimenla, id csl opora siia quodammodo scin-
eum a leprasua. Per Samariam, quod inlerprctatur dit, quia moros aclusquo suos in melius commulare
custodia, custodiam sanclae conversalionis non in- disponit, ul hunc misorum poenilcnlcm doclrina et
jusle significari credimus ;
proplietam vero, qui in exemplo, nec noii intercessionis suse suffragio adju-
eadera Samaria est, ipsitm Uominum prophelarum vare possil. yunquid Detis, inquit, $«»i ego, ut in
intelligere possuraus. Unde idem est ac si anima poe- homine peccatore peocala el vilia qusc in illo vivunt
niteus dicat : Utinam dominus mcus, spirilits, in- j) possim occidere, et amorleanim;c illum resuscitare.
quani, meus fuisset in Samaria ! ulinam sic perfe- atque ab immundissima peocalorum lepra valeam
ctus et atienlus esset in omni spiritalis viiae ctislo- emundare?
dia, ut nil lcrrenum, nilcaducumquscreret velappc- Auimadiertile et videte quomodo occasionem qun'rat
teret, sed ipsum Dominum prophetarum solum dc- adversnm me. Vos, inquam, sensus mei, animadver-
Bideraret et diligcrot , ipsique soU adh^ror^-l. Nam tile et videle qtiia per abslincntiam, per jejunia, vigi-

tunc profecto idem Dominus et prophota miiiuhiret lias et labores oportel me adversura me consurgerc,
eum a lepra sua, 290^^^ '^""^' peccalorum suorum ul huicmisero elpeccalori, humiliter p(Bnitcnli, vora-
inquinamento et immunditia. citer confitenti, non solum utiliter praeo/sse, verum
Ingressus est ilaque Naainan ad dominum suum et etiam salubriter prodesse valeam vo.vho et opere.
nunliavit ei, dicens : Sic et sic tocuta est puetta de Quod cum audisset Elismus, vir Dei, scidisse vidc-
terra Israel. Quia per puellam parvulam cogitationem licet regem hraelvestimenta sua, misitad eum dicens.
bonam, sed modicam, et per terram /srae/bonam Cur scidisti vestimenla tm ? Yeniat ad me, et sciat

conversationem intelligendam diximus, quid per Naa- propheiam esse in Jsro^f Audiens verus Eliseus, vcre
manaddominumsuHm ingredientem, el quid eadem vii Dei, \ere Filius Dei Patris regem Isracl veHiinoHiS
 :

223 VEN. GODEFftiDI ALD.VTIS ADMONTENSIS 224

taa sfi.i.D?, in melins videlicet opera sua (Oiinnu- A poslouaiii lllisoli cordft ef oorpore scrvirc decrevl,
(zfise, lu.Uit ad eum nuntjos pi^ compussionis el bonv.m quod volo pcrficere non valeo, sed nova el
coiipe;;»lioiiis suae dicftns : Cur scidisli vcstiinenla inevperta lcntaiionum certamina lolero, unde me-
lua .' Iiiterrogare Dei approbare iliius esl. Est enim liujimihiet ulilius esse arbitror ad sJDCuii rediro
quasi dical : Novi qu.a de causa veslimcnla lua scir nef;olia, ut si bona cceleslia adipisci uequeam, sal-.

disli, quam dislricle vilara tu^m agere disposuisli. tem bonis lcraporalibus deleclabililer jucundari Yal-
Et quia placet ila te fccisse, ila te in aniuio tuo di- eum. Scquilur :

sp.'>suisse, vetiiat ad me Naaman istc. Ad me, dico, Cum ergo avertisset se et abiret indignans, accesse^
v-cniut, et amoie nominis mei sanctse conversationis runl ad eum servi sui,et locuti sunt ci: Paler, et si
lialiitura a le suscipial,quia ego cooperalor luus ero, rem grandein dixisset tibi proplieta, certe debueras
illum a lcpra peccatorum suorum curabo, ila ut mc facere : quanto magis quia nunc dixit tibi : Lavare et
prcphelain tn Israel esse sciat et scntial, talem uli- mundaberis ? Cum ergo, ut di.\tmus, contra insur-»
que prophetara, qui dicat : 292 ^^'^ mortem peccip' gemens et dolens sxpeidictus
gcntia sibi tentamenta
toris, sedul convertatur el vivat {Ezecli. r.2xiii,li), Naaman submurmural, et poslposila spirilali vita
Sequitur: ad saeculura redire cogitat, accedunl mox servi sui»
Venit ergo Naaman eum eqnis et curribus, et stelit B .sensus videlicet inlcriores, divinilus excitali el illu-
nd ostium domus Etisei. Misilque ad eum Eliseus minali, ct rcpulsis cogilationibus vanis ct variis.

nunlium, dicens : Yade et lavare scplics in Jordane. se ipsum homo inlerior his vcrhis exhorlatur di-
Ver equos el currus sensus utriusque hominis intelli- cens : Si vem grandem proplteta, imo Dominus pro-
gere possumus, quos ad se intra se Naaman iste col- phetarum id quod poles
tibi dixisset, id est, si supra
ligit, veniensque slabit ad ostium domus Elixei, sta- tcnlari permisisset,nonne patienter ferredebueras,
Itulem videlicet faciens professionem spiritalis pro- quia raullo graviora et duriora tua commeruit ini-
positi. Quem verusEliseus in Jordane, quod inter- quitas ? £t quid est quod tam impatienti dolore
pretatur descensio, septies lavari prxcipit, monens , conlra Deum raurmurac, eo quod intiraae corapun-
iilum etexhortans, uicorde simul el corpore humi- ctionis libi dccsl suavilas, cum pro magno habere
lietur, quatenus per descensum profundfc humilita- posses, si per dignam 294 satisfactionem a pecca-
tis septiformem Spiritus sancli gratiam percipere lis mundari et ab infernalibus pccnis libcrari me-
mereatur. Sed quia nonnunquam post conversionis ruisses. Sic, sic miser homo dum tentalus et con-
primordia varia in.surgunttcnl;Uionurn phanlasmata, iwbatus quasi consulenao semciipsura redarguit,
jara sequens litlera continuo innuit, quod SKpe me- lit profecto pcr niisericordiam Dei, quod conse-
juoratus Naaman tristi niurmure conquerens ait :
^ quenlcr pra^sens littcra insinual, cum dicil
Putabam, inqult, qucd egrederelur ad me, et stans in- Tunc descendit et lavit m Jordane septies jtixta
vocarel nomen Doniiui Dei sui , et tamjerei manu sua lo- sermonem viri Dei et restituta est caro ejus sicutpueri
cum lcpra;, et curarel me. Quasi dicat ; Putnbam mi- parvvli, et muttdatus est a lepra sua. Descendens in
ser ego, si saeculo huic nequam renunliarem, si ter- Jordane seplios lavatur •
quia per sepliformem gra-
ram Israel, terram quoquc spiritalis vilseintroirem, tiam Spirilus sancli magis magisque humiliatus a
quod verus ille Eliseus pcr misericordiam et conso- lepra supcrbiae raisericorditer cjnundalur. Et fit
lalionem inoccursum meum egrcderelur, quod me caro ejus, homo videlicet interior, sicut caro pueri
ab insurgentibus tentationum tuuiultibustueri elde- parvuli; pueri, dico, per innoccnliam ;
parvuli, per
fendere diguaretur, et stans nomen suum super me verani humililalis graliam.
invocaret, hoc est ut stabilem in me humilitalem ct Rcversusque ad virum Dei cum uitiverso comitelu
patientiam confirmaret, el notiliara nominis sui in tuo venit et sletil coram eo, el ait : Vere scio, quod
abundantia suavitatis mihi mauifestaret, et sic me non sit alius Deus in iiuiversa terra, nisi tantum Do^
ab omni inquinamento carnis ac spirilus emunda- miuHS Dcus Israet. Cum universo comitalu, hoc est
ret. r^ cum omni virtutum aircclu ad hona qusque agenda
Sunquid non meliores sunt Abana et Pltarphar flu- revenilur, ct pcrstare in spiriiali pioposilo lirma
vii Damasci omnibus aquis Israel, ut laver in eis et mcntis soliditate nitilur, diccns : Vere scio , experi-
mundcr ? Abana lapides, Pharphar dissipatites aut mento didici, quod in terra Isract, lioc cst in spiri-

fodientes vcl talpa; intrrprelalur ; Damascus vero lali vila habilanlibus spccialilcr miscrcalur et re-
saugiiitiem bibens ilicxlwr. Lndc idcm esl ac si dicat: propilicliir Doniiniis, co quod illic perfecle quis
Dum adiiuc carualibus serviens desidefiis cor du- convcrsus digne pro peccatis salisfaccrc valeal, et
rum ac lapideum veritali opponercm, dum omnem ad bona faciendadicbus ac noclibus tompus oppor
Rcnsum el iulellwium male vivendo dissiparcm, dum tiiiium habcat.
vclut talpa fodicns ea qusc mundi 293 sunt, asse- 295 IIOMHJA \XX1V.
qui omnimodis la))orarem, dum sanguinem, id cst n FKRUM VI POST DOMIMCAM III, Qt.VDRAGESIHjC;
peccala hujiis saeculi silibuudo cordcbihercm, ntin- PRIMA.
qiiid nt.n ubcriyr«.<; mihi rodiinddbant lacrym^c, nuii- Vcnit Jesut i« civitalem Samaria,', qua- dicitur S>-
«piid noit majori diviui saporisjdulccdinc dt;icclabHr / chcni: juxia prxdium, ^ttod diditJacob Joseph ^Uo
Nunc vero posiquam me ct omnia mca Dco obluli, $uo [Ji.'an. \y).
 m IIOMII.I i; DOMIMCALES. M6
flacrosnncliiin loinpiiH linc qiiadruKfiliiiiilr, ({iiuJ A inlrllnlii* rr»|)i(.i(, In qua aiidivimut (|Uoni'xlo rrai
rrcolimuH, siriit N|)(MMiililcr r« reli<]iiia aiiiii lcnipo- JniuH ejiciunt d:iMiioniuiii, vl illud cral mulum, el
rihfis :hI siiliitcni vl iviiiciliiini aniKuuuni rici liiin cl (|iioiiio(|i) cjc( lo di iiioiic loriiliiK c«t tiiulu», rt rc-
cxc(>|)hiiii Cbt, si(- s|)i>(i:iiis oliscrvanlia' dili(;(*nlia lii|iia i|ii,i* ihi lc^iiiiii», ad t\uj' rapicndii rt npl.
obscrvnnduni cnI, ut qiii alio t(^iii|)ori! vivcrn noii riulilcr iiilc!li)(cti'l:i •pir:tii« intclirdut oiiiiikio

\iilcnuis sicut dclicinuR, liiii Aallcin ilichus pcr cu- crat iiuc^^HHariun. Scd priiuum vidcauiun quid ail

slodiani incnlis cl corpori» Dco iilaccrclahorcintis. illlcll'-! lllS.

Coninicnd:it nohis t(>iiipns isliid .XposlolnN, (|iii di- 297 VcniH cl ikcrfccliiH intcllcrtus CHt iit horoo co-
cil :
/•'(•(•(•
«MMC (cm;>i(.i «((•('/i/ri/M/c, (•Cic uUnc diit sa- ({noH(':il Itciini, ul (o^iiosfat si'ip:>um. (.ciiiina liJ>c

lulis (II Cor. VI, i). PotcBl oiiim lioino promcrcri c()<(iiilio Dci iiliquu ct aui iinicuiqiic aalvaiido ho-
in hoc lcmporc, iit |)er totum annuiii rcli(|iium vila inini admodtitn ciil occeafiaria, quia una non valet
fjns in Doinino cl spiiilaliilni virtuliim prorcctihiis sinc allcra. Naiii qiiitt CHt liomo illu qui bcipsum
prospcrctiir ;
potcsl proincicn iit iii oiniii spirila- K ( lc co^;iios( il"' Qiii dics cl noclc.s, mcnsics siios et
liiim prorcclutini ^ralia nia(;is ac magis succumhat aiiiios cunsidcruns , lraitsgro.sHi<)ii(*8 hujs cI ncgli-

ct dcllciat. Nam iil de extcriorihns rchus cxcmpltim gcnlias rcctc rccolit, quiii dcsperaru potius valeat.
sumamus, iiunc (crra aralro sciiidilur, scminalur, I^ quam a!i(|iiam sihi spcm vitu: percnnis prouiillcire
ntmc vinc;p ampiilantur, ad ruluriim qui cxspcctalur aitdcal? K conlra qiii.s ila despcraliis est , nisi
cx his rrucliim pncparanlur. Ncc lioc idco ordiiialiiin [Lcg. quin] ad spcin vil;i;rcsurgcrc possit, si n)i.seTi-

est a Dco, ut soltim illiiiu rrucltiin allendamus cl cordias Dei rcclu co^'ii()scil niiseraiiones ejut, ait

quaTamiis, ni i\o lcrra pascnniur, dc vinea pole- Pioplicta, super omnia opera ejus {Ps. CM.iv, 9).
nuir, scd spcciaic illtid honiim, qnod hona oui:(ta lllius cnim luisericordia univcrsa hominnm excedit
supcral, qnod Ecclcsiie stix* hoc iii lcmpore parare jKHcala, uudcad cogiiilionem sui iieccsse cst ul ha .

cl pra^pararc ca^pit, sacrosanctum vidclicet corpus heal liomo cognilionein Dei, ul dum ex cogiiitione
et «anguincin snuin, qiiod ex panc ct vino conlici- sni liirbalur, dcjiciliircl terrelur , ex cognilione Dei
tnr, prjcligurarc voluil. haheai quo respiret et consoletiir.
8ed et nos in his exlcrioribus rebus adraoncmur Ad hoc utique donum intellcctus ad geminam
ct docemur ul cl nos lcrram nofitram scindaraus, hanc de qua diximus cognitioncui Dei et sui , totiim
hoc esl ut corpus nosirum pcr spiritualium studia respicil qnod in liac scptiinana lcgimtis. Ad hoc re-
laborum hoc in tcmpore exerceamus, semen viriu- spicil quod de Naamnn principe mililiae regis Syriae

iHBi, senien bonovum operuni in eoclex eo fera- ^ fei"'^ seciinda icginuis, qui leprosus venicns dc Sy
mns, vineani nostram ampulcmus, inutilium cogi ria in Samariam ad Lli^oum propbelam, responso-
tationum, nialarum dcleclatioiuim ac desideriorum que accepto a prophela ut septies lavareiur in Jor-
sarmeiila 296 «^l^ anima nostra ahscindamus, bona dane, prinio indignatus ,
postmodum insistentibus
desideria, virUites, sauctasqtie delcciationes in ea sibiservis suis ct dicentibus : Pater, el si rem gran-
plantcmus. Nam quemadinodum agricola, qui nunc dem disisset tibi proplteta , certe debueras faoere,
piger est in aran^o, fruclum in lempore suo non acquievit, abiit, et lavit in Jordane seplics jurta
peroipit, sic t^t nos, si nosmctipsos niodo ncgligi- sermoiiem mundalusque a lepra sua rever-
viri Dci,

»us, si negligenler el inutililer his diehus vivimus, sus ad virum Dci venit, et stetil coram eo, et ait :

dmn lempus frucluum, tenipus paschnlium gaudio- Vere scio quod non sil alius Deus in universa terra,
rum advcnerit, inanes et vacui inveniemur, sine uisi tauium Domiuus Deus hrael [lY Reg. v, 15)

gralia spirilualiumgaudiorum rcliuquemur. Cum bsec dicebat, donum sancli Spirilus, donuni
Videamus ergo ne in vacunm gratiara Dei reci- ulique intellectus ex parle jam acceperat, qiiando
cipianius. Nunc pro Deo laboremus, ut tunc cuin inler tenebras gentilitatis lucem agnovit verilatis,

Deo et in Deo quiescamus nunc peccata nostra di- ; quod Deura el suuiu Crealorem, et universae terrae
fue pcenilendo delleamus, ut tunc percepta pccca- D Dominatorem cognovit , credidit, et conOleri nie-
toriini venia cuin Christo gaudeamus. Ad hoc eniin ruil.

die ac nocle in omnibus qujclegimus, qiise canimus Quod autem iu die lertia de miiliere illa legimus,
excitamur, admonemur provocamur. Nam sicut
, qu;e, morluo viro suo, et creditore veniente ut lol-
pius medicus aniinarum voluii ut istis diebus ali- lercl diios filiosejus, clamabatad Eiiseum; ipsoque
quid corpori subtrahei<}'tur, sic eliam votuil ul ani- inlerrogante : Quid habes in domo tua? et illa re-
iiiie cibus suus ci refecUo addereiur et augerelur. spontientc: A'o?j liabeo ancilla tvaquidquam in dumo
Singulis namque uiebus singnlaria et nova in uiis- mea, nisi 298 P^^^^^i olei, quo ungar (IV Reg. iv, 2),

sarum celebratione oHicia, Lecliones et Evangelia jussa est peiere ab oiunibus vicinis suis vasa vacna,
habemus, quae redundant cibo et potn spiritali, quo noii pauca, claiisoque super sc et filiis suis ostio

recreata diligens Deum amica de terrenis ad coele- miUere indein omnia vasa hsec, impletisque vasis

stia debet subievari. Sic tola ista hebdomada coe- vendere oleum, et reddere creditori; isla omnia,
lesti redundat aliraonia, et recte ad hanc Domini- quKibi audivimus.congrue referuntur ad idera ia-
cain, quab a Dominica SL^ptuajesiraie sext-a est, sex- num inlelleclus quod geminam cogniiionem Dei
lum* illud saucti Spiritus doauni , donum utique ulitiue et sni esse dixinrjs. Nam per •joru.fj olei, ii
227 VEN. CODEnilDI ABU.VMS ADMONTENSIS 3iS
quo dini miilier Illa : Non habeo aneilla tua nisi A tinet, laboriim cerianiina, ad futura ?eierna quietis
parurti olei, onn utigar, per hoc polesl iiitelligi co- festinat gaudia. Prwdium qtu d dedit Jaccb Josepk
,

gnrtio illa qualiomo cognoscil Quod vero paniin

se. filiosuo, regnum coelorum intelligendum csse exi-
illud olei in omnia vasa illa missum cresoit el raiil- stimo. Hoc nempe praedium dedii Jaccb, Deus Paler»
liplicatiir, per hoc cognitio Dei apfe figuratiir. Qnasi fitio suo Joseph, Domino nostro Jesu Christo, quia

parum olei habet homo quo ungilur, qiiando ex re- non solum secundum divinitatem, sed et secundum.
cordatione et cognilione peccalorum suorum com- humanitalem omnia quae habct Pater habet et Filius,
pungitur. Sed parum ilhid olei crescit in imraen- quemadmodum resurgens a mortuis ait discipulis
sura, quando homo post agnita peccata et per assi- suis : Data est mihi omnis poteslas in ccelo et in lerra

duam pamilenliam et salisfactionem purgala ex {Matih. xxviii , 18). In divinitate sua ;»h aeterno
parte et sanala ad cognitionem et dilectionem Del cuncla possedit cum Patre : in humanilate sua data
provehitur, per quam el a creditore liheratur, et ad sunt ei omnia a patre. Qujcomnia? ul in nomine ejut
vitam animatur. omne genn fleclatur coeleslium terrestrium et infer- ,

Percepta hac gratia quartac diei Lectio apte suc- norum {Philipp. ii, 10).
cedit, in qua dicilur : Ilonora patrem tuum et nia- Potcst etiam per civitalem Samariw, qnce dicitur
trem tuam, nonoccides,non moechaberis, non ftirtum B Sichem, quailibctspirilalis conversatio, unaqu.tque
facies, non loqneris contra proximum tuum falsnm sancta congregatio inlclligi, quse per viuc siiae cu-
testimonium {Exod. \\, 12), et csetera, in quibus stodiam etspiritalis districtionis disciplinam, labo-
ad observantiam prajceplorum Dei sulTicienter in- ruraque quotidianorum inslantiam in hac vita exer-
struitur. Nisi enim homo prius et seipsum et Deum cetur. Hsec civitas Samarise rccle juxta pradium,
cognoscere el diligerc incipiat, impossibile est ut quci dedit Jacob Joseph filio suo , esse dicitur.

praecepta Dei vel ^udire utiliter, vel observare de- Qiioiquot enini in sancla Ecciesia in spiritalis vita

center valeal. olservantia perseveranler propler Deum 300 l*"

Post cogiiitionem Dci et sui, post observantiam borant, etsi intrare adhuc in prxdium illud, regnura
prseceptorum Dei, qiiinti diei Lectio recte seqiiitur, utique coelorum, utpote gravali corpore mortali,
in qua legitur de muliere Sunamite, quaj mortuo Don possunl, sunl tanien;ux{a illud, quia post de«
filio suo venit ad Eliseum in montcm Carmeli , ap- cursas morlalis vilae raiserias re<;ipiunlur in illud,

prehensisqne pcdiinis cjus dixit : Yivit Dominus, et ubi inter choros angelorura gaudebunl in perpe-
vitit aiiima tua, non dimittam te (/V, Reg. iv, 30), tuum. Injusti et perveisi homines juxJahoc prcedium
illeqiie surrexit, et secutus est eam, ingressusque nequaqiiam sunt, sed siint procul ab illo, quia qui
domiim , clauso super se et super puerum ostio, as- afpropinquare rcgno coelorum in hac vita per bona
cendit et iitcubtiit siiper 'puerum ,
postiilque os sutim desideria et juxtaopera noluni, longe ab illo quan-
super os ejns, et oculos suos svper oculos ejus, el doque erunt. Sequitur:
manus snas snper matius ejus {Ibid., 53, 3-4). Eli- Erat autem ibi fons Jacob. Per fontem, quo ma-
seus significat Chrisliim, qui oculos suos super ocu- cula; abiuuntur, sitientos rcficiuniur, vel virtus la-

los pueri mortiii, morlui, iiiquam, in peccalis spi- crymarum, vel scientia sacrarum Scripturarum fi«

ritus hominis ponit, quaiido tribuil ei per gratiam guraliler exprirailur, nec injusle. Fons enim lacry-
suam, quod mortem suam videt, videndo deflet. maviim sordes pcccatoruin diluit, scientia Scriplu-

299 Os siium siiper os ponit, quando eum per in- rarura sitim diligenlis Deum animae abundauter
ternam inspirationem suam intrinseciis laugit ut rcficit. Fons iste vcro fons esl Jacob, fons utique
ppccata sua, qiiae videl ct cognoscit, et in oratione Dei omnipotcntis, quia ab ipso est virtus lacryma-*
Deo, etin confessione pr;elato utiliter loqui, vtraci- rum, ab ipso procedit scientia Scriplurariim. Fons
ler coiifiteri possit. Manus siias super manusejus iste non cst aliiinde, nisi in civitale Samaria;, quae

ponit, quando eiim posl cognitionem peccalorum et Sichcm dicitur, ubi homines illi sunt, qui per stu-
con^^essionem ad bonain operalionem inisericorditer [) dium qiiotidiani laboris qua;rere in senictipsis et

provehit et perducil. Sic in omnibus, qua; singulis invenire sciuiil diilcemaquam assiduK compunctio-
his diebus lcgimus, spiritus intellectus notatur. nis.Ad hanc civilatem libeiitcr el frequenler venit
Sed in hodicrna sancti Evangelii lcctionc mani- Dominiis, cum his et in his delectalur habilare Deus,
festius designaliir, in qua plenius et misericordius cujus mansio et requies esl non in sax;ularibus et
cperatur. Ibi eniin legiraiis, quomodo venit Jesus in sa^ciiliim diligeutibiis, sed in spirilalibus,et ea, qua;

civilatem Samurio', qucc dicitnr Sichem, juxta prw- sa;ciili sunt, pro .miore suo conslanter despicicnti-
dinm, quod dedit Jacob Joseph ftlio suu. Snmnria in- bus cl abjiciciilibus. Cum illis est pcr divinilalis

terprelalur asina, vel cnstodia; Sichem vcro hnme- sua; pofcntiiiin , cum islis csl pcr pictatis siia;

rus dicitur. El quia in humcris oncra portantur, clcraentiara. Undc couscquentcr subjunxit evangc-
congrue salis per Sichem l.ihor viUK pra?scntis desi- lista :

gnalur. Civitas Sa^n.iri.-c typum pra^fert san«t;c Ec- Jcsus crgo fatiqaius ex ilinere srdebat sic super
«lesiir, quae per cnslodiam mandalorum Dci Deo fontem. In dcitalis sua; substanlia iiimqiiam potuit
ptarcre contendit : Qiix cliani non incongrue dici- falignri; in humanitatis siix suhstanlia faligari po-

tur Sichem, quia per diversa, qiire pro Chrislo sus- luit, quia voliiit, sicut cunctas infirniitalis nostr*

1
 : , ,

sto iiomii.m: noMiNicvf.Ks, •50

li\i(>nrla<t pr.Ttcr ppcraliim «oliiiii in rp miHripiTC, iii A piftcontiaH liHiiri.il iii t^, malat conruplwnlia^ |><T

to fiKpciiii vdliiit. Kt i|iiia pro|itrr saliitoni lioniiniH uiixiliiini ({r.iliu' Doi haurial ex fto.

lior. in bC susrcpit, iii qiio InliK^iri potiiil, fiiliijntun Ihcit ei JeiHi : t)u mihi bibere. Qiiod dari iilbl

tx tlltifrf, iion sinc ( .Hift:i ilii sfilcif volnit, (jiio \i'ii- |M>liiiii n iiiiilii-io piistiilat, Mi:c |)ii-latiHdoiiuiii nii^n^

tiiriim srichat ciii niiscrcri ilisposiiil, iihi illa iiiulicr fi( al : i|iiiu iiiliil pcr m', polosl lioino, nisi illc (|ul

Suniarilana, niiilicr non noliiliH, non roi^uin lllia, oiiiiiia potcst, ol volUr ct pUHM*. qiiod I oiiuiii Okt

erd nuilicr pcccalrix, paiipcr cl dcspocta cnin invc- KuhininiHtraverit. Krgo qiiod dicit, da mihi bibere,
liirot, cui (ioniiin sui spiritiiK, (loiiiun iiiiiiiic intcl- iion inodo ad hoininoin illuni rororeiiduin CKt, qiii
Ircllifi, dc (|iio loqiii ciTpiniiis 301 l^nnili^oios iiii- cst in civilate Sanian:i>, i|iitK dicitiir Sii licin, (|iii

pcrtiret. Sod cl udhiic <|iiotiiiic in iliiicrc (iiiodain- por cuslodiaiii ct laliorcni vilar pra-sontiiyliutiriciido

niodo ost, ot ox ilinor(; faligatiir Josiis, (|iiun(lo a liona , oxliuuriendo niulu Hiiaviter iii Hciiiclipso

iiiinistris illiiis , sarris vidclicot pra>(licutoribiis Doiiin re(lccr« iiovil. Dioil otiani oudcni plonimquc
\erbnni ot doctrina ojus indi^nis iiigcritiir aiidito- vcrha lioinini inpoccatisadhuc jaccnti ui|iio(|iiubi si-

ribns. Malu ooruni vita ol porvorsa ai tio niaKna ip- tioiis hihi'1'c posliilat, quuiido ciiin ad silicnduiii rt de-
sius cst lutigatio. Idliijatus ex i/iHcrc iiua-ril iihi sc- sidoranduiii saliitis siiar rciiicdiuni pcr inlcniani iiiKpi-

dcat, ({lurrit uhi fontoni illiini, aniniani, dico, aqiiain I^ rationcm siiam iiilriiistM-ns suscitat. Sequilur orgo :

conipunclionis hahcntoiii, aniniani c(rlosli dosidcrio Dicit ei mulier Sainarilana : Quoiuodo lu, Judaut
fervcnloni, invoniat, ut iii ea roiiuicsral, oainquc in cuiii sis, bibere u mc poscis, iiiuv tuni mulier Sama-
se quicsoentcin faciat. rilana? Ac si dirat : Operaiite iii nic pictate tiia,

Nec pra»lereiiiuluiu qiiod ait : acdebat sic super Doiniiie, salvari dcsidcro ; scd (juomodo salvari dc-
fontent. Sedel sic, qnod uiiicuiquc aniin:c sic sc hcanraut,valeam, ignoro. .Sed lu Judceut cuin tit,

conformat cl coapiat, sirut sibi ulile ct saliiti siirc cuin sccundiim inuU.tudincni mi«cralionuni tuarum
iieocssariiini ossc ronsidcrat. Sedet sic, qiiod cl ipse confcssussis : ^olo mortem pcccatoris, sed ut con-
niiiniam consolaliir, cl ah aninia ronsolari non dc- tertatur et vivat {Ktech. xxxiii, W), oslcnde m»hi
dignatur. Sedct sic, iuiik- aniiiiani por cognitionom per tua>, niisoralionis gratiam, qiioniodo dc fovea
sui ad pounitcnliani percatorum cxcitando, iiunc pcrditionis rcsurgeie, et ad viam salutis rcdire va-

j)er cognilioncm l)ci, ad inlernam dulredincm ct leam. Sum eteniiu mulier Samaritana, in bestiaMs

cofilestis patriai! amoreni suhlovando. Gratia haec \\lx sr.elcribus inquinala et iiiveterata, et nisi te
l>ei omnipotcntis, opus suuin in beata anima tali- donantc et inspirante modum, quomodo viveie va-
ler opcnmtis, verhis sequentibus satis coiivenieM- leam, rognosram, ad aquain illam, qiia lu potcris
ter exprhnitur, rum protinus subinfertur :
^ in me ct reficiaris, nuUaienus pertingere poiero.
Horaerat quasi sexta. Hanr eamdein lioram nolat Respondit Jesus, et dixit: Si scires duuum Dei, et
Joannes evangelista, uhi dicit : Factuni est sileutium quis est qui dixil tibi : Da mihi bibere, tu forsitaH
frt ccrloquasi hora media [Apoe. viii, 1). Rcrle di- petisses ab eo, et ledisset tibi aquam vivain. Qiiasi

citur/jofrt, qnia icnuissinium ct hrcvissiinum est, dirat : Ad cognilionera liiam ex parle venisli, quia
quidquid in illa morula, qiiando Deiis dilertam sihi mulicrem Saniarilanam 303 ^^ cognovisti, sed
visitat animani, dc siia pietatc ct dukcdine com- rcstat ut cognoscas ct me qui operatus sum ista in
prclicndi ct giislari polest. Eadoni tamcn liora, licot te. Nani si scires quis est qiii dicit tibi : Da mihi bi-
brcvissima , taincn ost si.avissiina. Omnia cniin bere, si sapcies et intelligorcs quia ego suni fons
prascnlts vltnc gaudia superat, quia qiiidquid un- vitae, foiis dulccdinis et graliae, tu forsitan petisses
quam perfectionis in homine fit, hoc opcratur hora, a me, et dedisscm tibi aqucitti vivam. Est qiiasi aqua

hoc docet hora illa. Ncc prsetereuiidum quod iion mortua, quando pro pecratis et moituis aclibus
dixit, hora erat seita, sed horaeratquasi sexta. Se- suis homo compungilur. Est quasi aqua viva,
narius nunierus, qni ex pcrfcrto roiistat, perfertio- quando compungitiir nonsohim procoramissis ma-
nem significat. Sed quia plena pcrfeciio in liar vila lis, sed etiam pro neglcctis bonis, quando vivifica-
j)

nec acquiri ncc haberi potest, rectc addiiur, (uasi, tiis in semelipso vel pro aeterno beaiiiudinis affici-

quia nemo In hac vita plcne perfeitus, sed quasi tur gaudio. Hhjus nimiruni aquae vere poenilens
perfectus. Plenitudo perfertionis in Ktcrnam nobis aiiima omnino se indigiiam judicat. S.^d luelius ac

vitam reposita est, uhi siiblato quasi niliil impcr- inelius seipsani agnoscens subjnngil diceus : Domitie,

fci tionis 1'cnianebit, quro taio.cn perfcdio liic in- nequein ijuo haurias,habes, et puteus ullusest; unde

cboatur, sicut myslirc innuitiir , rum protinus ergo habesaquam vivam? Ac si dicat hi me et cx :

subinfeitur me, Domine, aquam illam habere delieres, qua te

302 y<^nit iriulier de Samaria haurire aquam. deleclaret, me sanaret. Sed puteus altus esi, tanta,

ilutier illa est moHita per gratiam Dei anima, qu.ne inquani, est profunditas peccalorum meorura, quod
quasi de Samaria venit, quando perdistrictani vit?e nec dignam me judico, iit ad aquara illaravivam, ad
siiJe custodiam quotidie approximare Deo appctit. vivifirantera tuae dulcedinis graliam aliquando pcr-

Sed quare venit? haurire aqiiam. Possumiis intelli- tingeredcbwm.

gere per aquam el raalas ct bonas concupisrentias. Respoiidil Jesus, et dixit ei : Omnis qui bibit es

Venilquippe, ul ex fonte pietaiis Dei bonas concii- aqua hac, (,iiiel iterum ; qni autetn biberit ex aqua
 :

531 VRN. GODEFRID ABB \T1S ADMOMENSIS 232

quam ego dabo ei, fiet in eo fons aqua; salientii in \ audivimus exteriorum sensuum excessus vel noii
tilam oiternam. Per aqaam lianc, quam bibens honio cognoscendo, vel etiara defcndendo errorcra inci-
f.enim sitiel, concupiscentia et voluptas s?eculi non dit. Hoc est enim qtlod ait, et qucm nunc habes,^non
inconvcnienler inlcilia^i valct, cx qua quanto plus est vir luus.

homo bibit, lanlo magis silit. Aqua vero, quam dat 305 '^•c'' ^» mulier : Domine, Ut video , prophe-
ipse, qui fons est misericordiae, signilicat sanctas ta es lu. .^loris est prophcl£E praiterila et futura co-
deleclaliones, dulcia desideria perennis vitae. Aqna gnosccre et dicere. Vidcl anima in se Dominum
ista facit bibenleni, non sitientem. Scd fiet in eo quasi piophetam, quando inspirationis illius instin-

fona aqnce sr.lienlu in vitam (elernam. Ilonio nempe ctu ipsa videve, ipsa sibi prophetare et praedicere in-

ad instar salientis, de loco ad locum se transferen- cipit et fiitura boua quae perdidit, et futura raala

tis, seipsum stiblevat de terra ,

qrrando degustatis quae commeruit. Unde nihil ulilius sibi judicat quam
utcuiiquedelectationilHjs patrise coelestis, perdulcia ut ad orationis subsidia humiliter confugiat. Sed
desiiJcrii, lerreiia cuncla tronsilit, coelestia ardcn- quia mod|jm perfectae orationis adhuc ignorat, ab
ter appelit, seque quasi de loco ad locura transfert, ipso Patr^ raisericordiarum, ut doceatur, suppliciter

quando ire de virtute in virlutem incipit, quando implorat. Hoc significant aobis scquenlia verba mu-
post sanctas cogilationes et sancta desideria ad B lierib hujus dicentis :

bona et justa opera viriliter se accingit, Fitque in Patres nostri in monte hoc adoraverunt, et vos df-

eo fons aqna; salientis in vitam ceternam, quia post citis quia Jerosolymis est locus, ubi oportel adorare.

lales sallus virtutum, post decursara vitse hujus mor- Mulier isla non erat fatua, sed prudens femina, quia

talitatem S04 '" ipsam coclestium gaudiorum trans- aeterna Sapientia, quoe ei loquebalur exterius, do-

iiiet perpetuitatem. Hujus aquae saporem beata cebateam interius. Unde prudenter interroganti,
haec mulier paulatim intrinsecus sentire cocperat, quomodo ct ubi adorare Deura oporteret, sapienter
cum dicebat sciscitanti dicit ei Jesus :

Domine, da milii hanc aquam, ul non sitiam neque Mulier, crede mihi, quia veniet hora, quando neque
veniam huc haurirc. Eadem verba dicit adhuc ct di- in monte hoc, ncque in Jerosolymis adorabitis Patrem.
cere debet qucelibet beata anima : Domine, da mihi Yos adoralis quod nescitis;nos adoramus quod $ci-

hanc aquam, ut non sitiam. Ac si dicat : Da mihi, tnus, quia salus exJndaAs est. Sed venit kora, et nunc
Domme, in tuae bonitatis dulcedine hanc tuam est, quando veri adorattres adorabunt Pairem inspiri-
aquarn, quae liat in nie fons aquce saiienlis in vitam tu et verilate. In his utique verbis mulicris interrogan-

alernam, ut spiritalium delectatione virtutum, de» tis, et Doraini respondentis, docet etiain nos Donii-
sideriis ccelestium bonorum refocillata et recreata nus quid et qiioraodo orare debeamus, quod nulla
ultra non sitiam, quod anlea sitiebara, quod decon- oratio utilis et perfecta sit, nisi quae in confcssione
cupiscentiis et voluptatibus sseculi male vivendo verae et individuae Trinitatis fit, cujus dilTerentiam
haurire solebara. his nobis verbis innuit, cum dicit : Scd venit hora, et

Dicit ei Jesus : Yade, voca virum tuum , et veni nunc est, quande veri adoratores adorabunt in spinlH
huc. Ac si dicat : l't ad gratiam illam, quam desi- et veritale. Patrem et Spiritum nominat, per venta-
deras, me donante pertingcre vaieas, vade bonis tem seipsum, qui esl Filius Palri et sancto Spirilui

operibus viriliter insistendo, voca virum tuum, in- consubstantialis et coaeternus, significabat.
tellectum tuum, orationum sludiis constanter in- Possumus et aliter intelligcre quod ait Ad$ra- :

vigilando ; veni huc, lotam te intra colligendo. bunt Patrem in Spirilu et verilate. Adorare utique
BespondH mulier et dixit : Non habeo virum. Re- debemus Patrem in spirilu, ut coUecte ad nos inlra
sponsio haec mulicris rssponsio cst animse poeni- nos spirilu nostro circa nulla inutilia dilTluaraus,

lentis, qurc non habcre se virum profitclur, quando universos sensus nestrosad illumcolligaraus, quem
ex visilante et aspirante gratia Dei niagis ac magis adoraraus, cujus pietatis et raiserationis gratiam

seipsam agnoscens virilcm sensura et intellectum, d imploramus. Adorare dcberaus in veritate , ut in

quo Dcum cognoscere dcbcret, deesse sibi conque- orationibus et bonis actibus 306 "oslris nihil aliud
ritur. Ilanc humilitatcra approbat Deus. linde dicit quacramus nisi verum et sunimuin illud bonura, cui
in consequcntibus : nihil falsitatis et duplicitalis accedit. Tales adora-
Bene dixisti. quia non habeo virum ; quinque enim tores diligit Deus, quemadmodura ipse dicit iu con-
viros habuisli, et quem nunc habes,non est vir tuus. seqiientibus :

Quinque viri, (|uiiu|iie sensus hominis possunt irt- jSitm et Pater, inquit, taks quwril qui adoreti'
telligi, quos tunc anima quasi quiuque virot dorai- eum. Quod homo quairit, illud diligit ;
quod non di-
nantes sibi et imperantes habel, quando oculis dc- ligit, illu*' nec quairit. Igitur quacrcre Dci est dili-
lccMbiliter videl illicila, quando auribus liiienter gere Dei. Et bene dicit nam ct Pater tales quwrit
:

audit qiiod non expedit, quando orc libentcr lo- qui adorent eum; quia qualescunque coram hoiiiini-
quitiir undc Deus offendilur.. qiiando manus ab bus sint, quanturacunque ab eo pcccando decidc-
illicilo tactu non proliibei, ncc pedcs ab iniqiiis riiii ct ])cricriiit. quos tales futuros pracscivit ct
(;ressitius retraherc studet. Hisquinque viris sextus pra^ortMnavit, quwrit cos quia diligit eos, in qua-
quodammodo Bucccdit, quando talc>, quales nunc ciinqiic peccatoruiQ voragine submcrsi sinl, inde

4
 : : :

155 noMiii.r, noMiNKHi rs. tsi

eitrahct «os piT pictiiliii nuilB cKMUciitiam, (|iiia rol- A d<'l)<al ali|in) «efrclimi, i|ihmI pnrtcr roiifltnitrni «i

ligit roH nd ki^ p(T voruiii ct pflrriMlaiii piniitonliaiii. aiidiciitnii iiiilliiiii iiilcrcHsc opi)rtr:il, (|iii>d niiii-

S(M|iiitiir :
(|iiaiii piiblicari cl dinaiiiari ci)iifc»»io dcli(!a( Kt
Syiriltts rxt Dntt, et eos, qui adoraut euin, in »pi- (piia (*juK rolloriilio illiiiH ciii bi(|ti(>batur crat eru-
ritu ct vfritalf iiportrt ailorure. Dctis iiliinn', i|iii ditio ct Kalvatio, rccti? niibiiircrtiir :

tpiriiui est, vcrr udoratiir, i|ii:iii(lo, in sfiiriiu el ve- /{(/ir/uif ergo liijdriain «uim mulier , tt abiit in

rilati' ailor:itiir, lioc csl i|iiaii(lo cxcliisis rclnis tPiii- civitulrm el diiil illit hoiiiiitibut : Yenite, et cidete

poralibtiH ct cadiuis, collcclo, iil diiiiiiiis, ad kc homtnrm ijui dtdil mtltt oiitnta iiuircuiiiiue feci. S<*d

iiitra K(> spirilu suo, ita lioiiio orat, qiiod iiiliil iii ct adliuc ipiotidic uiulicr, cinullila utKpic \h'T vinila-

oraliono sua ipuurit, iiisi boIuiu suiniiiuiii cl vrruiii tionis Kua: ct iiiHpiratioiiis gratiani (|ua:libct b(rata

bonuin, (|iiod cnncla bona cxc(Mlit. Ouando istiiiii niiiina, hijdriam tuam rrliiiquil, ipiando concupi-
tain siihliinein ])(MTcctionis (;radiiin lioiiio coiisc(Mi- Bcciitiani cl avariliaiii s:cculi, qux- pcr liydriain pu-
dcril, rcclc cuiu hc:iU\ hac nnilicrc diccrc poti^rit : tcst iiitclligi ,
pcrfcctc dcscrit. Tobt rcliclain liv-

Scio ijuia Messias venil, qui diritur Christus. Cuiii diiain potcst in civilatein abire, piitcst alioruni 30S
ergo venerit, ille nobis aununtiabit omnia. Ibi onini saluli pru>dicaiido cl duccndo utilitcr sub\ciiire.
plciuiin illiid sancti Spniliis doiiiiin, doiiiiin uli(|iic H Undc aptc subinfcrliir : Kl dixil iUis hominibut : Ve-
intcllcctus accipil, ibi dc vcra sui cogiiitione ad co- uile, cl vidcle homiiiem qui dixit inihi omnia quwcun-
gnitionciu Dci provcbitur. Cuin vcrus illc Messias que feci. Scd quia^ avarilia cl coucupisccntia non
qui dicitur Cliristus, pcr inspirationis suai uiiclio- solttm cst in divitiis ct pccunia, sed et in favurc ct

ucin oinnia ci quodainiiiodo aiiniinliabit quin bonii- inani gloria, quisqtiis, ctsi rectc vivcndo, et aliis

iiciu ntilla ila instruit liii^iia docloris, siciit bora rccte doccndo prodcssc dcsidcrat, ita ncccssc est
illn oraliouis, liora superna; infusionis. Ibi cnim hydriain suam abjiciat, ul non sc, scd Dcum lau-

vcre hoin» cuin Deo, et Dcus cuni homiiic loqtiittir, dari et magnificari concupiscal in factis et dictis

qucmadtnoduni conseoueutcr subinfcrtur; nam sc- suis, non suum, sed Dei honorem quxral. Tunc
quitur :
cniin utilis cl fructuosa cjus doctrina esse polciit.

Dicit ei Jetus : Ego sum, qui loquor tecum. l,c- sicut conscquenter evangelista subjunxit

gimusinCvangelio inlerrogassc Dominum discipulos El exierunt, inquit, de ciiitate et veniebant ai

suos : Quem dicunt Iwmiues esse /iUuin hoiilinis eum. De civitate Samaritani exetint, quando expcr-
{Matth. ivi, 13)? et diversis diversas opinioiies ho- gefacti ex praedicatione verbi Dei homines peccato-
rninum de illo exponentibus dixisse Petrum : Tu es res de civilitale, ul ita dixerim, ct vlcinitate vitio-

Christus Filius Dei vtvi {Ibid., 16), et respondissc rum Irapseuntes ad Deum, juste ct laudabil-ter vi-

Domiuum : Beatus es Simon 307 ^'"' ^ona ,

qtiia vere incipiunt. Sequitur :

earo el sanguis non revelavit tibi, sed Pater meus qui Interea rogabant eum discipuli dicenles : Rabbi,
incoelisest {ibid., 17). Confessionein di scipuli lau- manduca. Ille autem dixit eis : Ego cibum habto
davit. non tamen ei vcl alicui discipulorum suorum manducare, quem vos nescilis. Cibus Chrisli est sa-
tam apertis vevbis se manifeslavit, ut diceret £170 : lus nostra. Ilunc ejus cibum ipsi necdum sciebaRt.
sum. sicut bealce huic nuilieri, cui dixit Ego sum, : Unde et dicebant : ISunquid aliquis attulit ei mcn-
qui loquor tccum, jam lunc exemplificans nobis et ducare? Dtcit eis Jesus : Meus cibus est ut faciam

proesignans ineffabilem illain misericordiam, quam volun}atem ejus qui misit me, ut perficiam cpus ej:::.

quotidie adhuc cum peccatoribus operatur, quos Voluntas Dei Patris erat, ut homo, quera ad imagi'
dum priinum per visitationis suse gratiam ad co- nem et similitudinera suara creaverat, Unigcnili sui

gnoscendum seipsos illuminat, postinodum ad 0.0- passione recrearetur quia imperfectum quodam-
giioscendum etiain se in bonitatis suse dulcedioe modo opus ejus erat, quandiu per raorlem Filii sui
uiisericorditer sublevat. Seqtiilur: homo redeinptus non erat. Sed quia jam jamque
Et continuo venerunt discipuli ejus, et mirabantur D terapus instabat,quod ad perficiendum idem opus
quia cum muliere loquebalur. Nemo tamen dixit Dci Patris Deus Filius se praeparabat, eis, quos in
Quid quceris, aut quid toqueris cum ea? Diligebant salvalione generis humani cooperatores et mini-
eum sicut filii patrem dulcissimuni ; metuebant eum stros habere voluii, eamdem redemptionem aperuit,
sicut discipuli magistrum reverendissimum. Ideo- cum dixit

que licet mirarentur quia cum muUere loquebatur, Nonne vos dicitis quod adhuc qualuor menses
quid cum ca loqueretur dicere non audebant, quia sunt, et messis venit ? In quatuor his mensibus vel
debitam tam raetuendo magistro reverentiam et ho- quatuor cardinales virlules, prudentia, leraperan-
norem deferebant. Et qiiia neque Petrum neque Ja- tia, fortitudo et justiiia, vel quatuor tempora, tem-
cobum vel Joannem, neque aliquem discipuloriyim pus utique ante legem, 309 ^<^°iP"s sub lege, lem-
5uoruin adesse et interesse voluit, ubi peccatriceiti pus sub graiia, teinpus fuluri judicii non inconve-
hanc mulierem ad cognitionem et confess'onem nienier, ut arbiiroi', possunt accipi. Evolulo illo

veatus sui ducere et doccre disposuit, in hoc raani- quarto mense, die utique ircmendi judicii, viessis

festum nobis exemDlum dedit et docuraentum quanta jUa desiderabilis et jucundatenff, inqua oranespraB*
Inter confessorem et con.r!tentera familiaritas esse de^linati ad viiam de agro iQortaljtatis hujus s'acci>

PAinoL. CLXXJV. S
 : ,:, ,

335 VES. GODEFIUDI ABBATIS ADMONTEiNSlS 236

deniiir, at«fue in hcrrca coelestis beatae immorlali- A legeiido extollitut ct honoraiur, jucunda illaetcvlc-
Ulis reponcuur et condentur. Sed.quia messem bria fulura; vitxgaudia pronunliare videtur. ToU
islam » patriarchis et prophetis inchoalam per eos- enim hodierni odicii excellentia singulari» et magnae
dem beatos aposlolos perfici et consummari voluit, cujusdain Ixlitix modiim ,
qnse nou habcbil modum,
subjecit et ait praescribit quae ut ita dicam , in cantu suo etiaiii

Ecce dico vobis; Levate oculos vestros et videte paschalis diei solemnia prxcedit. L'bi enim, aut
regiones,quomodo albce sunljatn ad messem. Ac si quando in veritate et vero gaudio cantari potcrit
aperte diceret: Ecce ego, qui propter salvandum Introitus : La:tare, Jerusalem , el conventum facite,
genns humanum descendi in bunc mundum, in omnes qui diligitis eam, nisi quando magnus et verus
mundo diu esse nolo. Opus meum per nos consura- Pontifex noster Jesus Christus oniniLusponlifica-
mari volo. Ecce dico vobis : Levate ocuhs veslros. libus indumentis stiis ornatus infra Sancta san-
Beati enim ocull , qui vident quae vos videtis. De ctoriim acccsserit? Quotidie quasi ex parte sacris
vobis enira dictum est : In omnem terram exivit et pretiosis veslibjis induitur et ornatur, quando-
sonus eorum , et in pnes orbis terrce verba eorum cunque suorum eletvoriim animas, de hoc carcere
{Psal. XVIII, 5; Rom. x, 18). Et videle regiones mortis liberatas, ad Jecorem sui stola immoitalitatis
diversas utique nationes populorum qnomodo albce B induere dignatur. Sed tamen quandiu adhuc alia
,

tunt jam ad mensem , hoc est, per vestrum ministe- portio membrorum cjus in terris pcrcgrinatur, ne-
rium albificandae et innovandae sunt per fidem, quam quaquam Pontifex noster plene et perfecte corani
ex praedicatione vestra suscepturi sunt in baptismi pnpulo suo ornatus incedit. Qui cum in generali re-
regeneralione. surrectione omnia inembra sua ad se collcgeril, et
Et qui metit , mercedem accipit et congregnt fru- ad desideratam pra^inii gloriam perduxerit', vere ad
ctum in vilam ceternam,ut et qui seminat simul gau- integrum ornaius ad altare jara missam suam cele-
deat et qui melit. Per eum^ttj seminat braturus proccdct millium conjuncta
, ordinem , , ubi miliia
patriarcharum prophetarum significabat per eum
et psallentibus angelicis choris personare et jubilare
;

qut metit, ordinem apostolicum inteliigi voluil. Nam Lcetare, Jerusalem et conven-
debent sic incipientes :

quod palriarchae et prophetie 310 in dolore et ge- tum facite, omnes qui eam
diligitis ; gaudete cum lae-
mitu seminaverunt, hoc in gaudio et exsultatione titic^ Quid esl dicere, gaudete cum la;titia ? Suflicerel
apostoli messuerunt. Nonne in dolore et labore enim dixisse, gaudete. Sed idcirco addidil , cum ice-
Abraham seminavit, qui pro adipiscendo semine illo, tilia , ul et in corpore et in aiiima gaudcre eos in-
in quo omnes gcntes benedicendae erant,
cgressus sinuaret. Si cnim in corpore et non in anima , aut
>fle le ra et cognatione sua , peregrinatus in tcrra in anima el non in corpore gaudercnt , non utique
aJiena, nxore siiblala, multa dura s -stinuit el ad- cum lanitia gaudeient. Sed gaudebunt cum Uctitia
versa? Seminaverur.t utiquede carne sua aUer alte- qiiia cl in corpore cl in anima plena , certa, secura
nira gencrando, siculscripturaesl: A6rrt/i«m genuit aoternae felicitalis gaudia possidebunt. Saliabuntur
Itaac, Isaac aulem genuit Jacob {Mattli. i , 2). Seini- 312 quoqiie ab uberibus consvlalionis coelestis iilius

naverunt praedicando fufiirara Christi incarnalio- civitatis, ubi omiii abstcrsa dcsolatione lac perpetuae
ncm , figuris et jen"gmatib'is proefigurando cl
prx- consolalionis sugcnt, quo lacle semper nuiriunlur,
nunliando. Sed quod seminavprunt, nonmcssueriint sempcr polantur cl inr brianlur.
qniaeiim, quem exspcctabant Dominiim nostnnii , Qiiod aiilem subjiingiliir verssis ; Lwtalussuminlii»
Jesiira Christum vcnicntcm in carne non viderunl quccdicta sunt niilii,in dumum Doniini ibimus{Psal.
«ed trisles et gemenies cum omni posteritate sua ad cxxi, i); ilemquc in Gradiiali : Lwtalus stim in his quce
jnfernum desceiideriint. Sed quia ct illos per mortem dicta sunt mihi ; qnid est, nisi quod diiplex iste can-
siiam salvatiirus ct consolaturu.'; erat , recte dicebat tus duplicem corpoi is ot animae gloriam insinual? Ad
Et quimelit,mercedem accipit, etcongregal fructumin h;pc gaiidia obtinciida docct et diicil iios hodieriia
vitam a-ternam , nt et qui semiuat siwul gaudeat sancli Evangelii Icctio, qiiae de quinquc panibus ct
\)
fJ ^HJ me/>7. Acsi dixissct: Vos bapti7.aiido, et fidem diiobiis piscibus quinque miilia h minum salbta
meam priedicando aiq-ie doccndo icgiones, id est na commemo:at ,
quae vere figura snnt illius satictatis
tionessalvanrlorum inconim. nielolis, cl mcrce dem qiiae erit sinc fasiidio, et dcsiderii illius visinnis
immarcpscibilcin .Ticrnae bcatid.dinis coronam acci- qiirc erit sinc ixdio. Qiiod autem hiijiis cvangclic.u
pietis, el congreg.ibitis. fructiim in v.tam aitcninin, lcdionis verba scqiicntia alio tcmpore lcgunliir, el
patriarcha: iitiquc ct prophetae mei, qui seini-
Jt et iili,
pnccedentia reticentur, et modo cum pr.-ccedentibus
layenint , et vos, qui melitis, simul gauJeatis, hoc scqiieniia recitantur, videiur mihi haec esse ratio,
esl ut devestra el toliiis buniaiii.j!;cncrissalutepariter
qiiodquafuor Domini sacramenta, passionis, mortis,
cxsullftis pcr inJinita s«»ciila l^< nloruin. Amcn. resnrrecfionis ct asccnsionis ejiis, quK in proxiiuo

311 nOMILIA XXXV. siimiis cclcbratiiri , siifiicienler in eis exprcssa in-

I!» IK>¥I.MCA<I IV QLADRAGCSm* rHHfV. veniiintur; qii.i; sic unusquisqiie nostritra intucri
Abiil Jcfut trant mare Gulil(v<r, ^uod esl Tiberia- et vcncrari Jcbct , iit per h.-cc contingere mcreatur
dit. {Joan. vi). ad Dei visionein cl porfect.Tm cjus cognitionem.
UDdiem» Dominica, quce tam festive canendo el Abiil Jetus, inquit cvangclista, tram mare GaU-
 : : ;

'i3T IIOMII.U: IH)MIMCAM>S. tss

latat ,
quiiil chI Tibi-nuilit. Murc ihiiiHliiiii KiKiiilir:il \ iioliiii Hiilitracli kiiiil 7 Si<' (tljm (|iil nobibi iiiii ImmIid

inugnu a|)ti(iitliiio ct «'OHgiiKuilia Su m (•iiiiii iNurr coiivcrkaiilur, ( rai» foi laiitiK (rjiikcunl < l iioii kiib-

dicluiu enl al> uiiiuiiUuliini , (h> (|ii(hI biiUum (^bl rt kiklunt. Tolluntur a iiolii» kubito.rt dciiKcpk non ll»'

innarum , tlc nua Incoiigi-iK; iiiiindua inlo niuriii vcniuntur. Scd (ranKltu ihto fai tu ct (lnilo Ix-atl

nohiiiK^ ('('iiKclur ]>ro|i(('r uuiaritiKliin-iii |h'( ('aloruiii, i|iiilil)c( pi>r\ciiiiiii( ud Uieiii fehtum Judaorum. Iii

in (|iiilius oiiiiu' liiiiiiaiiiiiii (,'i'iiiis sic iiuiiicrKiiiii coii- dic lcslo Judj'oriitii |)ohsuiiiuh ai i ipcre ('l.iri(jU'iii

l;ilMiil , cl niilliis Chsct i|iii :iiiiaritii(liiiciii nio^lis c( gauiliuiii aii^i^luruiii, (|ui idco iuiiai, id Ckl cuii-
ci ({(^liciina) (>n'iit;cr(; poKsct. Iloc niitcni nurc l)o- fitcnlet, ({uia iii(*ciisal)ili voce laudant ct glorincant

inino noslro Jcsu (.)lirislo nnird cr:i( Culilirir qiiod nomcn Dci Pa(ris. Ad litinc Kplciidoicm \\\^\% el

irtiuniliis (licitiir, qui:t tnins maie istiiis niiiinli sic. rcbtiv;c ilici, (|iiciii ^'iiiiKti an(;cli liabcut, clci (i |>0k(

abiil , (|iiO(l KoluK k>iiii> pccculi iii:iciilu concc|)tiiai el i'asclia (ransciiiU, tibi iiiaiic vcl vcspoia iion accc-
na(us, 313 omiii. vi(;i sua nec v(>rl)0, nec opcie ,
dcl. In pracsciiti iiaiiii|iic vila vcbpcrc c( niaiic erit

iicc oogitadouc (lcli(|tiit ; sic in asKunipla proplcr nos vcs[icre dico, diini lragili(a(c piopiiie carnis i\\%
liumunil:it(.' vivciis iil>iil, pcrfcctc .1 malis (lccliiiaiido (li.iholi tcii(amcn(is, vcl iiiuiidi advcrsUadbus aul
traus maie Giililinr. (".iijus cxccllciitia passionis iii- prospcrilatibus i(a pr.cpcdimitr, ii( Doiim ( Inic vi-

nuidir in vcibo 'M/utkk/ia-. Tibcrias ciiim in(crprc- " dcrc lUMiucuniiis; niaiic vcro, diiin lorpore iios(ro

Utur bonitits ejns. Ipsa cniin bonltas c( inisericordia cxeusso aliijuantuia divina: clarilalis lux corda ir-

ejus, (iu;r ciiin iuoiiicinio nosd':» carnis inilui lccK, radiavcrit. In illa aulcm u;tcrnx vita: jucunditate
cadem boni(;»s cjus c( visio boni(a(is cjus fcci( iniio- non ncccdcl inanc vcl vcspcia, S(;d unus feslus dics

ccntcni pro noccii(ibus , jiis(um pro injiislis vclle crit Juda'oruin, sanctdrum vidclii t;t aiigcloruiii ti

pali (>( luori, ut inimicitias iu carnc sua cvacunns ai-iiiuaruin Ocuin perpctuo coii(i(ciilium tt laiidnii-

ail Deuin Pa(rcin aoccssnin prxstnrc( , originale (iuin. L'( autein nos coiilitcnlcs c( laudan(cs ad diciii

pcccadun delcrc( , remissioucin peccatornm con- fes(uiu isluiu perducere(, ad Loc oculos uiisericur-
donarc(. Uaquc duiu sic abirot , dum sic pali, dix' suce seinper ab initio sublcvavi(, sicu( in consc-
luori ct resurgcrc voluisscl, fac(uni cst quod sub- qucntibus Evangcliuiu ait

jungitur Cum ergo sublevassei oculot Jesus, et vidisset

Et sequebatur eum mullitudd magua quw vi- quia mulliludo maxima venil ad euin. Qiiod nunc di-
derat signa quas faciebal super liis qui infirmabanlur. cil simpliciler cum levassel, sed cum sublevassel, boc
In multitudine liac magna primitiva Ecclesia, qu3e niihi signiPicari vidclur, qiiod seinpcr nb initio ab-
cocpit in Apostolis, potesl accipi : qux idco magna ^ sconditum erat, quo pacto Deus absconditus bomo
i-...._ ^. •
-. ... *-• •/ • -. - ,
dicitur, quia niagna erat tam nuraero quaiu ct rae- manifes(us in llne sxculorum lieri dignareiur. Et
rito. De qua cliain luultiludine scriptum est qued quoniam omnes salvati in prxdesiinationeejuscrjnt,
multitudinis crcdentium esset cor unum el anima bene dicitur suLlcvasse oculos ct vidisse uiaximam
una (.\ct. IV, 52). IIxc muUitudo magna Dominuni multitudinem venientem ad sc. In maxiina i ac niul-
scqiicbatur visis signis cjus, signis dico buinililatis titudinc sancti aposloli possunt designari, qui digne
et abjcotionis ejus, irrisionum, flagellorum, mortis et jiiste prupter merilorum emincnliam »ifij;i/;ia

et resurrectionis. Quaj signa facta sunt super his multiiudo nominautur, quia omnibus patrlarcbis,
qui infirmabantur, quia qnod sic corpus suum ad oinnibus prophetis eminebai\l, qui vcre 315 bcatos
tonnenla ct poenas cxposuil, ob boc ulique fecit ut oculos, bealas aures liabuerunl, quib-as Dcum videre
oinnein aniinarum nostranim uufcrrei languorem, et andire ineruerunt, quibus omnia tanquam amicis
omnein redonarel et rcstiiuercl lirmilatein et sani- suis nota lecit quae a Patre audivit. Maiima auteiu
tatem. Pcracta aulein dispensaiione, propter quam niu/iiiudonun soluin ilii, sed et omnes iiniiatoreseo-
vcnerat, rum dicuntur qui lerreua contempserunt, et non so>
Subiit, nt evangelista ait, in montcm, et ibi sedebat lum mundi contemptorcs exsiiterunt, imo corpora
cMtn discipulis suis. Jn montem Dominus subiit, Q svia diversis et inGnitis suppliciis usque ad moriein
qiiando post gaudium et trium)>hum resun^ectionis exposuerunt. Hinc etiam maxima mnltiiudo corain
ad dexlerain Patris victor ascendcns conscdit. Ibi Domino fuerunt et sunt, qui non solum pra;ceplo,
sublalus a nobis manel cuin discipuHs, sanctis vide- sed et consilio Doiuini oLaudire deceitarunt, de
licct spirilibusangelicis, cuin quoe«t Illis continua quibus apostoius Paulus ait : De virninibus prrrce-
feslivitas, solemnis jucunditas, perpes et felix so- ptum Domini non Itabeo, consiliuiti autem do (J Cor.
cielas. De quoruin lesto die mox subjungitur : vii, 25). Igitur quia Deus Paler omni tempore omni
Erat autem proximum Pascfia, dies feslus Judaeo- generis humani saiuti pr^vidit, omni tenipore, ante
rum. Pascha trawsitMsdicitur. Transitus iste exitum legem, sub lege, sub gratia prxdicatores sun$ misil,
et iransitum vilx nostrae potest designare. 314 visaque hac maxima muliitudinc dicit ai Pliili'^-

Qui rcvera est in proximo quia qiiamvis nobis prse- pum t

sentis exsilii labor diutinas iiinectere moras videa- Vnde emenius panes, ut manducenl ki ? Per Pliilip-

tur, tainen certa ct proxima mors omnibus immi- pum Yeteris Testaroenti prxdicatores possunt accipi,
net et inslat. Nonne videtis, dilectissimi, quomodo in quibuset per quos Deus loquens adventum suuiu
hi qui nobidcum transai^to anno fucruHt, jam a pioniittcbat, a quibus Deus crealor crcdebatar. e^
 : ;

C39 VEN. GODEFRIBl ADUATIS ADMONTEXSIS SO

ab eo salus et redeinptio exspeclabatur ; quomodo A men tUHm Iratribus meis {Psal. \xi, 23). Qiiid isli
vero eadem salus iinplenda el pcrficienda foret, ex- Domini Dei fratres evangelizanl ? Est, inquiuul, puef
ceplis paucis, quibus de virginc nascitnruin scire untishic. Ecce, inqiiiunt, puer natus estnobis, filius
singnlariter in munerc datum esl, a ca;teris fidelibiis datus est nobis. {Jsa. ix, G.) Tota namque praedica-
non agnoscebatijr. Et qiiia seinper in Eoclcsia Dei tio illorum est de puero isto, de pucro uno Domino
ab inilio fuit (ides incarnationisetpassionisChristi, nostro Jesu Christo, qui bene 317
et oplime puer
et nunquam defuennU, qui hsec cognovernnt, licet nominatur, eo quod totus puriis, lotus integer, totu»
videre et comprehendere elTeclu non meruerint, immaculalus fuit, qui non soluin puer, sed et unu»
apte inferl Evangclista : puer diciiur, quia unus erat in divinitate, unus in
Hoc atUem dicebat tentans enin, Eral autem eis huinanitate. Et qui sic unus et singularis puer eral,
tenlatio magna scire el nescire ; scire quandoque hic quoquepi/er esse non recusavil. Uic verbum est
veulurura, sed nescire quando ct quomodo futuruin. demonslrativum et infinitivum, pcr quod inuuitur,
Ipse enim sciebatquid esset facturus. Patriarchis et «lernum el immorlale, teniporale et mortale pro no-
prophetis ignorantibus, Deus Paler solus noverat bis factum. Qui habuit quinque panes hordeaceos t

tempus et horain, in quo Filium uusaa.l r par^i- duos pisces. In quinque panibus bordeaceis, sicut
tionem hominum venire disposuera!, i.l bonum B ssepe diximus, et audiviraus, quinque libri Moysi»
suura homo reciperet, ad quod ab ijjitid condiliis vbI quinque sensus hominis possunt accipi.
fuerat. Sed et si ad Pliilippum rofc . « vohimus quod Sed tamen adhuC aliquid emincntius in quinque
dicitur, ipse enim sciebat quid ssset fccturus, hoe panibus istis possumiis inlelligere. Sancta quippe
potest sentiri, quod Palriarchae et prophetae bcne Scriplura, qiiae summi Regis estgazophylacium, lan-
noverant, quod dubiis el clausis sententiis usque ad tis superabundat divitiis, ut muUa tribuat, et lanieii
tempiis, quo hsec in verilate manifcstanda essent, inexbausta semper inveniatur. Possumus in quinque
pronuntiare 316 deberent, quod et ipsum in re- panibus his quinque Dominici corporis sensus, vi-
jsponsione Philippi innuitur, qui ait siira, auditum, gustura, odoratiim et tactum intclll'*

Ducentorum denariorum panes non sufficiunt eis, gere, quos, ut cseteri homines, in assumpta propter
vt unusquisque modicum qnid accipiat. In ducentis nos humanitate dignalus est habere. Sed cur isto»
Lex enim quasi
denariis legcm et prophetas accipe. non potius similagineos, sed hordeaceos dixerimus?
centam denariorum panes habuit sermo prophetise ; Ob hanc utique causara ; quia habet aliquid in se hor-
oentum denariorum panes habuit, quia, ut dixtmus, deum, quod sana fide, sano iniellectu aptari possil
credere in Deuin, et Salvalorem in carne venturum Ghristo. Hordeum, ut iiostis, aspcrum csl ct purum.
prsecinuit ct docuit. Sed isti panes ad salutem sufli- Fuit secundum quaradam similitudinera boc Chri-

«ientes non erant, donec unusquisque modicum stus, non certe aliis austcrus, non erga aliquem im*

qnid, hoc e^t donec illum qui secundura divinitatem mitis et durus, qui circa oinnes bomincs pius et mi«

incomprehensibile quid est, modicum et parvum in sericors fuit sed sibimctipsi auslcrus, sibimct valde

liumanitatesiia snscipereet videremererentur. Unde erat durus.Oiunem quippe niundanx voluptatis con-

nnssus quondam Moyses ad liberandum Israelilicuin cupiscentiam, quae quidem suavis et deiectabilis esl

populum scse ad boc opus idoneum nonesse pro- carni, sic a quinque sensibus siiis fiinditus aliena-

< hinians, ul ille vcniret, qui et se et omnes salvaret, vit, ut nil unqiiam, quod caro blanditur etrequiril
orat dicens Obsecro, Domine, milte, quem missurus
:
illis admittcret, sed in orani justilia et sanctitatd
es. {Exod. IV, 15.) Hinc et Isaias eodem flagrans de- ultraomnes horeincs conservarel. Durus erga se-
siderio arebat : Vtinam disrumperes cwlos et descen- ipsum fuit quando qui nil peccali conlraxil qnod
,

deres ! {Isti, Lxiv, {). Cessanlibus autem illis Novi per jcjuniuin dcberet emundari, quadraginta dieruin
Testamenti praccones accesserunt, qui per Andreara et quadraginta noctiiim jejuniuin pcregit. Dnrus cl
possiint arcipi, a qiiibus prrcdicalur et modus re- austerus sibiniel factiis est in passione, cum pro sei*

(Jemplionts et qualitas pcrsona; Redemptoris. vis suis tantus Dominus cruciari colaphizari, con-
D ,

Dicitci, inqiiil cvangelista, unus ex discipulis ejus, spui ct a judice Pilato ligari et flagellari voluit, et ad
Andreas, frater Simonis Peiri : Est piter unus hic, iiltimum mcdius duorum latroniim 318 tanquam
(lui habet quinque panes hordeaceos et duos pisces. l.itro raori dignalus esl in ara crucis.
Per Simonem, qui obcdiens, cl Petrum, qni aijno- Sed rec pr.xlercundum quod hordeum pabulnm
scens intcrprclatur, unum cuindcmqiic Filium Dci csl junicnlonim. Esl elChristus pabulum cl refectio

Rccipe, qiii vere Simon, id est obediens Dco Patri juiucntorum suorum, illornm videlicel qui juinvnla
usqiic ad inorlcm fiiit, qui vcre Petrus, hoc csl ngno- cjus esse cupiunt. qui ei per bonje ct laiidabiliscon-
scens didlwr. Noxit eniin oninia, anlcquam fiant vcrsationis stiidiiim ferunl cl iiiipendunt adjiimen-

Rolus ipse cst, qni liiimani rordis abyssiim scrutalur lum. IIiijus Domini jumenlum secsseDavid asserit

«l pcnetrat. Iliijus frater Andreas, sanrti vidclicct dicens : Utjumenlum factus sum apud ic{PsaJ. lxxiii,

apostoli prinripalitcr aliique pra>dir:ilorcs fiierunt 23). Itcin de cisdcm jumentis: Homines, inquit, et

ei siml, fjiios etiam ipsc fratrcs siios noniinare di- jumcnlti salvnbis, Domine {Psal. xxw, 7). Horaines

gO«liis cst diccns : Ile , nuntiate fralribus meis siinl Iioni prslati, jtimenta snbdili, quoruin utrique

(Maifh. xxviii, 10.) Ilem in alioloco : yarrabo no- salT«ntUr, si muUipkx illos omnipolcntis Dei uii«t^

d
 :

211 IIOMILIA: UOMIMCAl.LS. M»

Virordia rcsplrftfft digncliir. Ilirr dr quiiuiue panibut \ pU?rca ul liiiiiiilililrm cju» ImiJpiiiur et uetoffiUr.

pDssiiiil a< ripi, lumo (|iiitl il in dtiobut pitcibut »i*n- recil (|iiod mibjiiiigilur

liri possil vidcainuii. Accepit ergu panrt Jeiui. Accrpit a noliit quod
iioshuin chl, (|uia Ikiiiio pi(ipi4T honiiiic» faclun nt,
In duohut pitcihut dlvinilafi rt aniinn CltrUti valct
(|iiod CNt nciipere panci JcikUm.
liitcliiKi. Kl noii inrongino pcr pitcet divinilas cl
F.l cum ijratiut eijiiiel, ditlribuit ditcumbtn!ibut.
aninia (llnisli accipiliir, i|ni si( nt inoris cst |»is(iiiin
Miillah gruliai DoiiiinuH iiohtirr JckUt Chriblu» egit,
hititarc in a(|His : sic (|nali unionc divinilas ct aiiinia
(;tii divcrHa» cl iii(iiiitaH iKuiitalih sua- gratiaA oiimi
C.liribti unu in co pcrsona fucril, a niillo niortalinin
luiitiaiio gcncri ohlciidit ct cxliibuit. Noiiik; prxci-
Kiri cl invcstitjari potuil. Ciiiu vero iiicllaliilis illa
piias ijralias eijil, (ittaiiiln dc ((rlo iii iili-iuiii VifKi-
jucunditas advcncril , qua (andcin collccto Clirisli
nis dcH((>ndit? Nuiuiuid gruiiut saliilifciaa iion egil,
corporc in ca'lo pcrfruciniir, «iiio isli pi>,cct (juasi
cuin dc cjtisdcni Virginis utero tan(|iiain sponbii*
dc a^juis Iralumtur, cl ad connosccnduin, ainanduin
laudandum npponuntur. Scd inlcM' l):cc quia nulli
proccisit de thalaino? Nonnc niult;i.s graliat egit
et
oinni tcniporc, (|uo cuni honiinibuh (onvcisuliig
inortaliuin pcrlecte scire el nossceaquaR dcClirislo
320*'^^ oraiido, sanaiulo prx-dicaiido? Allamen
quuudoiiuc rcvelanJa sunt fas cst , apte subjun- ,

^ plciias ct pcrfci tas graiias nunquam egit , nisi hora

guiit -.

illa , quando pati et mori voluil, ac dilcctani aiii-

Sed hccc quid iuul inter tanlos? Ac si dicant :

niain suain pro dilcctoribiis suis poneredignatusest.

Domine, magna cl gloriosa valdedc lcdicutilur, pijc-
Ilis gratiarum a< tionibiis ( oiisuiiinialis ct p(Mactis
clara et inefrabilia de tc et regni tui gloria enarran-
pulchie cl elegantcr dictum est quia dittribuil di-
tur, scd nos pusilli, nos infinni iniranuir quid sint
scumbenlibus. Scipsuin enini tam vivisquam dcfun-
hax inter tantos, inter lnntos vidclicct principes cocli
ctis distribuit , seipsum dispertiit ditcumbenlibut,
angelorum ct arcbangcloruin, alioriiinqne bealoruin
quando humilibus suis, elcctx scilicel genitrici sux
spirituum, in quoruiu niedio sedens teipsum, qnalis
Maric-e cl Mariai Magdalenae, quae ciica sepulturam
es , in deliciis tuis inanifestas el exbibes. Scd o
ejus soUicila fuit, et Joscpli, Nicodemo, apostoUs
qiiando nos minimos et indignos isla videre et pos-
et aliis diligentibus se corpus suum vulneraliMn, lan-
sidere conlingal inf^r tmtos ! Post ista suspiria, post
cealum dcrcliquit in.sxculo. Disiribuit se rfijcum-
ista covdis desideria, qna \irtute inter tantos venire
bentibus ,
quando humilcs suos cum divinitate ot
debeamus , conscqueutcr edocet Dominus dicens
anima visilavit in infcrno. Distribuit se, quando
npostolis
f,
poni voluit in monumentum, ul nec ibi saltem dces-
319 Facite homines discumbere. Bene et veraci-
sel, sed juxta aliorum cerpora sanclorum rcqiiie-
ter discumbit qui, non alta de se sentiens, in pro- sceret. Divinilate et anitua piicesto fuit in inferno,
funda cordis bumilitate sese Ex antiquo deinittit.
ubi exspectantes se, quanliim volebaot et desidera-
denique paire noslro Ada polius extoUi quam hu- bant , duobus piscibus, id est praesentia divinitatis
miliari didicimus cx novo vero Ada Patre nostro
;
et sanctx animx suae implevit et sanavit. Et bene de
iion nisi humilitatis modum et formam tenemus, dc duobus piscibus distribuit, quanlum tolebant, quia
qua mox subiuferlur :
electi et sancti illi Abel , Noe , Moyses, Abraharo ct

Erat autem fennm mtiltum xn loco. Quid per fc- alii perplures, qui dudum apud inferos Christum
rittrn multum nisi
raulta magna , et pretiosa caro exspeclaverunt, nequaquam ab inilio saeculi usque
Christi? Hoc fenum multum erat in loco? In quo ad horam descensus illius ad iuleros, quod deside-
loco ? Lj utero scilicet beatae el intemeratoe virginis raveraiil acceperunt, sed tunc demum satiati sunt,

Mariae , de qua conceplus et natus , lemporalis ei et acceperunt, praesente eo, in quantum volebant.
localis ficri vohiit, qui secundum divinitaiera suam Vt autem iwpleti suvt. Inipleli sunt omni buno,

«ternus, immorlalis, incomprebensibilis, non loca- viso eo in inferno, impleti sunt omni laetitia agnito
lis fuit. Hujus humilitatis vestigia omnes imitati D eo, quia, ut ipse ait, hwc est vita celerna , ut cogno-
sunt qui nos pnecesserunt , et regnuin ccelorum scant te solum Deum, et quem misisli Jesum C/iri-

adepti sunt, quoniam per magnam humilitatis per- stum {Joan. wii, 3). Impleii sunt omni abuDdonlia
fectionem Deo pjacuerunt, juxta quod sequitur : bonorum ejus, quando eduxil eos de inferno in pa-
Discvbtierunt ergo viri numero quasi quinqne mil- radisum, de paradisoiu ccclum. Sed et vivi implcti

lia. Horum exemplo et uos fratres discumbamus, sunt omni bono et gaudio illi videlicet specialius,
corde et corpore humilieraur, quia si hoc modo bu- qui eum videre et audire meruerunt, quibus ipse ait:
miliamur, vere virt , vere fortes coram Domino in- Beati oculi , qui videnl qui^ vos tidelis. Muiti eiiim
veniemur. Sed notandum quod discumbentes tiri reges el prophetce volnerunl tidere quce videtis, et non
sint rinmero quasi quinque millia. Suinus enim nunc vidcntnt, et audire quw audilis, et ncn audierunt {Lue.
iion in pleiia , sed quasi in quadam similitudine hu- X, 24). Impleti sunt omni suavitate el jucuudilale
niililatis ; et ideo interim, donec de medio fiat, ex- videntes eura resurrexisse a mortuis. Impleli sunt
tolli fugiamus, humiliari diligamus, ul illuc venire et saturati sunt iueffabili 321 bouo, quando post
nierearaur, ubi sine quasi simus, el in veritale quod ascensionera ejus mirifica et inaudita Spiriius sancti
sumns, simus. Qnia vero difTicile esl humiliari, pro- dona pcrccpcrv.nt. Sic ci sic iinpielis dixit eis :
 : :

243 TEN. GODEFRIDI ABBATIS ADilOMEMSlS iU

CtHigile qune supcrareruul frcgtncnta, tie percant. A sumiis, qui vidcimis signa, qiicc fecit, sigfia mor
Qiiae el quali,'» paniim isturum fragmenla luerunt? lis, signa scpulturx^ signa resurrectionis et ascen-
cl ubi vel qiianfio facta snnt ? Fragmenta ista snnt sionis ejus, qui ct dicere possumus : Quia hic est
quinque Doininici corporis vulncra, qiiibus, ul ita vere propheta, qui vcniurus est in Mundutti ad dam-
«iicam, animam a corpore confrcgit, (luando cla- nandum inipios, ad femunerandura electos. llunc
mans in crnce exspiravit. De iiis fraywenlis proprie sediilo deprccemur, ut nos in futura vita panibus
diclHm est, superarcrnnl, qiiia per illa supcratus istis ct piscibus, id est divinitate et/bumanitale sua
esl diabolus, tartara confracta, originaie peccalum implere dignetur, ct quia in proximo esl Pascha
'Jeietiim, janua rcgni aperta. Qiiaj niniirum fra- dies festus Juda-orum, nos post transitum et exi-
timenta periissent, si ea apostoli toti nuindo non lum bujus vita^ nostrrc, ad dicm fcstiim angelorum
insinuassent. Essemiis enini quasi gentes et Judsei, pervenire conccdat, iibi et nos in una civitate viven-
qui non c rcdiint, si fraqmenta, id esl si sacramenta tium et laudantium Deum inveniamus per inGnita
incarnationis, passionis, resurrectionis ct a.scen- ssecula ssculoium, .Vmen.
sionis cjus abscondita csscnt a nobis. Fnde Domi-
mis 323 IIOMILIA XXXYI
coUiciere illa apostolis pr«;cppit, ciim missis in
orbem ad praedicandiim ait : Euntes, docete omues B IN DOMINICAM V Ol'.Vnn.\GESIM/E, SEU PASSIOMS
PR15U.
gentes baplizantes eos iu nomine Patris, et Filii, et
Spiritvs sancli {Matllt. xxviii, \0). Et item : Eritis Qnis ex vobis arguet me de peccalo? Si veritatent

tuilii testcs in Jerusalem, et in omni Judaa et Sama- dico, quare vos non creditis tnilii ? Qui ex Deo est,

rin et usqne ad idlimum terriv {tict.

verba Dei audit {Joan. viii),
i, 8).

Collecjerutit ergo, et impleverunt duodecim cophi- Tota vita et doctrina Chrisli norma et inslitutio

noi fragmetitorum de quinque panibus hordeaceis, est filiorum ejus. Et ideo si diligenter intendimus
quw superfverunt liis qui manducaverant. Equidem verba hujus sancti Evangelii, quoddam, ut ita di-

omni diligcnlia et solliciludine fragmetila Christi cam, monitoriuin ct exhortalio sunt noslnt; salutis,
collegerunt, ei ittipleverunl duodecim caphinos fra- Noverat quidem Fiiius Dei pariim aut nihil ulilila-
{jmentorum, quando, quae fides tenenda essct, cor- lis conferre verba et sermonem ejus niise^^is Judaeis;
dibus auditorum aperuernnt. Satis nempe stndiose et ideo quKcunqtie dixit, docuit fl fecit, propter
fragmenta ista cotlegerunt , ciim Symboluin Credo clcclos siios dixit et feciC,
in Denm composneriinl, in quo oinnia fragmentn Quis ex vobis, inquit, arguet me de peccatoj
Christi, omnia videlicet sacrau^.enta cjiis distincte Christum, Dei virtulem ct Dei Sapientiam, quis un-
r
recitata et prolata inveniunliir. Qiiod aulem ait quam de peccato arguere potuil, qui lolns sanctus,
De quinque panibus, qum superfuerutit his qtii tnan- lotus in omnl vita sua iinmaculatus exstitil? Car-
ducaverant, pr.xtermissis etiain duobus piscibus, nis enim ideo assumpsit verilatem et [Cod. sed]
lioc significare vidctur quod isti qninque panes, peccati similitudincm, ut bomo per illum disceret
Dominici ntiqiie 322 corporis sensiis superfuerunl qualitcr pro terrenis cceleslia, pro caducis ablerna
his qui erant in inlerno quia non ntsi solani divini- commutare et adipisci dcbeiet. Quod bene lectio
latcm el animam Christi, ut prajdiclum os!, vide- hodierna testatur, quse verbis sancti Evangelii satis
runl. Ilsec omnia beati iili discipuli coUegerunl. concordare vidolur, in quo niiilla nimis erga nos
Exemplo ergo ncbis sint, ul et nos similiier fa- dilectio Dei sic coinniendatiir. Cliristus, inquil apo-
ciamus. Cuncla, qux pro nobis fecit et dixit, qu;c- stolus Pauhis, assisletis Ponlifex futurorum bono"
quc pati dijrnatus est, (olligainus fragmenla panum rum. Pontifex noster Christus dicitnr quia quando
ejiis in copliinis nosliis , id csl in cordibus noslr.s tanquam fortis adjiUor carnein pro nobi» indiiit,

portemns, agentcs iiitcrifs quod ?gi solel extcrius pontein se nobis qiiodamniodo pi;rbuit el fecit, per
in copliinis. In cophinis portari soict stercns, per qiicm ad regioncm nostram redire^possemus, quaui
quod lerra impinguatiT ct ex(^olitur. Sic et nos, p aliquando in primo parcnte nostro Adam peccantc
dilectissimi, in cop')inis cordiuni nostroruni ster- perdidimus. Amoena eniin et jucunda regio nostra
€iis bonum, stcrcus humililatis ct proprii coiitem- paradisus crat, de qua, ut dixiiuus, per siipcibiani
pt;is. per quoil lerra cordis noslri pingiicdinem boiii et inobcdicntiain primi lunninis in legioneiu hujiis
opciis accipiat, poiteiuus, eiim, qiii lormam buini- mortaiitatis dcjecti siinuis. Iiitcr hannn duarum
iitalis tradidit in seipso, ante nmnia et siiper omnia regionnm 324 "lediuin fluvius quidam ingcns, id
priiicipali cordis iiostri inseramus, ei nos aggluti- esl originale peccatum orat, cujus obslaculo nullus
nemns, ipsi jungamur, ipsum diligenter, qiiantum moi taliiim ad dcsidcratum locura transire potiiit.

in nobis cst, in mcnioria porlcmus, et conscrve- donec ipse Christus huinana natura indutus aquas
luus, qiii nos homines illi sumus de quibus Evan- hiijus miindi introiret, ct scipsiim ponlcm nobis ad
geiiiim infert, diccns transeundiim fluvium hunc faccret et exhibcret.
lili ergo homines, cnm tidissent signum quod fe- Qtiicunquc pontem hunc alligerit credendo myste-
rerat, dicebatit : Quia hic est vere prophela, qui riiim incarnntionis, passionis, resiirrectionis et

rctiturus est in minidiiin. Nos itaquc, nos, fratrcs asrensionis ejus, et tandrm fidem bonis nihilomi-
cl arissimi. hoinines itli dcfiignant, nos, inqnam, nus opcribus adornavcrit, liberum valde transitum
 :

24S noMii,i/f, i>()Mi.M<:\i,KS. «4C

rt i'C<liliiin na rr;iloiinn siinm, Id rKl loriaii) vivffii- A /i<i(>ti 1 VidcU*, rralicii, quomotlo pMcalum iriluiM
•iii'm luil)olitt. Sme fiile n\\\i\ liar, tit nil Aponto- ncit, uiiKClur rl crr»cit. Samarilanut, iiiquiunl, cj
liiK, impoisibilr mt lioiniiii plncfrf Deo (llfbr. \, fi). fii, et ilirmimiuiH 326 ''"''''* l'i <^o quod «lintiit,

tliiic cst qiiod iioiiiinlii rx K''»'''' popnlo, i|nain- doiinmtum liiilick, nilnl |H-rvcritiii4, itiltil odilnlhiB
libol (Mito vivaiil, (|uaiiililii-t iiiii^^n.o lidri ct dilc- (|iioil dirciciil cx( oKil.irc piilcraiil. Nam •! riirctn,

(tioiiis nflVrtii Innqiinm popiilns ('.liristiniionitn iii- Hi latroncm ruiii iioiiiiiinntcnt, aliquid, ul ila dicam,
tfr 8fl conslrin(;aiiliir, taiiifit <|iiin liiinr poiitMn tolcraliiliiiH vidcrcltir; <|U(>d \cro d.i-monium lialirrii

tninimo rrodciido altin^iint ,

prorsns salvari iin- cuiii diciiiil, (|iiaHi iiiiivcrsa iu co ckac vitia ip»i

qiiounl. ViiWMidnin ila(|iio (|iiid vciiis Poiilifcx no- oiiinihiis lioiiiiiiibiis nc(|iiiorcs anirmabant.
Atrr, qui vita rl doctrina scipsiim noliis pontcin (]iir vcro Sauiaritanniii ciim noniiiiavcrint nnim-
fccit, pra^scnlis sancli Kvan^jclii lcclionc dicat : ndvcrtcnduiii [rst. Sainariluni cniiit, iit nulniii cil,

Quis ex vobii urfiuet me dc peccata? Ilis ver- iiec cx loto Jud;ci, ncc rx toto ({ciitilrt siinl, scd n
liis niliil nobis aliiid inKiniiat , nisi aiit (jiii vcrlii |)arlc Jiidaismi, cx parlc pciitililatis ritniit ob«>rr-

ejiis pr;vdicalorcs ct tcstcs cs.sc dcbciil, lalcm vi- vaiit, dc (|uorunt iiuiucro Saitiarilaiia illa erat quae
tani siiam exliilicanf, iit dc piccato, quo aliospra- vcnit ad |iut(;(im liaurirr aqtiam, el niirabaliirquod
ilicniites incrcpant ol ar^niiiit, ipsi ab aliis vcraci- i^ C.brislus, pcr omnia itobilissiniii» Ju(lj.>iis, biliere

ter argui non possiiil. Qnaiiivis cniin, doiicc in poposcisscl ab ra; non euim Judivi Sainarilaiiiscou-
lioc corporis babitaciilo injfciiiisciinus, pcccaltim luiiiur (Joun. iv, 'J), scd prorsits dcspi( iiiiit cl in-

en"ugcr<' ct vitare ncqneiuuis lcslunle Joaniie : Si digiuinlur. llac dc causa Ji:d;ci Duittiiiuni nostruia
dixerimus, inquicns, (juia peccalum non liabetiius ,
Samarilanum, id csl qiiasi dc ignobili Jiidaeoriim

325 "o< ipsos seducimus, et icrilat in uobii non prosapia cxorlum fallacilcr diciint, qui dc Bobilis-
€st (l Joan. I, 8); el propbcta David : Oniuis Itomo sima tribu Jiidx nattis erat. Illa cteniiu doniina no-
luendax (Psal. c\v, 11), id est oiiinis honio pcrca- slra perpetua virgo Maria, liccl iton dc intinero di-
tor ; tainen suminopcre et omiii nniini vigilaiitia vilum essct, sed paupcr et inops in lioc miindo, rc-

quUibel prxdi<:ator dcbet observare, ne lam faci- gio tamcn Davidicae stirpis scuiine dcsccndit. Quia
norosa et scclcrala opcra incidat, undc publicc ar- vero Samaritanus cusios dicitur, se Dominuscuslo-
guatiir et convincatur, cl aliis scandalum el occa- dem cssc negare uoluit, soipsum enim negare non
sio peccandi prsebealnr. Qnisquis igilur hoc fe- potest. Ipse naraque est, qiii sub cuslodiaesuac nutii

cerit, graluni el acceptiim Dco fruclum in coidibus nnivcrsa, qua; in coclo cl quai in terra sunt, custo-
subditorum ferre polerit, quandocunque vocein ex- dlt, regU, et dcfcndit. Noveral se veruni Saniarita-
liorlalionis emiserit. Qiiod quia ila est, bene Do- nura esse, qui viso borainc illo saucio raisericordia
ininus noster Jesus Cbristus, quem nullus de pec- niolus est, el appropians alligavit vuinera ejus in-
cato aliquo arguerc potuit, perfidis el iucreJulis Ju- fundens oleum et vinum, quein saccrdos ei Levita
«Ixis ait : practericrant, quia per se bcneficium pracsiarc ne-

Si veritatem dico, quare vos non credilis milii ? Et quiveruiit. Ideonon iramerito Sainaritanum se essc
cur non crederent, conlinuo subjungit : Qtii est ex tacendo alTirmal, daenionium vero se noii habere non
Deo verba Dei audit. llicdiscernunlur filii Dei etfilii velut irrilatus aut provocalus, sed hirais mansuete,
diaboli. Qui est, inquit, ex Deo verba Dei audil. Om- nirais paticnter negat dicens :

nino ex Doo et coflesti geiieraiione prodierunt, qui E(jo dietnonium non Itabeo, sed lionorifico Patrem
verbura Domini audire, non solura audire, sed et et nieutn, et vos iuhonoraslis me. Quod si alicui ei vo-
quaecunque eadera Domini mandala loquunlur, ct bis diceretur : Daemoniuni babes, quanios furores,
injungunt, quanlura iu ipsis esi, circumspecta cor- quanlos, putamus, conciperetcordis dolores? Et si

dis custodia conservare feslinant, Et revera qiice- conluinelias pro conlumeliis reddere non posset.

eunque est aniraa illa, quae boc infra conscieniiam Deum 327 jusiumreiributorem et ultorera pro his
liabet, quod verbura Dei libenter audiat, auditura d rospondere inanibusdeprecarelurverbis. Atnon sic

conservel et ainei, et pro modulo suo adimpleat, Deuspaliens, initis,el adomnia mansuclus. Et(;"id

quantumlibet ab aliquo, quod ex Dco iton sil, etbae- dixit : Ego da^monium non habeo, sed honorifico Fa-
redem regni sui fieri non posse objiciatur, non dc- irem meum ; st i'os ivhonorastis nie, Ac si dixissei.

sperel. noii expavcscal; sciat se tanquara ex Deo Maledictuin pro inalediclo, convicium pro convicio
nalara, ea qux' Paiiis ejus sunt quandoque posses- leddere nolo, qui Pairem mcum, qui me misil, seni-

suram. EcoiUra filii diaboli, qiii nec auditu aurium per honorificare debeo, et vos inhonoTastis me. Cur

verba Dei dignanlur audire, et si audiunt, iniquis ait, i:iliotiorastis me, cum ipse sibi sit honor, bonor
operibus conlraire et conlradicere non reetuunt, lotius eserciius sui, angelorum videlicet et homi-
quantalibet eis spes adhibeatur, ei digni Deo ab aliis num?Est ergo quasi dical: Mequidem inhonorare.

judicentur, sciant se, ipsoDoraino teste, ex Deo non et quod meam non deceal majestatem, nihil inferic
esse^ ct prcplerea boua ejus iu fuluro partioipare polestis. In eo aulem qiiod Vi>bis bonorera innocai-
non posse. litededi, (ju.mdo vos r.d laudem ethonorera norainis
licfiponderunt ergo Judcci et dixerunt : Nonne bene mei creavi, me quodanimodc inhonorastis quarnda
dicimins nos quia Samaritanus es tu, el dcrmomuin hunc honcrem in Tobis ncn conservastis^ et qUc-j
 : :

8i7 VEN. C03EFR1DI ABBATIS ADMONIENSIS «48

inca in voljis C3se debcrciil, inridelitcragendo abslu- A Et indignanles cunvtciuse reiponnebant et dicebant

Lstis. (30) : Aunc cognovimus quia doemottium habet. Abra-

Ego gUriam meam ncn quaro, est qut qunirat etju- ham morluus est, el prophelm, et tu dicis : Si quis ser-
dicel. Tota vita Christi gioria Dei Palris erat. yEqua- monem meum servaverit, non videbil mortem in ceter"
lis erat Palri, Deus de Deo, De;is apud Deum, co- num. Quem teipsum facis ? Nonne ad hsec vencnalo-
feternii?, consubstantialis, el tameii non siiam, scd rum verba nimis imperiose et 329 bbere dicere
Patris gloriam quaesivit. Quid diceraus, quid facie- potuisset Ego me facio Dominum veslruin, ego fa-
:

nius ad hxc, qui quando aliquid boni fererimus, cio me Crcaiorem coeli et terrae? Sed convicia con"
gloriam propriam quaerentes Dcuni conlcmnimus, viciis redderc noluit, imo ait

meritis nostris eadem pauciila bona ascribimus?De Si ego glorifico meipsum, gloria mea nihil est.Ac
talibus Dominus in Evangciio loquitur dicens Amen : si dixissel : Si mcipsum glorificare , et quantus
dico vobis, receperunt mercedem suam {Matth. vi, 2). sim jactare voluero, gloria mea de nihilo cst. In-
Quaeramus itaque gloriara ejus, a quo omnem acc.e- ler hajc verbaredeamus ad nos, intra nos, conside-
pinnis gratiain, quia si nos propriam gloriam hic remus el vidcamus nos, Si cui ei nobis ab aliqua
non quaerimus, iile dc gloria nostra tractabit, ille. nostrum dicerelur, qui ciniset pulvissurous Quem :

glorificantes se glorificabit, ille, qui judex vivorum B teipsum facis? considera quis sis, et super alios
ac mortuorum est, causam nostram bene judicabit. extolli desine, uonne peclus furiis impletum die
Seqiiitur noctuque non quiesceret, et seipsum prseponde-
Amen, amen dico vobis, si quis sermonem meum rando, merita quse forsitan non haberet jaclarel?
tervaveril, non videbit moriem in a:teruum. Judaei ca- Unde inlueamur Dominum nostruin Jesum Chri-
lumniabantur ; servi Dominum, peccatores justum, stum, qui seipsura nobis, et omnia dicta vel facta
creatiira Crealorem insequebatur. Sed quem raisit sua, quasi vivam virtatum imaginem dereliquit, ut
DeusPater, Patri obedientiam inler ipsa opprobria non discamus et audiamus ab eo quid nos miseri faciuri

rooratur persolvere, sed 328 'terum aique iterum simus et dicamus : Si ego glorifico meipsum, gloria
sermonem suum, licet non caperel in eis, adorsus mea nihil est. Dicat et homo : Si me aliquid esse,
esl diccns Am:n, amen dico vobis,
: si quis sermonem cum nibil sim, xstimavero et glorificare meipsum
tneum servaxerit, non videbit mortem in wternutn. voluero, gloria mea nihit est, et nullius roercedis
Sermo in Domini est evangelica doclrina, sermo Do- beatitudine a Doniino donabor.
mini verba prophclarum sant, sermo Domini totius Est, inquit Dominus, Pater meus, qui glorifieat

sacrac Scripturae auctorilas est, qua; non nisi eaquae ^ me, quem vos dicitis, quia Deus noster est, et non
de Chrisio sunt, annuntiat ei prxdicat. Hunc Do cognovistis eum, ego autem novi eum; et si dixero

mini sermonem si quis servaverit, pie fideliterque quia non scio eum, ero vobis similis, mendax. Sed
mente operum bonorum indiciis, quod
tenuerit, et scio eum, el sermonem ejus servo. Pater glorificat

corde leneat, repraesenlaverit, mortem twn videbit Filium, quia Filius Patrem scivit et novit, id est

in a:iernum. Suht enim verba Domini diversa illa dilexit, et sernionem ejus servavit factus ei obe*
aromaiaetpigmenta sauativa et nobilia, quae fidelis diens usque ad mortem, mortem autcm crucis.

anima ad espcllendum diversos animi languores in- Abraham pater vester exsultavit, «(, videret dietn

Ira se debet conservare, verbi gratia, ut si veneril meum : vidit, et gavisus est. Libct parumper de die

superbia et mcntcm inflaverit, raox pignientura hu- Domini, quam Abraham vidit, et gavisusest, ali-

militalis requiraiquo morbo superbi» inedeatur; qiiid dicere, qiiam diem ut ct nos videre merea-
si iracundia, bonas patientiae radices opponat; si inur ipse conccdat Dominus. Abraham, praecipienle
inobcdientia, pigmenta obedienlise ; si luxuria, bcne Doniino, de terra et de cognatione sua exivit, etjara
olentia castitalis aromata colligat, quibus luxuri.e posito in terra peregrinationis suae qiiadam die tres

pestem expcllat, et sic faciendo per sin^ula sciat se angeli apparuerunl ei in ipso fervore dici , tresque

niortem in xlernum non videre. Quam mortem ? D videns unum adoravit, quia unum in substantia,

Morlem dico animae, non corporis. Quod enim mor- trinum in personis agnovit et credidit, susceptis-

tcin nominamus, mors non est, sed relictio corpo- que 330 hospitio exbibuit homo Dco, quod po-
ris, dcpositio sarcinae gravis, iler quoddam cl via luit, tria sala similae Saram celeriler commiscere
de carcere ad regnum. Sed est mors alia, qiia? li- pra)ccpit, butynim obtulit , vitulum occidit {Gen.
mcnda ct expavcsccnda est, quando homo diversis xviii, 2, etc). Innuit hoc totum aliquid quod veri
vitiis ct peccatis deditus vitam aiiimae suae, Christuin, Abrahx filios imitari congi uat.

perdit et amiltit. Hanc ilaque morlem evadct, qiii iVr Abrahani homo fidplis. per Saram ratio vel

verba et sermonem ejus in fidec.onseivabit reddondo aiiima sivc corpiis accipi potest. Et non incongrue

«•t imitandoinopcre, quacciinqueex cjusdcin Domini per .\braham, qui Pater omniiim credentium dici-
«ui verbis didicerit. Dominus igitur Jcsus Cbristus liir, quilibet fidelisaccipitur, qiii eumdem Abraham
npirilalia dicebat, spiritalia prirdicabat. Scd quia J«- bonis operibiis ex.Tqiiando filiiim ejus se csse testa-

d«i carnaleserant et morii spmpilcma! prncdesli- lur. Cui in ipso fervore diei, id cst in meridie ele-

liali. spiritalia nnn intelligebant ranti oculos tres angeli apparcnt, quando sauctae

^30) Vnlg. dixerunt erg^ Judai : Xunc etc.

 ;
, ;

m lIOMU.IyE UOMI.MCALtS.

TriiiitaUn adveiiliidignantei- viitttaliir. Qiiir vttltatlu A pcibia cordlt [u-r rariil» iii()rtifi(atioiioiii rtl ncci»

bcu« Dl ii) ineridir. Nnin Alcut iiicridiana luco dii-H di-nila, iit, iilii Miprrhia ocddilur, vera liuiuiiitalui

illiiminatur el acrciidltur, aic ct liurao illiiiiiinuri virtuH cri|(atur.

priiniiin dcltrt |)cr i o^nitioiioiii , ct ai ('ciidi pcr Ncc pra-tcrcuiiiluin qiiod lenerrimui et%e. dcbot.

ciiurituli.s rcrv«iicin. I>cni(|uc (|uasi iiicridi.iiia liuo Tciicr cniin (|uodaiiiiiiudo vituliis on idiiiir, (|iiaiiilo

clarescil, nicridiano fcrvorc intiis ?ustu.it rl ardc* pro coininiHHis inalift liomo coinptinKilur ; trnrrior

scit, cui Dcits Palcr, Ucns Kilius, Dcus SpirltiiH niilcin, quaiidu pru ncglcdis boniH buiniliulur; le-

fiaiictus, siciiti in liiijiis nion.ililalis tcuijiurc fus tieirimut vcro, qiiando iicc pru in.ilin quj; fccil, iwc
fst, apparcrc noii dcdij^natiir. pro bonis (|iia> nc(<lcxit, hrd pm sola ct in hola d.-

Illuuiiiiadis aiitcni pcr ( ognitioncni, ot ardcns p(*r Icctionc Dci tininiiiatnr ; (|ui rilu/i(t /«iierriniu» csl

anioris rcrvorcm dcsidcrurc dclicl qiiod cl AliruhaiD ct optiiiiUH, (|uiu upliinuiu rst gubtaic ct vidcrequara
dcHidcruvit, cl lactis cxBiMiiii qiiud fccit. iN'« trum- kuavis Hit Duiniiiiis. Ilii 332 buhjrum ap|>onitur,
ealis, ln(|uil, scrrHiii vcalnim, sfd affvram pavxil- qiiia piiij;uc"lo Sj»,ritus saiiiti, qnod cKt bulyrum^
lum ai]\itv, ul tairittur pedrs rr.sfii. (//'id., 4.) I'au- dcsupcr iiiiltilur, mide int4'rius baginulur, iinpino

xillum ;)qu:v coiiipiinctiva rccordatio dici potcst, qiix gufltiir cl rcficitur. Ilac pinj;ncdiiic David rcplcri s«
lit pro peccatis ;
qu.T purv."» cst, niodica csl in coni- K postiiiat diccns : Sicut adipe et piugnedinc replealur
parutioiic dulcis i(>c.ordationis bcncliciuruin Dei. In anima mea {P$al. i.xii, G). Par.ilo liiijiismodi con-

qua iiiiniruni aqiia nbliii dcbcnl piHlcs nostri vivio Doniino hctabiinda iiiox succedil promissio.
«cilicel alTcclus mali, ut coraiii Dco valcant ciniin- Filiiis cnim boat;c prouiissionis, Isaac videlitct, qui

dari Yel pcdos Doniini ntisciicordia ct vcritas interprctatur ritus, nasciliirus promittitnr, quia

quos tunc aqua infundiinus, quando digno p(rni- gaudium illud inefTubile, quod nec oculus vidit, nec
tentix Iiictu et lacryniarum fluniine ablnimus, quid- auris audivit, nec in cor bominis ascendit, dabitur
quid aut contra miscricordiaiu Dei aut veritatem illis in pcrventione.

ejus fecimus el dcliquimus. Ilicc dics fuil, in qna Abraham Dominum vidit^
Susccpto Domino lotisque pedibus instruendum vidit el garisus est. Isla dies est qua homo devictis
et parandum est convivium qiio delecletur, jucan-
peccatis iliiiminatiir, ul diximus, per Dei et sul
dcturet reficiatur, iria sata simil'je, jubente Abraham, cognitionera, et ex hoc accenditur per iniimi amo-
celeriior sunt (^oinmiscenda, \ilulus tenerrimus et
ris fervorem. Sed quia Juda-i nialignorum spiriluun»
oplimus occidendus, butyruni el lac offercndum. Et membris
typum lenonl, qui (^liristuni l.odie in «uis
quid est opus suum accelerare, nisicxcusso torpore
pati faciunt, responsum Judisoruin responsum esl
f,
Corporis331 f<^slinareadforvorcm cordis?Escusso '^ i-
malignorum spirituum, huminein
• .. . • i
in dcsperationeoi
:

torporc tria sata similse dcbent cominisceri. Sata

dwceie volenlium.
quoddam genus esi mensurae. Per hanc Iriuiodam
Quinquaginta annos, inquiunt, noiidum habes, et
niensuram triuin virtutum dona accipe, fideni, spem
Abraliam tidisti ? Pcr quivquagiuta poenitentla desi-
ct charitatem, quas munda anima, qiiac per similam
gnalur, et est, quasi dicant : Pcrfeclae poenilentije
intclligitur, firmiter debet lenere. Qiise bene non
modus qualis sit, nondum scire meruisti, et ad hoc
luisceri, sed covnnisccri, id est ires simul invicem
nunc tendis, ui diem Domini, idosl splendorem ejus,
jubentur teneri ; unaquaeque enim sinc allera non
piis solummodo menlibus refulgentcim, videas? In-
valet essc perfecta. Si enim lides sine spe, si spes
ter hjec nialignorum spirituum verba audiamus
sine fide, si charitas sine duabus primis habcatur,
consolatoria Doniini Dei rcsponsa
plenitudo perfectionis non possidelur. Oporlet onim
fideliter credere, fortiler sperare, ardcnlcr diligere, Amen, amendico vobis, anteqnam Abraharrr fieret,
quod est utique tria sata commiscere. ego sum. Quod idem esl ac si dical Quod per te :

Post hscc ad armentum currcndura, ut vitulvs le- non potes, pcr nie potos. Si lii iropotens, ego po-
nerrimus et optimus quaeralur et occidatur. Ar- tens. Confide lantum de mea misericordia, ego te

mentum grex pecfalorum diciiur. Et quid pcr ar-

^ adjiivareper divinsepoientiac racae forlitudinem pos-

inentum nisi lascivientium et stullorum sensuum sum.

motus exprimitnr? Currit ilaque ad armenlum, qui 'fuierunt lapides Jxidwi, nt jacerent in eum. Per
corde conirito et huniiliato cunctas vitfe suae vani- lapides cor impocnilens inleliige. Tollit homo lapi-

lates, cunctarum viarum lascivias et sluUilias ad se dcs quando cor lapideiuM el impa:nitens habet
,

intra se recolligit, et quomodo pro bis Deo digne lapid(*s vero non tollit, quando pcccala sua in poe»

salisfacere queat satis solliciie requiiit, In vilulo iiiieatise salisfatiione diluere satagit, et eo modo
autem, qv.i primo occidilur, et postea coquitur, su- Deumsempcr333 piopitium invenit. Semperenira
perbia vel humilitas, sive mortificalio carnis polest paratus est ignoscere poenilentibus, misereriel par-
designari. Nec mirum quod per viliilum, qiii primo cero supplicibus suis. Non aulem hoc mirum aut
occidi et poslea coqui debet, superhiara vcl Lumiii- indignum bonitali enim dlabolus secun
ejus. Sicul

tatem sive moriificationem dixi possc designari. dum nequitiam suam Gmnes homines in ruinau» oi
Nam quod vilulus isle piimum occiditur, ct poslea pcrditionem selernae damnationis dedutere festinat,
coquitur, hoc, ut mihi videtur, designat, quod su- ftic e coDtrario ille, cujus natura honitas est, ad gta-
 :

S5i VEN. GODEFRIDI ABBATIS ADMONTENSIS 254

tiain et salutsm omnta convertit. si tantum bomo A reqiiiret, et qHcraadmodiim voluerit, liic el in prx<
lapides non lollit. senti judicabit

.\ndivimus jam quid passiis sit Christus a Judreis Convenit satis buic cvangclicM lcctioni hodienia
Aiidiamus, quid adhuc patiatur in nicmbris suis. divini oflicii cxcellentia : Spcctat cl Oralio, in qua,
ChrisUis jam vicior ascendit , Judaci morlni sunt. oramus
ut a tentalionibiis praedictis libercmur, sic :

Sed instigatorcs Jud;eorum, id est maligni spiritus Quwsumns, omnipoiens Deus, fumitiam tuam propi'
adhuc vivunt, el facinnt eum eadcm, quic quondam lius respice, ut le larcjiente regatur in corpore , a
in semclipso passus est, pati in mcnibris suis. Qui- mala operalione, et te servanle custodintur in mente,
dam lcnlaiituf el superantur, quidam tenlantur et a niala voluntate. Congrult bis omiiibus Tractui
iion superantnr. Quatuor sunt niodi, qiiibus pecca- missx, qiieiu lajli priBdiclarum tcnlalionum victores
mus, voluntate, nperatione, cogitationc, loculione. imponercpossunt Dominoin cordibiissuis psallentcs:
Qiiibns quatuor modis dum tentamur, reslat ut ten- Swpe expngnaverunt me ajuvenlute mea, dicat nanc

tati Domini nostri Jesii Cbristi verbis ct exemplis Israel, swpe expugnaverunt nteajuventute mea, etenim
muniamur el instruamur, in eo quod semcl et ite- non potuerunt mihi. Supra dorsum menm fabricaverunl
riim Judai Domino dicunt, Dwinoniuin liabes, pri- peccatores (Psa/. cxxvm, 13). 335 Q^'' ^""^ pugnan-
nium diibitando, quando dicunl Nonne benc dici- B tes et expugnantcs nos nisispiritiis maligni? Quis
:

mns quia Snmnritanus es tu, et da^monium liabes? enim pcrtiuens adChrislum non variis lenlationibus
Secundo aQirmando, cum diciint ISunc cognoviinus agilatur, et quotidie agit cum illodiabolus cl aiigcFi
:

i)uia dannonium liabes. Abraliam morluus esl, et pro- ejus, ut qualibet dclectalione et mala opcratione non

phetce, de mendacio et falsilate Dominunt convin- pervertalur? Sed quia fortis est, qui prolegit nos,
cere volunt. Et aple per hoc innuitur quod eisdcm dical nunc Israel, id est, liomo Deum videre deside-
fnodis hominem tcntare et impugnare non desinunt. raiis : Sa'pe expugnaverunt me a juventute mea, supra
Possiimus enim pcr dicmon.um dcsideria maia, de- dorsuinmeum fabricaveruut peccatores, id est siiper

lectationes immiindas, voluntatcs perversas acci- carnem meam fabricaverunl, et ad modum fabri

pere, per qufe nonnunquam homo bcatiis magis in crebris ictibus tundendo super incudein tenlando
fipiritali quam s;cculari vila tenlalur et impugna- ainigunt nos. Omnibus enim modis instant, ut deji-

tur. Quicunque autcin eadcm desideria mala, dele- ciant nos. Sed non liineamus, quia Dominus justut
ctationes et voluntales noxias in consensu recipit, concidet cervices peccatorum [ibid., 4).

et ad illicitum peccati aclum perduxerit, hand du- Sic et sic pugnantibiis et in Deo protcctore suo

bium quin d:cmoniiim pessimum habeat. Qui vero sperantibus, et lapides, id est cor impoenilens a se
delectationem carnalis concupiscentia; non rccipit, ^ rcjicientibus fiiturum eis erit in bono qnod Judxis
nec voluntatibus consensum praebendo opera
nialis contigit in malo, quia Jesus abscondit se, ct exivit

peccali pcrficere qiijerit, benc et optime ciim Do- de teinplo. Jesus enim, id esl vcrus salutaris noster
mino Dco suo daimonium sc 334 ^^^ habcre, abscondit se in honiine beato pcr 336 hiimliiiatem

sed Paticm, qui in ccelis est, honorare se veraciter cordis etbonum cxilum facit perbonam et sanctam
protestatiir diccns : Ego dcvinonium non liabeb. operalioncm corporis,
Scd maligni spiritiis niox cum vidcrint quod ho- Tunc verc Christo concorporatiis sanct.ne commu-
minem nec voluntatc, ncc dcsidcrio aut operatione nionis verba concinere polcrit : IIoc corpns, quod
iniqua valeanl siiperare, jain e diverso impiignant pro vobis tradetur. Factus cniin corpiis Christi et
euni mendacio et falsitate. Nonne magnuni et ma- membrum de membro" ad bibendum Novi Testa-
lum cst mcndaciuin, quaiido homo sibimet usurpat mcnti sangiiinem idoncus efficielur, quia bonos et
et Iribuit, quod Dci cl Doniini solius cst? Snpcratis sanos sanciae Scriplurae sensiis, cx quibiis ct per
cnini desideriis malis , ddectationibus et voluntali- quos divinse commemorationis assiduilatem possit
Lus pravis, mendacio, quud vanam gloriam nomi- babcre, divinitus accipiel. L'l ergo Jesu Christo sa-
nare pussumus, homineni instigant, ut jain laiidem utari nostro Mcreamur incorporari, et assiduilatem
qujerat in cogitationc, ac sibi tribn.it qui<lqiiid bnni coinmcmoralicnis ejiis possiiiuis babere , adjuvet
gesscrit, et non ci soli scrvet cl donct gloriain, qiii nos ipse qiii scmelipsum pro nobii in inortcm dcdit
solus in homine operatur iiuiccunque homo boiia Jcsus Chrislus Dominus nostcr, qui cum Patre et
operatur. Et quia post cogitaliones iniililes inutilis Spiritu sancto vivil et regnat Dcus pcr oninia sx-
et vaua plciuuiquo prorumpit locutio, facii:iit iil cula sxculoriim. .\mcn.
desiderium laudis, quod diu (liiiqiie qurcsivit in (
o- 337 IIOMILIA XXXYII.
gilalione, postmodum jactit.indo inerita siia clTcrat IN EAJIOKM DOHIMCiU SECC^DA.
ct cxlollat in locutione. Unde Dominico rcsponso Christus assi.<>lens vonlifex futurorum bonoruin,
quid contra hoc vilium agere ct dicere debcamiis per amptius et perfcctius labernacutum, non manu fa-

edocemur : Si ego, inquit Dominiis, glorifico me- ctum, id est uon liUJus crealioiiis, nerjue per sangui'

ipsum, gloria mea niliil est. Dicat ct homo Si qiiid : nem liircorum aut viiuloium, sed pcr proprium .?««-

Loiii fecero vd habucro, mihi mcipsuiu glorificando guinem introivit semel inSancta, a;lerna redemplione
fiscribere non del)eo. Esl Paler meut qui mc gtori- inventa (llebr. i\).

ficai quia si ego glortam meam non qitxsiero, illc Verba isla bcali Pauli apostoli sunt, in quo ct per
 ,

?55 IIOMII l.I, HOMINICAl.nS. t54

qupiii vcr<' loqiwliiitiii' (lliilstii';. Mrct |i.iiu;i sinl cl \ rimt|iin jiistii>!, qiiniitiinirnii(|iir saiirtiis, »ii' prnprlii
Itirviu , jiifiia siiiit t.iiiini iii>sli'i ioi iiin ((•'('Htiiiiii lici|isiiiii 111 Hii.i polrslali' InltPic potrrit, iit cicctain
cxocIIiMil.n. Naiii sl (lilij-cnli coniiilcriitiotK* (liHcii- ct (lirrctnm ail Dciiin vo|iiiit.iti'in i»i>Mt|M'r bulfrn
toro »'l iiiv(<.<ili^':ir<> voliiniMH, rxprcsmi in r\s iiiii- poHHit, (|iiiii p!criiiii<|iir .1 liono (|iio«I viilt, Iraliatnr
vorsa Clivisli s.k raiiienla iiivriiiiv i>'>ssuiiiiis. (!'iiii .1(1 111.1I11111 ((iKiil tntii \iili. SdluK DoiiiiniiH nohtcr
riiiiu (licil , (llitittus iisxiileuH yoiitiffx (iitiiroruin Jcsns ('.liiisliis liitiiiii ftc Hic in pritprij sm lialiuit

6oM(irutii, pcr lioc iMcariialioiiis C.liristi iii\slii iiiin volnnlalr, qiiod niliil iinqiiaiii ri acciilcrc jHitnit,

iiilcilli^i valcl. Si'ciiii(liiin (livinilatls mi:i' rvccllcn- tiisi (|U(kI ipsc voliiil Scd cl ronxriic (tcr propriuin
liain, i|ua ("oiisiilislaniialis, roirtcrnii» ct coa*qiia!is Christi «HH(;iii>ii'>ri HacroHanrtnm (>lirisli intclligiiniis

rst l' iliiis IVi I>co Patri, soiiipiT crat poiiiiffx, fit- passioiicni, in i|ii:i mTiiiiiIiiiii iniiltitiKlinoiii iniscri-
riens et pr;vparaiis nobis in ;vtcriia sii;i pi;i'ilcKtiiia- cordi;!' siia' iioii iii^iliis, iion loaitns, ncd piopria
tionc poniem illnin, pcr (|ni«in ad riilnr» iHtir.i, ad f^na VDliiiUntc snngitiiiriii siiitin, qiio totiini kciiu*
ictornx vidclicol salvalionis bfatitiulinom ORsot rc- Iiiinianiun lavarclnr ot rcdiuipreliir , (flfudil in
inoaiidiun. Scd (jiii poiilifi^x tantiim oral in pr.rdo- rrucc.
Sliintiono, ponlilox ussi^tens factiis ost tioliis in Qiiod aiitoin .iddilnr : introtrit semel in Snnria,
fianctissiiiia l\ia iiicavnationc. Kl licnc qnidoiii vor ^ iK^n iiiconvoiiioiitcr sancta ojnK roRiMoi (io chi in-

Iniin hoc assislens iuoaniatinni (^linsli rongniit. tcHiponda. (|iiia liino voro t»Uroir/r m Sanr/a, qiiaiKio
Dicitur f niin nssisteus quasi ad auxiliandum astaiis. (lcvicta inorle, popnlato mortis princip^ rpniirgcn»
Ifiimann qiiidoni iialiira.qiiaiii pro saliitonostra as- a inortiiis, sanctissiino corpori suo sio sanotissiin^^m

sumpsit in so, quasi ad aiixilianduin oi astitit, qiiia aniinam siiam uiiivit atqiio coiijiiniit, qiiod nun-
(lisposita ab inilio Iiiuiiaiiir rcparalionis disponsa- (|iiain aiiipliiis ab 00 scparari potorit. Post |i;!orio»uni

tio, iion divina, qu;r impassibilis erat, scd humaiia hunc inlroilum in Saiicia consequontcr snbiiifertiir :

iiulura consummari debuit. AUerna redemptione inventa ,

qiiia in verbis islis.
Post dosignalam et pr;enolatam hoc modo Chrisli quaiUuin videro valeo, gioriosam Christi asoonsio-
incarnalioneni , sanctissimam etiam ojiis in lioc noin non injuslo inlolligi posso oxistinio. L'bi eiiim
innndo convcrsationom nij slico iiinuil, cum prolintis a dextris virtutis iVi coiisedit, ibi vore teterna re^
itbjungit: /Vr amplius cl perfeclius taberuaculuin, non deniDtio invenia est. quK ncc iu incamalione, nec
mannfactuin, id esl non liitjus creatlonis. 338 ^t^'* in passiono, nec in rosurroclione olene aut perfecte
nmplins et pcrfeciius tahernacntum aninia ol oorpus inveniri vel cof^nosci poliiit.
Christi satis convenioiuer polest inlelligi. IIoo sano 340 IIOMILIA XXXVIII.
tabornaculum vere amplius, vere perfectius potest C ,;^. feri.vm iii post domimcah p.\5Sioms priiia.
dici : a/n/»/ii(s in dileolione, p^r/^iJcnHS in oporaliono. Concfregati sunt Dabylonii ad regeni, el dixerunt
Nnnquam enim invonla osl anima tam ainpla, sic ei : Trade nobis Dauielem ,
qui Bel destruxit, et
dilatala in Doi diilcodino ot diloctione, nunquam draconem inlerfecit, alioquin inlerfsciemus te, et do-
inventum ost corpus lam nuindum lamqne perfe- mum tuam {Dunicl xiv).
ctum in opoialiono. Sed unde lalis ac tanla tabcr- Sacrosaiicta observ.intia quadragesimalis , nec
naouli hujus anipliludo et perfectio? Uleo quidoin, non tempus Dominicae Passionis, quod recolimus,
quia non inanufaclum, id osl non hvjns creationis, specialiler ad hoc exceptuin csl el electiim prae cae-
hoc est non humana operatione, sed Spirilus san- teris anni tomporibiis, quatenus homo spiritalis,
cti obumbratione de beaia virgine Maria est pro- qui alio teniporc vivere non valet, siciil deberel,
crealum. :Yo7j quidem erat hujus creationisy quia saltem diebus istis pro saliile sua elaborare studeat
contra morom et consuetudinem humanae creationis, totis viribus corporis el affec tibus cordis. Nam sicut
qua nniversi prorsus horaines ex peccato et in pcc- verus et misericors animaruiu mcdicus voluit et
cato procreantur, sohis sine poccato concoptus ot prseordinavit, ut islis diebus aliqiiid corpori sub-
natus, solus sine peccato in hoc nuindo est conver- trahatur, sic eliam disposiiii., ut nnimx cibus el re-
satus. Uude el se^uitur : fectio addatur et augoatur. Singulis naraque diebu»
Neque per sangainem liircorum aut vitulonim, sed singnia cl iiova in niissarum celebratione oQicia
per proprium sanauinem introivit semel in sanctct (..cctionos et Evanj-elia !i.'.bemus. quo redundanle
erternu redemplione inventa, In hircis infimunditiain c>jo ct potu spirilali rccroata diligens Deuin anima
camis, quae fit in operalione, in vituiis accipere de terrcnis ad oa^Iestia debet sublevari. Sic el in

possnmus petulantiam cordis, quae maxime opera- Leclione, qiiara jam prje inanibus baberaus, si stu-

tnr in cogitationc. Et quia niiUa unquam peccali diose quscsieriinus , Deo auxiliante desiderabilein
macula sanctissimo ejus corpori adhsesil in opera- animarum uoslrarum refectioucm invenire poleri-
tlonc , nulla unquain lascivia sanctissiiuam illius inus.
nientem tangore potuit in cogUatione, recte nunc Congrefjati sunt , inquit, Babtjlomi ad regemet di-

dicitur : yeqtic per sanguinent hircorum aut vituto- xeruut ei : Trade nobis Danielem, qui Fel destruxit el

rum, sed per propriuin sanguinetn. Per proprium draconem interfecit. Per Danietem , qui judicium Dei
Christi Sdd^^'^^^'')''^^" P''^P'''^^ i^t^^l^Sii^i^^s (^bri- inlerpretatnr, homo ille non incongrue designattir,
tti voluniatcin. Nullus qiiippo hominum, quanlum- qui pro iniqux conversationis reatibus sibimelipsi'
 YEN.CODEFIUDI AB3AT1S ArMJNTENSIS !eS6

judex ra dislrktu^, dum reatiim proprix conscicnliae A nobis, cum bonis operibus insistendo saluteDi iio>
iUeo in pracsenli subtiliter et districle ipse in se diju- stram operamur ; contristatur in nobis, com conlra-
dicat et punit, quatenus in ilia terribili die extremi ria sahiti nostrx opcrari non veremiir. Babylon»
judicii liber cl expeditus appareiU ante oculos Cou- igitur adversus regcm bunc congregantur el insur-

ditorissui. Quicunque ergo taiis est homo, qui ita, gunt, cum inimici generis humanv homlnem illum,
ut prsediximus, divinum judicium praevcniendo hoc qui membrum Christi eilici bonis nilitur ope ribus,
ipsc in se in prresenti punit , pro quo 341 punien- suisexponi desideranl tenlalionibus. Ipsi cnim ma-
dtim se quandoque recognoscit, illud , qiiod Danicl ligni spiritus nullam ad tentandum hominem habent
iste Bel destruendo , draconera intcHiciendo viriii potestatem , nisi quantam permiserit Deus. Igitur

I:ere»il constantia , ipse invisibilitcr exercere non homo, qgi divuio fullus auxilio prospere procedit in
desinit laudabili opcrum efleclu et instantia. Per spiritali proposito, si nil propria: infunTiikitis in »«

De!, quud idoluin fuit turpiludinis, immundiliam sentiret, donum Dei propriis ascribendo roeritis fa-
cccipere possumus carnis ;
per dracoueni vero, qui cite cxtoUeret se super se ; ideoque ipse s«ienliaruii»
nimiae est crudeiitatis et maliliae, cordis maiitiam Domious provida bonitate probari eum uonBiMaquain
possiimus intclligere. Hsec duo nefanda et abomi- quod sequentas lii-
permitlit tenlalionibus, juxta id
r.anda vilia, luxnria videlicet et maUlia, maxime ^ terae insinuat textus.
legnant el opcranlur in saecularibus , quibus dulce Vidil igitur rex quod irruerunl in eum vehemenltr,
est et dcleclabiie lusuriose vivt^ndo dies ducere prae- et necessitate compulsus tradidit eis Dnnietem. Quid
senlis vitae. Nain unde venit hoc nisi ex ingenti quod dicimus, vel quomodo hoc intelligere
est hoc
cordis raalilia , quod ita delectabililcr rapinis insi- debemus quod nccessitale compellatur Deus ? Occulta
•^tunt, res alienas inique diripiunt, invicem invidcn- tmnipotentis Dei judicia invesligare non possumus,
ifts ad contentiones et lites semper parati sunt? Sed nec debemus, sed humano hoc more loquimur. Ipse
bomo, qui per pvaevenieiilcm omnipotentis Dei mi- siquidem occullorum cognitor novit et intelligit,

sericordiam de communi saeculi conversatione ad quia homo ille, quera spiritali virtutum profectu su-
spiritalis vitae se converlerit militiam , totis viribus bliraavit, si liber prorsus a tentatione esset et expe-
ad hoc elaborat et invigilat , quatenus Bel , idolura Clius, gravioris culpae vinculo seipsHm facile illa-

videlicet turpitudinis destruat, draconemque interfi- quearet vitio elationis depravatus. Unde quasi qua*
cial. Bel siquidem deslruit , cum turpitudinis suse dara neccssitate compulsns salubriter lentari hoiyl
raaculas dignis poeniieuti;e lamentis abluii , et qui i.eni pcrmittit miscrator et misericors Domini.s,,
prius peccatoruni adeo erat involutus, ^ quia, ne deleriua sibi aliquid contingat, hoc 343
contagiis
quod etiam homini confiteri pudor cst et turpe, ca- est ne securus et impruvidus in^vitium elationis pro-
ttitatioperam dat et mundiliae. Ita per Dei gratiam ruat, tradit eum inimicis, id est tentari eum permit-
niundaluseljustiDcatus ad interficiendnni dracoiiem tit ab inimicis, non quod maliliae eornm satisfaciat
piis insistit iaboribus , quia pristinam cordis mali- et impietati, sed bumanae consulens saluti, ut vide-
tiam, odium, invidiara el amaritudinem ad pictatem licet tentationum cerlamine legitime instructus et
convertii et dulcedinem, ut jara contra nullumho- informatus, fortius ac probabilius sese accingatad
ininem voluntatera nocendi habcat , sed plenus pie- propriae salutis opus, propriaeque consciiis infirroi-
tatis visceribus aflectum charitatis praebere oranibus tatis non de virtutibus gloriari, scd sub potenti manu
sludeat. Hanc mulationem dexterae Excelsi, hunc ni- Dei sciat et cognoscat se dcbere humiliari. Hacc pro-
roirum gloriosiura hominis profectura acgre ferunt vida ac salubri omnipotentis Dei facta traditione, ad
spiritus maligni , hostes et inimici humanae salutis quantara mentis civcilatem ipsi principes tenebra-
qnod aperle nobis verbis innuitur praesenlislectionis. rura hominein faciaul devenire, verbis iulcUigi datur
Congregati sunt, inquit, Babytonii ad regem et di- scquentis littersc.

xerunt ei : Trade nohis Danietem. Possumu« per re- Qui miserunt cum •n lacum leonum. Per tacum, qui
gem islum ipsum inlclligere Dominum no?;trum Jc- D nullum lucis vestigium redpit, csecitas meutis accipi
um Clirislum qui vere esl Rex regiim ct Dominus polerit, pcr leones, qui iiimiae sunt crudelitatis elfe-

dominantium. Babijlonii vero spiritus maligui non rocitalis, amariiudo intelligi valet menlis. In hunc
incongrue possunt acripi. Sed 342 <r>'» »"<>do vcl laciim raiscriae. in hanc nimirum mcntis cTtcilatera

fiuali con vcniciitia inli^lligere dcbenms qiiod adversus ct asperitatem niaiigni spiritiis hominem mitluut,
hunc rcgem gloriae Babylonii , h(Ktes videlicct per- ciim ita eiim tcntalioniim caligine involviint, ul in-
\ersi dicuntur congreynri ? Ipsc enim in oxcelso nia- teriorvisus tcnebris ignornntix excaecalus, ea, quac
jestatis suae sedens solio tam coeleslibus dominatur videnda sunt, vidcreminiine queat.nec inlernae diil-

ouam terrestribiis, cujus divinae potestati nil potosl cedinis gratiam more solito praegiislare valeat. Et
resister»', idenqne niillius rci accirlentis molestia va- quoniam, quandiii in hoc nuitabilitatis tcmporc sub-
let •naiiictari. Quoniain autem ipse caput nostriim sistimus, liberi a tcntationibiisesscncquaqiiam poc-
cs(, nosque nierabrnpjiis sumiis, dum elpctimi quod- sumus , recte nobis insiiiuarc videntur verba qua;

f, t. mcmbrum rjiis Iribulationibiis aflligitur ipsc se protinus siibscqiiuiilur.

pati anirmarc non dcdignatiir. Ipsc enim in nobis Kteralihise.tdtebHi. In his tex diebut , hoc cot
Ijetiflcaliir, ipsc in nobis contristalur. Lx-tilicalur iii Quandiu corp<is, qtiod aggravst animam, poitamuf.
«2S7 IIOMIl.l,^ Ii()MIMr,UJ'.!S. «:«
lil)ornrt prorHiiii nb liiiiiilroniin lciiliidoiiilMiH iioii A pii ilocloriH vigomn K|ilrit)ilit ari ipii rffrdiuiiit, p^ r

poBHiiiiiiis. Nuin Iii)pii({ii:it iioh <liiil>uliiii »iiKK*'Hlioiif, i|DiiD ad Holitani diviiij' diilccdiniii graliam rrcuU-
iinpii|<;ii:it iioiicaro nostra (li>lc<-l;ition«*, inipii|;i):it iioi •crni rrnovari in Hpiritii inriitin lua! Incipiat, aJr>»
l)iiiii(t)is p))isp('rit;ili' rt ;iilvi*)-Hil:)(i> Scil in li:ic lcn- iit iii vocc cvHiillatifiiiiH cl ^r.itiarnin ai lioiiin vrrlii*

t.ilioiiDt)) (':)l;iiiiil;il(> cl ii)is(>ri:i liil(>l(>s K)i(is iiooiiidi- iiti iioii inconvi>nicnlcr valcat llaiii(>l)H : Itfcurdalut
<l(i;i)ii clciocDtcr roNpicit, coiisoUiliir H aJjiivat di- <M luei , l)eut , tl non drreliiiuiiti dili(jeiiiet It, iiac
vina pictas ct iniscriconlia, ct no tciitationihiis hiic- iKiliir viriHHitndinia divcraitalc lotnin volvitur et
oiDtlKint, vii tiitc 1)1 acliii Kiii cos siislcntat ct rohorat. traiiKit lonpiis pi':cKcntiH vil:c, iit inoiio tcnlationuni

0;)i vcro sinl illi (|)ios ipsi spiriliis innligiii ad dcvu- tcncliris iiividvatiiur, inoilo s|)lrndoic divtna- vi<i,ta-

rundiiDi iii sd)I))i corpDs soiit acccptDii, 344l> ^*''''^ tionis illiislrciDiir , ix-c cst hoiiiu naluit dc inuhrro,
kC(|iuM)til)us(lntDr iiil(>lli|{i : (|Di lirnio ct iinniubili pcrHihtcr<> valcal statu inentis
l'orro i» lant eraul scpifin leoties, et dubatilur eit sua*. Scd ciiin dicK scptiiniis advcnerit, lioc csl cun»
fjuolidie duo foiponi cl duiv oves. I*cr duo rorpora Iioino s:ilvan(l)is carnin oncrc dcposilo tcrrcna: lia-

illos non iiuongDio possumiis accipcrc (jiii rcprobo bitationis l;ibcrn,io)li)ni 346 dcpos)i(>rit , illiid re-
ucnsii ca solDiiDnodo i\u:v. carnis siiiit Rapiiint, (pii vcra adiniplebitur iitiud roiiliiiDo liic siibj)iiigitur ;

carnis dcsidoria perlU-cn^ in conciipiscontiis non B Venil ergo rex die neplimo, ul lugeret Danielein.
pcrtiniescnnt. Pcroi'« vcro lioet alias siinpliccs cl Venil siquidcm die septiino coi^leslis Rex ct Uomi-
innoccntcs accipiantur. boc tanion in loco igiiavi dc- niis, ut lugeat Danielcin, ciini iii Iiora rgressionit

signantiir, qui carnis mollitic enorvali , iicc inini- beala oujiislibi-l aniin:E praisentcm sc ci rxbibct, sic •

niuni laborcin inipoulcre studonl pio ainore cocleslis nti csl , plenum pictato, picnum gratia ct misera-
rogni. Ili ergo leouibus, id csl uialignis spiritibus tione. Luctiis ille qiicin siiper eum facit, insestima-
objioiuntur, qiiia (iiioruiu lenlalionibus in pracsenli bilis est patornx consolationis dulcedo, qua eain de
iion rcsislunt, coruin pars ct ha-rcditas in a'lornuni corpore niorlis liberatam, bcata visionc sua aeter-
crunt, Psalmista allostantc, qui ait : Sicut oves in in- nalitcr glorilicabit. QiiiR vcrt> damnationis pijcna
fernopo.siti sunt, mors dcpascet eos (Psal. xlviii, 15). liostes ct iniiiiioos hiimani gcneris mancat, sequeii-
Oivina autein miscricordia honiinem, quein in Le- tis litlora.' tcxtus insinuat.
nedictionibus dulccdinis suai pncveniens ad vitain Porro illos qui pcrdilionis ejus cauta fnerant, in
xtcrnam praeordinavit, lcnlari supra id quod potcsl, tromisit. Uiiiversorum conditor Dominus, ciiki iit

non palitur, scd f;\cicl ciim lcnlalionc etiain proven- generali jiidicio judex advencrit districkjs, omnihus
tum, ut possit sustincre, alquc secuEidiim ingenilam membris suis in xterna clarilate ad se collectis,
C
sibi bonitatem pcr aliquem electiim cl Deo dileclum Iiosles eorum, spiritus videlicct malignos, in lacum
doctorem visitare et consolari non dodignatui de- ira; siiac, in lacum, inquam, acleniae daronalionis ita
solalionis ejus miseriam el dolorem. Lhidequemad- introinittet, ila potentia sua malitisc ct nequitiae eo-
modum secundum multiludinem misericordix sux. rura machinainenta ad nihiluru redigct, ut nullara
Danielcm in lacu lcoiiuni posilum dc famis libcravit solilae perversitatis arlem conlra electos Dei exer-
periculo, missa ei pcr liabacuc prophetam corpora- cere valeanl, sed pro illatis tenlalionum molesliis
lium ciborum refeclione : sie nimirum ipse, qui non ignis inexstinguibilis hxreditas corura in act&rnura
spernil desiderium pauporum, spiritali esca visit;ire liat.

et reficere non dedignalur pauperera hunc el egenum, i47 noMiLU XXXIX.

respicientem ad largam bonitatis ipcius manitm. IN D0M1MC4M PALMARUM PRIMA.
lloc autera qualiler lial, ordo sequcns manifcsle in- Venerunt filii Israel in Elim, ubi erant duodecim

sinuat. fontes aquarum el sepluaginta palmce, et castra rne-

Erat autem Ilabacuc proplieta in Judcca ,
qui intri' lali sunt juxta aquas {E.xod. xv).
verat panes in alreolo siio, ut ferrct messoribus. Per Praesens ista Leclio non incongrue, utputamus,
//fl^acuc prop/ie/am spirilalispater et praelatuspolest D hodierna die legitur, in qua passio Salvatoris no-
accipi, messures illius subditi ejus valent intelligi, stri solemni devolione recolitur. Nain in hac eadcm

qui in agro Domiiiico, in spirilaii videlicet convcr- Lectione sacramenta Domiuicae passionis mystice
Bationc fructum a;tcrnie salulis , iVuclum, inquam, prxnotala invenire possumus, nec non et superbiam
virUitum et bonorum opcrum nielere non de.sistiiiil Judacorntn, qui ab initio semper Dominum exacer-
cl 345 coiligcrc. Panes, quos bis messoribus, sub- baverunt, et vocationera ipsorum, qua in iiuc mundi
ditis videlicct suis, prselatus ferat, in alteolo suo ad lidcm convertendi era&t.
interil , dum panem verbi Dei, spiiitalis uliqtic ci- Venerimt, inquil, /S/ii Israel in Etim, Filii Israel,
bura rcfectionis, in humili corde s«o rccolhgit ct illi quos in populum peculiarem
videlicet Judxi,
paral, qao animas, Deum esurientes et sitieiites lae- Dominus, non bono itinere venerunt in
sibi elegit

liGcet, consoleturet reliciat, quae spirilalis refectio Elim, quod uiterprelatur aries. Nam per arietem,
ei divinx pielalis providcnlia Panieli , in lacu leo- qui praeest gregibus, superbiam illorum non iujuste
num posito, dcfertur , dum is, cujus anima in tali, designari credimus , in quam tunc profecto uaale
ul divimus, amariludine erat posita, cujus mens gloriando devencrunt, quando pro bonis diviuituft
t«nt;itionum molestiis a se erst alieoata , ci verbis sibi coUatis , ex quibus bumiliari dobuerant, quasi
259 VEN. GODEFUIDI ABB \TIS ADM0NTENSI3 2$0

cjeteris natiouibus praeessent, inaniter se extiile- A nullum scientix lunien habebant, nisi quantum ex
runt: natnrali lege illuminati erant ;
post acceptam vcro

CJbierant, inqiiit, djiodeciin fontes aquarum.fer legem ita ex partc illuminati sunt, ut sc & peccatls,
duodecim fontes diiodecim patriar( hae, filii, inquain, si vellent, cuslodire scirenl. Sed tamen liacc eadem
Jacob videiiliir iiilelligi, ex qiiibus prolccto ortD est illuminatit non plcna erat vcl pcrfecta, quia banc
universa multitudo Judaici populi. El ideo gloriati illuminationera non sequebatur peccatorum remis-
gunt hos duodecini se haberc fonles aquarum, quod sio, nec aeternae vila; remuneratio. Mensis vero «c-
videlicet progeniti erant tam nobili prosapia sancto- cumhis, id est evangelica perfeclio pleniter in se con-
rum patriaicharum. Ksec fuit prima causa super- linet qnidqiiid quitUvs decimus dies mystice docet e'

biae, sicut jam diximns, quod se niUos essc de exprimit. Numerus iste quintns decimus ex septem
sanctis et justis sciebant patribus. Et mox alia cl octo constat. Per septem prxsens vita, per oclo
causa subscquitur, unde uon minori superbia glo- vero xterna intelligenda est reinuneratio. Venienle
riabantur : itaque secundo inense, quod cst evangelica perfeclio,
El septuaginta, inquit, palma:. Septies decem el facta est plena quinti decimi diei illuminatio, quia

decies septem septuaginta faciunt. Etbene per hunc tam pcrfecte tunc illuininati sunl, ut et in praesenli
numermn 348 potesl exprimi Dccalogus, qui se- B vila, qiiod per septem iiitelligilur, juste et pie vive-

pliformi gralia Spirilus sancli conscriptus ct com- rent, aut si peccassent, sic pro peccatis digne sa-

positusest. Hunc eigo Decalogum, qua septuaginta lisfacerent, ut veram remissionein reciperent, et re-

palmas acceperunt a Domino, ut per scicnliam De- munerationem aeteruiae vitac, qu« per octo intellijji-

calogi instructi ct exercitali disceient qualiter vitiis lur, quandoque possiderent.

el concupiscentiis resistentes, qualiter conlra dia- HaBC talis perfectio sive illuminalio evangelicae

Lolum, contra mundum et peccata dimicantesp<i/- graliai alias pr.vnotata invenilur , ubi in Vctcri

mam viclonae ollinere deberent. Sed illi magis ma- Testamento dicimr : Quindecim cubilis attior erat

gisque gloriantes, qiiasi dc singularitatc acceplae aqua super omnes montes (Gen. vu, 20). Per cubitos,
legis semetipsos extollenles, nullam ex his quac- ut arbitramur, perfeclio, per aqiiam sacra valet in-

rebant salutem animae vel profeolum spirilalis intel- lelligi Scriptura, per monles jusii qiiique et perfecti,
ligentiac. Unde mox sequitur : eminentia virtulum sublimes efalli. Unde ideni est

El castra melati sunt juxta aquas. Castra, mililan- ac si dicatnr : Quamvis justi quique et perfecli evan-
lium sunt, castra, inquam, in quibus Deo Crealori ^elica gratia divinitus illuminati, 351 mj slico inteile
militare debuerant, corpora et animx ipsorum erant ctu excrescantetproficiant,omnem tnmen sensuract
erat Decalogus,
^
et idco, ut diclum esi, datus illis intelligentiam illorum aqua sacrae Scriplune exsu*
quatenus per doctrinam Decalogi discerent quo •

peral. Nam licet multa de hiijus vit.e perfeciione,

modo haec eadem castra ad mililiam Conditoris sui multa de aeterna remuneraiione vidoant et intelligant,
custodirent et defendercnt. At illi castra nietati sunt, semper tamen aqua ista altior iilis eril, quia nun-
id est, mutaverunt, juxta aquas, jnvta carnales vi- quam sic in altiludinem hujus aquae perveniunt, ut
delicet concupiscentias. Nam in castris corporis et ad perfectam scientiam evangelicae doctrinac |)crlin-

aniinse, in quibus soli Deo militare oportebat, car- gere possint. Apparente aiilem et veniente hac eadem
nalibus concupiscentiis serviebant. Sic namque doctiina evangelica, tunc venit omnis multitudo /S-

in his castris male militantibus jam iu dctcriora liorum Israel in desertum Sin, quod esl inter Elim
prolapsi sunt, quemadmodum declaralur in conse- el Sinai. Cum eniin Salvator in carne vcniens nova
quenlibus. prircepla evangelicae perfectionis mundo tradcret

Profectique sunt de EUm. Non bonus iste profe- ot logisobservanliam non carnaliler, sed spiritalite?
clus putandus.cst. Nam de Elim, hoc est, de super- tcnendam essc docerot, omnis mullitudo Judacoruin
bia proficere magis est deficere. Nam quanto magis vonit in dcsertum Sin, quod interprctatur tentatio,

superbiendo profccerunt, lanlo magis in bonis do- ^ qnia propter siipcrbiam illornm tam grandis siiper
fecerunt. l!iidePsalmistaait : Svperbia eorum, qui te eos irruit lentalio, qnod descrti el derelicti sunt a
odermt, ascendit semper (P»-fl/. i,\xiil, ^2r>). Super- Doiiiino. Nam scinper verbo vcritalis rcslilerunt, et

biendo 349 "iiiMq^e ascendere niagis cst dcscen- quod peccata mundi tollere posset credere nolue-

dere. Unde et baec, qua mox snbjuncta suiit, mani- runt. Qui cum aiulissent quod remissionem pccca-
fesle insinuant, in quantiim defcctum posl hunc su- lornm prjcdicarot, et quibu^^dam cliam relaxaret,

perbia profectum descendenint. dixeruiil : Quis esl \nc qui eliam peccala dimittil ?

Et venit, inquit, omnis multitudo fHiorum Jsrael [Luc. VII, 4!'.

in desertum Sin, quod est inter Elim et Sinai, Quid autem pro tam snperba tontatione perver-
quinlodccimo die mensis secundi. Quidnam esl quinto silatis et malitise patiantur vel passuri sint, ex h«c

decimo die mensis sccHndi? Qiiid mensis primiis ? manifesle datuT inlelligi, quod descrtum Sin esfcf»

Quid mensis estsecundus? Possiimus dicerc quod dicitur inter Elim et Sinai. Elim, ul in primordio

mcnsis primiis legis sil illuminatio, mensis secundus, Lcftionis dictiim est, intcrprctatur aries, per quem
Cvangelica sit porfectio. In primo mcnse, quod erat Judaica intelligitur supcrbia; Sinai vero interpwe*

lei, facta est quxdam illuminatio. Nara antc !egem tatur amphora, pcr quam xternx damnalionis in«
 ;

n\ IlOMIl.l.i: DOMIMKAI.KS. tet

UlliKi valct i>K'iiHiir:i. O.nitiH (|(ii|)|)i' lciilulio, iinuiii A munnunibniil qiiod ad rnlciiiptioiiiMii hniti.irii K<'i)r-

pnpnliiH illc cohtrii Dcuiu liahnil, cl udlinc liahcl, riH laiito tciiiporo, voiiirp laidHici, qiiod p:(iip«rr»
erut ot csl iiih'r f.iiiii «•/ .Si«(ii. N;iiii (|iii cx liciic- l:iii(liii iii solitndinc pcrcKrinoH dcrcliiii|ncr(>t. In »«>-

llciis a l^co HJlii coll:tlis iii l:iiil:iiii ci ii|icriiiil sii|K'r- lilndiiicm iii:i|(iiaiii niiscr liiiino dcvcnit, ({iiaiuh»
(jiioil t.iiii in:if;ii:iiii coiilr.i ciiiinlcin S.il\:il()rciii jc( l;is dc p:ii':idiso
l)i:iiii, ( iii liiini l:i( iiin iiiiiicr;^ (MTOKn'
iii:ililiuin cxccrccnMcrili iioii siiiil, ct sir. in cadciii iialioniH oocidit, qiii adlino pohitiiit in piirudiito in
»ii|>«M-|iia iiivciili stiiit vol iiivciiiniilnr, liis prociil iiiaKiia oral ploiiitndinc jucniiditaliH c( l,i-liiia>. In
diiliio in:ilc dnia rcscrvalnr Hinphoni, id csl :clcrii;c solitndiiiom «|nippc trislcm niiniH cl ainarain venit,
iljimii:tli()ms 1111'iisiira. Scd ttiidc anl cx (|iio lciiipoii! (|iiaiid() silii soli dcrcli( tiis ost, :imissu vcra plcnitii-

iii hanc iiiiscriain dovoncrunl, se(|UOiis liltera {lu- «liiio, iinu' DoiiHost. Ktqiiia Iiuik hc.ilam plciiiiiidi-
tcntor iniinit. iiom amiHorant oninos (llii Inracl, uiiuiCh Hancti c(

351 /*('*''/«"'». imiuit, cf/icx.si suut de lerra clocti ingomisociilcs dioohanl :

Jufijpli. lv.,'rcssiis islo ost, iit atbitraninr, lapsns Vliiuiin innrlui cs.scjhhk per inaiium Doiniui in lerro

priini lioininis. Nam pcr .'r.^Y|itnm, (iiiod iiilcrpio- Aujiipli! Mors, (|n:o lil per maiiuni Ihnnini, pcr po-
latiir teiwlna' ,
paradisun» iion incoiivoniontor in- lontiam ot misoricordi:tiii Domiiii, mors hoiia ct prc-
tclligoie possnnius, in quo hon.T craiit lonobra', l{ liosa cst, qiiando viliis ct pcccatis lioino salvandns
duin prinii parontos nostri nil tinod maliim «'sl oo- montur, et vilam verani, qu;c Cliristns cst, in se
gnosocront, dum sorpcntom, pcccalnm iiio!)cdioiiti:c lcilioro morohitnr. liinain, iii(|iiiiinl, Iiac hcala mort<i
suggeronlcni, noii cenioroiil, d:^in ligiium asjicdu intnlui e.sseinus in lcira ACijijpli, iii teira paradisi,
deleclahile cl suavc ad vcscondiim ila non vidorcnt^ iihi iiiliil inali oognovimiis , niliil inali vidimns!
ulcoiucdeie concupisoeronl. Cnin autcm posl pr;ii- t linnin in(|iiiiint, in liis iioiiis teuebris per nianunt
vancalionem aperli snnl oculi eoruiii, de terra opli- Doinini mortui esieiuus, et non in liaiic niiserahilcm
ma hujus ^'^gtipti oxpulsi. do honis lonobris ad ma- UKcm, ad li:oc innumera niala cognosccnda veni»-
lam lucem devoncrunt, iihi iiiiiil :iiiii(l, iiisi qnod soiiiiis!

maluin et dolcndum erat, sompcr vidorunl. Et quia Quando scdebamus super ollas carnium. Olt(c car-
iii illis totum gcnus humanmn cxpnlsum honas uiuiH intelligi possunt carnaliacorpora ct carnales ani»

leiiebras ainisil, ol lu( eui miscri:c, ct doloris iiitra- ni;c, inquihiisfei vosciiiitet cofiiitinlurcanialcsconcu-
vil, lacrymahilom omnium oloctorum voce n coiisc- pisi'enli;c. Si(/)er iias ollas Iioino qnodammodo sedet,

quenter cxprimens ail : «[uaiido lani polenli vlrtule spiriluscorpiis ol aniniam

Et muriiiuravil oniuis congregntio filiorum Israel .
comprimil, ul carnales conciipisccntix sihi pr.cvalere
c;
cofitra Moijsen et Aaron in soliludine. Miirmur isliid non possint. Super otlas, inquiiint, carninni, 353
dolor occiiltus cst. Occnllo qnidem dolorc omnis snpor oilas carnalium deleclalionum adhiic positi in
electorum nuiltiliido scmpor ah inilio (piasi miirmu- paradiso lam polcnti dominatioiie sedimus , quod
rando ingomujt, qiiod sine piopria cuipa de terra iiullam conciip'sccnliam canialem sonlirc pntuimiis.

if]gypti, do honis dioo tenehris in malam hicem hii- Et comedebainus panes in suturilate. Panes valde
jus nuindi in primis parentihus diijecti lueraiit, ubi desiderahilcs est Pater et Filiiis, et Spiriliis sanctus.
ad videndum ct cognosoendum ca qu;ie ;nala suiit IIos pnnes minc suavitalis qiiodammodo m saluri-
semper aperlos ooulos hahcbant. Et qiiare pro Iioc tiile coniediinus, qiiando, prc.it possihile erat, prse-

«cciiUe ninrmurahant? Scichant quidoin jiistum cssc sonliani el gloriain sancLne Trinilatis videre digni
judiciuin Doi, qnod ejecti fueraiit, et ideo justiim fuimus. Siint et alii panes, angelici videlicet spi-
judicium illius repreliendere et incusare non aude- ritus , quos nihiloniiniis in saturitute conicdimus ,

hant, sed tamcn occuilo dolore quasi contra Moijsen quando una cum illis Deuin crcatorem inccssabili
el Aaron, id est conlra Doniinum noslrum Tcsum voce Ir.udavinnis. llos panes, h;T'c hona omnia ia
Ohrislum murmuranles niiserias suas (ieplorahant. terra .Cgypli, in lorra illa hona habuimus; et nunc
Ila!C diio vocahiila : Moyscs et Domino d propter peccala parenlnm noslrorum ad banc ca-
Aaron,
liostro Jesu Chrislo satis digne conveninnt. ^am lamilalis miscriam dcvonijnus Murinur istud, quod
Moyses assuniplus de aqua, Aaroii vero mons }orii!u- lunc anliqni patres laci ymabiliilr miirmurabant
dinis interprolalur . Videlur nohis quod Iledcmptor adlmc in cordihus eleoloruin perseverat quando
,

«oster sat'.^ digne Moyses, id est assumpius de aijua repugnaiite legc carnis, ea qnaj volunt, facere ne-
nominari valeat; nam juxta id, quod filins eil Vir- queunt, et carnem adversus spirilum semper con-
ginis, assumpUts est de aqua, 352 ^x humana vi- cupiscere sonliunt juxla verba Apostoli dicentis :

delicet natura. Cur autem A«ro;i, hoc est, Mons Cnro concupiscit adversus spiritum et spirilus ad-
forliludinis vocari debeat, nullns est qui ambigat; vfirsus carnem , et liac sibi invicem adversanlur^
nam sua continet et guhernat
fortiiudine divinitatis itl non qnwcunque vultis, illa faciatis {Gal. v, 17).
universa. ConfraAunc Moysenet /laron. Contra neiim Unde et adhiic uiia cum aiitiquis illis Palribus Xle«
Salvatoreni nostrum Jesum Cliristiim, oinnes filii ct hili vocc inurmur suum ingeminant dicenles :

elccti Dei, qni, Spiritu sanctorevelaiite, verum Deuiu Cur induxistis nos' in desertum istud, ut occide-
el hominein venlurum illuin esse sciebant, dolentcs retis <mr,em mullitttdinem fame? Ecce sanctam Tri-
et gemeutes in soHtvdine nmrmurabant, Ideo, dico, nitatem , t^ux ia tribus personis Deus udu^ «st«
 : , , : ,

265 VEN. GODEFRIDI ABB.VTIS ADMGNTE.NSIS !2Ci

trisli et gemebundo murmiire alloquunlur, et cur A carnali. Quemadmoduni Nov* , ita el Abrsliam ei
iii desertum hujus mundi perducli sint conquerun- Isaac ct Jacob et alii nonnulli , licet justi in ge-
tur : Cur, inquiunt, induxislis, cur induci nos per- ncrationc fuerunt tamen carnales crant
, quia ,

D^isistis in desertum istud horribile , ubi deserti uioresl ^^ ''"os habitcrunt. Al postquam miserator
sumus ab omni bono et pr^gravati omni malo Doniinus opus misericordiae suse augmcntare vo-
ubi hinc inde crudeles occurrunt viliorum et pec- Inil, his qui sub lege venturi erant, ait
calorum bestiae, ubi niultiplices prselenduntur ma- Egrediatur pcpulus et coUigat, qua; sufpciunt per
lignorum spirituum insidix? Nunquid ideo indu.\i- singutos dies. Unde populum, qui sub lege erat,
stis, ut occideretis omnem multiludinem fame? Fame egredi jussit , aut ubi coUigere delMiit? EgredL
verbi Dei laboramus, et qnasi occisi iaborando de- illum aliquantuhun jussit dc carnali ignorantia, et
ficimus, quia Yerbum illud 354 Q"od erat in prin- colligere de lcgali scicntia. Nam populus ille aute
cipio, nondum audire et videre valeraus. Famera lcgera ita totus camaLs erat, quod in copulationc
boni desiderii palimur, sed saturari non possumus, conjugii nec malrera nec sororem disccrnere novil.
quia hunc quera desideramus, hunc qui vera est Nara et [de] hac re nullum omnino mandaiuin
satietas, nundum habemus, nec ante occasum vilae accepit queraadmodum populus iste, cui lex prse-
obtinebimus , quia in primis parentibus omnem B cipiens ait : Turpiludinem matris luce non discoope-
multitudinera electorum lam niiserabiliter occi- ries (Levit.wm, 7). Et iterum : Non revelabis tur~
dislis , id est occidi permisistis. Sic , sic sempcr piludinem sororis tua; {Ibid.) Hapc et his similia
ab initio usque in finem s>rculi omnibus electis jussus est de lege sibi data colligere ; et quia suf-
laborantibus nunquid obliUis est raiscreri Domi- ficiens esse non poterat , si tantum de lege scripta
nus? Sequitur : colligeret, jussus est per singulos dies coUigere,
Dixit Dominus ad Moysen. Dicert istud Domini quantura posset suflTicere. Suflicienter sibimctipsi
Dei Patris ad Moysen, Filiura suum Doniinum no- per singulos dies colligit, qui de singulis Patribus
struin Jesum Christura illud fst quod videlicet mi- antiquis exemplum virtutis sumit, qui caste vivere

lericordire suse iiunquam oblivisci potuit aut po- velit, Isaac unius uxori^ virum iraitari studeat.
terit, sed semper humano'gencri niisereri paratus Sic, sic obedientiam, bumilitatera et patientiam et
fuit et erit. Unde et conscqucnter tria hic prjeno- alia virtutura exerapla , qux imitelur, invenit, »i
tantur tempora, hoc est ante legem, sub lege, sub solerti diligentia per siugulos dies colligere studet.
gratia, in quibus singulis temporibus, prout voluit, Sunt et alii dies , fides scilicet , spes et charitas
uiirabiliter humano generi misertus est Dominus. quos necesse habet, ut colligat, quia nullus sxie
C
Tempus ante legem consequentibus praenolatur ver- his tribus virtutibus salvari polerit. Cur autem
bis, cum dicitur ; Ecce ego pluani vobis panes de haec omnia illum colligere jubeat, verbis conse-
eoelo. Tempus sub lege est : Egredialur populus eS quentibus insinuat, cum ait

col igat ^
quce sufficiunt per singulos dies. Tempus IJt tentem eum utrum ambulet 356 '" ''?* mea,
6ub gratia est : Die auiem sexta parent, quod infe- an non. Quid est ut tenlem eum, nisi ut tentando
rant. De temporc primo , quod anle legem erat , eum scire faciat «fiwm ambulet m lege mea, an
non incongrue aeterna Dei Sapienf.a ait non? Ambulat , si proficit ; ambulat , si imitari
Ecce ego pluam vobis panet de coelo. Tunc quo- alios studuerit. Sunt quidam ambulantes in lege
damraodo panes de caelo pluit, quando cailesti sua Domini. Stantes sunt qui ea taittum qua; lex ju-
misericordia tales in raundura horaines misit, qui bet, faciunt; ambulantes sunt qui tion tantura ea
el ipsum Creatorem suum diligerent, et proximos qua; jubentur faciunt, sed cliam de singulis col-
suos excmplo bonorum operum quasi ccelesti «juo- ligiint quK imitari possint. Sir, sic his qui sub lege
dara paliulo alerent, qualcs erant Abel, Abralian», erant misericorditer consulens, qjiasi simplum de
Noe, Isaac ct Jacob, ct alii horum siniiles. Scd singulis coUigere jussit. Nos vero, qui sub gratia
nntandum quod hos tales pluere de ccclo as^erit. d sumus, duplum colligere voluit, dicens
Pluvia quidem guttaiim stiper lcrram descendens Die autem sexta parent quod inferant, et sit du-
res parva et exigiia est. Et ideo non injusle Pa- plum quam colligere solebant per singulos dies. Dies
Ircs illi, qiii ante legfin fuerunt, in coniparatione sexla tcmpiis cst gralije. Nara dies sexta accipi po-

apnstoloruro et apnsloloruin vitam imitantium qiiasi test pro scxta die sacculi, in qua xtale venit in hunc
parvi ct exigui, pliiviip. coinparari valent, quia non mundum incarnatus propter nos FiliusDei. Etqiiid
spirilales, sed camales erant. 355 Q"' ^""' '" in hac sexta a-late paralum inferre dcbemus? Parari
generalione sua justi essent, ct rauila, qui imila- nobis coepil in utero beaia; virginis Mariae corpus-
tione digna sunl tamen hanc aposlo-
, fccisscnt , immaculatum Redemptoris noslri , oninisqiie ejiis
licam pcrreclionem aliingerc non polerant ui , rum hominibiis conversatio. Magna qiisedani fuit
quemadmodura apostoli eorumque iniitatores fecc- nostrx salulis prseparalio. In fine atitein ad plenuni
runt et adhuc nonnulli fariunt pa quT. mundi
, , paraluin est ejus sacriiin corpiisculum, in ara cru-
sunt dereJinquerent, et vitam virginalem diligereiit. cis torridtim, intiltiplici passionis et doloris igno
Unde de uno illorum dicitur : Tfoe vir justut in ge- assatum et excoctura. Sic namipie paratum nobis-
nerationt tua {Cen., vi, 9), id cst in gencralione mctipsis salubriter infcrre debenius, ut dura corpus
 ,

«05 IIOMlI.I.r. DOMLNIC^LKS. HO

et miiiguiafiin rjiin In a^ifcle panit rl vinl •iinninuii, A Tatrr audivil, rt inr Kllluni luuur, qui vrr> • Ueut
latcntcin Intrijueciiit vcrain divinilalciu et liuiiianl- ft hoino auin, ad rcdrnipliuncin vnntrain niiftil S«J
Utcin incunrlantcr crctlainu!» vu> tautuin fonnam •ervi, quaiii accrpi, atlrndilif,
lCt tic duptum, inqiiit, quam $olfbant colli(jrre cl nie veroin Dnim cnftr noii rrcdiltk. .'Voi veroquid
pcr litujulos (ites. Ctiiid cst duplum cotli(jrre, niHJ •Hriiuf, quia tuuikUali$ contra noi ? Ideo Intrrro-
vcrutn Uctiin cl lioniincin crrdcic? Ili (|iii aiilc lc- gaiidn vohis dico, iil intcrrogaluinc lura id quod
gcin ei snb U'f,o lucrunt, quuHi siinpluui qiioijain- iirsi ttii, tcire vos faciam quia vcru» Deui et hoino
modo colligcbunt, qiiia liunc tanliiiuniodo vcruin Bum. A'oi ad hiiinanilalem meam rcspicit quia cx
Deiiui cssi! crcdcliant. Nos vcfo qiiasi duplum colli- diiabus rssrntiis , id esl ex aiiiina rt corporc, com-
giinus, quia hunc vcruin Dcuni ct lioiAiniun cssc pactiis Ktiin ;
(juid, qiiod inedabile rs(, ad divinita-
crediinus. Quasi siinpliiin qiioqiic pcr singulos dics tcm mcaiii pi>rtiiict ,
quaiu vok crcdere noii viiUi».

cnlligiinus, duiu singulos dies , singiilos dico aiiti- Ideo diro : Noi vcro (juid lumut ,
71110 muititalii

quos Patrcs, qui licel roagni ct pnccipiii rucrimt conlra nos ? Hoc cst si illud (juid ,
qtiod incir.ibilo
iu virtutibus, piiros ttincn hoinincs fiiissc cicdi- csl et quod ad divinitatcin pcilintt, mihi dcpssK,

mus, ipsum 357 ^^''^ Doniiniiiu nostruin non so huinanilas mca, ad quain uot perliiiet, quid vobis
luni veruin honiinem, sed cliam vermn credimus prodesset, quomodo vus liiierare posscl? Coiicordat
esse Deuin. Quod auiem sic, ut dictum est, pro fais verbis Doraiai hoc quod Petrus ipso inspiranto
nobis parari in cnicc voluit, et quod nobis sic du- ait : Tu es Chritlus Filiut Dei viti [iiavh. xvi, 16).
ptum colligendum sit , ut illiim videlicet verum IIuc etiam Marliia adirmat qux ait : Eqo credidi
Deura et homineni credamus ct conllleamur, boc quia tu es Christus Filtus Dei, qui in tiunc munduni
anle passioncra suam idem S^ilvalor noster pr.'edi- venisti {Jnan. xi, 27). Hoc alii multi credebant cl
cavil et docuit, unde et mox tempus prirdicationis conrilebanlur ,
quibiis ipse divinilus inspiralat.
ejus subjunctum est, cum dicitur : Sequilur :

Dixeruntque Moyses 2t Aaron ad omnes filios E( ait Moyses : Dabit Dominus vobis vespere car-
Jirael : Yesperc ^cielis quod Dominus eduxerit vos de nes cdere, et mane panet in iaturttale. Non boc
tnrra jEgtjpti. Qtiod in alcrniiale sua apud Deum Moyses et Aaron, sicut in prjccede.nlibus, scd solus
Patrem Moyses et Aaron, nosler Dominus et Salva- Moyses, soius homo ille Christus Jesus ait, solus,
lor noster Jesus Clirislus condixit et praefuiivit, inquam, ait, id est fecit solus. Nam suum dicere, suum
h»c in fine lemporuiu nisericordilcr se adimpleiu- erat facere. Et quomodo suum eiat faccre ? Quid-
rum cum dicit Vespere scietis quod Do- q quid de passione sua pracdixit, solus in bumaRa
denunliat, :

minus edu.Terit vos de terra jEytjpti et mane videbitis natura perfecit, et quia divinitas impassibilis eral,
gloriam ejtis. Hoc in loco per vespcre i^,nominia in experimento humanaj naturse sputa, colaphos,
passionis, et per mane gloria pryenolalur divinae vincula, verbera, vubicra et clavos sustinuit. Ijise

resurrectionis. Vespere, inquit, sc.etis. Cum respere dedit nobis in illo vespere, quando coenavit cuiu
illud passionis mex advenerit , et ego exaltatus in discipulis suis, et in illo vespere passionis carnet
cruce aniinam meam in manus Palris tradidero, et suas assatas et excoctas in ara crucis. Et mane
pro vobis liberandis ad inferos descendero, ttinc scie- paties in saliiritate. 359 Sicut ante passionem
tis. quod modo scire non vultis, quod Domitius eduxe- suam se quibusdam manifeslavit, sic post re-
rit vos de terra jEgypti, quod divinilas mea cura surreclionem. Transacto mane resurreclionis pa^
anima ad inferua descenderit , ei vos de tenebris nes in saluritaie dedit quia sanctam Triiiilatem
aclernae damnationis liberaverit. Nam me tanlum quam per panes intelligere possumus, quibus-
purum horainera esse creditis ct verum Deum et ,dubitanlibhs per Qdera manifestavit. dam de se
hominem esse credere non vuliis. Et mane videbitis Quidam in humanitate dulitabant quidam in divi-
ijloriam ejus. Vespere passionis humilitatem huma- nitale. Thoraas in humanitate dubilavit, qui dixit ;

nitatis meae cognoscelis et mane resurrectionis D JSisi videro in manibus ejus p.guram fal. fixuram] cla-
,

pofentiam divinilatis raeae videbitis quia si purus vorum. et mittam manum meam in latus ejus, non
bouio tantism, et non verus Deus essem, post pas- credam. Dubilabant et illi, quibus exprobravit in-
sionem et mortera a mortuis resurgere non possem'. credulitatem illorum et duritiam cordis, quia his
Haec eadcm de igoominia passionis et gloria resur- qui viderant enm resurrexisse a raortuis, non cre-
reclionic saepe ante passionem suara discipulis suis diderunt. Sequitur :

praedixerat, quemadmodum ibi, ubi ail : Ecce ascen- Eo quod audivit murmuraliones vestras , quibui
dinlus Jerosolyman, et Filiiis liom'.nis Iradetur gen- murmurastis contra eum. Eo quod Deus Paler murmu-
tibus ad illudendum, et flageUandum et exspuendum. rationes doloris vestri audierit, ideo meFiliura suum
Et postquam (lagellaverint, occident eutn, et terlia verum Deum et bominem ad redeinptionem veslram
die resu:'get (Matth. xx, 19). Concordanl 358 h'* misit, et nunc in eadem humanilate, qua pro vobis
verbis salis manifesie verba hujus leclionis, in qua morluus et sepUllus sum, per poteniiam divinitatis
consequenter dicilur : mere resurrexi a mortuis, et ideo nec de divinitate,
Audivit enim murmur vestrum conlra Dominum. nec de humanitale mea dubitare debelis. Nos vero,
Murmur vestrum, id est, dolorem vestrura Dcus in^utt, quid sumus? Uxc repelitio verborvim Doniini

Patrol. CLXXIV. 9
 :

?C7 VEN. GODEFRIDI AB3AT1S ADMONTENSIS ICS

est , ut arbltro*. certa veritatis confirmatio. Nam A murant, qui adhuc in inlideKtate ct csK^itate cordis

«iiperior eorumdein verborum interrogatio quaedam, sui perseverant. Dic, Domine Paler, et fac ut om-
ut ita dicam, divinitatis ejus fuit manircslalio, qua nium illorum murmur conquiescat, et hi, qui adbuc
ante passiouem et rcsurrectionem suara quibusdam in lenebris sunt, ad tuae veritalis lumen redeanl.
se verum Dcum manifestavit, qui de divinitatc illius Sic, sic ffitcrni Patris Filio Domino nostru Jesu
dubitabant.Elquiapost passionemet resurreclionem Cbristo supplicanti et inlcrpcllaiiti pro popuio suo,
ipsius multorum cordibus, lam de divinitate quam flt quandoque, cum lempus salvationis illorum ad-
dehum;milatc ejus, inerat dubilatio, idco hasccadera venerii, quod sequens liltera patenter exprimcns
iterum intcrrogando, repetere voluit ut verum se ait

Deum et verum hominem rcsurrexisse manifestaret •

Cumque loquerelur Aaron ad omnetn cxlttin filiorum
?to$ vero, inquiens, quid sumus ? Nos, dico, in hu- Israel, respcxerunt ad soUludinem , el ecce gloria Do
inanitate, quia ex anima ct carne compactus; quid mini apparuit in nube. Cum enim summus ille Aaron,
in divinitale, quia Deus, et ideo virlutem divinila- Deus Pater, in cordibus illorum per fidem loqui cc&-
tis et dispensalionem assumptai humanitatis indu- perit,eumque lumine visitationis sux tenebras cx'
bitanler credere debctis. citatis eorum iUustraverit, turbati et contristati a4

Nec conlra nos, inquit, est murmtir vestrum, sed B solitudinem respicient, quod Redemplorem nostruin
contra Deum. Quasi dicat Si enira noii credilis : non Deum, sed solum purum hominem esse putavof
quod ex divina et humana natura conipactus 360 runt. Qui dum tam felici respectu ad hanc soUtudi-
sum, tunc non soluni contra humanitatem nieam, ncra rcspexerunt, ecce gloria Domini in nubi:, id est

ad quam pertinet nos, sed etiam contra Dominum, in carne Chrisli apparebit, quia gloriam divinitatis
id est confra divinitatem meam est murmur vestrum. Chrisii magna fide credunt ct praedicabunt, quem
Et quia Judxi maxime huic repugnant fldei, et ta- prius natum de malre \irgine Deum et hominera
men converiendi erunt circa finem mundi, ideo credcre et confiteri noluerunt. Et quia pi*aesignata iu
sicut in exordio lectionis hujus praenolala est super- fine electionis hiijus Judaeorum conversio nondum
bia eorum et repulsio, sic in fine cjusdem lectionis facla, sed adhuc speranda est, cantus, qui finita lc-
illorum prjenolalur vocalio. Unde sequitnr. clione sequitur, non injuste eidcm Lectioni concor-
Dixtt Moyses ad Aaron : Dic universw congrega- dare videtur :

tioni ftliorum Israel. Per Moijsen, ul saepe jam dixi- CoUegerunt pontifices et Phariswi concilium , et di-

nius, htimanitas Chrisli, per 4aron, quod interpre- cebont : Quid facimus, quia hic homo mulla signa fa-

tatur mons fortitudinis, divinitas cjus designatur. cit ? Sicut coiitra Dominura, Salvalorem tempore
Unde dicere illud Moysi ad Aaron est pia supplica- ^ passionis sua; pontifices et Pharisaii visibiliter con-
lio assumpta; humanitatis Christi ad divinilalem venerunt, ita eliam nunc omnes pene Judxi , qui
6uam pro reliquiis fllioriira Israel. Humanitas ita- adhuc residui sunt, adversus eumdcm Salvatorcm
que Redemploris noslri sedens ad dexteram Palris, jam ad de.\.leiam Patris sedenlem conveniunt, el
ubi etiam inlerpellat pro nobis, pro salvatione re- concilium maUgnitalis el pcrfidiae contra eum quo-
liquiarum Israel divinitati suse, qua palri coxqua- tidieconigunl,etiisquein362^>i^c>^ mundi colligere
lis est, supplicare non cessat. non ccssabunl ; quia maligno ct duro corde vene fi-

Dic universce congrcgationi (Hiorum Israel : Acce- dei, in quantum possunt, contradicunt dicentes :

dite coram Domino : Ac si dicat : DominePaler, Quid facimus, quia hic homo multa signa facit ?

humanam hanc naturam, quam in me Filio tuo Quid, inquiiint, facimus, quia hunc homincm tanta
vidcs, quara super omnem crcaturam ad dextcram signa per orbem tcrrarum fecisse videmus? Dolent
tuam coUocasti, de massa illa, ex Judaico scilicet quidem et magno odio habent quod hic homo, homo
populo , assumpsi ,
qui a le dcrcUctus est , diu ex- videlicet Christus Jesus, qucm non Deum, sed
illi

pers factus est gratia; tu;e. Sed reminiscere mise- soltim homincm fuisse xstiinant, tam multa signa
rationum tuarum, Dominc Pater, istumque popu- ^ salutis el gratiae tam nuilta signa coelestium sacra-
lura placalus respice. Et quia jam pene tolus pe- mentorum in Ecclesia fccit, et quotidie facit, el
riit, saltem reliquia; salvae fiant. Dic ergo, Domine quod omnis pcne mundus in illum credil ?

Pater, pcr inspiralioncm gralice tu?c, ut accedant Jam cniin ubique terrarum dispcrsi locum suum
pcr fidcin coram te Domiiio Creatore suo, ut le el gentcin amiserunt, in quibus Roinani, quod in-
Deum Patrem in veritate cognoscani, et nic Unige- terprctatur tonantes, id est Palcr et Filiiis et Spiri-
II litm Filium luum, qucm ad redcmplioncm Ulorura tus sanctus per fidei sacramenla potenler inhabitant.
iiiisisti in mundum. Audisti, Domine Patcr, murmur Et quia fidem, qiiac est in Chrislo Jcsu sempcr, ut
infidelitatis ipsorum , quo sempcr ab inilio mur- diximus, impugnare nondesinunt, scraperconciiiuin
imirare non ccssanl contra te. Audisli murmur scr- pcrvcrsitatis suae contra Dominum Salvatorem jara
vuruiu ttiorum, videlic6t palrum corum, qui non aeternaUtcr in coclis regnantem colligunt, salis

inale, sed bcne coram te murmurabant, qui pcrti- congrue nos supra meraoratum cantum CoUegerunt, :

diain fiiiorum roagno dolorc deplorabanl. Sunt singtilis annis tempore Dominicac Passionis quasi
i>liaiii adhuc nonnulli cx ipsis, licet pauci, qui eisdem perfidis JudaeisinsuUando ranimus, cl doncc
cuiirersi ad fidem, trisli dolore oro illis 361 >nuf~ universiialii iUorum c<>nversio iu fiue muodi li^t.
 iC9 IlOMIl.Lf: DOMIMCALCS. t7|
imiKniaiiKanlarccpssablnuM. r(i»l(|iiiin aiitcm facH A gciiprii, pro rjii!i«lfin lihcralioiie Dcuiii P-trein va-
g(*i)crali illoniiii roiivcrHioiic (oailiiiiali (*l (oiiHociali Iido inlrrpcllultiinl clainorc, ic laiidiu iin|Mirtuiiii
tllilH Kiclcsix fiicriiit, Ipsi (iiio(|ii(! iii iioininccruci- prccihu» viin iitrcrrbont, quoadu!K|uc prodpicifui d«
flxi SalvntoriK tina noliisciini pari conccnlti ct iitia- Cdlo, iiiittcrct flit Salvatorciii a( propngiuto- 365
iiiiiii tldc ciinwlcni canliini cantalnri crunt, ct ciii rciii jiixta Hc(|iiciitih littcrjf narraiioinMii.
patrcs illoriini lii itassioiic iiiHiiltabant dicpiil(*H : Qui iuuilavit eis SuUuloirm, vrxahutu Aod, tndij-
Ave,rex Jiidivoruiit, liiinc illl vcra coiifcssioniH lidi; tum,(fui utraque mauupru dcxtera utehntur. Per Avdf
laudaliuiil ct conlilcbniilur rcgnaiitcin ct vivcntiMti (|ui, sicul prx'fati siiniUH, lirdii yn\ mililia dicitur,
in 8.TCttla s.Tciiiotiim Aincn. l>oiiiiiiits noslcr Jcsits (.litiMit!! arcipiliir, (l«r qnu
363 iioMii.i.v XI.. rcctc (licittir, (|iiO(l utruifue manu pro dexlera ulcba-
IN noMiM( Au i>,vi.ii.vniiu sixiinda lur. Dcxtera i«<j/ih5cjuh divinitai. illius, Hinistia vcro
Feceruut (ilii hraet malum in comjwciu Domii\i, liunianilas cjus fuit. In dextera sua, id cit in divi-
qiii confortavit advcrsum eos F.gton reijrm Moab. Ser- nitatc sna, ta'Ium eltciram crcavil ; in sinistra vero,

vieruntque ei decem et octo annis, ei postea clamave- in bitniaiia viildiccl iiatnra, (jua, ut dixiniMs, ptu
runt ad Douiinum (Judic. iu). dexiera utcbatur, laiit;c foi liliidinis fiiit, (jitod nibil

Vtneranda dies bodicrna; fcslivitalis, dics, in- ^ "nquain sinistri fccit, scd totiis haiu tus, totiis ju-

<)iiain, Palmarum, ea dc caiisa niagiiincis u sniicta slus, niuiidns ct iimnaculatus in omnibus opcriljci
Fkclesia rccolilur laudnni pnvcoiiiis, quin bodicnta siiis cxslitil , pcrditumqiie bomincm in ipsa buma-
i'ui venicjiti Domino JciosolYinam ciiin palmis oli- nitale dc morlc ad
vitani rcparavit. Qui ctiam, qiia-

viain processciiinl ftlii Hclir;conini. IKcc est cniiii liler indicbus carnis suae vixeril, qualiler docucrit,
dies prxciara, in qua ipse, (|iiia s;ilits lolins liiimaiii verbis paulo posl sequcntibus intclligi polerit.

geiieris udvenerat, ad optis iiostrx rcdcmpiionis, ad Qui fecil sibi (jladium ancipitem, Itabenlem inme-
superandum vidclicel boslcm anliijuum scijxsiim dio capidum tongitudinis patma; manus. ?er gtodium
pncparabat, suis in boc ridclibiis leiinqiictis cxctii- Cbrisli prxdicatio ejus valct intelligi, dc quo gladio
plum qualitt»r dc advcrsario triuinpbaiites gloriam David dicit: Accingere gtadio siiper fcmur tuiun,p0'
adipiscanlur ca>lestium gaudiorum. Quod atitem tenlissinie {Psat. xLiv, 1). Qui revcra gladiiis atueps,
lurba illn cum t;»li Domino occurril gloria, ca maxi- id est ulraque parle acutus fiiisse describitiir qn.ia

nie fiiit causn qnod La/.arum iii coiiiilalu babcbat, quodvcibisdocuil, bonorumopcrum alleslalione^i-
qiicm ipse quatriduannm a morluis snscitavcral. lu bibuit, divilias, nutndi gloriam contemuere, volur.-

illa processione corporaliler el visibilitcr tunc ad- p tariain paupertalem pro caMesli regno docebat am-
eral Do:ninus. Confidimus autcm et speramns quod l>^ecl\, ul'\\\»d:Deatipaupcresspirilu,quoniamipso-
«t in noslra bodierna processione adessc invisibiliter rum est regnuin cwtorum (Matili. v, 3) ; et quod rao-
dii^rnetur in niisericordia et miscralione, in qua non nuit verbis, firmnvit exeniplis.
unus, sed mnlti inveniuntur Lazari, quos ipse per Ilabentem, inquit, in mcdio capulum tongitudinis
popnitentiam convcrsos, de morte animae ad viiam palmiv maniis. In cap-dlo, ul noliim est, sigiium crucia
reparavit, quod revera m;ijus cl gloriosius divin;B 366<*slenditur. Crux antcmCbrisli non .solum illa
cst opus misericordiae. fuit, qua coram ociilis hominum pepeiidil, sed om-
Ilajc autem magnifica Dominicse passionis et trium- nibus diebus vilae su?e crucem quodammodo port.i-
pbi gloria in mullis sacrse Scriplura; locis, licet obs- vit qnia innumeras laborura et dolonim.miserias,
curc, 364 ^s^ prsesignata, de quibus unum rererimus mullilarias pauperlalisct peisecutionis injurias per-
incmorabile, quod pra^senti solomnilnti non incon- severanter sustinuil, quam eliam crucem suis inii-
grue videtur convenire. Fecerunt (ilti Israel matum tatoribus scquendam proposuit dicens Si quis vittl :

in conspeclu Domini, qui confcrtavit adversum eos post me venire, abtuvjel semetipsum, tollat crucem suam
Egton rencm Moab. Senicruntque ei decem et oclo (juoiidie, el secjualur mc {Mattli. xvi, 21). Sequitiir :

annis, et postea ctamaveriuit ad Dominum. D El accinctus eral subler sa(jum in dextro femore.

Eglon vacca eorunt dicilur, Aod vero virlus vel Qiiin de feinore filii nascunlur, pcr dextrum femur
mitiiia intcrpretalur. Pcr E(//jn regenu Moab ]\ofil'\i Chrisli sancta ejus bumanitas valet intelligi, de quo
antiquus non inconvcnienler poterit accipi, (jdi nobilissimi exorli sunt filii, sancli videlicetaposloli.

post pricvaiicalionem primi bominis lolum gemts Accinctus gladio subter sagum in dcxtro femore Do-
bumanum succ subdidcral dilioni. Qtti licet in gcn- miiuis luit, quia carnalis vitscdelectamenta, qii.T per
frbns cxlcrisque tcrnc nnlionibus. Deum ncscienli- sagum inlclligenda sunt, non solum por se, sed ctiam
bus, legem cl propliclas non bnlienlibus, libere rc- per filios suos , bocesi per apostolos, cor.le::!nen.;a
gnaveril, ac violciiler eos conirivcrit, mnximam essc docnit.
inmen tyrannidis sh.t forliludincm in populo Jii- Ernl autem Eglon crassus nimis. Ilostis quippeba-
dxorum exeroebat, qiiin ipsi propliclns, lcgem Do- mani generis crassus erat nimis ; quia anlc Cbrisii
mini ac c?crcmoiiias babentes, tolmn quod ad cul- passioncm lam elcctos quam reprobos posi ninrtcra
tum Dei pertinebat, ipso insiignntc pro adipiscendis violenter in suum traxit el absorbuit ventrem. Et
temporalibus bonis impcndebant. Scd elecli lunc licet, ul superius diximus, plurespotentcrad setra-
temporis, graviter ferentcs opprcssioucm bumani xerit ex gentibus, in populo tamen Judxoruni quasi
171 TEN. GODEFRIDl ABB.\TIS ADMONTENSIS tn
principaliter regni sul posueratsolium, quod sequens A cetpaupcrem Christum irailemur, eique bumililcr ad-
innuit ordo verborura. hxrendo, cum virore bonorum operum occurrainu8<
Stdebat autem in iestivo cvnaculo solu». Quia in Occurramus ei per compassionem, commoriamur per
aestivoiemporefructuslerrsefloresque arboruni pro- vitiorum mortificationem, veneremur propter nos in-
deunt, qui latebant in hieme, recte per <vslivum coe- firmum, considerantes in seipso excelsura valde et

naculum populus designari valet Judieorum, qui tunc gloriosum. Qui pium devotionis nostrae erga se
si

lcmporis maxima redundabat prospcritatis Ijetilia, senserit affectum, humilis pium se et clementem ser-
divitiis fruebatur ct gloriaomniumque rerum abun- vis suis exhibebit , siiblimis et immensus pauperi-
dantia, in qua bonorura omnium copia, quid Deum bus suis sese<ingeret gloriosum
367 contemnendo voluplati dediti erani et carnis Ilaec vera salutis nostrae gaudia , quae modo cele-

desideriis ipse humani gencris inimicus dulcem

, bramus, mullis et diversis olim prxfigurata sunt fi-

quietis sedem sibi in illorum posuerat cordibus. Do- guriset aenigraatibas, ex quibus omnibus duoquac-
minus vero ac Redemptor nosler, humanse perdi- dam ad medium libet deducere, et quomodo lux ve-
tiouis miseriac clemenlcr disponens subvenire, qua ritatis sub umbra litterse latuerit , pro modulo nostro
virlute violenliam ejus conlriveril, sequenti narra- demonstrare.
tione inteliigi poterit. B Dixit Caleb : Qui percutserit Cariath Sepher , et

Dixitque: Yerbum Domini habeo ad te. Quasi di- vastaverit eam, dabo illi Axam (iliam meam uxorem.
ceret: Yerbum illud, quod habeo, Yerbum hoc quod Nomine Caleb ,
qui interpretatur cor , Deus Patcr,
factum est caro, bumana vJdelicetnalura quam por- per Othoniel, quod sonat tempus ejus Dei, Filius Dei,
to, adversum te esl ; qufa per eam in te iriumphans m Axa, quod claudicant, anima 370
vel irascens ,

pristinse damnalionis potentiam dissolvens ad nibi- Christi ;

per Cenez , quod dicitur pottessio contem'-
lum rcdigam. piibilis, Synagoga poiest intelligi.
Qui statim surrexii de sotio suo. Cum enim totam Et bene Caleb ,
quod inteprelatur Deum Pa-
cor ,

Domini el Salvaloris nostri viiam et doctrinam si- trera exp^imit ,

qui de corde suo Verbum bonuin,
Limelipsi cerneret essevalde contrariam, contraeura id est Fifiura sibi coxternrm , coomnipotcntem,
seerigendo de solio 36S *"o quodanimodo surrexit, consubbtanlialem eructavit et genuit. Ihiic cordis
dum eosdcm Judseos, in quibus scdebat et regnabat, sui Filio Deus Pater Axani filiam suam dare conju-
tn persecutionem ejus incilavit, quem perseculionis gem spopondit imo , et dedit, quando ille, qui per-
conflicti:jn tandiu Dominus nosler Jesus Chrislus feclus erat Dcus, perfectus homo fieri voluit qui ex

cum a(iversario habuit, quousquead crucis patibu- anima rationali et hiimana carne subsisteret , qui

lum pervcnit. solus ad perciitiendum et vastandum Cariath Sepher,

In quo nimirum patibulo, quemadmodum seqnens id est civitatem litterarum, consisteret, hoc est qui
verborum dcclaral ordo Extendil Aod tnanum sini-
: sic carnalem legis intelligentiam percuicret, ul eam
stram, el tulit sicam de dextro femore suo , iti/ixitque spiritalis scnsus intelligentia vivificaret, sic funditus

eam in ventrem ejus tam valide, ut ccpulus fcrrum vastaret, ut nova EvangeUi gralia ausiera legis pra>-

tequeretur. Aod manum sinistram exiendit quia Do- cepia immutarct.

minus et Salvator nosler sanctani humanitatem, Cumque cepisseteam Othoniel filius Cenez dedit ,

quam pro nobis assunipsit, nd laborum ccrtnmina, ei Axam filiam suam conjugem. Pcr 0(/(o;tte/ quod ,

ad crucis supplicium tradidit. intcrpretalur tempus ejus Dci Filius Dei, Dominus ,

369 HOMILIA XLl Jesus Chrislus putest consequenter significari, cujiis

IN »0HiniC\ll PALMARIM TICRTIi. omne tempus vitcE lempus erat Dci, quoniam in ora-

Dixit Caleb : Qui percusseril Cariutli Seplier el va- nibus Dci Patris voluntati oblemperabat ,
qui solus
ttaveril eam, dubo illi Axam filiam meam conjugem. innocens manibus ct inundo corde, mitis , bonus et
Cumque cepisset eam Olhoniel , filius Cenez , fra- suavis eral ad omnes, et tamen in nuinero iinpcrfe-
ter Caleb junior , dedit ei filiam suam conjugem o clorum inveniri voluit ;
quoniam tanquam peccator.
{Jos. xv). qui dc pcccato nihilhabebat, pnti ct mori non rcnuit.
Veneranda hujus diei festivitas magno tripudio, Qui rcctc /«/(«s dicilur CcHCJ ,'
quod sonat possessio
fratres charissimi, nobis est celebranda , iu qua Fi- contemptibilis ,
quia scciiiuluni humanam naturam
lius Dei anle omnia gloriosus, mitisasclli dorso in- filius erat Syiiagogjc, quai verc csl possessio contem-
sidens, ad locuin passioiiis hodie vcnire dignalus plibilii. Sicut cniin Ecclcsia possessio est ainabilis,
est, ubi se Deo Patri sncrificium acceptabile olTerrel sic Synagoga possessio conteniptibilis , eo quod fi-

in odorera suaviialis pro totius huiuani generis aa- dcm non recipiat Salvatoris. Cepit itaque Othoniel

lute. Surganius igitur exeamus ad eum extra

et civitalem litterarum ,
quia Christus littcram 371
castra impropcriuin ejus id est cruccm ejus non, occidentem convertit in spirituin vivilicantem.

crubescentes. El quemadinodura iili Jerosolymam Cui Axa, quae claudicans vcl irasceus interprela-
veiiicnti turbuc paupcrum ct pucrorum cum ramis tur, in conjiigio associalur. In assumpta quippe hu-
virenlibiis occurrerunt ac quasi jam triumphanti
, inanilatc conjiinxit ct dcdil ei Deus Palcr animaiii
laudes regias cccinerunt , ila et nos faciamus ut, si ralionalem, quam non enerviter claudicantem, noii

lueiubra ejus sumus, caput sequamur, ipsum videli* Lniprobe irascenlein fatcor , sed optimo niodo claii-
 :

175 IIOMIUyl'. D0>llMC\Lr.5. t74

dl(-iiiiM et iralnm riii»i(e inluoor. No^lii illiiiii qui A |)(i;iii(niU-ii, iiiiiiDuiu Clirikli lotik prurcorJii» laud^iiit
clauilicat iino |)i>ilo tcrnr iiinili, ull*-runi a t«>rru HUt- cl |)r.(>«li<'anl.

pondvrc. Sic, hW (>l aniiiKi (ilitisli iino, iil ilu (lituiii, (Juaiii iierijeiilnn in ilinrrf , monuit vir luui, ii( p<
pedt^ t<M'ru> innilclKitin', ({uaiido, sii iil 1'aiiiiiH iii Liy leret a 1'atrc suo uijrum. Illc , i|iii iii diviiiitulr tua
ctioiu; liodicrna ait : OliristiiH iniimililudinfin liomi- tliie itinere ct mutabilitalc crat in corlo , natut In
num factus , el liabitu iiiveulus ut homo , liumiliavit iiiuiido, ilcr conpil balH>rr, qiiia de inlaiitia ad pueri-
$etpsiim ,
((ictus ohidinis Patri usijue ad morlem tiaiti, (lc piurilia ad adoICs( ciitiain , ab adolcncen-
(Philijip. II, 7). Kl iliud : /uiiKiriirir «*i;MUi/t /'ormam lia ad ju\ciiliitciii pninccrc voliiit , itt qiti iii itua

4(fri)i ar<-i;ii('ris (Und), iii i|ua fornia iiiauriis jicrato- ('ciKiluilinc iiiattcitt iioii pot(>rat coniprcltciKli, in sua
res ad so venicntcs nonrcpulit, iiiliriiiantihus com- I umilitatc incipcrct agnosci. Dc boc ilincre aliat

paticbatur, inipcrtcctis taii(|uain miNcricors confor- Icgitiir quod Saniaritanus (|uidam itcr facerct , ^e-
niabalur. Alio vcro p<>dc longc a lcrra siispcnsn crat nicnsqiie scctis l.iiigitidiiitt , motus iniscrit ordia,

anima cjiis ,
qiiia pcr diviuitalis polcntiani , iic lc- olcum ct viiiitm inrudit {l.uc. x,7ji). Sjniarilaitut

nuissima peccati inurula pcccatorum nostronim in- iste ipse est Cliristiis qiii itcr ftcit, qiiaiido natitr.w

flrmitati communicarct, fortitor .sc custodivit. Sed nostra; particeps (icii dignatus est , qui tanqiiam
et iram bonam bahuit , iram laiidabileiu cxercuit, '^ pius, lanquain niiscricors nobis, langnidis suis , vi-

qiiia omni tempore pccratis irasci, pcccata probibcre iiiim cl olciiin inriidil : vlniim laxand(\ pcccata ])cr

lungna districtionc consiicvit popnilcitliam, olciim ccnrcrcndo dona virtuliiiii pcr

Qiine anima Chrisli bciic ct opliine Dci Patris/i/i<i gratiam. Sic pergenicm in iiinere monuil vir suus, id

noininatur, quia pra>ltM- banc solain animam nuUa cst di\ina nalura, ul peicret a Patresuo agrum. Quid,
aiiima fuit, nec cril qiiai sic Dei Palris oculis place- rogo, qiiid agcr i&lo signilicut, qiiid fructus, qttid lio-

re potuerit, neccliam bealoe Virginis Marix;quia et noris esl hunc agrum a Palre po^-lulare?373 ^'^"
ipsa in peccalis concepta est ct nata ,
quain postmo- gnuscerte fruclus, niagiiadignatio, aiiimain Filii L>ci

dum Spirilus sanctus sic accepit in sua , nc accede- hunc agrum a Pairc poslularc, quia isle est agcr,

rent ad eam peccata. Ista autem anima dTiristi una cui bcncdixit Doiuinus; ipse est ager sancta Eccle-

ex omnibus et in omnibus elccta et prseelecta eral, sia, dc genlibus congrcgata, quam Deus Paler doiio

quam Spiritus sanctus in Canlicis canticorum miro dedit Filio suo dicens ei per Propbetam : Postula a
modo laudat et pnedicrt diccns : Scxaginia sunt rc' me , et dabo tibi genles hwrcditalem tuam, et possei-
gince et octoginla concubina: et adolescentularum non sionem tuam terminos terrce {Psal. ii, 8). Qiiod eniin
esl numerus; una est columba mea ,
perfecta mea, r, tanlum nolus erat in Judaea Deus, in Israel magnum
una malri sua; , elecla genilrici su(e. Videnint eam nomen ejus, Filio Dei sufllciens non erat ,
qui pro
filia: Sion et bealissimam prcedicaverunt regina; et omniuus raortem guslare et animam poncre venerat.
concubina:, et laudavcrunt eam {Cant. vi, 7, 8). Quid Qa^u cum suspirasset sedens asino, dixit ei Calcb :

per rcginas nisi nobiles illae animx, quaj legi sempi- Quid habes ? At illa respondit : Da mihi benedictio-
terno , sponso iinmortali conjuncix sunt pcr fidei nem. In asino, cui Axa insedit, bumanam naturam
conjunclionem, pcr nioruni correctionem, pcr lauda- possumus accipere, in qua juvenis Filius Dei om-
bilem virtutum operaiionera ? Quid pcr concubinas nibus diebus, toto tempore suspiravit, quia in
nisi pcccalrices animse, quse modo per poenitcntiam carne sua multiinodas propter nos raiserias pati
emunduta> 372 accedunt et ipsx ad Iborum regis, oluit, sed et in passione instante timore et aii-

spiritalesque filios Deo rn semetipsis gignere dign% gustia mortis intiina traxil suspiria , duin dixil
tandem inveniunlur? Quid per adolescentulas, nisi Tristis est anima mea usque ad mortein {Marc. xiv,
fervidae in Christi amore animce? inter oinnes bas 3i). Item in alio loco : JSunc anima mea turbata est
animas licet bonas licet sanctas una esi anima , , et quid dicam ? {Joan. xn, 27 .
) Possumus etiam
Christi, cui niiUa similis, una est columba; una. simpliciter in asino isto animal illud intellige-
dico, quia duplicitalem nescil ; co/umfra, quia felle d re, super quod hodierna die rex coelorum sedens
amaritudinis non turgescit ;
p?r/ecfa ,
quia etverbo Jerosolymam dignatus est venire, quemadraodum
et opere cogilalione iramaculata ; una matri sua:, etiam propbeta longe ante prsedixerat diceus : Ao/»
quoniain ipsa sola superna; illi aiigelorum et sanclo- limere, filia Sion, ecce Rex tuus venit libi man-
rum raulliludini laudabilis est et imraensa ; etecta sueius sedens super puUum asina: filiiim .rubjugaCis
quoque genitrici sux, quia universae Ecdesi*, quo; {Zach. IX, 9).
adhuc peregrinatur in terris, pra; onmibus sanctis Sic Axa siidens super asinum, id est anima
admirabilis cst et dilecta. Unde aple sequilur , vide- Cbrisli, bumana, ul prscdixiraus, natura iaduta,
runt eam filim Sion. Sion interpretatur speculatio. Et cum suspirasset, cum sic et sic trislarelur et turba-
quid in filiabus Sion, nisi supernae angelorum et Tetur,quod non propler seipsam lurbaretur et sus
sanctorum mullitudines, revelata facie gloriara Do- bumani generis redcmpiionera,.
piraret, sed propler
niini speculantcs ? Hi animara Chrisli viderunl , et innuitur in co quod ait Da milii benedictionem. :

beaiissimara praedicaverunt. Sed el regina;, perfectiie Ac si Deo Palri Filius diceret Ego Filius tuui :

tcilicet anim.ie , ad supernam pertinentes baeredita- factus sum servus, tibi coxtemus factus suL tcm-
%em, et concubinw, peccatrices qiiondam animse, sed pore, aniraam rationalem suscepi, indigna et abjecix
 :

575 YEN. GODEFRIDI ABBATIS ADMOiNTENSIS 27G

pnii pro bumani generis salutenon abnuo. ^J^Da A non valuit; quarto jam decepit et invalait. Post
niiVii, quxso, benedictionem banc, ut per sanguinem multa tandem rasis septem crinibus ejus ab AUo-
meum omnia qiise in coelo suntct interra, pacifi- pbylis comprehenditur, oculi eruuntur Gazani du- ;

centur et tibi reconcilieniur. Quam benedictionera citur, clausus in carcere molere compellitur. Sic
Paulus commendnt diccns : Deus crat in Christo eo deluso, Pbilisthxi Dagon deo suo hosiias nidgm-
niundum reconcilians sibi, et ipsum dedil Redem- ficas immolabant, lailantesque per convivia prsece-
ptqrem mundi pacifxcam ea quce in coelo sunt et in perunt ul vocaretur ct ante eos luderet. Quem fece-
terra sunt {II Cor. v, 19). runt stare inier duas columnas, et ille invocato Deo
Terram arentem dedisti milii, da et irrignam aquis. suo ultioncni fixpctcns pro amissione duorum lumi-
Tu, inquit, Domine, Pater meus , dicis, quid ha- numconcussis fortiter columnis Philistheos, inimi-
beam?cnr iriginla annos et ultra tot suspiria emi- cos suos, ipse moricns cum eis interfecit, muUoque
serim ? Ecce dico libi : Terram arenlem dedisti mihi, plurcs interfecit moriens quam antea vivus occi-
scilicfit Jud»am, da et irriguam aquis, fac, ut Ec- deret.
ciesia tua iibique terrarum diflusa per fidei gratiam In Dalila ista^ quara Samson adamavit, omnis
tc fonlem vitce sitire incipiat, ad le currere, te se- huniana natura, quam verus Sarr.son, Christus Do-
qiii non raoretur . B minus, miromodo 376 ^''^^'^' potest intclligi, quae
Dedii ergo ei Caleb irriguum superius, et irriguum ei parte constat electorum et reproborum, et est
inferitis. Qiiid per irriguum superius, nisi multitudi- bona Dalila pars bona electorum, mala Dalila pars
ncni angelorum ;
quid per irrigiium inferius, nisi raala repioborum. IIxc Dalila, humana scilicet na-
niultiludinem bominura intelligere possumus ? Hicc tura, quae in primis parentibus nostris Adam et Eva
iitraque irrigua Deus Pater Axae suae, filiae suae coepit, bene dicitur habitasse in valle Sorech. Sorech
dedit; omnia enim subjecit pcdibusFilii sui, quia genus est vitis electissimum, et interpretatur elecia^

ipse est cui omne genu flectitur coelestium, terre- aut visto optima per quod horlus ille deliciarum pa-
slrium et iufcrnorum, eo quod ipse factus est obe- radisus figuratur, in quo vinum jucunditatis, ante
(liens usque ad mortem, morlem autem crucis. prievaricationern Adac et Evae , omnibus propinaba-
IIxc, sicut audistis, charissimi, tempus isiud ju- tur, ubi poculuifl sclemae vitse sine morte, sine pec-
cundum pracsagiebant. Haec sunt annua redemptio- cato succedens oflerebatur, iibi optima visio erat
nis noslrae festa, in quibus verus ille Agnus occisus quia Patris el Filii et Spiritus sancti deliciosa et dul-
est et immolalus, cujus sanguinc postes nosirae cis ibi visio erat, et non sanctorum angelorum fre-

consecrantur. Cujus passio his diebus idcirco reci- quens et solemnis adventus placebat. Taliter bu-
tatur, ul attendamus et videamus meminerimus ^ mana natura in paradiso florente solius veri Sam-
et
quid pro servis suis tantus Dominus pati dignatus senis amorc flagrante, venerunt ad eara ohncipes
sit, scientes quia si compatimur, et conglorifica- Philisthinorum, atque dixerunt
Limur si coramoriraur, et conresurgemus quod ipso Decipe eum, eldisceab eo in quo tantam habeat
pisestare dignetur qui vivit et rcgnat per omnia se- fortiludinem, et qiiomodo eum superare valeamus, el
cula sacculorum. Amen. vinctum affligere. Humana natura Deum quedam-
375 HOMILIA XLII modo deccpit, quando ex suggestione Allophyloruro,
IN DOMIMCAM 15 PALMIS QUABTA id cst malio'norum spirituura, subjeclioncm et obe-
De Samsone et DalHa {Judic. ivi). dientiam, quam Deo crealori suo debuit, non per^
Dies ista, fratres charissimi, bene nominatur dies solvit. Et proprie satis diclum est, decipeexm. Nam
palmarum, in qua Rex et Dominus noster Jesus ille dicitiir decipere, qui, quod vovet ct promittit,
Christus, ut triumpharet de diabolo, et palmara vic- opere implcre neglexerit. IIoc Adam et Eva fecit»
lorise rcporlaret, hodie vexilla crucis dignatus cst qui tunc dcccptionis laqucos contra Dcum ereie-
levare, etad locum passionisetcertaminis tanquara runt, cum raagis serponti fallcnti quam Deo vera
pugil foriissimus et gloriosus properare. Cujus om- j)
promittenti crediderunt ; et quod proraiserunt, irri-

iiia gesta et sacramenta incarnationis ,

pnssionis, tum fcccrunt, dum Dominici prajcepti prscvaricatores
desccnsusad inferos, scpullurae, resurrectioiiis, quo- sunt cO^ecti. Ei disce, inquiunt, ab eo in quo tantam
modo quidam prssignavcrit, libct, qunntum
alius habeat forliludinem, et qnomodo eum superare valea-
Dcus dederit, cxprimrre Samsoncm, dico, illum qui mus ci victum affligcre. Quod si noa in bacc vcrba lo-
in omnibus factis siiis vcri Samsonis, veri Nazanei, rutiis est scrpcns, imo maius ille Philisllucus, id est
(!e utero matris consecrati, Domini nosiri Jesu diabolus 377 '" serpcnte scquipollcns lamen cst.
Christi formam praetulitet habuil, ac pcr mirabilera Nam simile esl huic quod ait : Cur prtrcepit vobis Deus
fortitudinem suain divin:e fortitudinis et virtutis ne comederetis de omni ligno paradisi ? In quocunque
opiis cxprimcbat, diecomederiiis ex co, aperientur oculi vestri, et eri-
Refcrt historia deco quod mulierem quamdam, lis sicut dii , scienles bonum et malum {Gen. ill, l).

qtia^ habitnbat in vallo Sorech, amaverit. qiiap voca- Ac si disisset : In boc Deum decipietis in vobis, ut
batiir Dalila. Wxc suadeiitibus Allophyiis docii^rc cx ligno quod pracccpil vobis ne comcderctis, corac-'
''um cl disreie ab eo in quo iai)l;j»ii haheiol (orfilu- dalis, ct si hoc persuasi feceritis. discctis ab eo in quo
dinem consensit. Primo. secundo, tertio lenlavit.el ;pse Dcus tantam babeat fortitudinem, hoc est ei vos
»77 llOMILI.r. DOMI.MCALtS. 5TI

erill» fticiitDii, «(inilrt boiiuni et nittliiin ; rl iioc A (iuu-iiuiii sinl vincuta, (jiiid /i/um tluppa-, qiiiJ i(a-

vubi» raciciitiliiiH sc.iri' ( t 110« |>()teriiiMtH (|ii()iii(iiio, incN, (|iiid ;iM((iiiicn, (|iiid udnr t^nif kiKiiini ct? Slu-

id rst qiio |i:i( to, i|ii()iiio(lo iioH, iii vobis SM|icrior<'H iiirti iiiistriiiii Adaiii cl Kva craiil, <|iii nobilc ktuiiicii

eirccli, (iioi iiifcriorriii faiiaiiiiis, ct mikIiiiii pcc- naiil, ( iiiii iii hlalii siio iiMiiscrtint, ct in dcln ic.

cutis voAlris ac totiiis pOHtrrilatis v(>Hlr» nitiltih mi- parailisi dcliciabuiitiir. I'ulaiurn aulcin, ijuod ef'

teriis uini(saniiiH, (luoudusiiiic iiiortc turpissiina con- srctio iitijuH htaiiiiiiiH, totiiin rnt ((rnut hiimanuui,
(leinncniiis ciiiii. qiiod aliHcishiiiii ct prii|iaKatiiiii rst ri illiii priiiiit

Qttoii j>i /°C('('/i.<i, o biiinaiia nnliira, dabiinux libi parciitibiis iiostris. iloc Hlaiiiru , Adain bciliiclct
vu{le Cfiilum ainviitfos. l>iio ista , (|tia> iiroiiiilliiiit !'.va, vcrsiiiii cst iii t/ii/7'»m, qiiaiido |>c(caiidodc-

I*iiilistli:t:i, mujiisct niiniis, duplicciu illain diaholi gcncravcrunt, nuliililJlenKiiu* iliani, in qua creati
sponsioiicin ostcndunt : pcr ini//c, (|iiod inajiis cst, siiiit, a paradi.ni gaiidiis nxclusi ainiscnint. Ei illa

lioc (iiiod ait criM5 sicul (/ti ; por ('ix/udi, qiind iiii- iiiassa, cx illa ignobili Kliippa traciuiii cst iiobiiu
nus est, sfiViifcs /'(iii;(m ac tunlum. i^cccplis igiliir illiid ftlum, Filiiis i)ci, q'.ii rii|iit vini iila origiiialit

priinis parcntibiis iiostris, el a paradisi (;audiis ciim ct actiialis pcccati. Quoniodo iiipit ? Eo iiiodo qiiod

unini postcrilalc exilusis, omnis elcttorum multi- illc, qui vcrus rrat Dcus, lUuni stitppx* licri noii ett

tudo, qu;c a prima DaUIa desccndcral anle lcgcin, ^ dcdignatus, qiiod illc, qui CTat Dciis Patcr, [M^r boni-

visa sni calamitalc locula enl ad Samsou, vori Sain- talcm suam Kiliiim suiim niisit, ot Dcus Filius ei<

€onis incariialioiiis <iiiTreiis ntyslcritim, pcr qiiod dem Catri suo, ut iios rodinicrot, usquc ad mortem
amissiim rcstiliicrcliir cls rcgiii cu^lornin palrimo- obcdivit. El bono hoc flluin dicitur lorlum Uaminh
iiiuin. Et quid aicliant siio ct iiostro Samsoni? pulamine, quia qui perfci tiis erat Dcus, perfectu»

Dic, vbsecro, :'» quo sit lua mc..rjma foriiiudo, el factus cst homo, et 379 utraqiic natura, divina

ijuid sil (juo iigalus erumpere uequcas. Maxiiiia, in- scilicot ot buiuana, sic iiivicem torlaest ctunita, ul
qiiiunt, fortltiido tiia osl btimilitas tua, per quam, ncutra scparelur ab altcra. illud nobile filum accepit
si leexinanire ct boino ficri digncris, le, qiicm iii odorein ignis, quandoassatus est in ignepassionis et

celsiSudine diviniialis coir.prcliendtre nequimus, ex boc igne passionis odor stiavissimus penetravit coe-
Inmianx nalurx ligatum redcmplorcm ot libcrato- los, quo scmper ab initio felor iniquitatis magi.i

rem nostrum esse gloriamur. Idcirco, o Doiuine, quamodorsuavitatis ascenderat.Hiijus itaque odorts
peiiiniis, ul illud propler nos indiias, quo ligalus suavissimi tanta erat immensiias, ul per hunc fiere<
ernnipere ncqueas. Sic Dalila;, oranti et instanti humani generis ledemptio, et peccatorura darelur
vero Samsoni ante legem, coopit pcr patriardias p rcmissio. Illud nobile filum ruptum est in cruce,

aJventum suum promittere, sic propIicl;uido, sic qnando aperto lancea mililis latere crucifixi Domiiil

lospondendo Si seplem uervlcis funibus nccdum sic-

; exivil sanguis elaqua in redemptionesalulis noslrae.
cis, sed adliuc liumenlibus iigalus fuero, infirinus ero Et non est cognitum in quo esset forlitudo ejus,
ut ealeri homines. Bone iii scptcm nervicis funibus quia Deura esse non cognovcrunt, quando sicut
tempus, quod erat antc logom, 378 d^f^ignatur, liorainera morienlem vidcrunt. Ista Dalilae, id est
qnaiido tolum teinpns illttd, quod .septenario die- electis, qui ante legera erant, sunt proraissa et ppo-
rum ntiir.ero volvebatur, unnsquisquc sibi lex erat phetata ; nobiscum autera Samson noster omiTia in
ct funes illi necdum sicci erant, quia nec ignislega- veriiale peregit.
lis observanii;ic, noc sol justiliae et evangeiicje doc- Itaque sicut in primo responso Samsonis,ubisi
trinje illos exsiccaveral ; sed adlmc humenles quo- septem nervicis funibus ligaretur, iiilirmum se ut
niam humore et (luxu peccatorum sordidaii el in- aliosbomines prsedicit, ad tempus illud quod erat
fecli eranl. Si his, inqiiit Christus Dominus, funi- ante legem puiandura est respicere, ita in socundo
bus ligatus fuero, id cst si ogo natus et ligatus hu- responso quo ait : Si ligatus fuero novis funibus, qvi
niana nalura, peccata mundi lulcro, in/irmtts ero ,
nunquam fuerunt in opere, secundi tcrnporis, quod
tt, ut cccteri homines, raori potcro. Sed tunc pro- D erat sub lege, peccata figurantur, quando nova pec-
missus et cxspectalus venire distulii, ideoque Dalila cata, quod novi funes erant, addita sunt veleiibus.
Isia, pars scilicot electorum, setnper in vocem cla- In transgressione enim legis nova peccala populo
moris erupit dicens : Philislhiim super le, Sam.<idn. illi accesserunl quia ctun tex non esset, peccatum
:

Nobilis, inquiunt, creatura lua, quara ad laudem non imputabalur, quemadraodum Paulus ait Pec- :

et honorem nominis tui creasti, lota degeneravit, catum non cognovi,nisi pcr legem. Concupiscentiam
lota ad inferos doscendit quia Philislhiim super te, enim nesciebam, nisi lex diceret : Non concupi.tces.
id est siiperiorem locura maligni spiritus obiiuent, Occasione autem accepta peccatum per mandalum ope-
ette, qui solus dominari deleres, creatuia; tuae ratum est in me omnem concupiscentiam{Rom. yu,
inferiorera esse fecerunl. 7, 8). Hi funes ideo dicuntur nunquam fuisse m
Qui rupit vinctita quomodo
rumpat qiiis fitum si opere, quia etsi aliqui erant, qui legi obtempera-
ttuppce torlum etaminis pulamine, cum odorem ignis banl, neminen taraen ad perfectura adduxil lex. Si
acceperil ; et non est cognitum in quo esset fortiludo his, inquit Christus, notis funibus tigalus fiiero, boc
ejut. His verbis Dominicse passionis sacramentiim est si sub tempore legis vinculis humanae natar»
l^rieflguralum est ct praenuntiatum. Sed videndum ligatus fuern, in,(irmus ero, el attorum homittum s»
$79 YEN. GODEFRini ABBATIS ADMONTENSIS SSO
milis, qui secundutn divinilatem Deus sum ineom- A passionera vuluit, ut fidei nostrse fundamentum m
iiuitabilis, sed taraen tuuc temporis venire non est seipso poneret, spiritumque resurgendi nobis dons-
voluntatis roex. Ibi clamante denuo Dalila : Pliilii- ret. Hoc totum quaedam erat prophetia de incarna-
ihiim tuper te, Samson, hoc est electis iliis qui erant tione, passione, descensu ad inferos, resurrcctione
Deo clamorem conJis ofleren-
s jb lege dolentibus et Domini nostrl Jesu Christi et nondum veritas, qua
;

tibus quod maligni spiritus superiorem locum tene- in pleniludine lemporum ventura erat, apparuit.
renl in creatura Dci, prainuntiata et praeraonstrata Unde quia ista omnia prophetata erant, semper Da-
380 ^^^ fuliira postmodum Dominicx descensionis lila, omnis videlicet Ecclesia, ab initio semper in-
ad inferos polenlia et gloria in co quod subjungi- vesligare laborabat in quo maxima essct fortitudo
tur: Qui ila rupit vincula quasi fila telarum. In prima ejus. Ubi cnim inflrmitas apparuit humanilatis, ibi

ruptione, qua Christus rumpebatur in corpore suo abscondita est forliludo divinitatis. Et ideo quandiu
per passionem el mortem, rupta sunt vincula pecca- per potentiam et forlitudinem divinitatis cjus ge-
torum ; in secunda ruptione, qua anima ejtis dc- nus humannm non redimebatur, cum, qui verax
icendit ad inferos, rupta sunt vincula poenarum.Qui et fidelis est in omnibus yerbis suis, in promis-
mystice dicitur rupisse tincula. Nam qui aliquid sion<3 sua mcntitum quodammodo fuisse conqueri-
nimpit, totum aliquid scindit et dividit. Et eo modo B tur, dicens
Deus Pater (ila generis humani rupii, cum quosdam Per tres vices menlitns es viilti, et noluisti dicere,
de inferno, scilicet eleclos tulit, alios vero aeterna- in quo sit maxima fortitudo tua. Huic Samsoni nostro
literdamnandos inibi dereliquit. mw^tifarie promisso cum diutinas veiiiendi moras
El quia omni tempore semper aliqua bona Dalila, irflecleret , Dalila isla, omnis videlicet elcctorum
id est bona aliqua anima fuit, quae Deo incumberet, muliiludo, molesta ei esse coepit, sicul in conseqnen-
ci adventum ejus desidcraret, in teriio responso, tibus dicilur : Cumque molesta ei esset, el per mnltos
«juo Saiuson dicit : Si septem crines capitis mei cum dies jugiter adhxreret , spatium ac quielem non tri-

licio ptexueris, et ciavum his circumligatum terrcc anima ejus, et ad mortem usque lassata
bueret, defecit

fixeris, infirmus ero. El cum fecisset Dnlila, dixitad est. Nonne molesta ei erat cum anxiis ac querulis ,

eum ; riiHistliiim super te, Samson. Tcrtii lemjioris vocibus dicebatur Manda, remanda exspecta reex-
: ,

gralia manifestatur, qua Deus homo fieri dignatus specta, modicum ibi, modicum ibi {Isa. xxviii, 13).

quod non erat assumens, id quod fuit sem-

est, id Item Da mercedem Domine sustinenlibus te, ut
: , ,

permanens. In septem crinjfrtis animam Chrisli se- propliettv tui fideles inveniantur [Eccli. xxxvr, 18).
ptiformi gralia Spiritussancli plenam possumus in- Item : Osculelur me osculo oris sui [Cant. i , 1). Non
telligerc, in licio carnem, in clavo fortitudinem divi- alium, inquit, non angelum, non hominem cxspecto
nitalis, in terra beatam virginem Mariam. Et non sed ipse me osculetur osculo oris sui. Dudum milii

incongrue in crinibus beata anima Chrisli potesl per ora prophelarum suorum locutus est Dominus,
intelligi, quia sicut inflnitus est numerus crinium, veniat et ipse, humilict et exinaniat se, et osculetur
sic inflnita et absque numero multitudo virtutum mc oscu 9 oris sui. Nonne ex Daliiis istis una, be.nta
ins ta erat animx Christi. Si septem, inquit, crines Dei genitrix Maria erat, qiiam credimus supra om-
capitis mei, hoc est si sanctam animam meam, sep- nes homines [tanto] majori instantia hujusmodi
liformi gratia Spiritus sancti plenam , licio, hu- 382 dilectionis osciila poslulasse, quanto majori
mana carne p/exuerii, et clavum fortitudinis di\in?c dilectionis Dei el proxinii desiderio prae cunctis
circumligatum infixeris terra:, virginali ulique ter- mortalibus flagrabat ? Hoc osculum flagitabat qui
rcE, utero scilicet virginis Marise, de qua concipi et ait : Uiinam disrumveres calos, el descenderes I (Jsa.

rasci sub tempore gratix disposui, ego, qui ex meo, LXIV, 1.)

cur mori debeam, nullam causam habeo, infirmus ct Cum sic et sic jugiter ei adhareret , sputium ae
morlalis ero. quelem non tribueret, defecit anima ejus, et usque ad
El nolanduin quod dicit : Et clavum circumliga- D mortem lassata est. Ouomodo et quando anima ejut
tum terra; infixeris, quia chiamydem iliam, quam de defecit ? .Niniirum quando misertus suoruiii in Ue-

beata Virgine assumpsit, sic induit, sic sibi circuin- fectum carnis noslrae homo factus desccndit. Quo-
ligavit et infixit, iit nunquam cam exuere velit, nun- rr.odo lassatut cst , qui in divinitate sua miitabili-
quam liumanam naluram possit aut ve-
a divinilate talem ct lassitudinem non rccepit? Assuniendo las-
lii separare. Cujiis eliam resurrcctionis gloria com- siludinem nostram lassalus est ;
qiiam proplerea
mcndaturinco qund scquitur : cogiioscere et experiri in seipso dignatus est, lit

Qui de somno consurgens extraxit clavum cum cri- fictor flgmento suo sciret condescendcre , conside-
nibus et licifl. 381 ChriMus Dominus de somno rans in sua lassitudine quod nostra lassitudo et in-
ccpit quando iu cruce obdormivit de somno <on-
, ; firmitas stare nos cum ilio non pcrmisit.
turrexii, quando resurrcxit a mortuis exiraxit cla- ;
Tunc aperiens veritalem rei, dixit ad eam : Ferrum
vum cum crinibut et licio, cum fortitudine divini- nunquam ascendit tuper caput mcum , quia Naxa-
tatis eamdem animam et corpns, licet alterius gra- rccus , id est , sum de utero matri»
consccratut Deo
tix, resumpsit, in qua bumana natura manducarf fTJc<F. Natus in uiundo Dominus noster Jcsus Cbri-
el biber^, cuin hominibus converftari veluti ante , stiis dignis se aperuit , et ostendit quisuam essel.
 ,:

S8I \umn.\M. I)Omiml:alc!x 98t

(llccDii : rrrrurn, id fKl ali(|in rorniplio , mtniiuam K n\\t purciilibiit iiuktrii iii purnUiio pntiDiieruiit i

atceudit tufter caput tiieuvi , iil phI in (liviiiit^lciii rrant nilllft rciituin ar(;«*ii(ri ; uiillr, dum dn uiit .

nieuin , <|iii:i voriiH H iiii (tiiiiiiiilaliiliH Dimih iiiin, «*l h.rilii tiiut dii i cciihiri, tdriilet boiiuui et inaluin.

verus lioiiio, ijiii iVwtwrtCKi, lior cst cotttfcrutut iHrn Ilfc pc iiiiiu, i|i!.iiii tiiiic Hpo|»(iiidcriiiit, III pjtniiiii*

ex utiiio inutrit rricir Mari.r . iiiiii(|ii:iiii corriipliiK in l>oiiiiiii iioslri Jcsii Clirisli datu ckl rt ai'(cp(a , (|iii4

coiiccpliono cjiis , niiii(|iiaiii corniptiin in ii:ilivit:itA tiiiic iii vrritalc apcrti ct illuininati lunt nculi totiiit

luca, uec poHlinoduni vivcns in niundo ali(|uid con- KrnriiK liumani ; facti Hiiiit rt lioininibiDi dii , qnia
traxi dc pcccali ii;vvo. Iliijiis rci vcrilaH p:ituit Pc- 384 l^ciis lionio radiiK. lar|(ituH rnt nobii luaia
tru, (|iii ait : Tu es iUiiistui Hliux Dei viii (Mattli. dcit ilciii ; rj( li Kiiiit icicriicii biniuiu el tiiuluin : bw
ivi, 1(>). Iliijus rci voiilas paluit Marllia: dicciiti : Nurri, (|iiia data cbt rcmiHHio pcccaloriiiii, ct dc iiioilo

Eijo eredidi quia tu et Chribtut /''i7iiis Dei vivi {Joan. fi dc inlcrno redcuiptio ; rri(Wtim , (|uod paHsiii eil

XI, 27), et aliis nonnullis , «]uibus seipsum nianirc- Cliiistus pio n(diiH criiciH Buppliciiiiu. S<*d ct lioc

starc digiiatiis cst. Qui Sainsoii noslcr, (|iiid a Ualila niodo possiimus u^ntirc (|iiod prciiiiiu IMiilisllKiio-

alia, id cst partc rcprolioniin Jud.voruiii, puli vuluc- nini , id csl Juila:oriiiii , lcv csscl ct propltili.i, i{i:a

rit, innuilur in co quod ail : accepla axceridffHn/, qiiando collrgeniiil «.oiiciliuin,

Sirastnn fuerit capul ineum, recedet a me foriitudo

^ «l «"lorricereiil Douiiniini nostruiu Jcsum Christum,
mea, et deficiam, eroque ut cceteri liomines. Capul nc fortc, si dimiltcreiit euin 8ic, oiniicncrcdeicnt iu

Christi divinitas cst, ul diximus, Chrisli. Quod ca- euiu, et ipsis lox ct propliclia tollci«;!ur.

pul Chrisli lasum csl cl denudalnin, ciini in inorle,

At illa durmire eum fecil kuper genua tua, el ii%

<5;;cndo scparata cst aninia a corporc, ila rcccssit siiiii suo reclinare capui, vocavitque tonsorem, et ra>il

forliliido ejus cl dcf(>cil qtiod forlitudo divinilatis septem crines ejus, et cwpit euin abjicere ,etateie-
pellere. Genna Jesu Chrisli sancti dicuntur apostoli,
383 recessit ab adjutorio humanitalis. F:tctus est
super qiia> qcnua f»cil euni mcrolrix illa Syrugfjga
ut c?eleri honiines, cum instantc liora passionis pa-
vere , taedcre et nwstus essc voluit dicens : Trislii
i/ormirc, quaiidoiiiissa cohorlc cnm gladiis Douiii:uni

anima mea Jesum coinprchendi ct ligari jussil quia tunc iu ei»

est usqtic ad inortem [Marc. xiv, 34). ,

ita obdoriuivit ,
quod iiec ipse Petrus ,
qui dixcrat :

Videtts iUa qttod confessus ei esset omnem animum

Tecum paratus sum el in carcerem et in mortein iie
stium, misit ad priiicipes Pliilisiliinflrtim, atqiic man-
tLuc. X.VH, iZ), cumeo porduraveril, sed relicto eo
davit dicens : Ascendilc liuc semel ,
qnia nunc milii
onines fiigerunl. Sic eo dorniieule super geuua sua
aperuit cor tuttin. Samson noster omncm animum
fecil cliam eum in sinu suo reclinare caput. Noiine
siiuni Dalilae illi, perfida^ scilii^et ct incrediilai Syna- C
nimis in sinu suo caput ejus inclinavil et humiliavil,
gog;B, confessus est, dum tnt el t;»iita inlercos sigiia
quando diviuilalis ejus gloria conlempla cl oblila
fecil , infirmossanavit, niorluos suscitavit , et alia
duxit eum in concilium suuni, ubi imniundis sp;:la-
iiicomparabilia bona exhibuit et oslendil. Quce per-
niinibus suis angelicam faciem ejus fcedavit, cola-
fida Dalila, licet gloriose et magnifice abco gesta et
phis cflpcidit, An non nefarie et cru-
faciem velavil ?
dicta, nonnisi per Filium Dci lieri posse coj^nosce-
deliter inclinaviteura ct despexit, cum misit eum ad
rct, quemadmodum audita doclrina ejus admirans
Herodem et Herodes sprcvit eum cum escercitu
,
ait : ISttnquam locultis est liomo , siciit liic hoino
suo, et illusit indulura veste alba? Yocavitque tun-
{Joan. VII, iG). Tamcn ciedere in eum noliiit, sed
sorem , et rasil septem crincs ejus , et cccpit eum abji-
misit ad principes Pliilislliinortim, quando malignos
cere el a se repellere. Tonsor iste Pilatus fuil , qui
spiritus ad cor suum intromisit ,
quo>'um inslinctu
idcirco recte tonsor nominaiur, eo quod Agnuui illuni
principes sacerdolum et seniores populi convene-
mitissimura tunc, ut ila dicara, lolonderit, etvellere
runt , et universura populum adversus Doniinum
suo privaverit, cum acerrima flagella sanciissimo
nosirum Jesum Christum concitaverunt.
corpori suo imposuit, quae immanitale et crudelitate
Qua Dalila raandal Philislhaeis dicens : Ascetidiie
p suaomnes prxteritas poenas ejus superabant. Qiiod
huc semel , quia nunc aperuit mihi cor sttum. Judsci, cuim faclus in agonia sudorem saiiguineum emise-
dom visis signis et miraculis ejus impie el pro- rat ,
quod tristatus est usqur ad moriem quod spu- ,

terve inslarent dicendo : Vsquequo aninias vostras latus. quod colaphizulus, totum lioc, ut ila dicam,
tollis ? Si tu es Cliristus , dic nobis palam [Joan. x tolerabile erat in comparatione flagellorum quse
,

2>i);et Quem teipsum fucis? [Joan.ym, 53.)Tandem

:

385 sustinuit a judice Pilalo. Ibi rasi sunt septem

in passione adjuralus a ponlifice ut diceret si ipse crinesejus. Quid in crinibus Jesu Christi, nisi quod
esset Filius Dei electi, aperuit cor siium, duro ail possunt
et in genibus ejus, sancti videlicet apostoli ,
Tu dixisli, quia ego sum {Matlh. xxvi, 64 , Marc. intelligi ? Qui satis congrue criues capitis ejus di-
XIV, 62). oruamentum
cuntur, quia sicut capilli capitis sunt ,

Qut ascenderunt , assumpta pecuttia qtiam promt- .sicet illi ornamentum facti sunt divinitalisejus, do-
£<;raR^ Versus iste duplicem babet sensum. Diximus cendo postmodurc et prsedicando quae de ipso vide-
superius per Philisthaeos malignos spiritus posse rant et audiverant. Sed isti crines a capiie Christi
iiitelligi. Hi ascenderunt in passione Domini atsumpta suiit quodaramodo rasi, quando in articulu pnssioui».

vecunia <iuam vromiscrant. Pecunia eorum quam pri.. euni negavTunt et r«;licto eo fugerunl.
 :, ;:

«5 VEN. GODEFRIDI ABBATIS ADMONTENSIS tU

Ccepuqtie eum abficere et a se repetlere. Alijeeit el A ab eo, scilicet qiiod fortitudo divinitatis recederel ab
a se repulit Judxa Christ'im, cuin inlerrogante Pi- adjutorio humanitatis. Sed in eo quod mox ait
l;.lo : Regein vestrum crucifigam? (Joan. xix , 15.) Yerumtamen non mea volunias, sed lua fiat, scie-
respoiiderunt : A'orj habemus regem. »i.si Casarem bat, id est diligebat secun(iura divinam volunta-
{Ibid.) ; ct : Si hunc dimiltis, non es amicus Coisaris tem, ut Filius pateretur, et miindus salvaretur.
{Ibid., M). Post ista omnia apte subinfertur : statim Quem cum apprehendissent Philisthiim , stalim
ab eo fortitudo recessit. Quando, qua;ro, a vero eruerunt oculos ejus. Evulsi sunt oculi Sarasonis
Samsone recessit fortitudo illius, cui non cst si- evulsi sunt et oculi veri Samsonis, ex uteroconse-
niilis in fortibus? Christus Deus erat et homo, et crati, Domini Salvatoris. Duo oculi Jesu duo erant
secundnm humanam naturain pati non poluisset populi, Judaei et gentes : Duo oculi ejus .\dam et
Bisi foriitudo divinilaiis recessissct ab adjulorio Eva, sive duo oculi Petrus et Judas. Duo oculi ejiu
bumanitatis. Adam et Eva evulsi sunt, quando Adam, qui dexler
In his omnibus non illa pessima Dalila, sed bona oculus Dei erai, peccare in paradiso non extimuit.
et electa f)alila illa, multitudo vidclicet aniraarum Erutus est ei sinister oculus Eva, dum, quse pri-
sanctarum, quae in infernoet rcgione umbrse mor- dcm rectis luminibiis ad Deum respexerat, ad sini-
lis adhuc sedebant, clamabant et diccbant : Phili- B stram serpenti obaudiendo respexit. Amisit 387
sthiim super te, Samson. Hoc cst diccre : Do- oculum dextrum, qnando Pelrus in voce osliari»
miue, licel modo propler nos patiaris, licet tot et ter illum negavit; amisit sinistrum, quando Judas,
tanta mala sustineas, Phiiislhiim adhuc svper te, id qui iradidit illum, laqueo sese suspendit.
est, maligni spiriius superiores sunl creatiirse tuae. Dtictus est S.'.;irsQij Gncttm, quod inlerpretatur
Et hoc malum tandiu tolerabimus , usqiicqiio tu forti-:udo. Ducius cst et Christus Gazam, dum ad
nobile prelium sangiiinis tai f.?''.:ndas, nos<;-^e ad- aram crucis ductus est imroolandus pro nobis, \ibi

venlu tuo hinc lollas et eripias. Quorura preces et tanl% fortitudinis opus consumniavit, per qiicd ille

desideria non spernens fecit quod subjunctuui est fcrtis armatus inermis et invalidus efTectus est.
Qui de somno consurgens dixil in animo sw) : Clausus in carcere molebat, quia virtus dilectionit,
Egrediar sicut ante feci , et me excutiam, neseiens quse eum feccrat crucera ascendcre, eadem fecerat
quod Dominus recessisset ab eo. Yere Samson noslcr eum carcerero et horrorem gehennae expelere, ubi
quasi de somno consurrexerit , dum omni corporali more molentis diligenter molere coepit, quia bona
dulcedine et qiiiele poslposila ad labores passionis et electa grana, sanctosscilicet suos, ad purum com-
prcperavit. Qui quod non invitus, sed sponte pate- p nolita secura ducendo collegit ; mala grana, malos
retur, innuilur in eo quod ait : Egrediar sicut ante videlicei et peccatorcs, qui digni eo non fuurunt, in-

me excutiam. Quid est dicere Egrediar,

feci, et : moladiaboli dereliquil.
386 animam meara volo in cruce poncre ? Quid
">^i Jamque capilli ejus renasci caperunt. Diximus su-
est Et me excutiam, nisi passus et mortuus cum ele-
: perius, per capiltos Domini apostolos posse intelligi.
ctis roeis resurgam. Nesciens, inquit, quod Dominm Hi renasci cwperuut, curo hoc, quod timore uiuitii
recessisset ab eo. Cur dicitur, qui omnia novit, ne- aliquantum cesserant, araare poenitendu diliieruiit,

tcire quod Dominus recesserit ab eo? Ncsciebat pla- et ob hoc in. capite Jesu crescere et renasci luerue-
iie, qiiia scire nolebal, quam contemnenda raortis runt.
ignominia, quara graves essent contumelise, quam Convenerunt principcs Phitislhinorum in unum,uL
amara mortis suslinentia; nesciebat quia scire nole- immolarent hostias magniftcas Dagon deo tuo. Con^
bal, quod derelinquendus es^et a divinitatis poten- vencrunlet seniores plebis ac principes 'sacerdotum
tia, qu3c, nisi recessisset, et ad horam se subtra- et Scribse, ut immolar^nt hostias Dagon, quod inter-
xisset, nullo modo moriem pati potiiisset. Et ila prelatur piscis tristiliee, qiiando odium illud, quod
nolenti scire roorlis ignominiam obtulit se pro uo- lethalis tristitia in corde eorum pariebat, sic evo-
bis hostiara vivara et iraraaculatam. D rauerunt ut incalescerent voceseorunulicentes ; Tol^
Possumus etiam alio sensu intplligere quod di- lc, totle, crucifige eum [Joan. xix, 15). Satiati sunt
citur : Nesciens quod Doniinus recessisset ab eo. valde ot laetati, ciiin Pilatus adjudicavit fieri petitio-

ScireDei est diligereOei, nescireDei estnon diligere icm eorum.et dimisso Barabba Jesum tradidit vo-
Dei. H;ec duo : Si;ire Dei et nescire ejus speclant luntali corum (Luc. xxiii, 25). Ibi certe hcstias ma-
ad duas voluntates ejus, quas babuit in ipso pas- ^nificas diabolo immolabunl, ibi votis et desideriis
sionis arliculo. Sicul enim erat Deus el homo, ita ini(]iii$saturati I>oum siiumlaudabanldicentes : Tra-
diias voluntales habiiit ; unam divininatis, qua in- didit iiobis inimicum noslrum Samsonem in mcnut,
tcndcliat rt desiderabat quod ad salutem humani nostras.
gencris ncccssarium erat; altrram humanitatis, qua Lxtautesqueper conviria suinptis jam epulit pra^ce-

luortera oxpavit, qiia anima tonrbaiur, et in carne perunt, ut vocaretur Samson, et ante eos luderet. Qui
nianere volebat, quemadmodum et in passione orat adductus decarcere tudebatante eos. Qiiando, quT«o,
diceiis : Mi Pater, si possiiile est, transeat a me coram Philislhajisislis nostor Samson lusit? Nimi-
ealix isle. In hoc dirto dcmonstratur, quod nescie- rum oum non dedignabatur a colaphizanlibus ve-
hiit, id esl non diligebal, quod Doviir.us reressitset lari, nec rejiciebat calaiuuin , ab illudcntibui sibt
285 MOMH.M; b')MI.ML\LtS. M
proBce|ilro in laanuilutiiin, iiniiic 3S6<''il"<'<y<''*i>> A Itram la-vtt, id rklolH*dicii(ijm, (|iiaiii DfoPjtii ut-
«rucciiionni, iieccoroiiiiiii H|ttiicaiii capili iiiipoHiliiin, (|uc ad inortriii cxliibuit. I)ii;t(|uc, imo ora«il di-

nciiiic HoniaiioH iitililcs |;ctiiia Hilit ncclciilcs ct rinu criiH : Mnrialur uutnia mra rum l'liili$lliiim Volo,

rrgciii hc Jii<l;uortiiii Naliil;iiitcH :MCi's;ili;ilur. i'os(- iiti|ui(, ut liiiitturia iiatnru, qiiaiii humrpi, iiioriutur,

4(uain in t;ililiiiH K;iliii Iu.hIi (craiit citiin istu otitniu c( iioii hoiuiit iiioriudir, kiiI ct rurn l'liilntlntm mo-
gauJiuin ct l;ctitiu cordi^ ojiis) alio iiiodo rurnuN lu- riulttr. Qiioiiiodo, o Doiiiiiic, aiiiiiia tua cuin IMiili-

derc cu'|iit, qucniadiiioiltun .siilijuitgitur : slliiiiii nioriatur? lll inorH inra, inquit, quam iijiio-

Feceruulquf enin $ture inUr duai, columuas. I)u;c cciis siistiiico, ila ris ijoiiiiiictur c( jir:i'\alca(, ut po-

ikt;ocoluiiin;c (iiio suut coriiiiacnicis, supcr <|ii;i'c\- tc8(aH coriiiii fuiiili(UH dcslruadir cl iiitcicat.
tcii8a ct suspciiK;! suiit Kiipcriii ic^^iH iiiciiibra. Ilii Ci)HiM»»i«7"c [orliter columuit cecidil domus super
domus plena virorum ac mulienim Sainson ludcnlcin omuet principet Philittltittorum, mulloque plitrti i;i-

exspcctubat quia oinnis llcclcsia cirlcsliuin, tcrrc- lcrfecil morient quam antea vivui occiderat. Concui-
litriuiu cl iiilci noruin liuic spcctaculo applaiidcliut, siaque fortitrr coliimuis sanctu; cruris, id csl o<i;it-

^cr quod ciliiis sc l.ctilicari c». rciliiiii spi-rabat. tciilc Doiiiiiio Spiriluiii, Iiiijimiiodi opcralioiiis i !a-

Qui dixit pufvo recieuti (jressuK suos : Dimille mc. nicriinl sii^na, qiiod \c1uhi tciiipli scifcsuin esl in

vt langam columnas qitilnis oinnis iinminct domus, " duas parlc» a suinnio iisquc dcorsuin, |)Ctije scilsx
tit r«r/m(!r su/;er e«5, cf ti(it(/u/u»i requiescam. Puer sunt, inonumenta aperla sunt, el multa corpora
istc, qui gressus Sainsonis noshi dirigcbnt, iliviui- sau«toruin, qiii doruiicrant, surrcxcriint. Sed et

tas erat, qux cuncta liuinaiiilatis opcra dispoiicbat, siinplicitcr possiimus diicre quod Samson nostcr
qux etiain tunc incrediilis, qiiod nulla csscl, vidt^- columnas crucis concusserit, quando clamans cx-
Latur. Scdnon nulla erat, iino niagna cral, janique spiravit qiiia nonnulli, quod sype \idcmus, sus-
abscondilc opcrabatur. Dimitte me, inquil, ut tangam pensi in patibulo , dum sunt piaevalidi et fortcs

coluninas. Ac si Dco Patri dixissct : fortis ct pi':c- in roborc, iiistante bora niortis iiinisi patibulo

potcns divinitas nica, permitte me asccndcrc ai boiein ligna cru(is praivalidc concutiunt. Kl eo uiodu
crucis, cui omnis imminet domus Ecclcsiae mex, sine ipse Doiiiinus nostcr, quia juvcnis 390 «^ ^o'"*''

qua niliil est validum , nibil sanctum. nibil tutuin : crat, ejrcdiente anima, fortiter crucis concussit
llt tbi recliner, et paululum reqtiiescam, quia si non ligna. Ibi cecidit doinus super principes omues Phi-
ibi inclinato capile spirilum mcura Iradidero ; et ibi lislhinorum. Perdomiim hanc sancta Ecclesia de-
dulciter non requievcro, tot miliia electorum meo- signatur, qu» tunc casum bonum pertulil, quando
rum educere et liberare nequeo de inftirno.
(^
capul corporis Ecclesis, in morte
Cbristiis, qui est

At iile invocato Deo suo ait: Domiue Deus, me- occubuit. Quae salubris bujus sanclx domus ruina
menlo mei, et reddemilti nunc pristinam forlitudinem facta estsuper principesPhilislbinorum, qnia mali-
tneam, ut ulciscar me de liostibus meis, et pio amis- gni spiritus, qui prius eranl superiores, facli simt in-
tioue diiorum luminum meorum ttnam expetam ullio- feriores, et per hunc casum Philisthaeis.id est hostibus

nein. Ac si Doniinus nostcr Jesus CbrislHS pendens invisibilibus substralis ct adnuUatis coepit Ecclesia
in cruce confixis manibus, invocato Deo Patre, di- superior esse et emincre. Tunc Dominus noster, Sam-
xissct : Uomine Pater, mcinento Filii tui pendentis son nosler mu//o p/urfs interfecit moriens quam anlca

in cruce ; da mibi ul prislina fortitudine, quam in vivus occiderat, quia licct in vita sua omnia bona et

coelo exercui, projicieitdo diabolum et angelos ejus, sanctadocuerit,omniabonaostender\l et fercrit,per

ila ut nunquam amplius roslaurelur ; sic modo ea- hoc tamen Pbilisthaei ad plenum non sunt interrecli.

deiii fortiludine in morie niea illum dejiciatn ct con- Concussis autem columnis istis, ubi ip.se morlera
teram, ut sicutincoclo damnalus est et 389 pro- gustavit, multo plures inlerjecit moriensqunm antea
jectus, ne habeat scdem et locum in coelo, sic eliam vivus occiderat, quia unquam, ut prius, lanta donii-
contcratur, ne habcat sedcm in terra, hoc est in ele- natione super mortalium genus regnabunt. Hinc est
ctorum mcorum cordibus; oonteralur etiam in in- D quod illum'qucm toto terapore viia^ suse impte cl flagi-

ferno, nc potestatem habeat in clcclorum meorum lioseviventemsiiumessegIoriabantur,siultimumlr3-

aniniabus. Et pro amissione duorum luminum meo- hens spiritum ex corde poenileat, non gehennae lor-
Tum. AdameiE»'se, qui oculi mei eranl in paradiso, toribus, sedcoelorum anniimeraridoleantconcivibus.
quos mihi, dum decepit, cruit, unam recipiam in eis Jam, frairescharissiini, incarnationem,passioneni,
ultionern; nec non alios oculos meos, Job oculuni descensum ad inferos, resurrectionem Domini no-
meum, Moysen oculum meum, qui positi sunt in in- stri audistis, ctjam quid de scpultura ojus adjun-
ferno, toUam eis reddens eos paradiso el coelo. Ei gatur adverlite.
apprehendens ambas columnas, qnibus innitebaiur do- Descenderunt, inquit, fralres ejus, ei universa
tnus, alteramque dexlera, etatteram lceva tencns,di- cognalio ejus, et tulerunt ccrpns ejus, et sepelierunt
xit : Moriatur anima mea cum Plnlisthiim, Samson eum inler Saraa et Estaltol. Fratres Samsouis no-
nostcr ambas columnas appreliendit, quando in cruce slri aposloii et alii discipuli ejuseranl, fralres ejus
manus siias cspandit, et alteram dexlera^ id est po- Joseph et Nicodemus fuerunl, qui acceplo a Pilati»

teniia cl providentia divinitatis tenebat, qua origi- corporc ejus ligaveiuut linteis cum aromatibvs, et*
nalis peccati crimina dclcvit et coclum aperuit ; al- posuerunt ia monumenlo suo. Scd quid est, quod
 ,

587 VEN. GODEFRIDI ABBATIS ADMONTENSIS 28«

tnter Saraa et Estahol sepultus metnoratur? Vult K nec litteralis scienlia haheri in nicmoria valet. Sic,
hoc aliquid, si ipsa interpretalio nominum requi- sic miserabililer dejeclis et confusis non est despe-
ratur. Saraa inlerprelatur carionej ; Estabol ignis randum, sed velocius, puer noster, humilis id est
parluriens. Quid per carbones , nisi nos miseri, sensus est advocandus, ui videlicet humilitas sedeat
nos carbones desolatorii ? Quid per ignem par- in corde, quae nos illuminet in opere, qua nos ipsos
.urientem nisi igniti illi lapides, angelicarum sci- quales simus in veritate scire et videre faciat, et si
licet \irtutum multitudines? Inter nos itaquc istc puer prsesto erit, in viara rectam dirigentur pc-
qui Saraa, id est carbonet sumus, 391 et in- des noslri.
ter Estahol, qnod snnt angeli incendentes, positus rSam cum talibus supemse vtsilationis ten>pus
et sep ultus est Dominus noster Jesus Ciiristus. Sed illuxeril, dicunt pucro suo ^ id est humiliato spirilui

non pari, imo diAerso modo sepullum nostrum le- suo : Dimitle nie, ut tungam columnas quibus omnii
nemus et traclaraus. Illi enim tenent eum in re, imminel domns, ut recliner puululnm super eat et

nos in spe ; illi de prope, nos de longe ; illi in ple- requiescam. Istae dua; colurnnac, qnas honio tangerc, et
nitiidine, «os ex parle ; illi gaudentes, nos dolentes; super quibus pauiulum rcquiesccre desiderat, duo
IUi ardentes,nos in hoc mundo, tanquam in ex- bona sunt, quae illum a carnalibus conrupiscentii»
tranea dorao, vix scintillam chaiitatis acquircntes. B possuntliberare, conliiicntia corporisetcustodiacor-
Et tanien interim sepuUum noslrum fideliler ser- dis. Quibus manu sanctje operationis per misericor-
veivkus ;
quibus possumus serviliis honorificemus, diain Dei attnctis vigilet, nccesse est, in continenlia
donec et nos post hujus vitae exsiliiim mutemus corporis, excubet diligentissime in custodia cordis,
imperfectum pleniludine, imaginem veritate. elevet ad Dominum vocem orationis dicens -
Domine
Libct inter haec quantum Deus donaveril de petra Deus, memenlo mei, et redde mihi nunc pristinam for-
hujus historiae oleum mortalitatis eliccre, et suc- litudincm meam, me de hostibut meis, et
ut ulciscar

ciflcte exponere quo ordipe haec in nobis agantur pro amissioneduorumluminum meorumvnamexpetam
quje de Samsone gesta referuntur. Multi nostriim ultionem.Hoc est dicere :Domine Deus meus, duo lu-
Dalilam istana propter raalitiam suam detestamur. mina, memoriam, a te Creatore et
id est intellectum et

Sed si nosipsos intueamur, quod illa semel visibili- benefactore meo accepi sedista lumina peccatis meis
:

ter Samsoni fecit, nos Samsoni noslro Christo fre- exigentibusamisi. Si ergo tuo justo judicio ista reci-
quenler fecisse et quolidic, proh dolor agere ne- ! pere dignus apud te non invenior, saltem nunc redde
gare non possumus. quolies post dulcia oscula mihi pristinam forlitudinem meam, hoc est da ut
ct foederaamoris ejus ipsura abjicimus, et a nob s nunc, sicut aliquando te donante potui, resistam vi-

repeliimus, Philisthaeos, hoc est mafignos spirilus C tiis, et exercere me satagam in Donis aciibu».

advocantes, eis superiorem locum damus, ad deci- Post hacc ccncussis columnis multo plures interfe-
picndum et perdendum in cordibus nostris amato- eit moriens quatn antea 393 ^'''"''^' occiderat. Con-
rem animae nostrae multas impielatum machina- cutit columnas, dum remoius a pigritia cordis ad
liones construimus! Per Dalilam,quae intcrprelatur laborem tendit bonae operationis, et de bona opera-
situla, caro nostra intelligilur, quae seniper portat tione corporis ad custodiara cordis, el hacc duo ita

aquam et honorem carnalis concupiscentiae. Sam- connectit, continenliam corporis et custodiam cor-
6on vero, qui interprelatur sol eorum, fidelis qui- dis, utnon facile ea postmodum araittere queat. Sic-

libetest, queni verus Sol juslitiae illuminavit per que multo pltires interfecil moriens quam antea vivut

fidei agnitionem et meriti electionem. Hunc fidclem occiderat, quia elsi aliquando in seipso persecu-

post raulta interfecta millia vitiorum ctpeccatorum, tus est viiia, taraen quia in humilitate non fecit,

post dulces divini amoris amplexus, Dalila isla, id amittere quodamniodo habuit, quod in i umilitate

est caro, nonnunquara decipit, dum carnalibus de- non custodivit, ct lunc eo magis [et] potentius vitia
sideriis, quibus rcpugnare deberet, conscutiendo interficit, quanlo perfectius et verius huioiliari co-

Kuccumbit. Quae radit capillos, dura bonos atfectus, ^ ram Deo elegerit

ganctas cogitaliones, quac per capillos inlelligi pos- Imploremus itaque Dominum nostrum Jesum»
gunt, homiai aufert ; radit capillos, dum innumeras Chrislum, cujus hacc est solemnitas, in qua usquo
et assiduas saciae Scripturae meditationes a corde ad inortem humiliari voluit, ut veram nobis humi-'
dislrahit ; radit capillos, dum intcrnain illain ora- litatem concedat, faciatque sic nos imperiosc uiorti»

tionis et guslus Dei dulcedinem intercipit, et alie- ejus dolorem atlcndere, ut conipungamur et coui-

nam Spintui facit. paliamur et commoriamur, ut ct quandoque conre-

392 Vinctum posl haec Samsonem , hoc esl surgauuis et conregncmus pcrinfinita saecula uecu-
aniraum hominis, Allophylis, inipiis scilicet daemo- loruin. Amen.
nibus, eiponit quem comprehendenies et lasti am-
;
394 iioMiLiA XLin
bienles, utrisquc oculis privaic nitunlur. Duo ocuU IN DOMIMCAH PALMARLM QUINTA

huiniuis sunt spiritalis et liUcralis sensus, vel duo Verbum quod factum est ad Jeremiam a Domin»'
oculi, inlellectus et ra?moria, lli duo oculi raisera- dicens : Surge et dcscende in donium figuU, et ibi

biliter eruuntur , dum donii:iante carnali concupi- audies verba mea (Jer. xviii).

tcvntia in homine, nec spiriluali.i praeccpta intelligi, Tenipu» Dominicae passioni» tcmpui esl singuUir*
 tH9 IIOMII.I/I^. OOMIMCAI.ES. m
rl |)rx*'i|iiiiim iiotlru* laliitli ei rr|iaratiunli , (|iio<l \ ranif lioiiio rarliiM apparfret. Ad ipmim ergo lall
rliaiii Hiii({nlure iii Hacra Scriptura m ipil vmuliu uiodo rc(|iiicirriitcin, tali modo in jurundiiat« el
hiiii. Pnitio (Miiiii />(iriiiHi iniii) tipatiir , iioii (|iioJ dcliciis sua- divinil;iti« rrrunibrnlrm Ilrui Tatrr in-
qiiaiiiorit(Hiiii (lii-lms passii» »ii hoiiiiiiiiH, hcd (|iiij visibiiilcr ct iiidit ibilitcr (Xdillo Kiiojiidt(io rl
( on-

liis diclius coiiltiiiicliiu vertioriiiii ct iiHiltiiiiodarnin silio. arraiio vcrbo ut lurgrrct adiiionuil. Ouando
iiyuri;!' pasHioiuiiii, (|iias a Judvis irrogataH Ku.Hce- eum pro sahitr buinani gcncrii inrarnari frnt hii ,

pit. Iiis (licbiis cxpicssitis rcfcniiilur. vcrbis eiiiii alloquitiir (Ikciis : Surge el deicendt m
Sriciidiiiii autciii cst i|(iod caiiidcin iiniKciiiti Filii dntuum figuti. Kv si (lucrel : Qiiia iii divinit^tc tua ,

Dei pashioncin idcirco (|iiatuordcciin diclnis cclo- in qiia niibi coa:tcriiiis ct (o.rquali» ch doiorci cl
.

Lruinus, quia ipsc pro nuhis in ulro(|uo lioininc pasHiuiics. qiiibus homiiicni |M-rdituin instaurare el
passus est. in aiiiina ct cnrporc. In aninia quidcin rcnovarc drbci, sustincrc non valcs , iurge de ba«
pro nobis passus est pcr niiiiiani conipassioiipin diilci rl dcIiHtabili (|iiictc cl ad ceitaiiicn laboruiii
qiiain org;< arnictionoin cl niiscriam liuinaiii j;ciicris cl tribulatioiium , inorlisqiic at rrhitatrm tcipsuin
intns habuit, in corpore vcro \)to nobis passiis est pru-para. Sicqiic cxsiirgciido detceiide i« domo lujuli
mnltas injurias cl opprobria snstincndo, novissinio carneni assumcndo, nt pcr labqrcs el alllii lioncs ai-
ipsa mortis ac(Mbitalc pro iiobis rnicc occum- u suinplj! hurnanitatis pcrdilo boiiiini subvcnias.
ii.

bcndo. Non soliiiii cnini limc rnigcnitus Dciis pro Scd vidcamus nunc quis in figiilo isto possit in-
Dohis passus csl, (iiiando ( rucilixus in niortcm sc ttlligi, vcl quid in donio figuli hujtis valeat accipi.
tradidit, sed omnis vita ct conversatio ejus ,
qna Figutut iste Deus Pater cst, figulus ctiam iste Dci
Iriginta tribus annis in hac vita ronversatus cst, Filiussccundum divinitatcm suam cst qui secun- ,

dura quodanu.iodo illi passio fuit ,

quia ab oinni duin |)utciitiam divinitatis su£omnia cum Dco Patie
prosperitate et jucunditatc, vitneque pncscniis dc- finxit et rreavit. Istc pncpotcns figuhis ciira Deo
lectationc, prorsus extraueus sub pcrsecutione ca>- Patre secunduin diviniialcin crcans ct formans om-
pil, el sub persccutione hanc vilam finivit. Nam ul nia, seciindum humanitalcm domus hujus /igulifuil,
deeo in sacris evangcliorum lihris lcgimus. adliuc quia a Deo Palre secundum assuniptum homincm
lenellus elvagiens.adhticMiatris ubera lambenspro- creatus cst. Et quia ligiilus vas, quod fingcre 396
plerHerodispersecutioiieiii rugitin./Egyptum,parea- volucrit, de luto componit. recte per (io-
(iiigit et
tuniillucministeriodeportatus, sicquetoturavilaesuae mumfiguli assumplahumanilasFilii Dei potcst dcsi-
tenipus sub persccutione dcgcns, novissime eamdera gnari, quae licet incorrupla el incontaniinata fuerit,
reverenJam vitam perpassionem crucisconsummavit de luto tamen humanse naturx ct condltionis, id cst
Hanc FiliiDei passionem longe antc Jeremias pro- '-'
immaculalum corpus assumere voluit, suxque divi-
phela nomine et vilasuaprxfiguravit, quiaDeopro- uilati ccadunavit. Nam sicut primus homo Adam a

pheta electus, antequaiu in utero formaretur, in vulva Deo plasmatus dc limo terrx formatus est sie el ,

roatris sanctiQcatus singulari quadam sanctitate et secundus Adam, bomo Ohristus Jesus, a Dco Patre
innocentia inter cseteros prophctas emicuit. Isaias de limo terrae quodammodo est formatus ,
quia de
(lenique et David, et coeteri prophetae, quamvis san- virginea carne, quae e.\ eadem lutea massa est pro-
cli essent et electi, conjugio tamen copulati licite genita, carnis materiain assumpsit
hoc mundo utebantur. Sed Jerei^iias Doinino sibi Possumus etiam per domnm figuli beatam Dei
praecipiente et dicenle : Non accipies uxorem in hoc Genilricem Mariam intelligere, in qua idem figuius,
loco, et non ernnt tibi filii {Jer. xvi, 2), in virgini- Dei Filius carnem assumcndo quasi in domo pro-
late permansll, miiltasque tribulationes , angustiaft pria habitavit. Sequilur :

et passiones pio vcritate et jusiiiia a Judseis per- Et ibi audies verba mea. Quod idem est ac si
jiessus, singubreui innocenti^c Agnum noaiiue et Bcus Pater Filio suo in divinitate sua pnsito dixis-
395 psssione sua designavit. Jercmias enini in- sel : Yerba mea ad sahitem humani generis profu-
lerpretatur excelsus Dominus. Qtiis ii: isto excelso
j^
tura in divinitale tua adimplere non vales , quia in
Domino Justius valet exprimi quam unigenitus Dei iivinitate lua afflictiones et miserias pro humano
Patris Filius, qni secundum divinilatis suae excel- genere pali non poteris. Sed si m domum figuli de-
lcntiam angelorum et hominum
Dominus ? Ad est scenderis, si homo factus fueris , ibi audies verba
hunc excelsum Dominuni verbum Domini factum est, mea, ibi profeclo verbis meis obaudies ,
quia pns-
de quo in Jeremia sic legiraus : siones et dolores, quas divinitas admitiere non po-
Yerbum quod faclum est ad Jcremiam a Domino, test, in assuraplo homine sustinebis. Haec verba, ut
dicens : Surge et descende in domum figuti , et ibi praediximus, verba sunlDei Patris in aeiernitate sua
audies verba mea. Quando ad aliquein verbum hoc Fiiium suura alloquentis. Sed verba seqnentia verba
dicitur : Surge, hic profeclo aut sedere, aut jacere sunt unigeniti Filii Dei, Deo Patri in assumpta hu>
cognoscitur. Sedere autem vel jacere quiescentis manitate ad salutera hominum voluntarie obedien*
est, surgere vero vcl stare laborantis et pugnantis tis. Unde et sequitur :

est. Igitur unigenitus Dei Filius in sinu Dei Patris, Et descendi, inquit, in domum figuli, et ecce ipse

in accuhitu suse aeternitatis quietus residebat, quietus faciebat upus super rotam. Descendi , inquit Filius
recuinbebat, anlequam vrsibilis Geret, antequam in bei titri obcdiendo, et in ipsa obedientia curpu4
J3I VEN. GODEFRIDI ABBATIS ADMO.NTENSIS 802
mortale assiinicndo, et sic me descendenle, ecce ipse A bitum solvcret. Nani licet baplizato ei)dcm Di»n)ii o
figulut faciebat opus super rotam. Opus istud no- nostro Jesu Clirislo paterna vox de coelis supercum
bile et egregium , quod figulus noster Deus Paler intoniierat dicens : Ilic est Filius meus dilectus, in

operatus est sacrosanctum corpus unigeniti Filii qtio mihi complacui {Matth. in, 17), tamen omnen
Dei fuit, quod sic polentia divinitalis sux in beata adhuc descendebant ad inferos, sicut prius anlc
Virginc operari dignatus cst, ut absque virginali Cririsli incarnationeni desccnderant, nuliusque ho-
corrupiione, sine virili commistione Dco Patre et minum, quanquam juslus et sanclus, regnum pote-
Spiritu sanclo in carne 397 6J"S solumraodo ope- rat intrarc coclorum. Sed vase isto dissipato, Salva-

ranle Dcum et hominem Virgo pareret. Et bcne opus tore nostro in carne crucifixo, lanceaque raililis la-

islud in quo incarnalio unigenili Filii Dei designa- tere ejus aperlo, dum sanguis el aqua efilueret, lan-
tur, dicitur lecisse* super rotam. Nam opiis islud dem originali peccato deleto, peccatorum facta re-
tan» praeclarum cst et praecipuum, ut excellcntia et missione, Deus per mortem Filii sui placatus ad re-
sublimitate sua universa opera Domini prxcellat, conciliationem humani generis ab ira sua est con-
quae aut in coelestibus, aut in terrestribus est ope- versus. Sic per mortcm ct passionemFilii suiabira
raius. Siiper roiam autem hoc opus fecisse dicitur; conversus, fecit corpus unigeniti Filii sui in resiir-

nam per rotam, quae volubilis est, et semper relalu B reclione vas alterum, in gloriaquidem vas alierum.
suo al ima devolvitur , satis congrue genus huma- sed iuem ia natura, sicut ante mundi constitutionem
num potest designari. Hajc rola, universum scilicet in eculis divinae majestatis placuerat, ut unicum Fi-
geaus humaniim, ut rota ab mundi volveba-
initio lium suum gloria et honore post resurrectionis trium-
lur, et in originali culpa ad ima dilabebalur, pbum clarificaret. De bac clarificatione Paulus apo-
quia nullus morialium ab initio sseculi expers stolus dicit: Christus resurgens a morluis jam non
esse potuit quin in originali culpa couciperetur et moritur ; mors illi ultra non dominabitur {Rom. vi,

nasceretur, Sic quippe ordo generationis usque ad 9). Dedit crgo et nobis in resurreclione et glorilica-
Christum descenderat et pervenerat, ut unusquis- tione siia spem futurae resurrectionis, quoniam et
que ab altero in peccato conciperetur et nasceretiir, nos in eodem corpore in quo nuuc vivimus sumus
niillusque tam sancte el innocenter in hac vita sub- resurrecluri, sed fl/<«rHm i'a» in gloria futuri, cum
slstere poluit, nisi tamen p»ost finem hujus morta- incorruptionia et immortalitatis compendio donati
litatis velut in peccatis nalus ad inferni profunda ab ipso fuerimus in resurrectione coronali, quicum
descenderet. Sed solus ille medialor Dei et homi- Deo Patre el Spirilu sancto vivit et regnalper omnia
uum, homo Christus Jesus, super hanc rolam fuit SKCula saeculorum. Amen.
quia solus sine peccato conceptus et natus est. Et ^'
399 I10.MILIA XLIV
quia in bis prophetx verbis tria nobis exprimuntur IN DOMI.NICAH PALMARIM SEXTA.
tacrainenta, incarnationis, passionis, resurrectionis, Dixi : Asceudam in palmam, et apprehendam fru-
jam praemisso incarnationis mysterio ad enarran- ctus ejus (Cant. vii).

dum passionis et resurrectionis mysterium ingredi- De Dominicse passionis memoria, quam sanci»
lur. Sequitur enim : Ecclcsia solemni devotione quatuordecim diebus
Et dissipatum esl vas quod ipse faciebate tutoma- suscepit celebrandam, non sine causa actum est,

nibus suis. In vase isto corpus Doniinicum est acci- sed Spiritu sancto ordinante rlispositum credimus
pienduni, quod videticel sacrosanctum corpus vas lit opns noslrae redempiionis idcirco duabus septi-
fuit insitx sibi divinitatis. Et tameu vas istud nobile maiiis cclcbraietur, quia myslice in eis aliquid la-

Deus Pater artifex e luto fecerat manibus suis. tet qiiud in fidelibus Christi in prscsenti et in futura
Fecerat quippe vas islud e lnto quia, ut prxdiximus, vita Deo auxiliantc perficictur.

ex lutea massa humanae conditionis corpus immacu- In prima ergo seplimana, in qua commemoratio-
latum unigcnili Filii sui sine pcccato et commislione nom Dominicaj passionis incipimus, qiiae lota plena
•virili concipi el nasci fecit. Et hoc manibus suis. id ^. est moeroris el trislitia;, totum lempus vitae prjesen-
est virtute et potentia divinitatis sux. Quod vas di- tis possuraus accipore, in quo eleoti Domini passio-
vinitatis tunc dissipatum esl, quando pro salutc hu- nibus Christi configurati, in «erumna et labore hujus
mani generis in morte occuinbens sanctum corpus in exsilii (ristanlur et anxiantur. Hac igitur fiebili vita

cruce pendere permisit, et cum sancta anima carnc pcracta in liiic liominis, seqiiilur secunda soptima-
soliita ad inferiii claustradescendil 398 ^^^ ^'^^^ 'slo na, qiix in gaudio quidem incipil, sed tamen luctu
dissipato, ita Christo Jcsu in criicc passo ad resur- ct moerore pcrmista est. Prinius igilur dics hujus
rectionis gloriam mox prophcla sanctus spirilu pro- scptimanne, dies vidclicel Palmarum, qui in Ltlitia
phetico plenus vcrba convertit diccns : el exsullalionc magna celebratur, potcsl significare
Conversusque fecit illud vas nltcrum, sicut placue- finem clocti ciijusque hominis, ciim a vinculis hu-
rat in oculis ejus, ut faceret. Deus Pater propter jiis vitx ahsolulus libcr de hoc inuiido egreditur.
primi parcntisinobcdientiam avcrsus fuerat abomni Ilic talis egicssus vcre electis Domini erit jucumlus
humano gencre. Ilic paries inimicitiarain tandiu in- et fostivus qiiia, diim sc pcr Dei gratiam recogno-
ler Deiim ct bomines erat obfirmalus, doncc ipscFi- sciint vicisse carncm propriam, mundum et diaLu-
lius Dei passione et morte sua aeterno Patri Adxde- lum, cum palnia victoriae gaudentcr occurrunt Du-
 ,

t08 iroMii.i.i; DOMi.MCAi.r.s. n

iiiino. Qiiibni Bnnctl anKcli a|i|)laiiilnilcs, el i-uin A agoiiintjin, coipii» viilrliict, inqiiolal>ora\(>riint pn»
linhnis obviaiii iiroccdcntcH cniii gaiulio con Kusci- Doiniiio, in coiiHUitiiini (;aiidii kiii iiiiinortalr el In-

piunt, i'l in |)al:ttiniii ht'iii|iitcrni r«;;iH iiitrodiiciiiit. corrtiplilnU' |M'r( ipi-ri' iion nirrnitiir, oli hor triMaii-
Ilnnc cclcltrciii (liciii Palnianiiii sucra Si-ri|itnia tiir. Srd lia>c trislitiu ictava dic TaM Iij- rchiirrrriio'

non rclicnit, sctl pcr os Saliiint)nis rc^^is iii (iaiiiuis iiis Doiiiinica' aliolclntur, ( iiiii iiiurtc alihui pta in vi'*

cunticornin ila rntiirniii |ira'ili\it ilicciiH : />>ji.' clori:t Itiiio potili Kandio, rorpori» rt aiiinix*, rriiur-

Aiietuiam in paliuaiii, tl apiireliciulum frurtui ejut. l^ciit iii Doininu. Lndc in procrhsionc liodierna iinii

In palnia victorin sanct;c cniciii (lcsignatur. Iii pal- rappitt indniniur, hod albiH, quia ctrnnUh dr cor-

ina qno(|nc, si siinplicciii scnsnin vcliinns accipcrc, porilins haiirlorum animx nniic iii sola aiiiiiia gaii-

dobuiit ct rcmuiicralinntur, jaccntc adliuc coi|iorr in

«licin Iiodioiiiniii 400 P''*'"**'**^"'" l»>'>sc possninns
advorlcic, iiH|no Salvalor ascciidcns Jcrosolyniain, lcrr.c pnlvcrc. In cantoribus aulcm, qui Convcnlnin
qnx utiqur in cininciitiori cl altiori loco posita rst, cuin Yersibus suKcipiunt.quiquc albis ct cappis vc-
illic cnin pnlinis, liyninis ot landilins a tniiiis fldc- stinitliir, saiictos an(;clos possumus acci|>crc, qui ad
iium Iionorillcc voluit snscipi. Si cuiin soliininiodo 8usci|)iciidns clcctorum aniinaH a Dco sniit pra-or-

iu hisverbisvictori.ini snnct.r crncis vellct jiitcllij,'i, dinali, qiiiLus iiun iiijuste cappa coiigruit, qnx in

proffclo ila convenientcr diccro potuissct,fl/(fCHdwm l^ anteriori partc lala cst rt aperta, quia ipsi ab onini

Hi cnicem, sicul dixil, asceiidam iri palmam. Scd glo- rori uptioiic et iniseria vitje prxscntis libcri ploiia fe-

via Iiujus diei, in qun pro nohis passurus Jerosoly- licitato pcrfruuntur. His cappis ot nos quandoque
main ascendit, brcvitcr a Spiritu sancto pnvnolata veslioniur, ciim in die resurrcctionis nostr* cuui
esl. Dixil ergo olim Dci Filius, quod asccnsurns es- corpore ol aninia rcsurgeutcs cxhilarabimur, cuiu
set in palmain, qiiando in a>teriiitatc sua constitnltis corpus, quod tiunc oncri [esl], iininortalilate el iu-

longe ante cum Deo Palre condixerat el pncordinn- corruptionc ornalum, fuerit honori, ubi tanla liber-
terat, ut pro snUitc Iiuinnni generis in palinam san- tate et gloria remunernbilur aniuia, ut ubiciinqiie
ct:ecrucis vellet ascondere, ubi gonus hnniannin a ipsa voluerit, absqne ullo iinpcdiiLcnlo vel pondere

poteslatc diaboli libornret, suoque dominio manci- statim adsit corpus.

paret. Ergo cum in palinam asccndit,cum expansis Sed qtiia omnis homo, anloquam ad hanc cetsitu-

ninnibus in eruce pepcndit, fruclus paliiia' apprehen- dineni pcrvcniat, multas fraudos insidiasque inimici

dit. Quinain sunt fructus Iinjus palmx nisi totuin et tribiilaliones in fine vita? sux cst passurus, bene
genus huinanum, quod tiinc apprehendii, cuni in 402 '>o*^'^i°'^'^ ^'^ i" ^^"^^'*^''(^"^ paloiarum cani-

cruce moriens sibi pass°one ct morte siia copnlavit. mus : Collegerunt ponlifices et Phariscei concilium, et
Et benedicit, appreltendam. Nam quod npprehen- dicebant : Quid facimus, quia homo multa signa fa-

ditur, prius fugisse cognoscitur. Fugerat quippe cit? Si dimiltimtis eum sic, omnes credcnt in eum.
Deum peccando omnis huinana nntura. nec salvari Ne forte veniant Rotnani el tollatU uustrum 'ocutn el

poterat, non solum anteChristi adventum, sed etiam gentein {Joan. ii, H) In ponlificibus ct Pharisa:is

post Christi nalivilalcm.Quamvisenim propeccalo- maliguos spiritus possumus intelligere, qui appro-
ribus natus fuisset Dominus, et eos doctrinye suse gra- pinquanl bora mortis uniuscujusque fidelisboniinis.
tia illuminasset, multaquo signa oslendissel, his ta- Conciliiim suum congiegant, cum varia niaclina-
nicn omnibus poractis nequnquam eos appreliendit, menta multasque insidias ei pra^parant, uleuni a spe
sedadhuctMnnes ab co fugiobanl, quia elecli cum rc- ffiternae boatiludinisdejectuni miserabi i;er decipiai;t.
probis ad inferos descendebant. Novissime vero, Ad hoc namque soluin intendunt, ul consilio el sug-
dum in cruce occubnil, tunc veraciter eos qui se gestionibus suis dcceplura secum ad lonnenta tra-
fugerant apprehendit, sibique non ita conglulinavit ut hanl. Et ideo collecto concilio dicunt Quid facimtis, :

solum justiet innocentes, verum eliam peccatores, qnin hichomo nmlta signa facit ? Cum enim perspexc-
si anle mortem pocnitentiam egeriut, ccelestis regni rint hominem petcalorem a misera vita siia in nielius
roereantur introituin. n cummutari , ei per confessiouem caeteraque boiia
401 '^*1 ii^"(^ gratiam humano generi obtinendara opera circa finem vitae suae senietipsum p;ajparare,
et perficiendam hodierna die Dominus asceitditJero- haec sunt signa quse maligni spiritus uiniis abhorre-
solym^in, nbi cum ramis palmanim soleinniter ,est scunt fieri ab homine, visisque talibns signis tiniei.l,

susceptus. fev hanc jucun:lain diem, ut superius ne ab eoruradominio et consorlio elapsus, consnrs
jam diiimus, significari potct't finis vilx nostrx, Domino
regni coeleslis efliciatur, et in Chrislo Jesu
in qua cum palma victorisc ab hac vita transeuntcs noslro inveniatur. Hoc timore et dolore moli maligm
a sanctis angelis suscipiemur. Hunc laetum et glorio- spiritus recte adjungunt Si dimittitnus eum sic :

sum diem sequunlur alii die?, qui tristitia et m(firore oinnes ''redent in eum. Si, inquiunl, hunc peccalorein
aliquantulum sunt admisii, quia plerumque electi jam p(Knitentera ita a nobis effugere permittimus , si

Domini, qui ad plenam perfeclionem el purgationem eum porversis suggestionibus et insidiis non subver-
in bac viia noii potuerunt pervenire, posi finem vit<e timus , non tantum in islo solo detrimentura patie-
purgatorio ignehabentemundari.Estetaliacausa hu- mur, sed caeteros quoque peccatores amittemus, qui
jus tristitia;, quam electi Domini carne solnti habent exemplo conversionis ejus ad p(Knitenliara revoca-
posl fiQeni hujus vit%. Qnandiu enim fidelem sui co- buntur. Credent enim se Quooue per p<jeniteutiam
125 VEN. GODEFRIDI ABBATIS ADMONTENSIS S9C
posse salvari, et sic omnes, quos sub j^otestate nosira A in prxsenti vita, qui non appropinquante niortis
tenemus, a nobis effugient. hora angustetur, iristetur et pavescat. tude in Of-
Ne forte , inquit , veniant Romani , et toUant no' f«rtorio recte subjungitur : Improperium exspectavit
strvrn locum et gentem. Roinani tonartes inlerpre- cor mcum et miseriam; et sustinui, qui timul con-
taotur,perquos sanctos angelos possumus intelli •
tristaretur, et non fuit; consolantem me quasivi, et
gcre. Timent ergo laaljgni spiritus, si hominem non inveni; et dederunt in escam meam fel, et in titi
poeuiteutem a tentationibus quiescere permiserint, mea potaverunt me aceto (Psnl. lxviii, 21,22).Con-
quod sancti angeli veniant et locum quem slbi in , , solantem tunc requirit anima, scd roinime iuvenit,
eorum cordlbus prxparaverant tollant, et geolem , quia in solius Dei judicio ejus pendet cuusulati(.
vitiorum, quam in eis per prava opera nutriebant, Quod bene provida anima sciena etmetuens, in fiiie

penitus amittant. 403 H>s suspicionibus laborantes missx, quas) in fine vitx su% orat, dicens : Pater,
inaligni spiritus tractant et meditantur, quomodo ei ti non potest hic calix iransire, nisi bibam illum, fiat
prxTaleant. Unde et sequitur : voluntus tua (Matth. xxvi, 42). Quod idem est, ac si
Ab illo ergo die cogitaverunt interficere eum. Ab dicat : Scio, Dumine Pater, quia sententia divinitatis
illa quippe iliuminatione qua a Deo visitatus est , ita tux diclante de boc sxculo non possum transire,
terrentur ul omnimodis studeant quomodo fallacia e' B nisi mortis asperitatem experiar mortisque aculeos
dolis suis splernx vitx jara proximum interficiant. stistineam. Ergo, quoniam impossibile est ul cali-
loter has angustias et insidias deprebensus' homo ne- cem istnm non bibam, fiat voluntas lua, quia vo-
cesse habet ut ex inlimo cordis afifectu preces ad luntas tua bona et gloriosa est.
Deum dirigat, ne auxilio ejus d«stitutus pereat, et
405 HOMILIA XLV.
siculhodiein Introitu missae canimus,ad Deum pro-
DE TEHPOBE PASCBALI (51) PRIMA.
rlamet dicens : Domine , ne longe facias auxilium
tuum a me ad defensionem meam aspice libera Dtxit Achis ad David : Scio quia bonus es tu in oeu-
, ,
lis meis,sicut angelus Dei, sedprincipes Pkilisthiim
me de ore leonis, et a cornibus unicornium kumilita- dixerunt : Non ascendat nobiscum in prcelium (II
tem meam (Psal. xxi, 20-22). Quem cum Dominus Reg. xxviii).
ad se clamantem exaudierit, et a laqueo hujus sseculi Sanctx et venerandx paschalis solemnitatis fe-
liberaverit, et ad se venire jusserit, dignas graliarum stivitas, qux per muudum universum nunc cele-
actiones liberatori suo olTeret, dicens Graduale : Te. bratur, longe ante in patribus noslris prxfigurala
nuisti manum dexteram meam in voluntate tuoi , de- est, maximeque in verbis et operibus duorura illo-
duxisti me , et eum gloria assumpsisti me (
Psal, rura patriarcharum Abrahx et David prxnuntiaba-
ixxii, 24). Ac si dicat: Tu, Domine, manumdexte- tur, quibus etiam singul."riter et specialitcr Fiiius
ram meam tenuisti, qui me inter bujus vitae tenta-
Dei olim proraitiebatur. David enira ille egregius
tiones cadere non permisisti, et in voluntate tua me psaltes, tara factis mvsticis quam et dictis pruphe-
deducens, tentatorem, ne niihi praevaleret, fortitudine ticis.feumdera, qui factus est genus et radix David,
biacbii tui superasli, et ad te videndum modo cum specialius significavit. Nam in onini prophclia sua
gloria assumpsisti.
unius psalmi tcstimonium non prxterraisit, quiu
Sic salvatori et liberatori suo devotas gratias ef- aliquid de Chrislo Doniino suo, Filio suo, dixerit.
ferens, viso suo Domino quem desideravit in Gra- Qui David quando ct quomodo in figura veri Da-
duali, Versu adrairando subnectit, dicens : Quani \id victws sit broviter audiamus.
bonus Isracl Deus rectis corde ! {Ibid. i.) Post ad- Legimus quod populus ilie HebrxoruTB queci ,

mirationera de Dei bonitate habitam statim oculos sili Dominus de omni numero lotius plebis in pe-
cordis ad propriam miscriam oonsiderandam, de culium elegit, magistros haberent, quemadmodum
qua exivit, reflectit dicens : Mei autem pene moti illis constiluit, priraura Moysen ejusque succ^sso-
tunt pedes, pene effusi sunt gressus mei, 404 1^'^ res, deiodc Sarauelera, qui eos ndii in vanitate
zelavi in peccatoribuspacempeccatorumvidens(lbid., ]) elationis, sed in spiritu Dei et veritate justeetrega-
2). Ac si dicat beata anima : Ego quidem, Domine, liter judicabat. Quibus propter superbiara conlenti
intertentationes saeculi constituta funditus periissem, et subdHi esse nolentes regem sibi constitui postu-
in pericuiu mortis constitula penitus desperassem, labaut, et peti;io eorura in ocuiis Doraini displicu.t,
nisi, tu, Domine, gralia tua me adjuvisses, et auxilio dixitque ad Sarauelem : Audi vocem populi kujus m
tuo piolegente labi nun perniisisses. omnibus qua: loquilur tibi. Non enim te abjecerunt,
Ad Das rursus tentationes, quas passura est anima ted me, ne regnem super eos (I Reg. viii, 7). Licet
in morlis arliculo, totum pertinct quod sequitur in enim verbum istud in oculis ejns displiceret, fioti
niissa, Tractus, Offerlorium, Communio. Nonne tamen perniisit. Est enim aliud quod per maliliam
bene anima in agonia posita. mortisque angustis cir. hominum fieri permittit, aliud quod clcnienter fieri
cuuidala Tractum hunc concinit dicens : Dcns, Deus prxordinat, ct fieri suaviter disponil. IJnde est il-

meu», respice in me, quare me dereliquisti? Longe a lud in psalrao : El dimisi, inquit, eos secundum
talute mea verba delictorum meorum ! (Psal. x\i,^.) desideria cordis eorum ; ibunt in adiiivenlionibut

Nullus deniqne homo lam sancie et innocenler vivit suis. Si popuius meus audissct me, Isrcul si in viismeis

(31) lia cod.

 :

407 ll().MII,l/4: hOMINICM.KS W

ambulantet, pr» uiliilo foniliiu ij^QQ iuhiikon eorum A 1» ri'(;no iliatioli, qiiia (liiin (ri((ii)la ct ro ainpliiit

/jM/»ii/i«stic»»i, (•( M»;»«!r tribulaulet eu» mitiMiem ma- aiiiioit In lioc inundo vidcrcliir rtvivrrct, iiiillui

vtim meam (Paal. i,xx\, 13-lf)). Dcdil iniliir fiii rlrctoruni huoritm Karrinn caniin dcp(i»ii,i cn-lorum
Saiilciu rfi^oiii, .siiii (•njiis|i(»tcHlat(' KraiuliMiipirMam, rcKuiim initrrdi polnit. riidc rlc( tUH ct diircliig

graiulciii ( ()uriisi(Miciii ,
jiiita qnod iiuTrliantiir, pra-cnrsnr rjiiK Joaiiucs, dr qiio iphc (|iii>d in iia.it

pas.si sdiit. S(>(l, i|uaiiiviK ciH iii fiirorn niio rc^ciit iiiulirriiin nriiio tiiajor fturrcxit trst;:tiir eo vivciilo
drdcrit, Holita; tanicii pictulis rt luiscricordiu' iioii ad infrros drscrndit.
rst •hlitUR. Misil onim Sniuurlon), qiii ocriilto Dn- Cum crgo Sanl pcrsrqiirrrtnr David nanrtuin,
vid ptirruni iii rcgcm uiiKcrct, dc (|iio ipsc, invetii, rngit illnc iilii tnttiiii silii rssr ptil.ivil, rt vciiit ad
iiKfiiit, iwrK»» xr('i(»u/i(m cor meum, qui dux cl rc( lur Acliis, (|iii (lcdil ci SkcIc^ iiibcni ad liabilandurn,
rssct Huper pnpuliim cjus. sirut lilirr Rcgnornm tcstattir. l)i.Tit, inqiiit, Achi$
Pcr huuc popiiluin iniqiiiim, qui Saulcm rrgrm nd David : Scio quia bonut et tu in oculit meit, ticut
pctivit Poi iniiuicum, omnc huiuantim (^riiusripri- aurirliii Dei. Jiplnr conturqr. miiue, tn, et terri lui

niilur, quod iii priiuo parcntc iiostro Adam rt Kva qui rciierunl, et cnm de ncclt turrexeritis, et cnpcrit
pncvaricanto pcccavit. Qui piiiui parcntos nostri dilucesccre, pcrgitc. Siirmit ilaijue Daiid de uocle.
Lta nobilitcr crealicraut, qund ipsc Dominus Pater ^ ipseetviri ejus,ulproficitcereulur viauc elrevcrleren-
el prolcctor ac rex eoruui solus esse voluil. Scd tnr ad terram PhiHsiliiiin.

Iioc boiio cjus non contcnti iuiqiii Saiilis, id csl Si omiiia, qiix tiinc agcbantur fignrx erant f;itu-

diaboli, doiuiuio so luancipavcrunt, duni pcr ser- roriim, invcnimiis David iiostrnm, ij cst Ciirisluni,
penlcm .scdttcti vclitum pomum couicderunt. Undo in omnibus persecutionibus suis ad Achis coiirii-

omnis sequcns posloritas corum siib ipso rege in- gisse. Achis interpretalur fraler meus rir. 406 '"
numora mala tandiu perpessa cst, donec David, fraire isto, qui cum additamento tiir nuncupatur.
mauu forlis, id cst Christus, novus rcx in mundo fortis Dci Patris divinitas potest intclligi. Qtispbene
nasceretur, qui Pliilislh.Tum illitm, scilicet diabo- el frater et rir nominatur. Magnam cnim, ut ita
lum, niirando duello expugnaic aggreJcretur , et dicam, cognaiionem ad invicem hal^ent divniitas ct
fundam manu hinc inde conlorquens, lapidem humanilas, ita ul qui verus est Dcus, verus sit et
vivum jaceret, id est sanctam aniiuam innumeris homo ; ct qui verus homo, vcrus et perfecttis sit
contortus passionibus emillerct diccus ad Patrem ; Dens. Ad Achis itaqne David confiigit, quia ad Deum
Jn manus iuas coinmeudo spiritum mcuin [Luc. xxiii. Patrein Filiiis confngit, quem per divinx foi t.tudi-

i6), clsic adversarium noslruin proslerncret atque ^ nis suse potentiain in omnibus scniper protexit cl
deleret adjuvit. Dixitqiic, et veraciter Filio suo diccrc po-

Sub hujus itaque d%moniaci regis tandiu, ut tuit : Scio quia botius es tu in oculis meis. Filius illo

diximus, poiestate tencbantur, quoadusque mise- altissimi Lonus erat in oculis Dei Patris, quia jx
ratus Douiinus descenderet de sinu Patris, el sicut die qua natus est, usque in dicni qua assuniptus
quondam David occulte in regem unctus est, sic et est, nihil unquara aut volunlate \cl actione commi-
ipse occulte nimis et in abscondilo nasci dignatus sit, unde oculos oflenderet Dei Patris
est. Ad quera Deus Pater Surge, inqtiit, meue, tu el :

407 Principes enim hujus mundi gloriosa nati- seiTt tui. Deus Pater Filio suo, qtti humilis appa-

yitas ejus latuit, quia qua via, quo ordine, qua po- ruit, contemptus est, flagellatusest, ut iiia>i« devicta

testate regnum diaboli destruerc vellet, nondum ia- omni corruplione resurgerrt^ prjocepit, quemsd-
tclligebatur, nondum agnoscebatur. Natiis autera modum longe ante David in persona Dei Patris Fi-
mansit et fuit in regno diaboli. Quare autera dico lium rcsuscitantis, ait : Exsurge, gloria mea, ej-
eum fuisse in regno diaboli? Non sic eum dico surge psallerium et cithara (Psal. lvi, 9). Et Filius :

fuisse iu regno diaboli, ut voluntate et actione ali- exsurgam diluculo {ibid.), id est impassiJlis ct im-
qoando deliquerit, sed eo modo dico eum fuisse in D mortalis ero. Quae lesurrectionis 'loria mox iufer-^

regiio diaboli, quia in niundo, qui totus(«rognura tur, cum subjungitur

diaboli fuit, nobiscum mansit, inter nos peooatores Cumque venisseut David et viri ejus in Siceleg die

libcr a peccalis omnibus vixit ct conversatus est. tertia, Amalecita- iinpetum fecerant ex parte au-
Sub quo rege in diebus carnis suje multa adversa, strali, et caplivas du.verant mulieres ex ea a minimo
multas persecutiones passus esl. Nam mox natum usque ad magmm, et non interfecerant quemquam,
Herodes persequi coepit, e ciijus manibus pueru- sed secum duxerant, et pergebanl itinere suo. Nonne
lus adhuc tenellus iii ..Cgyptum fugit, cunctisque his verbis vera et manifesla Domini, aliorumque
diebus su« sub Saule, id est diabolo, et mem-
vitaj sanctorum, qui cum eo surrexerunt, rosurrectio
bris ejus pari, nobiscum dolore et tentatione abs- innuitur? Sicut enim David die teriia venit cum vi-
que peccato aflectus esl. Nam quod contradictio- ris suis in Siceleg, sic verus David noster Christus
nes in doctrina, in miraculis irrisiones, illusiones, die tertia a mortuis resurgens, venit cum virie,

sputa, colaphos, (lagella usque ad mortem insti- scilicet eleclis suis, quos resuscitaverat, et appa-
gante diabolo per membra ejus sustiuuit , totura ruit in civitate sancta Jerusalem. Per Siceleg nam-
bocfuitesse in regno diaboli. Erstetiam eo modo que, quod dfc/tFwtio interpretatur, Judaea sive Jeru
Patrol. CLXXIV. 10
 ;

299 VEN. CODEFRim ABBATI3 ADM0XTENS13 300

S3lempofeslaccipi,quamChristaspassionicelmori.a \ ficereut ineis Incrymce. Piaiicltis isle, quo David el
sua defccaveral, id est purgaveral, el a pect alorum pftpiilns ejns plangil, planctum et dolorcm illum si-

f.uce sanguine suo enuindaveral.Venienteaulem Da- gnificat, qucm vprus David in corde nniuscujusque
•skWn ?>hc\e^,Amalecitw impelutn fecerant expurleau' clecti suiamare poenitentis suscilavit, et pro hoc
«(ra/i. Amalacilae,qni p^pulus lambeus inlerprel.intur, quod t)more morlis aliqoantuliini cesseranl, amard
4>09 spiritus sunt nialigni , omnia consumcntes, tlere et lugere fecit. Sic enim legiiiir in Evangelio,
omnta ad nihilum, quie possunt, redigentes. Hi im- quomodo Pelrus planxerit qiiomodo posl Irinain ne-
petum {eceranl ex parie australi, quando passo el gaiionem egressus amare fieverit. El quod ille fecit,

nioiluo Domino, aposlolos aliosqne C;;risli fidcles haiid dubiumquinot alii fecerint. Planxeruiit autem,
el eleclos in incrednlitalis cl dubielalis dinidcnliain donecdelicerent in eis lacryma;, quia qnando lacrymae
duxerunl. Etcapiivas duxerant muliires exca, id est dilueruni, qiiod pe.:caverunt, lunc ulique lacrymae
animas in (iJe molescerc receriinl, qiia> fortes in iii cis defeccrunt.

fide essc debuerant. El hoc a minimo usque ad ma- Si^uidem el ducc uxores David ccpliva: ductce sunt,
guum. De minimis, uJ ita dicam, Maria Wagdalene, el contrittatus est David valds. Sp^^tctant ha^c omnia
ejusque consimiles eranl : dc magiiis magni aposto- ad gloriosum el forlem David, id csl Ciiristum. Du
li. ilagnus, inquam, Pelrus, magni alii ejus con- B xeral illerfnas «zorcs, quia diias sibi sponsas, Judse-
discipuii , quos omnes Amalecita: quasi capiivos oruin scilicet el gentium, Ecclesiam in fide et dile-
duxeranl, quando inslinctu malignoriim splrituum ctione conjunxerat; Amalecilse, inimici, ut diximus,
in (ide dubitabant. Nnnne satis durara caplivilatem humani generis lulerunt, et captivasduxerunt, qiian-
Petrus sustinuit, quando ler Dominum negavil? do ulrumque populum una eademque via ad infeios
Nonne Thomas per luinc Amale ilnnan populuni inagna dominalione deduxerunt. Sic, sic abductis
captivus ductiis est, quando narranlibus aliis con- Hxoribus David^nunquida^qiianimiter tulit? Minima,
discipulis qiiod viderinl Dominum , respondit ct sed contri.',(atus esl valde. Sed ei nosler David, Doiis
dixit : iVisJ videro in mdnibus ejus fixuram clavorum, supra nos, homo propter nos pro uxoribus et filiis

et mittam manum meam in latus ejus, non cradam suis et filiabus contristalns est valde, primo qyod
(Joan. xx,2f»1. Nonne ipso die Dominicre resurre- omne genus humanum diaboliis possederat, et reos

clionis duo ex disoipulis cjiis euntes in caslellum suppliciorum chirographo lcnuerat peccatorum, do-
Emmaus, magna cordis caplivitate delcnti, tristes luit quoqiie quod elecli filii «t discipuli ejus glorifi-

ad invicem ea, qu;e Domino et magisiro siio accide- calum et resuscilatum a Patre Filiura mini.nae cre-
rant, rc(erenles Nos sperabcmus qucd ipse
aiunl : dere potuerimt. Inde est quod suhjungitur.
redempturus Eo itaque
esset Israel ? {Luc. xxiv, 21.) 411 yolebat enim eum populus lapidare , qui»
roodo mulieres, id est inlirmas animas eleclorum amara erat anima uniuscujusque super filiis et ftia-
Christi captivaverant, sed tamen non interfeccranl bus. Quando, rogo, mocreolem et contiistantem
quia licel iii fide rcsurrectionis Chrisli adhuc dnti David nostium popiihis vol-jil lapidare, nisi, quando
tarent, intimse tancn dilectionis fervor et ancctus in lapideo corde duranlcs de gloria. resurrectionis
ui eiseNSlinclus non est, qno erga Dominum et Ma- tandiii dubitabanl? Undc siciit legimus, retMi>i6c«-
gistrum flagrabant, Illa enim Alaria Magdalene, qiue tibus illis appcruil et exprobrarit incredulilatem illo-

idcirco aromata sua erocrat, ut ungerel corpus ejus, rnm et duritiam cordis, quia hit qui videranl eum
licet perfecte uondum crederet in eum, immenso la- resurrexisse, non crediderunt [Marc. xvi, M). Sic et
men desiderio et ardore dilcclionis ipsius a?stii.ihat. sic praevalentibiis inimicis ad debellandos el expu-
IIos igilur omnes Amalecitas, maligni videlicet spi- {^nandos ens David noster, vere manu foriis scse
rilus, quaiiivis, ul diximus, non inlerficerent, sccum pracparavit, juxta quod subjungitur :

t&men non credenlrs duxerant. Et pergebant iiinere Corifortatus e:t autcm David in Domino Deo suo.
Mtto. Ad inferni claustra, quo omnc genus humanum Deus enim Pater Filii forlitudo erat, quia cum in
descenderal, secum deducere et ifjnere s«o, qiio so- d omnihus adjiivabat, ipseque David, id esl Filius
liti erant, aJ inferos perqere volebanl. Qiiod utiqne Dei, Dcnm Patrem consuluit, si tutrunculos, mali-
iler, ne pii discip'ili ejus pergcrenl, vcrus David gnos videlicct spiritus. qui nobilcm cjns creatiiram
nosler intervenil, juxta qiiod sequilur : rapncrant, el ad ir.ferni cianstra devexerant, ipse

410 ^'""' '''(/<' iciiisset Pavid rt viri ejus ad civi- persequi moriendo el desceiidcndo ad inferos liel/cret.
tateiv, et invenisseiU ea n succensam iyni, et uxores Et ut cosdem iniinicos suos insequeieiiir ei perse-
ct (ilios et fttias suas esse caplious, levaverunt David qucrctur , a Deo Patrc mandatum accepit. Ait
et populus, qui erat cum eo, voces tuas, et planscrunt enim :

donec deficerenl in eis lacrtima:. David venicns ad ci- Perse^uere ; absque dubio enim eomprehendes eos,
Titatm 6uam, id est Christus resiirgciis a mortuis el ercuties pritdam. Uedemptor etenim noster, pcr
cutp cleclis Puis invcnil civilatem suam a pop;ilo mystc.ium cru( is omncm prir.rip:iliiin diaboli de-
Amakcitarum tuccensam irjni, id ist nKdignoruin slruendo cl >ibimct triunipbum glorix acquireudo,
spirituiim odio et instinctii dilectissimuni sibi popti- prardam coVum cscusstt, omucsque rontrarias pote-
lum in fide dubitasse. Et levavcrunt Daiid et ptpiilus, statcs de fideliutn suurum cordibusexpellcndo capli-
ittitrat cum tt, vocts tuas, et planxerunt, doncc dt*- vcs suos reduxit. Sequilur :
 .

SOl IIOMIM.r, nOMi.sK ALF.S. 80t

Ablit frij ) Dnvid ipite et texceiiti i/r/, ^ui frrmr A "•i'i«i« opprn pjiii, »jiia mijprirorrli»" jjralia latrfmnti
ruiii 00, iT/ rcrirrti/H i(«r/H<i uil li.rrcHle.m Iftsir, el lunti aiTO |)(i'iiil«riilriu •iinrrpil, kniirrpliiiii iiii^crirorill-
quidcin «((/'Kfj.VrHiif. l\-iH-tUlut rsl iiulem Ihivid ipse tcr oinnlbu» p(>rcal(irlliii>i rvnlcnt clflmenlix kux
el iiHiidriiuwiiti viri. Snhnliwiuiil eiiiin diiiinii, ifiii (lcrclii|ttit c.t.-inpliiiii. Iliiiir ilaqiic qiiia iiivciiinaiii,
lasfi Iriiiiinie iiou fnituerunl luriculiin lliimr. Se.r- iKihisciiiii ciiin iid Dmid ii(i<vli iiin diirainiiH. ^iiid rM
eenti illi, i|iii nliriinl (iiiii liavid, (iiniii.<«i illoi HiKiii- nd David rutti ducciT, riiHi uiiuin r(iiudcin(|iic lutro-
flcare poHsiiiit Haiu-tou, qiii uiili; lcg(!iii liictiiiil. C^iil ncin pii Conditori^ rl lilNTntorin nnttri oicnl;!,
cum Duvid iioslro nbicruiil, (|iiia (|iii>il pla( ilniii iii qitani niiraliilitcr cuin nalvavcni, opponorc, d ut
oeiilis cjiis fial, s.-(|iii pro iiiodiiln kiio sal.i^ctiaiil. untiqiiiiin Kiinni niiraculiini iii iioltiR, qnnH proprii
Quudniiiienlt aiilein viri ordiiiciii cvpriiiiiiiii prrlc- icafjH ( onsciciilin acciihal, iiiiKiTatf (jiiolidic dign»
rtis.siinoriiiii ; i|tiadra(((Miariu.HCiiiin iinnicriiH inagiiuc t-jr. ciorarc ? Ilitic illa solita vox r( nratio ott prr>
ptMlcct.onis Ivptiin iii Haera Scrtplura sol l leitorf iiitciitiiiin, Ucuin sic crclirrriiiic pof,liilaiil uiii :

Qtiatuor (leiii eiiiiii qnadraginla raciiiiit. iVrCcdissi- I>oniin<^, i|ni pro mc in (Tucc iniio<'cii)i pcpcndisli,
nii veroqiii suiit, nisi apiisloli, tnarlyrcs curiiiiii|uo nienicnlo iiici, qui siniilis (tiiiii latrnni. \ir^ineia
consiinilcs, (]ui lcj^ati perfcdione, quae in dtM"eni cniin casl talit, Virgincm Spirilus saiicti, Mariaai
pncecplificl 412 cvanj^eiica d<»clrina, qu.-c in qua- B gcnilriecm luatn initnitndiiscxo ct p)lliitiii« itnniun-
tuor libris coiisislil., inslriicli ad iinitandnm Doniini dis laliiis nominarc pcrtimegco. IVlniin clavigcriiin
Dci vesligia, agilcs. rortescl idoncicranl? Iliouincs tuani , PaiiUini fainiliaro liii oigaiiitm , alicsrji.d
quasi lateri Da\id raniiliar.us adiKcrcnlcsad lclliiiu sar.ctos tiu.s itilerim praeUrco, coruii. qiiasi d.ssi-
cum co cxicrutil, lioslcs invisibilcs |)crseqiic!t;ir.l;ir mulaiis auxiliiiin ciorare. Solius m'sericordia; tu;c
el cotntniuMcrutil. Niimero aiilctu ducentoruniy qui mcmorcro, qua lalronem in criice pendcntem tccuni
lassi subsistiinl. nos aeeipi possiiiniis, qiii sic iniii- rcspexisli, susceplsti, salvasli, cl ui i-aui m tiiispri-

Uii, sic miseri stimus, nnoil torrculein liaor irausire cordia; tu;c opera in mc m sero cl pcccalore perfi-
noH possMMJHs. Besor intcrpiclatiim diciliir impelle. cias, siipplicilerexoro. F.o ilaiiue modo vir iCgyplins
Pcr torrenlem Jiesor mala dcsidcria accipe. lin\>el- ad David ducilnr, et post haec bona, quae exhibita
lentenos lonrnte isto, id csl c.irnalibus desideriis ct Jiunt, cnumerantur.
vitiis quolidic nos .illentantibus lassi sul>sisliuins. Et Vederunl, inquit, ei panem, et eomedit, et ililt
ideo non de numcro perredoruin, seJ lieii ! imperfe- aquam sed et {ragmenla massw curicarum et duat
ctontin suinns, et dnni progrcdi, cl nUerius trans- ligalnras uva: passa. In eo qiiod diciliir comedisse
ire nitimur, hehetes el. invalidi facti ad ioIcrand»s panem el bihisse aquam, vera et integra lidcs cjus
pro Doihinolabores cl passiones ignominioserema- iniiuilur. Oculis corporis carnalibus nil nisi lionii-
nemus. Cur aiiiem hoc duplici uuinero nos dcsigna- neai trucifixum vidit, sed eu:r:dem homlnem ange-
mur, nisi quia spetn prajseuiis vitoe lenenius et lutu- lorum el hominum panem esse credidit, per qt!ep.j

r» ? Et quam spem dico prxsenlis vitic el fulurae ? la- ei coBlesles et lerreslres refiti ct satiari solent, Bi-

prxscnti vita spc bono, spe sancta animamur, quia aquam, quando iradcnte Domino spiriaiin ia
bil et

si dc prxlerilis malis poenitueril uos, ab co qui non manus Palris, ille adhuc vivens vidit, quod unus
dcseril sperantes in sc, veniani peccatorum nos acci- militu«3) lancea latus ejus perforavit, et coniiniio
pere non dubilamos, et de fuiurorum bonorum ex- sangiiis et aqua exivit. per quam aquam ei sangir.-
spectatione l«ii intra numcrum electorum nos nera omnium peccatorum suorura remissionem se
qiiandoque aggregari forliter de Dei misericordia perceptururo esse non dubiiavit. Comedit et (ra-
speramus. Ergo quia miseri, qtiia imperfecti ct nul- gmni massx cariccrum. In fragmir.e massas carica-

iius meriti sumus, qui iinpcllentibus vitiis el volu- ruru 414 raullitudincs iiUe duicissiaiarura anima-
ptatibus carnis tanquam lassi subsistimus, et tum rum, apud inferos adventuiu Oomini Dei sui
qliae

Daviu nostro ad bellum eiire ncn possMiniis, rcstat exspectabaiit, possuut accipi.Qiia; massa caricarum

r.unc aliquid iu consequenlibus, quod magnifice caa- jj

ijcirco fragmen matsee caricarum fuisse dicitc.'".
solclur nos. Sequitnr quia descendens Dominus ad inferos, non omnes,
El invenerunt virumMggptium in aqro. e( adduiie- sed fragnien, id cst partem illaiu elcctorum suo-
runt eum ad David, dedernntque ei pauem, ui comt- rum inde lulit. Frcgmen vcro aliiid, pariem uiii|ue
deret, et bibcrei aquav.i, sed et fragmeu massa: cari- reprobdrum inibi Tictor ascendens dercliqoit. Hanc
earnm, el duas ligatnras uv^c passw. Vir iste JE^y- Cbristi ad inforos desccnsionem iste credidii, et
plius latro esl ilie famosus cu.ii Domino crucifixus, desuper coHustratus Boveral script-jm csse :

qui in ipso niortis arliculo Deum ooeli ac lerrce co- mors, ero mort tua, morsus ttnts ero, inferne [Ose.
gnovlt ac conlessiis esl. Hiincquisque in oj/ro sacrae xiit, \i). Et hac "fide animatus, quasi frugmen, i:t

ScripUir* inveniunt. Ubique eniin moaiorabile illud ita dicam, massa; caricarum cotr.cdit. Comcdil et
divinae missricordi* optis, quo mirabiUter salvaUis dnas ligaiuras uviB passw. Dus ligaluriB uoa' passce
e>l, legiiur et prajdicatur, ubique ad reorum et pec- duas iti Cbrislo natiiras exprimuiit, diTinam sciii-
calorum consolationem proclamaliir. Licet eniiu cet cl humanain. Una enim era» nalina hu.-nanita-
universa opera Domini roira sint, gloriosa sint et tis, qua ligabatur ad toleranliam oassionis; altcra
laudc digna; tamei\ 413 aiiseraiiones eju» super divlnitatis. qua ligabalur ai gluriaoi resurrectionis.
 : :

505 VEN. GODEFRTDl ABBATIS ADM0NTENSI3, 504

ilas duas liqaturas mfi> patsa comedit: quia duas A principis leiiebrarum ? Niniirum tunc, quando pen-

in Christo naturas, divinam ct humanam pcrfecio dcns in cruce conversus ad Jestim ail : Domine,
esse credidit. memento rnei, dum veneris in regnum ttium {ibid.,

Qni, cum comedissety reversus esS spiritus ejus, ac 42).

refocillatus est. Vere enira hac fide animalus spiri- Et juravit David. Quid juravit? Amen dico tibit

tus ejus reversus est ac refocillatus, tt in Doraino liodie mectim eris in paradiso. Yerax et fidelis iu

confortatus. omnibus verbis suis fuit, qui hoc dixit, qui hoc ju-
!^on enim comederat panem, neque hiberat aquam ravit. Et ideo, quod promisit, conlinuo iniplevit.

tribus diebus et tribus noclibus. Tribus diebiis pa- Ducit latronem, ducit peccatorem suuni secum pri-

nem non comederat, et aquam nonbiberal; quia mum in infernum 416' ducendum continuo cum

fidem sanctae Trinitatis, quae per tres dies accipi dulci animarum collegio in paradisum. Sequitur
potesl, nunquam cognovit, nunquam recepit. Sed Qui cum duxisset eum, ecce illi discumbebant su~
et eo modo tribus noclibus jcjunus permansit quia per faciem universa: terrce comedentes et bibentes, et

lotum vitie su» tempus in nocte peccatorum expen- quasi festum celebrantes diem pro cuncta prccda et

derat, ct tribus modis, id est cogitatione, locutio- spoliis, qua: ceperant de terra Pliilisthim, et de terra

ne, operatione gravitcr coram Domino deliquerat. B Juda. Quinam ilii erant, qui super faciem universa;

Dixitque ei David : Cujus es tu ? Vel unde ? Et terra; discumbebant, nisi Spiritus maligni, qui omne
quo pergis? Qui ait Puer JEgyplius ego sum, ser-
: humanum genus potestative oppresserant et de-
vus viri Amalecitce; dereliquit me dominus meus, prsedaverant, comedentes foftiores, bibentes mino-
quia cegrotare ccepi nudius terlitts. Interrogare et res, et pro hoc quasi festum diem celebrabant.

dicere istud Davirt interrogare et dicere ilhid veri Et percussit eos David a vespere usque ad respc-
David significabat,quohunc latroncm inlrinsecus ad ram alterius diei, el non evasit ex eis quisquam,
cognoscendum seipsum deducebat 415» "^ cujus nisi quadringenti viri adolescentes, qui ascenderant

ab initio servus exslitisset, diligenter intueretur et camelos et fugerant. Consummata victoriosissiaaa

perpenderet. Quod et fecit. Nam vero uncto, vero passione Domini sexta feria circa koran nonam,

Pontifici Jesu Christo, quis et qualis fuisset, intima cutn jam inclinata esset dies ad vesperam, ab hoc
cordis poenitudine ultiraum trahens spiritura con- vespere usque ad vesperam alterius diei omnes ini-

fiteri cocpit, cum alii laironi Dorainum convicianti micos suos percussit, potentiam diaboli subverlit,
ait : Neque tu times Deum 7 Nam nos quidem digna inHnundorum spirituum audaciam ccmmiuuit, clau-

factis recipinitts, hie autem niliil mali fecit {Lue stra inferni confregit, et non evasit tx eis quisquam.

xxiii, 40). Puer, inquit, jEgijpiius ego sum servus ^ nisi quadringenti viri, omnes videlicet electi et per

%iri Amalecitw. Dereliquit me Dominus meus. Quod fecti illi, qui camelos ascenderant, id est qui corpora

est confueri et dicere : Ego iniquus, ego tenehrosus, sua jam resumpserant ct resurrexerant, sicut iu
6ervus fui diaboli. Sed dominus meus, cui scvvivi, EvangeUo legitur, quod multa corpora sancterum^
cui instanter adhaesi, rr.e dereliquit, et ad hoc quod qui dormierant, surrexerunt, et venerunt in civitatem

nunc patior me perduxit. et apparuerunt multis {Matth. xxv, 52). Sequitur :

Dixil itaque ei David : Potes me ducere ad cuneum Eruit ergo David omnia qua tulerant AmatecitWt

istum ? Interrogatio ista domini quaedara est affir- et duas uxores ejus eruit, nec defuit qtiisquam a

matio, et qui omnium homicum quaerit salulem, parvo usque ad magnum, tam de filiis quam de fHio'
posse et bene posse duci se per huuc latronera ed bus et de spotiis, et qti(vcunque rapuerant, reduxit,

euneum istum malignorura Spirituum non negat, imo et minavit ante faciem suam. Verus iile David no-
affirraat. Sicut enim dixiraus, universis Christi ope» ster or.inia, gu« luterant Amatecitts,n\zX\vjti videli-

ribus quae fecit, quod natus, quod raortuus est, non cet spiritus, erutt quoniara non solum eos qui le-

ila animanlur et consolanlur peccalorea, sicut hoc gem, circumcisionem et baptismura acceperant, de
facto, sicut hac misericordia quam cxhibuit lalroni > inferno redemit, sed et illos qui ante legem sancti

quia per hoc qnod in illa hora moriis eumqui nun- ct justi fuerunt, secum reduxit; Job enira beatum,
quam credidit, nunquam Deum qusRsivit, assurapsit aliosque ejus consimiles, qui ex geniili popul»
et paradisum promisit per hanc, inquaro, spem, ;
erant, ct Deo in vita sua acceptissimi, Moysen,
quara inde peccatores assumunt, ducilur Dcus !»u- Abraham, David, nec non alios pr,ecipuos elcctos
pcr cunetim malignorum spirituum in peccatoribus, suos omncs secum tulit Et duas uxores ejus eruit

ct hac spe magis magisque ad poenitentiam susci- quia ulrumque populum, Judicorum scilic^t et gen-
lati, de cuneo malignorum spirituum per manum po- tiliura, quem amiserat, collegit, et novas Uuigeniti

tentis David eripiiintur. Interrogar.te itaque David, Dci sponsas fecit, quarum una 417 Acliinoem Jez-

st duci posset ad cuneum istum, audiaoius quid rahelites, altera Abigail vocabatur. Congruunt hscc
."csponderit nomina uxoribus veri David. Achinoera eniin in-

Jura mihi per Detim quod non occidas et non tra- terpretatur fratris mei decor; Jczrahrlites semen Dei;

das me in manus domini mei et duccm te. Quando Abigail Vatris exsuttatio. £t bene per Achinoem Ec-

aul quo modo ist« verum David adjuravit ut non clesia dt>signatur, quoe fratris decor dicitur. Est
occideret, et non tradcret in manus domini sui cnim Ecclfsia fratris decor; decor, inquam, fratris,
30a tlOMIlLf: DOMINICAI.KS. 8M
iil cAt liAiinr n ro{[iinin fjuidmn CliriKll lllil Dui. A '/"* <*''<"'' <'*"" '^''''<^> <''-r>< ^("> (fat>('nHi rii f u^i-

GhI ct Jeiritlielilt», id fst icmfii Ihi, ilum uU ri>re (/H(irii dfpradn, t]uitnnruimui,quiu non tcnerunlno-
ron(j.uin lionoruin oporiiin rrncliim i>iiion Vcibi Iti-i 6tiru>fi iii ;4r(r/ii4iii. Fer vlruiu bunc iiiii|uum ct pl»-
()(b •iitroritatc, «olliciluiliuo iioii |iigru, ciinlo rl siiiiiiiii liifritiii piisHiiiit arcipi, (|ul iniiiiiiicrik hx-
opero (onsorvure tatatfit. tst ct Aliixail, /'Mfrii ex- roNibiiH ot H( liiNiiialibu-i iiiii<i lici li-siaui l)oi rciiidcro
tuUatio n\n\i, (luanOo b}nuyo|{U vcri David crodondo ct hidoro moliobaiitiir. V.x i|uibiift unu» Novalianut
in ouui copulam niercbitur, dio» qundaniiiiodu tuiic cum Hui» BO(|u»cibui» fullacitor uHHoruit. pott amit-
«runt la>titiu} ct (>«Niiltulioiiiii Doi Dalri». I|<ilur illo sam priniam baptihini iunocontiam , nitlti doitioi p»,
Voro fortiH, vcro doftidorabiiis omnia d(5 inaiin iiiiini- rtiaiii .si pirnitoiot, danilam osso a Dio \oiiiam. Iluic
coniin Kuoriim oruit, fUioi eliam et (Uiiii iUiiM, falsurot Doo odibili uusorlioni roclo Dasid obviaiiifl

quos illo lortiH armalus apud inreroB juro victoris 'vidotur.Hicul in conBO(|uenlibus dcclarulnr.
dotinobat, isle lortior 6iip(^rvcnions nbstulit : Et Disit uutem David : Non tic faciclti,,(iulret nui,

quacunque Amalecitiv rapuerant, aun {aaem iuam de hii qua' Iradidil nubii Dominus, et cusl' diiit riof,

niiuavit. el iradidil lutruncuioii, qui cntpcrant adiertutn [noip

lHxeruntque : Ihre <«f prada David. Nonna lijec el n^. I avdiet vot quisquam »u/icr lermoue liuc. Vult
erat vox ct hus illa d(;licio$orum tiliorum et lUiarum B nempt: Doniinus iiostor Josus (Jbristiis oinncs homi-
Davidisnostri, idrst animarum iltarum,qu;R putroin nos mag.s salvare qiiam pordore; 419 ^"'^ "'^ 1**^''

Ruum xtern.i; gloriae Uegcm, in luagno cirdis ju- vcram pcoiiileiitia: satisfactioncm plonarium auter-

bild e Tcstigio prosocutac sunl de infcrno ? Ilac esl, iiJi; vita; adipiscaiiiur Ncc vult, ronuiiicrationcm.
inquiiint, prwda David.kc si dixissent: Tibi soli ma- ut audiat quisquam ha-rcticos super sermone hoc
gno David bxc v.ct»ria, tulis triuinphus ascriben- quia sicut adest oi ad ignoscendum clcmens volun-
dus est, quia spoliasti inleros, nosque ab inferis tas, sic ct ad dimiitendum non abcbt facultas ; nec
eximendA de manu niortis morte tua libcrasti. Jam negat post poenitentiam vcniam, qui hominem ad
inimicos vicerat, jammortem supcravcrat, jam per- qua-rcndam pietatis suae provocal el excilat gra-

fectos ei elect»s sanclos suos redemerat magnus Ciam.

el fortis David Videamus uuncquidquoiidie agal,
:
jEqua enim pars erit descendenlis in prceiium, et
audiamus nuncconsotationemnostram. Scquitur : remanenlis ad sarcinas, et simililer divident. In ordi-
Veuit autem David ud ducentos viros, qtii lassi ne militijc magni David quidani in pm-Iium descen-
iubstilerant, nec sequi poterant David, et residere dunt, quidam ad sarcinas remanont. Illi cum prin-
eos jusserat in torrente Besor. Duceiiti illi, ut supra cipe suo, id est Cbrislo, in praMium dcsccnderunt,
^ixi, ({ui lapsi subsistunt, nos imperfecti, nos desi- qui olim exeniplo ejusdcm Filii Dei corpora suapro
des sunius qui ad tolerandas pro Domino persecutio- Christo perimcnda carnificibus obtulerunl, quorum
num labores non sulViciraus, qui magna eximiorain constantiam lidei miramur ac veneramur. flomanen*
•anctorum opera imitarl non possumus, et idcir- tes autem adsarcinas, nos minimi, nos peccatores
00 dico, non possumus, quia juxta torrentem Besor sumus, qui oorpure morlis .idhuo gravali ingemisci-
jubente 418 David consedimus. Torrens enim Be- nuis, sedlaraen, quantum isti dederil, in fideet spe

tor, mala desideria, malse voluntates, quse

id esl ei subjicimur, ut qualiscunque pr«mii ab dono
illo

nos quotidie impcUunt, ad pugnam nos cum David participemur. Quamvis enim diversa sint divei sorum

nostro exire non permitlunt. Attamen ad nos per merila, aqua pars erit, quia eadem in ccclis cunc-
nmlliplicem gratiam suam
non dedignatur, yenire lorum gloria eril, quamvis cuique pro mcrilis divi-

si ad imitandum, quse sequuutur, baud segniter nos dalur. Licet enim multae el diversae in domo Paliis

prxparamus. sint mansiones, unius tamen denarii,pretio omnes

Qui egressi sunt, inquit, obviam Dcvid et populo remunerabuntur, dum solus ille merces omniuia
i;uiprat cum eo, Tunc namque vero David et populo erit, qui el solus suflioitomnibus. Ne quis autem ia

ejus obviara egredimur, quando de magnifica et d hoc dubitaret, omnera aufert scrupulum, dum sub»
gloriosa sanctorum conversatione et de praecepio jungitur:
jam Domino pro^mio eorum gratiilanuir, et eum
a Et facium est hoc ex die illa, el deinceps eanstiltt'

cujus munere ei gralia se ipsos et niundum v!ce- tum et prccfinitum, et quasi lexin Israelusque m
runt, laudamus, veneramur. Erit enim ct merces die.n licuc. Nihil enim est quod hanc legem destruat
operi nostro, si id quod roinus in nobis habemus, nibil est quod remissionem peccalorum irapedial,
diligendo in aliis nostrum facimus. si bomo lempus pcp.nitentise moJo sibi a Deo indu'

Ascendens autem ad populum salutavit eot pacifice, lura non negligat nihil est quod ipqualilerdividei
;

Dominus noster Jesiis Chrislus ad popnlum suura tis et. digne electos remunerantis Domini bonam t

Kscendit, quando resurgens a mortuis, apostolis suis, clementera voluntalem avertere valeat. Sequitur :

quomodo et quando et quoties voluit, apparuit, Yenit autem David in Sicclcg, et niisit dona de prcC'
salutavitque eos paciGce, quaiido in medio eorum da senioribus Juda proximts suis dicens : Accipite be-
stans pacis sux munera et gaudia non semel, sed nedictiotiem de prwda hoslium Do'nini 420 '"s qui

iterum atquc ilerum obtulit dicens : Pax vobis. erant inBelhel,et qui in Ramoth ed meridiem, et
Ilespondentquevir unut iniquu: elpeitimutde viris. qui in Gfthi', ei qui m Aroer, ei qui in ScphamQth, et
 :

3C7 VEN. GODEFRIDI ABB\T1S ADMONTENSIS 308

quiin Eslhamo, el qui in Raclial, et quiin urbibus A vetierunt viri Juda, et unxerunt in flebron David,
Jerameel, et qu\ in urbibui Ceni, ei qui in Hama, et ut regnaret super donmm Juda. Rcgnavit autetA

qni in lacu Asan, et qui in Atach, el qui in Uebron, David xuptr Juditm ieplem cnnis. Posl hac venerunt
*t reHquis ,
qui erant in his iocis, in quibus ci mmo- universa: trihus larael cd David m Hebron, unjce-
'alus fueral Davfd isle, et viri ipsiu^. Oavid nosJer Tunlque eum^2fi '" '•«jzm nipcr Israel, et regnaiit

Cbiihlus Do ninus, vere majiw fnrlis. spoliatoinrerno in Jerusstem super imnem pcpulum hrael el Juda.
(lona sua ncbilisRimis senioribus niisit, quando Deo Ilis verbis status praesciUi'? et futurse Ecclesis com-

Palri.DcoSpiritni soncto ipse, util:\dicam,co3equa- mendalur, in qua Rex el Dominus nobter Jesus
lis rt consubstanli.llis ad coeli paliiliuni transm.sit. Cliristns, cui omnis poteslis a Patre in cceIo et ia
Jiissit (pioque projtmos sn5s, angelicassciiioet (iis;ni" lerra data es\, domiiiAtur. Ungilur nunc David no-
lates qui proxm)i,qui Ticini ex assidiia ejus visKuio ster in regera a viiis Juda, id est a solis Deum cre-
Kiinl^de pr(rda rfostium Domini benedictionem acciperc, dentibus, ct vere Deum confitentibus, rcgnalque
quando intra novem ordines s-jpernoruni spiiitvium, sepiem annis in Hebron, qiiod interpretalur conju-
qni per pra;scripta iocorum vocabuia possunf iritel- gium, quia per onine lempus vitae istius, quod se-

ligi electam iilam animarum mtiltitudineni divisit et ptenario diernm numero decurrit, ipse Rex ct Do-
annumeraTit, ut videlicet pars quxdani angelorum B niinus noster conleslis spiritaie cum sponsa sua,
pl archangelorum choris interessel, alii virtutura, sanrla scilicet Ecclesia, coiiJui^,iura et nuptias ccle-
principaluuin ,
polestalura ordinibus admisceren- brat.
l:ir. nlii Hominationum Ihronoram, cherubioi el Post expielioncm aufcn senarii numeri, id csl
seraphim consortio et conlnbernio gauderent ; alii finilo et consummato kieculo, siiper omnem Israet ct
principaliler, ut diximus, Patris, rt Filii ei Spiritus Judam regnabit iu Jerusalem , quando universis
ssncli perpetua visione fruerenlur. Haec prctiosa eiectis snis ad se congregnlis ipse universorum Rex
munera, has benedictiones Rex el Dorainus nnster et Dominus in oinnilius cl super omnes regnabit,
David Deo Palri dono dedit. Pulchrcque post taiii et perpeliia sui visione aciernaliter satiabit. Ad
p^fciarain Tictoriae palmam raors Sauiis descriti- qiiani satiotatera pciducet r.os Douiinus noster Je-
tur. sus Cliristus, qui cuni Palre ei Spiritu saucto t.tH
Factum est, inquit, p»*f mortem S<rutis. ut Da- ct regnal pei iM«in'ia saciila sxculoruni. Amen
tid rererteretur a cccde Amalec, et marsit in Sice' 423 nO.MILIA XLVI.
i<:g duos dies, Jn die autem tenia apparnit homo 1?« HOMIMCAM IN aLBIS PP.IIMA.

de castris Saul veniens veste conscissa, et pulcere Dum essc! sero die illo una Sabbatorum, ei fores
G
eaput aspersus, In duobiis diebus tempus illud, qiiod esscnt flnnsoe , vbi erant discipuli ccngregati pTopfrr
ante iegein etsub lege erat, accipi potcst ; terda vfio melum Jiulacrum, leuU Jesus, et stetit in medio es»
(/(^Lempus gralia:, quo fucium iiiagnuin nicinorabile Tum, el dicii eis Pax vobis iJoan. xk).
:

factor cceli et tcrrae perci<it, eiprimilui', quinido Resurrcclior.is Doiitinic^ sacranicntum , quara
passus et mortiuis, lerlia die resurrexit, et cx hoc scmel faciani aiiinia solemiiiiate recolimus propler
raortem Saul s, id esl dialoli, voluit pracdicari, qiiod spem geiuralis resurreclionis. qr.am in futiiro ex-
est ulique pracdicare regnuin Dci. Homo avtem ille speciamus, significat nobis illam resurrectionem,
de eastris 4,21 Sau/ veniens, couscissa vcste, ct put- qua etectos suos Doiniiuis oiiinipotens mirabili siia

^ere cnput nspersus niililes illos designat, qui ad clementia qiiolidie de njoi le ad vitam, de pcccalis
cusiodiam Dorainici sepuicri deputali erant. Ilorum et viiiis ad Lonam et iaiidabiiem resuscilarc digna-
vestis, ut ila dicam, integra erat, qiiando, qiiod lur conversalionem. Quaii aiitem ordiiic hanc in
Ciirislus resurres sset, prxdicabant cvnuisst vcro nobis resurreclionem operalur, hiijus Evangelicae
vesle, et putvere cjpul aspeni, quando pulvere ava- l^ctionis Tcrbis instruiraur et doccmur. Ail enim
ritise devicti el pecuiiia corrupli a verilale, qiiam ovangelista .

pfidem proli:cbantur (recesseiunt). Qui videlicet [) Cum esset sero die ilto una Scbbatorum, et fores

homo postmoduni jubenle David occiditur, sicut in essent clauso', nii eranl discipuli covgregati propler

conseqiientibiis deciaratur metum Judaorum. Sero fit in homine, tuin pci pra;-

Yocans, inqiiil, David unum de pueris suis ail : venienlem Doi gratiani agitur, ut paulatim ad ssii

Accedens irnie eum. Qni perrusail illnm et mor-

in ipsius cognitioncm possit perveiiire, tl inulilem et

tuus «r. Puer iste, quem vocat David, ordo est infrucliiosam vilam suam (ordis oculo considerare,

aposlolicus per orbein terrarum ad praidiraiiduin qua diiigenter considcrala juciindilas el prosperitas

niissus, qui acccdens in illuiii populum irniit, rjui SKCuli ri incipiat amarescere ct teiiebrescere. lUide

Chrislo necdum cicdidil , ct porcussum occidit, dicilur in Genesi t El factum ett vespere et man*
quando giadio verbi Dci mori in eo feliciter fecit, dies unus (
Gen, i , 5 ). In vespere cognitio siii ,

quidquid adhuc inftdelitalis et dubielalis iu cordi- in mane cognitio Dei polest accipi. Nam, dum homu
bus coriim residiii erat. altendere c(rperil ct considerare, quali el quain in-
Per niuiidiiiii itaijuc universum prxdicata resur- »;st:mabili clcmentia euni Dominus in peccatis suis

rectione ejuhdem r^gis vicloriosissimi, bcne in lypo supporlaverit, p(;ccanlcm non de&erueril, incipit
bujus rei, pro quo cuncli U;tam(ir, sulidilur quia sibimclipsi in iniquitalibus suis displicerc, et volu-

I
 , ,

309 IIOMIF.I.f; DOMINKAI.ES SIO

litaloH saocull, qua» priuN amavirul, |)n.|.l<T Uciiui A por gralium nuaui pn ailrut, lllia qiKKjue tnanut
roiitriiiiicrr rt (Irspirrrc. Suitt iiniii(|ii(> nniiuutli, «t latut ottrmht, l'ci ifiiinMi oucratio, per laut
(|iii)H l.iiit:) |ii(<tiiti< ac lii'iii(;iiilalr dili^il (>t uiii|il)-- Kaiictu <'ouvcrMnlio, uil i|u;iiii \niirr ct In qiia oix**
(litiii' DciiH, iit paliciitcr ct loiiftatiiiiiilcr <-(ih f\- raii di-l<cl, piilcst (lKiir.iri. ittlrtnlit ri noiiiiiiii% \»u-

kpcclcl, (liHicc traiisactiH cl couipicliH (lcHidcrii» ct nnt, diiiii boua opcra, iii (|iii|)uii %c ctirccru iii kpi-
\olii|)laiiliiiB Kiiis biiu »pout() ad ipsuni coiivcrlantur. ntali paUrhlra drlicnt, dciiioiihlrat. Otleudit ei lulut,

424 '***^^ iHliul >cspcrc KC(|uitur inaiie, dc qiio sanctaiii Kcilic(*t (oiivrrhalioiiciii, in qua a tiiniiiUu
ct iiic di< itiir die illo qiiia dc cdgiiilioiic Mii nd Mci rt «Ircpitu uiuiidi Intcnt, ct iii qiiu ccilarert inil!'
rogriilioncin pcrvciiit, iii (|iio dic, iii (|tia illiiiniiia- tarc prii l>ci aiuori; sata^^at. (iuiti igitiir ad Haiwtam
tioiic ot cd^iiiilioiic Dciiiii (lilmcrc ct piirc aiiiarc iii- (uiivcibalioiicin Yciiciit, ct hi; iii lioiiis fi|M'i'ibu9

cipit. Diein ilhim, illaiii ulii|iir illumiiiatioiioiii iioii oxcrcitavcril, rcctc iiioi Hiibd lur :

iucougruc 6c<|(iitur una Sabbatorum. In una Sahtia- (wirmi .11(11/ err^o dintiyuli rito Domino. Quaie
(oriiiii iiitelli^i valciil loiia opcra si>c virliilc.s .Noii quaiitiiiiii|uc ^;iu<liiiiu lial-canl ct pos.^^idcaut (|ui
riiiui dioil : Ina Sablniii, scd ((;iu Subbulonun (|uia Ihiiiiiiitiiii iii iiilcnoribiis sciisibiis siiiH vidcriiit,

ex illa illuuiiuationc noii uua virliis ac(|itiritiir, scd iioruiit (|ui biiiil cxpctti. Vidciil ii(!iiipv Doiniiiuin
virlutcs virtutihus cuniulantur, uni bonoopcri iiiulta B in scuict.psis, vidciit U(uuinuiii iii boni» pra:lalis.
bona ct sancta op(M-a acccduut et suiri-a^'antur. rost vidci.l Doiuiituni in sancta conversatiou'^ lidelium
unam Sabbatoruni convcnionlcr S(V)uilur : cuiu cis coniiuorautiuiu, vidcut (|u0(|uc Duiiiiiium
El jvres essenl cluuta' pripier meium Judarorum iii sacra Scripliira, iii i|itibiis ouiinluis viso Diiniino
Cum cnim sero in hoiiiiue factuui fucril, cuin vo- cxsull:iiit ct Iriptidianl lua^iio gaudio. Scquitur :

liiptateiu sieculi nicntis dcspcclu calcavcrit, el in 426 '^'^>' ^i^ iterum Pax vobit. Viso Doiuino
:

cordis illuuiiuatiouc cognitioncui Dci ct sui babu- pax sccunda tribuittir, cum pax de vitiis, pax de
erit, et dc virlutc in virtulcm pcr boiia opera pro- cariie propria d;ilur, iit rore saii» ti Spirilus lioino
fc<:erit, claudit demiim Dco adjuvaiiic iore& suas reliigeratus nequaquaiu uilra ad illicila peccala la-
propUr melUm JudiVorum. lu Judiiis, inalijjiios spi- batiir.

ritus intclligcre possuuuis, qiii pcrvcrsis ct luali- Sicut misit me Palcr, et ccjo millo tos. Doiuiiiu9
gnis suggcsliuuibiis siiis uos aggvcdiur.tur ct iuipu- Jesus Clir.slus a Deo Palrit in bunc mundum aJ
guaiil. Igilur propter melum Judaorum, id csl lua- nos niissus oiiines iribulatioucs ct augus.ias
ligiioniui spiintuuui claudciuhc siiul fotcs ulrius([ue tent:>.tiories cl passiones quas in bac vita pati et
Loiuinis, inleriores videlicet scnsus et e.\leriorcs. suslinere pulest bomo, prater sola pcccata, pro
inleriores, ne mala desideria cl pcrversai voluulates ^ nobis est passus. Naio qiiidquid pro sc pali cle-

aditum cordis aperliim invc:iianl ; extoiiores, ne, bucr.')l bou:o, tantum stiscepit in scipso, ila ul per

suggerer.t.bus nialignis spirilibus, ad canialia ol ii:i- omniu lentareliir ut lioiuo pro similitudiuc al squs
qua rpra corruant. peccalo. Tali inodo cl uos mittimiir a Domiiio, u'.

Vbi, inquit, erant discipuli CGugregaii. L^bi sic, ut iii pra.>senii vita tribiilationibus, angttstiis et tenla-

pnedtximus, fores clauditutur, ibi discipuli, boni el tionibus variis conieianiur, doiiec transcursis et
ut.les sensus per Dei graliam congregaulur, in quorum devictis liujus vilaR laboribus et «eriimnis nd regnum
niedio venil Jesus.et 425 <'<i"s >» medio dicit et$: ipsius porveniainus. Qiii, etsi exeniplo Dominico in
Pax vobis. Yenire Jef^uni cst visitatio consolalionis tentationibus nostris culpa carere non possuinus,
ejtis. Venil Jesus ad quosdam, in quorura tamen ut sinc peccato simus, sicut iile sine peccato fuit
mtdio non stat ;
quos qttidem ad horam ad peccato- in boc uiundo, per miseriooidiam tamen suam ita

cum suoruin cognitionem nionet et cxciiat , sed nobis ipsc coopeialur, iit in leniationibus noslris

transeunle. tempore vis lalionis el cognilionis suaj laqueis cl deceplionibus diaboli non succumbamus,
ad peccata redcunt ac si ea minime cognovissent nec ab eis penilus obruamur. Sequilur :

et planxisscnt. In his vero quos suos in icterna j) Hoc cum dixis&eJ, insufflavit et dixit eis : Aect'
prjeilestinalione sua prsescivit, quosquc eo ordine pite Spirilum sanclum quorum ''emiserilis peccata,
;

ut jam diciuin est, iu viia sua provexerit et clar";- rernittuntur eis, et quorum relinuetitis.relenta sunt.
licaverit, ad eos per dispositionein et dispcnsatio- Posl pericula tenlationum ct tribulationiim sequi-
nem suam venit, stabilemque statum salutis in eis tur gratia intiinx: consolntionis et dulcedinis, quam
facit. Slat in medio eurum, dum in intimo cordis per Sp'ritum sanctum suitm insufp,at et iuspirst eie-
eorum rcquiescens stabilem slatiim salulis operattir ctis suis, dicens eis ; .\ccipite Spirilum sanctum;
in eis , dicilque eis : Pax vobis. Dicere Jesu fa- qHorum remiserilis peccata, remitluntur eis, et quO'
cere ipsius cst, cum pacem dat de mundu, ut nec rum reiinueriiis, retenta sunt. Inundante gratia di-

prosperis hujus sxculi homo movealur nec adversis vinse visitationis ct dulcedinis, tanta a Domino be-
prospera, boc est humanas laitdes contemnat el iieficia proeslantur electis, ut peccata et delicta,
despiciat adversa vero, irrisiones et opprobria pro- qure tempore pune orationis in amariludine cordis
pter Dcum non formidct. Sequitur : sui perfecte coguoscunt, deflent el potiniient, mise-
Et cum lioc dixitset, osiendit eis manus et latus. laiione divina remittantur eis. Ipsi quidem primum
Quibus Dominus hoc dixeril, quibus hanc paccm icmitlunt, id esl remilti sibi faciujit ea, dura pro
 : , : : ,

Ml VEN. GODKFRIDI ABBATIS ADM0NTEN5IS 5l2

eis inliino cordis dolore ci conlritione in lacrymis A formem sancti Spiritus gratiam in se continel. Nara
se Domino mactanles aDGciunt. Rcmiltuntur
quoque ex tribus et qualuor seplenarii numerus consistil,
cis a Domino, cum post laborem et pa^nitentiara ve- qui eisdem parlibus mulliplicatus in duodenarium
ram consequuntur indulgenliam. 427 ^' querum surgit. Congrue salis hoc numer* donorum coele-
retinueritis , retenta sunt. Peccata vero, quse reti- Blium plenitudo, et vera vit» cxprimi valet per-
nuerinl, hoc est a quibus perfecte relaxari et emun- feclio. Sequilur
<iari non poluerint , tanla virlus et fortitudo eis Qui dicitur Didymus. Hoc verbum, dicitvr, prje-
subiiiinistralur a Domino, ut haec inter semetipsos sentis est lemporis. El justc praesens lempus ad Di"
ita cohibcant et retineant ut nequaquam cis prx- dymum ponitur, quia quaudiu in bac mortali carne
valeant , sed sub eis, id est sub potestato eorum vivitur, mena bominis quadam dubietate confun-
sic retenta siut ut ullerius ad aperta et illicit^t flugitiai ditur, modo ad amorcro Condituris suspirat, modo
non corruant. Sfquilur amor sacculi suspirantera retardal, modo conslanter
Thomas autem unut ex duodecim, qui cUcilvr Di- et iiilrepide bona agcre iuchoat, modo formidat,
dijmus, nen erat cum eis, quando venit Jesus. Tho- ne benc inchoata consummare valeat, dicens inlrA
mas abijskus quo uomine perfectus
intcrpreiatur, semeiipsum Haec et iila virtutura opera aggredere. :

homo el in Deo confortatus qui tali ut jam B et pro Deo laborando bonis opcribus fortiter insiste.
, ,

dictum est, ordine in vita sua proccssit, figurylur, Rursumque fragilitate carnis devictus recogitat :

De Imc abysso recle canimus in psalmo ; A&ysius Noli, inquiens, lemetipsum dccipere incboando ho€
abiissum invocat. Abyssus invocat abyssimi , cum quod non potes perlicere. Scnsus aulem honiini»
perfectus homo oculis mentis suje abyssum miseri- exteriores ejusdem dubielatib perniciosi valde suiU
cordise et ju-iicii Dei praeponit ; abyssum miseri- cooperalores ab agnilione divina interiores
, qui
cordia; invocat, cum subtili consideratione allen- frequenlissimc impediunl. Unde recte dicitur Qui :

iit. quam muitos «ranipotens Dcus peccatis gravibu» non erat cum ei$, id est cum exterioribus, quandp
involutos juxia terminum vilse suae per misericor- venit Jesus.
(Kam suam ab iniquitale ad justitiam , ab amore Congratulanteh eryo dixerunt ei alii discipuli. Per
saeculi ad amorem suum convertcrit. Invocat etiam discipulos interiofs hominis sensus accipere pos>
ftbyssum judicii, quando menle soUicitapensat quod sumus, 429 ^^"^^ beaius homo instabiUum cogi-
nonnulli per innocentiani vitae videntur decorati lationum obstacuhs prsepeditos, alios ciriccre sal-
qui tamen in fme suo reprobantur per occulti dis- agit, quatenus intra semetipsum coliecti et sacris
pensalionem judicii. Tali consideralione cum per- roeditationibus dediti ad coelcste desiderium inno-
feclus homo die noctuque semelipsum occupat, alio- ventur. Praelibata tandem supcrnae visiiationis dul-
rinH finem considerans semper ad seipsum recurrit, cedine , quid sensus hominis dicant , audiamus :

divinorum judiciorum abyssum timet, tiraens humi- Vidimus Dominum. Hxc verba loquitur invisibilis
lialur, et jara ;de operibus suis gloriara extrinsecus lingua conpunctionis et internx congratulationis
non quscrit , sed in superni adjutorii protectione qua tunc scnsus hominis replentur, cum interni
spem s;iam ponil. gaudii suavitatem deguslare merentur. Sed quia
Ille profecto qui sic conversatur, unus ex duo- Luic qui ad perlectionem tendit, scmel praegustala
deeim dicitur, quasi dicatur unus de perfeclis. In divinae dilectionis suaviias non sudicit, recte sub-
sacra autem Scriptura quando mus ponitur, per ditur
hoc simplicis animi virlus plerumque designatur. Respondit Thomas : Nisi vtdero in manibus ejus
Unde in principio libri Rcgum legitur Fuit vir unui. : figuram [Vulg. fixuram] clovorum. Per clatos intel-
Unus enim in multos dividi non potest et ideonon : ligi possunt praeccpta Dominica, Salomone alie-
incongruc unus dicitur, qui inlentione aniral sui stante, qui ait : Yerba sapientium sicut stimnli, et

ad diversa non derivatur, qui in adversiset prosperis quasiclaviinattum dcfixi {Eccle. X.U, li). Si erg«
idem permanet, in prosperis non comparantur verba sapicntium, co quod per-
erigitur, in 428 D cl^vis
advcrsis non dejicitur. Unus non est, quem nunc transeant atque compungant corda audienliiira,
supcrbia inflat, ira pcrlurbat, nunc vana gloria de- quanto magis illius verba qui ipsa est Sapienlia?
lcclat, nunc oilium et invidia contra proxiiiium la- Porro c/flvorum /f<;Hra ipsa cst pncccptoruni intelli-
ceral. imo duplex, magis triplex, multiplex dici po- genlia. Mauus Dominica;, in quibus videntur hoo
terit, quia rircumquaque dividilur, dum c/ai'or«m /?3Hr<r, operationes sunt divinae. Desideraf
siiigulis
qni<)nsquo viliis subjacere non rcnuit. Igilnr qui ergo quilibft hcatus, ut in fnanjkus Chrisli figuram
Thomas, id cst abyssus, cxslat pcr occullorum ju- clavorum videai, ul rectam prjeceptorura intelligcn-
diciorum considcrationcm , unus per simplicem tiam habcal, ct eam utiliter intclligens imitari va-
«entis intentionom , bcnc cx ditodecim esse de- leat excmplo Salvaloris nostri, de quo scriptura
ecribltiir propler vit.Tc pcrfectionem. Undc duode- esl Quia [cod. quce] ca^it Jesus facere et docere
:

rim ap snnt clccti, ut cx ipsius nnmeri por-

istoli {Act. I. 1).
fectione darctur intclbgi quod illi pnc cunctis mor- Et miitam, inquit, manum meam in latus ejus. Per
Calibus summa pcrfeclionc essent prxdili. Numerus laius Christi Ecclcsiara possumus intelligerc, qiue
iste conimunc qnid cum 8eplen?.rio babct, qni septi- «"onjuncta esl ei in cruce, effluenle sanguinc ct aqua
315 iioviirrt; domimcaiks. ;u
cx«'jii8 latfre. Non siifHcil i|(ilur pcrfMlo liumiiii, iit \ imnqiiuni ivrlctlc poRMinl <lau(li. Modo Milni clau-

nianduta honiini iatrlligul, H o|irr«;tiir. niiti rt nia- diintur, niodo a|»criunlur. Olaudunliir qkidrro, dnm
nurn fiu:uu in Inlut honiiiil iiiUtat, id ent aliiN qui- yd <|ii:rrciiduiii ({rallKni I)ci alii|ii:iii(to ud ftr liitra

biiKlitMt, iu l'(-(k-kiu poHiliH, opcriltiib fiiiis rt rnciu- sr colligiiiilui , upcniuitur ilcniiii, diini cx oppri-

pl» prodosKf) val<«:il. nicntc carni» fc;irciiia ad ritrriora relaljuiitiir. Sed

Kt iitiUam digitum mi:i<iM (n tocvm flavorum Vc.t cl c\(dulo orlavo dir, grncrali vid<-lifci rrnurrC'
diijilHm, qni tii locum clarorum iiiidciKlut» cst, higni- ctionc, dnni ita claiidnniur quod ad nulliii» un(|uara

ll(':itiir dificrctiu nicntis cl r:itioiiis, <|i(a; i(:i intcl- niul:ibilit:itiH ( orriiptloncin r( labunlur, ti-uit >rio

Icrtuni <>t opcra diMlingiicK' cl cxaininaic (lclu-t, ut Jestii, fl nlnl iti mfdio, (|ula pcrixtd.i: htatuni saliili*

cor honiinis facial focum cluvorum, id cst niandnto- It.i lirniat in clccliK siiiH, iiiiod nrc in anlina, nec lo
runt Doniini, ut llacautc oinnla disi-crii:ii, 430 ut <;orpori' quidcin.itn quo U-atiludo corura p<irlurle-

uec de inicHigcnlia, nt^c dc bona oporationc, nrc do tur tiltra ri» accidcro pol<;rit. Ibi vcrc tcrliam cii
p|-o\iii(Oi-niii :fdil1catioiic gloriain f]ii:i r:il, iioii va* p;Hcn« olTcil, paccin vi(lrli(.rt a diaLolo, quani hi

nitaii ct Rupcibias scd illi soll m quo csl ascribat. liac vila, quaiKiin vixor;inl, iiDiiqoani h3bcr<^ pol<>-

Dicat crgo <|uilil)ct bcatua, ad vcruni poi fcctionrui rant, quia nulla cjiis pcilldia, nulla rjus ullra eo«

trndens : A'isf tf(/<!ro in maniiius ejus fiiiuram cltivo- ^ noccrc vcl inquiclarc potcril malitia. Postqiiani lcr-
rum, id cst nisi eousqur piofcccro, ut prxccpta l)ci tiam hanc paccni dedcrit, (piasi «ub exeinplo T\n
iiiteHigan», cl iinilator Christi in opcribus cjus oxi- m.c cuiqnc clectoruin suoniin in a trrna bcalimdiria

stain ; ct viiltam viauum mfamiii talus <yus, ;d cst firmato dicit :

jpse eliani aliis c\oinplo bona* opcrationis iu Kccle- ;ri/<T diijilum tuum huc. Per dujHum intelligilur

sia Dci prodcsse studcam, et tunc ad islud mcdium disorclio. Kl est quasi dicat ; Quandin Iragili cir-

pertlngam, nt miliam digitum meum in locum clavo" cumdatus carnc in jcrumnosa li ansiiclse morialitaVi»

rum, quod est cor nicuni, ut \{a disccrn.nm iuler laborasti certamine, eras buc cl illuc (ncrossaria
©pera Dei et opera niea, nt neque de intcUcotu sive enim erat t bi discrelio), nunc ad corpus, Dunc ad
operis efroctn, vel aliorutn dc meo excniplo profectu spiritum. modo ad exlcriora rcgendael disponcnda,
nihtl mihi ascnbam, scd ei a quototumest attri- niodo ad interiora et spirilualia meditanda et discer-
bnam, nisi, inquam, hxcomQia in rae ipsoexperlus nenda. Sedquia ab bis omnibus nunc liberatus e»
fuero, non credam, hoc cst nunquam stabilis ero, et expeditus, infer digitum tiium huc, infer vim, dis-
nunquam veram fldem Deo crcatori meu persolvere crclionein ct ralionem inentis luaj ad contuendam
potero. Qux nimirum perfectio et potestas bcatitu« et discerncndam magniludinem nuBerationis meae.
dinis, quia vix aut nunqnam in hac vita potcst Jnfer digilum luum huc ad me, il5i spiritus tuuswn-
ac^juiri, sed in futuram Tilam reservatur, ubi plene firmatus in a;tei-na bealiludine, in mea serapiterna

et perfecte electis Dei debetur, recte subjungi- visione gaudeat et laeietur, ubi corpus luuin aternae
lur: immovlalilatis clarilaie glorificatum nuUo indiget,

Et post die» octo ittrum erant discipuli intus, et quo sustentetur.

Thomas cum eis. Sex diebus decnrrit omne tempus Et vide manus meat. Vi</e, inquam, et considera

vit:« prsesenlis. Septima dies significat reqniem anL mirabilia, quse ostendi in te omnipotentiae et pietali»
marum, in qua electi Dei deposila camis sarcina me:e 432 opera. Si qnando enim in Ula vita iau-
cum Ghristo in aaternx pacis ct securitatis gaudent dabiliter vixisti, si quando ex operibus luis mihi
gloria. Die vero ociava generalis resurreclio nota- «jomplacuisti, manus tuai el manus raeaj pariter fe-

tur, in qua resumpto corpore sanctorum anim» cerunt, quia tua et mea opera quod
fuerunt, seJ
plena ct perfecta renuinerantur beatitudine. Post jara factum est in te, totum est ex me. Vide manua
dies octo, post diera, inquara, resurrectionis vere meas, vide quis ego sira; considera quid in te face-
intussunt discipuli, quando interiores ei exteriores rim, quia quod dc hoinine morlali bomo immorlalis.
sensus hominis sub disciplina Dei jam veraciter D de homine infirmo et fragUi homo bealus ajtenue
conslituli, ab omnibus istis exterioribus, quibns incommutabilitatis et incorruptionis gloria donatns
nunc occupanlur, prorsus liberati ita Deo «iiiuntur, manus mea: sunt, nihil libi in hoc me-
et firmatus es,

et in solius Dei amore figuntur et siabiliuntur, quod cum commune, sed ex me factum est in te absque
nec miuimo unquam cogitationis excessu ab eo se- te. \idi ergo manus meas^ et affer manum tuam, et

parantur. Ibi est eliam Thomas cnm eis, occultorum milte in latus meutn. Nullo amplius laboris txdio fa-
videlicet judiciorum Dei consideralio, quia judicia ligaberis, sed omnem tuara operalionem verle in
Dci, quse in hac vita nunquam comprehendere, ad quietem conteniplationis, totom te transfer in gau-

quorum profunditatem contuendam in hujus mor- dium et claritatera aetenise meae visionis,
talilatis raiseria nuuquam potucrunt pertingere, ibi Et noti esse incredulus, sed fidelis. Dum fuisii in

431 '^'cre et perfecte incipient agnoscere, ibi per- corpore, eras aiiquando credulus, aliquando eras
fecte implebitur quod sequitur : incredulus, quia, etsi quando in bonae aciionis stu-

Yenit, inquit evangelista, Jesus januis elausis, et dio siabilis fuisti, mentis instabilitate, instabili co-
itetit in medio, et dixit : Pax vobis. /anu<p, quod sunt gitationum vanitate evagando ab interna fidelitate,

iDleriores exterioresque sensus hominis, io hac vita quam ergc me habere debueras, plerumque deci-
 :

515 VEN. GODEFFJDI AKBATIS AD.MONTENglS 316

disli. Sed qnia jam provexi le ad clariialein mex X meu& et Deui meus. Ilic noa ponitur TAomas, <p<» c/i-

perpcliiilalis, r(?inovel>iliir a le omnis volunlas in- citur Didijmus, scd lantum T/iomas.quia omnis 434
crcdiiliiaUs , oninis volunlas instabililalis. Kris ibi dubitalio cessabit, nbise Dens Paler, Deus Filius,
amodvi lidclis, qiiia toiis sensibus luis in mca dile- et Dcus Spiriius sanctiis vere et perfecie electis suis,
ctione li\us, lolis animai ct corporis desidcriis et sicuti est, manifestabit. Dicimus (|uideni nnnc : Do-
afleciibiis mihi adliserebis, milii ajtcrnalilcr com- minus meus et Derxs meus, scd quasi in tencbris. Crea-
mancbis. LH cniin nudenler dicam, PrHrus, Paulus lorein eniinRedemplorem nosirum confilemur ct
etc;vlcri sancli Dei, licel jam in xterna quiete cum credimus, nccdum tamen, sicuii est, obsistente el
C!irislo gaudcanl, necdiiin lamen perfecte ad hanc impedienteumbramorlalilatis pcrfcclecognoscimiis.
fulelilatcin pcrvcncrnnt, qiiia quandiu ali()uid exlra Sed ciim ociilo ad ocnlmn enm videbimiis siciiti cst,
Demn cogilant, quandiii dcsideiio rebabendi corpora ciim incxsfingiiibili flamma dileclionis ejus pcrfeclc
S!ia .'KslMaKl, licct modicinn sil, idipsim» lanicn de- sncccnsi fuerimus, quod ncc minima cogilalione in
si.-leviuii'! pl(Miil'Kliiieiii dilcclionis Di^i f.< parte in spiritii, nec aliqua qii.x ei contraria sit aclionc in
cis ri>l'M\i;>l ct iinpcdit ; sc.d cum resun:plo in fine corporc a ciarilale visioms cjiis sepaiari potcrimus
Ki!J!Kli corpore carne simiil e( anima beala iinmorla- tunc verecorpore el spirilu inhclilia elexsullatione
lilale vesf.enlur, el nihil erit qno vel minima am- B a;lcrna!ilcr proclamabimns Duminus vieus et Deus :

plius cogitatione ab amore Dei relardentnr. Nuiic meus, Tunc enii.-i perfcctc cojnosccnnis qiia omni'
vere implel.iliir qnod scqi.iilur Respondit 'flto-' : ptilcnlia el magnidceiitia divinitiilis su;c nos crcavit,
mas el dicii ei : Domiiius meus et Deus mcus. qua «lemenlia ctdiilcedine htimanilalis suae nos li-

433 Possumus ct alio modo hxc cadcm verba in- beravit. Hypc cnim visio et perfccta Dei cognilio
tciVigcre. Inferdicjitim tuum huc, et vide manus mea$, vere esl vila xlerna, qnemadin(>duin ipse Dominus
et affdr maunni luain, et mittein latus meum, et noU in Evangelio dicit : Ila^c est, iiuinit, vila wterna, ut
esse incredulus, sed (idelis. In iribijs bis vcrbis, sci- oofjnoscant te solnm verum Deum, ei quem misitti Je-
licet Ituc, manihus, iatere, tolam simul sanctarn Tri- siun Christum {Joan. xvii, 3). Ibi vcrc inefTabili gc-
n'tatem possumus accipere. hifer, inquit, digitum r.cre locutionis cuiqiic electorum suorum quasi in
tunm huc.Per difjilum intclligitur discrelio, e+ cst hxc verba loquilur dicens:
quasi dicat: Diim aJliuc in carne vixisli, in fide tua, Quia vidisii mc, credidisli. Ac si dicat: Quid me
qua ad hanc quam jam adeplus cs jciernitatis gUi- Crcalorem cl Ilpdcmplorcm luum, siciil scirptT de-
riam laborasli, qu;edarn libi pryeposiia eraldiscrc- siilciuski, ii: pcrpetiiilale cl gloria magnincenliic inex
tio de Palre,
-, de Filio, , de
_.. Spiriiu
-^ sancto, hoc esi ut , vidititi,, '}dGO ..- hancstubllilatem,,
credidisli,, ide? ac , ad
__
crederesin Patrcrn, crcdcres inFilium, crcderes in islam quain ukr.» inecnm sine dolore, sine defedu
Spiriiiim sanclum ; sed hanc fidei lux discretionem, habilurus cs ?elcrn;E bcaliludinis firmilatem perve-
qii:e l!inc qtiodammodo eral illuc, infer niodo liuc nir? mcruisti. Et quia sola osl fides et spcs, qrje
qure lunc eraicxlra le , infer modo huc inlra ic. eleclos Dei in hujus vitaemiseria labo^anles propier
Agnosce modo in re et pcrfecta veritate exccllenliai» Deum ad hujiis bealiltidinisprovchit pnumium. con-
et majcstatem Dci Patris, qiiam in illa vila niinquam tinuo raanifestat, cum subjungit;
cognovisti, nisi qnant!im fidc et spe comprehendcre Bcnti, qui non viderunl, et crediderunl. \c si dical

poluisti. I'jt vide maims meas aj;ii(»av.c opcra mea, Deati qui in tenebris ct umbra niui tis adbuc positi

agnoscc jam in re individuam illam qtiam in illo sa^ pro mea visione, pro n^ternx bealiiudinis gaiidiis

ciilo niinquam agnoscere potuisli unionem divinila- quy. no?i viderunl in re, laboraverunl in spe. Pcr boc
tis el huinanitatis me;B. Vjrfi; jam ct considera qtia eniin crediderunt, pir hoc, inquam, ad hanc qnain
pielatis meae clementia coDeternus Patri in e.ssentia jam mecum istcrnalilcr ullra babittiri siiiil stabili-

divinitatis, faclus propter te homo in iitpro Virginis tatis «"tcrnilalem pcrvcncruiit. 435 Post I.ur.csla-
matris, Redcmptor tuusfartns sim in bumiliiate su- Inm fulniv; bcatititdinis, qiiem pcracla rcsurreclio-

sceptre propler te htfmanitatis. Etaffer manum tuam d ne rcpromisit Dominiis in futura vila clectis suis,

el mitie in lalus meum.Vv:v laiu% in qiio himio rc- aptc snbjusxit cvangclista :

qiiiescit, Spiritus sanctiis, qiii reqiiies cst oinniiim Mult» quidem et c'iasigna fccit Jesus in conspectn
sanctorum suorum, aplc intelligi poterit. Affer, in- discipulorum svorum, quw non sunl scripta in libro

qu;l, mnnum tuam, et milte in latus meum, hoc est hoc. Quamvis verba isla, juxta communcm et sim-
ciinctam tsiatn operalioncm vcrlc in rrqniem Spiri- pliccm sensiim, ita intelligi possint qiiod multa a!ia
tiis sancli. Num, cum de tencbris ad lucem, do iina- si;;oa prscscniibus discipulis suis in diebus caruis
gint» ad speciein transicris, niilla alia erit iiilra tua sii;>'. fcccrit Dominus, qno! in hoc libro Evangclii
opcratio, nisi sempiieina de conlcmplatiimc Patiis scripta non sunl, pnssumus ctiam in cisdein verbis
Cl Fdii in Spir.tii sancto reqnies ct cxsuilatio. Et aliqnid aliiid (piod adhtic stiblimiiiK csl notarCj qitod
tioU fsse incredular,, sed fidilis. Niilla tibi nltra vo- tamcn a vera flde el sauo inleilcctu non videtur dis-
luntas incredultalis reni:inebil quia spiriliis, anima sonaic.
Cl corpiis ttiiint in visione Patris, el Filii, el Spiritus Duo namqiic sunt, circa quK vcrsatur tota intcn-
sancti xtcrnalitor g?udcl>it. Aiidita hac vace tiinc tio sacrae Scriptur», opcra videlicet condilionis, el
prinium vcro respondcl Tlicm:is cl dicil : Dominus opera •-csiaurulionis. Ou:c opera conditiOuis multa
 ,

317 llOMII.I.r. UOMI.MCALES. 3(8

nuMt : cirra llla fnliii vcrniWnr rrrnlio ««pll, rrpnlit» \ notitcii cjiit» (li«lliir. Vrrc r(ciiim vilaiii ltal)rl>Miiu9

tcrrj>. rrrulio tniiriH -. crfuUocu*!! riim ornaiiirnlii in noiiiine ip..iuK, iii (iiir ipkin*, ki rrrtJcndoriiiii Cr(*A-

ftuiH, Kolc, liiiia.Hlrllis ; rrontio torruriim ornamrn- lorcin iioktriiin, iit ('.rrnliiinii rt Ooiiiiiiiiin iioktruai

tis Kiiis, lirrliiH. urlioritMis, li4V.tiis:iiiiiii:iii(ibiiHrl po- tiiiiciiitis, si ('rcdcndo rtiiii iilicr:ilitriMii :ic S;iiv,4t'.'«

lissiinniii r;.tii>ii:ili ckmIihm, (|iio(I rsl lioiiio , pro- rciii iioslrtiiii dclilo, iit l(cdciiipl<)rriii iiu»liiiiii,

plrr i\\\»\i\ oiiini:i r:«i-t:) HUiit, rr(*:itio iiMrisruiii iiiii- niiiorc dili(!iiiiiiii ct (|ui:i Oc;itor noilcr cbt, piopter
vrisis.qiiu; in roriTiUa siinl. li:i'romiiia vrrr iriu/<u tiniorc;iiriuHinal.ic:ivc:iiiiusquia Salvaior nuitrreit,

suiit, ot a/i((, ct siijita. itttlta sitnt, qnia mullipliritcr pritplcr :iiiiiir«m rjiiHboni bci^iinuH.
crcata SMiit ; atia sunt :it> iilis opcriliiiH r(*sl innitio- /^37 11(0*1^ "*'*'' pcrfct tioncni iriiiuat noliiii, tir.e

nis, qui:i noi> riKMUiil i|)s:i Tcrilns, soti iiriun vciil;»- qiio iiiliil prrrci tiiin csl , liuiuiiuis iiuslcr Jcsiii

t 8; siqna rjiiHqiiu' fiitura crat per Clnisluin liuuia- <>tiriHtus, ut (|iiriii vcriiin IHmiiii ct ^rriiiii iiuiiiincm

nxrrp;ir.'.li()nl«. vcriini Orralurcin ct vcnini Ucdcii ptoicui nostruia

K.^^c i«n/M ct h;HC alitt fefitJifsut in eotitju-du di- crcdimuHct ('unlitcmiir, hii! tiiiieainu», nic diiijjami!!,

I<i|><//orii.')i .siiij;'inri (]ti'isi .ti(/n« (|iti:t p^iticndo, iiiii- ut in noiiiinc ipsiiis vitjiii lintic:iiiiiis, qu.^lcnus cuin
rieudo, ivstir|;cii(lo, asccndciulo, Spiriltim s;in( liiiii posl dics <i('li) ^ciicnt, cniii pcrat t.t rcsuirc( lione
<^ccivlis tiiiltcudo, ondeni Bgna, qu;c a conspcilu " in nirdio discipulorum , oniniiiin vidclicrl elrdoruin
oninium tioininiiin nliona eranl, quia otnniiim scicn- siiorum sleteril, rt nos cuni Tlionia , (um oinni
t.aiu l;'.lcb;ti.l, ;iprniil, et iiianifrst'.\ forit conspe- sanctoriim niultitiidine atidianius ab ipso in a>terna
ctiiirt .ignili'.>iii discipiiloniin siiortini. I7ic cst .Miini ploria : /iifiT ditjiium tuum huc ,
et ride manus meas,
l.b?rilic scriplus iiiltis el foris. signalus si^illis sc- cl alfcr maiium tuiim , et mille in lalns lueum , nbi iii

pter.), d(>qnu cum dicat Jonnn^s iri A.po('a!ypsi: El aj;nilione Dci Patris, in contcipplalione ipsius Filii ,

reinopoterat in ccelo, r.cqite in li-rtn, nequesubttn frr- iq rcquie SpiriUis saiicli taiteinur el exsutlemus
ram cperire Uirum^ne^ne respicere itlum (Apoc. v,3). per infinita s;c<'ula s^cciilonim. Anicn.
Posl pauca respDiisuni i^st illi : Ne fleveris, ecrr, i-i- 438 noMiLi.\ XLVii.
fit leo de tribu Judn radix David, cp.nire librum, et IN OOMI.MC.\U II PUST PASCnA PRIMV.
septem sittnacula ejui Et 4.3GP'^^' pauca:
(ibid., K). Jn itlo tcmpore dixit Jesus dtscipulis $uit: Ego
Dignus es, Doinine, accipere liurum, el aperire signa- sum pastor banus ; bonus pastor auimam suam dat
ctila cjus, ijttoni'im orcisus es el ledeiuisti r.os Deo in pro ovibiis {Juan. x).

sanguim luo (ibid. , J)). Per ipsi'.:s cnim incarnatio- Qui:t secunduin .^pnsloluin animnlis homo ntn per-
nem, passionem, resurrecliomi.i et ai.censionem, ^ cipil ca <;ux sunt Spiriiui, Dei(l Cor.u, ii),yiir\nmt
rt SpirilMS sancti de ccelis missionem non soluni ilii Dei P.>tris caro faclum esl , et babilavlt in noLis,

perfeoli discipuli. sed el in.itatores corum plcne ct ut in cair.e dogeiis iiiter bomir.cs per tainis com-
periecte asnt^isceie copperunt, quod nu!tu illa, quiic maiior.liani I:oii:ii:e.«i ad suirititlem excilaiel iiilelli-

pnvcedebanl, opera Creationis quasi signa qtKeda:n gei:tlam ; cl qui capere non poleranl spiritualia ,

fnerunt eorum, qtije in ventale per euiu facla suni, audirer.t carualia, el per ea profiterci.t ad spirila-
hun>an:r rrstaiirationis. Mulla illael a/iu siqna. ojie- Unde /it qnod in doctrinx' sua; verbis ca pleruni-
lia.

ra viiielicet creationisHon sunt scripta in lihro hoc >ovi que loquitur, qu.c carnales audirc quideui pt:ssent
Tesiameiiti, sed sirnt scripla in libro alio, in libro scd non inteHigerenl •, spir.lales ai;tem , qnibus da-
Moysi, tn libro Veieris Teslamenti. liac auiem, opera luin csl nosse m\ sleriiim regiii Dei , lion laiitum

videlicel restauratioois, qu;B non multa, non <j/ia, audirent, sed et audita ad saluleiu animarum intel-

non signa, sed quce pauca, qusc brevia, qu% ipsa ligerent. Quod prsesentis Evangelii sacra leilio evi-
verit.ssunt, in lilro boc Kvangelii, i« libro vidfli- denter nobis demonslrat , ubi Doininus pastorera ,

cpt Novi Teslamenli scripta sunt, el li*c pauca lotiiis mercenarium lupumel ovcs nominat (luae
, , oinnia
huiuaiii generis saluli suBiciunt. Qu;e suulilla? luvc nonnna qtiidem suiit rerura visibilium et carna-
utiqiie, ut credatis, quia Jesus est Chrislus Filius lihus cognila , sed aliud in his verbis exterior
Dti, etut credentes vitain habeatis in nomineipsius, capit auditus, aliud intclligcntiai spirilalis exhibet
Hoc enim esi Yerbum abbrevialuiu de quo dicit , fructiis. In pastore enim ovium animarum bontis et
Prcpheta : Vcrbum abbreviatum faciet Dominus su venis designalur pruitatus ; in mercenario fictus, in

per lerram (Rom. ix, 28). In I oc Verbo abbreviato /upo adversarius, subdili nolanlur in ovibus. In pa-
restaurali et vivificati vitam habebimus, Jesum si slore eliani quemlibel lidelem suae ipsius animae sol-
Dominum el Salvatorem noslrum esse verum Deum, licitum cuslodem iulelligere possumus, in mercena'-
esse verum homincm credetnus, et quod idera, qir rio operanlem ct temporalia diligcnlem , in lupt
Salvator noster est secundum humanitatem, Creaior diabolum honiini insidiantem , iu ovibus cordium et
Boster est sccundun» divinitatem. Et ut credentes, in- actionum simplicitatem.
qutt, viiuin habealis in notnine ipsius. Nomen ipsius Ilis de leclionecvangelica brcviler prscmissisnunc
fides est ipsius. Nam, sicut homini vcl cuique rei ad ipsius intellectum pieiiius eluoidandum acceda-
ideo n6:nta imDonitur, ut per noiucn agnoscalur sic mus, ct quae iu eo ad nostram vet aliorum atiiita»

Dominus a«. txcdeinp.or uoster, qiiia nullatenus nisi tera , Dei gralia largiei.tc, gratis oninia dante. acce-
per (idem iu hoo luuudo a-^na.sciiur, liJes ejus recla piraus, icso, qui bxc san(.tu LvangeHi verba ediUiti
 ,,; ; ,,

519 VEN. COUEFRIDI ABltATIS ADMONTENSIS »20

aiixiliante cX ejus Sixncto Spiritii, pro posse nostr» A bus subsidiis fit plerumque ut diapsrgantur ove«,
profpramus. Ait itaque Dominus : quje ad scrviendum Domino congregatae fuerant.
Ego ium pa$tor bonus. Bonut jtaklor anvnamsuam Mercenarius autcm fugit ,
quia mercenarius est
dat pro ovibus. Quod pastorcm et bonum Dominus et Hon pertinet ad eum de ovibus. Fugil taccndo me>
«0 noniinat, novitate et dulcedine nominis liujus ad ceoarius, dum nec adversario extcriori libcrtale
ainorem suura corda hominum torpentia excitat vocis audet contrair6,nccprjedicationis verbo adver-
quia ipse vere postor ille cssentialiter bonus est sario intQriori valet resistere. Et hoc ideo, quia
qui omncs bomines, bonos ct malos imo omne , mrrcenarius est , id est quia in sui prylationc mun*
quod vivit in mundo , solb bonitate sua ptascit in dum magis quam Deum diligit , et non pertinet ad
carne, cf fideles suos vcrbo sacroe doclrinjE pascit ia eum de otibus, id cst, ait cor cjus non accedit, ut
jnente, nec non ct sacrosancti corporis et sanguinis tangat cum soUiciludo de animabus, sed pertinct ad
%v\ delicias in sancta Ecclesla ad salutem aniuarum eihm solliciludo de sute carnis voiiiplatibus. Verum
copiose luinislrsl quotidic, quia pius el misericors est Dominus, etnovit omnes,
Ad hujus iinit.iiionem pastoris quicunquc in Ec- qui sunt ejus , etiam sub male viveotibus pra^Iatis
clesia Dci bonus pflsfor esse voluerit, animaBi %\xsm nonobliviscitur suorum Dominus, ideoque subjuiigit
R
abstractam a carnalibus desideriis dat pro ovibus, quod sequilur
439 ^^^ *^^^ l^co subjicit aol serviendum, et hoc pro Ego sum pesior bonus , et eognosco meas, et eo»
tvibus ,
pro sibi commissis, qiistenus Deo fideliter gnoscuHtme mece. Ac si dical Etsi alii, qui pastorit :

fierviendo, ct firmiter «dhap.rendo hoc apud eum sua nomcn habent pastoris non exsequuntur oflicium,
,

devotionc oblincat , ut (juod ipse miuus potest t§o tamen , qitod nieum est , ingenitx bonitatis meaB
conimissos sibi Deus sua pietate foris et intus custo» non obliviscar, quia ego non nuncupative, sed cs-
diat.D<i/ ciiam si necesse fuerit in persecutione ad ex- sentlaiiter siim pastor benui, e( cognosco meas, id
citiendam animam suam pro animarum sibi commis- esl diligo quos lueos futuros esse coj^noscu, sub
,

sarum salute , ut R.iagis ipsa pro ovibus suis inortera quocunque vivant prxlato. Et cognoscunt me mecet
velit sustinere, quam eas in periculo ct raorle ani- id esl diliguiit [me] me%, id cst quos fuluros cssa
maruin reiinquere. Q-iod ad imitationem Chrisli cognovero hsredes bealitudinis jeternae. Modum au-
multos sanctorum pro ovibws suis fecisse legimus, et tcm quemdam dileclionis , qiio vel Deus liominem
ob hoc oorum memoriam gloriose et dulciter in Eccle- diligai, vel homo Deum diligere debeat verbis se-
sia frequentamus. quentibus vidctur innuere, cum dicit:
Mercenarius autem et qui non est pastor, quia aliter me Pater,
Sicut novii ei ego agnosco Patrem , tt

seiitil , lenge aliter quam bonus pastor agit. Mer- animam meam pono pro ovihus meis. Filium nosse
cenarius enim est qui magis pro mercede temporali Patrcni, sicul Filiuin Patcr novil, est cjusdem polcn-
quam pro aniraarum salute locum regiminis occii- tlae, cjusdem sapientise , cjiisdcm boniiatis csse Fi-
pat; ideoque pasl»r n«n cst, quia sicut Dominus l>u<n ciim Patre. Et cum una sit xqiialitas divinita^
Petro ter dixit: Pasce oves meas {Joan.\xi,il), iste ti* •" ^'''o et Patre, non dcdignatur Filius pro Patris
Irina illapaslionenec prajdicationis vcrbo, nec bonae obedientia humiliari in humanitatc, el pro ovibus
operationis exempb, nec sancta; orationis suCTra- suisanimam poncre. Hanc est itaque forma dilcctio"
gio ovihiis Domini velpraeessc vel prodesse laborat, nis quam nobis ipse proposuit, ut sicut ipsc in
,

Cujus non sunt oves propri(r. Quod proprium est forma Dei Patris xquulis usque ad formam 441 ,

hominis, arclius aD eo , qudm quod alienum cst, servi suscipiendam pro Patris dileclione etreveren-
diJigiliir. Oves itaque proprice mercenarii esse non tia non dedignatus cst hiimiliari , ita homo quilibct,
dicuntur,quia ah eo ad salulem non diliguntiir. Is ita- cujuscuiiqiie sit potenliae, cujuscunque sapientiic,
que v.det lupum venientem , et fugit. Lupum \e\ ad- ut Deum vcraciter probetur diligerc, non dcdignetur
vej-sarium aliquem visibilem ad auiinam suam in qualibct abjectione pro Dei dile-
disturbationem
gregis Dominici, vel ad direptionem rerum cjus p ctionc ponerc. Ipse enim idco animam suani pro iio"
de foris venieutem , vel advcrsarium iuvisibilcm bis pnsuit ut ct nos pro ipso animas nosiras po- ,

diaboluin , ad
aiiimarum rugientcm in-
iiiterilum namus. Priinum qiiidein pro nobis caro factus ani-
lclligil.proquibiisslarc inpnelio Domini bene vi- mam suam in carne posuit , dcinde, Ht nos redinierct,
veniio pnedicamlo , orando debuit,qu« sua sunl, camdem animam in cruce posuit, l.indem aniiuam
non qii;B Jesu Christi quatrcns , niisere derelin- iit suorum animas redimeret , in infcino posuit
quit. Dimitiit aiitem oves , sicut ait heatiis Gre- iterumquc eamdein nniniain in carne rcsiirgendo
goriiis f32) , non mutando locum . sed subtrahcndo posuit, aiiimamquc cl carnem in coelis ascendendo
solatium , fugit aiitcm , quia se sub su;« pcrversi- posiiit, ibiqiic cum carne et anihia vultui Dci Patrit
latis et iiiiitilitatis silentio abscondit. pf nobis interccdendo quotidie assistit. Quia ergo
Quo fugiente lupus rapit el dispergit oves. Rapil et suos ipse diligit, et sui cum diligiint, qiiicunque
lupus siibsidia cxleriora scrvorum Domini , quibus •ive racrccnarius , sive pastor pra-latus sit ipsius
Domino, 440 ministrare debuerunt , et deficienti- oviun, in fulura vita ipsc solus et unus pastor erit

(32) S. Gregor. xi. Hom. in Evang. Hb. i, bom.ti, 3, toni. LXXVI Patrologix.
88( IIOMII.I,!' nOMINir.AI.ES. m
iiaiiim nvliiiii, qiiiiHbcatlliulini Rnnctonini coKqiia- \ vidcinr (lii:rrr Doininii» : Merrennriui, r( qui nontil
bif nnf^clonini. Iloc ritt cniiit , i|iio(l viilcliii- liircrc : paslor, cujut non tunt oves propriit, eidel lupuin r*>
Fa alias ove» lutbeo, qucr mm sunt tx hoc oiili ;
<•( nieniein, el dimillit «»•<•». el fugil. Mrrcrnariu» rniiii,

illas oporlef nie tiililuiere, el rmeni vifinn uuilient, el (|iii pro Dco rxtcriMH l.iltorjt, ct i|iii pantor 4^3 "">*
petunnm ovilc, d unus pmtor. .t/id-ist.r ovex iiilci- csl, qui pasci sccuikIinii Dciiiii inlciiiiH oprr.iMi iioii

ligi poHStint Hiinctonim aMKcIoniin niiillilndi/ics , d.it, ipsr rst, citjut non tunt otri propritr, (|'iia virtii-

quag iii inoiilibiis lllr ileroliiinit, qiii imani ixTilit.iiii tcs ist:i>, p.-itiriitia, cl siniplicita», ctHi alii|uaiido vi«
qiiXTcrc aliiil ; tiuiv non sunl ex lioc ovili, id rHt, ti deantiircsHo Inborantiiiri., pro;iria' roriini iion sunt,
viHiliiU rt corpor^ili siincla^ Lcclcsi.u congrrgationc, Kcd siiiil propri.i; iii lcctioinr il oiationc kc p:iscrn-
qiiia spirilus siiiil iii c(i'lo IKiinino nsHislcntcs, ^ki^i, tiiHii. .\b ciii riiini poHsirli-iitiir i(u.iiti prcprtee ,

in(|nit l>oiiiiiiiis, oporlet me adihtcere, et voctin ntcani qnibiis ncc vi ali()ua icMtaturis aufcrri valeal nco
ttudienl, et ftel unuin ovile ct unus paitor. Addiicct fraiidr.

CHini eas Dominiis in gencrnli resurrcctione, cum J/iTC(fiiari»i autem, qiiia hat oves propnas non
advecabitcahnn dcsursum, et terram discernere po- hnbct. videt lupiim venietttcm, id cst intclligil di*ho-
pulnm suum {Psal. mix, i) cl peracla pcr iiiinistc- Iiiin vcl blanditiiscorruinpcre, vd terroribus vinccr*»
rium snncloruiB angclurum separalionc maioruin cl D moliciitcm; el dimitlit oves, id est rolinquit in ndver-

honornin, tunc vocem c/u.t aM(iiciit, qua clectis siiis sitatr mamiiictudincm, in pro3peritatc liiiinilitatcm,

dicel : Venite, henediai Palris m«i , pcrcipite re- elfugil, id csl fnciem suain, aniini videlicet inlcutie-

gntm {Mallh. xx\, 54). Et lunc fiet uniim oiile, id ncm, qua Deum rcspicerc debuit, a Dco aveitit. Lnde
cst un.i societas, una beatitiido, una ploria, usuni fit (juod sequitiir :

gaudiuin angeloniin et hominiim, ct tunc erit uuus El lupus rapil et dispergil ovet. Unam cnim ovem,
pastor, quia lunc iiniis Hcus Pater et Filius ct Spiri- qM.'MH diximus patientiam, lupus rapit in adverBis;

tus s:inctus pastor 442 *^''>l oniniiim , (itios .su.-»

alteram, quani diximus simpiicitatem, ila dispcrgii

pnoseiiiia sine omni (iefeclu iniseri;t in jiicundilat? ut siinplicilatem mercenarii in duplicitatem conTer-
ei cxsultatione, quam thczaurizabit super cos, satia- tat, id est ut pro snis opcribus et Dci retributionem
bit in xlernum. ct inundi favoiem desidcret.
lU igitur sub 1.111 pastore securc qunndoque m Qiiod profecto, scilicet qiiod mcrcenarius fugit,
ca^lesii regno sociari ct jiicundari mereamur, cure- quia merceunrius est, 444 l()lii"i >deo lit, qiiia de
nius inlerim iit in prxsenti vila anlmarum noslrarum spiritali aniinae pastu, dc quo sa.'pe diximus, non est
pastores non segncs invenianiur. Sicut cnim supe- sullicitus, el non ptrtinet ad eum, scd peitiiiet ad
rius ex parte tetiginuis, in paslore non sidum praelatiis, eum qui pastor est, de ovibus, patientix et simplici-
sed etfidelis quisquc animx suae cuslos soHicitus po- lalis virtutibus, quas veriis pastor ideo nunqiiam po-
t''.st designari, qui tunc merito bonus pastor a Do- tcst amittere, quia ad eas obtincndas lecti*nis et
CHino meretur nominari , cum animara suam dat orationib pastu dulciter saginatur qu9lidie.
pascendam jugiter in bonis illis et beatis pascuis di- Nos itaque, dilectissimi, ut has in nobis oves con-
rinae lectionis, sacrae raeditationis ei punr. oralionis, gregemus et pascendo llrmiter conservemus , ad
,

et hoc pro ovibus, si habentur, servandis, vel si nou eum qui esscHtialiter pastor btniis est ct pro ovibns
liabentur, congregandis. luoritusenira raansuetudi- suis animam suam posuit, bumiliter confugianius,
nem et simpliciiaiena intelligere possumus, quas ne- obsccrantes ejus misericordiam, ut lupum insidian-
cessario ndelis quisque, qui salvari dcsiderat, debet tem a nobis sua potestate repellat, et nos, qui popH-
habere, mansuctudinem, id est patientiam, ne ad- Uis ejus et oves pascuae ejns sumus, in suis pascuis

\ersis frangatur simplicitatem, ne in prosperis ex- ita custodiat, quatenus ipso auxiliante eo usque
tollatur, ui simpliciter pro benefactis suis divinae perveniamus, ubi sub ipso pastore protecti, et in
remunerationis praemium exspectat, favoris transi- loco pascuas collocati nullum deinceps lupum timea-
torii laudem, etiam si occurrit, contemnat. Ista sunt p raus, sed in asterna et seciira cum ipso beatitudkie
seplem illa millia ovium, quas Job iile magnus inter gaudeamus, qui cum Deo Patre et Spiritu sancto vi-
Orientales, imitandus iuter spiritales, di ves in mundo, vitet rejnat per orania saecula sittculorura. Ameu.
difior in Deo habuit, qui nec in bonis a Deo sibi col- 445 HOMILI.V XLVUl.
latis extoUi curavit, nec in adversis fatigatus et fra- IN EAMDF.M DOMIMCAM SECU.M>1.

ctus a Deo recessit, Ege sum pastor bonus {Joan. x).

Pro his itaque ovibus tenendis et tuendis fidelis Dominus noster Jesus Christus, qui essentialiler
quisque in pncdictis pascuis lectionis, meditationis, est bouus, satis convenienti coroparatiore bonum
orationis animam suam studiose pascat, ut apud 86 pastorem nominat, quia orania quae crearlt et
Deuin veraciter bonus paslor, non mercenarius, esse fecit, cleraenti bonilale regit et gubernat ; et quid-
dicatur. Mercenarius enira esse potest, qui pro Deo quid pro salutc hominum fecit aut protulit, non suo
quidera laborat, et laboris sui mercedem vitamseter- honori, non suae providit glorise, sed humanae sal-
nam es=e putat, sed surgenle lentalione facile vel vationi ia hoc curavit prodesse. Si enini nuHus ho-
adversis vel prosperis flectitnr, qui lectionis et ora- minum creatus aut salvatus esset, idem ipse, sicnt
lionis pastu saepius non reiicitur. Hoc est enim quod ab initio erat, omnipoiens et aternus in divinitate
 : : , :

893 VEN. GOD^FRIDI ABBATIS ADMONTENSIS 524

»ua permansisset. UnJe bonilalem snam , qua nos A 447 ^erccnarus autetn et qni non est pastor.
creavil et reJejnit. bjn-.iro se nominandi) pjsl^re.n cujus non snnt ova propria;, vidct Inpum venienle;r\.

comniendat , iit nnusfpiisrjus Ins ad^nonealur vtr- Fit plerumqn; ut mercenarii, col ipsi non recie 1

b.s qualiter bonit.Ui ojus bonis operibus resp )nd;at. vivant, subditlstamen legem rfcte vivendi praepo-
Eg) iwn, inf|tht, pastor bonu$. Botii pastons est nant, quoriim vita, licet non sit imltanda, qiise ta-
odioium p:)scendo, adaquando, a morsibus bestiaruiu men recte dicunt el pr.ccipiunl, nou sunt conlP"^-
defendeiido, curam gererc oviuni sibi commissarura. ncnda , qucmadmodum discipulos suos ipsa Ve-
Pastor erg(» il!c, smnmc bonus oves pascuae sujf ritas adnionuit, dicens : Super cathedram Moyii se-

qu.-E nos sumus, spirilali el corporali passione qu3- deriint Scribce et Pharisai. Qnae dicunt vubis, fa^
lidie pascerc non desinit, simul(ju5 a morslbus be- ciie ; qu.v verj illi faciunl, nulite fr.cere (Matili. xmi,
stiaru.n, id esl a lcesionc malio'norum spirituu.n 2). Scribje qnidem cl P .arisaii legem in synagogis
proleclione manus suae protegil el defendit. Qui s.iis annvntiabant et docebant , quara tainen ipsi
etiain, in quantum o;es suas gratuila bonilalc di- niinime ohservabant. Quorum imitslores mcrocnaril
lexcrit, verois seiiuentibus palcrilcr insinuans ait esse probant-ir, qui, quod recte praedicaverirt el
Donus p.istor animam suatn dat pfo ovibus. Ipse dociierint, inale vivendo deslruunt. Yidet, inquit,
q'i'pp3 soliis veracile.r bonus animam suam pro re- B lupum venientem, et dituillit ove$ et fvgit. Veniente
deinplione oviuin suarum posuit, non ut sibi:net- lupo merccnarics fugit,dum, *iicut bealns Gre;;orius
ipsi gloriam acquirerel, vcl augcrcl, sed ut hoiui- ait (35) : Quibuslibet putestalibus male agenlibus ra-
nein, qui perdit.is erat, ad regnum coeloruni revo- tijnis libera vcce contraire vteiuit. — Lupus ergo
Caret. iNam ctsi aliqni crant,b")ni pastores, vt vide- rapit, et ovcs dispcrgit, ({iiia, dum ab iir.p.is lona
licet Pelrjs el Paulns, colerique apostoii el apo- spirilalium dissipantur et subsidia vit?e sul,trabun-
stojoruiu iinitniores,. qui sollicite ovium suanira Vur, oves nonnunquam dispsrguntur. Sed jam Ke-
curani gerebanl, non tamen pro eisdem ovibus sine demptor nosler, vcriis cl bonus paslor, dileclionc.7).

respectu 448 propriae mercedis laborabant. Si qua oves suas agnoscii el diligil, itcrata tcpel.iione
euiin laboris sui reiTiunerationem a Domino non conseqi:enter innuil:
«xspectassent, lar.tos labores, tantas persecutiones Ego ium, inqiMt, pastor bonus, et ccgnotct meas,
non sine gravi t;cdio tolerassent. Qiiis unquam pa- et cognoscunt me mece. Ac si pslentar disfat : Oves
stsr, licet bonus el sanctus, tantas pro ovibus suis meas pro quibiis animam ineam p;)sui, quas sa?.-

euslincre posset p:>ssionura injurias quantas ille, gniiie raeo redemi, tajJi paternae chariiatis aileclu

cura esset Dominus omniuai, in forma servi appa- agnosco ct diligo, quod sive sub pastore sint, siv«

rens sjstinuit, dum spvita, colaphos ct flageila pas- sub inercenario, sine proteclionis lueye auxilio nun-
sus, el ad ullimum inorie turp:ssima condeiiinatus, qiiam eos ne.que hic, neque in fuluro, derelinqiio.
in medio duorum latronum crucifixus et lanceat-js El cognoscu7it me meiv ; elenim pastorera et Re-
pependit ? Et quia in omnibus his lolerandis nullus demplorem suum cognoscunt , quia non ine.-cena»
eum imitari valel, in pri o pastore Ecclesi.Te, Petio rium, sed mc verum pastorcm sequcntes vcccm
TiJelicet aposnlo, fornam quamJam bonis prae- nieam audiunt. Q-ii verc oves Domini sunt, vocem
scribit pasioribus, quara imitari debeant, quem re- ejus per internaai inspir.ilionem alloquentem au-

siirgens a mortiiis, an sc (jiligerel tertio interroga- diunl quia plerique, si sub i»cicenan;> sur.l. r>i> eo
y\t, cui irina rcspor.sior.e amorein confitenti tertio fugienles, Palrem et pastorfciii animarura smrura,
pascendas oves suas comracndavit. Ideo fidoli pa- sub quo salvari possir.t, humililef quserunt. Me au-
srori Ecclcsia; ler Dominvs pascendas oves siias tera durum el grave videaliir ovib*-'S Domini ixiia-
commertdavil , trinam pastionein, praedicalioneni, t:or.e ver;y r;uuiititatis et ohedier.t:^ vo<o,j:; cju»

operationem, orationem, qua bonus quisquc pastor se^ui , formaMinobis in seraetipso prxscrlber.sait

gregem sibi commissuin pascere debeat, pncsigna- 443 '^^'^*'' "*'"' '"* Paler, et ego ag:.t<,cu Pa-

it. Hac irifana paslioae paslor quisque oves Do- p trem, et ani-.nam r.xeam pono pro cvibus ir.eis. ^Mod
minicas pascere siiidont, ut. quos verbis ad bcne ideni est ac si dixissel : Sicut ofo, licol Patri cc^
agendum admonet, bonis cxemplis instruat ot in- qualis, coaeter.i:is. coomnipolens pr» ejus .^ilediine
forinet, et ad ii;«c ( q:!od polissimum est) assidua intantum mc huauliavi, quod formaia servi ccti-
oratione adjuvare non cessct. Naiu sunt nonnulli, piensproredeniplioneovium mearum anir.anj ic:«am
qiii nec per pr.i>.dicationcin , nec opcralioncrn ad dedit, sic qui oves me;B sunt, et esse voliir.t, eam-
melioreni vii.,»ni possont informari; quos necesse dom inihi dilecliouom rependere detei.l, cl ir.cae

est oratioiiuiii sudragiis , ut in luclius prollciant, diloctionis caus:i humiliari sub obedienlia non re-
apud Deiim adjuvari. Sed quia prxscivit Dominus fugiant, et, quanlum possunl, proximis in vcra cha-
multos in Ecclesia non veru!» pastorcs, sed inerce- riiate prodesse studeanl. Vere enim proximiim dili-

narios futiiros esse, qui locum non mcrtlu.n p.i- , gcro cognoscilur, qui summopere ca admilterc ca-

storis habcrcnl , ct non pro lucro aniiuarum, sed vet, in quibus eum offendere vel contristari valet.

pro solis lerrenis commodis laborarei.?. subjuniit Sic diligeniem nos Kodemplorem noslrum dilijrere

(liceDs dcbcremus, ue in aliquo oculos niajestatis ejus of-

(33) 3. Gregor. loc. cit. ad not. 32,

 ;

StH noMu.i/i; iiomimc.ai.es. 32«

friulorotiniii, qni not diliplt' non iii nlit|iia Miiiiict- \ In iiur rrvrrn ovill unui trll pattcr, liiimiliialit

i|)sir» ntililalo , icd hoLi Kialii.li; •nincralioiiin rt innoi i'iil .T au< tnr, «l i|ii.ili»niiiqu«^ %A pra:'.itiia,

hw.v tioiiilalr. Nuiu iiiiod lioiiio lioiniic-iii liili^il, ipi)'liiiirii pjhtiir ilii rr.l priiiniH rt •uuiitni*, i|ui

•ti.iiii |>olina qiiiiin UerinH iilililalrin (|i'irril , (|nl Mipradii tJK ovrt inn irrnli:i' rt p'rnilrntix init4.-r^

rliaiii Hi pluH liilig.MiR, iiiiiiiiH hi^ diliHi roiiH|)i(>il, uiii- (-(iidiici paM-it rt gutN'inat iii aiiiina rt torporr.
niiiin rilins ali ro i|iirni ililniiil avriiil. Si rr}(o noH- I!a''r div.nr iiiiHrralionii opcra Pi-trun apoHlolut
nirlipsos tniiloprn' dili|{iiiiii!i, qiianto inagiH Driiii iiotut in Li'1 tinii« li<id.rrna. t.rulii, iii(|iiil , ali-

in oninilins rt Hiiprr oiimia r»l (liligrndiis. a (|iio id {uiindo lirul tnei errantf», red cmvtrti eilii iiviic

qnod ardrnlrr diligiinuH, arrrpimu», aniiiiani vidr- iid paitorfni ft epitcu]m n aniniuruiit tciirarum ( 1

lirrt el rorpu». Sri|niliir :

I'elr. II, i5). Ycrha hxc t.ini .niioi rnl bat quam
/•'< oliiii ovvs liiilic >, quir uoti itiut fx lioc ovili pd-n li-iUil>ilH nplo roii;{riiiiiit, (|iiia [•o-iiitri.toi l:()C

fl illns oporlct tne luiiliiccf, ci voccn mcam i.tulicul. iiiodo orci erraules rraiit, qnod oniiirni vitnn Hiiniii

Qiiusi pi(>pri.r ovrs ClnisL/ Jii(!;ri rncrni!! , intrr III vanit.itil.U8 ba'Ciili transr^i-rant ; innocrnlrs vrro
quos natus, iirliitiis rsl rl rnnverHatus, a quilius niliilonrniiAnvcRcrraiitrs rneruiit, qiiin (artain 450
rtiain pnss;isrt rrncinxits. Ati(v vero ovts, ul expo- in se Dci niiHOricnrdiani iion rognovrrunt, i;cc pio
sitorrH dirunt, lidrles sniil, (|iii do p-util talr nd 11- II coiisorvata iniiocciUia (li;;nni Dro (;rnlias rgrnii.t.

dcni vencniiit. rossiiinus rtiani alliori scnsii pcr brd p.)st(|iiani ita, ut pncdixiin.is, iii ovilc Chr,&ti

i\e% Clifisli innoreiilos, et pcr niias uvcs p<rnit(*n- convcnoriiU, et vcra liiiiiiilitatc ct chnritatc coadu-
Irs intrlligorc, qna» tnisrricorditrr iii ovilc snnin n:iti ruorint, tnnc (|tiodnminodo ad pnstorcni et rpi-

dignaiur nddiirore. Nam siint noniinlli, qiios iii tc- scop'.iiu nniinariim siiaruni ronvcrsi laudant ct dili-
nera adiiuc ;cl;Ue a 8;eriilaris vila^ rorrnplionc Do- giint fnrln in se iiinj;nn'.ia Dri.

minus sep:uat, rt iii spiril:iii convcisatioiie a cri- Ueiio (jiiidem Krdrmptor nosler episaput anima-
lulniilibus prccntis cuslodil et observat. El lii tales rtim nosirarum dirilur; quia rpiscopus iU^crintert-

jtcoptor in oceatiain vilx* noii iinmcrito Chrisli di- d.ms ii.terptelntiir. Priusquam homo in iilero ina-

cuiit:ir ovos. Et econtra pjcriiino s.iiil qui omne tris cont-ipiutur cl forniet:ir, ocrullo di pensationis
lonipns vil;c suae iti vnnil.^.l l.ns ct illciebris s;vculi swx consilio intendil qnid dc homiiie ct cimi hoinine
consnmnnt, quos diiin pc iiilernum visiialionis s'j;e faclurus slt, quoniodo innoccnlem et poeniunl'. m
graiiain a via sua mala rcvocaver.t cl iti ovile san- salvare Trlit. Novll ipsc cogn'tor omniiim mon-j. el
ctje conversnlionis adduxtnii, ovcs 449 f-^fisti qualitnles singu'orum, el secundnm id quod iini-

per vcram d.ciinlur pivallciiliam, sicul iili, dc i|'.ii- ruiquc expcd t, vocalo;ic:n ct convcrsaticnem ip^o-
bua supra diiimus, ovos per veram vocaiUur iniio- rum dispnnil. S inl eiiiin n.')nnulli, qui si ptin el
centiam. Hi vocem ejus aiidiuiu, quia hoc quod imii.acuiiili in infai:tia ad spiritalo proposiluiu vo-
ipse discipulos discerc a se pnccepit, quanluin ipso careiUur, alios despiciendo supra se exlollerentiir.
adjuvaiUe possunt, factis iiviplere conlenduni. /)i- El ideo hos talos ipse scientiarum Doniinus graviler
sdle, inquit, a me quia v.ilis sum et liumilis corde u^nnunquam lapsos per pacnitcntiani cle.i:en;er re-
(Matth. XI, 29). Non enim dixit Discite a me quod : vocat, ul post lapsum conversi liuiniliores et fortiores
in crucis pnlibulo pro v(?stra saiute pcndeo. Sed, fiant. Sunt etiara alii, quossi vanilatibiis sscculiim-
post positis oninibiis passionis suac laboribus. solum plicari permilteret, vlx aul niillntenus ab amore sae-

l^oc eis excmplum proposuit huinilitatisetpatientix, culi anmum suum retraberent. Et hos talcs, sua prje-
1 1 qui vcre discipuli ejus voiunt esse, patientes sint vcnienle iniserlcoi-(iia, ab ineunle Ktate usque ad lir.em

ittiurailes corde. conservai in innocentia. Ila ergo past,;r et cpiscopiis

De his talibus, innocenlibus, inquam, et pfeniten- animarum nosirarum singiilis q<.jibus(|uc salvaudis
tibus, (iet unum ovile, unilum sci.cet et in prolunia supertniendit, qua convcrsione quo ord t}c tara poe-
cordi^ bumilitate, quia humilia de se sentiunt, et nitPiites quam innoccntes vocindi sint, et dum in
honore invicem prsevenire contondunt. Oves quippc p ovile suum eos adduxerit in charitate ferventes, in
p(Bnitentiura, dum laborcs, jejunia, vigilias ca.-tcia- huniilitate invicem obcdicnles tam visibili quam in"
qiie virlutum opera in ovibus innocentiuui conside- visibili pastioois s-jai gratia pascit nos ct reficit.

rant. in eorura comparatione se vere peccatores Et quia nos sumus oves pascuae sux, quos ia
dijudicant, et ideo niagis magisque semelipsos hu- ovilc suura dignaius est adducere, tcla cordis inlen-

miliaiu. rcomra ovc" innocenlium, duin humilila- tionc v(K'em ejus sic sludeamus audire, ut conccr-
lem et dignam satisfactionem in ovibus pGsnitenr des charitate. subjecti in humililate ita in prajsenti

limn atlendunt, se nil boni egisse, se in vacuura (julcedinis suai pabulo pascimcreamur, ut quaado-r
laborasse conqueienies, humililaiem et perfeclionem que ad aeternse salielatis delicias perducamur. U
illorum imilari conteadunl. Hac mutua humilitatis ipse prxslare dignetur Dominus noster Jes'js Chri-

contrntione dum invicera innoccnles et poenilcnies stus, qiii cum Patre et Spi: itu sancto vivit et rcgxat

hon'>re se student praevenire, non incoagrne dici per omnia saecula saeculorura. Amen.
valet quod sit uiium oiile, quia in unitale humiiita- 451 H0M1LL\ XLIX.
tis sibi mutuo concordant, et unaniini cbaritate se tr( DOMINICAU 111 POST PASCUi PRIIIA.
invicc ji submiltuo: et bumiliant blcdkumy etjam non videbitit tne, et iterum modi»
 : , : :

3-27 VEN. GODEFRIDI ABBATIS ADMONTENSIS 528

eum, ci videbiiis me, quia vado ad Patrem {Joan. A dicum enim 'dictum esl a modo. Ideoqiie cnm dicit
XVI ).
modicum, mudum quemdam, quanlum video, nobis
Quia Dnminus ac Salvalor noster vidit et praesci- ostendit, sine qno nullus hominum salvari polerit.
vit dc corporaU sui absentia discipulorum animos Est enim, ac si dicat cunctis quos praedestinatos ad
non mcdiocriter pcrturbandos, praedixit et prssigna- vitam miscricordia sua salvarc dcsiderat : Yos, qui
vit eis in his sacnc evangelicje lectionis verbis pas- iramodici hucusque fuistis, dum immoderate vi-
sionem, resurreclionera suam et ascensioncra, ut vendo peccatis peccata sine modo addidistis, jam
qui de temporali cjus morte turbandi esscnt, audita modtiin aliquem 453 in peccando habetecohibendo
resurrectionis ct asceiisionis ejus gloria liaberent vos a viliis, quibus sine modo hactcnus inservire
unde consolari possent. Recte autera ait Sed primuni istud modicum, quod pos-
studuistis.

ilodicum, eljam non videbilis me. Ab illa enim sumus nominare conversionem peccalorum, licet
hora, ullima videlicct coena sua, qua lijec eisdem sit via salutis humanx et inilium, necdum taraen
discipulis suis loculus est, modiciim erat tempus, vidcndiim se homini Deus repromittit, donec ad se-
quo euni non videre inciperent : Tenlus enim nocte cundiim modicum proficial, per quod cor conlriium
illa a Judseis, ct in craslinum crucilixus, niortuus et huniilialum figuralitcr designat

et sepultus, corum sublalus est aspectibus. Sed et ^ Et iterum modicum, inquit, et videbitis me. Hoc
ilerMm modicum, ct viderunt eum, quando die tcrtia eliam insinuari per Psalniislam videtur, cum dicil :

resurrexit, ct pcr dics quadraginta, quibus in lioc Declinua malo, bonum {Psat. xxxvi, 27). De-
et fac

mundo post rcsurrectionem snam mansil, quando clinare a malo, quod est primum modicum, homo

etquomodo voluit eis apparuit. Quod autem ad- pcccalor polesl, sed non statjm ad facieudum bo-
junxit : Qnia vado ad Palrem, per hoc prx'dixit cis num suflicit, donec miseranle Deo iierum modicuni,
mirabile sacramentum asccnsionis sua^, qua explcta quod divimus cor coutritura, adeplus fuerit. Nam
dispcnsatione mortalitatis in assumpla humanitate postquam per internam confritioncm vere cor hu-
aelernalitcr regnaturus erat cum Patre in co^lis. railiatum fuerit ad faciendum bonum, homo .nntca
Quia vcro ipsi, utpole carnales adliuc ct infirmi invalidus convalescii, sicque per veram humilita-

nihil horum intelligere polerant, subjunxit adhuc tem confortalus ad visionem Dei proficit, ipso D»-
et ait : mino teslanle, qui ait Beali mundo corde, quoniam
:

Amen, amcn dico vobis, quia plorabilis, et flebitis ipsi Deum videbvnl (3/fl«/i. v, 8). Et recle cor hu-
vos; mundus autem gaudebit ; vos autem contrisla- mile cor mundum appellatur. Scriptum namque esl

gaudium p Immundus est ante Deum omnis qut exaltat cor

bimini, sed tristitia vestra convertetur in
Plorabant quidem et flebant doiore ina^slimabili suum. Ad hanc autem cordis munditiara, in qua
quando eura , quem pra; omni mundo diligebant vere Deus videtur, qualiter homo perlingcre valeat,
proeter quem solum, nullum in hoc mundo gaudium licet obsciire, pcr Psalmistara Spiritus sanctus iu-

vel laetitiam habebant, nec habere volebant, com- 8inuat : Mijrrha, inquit, et gulla, et casia a vestimen-

prehendi, ligari, 452 flagellari et ad ultimum cru- tis tuis {Psal. xnv, 8). Per myrrham carnis mortifi-
cifigi, mori et sepeliri cernebant. Mundus autem catio, pcr gultani cordis humiliatio , per casiam
gaudebat, quia perfidi Juda;i, qui mundum plus quam mcntis accipi potest coniemplatio. Per veslimenta
Deum amaverunt, in raorte ejus laetati sunt, quia autcm Dei Scriptura sacra accipilur, quia sicut
memoriam ejus pariler cum vita seexstinxisse puta- vesiiincntis liomo tegitur, ne nudus appareat, sic

enint. Sed tristilia amatorum Christi versa est in quodammodo Dcus et .sensus divinus sub velamine
gnudium, quia qiii moriente eo incredibili dolore sacix Scripturx abscondiius lalitat. A vestimentis
afllicli et contrislati sunt, agnita ejus resurrectione, etenim Dei myrrha, et guita et casia procedunt,
visa excellehlissima ejus ascensione indicibili gau- quia ex Scripturis sacris horao conversus instruitur
dio repleti sunt, lcstante beato Luca evangelista, quali studio carnein suam cum vitiis et concupi*
qul ait : At iUi adorantes regressi sunt inJerusalem D scentiis crucifigcudd mortificare debeat ;
quod est
cum gaudio maqno, et erant semper in templo lau- vere myrrha, qua; vere hominem a putredine vitio-
dantcs ci benedicentcs Dominum {Luc. xxiv, 52). rum eraundatum in Chrislo vivificat. Post myrrham
His breviter prxlibatis etiam aliam adhuc mortem ponitur gutla, quod est cordis humililas : Quanlo
resurrcctionenrqiie cor(iori8 sui , sancta; videlicet eniin caro 454 (Qorlificata dcjicilur, lanto mens
Ecclesia;, cujus capul ipse est, intelligendam pra- humiliata ad bonae opcrationis studium accendilur.
posuit. Docet enim nos eisdcra verbis qualiler mori Post myrrham et guttam ponitur casia ;
quia per
et resiirgere in hac vita debeant qui discipuli ct cariiis mortificationem et veram coidis humiliatio-
raembra ejus dici et esse dcsiderant. nem proficit horao ad suavissimam mentis conlem-
Modicum, inqiiit, et jam non videbitis me, et ite- plationcm. Quia vero durura cst homini ei diflicile
rum modicum ct videbitis nu, quia vado ad Patrem. sic raortificandu ct humiliandocarnem suam despi-
His sane vcrbis, licet obscura valde cl intcllectu cere se ipsum Dominus, qui pro nobis ct myrrha
dinicilia videantur, rertc nobis leterna Dei prxscri- et gutta fieri voluit, nobis ad exeinplura proponit
bil Sapiculia qualiter hi qiii peccando criavcrant, dicens :

n viam justilix benc vivendo rcdirc debcant. Mo- Quia vado ad Patrem. Guita namque factus est
 no ll<)Mi:i I I. DOMIMCALKS. 750
DominiiH parviiliiA pro nohis inratiR naHrcndo, inyr- A intrrroKiilio chI liiiiuilit pro oadnii ignoianlij» «wa
rlia farliiN CHl in iiMMinipl:) pro iioliiN liiiiniiiiilut» cKciluto coiitiiiiiuiida .id l>i iini oratio. Nitni qiiid
mnriiMulo. Ncc injiiHli^ ndvcntns t.lnisli iii <Mrni' aliiid vcri DiMiiiiii discipnli fuciiiiit , duiii i|iia«i

giitliv ('t>iiip:ir.iliir. ^aiii sii nl ^iilla luui iiiiiHii iini dcrclicli u l)co iiullo (iirpoiiK lalxirr , iiulla cor-
<]iiiitdain csl iii <'oiiiparationr iiiuKiii fliiiniiiiN, nic (liH dcvotioiie ad graliain diviiia: dulirdinis p<*r-
liunianilUN (-lirisli parva valdc n>K oral, ad loinpa- tiiiKcn! hd poHiM' ('onKpiciiint , iiiHi qiiod siipplici
rationcm iiiroiiiprolMMisiiiilis rjiis diviiiilatis. Iiziliir cordc cl voic Doininn claiiianl in orutioiie : ijui4
quiciiiKiiio hoic f;iilla;, Doi tilii|U(' riiigcnilo. pio ^st Uiur quod duit uvbii, niodicum ? Ac ni dicaiit :

liuhis lioinini facto ,

pcrTcct^^ .scipsiitn l.iiiiiiliaiulo Doioinc, cssciilialilcr iiiiscrii (irs 456 ''^ l'Oiie,

ooiiforinatur, (]uiciiii(ju(* inyrrliaiii haiic clcctis.si- quid c«l hoc qiiod de inclTaliili liia diilccdiiie nobit
inain, inort licaiido in sc vilia, iiuitatnr, inco procnl dicilur qiiotidicy Doco iioh, Domiiic, nolilj tiia boiii-

duhio idcin Dciis cl houio ad Ptitrnn ritdil, diiin l:ilc, fac iit cvperiainiir iiilrinf«c( iiHijiiidNil niitdicvm,
«Mini pcr visilationis sii;c Kr:>ti:iii! ad fasli(>iiini siia- el ilernm modicuni ,
qiiod audiiniis extriiiHoi iik ,

vissiuui: (-onlcinplationis biislollit, ((iKn siguilicalur siiic quo .'^d visioiiis lua' (^raliaiii pcrtiii}jcrc iiou

per casiain. Noc lnjnslo casia*, qnai csl arhor aio- possimiiis.
inalici, <>t non nisi in locisliuincnlibnsnascilur, coir ^ y'esciinus quid loquilvr. Nihil nobih audire extc-
tcinplalio assimilatiir, (iiiia iiohilis il!c Inunor lacry- riiis proilcrit, si liia nos Rialia doccrc iulriiis«!Cii»

inuruni, qucin coolcniplalio nuiilis ilc lcrra cordis dcsicril. llujusiiiodi oiatioiicni quia libcnlcr aiidiat
«liclt, diversas arboros, (jua' sunl divcrs;c virlutes, et ciaudiat Doiniiuis, coiiscijueiilcr cvanjfclisla oslen-
In cordc hoininis crcscero facil. dil in conseiiuenlibus.
Et congrue (luidoin ivia liaT vcrlia PsalinisUc Iri- Cognovil nutem inquil , Jesm rpiia volebanl eum
'hus snpra diclis vcrhis Uoiiiiiii convoniuiil. Pcr pri- inlcrrogare ct di.iit eis. (^Oijnosccrc Jcsu c»t ajipro-
•muni cnim nKulicuni sicnt pcr myrrhain iiiorlirK^alio barc ct diligcrc Jcsu. Nam rcvcra oiiinos illos dili-

carnis; per ilerum vmlicum, (|nemadinodum et per gi<, qui pro salute sua sollicitantur, qui pro igno-
|[nllam , huniilitatem designat eordis. Quod vero ranlia Dei, qnam in senictipsrs depreherdunt, fre-
<licil, quia vado ad Pairein, sicul et per casiam, quenler eonlrislaiilur. Intcrrogure hominis f sl de-
'Hientis osteiidil coiilemplationcni, sidcraie hominis. Illi verc Deum interrognnt qui id
Per eadcm cliain verha evaugdica rectc Oralio quod de ^nrilalis scieiilia perlcclionis intriiisecns
liodierna illuminalur, 453 i» *l*>->
poliniiis, nl er- decsse sibi conspiciunl, precibus et lacryniis et dcsi-
raniibuSy qno in viampessintredircjuflilia',verha-f deriisomnino indefessis siippleri in sepcr niiscricor-
4is lumen oslendalur. Yia elenim jiistilix esl morti (jiam l)ei desiderant. Hoc desiderium Jesus cogno-
(lcatio carnis, iHinen verilalis est liumiiitas cordis. scit, quia in eleclis suis approbat el diligil.

Pcr liu;c diio recte liomo salvandus illuminalur, ut, De lioc

Dixit <i« : quaritis inter vos quia dixi
ea qua' Chrisliano inimica sunt noinini respuendo, Modicum eljam uon videbids me, cl iterum modicum,
tlecliuarc a malo sciat, el ea quce sunl apta sectando, el videbilii me. Dicere Dei est suscitare Dei ; quia
facerc bonum valeat. Quicunque igitiir bis graJibus cor quo aliquod bonae volunlalis Tesligiiim,
illud, in
inanu grati% in spiritali vila piovebilar, bcne cum aliqnod coelesiis paUiaedesiderium deprehendil, ad
«0 cujus membriim faclus est dicere potcst, quia niagis et magis desiderandum se suscital cl acccndii.
vado ad Palrem. Ad Patreui eniin cum Deo in Deo De lioc quariLis^ inquit, inter vos. Ac si dicat : QuW'
vadit, dum lerrena quaque et caduca penna con- riiis, ct loto cordis desiderio ad boc suspiralis, ut

lemplalionis transvolans, solis coelestibus iniendiu modicum islud et iteruni mudicj.m, de quo dixi vo-
Sed quia talisest vicissitudo humanse uuitabilitatis bis, agnoscalis, hoc est ut scire possilis qualilcr me
€l miseri», quod is qui inodo per occultam supernse per dulcedineni visitalionii meae vobis praseutem
visitationis gratiam suaviter cum Deo obleclatur et observare, quibus raeritis recedenlem et gratiam
Teficiiur, modo, subiractavisitationisDeidulcedi«e, D meam vobis subtrabcntera revocare valeatis : talem
iu quamdam Dei et sui ignorantiam relabilur, apte desiderii vostri inquisitionem quia approbo et diligo,

subjungitur : viam, qua ad hoc pervenire possitis, vobis oslendo.

Dixerunt ergo ex discipulit suis ad invicem. Disci- 457 A.men dico vobis quia plorabitis et febifis

puloram nomine spiritum , animara et corpus ho- vis,mundus autem gaudebit. Ac si dicat Mundi et :

rainispossumus accipere. qui dum se sub discipli- raundum diligentium est inaniler extolli et gaudere,
oara Domini recle vivendo colligunt, nec tameu ad vesirum esl plorando etftendo ab inani eorum gaa-
desideratam divinse agnitionis et dilectionis duloe- dio abstinere. Gaudium mundi in duabus causis
dinem pervenire possunt , ista siue inlermissimie maxime subsislit, scilicet in voluptale carnis et vo-

veiba ad invicem conferunt : luntate coriiis. Et quia pauci sunl qui in duabus Iiis

Quid est boc quod dicit nobis : Modicum, et jam rebiis non peccaverint, quin aut corpore ea quse vo-
non videbitis me; et iterum modicum, et videbitis me, et luptatis sunt, delectabiliter possidendo, aut non pos-
quia vaio ad Patrem ? Quid est quod dicit, modicum ? sessa corde, id est voluntate ardenter desiderando,
Duas hic posuit interrogationes. Prima interroga- a via verilalis non erraverint» duo nobis verus noster
tio esl propriifi ignorantioe consideratio , secunda raedicus Chrislus proposuit medicainiua ,
quibus £%
Patkol. CLXXIV. 11
 : : : :

m VEN. GODEFRini ABBATIS ADMOXTENSIS 33i

ea. qua? voluplate oarnis voluiitale cordis toinniisi- \ aniina, parto puero, pressuroe, liuuiilitalis videlicct
HVrts, saiicuHis criiiiina : Amen, amen, inquit, dico et afllictionis, oui sc causa pariendi pueruin, spiri-
rf>bii quia pLcrahitis et flebitis vos. Ploraliis per- tum videlicet salutis, ad boram submiserat, quo-
linct ad corpus, (lctus ad cor. Et ost quasi dicat Do- dammodo nou meminit, dum, post tempusorationis,
niinus cunctis ad perfeclum tendentibus : Quidquid immemor conccpta? ad boram interna; dulcedinis
contra reciitudiiicin praeceptorum ineoruin corpore ad pristinam levitatem animi inconstantiam rever-
commisistis, coiporali labore el prcssura evacuabi- titur. Sed undc boc?
tis; quidquid corde ea qite mundi sunt illicite desi- Frepter gaudium, quianatus esl homoinmundum.
derando deliquistis, non nisi amaro cordis fletu pur- Ideo utique non tneminil presmra:, ideo oMiviscitur
gabitis. Ilujusmodi autcm Doniini consilium curn visitationis el dulcedinis supernx, quia 459 l^onio
amatores ssculi Iiujus haud facile rccipiant cum ,
est, et bomo natus, hoc est radicatus non iu coelum,
gaudere et inaniter c\tolli potius quam hoc mo^o sed in mundum. Sed quareautquomodo, qui mundo
plorare ef flere desiderent et appetant, apie subjun- renuiitiavit, horao ladicatus in mundum dici po-
ctum est terii ? Etenim qui ira, odio, vel invidia adbuc iii-

ifundus autem gaudebil ; vos aulem contristabi- Irinsecus dcvastatur, qui pro meritis suis non coe-
mini, s^id trislilia vestra vertetur in gandium. Ae si ^ lestia, sed terrena quserendo humanis laudibus de*
dicatur : Gaudet quippe mundus gaudio, cui sempi- lectatiir, licet a mundo separatus sit, homoin mun-
lernus succedit luctus. Vos aufem, qui ad 'ea ten- dum natus, inmundum radicatus jure nomijiatur.
dilis gaudia, quibus dolor nullus succedit vel tristi- Igitur qualiter nobis contra hsec vigilandum, do-
lia, seraper hac in vita contristari, semper corde el cet nos beafus Petrus in Lectione hodierna, qua
corpore oportet humiliari. Sed tristilia vestra verte- dicit : Obsecro vos tanquam advenas et pereyrinos
tur in gaudium. Trislitia electorum Dei, quae vere abstinere vos a carnalibus desideriis, quce militant
secundum Deum est, quae, juxta Apostolum ,
pani- adversus animam (/ Petr. ii, 11). lUa desideria.quse
tentiam in salutem stabilem operatur {I I Cor. vii, 10), ad apcrta carnis flagitia hominem illiciunt, non so-
tnnc vere vertitur in gaudium, quando, post mcero- lum can;fl/j« i/esfd?i ia nominantur, sed etiam ea qua
rem verse humilis poenitentise, Deus hominem suse ad appctitum laudis humana;, ad iram , vel impt.-

visitationis dulcedine intrinsecus consolatur. Hoc lientiam cor improvidum emoUiunt et dejiciual
sane gaudium in exordio lectionis hujus suis humi- Quicunque igitur advenas et peregrinos in boc
libus 458 repromitlit, ubi post modicum el iteriim mundo [se] cognoscentes, ab hujusmodi desideriis
modicum ait, el videbitis me. Illud sane gaudium, se abstinent, quicuuque, juxta prsedictam Domini
quod cx interna Dei visionc intrinsecus concipitur, senfentiam, plorando et flendo in spe futurae beaii-
cmne gaudium cxcedit. Per illud cnim cor contrista- tudinis in bac vita se dejiciunl et deprimunt, bo-
lam in Domino non solum consolatur sed in ipsa ,
rum ipse Dominus noster, sine quo solatium nul-
etiam cousolatione ad videnda et cognoscenda muita, luni est, et in praesenti consolator, et in futuro
qua;antea incognita fueranf, illuminatur et subleva- erit remunerator. Unde subjunxit et ait

tur, Adcpto siquidcm lali gaudio, gaudio videlicet Et vos igitur, iiiquit, nunc quidem tristiliam ha-
divinae coulemplationis , qualis ct quauta cordis betis. Iterum antem videbo vos, el gaudebil cor vc-
corporisquc custodia adhibenda sit ,
per subjectain strum. Ac si dicat : Vos quidem nunc tristitijm habc'
similitudinem docerc videlur, cum dicit lis salubrem, videlicef contritionem profundse^GO
MuHer, cuni parit, Iristitiam habet ,
qvia venit humilitafis, sed sollicita meiitis (iustodia curafc nc sil

kora ejus. Mulicris nominc raollem ct infirmuin homo nalus in mi\ndum, nc post conceptam intcrnae
homincm possumus accipere, qui tunc quasi parere dulcedinis grafiam ad inania hujus muiidi gaudia,
dicitur, quando aut commissa deflcndo crimina, ad ea quae milifanf advcrsus anim^m desidcria
aut ad ccelestia suspirando gaudia, aliquidquod gra- animo recurratis, scd in cadem cordis corporisque
tum Deo sit et accepfabilc, ex utcro cordis siii pa- p humilifate constantiaque perseveranfes, solis cceles-
rere nititur. Ad talem dum sc pranparat partum, tibus intcndatis. At si duriim vobis hoc vidctur et
Irisiitiam habet. Nisi enim humilifas et afflictio poc- diflicile, attendite quale sit gaudium, quod post fe-
nitenlise piaecesseril, nihil, quod vel Deo placeal, licem hanc perscverantiam vobis repromilfitur in
vel sibi ipsi cxpediat, 'dc cordc suo parere homo pi;i;mium : Ilerum aulem videbo vos, et gaudebit cor
poterit. Quae tamen tristitia cum apud niolles lio- vestrum. Non cnim scmcl vos vidisse, non sulTicit

niiiies stabilis non sif, aple Dominus subjungit, mihi semcl \obisgratiamdiilccdinis nic;eostcndisse,
qiiia vemt hora ejus. Ilora cjus, id est /lorfl talis scd ilcrum ilcrumque vos videbo, quia qiiandiu in
tristifiac non alinndc iiisi ab ipso Domino, omniuin hujus vitac cxsilio '.aboratis, paternae visitationis
bonorum largitorc venil, ox cujus muncre cst ut et consolatione vos rclovabo.
homo salnbriter pro pccratis suis noverilbumiliari, El gaudebil cor veslrum, quia qiianto durius tri-

cf pro cadcm humilitate divinitus mcrcatur conso- bulationum molestiis caro atfrifa turbatur. tantocO'
lari. Scquitur piosius cor vestrura desider.it.'^ dulcedinis mex
Cun aute.m pepererit puernm, jam non nieminit gratia consolatur. El gaudium vestrum nemo lollet a
pre^suro'. MoIIis et necdum fundala in Chrislo vobis, quia gaudium illud meae vrsionis, hic inchoa*
 :

S55 HOMII.I.i; hOMINH.Al ES. 53i

titiii, iii rnliiio pldiiiuK (I:iltiUii' vohis, iilii lnnla nc- \ ml rinimaiii vltilamli nra'i« !>oiiiinii* ar. •••Iit ,
rur»u«
ciirilali', (aiii srciiia |ii<)|ii'iolali* volns sl.ibilicliir, ritixiiiuiii, <|ii.iiiil<» prohaiKli «'jiua n-ccjtt. Uln<l

quud, oiiiiii irislilia, oniiii ailv<M'bilatis Hiii)lala iiio- tnodicum Isaian proplii-ta iiolut, ul*i<'oruiii(|u«:r('lo»a

lenlia, iiiliil voliitt iiiHi u'toi-iia> juriiiiililalisHol<'iiiiiiLM v«-rlia (lcMcriliit, <|ui Clirihti iii cariK; pra-vntiJHi

ct oerla ix-ipi-tnu' glorilicalioiiis iiiaiK-hil Jiguilas, hiispiraliaiit : Modicum ibi, modicum ibi (/la. Aivill,

|ior inlinila s:ccula sa-inloriini, Aincii. 10).

461 IIOMIi.lA !. Ko<'cssc uliijuc liabcl uiia<iii»<|ur I>co dovola auj-

I.N l.AMDl H l)OMINI<:\U SKCUKPA. n»a ul (liliK''iit<T sciiipcr ohhcrvi'!, <•! <|uaiiilo viiita-

Modicum, jam non vidcbilii me,

et iteruiu mo- <;( tioimmiKKa ah^AlliHi^imo veuiat, ct quando itcruin

dicum, t't 1'idcbitis mc iinin vado ad Patrem {Joau.

, suhlrada cain (h'sciat, <|iiia ni Ikm: viKilaiili < ura
XV i). in<'iis ohs<M'vuri' ii<'gl<>.\crit, hainl (liiltiuin <|iiiii (4

rnuscnlis liiijus s<M'ics lcoiionis parii o&l sonnuuis inlcriia: biin\italis oiiiiiiiio <'\pcrh sit. Iliiicc>>t (|uuJ

illius, tiucin in ultiinu oocua sua Salvalur cxorsus cst Elibco pi'lciilc ul spirilus Klix' (liipiox in co florct,

cuui dilootis ct cluolis (iiscipiilis suis, /jui sua digni- Llia» rospondit
talcol o,\colloiilia oiiiuos sonnouos illos suporciiiinct,
463 '*^'< '•><|"''' i'''^^'*, 'luaudo lollar a lc, cril

quos in carno locutiis i'sl Dci Kilius, ila ul iiiillus !• ^/iio(/ ]>cii>,li\ «i uulcmnm vldcrii, niincril[l\ llaj.

evaugolistaruiii, ad hoiio cnpiondiiin vcl coiiscrilicn- ji, lU). I^lia^l\piiiii gcril D tuiiiii Salv.(t<)ris. Elisi-ns

duin ruissct iv'!oncus prxtcr ipsuin scdiiin hoa!uin in pcrsona dcscribilur aiiiina; Dciini &iticiilis. Spi-
Joannoin, <iui suprn poctus illius intorini rocuhuit, ritum F.li.c diipliccin iii sc ficri uniina cxposinlat,
do (]uo tliosauros s;ipionti;col scicnti;o, qui iii codoin quando spiritiiiii voril;itis, spiriliiin iliiplicis diloc-

pccl(H"o Jcsii locondili oraiit, liauriic incruit. tionis, Doi vid(diocl cl prmiini, dari sihi a D:miino
Modicnm, iiiquil Doiniiuis, el jam non ludcbilis dcsidoral, qucin noii alio pacto confcrri sibi posse
mc, ct itcrum modicum, ct videbilis mc. Iii his Do- Doniiaus ioproiuiltit,nisi absccssumojusel rcdilum,
muii vcrhis vicissiludinos ct nuiiahililatos ilke de- sioul di.vimus, sollicila circuiiihpectiuiic invcstigare
l^otaiilur quas fidclcs qu;olihel animap, quandiu cor- clpru-vidorc sliiducril. Posl doscriplas vicissiludi-
pus hoc oDrniplibilo qiiod aggraval porlanl, pat.un- nos, visilalionis videliccl el prohationif, quas aiii:iia

lur. Quibus sludiuin csl froquonter orarc,clquihus patilur, conscqucnli ordinc suhjungitiir :

cune est rcccssum (A. adventuin Doiniui in cer suum Quia vado ad Patrem. Vadit nam((ue ad Palrem
vigdi inentis (Mrcumspetlionc nolare, iUi niiuiruin Dci Filius, quaiido pro auimahus illis, quas, ctsi la;-

vicissiHulincs lias non ignoranl, quotics vijclicct ille ^ lilicat ojiis visilatio, molcslal lamcn vicissitudo, ipso
quem ainaut ^vcr occiiltam suk iu6p'r.itiunis graliain miscricordilcr intcrccdil, ct eidcm Deo Palri se pro

eos oblectel et reficiat, quolies rursus eamdcin desi- salule earum oslendit. Scquilur :

deralissimam visitalionis suie dulcodinem eis sub- Dicebanl ergo e.r discipulis ejus ad invicem. Disci-
traliat. Unde est ilhwj quud sponsa in Canticis can- pulonim nomiiie spiritnm, animam ct corpus ho
licorum loquilur : Fuge, dilecie mi, et assimilare niiuis possumus accipere, qui ad liuc se inlHS et

capreoe hinnulonne cervorum supcr montes uromatum cxterius conferunt, ul discaut maudala Domini juxta
[Cant. viu, 14). Tanlce namquehaibcstioUcagililalis testimonium illud Psalmigraphi : Bonum mihi, Do^
sunt, (luod, quando jam compi'ehcndi et tonfigi mine, quod humiliasli me, ut discam mandala tua
putantur, diclo citius veualorum nianibus elabun- {Psal. cxvm, 71). Illi profeclo qui in gicculo sunt
tur. positi, mandaia Domini discere nou povssunl, q^iia

Quibusnon incongrue Christus, fidelium Sponsus terrenis voluptatibus el dcsideriis supra inodnm
anitn.iruin, comparatur, qui dnin lacrymauti et in- inhiantes, his qua; ad eum ct ad salutem animrcper-
sectahti se anim» 462 occurrens comprehendi pa- tinent, intendere nequeunt. Sed hi discipulorum
ruur, subilo ilerum quasi e manibus avolat, et Domiiii recle nomine censentur, qui inira clauslri

denuo revertitur si loto desiderio requiratur. Quod q sepla se contulerunt, ut expeditum cor et corpus ad
Mtem dicit sponsa : Fuge, diiecie mi, et assimilare discenda pnccepta Domini habeant, ut die uocluquo
raprew hinnuloque cervorum super montes aromatnm, sub disciplina Domini et disiriotioue regulari vi-

non dicit rogando, sed vicissitudines has, quas eam \ant. Nempe spirilus, anima et corpus hominis, qui
fragili adhuc carue circumdatara pali necesse est, vere disciplinaiui Domiui inhsereie noverunt, ist^
Aninuando. Pcr hoc quod ait Dominus, modicum, et ^ine intermissione ad invicem verbaconferunt.
jam non videlntis me, illud denolari credimus quod Quid est hoc quod dicit nobis : modicum, et non w«
aliqnando desideranti se aniinx saam praeseiUiam debilis me, el 464 "£''""> medicum, et videbitis me^
fiubtrahit ; per iterum modicnm, ct videbitis me, hoc et quia vado ad Patrem ? Quid est quod dicit, modi^
innuitur qiiod rurs>JS Deum siliens anima, inlimis cum ? Du3e islae interrogationes sunt admirationes
illum atfectibus, atqoe ipsis meduUis cordis ccelitus quia nunquam fit admiratio, nisi vel ex nimio
.Uapsum suscipit. dolore, vel ex nimio gaudio, iiec aliquid homo
Ei recte modicum ad utruniqne ponitur, quia ni- miratur, nisi quod novnim et rarura videtur. Ad-
minim breve et modicum est quidquid praesentis miratio , qu?e ex magnitudine sit doloris , ii
temporis volnbilitate agitur. Modicam est, quando exercitium periinet tenlationis ;
qucc a-atem C)t
 : ,

355 VEN. GODEFRIDI ABBATiS ADMONTENSIS 55«

luniioconiingil gaudio, tempus respicit consola- A tice suaeconsolalione relevarl. D« ftoc, inquit, flfuor-

tionis. Miralur honio pne dolore, quando, ex vehc- rilis inter vos, quia dixi : Modicum, el jam non vi-

mentia tenlationis, intimi saporis dulcedine sc debitis me; et ilerum modicutn et videbiiisme. Ac si

frustralum esse medullilus suspirat ; miratur rursus elcciis suis ad supradictam inquisilionem suam
prae nimio gaudio, dura rcdeunte supernae gratia vi- intus respondeat Dominus : Quia hac est die noctu-
sitationis dc muUitudinc, exsultat di^inse consola- que collaiio interiorum et exteriorum sensuum ve-
tionis. slrorura, ut scir.*, et invcstigare possitis quid discessu
lilud etiam quod evangelista bis hio ponit : Dice- ci rcditumeo significem in vobis ego formam pro- ;

bant ergo ex discipulis ejus ud hivicem ; et iterum : pono vobis, quam interim scquamini, quandiu cor-
Diccbant ergo, binam, quam dii.imus, respicit admi- pus quod aggravat aniniam portatis, in quo vos has
rationem, quae ex nimio dolore fil vel gaudio, quia vicissiludines necesse est pati.
exteriorum et interiorUm sensuum cujusUbet clecli Amen, amen dico vobis, quia plorabitis et flebiiis
hominis hxc est, nocturna atque diurna collalio, vos.Per ha:c duo verba plorabilis et flebilis, quse si-
quod vel dolent in temporo tcntationis, dura eis dul- niilem habent significationem, geminam intelligere
cedo subtrahitur intima: visionis, vel quod gaudent, possuraus compunclionem unam quam timor ;
,

quando, llconquii sccnte omni impul>;u lentalionis, B poen« et peccatorum producit poeuitentia el araari-

auxilium in se experiri merentur supeinoe consola- ludo ; 466 alleram, quiE de «ternae vitaj et coele-
quoque admiratio pulchre in Yeteri Tes-
tionis. Ista stium bonorum procedit amore et desiderio. Amen,
lamento prjenotata legitur, quando cum nocte rore nmen dico vobis, inquit Dominus, in Veteris el Novi
descendenlc simul manna descendil, mirantes lilii Testameiiti institutionc, amen, amen dico vohis \n
Israel dixerunt Mnnlm, quod significat, qnid esthoc ?
: Dei et proximi dilectione, amen, amen dico vobis in
{Excd. XVI, 15). Noctem inteiligimus praesentem vi- activse et contemplativse vilae exercitatione ,
quia
tam, per rorem frigus tcntatiouis, per raanna sapo- plorabilis et flebilis vos, id est quia vestrura est ut,
rem inlernae comtemplationis. Curn rore manna des- quandiu vivitis, et exmeitiraoris formidine, et pro
cendit, quia post impulsum tealationis homini clecto niei amoris conipiingamini dulccdine.
gratia vcnil intiuii sapori». Ilas igitur vicissitudincs Mundus autem gaudcbit, inquit. Ac si dicat : 3/nn-
interiores et exteriores sensus honiinis in se sen- d}is, id est amatores muodi in hoc ploratu et llctu
tientes, mirantes ut filii Israel dicunt, Quid est hoc ? partem habere nec volunt, nec possunt, quia inanera
duni aut dolent aut conlristantur propter inolesliam hujus saeculi Isetitiam, qua; ?eterni doloris luctu ama-
tcntationis, vel gaudcnt el deleclantur propter abUn- ricanda est, scqiientes, recte pro peccatis suis et pro
dantiam divinaeconsolationis. Post dcscriptas harum setern.^e vittedesideriocompungi nesciunt. Ab hujus
vicissitudiaum species recte subjungitur : sxculi rcprehensibili, imo damnabili gaudio electos
Nescinius quid loquitur. Ncsciunt discipuli, id est suos Dominuscompescit, dum conlinuo subjungit:
spiritus, anima et 465 corpus hominis eletti, quid Vos autem contristabimini. Vos , inquam, quos
loquatur Dominus quia quandiu sunt in corpore meo mancipavi, dum vos a comniuui
disciplinatui
mortis hujus, nunquam discernere et invesligare hominum conversatione et corpore et habitu sepa-
valent pro quibus meritis eosOominus consoletur ; ravi, quandiu in hac vita, quae tentationibus plena
nesciunt etiam, quando tentantur, ulnim ad proba- est, vivitis, scmper et peccatorum vestrorum et mei
tionem vel perditionem eos tcntari patiatur. L'nde amoris causa contristari debetis. Salubrem Aposlo-
quasi dicunt nescimus quid loquilur, cuni pro his vi- lustristitiam descriLens ait ; Tristitia quce secundum
cissitudinibiis conturbati sollicitantur. Hanc sollici- Deum est, pcenitenliam operatur in salutem stabi'
tudinem qiiod Dominus diiigat in electis suis, in lem{/I Cor. VII, IO).Et coniinuo subjunxit : Ecce
conscquentibus sancti evangelii demonstratur ver- secundum Deum contristari qnantam in vobis opera-
bis :
tur solliciludinem, sed defensionem, sed indignalio-
Ccgnovit auiem Jesus quia volebant eum «em, sed timorcm, sed desiderivm, sed wmulalionem
inlerro- D
gare. Cognoscere Jesu est approbare et diligere sed vindictam {Ibid., 11). Defensionem salubris
Jcsu. Cognovit Jesus, quia iolebant euminterrogare. tristitia in hominc operatur, cum homo de his quae
Proprium est nescientis ut interroget, quatenus cogitatione, vcrbo, vel opere se dcliquisse mcminit,
discal a scientc quod nescit. Volttut nimiriim clecti coram Deo digna poenitentiae satisfaclione se defen-
Jesum interrogare, quando omni sludio elaborant dere satagit ; indignationem in illo oporalur, cum se-
investigare quid de eis decernat, dum aut anxiari melipsum per hoc indignari ot despicere incipit
eos permittit tentationilms , aut suis illos attollit quia aliquando tale quid admisit quod eum ab a;ter-
consolationibus Hanc inquisitionem Jesus cogno- nitatis amore separare potuit ; timorem in eo parit,
$cil, quia eam in electis approbat et diligit, cum timereDeum, tiinerc etiara poRuam, quic pec-
Di.rit eis : De hoc quwritis inter vos, quia dixi catis suis debetur, incipit; desiderium gignit, cum
Modicum et,jam nonvidebitis me, ct iterum modi- toto cordis affectu ad amorem ca;Icstis patriic suspi-
cum et videbitis me, id est qiiod facit et permiltit rat , wmulaticnem in eo facit, cum zelo pielatis ar-
eos aliquando subtracta visilationis sua: gratia ten- matus peccala sua vehementer xmulari 467 stu-
talionibus angustiari, ct iterum bealissimae prxsen- duerit ; vindictam in illo operalur, cum omiiia, quae
 p

WT iioMu.ij; noMi.NK \i,r:s. .538

Coalra n<Miiii so; rgitif rfr.ordalur, «]ii<)li(llaiia Itilio- A bi)riiiii niioniiii roii(i'iii|ilai i (-(f'|M*ri(, cl ip^iini Dcuiii,

riiiu Kiioruiiictcrcitutioiic, jcjiiiiioruin, s< iliicl, vigi- ia <|U0 rkt r<'<](iicN, olili\ik(ciis oiiiiiiuiii iahonirii
liariiiii ('toralioiuiiii iiiHluiilia, in iicinotipHo imthc- niioniin in pra'iiiiuiii arrriM i )(irii riuii nieminit
(]nilur. No antiMii cliH-ti l>ci itu Mccnmlniii Uciiincon- pre$tur(r, id cHt doloriiiii oiniiiiiHi,<;unHranii» vdliuc
tristari ahiiorrcaiit, (|iii<l HC(]iialiir liaiic Irihliliaiii, Harciiiaiii |)ortaiiH |iri |»chhu <-st : obliviMiliir, propter
iii coiisc(]iiciilil)tib saiicli K\aiiKclii v(;rbis Doininiiii gaudium, vid>-licct illiid, gnia huinu illc, qni natut
eis ((('uioiislrat : f rat iri NiuriJtirn, jani cu'l<'stiH (lalrix civiii rffiritus
Sed tristitia veitru, iiwjnit, v^rfeiur iii gaudium. viHioiK^ (IrratoriH sui pascitur. PioiMinita crgo Hiinl-

Non (Miiiu (jiialiHrnuqno tritlilia, (]ua> de vaiio do- litiidinc d.' nuilicrc DoininuH Huhjiinsit :

lorc con< i|)i(nr; scd Ikcc dc i]iio luixlod.xiiiins, i'cr- Et vui igilur nunc iiuidnn liiAtitiam liahrtit ; ite-

lelur iu ijaudium, (jnia liaiic a-lcriia* rcuinui-raliDiiis rum aulcin vidcbo vos, ct gaudrhii cor vcslruin. Voi,
coiisequ(>tur |)r;riiiiiini. Ad quu^ roiiliriiiaiida Poiiii- ini]uaiii, clecti nici nurir guidem Itistiliam habelit,
nns iiobis dc niuliorc ))ro|)ouit |)aradigiua, ut cx hi& duin niorteiu istani, tcntationeH ct |M>rcgrinalionem
(|u;c aninuis novit, ad incogiiila, (]ua> noii novit, voslrain iiigcmiscitis. Ilcrum aulein videbo vot, id
siirgat, spirilalia viilclicot cx couiparatlone rorpora- csl duiii corniptihile lioc indiicrit iiirorruplioiK^iii

liiiin KUMiiu roilig.^it. D lierpcluain, iiic ipsiiiii vohis, sicnti snni, in Hiviiii-
Mulier, iaquit Douiiniis, cum pnril, Iristitiam ha- tate cl huinanitale inca ostcndam. Fa gaudebit cor
bel, quia venit hora ejus : cum autem pcpererit pue- vestrum, dum in suinma jam securitate posilis, nihil
rum, jam uon mcmiuii pressura' proplcr gaudium, «iiqiiam a diabolo, vcl a iiiiindo, vcl a carne vcslra,
quia natus est homo in muitdum. Dolor, qui luulio- qnod perturbot, ainpliiis occurret vobis. De hoc
rem parturientcin oppriiiiit, oinnem doloroni, quoin gaudio cordis pcr Isaiani quoqiic prophclam Dorai-
iinquaiu in corpore suo hoiuo sufferre potesl, exce- nus dicil, ubi clectos suos in coclcsti Jernsalem
dit. Sed cnni infans ei nalus fuorit, eA eum omnia quandoquc consolandos csse describil Et : videbilis,

niembra inlegra habore perspcxeril, ita dc fruclu inquil, et gaudebitis, el Iwtabilur 46S <^<"' t-ej(rurii

ventris sui gaudot, ac si nunqiiaiu in partu dolore {Isa, Lxvi, U). Quale sit illud gaudium, quis cx-
akquotacta fuissct. Bene crgo reterua Sapientia coin- plicare valeat, cuin etiaiu excogitari neqiicat? Oin-
parationem de niulicre pricccdcntibus verbis suis nes scnsns et omnia membra electorum in illud

aptavit, in vjuibus dicit : Vos autem conlristabimini, gaudium sempiternic juhilalionis se atlolluiit, iii

sed tristitia vestra vcrtelur in gaudium. Sicut enim quo laudi Croatoris sine fine vacabilur, quae laus
parluricnsinulicr ad tcnpus dolcl ct oriiciatur, po- esl sine faslidio, quia sine faligatione profeitur.
stca aulem de prole sua gaiidens lotius doloris et Haec beatovuin Iselitia nulla aliqnando inlcrpolari
criicialus obliviscitur, ct auiina cum labore el go- \alct Irisiilia, nullo fine trrminabitur, queinadino»
niitu virtutum profcrcns opera postca, cum depo- dum in consequenlibus Dominus poUicelur :

s;;erit corpus mortis hnjus, quod cam aggravat, \n Et gaudium veslrum nemo tollet a vobis. Hujus
aspectu remuncrationis lotius immemor erit gemitus ccterni gaudii ct nos quandoque participcs sinuis ex
et laboris. Mulier, inqult, cum parit, tristitiam ha- largitate bonilatis ipsius, qui idcirco homo fieri et
bet, quia venit hora ejus. Mulieri enim, cum a moT- mortis tristitiam suhire dignalus est, ut nos ad
liiie dicatur, satis congrue aniina per Dci gratiam seterna gaudia perduccret , cui est honor, et gloria
moUita comparatur, qu;Te lunc, ut dixinuis, paril, et imperium in ssecula saeculorura. Amen.
cum laborum suoniin instantia et luulto imbre
jugi 470 HOMILIA LI.
lacrymarum prolem vii lutuin do 4SS se profcrre IN DOMINICAM IV POST PASCHA PRIMA.
«jt parere quo partu procul dubio trisii-
.satagit, in Yado ad euin, qui me misit, et nemo ex vobis in-
liain habet, quia fiuctiim laborura suorum non vi- terrogal me : Quo vadis ? Sed quia hcec loculus sum
det, praemium videlicct actcrn.Te jucundilatis, quain vobis, Iristiiia implevil cor vestrum {Joan. xvi).
conseculura est pro laboribus suis. Cnni enim die D Sacrosancta haec Evangelii lectio, quain modo au-
nocluque homo laboraverit, et in jejuniis el vigiliis divimits, dilectissiini, sumpla cst ex sermone illo,

multis, ac orationibus assiduis vires suas expende- quem in ultima coena sua cura discipulis fecit Jesns.

rit, nihil pro hoc in hoc luundo accipit, nemo illum Et sicut idein sermo oinnos scrmones illos excellit

vel saltem pro hoc consolatorio verbo allouuitiir, quos unquam fecil aut dixil, sic dignitas et excel-
iino magis in spirituali vila el sub rcgulari disti- icatia mystcriorunj, qua in eo est, omnium homi-
plina positiis, si quid minusegerit, gravi emcnda- nmn sensuin et inlellectuin transccndii. Ncc mirum,
tione corripitiir. Recle enim dioilur, nuia vciiil h»ra quia sicut er.dem noclo novum et inaudilum opus,
ejus. Venit hora mulieris parturionlis, id cstanimae quod nunqiiam antea factuni est, faoere voluil ; sic

in canie laborantis, quia nunc csthora tenlationis, sermo, quem ineadcm noctefecit, jure cunclis scr-
hora misevix et peregrinationis. Cuni autem pepere- monibus incomparabilis esse debuit. nunc omnts
ril puerum,jam non uieminit pressura; propler gaii- discipuli ejus pariter audierunt, sed pari intelligen-
dium, fjuia nntiis cst homo in mundum. Cum autem lia onines capere non potnerunt. Et hoc satis cx eo
pcyeril pueruii;, ideslcum fidelis quaelibcl anima, liquet quia qualuor illi proceres, qui Evangeiiuni
qrae pro Dco iaboravit, in fine vitsc suae fructara la- scripsorunt, dcserraonc islo omnes tacuerunt, prae-
 :

S30 VEN. GODEFRIDl ABBATIS ADMONTENSIS m

ter soluiii Joaunom, qui dignus fuit solus supra pe- A tre in hilnc mundum missus sum. Siquando per in-
ctus Jesu rocuuiborc, cx quo haurire nieruit fontem visibilera prsesentiam meam rore dulccdinis ct gra'
vitae , flueuia ajternac sapieulisc. Sedebat in eadcm liifi mex iofundi , ci pro desiderio cordis vcstri me-
copua Matlha.^us oum Joannc; quod audivil Joannes, cum aliquando inlrinsecus consolari meruistis, dico
hoo audivit cl Malihaeus, sed nihil de scrmouc isto vobis quia diu in hac gratia subsistere non poiestis.
dixit vel scripsit, quia Deus illi dare noluit, quod Vado cnim ad eum qui me misit, et in ea dutcedine

soli Joanai, quem propter specialem castitatis prse- qua velletis tne diu haberc non valetis.
rogalivam prce caeteris diiexit ,
prae ca^^teris servare Et nemo ex vobis interrogat me ; Quo vadis ? Inler-

voluit-. rogare hominis est desiderare hominis. Nemo exvo-

Quid de hoc nos miseri sumus dicturi? homo, bis interrogat me, quia, me vadentc, me gratiam v(Ars
lu quis cs, ut respondoas Dco ? Quis ad videnda cl co- subtrahenle, ad tantam cordis vestri (iuriliam devol-
gnoscenda serniouis hujus mystcria idoneus, si ilUca- vimini, quod nemo ex vobis dcsideratme, boh est
pere non potuerunt, qui prsescntialilcr cum a Domlno quod neque de rccessu meo doleiis , sicut debetis^
audierui:t? >Esliuio tauieu si quid cst quod mortalis nequc dcbito charitatis ardorc rcditum mcura dcsi-
homo inde conjicere potcstquod hoc potissimum ser derare valetis. Ilis laboriosis vicissitudinibus excr-
vatum sit illis-qui imilalores sunt Joannis, spirita- B cetfidclcs suos iu hacvita Douiinus,quae elin Lectio-

libus videlicet hominibus, q^ui, ad cxemplum ipsius, ne hodierna ex parte nolantur, cum dicitur: Onme
custodita ab infantia castitate et innoccntia sua„ cum dntum oplimum et omne donum perfectum desilrsum
Domino ct in cccna sunt,. cl in eadem coena supra est descendens a Palre luminum, apud quem non est
peclus Jcsu rccumbunt. Pcctus Jesu sacra Scriptura transmutatio , nec vicissiludiuis obumbratio (Jac. r,

631, q-.iia sicut in pectore cor, et in corde vita est, 17). Omnipolens Deus, cum semper idem sir, ^em-
sic lalct in sacra Scriptura spiriCualis ille sensus, per in semetipso stabitis subsislit, nunquam trans-
ex quo vivificalur homo et reviviscit inlrinsecus. mutatur, nulla unquam vicissiludine obumbiatiir.

Sunt noimulli qui supra hoc pcclns Jesu caput,

,
Apud illum quidem lumen est sapienfiaect scicnlise,

quod eslinlentio, reclinant, ncc tamcn in coena apud ilium est Kiterna suavitas, apud illum et in illo

sunl, illi videliccl qui ad invesligandas ct cogno- esl seternae exsultationis et laetitiae jucimditas. 472
sccndas suLtililates Scripturarum non proptcrDcum, Nosvero, nos sumus apudquoset in quibus est

sed pjoptcr semclipsos claborant, ul dum scire quod transmutalio et vicissitudinis obumbratio, qui nec
alios latet comprobantur, propter ipsam scicntiam adhoram quidcni in nobis subsislimus, sed semper
probabiliores, utpote disertiores, majorem ab homi- varijmiur, vicissitudinibus variis succcdcntibus ita

nilHis. honorcm et gloriara consequantur. Hoc non plerumque obvinibrainur, quod nos desiderarc nec
convenit Dci amatoribus, Joannis imitatoribus, qui cogitare quod bonum estpossumus. Quid enim est
ad scienliam sacrae Scripturae proptcr hoc solum- aliud, quod boni liominos dcflent in oralione, quod
modo debcnt" elaborare, ut perveniant per eam ad conquerunlur in confessionc, nisi dum senliunt in
raajorem J)ei notitiam, inveniantquc inea cor Dei, semelipsis quod gratia Doi rarcnl, quod desidcrium
id est sensum Dei, per quem inlus vivificcntur, pcr post Deum neque ad ea, qux agenda essent pix»pter
quem ad dulcedinem cordis, ad mundiliam corporis, eum, haberc non valcnt? Altamcn quia ipse cst, ut
:id puritatein oralionis, ad desideriiim fotcrnitatis ma- diximus, Vcrbum Dci Patris, non sotuiu hoc dioo
gis acccndaniur ei informentur. Qaicunquc illi sunl, verbum, quod corporalilor cxtorioribus insonal au-
qui hoc modo supra peclus Jesu recumbunt, hos in- ribus, scd quod invisibililer dacet honiincm intriu-
t^r cpulas et convivia intcrnaj dulcedinis invi<;ibili- secus, qiiid sic vadcndo ab horaine operctur in ho-
ter Oominus et inedicibililer htijusmodi alloquiiur niine, manifestat, cum dicit

verhis : Sed quia hcrc locutus sum vobis, trislitia impledl

471 Vflf/o ad eum qui me misil; et nemo ex vo- coY vestrum. Qua? cst ista trislitia, qure ox ejus locu-
bis inlerroijat me: Quo vadis? lu verbis istis^, quaii- d lione, ex cjus, inquam, operatione (loqui cnim D«4
tum vidcre possumus, vidclur mihi quod sigiiifica- cst operari Dei )
gonoratur in hominc ? Esl trisiitia

TCril Dominus quasdam vicissiludincs, quibus et per niala, qu.T Dcuin ofl^cndit : est ctiam tri.<>titia bona,
quasexcrccntur in hac vila Dei fidclcs. Esl cniin vi- qux offcnsnm Dciim honiini ])lac.ibilom roddil. Ce-
fissiltido quic liomini Deum diligciUi dulcis csl ct ii>inam hanc tristiliain dofinit Apostoliis, cum dixit:
chara et vicissiludo quae ei valde Iristis est ct amara. Tristilia sa'cnli mortem operatnr ; tfistitia vero,qua:
In vici$>siludinc bonasunt, quando, visitante gralia secundum Dcum esl, p^niileutiam operatur in salutcm
Altissimi, per intornam diilcediucm suavilcr cum slabilem {U Cor. vii, 10). Si hoinoprodainno Sicculi,
D(unino rcficiuntur. In vicissiludine aniara jfunt, pro inorlc amicorum, pro incoinmodo rcruin lcinpo-
qiMiido, rcccdenlc Deo cliulcrna gralia doficicnlc, ralium, vcl cliam pro coulcinplu vel injuria a pioxi-
laboribus ct doloribus in semetipsis .ifliciunlur. Ail mis sibi illala contrislatur, hsec est tristitia strculi
ergo : Vado ad eum qui mc misit. Ipse est Verbuin </«rr mortem operatur. Sed dum horao saliibriter hu-
Dci Patri». qiiod mitlilur. El est, quasi pia;scns pra)- miliatiis in scmclipso prorogno coplorum, pro amissa
senlil.ui Kiiis filiis ct s,uis loqualnr fidelibns : Ego interna Dei gralia lanto voitcmonlius coiilri«lai i con-
»am qui, ad visilandum vos clsalvandum, al»0('7l*a- pcrit, quanto minus subtrado co, qiii verum cst
 :

Ml IIOMII.IIC DOMIMCAI-ES. %4t

Baiitliiim in «rmclipsft iiivciiil, i]iio niiis(»l;iii |»os- ,\ lniit. rmli' .'iit ,\(»okIoIii« {Jiii»i li ii««i//ioi judtia-

bit, lia'i <'st liinlitiii i/iiii' ACi .'uii/in;i Pvinii rssr |)ro rr»iiii, )i('>i ii/i</i<c juiliiairmur u Loiniuo (I ('or. II.

liuttir, liii'1* p(i'>ii/i'>ifiiim i>i nnhilcin sluhilrui nfifiului-. r.i).

Pcr Huiii (Miiiii :ul ({ruti.iiii i'l iliilcfdiiifiii hi'i, qii.i' Scd iit liicc cadcm vciia proptrr ca qua* iiulijprU

Vcro sl;ilillis saliis lioiiiinis csl, lioino ila rcvocnltir, Kiinl, inaiiircsliii'. iiilclli^'crc valcainiis, Himilitiidiiicin

qiioU cliiim sl.iliililci cani, i|ii:iiilliiii lioc iii liac \i(.i i|iiaiiidaiii iKdiis |iro|)oiiaiiiiis. Sit iniilicr, (|iia- lu-
p.-i>siliilc cst, lialicrc mcrcliir. Vcl lia'(' csl pnniirn lip.il viriim. Si accidil ut vir illc loinjc rrccdal ab c«,
liu in nnlulfin stuhilcm, iil lioiiio ca, i|iia' coininisil, hi ndclis c<>t ci, iii linc uslciidal, nl caiiidctii fldciu

quibiis gratiatii l>ci ainisil, cn staliilitatc piiMiitcat, absciili i|iiam ct pnrhcnli Hcrvarc sludcal, ct iii (|ui-

iil amplins iioii 473 "''''"••:'' H;''»' •'*'l «'alia ct biis( im inc oircndcrc posscl pr.Tscntcm, olTcudcrc
iitililus ,
]iro|ilcr i|>iaiii suniinnni illud Vcrliiiiii , tiiiicat aliscnlciii Miilicrisla csl nua-libct lidclis aiii-

quoil c$t C.liristus l-ilius I)ci, niii ct Vcr/iH»i osl |)or ni.i ; vir cjus wl Clirislus. Vir iftlc si siiblialiil ic
iiitornnm inspirationcm snam lioniini loi|ucii(lo, Cliri- hpoiisie sux, id cst unim»>, si lldciii I>ci liaWl iii se,

«tus invisibili |;ralia sua cor uii(^cii(lo , utililcr ad dcbcl abscntcm sicut pr.rscntcm dili;,'crc, dcbcl se
liorain liomini sc siiblraliil, (lualcnns ii»!*» rcccdcntc. ab omiii pollulionc cordis cl «orporissolliciicciisto-

quid sil pcr so , lininiliiis liomo iiicipial agnosrc- H dirc, niKil ncgligcro, oadcm disci|»liiia alque coii-
rc. Ilunc oiiiin ulilitatom ipsc mniiifcslat, cuni sub- Rtaiilia absonli siruL pra-senti in omnibus scrvire ;

jiingil: nam lioc cst vcram fidcm servarc ad euni.

Scd rqo virilalfin diio vobis : Kxprdil vobis nl cgo Scd adlinc aliquid sublilius in vcrbis islis intelli-

Vadain. Ipso qni \cra ol suninia vorilas osl, i'cri/(j/t'»i gero possnmus. Nam qiiod ail : Ilte argvel mundum
Iiomini dicil, quuulo pnsl salubrom illam trisliliam dc pcccato, de JHstilia, cl dejudicio, statimqiic quasi
qiiae sccnndum I>cuinosl, bomini tribnilquod iu ve- exponcndo cadein vcrba subjunxil : De peccato qui-

ritule se ipsum agnoscit , vidol in li:.c ipsa sui ."igni- dem, qnia non credunl in me; de justitia vero, quia

tiono quod ouinino sibi cxpcdioril (i^iiod sic eum vado ad Palrem,el jam non videbilis me; de judicio
Dous dosoriieril, quia dnin in bac omnipolcnlis Dci aulem, quia priuceps mundi liujus jam judicatus
«lcsertione mcdullilus bumiliatur, dulcissima sancti est. In his vcrbis ,
quanlura mibi vidotur, Iria

Spirilus consolationevisitatiir, quain nunqnam con- nolavil , cxcopit , iiiquam , de cunclis peccalis

sequi posstl, si vcie liumilialiis nou fuissot, Aitergo unura'peccaluin, quod est maximum omnium pec-
ipse ; S'tper quem requiescam, nisi supcr humHem et catorum, de cunctis juslitiis unam juslitiam, quae

quietum, et trementem sermoues meosf {Isa. Lxvi, 2). estmaxima omniura juslitiarum, de cunclis judiciia
Si eniin in dulocdinis suce gratia seniper Deus bo- unum judicium, qnod est niaximum omniara judi-
mini adessel, nunquam in seraelipso snbsislere pos- cioruni. Summa omniura peccalorum est infideliias;
set, sed el elevarol se supor se, sibiqne quod Doi est nara quod homoinDoum non credit, hoc peccaluni
iion limcret attribuore. Unde secundum b;cc Doniini cuncla peccala c.vcodit ; sine fide enim n'.inquam po-
vcrba expcdii boniini ut ipse tadat, quatoif.is d;im in tesl fieri aliquodbonura, teslanle Aposlolo, qui ait :

ipsius recessu paupertalein ct iniseriam suam liumi- Omne quod non est ex fide, peccalum esl {Rom. xiv,
iiter agnoscit, illi se per bumilitatem discat subji- 23). Summa 475 omnium justiiiaruin cst fides, non
cere a quo liabet quidquid esl, sine quo nec ad mo- solura dico illa fides, quod homo credit in Deuni,
nteutum quidcra subsistere poiesl, Ait ergo Dom- sed (luod in omnibus rebus debilam fidein servai ad
iius eura. Hsec fides operatur in Iwraine raentis contem-
Expedit vohis ut ego vadam. Si eniin iton abiero, plalionera, qua; trauscendit omnem justitiae opera-
Paracletus non veniet ad los ; siautemabiero, miilam tioneni. Nam cum homo ad banc puritatem cordife
eum ad vos. Potesi eniin fieri ut spiritura intellectus, sui venerit, quod iiilfil ei in hoc mundo prseter
splritum consilii, yel alium aliquera magnum spiri- Deum sapit, cunctamque post eura, quem videre uon
tura horao habeat ; sed Spirituin illum, qui est Para- p polesl oculis corporis, mentis suae intentionera et
clelus, qui est Spiritus consolalionis, qui tristia et devoiionem in coelura dirigit, hxc est tola et plena

mocrenlia corda inirabili suavitate sua consolatur, justitia, in qya plene coniprehenduntur et complen-
nemo proraereri poterit, nisi qui in seraetipso vere tur universa justiliae opera. Ibi vere Deus pascitur
humiliatus fuerit. et potalur , vestitur et visitatur , Ibi hospitio
Sed cum Spirilus istevenerit, t//«, inquil Dijminiis, suscipilur, quidquid esi jusliliae, ibi lolum perfici-
nrguet mundum de peccato, et de justitia^ et de judi- lur.
cio. Arguit mundum de peccato Spirilus sanctus, Summa vero omniura judiciorura est quando per-
quoniam adveiitus sui 474 visiJationehominera il- pendit hoino et considoratquale, qiiaiitiim ct quam
luminat, ut arguere semetipsum de peccalo suo in- lerribile cst jndicium, quo princeps raundi hujus
cipiat ; ipso quidera illurainante arguit se de peccato jam judicatus est cura omnibu& suis sectatorlbus.
quod coramisit, arguit se de justitia quara prflelermi- Qui rectc princeps mnndi dicitiir, quia per haec duo
si^, arguit se etiara de judicio quando dolet in se- verba duo quxdam notantur, pcr quae ipse diabolus
inelipso quod nec pro comraisso peccaio, nec pro maxirae re^nal in hominibus, cu'ra quibus ielernali-

neglecia iustitla unquam scipsum judicavit, sicut de- tcr judicandus est et daninandus. Supeibia quidera.
 :

Ul \EN. GODF.FRIDI AJBBATIS ADMONTRNSrS us

quat snb Domine principis inlclligiitir, et voluptas A ChrisUim, quando ad cognoscendum eiMi) aposto-
camxS, quae sub nomine mundi figuralur. Ifocjudi- lorum corda perfccte illuminavit. Nam q jod nonduiii
cium cinu lionio ila perpendit, quod ct ipse \eraci- eum pcrfccte cognoverint, probat ipsc Doniinus,
ter et es onini '^ordc suo perlimcscit, asquc dua illa, «bi dicciitc Philippo : Domine, ostende nobis Patremy
superbi.im sciliccl cordis et voliiplalem caniis , ea el sufficit nvbis {Joan. xiv, 8), respondit : Tanto
districlionc in semelipso judicat et damnat, quod tenipore vobiscum sum ^ et no» cognovistis me y
superbiam per bumilitatcm compriniere, vobiptatera Pliilippe ? {Ibid., 9.) Bcne ((nidcm eum cojnoverunt,

per continentiam ct caslilatem semper in seinclipso Dominum elMagistriim siium essonondubitavcrunt,

laborat rxstinguere, boc judicium est super omnc scd eam f\\ix in ipso erat divinitatis suae gioriam
jndicium , pe» boc judicium evadit honio aeterua: nondum piene cogiiovcriinl. Cognovit eum otique
damnationis supplicium. Sequitur Petriis, cum dicebat 7« es CJiristus Fitius Dei vivi
:

Aihue muUa habeo vobis diceTe, sed ncn polestis {Maltli. XVI, iG), sed nondum tamcn ita clarificatus-

portarc tnodo. Cum venerit ille Spiritus verilatis eral in illo, 477 "* P^o divinitalis ejiis mori possel
docebit vos omnem r«rirafc;n. De verbisistissecundum testimonio. Scd quia hxc omnia Spiritiis sanctus
expositoies breviter boc dicimus, quiasancti apos- in illis opcralurus erat, recte Dominus dicebat i

foli, quibus baec loqocbatur Dorainus, qui camales B JUe me clarificabit,hoc est ille me vobis insinuabit»
adhuc et iiiQrmi eranl, capere spirilualia nondum quia de meo esse, de mea essenlia, qusc in Putre
alebant, siciit apcrte ex eo liquet, quia eadem mecum una est siibstantia , accipiel , et anmuuiabit
nocte quando eis ista dicebat, quando in sanctissiraa xobis, ut qiiod de nie, id est, de divinilate mea adbue
illa coena de caeleslibus mysleriis, quae eis nunquara lion cognoscitis , plene atque pcrfecle cognosccre
ante dixerat , tanta dulcedine eos informabat, possitis.
qualera ex eo tenipore, quo manerecum illo coRpe- His sccundum sensum exposiionim breviter pne-
Tunt, usque in horam illam nunquam experti suiil, notalis videamus si qiiid sublilius pcr auxilium Spi-
niox nt de eadem domo 476 egressi suiil, relicto ri[us saneii ia verbis islis invcuire vel intelligcre
ilio onuics fugerunt. Sed vcniens desuper Spiritus possimus.
saiDCtus docebat eos omnem verilatem , quia replente Adliuc mutta liabeo vobis dicere, sed non potestis
ilio ct docente Divinitatis gloriam plene et perfecto portare modo. Verba ista sestimo non sic omnino
cognoverunt et constanler mundo prsedicaverunt, esse inleliigenda, quod ipse, q:ti esl Yerbum Dei
quana necdmn Ghristo praesentc ct docenle perfccte Patris, ita ea dixerit, quod majora adbuc el subli-

cognoscere poluenmt. Aperuit quidcm eis qnasi miora doccre discipulos suos, sanclos apostolos
osiium quoddam reritatis, quando assumpto Petro, vellet, quam docuerat, quia ncc cxcellentia sennonis
Jacobo et Joanne in montem, nbi transfiguratus bujus hoc admittit, cui nihil cxcellentius in omni
esi antc eos, claritatcm glorije su?e, quam filii lucis doctrina sua inveniri polcrit. Stnl diccrc Dei cst fa-
post resnrrectionem visuri siint, eis demoustravit, cere Dei, sicut scriplum csl : Dixit, et [acla sunt
nbi viderunt Moysen et Eliam cinn eo loquentes. {Psal. XXXII, 9). Et quia nun({uam homo in hac vila
Patrera ctiam veritatis dc ceelo audierunl, ubi facta est tanliim proficit, nisi adbuc habeat, unde magis pro-
TOX de nube diccns : Ilic est Filius mcus dilectus , m licere possit; talis cst iiumana natura ut, sicut scm-
quo mihibene comptacui, ipsum audite {Matth. xvii, 5). pcr habet <iuo descendat, scmper babcat quo
ita

Ibi quidera qiiasi per oslium veritalis introspexe- ascendat; electos et dilectos discipulos suos, quos

ront, post adventiim vero Spirilus sancti in ipsam ultra omnes homines provcxit, ad majoreni adhuc
erilatem inlraverunl, ipsam verilatcm, illumioante dignitatcm proveberc voluit. Unde pcr Hii(/;a illa

et confortantecos Spiritu sancto, constanler et sine qux adhuc cis sc dicturum promisil, raultas gratias,
timore mundo annunliavcrinit. Nam el ipse Petrus, multas utililatcs cl profcctus prsesignabat ,
quos
i[ai ad vocem mulieris ostiariaj Christum negavit. adhuc in illis ct per illos facturus erat. Nam etsi

postea coram regibus et principibus : Obcdire, in- D opus non habebant, utpote post adventum Spiritus
quiens, oportet Deo magis qunm hominibns {.icf . v, 29), sancli omniuin hominum perfectissimi, in soinelipsis

mortcm conslanter pro Chrislo susccpit. Unde allius proficere, in profectibus lamen illorum qui
Te< te ait Dominiis : Cum autem vcnerit illc Spiritus salvandi eranl per verbum ct doctrinam eomm,
teritatis, docebit vos omnem veritatem ; non etiim multa eis adbuc hahcbal adjicere. Qiiidquid enini
loquelur a scmrlipso, sed qucvcunquc nudiet toquelur, laboravcnmt in salutcm proxiniorum , hoc totiim
et qv(V venlura sunt annunliabit vobis. Spiritiis acccssil ad profccliim illoriim. Ergn rcole ait : Adhvc
Mnclus non lo([Milur a scmclipso, qiiia non cst a habeo mnlln vobis dicere, hoc est adliuc multa habeo
icmetipw), sed a Palre el Filio. Ab illis quideni vohis facerc. Volebat enim ut in se et in proximis

toquitur, cum quibus una essentia esse, dignoscitur. sempcr de virlule in virtutero irent, donec ad vi
Qu(V ventura tunt , vobi.% annuntiat, qiiia gaudia (leiuliim Dcum deorum in Sion pcr\cnirent. HafC

patrisi ccelestis per douum suae inspirationis vobis stinl mutta iila qu:e landiu cura eis egit, tlonec ad
iiiiuin rexlegit. Porro unum est necessariun». Turba-
manifestat.
meo banturerga niulia, qoandiii eraul in bac vila, sed
Ille me clarificabit, quia de accipiet , et

nnnuntiabil vobis , Spirittis sanclus clarilicavit multa illa ad unitai sunt 478 redncta quando eo
 .

m IIOMII M. DOMIMCALtlS. r.ic

iii(i|ii<« i\H<'ni(l('i'nnt. (iinxl scincltpsos |ir<)|)lcr I)cmii A vobii.-- Qm u triuetipiu tuquilur, ul In allo Kv.nn-
lii inortciii tni(li(lciiinl, cl illiid iinuni, <|u<iil chI nc- pclii loco Doiuiliu» di< il, propriam ijhiriam tiuaril
ccssiniiiin, i'c|{iiniii utii|iii- ('ii-litniiii, iii |ir;riniiiin IJoun. vit, IK). SpirilUK hatKlii» uon /o</u(<ur a u-
acccpciiiiii. uicliiiso, <|iii;i iKUi cnt a h^-tticlipM», hc<l » l'alr« el

Ailliuc, iii(|tiil, multa luibeo vobii dicerf, acd luin Kilio, iici', sui gloriain (|ti.i:ril, »rd Palri» rl Filil, •
potesdi p.<ilitic luoilo. Ac si dicorct : Multa ihlu (|ii:i; i|uiliiih pro<<'dil, Hcd iil ad HrnMiin r.-Miliim pcrve-
in vobisct pcr vos in |u-o\iiiiiK vcslris, lidcliiiiin nicis, itiatuuH, pcr sinKula tncinbra vcrhiim i«tiini dinlin-

p(M' vos sul\:iiidis racliiiiis siiiii, ikmi possiinl sitiiiil ({itatuiis. .N(i»ic/ii/ii liniuelur a temciipio, bo' rhl fa-

flcri, iii brcvi ikui possiial coitsiiiiiiuaii. (.'ufti uuiciit < ict \os propri.c nlori.c (•oiitcniptorcH. Scd //u/ccun-
venerit ille Spirilus vcrittttis tiocebil vos ouwcm veri- que audiet loquelur, lioc PHl facicl von veros I>ri ili

tatem. Pcr oiuiicm verilutein possutiiii.s iiilclli((cr(; vcl Kpirilii adoratorcH. Et quir ventura suut annunliabil
Vclcris vcl No\i Tcstatnciili cogtiiliiuicin, vcl I>ci cl vtbis, lioc csl facicl vos lidcli 8 atcrna: saliilis el

proxinii dilcctioiicin. Scd lixc iiitcriin oniiMaiuiis, cl pci|H'lua' ilaiuiiaticuiis pra-dicatorcs. Nun< dc scuBU
(]uid roctc oiuuis vcritas sil siiblilius vidcatitus. vidcainus.
Oinnis verilus, tyu.wn vcrc docet Spirilus vcrilali.t.
Lo<lui Spiritiis sancli csl visitalio el inspiralio
esl cogiiilio sni ol cognitio Dci, ipiia <|uiili|iiid vori- B Spiritus saiuli. A iemelipto non loquilur, quia cor
latis in Scripluris sacris continctiir, pcr Ikci- iIuo illitd, qiiod ipso \isital ct insplrat, lioc pcr sitam
totuni aditnplctiir. Coguilio suipuiil lioiiiiiii liiiio- niiscricordiaiii ad lioc liiinulial ct illiiminat, ut iii

rein, timor hutuililalcui. Oiiod cniin nou liiuctuus, ciiiiclis aciibits \cl dictis suis, n<m siiam, scd «mlius
inde osl quod pcrfoctani nostri copniliouom uoii ha- Dci gloriaiii rcquirat. Iloc cuim unicui(|uc aute omnia
bonttis. Si ri^cto uosiuctipsos O(iguoi.coroiiius, iiiliil
s.Magoudum csl liomiiii, ut hanc a Doniiuo miscri-
nisi quod tiincuduiu cssol, iii ouini vila noslra inxv coidiam cousequaliir, ul iu omiiibus, quu; faclurus,
iiirouius. Ihtnc timorout lialicbal clcctus illc sorvus dicturusost, aiil doctiirus, illius soliimmodo {iloriam
Dci Job, qucm Doniiiuts taiilu laude cxtulit, quod quivrat, a quo ol mcrceilcm cxspcclat, ne de illi»

nullus hoiniuum iu torra ci similis fuerit, cum dicc- sitdc qiiibus Dominus dicit : i4Hie»i dico vobis, rece-
bal : Vcicbar omma opcra meu [Job ix, 28). Ipsc a penint meicedem suam {)laiilt. vi, 2). Posl hxc rccle
Dominoquidcm laudabatur, scd quia pctfcctc limo- subjuiigilur : et quacuuque audiel (oquclur, quia
rem Dei anto oculos habcbat, Ycrebalur cuiicta, quae qucmcunque bouiinum ipse Spiritus vcrilalis pcr-
faciebat. De hoc timoro soriplura cst : Inilium sa^ fcctum propria; glori;c contemptorcm fccerit, hunc
fienliff tiinor Domiiii {Eccli. i, IG). verura in spiritu facit Doi adoratorom : 480 ^*
Post humiloiu sui cogniiinnem , eum bomo ad ^ qu.xcunque homo ille in ilia suavissima menlis illu-
istum pcrvcucrit liiuorcm, staliiu scquittir cognitio
nunalioue, in illa purissima oralione loquilur, ille

Dei, qu;T; paril auiorem Dci, quia quicuiuiiie cogiii cmu taclu gralia; suae intus lo-
profecto audit, qui
tionem Dei non habel, ncc dileclioneiu Dci habcre quentem facit. Quod ipsc non loquitur in homine,
valet. Est aulem cognitio, Dci, quando honio, illu-
hoc quidem nec ipse probatur audire, quia ad pro-
strante Spiritu sancto, in dulccdiuc cordis sui per- Se-
fectum et utilitatem Jiominis non facit Iransire.
pcudit et cousidcrat miram et maguiticam super (;uitur :

genus humanuiu Dei miscricordiam, quod hominoui, El qua; vcntura sttnt annuntiabil vobis. Ac si dicat:
quem ad imaginem ct simililudinem suara creavit cx dumhis gradibus pcr graliam Spiritus sancti quo-
nihilo, et ad quodcuuque voluissot, creare cum po- tidic quod vere propriam veslri gloriaa»
ascenditis,
tuissct, hominem rationalera, hominem, inquam, ad coutemnilis, quod in oratione vestra illius soluin-»
cognoscendum Deum et diligondum ir.lelligibilem modo qui loquilur in vobis voluiitati inlendilis, qute
creare curavit, et ad ultimuni, quod est omnium vcntura sunt utiliter annuntiare poleritis. Qujc sunt
maximum et prcliosissimum, corpus et sanguinein quw venlura suut?Duo, salus ?eterna ct damnalioi
479 suum nostras salutis fecit preliura, ita ut sicut
d aitcrna. Qua- venlura sunt annunliabil vobis, dum per
tunc semel pro nobis pereuulibus in ara crucis vo- suam niisericordiam dabit vobis ut et bonis qui sal-
luit iramolari, sic quoquc ojusdem corporis et san- vandi suntseiernam salutem, et malis qui damnandi
guinis sui sacramenlis quoiidie morienles, quoii- sunt perpcluam damnalionem fructifere cl salubriter
die nos faciat revivisceutes.Per banc veram Dei annuntiabitis. Sed unde ista vobis dabit, unde hiee
cognitionem procedit hoiuo ad suavissimam Dei di- venlura utiliter annunliantes facit? Dico vobis :

lectioncm , de qua scriplum cst : Pleniutdo legis est lile ftie clarificabit, quia de meo accipiet, el annun-
dilectio {Rom. xin, 10). lu timore esl iuitium sa- tiabit vobis. In his duobus veibis me, etde meo, duo
pieniia;, in amore esl tota sapieniia, quia quidquid expriinuntur, qu« sunt in Deo, diviua videiicet et
legc jubetur, per hunc Dci amorem lotum adimple- huinana natura. Estenim Deus ethomo, Yerbumet
tur. Et hsec sunt verba qunc ait Docebii vos oninetn
:
caro, Deus invisibilis, horao visibilis, Yerbum secun-
veritatem, hoc est dabit cognitionem Dei et sui, dum divinitatem , crro secundum bnmanilalcm
qiiod vcre o»h»iis veriias pntest dici. Ergo per me, quod est Verbum per se, polest iutelligi
A'o»» enim loquetur a semetipso; sed quwcunque Divinitas. Quod autem dicit de meo, quod quasi
ttudiel loquelur, et quce venltira sunt annuntiabit adjectivum est, polest intciligi assumpla in Dnu»
 ; : :

M"? VEN. CODEFKIDI ABBATIS ADM0NTENSI9 5i8

liuinaiiilas. Illiu! eniia fuilpcr se, isluJ assumpsit in A ut, diim hoc donum dileclionis Dei vcl proximi in
se. Et siciil Ii;cc dno in Deo sunt inlcrior divinitas, nobis senscrimus, non nostris meritis, sed gratuit»
cxlcnor liiininnilas, sic iii Scriptura sacra, qojr nilii- bonilAli illius, aquodescendit, bumiliterascribamus.
loinimis caro Doi dicitur, Duo sunl, lidera cl sensus, El nolandum quod non dicit : Descendens a Deo,
caro et spiritus, scnsiis litieralis cxlerius, scnsus ab Omnipoiente, sed descendens a
vcl Crcatore, vel
spiriltialis inlcriiis. Iiide ail : lllc mc clarificabil, quia Palre. Magna cnim in hoc verbo consolatio, mira et
de nieo accipict. Ac si dixissel : Me, qiii Dcus siim et inaestimabilis erga nos pcccalores omnipotentis Dei
lionio, Vcrhiim cl caro, ille Spiritiis vcritalisc/arj^- ostenditur miseratio. Ipse enim est Pater noster,
cabil; scnsuin cjiiin meum, sensum spiritalem etdi- Pater ille bonus et misericors, qui paternum affe-
viiniin, qnem de meo, de carne mea, quod e.sl littera ctum semper habet erga filios suos. Sicut enim bo-
jnca, accipiel, vobis annuntiabit, vohis ila nianifesta- nus aliquis paler iino pro infirmo et debili infantu-
liil, clelucidabit, ul in lota Scriplura raeaniliil sit, lo suo raajori interdura sollicitudine ac miseralione
quod vobis abscondi possil; Vobis annuntiabil, vobis angilur et raovctur, quam super his, qui sani sunt,
ijise dabil, ul iiiililer ct fructuose annuntiare possitis et per se subsistere possunt, sic Deus omnipotens,
j^Iis qiii crcdiliiri sunl octcrnam salvationem illis duicis Paler noster, speciali quadara raiserationis dul-

481 T" damnandi siint, nclernam damnacionem ; B cedine, infirmis suis filiis, quod^sunt peccalores, coiiff

vobis annundabit, qiiia quidqtiid in aliomm profccli- descendit, et compatitur. Ipse enim ille Pater est,
Lus laboravcritis, vobis in aclcrna vila recompensa- qui multos habet filios, habet sanos, habet et infir-
Lit, quando seipsum, qui cst vita xlerna, vohis iu mos. Filii incolumes jusii sunt el innoceiites ; filii

prrcniiiim dabit, ut ipse sll mcrccs vcslra, laus pe- infirmi et debilcs miseri sunl peccatorcs. Et quam-
rennis, ct iiiaislimabilis gloria pcr infinita scrciilo- vis utrisque paternse pielatis custodia provideal, ju-
nimscecula. Amcn. stis videlicet el peccatoribus, ampliori tamen mise-
IIOMIMA Lll. ralionis rcspectu his qui infirmi suiit, qui a vera sa-
IX nOJIIMCAM IV l'OST P.<^SCIIA SUCINDA. nitate peccando dccidcrunt, invigilat, ut salvos fa-
Oinne dalum optiinum, et omne donum peifcctum ciat.
ftesursumcsl^descemlensft Pnlrelumiuum {.I ac.i), clc Et bcnc dicil descendens a Patre luminum. In se
lii duobiis his ilictis, qiioriiiii priniuiu dalum opli- ipso enim lumen esiindeficiens, lumen sempitcrnum;
mum, allcriim douuvi pcrfectum dicitiir, gcmina di- in nobis vero lumen est efficiens, lumen dico UlHwi-
lcclio , Dci el proxiini non incoiigrue inlclligilur. naiis ct inflTmmaTis, quia illuminat nos ad cognitio-
OmnednlHm oplimum aplc cxpriinildiiectioncm pro nem, inflammal nos ad dilectionem. Et ut pleniu»
ximi. Inler qmnia enim daiadatiim illud daliim opli- ^ adliucet pcifcctiusmultimodamejus483 f^^ca nos
iiiuin jiirc diciliir ct esJ, iiuod lioino, omni abjecla miserationem cognoscamus , subjunxit adhuc Apo-
amariludine cidolo, siiavi cor.lc proximum smim sloliis et ait

«liligcrc-potcst, cl boniiin, qiiod sibi ipsi fieri amal, Apud quem non esl Iransmutatio, nec vicissiludinis
simplici eliam cordc proxiino siio oplal ct desidcrat. obumbralio. Quamvis verba haec intclligenda sint
Onir.c aulcin doiium perfcctum dilcclionem Dei, qurc (]uod ipse sccundum divinifhtis snoe exccllentiani
soliimmotlo pcrfcctonim csl, noii inconvcnicnier si- nunQuam Iransmulcliir, nunquam abilla, quam non
gnificai, dilectioiicm enim proxiini omnes homincs soUim scciinduni divinitatem, sed etiam in huroa-
habcrc possunt ; ad dili^ctionem Dci soli perfecti nitale sua habet, .Tterni claritate splendoris obura-
asccndunl. Dalum quidcm optimum Pctriis habiiit, brelur, juxla voccm Prophetae, qui ait : Tu autem
quia, sanctam cjiisconscienliain nulla odii vcl invi- idem ipsees, et anni Itii non deficient {Psal. ci, 28)
di;c amariliidine remordenlc, piiro ct siinplici cordc possumus ctiam sic inlelligere, quia, licet nos a fi-

omnes homiiies dilcxit. Scd donum perfectum non- liali dileclione, a filiali qtiam illi debemus sxpe mu
dtim Iiabuit, dum seipsum plus qiiam Dctim dilcxit. leniur veneratiore, ille tamcn nunquam transmuta-
ct proptcr iiniiis vocem ancilhc ncgando mori pro r^ lur a palcrnitatis sua; diilcedine, ab insestimabili illa

Cliiisto iimuit. qiiara habct super nos miseratione. Nam cura Pa-
l!cnc aulem dicilur : Dcsursum. Ceminum enim trem se rccognoscat,cos qui fllii ejus sunt. qnos pr.x-
dontim dilcctionis Dei et proximi vcrc desursum est dcstinavil ha;rcdes ficri regni sui, etiam jacenlcs in
quia sancti angeli clbeaia; electorum anima^, quse pcccatis diligit, quia non intuctur eos talcs qualcs

tursum, qiiai in coclo stint, utrtimqiic hoc donum a tunc sunt, cum pcccala commillunl, cum viliis in-
Deo acccpcrunt, qiiod cl ipsiiin siipcr omnia diligen- gerviunt, sed quales futuri sunt, cum fortiores et
U-s, et ad sc invicem mutiia charitatc flagranles, perfectiorcs post lapsum resurgiint. Utcnini audcn-
nihil, quod vel isti, vel illi dilectionicontrarium sit, ler dicam, cum Pelrusnegavit, ctira David adullcii
admitlerc possunt. Et licot sit desursum, fit etiam simul et homicidii criinen pcrpetravil, propler illo-

detcendens,q\\h Deus omnipotcns ctiam in hac vila rum delictum non est transmufalus Dcus piuset mi-
clcctis et dileclis filiis suis hoc ipsum donum suum scricors ab illa pictatis sux dulccdine, qua cl illum

dividit, diim el ad suam, ct proximonim dilcctio- ante negatiunem. isluni antc adullorii homicidiique
nem dnlci inspiralione siia cos provehit 482 ^*' rcatuin dilcxit, cnm dixil : Inveni milii virnm secun-
accciidit. Er^o dum dicil deicendens, t\6monct no% dum cor meum, quia non qtialcs liinc, sed qiiales f(i-
 :

849 nOMII.I.r. hOMINK.AI.F.fi. 8B0

tiiri (M'ui:t, piovido {ticlulis Hiiar onilo niiHrriconli A tma \iluroiiHoiiiiiiali, rlln |>rrfr(loiin«-i niii(«(ran»-

t<<r iltos inspcxit. Krgo nullinH lioniiniN |>i'«Tu(nni, fonihili ftine lU-rci (ii a'(cniiili(cr cm» ('hrinlo glo-

qniindimniiKinc gravc, iiiiiabilcni illiitn p;tli riiitatiH rialniimr.

NII.I' allccliiiM, (|iicni cr^a noK, <|iii pcra-lcrii.iin pra-- t^iiia vcro lii'aliiB J.icoli-.in liaiir «iiain rpintidam
(lc»tin:ilioiicni iii lllios T>ci aHsiiincinli «iiiiit , |)olc.Ht iion uiiivcrsiilitcr onimbiiit lioiiiiiiibuit, Hcd (ribubut

iinniiitarc. Inr.icl, pcrrccdh vidclicct, (|iii a<l >ihionciii Dci, ad

JiiMf aiilcn», poHti|iia!U <li\il, npiid iittrm tion ritt (|ii;iiii iniliati Mint, pic vi\cndo pcr\cnirc < <intoii

tiiiiiAiiiiitiiti,), ailjccit, itiu- rnisniludiuih ohuinhralio. diiiil, post iiliiinicm lianc doi trin:i! hux inhtitutio-

INos iiiiscri, n«»s pcccalorcs, cx iioslra- niiilalMlil;ilis ncni Hubjun((it, di<'<-nH: .SctlM, fratrfn niei dilrclitti'

miscriu ({iiasi iiiiihnsdauivii issiliKliniluis oliiiniliru- mi. Ac gi (iicat : QuJH cgo scribo vobin, ipsi (|iiidcin

mur, ouiii jnxla rroplictam, tjui ait : ConfitfHlur ti- scitii scd id(>o scribu vobis bxc, iit a<i farirnda et
hi, cuin bcitrffccris i'i {l'siil. xi.viii, 19); acccilciili- ciistddiciKla, <|ii.(' Kcitis, parati scmp<-r ct Hollicili

bus piospcris Dciini ilili^Miiins, siicrcdcntiliiis ail\cr- bilis. O^id aulctn sit, (|uo<i ad baiic cob custodiaui
sis a dilccliono Dci rcvocainiir ; cum ad volacuncla juvaro et oncitare pOKhit, ostcnilit proliiiiiH, ciira

suppcliint, alacrcsotdovotiDoinino raniuluumr: cum sul)juiigit: Sitauleniomnif homo ictox ad audieuduin,

obcsl 484 'I"id, qiiasi t.rdio quodaiu aflccti in st*r- B tardus ad loqueiidum, el lardus ad irum. Cum aiidiri
vitio Dci lassamur. Soii vicissiludiuis biijus ohuin- |>loruuiquc possit i|U()il aiKJitiim non sohMii non pro-
brotio non cadit in Doiim , qiiia iino oodcmi|UO pa- dosl, sod cliaiu oliosl, sil omiii.^ Itoino lelox ad au-
tornilatis alTcclu ol dulcodinc diligil iios, quotqiiot dicndum n>!i onniom aiiditu:n , ut arliitramur,
pnodostinali sumus ad vitam, ot cuin diligcrc non signilioat, sod aiidilum vorbi Doi, vcrbi vcrilatis,
possumiis, ciim bcno facimus, ot cum bono facero I"''" 'l'">«' iu filios Doi gcncrainur ;
qiiia qiiisquis boc
non possiimus. Scitcnim qiios ologil, scilqui inodo vorbum vorilalis non cognovcrit, iico crcdidcril,
in pecoalisjacontctpcccalo scrviunl, quaUsporgia- "'''l<> modo salvus orit. Ksi aulom, quasi dical
tia:u ipsius poslea fuluri sunt. Omnis homo, qui annumeiari intor filios Dci deside-
Ad <;ognosccndain autem et invoslij^andam lantam r<>''' agilom atquesollicitum ad audi<:ndam doclrinara
oinnipotontis Doi erga nos miscros boniginlatcm ct vorbi Dci scmctipsiim exbiboat, qiiatcnus per assi-
misoricordiam nullius bominis sensus sunicii, nul- duitatcm audiciidi addiscat qiiid de Dco scire, cre-
liiisbonnnis inloUoolus comprchondero potorit. Tan- *^C'e vol docei-e oporteat. Quod cum, divina iilunii

taetenim miscrationis eflTiciens causa est sola Dei nante gralia, didicerit, nealTcctusprajIationissubre-
voUintas,ina>stimabilisotgratt!ita Dei bonilas. Quod P^'» bumiiitor insemetipso subsistere laboiel atque
intuons boaius isto aposlolus aplti subjunxii : Ye- sludoat. Hoc elcnim doccl iios Aposlolus verbis se-
luiitarkeuiin, inquil, gcttuil no$ verbo veriiatis, vt si- qno,niiLus,[cum dicit : Tardus aulem ad loquendum,
mus initium aliiyjod creaturee ejus. Idoo utiqiie dicit Ve/o.r dobol scniper esse ad avdiendum el discondum
voluntarie, quia nullis noslris praecodentibus raeri- ^x assiduitaie verbi Dei quid de Doo scirc vel cre-
tis, sed soia sua voUintato, sobi sua clementi boni- dere debcat ; tardus autem dobotessc ad loqnendum,
tate ijrttuit nos sibi ipsi in lilios. Et quoniodo getiuil ^oc ost ad praedicandiim et docendum, ne Ijcura
Ho« .' Non ea ulique generatione. qua carnaleVpa- prsedicationis, locum dico pra}lationis unquam vin-
tres generant filios, sod vcrbo verilolis. Yerbutn vc- dicare, vcl eliam aflectare sibi prsesuniat.
ritalis est Filius Dei, Yerbum veritatis verbum est Si vero omnipotentis Dei dispensalione et eccle-
fidei ejus, quam dedit nobis, qua credimus eiim Fi- siastica vocatione in locuni 486 regiminis assum-
lium Dei unigenitiim, oxPalre natum anteomnia
el plus luerit, qualein .sedi et oflicio Cbrisli exbibere
s?ecula, in fine leniponmi ad infima noslrae niortu- se dobeat,ApostoUismanifestal contiuuo, cum sub-
lititis descendisse, in assumpta pro nobis humani- jimgit : Et tnrdus ad iram. Quid est quod, praeter-
late passum, mortuum ct sepullum, rosurrexisse et missis ca^ieris vitiis, ut est superbia, avaritia et

ascondisseet jamscdenlem ad dcsteram Patris, ven- j)

hujusmodi, quae nonnunquam etiam bonis prrelatis
turura in line soeculorum ad judicaudum genus bu- subrepere solont, solam «rain norainavit ? Ideo uii-
jnanum. que, quia vidit hoc vitiura maxime interdum pr.ne-
Sed qnia audiviraus quomodo nosgenuerit, videa- valere praelatis. Ira enim est amor ulciscendi. Igilur
mus efiam ad quid nos genuerit. Ut videlicel siww.s quicunoue loco et vice Christi digne pnesidere de-
initium aliqvod creaturre ejus. CoeUim, teira. mare, sideral, non prceceps, sed tardus ad iram esse stn-
et quidqiiid in ois est, totum crcaiura fl«est. Hujus deat, in judicio Dei suam ulcisci injuriam nunquam
initium crcat^rie est hoino. His onim omnibus prse- pra;sumat. Ex amore ciiim ulciscer.di excvccatur
minet horao, super hrec omnia principatum tenetho- ocuUis meniis, ne videat juslitiam Dei. L'nde sequi-
mo. Qua^cunqne eniin creata sunt, propler hominem tiir :

creata sunt. Igilur in hujus vit;cmutabilit;;le sumus Ira enitn viri justitiatn Dei non operalnr. Triplex
iniliuni creatura: Dei, in selerna vila erimiis con- namque justitia esl : justitia Dei, justilia bominis,

summatio creatura; Dei. Hic enim vorbo verilalis, jusiiiia diaboU, sitamen dicendum esl babere posse
quoin filios Doi 485 goneraraui iniiiamur quo- , diaboUim aliquam justitiam. Juslitia Dei est reddere
daramodo in illam beatiiudinis gloriam, qua in fu- bonum pro maio; jusiitia hominis est reddere bonum
 ,

ZM VEN. GODEFRIDl ABBATIS ADMONTENSIS 552

pro Lono, raahini pro nialo; juslitia diaboli esl A tus est nobis quando, velut agnus mansuetus ad
sempcr reddere inalum pro bono. Quanlunicunque victimam dnctus, in ara crucis scmelipsum obtuht
nos inalis nostris in nos iram Dei provtocemus, ex Deo Patri pro nobis. Mansuetudo enim ejus fuil
ingenita tamen bonilatisel miserationis suse, qua ge- miraet inxsUmabilis paticntia ejus quia ut nos redi-
iius hominum diligit, justitia semper malis nostris merct, probra, spula, colaphos et flageUa, ct ad
respondet bona, seraper ad parcendum el ignoscen- uliimum ignominiara crucis patienter sustinuit pro
dum promptug et paratus uostra mala sua superat nobis.
misericordia. Sed non tahsesl justitiahominis, quae Utergo quisque vicem Christi gercns in Ecclesia,
et bonum pro bono, malum pro malo reddil, dum hoc verbum in mnnsuctudine nobis insitum susci-
et diligentes se dihgit bona siM facientibus bene-
: perc valeat, abjecta, ut diximus, omni inmunditia
faciendo occurrit. Juslilia vcro diaboh esl, semper et abundantia malitiae semper, patientiam Cbri
pro bono malum ireddere, quia universos prorsus sli impatientiae suae opponeresludeat. Quod dum
bomines, qui bene operando, juste vivendo propter fecerilis, suscipite, inquit, in mansiietudine insilum
Deum laborant, ipse tentando fatigat ut impediat, verbum, quia Deus Paler, Deus Spiritus, ipse, qui
insequitur ut praecipitet alque subvertat. Igitur est Verbum Dei, Filius, dabit vobis tale verbum
quicunque iu sede Dci non ea, quae Dei, scd quae ^ quod potest salvare animas vestras, animas dico
sua sunt, quaerendo suas hbenter injurias uJciscitur, vestrorum, quia quidquid tunc praedicaveritis, quid-
jostitiam Dei non solum non operatur, sed et om- quid de incarnato Dei Verbo docuerilis adaediGca-
«ino juslitise Dei contrarius esse convincitur. tionem proximorum, ad salvationem animarum ve-
Ut autem hocvitium, quod justitiaeDei contrarios sirorum, vobis, inquam, commissorum, fiduciahter
nos facit, cavere possimus, 487 rursus monet nos atque utiliter, ac fructuose pronuntiare poteritis.
apostolus in consequenlibus : Prepler qucd, inquit, Sed et nos, ul idem Verbum,
mansueludine nobis in
abjicientes omnem immunditiam el abundantiam ma- insitum, digne suscipiamus, susceptum custodia-
liiice , in mansuetudine suscipite insitum verbum, mus, et imitari valcamus concedafnobis ipsum Vcr-
quod potest sahare animas vestras. Omnis immundi- bum Patris, JesusChrislusDominus noster, qui cum
tia immundans et commaculans cor horainls est eodem Patre in unilale Spiritus sancti vivil el regnat

mentis superbia , testante Scriptura, quae dicit :

in saecula s»cuIorum. Amen.
Immundus est ante Deum omnis, qui exaitat cor smm, 489 IIOMILIA LIII.

A bundantia Autem malitia: effecUs est malae volun- IN FERIAM VI POST DOMINICAH IV, PASCH.G PRlMf.
talis. Igitur quia ex lumore superbiae ira, hoc est C Filioti mei, adliue modicum vobiscum sum {Joan.
amor ulciscendi consurgit, recte apostolus dicit : *'")•
Propler quod abjicientcs omnem immunditiam. Ac si Quoniam verba haec, verba, inquam, dilecti bujus,

dicat Ut justitia Dei, quae contraria est justitiae

: supra pectus Domini recunibentis , plena mysticis
hominis, quae contraria est justitiae diaboli, operari, sunt sacramentis, nequaquam vacare videlur a my-
hoc est ut conformati justiliae Dei non solum bonum sterio, quod in hoc sermone ,
quem in ultima coena

pro bono, sed eliain bonum pro malo rcddcre possi- ante passionem suain cum discipulis Salvator ha-
tis peccantibus in vobis, proptcr qnod necesse est buii non filios eos appellavit , scd (iliolos ,
quemad-
ut omncm, quae immundos vos facit ante Deum, su- mouum in exordio hiijus evangelicae lectionis inve-
perbiam abjicialis, ne forte, si subrepat vobis ira, nimus. Ftlioli , inqiiit , adltuc modicum vobiscum
amorvidelicet ulciscendi, qua; vobis inferuntur in- sum. Cum enim non (ilios eos qiiasi fortes et con-
juriae, abundantia maliti;e unquara vos sic superet, stantes, scd (Hiolos, videlicet (juasi irobecilles et te-
quin caveatis, utcontrariam Dcovoluntatem vestrara neros eos cognominat, teneritudincm modicae dile-
ad eflrectum, quod estvere abundantia malitiw, per- ctionis, qua eum adhuc dilexerunt , insinuat. Non-
ducatis. Qiiod dum fecciitis, hoc est cum perfecte dura enim ftlii erant , sed (ilioli. Nam hcet filinli

humiliati, jusliliae Dei conforines facti fueritis, sus- eum dilectione ut Patrem diligerent, tanien haec
cipiie verbnm. Quod \el qiiale vcrbum? Inmansue- eadem dilectio tciwra quodammodo erat et modica;
tudine vobis insitum. Verbum in mansuetudinenobis qiiia nondum opprobria etcontumelias pati pro Do-
insitum Verbuin est pro nobis incarnatum, Verbum mino poterant, et magis prospera mundi, quam ad-
Patris, Filius Patris. Sed quomodo aiil quando hoc versa diligebant. Quare autem nonduin (ilii, sed
verbiim iii mansuotudine nobis insilum est? Uliqiic (iliuH fueriiit, ipsa , quae h?cc loquitur, Veritas pa-
in passionc, ubi vere mansuetudo ejus manifesla tenter insinuans ail.

esl. Quamvis enim pro nobis incarnalus, quamvis Adhuc modicum vobiscum sum. Ideo , inquam ,

triginta et co amplius annis in mundo nobiscum sit adhuc (ilioli quasi parvuli et innrnii estis, ideo non-
cotiversatus, perfecle 488 'anicu adhuc insitus dum ut (ilii fortes magna et perfccta dileclione mc
nobis non est. Sed ea noclo, qua tradi pro nobis in Dominum ct Patrem vestrum diligitis, quia ego, sine
mortem voluit, uitima vidclicct rreiia sua, qua pre- qiio nihil potestis facere; adhuc non multuin , sed
tiosissiiniim corporis et sanguinis sui inysterium modicum vobiscum sum , id est noiidum mullam ei
nohis consecravit et tradiditi inseri quodammodo niagnam vobis meae dilectionis virlulem conluli

oobis rcppit. Perfccte aulcm in mansueludine insi- nondum ad toleranda mundi biijus adversa rauUi-
 :

363 nOMII.Iyf'. nOMIMCAI.KS. SS4

foriiii A|)li-lt<iH gaiuti rotliliKliiu* \o* rurruhoravl. A pro iioniine mro opprolria cl (Oiiliinirlia* gaiidnt»

Quirrftit lue, ft >i\(ut dixi Judiiit : Quo ego vado, ICM Nunlincrc valcalik.

vo$ noM }fiili-itis leitire, ei vohit iiwdo dico. Quirriti», Ncc pr;rtcrcuiiduni ott i|uod ait . IJl diligatit in-

i^90 iiii|ii:iiii. "X' <|<li . Rnliis voslru siiiii : Quariiii tiiiiii, «irnj dilrii I7M 0'ioniodo in\iccni dili((cre
me S;il\al(iiriii UMiiiianiiii
, vi'slr:iruin , liilclilcr in di-licainus, nicnl ('.lnihliis dilctit nnii, I'u liot ap'i^ti>-

mo rreilciido ,
juslo i'l |iic vivciido; ct taiiicii , quo hi8 nianircHliuH inHiniiat, qui ait : Ambulute in dilic-

eijo vado, voi vcnire uon yoteitit ,

quaiidiu roiitcin- tione, ticul tlhriilu» dilexil iioi, et tradidil lenietipium

|)tiini iniinili fu^itis , (|ii:i)Htiii iiuigiN prospcritalcs pro nobit (Hph. v, 2j. llndc ct in alio locodicilur:
qiiain ndvcrsitalcit diii^itis Hndc siViU </i.n\/if(/<i'i.i ,
Quiii ille pro nobii aiiimnm luam poiuil, el n«« dvbe-
sicut popnlo illi carnali carnalitcr inc ini|uircnti cl mu.^ nniiniis pro fratribui punere (Jnan. iii, Hi). Ail

dili((cnti noii aMonia , sod tcnipor:ilia rrproinisi, ut hanc iniitulionciu dilcctionis discipuloH hiioh verbit

vidclicct dc liostilius suis triuinpliarciit , ot ubcrtatc conscquontiliiis iiivitut, diccns :

rcrnin toinporalium supcrahundaront , tic et vobit Jit hoc CDipioiieul oinnei qvia mei dmcipuli ehti»,
tnod\) dico; quia quaiidiu carnalcscstis, tiuandiu iiio si dileclioncm liubtterilit ad inriccin. Cuiii pluriina

non spiritalilor, sod carnalilor diligitis , ol prospcri- sinl virtiiliini opcra, qua; Doioiiio placcant, cl qux
lalein lomporaloni qnivrilis, ad lolcrandain passionis B diKcipulos Cliristi v^bservareel adimplcreconveniat,
ignomiuiam fortes ct constanlos ossc non potcrilis. ciir snlam dilcctioncin, quasi bingtilarc quoddain
El quo ego vado, vos non poleslis venirc. Eccc, jain signuin atorna Sapicntia posiiit, per qiiod discipu-

tado coinprelicndi a Judans ol ligari , spiila, cola- li>s 492 suos sjM-cialiter cognosci voliiit ? Ikma
phos ct Oaji;o1la, opprobria, contumolias ct irrisionos quidein ct ncccssaria cst salvandis omnibus fidcs,
pati, ad ulliinuin vcro mortc turpissima condemnari. spes, continentia, castitas, instantia oralionis, vigi-

Sed vos, cura mc hirc omnia passiirum vidorilis, rae liqe cl jejunia, ca;leraque sanctx scrvilutisobsequia.

solo rclicto mocun) vonirc non potcstis, quia ad pas- Sod lamen h£c omnia tam malis quam bonis ple-
sioncm et mortem ignominiosam sustiuendam adliuc rumqiie cssc possunl communia. Sola autom dilcctio
infirmi et imbccillcs eslis. lU auiem ad tolerandae spccialis quxdam virtus cst, per quam Christi co-
passionis constantiam pervonire possilis , minora gnoscentur disoipuli, ita ut non solum discipuli,

vobis facicnda propono , por quae aliingere tandem vcrum eliain elcctissimi mereantur esse filii. Et
valeatis ad altiora. quia bcatissimus Pelrus non solum intor discipulos,
Mandatum , inquit , novum do vobis , ut diligatis verura eliaui inler clectos agnoscendiw erat filios,

inticem sicul dilexi vos Notanduin in primis est cur in persona omnium ad perfectionem verae dilectio-
mandatum dilectionis riovum di\orit,cum ctiam in
C nis pervenire cupientium non injusle respondisse
VeteriTestaniento hoc idem mandatum fidolibus suis creditur, queraadmodum conlinuo subinfertur.
tradiderit. Non injuste, ut crediraus, novum mandu- Simon Petrus. Siraon, id est cbediens, fi-
Dicit ei
/um dilcctio dicitur, quia nulla prorsus virtus est, delisquisque dici poterit, duni juxta vocem jubentis
per quam sic honio intoi ior innovelur, per quam sic Doraini dilectionem, quamvis modicara, erga proxi-
interna suaviias 491 •»t>ntis accrescaicl reparclur, mum habere incipit, licct non dura et aspera pali
et e contrario nullum omnino viliuni est, quod sic pro Domino possil. Fit etiam Pelrus, id est agno'
importunilate sua oculum cordis obnubilari faciat, scens, dura constanliam tolerandx passionis sibi de-
sicut odium, quod sic ab omni iutentioue purse ora- esse conspicit, ad quam tamen Deo miseraule tait-
tionis aoimum irapediat. Nain si superbus, si luxu- dem pervenire cootendit, Sed hanc conslantiam,
riosus homo sit, hanc eamdem siiperbiara, hanc quo- hanc virtutem animi, licet nonduin habuerii, habe-
que luxuriam in se plerumque reprehendit,
ipso re se tamen Pelrus credidit. Ideo fiduciaiiter Do-
plangit et pceuitet. Solum vero odium, dum cor ho- mino passuro dixit ?

minis deviclum possederit, ita devastat, turbat et Euntem ad passionem et mor-

Domine, quo vadis ?

inquietat, ut nullas omnino fructuosse orationis vic- d tem Dominum ac Magistrum suum sequi desiderat,
timas Deo offerre valeat. Sed quia, ut pi-aedictura quia propriam adbuc infirmitatem ignorabat. Scd
est, soia dilectio masime spiritum hoininis iniiovat, pius Magister ab hac non bene provida inter.tione
et ad bona facienda acccndil ct corroborat, provida eum revocare sluduit. Ideo blanda illi admonilione
pietate benignusMagistor mandatum novum dilectio- respondens ail

nisinfirmis adhuc discipulis proponere voluit, per Quo ego vado, noti potes me modo sequi, sequeris
quod ad meliora innovari et provocari possent. Man- auiem fostea. Quo ego vado, iigarj videlicpt, flagel-
datum, inquit, novum do vobis, ut diligatis invicem, lari, illudi, conspui, colaphis caedi, crucifigi et mori,
ticut dilexi vos. .Quasi dicat : Si mala et opprobria illuc sequi me infirma mentis tuae quaerit intentio.
ab aliis vobis irrogata nondura patienter portare po- Sed quod tu ignoras, ego omnia sciens novi quod
testis, invicera tamen diligentes malum infera-
nulli non potes me modo sequi ; quia ad haec omnia susti-
tis, nuUura odio habeatis, etbona, qu» vobis ab nenda nequaquara virtute mea adhuc te corrobo-
alUs vultis fieri, vos causa dilectiouis aliis exhibere ravi. Sequeris autem postea. Poslea. dico , se-
cnrate, el sic de hac modica dilectione proiimi ad queris passionis ac mortis Hieae vesligia, cum te re-
Lanc maximam dilectionem pervenietis, ut etiam plebit et confortabit desuper venientis SpiriUu
3S5 VEN. GODCFKIDI ACBATiS ADMOMENSIS 556
sancti gratia. Tunc non solum in bis quse pas- A deiUibus non extollimur, si adversis iiruentilus non
surus sura , me Dominum Magistrum tuura
ac dejicimur, et si quid boc modo, in humilitatc vidc*
US3 luum se.jueris, id est iinitabcris verum etia)n , licet ct patientia orantes petimus, aut hic vel in
nova quxdam et duriora passurus eris. Nam ego futuro a Deo Palre bjminurn incunclanter accipie-
adlxus crucis patibulo sursum crccto capile, et vcr- mus. Qui vcro hunc petilionis raodum observare
sis in terrara pedibus animani in manus Patris pro- ncgligunt, non non veraciter in noraine
fruciuosc,
pria volunlate et potestate commeiidaho , tu \cro Salvatoris petunt, quos etiam idem Saivator suavi
causa profund.TC hurailitatis ,
quasi difticiliorem cli- exhoTt."itione con?c«iuenter alloquitur, dicens :

gens mortem , caput tibi deorsum inclinari , et pedes isque modo uou petistis (juidijuam in nomine meo.
sursum postulabis
crigi et , sic longiori cruciatu 1'Sque ad hunc niodum humilitatis et patientia; non-
cousummatus pretiosa me moric darificabis. llac dum venislis, ideo nondum in nomine meo, in fidc

clarificatione mortis verc secutus esl bcatissimus ct dilcctione mca ,

gaudia salutis Klernae veraciier
Petrus Dominum et Magistrum suum , vere magnam pctondo quaesivistis.
demonstravit perfeetae dilectionis constaiitiam, Sed 495 Petile et accipielis, ut (jnidium cestru.m ple-
quia nos infirmi et fragiles ad tantam per fectionem num sit. Petitc, inquam, veri humiies el palicnles,

attingere non possumus, studeamus summopcre R peJi/e non prosperis elevaii, non adversis exaspc-
meritiset precibus ipsius adjuli, sic proximos no- rati, et sic petentcs accipietii, non terrenura quid
stros in veritate diligere, ut ipsc qui vera est dile- vcl commutabile, iion iransitorium quid vel corru-
ctio, nos intcr olectos discipulos suos quandoquc di- ptibile, sed ul gaudium vestrum plenum sil, illud vi-

gnetur recognoscere, JcsusChristus Dominusnoster, delicet gaudiuin ineflabile et interrainabile, quando

qui cura Patre et Spiritu sancto vivit ct rognat per desideratissirnam summae Trinitatis gloriam pe-
omnia ssecula saeculorura. Amen. renni incomrautabililale videbitis, quando inter in-

494 HOMILIA LIV. nuraera la;tantium millia inconirautabili felicitate

IV DOMlNrCAM V POST PASCHX PRIMA. gaudebitis.Sedquia inaestimabileKternae jucunditalis

Jn illo tempore dixit Jesus discipulis suis : Amen, gaudium omnem humanum exsuperat inlellectum ,

amen dico vobis, si qitid pelieritis Patrem in nomine quidquid in hac lcclione evangelica incarnata Ve-
nico, dabit vobls (Jcan. xvi). ritas electis suis de ftituris promiltit gaudiorum
Tcslis ille fidelis et verus testis, gratia et veri- praemiiis, totum se loqui fatetur in provorbiis. Ait

tate plenus, verus videlicet Dci Pairis Unigenitus enim :

de Spirilu el fiducia promissionis suae certos et se- -, H(€c in proterbiis locutus sum vobis. Sicut cnim
curos nos rcddere volens, hanc eamdem promissio- proverbium aliud sonat et aliud siguificat, sic ni-

neraquasijurejurando his verbis confirraat, dicens: mirum multa valde gloriosa et jiicunda dicta ct
Amen, amen dico vobls. In hoc cteniin, quod in pii- scripta sunl de claritate visionis a:lernx, de in-
mordio lectionis bujus affirraativam hanc dictionem enarribili clcclorum beatitudine ; sed lamen alia
geminando repetit, firmissimam nobis certitudinera raulto majora et jucundiora beali heatorurn omniuia
su3e promissionis tribuit, ut si quid a Dco Patre in videbunt oculi, qui cohaeredes et comparticipcs essc
nominc diiecti Filii sui peticrimus, petitionis nostra mcrentur Doinini Creatoris sui. Tiinc revera nulla

fructum 'ncunct.inter nos larga raanu Dci Palris electis Dei dicenda sunt proverbia, quibus nuda ct
percepturos esse credamus. Ait enira ; aperla erunt omnia. Unde sequitiir :

Amen, amen dico vobis, si qvid petieritis Patrem in Yenit hora, cum jam non in proverbiis loquar vo-
nomine meo, dabil vobis. lu uomine quidcm Domini biscum. Yenit hora illa desiderabilis hura luelitia; Ct

Salvatoris veracilcr petimus, si Deum Patrem since- exsuUationis, quando jcternus Dei Palris Filius fi-

ritate vera; fidci diligendo ct confitcndo cognosci- liis suis dilectissimis non ni proverbiis , id cst non
mus, juxta qiiod scriptum csl : Corde enim credi- in mysticis loquetur Scripturarura sententiis de sije

tur ad justitiam, ore autem confessio fit in salulem D ct gloria ?etcrnse immortalitatis, sed palam, inqiiif,
(Rom, X, 10). Ilic revera credere ad jiistiti.im di- de Patre meo annuntiabo vobis. Palam utiqiie dc
citur, qui tempore tentationis fidcra ncgando non Deo Patre cleclis suis annuutiabit, quando ad simi-
deserit, qiiam lemporc pacis fidcliler conlitendo tc- litudinem Dei pcrfecte rcformati revelata contem-
niiit. Iteinqiie alio modo uon minus salubriter in plabuntiir facic qu.'e, quanta et qualis claritas ct

nomine Salvaloris pctiinus, si cxernplo cjiisdcni magiiificoiilia patcrnae sit majcslalis.

Salvatoris et intcr prospcra vcre humilcs, cl iiiler Illo, inquil. dic in nointuc meo pelciis. Qu'u\ \n

adversa esse ntudeamus mites ct patientes. !Ioc ni- die fctcrnitaJis, quid in die pacis et securitatis in

miriim nomine suavi et salutari salvari sc sanctiis nomine Salvatoris elccti petunt, qui jam fructiim

David exorabat dicens : Dcus, in nomine iMo salvum petilionis ct laboris sui perceperunt, qui cum sum-
me fac (Psal. liii, 5). Unde cl nos hoc eodem no- mum ct verum illud bonum jam 496 ^'"*^ ^'^^ ^^"
mine salvari cupientes in Orationc Dominica quoti- bcanl, quid ultra pctendo obtinorc laborant? Peti-
dic oramus , dicenlcs : Sanclificctur nomen tuum tio namque illoruin fervens est amor ipsorum ct

{Mtttth. VI, 9). Tunc revcra nomen Salvaloris sancti- dcsideriiim ; nam ardentissima charitale videre

ficatur et honoiatur in iiobii, si prospcris succc-. sempcr dcsiderant dcsidcrabilem Dominiim cl rcgeia
 :

mi IKKMll.li'. DOMIMCAI.KS. 598

giiiini. IChI «'luim iii liac vila clrtliH iK-i tlii-s iiiugnit A }Ji-ifutum rtl {Hom. xiv, 2S). F.rgo qiii ainiiri e! hea-
valdo rt (-«'It^liriH, dioa Hcilicct (li\iii;(! t(Miii*iiipia- titlcuri a l>c(> i'utrc di*i»idcia(, ct crrdciido aiiiair et

tioiiis, (|ii:ui(lo liciii(;iiiib illc i>|)ii'i(iis xcrititis iii amaiido crcdcrr Kliidcal Scd i|iiicnaiii hiiut (|iia: cie-
illtiiiiiiiato rordis tli.ilanio |)iti!« intcr (lilfdiiiii rl dcrr c( aiiiarc sal\:iiidtis i|iiis ilcli«*al, iidm va qiiar ipfta

dilcitaiii iiurdialor lactiis, hiiavi iiis|iiratioiic tlilcctu'. Vciitiiii coiiKci|ucntcr ciiiiiin ramio irisiiinat'

dilig(Mili Hii^i^crit , «|iiid ul) ipno dilcctu huiiiiiio- Quia a Deo, in(|uit, exivi. Kiivi ii l'atrc, et reiii /n

pprci pclcndiiiii sit. Naiiict li.rc cadciii dilccla, cu'- viundum. Ileruin relitiquo iiiuuduw, rl radu ud Vw
lcsli (|iio(laiii (lcsldcrio (|uaHi iinpiidciis racta.Hin- Irrm. F.xiri , iiii|uit , a I)ru ( oiiHiii>stuiitialiit I^itri

gula latciilis iiioilii viiliicra, siiiKiila, iiit|uaiii, vul- iclcrnalitcr cxislcndo : f.riri a l'alre larnciii p' r

iKMaiitis pcccati coi;lania ,

quibiis sc lcstc con- olicdicnliam 1'atriH aHHumcinlo, rl vrni in muiiduin
sciciilia Yulnrralam ct Kamialam ivcognoscil ci- , dc niutrc Virgiiu; naHccndo. Ilerum relinqun muudiim
dcm dilecloqiiasi lldcli mcdico, qua.^i amico iiilinio nioricndo, el vado ad Pairem aHCcndciido. Ilicc pio-
iii liac lioru coiilcmplalionis vcrc ixvnilcndo ct con- fccto lldoi sacramciila dtim antc p.isf.ioii«'in \c| nnr-
lltcndu apcril. Qui liiim maniiiii mcdicanlis grati;c, triii siiam dilcclis dcnuiitiuict dist ipuiis, (|iiid dr ii:s

nianuni salvanlis iniscricordiiv. singulis (|uibusi|uc ot mcntc conccpcriiil, el ad lixc quid coniinuni rc-
\nlneribuH in.posucrit, ab onini eaiii letiiali jiecca- I' sponsionc dixerint, brcvi sculentia rvaugclisla com-
toniin conlagioiic salvam facict. In iilo utiquc dic, prclicndeiis ail
in illa viddicct illuminalionc cordis, vcrat ilcr clct li DiiUiit ci discipuH rjus. Iii omiii srrniunis liujug
iu uoiiiiiie Salvatoris ficiuul ; iiain quidquid sic illii- scric, ul)i respoiidciilium vcrba discipiiiorum lcgi-
niinati, sic divinitus inspirati pctieriitt, ad veram inus, nusquain oos. lain comiiiuni sci.lontia dilc( to
procul diibio aniiu:e saUilein icspicil, nec lalis Magistro rcspondissc inveninuis. Manifestu 493
uiuiuani pclilio incllica\ aul infrucluosa esse pote- quidem coiiimunis iniiuil rcspor.sio verboium, qiioil

rit. Sic namque in pnesenli peteiitos ct in fiituro, videlicet ipso iuspiranle comniunis faclus cral con-
ut jam diclmu csl, fru( tuin pclilionis 6u:c icci- sensus aiiimorum , ul opus misciicordi.e opus iiii-

picntcs, nullo jam ullra inlercessiouis ogent auxi- Dianx redemptionis, qiiod passione et nicrte ipsias

lio, quippe qui incoir.mulabiliter plenx jucundilatis consiNiiniaiiduni erat, pio corde cognosccndo dili-

perfruuiitur gaudio. L'iido sequitur : geront, nec ullra calircin pr.ssionis, qiiem jam bib:-
El non dico vobis quia eqo rogabo Palrem de turus erat, transfcrri ab co cariiali (iiiad;'.m afic; -

vobis. Ac si dieat : Electus Patris Unigenitus elcciis tiouc desiderareut. Unde licct coaliirLati el coutri-

suis, iu seteruitate slbi conregiiantibus, non pro -, slali dicunl ei

vobis, inquani, cobaM-edibus lueis luibi jain conso- Ecce nunc palam loqucris, et proverbium nullum di-
ciatis ullra apud Deuiu Patrein rogando iutervc- cis. Eccenunc, tu nobilc Vorbum Palris, ruanifesle
nio, quia ine lideli intercossiouc illuiu vobis recon- loqueris, quia pro salule gencris humani le jam pas-
ciliasse scio, duin luultas assumpla huinanitatis suruin et niorituruin asscris : Et proverbium nulluin
miserias pro vobis susiinui, ad ultimuiu cruciidUxus dicis, Yerbum omnipolens, tu Verbum jeler-
quia tu
preces et lacryiuas cuin clamore valido offerens ani- nura ante sajcula cuin Deo Paire manens quidquid ,

mam nicani pro vobis posui, el luiuc quia plena et olim cuncta prieiincbant palriarcharum et prophe-
perennis vobis pax est et secuiitas, nulla oiuuino larum oracjla, quidquid legalia pr.-eiiguvabaul saci i-

orandi pro vobis erit necessitas. ficia, quasi quaedam erant proverbia, qula pro te
497 ^P^^ enim Pater ainal vos, quia vos me ama- Yerbo et propler le Yerbum dicla et facta sunt uni-
stis, et credidislis quia a Deo exivi. Notandus ordo versa. El ecce, tu Verbum haec eadeni proverbia ccs-
verborum est, tiuia duin incaruala Sapieuiia dulci sare facies, quia per tc graiia et verilas facla est.
praeuiisissel narralione innumera pietatis su% benc- Nunc scimus quia scis omnia. Sicut noscire Dei
ficia, qualiter pro uobis patiendo etnioriendo Dcum reprobarcDei est, sic scire Dei diligere Dei est. yunc.
Patrem rogaverit, qualiter sic rogando nos eidem D JnQuiii»^ scimus, nunc vere cognovinuis , cogno-
Pairi rccouciliaverit, mox et se amauies el in se cre- sceutes diligimus, quia, tu Domiue, cui naturalis
dentes a Deo Patre ariiaudos esse asserit. Ipse eniin iuest bouilas, scis, id est diligis oiunia, omnia scili-

Pater, inquit, amat vos, quia vos me amastis ct cre- cet genera hominum, nou solum Judaoruni, sed el
didislis. Maiiifoste bis verbis iste Patris Filius innuit geniium, et nihil odisii eofum quae fecisti, sed pas-
non eos a Deo Palre diligi. qui bumilitaicm passio- sione et morte tua salvare orauia dlsposuisii.
nem et morem Filii sui verbis laulummodo confi- Et non optis esl tibi ut quis le interroget. Inlerrogare
tendo credunt, sed eos, qui bauc credeudo et araan- Domini est de salute sua hominem mouere, inierro-
do, id est in fide et cliaritale perseverando iuiitari gare vero hominis est de salute propria quaerere. In-
cupiunt, quoniam nec fidcs sine charitate nec chari- terrogatione sua Dominus Adam praecepti Iraugres-

las sinefide prodcrit, quemadinodum bcatus Jacobus sorem ad viam salutis et pocuitentiae revocare voluit,

apostolus dicit : Fides sine opcribus, id est sme cna- quando eum post lapsum interrogando vocavit etait

ritate, mortuaest {Jac. ii, 20). Iteraque quod chari- Adam, ubies? {Gen. iii, 9.) Qui, licet inlerrogatus,

las sine fide Deo placere non possit, idem Aposlolus moneri nollet ; ipsatamen vocantisDomini interro-
nihilominus insinuans ait : Qucd exlra f:dem est, gatto aua?d:>m fuit salutis adinonitio. Et quia, ut
339 VEN. GODEFRIDI ABBATIS ADMONTENSIS 560
prspdixinius , hominis interrogalio propriae salulis A adimplere contenderel. Qiiod enlm Innc Judseos c»r-
est inqiiisitio, recte discipuli jam passuro dicunt Do- nales , carnaliter viventes monuit et docuit , hoc
mino Et non opus 499 ««' tibi ul (juis le interroget.
: eliam nunc nos, qui spiritales sumus, et esse debc-
Ac si dicant Quaravis nccessarium sil hoinini sem-
: mus, eisdem vcrbis monet et instruit»

per de salute sua qu.Trere, semper pro rcdemptione Estote, inquit, factores verbi, et uon auditores tan-

animsc suae soUicitum esse, nunc tanien non opus tum, fatlentesvosmetipsos. Simius quidem miserante
est tibi, Redemptor Domine ut quis te interrogct id
, , Deo popuhjs quem dc mundoelegil Dominus, ut au-
est, ut quis te ad pcrficiendam saluleni humani ge- dilores verbi, audilores divina; scientise esse possi-
neris obsecrando et implorando excitet. Nam in hoc mus. Unde oportel nt non auditores tanlum verbi,

opus sponte venisli, hoc opus salutis jam consum- sed et faciores esse studeanius, ut scicntiam divinie
mare disposuisti. Non opus est tibi, non tale, in- Ifgis quam frequenlor audimus , iegimus et inteili-

quam, opus libi a Deo Patre injunctum cst, ul hoc gimus , factis adintplore summopcre laboremus., ne
opeic cousummalo quis de salute sua dcspcrare, de nosmetipsos audiendo tantum et non faciendo fal-

spe ;eternje fclicitatis quis debeat dubitare. Nam laraus.Bonum quidem ct necessariumSOi^^^scireet
opus libi injunctum, benigissime amator hominum, audire, quae facienda sunl. Sed, qui ea, qua; scit el
sahis et redemptio eril ad vilara.aiternam pertinen- B audit, agere negligit, semctipsum procul dubio fal-

tium. Et non opus est tibiut quis te inlerroget. Opns lit, quia solo auditu, sola scienlia salvari non pole-
quidem est homini morlali a te, benignissime Sal- rit. Quia si quis , inquit , auditor cst, et non factor,
vator et amator hominum, lacrymis et precibus sa- hic comparabilur viro consideranti vultum nativita-^

lutis suoe quajrere remedium ; et nen opus esl libi om- tis suce in speculo. Si slmplicitcr consideralionem,
nia scienti, orania agnoscenti, et human;e moi lah- quce in speculo fit , accipere voUimus, quod cito

latis inCrma oculo misericordise tua? peispicienVi, ut transeat , et velociter oblivioni tradatur , non igno-
quis te tanquam hominem ignarum cl inexpcrtum^ ramus. Et ideo vivo seipsum in speculo consideranti,

tanquam hominem obliviosura el immemorem hu- nec lamen, qualis sit, diu in raemoria relinenti,
tnanx miscria et infirinitatis monendo et cxhorlaHdo homo il!e non incongruc comparari valet, qui ver-
memorera faciat, quia tanla erga nos tuse bonitatis bum Dei cum gaudio audit et recipit, sed in opere

est suavitas, ut nunquam inopiae nostrx cl tribula- faciendo auditor obliviosus factus fuerit, Verumta-
tionis obliviscivaleas. men incredibile est quod electus ille et perfectus

In lioc, inquiunt, cognovtmus quia a Deo exisli. In Christi discipulus, quem lanta scienlia ac sapientia
hoc ineflabili pietatis opere cognovimus quia ad exal- replevit omuipotens Dominus, tam simpliciter haec,

tandos nos de sinu Patris descendisti, ad sanandos utjam prienotavimus, dixerit, nec subliniius aliquid
dolores nostros infirma raorlalitatis nostrae suscepi- Unde ad spiritaleia
in his verbis intelligi voluerit
sti. Pro hac ineffabili pietate et raisericordia tibi sensura, quem jam tractare ccepimus, hxc eadcm
laus et gloria per infinita stecula sajculoruin. Amen 1 verba disculiamus.
500 HOMILIA LV. Per vmim in specuto considerantem intelligendus
IN F,\MBKM DOMI.NICAM StClNDA. noninconvenienler estJAdam protoplastus;'peri'M/t«in
Estote factores verbi, et non auditores tantum, fal- vero nalivitatis ejus eminentiam ct elegantiam crea-
lentes vosmctipsos {Jac. i), tionisejusacciperepossuraus.SicutcniinvuItusliorai-
Electus et dilectus apostolus Christi, beatus Jaco- nis emincntioret elegantior parsestcorporis, el pene
bus, merito sanctilatis et juslitiae, ita se speciaiitcr sensus omnes cxterioros, quod est visus, auditus,
Deo familiarera et proximum quod pro ca^teris
fecit, gustus, odoratus, in solo vultu habcmus, itaetipse
coapostolis suis solus, fratcr Domiui cogiiominari Adam non de homine natus, fleddelerracreatus, sin-
merucrit. Quamvis enim omncs discipulos suos guiarem quamdam eminentiam et eleganliam imraor-
propter saiictitatem et innocentiam vitae pius Magi- talitatis, sapiontice et intellcctus habuit, ac perpetuo
Bter sic dilexerit et honoravorit, ut gencraliler eos prccceptorum Dei
q haberc potuisset, si transgressor
fratres nominaret , quemadmodum per Psalmislam factus non fiiisset, Qui tainen eamdcra eminentiam
ait : Narrabo nomen luum frutribus tneis (Psal. xxr, creationis su;e in specuto, hoc est in sensu cordis sui
23), isle lamen soliis iiac singulari diguitatc hono- antc lapsura vidil ot consideiavit, quia nullam in se
ralur ct magnificatur, ut]ubiquc in Scripturis fra- infirmilaiom, nullam pcccali conciipiscentiam, nul-
tcr Ditinini cognomineliir. Idcui ipsc Irater Domini, Umu inoilis t.iiiortm .soiUirc poluil.
bealus videUcet Jacobus. popuUim adhuc iu Jti- Polest eliam per«j)ccH/«ni inlelligj mulier ilia quara
daisrao positum , qui U^gem <iuam acccperat carna- dc costa ipsius Adx Dominus aedificavit, in qua pi'»-
liter intellcxit et implevit, et proptcr sciontiam legis niiis et pcrfectius statiim condilioiiis susc considera-
quam habiiit , super gentes legem Domini ignoran- vit, Undc cura hancoani(1om adduceret Dominus ad
tc8, inaniter semelipsiim hodiorna Lectione
exliilit , eum, ipsam intuons 502 ^'l '•
^'"c nunc os ex ossi-
monuit et inslruxit , ut non tantuin aiidilor vcrbi, bus meis, et caro de carue mea{Gen. !i, 23). Quid in
auditoi' scriplse iogis existens, per hanc sesalvari corpore humano osse robustius, quid carne est
crederot, Bcd potius dc Ju<laismo ad Christianismi fragilius? Consideravit, iit crediraus, in hoc tpe-
fldem transicns, spirilaliier legem inlcliigere et cuto, in aspectuvidelicel mulieris firmitatera et im-
 :

3C1 HOMII.I/F. DOMINIC.MK». M2

tnnrtalitalnn ,
qiiaiii tiiitn lupsiiin lialmit; pioviilr- .\ iimitU fuerit. Quiii oblitii» ctl iiiiMT Adaoi tmlui luM
hat forsaii spirttii proplictiro fragilitatiMii «*i niiiiu- <( iiiot)<*dicii)t fuclUH? Nuni|iii<l olilitiiHi^t qiiod io

riAin, (jiiat post (iilpam iitolifdicntia* taiii ipsi <|iiaiii paradiKO fuil cl rNitodchiiit ? OhlKuH uliqiM» cnt for»
niulicri voninrn fiiit.llmK" iilrm osl a«' si ili» .il : lloc, tilinriiii.n ct iiicorriiptiiiiiis, i|uaiii anlc lapHiiiu b.ibiiil,

qtioil iiunc 0» (>st iii iii«>, iikki , i(ii|ii:iiii, iii illo statii, qtiaiis, <]iiaiii loitin, liiiiiiis ar lolnistiiH Iiiik IihtiI,

iii qiio inoilo siim, on (|iio<ianinio<lii <>st, <|iiia fnrlc ac qiii posti|iiaiii iii:imhliiiii Ooinini pr.ccipicnlis ol/Ii-

flrinMin osl iii iih' cl iii iiiiilicio, <|iiii> cx ossibiia inris vioiii Iradidit, statiin ct ipnc propriatn oani(>m in<i-

«uiiipla cst, (|uia uilliuc iu iioliii virtiis rt fortitiido liciiii-iiicm ac r<-pii}(iiant<-m sciigit, Hiciit et illf (Irca-

imuiorlalitalis cl incorriiplioni^ (>st Si vcro poslca (ori sito iiiohriliciis lai Iiik fuit. Vndcct iiioi \[)<ic ac
pcr iiiolH>(licntiain iii aliiini stiilinn inulaiiis liicro, mulicr iii\i(ciii <'nil)(>sc<-iitos folia liciis coiit»iicrunt,

«(uoil tiuuc 0» (X os&ibui iiieis, qiiod nuiic iii nic fortc qniliiiii niidilatcm < orporis coiitcxoruiit.
«I nrniiiin cst,lioc tunc car^ orit de carue. luea, quia Ad Iiu>c ctiam tiniorcm inortis, dolorcin paritcrac
lnnruiuin erit ot fragilc, qiiia in iiie ipso fragilitas lahoroiu in cordc ct corporo. sciilicbant, qiiciii aiit«

ciit (>l coiiriiplio, c1 iti iniiliorc ista, qii* oaiiiciii ac- (iilpam inolicdicntiic noiiditm cxpcrti craiit. Riiiit

ccpil dc cariic n\oa. V.l qiiia ailliiic Ailaui, plcniis sa- cnim iioiiiuilli, qiiibu.s magiia ct gravis illa videtiir
picnlia Dci, hanc infirmilatoni el mulabilitatcni non '^
vindicla, quae pro tali subsccula bit inobcdientia, co
solum sibiiiii>tip»i, scd ctiain oinni biiinano goncri quod nil niali commiscriiit, nisi qiiod de interdicta
vcnturam cssesensu rationali pricvidil, convcniontcr arbore tantnm comcdcrc prcCbuni|iscrint. Yidcamui
in coii.sequontibus suhjimgons ait : Propter lioc relin- igitur, quanlum malum, qtianta picna iii oinncs homi-
qmet homo patreui et maliein et adiiaiebil uxori su(e,et ncs inde processcrit, ct tunc Bcire possumiis, qualis
eruutduo in carue una (Gen. n, 24). Propter bot*, quia 504^'^ qiiam gravis illa inobcdicnlia fiieril, cum ne-
itafuturum crit, ulfortitndosiinul ct fragilitas in ho- tam divos vel potcns, iiemo tam iniser (H inops sit,
iiio

•ninesit,ulnuiicoscxossibiis,modocaro(Iccarnepro- qui sine labore cl dolore vivcre valeat , ncmo tan»

veniat, ut nunc lioino firinus ct fortis operavirlutis ct sanctus vcl innoccns , qui in mcmbris siiis logem
loriitudinis laciat,inodo itcriim ad iiilinnitatera ct fra- menli suae rcpugnantein non scntial.Sunl ciiam non-
gilitatcm rcdcai, proptcr hoc, iiiquam, quiu ita est; nulli, qui exempluin iuobedieiitis Ad£ imitanles noit
necesse erit homini, ut patrein suum, quod est 'va- .soluni mandata Dci. quae acceperunt, servare con-
nitas sseculi, et insUrcin, quod ost volnplas, de qui- temnunt; verum eliam bona sibi divinitus collata
i)us iniirmitas ac fragilitas nasciiiir, dereiinquat, ut parvipendunl et dcspiciunt. Sed his jiislo Dei Ju-
uiori suaj, hoc osl carni suso licenlor adhserere ?a- dicio talis nonnunquam superveniel tenlatio, ut bona
C
leat. l>e hoc patre et de hac matre (luod euin dere- per misericordiam Dei sibi concessa sic perdant ct
liquerint , Duvid sauctus Domino IseLabundus in amittant, ut vix, aut fiullatenus bxc eadcm bona,
^loriatur ct ait Qnoniam Paler meus et mater mea
: qua; amiserunt, dulcit«r ad memoriam revocare va-
dereliquerunl me [Psal., \\\i, 10). Si cnim Iiorao in- leant.
terior hunc patrcm, id est vanilatcra inundi non Qui autem, inquit, perspexerit in lege ptr{ectx ii-

^uaerit nec diligit, et homo exlerior malrem illam, bertatis, et permanserit non auditor obliviosus , sed
id est, voluplalcm carnis, spcinilct contemnit, tunc faclor operis, liic beatus]in facto suo erit. Lexper-
«xori sua» licenler adhjci-cre poterit, tunc carni suce, fecKe libertatis vita et conversalio Jesu Christi satis
qiise nccessaria sunt, licenter adminislrare 503 '^'^- congrue valet intelligi, tam
qui solus inter homines
lebit. Nam sive manducaverit, sive biberil, aut aliud liber a peccato, tam perfectus
omni conversationo
in

quid <;oiT)ori suo neccssarium fecerit, lottim illi ad sua fuit, quod nec minimam peccati maculam co-
salutera proveniet; tolum ad honorera Dei respi- gitatione, verbo aut opere contrahere potuit, quia

^'iet- nec peccare posse Toluit. Sed nunquid hanc legctn

Et erunf, inquit, duo in carne itna. Quse^duo in tantfc liberiatis ita perspicei'e debemus, ut imitari
carne una eruiU? Hom« videlicet interior et cxlerior o eam hoc modo nos posse putemus, quatenus c«gi-
ita in came uua unili erunt, ita unanimiler sibi in- Jmnino pecca-
tando, loquendo et opcrando nnllum
ticein concordant et consentiunt, ut sensus rationa- tum comraitlamus? Nunquid hoc nobis pracepit,
ad unum, (luod est necessariura, id est ad incjui-
is Dominus? Esl enim aliud quod nobis praecepit?
rendumDeuu tendat, et caro bcne collaborandum id quod unusquisque, si vuit, adimplere poterit : Di-
ipsum quaerat et concupiscal. Scquitur s£ite, inquit, a me quia mitis sum et humilis corde
Consideravit enim se, et abiil, et stalim obUius est (Matth. si, 29). Mitem ac patienlem super omnes ho-
qualis fuerit. Quidnameslcon«irferarenisi verum in- mines se osUendit Dominus, dum sputa, colapbos et

v^sii^Are^ CoKsideravit enim scmetipsura Adara , et flagellamiTa mansoetudine, mira susiinuitpatieniia;

iwaciter sensu rationali iuvestigavil, fortem *e et verese humilem ostendit, dum contra tot convitia,
iraniortalem in illosiatu, quotunc erat, ct inilrmum tot falsa tcstimonia Dufiquara verbum clationis re-
sc mortakro, si iransgrcssor prseceptorum Dei fie- sponditv"Si quis hanc legem patientiae et humilitaiis
ret. Et tamen, proh dolor ! abiit, hoc est ab obedien- Christi ita perspexerit ac legeril, ut non ebliviosvs
ia Dei fecessit.et serpenti inobedientiam suggcrenii auditor semper eam imitari mcaiinerii, hic beauis la
sredidit et consensit. Et stctim, inquit, oblitus est facto tuo erit, quia non ex auditu, sed de facto boiii
Patrol. CLXXIV. 12
 :

3o:i VEN. GOOF.FRIDI ABBATIS ADMOMENSIS 364

opcris frucliim conse(|iujtiii' aelernsc bealiliidinis. A cij : Omne quod in muudo esl , concupiscentia car-
505 S*''^ "c quis aJ perfof tionetn vitse suITkoic uis esl , et concupiscentia oculorum , el superbia
crederet , si a nialis abslinondo tanluniniodo bonis viliv (/ Joau. II, 10). Immaculalum quippe ab hoc
operibus invigilarel, el nil do custodia oris et cordis s cculo semctipsum cuslodit ,
qui uiaculam su-
curaret, conlinuo adnioncndo subjungit : Si quis au- pcrlii;c, quantum possibile est, devitare ac supe-
tem pulat se religiosum esse non refrenans liuguam rare contendit. Curaiidum ergo nobis csl ut, quo9
suam, sed seducens cor suum, linjus vana est religio. assiduos auditores verbi sui csse voluit Domi-
Nemo ad verani rcligioncni sibi putet sufficcre , si niis, faclores etiara ejusdem vcrbi esse str.deamus,
exterius bonis sc operibus exercere sliiduerit , nisi cl fonriam bumililatis, qiiam habitu el vestitu prae-
etiam linguain suain a verbis impalicnti?e el elationis lcndiiniis, hanc coide lirmiler tenentcs verbis etope-
refrenaverit, et cor suum pcr vanas et iniililes cogi- ribus ostendamus. Quod ipse pncstare dignetur,
tationes seduci et dispergi non pcrmiserit. Nam si qui Vcrbum eslDei Patris, Jesus ChnslusDominus
quis religiosum se in bona operalione ostenderit, ct noslcr qui vi\it cl regnat per infinila sacula ssecu-
ciistodiam in locutione el cogitatioiie liabere ncgle- lorum, .Anien.
xcrit, hnjus vana esl religio. Idco , inquam , vana, 507 IIOMILIA LVI.
qiiia cito evanescit , nec firma et stabilis esse valcl ^ i.n pomi.nicam imh.v asce.nsionem domim secunda,
boni operis QVJE ET VI POST P.lSCnA.
ulla religio ,
qiia; soliditatem non babct
per custodiam oris et cordis. Nam qiialis rcligio esse Cum reneril Paracletus ,
quem ego miltam vobis a
debeat, patenter in consequentibus insinuat Patre, spiritum veritatis', qui a Patre prccedit, iile

lieligio , inquit, munda et immaculata apud Deum lestimonium perliibebit de me et vos testimoniutn
,

et Patrem licec est : Visilare pupillos et viduas in tri- perliibebilis quia ab initio mecum esiis {Joan. xv.)
hulalione eorum , el immacnlalum se custodire ab lioc Sacrosancla h?oc Evangclii leclio pars>(ujedam est
sceculo. — Jleligio hzic apnd Deum el Patrem, Patrem, sermonis illius, quem Dominus in iiltima ccena sua,
inquam , nostruin duicissinium , bcneplacita est , et ca videlicet no( te , qua iradcl.atur , cum discipulis
accepta, qux interius munda est in intentione, et ex" siiis habuit , ubi inlcr niulta ct diiliia ccelestis vilse

lerius immaculata in operatione , ut videlicet intus oocumenta etiam trisiitiam ct dolorom , quem «x
per elationem cordis bomo non intumescat, ncc lo- passione et movte sua Iiabiluri erant, prajmittende
ris debonis operibus bumanam laud«m superbionJo adventum Spiritus sancti consolari ot miligare cu-
requirat. raverat, queniadmodum in exordio Kvangelii biijus
Sed Iiffic religio, licet munda et imniaculata sit, p audivimus, quo dicit :

essc tamen sine tribulatione, hoc est sine tcntalio- Cum venerit Paracletus ,
quem ego mitlam vobis a

ne, homo non valet. Ideo visitare pupillos et viduas in Patre , spiritum verilatis, qui a Patre procedit^ ilie

hac tribulatione debet. Pupilli dicuntur qui absque testimoninm perhibebit de me, et vos testimouium
patre et matre sunt , et viduiv, quorum viri mortui perliiDsbuis quia ub inilio mecnm estis. H;cc Doniini
sunt. Per pupillus accipere valenuis interiores sen- promiksio vcre impleta est in eis, quandoposl ascen-
sus noslros, per vtduas exteriora opera carnis. Sen- sion»»m ejus inaudita et iiielTabili Spiritus sancli

sus noslri quasi piipilli, et opcra carnis quasi vidusc pralia i^a perfusi et collustrati sunt, ul sine limore

quodammodo 506 sunt, diim palreni illum et ma- nomen Domiiii confilerenlur et prsedicarenl , nibil-

trcin, de quibus supra dixiniiis, id cst vanitatcm sa- qiie amplius essct quod eis resistere possct. Sed in

culi, acvoliiptatem carnis, dcreliqiierint. llos pupil- hao patcrna promissione sua etiam nostri obliius
los, et bas viduas visilare in iribnlatione tentationis non fuik ,
qiiia quod illis sanctissimis discipulis siiis

Iioc modo dcbemus , ut in tentatione occurramus ct tunc promisit , boc cl nobis ct cunclis hominibus,
adjiivemus , ne vanitas sa'culi inlus pr;Evaleat pcr (|ui 009 imilantur ,
qiianlum possunt , et scquunliir,

inentis elationem, aut voluptas carnis foras dejiciat in illiS ct cum illis promisil.
per malam operationem. De liis pupillis ac viduis Je- D Veri imilatores eorum omnes illi sunt, qui volu-
icniias prophela non gemcndo , sed quasi coiigralu- ptatibiis mundihiijuscorde ct corpore perrecte abre-
lando ait : Pupilli facti sitmus absque palre , matres nunliavorunt, qiii omnom spein siiam et oonsolatio-
nostrw quasi viduic {Thren. v. 7»}. IIoo. idemest, qiiasi ncm in sola bonitaic cl misoricordia Dei colloo;«ve-
scnsus et opera perfecle conversi iiominis gratias runt. His talibus ipscParacIetiim sanotum Spirilum
agcndo dicant Domino : Pttpilli, Doraine, pcr tuam siiiiui proiniltit et inittit, iit sit eis et spiritus verita-
misorioordiam faoti siimus , quia palrcm nostrum, lis ot spiritus consolaliiuiis. Miltit cis spiritura veri-
vanil.Uoni srcoiili , ct malrom nostram , voliiptatem tatis , quando illumiiial cos 508 inlorins, quod
iitiquc carnis,te adjuvantc dereliquimus. El niinc tr:»nsgrcssiones suas et nogligenlias rccle ol porfeote
lui pupilli sumus, te solum Patrem habcjuus, siib lua fognoscorcincipiiint, et in oonsidcratione malorura,
roaterna protcotione gaiidomus. Qiiisquis ergo hos qii;e commiscrunl, despioiunt, et parvipcndunt
pupillos cllnfi viduas visitare , el in tenlationc ad- ctiam hoo quod benc ct recte egerunt , nullique se
jiivare curaverit, immacutalnm se ab hoc swculo cu- homini pr.xfcrunl, in vcra oordis humilitate cunctis
tlodire valebit. Qwid pcr sarulum intolligonduin sit. sc hominibus submittiint, Post banc intcrnam sui
Joanncs in lipistolasua manifes<c insinuat, cum di- consideralionem sive cojnilioncm provchii cos idem
 : :

7M IIOMlM.r DOMIMCAl.r.S. Mf
«puilii» voillalis ad n);?nilu>nf in IVi, «|iiniitl«» ^riilla A rcndnnl, vcri' uiiavcin ••* ain.'il»ilrrii «(lirllitui ;tinori»

IpniuK adjnli luiifiiiili-r in scnifliii^is »ii(;iiiisc(iiil, lin- si|{nilli'at SpliitiiH iilii|iic \cril4liH i|uaki a I'atr»

i<iiiliin:is(|iir Itci» ^jinli.is icroiiiiil , <|imii nts in iiisi- priiinlil, i|iiajiilo liiiini) itoii iii hinoir, \i:l pioptiir

pi«'iilia sna cl iinitiilalf l.ini «•lciiiciilri- l;iiiii|iic pa- tiinnrcin rntiir.c |i)i>iiu!, ijnain inrrnit, «iil iii (lliali

snpponavit Kccniitlnin iiiiliii};ciiiiuin ct (lilcctioiic incilnlliliiH ilolct cl Kcinil, i|imiiI ('oiikra

Icr4)c , i|n«>il

Itcilinnitalcin snain li-iiipns ci« |)a'nitcntia- cl saliil- ainorcin ct lionorcin bcniKiiiiisitni l'altis «ui, i|iti

^Ktiiniis lantliii scivavit. taitiliii ciiiii pictatis siiic itnlccditic 510 portavit,

Islc s|>iiiliis vcritnlis c>l cis cliain rnrad.lns, itl (|iii tol «-t lanla Ijcncliria iiKli^iiit (l iiiiinciitd

ftst s|»iiilus consitlalionis, nnia liccl nravc sil lioini- pccratori mio ('iHttulil , tanla n.<((>^-'* foittiiiitlcre

iiict (lillicilcsic cnntcnincrc so ipsniii cl liimiiliarc, tain innnmcraliilitcr palciitilatiH 'cjiiH ocnlu!i onci-

annos rt lcnipoia sna in ainaiilnilino aninix suu: (lcrc potnit. Do lioc spititii vcritaliH, (|iii sic pi:r

scmprtr ptniiliMnlo ac tlcllciiilo ititi};ilaiv , cailcin tiinoicin tt aiiinrcni iii clc<tis I>ci opcraliir, apU;

taiiu>n Ivislilia niista csl ciiin qiiail.ini cxsiiltationc atllitic Doiiiiiiiis siihjcril ct ail ;

otis'lilia. Ipsa eniin sni amarilntlo lit ci (|iiasi (|iuc- lllc li'!itimouiuiu jiirliibebit de iiic. Ac si «lical

«lain ccrtilmlo iinlnlgcnlia': et rcmissionis, ali|ncspcs Qiiantlo inc donanlc (.-t anxiliantc dc spiritu tiinoris

•l cotisolalio porpctii.v salvalionis. Scd istis l>rovi- ^ :»•! spiriliini aiiioris pci vcncrilis, illc tcsliliiatur vo-

lor praMiiissis consitlcrcnnis onrnicm vorl>oriiin, qnia bis do nic (|(iiO injiisto c^'critis coiitia nic ; illc, in-

iit vorliis IVi nihii inortliiiauim, in vorliis Dci niliil (|u:iin, maiiirost;it vohis qiianla bona qua: agonda
incomjwisitnm osl anl snporlluiim. lU>i inlclligcro oa oraiil, pi-a'tormisoritis; i|uanta niala, qna: vitanda

jion po.ssumus, nostnv inlirniiliilis, noslrx igiit>raiili;n orant, coinmiserilis. Noc absurde ita hxr Domini
fst, ul)i vt^ro ox ipsins «lono ot mi.sorict>rdia alii|uid vorba intcliigonda ;i'slimo, cnm nunquam tani vcr«

in eis viderc possumus, ibi, quam roctum ordiiiem, soipsnm Iiomo cognoscoro possit, qnoinodo in tU»
qnain pcrfootam viain salnlis noslne prxtondant hoi'j, quando ad spiritimi amnris pcrveneiit. Ibi

nobis el ostondant, cognosoiinns. Tere non tantuin verba sua ct opcra, sed et volunla-
509 ^<"" veneril, inqnil, ParacletU!>. quem eg« tcs suasiet cogitationes, quibus Deum ofTondil, per-

mittam vohis a Palre, spiritnm veritatis, qui a Pa- fecte cognoscero incipit. Sic, sic spiriiii ainoris Deo
ire procedit. Qnis est isle qni luec loqnitiir? Ille testiraonium perhibente indicibiliter intrinsecus in
nlique, qui dicilur et ost Yerbum Doi Pairis, Domi- corde hominis tandem fieri potcst nt impleatur quod
nus noster Josus Chrislus. lllud Verbuin Doi Pakis soquitur :

vere miuit, vere gonerat in cordc hominis s;jiri/«ni Et t'(W. inquit, teslimoninm perhibebiiis, quia ab
teritaiis. Unde necessariiiin est homini, s;ci;ulum iuilio me,um eslis. Vere testimonium Verbo Dei
relinqnenti, ul doclrinae Verbi Doi semper intendat, perliibet, quando docenle ct illuminanlc spiritu amo-
verbum Dei iibentcr andial, sollicile custodiat. Nam lis recte cognoscit quia verbum Dei justitia esi et
e\ illo et por iiiud edocetur et admonetur, ubi divi- vcritas; omnis aulem vita ejus injustitia et falsitas.
iiae "voluntali propria^qiie saluli conlraric vixerit, Vel sic testimoninm Deo perhibet, quando peccata
(juara inulilitBr univorsos dies ct annos snos Irans- sua et scelera, qnse tostificanle Spivitu sancto iniiis

egerit. Qui hoc laciunl, isti procul dubio spiritum in semeiipso cognoscit, pccnitenti corde et voce et
veritalis aijcipiunt, qui fit eis vere Paracletus, quia in oratione et in confessione vere et bumiliter Deo
geeerat eis coelestein spom coeleslemqne consola- apcrit. Unde autem tale testimonium Deo perhibere
iionom. Qui autein verbum Dei non audiunt, vol au- possit homo, manifesiat continuo Dominus dicens :

ditum custodiretncgUgunt, isti pro spirilu veritatis Quia ab inilio tnecum esti^. Si juxta litteram haec
habent spiritum falsiiaiis, per quem decepli sic In- Domini verba sic intelligimus, quod discipuli Do-
dificantnr, quod ipsa inala opora sua quasi bona et mini cnra eo fuerint ab initio siio, ab eo videlicet
justa reputant ;
qu* vero bona sunt, mala esse ar- tempore, quo is, qui sine initio erat in divinitaie,
bitrantur. Spirilales autem homines, qnoriim Iseti- j> initium habere cceperit in assumpta humanilate, non
tia est et exsulialio verbo Doi assidue refioi, isti recte sapimus, cum aitatis suae anno tricesimo pri-
vere beati snnt, isti spiritum veritalis accipere pos- mura eos elegerit et assumpserit. Si 511 J^ntem
sunt. Sed iste spiritus veritalis generat cis spiri- dixerimus quod ipsi, soilicet apostoli, ab iniiio suu.
tum timoris. Nain inslrucli et admoniti verbo Dei id esl a nalivitaiis suae primordio cum Domino fue-
quanto in vera hnmilitate peccala sua cognoscnnt, rint, nihilominus fallimur. Uiide ut cuslodiri veritas
lanto magis Deviin, quem peccando sprcverunt et possit hiiec cadem Domini verba spirilaliter intelli-
oflenderunt, limere incipiunt. Spiritum autein ti- gere nos convenit. Per inilium potest intelligi, quan-
raoris sequitur spiritus amoris, quem sequenli lum mihi videtur, hoc quod vere initium et princi-
vcrbo satis apte Dorainus videtur designare, cum pale in homine, spiritus vidclicet hominis, in qno
(licit dignitas et honor hominis est quia ibi ad ima^nem
Qui a Palre procedil. Nomcn
verbum est Patris et stmilitudinem Dei conditus est, quem non incon-
dulcedinis et charitatis, propriuro enim est Patris grue initium dixerim, cum juxta asseriionera quo-
benigne et paternc agere cuni filiis suis. Nec incon- rumdam sapientium, qui aliius sapere de verbo Dei
venienter verbum hoc, quod suaviter et amabiliter et tractare noverunt, ad imaginem el similitudinem
 :

567 VEJJ. GODEFRIDI ABBATIS ADMONTE^JSIS 568

suam primo Deus hominein invisibilii.er in spirilu A nius nos super nos, aliis nos hominibus vel scientia
crcaveril, posUnodum voro de visibili lerrre materia vel vila^ merito praeferentes, talesque nos qualcs

visibiliter euni plasmavcril. Unde quod primum in nunquam fuimus a:stimantes, interdum etiam ordi-
homine conditum cst, initium hominis non injustc nantos de nobis quod fieri non possumus, nec digni
dicipotcst. Hsec est enim excellentior pars bominis, essemiis quid de miseris nobis dici potest, nisi quod
quae sola capax est divinitatis, qux sola digna esl invisibiles inimici nostri ,
quorum instinctu hscc
in qua Dens habitet, qui cuni Dcus spiritus sit,non agimus, cbujue stjnagogis {ererinl eos, quod a
in carne, sed in spiritu hominis habital. Quicunque conspectu Domini et sanctae congregalionis iliius in

crgo spretis hujus mundi volnptatibus in hac sui cujus medio stamus miserabililer ejecerint nos ccn-
parte sic Deo unitus esl, quod in suo spiritu nihil sortio? Hacc sunl hosiis antiqui tentamenta 513»
de hoc sseculo, quanlum possil)ile ost homini. prje- quibus captas incautas hominuni mentes plerumque
ler Dcnra quaerit et diligit, hic ab initio esse cum seducit et abducit, a quibus cavere debemus, ne,
Deo comprobalur ; in lioc eliam Deus onmipotens dum venerint, recipiamus, vel si receperimus, ne
esse suum assidue habere non dcdiguatur. Sed quia dclectemur in eis videamus. Delectatio autera si ap-
quanto electi quique surgere ad Doum pcr bonae con- prehenderit nos, caveamus ne usque ad consensum
versationis studium nilunlur, lanlo niajores ab ini- " peccati pertrahat nos, memores scmper verborum
micis Dei, malignis vidclicot spiritibus lentationum Domini, quibus hxc. eadera nobis praedixit, quibus
insidias paliunlur , docel nos sequentibus vcrbis vigilare contra ea nos docuit et admonuit : Hwc,
quid inter casdemfentationes agere debeamus. inquiens, lorutus sum vobis, ut non scandalizemi-
Hocc, inquit, locntus sum vobis ut non scandali- rti. Absque synagogis facient vos. Sed quia peri-
zeinini. Ac si diceret : Quandiu pr^pgravati corpore cula tentationis prsedixit, more pii patris pvst ter-
niortali in rerumnoso bujus saeculi exsilio delinemi- rorem subjungit consolalionem, dicens :

ni, semper insidiantium sabiti vestrse, raalignorum Sed venit hora. Ac si dicat absque synagogis fa- ;

spirituum tentationes patiemini. Sed kwc locuius cient vos maligni spiritus tentalionibus suis, sed ve-

$um vohis, ut non srandalizemini. Quid est scanda- nit hora, in qua ego colligam vos, in qua paternis
lizari, nisi causam peccati prKbcre? Causam pec- consolationibus meis misericorditer relevabo vos.
cali malignis spiritibus prjebemus, quando sugges- Ncc incongrue hoc modo dictum esse sestimamus
tiooibus, quibus tenlant nos, per consensum suc- verbum boc, sed venit hora, quia sicut Deus horai-
cumbimus. 512 ^O" est homo super terram, a quo nem diligit, sic nunquam seipsura homo diligere no-
manum suam spiritus maiigni contineaiit, quem di- ^ vit, nec tanta unqnam dcvolione salvationem suam
versis li-audibus, divorsis immissionibus suis impe- homo desiderat vel exoptat, quanto paternitatis af-
tere et fati^rare non audeant. Sed, juxta saluberri- fectu salvare eura Deus desiderat. Sed venit, inquit,

mara hanc Doraini doctrinam, semper[laborandum hora. Desiderabilis hora haec hora esl lajtitiae et exsul-
est ul non scandalizemur. Impossibile quidem est tationis, hora utique compunctionis, hora oralionis,
ui non tentemur; inevitabilc est ut in ipsis etiam vel hora conlemplationis. De eadem hac hora dicit
quibus tenlamur peccatis aliquando nondelectemur, Joannes in Apocalypsi : Far.tum est silentium in ccclo

sed cavendnm magnopere nobis est ne delectaiio- quasi hora media {Apoc. vm, i). Coelum istud est
nem peccati sequatur consensus peccati, cum id ip- cor honiinis ; silentium vero facttim in hoc coelo
sura quod raale delectat semper nos in nobis odisse quasi media hora quiotam mentis tfanquillitalem
oporleal. Qiiia vero contra inimicos nostros et ten- sive serenitatem significat, quam hora illa, suavila.s
tationes eorum Dominus atque solli-
pervigiles nos utique compunctionis, purilas orationis, assidiiilas
citos esse, quemadmodum audivimus, jam prjemo- contemplalioiiis generat. Nam ubi pro transgressio-
nuit nuiio oliam quomodo lentcnt nos, aperit nobis nibus suis atque negligentiis perfeote homo inlrin-
ex partc in bis qiise adjeoit secus conipungilur, et ox fervontissimae oralionis
Absque sijnagogis, inquit, facient vos. II.tc Do- I)
instantia ad ccisitiidinem compunctionis snblovatus

raini verba sic, quemadmodum dioia sunt, impleta quasi unus spirilus cum Deo lit, indicibilis illa sua
legimus in apostolis, quando porfidi Judiei inslinclu vitas, quam ibi degustarecum Dco meretur, non
malignoriim spirituum eos de synagoga, id cst do incongruc comparatur horm, eo videlicet quod bre-
consorlio suo ob confessionom nt^minis Cbristi ox- vis sit, (|uia, oisi longa esset, longa vidcri non pos-
pulcrunt ot cjecorunt. Scd illi visibilcs inimici Do- set. Omnc onim suave breve ;onme vero auiarum
niini jara ex patre morlui sunl ; vivunt autem invi- videtur longnm. 514 ^^^^ ^^^ eadem hora, licet
sibilcs iniraioi ojiis, maligni videlicet spiritus, qni brevis sit et brevis vidoatur, mirifioe tamen ct nia-

eleclis ejiiH h;ro eadom quolidic invisibilitor faciiint. pnifioe univorsos laborcs; angtistias el tribulationes

Nam qiiolies (oiivonicnios in unum ad orandiin» honiinis Igevigat el consolatiir, in qua solus horao,
Dcum ct laiidandum corpore appareiniis in con- cum solo Doo fidiioialitcr ac familiariler causas suas
gpectu Domini, menle vero vagamur circa vanitaies agens pro multimoda ei et inenarrabili, quam sibi

s?eculi, ca quae ad nos non porlinent, qu.T nihil no- exhibuitpietateet gratia, bumillimagrotiarum actio-
bis conforunt. nihil nobis nisi iram et ofi<'nsam Dei ne se submiltit, et universa languentis animac vulncra
pariunt, cogilantes et tradantcs; vel dum siatui- pietati ejus mcdicanda et sananda olTcrrc non erii-
 , : , ;

m mmi.l.V. HOMI.MCAI.KS. I7Q

brstil, sirqiKr •pqiipn» »(?iit»Milia CluiHti iiiiplrtur. K nrifut mr, qul «iini Verbiim Palrit; Uieoque iiiliil

qua «licit : (•(iriiiii <|u;«r 1'alrii el iiii«i ftuiit, n Ire td illligrrr |>o»-

Et venit hont, ul omnih qui iitlrrfiril eoB, arbitrt^ iiiiiil. j\<in novtrunl hant qiianla nlt rlrra to* ti«nl-

lur ohsfiiuium se pnrslure lU-o. Iii vcrliis islis oslcn- giiituK 1'alriH nu'i, (|iii crtMMl v<»s ; ««n Hoverunt

(lit iioliis Moiniiius <|iiaiitani ct <|nain irrciii<'(liatiilciii rtiaiii <|uaiita i%», qiii V<;rlMiiii fatrin humi, uiiscia-

tribulationcin :iti|n<' iliilorcui lualii^nis spii itilius liora tioiir vi|(il<*m bU|)or vur, qui niurtc cl Maiigiiiue uieo

ista pariat, quaiii iniraltilitiM^ alliciat illos alque allli rrilonii vos.

gat. Natii quod dicil : Omriis (/ni interficit vn», por

.SV(/ /iffT lorutu» lum vobii,ut cum vfitfril hora,
lioc oxpirssissi» cniti (iiicnililtct inali^nonini s|)iri-
dixi vuhii. Itora ihla
eorum reminitcamnii quia fgo
tuiiiii :i'st inaro p(tbsiiinns, ((iii invisiliililiM' «lis< ipu-
/i(irn lioiiu cst, quatii Niipra ni(Mii(iravimiih, liora iili-

los Cliristi tniic quoilaininodo iiitcrli<it, <inanilo nia- Iiora orationis, qu;«' trjiisrcrl
qiic (•oiiipuiictioiiis,
lignas sttgjjcstionos ati|uc toiitationos qiiasi quastlain ai| iclsiludiiirni coiitcinpblioiii». Cu.r
lioiiiiiiciii
fiagillas uioitis innii^crc eia non desinil, qualcniis
hora ista liuiiiini itMKri», ibi vcrc reminisr itur eo-
vitani suani, qn;o hous ost, ntcuiii|uc cis anrcrro
ruin, lioc est univorsoruin 516 •••iicficioruiii Dci
possit. Illi aiilcin cuin ad horain illani boatibsiinaiH
cuinla, qua; iliviiw luisiMalioiiis gralia nini
iiaiii
pervonerint, oum :» fa.ie earuindcin sagiltaruin in I»
,.,, opcrala est . hora illa plcnins al.ine snaviu»
sinum misericordissima; pietatis Dei confugerint
ad menioriam ei rcvocat, quam alia eum liugita do-
quidqnid vitium illud est, qiio maxime vulnerati
ctoris docere un.(uam vol admonere valeat, Sed quid
snnt, maximis paMiitenti;e lamonlis medicanti ^ni-
est quod adjccil : Quia ego locutus sum vobis ? i<Iom
tix Dei curandum sanandnu)(|ue commillunt. Om- cst qnanlum vidco, ac si dixissct : Fgo Ctcalor
uis aatem, id est quilibot spirilus ncquitix, sive sit
vesier ac libcralor, cgo salutis v^stra^ amator locu-
spiritns superbi:e aut iracundi;c spiritus invidix
,
tus sum vobis, ut declinantes a malo exerceamini
aut luxuria;, qui incentor aut instigator ejusdem
in bono, despeclisque omnibus quae temporelrans-
•vitii est, quod isto lantopero plangit, videns et intel-
eunt , ad ea properctis gaudia qu;e sine tempor«
ligens quod tanta so honio illc humililale Deo incli- xternaliler pormanebunt.
naveril, quodque ei sagitta mortis causa vit% facla
sit et salutis, arbilralur obsequium se prastare Deo. Possumus etium alio modo intclligcrc hxc Domini
verba dicentis : Et hcec facient vos, quia iion nove-
Videt sane et dolet ;
qnod in homine illo, lenlalioni-
runt Patrein iieque me. In prxcedcnlibus dixit, sicut
quo honori Dei deirahere se
l)us suis sic fatigato, in

KStimabat, magis contra spem suara Deo servierit, audivimus, absque synagogis facienl vos , pra>si-

eumque quam lentationibus suis interficere se ?"»"« ^^ manifestans tenlaliones immundorum spi-

rituuni, quibus cxercentur electi. Sed posl tribula-

posse credebat, polius vivificaverit, dicens quodam-
hominem lionem lentalionum, subjungil consolationem, cum
modo secum in se : Quid 515 sit" et sic

.Nonne omiiis co- dicit : Et veniet hora, ut omnis qui interficit vos, ar-
istum tentare et faligare profuii?

nalus et labor meus eo processit, ut quem perdi- bitretur obsequium sc prastare Deo. Sed ne existi-

disse credebam, salvasse me videam? ment discipuli Christi, cum in horam istam vene-
rint, hoc esl, cura in lerapore orationis per veram
Et ne minus sane sapuisse vel intellexisse videar
Venit hora, ut omnisqui compunctioncra mentisque conleniplationem Deo
in verbis Domini dicentis :

iiiterficit vos, arbitretur obsequium se prccstare Deo ,

approxiraare raerucrint, jam tunc hostes eorum,

vldeamus quam magnum atque iandabile obsequiura malignos videlicct spirilus ab eis quievisse, jam

diabolus Domino praisliterit in eleclo servo suo beato tentationcs eorum et insidias ita se evasisse, ut

Job, quem tentandum peliit et obtinuit, quem inter- posl horam hanc rursura eos impeicre, rursum per-
sublata subsianiia, ad ultimum a planta versilatis suce jaoula instaurare conlra eos non au-
feclis filiis,

pedis usque ad verticem mirabiiiler percussit et deant, subjunxit denuo Dominus, el ait Ethacfa- :

omnia immobiliter et inno- cient vobis. Iteratio haec verborum Doniini significat
afflixit, illeque inter bsec j)
iteratara tentaiionem dxmoniorum quia quamvis
center cum Deo persistens, atque in cuiiclis afflictio- ,

Deum ac benedicens de sciant el videant quale obsequium Deo lenlando

nibus suis semper laudans ,

tlectos suos prjestiterunt, quod ipsos etiara electos

perfecto perfectissimus, de probabili viro factus est
quidmirura? Diabolus hoslis ^robabiliores tentationibus suis et perfecliores red-
vir probatissimus. Et
antiquus, velit, nolit, servus Dei est, servitutem Do- diderint, non taraen quiescunt ab eis, semper eos
tentando, semper saluti eorum insidiando. Et quare
miui isui effugere non potest ; ideoque cum aut per
se, aul per eos qui sub ipso sunt, malignos spiritus
hoc?
adversari sibi in electis suis nititur, sic, quemad- Qnia non noverunt, ait Dominus, Patrein neque
niodum aildivimus, obsequium ei praesiare compelli- me. Pater, quemadmodum praedixiraus,nomen cst
tar. Siibjunxit ergo Dorainus et ait araoris , et congrue significat amorem; ideoque
Et hcee facient vobis, quia non noverunt Patrem quod dixil : Quia nvn noverunt 517 ^«''-'» neque
tieque me. Ac si dicat : Hcec omnla qu« a raalignis me, ila est, ac si dixisset : Omnia hsec, qua; prius

vpiritibus passuros vos praedixi, idcirco facient vo- fecerunt , iterum iteruraque facienl vobis ,
quia non
bi$, qtiia non noverunt^ id est non dilexeruiit Patrem tiaverunt, hoc »st, non dilexcnint, nec diligere pos-
371 VE.N. CODEFRIDI ABBATIS ADMONTENSIS m
viint amoietn illiiin, qiio verbo Dei iiitendiiis, qiio A ac castilale vigilaiilius ct stucliosius Sptnlui sancto
uie, qui Verbum Dei sum, dilitjitis. conla nostra prajparcmus. Scripluin nanique est :

Scd hac locutus suinvobis, ut ciim reiieril liora, lio- Spiritus sanctus non liabitat in corpore subdito pec'
wn reminiscamini, f/iu'a ego dixi vobis. Ilax oamiA catis. Ellilcrum : Super quem requiescam, nisi super
inaligjiornni spirituuin lcntamenta, quibns scinper liumilem et mansuelum et tremcutem scrmoHes meos ?
vobis insidiantur, ego qui Vcritas suni, pradixi vobis, Sed quia castitas carnis nihil csl sine castitate ct

ut cum venerit liora illa, in qua per couipunclionis buinililate mentis, studeamus castitati cum humili-
pt oralionis iiilcrn«quedulcedineni conleinidationis tate, huiiiilitali cuin cbaritale, ut advenicns Spi-
ab incarsu eorum niecum ei in mc quiescere coppe- rilus sanctus tales non inveniat, quos templuiu
ritis, eorum reminiscamini, (juia dixi vobis. Quo- gloriaj su3e inbabitando perGcial : quod ipse pra'-
modo dico : Reminiscamihi? Ila videlicei, ut nnn- siarc dignelur» qui cuin Deo Patre in unitalc ejus-
quam de bora iUa sic pr.xsuinatis, ut sccutura tenta- dem Spiriiussancti vivitet legnat pcr onmia saecula
tionis, diabolic* macbinainenta ininus soliicite ca- seculoruin. Ameu!
veatie, ^ed iaarridenle vobis prosperitale dc subse-
519 nOMlLIA LVII.
cutura seinpcr solliciti sitis adversitalc, ut si forlc IK SABBATIM QUAILOR Xr.MPORlM PENTECOSTES PRI5».'..

ingruerit, rursusin boram illam, manu miseralioni IJ

Simjens Jcsusdc sijnagoga iniroivit in dowum Si-
mexrapiamini, iu qiia consotationis meae dulce- mouis : Socrus aulem Simonis lenehatur magis fcbri-
dine abundautius et perfcctius relevari merea- bus. {Luc. IV.)
ininK Sanctie et venerandae Pascbatis bujus soJemnila-
Ad bunc sensum Evangelii quod pro modulo no- tis fmis, qul jam instat, fincm illum universoe car-
stro exponendo transcurrimus, respicit Lectio ho- nis nou Inconvenientcr nobis insinuat, cui consiim-
dicrna, in qiia borlalur nos beatus apostolus Petrus malis temporalibus quae nunc agimus, festis fesiiv*

pari sensu, sed non eisdem verbis, vigilarc contra acternae jucundilatis gaudia succcdunl, qus nuUo

tentantis inimici insidias dicens : Estoteprudentzs, unquam fineteriQinari, nec aliqua adversitalis mo-
el vtgilate in orationibus, anle omnia autem mutuain lestia in sua aliquando aeternilatc poterunl pertur-
in vobismetipsis charitatem conlinuam habentes, quia bari. ki hoc sane beata; el nunquam liniendae festi-

charitas operit muUitudincm peccatorum. Tria ista, vilalis primordio in salvandis omuibus due h«c Do-
quae sequenda uobis proposuit, primuni quidom, uX mini ct Salvatoris nostri miracula vcre et pcrfectc
prudentes simus ; secundiinj, ut vigileraus in wa- iniplebxmtur, qua^ niinc in fine hujus jam peracle
tionibus; lerlium, ut mutu&m in nobismelipsis /^ feslivitaiis divinis inserta ofliciis Icguntur
chariiatem continuam babeamiis, ad dcclinanda lleslernft namque die tesle evangclica veritale
insidiantium nobis inimicorum Lcntamenla ad audivimus, qualiter pius et misericots Dominus bo-
impctraridara felicera horam illam, de qua in prae- minem paralyticum ciiraverit hodierna vero sancii
;

missis sancti Evangelii veibis tractavimus, prorsus Evangelii lectio nobis insinuat quaJiter febriritan-
neoessaria sestimamus. 518 Omniquidem tempore, temmulievem solo Divinitalissuae imperio oplalaesa-

maximc lamen cum ad servilutem Dci accedimus, nilati redonaverit. In bis duobiis, viro scilicet ct
constanler agere, prudenter nosmetipsos custodire rauliere non incongrue spirilum nostj-uni accipere

debemus, ne quid nobis cs fraude diabolica subre- possumus et carnem, qme, licet ab iafirmitatibus.
pat, vjuod b»rain illani, in qua Deus conspicitur, siiis nunc multoties libereiilur, stabili tamen el per-

nos retardare valeat. Debeinus etiam vigilare ia ora- fecle sanilati neqiiaquam restituculur, donec feslis

tioiiibus, ila ul cor rum corpore vigilel, laboribus- his qiiae tempore iranseiint c lucdio factis, ille

dics perpetuai solcmnitalis el li-titice illuxerit»

qiie corporis iiitcntio mciitis concordet. Sed haer duo
prudentiam scilicetct vigilaiitiam in orationibus tcr- in qno electi quiiiue' slc ab omni carruptioiie

tium, id cst, virtus cliaritatis ornare debct. Opor expedientur, quod niillam ampliiis nec corpore iiec
t«t eiiun, ut miituam in nobismetipsis ( baritatem D spiritii inlirmitatis molesliam cxporicntsir. Quo au-
continuam liabcannis in niilto proximiim brdentes, tein ordine ad bujus modi gloriani bac in vila Do-

It si laMlimur» palicnlcr propicr amorcni ct bono- mino sibi coopcranlc quis pcrtingerc valeal, praesens

rem Dei suffis-entes atque porlantcs, ea videlicct saiicti Evangclii leclio aperle nobis insinual,

conditioue, utet ipsein magna miiltitHdine dulce- Surqens, inqiiit evangclisla, Jesiis dc sijnagoga

dinis siiae nostri inemorctur, al(|He in horam illain introivit in domum Simonis. 520 '^i^'' Sijnugogain

Bua no&clementia pciducal, ubi in ipso ct pcr ip.sum hoc in loco niuUitudinem lidcliuiii possumus acoi-
nmnium injiiriariim, omniiim, qiiac nobis orriirrcrc pere, iuiiua clcuin qiia Dominus noster Jesus Chri-

possunt, adversitatum oblivijscamur el consolemiir. stiis quodaniinodo tunc erat, quando huinana carne
Hanc enim horam nihil sic innovat siciit dileclio; circumdatus omnis c.irnis molcstias pncter solura

nihil sir impedit sicul odiiini ct amariliido. pcccaliim uostri causa sustinebat. Surrexit autem
H;cc aulein omnia, qua cx Evangelio et lectione d.c illa Sijnagoga, quando post gloriosum passionis
audivimiis, idco nobis in bac Dominica, qu;e solem- triumphum devicta moi;te resurrexit, et communi
nitati Spirilus sancti proxima esl. leguntiir, iit sal- human.ne caruis, quani gcrcbat, passibilitate in uovae

tcm paucis islis diebus in omni humililale, charifate ;'.c singularis vilae dignilaleru iransmutata, sicut iu
575 iiomii.m: uomimcalks. S74

ili^initalc Kic ft iii liiiiii.iiillut<^ Kii!) iinpufisiliiliH ot A '•ii'' iiil)'t'vi'iiiuiil, i|iiiiiiuilin<iiiniii Rrqiirnlia »aiicli

iininorlulis farins rst, i|iii*in:iilin<iil(ini ApostoliiH i'.>uiiKclii \crl)u lcitt.iiitiii . S<'<|nitiir i-niiu :

dicU : Cltriilut retunjfnB r.r Mior<iii4;'<iiii non moriiuy, t.l royaveruul iltum pro cii. iVr Iioh qul rog.itM
vwrt illi ullra uoudominabitttr. (Ilom. vi, U.) Kic itit- l>uiiiiiiuiii |)i(> a'|{rot:iiil<< iniili<-rcsnp|ircftki« nuininl-

Ijuf siii'Ki*iiilo, h'\c iiii]ii:iin, :issiiin|il.it liiiin.inil;itis liiis <li<'iintiir, hicnt s.i']m- xoli-niiis, nic ctiain lio< iii

i)ioi'tula;a<>iii pn- I)i\init;iliH ]u>tciiti:iin <'>;i< ikiimIo lo( <t s.ini toH angclob, qiii jno no^lia <iuotiilic hoIII-

iii<i'<>ii'if iii iloniiiiii Sinuinis. 1'i'r Siiuourm, i]ni ( ilaiitiir Hulnic, ncciioncl IjcutaH jukloruni iinimat

Inlf riiivt;itur obcdicuf, lii et ijisn iKiniinus iio.slcr Jc- jaiii Cliristo 522 ('onrcKiiaiitcs non iiicongriic acci

8UJi (iliristiis us<|u<! :i<i inortcni pru moIms Patri ]H'rr jMissiiiniiH. Isli hanc, licct oiiini jani niiHrria

olu'<li<'ns lailiis <-<iin<'ui<Mit(r :i('<'iiii:itur, |iol<'si ta- ( aicant, nl))oic in :ciiTn:i' lt<'atitii<liiiiH (tlitiia collo-

nuMi pcr ounuloiii Sinioiicin C(i'liis Aiig<'licus i!it<'|- cati, s< innt taiiKii i)ii.iiii l:ili<ti iits<- iii liiijiis vila:

ligi, <)iii iiniiinlahili scni]H>r Dco (lilectioiie adlKivsii, cxsilio aliiiuando vixcrinl, quani vix liiijiis niorlili-

qui luilla uni]uaiii iiioiicdicntix inconstaiilia a via ialis ;criin)iiaH Holiiis i)<'i auxilio c\aM;rint, id<'0(|iii:

vcritalis (lcclinavil. tanlo olinixiiis una cuni sain tis ang<'lis jtio iioslris

Possiiiims ctiani cjiisdrin Sinumis noniinc bcatas iniscriis C.liristo sii|t|ilicaiit, qiianto in iiis qnx
eloctornin aiiimas, (iiii cuin Cliristo siirrcNcrnnt, B pniinnir, d sc ali<|!iaii<lo l:il><)rassc non igiiorant.

non inconvenicnlcr :u'cipcre, cuin <)uil)us(/(>mi<»i il- Sod scicndiiin csl qnia non liuinano nioro procc-
lain suani, ooclcstcni scilicot Jcrnsalein, iutroitit, d<'iido, ncc vcrltis vcrba jiingcndo onini)uilcntis Dci
quain omnilius sibi olicilii-nlibus protiosi sanguinis iniscriooidiam pio iioltis iinploraiil, scd oratio illo-

Kui cllnsioiu^ oon(|iiisi\il. ilani' ilaqiie don.uni li- rum esl lcrvons nnslr;i: saliilis dcbidcriuin. Dcsidc-

col stn'uiuium diviiiilalcm scmiior sibi itropriam, raiit ciiim dcsidcrio in;vstimal)ili iil pra^sens sa;cit-

scoiinduin Iiuinanitateni tamon qiiasicx dono Patris, lum isliid finiatnr, (lualcniis cl ipsi reccplis corpo-

verus illc nostcr Siinon accepil quando post Irium- ribus plcnnni gaudium consoqiianlur et isti qni car-

pliuin 521 p:«ssioiiis et gloriam rcsurrcolionis ad nis adhuc niole proinnntur, lain corporiim quam
ejusdeni doxleram Tatris gloriosus victor consc- aniniarum iobribiis libcrali, .Tlornre sanitati rcsti-

dit. tuantur. Scd tanliim lantorum dcsideriiim ncqiia-

Socrus autcm Simouis leucbalur magnis (ebribus. quain in vacuuin ibi, qnia si pius et niiscricors D<>
Cuni uxoreni aliquis duxerit, inatcr ojnsdom nxoris ininus goniitus el lacryinas non despicit illoruiu

tocrum viri appcUari consnevil. Sod cum Domimun qui adliuc in liujus mortalitalis cxsilio peregrinaii-
ct Salvatorem nostrum pcr Simonem iniclligendum ^ lur, iiuanto dukius eorum annuil prccibus qui jaiw

dixerimns, quid per uxorem vel socrum cjus acci- cum ipso regiKintes clarilaicm vultus cjtis familia-
pere possunuis? Sponsa qnideiu et uxor ejus est rius conteiBplantur. Scriptuin est enini : Deiiderium
jniinortalis illa qu:c, a terrenis rebus jam exi:ta, in pauperum e.raudivit Dominus, prccparalionem cordis
coeleslibus cuin Cliristo inimortaliler gaudet Ec- eorum audivit auris tua {Psal. x,17). Licel eniin
clesia ; ciijus inater cuni pi:csens b;\x' Ecclesia sit Tcras sterna; boalitudiiiis diviliasjam possederint,
(quolquot enim aniuije ailerni Regis thalaino re- tamen, quia vere sunt huniiles, non incongrne ap-
ceptae snnt, vel adhuc recipiontnr, necesse est ul pellaniur pauperes. El cum pva;paralum seraper ad
prius ex nialris bujus ulcro gcncrcntur) socrus cjus- Deum cor habeant, jugiler eum sentientes quo-
dcm Douiini nostri non immerito ii;T'C eadeni praj- tiescunque aegrotantis in hujus nnindi cxsilio nialris
sens Ecclesia dici poterit. Scd hiec socrus Domini. su3e, sanclic videlicct Ecclcsise Chrislo niiserias sug-

ipso de Synagoga hac pcr iinmortalitatis gloriani gerunt, ncquaqnam petitioni eorum conlradicil, sa-

surgenle, domuinque suain, coclestcm videlicet Je- nando illam ab imminentibus peccatorum febri-

rusalem cuni sponsa sua, fidelium nuiiiiludine, in- bus, quemadmodura evangelista dicit in consequcn-
grediente, magjiis teuebatur febribus, quia, quandiu tibus :

in hujus inortalilalis raiseria versatur, diversis pec- l) El stans svper illam imperavit febri, et dimisit
catornm nexibus, quie bene febribus com])aiantur, eam. — Stat quidem Dominus super illam, in cujus
irremcdiabiliter piwgravabitur. Nam siqni sunt, qui medio aliquando erat, dum bomo pro homine faclu»
in operibus suis sani vidoantur; pauci lamen inve- sic hominibus commnnicaliat, quod universos dolo-
niiirtiir qui verbo non ollendant, qui ex linguje in- res, miserias et inlirmitaies, quas nos necessitate
curia intoinani plcnimque sospitatem non amittant. patimur, ilie non necessitate, sed \oluntate sola pro
Si quis autoni lam constans tanique perfeclns in- nobis sustinebat. Sed quia nuila jam 523 i" ^""^
tcrnae sanitatis suse custos existeret, qnod nec fa- cadit infirmitas, utpote qui gloria et honore coro-
ctis, nec dittis aliquando eam corrumperet, qiiis natus in domo sua, immoitalis immortaliler regnat,
autera castum schabcrc cor gloriatur, quis, inquam, l)ene jam dicitur, slans febri imperare, quia tam se-
inveniri potcrit qui diversas noxiarum febres cogi- cundam humanitalein quam secundiim divinitatem
tationum etiain invitus non paliatur? Hujus itaque suam potens est Ecclesiara suam diversis lam cor-
buraanae infirmitalis miserias non ignorant hi qul porum quam animavura passionibus «olo imperio
|am cuin Christo in ccelestibus regoAntes tetantnr; salvare, quennidmodum ipse post rcsurreclionftm
et ideo assiduis prccibus pro praesenli statu Ec-cle- .suam apparens discipulis suis ail : Dala esl mih\
 :

37S VE.N. CODEFRIDl ABBATIS ADMONTENSIS 376

cmnii potestat in ccelo et iri terra {Malth. \xv(ii, 18). A ler praRYenienl, sicvUi praseiis ordo YerbormD figa"
Oualicunque ergo sive corporis sivc aniinac iafir- raliler innuil
milatc sancia Ecclesia detinealur, mox, ut ipse im- Omnes, inquit evangelista, qui habtbani infiTmn
peraverit , a fcbrc diniiltitur, facicns queniadmo- variis languoribtu, duc4:bant ilios ad eum. Non dijci»
dum in sequenlibus saucli Evangelii verbis dici- iav qui habent, seAqui /ta^eiaiW, quia, licet mi£ero&
tur : aliquando infirmos, singulos videlicet utriusque ho-
Et continuo, inquit cvangelista, surqrns miuistra- minis sui sensus babucrint, nc((uaquam tamen tunc
tit illis. Sed quid est quod dicitur, miuistravil illiSf habcbunt quia propria tcste conscientia stabUis
nisi quia anima illa, qu<e suse inrninitatis torpore poenitcnti» perfeclaqque satisfactionis incdicauiine
praegravala nullum dcbilse scrvitutis obsequium Deo eisdem innrmis suis, quantum polerant, Dominu
iinpendere poterat, niox ut diviiia; piclalis auxilio cooperante bac in vita subvcnire non cessabant.
optatac se sanitati restitutam senscrit, non solum Undc quja habtbant, sed iam tunc non liabent, e«m
illi, cujus raunero et gratia, sed et illis, quorutn in- magna spe ct fiducia scnielipsos ad Deum adducent
lerventu se sanalam non dubitat, cxpedilo corde el gaudcntes lelcrnae majcbtatis ejus conspcctibus prae-
corpore ministrare incipit? Nam cur nos sanctis- sentari, ubi sanitati seternse aelernaliter ab ipso me-
simae Dei Genitricis Mariof sanctorumquo angelo- IJ reantur redonari
rum, nec non et aliorum fesia sanclorum tam de- At ille singulis mann$ impouens cnravit omrut,
voto in terris veneramur obsequio, nisi ut ab in- Singulis quippe nsanus iinponet, cuin divinae suae
gruentibus quotidte lam corporis quam animx lan- potiuliae, q'iae per mnnns ejiis accipi potcst, illo»
guoribus et temporalitcr liherari, cl aeteinjR inter- patticipcs ciricicndo, sic corpore cl anima 52&
cessionis iliorum auxilio quandoqiie restitui me- aeternx beatiiudinis gloria stabiliet, quod nec corporft
reamur sanitati. Sed quia, quandiu in boc loco in- iniqiiis operibus, nec in anima illicitis desideriis di-
firmitalis manemus, diversis utriiisque hominis in- vinac majestatis oculos ultra oflcndere potci unt. Hasc

firmitatibus laborarc habemus, tandiu nos illis mi- itaquc desideralilis ei vere jucunda impositio ma-
nistrare convenit, quoadusque perfectae sanitatis nuum sumroi Poutificisubi facta fucrit, miro moda
tempus adveniat, de quo consequenter evangelista implel)itiir, quod in ordine lectionis evangelicae sub-
subjungit : jungitur :

Cum sol autem oecidisset, omnes qni habebant in- Exibant aulem, ait Evangdista, da>monia a mul"
firmos variis languoribnt, duccbant illos ad eum. tis clamautia et dicentia : Quia tu es Filius Dei.

lloc itaque sic iutelUgere possumus, quod quandiu Quandiu in hujusmundiexsiliopcregiinamur,nequa-

quis in hac vita consislit, verus ille sol, sol scilicet quam exitus istc daemonum fieri poiest quia licet

justiliae nunquam sic in conle ejus peccatorum te- divina eos mnnu tcnente malitiae sua! tyranQidera.
nebris ingruenlibHS oecidat, quin sperare possil et in ftdelibus Cbrisli pro vclle et libilu suo explere
debeat, ut piis opcribus, sanctis volio ct precibus nequeant internos tanienquodamniodo ct nobiscum
excitatus rursus ei per visitantis intrinr.eeus gratiae conversanlur, et die noctuque saluti iiostrae obsi-
suse splendorem orialur. Nam ipse est cui nunquam stunl ct insidiantur. Scd posl soiis occasum, praf>
sine 524* ^P^' misericordiae suppiicatur. Oinnis seutis videlicet mundi lerminum, cum vents iHe
quippe oratio cum spe et fiducia ad Deuin est diri- Pontifex singulis manus imposucrit, citm oinnes
genda, qui» in vanuin orandolaboratur, nisi puram cleclos suos ab omai corporis et aniinje corruplione
orationem vera spes cwdis eomitetur. Ilinc cst quod curaveril, tunc demum dicmonia a multis exibunt,
non oramus pro bis qui, cum adbuc in carne vive- quia nullis ultra tentationibus sanctis Dei appro-
rent, a communione sanetse Ecclesiae separati sunt» pinquare polcrunt. Et bene dicit a muliis quia noa
quia talis oratio in vanuin caderet, utpoto cui nulla omncs salvabunlur, qui tremcndo Dei judicio in die

salvationis spes succedcret. Omnes igiliir, in quo- illa prxsentabunlur. Sed cum a mullis, a salvau-

rum cordibus veruS ille sol, Cbristus videlicet, hac d disvidclicet omnibus, divina urgcnte scntentia, jam
in vita sic occiderit, quod duro et impa;nitcnti dicla dicmonia exire cogentur. Omnipolentiam
cordi perseveranles in peccalis ultima cos vitae il- Dei, liccl invili, confitenlur clauianlia et dicenlia :

lorutn dies invenerit, ab his omnis spes videndi in Quia tu es Filins /)ci qiiia tunc dcmuin cogitoscciit,
gaudio ;ctcrni solis claritalcin siinu] cuni vita per- quod solus illc Donnnus sit oninium, qiii suliis

ibit, qui in cisdcm peceatorum tenebris, quas hic suis JHste dominari debcat in pcrpotuum. Scd hujus-
pncnitcndo, etvencluci, quae Cbristus est, per di- modi confcssionein non pixmium, sed stip-
illoruni

gnam satisraclionem appropinqiiando exueic no- plicium seqiiitur, qucmadmodum c\ consequen-

hicrunt, in his, inqiiam post hiijus vitac terminiiiu tibus sancli Evangclii verbis oslcnditur :

sine fine ir>con.solabilitcr cruciari habebunl. Ilii vcro^ El increpans uon sincbat ea loqui. lllanimirum
qui pro interno jam dicti veri solis occasu nunc Domiui incrcpatiocst acterna :cterna; mortis damna-
coutristantur, et, quandiu vivunt, piis semper labo- lio, cui in illo extremi cxaminis judicio iidem dac-
ribus eiim ad orliim suscitare con.intur. in rino moncs involvcnlur, ubi cbctis in aeternae beatitu-
mundi curo transaclo mtit.ibilitatis hiijus tcmpdre (linis gloriam reccplis ipsi cuin suis «equacibui
4ol isie visibiiis orcidciil, niajcstalctu Dci lidnciali- stinpiterni» deputabuntur ignibiis. diccnle wM
 :

277 IIOMIllyK DOMINICALtiS. t7S

Diiiuino :
i(4, maleilirti, in iijnein nitiuum, «/ur A »">ii>''>>t<<ii> <P>i<l''in cl^ritatcnt vullui rjui poiienui
prm^arului itl iliiilhilo r< uMf/cftk ejui. (MiiUli. iiv, MOtlmcrc.
41). Ihec iltii|uv noiniiii iii*ii(ciiti;i 526 *'<>» '» V.i proptcr nini juiii dlcla «tini, «ilrt vidi-llrcl

eoa prtilalti fucrit, ri<«-((> qiitriltiin incrrputio diri pi«- IMTpt-liia; M>l«*iiinit:itiH «-1 Ixtiti.f sdvrnrrit, i um
loiil, t|uia inOta riv/fii/, iiiliis oiinioiii iMiriiiii rnilitii iiiiivcrNa iiiiiltitiido fiilcliiiin capiti mio ('liriHlD a»bO-
dinciii [(vxi. f(ini)l(liiiciii| idiilorit i-t «'Muiiai I iiili> ci I iala rc^Duiii < ii-IckIc iiilroicnt, (iinc i^dcni Saltn-
bcne suli«liliir : 1 1 fidti iiiirlnit cu ioqui. I.m itln) (tjL>- lor iioHtcr, «|iii iiuno lalct, (|iii iiiinc i|iioi|jiiiiii«>do

iiioniiiu OHt ni:ili(;iia siim;cstii) cDniiii ; pcrvi^rsuni iohm oHl oKrciisiiiii dcsidcrahilcin, ni.-tgiiuin ot nilra-
oiiiiii pcrlliliu; Hutu lo(|iiclaiii (luodaiiiiuodo iiunc liiloni raciol, tiiiic ini|uaiii, onini liuniaiiz inflrtnita-
«uiiitliiiit, ciiiii ciiililict lioiiiiiii iii Kccrclo siio staiili tis I alininc riiiiditiis dctcrsa sic oniiic* in rorpore
sivc scdciiti coj^itatioiics iioii Iioiias, cl pcrvcrsa cl aiiiina pcipciua- visitaiioniH kii:c gratia colliiHtra-
dcsidcrin iiiiiiiilUiiil, racicntcs iil sccuiii lionio tra- liit, (il uniisi|iiisqiit illorum oorpfirjlilnis oculif
clare incipiul, (|uoii)oilu faclis vcl dictis ali(|uid,i|ii(>(l Hanctistiniani ojiis liiimanitaloin, Npiritnalibuf» vero
Mon cxpcdil, pciliccro valcat. Tali bii|iii(lcni imoiIo iiK Diiiiirclicnsihilcin cjiis intiioatur Diviiiitalom.

cuui oloctis siiis liai in vila lo()ui cos Doiniiiits Nani illiid cst (|uoil mox cvaiigolista siilijnngit
poriuiU i, iit vidoal .iiii sinl (|iii iiiurlifcr;c oorniii R //>rt^ iiitinicns, iw rf«'>i^rli(»« locuni l.nvl pcr dcser-
locutioni coiilraducndo non coiiscntiatit, cl ci a tuin locuin rogiiiim cn^ioriim accipiatur, (OKlebomi-
quo suiit laud.tbili ctirdii^ coiporisqiic oouslaniia iie illo(|ui rolictis in dcserto nonaginta novom ovi-
riicenvulso adlKOtoanl. Transai lo aiitciii liiijiis nuila- bus, ad roqiiircnihiiii utiam perdilain abioral, polost
bililalis totiiporo, ciiiii jain dii la Doniiiii iiicrcpatio lamon bic pcr dexertum lncum cor « ujiisqiie olecll
iii eos rctorqncbitur, cuiii ad cjus vocoin oiiuiis non incongrue iiilcilii^i, qiiod recle quasi desertuin
eoruiu virtus cl forliludo coiiterctur, lunc domiiin cum por invisibilem visitatif^nis sux
nuncupattir,
a pcsllfcra bac locutione cessabunl, quia nulto ten- praliam modo prxscntcm sibi Dominiint gaiideat,
lalionis sivc buggcslionis incursii gaiidia illorum 528 "loJo eadoni pra;sontiae siine sublracta duUye-
ullra perturbare potorunl, scicntcs ipsum esse Douni dinc dcserliim se ab co dolcal. Sod post Itujus vil»
sine finc in suis ct cuin suis ivgnaturum, Unde raiserias cum supra dicto modo ogrcssns fuerit,

digne salis subjungitur : cum oiunibus snis talem se qualisesl exitibuerit,

Facta atitem die ibal JesiU$ in de&ertum locum. tunc revera quasi in desertum ibit locum quia sin-
'Snluendum est ilaque diligontius qxix sit (acla dies guloriim tiinc corda sic diviniialis sii* piiescntia

isla, quara tant distinclc bic commeinorat Evange- roplcndo possidobit, quod nequaijnam aniplius eo$
lisla. Est revera dies qutiedam, dies jucunda et deserere polcrit sicqne lit quod tnox subjungitur
dcsiderabilis Christus, videlicct dies selernsc jucun- Etjurba; requirebant eum, et venerunl ustjue ad
diiatis ct dulcedinis ;
qui lamen nequaqunm die$ ipsum. Ibi enim non soUim niagni cl incompnrabiles
facta dicitur quia siout nuilo unquam conchiditur sancli, Petrus videlicei, Jacobus el Jo«nnes caeteri-

fine ; sic etiani sine inilio erat coxqnalis Palri in qne eonini similes. sed et turbai insaliabili perpeluae

(iiivinitatis majeslate. Esl et alia dies, qux recte Turbarum quip-

divinitalis ejus saliabuntur visione.

dies [acta appellari polerit, coUecta •videlicet raul- pe nomine qiiosque minus porfectos pnssumns acci-

titudo eleciorura, quam splendore gratiaesua; dies pere. Qualescnnque in bac vita rueriitt, qui Deo
illanon facta hac in vila misericorditer illuminavit, landem propitio agternae bealiludinis gloriae admit-
et ad diem illum oclernse jucundilalis, cui caliginis tuntur, recte requirere eum, et venire usque ad jfN
txnbra nuUa succedit. occulta praedestinatione sua sum dicuntur. Sed quomodo vel ubi requireni Domi-
ante mundi exordiuin praeordinavit. Haec est reve- num, incujus conspectu exsuUabunt et laetabuntur?
ra dies illa, de qna dicit Scriplura : Et benedixit I!loi'.ii& profecto requirere est solum eum qui super

527 Deus dici .<ieptimo, el sanrtilicavil illum. Hxc omnia est pne onmibus atnare et desiderare ; venire
itaque dies divinitus benedicta cum advenerit, cu- [> vero usque ad ipsum esttotis animje corporisqtJe
jus semel incboala claritas sine fine pennanebit sine allectibus transire in ipsuni. Quod aulem seqiiitBr:
dubio implcbilur, quod subscquenti ordine verbo- Et detinebant eum, ne dhcederet ab eis, nihil aiitKl

rum figuraliter innuitur : esse aestimo, nisi quod fortlssimis ei ardtirtissimafr

Egressus, inqnit evangelisla, ibat in desertum charitatis asliicti brachiis inconvulse adbnerob«r»t,
locum. Quanni'.iin bnjiis niorlalilalli cxsilio mane- qiiod nec ipse aheis nec ipsi ab eo uila aniplius ra-
nius, Dominus noster Jesus Cbristus nobis quo- tione disccdore polerunt. Hoc sane cum ila sit, nec.

dammodo iutus esl, quia mortalis sarcina corporis iiiveniaturelectoriiin quis, qui tunc e^tra bealiludi-
praegravati, in divinilalis suac claritate eum, sicut nis januam remanserit, quid est quod in fine Evan»
est, videro non valemus.Nani quemadmodum radiis gelicae hujus lectionis ipsayeritas subjnngil dicens :

prassentis bujus solis salva ocnlorum acie nullus Quiaet atiis ciritaiitus oporlet nte evamfeliiare

morialium diu intendere posset sic revera si verus regnum Dei ? Possunt itai^ue, salva fide cJiilboiica et
ille sol nunc egrederetur, si fieri possoi iit lalisqaa- verilate, haec novissima Domini verba piaeccdenti-
lis esl nunc apparere nobis dignarelur, cx miscranda bus non inconTcnienter apiari. Q-.iod enim dicit,
nortalitaiis bujus qna depriroimur caligine nec ad ^ttio aliis eum civitatifnts eran^lizart re§num Dei
 : : :

5T9 VEN. CODEFRIDI ABBATIS ADMONTGNSIS 08«

S^9 opor!,'nt , idem csl si uiiiversa cleclorum ool- A ea quae de ilcranda nalivilate dixit. Idcirco quo-
lecla ad semuUiliidiiicsingulos eorum labores, fa- niodo hcec eadem lieri possent, diligentius inqui-r
cla, dicta el cogilaliones singularitcr reaiunerando sivit. Cui eliam modum ejusdem nativilatis mani-
dirat :
P"iiistis sane aliqiiando civitates mc^e, civita- fcslius insinuans ait
les, inquam, clecta', civitales dulccs, nimiiimque Ameu, amen dico tibi, nisi quis renatus fuerit ex
acceplio, dum moitali auliuc rorpore pia;gravati nqua et spiritu, non polest inlroire in regnum Dei.
contra hosleii) anliqiium forti virtutiini acie diniicas-
531 0'^"'' natuni esl ex carnc, caro est ; et quod
lis, et ignilas ejus sagittas pedibus sanclijc opera- natum est de spiritu, spiritus est. Ac si dicat: Im-
tionis viriliter protercndo soli mihi, quantum possi- possibile quidem esl homiiicm senem iterum tx
bileerat, miinduni curdis corporisque vestri Jiabi- utero malris suse corporalitcr nasci ; sed non im-
laculuni observarc studuislis. Sed ot iiunc nihilo- possibile est, imo valde neccssariuin est, pcr aquam
niinus diitales mca; cstis, longe tamen alia' quam baptismi el per gratiam Spiritus sancli invisibililer
ali.^«ando fueritis. Eiatis piofecto tiinc civitates regenerari et abliii. Nam quod natum est ex carne,
iufinna.' ex dcprimente vos carnis imbecillitate; nunc caro est, id est homo nondiim renatus toltis caro
autem < ivitates firmalie ct procmunitae ex sempiter- cst, quia nihil in eo sanctum et spiritale est. Post-
na qujB ultra vos nianebit tam corporum quam ^* qiiam vero spiritaliter et invisihililer renatiis fuerit,
.inimarum iuimortalilale. IIoc itaque modo qiiia non solum spiritalis, sed ctiam spiritus vocari po-
alia: factrc, hoc cst quia mco donoct gratia in mclius tcrit, quia sicut invisibilis est substaiitia Spiritus
mutatai cstis, oportel mcvobis regnum Dei evunqe- sancti, jta et homo in Chrislo renatus invisibilitcr
Hzare oporlel, inqiiam, quia patcrna mci exigil pie- lactus cst filiiis Dei.
las, sempiternam vobis scmpiternae Trinitatismcjc yon mireris, inquit, quia dixi tibi : Oporlet vot
gloriani sic demonslrare, nt a inansuris regni mei nasci denuo. Nicodcmus nondum plenitcr instru-
gaudiis nunqiiam ultra separari possitis. Ad litecgau- ctus mirari de hac invisibili nativitate non imme-
dia obtinenda pcrducat nos gaudiuin Patris, ubi in rito polerat. Unde et bonus iflc Doctor auctorem
deliciislcailcstis patriae sic aeternai Trtiiitati conjun- hiijus nativitatis evidcnlius illi adhuc insinuat el
gamur, ut perpetiiara cjus clariiatem revelala facie manifestal.
conlcmplantes laiidare mercamur per infinila Spirittts, inquit, tibi vult, spiral, et vocein ejus
sa'cula s;«cuiorum. Amen. etidis, sed non scis unde veniat, atit quo vadat.

530 nOMILIA LYIIl. Quasi dicat : Mox ut Spiritus sanctus per invoc^i-
l.\ DOSII.MCAM S.V.NGT/E TRINlTATIS PRIMA, tionem vcrbi Dei virtute sua aquas aspirando sancli-
QVAi. ET I POST PENTFXOSTl^iN. ficat, ila omnes, qui in eis baplizantur, mundat cl
Erat Itomo ex Pliarisa'is, Mcodemus nomine, prin- regencrat, ut de filiis mortis ct diaboli filios Dei et
ceps Judaorum. Ilic venit ad Jesum nocte el dicit ei hanedes regni coelcstis cflicial. Et vocem, inqitit,
Rnbbi, scimiis qnia a Deo venisli Matjisler [Joan. 111). ejus andis, et nescis unde veniat, aul quo vadat. Ubi
Sicut C.V Palrum cognovimus,
verbis saiictorum vox Spiritus sancti loqiiitiir, ibi non tcrrena se*r
prhiceps iste Judwornm divinis aliqnnntulum mira- coclcstia, non carnalia aifdiiintnr sed spiritualia; ct
culis cruditus, Jcsum Christuni a IKo venisse, ct tamen scire non possumus unde, quando, vel quo-
Dcum cuiu illo fuissc crcdidit, sed tamen ipsuni modo gratia Spiritus sancli in cor hominis, cui [cod.
csse Doum nondum perfccte cognovit. Quem ideo qiii] kuiuitur, veniat, vel ad qucm finem ct fructiim
llagistrum nominat, quia coelesti ejus magislerio cadem gralia vadat et proocdal.
ad viam perfecta^ veritalis venire sperabat. Unde et Sic er,t, iiujuit, omnis qui natus est ex spiritu.
ipse ;Magister veritatis, dum hunc solum, qui ad Omnis homo, qiii* invisibiliter intus rcnatus fueril,
eum venerat, Nicodemum erudivit et docuii cun- inoipit csse fidclis ct spiritalis, quod non erat ; et
clis fidelibus qiia via, quo ordine salvari deboant tamcn si in fuliiro iclcriiam graliara accepturus fll,

ostendit. ignoral.
1)

Amen, amen dico tibi, m,<ii quis renalus fueril de- Itespondit Nicodemus el dixil ci : Quomodo possunt
nuo, non pulesl videre retjnum Dei. Pr,xdi.vit Sal- Ita-c fieri. Non qunsi infidelis ct incredulus, qua-
valor hac brevi senlcnlia sacramentum baplisina- lilcr hxc ficri possint inlcrrogat, sed modum et
lis, qiiod quotidio frcquciitatur iii Ecolosia. Nam ordinem, (|Uo ficri valoaiit, oxponi sibi cxpostnlal.
qui in origin.^li poccalo concipiliir et nasoitur, iie- Respundit Jesus, et di.rit ei : Tti cs magi^tcr in
cessc habet, iit pcr baptismi gratiam rcgcnerctur hracl, ct lioc iqnoras? 532 "•*^'^' vciba Domini
ac renovetiir, quaienus el lilius Dei fieri.et vi- non verba sunt incrcpantis, sod admoncntis; non
dere possit rogimm Dei. At ille, ulpolc in nocte hiinc soliim, scd cl omncs, qui magistri vocari vo-
veniens , adliuc vidclioct in lcncbris ignorantia^ lunt, ad buinilitatis viain provooantis, ne quis ma-
nianens, mystcrium verbi hujiis capcrc non v.iluit. gistcr vooari vol csse pra'siimat, qiii ca qiiae di-
Idco consequcntcr intcrronando ait oenda vol agcnda sunl, ignorat.
Quomodo pntest homo nasci, cum sit scnex ? nun- .\nien, amcn dico tibi, quia quod sciniHi loquimtir,
quid potesl in ventrcni mnlrit sua: ilerum introire ct ct quod vidimui testamur, et testiinonium nottrum
nasii? Non siiie oausa Dominum dixisse crcdidil ncu accipiiis. Ilic scipsum forinam et ciempluiu
 :

r.8i IIOMIIIi: hOMlMi.AI.I.V },f>-:

pro|i()iiil iii:\}^isliis cl pra>l;ili.s oiiiiiiIuik, iiI »•;» i|ii.i- \ (nr. K.l |mm li.n vnlia i'Milri.», gi;.lM »4h.iiidi iio

Hnuiil (iiii^ciKlo, i|ii>r \i(lciit iiilclii^^ciiilo, liii|ii.iii iiiiiiiti (lciiiuiiHdiiliir. Naiii li >iiio tj 1'iiiiiiiiiti^^Ui

tiir <>t lcHlciiliir i>|it'i;ui(lu. /'.( («'«(/iiioniiim, iiii|iiil, cst divitii tuiic llilcliii i|iiihi|(ic cshc iiici|iit, iliini hn
tiiiairiifri Uini incipilh. Ntiii Niii^iiluiilcr :iil, aifijti» liutiiiiiciii iccuKnuscciiH iii liiiiiian*' liai lciiUk %t
finl, IU [l/ll(<», (|lliu IKIIt llOC. Ni('0(ll'IIIO (licciltllllll vixibhu piniitiicril, cl liin i|(ii hpiiilalil<!r 1'lMriHxi
rr;«l, i|iii (;ilciii liniic M;.)(i.stiiiiii luiilirc siiniiiii>|ici°«* Htiiit, t|ui ciiiilc cl corpoi'1' a pccc.ilis c( Hcitolii^i

(IrsidcralKil, scil ad ilios |ioliii^ rcspii il i|iii J;icl.iii- liiijtis iiiiiinli (liMhi HUiil, assoi lari uppclit. lliin;

tfi' ca (]iiu) sciiiiit piorcriiMt, rt (|iiu3 ulio.s (liicciil cliaiii iiiiiiicn liuc. : Nicodeinui, i\uoilvictor iinpului,
ipsi ruccn^ coiilciiiiiiiiil Sc(|tiittir : vcl vicloria popiili di( iliir, iiun iiiLonvciiiciiler cun-
^Si lcireiia di.\i luibis, c( iiini irrililis, ijiiiiiiiihIh, si Kniit. Nani iit viclor piipiilm, idcsl virliiltiin pupii-
ilixcro vobis cvlcslin, crcdclis? {)\H)\mH\o lioiiiu illo liis iii ipsu crcscal cl (uiistirgat, viclotiiitn populi,
qtii dc ciclo vcnit cl cu'li'slis cr.il , lcrK-iui illis victoriain pccculi ct iiijuslitu' rxcrcctc iii sciiitt-

dixit ? I)i\it (Miiiii, siciil iii ulio loco iiivciiiiiius, ipsu dcsidcrut. Fil ctiuiii liuc iiiuilo priiicepi Ju-
Scriliis ol lMiarisa'is (h; passioiiu cl rosurrcclionc divorntn, rrinccps Dcuin coiifilciiliuin , i|uia licct

siia ; Solvilc lciiipttiiii lioc, cl iii iribux dicbus cxciliiho iiondoniopcrc cl vcrilalc valcut, vurbis tainen Dcuiu
i//uii (Juiiii. tt, I!)). .\l iili, qiti leiri;iia taiiliini iiu^c- H coiililciiilu inaiJiiilicat.

rcbaiit ot inlclli^cliani, spirilaiilcr lia>c itilclli^crc llic vcnit, iiiqiii!, ad Jcnum nocle. r.uiii eiiiin pcr
ii03ciebuiil. Sod piits Magistcr euuulein discipiilnitt bunx' vulunlalis inspiratiuiiein quasi priintmi gra-
buuni, vidcliccl Nicodenuini, ciiiii <|iio lunc loi|UC- dtiin salutis 534 asccndcrit, el uiius ei Kpiritiiuli-
batur, a caniali d tcrretiu scitsu ail cnMcslia iiild- biis lMiari.sa'is cssc vuliiciit, qiiasi di' iiicdiis viliu-

ligeuda provocare et cxciiarc voUiil. Idi irco dc ruiu eniinpcns lciicbris, passilitts pu:iiit<'iiti;e adiru
COilestibus euni iiistrueiis ait tentut ipsum auctorem luminis, qiicin in ainaritu-

Et nemo asccndil iu catuin, nisi qui desccndit dc diiic cordis talibus ailoquilur vcrbis :

civto, Filius liominis, qui est in cwlo. Quasi dicat : Hiibbi, sfioiMs quia a Dco venisli magistcr. Ac si

Quisiiuis in cwlnin iisccndcre dcsidcrat, filio liomi- dicat : Sciinu.% qiiideui, Ma(iislcr ol Dontin*?, tc a
iiis, id cst iniliiniolipsi, lilio Virgiiiis iii unilate Deo Palrc niissum ca'lestis magistcrii excmpluin
verai fidei se conjungere sliideat, (luia uou alitcr fidolibus tuis exbibuisse, ut si qtiis humililatis tu:c
nisi por lue, qiii de caHo dcsccndi, in civluiu ascen- vesligia sequi sludcat, te ul Patreni et Redemplo-
derc valet. Sed <iuia lucc eadcui ascensio fieri noii rcm piissiinttm in scdemajeslatis qiiaitdoque videat.
potest absque fide ct sacrameutis Douiinioa; pas- Ego autem non ut Palrcm aut defensorem, sed ul
&ioiiis, recle dicitur in coiiscquculibus : advocatum aut pioleolorem, sed ut judicem ac raa-
Et sicut Motjses exaltavit scipentcm in descrto, gistrum, ut Dominum ei ultorem severissiinum ^c
ila exallari oportet Filiuin Iwminis, ul omnis, qui videre timeo. Nam cerviceni cordis niei, proui "de-.

credit in ipso, non pcreat, scd liabeat vitam tviernam. biii, uun(|uam tuo inclinavi magisterio. Qu?e, dua:
533 Kxallalio scpentis *nei pra'figiiiabal passio- tacita socum cogitaiione frequenter subniurmurat,

neiu lledemptorisnostri, inqttem, si quis passionem tandem ad effeclum boni operis pervenirc deside-
iUiiis, in quautuin polucrit, imitaiido crediderit, rans, his verbis Domino supplicat dicens:

non solum a pccnis inrerni, et a periculo animaj Neino potest liwc siijna facere quic tu facis, nisi

salvabitur, verum eliam vitani aHernam habere fuerit Deus cum eo. !S'emo iiiquil, pncter te, Do-
nierebitur. mine, signa timoris tui excilavit in lue. Tiniorem
Jaiii leclionem evangelicam breviter ad allego- judicii tui, mettimque aetenuc damnalionis el volun-
riani prxnotavimus. Nunc ad nosmelipsos oculum lateiu bonam lua in me, Domine, excitavit inspi-

cordis reducentes moralem iii ea sensum.discamus. ratio. Sed tamen bonum quod volo perficere per

Erat iiomo ex Pliariswis , JSicodemus notnine ,

memetipsum non valeo nam quid por se miser et ;

princeps Jiidaorutn. Praiscns sancti Evangelii lectio D infirmus valet homo ,

7iisi fuerit Dcus cuin eo? Esse
quinque iiobis gradus salulis lalenter iniiuit, qui- Deum ubique cunt'omnibus i)er potentiam majestatis
bus fideles suos, quos ad vitain Dominus praidesii- suaD nemoest qui dubitct. Sed laraeii aliler est cum
navit et vocavit, de vitiis ad virtutes niisericor- bonis, aliter cum nialis. Est cnim cuic bonis bonaj
ditor elcvat ct provehil. Priinus gradus salutis cst vulunlati eoruin, quam ipseeis inspir;nerit, coope-
bonac voluntatis inspiratio , secundus niorum ot rando et adjuvando-, ost etiam chia malis malitiara
actuuin conversio , tertius inlima eontriti cordis illorum cleiuenler raisciando ac toler;tndo. Fuit eum
compunctio, quartus assidua ccelestium rerum me- Saulo persccutore misericorditer ejus tolerando
ditaiio, quiutus caula et circumspecla menlis cogi- inalitiam, donec raii'abilem in eo operatus est suae
(alio. Uudc et conseqttens ordo evangelicae narra- pietatis gratiam, Fuit eliaiu cuin beata virgino Ma-
tionis insinuat quomodo h;ec oinnia initiari et cou- ria cooperando voluntaria; castitati ejus. Nain dum
suiumari in electis debeant. virum in concipiendo cognoscere nuluit, mater et
Erat, inquit, liomo ex Pliarisrris, yicodemus no- virgo esse meruit, Unde el angelus ad eara ait : Ave,
mine, princeps Judicorum. Pharisaeus divisus, Nico- Maria, graiia plena, Dominus teciim [Luc. i, 28).
denius victor pnpulus xdvicloria po/i/(/i interpreta- Dominus, inquit, lecum. Kain cui virginale in Ip
 : : : : ; :

383 YErf . GODEFRIDI ABBATIS ADMONTENSIS. 384

proposftum ciirjplacuit, cooperalor luus in conser- A ex spiritu, spiritut est. Quod tohim camale et cor«
taniia vlrginitate cril qiiia obumbrantc Yirlute Altis- ruplibiie sit, quidquid naium ex carne fuerit, ips«
limi concipies et paries Filium Dei. 535 Sic nimi- quoque caro illecebrosa innuit. Nam teste Aposlolo
rum omiii homiai, cui bonam voluntalem inspirave- Caro semper adversus spirilum concupiscit [Gal. »,
lil, cooperator in bona actione erit. Unde conse- 17). Unde etiam hi qui camales sunt, sola carnalia
quenlcr r.it qiia^runt et diligunt. Et quod natum est ex spiritu
Amen, amen dico tibi, nisi quis natus fuerit denuo, «ptri/Hs fs(. Quid hac spirilali nativitate sublimius,
mn potest vidcre regnum Dei. Ecce secundus bonae cum etiam ipse Deus sit spiritus ? Et ideo quid aliud
conversionis gradus subsequilur, quae per nativita- nisi lotum spiritale, totum coelesle esse poterii, quid-
Jem, qiufi itersri in homine debcl, non inconvenien- qiiid aniina fidelis de Spiritu sancto concipit et par-
ler accipiiur. Nani, duni quis porfecte conversiis am- l :rlt? Animalis autera liomo non percipit ea quce sunt
Lulare in novitate vila; conperil. sic eslquasi denuo spiritus (/ Cor. u, 14), ideoque adhuc de spiritali
natns sit. Et tunc regnum Dci, regnum veritalis cl nativitate ait manifestius
juslitige vidcre in corpore suo poterit; nam reynum Non mireris quia dixi tibi : Oportet tos nasci rfe-

Dei vidci-e est a viliis tt conoupisccniiis carnalibus nuo. Spiritus ubi vult, spirat, et vocem ejus audis, $t
abstinero. Sed quia sic dejiuo nanci invcteratus B nescis unde veniat, aut quo vadat. Non, inquam, mi-
qnisquc dierum maioiuni haud facile valet, qiiasi reris, id esl rairando perscrulari non valobis, quo-
admirans Lonitatem Dei grnitiilabiindus ait modo per sepliformera Spiritus sancti gratiara spiri-
^'urifjuid potesl liomo nasci, cum sit senex ? JNun- talem nativitatem, quain prrcdixi, in electis meis it©-
quid poteit in nlerum matris su(c iterum introire et rari faciam. Nam spiritus ubi vull, spirat, hoc est
nasci?\c si dicat : Nunquid sine le, Crealor Do- voluntaria aspiratione fideles suos pr«veniendo visi-
niine, lanta misericordia, tanta clemeiitia fieri va- tat. Sed sunt nonnuUi, qui vocem aspiranlis audiunt,
lel In homine; ut qui iit peccalis male inveteratus et tamen quando veniat, vel qiiando vadai , scire
senuit, iteruniemundatus a peccatis i« uterum contemnunt. Periculosum quidem non esl, nescire
matris, in uterum regenerantis gratia introire pos- unde veniat, aut quo vadat, sed valde periculosura
sii ? Matei etenim salvandorum omnium ipsa est est nescire 537 quando veniat, aut quando vadat.
(quod salva fide dicere possumus) regeneralrix, Nain qui audire vocem aspiranlls, observare tempu«
Conditoris gratia ; uterus vero ipsius gratiae est se- advenientis vel abeuntis sollicita circumspectione
creta ejusdem Conditoris prsedestinatio. Nam 1 aec nililur, nasci per conversionem, renasci per com-
cadein mater in ulero secreli siii salvandos suos pwictionera supra iuemorato nalivilatis ordine me-
quodammodo concepit, dum eos ad vitam Kternam rcbilur.
ante ssecula praedestinavit, ipsosque quotidie ma- Sicest, inquit, omnis, qui natus est ex spiritu. Ac
Urna pietate generat, dum ad innoccntiam vitae mi- si dicat : Sic omnis ad verum esse tendit, el ad ve-
Sfcricorditer eos justificando reformat. Et quis ex rwn esse pervenit, qui post bonse voluniatis inspira-
utero hujiis Jjeatae Matris egressus iterum introire tionem sic natus per conversionem, sic renatus per
et nascipolerit, nisi qiii per veram conversionem compiinctionem fuerit, Qui autem hacc minime in so
perfecte humilialus fueril ? Cnde pnst secundum experlus est, quid intrinsece ad haec respondeat, r&-
gradum bonae couversionis lertius gradus, id est sponsione sua Nicodemus isle denuntiat.
compuuclio humiliati cordis> snbsequilur, queinad- Quomodo, inquit, ptsstint ha-c fieri ? Quomodo, in-

modum ejusdem veritatis senleulia continuo subin- qiiit, quo modo, quo studio cogilationcs meas verba
fcrtur ot opvra sic moderari valeo, ut nasci per conversio-
Amen, amen dico tibi, nhi quis renatus fuerit ex nem, renasci mcrear percompunctionem? Cui mox
aqua et spiritu, non potest inlroire in regnum Dei. Ex moderamina rectse vitse proponuntur, cum continuo
aqutt et spirituIwmo inlerior tunc 536 q"odaiu- subinfertur:
niodo renascitur, quando in hora intim.-c conipuii- D r« es magislcr in Isracl, et ha^c ignoras? Tu in- ,

clionis unus cum Doinino spiritus eiricilur, quando quam, si talis magister in Istael esse des'deras, ul lu
creato spiritui incrcatus Spiritus (oadunatur ct con- ipsc Israel, id est vir videns Dcum esse va4eas nun-
jungitur. in hac compiinctionc cordis et conjun- quid ignoras quod ad talc magisterium pervenire ilon
ctione SpiriluscoRleslisqu.xdani fil regeneratio, qii« potoris, nisi cogitationcs, sermonos ot actus recto
&ic hoinineni rcfonnal et rcgcuerat, ut in regnum modcraminc disposuoris? Oportel namquc ut in hu-
Dei, quod inlra se est, ifi/roi/cvalcat. Regnum nam- militate subditus, in charitate proximi sis voluti so-
que Dei introire, est in cor suum, in quo regnum Dei cius, si Magister in Israel esse volucris, si Deum in
esse delicl, assidua meditatione redire, ut si forle dulcodine cordis videre appctis. Et quoniam imper-
sponsus illf coclcstis eura visitaturus adveniat in fccti qiiiquc minime ad hcec portingore valcnt, de
abundaiitia suavitalis, vcnicnlem digno hoiiorc euin persona porfcctorum ilcrum manifestius ait

•uscipiat.Ycrumtamcn,quia sic regnum Dei introire Amen, amen dico tibi, quia quod scimus, loquimur,
camales ncsciunt, scd spiritalcs , aplc dicitiir in et quod vidimus, testamur, et teslimonitnn nostrum
congequuntibun. non acripili Perfeotorum est ca quje Dci sunl scirt

Quod nafum ttt 4.x carnt, raro est ; et quod nntum cordis affcctu, videre mentis intcllectu , loqui et («•
 ,

885 IIOMn.l;K DOMIMCM.F.S ^:STIVAI.KS, W

ituri opnriK ufTiKtii. S;>(1 tfKliinouitiiu illorniii iiii|H'r- A (|iiib (|iiuliior Mipr» nwinorali» graditnti, i«l tnl lenv

fiicti noM act-ipiniit ; nuiii ra, (|iiii' lcstuiitur, iiiiil.ni voliiiitutiH iiiHpiiatioiic , nioriim oprrum (onTcr-
<>t

conteiiiniiiil. tiiilc itciuiii DoiniiiiiH l;ilit(M' ros ailiiio- Hionc, conlrili curdiH coiiipuni tionr, Handa rt rai-

not (licciiH '.

lcHti iiicilitulioiic provcliilnr, f]iiinlo rluni |;r:idii, lioc

Si tt'rri'uti dixi vvl>in , rt uitucifiiitis, iiuDiih ilo, ai' cst (.'iiilii ct i iriiiin^^iHM la coiitiH ro|{it;itiotic rxullnr^
C(Kli'iiia 10/11.1 i/i.irrd,
538 '"'''''''* '^ "•''•'• '!'"•' '•*'" incicliiliir ,
iit Kiciii Moj/m-* iiivHlii o noniiiK' Je uijua
bus (listiiicta ((radiliiis Hii|ira nicnioraviiiin.s ilc Iioiki^ suuiplii» ili( ilitr, ila rl iHlc dc «pirituli ai|ua, |trali.')

Yolnnt.itis iiispiialionc, ilc nioruiii ct uclnnni coii- vidcliccl divin:i' conlcniplattoniH aHHniiiptiiK rriidia-
vcrsionc, tlc iiilinia ctndis c«in|iiiiu'lionc, (iiiiisj /cr- tnr inlrinscic ct doicatnr, (|iiatrniiH forii rl cir-
rciKi i|nodaiiiiii<i>lo cssc vuiciiliir in coiiiparatiiiin- lio- ciiinspci ta ciiKlodin cordis Filiiiiu lniuiiuin, (iliiini in-

rnin iinu' sci|niiiiliM', ussidua Ncilircl tcrniii ((vic- lcnicratic Vir(;inis pcr lininilitalcni rt iii.iiisnctndi-
sliuni nicdilatio, canta ct ctrcutnspccta cordi.s co- ncin exnllarr 539 '" HCinolipso ini ipiat, iicut priiiH

gilalio. Kl idco, si ((iiis ad ca (|iia' (inasi lerrena siiiil xerprutem anli(iniim pcr supci liiani, pi-r iram ct va-

non altiii<:;it ca (|ii:i' cu'lcslLa siiiil, <]noino«lo (oin- iiain gtoriam iri (ic«cr(o, id csl iii «'or«l«* sno rxa/labn/.
prcliondcl'? ISaiii (|iiurtns jani gradiis sncccdit, (inod Nani cor poccaloris liinc iiiaic den-rlum cl dcsolntitm
est rcMum c<rlostiiini iii«'di(alio, (luam cuiisoiinctitcr K dici po'orit, (|iiuiido sordilius pcccaloriim cxclu&i!s
cvun}i;clicn cxprimit loctio. coRlostis iiiliahilator illuddcsorit. Sc(|uittir:
Ncmo, ini]itit, asceudil in cielum, nisi qui desceu- Vi omnis (jui credit tn illum, uon pereal , tcd ha-
dil de civlo, t^ilius liouiinis, ijui est in cwlo. In c<r- lieul rilam (rleruam. Pcrire tain Dco (jiiam siljiniot-

luiu asceudere cst ct pcr pia; dcvolioais dcaidoiia ipsi litnc lionio noti bcnc providus et circuins|)ccli:s
co^itando (U suspiraiido siiblcvari a lorronis ad c(i!- dicitnr, diim oculo cordis circumvagando pcr di-
leslia. So 1 hoc modo iicmo jioicst ad calostia ascoii- versa rapitnr, quia nec proi^riam vidorc valcl mi-
dcre, nt«i (/Ht </e f(c/o (/("sccfuyi/, hoc est qtii dc toto scriani , nec divinu; niajestalis revorcri pricgen-
corde sno, in (]uo cn'ittm ot sedos Doi osso dcbot, tiani.
profunda hnniilitate se inclinare studct. Kl liic ost 540 Q»' >'ero sic, irt stipra diclum cst , ftliura

revera per nuitatem hnmililalis filius kominis, qui hominis exaltando crcdidcrit, nec Dco ncc sil.imot-
est in ccelo, illius, iuqmim, hotninis, qui csl filius ipsi circuravagando perire valebit, sed tilam aler-
Virginis, cujiis CQilum cst in corde humili cl (iiticlo. uam habere in praesenli inchoat pcr inlimae conlcm-
Sicque Gt utquinUis jam gradus succedat, ciicum- plationis dtilccdinem, quam in fntnro sinc iine per
specta scilicet cogilatio cordis, qtiam subsoquens iiicommutaliilcin habcbit plcnitudineni ,
prieslante
innuit ordo evangelica' veritatis. Nam scqnitnr : Domipo noslro Jesu Christo, qui cum Patre, et Spi-
Sicul Moyses exullavit serpentem ineremo, ila ex- rilu sancto vivit el regnat Deus per omnia sxcula
fli//arj oporlel Filium liominis, ul omnis qni crcdit in sjeculorum. Amcn.
ipsum , non pereat , sed liabeat vilam ceternam. Si

PRiEFATIO
541-542 JN HOMILIAS DOMINICALES iESTIVALES,

Solemnitates Dominicarum wstivalium inchoaturi, Dominum , cujus ista; Dominiccs et e quo dieta: sunt
nnmililer invocemus, utipse, qui est via, veritas et viia, viam nobis ad intelligendum quaf in his latent, te-

rilalem ad scribendum , et pro earum observalione tiiam nobis concedere digtielur sempiternam.
Spiritualibus enim spiritualia comparantes, illis prcecipue qui spiritu facta camis mortificant , ut in m$-
nasteriis Deo vivant , operis nostri studium impendere intendimus, a quibus koc latitum laboris uoslri prse-

mium recipere cupimus, ut si noslro! parvitatis non placet operatio, saltem non displiceat devotio ,
qui etsi

pro velle nostro prodesse omnibus non possvmus, obesse iamen quod facturi sumus nutli crcdimus. Leganl
igitur lilterali et sapientes virorum sapientinm et eriidilorum exposiliones, lcgant , si volunt ,
parvi ei humi-

/<?x, qui in monasteriis stmt , nostrx simpiicitalis qualescunque adinventiones, et siin fiis diversum atiquid ab
aliorum expositionibus audiunt , non contemnant , dum tantum a fide et sana doclrina discrepare audita non
intelligant. Spiritus enim sanclus, dividens singulis prgut vult, iste esl a quo omnedatum optimum el omne
donum^ perfectum est ,
qui sicut majoribus largiter administrat unde dilentur, ita minoribus dare soiel mt*
tericorditer xinde consolentur. Quce igitur ipso largienle ad nostram et aliorum coniolationem in Evange-
lioruin inteUeclu accepimus, ipto adjuvante ad scribenda nonin nobis, sed m isto con/identes accedamus.
 ,

387 VEN. CODEFRIDI ABDATIS ADMONTKNSIS. 988

543 IIOMILIA LIX. A innocentia servicns Deo in spiriialis vil?R observan-

lia, iniaginem cl siniililudineni Doi sollirile in se-
IN D0MIN1C.'.M I POST PENTECOSTEN PRIMA,
mctipso consenare nililur, rcctc et congruc hor^xo
Krat dives, et induebatur purpura el bysso, et epu-
quidam , bomo , inijuain , singiilaiis dicitur. Qui
labatur quotidie splendide {Luc. xvi). profiM tu ex abundanti
etiam duni in spivilalis vil;ie

Cum totus nhinJus induobus subsistat ordinibus, divinae pietatis muneve desiderabiles virtiitum divl-
divitum yidelicot cl pauperuin, liabent in bac pa-
tias, quibns Deus oninipolcns elcctos et diicctos fi-
rabola divites doclrinain suain , babent in hac pa-
lios suos in santla ronvcrsalionc Tovct cl nutrit,
rabola pauporcs consolationem suaiu. ilabent hic
ditalur et siib!ininliir, recte Itomo quidam divcs no-
ex divite isio divites quod timeant et expavescant, minatiH-. Cuni autein iii ipsa sui innocentia et san-
habent in paupcrc isto pauperes ut consolentur, et ctiiate eadem bumilitate , auslerilate atqnc dilfi-
in spem vilae seterna', convalescant. Admonentur ciiltale corpus suuin tractat, qua et conrersus pec-
enim hic diviles, nl inter divilias niundi et bon./res cator in sua p(Tcnitontia , nequc minus et per carnis
ita se babeant , no ,
pr<)pler breves et caducas prae- mortiruationem , et per coi dis iniinditiam seniel-
sentis vit* delicias, cum divite isto qui sepullusesl ipsuin slringil , ne pcccala admiltat,* qiiam homo
in infernum, «terna; damnationis incidant suppli- pgccator laborat ut commissa deleal et iibstergat
g ,

cium. Consolantiir bic pauperes, ut si patienter recledeeodici polerit; 545 Et iiidriebalurpurpura ct

egerint, si in ista siii paiipertate niieinores Dei spem byss^t, el epulabaiur (\uolidie splevdide. In purpura mor-
suam in ipso posiievint , consolationemque egestaiis iificalio accipitiir carnis, in />i/.'!sp vcro, qui de tciva
suae ab ipso quaesicvint el exspectaverint , cum pau- oritur, et cum labore ad candorcm perducitur, cx-
pere isto ,
qui de priesenli vita sublatus, in sinum primi potest mundilia cordis. Nisi enim inorlifica-
Abrah;e ab angelis esl depoitatus, post grave pau- ti(meni cavnis siibsequatur Tnupdilia cordis, ut sim-
pertatis tsedium suave seternjc consolalionis sperare plicitev pvoptcr soiiim Deiim carnem suani novevit
Lebeant rcfrigeriiim. nioilificarc, laudcsqiie inde exteriiis non rcquirat,
Possumus etiani in duobus istis, in aiviie et pau- non multum ei proderit suscepta mortificatio carnis.
pere pia;lalos et subditos intelligere, qnia, qui sicut Multi dcnique simt q;ii se a peccatisprohonestate

iJignitate , ita etiam scienlia Dei , vivtutumque ac vita? conlinent, nc covam ociilis bominum confun-
moruin probitate pr.xditi, praelati in Ecclesia Dei danliir. Pieriqiie eliam post pcrpelrala peccata in
vocantur, recte divitis nomine censentur el hono- pa;nitcnlia aflliguntur, cavnem niacerant, cl lamen
rantiir. Illc vero, qui despectis et abjectis inundi pro paMiitenlia et alHictiono sua coram humanis
divitiis bumililov propter Dcuin alience voiuntati et C aspoclibus laudavi et bonovari desiderant. Hinmnos
jussioni subjiciunlur, noniine pauperis Lazari apte purpurn induuntnrin eo quod a peccatis abslinen-
e.xpriniuntiiv. tes carneni suani movtificanl, et p^enilentise labo-

Sed et in divite isto et paupere innocentes el ribus ainiguntur. /?/,sso voro non vestiuntur, quia

ocnitenles possumiis accipeve. Nam qiii per misc- mundiliam cordis non habcnt, dum pro transitoria
f

ricordiam Dei innocentiam suam servaverunt, et laude oarnem suam moitiricanl. Quisijuis vero

per carnis niortificationcm , cordisquc miinditiam utruniquo agil, ot qiiod cariiciu suam a viliis

Deo placove in sancla convers.ilione incvuerunt, hi abslincndo mnrlificat , nullamque indc laudem
pvofecto siinl qiii et diiiiis nominc movilo honoran- exterius, scd solius Doi retributionom quicril inte-

lur,elindHlipurpiirii et fci/sso niemorantur. Qui vero rius, hicrecle purpura et bijsso dicitiir indnlus. Uii

hene sequitur menlis conleniplatio, quse in verbis

nocenter vixevunt, 544 *-l q"!>si iilcoribiis plcni',

putredines vilioruia siiorimi |»ovfocto agnosccntos, sequentibus intelligiliiv :

vere se paMritenti;^ submisevunt, uicerosi pauperis Et epulabatur quolidic splendide. Fpulum istud,

Lazari in si; nomen siiscpperunt. Ilis breviler pr«- quoboata anima cpulavi debet in Domino, pcrcipitur
missis oculiim mentis ad intcllectum sacrae evange- orando, legendo, moditando. Epiilum sapientiae pcr-
p
lic:e loiiionis vertamus, reliiiquontpsque divitcnret cipit boiiio in orationc, epiilum sciontia; accipit ox

paiiprreni spivilalem , iiitiieainiir divilcm et paii- leclione. S(;d iiotandum quod dicit, ct epulabatur

porem spiritaloiu , et , quid in his admonoamur et quolidie splendide. Pcrfcctus iiamque homo, qui .id

instruamur, diligenter considoronius. Ait namquo veram vilam tcndit. .^d hoc omni conaminc debet in-

Doniinus : llonio quidain crat dires, et induebntur tendevo, ut epuluin istud pov Doi graliam possit ha-

purpura et bijsfo, el cpulabalur'' quotidie splendide. bcrc quolidic. Diflicilo auteni cst homini ut cpulum
Hoino\sl(}. dircs significat lioininoni bcalum, niillis sapicnti*, quod orando gustalurct sumiliir, quoiidic

criminalibus poccatis in vita siia lapsum aiit viola- possit haberc, ut in compunctionc inliina Dcuin sa-
tum, qui aut a parentibiis suis ab isli» pucritia; su;c pions, in hoc saporc oralionis jiigiter valcal immo-
temporibus Deo traditiis , aiit etiam omniputontis rari.Ergo cum non adest opulum sapientiae, ut
Dci inspiratioiio voluntarie so(|uostratiis a comniuni orando Dciim valcat pncgiistaro, assumat sibi epii-
Lujiisssciili convorsalione, transitoria prresontis vil.x liim sciontia' qiiod ox assiduilalc oritiir lcctionis seu

gaudia parvipendit.soliscoclestibiiset mansuris sinc moditalionis, et quolibet horum opulo saliatus fuc-

iiiic gaiidiis aniniiim intendit. Wio sane rum in sua rit, splendide epiilaliis dici potorit. 546 ^-^ bet!e
 ^R9 IIOMILI/I-; nOMI.MCAl.KS i1 KTIVAI.KS. 'm
vimIxiiii lioc posilnni vsl siilnidiile. Nuni raro ('oii- A iintioru |ii.i*t«>|>la, :iil i|ii:iM)fiiiics liniiiiiirK diHui^i-it

tiii^il, iil ali(|iiis fx liiK IriJMis o|iiili!i prrcipiciiH altn- iioii valciil. Maifiiiiiii i|iii|ipi- prj-icptuin chI nori

(\»ct IViK tii rnii.iiical, iiiMl ali<|uis HpU-iidor iiifiitiH adullcrarc. Scd illi <|iii liiiiinlilcr Jacct ad jaiiii^iii

indc tii pro\(Miiat, iil aiil nranilo iViiiii sapiat, aiit <li\iliH, lioc ol)scrxjUih<; iion ktinii il, itcd arcliorrm
lcj^^Mido luiiifu si ii'ii(i:i' pcicipiat, vcl hic<lil:iii(lo iii- <'l cxccllciiliorciii viain hcr\arc propoiiit, dc (|iia

ACiiiat <|iiif(i aiitc iicscicliat. ^liiotiilic ct'(;o c\ aii<|iio l)oiiiiiiiis III l.\an((clio dii it : (/«i riilrni inulitnm
lioriini O|nilo, oralioiiiH, lcctioniK, nicilitalioniH pcr- iul inucupincniUam euin.jnm maiiliatui etl eam in

cipcrw <l('l»cl, <|ni pcrlcclc oculi.s sniiiina'. inajcstatiK ciirde suii {Matlli. v, tH). IliirsiiH niagnuiii |ir«(f>
complaccrc sliiilcl. Sc(|iiilnr; ptitni csl lioiiiii idiiini iioii faciTc. ScO ille, (|ui p<*r

Klerel. ijiiiitntn uiniilinis, uou.iiic l.ii:iiiux. - aiiitiislaiii poilaiii iiitraro coiilciidil, cliaiii illnd kiil)-

Jjttuiins, (|ni iiitci°prcl:iliir uiljiiius , convcrsuni lili; pr.ci cplitin allcndit, (jiiia i/ui vdii liulrciu iuuni,
qncinlilicl pcccatorcin signilicat, cui nccos.sn osl, liomicida Ckt {I Joan. iii, I.')). Oe mici» taluraricu-
iil adjiivctiir orationihus , adjuvctiir san< tis cxlior- }Ht (|iii li.iM! iiiiiiiita cl cxccllcntiora stiidia opcrihus
tatiunilms , adjiivcliir aiioriiin siincloMiin luMiii- iinplcrc salajjil, (|iii dcsidcriiiiii hona; ct san(l.T, vi-
nuni saiiclis c.vciuplis ct considalionilitis. hc lioc la; pcrfcclc lialiiicril. Kt rcctc vcrlnini istiid poMlnin
spirilali Kijtaro icclo subjimgiliir : Qui ;rtfc/»«r H cst, (/Hdf/K/c/x/ur (/c mcrufl, iniia lia-c siilitiliora pra;-
ttd juuuiuu ejus nlccrihua plcuus. Vlcera stint poccata cepla revora enduiit, quia a iniiltis uLscrvari nc-
ot vitia, qiiaM'tiin porrocle cognoscoro incipit, non i^iieiiiit. Pauri eiiiin siiiit qui in iniMimis sc custo-
stal, sod JHCct uil junuam divitis, diiiu socundnin diiinl, (|iii voltintalcs ct dcsideria siia tam caute et
eriiditioiioui s.\nctaiiuiuo conversalionoin aiil piirsi- sollicito olisoiM'nt, iit a veia castit:ilo iiuiiqiiani in
dentis, aiit altorius ciijusliliot sancti liotuinis, in cogitationc labantur. Qtiis eniiii, jiixla Aposloli sen-
ftua saiTctitato ot iiinocontia I)t;o humiliter sorvionlis, tcntiam, cor castuin se babcre gloriabitur? Sequi-
«diligeulor considcral qiiid agore, qnid rugcrc dohoat. tur:
Et beno dicil : Ad jununm divitis. Por januam onim Sed el canc.i veniebantet limjebant ulcera ejas. Qiii-
fit exilus ol inlroitus in doinuu). Jauua ciiju.squc di- ciiiique iiiendicus ille est, qtii vore sc mondicuro,
vitis, qua ingroditiir, est circunispectio cordis, qua paiipereni dico et egentim, cognoscit, qiii ad januain
ad scmetipsuin ingredilur, ut se intus reoognoscore divilis jacens introitiim el exilum ejus buniiliterob-
possit: jaiiiia, pcr qiiaiu ogreditur, est oxliibilio servat, viiam ejus ad imilationemsui soliicite consi-
boni operis, quo saluti ol ulilitati proxiniorum in- dcral, huic cupionti saturari, siciit diximiis, de
lendit. De lioc exitti ot "iilrcitu dicil Petrus aposlo- inensa divitis saliihritor caries veniunt, iilcera liii-

lus de Doniino Jesti : In omui temport', quo iutravit gunt, (<um piscdicato4"os 54S sancli, canes signifi-
et exivit inter ms Domiiif Jesus {Act. i, 21). Intra- cati, languentis aniiiue vulneribus et lingua exhor-
vit Dominus Jcsus um noslri cansa ad semelipsum l.^linnis, et lingiia consolatiimis subveniunt. Qnid
ingi>essns Oiabat et inlorpellal)at Patrem pro nohis, enim aliud est canos iilcoia lingoro, nisi saiiar.dis

sicut deeo in Evangelio scribilur, quomodo ascendit vulneribus pii exemplo Samarilani modo viiiuo,
in mojilem sotus orare. Et iterum : Yespcre autein facto niodo olouni infundere, quatenus per amariludinem
solus eral ibi [Matth. iv, 21). Sio ingressus rursum pcenitenlijc, quod est \inum, putredines viliorura
exihat, ciim loliim dioiu in pr;»dicalione consunne- rosecoiilur, el per consolalionis dulcodinem, quod
ret, cum in :tdilicatioiie proximoriim vigilaret, cum ost oleuni, sauciataj viilnera animse foveanlur et sa-

divina mirarula foris indigcntibus ot quaeientibus nentur ? Postquam sic humilis Lazariis, verus a^tcr-
cxbiherot. Talem introilum et exitum unusqui;que nx salulis niondictis, quasi exlracta per linguas ca-
imitari dobot. Introeat ad circumspectionem sui, Hum pulredine vulnerum, ad veram pcenitentiani
exeat ad ;rdilicationom proximi. 547 -^'^ bujus di- coiifessionemque pcccatoruni exsurrexerit, fit tan-
vHis januam jacet quilihet pauper, qiii sc ulcoiibus dem per gratiara Doi magnum et memorabile factum
plehiim conspicit, qui magnis et gravibus crimiui- [) hoo in liomine, de quo unigenitus Dei Filius, qui
bus se involutum novit, jacet, inqiiam, dum humi- h.TC omnia operattir, in sequenlibus teslattir:
liter atlendit quomodo ad seipsum ingrediatur, cum Factum est autem, inquit, ut moreretur mendicus,
^l oralionis sludium scconvertil; et qunniodorur- et portaretur ab angelis in sinum Abrahcp. Est mors
sus cgredialur, cuni ad bona opera exeroenda, et ad quaedam mors hona, quae dicilur niors sanctorum ;

;edi(icaiioneni proximorum se extendit. Igitur sicut est mors alia niors mala,qu3e dicitur mors peccato-
ille qui pronus jacei interra, nequaquaincitoassur- ruin. De morte bona scripium est Pretiosa in con- :

gere valet, ita profecto pauper humilis ad januam spectv D.)mini mors sanctorum ejus (Psal. cxv, i5).

divitis jacere dcbet, ut firniiter et stabiliter illi ad- De morte mala scriplura est : Mors peccalorum pes-
liaereat, non cursim, aut volando vitam ejus intuea- sima {Psal. xxxiii, 22). Morle pessima illi nioriun-
tur, sed diligenter iniroitum et exitum ejus conside- lur, qui carni carnisque vohiplatibus dediti, post con-
rans, vitam ejus stiideat imitari. cupiscenlias suas eunt, et dum cognoscere poenitendo
Cupiens, inquil, saturari de micis, quw cadebant nolunt, quod faciunt, setenirOiLiranalionis poenam in-
de mensa divitis. Mensa divitis est sacra Scriptura ;
cidunt. Morituraulemhumilisrhristimendicus, con-

mica! vero, qu;c dc har mensa cadunt, subliliora et versus uiiqiie poccaiorum siiorum porfectus insecta-
391 VEN. GODEFRIDI ABBATIS ADMONTENSIS 592

tor, morte bona, morlc llla, qujcesi verc mors preiio- A tus jacel ? Nam v,m propter intolerabilera
dolor illc,

sa in conspectu Domini, qtiando moritur mundo, quem sentit in se internx gratise defectum 550 "^
quandomoritur poccatiset vitiis, quandomoriliir vo- scmetipso cruciatur, recte doloribus inferni compa-
luptatibus etcomupiscentiis carpjis.itasanc, utqnan- ralur. Nam dum tacitus in se considerat quomodo
tum est in homine, non permiilat dominari in sc, quilibet huDiilium in sua quiete soli Deo, nulla ter-

quidquid miscricordissimos onmipotentis Dci oculos, rena cura impediente, adbaereat, libenter, si pos-

quem soium amal, queni solum desiderat, possil of- set, ipsi sux prxlationi abesset. Sed, quia esse non
fendere. Cumque slc in se mortificatur, in Christo, potest, quoddesiderat, majora in semetipso cruci«-
qui vita est videntium, felicius vivilicatur. Unde menla tolcrat. Uiide el sequitur :

stalim subinferiur, quod portaretur ab angelis in si- Elevans aulem dives oculos, cumesset in tormenlis,
num Abrahae. Per Abraliam, quod Pater e.rcelsus vidit Abraham a longe, et Lazarum in sinu ejus. Cuu
interpretalur, Ucus Pater accipitur, cujus majesta- enini in tormenlis, hoc est in nimia tortura suic

lis celsiludini nihil comparatur. Sinus cjus est re- mentis, quasi levatis post tergum oculis, prioris vitae

quies illa intern^e dulcedinis, qua humilis Chrisli recolil, quandu post posilis labenlibus cunctis, so-

mendicus suaviter reficilur, dum Deo adhxsit, nihilquc extraDeum qucesivit

post longos atque lus soli

diutinos pocnitentiae crucialus suavissime 549 B Abraham a longe, videt omnipolen-

^'" vel amavit, videl
ymx visitationis et consolationis sapore recreatus ct tem Deum elongatum a se, quia, quera per assiduam
\ivificatus, cgpstatis et mendicitalis suaj perfecte iulernaedulcedinisgraliam proximum aliquando ha-
obliviscilur. Sed per quos, aut a quibus portatur in buit, vix a longe cognoscit. Vidct et Laiarum in $inu

hunc sinum Abrahje humilis mendicus? Ab angeliS' ejus. Nam dum in nimia cordis sui amaritudine per-
Per angelos, qui nuntii dicuntur, sancta desideria» pendit el considerat, quemlibet humilem in sua hu-
sanct£ cogitationes, sanclse voluntates non imme- militate soli Deo adbxrentem, per internx quietis

rito exprimunlur, a quibus mirabiliter homo suble- duicedinem ad alla sustoUi, nulla lerrenx occupa-
vatus, etad ipsamsummsequietisdiilcedinem, quasi tionis molestia deprimi, se vero, quasi de terrenis
insinum Abrahae deportatus, tanto securius cum occupationibus obcaecatutn, nihil de interno lumine
Deo requiescit, quanto minusde his, qusc extrasunt, percipere, doletlranquilliiatem suam,quam perdidit,

admiltit, vel concupiscit. Sequitur : el ne usque ad prava opera corruat perlimescit.

Mvrluus est autem et dives, et sepultus esl in infer- IJnde clamat voce corpoiis, clamat voce cordisad
tio. Qui s'.t dives iste, in prEecedenlibus sullicientcr aures pii Condiloris : Pater Abraham, iniserere nui.
audivimus. Sed restat ut videamus qua morte moria- Ac si dicat : Pater Abraham, qui sccundum nominis
tur, qui ct vitsc sanctitale et Innocenlia, lantaque tui e.\cellentiam paternae dulcedinis aliquamlo raihi
diversarura virtutum excellcntia a Deo, sicut audi- ostendisli gratiam, miserere mei, in muUiludine
vimus, honoraturctsublimalur. Fit enimplerumque iDiserationum tuarum memento mei.
uttalishichoino, qui indutus purpura et bysso quo- Et mitte Lazarum, ut intingat exlremuin digitisui
tidie splendide in nientis contemplatione cum Deo in aquam, ut refrigcrel linguam meam, quia crucior
epulatur, ex omnipolentis Dei, sanctaeque Ecclesiae in hac flamma. Per Lazarum hoc in loco non incon-
eleclione in locum regiminis quaeratur et assnmatur, grue iiitelligimus spiritum poenitentis, in digilo
Sed quia necesse est ut, dum mens coelesti assuefacta Spiritum sanctum pcr extremum digiii spiritum ti-
dulcedini ad exteriora spargi coeperit, minus se ad moris Domini, per aquam gratiam compunctionis.
interiora colligere possit. Ipsa sui promotio fil ei In lingua\ero, per quara sermo proferlur, et volun-
durai cujusdam mortis occasio, dum moritur iili tas liominis aperitur, non inconvenienter voluntas
splcndori, illi dulccdini, quam antea habuit ex mise- el dcsiderium cordis exprimilur. Sed e.t flamma, in
ricordia Dei. Irruenlibus enim undiquc negotiis et qua cruciatur, tcrrcna; eura occupationis aple figu-
solHcituJinibus s^eculi, quibus necesse est eum in- ratur. Etest quasi dicat : Domine, non sumdignus.
volvi propter amorcmcorum, quorum necessilatibus jy
quia non mereor, ut spiritum amoris tui, quo ali-
corpor.ilibus ct spiritalibus providerc dcbet, quanto quando tacliis sum, misera anima consolari debeal.
magis cura extcrior accroscit, tanto divinus ille ccc- 551 ^^^ mitte, ohsecro, Lazarum, mille, in me
leslis illuminationis splendor, qucm nliqnando aut vcrc pocnitcntis liominis spiritum, «f intingai exlre'
ex orationis dulcedinc, aut ex lectionis assiduitat«, fTiNm digili sui in aqnam, hoc cst ut saltem per spi-

ant mcdilationis inntantia percipere consuevit, in- ritum limoris accipiam illam aquara compunotionis,
tiis dccrescit. Cumque babcre non potcrit, qiiod quae contagia peccatorum meoriim dilnat, irt lingua
habui.sse se aliqiiaiidorecoru, fil vita oneri, fll ipsa mea, voliinlas iilique ct desideriura aniirj« me«,
lux horrori, sicquc impletur quod sequiiiir : Ei se- qiio ad le ffistual el su.spirat, ex hac flamma et ar-
pnltus esl in iuferno. Infernus locus tencbrarum cst dore tcrrenae occupationis, in qua crucior, aliquod
<* poenarum. Et benc dicitur sepulius. Terra cnim rcfrigoriiim consolationis tuae accipiat. Et qula
obruitiir qiii scpclitur. Quid est hsec scpukura nisi oronipotens Dcus hujusmodi hominem, hominem,
terrenx occiipationis et sollicitiidinis cura, qua op- dico, sc diligenlem et invocantem, ct si in quibus-
primeiile, dum siirsum se ad coelcstia, sicut consue- dam aliquando labitur, nunquam tauen, perire
\crat, erigfre non valct, quasi in ipso inferno seput- patitur, admonelur verbis seqiienlibus et docetur,
 :

j';3 H0MIM,4'. nOMrMrAfJS ;r,«TIVAI.E8. 501

iil 1 oilcal ad ro inlrn sc, dllig<'iit«'r pcriH-nJfiiH vl A Hioncni liiipcnciraliilcin ut nrqiin nciis, qiii hPtnprr

ri)iisi(liT:tiis <|iii(l iltiul hil i|ii(mI iiinxiiiic ci ^raliiini proiii|itiiH chI ud iiiiHcricordiain, in lM>iicdM tioiiibni
diviiii iiiiiucris, ^r;ili:iiii (ilii|iie iulornai (tiilccdiiiis (iiilrcdiiiiH hiij; .id ( or lioiiniiiii dcNcmdfrr, ncqiio
iiupcdiciit. Naiii HC(|iiitiir : lioiiio pcr HaiK t:(> d(.>votioiiiH ulTccliim \ci dfKidcriiini

F.tnilitli Ahrnham : Fili, recordnre quin recepinii :id Dciiiii poHsit UHCtMidi^rr. IImt rnt cnlm niiliriilla,
botia in vita tuu, et Lazarua simHitcr uuila. \v. ni <d(; quu dicit prophcia : Oppoiuitii libi nubem, nd
dicat : recordarr, obsccro, (|uia pro iiiiio( ciitis vita-. transeat ud le nrulio (Thren. iii, ii|. Scd qiii:i dili-
liur iiicrilo, pro 1)0110 a(tioiiis sliidio, <|iio iiiilii soli g(>iitiliiis l>(>iiiii oiiiiiia (iiopcruiitiir iii Ijoimiiii, in
placKiT dcbiiisti, boiia in vila lua recfpisti, (|iita,(!uiii oiiiiiihiis his liomo jiiHtiis non dclicit, »cd pndlcit
liumnnu! laiidis ravoribiis pliis :r([uu cxiiilaratiis cl qiii;i qiuiiiio hiiiniiiiis d(;fcct(iin suiini co^dioscit,
supra tc elcvalus, luinus cuuto cxtcriora i|incsisti, taoto iii:igis iii l)<>o proQccrc incipit. Ait ergo :

jiirc boua iiitcriora ;iiuisisti. Al coiitra l.aiurus, Unqo crqo te, Puler, ut miltas cuin in domum fiatrii
liiiiiiilis ([uilibcl p(i>uilciis, pcicatu sua liuiiiililcr inci (hubco cnim quinque fralres) ul leitriur illit, ne tl

rccopnosccus, ct si iiiala lccil, inala in vila siiu rc- ipsi vcniant in locum hunc tormenlorum.
cepit, qiiia pro niiiiis suis lalioribus aliqiiibus liu- Palcr homiiiis spiritiis est iiominis; domus patria
manso laudis noc lctHalus ni>c dclcclalus csl favo- l^ corpiis signiiical, qiiod s|iirilus iniial>itatot vivificat.
ribiis. In quinquc aiilcin frulrihus qiiinquo scnsiis iioiiiini<i

iViiHC anl,m liic cousolalur, tu rero cruciaris. iiil(>lligiimis. Ktestquasi diial : liidignus suni, I)o-
Cognoscit eniiu sc paupcrciu ct cgenuin, idco(|nc in inine, iiiius duiccdinis cl 553 gratiie, qiia, lu Puter
6UX' biiiuilitalisquictc divinis fovelur consolationi- sancte, qui in tc nunquam deficis, tuiim Lazarum,
bus. Th vero c\ occasiono tcrrcna; occupalionis, qucmlibet tuoruin hiimiliiim, pcr tc rcficias. Sed
intcrii?c, qiv,v. cx Dco est, consolatioiMS dulccdine roijo ut viillas eum in domuin patris mei ; rogo, in-
privatiis in tcuietipso cruciari^. Kt (luarc islap:ilia- quam, ut proptor multipliocin piclatis tiiae miscni-
lur, ex consequcntibus innuit, cuni protinus sub- tionem illa humilitasct paenitcntia, qua; verc pceni-
jungit (enlem hominem dccet, raihi donctur, perquam, et-
Et in liis ommbus inler nos ct vos chaos magniim si interioribus sensibus nieis, a iuce tuae clari-
firmatum cst, ut hi qui voluut hiiic Iransitc ad vos, non t;Uii> obtcnobralis, cx abundantia dulcedinis, qua; ia
possint, neque iude Imc 'ransmearc. Qiuic suiil baec te est, consolari neqiieo, saltera ne cxlerioribus
omnia ? Oninia qu;ie in hoc mundo sunt, aul bona sensibus corporis mei ex occasione aut terrenai
sunt, aut mala sunt, aut prospcra sunt, aut adver- prosperitalis, aut terrenx adversitatis aliquid, quod
sa sunt. Dum cnim bomo niinis diligit bona, nimis tua; majestatis oculos ofTendere possit, admittam.
odit inala ; nimis diligit prospcrilalcm, nimis refugit Neetipsi veniant in locuin hunc tormenloruin, hoc
adversilalcm ;
hwc oinnia fnmant c/jrtos 552 '""- est, ne tormenta illa quai ego patior intrinsecus in
gnuin. Faciunt enim confusionein magnam inier anima, postea in corpore siinul et anima xterni)
Deum et hominein, ne aiit visitaiionis illuininatio- (leputatus suppliciis sustineam.

nisque supernai claritas desuper resplendeat, aut Et ait illi Abraham : Habent Moijsen et prophetas;
lurbalamens per sancli desiderii aflectum sursum audiant illos. Hsc verba Ahrahie verba sunt Dei
ad Dcum ascendere valeat. omnipotenlis, loquentis in corde hominis, per quae
Nec transeunler animadvertenda sunt vcrba h?ec, monet hominem ei instruit ,
qualiier ad aniissara

Pcr eos naraque, de quibus dicitur, ut hiqui volunt superna; dulcedinis gratiain redire valeat, et quibus
liinc Irunsire ad vos, non possint, quantura video, rebus lulura qu^ nietuit tormenta eflugere debeat.
angelicos spiritus, angelicas beatitudines, inaestima- In Moyse namque, qui legislalor erat, accipitur assi-

bilcsillas, quibus fruuntur angeli in coelis, supernce dua sacra; Scripturae raeditalio ; in prophetis, qui
claritatis atque suavitatis delectationes non incon- non solum prselerila, sed et futura nuntiant , acci-
grue intelligendas esse ajstimo. Quod vtjro addidit j)
pitiir pr«dicalio. Habent, inquit , Moysen et pro-
neque inde liuc transtneare, per hoc, quantum intelli- plictas ; audianl illos. Ac si patenler dicat : Si quae-

go, sancta horainis desideria et affectus videtur ris ad inlerna, quae surguiit ex contemplaiione,
signiticare. Saepeuamque fit ut per sanctorum nii- mentis dulcedinis gaudia redire, si vis in cxlerio-

iiisleriura angelorum missa de coilis supernse dulce- ribus sensibus tuis a peccatis et vitiis temetipsum
dinisgratia, gratis et sine labore hominis, ex .«;oIa c.ustodire, necesse est ut intendas leclioni , necesse
ct simplici benignissimi Condiloris bonitalc homi- est ut intendas pr.^edicationi. Debes audire Moysent
nera prxveniat, ita videiicet ut etiain nesciai, dum sacram Scripturam frequcnter' legendo, debes au-'
accipit, unde sit quod accipit. Ssepe eiiara fit ut dirc prophetas, aliorum hominum sive qui sub te ,

gratuitx bonitatis suae raanum omnipotens Deus sunt, sive qui alibi sunt, qui, etsi non praedica-
relraliat, et non nisi suis laboribus ad id quod desi- tione, coslesti tamen sua conversatione et futuram
deral, homo conscenderevaleat. Sed dum omniahaec, percnnis vitce gioriam, et futuram atternge damna-
de quibus diximus, prospera scilioet et adversa, ex tionis pcenam quasi prophetando insinuant, vitan>.

misera humanse vitse mutabilitate ingeruntur, nec imitando. Stepe etenim fit ut , dum is qui prxest

respuuutur, firmant inier Deum et hominera confu- aliis pnedicai, in ipsis ouibus pnedicat suura pnfii
Patrol. CLXXIV. 13
 : ,, ,,

595 VEN. GODEFRIDl ABBATIS ADMONTENSIS 5l'6

dicatorem Inveniat. Qui enim abjectis et despectis A docentes fruclum laborum suorum recipiant beaii-
voluplatibus saeculi hurailiter propter Peum vivit, ludinem aeternorum gaudiorum.
non iujuste prophela Dei dici poierit. In eo nam- Sed quia solus Deus est qui h.xc in nobis operari
que quod mala soUicite declinat osiendit esse tor- , debet ejt potest, ipsius imploremus auxilium, ut
menta gehennae, quaj effugere 554 desiderat in ; qui sua nos gratia in sanctis suis verbis ista docuit,
eo autem quod bona huniiiiler faciat, ostendii esse ipsius etiam giatia adjuvemur, ut exsequamur,
^audia patriae coelestis ,
quae adipisci festinat. Quia quatenus et vos pro huraili subjectionis vestne
ero interdum nec lectionis insiantia , nec aliorum devotione , et nqs pro gravi occupationis et admi»
hominum, inquibus sanctae conversationis studiura nistrationis nostrae labore, ea quae sine labore sunt

conspicit, constantia ocrupatum exterioribus curis setern» bealitudinis gaudia consequarour. Quod ipse
animum ad internam suavitalem cmoUire potest praestare flignetur Dominus noster Jesus Christus
recle positus in tormentis dives subjunxit et ait qui cum Patre et Spiritu sanclo vivit et regnat per
Non, pater Abraham. Sed si quis ex mortuis ierit omnia saecula saeculorum. Amen.
ad eos poenitentiam agent. Ac si dicat Non, pater,
,
: Verbis hujus sancti Evangelii pro posse nostro
non jnvai me ad evadenda, quje misera anima mea expositis , libet inlueri si quam congruentiam vei
tiia gralia deslituts in se palitur, tormcnla vel le- B aptitmlinem haec prima Dominica haberrpossit cum
clioni'; studium vcl aliorum hominum sanctje con- priina illa die creationis niundi. Vellemus
enim si ,

versationis e.iemplum. ^ed si miser spiritus meus, Deo donante possemus his septem priniis Domirii- ,

fiortuus in semetipso. per ti':c misericordissimje vi- cis septem dierum opera per signiricationem aplare.

fiitalionis gratiam alifiuoii.niU) respiraret ad vitam et quoniodo uniuscujusque diei opus unicuiqiie
lunc demum digna paiiiitentta el ea quoe tua; in nie EvangcUoin mysterio concordet et respondeat, de-

displicent paternitati, in memetipso posscm punire, monstiare.

et ad amissam tuae dulcedinis gratiam redire. Legimus in Genesi quod creata sit lux dicente
Ait autem illi : Si Moysen el prophetas non audiunt, Doraino : Fiat lux , et facta est lux [Gen. i, 3), elc.
neqne si quis ex mortuis resurrexcrit , credent. Ac si QiiaHtura mihi videtur, potest simplici et plano
dicat : Si non inlendunt lectioni non intendunt, si sensu per lucem hanc juslus Lazarus ille qui por-
pnxidicalioni , quod est vere Moysen et prophetas lalus est ab angelis in sinum Abrahae accipi ; per
audire, neque, si quis ex mortuis resurrexerit , cre~ lenebras dives ille qui induebatur purpura et bysso
dent ; quia etsi ad tempus et horam per supernse et epulabatur quotidie splendide, qui mortuus se-
dulcedinis gratiam a Deo visilanlur, et a morte pultus est in inrerno. Divisit enim Deus luccm ae
anim<e intrinsecus vividcantur, non durat^neque tenebras ,
quando mirabili sequitalis suje judicio
diu Talet vivifirjitio ista sivc rcsurreclio, nisi adju- istum in sinum Abrahae consolandum et remune-
vetur et roboreiur, et assiduitate lcctionis et instan- randum angelnruin ministerio duci voluit qui maia
ti.i pnerticalionis. in vita sua recepit; illum yero qui omnibiis bonis

Hjec de '.''riionp evangelica adjuvante et donante in vita sua ?rnuebat, in inferno sepeliri, in tormentis
gratia Spiritus sancli utcunque digessimus ad ad- cruciari, nec per gultam aquae refrigerari permisif.
monilionem ei cxhortationem divitum et paupenira, Ibi appellavit lucem diem , et tenebras 55G noctem,
qni in monastr^jiis sunt, praeialorum ridelicet el quia jiixta utriusque meritum divisit praemium , et

subditoruni ,
qui in spiritali vila placere Deo con- liuic ffiternse relvibulionis diem , isti vero tenebras,
tendunt, ut hi qui in subjeclione ot quietc sunt, id est seterme damnationis intulit noctem.
audicnies hanc , de qua diximus , mortem divitis Iloc simpliciter in divisione lucis ac tenebrarum
ei expaventcs caveant , ne affectantes sibi onus possumus accipere. Sed quia morali sensii Evange-
pr.rlationis sua voluntate aut desidorio in flamniam liiim ,
prout poliiimuB, transciirrimus , opere pre-
el cruciatum terrenarum solliciludinuni , quae eva- tium est, secundum mysticiim sensum Evangelii
dere non possunt qui praesunt, porveniant. Qui p primre dioi opus exponere, et quod nonnuila sit

aiiiem ex voluntate ct electione Dei, vel etiam consonantia diei et Evangelii , tam in ista quam et

(
quod nonnunquam accidere solet) peccalis et pii- in aliis sequeniibus Dominicis ,
quantum Deus do-
stinis dcsideriis siiis, qiiiete siia non contenli me- naverit, insinuare.
rucriint , qiiod tantis laboribus cxponuntur, quod Dixit itaque Deus : Fiat lux. Et faeta est lur.
in locum regiminis assumuntur, 555 aiidiant, in- Et vidit Deus lucem, quod esiet bona ; et diiiisit

lcnd.iTit, imitentur, exseqiiantur doctrinam et ad- lucem ac tenebras. Appfllavitque lucem diem et te-

iiionilionem Abrahac diccnlis : Habeut Moysen et nebras noctem. Factumque est vespere et mane diet
prophetas, audiant illot. Intendant inquam le-, , unus. Cum cnim dives qulsque, quem virtutum di-
fliofH , insistant praedicalioni , secundum Aposto- vitiae adornabant, quem sacrarum cpulum Srripiu-
Uim , qui scribens ad Timolheimi intcr cactera di- rarum reficiebal , e morilur et sepelitur in infemo
cit : Dum venin, intende leclioni el exhorlationi do- emoriliir, dico, Deo, vivens mundo per inanem
ctrina [ I Tim. iv, 13). Si enim hoc faciunt, vere mentis oxtollontiam ; sepelitnr quoque ifi inferno,
Moysen et prophotas audiunt , sicque fit ut secun- diim tencbrosa ot lothali conscienlia cruciatur et
dum sacram Scripturam e.t rectcviventcs et rect« obnubilatur, necesse est nt Deus Doraious, Deus
 ,,,, :

597 HOMirr.K noMIMCALKS iT.STlVAI.Eft, W»

Ocator nniitrr lii<-(>m flcrl pr.tripiai , fl , iil (|iion- A miTotiir .ibcopr.Tnib ci <1inn .1 IriiKinKn guiiilidiiiin.
Jaiii iuiciii vitlliiliMii , sio i-li:iii) liicrin siiuiii iiivUI- hic tiia1:i ct iiijiisti voliiiiUs incrcliii :ili co iiik tuiu

bilitiii ,
qiKi' riinliK lrii(>br.is irijdirt vl rolliislrot Hiipplicioruin, rtianisi iiiiii(|iiaiii kuliScqnAliir ar(ui
JriMU|Mfr inillal , lucriiiqiic :<c tcnrlirnH lilviJat. I.ux jwcralorum.
iktu , quam (lixit Hciih ut ilcrct , liona rt iiiiiiiita , Nr .iiitrm , (|uo(i dixiiiiiiK, iik rcdibilc Mdcalur,
iit itulii viilctnr, ckI vnluiiliis, |u-r (|inm , (liiiii |irl- .^'-ili(('t qiiod I1011.1 rt ni:il.i no1iimI:is |iro opcriliiiH CO-
inuni conii iainiiltiltir, lidnio illiiniiii:<tur, rt ;iil co- r.iin Domiiiolcibc.itiir, :iiidi ipsuiii ()uiiiiiiuin iiiKvaq-
|{iio»ccn(linii. tiiucitiiiiin rl ainHudiim IViiiii pr:i>|in- nrlio 568 '''''"' •'"^'m.irc, nlil ait: Qui vidfTtl mu-
ralur. Ouaii(loi-uii(|(i» Miiui pcr Hivln.r iispirutionis lirrcm od conciipisirudum ram, jam mwcfuilu$ eit
graliam iiituoJ lioii;!! voliinUlin iuiliiiin In cordr» citm m rordr tnn {Matth. v, 28). ('.crl« niagnaiii dicm
liiiiiiinis nrtuiii ru(<iri( , iii»^it:i «>l pi-.fcl.>r:« tlicA lioiia l:irlam aiidlvimiis in divit»! isio, (|iii iridiicbalnr piir-
li;i'c voldiiiHii coriiiii Domino crit. Qii.r dics , l»on:i piira rt hysso, rt 1 piilabaliir (jiii)tidi(;[ splcndid'-, pur-
iii(|u»ni, volunlaft , rt lioni i-onKeiisiis ncri iion po- pnrrmnh;ibcns indiiiiicntiun, qui:i inortifli atioiii car-

lcsl , nisi Dcus dicat , (ujiis (liccrc esl faccn^ cjus. nis studcbat,h^ssiiin, quia inuiiditia corpuiiii etaiii-

Post :u-C('p(:un honaiii vnliinl^tcin , (|ui(l :ilii!d , in;c ci placchal. Scd (|uia non divi',it lu(cni ac tcnc-
IViilrcs inei , n-slal , iiisi iit bona* ol sinccnf voliin- ^^ br:is. boc, csl, sain lani cl iniindaiii volimtaleiii a va-

lnlis cousi^nsum sic Dco 111 seipso oonscrvct, ut ab nitalc jactantia-ct inanis f^lori.c non ( iislodiv-l, sed
oiniii vanitale et inanilatcbujus itiundi I>co adjutorc, pcr liTc, proli dolor ! coniiiiaculavit, Dcus qiii priui
liiinc cusl(Hli;)t , pro posso siio imniacMlatum ct in- appcllavcrat luceni diein, id cst qui pro inagno ba>
cont:\iiiiualunt ? l>aiilc IVo ct facicnlc banc lucom biiitbonam voliintalcm, ipse appcllavil lcnel.ras no-
id cst bonam voluiitalcni , nobisquc onmctii pro vi- (lciii, (iiiia injiisla dcsideria, iniqiiiis huinanx lau-
ribus nostris amovcntibus el respucntibiis vanitatis ( is appetitus, qucm quaisivit, queiii amavit, perver-
cjrcumst.^nliam , hcne dioi potesl 557 *'^' nobis sai eliam cogitationes, quod totuin crant tenebrae,
el facla est lux , l)ei eiiim dicere est , ut dixi, ipsius coram Domino, qiiia non cognovii, in
versse sunt
faceie. Ipse lucem suam facit in nobis splcndesccre, protundam peccatorum noctem.
ipse nos illuminat, ipse nec bona volentibus, aul Inlerbaec invocandus estsuinmopere Deus, ut, si
si volcnlibus, sed non valcntibus, el velle et posse quando dicm voluntatis bona; creat in nobis, ips«
subministrat. Facta hac luce, bene sequilur : quoque hanc in nobis custodiat, faciens ut lalis sit
Et vidit Deus iucem, quod essct bona, et ditisit tu- voluntas nostra, iit seinper diein et nunquani appei-
cem ae tenebras. llla voluntas, qux iiiunda est, qnae let eam lenebras. Quod ct ipsiim cum illis ageie pa-
nou aliqua vanitate corrumpitur et maculatur, Deo ratus e<;l, qui morcLazari humilianlur, qui egesla-
placilaest. Ilanc videl, quod bona sii, et qui.i bona tem et mendicitatem suam veraciter inluenlur, qui
est, approbatcam el diligit. In hac amabili Dei om- quidem laudabililer vivunt, sed laudari iion appe-
nipotentis visione, fit liicis ac tenebrarum divisio. tunt, qiii in magna cordis quieie positi, quielo Deo
Quid sunt tcnebnv; nisi inala dcsideria, i11icit:i' et perfrui plerumqne in hac vila nierentur. Isti itaque
confu$a> voUiptalcs, no\i:e et turpes cogilationes? de veri luminis die, quem acceperunt, gaudeant, et
Et bene i«la lenebra; nominantur, quia per isla cor Deo gratias agant. In quibus vero per peccati la-
obtencbralur, si non respnantur, si cum amore sus- psum verus dies fecit occasum, recurrant ad se, et
cipiantur. Unde magnopeTc laborandum nobis est recognoscantquid in se, quid in proximo delique-
ut Deus in no!>is dignelur dividere lucem nc tene- rinl, ct pro hoc dign* pocnitenliae et satisfactionis
bras, nemalie et iHioit;ie concupisccntire, inordina- muni!s Deo oiTerant. Ilinc admonet Joannes in Le-
tae cogilationes sicqiiodainniodo ingniant et pra;va- ctioiie hodierna, ut ad lucem veniamus, nos ipsog

leant, ut lux qua&i-esplendiiit in nobis, in noctem recognoscamus, lucem charitatis leneamus, dicens
peccatorum tenebrescereincipiat, quia per hanc di- Qui non diligit fratremsnum, quem videt, Deum, quem
visioncm bonam ct plenam magaa; diei in nobis ha- j) non videt, qnomodopotest diligere ? {I Joan. iv, iO.)

bebimus lucem. Quod aulem tota salutis aut perdi- Qui ergo seipsum perfecte cognoverit, ei dilectio-
tionis sumnia consistatet pendeaf in voliiiitate ho- nis (|uam proximo debet non obliviscitur, in illosiue

minifi,quantum mihi vidctur, verbis sequeHtibus dubio fit vespere el mane dies unus. Qiiid per vespe-

cdocemur: ram nisi cognitio sui accipienda est? Ex vera cogni-

Appellavilque , iiiqiiit , lucm diem et tenebras no- lione sui iransitur de vespere in mane. Quid est
ctem. libi cniin divin;ie inspir;ilioni non aliijua va- mane nisi diiUis ct amabilis cognitio Dei ? 559 ^'Scc
ftiiate mistus. sed integer bonsp volunlalis consen- utraquc cognitio, id est vespere nostrum et mane
sus iaitcrius roxiperatur, ctiaiiisi cxlerius bonorum I>ci, faciunt in nobis diem unum. Quid per dietn

opcnim desit c(r<-< tus. ncquaqiiam a^lernae retribn- ttrinm [intelligitur] nisi verus Dcus, Dominus noster-
tioiiis auferctiir, imo atlerclur et doiiabitur fnictus, Jcsiis Christiis, qui, remolis cordium tenebris, ple-
qiiia ipse IVus jiostcr appellat luc^m diem, ipse ma- nuiH etpi^rreclum diem anioris sui creat et perlicit
gni scit pcnsare c.t remnnerare solain boiiseactionis iii electis siiis? Ut autem dies Jsta super nos veniat,
voluntalcm. Qui sicntappcnat lnccin dicm, sic etiam ut Uix talis nos Deo pricciplente illuminet. id est,

a pcllai tenebras noclem, qiiia sicut bonavoluntas ul lalis volmuas adsit qua? Uix vocari possit, prti-
 :

309 VEN. GODEFRIDI ABBATIS |\DMONTENSIS 400

iniis in oratione liodierna auxilium gratisc ejus, ut A tibi (Psal. xl, 5). In factis meis, in peccatis meis.

in oxscquendis niandaliscjns, cl volunlate et actione non alium, sed meipsum, oDomine, coram le accuso,
illi placeanius. Quid est onini volunlas, nisi hix? mcipsum peccaloreni reoognosco. Ideo dico li)»i

Quid est aclio, nisi dics ? Igitur quia praepcdicnto MisereremeifSauuaniinam meani, (liiiapeccavi tibi.

diabolo etmundo, et propria carnis inlirmitaie, seu Bealus, qui intelligit siiperegenum et pauperem, in
malorum hominura pravitate, plenam el stabilcm die mala liberahit eum Dominus (Psal.XL, 2). Sicut
lucem habere ncqueunt electi, necessarium valdt; beatus est, qni dicil, Sana unimatn meam, quia pec-
est. ut duae istae persona*. divcs vidcliceL et pauper, cavi tibi , sic iion minoris bcatitudinis cst, qui intel-

quod est oranis homo, ad Deum claniet, se cl sua ligit super cgcnum et pauperem, qui pauperiem etege-
omnia Deo commcndet. Dicant etorent divites, non slatem suam fideliter intuetur, sciens et considerans
de se, sed dcDomino praesuraentes : Deus, in te spe- qnia totum quod boni habet, Christus est , totum
rantium fortitudo, adesto propitius invocatiouibus no- quod hahet, Clirisli est. llle cnira dives est qui su-
stris, utsi unquam divites in virlutibus et fortcs in perbus est, qui de casiitate ct innoceniia sua gloria-
operibus nostris fuimus, tn has divitias tua virtute et tur, qui de conversatione sua sibi blmditur ctextol-
fortitudine in nobis custodias. Dicant cl orent pau- litur. Et qui hoc fecerit, in die mala, in die mortis.
peres, humiles quique et despecti : Et quia sine te ^ non liberabitur; qui vero intelligit se
in die judicii
niliil potestmortalis infirmita.s, prxsta auxilium gra- pauperem ei egenuin, et tanquam egenus et pauper
tice tucn infirraitati nostrse, ut in exsequendis manda- ante januam Dei quotidie mendicat et pulsat, hunc in
tis tuis, et voluntate, id est luce et actione, plena sci- diemala liberabit Dominus, quia ipso suscipiente,
licet die, quam [cod. quem] in nobis facias, tibi pla- isto juvante et duccnte, liberabitur a peccatis, libe-
ceamus. rabitur a tiraore mortis, judicii ct pocnarum.
Respicit ad hunc sensum, ut mihi videtur, ho- 561Canit posth?ec anima beata, cujus soliusdia-
dierna missae excellentia, ubi homo ilhiminatus ca- boli insidiaj cavendaj sunt, dicens Doniino Deo : Do-
nit prac exsultatione, canit in spe, ut quandoque ma- mine Deus meus, in te speravi, salvum me fac ex om-
gnum aliquid accipiat in re, dicens: Domine, in tua nibus persequentibus me, el libera me (Psal. vii, 2).
misericordia speravi, exsultabit cor meum in salutari Quod dicit per pluralcm numerum Salvum me : fac
tuo, cantabo Domino, qui bona tribuit milii [Psal. xii, ex omnibus persequentibus me, significat prospera et
6). Doinine, inquit, quia per tuam misericordiam adversa, per q\ix duo dives et pauper tentantur et
aliquantulum illuminatus sum, ideo in tua miseri- probanlur. Hinc est vox illa Abrahae dicentis ad di-

cordia speravi, ideo magnam mihi praesumcndi de vilem : Fili, rccordare quia recepisti bona in vita
tefiduciampraestitisti,speransmequandoqueilloveii- C tua, ei Lazarus simiiiter mala. El in his omnibus in~
turum ubi lux mea ad plenum diem perveniat, Sed ter nos et vos cliaos magnum firmatum est, Ha^c duo,
interim de medio (iat (34), exsuUabit cor meum in quod prospera quaerere, quod adversa declinare
salutari tuo, quod luce sua, id esl volunlate bona, concupiscimus, faciunt inter nos et Deum chaos, id
bono consensu rcplcvit et possedit, cor nieum, liccl est confusionem magnani, ne lux cordis, quod est

non plene, scd cx parte. Deus, videatur, sed magis tenebr;e pro luce amen-
Et bene dico, expaue, quia, qui hanc lucem ex lur et suscipiantur. Quicunque in prosperis supra
parte cognovi, a bona voluntale 560 ^^ perfectio- modum non extollitur, quicunque in adversis suis
nem bonorum operuin tendere et pervenire cupio nimiuhi dejicitur, hic bona et mala in vita sua non
et satago. Sed nulla hic essc vel durare potest per- recipit, quia universa ct prospera et adversa aequo
fectio. Quare? Quia i'irfemM6 nunc per .tf^eculum in animo contcmnit. Et iste orare ct invocare Deum
(Bgnimate ; exparte cagnoscimns, etex parte prophc- debet, ut eodcm opilulante sic pcr prospera et ad-
tamus;cum autemvcnerit, quud perfeclum est, evo' vcrsa hujus saeculi transeat, ut ad eum perveniat,
cuabitur, qnod exparte est(I Cor. xiii, 12), el tunc dicens : Inlcnde voci oraiionis mece, rex meus, et

cantabo Domino, qui bona tribnil mihi. Quidest can Deus mens, quoninm ad te oraho. Domine.
<a6o.' Ibiesse,ubinoMplangam,aiitoicm,scdubilan- " Igit-ir quia inter noctem et dicm sumus, et diles
dcm te, sciensquod nihil mihi ex me, sed omnia bona ac nocles alleino affectu unusqiiisquc nostrum co-
ex le. Sed interim modo, quoniam in diebus malorum gilur pati, ac modo sentienles et habenles diem,
sumus, ubi invisibilcs inimici nostri SKviunl in nos, dicto citius declin.imus in noctem, donec omnis nox
ubi interdura Uicom, nimc post lucem succcdunttene- transeat, et uniis dies, qui vosperam non liabet,
brae, post Introitum spoi cl hctitiyc cordis sc(iuitur in advcniat; ille, (|ui lias vioissitudines ita sustinet,
Versu oratio anini» adhuc in inundo gementis eldicen- quod non movetur, nou lassescil, iste finita missa
lis : Usquequo, Domine, oblivisceris me in fmem ? usque- cum coinmunicaverit, id est 562 cum in corpus
quo averlis faciem tuam a me ? (Psal. xii, I.) Ilinc in Christi transierit, Ifelo corde, laeto corpore in fine
r.raduali suspirans itcrum animalaborans ct pericli- vila; siiaf cantabit : I^farrabo omnia mirnbilia lua, lce-
tansiniermagnastcntationiiinturbas.scd tamen inul- tabor el exsultabo in tc, psallam nomint ttio, Allis-
Inm deDei misericordia speransdicit Ego dixi : Do- . sime (Psal, (x, 3). Cerncns enim invisrbile illud
minCfmisereremei,sanaanimam meam,quia peccavi prxmiuni, (jiio pervcnturus est, incipit in Ixtitja

(54) Ila cod. Idem est, ac si dicat : Interim, duni de medio fiat, id est dum vita ista flniatur.
4U1 iioMii.i^' noMiMCNFi.s a:stivai,i;s 40S
«onlis hiii pnannro oiniiia niiiiihtlia Hri, imiiiil rc- A inl<'r lioiuiiio ita (onvni»;trl potiiil, qiiotl niinr|iiarM
iiiciiioraii fl itiiililfri <li> proriiiuliit-oiilis Hiii oiiiniu coKilatiiiiic, vcrlio vcl opci f :dit|oid udiiiiiilt,niHi qiiod
|)(M(-ata siia. Iiii'i|iil (•iiariart> iiiiralniia hi-i, (iiiiHi- viril(> cl viitiiomtni fiiit liiiiir aiitiMo viriini hniiii-
dcraiis t|iiotl li.n- luirahilia cjos sinl, iiIiii'iiim|ii(> i>l a iiciii ()liri',liiiii J>-siini ll.iviil
56/^ 'I'""!'"' '" i">aliiio
<|ii()(-iiii(|iit> |M>('cato Hi) ciistodivit. Knan.it iiiiralnli.i dcnotat, H pia'lcr iHtuiii holiiio ooiiic» liidiiincH p4'(>
l)ci,(|ii(Ml taiidiii dititnlit cl cxHpcclavil pin-caiilriii, iil catoiuin conta|{ionc inxtdiitoH dcnunltat : OriiMtfi
iioii piinin-t, s(>(l coronartt picoitciirciii cl ciocnilaii- iiii|iiil, (Ifilininernul niniul, iituliliit (acii tunl, non
l(>iii. Tunc dc visihililius ad iiivisiliilia traiisiliiio la- cst iini jihiul bonuni , non e*t umjuc ad unum (l'tat.
cions uit : l.ivdtbor <( ciwultnbo iu le, paullain itiiiiiiiii xiii, Tt). Kccc uiiiiH ihtc H;cpi* jaio di( tus, cl hcio|MT
Itio , Altisniitu-. hiio posiiil , {trtalior ct ex&nllubi) dicoiiduH, cl iioniinunduH CHl UominnH iioittor Jchua
proplcr tlnplcx inrporisct aniina> i;aii(liiiiii. ChriNtUH, qni pro siia Hingiilari innocontla uniun
lAflubor cr^o, iinpiit, el cxsultitbo : tirtubur cor- iioioiiit> sa-pc si^'iiirii':iliir iii Kacra Scriptiir:i.
poro, exsullubo spirilu, ct lioc c.\ lc, noii cx nic, Scd t|iitMl vciiis hoiiio al)s(|ii(; liiiinana' cont:igio-
psalliim nomini tuo (|uia (piandiu liic cro, pKalloro nis ciilpa iii hoc iniindo vivcrc potiiil, iioii ex hii-
hahen cariii luoas infirniiu nioiiti nica\ Cuni autciii iii:iiia natiira sua liahiiit, koiI cx lioc, quod Dcus
porvcnero ad lo, tihi soli psallaiii, allissiuio cl ij;lo- B riiil, uiiiis in saiicla Triiiil:ilc, i|iiniii pcr Iria iio-
rioso uoiiiini tiio psallaiii, (|tiia hic goiiiiliis, liic plo- niiiia h:cc Hainatltu, Sophim, Kphraiin crcdimiiR
ratio, ihi siiio rnic oxsiillalio. Fratrcs inci, gcma- biguincari possc. Ilumalhu namqiio excehum di-
nius cl oroniiis iiiino, ploronius hic cl huniiliciiiiir, cilur, pcr quod nonicn Spirilus saiiclus noii incoii-
iit ad ahniuiaiilissiiuiiin ct inenarrahih; illiid gaudiuin vciiiontcr accipitur. Sopltim autein specula sonat,
pervcnianuis, qiiod niinquain vorhis clTari, (piod per quod ipso Dci Filiiis, do quo loepiimur, li^'iir:iri

miiuiuani ;vsliniari polcsl, ct tanuMi acqiiiri polcst. potoril, qtii pcr assiimptioiicm hiiiii:iiiitalis iii Dcimi
Ad quod nos pcrdiical, qui vivil el glorialur ouin visibilom so liominiiuis oxhihuil. Ephraim vcro fru-
Dco Palrcper immortalia saicula saeculorum. Amcu. gifer intcrpiolatiir, por (jucm Dcus Patcr valct dc-

563 noMiiJA LX. signari, a quo cnoclum suscipit quidquid illiid cst,

1N>P0MIINU.AM I OOST VKNTECOSTEN SECCKDA. ([uod iinquam bonuni fructom atlulerit. Non cgo
Fuit vir nnus rie liamatiiaimsopitiin dc uionte Doinino iiostro Jcsu Christo huniana natura contu-
Epliraim, etc. (/ Reg, i). lit, quod vila cjus et convcrsatio vilaj et conversa-

Verbum Dci, unigenitus Dei , Dominus nosler tioni omiiium sanctontni ab initio usijuc in finem
Jesus Christus, cuin Judicis dicat : Scrnlamini Scri saeculi dissiniilis fuit, sed ex hoc habuit quod Deas
pluras , ct ipscf! sinit quw testimouitim perliibenl de erat et homo, et tota sancta Trinilas opcrabalur
me {Joan. v, 39), magnuin veritatis firiuainentuin cum illo ct in illo, cum qua et in qua Dcus unus
videtur essc, si quis sacram Scripturam sic intcr- est sine fine et initio.
pretari valcat, ut mysterium cjus, ipsum Dominum, Et nomen ejus, inquit, Elcana. Elcana Dei posses-
qui eara instituit, respiciat. Necessario quidem sio inlerprctalur, per quem hic ipse homo Christus
moralis in sacra Scriptura sensiis requiritur, ut Jcsus figuraiur. Non necesse habcmus multum de
Tidelicet infirmi quique in exemplo habeant, quo- hoc instrtii, quomodo ipse vocetur Dei possessio
niodo vitam snam c-t mores corrigere et componere quia sciraus 565 qnod omnis plenitudo divinitatis

debeant. Sed quia ipsa Veritas dicit quod omnes corporaliter habitarct in illo. Et nierito sancta divi-
Scriptur.ie lestimonium de se perhibeant, majus nitas, cujus oculi muiidi sunt, ne iniquitatem vi-
cst, ut diximus, veritatis stabilimentuin, ut, de quo deant, illuni lalcm homineiu in propriam cl spccia-
loquuntur, ad ipsum cliam niyslice referantur. Unde lem sibi possessionem vindicaverat, in ciijus cogi-

ct nos eum hic in capite libri nolaium csse creden- tationibus, verbis et operibus nunquam aiiquid in-

tes,hanc litteram in prima libri Regum historia, \enit, quod displicere ei pottieril.

quantum ipso largiente possumus, ad ipsum, qui d Filii Jeroboam, filii Eliu, filii Thohu, ftlii Suph,
cst caput nostrum, referre et iDtcrpretari tentaraus. Ephrathtvus. Inlerprelaliones lioruin nominitm di-

Sic enim in principio libri Regum legitur : camus, summatim, quod nobis in bis videlur,
et

Fuit vir unus de Ramathaimscphim , de monte perstringaraus. Jeroboam misericors, Eliu Deus iste
Ephraim , et nomen ejus Elcana , filius Jeroboam interpretatur.Thohu signum\e\ swtter, Suph specula,
[Vulg. Jeroham], filii Eliu , filii Than [Vulg. Ephrathsus fructifer dicitur. Brcviter enim et sim-
Thohu], filii Snph, Ephrathceus. Unius viri hujus pliciter de his dicere possiimus ;
quia opus gratui-
iiominc Mediator Dei et hominum, homo Ciirislus tffi misericordise fuerit, quod ille, qui Deus erat sn-
JesHS potest significari, quia praetcr ipsum solum per nos, subter, id cst homo esse voluit propter nos,
nunquain homo super terram viri nomine in veri- imago et splendor est substantije Dci, conspi-
et qui
tate potuit vcl potcrit appellari, cum onines ho- ciendum se hominibus praebuit quod hoc nomen ;

Biiocs sicut in iniquitatibus concepti et geniti, non- Suph, quia specula dicitur, signiflcat, et tunc Ephra-
nunquam per peccati poUutionem reddantur elTe- thaus, quod interpretatur fructtficans , factus est
minati. Ipse autem Dominus noster Jesus Chrislus dura prsedicando et rairacula faciendo corda horai-
jure rir unus dici debuit, quia solus in hoc mundo nuin ad se converlit.
403 VExN. GODEFRIDl ABBATIS ADMONTENSIS. i04
E: liabiiit dua$u.rores, nomer. uni Anna et nomen A sure homincs a captivitat* diabol: redire non pote-
ftcundcc Phenenna. Duce uxores Doniini nostri Jesu ranl, quin sub peccali jugo colla depressa habercnl,
f^hrisli fuerunt duae in eo naturae, divina sciiicet ct et omnes tam justi quaui injusti ad infernum 567
huniana, quas cliara dnaruni muiienim harum si- descendcrcnt , donec cliirographum decreti, quod
gnificant nomina. Anna enim gratia inlerpretalur, adversum nos erat, dc medio tulit, et cruci illud
Phenenna vero conversio dicitur. In Ann« nomini; aQjxit.
htimanam naturam Christi possumus accipere. Et ascendit vir ille de civitate !>ua slulutis diebus.
Nam ipsa vere plena fuit gratiie, in qua Deo ita Viritleesl Unigenitus Dei, qui antequam rir, id est
complacuit, quod per eam omn: humano generi, homo nobis factus cssel in temporc, vir fuit in
quod illum ad iracundiam provocaverat, ropropi- a;ternitale, in divinitatis dispositionc, quia omnia
tiare vohiiL Et non sine cerla myslerii causa ita si- tempora pr.'Eceditdivina aelernitas, nec Deo praeler-
gnanter dicitur nomen uni .inna. Una, id est sin-
: itum, futurumve ali(|uid creditur, sed omnia prsE-
gularis et incomparabiiis in Unigenito Dei humana sentia ei dicuntur, quia aetemitale sua cuncta com-
fuit natura, quia ipse solus conceptus est de Spiriiu plcctitur. Si enim Apostohis de nobis dicit : Elegit
sancto, etnatus ex Maria virgine sine virili semine. nosinipso anteconstitulionem mundi {Ephes. i, 4),
A saeculonon estauditum, ul aliqua mulier sinevi- B quanto raagis in aeternitate ipse homo fuit, in quo
rili attacti! conciperet vel pareret. Unde et Scriptura nos Deus elegil ?

humanara in Christo naturara designans recte di- Ascenditque vir illede civitate sua statulis diebus.
cit nomen uni Anna.
: Civilas Dei est angelica et humana creatura, cum
Per Plienennam divina in Christo natura valet in- quibus coeleslem Jenisalern civitatem suara con-
telligi, cui bene convenit 56Q hiijus nominis in- struere disposuit anle tempova s^cuiaria. \ir ille,

terpretalio. Nam Phenenna, sicut diximus, dicitur id est Unigenilus Dei, de civitate sua statulis diebus

conversio. Est nimirum divinse naturae operatio, uscendit, dum in illo slatu seternae beaiiludinis san-

quisquis de malo adbonum, et ad veram beatitudi- clos angelos, qui per dies figurari possunt, confir-
nem ab infelicitalis converii poteril periculo. Recle mavit, quandoque et iliuc hominem collectunis, ut
ergo per iilam, quae conversio dicilur. Divina natura perfecta esset civitas ejus. Ncnio autera miretur,
exprimitur, quia per sumniae Divinitatis polentiam quod per dies angelos designatos esse dicimus, cum
convertitur omne, quod bealae conversionis donura in creatione eorum dixerit Deus Fiat lux. Lux enim :

exsequitur. et dies dicuntur quia luci el diei aeternae participan-

Notandiim autera qood ait, nomen secunda Plie- lur. Sed cur ascendit vir ille de civitate sua statulis
nenna. Verbum hoc secundce eamdem habet signifi- diebus ?

cationem, sicut diceretur, prosperce. Nam res secun- Utadoraret et sacrificaret Domino exerciluum iu

das ila significamus sicut et prosperas. Si enim ««- Silo. Idcirco enim firmitatem ajterna; pergeTeranliaj
cundw pro significatione posterioris hic poneretur, sancti angeli acceperunt, ut laudi et visioni Crealo-
recte in praicedentibus nomen primw Annw dicere- ris 8ui,ad quain creati fuerant, perpetuo inhaeie-
lur. Nunc autera dicilur, nomen uni Anna, el nomen rent, quod est adorare et in defensione essenl hu-
:

secundce Phenenna, ut inde detur intelligi, quod hoc niani generis,et in ministerium inilterentur propier
in loco verbum hoc secundce pro «ignificatione pro- eos, qui haereditatem capiunt salulis, quod est sa-
sperae, non posterioris, debeat accipi. Proprie mu- crificare. Hoc adorare et tacrificare factum est in

lieri huic, per quam divina natura exprimitur, ver- Silo, quod interpretatur avulsio, id est, in illa avnl-
bum prosperitatis apponiiur. Nam quidquid humana sione ubi divisit Deus lucem ac tenebras et
, ,

in Christo natura pateretur, divina tamen in eo na- appellavit lucera diera et tenebras noctem, ubi vi-
tura in summa prosperitalis tranquilliiale persiste- delicet electos angelos, qui per iucem designantur,
nuilam unquam adversitatis vel perturbationis
l)at, ab aposlatis angelis, qui per lenebras figurantur,
molcstiam in se, qua; sibi,ipsi gaudium est, perpeli
d quodammodo avulsit, 568 etdiabo-
segregavit, et
vel admittere valebat. Sequitur him quidcm cum suis sequacibus, qui ei per super-
Fueruntque Phencnnw (ilii , Annm autem non biam contradixerunt in infernum perpetualiter
,

erant liberi. Qui erant hi filii, qui fueruHt Phenen- damnavit et eos qiii in humilitale et obedicntia
,

nas, id esl divinae naturae Chrisli, nisi spirilus ange- cum Deo perstiterunt, per^tuo secum regnaturos
lici, quos in heatissima conlemplalione vullus sui conflrmavit.
a teuipore creationis suae paicrni amoris fovebat Et recte Unigcnito Dei ascribitur quod ipse ad-
dulcedine? Annce antem non erant liberi. Nolandum oraret et sacrificaret Domino exercituum, id estDeo
quod ibi filii describuntur; Mc autem habentur li- Patri suo, et »ibi ipsi in divinitate sua, quia omnis
beri, qui a libcrtate dicunliir. Divina; natiirrc Christi -anct6rnm angclorum adoratio, id est in laude Dei

fncrant filii, quia ei flliali amore adhaereliant angeli ;

nerNeveranlia, et devotio et sacrificium eorum, vi-
»edhumanx nalurx /t6«n'non erant, quia per mor- '^elicet in humano genere administratio, Filii Dei
tem suam nondum hoinines ad veram libeitatem in eis est operatio. Nam si in hoc mundo homo,
perrluxerat. Quamvis enim Filius Dei humanam na- qui adhjerct Domino, unus cum eo spiritiis eflicitur,

turam assumpserit, cunctis tamen dicbus c^rni» qiiaiUo iu:igis ipsc in sanctis angelis, et ipsi in eo
 ;

iOB HOMIIJJ^ nOMINICALKS ^STIVALF.S. 4u«.

uiium liin., rl quod illi rnriiiul, i|)»(' iaccro iion iiii- A (i<'<»i*^'** |H'r(ln'rctui' huiiiana. Sffd qiioiiiodo liuuu

Dtcrito dicilur? Sc(|tii(iir : p;ir(rni dcdi( Irittit ? Noii ila |irircipitundii cnl inrnliC .

i'.raii( uuUm i/'i duo fiitt llilt, Ofhiii el Vhineei, •ni(ciitia, ut ( icdaitiiiK poHtc (JivitntJti ulii|iiaiii ac>
iaicrdotfs /)(irriiiii. Ilcli Ih-uiuieui iii(cr|ircluliii', |icr (cdcrA triHliliaiii , i|uii' iiihi Kundtiiin u-lrrtiUMi r.%1.

i|uciii illc desigiKiri valct, ciijii.i iioiiicii ckI vcracitcr Scd liirc (rinliii.i ip;*» riiil niiMralio , (|uu coitdoluil

t't Hulislaiiti.ililcr, <|uod isti^ lintiot llgiirnlilcr. l>uo in pcrdilioiif* nita Kctti-ri liitniatto. Idt irco aiitiMii Aiiii»

filii lleti, id cst Dci oiiuiipotciitis, suiit nii|(clus t-l uridiri parlein dcdil, i4 Cht huniaiia: natunir kua:, quc
lioiiio, i|(io.s ctiuui dtioruiii iioiiiiiiuiii lllioruiii llcli pcr Annatii dcsi(;iiuta r<«t, opuH rcdcinptioiiin iio*

e.\primil iiitcr|u-ctiUi'). Oplini discalreiilus iiilcr|)rc- ainp DcuH iitjiinxit , ijuia Annam diiigebal, quia vidc

talur ; rhinees V(M'o pitrcens ori dicitur. I*cr 0;)/ihi licol 570 huiiianain naturain noii Holuin iii»Rip«o,
sntis coiigruc, ut arhitror, .ingrli dcsi|;ii.iiilur, *iiii vcniin cliani aniahdcni habeliat iii oiniti gcnere hu*
vorc siiiit discalccali, quia ilu cognoscuiitur e»sc niaiio.

croali, quod iiullo inortalitatis inipedinicnto gravaii- Uoininus aulein conrluseral vuhain ejui. In vulvu
lur. Pcr Pliinees huinann crcatura non injuklc po- carnalis propa^^o concipitur. l.'iide per vulvani non
lcst Hgiirari, tina» cx partc clccloruni i(a parccns est injuste, ul arhitror, caritiH voluptas accipiiur. Oin-
yri, quod tion soliiin iiijtistuin cl noviiiin scriuoiiein B neni igiliir carnalcm voliiptatciii iii huinaiia natura
devilat, pio qiio pixna exsolvituf, veriun cliani sol- Clirisli diviitilas ita (|uodaiiiiiiodo concluseral, quod
licila esl pro olioso verbo, pro quo valio ponitur, licel in siiiitlitudine carnis peccali apparercl, nuji-
ue videlicet per lingiix incuriam ad inalorum ope- quain tanicn aliquaMi mundanic voluplatis culpam
rum dclabatur pcrlidiam. Bene ergo (/»0 /i/ii //c/i, cogilationc, verbo vcl opere coittraherel, ct dum
id cst .Viigolus cl Itoino, qiios sibi Deus gemicral praedicatione sua delicias et voluplates prajsenlil
creando, sa(erdoles Domini dicuntur, quia ipsi Oeo sxculi conlenini debere docuit, seipsum in excinpluin
se in sacrificium offerunt, angelus in coelo Deum dedil, quinec tanluin, ubi capul suuin retlinarel,
ei jugitcr inhxrendo, homo in terra
laudando, et in hoc mundo habeie voluit. Sed quid inler Ittec fa-
ad ipsum Crealorein suuui in servitute quotidiana cluin esl?

suspirando. Afiligcbat Hjuoque eam amula ejui, et vehemenier

Venit erqo dies, ct immolavit Elcana. Dies lunc angebat, in tantum ut exprobraret quod Dominus con-
venii, quando 569 Verbuni oaro factum est, el ha- clusisset vulvam ejus. Secundum veritaiera lillerje

bitare in nobis coepit. Antequam dies hic illucesce- «lu))iuin non estPLenennam Annse jeinulani fuisse.
ret, id est priusquara incarnaiio Filii Dei fleret, te- Sed superius per Pheneimaxn divinara in Chrislo
nebrse super faciem abyssi erant , quia caecitas naturam dixiraus posse intelligi. Sed aliud liic per
delictorum, et ignorantiae profunda obscuritas corda ^mulain, quam ibi per Phenennam, polest accipi
bominura tegebat. .At postqnam dies, quem fecit nisi quis ila velit ioiclligere, quod divina natura hu-
Dominus , illucescere coepit, dura videllcel sermo iiuoam aflligcret boc modo, et vehemenlcr angerei,
omnipotens a regalibus sedibus venit, nux abces- quia eam mala mundi perpeti, et mortem su^bire pro
6it infidelitatis, et corda horainura lux possidebal salute humani generis ipsa misericorditer disposuis-
fldei et veritatis. Venit ergo dies et immolavit El- set.

cana. Aliler autem Uoc in \oco per amulam inlelligere

Dediique Phencnna uxori suce, et cunclis filiis et possumus Synagogam, qu;e Christo apparente in
filiabussuis partes.Parles Phenennce uxori suee, id est carne lanto conlra eum zelo invidiae exarsit, quod
divinae naturae suae, Dei Filius dedit,dum aitgelicani illum injuriis, blaspbeiniis el irrisionibus cnidc'iter

et hnmanam creaiuram iu laudera et gloriam no- afflixit, et conlra multa bona opera, quae in eis grse-

niinis sui creavit. In filiis et filiabus Phenennae, id dicando, et infirmos eorum sanando faciebat, nil ei

est divinae nalurse, angdos et homines possumus ac- nisi convicia reddebant. Novissime aulem et vehe-

cipere; per ^/10« quidem, qui fortioris conditionis D tnenter angebant, quando eum morte finiri posse su-

suHt quam filise, angelos crediimis posse intelligi spicanies, comprehensura , ligatum, colaphis etfla-

per filias autem bomines, eo quod infirmioris naturse gellis C2esum,sputis illitunh spinis coronatura inler-
sintquam angeli.Hisfiliisetfiliabus, angelis videlicet emerunt in ligno suspendentes. Sed inter haec om-

el hominibus parlesricdii DeiFilius.Angelis quidema nia nulla ei alia objicere valebant iraproperia, nisi
prima conditione sua, qi.asijure haeredilario coelum quod Dominus conclusisset vulvam ejus, id esl quod
tradidit possidendum, ut ibi laudibus Creatoris sui ipse noa secundum carnem viveret, et camales eo-
acarent in perpetuum; terram antem dedit filiis rura cseremonias 571 observando, prsesentis s«culi
hominum, in qua ia sudore vultus sui laborando, voluptalem non appeteret. Nonne tunc exprobrabant
quandoque et ipsi in parte electorum ad angelorum ei quod Dominus vulvam ejus conclusisset , quando
pervenirent consortium. eum reum mortis acclamabant, eo quod Filium Dei
Annoe autem dedit parlem unam tristis, quia Annam 6e fecisset!
diligebat. Annce, id est bumanae natur-je su£, unam Sicque faciebat per singulos annos. Taliler Judsi
partem Dei Filius dedit,dum iinum hoc, quod neces- Domino Jesu per singulos annos, id est per singulas
garium fait, eiinjunxit, ut per ipsara et in ipsa re- perfectiones improperabant, quas inter eos divina
 407 VLiN. GODEFRIDI ABBATIS ADMONTENSIS m
miraciilit raciendo ostendebat.Magniis ilaquc anniis, A dinem administro, qua rcdemptioneni pcrficies I)u«
id cst perfectio ruit, quando caecuni a nalivitate li- mani generis.
beravit. Sed ad hanc perfectionem Synagogae au- Surrexit auiem Anna, postquam comederat et bibe-
diamus exprobrationem. Non esl, inquiunt, liic homo ral in Silo.Comedit Antia et bibit, quando Deus honio
a Deo.qui Sabbatumnon custodit (/oan.ix,16).Magna in ipsa, qiia iradebatur, nocte, ccenam suara cum
riirsus crat perfectio, quando Lazarum quatridua- clcetis et dilectis discipulis suis habuit, ubi carnem
num morluum vocavit de moiuimento, et resuscila- suam cum sanguine dedit in escain et potum animse.
tum ac soliilum aliire fecit liberum.Sed ad hoc etiain Et bene dicitur, in Silo, quod, sicut diximus, inlcr-
qiialiter Judaei exprobraverint, Evangelium nobisdi- pretatur av«/sJo ; quia ibi praesens fuitcoetus ange-
cil : Cogitaverunt, inquit, principes sacerdolum, ut licus, qui, ut prKTali siimus, a reproborum consortio
et Lczarum interficerent, quia multi propter illum abi- angelorum in principio est avulsus. Fuit ctiam ibi
bant ex Jttdccis, et credebaut in Jesiitn [Joan. xii, 10), ordo apostolicus, qui eadcm convcnientia, qua et
sicque faciebat per singulos annos, cwm redeunie teni' angeli, per Verbum.quod avulsio dicitur, potest de-
pore ascenderent ad templum Domini, et sic provoca- signari.Nam ipsi sancti apostoli, pcr quos et cuin
baieam. Modus stalnmnon habeat
esl temporis, ut quibus solis eadem cocna perficiebatur visibililer,
niansionis. Et ideo perlompus molus ille Synagogae ^ tanta dilectione dulcedini humanitatis ejus inhaer•c-
non injuste designatur, qiiod nunc his, nunc taliLus bant, quod ab amore saiculi 573 quodammodo
odiis conlra Dominum Jesum movebatur. Ad cxlre- avulsi erant. Postquam Antia comederat et biberat in
mum inotus suus ad hoc eliam iliam perducebat, ut Silo, id esl cum Iiuniana natura Christi coenam suam
in templum Domini ascenderent, id esl ut Dominum cum coelu illo apostolico perfccit, surrexit, hoc est
Jesum, qui ultra omnes sanctos vere fuit tcmplum ad passionis triumphale certamen se accinxit. Hoc
sancti Spirilus, morte turpissimacondemnarent.lsta ipsum significabat, cum adhuc in coena sedens disci»
crat irrilalio, qua provocabal Synagoga humanam pulis dicebat : Surgite, eatnus hinc {Matth. xxvi, 46),
naturam in Christo. liaud dubium, quin ad passionem.
Porro illa flebat, et non capiebat cibum. Fletus iste
Et Ileli sacerdole sedente super sellam ante postes

humanje naturce Chrisli compassio ilia fuit, qua per- tetnpli. Sicut qui in sella sedet homo, requiescit, sic

ditioni generis humani condoluit. Juda;is enim jam divinitas, quae per Heli designari potest, requievil
ct morleni inferentibus hoc fletu aistuabat, quia nec in homine Christo. Per templum, qiiod hic habetur,
crudeliiatem eorum nec mortis dolorem, sed humani ijHeChristus, in quopra; omnibus sanctis jucunduoi

generis tantummodo cogitabat liberationem. Cibum sibi Deus habitaculum fecerat, salis congrue desi-
q
quoque non capiebat, quia Judseis fel in escam ejus gnatur. Per postes aulem tettipti Deus Pater et Spi-

dantibus, et in siti sua aceto eum polare volenlibui ritus sanctus possunt accipi, qui hoc templum sie
recusabat, tantum ut salus humaiia perficeretur, continebant et sustentabant, quod ne levi qujdem
quam esuriebat et sitiebat. peccati pollutione aliquando dissolvi poleral. Et hoc
quidem secundum bumanam naturam dicitur. Nam
572 0'^ii e^fjo ei Elcana vir suus : Anna, cur fles,
socundum divinitatein Deo Filio cum Patre et Spiri-
el quare non comedis, et quam ob rem afjligilur cor
tu sancto cequalis potesias csse cognoscitur. Heli
tuum? hla interrogalio fuit quaidam humanae na-
sacerdote sedente super scllatn ante posles tempii.
qua eani ad hoc divinilas incitabat,ut
lura; excitatio

hiimano gcneri compateretur, ct in hac miscratio-

Cum esset jam diximus,
Anna amaro animo. Saepe
per Atinam humanain in Christo naluram csse de-
nis coinpassione pro eo usque ad mortis susceptio-
signatam. Hcec amaro animo fuit, quando jam in
nein ainigeretur. Bene crgo dicitur : Dixit ergo ei
passionisarliculoconstilutadixit Tristis est anima :

Elcana vir suus. Dicere Dei est facerc Dei. Fuit ni-
niea usque admorlem (Malth. xxvi, 38). Sed nunquid
niirum divinitatis in humana natuia Clirisli operatio,
credendum esl quod Dominus Jesus, qui se spontc
qiiod (lcvil, id est quod perdilioni nostra; condoluit, . . . ... . .

'. n sua ad passioms ct mortis ignominiam obtulit pro

,
... . „
(luod tion comcdit, id est nullam , , ..
huniana; voluptatis
,
"
ipsa
...
passione aliqua commoveretur amaritudine?
. ,. »

ilelectittioncm in lioc mundo appelivit, quod cor ejus

Non, .sed ita quod genus huina-
amaro animo erat,
uffligebatur, quod videlicct requiom sibi ipsinonde-
dit, donec redeinptio humana pcrficerctur.
num in perditione adhuc constitutum, et animas ad
infornuin descendcrc dolcbat. Fuit etiam in hoc
Nutiquid non ego tnelior tibi sum, quam decetn filii? atnaro anitno huniana natura Christi, quod Judxos,
Vcv decem filios decem sensus, quos in humana na- dc quibusprocesscrat, tamcrudeliter in necemsuam
Inra sua Christiis habebat , intclligeie possiimus. conspirarc vidcbat, quos propterhoc ipsum scelus,
Nam sicut verus homo eral, ita dcocin sensibiis in quod in eo exercucriint, perpctuse damnalionis peri-
anima et corpoic ut caiteri homincs, siibsistebat, culo subjarere sciebat. Sed cum sic amaro atiimoei»
JSunquid non ego metior tibi stim quatndecem fiUi? set, qiiid fecit?

Ego, inquam, divinitas, quae te, o humana natura 0'avit Doitiinum flens largiter. Nonne tibi videlur
Christi, corporaliter inhabito, plus tibi proficio, Dominum Jesum orasse et targiter flevisie, quando
qiiam deccm sensiis tui, quibus in hiimaaa carne ct 574 f"<^^"^ '« agotiia prolixius orabat, et faclus e»l
in Hnima ralionali subsistis. qiiia ego tibi fortitu- sudor ejus ticut guttcg ianguiitis deciirreutis in ttr-
 im mmAjE dominicalks if stivai.ks. i\o
ramf {Imc. Xxii, 4', 41.) qiiniii iiiagiiiiN fiiU ni'lii« A t'ir. ICt imvaeula non atceuiiel tuprr euftut rjut. N<>-

(>l liiiiiiaiKi (Idlori oiiiiiiiio iiiniKiiiliiK Hiuior lilo nan- vuciibruiriiiii cHt ucutiHHiiiiuiu.quo capilli rudiiiitiir,
gniiKnis, (|iii>iii (lc corporo buo 1)i>1 Kiliiis profltirrn ct (|Uo racilfl lioino vulncratur. IVr uovarulam ciiiiii

voliiil, (Jniii iii pussioiio hii.i pro H('(l('iiip(ioii(< liu- HulililcH (lialioll tiiKKChtioiicK nKiiratc iiit<lliKUti(ur,
iiiaiKi l>(>o Paliiprcccs clliiilil ! (|uaH iitilliis lioiiio prxtrr iphiiiii noliitii, qtii Dcun pt

Hic orarclcl laigitcr llcrcl. Dco Palii voiuin

t.iiiii lioiiio fiiit, taiii vi(^'iiaiiti cura pra'( avcrr pottiit >cl

vovit,quod fii qiiaiKlo opus icdciiiptionis luiiiiaii,'i>, polorit, iiisi |icr riiBln aliipia par(i>, vl (;o|$itatioiir,

ob quod ouiii in iiiuikIuiii iiiiHoriit, pci n(>i;rct, ad l.iii- aiit vcrho scii niM^ro, vcl iii triliiiB liiH oinuihuH |>C(>

dcin ct gloriuiu iioiniuis sui oiiiiics illi olcctortiiii call viiliicrc saticictur. lliidc David qiio(nic m psal-
QiiiiiiaK addiiccrcl. iiio lo(|tiitiir : .SicKl nnvacula acula fecitlt doluni
Klvolum voi'il(iicens : Dominr, iii(|iiil, r.r('»rirnHm, {l'sal.\.i,\).!Siivacnla, \iiinnl, non n.ucndct tupcr laput
aiwspiciens vitli-risafllictioucm famuliv litir, cl rcror-^ ejus. Per f«;;iiniiciis potcst aicipi, quia fiicul a ca-
dalus mei fuciis, nec oblilus ancillir luiv, dcdrrisqur pitc nicinhra rcj,'uiilur, sic rogitationes inmcntcdi-

serviv tuiv sesum viiitcm, dabo eum Domino umncs spoiitiiilur. ('.0111 cr(,'r»iii {•loria fiittir;c rcstirrcctionii

dirs vitiv cjus. Si iilij^ciilcr .attciulcre vcrmuis, ctsi oiiinis clccloruiii ((ctiis jatii iii viriiiii pcrfcclum oc-
«ou Iiis vcihis, pio ipsa laiiicn, qua> hic dcsignala B currcril, cl in nicnsuraiii u-lalis plcniludiiiis Chrititi
?st, caiisa l>oiniiuim Jcsum in passioiic stia orass(^ profcccril, novacula non asccndcl super capul ejus,
cogno.sceimis. Tria hic a^qualis sigiiificatioiiis vcrha qtiia t.inc tanta paxet securitas erit, quod nunquain
lialiciitnr, id csf, famula, ancilla. scrva, per qiias amplitis diahoiiis pcr suhlilcs snggcslioiics suns,
dcsigiiari valct oniiiis clccionim Kcclcsia, qii:c in niciilihns saiiclorttm sallcm vcl aliiitiod noxia; cogi-
trihus tcmporibuscxsiilit, anto lc},'cm Yideliccl, sub tatioiiis viiliuis innigcre valebil. Seqtiiltir :

lcge, suh gralia. Per famulam Ecclesia, qua; erat 576 Faclumque est, cumilla mulliplicaret preee$
in palriarchis, recte desijjnatur, qu;B in spe (utura coram Domino, ul Hcli observarel os ejus. Factum istud
riHlemptionis Deo fidcliter fainulabatur. Per aticil- faclum magniini est, el mirahiie optis scilicet rc-
lain ligurari possunt hi, qui sub legali vinculo dc- demptionis humanse, quod nohis sa'pc in sacra Scri •

pressi, lcgi quasi ancilla; Dominae serviebant, et li- pluia commcndalur, uhi, sicut hoc in loco, faciutn
bertatcni filiorum censequi non poierant. Per «er- est hahetur. Naui proprie ibi factum est pra;ponitur.

vam sub gratia consiitulos intelligi posse credinuis, «hi in sequentibus niagnura aliquid et memorahilc
qui non servili timorc coacti, sed filiali ainore de- vel secundum lilteram, vel secundum mysleriura
vicli, divina prcecepta scrvare noverant. Pro his _ Scripliira ioquilur. Igilur factura magnum fuit re-
ergo omuihus Deo Pairi in humana natura sua hoc demptio humana, quod factum cunctis Dei praaemi-
modo supplicahat Dei Filius : Doinine Deus, Pater net operibus, quia niiscrationes ejus sunt snper
omnipotens, qui me pro sahite mundi incarnari di- oninia opera ejus. Cum ergo humana natura Chriati
sposuisti, sirespiciens vidcris afflictionetn famula: laclum istud laboraret pcrficere, preces mulliplicaviii,
tVLce, id est si ad cos, qui ante legem in fulc tihi fa- quia omnis vila ejus, tota, inquam, illius in hoc
mulabantur, oculos misericordi;« tuaj convcrtcris, mundo conversatio, omnia opera ejus et verba mul-
et illos a diutina afflictione quia in inferno dcpri- tiplices preccs fuerunt corain Doniino ;
quia in his
munlur, absolveris : nec obliius ancilla' tuw, hoc est oninibus hoc tantum aticndebat et desiderabat, ut
si eorum qui sub lego tihi serviobant, veram liber- per eam Deusin perditione sua subveniret, etrepro-
tatem filiorum tribueudo 575 nicmineris dcderis' pitiaretur generi humano. In hac precura multipli-
que serva tuw sexiim virilem, si videlicet minc in catione, inomni, inquam, vita ejus et conversiUio-
tempore gratinc per rae redemptionem huniani ge- ne, Heli observabat os ejus, quia DominusDeusPater
neris perfeceris, et electos tuos, qui in infcrnode- omnipolcns, qui per Ileli designari potesl, et ipse
tinenlur, et qui adhuc in mundo sunl, a captivitate Dei Filitis secundum divinilatem suam se ipsum in
diaboli perfecte liberavcris ot (quod interpositum est) D hnmana natura sua ita observavit, et in tali cusio-
recordatus mei fueris, id est hoc tolum mei et raeae dia habuit, quod nunquam lapsus est verbo, nun-
obedienliae causa teceris, dabo eum Dornino omnes quam vel miniina peccsti pollutione, cogitationc vel
dies vitw ejus, ibi videlicct electorum tuornm coctuHi opere attingi aut corrurapi potuit.
tibi reconsigno, ubi non dies niortis. sed onines dies Porro Anna loquebatur incorde suo tantumque la-
fitoerunt, i:hi tu in eis glorihcaberis, et ipsi in te bia iliius movebantur, et vox penitus non audifbatur.
perpetuo gandebunt. JEstimavit ergo eam Heli temulentam. Humana na-
Vinum et siceram non hibet, et novacuta non a- tura Christi, quara per .4njiom designari saepe jara
tcendct super caput ejus. \'inum et sicera poculura dixiraus, loquebatur in corde suo, quia ex quo cor-
cst quod imniutat mentem hominis. In
ebrietatis, poris nostri necessitate frui coeperat, desiderium
lllo, inquam, bealitudinis regno, quo
tibi, o Deus hoc in corde suo gerebat, ut opus redemptionis hu-
Pater, per meae redemptionis mysterium electos tuos manse perficeret, ob quod consuraraandum de cceli»
aduuco, ita mentes eorura in te confirmabuntur, ad terras descenderat. Tantumque labia illius move-
qtiod nunquam aliqua interveniente instabilitalis vel bantur, vox vcro penitus non audiebatur. Per Ittkia.

subversionis causa ab seternitatis amore miitabun- qtiK foris apparent in honiine, cxteriora opera Jiu-
 ,

*11 VEN. GODEFRIDI ABBATIS APMONTENSIS 41t

manilatis ChrisU possumus intelligere. Per conti- A vero in illius morte debitore», a cognitione Dei re-
nuos enira triginta tres annos, quibns homo inter pellerenlur.
homines conversari 577 voluit, lanlutn tabia itlius Respondent Anna: !^equaquam,\n(\\i\\.,Dominemi.
mevebantur, quiaexleriora opera illa, quse causa sa- Unigenitus Dei Dominus noster Jesu» Christus sicut
luiis nostrse fecit, tantummodo ab eo exercebantur. ex duabus naturis subsistebat, sic nibilominus et
Sed cum quasi purus homo videretur, et putaretur, duas volunlates habebat, humanani, qux est carnis,
ognosci non poluit, si in his omoihus redemplionem etdivinara, qu3e est deitalis. Divinae nalurte volun-
humani generis operarelur. Sed unde hoc, nisiquod tas fuit gentium vocaiio et Juda-orum repulsio ; hu-
vox penitus non audiebatur? Quod videlicet deside- manai aulem nalurse voluntas erat, ul sine excieca-
rium iilud, quo ad perficiendam redemplionem hu- tione Judseorum lieret illuminatio genlium. Unde ad
manam xstuabat, non aperiebat, quod tunc primum verba divinitalis , quae tantummodo redemptionem
nianiJeste apparuit, quandoipseDei Filiuspassionis genlium denuntrant, responsio quodammodo fuil hu-
et mortis poenam subire voiuit. ^stimabatergo eam manilalis : Nequaquam, Domine Non expedit,
mi. in-
Heti temutentam. quit, mi Pater, qucm ex forma servi Dominum ap-
Dixitifue ei : Usquequo ebria eris ? Diger^ paulisper pelio, cui xqualisi et consubstantialis in divinitate
Dinum, quo mades. Temulentus quasi ebrius dicitur, B existo, ut qui per obedienliam tuam de paterno sinu
et proprium est ebrii ut mente mutetur, et a sensu tuo in mundum veni, nunc tam parvus fiat mortis
Biio alienetur. jEstimabatergo, inquit, eam Heli te- mese fructus, quod soluramodo populus gentium sal-
mutcnlam. iEstimari proprie hoc dicitur quidquid vetur et redimatur, populus vero Judceorum, de qui-
pro magno et prelioso habetur. Pro magna utique bus hoc ipsum corpus, in quo per mortem generi
sestimatione Deus Pater habuit, magnum, inquam, humano subvenio, assumpsi, a gratia tua et ab seter-
et humanam
gloriosum in oculis ejus fuit, quando na beatiiudine excludalur. Si ergo recte attenda-
naturam in Unigcnito suo ab omni humano sensu, nius, etsi non eisdem verbis, eodem taroen sensu,
ab ilio, dico, qui pronus est in malum ita aiiena- , et eadem jam in agonia passionis po-
significatione,
tam vidit, quod nunquam cogitalionc verbo vel , situs, protulit et ista Dominus noster Jesgs Cbristus:
opere aliquid, quod ad peccati poUutionem pertine- Pater mi, si possibite ext, transfer calicem istum
ret, intus seu exterius sentire vel adraittere poluit. 579 ^ f"^ {Marc. XIV, 56). Transferri a se calicera
Et dixit ei : Vsquequo ebria eris ? Ac si diceret : postulat, non quidem timore patiendi, qui ob hoc
humana nalura, in Unigenito meo ab omni sensu pec- ipsum hunc raundum venire dignatus est, ut pro
in

cati, quo caeteri homines corrurapuntur, te omnino salute humani generis passionis et mortis ignomi-
alienam video. Sed usquequo ebria eris, id est qv:an- niam subiret, sed ex compassione, quam super prio-
diu singularem innocentiam tuam, in qua sensu to- rem populum babuit, haec ad Patrem verba diiit,
tius huraanse contagiunis cares, quod
ita occullas ,
quia segre ferebat, si ab illis calicem propinatum bi-
per eam perditioni generis humani in morle non beret , quos ob hunc ipsum reatum aeternae darana-
subvenis? Digere pautisper vinum, quo mades. Per tionis subire sciebat periculum. Sed quia divina vo-
vinum, quod IxtiGcat cor hominis, jucunditas illa et luntas humanx voluntati prseponenda erat, continuo
Ixtitia, et forte desideriuni illiid designari potest revertens in semetipsum, hoc quod ex humanse na-
quod habuit bumana natura Christi ad consumman- turse voluntale renuerat, divinae voluntatis potestate
dura opus humanae redemplionis. Unde Dei Patris confirmat : Verumtamen, ait, non mea voluntat, std
oninipotentis, et ipsius Filii Dei divinitatis ad hu- tua fial [ibid.). Non hoc, inquit, fiat quod humano
manam naturam suam h%c quodammodo verba fue- affectu loquor, sed propter quod ad terras tua vo-
runt : Digere paulisper vinum, quo mades, id est illud luntate descendi.
desiderium , quod babes ad redemptionem humani Nam mulier infelix nimis ego tum. In his verbis,
generis, quo ita abundas, 578 ^^^ jucunditas el Ix- si quis mystice attendere velit, humana naiura Christi
lilia cordis tui sit, quod per passionem et mortem j) in seipsa omnes huraanae naturae miserias in conspe-
tiiam idera humanum genus redimatur, quandoqui- rtu divinitatis exponit, et cum ista dicit, nos in se

dem opcribus perfice, ut digestio illa ila in fideles, transfert , corpus nostrum nierabrorum suorum in
membra videlicet corporis tui, transeat, quod cun- se afreclum suscipit. JSam mulierinfelixnimis egosum.
ctis per orbem nationibus salus acterna proveniat, Ego, inquam, humana natura, a prirao tempore crea-
cum hoc, quod semper in occulto desidorasli mani- tionis, in primo horaine Adam, ct post ipsuni in om-
fcst« perfcceris, eos scilicet, qui in corpus tuum pcr nibus hominibus sum infetix nimis, quia omnes ho-
fidem transituri sunt, prctio sanguiuis tui redeme- mines ad inferni claustra descendunt tam justi quam
iIb. injusti, nullus a;ternx felicitatis pra^mium valetcon-
Sed hoc paulisper, id est parura interim crit. Nam scqui. Ergo, oDeusPater, propter meam huraanam
per redeinptionem tuam gentes nunc tantummodo naturani, absqiio originali peccato conceplam et ge-
sunt illuminandx; Judxi vero, deqiiibus proccssisli, nitani, et siiie actuali crimine in hoc mundo conver-
crudeliter in necem tuam conspiranles, sunt excse- satam, ad omnem humanara naturani utraquc pestc
candi. IIoc ulique divinitatis fuit judicium, ut gentcs corruptara, id est originali et actuali peccato vitia-
per mortem Christi ad fldem converterentur, Judxi tam, oculos pietatis coQverte, et super hoc miserera»
 , ,,

IIS HOMILI.f: DOMIMCALF;» iCSTlVALES. 414

qudd viuutn, et tlicntm el oinut' quvil ini-brhnt tnUfit, K liiil : A'«i rrpudi nii> i/l«i(t tuam, tiuaii unjtn dt filia-

) ofi ^i''(, i|iii)il \i(lrliri'l j;iiii lii}',inla Ircs aiiiios m liUH Itrliiil. ^iMhi dnal : if^piitiiliit tn.r ckt cl inuc*
lioc niiiiulo ('onvcrrttitiin, nica luiinaiiilulr Iiih' ikmi niordi.i', o Dciiii l'atcr, qniHi ad rrrnnriliundnin
potiii cnictTc, iil lioiiiiiifs tlu in tu Ucloflarnilui , <'t lilii gcnnn lininanntn , lntc in iiir UniKcnito tno
sic inoiilcs coi ivni u icrrcnis iloiidcrii;* cl u (upiilitalc |H<rpcndus, qund mc inlci illdK tcpiilarc non |h>Ic«,

oarnuli iiiiilarcnliii', i|n(»l cos in ( (ii°|)ns inciiin ]i(is- qiii tibi pcr oii^innlc ct at luiilc pctraliiin u priinu

bCin lraji(( rc. Adani ii.tiinc niinc ciHliternnl inolicdicnlcg. ,N.ini

580 ^*''! <'( iilitor lioc, qnod dicit : t*mi<m el lice- c^o pcr ulivdienliuin tnuiii iii hnnc iniiiidiiin vcni ,

ram, et umue quod iiichriare poieitlf non bibi, jiossn- iii obcdirntia tnu tundiii In.nin iiilcr lioniiiic* con-
iniis inlciligcrc. Kst cniin qnnsi linniana iialiira versaliiB suin , pcr olicdicntiani tn.iin jani passioni*
(".In isli suain sinj^niarcni innocciiliain l>co Palri cl sni ct inorlis stihiic volo siippliciiiio. (luin lioc in iiic

ipsius (livinituli cxponal, iil illins rccordcinr, cl pcr pcrpcndcris, justuin cst, nl pcr inc gciicri liiiiuunu
lianc oniiii liuiiiano t;cncri, quod cuiu nd irHciindiani rcpropilicris.
provocaverut, niiscrcatur cl rcpropiiictnr. ViKnni, Quia ex mnlliludiue dolorii et marurit met locuta
in(]nit, et sicennn , et omne ,
quod incbrinrc jiottst. tum usque in firasens. In viultiludiue dolorit, et ma'-
non bibi. Qiiasi dical : lloc tc, o snniina divinilas, U rori.s lininanu natnra C.liristi locula cst ,
qiiando
ad miscricordiani flcclat ct inovcni, quod ine linina- quereUni suain in cons|>ccln divinilatis exposuit,
nani iiatiiram Cliristi tni sic in hoc nuiiido vidcs eo quod in onuii ejuH in lioc mundo conversatione,
conversatani, <]iiod nunqiiain, sicul ciuleri lioinines, in cunctis hoininibus, diabolus, sicut et aiite, ty-
in (inornin similiUi-linc cl liahiln ajiparco, ali(]iiain rannidcm suam cxcrccrct , ct niilli in(;rcssiis regni
innndana; volnptalis dclcclalioncin, pcr qnain nicns catlorum indul^Tctur, scJ oiniies tain justi qnam
inea a te niularetur, adiniltcre volui cogitationo injusti ad inrernum doscendcrcnt. Ex muliiiudiue
verbo, vel opere. Sed quid lcci? inquit, doloris et mceroris mei locula ium usque in

Effudi animain meam in contpeclu Domini , hoc pra'sens. Secnndum hoc enim qiiod in prsecedenti-
est ita lationalem aniniain , per quain in hnmana bus exposuinuis , hora tunc passionis instabal
carno subsislo, ab omni corrnptioiic custodivi ex- quanJo isla dicebat. In muUitudine , ail , (/o/orit el

traneam, ct iia iion taninin iii aniina, sed et in cor- mwroris mei iocuta sum usque in prdsens. Quod est
pore oiniiis peccati tani convcrsalionc qnam na- qnasi dicat : Dolorcm illum et raoerorem , ex qiio
Kcendi ordine imiuunis sum, ut summxdivinilali ju- lioino factus sum , 582 si^oipcr habui, quod quan-
cimdum esse possil et delectabile, oculos majestatis qnani humanjc redemplionis tausa hominem assum-
suae , qiios ab omni genere humano propter iniqui- G pseiim , onines tamen sub diaboli potestate captivos
taiem avertit , supcr me deducere. esse et ad infernum descendere vidi. Sed jam in
Sed et subtilius inquirendus ,
quod ait : Effudi prxsenti dolor iste iinicndus erit , quia jam per
animam tmam. Hoc est qnasi dicat: EgoUnigenilus passionem crucis et mortis meae electos meos capti-
tuus eo quod mihi tecum git una divinitas, a-qualis vitate diabolilibcrare, et ilammeam iliuin gladiuin,
gloria , co;¥terna majeslas , dnm per obedientiam qui paradisuraobslruxit, sanguine meo exstinguere
tuain humanitate inea humano generi subvenirede- disposui , ui oronibus illuc liber pateat ingressus ,

crevi , ipse animam effudi, me ipsum videlicet in quicunque inibi per Odem aut conjuncti vel adhuc
utero matris nie» feci , non illa rae eiludit , id est sunt conjungeudi.
originem mihi dedit, quam ego cveavi, in qua cor Tiinc Heli ait ei : Yade in pace, tl Deus Israel det
pus humanum mihi aptare volui. Et quia Dous sum tibi petitionem tuam, quam rogasti eum. Ergo Deus
et booio, et in divinitate hnmanilas, et in humani- pater, et ipsa humanae nalurae Cbrisii divioitas de-
tate operatur divinitas, ideo totum, quod vixi, fuit precationi ejus annuit, et ad perficiendam redem-
iri conspectu Domini, quia nunquam tale quid com- ptionem huniani generis eam ex( iiat , et dicit : Yade
misi in «mni vita mea et conversalione; unde Deus jv in pace. Accingere , inquit , ad triuraphum passio-
oculos guos posset averlere. nis el mortis, per quara p.icificanda sunl sive quae

581 ^^^ reputes ancitlam tuam quasi unam de fi- in coelis sunt sive qn:e in terris (Ephes. i , 10). Et
liabut Belial. Belial absque jugo interprelatur. Filii Dominus Deus det tibi petitionem ,
quam rogasti eurn.
Belial , id est filii inobedientiac Adam et Eva fuerunt, Quaeuara huraanie naturae Christi fuil petitio , nisi
qiii jugo Domini se subjicere renuerunt cum si- , ut per mortem ejus non "Solum gentiura , verum
miles Deo esse cupientes, mandatum Domini trans- etiam Judjeoium perficerelur redemptio,et lapis umis
gressi sunt. In bis ergo et omues bomines usque angularis amijos in se parieles venientes e diverso
ad ipsum golum Filium Dei filii BeLial fuerunt , quia reciperet.
per eamdera protoplastorura iuobedienliara in prse- Sicut enim prxdiximus, secundum huraanam
varicatione nascebantur, in prjevaricalione vixerunt naturam suain interitum Judaeorum Dei Filius aegre
dura originali crimini , in quo nali sunt , actuale ferebat de quibus secundum carnem processerat.
,

peccatum adjecerunt. Unde humananatura Christi, Et quia preces, qnas pro ipso populo ad Deum Pa-
.\uae ncc in iniquilatibus concepla , nec in jjcccato trem effudit, incassum transire non poteraut, sta-
conversata fuit , ad Deuin Patreni recte dicere po- tira post asceiisionem ipsiiis niagna pars ejusJem
 : ,,
,

415 VEN. CODEFRIDI ABBATIS ADMONTENSIS m

populi crcdulit , et ex ipso sancta Ecclcsia initiari A t'i'aa's ut venirent, quia jam parata sunt omuia
ccnpit. Et si ex parte cjecitas in eoclcm populo coii- {Luc. xiv).
tigil , plenissiinc tainen adliuc iii rinc inundi effectus Prjesuinplionis argui timemus, quod super verba
precuin noniini nostri Jesu Clirisli vidcbilur, quia et sentcniias sanctorum expositorum, et praecipue
ctiin plenitinlo gentium inlroicrit, tiiiic omnis Israel beaii Cregorii, qui excellenler expusuit parabolam
salvus erit {lii^m. xi , 2^>). Hujusergo salutis beati- islain, aliquid dicere vel expoaere audemus. Sed
tudinem eamdem humana natura Cliristi eidem po- parvitatem nostram in hoc humiliter excusamus
pulo in snhsoquenlibus exoptal, dicens : quia ea, quoc facimus, non pricsumptione sed devo-
583 l'iinam, inquit , invenial ancilla lua gratiam lione, ob amovem proxiiuoruni, quibus prodessc in
in oculis luis ! Ac
Deus Pater, ulinain
si dicat : his cupimus, maxime attendamus. Quamvis cnim
aliquando tcrapus adveniret, quod ancilla tua, vetus ad intellectum et sapientiam beati Gregorii nos, qui
scilicet illa Synagoga ad gratiae tuse libertatem , insipientes ct impcriti sumus, nequaquam atiingere
a qiia ob erroris sui obstinatam contentioncm re- possiraus, tamen quia iu exposilionebujus parabolae
pulsa est rediret! Abiil ergo mulier in viam suam non spiritalibus sed sacularibus bominibus pro
et comedit. Ut ergo Jud*orum et gentiuin perficere- loco et tempore tunc loquebatur, nihil in hoc lio-

tur redemptio , mulier h?ec in viam suam abiit. Quae- B nori et gloriaj ipsius subtrabere nos credimus, si

nam vja ejus fuit? Via ejus utique fuit, quando de spivitalibus spiritalia comparanlcs, ad sedificationem
coclis in uterum Virginis et de utcro Virginis in bunc eorum, qui in monasteriis siint, ea, qu» Deus do-
mundum venit, el salutem operatus est in medio terrce naverit, dicere huniilitas nostra allentaverit, Ait
{Psal. Lxxm, 12). itaque Dominus :

Rursus in viam suam abiil, quando pro nobis pali Uomo (luidam fecit cccnam magnam, et vocavit
mori, sepeliri et a sepulcro resurgere voluit. Scd et mnllos. Homo iste est unigenitus Dei Filius, qui
aliud per hanc viam intolligere possumus. Posl «tique Deiis cl homo est, et non solum homo, sed
lapsum enim primi bominis, universse bumanae na- et homo quidam, homo singularis, quia solus sine
turae haec via fuit quod et mori in corpore, etpost
, peccato conceptus et natus, solus in hoc mundo
morlem carnis, mortem eliam animae ad infernum sine peccato est conversatus. Qui fecit cosnam ma-
descendendo subire debuit. gnam, quando semetipsum tradidil nobis, quando
Hanc camdem viam elsi non per praevaricationis , instante hora passionis sacrificans , nobis sacro-
culpam ob humanac tamea salvationis causain Fi-
, sanctum corpus et sanguinera suuni acterna; salutis
lius Dei abiit , quia et in corpore sententia; morlis _, praeparavit convivium : Accipite, inquit, et comedite :

addici voluit , et ejus anima ad educendas omnes hoc est coi-pus meum {Matth. xxvi, 26). Nisi cniin
electorum animas ad inferni claustra descendit. coena ista priccessisset, hoc est nisi sacrosanctum
584 C""* crgo et in corpore mortis poenara corpus ct sanguinem suum pcr se nobis conse-
subiisset , et cura anima ad infernum desccndisset crasset et dedisset, ad conviviuin vita; 586*^^''"*
comedit, quia per divinitatis potcntiam resurgens a nullus hominum pervenire potuisset. Unde ipsc ait:
nortuis nos in se transtulit et corpus humilitatis Amen, amen dico vobis, nisi manducaveritis carnem
noslrie corpori claritalis sua; configuravit. Vel ista Filii hominis, et biberilis cjus sanguinem, non ha-
comeslio jacuadilatem illam significat, qua mi- bebitis vilam in vubis {Joan. vi, 54). Et itcrum : Qui
sericorditer delectabatur weptis a captivitate dia- manducat meam curnem el bibil meum sanguinem,
boli animabiis electorum suorum pcr roorlis et re- habet vitam a;ternam {ibid. 55). Qui vocavit multost
surrectionis suae triumphum. quia quotquot Christiana; fidei sacramentum susce-
Quod autcm gratia et beatitudo, (•uam. tunc semel perunt, ad convivium vitK a^ternae vocali sunt.
per niortem ct resurrectionem eleclis suis acquisi- Et misit servuvi suum hora camce dice.re invitatii

vit , usque in nnem sseculi in omncs salvandos ut venirenl, quia jam parala snnt omnia. Hora coenae

perseveret, subscquentia verba mystice intellecta ijora passionis fuit. Peracta eniin passione ei te-
deinonstrant surrcclione sua, misjt servum sunm, coetum vide-
Vultusquc illius, inquit, non sunt amplius in di- licct apostolicum, quando ascoudens in ca-lum dixil
versa mutati. Si crgo nunc , siciit ante , tam justi eis : Eutites, docete omncs gentes, baptizantes eos

quam injusti a diabolo captivi in mortem duceren- in nomine Patris, ct Filii, et Spirilus sancti. Qui
lur, vultus utique illius in diversa mutarentur. Sed crediderit et haplizatus fucril , salvus crit {Matth,

jani hoc modo vultus illius in diversa non mutantur; xxviii. 19; Marc. xvi, 16). Haec dicere fuitquodam-
quia omnibus per vcram innocentiam, vel post per- modo serviin» suiim inittere dicere invitatis ut vc-
ditara innocentiam per dignam poenitcnliam intrare nirent, quia jam parata sunt omnia. In hora enim
volentibufi, statim post hujus carnis terminum , rc- illius canisc, quando ille, qui est cibus angelorum,
gni coelorum patct introitiis. ia ara crucis Dco Patri se obtulit in redemplionera

585 nOMIMA LXI. gcncris humani, parala sunt omnia, confractus est
DOMIMCAM II POST rENTFXOSTEN PRIIIA.
IN infernus, rescralus cst paradisus, dimissa et delela
Homo quidam fccil cirnam magnam , et vocavit suiit originalia criinina in terris, reddita sunl vitae

multoi. Kt rritit scrvum tuum hoTa coincv dicere iw- pracmia in coelis. Sed post istaro, quae facta cst
 :, ;

il7 IIOMII.I.K HOMINK :\I,I.S /ISTIVALKS. iis

iioltis III Kilio Uci, .rloni.TO ft.)liiliH iirrpuiMlioiwiii, A l\t mitil icrvum iuum horn cnnir, dieere invitttli»

poslinihHi siMvi, rivliis viiliMicfl apoHloliti, piunlira- ut trnirenl, quia jain puialu nuni omuiu. Srrvui, qul

tioiiciii, qiiid taiiilciii racliiiii sit .tiitliaiiiiiH. iiiiilitiir, iiiius iilciiKpic liitiiio cMt, qiii r('( it cu'tiani
[•'/ (•(»7)ciii»f, iiii|iiil hoiiiiinis, simnl otmies cxcu- iiii^iiam in (oiivrr.sioii'', (|iii viKavit iiiiillos in ( iin-

^>'"i ciiuics a «oiivivio l>ci sc c\cii- icssidiic ct K.itisl.Kiiiiiic, (|iiicliaiii rKi(/i/ iik iitm
tiire. Oi" '>>'' iii

gniitcs? Illi iilii|itc, <|iii i'i7/(im lialiciil, (|iii

587 coiilcniplatioiic. Millil hoiiio HcipHiim , inillit ad
(/HJiK/KC ;h(/(| ftocm lialtcnl, (|iii ii.r(ir('iii lialiciil, boc. scipsiiin, iiiitlit pro m; ipHO. Iloc cnt niim (|ikmI

rst (|iii (livitCH siiiil iii sirlistaiilia liiijiissa'ciili, (|iio(l Mibjiiiij^iliir : Dicerc invilnliit ut vrnircnl. Diccrf; cjuH
csl i'i//rt ; (iiii ciiiii (liviliis saiiilalciii cor|Htris lialiciit, est dcsidcrarc cjiis. Di-sidcral iiannpic iii (iiiiii(;ii

(jiiod siiiil (/Min</K(/'i((/(i biiiini: ciiiiKiiic |icr li:i'C, diio, iiivitali vciiiaiit, lioc, cst, iit corpus ct ariinia ct hpi-

lcrtio, id cst, Mtlnpl.ilc camis, (|iuc pcr ti.yoit-in nliis, qiioil ost totiis lioino, cii:na;illi asHidui; ititcr-

a(cipitiir, liliciv iiiiiiiliir, cxciisaiit hc, iio veiiiatit osKC laboront , iii (piu jarri pnrala iunt omuia.
ad coiiviviiiiii IVi. Naiii (liiiii pliis tcrrciia (iiiaiii civ- Qiuc oninia nisi liitiia it niaia , pr(is|icra ct ad-
lestia diligiinl, ipsi sibi viaiii vil;*' pcrciiiiis iiilcr- voisa? In atlcnKi pcroiinis vila.' coiivivio parula
clmlunt. Sic, sio, diiin pcr prxsciilis vitx con- hjM'. omnia non iiivcniiiiitnr ipiia Irona ihi sine
ti^nipluiu ad Doiiiiiiicant owuuin vcnire ronuuiil B tnalis, prospcra siiic .'idvcrsiH, pcipftiiis Dci con-
pauperes et dobilcs clii^iinliir, qiii qiiaiitu miaus iu viviis jelornalitcr appoiiciitur. Scd el in a^lcrna
hoo uiuiida habcut iiiidc (li^Utclciitiir, canlo cilius daninntioiio [.siiuili inodo h.'co utiirrid panila non
vocantis iiitrinsccus vocciti Doiiiini aiidiuiit cl sc- oriinl , ipiia niala ibi sine boiiis, ndvcrsa siue
quuulur. Uudc Douiiuus : Exi cito, inquil, inpluleas prospcris roprohis pcronuitor iinniinchiint. Nunc
cl vicos ciritatis, et pauperes ac debHes, cwcos et clau- aiitem paraln siint oinnia, qiiia iii cu;iia illa, qiiaj

dus iiilroduc liuc. Sic lactiiin esl : Pl(*u;e oiiiui siiiit jam, id cst in pncscnti hac vita fit, do qua aliunde
donuis Doi, quod siiut iiionasloria, pauporuiu. Pau- DoniinMS : Ecccego, iii(|nit, sto ad ostium. cl pti I so

peres sunt qui viin Doo faciunt, qui divitibus in si qtiis apcruerit milii, inlrabu ad illum, ct cwuabo
suis vohipiatibus pernian(>nlibus rcguuni coeloruiu ciim co et ipse mecum, in hac, inquara, ca.'na parata
per saucta; oonversationis sludiuiu diripiunt. Ait tunt omnia, bona videlicet et mala, prospcra et
ergo Domiuus : Dico vobis, quod iicmo virorum itlo- adversa. Ibi eniin ex dono et tnisericordia Dei
ruin, qiii vocaii sunt, guslabil civiiam meam. rccle l.omo cognoscere incipit, qualiter pro ina-
Ilis prajuussis secunduiu sousuiu gonoralou», ad lefactis Doo satisraciat, qualiler bona opera sua,
«osnietipsos mentis oculuni converiamus, et quo- si in Doo cl proptcr Deuin facta sunt, custodire
niodo specialilcr in qmilHitH salvando homine verba debeat. Ilis diligeuter consideratis, sit inter spiri-
evangelica; luijus lectionis oouipleautur, videaraus. tum et animara et corpus, 589 quemadmodumdi-
Ait namque Doininus : citur in consequcntibus :

llomo quidam fecii coinain magnam et vocavit mul- Et cwperuut, inquit, simul omnes excusare. Per
tos. Quandiu quis in luundo est, et peccata mundi omnes istos, qiii simul se excusare coeperunt, omnes
diligit ct facit, liomo tantuui dicitur; pustquam utriusque hominis sonsus convenienter intelligi pos-
autem separare se a muudo, ct a pi?ccatis uiundl, sunt. ISam nbi ex supernaj visitationis gratia homo
ihciplt Iwino quidam, homo singularis digne appol- reoognoscere incipit, quid factis, quid dictis, quid
latur. Hic vere cmiam maynam facit, qiiando pcr cogitationibus illicitis admiserit, isla luimilis pec-
poenitentiara , cordisque conlritionem ad veram catorum recognitio est apud Deura quasi quaedara
peccatorum teudit remissionem. Unde scripiura est excusatio, qua5 horainem pcrrectepcenitentemcorara
Sacrificium Deo Spiritus conlribnlatus; cor conlri- oculis Dei excusabilem reddit ct injiocentem.
tum et Immiliatum, Deus, non despicies [Psal. l, Primus dixit : Yillam emi, et necesse liubeo exire,
19). Hsec est ca^na, et vere magna, qua delectatur et videre eain. Per primum islum spiritus liominis
Deus et pascitur, queniadraodum iste protestatur, di- D satis convenienter potest intelligi, qui dum pcr aspi-
cens : Ecce ego sio ad oslium , et pulso, si quis rantem supernEe visitationis gratiam imperfectionem
aperuerit milii, intrabo 58S "^ illum, et coenabo suam perfecle cognoverit, non quasi oontradicendo,
cum illo {Apoc. ni, 20). Qui vocat multos, quando sed negligentias el transgrcssiones suas medullitus
seipsura, qui non uuus, sed quasi multi, et raul- pocnileudo cl confitendo excusare se incipit , quia
tiplex fuit, muhiplicitalem suam bumiliter con- indignum se judicat, ut coelesti huic convivio seu
fitendo, accusare coram Deo incipit. Vocat mullos, coen», vel ad momentum quidem , adroitti debeat.
quando post perfeclam confessioaem ad perfectam Villam, inquit, emi. Per villam lianc araor sjeculi,
mullorum, quaj commisit, peccatorum satisfactio- superbia, avaritia, et caetera hujusraodi non incon-
nem viriliter seractipsum constringit; post per- venienter possunt iutelligi. Sed cura nuUum coramu-
fectam confessionem et perfectara satisfactionera, tationis comraercium fieri possit uisi inter venden-
tandera per raisericordiam Dei proficit ad veraiu tem et eraentcm, quis est ille qui villam istam ve-
cordis compunctionem vel raentis conteraplationeui, nalem portat, nisi hostis antiquus, qui bomini ad
q«iam hora ccenw figuraliter exprimit, de qua Do- coenam Domini venire cupienti callide obviat , si

minus mox subjunxit et ait : quo modo eum aut amore saeculi, aut superbia, aui
 :

4i9 VEN. GODEFRIDI ABBATIS ADMONTENSIS 420

avaritla ab intentione et desiderio boni averlere va- A minio miscrabiliier subjiigata, ad bonum, quod agere
lcat. Conqueritur igitur Spirilus spiritalis ccenae debeo, etiam dum volo, erigere me non valeo.
avidus, quod hanc ab co viltam emerii, per quam spi- Et hoc satis ex co liquet , quia , quae aliquando
ritalium convivio cpularum indignum sc fecerit, et fortis exteriorum seiisuum meorumcustos esse vel-
dicit : Yillam emi, et necesse habeo exire, et videre lem, qua; ad meditandum , ad legendum C3eteris<)ue
eam. Ac si dirat : Ego et diabolus in foro uuo con- bonis opcribus insislendum constanter sedere vel-
venimus. Prclium meum, quod attuli, Deus erat, qui lem niodo eo quia ad nulium horum utiliter me
,
,

per aspiranlem gratiam suam jugiter me intrinsecus continere valeo. Eo qmdem' probare modo ea, modo
visitarc consueverat. Pretiosum hoc immortalitalis illa. Eo probare, si quidociilis vel auribus de ssecaii
pretium ipsc minister mortis mihi abstulit, et i'?7/«m hujus occurrat vanitatibus, et dum sic quasi de loco
suam, umorem sasculi, superbiam, avariliam
id pst ad locum transferor, Deo abominabilis et mihiiitet-

hujusmodi misero cordi meo subslituit. Et

et caelera ipsi per omuia inulilis eflicior. Sic, .sio, dum ani-
quia misero mibi diabolicacircumvcnto fallacia tunc ma, quae carnem vegetat, exleriorum seiisuum guo-
placuit, lelbaii 590 huic comnvitationi vokintarie ruin excessus flendo acpoenitendocoram Deodisfiu-
consentire, ideo neccsse habeo rnodo exire et videre tit et examinat, eodcm modo, ut spiritus, sibi ipsi

eam. Voluntos etenim versa cst milii in neccssita- ^ loq"iiur intriiisecus : Ro^o te,'habe me cxcmalum.
tem. Nam quod tunc erat voluntarium, modo facium l^ogat se, ut ad se inler se rede;it , excessus suos
est mihi neccssarium. Mci namque per omnia im- perfecte poenileat, ut per veram pocniteniiam ad ve-
potens factus, subsistere intra me non valeo. Modo ram innoccntiam redire valcat. Ex iiac spirilus et

enim ad supcrbiam , modo ad inalitiam, modo ad animai pcrnitcnlia et satisfactione eliam corpus tor-
avariliam, et ad caetera, qua^ mundi sunt, etiam in- poris sui ignaviam dcflere incipit, sicjit conse(ji;en-
vitus ct nolens cogor delluere. Hycc est illa mortis ter adhuc evangelista subjungit, dicens :

et perditionis villa, qiiam cmt, ad quara neccsscha- Et alius dixit : Uxorem duxi, et ideo non possum te-
beo non solum exire, sed etiain (quod deterius est) nire. In uxore possumus inlelligere eoncupiscontiaa»
videre eam compellor, id est diligere. Talis iste ex- el voluplatein carnis. N<ex; praetereiindum quod, duo-
itus erat mihi aliquando abominabilis, modo vcro bus precedenlibus excusari se peteutibus , terlius

factus est mihi dulcis atque delectabilis, quia illici- istc, qui significat corpus, excusatum se halieri non
tas S3eculi cogitaliones vicissim cordi meo succeden- post'ilat , sed tan-tum non possc se venire denuntlat.
tes non abjicio, imo delectabililer suscipio et intro- Sed quid per hoc nobis innuitur, nisi quod etiam
mitto. clectusdiscipulus DoniiniPauIus apostdiis in sefnot-
P
Unde, rogo te, liahe me excusalum. Quis esl iste ipso expertus conqueiitur? Scio, inquit, quad nou
cui dicitur, habe meexcusatum, nisi ipscspiritus ho- inhabUal in me, hoc est], in canie mm, bonum. yain
niinis, qui quodammodo loquilur ad se intra se? velte adjacel mihi, pcrficere aulem bonum non inrenio
Ejus denique rogatio cst assidua qua seipsum ad sa- {Rom. VII, 18). Spirilus qiiidem hominis cwlestia
tisfacieiidiMn Deo siiscitatcxhorlatio. Rogal ipse se- iesiderando in altum tcndit. caro autem repugnauji
ipsum omnimodis propler Deuni iusislere laboribus, sy^iritui semper impossibililatein suam practendit.

ut per veram pcenitentiam puramque confessionem 592 dicens : Non possum venire. Ac si dic;.t spi-

hic semeiipsum accusare sludcat , quateniis coram ritui : Laborcm quidem exigis a me, per quem jnde-
oculis divinae majestatis excusari in fuluro luerea- ficieiis.«tern3e dulcedinisconvivium una mecum asse-
tur. Sequitur : qui possis, sed ad voium succurrere tibi nou valeo,
El alter dixit : Juga boumemi quinque, et eo probare qiiia nxor, quam duxi. hoc est carnis concupiscenlia
ea, Per allerwn hunc, qiii siniilia excusalionis verba ct voluptas, cui subjaceo, a magn* hujuscoenae re-
protulil, anima hominis satis convenient^r intelligi trahit convivio. Tcndens autem ad Deuin aniinus,
poterit. Nam iit primus illc, q^i est spirilus, pro quid tandeni ad haic f»cerc debeat, scquens ordo ver-
amissa intcrnac dulcedinis gratia afnigondo se prre- D boriiio diMnonstrat. Nam sequitur
diclo modo cxcusare se cocperit coram Domino, Et reversus servus nuniiavit hccc Domino suo. Ser-
anima nihilominus ad cognoscendum et poeniten- vus iste, quoin .spiritum (lominis diximus, tiinc vero

dum mulliplices CTteriorum excessus seiisuum ex- ad Doniinum sunm reveilitur, quando axl insiniiaa*
citaliir ,
quoniadiiiodum pi;ciiiissi« jain vcrbis apto dum divinLV mi6»M-ati<fnis domenline doloroni snuni
demonstrjlnr : Jncja buinn, ii\m\d,emi quiiitiue, ct «o ciTOi^^oiiam ln.Miiiiiter ad IViim converlitur. Pius
probare ea. Ac si patenter di* at : Ad ctr.narn l)o- autcm <'t mis<;ric.or« Dominiis, quid ad hjcc tandcm
mini.adquxm vixiata S'ini, venire dcsidero, inicj'- fn( iat, mysticis verbis evaugolisla deuionslral
nam supcrn;>; dulcedinis graliain in momolipsc) ul- Tutu iralut^, iiiqnil, paUrfavulias dixil scrvo .-iuo :

ciinqiie experifi riipio ; sod jufja boum emi fjuinqve, E.ti cilo in plalcas et viros civiialis, et pau<,uire$

q>iia qiiin<|iic raUonalesfiensiis iium hoviiii niodo ci ac debiUs , caxos et claudos inlrodux huc. Irasci

591 P"cuales fa<'ti sunt ,

qnia inoie pe/^uduni ea :iut mutari, cum oninino alienum sil a Deo, nostro
solummodo, <|ii;e carnis sunt, qua>runt cl itiligunt, tamon morc irasci dicitgr, cum salobri noi» conlra

pt sicot l)os idco siibjnji;atur, ut \c\ invitus ad la- iKis fiiroic exoitat , ut pro roatu negligciili;e suaj
borem compellaiur, sic incurval:< ego carnisque do- nicns districtc saeviro. balubri erga se ipsaiu ira cnn-
 :

411 HOMIM.T. nOMINICM r,S .f.RTIV^I.F.S. «1

tnb«R(ric Inolplnl. Slc «iitnm l»rn« Iranrcntl, e^ ar- A rllaie ( / Joan. iii, 18). Non op#!re , w.A trrbo H
ilniln- (Ifl Hiii lorporis i>!navia »«* nli iMN-nti, protinn» liiigna (lillKit, qnl vcrhu t.inlnin pci ratnrcm iw* ( oii«

ipsc I)uiniiiiift ulloi|iiiinr ruin iiit-ul aiKliviiiiUH : h'..ri tlti-dir , M*(l potl rdnlr^Niiincni iiiilliiiii pn iillriiti4

lito , iiiqiiit , 1« ylafitis ft vkot cMlnlit. IVr pUUfiu npiiii ostcnitit. Illr aiitcin diliKit iion vribn rt linf(iia,

possnmnH intrili^jtMO latum rl Rpatiosain naMMilnrin scd o|M*rc ct vcritatft , qni pccrata ,
qn« (onlitftnr,

vitir converfiationem, pcr mVo» eMlalii an tnm pt an- iliKiiu KaliHrailionc ililiiit, ct cannlcm •ulitrartinncin
gnstnni .splntulis vit.v pro|>ositiini. Kxlro iViis om- in vcru hiiniililntc « iisliNlirc iiutu|;it.

nipolcns lioiniiHMn ilmTl in plntfmn nl solli» itr ron- Ncc pr:rt«-rciiii«lnin qiioil (licil, pauprrei ae debi-

siJiTot lalas prisliii:r convoriatlonis gu» vla«. Ihl li'*, ca-coi et rtuudoi inlrnduc huc. Idcni cniin «-«l ar,

profcrtn paupfret Invcnll , tlnm paii|>(Tt;itcin Bnam Hi (lixiKHct : Non cduc eon, acd inlroduc. Non educ
hmnilitcr rccofjnoscit, «Inin transaolniii in sxrnlo «•«)s illiic, iihi priiiH cruH , scil introduc huc, Ii«m: ctt

tcmpns iilhil nisi cpcstatcm cl iniKcriain sihi contn- nd inc, in cor tinim, iihi j.im c|;o biiiD, nbi incdiri-

lissc pcrpciulit, pcr qiiam :i'lcrn:M bcalitndinis illvi- hilitcr loqiior ad tc. IItc l>oiiiiiii vrrha snitl ineii^ir-

liis niulatnm sc conspicil. Ihi plinm (iehiles Invrnil, rnhiliii pictatis ejus oprrn, quihus operidur ct lacil

quia, si qiiiil honnin cgissc sc in srccnlo recogilat, in hninine qiind scil pnn|M'rcni m ar dchiien'. , < .e-

dchilc ct innnniiin, ntpolc non biimilitcr, scd sii- B cnni cl clniidiiin rcr«)j;iiosrcic , qno«l pol«»l «ligni

pcibc ot :irr()f^;Milcr proptcr f.ivorcm 593' ''>•'"'* pro pcrratis suis Dco sati^rarcrc. Onuiia l:)in«'n ha*c,

glona^ rurlnin rcpiilat. I\)st«|uam lioc niodo in pla- quia ex timorc adhuc ct in limore racil honio, lan-
teas exierit, oxeat etiain neccsse cst in vicos civiia- d^m a timore ad aniorcm perlingcre cnpieng, quati
tis qiucrere ihi riiros et ctaudos, id est sollicile con- in hunc inodnin al!o(|iiilur Dciim, «iicens
si'!erel qnaiulin in spiritalis vit;r proposito a cogni- Doinine, fartuin c«f «.' iinperasli, et adhuc locut ett.

tione rcct;r vcrilatis, sicut Ciccus, crraverit, ntiotirs Vorhuni hoc : impcrasti tiniorcin sonal
, limurem ,

in his qnrc agonda eranl jnsliliicoperihus, niale chu- ostondit, idcoqiie non inconvenienter etiam limo-
dicaverit. rem exprimit. Douiine, inquit, /'acfum cst ut impera-
Possumus ct alio modo intclligere quod dicit, tti, et adhuc locus esl. Ac si dicat : Toluin Doiuine,
pauperes ac debilcs , civcos et clnudos inlroduc huc. qnod usqiie nuiic vixi , sub timore vixi; fci quid feci
Quaiuor isla, quatiior pnvcedcntihus sunl opponen- quod bonum rectum coram te possit diri sub
vel ,

da. Conlra villam pauperes, conlra jnga boum debi. timore, non ex amore feci. Et adhuc locus ett. Se-
les , oonlra uxorem, in qua conrupiscentiam et vo- disti et sodes inme, Domine, in sede tiiuoris; pone
luptatem rarnis inloUigcndarq diximus, ccccos et clan- ,
etiam nunc, obsecro , in inc sedem amoris. XocHm
dos ponere debemus. Sedqnid estca?cus, quid estclau- ilUira, qui adhuc vacuus esl in me, ainor luus sup-
dus?C(rnjs est qui ignorat, ctaudus est quierrat. Amor pleat, Domine, amor tuus possideat, Domiiio , ut ex
namque et consutHudo camalis concupiscenlia; et aniore potins quam limore ullratibi adhicreaiu, pro
loluptatisparilignorantiam. Ext*aicalenim hominom, amore tuo potius quam timore agere quae agenda ,

quod periruluin suum cognoscere noscit. Sed el hoc, sunt, deinceps valeam. Ad hunc denique sensuni sic
qyod antea inalum el iniquum cognovit rjuasi Ik)- , acf ipienduni et tenertduui ducit nos OralLb hodiern.a,
num ota-quum ropulare incipil. Ex hacdeniqueigno- qua diciinus : Sancti nominis tui , Domine, timorem
rantia nascilur error.Merilo enim errat, qui erroroin pariter et amorem fac nos habere perpetuum. Kon
suuin ignorat. Hoc est enim quod ail propheia : enira ad perfectura sufllcit timor, nisi aiUit et auor;
Ebrietas et tuxnria aufert cor (Ose. iv , H ). Ergo neque amor , nisi comiielur limor. Au 595 'Jcside-
qnod ait Doininus ,
pauperes ac debiles , ca'cos et ratiua auiem amoris dulcedincm qualiter hoioo per-
elaudus introduc huc, ita est ac si diceret : Quia ad tingere valeat, sequenlihus verbis nijslice nos Do-
amissa dulcedinis mcK gaudia redire desideras, opor- minus inforraat. Nara sequitur:
tet ut muiiilorinem vanilatis tnae reat"im bumiliter Et ait dominus servo : Exi in vias et sepes, et com-
rerognoscas. Meraento in bumili cordis tui conscien- D pelle inlrare, vt impleatur domus mea. Licct aiiquan-
tia , nbi villam , ubi juga boiiin eineris, hoc est ut do per vias inlelligantur actiones hominis ,
possu-
per iinmoderatam snperbiam te supra te incaute cx- mu»lamen hoc in loco viarum norainocogilaliones
tuleris , quoties per curiositalem mcnlis vagando hominis, per scpes vero cuslodiara cogitationum ac-
extra te grandia de tuis, abjecta de aiiorum merHis cipere. Et esl (juasi dicat Doiniuus : Si quaeris a uie,
senseris. Sicqne pauperes ac dcbiles introduc iiuc , ut sedeln ainoris riaoi ponairi in le, exi in cio! et sepcs,
paupcrem te cognoscens in virtutibus , debilem in sppiendo et rauniendo cogUationes lua.s diftiiiere
virtuosis juslitiae actibus. eas et vagari circa noxia ei inutilia non permit-
Post paupercs ct debiles, ccecos ef claudos nihilo- tas. Sed quia hoc durura est boraini ct diilicile ,

roinus introduces , cjecilatera igiiorantiae tuae humi- adjocit alque ait, et compelle intrare. Quasi diceret :

liter cognoscendo, pro multiplirit»teerroristui hu- Ail hunc quem desideras amoris mei et iniernae
militer Deo satisfaciendo. Huic misericordissirao dulcedinis gustnm aliler pertingere non poteris, ni-
Domini consilio congruit ronsilium beati Joannis in si le intrare coiwpuleris, hoc esl nisi vim qiiaradam

Lectione hodierna dicentis : Filioti niei, diliganius cordi tuo, ne per illicitas cogitaliones effluat, inlu-

594 '*^'t verbo tanlum et tingua, ted et opere et ve- leris. Per banc enim corapulsionem ei viui, vandem
 : ,

423 VEN. GODEFRIDI ABPATIS ADMONTENSIS

^j^
oporlet le promereri, ut mptealur domus mea, qiiod A 597 Siint el alifc aqua;, quas dobemus dividere,
cst anima tua, quae tunc vere implebilur , quando bona majora, ct bona minora, mala ma-
sciiicct el

perfeclo timore et amore mco possidel)itur. Quod jora et mala minora. Dividenda sunt hoc
mod«
autem sola sit humilitas, cui mirifica mjgna; liujus, roala majorael mala minora, ut homo singula quae-
dc qua jam dictum cst ,
prxparelur suavitas, raa- que dijudicrt ct examinoi, nt minora minus poeni-
nifestat Dorainus in fine Evangelii, cum dicit teat, majora vero majori pcenitcntia et satisfactione
Dico autem vobis quod nemo virorum , qni vocati diiuat.Qusenam sint mala majora vel minora, ex
sunt, gustabil cccnam meam. Ac si dicat : Dico vobis, parlc jam audivimus in lectione cvangelica.
Ma-
ego qui veritas sum,ego qui falii nec fallcre possum, lum est villam cmere, id est ad amorem et super-
quod illi qui sibi viri videntur, qui de sua virtule biam saeculi declinare malum est ctiam quinquejuga
;

glorianles, fortes se et pcrfcctos arbitrantuv , licet bovm emere, id est curiositati et vanitati quinque
.

vocaii sint, quomodocunque in spiritaii vila labora- sensus suos hominem subjugare ; majus taraen
Yeriiit,'nunquam tamen pervenire possunt ad suavis- malum est uxorem ducere, id cst concupiscenlice et

simurn gustum intcrnse iliins dulccdinis. quam per voluplaii c^rnis tanla delectatione servire, ut ncc
me in me praparare et servare consuevi humilibus velitnec possit ad convivium Dei vcnire. Unde nc-
meis. Ccen.Te islius gustatio est dulcedo oraiionis , ^ cesse est ut qui singulis dcliquit, ita majora et rai-
menlisque contemplatio, Ad isliuo modi gu&lus fre- nora discutial ct dividat, ut pro singulis digne pa-
quentiara onmino desiderandam, ct a Deo poslulau- nitcat, singula debita satisfaclione purgare .studeat.
dam docct nos Spiritus sancius in orationc hodierna Sunt etiam bona raajora et minora, ut pra;diclum
qua dicimus Sancli nominis tui, Domine
: timorem ,
est, qu£e dlscutcre et examinare debcmus, quae iu

pariler et amorem fac nos habcre perpetuum ; 596 lectione evangelica nihilomiuus invenire possumus.
quia nunquam tua gubernatione destiluis quos in ,
Est, ut ila dicam, minus bonura a malis abstinere
soliditate tuw dileclionis instituis. Quid cst so/idj/a« actibus ;
majus vero bonum cor mundum custodire
dilectionis , nisi gustus contemplationis, per quera a malis cogitationibus. Ua „ ut opinor, minus quo-
Tcre homo solidatur in volunlate dilectionis Dei? dammodo bonum est, exire in plalcas et vicos civita-

Quoscunque Deus in hac soliditate dileciionis suaj tis ; majus autem exire ad vias et sepes. Qui enim
instituit, hoc est quibus frequentem gustum hujus solerti diligentia in semetipso mcditando discutit,

coense praebuerit, illos nunquam sua gubernatione quid in s^culari et spiritali vila deliquerit, et pro
destituit. Gubernalio iDei est benignuni consilium bis satisfaciens Deo ultra se a malis opcribus custo-

Dei, quod fidelilms suis invisibiliter tribuit , sicut q di«e disposuerit, bonum quidem exitum in plaleat

audivimus in Evangelio, ubi dixit : Exi cilo in pla- et vicos civitatis fecit. Qui vero opera virtutum, qua
teas et vicos civitatis, et pauperes ac] debiles, Cixms facit, in humilitate custodieril, omnique custodia
et claudos inlroduc liuc. Nam hi tales, si in aliquo cor suum a malis cogilationibus servaverit, melio-

interdum excedunt, mox gubernante Deo ad solitum rem revera exitura in vias et sepes fecit.

orationis portum confugiunt, atque pcr pnedictigu- J

Quapropter , supra raemoravimus, aquas ab
ut-

stus frequeniiani ad humilem et perfcctam pccrato- aquis iia dividamus, ut bonis mcliora pnepoiiaraus,
rum suorum cognitionem et poenitcntiam redeunt de bonis ad meliora transeamus. Si quis sic aquas ab
quod verc Quoscunque autem
est gubernatio Dei. aquis dividit, quisquis pejora a malis, mcllora a

in hac, quam audivimus, soliditate dilcctionis sux bonis dijudicando discernit, huic non injuste conve-
non insiituit, illos sua gubernatione sjepe destituit. nit, quod Apostolus dicit : Spirilalis dijudicat oin-

Gubernantur enim non a bono, sed a malo guber- ;

via, ipse vero a nemine judicatur {I Cor. \i\, 2i).

nanlur a se, non a Domino. 598 Quomodo a «eminc judicatur?Ab illo homine,
Sed non incongrue, quantum mihi videtur, ad
et qui Deus et homo, judex vivorum et morluorum,
diem hujus Dominicae , secundum diem
secundsc quaiidoque adveniet, spiritalis iste homo non judi-
crealionis possumus referre, de qua dicitur :
D cabitur, quia qui nuncomnia, sicutdiximus, discer-
Dixit quoque Deus : Fiat firmamenlum in medio nit cl dijudicat, nil dislricto judici indiscussum re-
aquarnm,el dividataquas abaquis.EtfccitDeus finna- scrvat, idooquc non judicandus judex alioriim oum
menlum , divisilijue aquas, quae erunt sub firmameuto, judii.c Christo sodcbit, quemadmodum in Evangclio

ab liis qucc erant super (irmamentum (Gen. i, C-7). ipse Dominus discipulis suis repromiltit, diceus :

Sunt aquw superiores , cunt ct aquai infcriores ,

Vos, qui secuti estis me, sedebilis super scdes duo-
'quas si mjslicc intelligiuius, necessc est, tit ab in- decim judicantes duodecim trihus Israel [iHatth.
vicem divldamus. Aq»Me superiores sunt, ut aestima- XIX, 28).

mus, bona ct spiritaiia dcsideria ; aqua; infcriores , Ut autem ad hancjudicandi digniiatem homo ve-
mala et carnalia desideria. Ecce aqux et aquse, qu^ niat, necesse est ut firmamcntum forte et stabile
provida discretione uocessarlo sunt dividenda;; ut Dcns Jn illo faciat, hoc est ut nienlcm illius ita fir-

videlicet ita sinjjula disrernamus, ne bona pro ma- mct ot slabilial, ne sicut in priori Dominica in divite
lis, mala pro bonis rccipiamus, ul mensnostra sem- cl paupcro pra»nolavimus , diviiias divinitus sibi
per intenta sit desidcriis bonis cl spiritalibus, ct collatas male amittat , et itcrum quasi sepultus in
iiumraopere resistat raalis desideriis et carnalibus. inferno mendicarc incipiat ; aut si forte, ut plerum-
 , ,

41t IIOMII l/f: DOMIMCALKS A.STiVALF.S. 418

qiii llt, LtpkUH fuorlt, 8*1 oxutiis ptirpiira r( Ii^hhh iuI \ /'ui-r Samuel niinitirahal Duminv coram Urlt , «<

p:tnpfrl;i(i-iii (IfviMirril, itcriiiii pi-r iiiis«-riri)rili:iiit «rriiiu Ih iiiini crul fXfMMiiii lii vi:rliii Isliii totatn
hri aiuihsa.s diviliaH rocipial, <>(, juita id <|uod no- Kiniiil 600 '*"" l>A'>>>»>iu Trinitatcin notnrf |H(«i-.i-

qu<>ii8 iitli^ra ait . diet iiYMNi/ui (lat. inui. /n Heli nijuH nomon intrrprotjlur l}fu$ meut,
r»>ssuniiiH ilircri» qiKid quasi ilios )>rinius riicril, Doiini 1'atroni ; in />omiru> Spiritum itain tum ; lii

quaado indiilus purpura rt livsso rpulabiiliir ipioti- jnicro Sauiucl, qiind iiilotprclaliir uontfu fjni Itrut,
dic sploiidiilr, lioi.- i\si qiiaiidi) luorliliiula « ariii> < iiin hcuiii Filiiitii , di: i|uo alilij dii itiir : F.l vncabilur
vitiis ct foiinipisciMtliis aitcciidcrr plcritiii(|iic poiuit nouwu fjut Enimnuufl, quod iulfrpretuiur nbbiirtnn
in diilcrdiiiciii orntioniH ad gratiam contciiipUKioiiis. nrus (Mallh. 1, 27»). Qiii oiiin Driis rt lioino til,
Scd «iiiia boua rccipit in vita siia, lioc o«.l i|uia (I1111.1 aptc titriiiiiquo iioiiicn oi rongniit; nonion jiueri
diyiiiiliis silii cullata (iiiasi siia rcpiitavit, iiiaKisi|ii(^ proptor iniiociMiliain, siniplioitat^Mii o( inundiliam,
SU.1IU quain Doi {^loriam pro ois qu.osivil. cadrin qiiam li;il)<>l',at pr.o ctinclis lioiiiiiiilius in a«>;iinipta
boiia quu) acoopcrat mal^ gloriuiido iv^rdidit. At iild proplcr nns liuniaiiilalc. Nonicii Saniuelit propt<-r
miscraiilc Hco paiipcrlaleni .suain rocognoscit, ot liil- oxocllonliatn, qiia aM]ualis orat Deo Palri in diviiti-
niilitcr iDcndicarc inclpit, fuclnni fst \n co tr.^pfr»' ct latis .Tlcriiilalo. Ah atorno Dciis oral pro nohii
>M ane dif.^ sfcuudus. {)n'u\ pcr vosporam nisi cogni- B vcro ;'ucr, pro nobis liouio (icri volobat.
lio sut ? Quid pcr nianc nisi cogiiilio Doi valet intcl- Scd quomodu Duminn, id ost Spiritiii sanclo, eo-
ligi? Oognoscit soiuctipsum, qiiod vidclioot nil boni tnm Ilcli, corain Doo Patrc miuislrabal, quibus iioc

propriis viribus halRM-o potoril : cognoscilDcum, a cssoiilia niinor, ncc polonlia inforior crat ? F.qiii-

qiio liabuit bonrt, qiuc inanitcr pordidil. Sicqiio lil dom non csl dicliim p:-op(cr minoritalem arujunm,
u( por haiic humilcin cognilioncm Dci ol sui dies Ycl imcqiialilalcm, qiuv inilla csl intcr P;itrcm cl
fiat secundus , id est sccundo divina inspiralione Filium ct Spiritum sanctum, scd proptcr disponsa-
illumiuatus purpiiram et byssuin rccipial, iioruin- tioncin humanae naturTc quam susceptiirus erat ,

qne 599 splondido cuin Domino opulari valoal. in sc pro humani goncris salute. Sed quia sccrolis-
Ad hanc cognitioncm siii et noslri pei"duca( nos uni- siinuni hoc huniaiia- rcparalionis consilium adhuc
gcnitus Filiiis Dei Jesus Christus Doiniuus nostcr, hiorl.iIibus oral incognitum , consequentcr adjecit
qui cum Palrc et Spiritii sancto vivil cl rognat Deu8 Scriptura dicens : Et sermo Domiui erat preliosui.
per omnia srecula SKciilorum. Amen. Pretiosus dicitur, quasi rarus. Quaicunque rcs ho-
IIOMILIA LXII. mini abundat, hanc interdum levius pensat ; quod
JK DOMlMCAM II POST Pf: 5TEC0STEX SF.CrNDA. autem ranim, illiid prctiosum rcpulat ct charum.
Puer Saniuel ministrabal Domitio coram Heli, el Unde non incongrue sermo Domini tunc temporis
srrmo Domim erat pretiosus (/ Reg. 111), etc. preliosns fuisse dicitur, quia, clsi aliqni crant, qni
Lectiones Veleris Tcsianicnli, quas de vocalione rcvelante 601 Spiritu sancto in scmetipsis aliquid
Sainuelis, nocle cuiu logereniur, audivimus, onli- scire de Deo ant inlelligere potcrant, qui dicerc ali-

hante Spirilu sancto, qiii auclor est ulriusquc. Vc- quid de Deo vel docere scircnt, rarissimi erant.
teris videlicet et NoviP Scriplune, bcne hodicrnse Unde autein hoc fucnt, insinuat subsequens Scri-
sancti Evangelii lectioni videntur congruere. Nam plura, quje dicit :

sicnt in EvangeliO, ita et hic tres inveniniiis voca- /n diebus illis non erit visio manifetta. Sitnpliciter

tioTies, qnarum ulrasquc ad tria tempora, ad tempus per dies illot accipere possumus dies temporis Jlliiis

videlicel ante legem, adlempus sub lege, ad lem- quod erat antc adventum Chri^ti , sive ad altiorem

pus sub gralia congrue referre possumus..Ad coe- sensuin, sanctos iilos horaincs, qui co lempore fue-
ham raajnam jeternae dulcedinis vocavit Deiis om- runt, qui propter lumcn fnlei ct vitae merilum non
nipotens electos suos primo ante legem , secundo incongrnc dies nominari potuerunl. /« illis namqiic.

Sub lege, terlio sub gratia, quia singulis bils lempo- diebus non erat vitio manifesta, quia Deus nondiim
Hbus seraper eranl aliqui, qui ad gustandam .Ttern;o d homo faotus erat, nonduni videndum sc niortalibus
dulcedinis coenam anhelabant. Sed licct vocarcn- prsbuerat, per qucm nox bumanx cJEcitatis illurai-

tur, nullus taraen quo vocabatur vcnire polerat, nsnda erat. Sed nec adhuc, qiiando venit, quando
quandiu in carne ille non venerat, per cnjus passio- humana carne vestitus horao inler hooiines conver'
nera redimendum erat genus humanum, Unigenitus sari coepit, visio manifesta erat , quia pauci erant,
ntique Filius Dei , qui ab «tcrno cum Paire ct Spi- qui eum cognoscerent ,
qui eum Crcatorcra et Rc-
rilu sancto in sua hoc babebat prsDdcstinatione. ut dcraptoreui suumcrederent. Sedunde hoc, nisiquod
ad subvenieaduni perdito hoinini tandem in Que sicut in alio Evangelio legitur, spiritiis nondum eral
s;ecu!i de celsitudine suse xlernitalis ad infima dalus, quiaJesUs nondumerat glorip.catus? [Joan. vii,
nostrse morialitatis descenderet. Hsec miscricordis- 39.) Ubi autem pcr mortera passionis glorificaius,
Bima praedestinatio Dei Patris et Spiritus sancii ubi post resurrcciionem suam super coplos elevatus,
per operatinnem Filii Dei tandem consummanda in misso dcsuper discipulis suis Spiritu saiicto tene-
fine mundi, mystice, quantum conjicere possura, in bras humanae caccitatis et ignorantiae ex parte illu-

eiordio earumdem lectionum figuraliter eiprimitur, niinavit , tv.nc primum visio raanifesta ficri cccpit

ttuo dicitur : quta non boIbu) apost»li, &ed et apostoiornra imita

i*/iROL. r.Lxxiv. 14
 : ,

i'n VEN. GODEFRIDI ABBATIS ADM0NTENSI9 m

lores mulla, quse aiite nesmenint, scire dc Deo et A per legem et prophetas human* caetitalis ei igno-
intelligere coeperunt. Sed eadem vioio manifesta ad- rantise tenebras illuminare ceepit. Sed et isli oculi

huc per misericordiam Dei dorjri In sancla Ecclesia, nihilominus catigaverant, quiapaucissimiexstitenir.l
quia eanidem graliam, «juam per Spiritum sanctum qui ea, quae de Christo ernnt, aul in lege aut in pro-

tunc discipulis suis dcdit, hanceleclis etdileciis fi- phelis, ipso 'etiam apparcnlc aut videndo prout ju-

liis suis per ejusdera Spirilus sancli ilhmiinationem stum esset crederent, aul credendo prout juslum eral
adliuc quolidic, etsi non tam plenarie ul tunc apo- diligcrcnt. Unde aptc scquilur:
stoiis ut linsjais omnibus ioqui valcant, tribuiti
, !^cc poterat viderc lucernam Dei, antequam exstin-
multa tamcn dulcia sacrse Scripturse secrela ,
quse gueretnr. Lucerna dicilur quaein sc continet lumen.
pnus abscondiia erant, per invisibilem visitationem Et ideo non incongnie per iHcernam humanam na-
$uam manifestat ct apcrit. Sed anleqnam oninia ista turam in Dcum assumptam %stimo intelligcndam.
ficrent. Sicut enim lumen in luccrna, sic diTinilas latuit el
Facium est in qtutdam die, ut subjuni^itur, licli abscondila eral in assumpta humanitatis forma. Sed
iacebal in loco suo, et oculi ejtts caligaveranl, nec po- hanc lucernam verus Ileli Deus omnipotens videre
terat videre lucernam Dei, antequam exstingueretur. non poleral antequam exstinguerelur, hoc est antc-
^02 Plerumque ubi in sacra Scriptura vcrbum hoc B quam Unigenitus ejus homo factus pro homine, si-
factunt est legitur, magnumaliquid insinual, aliquid cut homo morerelur pro homine. Qiiod dictum est:
pretiosum et dignum memoria siguificat, Sic et hoc iVo?j polerat videre lucernam Dei antequam exslin' ,

in loco dicere possumus quia vere magnum et ma- gueretur, non ita intelligendum est quod atiquid fue-

gnificum factum erat, quod Ileli in loco suo jacebat. rit,quod Dcus omnipotens, cujus nutu cuncta sub-
Si per Heli Deum Patrem intclligimus, quid per lo- sistunl, non potueril. Impotentia ejus erat jusfiti;<

cum suum in quo jacebat, senliendum credimus?

, ejus. Vidcrc, id est diligere humanam naturamnon
Locus Heii, locus, inquam, Dei Palris, in quo sua- potuit, quia non debuit. Justnm namquc non crat
viter ab setemo requiescebat, unigenitus Filius eju» ut a Deo homo diligeretur, quandiu originalis culp»
erat, inquo requievit in aeternitate secundum divi- criminis obnoxius tcneretur. Sed postquam exstin-
nitatem, in quo requievil in tempore secundum hu- cta est lucerna, postquam inobedientia hominis per
manitatem. Nam prseter eum solum nunquam homo obedientiam Filii Dei deleta et evacuata est, lunc
inventus est sine peccato. Etbenedicit;ace6a(, quia prior illa imputentia Dei mutata est ad potcntiam.
antequam ssecula fierent, priusquam angelus vel ho- Placatus enim per morlem Filii »ui, diligere buma-
mo nun
esse incipcret, semper crat in requie, quia nam quam ante
naturam potuit, quia jure debuit,
quam aliquid ei nunquam
abscessit aliquid
, ei ac- ^ diligere nec potuit nec debuit. Triginta annis ct en

cessit, nunquara enim major erat, nunquam minor amplius homo inter horair.ec conversatus est. Sed
erat. Ncquaquam honor divinilatis cjus eo minor nequaquam hoc ad pcrfectam saUitcm perdito homini
esset, si homo conditus noDfuisset, nequeidco crea- suflicere potuit, quousque exsiinctus est, quousque

tus est homo, ut Dcus beatificarelur ah eo. Sed ideo in morteoccubuit. Sed anlcquam omnra isla fierenl

creatusest, utillebeatificarctur a Deo. Jacebatenim inre, quje adhuc fuissc diximu» in prsedeslinationet

illeinloco suo. Quando autquomodo? In quadam Samuel, prout-sequens ait Scriptura :

die,hoc est in singulari sancti Spiritus illuminalione, 604 Dormiebat in templo Domini, ubi erat arca

quia Deus Pater, Deus Filius, Deus Spiritus sanctus Dei. In primipio lectionis, ubi prse^urabatur my-
Bicutsemper unum frnnt, sic sempersimulet in uno sterium incarnationis Fiiii Dei , appcllatus est pu«r
requiescebant. Samuel,. hic vero, ubi sola divinilalis illius celsitu-

Scd sic sclernalitcr Deo Patrc ir. Filio suo cum do, in qua aiqualis est Patri ct Spiritui sancto, in-
Spiritu sancto requiesccnle, oculi ejus caligaverant, sinuatur, non puer, sed Samnel tantum nominatur.
nec poterat viderc lucernam Dei, antequam exstingue- Samuel, inquit, dormiebat in lcmplo Domini, ubi erat
relur. In oculis ejus primos parontes nostros .\dam j) arca Dei. Pcr arcam Dci divinilas Dei Patris ,
per
et Evam jntelligere possumus. Adam quasi dcxter Samuelem, sicut praedictum cst , cocssentiva Palri
Dei oculus eral ; Eva vero quasi siiiister, quse decepta majestas Filii Dci per templum /)o»iiNtcose(erna
;
Pa
a serpcnte non ad dexteram, sed ad sinistram re- tri et Filio essenlia Spiritus sancti.

spiciebat, \id\t enim, ait Scriptura, lignum, quod cs- In templo Domini, ubi erat arca Dei, Samuel dnr
tel pulclirum visu el ad vescendum suave, tulit et come- niiebat, quia in a;ternilale sua cum Patre et Spirilu
dit (Gen. in, 6). Ipsi oculi Dominij hcu ! miserabili- snncto a;tcrnalitcr requiescebat. Scd quia non Pa-
ter caligayerant, quando aversis a vcra luce oculis tris, non Spiritus sancti, sed Filii persona dispen-
mcntis sujc, adquam.Tternaliter conlucndam crcati sationem rcdemptionis humanse suscipcre debuit
erant, ad scrpcnlera, ea, qua; mortis et tenebranmi quomodo ab «terno ct anlc tempora ad perficien-
,

cranl. suadentem respiciendo contraDcum inlumue- dam eadem redcmptionis nostns dispensationem
rant. Deus Paier Deum Filium vocaverit ct ordinaverit

QQ3 Scd et oculot ejus fuissc legom et prophc- ostendil sequens Scriptura, quae dicit

tas diccre possumus, quibus quasi quibusdam ocu- Et vocavit Dominus Snmuel. Qui respondens att :

lispielatis suxdecoclosnper terraui aspexit, quando Ecce ego. Kt cucurrit ad Ileli et dixit : Ecce tgo : ««k
 :

419 iioMii.i.f: noMiNir.Ai F.S ir.STIVAI.r,*^. ^

CMtli rnm vit. Qtd iHxit : Non vocavi ; rrvfiurt A luntaH tna ini|>lc:<lur, iit iiuinana (trr U iiaiura xeAV-
W dormi. Ki abiit et lUtrmivit. Siniiio f;t« Uiiii «-Ht iiiatiir. Srqtiiliir

per ior.
Vorro Samtiel necdum iciehat fiominum , tirifui

Prima nt>n\!iM vocatlo fr«l ill:i nci ralrin cl Spi- rrrc/rt/ii» fiirrut ei $rrmo ftumini. Oiiiniu, qiiw < ie-
rilus s«ii«ii, «iiijr anl«*lrinpora f.ula csl, iiirarniitio- bnt P.itcr, qii.T (wifbat Spiiiiin M.indiiH, «clebat
nis CliriHli pr^rih^slinalio. Si-«'iiii«la Vocntio lciiipiw rtiani FiliiiH. Siiclial i|iiiilciii Doiiiinum hrcuinliim
raliscrat, qu.'« ritcta cst aiitc li'(;om iii lypo Alirl, iii divinitatiH rii.T! exrolloiitiam , nod iie,rdum tciehat
arca Noc, iii iniinolationt^ Isaac (llii Abralcc. Nain mn\ pcr litinian:i' natura* rxpcrirntiitin. Ntque reve-
qiiid pra'fl|(iiral)ul:(rcn Noi', (|n;r iaiinilaiililMis niiiiiii lofus ei furrnt seruio f)nmirii. Svrmv fiomkni, qiii

<1iiiivii Miliinci^i noti polerat , iiisi saiuiani (^lirisli stipcr salutc gciieriH liuinanl in M'cn tiisiino RaiMi,*;
«.irneni, qiiain iniiiKians supcr gciuisbninantrni ori- Triiiitalis coiisiiio facttis fiicrat, rcvolalns qiiiiifm
ginalis et actualis unila critninis nonoontigcrat T Vcl fi erat in priedcHtinationv , scd mrlami ei tion-
quid erat .\l)cl occisio, Isaac inimolatio, nisi qtm*- dum fuerat in opcris consiiminaltonr ,
qiiia n')n*^

dain futunc passionis O.luisti vocalio , iit itu di\e- rfitin homo fadiisernt, nnndiim morlc sita lioiiiincin

riin, et praclijjurario? Tcrtia vocatio facla csl siib rodcincrat. Kvoluto tciiiporc, quod rtat atitc lcg«:in,

Icge, quia quidquid in c;vr«^monii8 lcgalibus liebat, ovoluto teinporo, quod erat siib Irgo, tcmptis grati,-e

hoctotnin 605 <'•"•'* 'l"*siqua>dam vocalio, quM fu- suofossit, iii quo landcm Doiis Patcr por Fiiiiim
tvram Christi iiicarnutioiKMU et pftssiononi praUen- suum iinplcri voltiit, qnidqiiiil in xtornitatis siiae

debal. pr.-cdcslinalionc cum oodem Filio siio ot Splrltn

Nec priloreundiim qiiod sicnl

sancto supor redoniptiono lapsi hominis cogitavil et
Itcs in vorbis,
quse pira>misinuis, Dci Pairis bab<^mus vocalioncs, dispustiit. Lndc ot seqiiitur :

4ic cliDm ircs invonimus in cis Filii Dei ad Palrcnt Et vetiit Dominus el sletit; et tocavil, ticut rnca-
^csponsionos. Iii prima vocalione, qux facta esl irt rerflt sccvtido : Satnuel, Samtiet. El ait Snmuel
aeternitalo, loj,innis quod rcspondrril, qnod ciiciii'- Loquere , Domine ,
quia nudit scnus tuus. \c si

^erit, qiiod ad obediendimi vocanlis voiunlali PalriS di.xisset •

Loquere, Domine. Nam timin Joqui, tuiini
niiiUDa se devolione dbliilcril. Ecce ego, inquit, osl operari, t.nndem per mc Filium tuuni, Pater
vocasli enim me. Sic in seeufida, sic in lerlia vocA- clementissimc , tuaj niiserationis operatio consum-
iione semper idem respondit, dicens : Elcce egot mari faciat, quidquid pietatis tux clemontia supor
tjnia vocasti me ; ecce ego, quia vocasti me. Respon- perdito homine ab initio mecura praeordinavorat.
Sio et cursus iste nibil aliud erat, ut xstimo, nisi C Loquere, Domine, quia Filius tuus secundum divini-'

proinpta volunlas et fervens dilectio, quam semper tatem, audit, hoc est obaudit paternae voluntati tuae
ct ante lempora, cl in tcmpore, ante legem, et sub fieri servus tuu$ secunduin humanitatem.
lege habebat ad obediendiira Deo Palri in redoih- Et dixit Dominus ad Samuelem : Ecce ego facio
fnionera generis humahi. Dicere autem Heli ad Sa- verbum in Israet, quod, quicunque audierit, tinuient
inuelero primo, secundo et ^ertio : iVoh vocavi le, ambx aures ejus. Magnum Deus I^ater verbum fe-
jili mi. Revertere et dormi, moram illam exprime- cit in Israel, quando Inigenllum Suura misit in
bat, quae singulis illis tcmporibust tcmpori videiicet mundum , quando per mortem Filii morlem de-
*ntc legera, temiwrl sub lege intercesserat, in qui- Struxit servi. Quod quicunqueaudierit, tinnient ambcs
bus Unigenltus Dei ad redemptionera generis bu- aures ejus. In tinnitu ambarum aurium, arbitror,
ttiani venire non polerat, differeute hoc Deo Patre quod timor et amor 607 ^ei satis convenienter
in tempus opporlunutn in tempus ante tempora ,
possit intelligi. INam antequam Verbum caro Ceret,
prxnnilum. Singulis namque temporibus otTerebai anlequara Deus imraorlalis mortalitalis nostrae mi-
»e Filius Deo Pairi in redemptionera generis hu- una tantum auris hominis
serias in se susciperet,
mani, dicens propter magnara dilectionem, quam tinniebat, quia Deum lantum sicul Crealorera ti-
habebat ad hominera : Ecce ego, quia vocasti tne. Ille mebal. Sed postquam Deus homo facius est, ambo:
vero ait quodara modo : Noti vocavi, hoc est non- aures, auris videlicet timorls et amoris tinnire coe-
dum erit in re, qnod in seterna praedestinatione perunt, quia tunc primum homo Deum, quem tan-
inea tecum disposui super salute generis hiiraani. tummodo sicut Creatorem prius tirauit, tiraere et

Revertere et dormi. Reverti jubebat, quera nsc- amare, timere, inquam, sicut Crealorem, amares
dum ad saWamlam huraanam naluram hominem sicut Redemptorem didicit. Non enim magnoptra
fieri volebat. Sed quod ista reversio, iita humanse dilectio pcrtinuit ail creationem, sed ad redemptio-

rep.irationis dilatio nequaquam Filium lurbaverit, nem. Nara nihil homini creatio profuisset, nisi re-

quol in nullo dulcedinem sempitemse quietis sux, demptio accessisset. Sed et ideo Deus omnlpo-
quam cum Patre et Spiritu sancto seternaliter ha- tens magis pro recreatione quara creatione amari
bebat, rautaverit vel minoraverit, sequenti verbo debuit. Nara quod hominem creavit, in hoc non
osteodit Deus Pater, cum dicit : Dormi. Ac si dicat: laboravit, multum vero laboravit, quando eura ro-

In mea setemitate, coaeterne mihi Fili mi, mecum creavit. Ibi non solum multa abjecta, sed etiara
requiesce, 606 Q"i^ nondum teiopus est, ut vo- miilta ignominiosa pertulit, ibi ipsam ad ultimuui
 ;

431 YEN. GODEFRIDI ABBATIS ADMONTENSIS iSS

ignominiosce morlis pocnam experiri voluit. Unde A misit. Corripuissct quodammodo,
«i fleri non |>er-

consequentcr, quasi ex ipsius pcrsona Filii sub' misisset. Sed quia non corripuit, hoc est, quia
junxit Scriplura ct ait occulto judicio suo fieri permisil,
In die illa su&cilabo adversum Jleli omnta, qu(e 609 Idcirco juravi, ait Dorainus , domui Heli,
locutut sum super domum ejus. In lleli Deum Pa- quod non expietur iniqtiitas domus ejus viclimis ct
trcm intelligendum diximus ; in Ileli ipsum Filium muneribus usque in wternum. Ac si diceret : Quia
sccundum divinilutem suani inteiiigere possumus; tantum raalum praevaricationis eorum, quod
est

in domo auicm Ueli accipiatur liumana natura, per hoc totum genus hominuiH cura ipsis descendit
quam suscepturus erat in se Filius Dei. Per omnia ad interitum, idcirco juravi, idcirco in aeternitatis
iila, quse in ajternitatis sute dispositione super eam- nieae dispositione cum Patre raeo et Spiritu sancin
dem domum Heii, super eauidem domum Dei Palris hoc firmavi, quod non cxpielur iniquitas domus ejut,

locutum se fuisse dixil, universas, quantum railii quud est huraana natiira, victimis et muneribus, le-
Tidetur, necessilates et miserias mortalitalis nostrae galibusvidelicet cujremoniis ct obseryationibus, niii
figuraliter expressit, quas in carne sua pro luimani ipse ego homo pro homine faclus fuero, atque per
generis salute pati voluit. Ista omnia suscitavit mortem meam morlem illoriim destruxero.

ipse adversum se, non in die sctcrnitalis, sed in die B Dormivit aulem Samuel usque mane , apernitque
•usceplionis humanitatis (nam in divinitate nulla ei ostia domus DQmini. Dormitio Samuel usque manc
passibililas acccdere potuit), quia sic ipse voluit. praefiguravit, sicut paulo ante dictum est, quietem
Nec praetcreundum qiiod suscitaturam se omnia illam, quam habuit noslcr Sarauel, Filius utique
ista dixit adversum Ileli. In Ileli inlclligi polest, Dei, cumPatrect Spiritu sanclo in seternitale. Sed
sicut diximus, divinitas Patris , divinilas ipsius tunc quodammodo quasi mane evigilavit, quando
Filii, divinitas Spiritiis sancli. Igilur bene dictum horao faclus, a qnielissima tranquillitate selernitatis
est : Suscitabo adversum 608 ^^^^^ omnia quoc lo' ad labores nostraj mortalilatis descendit. Aperuit
cntus stim super domum ejus. Nam quod homo ostiadomus Domini. Per ostia domus Domini Vetus
factus, quod homo inter liomincs conversatus est, et Novum Testamentum potesl intelligi, quonira

et qusecunque pertulit in assumpta humanitale , utrumque oslium donius Domini non injuste appel-
omnia fuerunt adversum Ileli^ quia omnia adversa latur, quia per illorum obserrantiam domus Do-
fuerunt divinitati. Sed quia pr?evidil sine his omni- mini, quod est regnum coclorum, intratur. Duo hj^c
bus humanam naturam salvari non posse, subjecit 05lja tunc aperuit, quando legalibus ct evangelicij
«l ait: „ prajceptis hominem docuit, quomodo per bonae vitae
Incipiam et eomptebo. Ac si diccret : Incipiam merituni diu interclusum ccelestis palriae introitum
bomo pro homine nascendo, complebo homo pro promereri posset. Sed et alia duo ostia domus Do-
bomine patiendo et moriendo. inini in diebus camis suae aperuit Filius Dei.
Praidixi enim ei, quod judicalurus essem domnm Aperuit oslium innocentiae , aperuit et ostiuin

ejus in ccternum propler iniquiialem, e.) quod noverit pocnitentiae ,

quae vere duo ostia sunt , quae ho-
indigne agerc filios suos, el non corripuil eos. Quan- mini coelestis regni aditum pandunt. Ostium in-
tura conjicere valeo, vidclur mihi quod hoc in loco nocentiac aperuit in baptismatc ubi culpa eva •
,

per domum possit intelligi humana natnra, quse cuatur, ct innocentia redonatur. Post ostium in-
cocpit in Adam et Eva, qua? habitaculum Dei allis- noccniiae aperuit oslium poenitentiae, ul si susccpta
sinii dici et esse debuissct, si in honore, ad quem pcr baplismum innoccntia corrumperetiir, subse-
condita crat, perslilisset. Iniquitas ,
quae in domo quentis poBnilentiae ac satisfaclionis remedio purga-
illa fiebat ,
pracvaricatio et inobedienlia ipsorum retiir. Sequilur post hxc :

erat. Ergo quod ait : Prcedixi enim quod judicaturus Et Samuel timebat indicare visionem Heli. Quae
essem domum ejus in arternum propter iniquilatem , cral visio ista ? Totuin 610 utique quod vidit in
idera cst ac si dixisset, prwdixi anle tcmpora , d liumano gcnere. Dcniquc humanae naturs dolorcm
prcedixi in tempore , promisi per le gem ,
promisi ct niiseriam, quam pridem viderat per potentiam di-
per prophctas, iit per incarnationem meam mun- vinitatis, tiinc pcrexpericntiam humanitatis vidcrs
dum visitarem, ut domnm Heli, humanam videlicet ca-pil, quando universos dolores uoslros praeter so-

naturam propter iniquilatcm paternse transjzroj-

, lum pcccatiim in se suscepit. Vidit grandia et innu-
iicnis damnatam, ct judicnrem, ct judicium ipsius menibilia hnmani gencris peccata, vidit quotidi»

ipse portarem. eIec4orum suanirn animas ad infernum descendcre.

Sed unde mihi hoc? Eo videlicel quoa noverat Sed timebal iudicare vidonem Jleti. Ex quo facliis

indigne agere filios suos et non rorripuit eos. Possu- est homo, sempcrorat in tiinorc per misericordjs-
mus diccre quod.rfno lilii veri Heli fucrint duo simac compassionis affeotiim, qiiam habuit super hu-
prinii parentes nostri, qiii tiinc profecto indigne mani generis perdilionc. Sic enim pra*dixit propiietp

agcbant, quando seducli fraude nialigm per inobe- de illo, dicens : Et requiestet tuper tun spiritut Ch-

dienli» mahtm a Deo rocideriint. Istud indigne moris Domini {hn. i\,Ti. TimebQt itaque Domiavm
agerc c6ruin, noverat Dens Pater, antcquam fierct, non pro se, sed pro nobis, timcbat non pro siiis»

ti non corripuit H>t. Non torripuit, quia ficri pcr- quae nuUa erant, s«d pro nottrift peccatis, ^us
4:ss BOYIILI.ie DOMIMCALES >r.STIVAI.ES. iZi

no^ua ct iunuNiciubilia eranl. Scd rt hoc ltin<-lt:it, A muKnum nuccuui ct ilelertatinnem lial>rrc vitut etl.

(|ui;t propitT lunguiludiiiiMii Hceloriiiu nHlciuptioncui 612 ^' tocavil btut utidam ttrram. Arida cniin

i;eiitfriH huiiiuMi prolrulii Ct dincrri vidubul. Sic tcrra nomlualur, (|uaudo hoino In carne lua ar»-
eiiiiu ipHC dc Ho in (|U(mI.(iu l'lYUii)(clii loco tchlutur ructUR a pco( uliH, Hpiritiiin houin novil pcr p(rnitr;u

dicciik : /{<if)(ixminu liiibco buptiiitri, rl ^uomod» li:K lamoiilu ( ontcrerc, et curpiu pcr c&lcriorit Ha-

coarctor, ut pnliiiulur (Imc. xii, fiO). ilaptisiini.s islc tisructioniK Htudiuni cicrcerr. BiculxMiim trrra id*

IMtlttiu C.hrikli fuit, uhi nostcr haplisimiH c(i>pit. circo irritur cl acindilur, ut friiotua uhrrrt afTcrut,
C.oarotubulur uli.|uc iii tiuiorc ul huplisiuus istn sic iK^ccKHc ckt iit lioino hculiiH vomcri! p(cnitcntiai

prrfiocrctur, ul pcr cruccui cl sauguiiioiii siium hii- cl satisfaolionis iii torra sua ita si indalur et roiite-
luana naluru r(<diturrctur. Sal mudum indicatit raliir, iil Doo di^iiutu fiuoluiii dc scmctipbo offcrre,

lleli. Indicare illiu.s fuit inori illius. Et qiiia tenipu$ (|U(>at.

passionisot morlis ('jiis noiuluin advciiorut, uhi pcc- Cumjrcgattvnexiiue aifuarum appellavit maria. lllo

catu nostra Doo Patri iia rcccnscudu oraul, qnod homo, i|ui ai|uas, id csl thixas el vagas cogilationes
prorsus dciciida oruut, roclo dicilur, (|uod linicrot Buait, ut luaiicant intra bo, oongrogavorit, ct ae-
iudicure visioiioju Ilcli. Dhi autom Dcus Patcr, imo ipsuiii voracilcr pcccalorcm rssc rccojjnoscit, hcne
ipsum ad passionem vocavit, ibi vcre D congregationes aquarum appcUaiit tnaria. Hare p.mm
ipsc Kilius so
implctum cst, quod posl paucu Srripluru suhjungit dictum cst ab amaritudinc. Kt lcne pcr mare cor
(liccns : pcr pcenitcntiam amaricatum accipi potcst. Dnm
Itidicavit itaquc ei Saniuel universos sermoties, et enim homo pristinas convcrsationis su:c vias in-
ttoti abscondit Tunc vcrc indicavit Samu^l
ab eo. tuctur, ct solertcr considerat, lutuin quod fccit, et

llcli univcrsos sennones, qMando rnigenitus Doi sc- in quibuscunquc deliquit, totum sibimet in amari-
ipsuin in ara criicis pro peccatis oiunium (idciium tudinem (iiiamdam ct dolorem convertii. Quo faclo,
Kuorum ohtulil Oco Palri. vidcamns quid scquitur :

611 IIOMILLV LXIII. Et vidit Deus quod esset bonum. Yiderc Dei est
IN DOMinUUM III rOST rENTCCOSTEM PMMi. diligere Dci. Talem namquc hominis profcclure vi-

Eratit appropitiquautcs ad Jcsutn puHicaiii et det, quia approbat, diligit et ait : Germinet terra
peccatores, vl audirenl illum {Luc. xv). herbam virentem,
herbain virentein. Germinal terra
Sopiem islaj Douiinicie, quas nunc celebramus, quando homo virorcm et germcn honorum opernm
seplein iUis diebus, in quibus Deus caMum ct lcrram profert. Semen facit, quando interius collustraius,
creavit, salis in mjsterio, ut niihi vidclur, con- aliis exeraplum honai conversationis, pcrfectae hu-
gruere et concordare vidcntnr. Ihi. quid die tcrtia militatis et paiicntise suae deraonstrat, ut, qui prlus
Ifominus fecerit vel dixerit, lcgiuius, ct factuin illud malevivendo aliis erat dcslruclioni,jam bene vi-
dici tertia;huic Dominicse terlia; et Evangeliocon- veudo sit aedificationi. Lignum quoque pomiferum
jrue salis aplari potest. Di.\il die lertia Deus : Coti- erit, quando, qui 613 pi'ius invalidus fuit in vo«
greyentur aquai, quce sub coelo suiit in tocum unum, luntale et scienlia, validus jara et forlis et in volun-
et appareat arida. El vocavii Deus aridam terram, tate et in scicntia consistit.
eonijregationesque aquarum appellavit maria. Et vidit Sed inler hiec neoesse est ut semen sit in semetipso
Deus quod esset bonum, el ait : Germinet terra super terrain. Quid esl semen in scmelipso esse, nisi
herbamvireniem, et facientein semen,tt ligiiumpo- pro bonis aclihus laudeni ab ore proximorum non
tnifcruin, cujus semen »'»» seinelipso sit super terrain. quserere? Cujusctenim seraen in semelipso nonest
Factuinqueest ita. Et vidit Deus quod esset bonum. super terram, sed temporales favores appetit, is

Factumque est vespere et mane dies tertius {Gen. i, profecto, cura hinc de tcrra in raorte toUitur, in

9-15). futura vita nihil de mercede invenit, sicut etiam dc

Congreganlur, ut mihi videtur , aquoe in locum Dominus ait Amen
talibus ipse : dico vobis, recepe-
unum, quaodo horao, ad vitam aeternam praedcsti- p runt mercedem suam {Matth. vi, 2). Hinc est quod
natus, vagas et fluias cogitationes suas, quae per veniente Doraino ad nuptias fatuai virgincs de exstin-
aquas hic accipi possunt , in unum locum, id est ctis lampadibus suis conqueruntur et a nuptiis ex-

infra cor suum ad se inter se coUigit, et iu quibus- cluduntur, quia, dum laudes humanas affectabant,
cunquepeccavit, coram Domino sibimctipsi displi- lumen sanctse operationis, quo corara Domino lucere
cere adversus seipsum consurgendo incipit. Con- debuisscnt, exslinclum inveneriint.
gregatis aquis, hoc est colleclis «'ogilationihus ho- Ifiec idcirco dixi, quia, ut video, evangelicae
eiinis intrinsecus, quid nisi appropinquanles sunt. lcctioni multum concordant, ct quicunque ordine
ad Jesum publicani et peccatores? Sed non con- isto progrediuntur, bene ad Jesum, id est salutare

gre^antiir aqux, nisi prscedat dicere Dei. DicerS suura, Christum, vel ad Jesura, hoc est ad sahUem
i)ei cst facerc ejus. Illeelenim est qui mirabiliter animac suae appropinquant. Idcirco euira nunc Deo
operaiur, quod homo seipsura potesi recognoscere, appropinquaiuus per bonam conversationeni, ut in
et in vera cognitione se ipsum deflere, atqne pu- coelo ejus aeternitati appropinquantes seternam ab eo
Bire. Tunc uiique apparet arida, quia jam arescere niereamur reraunerationem percipere.
«l contabetcere a peccatis ijicipit, in quibus prius Qui vero tunt appropiuquantes iUi nisi duo pft^
 :

4S5 VEN. GODEFRIDI ABBATIS ADMONTENSIS m

piiH, pubticam el petcatores? Pcr pubHcanos illi ac- A plcruiiKiue qncxl ex hac interiori dulcedine ila rc-
*ipi possuiit, qui publice in skcuIo peccaYeriinl, et creanlur et aninianlur, hI cliam ad mensam altaris
^;iorum peccata in notiliam aliorum deveneruiit; ad sacrosanclum corpus Dominicmn manducandum
per peccatores vcro illi, qui non rn aperto peccavc- accedere prsesumant, qiiod verc signum est interiori»
nint, el lainen de pcccaio se excusare nequeuiit. dulccdinis et fjalyjs, quam nos si di^i esseinus,
Onines cniin, iit ail Apostolus, peccaverunt, el egent oporteret cum Deo habere. Munnurantibus inter hxo
qloria Dei {Rom. iii, 23). Sive enim siinus publicani conlra nos Pharisaeis et Scribis, quomodo resislerc
sivc peccalores, oinncs misericoiclin Dei indigeniws. debeamus, s«qnenti nos Dominusdocet parabola.
Dur, quxso, isti appropinquant ad Jcsum 't Nimi- Quis ex vobis, inqutt, heme, qni habel centum oves.
jrum, «t audiant illuvi. Ex verbis enim qnae audiunt, Verbura ihtud, quis, non cst forte putandum siiper-
admononlur, wt reeogitare et renieiuorari incipiant flue ct incpte diclum esse. Quidquid enim jctema illa

quaii) inalc ot quam prrdile vixcrint. Audiiint eliam Sapientia dixit, tolum grande, totum magni pondpris
in mandalis cjus qiiaiem paMiilcntioe et satisfaclionis fuit. Cujus utiqiie verba, ubi eo donantc, intelligimus,
inodiim tencre debeant. Discuiit quoquc ibi ^14 gialiasagamus; ubi vero mtnimc a nobis iiitelligi
quidnam sit qutd Conditorl suo placeat, sive quid possunt, sciendura lamen nihit ponderosius, nihil
displiceat. Sed quia quanto vigilanlius liomo Deo B nielius esse, ubi iUe aperuit os suum ct docebat
appropinquaverit, tanto niagis a malignis tpirilibus Totum enim quod Moyses, quod propbet;e loculi

irnpugnatur, recte tentalioncs illorum denoiantur, S'.!t;t, bonum eral ; attamen ut homo Moyses, quam-
cuiD protiaus subinferlur vis sancta diceret, non mundus per omnia, sed pol-

Et mufmurabanl Phariswi ,et Scribce dicenles : lulus labiiserat. Ojms ex tobis, inquit, homo? Quan-
Quia hic peccatores recipit, et manducat cum illis. homo vivit, quasi nuHus est, quia ad
diu in peccaiis
In murmure isto occultae tentaliones accipi possunt, verum esse non tendit. Toliiin autem, quodDeus ia
quas adversarii nostri die noctuque submittiint. Per homine creavit, totum bonum est, quemadmodum
hos Pharisseos et Scribas duic quaeiiam tentationes, scriplum est : Et vidit Beus cuncla quce fecerat, et
ut aestimo, possunt designari, quibus nonnunquam eraut valde bona {Gen. i, 3-i). Tolum igitur bonura
homines' conversos maligni spiriius solent circumve- est. Sed id quod ei se homu habel, id est peccata,
nire. Quando enim homo ad conversioncm veiiit, niliil est. Peccatum enim nitiil esl nisi privatio honL
Kubmurmurant, id est immitlunt tcntando iiostes illi Quod cum homo cognoveril ei a peccatis resipiscit,

invisibiles , ut more Pharisseorum ab aliis divisus, fit quis homo, id est aliquis bomo, qui prius duin
singulariter et privatim viverc incipiat, et majora ac _ peccaret, nihil, ut diximus, erat.
'^' * "" "''
sanctiora, quam communis monasterii regulaexigat, Nec praetereundum quod '
ail : Quis ex vobis. Idera
'

arripcrc audeat, et ob hoc se sanctiorem, et Deo ac- enim est ac si dicat : Ex vobis Pharisaeis el Scribis,

ccpliorcm prae aliis se esse existimet. id cst malignis spiritibus, ille quis homo non esl quia

Sunt vero e contra alii, qui more Scribarum prae jam bonus ei laudabilis effectus est, 616 «* » ^obis

creterisdociiores volunt videri, ct ob hoc alios ple- reoessit. Vel ex vobis publicanis et peccatoribus non
rumque dedignantur et dcspiciunt. Islis duabus ten- est, quia jam peccalor essc desiit, el se a vobis sepa-
lalionibiis nonniinquam spiritalcs impugnantiir. ravit et alienavit. Sed iHe quis homo, qui habet cen-
Piam, ut a Deo, cui se totos devoverunt, per aperta tum oves, si perdiderit unam ex illis, nonne dimittit
H^agitia reccdant, maligni spiritus iinpossibile dijudi- nonaginta novem in deserto, et vadit ad illam qux
cant et ideo taiia subiiuiniuir.int, islis, dico, occul- perieral ? Quando homo nascitur, nequaquam ceiitum

lis tentationum aculcis ii)sc(iuiinlur, el invisibililer oves habet, id est pcrfectam innocentiam, qux per

dolentes dicunl : Quia hic'peccatores recipit, el man- ccnlum oves accipi potest, quia in peccalis conceplus
ducat cum illis. Dcdignantur etenim et dolcnt quod elnatuscst.Regcncratusaulemperbaptismumcnifnm
illos, quos tan(|uain proprios scrvos possidebant, per oves possidet, ipiia ct originalia ct actualia peccata per-

inisericordiam Dei amisernnt. Etlanicn, ut ita dicain, \) fecte ei diiniltiintiir,et pcrfccla? innoccntiae donatur.

aliqiiantiim mitius hoc tolcrarcnt, si hoc, (piod se- Scd qiiia pone Mullusesl homo, qui innocentiam, quam
quitur, per inlinilain iniscrirordiam ejus cum pec- in baptismate suscepil, ita immaculatamel inlcgram,
caloribus flcri ncscirent. Dolcnt quidem, quod cle- ut deberct, cusiodiat, pukhredicilur : Et si perdiderit

mcnter suscipil peccatores, sed cum manducure non uuam ex illis, id cst si in aliqno pcccalo capitali lapsiis

dedignatiir cum eis, lale esl opus, talis cst misoricor- lueril, ot innocenliam siiam pordidorit, rwmie dimitlit

dia, undf prorsus cruiMantur ct saurianlur intrinse- nnna(jinta novem in dese.rto? id est si qiia sunt in eo

cus. Manducatquippe cuin peccatoribussuis, quando bona, dimilterc dobet, quia pro magno non debel ha-
dignanter conjungitur prneslando et conccdcndo bcre, sed dimitlerc in deserlum, hoc est ila se semper
niis

eis, ut etilli iutra se mandiicalioniMn 615 ^^ faoiant fleboi rospicerc, qiiasi eum Dous descruerit, el se

miindis et sinceris cogitationibus. bonis et sanctis Deiimturpiterpcccandodescruisscctcoiitempsisse, «t

desideriis, dulci orationis frcqiientia, nonnunquara vadere ad illam quw perierat, dcnec inveniat illam,

digna pcEnitentix satisfartione, ita ut isle in eis de- id cst doncc pcr verain poenitentiam ad veram redeat
If^ctetur ct jucundetur, ct illi econtra de muUipIici innocentiam.
rccrcari nicreantur. Inde Et eun inveneril illam, imponil in hujneros iu»
i ratia ejus consohri c( (it
 , :

47.7 IIONlll.i; l)(>MINIC\!,KS >F.STIV\I,K!S. ISI

guu<Unt Qiiia iii hiiintMO porlanliir oiiora, licnc |»i'r A Im V.l chI qiuNi ilical ad ic Inlr» w : Sl pro botiit
humeroK cKtoriorcii laliorcfl poMsiiiil u<'(-i|>i. Iiivciilu :i( tiliiis liiiinaiioH favorc» nnti- (|n7iilrro, kcd ita in

U:ii|iic cl ivstiliita iiiiiotcnliu liiinicris iiii|>(iiiiilclH'l, liiiiiiilitatc ('oiiHcrvav(-ro, gratiilalior dc riH, et ip«l
quiu iiiiii(|ii:iin labor itostcr ct Hatisraclio iiiliTiitiKi nicciiiii Kraliil.iliiiiitni iii vil:i :cIciiki, ipiiHl cnt (jiiaii

«icbct. Non ciiiiit sciiifi vcl his, sivc .iiiiiiiiii ptciii- dii crc, ci)H4fraliiliiiitiiii milti Kt lniic vcrc «^r^m incarn
Inibsc sntliiil, scd lolo lcni|)orc vil;c iioslnc iii vcrc iiivcui, i|iiin, iil dc Mci niikcrirordia Hprro, pcr p«n-
liiiinili ct pcrlcctu puMiitdiliu oporlcbit nos pcr- nitcntiain ct gatisruclioncni iiiituccntiam iiicum ro-
dtirarc. ccpi.
Mt notan<liiiit i]iinil ail : Ciiiidrns, (|iiin corporaliH l'ostipi.iiit lioc nioilo lionio cttcrior ovcin suani
hujiiucxcrcitatioiiis laltorcni cuiii j;aiiilio porlaic ilc- iiivcncril. Iiiiiiicrifl iiiipoHtiurit, ct doiiiiiiii vrrncrit,

Itoiuus, iion ex irislitia, id cst noii proplcr liiiiorcin (pi:ilc paiidiiiin talis pcccutor cl p(i'nitcns ruciat,
gclicniuc, anl ncccssitatc, tit invili ct i oatti, scil Doitiiiiiis nos doccl. Dico, iiiipiit, vobit quod i(a gau-
gaudcntcr et liilarilcr : llilaivin cuiiii, ut .\posliiIus diiim eril tvper ttno peccutore pctnilentiam agente.
ait, dalorem diliijil Dciik {II Cor. iv, 7). Kl INaliitisla : 1)1(0, iiKpiit, i'i'6ts, c(;o (pii Kiiiii iiiiiniituliilis vcri-

yoliiiitaric, iiKjuil, sacrificalHt iHh (/•««/. i,iii, H). tns, cgo vcrit^il^cin dico vobis. Qiiid dico vobis ? Dico
S17 Qiiodct ipsuin bcati ct spirilalcs (]iiiqiic, (pii- B vobis i]uod ila, ct noii aliter, scd hocmodo, lioc or-
ktis datum cst nosse myslerium rcgiti Dci, agci-e pa- dtnc gandium erit stipcr uno peccatorc pcr pocnilcn-
Ktti siiiit, (piia, qiii spiritalia intclligunt, ad inijtlciula tiaiii nd iniioceittiam rcdcuiilc, quam, id est el non

•piritali.i noiiuaqnam bcbctcs ct ncgligciilcs siiiit. supcr nouaginta novem justis, qui non iiidigeut pfrni-
Undc vidouiiis qiiod poMiitcnlia illa s;cciilariiim 110- lenlia. llti qnippe gaiidium crit de rcparala per
miniim, quani foris ostcuduiit, non e\ gandio, non paMiitentiam innoccntia, hic gaudium est de con-
in vpiitale, scd inagis necessitaie fiat, diiin iwracta servata justitia, qn.-e non indigel pienilentia. Verbum
piiblica poenitcntia ad priora itcralo revcrsi, pojora hoc quain pro et non ponilur, siciit est illud in psal-

prioribus admittunt. PcenittMitia igitiir jiislorum Bio : Bonum est sperare in Domiuo, quam sperare in
qiiia assidua esse dcbel. et labor continuus, bene in principibus {Psal. cxvu, 9), id est ct non sperare in
oratione hodierna orant et siipplicant Deuni protecto- prinoipibu!. Ergo, quia homo ex duobus, corpore
rem m se speranthim, sine qtto niliH est validum, ut vidclicetetanima, constat, ideqduas Dominus sirai-

niiniis pcr se validis supernum niitlere dignelur la- litudines proposuit. Et liccl prooccdens siniililudo
Loranlibus auxilium. satis emineat, taraen, ut \ideo, hxc sequens simi-
l^itur vere poenitens inventa, sicul dixinnis, ove, «. Jitudo eminenlior et dignior exstat, quia ad inlcrio

domtun veniens, convocat amicos et vicinos, dicens ris honiinis suavitatem spcctat, quam sic proponit

Cougratulamini milii, quia inveni ovem meam, qtio; dicens

perierat. Domum redire est ad cor et coiiscientiam Aut quiv mulier liabeus drachmas [cod. dragmas\
venire. Illi enim fdiccs, qui intcni;r dnlccdinis gra- decem. Pcr iinulierem hanc, eniolUlani -per Dei gra-
tiain^habere appetnnl, crcbro donium redeunt, quia, liam animam aocipe, qiise fit qua:, id est aliqua nui-

quid intrinsecus'^ lateat, quid agatur, quid versctur, lier bona sectando, qua; prifis quasi nulla coram
«cire volunt, ct qiianto sulitiliiis seipsos discutiiiiit, Doinino erat peccando. Habens, iiiquit, draehmas
lanto dulcius habcnl pro Domino laborare. Econlra decem. Dicerem, in 619
Jeccm drachinis decem
qui ad exteriora vagantur, el donuim suani, id est praecepla posse designari, si una perdit;^ non ob-
conscientiam suam, visitare pigri sunt, non in gau- starel. Potest autera in decera drachmis intelligi,

dio, sed in marore et irislitia labores suos porta- quod et per septem filios et tres filias Job intelligi-

l)unt. Bene autem, duin domiim reditur, aiHift et tur. Denarius numerus, qui septcm et tribus con-
vicini convocantur. Amici dicuntur qui miihia inler stat, myslicum aliquid innuit. Quid enim per se-

se dileclioneconstringunlur, viciiii qui juxla nos po- ptem nisi dona Spiritus sancti, quid per Ires nisi

siti sunt, In amicis et vicinis istis corporales exer- D lides, spes et charitas accipitur? Has decem dra-
cilationes possunt accipi.Hos amicos et vicitios honio chmas mulier, id est anima a Deo emollita possidet,
tiinc convocat, quando in interiori homine aliquando quando dona Spiritus sancti cum tribus virtutibus,

compunctus cunclorura dolorum laboriimque suo- lide, spe et charltale obtinet.

rum, quos pro Domino passus est, ita dulciter re- Sed quia diflicile est, et paucorura esl in doni»
miniscitur, ut eis miro modo congaudere incipiat, Spiritus sancti et tribus virlutibus ila posse emi*
el eosdem labores sive afllictiones suas veluti ami- nere, nisi aliqu.mdo subtrahantur, drachraa una, ut
cos charos habeat, veluti vicinos prope se slringat, raibi videtur, perditur, cum levi adversitate emeiv

sciens quod per exteriores exercitationes ad intar genle charitas Dei ac jwoximi amittitur. Qua per-
riores tendatconsolationes. Sicquein haec prorumpit dita accendat necesse est anima lucernam suam,. id

vcrba, congratutamini mt7n. Haec verba d^ verba est exslinctum lumen geminae dilectionis accendf.J

sunt hominis seipsum ad conservanda bona opera per doctrinae illuminalionem, evertat domum, id est
suji exhortantis, ut videlicet ea bona, quae se egisse sordes peccatorura ejiciendo per cjidis cnuiudatior
meminit, in bumilitate conservet, ne favore ali(iuo nem, quivrat diligcntei- per mcntis contemplatio»
^rdat, quia ^uoc ei in vita xterna congratulabun- neiu.
*59 VEN. GODEFRIDl ABBATiS ADMONTENSIS 44^
Et vere diligenter qucprere debel, quia in menlis A diceiis : Uumiliamim sub polenti ma»u D»i, ut vos
contemplatione talis est adhibenda diligentia , ut exaltet iv ("mpore visilationis (i Pe<r. v, 6). Hurai-
non soluni malarum, sed et illarum quae alio lem- liari pnnium debet homo per salisfactionem, quae
pore iion obsunt cogitalionum prooul omnis amo- fieri non po^est nisi per veram cordis humilitatem,
veatur circunislaiiiia. Ad hunc seiisum iterum nos et qui sic humiliatiir in exterioribus, exaltatur pro?
ducit Oralif» hfidierna, quia sicut sine prolectore cul dubio m tempore visitationis interius. Qu2e enim
et adjutore noslroChristoin corporali exercitalione major exaltatio esse poterit, quara ut homo cinis et
«ihil esi v;iliduiu, ita sinc eo menlis conlempla- pulvis de interiori dulcedine
iti aliquid guslare me-
lione nihilesl sanctum; quiA et rector noster esse reatur?
dr.bet in bonis opcribus , dux in bonis et sanctis Undc et morito orarnus ut ille qui protector est
desideriis. in se sperant.um, muttiplicet super nos misericjr-
Inventa itaque drachma convocat amicas et vici- diam suam. Vere oiiiin est misericordia cjus, quandq
nas, dicens : Congratulamini mihi, qiiia inveni drach- homo peccata dcserere, et ad Deuin converli
6221
mam menm AmicK et vicinse istae sunt, iit aestimo, potest. Multiplex yero rnisericordia ejus est, quando
virlutes aiiimae, 'luas mulier ista, id est be:ila anima isdera peccator ad interiorem illam gratiam, qua;
620 in illogustu divinaeprsesonliae coeliliis illapsas B indicibilis est, admitlitur
percipere meietur, de quarum amicitia et viclnitate Qui et rector et dux nosler esse debet, rcclor in
gratulatiH- dicens : Comjratulamim mihi. exlerioribus, dux in interioribus, ut sic transeamus
Ac si hoino interior se ipsum pro cons<irvandis per bona temporalia, ut non amittamvs oeterna. Tem-
virtutibus exhortotiir et dicat, si de aniicis el vici- poialia bona, per quce transire oplamus, non au-
liis nieis, id est, de viriuubus quadam mihi dile- runi, non argeiitum, non lapides prcliosi sunt aut
clioue conjmiclis et astrictis, non in me, sed in Do- aliquid rerum visiLilium, sed temporalia bona no-
niino gloriari voluero, gratulabor de eis, et ipsse stra sunt ct exlerioris hominis poeiiitentia, et inte-
gratulabuntur raecura in xterna relribulione, quod rioris hominis dulcedo et gratia, ad quam suspira-
est quasi dicere, concjratulamini mihi. Et lunc vere nius, quam interim, donec in via sumus, comilem
drachniam nieara invcni , quia interiorera cordis liabere desiderarnus, et sic habere optamus, ut non
tT)ei gratiam, quain perdideram, Deo roiserante re- amiltamus xterna, quia si bic laudem tempora ixsx

cepi. pro illa rcciperc quserimus, sempiternara amitlcmus.

bic et sic accensa lncema, evcrsa domo, quaesita Ad hanc igilur bumilitatem et c^altatio.iem, da
diligeiiter et inventadrachma ilerum, quod ita, et ^ qua di.xiinus, perducat nos Dominus noster Jesus
iion aliter gaudiumDominus anirniat Ita, iu-
fiat, Christus, qui cum Palre ct Spiritii sancto vivil el
:

quiens, dico vobis, (jaudium erit coram angelis Dei regnat per omnia saecula sceculorum. Ameu.
iuper uno peccntore pwnitentiam cgente. 623 HOMILIA LXIV.
Quid est qiiod in superiore sirailitudine gaudium IN DOMIMCAM lY POST PENTECOSTEN miWA.

uno peccatorc poenitentiam agenlc

in ccelo fieri stiper Estote ergo misericordes, sicut et Pater vester cx-
dicitur, hic vero coram angclis Dei? Pcr coelum lestis misericors est {Luc. v|).
nonnimquaia in sacro eloquio praisens Ecclesia de- Quarta hxc Dominica, io qua non in parabolis,

signatur, in quo coelo fit gaudium, quotiescunque sicut in tribus illis pr%ccden^ibu9 Dominicis, sed
coram Ecclesia aliquis peccator converlitur. Istud nianifesto et lucido sermone discipulos suos dociiit

vero gaudium animaj, qiiod fit intrinsecus, cum ipse Dominus quarla; diei iUi non injiisle comparatur,
Dominus venire dignatur ad animam, fit soluinmodo iii qua primum Deus Patcr solcm, lunain slellasque
coram eo et angelis ejns. Sunt quippe angeli hujus creavit, quibus reliquam crcaturam suam illumina-
inutui amoris conscii, et fideles paranymplii, discur- vit et decoravit. Sic enim de die illa leginuis : Dixit
runt medii inter isponsum et sponsam, hinc animse autem Deus : Fianl luminaria in firmamento civli, et

vota Deo oflcrcnles, illinc de superis dona m.igni- D dividant dicm et noclem, et sint in signa, ct tempor.a^
fica reportantea el dtes, et aunos. Ct Uiceant in firmamenlo cwli, et

His omnibus Di*o adjuvantc in electis suis con- illuminent terram. Et factum ett ita. Fecitque Deus
summatis el perffrtis fit vesperc et mane dies ter- duo luminaiia magna, lumtnare majus, ut prceessct

tius. Por mane cognitio Dei, por vesperam cognilio diei, et luminare minus, ut pra^essel nocti, et stellas,

mii atcipitur. Seipsum enim621 bomo, qualis sil, el poiuii rrts in lirmumento ca'li, ul lucerent superter-

cognoscerc potcst, et cx sulmet cognilione ad veram rain, et pr^ressent diei et nocti, et dividerent lucem ac

Conditoris tognitionem pcrtingere. Et in boc ve- t^nebras (Gcn. i, 14-18).

Rpere cl raaae lerlia dies erit, quia ad sanctae Tri- In firiuaiuento coeli intelligerc possumus sanctara
nitatis cognilionem, quantum fas est mortalibus, Ecclejiam, per luminaria hujus firmainenti evange-
adoiillitui'. i it tfuoqiie tertia dics, qiiando et in ver- lica praecepta, quibus illuminatur eadem sancta Ec-
bis et in operil>us, sive cogitaiionibus $ui$ ita se clesia. H%c luminariat posuit Deus iu Ecclesia sua,

meliri et cuttodire novit, ut ad noxia et inutilia ut dividant, hoc est ut discernant diem ac noctem,
qnzque nolit redire. id est praelalos cl subditos , bonos et maios, perfe-

Ad hxc t»pectat lectio, in qua Petrui hortatur ctos el imperfectos, et ui sint in tigna direciionis,
 : ;::

m llUMII.IiC DOMI.MC .\LES ;t:sTivu.r;s. m

in liiiipora coDvcisluiiiit, in tiiei |tcrff« (iuiiiit, in an- A diciii c( iiu( (ciii fui iiiiit Iii hac rnioi el prii-lall

not i<^tributi()iiis. Siiiil iiobis in tiijua dirortioiiiM, qiioii |>er diuin iiitclliK«Midui diiioiui, dortriiiaiii
i|UJu (lucciil iioH viuiii quii) iliKit ad patiiaiii. Kl ki iii biiiiiii Uivciiiunt; ei Uitr m\, id ekl iiiinu» p<>rfecli

hiic vX al) liai- viu iuaii* viMMnlu (rraviniiis, sniit iiu- .iilhiK- siiliiliti, luiiicii ic((c r( liiiiiiilitiT viviMtdi ac-

liiii t>i Ifinpoia cuiiviMsiuuis , ijuia durciit iius (|(iu- ct|iiMi- pubsiiitt. Ila iMtiiii cutii Dciiiii dthtiitiit utqiie

liiudo a luulu \tlu iiUHtru iiiovcauiUH ii(»>, i|uuiiiudo divisit, ut aidcriur purii cjuH ud pra-lutu» »|NM-lrt,

|i(l cuncudaui viaui vilu'. u (]iiu dcviuviiiiiiK, pcr pra-la(oH inftlriiat; poHtiTior vero purn, qiiae a tiiui-
couvcrsiuDciu ucciiii(ci'C nus dubouiuus. Q24 ^'l litudiiif incipit, ud duclrinam itiihdiluruin nun io-
iiuliis iii dics piMTcclioiits, i|uia iii cin iiivciiiiiiiik (|iia> cuuvciiKMilcr rcfcrri pussil. Att nain<|tic :

liter suuiiiiaiu pci fc> liouis ulliiij^crc pussiiims. Suiil tiDlolr ergo misericordci , ticut el 1'uter veiler

nubis in unuos ictiihuliunis. lu Itis oiiiiu duicniui-, cwlcilis miiierit ori r»/. Oitomodu i'a(cr nuslor cirltilii

quibus moritis pruficiaiuus iu uiiiios u.>lcina: i'emu- viispncors ei.t '.' l*.ilcr iiuster coelcsli» Dou» onini-

iiiM-aiiuiiis. El lioc ost ((uud sC(|iiitur : pul(Mis 01 mugiia iiiiscruliune ot rniHcricurdiu, quam
LH biicaul in /irniaiiwnto c.i/» , ct illuininenl fcr- liabiiit siipcr ^cuus liiimaniim , miHit unigciiilutu
uiin. lu pi'au'od(julil)iis pcr liruiaincnluin cuili san- riliuiu siiuiit 111 iiiuiidiim, ul pcr cuiii itus redimcrrt,
ctuin Ecclcsiain iutcllociiuus; hic voro por llnua- ''
pcr passiuiioin ojiis ot inorlcm iuiseriis nuskris nub-
inentuin nrniulam et stabitilain in Dco mcntoiu hu- vouirot. Sod ol nos ad siuiilittidinem cjiis vorc miit-
innis acciporc possuinus, iii i|ua, diiui prx-dicla lii- ricordes oriniiis, si, juxla cxcniphiiti licatiputriarchae
ininariu co uiodi.), iit pncdixinius, lu(rro iiicipiuiil Al)iah;o, unig(Miiluin nostritm illi dcdoritiius. liiige-

iuterius, ilUituinanl cliuiu torram, quod suiil exle- iiilus nostor esl spiritus nostor. Unigcititum iioslrum
riora opera ejus. Doo Patri pro suo Unigonito daiuus, si soli iUi

Feciique Deus dno inaijna luminaria, luminare ma- spiritiim ct aniuiam nustram dicaverimus, 626 ^'

jn$, ut prwesset dici, luininarc minus,ut praTnsetno- imniunom ab omnibus, quai dosidorari conlra Deum
cti. Per duo nugn» luminariu duo inlelligimus te- ctamari possunt oxlerius, inviolalnm euiu Deo ot
slainenta ;
por luininare inajiis Nuvuin Tcslamcn- immaculaliim, quantum iu uobis esl, servaverimu»
lum, per luminaro niinus Volus Toslamcnlum. Et et custodieriraus. Hoc est quodammodo esse nos
beue luiuinare majus novae el evangelioae doctrina; niisericordes, sicul et Pater noster c(Eleslis niise-
similitudiuom oxpiiiuil ; Yetus aulom Toslamenlum ricors est.
quasi hiininarc minus appolUuc possumus. Multo Scd quia prima pars lectionis hujus evaiigelicae

enim excellontior esl evangelica (luaui lcgalis per- spccialitor, ut dictum cst, pi-aclatos rospicit, specia-
C
fectio. In illa dicitur ; Diliges amicuin, odio liabchis litor eos his verbis docct Dominus, ut misericordes
inimicum; iu ista dicilur : Diiigile inimicos vestros, sint, ul misericorditcr tractent, quae traclanda sunt
bencfacite liis qui oderunl vos. Luminare majus fe- iu subdilis, ut sempcr superexaltent misericordiam
cit Oeus, ut pr;eosset diei. ideslbonis otperfoctis; judicio, utctipsi miscricordiamconscquantur. Quod
lumiuare minus, ut pr«esset uocti, id ost ssecularibus tamen lieri non potest, nisi in locq praelationis suae
et minus perfoclis. Quod auteui addidit, et stellas,ho- ila vivant sicut vivendum, eis se^iueuiia Domini
nos quoque doctoros el DraMaios signanter oxpressit, \erba insinuant
de quibus aliunde Scriplura dicil : el qui ad jusii- JSolite , inquit ,
judicare, el non judicabimini
(iam erudiunt muUos, auasi siella; inperpeluas ceter- Nolite condemnare, el twn condemnabimini. Dimit-
nilales {Dan. xii, 5). tite, et dimittemini. Date , et dabitur vobis. Quod
625 ^' posuit eas in firmamento coeli, ut lucerent dixit, nolite judicarc, nou ita dicit, quasi juste judi-

super lerratn, et prcressenl dici ac nocti , cl divide- candi eis demat potestatem ,
quod disposilionis suae

rent lucem ac tenebras. Posuit Dous stellas, id est ordine ad judicialem provcxit dignitatera. Vult cnim
doctores suo$ in firmamento , in Ecclesia sancta, eos haberejusle judicandi potestatem, sed non vult
ut luceanl super terram, boc esl ut illuminent ter- habere eos jiidicandi voluntatem. Non enira dixil

jram, id est terren^ corda doctrinae suae splendore, nonjtidicate, sed, nolile judicare. Addiditque. et nort

el praesint diei ac nocli, hoc cst bonis et malis, per- judicabimini. Ac si diceret : Ut districli judicii mei
fectis et imperfectis, ssecularibus ei spiri|alibu3, et senientiam evadere possitis, sedem judicii, sedera
iit dividant lucem ac tcnebras, ut sciant, quali do- humililatis olaia nienle, superbo corde quajiere el
ctrina prjeesse el prodesse debeant, bouis el mundi dosidorare vobis non veiitis.
conteniptoribus, qui lucis nomine censenlur ;
quae Sed quomodo dicit : Et non judicabimini, cum
cliam illis doctrina congrual, qui no^x sunt, quibus nec levis quidem ini(iujecogitationis exccssus Irans-

tenebrae peccatorum adhuc iBCumbunt. Parum enini eat coram Deo indiscussus? Pi-o perverso quolibet
aut nihil Doctor proficit, si spirilales ut saeculares, et illicito opore qiiod non purgaverit subscquens
,

SJBCulares ut spirifales docere vollierit. satisfactio poenitentiae, procul dubio examinabitur

Hxc omnia quae de die quarta praamigimus , ad pro volunlate autem , qua ab elationis vitio, a do-

quartam hanc I>onninicam aon inconvenienter con- minandi et judicandi desiderio liber est, non judi-

fcrre possurous, in qua qu»dam c«lesiis doetrin?e cabiiur. Sed sicut sedem judicii, locum regimini»

iuminaria emicant, quae divisionem quamdam iater velle el deslderare non debet , 6ic etiam cum noa
 , ,

445 VEN. CODEFRIDI ABBATIS ADMONTENSIS 444

siia Rcd Dei \o1untattt ct ordinalione assuroptus A quscsivil , a Doo non condcmnatur. Et qui ista duo
fuerit, si damnandi occasio, damnare
oocurreril evaserit, hoc est qui opus judicundi sine voluntata
quideni debct, damnandi autem voluntatem liabere judicandi exercens potius coactus et dolens quam
iion debet. Unde et diiit Nolite condemnarc : gaudcns et volcns , damiiandum damnaverit, hic
627 ^' """ condemnttbimini. Verbum namque hoc mensura- coagilala donabitur, quando stolam iUain
nolite, quod denuo Dominus ropctit, hic sicutet in primam accipit, hoc est quando deposita carnit
prajcedenlibus ad internam volunlatem honiinis re- sarcina lemuncrabitur in. anima, Nec incongrue
spicil.Damnare quidem dcbctsubditum, in qiiibus, rcmuneratio iila animse, quasi coagitala mensurx
et pro quibus damnandus esl, sed cum dolore coidis nominatur, quia universae cogitationes hominif«
sui ac cx)mpassione, polius ex necessi(ate quam quibus inuUliter hic mulloties diflluebat , ibi quo-
voluntate. Sic eniin damnaps non modo non con-: dommodo coagitabuntur, ibi ad unum et in uuum
demnabitur, sed ei oeterua retributionis remynera- colligitntur, ibi ad desiderandura et amandum
Litur gloria. Seqnitur; solum id quod Deus est, soli Deo uniuntur. Hoc in
Dimiliile et dimiileniini. Verba deniquc hxc primo hac vita nullo modo fieri polcst ; corpus enim ,
sic inteliigenda sunt ul, si p.er optalam reraissionis quod corrumpitur, aggratat animam (Sap. ix, 15).
gratiam impunitus djmiKi a Domino quxrit, ad B 629 ^'-^ tamen eadem coagitata mensuca, ca>
dimittcndum delinqucnli in se proximo seroper dem remuneratio animae necdum plena, necdunv
promptus et p.aratus assistere velit. perfecla beatitudo est vel dici potest, quandiu de
Sciendum tamen est quia iilatas injuriaruq) mo- resuscilando corpore cogitat quandiu illud quod
,

lcstias sic ejterius demittere ad Berfectum non socium laboris habcbat, socium etiamprsemiihabere
sudicit, nisi seipsum h.omo interius dlmitlere, hoc desiderat. Cum autem resurrectio generalis advene-,
est ,
perfecte submilter^ noveril. Benc elenim se rit, ct corpus suscitatum de pulvere, animaeunitum
dimiltil, qui in humilitate et per humilitatem omni- in gloria fuerit. hsecest quarta, haec esl supereffluens
Lus se submittit. Sic namque dimissus dimittitur, me7t$nra, quac omnia excedit, ubi una remuneralio,
cum sublevante et erigente manu sypernse v^sita- una bcatitudo, una immortalitas, una perenni^
tionis inexhauslo internae dulcedinis convivio mise- gloriae dignitas animam et corpus sine fine manebit.
rirordilcr admitlilur, Sed et verbura hoc, dimitte- Ad hanc autcm gratiam non suis meritis , sed sola.
mini ad finem hominis referre possumiis. Ibi verq prsevenientis et subsequentis misericordiae Dei
dimittctur, cum deposito corpore, a quo hic rcti- dulcedine homo pertingere poterit, sicut mystica
iietur, in aetern£e vitae gaudia recipietur Sequitur.i nobis per hoc Dominus insinuat, quod eamdem
Date, el dabilur vobis. Ac si dicat : Non solum aetcrnae remunerationis gratiam non efnuent<em, scd
exleriorum, si qua esl substantia rerum, neccssilat| supereffluentem mcnsuram nQminat.. Fst enim quce-
pateat proximorum, sed et si quid ex jnternai sa- dam gralia Dei, quae fluens gratia potest di» i; esti

pienlise et scientix divitiis me donante altingere elgratia Dei, qu» effluens gratia potesldici, esl eV
mcruistis, larga devotionis manu aliis impendile, adhuc graiia Dei ,
quae supereff!uens grstia polest
Sic cnim dantibus vobis dabitiir, sic percepta do- dici.
norum meorum gratia ex abundajiti pietatis meae Flucns gralia est visilans gratia, quae de inex-
manu adaucla vobis mulliplicabitur. Quje autem et hauslo ffiterni fontis dulcedine de&cendens, quanto
qualis hxc divini muneris augmcntatio sit qua , suavius cor, quod contigcrit, aeternitatis. amor^
628 suos hic etin fiituro remunerandos promiltit succendit, tanto perfcciius abinfirma actione exte-
inanifcsiius ostendil, cum dixit: rius suspendit, sicqucfluens inlerius, dumper totat
Menf.nram bonam et conferlam el coagilatam , et cordis medullas diflundilur, mirum in modum
superefjluentem dabunt in sinum testrum. Quatuor has efllucns, hoc est, aedificans efficitur, dum eam, quae
mensuras quatiior illis Domini verbis, de quibus intrinsecus operatur, gratiaro, homo exterior per
j-ira diximus , congrue satis coaptare possumus. D sanclae operationis adeamagnificare incipit effica-

Mensura bona pertincl ad hoc, ut vidco, quod dicit, ciam, ut non solum sibi, scd et omnibus, quibus
nolitejudicare; mensura conferia ad bocquod dicit, contigerit cum interessc, verbis et expmplis valeat
volite condemnare mcnsura coagitata ad hoc
; qiiod prodesse. Huic procul dubio supereffluens gratia, id
dicit, dimittile, el dimiltemini ; incnsttra supereffluens fist reiuun^rans gratia addetur, qu»-^ hic inchoata,

ad hoc qiiod dicit , date el dabitur vobis. IJnde in fuUiro 630 P'^"^' P';rficiclur,
ubi non ad men-
continuo subjunxil, ct;iil ; suram dat Dous spiritum, sed magnitudopraemiorum
Eadem quippc mensura qua mcnsi fueriti», teme- omne hiimanum cxcedit mcrilum.

txetur vobis. Mensura bona est, ut acslimo, gratia Ncc prxtereundum qiiod dicitur: Dabunt itiMnmn
Dci, qua bene mclilur homini, quando cura non veslrum.Qm sunt, qui dabunt ? Vel quis «inuc noster,
juilicat, quem a voluntate jiidirandi, ab appctitu in quem dabunt? Datores isti intelligi possunt ange^
dominandi slienum considcrat. Sed quia multo plus lici spiritus, summae Trinitatis ministri, perquonim
confert homini , cum non condemnatur, quam cum ministerium salulis noslrae dispensatur mysterium.
non judicatur, quasi conferta mensura dalur, quando Qnia sicut ex malignorum spiriluum suggestio-
Ur <iui voluntarie Don damnavil , nec damuare nibus et immissionibus mcntos nosirse immunditiiiD
 ;

44S llOMIMiV; nOMINir.AI.KS ;F.ATIVALF.\ 141

fl l»'\il:ili^ ftffii imitiir nidliltiii, Hic, «|ih»(Iin|iiil.ills A :tli|ii<' <'.t, Iti i|iiiliiis prTf:ilnm «Iriil r^prfhrntHii'

ol virliiCi.s csl, tii' hiim iniHfilroMli.u Pi-i prr olfl* Irni drspii itint, nnrii|n:iiii si |ii;«fHHc «IrlMTirit, U-
('iiiiii huii«-loriiiii aii|{rli<riiiti ailiiiiiiistnittii' tioinini. rtnron nc ('Ogitsinl ('lilicnnl. Ilon, iil y\Aeo, In tiini-
IhihHul, iiiqnit, iioii iii iiianniii, hc<I i>i«iiiiim, iil oht litiiiliiii' liao inoncl TloinitiiK rt inntruit, ul rogniH
in i|iiiiiii(lani a'ti'ni:t' lit':ilitiiilitiiH ('(>rtilniiiiictii, (|iix< Hrni' r:i'i'itali'ni snani iiiripianl , ii( in linniilitatQ

«011 iiicon^nii' prr .siiinin iMlrlliKitnr. C.nlins «•niiii Riilicssc vrliiil cl sliiilfai:i .Vfow/iiit/, ait, patftt cr-
hcrvttlnr i|iio(l m siim i|n.\iii hihmI iii niuim poi latiir. r"' «(criuM (hnrrt ? \v st <1iiat : Oiiarc ( ogilas ni»b
Sctl ft ^oiijjruoordinc honiinus, posli|ii;tin liivit, i» t ordc luo? raiMn cr, firrwMi iluferi- noii ' \y*\et.

tiicnsnvani boiiain, rl coiilcil.tin, cl i oagitalaiii ct CirciisPsinfa partc(|ua h:i'c(|ii:clil»inonronTcniunl,

snprrrillnfiitcni (lalxint iii .siiitini vcslinin, adjc- apprtis, iitiia rssc vik i|iiod I>cin fssc lc ii<dnit;

cil ri ail :/'.'«(/«•»» (/i/i/i/v iJWM.siiru f/Hrt tnnisi (luriiiH cxtollis tc snpcr hoc ipiod I>«'ns e»»e l€ (Jispo-

rt'iiu'lii'lur vobis. (Ji'^^" tliccrct : Si voliinl.driii !>•''*

jiidicandi non lialirtis, incnsura bona loiiKUictur jVi(»K/Mfd polesl ctrcut cn-rum thiccrr? youne
t|nivi iion jiidicabiniini. (iii)/>o in foveam cadunt ? Potcsl intclligi in forem

Si volnitlalcni dainnaiidi iion liabclis, tiiciisiira trnchrosnni ror, cl tcnclirosa consciriitia. Kt fsl
confcrla rcinclicliir vobis,(|nia o% vos iioii condcni- U sriisiis : (la-cus cs, .Tf^noscc cim ilalcnj tnain. Nam
iiabimini.Si diniillilis, inci|snrucoagilala reincticlnr !>' volnntati ttiii* Ftcns lc pcrinitlcrct, si pcrmittcnto
vobii^, qiiia diinillcmini, boc est, cum a corporc, '"'*> l>i;c«*ssc lc, siout dcsideras, ronliniicrcl, ipM
qiiod scmpcr gravabat vos, niorte iiitcrvcnicate lii cicctiscx tcncbroso corde ct tcncbrosa conwifn-
(iimitleinini, collcctis ct unilis ad Pcmucl in nciim ^'•'^ '"•' ''* dclcritis cadcrcs, ct ilic, (|iii tilii cAmmis-
cogitationibus vcslris rcnnincrabiiiiini iu aaima sns forcl, qni duci pcr tc ad biincii vcritatis dcbe-
quod verc cst monsuia coagitala. rcl, in c;ecitale sua, in ignoraiitia pcct atorum 8U0-
631 Si dalis, mensura snpcrcfflnens renicliclur riim pcrmancrel.
vobis, quia duplex stola in rcsnrreclione vobis dabi- Kon est discipulus super maifistrum. Magislri est
lur, ubi cum anima corpns bcala inimorlalilatc cssc snpcr discipultim ; discipnli non est essc snper
veslictiir el glorilicabitur. Sc(|uilur : magislrum. Disriputus cs, ut disripulus subcssede-
Dicebat aulem el ilUs similitudimem. ()nibus illis? Ix^s. Ad boc tjnim ordinahis a Deo es, ut sis discipu-
Ecce iiic occuiTit, quod pi;i;misimusdc die qnarto, l"s. Kiigere lc supcr inagislrnm nc qnaesicris, quod
iliquodixil Dominns: Fiaiit himiuaria iu firma- coniniissnm tibi non esl, altcntarc ne pncsumpseris.
vipuln rivli. ei iliiulnnl diem «.' uoctem (Gen. }, ii). Perfeclus aulcm omiiis erit,si sit sicul maijister
Ibeceiiimsnnt himiuaria,bot sunlcvaiigclicapnc- ^ 'V"-^- Pcvfcctio discipnli in co non soliiin constat
cepla et docuineiila, qu:c dividupt dicm ac nticlem. si laiidaliilcm vitam niagistri exlerioribus tai.tum
Pie^, ul pr;edi\imu§, siiiil boni el pcrftxli pnclali, 633 ^^l'l^"s iniitclnr; scd yere perfeclus eril, d
iiox, subditi. DivisitDeus bic pcr Inminaria siia dicm *'' *'^"' <^*' magislerejus, huc est, si esse iilud qnod
ad noctcm, id cst prailalos et siibdilos, quia prsce- ^0'as ei ordinavit, buiiiilitcr lenuerit, sicut «t
dentia Evangclii bnjiis verba, sicut jam cx parte magister ejiis in illo esse esl, quod ei Dcus dispo-
audivimus, speclanl ad priclatos ; scqucntia vero suit. Hoc est cnim ordinatum a Deo esse magistri,
ad subdilos. iit pra'sit; boc est ordinatum a Deo esse discipuli,
Illos etcnim, qui dies sunl, qui sicut gradu c^di- "' '"o cum buniilitalc subsil.
gnitate, ila etiam seiisu et scicntia debenl prscemi- Plerumque enim prEelalus onus regiminis Ijbenter
nere quasi in puro el aperto veriiatem docuit, Do- excuterct, loco prijelationis libcnterabesse vellet. Sed
cuit utique maiiifcsto sermone, qualiter in priEla- V^^^ ordinationi Dei contraire nec audet nec val#t,
tione sua vivant. Islos vero, qui adhuc nox sunt, noncstenim potestas, ul Aposlolus ait, nisi a Deo (

qui minus perfecte adhuc sapiunl per similitu- (l^<^cut^ni sunt, a Deo ordinata sunt [Roin.ww, JJ),
,

^inem docuit, qiialiter subcsse dcbeant. « essc suum esse a Deo sibi ordinatura humiiiter tenet.
Undcbenediritiir : Dicebat autem et illis stmili- El boc in praelato magna est perfcctio. Sic certe
tudinem. Nam qiii miniis perfecii sunt, et ea quae pcrfectus omnis erit , si talis e.xemplo magislri esse
veritatis sunt, minus per se sapiunt, iUQrum esse snum foniter et hnmiliter tenuerit. Sequilur :

pcr similitudincm rt in similitudinibiis aiidire et Quid autem vides (estucam in oculo (ratris tui, tra-
tognoscere, quts scienda ct diccn;l:> sunl. Undc et bem uutem qua in ocuh tuo est , non cousideras?
,

Dominus nosler, ubi turbis et imperltilis loqueba- Kon dicit : In oculo magistri , vel in oculo patris,
lur, nihil, iit ait Scriptura, sine parabolis loqueba- sed in oculo fratris. Sic enim eum exterius nomi-
tiir. .\itautem: nal, sicut haberi eiim iu corde ejus, a quo repre-
^unqiiid potesl ca^Qus ca;cum dtuer(? ? Nonne ambo hcnditur et contemnilur, considcral. Per oculum, ct
foveam cadMjtt.' Incipit hic quasi tangere vitium
ift
in oculo inlelUgilur raentis intentio. Fes{ucninocxilo
qnotldam, quod plerumque minus jpcrfectis
632 f'a'"« sunt, ut sestimo , leviora el inevitabilia pec-
siibditis praevalct, vitium utiquecIaUonis, quo temc- cata illa quse accedunt et tangunt pleruraque prjEla-
re f.icta prjelatomm reprehendunt et judicaut, se, tum, uunc cx propria infirmitaie, nunc ex laboriosa
5i p.-aesse contingoret. uiilius prxesse putaiit, cxtcriorum curaium occnpalione. Trabei vero m
 :

447 YEN. GODEFWDI ABBATIS ADMONTENSIS 448

ociilo 6ub«lili tunior superbix conveiiieiU&r potest \ ejiciam feslucam de oeulo iuo, ipse in cculo tuo tra-
intelligi. bem non videns ? Quasi dicat Qtiomodo potes dicere, :

llle eteiTimi^ qui sic, qucmadinodum diximus, non quomodo prsesup^is os tiium aperire ad reprehen-
sna, scd Dei volunlate el ordinaUone in locum re- dendum et redarguendum praclatum t,uum in leviori-
^Mninis assuniptns, in prxlatione sua , non suam, bus excessibus, ipse in oculo tuo trabem noH videns,
§o<l Dei voluntatem observare studet , liic sane si ipse superbiam et superbam inlcntiou^m cordis tui
aliquando peccat, Dcus, qui oculum, id est, Q34 non coiisideraiis?

inlenUonem Gdeli& cum Dco cordts ejus considbrai, Hypocriia, ejice primiim Irabem de oculo tuo , el

peccatum ejus ut festucam repnlat, quia veniale ju- tunc perspicies ul educas {eslucam de oculo 636
dicat. Facrliua cnim et miscricordius ei relaxat, fratris tui. Hnpocrila dicitur simulator. Et est, quasi
quem sub onere suo laborare conspicit, queiu ouus dicat Dominus : ITypocritam te noraino, quia simu--
suum fideiiter secum portare perpcndit. lalorem te deprehendo.
llujus rei evidens exemplum babemus in Aa- Non eiiim talis cs qualem te fingis. Fingis et os-

ron, qui tumultuantis populi illius, cui pnefuit, de- tendis le foias quasi humilem ,
quasi subjectun>,^
viclus insania^ facto vitulo grande i^eccaium pecca- quasi discipuUim, cgo autem atlendo te non humi-
vil DominQ. B lem, sed clatura, non discipulum, non subdilum,sed
Sed quia caaclus fecit et nisi fccisset, populus , quasi superpositum.
«b eo recessissfit, peccalum ipsius quasi fesluca co- Ejice primum Irab^m de oculo tuo hoc est ejicd ,

ram Deo fuit. Misericordiler cnim illud Domjnus primum superbiam, quae libi oculum cordis excaeca-
portaviV, quia noo factum ^ sed intentionem facti vit, qiise te supra te elevavit , et emundato per hu-
consideravit. mililatem ac illuminato oculo mentis persvicies , ul

Ea namque intentione eessit ei salisfecit populo educas festucam de oculo jratris.

in vituli condatione, ut per hoc eum usque ad red- Cum te perfectc humiliaveris , et ei cui subesse
itum Moysi de raonte siispenderet, ne penitus. ^ver-^ debes, humili te subjeclione submiseris , tunc per-
kus a Dominorursus .^flgyptura repeteret. tpicies, tunc vere ea in quibus nuiic csecus es, videre
Sic et adhuc bonus pralatus, cujus corcura Dco incipies, tunc, si moncndura in aliquo inagistrum
ipsius est, si foite aliiiuaudopecoat, aut ex propria tuum videris, et tibi ct sibi uliliter monere poleris.
fru^ililale, aut ex imminenlis, siciit dicliim est, ocr Non contradicit hoc Dominus , nisi monere ali-

cupationis necessitate, vel cum condescendens ali- quando prcelalum pussit subditus. Sed pra:sumere
quando infirmioribus cedil ad minora , ut per hoc a ., illud non debet , nisi cum summa humiliialc cum ,

majoribus et gravioril)us peccatis eos suspendat, summa subjectione, cum summa meniis tranquil-
pecoat quideiu Domino , sed taraen id ipsum ejus litale,

peccatum, qiiia ex bona inlentione procedit, festuca Nam si superbe fecerit, admonitio ejus nihil prod->

quodainmodo est ,
quia veniale coram Deo est. erit. Admiscet enim se diabolus superbise, et non
Sed quod festuca est in oculo praelati , trabcs polest pralalus vcrba diaboli audire , 'cl aequanipii-

quodammodo fit in oculo subditi ,

qui uon simplici terportare, nequeea, in qiiibus emendandus esset,

et liumiii, sed (luplici el supcrbo cordis 635 oculo propter vei ba supcrbi* ,
quai verc verba sunt dia-
facta ejus considcrans et judicans, ei, cui humililer boli, potcst emendare.
subesse deb^iil , rationabilius se et, utilius prxesse Si aulera humiliier fecerit, admiscel se Deus hu-
posse crcdit. inililali, ut vcrba 637 '^^'> ^erba, inquam, humili-
Taiibus ejus cogitalionibus obviat quodammodo tatis, qiiae vere verba Dei sunl , humiliter pralalus
verbis islis Dominus : Quid aiue/n vides festucam m audiat, ct corrigere se in his in quibuscorrigendus
oculo fralris iui, Irabem autem, qux in oculo tuo est, est, velit et valeat.

noa consideras ? Ac si dicat : Quem pro patre ha- Ila^c pax et unanimitas, iit inler praelalDS et subdi-

berc dcbucras, vix pro palre consideras. D tos vigeal et maneat, pctimus a Domino in Ora-
Quomodo rcprcbenderc et damnarc eum in cxte- tionc hodierna, qua dicimus : Da nobis, Domine,
rioribusaclibus non pcrtimcscis, cujus tu oculiim, ul et tnundi cursus pacifice nobis tuo ordine diri-

cujus cordis intcntionem ncscis? Qunmodo tu pro gatvr.

fcstuca ,
pro leviori quoqMC pcccal») eum in corde Ordo Dci sunt prxlati et subditi. Illis ordinavit,

luo spernis et jndicas, qiii irabem , id est grande iit pntsint ; istis ordinavit, ul subsiut. Muudi cur-
peccatum siipcrbiic, in oculo, id est in intcnlione tua sus prxscus vita cst, in qiia laboramus. In ;et«ma
nnn consideras? vita non esl cursus. Hic 638 cnrimus, ibi sta-

Illiid pro qiio reprehenditur a tc, festucacst, quia bimus. ; hic labocaraus , ibi a laboribus quiesci-
lcve et veniale cst coram mc. Scd quia non siiffioit «aus.
ei, quem supcrbia rscavit, subdilocogilarc hxc, qu» Petiinus igitiir a Domino, et as.sidue peterc debe-
diximos de prarlato , nisi addat etiam loqiii, reprc- mus, ut quandiu currimus, cursus noster paci-
bie.

hendit et hoc Dominus aUjue redargiiit, cum proli- fice nobis suo ordine dirigitur, ut ab utroque or-

n is siibjungit ct dicil dine , suo ordine vivalur , ul illis in hurailitate

Aut quomodo potes dictre fratri tuo: Frater ilne. pnesidcntibus, el islis in humilitatc eis, quibuf sub.
 , :,
,
,

449 ii(»Mn.i>i: noMiNu:\i.i:s /i:stivai.kh. 4M

fBAA «loltiMtl, 80 iil>ji('iPntil)««. i:<»l«'»la ««ift Iraii- K Samuel (iHlnn morlvnt fit, phiirUiitif rmm omni$
qiiilla (Ifvolitmo liic lirlelur, i'l iii fiiliiro alt oo re- lirarl. Iii Saiiiiiclc, (|ui iiilcrprcl.itiir nomen eju$

inunonliir (|ui vivil (H rcgnnl jicr oiiiniii Mccula «ai- Ihui, DoiitiiiiiH iKiHtcr JcHua CliriHtiii rongru^ csl

culoruiii. Amumi. accipiciKliiH. riiiiiftui, (]iin oitiniH Krarl mortuiim

Samuclciii pbiiK<'l»il. plain liim illniii pnt-ligiirarat,
639 II0M1I.I\ lAV. f>cum morlrm
qno omiiiii miiltitudo rrcdciitiuiii

1N DO¥INIC..\M 11 l'OST VKPiTKCOHTKN SF.CUNDA. <:iiiisti liigclint, (|ii('madiii(Mliiin apohloli rjiin ft Han-

Samuel nulfm viortuui ett, pUtnxitiiue eum omni$ cl.c ilLc mulicrcH fcccriinl, (l«^ (|iiiliuH m ripliim rtt

ixravl (I /f(V/. wviii). Mii/jcn-i hrdeulri ttd mvnuinrnlum Inmrnliiliunlur

l)uiiiiiii<-a isla, (|ua' (]iiarta csl iiniiinicro l)on)iiii' flruirt DomtnUm (l.ur. xniii, 11), ct icli(|iia lidcliiim

<>anini :(>K(ivaliuiii, (-ongriiaiii (|uaiii(iain lialict Kinii- tiirhn, (|iii niinio dolore in passioiK^ H morle pjiit

liliuliiKMn m\ (|uuilan) dioin crculioniii, iii (|iia l)«>n<i conslcrnali Hiint, qiicuiadmodiiiii dicit cvniigcliHta :

oiunipolcns soicin, luiiaiii stcl!as(|uc n-cavii, (pio- t.l omnin lurlut rorum, ijui limul adrranl ad iperta-
riim splcndorc piici-cdcnliiim Irium (licruin opcni culum iilud, rl xldrbant, qum firlxiul, prrculiinlei

colliistravil cl oniavit. Nain siciil oliscurato solr perlnra sua rrvrrlrbanlur iihid., 48).
plcna et clara liix dici iion est, »io. in prDPCcdcnlibii» [j 641 '•' seprlicruitt eutn in Hainallia , urbe tna.
tribus DominiciH lunipa (|uoddam cral liumnnx cru- Qiiod est sancta Ecolenia, qufe \ere iirb» est ejus,
ditionis, noii laincii claniiii, (]iiia iii parabolis. lii iii (]ua fiic scpiillus est ,
qiiod p«'r divinitaii» su.v

liac vero Dominica quasi crcalo solc plciia ([uodam- potciiliam , ])crassi(iu;e prolcclioiiis siia- cicincMtiain

niodo ct clara lux nilesoit, in qua rcmota parabo- nun(|uam ab ca rcoiMlere poti'st. Oinni» igilur qiii

Jarum obscuritate plano apertoquc ncrnionc a'terna liaiic morlcm Cbristi assidue cordi et memorix aiirr*

Dei nnsdooet sapicnlia qu;v sint mala qu."K deoline- prynscripseril, nd laudabilc factuni Saulis qnod
mus, qiKC siiil bona qiuc ai^tcre debcamus. Quid subjuiigiliir assiirfrcre potcst.

fniin aperlius cl clarius eo (|uod ail ; K^tolc tniseri- Kt Saul absivlil niagos et ariolos de terra , etiti-

tordes, sicut et Pnter vestcr cwlestis miscricors est. terfccit eos qui pyl'tones in renlre habebant. Magi di-
Nolite juilicare, et uon judicabiiuiui , nolile dam- cuntiir el sunl qui fallaoiis hi» homines delndunl
nare et non coudeiiiuabimini ; diiiiilliie el dimilte- qui magicarum [lort. magiaruni] suarum prjrsligiis

tnini ; dateet dabitur vobis? (Luc. vi, 50-58.) aliqiiid bumanis visibus obtcnduiit quod vcrisiiiiil*;

llabeteliain uod iiuongniani simililudinemeadem cst, el lanien verum non est, queniadmodiiin magi ilU

hxc quarla Dominica ad quartain X'tatcm sxculi, in in yEgypto feccrunt qiii coram Pliaraone virgas suas
qua excellcntiaraquamdam novre dignilatis, qu« in ^ quasi draoones essent ostenderunt, quae non dra-
Iribus deciirsis tiinc a^tiHibus non crat, Dcus omni- cones , sed verae virgae fuerunt. llli autem diceban-
potens incboavit, soiii( ct quod populum suum, ple- tur arioli ,
qui in qiiibuslibet rebus augurari [cod.
Lem Israelilicam regalis bonoris magnificentia i)ri- auguriari), solebant, qnce eas in dubiis rebus salus
muni Primus regum islorum, quos cis
subliinavit. secutura, quae eis essct prosperitas fuiura. Pyilio-
pracfecerat, eral Saul. Sed quia iste Doniino displi- nes in ventre Itabentes nominabantur, qui in spirilu
cuit, destructo regno illius, regnum David instituit. immundo futura praevidebant atque praedicebant.
Iste vere Domino placuit, sicut ipse teslatur Domi- Nomine magorum qui facere se ostendunl quotl ,

«us ubi dicit : Inveni tnilii virum secundum cor non faciuiit, possunt intelligi, nt arbitror, homines
meum. Hacc in quarla, sicut prajdiximus, ajtate sae- illi (jui pcr quamdam hypocrisin esse se ostendunt
culi facta satis congrue leguntur in 640 quarta quales non sunt, qui, cum mali et imperfecti sint
hac Dominica, primum quidem, quomodo Saul in Lonos s>e et perfi^clos sestimari ab bominibus appe-
priucipio regni sui bonus et electus, postmodura tunt. Arioli vero nominari possuntqui bona qaidem
vero quomodo reprobus eflectus, ab hostibus inter- faciunlised, nt gloriflcentur ab bominibus, eisdeoi
ierit, deinde quoinodo regnuni David snrrexerit, j. bonis suis actibus requirunt. Pythones t« ventre hu
aUjue roboratuin sit. Haec oinnia nobis praesoribun- bentes dici possunt qui magi et arioli sunt , et inler

tur, nobis legunlur, non ut bella eorum sciamus, utraque tamen vitia haec nequissimo spiritu supcr-
scd utin abscondito rerum niystcrioluineneruditio- bije, pythonem potest aooipi, inflanlur et in-
qui per
nis nostrae qua^ramus. Nos enim sumiis, sionl ait tumescuiit. Etenim quicunque ille <st q«i non simiH
)>eatus Petrus, genus reginn: et sacerdotale {l Petr, lat esse se quod non est qui salutem et prosperi- ,

II, 9), qui per rege.s illos signiftcamur, qui iiiorum tatem suam in ore hominum non ponit qui hit- ,

periculo vigilare oxmtra poriculum noslrum edoce- manam laudem pro factis suis non requirit, insuper
inur. Videtur mihi in Saule bonmn qucmlibet ca- eliam in omnibus aclibus Sfuis semper humilitalen»
tholioum posse inteUigere, qui regnum suum, (|uod custodil hoc cst quodamnMMio magos et ariolos dft
,

a Deo su&cepil , oorpns utique ei animam suara terra abstulisse, hoc esteos qui pythones in ventr«
utiliier regit , qui mortem Christi semper ante habebanl interfecisse.
oculos babct, quam in primordio leolionis, sicut Alitor potest intelligi per tnagcs falsitas; per «rio'
Docle, cum legerelur, audivimus, praefiguratam in- los prosperitas. Vel QtruHWjoe comprebendamus
venimus. pcr raagos 642 ct ariolos falsam prosperitatem
 : , ,,

43« VEN. CODEFRIDI ABBATIS ADMOMENSIS i52

vcl falsam spsm inlflligamus. Magos et ariolos de X caiisa luajoris doloris atque defectus. Undc el se-
Urru aufi-rre est nuila falsse prosperilatis spe bomi- quitur:
ncin seducerc se. Et vidit Saul contra Pliilisthim et timuit, el expa-
Ablaiis hoc modo de .crra magis el ariolis, rcstat vit cor ejns tiimis. In corde vila hominis est ; ideo-
ut el eos (|ui pjthones in venlre habebant inlerficiat. que convcnicnlcr per cor et in corde vitalis sensus
Pythones in Tcntre habenles illos, sicut praedixiuius, hominis accipi potest. Yidet Saul qiiod est .Jiomo
Bouiinabanl qui in spirilu et per spiritiim immun- spiritalis, contra Philistliiim et timet,
quando forlem
dum-futura prophetabant. Sicut esl in Spiritu san- impugnationem malignorum spirituiim non sustincns
clo prophetare , prsenuntiare homincm sibi ipsi et cedit et succumbil tentationibus. Expavct tor eju$
aliis quanta sint bona ccelestis regni , quanta nimis, qiiando in vilali sensu suo, quod est cor, fidiri

sint mala inferni, sic cst in pylhon* , hoc est ei spsi illiiis, quam habere ad Deum deberet; fir-

in spiritu nialo prophetare inscstimabilia fiiturx mitas inlirmari incipit, quasi invalida sit manus Dsi
vit^ bona parvi pendere , inenarrabilia mala in- ad subveniendum ei , quasi magniludo tentationii
fcrni leviora atquc lolerabiliora quam sunt a;sli- magniludinem exccdat divinae miserationis. Caven-
mar« et dicere. Igitur quicunque ille est qui nulla dum denique est homini, cum tentalur, ne nimis
faisa spe seductus conslanter pro aeterna vita labora- B cor ejus expaveat , ut fides el spcs sua dc statu suo
verit , qui nullo falso limore correptus fortiter in non cadat. IIoc est enim vera fides et spps boHiinis
niisericordia Dei speraverit, promiltens sibi gaudia ad Deum , ^it quantiecunquo sint lentationas el ne-
regai coeleslis, si beiic egerit, praedicens sibi sup- cessitatcs, quas patitur, nunquam de misericordia
plicium inferni , si raale vixerit, iste eos qui pylho- Dei desperet, bonis operibus, quantum potest , dt-
nes in ventre habebant, laudabiliter in seipso inlcr- vinae miserationis respectura fiducialiter qu?eral ct
ficit. Contra hunc sane forti cerlamine maligni spi- cxspcclet. Veram hanc fidem et spem homo iile ha-
ritusacies suas instruunt, contra huucmirabili fu- bebat ,
qtii dicebat: Si consistant adversum nie
rors saeviunt , queraadmodum figuraliter esprimitur eitslra, non timebit cor metim [Psal. ixvi , 5). lile

in consequentibus, cum dicitur autem , cujus cor consistentium adversum se castra

Congregalique sunt Ptiilisthiim , et ventrunt et iniraicorura ila ©44 timuerit, quod in fide et spe
castrametali sunt in Su>iam. Castra militantiura sunt. quam in cunctis necessitatibus suis habere ad Deura
Et congrue quidera per castra Pliiiisthiim mullitudo dcberet , titubaverit iste est , de quo consequentar
malignorum spirituum exprimitur. Congregantur subinfertur.
Philisthiim, quando roaligni spiritus ad pugnandura CensulHilque Dominum, et noti respondit ei , neque
9l praeliandom contra spiritalem virura maliiix et per somnia, neque per sacerdotes, nequeper froplietas,
nequitix suse tclis armantur. Veniunt et castrame- neque per sacrijicia. Consulit Dominum nunc legendo,
tantur in Sunam quod ,
interpreiatur pecus, vei den- nunc orando, si forle aut ex lectione aliquid occurrat,

Us, sive pupilla , quando acie oculorum interioris per quod a somno inertiae suae suscitetur, aut ei
hominis suggeslionum suarum tenebrosa caligine oratione aliquid dulcedinis Deo raiseranle ct visi-
ebducta et obnubilata , pecuali et carnaii tcniaiioHe tante capiat, pcr quod ad amissi fervoris constan-
eum impugnant, ut in cogitationibus suis, quas per tiam reformari incipiat. Sed non respondct ei Domi-
dentes intelligimus, carnalia dcsideria circumferrc nus, neqne per somnia, neque per sacerdotes, neque pe¥
carnalibus desidcriis deleclabiliter se in se pascere prophetas , neque per sacrificia. Per somtxia , quae vt-
incipiat. Sed quid conlra tales has tentationes spiri- iiiunt honiini iiiscienle homine, quomodo vc-
ipso
talis homo interdum faciat, subjeclus ordu verbo- nianl , vidctur n)ihi voluntas bona quain occulta ,

ruin signanter insinuat dicens : miseralione sua Daus inspirat hoinini, salis conve-

643 Congregavit autem et Saul universum Israel ,

nienler posse intelligi ,
pcr sacrifieia bona et justa
et venit in Gelboe. Universum Israel congregat. opera. Inter somnia et sacrificia duo posita sunt
quando, colleclis sensibus »uis, vigilias, jejunia sua D sacerdotes videlicet el prophelce, per quos diios raolus
oralionesque continuat, si quo modo congrcgatis animi , amorem utique ct limorem possumus acci-
adversum se raalignis spirilibus resistere valcat. perc, qui duo illa , quje praemisimus, bonam scili-'

Sed quia pleruinque contingit ut homo infirintis, len- cet voluniatem ct bona opera susciiare debent in
tationiim iinmanitate profttratus, a conpta laboruin hominc, Amor cnini bonam voliintatem gcnerat
inslaiilia tanio velocius resiliat qiianto turdiiis Dciiin timor ad l)an;v opoi;Uionis sludiiini lioniiiiom cxci-

venire sibi in auxilium considcrat , congrue subin-' tat. Igilur qiii( iinqiie, juxta hoc qiiod praemisimtn,
fertiir : Et vetiit in Gclboe. Gelboc interprctalur vo- aut falsa spc scdiiclus, ad negligpntiam atqiie invir-
lutalio sive decursut. Venire i» Cc/froc est in cogita- tiam corruit, aiit qiii falso timore dcceplus de mis.*-
tionibus siiis modo huc, modo illuc sc volvere, a ricordia Dei in Iribulationibus ct laboribus suis non
cogitatione in cogitationem , ab infirma volunlatc prgcsiiinil , hic si fortc aliquando aul legendo aut
ad infirmam actionem difQiiere; fitque in co abomi- orando consulit Dominum , non respondet ei neqve
nabilis quidam decursus, quando ab altitudine spiri- per somnia , ncque per sacerdotes , neque per prephe-
talis fervoris atque constantix ad iina decurrit tor- ta$ , neque per sacrificia, quia nequc per amorcm
poris et negligentix. QuoiiUianus isle decursus Gt ei excitat eum ad bonam Yolcntalcm , ncque per li*
 : :

A&S noMii.i.i; n()MiM(;\i,Rs ,f;sTiVM.rs. IH

innrciil rrigit ruiii ad iMtniiio «( pcrrtTtiiin opcriilio- \ Vcrlcrr iiicipial. Yettilur aliti ttettimrntU, qii;iiid«

neiii. Snl (|iii(l t:tii«li'in niiHcr illo (m-ivl , oslciiilit h«v dc|Ntsi(o oriiatu viiliiliiin, rrli« tia, iiiqiiain, op«>rihii^

qiioiit Srri|ttiir'.( , (|iiife dirit. Juhliliu*. cndit nd injiiKlilix rl pccctfti oprra, ^»m
I>iAit<iuf Siiul stTti» iuii : Qutrrite mihi tnulifrfin •tint qiiasi ali.n vcilinicnta.

kuhniltiu })iitliuiicin, cl viiilaiu,fl similaboryer illatn. \b\it ipte r\ diio viri cuui ro. \)\i\ huiiI duo riri

Servi tjux nuiil soiiHiiii cJiiH. l)i('»iT iiftrviH niiis ut ejun y PosHiiniUH dicrrr qiUMl qiia^i uiiuh vir nit r;iKa

^Uirraut sibi mulieriiin halwntvin ftiitliinwtn, rsi totiH HpCH, altcr vrro vir lil (lcftpcrutio. (>uuiitatur ciiin
seii&iltiis %u\% inollilicin 645 * •*>>>i'^ ijii.irfn', |iri- rx hac parlc vir illc qiii diritur faUa HfH-n, quando
stinos hilioro» riignc, Irvitalciii scctari , iii lor|iorc fnlsa spr c<i'lcRlis pr.cniii tiirpitcr ct jiivla niollilirtn
cl (lesidia suu ('.elcctari , cuiitcniiiciis ilcn-licluin cariiis su;c vivcrc iiiiipt, ct in iph;i laiiicn nioliitic

fte a IVo, nrr coiisidcrans , «luuinoilo atii in qiio 8iia at(|iic dcsidia salvari hc pulat. (;oiiii(atiir riiin
Deum olYiMulofit , ntiuin in sc, an iii |tra'lalis vel cx pailie allcra vir illc, (|ui dicitur dcsp«'ralio,
ii) »\\\s protiiiiiK siiis iraiii Doiuiiil nirrurrit , ut qiianilo faJHo tiinorc (l(>r«'plus (lcH|H'r;il, qiioil pcr
iii cisilciu pcr pirnitcntiaiu c( snlisfaclionnui siiaiii aiixiliuni gralia' Dci a tciilalioiiihiiK rt pabsionbiiH
Dcuin placarr silii stiitlcal, iii (iiiihiis pcocarc l)ro liis lihcrari, vcl «|uo(l ad pristinain iitciitis (oiist;in-
Hon (imiicral. Et cst, qunsi dlcal : Dure et aspcrc B tiain atque fervorem alrquo modo rciwirgere valcal.
ivcrc proptcr Dcuiii t rt^pcram , sed quia rcliquit Veiicrunlque ad mulierem uocte. Kl ait illi : Di-
iRC noininiis , (|uia jiilivcniic milii dcilii^natur vinii mihi iii pijthone,- el suscila niihi qiiem disrrn
Mi liis ,
qii;c iiivciicniiit iiic ti ibiilalioiiihiis nicis tibi. Et ait mulier ad eum : Ecce, tu nntti qnaiitn
cl ncccssitaliljiis, qiiid fiustra laboro? Agaui sicul feceril Saul, quomodo erascrii magos et ariolos de
<>u:teri homincs, qui adco non laboiant, ct tanien terrn. Qunre ergo insidiaris unimcc mea', ui occiiiurT
talvnri spcrant. Sio dcniiiuc a pristina sui conslantia ILec verba mulieris vcrba siint aninue ad pristiniim
ad incrti:tm ct molliticiu iiicliiiari ct tauicn iii cadcm staluni 9uum hoinincin revocare ciipientis. Ecce, tu
levitale sua vellc salvari , hoc cst i|iiodaiiimoilo di- nosti, inquit, quanla fecerit Saul, ac si dicat : (^o-
cerc scrvis suis, Bcnsihus suis : Quarile milii mulie- gnoscc, miscr hoino, quid in primordio conver-
rem hahentem pijtlionem, et vadain ad cain , c( tci$ci- sionis luse frceris, in quanta perfcclionis conHantia
taber per illatn. vitain luam constitueris, quomodo inagot et ariolot
Et disenint terii ejus : Est mulier habent pijtho' eraseris de terra, hoc est quomodo omni falsilate al-
nem in Endor. que prosperitatc mundi despccta solius Dei timorc rl
MuUcr ista est anima efrcminata. spirilu suprr- ^ amore pro aeternae viu-c laboraveris retributionc.
bi«, qui pcr pijtliouein intelligi polcst, inHata, qua; Quare ergo insidiaris aninKe mea:, ul occidar ?Qu.irc
molliter el enervitcr vivit, rl pari lamen lioiiorc et ad hanc uevolutus miseriara raortem tuam non r.t-
amorc sicut anlca dum laudabilitcr vixit, habcri ab (endis, insupcr eliam roalis tuis actil;us ritce mea\
hoBMuibus appetit. Respgnsio servorum esse mu- saluti meae insidiando lecum meoccidere festinas ci
lierem babenlem pythonem in Endor dicentium, interire?
rcsponsio rst bonorum sensuura a coepta mollitje 647 ^' juravit ei Saul in Domino dicens : \ivit
Jilquc desidia rovocare hominem cupientiiim. Endor Dominus, quia Jion eveniet tibi quidquam maiipropter
namque interprrlalur fons (lenerationis. Et est quasi hanc rem: Juramcntum istud fit inter corpus ct ani-
dicaMt : Si ista feccris, si mulierem, id est molli- mam quando homo ad quamdam consuetudiDeui
,

liem hanc et torporem, cui te dedisti, atque desi- perducit ignaviam suara, quando perfectura tirao-
iiiva dominari tibi pcrmiseris, mulla mala venient rem futuri judicii, quem prius habuerat, falsa spes
de te. Est enim in Endor, in fonte geueralionis, ge- coiJlestis prsemii ita extenuat, ut, quod prius q-jasi
licrans tibi qiiidquid injustitiae est et iniquitalis. grandeuefas in semetipso arguit e( repiebendit, hoc
Erit utiquc tibi ipsi perditioni, ca'teris vero homi'- non solum non pertimescat, sed quadam eiiam ia
nibus, qui tecum sunt, scandalo ac destructioni. £) libertate atque securitate audenter agere incipiat.
Sed qui salvandus non est, hoc servorum respon- Dicitur ergo jurare, quasi jiire firmare , quia jiij t

•iim, istud inlernorum sensuum suorum consilium flrmat ut in'ipsa torporis sui desidia juslc salvari do-
spernit et abjicit, cadit in deteriora, sicut con- beat, quandoquidcm ei Deus omnipotens pietatis sua
sequenter sequens ostendii Soripluia, quie dicit auxiliura subtraxerit, ne ad prislinam cordis corpo-
Slutavit erijo habilum snuin, vestitusque est aliis risque constantiam resurgere possit.
testimentis, et abiit 646 '/^^<? ^' ''"'' i'""' </"* '^""* Di.xitqub ei mulier : Quem suscitabo tibi ? Verba
<o, venertintque ad mulierem nocte. Mutat habitum, I;aec verba sunt animae irepidantis, ab inierilu suo
quando spiritalis vitae proposilum aut ex tolo, quod bominem revocare cupientis. Et est quasi dicat
noDDunquam fit, deserit, aut persistens in congre- Deus omnipotens, qui aliquando tibi vivebal, qui
gatione longe aliter se quam solebat agere ct ha- per visitationis suae gratiam vivificare te intrinsecus

bere incipit, ut, qui summx prius crat constantise, solebat, jam tibi morluus esl, sancti ejus raortui tibi

summse sit inertix ac negligenlise ;

qui bono et sim- sunt. Quem susciiabo tibi ? Quiiljim facere tibi po-
pUci oculo omnia prius conspexerat, maUtioso et lero quem lendere ad interitum considero ?
perverso corde cuncta quce videt in malam pariem Qui ait : Samuelem suscita mihi Verba muherjs
 : : :

153 VEN. GODEFRIDI ABBATIS ADMONTENSIS m

loqiicnlis cl Sanlis rcspondentis ostenduni nobis mi- A reliditur ct dejicitur, flt aliquando ad horam in ho-
rabilcs conHictioncs illas quas suslinct homo in se, mine, quod scquilur :

dum raodo homo interior dolet, sicut dictum cst, ct Inlellexit ergo Saul quod Samucl esset, el inclina-

ingcmiscit quod pcr torporis sui ignaviam iiidignum vit s6 super [aciem suam in lerram, et adoravit. Ad
se fccerit gvatiae Dei, modo homo exterior quasi intellectum suamredit, Dcumesscin screcognoscit
falsa spc scduccns se rohjctalur, quodammodo ot Inclinal se svpcr faciem suam in terram corpore Deo

dicit, SomKc/emsHSfi/orHi7ii. Quasidicat : Perircme se Ijumiliaudo; adora', precibus quanlis talet di-
cxislimas eo quod lcmpcralis pristinis laiKitibus vin.T pict;U.s clcmcnliam invocando.
meis aliquantulum rcmissius vivere me consideras. Disil autdm Samtiel ad Said : QuaTeinquietattimi,
Sed ncquaquam ita crit. Samuelem suscita milii, hoc ut suscitarer ? Rcsponsio hxc Samuelis responsio est
tst Dcum omnipoteutcm invoca pro mc. Salvari cnim Dci Oii nipotontire, qua inchnanti sc hnc modo supcr

polcro sicut cacteri homincs, qui sinc magno labo- racicm suam in lcriam ct adoranli interdum respon-
rum cerlamine vivunt, et lamen salvari conhdunt. dct, non lamcn ea pietalis dulccdine qua anle rc^
Post ]v£c subjunctum est spondere ci consucvcrat, sed secundum inflrmitatem
Cum auiem vidissel mulier SamuiUm, ixclamavil fidei atque spci, quam jam defccisse in eoconsidcrat;
toce magna, et dixit ad Sanl : Yidet mulier, hl e^i ^ Qnare iufjuictasli mc, mqud, ut si(sci!arer?Susc[l?tTi
nima, Samuelcni, quando limore ve! 64S aniO''c proprie dicilur, qui aut dornal, aut qui mortuus
Dei interdum tangitur, et compungilur; clamat cst. Omnipolcns aulem Deus, qui nec dormit, nec
qixasi voce magna, quando considerata levitafc sua moritur, ca sirailitudine quaside somno Tcl de morle
ct iniquitate ita lerretur, quod ad pocnitenEia^ la- susoitalus homini h)qui dicitur, qua et homo, tcpore
crymas movctur et acccnditur, et quasi in I);cc vcrha animi pigrcscens, malo quodam somno dormire
corpus suuni, quod iu Saule accipitur, alioquilur quodammodo atquc mori dicitur. Ergo quod ait,
quodammodo dicens : Quarc imposUisU milii 7 Tu es quare inquielasti me, ut suscitarer, idem esl ac si

»mm Suul. Saul inlerprctatur cxpc/J/KS sive abutenst di.\isset : Quievi ahquando in te, quando per pieta-
Et est quasi dicat : Omnia mala hacc induxisli suppr tis nicK graliam possodi te, sed tu inquietasti mi,
me, quia (w es Scul, tu cs qui miscricordia Dci ab- quia me rcpulisti a te, sed nunc quasi mortuus lo-

uteris, qui ohHtus cs miscrationum Domini, qui tan* quor tibi, quia mortuum tc video, nuUumquc TitaUs
diu te sustinuit, qui exhibitam tibi benignilatem actionis signum in tc invenio;

Condiloris augmentum tibi fccisti pcrditionis. Con- Et ail Saul : Coarclor nimis, siquidem Philisiliiitn

tra hujusmoui animse clamoren) rursura Saul, quod puijnant adversitm me, et Deus recessit a me, et exuti'

est corpus, falsam spem el falsara consolationera dirc me noluit, neque in manu prophctarum, neqnt
suam ohtendit, diccns Ac si dicat
per somnia: : Maligni spiritu3et peccata
Dixilque ei r6x : !Soli limete. Qttid v.disli? Et ail malignorum spiriluum instinctu mihi dominantia
mulier ad Saul : Ddos vidi ascendenles de terra. Ac posscdcrunt mc, et invaluerunt contra me, et Deui
si dicat ; Sanctas inspiralioncs, quibus cx superna; recessit el exatidire me noluitf
a me, dcrcliquit mc,
dulcedinis gralia aliquando visitabar, jam quasi de neque inmanu prophelarum, neque pgr somnia, quia
ionue intucor, Sanctarum cogitationum et aflectio- nec bonam voluntatem in cortle habco, nec corpore
num, quas aliquando habebam, per quas dc terrenis ad bona opera consurgere valeo.
ad cop.lcstia sublevabar, jam reminiscor, idcoque Yocavi ergo le, ut osleuderes milii quid faciami

non immerito timeo, quae post tanta Dei bencftcia Ostendunt nobis ^$50 '"^^ vcrha multimodas at-

jam ad infirma rclapsa tecum perire me video. que divcrsas illas conniclalionos, quas honio pa-
Dixilque ei : Qualts cst forma ejus ? Ac si dioat t titur, et sentil in se, dum modo prorsus dcspcrans
Si tanto dolore afljceris, quare ad formara prioris dicit : Dominus rcccssit a me, modo in ipsa sui de^
conversationis Imx vitam tuam non instituis? spcratione rursus DeUm incipit invocare. Sed hujus-
Quce rexpondit : Yir scncx ascendil, el ipse amicius _ modi invooalionom, quae fit sinc fldc ct spc, Deus
«st pa//io. Quasi dical : DcHS omnipotens, cum quo quidtMU audil, scd non cxaudit, sed quasi in hxC
ft in quo quasi in juvcntute quadam norebam, vcrba respondcns dicit

quando solum illum del)itae charilatis ardore dilige- Quid me inlerrogas, cum Dominus reccsstrit a li^

bam, jam quasi Hr senex nscendit, quia ci superhia et Iransieril ad amulumUinm ? .\c si dicat : Quid pro

C!t lorporis mci nequilia jam milii inscnuit, quia s:»lute lua me invocas , de cujus niiscricordia de-

amor cjus mihi rcfriguit. spcras ?

Et ipse amictuR cst pallio. Pallio utiquft carnis et El notandum quis sit ccmulus iste Saulis ad quem
carnalis vitae turc ita nbtectus cit roihi et absoondi- rclicto Saule Dominus seteslatur transisse. JEmulut
tus, quod nulUis fulgor solit.-c visitationis ejus atque Saiilis, qui supcrbia ot despcralione cecidit, lirat

coMSolationis mihi paret, quia lumon cognilionis et David, qui in cunctis actibus.in cunctis cogitationi-

amoris ejus, quod aliquando iii mc crat, jam cxstin- bus, in universis tribulationibussuis ac nccessitati-

ctum considerat. Sed, dum sic horoo cum seipso hus sempcr in Domino spcrabat, semper de miserl*
conflijit, dum modo per desidcrium 649 «ordis rc- cordia Doicum summa bumilitatis revcrentia pr*»
•urgore ad DfTum nititur, modo per dcsidiam carnis sumebat. Ab illo recessit, ad istum transiil, qui*
 487 iioMii.i^, noMiMCAi.r.s .i:sTiv\Ln5. m
niliil Ita DfUiii oflciulil, 110111 (lcs|M'i'aliunis liil- A '"cbiii. Hnl qiiuiitlo oiit (juoitioilo lor|iiitiir h-dc. Itcui

(]nilaH, iiiliil ilu |ilji( :il DiMiin, Kinit liilfi i-t H|>ri in- )ioiiiini?Tuiic vidclicct, ipiando ciiiu aiit liii|(iu d»»
tcgrilas vl siiici riljs. Il.n(- i<sl vcra ct |ici ri-(-l:i llilcs ctoriii incrcpat, \cl ccrlc vocc Scripliirariiiii .Tl«r-
«l |)(^s, iit niiiii|ii:iiii lioino iln cadat, iiifii rcstirgcro niiiii cicoiiiiniiiatiir Kuppliciuin, ni^i rcHipitK^t. Scd
•A posRc pcr niiscricordiain Dci crcilat. Hiijiis it:ii|Uo (|ui salvandiis non cst.hirncc luiftun doctoriA vxlifl'*

rfi rviilcns cxcinpliiin hnlioinu.s in (luoltiis islig rc- catur, ncc inv(»(-tioii(' Scriptiiraruin 652 •'•' iniiui-
Hiliiis. IVccavit Saul. pcccavitct David. Islc pcciavit, t:itc siia rcvoc:itiir, si-d ilc corrrpiiiinf i :idil ;iil dc-
it pioplcr (lcspcr:itioiicin in pcccalo siio pcriit; iilc spcrntioncni, siiiit coiiscqiicnlcr oslcnditur, ciim
prccavil ft pidplcr lidcin cl spciii, quain ad Dcum prntiniis snhinfcrtur :

lialiuit, nalvari a poccalo suo proincriiit. QiiicunquR

Stalimquc Saul cecidit porrectus in lerram. C.ndit
er^u iniitalor cst Saiilis, qiii ila in Dco dulul:il, qiioil
porrectus in lcrram, qiiando non porri|;il se Dco n(^c
dcsiKTal, ut pcr iniscriconiiani Dci s.ilva^i possit vcl c(rlt;slihu$, S((i qiiasi tolusad Ifrrain proitratus, tfv
dcbcat, iii lioc •inc duliio suhjccta Sainnclit> vcrha
liis icrrciiis cl cariialiltiis dcsiihriis ilcditiis, pcrcatrt
iniplcbuntur diccnlis :
qiiud ncndo ct po.>iiilcn(lo niiiiid:ii'c poluit , nova
Faciet tibi Ihmiuus iicut locutus cst in manu mea, qiiotidie pcccala cuniularc incipil.Scd undclioc?Ex
etsciudct mjnum de mann Ina, el dabit illnd pro.Timo B ^^ videlicet quod sul.jiingil Scriplura diccns
ttio David, quia non obrdisli rori Domini, ncque /«•
E.ttimuerat enitn vcrba Samuclit , et robur non
cisli mandaUim iram furoris cjus in Amaler. Idcirco
eral in co, quia non comcdcrat pauem tota die illa.
quod pateris, fecil libi Dominus hodie. In Amatec, qui
Bonum iitique est, ut vcrlia Samuclis, vcrha Dei om-
interprelatur populus lambens, dc qno pr.rccpit Do-
nipotcntis homo timcat, sic tamcn, ne propier U-
rainus Sauli diccns : \ade cl percute Amaleg, et de^
moreinad dcsperationem corrual. David pecc3Nil,et
molire universa ejus, ct non concupisces cr rebus ipsius
verba Domini, qua; pcr Natlian proplietnm audivit,
aliquid {I Ucg. xv, 3), sive suporhiaiu, sivo deforniia
timiiit quidcm ; sed non extimuil, sed ipso cliam
et lurpia carnis 651 pi?i'cata atque desideria, qu.ie
limore p(rnam evasit, quam meriiit, quia rohiir fidei
vere JrrJHi furoris Domini suscilant, non incongrue
habuit; speravil enim in Domino, ct salvalus est.
sestiino intelligenda, qu;\^ in initio rogni sui in pri-
Saul verba Samuelis audivit, et non modo timuit,
niordio utique convcrsionis su;c hoino ila Deo ju-
sed extiinuit, quia robur fidei non hahuit. Dcspera-
benlc iuterlicei-e in se dehet, ut et universa ejus de-
vit enim, et desperatus ost. Scd jam ad nos redca-
moliaiur, et inlerfeclo in se pcccali opere exlerius
luus, ot qiiid spiritali homini timorem hunc, qiii aJ
liihil sihi rclinquat, quod concupiscat, vel unde de-
C desperationem ducil, pariat, videamus.
lectctur intcrius. Sed mandalam iram furoris DomiKi
in Amalec non qui carnalia poccati opera
Et robur, inquit Scriplura, non erat in eo, quia
ille facit,

exterius deserit, sed carnalihus adliuc desidoriis el

non comedcrat panem totadie illa.Panis iste est,ut ar-
bitror, doctrina sacrae Scriptur3e. Tota dies illa, in
cogitationibus delectahiliter scipsum intrinsccus
qua panem islum non comedisse probatur, tranquil-
pascit, qui signa superhiso non relinquit, hoc est
qui hahitum, non aninuim miitat, qui sub vesle Im- litatem illuminatne mentis non incongrue signifioat,

mililatis elalum cor portat. Et est quasi dicat Deus :

quam sus aliquando cura Deo
in initio conversionis
habuerat. Ideo utique omnia hsec, quae audivimus,
Elegi quidem te, ut essem et regnarem in te, sed
mandatam iram furoris Domini in Deo permittcnte,homopatitur, quiadum adhuc diera
quia non fecisti

Amalec, scindam regnum de manu tua, nt polestatem

habebat, dum in prosperitateilluminatae mentis ad-
huc cum Deoerat, panem hunc sacrae Scripturae,
illam, quam super rognum tuum, corpus utique et
unde robur Gdei ac longanimitatis patientise acqui-
animam tuam aliquando nie donanlc habebas, doin-
ceps habere non valeas. Insupcr etiam Dabit Domi-
ritur, parvipendit, neque moremanducantis assidiio
.

dentibus memoriae iu cibum aniuiae suse transferre

nus Israel tecum in mauus Philistliiim. Quia a domi-
satagit. Sequitur :
nantibus tibi maligois spiritibus ita ohoxcaboris,quf^d j)

ipse eliain luminc cognitionis mea;, quod .idhuc in le Ingressa est itaqne mvlier illaad Saul [conturbatut
est penitus privaberis. Sed toIor:^bile quidem malura enim erat vahic) dixilqnc ad eum : Ponam coram t$

hoc esset, si huic aliud, quod gravius est, posl hanc G53 buccellam panis, et comedens convalescas, ut
vitam non succedcrct. possis iter agere. Mutier ista cst adhuc, sicut pr«-
Cras etenim (u et filii tui mecum criiis. Cras, in- diximus, infirma anima, quae quasi bnccellam panit
quani, hoc est, cum tcmpus praesenlis vitae transie- pt)nerc coram Saute nititur, dum exteriorem hotni-
rit, etdistrictus futuri judicii mei dies advenerit, tu nem suum nd p(3enitentiam et confessionem hortatur
et filii lui, i(i est opcra lua , mecum eritis, ubi tre- qua; per buccellam panis non incongrue significatur
mendo judicio meo assidelis, non ut salvemini, sed ut comedens ad agendum iltr convalescat, boc est
ut damnemini. ut quasi quibusdara poenitentiae dentibus confrLn-
Sed etcastra Israel dabit Domintis in manus Plii- gens ,
peccata sua atque com.minuens, consideret
/js//.iiin,quando postperactum judicium corpore si- qnantam in pravis actibusprostralus jaceat, si forta

mul el anima malignis spiritibus subjicieris, ubi in resumpia spead perficiendum coeptum iter vitae spi-

a^lerno iuferni supplicio aterualiter cura illis subja- rltalis, a quo male negligenterque vivendo cccidit,

PJ.TBOL. CLXXIV. 18
459 VEN. GODEFRIDI ABtJATIS ADMONtENSIS ;60
naMiitciido ncgligenlias suas acconfitondoresurgere A Quanior Dominicis prceccder.tibns iransactis ,

ivossii. qiiinta jani in ordinc succcdit, quK. quint« ilii diei

Qni renuit ct ait : Non comrdam. Dicerc non co- crcationis mundi non injnste aptari potest. Qiiid-
tuednm esl pocnilendo et conntendo redire nolle ad quid cniin iiii operis Dcmiinus lcgilur fecisse,totum,
venian». nt mibi videtur, evangelica; lectioni el orationi con-

Cocgerunt autem eum servi ejus et mulier, et tan- cordat.

dem audila nocc cortim snrrexit de terra, et scdil su- Lt aulcm priinum ad lilleram dicamus, magnum
jterlectiim. Surijr.re istud noncslbonuni siirgcre, scd opus hoc prxsenli
cl cvidciis divinsc miserationis

nr.ilMui. Surgil de tcrra, quando co nsque dcvolvi- Evangelio commendatur, quod tota nocte labcran-
lur, quod ettani superbirc incipit dc lerrcna et car- tibus discipulis tam copiosum victum pra.*bcre
nali vila sua, et ea, pro quibiis bumiliari el liinere dignatds cst. Si cnim una lantummodo nocteiabo-
dcbuit, quadam praessimplionis audacia irrevercntcr rantibus victuin hcnigne prabendo adfiiit, qua pu-
ct sinc timore agcrc,prj'sr.!!Ml. Sedct svper lectum taimis pietatis raagniludine hic et in futuro iliis
,

quando pulsantibus vitiis nullomodo rcsislit, scd aderit, qui non una nocte, sed continuis diebus et

in dclcclalionc carnis stijc qnamdam sibimctipsi re noctibus vigilare et laborare in ejus student laudi-

(iiiicin faccre incipit. Congnic cniin pcr lectum , in ^ l»'*? l^"flc quinta bealitiido, qiiain miscricors Do-
quo requics carnis csl, ipsa caro inlelligi potcsf. minus misericordibus repromittit dicens : Deati mi-
Rccto auteni ordine subjunxil Sciiptura dicens :
sericordes, fiucniam ipsi misericordiam consequentur

Mulier aulem illa liabebat vitutum pascuateni in (Mattli. v, 7), quinta; huic Dominicae non iinmerild
doino, et fesiinavit, et occidit enm, tollensque farinam •nscribilur. Ilinc Petrus in Lectione hodierna, idem
tniscuit, et co.rit uzijma. El posuit antc Saul el antc quod et Evangclium commenioral, commendat ^^i-

aertos ejus. In vitnlo pascuali lascivia carnis salis ceiis • Oinnes unanimes in otatione estote, fraKrnita-
amatores, compalientes, viisericordes
convciiicntcr 654 pol^st sigiiiftcari. Appositura tis {1 Petr. iiw

sibi viiulum cuni servis suis Saul quodaniniodo co- 8). Nunc de die quinta, ut coepimus, dicamus,

incdit, qiiando cum universis sensibus suis bomo Dixit quinta die Deus : Producant aqua; reptile ani'

desperaliis ad maluni inclinatur, lascivisquc dclccla- tnw viventis , et volalile supcr terram s ub fiitnamento
lionibus suis scrvire atque dclcctabiliter in eis pa- -ocli. Creavitque Deus cete grandia, et omnem ammam
scere scipsum cnrperit. In farina vero subtililalem viventem atque motnhilem, quam produxerant aqtia;

sacrse Scriptunc intclligendam jeslimo. Tollerefari- inspecies suus, et omne volctile secundum genus suum.
n«m f/ »i/sc(!re, est purilati sacr* pravum r
Scriptiirae Etvidit Deus quod essel bonum, benedixitque eis </i-

et iiKquum intellectuin admiscere. Misla hoc modo cens : Crescite et tnultiplicamini , et rcplete aqua$
farina, mista, inquani, pravo inlcllcctu sacra Scri- muris, avest-^ue multiplicentur supcr terrain. El fa-
ptura, recte sultjiingilur c< coj:i7 azijma , quod est ctum est vespere et mane dies quinlus [Gen. i, 20-23).
panis absqiie fcrmenlo, qiiia panis, id est doclrina S56 '" a<I"is istis, qu.'E producunt rcptilc aniT-

iila, quac inde proccdil, non crigit cor hominis ad m.^e vivciUis, compunctionis gratia potest designari.
Dcuni scd dcpiiinit , niagisciue excsecare hominem Nam quando liomo primum pcccata sua Deo misc-
vidclur (jiiani iliuininaro. Lnde aple uiox infcrlur :
ranlc iucipil recognosccrc, ct ita, dico rccognoscerc
Qui cum comcdissent , surrexerunt et ambulave- quod eliain dcllere et lugerc ea coram Doniino po-
runt per totam noctem illain. Surgere, per tolamque tesl, illud estquodanimodo aquas produccie rcptile
tioctcm ambulure est exca;catum in superbia et ma- anima^ vivcntis. Illiul cst quod bodicrnum Evangc-
lilia s«a honiincm co usqiic pf^rgcre ,
quod justo liiMn dicit, liirbas irnicrc in Jcsum. Et bciic aquje
Dci judicio in raanus Pliilistjiiim , in nianus vide- istce producunl rcplile anini;c vivcntis. Aniiua eiiim

licet malignorum spiritUv'.m corpoic et aninia lia- moriens est homo, quando pcccalis dclcclatur , in
ditur, cum (juibuis sublala sibi spe vitnc fetern:c, pcccatis convcrsalur. A pcccatis aiiteni Deo adjii-

sine finc cruciabitiir. Ecce regnuin Saiilis, rcgnum D vante conversus fit veracilcr aiiima vivens, ut bene
iitiquc injustitiie et pcrditionis, qnod idcirco voluit dc co dici v.ilcat qnod olibi lcgitnr : Et faclus ctl

Dcus, ut prascribcrclurnoLisctlegcrclur, ut quanto liomoin animam vivcntein (Gcn. ii, 7).

frcqucntius audimus ct legimus, tando conslantins Factus autcm in animam vivcntcm, vldcl jam, el
(ontra illud vigilcmiis, ut si forte surgcrc conlra sollicite considcrat in quibus pcccatis et viliis du-
nos in(;ipiat, sunimo conamine rcprimalur, nc crc- duin rcpcbal, et pcr h;ec fit volalile snpcr tcrrara
.scat ct pr.TCvalcat, quatcnus ad rcgnuni David. qnod snb firmamcnto coeli. Pcr reptile possumus intclli-

est rcgniiiii juslitiic, consingcro incrcamiir. Quod gcrc peci.ala, pcr ro/riM/c bona opcra. Volatile fit

ipse pr;cstarc dignctur Dominus nostcr Jcsus Chri- bonu», qui prius rcptile erat, quando volatde pceni-
siiw, qui ciim Patre et Spiritu sanclo \ivit et rcgnat tcnlia ad satisfactionis opcrationem , de spiritu ti-

pcr oninia siccula s;e oriim. .\nicn. nioris ad spiriluin amoris. Et pcr haic volat supcr
655 IIO.MU.IA LXM. t(>rrain, qiiando tcrrain suam, id cst carncm siiam
IN DOMIMCAM V l'OST PKNTF.COSTrN PRISIA. tali doiniiiio incipit snpcrarc ct domare, iit scinper
Cum lurbiv irruercnt in Jesum, ul audirenl rcrbum sultiis sc cam dc[yimat, ne seducat, ne quaivJo
f ( (, rt ipse slabrit suver 5'nuHm Genesnrelli [Luc. v). spiritum dccipiat. Et hoc mb frmamento ca:li, hoc
m iioMiiJ.c noviiMCAi .1% iE.STiVALK^ m
eBl sult nnnala rl iln »t:iltilila mciilr lutiia njicra dc- A curDalibuv, it Ita diram, lii>pliri(er diren» rrrirt'*

lM't ag«'H', »il iKtii |ii>iiiiil(:it ra sii|)ci nir liaiisirr, iiafMi ii<li) rl |(.'iicraiid(i qnia noii chI Vdliiiitalifl cjut

W osl iit biuli*» liiiiiiaiiiis iiiiii rci|iiirat , t|iiia si iil oiiinoH itinl itpiritulo^. ViiU eniiii iit «pjritalra pro-

lranHit(tri:r laiuliH i^loriuiii iion qiKrsicrit ,

|intnil crcoiiliir a c;iriialiliiis. Spiritalo» vero liiic iM-iicdiC'

iIiiImi) hiiiicr liir inni transiMinl , mmI siilt liriii:it;r lionc licnrtlit iinliir, iit luuliiplicrutur, id cht iit in

intMilis iii^ldilia stili l>ft) ntimrrvaliiiiiliir : boiiisaOtibiiH Nint prttflt icntcs, iii viitutuin nuinero-

(Irdnitiiue /'rn.s (Vfr (;rMiu/irt el omu>'m auimnm sitatt^ Htiii[n'r pro^rodicntcs ot oiiiiiirntcN. Pont b;tRC
riveutmu atijuc utdtnhilfm , (/ukiii ;ir()(/n.r('i«H/ aijutr virtiitiiin iiiiiiliplicitaloin roii|;rue repUr* aquat mu-
iu 657 *;"'<»«'« "•'<'•"' .
«' omue volalile tecuuiluni ris jnbciiliir. Qiiid piT <I(/uhi inurii nisi |»r(«fuii^a

qeuus iuum. Vid^tiir iiiilii i)i'r Ii.tc tiia lrt>s onrintv» s:i(T;c Striplnrx scii-nlia 'Mlas nijuos niaris l.oii;»

|)i)sso iu)tari , tjiios l>fiis oniiii|H)l('iis iii Kn lcsia tiiiio roplcl , iiiio adiinplct ,
qiiaiido vi({i4aiitcr ra-

ortlinavil, attiuc coMstitiiil. IVr crti' gniudia cariia- deni, i\\\* dc Scripturis sacris didiril, voi atidivit,

lcs ;
pcr aHriHWHi riicHr^m ct tnotahilevt iqiirilua- (tpcribuB exseqiii pro inodulo siio non int«rniitlit.

lcs ;
por OHJH« volatilc pr;vlatos. Qiiia ciiiin cr lc Tiinc ct owi muUiplicuntur super terram, qiiia tali-

9liiiii(lant caniilMis, liciio prr ( cle graiiJiu carnnlcs biis pIoriiinqMo <lemrnti disposilionis wkt ordinc
ft s»M'iil,irc» possuul accijii, pcr aniiiiain vivcnlcin H Doiiiiniis talcs inagislros ot doctoros prTficit ct pro-
et niotaliiloin spiritiialcs. yiiotl noii ilicil mobilis , videt, qui eis.utilitor pr.ressc ct iwodcsse sciant

soil vwtahiHs, por Iioc dosignat iiobis (iiionidani bo- Vel sic avos niultiplioanttir, qiiando ipsi iM-ato bo-
nuni molum, (iiii fii in lioinino , (iiiia vorl»uni lioc uiini bona opora, bona dosideria adjiciuntur, et
tuobiHs et in uialo ct in lioiio; motobilis voro raro quolidie iii eo angmoiitantnr. IIxc omiiia (|uinta
iiisi hic invcnilnr, cl in lionoaccipi polosl. Creavit dio facta logiiniis. Hxo c\anpolio,'c, iitvideo, In lioni

itiupie Deus cete graudia, qiiia s;t'culare6 ct carnalo» noB injusle (oaptari possunt. Ait nanique evange-

in eo quo sunt ordino vult ossc el bene esse. Nort lista :

cnim onmos spirilalos possunl ossc. Creavit oliain Cu;h turho' irruerent in Jesum, ul audireut verhnm
omi.'cm ttuimam viveuicui utque molabilem , id est Dei, el ipse slahat srcus stanuum Oenesaretli. Tiir}»*
spirilalos, quoniin auima non nobilis, srd niolaltilis isl.r, qiia; irruunt in J<'sum, tiiritalos in pn'nitontia
lil quia benc aiwina illa motahilis dicilur, quam to- liominis scnsus non incongriic evprimnnt. Nam quan-
tain, iit ita dicam, Deus niovit, qnam de peccatis diu hoino peccata diligit, peccatis congaudet, ne-
ad bona et sancta opora, dc spirilii limoris ad spi- quaquain lurbatos ad poenitontiam sensus habcl.
j-ilnm amoris misoricorditcr proniovit. De qtia b(?nc Ciim vcro, supernsc miscralioiiis gratia se visitant«,
dicitur (juaiH ;»ro(/u.vi'r(iiir Hr,uir in specics suas, qnia ante oculrs menlis pnvterila pcccata siia reduxeril,
t>n aquas ol flumina lacrymanim producitur, inio ct pro cidom illicilis actibtis, qu;c commisit, tiir-
reducitiir ad antiquam speciem, boc esl ad inuo- bari et alHigi por spiritum timoris incipit, hoc est
conliauiel prioreni anini.-e puicliritudinem , quam quodammodo turbas irruere in Jcsum. Tunc etiam,
peccando perdicril, per qiiie ilcriim ad imaginem el ul pnediximus, producunt aqusc replile aniniM vi-
siinilitudinem Dei reformari mereltir. reniis. Producere enim aquas rcptilc est turbas ir-

Sed qnia ad profecl»m conversorum seu sjecwla- ruere in Jesuni ? Quarc irruunt in Jesum ? Ut au'
rimn magislerium deessc non debet praelalorum ct diant verbtim Dei, hoc est, ut per verbum et prae-
doctornm, recle subditur : Et omne volatilc secun- crpla Dei doceantur, quomodo ad euni perveniro
du^n cjeuus suum. Quod dicil secuudum genus suum, valeant, qui esl Verbum Dei Palris.

per hoc oslendil quia aliud picCcssc debet illis osse 659 Et notandum quod irruerunt in eum quia
qui spiritales sunt, aliud prjcesse debet illisesseqni per boc innuitur, ut quemadniodum aiiqnando ad
carnales sunt. Et hoc est esse volalile secundum gc- peccata proui et veloces exstitimus, tantiira nunc
nus smim. Alia enim doclrina impeiulonda cst spiii- festini et stren-.ii audiiores esse delcmus verbi Dci.
talibus, alia carnalib-.is; nec ,ea qua; spiritalibus p Sed qiiia per seipsum nihil homo habet, vcl per ae
dicunlur exponenda snnt carnalibus, sed quod ntiis- agere valet, recte subjiingitur : Et ipsestabal, id est

que congruit suo in tempore doctor qnisquc docere Dominns stare incipiebat, secus stagnum Genesarelh.

el proferre debet. Fit et ipse homo qnasi omue vo- Stagnum dioilur, quasi stans aqua. Fit, ut mihi \i-
latile, quando toliis, (luantum hlc possibilc est, per deliir, qu.isi stans aqua in bomine, quando carnalis
dulces cordis aflectiones ad Donni sublevatur, cunc- vi<3e concnpiscentia a sua, qua fluebat, dissolutio-
tasquc ei a Oomino vilie prxsentis vanilatcj penna ne, per Dei misericordiam stare, id est quiescere
conlemplationis tiansvolare donalur. Sequitur : inciplt. Venit namque Dominus ad plurimorum cords,
Et vidit Deus quod esset bonum, beuedixitque eis (non enim est, qui se abscondat a calore ejus) stare
dicens : Crescite et 658 "inltipiicamini , et replete suum ibi non facit, iibi et in bono opere, et in per-

a',uas maris , axvsque rnulliplicentur super terram. fecta pcrnitentia homo non perseverat, A quibus-
Videre hoc Deus dicitur qiiod diligere comprobatur. cunque vero ita irruitur in eura, quod et in bonis
Dilijyt enim profectum suorum, et benediclionem dat aclibus et in p(Knitentia stabiles sunt, juxta illos

suara dicens : Crescite et muliiplicannni. Haec est be- stabit, suum in eis facit. Stat
quia esse autera Do-
neditii» ejus, qua spiritales el carnales benedicrt. minusJMX^a stagmm Genesareth, quod interpreta»
m YEN. CODEFRIDI ABBATIS ADMOMENSIS 464

tvrr, gcnerans sibi auram, diim per hanc slantem A ro^a', quosdaradistiict* venirc ad se compellil. lllo»

compunctionis aquam, ipso Domino adjiivanlcgene- Ciiim quodammodo solummodo visi-

rogat, quos sua

rat sibi hoino auram, id est spem aelernae salutis t^ione et amabili dulccdine, absque omni raundi

quia hac aqua stabilis pocnitenlise datur ei spcs per- istius confusione, ad se de sseculo conversos venire

petiiae tranquillitaiis et pacis. facit;illo3 vero, ut ila dicam, compcllit, quos diu
Et vidH duas naves stantes secus stagnum Genesa- renilentes, aut infirmitale, sive aliqua alia adver-

reth. In duabus navibus istis inlerior et exterior sitate emergente tandem mundi contenaptores ei

homo nosler valet intelligi. Ila; dujenaves stant se- sui amatores efficit.

cus slqijnum, quando statiim qucnidam homo sibi fa- Qiio facto sedens incipil docere de navtcula turbtt.
cit, seips-.im cognoscen;lo ct in poenitentia perscve- Sessio isla requiem Dei , qnam ei a ppccalis
rando quia, sunt qui pcccata sua recogno-
etsi , quiesccndo, ct pro peccatis 661 "^'08 humiliand»
•cunt, sed [si] in poeniientia non perseverant, secus facirmfs, designat. In qiia scssione vel requie do~
stagnum nuUo modo stant. !Ti vcro secus siagnum cet de navicuta, hoc est de humiliata anima turbat,
nunt stantes, qui velut in stagno sive aqiia limpidis- tiwbaKis videlicet sensus hominis, qnaliter seipses
«ima seipses clarc intuenies, quid in corpore, quid recognoftcere el dcflere, et Deo satisfarere de-
inanimapeccaticonlraxerunt,recognoscunt,etquid-B jjj^j^j^j jg^^ omnia, qme modo diximus, fiunt pCf
quid illud est quod peccaverunJ, stabili poenitcnlia spiriium timoris. Sed cessante spiritu timoris, it
iatisfac«re prop?.nunt. Hoc Dtderedicilur Deus quia sublimiter in horaine, quod subjungitor :

hoc diiigit Deus, hoc bene placilum est in oculis

Vt cessavit autem loaui , dixit ad Simonem : Duc
«jus. Sic secus stagnum stantes, id esl in vera pon-
in allum. Cessat Dominus loqui ad turbas , quando
nitentia perdurantcs, veri ct boni illi piscatores
homo diu pro peccatis turbatus, etiara pcr poen.ittfn-
fiunt, de quibus subditur :
tiam purgatus , dc timore jelernK damnationis jara
Piscalores autem desceudcranl et lavahant retla.Pis-
aliquantulum intra se cessare incipit. Sic itaque ad
eatores isli nos sunuis, qiii in bis duabus navibus
spem ii)dulgenti9e promotus ducilur jam de gradu
laborare debenuis, ut lale quid agamus et opere-
timoris in altum , id est in allum illiidquod vere
mur, quod Domino Deo nonro gratum 660 ^^ ^^-
cst altum, spiritum utique ainoris.
,

Do quo alto pro-

cepium, el nobis salubre ac proficuum sit. Quam
phela David ait : Accedet liomo ad cor altnm {Psal.
tamen piscationem non nisi descendendo, id est hu-
Lxm, 8). Ecce, qui sic purificatam et illuminatara
niiliando nos possamus perficerc. Omnia enim bona
Sinimam suam Deo largienle ducit in altum , fit, ul
nostra in profunda cordis humililale debent consum-
C praimisimits, voUuilc super terram sub firmanicnto
mari. Post hajc lavari debenl relia, quod suut, ut
coeli ;
quia de spiriiu timoris vcre volitat in altum,
video, sensusnostri. Uetia autem lavareest pollutos
id cst spiritum amoris.
sensiis peccatis, flelibus cmundarc. Lotis vero reti-

bus, id est emiindatis a peccatis scnsibus nosMis,

\'el sic , ducit in allum , quando in altum saorsai

bene in lypum eorum, quae iutra nos Dominus gerit, Scriplurae sensum totuin convertit intellcctum , ut

subjungitur. videatel intelligat quid sequi debeat. Sed qiiia solu»

Ascendens autem in unam navim, quce erat Simo- Dfus ppr raiscricordiam suain operatur in iiomine,

nis, rngavit eum a terra reducere pusillum. Ver unant ut ei pcr spiritum limoris turb« irruant in Jcsum,

navim, qnce erat Simonis, qui dicilur obediens, po- cl iH per spiritum amoris navim suam ducere possil

test anima hoininis inlelligi, qux se Deo devovit, el in aUum, recte in Oratione hodierna, in qua, ul mihi

ejus mandatis obedire proponit. In unam hanc na- vidclur, sensus Evaugelii comprchenditur, oramus

vim Dominus potius descendcre quam a&cendere, ut et difinius : Deus, qui diligentibus te bona iniisibi-

mihi videUir, dici potuissct. Oiiinis eniia gvaiiaejiw lia pra'p::rasti, infunde cordibus nostris lui amoris

ad nos dcsursum desccndit; sed per suuin dcscen- uffectum. llxc cnim omnia, qus in primordio Evan-

gum ad nos, ad sc ascendere facit nos. Non enira St"!»» diximus bona siint imisibilia, per qux eum,
d ,

per sc in sua persona ascendil, sed in nobis ascen- (lucm pr.Tvidit dilectorem suura faturiim, ad amo-

dit, qiirtndo nos ascciidcnteR facit. Et ideo quidquid rcm siiuin prroparat, alque sic per bona invisibilia

in hoininc operalur, lotum ei ascribitur. Ascendens pruparatiim ducit in altum, dum ainoris sui infiindil

avtem in nnam nnvim, quw erat Simonis, rogavii cum aiTectiim. Scd, ducta navi in altum, bene laxari ju-
bcnlur retia in capturam,
a terra reducere pusitlum. Reducilur honio a terra,
id est a terrena vila sua pusillura, quando Deo do- Et la.rate retia in capluram. Diximus por retia een-

nante priinum opera peccali incipit relinquorc. Scd sus liominis posse inlclligi. IIa;c rctia quasi li^aia
hoc pusiltum cst ct exiguiim, si adhuc voluiitatcs ct crant, quandiu homo sub timore crat. Timor enim
desideria pcccandi ncMil conlemnere. Pusilliim est ligai, amor solvit. Mitigato limorc libere ct expedite
ergo peccata relinquerc. Sed illud pusillum magniim retia, id csl sensus horainis /fljarWur pcr amorcm m
qiiodammodo Gt, quando etiam voluntates et deside- capturam; in capturam dico bonarum ct jiistaruin

ri.i pcccandi relinqiierc incipit. Toluntalum, seu sanftorum desideriorum 662 ^^

^cc pncicrciindum qiiod dicilur rogavil. Quos- scnsiiuin utiliura sulTicientiam. Et auia spirituc amo-
dam Dominus tanqiiam pius, tanquarn mansuelui ris pliis docct homincm de cognitione pttccatoruu)
 ,. ,, ,

m »IOMII,I/C DOMINICALES .r.STlVAI.Kfl. 466

({1111111 tpliiliis ttiiioriii, rpctc HinioniH rcHpoiiitiiiii A Uoinint. Vrr »jfnua Je*u rei tr prxdirttore» «I prat-

lioslriiiii Kiiliiliri' cst (lociiiiinitiiiii. la(i iii(olli|{iiiitiir ; naiii Hi( iit pcr (iciiuu liotiio criKi*

Praccptor , iii(|iiit, per tolam nofUm {abouintfn (nr o( ilcp()iii((ir,'kic rliuni priiduti, i|iiaii(uni ubililt

tiihil cfpimuH ; in verbo iiutem tuo laxaho rete. Ilu'<: «ioipHOH dcliciiiit dc|)on(T(', id r»l tininilia ot ubjocla

Tcrna , vcilia siiiit iKiiniiiiH, s('i|isiiiii vcracilcr coii. i\t' hc scntirc, adinoiiri (' riorcHHC li.iltcnl ot ali ainoro
•Idcraiilis, cl lii^ coiisiiicralis iiiatiH iiiliiiic |i(riii(cii- torrcstri oiigcro ad amoroin (u-loti(cni. liidr I>;i\ii|

lis ct liiconlis : Poiiiino, praHTHtorcni inciini tt! por goiiiin Joh'i priinoK saiio(.i! tlcoleitia: prxdicato-
tSiiC rccognoKco ; tiia cniiii inilii pra*cc|)ta ilcdisli. roH, sciiicel apostolos , inlolligcns , iii |KTHotia l)o-
Scd cgo oiniiiiiiii pra'cc|iliuiiiii (iioniiii traiisgrcsso- niiiii sic do cis uit : (•enun mea infirmala tunl a je-
rcni nic (>ssc rccolo cl vidco. /Vr tolum ciiim uo- jiiiiiit { 1'sal. cviii, 'ii). Jcjiini (pii|)pc a linioie ot
ctfin laboravi , id csl toliiin (|uod vi\i, iii noclc , id aiiioro Doi craiil, (iiiundo inimincnlo pa^sionis ar-
fst in ignorantia riiit, ot qiioniain in noclc ct cgo ct ticnlr». roliolo co oninos rii(;ornnt. Simon crno Pctrui
SciisiiK nioi rniiniis, ritVo/ r(7>>mi(,t, id cst illnd (piud jirocidil ad (jeiiua Jesu, qnaiido illc , i|ui uli(|iiJtido

niliil ost, sciiicct peccalnin ct nialiini, (jiiod iiiliil ost Sinioii , id ost obcdicm, ot l*ctiiis, id cst arjiiinrent,

ni.>>i privatio boni, lioc (•<;)i»i«,s, lioc, iiKiiiam, ot iion oliodions T)(>o , a;;i;nus(:ens scipsnm riiit, siiinitiir sd
•liud oonsocnli suniiis. In vcrbo (inlcm tuo, Iioc est ^ pradationoni. Qui licnc procidissc (li( itnr, (jiiia licot

do promissioiiibus Inis ,
quibus spom ot indutgcn- foris surrcxisso vidoatur pcr prxtationis lionorotiit
tiam poccaluribns proinisisti , inagis ac magis ani- intns tamoii gravom inenlis palitiir dojcclionem
matus laxabo rcte, (iiiia tolis sonsibus mois convor- diim a solita rctraliilur qnielc, cl ainica sibi priva-
bus ad te, ud inlinitum misericordi:c tu.c sinum con- tur dulccdine.
fuyio. Sinl duni videl cl pcrpcndil qnod omnipotoMlis
Et cum hoc fccissent, concluscrunt piscium mulii- Doi ordinalioni contrairc noa valct, ad iltiim, a q>io

tvdinem copiosam. Bene ct oongruc dicitur, et cum oniHO datum optimum, totaque satus ct gralia ?pc-
hoc fecissenl, quia qiiicnnqne oa qua» pr;cn\isinnis, randa csl, convorlilur, orans nl tatis oi a( tio lalis-

pcrfccerinl , Dco miscranto copiosam multitudinem qiic vita et pncdicalionis virlns tribuatiir, uiidc per
piscium id est vivacium sensnum intra se conctu- pctuo nomcii cjus cottaudctur. Exi , inquil , a vie,
dent, et aggrcg;ibunt. Sod quia, quandiu in bac vita Dominc, (juia peccator liomo sum. Ac si dicat: Exi a
sunuis, in his rctibus, id est in his scnsibus, quibus nie in prsedicatione, c.ri a me in operaiione, id est
Dcum saperc debcromus, csse non possumus (forp«« ila cxi a me in prsdicalionc, ul doccas mc qnid di-
enini, quod corruinpitur, aggravat animam, et depri- cain, el sic exi a me in 664 opcralione , ut agcre
mil terrena inliabitatio sensum mulla co(jilanlein {Sap valcam quod acceplum sii corain te onini tenipoift.
IX, 15) fit pterumque, ha:c ruptio navium [f. re- Quia peccalor liomo ium; si enim itlud exicrit a me
tium] ,
qu;TO subjungilur: qnod ego sum, niliil est nisi peccalum.
Ihtinpebatur autcm rele eorum. Rumpitur rete Sttipor cniin ciictimdcderal eum, et omnes qui cum
quando boni cogilalus , sanctae a/Tectiones a cordc illo erant in captura piscium, quam ceperanl. Slupor
e.xcidunl, et id qiiod inutile et quod noxium est, cor ineulis cst aticnalio, qua hoino a se alienalur, quando
ingreditur. in stuporera couvcrtilur. Qui profeclo stupor, id es5
Sed ruptis retibus annuere debcmus sociis , qui Bientis alienalio, circumdat cum ,
quando per exte-
iunt in alia navi, ui veniant et adjuvcnt nos. Socii isli riores curas distcndilur, et a soliUc conlemptationis
in alia navi sunt, ut praediximus, mcmbra corporis dulcedina quodammodo alienus cllicitnr. In qiio nien-

nestri. llis sociis, ul veniant et subveniant nobis, tis alicnatiope ex exleriorum rerum occupatione
annuere debemus, quia per exteriores laborcs cor- 0mnes qui cum itlo erant, omnes videticet sensus et
poris ad iiUeriorera illam nos redire oportct gratiam inotus iltius qui cum itlo eranl in captura piscium
cordis. id est quas tunc secum habebat, quando subliles et

663 ^' '^'<^"^''«"' f' »"'p/c'^f''«'*'' a'"^«s noKJcw/os, D liobites sensus et in«clleclus ex sacra Scriptura,
ita ut mergerentur. Accedeotibus laboribus corporis quasi piscalor quidam extrahere solobat, admiltit,
exterius, imptenlur ambse navicutae, corpus utique nec jam, uli solitus crat, nobilium piscium, scilicct

bonis actibus, aniraabonis seasibus. Nutandumquod not)iiium sensuum captura gaudcre valebit.
nen dicit, ni submcrgerentur, sed ut mergerentur. Simililer quoquc Jacobum et J oannem filios Zebedwi,
Quanto enim elccli in Deo proficiunt, tanlo magis qui erant socii Simonis. Per Jacobum, qui inlerpre-
coram Domino in profundam cordis humititatcm sese tatur supplantator, accipitur bona operatio, per Joan-
deinergunl.Etquia,qui hoc ordine in sanct;i Ecclcsia nem dulcis oratio. Hi duo filii sunt Zebedwi, quod
profeccrit, non sibi soti, sed et aliis verbo et exem- interprctaiur isie fluens, id est hominis, qui per gra-
plo prodesse poterit, divino interdum nutu agitur, tiam Dei uberlim aliquando lacrymis fluere solitus,
ut ad prselationem etiam contra suam votuntalem bonorum filiorum procreatione Deo videlicet dignae
aisumatur. Et hoc est quod in evangetica narratione operaiiouis profectu , el dulcis oraiionis instantia
subjungitur. abundabat. Qui profecto filii bene socii Simonis di
Qnod cum videret Simon Petrus,procidit ad genua ctintur, quia boni opcris sublimitas, ct internae dul-
Jtsu dictn$ : Exi a .me ,
quia liomo peccator tum , ccdinis assiduiias magnam, ut iia dicai^, gccietalAm
 ) ,

4C7 VEN. GODEFRIDI ABMTIS ADMOISTE><SIS m

habent cum Simone , hoc est cum homine Deo de- \ quandoque in co pleniter perGcietur, cum subduclis
•vole obedienle. ad terram navibus, reliclis oranibus, Dominum se-
Et ait ad Simonem Jesus : Noli timere, ex hoc enim De quo regno Davidis refert liber secun-
queiitur.
homiiws eris capiens. Ac si praelatum niniis pro se sol- dus Regum.
licilumDominus consoletur et dicat: Timesquidcm Fuctum est cum sedisset rex in domo sua et
, ,

cx eo qiiod aliis debcs pr^eesse et tibi minus pro- , Dominus dedissel ei requiem undiquc ab miversis
desse ei mmorcm fructum in lo ct majorem fru-
; inimicis suis , dixit ad iSalhan prophetam : Videsne
ttum in suldilis videris , noli limere; ex hoc enim qnod ego babitem in domo cedrina , et arca Dei po-
homines eris capicns , id cst mullorum animas ad sita sil in medio pellium ? In rcgc David hominem
Aiam \itai ielernce perdurcs. quemlibet fidelem Deo perfectum poies in-
, et in

Jam sequitur, ut niihi videtur, remuncratio et telligere, qui per Dei misericordiam, amoto el su-

jubditorum el prselatorum, eoruni qui pie subesse, blalo a se rcffno injustitiae, Iransiit et pervcnit ad
el si praecsse conlingat , in huniilitale student pra;- regnum jiistitise, ad reguum iliud, cujus throuus,
esse. sicut in consequeutibus ait , in scmpiternum sta-

0Q5 ^' iubductis ad lerram navibus, relictis om- bilietur ; destructo in homine regno injustitiae, et
nibus, secuti sunt eum. Subducuntur ad terram na- q firmato regno justitiac, revera, sicut litlersc tcxtus
ves , cum corpore el anima ad terram viventium incipit et pr?eniittit ,
faclum esl , cum sedisset rex.

pervenerimus , ubi vere , relictis omnibus , sequi Grande el memorabile factum Dei omnipotentis est,

perfectc Dorainura poterimus. Ad hscc obtinenda et cujus infinitse bonitatis opus est , si unquam re-

quxrenda iterum ducit et docet nos Oratio hodier- gnum iniquitalis in aliquo cadat , ct laudabile

iia, in qua sic p«timus, ut ille qui diligentibus se a^quilatis regnum consurgat.
bona invisibilia praeparavit , infundat cordibus no- Nec prKtereundiim quod rex ipse David interpre-
stris sui amoris affeclum , ul enim in omnibus et tatur manu Ilomo enim
[ortis, sive visu desiderabilis.

tuper omnia diligentes , hoc cst sive simus in om- fidelis, quem per David posse significari diximus, si

ribns el cum omnibus in subjectione , sive simus bene ordinatum cordis sui regnum vulthabere, de-
super omncs in prajlaiione ,
promissiones ejus , cfuce bet et manu forlis sive visu desiderabilis esse. Est ,

omiie desiderium superant , subductis ad terram na- manu fortis quando perfectus esse laborat in aciiva
,

\ibus noslris, consequamur. Quod ipsc prsestare vita ; cst visu desiderabilis ,
quando concupiscibilia
di^netur, qui cum Patre et Spiritu sancto vivit et illa aeternae vita gaudia raenle ulcunque vidcre et

regn^d Deus pc: omnia saecula sa:culorum. Amen. desiderare incipit in contemplativa vita. Sgdet in
366 UOMILIA LXVII. C domo sua , cum in corpore suo ,
quse est quaedam
171 ftOMINlCAM Y POST PENTECOSTEN SECUNDA. domus animse, a carnalibus concupisccntiis et viliis
Factvm est , cum sedisset rex in domo sua, et quiclem quamdara Dco donante potest habere. Dat
Dominus dedisset ei requiem undique ab universis ei Dominus requiem undique ab universis inimicis

inimicis suis, etc. (

II Reg. vn. suis, cura , sedatis motibus perversis et vitiis exte-
Sicut quartam Dominicam islam congruam quair- rius , 667 omnera cliain vohinlatem peccandi au-
dam similitudinera habere diximus.'cura qiiarla fert inlerius.

sctale syeculi , in qua Dorainus plebi Israelitice rc- Cum factum istud magnum , sicut audistis, erit,

gcs constituit , quorura priinus erat Saul , de quo quod rex in domo sua scderit quod Dominus re- ,

tunc recitatum est ,

quomodo Doniino dispiicuit, quiem undique ab universis inimicis suis dederit,
qiidrHodo destriicto rcguoejus, ipsereprobatusaDeo dicit ad Nathan pruphctam Videsne quod eyo ha- :

per manus hostiuin inleriit ; sic qiiinta hac Domi- bitem in domo cedrina ? Nalhan iuterpretatur do-
nica congruo et pulchro satis ordine legilur, quo- num Dei. Loquilur ad Nathan homo, quando divinie

niodo rcgniini David ,

qui vcre Domiiio placuit, inspiralionis dono visitalur, ex qua amabili el dulci
consurrexerit , et in manu Domini roboratum sit. r. visitatione de donis Dei sibi prseslitis gratulalur
Illud regniim Saulis regnum signilicat injitsliti:£ ct ct hilarescit, de malis immincntibus , de tcnt^tio-
peccali, quod nisi funditus in honiinc destruutiir nibus vicissim succodcntibus trislatur, ingemiscil
et intoreat , non potesl siirgere regnum David quod ,
et qucritur dioons : \idesne quod ego habitem in

est iTgniim justiiire el pictalis. domo cedrina , et arca Dei posila csl in medio pel-
Et qiiia Dominica hxc quinta tota rcspicit ad lium ? Cedrus fortitndincm habet et odorcrn. Ilaic

nninditiam cogitationum , el custodiam cordis, lo- diio homo habere debet : fortitndinincm , ut pcc-
tuin quod de rcgno David lcgitur, totum ad rognum catis forliler resislat ; odorcm , ut bon.T opinionis
illud quod intra nos Dco coiistiluere debeinus
,
fragranliam de so aliis oniiltat. Videsne , inquit,
tendere videtur. Qiiisqiiis cnim , sicut pi?einisiniiis, quod ego hahitem in domo cedrina ? ac si dical ani-
factus e.st volatile super lerrain sub firmamcnto ina bcata : Ex dono Dei et Domini mei est quod
cccli , ciijiisciinqiie animam produxenmt aqiire in domus mea cedrina est , hoc es* 'l"od fortitudinem
sprcics suas , cl DDininus Jcsus irrup.n,li'^''s turbis hanc habco, per quam forti aniino pc^calis in cor-
iii cum starc secus stagnum Geiipsaretli co;perit, poro peccali resistcie valeo. ^tJ ct ciiTi fortitudine

Ifgnum D.iTid reraciler in eo consurrexil ,

quoj non deesl odor; quia etsi r'Oii proolcr loliui dilfr\
 , .

4€9 IIO.MM.I.i; DOMI.M i:.\I.P,.S #..SilVALE.^. iT»

flioiiiu liix (Itilccilinpm prrcarr ilchlHtfirin , Hiillriii A inu» inpcre el contlnfrp In ronlihui poMimui
,

11« iiial:r o|iiiiioiiis oiior ilo iiii' i-xiri-l , iiiiilr alliH Dciim Allaiiicn 1^ nortit i«la (urlum »uiifn De«i4
Oi'( ;isi(>iii'iii |i('(i;iiiili |ir;i'lii'ri'm ,
|M'<<al;i piTlinrri' opcraliir, ad !Salhnn loquilur, QQ^ qnia ne pe-
HCcrnii. r.ccc limiio illc i|iii failiis csl vnlalilc sii- iiiliis lcnchriH iKiioraiili;i' iiiMdvaiiMM, cor ftiiorniu
prr tcrrain , i|iii volil.nii dr sirniin liinoriH iii al- (liino (frali.r SpiriliiH snnili illiiHtrat rt pr^nrlrat

liiin ainoiis, i|iii laxavit rctia sti» , iii <'5l Kcnsns d.it.ini^ iioHhC rl iiilcllit;rrc hrrnioniin Dci. Kl quid
ixtm, iii ca|)liir;iiii lionariim Yirtntnin , lionanini loi|iiitiir iiohiH Hcrino Domiiii ?

altcclioiiimi , saiii loriiin (lcsitlcrioniin , (Mcc qno- !Suiiiqiiid lu wdificnbit mihi tlomum ad habilatf
niotlo a'ililicavil iliniinin ccilriiiam.
silti
dum? i^^gic, iiii|iiit, fcil aniinns tiiiit vii ishiliidineH
Scil liccl c(*(irina sil (loiniis cjiis, iit ct forlilndi- vitioruin vo-
lciil;ilioniiiii, iiiolcslias iiisiirgciiliiiin ,

ntMn iiabcat cl (ulorcin , dccst adliiic alii|iiid , tinilc

cssct arcu Dei in iiicdio |M-lliiini po-
liiiilalis liia' iit

in |)r;i'soiiti scinpcr Itigcal cl dolcal. ()n'u\ csl iioc ?

vcrsari nollei,
Hita noncssct, in noctr piajsentis vit;i:

Kl arcn Ihi imniil, /I(I.m/(/ .\if iii »i((/iii pilliuiu ? In ognitionis incae
esse vellrs ubi dr plcna die
,
(|iiia ihi (

aroa Hci aiiiina lioniinis potcsl inlclli;;i ,

qiui' tiinc
Scd, nunquid tu a-dificubis mihi dumum
j^aiidcrrs.
vcro dicitiir (^t cst arca /)cj, i|nando in sr contincl IIoc csl, nunqnitl corporc
iid habitandum ? iii iiiorlib
Filiom Dei , qiiando in so poilat ct scr\al inann;i n domuni ad liabilaiidnin per-
polciis irdificare uiilii
dnlccdinis verlii Do\. ()\\x arca tandiii posita nianct nec esse dehei nisi posl
pctiio in le quod non erit,
$ub pcliibuf , qiinndin corpns, qtiod corniinpiliir,
h;vc?
afitgravat aniioain , qno nsqiic pdlcs inorlalilalis
Scd ct vcrba h;cc unicnique bono pr.rdicalori rl
iiosti\T 668 gcslainiis , cx qnihns, pcllibns in
pnclalo loquilur Doniinus, qiiciii proplcr alioruiii
menlo peccatis iinpctininr ct iinpiif^nannir. Ilinc ,
a'dirualionem sumpsit ad pra-lalioncm : Numquid, in-
qnantuin video scnstis islc concordal rvaiigc- domum ad habitandum? Tn,
,
quicng, tu adificabis mihi
lico scnsni , el vcrlia Oavid verlia snnl IVlii, ct
qiiicnnquees, qnemassumpsi ad pra-lationem, si per
vcrba Pctri siint vcrba Davidis , liominis cujnslibet CKtcriores ctiras dislentus, slabilem mihi in te noi
de profooiu sno nunc gratias agenlis , iinnc de de-
poleris aedificare mansionem, noli liincre, quia pro-
fcctu suo ingicmiscentis. Ille dicit : Videsnc quod ego ctKdificatio proximorum magnns quando-
fectus illc
habitetn in demo ccdrina , et arca Dci posiin sit in
qttc tibi frucins erit praemioruin.
medio peUium ? Islc nnns idemque honio dicit : Vrw-
Neque enim habitavi in domo, ex die qua eduii fi-
ceplor, pcr totam nocleni laborautcs niliil ccpimus;
lios Israel de terra yEgijpti usque in diem hanc.
in verbo dutem luo laxabo rete ; et hoc cuin fecis-
^ Pcr fiHos Israel possumns intclligere priinos
sent , conciaserunt piscium mullitudinem copiosam
Lwt". V, 5,-G). Quia qnamlibct domus nostra sil parentes nostros Adain et Evam ;
per terram .£gy-
(

pli, paradisum. Ego, inquit, Deus omnipotcos,

cedvirta, tamen quandin arca Dei posila esl sub
humanam naturara in primordio ila creavi, ut esse
peliibus, quasi per loiain noctem laborantes, illud
qiiod nihil est, peccatum capimns. Sed inter hujus- meura in illa esset, si non peccasset. Sed qnia
niodi verba respondot Nathan regi quia illud do- obedire iioluit, et vetitum pomum leligit, ac por
;

hoc de terra /Egtjpti illos edusi, et antc paradi-

nnm Dei, intcrna illa snavit;\s , qntc cor refieit,
sum collocavi, e.T illo die usque in diem hanc in
homineii> snrsum ad Conditorem suum , ne iii his
domo non habitavi, quia omnis honff),qni domus niea
vicissitndinibns tentationum desperet , conforlal et
esse deberel, licei perfectus sit, aliquid de peccats-
snblevat dicens :

in se sensit, undc non potesl in eo siabilis fore do-

Disitque jSathan ad regem : Omnc qvod est in
corde tuo, vade quia Doniinus mus habitationis mex. Qnapropler, quia non in
et fac , tecum est.
hac vita, sed in fulura erit, quod quceris, stifliciGt.
Quod nibil alind esse aestimo , nisi quasi Doroinus
tibi qnod Fuitecum in omnihus,ubicunque ambnlasii,
bonis ct sanclis desideriis hominis dicat invisibi-
rv et inlerfeci inimicos tuos, fecique tihi nomen grande
litcr : Bene oronia mente pevtractasli, bona et per-
juxta nomen magnorum, qui sunt in terra. Dedi pr.i
fecta cst corara me vohintas t:ia. IJeo vade de
cerlo tibi nomen grande, quando de carnali et s;iecn-
honis atl meliora , de virlnte in virtulem ,
quia
lari homine spirilalem te feci horainem. El hoc no-
Dominm lecum est. Sequitur :

inen imposui libi Q^jQjnxta nomen mGgnoruni, id

Fuctum est in nccte itla , et ecce sermo Domini ad
est perfeotornin, quibunt in ter:a, v.l tu non de rui-
Nathan dicens: Vade sl loquere ad servum mcum Da-
Ha;c dicil Domiuus
mevo iniperfecrorum, scd perfeclorum mcorum es-
vid : : Xunquid tu a^dificabis mihi
ses el nvdgnornm. H;*c munera mea juxla niagniti-
domum ad hahitaudum ? Quid per noctem nisi pnc-
cenLiam meam et nlililatem tuara tlbi in nrssen-
obiilis vitK ignorantia dcsignatnr, in qna semper
ti:^rura contuli ; restat adh-jc magnum aliqnid, inG-
homo er.t, qnia ad plenam Dei cognitionem nun-
nitum aliquid, quod in futuro libi prsparavi et
qaam Deo illu-
in praisciiti pervenit, quanilibet a
dono donare proposui. Seqtiitur :

minetur et visitetur? Inde est qnod et hodiernum

roqnil'jr Evangernim rumpcbatur autem rete eorum ,
Cumque completi fuerint dies tui, et dormieris cunt

{Ibid.) qiiia praescntis vitae ignoranlia qudfdam pntribus tuis, susciiabo semen qucd egrcdictur dt
;

f 6t rtiptio retiuni , ut ntillo modo , ticnii velle- uUro tuo, et jirmahp reijrttun ejn.s. Cumque die? e{.
 ; :

47i TEN. GODEFRIDI ABBATIS ADMONTENSIS m

annos vilas luae coraplevens, et tempus istud plenum A lu n possumus intelligere quem sic Dominus noster
miseriarum, tribulationum, lentationum laborum- a facie sua amovil.ulnunquara ad eamdem gloriam,
que pertransiefis, svscitabo semen lnura, semea quam araisil, resurgcre possit aul velit? l)eus ita-
dico spirilum tuum, qui bonum semen fniclum quc omnipotcns, qui fidclis el verax est In prorais^
inullum attulil. Cum egredietur de utero two, id est sionibus suis, ab co quera in virga virorvm et i« pla-
cum de vinculis corpovis absolutus fucrit, et tu in gis filiorum heminum rcdarguit, miserioordiam suara
Domino cum patribus tuis dormieris, eura ad vitam non aufert, sicut abslulit a prirao illo ejeclo, quem
«leruam suscitabo, el firmabo rei)num ejus. amovit a facle sua.
Jpse cedificabit domum nomini meo, el stabiliam Sed domus hia et rtfgnum tuum
fidelis, inquil, erit

thronum regni cjus usque in scmpiternum. Ego ero ei nsque in sempiternum ante faciem meam. Sccundum
in patrem ; et ipse eril mihi in jHium. Ipse spirilns omnia verba hoc locutus est Nathan ad Daeid. In-
hominiSr quem sic suscitavero, ipse cedificabit do- gressus est autem rex David, coram Domino^
et sedil

mum nomini meo, ipse domus mea erit,, hic me pos- et dixii : Quis e.go 672 ^«in, Domine Deus meus, et
sidebit, et a me possidebitur, et in regno meo
domus mca, qv.ia adduxisti me hucusquc ? Quid
re- qu(jc

semvilernum liii quod quod promissum ost, secuudum omnia verba hceo
fnum ejus usqne in stabilietur. cst

Patrisest.Filio meo cxhibebo quia comparticipem et D loculus est Nalhan ad David, moxquesulijunctum
cohaeredem regni raei fieri concedo. Ingressus est auiem rex,et sedit coram Domino, nisi

Qui, si inique aliquid gesserit, arguam eum in virga quod electus quisquc loquenle Nathan, id- est dono
Xirorum, et in plagis filiorum hominum. Dei se visilante, et de spe resuvrectionis et glori»

Misericordiam autem meam non auferam ab eo, si~ immortalitatis, quam in anima et corpore perceptu-
cut abstuli a Saul, quem amovi a facie mea. Cura aula rus est, praidicente, mox cor ingreditur, ei sedet co-
ilia coelestis maculam nuUam recipiat, sed omnes ratn Domino, quia hoc est cor ingredi, et sedero

sancU, oranes perfecti sint, qui illo perveniunl, in- coram Domino , scipsum tantis bonis, tantis Dei
luendum quid illud aliquid sit, in quo ibi inique omniputenlis dignalionibus indignum per oinnia aes-

agere quisquam electorura possit. Est plane, est liniarc et reco?nosccre. quo bealo ingressu el
In
quantum ego conjicere possuna, illud aliquid inique felici sessione ulitur homo Do-
his verbis dicens ad

agere nihil aliud, nisi quod sancli illi animanim spi-r minum : Quii^ ego sum, Domine Dcus meus, et quae
ritus in aelernara claritatis gloriam assumpti, de domus mea, quia adduxisii me hucusque ? Uxc, inquitt
resuscitando corpore suo, quod in pulvere terrae beatitudo, ha^c gratia superexcedil univorsa raerita
adhuc rccogitant, optanles coagonislara suiwn
jacet, mea ;
quae nulla essent, si misericordise luae donum
consortem esse coronse illorum et gloria;, qui quon- me non adjuvasset.

dara socius et particeps fuitlaboris et 671 *''"•'

, Sed et hoc parum visum est in conspectu tuo, Do-
mnse. Quod inique agere iicet modicum ac veniale mine Deus meus, quia dilexisli me, nisi loquereris

sit, tamen sanciorura animae, quse totse in Deum de- etiam de domo servi tui in longinquum. Jn longin-
berent esse suspensse, aiiquantula inlcrim. donec quum anima mea, quid do
loculuses, quia, quid de

corpus suum recipiant, a Deo reflcctit intenlione. corpore quandoque futurum sit, notum fecisti. Non
Quara sententiam, quantura possum intelligere, Do- rogo, ut virgamvirorum et plagasfiliorum hominum
minus aCfirmat, in eo quod subjungit, arguam eum a me auferas.

in virga rnorum, 'tanquam di<isset : Si illud atiquid Istaenimesllex Adam, Domine Deus. Primus ille

inique agere unicuique electo nico est inevitabile, parens noster Adam hanc virgara promeruit , cui
non miretur, non turbetur. Arguam enim «im in dictum est : Cum operatus fueris terram, non dabit
virgavirorum, hoc est veraciter sciat quod haec est fructus suos, sed spinas et tribulos germinabit tibi

virga non mulierum, sed virorum, oraniuum dico per- {Gen. III, 18). Ille primus plagam hanc sustinuit,
fectoruni el fortium meorum, quia nullus lantse per- quod morlis senlenliain subiil, cum dictum est ei
fectionis et sanctitatis ab inilio erat, vel usque in p Terra es, et in terram ibis. Et idco, quia ista esl

finem eiit, quiii hanc virgara meara, hanc tristem lex Adam, et ita coram te pra;ordinatum, lanium
.sentcntlam posl mortem suslineat, ut corpore sno olisccro, ne miscrioordiam tunm a mc auferas, sed,

tandiu oareat, donec in gcnerali resurrectione dupli- siout locutus os, oum oomploli luorint dies mei,

ccm stolam corporis ct animje reoipiat. suscila somon incum, id cst spiriltim meiim ad vi-

Sed ct arguam eum in plagis filiorum hominum tara, fao, ul in scmpiternum coiiterapletiir gloriara

qiiia plagas illas quas moruil iniquilas liliorum ho- tuam, oorpusquc meum, lioet raodo putrescat, in in-
niinum, ipse sustinebit, plagas vidclicet istas, ut corruplionera et iramorlalitalcm in die judicii re-
ticut omnis homo, sive boniis sivc malus in oinerem siiscita et redde. Amen.
et in pulvcrcin terrse teinpore pr.-elinito rcvertitur, 673 IIOMIUA LXVIII.
cinisquc cincrcm, terra lcrrani suscipit ; sic el ip«e IN DOMINICAM VI POST PENTECOSTKN PRIMA.
in oincrem ct lorram revcrlctur. Amen dico vobis : Nisi abundaverit ju.<itilin vestra

Misericoidiam anlcm meam non auferam ab eo, plns quam Scribarum et Vharisworam, non intrabiti$

$irut abstuli a Saul, qucm amovi o facif mea. Qiiid in rpgmnii cwlorum {Matlh. v).

In Saulc nisi primum illiimejoclum, scilifol diabo- Dominica liodierna, qu<c ab cxordio Domif^iv.aruroj
*''S nOMIIJ.t UOMIMCAI.KR A:STlV\l.i:». 47i
quas«flk'l)r:«vlimii, •cxtn pDuitiir iii «inliin^, in'xt;e \ coiiiiiiillitiir, liic pr;r|»oiiiliir. Vrnialia ijiiippe coram
<li('i r()ii};iiiit , iii (|ii;i nciis P;ilcr |misI (ri-alii)iiciii Dco HUiil illa |u-<'( ala i|ii;c aiit vx i((iioiaiilij, aut ei
c'a;ii cl lcrnc, ct iiiiiiitiiiu i|ii;i' in cis hiiiiI, sc\t;i dic cariiiH iiiliriiiit;il<; adtiiitluiitnr Kt i|iiia intcr ignO'
iiuIhUmii ci-c;itnr:in), litiiiiiuciii vidclicct crc^ivil ;iil iiiiiliaui ct cariiis cnni iipikci-iiltatit |(ra«iiir cot rx-
iiiiai.(iiioni ct Kiiiiilitiiilinciii sii;i!ii. IV; liiic hi^xI;i (li« ccsHiiH iKiioraiiti I',
675 'l<i-'»u carnali» iiiilrmilalit
ita ii) (ciicHi H('ri|tluin csl : lH.iit quoqiie Iku» : (iitcniiii AposloIuH ait : qui iijnurut, ignorabitur (/
Producdt liTra auimam vitwnlfm iii ^/cjicrc siio, ju- C.or. XIV, 7>K|) idcocliaiii i(fiiiiraiitia cariiis rraKilitali

viciitn, i'l rviuilia, ct bcsiiai tcrrKV sccuihiuiu ifivcia pr;i'poiiittir. Fa<'il cr^^o Dciis licKtian terne h':( umluin
4110«. Fuctuuiiiuc cst ita,vU'. (Ccm. i, 24.) Iii lcrra, spccics siias, quando cx doiio (;r;ili;c Hua- lioinini at-
(]ua; aniDiaia vivcntcm prodiicorc jiiliciiu' ;i Doiuino, triliiiit, ul 8iii(;ulaH HpiicicH pcccaturiim rccognoscat,
Iioiuo pcccatoi valct iittcllii^i, (itii titiic aiiiiii:iiii vi- cl sicul nialitiosect |M^rverHC cx indiislria ci stiper-
vcntciii proditcit, ciiiit Spiriliis saiicli ;ill1alii alt:icliis, I)ia pccravit, ila alTcititosc ct coiistaiit( r (adciii |)ec.
ini»inilalcs cl pcccata sna ivcojjiiohccic iiicipil, sic- ( ala siia picnitciidu Dco hatislaciat. lacit quoqiie
que pcecata sua (.'(^^nosccudo iii aiiiinani vivcnlciti juiiicnla cl oninc roptilc t(jri;e in generc suo , dum
cflUilur, quia prius anima moriens erat, duiii pcc- iniiiorn ol votiialia pecrata, qua* cx igiiorantia aut ex
catis ot viliis siilijaocbal. Q't;o pcciala duni icco- U cariiis infirniitatc conmiisit, (|uasi in genere tuo, id
guoscoro civpcrit. lucc oninia ni ijenerc $uo inoilucit, ost jnxla rnudum cuIp.TC poenilerc cunt facit. Se-
dum singula qiMoque |)i'i'cal;i, proiit ca coniinisit, quitur :

«ligne pro oisdotii ptrnitondo Deo satisfacit. Prodiicii Et vidit Deus quod esset bonum, el ait : Faciamut
utneiita ct reptilia tcrrtv ct be.^tias secuudum species homiiiem ad imaijincm cl similitudinem nostram.
iuas. Por junicnt.'», ul niilii vidotur, accipere possu- Quaiido vidcl Deiis in hominc quod malitiam cordis,
nius ignoraiitiaui , pcr rcpiitia carnis coiiciipiscon- qu.-e ox indublria ot suporbia vcnit, pcr hiiniililateiu
tiam Ycl ininiuiuliliain, pcr bcstias leriw cordis ni;i- correxil, el pcr sciciitiain, qiiam ex sacra Scrip-
liliam intelligero possuiuus. Juinenla producit homo, tura aut a docloribus et magislris suis, vel a sanct*
dum in amaritudine cordis remiuiscitur , quaiita convorsatione eorum inter quos commoraiur, acce-
peccata ignorans Doum fecorit, quanta in ignoran- pit, ignorantiam suam comiiiulavit, hoc diligit Deus,
tla sui commisorit; producil et roplilia, duui quid- hoc approbal in honiinc, hoc bonum in oculis ejug

quid pcr carnis immundiliam vel concupiscentiam vidctur. MuUi deniqiie , in sjeculari habitu posili,
deliquit, pceniicre ca?perit ;
prodiicit et bestias ter- mulla por ignorantiani pcccala commiltuiit, qui cum
ra, cum ea, qure per cordis maliliara et superbiara ad Deum redierint , lumenquc scicntia; susceperinl,

perpetravil, recognoscere incipit. Et bene hjec ju~ graviier se dolent commisisse ; et inter se in angustia
menla, 674 ^'eplilia el bestiw sccuudum specics suas spirilus gementcs dicunt : si ego in sa,'culari vila

produci jubeiitur. Diversae enim suiit species pecca- positushxc coram Domino tam gravia esse praescis-
torum. Qiiidam enim graviora pcccata commituinl, sem, nunquam Deo teste hsec vel talia agere pne-
quidara leviora pcccala incidunt. Nara, qui ex indu- sumpsisscm, Hunc gemitum, hunc dolorem, quem
slria ct per obstinaciam , ot superbiam cordis pec- pro peccalis suis homo per scientiam acquisivil, vi-
cant, gravius delinquunt quam qui cx ignorantia, det et diligit Deus, sicqiie ex virlute Dei fit ut hoc
et carnis concupiscentia et infinnitate in peccata quod sequitur, ia eo perliciatur : Faciamns hominerrv.

corruunt. Et ideo secundum species mabtia;, juxta ad imaijinem et similitv.dinem nostram. Licet de ima-

modum culp^e ,
poenitentia; quoque mcnsura debet gine et similitudine Dei diversi diversa sentlant, la-
expendi. Qui enim e\ obstinacia et superbia cordis nien hoc nobis in prssenti loco sufliciat, quod quasi
inaliliose peccavtt , raajore poeniteniia el salisfac- ad imaginem Dei homo noster extcrior forraatur,
tione indiget quara qui ex ignoranlia et carnis fra- dum per sanctificationein et bonorum operum per-
gilitate deliquit. feclioncm Chrislus imitatiir ; et simibtudinem Dei
Sed quia homo nil potost per semelipsnm, recte D homo nostcr iulerior recipit, quando ad puritalem.
ante ha;c verba prKmissum csl : Di.iii Deus , quia, muiiditiamque cordis Deo auxiliante perveneril.

ut hxc in homine pcrficianlur, opus cst ut ipse Dous Soquitm" :

hoc in corde ejus dicat et faciat. Unde et sequitur :

676 ^' prccsit piscibus maris, etvolatilibus caliyet
Factumque cft ita. Dicere Dei est, quando priinum besliis, universceque terrce , omnique reptili quod mo^
cordi homiitis voluntalem poenitcndi et cognoscondi retur in terra. Inpiscibusmaris, ut mihi videtur, vi'

peccata sua inimiltit. Quod cum in corde horeinis vaces sensus hominis, vel motum tiraoris; in volatit

dixerit, necesse est ut perficialur in re quod prius libus ca>li motum amoris intelligere possumus, qui-
Beo donante eral in voluntate. Scquitur :
bus duobus motibus, bestiis, universseque terrse,
Et fecit Deus bestias terrce juxta species suas, et omnique reptili quod movetur in terra, id est malitiae,

jumenta et omne reptile terra; in genere suo. Quamvis ignorantice et carnis concupiscentise dominari debe-
ordo peccandi talis sit, ut bomo prius ex ignoraniia mus. His piscibus maris et volatilibus coeli possumui
et carnis concupiscentia delinquat, tamen, quia gra- coapiare verba sancli Evangelii, quae bodienia die iA
vius est peccare ei industria, peccare ex superbia, sexla Dominioa legiraus, in quibus ila loquilur P9*
ideo peccatum, quod per obslinaciara et superbiam minus
478 VEN. GODEFRIDI ABBATIS ADMQNT.tNSIS VI9

Amen dico oobis , nhi atundavenl ju$litia vestra A tentur super terram. In piicilius maris, et volatilibus
plusquam Scribarum el Pharisaorum , non intrabilis cccli, ut supra memoravimus, duo motus, limori*
in regnum coclorum. Et poslmoduin : Qui irascitur et ainoris, in universis anhnunlibus omnia opera
fralri suo ; qui dixerit raca ; qui dixerit (alue. Iii bona etvirtules valent intelligi. In verbis istis qui-

piscibus maris Scribas possnmus accipere, qui viva- dam cffecius bonorum operum esse videtur, dura

cilale scnsuiim suorum sacras Scripluras inlellige- bonio a Dei gralia quoddam dominium accipit, in
bant; in volalilibus ca'li Pharisseos possumus intclli- piscibus maris et volatilibus cocli, dum duobus illis.

gere, quiajustilia vitiie suse, quasi volatilia ca'li su- niolibus, timoris el anioris Domini alrquaululum
pra caeteros elevabantur. Ac si dicerel Dominus : pro voluutate sua uti cooperit. Dominatur et univer-

Faciamus hominemlalem, quipraesil piscibus maris, sis auimanlibus, qu» 678 movcntur superterram,
cujus justitia superabundet justitiae Scribarum ;
cura opera bona, in quantum homini pussibile est,
prajsit ctiam volatilibus coeli, ut justilia cjus emineat perficit in re, qureprius Deo donante habebat in vo-
juslitiaePharisieorum. Pra?sit quoque bestiis, ut bc- iuiilate. IsLud dominium, quod in verbis istis a Deo
stiali more fralri suo non irascatur ;
praesit univcrsae ftccipit homo, Domini revera est ben«diclio, de qua
terric, ut fratri suo noa dicat, raca ;
prsesil omni benediclione jam anle sic prKScriplum fuerat : Be-
reptili quod movetur in lorra, ne dical fratri suo. B nedixitque iUis Deus et ait : Crescite et multiplica-
fatue. Ita ergo motibus timoris ct anioris prasii his viini , et repleteterram, et subjicite eam. Ac si dice-
omnibus, prasit dico ne praevalcant, ul pcccatis do- ret : si islud in vobis est, si ciescitis in bonis ope-
mitis et subactis bona possil faccre, et sic imagrni cl ribus, ct muitiplicamini virlutibus, si subjicilis ter-
similitudini nostrse conformetur. Floc igilurtotum, ram vesliam per humilitatem, ne extollamini, ego
quod nunc prscdictum est, primum operatur Deus in Dou;inus niajestatis benedico vobis. Statinujuft
voluniate hominis ;
poslca pcrducit et in eflectum. post lm'C Lcuedictionis verba rursus sufcinfert di-
Unde et sequitur : ccns :

Et creavit Devs hominem ad imaginem suam, ad Ecce dedi vobis omnem herbam afferentem senien
imaginem Dei creavit illum , masculum el feminam super terram, et universa ligna, quce habent in se-
creavit eos. Creat Deus homincm ad imaginem suam metipsis seinentcm gencris sni, rit sint vobis inesccm,
in exleriori dum eum exlerius honeste ct
homine, llcrba res infirma est, ligntm forte ct soliduin ejt.
laudabiliter facit vivere. Creat eum ad imaginem Dei El per ha^c duo, quae homini dautur in escam, du«
in interi(»ri homine, 677 quaiido eum pcr mundi- quaedam species infirmorum et fortium in sacra
liam et soli Deo complacere et ad-
puritatem cordis Scriptura denotantur, quse nobis ad imitandum pro-
Masculum quoquc ct feminam creut eos.
hserere facit. ponnntur. Et ut hacc qu;e diciinus possimus eftiem-
In masculo ille inlellectus potcst cxprimi, quo homo plificare, ponaraus ante oculos aliqnos sanctorum^
spiritum suum scit regere, et illa quae supra nos sunl qui non tanlum fortes fucrunt, sed etiam infirmi,
coElestia et aetema rimalur et intelligit. In femina quorum primum infirmitates mulliplicat;e sunt, sed
\ero inferior sensus, quo carnem et ea, quae carnis poslmodum in virtutc Dei nostri infinijitatein suain
si.yit, sc!'. regere, iiiutilia absridere, utilia adinini- in fortiludinem conimutavcnint. Tunc David rex et
strare. De hoc masculo et de hac femina Paulus apo- prophela hcrba fiagilis fuit, quando vidit Bethsa-
Stolus dicil : Vir non debet velare caput, quia imago bee, el tulit eam, et Uriara gladio filiorum Amo;l
et gloria Dei est ; mulier vero debet velare caput, quia inleiiecil, duo s<mul scelera coramittens, adullerium
gloria viri est (/ Cor. xi, 7). Ylr igitur ,
per quem et homicidium. Tam fragilis herba fuit David. Sed
ralio hominis iutelligitur, et in quo imago Dei est, lignuni forle poslea factus est, quando Nathan vcnit.

non debet vclari, non debet in inferioribus et terre- ad eum, ex ore Domini incrcpans eum, cx ciijus

iiis detineri, non debel proliibqri quin ad Deum et verbis tanto poenitentisc ignc inflammatus est, u(
ad ccelestia extendatur et sublevclur, quantum pa- scpicm diebus jaccret inlerra, noncomedens panem
lucrit ; muliei! vero, inferior sensus, quem ad lem- p neque bibens aquain. Ecce, qui primum hcrba
poralia cl cxteuiora dispcusanda arcopimus, velelur, frayilis fiiit, ad quantam ligni forlitudinem devenit

ne nimis ad inutiiia prolabalur, el ad niiiius neccs- pcr poenilouliam?

baria progrcdiatur. Soquitur : ISonno et Polrus, apostolorum pnnceps, herba nir
Benedixitque illis Deus, el ait •.Crescile, et mulli- mis iufirma fuit, diim propter vilis ancitlse voccra
plicainini, el replete terram, et snbjicilc eiim, et do- ne;;avil Diuuinum majoslaiis, Magislruin, Croatoroin
tninamini pisribus mnris, et volatililnis cirli, et uni- ol Roiloniptoroin suuiu? Sed lignum679 ^orte post-

versis animantibHs,quir moventur super terram. Ac modum faclusost, cum respexisset eum Dominiis,
ki dicat Dominus, crescite ia bonis operibu», mul- ciim rgrossus forasflevit amare. Tolem heibani ter-
liplicamini in virtutibus. Vel crescite in operatioiio, rcc, et talia ligna dodit nobis Dominus in oscam,
mulliplicamini \n scioniia. El propK^ iHudntrcscerc, hoc est iu exompliim, ul, ubi videmus, qnomodo
el propler illud niiilliplicari nolile, sed r,vhjiKilrtcr- infinnitalos saiutoium olim iuultiplioat:e sunt, sod
rum vestiam por lijimililaloin, quam roploslis per postea d(> iiifirmilalo siia por Doi adjutoriuni conva-
bonamoporationem.K'/ doniirMmi;ii pifcibus maris,et iMenml, speremiis et nos, si infirmi sumus, et si.

tf^latilibus cah , et un(»enis nnimanlihus, qu<r mo- nondum fuiiHiu, lamen, quia ficn possuinus, Dej
 :

477 IIOMII I !, l)OMIM( :ai,ks AisTiYAi r:s. 471

f(iutla liiiccnrnititc, u ri-:i|,'llll:i(f> iw)s(r:i iios pomtr 11- A claiii pcrfci (ioiicni pcr\cn^ril. Si;d i\i\»re. i\ni, ad
borari, :ic si(lir:it h(«iiH : llt'rl):iKuiM'(oniiii itn>orniii, plcnam el pcrfcclam perficiUmem Qain priiiia Jl«
? iii

liiflriiiitiis fiintin :in«'r:i( voliis si-iiifii, :ilTcr:i( volii» (rcalioniH, iilii lcijidir :
/•'*
faclum nt vetpere et ma-
b|»>iii t>( ( oiiliili'iili:iMi >(>slr:i' saliilis, ct (liiiit iii i|tio. ne dien »11114, ilii iinniliiin ;itl ptcnain |><'rrcttiotieiii
lilio( jiiH((> cl i'lt'c(o iiico coiispifidH, (|iii:i iiiliriiinH pcrvctii(, scd iicc in ^i-i iiii<l:i, ncc 111 (cilij, ik < iu
rria, i|noiiiotlo |)cr Kr:ili:iiii c( iiiiHcrictirtli:iiii iii(>:iiii (|nar(a, iicc in i|niiila, sctl tatidim iii hchu, in tjna
11^1111111, itl cs( Itirds r:icliiscs(, c( vos tl(! H:ilv:i(ioiic iiii:i^itii Oci cotirortn:iiiii . Kt li:i'c chI plciia ct pcrrc-
Vfslr;i coiitldilc. t|iii:i. (]iii cos c\ iiiliriiiil:ilc coiiv:i- i'l:i p<'rrr< (it), i|iiaiiit() sciii<'tipsiiiii (iiliiin tiflrrl Do»
lcsccrc lcci, c( voliis in iii(iniiil;ac l;il»or;iiililMis lor- iiiinti, siinl rl in (inr Kvant:i'iii li:ibciiiii', : Si o/)er$
tidKlincin dc c(rlo ininis(ral)o. t.(ir.si(lcr:i(c c(i:iin c( muiiiis luum anlr allarr.
qiiotl li:cc lign:i tenwiitein suam l):il)cli:inl iti lemet- Sed iit <l<- Hinf(nliH liis (liclittH pariiin qiiitl loqna-
ipsis, (|noni:in)sc non cxlollch^int, scd loliini noiniiii niur, viilc:itiius (|iiidsit, qiiod in piitiia dw. h'\v. scri-
H lioiioii nico ascril)cl):int. !•;( vos lionini cvcni|ilo ptiiin osl : /',7
Q%\ farlum ett ve^prre et maur die»
iciiiciiloin vcstniin, id csl opcra vcs(i;i Iioiui iii vo- uiius. Dics uiins sit in lioininr, (|u:iiiilt) a Dco vo-
liisiDctipsishalicro, iie iiul(;olcvcinini pcr siipcrliiain, Innlatcm roccdcntli a inalis e( acccdciiili ail liuna su-
•tMi cnncla iii (»scani e( salndMn voliis convcrlitc. Sc- " 8ccpcri(, qu.T voiuiilas qna.si iiwiij diei e8(. Set iinda
quitni- dies csl boiia oporado ciim bona volun(ale. Tertia
Et ciinctis auiiiiaiilihiix ltrra\ oiii!ii<]iu'. voliici ccr^ dics csl, qiciptlo in cot^il^itiiinc, in lociUionp, ct opcre
li, et nuivcrsis, (juiv iiiovtniur iii lcrrn iii quibus est sc cuModirc c(C|)crit, aclusqiie suos f^rrr procnra-
diiima viveiis, ad vcsceudum. In liis quatiior, qii;e vorit. linic (ei ti.c dici quarla coiijiingitnr, &i custo-
hic sunt distincta, qnatiior peccatorum gradiis pos- dia' cogi(a(ioiium, verboriiin ct operiiiu suoruin di-
eunt accipi, qnihus ail pcccandnni procodiinns. \i\ lij;cnli cura invigilans perseverantiani in liis teinie-
cuHctis auimautil^us tcrra- pcccati dclcr(a(it>, in vobi- rit. l^ics quinla fit in hoinino, quando homo .iion

cribus cwli pcccati conscnsiis, iii uuivrrsis iiuo' vio- solum tniiiiqnc oxleriorcs corporis sui scnsus ad
ventur in terra peccati opci-atio, in qtiihns esl anima Dcum coiivorlit, sod eliam qninque inlerioribus sen-
vivens, pcccali consuoludo valctintolligi. . sibus suis Doiim videre, audirc, ges(are, odorari et
Et satis ctmgnio in animantibns terr.x poccati dc- tractafc ca^perit. Dics sexta fit in liomine, quae a4
lectatio notatur, quiadiim homo pecca(o delectatnr, hodiornam Dominicam rospicit, cuin ad imaginem
quasi adpeccanduin aiiimatnr. Involiici-eaulemcooli Dei fonnalur, in qna plonani ct pcrfcctam porfec-
recle peccati consensus potost exprimi, quia cuin tioncm recijiit. Diem sextam sequiturdies scplima,
homo ad peocandnm eonsentil, j:nn quasi monle ad cuiltenedixit Dcns, inqua abonini oporc quod palra-
id volat, nec teneri vel inliiberi facile valot. 6S0 rai, retjuiovit, per qiiem scptimura dicma;lerna no-
Sed et ;ji universis, quiv moveutur iu terra, idco poc- l»is rcquics designatur, ubi a laboribus vitae prsesen-
cali operatio non injuslo valol iutoUigi, quia dum (is requiescimus, ubi de .X'tcrna Dei visione gaude-
lionio peccaluin in carne operatur, niembra corporis liiinus, ubi semper inipsojucund.ibimur. His itaque
sui ad hoc movet, ut peccalum pcTagatur. Pocca(i praclibatis textuni sancti Evangelii ingrediamur:
vero consuotudo iii vorbis hi.^, iu quibus esl anima vi- Amen dico vobis, nisi abuudaverit justitia vestra
vens, apte potcst pra>figurari, quia poccator homo, plusqitain Scribarum ct Pliarisaorum, non iutrabitis
dum in pcccati consuotudinem venorit, quasi totus in iegnum cwlqrum. Verba sancti Evangelii, qua
in peccato vivit. Hi sunt quatuor gradus sive pro- hodierna die in sexta Dominica legimus, vcrba sun^
cessus pcccatorum, quos etiani Doo opitulanle pos- ardua et sublimia, sumpta de sermone Domini, quera
sumus convertere ad nnmorum ct processum virtu- fecit in monte, quein solos perfectos ot electos disci-

lum. Pos«umus enim in istis quatuor inteUigere pulos Doinini decuit audire. ^'ain cum turbas ia

quatuor cardinales virtutes, prudeutiam , tenipe- convalle docuisset et curasset, illis in inferioribus

rantiam, forlitudiuem et justitiam. Scd et alio modo D i*em.'tnentibu5, nec sequi eum in montem valentibuj,

ista quatuor inbono possumus accipero. Cum enim ipse cum discipulis in montera ascendit- ibique se-

homo ad lioc aniinalur, ut bono condolootolur, bona dcns excellentiorcm viam spiritalis et coelestis vilae

estejus delectatio; cui si oonsonsiim boni et opera- eis osiemlebat, :id quanrcsctera lutba ascendere uon
tioncm boni, imo pcrseveraiitiam boni adjunxeril,, valcbat, nec capore eam idonea erat

ibi satis juste, satis digne seqiiitur :

Hujus doctrinai sublimitas adhuc spirilalibus viris,

Yiditque Deus cuncta, quw feierat, ct evant valde qui Dominum in raontem secuti et qui spiritaloni

bona. Bonurn quippe vatde est, si delectationem bo- vitam aggressi siint, servanda proponitur, qui cuoa
ni, et consensuiu boni, et operaiionera boni habue- 682 Deo dicere possunt Ecce nos
aposttilo Pclra :

rit, el in hisomnibus perseveranliam boni (enueri!, reliquimus omnia, et secuti sumus te {ilattli. xix,

hoc videt, hoc diligit, hoc laiidat Dous. Sequitur : ^ verbaet nos dicere possumus, qui ducatu
27). H.-ec

El factum est vespere et mam dies sea^lus. In ve- ejus SKCulum reliqnimus, et spiritalis vitse propo-

$pere cognitiosui, inmane cognilioDei valet intelligi. situm adivimus, et si non ea veritaie ct perfection&
Fit ergo vespere et mane dies se<ctus, quando a co- dicere valemus, qua Petrus dicebat, tamen quia

|nilionesui et a cognrtione Dei-ad^lenam et perfe- speoict?nus fecimus, quod facere potuimus, boc^
479 TEN. GODEFRIDI ABBATIS ADMONTENSIS m
quoi adhuc In veritale nobis deest, ipse in nobis A scquriur , totiim esl quod esl oplimum. Sempei
Lonitate et pietale sua perficiat. Nobis eigo ad an- quippe bonum est, ut peccnta declinenlur et ca-

gustam viam eum sequcntibus perrectam hanc doctri- veaniur sive pr-Tpler transiloriss laudis appetituin
nani proponit sequendam, Neque cnim Petro, vcl et honorcm , seu ob racHim jcternie damnationi»
Andrea, vcl Joanni, niodo his verbis loquitur, scd id perficiatur. Optimum vcro esl, si propler soh'ut

iiobis adhuc in came commorantibus loquitur di- Dei amorem et Kternae patriie dulccdinem ct rc-
cens : Amen dico vobis , nisi abundaverit justilia irmnerationem peccata caveantur et comprimanlnr.
vestra plusquam Scribarum et Pharisworum , non Hoc ergo optimum, quia ipsius solius cst, idcirce

intrabitis in regnum cmlornm. cuni in Oratione hodierna petimus dicenles, insert

Justitia Scribarum el Phaxis:fiorum hacc erat ut pectoribus nostris amorem tui non dicimus,
uominis,
mandata lcgis et cxtem justitias sibi propositas da nobis, vel immilte in cor nostrum ainorcm tuum,
sumnio &ludi(r observarent, quatenus ex obscrva- scd dicimus, insere pcctoribus nostris amorem tui
tione legis probabiliores et lionestiores caelcris red- nominis. Pelimus enim, Domine, quatenus gralia
derentur. Sed quse erant mandata, qu?c eis erant tua agalur, ut amor tui nominis visceribus cordis
proposita? Decem utique praccepta, in quibus ilaeis noslri ita inseratur, et sic inedullis animae nostrse
pra^cipiebaiur : Non occides, non mxchuberis, non B adhajreat, ut slriclius tencatur, ne facilius amitta-

furtuni facies, et caetera his similia. Haec, ut prac- lur. Sic Domine, amorem tui nominis cordi nostro
diximus, Scribac et Pharisaei diligenter observabant, inscrendo, proesla in nobis retigionis 684 avgmen'
non proplcr amoreni Dei, sed ne honore terreno tiim, ut juslitia noslra augeatur, ct justitiae Scri-
privarentur, scd ob sanctitatcm vitac favore populi barum et Pharisaeoruin superabundct.
extollerentur. Qualis autem sit hnsc leligio quam a Deo postu-
Horum justitiaeDominus superabundare vult filio- lamus, Jacobus apostolus in Epistola sua nos docet,
rum suorum justitiam, ul, quidquid boni in prae- ubi ail : Religio munda et immaculata apud Patrem
senti vita faciunt, totum proplcr solius Dci smorem, hmc est : ^Visitare pupillos et viduas in tribult-

et propter spem, quae repocila est in coelis, faciant. tione eorum, et immaculatum se custodire ab hcc
Ac si nobis dicat Dominus : Yobis clectis filiis mcis smculo {3 ac . i, 27). Pupilli dicli sunt, qui patre pri-
loquor, qui mecum de convalle hujus saeculi in nion- vati sunt ; viduai vero, quae virum amiseruut. la-

tcm asccndislis, quia nisi abundaverit justitia vestra pupillis, quos visitare jubcmur, boni el jusli scnsns
Buper justiliam illorum, qui in clericaii officio sunt possutnt accipi, qui a Paire coelesti in nobis gene-
consliluti ; abundaverit cUam supra juslitiam illo- ranlur, qui lunc quasi pupilli fiunt, cum PalrcHi
viiBv^ i>iii
rura, qui />/M^#iv«Amf/M» iT» fi^A/tii ./\ vi«r/\nlr\n /%/\ni«im^
contincnter jn soecuio viventes conjugio _-„^ a_ «! . ••« a _»?__
coelesteni, a quo generati sunl, amittunt, et in qua^
sibi copulati, non intrabilis in regnum cxlorum. d?.m orbitate ab co dcscruntur. Hos pupillos visi-
Regnuin coelcrura non hoc solum esse credimus, tare debcmus, quia magno studio ad hoc est in-.
quod nunc in prKsenii per fidem exspectamus, et vigilandum quatenus bonos el justos sensus ju«
,

quod post fincm saeculi in aeterna vila a Deo perci- giter in nobis aggregemus et rcparemus.
pere speramus, 683 scd illud regnum, quod in Yisitand!» sunt et viduae. In vidnis, ut aestimo,
dulcedine cordis cuin Deo in praesenti possidcre dc- intelligcnda; sunl sanctae et dulccSi (affcctiones, qua>
bemus, de quo ipse Dominus ait : liegnum Dei intra debcnt esse sponsae viri nostri , Regis sempitemi.
vo$ est {Luc, XVII, 21). Qu«e dulcos afiectioncs tunc viduac fiunt, cura
Istud regnum viribus nostris non possumus obti- sponso suo et viro suo pro voto ct voluntale sua
nere, ut in dulcedine cordis ipsum lial)cie frequenler pcrfrui non possunt. Has viduas, has sanctas et
nierearaur, nisi hoc in nobis ipse implere dignetur, dulccs affectiones visitamus, si earum desiderium,

hoc, quod sexta dic, qiii scxtam hanc Doininicam in quantum possumus, adjuvanuis, ct ad amoreoi
respicit, dignalus est operari. Idco Dominica ho^ viri sui eas dulcitcr el deleclabilitcr cxsuscitnmus.
dierna plus nos ad araorcm Dci et proximi dilcclio- p Et bene dicit has viduas visitandas in iribulalioB»
ncra illitit qiiara prcT.ccdentcs Doininica;, quamvis carura ,
quia nimiruin tribulaiiu sanclarum afTe-
omnes charitatem renonent et repraescnlent. Uiide ctioiium cst, cum virum suum ainillunt, cum, quan-
el in Oratione hodierna Dco orantos dicimus : tiim libet, extcndcre sc in amorcra cjus, ct pcrfrui
Deus virlutum, cujus est tolum quod cst oplimnm, co qucni <Ichidcranl, non licct.

insere pectoribus ncslris amorem tui nominis , et Si aulom hos piipillos ct has viduas ita visitavc-
prmsta in nobis rcligionis augmentum. riraus, boc quod scquitur implerc valcbimus : E^
Bene itaquc Dominiim ac Rcdcmptorem nostruin immaculatum se custodire ab hoc s(vculo. Macnlain
Deum virtutum, non virtulis cognominamus, qucm acquirit homo corain Domino, si bona opei'9( agit,

non pro una virtule, scd pro mullis intcrpcllamus, et inds laiidcs transilorias liominumquc ;)'.nicilias

quia non sunicit nobig ut ex dono gtatia: cjus rcquirit. Sed ille se iinmaculatum cuslodit ab hoc
illam virtulem adipiscamur, ut bona faciamus, nisi sxculo, qui omnia bona opera, ia quantiun potcst,
eliam illud ab eo pcrccperimiis, ul magno cautelae pro Dci amore agcre satagit, ct indc huiiauas l.iu-

9ludio bona opcra nostra custodiamus. Ita pro- dcs non appetit, scd xtcrnara solumraod i rcniune-.

fecto ipse est Ocus virtutum, cuju<^ plane, ut nu>x rationcn desiderat. Hxc est religio nnunda ct nu<
 :

481 ii(iMiii/i: iioMiMCAi.rs .fibiiVAir.s. 461

iiiaciilula, (iiiniii rcligioiicin ii>
G85 »•>'>'< unifcri A |><'r vcii);i ritpritna nfTrduin rorili* iionlii aliii b«>
in Oratioiir lioilirriia |)OHtiilaiiiiiH. Sr<|i)itiir : tiini riiciainiiK, 0»:*»diu rniin ninrlalilalin hujuii oiU
Amtiiitis qniu diilum iMt nuiiiini$ : i\r»i occidei ; Noriain iiihabiluiiiiiK, rorda noktra nrqiiuquaiii %i\rt

^ul (iHlem niii(ii'ii(, riuii cril judii-io. lujo uutimdi- rl inlucri iiiviicin valcniiis, niKi cai|ii:i- hitcni in mr.
co vobii iiuiii ouiuixijiii iruMilur Irairi suo, nu^nit dc, pcr \ciii:i pntfri .imiih. Ihiii niim, ut Apiiklohii

iudicio. Qiiiil osl ira Y Ira rsl ulciscriuli liliitlo, (iiia', nil, uovil lioiuiuum, iiitir tunl Imininii, ui*i ipirllu»
dmnatlliiic in conlo lioinliiis iriiii, iui- piT virl>:i, hominiH.qui in ipioeit ? (I Car. ii, ii.) Ilaqiie vcrlt»

iifO. |)or aliiiiiotl iiitlitiiiiii, iliitli' :i;^iioHci v.iif;il, fo- isl:i sano iiitiilci lii, ut iiiihi vidctiir, ita ar( ipcrr pu(-

ris oslciKliliir, hiijns, iiii|ii:iin, ir:u iratiiiii fliaiii iii siimiiH, ut dicanins : (Jui dixcril fintri «u«, falue, »ic

corilt^ tictiillo jmlicio, Iidiiio iii scipso pnnirt' valct. dico dinrit, iil iii conh; rt iii cogilaliiiiio sna, iihi

Undo est quotl liio tlicitnr, rcn.s cn/ judicio. Trihu- vorhuin fonnatur, ihi fratrcni siium stnltiim dixerit,

nal quippo niiMilis drliot consconilore, ct Reipsnin rt lioc non ox prop:iHKionc, quod vat repeiitina dcle«

anlc sc slafiioro, ot pro occnlla ira scinotipsiiin ili- ctalio, scd cx d(iilicr:itioii(' ciiiii f;iluun) crcdidcrit,

itrictc jiidicaio, tliccns noinino iiioralioiir : Dimille cl hoc firmilor in cordc lcnondo, iii hac ohhliiiai ia

nobis dibila uottra. VX in tali jtnlioiu ciilpa, qiia>. ns(|uo ad lincm vit;c diiravoril, hic cortc rriis e»(
per iram conlraota cst, oxpiahilur. Sotiiiilnr: n gohoiin;c ignis, qnia iinllus buporbus rognuin iJci pos«

Qui uulem dixeril frulri suo raca, rcus crit coucUio. siilebit. Qui cnim fratrcm fuum in corue suu stul-
In priori vcrsu ira, i|ii;r l:\ntuni in cordo ost colala, liiin lopnlavorit, cortiim piofocto cst qiioniam sc sa»
pta^ntUatnr ; in islo aiiloin vorsii ira, qn;v per soiinin pioiilioiom cssc cxislimal. El in hoc biipcrbus est,

Tocisaliquaiilnluin prodiit, iloinonslratur. /{flcdctiini 0» ideo rcus esl gohcnna: ignis, nisi pec ptrnitcn-

sonus est vocis iram ct indii^nationcin nicntis expri- tiam haiic supcrbiam tiiluerit.DchcmiiscrgodexlruBl
mcnlis. El quia lijoo ira talis csl, ut cx sono vocis ooulum ad simplitilalom proxiini noslri convcrtcre,
pauliiUini ira, qn;v latobal, aliis apiiarcat, iioii sufli- congidorantes quoniam sapicnlia 687 nostra stul-
cit ut rcalnin Iunic hoino sno jiidicio puniat, scd litia ost anto Uoum, cl qnoa illius simplicitas multo
liiEC ira ad concilium refercnda est. Couciiium est probabilior el acceptabilior sit coram Domino, quam
conventtis jiidioanlis Eoclesi!ie. Namquia ira aliquan- noslra sapitmlia. Soquitur
tiiluin proocssit, cl indc scandaliini vidcnMbus yc- Si crgo offers mnnus inum ad ollare, elibirecorda-

nit. ncoossc cst ut nd convoiilum jndicanlis Ecclc- (ns fitcris quia frater tttns habet aliquid adversiim te,

si;«, ad juslitiam magislroriiiu relcratur, ul culpa, rclinque ibi munus luum ante altare, et vade prius re-
quir por sonum vocis iiinottiit, eliam per vcrba ma- conciliari fratri tuo, et tnnc veniens offer munus tuum.
*^ Ecce miscricors
gistroruin pnnialur ct corrigatnr. Seqiiitur : et raiserator Dominus solita usut
Qui autem di.ierit, fatuc, reus erit gclieiince ignis. gratia, post verba aspera locutionis, verba profert
Quis hxc Doniini vorba secundum liUeram possel medela; et exhorlationis. Sic et in alio Evangclio,
cbservare ? Si enim ouines qui fralri suo fatue di- dum de diligendis inimicis sermonem faceret, dili-
cerent, rci cssent gehennoe ignis, quis posset sal- gite inimicos vestros {Luc. vi, 27), stalim intuen»
vtcs fieri, quia plernmquc, etsi non constantcr, ta- quoniamquoriiradam hominum raens tanta viget ob-
Hien ridiculosc dicimus, fatue .' Absit ergo, ut unus- stinacia, ul nunquam ex corde inimicos possinl di-
quisque homo propter boc reus fial gehenn?e igitig, ligere, mcdicinale praeceplum opposuit, dicens : I/c-

si exlerioribus tantum verbis, ut hcec Domiui veiha nefacite liis qui oderunt vu.f, orate pro persequenlibu$
resonare videntur, fralri suo dixerit, fatue ! Sed 686 el calumnianlibus vos. Ac si diceret : Si ad lioc per-
quia ipse Dominus, qui h;icc loquitur verilas el sa- venirc non poteslis, ut inimicos vestros diligatis, re-
pieulia est, qiii nunqCam talia verba prolnlit, quoe slat ut sallem hoc faciatis quod facere potestis, ul
a veritate discordarent, vel qua; ab hominibus im- bene eis faciatis, et iu orationibus vesiris eos assu-

pleri non possent, ideo opus est ul verba veritatis matis. Iia ergo et iii prsesenti loco more medici sa-
aliter quam exterius resonare videntuv, intelliga- Uilari consilionos instruit dicens Si offers munut
q :

mus, ul verilas vorborum stare possit. tv.um ad aUare. Munus nostrum, quod Dco offeri-
IgiturubicuiKiuevcrhaDomini intantadistiictione mus, psaUnodia r.ostra est, suspiria nostra siint,
et severitate resonant, ut vivaul nullatenus impleri quae ci intimo cordis airoctu procedunt, lacrymae
valeant, ibi pondus vcrbonjm ejus jusla ratione tem- noslrfe sunt, quas, si Deo annuentehabcre possiimus,
perandum est. Ubi vero tanla mansuetudine et dtil- gratum ci munus offevimus, Altare vero, super quoii

cedinc redundant, ut quiquc iiiGrmi et desides ex munus noslvura debemasofferre, Christus est, super
mansnetudine verborum ejus, levilate morura proni quem incensura fidci, spei etcharitatis immolamus.
fiant ad malum, ibi nccesse est ul aliquo districtio- Altare quequc est cor nostrum, quod summus illa

nis temperamento condianlur. et verus Ponlifex Dominus noster Jcsus Christii»

Videamus ergo quid sit, qui dixerit fratre suo, fa- unclione Spiritus sancti consecravit, inquoetre-
tue, reus erit gchenna' ignis. Quid est verbum ? Yer- quiesccre nimis amaljile et delectabile est ei.

bum est formata cordis cogilatio, quam intus for- Munus ergo nostrum anle altare offerimus, cuai

mai bomo, deinde cxlerius profert per sonum ver- coramunicare carni et sanguini FiUi Dei voluerimu».

lorum. \erba ex creatione Domini accepiraus, ut Sed cum 088 recordamur, qtiia fratrem nostruni
 :

4«5 VEN. GODEFRIDI ABBATIS ADMO^^TEPlSiS 484

I
accedere ad hanc coinmiinionem nequa- A ruin angelonim facla csl coniinniitie oononim ange-
lu^sinnis,

qiiam pntsumanius, nisi prius ad reconciliationem lorum, et illis propler supcrbiam a Deo dojcciis, is-
fratris noslri vcniamus. Qnod si pr.csens esl corpore, tis datum est in munere , ut nunquam cadere pos-
humiliter proslernamur ei, veniain postiilantes pro scnt. Ilic eral omnis ornatus angclicaecreatura?.
fommissis; si vero absens est corpore, intirao cor- Sed ct omnis ornatus humanai naiurre tunc perfj-

dis affectu prosternamus nos humiliter Domino et ciet-.ir, cuin omneselecli cl justi occurrent in virum
proximo nostro, quem provocavimus, qualiter fa- pcifcOtum, in mensuram ?elatisplcnittidinis Christi,

cerc dcberemus eo prsesenle. Oi'od si iiujus pieta- cura Filius tradidcrit rcgmim Deo Pairi, cl crit

lis et charitatis affecluin humilitcr non exhibemus Deus omnia in omnibus. Qiiid csl tradere regnum
proxirao abscnti, quando hanc humililatcm et pie- Bco Patri? Tradere regnuin Dco Patri est ohines
talem assumercmus eo prcescnte ? sanctos perducere ad visionein Dei Palris, qiibd vere
Igilur ad obtineudum hujus charitalis afleclum ir.agnus ct incfrabilis crit ornatus ultra omnem mo-
in Oralione hodierna aiiiilium pustuhunus a Domi- dum hiimana; xstimatlonis. lllc ornaliis coepit a
no dicentcs : it qnw snnt bona nulrias, ac pietalis Chrislo , et consummabitur in Ciiristo. 690 Q'iare
studio qiia; sxinl mOrita custodias. Nutrit in nobis dico hunc oinatum ccepisse a Chrislo? Ideo utique,
bona Dominus, cura cleir.enlia el bonilate siia nos B quia ipse prinuis , ij^se sohis in Omni iiumaho ge-
adjuval, ut bona opcra passimus r.gere. Tiinc vcro nere apparuit ct vixit siiie pcccato, et qiiod ipsi;

^a quse pictalis studio suiit nulrita custodil, dum fccit et poluit , vult , ut ex ipsius gralia et auxili«

«mne quod in diiecUone Dei et proximi expendimus, possit ct horao , esse , ibquam , sine peccato, qiiia
quod cst picl.itis studium, Ipse dileclor et conscr- talia dedil remedia, per qu.ne perfecte et integre pec-
valor animariim custodil, ne per elalioncni aul hu- calricis animre obduci ct sanari possunl vulnera.
liiaiium favorcm perdamus. Cei te ciim in {Japlismate uniisquisque nostriim rege-
Uiidc, qiiia niliil a nobis el pcr nos possunnis, ncratur, omnia ei peccata dimiltunlur, el sine du-
ipsum adjiilorcm ct prolectorem in hodiern« oflicio bio ab onmi liberi sunnis peccato. At si hunc deia-
invocanuis, duin canimus : Douiinus forlitudo plebis ceps ornatum peididerimus , et post bapiismuai
sud' el proleclor salutnrium Cliristi sui est {Psal. xxvii, jicccatis involvirniir, si per veram ad Deum conver-
8). Scd quia Uxc omiiia, qii.x perstrinximus, neq-.ia- tinnir peccatorum agnitionem ct poeniteiitiam, nulll

quain homo oblinerc polcrit, nisi morliricatioxcin diibiiim, quin ad vcram quam perdidimus redeamus
Jesu in sc ipso habucrit, idoo iii Ecclior.c hodicrna innocentiain , ct ilcrum oniatus noster perfectu»
Paiilus dicil : Quicunque in Clirislo baplizati estis, eril, quanlum in hoc nnindo possibile erlt. Qpi or-
Cltristuni induislis {Cal. iii, 27). Ipsc crgo, in quo '-
nalus omnis..porficiet«r , cum in Clirislo unusquis
baplizali sunfus, pcr quo omnia liabc-
(iiiciii, ct in quc electorum felici fincet exitu consummaliitur , ei

nuis, dot nobis, ut ipsum induere mercamur, Jesus ad veram rcqUicm diei septimi ,
quod esl Christus,
Chrisius Dominus noslcr, qui vivit ct rcgiiat Dcus pervenerit, ubi nihil de peccatis timebit, quia nul-
' *
per oninia SKCula sxculoriim. Aiiien »ni ibi proreus peccalum erit. Qiiem ornatum, quia
S89 HO.MILIA LXIX. nstigante ct suadente diabolo homo ille primu»
is domi.mcam vii rosT pentecostl.n rRi»i.\. per inol)edientiam ct superbiam suam sibi et nobis

Cuni turba niulia essct ctim iesu, nec haberent perdidit, et non nisi per Mediatoris Dei ct hominum
q'Aod manducarenl ,convocalis Jcdu discipulis suis ait incarnationem rcciperc potuit, aple subjungitur :

ilisereor sup'r lurbani ,

quia ecce jam triduo susli- Complevilque Deus die septimo opus sttum quod
ne^it me, ncc habcnt quod manducent {Matlh. viii). fecerat , et rcquievit ab omni opere quod palrafat.

Hodierna Dominica ,
qii;c ab cxordio Dominica- Dies iste septimus magnum et vcrum illum dicnl,

riini a;stivaliuin, qiias cclcbravinnis, scplima in or- Doininum nosiriim Josiim Christum polest desi-

septimre congruit et respondct. nare, qui idcirco, ut mihi vidotiir , dici septimi no-
dinc succcdit , liei

omnibus, ab bene censctiir quia in ipso complacnit Deo

in qua Dciis Pater, perfectis et creaiis D "<'nc ,

iinivcrso opcrc quod patrarat rcqiiievit, sicut m li- Patri omnom plcnitudinein divinitatis ciim soptifor-

Iijilur pcrfccli snnt cwli et nii gratia sanoti Spiritiis corporalitcr inhabitare,
broGenosi soriplum cst :

sicul evangelista 691 qiiodam loco ail Egressut

lerra , omnis ornalus eorum. Complevilque Deus
tt
:

die septimo opns suum quod feccrat et reqnievit ab ,

estJesusaJordancplenus Spiritu sanc:o {Luc. iv, 1).

Qiii non sohim qiiando baptizatus cst, pleniis crat

emui opcre qnod palrarat. Et benedixil Deus diei sep-
et sanclificavit eum, quia in eo cessavil ab uui- Spirilu sanolo , sod cx quo conceplus et natiis cst,
timo,
sompor singulare et spocialc Spiriliis sancti teni-
verso opere quod crenvit Deus , ut facerct {Ceu.,
plura fi'it. Inipio dic soplimo DcusPater opus suum
II. 1-3).
complevit, quia totum illud opiis conccplionis et in-
Fcr cabmi angelica , per terram luimana nolura
carnalionis cjus sola supcrvoiiicntis Spirilus sancti
polest designari. Ilieculraquciiatura, aiigoloruni vi
qiiandoad gralia iii bcata Virgine operata est. El quoniam nihil
delicet et hominum , tunc porfocta ost ,

rongniit ibi homo opcratus cst , scd totiim divinum opu»

alernitatem creata est ca pcrfo.ctioiie, (pi?c
vcaciior et lidelilcr Deus Patcr in Filio «uo
incipicnli naturic. Omnis aiiloin ornalus aiigelica! fiiit,

opiis suum quod feceral dicitur complesse.

crc:.turx perfcctus est quando pobt lapsiim inalo-
,
itn IIOMII.I.I, DOMIMCAl.r.S A.STIVAI.KH. iU
S4^ (|iiiu por sotiini ojiit iiicai'iiiilioii<-i.i Iioiihi (|iii A t|iiod i-ri':i>il IKmi», ul r;i<m(. fllo rnini, qui ftrcnii'
|4f rif lal iioii |)o(iiil ri'|iurui i , liiMl rlinin pro iioliiM diiin diviiiiiiii nadirain atl oiiima iNiiia ktjQlcirni, ol
^a(i tlif^iian liii' tl iiiori , toiipiit' , ii( xidi o , siihiii- Dfiis nat , Nittiiidtiiii hiiinanain iiadiraiii podiiMicl
frrdir : h.l ici/Kicii/ ab omui opirr tjHod jnliimtl. Iii lial f rc tiri(;iiialr pft < adiiii. Si i| m ro cettavU (|uia f I
00 ciiini sotiiiiiiiiotlo hcuH I'u((*r rfi|iiicin inviMii(, a(dialcf( oriKiiialc pci 14(11111, i|iiDd in cuiittii rc-
qiwni sxiltiiii a pcci alis otniiiliiiH liliiTiini inVt'iii( , i'( ((iiavi(,prorHUH ali fo aliciitiiii liiil. iK.tur, i|iila mit:»
pL'r<'Uni iioliis r('(|iiit>ni dcdil, (|iiaiido pt'r saii|;tiiiifiii iii liott tfinporc (|iiaHi in hi-xta die latioraiiiull, e( Am
(riicis cjtis iiiiivorsa , titia; iii tiriis rt iii Irrns sfxt:i ail sfptiiiiaiii , dr lioc niiiiido :iil pitti^in, uLI
traiit, parilliavit. Aiili' passioncin i|nippc r( iiioilnii i|iiif)>( iiiiiiis, i|tiiilidic Ifiidiiiius ct iiiigraiiiiis , htijiit

Rnani, iit ita dicani, noii rc<|nicvi(, i|nia (|tit)il natus Kc|i(ima; l)oiiiini(':c lccliuncin cvangilirnni andia-
cs(e( cnin honiinitiiis convcrsadis cil ,
piciiaiii <'( niiis, ii( (|uid iii cadfin bcptinia acturi vel acccpturi
prrfcc(aiii saliilciii iioliis noii condilit , dtiiii ct) vi- siiiitts 1 oj^nost aiiitiH.

vcii(c liuiii.iiitiiii j;ciiiis, siiiil al) cxordii) , ud iiifcros 693 '•'"" "<''"' ')i«/'fl cjtfc' r«;»i Jrsil, ileC habc-
dcsc(Midi(; scd iii passioiic cl iiitirlc stia piiiiitiiii rc- ii'iil <lih (luKiiuliiiarfiit. Qiioiiiaiii iiidividiu siniini^re

qiHein ca'pit liabcrc, (|iiaiido oo ti'adeii(C spiri(uiii in Triiii(a(is uuinip()(cii(ia coniinuni conperadone ab
luanus Fatris oiiiiiis ininiici po(es(as P8( alilala, c( l^ a'(criio con)|M)ncns oniiiia, dulci adiiiuduin rcpausa-
i\\\x diidiiiii clausa fucra^ rcgtii jamia, apcrta cs( c( tione (|itasi lassabiiiida rcscdit, duiii ab onnii op(.TC,

rescrala. Kl idco (luia diiic rciiitics cjus, et iio^da (1110(1 patrarat dic sfplimo, reqiiifvil, dulcia, uti
in co rc(|uics t(vpi( , bciic dicidir , el leqiiicvit ab CKMliinus, xlcrua; (]tiiftis pr^cligiiravit gaiidia, qiia:

omnx operequod jKitrarut. Iluic scn(eii(iai Paulus t* ctiai» ordine suo sepliina ha!C pra.'signaic videlur
Lccdone hodierua concorda( dicgns : iVuiic vero li- Doniinica, qiiando bcata) clectoruiii aninix corrupti-

berali a pcccato, .<icrvi autcvi facti Dco, hahetis fruc- bili cariiis dcjiosito onfie, fclii i sabbalismo re-
tum vestrum in sauciijicatioiie ,
/iucin rcro vHain pausaiitcs, intra siiium bcatiludinis aniodu rc({uie*

alernam [Uoiu. vi, 22). Iliiic qiiia isdiin scptimuin sciiiit a laboribus suis. Sed ne arb.lrciniir, vita ct

diein in nullis opri ihus suis , sed ia requie sua, qiue nioribus isiiobilcs, actu et conversatioiic degeneres,
vcsperam non liabet , noiniinis voliiit sanc(i(icaie, tani sublime dignilalis fastigium possc attingeic,

bona est apliludo c( coiisoDaiilia dici scplima^ ad coiisidcrcnius a primordio verba lcdionis cvangc-
scplimam haiic Dominicam, (ituv roijuicm illam dc- lici'. Cum lurba, inqiiit, inulta essel cuiu Jcsu, nec

signal s.aiu lonim in Chrislo nunc moriendum , et haLerenl , ijuod manducarent. Est etenini turba ,

hujus lurbalione lurbida, quanlo

cuin Cliristo in coelis quiescentium.
P numdi
qu;je, rai-

692 Q''* (aincn sepliina dies curri( cum scxta, nus studio virtuosi laborat operis, tanto minus La-
quia sicut sexta est laborantitim , i(a scptima cst berc creditur laudis undc iicc turba multa dicilur,
;

qiriescciiti;iiiT; ot post laboivs el lcnlaliones vi(;ic nec eliam cum Jesu csse pcihibclur. Turbu qtiidcm
pi-3csenlis pra':i)iiim in ca'lis percipientiitm. Hic la- dicidir inulia miillipUci refulgcns virtutum gloria,
lior, ibi requies, qua requiescidir in Deo; e( ibi ess<i quie posJposilis terrenis omnibus, flde et spe solis

iiostruin non habebit morleni, ubi viia scmper prse- intcudit ca;leslibus, cui interditm secrela visitalione
slo erit.Sed minquid in opere croaluraisuivChristus Dei grave pondus hujns relevatur exsilii, duni prs-
laboravit? Minimo ; dixit eniai, ct lactJ sunt uni- vcRta ab ipso in benedictioiiibus dulcedinis lietiQ-

versa. Et ideo ab omni opcrc quod palrarat reqiiie- cari meriierit in laetiiia vuitus cjus. lliec nimirufii

vit. In se ipso enim requicvit, quia in divinitatesua, congrue satis curn Jesn perhibelur esse, cui bene
(juae nec aucia vel minuta est in co aliijuando, non erit sine ipso. Nam innumeris se involutani •

cuncla simul erant ,

quce creanda fucraut. Qoam. crcdit miseviis, duni tanta" suavilatis interessc Hon
sane crealuram non idcirco creavit, quod ariqiia in- valel gaiidiis. Qiiem licet solum et unicuni amct, in-
digentia m ipso esset , vel opus haberet adjuto- quirat et dcsideret,nondum tanien haLel quod man-
rio creatiirae siise, sed ut ejusdem crealurje in- D t/ure/, quia gustare l.ac in vita oiorlaiis potest in-

digentia et imperfeciio in Christo Creatore perfice- firmitas paratas a Domino seternse refectionis epu-
retur, ct per movtem cjus in inelius reformaretnr. Uis ; njanducure vero nondum plenis valet faucibus,
De quo die adliuc subdilur : Et bcncdi.rit Deus donec corruplibile hoc dopusucrit corpus, quando
diei seplimo , et sanctificavit eum ,
quia iu eo ces- comcdciis et bibens siipra mensam Dcniini jam ,

8avit ab universo opere quod creavil Deus ut face- ultranon limct de convivio aeternitalis excludi.
rel. Qiiali benediclioue Dous Pater Filium snum Unde ditni pr»finitum a Deo Palre lempus advene-
benedixil ? Tali uli(]ue bcncdictione, quod custodivit ril. terminus vidolicot, qucm pvaeterire nullus moi"-
eum ab oinni actuali peccalo, et in hac Filii sui be- talium poterit, cum spiriius et animse juslorura ad
nedictione ©mne humanum genus a primo paren- vera inconimutabiiitatis gaudia ex hac 694 ™0''*
lum nos.trprum liberavit malediclo. Et quein sic he- talilatis transfercndi sunt niiseria ; lit profec(o, uti
nedix'V > eiiam s^nctificavit. In quo sanctificavit ? credimus, in coelesli civium supcmorumcuria hoc
Qiiia todim cnin sanctuiv. elimmaculatum tangi non quod ia prsescnti subjungit evangdisla :

pennisil originali peccato. Et quare sic benedixit et Et convocatis Jesus discipulis suis, ait illis : Mits-
sanctificavit? Qula iu eo cessavil al; universo (^pcie r(or iuper itirbam, quia ecce jetn ttiduo tustititnt n;<,
 :

487 VEN. GODEFRIDI ABBATIS ADMONTENSIS 4S8

nec liabent quod manducent, Cum enim discipulos A haecest manus gravissima Domini, unde David
san-
Jesu vocari et csse dubinm non sit, quos in diebus ctus in persona universae carnis geraens cl tribu-
carnissuac spcciali magisterio cnutfivit et docuit, latus lacrymosis proclamat suspiriis : Quoniam s«-
nimirum hoc in loco discipulorum nominc beatos giltw tua; infixce sunt inilii, ct conprmasti super m«
angelorum spirilus valemus advertere, qui penenni tnanum tuam. [Psal. xxxvii, 5).
incommutabililate divino assistentes conspectui.nun- Jamjamque audivimus qualiterduobus super me-
quam ab cjus sunt disciplina scmoli. Hos quippc moratis diebus sagittas Domini forliterinfixas susli-
lales tanlosquc setcrnac majcstatis discipulos in sc- nemus, qualUer super afilictos regnisui exsules gra-
creto divinilatis a primordio eruditos, ipse scientia- viter contirmala est manus districti judicis ; nunc
rum Dominus ad se quodftnimodo convocat, dum lertium consideremus di^m, ulliroum scilicct vitae
arcanum eis consilium suaj dispensationis insinuat. tfrminum, quando anima egredicijs tiirore maximo
Convocat eliam setcrna Dei sapienlia cadem coe- suslinet Dominuin, ubi magnus vaide et timendus
lestiuin spirituum agmina, dum eorum ministerio adversae tit potestatis concursus, terribilis ct me-
educi de carcere mcrtis hujus jusscrit, quos con- tucndus p.-stiferi vastatoris confliclus,ubi horiciidji
formes fieri imaginis Filii sui anle sKcuIa praeor- facics daemonum, qusc manus extranea,
terreat, ubi
dinavit. Nec mirum, si universitatis Conditor ad- ^ 1"2p. ?i permissa fuerit, animam cgredientem ra-
rainistraloriis insinuat spiritibus, hxc, quse agenda P''*'- S<^d fl"'=» novit miseraior Dominus quai et
de salvandis sunt hominibus, cum etiam cuncta, qu-^i^tain hora 696 morlis agonizans patiatur spi-
qujc faclurus est super terram, servis suis rit"s, ipsisetiam cocli indigenis manifeslius adhuc
pro-
phetis revelaverit, qucmadmodum unus eorum glo- affectum innuit misericordissimae suse compassionis
riando ait : Non faciet Dominus verbum super ter- Ecce jam triduo tustinent me, nec liabent quod man-

ram, nisi revelaveril servis mis proplietis (Ose. iii, 7). ducent. Ecce, inquit, peractojam triduo, ecce finito
Etsi prophclis suis terrcni corporis adhuc inclusis vitae tcmporalis termino, quem nullus mortalium
in carcere, verbura suum, quod faclurus est super valet transgrcdi, qui justo voiuntatis raeae arbitri*

lerram, non dcdignatur revelare ; multo magis su- humano constitutus est generi, meae convenitom-
pernis rcvelatur coelcstis patriac civibus electorum nipotentiae jam triduo me sustinentem miserationis
quorumlibet dc morte ad vitam transitus, quatenus mc?e praevenire suffragio, ut qui, mc volente, me
agnita compassione Conditoris benignissimi super jubentc, jam diu grave sustinuit pondus exsilii,

peregrinantes diu cnhseredes regni sui majori con- "^^^^ propitiante tandera aliquando ad patriam me-
gralulationc repausationis cxpandant greraium, ob- rcatur reduci.
r
viam tcndentes tnrba; jam triduo sustinenli Domi- Et si dimisero eos jejunos in domum, deficientinvia.
num. Turbaelenim, an», inquanlnm potuerit, co- Si, inquit, egrcdicnl<;s de corpore pauperes meos
gitatione, vcrbo ct opcre, a peccatis se abstinet, jejunos dimisero, si dcsiderata jucunditatis rncac
ecce jam triduo digna exspectatione Dominum sus- duiccdine satiare eos distulero, donec in domum
tinct. suam redcant, doncc depositum scilicet corporis ta-
695 Est et aliud lahoriosae exspcrtationis tri- bernaculum recipiant, in via proculdubio longae
duum, grave scilicet jugum cunctorum filiorum ho- exspoctationis dcficicnt, quia sine me non habeiit
minum, quorum prima dics, dics nativilalis acci- quotl manducent.
pienda est et tempus infantioe; sccunda teinpus Qnidam autem ex eis de longc venerunt. De longe
adolcsccntiae et juventutis ; tertia dies et hora me- quidcai ad Creatorem suuin vcniunt , qui ab ipsis
luendac morlis. Prima namqucdictanta districtionc ctiam annis infantiit; Conditori suo descrviunt, qui
uccuilum sustinet judiciam Domini, quod ncc inter juguni Doniini suave ab adolesccnlia porlant, qui
primos nativitatis vagitus pucr tantillus imniunis a opera carnis virtule spirilus quotidic moi tificanl,

crimineessepolerit, licet proprio reatu pcne nullam qui dum, ut diclum cst, triduo Dominum laboriose
adhuc contagionis maculam contraxcrit. Nam ila D siislinucrunt, ct lacrymosa recordalione ad gaudia
ex radicc priinae originis vitiatur omnis iiomo, ut patriic coclcslis diulius suspiravcrunt. excunlibus
nec infans unius dici mimdus sit a pcccalo, tanta- dc corpore morlis tanlo largior eis divina adcrit
que ignorantia animac, miindi hujus implicatiir mi- miscricordia, quanlo longius in hac peregrinalionis
Seriis, ul dicm discernere ncsciat a tcnebris. conversati sunt miseria.
Qiii dtiin sub tiiiorihiis et procuratoril^us curis Siint oliamalii nonniilli, qui hoc modo ad Domi-
magnis cnufritus, lcncrioris antatistransioril aiinos, niin» de longe rcniunt ; qiiia posl multa porpelralse
seciinda jam dics, lcmpus, inquam, juvcntulis ct contagionis facinora ad cuin per poenitenliam re-
adolesccnti;u adcrit, in qiia multo duriiis, multo la- dcunt. Quos niliilominus egredicnles de corpore
boriosius Domimim siistrhchil. Nam cum vana sint intra sinum miscricordiae collocat, ne in via salutis,
Juvcntus cl adolcsrcnliii, gravius advcrsus animam qiiam cxspcotabant, nialc porciinlcs dcficianl. Nunc
niililarc ini»x in* ipiunt (aniis dcsidcria ; el nunc vcroevaiigolica insinuat vcrilas qiiantum salvationi
male arridcns prospcritas animum erigit, nunc ad- eleclorum angclica congraluloiur dignitas. Nam
tcrsilas niodicum quid hcdens clatura dcjicit. Hacc sequitur :

•luil revcra 8agiltae acul» humaiio infisa: generi, Vndc volerit quis istcs taturare 697 po"'''«* •'*
m IIOMILI/E DOMINlCAMOh ;4:ST1VALK»j 400
j»/i/i((/iK«' ? Vcrba Ikpc plni.i .sii;ivi»siiiix julmir.aio- A ''« f-r/o, tt a te </«id votui t\ififr lcrram? {Pml-
iiiH, |)l(Mia suiit an^cli(\r (-()iii;t';iltilalioiiii>. Mir;iiitiir i.xxii, ^5).

\\rx gaiidio iiiagiio vaUlo spiriluH angclici liivcHli- Scd diiiii Bic •oloni divinilatis pra'senliam clcrti

galiiloB (livitias lionilatis (Jliristi. Nain nude, iii- qiiiqiiR dcKidcrant, dcsidcrio illoruin virlutcii angc-
quiunl, o ('.icalor Poiiiiiic, iiK^IValiiiis iiitillilti(lo iiii- li(;i: liac, iii dKtuni csl, voce concordaiil : Litde
Rcrioordi;»! liiir, (|ii;('ila inaKiiiHcata csl stipcr lilios polfrit tfuit istos saturare paiiibuM in suliludiiie ?

lioiiiiiiiini, iil oniiieiii oxsuporcl HCiihUin ct iiilcl- Qiiis islos , in(|tiiiiiil , saturarc Miflici.it, qiiOA Hota
lcclinn. I'''l (|tii:i liaiic pcrscnitari plcnius iie(|ucuiil, tu:c diviiiil;ilis dulccdo dclcclat, qiiiLiiH htda lua;
eiiJcin Condiiori supplici intcrrogalioiici dicunt : visionis clariia» pcrpc» cl indcficlcns crit salicta» ?

Quis crgo, Doniinc, tiios Buturarc faniclicos, quia S(!d li;i'c, qtiac dicln Hiint a bcatis imgcloriini nplri-

consolari tandiii valct alllictos, iiisilu iiiiscr;ilor ct littus Dco Ucdcinptnri , in vorc c\siill:itionis ;i(rla-

iniscricors, ciijtis noiiicn inclTahilc, ciijiis notiicn inanlibus, iiiov, (|iiciiiailMio(liiiii cvangclisla pcrlii-
iiidicibilc ot incxcogilaliilc ? Tuum csl cnim cx bet, vcrha piclatis inlcrrogando rcspondet :

utitindanli plciiitudini^ inajcslatis tu;(: islo.s salurare Quot paiics halifiis? (aiin cniin ipsc fons 8cicnli;n

in sotiludine, in intcriori vidcliccl lioniiiic, iit lo. iiil ncscirc valc;ii an^clis siiis lixc profcclo, (|ua;
loltiin pcr suavilatis abtindanliain in visccribus " iicsritint, inlc.rrop^tndo iiianircslat. Nam intcrroga-
animse sentianl, ulti libi soti doniuiu solitudinis lio Dci niaiiileslalio ipsiiis csl. Quot paues liabc:tiil,

nonnunquam xdiiicabant. ipse panis vivus inlcrrogal, iil iindc paupcrcs suo»
Turba ctcnim lidclis stistincns Dominum, ut su- satiarc vclit, cis notum faciat, qtiod pcrcgrinos diu
pra dictum est, inter varios vilse pnuscntis lurbines ct cxsules ylerni velil convivii cssc partiiipcs. Nam
delectaliilcs inlcrdum Conditori suo rROiiicat solitu- idem cst ac si dical : Quis pancni vitae ct immorta-
dines, diim ad se intra se omncs iHJCOIIigit inlcntio- lilatis vobis dislribuit? quis in pcreiinilatis gloria
nes animi , iit unus cuni Domino inercatur spirilus stabilcs \os ab inilio fccit? Ego qtiidcm panis vivus,
eflici. I1.XC est rcvcra soliiudo eximiae dulccdinis, sicut plcnitudine divinitalis nieae satiare vos nua-
quae hoc in loco angellcis inagnificatur prneconiis. quain desii, sic 699 'Slos laplilia vultus inci adiinplcre
Est et solitudo alia, quae spirilali mystcrio inprac- disposui. Qui, dum limo parenle ediios ad lianc no-
scnli est accipienda , anima videlicet qiia; educla verunt esse gloriara promovendos , promotioni co-
carcerali custodia corporis, duplicem nondum re- rum ,
quantum congaudeant, consequens responsio
cepit stolam immortalitatis, sed velut sola qiiodam- illorum patenler indicat. Nam inquirente, ul siipra
modo xternx beatitudinis quicte perfruitur, diim diximus, inso scientiarum Domino quot panes ba-
caro corruplibilis in terram, de qua sumpla est, beant, se;Uem se babere denuniiant. Septem, in-
redigitur. Et quis bancelectorum solitudinem con- quiunt, panes a le, universorum Conditor, quo-
solari poterit nisi is qui anima; diligenii solus ad dammodo acoepimus, dum septiformis nos adira-
omnia siifllcit ? Esl eniin qucedam saiuritas, qtia plevit gratia tui Spiritus , qu3^ insaliabili nos desi-
elecli Dei saturantur, quando de malis et iniscriis derio saliat. inexplicabili pleiiitudine replel et ine-
laboriosx hujus vitce liberanttir, cohabitaiio videli- briat. Sed et boc nobis novaj jucundilatis gaudiura
cel sanctorum angelorum , cohabitatio sanctarum ingerit, quod sorte electorum nunierum nostrum
animarum, cum quibus in aeternjc lucis Hmoenitate toiies adaugere omnipoleniise tuae complacuil. Nec
quiescentes consolantur et reficiuntur. Ista plane mirum si de salvandis fidelibus exsultatio tanta et
ftaturilas bona est, suavis est, jucunda est; plena tam magna angelicis crit spiritibus, si ipsa Veritate
tamen satietas non cst, quia non est de panibns. teste, gaudium est in coelo supcr uno peccalore pce-
Ubi enim panis administralio deest, plena refectio nitentiam agente. Sed invicia selernab niajestatis
esse non potesl. bonitas tam bcnignam angelorum congralulationcm
69S In panibus jucundissiniam sanctae Trinita- inluens jubet continuo nobili ipsorum ministerio.
,

tis visionem accipcre possumus. Deus Pater panis D animas pauperum suorum. de hoc educi exsilio, ju-
est, quia plena et perfecta sanctorum angelorum bet de lacu miseriae diu peregrinantes ad se cura
sanctarumque animarum refectio est. Deus Filius jubilo laudis deducere. Unde et sequitur :

panis est, quia plena et perfecta sanclorum ani^elo- Prwcepit Jesus turba; discumbeTe super terram.
rum sanctarumque aniinarura refeciio est, Deus Turbam quoque triduo sustinentem bene super ter-'

Spiritus sanctus pan-s est, quia plena el pcrfecta rcni discmibere prwcipit, dtim de hoc mundo trans-
sanctorum angelorum sanclarumqtie animarum re- euntem ab omiti perturbatione liberam reddil.
fectio est. Sine istis panibus non erit plena salietas, Itemque alio modo discumbere super terram pra;ci-
quia in bealissiina sempiternae Trinitatis visione tola pit, dum animam super corpus elevari ad coelestia
angelorura, tota omnium simul electorum constat jusserit. Qu?e autem aeternaj beaiiludinis mox suc-
felicilas. Istam sane satictatem nemo potest dare cedant praemia, haec quaj subjuncta est aperta dccla-
iiisi solus Deus, qui solus eis erit omnia in omnibus. rat sententia :

hunc solum desiderio animae suce David sanclus Accipiens, inquit, seplem panes gratias agens {re-
Buflicere credidit, qui «il in coelo vel in terra prKter git, el dabat diwipulis suis, ut apponerent. Jam su-
ipsuin soluin desiderans ait : Qtiid enun mihi cst pra dictum esl quod septem drbcani panes accipi
l>iTB(;.L. CLXXIV. 16
 :

191 YEN. GODEFRIDI ABBATIS ADMONTENSl^ ^92

spvtem dona Spiritns sancti, qiiae dum benignissi- A lunc sine comiptione corpora suaaetenialite»
teniis

niiJS remuneralor propriis accipicns nianibus suis possideanl, in quibus nunc ipsum corruptorcm ani-
iniscricofditer distribuet cohaercdibus , maximas marum et corporum viriliter exsuperant. Tunc ni-

tuiic graiias agere dicitur, quia,gn\lia cis supnr gra- niirum absorpta fiindilus morte in vicloria, spirita-

tiani ipso donante nuilliplicabilLit*, quibus non so- liter in eiss?p«eni sporiarnm romplebunlur mysleria.

lum gratiam adoplalae venioe, verum etiara graliam Nam sicut sportae mullis et diversis lexuntur vir-
incommutabilis largilur glorie, quando 700 'P^ gulis, donec ad summum mensura ejusdem com-
Deiis erit omnia in omnibus, et «nicuique nostnim pleatur operis, sic oranimodis consummata virluti-
plenaria daliliir manifestalio sepliformis Spirilus. l)us clecloriirn corpora, ab oinni prorsus comiptela
Nani qiiid in frangendis soptein panibus reclius ad- efTiciuntur exlranea, qiuB ita niundans scpliformis
vertere valebimiis, nisi qiiod tunc sctcrna Dei Sa- Spirilus gratia inebriat, ut nil pr.xler suiumum il-

pientia, sepiena designans signacula, occuitos scicn- lud bonum lam in coiporc quam in anima senliant.
liac tiiesauros silti conregnantibus quasi frangendo Qui aulem vel quaies ineflrabilc hoc perennitatis
sperit, et semetipsum, sicuti esl, ociilis elettorum gaudium obtineant, qui inwstimabiles ccelesliom de-
isibilem reddit ? Et. quia eadem beat;B remunera- liciarum epulas percipiant, texlus evangelicjc nar-
tlonis gloria per spirilus adminisiralorios dispeir B rationis niox insinuat.
«anda credilur, apertc adhue evangelica narraiione Erant aiitem qni manducaverant qnasi quntucr m«7-
siibjiingilur : Et dabal discipulis suisut apponerenf. /la.Iii ijiialuor millibus omnes perfeclos inteiligimus,

Datur namque a Deo Palre electis bis d scipuUs, qui per puram el perfectam iunocentis vit« con-
spirilibus scilicel administraloriis, poleslas pariter versationem hic cooperanle gratia Dei promeren-
ct scientia,quo in ioco electa queelibel apponenda tur, quod pr;^paratis in visione Dei deliciis nlern»
sil anima, at secundum merili dignitatem inter no- beatitudinis admitlenlur. Quia vero non solum pcr-
venos ipsorum ordines aliquo in gradu conjriia fecti, scd ei imperfecti et peccalores in clarilale
»ibi donetur sedes et requies. Quae dum perpelim visionisaetcrnae cum Chrislo in Deo epuluturi eranl,
coronanda illis apponitur, lit profecto quod conlt- reote hic dicitur : Erant autem qui monducaverant
nuo subinfertur quaii qualuor miUia. Non ait simpliciter quatuor
El habebanl pitciculos paucos, et illot jussit ap- millia, sed quaai qualuor millia: quia non soium
poni. Pauci isti non incongrue acci-
pj«cicK/f illi perfecti ibi coroiiabuntur, sed et imperfecli, qul
piendi sunt^sancti, quos ila Dominus oinni benedi- male vfxerunt, sed posl inala sua ad pocnilentiam
ciione spirilali benedixil, quod velut pigces elecUs- conversi sunt, in numero perfectorum per miserl-
«imos in sagcna charilatis sux de fluctibus tnun- cordiam Dei salvabuntur. Qiialis autera salvando-
dan?e lempeslatig extraxit, siiblatosque de regione rum 702 oniniiim finis sit el consuoimalio, i^ualis

iinibrae mortis in regione vivorum jamdudum ap- seiiipiterna illonim laus sit et jiibilal.o, paucissimls

poni bealis jussit angelis , ul>i nondum recepta his innuitiir vcrbis :

glola duplici, numerum fratrum suorum Isetabunda Et dimisit eos. Recepta qnidem came sua inmiof-
exspectalione pr.-estolantnr impleri. Qui aulein niinc lali perpctim glorificatos diuiittit, quos ita in secr«-
debitum carnis persolverint, et hos, qni ad vilam tiora divinitatis sute perenni familiaritate admittil,

praecesserunt, in praemio beatitudii.is ciinsorlosha- iit nec minima saltem cogitalione mentis jam ullri
bere raeruerinl, quasi piscibiis nimi.x suavitatis sa- «xeant ab intuenda gloria divin» magnitudiiiis, ba
ginali jucundissima illorum delectantur praesentia, bentcs in prjcsentiarum ipsuni tawlae majestntis m>-
quoruui muUa vere lielanlium vid«ro raerebuntur minum, habentes qiioque permanenlcm sine finA
luillia. Tnde el sequilur : commanentiam supernorum civium. Tunc revera
Et wanducaierunt et talurali sunt. Manducan« omnis electorum popukis desiderabile siinimae qnie-
tes qiiidem plena saturabunlur diilcedine, qiiibus tis sabhatismuin celebrat, quem, ut in exordio Lec-
apponend;? sunl hujiismodi , ut diclum esl , sua- j) lionis hnjus pramolavimns, septinia haec Dominica
vitalis delicia:, quibus sine laboie et fastidio prae- pracflgurat , tunc ttilissima tranquiliitale in gre-
sentia incircumscriplae majcslalis perpes rt inde- ini« si"mmie pacis repaiisaniibus , videre perspi-
ficiens crit rcfctlio, quihus diilcis commaiienti.i cacius iicebit quantus, qualis, quam suavis esl Do-
beatorum omnium dcliciosum epulalionis pra:i)et miniis.

701 convivium, Et si lanla jiislorum eril laelitia Tunc congregalii! omnibus in tempUira conleirte

duplici nondum immortalilatis slola rccopla quanlo missx hodiernao Introilus . Omnes genles, plaudtie
luagis, dum corpus incorruptibile jain ultra non manibus (Ptal. xLvi,2), in introiiu rcfrni (ORlestisln

niorituriim rccipiunl quomadniodum haec, qn»

, veritatc el perfccta jucunditate inchoabitur ct ean*
sequuntur, verbq confest ra innuunl. tabilur. Qiiando enim finita et dcposita loia pr;uf#n-
Et tnstulerunt quw su\ierai'erant fraqmenla. l\e- tis vit« corruplibilitatc ad seplimiim dicm peiveQO-
dncla iiiiiic in pulvcrem terrm; salvandonim corpora rimus, ubi venim sabiiatisinum Domiiio saldializ.ac

salis congruclcniiissima qiixdam dicenda sunt fia- mus, in voritatc canlicnm istud cantari piterit,
puionUi. Scd hrec eadein abjorla jam ol deposila, qiiia tiinc dc pcrcopia atern;c vil;t be;ililudir.e oni-
sursum tollenda sunt in resurrcclionis gloria, qua- nes gcutes plaudent raaiiibns ,
jubilabunt Deo iif.
 ,
,

ACS llOMII.iyi': nOMlMCALE^ i:STIVAI.ES. iH

vore •'xsullalionit. rt Ivliiiu lit; lioblc iriuiii|)lMHtt A inr. rt «ubiiioli» et aiiioti» noxiia oiniiiliui prr ,

Irrrnli*!!. uirrito iinpoiifnl \(*raiiiii caiilaiKlo : Snbjt- ouni,(UJu« providciilia in tui dupo»Uiouc iiun (al-
cit pcpulot uibiitl rffnlef lub pulibuh HOitrtM (Ptu/. litiir, uinuia profiitura roui cduiilur. Ad liauc y^
XLvi, 4). U'i> *>i<»l |M)|>iili isli, <'l <|ii:i' K*'iil«'k / Stuil. ul laiii. iii (|iiu nniia ( iiiw lii m.biiiovdilur ct uniiiU
\i(lc>o, piii>uli isli iiuii^iii hpiriliiM, i|ii<i\ luiic niib- liona ol buavia kdllii leiilcr adiiiiiiiilrjiiliir, pcrdu«
jc( to8 baiicli lialidtl(!a. do iiittid.i)» et luqiiciK ooruia cul iiOH qui vivil ct icguat iii ka:cuUi HitcuJuruui.
ulu-riu» iioii ('(iriihaiil ;
geiites v(>ro vilia cl pt^ccata, Auicii.

qwr. Hiil) pcdibiiii Auis. no iii«iir;;uiil d iioniiii(*iiliir 705 IIO.MII.IA l.\K.

ois, iiltr;t p.iliMilcr rohiiilcxbuiil Ibi iiiviUuitik 60 IN>AMl>lM IXlMlflll.AU btl.t.^^lDA.

(luUiler ol ailvoiaiitis Uoiiiiiii Doi vucoiii uiKJiluii Cu-n lurba niullu t^iel cum Ji tu , nec liabereut
siint (li( cnti» : Venilc, fitii, uudile mi, timorein Uo' qujJ manducarenl, loniocalii Jesu* dinipulit iui<
vtiii docebo voi (/'«/i/. xxviii. ii). Ex surviH eiiiiu uit : Uii>irior $uyer turbain , quia tcce jam tiidu9
ractii lilii. uoii servili scd (iliali liiiiuce Duiiiinu sej- iuslinnit iiu, ntc habenl qui-d munduunt {Uurc,
vioiil ct ajliiuioliuiil iii )H'i 'pcluuin. Viil ).

703 '""' '^'> aiiyelin cl iiiiivor.si sanctoruii) mu!- Siire nos e( invc&tigaro spirit.ili nportfl ijitelii»

litudiiio uudiiuri siiiil -.

Accediie ad eum el iltninina- I' (jeiiliu quid in Ui iiiystica: dignilal.ti bi'|.liiiia I u;.e

t»:m,ci faciekvettrce non confundenlur {Ptal.\\.\m, coiitiiioal Doiniiiita. .Naiii , ul ipsc iiiiiuil lioiiii^

(>). Accederc eiiiui ad eun) el iiliiuiinari ab cu talis »ii-'^' narralionis ordu uovuiu q iid (t ciniuciis ilu>-

erit gralia ol boaliliulo, qua.' uiiiiiein ab uiiiversis cel in iiivsicrio. I*t^r scpliinain i|iiidciu dau^: Duii.i-
eleclis Dci longc fucial couruskonciu. Tuiic Allcluia. nicani accipi salis coiigiue valil jucuiidi&siuia lixc
lioc cst laudeui devotionis ui» ctjBli pru ci-rptione sabbatisuii rc(|uics, qnaui cliaiii ia primcrdio ciea-
sua celebril*?» caiilabuul : tr/pc «ici/^ i;ji.'K;irj* nim, lioiiis ceplinia prar(igurav;t dics , in (|iia ;ib uinni
Deus meus, el ab iutun^niibus in me tibera me {Pkal. opore quod condidii individua Trinitalis omnipoteu-
LTiii, 1). .\c si electa (jujelil>cl aniiiia Deu diial: Ue lia, quasi lassabunda rcquievit.
illis iniiuicijt tueis, quotulam in lue surgentibus et Piailiguravit quoque tunc in myslerio requio»
impiignantibus, ainodo eripies ine et lil.eraLis, ut summae Trinitali» icquiem, qua in line sxcubiruaEi
peipes inibi pix sil lecuui et cuiu sanclis luis. Deus et bomo re.iuievit a laLoribus suis, dum. cal-
INuila quippc ibi iril visibiliuin vel invisibiiiuin ini- calo torculari passionis, triuiupbato in cruce prin^
luicoruin piigna cl loulaiio. sed ccssaliuut isla ibi, cipe luurlis aniiuam suam sinc xslimatione piou*-
quia posi prxsenics leut:itionis, u.'lci'nai> et sinc lii\e ,
sain in manus patemas tiadidit, ct io corde tvii«
luansuras percipient consolaliunes. '
tiiduana repausatione ipsum corpus Doininicuin
Ad ipsum gaudiuin el rcquiom speclat OITcrto- reqiiievit.

rinin : Siculi in Iwloeautlo aricluin et taurcrum. Sic revera consummalis omnibi:? quje de ip»o
Holocau&liiin {u/tti;i lucensum dicilur. El (]uid ibi erant, reqiiiescerc ctjepit ab omni opcie (|uoJ pa-
en.ini atiiinx sanctoruin nisi luium iucensuiu ? Sem- trarat, et tunc dcsideratum diu aflernse refei tioiii$
percniin novi auioris inceudio in Deo suo ignescunt convivium tuiba muUa inirare nieruit, de q'.ia pr;e-
et liquefiunl. In lali amore ct desiderio positi, iu sens sam.ti Evangelii leclio innuit :

vorikite Doniiuu oblali, conoinere possunl: El nunc Cu;>i lurbu mulia csict cim Jetu, nu haberent
tequimur in ioio c^rJe et timeinus le, et quierimus fa- quod ir.anduearent. Turba luulta , turLa , inqiiam .

cian tuam, Domine. multx diguitalis niagnique inerili anliquus illc ele*
Dominuin in hoc mundo toto coriU scqui velle- ctorumpopulus^OG-^Pi-J^sinie valet inteliigi ; quem
intis. sed, proh dolor ! obsistenie carnis infinniluV, cqngrue cum Jesu fuisse evangelista iuuuit , qula
toto corde sequi 704 eumetiimere nullo inodo venturuiu eum in Ane »$cubrum fide et palieniia
possuiuus. In illa aulem vita beata vere toio coi-de exspe(.tavit.
Doiiiinuiu sequcmur , qtiia nuUa Deo contraria p El quia delacu morlis el iii:«rni per sai>guiaem
'Qgendo ulterius ab eo dis/^edemus, et recieni ejus Chrisli Jesii se educcndum Tire oraculis prcpLeta*
qi:aerentes nunquara confundel, sed juxla mansuetu- rum ort^did.t, credendo cl am et exspoctaudo apiid
dineiu el multiludiuem misericordiae iSUiE noLiscum iiiferos cum illo liiit. LLi lanien per niulla anno-
facliirua eril. riim millia r/uc/d viandiicarii non habuit ; quia noi>
Cnni si(j vitam seternam posscderimus. eerte sic- dum de«!dei-:Uis pai-adisi deliciis interesse ineiuil;
ul PauUis in L<^ctione hodicnia ait ; Fructum i;y- donec idom Agnus iminaculatus. Agniis vera; inno-
lirum t/i sanclificaiioue habebimus. £l \h\ no\ia euii- « otiii;e, escam rede::iptioniis
crucis oblatus patibulo
cta suLmoveittur, sicul iiiOraiioiie liodierua pelimus eideui paravit populo, Sedi|uiahoc eadem redem-
dicentes : Deui, cujus providenda, i)i sui di.ypuaiucue ptio uoii sine angelico adinjplouda erat tninisterio
nrnfallilur, te supplicet exoramus, ui uoxia cuncla Ijene ccHivocasse discipulos suos. angelicos videli-
tubmuvea^i, el omnia nobis profutura cnc-edat. lii cet spiritus , dicilur ,
qiieniadmodura Evangelica
hoc eiiim mortaiitalis teinpore nunquani nojia ciin- narriUione conliniio s'ijl'iiile;t;ir :

cla suiimoveri possunt, uLi noxia qua>que quotidie Et convocaiis discipul':s suis. Peracta liamque
succeduut. Sed ibi noxia cvincta perlecie submoveoi- ut dictum es' , jus^ione paieiua , co&vocavit ideiu
 , ;

m ^fcEiN, GODEFRIDI ABBATIS ADM0NTENSI5 436

Rex gloria-, ct Doaiinus virlulum supra niemoratos A le longiores adhuc 'dilationis moras prsetenderel »
9u» majcslatis discipulos sub disciplina summje donec novissima ranentetuba duplicem singulis sto»
,

Trinitatis semper ab inilio cruditos ut tartarea lam immortalitatis redderet perscrutari plenius cu-
,

inferni claustra debellaiurum eum antecederent piebat thesaurum absconditumlatentismisericordiae,

et portas mortis ,
portas mfernales ante faciem undc vel quis istos saturare in inferni posset soli-

tanti rcgis tanlique magnifici triumphaloris toUi tudine. Est, inquiunt, miseralor Dominc , longa
praeciperent. Convocavjt , inquam, eleclissima li«c valde et laboriosa exspeclatio ,
qua te eleclissima

discipuloruni agniina , nunlians jam consummala hnec lurba sustinet in inferno, ubi locus horroris
humanae redemptionis fore mysteria dicens : et vastse est solitudinis, qiiandiu soia deerit olari*

707 Misereor super turbam, quia ecce jam tri- tas tuae visionis. Ei quis, Dominator Domine , tur-

4no tustinent mc, nec habeni quod manducent. Ecce, baui hanc saturart* in infernali potcrit solitudine ,

inquit, tempusvenit miserendi, tempusquo sangui- quos sola delectat prsesentia majeslat.s tua; ? Nul-
Tic meo flammeus ille glodius debeat exstingui , ut Ise quidera delicise , nulla novae refectiomis mensa
Doridus paradisi hottus afniclis diu regni mei pa- tuis ultra paratur famelicis, si tu Agnus immacu-
teat cohaeredibus , me Redemptorera jam triduo latus, Agnus jam immolatus adimplere eos Ixtitia
in iuferno sustinentibus. Me, inquam, anle legera, B vuilus tui disluleris. Sicnimirum civibus coelcstis
sub lege et sub gratia quasi triduo sustinent nec palrise Iiumanae redemptioni congratiilantibus , sic

lamen habent quod manttucent^ quia nondum educti Redemptori benignissimo suavi interrogatione rM-
ab nondum in lucem translali de tenebris,
inferis, pondentibus, quid piis misericordiae blundimentis
me panem vitae, quem esuriuut, nie fontem vitae , ipse nihilominus inierrogando responderit ; ordo
quem sitiunt gustare in deliciis suaviialis rae-
,
narrationis evangelicae consequenter innuit.
ruerunt Et interrogavil eos : Quol panes habetis ? qui dixe-
Et si dimisero eosjejunos in domum suam, deficient runt : Sepiem. Cuusideremus ergo quid suavitatis,

in via. Si enira jani peracto tridoo jejunot eos dimi- quid dulcedinis in se benignissima hjec interroga
sero, si ad ccenani magnara ,
pretio sanguinis mei tio contineat, cum ipsum foniem scientiae nil ne
praeparatara, eos invitare distulero , donec in do- scire iiullus arabigat. Quot panes habeant , ipse

mum suam redeani, donec in gloria resurrerlionis cognitor universorum interrogat, interrogando no
corpus incorruptibile recipiant , in via , quae ad vi- la cis faciens haec quae facturus erat, quia nondun»
tam ducit, de/icient, quia praeter me, qui via, ve- pcrfecte scire poterant spiritus angelici , quod ad
sum, aliam non invenient. Jn via, in-
ritas et vita c«nain magnam, coenam Agni immaculaii jam ca-
quam, idest in fide, qua me laboriosa exspcctatione plivi ilU erant revocandi. Unde idem est ac si dicei et

sustinuerunt, aeficient, non roodo si niorle mea i»- Quis divini 709 adipe frumenti seternaliler vos
tcrcedeiite desideratum diu regnum percipicnt. satiatos reficit ? Quis perpetuis vos suavitaiis meae
Quidam autem ex eis de longe venertini. Nunquid deliciis interesso fecit ? Ego quidem panis vivus
non Abel justus de longc venit, cujus sanguis cla- f pulari vos aeternaliter facieus indeficienti Divinita-
mare de terra in prima atate sseculi coepit ? Nun- tis mese convivio , super hos etiam afflictos mul-
quid non alii multi ante legem et sub lege Ungas titudinem viscerum meorum ultra conlincre non

inferni sustinuere tenebras , donec in pIenitMdi«e valco, sed consummato promissionis tcmpore, nunc
temporis per Jesum Christum misericordia facla landem eos ad epulas aelernae invitabo dulcedinis,
esl et veritas ? De quorum Jiberatione quam ineffa- quas magno eis prelio proprii paiavi sanguinis.
bile angelicis spiritibus fuerit gaudium, quale quaa- Sic nimirum beata angelonim agmina de redem-
tuinque novseexspectationisfripudium, sal's eviden- plione turbie bujus triduo Dominum sustinentis
ler dulcissima haic declarat responsio ,
qua velut pleniicr instructa septem se panet habere pronun-
ambigua interrogalione cidem respondenl Domino : tiant, quibus hanc eaindem turbam abundanti sua-
Unde poterit quis islos salurare panibus in solitu- j) vitale satiari desiderant. Nam quid septcnarius iste
dine? Qu;e vel qualis ista sit civiura supernorum panum numcrus nisi sepiiformis ille accipiendus
interrogaiio, cocleslium conscius secreforiirn Paulus est S;»iritus? Scptem, inquiunl, panes a le datore
duicisono declaral eloquio , qui dispensationcm sa- omuium accepimus, duni septiformis nos adimple-
cramenti_absconditi princip»bus 708 f''- poiestali- vit gratia tui Spirilus, ut perpes (ux visionis clari-
bus in coeleslibiis per Ecclcsiam muHiformis .sapien- tas sine fastidio plcna et indoficiens nobis sit satic-
tiae notam te.statur ficri , ila ut nonnulli divini se- tas. Sed nunc, Dominalor Dominc, novum ac sin-
creti judirii.quae scnsu et intellectu nequeunt cmn- giilare nobis ingerit gaudium, quod captivus ille

yrehendcrc , videant et inlelligan», in exercendis 8anclorum populus, educcndui jam de doino car-
quoiidiesacraraentis Ecclesiic. Licclenim oppositura ceris, imminutura diu numerum nostri adaugebit
diii ininiicitiarutn panelein jnm dcslruclum chorus ordtwis. Uorum profeclo congralulationcm invicla
aiigelicus cerncrct , licct super inrbam jam triduo pjiisdem Redemptoris bonitas intucns , nec ultra
Bustincntcm miscrcri scmistnalor Doininus dircrcl, cos, qui iii tenoliris eraiit, pcr semetipsum visiiare

ignorans tamen si jain consiimmatis oninibus pcr dincrens, quali rcpausationis gremio, quam jucundo
•emetipsum descensurus esset ad inferos, aul si for- placidac quictis Iiabitaculo redeniplos &uos mox col-
 : ,

ij)7 mmAA: dominic AFJ«:S /^:ST1VAI.F.S. 498

liirnrl.Jii«(t<^i'il, mniiireHla ralioriu HeriiKi ('vangcliciis A veniuiit, <'iK<|u<> accundiiiii nirriil digiiitalcm dtgna
coiisoi|.iii'nt('t' iiinnit : remiiiirratioiiiii prauiiia diHlribnuni. L'nde cuia
Kt priircpit turbir iliscumbfri' tupi-r terrnm. Vra- ediirta jili iiif(>riii r:iptiv:ita diii caplivllas pfrr.f>-

ttpit, iii<|iiil, JfsiiH /i<r/'<r diyiuinbt-rc iufifr Ifrrum. pturn jaiii rHnct dclicioviK paradinl cpiilas , snpra
IVt liaiit- pronil (iiiliiu (('rrdtii, sii|i('r (|ii:iiii (lis( iim- (lictiH <|n(iqiir (liKcipiiliH, hpirililitiK vidiMicrt anga-
1(M'<> ('U>(ii(tsini:iiii iinrccpil tiirli:iin, i|iii(l (li|tiiins, liciH, il.ila <'st al) ipso Mcdi.itore Dci rt lioiniiiuin
(jiiid Buliliiiiiiiii Ikh' in luco adv(>rt(*re \ul(>liiiiiti<i, polrHlas parittT et scicntia, quo in loco elrcta
q(i:im |i:ir:i(lisiim voiupt^itis, (|iioiii :i principio phiii' qiia'litiet :i|)poncnda edsct anima, iit iiitcr nnvcnot
lavil Doiiiiiiiis? II:vc <>st iiiniirntii lci r:i l1ori,(l:) ,
ipsornin ordincK coiigrno <li(;nitatiH grndii scdci illi

Icrr:) li:iliit:)l>iiis (>t sp:\lios:i, (|ii:iiii conlcssio hilro- darclnr <l rc^inicH. bcrjiiitiir ;

iiis, scro pivnitiMitis piissidciKhiin obtiniiit, (him V.l Itahfbant pisciculus paucos, tl ipiot benediiit,

crncilixiis illi UtHleniplor 710 lionigiiissinius :iii: et jussir appoiii. Angclicos qiiidiiii npiritUH , (|UOt
Ameii dico tibi, Itodie mecum eris in paradino {Luc. prr diicipulos bpirilalitcr iiilclligoiidos snpra iiie»

xxjii, 43). In liac ctonim iiiollillna p;u:i(lisi terr:i nior:iviiiiiis, iiuiic inyslico piscicuturnm iioniiiic itc-
ercptus de imperio mortis cl infcrni saiiclonim rala valciiins sigiiificalioiie advertcre. F^lei Uis natn-
Nam " qne hos
popiilns l:i'tabundus vnlde discubuit. ipsuni pisciculos, verc iii ocnlis suis 712 parvoi
triumphatorem niortis parilcr discumbentom viderR ct exiguos, bcncdictio summa: Trinilatis niaiiu po-
uieruit. Tunc rcvera dolcctabiliter jucundata est teiitis misericordio: rctinuil , duni Lucifcr, qui
aeternx diviiiitatis bonitas, qua; cohabitare filiis niane oricbatur, laii(|u:iin fulgur dc coelo cecidit.
bominum suas esse lestatnr delicias. De cujus mi- Bcnedixit, inquil, illos, iic iniquitati cuiiseiiticntes
riflca largitate qu;e vel quanta innc perceperil prac- sedem suam ad aqiiilonem poncient, cl siiniles se
niia bealilndinis, consequcns innuii ordo evange- altissimo xstiniarent. Undc vero et incircumscripto
licx narrationis. liimini pcrenni incoinniulabililutis slatu cos jussit
Accipiens , inquit , septem panes ,
gratias agens apponi , ut ex ipso , in quem prospiccre dcside-
fregit. Jam supra dixisse ad niemoriam redeat rant, abundantissima semper dulcedine satiari va-

quod septem panibus septem quoque dona Spiritus leant. Iloruin profecto beatitudinis et glorix, duna

sancti sano inlellectu accipi valcant, qiix, dum pro • consortes facti suiit et coniparticipes supra me-
priis accipiens manibus redemptis suis idem Re- morati illi Chrisli exsules ,
quanla mox satiati

demptor distribuit, maximas tunc revera gratias sint suavitatis abiindantia , consequenter evange-
tgit, quia graliam eis super gratiam multiplicavit, lica declarat senlenlia :

quibus non solum adoplatam deliclorum veniam, Et mandncaverunt , et saturati sunt. Mandu-
veruin etiam incommutabilem largitus xteriiitatis cantes quidem convivantes inler lot angelorum
gloriam. Nunc vero novum quid latentis mysterii millia saturati revera sunt suavitate miriflca. Nam
exprimit, quod panes stipra memoratos propriis et ipse qui vera et indeficiens est refeciio bea-
frangere manibus tantx majestati complacuit. Nain torum omniuffl, conviva eis factus est et convi-

panum istorum fractio plenaria accipienda est sepli- vium.

formis Spiritus manifestatio. Septena namque dis- 713 HOMILL\ LXXL
sulvens signacula, omnem eis latentem intrinsecus IN EAilDEIl FORTE DOUINICAM TERTIAM POST
Tirtutem aperuit, et se et Patrem unum esse in sub- PENTECOSTEN TERTIA.
fita.itia plena cognitione patefecil. Hanc nimirum David sedens in cathedra sapienlissimus princeps
incircuuiscriptse majestatis notitiam vitam procul inter tres, ipse est auasi tenerrimus liani vermiculus
dubio esse perpetuam ipse electus Dei Patris Filius {IJ Reg. xxni).
iiinuit, ubi Patrem taliter alloquens : Hcec est au- Nomine David istius Christum in divinitate sua
tein vita oeterna, ut cognoscant te sotum verum Deum, non inconvenienler intelligere possumus, qui secun-
et quem misisti Jesum Cliristum {Joan. xvii, 3). Se- £) dura interprelationem ejusdem nominis recte majiu
quitur fortis sive aspeclu decorus dici valet, cum in divina
Et dabat discipulis suis, ut apponerent. Et appo- natura sua tant« fortitudinis exislat. quod cceium
suerunt turba;. Bene quidem panes turb^ appo- elterram psalmo concludat, et ita desiderabilis sit

nendos discipulis, id est, angelicis spirititHis de- aspectu, ut illius visio angelorum et oraniura sau-
disse dicitur. Nam ipsis ministrantibus digna labo- ctorumsit refeclio. Ipse etiara sedens in cathedra di-

ribus sanctorum merces recompensabitur. Et quia citur, per quod verbum incarnatio ejus non absurde
certura constat causam totiusjudiciiillorumnibilo- intelligitur, quia sicut qui sedet in cathedra re-
minus ministerio determinari , idem 711 Filius quiescit, sic et divinitas in huraanitate quievit. Sed
hominis evidenter talibus pronuntiat verbis : Mittet, modo
et Iioc per scdentem in cathedra Cbristus se-
inquit, Filius hominis angelos suos, ut colliganl de cundum huraanam naluiam valet intelligi, quia sic-
regno ejus omnia scandala [Mattli. xili, 41). Si enim ut in cathedra proprie sedes doctorum dicitur, sic
beata angelorum niittuntur aginina, ut de regno et ipse doctrinani, quam per scmetipsum hominibus
Dei, universa colligant scandala, nimirum missi impendit, totara utique in dicbus carnis siijfi eihi^
iu ministerium eiectorum spiritus administralorii buit, quia lu-s torreii.T! conuptionis sordibus iuv<>-
199 YEN. GODEFRTDI ABBATIS ADMONTKNftlS 500

lOli, loquentem de copIo nndire non poteramirs, et A nerrimtis, mox additiir, tigut vermiculus, qiiia jHa
ad divinitatis ejtis aiidienda vel capienda verla Ido- miscricordia ex ineffabili et incompnralili proccdit
nei nou eramus, humililate, quod cum ip^e immunrs sit omnis pec-
Qtiod aiilem verbnm hoc sapientissimns valde cali tam iiascendi ordine quam cOnversalione, non
conTenienter ad ipsiim pertineat, nuilus qiii recle dcdig^atur tanien, nt pradiximns, reconciliari ma-
sapil ignorat. Quis itnquam honiinura ejus se sa- gnis eiiam et desperatis peccaloribus.
pientise cosequare potuit vel polerit, qui in OTnni Uem modo intelligere possumns ipsum Doml-
alio
Tita, In tota, inqnam, conrersatione siia in hoc numnostrum Jesum Chrislumln passionc saa fuisfe
trrundo omnia in sapientia dixit et fecit ? Ccri etiam quasi lenerrimum ligni vermicutunt, quia ibi, diim ju-
verbum hoc princeps, quod Snbseqiiilor apte con- glus pro injustis, innocens pro peccaloribus nca
gmft, qnia ipse terus homo natus de Viuiiiie, sa- solum gravia, sed et indigna ultra omnes peccatores
pleniia, bumiiitate et foriiludinc sopra onines ho- pertulit, coram ocnlis homlnum qiiasi despectissi-

mines futl, qui solus sine pcccato in hoc inundo mus apparuit. Sed ubi apparuit lenerrimus, id cst

conrcrisari potuit. Prineeps quidem honio foil intcr despeciissimus, ibi procnl dubio erat fortissimus.
homines, qtria, 714 si*^ut diximus, tita ejus et con- Aiidiamus igitur quanta tenerrimi hujus fortiiudo.
Versaiio omnium aliorum bominmn ab Initio saecnli B et quam convenienter comparari possit ligiii vcrml-
titam ei conversationem superemineLat, sed tamen culo. Sicut enim vermiculus, qui in llgno est, nollo

iitier, non /uxta vel supra Ires fnit, pcr quos tres sciente vel videnie clam lignum comedit, sic et Do-
personas, Patiem el Pilium et Spiritum sanctum In- minus noster Jesus Christus in passione sua origi-
lelfigere possirmus. Dominus noster Jesus Chrislus nalc; peccatum, quod primi parentes, Adam scilicet

tnter tres exsfitit, quia infra substantiam sanctae et Cva in ligno commiserunt, clain eomedlt quo-
Trinitntis seciindum humanam naturam fait. dammodo et consumpsit. Ctam dicoet nallo sciente
fpte est quasi tenerrimus tigni vermiculus. Llquet inconsumpsit : quia inler tot et tantas irri jiones, in-

crgo qiiod hoc lencmm niincupetur, quidquid fadle tcrtol vert)enim, sputorum, coiaphoruni el cruoi»
frangitur et cito fleciitiip, sicut ei Infans tenera ha- aliarumquC pnssionum ignoniinias nullus scire Vel
Rere rficitur metnbra, co quod leviter sunt ft^an- investtgare pntuit, si aliquid lale in eo essct, iit

genda. ITnde verbum hoc lenerrimus Domino Deo all^na consumere el delere peccata posset, qui in
Vatde congriie in niysterio valet aptari, quia niis- propro corpore tam indigna el abjecta sustinufl.
qna;n akquid esl in coclo sive in terra, quod tam Adhuc manifesiiiis fortitudo tencrriral hujua ngfti
leviter frangi possit et a durilia siia flecti. Quomodo « vermlcuti commcndatur in sequentlbus :

ergo dicimus frangi illum et fleoti posse, cui summa 716 <?"' octhgentos, Inqull, tnterfecit impettt uno,

forlitudo cognoscitur esse?Sic utique, qiiod nulius ^" passioncnamque sua Dominus lesus ociingentot

est tam flagitiosus, nemo tantis est peccatoruiu interfecit, quia octo principalia vitia ct universita-

sordibus iovolutus quin siiper ipsum misericordia tein omnium vilioruin, quae ex hfs generantur, om-
sua eum, ut ita dicamiis, frangal et flectal, si lan- nein quoque potesiatem maHgnorum spfrituoYn, qul

lum pccniteat et e\ vere poexiilenti corde poccasse inceiitores suiil eornn'dera vlliorura, gladio passio-

se solummodo dicat. Etsi in cont^mptu ejus qiiis- nis siise inierfecit, slc dico interfecit, qaod nunquara

que usque ad exLreraum vilae suse termmum perdu- talem in fiiletibos potcstatem exercere pr.Tvalebunt

raveril, si in ipso morlis ariiculo non desperans qualem ante adventum ejus lam super Justosquara
pccnitendo Ct confitendo Cum quxsierit, frangiiur super injustos liabuerunt. Antc incarnationem Filii
uliquc ct flectltur, quia per misericordiam gravibus Dei maligui spiritus commimiler siipcr omne huma-
peccatis longxvi peccaloris al.sque utla dillicultale niiiii genus piincipalum obtlnuerunl, tyraniiidem
propitlabitur. Recte ergo ct nilserls pcccatoribus siiam -upra niodum exercuerunt, ita quod nuHus
vatde consotabililer dicitur quasi tenerrlmus, qula tanlif sanctitaiis erat, nullus tam disirictx vlt.-e dl-

est misericordissimus. D sciplinam, in hoc mundo gcrel at, qnin boc flxura

715 ^^ nolandum quod ait , ipse est quasi lener- essel, qiiod posi niorleni ad infcros, sicut peccatpr

timus, quod est veluti dicat : Ad similitudinem di- el flagiliosus , dcsceiidtret. Sed in carne Domino
tinitntis sus, in qua per ingenitam bonitatein est apparenle ei posl mortein cru( is cuni potestate ma-
Unerrimus,<\w\A mjsericordissimus, etiam in hu- gna ot mjijestale inferni claustra penetrante, sna els
tnana natura sua, quam nostri causa assiimpsit, in ablata est potcstas, ct non sotum eam In cnnctis

misericordia et mlseratione est prxstantissimiis. Jusiis cl ftdetibiis pcrilidcrunt, verum eliam in pec-

Qiii eliam non injustc ligvi diclliir vermiculus, qiila Caloribus quibusque et injustis amiscront.
«icut verinis sine comml' tione d6 terra nasciliir, Intueamiir crgo primum l^iironem lllum Jiixta

sic ille absque concepttf, de nobili lerra, carne ipsum' Jpsuni in crnce pendeniem, qui asque ad
videli. et natiis est vlrginei. Nec sine causa non ver^ extrenium pcne halitum in obstiuacia perduravit
mis vocatur scd vermicut is, quia licet ipsc solus perftdijc siiae, qumnodo per uiiam confessioncra
«ine p.^^ccaio concopius, n-^lus et conversatus sit in eadeiii hora paradisum promeruii, et scire poleri-

h-ic iniindo, siipra omnes lanien cst humillimus. mus quod maligiii spiriliis iiii^jux' p«testytis sua
lode cAi otiam qiiod, ciim dicitur, ipst esi quasi «• tyranuidein in ipsis etiam peccatoribus amiserunt.
 :

K<H noMri.f.f; rx)MiNirAi.F.fs m^twm.vs. tios

•i lninrn iii inorlfl lua f«m v<»r:» |)«'ti!fcnll.i Invrnd A f>"n v.mo natlii vljrlirri rv>ni/nn Jr*n f.hrlnu*,
fucriiit. Il.cc ni)iiilnnii JfsiiH firrit iii illo 101« /m/v/», (|n.indo ipfi> i iini rfivinititil iii.i' pr Irnlio, t\unm
(]uiiii(lt) s|)ii-itiiiii buiiiii iiiniuii; l\ilris (niiliil rl l\i(rr cl Spirilii A.inct<»,
iii l linlirf ciirn ud infcroi dr-
cxilanKinK vocc ni;i^ii.i cxMpiiavil, ct nniiiia cjiih Kccndil rt riiiiisdi.iiH iili<i, id c«( iii:ili(|^niii ^pirit:liti|,
divinitalls tnia^ polciitiii ad iiirci'0.>) (Ii>N('cn(lit. Scd ct <|nibns in tioc niiind(» inrirnunt liinrio ^t dr%p«>( liig

per utium liiinc iiiififtitm uccipcn^ poHsuiiinN .^aiii (i appaniir, npprobriiim «ii»|>i»frMimi dnlil, rapta
Splritns advcnlnin. I.ircl eigo (lcsconilcndo a() iii- pra>d.lcnTiini, id ciit :Miiiii:«hirH oniniani joMloriirn,
fcros rcsnijjcnilo el ascciulciulo noininii.'* ninni.i vi- (>t proiti.ivit coft, it.! (|iirMl nttinfiMiii tini|diiit con-
lia c( ipsos nialignos spiiitiis inlcifccit. .spccialllcr Ira clcrloi l>ci clcvar** c.ipiit .mdr.itit, sii- nl illo»
tanuMi liinc cos csislinkit, qnundo Spiritii «ancto |TO!(t niortrm sii nt unhnt IVcrriini, sccuin ad inicr-
luni|nain impctu (|iioilun) nilsso dccflili^, rnrda tldc- iiiiin i1i*iluccr(! v.ilrnnl.

liuni illnstruvit. Ila-c sunl inira cl ninj^nifloa 0|MTa rossimins cli»ni prr IMrilnlhiiiii, »|ui inlcrprcl.-m-

islius David scdcnlis iii calhcdra, Pci vidclicct c( liir riiileulrs juyiinnc, Jihi.ros non im (HHi-iiiiMilrr ar-
Iiominis Cliristi Jcsii, (|ii:c fccit ct in liuniAnitalo ( ipcre, (|iii sir m<'hri:iti craril p» r nuhtiaui, (|uo(l

divliiilas ol in divinilalc liuinanitas. Scifiiitur : (Hiainproriip(iririilad in*.'»iii:»n>, ila titl>iin)ino cu-.les-

717 i^oilliunc Ijleaiar, filins patrui ejus Aoif B lia Pis pncpoTXMili r( timUa liona oper» in eis facien-

[ Vnlg. .4/i()/ii/<?*] iiiler tres jortcs, (;ui eruut cuin ti. mfinila olificcrcol opproUri:» ro<,iiriTiain ad (ii-

David, quauilo c.riir()braverunt Plulislliiiin. l'cr nirilnm inicliciiHtis "^uv iiitra modimi auv^riint
Eteaiar, (ini int(Mprolalur Dei adjulorium, non impropnir». In lol Kt tanti'* exproliralioniljus. (]iiai

jnjilsle ordo aposloliciis polcsl inlelligi, (|nia .ipo- hfimo pro himuJno fnjnerc Uei Kiiia» ab impiis prr-
stoU adjnlorcs Clirisli erant el vioMii. Uiide ipsi, tnrtl, ires forlcs eiant cuiii fo qni^ divinitas, qusj
cum in passione siia a niililibiis saccrdotum ac in (i^iinis s^ubsistit pf-r^onis, nunquam ab eo r^
pharisteorum (]U3crrrctiir, ipsos apostolos suos sciens cessil.

adjutoies luluros esse, ab interfcclione eorum hls Ftcm sirb alia signifrc^lff^no apostolos hie possu-
verbis prohibet qu;erenles se : siergo, Inquit. rtie mus accipere, quod Scripliira hoc in loco sij!;niftcet,

qua^ritic.,$inite lios abire {Joan, xvtii, 8). ci«n dicit : (ftti erant cum Uavid, quando exprobrave-
Ei uolandnin qnod filius palrui ejus dlcilur Aoij. rvrtt Philiathiim, quia ipsi iinpropcriis illis omHibuii
Painius Doniini Jesn sccundum c.irnem exsiitit iciteifuerunr, qn:B Ju(la'i Krdcmplori nostro igno-
Judaicus populus, qui iioinini Aoij potest flgurari miniose objoccrwiH. Triginta annts, quibus in lioo

qiiia fraicr dici {Hiluil Doniini Pei omnipoientis, minndo tatnit niilla ab in^piis iiuproperla pertnlil,
Patris videlicel illius, non quidem secunduiu luerila, ^ ncc infra hos annos sancios albi aposlolos conjun-
seJ Kecundum legalia, qucc ei dederal, pra;cepla. xit, sed postqiiam evoiuiis lot annis pracdicationi*
Ipse namquc populus solus lunc in lempore scien- verbo insistere ceepit, 01 dinem aimsiolicum elegit,
tiam Scriplurarum ct noiitiam, Dei habebat qnoetiam prresenle el secum conversante innunie-
unde el ilii cognatione quodanimodo conjunclus ras Msqtie ad morteni crucis exprobrantium mole-
erat, et bene nomen hoc Aoy, quod Jnteipretaiur stias a Judseis snstinntt.

spinaruin, ipsi Judaico popiilo congruil propter Et congre^afi sHnt, irn^oil, ittuc in prnlium. Con»
crudelitalem illani quam in Dei Filium, cognatnm gregati sunt adversarii Chrisii, qtios susciiaverunt
videlicel suum secunduiu carnem, Dominnm Chrl- maiigni 9piriios,f//»c, id estin humauiiatem ejiis,

slum impie el maliiiose exercuit. Htijus nimirum qu.t per verbum hoc i/Zuf inlelligi valet (fuia localis

populi filius ordo fuit aposiolicus quia ex eo carna- fnit et conira e.im insidiando ei improp*.r;irMlo et
lilererat progenitus. ad uUimum interimendo diiroin satis belluni eiieftTie»
Princeps , a\l, inler tres fortes. Iste ordo aposio- ruut. Sed lamen hne, id 719 ^st divinitalem ejus,
Ucus propler excellenliam illam, quod ipsutu prin- qiicc per hnc accipi potest, quia lib que prsesens est.

cipem vivorum ac mortuorum palam in hoc tuundo n altingcrenon poluerunl. Quia Igitur sancliapoatoli
conversautem et docentem sequi el audire meruil, his omuibus exprobrationibus interfuerunt, non
princeps quidem in cunclis niortalibus fuit, sed injtisleeos credimus .significari hic, dum dicitur :

taiueu inier, id esl infra tres fories erat, videlicet Qui erant cu)n Duvid, ^nundo exprobraverunt Phi"
Patrera el Filium el Spiritum sanctuiu. Licetenira, [isthiim et congregati sunt in prceiium. In Iii», quae
ut dictum esl , apostoli principes super omnera subsequunlur, clarius perspicere valemns, qiiam
terram essent constituli, tamen ad sanctyeTrinitaiis recte pcr Eteaxar, qnod inlerprelatuf Pei cdjuio-'

substanliara et ad divinitaiis ejus poleuliam per- rium, ordinem aposlolicura iutelligere possimus.
lingere omnino non valebanl. Qui erant, inqult, Nam tnanifestius Scriptnra hic insinual et expiimit,
cum David, quando exprobraverunt Pliilisthiim. Ista quomodo post passionem,resuiTecti(mem etascen-
duobus modis possumus intelligere, in unasigni- sionem Chrisli Domini adjutor eju? exslitit,

ficatione possunl hxc ila accipi, quod tunc tres Cumque, ait, ascendissent viri Israel, ipse stetit tt

fortes isli. scilicet Paler et Filius et Spiritus san- percussit Philistheos, donec deficeret manut ejus ei

ctus, quibus in Iribus personis est una Deitas, obrigeicent cum gladio. Per firos Israel iicat per
sequalis 718 gloria* coseteroa majestas^ lunc essent Pliilisthsecs noQ incongiuo accipero po.Mi]xnur
 :

SU3 VEN. GODEFRIDI ABBATIS ADMONTENSIS

Judaeos, Qiiitl est ergo cum asceudissenl viri Isruel ? A fttgit,ad caesorurn spolia deirahenda, dum quique
Quflndo lioixio asceiidil, in altum se sublevat : as- fideles mortua eorum corpora auferre et venerari

cenderunt ergo Judaei quia, poslquam Chrislum Do- certatim cupiebant, et vel aliquid de reliquis illorura
minum interemerunt suspendentes in ligno, et ille conlingere gaudebant, quos oJiin vivenles despexe-
per resurrertionis potentiam hanc devicisset igno- rant.Sed hunc ordinem aposlolicum recte sequilur
miniam, adhiic se contra ipsura per superbiam ten- ordo martyrum. Sic enim littera hsec conlinet :

taverunt erigere, cupientes de lerra memoriam illius 721 ^' Post liunc Semma (ilius Ayga; [Vulg. Age]
auferre. Scd sic ipsis insuperbia erectis, el nomen deMcrari [Vulg. Arari. Et non injuste nomen hoc
Chrisli dclere sub coelo cupienlibiis stetit ordo Semma, quod inlerpretatur ubi est vel audicns, or-

apustulicus, pev adventum Spiritus sancli in veri- dini martyrum congruit, quia in tempore eorum,
tato connrmatus et stabilitus 2fe<t7 dico, quia par- dum tanta sacviebat rabies perseculionum, celebre
lem Chiisti defendil contra publicos hostes iilos, inter populos infidelium verbum erat : Ubi est? qui%
JudiPOS, fortiter ct virililer gladio vcrbi Dei dimi- nimirum, tam in speluncis petrarum et in cavemis
cando, el percussit, inquit, Pliilistlia^os. Gravi nimi- torrae quam ubique inquiri jube-
in puhlicis locis,

rum MTiio apostolicus Philislhneos, Jud?eos scilicel bantur quicunque Chrislianae religionis cultores esse
perciissione proslravit, dum illum, queni ipsi pro- B audiehantur. Audiamus subsoquenlium interpreta-
pler letliale odium,quod, iii eum habebanl, inter- liones nominum, et consideremus quam bene et hsec

emerunt, resurrexisseet ascendendo ad dexleramOei conveniant huic ordini martyrum. Agga loquens vei
Patris consedissc publice et secure prjcdirationo meditans, Merari vero montanum inlerpretatur, ipsi
stia afiirinavii. Nec deslitit tandiu teslimonium veri- enim sancti marlyres in lege Domini die nocluque
tati perhibere, donec deficeret manus ejus st obri" meditanles semper de montanis, id est de excelsis
nescerct cmn (jiadio, id est usque duni inco vita pe- et ccelestibus loquebaotur. Horum in temporibus
nitus defccit, ct ob insupcrabilem prsedicationis haic slatio Philislhiim erat, de qua in praesenli le-
constanliam occisiis esl. Defecit ergo manus, id cst gimus :

vita apostolorum, e( obnouit cum gladio, dum cun- Et congregati stnt Pliilisthiim in statione. Statio
tra cos principum hujus mundi crudclilas sa^viret, proprie nuncupalur, ubi in solemnitatibiis persona-
duin tot crucialibusanxii,720 lol persecutionibus rum spectabilium fit conventus, sicut et »/«/10 do-
pressi, el tandem ad mortem tradiii occubuerunt. mini papai dici solet, ubi ipse ad solemnitatem ce-
Et bene dicilur cum gladio quia cum verbo Dei lebrandam cum personis majoribus convenerit. Sic
occubuerunt, quod per gladium inlclligilur. Quo- ethoc in loco stalionem Philisthiira intelligere pos-
modo cum verbo Dei eos occubuisse dicimus? Sic sumus, solemnem, ut ila dicam, conventuro, quera
nimirum, quod prius de verbo Dei reticere noluerunt, dsemones qui Philisthiim nomine figurantur, habe-
donec per immensitalem crudelilatis persequenlium bant in hujus mundi principibus. Et quia principes
vitam occisi amiserunt. Nonne defecit manus Jacobi, voluptates saeculi et avaritiam sectabantur, idco et
et cum gladio obriguit, quando ab Herode propler tolus pene mundus per eos quasi in statione dxmo-

ipsum verbum necatus occubuit? Sed quantus mor- mnn crat, quia eisdem succumbebat vitiis, sicut et

tem eorum fructus scqueretur, aperle hoc in loco consequens liltera manifestat
Scriptura declarare videtur. Ait enim : Erat quippe
ibi ager plenus lente. Per agrum intel-

Fecitque Deus salutem magnamindie illa.Snncli ligiturmundus; per lentem voluptaies el concupi-
aposloli postquam ad comproDandam veritatem Dei scentias ejusdem mundi accipere possumus. Ager
corptiiii sua ad morlem tradiderunt, faela est salus quippe tenle plenus fuerat, quia totus mundus volo.
magriuin die illa, id est in Eccelsia, quae tunc platibus et carnali concupiscentije deditus eral, ita
illuminari cneperat in eorum doctrina. Innumerabi- Mt omnis eonim intcnlio esset, quatenTis vanis ob-
les namquc populi salulem animarum sunt conse- lectationibus pro desiderio suo hbere uti potuissent.
cuti quia veia esse tum non dubiiabant, quae etiam p Unde est eliam quod, sicut in alia veteri legitur bi-
ipsa morte sua sancti apostoli comprobavcrunt. storia, Esau pro uno lentis edulio vcndidit primo-
Et revgttUs e^t, inquit, poputus, qui fugerat, ad cce~ genita sua {Cen. xxv, 33). Et quia a sanctis many-
«orum s};o/ta(ig{ra/ie>i<^a.Populiis Jiidxorum et gen- ribus haec spernenda ct ooeleslia esse appeicnda
tium perinobcdienliaratunc aufugeranl,quandoipsis prajdicabatur, ideo eos Philisthiim, id est daemones
adhuc viventibus, et prxdicationi verbi Dei ad con- per vicarios suos, principes videlicet et amatores
vertenda etemollienda corda eoriim insistcntibus, iis saiculi crudeliter 722 persequebaniur ; sicque fa-
qux dicebanlur ab eis, non credcndo rcsistebant. ctum est, cum terror el dominium malignorum spi-
Sed dum, utdiximus, ipsara Veritatem, quain ver- rituuin, qui per principos et in principibus opera-
bis prxdicabant eiiam morie sua comprobaro non bantur, totum ferc mundum obtinuisset, ita ut
dubilabant, revertus esl populus ad cwsorum spolia pauci essent quj in paupertate Christiana coelestia
delrahenda, hoc est, ad aposlolonim Christi moi te se appelere publice faleri auderenl, quod mulli pro-
puiiiloruin merila imilanda et rect.^e fidei defcn- pler crudelitatcm persecutionis eorura a ftde, quae
Sores facli sunl, cujus ante pauluUim liosles cl por- est in Christo Jesu, exciderent. Undc apte subjun-
gfculores fuerunt. Vel sir nverius est populus, qui gitur :
50S IIOMII.I^' HOMINICAI.ES .'F.STlVAI.Ka. tM
jumquc fmiiitiel iHipulu» a fnru' Plnlitihmorum, A trinporin ^1:11111111 illiiil Iriiinciiti i|iiod kn trrrtiiu

Ita nialiKnis spii-ililiiiH, \wv |)tiiii'i|)rs liiiius iiiiiinli cccidcrut, aliftcisHiini ctl, |io(! ^»(, i|ii.iiiilii Kiiiiia

Cdiitiii tidrlcK i|nusi|iir avanliii cl ( iipnlitiilo sji'vi(-ii- llci, vcriiH liunu), di* Vu|;inr iialiu, in iiioitr (>(( u-
tibtis, /ii</>< f)()/ii//«.v, ii(i(|iio (|iiiu iioiiniilli, niiMit Luil. Illo (|iioi|iic iiiorlno in rriicc ct aiiiina «Jut
dlximiis, (xridcriiiil al) ir.ti>grit:itr fliln iiiiniaiiilali) cmii di\iiiit.ilihbu:c potcnlia ad inrcru» dftrcndrnli',
criidclit.itiH coruiii iicrtcrriti. Si^d nic fiiKiciitiliiis iNti, (lc i|iiiliiiH pr»'di\iiitun, tettcrunt ad tytluucam
populin a lacic IMiilistliiiin, (piid intcr li:rc lci il ordo Odnllittn ad Ihiiid, vidrlicct ad i|i«niii Iloiniriuin

niartyriiiii? ///(• su-lii iti tittdio afiri , hoc cst (|uo(l C.lirisliiin, (|tii cos iiuii iiivciilns 111 iniindo vihiIum!-
in potcntia Yirtnlis Dci coiirorlatiis a ir.iiiiitc rcctir ral in inrcrno , iiitcrprllantcH ciitn liac vncc Ucry-
fldei dcviarc noliiit, cl ncc pro.spcris ncc advcrsis inuliili : Adieuisli, deitidrrnbilit quetu eitpectabamui
iniiiuli uiiquain niovcri potiiit. S(hI (|iiid lccil? Tuitut iu li'ucl<riii. IIoc i|{ittir lcnipuA noiiduiii advrnrrat,
ett eutti, hoc cst c:illiolicani lldciii praulicationc sna 111 (|no h:rc coiiiplcri dchcrciit, srd laiiicn adcral in

dercndit, cl cain dcfcndcndo criain crudcleni inorliMU prgcdcsliiiiilionc. l iidi- cl Si riplnra pro [iiluro prie-
inipcrtcrritus snstinuit. tcrilo uliliir lcinporc. Vcueraul, iii(|uit, tetnpore mct'
Tunc quoifue pefcussit Pliilisllia'os,U\ cstnialignos sis ad David in tpcluncam Odollntn. Scd aiilcquani
spiritus sive liiijus ninndi principcs i|uia duin ipsu 'i hxc iicrciit, ([uid inlcrini agerctur in niundo, ,aub-
inori pro vcrilalc non dultilavit , fulclcs in iidc .scqiiciili;! iiisiniianl vcrha :

Christi corroboravil, el miiltos eliani ali infidclilalis CosUa autctn 1'liilislliiitn posila ernnt in valte gi'

errorc c(nivcrli fecil. Unde sciiuitur : et fecii Dotui- ganlutn, el Datid erut in pru:sidio. Quid esl crgo
nus salutetn niaiinain. Facta csl per iiitcrfcclioncni castra Philislliiiin posila erant in valle gigantum ?

snlus inagiia, duin luulii coruin cxeniplo coiiipuncti nisi quod maligui spirilus tanla peccaloriim 724^
viinas siipersiiliones idolontin dcscrcrcnl, cl non- cxeilate,tam profuiidi ignorantiiC ubscuritaie uni-
niilli cliani corpora sua nihilouiinus proptcr Deura verso inundo dominabaiUur, ct illa profunditas vi-
ad supplicia iradcrcnt. Scqiiitiir : tionim tam valida ct, ul ita dicam, tam gigantea
Nec non et ante descenderant tres. Post Christum erat, qiiod ncmo cOugcrc polcrat. Nonnulli qiiidem
et aposlolos oniincin qiioque uiartyrum ordo subse- illo temporc, sicut isii dc quibus modo locuti sumus,
qiiilur patriarcharuni, prophctaruin, ct aiiliqui tem- ab actuali peccato, in quantuiii licuit, abstinebanl,
poris sacerdotmn, prior quideni temporc, scd po- el pie ac sobrie in spc vivebanl, scd lamen per
sterior dignitatc. Idco el puiainus cos in ordine hu- origiiialc crimcn omiics sub dominio eorumdcm ma-
jus lilterae idcirco Iribus illis, id csl Christo, apo- lignorum spirilunm consliluti fuerant. Nam David
slolis et martyribus postpositos csse quia profeclo nosler, Dominus Jesus adhuc erat in pra;tidio, id

minoris erant dignilatis, quanquam in d>cbus suis est in co^Io, in siim paterna; majeslalis requiesce-
pr« caeteris, qui tiiiic lemporis crant, virtulura pol- bat, ct necdiim in assumpla humanitatc mundura
lerenlmerilis. Etquos illos tres pr.Tcedercnt, Scri- suo imperio sanguinis sui incauslo in crucis ligno
ptura non tacel, net non et ante, inquiens, descende- aliitulaverat. Sequilur :

rant tres. Et notandum quod 723 ^'^ descsnderant. Porro slatio Philistltinorum tunc erat in Bethle-
Per istud descendere possumus hoc intelligere quod Itein. Beihlehem civilas eral JudiKorum, quse inter-
quanqunm juste viventes, omncs lamcn post mor- prelata domus panis dicitur. Et recte domus panis
lem inlroibant in inferiora terra;, id est ad infer- interpreiaturquia Deus legemetdoclrinamsuam dedil
num. Nam adhuc facta non erat incarnatio Filii populo Judoico, qui iu ea comniorabaliir. In hac igi-

Dei, el necdum chirographutn illiid dccreti, quod tur civilate Belhlchem statio erat Philisihinorum ,

adversum eos erat, Chrislus afTixerai cruci. Qxii quia solemnem convenlum suum maligni spiiitus in
erant, inquit, priticipes inler trlginta. Prscdicli nam- Judaico p(^puio fecerant, dum accepla divinit legis
que patres principes erant inier triginla, inter eos scientia ipse iniquitatis et avariliije opera exercebat.
videliccl, qui fidcm sanctae Trinilatis et Decalogiim (> Tanto magis enim quisque sedem malignis spirili-

legis observabant. Et licet in diebus patriarcharum bus in seipso prseparat, ct culpara suam in con-
lex data non csset, nonnuiii tamen in crcaturis speclu Domini exaggerat, quanlo ipse pctverse vi-
Creatorem cognosccntes legitimevivebanl. Inier hos vendo nielius scit quid facere vel vitare debeat.
palriarcha; principes erant quia virtutibus emine- Undeet diabolus in illo populo magis rcgnabat, qui
bant. post cognilionem Dei iniquitali el voluptatibus sje-
Et venerant tempore messis ad David in speliincam culi deserviebat, quam in gentibus, qui nec pcr le-

Odollam. Per speluncam Odollam, quai congregalio gem nec per prophelas instructi erant. Sed, dum
sive teslimonium eorum inlerprctatur, infcrnus satis medium silenlium tenerenl omnia et nox in suo
coiigrue designatur. Nam Oinnes lam justi quam cursu iler peragerel, iuipleri ccepit, quod Scriplura
injiisti anle advenlum Cliristi illuc congrcgabantur, mox subjungit.
et hoc erat tcsliiuoniiim eoruin, iit quoniodocun-* Desideravit igitur David aquam de lacu. Pustquam
que viverenl, post moitem in illuuj unum locura homo divina praecepta violando ab aeterna bealilu-
cuncti pariler descenderenl. Tempus messis, quod dine excludi proffieruit , desiderium veri David ,

in Loc loco ponitur, tunc fuit, dum in plenitudine scilicet nnigmiti Filii Dei seroper hoc fuit, ul talis
 , :

107 VEIf. GODRFRIDf ABHATfS ADMONTENSIS. 508

sibi aqiia afferretiir, per qnam silis sua exslingiie- A Pliilisthinorum irrupcrunt , vl estqui malignis spiri-
rctar, id eslul qiiando-iueper siiam incarne prx-sen- tibus per vlrtulum merita conlraire poluerunt , in
tiain crda lioniinuni, <\nx tcncbrosa per ignoran- quorum tunc mundus constiiiitus erai potcsiate. Sed
liam, et iiiulenta quodammodo per peccata erant ct per lioc, quod ait irruperunt, quod dictum est
v^rain scienliam conscqucrenlur el mundiliam. Per quasi intus ruperunt, lioc possumus intelligePe, quia
ingenitam 725 nain<l"^ sibi pietalis ei misericftr- licct extcrius adlmc in re istam, de qua dixiinus,
dix' dalccdinem humanam sitiebat salutem. Unde et gratiam nOn potuerunt consequi , intus tainen in
luimanis interessc miseriis suave duxit, qucmad- spiritu consequendse gratiye omneni cordis sui in-
inodum in libro Sapientije ait : Delicicc meee esse teiitionem, quantiim poterant , in Deo figebant. llau-
eum fiHis Itominunt {Prov. viii, 51). Ex hoc eodem serunt \d\quc a^tiam de cisterna, quw erat in Belltle'
dcsiderio et ista prolata sunt verl)a : si qtiis milii hem juxfa portam, quia crediderunl futunim esse in
pjtumaqua darei de cislerna in Betlilehemjtixtapor^ Ecclesia baptismi sacramentum ac per hoc regni ,

tam! Ciiierna aquam habel de ccelo, Et recle per occlonim patefieri debere introitum. Nunquid exi-
aqnam cisierncc llb compunctio intelligitur, quaj de miusMllepalriarcha Noe, qui Deo jubente arcam, in
artiore Dei et deS'derio regni coBlorum nascitur. De- quam exnndanle diliivii aqua ingrederetur, fabrica-
sideravii igitur Filius Dei, ut aliquando temptis ''bat, Ctlam ipso revdante non didicerat quod hujus
adveniiet, quod sic in cordibus liominum charilas arcae fabriCJi fuiuram Eccleslam slgnificaret, aqua
Dei diffunderetur, ut non solum propler peccata, dlfavii aquam baptismatis, por quam omnes exlra
sed etiam propier amorcm Del ei coelcslis regni de- arcam, id est Ecclesiam delerentur, intra {ircam,id[
sideriam compungerentur. Nam antequam ipse cst Ecclesiam saWarentur? Nonnc David quando
homn propter homines fieret, nullus propler regfnuni aixit : /n eccUsiis henedicite Deo Domino de foniibu$
caMornm slc comptingi potiiit, nisi (3G) opiinie *cl- Jsrael {Piat. Lxvn , 27), futuri aquam bapiismi in
ret, quo«J post moftem ad irtfema descenderet. Post- spiriia prreviiJit ? Nunqtrid non hoc ipsura praecipuo
qaam, quod de«lderavit, per incamationem stiam iiu et eximio symraista Dei Issti* rcvelatum fuerat,
Christus implevit, omnes electi in hac Spei fldocia quando in fetitia cordis sui dicebat: Exsultet de^
compungtintur, quod p<wt hanc Tallcm lacrymarum sertum, extultent tolitudines Jordanis 1 lllique non
jannani t11;b ingrediantur. Per cisfernam quoque, fgnorabat, qudndo , ut stabiliretur et conflmiaretur,
quje, Sicntdixrmus, desupcrJ^qnarahabet, baptismus ila orabal : tuum atitiquum terum (iat.
Consiliutn
satis congme intelligi valet. Nam sacrameniuni bap- Nonne tibi videtur hos omnes liausisse aquam de cl-
tismalis desursum est, non de Hanc igUur
infimis. sterna ,
quce erat in Bethtehetn juxla portam hoc
aquam baptismatis Filius Del, anteqoam homo fle- modo, ut diximus?
ret. In praeclcstinatione sna hauriendam esse In Et aitnlerunt, inquit, ad David. Q»\d e^l attule-

Bethlehem, id est in Ecclesia sc'vit. Et recte dicitur runt ad Datid , nisi quod fidem et spein suam Deo
juxia poriam, quOd est quasi dicat, prope introitum obtulemnt deprecantes eum, ut quod habebanl 727
regni coelorura quia nisi quis per hanc aquam rege- in flde et in spe, per semetipsum aliquando peru-
rcictar, portas cccli non ingredietor. Sed, antequam ceret in re? Sed quid sequitur?

jpse mundum visitaret, ignotuin erat quid hsec cs- AtiUencfuit bibere. Licet multi perfecti , qui illo

scTit. Miilti quidera in ftde ct In «pe futura ess« lempore esse poterant, in flde et spe Deo adlia^re»

pnevidebant, sed nondum in re habcbant. Unde et rent, ille tamen eos trajicere in corpus suura noluit,
venis nostcr Datid, id est FilJus Dci ha!c imp!er» id est transferrc ad consortiiiin angelori;m distuiii,

desideravit, ot ista quodammodo pictaiis ejas scn- quia peccatum illiid originale, perquod inimici facti

lentia fuit, dura hunianie miscriae condoluit : si sunl ad invicem angejusel hoino, nonduni delpfiira
mihipotum
qiiis aqucK darct decisterna inBelhlehem fuit in sanguine suo , sed lamen quid feril? Libavit
jnxiapnriam! id est o si aliquando tempus advcni- eam Z>ommo. Igiiur Filius Dei fiiiera aniiquorum Pa-
ret. quod per aquani baptismatis, quod futurum est |) irum cjus in carne pnesentiani siispirautiura Iioc ,

in EcClesia, siti mex potus darctur, ut per hoc sa- modo tibavit Damino scilicet Patri suo, quod eos ,

lus hniiiana, qnam sitio, complerrtur, et homiiics pcr inspirationem suam edocuit, ul ipsi sacrificinm
remissionem peccatorum consequerenlur, ac in- fidci sua; ofTrrrent Deo. Iliec, quae subsequuntur,
gressum ccelestis 726 ''^"' 'ncrerenlur? Nonne verba rompassionis illius suntjiidicia, qua els, qni
qiiando dixil : iVjsi quis renatus fuerit ex aqva et \\\\ jn fide adhxrobant, condoluit, Propi/ius, inquit,
spiritu, non potest introire in rcptum coeiorum {Joan, sit mihi Dcus, ne faciam hoc. Quod cst quasi diccrel

m, 5), potum hunc qiixsivit? Deun, omnipotens Pater, qui In pr.Tedestinatione sua
Itrnperunt ergo tres forles castra Philisthinorum incarnari me disposuit ,
propiliationein siiam , qua
et hatiterurtt aquam de cisterua ,
qtKV erat in Belh- per ine hiiinano generi niisoreri dccrevit , acrHeret,
lehim juxin poilnni , et atiulerunt ad David. Horura ut aliquando tcmpus veniat ,
qiiod per cjuis obedion-

tnun fortium nomine , sicut ct in siiperiorlbus ,

pa- liain Iioino ^vopter Iioiiiincs fiori dobeaiu, tie faciatu

trianhas , proplietas et saccrdoies possMinus inlel- hoc, id est ne originali exigente peccato. qui mihi ia

ligero. Fortes uliqiie fueruni, qui illo temporc caatra flde conjunOii sunt , extra corplis irtcwn» relinquara ;

(36; Msi ^To quitt, ul alias plures.

»01 IIOMIIJ/K 1H)MIMCAI.E5 iCSTIWLFA BIO
•(>(! MfilialD^ lioiuiiuiiii |>i'i' iMiiniiiiaiii iiiiliinini fai itiH ,\ r/inu iiilerftcli. 729 l'^*^^^ longlor f«t rxlerii ar^
hA UiMiiii, iiiiiit cos H|i<'rii4)U' iiui) valtMiii. 1111«, i|iiuiii iiiililrh loiri' ftolciil , rt pcr cain lun|uiii-

iVu/i «ttH{,vii.«»i Iwuunum tiUruin //iti pinffcii III. tan rodf llKtirari puli-M. Q ix luiiKauiinitak Irnfl

$l.)tt . (( (jMMd.ruin /icririWiiiii ^tf^am? Iitic ckI , iiiiiic patriarcliiH aHoribitiir ; naiii ipii diiitiiit praK c^ittcrif

0«)» 111 (uipiih inoiiu» hOii valco iifc. tJcltoo rcii|Mri» lioiiiitiilitir iii lioc h;»*( iilo ilcnciitco , iii (ido ct t»p<; rc-

qiios origiiiali' pfci .iiiiiii , id cbl iiiubcduMilia ,

|)cr dciiipliDiiis Htix loni^a iali^uli luiil rsb|>ootjtioiie.

quaiii pri>lecii tnni (ic )>iirailiso , ol aciiiu!e tTiiiicii , Dcduo.iiiiub in nicilifui Nut; patriarcliain , rt cvuii-

qiioJ (!i>t ptricutum iiNii>i<(rMiii, coiiiiiiacubl. I^oluit doroiniiH li)n((»iiiuiilat & iHiui conBtaiitiaui. Nongcntog
en} I biligre. lioc ipAiiui ebt quod dixiiiiiin, qiiia Dei qtiinqiia^iiili aiinoit iu tiac vita cuiniiiuralialiir. iicc

Filius eu8 iii v-oi|)iis Kiiiiai noluit iicc tltjlinit Iraji- taiiion :ol.itis dovicluH txdiu longaiitiiiKcr 1 1 pitit ti-

carc. quoK liiet (lilciii rjiis liabfiitc», (riinoii iiivulvit tor Hcrvire dcHlilil Dcu suo. Kl liciic dcotditic ihlo
ori|(imiliB ciilp.T. Sci|uiliir : Ilwc fecerunl Ircs ro- dicilur, <{ui teixivil liattam suam (uulra irccemos.
busli$fimi. Qiiiiiaiii Irt^s iKti , iiisi jani 8a'pc ditli p»- Natn per lottt^aniuiitatctn illani , qitam dixiniui,
triarclui', pruphctic ct saocrdolos lciiiporis aiiiiqui? quantiiin illo in tutnptiro iiouit , nialas concupibocn-

Qti.T H qiialia isti roocrunl? llliquo luno, quod, uciil tiat cl prava qu:i:libct o|)era el verLa in bcuictipso

jam diximtis, «^aslru IMiilistliiiin irrupcriint , ot iiau- " niortiliiare ^liiduit.

tcnint aqtiain do oistcrna , qu» osl iti Dotlilohcui Nominaiui in tribus et inter tres nobiliur, eratijue

Juxla poilain , 728 '>^<^ ^*^* quod per fideiu et turum princrps. Iloc ipsum esl, siciit pru:fati siiinus,

•pem, qiia Dco adhxserunt, se dc conuniini vita cx- qitod ipso proplictis et saccrdutibus et anti(|iiior

lerorun) inortaliuin, in qitantuin poterant, abstruxc- teuipore et itobilior virtiitiim eral dignilat<!. Nam
runt, et eutn quandoqttc crodidtTunt esse ventiirum, ille quidcin nonnaui bene vivcndi pcr legcm non ac-
<|iii .tquatn baptisinatii ooiisiecraret in absolutiuncin ceperat, et tamen jusie et legitime conversari no-
criniinun), xc in ejns ennguiuis per ronleni regene- vcral. Sed u$(]ue ad tres primos nonpervenerat. Qitasi
rationis diu ol»iis?e port» cuili essent aperiendae. dlceret r Licei ordo patriarcbarum magnjc excellcn»
Hac ildei oi spei su:c longanimiiate iioc fecerunt, liac per viriutura tuerita exsiiterit, ad r.liristiim ta-

quod Filius Dei ultra se continere non potuit , quin raen et aposiolos ac majorea, qiti recte piitni no»

miscvicordia snper huinanuin genus luolus sit, ct, tempore sod dignitalc dicunlur, pcrtingeve non po-
nt pr<xfati sunuis, hoc dcsider«ret, iit humana sa- tuit. Sequitur :

lutis eorum cansn natura nssuinpta eos trajicere in Et Bauaias filiuii Joiada:, viri forlinimiy magno-
4K)rpus suum posset. Designalis ergo pariter bis ^ rum operH»» (<c CnpsWi#f. Banaiasc<i^meti(flriu« itiler-

tribus pntriarcbis, propbelis ct sacerdotibus ingre pretatur, quod nomen recte ordini propbeiarum

ditur modo specialiter commendare digniiatem ordi- coagruit. Nain per eorura, quae in mundo relique-

fiis pairiarcbarum ; ait enim : runt, verba ac scripla, sancta aedificari ctspit Ec-
AbisBi quoque fraler Joab^ filiut Sarvice^ pnnceps clesia. Qui ordo prophelicus bene /f/ius Joiado', i/1

trat de tribus. Abisai pater sacri/idi interpretalur, est riline cognitionis Dei dicitur. Nam prx onuiibiis,

oijus nomiue non inconTenienter ordo patriarcbarura qui aute eum in mundo fueruut, divinam cognitiO'
designatur. Nara specialiter de pluribus eorum le- uein habebat, et cojlestiura secretorum conscius
(^itur quud Deo obtulerunt sacrificinro. Priraus erat. Neque eiiim faciebat Dominus verbvra snper
pater sacrificii Abel fult, qui de primitiis gregis sui terram, quod non revelaret servis suis pioplietis.
agnum Deo oblulit; detnde Noe, qui xdiAcaas altare Filius, mquil, Joiada viri fortissinii. Ordo proplie-

Domino bolocausluni super illud imiuulavil. Sed et tarum, duin lilius cognitionis Dei dicilur, utique et
ille summas pairiarcba Abrabara magnus paier sa- ipsius, citjus cognitionera habebat, filius esse si-
crificii exslitit, qui jubente Deo unicuin baeredetn, si gnificatur. Iluic recte congruiL, qiiod aii : Viri for-

ab eo perniissus fuisset, itnmolare decrevit, et alii tissimi^ magnorum operum, quia ipse fottissimu*
quampluresquos omnes enumerare longum est. Hic D 730 ^&t oainiura spirituum, et juxLa Propbctam
ordo pairiarcharum sacriftcia muita Deo in diebus ilayna opera DemiHi exquisila in omnes voluntaics
suis obiuiit, sed inJe salvari non potuit. Quare ? ejus {Psal. cx, 2). De Capsehtl, inqult, boc est, de
quia frater erat Joab quod inimicus inierprelatur, , congregalione Dci. Oongregalio Dei bene vocari
et filius Sarvicc, quod rinctus vel angustiatus dicilur. possunl spiriKis angelici, De nimirum
illis ipse est,

Iti hoc eniin frater erat inimici et filius vincti vel nonquasi unus ex illis sed creator eorum el prap

angusiiaii, quia, sicut bucc mundura, qui inimicus sidens ejus, tanquain factor creaturse susp.. Hujiis

Deiexslilit, et sub jugo dial>oli ligatus et conslri- virifortissimi, quia filius fuit ordo propbeticoi, ideo
clus fuit, post niortera infernus absorbuit, sicet ipse apte subjungitur de eo :

p')st I anc Yilam uihiloraiBus ad inferos descendit. Ipse percussit duos leones Moab, ei ipse descevdit
Narn pro inimicitia illaquaein primis pareutihus per et percussit leonem in media cislerna in diebus niiis.

inoLedieiiliam facta fuerat, nondum mors Mediatoris Per duos leona Moab reges Juda et Urael possuiit
imerccsserat. Ipse ordo princeps erat de tribus, quia intelligi, qui hiijus niundi avarilise dediii non bene
prKemiucbat propbetis et sacerdoiibus. - regebant populum Dei. Hos ordo propbeiicus quo-
Ipse ett , quilevavit hastam suam contra treceuios, damuodo percussil, dum prupter injustitiaiii «ilis
$U VEN. GODEFRIDI ABBATIS ADMONTEKSIS 512
iram Dei imminere in propheiia sua dixit. Nonne A Judseorum gentem devastavenint, ei partim occi-
gravis ictiis pcrcussionis fuil, dum quirtam eorum sam, partim in captivitalem duxerunt. Haec qiiidera
vcniens in Beiliel, Jeroboam siantc super allare et omnia eis ventura esse propheticus ordo praeditit.
Ihus jacicnte nascilurum csse rcgem, nomine Jo- Unde et recie hic dicilur :

siam, qui sacerdoles sacririciorum super ipsuni al- //cc fecit Banaias filius Joiadce et ipse nominatut
lare imniolaret, pra?dixil, et rege manum exten- inter tres robustos, quia et ipse mngnus exstilit in

dente, ut idein vir Dei propter ha;c verba appre- tribiis illis ordinibus, quos praediximus, patr ar-
henderetiir, manus ejus, quam extenderat contra chariim videlicet prophelarum et sacerdotum, qui
eum, cxarnit , nec eam rctrahere ad se valuil? erant inter triginta nobiliorcs, 732 i^ ^st illis qui
(III Beg XIII.) Sic el Elias propheta Achaz regem tantuin fidem sanctae Trinitatis cum observaliontt
qiiodammodo percussit, quando illi in vineam Na- legaliumprseceptorum habebant, virtutibus prxstan-
both descendenti, ut eam occiso illo injuslc possi- tiores. Verumtamen ad tres non pervenerat, quit
derel, occurrit, el ci in serinone Domini dixil : Oc- Christo et apostolis ac martyribus muito inferior
eidisli, insuper et pnssedisti. Inhoc loco, in quo linxe- erat.
runt canes scnguinem Nabotli, lingent quoque sangui' Sed ct haec eadem verba, quse ad ordinera pro-
nem luum {III Reg. xxi, i9). Gravissima etiam alius ^ phetarum retuliraus, etiam ad Chrislum apte referr»
quidaiu enrum .Micheas videlicet, euindem regem possumus. Per Banaiam, qui c(cm«n(flriu« interpre*
percussione prostravit, quando sibi a Domino reve- tatur, Dominus noster Jesus Christus intelligi va-
latum dixit, quod ad decipiendum eum spiritus let, quia ipse est cxmentarius ille qui coelestem
niendax perniittente Deo in ore omnium propheta- Jerusalem construens structuram ejus de vivis et
rum suorum esset, quatenus fallaci pacis promis- electis lapidibus componit. Ipse percuttit duot leonet
sione per eos consolalus ascenderet et caderet iu Moab, originale videlicel et aetuale crimen, quo4
Ramoth Galaalh. Per tertium leonem, quem hic per duos leones intelligi poterit. Et ipse descendit tl
ponit, ordo sacerdolalis intelligi poterit. Hunc ((uo- percussit leonem in medio cisterna: in diebut nivit.
que in media cisterna in diebus nivis quodaniraodo Per hunc terlium leonem potest mors accipi, quam
ordo propheticus percussit, dum iilura pro eo quod Christus interfecii, dum ipse in morte occubuit. In
in lemplo Domini, ubi pro suis, deinde pro populi media cisterna, inquit, quia videlicet juxla yatici-
deliclis legitimas hostias Deo oflerre debuit niagis Bium Psalmistse, salutem operatus est in medio terrm
ad salisfaciendum avaiitiae suae intendebat, 731 (Psal. Lxxiii, 12). Ipse quoque percussit viruin di-
prophetico sermone increpavit. Sequitur : gnum spectaculo habentem in manu hastam. \ir iste
Ipse quoque percussit virum diffimnt spectaculo. aniiquum hostem potest designare, qui ideo dig\.ut
Per virum hunc inlclligere possumus Judaicum po- tpectaculo dic.tur, quia necesse cs(, ut diligenti
puluni, qiii idcirco dicilur dignus spectaculo, quia cordis providentia incursus illius prsecaveatur. Huic
siil)limis popiilus factus est a Deo, et cunctis gcnti- habentem in manu hastam, id est potestalem et do-
Lus terrarum propler dignitatem, quam conseciitus miniiim super orane humanum genri«, gladio pas-
fuerat, magniim pr.nestabat spectaculum. Habentem, sionis su<e interemit Christus. Itaque cum descendit-
inquit, in manu hastam. Populus Judaicus haslam tet ad eum in virga, hoc est cum se hnmiliasset
in manu templum et pa-
habebat, quia et legem et usqiie ad mortem crucis, qua: per vlrgam valet hi-
Iriam possidebat. Hunc quoque non bene Dei sni teiligi, vt extortit hastam de manu Mggptii, id est
ulenteni legibus, eodem modo propheticus ordo viriute divinitatis suse potcstatem principis tene-
percnssit. qiio et praedif tos tres leones, reges sci- brarum, qiia universo mundo dominabatur, abstulk,
licot Is'ael et regcs Juda eum perciississe diximus. Ei interfecit eum hasta tua qiiia ipsa potestas, quara
Itaque ail : Cum descendissct ad eum in virga. Virga super justos et injuslos exercebat, causa interfec-
correptio illa fiiitqua serino prophetious injusliliam tionis ejus exstitit. Ha^c fecit Banaiat filiusJoiadce,
argiiit. Vi exiorsit hastam de manu Aigijptii, qiiia in \y venis videlitel ille caementarius, Fihus Dei, qui ipso
prapdicitione sua fuiurum esse prxdixit, quod po- angulari lapidc existente, oniues vivos lapides coa-
test.is illa et gloria Jiidaici populi, qiii prnpter ni- junglt unuinqucmque in suo ordine.
grcdineni peccatoriim Mgijptii noniine designaiur, HOMILIA LXXII
733
qna miiltis nalionibus praeerat, auferenda et ad ni-
IN DOIIINICAM VIII ?OST PENTF.COSTE.N PRIMA.
hilum rcdigonda csset, et eos srelerum siiorum me-
Altendite a falsis prophetit, qui veniunl ad vos in
rita vindicta inveniret, et per potentiain Dei ct per vetiimentis ovium , iutrinsecus aulem tunt lupi
pDtentiam priiicipum, quos eis siio iinperio venire rapares ( Malth. vii).
permisit, siciit fiiil Anliochus, qui ascendcns* in Verba hujus sancti ETangelii pars quxdam est
Jeriisalem intravii iii saiiLtificationem cum super- sermonis, quein Dominus in monte fecit, queiii lur-

bia. cl sublatio «iiiiiiil,iis et facta magna cade po- ba in convallibus maiiens audire non potuit, sed
puli abiil in lerr:iii siKtiii; et priiis Nahuchodono- soli discipiili aiidire poluorunt ,
qui tanl.T pcrfe-
sur, ac deiiide post incarnationein Dominicnm et ctionis erant quod et upeiibiis cadem quae pius Ua-
passionem el ascciisioncni Chrisli Romani princi- gister cdocuit adimplere merucrunt. Qui bene in

pcs Titus et Vespa&ianus, qui urbe succensa totam nionte quia doclrinu hxc raagna et rairifica uiuu-
 :

5iS WOmAM nOMINlCALES itSTIVAI.KS. SU

liiiiii rst, it) r!\l rlcrtoniiii ot i)«rrrt't(iriini , qiii hiiIi A vrniriitititis. 735 'I'*'*^
^'"' <*1'|"'<1 '" orrii!to ifarit

diviiii in:i^istcrii «riiKiir:! vivcnlfH. Diitniiii) ur M:i- lloiniiiii4 iiiniiiiiil:

Kislro Htio (iliristo tiilncialilcr (lirorf possniil ciiin /iifriiuirriii autem sunt lupi rapace». Maligiii iiani-

Prtro: Ecce n $ relinnimm omnia , et secuii lumus qtic Hp liti.ii intriiiRccui, id ril iii inlciil o t %• C
Is {Matth. xi\, ^7). Oiiini:i (lcrcljniiiiit, (|iiition so- qii.T. lol.i pcrvcisa cst r( ini(|iia, hu, t liipi Ki.tvit,

Iiiiii oa (]ii:('; foris possiilcnliir , lcrrcn;i Iioiki rclin- Inpi r.i|)ar(>s. C)*>*'d aliud bil iiilciitlo, aiud i°< g lal o,

qtiil, 8C(I cli:ini niiivcrsis ilcsidcriis cl volunl:ilil)tm l';inlnK inaiiilcHlat dicciis : Vivus ett trrnto Dei tl

iiijiistis abrcnnnliniis, ()niil(|ni(l tr:iii8itoric dclcciu- elfu-nx , el peuetrabiiior omni (jtadio ancipili pertin-

Imtct srrundiini c;irnciu (Itilcc vhlcl);iiiir, dcspicil. gins uujue ad divisiouem aninia' et tpiritus, compa-
Iltijnsccinodi s.cctili :il)rciitinli:inlil)iis , iniil;iiid;i cl (juin (iiio;nf cl nifdullarun: , rl discrelor ci (jildliuuum

SR(|iiciid:i csl sinc diiliio Rtiniin:! pcrrccllonis, (|ii:iiii t't inteulionuni { tlcbr. iv, li). 0"-''li""" l'a-c vcrb:i,

comnirnd:)l sn iiio ov;\n};clicnR. qu:c poiiiiMlur, coiiipoyr* , meduila- , cogitaiiones, et

Attenditt', inqnit noniinus, a fahis prophelis. No- inicnliones distaiiliam cssc inl4;r coKilaiioiics ct in-

minc falsoruin propliclariiin inalignos spirilus ano tcnlionos denioiislrant. Pcr compuges cogit.itioiiia

inlcllcclti accipcrc possnmus. (|ni idco non incon- dcsignautur, quia sictit pcr conipa(;cS iiie i)l<ra mru.-
gruc (alsi proplteuv dictmdir ,
qni:» pro lioc, solitin- '^ bris , ossa ossilms coiijuiiKiMilnr , sic <tiam cogita-
niodo dic nocltiqnc lahorant , iit nicndacio suo cl tioncs cogilatioiiibus vicissim adbrcrenl et fongluli-
falsilatc homincm a vera, qu;c Clirislus cst, >'ei ilate nanlur. Vcr medullas voro ipsucogilationnin, inlcn-
facianl drclinarc, et honnm malum, maltini boniim lioncs qux ox iiiio lordis piodeiint fi;;uraiitur.
Ksliiuare. l'ndc Doniinns salnlcm rlcctornm suo- Fii nonnunquam cl lionio bona ct laudabilia ani-
Tuni dcsidcrans, sinitil cliam malilias ct insidias nio sc concepisse cl togilasse arbitrelur. Scd , cum
falsoruin propliclarniti considerans . attcndite, in- lcgendo vd audicndo verbiim Domini dcsiipcr illu-

quit, id est lolos sonsus, toliim dcsideriuin vcsirum niinatus fucrit, tiinc proctil dubio, qi>od lula inten-
sursiim tcndile . sive ad id solum tcndilc, ne cun- lio cogiialionttm cjus perversa cl inutilis fuerlt in-
sentialis , ne niabini pro bono, ne falsum pro vero tucUir. Sunt enim falsi isti prophelsc, dc quibus
recipiatis. allcndendum est , intrinsectis , id est in intenlione

734 ^«'f"""' <•'''*" "rf i'os. inquit, j» vesiimentis sua lupi rapaocs. Proprium est lupoaliena rapcre ad
ovium, imrimccus auteni aunt Inpi rapaces. Quid esl devorandum , aliena semper anhelare, et quod ne-
quod falsi isti proplieta? iii vestimeniis ovium vi^nire quit devorare, vivere non patitur ex ingenita suae
dicuntnr, qui tanqtiam incorporei ol invisibiles spi- malitix feritale. Sicet sic maiigni spirilus ad devo-
ritus nunquam vcslibus nlunlur? Verba, ait Domi- randas olectorum animas semper snnt parati el
nus alibi, 7110; ego loquor vobis, spiritus et vita sunt, quamvis nihil eis conferal, nil de poenis imminual,
caro non prodest quidKjUim {Joan. vi, 64). Caro ver- iino tormenta ampliora sibimel acquirant , qucd
borum Domini litlcra esl. Sed lithTaoccidit , spiri- animas perdere feslinant, tamcn ex insita sibi mali-
tus est qui vivificat (11, Cor. nt , 6). Nos itaqite in tia et odii imnianitate a cxsione et impugnatione
carne verborum, id cst in lilicfa viYificantein spiri- justorum nunquam volunl cessare. Qui cur lupi ra-
tura sequamur , et qtialiter praidicii propheiaj in paces dicantur, videamus.
veslimenlis oviuin veniant, spiritaliler videamiis. enim rapax, quasi ad rapiendum audax.
Dicitur
Mystice per vesiimenta oviutn suggestioncs diabo- Audax autem esl qul audet audenda et non auden-
,

licae, per oves simpliciias vel iimoceniia, sive ratio- da. Quod uiiquc invisibilibus illis bost.bus nostris
nabiles sensus accipiuiitur. Etbeiie per vestiraeula bene apiatur, qui lunc audent audenda , 736 Qt^an-
suggesiioncs malignorum spirituum exprimuntur. do pro magno non habent , cum eos qui in saeculo
Nam,sicui bomoveslimentis tegilur, neuiidum cor- sunt et sxculariter vivunt , ad qusecunque flagitia

pus ejus videalur, sic et illi, oslensa jusiilia inaper- voluerinl prsecipites ducunl. et deserla a Deo corda
to, ita scvosliunl et palliant, ul non faciie utrum y eorum sibi vindicant et siibdunl. Audent vero non
inutiles aul bonse suggesliones eoruin sint discerni audcnda, quando eos, qiii in spiritali conversalione,
queat. Videntur enim lam innocentes et simplices iu vii tutuin proTeclu laudal ililer proccsserunt, duris
cogilationes, quas cordi imniiltunl, ut nonnunquam tenlationum stinuilis impugnsre et snpplanlare au-
cum desiderio suscipiaiitur , et susoeple just;e et daciier-fesfinar.t. Ilaque, sjcut pei semet.psam Ve-
sanctae esse credantur. Norunl eniin si apertis fla- ritas a falsis propbelis attendete ei cavere nos di-

giliis impugnarenl, si capitalibus criminibus, id est gnanter edocuit, sic quoque manicsii ii us verbis
homicidiis, adulleriis et his consimilibus spiritales Salomon idem commendat , ubi ait

Lomines impeierent, nonnullos tam slrennos, tam Omni custodia serva cor tuum (^uia ex ipto vita

pnidentes esse, qui , licet cum labore et dillicullate procedit {Prov. iv, 25). Decetenim, ut. qiii (ode el

resisterent , tamen Deo adjuvanle eos ad nihilum animo ad perpeluae bcatitudinis niansionem fesli-
redigerenl. Et idcirco in veslimentis ovium veniunt, nant, omni custodia coidis iittima, qiianlun) pneva-
qnia valde rationabiliiius , valdc innoxiis actibus, lent; sludeant (.uslodire, et spiritalibus ibis neqi>i-
quasi siib specic sanclilatis hominem decipiunl. tiis, quos nuUa carnis infirmitas , nulla Ticcessilas
Ouibos, eo modo, nt diximu» , in veslimenlis ovium aliquando impedit vel relardat, vigilanlcr icsisiere.
515 .VEN. GODEFRIDI ABBATIS ADMONTENSlS MS
Adsunt dormienUbiiS, non desunl surgeiitibus, prre- A mo* "lale visa maleiaterius cftncupiscuntur. Ab hac
veniur.l nos in oralione vigilare cupienles el kub vanitate revucat nos Saiomon diccns : Fallax gratia,
Tclaraine pielalis lalia proniiUiint etiminiltiint.quae, et vana est pulchriiudo {Prov. xxii, 50). Qnidquid
po9tiiioclum Deo inspir^nte cngnita, non ad gaudium cnim deforis apparet in homine pulchritwdinis, nihil

s«d ad dolorem el liictum trabunt. Quod qtii obscr- est, nisi piilredo vermium et cinis. Haec duo tcnta-

vare neglexeril, et noa a ralsis proplietis istis atton- tionum genera Salomon exprimit, ubi ait : Sangui'
deril , manet in niorle; qui vero contra insidias co- suq(v duic sunl filiw dicenles : Affer, affer [Prcv. xxx,
ruin cor nrmum ct prxmunituin habucrit, vitam 15). Pci' sanguisugam 738 diabolus, accipltnr, qiii

seternam biereditabit. Unde ad eorum malitiam ma- siigit sanguinem humani cordis, ut vitam animae,
uifestius cognosceuduni et cavcndam Dominus sub- qu»d esl Chvistus, tollat de cordibus hominuni.
jungit et ait: Hujus fiWx sunt avaritia et luxnria, duo illa insatu-
(ruciibus eorum cognoscelis eos. Et qui sint /"/u- rabilia, semper hxc duo
affer, affer dicentia quia

ctus eorum , stalim jnsiniial dicens : iS'unquid colli' sunt vilia, per quae maxime omne genus huraunum
fjuni de spinis uvas , aut de iribnHs (icus? Fructus tentatur et impwgnalur ex quibus universa niala
eortim fruclus iuulilcs, iVuclus eorum spina; sunl et oriuntur et in omneni terram stillicidia iniquit..lis

tribuU. Per spinas et tribulos possunt accipi duo 6 ditiVinduntnr. Igitur mali ni spiritiiS, dum 8pinas
genera teniationuin, qujlus spiritaies liomines ai.ti- istas et liibulos nobis inri.\erint, nunquid, ait Do-
quue hostis maxime solet i:iip-.));nare ; per spinam, minus, cclligunt de spinis uvas, aut de tribulis ficus ?

inquain, qu« fortis est el dura ,

pungit , lacerat , et Non utiqiie. iNam longe aiiud cst uia qiiam spina,
crueniat, avariliaiu ;
per iribnluin, qui quidcm niol- longc aliud de ficis quum de tribuis colligilur. Per
lis cst attactu, scd pungit aeque, laceraiet ciuentat, tivas expriniitur fervor timoris , per ficus dulcedo
mollciu et iminundan) Ubidinis concupiscentiam. amoris. lli sunt duo motiis, pcr quos inala dedina-

737 Sriendum aulem non soluiii, avarit.am dico, nius et bona agere delectaniur. Fervor timorisfacit
appetitum teniporalium rerum, sed et ami)itioncin bominem a nialis declinare , diilcedo amoris facit
fiiforis et honoris bumani. Quae videlicet spina, id eum insislere bonis. Hiijus tiraoris et ainoris assi-

est immoderatits amor appet«ndi ea quse non essent duitate ita nos vnllari et prsemnniri oportet, ut si
appelewda, ex vetusti pareniis nostri culpa ita inlixa quando prosperitatem dat Deus in carnaiiLus vel

iwanel nol-is et ingenita, utvix aul nullatenus aohac spiritualibus, numiuam timoris instantia a mcmoria
peste libeiari queamus. Qui priini parentes nostii, excidat in prosperis, aul dulcedo diviui anioris tc-
eura in
^ honorc magno
" essent et tain dignitate quam pescat in adversis.
C
et scientia omni lauudanae creatura; praiemineient, Sic omnis arbur bona (ruclus hotws (acit, mala au
plus scire et ea s ire et appetere desiderabant quiie tem arbor fructus malos (acit. Hujus verbi adjetlio,
s:;irc ei appetere non expediebat. Hac itaque spina, dicendo. sic omuis arbor, siiperiorum esl, ut niilii

id estmoibo avarjli* semper pungimur, semper videtur, conjunctiva recapitulatio. Nam idem est ac

cruenlamur. Semper eniui bonores, seniper iaudes si dicat : Sic atlendendo, sic se a falsis prophetis
afrectamus, semper extolli, semper supra id quod cuslodiendo oinnis arbor bona, id est uiunis bo-
suiiitis liaberiet honoraii qujerimus; hislribulis,lid nus, ((ui spem habet qiiandoque resurgondi ad vilam,
est carnalium desidei imura incentivis semper impel- fructus bonos, fructus suaves timoris ct amoris Dci
limur, multolies vulnerainur et laccramur, Qiiandiu ex se producit mala aulem arbvr, id est malus iiomo,
enira corpu», qiiod corrumpitur, pnrlamua, cui ne- qui circa se custodiam non exhibct, (ruclus tnalos

ccssitates edendi et bibendi negaie non possuMU», spinarura ot tribulorum, id est avaritise et libidinis

landiu iribnli malarum concupiscentiarum in nobis pioiert, quorum dominio luipiter addicitur, quia

ipperiuntur, (ni:e vij sedantur, vix ne rcgnenl in »pcm resurgendi ad vitam non habot.
nf^lis comprimuiilur. Sitsuperbia, sitira, sit invi- Possumus aulera in tribus versibus istis tria de-

dia qu:e nos devaslat; hicc, ut ita dicam, aliquando D notaie teoipora. \n priiiio, ait, tic onmis arbor bona,
compescitur in nonis. 5 )la e»t avaritia, soia inala teinpus pra>.sen8, quod est io bona operatione; in
conr iipiscentia, qu;c aliam legera ia*n)einbris noslris secuiido non pjlest arbor bona, tempus iilud, quod
repii;?nanteiu legi meiili» noslrx. exsii8i:ital. Oijm .ntinccsl in rc<|u:e auiinaruin; in teitio, omnis urbor,

eni.n pc.r rnuHn amiorum spatia mira corpiis affli- teiiip.is fiitiii uu), quoJ erit in a^tcina rctnuneratioiie.

gitur alislinriiiia, adUuc hoslis roster, id est caro 739 Omnii itaque arbor bona Deo fructuin cxlii-

nostra, qiiam gcrimus, illecebrosis, proh dolor! beie studeatin boiia opcratioiio, quiacxula corpore
nos impodit dcsideriis. ad aliud tcmpus porveniet, qiiod nunc est in requie

His duabus tenlatinnibue, vir iilo sanclissimus animarum, uli profecto erit quod Domintis hic ait.

David, de quo Dominus, inveni, inquil. virum secun- Son pA^sl arbor bona (rucus malos (acere, nequo

dum eor m*;im, lii erun »e poslulat, dum dicJt ; In- ar6cr mala (ruetus bonvs facere. Aniuix nam(|iie
clina eor meum in te&timvnia tua, et Hvn in avaritiam eledorum inter uiira et sinpenda Conditoris sui
{Psal. civiii, 5<1). Et subinde * Averle oculvs weos, bona constit: ta*, (rucius maht non profeniiit, qiiia

ne vide<int vanitalem {ibid., 37). Cnm enim (:>er visuiu ultcrius peccare nequeiint. Arbor quoque ma!a, id

oculorum vanitules et tpecie^ exteriores huuriuntur, cstaaima pcccatrix, po&t Gnem vjtsc hujusnecboAos
 ;;

n\l iHmiAM DOMIMCALFS /ESTIVAI.ES. ;il

fructds iii poHtciiiiii |u)li>nt :)(;cri', ncc tlo pra-trntU. A lihiiliiitim ilcvicril, «t Imim>)> Ivmx arborit friu lti|

i|UO coniiniHil, iiialiH iiiii|iiuii) Dcd piriniUitnr t»- ferrril, illr i|iMlldo(|iie ;id ,ti(;i < i|'|| oubbtui dc Mrr-
li»rac(M'c, s(m1 piriiusi ufrprliKiH li;U)i'liil (usnlvrrr, pfliia oiiiiiipiilciitin Oei Y'iioiic Kxulebil.

qiiiM, aicut iiiiiiini|iic ilicii inurliii inwneril, il4 ttnta Iliiic. cnt i|Uoi| b:re. r)(<iiiinic« in nnnifro 0<|ara
Dciini jiiilicKliilui', jiiil:i i|ii<)U siilitlitiir : «'st, (]ii:r iioliM oicivam ill.iiu dirm f)iiiir.i' r< • r-
Oiiiuii ailmr, (jua: iioii fucii (rnitiiin hoiiuiii, fni- rcitioiiis ii('slr;i: pia-si^iial, r|uaud<> riim tnrporr f|
4elurei in iynein rMi/d/ur Nol.in'luini|u()(l iioii ailoui* auiina rcAurgcmiis. ubi aiil ad iulcnia ijaiidia pio
nemiuboieui.iiiKcnoufcclt.icd^uaiKJH/^uii^/rHCMtrn bouis, aul ad pebeiiua; Hiippliria pro nialn dc('ik
^ofium, oxridciulnin et iii i|;i)ein inilteiitUin. Oiunit eciidi aiimuK. QuaiuviHenim iicpiriii islae Doniiniex,
arbor, i(I osl oiiinis lioiiio, i|ui p.-iiiea boiia ct iniiUa (10:1.1 eelcbr:iviuui». sali» fcsliva; bii l cl cc > brc»,
ni.iU euuiniiiiii, bi iu etlreiiii» »uiK tliguis po^uilcU' (anicii lijc (K l.iva Dunniiica m.iiima ebt it (clelcr-
lix* laineDiis jn vera eorilis cuuli iliuuc! soijtsiiin rt!- rima„iii qiia, ul ila dieam, praludium quoddam
eogiioveril ct paMiilucril , verc, ul ila dieain, fiiltir.i! iio^lru} rcsurrcctioiiis pru:scribiiur. quaiido
friuluin bouum facii, cl hic beatui ejil cl bcaiulu»^, eleeti Dci univeiHis iiinriiiitaiibus cvniis exuU. ^o\X
cmleslis uliijue eousorlii pr.i-uiiu aJjungeudus. Lt iu DcuM) 741 pergiiiit, el dciuccps qua^i uuuk cun
giua iii rcgmiii) illud ea-loilu maeula uulla lutroibil, " l>omiiiu spiriins eruul.
quid(|tiid de ptiee;)li n:evo soeum adJuvcril, iu i;ju« Ad biijiis tanl.xdignitaiisgloriam, quamjusiitunc
purgatorio purgarl el clecmoRynis scu oraliouuui de m^uu Dominj sunlaccepturi, iutuin spedat 0- I

vielimis leiUiui Jeiueeps poleril. Kl lalis arbor noa diernuiu uirieiiim, quondo post (^enerale jiidicium
eicidetur, ncque iii igiiem miiietur. Sed ecnutra in ipsQ ca>li introilu lol millia salvandorum uiona-
#unl nounulli qui umiii lempore vii^ suk pii^ |ubu<- tborum. clcricQrum el Deo dicalarum virginum
ribus, piis aclibiis insis^eredeecrtaveruul, sed, prob clioruscoram summoPoutifice Jesu Chrisio slanle»,
dolor! poslmodum uj ^eicrioriu lapsi, fclici io Deo in roaguo jgbiio cordis prorumpunl Domino siq
cojisumraalione opera sua non cousummaveruni, et psal'enles : Suicejtimm, Deu$, miiericordiam luam
ila de boc saeijulo migraulcs a eoiisoriio jiistorum in mtdio tempii lui (Pi>ol.xi\i\, 10). Ac si cmleslis
excideulur, el in iguem *tcrn;« damnaliouis Bait- harmonix eonccDiu invicem conijratulaiites DomiuQ
leiilur. El quia (]ui«, sit pars salvandorum ^tque dicant : Duiuine Deut, (.ujua magniludinis uon
pars dauiuaudormn, nou laeile liicinleruosci el sciri e&t liuis. cujiis sapienli>e nou csl pumeruQ, cujug
valet, procul tlubio in lempor^ rcmuneralioni^ ap- pail exsupcral omncm inicllectum, qu()d miindtiia
pareb.t, quanjo resurgcMii mui ;id vil.ini. imo ad ^ cl diabolum deviciuuis, quod canji propriop rrpu»
vitam, ul vivj iu morle iufelicius 740 moriantur. guavimcs, qupd bcaliiudiuis lua consoiles jumes6e
Tunc juslim lElus bmisque exilus ad vitam pautk- fecisli, ex sola el graluila miscricordia lua suscc-
lur, quaudo «bsorpia m^nte in victoria in divinuna pimus, cl hoc tn medio teinpli (ui, iU cst in Chiisto,
quemjaiu aOectum loii mutabuiitur. Kt qiiia quod qui teirp'.i tui, qiiou j^on sumus, mediator Geri, el

)iie iu op(>r;uioue laki ibi in relribulioue paie», igi- bominiDeum uiorte sua recouciliare voluiL Secunr
tnr, imiuit, ef ftdcnbuii eorum cogifoicetii eoi. dnm nomen tuum, Deus, sicut et laus tua iu fine4
Primo di\cral. a fruciibut eorum cognosceiis eo» terrx (ibid., 11). Omnis homo idco proprio el »pe-
elilerum, ex fruciibui eorum cognoscetis eos. Yident ciali nomine vocitntur, m{ qiiis sil agDOScalur. Cl
cnim liiiic jusli perfecle ct manilestt) quam inuiiles. est quasi dicant : Totum hoc. quod aliquantjo in
quamsceleruti esseni fruclus malignorum spiriuium, lerra incolatus nostri de le audivimus, per quod te

quihus repugjiaverunl, quibus non coiigeuserunl aliquantulum tanquam per speculuro et in aenigmate
vident el coguQSCf ut, qui nuuc latenl, fruclusjuslo- scire et aguoscere digni inventi sunnis, jam nunc
nim ei peccalorura, qiiomodo ad omnia flagitia proni facie ad faciem videmus. Sed et ampliora et magni-
ferebaniur, quibus eliam lunc redvielur secuuJuin flreniiora qiiara dicla sint nobis de te, percepimus.
ntiquitiam adiuvenliouum ipsorum. Dd quibys pro- q"ia i>ecHndum ngmen luum, sic et laui tua, id est

tiiius subinferiur. gccundum nominis tui magnificeniiara facere uobis-

Non oinnii qui dicit mihi : Domine, Domine, <»' cura magnificasli, qui non solum animas noslras,
trabit in regnuin cixlorum , sed, qui facit voluntal^ui seU et unes terrse, id est corpora nosira de puhere

Palris mei qui in ca^lis est, isle intrabit in regnuM r8$u8cilapd<» nurilice glorificasti. Justiiia pleua cst
coelorum. llle veraciter el fideliier non Siimel, 6c4 dexi^ra lu(t (ibid.). lUe Filius tuus, qui per (/£.i7<?ram
repetiia coufessione Dominum, Dominum suum co»' inlelligiiur, solui^ pl^nus est lotius justilise, nulla

fitelur, qul eumdem Creatorein siium siraul et Re- nostri sunt merita, nulia est jusl.lia, per quara ad
demptorem credil, et eamdem nJem operis attesta- tu« admitti possemu? hona. Ma-
tant;e dignationis

tione adornavit. Sed non onmis qui camdem lidem gmi, inquiui DQininui et latidabilis nimis. Magnus
,

tenei et opcribus contradioit, eoplorum regnum in- tu Dominus i» cicitaM tua, idestinel^clis lui»; lau-

troibit. Sed qiii facit volunlatem Patris vici, iJ cit dabilis nimJLs in monte mncto luo, id eslinangei-s
qui a falsis prophelis attendendo omni euslodia cor luis;magnus in civitate; quia electorum luorum
suum conservando uva, id esl fervore limoris, ficu. corda ad boc prseparasti, ut tu in eis tanquara in ci-
i4 esi dulcedine amoris, spinam avaritise et tribulos Titate 742 lua magnificcris, lauJabilis vero nmii»
5ia TEN. GODEFRIDl ABBATIS aDMONTENSIS S20

in inonU sr^nclo tiio quia ab omnibus angelorum or- A «lia, mox additnr a cantanlibus» Replebimur in bonis
dinibus, quus in iilud siiavissimse conlemplaltonis, domus tua ; sanctum esl templum tuum, mirabile in

el divin.e clarilatis lu« pelagns recepisli, sempcr (equitatc {ibid., 5). Bealus Pelrus princeps sposlo-
incessabili vooe laudaris el adovaris. lorura ct alii coapostoli ejus, quamvis perennibus
Conv«nil salis el bene aihhlur ad Dominum Ora- laureis sint insignes, tamon in honis Dei iu)i.dura

tio, in qua sic oratur et (fuitur : Largire nobis, Do- repleniur, quar.diu de rcsusciiando corpore, quod
mine, seniper spirilnr.i coiiitandi quai recta sunt pro- in terrse pulvere jacet, soili» itajilur. Sed cum mors
pilius el agendi, nt qui sine te esse non possumus, absorpta fuerit in vicloria et post generalem resur-
secundum le vivere valeamns. Qiiod idem est ac si reclionis diem, hina, ul dixinius, corporis et anim»
dicanl Carne morlali aliqManoocircunidati mnlti-
: sublimantur stola, pleno potiti gaudio repleri se fa-
moJas vicissiujdinum nHituhililalos paliebainur, el lcntur in bunis domus Doinini, et templum illud

si interdum tibi adhaerere donatum est, subit^ cor- mirahile in aequitale asseveranl in ssecula. Yere
pu5, quod corrunipitur, ad consuetas mutabilitaies enim templum illud mirabile cst in xquitate, ubi
iterum atqiie iterum nos revocavit. Sed nunc, o Do- rairanda Omnipolentis sequitas non solum sanctos
raine,non momenlane.e aut unius diei.ethoraespatio, el innooenlcs quosque collegil, sed et per mirabi-

sed semper cojjtinuaio et pcrpetuo spiritum cogi- B lem sequilatem suam injusios et pe<;calores quosque
tandi et agendi quse recta sujit, largire, ut qui sine taies per poenitentiam eflecit, quos regni sui cohje-

te esse non possumus secundum te vivere valea- redes ficri voluit, el in quibus per saecula tanquam
mus. in teniplo s^no habiiarc praeordinavit et elegil. Quam
Secundum eum vivere cst aHernae beatiludinis et mirandam aequitatem nunquam per ssecula flniendam

giori;e ejus participes exislere, ut quemadmodum longus et bcne distinctus iiotularum cantus oon
ille sunjrae bonus el beatus, immorlalis sinepecca- incongrue significare videtur.
lis, plenus etallluens omnibus bonis et deliciis, sic eS 744 Congruunt his sane Offertoriumel Comtnu»
illiomni bonitate ct beatitudine seu immortalitate nio, \\i plena missae hujus perficiatur jubilatio : Po'
sublimes efTecti, nullis deinceps peccaioruin sarcinis pulum humilcm sattum facies, Domine, etoculos su-
impediti summis et incflabilibus bonis remune-
, perborum liumiliabis, qiioniam quis Deus prcettr te,
rantur, quod lUique esl secundum eum vivere. Ibi Domine ? [Psat. xvii, 28, 32.) Populum suum, po-
Deus sine tempore homo faclus in tempore, eb puluni humilem salvuin facict Dominus, secum
omni eleclorura raullitudine facie ad facicm videbi- collocando in ccnlestibus, oculos superborura hu-
tur, ubi profeclo veraciler adimplentur verba apo railiabit, quos cura capite suo, id esl diabolo seter-

toli Pauli dicentis in lectione hodiorna : Qvicunque ^ nis condcmnabit ignibus, et praeter eum non erit
spiritu Dei aguntur, hi Filii Dei sunl {P>om. viii, 14). Dcus aut Dominus, qui solus sufllcit omnibus. Sed
Non cnim lunc timore servili coercentur. noc mer- hiec omnia, quae perstrinximus, quoddam, ut ita
cenaria ciipidilate illiciuntui», sed soinpor spirilu dicamus, carmen laititiae est, et exsuilationis ani-
Dci, spirilu liberlatis, queraadmodiun Filii Dei marura sanctarum, posl judicium cum Deo et Do-
aguntur. raino suo ad coDJi palatiuni tejidentium. Audiamus
Imponunt adhuc pii cceleslis patriae h.ibilatores nunc quae sit merc.es pervenientium, et quid oDera-
dulci melodia canorura Alleluia : Te deret hymnus, tur, vel quid dicitur jam cum Christo regnantil us :
Deus in Sion, et tibi reddelur votum in Jerusalem Gustate et videte qnoniam suavis est Dominus {Ptal.
{Psal. Lxiv, 1). Omnis Deo dilecta civilas, cujus
illa xxxiii, 9).Tunc ad nuptias Agni introducti edere el
nuiri lapidcs vivi, cujus fundamenta sanctorum Libere super mensam Domini in regno ejus jubentur,
constant agmina, ideo Sion, id est specula, dicilur, et transiens ipse Dominus ministrabit eis quia sem-

eo quod singulorumalTectus pateant singnUs, 743 per nova gaudiai novas delicias in seipso prxstabit,
et dum nil ibi, nisiquod sanctiim est, cogitalur, nil ut sit ipse pra^mium aniantium se, praemium a:tcr-

nisi (jiiod honestum est, concupiscitur, magnum q mira amantium in aetcrnum. Gnstus ille aEtcrnae

inter caelera et mirificum exhibet gaudiura, quod de dulcodinis indicibilis est. imo inoxcogitabilis acqui-
fraternae conscientia; abditis nil sihi sontiunt occul- ri poiest, aostimari non potesi. O"'''""*!"^ lunc ei-
taium. Nec mir-.i^n lanla eis inde gaudiorum prove- communicaius ct foris cjectus, inler festivae hujui
nirc aiignienia, su.) in invicem scircel nosse conla, niissoe cclobratores locum et communionein non
cum el in hoc morlalitatis lempore valde juoiindujn accoperil, quid miser acturus erii?Mclius esset na-
et gratiim esset, si quis boni alkujus hominis rogi- liim non fuisse, quem peccatis exigentibus huiccon-
tationcs sanctas, desideria justa, quibus c.im Deo ventui contigerit non interesse. Supplicitcr ilaque
el in Deo delectalnr cl reficitur, scirc ol videre po- rogemus Josuin Christum advocatiiin nostrum, ut
luisso.t. Tiinc justi el elecli omncs, quod nunc ca- 00 medianfe ot propitio Deus P."itor in superna Jc-
nunfcl cxpotunt in spe, prociil dubio accopturi rusalem, qnx cst maler nostr.-), uhi hoala et plent
suiit in rc. T;inc recepla dnplici, corporum et ani- reposiia sunl gaudia, quandoque pacem el coniniu-
inarum stola c(Elestis symphonise conccntu concre- nionem nobis dare dignciur. iit gustare el videro
pant pnr s.rcula. mcreamur ipiiiin qui (^osidcratur sine taedio, quo sa-
Uudo el versus qui cadem inbinuare vide^ur gaii- luremur sine fasrdio. Quod ipse prseslare di-
 8QI IIOMII.M; I>OlHlMrAl.l.S -fSTIVAIKS.
nii
Uiietur cujiift iiupiMiuiii i^i^nnaiioi irxuli «asulo-
iti
A •'•liu!! Uri, ci|ircHsiiis .uWnu M-r|iirnli liltrra «liiur
tAm. Ami;n !
iii4clli((i.

745 IIOUlt.lA I.XXlll Accfpil Hdm^ut filiam fjm$, et Mdduxit aim in eivi-
IN OOMIJIIfVM Vlll l>OKT l'KNtK.<(>HTI.N Rr.C.IINn*. tMtfin Ihiiiil rilinm |)r.T(li< ll I111J114 riy,it riiaraonit
Coufirmatuin nt ifiitur rrquum in mtinu Solomo- caiooHl, iil (lixiiiiiiH. ct iiuiiiru itoslri gcnotU,qiiam
WJ«, /l a^ititutt': coiijiiiirtns t»l ^'litii-aniii nyi J-'i/i//>d ita vcru.s S.iloiiinn iio.stor acc.jiit , il:« diviitj; n*-
turu> coiijiinxit. <tt iliHJiiitgi ab ca niini|ii:in) pomit.
Doiuiiiioii islii, qii.r ortuva psl in numero Sfplom Niiiii (ulUii.iit runi in ciiilatrvi David , dcnec com-
Doniiiiicarum, qnas («'lobravimus, odaviim iii)l)is f>lcii't ivdifiiair dinniim tuam el dnmum f)rimiiti,et
illAm diiMn fuliinr: rc8urn'clioiiis pri-sigiiat, (|ii:iiuli> munim irrnsulcm per circuitum. Civitan Uavid regit
f um corpore ct aniniu rcsnrgcuuis, sicut ciiiini iilii- C8l patria ««torn:!' bo.iiilndinis, !iiil:i ropni ((vloslni,
<>unquo iM-i) Oi-tava gcriliUur, dir* gcnonili» judicii Civilaf», inqiiain, hvi Vivcnlis. In bant crgo tivita-
llgnratur. Ilujus oclav;c dioi insigiio pixconiiim tem, in bauc procitl dubio lcrunali^m ctrlostom vo-
llninuant noltU tain Wliono-j noclurnalos, quam riisSalomon, nominus noslor Josits riiristus, astnm-
etiaiu ofticium budiernum. l.o^imus ciiim [itam morlalis noslra: cariiis iijluraiii adduxit,
liac nocli 747
<)nomod<> |>orI in<»ruin )>a\id conlirmauiin .sii re- quando poraclis el consuminalis oniiiilnis, projiler

gnuHi cn manu Ulii ojus SaJonionisi. igiturcum ap* qiue venerat, posl passionin ct mortifi ignoininiaro,
propinquarent dies David, iil moreretur, el Adonias posl d<iscensionem ad infcros, post rcsurrectionom
hliu» ejus ipso ignorante succ.odere ei in regno tcii- a morluis, supcr oninom an{<clicaiii dignitatcni io
laret, ip»e accersilis ad se Sadoc sacerdolo ct >a- scipso banc collocavil iit cocloslilnis.

tham prophota Saloinouem filinni sutim ungere in Doncc coinplerel, inquil, adificare domuni suam,
regem prxcopit, ftumque rognare po«l sc conslilnit. tl donium Domini, el murum Jerusatcm per circui •

Post mortoni vero regis David ita Scriplura subjun- tum. Qiijc est igitiir bdec domus tain inclyta, qiiani
git : Confirmatum est igitur regmtm in manu Salo- Salomon, pra'pt»tens rex et dominus adhnc acdiflcat
monis, tt affinitale conjuuctus est Pliaraoni regi Aujif- in lerra? iNosrevcra, qui adhiic in liujns rnorlalila-

pii. Per Daiiri Deus Pater, per Sa/omoiwm Doi Palrig lis peregrinamur miseria, nos siimus doinus illa,

Filius valct intelligi ; rftjuum vcro Salomonis ajler- quam ciKleslis Sapientia veri Salomonis xdificat ct
niias est ejusdem I^ilii .Tlerni Patris, quod regnura complct adhuc in terris. Tiinc enim quasi aedili-

tiinc confirmatum est in mtnu Saiomonis, in niauu cando donium suam, domum, inquam, sanclifica-
iFilii Dei Patris, quando ipee coaequaliB, coaeteirnus, ^ionis facere nos coepil ciim per sacramentum
c ,

coomnipolens eidein Patri manens in aeternum, boc, Laplismi ad Veram fidehi venire nos fecii, el ita
qiiod ab initio eriat, aeternaliier ab eodem esl go* quandiu sumus in corpore, l;ona desideria inspi-
hitus, ac super omnia el qna» in coelis sunt, et qnae rando, bona opera augendo hon desistit aedificare,
inlerris vivunt, constitutus. omnia cum eodeui Pa- donec compleat, \>i est donec, quanium in I oc mula-
tre disponit, oinnia sub nianu omnipoientix suae bilitatis tenipore est possibile, perfeclos nos viilii-
concludit. lum uieritis facial. Solula vero corporcae habilatlonis
In hoc vero paiermc majeslatis coesseniiA dura molestia, cum jam ad {ierfeclae securitaiis intioducli
quasi absconditiis lat«ret in divina natura sua, bu- fuerimus gaudia, ibi revera domus Dominterirans,
bianae tandem coudolens miseriae, bumanae coiisu- quia liberali prorsu: a peccatis et viliis, quae nos
lens saluti, affinitnte conjunctus est Pharaoni 746 inipngnabant, niilla jam amplius vel in cogilatione
regi JEgypii. Pharau quod interprelaiur extermi-
, vel in opere tangi vel tenuiter poterimus macula. In
natis vel dissipans, genus non iucongrue dcsignat hac siquidem aclernse glorificationis bealitudine nunc
bumanuro , quod in primo parente nostro, Adam cura ipso redemptionis suae aiictore electorura re-
scilicet et Eva, collatam sibi diviniius c<3Cleslis di- pausant anim*, donec, peractogenerali judicio, du-
gnitalis honorem et gloriam, bcu ! male dissipavit D corporura simul et animarum, immortalitaie
plici,

per inobedientiam. Quod ge«us humanura dicitur vestiti , perfecle configurati fucrint claritati Condi-
fex ./Efypii, quod inlerpreiatur teuebra;, quia ante t«ris sui. Tunc eniifl vefrus ille Salomon, Dominns
adventum Chnsti omnis homo in regione erai um- bominum, mu-
noster Jesus Christus, Hedialor Dei ct
hrje mortis, lum quia male seipsum regebat in prse- rum Jerusalem complet per circuitum, cum, sicut
Bentis vila5 icnebris, lum quia post tenebrus biyus pinjef&li sumus , tanto immortalitalis decoie sucs

Soiculi ad lenebras descendil infernii llnic ergo regi ad<jrnabtt electos, ut confonnes et comparticipes
^gypti, buic biimano generi affinitate conjunclus est aeternitatis illius corpore ei anima sine fine cum
verus Salomon, venis, iiiquam, Filiug Dei. AlTini- ipso appareant in gloria.
las i\hi qua aetemi Palris Fiiius pfsedicto rcgi Ad faunc etiara ultimae examinationis diem illud
iCgypli est conjunclus, caro illa esl, quam pro no- judicium respicit, quod in exordio regni sui de dua-
bis assumpsit, et in qua, cum esset iovisibiUs, vi- bus mulieribus rex Salomon fecit. Legimus enira
eibilem se hominibus praebuit. Et quia afflnitas sulet quia 748 i"^ inilio regni sri venerunt ad eum du3>
dicl, ubi ei par<>ntibus uxoris fiDDt propinqui, quae mulieres meretrices, causam suam ad justura regis
6»t afTinitas ilia, qua bumeno generi conjunctus est -judicium defer«,ntes, quarum una panulum suuni,
rATRot. ci.xxiv. 17
 ,

523 VEN. CODEFRIDl ABH^TIS AD^JO.NTF.NStS 524

qiiem nuperenixa fucral, inteiiiposUiiiottis ailenlio A lempore sunius, ad plenum cognoscereet disceniere
ablatun» sibi ab allora aQlrniabat, qua; ilorniions qui- neqitaquam possuiuus qui sint illi qui in siniplicilate
(lem lilium propriuni oppresserat. (Jumqueilla c.on- Doinino serviar.l pro laboribus suis laudcm
, vol qui

tra non ila esse rcspondcrcl, filiiimque suuin vivere hunianam rcquiianl. Sed cuni dics jiidicii advcneril
alTirmarel, alque in Iiwnc nioduin coram rege con- iibi verus Salomon Dominus noster Jesus Christus,
,

tenderenl, gladium sibi rex aflerri pnecepit pue- ad j;idicandum vivos et niortuos insoUo regni sui
runuiue in duas partes dividcvc, et tali judicio rci sederit , ibi jam clara luce manifestum erit cunctis

\eritatcm cognoscens, vivum infanlcm reddi raatri qu;c niuiier filiiim oppicsserit , vcl ciijiis filius vi-
praecepit {III Beg. 3). xcrit, veraique matri vivus filius sinis reddelur ; al-

Per lias duas mulieres, ut qiiidam exposituics vo- lera vero vacua et sine honore expellctur. Et quis

lunt, praelati sanctaeficclesiic accipi possuiil. Miiiier ad Lav: disocrncnda, quis ad cuiKloruni hominum
quaedormicns filium oppressit, pr*lali illisunt, qui opora discuticnda idoneus, nisi illc cujus sapienlia!
filios suos, id est subdilos oppiinninl, dujn nec verbo non cst nunierus ?

ncc exemplo praiesse et prodesse illis satagunt. Sed 750 f^'g" T"'^ districlus jiidex el Domrnus justo
ccontra matres verissini.c dictintur et sunt, qui valile judicio inercedem singulis reddcl pro suis labo-
bonovivcndo, bene rcgcndo subdilis snis prtesunt. B ribus, sludcainus nos,quispirilaliccnsemurnoinino.

verbo sancla! pncdicationis incitarc cos non dc- utinveritaic DomiiM) servientcs, operanoslraviva el
«lui

tiiniiit ad profectii.m vitui emincntions. Hi crgo sub intogra ad tribunal referamusChrisli.necumin prae-

districli judicis exaniinatione jusle discernuntur se- seiiii piis laboribus insisterevideamur, indiejudici»

runduin meritorum qualitatem. Nam boni piailali merccdevacucmur.Quemadmodumenimincarnalige-

pro apportato laudabili fructu, quem in siibditis suis ncralionc agitur,qiiod ct illa mulier, qux vivum infan-

iucrati siint, gloriosceremunerationissublimabuntur teniparit,ctilla, qiicc mortuum generat, pari dolori»

bi vero, qui fllios suos oppresser [cod. dolorislaborisjlaboratcruciatu sic in spirita-

iHagnitudine ; it, ,

dum vitam subditorum neglexerunt, vacui ac sine liiiin liliorum, bonoruin videlicct operum fiel partu
honore remanebunt. Nossiqwidem,qui spiritalisvitae slubilitatem professi

Possunuts etiam in his mulieribus, licct arduum suinus, si pro bonis operibus nostris solius Condi-
videaluret diiricileindoctis, scnsum indagare intel- toris nostri placere desideramus oculis, remnnera-
ligentiae subtilioris. Per has elenim duas mulieres lionc ditabimur setevnse bealitudinis ; si pro labori-
dii;e accipi possunt affectiones, bonsR videlicet et bus nostris laudem quKrimus hominum, pondus
lualx, quse in cubiculo humani cordis mansionem quidem portamus laborum, sed fulurae mercedis mU
^ibi vindtcant, a quibus cliam quandiu in hac vila nime consequemur gaudium. Sludcannis ergo ila
sumus, liberari raro admodum possuinus. Bona af- justitiae operibus insistere , ut solani solummodo
fectio est, cum homo pix actionis laboribus insistere pro his gratiam quieramus misericordiae divinae in
deliberat; niala affectio est, cum pro bono operc, cunctis qua^ agimus, non nostram , sed Condiloris
quod gcsserit, humanam laudem requirit, verbi yra- nostri laudem quacramus, quatcnus ipsc qiii «t di-

tla, cst l-.omo, qui hoc donum a Dco aocepit, utsa- ves in miscricordia, pra?inium fiat laborum nostro-
lutaris doclrinae eloquenlia aliis prodessc possil, rum , lionor fiat et e.vsultatio indeficiens ac peren-

cumque piae cxhorlaiionis occupalus fueril slu- nis gloria. Quod ipse prsestare dignelur Dominiis
(iio, occulte nonnunquam illi hsec se ingcrit cogita- noster Jesus Christus, qui cum Palre eC Spirit-a

tio, ut in doctrina sua plus humanam affcclet lau- sancto vivit ctglorialur per infinita sa^culorum sjb-

dein ,
quam proximorum quserat .'ediftcatioBem. cula. Amcn.
749 '^'^ ^6*^ quasi doriniens nocte filiiim opprcs- 751 H0.MIL1A LXXIY.
sit, quia mercede operis sui inaniter gloriando se- IN DOMI.MCAM IX POST rENTtXOSTEN PRIMA.
ipsum privavit. Sed si hanc vaniiatem in ae recogno- Ilomo <iuidum erat dives qni habebat villtcum ; et

Kcendo a tali intentione retraierit auimum ,

por j^
hic diffamnhti esl apud illum quasi dissipasset bona
Dei gratiam vivum recipere merebilur filiiim suuin. ipsius [Luc. xvi).

Ksi ciiain liomo, qui hoc ex Deo habet donuiu , ut Qiiia Dominus ac Rcdemptor nostcr dectos siios
lcmpore orationis maciilas vcteris vitae abluere pos- et fidelcsfuturorum bonorum praRordinavithaercdcs,
ftil fontc lacrymarum. Ihc etiam, si pro collalo sibi quania animi pnideiilia corum sil possessio coa-
diviniliis compunclionis miincrc plus ab hoininibus quircnda ,
pr.«sciiti pleniiis declaravit parabola.
laudari ct amari apprtit ,
quam soli Dco placcrc Ail otiim :

quasi mulicr, quae filitiin oppressit , a fructii remu- Homo quidam erat dives qui habebat titlicum. Di-

n^rationis vacuus remanebit. Attamen si digne poc. vitis hujus noinine Redemptoris expiimitur forma,
nitcndo pro his Deo satisfcceril , Deo adjuvantc fi- cujus in domo rovcra abundant divitiae et gloria.

!ium suuin ilcruin poterit recipcre. Ist.-c ergo du.-e nujiis dispensator et vitlicus homo qiiilibcl intoHi-

mulicrcs, istae dua; afft^ctioncs ita in cubiculo hu- gilur sciisii rationis pracditus, qui velut Domimci
inani cordis sibimetipsis lunt conjunclje , ul ipse jiiiis familiain rcgcndam susccpit corporis ct animac

boiDO, in cujus corde bxc agunlur, haud facile pos- substantiam. Cui nimirum familiae digne el fidcUtcr

sit ea cogQOScere. NaiU quandiu in boc mutabililaiis ooscitiir praeesso, si pervigili studio sensus aniinse
 : ,
: ,

625 IIOMII.H: hOMIMCAI.KS /KHTIVALrS. un

rarnift(|ii6 iiiciubiu D,>i hoUiih pra>|)ar«>l <>hst'<|iiio, A cui,ciini liiorot, id ug'>rf •tii<lil iioii rrat lnani«t*ine

&<<(t Aiili j)<>((-ulo vfiiuiidiiliift lionio r.tiiMliloriH nui cl Hiiic rrurlu ro|in(nbiliir ronrrniilo ; nain in inffm*
HX\w abiiltliir hono, (liiiii <-roilil:iin silii siilmliinliaiii (|niH<-oiillti'bi(nr I>oiniiio 7 (/'iflf. vi, | Ma(,'ni rliam
iniiiiis caiilr ri>gil , tlniii Aiia tiii.iTfiiM, i]iia> Dtiniihi llt nilioiis 111)1.1, wnidiciirr in ill:i ni'< (".silultn bora.
Niiiil nt>glinil. rmli' t't tlf t'otl<'iii vilil<'ol»i;»'H«'nli miI)- Miscr csl illc cl inrriit valdr, riii <(intra((:i jain mV
inrtM'liu- Itx-o ; Mrrioor^li:^ l>ci inanii opcin con^i^crit poNdilan-. D^
*Kt hu- dilfiimntu» r.W <i;)ii(/ illuin qttaii ilistiffaMCl cjiismodi iiAWidlco ii(i(|nr jiis(c N|K>riiriido in I'i0>rr-

bffna i/).si».v Dissipiiiniis lionu Domini iioslci' <-n'ilil:i biis dititiir Saloinonis : 1'riiptfr ftUpit pifjfr arare
rii1<>i , <liini u<l iisnin |)i'a\:i> <)|)<>i:ili<>nis iiil1<>( liiniis, iniluil , nicnilirahit rrijo aitatf, rt tiun diibilur ei
(|iiitii|iii(l ;iil t-\t>ri-(>iiil.i niviii:i> volnnUilis o|ii>ni vir- (f rop. \i , 4). Qiii •'iiiin innavia' dcdiliin ct torpori,
tnlis ol iii;i;<>nii porci^piiuiiH. IV liajni^inotli in))^rii- iii liiijiiR vila* IVigorc jn.^titiu; iion innlat \.:\nit\

diMiliiP ri>:i(u hiMi uiulc ttilV:U)ii)iniir atiiid Dfiiin , l(>tnporr ;r>,tatis, iii dirbus tirili<:r( .rtrrnilntis, inopt
qui <>sl ullioiniin noininns , Knli si>v<'iis .nilmodnin ct jiaiipcr ni<-ndi<-nbit , <]iii.i vocilni'. iinporliinis vc-
tcslibns accnsamiir. Nain tiu.tniviR ccrlnni sit , Hi-i- ni:c rcspcctiim posliilabil , scd W(;ii dubilur ei, qurv
taVi 6culoS in ot^ini loci> s^cculari boiios rl inalos. niain siipcr iinpius ot dV-sidcs (laiidcntur visccra
sunl lauic:i Uilores ol ac(or(>s nostri, in litic ipsuin H iniscricordiaj Doi, Invonit autrm sapions liic villicuB
a Deo ralrc disposili , utcuucla, qiuc gtMiuius, ad consili\ini Su.tb pcr oinnia priidcntiaj dignum ,
qiio
Ihronuni ;vquitatis pcr oos cssc rcfcrciida novcri- conddcntcr usks, vcnlunfi iniscriu; dauDiilm Vabjat
inus. Sed licct lania ignobilis in auribus Domini cnugere. Nam scquitiir:
Sabaolb crobi-o rerclfatnr de nobis, coiidoltM^s (aineU Scio quid facidin , u( cum atnotut fuero a xilUca-
Dcus bunian;e miSeriac peccaulibuS concossa non lione , recipiant me ih domos suas. Taleni , ittquil,

subtrahil nuiiiera inisori(-ordi;c. 752 J':ilirnler dum valco, meiS debitoribus grallara pnBstabo ut ,

tniui suslincns dilTcr( punlrc, quos vuU paMiitcntia cum defeccrit virttis mca, eorum subvcnlionis conse-
corrigi , non negiigentia perirc. Ergo nobis (otuin qui mcrcar Lcncficia.
vit;c (einpus In dcsidia cl vanitate deduconlibus, (,'o>irocfl/is itaque singulis debilorihxis Domini rui
oum diu laboraverit sustinens, (andem zolans cl ul- dicebal primo: Qiiantum detcs Domino meo? Hic in-
cisccns f;icil revera ,
quod in praeseuti dicitnr para- tcrioris honiinis aiires IfionaniiiS, ut dijigcnlius in-
bola. vcstipare valt;amus, cur evan)jclisla dioat, couvoca-
El roc<jri/ illttm «<i se, cl ait itli. Qtiid lioc audio.de tis singnlis debitoribiis, quasi relationem facturus de
h? Redde rationem viHicationis ttuv ,
jain enim noft ^ pluribuS, el non amplius exprimere videalur quam
potfris villicare. Vocttt nos Donunus ad se , cum per duos. Ilis vcrbis evidcnlius nos instrnit quod nosso
sciiteniiammoi'lisl('rminun)imponitvil.x. Rcquirit a cl perpendere convenit, quia in duabus lantuniiuodo
ilObi5rationemVinicalionis;quiaquantumlidci,quan- causis dcbitores exisliraus noslri Condiioris, scilicet,
tuin studii circa bona cjus impcnderimus, subtiliiis in cbarilJito Dei perfecla, et in dilectione proximi non
discutii ct examinat. Qux, quia non inlegrc scrvasse, ficta. Nam in his duobus mandatis universa lex pen-
iicd m.ile, proh dolorl dissipasse convincimur, ultcrius det ct prophel3e. Ut ergo ad integrura intclligamus,'
villicr.re, id est , bonis eiSdem ad exercenda jusliliac quid primum Domino debeamus, verbis evangelists
opara uti non permililmur. In tali aulem rerum car- inlendamus, diccntis: Conrocatis , inquit , singulit
dinc positus, quid cgerit hic villicus, non aure tan- debitoribus Domini sui dicebal primo: Quantum de-
tummodo corporis, scd etiam inlimo pcrcipiamus besDomino meo? At itle dixit: Centum cados olei.
iiudilu cordis. Sequitur : Digne satis nomine olei pura et sincera exprimitur
Ait autem villictis intra se: Quid faciam , qtiia Do. dileclio Dei, quia sicut oleum cuique admistuin li-
minus tneus aufert a me villicaiionem? Hujusexem- (juori semper eminct, 754 sic omnia superat el
j.>lo vilHci vedeamus ad nos inlra nos, leiiipore ac- excedit amor Deitatis, qui nunquam excidct. Centum
;epilo
c< pcnsaHtes corde soUicilOi quia ablato villica- j) ergn olei cadis iiitegritas et perfectio signatur divincc
ionis oflicio, nulla Valetesse b^^ni operis exbibilio.
lionis charitatis. IIujus dilectionis Domino debitores su-
Subtraclo enim usu vivcnrti , nc ad momenlum mus, quiain omnibus et super omnia Deum diligere

quidem coiicediiur lacultas bene faciendi. Perpendai laandatum acccpimus. Sad quoniam in boc praecepU»
feliara ct advertal lidelis qiiiSi]ue, quid in sequenti peccalis cxigenlibus saepe sit transgressio, assensuni
bus dicat villicus isle praebeamus villici istius consiliis pie nobis et fide-
Fodere noil raleo, mendicnre ertihcsco. Quid re- liter consulentis. Ail enim :

ttiusexemplo fodiendi q&am perfecla et digna pec- Accipe cautionem tuam, sede cito, scribe qvinqutt'
taiorum confessio valet exprimi? sicut eniin qui ginta. Quid est sedere nisi cor et corpus humiliatum
Todii , etlcricira conlegit , imo recomlita exlrahit Dei conspectibus eshibere?In hac vera humilitate
slc qui v6ra et buraili cor aperit confessione, cjicit accipiamus cautioi>is studium , xnelioris scificet et
quidquid sordidum latebat in pectore- si quid reclioris vitje proposil^,
stabilis el ad finem usque

vero laiide dignura egisse se meminefil. conscientije perduranlis pcenitcntiae exhibentes opera. Quid esJ
lalcbris diligentius conlcglt. Fodere 7S3 ergo. scribere quinqna^ttla ? Rrmiora enim quse scribi-
hoc esi pecciita confileri ,
post obitum fas non erit mus quam iu« diciraus permancnt. Sie omm die,
 : : ?, ,

5i7 VEN. GODEFIUDI ABJIATIS ADMONTE.NSIS sis

omni leinpore, quoad nobiscum A quolies in nostris negotiis succunibimus, qui operi-
viviruHS, poenilemia

durare debet. Et h?cc «cribenda cst noa seguiter aut bus virtulura cougregandis plcrumque txdium subi-
larde sed
, cito el velociier, hoc csl sagaci et fer- mus Yiilicus iste prudens benc et utilitcr sibi in i

ventissimo cordc. Talibus enim poeuiteniix bostiis poslerum providens, revcra, ut est laudcdignus, sic

piomerebitur Deus. Sequilur laudandis quibusque proponilur imilandus. Cujus

Deinde alio (30*) dixit : Tu veto quantutn debes excmplo instrucii, ea nobis prudeutia de futuris coa-

Qui uit: Centutn coroi iritici. Quia trilicovita homi- suiannis, ut divinee laudis tcstimonio quandoque ap-
iiiim pascitur et nutritur, recte per centum coros iritici probari mereamur.
plena et perfecta expriraitur diieciio proximi. Eadem U;£C breviter secundum consequentiam liitcrae d'.~
enim charitas non vcrbo et lingua, sed in oraiii fra- ximus , sed ad altiorem 756 s^usum per /!/fos hu-
tris necessitate operum e^ exhibitionc probanda' jus sceculi iiiios hiijus temporis, filios videlicet sanctx
Unde dicit Joaunes : Quihabueril substantiam hnjus Ecclesia), per /ilios autem Ivcis homines anliqui tem-
tnundi, et viderit fratretn suum necessitatem habere, poris, homines Yeteris Testameiili, quos leje saa,
tl clduserit visceru sua ab eo, quomodo charitas Dei quam dcderat omnipolens Deus , illuminabat, non
mfknelineo? (1 Jaan. iii, 17.) Cados igilur olei, ut incouvenienter possuinus accipere. His sane prse-
prsediclum esl, ad diicclionera Dei, covos vero tri- B ceplura erat ia lege: Diliges amicnm, el odio hal<e-
tici ad diiectioiiem proximi pertiuerc hinc rexte col- bis inimicum. Et quoniam hujusmodi praeceptum
ligitur, quod primc' debilori dicitur Quantum debes : illi sequebantur, prudentes quodain modo xstima"
domino meo? secundo autera Tu vero quantum de- : bantur. Sed filii hujus sa^cuti, Qlii novae gratise, (jui

bei ? Suppresso domini vocabulo. Nam in aenigmaie secundum datam Novi Testamenti gratiam non so-
«Jei admouemur Doraino rcddere debitum perfect« lum amicos, sed etiam iiiimicos propter Deum dili-
dileclionis ; in descriplione vero Iritici proximo ju- gunt, vere prudenliores sunt filiis lucis in getieratione

bcraur manum porrigere subvenlionis. sMa, quae est generatio sanctae Ecclesiae, qux per
Esl el alia excellenlior ejug^lem dilectionis via taptismum et poenitentiam spiritales quotidie Deo
cum mansuetudine el palienlia ferre quidquid a pro- fiiios non cessat generare,
ximo nobia molestiae iiifertur vcl iiyurise. Cbaritas Et quia eo teiulit tota hsec parabola, quomodo is

enim patiens et 755 benigna est, quae de nullo vin- qui dissipaveral bona domlni sui , quidquid exte-
dictam expelens omnia sustinet, omnia sufTert. Sed rioribus vel interioribus sensibus suis deliquil, per
quia compellente fragili, quam gerimus, carne, ab dileclionem Dei ct proximi emundaverit, et per hoc
bujus dilectionis muUoties deviamus calle, audiamus laudari a Doniino meruerit , possumus etiam pcr
^
itidem quid £aciendura censeat vUlicus idem. malignos spiritus intelligere , quos in ea
filies luci»

Aitilli: accipe litlevas tuas, ei scribe oeloginla. quidem dignitate et excellentia Deus omnipotens
Quid est litteras accipere, nisi verborum coelestium creavit, quod filii luds seternaliter esse debuissent»

meditationem cordimn tabulis inscribere. Frequen» si in cbedicntia et dilectione ConditoriA sui humilr-

enim Scripturarum meditaiio, si jttgiter versetur in ter perstitissent. Sed quia ab illa actcroae lucis clari-

amimo, ima pectoris penetrare non valebil quidquid tate sic per maliliam et superbiam sui deciderunt,
exlriosecus doloris vel molestiae accedit. Yalet etiam quod ad genuinara illam dilecli«nem Dei et hominis
plurimum ad obtincoda patientiae merita scribere ocio- uunquam redire possunt, recte filii hujus sa:culi, fiiii

ginta. Nnmerus iste, ul luce clarius palet, resurre- videlicet sanclae Ecclesiae prudetitiores illis suni et

ctionis ubique formam praitendere solet, quia resur- dicuntur, qiii ctiain post lapsum et prxvaricatio-
rectio Domiiiica die octavo noscitur facta. Scriba- ncm redire possunt per Dei et proximi dilecti»-
Dius ergo octoginta, videliccl sine momeali interpo- nem.
silione meimMiam habcntts futurae resurrectionis Et bene dicit, in geueratione sua. Generatio ista
nostrac, et quia wiines nfvs r.uiiifestarJ opartet autc generalio ccclestis esl ,
genoratio illa, qiia ex De*v
tribunal Cliristi, ui referat uiau«q(iisqiie, proul gessit generati sunt, gralia uliqoc baplisraalis, per quani,
^
in corpore. Qualis sii in illoexauune ircu»or, quanlap. qui filii irae «'t filii dinboli fueruut, filii gratix, (iiii

forroidinis terror, ss jugilcr menuneiiinus, fratri Dei pobsuni renasci. Lt illa coelesti gencrationc illud
quomodocujique la^iciili facile veniam dsbimus. Sc- accep(;runt, quo<l prudeutiures esse possuiit fifiis

quilur bicis, maligiii» vidclicct spiritibus, in eo qiiod posl

Et laudavit Dvmiiius villic-um iniquilaSis, quia pru- dcLictuu) cl prapvaricationem redire, et amissam re-

denUr feci$$et ,
quia filii hujut tcecuii prudeniiores cuperare salutom eciunt e| possunt per geminam
filiit luciiin generatiotu
suasunt. Vcrc (quod gra- sicut 757 dixioiu*» Dei el proximi dilectionero.

viter dok-Ddumcst) filii bujua sajcuU insUniius la- Quia vcro i>.acro&aucta !»aec cvar^gelicae lectionis do-

torant pro negoliis el actibus 6ui», quam filii lutis ctrina, omnes qui salvaii cupiuut, universaliter re-
pro acquisilione Klrrnrr: wlulis. Divites eiiim niuiuli spicit. oumibus convenit speoialibus suis dilecto-
:

praeterire dolcnt horam vel hiomenlum, quo uil se ribu», quibus comraunia non sufficiunt quasi
i&la ,

addidi6(;c viderint sumptibus diviiiarum. Se<i quis, speciale mandatum proponit in ^ic parabolae, ciim

rogo, lali stndio spiritali valcat iD»tare negotio? dicil

(50'; lla cod.

 :

519 IIOMII.I^. DOMINU ALES /RSTIVALKS. BS»

l.l fi]n rohis rfic» ; Facltf vnbi» iuniio^ ilt' i)ia»imo- A Honantift parattol.o oitcrioii rindinnt, qiiod intoriiil

na iiiiiiintali», ul , cnm «/«•/.•ivrdii r«'iijM«)if voi in spiritalis liilrlli(;(Miti;«- ilix hiih iita rn|uiriint. In^i-

alcrna titlinnarula. Kc tii (licat : Istii oiiuii:i iii |>a- piciilibiiR vrro rt nrf^ligi-iitihiiii, fl (^a, qii;n AilriiH
rabola lociUns hiiiii nciicialitcr oiiiiiiliiiK salvaii « n- seciiH uudioriint, Riirila auro cordiR pm-trriMinlibuft
|)i('iitil»iis.N»vc8so«Miiin esl ul(|ni lunia Ihuninl, sic- Kola (|nii1rin HiipcrllcicH lillcra-ct.t i|ii(>daiiini«Mlo qiia-

ut |>ra>(li('tniii cst, «lissipavcrnnt , Dciiiii cl pro\i- sl paralidla, diiiii inra iiitllM riM|iiiriinI M.-ilnlii rl do-
muni (lilij'cii(lti, cani(l(Miniiio ililcclionciii ractis ct di- clriiix coininoda. N.-im iid loii>piiH vclnl pi«ral)olani

clis ostciulcndo ciiiriHlarc stiideant , «inod dcrKiiu'- aiidinnt , srd iMini opcrii rnicacia haiT, »1»« aiidi«»-

runt, iil diiui sic Dco rocoucilianlur , co «iiiod pru- nnt, adiinplrrc iicKli((unl. Noh vimo , in qiiJiiilnin

«Icntcr fcccriiil, landcin ot pi-aMuinin al» ipso ino- Dco (Idiianto scinins ct poHsiinms, sic andiainus so-
rcantur. Qiii li;oc, iiuinit, goiu^ralitor oiiiiiiliiis loi ii- ii;iiitciii litlorain pra-srntis paraliohr, ul rx liac ali-

lus suin, ogo dico ru^ii discipiilis, vobis spccialilnis qmd simiarniis ad usnin n>dilicationis nostnR.
flliis inois, vobis imitatoribus mcis, «|ul roliquistis Homo quidai'1, iiKinil, erat, dive», qui liabebal villi'
oninia, et soculi cstis nio, ul non sohiin ista facia- cum. Homo isle divet cst revcra honio illc singula-
tis, scd oliam inajora his ct subliiuiora adjiciatis : ris, ut sano intrlloctu advertcrc possunius, qui sin-
Facile»»bis amicos de mammona iniquitalis, taloin, gularitcr soltis dives cl potcns ost pra; omnibns, qul
in(}uam, taini][uc sollicitain sonsibus vcstris «misIo- divitias bonitatis su:c sic fldolibus suis dislribuit, ut
diani adhibete, ne sit dissonsio inler eos, scd ex- minus ab eo accipiat, nulluni
licet alius plus, alius

leriores sensus vcstros inicrioribus, intcriorcs vcro tamcn expcrteni divitiarum suarum relinquat. Vil-
DtH) Cieatori huinilitor subjicite , quod esl vere dc licus aiitem istius divilis est, ut arbitramur, spirilos
niamiuona ini(]iiitalis amicos facore. et aniina cujusquc hominis, cui idcm dives muliabo-
Ncqueinjuste per mammona iniquitatis interiorcs na, niultas divitias dividit, dum corpus incolume,
exteriorcsque sensus hominis accipimus. Qui eniin duni scnsus cxtoriorcs cl inleriores rectos et ratio-
quolidie 758 non incon-
pcccatis commaculantur, nales IrilMiit.Quod si villicus isie tantis bonis tan-
vcnicnter divilidc iniquitalis appcllaulur. Quantum- tisque divitiis non bene utitur, nec corpus vel sen-

cunquc enim jusle, quanlumcunque sancte vel cx- 6US suos bene villicando et rcgendo servituli Do-
tcrioribus vel inlcrioribus sensibus suis unquam ho- raini sui subjugare nilitur, timendumvaldeest.quod
nio vixcrit, quandiu in hac vita subsistit, naevo kii- continuo subinfcrtur
quilalis carerc non poteril. Et bene dicit, facite vo- 'JQQEthic diffamalusestapudillumquasi dissi-

bis amicos. Quandiu enim spiritiis et caro sibi invi- passet bona ipsius. Licet inomni loco oculi Domini
cem advertanles a sc dissenliunt, interiores extc- malos et houos videant, et nec minima eum inienlio
rioresque sensus nostri non amici, scd iniraici no- cogitationum nostrarum latere valeat, sunt tamen
6tri sunt. Oportet igitur ut, sicul docet nos Domi- pi-seordinati ad hoc custodes noslri, angelici videlicet
niis, de mammotia iniqvilatis amicos nobis faciamus, spirilus, qui opera nostra sive bona sive raaJa ho-

hoc est ut non abutentes divitiis in interioribus ex- ris et momentis omnibus divinis renuntiant conspc-
terioribusque sensibus nustris divinitus nobis con- ctibus. Gaudent sane et exsultaut ipsi custodes no-
ccssis, el carnem spiritui, et spirituin Creatori suo stri, si qua in nobis bonaet recta viderint, quae cum
subjiciamus, tit, cum defecerimus, cuno inorte inter- laclitia et exsultalioHe Deo Creatori nosiro renun-
veniente es. vilae hujus miseriis exempti fuerimus, liare possint ; malis quoque operibus nostris, quse,
secundum Ixta haec Doniini promissa ipsi nos reci- heu plerumque multa committimus licet compa-
! ,

piant in oeterna labernacula. liantur et condoleant, ea lamen ex debito officii et

Tabernacula ista sunt corpora nostra, qu<e nuiic minislerii sui nihilominus divinae majestati renun-
quidem carnalia, infirma, mutabilia suntsed spiri- liant. Quibus renuntiantibus de nobis ea, pro qui-
talia et seterna erunt in aeternje beatiludinis gloria, bus justo judicio arguidebeamus et reprehendi, male
iibi fruemur eis sine miseria, sinc omni corruptio- D quodammodo diflamamur quasi dissipassebona Do-
nis molestia, ubi caro spiritui nunquam adversabi- mini nostri. Dissipamus ulique bona Domini nostri
tur, ubi solus iste, quicondidit nos, spiritui, animse malis desideriis et iniquis operibus, dum nil Deo
cl corpori nostro seternaliter praesidebit et domina- dignum , nil saluti nostrac necessarium sensibus
bilur, Jesus Christus Dominus noster, qui cum Pa- utriusque hominis operari satagimus.
Ire el Spiritu sancto vivit el regnal per omnia saecu- Sunt eliam alia bona aliaeque diviti», quas spi-
la saeculorum. Amen. ritalis quisque villicus, bonus videlicet quilibei prae»

759 HOMILIA LXXV. latus Deo largiente accipit, cui doctrioam et scien*

U( DOMIRICAll IX POST PENTECOSTEN SECUNDi. tiam, multaque dona virUitum plerumquc distribuit,
Homo quidam eral dives, auihabebat villicum, et hic quatenus propriae saluti bene vivendo provideat, et
diffamalus esl apud illum quasi dittipasset bona Qtilitati proximorum docendoet exhortando prodes-^
ipsius {Luc. xvi). se valeat, Qui dum recte vivendo et sapienter do-
in hac Domini parabola, sicul et hi cxteris Doiui- cendo, tam propriae saluti qunra fraternae charitati
ni parabolis, sapientes et eruditi niultipHcem in- providerit, qnasi dissipasse videatur bona Domini
vepire possunt doclrinam aediflcalionis, <(ui sic verba sui, sic difiamari apud illum incipit. Sed «ic di/r*-
551 VEN. GODEFRIDl ADliA TIS ADMONTENSfS 552

mari non ad ififaiiiiam , sed ad bonani speclal fa- A pro sola nominis nieimin;itrar»s gloria, Sed lu hanc
niaQi, non ad ignoniiniam respicil, scd ad glonani. mihi rQlionem abstulisli, ct tu<£ hanc voluntati, tuse

761 Diframaturquidemcl magnificatur ab ouinibus laudi superba mcntiselationcdare non tiiiuiisti, diiin

tuni pro mcrilis el exemplis sancLe conversalioiiis, pro administratione villicationis non mihi, sed hq-
Itim pro sapienlia et sermonibus sahiliferse exhor- minibus placere statuisli.

tatkonis. Cum sic utique difiTaman apud homines et Jam eniin non poleris vitlicnre. Nisi hanc eamdem
prxdicari cceperit, si humanis tainen favoribus de- raiionem, quom abstulisti, mihi soli reddat et retri-

leclatus non fuerit, dilTamalus quidcm est, sed non buas, nisi omnes rationales sensiis tuos ita ofTicjo

^ptt4 Dominum, cui soli bonae conscienti;e reservat viUicatiOnis impendere sumraoperc sludeas, ut so-

testimonium. Si autem innnilcr in semcUpso huma- lam mcac remnncrationis gi afiam in siniplicilate cor-
ua laudc gloriatur el exlolliiur, el ea qua^ Dei sunt, dis requiras, jani enim non poterii.villicare, id esl non
prasuinpluosesibimetipsiascriberenon verctur, non itiiliter, non fructuose villicationem tuam poteris di-

bene, sed malcdiframatus cssc dicitiir, quia luin vana spcnsare.

elalionis pmcsuniptio coram Deo et angelis cjus Iri- Scd cum salvandus iste villicus Domino in-
hoc a

stis et ignominiosa cril diframalio. Nani bona Do- Ififiseousaudierit, adsc reversus, et salubriter com-
mini sui quasi diisipando dispergit, si de his, qua ^ punctus, semetipsum alloquens ail

benc feceril vel bcne docuerit, propria; laudis glo- Quid faciam, quia dominus meus aufert a me vUli-
riam requirit. 1'nde etiam notandum est cur non cationeni .'Possumus hoc in loco intclligere pcr vil-

simplicitcr dissipa$se, sed quasi dissipasse dixcrit. licationem supernap. visitatipnis gratiam, qiiae cum
Cirm enim dicitur quasi dissipasse, lalenter innuilur villico supra nicmoralo, bono videlicet prselato sub,-

non plenam dissipationem fecisse, quia non ex loto, Irabitur, magnam utique villicationem a sc aiiferri
sed ^x parle bona Domini sui dissipat, qui licet male non immerilo conqiieritnr. Nam rainorari sensu ct
ploriando semetipsum magnificet et extoilat, et bo- intellectu spiritali mox incipit, qiiando beata h.xc
Q^ diyiiiitus sibi collata non Deo , sed mcritis suis villicatio, supeina visitatio, ipsi ahlala fuerit. Uiide
a»cribat et retribuat, piis taraen operibus insistere et hanc eamdem minoralioncm dolens el ingemiscen.s
non cessat, etquamvis in conspectu interim Judicis his verbis exprimit diccns.

recta niinorctur intentio, in oculis tanien bominuni Fodere non valeo, mendicare erubesco. Siout is qui
torporalis nequaquam minoratur exercitatio. Ut au- tcrram fodit, id quod latebatinvertit et ejicit, ita di-

^ira ab hac vanitate tandem convertatur. et resipis- vina quis edoctus inspiratione, sensum spivilaleni
cat. hunc niiserator Dominus ad se vocare non de- in littera latenlcm qiiasi fodiendo perscrnlatur etcx-
dignaii^r, quomadmodum evangelista consequcnter Irahit. Sed quia ablala 763 villicatione, subtra-ta
insinnat ut diximiis, interna visitatiooe, hoq niodo spiritali-

El vocavil illum ad se, el ail illi : Quid lioc audio de lerfodere nonvalet, miseriam el paupertatcin suc..»
te ? Quod vocatio haec pietatis sit et gratiae, ex hoc videns, merito ingemiscit et dolet. Fodere, inquit,

piane inteiligi valet, quod non sohini vocasse, scd non va,leo, qiiia nil spiritalis intelligeiitiaj ad aedili-

etiam vorasse dicitur adse. Vocat rcvera misericor- cationem nieam vcl utilitatem proximorum in Scri-

ditcr illiim ad se, quem per internam inspirationem ptiiris more solilo videre vel invenirevaleo. Fodcre
redire facit ad sc intra se, cui etiam intrinsecus, per non valeo, quia tcrram cordis nici per vim compiiii-
linguain compunf tionis , insiiuiat qualiter favores ctionis, ut solitiis eram, emoliire ncqueo. Fodere non
ioanis gloriae declinare debcat, ne forle hic, et non valeo, quia nil divini saporis, nil bonarun cogitatio-

in fulurp mercedem remuneralionis suai accipial. nuin de terra cordi^ mei proferre valeo.
Quidhoc,'mi\ml, audio de te? De te, inquani , cui Etquia illuminatione desuper venientis gratije vi-

viliicationis mea; curam commisi, quiddam audio silari vel consolari non mercor, ad tantam mendici-
qnod justp ;Tiquitatismes judicio in te reprehendo. tatcm el inopiain racntis deveni, qnodcoram te, Do-
Nam uttevirura bonum et pcrfectum, nt villicum mine, ct coram hominibus erubescp confiteri. Scd,
d
benc di^pensan^ein corara hpininibus 762 ostendis cum jam, ut dictum cst, fodere spiritaliter non va-
ct siiniilas, cuni non tnlis sod alius in conspcctii meo lcam, et nicndiciim mecsse valdecruLescam, necesse
apparcas ; cgo, inqiiam, quem nec niinima latot co- est ut mendicitati el imbecillitati meae prudenti cou-

gitalio, scio et considero quid occulle submurmurel silio provideam.

\<X corde tiio, quod videlicet non prudentcr, non hn- Scio, iniiuit, quid faciam, ut, eum amotus fuero a
iTiiliter v.lministrare studeas \illicalionpm Ubi crc- villicatione, recipiant me in dnmos suas. Jam siipra
ditam, qiiod de ia\y?.ribus tuis non mcam, scd pro- diximus qiiod bcala h;ec villicatio illnminatae mcntis

l'riam requiras gloriam. sil visitatio. Sed ab hac villicationequodammodo su-

Redde ratinnem villicationis tuas. Han> ego ralio- spendilur et amovelur, cui in oratione solila deesl

vem dedi anima* Iujp, ralionalcmdicoinl^Uigentiam, divina; suavilatis gralia, ct inlcciione nnlla spirilalis

qna te recle ct iitiliter villicando solis o,>orlpbat in- refulget inlelligenlia. L't aiilem gratia b.TC et inlel-

tciulisse coelestibus, non terrenis, non caducis, scd lipentia reciipcrari et rcnovari valcat, priidcnlcr si-

pprennibiis, ut villicalionem til)i comiiiis am non pro Uimclipsi provideat, ut debitorcs Domini sui in do-

vaoitate hujus saeculi, non pro inani jactanlia, scd mos suas iUuin recipiant. Pcr domos, in qiias antotus
 : : :

555 noMii.i.i: DOMiMcAi.F.s a:stiv,vi.ks. Ml

ilc .1 villicilloixuloHliliMal nMipi, Hludiniii onilioiiu K Drimli- altu\u\cco\\.\dnit :Tu tfroquanlumdebtt?
rl lodionis, iil a-slliii.iiiiiiH, iioii iiiioii^niu v:il<>t iii- qui oit : Cenlum coroi trilici. Sinil |M'r olciini dilrclio.

(i>lli|;i. NuiiiHi siililata N|iiriliiliiiiii lioiioniiii villiralio iicni Dci intclligcnd:iiii ditiiiiUM, ita ct pcr trilicuin ,

fiicrit, siiK' asiiiilii:) orniiili (>l Ifgfiidi iii^liuiliu li:uiil qiio vila lioiniiiiH p:isi itur ct nulriliir, ditcdiotirin

ricilc n'i inuTari ixilcril. riuU* Hiipinilrr siliimrliiisi proxinit iiilclliRcrc valcniuH. Kl idco prndcnH iid!

IMrovidcns.iiualo :i|)Udso('Oiisiliiiiii iiivciKMil, liis \ii- villiciiK, (|ui.i iilriuHi|Uc dilcdionis traii.tgrcAiioroni

bis iiisiiiual (licciis ; Scio quid (uiittin. Si |o «lualilcr 8e CHsr nicininit, pro utraquc trangrcsKione digii.iiii

iiidiKciili:e el iivcc.SHilali iit(M! iii |)oslcniiii providcaiii, agcie pdMiitcntiani .KemctipHiiin nionet ot inAtriiit.

Oralioui vidcliccl cl lcctioni oiiiiic slu(!iiiiii, (luiiiciii :\ccipi', inquil, Hlttran luns el tcrihe octoijinta.

laborcni (liiii^ciitiiis iinpcudaiii, ul cuin ainnius a vil- I.ittcrax suas pr:cvai icalor fr:ilcrn.T cli.irilatiH acci-

licationc fueio, id cst cuiii spiritali:i lioii:i in nic nii- })it, duiii, assidiia Scrii)liir:iniin incdilationc cdo( tU8,

iiorari sensoro, lunc ea qu:K lcj^cndo cl orando ^u- vidol cl inlclligit quani perfeclir ,
qiiani fidclilor

Ktavi, ad nicinoriani 764 ««"dcaiit, cl nicquasiindo- proxiinus nostcr iii Dco diligcndus Bil. S(.'d qiiia

MMOr:itionis ol lcctionis rccc|»tuui a supcrvcnicnto noiiiitinquain transj^icssorciii so cssc conspicil in

inopiu dcrendant. ^)ui cuni niala in^nicntia lioc ino- bac cliarilalc fralcrna, noccsso habol scribcre oclo-

dopiiuvcncril.ctorandoac lcgcndo.scinctipsuni pi.T- B tjinta. Quoni:un in dic oclava facla csl rcsurrociio
inunire ac tuori curavorit, llt profoclo quod coiiso- Doniinioa, non incongrue per ntinierum oclonariiiiu
quenter evangolista ait designalur gcneralis resurrectio nostra. El ideo
Coiivocatis sintjniis dcbitvribua domini aui, diccbat salvandus isto villicus, sompor qti.isi scriptum ha-
primo : Quanluiu dcbes dominonwo? Non sine (;ausa, bere dehel prs oculis lonipus futiir:e rcsurrcctionis,

ul crediinus, singuhs dicilur dcbilores convocasse, el pra^cogitare corde pavido nunquam desinat qiiid

cuni non plures quain dtio videantiir convenisse. lu in die illa iremenda pro dcbito fraternae dilectionis
tiis nanique duobus dobitoribus geminain dileclio- dislricto Judici respondeal. Quod si pcrvigili nienlc

nem, Dci et proxinii sano inlellecin adverlere possu- perpcndorit, non solum proximos tanquam seipsum
lous. Nain in bis dtiobus niandatis, in dilectiono sci- diligit, sed eliam pcccaiitibus in se liLenter igno-
licel Dei et proxinii oninis bonio debitor est Condi- scil, et ut ipse veniam multorum criminum merealur
toris sui. Unde beatus iste villicus roceplus in supra a Doinino promptus semper esl et paralus, parvas

dictasdoniosoratioiiisetlectionis, bos diios debilo- et veniales quascunque injurias dimillere proximo.

res in seinelipso invenit, et qu.intuin prinius doini- Qui dum sic, ut dictum est, quinquaginla, id est
no suo debeat, fideli inlerrogalionc rcqviirit : Quan- ,
veram poenilentiam, et ocloginta , id est tempu»
tum, inqiiit, debes domino meo T futurae resurrectionis tabulis cordis inscribcre ni-

At ille dixit : Cenlum cados olei. Sicul oletim cun- litur, irriguum superius el irriguum inferius acci-
clis, quibus admiscelur, supereminel liquoribus, sic pere quodammodo merebitur. Irriguumsuperius est
«uper pmnia et prse oinnibus solus diligendus est ut diligatur Deus; irriguum inferius est ut diligalur
Deus. £t ideo per cenlum cados olei recte intelligi va- proximus. Irriguum superius tempore orationiij

let perfecla dilectio Dci. Unde villicua iste seipsum aniina Qdctis accipit ; irriguum infcrius studium
ad melioraprovida interrogalioneexcilat, dum, quot leciionis illi Iribuit. Sequitur :

vel quantum Deo crealori defceat, anxia mente requi- Etlandavil Domintis villicum iniquitatis, quia pru-
ritct interrogat. Qui dum divinoe charilatis prsece- denter (ecisset.^QQQm prius vilUcus iniquitatis crsit,

ptum nonnunquam se praivaricasse conspicit, ad eo quod dissipando bona Domini sui imprudenter
pcenilentiamseipsum piovocans et exhortans ait egerit, nunc laudari et magnificari a Domino nie-
At itle dixit : Accipe cautionem tuam, et sede cilo, ruit, eo quod pro transgressione gemincc charitatis
et scribe qmnquatjinta. Cautionem suam homo pocni- p(jenitendo et satisfaciendo prudenter fecerit.

lens accipit, quaudo cautioris et dislrictioris vit;e Quia filii liujus sceculi prudcniiores filiis lucis m
proposltum vere pcenilendo subire disponit. Utau- D generalione sua sunl. VcT filios Imjus sirculi auditores
t.',ra vera et fructuosa sit pceuitenlia, sedeat cito,scri- et factores Novi Tcstamenti non incongrue possunt

b.it quinquaginta. Per numerum quinquagenarium accipi ;

per filios autem lucis, Patres conditores
pler<imque in Scripturis designalur pccnitentia pec- Veteris Tostamenli ,
quos ideo (ilios lucis nominat,
catorum. Peccalori vere poeniienti necesse est ul se- quia scientia scripta; legis quam acceperant, illos

deal, ut se in profunda corJis humilitate subiniltat illuminabat, qui juxta proeceptum legis peccantes e(
hac humilitate non tarde, sed ciio,
ct inclinet, ei in iiiique ageiiles, punire tantum noverant et occidere,
non ncgligenter, sed ardenter quinquaginla quod ,
et ideo prudentes sibi videbanlur esse: Filii autem
vera est pcenitenlia, scrifterefeslinet. Stabiliora sunt Imjus saruli, filii, inquam, gratio; et Evangelii, qui
etfirmjora qua; scribimus, qiiam ea qu:B dkiiuus, . non solum diligentes se diligunt, sed eliara juita

765 E^ ^^'co humiliter, ferventer, firmiler scriben- prsceptum Domini, odienlibus se et persequeniibus
dus est modus poRnitentiae in tabulis cordis, ut iisque bene faciunl, prudenliores sunt filiis lucis in gem-
ad terminum viia; nunquam recedat a raemoria, quia ralione sua, in generalione videlicet evangelicae ve-
liiuniHs, fcivans cl stabilis esse dehet prenilentia. rit.itis, iu generatione fidei etbaptisniaiis. Quia ver»
Soquitur eosdem filios hujus sseculi ad perfeclum Dorainu^
 ,
,

S35 VEN. CODEFRfDI ABBATIS ADMONTENSIS 536

vull adilucere, nova els prsecepla cbaritaLis digna- A miiio nostro Jesu Christo, qui cnii» Palre etSpiritu
lus esi proponere. sancio vivit et regnal Deus pcr onmia SiBcula sm-.
Et ego vobit dico : Facite vobit amicot de mam- culorum. Amcu.
mona ini^fuitalit, ut, cum defeceritis, recipiant voi 769 HOMILIA LXXVI.
in a:terna tahemac^la. Per mamtnonam, quod inter- IN EAHDF.H DOMINlCiM TERTIA.
pretatur divitite, divitias tam spiritales qnam car- Non simus concupiscenles malorum sicui et illi eon'
nales valemus accipere. Unde inlra nos has, ut ita cupierunt (/ Cor. x).
dicam, divJiias iniquitatis inveuire possumus, de In lectionc hac bodierna beatusPaulus apostolus
quibusamicos nobis fidelissimos provideamus. Nam quinque nobls membra pi-aescriiiit. qu», sicut nobis
ipse sensus et intellectus interioris bominis non inde inlelligi datur , non sine certi causa mysterii
nunqi^am , prub dolor I appellari potest manmona ita ordinate et distincte posuit. Neque enim ille ali-'

iniquitatis, dum plerumque post in^ernse jucnndi- quid sine causa dicere vel scribere potuit, in quo et
tatis gaudia vana qujeque meditatur et inania. At- per quem Deus loquebatur, sicut ipse de seipso tes-
tamen idcm sensus et intellectus hominis multii |atur An experimentum, inquit quojritis ejus, qui in
:
,

plerumque spiriiaiibus superabunda^ diviliis, quas me loquitur, Christus? {II Cor.xm, 3.) Unde iii
orando el legendo ardenter congregat, dum in ^ul- his verbis ejus, in quibus quaedam commemoral
cedine cordis semetipsum cum Domino pascil et quse olim acciderunt patribus , aliquid salutis no-
satial. Scd quia bse tales divitix mutabiles et tran- strse inquirere debemus, quia sicut ipse paulo post di.
sitoriae sunt, idcirco mammona iniquitatis merito cit : Hac omnia in figura eontingebant illis ; scripta
appcUari possunt, quia omnis rerum transeuntium sunt autem ad correctionem nostram. Si eniro scripta
rautabilitas mys^ice appellatur iniquiias et vanilas. sunt ad correctionem nostram, dnm illa in suis Lpis-
Hanc utiqiie vanitalem Salomon in spiritu praevi- tolis commemorat beatus Apostolus, qui eo Spirilu
dens, quas.i gemens et dolens proclaraat dicens : loquebatur , qui etiam secrcta Dei riraatur ; nos
767 y<initcis vanitatum, vanitas vanitatum et omnia aliquid ex bis mystice voluil coUigere, nnde nosmet-
vanilas {Eccle., i, 2). Etquiahac vanitatis seumuta- ipsos emendare valeamus et corrigere. Non simus^
bilitalis incertiludine eieclorum ac perfeclorum ail concupiscentes matorum sicut et illi concupie-
, ,

|xpius perlurbantur aaimx, idcirco spiritales qui- runt.

gue v<1lici de supra dicto mammona iniquitatis, Neque idololatrm efficiamini, sicut quidam ex istit

hoc est de pr?e^ustata internae suavitaiis gratia sibi quemadmodum scriptum est : Sedit populus man~
(tmtcos faciant, qui eos, cum defecerint, cum ni\ q ducareet bibere,et surrexerunt ludere. Nequefornic^
inlrinsecus divini saporis habere potuerint, in ceter' mur, sicnt quidam ex ipsis fornicati sunt, et ceciderunt

na tabernacula recipiant. una die viginti tria millia ; neque tentemus Christum ,

Quod superius pcr domos intelligendum esse sicut quidam eorum tenlaverunt, et a serpentibus pe-

firxiiotaviraus, hoc iterum per tabernacula hoc in rierunt. Neque murmuraverilis, sicut quidam eorum
oco intelligi posse credimus, studium videlicel ora- murmuraverunt et perierunt ab exterminatore.

tioniset leclionis. Namhsec sunt optimae domus, et Per islaquinque qux tam signale ponuntur, quia^
optima Deo militantium tabernacula, continuae sci- que incrementa peccati, per qiix homo culpabilein
licet orationis et lectioinis studia. Ul aiitem in his se coram Deo facit, non injuste dcsignantur, id est

domibus et in his labei-naculis in tempore ncccssi- delectalio, conscnsus et actus pcccali , consuetudq
tatis recipi valeant, certos ct familiares sibi ainicos et defensio peccali. 770 Dicamusautem quare ia

in hora internae visitationis provideaut. CoUigant quinquc his membris ,

qux bic posita invenimus ,

ergo quidquid inlerius orando praegustaverunt, hos quinque gradus peccali myslice designalos esse
quidquid lcgcndo spiritalis inleUigentia: pcrspexe- putemus.
fiint, et ea 768 >" sccreto cordis custodiant, ut Quxdam ergo bic inveniuntur , quse secundura

postca ab hoc fervore deficientes, indc refici et con- ^ liUerara graviora sonant, ubi tamen non statim po©-

solari yaleant. na scquitur quxdam autem Iiic habentur, qux se-

,

Sunt et alii omni devotione,

amici, quos nobis cundum hucnanam xstimationem leviora et magis
pmni cordis intentioq^ providere debemus, quorum veniaUa videntur; quK gravissima aniraadvcrsione
misericordia et auxUio potissimum indigemus, id punita esse describunlur, Cui enim non videatur
tst Patcr ct Filius et Spiritus Sanctus. Nam nulla lllum magis coram Deo culpabilem existere qui

major, nulla jncundior amicorum socieias esse po- idololatra efficitur, quam eum qui tentat Deum , vel

terit, quam si homo morlaiis, terra et cinis, Deum qui niurmurat contra Dominum ? Et tamen duo
Patrem el Filium ^l $>piritum Sanctum amici^m sib^ hsec u\tima, quse videntur csse miniraa , pccna sc-

el proximum feperit. qiiitur maxrma. In hoc qiiod in primis dicitur :

Sunt ct alia innumera amicorum millia, virtutes Non simus concupiscentes malorum, delectalionpjn
videlicet anjjelicae omncsiiue cives coclestis palri.-o, peccati notalam esse inleliigimus, quam his verbij

quorum juciindis el bcatis confoederari et associari monet Aposlolus, ut cavere debeamus. Concupii..

kludeamns amioitiis, ut cobabiiare eis iu aelcrnis centes cnim malorum svmus, dum in his dclectart

quandoqiic mcreamur labcrnaculis, ptaestantc Do- iuripimus, qua; per suggpstioncm diaboli cogitatio-
m iioMn.i.i: noMiM(.Ai.i.s ii:siiv\i.Ks ws
II' <rii«'t*|uiiiuh .
1*1 ktipgrslioiu-in nulciii , i|uu A *(>ti uroiiik (Irlirlnr :Mlor:ilio, tlrut M^riiitoa Mt :

iiuiu|iiaiii iii |)ni'8«'nti vilitcarcliil lioiiu), fli(lcl«'«'taliu Dominttm Pfum (uum adoTublt, tl l/.t leli tfrri^t

vel ooiiflriisu!) iion H«'(|uuliir, anima iion (ori'um|ii- ( Uutih. IV ), tnrpl ftr niancipat oorporU •^r^itui),

lur, Hcd tanuMi oum In oo(;ilDlionon) vH in nicino- nd oU>du'i)iliiin cariii , ad natinfacieiiduni d«-%id«'rii4

linin poctNituni voncril, K|»t'«iosil:iH «'jiis qiiasi (iiio- Hiiin, qiiasi iildliini iiiMMldain nibi f:uit, antt! i|UO<t

<lani iiiodo (i('<-«)lor:ilur. Sicut ciiini .iU(|ii:iii(lo |i:illor iiiclinatur rl pro« iiiiilnt <'.oin(|iic hic p«'r cuufteniinii»

iii oiilo fuoi«>n) iioniini!* iiilioit, (]iii t:«ii)('n, M alia iiillr- |>ocoali inolinutiiH idololutra oilicitur , statiin illiid ,

iiiii«leo:iro non grav(!lur, adsanilatoiii oi non onioit, (|tiod sulijuncliini o*t , adiniplctiir Srdrl populu*

bii , iit niiiio desorlliaiiiiis raoieni inenlis ftioul et maudurarf et bibrre , rt iurrrxfrunt ludtrr. S«;dcl
oorporis , ud ooapt:iniiuni propo^il;)* similitudinis popiilus mandiicarc ct IiilxTc', qiiando populus i (»-

6<'licina , intelli^aiuus otitiNii :)iiiiu:i: i-0|(ilaltonenk gilationuin ca <|ii:e pcr oonsriisuni dclcctatioiiis con-
quodaniiDodo csse, (]ii:e tunc pallorc qiiodam, ut copit, cum duloedinc quadain riiminarc quodumaio-
lla dicaniiis , piilchritudinis 5110" colorom imnnilat do ct mastioare incipil , et in liis quamdain sibi

ct amilllt, dum sn^i;osliop(;cc.ili se por oogitationcn) scdein, id ost rc<|uieiu facit, ut neo velii consurgc-

ingmt. Siout niiton), iil jamdiximus, iiomini non re el a pulvoie lericnjo voliipiati» rc cxcutere. l*ost
iiocil, si suniniatim faoies ojus pallore sufTundalur, ^ islud maiiducarc ct bihcrc scquilur quasi luduii

dmn 771 dolorc aliquo iiiflrmitalis oorpiis non quidain, quod esl dissolutio spiritus, ut ca qiia; cor-

sauciatur, sic anima per sng-o'psiionem pcccati, quae de mcditalur homo ct tractal ,
pcr laiicivum el jie-

in niemori:ini el cogitationoni venil , non Urditur ,

tulantem corporis Biotuni aficriat.

si por doloolationein pcccali vulneie non langiliir. Si crgo ab b;u dissolutionc oinni studio et solli-
Sed si jxist sujjgt^stioncni, ijiia lantiimmodo in oo- oitiidine bonio seipsiim non rctrabil, tertiurn, id

gitaiione speciosilas aninia» ftpdatur, ctiam dcloola- cst ipsum pccoati actum incurrit ,
qucm in his

tio peccali setiiiatur, slatim vulneratiir, quia unde verbis bcatus Apostolus mysticc nobis describit :

in affeolii delectalur, inde sauoiatur. Si auteni fra- A> fornicemur quidam cx ipsit
, iiii|iiit, sicut

piilitute nostra devicli deloctaiioni resislere non va- formcati suut. Fornicari itaque dicilur, quando
lemus, saitem lioc sollicita circumspedione pr:vcave- aniina illa. quae soli coelesti sponso, ad ciijiis ima
10 debenuis, nc per incuriain incircumspeclje racn- ginem ei similitudinera crcaia est , in amoris am-
tis volunlas vel consensus pcccati suliropat , quia plexibns conjungi deberCt ct adh:t!rere, relicto eo ciii

nnima, qua per snggoslioneni in cogiialione fcedalur, dolaia est m baptismaie, cnrruplorem suum seqiii-

intricatur,
m<ffelectatione yulneratur, in conscnsu nccalur. r tur, cl ita oblcctandis carnis suie sensibus
8fcut«nim in homine, qui vulncralar, sanitas qui- ut ea non tiraeat aciibus perQcere , quae nefas fi:it

d*m corporis corrumpilur, sed adliuc vitali spirilu vel ad boram mente concipere. Hanc igitur forni-

fiubsislit, et salularis mediclnae anlidotum vulneri calionem aeternus, nisi rcsipiscat boroo et rcverla-

ejus aptari poterit, sic nihilomimis anima , quae in tur , inteiitus scquitur ,
quemadmodiim PsalmisU
dehctatione labitur, peccati quidem vnlnere sau- loquens ad Dominura protestatur Perdidiiti, inquit :

ciatur, sed, dum illud peccatum, licel sanitati anima; omnem qiii formcatur ab$ le ( Psal. \n , 27. ) Ab
oontrariura , non tamen sit peremptoriura, salutis hac ergo fornicalione omni nos vigilantia custodire
reniedium divinre miseralionis respcclu cilius conse- debemus ct circumspectione , ul per snggeslionera
(]ui valebit, si delectalioni voluntatis consensum non diaboVi in dcleclalioncm peccali [non] incidanius,
jimgit. Idcirco enim delcclatio prohibotur, ne, dum, ilhim conscnsum (quod absitl laba-
vel eliam in )

quje Deo el saluti sua; contraria sunt , liouio fre- raur , ut si facuUas darelur, Ubenier ea quae inent©
qoentius medit;ilur, consensus peccaii subsequatur. conccpimus, opere perriceremus. Illo tamen intcr-
Si ergo mcmoria per suggestionem, ut ila dica- Tallo, ipo prav» voluntatis 773 noslrs compotes
mus, decolorata et defoedata, voluntate autem per Don possumus, ad nosraelipsos intra nos redire
cffici

delectfttionera Tolncrata , sauciata , eiiam lertiura D stude-araus, ne illo tempore quo occasio peccatnm ,

illud, quod est ralio horainis ,

qua bonura a malo, perficiendi occurrit, raalorum ogerum perpelratione
commodum ab incommodo, verum a falso dekei a Deo recedamus.
discernere, ad consensnm peccati inclinatur, pro- lu dilobus namque praccientibus, ubi deiectafro

«il diibio, si rnysiicc allendamus , anima scelus et consensus peccali prafinolalur, posna non pr«-

hJctnrrit Idololatrhe, per quam peccali morte perimi- .scribilur; tertium aulem, id esl fornicalionem,

tm-. Ab hac morte Immxines nos Aposiolus esse ipsum actum peccali, slatim pocna sequi-
videlicel

desiderans admnnendo subjongit in conseqtienti- lur Et ceciderunt, inquit, vna die viginti tria m»/-
:

Ijds : Neqae idotoiatra; effidamini , sicut quidatn ex lid. Per numerura islum viginii, qui ex dcccm
rpm, iitut %crrp%vcm ett-. Sedit populUs manducare, et duplicatis consistit, exleriores et inleriores sensus,

bibere, et sttrrexertint ludere. Idololatra homo efficitur, qui nibilominus decem sunt, non incongrue, ut
dum sponte peccatis et vitiis ^ubjicitar. Ad tan- arbitror, intelligi possunt. Per tria millia lidem

lam tiamqQC di^itatem faerat oreatus, quod ne- sanctissimae Trinitalis, quani in baptismo accepi
m«5, possumus. Vel per tria niillia cofi-
roini nisi soli Deo creatori suo deberet esse snb- intelligere
vertoram operum perfectionera de&i-
jectus. Sed dum pro Deo factore suo , 772 cui tatiomira, et
 , : : ;

539 VpN. r.ODEFRlDl ABDATIS ADMONTEiNSIS BIO

gnataii) cs"*e inleiliganius. Qnando eiiim hoino a Dco A l»oc in aninio siio proponil, ut si etiani prodituni
fornicando in nialoruni ofiorum perpelralionein in- fueril dclictiim suum et arguatur, magis in obsli-
cifld, cadunt viginfi tria millia, quia omnem proe «atae mentis nequitia perdurare, quam confileri et
tcrilorum l>onorum lahorem perdil, quae inleriorura emendare reatum suum velit.

>el eiterionim soiisuum niinislerio peregit. Si un- Ilic est qiiartiis ille raortuus, quem quidem Domi-
quaiii arniuid in fide, qu;e per dilectioricm operatur, nus Jesus audivit mortiiuiTi , sed resuscitare no- .

vel sacra mcdilatione, aut verborum utililate seu luit , pro quo ait : Sine mortuos sepelire morluot
bonorum operiim pcrfeclione Deo obsequii exhibent suos (Luc. IX, GO). Tres namque mortuos Dorainum
pro nihilo anlc Deum rcputabitur, cum ita Creato- in diebus carnis sua; resuscitasse legimus, puellam
ris el sui ipsius obliviscilur, ut pravuni consensum filiam archisyiiagogi in domo, adolescentem fdiuni
in malorum actuum perducat effectum. Non sic vidiia; extra portam , Lazarum qualriduanum le-
autem eum dicimus bona Iransacta perdere, nisi (37) thali pulredine jam fociidum. De tribus his mor-
recuperari et restaurarr possinl, si, postquam homo luis, eo quod notum sit, breviter nobis ita dicen-
peccando praevaricatus fuerit, ilerum ad cor suum dum est, quod primiis mortuus homo sit, qui pcc-
recjeat, et hoc, quod illicite egisse se meminit, cati delcctatione vincilur ; sccundus ille, qui pleno
ante Conditoris faciem districla e^ stabili poeni- " consensu ad malorum (.perum perpctrationem du-
lentia deleie studeat. citur; tertitis, qui etiam consueludine peccali illi-

Post acluni peccati consucludo sequilur, quae gatur. Hi ergo, licel non .nequali facilitate, omnes
nobis in sequentibus ab AiKjstolo prohibetur; i\e- tameil ad vitam recuperari possunt. 775 Sod
que tentemus, inquit, Clnistnm, sicul quidam eorum quartus ille mortuus, per quem peccati dcfensioneaa
tentaverunt , et a serpentibus perierunt. Tcntarc accipimus, minime resuscilatur, quia rarum est,

«ecundum litteram levius sonat quam fomicari. ut ille, qui temerario ausu peccatum defendit, a

C-ed, juxta sensum, quem proposuimu8,.rauUo gra- pertinacia mentis suae con^erlatur. Hoc igitur pcc-

vius delinquit qiii Deum tentat, quain qui fornica- catum ad neminem pertinel, nisi ad solum exter-
^ur. Fomicalur, ul dixiinus, qui pravuni consen- minium diaboli, quia et ipsum est diabolicuin. Ip^e
sum opere Deum, qui peccatum in
perficit; tental enim diabolus semper in sua malitia vult perdurare,

consuetudinem diicit el ubi non licuit cadere, ibi et raagis in {eterno gehennae supplicio perpetu»
etiam libeat jacere. Nunquid ergo Deum non tentat, damnari quam humiliari et a superbise suae statu
qui pcccatura peccato adjiclt, et quasi sibi ipsi ia revocari. Haec simt quinque peccali inerementa,
cogitationibus suis dicit, quod aul Deus mala sua q quie nobis Apostolus iiolat mystice in bac quajn
774 "0" videal, aut videns vindicare non valeal. exposuimus lectione hodierna, Deinde gubjungit
quem ideo patientia Dei longanimiter exspectat, ut et ait

ad poenitentiam cura adducat. H(vc auteni omnia in fiijura contingebant illis

Quicunqi.e ergo pcccandi consuctudine et in- scripla sunt autem ad correctionem nostram , in

fecti et devicli a via sua mala nolunt reverli, eos quos fmes swculorum devenerunt. Omnia namque
profecto illa horiibilis poena sequitur, ut a .serpen- qua; tunc carnali IsracU camaliter et visibiliter

tibus pereant, qui lcthale venenum mordico ore accideruiit, nobis spiritaliler aplari el ad corre-

infiindendo homiiiein necant. Serpentes maligni ctionem provcnire possunt ,

• nobis , inquam ,
in

spiritus sunt ,
qui semper ad animam occultis quos /ines sffculorum dcvenerunt, in quibus videlicel
Buggestionibus scrpunt , el tani diu venenifero finem mundus accepit, qui spirilali censemur no-
morsu siioe inachinationis ferire non cessant mine, et quibus mundus debet crucifixus esse.

quoadiisque eam pcr inolitic pravae consuetudinis Hios ergo, iii quos fines s;ecuIorum devenerunt,
vilium perire faciant, Unde summopere nobis prjc- qui videlicet sacculo actu ct habitu rcnuntiaverunt,
cavendura est, ut si insligantc dtabolo consensum ut nequaquara de statu rectitudinis suae glorientur,
et actum peccati incidamus, in consuetudinem ta- D sed in vcra humililate se conservenl, in bis verbis
men pcccandi nequaquam labaniur, ne a scrpen- Apostolus admonct
tibus percamus, id est, iic a malignis spirilibus in Itaque qui se exislimat starc, videat ne cadat.

laqucum perditionis pertraharaur. Sequilur : Qui sunt qui stare sc existimant, nisi hi qui in
ISeque wurniuraveritis, sicut quidam eorum niur- sancla conversationt; viventes, ab infanlia inno-
viurax'erunt , et perierunt ab exterminatore. Istud in centiam suam Deo servaverunt, vel aliquandiu
littera snnnt, qii;isi sit levissimum. Scd hoc csl in s.-cculo dcmorali, in matura actatc raundum de-
super omnia illa qu.c diximus gravissiinum, qui.t reliquerunt, et spiritalis vitae consorlium adierunt,
per istiid mnrmur defensio peccati designatur, qux ac ibi per veram piTenitentiam amissam in mundo
vere est blaspliemia irremissibilis et delicturin maxi- recuperaverunt innocentiara? Hi namque, qui in
muin, quod non nisi exterminatori, id est diabolo s.Tculo positi sa^cularibus curis et actibus sunt
relinqiiiturad iilciscenduin. Quiergo murmurat* non dediti, stare sc non existimant, sed in casu sup
in aperto, sed iii Occiilto mussitat. Sic orani«i, qui ge Sfllvari nou posse publice profitenlur et affiE-
pfccatuni suum uVtefidere mavult quam corrigere, mant. Nos itaqne sumus, qui idcirco nos slar^
(37) fd est ut nun.
 :

641 IIOMII l/i: DOMINUV. ir.s i,sTiVMi;s. u\

rxistiinDiiMis ,
qiiod htiiKl.i' Cinivniiioii.ii liul>i(uiii A »iMiiii, ciiiii 11(111 Holiini hoii9, vrrnm Hiain nialj iii

kiiHi <'|iiiiiii.s. Si-(| iiiiiis<|iilsi|ii(' iiiistnini' viitful, ut tiuiiiiiii « it()|)«M.u i adjiivut »c dili((fnlihu«.
cndat, iii •sl soIIk ilc si'i|)siiiii «'lrniiiis|)ii'iiit, hciii- i idclcin crKii Dciiin iii oiiinihiut vcrhii «nik inij>!(f

per ;i(l ciislodiaiii iiK-titiH sii.r rct iiir.it, iic pcr cla rc;iiiis, iic iioh Hiipra id. i|iiinI pohitumuii, li-nlaH
tlQnciu ('OiTiiat, (liini hc In virtiiltiin (-iiliiiine Hl:in« pcriiiitlat, iic iiuh in priiriiiKliiin nialoruiii, qiiod csl
p(il;it. dorciihio pcccati ct (lch|icrat|o, pr.i'« ipilari »iiiiit ud
776 ^i <'''K*> vcr;i! iiiiiiiilitatiH fiiiiiliinciitinn fariul rum tcnlatiour rliam proventum, ut pottintui
conli siio s;i|i|)osiiit , slarc sc ct salvaii posse sustiucrc, lioc cst l.ilcs nos cni( i;it, iil noii «loluin hi
rpiiildat. Si aiilciii cl;itioiiis vitiiiin in bc (lcprc- (|ii;c hoiiH fci imiis, vcruiii ctiaiii iiiaia, qiia: ((uiiini<
honiiil, coiitiniio (asiini |)crtim(>Hcal. Itcniin (Mko HiniiiK, ad Hnlutom nohls vnleant provoniro, dum
boatiis A|>osloliis niysticis. vcrbis a dcfcnsionc iiosmctipsos magis magisqiu; liniiiiliaiilct ,
prn hii«

pecciUi iios conipcscil, cnin siilijiumit : Dco satisraciamiis di^;iio frm lii pfcnitciitia*. Qiiod

Tentatio ipsc pr;rslaic (lipnctiir Doiiiir.iis iioslcr Jcsiis flhriv

v(ts tiou npprrhcuddt, uisi Itunuinn. Ilii-

naiiinii itaqiie csl, si iVa^ililalc carnis (|pvji liis

tiis, (|iii oiiiii l';itic cl S|)iiilii saiK to vi\it il ngiut
Iioiiio in doloi tatioiicin ac conscnsiini vcl cliani
Deus pcr omnia sariila s^cciiloriiiii. Amon.
,

ipso aclii peccati labiliir ; hiiinana niliiloininns lcn- 778 ilOMII.IA lAWII.
talio esl, si cum peccavoiil, consncfndin^; pcccati
IN DOMIMCAM X rosT 1'F.NTI COSTKN I'IIIM\.

irrotitiir; peccata auloin dofoinlcrc, ol in ipsis nsqnc rMHi appropiuquurcl Domiuus Jrrusalcm , vidcn»
civitalcm flcvit snpcr illam diccus Quiu si coyuotissca
nd fincin vil;c nia^is pcrsovcraic volle qiiain cor- :

Cl IH ! {I.UC. XIX.)
rigi, oiiinino diabolicnin csl. ('.onira l.anc lciila-
tioneiu ot dialiolicuin poocatnni divina' niiserationis Finitis octo Dominicalibus cvangdiis , quibus
oclo hoalitiuiines. per (|iias ad ottavam illaiii icsur-
bcneCciiiin nobis ad niemoriaiu revocat, cum pro-
timis subdit roctionis glori:iiii lcnditiir, assignavinius alia ilidciii

evaiigclia scqiiontia in octonario suo Dominica jain

Fidelis auteni Dtus est, qui nvn patictnr vos
Iransacla, in qua de villico logiliir, notavimus ct
teulari siipra id quod potcslis. Qnisquis cr^o in
inohoavimus. H;c vcro Doiiiinicae sequeiites, quaru.n
hoc inortale praHipiiium lertur, et ad lianc uni-
prima Dominica hodicrna est, ad seplcm dona Spi-
versac nialili;c; consummalionem venit, ut peccalum
ritus sancti, ut iiiihi videtur, possunt roferri, qu«
suuin defondat , et seinetipsum desperando magis
quxdam, iit ita dicam, polioiics sunt, quibus ct per
\n eo perscverare eli<,';\t, quam ut i:i luimilitatc se
quas a?ger, id esl peccalor quilibet sanari et salvari
corrigal, et a lontalore suo vinci viiil quam Tin- C
debet.
cftre, ille profecto supra id quod potcst, tentatur.
El non incongrue scptoni his Dominicis sequen-
Pelrus non est tenlalus supra id quod potuit, qui
tibus dona Spiriliis sancli ascribunlur, oum et
post lapsum slalim ad poeniteniioe lamenia rediit. et
eum Paiilus magis in Lectionc hodicrna quam in alia
tentatorem, qi:i siiperaiuio ad horam pr.Tcva-
mulliformia Spirilus sancti comniemorel dona di-
luit, in potenlia virlutis Doi devicit, ut, (|ui aiite
cens : Divisioncs graliarum sunt, idem autem Domi-
ad vocem ancillx osiiariae extimuit, et negaiionis
nus. Alii dalur pcr Spiritum sermo sapientiw, alii
primeii incidit, poslea ante arraaios regos el prje-
sermo scientice secundum eumdem Spiritum, et cajte-
sides staret impeilerritus ol magiia coi.3l:ir.tia di-
ra, qu;« ibi enumerat.
ceret : Obedire oportet Deo viagis quam Iwuiiuibus
Sed sciendum quod prycedens Dominioa, in qua
{Act. V, 29). David quoqiie siipra posse tentatus
alium oclonarium inchoavimus , tola ad prxlatos
non est, quia ipse, postijuam aduUeiium et hoini-
respicit, qui quasi qiiidam medici sunt, pcr qiios
cidium perpetr;n'it , non esi lapsus in despera-
mcdicamenla Spiritussancti iribuenda et infundenda
Jioneni, ^ed diabolo casuj siii auclori, in corde
sunt segrolantibus in peccalis. Sicut enim medicus
contrito et humilialo pr;Evaluit. Et quia pcccasse se
D diversa hahens incdicaoienta, primo dat potionem,
Domino confilcri non erubuit, poeniteiiliae fructnm,
per quam purgato slomaoho ad alia, quK adhibcnda
id est indiilgen^iam pcrcipeie ab eo promeruit,
sunt , medicamina utiliter suscipionda pntparat
Judas autem proditor lentatus est supra id quod
aegrolum : sic piaelalus honus, qui lidelis esse debet
poiuit, qiiia dum peccalum illud maximum connni-
medicus animse, primum per spiritum timoris in-
fiit , quod tolius mumii gloviosisgimum pretium
trucre debet pcccatorcm, ut recognoscat, pertinie-
vcndidit, seinctipsum, niox in baralhriim despera-
scal et pccnitoat qu.ne fecit, sicque per spiritura ti-
tionis pnccipitare non liinuit, 777 •!"' eamdem
moris, qui ad hodiernam Dominicam respicit, pur-
remissionis graliam, quain Pctrus ct David a Do-
galo slomacho, incipil quodammodo Domi-
aniin.-e
mino conseculi suiit, promereri poiuisset, si sc in
nus appropinquare a^groto, sicut prjesens narrat
Spirifu humilitatis ab obstinata meiitis suaj perfidia
evangelium dicens :

niutare voliiisset. Fidelis auteni Deus, qui uon pa-

Ciim appropinquaret Dominus Jerusalem , videns
litur vos tentari supra id qu»d polestis :
civitatem super iUam. Ilsec omoia, quae semel
flevit

Sed faciet cum lentatione etiam provenium, ut pos- visihililer facva a Demiiio le?iinti;r. «juotidie adhuc
$His sustincre. Cuni lenlulione provcntum facit Do- in sancta Ecdcsia in salvaudis suis invisibiUter agn
 ^

H3 VEN. CODFFIUDI ABBATIS ADMONTFJNSIS. 544

el cperaliir. I\r Jcrusatem eiiim, ciii quoii(iam Do- A iS'utic auiem abscondita iUiit ab oculis tnis, (jHia
minus oppropinquabat, beala qDaclibct anima polcsl renienl dies in le, el circumdabunt te inimici tui vallo,
(lesignari, ciii tunc qtiodainmodo Doniiiius appro- el circumdabunt te, et coanyustabunt te undique, et ad
pinqual, quando 779 spiritu limoris intrinsecus terram prosterncnt te,et filios tuos,quiin te s««^ el
atlacla, ul peccaia sua deciinet, bona secletur, non relinquentin te lapidem super lapidem. Quatuorliis
Lojiam desnper voluntalem inspirat. El quia Lomo veibis, quic bic poniinlur, circumdaiunt te, coangus-
nil per se boni agerc praevalet, recle de Domino di- tabunt le, ad terram prosternent te, et non relinqmnt
citur : tideus civilatem (levit super illam. Yisio Dei est in te lupidem super lapidem, quatuor vitia quatuor
gratia Dei ; oculi ejus dona graliae illius. Quando cardiiialibus virlulibus prudentise, fortitudini, lera-
homo in peccalis adhuc conversatur , et propriae pciantiae, juslitiae opposila possumus denotare. Sic-
voluntali dimiltitur, sunt, ul ila dicam, aversi ab ut eniin in his quatuor virtutibus univcrssc virtutes
eo oculi Domini. Quem Dominus tunc dignanter veliit in cardine suo pendent, versantur et operan-
intuetur el respicit, quaudo ipsum horoinem, qui tur, sic in his quatuor viliis, iinprudentia, inconUan-
seipsum non videbat, qualis peccando factus sit, tia, inlemperantia, iujustitia, universa vitia el de-
viderc jara et. cognoscere facit. Post islud Domin' Ucta coraprchenduntur el pcraguntur.
viderc, sequitur ipsius flere, sequitur ipsius dicere. ^
Et bene, nt video, iraprudenlia vallo comparar.
Et bene dico ipsius, quia totum ei, quod ipse in
valel qiiia in vallo duo sunt, profundiias et alliludo,
horaine opcratur, merito, quasi ille faciat, ascribi-
el quanlo profundius, taniu est obsciirius, el quauto
lur et assignatur. Quemcunquc ergo Dominus sic
profundius et obscurius, lanto de lerra, qu* cx
ia donis suis viderit, quod liberatum a peccatis et
wtraque parte ejicitur, fit altius. Unde per hanc ob-
a saeculo , bonorum hominum consortio adunave-
scuritatem et lenebras valli ignorantia potest figu-
ril, hunc postmodura flentem et lugeniem faclt.
rarl, quam iniprudcntia parit in horaine. Et per boc
Dut enim bealx iili anim% flere| quoddara duice
quod bis ponit circumdabunt, hoc ut mihi videtur,
et bonum, quod fit super illam, quaudo araariter
designal qiiod duplex est ignoranlia. Est enim una
pro peccalis suis compungitur, et pro desiderio
ignorantia noslri, alia ignorantia Dei. Et quanto
siitemx vit% accensa in fletibus dulciter pascitur
plus his ignorantiis imprudens homo eflicilur, lanto
et recreatur. Esl flere quoddam malura et inutile,
minus Deum factorera et rederaptorera suum reco-
cum homo ira et aniaritudioe commotus, seu aiia
gnoscit, tanto niinus Sf^ipsum, qualis
aliqua praesentis viiae incoramoda deplorat. lUe
«„-.f„„. n , .r •. » -. V j •
,
potesl.
.
Ei haec
_-^_
781
»,,,,.
ignorantia pant ej se
dupiex
sit, pensare

profecto fletus inulihs venit, ut ita dicam, dc JU- i- j- .,. •

c supcrbiam, , ,
qua;, ut bene xstimo, in altiludine valli
.

feriori cordis, iste fletus est irriguura illud supe-

potest designari. Si enim hoino seipsum in veritate
rius, quod vere ascendit de superiori cordis nos-
inveniret, si se anle faciem suam recte statueret, et
tri. lo quo uimirura felici flciu et htctu, homo
cx sui cognitione lenderet ad notitiam Dei, omnibus
vere poenitens hxc inter 86 vciba ingemioai et
se minorem cl infcriorem reputaret, raro se super
ruminat diccns :

cjeteros exlollendo superbiret, scd semper humilia ct

Quia si cognovisses el tu. Quod cst diccre : mi-
abjecla de se sentiret.
sera aniraa mea, quando pcccatis con-
si pridcra,
deleclabaris, ea quae nunc Deo donanle nosti, co- Potest quoque alio niodo intcUigi, quod bis poni-

gnovisses, jure flevisses, raerito pocnituisses, et ta- tur circumdabunl, qiiia dum sic ex duplici ignoraa-
)ia, quae egisti, qu;B commislsti, committere exhor- tia, Dei et sui , superbiie incipit, circumdant exm
inimici, raaligni videiicet spiritus, intus superbia in
ruisses. Sic iliumin&to aiiquantulum horaini per
gratiam Dei fit qua^dain dies de qua subjungi- corde, exlerius vero circumdant eura superbije acti-

iur: bus in corpore.

Et quidem in hac die tua, quoi ad pacem tibi. Qux- Sic pra-valenle superbia, quam paril imprudenlia
(lam enim dies tunc oboritur, quandosiile, qui prius D ct ignorantia, aliud vitium, soilicet inconstantia, op-
lenebrosa peccatoriim nocte circumdatus erat, Dto posila fortitudini, subsequitur, quod verbis sequen-
miseranle desupcr coihistratus etilluminatus, 760 tibus notatur, dum subditur : Et coangustabunt te

pd poenilendum et saUsfaciendum Deo pro peccatis undique. Et non incongrue , quod dicitur, coangu-

suls viriliter prseparatur. In hac cordis illuminatio- stabunt te, vitio inconstantia: aptari potest. Quia sic-
ne, in hacdie poenilenlisc el doloris, illud quodam- iit charitas pcrfecta cor dilatat cl amplificat, ita ut
IDodo pronierctur el acquirit quod xteniam ei paccm non solum ad amicos et proxiraos se cxtendat, verum
conferat, qui aliquando tenebrosus per peccala, etiara inimicis non claudenda esse viscera existimet,

non quz pacis, sed quae aitcrnae inquietudinis crant, sed bcncfaciat his, qui se oderunt : sic inconstantia,

sibimctip&i acquisivit et coacervavit. De lalibus quae est levilas mentis, cor angit et coangustat, i|t

Paulus ait : Fuislis aliqnando tenebroe, nunc autem minimc socialcra et fratcrnam cbaritatem (enere,
Iuj: in Domina {Eplus. v, 8). Scd qiiia in bac die iiiu- ct cx incon.slantia mentis nuilum io bonia rebus
oainaiioDis homo din esse non potcst, slatira, ut mihi slatum possit habere. Sicquc fit ut , qui aliqvaBdo,
videlur, tentaiioncs, quas passurus cst, denotantur, ainlito verbo Dei, paticnlem in adversis, forteia sa

cuxu subjungitur '. iii paiicntia, constantom in iiiiraililate essc dcltl>cr? •

hin IIOMIIl.l. nOMINirMKS i»:STIV.M.KS. U9
tU, laiii mndirl ct annuHti coril.s lUt, (pioil nec nii- A dit , nlnl adnioiicMur , iit vldcat i)uaiiliirB honi oc-
nim:i> ndviTHitnliii caNiiin tolrrnrA(|iici)l. glcKcrit rt ()ii.iiituin ninli coinmiftcril. Kt hjT. e»t vl-

Mx liac inooiisliiiitia Inliiliir u<l iiitMiiipcrnnlluin, Hilallo cjiih, nl M;iliot Ixmuni nfglcctiiin |ur rtini r«*-

^njpcsl opposiln lcin|i(T:inlin\ ciii vitio s('i]iiciih vcr- pnrctiir, rt niohini ('(tiiiiiiisHiim )Mrnilriiln dilusltir.

biiin snliN con}(niit (|iiO(l dicitiir, cf ail ti-iinm pro- F.st cl nli.i adliiic visil.ilio Itoiniiii, MiipvrciccllciK
Mlernent te Ad lerr.kin hoino proHtcrnilur, (]nan(Io nnivcmas, visitatio illa .issidua, qiia ttioriiin m ora-
gnb' ct hiiiiriu' scrvirc lncipil ; nd lcrrnin prostcr- liniie fllionim viniinic dignutur cuiila, in qti.i rcnutif
nilnr, ciiin cnnii su.c (|(i:c prr tcrrnin nc( ipitiir, iin- ct rctiovatis in rn siiantin ininndil doiia virtiituni.

inodcratc coiiscnliciido sncciiiiiliit. Ii) hac visit;iti<tii(-, si hoiiio KJbi cl Miis incnliM ali-
Kt iiotandnin, i|-.iod ail, ft fxlivt luos r/tii in te tunt. quid attribiiit, ni>n rc<'tc lenipus vititatioiiis niix n(;ii(>-

Quld pcr /t/i(M nisi vohinlatcs ct dcsidcria nuila ac- srit. Ad tioc tcinpiiH viflitalionis necessc et>l ut uniis-
ripi possunt? Sunt iioimnlli, qui ad tcrram, ])cccando quisqiiR sc ohscrvare cl custodire Btudcat. Nain 81

carnis inngis iDririnilalc (]irm)'incii(is voluntalc, pro- aiitc lcmpu.t oralioiiiH nh illicitis nbuR sc non coo-
stcrnuntur. Scd, dum 782 ^^^'^ miscranl»; dolciii ci tiiiiicnt, hi!ju>i hc:il;e'Viiiitatioi))s qiioiundo pnniccpt
resipiscunt, ibinC(]ua(]uuiikprosli rnnnliir/i/u. Ki on- erii? Sunt, pron uolor I ([ui omni die de nuinc iu
tra sunl alii (|ui lali voliinlalc et dcsiderio pcccant, B vcspcram aridi ct iiirructuosi perdurant, nec de hac
ut et pcccarc ct pcccata ilcrarc dulce hal)cani, el visitntionc aliquid curant. Kt siciit talen inrclices
qnod adliuc opcre non pcrpciranint, in volurilatc stiiit, sic c divci-so bcati illiclbcntilir»iidi, qui &cm-
habent, ut aliqunndo iicrliciant , cl dcsidcriis suiu per secrclum swum qdXTcnlcs, ad tor introrsiis rc-
satisfaciant ; et hi talcs cum iiliis ad lerrain proslcr- dcunt, a Doinino bc visitari voiis oinQilus exo-
nuntur, qiiia cl a voluntate cl actionc mala sese icn)- ptant.

pcrarc noliint. Possumtis ista, quie ad qualiior vilia per&lrinii->

Sic cl sic ht)mo factus iniprudens, inconstans, in- mus , ad aiia qiiatuor bona convcrtcre ,
quia dulce
tcmperans ad quartum labiiur viiium, qiiod est in- et jucun(inm cst, ubi in divinis Scripturis verli& Do
justilia, qujc opposila cst justitiie. Cui vilio hocad- iniiii in bonum iiiteiprctari possunl. Quia ti eogno'
noiare possumus, quod dicilur,"c/ non reliHquent in visses et tu. Appropinquans Dominus icrusaiem, id

te lapidem auper lapidem. Qiiia et si uliquid robiistum est miscrttis aHimse pccc:;lrici& , cl co raodo, sicul
et bonnm opus in eo csl ,
quo(i pcr (apidem possumus diximns, vidcre eam, el Dere super eain dignalus,
intcUigcre, lotum posl isia, qiiaediximMS, de.strue- Iseta piomittendo ailoquiii<r dicens : Quia &i coqno-
tar, qnla totum coram Dco perdit el araittit. visses et tu, ct quidem in hae die lua, qace ad paccm
Hxe sunt qualuor vitin, qua; destruuut quatuor tibi. Quod idem est a<! &i dicat : Quod teipsam me
bona in bomine, humililatcn), charitatem, eastita' donnnie a^^noscis, qusedafiQ dies facta cat in te. el

tetn, persevernntiam. iroprudcnti;) eoiut, quae p:)rit adhac ab&condita suiit ab oculis tuis Hiajora bona,
supcrbiam, destniit huniilitatem ; inconstantia, qu« majores iliuraina^jones qtue venturx suut tibi. £l
levem el instabilem reddit hominero, (iestroit chari- continuo quxnam iioec bosa sint snJiMnieri, quia v«-

tatem ; intemperantia, qua hoino seipsum temperare nienl diei in te, Per dies istos possutnas iDtelligere
nescit a peccatis, exslinguit castitalero ; injustitia bonos motus, bonas alTectiunes, sacras yirluies sive
cunciorum bonorum atirert perseverantiam. iara bona opera, qu% hoinini beato Dominus iiostcr in-
quatuor vitia qualuor cardinalibu» virtutibus 0{^)i>- fundendo Ji<>tribuit, quando seipsum et Dcum vidcre
sita habes, audi in consequ€ntibus,ex quibus proce- et recognoscere incipit.
dentibus ineritis hsec vitia dominentur nobi». 784 ^" ^^^ praicipute et sanctse illuminationi»
Eoquod non cofpioseris, inquit Dominu», tempta diebus, circvmdant eum tnt/uici v(^lo. Per inimicos,
visitationi» tue/;. MuU;!fe et diversse stiat visitatiooe» ut mihi vid(^ur, possumn» accipere sacras affeciio'
Domini, quseiiam minorcs, quaedam eminentiores, nes pecx^ato houiinis immicantes. Nam dnm borao
quibus unitmquentque electoi-um suorum visitare D totus DdO Ulifininante intrinsecus per bonos mclus,
dignaltir. Est fiomo, quem Deus visilat, quando ei>ra per bonas aflfeeliones et virtutes movetur, incipit si-
corporali flaseUo castigat, ut corpws, quod inutiliter biioet ipsi initnicari, ei seipsum detesJ.audo peccata
aliquando ad pecc;)ta enutrivil, divino cinohjsver- suo odio habete ec ptrse<]oi. fjnde admone; Doiniaui*
bcre, ad priora flagiiia non permiilat e\sur-
iilleriiis in JSvangelio : E$t» eonstniiens adrersario iua, dmit
gere. Visitai. ct alio niodo dilectoreni suum, cum als- (f.s ium ilia in via lH^atih. y, z.V?. Adversarius isSe ntt.
tjuid adversitatis et injuriae illic permiitit occurrere, ster est verbura Dci, cui tunc consentinius, cujn
«bi prosperitatis et laMitiae occursum sperabal. Et boc in nobis adversamu? et perscquiintir, quod verLo
baec visitatio bona est et utilis , si cognoscatur, si Dei repugnat in nobis. Isli beati iniiaici ncslh qua-
non contemnatur. Rursnm visitalur, quan(io aini- luor bona hi nobis operantur, q:5;e quataor veibi»
eoram seu charomm suorum adversilalibus Ijeditur (.'revmdehHnt, vali/ibnni , e-oangiulabiau , ed terr-aui
et lurhatur, de quorum bonis et prosperis hujus pr»slernent et non reiinquent in t« iapiderv sttper i<tpt-
mnndi 7^3 idtra nio<!um Ixiabetur. hem visitalio rfrm, non inCongrue possunt nolarr. In vallo accipe
alia est, qna hoario visit&lar, quandociinque verbwn confessionem, io verbo c^angmtabutu te cordis con»
pccdicationJs audit. Raro e»iim vepbtim Domini a«- tritionem, ^ prcsteruere adierrum corpods «at.??.-
647 VEN. GODEFRIDI AUnATlS ADMONTENSIS 5i8
faclionem, non relhufaent in te lapidem super lapi- A lavi, quaiido sensiim cl inlcUcctum ad 4i«ccrncn-
cUm humjlilatis observalionem. diini honiim cl nialum donavl. Scd non coguovisli
Et bf.ne, ut video« per vallum confessio [nolalur], hoc iempu.< visitationis mcse, quia seiisum aH dctc-
quia quanto profundius esl vallum, tanlo robiistius riora con^erlisti. Itcriim tcrlio visilavi, quand« do
el firmius crit. Et boc ayto ronfps*iioni congrnil. sicculo libcratuui ad spiritalis vitrn quiclcm pcrdiixi,

Quanlo enim altius el pcrfcctius ]>omo confilendo ubl multa utilia, luulla bona ol 786 "^>'> placita
lerram suam, lioc esl peccata sua et terrena opera vidisli ct audisti. Scd non cognovisti tcmpus visita-
qiiasi effodiendo el diligenler discuticndo ejicit, tionis mex, quia multa ncglexisti, et plurimoruiu

tanto ro".)ustior conlra maiignorum spirituum ten- mandaloruni mooriim transgressor exstitisti. Igitur

tamcnta consurgit. Qtiia vero duplex es^M^ debet con- qui visitationos islas coiitempsit , digniuu revera
fessio , bis , ut aislimo ,
poniLur circumdabunt , cir- est, ut confiteatur, spirilu conlcratiir, corpore ssh

cumdabuHt. Oporiel enim , ut bomo non solum ac- tisfaciat, bona sua in Inimililate custodiat, quia |>cr

tuno |>eccali , sed el volunlaleni cl consensum pec- islaemundalus ct piirificaius, et e.x parte illuinina-

cati confilealiir el aperial. Sed^VjUia ad perfectionem tus ad plenos ct peifeclos dies pcrvcnire polesl, de
non sutrtcil quod homo pcccala sua labiis lanlum- quibiis subditur :

modocoufitelur, nisieliam dolorccordis inlrinsecus ^ Et ingreisus in templum, coepit cjiccre veiidenles in

pro eisdcm peccatis compungatur , bcne seqiiitiir, illo el ementes. Qui sunt vendentes ct emcntcs isti

ei coangustabunt le undique. Q;iid per hanc angusta- r.isi spiritug maligni? Sit, ut ita dicam, aliquis etc-

tionem nisi cordis contritio? Dignum est cnim ul clns, qui ad CHlinen perfectionis, Deo adjuvante^
facta coofessione corde conirito angatur pro pecca- pervenerit, nunquid vendcntes el eraentes istos non
tis suis. Et hoc undiquc, quia non unomoinento, non patietur? Patielur plane, emptionem et venditionem
una die nec in unu loco, sed in omni loco contri-
, enrum sustinebit qui id quod suum est, objiciunl et

bulatum spiritum debet habere, sicul et de Awna otlcrunt, ut nostra nobis bona tollant; virtut«s si

legitur, 785 ^"* vullus ejus non sunt amplius in nobis emere volunl, ul slercus vitiorum ingerant,
divcrsa mutali (/ Reg. i, 18). El bcatus Paler noster cl ad ultimum optimum pretium nostrum, quod est
Benediclus idem fieri docet in duodecim gradibus Christiis, de cordibus nostris auferant. Al il!e, li

suis : Vbicunque fuerimus, sedcntes, ambulantes, vel domuin cordis ingreditur, non inquantum volunt,
slantes inclinalo sitnus capite, de/ixis in terram aspec- inimici pitcvalent, quia incipit poteuter eficere et
tibus, omni hora reos nos de peccatis nostris existi- eliminarc eos.
tnmnus. Et bene dicilur, coipit, qura nemo in primis sum-
Ex hac angustatione^ quam sic beatus homo pro mas, sed paulatim et per incremenla lenip«rum
peccatis suis habet , ficl quod subjungitur : Et ad Deo donante incipit proficere ct de virlute in virki-»

tcrratn prosternent te. Per hoc prosternere ad terrani, tem ire. Sed et alio sensu potes acciperc quod di-
possumus quam Deo, post
saiisfaclioaein accipcre, citur, toepit. Domini est enira incipcre, nostrum cst
factam confessionem et cordis contritionera homo bona vulunlate bonorum laburum operatione ei co-
debel persolvere. Se nempe qiiodammodo cum filiis operari et adjuvare. Quod si obedienter et tideliler
Kuis ad terram prosternit, quando tofis voluntati- fecerimus, dicil illc cujus dicere est facere :

Lus, lotis desideriis ad satisfaciendum Deo conver- Scrtptum est. Scribit enim, id cst fixum facit in

iKur. nobis, ut memincrimus et antc oculos mcntis pona»

Post ista omnia necessarlum est ul non reUnqua- raus quod cor nostruin domus orationis csse debuit,

tur lapis super lapidem. Tunc lapis super lapidem sed nos, proh dolor! illud speluncam latronum feci-
non relinquitur, cura de firmis et fortibus operibiis naus. Non cnim siinicil nobis, quod pcccata pccca-
SIH8 super alios uon cxlollitur, sed ea in humiiitatis tis adjccimu»; insupcr ctiam spetuncam lalromint
custodia semper observare nililur. Possumus etiam nos ipsos fecimus, quando peccata noslra non rc-'

in lapide el lapide d verebamur occuHare, et nunquam in confessione,

duplicem duritiam cordis inlelli-

gere. Duritia cordi» est ut homo bonum non faciat. proul dignum essct et nobis ulile, poluimus apcrirCi
Et boc est /<ipi« super lapidem, Hi duo lapides non Talia diccitle Doniino, talia scribente eo in homine,
rclinquuulur, sed aufcruntur, quia facta ronfessio, eril siibliiiiiler qiio.i .licitur ;

exhibtta cordis contrilio , pcrfccta corporis salisfa- 787 ^' *''"' '/"""""• (^"c<''^^ '» «<'»p'c fn tenipio

tlio, faciunl in horaine quod et bonum velil, ct cordis huuiani ,

qiiod inbabitarc dignatur , docet

Lonum faccre possit ,

quod prius noluil el facere quotidic, quia doccl electuin suum bona agere, mala
non potuit. Cur autem ila confiteri, cur conlritio- declinare. El ubiciinque »ic dooet in prxsenti. in

ncMi cordis habere, quare laliler satisfacere debeat illo erit in futuro quiescens et regnans. Ad hunc
Iiguu), fiequentibus, ut xstimo, nolatur verbis : scnsiira cvangeiicum bona est aptitiido Orationis

Ko quod non cognowri* tempus visitalionis tue. bodiernrc, in qua sic uramus : Deus, qut omnipolen-

Quod id«m est ac si Domiiui» unuinquemque suo- tiam tuam parcendo mojime ct nmerando manifestat.
ruiD adraone^t, et quotie« visitalionibus ejus ingra- Si rex quisquam dives ac pra?polen8 in hoc mundo
tu6 exftllerit, enuineret el dical ; Prirao te visitavi, juxta divitianim magniludinem et polentiaro suami

quaudo per b.>ptismuiD regcneravi; secuudo visi- obscssa civilate laetum de hosiibiis U«"inpbun» re-
 Sil) i:o\iii,ij i)()\ii.Ni<:\i.i:s A:sTiv.vi,Kf, IM
forit I, iiiilliiH rorlasHiH i'oiisiilorat:i rortitiKliiif <( |i(i i-niit fmifinut (hntn. \\s, iTt). Ail (|U<»! firafir<ut

tctlalft (>jiiH (l(> vicliM-ia iiiirarctiir. At hi iorli' coii- lciiipliiin nonia<ili cl lub<irioHO viildc aitrciuii prr-
llngcrrt, iit idciii tlivcH cl |)i:c|ioti'iis lioiiio, sivc II- ><'niliir, (|iiia aMCiihioncH lii corili* nuo duponcnli-
liiiH cJKS, aU iiircriori ali(|iia iicisona iii r.icicii) <';c- biis laboiiotior liinc «Til :ti| virtiili't< Bsr<-iiHiis, (^unm
(lcrctiir, iiijiii iis cl coiitiiiiicliis alliccrclnr, iii>iiii<-si priiis .iil vilia riKril lalaiii cl hpalioHain wculi viaiii

hoc illcisci iiollot ct cliMiiciilcr iKHosccrct, iiiaKiH do iiiccdcnlibiiH.

cleiiiciitia i}i;iioHcciuli (|iiaiii (l(> criiilciilalc viiulii aiidi l*ob( illiid iiiirciidcrc bcnc Hiibinrcrtiir vcrbum
poti'iilia ojiis laiidarcliir ct |)ra>dii'arctiir? Si lioiiio iioc ti( tirarrtil, (|iiia iiiininiin uh< cnilcnlcn iiLi niv-

liiorlalis pcr lalciii |):ilii>iitiaiii ct iiiiscricordiaiii |>o- i|ii:«|u:iin lorpori cl i^navi.c dclMiit Hnbjatm*, nfd
l<>iitiaiii sii:iiii |)r:c( i|itic iii:iiiii<'sl:il , iiiiillo lo^i^is lotis viribns ad prolercinlos b<>na> opcrHlioniii rrif»

Dciis, (|(ii iiiajor cl niclior cl polcnlior csl oninibiis, ( ttiH iiisndarc, (|tioil cst iiiii{iic «ram. Nuu cuini
luiserandu cl parcendo pcccaloribus oninipolcnliaiii soiiiinnutdo vocaliir oiatio (oidiM coinpnndin, cl

siiani dcdaral. Non (>iiiiii siiIiiiiiimoiIh polcnlia (>jiis M>ibo!iiiii ad Dcitiii (rci|iu>nta(io, v-<l lnta Mla lio-

vocatnr, (|iiod sc iilcisciliir 788 *'^' n>-ilis, i|iiod m iiiini.s (|»asi oialio cssc dit ilm , 790 ^* Hanclc, m
ccvlo cl iii lcira doniiiialiir, scd lioc ni:)};is oiiiiii jiistc vivcrc, 81 iiiiinaculatiiin cor babcK' pru posse
potcntia cjus csl el oninipot(>ns iniscricoidia, (|U()il y conatnr. Tnnc scrino apo.stoli siue iuleriiiintione
iiialos tolcral, pc*ccatoriiiiis inisorori ct parocrc no- orure (/ Tlicss., v, i7) piu;cipienliK adiniplctur, bi

vil, el iiide ainplius laudaliir, diligitiir el pr.cdica- t:ilis \ita bominis erit, iil li:ibitus vilau cjusctcoii-
tiir. vcrsaiiunis sit coram Doinino velul accoplabilc lliy-

Oiiod, qnia ita osl, imiUiprua, o l>ous, super nos niiaina orationis.

miscricordiam (uam, iit libi siciit uos docuisti, con- In diiobus hominibus islis iiniis idcmqii(> bomo
flleri, libi cord(; contrito placore, libi salisfacoro, quiliiict potost accipi, qui, licel qiialii.item non ba-
tibi in Imniilitate bona noslra ciistodirc vale:iiiius, boal iii ossentia, esl tamcn, ut nii'.i viiletur, non
ut ad (ua proiuiiisa currculen, boc osl tii:c visitalio- iiniis, sed qiiasi duo, qiiando in lemplum veiiit

iiis lenipus agnosoontos, ingiessuni liium in (cinpluin quia in primordio conYersionis sempcr caro concii-
cordis nostri nicroainur, ot ojcclis vondoiiiibiis et piscii advorsus spiriliim, el spiritiis adversus car-
einentibus, malignis videlicot spiritibus, doinus iio- iiem, et hi duo liomine<», exterior videlicel et inle-

Blra sit domus orationis, in (pia luinc jugiter do- rior, injitimerabiles iiiler se paliniitur certaminum
ccndo posseiieas, ut cdt^lcslium bouornm mereamur molestias. Ilonim duorum hominnm rcpiigiianliana
ficri consorles, nbi porpotuo in nobis sis (iuiosc(^ns Paiiliis in se senliebal, qiiando gomcbundtis ail :

el rcgjlans. Qiiod ipse pnvstare dignetur qiii vivit C Coudeleclor legi Dei secunduin interiurem hoxmem.
el domiiialur i>er infinita scvciila s:ecuIoruiii. Anien. vidno aulem alinm legem in membris meis repugnan-
lem legi mentis wea;, el captiimm me ducenlem iu lege
789 IIOMILIA LXXVTII.
peccati, qua: estjn niembris nieis (Rom. vii, 22, 25).
ig DOMINICVM XI rOST PENTECOSTEN PRlMV. Qiii duo homines domonstrantur, dum diciltir :

Pic<f homines ascenderunt in lempluni, ut orarent,

Vnus Pharisa^us, et aller pnblicanus. Phariswus iii-

uifiis P^huriswus et alter publicanus {Luc. xviii). terprelalur divisus. Et congrue tunc homo divisus,
Sicut snpciioris l)omiiiic;e Evangelio, appropin- et a Deo divisus dici potosl, quando per hoc soliim-
quante Jesu et ileiile super civitatem Jonisalem modo quod sa^ciiluii; reliquit ad perfeolioneni
, ,

piam et niisericordiamojus erga peccalricem ipiam- quamdam sese perv(inisse arbilralur, et quantum
libel aniiuam adveriimus visiiatiouem, sic hodiernae adliuc imperfcclionis coram ocnlis summi inspc-
lectionis niyslerium modum pra;scribit bouse con- ctoris habeat, voraciter iion intuetur. Unde apie
versioiiis, quem vere opcrari debet in liomine do- subjungitur :

mim Spiritus pielatis. Pharisccus aulem slmis hacapud le orabat. Idcirco

Duo, inquit evangelisla, homines ascenderunt in -^ slare dicitur, licet non stet in verilale, quia in con
templum ut orarent. Templum quodlibct maniifacluiu siderationc sui se exisliraat stare, soluraqne pro
collecla lapidiim diversilatc siirgit iu alliim, in quo hoc relributionis gloriam exspeclaf, quod prioris
non aUerius rei frequentanila sunt negolia, sed con- vii:E abrenuntiavii voluptatibus. Stans auteua h:ec
Uixnx pacis el laudis balienda cst memoria. Perboc apud se orasse dioilur ;

teiuplum manufaclum , quautum cgo video, boua Deus, gratias tibi ago, quia non sum sicttt ca teri

qusclibet inlelligitur cougregalio , quie de vivis ot homines, rapiores, injvsli, adulteri. Cum innuuieja
eleclis lapidibus, beatis videlicet animabus collecia sint llagitia, 791 Q^'* ^^^ odibilia siiit et gravia,
el construcia, quotidic proficit in altiim , dura de videlur mibi, quod iria hsee idco prse cseteris nomi-
virtute in virtutem proficiens, digiium Deo oinnipo- natim excipiantur ,
quia universa vitia his tribos
lcnti sese praeparatteinplum. Corda enim electorum innexa et omnino cohaerentia inveniunlur, SicBi
diviuae raansiouis sunl locns, testanleParilo aposlolo, enim tria sunt bona principalia, in quibus lotius
qui ait : Tcmpluni Dei sanclus est, quod eslis vos salutis nostra; consistit summa , diligerc videlicct
(/ Cor. 111, 17). Et ipse Dominus de quolibet di •
Deiim toto corde, tota anima. loia merie : sic e di-
lectore suo : Veuiemu.^, inquit, et mansionem apud verso iria hav, vapina, injusiitia, aduUerium, mor-
 : , : :

SS! VE.N. CODEFRIW ABB.VTIS ADMONTENSIS B53

teoa affeiuDt et vilam aniinx, quod eet Cbristu» , a ^^^ publicanut a longe$lan^fnclebal Uec oculotad
ndiinunt. Per hsec iriA Dens ouinipolens honoratur, ccelum levare , sed percutiebat peetus suum dicen$ :

el diligilur, noa caveanlur, con-

per isla tria, si Deus , propitius esto milti peccatori. Stat publicanut
teraptui onmino habetur. Tolo corde, id est toto a longe, quando jam non sed bumilia de sc
alla,

intellectu diligit, qui seab aniore carQaliun) illece» homo senlire incipil, et indignum ac repreheDSibilera
brarum sequoslrans, quid de Deo Creatore et Re- seipsum dijudicat in vera peccati cognitione Noll$
dcni^ore suo credere et intelligere oporieat, agno- vero oculos ad ccflum levare, est ei profunda cordiii
scii , el Jiiinc bonum inlellecluin cordis tolum radice se humiliare. Pecius percussionibus atterere
convertere satagit ad servitium sui Creatoris et est pro perpelralis flagiliis digne Deo satisfacere.

Redemploris. Diligit tota anima, id esl tota volun- Inleriora enim cordis abdita, unde exeunt cogila-
talc, qui, utiJ)oinino, cui se devovit, conjplaceat, liones malae, bomicidia, adulleria , fornicationes,
lotam Cjonjis voluntalem ad bonae operaiionis diri- blasphemias, propriis, si posset, forlasse manibus
git pietalem. Diligit tola loente, id cst lola niemo- cruentarei, ul vel sic Dco satisfaceret, ac tentatio^

pja, qui in oxnnibus memor Domini sui, non extol- num cerlamina exsuperaret.
litur per prospera, nec aiimium dejicitur per ad-
793 ^'t «i"'» post sahniferara peccati cognitio-
\ersa. Quicunquc per haic tria bona non profe<«- B nem, veraraque cordis liumilitatem, dignamque sa^
rit, nec taii modo Dominum Deum dilexerit, raplor lisfaclionem, noxiam toUit confusionem, tit i:eces-
est, injusSxts cst, Raptor esl maluset indigaus, qui sarinra esse demonslret confessionem, mox januam
lolo ixjlellectu suo Dei.ra nou diligit, sed intelle- oris aperit in pocnitcniia confessionis diccns : /)e«s,
ctum el ingenium bonum de Deo avcrlit, quid Crea- Tanto enim gravius soli
propiiiiis esto milii peccatori.
lori et Redemptori suo debeat , scire contemnit. Oomino se peccasse conGtetur, quanto illum purio-
Injustus est qui, sicut inlellectu, ita eliam volun- remet sanctiorem prseomnibusraortalihus intucturk
taie sua a Deo averlitor, el per desideria mala il-
Hinc qitantum uausquisque in cognitione peccali vc-
loclus quotidie ad pejora labitur. Adulter esl, cum raciter debeat humiliari, el quam fructuosa sit sa-
(quod dici nefas esl), sponsam suam, aeternam vide- tisfaclio, si digna non dosit confessio, David pro-
licet Dei sapienliara, cujus amator esse deberet, phcta innuit diceno : Qiiia misericordiam et veriiO'
deserit, ctadulterinis mundi amplexibus tota mente, tem diligit Dens gratiam et gloriam dabil Domimi»
;

lota scilicet raeraoria sese interserit, toto amore (Ps. Lxxx, 8). Diligit Dorainus misericordiam, qui-i

se supponit. diligit, ut peccator pia super aniranin suam movea'»

bde ergo Pharisaeus iste gratias agit, quod no« tur miscricordia in vera peccati cognitione, ne fa-'
P
sxl sicut caeteri hominum, raptores, injusli, a :ul- cile proprii cordis conlemi.atur miseria, juxta quod
teri. Ac si dicat : Uaptoris nonien non teneo, quia scriplum esl : Miscrere animw tuw phcent Deo {Ec-
totr.m inieilectum ad diligeadum Deum et Domi- c'i. XXX, 24), Diligil et veritalera, dum veram eivo*
nom meui» pro possc roeo mancipavi. 792 '«-
lunlariani pi;e nseniis approbat humilitatcra. Dabit
jUBtu» uon sura, qui iota anima, id est lota volun- et graliam, quia corara oculissummi Judicisgratiam
tate ei deservire, et ei subjici sum paratus. Adullcr invenit, qui dignae satisfactionis inunus Dominoob'-
non «um, quia oamem raundi coDCnpisoeQliam tota tuleril. Sequitur et gloria, quia propositum Dei et
mente, *ota sciliccl memoria mca eliminari et abjeci. scntentia pacis eritsuper confitentesei, El vere bca-
El bis bonis suMimatus ,non sum velui eiiam hic pur
tus, cuijam percata non iraputantur, ubi dis»iinit-
bLietinHt. Non sura ille, inquit, qui in publicis ali- lante Deo mala ipsius et reinunerante bona, roir©
quando uegoiiis iraplicitus fas nefasque glomeravi mode etiain mala in bonum cooperantur. Vel sic
quod libojl ,
quaralibet infame, licitura putavi. Misericordiam et veritatem dUigil Deus. Miscricor-
Jejuno bis in SabbatOi decimas do omnium quse diam, ut cogno9camu3 peccata nostra ; teritatenu
possuieo. Bino Sabbati jejunio, quantum raihi vide
ut confllearaur peccata. Gratiam et gloriam dabit
tur, corpori» et animx exprimi valet castigatio, do
p /)^„>„„^ gratiam in pccoali remissione, gloriam in
q«a in. Sabbato, in requie scilicot spiritalis vil*
pecoatoris justificatione vel prajmii remuneratione.
gloriaiur, el dum perfecuonis tenorera &ese appre-
S-^uifur
hen-aiflse auiiiraat, quasi iejunufl a vitiis sabbaiis-
Dico vcbis : Dtscnidit liic juslificalHS in domiim
ratim rclebrat. Dccimce onttHiuin qiur passidentur ,

suam ab illo. \'erc bojium dcsccnsura facit, qui cx

debiia Deo sunl ofij^ia sftnsuum, quns perfecte sc
profondae bumiliiatis radice seipsum siibraittil.
dJcit possidere, dura oinniura, qu« gerit, wramara
In domum suam, quia non alicnam, sed proprii
«l perfe«tionera in Dei opus se eiisiimat referrc.
cordis porscnitatur scientiam. Ab illo, ab illo
Pliari&sEus itaque isle, co quod tol de se bona inlu-
ulique, qiii prius fucrat Pharisseus, superbus cl
mescendo enuraorat, roale prius steti&i>e perhibelur,
elattis, humilis jam in oculis suis publicartus.
|.ed inviftibiU dono SpiriUis sancti aduionitus,
depo-

silt paulati)» raeiiiis arrogantia, n\cliori via stare 794 0«'« omnit qui se exallat, humiliabiiur, et

quasi longo lalKiris exerctUtus studio, qui s« humilial, exaltabilur. Omnis qui se cxaltat por
cunsOMr, et,
superbiam, cooperante et adjuvante Deo humiliah;-
ad profundara cordis Uumililaieni pervcnit, secun-
liirpcr poeniteniiam, ct qvi $e ttim!/i«( por j»oenitcn-
•iran 4iu>i evanf!orista subjungil
m IIOMIM.i; DOMINU '.Ai.K.s ;*:sTiv\i.i;s. «m
tiniii, exnHubitin \\.'v vcraiu jiDillliaiii cl iiimxcn- A liludiMcm plrhi UtT, iicccHKiitiain quoqiir niihi vir-

tiaiii. tiitcin cl ri)rliliiiliticni Irihiic.

\il huiir sonsiiin «'TanRciicnin inannam liiibcl apti- Npo dinconliit ;ih hii l.rotio hoiliernn, in qta
liiiliiioni Onilio liodicnia, «|iii« iii d«o miMnhrn ilivl- P;iiilu<( qiiiihlain de sc loquiliir, qiind liomini prrcs-
i»a, ad diios lioaiiiics, Phriris.iMim ct |inhlic:iiiiiin »t- tori, scil pdMiitcnli H:itiK «oiivcniro viiicttir : TradiUit
«picit. Priimini nu'inhriini : i)mni}it>li-ti% sfiupiunie iiii|itil, vobit iiiipriinit quod acccpi, qunmodo Chri-
heUx, tfni iibuiititJiiliapieltUin lucr f( lu^rila iujiplicum t:un mortuut ett pro peccutit nottrit tecuudum Seri-
«xcedin et vntn, :ui IMiaris.Tiini, qui niorila stia ja- pturan, rl quia tcpullui ett, et qvia reiurrexil tertia

rl;ih:il, ct vota siia Dco j^rala isle piilahal ; sccun- dif xecundum Scripturat, et quia li.-nj ett C.ephT tt
diiin nicnihniiii : F./fiiiitii' ntpfr uoi mis.'ricoytlinm ptist hn'c Hndecim. Dfinde vir,us ett plutquam qiiin-

tvant, ut diiiiittiit quir couscieulin mctuil, et adjiciat qenlis fratribiis tiinul, drinde apoiilolis (imnibut. I\o-

quod crnlio iion jtrirsumil, nd piihlicnntim, qni noc vissiinc autnn onininm tnnquam abortivo vitut ttl tt

ornhw ad f«»^luin li»vaie voioiis. co qiiod conscim- mihi. Kqo enim sum miuimut apostolorum, qui non
lia peccatrix euin rcmonlchai, tnnluin peocalorum tuin dignus vocari (ipoitolMt {I Cor. xv, 3-9). Pcr Po-
rcmissioncm <»rn;i^ilahnl. tniiii, qui ost (lcptins, honiis qiiiiihct pnclnliis, 79C
Diio anlcm h«)minos isti, si«ut in UTtion(» cvan- l^ por iindcciin npostolos ol alios qtiingnntos fralroi

g«lioa prxmiMnni^, nnus idemquc est horan, qiii in hoiii ct spiritaies homiiiospossuntaccipi, qui Deum,
primordio convcrsionis mx Pliarisxus, postmodura qiianliim in hac vita fns cst, in cordihus snis vidcrc
scipsum veracitcr agnosocns, humilis in oculis suis ct contomplari mcrucninl, in quoniin mcdio islo

tit puhlioanus, ct ex abundantia divinac pictalis, qure conversaliis, de illorum jugi ot quolidiana cotitcn»-
ct nierita supplicuin cxoedit ct voia, niultum coiill- plalione congaudel, et de sc ahjecta el indigna son-
dens, dimitti sibi per miscricordiam Dei pcccaia, tiens , jioi'tsstni<f, inquil, omnium tanquam abortivo

«|ii3C commisit, humiliter preoatur, et remuneraiio- visus ett et niihi. Ego enim suin \minimus, quia pec-
ncm aeleirnornm, quam oratio nonduni prasumit, oator stim inulilisel indigniis; gralia aulem Dei tum
adjioi sibi exorat. Qujc autcm nierita cl vota nostra id t]uod sum {ibid., 10), quia qitod mundum reliqui,

sunl? Siint, ut niihi videtur, nierita hominis pecca- ct portum quietis hujus intravi, cx singitlari dono
loris abrenuntiare saeculo, peccata relinquere, con« ejus accepii
Tcrti ad Dominum. Yota vcro ejus sunt, qiiando in Addiiur poslhaec, etcantatur : In Deo sptravil cor
hona conversatione jam stabilitus, sub sancta pro- meum, el adjutus sum, et refloruit caro tiiea {Psal.
fessione Deo se scrapcr serviturum promillit, et xxYii). Quod cst utique vox conversi peccatoris, sie
nulla ratione hrec vola irrita fieri aliquandoconsen- diccntis : In mundo et peccatis adhuc posilus speivi

lit. H;)cc m«rt(a et hxc t'o(a sunl ex pielate Dei, quia habui inDomino, elecce adjutus sum, et refloruit
nec converti de saculo, nec vota sua Deo quisquam caro raea, corpus videlicet meum ad principium bo-
oflcrre potest nisi ei dono Dei. norum operura. Elbene dicitur, re/?orat7, quia sicut

795 Prwterea quaerendum quid pielatis cjus, et in flore spes est fruclus, sic in co quod venit, et mun-
q\iid abundantia pietalis ejus sil? Pietas ejus est, dum reliquit, flos quidam est, et in hoc florc sp?s
quando homincm vocal, et venirc fucit de ssecuio. manet majorum bonorura et futurorum gaudionim,
Ei haec pietas ejus magna ct prxdicanda. Abundantia El quia sic adjulus est, et sic refloruit cat-o ejus,
vcro pietatis ejus esl, cum in bona conversatione eo ^cc«, inquit, txvoluntate meaconfitebor ei {ibid., 7*.

usqueelectum snum dacit ct provehit, quod prome* Quid est, extoluntate mea confitebor eilliocesthu-
relur remissionem peccatorum et operationem vir- dabo et glorificabo eum tota voluntate raea, cl pro
ttitura, et post h;ec, quod oratio non prwsumit, re^ omnibus bonisejus sempiternas laudes, quoadvivo,
Tiiunerationcm dabit seternorum praeraiorum. Hsec frequenlabo. Ad te, Domine, inquit, claniabo, Deu»
oramus, el hoc optamus in Oratione hodierna, ui ille meus, ne sileas a me ne quando taceas a me,
CMJns pietate sunt merila et vota nostra, superef- j) «e discedas^a me {ibid., 1). Oro, inquit, o Do-
fluenti abundantia piotnlis sus efTundat super nos mine, quia clamo ad te, ne sileas a me, hoc est ne
misericordiatnsuam.utinhisquacconscientiametuit, sis abscondilus raihi, sed dare, sed praestare digiie-
mereamur remissionem, et virtulum operationem, risoperationera virtutura. Ycl sic Oro te, nesileas :

et in futuro jeternorura bonorum rcmuneraiio- a me, ut remissionem peccatorum nunc mihi tribuas,
nem. ne quando taceas, id est nequandoque taceas in ju-
Spectalad hoec Inlroilus missje, quem in templjsm dicio tuo reprobando rae et damnando, dum audire
hoc spiritalem vitam ingressus merilo imponit, con- recusas dicentes Domine, Domine, aperi nobis.
r

grue non verborum strepitu, sed ex cordis affectu Imponitur Alleluia, quod laudemsignificat. Domine
Deum invocans et dicens : Deus in loco sancto ejus, Deus salutis mecp, in die clamavi el nocte coram ts
Deus, qui inhabitare facit nnanimes in domo, ipse da- {Psal. Lxxxvii, 2). Laus et gratiarum actio est ista
bil virtulem et {ortiludinem plebi suce {Psal. Lxvii, 6, vox peccatoris. Et est quasi dicat : Tu Deus salutis
7, 36). Ac si dicat : Sentio et video quia lu Deus \n mese, tu salvasti nie, tii adjuvisli nie. 797 Et id-
logo sancto isto, eo qiiod concordia et unanimitas circo die ac nocte clamabo coram tedic, id est Ix-
sit rn hac domo tua, ei ideo, qui dias virtutem et for- tis et prosperis, nocle, id est in adversis senipcr lc
PATaoL. CLXXIV. 18
555 ta. CODEFRIDI ABBATIS ADMO.NrENSlS 556

l;uidabo, el uiagiiiftcabo ; aJ te solum rt:i.piciens co- A tlamnatioiiis scnienllam non timtret, sero vcliiuu-
rani te claroabo. quara saeculura rclinqueie et ad Deura converli di-
AJ h,EC Oflertoviutn congruit, in quo ilcrum in ligerct.

laudem prorun>pit dlcens'! Exatlabo te, Domine,quo- Initiatus atitem et compunctus per spiritum timo»
nlam suscepisli xne, nec delectasti inimicos meos tu/jer ris transit ad spiriluin pietatis, quod donuni Sp'>ri'
me [Psal. xxviii, 2) ; inimicos, clico , invisibilcs tus sancti ad sequcntem Dominicam respicit, quando
bostcs meos, non delcctasti in pcrdilione mea. bomo templum, id est spiritalem vitam ingrediUir»
Et bene posl isla omnia in fine missse fit, ut iia ut ibi adoret, quatenus pro admissis sceleribus te-

dicam, qucedam cxhortatio in Communione, quo- Diam consequatur. £t non incongrue, ut video; illa
inodo ille qui tali ordine progreditur, vitam suum Dominica ad spiritum piclatisrespicit, quia magna
«oram Domino dcbcat disponere, Honora Dominiun pictas cst Dei omnipulentis, cum homincm pecc^o-
detua substaniia {Prov. iii, 9). Videtur mihi quod rem exaudiie et peccatis e]us propiliari dignatur.

«ubstantia ista corpns et ar*X)am nostram possil Posl isla diio dona tertium donum spirilus scien-

dcsignare, in primitiis frugum custodia sensuum, in tise subsequitur, quod tertium donum tertise huic
horreis quinque sensus nostri, visus, auditus, gu- Dominicx, in qua surdus et mutus a Domiuocura-
stus, odoratus et tactus. In qua substantia noslra ^ tus est, uon injuste ascribilur. Est enim vereina'
Deum fideliler honoramus, qnando pro ejus amore gnum donum Spiritus sancti, quando homo incipit

bonis operibus insudamus, et ei primitias frugum scire quod aliquando ncsciebat, hoc, inquam, scire
noslrauuin damus, dum ante omnia custodiam qiiod seipsumnesciebal, quod, quali-serat peccando,

tensuuni exleriorum et internarum cogltalionum non videbat, q^iod surdum se et rauium fuisse non
uiunditia.ii habere studemus, ut videlicet, quando agnovit, Qiii, ut dixi, dono spiritus scientise illu-

prinuim nocto ct 798 »ii''ne surrexerimus, ipse solus Diinalus, dum vere se surdua? el mulum fuissc co-

primus cogilettr , invoietur, suscipiatur, et ila gnoverit, et quod toluni tempus vitae sux Deo con-
vere primitiis nosiris l;onorasse Dcum videbiraur. trarie vivcndo inuliliter peregeril, et duin alioruni

Sed et alio modo primiiiis noslris eum honora- Yitam, qui Deo in boniiate et simplicilate cordis sui

B.us, si nullis lerrenis aclionibus vel operibus an- deserviunt, intuetur, noune tibi vidctur merito SOO
lea insislinms, donec debilum et consuetum famu- Deuin invocare, et superni adjutorii opem quxrendo
latum ei exhibueiinuis, quia tunc onini dic eo adju- bodierni olliciilntioilum cx corde decanlare : jD,.'kj,

vantc majoris prosperilatis salus et gratiaad universa in adjutorium meum iniende ; Domine, ad adjuvanJum

quce agenda sunt, occurril. Ilorrea qiioque nostra me festina {Psat. Lxix, 2). Scio, inquit, o Doniinc, el

implenlur salurilate, quando totis sensibus nostris cognosto quod bucusque inutiliter vixi, ct til:i valda

ita doctriniun Dci sirscipimus, ut exindesaturati pin- contraria, mihi inulilia, factis, dictis et co^laliaiil-

guedinem et fruclum animabus nostris acijuiramus. bus peipgi. El nunc, Domine, in hac sancta conver-
Quisqnis enim vcrbuin Dei audit, cl sine fructii au- sationc, prout dignuin essel, nescio tc iaudare el bo-

dil, ille utique non satnratur, nec inde pingucscil, norare. Ideo in adjutorium meum intende, ad ddju-

sed quasi jejunus faine labescit. vandum me festina,nl tuo muncre et lua gratia di-

Et vino torcutaria redundabunl. Per torcularia gnam tibi pro pe( catis nieis satisfactioncm exhilicre,

Corda noslra accipc, in vino diilcedinem Dei. Ini- ci dignam nominituo laudem valeam oDferre.
plelis horreis noslris salurilate redundabunt torcu- Ad hsec verba oratio non discordai hodierna, iii

qua sic oramus Omnipotens et misericor$ Deus, de

laria nostra vino, id est corda nostra exprcssa el :

compressa liniore et amore Dci redundabunl vino cujus munere venit ut tibi % fidctibus luis digne et

compunctionis, vino inlernae dulccilinis, ijnod po- laudabiliter seniatur, tribue, qucpsumus, nobis, ut

latuni ct prsgustatuin iji hac viia vere la;tiiicat cor ad promissiones tuas sine o(j'cni^ione curramus. Est

Lominis. eniin mira dignatio ct misericordia omnipotcntis

799 IIOMILIA LXXIX. D Dei, cum ista per spiritum liinoris, et pietat.s el

PENTECOSTEN I>RIMA. s( ientifc in honiine operalur, ct ut ei digne el lau-

1N DOMINICAM XII I'OST

per Sidonem ad dabiliter scrviatur, inspirare dignalur. Quid cst di-

txitns Jesus de fmibus Ttfri, veuit
gne et laudabititer ci servire ? Digne Deo servit qui
mare Galilcrx inter medios fmes Decapnlcos {Hath,
digna et bona opera corpore operatur. Laudabiliter
vii).
scrvit, qiiieadcm l.ona in humililatc cordiscuslodit,
Septem istis Dominicis septem dona Spiritiis san-

spiritiis timoris, et pro eisdcin boais actibus suis laudein lcrrenain

cti assignavimus. Priinum donuin
non quairit. Et qui sic digne ct laudabiliter Deo ser-
Dominicy prima;, in qua subversio ct dcslrurlio ci-

vierit, ad'promissiones ejus sine oCTensione curril,

vitatis Jerusalem descnbilur, in qna subversioiie el

deslructione inurorum nihil aliud nobis insinuari Qu.T sunt promissiones ejus, nisi beatitudo el gloria

existimo, nisi, ut homo peccator per spirilum timo- aiternse vitaj? Ad lias promissiones sine offensione

ne hoc in morte pa- currit, qiii sibi nil de bonis actibus atlribuit, sed el
ris adjulus, videal et recogilct,

liatur, qiiod Dominus civitati illi fiiturum commi- totuni, a quo totum, quod habet, accepit, ascribil.

nabalur. El bene donr.m spiritus timoris primnm Niniis enim olTendit qui Deo, quod suura est, toUit,

Mt in munere, q^a si hoiiio geliennam et leternx ct sibi ,

qui per se nil valel, nil habet, attribuit.
 IS1 llOMll.l.li DOMINlCALeS iCSTIYAI.Lk IH
Ulnc Paiiliik uinii lii Leclioiic iMKilcniii coiiiiiifii- A infa'. i|ua te cl pruilinuiii oitiiiD, iiiiiuai.liiiii lu u«-

«iM, i|iii noH Hiiiii olTciihioiin lurrrn' liocrl, (iirni» : dcrin, ilili({orr curulio

801 '^"" '/'""' 'i><//i<''cii'('ii nimiM iiitjilaii- aut iiii'rrf Itnii alio modo potn arrip<>rr (|uo<l dirit M«-
otnptid f.r itobii, iiitini n iiobis, 5i'i/ sii//<i ii')i(i<i iunlra iiienlo AlTuliain, Imui- ft Jafoli. .Njiii iJriii csl ae
«X Heofsl. Quvd »1 iniiiiiitralio iiiorlit fiiit iii tjloria, »i dicat : kicul qiiondjin clritu* Uiui ALruliaBi ,

quoiiiodo non magi» iniiiialralio «piri(H< fril in glo- liriiiiun oiiiiiiiiiii |iropler anioreni tuiim Irrrain c(
ria'((ll C.or. III.) Minislrulio inorlii fuit, qiiuiulu ^ co^ii.itioiinn riiuiii rcli(|iiit : »ic H rgo, rlU Diinn»
on op( r:iliaiiiiir, pcr t\n.v inorlciii aniiii.T incidiiiiiiA pcrlci lc, Iiiijii!» iiiiital'ir (nrlns.lrrraiii niram, rr.gna-

QiiJi niiiiistralio iiiurlis fiiil iii gloiia,cutii pro lii<i, lionciii iiicain, fliiiiiiiiiii umicoruin inroruin nolatia
qure niulo grsninius inaiiilcr hchiri cl gloriari di- dostilutus reliqui. Liidc quia, qiianliim le donanlo
gnuin diuiintis. O"*»' ^i <» l>i!>i q<><** l'^'«> odibilia potul, feci, sil, quxsu, in conspoitu luo arcrpta-
rraiil, oviollt ci gloriuri iion rcvcroliaiimr, qiiid liilr, et iiioinor csse digiiori», (|iii elijiii volunlatok
niiruin quiul dc boiiis aclibiis uoslris sii^jfcrciilo bonas coinprobare dignosi cris. .Mcincmo quoqu»
tcntalorc noslro iiuilililcr (sloriauiur ol cxlolliiiiur? Isaac. Isaac quondain oMatus est libi jngulaiidu^ ct

Prinuis ille p:ircnB nostcr Adain in pnrudiso vaiia iuiinolandus, ct nisi divinilus pator adinonitus fuis-
gloria tontatus csl ct suporutus. Sooiindus Adam, ^ &^l. niium occidisscl. Scd cl in hoc aliquid iiabeo
ciijus vtla ct conversalio ullra omnos inortalcs fuit, qiiod iiiiilatiis sum cx parto. Isaac illc liius sum
por vanuin gloriam so tonlari pcriiiisit. Kl idco 0{<o, qui tibi, Doniino, corpiis ct aniinam mcain ol>-
iniruin non esl, si oodom vitio cliain pcrfeclissimi luli ct sacrificavi, quolld.o pro te iminolor ct sacri-
inipiignonlur, qui lainon,ctsi iinpugnanlur, o\enip!o ficor;cl si invitus aliquando palior, tamen, quia
Doinini sui non siiperantnr. Ecce quomodo Oralio dislricta cst rognlaris vitx distiplina, totiiin pn^ptcr

Loctioni et Loctio Oialioni concordel, audisli, vide tc suslinco. El boc, qii.x'So, gratuin tiL'i sit el ac-
quonuido el Evangdium non discordel, iibi Doiiii- ceptiim, qui dignanler intueris vola oi sac rificia
us facto niira^^ulo in exempluin noslri ad fugicii- humilium. Mcmenlo ciiain Jacvb, qui Lal>un pro
dam vanam gloriam, pV;vcopil ne cni diccront. Rachcl ot Liadiu sei vivit, nocle et dio, gelu el atstu
Ergo qiiia ciincla siniul invicom respondent et urcbatiir. Jacob liius, servus utique tuus Bum, si
concordant, aiidi quod non incongriic ad sanatuin nosse digiieris, 803 qui lae spontanee ii» soivi-
rospiciat Oflcrtoriiim, cujiis bcno aiidienlis, recte lulem liiani conlradidi, ct sicul Jacob jno Rachel ot
ex Dei munere loqnonlis, ii;vo, iitmilii vidclur, verba Lia servivit, sic cl ego pro atliva ct tonlcmpla-
sunt : Precatus est Moyses in conspeclu Domini Dei liva vila libi deservio pro acliva, inqnani, vila, ut
^ :

$ui, et dixit : Quare, Domine, irasceris in populo tuo? ;.liquid in hac vita libi placitum, mihi iieccssarium,
Memento AbraUuin, Isaac et Jacob, qtubus jnrasli in virtutum operalione exercere valeam pro coq-
;

dare terram (luentem lac et mel [Exod. x.\.\ii1. Moyses teinplativa vero, ul de tua duUcdine inlerim mo-
inlerprelatiim dicitur de aqua sumptus. Qiiod no^ dicum quid accipiam, et post lanc dulcedinem
men benehomini illi congruit, qui de aquis, id est aelornae suavilalis salielalemobtineam. Jatob quoa*
de carnalibus bujus mundi coiicupisceniiis educliis dam nocle et die, gelu elaestu urebatur» et ego
nunc
et liberalus fuerit. Sed et tunc noineuMoysi, id est gelu, nunc seslu nimio deficio. Gclu durissimiim
de aqua siinipti juste ei impouitur, cura Deo do- niihi iimninet, quandocunque dilectionis tuaj ardor
nanie poenitendo et lugendo in aquis lacryinarum in me exslinclus fuerii ; aestu nimio airicior,
crimiBa sua diluere et emundare poiesl, et per eas quando non solum malarum concupiscenliarutn,
inundus jam coram Domino efloclus, bene dicitur de sed et ir«, invidiae, inanis iJetitia;, immodicae tri
aqua sumplus. llle talis Moyses quid oral, quid pre- slUice ignibus absumor et excrucior. Ilorura oro^
calnr?lfeHif;i(o.46)-fl/irtm. /sflflc ct/aco6. In iribiis nium, Domine, dignanler recordafo, et quemad-
nominibus istoriim §02 Patrum tres virluies modiim jurasli Abraham, Isaac et Jacob dare ter-
fidem, spem et charitaiem aocipe : in Abraham D rara lluentem lac et mel, sic et mihi da interim
lae
fidem, in Isaac spem, in Jacob Charilatem, Me- id est doctrinam parvulorum. Da el mel ut ca-
menio, inquit, Abralta.n, haac ei Jacob. Ac homo
si pere et imitari qiieam dootrinam perfeclorum
Hiediatorem suum Christum Dominuni in h.i?c coin Et quid posl lantas Moysi preces facturus efat
pellet Memento Abraham, hoc esl memo-
verba :
Dominns Audi quid sequilur
? Lt placalus facius :

rare, Domine, fidci mox% quam tibt ostendi elei-

est Domiiius de malignilate quam dixit facere
po-'
hibni. Licet enim raodica sit ot iiidigna fides mea, pulo suo [Exod. xxxii, 14), Facturus est
modo ei
tamen in hoc fidolis corara le volo inveniri et ;esti- iia Dominus populo suo. gonti suae, qus ci lota sfi
mari, qund munduiu reliqui, el ad te confugi, ad devotione commitiit. Placatur de malignitate sua,
teveni. Memento quoque I saac, id esl immenss quando debilam peccatis nostris amovet ultionem;
spei meae recordare. qua in le el de te confido,
placalur de malignitate sua. cum id quod in
noWf
sperans me per te cunclorum remissionera accipere niale vivit, sedatum et quiotum esse facit
Sic pla-
pcccatorum, et dimissis tandem peccalis meis, tuo- cato Domino nunquid non bene in vooero
laudis eJ
rum quandoquc in xteraa vita participem aeri
rae
gratiarura actionem quivis homo, qui aliquaniis
laudiorum. M.Mnenio eliam Jacob, dilectionis dieo surdus et mu'us erat, erumpere polest dicead© i
 , ,

B59 VEN. CODEFRIDI ABBATIS ADMONTENSIS 560

Benedicam Domlnum in omni tempore, semper lau$ A Ecce, inquiunt, imposuit Dominus fiuem angusiiis
ejus in ore meo ? In Domino laudabitur anima inea, meis.
audiant mansueti el lcrtenlurf {Psal. xxxiii, 2-3.) Exitu isto facto, id est relictis prioribus angustiis,
llem Alleluia imponit, ut majoris laudis reveren- veniat necessc esl per Sydonem quando peccata,
pr3&'

tiara Domiiio exliibeat : Domine, refugium tu factus lerita ct bestialem v.tam suam in seipso inscquitur

ii nobis a generatione et progenie {Psal. Lxxxix, i). et persequitur et corde poenilemlo et ore conGtea-
Ouod est dicerc Tu, Dominc, solus refugium meum,
: do, et hoc tandiu, donec Dco miserante in exstii>*

qoi liberasli me a generatione pravorum et iniquu guantur et morlificenlur.

rum, et perduxisii ad progeniem justorum homi- Post hxc rcstat ut veniat ad ir.are Galila^fe. Pn
nnni. Et, quia hoc dignanler fecisli, peto, Domine, mare amaricalum per pocnitentiam ccr homiuis ac«
Ut de tcmporali progenie justorum duca» me S04 cipe, quod merito tunc amaricattir, cntn muUiplice»
ad immortalem gcnerationem sanctorum tuo- vanitale» suas intuotur. Quamvis enim multum da
ntin infinita pietale Demuii confidat taroen, duni medi- ,

Ad omnia magnam congruenliam hahet

hsec tari et recogilare incipit qnam juslus Judex sit

eTangelica lectio, in qua et consolationem et do- Dominus quod nunquara obliviscitur, sed scire ,

clrinam magnam habemus. Consolationem dico in B yult quem nibil latet quol roonita quot »nnos , ,

boc quod bunc sanare dignatus est propter aliorum quot dies in quibus Deo servire deLuil, inutiliter ,

hotninura petitionem, qui per se nullam salutem vixerit, flere dulcc habet, et inquantum dclectabi-
quaesivit. Et exhinc coirgere possumus quod nun- liter pcrcavit, inlantum amariter poenitere et lugere
^uam pereat, quem communis sanctx Ecclesix ora- diligit. Kx hac autem amnritudine iransitum queiu-
lio adjuval, licet per se minus, quam deberet, Da- dam ,
quod Galiltew sonat, facit, quia de {;eccaii»

nuno supplicare videatur ; et si lalis aliorum preci- ad virtutes transit , et la'tis in Domino succedenti-
hus adjuvalur et liberatur, multo magis salvus erit, bus tristllia cuncta superabit. Intermedioi, inquit,
«|ui et pro se orare, et pro quo sancla Ecclesia non fines Decapoleos. Per Decapoleo* decera praeoepta
cessat orare. sive decem seusus interioris et exteriuris homini»
Lucet et ex alia parte doctrina Dominl, cujus possunt accipi. Sed, si ad decem praeccpta voluraus
iiOH solum dictis instruimur, verum etiam omni- referre ulrosque fines deceni praiceptorum , priinui»
liuft operibus ejns docemur et sedificamur. Unde, el uUimum vidcamus.
sicut mihi videlur, quod evangelista tali diligentia Et, ne ahsurdum tibi vi(;eatur quod primum pray
descripsit, quo pergeret, quo deveniret, non sine ceptum finem nominavi , sicut et ultimum audi quod ,

certicausa mysterii fecit, sed, sicut dixi, quialotum uniuscujusque rei pars prima tam proprie vocitolur
qvod gessit , doctrina nostra fuit. lilo Dominico finis sicut et ultima pars ejusdem rei. Primiis (inis

eiitu iter illud et exitum dfemonstrat, quem Domi- eorumdem pracceptorum est Non habebis Deos atie^ :

nuB in bomine beato, quem ad vit.Mn prxdeslinavit, nos in conspeciu meo: ultimus vero Non concuvi- ;

facere dignatnr. sces. Deos alienos sibi facit qui aliquid prxler Deura
Exiens, inquit, Jesus de (inibus Tyri per Sidonem diligit, et quidquid illud est, quod bomo Deo praE'
ad mare Galilaia:, inler medios (ines Decapoleos. In ponit et diligit, rcotc Deus ejus 806 nominalur.
Tyro, quod interpretalur angustia, homo Iiabital, Concupiscit vero qui peccati consensiim recip.t , el
qiiando mundum adhuc tenot, mundum quaerit et quisquis consentiendo pcccato delectatur, quasi jam
Sed inter ipsa mundi gaudia nonnunquam
diligit. peccati actiim porpelravit, quemadmodura ct Domi-
Deo donanie angusii.-^tur, dum reminisci coeperit, nus in Evangelio ait : Qui viderit mutiereni ad c^n-
^uia si ita mors extrema euin eam ,jam mcpchatus est eam in corde suo
invenerit, quod antcr- cupiscenduni
iiae damnationis senleutiam subibil. Et h?ec
lalis Illc autcm non concupiscit (Malth. v, 28).
qui elsi , ,

angustia niaxime homines sacculum relinquere fa- peccali cogitatione suhilo impcllilur, lamen ad pec-
cit. Si enim quisque scirel, se tanium in hoc
d cati actum porricicndum non deleol;itur. Inter hog
roundoviolurum, et quo.i posl bonapraesentia fiitura itaque fines meditim Jesum lenemus, si deos alienot
regni Dci gaudia possidcret, nunquam ad Deum nobis nou facimus , hoc est, si nihil in hoc mui>do
converieretur, nunqiiara mundum rclinqueret amori Dei proeponimus. Non concupisciraus quoque,
quin potius, etsi ad volum omni.T non s-.ippcte- Ri dele<.i.>licnibu5 mali? nulliim oonsonsiim prxlie-
rent, propriam lamea voliintalein ante oinnia ha- mus. Et quia ^d utriimquc homincm utraquc raan»-
bere placeret. Sed, duni Dominus Jesus, qui o:iinia dala respioiiint, unum ad interiorem aliud ad exo ,

operatur in omnihus, exilum facil in eo, ita, quod teriorem , dilligendo Deum animam custodimus, nod
eum de mundo exire fecerit, bcnc polest dioi quod concupiscendo corpus a malis actibus conservainus.
Jesus exicrit dc linibus Tyri. Exilum enim
805 Sic Dcuin supcr omnia diligendu , sic a malis absti-
istum duoquidam fines faciunt in homine, Spiritus nendo fiot quod snbjungitur :

videlicel limoris ct pielatis, qiiia per timorcm el Et addurunt et mutum

ei surdum
et deprecaban-' ,

pietatem horao incipit facere • finera angustiarum eum

tur , manum. Quinam a</(/uci(nf
ut imponat illi

suarum. Inde solita esl illa vox conversorum, in surdum et mutum nisi aut sancti angeli, quorum
ipe xlemae vitac adispiscendae jain quiesccnlium : immissionibus bonis ct sanctis homo nonnunqoaoi
 :

Ml IIOMII.I/L nOMINU:\I,K.> A.STIVAI.E». ROl

ailjiivainr; live voliinlalcH bon.!' n (Icfcidoiia »an- K qund e${ adapnire. 808 ''"" ^'rlum cor liurairwi,
f lu ,
(|iiii)UA dcNiiiK'!- iiiiKHit u(l Dfuiii (liicilur ! i:i hivo Sci i|ilura ncrii un ipitur. iii hoc railuiii tio-
linu' ilit iliir miduH rt iiiutn^. Oi>:iiiili> fniiii priiiiiiiii iiio sii»|)i( ii , (|iian(lo cor miniii iiiRplcil , iriro vo-
dc jja-ciilo vciiil ,
iii (M pailo iulliiii' mik/u» c.i;, <|immI lrM!i i|iii(l iii co on;iiiir, cl iii lioc co lo conlin nui
verbuiii Doiiiitii iilililcr ainlirc iion |M»lcbl. .Wuhiii (|ii:iHi (|ni(laiii arbilcr ncdcnn boiia a iimIiii »ccer-
,

qiiO(|iic csl (inia iiil hoiii ciiin Dco cl dc Dco 1oi|ui iiil, Inhius cl ulilrs cogilationcii ai( v colllgcn» In-
polchl. ('.iiiii ciiiiii ;i(l tciiipuii orutioiiis convcrtitur, tra rc ponit, iniililcH rl noiiad a »« abjicit. I'oM linc
\n\.l niniuluKct obiliiraliiin ciiiii noii pcrniillil t|iiid- simpiccrc in cu-liun bcnc audilnr, ingcmuil. Quid cit
qiiaiu cuni Dco lo(|iii uiil orarc , cl iiuiiiiiicris c(ij;i- (^cinitiiH ? (tciiiitun cst , (|iiaiido hpirilnu boniinik ct
tuliunuin liirl is inipcililus, diini abi in niajjiia dnl- iiitiiiiocordiftdiindolorc traliiliir. I'.l pcrboc.nl inihi
ccdine cordis coraiii Dco assislunt , ipse quani niii- vidclur, dcsignatur i|iiod boiiio illc, qui coclum suuro,
tiis laccl ;
quia inrba illa , qnie ca«cuin , nc clamarct, id cst cor suum , rccte scipsum considcrando intae-
Incivpavil, biinc, nc atl Dciini claoiel , impcdil ct tiir, qn.isi gcmcjido spirilniii cx inlimo cordis cim
olisislit. Kt i|nia sic obsiirdnil , cl niiscrabiliUT ol>- dolorc traliat ,
quando spiritalcm scnsiim ab intc-
nuiliiil, noiessnriuni csl ci ut bona dcgidcria addu- rioribiis trabit qui dolor cordis fit qiucdam vivill-
,

canl enin pcr artcctnni , deprcccnlur per aclum , ul B calio cordis

Doiis ouuiipotens inanum in'ponal , id cst ul illc Scd et pcr calum sacra Scriplura accipilnr, quam
iiiLiis iu cordc boniinis opiis suum opcrari incipiat. bonio tunc recte inspicit, cum in ca , undc doceatur
Qiiod, duin dignaiitcr 807 fccoril , cl boiia opcrari aliquid , Dco donantc, iiivciiil. Scd ct boc modo ca-
in boiuinc ca'pcrit, afpTchcndU eum de luiba tcor- luiii inspicil, cum ad ca>Icstia suspcnsiis cci:lestia
tum. Eccc lurba, de qua diximu», cccc lurbali scn- cx)gilare ct medilari fit idoncus.
sus bomiftis, quorum pcrtuibalionibns ncc boninn
Po9t istud suspiccrc et gcmere bene scquitur, et
loqui, ncc bonum audire potnit. Sed .-ipprcbensus
ait : Epphetha, quod ett adaperire. Dicerc Dei faccro
aDomino dc turba seorsum ducilnr, duin dc iiiipor-
sunin cst. Aperit enim cor intcrius ad lolclligcn-
tunis cogilationum tumullibus ULeralur.
dum, iit sciat ct vidcat, quod bumili el contrita
ilitluutur post ba^c digiti in auiiculaw. In digilis
rorde Dco in oratione sua aperire ct confiteri de-
Dei dona Spiritus sancti, vcl in digilis Pci \crba
beat quidquid unquara deliquit. Et sic intrinsccus
Domiui possunt accipi. Isti Doniiui digili non iu
Den niiscranle seip&um agnosccns sequitur, ul per
aurem, sed quod diminulivum verbtim
in auriculain,
bonain opcralionem aliis innotescal , ct a{)eriat
esl , millunlnr, qnando verba ct sermonos Domini
C quod bene intrinsecus intelligit. Apcrlo corde in-
bumili curde audiiintur, ct in nimia dulcedine susci-
trinsecus a'^. inlcUigendum congrue, ut video, se-
piunlur, sicut et Salomon ait AniuKe esurienli :

cundum bunc sensura subjungilur :

omara dulcia suni ; auiina vero satiata favis illudit
{Prov. XXVII, 7). Aniiua esuricnsest, quse Demu Et ttatim apertce sunt auret ejut et solutum est

vere esurit el sitit. Huic sapit et vere dulcescit

viuculum linguce ejus et loquebalur recie. Auret enim

qiiidquid de Deo audieril ; dulce est ei et jucKn- cordis , qu3e dudum clausse craiit , ad oliediendiKn
Dco , aperinntur, vinculum liuguae tolvitur, ut rccte
diiiu , quandocunque in verbo Doinini de peccatis
suis admonita conipungiliir, quia revera cx bac
loquatur, quia tunc recte loquiiur, cum bona ope-

pccnitudine, quam babel pro peccaiis suis, perve-

ratur. Sed quia plerumque solct evcnire nt honio,
dura bona oi>era agit in his quasi de suis meritls
nire meretur adinteriorem illam dulcedinem cordis. ,
,

sint, glorictur, audiat necesse est prceceplum Do-

Anima autem satiata favis ilhulit , quia profeclo
mini et corde teneat quod subjnngitur
anima illa qux saliala est ,
vanitatibus bujus sx- ; :

cuU , favis verbi Dei illudit el audire contemnit. 809 ^' prxcepit ittis ne cui dicerent. Est aliqoid
Missis digitis in auriculam sputo langitur lingua, quod Dominus fieri jubet; est et aliud in quo consiliiim
sicul conscquenter evangelista subjungit dat. In arbiirio tuo esl, si velis consilio ejus acquies-
D
Et expuens tetigit Unguam ejus. In sputo, quod cere an non, nec ideo daranaris, si non acquiescis.

ex capite defluil in os , dulcedo illa qus de ca- Si autem prseccptorum ejus non tiraes transgressor
pite noslro Jesu Cbrislo ad nos <lesccndil, potest esse, magnura erit, si non resipiscas, periculum ani-

designari. lloc profecto sputo tangitui*^ lingua I.o- raae tuae. Prseceptum Domini est ut vanam gtoriaHi
miuis, cum inlus divino sapore lactus, talera lin- fugiamus, qui, ut nos suo informaret exeroplo, rai-
guani babere incipit , per quam rccle Deo peccata raculum quod fecit , ne cui dic^retur prxceptl.
sua valeat coufiteri , ul videlicct is, qui prius de- Yult enira ut bona noslra in hurailitate facientet
licta sua solummodo propter raetum gehennse con- ab buraana laude abscondamus, ne quando eadem
fitebglur,postmodum quanto amplius in omnipo- bona vana gloria perdamus. Et ideo bene in ora-
tente Deo videt quod aroet, tanto magis illum se tione bodierna petiraus, ut ad promisiiones Domini
offendisse doleal , et ex dilectione magis quara ti- sine offensione curramus; quia tunc sine offensiona
more peccala sui confiteaiur. Sic lacta lingua audi currimus, si vauam gloriam fugiaraus.

adbuc modura curationis. Sequitur : Sed quaerendura qnid sit quod Dominus alibi Apo-
El $uipicicnt in calum, ingemuit ct ail : Epphelha. stolis dicit : \'deant overavcstra bona, et Qiarif
Sea VKW GODEFKIDI ABBATIS ADMOMENSIS ^U
Palrtm vettrum, qui iu coiUs csi (Matl. v, 16), et A dalione JOlernoiiim aocensus, diilci laciymarum
hic mandut ne cui dicercnt. Haec ralio est his qui vino inobriatiir et inlunditiir. Hacc diio prima in
perfecto corde Deum quorunt, non obesl, si videan- prajsenti vita sunt adipisccnda.
tur opera eoruin. Quid cnim obfuit apostolis, 811 Alia diio, ut exhitnret facicm in oleo et pauis
quando mira signa coram populo facicbanl, qui Spi- cor hominis conftrmel {ibid:, 15) in futura vita ob-
ritu sancto confortali , oninipotcntis Domini virtuti triicnda. In futura etenim vita in oleo facies nostra
omnia tribuebant?ldeo illisdicilur : Yideant opera exhilaratur, quia ibi misericordiam Dei cogniti,
vestra bona. Islis vcro dicitur : Ne cui dicerent (38). porpetua Itelitia in visionc vultus Doniini exhilara-
Sed quid cst quun sequitur : Quiaquanto eis prxci' bimur. Et quia plena est ibi saturitas de pane an-
piebat,tanto magisplus prffrfjca/^flnt.nisiquodquanto geloru^Ti, panis ille vivus, quem nunc desideramus
magis quisque secrclum suum quacsierit, et laiides ct esurimus, ibi nos sa iabit et confortabit. Satia^
liumanas subterfugerit, tanlo magis Dco disponcnle bit, dico , et non saliabit quia et comeditur et
eliam in hoc mundo pracdicalur et exallalur, et esuritur, bibitur et silitur, eltamen nunquani fa-
econlrario, qui hic laudari ct extoUi desideral, multo sliditiir. Quo pane satiari nos facial qui vivii el re-,
jninus de honoribus et favuribus hujus sacculi quam giiat pcr inDnita saecula sacculorum, amen.
elit, accipiat ? At si justus quisque ip hoc mundo ^ 812H0MILIA LXXX.
liunquam laudetur, nunquam magnificetur, laus IN DOMLMCAM XIII POST PENTECOSTEN PRIMA.
quxdam melior et certior ei a Domino reponitur cl Beali oculi qui vident quw vidclis. Dico enim vo-
conservatur, cum in (inc vitse advcnienlibus sanctis bis quod multi prophetce et reges voluerunt videre
angelis magno laudis triumpho el adrairalione dc qnw videtis, ct non viderunt, et audire qua auditis,

hac mortaliiate ad coeli gaudia antma deducitur, ubi et non audiertnit [Luc. x).

inler dulcia angelorum carmina sublcvata 810 Oiioniam prior Dorainica, in qua surdiis et muttis
audire mcrelur : Beneomnia fecit, etsurdos fecit au. a Domino curatus legilur, ad donum spiritus scien-
ttire et mutos loqui. Vere magnum laudis est praeco-! tise respicil , bene hodierna Dominica spiritus for-
nium, quod dicunl bene omnia fecit nam etmala, quae litudinis opus suum opeialur, et congruo salis or-

aliquando commisil, miro modo Deo donanle, omnia dine praecedenlein subscqiiitur. Dura cniin honio
«i in bonom sunl cooperata, quia surdos sensus suos adjuvante spiritu scientiae, scipsum stire et cognos-
bene fecit audire, mutos sensus suo&bona et uUlia loqui, sccre poterit, necessarium esi ei deinde, ut confor-
Sic cducta de carcere mortis bujus, et finilis labo- lantc eum spiriiu fortitiidinis, recle aperiat ct re-

ribus suis, quasi laudem missae sua definit (missa p relet in confessione in quibuscunque eum pccca
enim laus missa dicitur), omniaquippe opera sua, trix conscientia accusavorit. Et rcvera qiiicunque

in quibus etpcrquae Deiim in hoc mundo laudare et per spiritum timoris ad spiritiim piotalis, de spiritii

honorarc sluduit, ad Deum jam misit, et lunc vere piet^tis ad spiritum scicntioe, de spiritii scientiae ad
sanctorum omnium communioiii adjiingetur, dequa donum spiritus forlit;idinis provohuntur, lieatos

nulla necessitate intcrveniente excludetur. Unde ut cordis oculos, quibus Doum vidcant, habere cora-

ad illam sanctorura foraraunioncm perveniamus, probantur. Beali oculi, inquit, qui videnl qua: voi

doceat nos canlus CQmmunionis hodicrnae De : vidflis. Dico enim vobis quod muiti propheice et

fructu, inquil, operum tuorum satiabitur terra, ut reges voluerunt videre qucc videtis, et non viderunt,
tducai panem de terra, el vinum latificel cor hominis el audire qum auditis, et non audiernnt.
(Psal ciii, 13). Per terram aninia, per panem do- In propliotis ct in rogibus duo ordines prxlatoruia
ctrin<( Verbi Dei, in vino spiritale gaudium, in oleo ct subditoruin possunt designari ; in prophetis prap-
rois^ricordia, in pane aeterna refectio potest desi- lati, in regibus subditi, qui se ipso bonorum pro-
gnari. Fructus operum nostroriim, quae Deus in phctarum, id cst magislrorura siiorum doctriaa et
nobis operatur, el pcr quem lcrra nostra, id est institutionc regere novcrunt, quorum boali cssont
finimanostra satiari et rcfici dcbii, quadriformiscst. D oculi, si Doum vidcrcnt per fidem, ct audirent por
Panem de terra Dominus educil, quando panem dilectionem. Sunt enim nonnulli qui videnl pcr
verbi sui in corde eleclorum suoruin quolidie crC' iidem, qiiia Dcum crodunt, et tamen non audiunt,
scere et augmentari facit ct ejuidein saUilaris panis qiiia Doum nondiligunt. Suntctiam mulli prophetjc,
pabulo cos intrinsecus relicit ct onutrit. Pancin quo- nuiili rogos, qui et vidcre pcr fidom, ct audirc per
que de tcrra educit, cum cum, quom jam p,Tne verbi diicclioncin dosidoanl, et lamen dcsidorii sui elTe-

sui educavit et conforlavil, ad informandum ct pa- ctura non conscquuntur. Kl ideo soli illi beati, qiii et

scendum alios doctrinx pnnibus aliis pr^r.ponit. videre per fidcm et audire por dilectionem meientur.
Educitur et vinum, qiiod loplificat cor hominis, Etqnia talium boati sunt ociili, fit nonniinqiiam, ut
quando homo pane isto satiatus ad spiritalo i'liid dc lalibus tales Domiiiiis eligat, quos sponsx siiae

('«udium cordis, quod vcre hetificat ct inobriat nicn- Ecclcsiae, bcatis dico animabus prxficiat, et ma-
les filiorum Dei, pertingere Doo donanto polcst. gistros con.stituat , sicut verbis sequentibus deno-
Quod vinum duplici modo bibitiir, diin) aiil liomo l;n-i video, cum subjungilur.
pro p«ccatis suis compungitur, aul ox dnlci rnoi- E( cccc quidam legispcrilui surrexit , lentant Da^.

'^58] Dcsiint qu3cdam in Cod.

 : . : ,, ,

Bfis HOMii.i.f ik)miM(;am:s -i:sri\AL!.s t'''«

quid »J<bfat, H0k»c di mdi-ral foiiKiu» »ul<iM-

miiium tl diifut: Mdijitlff ,
faciifttdo liJuHi A l<'iitl«'iB ,

0'fcr7i(i)/i/»').s.si(/(/»(>:'lii l('^is|tcril»>ltomis;ili(Hiih|ii;fla fcrliir ;

Ixiic iioiiiiii.iliir Itujn ///«• ««(r»ii r')/r»i« juilift(arf teipaum. Q\iU\ chI iflU
lus |i()l('sl (icsi^iiaii, (|ui idcii ( (I

Scri|)tiii-;r juslifuarf tdpsum '!

llo( cst nullaiii aliain voliinla-
;i<tti((4.'(, (|uia iKilitianicl .sciciitiani 8arr;i<

>ila lciii halicrc iiisi rcttc aijpndi , rl qu;i' Dco pla» cnl
(lcLirl lial>ci'c, in i|iia hc() (Idiiaiilc >i(l(;al (piulis ,

logispc- jiro possc siio cxscqiiciKli. Jiistitia niiiii iinn c»l

qualisi|UO doctrina cjus i'ss« dolical. Oiii

sunt:til, (|ii;iinvis jnsliiin pici iiiikjiu' vidisdiir, (|U(id illi ,

qul
rilns, dtiiii iii lociiiii icniniinis iii iiiiiii:i

n.ciilis liiuiiililalc liis vniliis ulilur ad Domiiinm iiiiiK)risgiali;c iiidigciis csl, niajor gratia cxliilxrlur,

ct ci cui ni;ijor gralia ncccnbaria cssiit niiiior ^^ra-

diociis: MaijiiU'r,qHid ((uifndo tilam a-li'rnum
,
f»i.i- ,

Quasi dical Qiiia tu Doiiiiiu'. <|ui Doininus lia inipcndilur. Iloc pnclalus considcrans, iiiliiii«
tidebo ? :

cl .Maj,'islcr os onuiiiiin (|ua' siiiil in ccvlis. ad lioi iiic ron;it, ulsilii Dciis diniiaiilcrostciid.it (|iicm inaxinio

vic.iriiis luus siin tcrris, in subdilis suis diii^crc dcbcal, di( cns :
assninpviisli cl clcgisli. iil iii

prvximus meut? Doiuinc, inquit qui

fi (jnaiito $13 i>lus aliis siiiii liniori, laiito nia^is Kl quis e&l ,

le tinicic iJoIk*o; doco iiic (pioinodocaulc ct sanclc vis ul siiii lcgispcritus, <|ui mc ad lioc constituiili

Ui loa)luo vivaiu, qnoniodo docoaai, quia, etsi inc- ul slin niagislor el prxlaliis, ostcndc niilii qn<'in

jpsiim noglcxcio, ut suliditis luois providoani, por D proxiinoruin niooruin scoiindum tn.-im jiistiliaiii

Loc vilam a;lernani non possidobo. Si autcm iiiilu niaximc diligorc, ct cui iiiagis subvcnirc dcbc.uii.

providoo, cl illorum salulciu noglcxoro, jleruin in Quae voluntas pra^lali ,

qiiod grala el aciepta sil Dco,

liac parte salvari ncquoo. Quod, quia ilacst, scire ex hoc recte innuitnr quod dicitiir continuo:

\ellein, lc insinuauto, qualis in \ita et doctrina niea Suipicicna autcm Jesus. Ilanc cnim juslilicalioneni
csse deleam, qualitor por luec ita subditis mcis suspioit ,
quia diligit ct approbal , ct illum ,
qiii pro

prospioiam, ut cl ogo cum eis et ipsi mccum vitaiu proximo habcri dcbeal inducit ct quis sit oslendil ,

aeternam possidoant. Post hanc legisperiti interro- dicens llomo quidam descendebat ab Jerusulem in
:

gationcm audi responsum Domini Jericlw,etincidil /h /arroncs. Iloino istequidam, bomo

Al ille dixil ad eum : In lege quid scriplum esl, est peccator, (jui , contcmpta visione aeteriije pacis,

quomodo legis ? Ilis vorbis post talein inlcrrogatio- descendit in Jericho, id est in defcclura el inutabi-
iicin Dominus pra^Ialum ad sacrAin Scripturam mit- litalcm dcvenitflagitiorum et pcccatorum.In qiiode-
lit , ut , si qualiicr viverc et docerc dcbeat scire appe- scensu incidil in /afrojjes. Lalrones dico malignos spi-

lU, veritatem sacne Scr^plurje quairat. Agniia autem modis altenlantcs eum, per diveisa
rilus, qui diversis

vcritate , quod estquasi dicerc, in legequid scriplum peccala etvilia rucrefeccrunleum. Quieliam despo
ett? Dignuni valde est ut vcrilatom tencat cum liu- liaveruul eum non, vesle visibili, sed invisibili, vesta

niililale, quod est diceie ,

quomodo lcyis? Quia hyec dico innocentise ,
quam , ut Deo iminaculatam con-
duo bona , veritalem scilicet ct humilitatem loium servaret,accepiiin baplismatc. Sic vesle innocenlia
«pus divinae pagina; ubiquc prxdicat et commendat. spolialus, magnum esset , si plagas latrouum istoruih
Duin ergo quid scriptum sit ,
quomodo legat inlerro- nonsustinerct. gl5 Etplagis, inquit evangelista.ifn-
gatur, ipso suo responso, quod vcrilatcm in cogno- positis abierunt semivivo relicto. Plagse aliud sunt

scendo et humiliiaiem in profereado debcat tenere, quam vulnera , et vulaera aliud suat qiiam plagK.
edocclur Plagw dicuatur, quando caro verberibus et lunsio-

Diliges, inqiiil, Domiimm Deum luum ex lolo cvrde nibus altcrilur, et intumesccute carne pulredo non-
tuo , tt ex tota aniina tua , et ex omnibus viribus nunquam erumpit. El quid per hanc deformilalem
tuis, et proximum tuum sicut teipsum. Cum dicit. Di- plagarum malarum et imraundarum sordes con-
nisi
liges Dominum Deum tuum ex toto corde luo , ibi cupiscentiarum possumus accipere, quas latrones
OKtcnditurverilas; cum dicit, et proximum tuumsicut invisibiles scilicet hostes nostri homini imponunt
teipsum, ibi ostenditur humilitas. Est enim surama et immiltunt , quibus nolenlem invituraque iu

vcritasdiligereDeum.etverahurailitasdiligereproxi- D spiritali vita allentare praesuniunt, et ea objiciunt

iiiuui. El bene, ul video, quemadiaodunv^,eritas ad dL et ingerunt quae aljquando delectabiliter fecil ?

lcctionem Dei , ila huniilitas ad dilcciiuuem proximi Sed irapositis plagis istis, abeunt semivivo relicto.

pertinet. Sicut enimdiaboJus per superbiam de coelo Bene semivivus diciiur. Nam in ea parte qua Deum
ruendo nunquam ad dilectiouem Dei et proximi po aliquantulum recognoscit , vivit , in ea vero parle
lerit redire, sic nullus hominum proximum suum qua per peccata lapsus est vere coram Deo raortuus
sicut seipsura valet diligere , nisi qui vere humilis est. Quicuuque ille esl qui ila latrones incidit ,
qui
est corde. Et ubi humilitas non est , ibi dominaale sic spoliatus, si plagas eorum perlulerit necesse ,

superbia semper erunt inimicitiae et odia. Praelatus est ul habeatur pro proxirao, dignum esl ne sacer-
ilaque, si diligendo 814 Deum conservat veritaiem, dos et levita praetereant eum, de quibus consequeuler
si diligendo proximura conserval hurailitalcm, recte Evangeliura ait

respondisse , recte seipsum docuisse comprobaiur, Accidit autem ut sacerdoi, quidam prwterirel, et

dicenle Domino: Recte respondisti fioc fac et vives. , riso eo pertransivit. Similiter el leviia cum esset j.t.m

Bed quia praelatus ad quantam adhiic perfcclioncra locum pcrlr.ynsivit. In sacerdote, in levila ,
in Sj-
 a , :

5€7 VEiN. CODE FRIDl ABBATIS ADMONTENSiS 568

i*arilano iinus iJemque prxlalus polesl dcsignaii A consolationem post exliLilum terrorein
, , imponit
qui salis digne sacerdotis el levilae nomcu sorlilur, eum jumenlum suum.
in
quia sacerdos debet esse orando, levila legendo, et Et imponens, inquit eum injuwentum suum, duxit
tanieD nisi sit Samarilanus infundens oleuni ct vi- instabulum, et curamejus egil. Quomom Evangeliuni
luim ,
non plene vcl recte ollicii siii pcrsolvit debi- exprcsse non dicit ciijus fuerit jumentura, vel Sa-
lum, unde videtur niihi, quod Doniinus in Iiac para- niarilani, vel illiu*., qui incidit in latroncs, possu-
bola quaralegisperitoproposuit , quasi, quidvclil, mi:s duobus n>odis inlelligere , et ad pralatum cl
praelalo aperial dicens ; Sacerdos es, te ipsum milii ad subditum referre quod dicitur, et imponens illutn
quotidie immolando ct sarrificando in ara cordis in jumentum suum. jumento corpus homiuis po-
In
lui .
studium tui est , quoniodo mihi complaceas iu lest accipi, super quod jumentum homo ponilur,
oraiionibus, in \igiliis, in jejuniis. Levita es tu quando rigide etdistricte Deo iu corpore suosatig-
meus,divinaspaginas assidue recitandoet legendo, facit, quiquid unquara coram Domino per non bo-
Sed isla omnia non sufliciiint mihi in te, nisi pii Sa- nx actionis sludiura commisit. Sed et hoc mod»
niaritani opus iraitari videanj te, cujus gesla sint et possumus intelligerc, qaod Saroaritanus, bonus
tua gesla , qu« sic diligenter ab evangelisia sunl videlicet proelatus illum saucialnm in juraentum
descripta : B suum ponat, quando ex niraia compassione et mise-
S(unaritanu$ autem quidam iter faeiens, venit secus ratione ad satisfaciendom pro eo el cnra eo sei^-
eum,et videns ^\Q eum misericordia moius est. sum offertet opponit, et ut majori spepeccator aoj*
Elappropians alligavit vulnera ejus,infundensoteum metur, nunc vigilias, nunc jejunia et orationes ac
et vwum. Egce ordo, eccc talis modus curationis esse flagella assiduat. Et illud revera ducit eum in stabu-
debet, haec sunt Saraaritaui medicamina, per quse lum, hocest in cor&uum, prins superbum, nunc
ad pristinam sanitatem sauciatam in peccatis curara in peccati cognitione fetidum el humiliatum, quia
debet animain. ex hac praelati condescensione incipit fetorem cor-
Jter debet facere de loco ad locum quia dt ,
solli- dis sui magis m.igisque recognoscere et abominari,
citudine sua ad illias solliciludinem , do cura sui ct qure prius leviaet minima sestimabat, grandii
'psius ad illius curam debet iraiisire. DeLet quoque putareet uberius Deo miseranlc dellere. Tali mod«
venire secus eum, quia bonis et amabilibus dictis, curatus, tendit ad alteram diero de quamox sub>
bonis nunc exemplis tandiu eum scqiii debel, donec dCtur
videat eum. Quid est quod dico , donecvideat eum, Etatteradie protulit duos denarios, et dedit sta^
nisi donec miserias peccatorum ejus diligentius in « butario dicens : Curam ittius fiabe, et quodcunque
confe&sione discussas cognoscat , et ut piis adraoni- supererogavcris, ego, cum rediero, reddam tibi. Prima
tionibus suis plus et plus eura videntem seipsura fa- dies est cognilio sui, altera dies cognitio Dei. Ex eo
ciat?' Visa tandem miseria ejus cor obduratura uon enira unusquisque justus esse incipit, quoseipsum,
debel habere, sed raagna super eum moveri miseri- quod peccator est, agnoscil; et quanto humilius
cordia, cujus tanta esl pcccatricis animae miseria. se recognovcrit, tanto magis divinoe cognitioni ap-
laqua misericordia duo ei bona impenderc debet, propinquat. Vel prima dies est quando per dignana
bOG est appropiare ei, et atligare vutnera ejus. Quid pocnitenliani deflet malura quod pcrpetravit, atlera

esthomini appropiare, nisi seipsum peccatori quasi dies, quod pcr negiigentiam bomira non fecit. Duo
peccatoreiu oslendere, et in humilitate verborura rfenarii duo sunt praecepta, dilectionis Dei etproxi-
umnibus modis se reura confiteri , et peccatori assi- mi. Sivc in duobus denariis notitia sacrae Srriptune,
n.ilare? Solet quippe bonus prjclatus, cui animarum qtiaj in historico scnsu el morali sensu glghabe-
cura commissa est, homini peccatori injustiiias tur, polest designari. Hi duo dcnarii rccte cedunt
8u«sconfitericrubescenti inhuncmoduraconsolando in usus stabularii, illius dico, qui semper niabula-
dicere : Ne timeas, ne cxpavescas, et cgo in talibus, rius esse studet, qui semper in hurailitate fetorcm
aut etiera graviorihus lapsus sum
non D scelerura suorum ante oculos cordis sui ponit quia
, et si lapsus
sura, adhuc labi duo prreiaula charitaiis observare, sacram Scri-
possum. El per hanc suiraet accusa-
tioneraDco mcdianieomnem aiifcrt confitendi timo- pturam diligere, et curam illius habcre praecipitar.
rem et pudorem, Sic appropiando et sic pie subvc- Cnra dicitur ab urendo cor. Et e?t quasi pra^lalus
niendo a/Zijiare ctiamdebctrw/neraeJHs admonendo, ttabularium suum admoncat et exhortctur direns :

eladhaecoIeumelvinuminfundere.Etvidequaracon- Sacram Scripturara assidiie lcgendo cor tuum adii-

grue oleumaii appropiationem, vinura ad alligalionem re, et qiiandocunque aliqua lascivia vel levitas men-
perlineat. Per hanc enim quara dixi appropiationem 'is tibi accesserit, ad Scripturam currens totum
infundil oleiim , quod signiQcat consolationem ; per «bi absume. Nam, si hoc feceris, non icpidum.non
alligalionem infuuditvinura,qiK)ddesignaltimorcm ,
frigidum, acd cor urtns cl fervens io Deo habebis.
quia utrumque necesso est, ct appropiare olcvc El quodcunque supererogaveris, ego,eum rediero,
ronsulaliuius infundendo, et ligare, id est terrore rrddam tibi. Qutd pst: ego , cum rediero, reddam
vinum limoris infiindendo. Nam consolandus est fifti .' Quis reddcl, et quid reddct ? Ego, inqoit, cgo
•pe veniae, ue desperet ; el tcrrendus 817 suppli- Magister tuus, ego Judex tuus, a Deo in hoc mundo
Ci«>ftOcn3e, n« eadcm ilerare praesuraal. Post datam constiliili-s, ejfn reddam libi illud ^uorfruH^if^, i(l
m 110MI1.I.«: DOMl.NIC ALES .tSTIVAI.tS. 570
f»l kllud iiiclTjliilt' gautliuiu, quud itupcr uiiiuia chI, A Noc dihcordul sib iHtii /4//r/iiJa.' \'tniie,«simtiemu»
quotl nioilo erotjtts , lior <-s(, i|uuHi txtra rotjai t]uiit Ihmiiit), jubitemui Dro lolulnri iioilro. ^'ftnxmpt-
iiori(Juiii liubrH, iioliiluiii Yi«l«-ii illiid, inquani, ruiii mn» faciemejui tn cnnfniioiu rt m piatmi» jukite-
rtdicrt», id rHt niui in |(«Mi(«rali roiurrrrliour rvsiir - mu» /V(i(/'»a/. X(.iv, 1,1;. Quod. ui mihi vidrlur,
ivi«'ro, «'t U(i ((irpiis n'«li«>ro, «! t«> vidclio. Hfddam vox csl f;ul>«liloruin miitiiu lu^ cohort:tiiiitiui ad p«ji-

lihi, vt lioc lali («ililiidiiK; lilii proiniUo, qii.nsi tii uilotiliaiii ot iliccntiuin : Veuile, exiulirmui, lioc c»t
uiea \un- liaticuin iiotcstutc. Kt nc r«>rl«; Uoc luire* ritra Raltum quemdnro raiiainuH, d«; piTralit et
inur, cl iiicrodiliiht ciiao fortntKit dicanuiH, audia- 820 ^>li'" **^ virtutos nos convorlendo ;
jubilemui
niu6 quid Pctiu et uiiiH upostnlis curuniqno scqua- Ih'o in cordis amaritudine ]i(Riiitondo, prceocnrpemwt
cibns, quos radicalos ot rundatng in cliarilati^ sua faciem ejui conniciido, et in piatmii jubitemmi ei
niundi conicniplorcH, aliis in lioc niuiido pru>0HS(> pcccata uoKtra Kutisraciciido Tost raolani ronroisio-
votuil dicat : Ameu dico vobis, qnad vo» qtii reli' ncm, poBt cxhibilam salisfaclionom, Jaiii liporareel
quistii omnia, et seculi estitme, srdcbiiis super srdci pr.TRumorc possuiit de Dci luigcritordia, qiiotnad-
jvdicanles duodecim Iribus Jsrael (Mnllli. \xiv, 28). tnoditnf prophota David ail : Sacrifieate lacrificium
(Jndc frivola cl absuida niilii non vidcntnr vcrlia jusltlia- {Psal. iv, 0). Et subindc addit : Kt speraie
pr^ielati diccntis ego, cum rediero, reddtim libi. Nani W in Ihmino {ibid.), hoc csl, dum vos Domliio per
idcm est, ac si dicat, et vcracitor a II:ii,'istri Riii puinilentiam et satisfaclionem sacriliHum gnitiim
Jesu Clirisli niiniine diHcrepaiido vcrbis dicprc po- ol;tulerilig, posl haec sperate in Domino, el pra'iu-

test : Quia insanitatcaninia^tu;c vicein Ctiristi gcro, menicsdo bonilale cjus dicere potcstis In le ipe- :

judek tuns cuni Dco oro, opus Dei in judicio cum rati, Domiue, dixi : Tu ei Deui mcus, in manibut

Deo iiuplebo, et siciit oondemnare possum iuipios, tuis tcmpora mea{Ptal. xxx. 15, 16), hoc est, lu,

possum remuncrare juslcts, tibi si recte poenitueris, Douiiiie, solus gpes nostra, quia, quod ad te vcni-

ti bene vixeris, vitain ieternam, qnodesl illiid quod- mus, ad to confugimus, totum de le spcrantes el
cunque, dabo. Ad fiajc pra-Iali
S19 vcrba videntur pracsumcntcs fccimus, ex cujus singulari dono id
inlbi satis concordarc sequentia : accepimus. Jam quid posl liaec futurum sil nobis,
Quis liontm Irium tibi videlur proximus fuisse illi nos nescimus. Tu solus uosti, quia in manibus tuit
qui iHcidit in lalrones f At itle dixit : Qui (ecit mise- tempora tioslra.

ricordiam in itlum. Yade, et lu fac simitiler. Quasi Ad qux et Evange-

haec Oratio hodierna respicit,
«lical : Quxsisti ct interrogasli qui proximus luus lium totum oCQciuin missas comprehendit, in qua
et

essc debeat, et ipse judicasii quod ille proiimus sit. _ sic oramus : Omnfpolens sempilerne Deus, da nobis
vade igitur, et tu fqc simiiiter, Itoc est quem vide- fidei, spei et charilalis augmentum, et ut mereamur
ris miserrimum, iJlum babeto proximum. Quare asscqui quod promiltit fac nos amare quod prcecipit.
«lico, et quem dico iniserrimum? Hunc diconiiser- Oportet enim in flde orare, ut Dorainus respiciat
riraum, quem maxiine nosti peccalis obnoxiura, et in tcstamentum stiiim, et animas pauperum suorum
quein magis nosti peccatis obndxium, bunc tibi iii finem noii obliviscatur. Oportet ut spem nostram
babelo proximum, ctsi boc feceris, erit quod vis. iu eura pouainus, in cujus manibus sunt tempora
Qiiid vis? Jasius esse vis. Et vere jusius eris, si uostra. Oportet ut ardehti cbaritate eum amemus,
ista feceris. cujus corpori et sanguini communicamus, qui seip-
Videiur mihi ad hsec omnia magnam babere con- sum dat panem de ccelo, habentem omne delecta-
gruentiam bodierni offlcii excellentia, in qua ilie, mentum, etomnem saporem suavitalis. Et ut merea-
qui vicarius Chrisli est, inter Deum et populum mur illud quodcunque, illud inenarrabile gaudium,
sibi commissum medium se ad interpellandura quod per orapraelatorum promiltit, consequi, faciat
Deum Patrem offert dicens : Respice, Domine, in te- nos amarequodprancipit. Praecipitenim eldocet per
stamenlum tuum auimas pauperum tuorum ne dere-
et prselaios suos ut cor fervens et urenB in eo habeamus.
linquas in finem. Exsurge, Domine, etjudica^ causam D Ei si boc dederit , merebimur sine dubio asse-
tuam, el ne obliviscaris voces qucerentium te {Psal. qui quod promittit, quod nihil est aiiud, nisi vita
txxui, 19-23). Salus, inquit, istarum aniraarum, aeierua. Ad quam nos ducat, cujus imperiura sinA
quas mibi coramisisii,causa tua est, non roea ; ideo fine permauet in s?ecu!a saeculorum. Araea.
obsecro te ut respicias iu teslamentuin tuum, boc 821 HOMILIA LXXXL
esl ut oslendas mihi viam veritaiis, qua incedam, l.N EAUDEU D0MIMCA.M SECUNDA.
recle diligendo et docendo le. Et iterum rogo ut respi- Homo quidam descendebat ab Jerusalem inJericho
cias in lestamentum tuum, id esl ul in bumilitate et iudicit in latrones {Luc. x).
diligam te, in huiuilitate doceam le. Et quoniam Homo iste quidam ipse esl Deus Dei Filius, ver«

cgo el subditi raei pauperes tui sumus, noli animas quidam, vere homo specialis et singularis. Ideo dico
pauperura luorum in fiuem derelinquere, sed exsurge singutaris, quia solus intcr peccatores ab omoi pec-
el judica causam tuam, uon me^m ; memor esto cali aspergine Iit)er in boc raundo vixit et immuois*
<;pprobriiservorum luorum.quia raagnum super nos in quo, ut Aposlolus ait, Deo Patri complaeiiit inha-i
cadet opprobrium, si te et proximuiu nostrum mi- bitare corporatiler omuem pleniiudinem divinit^it
nus, quam debcmus, dilexerimus. {Qolost. I, 19}.
571 VE:^. CODEFKIDl ABBATI$ ADMONTENSIS 571
Qai aiseendebal ab JerutaUm inJcricho. Jerusa1e;n J^ 823 f^iiniliteret levita, cum esmt tecut loeum, tt
vitio pacit , Jericho luna interprclaliir. Descendit viderel eum, pertransiit. Iii levita, quantHia vitieo,

\)IaDe Dominus Jcsus Chrislus ab Jerusalem in Je- orao jListoriim illorum, qui snb lege eraiit, non in-
richo ,
quando de visione pacis , de palria cl regno c«-:;gr;je fignraliir. Qiii levitae secus locum fuisse n\e^
fiupcrnse sux civitatis in defectum et niutabilitatem morantur , quia seruslugom erant , legeinque habe-
liujus mumli a Deo Patrc raissus cst. bant et legeliant , inquatotum abscondilum erat,
Qui vidclicet descendens, id est humana natiira quidqiiid per incarnalionem , passionem resurre-
mirifice indutus, incidit in latrones ,
quia gcns illa ctionem et ascensionem Domini in fine lemporuin
Judaica, de qua secundum carnem processit, mos fieri congriiehal. Sed et illi per fideni tanlummodo
nalura persequi coepit, el more latrocinantlum peT- eiim viderunt, sed non adepia salute ,
quam qua:-
•equi et insidiari us^ue ad morlein non desiil. Qi^ rebant et suspirahant , soluto caruis debito p$r-
tiiam despoliaverunt eum. Corpus iilud Dominicum, iransierunt.
•pcciosum divinitatis temphim ,
proprium lunc per Sainarilanus autem iter faciens , venit secus eum,
manus Judxorum amisit indumentum, quando apo- el videns eum semivivum relictum , misericortHa mo-
stoli , qui pridie qunsi amici et domestici ei adhae- tus est. Per Samarilanum genlilitas , ut xstiiiio, de-

serant, in ipso raortis articulo relicto eo fugerunt. B signatur. Samaritanus enim custos interpretatur. Et
Quos idcirco YCSlimcDtumDoiDiini dicere possumus. benc per Samaritanum gentium populiis figuratur,
Nam quemadmodum veslis corpus hominis circum- qui fide baptismatis suscepla ad universa Domini
dat el ornat , sic nimirum «t Christus quasi vesti- sui mandala custodienda et observanda parabatur.
incntis suis se induit et ornavit , dum apostolos de Qui videlicet populussfo^at, nec ac Dominum Deum
omni roundo sibi elcgit et univit. fidei passibus, uti deberet ,
properabat, quando im-
El plagis , inquit, impositis. Plagae totas Cbristi munditiis idololatrix deditus erat. Unde et alibi ad
exprimunt persecutiones, quas non invilus patieba- undecimam horam in vineam Domini vocatis dici-

lur, sed tanquam esuriens deleciabatur et saturaba- tur: 0«»^ '"c statis tota die otiosi? {Matth. xx , 6).

tur. In domo ncmpe eorum ,

qui 822 ^^^ dilige- Qiii, quoniani pro vila sua laborare neglexerant, et

gcbant , plagis plagatu^ est , saevissimis scilicet in- pro Deo idola adorabant ,
quasi tota die otiosi Ela-
juiiis et blasphemiis , lerroribus , opprobriis, flagel- bant. Sed populus ille ,
qui diu steterat , iter quo-
lis, sputis et colaphis. daminodo fecit ,
quando adjutus et compunctus a
Et ad ultimum mortis amaritudine consummato. Deo , mentis gressibus ad Dcum credendo venire
abierunt semivivo relicto. Filijus nempe Dei ,
quasi coepit. Yenitquoque secus eum ,
quia ajsluanli et de-
s£mivivus relictus esse dicitur ,
quando in humana sideranti auditu percepit ,
quae et qualia et quam
iiatura mortera ad horam gustare voluit, qui secun- ineffabilia bona humano generi praebuil. Yidit eiiam

dum divinam naturam iropassibilis, iroraortalis, in- ^«^1 ,

quando eadem misericordiae et pietatis operii

visibilis, nibil passibilitalis aut miserix uiiquara pati agnovit et dilexit, nihilque de sc praesumens, sed de

potuit. praeterilis timens ct pcenitcns, misericordia moveri

Aecidit autem ut sacerdos quidam descenderet ea- coepit. Pia enim super animam suam misericordia
dcm via, et viso illo prceteriit. Per sacerdotem hunc, flectcbatur, ea videlicet misericordia, quam Salomon
levitam et Samaritanum tres ordines accipi possuut, commendal et suadel dicens : Miserere inima: tua
illorum videlicct qui ante legem, sub lege, sub gratia placens Deo {Eccle. xxx, 2-i).

(uerunt. Et bcne per sacerdotem ordo patriarcharum Et appropians alliijavit vulnera ejus , infuvdi-ns

aliorumque justorum, qui ante legcraerant, de- oleum et vinum. El appropians per fidem , allignvit

signatur ,
qui vere sacerdotes Domini erant , eo, cordi suo vuluera Chrisli per siK;ni, quia niiuiniiu
quod legem non habebant, aliani nisi quod scmet- 824 sancta Ecclesia sive beala qiia;lilet anima,
ipsos hostiam vivata sanctam Deo placentem , in Domini et Redemptoris sui vul.ncra prnpter spem vit;«

ara cordis quotidie mactare satagebant , ct in sa- D nequaquam transcuiitcr vidcre del;et cl altendere,

crificiis, quae oiTerebant, Deuni quodammodo mitcm sed sollicile cordi suo quasi fasciculi m qucmdam
«l placatum sibi reddebant. De qnibus bcne diciilur alligare, quin quomodo ei digne pro cis lespondeat,
quod eadem via detccnderint ,
quia ab illa paradisi sempcr eam oportet considcrare et rctractare. Hinc
ia qua primus parens nosler Adam descciidcrat, iterum Salomon admonetdicens: Ad mensam magnam
onineseisulabant, et quia nccdum inors nostra pcr sedisli ? Considera qucc apponuntur tibi ei scito quia

mortcm Christi fucrat dcslructa, post hujus mortali« talia oportet te pra-parare {Z9) {Prov. xxm, \). Tuiic

Utis teiiebras ad inferos absqiie retraclalione de- cnim siinilia pra-paramus, cum super innnmeris bc-
ficcndebant. Qui proforto viso homineillo Deifico, pcr neficiis cis ingraii non existimus , dum admirantes
fidem , dico cl non pcr spe<:iem ,
proeterierunt ,
quia et amplexanlcs supcreminentem charilatcra cjus, id
Advcntum ojus in carne non exspcctavcruni , et ita tantillum quod sumus, in tantae dilectionis el digna-
non adepia sahite viam universae camis ingrossi tionis vicem pro posse nostro rependerc studerous.
3pud inferos per mulla annorum millia captivi sunt Infundens inquil, olcum et vinum. Pcr oleum el
,

ilflonli. vhum duos motus accipc , timoris et araoris , pef

^JiO) VitlgAl. non e^dein prsrisc habci.
 :

K7> flOMILIili nOMINlCALIkS ,1S11Y\I.LS. B74

«|tu>» iiiuiu (lccliiiaiilur cl l>oii» |M'rj^iiiiliir. Ikuta A "'^ ^i>'K diei iKdiiiiiari potcsl rogiiilinitit, alttra din
ukiinia (iiiii: iiiriiiiilit oliMiiii ol>inuiii, <liim conli hiio JicH illuiiiiiialioniH. l>uo tltiiarii duo kuiii pr j-< «'plu

|K>i- IVi ailjiitoriiiut iiiriiixril anioirni el liinoirin, <lili'< iioiiiH llci vl proxiiiii , kiN<> «iiio T<>fttjnifiilft.

liiiUMis Dciiiii (>o i|iio(l cst Kuii» <'.i-Pulor , (lilii^^ciiK co Prini.i rrgn dicH CHt «lics i <i((iiitioiilM, (|iia liomo %c-
«|iio(l l((>(l('iii|ilor , inliis riiii(lciis lioiia rariciuld pro- ipsum iii vcra «onlis liiimilil.itc rrcof^nosi cic inci-

|>U>r aiiiorciii,c\lra riiiulciis a inalisdcclmaiulu |ir(i|i pit. Kl i'\ Iiac hiiiiiKt <'ri(.'iiitiunc :td alt<'ram l)-ii<l l

ler liuiorciii. «Iii>in, (|iKi' dicH csl illiiuiiiiationiH, (|ua <I<**tiip<-r illu-

Kl iittpuuens illum in juiiifitdtin tuunt , (iu.ril ,n ininaliiH ad iiolitiain ct h< icntiam l><-i 826 |>roll<'il

itiihuluin, et curum ejns eijit. Jiiiiieniuni cor|Mis '.lo- lii qiia nimii uiii dic duo denarii pi-<d<-rii«tiir, (|iiia

nnnis iioii iiijnstc si^nilicat , stipcr i]iiO(l licat'^ illa diio illa jtncfcpla , dil<*<'ti<inis llci cl proximi , Hi\<)

.tniiiia vuliicraliiin iiluni lioiniMcin, id csl s|Miiatiiin, duoriini rcslaiii<>iitoriiin v<-rba iiolii^ s<><|iiciida pro-
('ola|)lii^atiiin, crucifUuiu, laiucatuni Uoiiiiiiiiiii kuiiiii pmiiinlur. Totiiis iiaiii(|iic Kacr:!' Scrlptiinr. auctori

iinpoirt, (luaiiilo inorlilicaiwlo carncin suani cuni vi- tas ad Iioc koIuiii tcndit, lioc siduin rdocct , ut de-
liis ct coiiciipisccnliis Iieatain Kilii Dci passionom (liiiomus a nialo ot raciamiis iMUium. Ih;(:linnii<Io a
(«ci|ui ct iinilari studcl, ju\ta iiuod .\postolus dc sr niaio, inia;^'ii <l<>uarii, id cst simililudo (iliriHli, <|uaiii

ail : E(jo auicin stiginiUn Jesn porio in lorpore i»(*o'lt pcnlidiinus pcccando, iii ludiis rcformatiir ; racicndu
{Cal. VI, 17). Duoit ol in stabuluui, quando iii liii- bona, oadcm iiuago (Ihristi in nobU adornaliir.
niilc ct relidum oor suum inducit (^.hristiim ,
quod lli duo denarii bene slabulario donantur, cui cl
liinoquasi roiidinu orit, cuni iii amaritiidino iinim.x dicilur, fi(ro/;i illius liabe , et quodcuiique snperero-
>H'Ogitare et renioditari incipil quam igiiomiuiosis- gaveris, ego, cuin rcdiero, rcddam libi. Pcr Mabiila-
niniis o( sordidis aclihiis sosc ooiuquinavoril, ol sic rium ipsc hnmo humilis, cordis sui pra-posiiiis el

cr pocnitcntiain (>joolo ct «lelerso pccoali stercore, custos intolligitur, eui viilnerati et crucifixi illius
uc Ciiristo, qucin iuduxii in stabulum oordis ot cor- hominis Josu Christi Filii Dei cura injungitur. Cu_
poris sui, gaudobit possessoro. rain , inqiiit, j//ii(s habe. Cura dicitur, oo qiiod cor
Duoil et ountdem .ingclorum Dominuni in stabu- urat. VA ost quasi spiriliis Iiominis soipsiim inlrin-
him suum quando sanclissiuio 825 ('(>i'pori ot
, secus adliorteliir ct dicat : Ne languescas, ne tor
sanguini Domini sui commuiiicat ((uod revera nia- , pescas, ne incrtia solvaris, sod cor urens el ardent
gnam et mirinoam ;rlcrnx vitoo alimoniam animalus in dilectione Dci habeto. El quodcunque snpereroga-
nostrisadminisirat. Ciijus corpori et sanguinidigno veris, hoc est quantumcunqiie laboris impenderis
communicamus si ad imilandum
et lidelitcr tunc illo xteruac bcatiludinis prxmio,
, pro consequcndo
C
passionem Christi et meinoriaR commendando quae quod supcr omnia est, quod universa superexcellit, ,

prs nobis passus est, totos nos ardcnlisBiina obarif quod ideo quodcunque dicilur, quia ineffabile et in-
tale exhibeamus. Suni enim nonnulli ,
qiii qiiidein terrainabile est, ego, cura in extrerao judicii examine
earnem suaiu castiganl elmortincnnt, scd Chrislum rediero , id est cuin corpore et aniina resuscitatus
in stabulum cordis siii non ducuut, qitia bona opc- fucro, reddam tibi, quia tunc lu eamdem possidebis
ra qu£ faciunt in humilitate non custodiunl,
, , mecuro gloriam, quam cgo ante diem jiidicii habitU'
(lumque ea sibi , non Deo ascribunt , miserabiliter rus sum Dco adjuvante in anima.
quod laborant perdunt. Illi itaque laudabiliter Chri- De hoc reditu David manifeste loquilur dicens
stum in stabulum ducuntqui coniplantali similitu- , E.vibit spirilus ejus , et revertetur in terram suatn ,
dini niortis ejus, carnera domani ao raorlificant , et in illa die peribunt omnes cogitationes eorum (
P$al.
ne in superbiam elati, raerccdom, quam a Dco obti- cxLv, i). Exibit spiritus, quando corpus in morto
nere speranl, aliquando araittant, virtulem Chrisli, deponiraus ; revertelur autem in lerram suam, cum
quae est humililasChnsti, custodire assuraunt. Fe- in reaurrectione carne rosumpta porpetuae immijrta-
lix quaj hac viriule , id est humililalc comiie et ad- litatis remuncralur gloria. In illa die resurreclioiu»

jutrice vallala fuerit ,

quia quaicunque est aninia d peribunt oranes cogitationes eorum, qiiia quidquid
illa, qnx vere in oculis suis bumilialur, uni Doinino pii laboris et studii ,
quidquid sanctx el assidii»
et angelicis spirilibus nota, Deo et Domino suo cu- medilalionis et boni desiderii pro adipiscenda vitae
ram dignam exhibcre potcst, ut bene de ea dici pos- «'ternse gloria hic impenditur et peragilur , hoc
sit, et curam Curam enim magnjim et sol-
ejus egit. paclo tuiic peribit, quia acceplo primo, nimd super
liciludinem habet quomodo Christiiiu in corde suo
, oniiiia erogalur, quo anipHus 827 ^^ preiiosiu?
conservct, quomodo jugiter ab ea fcvealur, quid po- niliil acquiri potest , ab bis omnibus homo re-

tissiraura dilcctus ejus diligal , quo delecletiir et quiescere habebit.

gaudeat inquirit, totumque qiiod est quod vivit, illi, Proposilo hoc exemplo, Pharisaeum, qui se justurn
quantum valct , impendit ,
quod esl ulique curam credidit, Dominus inierrogatione sua scire facit,
Chriiti agere. quantura desit ei et quantum imperfeclionis ha-
,

Et allera die protulit duos denarics, el dedit sta- beat. Quis inquit, horum trium videtur tibi pro.rimui
bulario dicens : Curam illins hube, etfjuodcunque su- fuisse illi qui incidit in latrones ? At ille dixil : Qni fe-

pererogaveris, ego, cum rediero, reddam tibi. Qua-ren- cil misericordiam in illnm. El ait illi Jesus : Vade^
i)um (^iijcnam sit prima-dies, et quic nllcra dics. Pi i- el in fac (iiniliter. Ac si dicat :
828 ^i sacerdos, ^k
 : , :

S75 VEN. CODEFRim ABBATfS ADMONTENSIS 676

levila proumi mei, asseris, non sunt, Bedhi proxi- A niam hoc vitium elalionls noft lalet Deum (omTua
mi ,
qiii flde et dileclioue me suscipienles , compati enim nnda etaperta sunt ei) bene et congrue decem
et condolere roihi sciuiil, vade, et tu fac simililer, isti viri dicuntur occurrisse ci.
hoc est vade, et convertere de falsa jisslitia tua ad 829 Et nota. quod dicit occurrerunt. Fit etenim
Teram justitiara, fac iimiliter, id est fac, concor- nonnunquara
iit in bonis et probalis horainibus, dum
det Tita tua sponsae meae , Ecclesiae meae qua; n»e eo quo dictum est ordine processerunt, ut de bonis
,

credcndo suscepit, et merces magna operi tuo erit. meritis aliqua eos interdum tangat jactantia mentis;

HOMILLA LXXXIl. quse tamen quia non ex industria, vel deliberatione^

sed quasi incursu quodam sensibus hominis subito
n DOMIMCAM XIV POST PEKTECOSTEN PBIHA. Be irigerit, apte evangelista verbum isiud posuil
Dum iret Jesus in Jerusalem, transivit per mediam Occurrerunt
ei decem viri leprosi. Sed licet occursus

Samariamet Galilwam {Ltic. xvn). sit, lamen occursus suggerente diabolo du'ci»
ipse
In praecedentibus Dominicis , qualiler Deiis per plerumque et deleclabilis flt homini intrinsecus, ct
«piritura timoris, pietatis, scientiae, fortitudinis ho- quaoto in eo deleclatur, tanto a Deo clongatur.
mini appropinquare dignetur, audivimus, jam ho- . Unde apte subjongitur, qui steterunt a lunge. Vi«
dierna Dominica, quia via homo ad ipsum adjuvante B detur sibi slare, sed non stat, CHm aliquid de meri»
spirilu consilii, qui hac
Dominica operatur, venire lis bonis se existimat babere ; et ideo stat a long^.
debeat, edocemur. Hoc enim qiiod in praecedenlibus Longe est enim a Deo allum cor, et accedere ad
Evanjjcliis audivimus, lotum est via Jesu, per quod Deura non potest nisi huroile cor. Occursu isto faclo
lier facitad cor bominis, et suo itinerc, quod facit in homine, levanda est vo«, sicut sequens Evange-
«d nos, in Jerusalem venire faclt nos, sicut praesens Ui textus de virrs illis infert dicens :

EvangeUun) dicit, dum iretjesus in Jerusalem, trans- Et levaverunt vocem. Vox ista desiderium est cor-
ibat per mediam Samariam et Galilceam, dis, per quod Dens adrocatur, et invitatur, quara
Per Jerusalem, quod intcrpretalur vlsio pacis^ audire concupiscit. Vocem enim oris sine desiderfo
coelestis illa Jerusalem , sive spiriialis vitae requies cordis raro audire dignalur. Et bene dicil, levave-
potest designari qua horao requiescere debet
, in runt, quia quod in summo et in alto posiluin esl,

quantum Deo miserante conceditur, a peccatis et nullus levare dicitur, sed quod in lerra jacet, illud
a mundo. Sed quia adhuc sumus in itinere, et necdum proprie de inferioribue sursum levari dicitur. Tunc
pervenimus ad patriara, transeundura est nobis non itaque vox levatur, quando ab his quae in terra et
tantum per Samariam, sed per mediam Samaiiam deorsum quaesivit bomo, desiderium suum levat, el
et Galilaeam. Samaria interpretalur cnstodia, Gaii- ^ de infernis ad alla sese sustollit et erigit. Imum
Lea transmigraiio. Inter nos enim et Jerusalein cob- cnim et inGmum est quaerere transitoria, et illud
lestem niedia debet esse Samaria et Galilaea ,
qiiia praemium qunerere in terris, quod quaerendum el
quandiu hic sumus, omni cuslodia ab illicitis acti- sperandum esset de coclis. Quae vox desiderii sur-
bus nos debemus cuslodire, et de Samaria in Gali- sura levata, quid dicit, quid orat?
laeam, id est de vitiis ad virtutes transitum habere. Jesu proecepior , miserere nostri. Quasi dical :

Qua via ei itinere Jesu, qua custodia vitae, el trans- Utruraque nomen, el Salvatoris et prseceploris, tibi,
itu beato facto ingreditur Jesus quoddam castel- Domine, congrue impuno : Salvatoris in eo quia
lum, quemadraodum gnbjungilur per ineflabilem misericordiae tuae gratiam salvare
Kt dum ingrederelur quoddam casleltum, occurre- me redimendo a peccatis venisti. Salvator, inquam,
rutit ei decem viri^^leprosi. Quoddam castetlum, ipsum, meus es tu, qiiia salutem meam opcraius es in me.
ut mihi videtur, homiuem designal, qiiod ex Dci Et sicut tc amplcclor et diligo quasi Salvatorem,
inunitione singulare quoddain caslellum eril, quando ita quia reuni nie esse cognosco, mihi quod tuum
aliquantulum praemunitur conlra diabolum et vitia; est atlribuendo, idcirco te praceptorem meuro, id
quod lunc Jesus ingreditur, cum animain hommis q est quasi judicem et 830 condeninatorem timeo.
visitare et laetilicare sua praesentia dignatiir. Sed Sed quia Salvatorem nieiim te cognosco, clamo :

licet iler suum Deus in hoinine promoverit, et ista Miterere mei. Post hujiisraodi cordis eleyalionem
omnia in bomine fccerit, tamen qu»a nullatenus sine aubdit cvangelista :

lentaliouum incursibus esse valet, bene dicitur, oc- Quos, ut tidit, dixit : Jtc, ostendite vo» sacer-
(urrerunt ei decem viri ie.prosi. Qui sunt decem viri dctibus. Plane quotiescunquc peccator iniima ad
leprosi? Decem viri totus homo est , qui qninqnc Deum cordis desideria attollit, videt hoc Dcus. Vi-
Seusibus intcrioribus et exterioribus cousislit. Et dere I)«;i est, sicut sxpe diximus, diligere Dei. Di-
quia viri a virtute dicitur, dccera scnsiis hnminis ligit quippe, quod homo praeceptorem et Salvatorem
wri sunt et viri dicuntur, quando alicujns virlutis cogitoscit, et per spiritum consilii salubre consi-
te esse putat homo, ct pro hoc quod alitpiid l)oni sc liuni subininislrat ci. Ut cniin in praecedenli Dorai-
cgisse el in Deo profecisse se spcrat, inanitcr ot in- nira spirilns forlilndinis, cnjiis forliludo ncccssaria
caule exlolli inripit, el gloriari. Qui viri omnimodis cst iii confcssione, rpcrabalur, sic etiam in hae
sunt leprosi, qiiia niagna lcprae imiiiundilia c&l, de Dominica ciim spirilu fcrtilndinis spiritus consilii
icipso pr«»snmcrft , cl siipervacuc gloriari. El qiio- operalur. Siciit enim ibi hvino conlortante cnin
 :

671 lUnill.I.E l»(iMiMr\| KS ytSTIVAI.KS.

•piritu Idilitmliiiis ina.a ofH ra huii ruiillli>i I imiii A t'i ceridtt in fiuiem «it«m anU prdn Jctu . f rafiflt
«nihuit, sic rtiuai iiic a<lliiliil(i Mpirilii coiinilii, or aijeni. i.l hic eral Samaritnnui. I'nir» |)i»iiiiiii, i{ut'

«ursuiii l«'prflC, qu;i' llt iu ronlc, iiiiiiiuii' iidscontlcre biii (lcvntan hiioruni prrttiiilxilal Dirnt<-a rlrctur^in,
debet in conlossiouc, julicnie Uoiiiino rt tliccnlp : niint, ut in plcrinqiK» Scriptiir.-r l(H'ii auilistin, lai-

lt«, oifntdile vos »tucrdolibu». Itc, iiu|iiit, (icHiilcrio, M'ricorili.1 ct judiciiini. Aalr lion |M*<lrH radil b(Mii(tr

Citendile vos Ixmis o))cribiiii. cuin :iiitc r»<-irni HM.iin seniprr liaWt <•< niifMrricor-

Kt facl*'!^ '<'< *'""> ''<"(> »ii(ii</a/i <iiii(. tii oUo iliaiii l>ci rt judiciuin Hci, i.prr.iiiH dc I»ci mlsrrl^
F.vangdio lcgiiiiiis, DoniiiHiin ad <|i(cni<lniu iliiiiiHe ('(irdi:i, rt liuicnt dr jiidirio. Kt niodn liiinr, ni<Hlo
lcprosuni : Yade, osteiide le sacerdoti, el offer iiimhh» iilum nniplcxaliir 832 pcdcni, quia iif rccord.ilio
iHiiHi , (/110(1 prdff;'!! MoiiiH in ti'i,limouiuiii illi$ soiiiis jiidii ii dcspcrjlionciii indnrnt ,
pcdrm ml»c-
(Miitth. VIII, 4). In cujiis Koiniiiis U\n-\ pcrpclrala ricordi:r iiriiplcxatiir ; nc iiiiHericordiu' i.olius rcrofw

dcsii?nari valcnt oiHira, (|iia^ procul iluSiio nnn se- dalio nc)'ligcnli.iiii ci incuriani iiigcrat, timorciii
quitur rtimissio, nisi vcra orii pncccdat ronfcssio. jiidicii ant(; oculoB inontiH senipcr ponil. I'irnnique
Scd liic, ulil t.intiim occursus lU, iit it:i <licarn, le- rnim prdcni non ainplcrlitur, qiii in chilinni! mro-
pra, i«l cst in.tnis gK)ri;c Jo lionis opcrilniK, <licilur : tis vcr<;alur, ])c«lcnii|uc niiscricordia' aiitr fa(i**n*

Et faclum e»t, diim irenl, muudnti sunt. Magnum B suam non lia)>cl, diim opu.s mi<ioricor>li:c Dei obli-
hoc do<*unicnlum, magnum consolalionis nostni^ cst viscilur, ct qiiasi misoricordix Dei dcrog.nt, qiii

.idjuinoiUum, quod isli lcprosi, dum iront, mundan- ipsa pauca, qua; videtur lial)ore , bona, sibi arro-
tur. /( h(>ino, ot mundulvv, iiuando Iiiiinililer sc in gat. At, duin nil »uis morilis attribiiit, ot Deum in
cordosuo rccognoscit, ot diini ost in voluutale con- biimiliando scipsuin magnificavcrit, postinodum se-
fL*ssionis, ista liiimiiitas aurort voiuntatcm clatio- (luiliir, iil gralias agat. Gralias agit hoino, dum,
nis, el si veracilcr, el non falso , cum oppciunum quod sensu et aJToctu Deo tribuit bonis niliiiominui
fucrit, occursMm hiyus lepnc coiifiicri dclibera«. de oporibus ad xdilicationem aliorum ostcndit. Qui-
Din misoricordia, qu.-c bonam voluntatcra iniueri cunque tali ordine progro^ilur, est et cril Samari-
dignatiir, staliin oi remiltilur, et coram co ciniin- tanus, quod interpretatur custot^ de quo ovdngelisla
dalur. Quod nimirum David anirniat de seipso di- subueclil, et hicerat Samarilanus. Vere cnira Saroa-
cous •
Dixi : Confilebor adrenum lue injusliliam ritanus, id est cusios inentis erit, qui post acceptani

831 i^team DominOy et lu rewisisii iinpielalein peC' gratiam emundationis ac p(r.nitenlix, iiiimilitatcia,
cuti mei {Psal. xxxi, 5). Impielas peccali lumor et quae custos virtntum o&t, bene vivendo in fiiicn
arrogantin est elatiunis, quain, dum se adversum non desorit.

6C veraciter conftteri vt41c homo deccrnit, niox in- Respondens autetti Jesus, dixit : Nottne decem mum-
dulgenti.ne gratiam a Domino accipit. At si fallaci- dati sunt, et novem ubi sunt ? Quando bomo totis de-
ter in corde suo, ut confiteatur, proponit, etiain sideriis suisDeo soli adunatur, et satisfaciionero
dum vacat ei, minime confitclur, el longe ab eo re- suam obtulerit, Dominus Jesus dans responsum in«
missionis gratia efllciiur. Sequitur : terrogationibus suis, hoininem introrsus revocat,
Dnui autetn ex illis, ut vidil quia muudalus est, ut super inenarrabilibus bouis ejus admiranleoi fa-
Tcgressut estcum voce magna magnificans Deum. Ecce ciut, Nonne decem mundali sunl? Ac si pat*
diccns :

cx illis deccm lenrosts unus homo ef&citur, unus, in- tcnter Veritas dicat Quod tui decem scnsus muudi
:

quam, quando totus omni intentione ad Deum rc- sunt a lepra elationis, non ex te habcs, sed ex me.
Tsrtilur, et unus ille ad Deum regrediiur, qui quasi Et Hovem ubi sunl ? Ter Iria novem efficiunt, el hoc
digressus a Deo fuit, quando immunda elalionis trinario numero Tcrba, opera ct cogitaiiones pos^

lepra illum commaculavit. Regreditur enim per bu- sunt dcsignari. Et est quasi Dominus dicat Priu» :

miliati cordis poenitentiam, qui quasi digressus a te extollebns dc operibus sanciis, sermonibus bo-*

Deo fuit, ut diximus, per elatae menlis exloUenliam. nis, desideriis reciis, nunc novem isli ubi suntt
£t satis congrue vitio snperbix aplari potest iin- d Nusquam comparent, nusqunm suut apud te, quia
inuoditia leprae, quia scriptum est : Jmmundus est muudaii sunt pcr me.
ante Denm qui exaltat cor smm. Sed tihus isle, dum 833 ^'^^" ''^' ittventvs qui rediret. et daret glo-
relictis peccatis superbise rcgreditur, et per poeni- riam Deo, nisi bic alienigcna. Quando propriam glo-

tenltara ac saiiifactjonem D(^o rt'Conciliatur, D»>i(in riara, non meam qu3esis'.i, lioii cs inveiilus, vt redi-
magnificare incipit. Deum magnilicat, qui s^i[>suin res ct dares gioriam Dco, scd cx quo aiiena a te
humilem et indignura et peccatorem sestimat. Deum fecisti, quae mihi dispUcucTunt in te, jam bonus fa-

vcro non magnincat, sed quasi parvum in oculis ctus tttienigenatnen tnam, sed roeam omniniodis
suis (iacit qui seipsum altum et alicujus meriti esse requiris gloriam. Et quoniam nihil tlbi adscribia,
pntat, cum nihil sit, nec aliquid habeat, nisi quod ex sed soli mihi omnia tua attribuis, Surge, et tadt^
Dei munere ministratur ei. Ergo unus ist£ magna tfuia fides tua te salvum fecit. Surge, dico, in pne-
voce Deum laudat, et magnificat, quando ex pro- latione, vade in sediiicatione , ut bonum, quod io-
funda cordis humilitate Deo soli gloriam, sibi depo- terius gustasli, aliis innotescat, quia fides iHa,
tat ignominiam, de cujus adhuc devotionc flgurali- quod te custodisti a peccatis, ct omnia bona
t«r «uhjungitur ^perst tua Deo soli attribuisli , ie snltum fecit..
&7» \EN. GODEFRIDl ABBATIS ADMONTENSIS 580
vl peipetiix saluli in fuUira vila tc nssociuljit. A cst, melius est, iino optimum couficlcre iii \irlule
Sed cl alio modo adiinumqucniqnc clectum vcrba l)A, quam prscsumere in suismcrilis. Bcnumesl spe-
hxc possunt refciri, cui Deus in line vitae ab omni 1 nre in Domino, quatn sperare in principibus (ifrirf.

lcpra peccatorum emundato dicit : Surge, vade, quia ')). Qui principes, et qui scrvi nostri siint? Inlerio-

fides lua le salvum fecit. Surge, inquit, de inferiori res sensus nostri sunt principes, extcriores sensuB
tuo, relinquc carnis clauslra, vade ad paratas tibi in servi noslri, Non in principibus ncqiic in scrvis istig

doroo Patris mei maiisiones, et qiioniam soli mihi spcrandum, sed potiiis in Doniino Deo nostro spe-
fidem conservasti.tolum mihi, quod cx me babebas, randum el prssumendum. Quare ? Quoniam- Deus
tribuisli, perpcluo salvus cris, perpotuo faciem viaguus Dominus, et Rex mngnus super oiiinem ter-

meam in gaudio vidcbis. ram {Psal. xciv, 3). Ipse solus magiius ct laude di-
Respicit ad hunc sensiim evafigeliciim hodicrni gnissimus, ipse solus Rex inagrms, qui operatiir
oRicii excellenlia, in qua homo a lcpra emundalus oninia in omnibus, quoniam ipse cst, de qiio olTcr-
Chrislo commendalur, et ut deinceps in magna cu- loriuiu clamat : Immiitet angetus Doaiini in circniiu

Klodia vivere slud«at, adinonclur. Sic enim canta- timenlium eum, et eripiet eos ; gustate et videle quo-
mus: Pro(ector noster aspice, Deus, et respice in [n- niam suavis est Dominus (Psat. xxxi:i,8,9). ARge^
ciem Cltristi fuj, ^itja melior est dies una in atriis II lus iste, queni Deus in circuitu timentiiim se imm.t-
ttiis super miltia. Chrislus uiictus dicitiir. UnLtiis dunum
tit, gratise illius csl, sine cujns muiicre homo
Dei et Christus Dci houio dicitur, quando ille, qui nunquam videre cl gustare valetquoniain suavis cst
prius aridus crat, et succum dulccdinis Dei in se Dominus.
non habuil, donis Spiritus sancli perungitur el In 835 ^'^'St isla omnia bene seqiiitur Commiinio :

funditur. Pelimus ilaque in Introitu miss:o ut ilie, Panis, cjueinegodedero, caro mea cst pro s(vculi vi'.a

qui protecto noster cst, Cbrislum suum nobis {Joan. VI, 52). Qna) congruc fiiii Evangelii concor-
dando, semper nos unclos suos respiciat, seinper dal, ubi dicitur, surye, vade, quia boc est panem
nos in boc custodiat, ut nomini ejus, non nostro , daic, scilicet posl fincm luijus vit« Divinitalis ct bu-
gloriain demus, quiamelior est dies una in atriisejus manilatis Christi dulccdine cleotos quosque setcrna-
super miltia, boc csl in corporil)us et in aninialms liter saliaro. Custodi, Domine, Ecclesiam tuam pro-
nostris, quai pcr aliia Domini possunt intclligi, nie- pitiatioue perpetua, el quia sine ts tabilur humana
lior esl una dies cognitionis et illuminationis ejus S36 m^r/a/j/rts in clatione, tnis aempcr auxiliis
supcr mitlia, \i est antecellil ct superexcellit uni- abstralialur a noxiis siiperbije et extollentia; mcnlis,

versa opera et merila iioslra. Ista mcdilantes, ista et od sM/M/«rfrt, vorc buniiliiatis bona, le diicente di-

faciontos sunt dilocta tabcrnacula Domini, de quibus rigatur. Qiiod ipse prieslare (ygnelur Dominus noster
sulKlilia- : Quam dilecta lubernacnla tua, Domine Jesus Christus, qui cum Patie el Spiritu sanclo vi-

334 virlulum, concupiscit et deficit anima mea in viletrcgnalper omnia saecula saeculoruni. Amen.
mtria Domini (Psal. Lxxxiii, i). Sunt enim taber- IIOMILIA LXXXIll.
naciiia illa, in qnibus Doniinus ambularc et inbabi-
IN IiOMINICAM XV POST PENTECOSTEN PBIMA.
lare dignatur, et hi tales sunl, qiioruin corel anima
concupiscil ct deficit in alria Domini.
Nemo potest duobus dominis servire (Matth. vi).

Talibus Paulus in Lectione hodierna loquilur di- In praescnti hujus sancti Evangelii lectione Domi-
cens : Spiritu ambulate, et desideria carnis ne perfi- nus nostcr Jesus Cbrislus de inagna porfectionis
riatis. Manifesta snnt aulem opera caruis, qua' suul summa loqucns, ad camdem p-^-rfectionem discipu-

adulleria, fornicaliones, inimunditia, luxuria, idolo- loscxborlalurelinstruit, omnomqiie solliciludin«in,

rntn nervitus, el liis simitia (Gal. v, 16-19). Spirilu lam in spirilualibus, quam iii carnalibus rebus, de

»mijuiant, qui carnalia dcsideria , eliamsi impu- cordibiis eorum tollcndain esse admonuit. Putan-
gncnl, opcie perficere non appeliinl. Quandio cniin duin esl enim non do visibili esca ol potu sive vcstitu
vivimus, caro conciipiscil advcrsns spiriluin, ctspi- [> laiitopere eos, ne soUicilentur, admonuissc, sed po-

rilus adversus carnein. Sed illi l.cali, qui spirilu tius pio invisibili esca ct potu ac spiritali veslilu

ambillant, et dosideria cainisnon perliciunt. animx et spirilus sollicitari non debere, eo quod in
Scd sciendiini quod carnalia desideria iioii lan- Me sottir.iti silis aniinw vesiriv,
coiise<iuentibu9 ait :

m» suntet dicunlur adulteria cl fornicationcs, scd quid manducclis. Pro quo lunc ciecti cl pcrfeoli

ft spiritiialis qii;odain i'orni( atio aiiiin.T essc pio- cuemplo aposlolorum ojiis non siint sollicili, si
minlialur, (|uaiido hoino lornicatiir a Deo. Quaiulo, quomadmodum Dominus in finc bujus Evangclii ait,
quioso, foiuic atur a Dco Tunc uliquc, cuni ira, sii-
? primum regnum Dei et justiiinm ejus quwranl, id esl
perbia, v.ina gloria peccat, quando human;e laudis ulcor suum, quod regnum Dei seinper essc debct,
«inor caplatur, ot bona niulliformis grali* Doi, qua; omni custodia ei purilate conservent, quia tuncspi-

Hili conluiit. ad sopoiiu.s quam ad ipsuin, a quo to- rilalcin animsc cibum ot polum, quo in Deo ct cum
Him accopil, reforri desidcrat, Dc talibus Davidait: Deo rcficianlur, ct indiimcntum juslitix, qiio per

Perdidisli omnem, qui fornicalur abs le {Psat. Lxxil, bona opcra foris adornenlur, absque soUicitudine io

97). Hinc iinponitur : Itonum est confidere in Du- promptu et in usu habcre possunt.
mtino. qnn:u confidi-re in liomine {Psal. cxvil, 8), id Bene aulem cnumeratis soptom donis Spirittw
 : ,

511 HOMlLl.t DOMI.MC KU.S ASilV\I.K"i %ti

AAiicti a Hccuiulu (icloiiuil«> liiiic Dnininirwi'! Kv.iii- A ifuam vettimentum * I\tii>Uilc tolalilia ctrli, quoni»m
gflio «luiiiiiii spirilnii iiitclUTlun inMiTiliiliir, i|iiia non terunl, ncque inrtunl, ntqut congreiiani inhorrta,
liuit iiii|)Oi'f«-(tis, iHMi ii«-((liKnitilinH, M-d Hulis |ifr- et Vaier tetter cwtettit patcit illa. Pcr votaiilla c<rtl

fectisKiinis C.liriHti :ip(>st*>liN cl corinn iiiiilalorilins, boiii aii(;cli possiint a(<i|>i, quoniin liitnitii hiiiiio

qui oculo H|uril:ilis iiilclligciili;c illnstr.inlnr, sc- Icm:i< iiK ola, iiivolntiis ( arni, (|iiid fai icniliiiii hitil

quciulu propoiiitur. Ail cr^o : Mt potcst coiligcrr, cl qiiaiitiim fuH cst inortMlibnSf

Kemo polvit duolius domiftia tcrvirf ; tiul fiiini iii coruin coiiipar:ition(> cshc hinc soIIk iludine.

«riNiii odio tuibebit, vl alterum coiilfmiift. Diio isli (li non lerunt, ticque congreijant in Iwrrea, id Ckt non
(luinini valdc silti inviccin contrarii, C.liristus csl ct si runt lcf,'ciido, non niitunl friK tiiin In tioni<i p^Ti i-

(lialiolns, sivc ainor Dci ol aiiior s:r! nli, (|nilinK piciitlo, nc(/i(c coiKircfjaul in liorica, id cst oa qiisB

iiciiio puriter scrvire valct, (|nia (|nisi|nis linnc, i|ui lc^criint iii moinoriam ricolligrndo. M('(i l'alcrca-
juro roiitcninciulns csl, scilicct (lialioinni odio lia- lc>.lis patcit l\U)s pjsliunc iiicnniparahili, ciijus vul-

buoril, allcri ([ui suimt oiunia diligcihlus ost, vcro Inin sciiipcr ot absquc ullo litic U'ati et iniinortateff

Duuilno Jesu Cliristo adlixrcbil. Scd ct anior I>ci cl vidcbnnt, ct iminortalitcr p:iK((>ntur hoc suninio bo^

anior su>culi nulla rationc siiiuil possnnt lialicri, no, (|iio plcni sunt, qiio plciii pcnnancbunt. tl e»l
quia privsentoni iiiuuduin despicorc cst, iransitorix B quasi Doininus dical : Si sanctos angclos ineos tali-

nun ainarc, est vcrc honiinis purc Dcuin diligcntis. Lus pascuis rcflccrc consiievi, nnn(|uid non etiam
Muiiduni voro diligerc ct transitoria anilMic, pro- vobis, si piiritali oporain dodorilis, dulcediiiis ine»
prinni ost iH^rvcrsorum, Deum odio hahcntiiim, el abundantiam darc paratus sum, quos sanguine nico
diabolo cx aflcctu scrvienlinin. Dndo ne ab ainore rodcmi?
Doniini avertainur, et inundi aiuorc abducanuir, itc* Nontie vos tnaijis pluris istis illis ? Illc quxstio
runi adinonel ot ail oboritur. Nam si pcr voiaiilia coeli boiii, ut dixiinus,

Non potestis Dco servire et mammotKV. ^or mam- angoli possunt designari, qiioniam inodohomo cinis
monam, qnod intorprelatur rfiri/iii", non solum anur et piilvis pliiris prctii sil, quain illi, noii facilc valel
«l ap{)ctitns lomporaliuin reruni accipilur, scd ct Sed adjuvantc nos Spirilu sanclo dicanius
inlelligi.

qiiidqnid illud est, quod iiouio Lnlenderit et plus quod possumus, quodquc 838 ^f» revciDnte sana
qnaiu Deuiu dilexcrit, mammona recte iiomina- fide, sano intellectu scntimus. Kst angelica crcalura
lur. Poironon in Deum londore, sod aliud quam dignior in conditione, sed hoino magis pluris pretii
DeiKii amare et quaTcre, est uliquc mammona; ser- illis est in redeniptione, quia Dcus P;iler Filium
>piie, suunir prctium illud magiium et inxsliinabile, pre-

Ideo dico vobis, ne solUciti silis aniina; vestra; tiuni salitfaclionis nostra; pro nobis redimendis de-
quid matiducelis, neque corpori vestro, quid indua- dil, nobis, inquaiu, nobis dctlit, quia pro iiobis in-
mini. Ac si patcnter Yerilas dicat Quomodo duo-
: carnatu,"*, noLis esl daius, nobis crucifixus et mor-
Lus domiuis islis nemo servire potcst, nemo eos tuus, ncc propierea venil in mundum, ut angelum,
pariter diligere, nemo potesl pariter odio habere qui non DC^i^caverat, restaurarcl, scd ut hominem,
>el conlemnere, ideo dico vubis, ut vos, tanquam qui se peccalis oxigenlibus morti obno^iura fecerat,
perfecli , discipuli mei, verum Dominura diligatis, redimerei ei liberarot. Sequitur :

lalsum odio habeatis ; et qui priinum rognuni 837 Quis autem vestrum cogitans potest adjicere ad sta-'

Dei cl juslitiara ejus quaerere, id esl qui tolum cor turam suam cubiiHtu unum ? Sicul homo ad statu-
nostrum ab amore carnalium averlere et immacula- ram suam cogitando cubitum non valel adjicere, sic
lum inihi cuslodire debctis, pro eo qui tuanducelis, homo adperfectionis summani, qii.Tpercafri<«m de-«

id est quein guslum coiUemplationis pcr amorera signatur, cogitando non valet i»ervenire, nisi ctiani
sublevali b.ibere possitis, ot quo uiduamini, iioc csl por bona opora seipsum sludeat dilalare et exten-
quxuam bona opera faci.itis, nolo ut soUicili silis. doro. Undc in laude sponsce. qu;e se Sponso suo
Si eniin lalcs, quales vos esse oportet, esiis, ct a D Chrislo beiie vivciido conforniavil, in Canticis di-
curis saeculi ct a soUicitudinibus vitce hujus vos se- cilus ; Staiuratuaassimilataest palmcr^Ccni.xu, 7).

questraveritis, donum gratia mese, quod desidera- Quid per pahuam nisi vicloria Christi ? Ubinatii
lis, opera justa, per quie mihi pbiceatis, babcre po- facla cst vicloria Chrisli?Jn moiie ojus. Yiclori.i

lestis. Sunt enim nonnulli, qui pra^postoro ordiiie ejusfuil, quamlo de hoslo trisiuphans, morteni mo-
anle inerilum exigunt prasuiinm, et dum se pravis rienUo devitil. Ad hujns vicloriac iinilationem nul-

quibusdam actibus coin(iuin.iverant, et postconcu- c lus, utdixirnus, cogiiando potesl venirc, sed mor-
piscentias suas ierunt, audent nihilominus omai tificando carnem suam cum viliis et concupiscen-
orationuui instantia totius purilatis Dominum invi- tiis.

tare, et pro cibo et potu spiritali tunc demum incas- Et de veslimento quid solliciti estis? Considerali
siim sollicilari. Talibus juslo Dei judicio contein- lilia agri, quomodo crescunt; non laboranl, tieque

plationis gustus non debetur, qui regnum Dei et nent. In pnecedenti similitudine Dominus nobis
jusiitiam ejus quajrere rainus convincuntur. Se- exemplum Iribuit de bonis angelis, de puritale cordisj

quitur : in sequenti vcro similitudine, quae do malis angeUs,

Nomt anim* plu% es( quam esca, et corpus plus qui per lilia possunl inlolligi ,
proponilur, exempluiu
 : : : :

585 VEN. GODEFRIDI ABB\TIS ADMONTKNSIS S8i

30bU trU)uii do opcraiione, quae por vesiimentum ac- A nwdica: fidei? Sicul supenus per lilia malos spiriiua
<ipilur.'Ei nou incongrue pcr lilia agri maligoispi- posse dcsignari dixinuis, propler dignitatcm condi-
tiats possunl accipi, qui in tanta bonoris el dccuris tionis, sic eliam fenum dici possunt proplcr supcr<
pulcbritudino condili eranl, ul non solum cocii, sed biam suam ct inolicdienliam. IIoc [^num liodie, id

«t terrae, qux per a^rum accipitur, omamcnluni cst in pixsenli esl, cras aulem, id esl in luturOftK
^serit, si in sua gloria ct dignitnle Deo obediende clibanum mittelur, in iDccndium videlicet sclcrnx
perstitissent. Quorum supcrbian] David inlucns ait damnationis, dicente Domino in judicio : Jie, Mia/«-

liuperkia eurum , qui U oderunt , ascendil seinper dicli, in ignem a'ternum, qui praparatus esl diabolo

{P$aL txxH», 23). Hiuc ost, qnod primus ilie ange- et nngelis ejus [Mallli. \\\, 41). £l cst, quasi Domi-
his, qui contra Deuni snpcrbicndo ininmuit, ait Bus roboiando ct consolando lidclibus suis dicat
Ponam sedem meam ad aquilouem, sedebo iti monle Si iioc feunm Dcus sic tam mii-»
veslil, id est si

i^stametni, xituiliiero Allistimo {hni. xiv, i5). Hiuc forraiidinis ct ^iiblHitats vim odversariis suis non
PauJiis ;
Qui elevalur, inqiiit, super onnii:, quod di- negavil, iiuan.lo u.agis vos ad bona opera conrnrla-

(ilHr Deuif aul quod oblata vobis omui sullicitudine cibum lcclio-
colilur (II Iliess. u, 4). bit, cl

939 -^"'* laborani, neque nent. Maligni etcntm polum oratiouis, Yestiraentum sanctx opera- nis,

Rpjrilus non laborant superbicndo, ncc lalwriosnm B tionis abunde ministrabit.

deputant, quod dic noctuque iii seduclioue justurura Xolite ergo sotliciti esse dicentes : Quid manduca"
dctinentur et laborant. Neqne nent. Notum est quod binius, aul qUid bibemu» aut quo operiemur ? Uae

^s qui nct, ftluai dc sinislra ad dexterant krahit. Ac enim onmia genles inquirunt. Eiecti enim sic rcgnum
per boc rectc, ut apsiimo, innnjtur quia elccii per suum, id csi cor sutun eliminatis immunditiis de<^
omnemquxinDncsenti estvitam, qti;e p«^rdexlcram bciii ciistodirc, ut, iu quantura mortalibus fas est,
signilicatur, huc tendunt. lloc raodo nialigni spiri- scmper ccclesiia qiiairere, semper coelestia queanl
tus non neni, quia non ad dextcram, sed ad sini- lucditari,quoniam tunc juxta prxceptuin Domim
strani trahunt omnc quod agunt. Oinnis cnim labor raro babent sollicilari, quid manduccnt lcgendo,
et conatus corum ad huc solum teiidii, qnotuudo quid bibant orando, quo operiantur beue operando.
ju&los a dcxlcra ad sinistram, id est ab H-loinn vita Utic enim cmnia genles inquirunl. Omnia bxc, id est

»41 xternuDi damnationem dejiccrc possunt. Dcquo- cibum lcctioiiis, potum oraiionis, vestimcntum ope-
rum adbuc fnrtiiudine Dominus &ubjuiigit, et ait ratiouis gentes inquirunl, et babere volunt, qui ta«
D.co autem vobis, quoniam nec Salomon in omni men regnum Dei et justitiam ejus quaerere noUmt»
gliiria fua coopertus est, sicut unum ex istis. PerSa- scd nitilta vitioTum spurcitia fcedi ^CMfes per omnia
Umibnemt qui iuterptclatur paci/tciis, Ubrisius acci-
C.sunt, quia secundum hoc quodgeniii sunt, vivunt
pitur, gloria ejut caro cjus sive saneta Ecclcsia in- Qui Ucet omnia hxc inquirant, tameu quia gente$
telligitur, pcr unum i»tud, unum, inquam, ioiquo- sunt, et cami deserviunt, jure illis boc negatur,
riira omniumcapuldesignatur. Dehac gloriaPaulus quod rcgnura Dei et justitiam ejus quxreiitibus gra-

ail : Vir, qntdem imago el gtoria Dei esl; mulier tis et abunde dcsuper erogatur.
aulem gloria viri est {I Cor. ii, 7). Quxraulier Ec- Scit enim Pater vesler quia hit omnibus indigelit.

cleslam designat. cujus vir el sponsus cst Christus. Pater vester coeUtlis copiosus in misericordia, quia

Ipsa quoqne non incongruc dici valet gloria ejus. his omnibus suos novit indigere, scit etiam manuin
Satomon iluqiic nostcr in omni gloria sua cooperius suam aperiendo largam sux gratiam
benedictionis
hcn esl, sicut unum ex istis, quia sicut propter ni- i^digentibus cxiiibcre si tantummodo verba hxc
,

miam digiialioncm ct dilcclioncm infirmus pro infir- sequi noii refugiant, quibus Dominus prxscns Evan-
iMts faclus i'i gloria, lioc cst iii carne assumpta csu- gelium suuin concludit dicens .

rire, siliic ca;lcrasque mortalis vitse miserias prxter Quwrite primum regnum Dei eijustitiam ejus, et
pcccatiim suslinuit ; ila etiam in tota sancta Eccle- hac omnia adjicientur vobis. Regnum Dci, ul dixi-
sia iiuiium suorum uni buic, dc quo dixiiiuis, hosti d mus, cor hominis est, quod semper homo beatiis
scilicct antiquo, qiii capiit ncquiiuC in coclo cqntra qu.-crere, S41 '^^ ^^ custodia debct halere, quia,

DiMim crcxit, iii rorliliidinc niquiparari voliiit, qui qnid in eo agatiir, qiiid versetur, sive bonum sive
lic«*l angclici; dignitalis slatum supcrbiondo perdi- in.ihim, dcbct pcrpenderc. Jusiiiia autem ejus regni
derit, augelicx tamen subtilitalis vira noii amisit, psl, taiita cuslodiact purilaie cordis intima prxmu-
qiiia ncquc siti ncqiic fame laborat. non <Ioriitil ne- rtirc, tit solus ille Uex regum ct Dominus dominan'
ifiie dorinital. Hinc colligcrc po&siimus quod liX'C (iiiiu in eo obtinent piincipatum el dominium. Ta-
oiniita Dominiis ad consoUlionem suorum proposue- liter qiia^rentibiis rcgnum Deict justiliam ejus omni^
rit, qiiia si (anlam foiliiiidiiiem maligni spirituci a luvc, qu3C prxdiximus, adjicienlur, id est cibus in
De<i feproliali arccpcritnt, quantam piitamus conso- lectionc, potus ia oratione, vestimentum in bona ope-
Lationis et fortiliuliiiis grniiam pracstabit Iiis, qni rationc. Tlevera quxcunque anima circa cordis siii
ciim tolo corde diligunt ct qiia;runt? Undc consc- custodiam cxstitcrit soliicilaquxcunque regnum
,

quciilcr siibJHJipKtur Dei cs.se voliierit, hoc quod muuducet, quod bibat,

Si aHlem fenum, quod hodie rsl, ct ^JI^Qcras in quo opciintiir, S42 facile invcnict, quia talis aoi-
'iibatium viiJtitur, xic Deus reslil. qnundo magis vot ina, ut sTpd vidcmus, divitur Scripturac cpulis re-
m iioMii.i.i': DOMiNir M.F.F^ ,i:STiyAl I.S BM
fectn, h\ alilH i»neCHH«i ilclical, oa <|ii;i' Ofo n-vdunlo A Dciiin 843 vidrlic«i ad Iirjtuin aniinuiii iiitrodu-

»(M»lil, duliiln' «a fiMicliioso iirofcrn' potcrit, rlitnsl ciiiit. I^iliir purlie civilalit DomiiinH ap^iToptnquat,
lcttioiiis ii\sl;iiiti;>io (loicciii iii oiMliooc lUTcipicl (|iiaiiilo pcr iiispiralioniH mur grutiam vcrliiiiii «a-

al)iiii(laoli;>oi, posl otalioois (lulccdiocoi :ol (|ii;r- liilis (lo( loi i, (|iio iilililcr i.i\\^i-ri: ( or lioiniiiis possit,

cuiiqiMi opoia lioiia couvcrlilor, Dco ailjiiviinlc pro- iiiiHoricorditor HuhminiHlrat. Sic, Kic |>orUf: civilatii

sp(!ral»il«ir. IJt aulftni omiiia lurc nohi» ailjitiauiur, Doniino appropiii(|uaiilc, hU;, inqunm, doctore diviiiJB

rcgnnni Oci ct jiistitiam cjiis anlc oionia oos f|(i;»,*- inspiralioiiiH instiiu tii vcibiiin H;iliilift, vert>um vcri-
n^rc conccdat, (|iii cU llc\ jiisliti:i;, IK>iiiinus nostcr t:itiH pr:r(li('aiilc, taiidcm iiiiplctiir qiiod Hciiiiitiir :

Jcsiis Clirislos, (iiii coio IViliccl Spirilii sanclo vi- /•'(•(•<•, iii(|uil Kvainjclisla, dffunclua rffcrrhniur

vil ct re^nal pcr ninnia .s;tH'nl» s;iTulorum. Aincii. filius unictts tnalrin tuar. Pirr defunclum i<<tiim, qiii

ftliu» nnicus malrin tuar fiiisse dc.scribiliir, exHtin-

JIOMIMA lAXXlV.
ctiis in aniirta fcrvor amoriK cl diih cdiiiiH. Dr-i no,!

1N DOMINICAM \VI COSI PINTF.COSTKN PRIU^. iiiimcrito Hi^iiralur. (ji:ia, qiiciiiadiiioduin illc, (|iii

Ibat Jt-sus iu ciii(alem qua' voiutur Naitn, ct ihant iiiiicus cKt malris sua\ tciKTiiis fovctur, am|>l<Mli-

discipuli t'jns cum eo, tt turha copiosa {Luc. vii). lur et amatur, eic nnicum illiid bonuin intinii Ha|M>-

Scienlos quia in incdio nmbnv nioilis anilnilaious, n ris, donum dico diviiue dulcodinis et amoris, supi-r
qiialilcr pccc;Uis mori cl jiislil.i;« vivcrc possiious oninia illa bona, qiiae iiiiqii.im in liac vita conscqni
dignnin cst ut aiiiiii.ulvcrlainus, qiialcnus do morle beala anima poterit.uinbitiosius quxrit, ardenliug
ad vitatu iraoslali, iioii dc nobib, scd in Doioino po- concupiscil, veliemeiiliiis diligit. Sod quia unicu$
lius discaniiis gloriavi. \Juod onim ille cujus doinuni iste filius desiderabilis divinae dulcedinis fexvor,

dcccl sanctitudo, Naim civitalciu vcnirc, qnod disci- plerum(|no in eleclis oxslinguiliir, quasi dofunftum
(>ulis ol unioum matris filium
lurbis comilantibus exlra porlam efloruiit, qnando ovpergeladi ali-

iiignatiis cst rcdonaio, vi(a\loIum, inquam,hoc niy- quando ad vooem prsedicaloris misoiabililor doplo-

storiis vcnorabilc oplundam ot inqiiircndam coni- rant, qiiod per aflcf tionem dulcodinis inlcrna; illum
uiendat salutcm aninuK. Naim namqiic commotio vcl non sapiunt, pro cujus amore praesentis sjcouli dul-

fluclus intcrprctatur. Civitas Naim non incongrue, cedinem parvipcndunt alque dcspiciunt. Sequilur :

ut rcslimo ,
quamlibcl spiritalem conversalionem, Et limc vidua erat et turba cirilalis mtUta cum illa.
vel spccialilcr quanilibct beatam animam exprimit, Yidua ista eadem est , qu.ne el per civilatem ex-
quae dum pro peccaiis suis, vel pro desiderio vitae primitur, fidelis anima, cujiis maritus sermo Dei
jeternx crebris commota suspiriis el gemitihus, con- osl, et dicitur ex cujus assiduitate et memoria
tinuoslacrymarum fliutus emiUere non cessat, civi- unicus ille filius, dnlcis scilicol forvor amoris Dei
tas ISaini non inconvenieiiter dici polerit. Ad hanc concipitur et generatur. Sed dum iiidurala in se
Dominus el Salvalor noster Jesus Christus tunc nnima verbo Dei non tangitur, verLo Dci non deie-
quodammodo intrat, quando per pielatis suae gra- otatur, quasi morluo marito vidua repulalur Quia

tiam invisibilitcr eam intus visilat ct illuminal. ((iiemadmodum itiortuus maritus cum vivente nxore
Eunt ciim eo dlscipuli ejus, per quos bonas, sancl;is positus, non ga«idium, sed doloi-em ct gemitum mu-
et justas affcctiones inlelligere possumus, quia ani- lieri vidune multiplicat, sic verbum De> quasi mor-

mam illam, ad quam iste visitandam etilluminandam ti;imi in anima jacet, dum quidem audit illud, sed

introieiit, bonis voluntalibus,sanctis desideriis sus- non sapit, dum nullum jucunditatis el laetili^e spiri-
citat et accendit. Et turba copiosa. In turba copiosa talis fructum intrinsecus ex eo capit.
boni et compositi mores aninise possunt inteliigi, Verumtamen, qiiod propter defectuin S44 gratise
qui quasi lurba copiosa Dominum sequunlur, quan- interioris a sludio cessare non doboal bonaj opera-
do bonorura exercitatione opcrura exterius oslen- lionis, myslice innuitur, cum proliniis infertiir ; Et
dunlur. lurba civitalis multa cum illa. Turba civitatis multa
Cum autem appropinquaret portce civitatis, eccedc- D bona et justa sunt opera intelligenda, quia teodens
fnnctus ejferebatur fitins micus matris suw. Porlae ad Deum anima, licel viduala sit marito, licet or-
civitalis nostrae Dominus appropinqual, dum cor hata sit filio, licet inquam, divini eloquium sermo-
nostrum dignanler illuininat Cui portas r.ostras nis nullo modo ei sapiat, licct exstincto in se fer-
aperimus, dum in vera; humilitalisconfessioDe paH- vore amoris et duicedinis divinse nullum vitalis,

»"mus quod fcoimus {Justus euim, ul $criptum est, hoc est spiritalis reirigerium dulcedinis sentiat in-

Ti prjncipio accusator est .sui [Prcv. xvm, 17], et torius, a bonis tamen operibus niillo modo cessare
pro reatu negligentia; unicum bonum nostrum nos debet exteriiis. Nam, quod ab anima illa gratia mi-
amisisse inconsolabiliier confitendo ingemiscimus. scrationjs el consolalionis divinae longinqua non sit

Sed per portam civitatis bonus aliquis prselatus my,stice innniiur, cum subjungilur :

non inconvenienter figuratu»", per quem introitus Quam cum vidisset Jesus, misericordia motus est

Deo adenimam praeparatur. Dumenim praedicatores super itlam diccns : Noli flere. Videre Jesii est dili-

sancti.fldelem aniraam prxdicatione sua et doctrina gcre Jesu. Quod autem ait, quam cum vidisset Je-

ad amorem Dei erudiunt et accendunt, ipsi quidem sus, et ad vidii»m, et ad turbam referre possanus.
p:jrta civitatis fiiint, quia sponsum ad sponsam, Vi.det etenim et yiduam dolentem, videt et turban;

Patrol. CLXXIV 19
 :

BW VEN. CODKFRIDI ADB \TIS ADMONTENSJS 588

soquenteni, tnua el (lolorom, qiio subtracla dulce- A promplus ct paraius. Surgc, inquit. Oespiciens el-

«linis in<ernae gralia inlus aflecta saucialur, et stu- cnim infima, temct ad <;celestia appetenda subleva,
diura bon»runi operura, quibus exterius non cessat et surge jam vivus el validus, qui paulo ante tristi

insislere, libeFiter coiisiderat, niiscricorditer diligit funere esanimis jaccbas, et mortuus. Cum ergo
et approbal. Undc, ut ait evangelisla , niotus super electum quemlibel tali in«piratione Doniinusalloqui-

iUam tnisericordia, mox consolalionis et gratiic sul)- tur, fit miriim in moduin quod sc(iiiilur :

uitulit vcrbadicens : Noliflere. Dicere Dei est facere Et resedil qui erat mortuus, et 846 ccepit loqui.

Dei. El cst quasi dicat ; Yoluntalem flciidi habere Quod non simpliciter sedisse, sed rcsedisse perhi-

velles, velles per inlimi saporis dcleciatioueni ad de- botur, hoc profccto innuil quod eliam aliquando
siileralum amoris mei perlingere fervorem, sed voli grala et acccpla Dco opera facicndo laudabilitcr se-

flere, noli, inquam, dolorem cordis tui foris ostcn- dit ; et qui tnoriuus memoratur fuisse, priuscredeii-

dendo, ad ostenlationem , dico, inaiiis gloriic nia- dus est vixisse. Nam lapidi et ligno, cui vita deue-

iiifestan^o quod a me sperarc debes, dolo-

ilbid, gatiir, mortis nomcn nou assignatur. Landabili
lis tui pncmium dclere. Ego enim sum, qui in le igilur sessioneresidetqui in pristinacomtcmplatione
ista feci, qui gratiam dnlccdinis mcw ad Iiorani sub- rcquicscit; et, quierat mortuus, revitiuit, dum ipsa

traxi libi, non in ira, non in vindicta, sed in niiseri- ^ vila, quse est Chrislus, pro voto et desiderio animi
cordia mea, ut abundantius eam recipias, et sollici- jam perfrui incipil. Et coepit loqui. Nam dum men-
tius eam in humililale conservcs. Habilo hujiismodi- tcm ejus torrens ille voluptatis amica suavitate re-
familiari cum beata anima colloquio, landom quod pleveiil, aptum profecto est, ut rivi prodeant noM
Misericorditer prorniitit, secundum subjectjc liiter» solum bonae actionis, sed et sanctac ci fnictuosjB
consequcnliam fidelilcr adimplere incipit. Nam se- pr.-edicationis, quaicnus pridem lorpentes loquendo
quitur et exhoriando accenderepossit, in cujus uieditalionc
Et accessil, el teligil loculum. Accedit quippe, cum ignis divinus exarsit. Sequilur :

primo perinspiralum 845'i™orem afleclum poeni- E( dedil illuin matri suw. Dat illuni raatri suse,

tontisefficit; langit vero/oc!(/i<jn,dum luimiliet parvo qiiando maler anima quidquid boni habet, non ex
cordis loco tactu supervenientis gratije in amore se, sed ex donante Deo habere se rccognoscit, et non

coeleslium gaudiorum innammalo amabilius et dul- sibi nec nieritis suis, sed illi soli a quo habet, humi-
cius sese ingerit. Sicque fit ut perfecta compunctio liter atlribuit. llecte autem post haec subjunotuiti
timoris tradat animo compunclionem divini amoris.
Ctirdi deniqiie liumilialo, quod vera humilitas humi- Accepit autem omnes tiinor : Quia postquam vera-
^
liat, suinma majestas nimis facile se ad manendum citer 'u se donum Dei recognoverit, incipit in limoie
inclinat. Siiper quem enim, ait, requiescam, nisi su- conservare quidquid cx Deo habel, ut nulla levitale
per huiitilem ct qtiiclutn, et Ireittentcm sermones meos? perdat, quod solius Dei donum esse considcrat,
{ha. Lxvi, 2.) Cum ergo hi duo niolus, stimulus Unde sequitur :

videlicet timoris, et fervor amorisjinenlem imbue- Etmagtiiftcabant Deum, Deum quoque magnificat
rint, ampliorem dunlaxat donorum Dei gratiam ho- «jui seipsum, ut ila dixerim, parvificat. Sic nimirum
niini accedere, pandil denuo sermo narrationis evaK- seipsum hnmiliando , Deura exaltando, humililer
gelicae. gratias agere incipit Dco discendo ;

Ili autemqui portiibant, steteruut. Dcposilis rani- Quia proplieta inagnus surrexii in nobis, et quia
que carnalium desiaeriorum illocebris, stare for- Deus visitavil plebctn suaiii. In duobus inerabris ver-
liter iii Domino, et post concupiscenlias suas ne- siculi hujus duos illos motus animi , limorein
qiiaquam ultra ire consentit , et quod minuS po- videlicet et amdrem accipere pcssumus. Prtplieta
tuit per naluram, jam possidere incipit pcr graliai». magnus sHr</if in homino, qiiando Msitat Deus cor
More quippc siantis perstat immobilis, quia extc- hominis porliniorom. Tiniorcnim ost quiprophetal
rius minime per concupisconliam sparsus, in veri D dc timorc fiitiiri supplioii. Et quia Deus charitasest,

luminis mansione mentis ligit gradiis. visitat Dcus plebem stiam, quando tangit cor hominis
Et ait : Adolescens, tibi dico : Surge. Non puernm, por amorcm, ut et proptcr timorcm foluri supplicii
uon seiiem, sed adolescenlem csse decernit, cujus a nialis sollicitc se ciislodiat, ot proplor ainorem et
aninuiin ardeiisdilortionis ignis in inloriorem quic- spom viia; rtf>lestis bonis, quibuscunque polcst, in-
lis inliinae seciirilalcm, oratioiiis ascensu, vehe- cossaiilor insisloro sliidcal.

mcntor acoendit. Quis namque puerum, quis senein 947 -^^ '^""c timorem et aniorem suscitet nos
inveteraluni ineptos esse ad amorem nesciat ? quis qui creavit et rcdemit nos, nosque a morte animae
adoloscentem in anectiono amoris fervi^o anibi((at ? fesiiscilalos in stadio vilae pr.nesonlis perire non
Di(ril ilaque Oominus, dicat non puoro, iion ifni, pormittat. Sed quos piierilis sensus inoptos, et an-
Kcd adolescenli, adolescenlem esse prseripiat quod nosa criminum vetustas vclut exstinctos reddidil,
idciu cst ac si dicat : •Tibi dico ut sis adoiescens, boc spiiitali aniinai adolesccntia fcrvere et vigere con-
esl non frigidus, non loi pons, sed dilectlonis nK.x cedat, quatonus carnalia desideria spiritali domina-
niagniludine fervescens, qualoniis rn charitale fun- tionccalcantes, domum Dominiqiiandoque iietantes
iialusl:! radicatus valentior surgas, ad bona umnia introire mcrcamur, pra^slante Domino nosiro Jcsu
5«1> HOMII.I.i; I>()MIM( .M.r.s /i:sTiv\i.F,«. 600
Christo, qiii niin PudT ct ^|iii'itii N:iiit't(i vivit <t \ noc Siihhiitum prr lioc viidiivil, pt i hoi innuidir
tTgniil prr oiiiiii» s:i'( nl:i s:iMiii(>nini. \inrn. (|iiia, (|n.iiito dlcH Hiinctior, tanto ad ogcnda qii«
IH»MIMA lAWV hon:i Mint :ip(ior (•«( ct conMiiicnlior.
«N noMiNi(.4M XVII iM)NT n;p(Tt:t 0* fKN rniMi. Qtiod :iii(cin iogispcritos cl I'liar.s3'0n, %\ Sahhato
Cmmi iulrarct Jcaus in domittn cujtisilam princifiix ciirarc liccrcl, iiitoi rogal, i|iNiKi|i|c tacoiitihiis apprc-
PliarintrorHm Sabbato manduiare paucm,cl ipsi ob- heiiKiini liydropi( iiiii Haiiat, pcr hoc inyHlicc iiohit
icrviilnnit rum (l.nc. xiv). insinii:it qiiia, otsi Hiiit IMiaris^rl , qiii qiiasi ci
Sicnt (liviinns :tli(|n:\inln, si incininit cli:iri(:is vc- (|iia(laiii pcrlcctionc cl spiii(:ilis di' i ipliii;c 849
Ktia, (lc (rilnis octon:iriis, iii (]nos iliMsiiniiH ordiiicin '"iK"'''*. • linoiniii S;ihhaio ciniNlilndiiii, hiiniincm
I)on)inic:iriiin ivslivuliniii, (ertiiis in h:)c Doininicii K(»iri(aiis vidc Niiin (iinoiiiaii) pioroKsiim hI niipplan-
QCtoi):)riiiB incl)o:(tiir, (ini, (liicliis iis(|ii(> in adv^Mi- (aii(c dialiolo in alii|(ioi| loili:ilo crinion dociiWil,
tiiin Doinini docct nos vl iiislrnll i)iio slntlio, (|no coiiicinnciiilinn dii ;iiil ct ahjiciciidiiin, Nr.a* inisori-
lahoris cxcrcilio vi};il:intliiiii noiiis .sil coiilr:i c.i i|n:i> toiiiissiina' (t|iii;i oiiincs lioiniiics vult salvos fieii)
princip^ili:) viti:((licni)tnr, iinilnis lunno, qn:)n(liii in noii csso vohintatis, ut pcroat, iil dospcroiiir, sod
hac vita siibsistit, iinpii;;n:iliir cl iiit]iiicl.itnr. iit colligalnr, i niolnr ot sanolur. Sau« si iiihil phis
Kt rficto (|ni(lcin jvtcrna Dci sapicnlia in priiicipio n in hac sacra Kvangoiii loctioii(> iitilitatis i»ssct, iste

oc(()n:»rii linjns c(inlr:i i>riinnin snmnniin, nt it:i di- soiiisvorsicnlns diI coiiSDlatioiioin ol cxcinplum di-
xcrim, vitinin, (luod csl snjicrltia, disptitat. Qnod vin:c pio(;ilis siini< cio noliis possct. Voniin qiiia
rocle priinnin cl sninninin dicitnr, (|nia cl snin- maniia osl vcihiiin Doi, (Jivoisuiii logcniihns se cl
muin angolnni d(^jccit, ct priinnm hoininomdecopit. disciilientihiis prnestans duloodinis, a^dificationis ot
Kl qiiia hoc nomiiii niiracnliin) , qiiod in curationc doctrin.T dolcclameninm , (eiainns, maiitliiccnuis,
hydropici ostondit. Sahbato raclnin ^st, tnta vis le- ruminemus, si qiii.l fortc ex liac s cra Evangelii
olionis Imjns ad Salihalnin tondit, qnia qniotou) vit?e let liono, ex ipsiiis Dci dono nohis occnrrat qiiod
spiritalis, qu;e pcr sahhatnin oxprimitnr, in qua va- sapiat, qnod a-dificol, quod doceat.
care a viliis, invigilarc virtulihus debcmus, nobis Cum inlraret Jesus in domum cujusdam principit
commendat. PliHrisa'oriim Sabbato manducare puncm, ct ipsi ob-
C.onvenil hnie Sabhato Alleluia hodierni olficii, in nervabant eum. Pliaris^ri, qui dirisi iiilerprotanlur,
quo caninius diocntcs In cxitu Isracl cx jEgijpto,
: typum corum prafenint, qui n^liciacommuni sa^
domus Jacob de populv barbaro, facta est Jndcea culi vita a pcccatis et vitiis sc divisorunl. Quonim
sanctificatio ejus, Isracl potestas ejus [Psul. cxiii, princeps bonus quivis proolatus est et dicitur : Do-
I, 2). iEgyptnsest nnindiis, populus harharus sunl mus hujus principis vel sancta Ecclcsia geilera-
vilia. Ex ifigyplo exeunt qni rolicto sicculo vitia litcr, vel sancta qnxlihet congregalio, vel sfx^ciali-
carnis deicliriqunnt. Qnihus convcnil versus : ter quaelihet bona aninia accipitiir. Inlrat Jesus in
Facta est Judcea sanctificatio ejus, quando prsebot domum principis Pliarisa^orum, quando vel sanclae
eis Dous posl verain confossionem veram sanctifira- Ecclesiae, vel sanct;c ciiilibet congregationi , vel
tionem. Fit hrael polcstas ejus, quando sicut de bealne cuilibot animae per visitationis suae gratiam
848^^"^*^'" nvalarnm aclionum, sic etiara de con- appropinquat.
sensu inalarum cogitalionum, expurgali per mise- Sed, quando, au( qnare inlrat ? Sabbato mandu-
ricordiam Dei ad hoc posse perveniunt, quod pos- care panem. Sabbatuin, quod erat dies reqiiietionis,
sunt Israel fierl, hocest quod possunt videre Deum signilical quietem mentis. Dura enim honio a pecca-
in dulcedine cordis sui. Hanc sanctificationem a tis ct vitiis, tum etiam a perlurLationibus,
quae in
vitiis, et hoc posse videndi Deum in dulcedine illu- spiritali vila occuncre possunt, qiiamdam sihimet-
minati cordis, petimus in oratione hodierna, qua ipsi quietem De:im omnipotenlom domum suara
facit,
dicimus : Da, qua^snmus, Domine, populo tuo diubo- inlioducil. Libenler quidom ibi intrat, nl panem co-
lica vitare contagia, et te solum Deum pura tnente
D medat. Cibus Dei sahis nostra ost. Ergo cura pie
sectari. sancleque vivcndo saluti noslr?e insislimus cuin ,

His brceviter prnemissls, antequam sonsuni Evan- Deo rcficinuir, et in nohis

Dcuin reficimus.
gelii ingrodianuir, summam quamdam ex eadem Post nuiluam hanc Dei ( i:m homine et hominis
ieclione dicinms, qnam non solum sirapHcioribus, cum Deo refectionem, ggO fii tandem quod sequi-
sed eliam altiora in verbis Dei sapienlihHS el qu3e- lur, et ipsi observahant eum. Judxi observabant eum
rentibus, nlilom osse croihpvis. nialiliose. obscrvabant eum, ut repiehpiiilerent et
Sabbalum istud, in qno Dominus ei Salvalor no- a se repcllerenr ; isti observant eum, ne perdar;!
ster in domum priucipis Pharisosorum inlravit, ubi et eum. Observant plane quando venial, observant
hydropicum sanavit, significat nohis bonam quamli- qiio rnodo veniat, an per dulcedinem ainoris ut
bet et spiritalem conversalionem, in qua sabbati- nuilceat, an per spiritum limoris nt (eneat. Obser-
zandum est a serviiihus oporibus, qi\K fieri in SaL;- vant eum, ne aliquid, quod vcnienlem oCfendat vel
bato per legem prohibebantur, id est a pcccalis el roiardet, admittant ; obscrvant quomodo per puri-
vitils, qu3e per servilia opera designantur. Quia vero tatem cordis sanctceque operationis studium ve-
Unigenitus Dei hominem infinnum Sabbalo curavit. nicnlem apud se manerc jaciani. Tales observatio-
 ; ::

89t VEN. CODEFRIDI ABBATIS ADMONTENSn 59-2

nes placenl Deo. Sed quia talis est praesentis vilae ^ demUtere. Bcne igitiir homo dimiititur, quando pcf
niulabilitas, quod uulium bonum honiinis lain pu- veram humilitatem Deo submiltitiir. Quia vero im-
runi esse potest, cui aut cx inlirniitate ipsius honii- possibile est ut homo in hac vita unquam ad tantam
nis, nut ex nialilia anliqui hostis mnlum non admi- perfcctionem, lantamque cordis ac corporis san-
sceatur, sicut necnialum aliquod csl quod plcrumque ctiraoniam ascendat ,
quin cadere valeat, docet nos
bonum non sequalur, conlinuo subinfertur : rursuin Dontinus ,
quomodo rcsurgere post lapsum
Et eeet homo quidam Itydtopkus erat anle illum. debcanius. Nani sequilur
Sumus enim in quadam mediclsle, et eorum qui Et respondens ad illos dixil : Cujus vestrum asi-
supra nos sunt, et corum qui iiifra nos sunt. Siipra nus aut bos in puteum cadit, et 7ion continuo exlra-
nos Deus esl tum angelis suis et Aanclisaniniahus ;
hii eum indie Sabbali? Secundahaec Domini interroga-
ibi quoque nuilum malum est. Infra nos esl diabo- lio rursum eslperfccta nostra cruditio. Asinus, sicut
lus cum apostaticis spirilibus ct perdilis aniraahus dicit lex, animal est immunJum , bos animal mun-
ibi quoqiie nulium bonum est. In qiiorum mcdie- duni. Asinus estsensus nosler, quando ad cogitanda
latc cum ma- ea qu;c immunda vitseque castimonia; et sanciifica-
nos sumus, sicut dixiinus, mioli bopi
lis, mali cum quorum quidam
bonis, tendunl cl tioni contraria sunt, inclinamus. S52 ^^^ ^^^ ^en-

ascendunt ad supcrcs, quidam ex nobis lenduni B sus nosler, quando munda quaeque et rationabilia
cl descendunt aJ inleros. Ergo qnia l.alis esl hsec meditamur. Asinus noster in putcum cadit, quando
nostra mcdietas, ui in malo consliluti malum effu- cx iminunditia cogitalionum in concupiscentiam
gere non possunuis, sed pleruiiique, quanto profi- carnis labiinur. Bosnoster in puteum cadit, quando
ciens in virtutibus sagacior homo est ad agenda bona, cx mundis cogilationibus et sanctis desiileriis, qui-
tanto facilius suhrepit, quse priraum hominem stravit, bus caeteris hominibus prsestare nos credimns, su-
Miperbia, post bona illa quse praimisimus, subjun- perbiendo intumescimus. Ergo quod ait Dorainus :

gitur : Ei ecce homo quidam hydropicus. Fit iiomo Cxtjus vestrum asinus aut bos inputeum cadit, et nou
hydropicus coram Domino, quando aul pro collalis conlinuo extrahit eum die Sabbati? pcr hoc docet nos
sihi a Dco virlutibus , aut etiam pro bonis suis ut, si aliqua immunda cogitatio in carnalem con-
actibus intumescit in se el inftalur, et per l>oc de- cupisccntiam, quod est immunditia carnis, vel ali-

fraudal seipsum praiuiio suo, quod merebatiir. qua munda cogitalio in superbiam, quod est im-

Quem lamen amnipotens Dominus, quia piiis est, munditia cordis, nos prjccipitaverit, nonin hismorani
non patitur perire, sed docet euua et admonel, quo- faciamus, scd continuo et asinum et bovcm nostrum
uiodo ad se intra se debeai redire. IJnde se(iuitur : deputeo pcrditionis hujuse.xlrahamus, et hocin die
851 ^' respondetiS Jesui di.rit ad leijisperilos et Sabbali, in illumiuaiione videliccLcordis noslri. Sed
Pharisceos dicens. Legisperiti appolliintur , qui et a quia paucorum est ista virtus, apte subjunctum est

Deo inlerius, et per do<;lrin2e scicjiliam edocti exte- Et non poieranl ad hxc respondere illi. Respon-
rius, sciunt el cognoscunt bona quse agenda sunt. dere Dco (iicuntur, quihancDominidoctriuam factis
Pharisaii dicuntur qui bona quse sciunt et cogno- cxsequuntur. Quia vero nemo est, qui haec continuo
scunt, bonis operibus exsequuntur. faciat, qui aut cx concupisccntia carnis, quae surgit
Si licct Sabbalo curarc ? Isla Domini interrogatio ex inimuuditia cogilationum , aut ex immunditi»
nostra doctrina est. Ideo cnim ipse interrogat, ut cordis, quam parit suiicrbia menlis, in eadem hora,
nos ignorantes scientcs faciat , ut sciamus, inquam. qua in se ista senserit, facile se evolvere possit, suh-

quia licitum est nobis, ut Sabbato curemur, hoc jungil Dominus doctrinani, ut si evadcre non pos-
esl si delinquimus, itcrum ad Sabbatum, iterum ad sint puteum islum, quin incidant, doctrinani ha-

quictcm mcnlis nostrce recurrcre festinemus, et vi- beant, qnomodo resurgerc vaieant. Scquitur ergo :

liuni, quod nos iKsit, humiliter nosmetipsos agno- Diccbal antem et ad invitatos parobolam, inlendens
gcentes cmcndemus. Tunc cnim vere impletur in quomodo primos accubilus eliqercnt, dicens ad illos.

nobis quod sequitur :

D Cum invilatus fueris ad nuplias, ne discumbas in

At ilti lacuerunt. Taceni lii qui clamabant, quando primo loco, ne [orle honoratior le sil invitdlus ab illo.

in ipsa mcntis quictudine, homiiie humililor incum- El veuicns is, qui iUum invilnril dical libi : Da huic
lc et

l)cnte, vilia t onquicscunt. locum; et tunc incipies cum rubore novissimum locum
Ip$e vero apprehcusum iunavil ac dimisit. Appre- lenere. Quid, rogo, quid liis vcrbis Domini doce-

henderc dum hoc quod longe est a se, quasi vi

csl, mnr, ni^^i ul siipcibiam fiigianuis, bumilitali ope-
quadani homo irahit ad se. Apprclicndil ilaqiic rain dcinus? ^os (luoijuc , iii'S suiiisis, qiii lunc
Dcus hoinincm, qui se ab ipso p4.'Ccando elongave- quasi invilali nviplias intravimus, qunndo rclicto
rat ,
quando eum in qiiadam intcrnx dulicdiuis sicculo spirilalis vit;e propositum agressi sumus.
faniiliarilalc stringil ad se. Sia]uo implebitur apo- Adinonet crgo nos Doniinus ut non in primo, scd
stolicum illud qim dici,tur : Qui adhitrel Deo, uuu$ in mvissimo locu discumtHintus, hoc est ul 853
tpirilu» esl cum ipso {I Cor. vi , M). S.iaat cum , Dulliiis honorcni dignitatis r\o\m afTcctantes, ali< ui

quia per taiem hanc sui apprchensionem, veram hominum nos prafei amus, nostra xstimaiione om-
hoioinis salutcm operatur. Dimitlit eum, quanda nium infimos , Ofnnium nos novissimos dicamut
vcrc hurailiat eum. Dicitur rnim dmilterc ,
quasi et credaiiius. Sunt enim noiiniilli qui se omniuni
 m iioMir.M', noMiNir.Aiy.s .f:sTivAi.i:s 504
iiillinoi^, •iiiiiiimi noviHHiinoR Iheciiliim (llninl rt A '"""••"" impo»''"! vo-
P^"!""''. 1<»">"1"«' «"«l i|ui «*iini

futriiliir, iiiilliiiM Hf> iiirrili rsH« latrr rirtcroH, riiin «avil ,

qiiin proinovcrf rl iHMiiiirrn' ruin poni t «4
i|iiiliiii siiiit, spiritaliH vil.r ;niiiil:iton>H «-oii(|ii('ruii- (|itod vocnvit. Adjrril rrgo, rl ait
liir. Oi\\ laiiicii, kI ali aliis so iiimIiiiii siia \ciliajii- !Se (i>rtc iKniorutwr tc ttt invilutut al> illn. i'rr lio-
«licarciiliir vcl liulicrcntiir , iilllicli iii si*iiirii|isis ct iiorati(.rciii isliitn huiio intillcclii inlrlliKcrr ponnor
roiiluibati (lolcivnl, ^ciiK^rmit, contradiccrcnl, illi«i iiuts Spiriliini Hanrtiim , (|iii qiiani furle iiivilalu$ i
n (|iiilMi!> coiilcnincrciiliir cl iiijiiriarcntur, iii niillo Doitiiiio dicitur, (|uando forluila, id rnt Hiibito cl ei
inrcrioics rhiniarciil ct pnilcslurciitiir. illi; vcrn iinproviso, inopiiiata visilaiioiiiH Hii;r {(ralia in auxi-
locle cl vcrc novissiiniiiii lociini lcnct (|iii cl liiinii- liiiiii lioiiiiiiis a Dco tniltitiir. Ncc pi/i-lcrriindiitn
lia (le scinclipso sciitit , ct si ali aliis coiiiciiinitiir, i|noil iIkiI, lionoriituir Ir. Ksl itniin qu:iHi dn at : Si
liiiinililcr cl paliciilcr siislincl; (|iii bic in iiovi.SKiiiio tit pro boniM tuiH aclibiis ct virliilibus, qiiaH accepi-
loco rccuinltit, qiiod pcr vcrani se liiiiiiilitalcin oiii- sli, lioit<)rubilcm lc rt hoiiorandiini ciiklimas , cst
iiiliiis proptcr l>riiiii liiiinililiiis suliiiiillil. Ilic ctsi livnornliiir lc, tiiullo(|iic tnajorc honoranduK, coleD-'
lioii nntc, iii iiovi^siino luiiicn vila: siia; lciiiporc diis, vciicrandiis hoiiorc , a (|iio Ii.tc oiiiiiia habetf
aiidirc nicrclur a Doiuiiio : Aiuice, asfcnde supcrius. sinc ciijiis iiulii cl gralia nihil valcs.
Asccnderc superius jiibcliir, (|iiando cxcniptus cx B Scd quid cst quod scquilur : Kl veniens ti ^t^i (•
vit.i; iuijus niiseriis, a'tcrn;i> licatiludini adjudica- cl illuin invitavit, dicat tibi : Da liuic locum ? Venicnn
bituv. Ibi impicbiliir (|U0(l sci|iiitiir : islc, qui liiinc cl illiim invilat, esloninipolcns Dcus
Tunc erit tibi gloria corain siiiiul discitmbenlibus. qui ct hoioiiicm invilai aspirando, Spiriluinsancluni
Corain siniul discuiiibcnlibus gloriabilur ,
quando invital S55 '" anxilium horaini niiltcndo ,
quia,
coram sanctis nngclicis spirilibus et sanclis electis qu;ccuiique in horaine operalur, per graliam Spiri-
aniinabus ;vteniilalis bcaliludinc coronabitur. tus sancli opcralur. Dicil quidem , da huic locum,
Quia oninis qui se exaltal , humilinbilur , el qui se quando expulsis pcccatoriim sordibiis acceplabile
/lumidat exaltabilur. Oninis, \i\t\ml, qui se exaltat in hnbiiaciilum Spirilus sancti cor horainis facit. Ibi
conscienliu , humiliabitur in pcviiilcntia ; el qui st vere impletur qiiod scquilur :

immiliat in pccnitenlia , exaltabitur in gloria. UxC Et tunc incipies cum rubore novissimum tocum U-
sunl vcrba sancliKvangelii, quae pro modulo noslro nere. Rubor isie memoriam passionis ct sanguinig
exponendo transcurrimus. Nunc parabolam diligen*- Chrisii vidclur exprimere. Cum rubore novissimum
tius intuc;xmur, si quid sublilius in ca donaute Dco locum lenere incipil, quando ex memoria passionis el

invenire vel videre valennuis. sanguinis Chrisli succensus igne divini amoris , to-
^
Cum invilatus fueris ad nuptias , ne discumbas in tum cordis sui affectum transfert in Deum. IIoc est

primo loco. Nupliiw ncc dici ncc esse possunt, ubi enim quod sequitur : Sed cum vocalus fueris ad nu-
principales diuv il!;c pcrsona; , sponsus videlicct ct plias, vade, recumbe in novissimo loco.
sponsa non adsunl. Quasi ad niiptias bonio invita- Sed cur dicit, vade? Ideo quia sunt nonnuUi qui
tur,quando ad sponsaleni illani dileoiionis Dei dul- sentiunt aliquando intrinsecus vocari se pergratiam

cedinem, in qua seipsum Dcus aninue dat, per su- Dei, et tamcn non vadunt, quia in sui torporis igna-

perna; aspiralionis gratiam iiUus vocalur. In bis via jacentes , vocantem gratiam sequi nolunt. Ille

aulcm vadit qui vocanli gratia; Dei bene vivondo

S54 tandem nuptiis quou.odosecontineat, qualiter ,

sedeat, sequens diclio demonslrat : coopcraii non negligit. In novissimo loco rpcnmbit,
Nc discumbas, inquit, m ;»ri»JO loco. Duo tantum quamlo por divini amoris dulcedinem
Deo requie- in

loca noniinat Iiic Dominus, prihium videlice» et no- sccre inciprt. El bone per novissimuni locum amor
vissimiim. Congnie autem por h;ec duo loca accipi Dei exprimilur, quia vere ibi homo innovalur# Iii

possuntduo moliis animi, molus videlicet limoris et hac saluberrima iimovatione hominis impletur quod
inotus amoris. Motu tinioris homo tangitur, quando sequilur :

cx recordaiione peccalorum et timore pcenarum D Vt dicat tibi qui te invitavil : Amice, ascende supe-
compnngitur ; motu amoris tangitur, quando ex sol» rius, Ac sidicat : Amiciim te nomlno, quia et peccata
dulcedine dilectionis Dei et desiderioregni coelorum tua pojniteiido et m.mdata mea operibus exsequendo,
compungilur Sed quia sunt nonnulii ,
qiii siiHicere auiice mecum egisse te rccognosco. Asccnde supe-
sibi credunt , si in spiritu limoris saUem plangere rius. Ascende de oognitione tui ad cogniiionem
pcccata sua possint , nec possibile xstimant , ut ad niei. Quia vero plena et perfecta Dei cognitio hic
internam iilam dulcedinem, quie cx amore Dci na- uoii daiur, sed iu a>,lernam vitam electis Dei reser-
scitur, aliquomodo perlingere valeani, recleailDo- valur [ItiVc est enim , ait Doininus, vita a'terna, ut
niinus, ne discuinbas in prinio loco. Primus locus coijnoscant le solnm Deuui veruin, el quemmisisliJe-
locus est timoris, quia primum est, ut honio Deuin sum Chrisium [Joan. xvii, 5]) apte subjungit : Tunc
limeat, piopter timorcm Dei et admissa deflcal, et erit libi gloria coram simul discumbentibus. Gloria
adniittenda cave.nt. Sed in iioc priino looo non est ista , ut in celsiiudine divinitat.s et humilitatis mas
discunibenduni, non eslquicscendum, sed ad lociim me, siculi sum, cognoscere possis, nanc, id est in

novissimum, qui csl nioius amoris, toto cordis cor- prsesenti vita non eril ; cum aulem prssentis vilOB
porisqiie annisu salagc:ulnin et fcstinandum. Neque 856 niiserips transieris, et promissa regni coele-
 m VEN. GODEFUIDI ABjATIS ADMONTENSIS
el eniiiiens vilx noslrx, f|aam »)*aeqni
596
8lis gauilia adepUR fiieris , tuuc erit tibi gloria co- A blimis valde
ram simul discumbenlibuSj sanctis videlicet angelis el habere debemus, commendatMr perfrclio. De qiia

lueis ct cieclis iiomiuibus. Ibi enim veie gloriaberis, leclione, elsi aliqnid Deo donaiile videmiis, hoc
ubi ^'lernalilor facicm ineam conlemplando, «;lein;je ipf^nm nnod oculis cgrdis ulcnnqne sublucet, ne-
beat<tudiuis incommulabililate in mea inecuin gloria qunquain, sicutl deberenius ct velleraus, proferre

firmaberis. In prKsenti vila non eril ista gloria, quia valcmus. Sod qnia ad omnia dicta et facta noslra
owjiis qui se e.(atlat liumiliabilur, el omuis qui se Int- duclor et doctor iioster debel ossc Spirilus snuctus,
mitial exnllabitur. Per omneni islum, qui seexallat, dicamus ad honofem Dei qiiod possumus.
proioplastum primiiin parentem noslrum Adam, Accesserunl ad Jesum Vharismi. Pharisx'i inler-
,

non inconvenienler acci\)imus, qui ideo non injusle prelanlur divisi. Fit, nt mihi videlur, in homine,
o;ur;is dicilur, quia omnis humano propago in ipso necdum de sseculo converso, bona quxdam divisio»

fuil , ex ipso procossit. Omnis iste exallavit se, dum cogilare incipit de anim* siue periculo. Kx qua
quando in paradiso dicente per serpentem diabolo, cogitatioiie et in^piratione, qua solbcitatur pro anima
fri^i* sieut dii acqualis Deo voluit fieri Sed dura sua, dividi incipit a niundo <t conjungi Deo. Sed
,

super se exaltari voluil, infra se htimilialus cecidit. quandiu iiondum inutato s^eculari habitu S58con-
Omnis igitur, qui imilator est Adae qui se exallat B jungilur mundo, iu ea parte disjunctus est Deo. In
,

sujier se, Immiliabiiur ad exemplum Adae. Qu» est hac bona el salubri divisionc facit accessuin quein-
ista hunriliatio, nisi prsesenlis vilae miseria, afQiclio dam ad Jesum. Jesus interpretatur Sabalor, siye
et turbatio cui semper subjacebunt quia redun- Saluiaris. Ex illa divisione, qua dividi imipit a
, ,

daiiiem in se exaltallonem Adae semper ia hac vita mundo sensu et cogiiatione, facit ad Jesum quera-
doiebnrH? dam accessum, quia salutis et felicilaiis suae quaerit
Sed sicul Adam vetus exaltando sc dolores et ge- profoctum.
mitus suis imilatoribus contulit, sic Adam novus, Post illud acoedere surgit. dum pristinara conver-
im-igonitus Dei Filius humiliando se dolores noslros sationem relin(;uil. Surgil «hms excis, qui aliquand')
portavit, ct portando evacuavit. Sequitur ergo : El erat ex raultis; fit vir unus ille de Ramatha {/
qui se humiliat, exaltabilur. Quis est iste qui se hu- Reg. i, I), quia unura illud, quod est neccssarium.
milial, nisi ipse qui ha^c loquitur, Dominus et Sal- inquirit, quod David propheta desideravit, qui dicc-
vatornosfer qui de altitudinc suae divinilatis, ad in- bal : Vnani pelii a Domino, liunc requiram {Psal.

/iiaa nostrse descendit iufirmitalis. Omnis igitur qiii, xxvi, i). Post necessariura istud surgere legis etiant
:td imitaiioncm ejus alta relinquendo, humilia desi- p doctor debet essc. Logis doctriua haec est : Declinare
derando, se in prsesenti vita humilial, in fulura vita a malo, et facere bonura. Hanc doctrinam legis
*x»/<fl<»i(Hr, ubi cum Palro et Filio et Spiritu sancto discal ac firmiter tencat, ut vigilanter et circura-
sinc fuie gaudebit e* *>Tsullabit. Ad hanc exallatio- spccte declinet a malo et prudenter faciat boniim.
iiem perducat nos unigenitiis Del Filius, qui cuin Quam nimirum lcgera ciim didicerit et opere adini-
Patre et Spii itu sanclo vivit et regnal pcr omuia SiC- pleverit, legis doclor sit necessc est, quatenus, si

cula. saeculorum. Amen. prrclatus esl, aliis in rcgimino, verbo et exemplo

857 HOMILIA LXXXVI. quod didicit proponat. Si voro prselatus non est,

m DOMINJCAM XVIII POST PENTECOSTE.N PRIMA. doctor tamen legis sit in vita sua, ut leganl omnes
Accesserunt adJesum Phariswi, el interroguvit eum in quorum medio est, in ejus vita, hoc quod pncdi-
unus ex eis legisperitus lenlans cum : Mugister, quod care ei noii commissum est per linguam.

esl mandatum magnum in lege ? {Matlk. xxii.) Qni legisperitus tonlare el intcrrogarc debct Do-
Licet lota sacra Scriptura sit vcra doclrina, per minum, diceus Magister, quod esl viandatuni ma-
:

quam credenlibus et justis aeternie bealitudinis pro- gnum in lege? Sicuti est lentaiio inala, sic est et ten-
nuilitur vita tamen sacrosanctse evangoIic;e lectionis tatio bona. Tentare proprie hoc dicitur, sive bonum
verba. qua; ipsa Dei sapientia in carno apparcns ^ sive maliim sit, quaiido homo seipsum probat, scirj
proposuit ct docuit, superexccllunt univcrsa, quia volens si hoc quod faceic deliberat, possit facere.
haec sunt via ot veritas, per quain nunquain fallilur aut iion possit. Bcne itaque lioino tonlat Deum,
homo aut seducilur, qui ad veram perfectionein et cum in spiritali vita positus probat seipsiim, si in
aetcrnam remunerationem porvcnire nilitur. Quod si fragili corporc aliquid sorvilutis el laboris Deo va-
interduin verba litleriC alii|iiantuluin durius soiiare lcat impendoro, 859 ("' si adliuc quod vellet noii
vidcnlur, tamcii sensus in\sticus, tiui intus latcl, potest poriiccro pi\c iiifiruiilalc, ilenim itorumque
admoduin dulcis est ct suavis. Noii enim miiltum tentat ;
quod cst uli(|uo bonuin ct laudabile tentare.
iilililatis coiiferrot, quod seinper rcvoluto anni cir- Teiitat ciiam Doum, cum in oralione sua divinum
culo legilur de interrogalione hac, qua Juda;i de implorat auxilium ; et si semel ac socundo el lei tio

Chrislo ciijus Filiiis sit inlorruganl, ciini Dei gratia aiidiri noii mcrotur, roptilsam suain palicntcr ferciis

^unclis sit noliini fidolibus, qiiod beatae Maii;c scin- iterum aiccdit, ct pulsal ad januam niisericordiae
Itrt vir|;iiiis fllius sit secundum humanitatcm, ot Dei, exspeclans, si (piaiulo landem mercalur exau-
ctcrni Patris Filius sccundiim diviniiatein. Scd in diri ; tenlat et interrogat in lootione, lentat in ora-

magno .bujus lcctionis myslerio quccdam nobis su- lione, teniat in asst^ua meditalione. In hac boua et
 ,

CQ7 iioMii.i.r: noMiMr.Ai.r.s ^stivai.f.s, Wf

n.uulft tftulalioiir, (ali, nl «'vniinolista «llcit, titiliir A «'«, qua^ itanclitallH miiil .'1)11*1111«, virlliUr •••niH-

d rst iiiinidaliim iiin i|miiin aniiiKcro Kliuloal, Po(»li|iuin Ikk- iiiodo peo
itllnrio^nlioiif : Mniiisln . iju

i-ata h:ociili rcli«|iicrit, itaiilaliin r.)iisiir;/<-im ail nia-

(jiium iii Ifijr? Miiiiifhr iioiiumi rnl liiiiorlM. Kl cst
jor:i, i-t j:im volimlalcni |m-h aiiili jmi iiiisi-rKoriliiiin
i|ii:mi ili<':it : Piilicii) iiiimiiii iiimiiiii:h-i< Ic noii :iiiilro,

liiiiM tiiiiinii iioii rxiiilHii; t:iiiliMo Mci ((»111» oiiicro in h< iiicti|»so ot HiiiMTaro |K»U^rll.
(|iiia lili:ili-in lilii

yiii hic pcr niiHcriconliaiii \U-\ iniliatiii» furrlt, liic

ilftff/t.v/iiiiii iiiciiiii tc :ip|icllo ct vocito, i|iiia iit M:i-

iiiciiiii tc liiiicic (lchco, stili iiKi((istcrio tiio hoiiiiiiiiin Doiiin huuin i-x toto nirdo diliKil.
Kijlli-iiiii
(iiiimn (liliKorc I>oiiiii
Minoilo viverc volo. (inia, (|ii;c IkicIimius lcci cl (oiu- Sod rcslat iil c/ /<'/<i (•tiaiii

(li-hoat. V.\ lol;i :iniiiia Dciiiii diii^icrc chI (Oik u-

nrisi, a lc iion ilidici, ct qiiia lii cs (|iii iloi-cs lioiiii-

ahinoro. Coiicupi»o«*nlia
niMii st-iciiliaiii, ot bciilns lionio, iit Ps:iliiiisl;i ail, |>isccnliaiii 8G1 oi iiloriiiu

plori;! sriTiili, (|iiaiii

iliiem criidiiirin , Ihmint' (/*.<«/. xciii, I'i). Docc iiic oculoriiin i-st favor ol inaiiiK

fticero (|iiiil volis, cl ostondo (luod sil maqnum man- hoino illo dohct ahigoro, (|iii ox tola auiiiia Dpumi
l:ivoriliti8 sa-ciili prins ap|ilan-
dalum iu /(V/c. Paiva ot iuiiiiiii;i |i(Ciiilciilia o[iiis viilt dilin(^i-c, iit (iiii

phiccio lioniiiiihiis tii cl hahilii priiis

iion halico, (iikv illis siillicil (|ni tihi |)!aciicriiii( iii dchal, (itii
:ii

(|iiaMcbal, (-'«iloinni propU^r Dcnni iii spirilali vila ol

fuia iiiiioccnlia )fii(iiium minidulnin iii:igu;c |i(Oiii(cn-

coiitiinioliis anici noii soliiin non rcfiiglat, se in sp«

li:r mihi osloiido, ct dooo nie (luo tihi pro inagnis B
fiKiine viUo p;ilioiilor siislincal. Iloc cliaiii sno cxom-
|)occaiis nieis sciain ot valoain salisfacorc ol (|iiau-
plo oiccdis Chrisd ilisi ipiiliis Paiiliis iios iiistruil, iibi
luni dcdcris, scouiidiiiii nuiuoriini otinodiiin ciilpa-
riiiii incanini puMiilciili;x' iiic;iM>\tcii(laiii cl oflcraiu dicit: Si adliuc liuminihus placcrem, Clirinli servua

inodwiii. Vidctur, ol ila sonal lillora, (|uasi iiitcrro- nonessem {('.ulat. i, \Q). El Psaluiisla : Qui homi-

galio ista Phnrisivi Doiniiiniii tontantis inaliliosa 7iilms placenl, confusisunt, iivnniam Dcui sprecil eo$
csipl. Scd si coiidmio rcspoiidonlis ol docculis euni {Psal. i.ii, ()).

T>oiiiini nostri vorha alloiuliiiiiis, aporto qiiod non Posl diio isla sniiiiliir lerlium, ut ex omni v.entt

inala, sed bona ossct (onlalio invoiiiiiuis. Soiiiiilur : sua hoino diligal Dcum. Kx omni mcnle Deum dili-
Mt ilti Jesus : Diligcs Dominum Dciim tuitm ex tolo gcre esl a lortio vitio, quod cs( supcrhia vita, solli-
corde tuo, et ex tota aniiiia tua, ct ex tota mente tua. cile semelipsiim custodirc. Quia aninia vivimiis
Jlullis niodis vorba isla a sanctis doctoribus sancle oongnie por siipcrbiam vitre siipeibiam aniniao in-

ct uliliter siint oxposila ; cl idoo miims iiecosso pu- lcUigimiis. llie rccle ct perfecte ex omni iiicnU;

iamus, ut diu his eisdoiii vorhis imiiiorari debeamiis. Dciun diligit, ((iii ex ea parte, qua Deo debct vivere,
Sed ne omnino lamon intaota quanlum potucrit, clationis viliuin
relini]uainus, 860 quod est anima,
primuin videamus, si possinius, quid sit quod ait. ^ excludere studueril, ut, si sxculum reliquit, si con-
Hoc est maximum et primum mandatum. Vcre temptus hominuni palienlcr sustinet, aut suslinuit
Mifl.rtmHr» et primum est. Primum qiio inilianiur, propter Doum, non inde in se, lioc est in anima sua
mgximum quo coujjtimmamiir. Diligcs, inquit, Do- infletur, sed in eadem humililat'^, quasi niliil aliquid

miniim Deum tuum ex toto corde luo, et ex tota aniiua magni fcccril propter Deum vel sustimicril, sc co-
tu«, el ex toia mente lua. Tria sunt ista, cor, anima, ram Deo conlineat, illi soli, quem ania! et dcsideral,

niens. Ad luiec tria coiiferre possumus alia tria, de ex operibus suis sobimmodo placcre appotat. Hoc
quibus dioil Joaunes in Epislola sua : Nolite diligere est vere ex toto cordc, et ex tota animu, el ex omni

muitdum, ncque ca qucc in minido sunt, quia omne mente Deum diligere. Et ut ca q\ix latius distiuxi-
quod if> mundo est, concupiscentia carnis est, et con- nius, brcviter comprehendamus, primo iniiiap.rur,

cupiscentia oculorum, et supcrbia vitw {I Joan. u, secundo provehimur, terlio consummamur.

15, IG). Sed quid est cor ? Cor caro est, anima spi- Secundum aulem simile est luiic : Diliges proxi-
ritiis, mens virtus et fortitudo anima?. Sed ut hiijus vium luum sicut teipsum. Quid est dicere : Simile
reiexemplum ponainus, e multis unum dicamus. est liuic, nisi quod subscquens dilectio proxiini si-

Pharao somnium vidil, quod dormicns corpore vere d milis esse debet praecedenii dilectioni Dci? Quidquid
in anima vidit, sed evigilans qiiid porienderet nesci- enim homo de cognitione et dilectione Dci p^rcipeie
vit. Postea Joseph veniebat, et mente somnium co- raeruit, hoc proximo suo nunc exemplo, nunr vpibo

gnoscens quod isle ignorabat ilie luculenter expone- adaperiat, et vere convincitur diligcre proxiiuum
bat. Igitur ad cor, quod est caro, respicit concu- sicut seipsum.
pisccntia carnis ad animam, quae est spiritus, 862 ^" '''* duobus prwceptis tola lex pendel et

rcspicit concupiscentia oculorum, ad mentein, quae propketoc. Quod simpliciter possumus intelligere,

cstvirtusel forliludo animjc, respicit superbia vitre. scilicct quod in his duobiis mandalis dilectionis Dei

Ex toto corde Deuni diiigere, est despecta ct olijecta et proximi tota lex et prophctce impleantur el perfi-

concupiscentia carnis, cordi illi, in (juo prius regna- ciantur.

bal amor mundi, dulcem Christi dilectionem infigere, Scd notandum cur non dixerit, tota lex impletur,

Ht sicut prius commessationibus, ebrietatibus, c;ic- sed, lota lex pendct et propliela'? Lex et prophctaR

terisque delectabilibiis huius mundi rcbus, ad nu- quasi pendebant. quia ante adventum Christi ne((ue
triendam in se et perflciendatn carnis voluptaiem in tcrra neque in coelo eranl. Quomodo dico eos
inserviebat sic ad scctaudam vit?c castimoniam ad neqJif! iiS /c.ra neque in ccelo fuissc? Ide© dico eoa
599 VEN. GODEFRIDI ADnATlS ADMONTENSIS 600
In terra non fuisse, qtiia corda hominum ab iniis A Dicunl ei : David. Per David, qui vitiu desidera-
elevantes de terra, id est de lerrenis, non loque- biHs \el matm fortis interpretatur, coguitio veri,
l)aiaur, sed Christiim annuntiantcs de Chrislo lo- et operalio boni non incongrue riguratur. Qu;e-
quebanlur, In ca^lo quoque idcirco eos dico non rcnte Domino, imo magis, ut ila dicam, dulci inspi- I
fuisse, quia uullus, licct sanctus el perfeclus essel, ratione sua hominem erudienle, undc filius isle
coelorum regnuui introire poluit, stid omnes anle gignalur, quibus merilis dulcedinem istao) bomo
advcHttim et morlem Christi ad inferos desccnde- promereatur, rcspondet, David. Respondet homo in-
nuit. Venil Chrislus, el cuni ligno crucis logem ct lerroganli Deo, quando humililcr obcdire incipit
prophelas suspendit. Suspendio crucis cogcnle lex Dei verbo. Dicit, David, quando c.x instinclu iuspi-
el prophetse spiritum euiiserunl, quia spiritiialem rationis divinae, et ad cognilionem ^^
864* ^'^^^t ^^
sensum prius ignotiim de se aperuerunt. Qtiod autem cooperalionem honi lotus tcndere et anhelare in-
jn his duobus mandalis dilectionis Dei ct proximi cipit Iluic respondet invisibiliier Deus vcrbis se-
legem ct prophelns pendere dici.mus, duo ista man- quciilihus
-

data duobus lignis criicis Christi non incongrue Quomodo ergo David in Spiritn vocat aiin Donii-
aptamus; unum dilcclioni Dei, quia propter dile iium, dicens : Dixii Dominus Dornino nieo : Sede a
clioupm Dei Palris Clirisi.s ail lerras descendit ; B ^g^.,,.,-, ,„^,-5 ^^^ Qggaj Dominus quin filius iste.
aliud dilcctioni pro.ximi, qiiiu propler homincm re- dulcedo isla divinae unctionis, ex cognilione veri et
dimendiim Chrislus mori non despexit. Sequilur :
operatione boni possit acqutri, sed rnodura quemdam
Congregalis autem Pharisceis interrogavil eos Jesus quaerit, modum vidclicet illura, quomodo David vocet
dicens : Quid vobis videlur de Christo ? cujus filius eum in spiritu. Quaerit sane unde istud deside-
esl ? Per Pharisaeos, sicut supra memoravimus, di- rium priinum surgat in bomine, quod esl vocare in
visos a sacc.ilo hominis sensus accipere possumus, spiriiu Dominum, et quomodo ista dulcedo postea
qui etsi non sempsr noxialiler, iuaniter tamcn ple- acqniralur ab homine, quod es^ filius ; non ut ipse,
rumque disjecti atque dispersi, vere quodammodo qui omnia scit, a nobis discat, sed ut nescicnies
lunc congregautur, quando superveniente supornce nos sua intcrrogaiione scientes faciat. Undc quod
visitalionis gratia ad capicnda et dcgustanda Di- quixjrit, continuo ipse exponit, cum dicit : Dixtt Do-
vinne dnlccdinis dona, ad illuin solum, quem amant minus Dcmino meo : Sede a dcxlris meis. Ac si

el desiderant, uniuntur et coliigiinlur. Sic sic con- dicat : Yeriim est, ul dicis, quia ex cognitione
gregatis S€»3 ^^ altiora et diviniora intcrnaj dulce- veri et operalione boni filius iste gignilur, inler-
diuis gaudia provehens eos et erudiens, suaviter -. na hsec cordis suavitas concipitur. Sed est medium
quodammodo inlonat vox divinae pietatis. iNam hoc quoddara, quod solius Dei est, humilitas videlicet
est quod sequiiur r mentis, quam sola Dei gratia homini conferrc polest^
Interrogavit eos Jesus. Omnipotentis Dci interro- quae congruc per verbum illud sede exprimilur. Est
ijare est ad ea, quse ignota sunt, hominem excitare. eniin sedere in humililate et placida mcntis tran-
Quid vobis videtur de Christo ? cnjus (ilius est ? Per quil!it;Ue Chrislo adhajrere. Potest homo Deo sub-
qnid ineBabilis dulcedo cordis accipi polerit, qua vcnienti' ct labore proprio innitente, ad cognilionem
Dcus omnipoteiis casta filiorurn et diiecloruin suo- vcri, ad operationem boni utcunque pertingere ; ad
rum corda in tenipore visitalionis suae infundit et verain ct perfcctam cordis humilitatem et quietem
relicit. Islud quid, isla dulcedo quae sentiri corde nunquam homo laboribus suls potesl ascendcre,
et gustari valct, sed comprehendi ct explicari verhis nisi omnipolcns Deus ex magnifica sua gratia in cor

no» valel, vere de unclo spiritu est et procedil, hominis faciat eam descendere. Unde rcctc dicitur :

vere cx unctione Spiritus sancti in cor hominis Dixit Dominus Domino meo, spirilui meo. Nam dum
descendii. dicitur, Dixit Doniinus, omnipotens Deus est iiitel-

Sed inter liaec duo, inler quid et Christum, quod- ligendus, cum subjungilur, Domino meo, spiiiluin

dam est medium, s<MUcet videtur, quia ex coelcsti D hominis non iiiconvenienler accipiendum csse aesti-
illa dulcedine, quse cordi hominis ex unclione sancti mo. Spiritus hoiuinis fit Dominus hominis, quanda
Spirilus infunditur, vcre homo videns efiicitur, dum superiori suo, quod est Deus, unitusper dnlccdincui
ex splcndoie divini illius luminis homo fil gnarus, inlcriiam associatur, el inferiori suo, quod est cor-
quorum prius erat ignarus, et non soluin in tnlc- pus, per timorcm ct amorcin Dei principatur et do-
rioribiis suis, scd ct in cxlcrioribus, et circa exie- minatur. Sed quam suavis sit ista huniililas, quam
riora ea sapil, quae prius igiioravit. Dc isla dulcc- amabilis sit isla a sola gralia Dei dosccudens iii cor
dine, quae talia opcralur iii homine, <iu<erit Dcus, hominismcntislranqiiillitas, vera illa Veritas innuit
cujus filius sit ; unde in cordc bominis gcnerelur, nobis, cum dicit : Sede a dextris meis. 865 ^ ^^^
quomodo acquiratur, ut siia inqMisitione hoininem tris dicit, non a sinislris. Ac si dicat : A sinistris,

scientcm faciat qiioinodo pcr miscricordiam Doi ad hoc esl ah advorsitalibiis mundi hujus, sive ex con-
eam pcrvenire mcrcalur. VmU) quaul.) Ikti cjus in- vitiis ant cnntumcliis illalis tibi ab aliis. nolo bumi-
quisilio sivc intcrrogalio in filiis suis, ia clectis el lieris, sed volo ut a dextris meis, a diversis gralia-
dilertis suis operetiir, subsequcns rrsponsio Phari- rum mearum donis suaviler hurailialus, a lorrcnle
»:eorMmfiRuraIitcr cxpriinere videtur. Nam sequilur : voliipialis meae suavius poieris el inebrieris.
«01 IIOMU.ti; JHhllMCALKS ifiSTIVM.KH. Mt
Ihitec potuim iuliuiros titot ftnbelhtm pcilttm tuu- \ liiiiiiiiiil «onlih iiiriintlalnr, «clrf rii|ti:i(, riim %f\r«

ruiu. Sraliolliiiii iilco |)c(lil)iis hiippiHiitiir, (i( iicilrs non dcl)«>ul. Dicil niim i|)KC DomlniiH : Splrilu$ ubi

iitlilcvciiliii t'l Mislciilniliir. Scil qiilil pcr pcilcs? vult tpirat, el vocem rjut audit, <( iieirit unde p«f-

Iiilcilci liis iilii|iic cl :ill'c( liis. Ihiiiiici illi, ipios iii niiit ant quo vudat {Jnan. iii, K). Scil quod kcifQ
cIIjIiiII» iiiisciiconlix noiiiiiins niihilliim ]>i-ilitm non po:«siiiiiUH, sciilirc iii iiol)iKiiictip*iiH prr mih(^-

lioruiii sc |iollicclur posiliiriiiii, Kiinl boiii «trniiiiH, ricordiani Dci mcrcamur, i|iiutcmin ip^iiii vUitanu;

boiia (lesideria, Huiiotii; ('0|tit:ilioiu'H, rt i|n;i'run(|iii; ^'raliii iii vcru liumiiitatc radirali, co iim|iic p«*rve-

sunt alia lioiia, quii; ail iiicllahilcin illam iliilccili- iii:iiiiiis, iit pr:cdicti iiiimici nostri hi .ilx-lliiin (irdiim

ncni pcnliiciinl ct a(ljiiv:iiit lioinincin. Isla oiiinia iKislroruin ponantiir, lioc cst iit in intcllci lii pcr co-

qu:isi iniinici (|ni(lani lioininis suiit. Iniiiiii anlnr (^inlionciii lioiii illnmincinur, cl iii airct tn pcr hu-

cniii) el advcrsantur ci, (lum (miiii ru|<iuiil, (Inni ac- pcri):c. diilccdinis iiirusioiicm xnblcvcinnr. 0<><*d ipii«!

cedorcnd (Miin cl :ippn)piiu)iiai'c nolunl. Scd dnin pr.cslarc dignctur I>ominiis noslcr Josiis Christiis,
ouinipolcns Dciis pi>i' sinini pictalcm lioinincin ad «pii ciiin Paliccl Spiritn saiictn vivil et rcgnat per
vciani pcrdnvcril liuinilil;ilcin, incnli^i|iic Iraiiquit -
oiiinia siccula s^cciilornm. Aincn.
lilalcin, iii (]ua cl pcr i|unnivcra coidis dnlccdo ac- 967 ii().Mii.i.\ lAXXVii.
quirilur, iuimicos cjus pouit sciibrllum prtluin ejiis, fi IN DO^IMCaM XIX POST PENTECOi»TE.«» VMUk.
quando oinnia ista, bona vidcliccldcsidcria, bonos Ascendens Jesus in nnviculain, trans(retavit, et ve-
scnsus, sauctas cogitalioncs ita ci subjicil, ul lianl nil in civilntem sunm. Et eccc offcrebant ei paralijli-

cliam qnasi (pioddani siistcntaincntuin pcduin cjus, citmjaccnlcm in leclo. Kt videns Jems fidem ill'rum,
pcr ((uod ct in intcllectu ct in atVcctu sno sublcvc- dixit pnraliitico : Confide, fili; remittuntur tibi pec-
tur ad Dcum. Et csl quasi dical : Modiini, quu ista cala tua (Mallii. ix),

fiant, a lc qiucro, qncm, quia lii ncscis, per meam Qiiod Dominus nosler Jcsus Christus, qiii cil

inquisitioncm libi manifcslo. Istc cst modus : s.nUis ct fortitudo omnium in se speranlium, Iiomi-
Dixit Dovtiiius Doinino inco : Sede a dcxlris meis. El nem istum prius in ea parle quaj sublimior ct di-

bene, quia ad illud specialc intern:c diilcedinis gnior est, quod est aniina, peccata dimitlendo sana-
gaudium, in quo munda mens conlcmplalur Deum, vit, et poslea in ea parle quae inferior est, quod est
nunquam homo coudcsceiidcre polerii, nisi cx su- corpus, oplatse sanitati redonavit, per hoc manifeslc
perna! visitationis gratia pcrfecle humililatiis fueril. nos edocerc voluit, quia ex infirmitate aniinae cor-
Ipsius enim est, gralia sua cor hominis visiiare et poris plcrumque infirmilas iiascitur. Nam dun»
humiliare, et in e.idem humilitate tencre; ut ita di- aninia peccatorum languore attriia contabescit in-

cam, et servaic, doncc eo usque pcrvcuiat, quod lus, jusio omnipoicntis Dei judicio debililatur et

per misericordiam Dei doniinari inimtcis suis inci- corpus, iit quid inlus patiatur carniscruciatibus foris
piat. Hoc cst enim quod ait, sede a dexlris ineis, do- crudialur.
nec ponam inimicos tuos scabetluin pedum tuorum. Sed, et si nihil aliud in hac sacra Evangelii le-

806 Donec iniinici illi tui, quod sunt sensus boni clione nobis luceret, propler magnificamillamomni-
«t caetera boua, quse prius libi adversabanlur quo- potcntis Dei miserationem, qua misenim istum,qui
dammodo cl inimicabantur, scabcllum pedum tuo- prosalule sua non rogav.t, propter fidem aliorum
rum ponautur, hoc est donec intellcctus tuus per hominura, sola spe, sine vcrborum supplicatione
cognilionem boni illuminelur, donec affectus tuus eum Domino offerentium sanavit, magna nobis es-
per ipsius dnlccdiuis immissionem sublevetur. Haec set consolatio, quorum spes et res tota pendet in
est solius Dei virlus el operalio, quam si ipse ope- Deo. enim illum sanavit, qui non rogavit, pro-
Si
rari pcr niiscricordiain suam in homine desieril, pter solam, ut diximus, spem offerentium, multa
quis ad capiendain el consequendam eam idoneus libenlius pietatis suse reraedium confert illis, qui
csse poterit? Uude post omnia ista subjunxit evan- omnimuda devotione cordis et animx iili soli se
gelisla :
D subjiciunt, qui et sperando et orando die noctuque
Et nemo poterat ei rcspondere verbitm ; neque ausus pro salute sua pedibus ipsius indcfesse procum-
fuit quisquam ex itla die eum anipUus inlcrrogare. bunt. Istorum vcre oratio nunquam peribit. Nun-
Haec verba nos iniseri melius in nobis ipsis cogno- quam enim sinc magni fructus effectu transibit.

scimus et inlelligimusquamexponcre possimus. Au- Ipsc eniin qui meilus novit quid nobis prosit et

dito modo isto, quem a'.terna nobis Sapientia pro- necessariuin sil, etsi non scmper ad votum, semper
posuit, uemo ei verbum respondeie potuit, quia ad lainen audit nos ad saUitis nosirae profectum el ef-
inelTabile iilud divin£edulcedinis sacramentum suis fectum. namque oratio comparatur telo.
Fidelis
viribus vel meritis pertingere nullus hominum po- TeUira cum jacilur, nunquam cadil, nisi feriat ali-
terit. Neque ausus fnit quisquam exilla die euinam- quid. 868 S'c e' oratio, qure ex fervente spiritu,
pliui inlerrogare , quia nullus hominum quanluni- quasi ex quodam arcu ad Deum transmittitur, sem-
cunque castus qiianlumcunqucjustus, illam sibiau- per aiiquid ferit, quia aut illi, a quofit, sive ilH,
daciamassumeredcbet,ut <;.t ?7/a t/i<;, ex illa coelesti pro quo fit, vel etiam utris(pie ad gratiam et salutis

illuniinalionc ,
quando aut quomodo ex occullis reraedium provenit.
pictalis divinae thesauris pioducatur, ei medullis Sed et sacrosanctum illud Evangelium Cliristi et
€05 VEN. GODF.FRIDI ABBATIS ADMONTENSIS fifO*

Ecc!v>si^ ocnlinot sncranieiil-im. Privscrihit eniin A nius, nasccndo, transficravil n:criciido el resur-
nobis niisoricordiam iliam, qiiam pcr sanclam Iiu- gondo, venit in civitatcm suam asrendendo.
manitalem suam liumano gcncri fecil. Pncscribit Et ecce offerebant ei paralylicum jacentem in leclo.

nobis etiam misericordiam el verilatom illam, quani Paralylicus isle significat lolum genus hiimanura,
in diejudicii cuni bonis et raalis, cum elcclis et re- languore pcccatorum saucialum et debilitatum. Sed
probis faclunis erit. et nos misori per cumdem paralylicum signati su-
A$$endens, inquil evangelista, /esus in naviculam, mus, qui in carne quasi in lecto jaccmus, dum eain
Iransfrelavit, et venil in civitatem suam. Ilis paucis plus debilo diligentes et foventes, qiiietem, quam
verbis, universa Ciirisli sacramenta compreben- non deberemus, ultra quam dobeamus, et interdum
duntur, Christi videlicct incarnatio, passio, rcsur- nooessariiim habeamus ei indulgeraus. Per eos
,

rectio el ascensio, qu3e scire nos convenit, quia sine vero qiii obtulisse Domino paralylicum memoran-
fide hornui sacramentorum nemo salvari poterit. lur, nec tamen nominantur, sive sancti angeli, sive
Hxc siint qiiatiior ilia animalia, qiix circa moje- universi beati homines ilii, cui cuni Domino sur-
statem Doniini scril)uiilur, bomo videlicct et vitu- rexerunt, et iii coelum asccnderunt, vel 870 etiam
lus, leo et aquila, ut admoneamur in spocie honii- beatac justorum aiiimx, quae ex eo tcnipore, quo
nis quod Deus invisibilis.homo visibilis faclus sil ^ Christus siirrexit et ascendit, ad coeli gaudia trans-
pro nobis. Per vitiilum, pro nobis in cruce passum; latce, vel qiiotidie transeunl, aptc ligurantur.
per leoncin, quia devicta morte resurrexit; per Nec supervacue ponitur, etecce, quia statim, ul
aquiiam, qiiia asceiidcndo sanctam humanitalem Christus ascendit, videnles sancli angeli, sanctam
suam in cadura transvexil. Ascendens, inquit, Jesus et glorificalam illam hum;iir.tatem Chrisli, tanla di-
in naviculam. lectioiiis dulccdine ei astricli sunt, quod per illajii

Per naviculara potest accipi humiliata caro dilectionem totuni genus humanum, quorum ipse
C risti. Per naviculam humilialam carnom, humi- causam et naturam suscepil, diligere co-perunt, iit

litatam conscientiam beat;« virginis Mariic nih- tantiim ul noii desisterftiit ab illa hora Deo paralylv-
ilominus possumus intelligere. In naviculam Jesus cum islum, qiiod est geniis humanum , offerre.

ascendit, quando de immaculato castissimac Marise Nam sanclissimae ejiis humanitati humanitatera il-

virginis ulero humanitatis fonnam assiimpsit. Et lam, cujus ipse particeps et consors fieri dignalHs
quare dicif, ascendil, S69 cum convenientius di- est, sine intermisiione commendabant et coiiimen-
cerelur, descendii ? Bene, quia ejus ad nos desccn- dant. Sed et sancti illi, qui cura Christo surrcxe-
sus, nostcr ad eum fiiit ascensiis. Por hoc enim, runt, sivc beatse illae justorum animx, qiioe post re-
quod ad suscipicndas in se nostrse infirmitalis rai- surrectionem et ascensionem Christi rebus humanis
serias ipse ad nos descendit, fecit ui de calamita- exeinptae, cum Christo regnant iu ccelo, quolidic
libus et misoriis, quibus siibjacemus, ad gaudia nos Deo offerunt, quia intercedentes pro nobis mor-
vilce, quae pr?cparavit diligenlibus se, et nos quando- talilalisnoslia; miserias, qiias illi pcr miscricordiain
que ascendero possomus. Dei evaseriint, ipsius miserationi die el iiocle sug-
Ascendens innaviculum transfretavit. Per verbum gerunt oi innotescunt. Miscrans enim omnipotens
transfretavit, lota in hoc muiido Christi conversatio majestas tantos humaniialis nostrae dolores et mt-
potest intelligi. Potesl et in eodoin vcrbo inlelligi serias, tales offorcntes, talcs, iiiqiiam, palronos el
Chrisli passio ct resurrcclio. Transfrelavil, dum in iiitorcessores, qui quolidie pro pcccatis noslris es-
hoc mari raagno, scilicet, in Iioc niundo omnes ca- sent apud ipsiim intercedentes, sua nobis providtt
bmitates et miserias humaiun infiroiitalis, praiter misericordia, sicul specialilcr de bealissima domir.a
solum peccatum, patiendo laboravit. Proprie trans- noslra virgine Maria habeniiis in oratione ipsius,
fretavil, (|iiando moriendo ct rosurgendo h;ec om- qua Doniino por ipsam siipplicamus et dicimus :

nia snperavit, et siniplici mortc sua, quam pertulit Quam idcirco dc lioc swcnlo transtutisli, ut pro pec-
in cariie, a duplici morle corporis etanimae nos li- D '"''s noslris apud te fiducialins intercedat. Nam qucv
beravit. Transfretavit , quando data nobis per re- modo nos miscri inter diversa et innumera Iiiijns

siirrocl,ionem siiam spe rcsiirgondi, ad aelernam nos saHuli poccata et criniina, ciijiis maxima pars iii

vilam rcparavit. Sic ascendendo ct trauslrclando gontilitato el Jiidaismo pnsita (ontradicil Christo,
vanil in civiliitem suam. ficrvil diabolo, ot cum cx ipsis cliam qiii Cliristi;Hii

In civitatem siiam venit, quando cura omnibus vocantiir, decimus vix homo debilam fidem servcl
dectis illis homiiiibiis, qiii surroxerunt cuin ipso, Cieatori suo, (|iiomodo, inquam, ne dicam salvari,
^iioriim inmimorabilis, iit credcre possuinus, erat S(hI otiam aliqiiandiii siibsislere possemus, si islos

liuiltiliido, in cicliim ascondil, ol sanclissimam il- offorentos. beatissimam vidolicot domiiiam nostram,
I.iin hiiiiianilalem siiain viillui majcslalis wterna* qiia; spccialilcr ct iiidcsinentor orat pro hiiraano
prcsentatara siipor oinnes choros angelorum exal- gcnere, nec non ct sanclos angelos, c«leros(iue, de
tavil cl collocavil. Et benedicitiir, venit in civitatem qiiibus dictiim esl, Chrisli eleclos quotidic pro pec-
tunm, qiiia rcgnum coelorum, qiiod semper civilas catis nostris apud Deuin intcrcedentes in coelo non
cjiis fiiit seciindiim divinitatom, focil civiiaiem suam haboreiiiiis? Tanli eniin siml coram Domino, qiiod

•ecundum humaniiatem. Asccndil ilaque, sicul di\i- oraliones eoriim cl merita tutissima S71 noslrar.
 ,

flos iiOMiM.r itiniiMCAi.ES .i;sTivAi,i;s. 6M

Vit;i* cl iiiiHcriu' Kiinl Kiiiria^i:!. Iiitii- roniiiiiio hu \ lultin niiiii, iil i-li:iiii iinliKiiiik Kiiii, qiio k:il«ari d<*

l)iiir«*iliii' :
l)Ciiiii iiiil |)Ohidiii. I>c liiit oniiiiliim i-c<-tr ilicitur, hie

Kl i>i(/r»M Jvsun fidvm illoiuni, diiil iKinilijliio. I»fi liliinpliemat. i-lht ciiiiii di hpcrulio liluHpliciiiia iii iipi-

vidriT csl l)i'i :i|>iiiitl):iii>, Dci (>li|{fr(> i-l :iiii:iir. V/- I iliiin K;iiit'liiiii, i|iii (licildr, cl cHl rciitiHHio |M-«(:a-

dt'US, iioc (>sl :t|it)r(>l):iiis i't :iiii:iiis liili-iii, iUnium, tiiniiii. Scd sivc ftiiil li;i-ri-tit'i lldriii (;iiri<«li inipu-
lioc cst vcl coriiiii, (|iii iii lidc cl Nciil.ilc s(>iii|)i-i- ^ii:iiilcs, siv(> ihli, i|iii (l(-s|)i>r:iiidti dc niiM-rit nrtlia

ciiiii Uoniino |)i>i'slilci'tiiit, 8:iiicloriiiii vidcliicl :iii- Dci. Ilciiiii siiiil lil:is|)l)(-ni:iiit(>!«, (|iios laiiicii illc,

gcloi-iiiii, (|(ii iiiiii(|ii:iiii :) l>co rccrsscniiil sivc cdrinii, (|!ii i-sl vi>ra Hp(>H rt h:iIiih lioiiiiiitiin, H:ilTan* dihpo-

(|iii iii c:)rn(> ^kIIiiic |iosili, lidiiiii cor :id nciiiii li.i- siiil, t|ii;isi iii li:i>«- vcilia Sill(i(|iiiliir, i-l dicil :

iiticninl, clcdotiiiii vidi-lio'! Iioiiiiniini :i(' s|iii-iliitiiii, /-'/

cuin vidissi'1 Jcxus lotjilniiDur» rdiuiu, dijil : f t

qii' in IV:inili vil;i lidclUcr l>co scrvit>iiinl. ijuid coijilulin nniiunt iii cordiliui vcttrin ? Noii dicit :

//».1»» })ttriiliilico : Coufidi', jHi, rcuiilliiulur tibi iil (|iiid (Ogilaslis, scd ul tiutd cogilntin? UHt(>iidcii8
pcccatrt tuu. Kidcs cnitn lioc iion Kolimi diciliir, quia pwnis illis qtias liic pi^i-catis Htiis nicriiciunl,
qtiod lioMio crcdit in Dciiii), scd c,iuid (<ti:iii) ridiim qtioniiii liii- rcniissioii<-iii iicc (|ii;i'sicriiiil ncc -«pc-

i'oi- li;tlicl ;id Dciiiii. Qtii:) vcro liliormn csl :iiii;»rc. ravenml, ibi sint> liiic ^elcnialilct siilijaccliiit.i. Rl
pcr iria li;vc vcrba, r()»i/i(/(', /j/i, rc»u/«Hii«i(r /i/'i ;»cc-- U quia injtisli ct iioccalorcs iion taiiliiin cru(ianliir
-_._ <_;.. i,:.. li.,...: i..:i
iiisinnarc, n.i:i:n.,t
:....: •. j- •. i- ••. .• .. .
cata, tria iioliis Doniinns voliiil scitioet po^nis, quas airie diem judi(-ii su.stiinMit in aniiiia,
: :

lidciii, diloctionoin. pcccaloriim rcinissionom, do- (|iiatilum limorc rtittir;o daiiinalionis, qtia post dieiii
cons nos por Iioo ct adiuonons, qiiia nisi Iionio lia- jii(li(-ii ;i'lorit;ilil>-r daiiinalitiiiturct iii :iiiiiiia cl iii cor-
lioal lidom, rtdoiii dioo ((U;v* por diiooliouom oiiora- poro, soqiions isle vorsiisniyslice viddui cxprimere.
Im: {lidencwm sinc o\U'ribus mortuu csl [Jac. xxii,'2l)]), Quid est fucilius dicere : Dimilluulur libi peccata
ad roniissionoin poccalonim porvoniro iioii polosl. tua, aut dicere : Svrge el ambula? Isla Doniini in-

lia^c nimirnm vorba oitiiiiiiotons Iioiis luno qiio- tprrogalio, ipsins esl oporalio. Nam, sicut «^a-pe di-

danimodo di\il, ([tiando proptor ruloui ct morilttrn core solemus, dicere Doi cst facore Doi. Dicil qtio-
par:>.lj'lictitii ollferoiitiiiui, iiiisso do ctvlo diloclis di- dammodo isla Dotis miseris jtccoaloribiis, quando
soipuUs siiis Spirilii sanclo lidcm sii.im ad cura- ii) ipsis coiislittiti pa-nis, ad augnicnlttin doloiis,

tiononi paralytici, gonoris scilicol litimani, pcr propria conscienlia sua lorqucntttr in semelipsis,
eosdom aposlolos suos pcr univoistim miindum vo- accusantes se, licct sero, 873 ^^ increpanles, quod,
luil pr;v(lioari, ut (itii crodoroiil el Itaplizaroiitur dum piiltieruiil, lanlas misorias dcclinare, nolue-
lomissionem pooc;\torum consequoronttir cl qiii rtiiit. Qiiid csl faciHus, iiiqiiiunt, dicere : licmiltun^

corrupta lUie qiiam in baptisnio susccpcrunt et pro- ^ tur tibi veccata, aul dicere : Surge et ambula ? Xc si

«lisorunt, rursum pcccalis inquinarentur, per poe- dicanl : Facilius, imo felicius fuissct nobis miseris

iiilenliam et laorymas nirsum lobapli/.arcnttir et sa- et peccatoribus, peocata noslra, pro quibus pali-
narenlur. Post collala b;\!C liumano gonori divinac mur ista tormenta, pcr piienilenliam el laorynias

itiiscrationis dona, slatim surrexerunt qui inipu- aliUiisse, quam non credendo et desporando de nii-

g^iaverunt fidem sanclae Ecciesi» cl dcstruerc vo- sericoidia Altissimi ad tantas miserias dcvenisse,
luerunt. Unde sequitur : ul dicatur nobis, surge et ambula. Futiirum enim
Et ecce quidam de Scribis di.rerunt inler se : Ilic esl nobis ut resurgore dcbeamus. Sod resurrectio

blaspiiemat. Per Scribas islos maiigiios spinltis ac- ista erit nobis ad morteni, non ad vilain, non ad
cipetc possumus qui quoniam pro diis coli et ha refrigerium alicujus consolationis, sed ad cumulum
leri voluerunt, quidquid scrvitutis et bonoris per aMernjie damnationis.cui ila addicendi erimus, quod
lidcm et fidei operalicnem a creatura Crcatori im- itunquam inde resurgore poterinuis. Hajc sempi-
pondobaliir, vel a^lbuc impenditur, ot itinc oderunt torna impiorum damnalio, non incongrue nobis
et 872 Ji""C el somper odio babobunl. Scd et oxpriio.ititr in verbo ambuUt. >'am siciit ilie qui am-

liscreticos pcr Scribas istos intolUgere possumus, lulal, semper fatigatur et laborat, sic el isti qnasi
^
qui conlra Ecclosiam Dei se ercxcrunt, et perversa semper ambulanles sunt, quia semper de pffnis in
doclrina sua fidem catbolicam ;ib ipsis aposlolis poenas transeunl. Sequitttr :

eorumque successoribus sanot;i; Ecclesi;« traditam l't auiem scialis qvoniam Filius liominis habet

impugitantes doslruerc nilebanlur , dicentes : Hic poteslalem in terra dimilteudi peccata. Tunc ail pa-

blaspbemal. Ilic blasphemat, quodammodo dicebant, ralytico : Snrgc, tolle leclum tuum, et vade, in domnm
astruentes fidem calbolicam qttamdam esse blaspbe- tuam. Filium hominis se appoUal, qiiia in soia

miam, nec per baplismi rogencralioncm bominem forma humanil.uis , in qua judicari, pati et mori

pertingere posse ad poccalorum indulgenliam et voUiit, omne genus bumanum judieaturus appare-

rcinissionem. Sunt etiani nonntilU ox ipso numero bit. Ibi vere implebitur quod dicitur : Vt autem

salvandorum, qui desperanl inlerdum de miseri- sciatis quoniam Filius hominis habet potestatem in

cordia Dei, quasi ob enormitaicm scelerum suoruni terra dimittendi peccata ,

quia boni el maU ibi co-

veniam consequi non possint pecoatonint, dio4?nles gnoscent et videbunt quod Filius bominis ,
qui et

intra se Tanta peccatorum immundilia pollutus,

:
Fiiius Dci, solus ille fuit etest, qui peccala diniit-

lanlis cordis el animDC sordibus el nequiliis iiivo- lere poluit V polcst, cujus misericordia est quod
 :

607 VEN. COnEFRlDI ARBATIS AP.MOMENSIS 608

jiisti salvantur, cujus justilia est quod impii dain- A i>il>il nisi quse Deo placita suiil, deslderabil vel
nanlur. Unde sequitur ainabit. Sicque fitquod in alio Evangelio Christus
Tunc ait paralijiico : Surge, tolle lectum tuum, el dicil Siduo ex vobis aut tres consenserint super ter-
:

vade in domum tuam. Paralylicus humanum genus ram {Mutth. xix, 14). Duo vel Ires consentiunt supor
est, sicut dixiraus , cui tunc dicilur, surgc , quando terram quando in spirilu
,
in anima in corpore , ,

oninis liumana crealura jubetur rcsurgere : Cflne/ elccti omnes iia Crealori suo iniuntur et constabi-

eniin tuba, et mortui resnrgent incorriipti , el nos im- liui;liir, quod niinquam ab eo separabuiitiir„ ct sicut

mutubimur (/ Cor. xv, 52). Tollit lectum suum, nunqiiam volunt, sic nunqnam aliquid quod omni- ,

quando unita corpori aninia unius cujusque resusci- potenli displiceat , aut inajestalis ejus oculos offen-
tatur. In domuin suum vadit, quando praeparatas dat, facere possunt. Ad hanc poteslatem pcrducat
sibi Deo mansiones unusquisquc
a inlrabit. Hoc nos ,
qui potest oinnia , Jesus Chrislus Dominus
est enim quod sequitur : noster, qui cuni Palre et Spirilu sanclo vivit et re-
Et surrexit, et abiit in domum suam. Mox enim, gnatDeus per omnia saecula sscculorum. Anien.

ul cocleslis illa tuba 874 iusonuerit, et resuscita- 1I0.MILIA LXXXVIII.

lum de pulvere terrae corpus suura unusquisque VS EAMDEM DOMINICAM SECLNDA.
reinduerit, abit indomum suam. Abeunl jusli in do- B Ascendens Jesus in naviculam iransfretavil , et ve

nium gaudii el quietis, abeunt injrtsli in domum uit in civilatem suam {Matth. ix).

perdilionis et in donuim reternjc damnationis. Transcurso el exposito allegorico sensu, libet ali-

Videntes autem turba timuerunt, et glorificaverunl quid loqui de sensu morali , et ea, quantum Domi-
Deum, (jui dedit polestatem latem homiuibus. Turbae nus dederit, langere, quse nos intrinsecus tangunt,
istie turbae suul angelorura, turbse sunt oranium re- quia hoc frucluosius et avidius auditur, quod de
dcmptoruni, turbae sunt oinnium damnalorum, Om- unoquoque noslrum, quajii verum sit, quod dicitur,
nes istae turbae videntes, qiiornodo justo Dei judicio per oxperienliam scitur. Lbi ad Christum et ad Ec
pii salvantur, quoraodojusto Dei judicio impii dam- clesiam referri possunl quae leguntur, dulcia nirais
nantur, timuerunt. Timcbunt jusli , timebunt et in- sunt ad audiendum et jncunda ; iibi vero ea quae de
justi. Tiniebunt justi tiniore sancto, timore filiali, Chrislo dicuntur, ad animam referuntur. per haic
timore utique illo, de qiio dicitur in psalmo : Timor homo ad cognoscendum seipsum excitatur ; contra
Domini sanctus, permanens in sceculum sceculi {Psal. lentationes qualiter armari debeat , admoneliir ; de
xviii, 10). Timor iste nibil aliud est iiisi suavis et bonis Domiri ,
quse percepit , in quanta humililale
humillinia subjectio illa ,
quo angelici spirilus, et se conlinere debeat edocetur. Sic et in pracsenti
oiniiis electorum numerus omnipotenti Deo se siib- sancti Evangelii lectione nunc de bonis. nunc de
jicient, quando cognila et perfecta, juslissima malis instruimur: de bonis, quse dantur aDomino;
U3quitate sua ampliori dilectione diiigere eura inci- de malis, quce contra nos insurgunt tentationibus,
pient ,
quara unquara antea diligere scirent aut et qualiter in his vicissitudinibus uos habere opor-
potuisscnt. Timebunt et iiijusii , sed timore non leat informamur.
acquali. Illorura timere est pedibus omnipotentis Dei Ascendens Jesus in naviculam^lransfretavil, el venit

«ternaliter subjacere ,
quia ei , quem hic despexe- in civitatem suam. Pernaviculara hurailiata horainis

runt , iicet inviti et nolentes , ita ibi subjiciuntur, anima accipi potest, in quara naviculaui Dorainus
quod tormenta ilia diabolo el angelis ejus pra^pa- Jesus asccndit, duni per suain visitalionera et illunii-

rata , qua hic meruerunt , ibi sine fine lugebunt. nalionein ad cam dignantur veiiit. In hanc navicu-
Peracto tali judicio inter bonos et malos , inter lam poiius descendisse quam ascendisse dici debe-
jiistos et injustos, tandem fit quod scquitiir : ret.Sed quia Spirilus sanctus intendit, quod suus
Fa glorificaverunt Dcum, qui potestalem talem de- ad nos descensus noster sit ascensus ideo ascen- ,

dit hominilu^. Glorificant eum jiisti , glorificant et disse euni in navinilam describit, ul hoc coinmen-
injusti, quia sicut gloria omnipoientis Dei est mise- j)
daret, quia 876 ^""' 'Pse descendit ad nos , facit
ricordissimu justorum salvalio , sic nihilominus uliqiie ad se ascendere nos.
gloria ipsins est juslissima iniqiiorura damnatio. Et vide ordinem : ascendens transfretai, transfie-
Perlinet tamen specialiler veibum istud glorificare- tando venit in civilaiem suam. Dominus nostcr Jesus
runt ad redcmptos, in delcctationibiis, qua; sunt in Christus in nobis asoondendo transfietat, quando
dextera, lunc «ternaliter coUocatos ,
qui sitie fine ferventcs conciipiscentias, in modum freti fervidas,

Deum glorificant, quia joteinaliler eiim laudant et in nobis comprimit et miligat. Mitigatis el sedatis
adorant, et quod salvati sunt, ipsius soliimmodo conoupiscentiis iniquis, veuitin civitatem suam. Qux
dominationi et miserationi attribuunt. est civitas ejus? Civitasejus est cor hoininis, quod
Qui dedit poteslalem tnlem honiinihns. Qualem? ipse, dum visitavorit, civilatera suani facil, in qua
T;ilcm utiqiif* ,
qualoni tunc redcnipli Doi habent, jiigiler scdcatet rognarc valeat. Superalis concupi-
qui in Christo et per C.hristum orania valont. Tantae scentiis veniente Domino Jesii in civitatem suam, id
f nim potcstatis erunt , quod omnia valent qua; vo- est in cor liominis, fiet procul dubio quod sequitur :

Iiiiit. Ubiciinqiic anima voluerit 875 'l'' <'-orpus tt ecce offercbant ei paralylicum jacentem in lecto.
riil, mI ohin.a animy corpu» obcdiol; aiiima voro Paralylicus iste esl , ut .Tstiino, spiritus hominis,
 ,

600 IIOMIIJ.f: UOMIMC AI.KS ^'iSTIVAI.KS. 61/)

pnriilyHi ixMcaloriint ilcliiiiluliiH <'( coiiriartiis. Npc A Kl eum vidimrl coijilitiiunrt fnruni, diiil. Cof^ila-
iiiciiii)]i'iic |i(>i- iciiaivHiiii :i<'ci|ii(iir |m-« c:i(iiiii , (|iii;i tioiiCM inlUK vidrl, <|iiia ('OKi(u(ioticit t.ilt-t aiiiut, qiii-

HJciil |j it-alydiH ii!iiiiii<|itoil<|uc iiwmiiIii-iiiii , <|iio(l iii- biiM lioiiio HcipNiitii dc blasplicMila niia ai riter intu*
MiHoril , coiifrliigil cl (l<>liilc n-ildit, sic |ii-ccaliiiii (lijiKlicat. Kt tic talibiiii, hi fortc ini{K>ta(ur, coKila-
spirittiiii lioiiiiiiis coiilViii^il c( <lis(r:«liil, ii( ad oiiiik* tioiiiliiis coiis(>iili:iiiiUH, admoni-t diiciiH:
0{)its lioiiiiiii iiiliiiiiiis c( iiivaliiltis Nit. Jiictl iii liuto l I quid CDijilalis tnalnm in cordiliua veslrii? Quid
tipiritiis, iliiiii laiiiis oiktc |M-:i>Kr:i\:iliis |)i;;iiti:(> ct Cit faciliuM dirrrc : IHmiliunlur libi prrcata, aut dl^
fiucordia; iiilia iiiodiiiii enl dcdiliis. IIiiik; paralyti- crrr : Sunjc el iimhuta. Ciim Doiiiiiiiis aliqiiid in(('r-
ciiiii, id ost spiritiiMi iiostriiiii pi>r pcccattiin conria- rogat, iioii idco iiilcrrogat, qitaHi ni-flcieiiH scire rii-
rdiiii ci iiiliniiiiiii dc lci lo cariialis (|nictis s!irj<(«r« piat, S(>(l iit sii:i iiilrrro(^;itioiic iioh <|iia> i((noraiiius

iioloiilctii iicc v;il(>iitcm, iicccssc cst iit !ial>c:il ollc- s(-ir(> taciat. Maltiiii iii conlibuH nostiis < (i^itamiis,

rciilcs sc Domiiio. ^)iii siiiil isti oll<>rc(itcs, iiisi saiicla diiiii dotiiim Dci, (|iiod iioHdiiiii iion cst, nobis hu-

dosidcria, 877 lJ""i« voliuiliitcs , iiiiioxi;c co|?ila- porbiondo as<'ribiiiiiis. Dicit nam<[iic Dciis in ho-
tioncs? Non enini nisi istis oIVciciiIiImis polcst saiiari mino, diini liomo scipsum dc stultis ct blasphcmis
iiostor spii ilns ; scd diiiii dcsidcrio lioiii ai-cciidiniiir, co};il:itioiiibiis stiis n>dar^tiit, ct (|uod raiilitis sil ci

diiin cogil;Uioiiibiis sam lis siirstini oxlciidinuir B iii liiimiiilatc sc siiliinitlci(>, (|ii:itn sii|icrbiciido ne
loiige a saliito nostra iion oriiiiiis , siui ab co (|ui oxtollorc, iiitiiH sibi in aiiinio proponil : Quid etl

seniper dosidoriis jus(is pr.x'sto cst, saliKi donalii- libi, iii<|iti(, facilius dicere : DimiHunlur tibi pcccuta,
mur. Qnod consciinontor iii faclo ct lido istoniin aut diccre : Surge el ambula ? Istntl snrgcre ct ambii-
oflcreu(iuin docouiur. Kt viilfus , iii(|iiit, Jfaus fiilcm hrc, lircl alias in bona significationo poiiattir, hic

illorum, dixil pnraliilico : Cou/ide, fili , rcmilluulur tamcn in bono non accipitur. Siiri^^cre ilaqtic ct ani-

tibi peccata lua. Vidoic Doi est diligore Doi. Yidcl bulare esl cor suum jai taiiler crigcre , ct de ipsa
iidcin istoruin oOeroutiuni ,
qnia auiat et npprohat c<iidis jaclantia suavem sibi dclcctationem qitam-
flesidcrinin ct lidcni panpcnini suoriim. Dicit para- dani, in qiia jugiter versctur, facerc. Hoc nialiim
Itjlico, dum cordis nostri sulisfacit dosidcrio. Sniiin surgcrc el ambulare, omni anini;c ad ca-li paladiim
euiui dicerc cslojits raoere. Confide, fili, remitlunlur fcsdnanli esl praecavendnm, imitando c.\ciiiplum il-

tibi peccata. Admoncl ut tanquam filius confidens cor lius, qni dicit : Discitea me, quia milis sumet liumilis
fiduni liabeat ad Dcum, quia lucc est fides, quse per corde, et inveniclis requiem animabus vestris [Matth.

dilectionciu oporatur, ut anle oinnia et super omnia XI, 29). Meliiis est utique, ul homo peccalorem se
Deus diligatur, deindc proxinuis ,
qucin ila sincere rccognosoens hurailiter peccata sua sibi dimilli pe-
amplecli el ainare dobciniis, ut nullam amariludinem ^ sliilet, quam surgat erectus ct clalus, cl in ipsa
vel indignalionein contra eiim habeanuis, scientes elatione sibimet suaviter (;omplaccndo ambulel.
quod per hoc peccatorura remissioncm mereamur. Quorum cniin mens humilis csl et mitis, vere inve-
Sed quia tentatio est vita hoininis super terram, niunt requiem animabus suis. Hoc considerans beata
ot, ut Salomon ait, senipcr inaluni contra bonum, aniraa dicit ad se intra se : Facilius, iino felicius

etbonum conlra maluin surgit, insurgentes adver- tibi est peccatorem te recognoscere, quam surgere
sum nos tentalioucs denotantur cura subjungitur :
per mentis elationem, et anibulare, id est suavem
Et ecce quidam de Scribis dixerunt inlra se : Mic bla- inde superbise concipere delectalionem, quia si te
spliemat. Per Scribas intelligi possunt homincs illi, peccatorem recognoscens humiliaveris, 879 coram
quibus Deus scientianii suam dedit, et in sapieiuia Deo exaltaberis, si surrexcris erigendo te, con iem-
sua erudivit, quos sua invisibili doclrina docliores naberis
fecit, quam ullus doctor per litteram sonantem ex- Vt ewtem scialis quia Filitis hominis habel pote-
terius eos docere possit. Magnum est hoc omnipo- statem diniiltendi peccata, lunc ail paratytico : SurgCt
tenlis Dei donum, si per humilitatis custoditur bo- tolle lectum tuum, et vade in domum tuam.
niim. Sed quia plerique datain sibi a Deo scientiam D Per hoc quod ail, ut autem sciatis, vult nos facere
aJ propriam magis qiiam ad Dei retorquere moliun- scire, ut sicut ipse, quieslFiliushominisetFiliusDei,
tur gloriam, ideo posuit quidam , id est singulares, perhumiiilatem humanitatis su% potentiam accepita
qiiia lales de sua putaiit se halicve singularitate, Deodimittendi pcccaia, ita eilioc nos vult scire, quod
quod Dei solummodo acccperunt bonilatc. Inler lirec per humililatem mercri debeamus remissioncni pec-
tamcn. quia Deus suos non palitur porire, divino catorum. Et quia solus potest po<;cala dimiltere per
muncre corapuncti recmrunt ad se, dicenles ge- poteutiam, et vult quasi misericovs pcr misericor-
raendo intra se Hic blaspkemat, Ac si dicant. Hic
; diara, ait paralytico, cujus dicereest facere : Surge,
spiritus meus et sensus meus, qui sic extollitur et tolle lectitm tuum. Per islud surgere, bonum quod-
inflatur, et inaniter glorialur, liic blasphemat, quia dam surgere possumus inielligere. Ruina et casus
vere blasphemia est in Deiim, quod Dei esl facere animse est superbia ; exaltatio vero animae est liu-

S78 meum, qui per me et a meipso nihil sum aut militas. Et sicut vera adDenm cordis erectis est hu-
possum. In hac hona cogitatione et redargutione, mina et superbia. Ab
militas, ita cordis dejeclio est
quia homo spiritura suum cohibelel redarguit, oflert hae ruina superbiae homo surgit, dum in vera hu-
se Deus videndo hoc et inlerrogando, sicut scquitur .-

militate cor ad Deum erigit. Tollit leciu:n, dum cor-

 : : :

611 VF:N. CODEFRIDl AF.MTIS AD^FONTENSIS 612

pore, qiiod polosl, operatur rccl\ini ; vadil in domum A Ims incedens tcrram aspicit, nil de cocleslil>u5 scire

suJitt, diiiii inter oonsciontiani snnm, qii;e csl do- vcl cogitare iiovit. Ilonio vero erccto corpore gra-

mus ejiis, oims lioniiin alisconriil, dicens cum Panio dions, slatu sno, liabitu, el incessu denunliat, quod
aposlolo : Glnria nostra hivc cst, tesliinomum con- an\ oa, qwx. sursum siiiit, cor el sensus suos habere
scienticc noslra: [II Cor. debeat, et sicut erecto corpore slal et ambulat, ita
i, 12).
I
El surrexit, et abiit in dnmum snam. Dno posuit, se a lerrenis ad cceleslia cordc et animo erigal. Sod
surrexit et abii!, et modiiim illiiil, quod aliiis ovan- quia poiieomiiis liomo liano primam vocalionem na-
geiisla couimoiiitiiat, inlcrmisil. Dicil eniirt cvange- tiirr. conlcmnil, el ad niiptias coelostcs, ad quas por
iisla alius quod surgens tollerel lectuni SSO '" '/"<' iiaturrim vocatus ••sl. vco.irc ncgligit, cimsequenter
jacebal, cl sio abiret in domum suam {Murc. n, l'-2). ipsa Voritas subjiingcns ait
Per lioc, quqd duo posuit, et mcdium taciiil, pnlo Et noluerunt vcnire. Nolle istud pene omnibus est
lioc significari quod liomo ille qui a ruina supcrhiaj comniune, eo quod 882 pauoissimi ,
prob dolor!
surrcxit, ot cor luiniilc ad Dcum eroxit ot in do- inveniaiitur ,
qui post lomissioiiem originalis pec-
inuin suaru abii', lioc cst, intra conscicntiani suam cali, qiiod in baplismo dclelum ost, aotualibus pec-
boija abscondcndo soli Deo appctit plaoere, medium catis non iiivolvantur. Itomque pauci sunt, qui post
illud, id esl bona opera siia, quasi mdla sint, se iu B conversionem el pocnitontiara acliialium peccatorum
Juiiuilitale dcbel continere, et de his tacere. Dum ita se cuslodiaiil, ut ad cadem aul aciione aut vo-
sic liomo prolecerit, ct eo ordine, sicut dixinuis, luntale aliqiiando non redeant. Ei idco recte dici
processerit, fit knis ct glorilicatio qua^dain in ho- valot de his omnibus, qiiod naturaliter vocati venire
mine, dc qua subjungitur nolunt ad nuplias. Nam quandiu ea qu?e carnis sunl,
Videntes turbce timuerunl, el ijlorificaverunt Deum, quTrunt, sapiiint ac diligunl, ad coelestes nuptias
(jui dedit potestalem talem liominibus. Turbae islre venire noliint Postquam vero piimara vocationem,
sunt sensus hominis per humilera pocnilentiam tiir- qiiod ost naliira, hoc modo, iit dictiim est, neglexe-
bali, qui post il;f amiiia tropidare et timere incipiiint rint, sociindam vocaiionem, qiiod est doclrina, be-
timore sancto, timore casto, omiiique vcverentia se nignus et pra^potens isle rex, quos ad vilam pne*
siibdcre Croalori suo, illum glorificantes, qui dedil destinavit, invitare non desinit. Unde sequitur :

potcslatem lalem liominibus. Qualem potestateni ? Ta Iterum niisH allos servos, dicens : Dicite invitalis

iem ulique, qiialeni audivinuis, quia vere inagna est Ecce prandium meum paravi. Per servos iterummis-

pi)testas, cum liberati a peccatis remissione pecca- sos dociores ac prjedicaiores inlelligere possumus,
lorum donabimur, cum surgenles per bonam et lau- qui invitatis ad niiplias vorho ct exemplo annun-
I . . •- ,• •
1 •, •^.•^J.- . ,1 . !• . 1 1 •

diihiiem vitae opcraiionom , in huniili conscientia tiant, quo lahore, qiio studio ad casdem nuptias
nihil boni aul virUilis nos cgissc seslimamiis , oiniii pcrvenire deheant. Et quia non tacendo , sed di-
devotio.ic ct hiimilitale Dominuni Oeuin glorifican- condo pnedicatio maxinic exerccri solet, bene con-
tes, qiii gloriatiir solus gloriosus et excelsus per im- venire videtiir ipsis pr.xdicatoribiis vcriiatis hoc,
iuorlalia saccula sa;culorum. Amen. qiiod suhjunctum est, dicite invilatis. Dieite, inquam,
881 HOMILIA LXXXIX. id cst pr;iedicalioni diligontius insistite, animos au-
IV DOMIMCAM XX POST PENTECOSTEN PRTMA. dientium ad meliora cxoitato, prandium, quod pa-
Simile est regnum carlorum homini regi, qui [ecit lavi, hoc cst, coeleslia Scripturarum mystevia his
nuptias filio suo. (Matth. xxii.) quos invitavi anniinliate.
regnum inuUas in sanolis Scri-
Licel coeloruni Tauri, inqiiit, mci et altilia occisa, el omnia po"-

pluris sigiiificatimes iiaheat, tamcn in pra;sonti loco rala sunt, venite ad nuplias. Por tauros et allilia Pa-
fidelem quamlihct auimam non inconvcnientcr si- tros Vclcris ac Novi Tostair.onli non incongrue in-
giiificat, quac homiiii rcgi, retcrno Patri videlicet tcHigcre possumus, qiiorum laiidahilem, qiiandiu in
cuncta regenti, similis eCficitur, quando in baptismo coipore vixcriint, conversationom 883 ''""' ^udi-
:>b originali, aul post haptisnuim ab actuali peccalo j) miis vel leginuis, spiritales virtutiim opulas, quibus
jiurailiter poinitendo ahluitiir. Tunc revora rcx scm- roliciamur, ox illorum imilatiQne accipere vaioinus.
pilcrnus, Dous Pator, summo rcgi, Eilio suo, Yer;'.s Naiii iii fac tis ct diclis sanctorum parata suiit omnia
vuplias facit ac pr.-pparat,dum, jam diximus, sicut hona simi;l d mala, bona soilioot, qiia: diliiramus ot

at!l por haptismi gratiam, aut per veram poenilen- a|)pclamus, mala, qu3C omnimodo dcvitomus vcl ca-
tiam aiiimassalvandoiiiin sibi conjungit et consociat, voamus.
istos eliani ad ooMcslcs niiptias iriplici invitat vocatio- Itom alio modo per lanros el altilia inlolligore

no, hoc cst nalura, doctrina ct gratia. Qii.t aiilcm pri- valomiis pra.'latos ot siibditos, qiii diini carncm suani,
ma sitvocatio, consequonlor pr.Tsens innuit pnrahola. carnisque dosideria in so;nolips.is morlifioant, in illis

Et miiit servos suos vocare invilalos ad nuptias. el cum illis dignns sihi epulas Ddniinus parat. Nam
Per servos in priina vocatione niissos, intclligore diim sahitcm coriim csurit ct silit, sancta et justa
iion incongriio possiimiis naturalos sonsus noslros. oporaipsonim oum saliant assidiia laciymariim coin-
N;im ipsa natura qiicmlibot docet ho'uincm, (|ualitor p;iiu tio pdtiiiii illidosidcrahiloin :idininislr;it. Et ideo
so(|ui el rognoscere dcheat Dcuin raclorem suum. quandoqiio iilis dicturus erit in jiidioio : Esurivi, el
Oniiiis qiiippc crealura irrnlionalis inclinatis vulli- dtdistis mihi ninndncare; silivi, et dedislis mihi bu-
 ; :

ei5 iiOMii.iit: iw)mim(;m,i:.s a:stivaij:s. oii

^«Tti (.V/(/</i. x\\, .i.>|, liitcr talcs uli(|iir iir.rliilo» :ii' A ''('-i^ autcm, citin Quaitie/, irului gtt, rt m\tt\$
•ubtlitds ilii |iiir.ilii sunt oiiiiiia uiilii):i' rl rorpori ejercitibiit jn-rdidit Itomiiidat iltiii, el ctviiaiem illo-

liec(*Hi>:)ria; ilii parala siiiit lioiia, *|iia; raciant, ct iii runt tuii-eitdit. Uen irtiiin intn HfX itcin|Mt«-riiiift, ipii

liiiiiiiiit:i(ii ni><(oiii:iiil, <li(;ii:iiiii|ii(< pro liis a niiiiiiiio iii cvoiilio cvaii|{clii lcxidir niipdaH lc< iHKc fllio

ni(M('(-tl(Mii ai(i|)iaiil. Ilii |)aral:i siiiil iiial:i , i|ita- si Hiiii, iioii iii ir:i viiidii t:c, ncd wi ira liona, in ira
ftMciiot, aitl :.(> rciissc iiiciiiiiici iiil, i|iiiiiiioil() |)i(> K( iliccl Mia , i|ii:iin |>r(i|)licl.i ctpoKtiilat iliicii» :

his (li((iic |)(i'iiilci'(lo Haliiilaciaiil, iil iii.ila vciiliir:i, F.xsurge, hoiiiiiie, in ira tuu{l'»ul. vii, 7), tun< mi-
qiKc liii('tii iioii liabciit, clVit^crc valc:iiil. lil ( iiiii Kcricorditcr tr«u('t(i(r, (|uaii(l() pro iM-ccutia el viliia,
oiiiiics (|iti |>ic vivcrc voliiiil, |i:it.ila li;cc oiiiiiia, (|tt.c (|ii:c ( oiiiinisil, lioiiiiiiciii pccciitorciii s:il(i|iritiT kibi>
ilixiiiiits, iliic iiivciiiaii(, iiioiicl ilcriiio ct li(>rl:i((ir niclipsi iraliiiii 1:0 i(, (|ii()(l \iilcli(ct priiiinin ac sccim-
u' vciiirc ad niiplias iioii (lillcraiit. Wiiih', iiKjiiit, (l:iiii voi .Mioiiciii, lioc cst icitiiiaiii ct do« tiinaiii.siciit
ud iiiip!iii.<i. Ac si dical : Kccc niilla csso poloril cx- pra^notaviiiiiis, aiHliiccoiilciiipscril.quod mullikma-
(iisaiio, (|iiin sinc occasionc, sinc tarditatc vciiiro lisdiii iinoltiliis rc^niKn ( orporiH siiiol aniina' 3^5
ad mip*,i:is (lclic:ilis, ijiiia l)oiiil:ilc iiica cuncla no- noiiliciic, noii rcctc dis|iosiicril. Qii;o, duiii pcr ler-
ocss:'.ria, oiiiiiia iitilia para\i voltis. liaiii vocationcin, lioccsl por gr:iliainiiilcrii;ciiispir3-
'llli uulcm iieijlc.rfruul, el ubii'iuul, aliiis im r(7/fl»« I» lioiiis aiidiro iiicicliitiir jiixla vocoiii I*saiiiiist;i; di-
•' «a»;i, alius iwro ad uegoiialiuucm .fuam. lulitiui vcro cciilis : Irascimiui, ct uuliie peccare {Psut. iv, .'i), uli-
leuucruut servos iuos , ct coulumcliis affcclos uccide- liler ac salubritor siliiinclijisi irascilur, el quidijiiid
ruul. Voiiiro qiiippo ad niiptias iiivilaiilis Doinini noqiiilcr so porpolrasse nieniineril, salnbri viiidicta
vonuunl, quid grossun» luontis in via liiiniilitatis in soniolipso uli iscilur.

ponoro nolunt. Sod o conlrario ri7/</i» suum, quod El mis&is, inqiiil, exercilibus pcrdidit honiicidai
cst Iionores; uegolialioiiem, quod osl favoros ; cuu- ilios, el civilulem illorum succendit. Mitlit Rex iile

ni/)i«.7(<i.s-, quod est voliipl:itos, qiia;runl H diliguiil. < leiiiens el bcnignus in cor huiniiiis benc irascentis
Va ul li:tH' oiniiia apliiis intoUigi possint, singula per e.icrcilu!> suo.<i, divorsos, iiiquam, conipunctionis ol
ordiiiciu cxpouoiida sunt. pooiiitentiyc moUis, quibits poi<liiac porimit homici-
Et abicrunt, inqiiit, utius ad viltain suam, alius das illos, carnales scilicel dcloclalionos et concupi-
veio ttd uegotialiouem suani. llivrodilaria quippepoS' scoiitias, quaianimabus volupliiosc vivenlium l«-
iii

sessio n//tf' magnus bonor vidolur esse possessori Ihalo nonnunquam exorconl homicidium. Et civiia-
suo. Kt ideo non inoonvciiionlor por villam inlelli- lem illonun succemlil. Postiiuam liomicidio jaiii dicti

goro valemus transcuntcs 884 mundi hono-

h»,ii's „ perimnnliir, civilas illorum, qiiod eslcor l!K<naiiitni,
res. jibire in viltam sunm quoddanimodo dicilur, '
igne sancli Spiritus succendilur. De quo igne ipsa
qui Iionoribus pnesenlis vilte exloUi et elevari nou Dominus alibi dicit : Ignem veni miltere in terram, ei
verelur. Qui dum sic in villam suam abire honsri- qfid volo, nisi ul urdeal ?{Lhc. xii, «9.) Ignis sancl»
bus inflatns non mcluit, abire eliani ad negolialio- Spiiitiis, dum in terram, id est cor terrena sapiens
nem suam incipit. Abire namque ad no;H)liationoin i^c diiigens niittilur-, poslposilis terrenis ouinibus
suam dicilur, qui pro bonis opeiibus, qnx feceril, ardore divinae charilatis accenditur. Undesequilur
bumanos favores quaerit el appelit. Nam periculosa Tunc ailrex servis stiis. ^'uptia; quidemparala suni,
valde nogotialio est, duni quis pro inani bumani fa- sed qui invilali erant, non fuerimt digni. Rex isle
Toris gloria wlernae rctributionis commutavcrit pnc- ntiliter sibimetipsi, ut diximus, iratus, igne divioi
mia. Sequilur : amoris succensus et iiluminatus, servos suos, exle-
Reliqui vero tenuerunt servos ejus , el contumeiits riores ac interiores sensus suos, quos jam bene ac
affectos occiderunt. Poslquam sic, ut prsedictum est, sapienter regere novit, ad meliora el utiliora inhor-
in villam suam, et in negotialionem suam abierunl, l;iiis ail : JSupliiV quidem cffilestes paratoe sunt non
postquam honoribus ot favoribus huinanis ultia soliim per baptisimi regenerationem, verum eliam
modum delectari coeperint, fil plerumque, ut etiam D perbonam spiritalis viUficonversalionem. Sedquiin-
servos suos, hoc esl proprios sensus suos teneant, ritalierant, spiritus ineus, aninia elcorpus, indignos

et contunieliis, id est voluptatibus alTectos occidant, nos propria negligentia fecimus, ne ad has perveni-
Servos qiiidem suos, quod est sensus suos, tenent, remus nuptias. Nunc vero hoc unicum niihi restat

id est teneri faciunt voluptatibus consenlioiulo salutis consilium, recogitaro in amaritudine animae
afficiunt conlumeliis, volupLatibus subjacendo, occi- mex tempuR vil:y ino?ein vanilate coi)st!njptum,jux-
dunt in voluptatibus perseverando. Non incongrue ta illu«^ prophcticum : Recogiiabo tibi omnes annos
Yoliiptas contumelice comparatiir, quia jnagis igno- tneos in amariludine animce wece {Isai. xxxviii, 15;.
niiniosa nulla esse valet contumelia, quam iinmode- Iie ergo ad exitus viarum, et qvoscunque inveneri-
rata carnalis voluplalis concitpiscenlia. Yerumlamen tis, vocate ad 886 nuptias. Vos, inquam, servi, om-
hos tales, elatos videlicet honoribus, delectatos fa- nes sensus mei, qut^servire mibiad iniquitatem buc-
vorious, subjectos voluptatibus miseraior Dominus iisque ix)n timuislis-y ite^ jam anie oculos menlis,
nequaqiiam deserit, sed tertia vocatione , id est in- raala, quae coramisisti§ revocaudo, ne non solum ini-
terna; visitalioqis gratia invilare eos non despicil liura peccatorum sedeaifHs fineaique liari/rH iniqua-
Unde sequiiur : rum considerando, <l'es et annos, qui sine fructt»
 :

«8 YEN. CODEFRIDI ABBATIS ADMONTENSIS €16

prsleriernnt, in contrilione cordis recogiiando, si A quaniam mox d!gnitalenipcjven<;iit,cvaiigflislacoH-

forle culpa et negligenlia (raiijtacti lemporis aboleri scquenter insimians aii:

valeat antc oculos districti judicis, Tunc ait rex niinistris snis : Ligatis pcdibus ejus
Et tgressi serci ejus in via congregnverunl omnes ac manibus, mittile eum in tencbras exleriores; ibi
quoiinvenernnl, nialoset bonos, elimpletcp, sunl nuplice erit fletus ct stridor denlium Ad liunc sensum, queni
discumbenlium. Egredinntur per bonam operalionem raodo exposuimus, non in ira, sed in raiscricordia
snepe meraorati servi ilH, actusque suos malos et bo-
haec verba acciperc dcbemus. Nam ministri, qui lunc
nos congregant, malos, ut digna salisfaclione pocni- ligalis pedibus, hoc est affectibus, et ligatis manibus,
teant, bonos, ut non sibi scd Oeo bnmililcr ascri- hoc est operibus, in tenebras exltriores eam mitter€
bant. Et sic congregala mnUitudinc tam malorum JMbenlur, spiritus angelici non incongrucntcr acci-
quam bonoriim operum itnplebuntur nnplia; in hu- piuntur, quibuspost adcptam vestem nuptialem aui-
luilitato discumbtntium. Nam spiritales iraplere mi- ma bona comniitlitur, qualemis intns a nialis affe-
ptias aliter non possumus, nisi ma!a, quae commisi- rlihi.is, ct foras a pravis<^penb«s rideli eorum niirj-
mus, pa-nilendo, ant l)ona, quii: fecimus, non nobis slerio per yincuiuni cliarilaJis conslringalur. ct cn-
sed Deo ascribendo. Seauilur :
slodialur, sic eam quodammodo in tenebras cxterio-
Intravit aulem rex, ut videret discumbentes, et vidil B res millant, ut omiies csteriores prosperitaics scii

ibi hominem non vesfilum nuptiali vesle. Intrans rex adversilatcs contemnat et despicial ut omnia cxlc-
coclcslis prsescntia majcslalis suae, discumbentei in riora vana et cadiica oculiscordis ejus lenebrcscant
bumilitate videl ct visitat, docethominem interiorem et vilescant, ciqne sola intcrnje visilationis gratia
nondum vestitum veste nupiiali, quomodo hanc eam- placeat ct dulccscat.
deraveslem adipisci dcbcat. Sancli Palrcseldoctorcs
per veslem nuplialem inleliigcndam esse dixerunt
888 ^^^ '^'"'' /?«'"« ^' slridor dentium. Ibi, inquam
ubi angclorura ministcrio et suffragio ligatis pcr
veram et perfeciam cbaritatem, quod et nos credi-
amorem Dei affcclibusct operibus, in tencbras exle-
mus et intelligimus. Scd lamen subtiliori sens<i non
riorcs boc modo, ul diximus, homomittitur ; ibi fle-
tantum eam cbariialeni, quse extcrius aut in divino
tus, quod est assidua lacrymarum corapunctio, et
servitio, aut in proximorum compassione exbibetur,
stridor dentiuni, qiiod est districta custodia cogiia-
in veste nupliali accipimus, verum eliam invisibi-
tioniim, compptcnter consequitur : tbi, dico, aut ti-
lem chariiatera intern;RSuavitatis, quam tunc auinia
more supplicii, aut amore coclestis dcsiderii homo •

fiJelis guslare merebitur, quandounuscum Deospi-

compunctus lacrymis mundatur et abluitur, ibi ar-
ritus efficitur.
C cta cl districta custodia a vanis el illicitisco^ilatio-
Et uon incongruft per veslem nuptialera interna
nibus cor hominis obscrvatur et restringitur.
guavilas valet inleiligi, quia sicut veslis nuptialis
ornat et calcfacit corpus hominis, sic divinae suavi- Ncc immerilo per stridorem dentium custodia in-

tatis gratia hominem bonis operibus ornat exterius, lelligcnda esl cogitationum. Nam sicul quis pr.^e do-

Quis- lorc stridcns denlibus ipsos cliam dcntes ad invi-

el igne gcminac charitatis accendit interius.
ccm constringit fortius, sic perfectus quisque forli
quis ergo hanc eamdem veslem 8S7 nuplialem obti-
nere desiderat, verba iuvitautis Domini, quse scquun" observantia cor suum custodicns in semelipso cou-

tur, atlendat stringitur, quatenus divina visitatione jucundari ac

Et ait illi : Amice, quomodo liuc intrasli non liabens lailificari interdum mcrealur. Se^iuitur :

vestem nuptialem ?Cur amicum nominat, qui vesie Multi enim sunt vocati, pauci vero electi. Mulli vo-
niiptiali vcstitus non erat? Amicusest ct non ami- cati multi sunl poenitcntes ,"
pauci electi pauci sunt
cus. Amicus estperbonam conversionera et sanctam conleinplanles. Multi namque Deo miseranle suiit,

conversationera, el non aniicut pcr intimi saporis qui peccala sua lacryrais pocnitentia; dcflent ac di-
suavitaiera. Unde idera est, ac si dicat : Vide et oon- luunt, qui pro indulta pcccatorum vcnia gratiaruni
sidera quonara modo, quo ordine me vocanle nu- jj actiones Dco huiniliter rcfcrunt, et hoc modo ad nu-
plias intraveris, quoniodo me opiliilante homicidas plias. qun vocati sunt, pcrvcnire conlendunt ;
pauci
illos, carnales vidclicct coiiciipiscenlias perdideris, vero siint, qui vcstiti sint vcstc nuptiali, qui digiii
quomodo civilas cordis tui succensa sit igne Spiri- sint contcinplativ* dulccdinis gratia rcfici et la;tifi-

lus sancti, et cuin omnia bona bxc libi dcderim, cari, qui sic voluntates cl opcrationc» suas vincul»
liunquid ignoras, qiiare veste nuptiali to non indue- pci fcctae chsril.ilis lii;:irc. cl cor suum a ti^multii

rim? inuiiliiinrcogilationuni ciistodirc v;\4eant, ut cxtcrio-

Al ille obmutuit. Piuica ha;c vcrb.i innuunt, quod ra cuiiclu cl visibilia porfectc coiUcmnant ac dcspi-
idco vestcm nuptialcm non habuit, qiiia non, utdc- cianl. Nos vero, quoniam in nuincro clcctoriiin sive
buit, a strcpitu tuniultuantiiim cogilatioiiiim ante ob- conlcniplantium compiiiari non meruimus, invenirc
muttiit, nec vcraciter cum Propbeta diccrc potiiit, saltpm in niinicro pn;niteiilium oinni niodo laborc-

obmului, et humiliatus sum, et silui {Psal. xxxviii, iDus, qiialcnus g;\udia npternjc bcatitiidinis, qu;eobti-

^). NuDC vcro, i|uia ohmuluit, quia in humiiitale si- ncrc pcr vii.r pcrfectioncm non possumus, per ve-
luit, ideo veslem nuptialcm induil, id est aliquan- ram el hiimileni pocnitcntiam adipisci vaieamus.

luJuin intero.e liulcedinis pr.rgiistare meruit, et ad Qiiod ipse pnrstare dignetur, qiii in Trinilale pcr.
 :

ftl7 HOMn,I>*i DOMINICAI.KS ^ISTIVALKS. «II

(OCla vivil ct gloriatur pflr iiifinila sxciila ««culo- \ niin. V.t «limi ahinil Itiiinilfiu facleiido ronfcnMo-

runi. Aiiifu. nciii , rii()iit ,

siip|ili(cin pro p<;i ratiii lui* ad Dcnr
g89 IIOMIMA XC. riinilciido or:ili(iii(iii, orum ul dttcendat, hoc cst lit

IN DOmMCAM XXI P08T PKN H.COHTKN milti. ia vcra cuni Ituinililalc faciat dctccndcrr. Num pcr
r.rat quidiim reijului, cuju» filiut iufirmabatur mcntis liuiiiililatcin iiifiriiiantiii niii recupcrare pi>-

Ctiphanuium (Jonn. iv). tcit Kaiiitalciii. Quid aiitciii iiit.iiilfiii iiaiic confcn-
Heaulus iste rKlcli-iii qucnilibrl cxpriinit, iiiicni sioncin, (juod Hnppliccin iii co ad Dcuiii subiilcl ora-
Dcnsoinnipolcns luiscricordia HuaHalvarc dispoHuit. tioiicio, iKilul, ut vidco, iioc quod inrertur.
llic non iniongriic quiilam, id cst singularisdiciiur, Incipifbat euim niori. Tria ttuiit i><:ccaloruiti incre-
quando cx instinclii siiiumiku iiiHpiralionis volunla- incnta, qu:u myslicc iioc loco dciiotanlur. Priino di«
teiu illaiu accipit , i|iiod iiiiinduni dcscrcrc, ct Dco citiir, cujui /iliui infirmabatur , scdiiido, ir.cipiebat
icrvirc vdit. Qiii nc(|ua(|uan\ rcx , scd rc(/iWu5 di- iiiori; tcrlio, ;)rim^unni trioriafur. I-Miu», id csl spi-
ccndus cst, quia in priinordio convcrsionis nccduin rilus sive volutilas infirmatur qiiando lioino pcc-
,

scipsuin pcrlccte rcgcre potcst. Ilcx quidcin inagnus calo dclcctalur ; incipii mori, dum peccalo coiiscn-
el pr.cpotcnsesscl, si cogitalioncs, scrnioues ct actio- til. Morilur, quando ud peccati actuin laljitiir. Mori

lics suas regcrcposscl. Scd quia rcjM/iis csl, bonain B jncipit, quando cx ipsls tcntalionum infiniiil;ilib».s
quidcin voluntalcm Iiabcns, scd noiiduiu bonis opc- quibiis laborat, 891 ca>ptum spiriialis vilic propo-
ribus pi'oliciens, nec tcntatioiiibus rcsislcr<? valens,
siluin dcscrcre cogitat. Scd nc inors i.sta in co pra!-
bcne regulus noininalur, ciijus /S/iiis infirmatur.
valcat, Doniinus ipsc admoneiido sedigiianlcr inlcr-
Polcst pcr filium rei}uli propositutn spirilalis vilx
ponif. Sequilur :

intclligi. Hoc eniin sibi in initio coiiversionis iiomo Dixit ergo Jesus ad eum : Nisi signa et prodigia
bcatus proponit, iit in humilitale ct mansuctudine Dicere Jesu cst vcrbiiiiisuiira
videritis, non credilis.
Deo deserviat, ct quidquid adveisitatis sive a mun- in cor hoiuinis niiltere, per quod iionio scipbum in-
do, sive a diabolo vel etiam a propria carne occur- cipit recognoscerc et objurgare, dicens ad se intra
rat, palienter pn)pl»M' Deuin sustincat. Scd quia in- se, tiisi st^tia et prodigia viderilis, tion credilis. Ilis
grucntibuslentalionibiisplerumquepropositumistud verbis, unde aut dc quo omnes pra;cedenles inlirnii-
Iransgreditur, bene dicilur, cujus lilius infirmabatur
tatis tcnlalionesoriantur.quanluni miiii videlur, hic
Capliarnauin. Capharnauin inlerprctalur Villa con-' occurrit, pro quibus se homo, dum Jesus in cor cjus
solationis^ vel villa pulchcrrima, sive ager piuguedi^ Tcrbum suum niitlit, rcjarguere sic et sic incipit
iiis, per quod aptevita inlelligitur spiritalis. Est villa dicens Miser cgoel peccator ! cur nisisignaetpro-
P :

consoiationis, quia diversis laboranles infirraitalibus digia videam, non credo ? Cur ego, qui in simplici-
diversis ibi consolanlnrmodis. Consolalurpeccalor, lale cordis mei ad hanc spirilalem vitam veni , et
si verampropeccatis a^jat poeuitcnliam, quod veram coiitemplui habcri proposui, contemptuiii et despe-
consequatur indulgenliam , cl post peccatoruni ve- clionem meam non diligo? Cur aliorum vitam diju-
niam , si in huinilitate se contineal , vilain nicrea- dico, et uisi signa et prodigia fraternae dilcctionis
lur adipisci perpetuam. Est et i't//a pulclierrima, in et districtionis in praelatis et subdilis videain, non
qua amissa reslauratiir innocentia. Est el ager pjfi- credo? Non hoc proposili elvoluntalis meaefuit, ut
ifuedinia, in qua pinguescunt animae abundanti gra- ex aliorum visu et operibus salutein nieam qiisre-
tia divinae dulccdinis. rem. Si illi humiles et boni essent, ego quoque bo-
Sed notandum quare praeteriliim impcrfeclum po- nitaii operam darem, si districli, el ego dislrictus;
nal dicens, infirmabatur. 890Videturinihihoc ideo si remissi et dissoluii, et ego remissus e» dissolutus.
esse, ut qui ex una parte tenlatiimibus delcctatur, Soleni enini tales tentationura infirmitates prater
qnasi ex illa parte infirmetur ; in ea vero parle, qua alias quas longum est enumerare, noviter conver-
tentationi non consentit, vivere et saluti suie appro- sis subripere, ui videatiii quod signa et prodi-
eis

ximare videatur. Unde protinus subjungilur. D gia iu praelalis el subditis non videapt, hoc est,
Hic cum audisset quodJesus veniret a Judwa in Ga- quod talem perfectionem et dislriclionem, qualera
tilaam, abiit el rogavit eum, ut descenderet, et sana- in eis esse pulabanl, non dabeant. Et ideo, cum ali-
rel (ilium ejus. Audit el bene audit, cum intrinsecus quid gravt ex praclato uo sibi imponi conspiciunt,
docetur a Domino ; audit , cum exterius docetur a submurmurant, quasi ipse talia non faciat, et ex hoc
proximo ,
quia Jesns veniai a Judwa in Galiltvam. scandalvni sib<metipsi sumunt cl generant. Qux ten-
judaea inlerprelatur confessio, GiWlxz. transmigratto laiio quod "aide periculosa sit, dum homo Deo do-
Jesus Salvator sive Salutaris. Audit per verba do- nante recognoscit, non jam signa et prodigia quas-
ctorum, audit ex aucloritate Scri^iurarum, quodve- *'it, quia de sua solummodo salute soUicitus existens»
ra salus et medicina animae in vera et pura consi- alienae vilae dijudicator non eiit 4ed totam speoi ,

stat confessione. Ei ciim audierit quia per hoc ve- suam m respectu supcrnae misericordiae consiituens,
nit Jesus, id est salutare animae ejus, abiit, ut con- obnixe postulat dicens
fitealur, et de his noxiis purgetur, quibus tenelur, Z>ofnf«<j , descende , ut sanes filium meum , prius-

ac per boc transitum facit de vitiis ad virtntes, de quam moriatur. Ac si dicat: ODomine! fons totius
inGrmitate tenlationum ad sanitatem vulnerum suo- boniiatis et raisericordiae, descende ad me, et per
Patrol. CLXXIV. 20
 ,

619 VEN. GODEFRIDI ABBATIS ADMONTENSIS 620

tuum descensum fac humilem me ; minue supeibiam a sane servi dulci admodum et delectabili occursu ei
meam, priusquam moriatur superbienJo ^lius meus. obviant, quia superntc graiiae dulcedinem qnae ,

Si enim aliquando 892 pcccato condelectabar si veram nonnunquam sequilur humiritaleni,

, ei sub-
consensi, praesla mihi ne unquam moriatur spiri-
, ministrant. Super quem cniin, inquil, requiescam,

lus meus perpeirato operc pcccati. nisi super humilem et quietum et trementem sermones
Sed et alio modo possumns intelligere quod ait meos? {Isa. lxvi, 2.) Filium ejus vivere nunliant,
Doniiniis, nisi signa et prodigia videritis, non credi- quia ex isliusmodi aflectionibus vcre sanatur et

Hs. Differentia est inlcr siqna et prodigin. Prodigia vivificatur spiritiis ejiis.

dicuntur ea miracula qu3C terribilia el nieluenda vi- Jnlerrogabat ergo lioram ab eis in qua melius
denlur, quemadmodum snnt fulguraellempestates; liabuerit. Horam a servis inlervogat. quando reco-
si^na, quse dulcia et amabiHa sunt, verbi gratia, ubi gitat in semclipso et remcmorai horam illam, si

infirmi sanitatem, caeci visum, claudi gressum reci- quando melius liubuit, si supcrns dulredinis gratix
piunl. Et ideo p3r prodigin timor, per signa intcl- vcl ad momentum unquam admilti meriiit. Colligit

ligi potest araor. Et quamvis timor Domini sit ini- horam in se quia ilerum atque ilci um per miscii-

tium sapientiae , tamen propter dignitatem signum cordiam Dei aesluando el anhelando ad eam iitoun-
amoris praeponttur prodigio timoris. Eteslquasi ve- B quc pertingere desiderat. Et bene coclestis illa dul-

rus medicus veram nobis sanitatem his verbis in- cedo, ciim brevis sit, per lioram design.^tur, qvne

sinuet dicens , nisi prodigia timoris mci terrili no- praelcril cito, qr.re eliam si diu haberi in h;:c viia

xiarum cogitationum, inutilium verborum etoperiim possit, propter insatiabilem, qiiam general in oorde

custodiamvobis ponatis, et signo amoris mei intrin- hominis, gratiam, brevis videreiur el -sset. Hoife

secus attacti sancta desideraie, bona cogitare, vir- isliiis brcvissimam esse dulcedinem notatur nobis per
tutibus proficcre studeatis, non credilis, id est eam Joannem : Faclum est,inqiul, silenlinmincoelo quasi

fidem, qiiae per dilcctionemopcratur, observare non viedia Iwra (Ap c. viii, 1). Ad lianc aulcm horara
pot«ritis, iit in prospefis humiles, et in adversis esse muKiiiam lionio peiiiagere potest nisi per sepli-

valeaiis palienles. formem S94 Spiiiliis s.tncii gratiam. Quod my-

Hiec, cum per divinam inspirationcm intrinsecus slice innuitur, ciim pvolinus subinfertur :

audierit, humiliter exorat dicens : Domine, descen- Et dijcerunl ei quia Iteri liora sepiima veliquit eum
de, ul sanes filium meum. Cognosco, Doniinc, quia febris. Qiiicunciue pcr scplifonnem Spiritus sancti

debita reverentia, qua teDominum meum liinerede- graliam vciiire merult ad islam horain, hic a febre
bcrem.nonlimui, quia timore luo a maio noii decli- ^ vcre rflinquitur, quia a febre viliorum et pecca-

navi, amoretuobona non feci qucedebui et ideode- loiiim purgaliis in Christo vivilicatur, et optabili

me, coram te
$cende, id esl fac humiliari corde et saliiti auimjc suae redonatur. Ei quare dicunt, lieri?

corpore. Hanccordiscontritioncmelorationcm Dco Ilcri temporis est pra^terili. Et per hoc signift-

fore acceptam, S'io mox confirmatresponso dicens: calur quod ad horam illam semper debent suspi-

Vod\ filius luus vivit. Quia sic teipsnm cognovi- rare, et ad hoc qiiod prsteriit, se pncparare, et ut

sii, i\\\<)0 filium luum, id esl spiritiiin tuuin per su- iterum veniai optare el orare.
perinam, qua; te impngnat, mori perlimuisti, vade, Cognovit autem pater quia illa hora erat, in qua

jd esl (I« bonis ad meliora tende, cl filius tuus vila dixil ei Jesus : Filius tuus vivil. Et credidit ipse et

vivet, et non morietur. domus ejus tota. Jam qui primo regulus, deindo
Credidit liomo sermoni, quem di.TiteiJesus, elibat. honio dicebatur, tcrtio nunc pater nominatur. De
Non dicit, credidit regulus, sed credidii liomo, ut per imis enim ad summa conscendit, et qui primo vix
hoc insinuaret quod ille qui in inilio convcrsioiiiS ad alinuod opus bonum seipsum potuii regere, pau-
impotcns et parvus in bona aclione crat regulus , iaii,n homo ad imaginem et
proficiens faclus est

per misericordiam Dei nunc sit /lomo, ad imaginera similitudinem Dei reformalus; postmodum vero
et siinilitudinem Deireformatus, cl ad conservandami p pairis nomcn jure sortitur, quia si unqiiam horam

in se eamdem imagincm credcre paratus sit scrnio- istam cognovit, in qua diiil ei Jesus : Filius tuus

ni, quem dixii Jesus. 893 Qnidquid Deus aut per vivii, id cst si verc, quantuin hic possibile est

se, aut per doclores, a;it pcr Scriptiiram sacrain lo- qiiam suavis sit Dominiis degustavit, paler aliorum
quitiir homini, totum esl sermo Doinini. Hiiic scr- merito dici el cssc polerii, quia non solum sibi,

moni homo crcdit, quando secundum >runc scrmo- sed ct aliis prodcssc valebit. Et credidit ipse et do-
nem, in quantum potest, mores et aclus suus iri- mus ejus toia. Credit, cum scipsum et omnes sen-
stituil. Ire incipil, cum de virtute in viftutcm pro- sus suos Deo soli commiitit, ct ei soli deseivii,

ficit. oians et optans, qualenus hor.-e illius dulcedinis

Jam autem €> detceudente , servi occurrerunt ei itcrum aliquando admilli possil interim , doncc
diccnies quia fHius ejus vtverei. Sic homlne dcscen- illo perveniat, ubi dulccdini sempilerna; momentum
denie, sic, inquam, pef veram hiiminialCm onini- non ponitur, aut ulla transil sine dulcedine hora,

polenli Deo se submiltcnle, occurrunt servi, quibus sed ineftabilis suavitalis xlerna persevcrat sine

et per quos duiccs affcctioncs, boni sensus, sancta finc mora. Ad quam nos perducal, qui vivit et
desideria non inconvenienter possunt.intelligi. Istl regnat per omnia satcula sjeculorum. Amen.
621 H0M1LT.€ nOMIXICAITS ^lSTIVM.Iift m
B95 liOMII.lA XCI. A iiivcnit. Scd ai ^b I1.IC cnpil niiK^ria lib<Tiirl. vcndnt
IN DOMINI«:aM <.«II I'U«1 PICMClOStTKN PMIMA. ii.iorem jiiilA pr.rrc|it(irri hwuiliii , vcnd.it Drihrrt
Aftstinilatuin on tfriHUHt arloruui liomiui reqi, r:triialcui :kiiiurciii pro Npiiitjtii, \t'iid.it %n ruli Vo-
qiii vvluii rultoiiiim ;>u;i»tc (»(//1 tfrtis suis {MaHli. lupt:itcni, ct ciii:il :utiiiiiilukiH Juciin'lii,il»*rn 'Jrrh

XVIII ).
di-iili iiutcin »d patriain cluril.ili4 jrli-riix*, uiorDni
Cn^Ioruin rrgiiiiii), quoil vari&fi hab4>l Aigtiiiic»- l:iiiliiiiiiiindunoiisulllcit vendidiMe.kctl vrndondi hiint
(ioncs ii) Srriptuns diviiiit, tioc loco tii U;(iir:i po- ct fihi, rnriiHli;! vidchcft oprra » cariMli ipaliit vita

lest accipi hoiiiiiiis inlfrioiik. iii i]ii<> pcr inisrri- pii>f.-ciiil:i. Jiilirtiir ilisiiprr scvcritali: iIiviii.k jiisli-

cordiini suaiii rc^narc cl iiilialitlarc dccicvil JpM, li:c omnia r/ua' liabel vcnniul rc, oinnia plant! vitia

<i qno omiie liomiiii proccdit, ul IichIiis Jacubu» in sibi cohx*rciilia, qii»! qnondain habRbnl ut proprin,
KpistolA ina ail : Oniiie dalum opliiuum, ct omtit quia tali coninicrrio rcddifiiduiii CHt Duinino. Ijiidc
donHm perlVilnm dfsursum esl, dn*ceviletis a l*ntrf Doiiiiinii iu Fvaiigctio : Yadc cl feudr iitiiuia quic
luiiiiiiiim (./«('. I, 17). kiibei (Halth. XIX, 21). b<'(l qiiid facieiidiiiii eM
Sfd lioP' cinlornin rcgnnm hotnitii regi, Christo htiic misero, cni lain magna H gravia pr<i'cipiiiiitiir

iiiiiiue Fjlio I>ei , scm)>ilorno Rt^gi, dicitnr Minile, a homiiio, cui :ul p<^rlicicndiiiii nnn 8iipp«>(il volun-
si Iftmcn ipsc .-vb «tcrno cnnct» dispuiims, ea quae B i.\s cordis , ncc racnllas opcris? Formam linjiis

sequuntiir, in nobis digiiclur opcraji. scrvi .issnmat ,

qno miser ^ss« dcsinal, ct (jiiod

Voluit, inqiiit, ralioncm ftonere eum servis sui$. fecit illc, laciat et ipsc. Ail cnim evangflisia :

Ratio e«l rationalis scnsns aiiinue ,

qiia ratione ^97 frocidens auteiH Serius illi^ , orabal eum di-

ut«ns hoino bonuni ct maUini potcsl disecrnere. ccns : Paiientiani liabc in me , et otupia reddam libi.

Quam raliowm luiic m servis iuis oinnipulens Ucus Quid esl procidcre , nisi in veritaK^ se liuniilia)c?

yosuit , cuin a<l imagincin et siniilitiidincm suam Procidat oTgo, in piofiinda hiimilit^te sft dcjicial,

ncKS condidil. Sed lioc Lcncricio non contcnlus snavis iramque Judicis assidiia oralioiic ad misericoidiam
Dominus, t'o/«ir cliuiu rationtMit poneic lum servis fleclat. Wra naniqiic hiimililas vera esl oratio , et

sui*, nostris ulique scnsibns; voluil, inqnaui, in biimilitate proineretur homo, ut deprccalio ejiis
'voliintatem suam l)onai» et a'ternain voluntali ho- exaudiatur a Domino. Dicat ilaqile in orationc su»
miilis coadiinaic, in pnedeslinalionc jam quidem hujus servi saepins iterando verba : Paiieiiliam liabe
conjunctam, sed nondnin in opere el veritale per- m me ! Tu loiis pielalis pr.-eoipiia» ,
qui omnes af-

fectam. Quciiter de lua reficis plcnitudine , fac me per tn»

Et cum coepisset rationem ponere, oblalus est ei „ bonitalis clemenliam stabilem habere paticiitiara
I I . I • I . • . 1 . rv < vi „ , ,....• . ,.-...
un«a, ^wt debebat decem millia talenla. Per bunc Habe eam per rorlitiidincm l.rachii lui teiieiis in

unum, qui Doo diciuir oblatus, noster accipi pi st me, quia nisi tenueris eam in me citins , elabilur a
spiritus, qui pridem pcr peccala erat ablatns, nunc me. Et quia onUio justi coeLos penclrat [Eccli. xxxv,
aiMeni dcscribilur oblaliiii. Qnem lunc recle Domino 21), ut ad aures Doinini Sabaolh quantocius praeve-
oflerimus, cuin per vigilanicm ralione+n considera- niat , videamus haec hiimilitas et oratio quanlum
mus sollicile ea mab qua; fecimus. l:a ergo nos- apud oninipotenlem Deum valeat.
metipsos considerantes, sie spiritnnv noslram Do- Misertus est , inquit, dominus servi iKius , et di-

niino ofTerenles, deceni miUium talcntovnm inveni- misil eutn, et debilnm dimisit ei. Solet quippe ora-
mur debilores. Sed qnid designatur per dccem millia nipolens Deu» Lenigne niisereri snpplicibus suis
lalenia nisi Decalogi praecepta, sive lota simul ju- humiliter eum iflvocantibiis, qura ipsi soli proprium
stilia? Cum igilur respccla nientis inlrinsccus se- est inisereri semper et parcere. Misertus itaqiie dt-

jpsum homo perspexerit, decem S96 praiceptorum mittit hominera ,

qui priiis captivus fuerat per pec-
transgressorem se invenit, qtiia qui perversa agit, cata. in profundo vitiornm positus, liberum eum
prccepia Decalogi transit.Sed rursum clara se inluejis reddendo a peccatis. Dnnitlit et debHnm , omnium
luce veritatis, omnem se eontempsisse depreliendit d remissionem dando peccatomm. Quacunque euim
norinam JHSlitise et sequitatis, et jara non habet, hora nl ipse Dominus per prophctam ait peccator
, :

unde vei quo justissimo retribuat jndici, quem jam conversus fuerit a via sua fttala . omnium iniqtiita-

residere videt in districla examinaiione suL Unde lunt ejus ncn recordabot amplhts {Ezech. xviir , 22).
seqititur : Sed et aiio inodo debUum dimiltit homini, dum pec-
Cum aulem non haberel ttnde reddereli }ussil cata siia ponit ei ante mentis s«» oculos ut sciat ,

cuiti d.minns venundari, et ntorem ejus, et (ilios, ct cognoscat quomodo vel in quo Deum offendevil.
el omnia qucn habebat, et reddi. Non habet ergo Sequitur :

homo, undt reddat Domino, quia quamvis cordis Egressus autem serrus iile , invenil imnn de con-

siii raiione videal, quantiim Conditori suo debeat, servis stiis ,

qui dgbebat ei centum aenarios. Peccati
noridum tamen habet eor contritum, unde factori landem dimisso debito, liber et expedilus egreditur
suo snper pceniteiiliam , lioc quod injuste egit, dc saeculo, egreditar quoque a carnis delcciaiione,
reiribuat. Ex una quidera p.ivte cernit quoraodo in qua dudum perniciosa jacuerat volupiaie. Sic
reddendum sit, ex altera aulem parte imbecillitate egresstis invenit unum de conservit tuis, invenit cor-

voluntaiis i0lirmae perlieere bonum quod videt, non pus suura quasi fugitivura servum ,
qni tunc fugam
 : : :

693 VEN. GODEFRIDI ABBATIS ADMONTENSIS 614

iniit , cuiu dontino suo , spiritui , servire noluit , A nonnunquain siiper vires attenaali corporis plus
invenil et vitam suam , quam perdiderat , dum ei juslo se extenderit , ille non vult audire vocem in-
oronin* dorainari non poterat, ^uando S98 (^^''o ftrmx carnis subrourmuranlis , non vult a coeplo
crecla contra spiritum nulliim ei debitum reddebat rigore declinare , ted abiit in proposito suo perse-
obsequium. Sed videamus nunc, quanlum bic c»n- verando et in anleriora se extendcndo. Et misit eum
servus , corpus revera noslrum , domino suo , spi- in carcerem. Carcer est locus laboriosus et lencbro-
ritui , debeat , ut ad reddendum mens nostra ido- sus. In carcevera scmelipsum miliit homo , cum pie
nea flat. laborans in Doniino, ab omni jucunditate et Isetilia

Ceulum , , inquit denarios. Cenlenarius nunierus hujus sxciili quasi in lenehris se includit ; in que
in omnibus Scriplurx loci.s esse dcscribitur perfe- la]>oreet leuebris seipsum tandiu tenet inclusum,
ctus , et ubique pro perfectione ponitur et assumi- donee reddat debitum , donec per laborio&ara poeni-
tur. Sed hoc loco per denarios illa obedieutia my- tentiam expurgatus , prsesumere audeat de remis-
»tice desi^nalur quam spiritus a carne exigerc soiet, sione peccatoriim.
eui subesse et ohedire servili faraulatu debet. Et Videntes autem conservi ejus quce fiebant , contri~

quia in denario simiiiludo esl regis , per denarium stati sunt vatdc. Conservi isti qui lalia videntes sunt
timitiiudoDei exprimitur, qnam
B contristaii exteriores bominis sensus non inconve-
similitudiuem nunc
in spiritu retinentes et conservantes, quandoqueet nienter possunt accipi qui ad serviendum interiori ,

in corpore proraerebimur, cum de tenebris vocati in bomini a Deo sunt prxordinati ;

qui tunc simul tri-

admirabile luinen ejus fuerimus.Impassibilis denique stantur, cum hxc qux prxdiximus, , in senietipsis

et iinmortalis est Dominus, ciijus similitudinera nos yiderii actitari. Nam , qui Ixto vultu petulauler ante
quoque in corpore recipiemus, dunvper resurrectio- circumquaque solebat prospicere, nunc inclinaio
nis gloriam clariGcati impassibiles et immorlales capite , dimissis luminibus, tristis incedit et rooe'
ad incorniptionem transierimus. Iduirco similitu- rens , et qui olim jocularia verba depromere con-
dinem Dei uuusquisque nunc in spiritu relinens de- sueverat, sic aOlicto corpore jam in silentio semet-
bitam a corpore e&igat obedientiam et hujus servi ipsum studei contegere. Et bene dicuntur valde coo'
Opus, quod crudeliter factum Scriptura commemo- iristati. Yalida enim hxc esl tristitia sic pcDniieritis,
nt, in semetipso benigne exercenduin suscipiat. sic se conterentis ,
quemadmodum Apostolus dicit
. Et tenens suffocabat eum. Teneat ergo corpus suum Quce secundum Detim tristitia est , panilentiam in
fireno coniinentiae, ne secundum libitum suumdeliciis salutem stabitem operalur (ii Cor. vii, 10). Se-
bujus saeculi aOIuat , suffocet itlum gulam restrin- quitur
gendo , ne ,
quantura illecebra exigit , lantum sibi 900 Et venerunt, et narraverunt domino suo omnia
impendat, sed vix et tenuiter sustentet corpus. Si- quie facia fuerant. Yeniunt tandem in confessione
cut eniin , qui suObcare aliquem nititur, guitur ejus et oralione , narrant^s Domino quee facta sunt , quid-
tenens stringit fortiter, ita ut srepius ejus inlerci- qui(t ab incunle xtate deliquerunt omnia , qux in
datur anhelitus, sic a quolibet perlecto freni gultu- juveniutem peccata cummiserunt, nihil prxtermit-
ris temperala constrictione tenendi suni , ut, quam- tentes , Domino confitendo et orando
sed totiira

vis in carne nianeat praeter carnein tamen , , vivere narrantes. Post banc tam saluhrem et placitam Deo
semetipsum compellat, dicens sibi narrationem , niirabilem et ineflabilem omnipoiens
Redde quod debes. Oninia tibi prius dulcia in ama- Deiis hoinini impendil consolalionem , quemadmo-
ritudinem sunt convertenda. Corpus, quod cibo et diiin hic protinus subjungitur :

potu voluptuose utens delectabalur, jani jejuniis Tune eum dominus tuus et ait illi. Tunc,
vocavit ,

multaque abstinentia torridum reddendum est et ari- nirairum per intemam inspirationera ad se vocat
dum. Qui somni vapore «ras dissoluius , nunc vigi- eum Dominus, prxtcrilse amaritudinis eum oblitum
liis mu'tis es exbauricndus. faciens , ila in dulccdine sua eiim confoveiis , ut
g99 ^' procidens construus ejut, rcgabat eum j) labor et dolor, qui ex aKlicta came descenderat.
dicens : Padeniiam habe in me , ei omnia reddam omnino temperetur. Sed taro dulciler vocatus a
tibi. IIxc cogitatio est homini» infjrmi , qua , cum Domino, audiamus qualia ab ipso accipiat re-
caro atteriliir, parcendum rofitt sibi , ac si afllicta sponsa :

caro dicat spiritui : Patienler age mecum parcendo Serve ncquam, omne debitum dimisi tibi , quoniam
mihi , ne succumbam laboribus , nec tanlis pressa rogasti me. Nonnc ergo oportuit el te misereri con-
cedam doloribus, qui si palienter mecum egeris, servi tui , ticut et ego tui misertus tum f Verba Do-
omnia reddam tibi quod hoc anno digna salisfa-, mini ad nos sunt verba nostra qux ab ipso inspi-
,

ctione non persolvero , reddam in futuro «;t sic , rati in oratione dicimus intra nos. Servum nequam
semper, quoad vixero, hoc quod debeo, reddere corpus suum appellat , quod ad laborandum seniper
non cessabo. se invalidura dicit, ac si dicat Tu ad servicndum
:

Illt autem noluit , ted abiit , et misit eum in ear^ prxstitus eras mihi a Domino , sed hucusqiie Hde-
cerem , donec redderet debilum. Ule sane , cni vivere deliter ministrare noliiisli , semper dicendo : Ne-
Cliristus est, qui quondam in primordio conversio- queo pondus superre tribulationum , non sufficio tam
nis su<i: tantam in vita sua districtionem tenuit, ut fortes lolerare labores : Et ideo omne quod ex obe»
 ,

M8 noMiM-f: roMiNirAi.rs >r,sTivAi,i:s, m

dieiUia (lelmotaft pcrKolvcrc inilii , rf/iiiiaJ tibi , phifc A nim «•Irriin itniN . qiio», de tumiiltu lyciill cdurloi
a'(jiio par(-('ii(lo Ulti ,
quoniain TO(iar.li nif. Haijatli ct in iK-iviliileiii HMnin anHiiniiiinn, In (Irncrlo npiii-
qtiipp(^ iiir , iil (•loinciilcr pnrrcrcm lilii , cl lonaiilo laliH vlla' rollniavcri», nlti inaiin.c ((rlcslin, vcrbisol

1«, dimisi , iioii cxij^ciulo (iiiod (lcltucras. ISouiie ro- (liilccdmc cni plcruiii(|iu' rclicil, nc in ilincrc liujuik
d«m modo et te oporluil viitereti comervi tui , rnci vita; (Icflrcro possiiil. Tcndcnliliu» nuin(|u« ad pa-
•eiliccl, aiiiuKu lii;c, nc ita nic scduxissos , no lot Iriain «'leriiu* clarilaliH in vcrho suit ttpiriluli» inlel-

plos laboics niilii alistiilisscR, xirul et eijo Itii nii- ligciiliic Kubnjinislral palnilimi, proiil cujiis(|iic cxi-
KT/Mj «Miii miscrando doloics , rcmillcndo laborcs T gil nicritiim vcl dcsidcriiim. Siiiil ciiim iionnulll

Kt iralus domiiius cjus , trudidit eum tortoribus , (|iii ob laudaLllis yila; nicrilmn laiila a Dco gralia
qiioadusque redderel uuiverxum drbilum. Ira h;L*c sa- donaiilur, ul profunda Scriplurarum pcrscrulanle»,
lubris CRt ci ainabilis, qiia hotiu) laudabililer ira- eecrcla qiiadam in vorbii Doniini pascanlur dulce-
sciliir sibi , nc iillcrius in pcccata corrual, scd pcr- dinc. Siinl ct alii ad rapicnda siibrmiia niiiius ido-

pclrata iic;|iiilcr piT pirnilciiliain corrigal, siciit pcr noi, scd lanicn, iic inancs rcniancant cl vacui, jiixt»

OKIi Psahnistain dicitur : /injciuiiHf, et uolilc pcc- rajKuiiatcni scnsus sui, quo rcficiaiitur sufticicntcr

inre ( Pxal. i\, 5 ). Sic sanc benignc iraUi$ sibi tra- iuvciiiunl in vcrbis Doinini.
dit corpiis suum tortoribus, aniara piKnitentia scm- R Sic in vcrbis Iiodicrnrc Icctionis alcma Dcl ?a-
ppr torqucndo ct punicmlo scinclipsum quoadusque picnlia vcrbi siii dispciisavit somina, iit pcrfcclis el
,

univerta pcccata digno pcMiitcnli;c fructii rcddat sapienlibiis profuiidam in cis coiiferat scicntiam,
Domino. Qualiter aulein ;id liujiis pcrloclioiiis siim- imjicritis aulciii ct siniplicioribus tanlum in cis spi-

Diam pervenire valeamus, in liujus cvangclicyc con- ritalis alimonix coiilcrat, ul ncquaquam jcjuiii re-

clusione lectionis ipsc Dominus declaral nobis , ila mancant.

«ubjungens : Nolandum vcro cur Spiritus sanctii? ,
qui diri-

Sic el Vater meus cakslis factet vobis, si non re- «uin minislcrium in sancta ordinavit Ecclcsia, islud
w;i«eri/i4 unusquisque fratri suo de cordibus vestris. Evangelium bis in ainio in divinis oinciis legi volue-
Bene dicitur Puler arlestis , quia omnc, quod de qiiomodo de qiiinquc panibns et
rit, in qiio legitur,

coBlis ct dc coelesli Palrc descendit, non aliud nisi duobus piscibns quinquc ir.illia 903 bominum Do-
bonum, suave et jucrndum esse poierit. Faciet, in- minus saliavcrit. Lcgitur nunc in finc Dominicanira,
quit, vobis, ad banc planc perfectionis graliam per- secundo aulcm antc Dominic» Passionis et Rcsur-
ducet vos, si unitus vestcr cum Deo spiritus 902 reclionis solemnia, quod, ut pulamus, non sinc ccrti
Fratri suo nimis non iiidulserit, si ei de cordibus causa mvsterii Spiriius sanctus instituit et ordina-
vit. Nam quod bodierna die istud Evangclium
vestris non remiseritis. Frater noslcr caro nostra in fine

«st, quae quadam aftinitale fraternitatis jungitur spi- lcgilur Dominicarum , notat nobis rcquiem sancta-

ritui. rum animarum, ad quam perfecti et clecti Domini

Et notandum quod dicit, de cordibus vestris. Nam transeunt dej isiio carnis onere, nbi in sola anima

quasi duo corda babet homo, unum spiritale, et al- jam aelerna satietaie reficiuntur, jacente adbuc cor-
terum carnale. Si igitur corpori noslro de cordibus porc in Quod autem hacc
terrg» pulvere. lectio se*

non remittimus, ita sane, ut dura cor carnalc trabii cundo in Quadragesima antc Dominicam Piesurre-

deorsum , cor spiritale faciens fructum tendat stir- clionera repetilur, dcsignat nobis quoniain elctti in
$um, tunc secundum modum perfectionis, quera pra- resurrcciione generali, resumpto corporc, cum mor^
diximus, faciet nobis Pater coelestis omnipoiens Do- tale hoc induerit immorlalilalera, bono potiii gaudio
minus. Ad quam perfectionera perducat nos Pater utriusque bominis aeternar.ter in vultu Dei saginan-
coeleslis, ut per gratiam ij)s;us illuc tendamus me- tur et; saiiantur. Qualiter aulem ad hanc utram-
rito, quo ipse cum Filio et Spiritu sancto vivit et que satietatem pervenire valeamus, instruimur a
"egnat per omnia saicula sseculorum. Amen. Domino in verbis hodiernae lectionis. Ait enim Evan*
HOMILIA Xai. DgeUsta:
IK DoyiNiCA.M xxiii posT PENTEcosTEN PRiHA. Cum sublevasset oculos Jesus. Per oculos Jesu ho-
Cum sublevasset ergo oculos Jesus, et vidisset, quia minis salvandi, quem Dominus sua misericordia prsB*
muUitudo maocima tenit ad eum, dicil ad Philippum: vcnerit, inlentionem possumus accipere ;
quam in-

Vnde ememus panes, ut manducent hi? {Joan. vi.) tenlionera tunc Dominus sublevat, dum per Spiritus
Cum egredercntur (yii Israel de iEgypto de terra sui gratiam homini prxstat ut inlenlionem suam,
cxsilii et peregrinallonis, ut Dominojubenteterram quam saeculo et saecularibus desideriis immerserat,
intrarent repromissionis, in solitudinc coelesiis ali- ad Deum erigere et convertere incipiat. Omne enim
monia; consecuti sunt subsidium. Per quadraginta quod totum teniporale, transi-
in praesenti viia est ,

quippe annos in eremo mannae coeleslis pasii sunt torium et subtus hominem est, super quod tunc a
cibo, dc quo lestatur Scripiura, quod omne delecla- Domino tollilur et sublevatur, cura intentio ejus ab
menturaet omnem saporera suavitalishabuerit [Sap. liis terrenis et caducis segregatar, et ad Deum eri-
Ivi,20), et unicuique talem sapoiem conferebat, gitur,
qualem ipse volebat Sed et alio modo sublevationera oculorum Jesu
Juxla hanc similitudinera adhuc Dorainus agit possuraus intelligere. Quando enim secundum vo-
 : ,
: : !

627 VEN. GODEFRIDI ABBATIS ADMONTENSIS 628

luntatein et desideria cordis sui vias sjbcuII homi- A vii aut nuUatenus raoveie poterat. Tali esemploper
nem ingredi pcrmitlit, oculos siios quodammodo in- inspiralionem Dei agitur erga aniinum , adhuc in

lus habct Dominus Jesus, el quid boni de eo in se- turbinibus inundi consliliilum ,
qui quidem evadere
CP'?»- prreordinaverit, el praedesliiiaverit, ab huma- mala siia nitilur, sseculum etcor saecuiare relinquere
nis ndbuc aspectibus abscondii. Eosdem autein ocu~ concupiscil , sed voluptalibus mundi praipeditur.
los tunc subleval , dura Loc quod in divinis erat Qiiamvis aulem niinus perfeclionis habeat homo
obtutibus, hominesiiuc foris lalebat, ipso adjuvaiUe in illuminalionis su;e primordio, scit tamen Coiidi-
et cooperanle, per operis cjus elTectHiii hunianis vi- tor universoriim quidm fine sit facturus, quo studio,
sibus manireslatur. Sic, svblevatis ccuiis Jcsu, vidct qua animi conslanlia vilam a;lernam sit apprehen-
quia mttliitudo maxima veiiit ad eum. surus. Idciico sriadel bomiXii , ut tentando bonum
904 '" maxima mnHitudine, quse ad Jcsum vc- opus aggrediaiur, quod sibi tam diQicile esse suspi-
nit, el in bono accipi potest, non injuste bonas af- catiir. Inde scquitur
fectiones et sancta desideria possumus inieUigere, Hespuudit ci Pltilippus : Duceutorum denariorum
quibus bomo ad boc tendit, ut ad cogiiilionem Dei panes non snfficiunleis, ut unusquisque modicum quid
peivenire possit. Cum ergo banc maximam multi- accipiat. Ccnlenarius ntiinerus in sacra Scriplura
tudinem salvandus homo, qui meinbrum Christi ex B pro perfcclione ponilur et assumitur; qui centena-
parte factjus est bona appelendoj inierno cordis rius numerns diiplicatus usque ad ducentos perdu-
luminc videril in scipso , hoc quoque videi Jesus; cilur. Per ducentos itaque c/«narios perfectio bonae
videt quia diligit, quia approbat , dicitque ad Phi- vohintalis et boni operis exprimitur. Qula sicul in
iippuni : [Jude ememus panes, ut manducent lii? denario imago rogis olim erat impressa , sic in per-

Per Philippum, qui os lampadis interpretatur, il- fctla voluntaleel atlione hoininis imago imprimilur
luminatum cor hominis figuratur, ardens per timo- Dei Patris. Bespondei ergo Pliilippus Domino , ciim
rem, lucens per amorcin. .\d iioc cor, jclerni Palris homo per gratiam illumir.^li:s j^cccala et scelera
accensum timore, irradiatum amore. sermo Salva- sua cognoscit et abhorrct, scd l:iinen adhuc in flu-

lorisdirjgitur, ad hominem in bominc Unde, inquit, : ctibus maris positus, ha:c ipsa poccaia ,
quse cogno-
ememus panes, ut manducent lii ? Ac si homo de sa- vit, nequaquam perfectedcsei it. JJuccntorum, inquit,
lute sua sollicitus, aliquaniuhira per gratiam cor ge- denariorum panes non sufficiuiit eis, ut unusquisque
rens iliuminatum, dicat ad Dominum: Domine, modicum quid accipiat. Std hac quid sunl inlei lan-

fons pietalis et misericordise , qui pridem oculos tos? Si , inqiiit , t*, Domino, opltulanle, nil per-
tuos sublevasti in mc , dum indigni et peccatoris fectioni voluiilalis iiK.a.' doesset , nil eliara imliccillU

intentiooera, terrenis negotiis ardenter inhiantem, ^ tatis operi obsisloret, nequaqnara tamen ad boc
converiisli ad le , dans bonas aflecliones et sancta suflicere crcdcrem, iit umimquodtiwe peccatum meum
desideria ,
quibus ad agnilionera el araorem tuum modicumquid acciperet. Modicum ouIpi r/Hirfacclperft
aliquaniiilum appropinquarem. Talia gralia exhi- est peccati dimisso dobito ignora et poenam tantuin-
bita et ostensa in me, unde ego boceniflin, unde modo evadere gehcnnaj. 906 ^^"' ^*^ gloiiain veiac
acquirain hx bonsc afl"cctiones et sancta desi-
, ut sempiternxque imraortalitalis, ubi in dulcedine tua
deria, quae maxima sunt raultitudo corara lc, talera pauperibus luis leipsum pra^parabis, valde niodicum
panem, talemque cibum, quem manducent, quo re- est, mc rcmissionem peccalorum meorum solum-
ficiantur, accipiant a me? Tunc cnim reficerentur, ir.odo percipere a le, poenasquc e^aderc uUionis
si ea quae raibi suggerunt, in eflectum boni opcris extremje, nisi ex larga bencdictione tua superaddi-
a me perducerentur. Panes hos ego nequaquara deris, ut aliquo mercar donari prajmio, sanclorum-
emere potero , nisi pretiuin corporis mei pro hac qiie jungi consortiis.
comrautatione tradidero , et incipsum vitaeqiic pra;- Dicit ci uiius e.v discipulis cjns, .indreas frat<>r Si-
scntis dulcedinem pro amore tuu dcspexero. Se- monis Petri: Esl puer unus liic qui liabet quinque
quitur p liordeaceos panes et duos pisces. Andreas diciiur viri-
Hoc autem dicebat tentnns eum. Ipse eniin sciehat lis, Simon obediens, Petrus agnosceus , in quorum
quid etset facturus. In tali raoerore et inquisitione significatiune nominum aple datur intelligi quo-
,

posito hoininc, consilium datur a Doraino, jubclur- usqiie progredi debeat, qui salutem animae sux
que tenlare, an possil hoc quod sibi ostensum est quserit. Tandem eniin Deo cooperante miitato s.t

exercere in opere. Nam ct innrmanli pleruraque culari habiiu de tempestatibns hujus sKculi egre-
cum cibus apponilur, ot ille se escam non posse ditur, tiU\»e unus ex discipulis Jesu, el subactocarnis
percipere conquerilur, ab eo qui salutera et sanita- doininio virilis incipit esse in Doinino. Fit quoque
tera ejus desidei at, sa>pe 905 sa^piusque repetiliir frater in congregaiione fldcliiim, in agnilione Dei
Tenla , dilecte , si possis aliquid iiide ad ulilitaleni pl sui jugiim obedionti;« conslanter porlaiilium. Per-

luam pcrciperc. specia rauiidiiia porfoci.x conversaiionis itlorum,

Ila aiain agitur, cnm pondiis grave siiper vires intcr qiios hahiiat, visa animi laborisque constantia,
su«<i .«liquis iiilitur sublevare. Ncquaquam viribas prolinus in talia convortilur lamenla : Esl pucr unus
praev«lciis, fessiis jacct sub onore. Sed landcin viri- hic qui huhet quinquc hordeaccos punes et dtios pisas,
b«s iiiiiplioribiisafpositis omis sublevat, qnod prius Sed hxc quid inler (antos ? Ac si dical : Domine
 : ,

«19 noMii.K^: noMiNirAi .F.9, yf.STIVAI.F.S. «BO

ciNT rgoimiriis pii-talis lii:r hi'i'Vii<«, (|iii piiciililn A oiiini lnl)# iiiitciiii' rt rorrnptlnnik Sril quii, tjtinn-

vivo t'l vi^ii li:U'l('iMi><, II tiiniiillii n;i'( till l^ (IoikiiiIi' tliii iii liac l:i(iMnnhili \ila vivimiiii, iiM|ninqnf krn-

lilitTiiliiH, iiic (|iiiiliMii Sdlo siiiii torporc , niciiti' ftiliiis iioslns nc(|ii:i(|iiiiiii ptilnti vsw piiHHiiinui,

fkdhiic fitBculi vIha iiicditantc. Nhiii iiiiscr !«|)iriliis el itltlrco non pcrfciti» tjuiuqur mUlia unHcinntur, nrd
anini:i circa vann occiipHiilnr ct inulilia. ilnlico crgo quani qumjue mHiia rnHP dcHcribiiiitur. 0*<i^<i>>><* *u~
iliiinquf hordiuicco» paurii, lioc esl i^iiin(|iic scnsiis tcin, i|iiatitiim iil ipso cst , MikIcI p^Tfrctidiii .
prr
canialcs , canialilcr cl liiiilililcr vivcntcs, nil tlc Conpcraliiris Hiii miscrirordlam iiitcr illos mrrrliir
siiuvitait s|iiriliis scnlicntcs. Nc(|iic ciiiiii orrtlionls ailiiiitiicrnri , i|iii in liliro vit'.i: t (irlchtiR Hiiiit ton-
sluriio m(>ntifi |nirilali iiovi insistcre, ncc pi^rircta hcripli. (iiidc ipse Dominus in Kvnngrlio dii it . V<-
conrexsione poccHlornni iiicoruiii libi Valco iihiccrH, xlri ciipilli capilix omnen nuniprati »uul {Mnllli. *, 50),

csca, cl |iotii i
cl somno laiiliiin Kiislcnl:iiis c.orpus, (!a|)iit noslnim csl Christns Donihiiirt , i iijii» rapilis

lilus i|iiHm oporlcl , corjmris iiuliil}!;co iiecessilali- r;ipiHi oniiics siiiil clccli , (inibiis ipsc Hrx f^iorioHUii

hiis, oriialiir ct coroiuiliii in di;i(l(iii;il(' rcjfni siii , rt «i-

Halico e( duos phces, ilupliccm viilolicct pocnilcn- cul dccor viiltuslioniinis niiilliiin in ornamrnto con-
liam ,
riolco nie lol niai;» adversus Crcatorcm mciim stat capilloriim ; sic splcndor .Tteiiii Patris, Filius
comniisisse, cl l)ciiignilalislun' visccra lam impieof- « Dci , aliqiiod ornamcnlum accipit ab eleclis suis ,

feiitlissc, liolco rursiis nullos 907 Ixuiornni opc- quos silii in rogno siio fccrrit roliicicdcs. Srd vi-

rnm iVnctws majcstati Iik« obtulissc, placilamiiuc dcamus nunc qualc consequ:ilur pnrmium , (|iii se
tibi jusfitiam landiii intcrmisisse. Scii h;r.c duplex Deo inclinavcril por liiimilcin utriusque hominis di«-
poeniteniia qnid valet inter lol excessus et tanta cri- cubilum. Scquitur enim :

mina? Qiiid, Iniiiiam , valel h;rc parva poKiiilcnlia Accepil ergo paues Jesus , et cum grotias egissel ,

meii inler tain sanctos cl innoconlcs, quos in coii- dislrHiiiit discnwbenlibns; siinililer el ex piscibus,

spcclii Dei vidco llorcnics, qnl ciim immaculaiam (inantinn volebanl. Accipit panes Jesus, quia acrepla-
in incornipliono vilain duxerinl , ct ab omni rtpere bile ci Sacrificium fil spirltus conlribiilali , sLcut
maio abslinuerint, pliis orationis sludio incumbunt, Psalmisla pronunliat dicens : Cor contritum et humU
pius jejiiniis, vigiliis atque flagellis coipora sua af- lilattim Deus nvn dcspicies (Psat. h , 19). Sed el alio

fligunt. H;cc siinl vei ba pcenitentis, veraciter pro- •modo gratias agit Dominus Jesus, cum animam ,

peccalis suis doleniis, cili misericors Dominns se- superno altactain munere, spiritus sui rore infude-
cundum ingenitam sibi bonilatem pietatis dat consi- rit, et grat s dala duicetJine omnia ejus inleriora
lium. Nam sequilur
'
: repleverit. Haec est, inquam , supereminens gratiti

Fficite liomnes discwmbere. Facite , inquit , ut quam gralis , et non pro meritis summi largitoris
ulerque Tcster homo, tam interior,quain exterior, in subministrat misericordia , ut eliam ipse homo mi-
profundam humilitatem se deponat. Sit exterior ve- relur, lantam cernens graliam in se, quibus haec
8ter homo eo in humilitale abjectior el despcctidr, laboribus promerueril , sciens se nil lale egissfe in

quo olim in contemptu Dei fuit sublimior; et sicut opere quod ad obtinendara talem gratiam posset
in snecnlari habilU pcr superbiam \'\tx omnibus vos suftkere. In hac itaque gratia homini discumbenli
prseluliStiS» &\t oportet ui in spiritali proposllo Om- Dominus de panitus, reponendo videlicet
distrihuit
nibus minisirando cunctorum pedibus vos subjicia- homim in memoriam ubi vel quomodo divinam ,

tis. Sit et inlerior homo in humiiilalis stabilitus offenderit gratiam ,

quibus diebus vel temporibus
profundo , ut , rartieie Superbise evulsa , omnes vobis peccaverit , nunc ista in gemilu cordis delicta repii-
6uperiores ai^bitremini , nuilique vos, quamvis sce- cando , tnodo alia in dolore animae considerando
leratissimo, in fcogitatione prwferatis. Et si in lali ut piangens ad 909 singula ampliora a Domino
discubitu utriusque hominis vos invenero, procul consequatur remedia. Sequitur:
diibio lioe quod a me quaeritis, percipieiis. Sequi- Similiter el ex piscibus, quantnm volebant. Piscis

tur: D vlvit inier undas, et quanto crasVior et profundior

Eral auiem fenum mulium ih ioeo. Post salubre fueril aqua, lanlo validior cl fortior piscis eflicilur.
Domini consilium ccinit salvandus homo fennm Ptev pisces, ut supra dixnuus, cluplit:em pocnilentiam
multtm in cordis sui loco, multas scilicet vitiorura accipimus, quam plorumque tam sufticientor submi-
miserias, sibipridem incognitas, quas ante mentis nislrat suis fidelibus, ul resoluti in lamentis, tantum
suae oculos exaggerans, magnam inde sumit mate- efiluanl in lacrymis, quautum eis suggerit voluntas

riam verae humilitaiis. Unde subditur nientis.

Discubuerunt ergo viri numero quasi quinque miUia. L'f autem impleti sunt, dixit discipulis suis : Cotli-

Discumbit demum in profunda humilitale lam corde gile quw superaverunt fragmenta, ne pereant. Cuin
quam corpore, ct qui , prius relicto saeculi negotio, ergo superna^ inspiraiionis dulcedine cor fuerit iin-
dictus est virilis esse in Domino, nunc in virum pro- pletum et poenitenlije luclu amaricalum, jubel Do-
ficil perfecium per gloriam profund* humilitatis. minus hominem colligere acla priora, ut et minirai

908 Et quia millenariusnumerus est perfectus cle- quseque delicta cognoscat, quae in priori vila sua
clorum aique perlectorum ordo, isto signalus est esse peccala vix aut nullatenus scire poterat.

numero, qui nunc vuitui assisiunl Condiloris deposila .\brenunliantibus denique huic saeculo sufljcil ma-
m VEN. GOUEFRIDI ABBATIS ADMONTENSIS ^2
jora crimina conrilcri el plangere in conversionis A seciiri esse valeanl ;
pignus taraen quoduani certi

sux primordio. Quibus igne pcenitentix ad purum tudiiiis in hoc coelesti dono accipiunt ; qui cum ta-

exroctis, cl longo laboris exercitio confractis, ani- bernaculum corporis deposuerint, et exiliales mundi
nium tandem ad plangenda minora et levia conver- labores reiiquerint, pennaque desideriorum ad Dcum
tunt. Sed cur panttm {ragmenta, minora videlioet evolaverint, viso pro quo nunc laboraverunt desi-

delicia colligenda sunt?lllique »e pereant. Credi- derantissimo Domino, glorianler in jubilo cordis sui

mus enim et confitemur sub districti judicis senien- dicent : Quia hic esl vere prcpheta, qui nobis in lacu

tia periturum quidquid in bac vita non fuerit digna miseri» constilotis pcr Spirilum suum ssepius de-
poeniientix satisfactione expurgatum.l gaudiis istis prophetavit; hic plane tam jucundu»
Collegertmt ergo et impleverunt duoderim cophinos et aniabilis in mundum, cor noslrum et corpus no-
fragmenlorum ex quinque Iwrdeacels panibus, quoe ««- irum est venturus, quo in nobis nianenle, nos quoque
perfuerunl his qui manducaveranl. Per copliinos, in in eo jugiter permaneamus.
quibus plerumque viles res solent porlari cor humi- Ad hoc totum spectat oflicium hodiernum, ubi
lium apte valel angustum per humilitaiem,
intelligi, in fine hominis adiniplebuntur verba, quae hodierna
dilalatum percharitatem. Per decem vero cophinos die in Introilu missae canimiis, qii?e ipse Dominut
praecepta signantur Decalogi, quibus, dum scienlia " 911 per prophetam suismandavil fidelibus dicens :

Novi ac Veteris Testamenti, sive duo prsecepla cba- Dicil Dominus : Ego cogito cogitaliones pacis el non
ritali conjunguntur, profecio duodecim cophini re- afflictionis [Jer. xxix, \i). Cogitationes nempe pacis,
plentur. quas misericordia Dei Patris in secreto disponit su-
Et notandum quod bsec pannin fragmenia ex quin' per electos suos, nunc qiiidem in prxsenli latent et
que hordeaceis panibus memorantur collecta. Nam occultantur, in fine vero eorum prodeunt et mani*
hordeum est pabulum jumenlorum, et ideo per 910 festantur, cum de bac valle lacrymarum. iranslati,
hordeum signatur vita camalium, in vita sua car- ad veram pacen, qux Christus est, pervenirc me>
naliter viventium. Cor igitur quod in custodia bumi- rentur.
litatis est inclinatum et in latitudine charitatis dila- Cum ergo ill jc electi Domini pervenerint, mun-
latum, insuper scientia Novi et Yeteris Testamenti dique hujus coi ruptiones et miserias transicrint, in
impleium, jubetiir etiam a Domino impleri ex col- magno cordis jubilo cum gratiarum actione pro-
leclis panum {ragmeniis, minutis sane et levibus rumpunt Doroino sic psallentes : Liberasti nos, Do-
delictis, qu(B prius superfuerunt manducantibus, ma- mine, ex afjligentitius nos, et eos qui nos oderunt con-
jora videlicet peccata pane lacrymarum diluentibus {udisti. AiOigentes et odientes nos maligni sunt tpi-
ut et ipsa minora peccata dimiliantur, in memoriam ritus, qui ab exordio creationis humanae perve^so et
reducta. mortali odio onine humanum geniis aiDigunt et per-
Illi ergo homines, cam vidissent quod {ecerat si- sequuntur. A quorum odio et aiilictione tunc 912
gnum, dicebant : Quia hic est vere propheta qui venlu- elecli Domini liberabuntur, dum deposito carois
rvs est in mundum. Ituri milites ad bellum certum onere vultui Creatoris sui in Ia:lilia et exsultatioue
et evidens in semclipsis ponunt signum, ex quo co- offerunlur. Ibi revera odientes el insequenles eos,
gnoscalur, cujus regis el principis subdanlur do- maligni videlicet spirilus, magna confundentur con-
minio, vel sub cujus potestate sint piignaiuri in fusione, quando inrimios et fragiles hoinines calo*
prxlio. Sic levera miliies Christi cura ipso et pro tis et superalis insidiis et laqucis suit aelenia io
ipso pugiialuri, egregio nunc inspiratx visitalionis conspectu Dei viderint donari libertate.
et diilcedinis ejus signo, ipsius nunc altilulantur Ad hujus tanlae dignitntis et libertatis gloriaro,
iniperio, cum ipso quandoque regnaluri in coelo. quam dc manu Doiiiiui justi sunt accepluri, ipse
Qiiicunque ergo hiijus dilecta; visiialionis signum Unigeniius Dei nos digiieiur perducere, ut, ubi glo-
viderint in semciipsis, hi profecto sub quadaiu &pe ria et diviiix in domo ejus sunt, ibi quandoque cum
certitudinis gloriam aelernai exspectant remunera- p ipso mereamur regnare, Qui cura Deo Patre et Spi-
tionis, et habeut unde de Domino prxsumant. rilu sancto vivit et regnat per omnia ssecula saecolo-
ffam quamvis elecli Domini nuuquam ia prxsenii rum. Anien.
 6S3 BOMIIJif. FE8TIVALE9. •81

VEI\. GODEFIUDI
ABDATIS ADMONTliNSIS

IIOMILlyE IN FESTA TOTIIIS ANNI

1 HOMH.IV PllIMA. A conversionem, bos quandoquc magnificabit per rc-
IN FCSTUM S. ANnnK.C APOSTOI.I millA. muneralioiiem.
Ambuliins Jcsus juxla mare Oalita'a\ lidit diio 3 Juxla eos crgo Jesus ainbnlut qiios, in ipsiu

fratres, Simoncm, qui vocalur Pclrui^, et Audrcam cliam percatorum sordibus jacculos ot desercntes

fratrem ejus, mittentesrete in marc {Maltli. iv). so, non deserit.scd ita sub umbra inaniis bux abK-
T»;xliis sacr* liiijus ovangclice loclionis, liccl condcndo custodit, ut, licel niultis vitioruin flagi-

pr*ut'is admodiim ab evangolisla comprelioiistis sit tiis polliiti inleriussordcscant, ncqua(|uain tamen

verbis, non parva lamcn virtns myslicx in eo prae- publicse confusioni siibjaceaul. Eapropler quilil»el

fulget snbtilitatis. AmbHlans, inquit, Jesus juxla electi filii Dei, quos ita ubumbrando absconderit
mare Calihrtv. Ambulare cst dclectabililer incedere. protectio dexler.x Excelsi, totam spei suac conliden-
Per mare autem Galiltra: hoc in loco praesens saecu- tiam in ipsuin ponentes bumililor gaudeant, et ad
lum non incongrue possumus accipere. Cousidere- reddendas Deo protectori suo gratiarum actionc»
tniis igilur subtili inquisitionequomodo/esus avibu- humili sese devotione inipendani, dum se, quamvig
juxta inare Galiltva'.
Ittverit graviter hipsns, nequaquam tamen publice recor-
Ex quo revera condilus est mupdus, ambulare dantur confusos, et econira quam plures pro com-
juxia mare Galilseie piis non dcdignatus csl gressi- B misso lcvioris culpae in mundomale diffamatos co-
bus. Nam invisibilis adbuc manens apud Patrera, gnoscuni esse. Quicunque igitur illi sunt, juxla
ineflabili benignitatis gralia, inxstimabili quodani- quos ita ambiilandu sub tcgminealarum suarura cu-
nodo dulcedinis abundantia, erga bumani goncris stotiiendo Deus occultaverit, etiamsi teuipus convcr-
delectabalur salulem. linde etiam (]uantam devotio- sionis non protrahatur, operari tainen in iilis, quod
nem, quale, inquain,desideriuni haberet, ut, prore- hic subjiinctum cst, non dedignatur.
parando bomine, ipse hoino fieret, longe ante in- Vidit duos fratres. Et paulo post, quomodo eo«
carnalionem suam, quasi ex persona ejus fuerat viderit, quibus negoliis intentos invenerit, insi-
prophetatum : Deliciai mea: esse cum filiis hominum nuans ait : Mittentes, inquit, rcte in mare. In duobus
(ProD. VIII, 3l).Acubi tempus grati.-e advenit, 2 igitur his fra^r/ftus corpuset animara inlelligerenoa
quod invisibilis Dcus visibilis per carnem assumptam inconvenienier possumus. Qui tunc rcvera rete in
apparuit, el couversari inter homines coepit, rursus niare mittunt, cum bis quae niundi sunt, tolis sen-
juxia mare Galiltvce ambulavit. Nara invictae pietatis sibus irretiti intendunt. Ut ergodehis noxiis nego-
et raisericordiae visccribus plenus, mitera et afl^a- tioruracuris evelli valeant, necesseest ulambulans
bilem ctiani ipsis se praebuit peccatoribus. Jesus Juxta eos oculis supemse miserationis ipsos
Idem auteiu ntisericors et raiserator Dominus, autem eos, cum per internoe visitalio-
videat. Videt
qui tunc/uira morcfia/!7tP(5 visibiliter ambulabul in nis lumcn oculos humani cordis illumiiiat, ut videre
inisericordia et miserationibus, etiam nunc juxta seipsum homo et intendere incipiat, el quam pemi-
queralibei homineni invisibili'*r non dedignalur ciosa sit via, in qua ambulat, perpendere subtili
ambulare, qiiera secundura msUntudinem misericor- consideratione valeat. Per nancnimirum visionem,
di?e suaedisponit salvare. Nara per mare Galilcece id est internam visitationem cum jam seipsum ho-
juxta moralem sensum unumquemlibct hominem mo circumspecte considerando viderit, et displicere

possumus accipeve, qui, licet marinis, idest saecula- sibiraetipsi in viis suis cofperit, fit profeclo ei noraen
ribusdiu circuinferatur fluctibus, in praedestinatione conveniens Simon, quod inlerpretalur obediens. Iiio*
taoien divina ad portum salutis, spirilaiis scilicet bediens quodainmodo Creatori suo homo cieatu»
vitiB coiiversionem, est piaiordinatus, queraadmo- exsiitit, cuni desideriis suis et saecularis vitae ille-

dum Paulus ait apostolus : Quos pra:scivit, hos et cebris salisfaciendo obedivit , Obediens autem tunc
«rwdestinavit ; quos autem pnvdestinavit, hosel voca- efficitur, cum hisprorsus renuntians ad obediendura
vit ; et quos vocavit, hos et justificavit ; quos aulem Deo viventi sese subjiclt, et propter eura, qui propter
'ustificavit illos et
, magnificavit {Rom. yui, 29). 4, se obedieiiS factus est usqueadmorteni, humiliier
Omnipoiens eniin Dorainus, quos hic vocaverit per alienx subditur dominationi. Iii quo nimirumsul)-
 , : ,
:,

63S VEN. GODEFRim ABBATIS ADMONTENSIS 636

jectionis proposilo dum pic laborando aliquanium X prJEvenientemisericordia, relictis jam retibus, cun-
profecerit, et aliorum vitam considerans humiliare rtis renwntiaverit rebus exierioribus, etdlvina com-
se corani omnibiis coeperil, altiorcs tandpjTi virtu- punctus inspiratione, disciplins se tradiderit spiri-
tuni gradiis ascendens vocari niercbitur Petrus talis quod nequaquam a lerrenarum impetu
vil«,
(juod interprclalur agnoscens. Agnoscem siqUidera cogilalionum liber esse valeat, sed multoiies mania
lnnc homo dici poterit, cum ad agniliohem Del et meditando rete suum in mate mittat, sequens nar-

sui aliquantulum venerit, subtili considerationis in- ralionis ordo denunliat.

tuitu ad oculos revocans mentis, qiiamgraiuita pie- Et ait iilis : Venite post nie, faciam vos peri
IMc ad vilain eum miseratio sui servaveril Condito- piscatoreshominum. Dicere Dei est ciim pcr vo- ,

ris, ei ecoiitra quantis pravae aclionis operibus pce- cem prsedicatoris bomini insinuat quomodo a tem-
nam digne promeruerit uUionis. poralium rcrum mulabiliiate mentem retrahere
Accepia autem hac agnitione Dei et sui eminen- valeat. Altamen quantum libet foris pradicalio
tioribus adliuc sursum tendens gressibus nomen exerceatur, fruslra sermo prgpdicaniis laborare vi-
sorliri merehilur Andreas, quod intcrprelatur virilis delur, nisi ipse Crealor cordis cor per vocem allo-
vel decorus. Agnitis igitur tanlis, ut diximus, Con- quatur internae inspirationis. Venitc, inquit, post m«.
diloris sui beneliciis, agnitis etiam innumeris pec- B faciam vos /ieri piscatores hominum. Ac si dicat
catoruin suorum contagiis viriliter agens in Domino Venite post me ab infimse cogilationis mutabililate
piis insistere non desinit operibus, ut iniquae con- mentem restringendo, et ad ea quje sursum sunt
versationis reatum dignae satisfaclionis redimat la- totis vos viribus erigcndo. Si enim tola intentione
boribus. Ita ergo virilis factus per bonain operatio- mentis post me semper vos sursum extenderilis
nem, consequens esl etiam ut decorus fiat per piirain faciam vos fieri hominum corporis. vi-
piscatores ,

confessionem. Sordidus namque et quodammodo delicel etanimie. Ilorum, inquam, hominum piscato
imraundus homo ante oculos divina^ apparpt raaje- res vos fieri faciam, ut sicut prius male piscando
stalis, cum peccatasua intra sinumconscieiiti«abs- eihibuisiis vos servire immunditiae ct iniqiiitati

coBdendo celat, el confiteri adversum se injusti- ad iniquitatem , ita nunc corpore et anima
tiam suam trepidat, detorus autcm et quasi refor- vos exibealis scrvire justitiae in sanctilicationem
matus in conspectu Domini apparebit, cum vias {Rom. VI , 19). Raro auiem fieri solet. ubi eleclus
suas per humiiem confessioneni et corde poenitenti quilibet, qui supra diclis virtutum gradibiis suspen-
revelaveril. Unde et David ait : Confessio el pulchri- sus quodaromodo soiis iniendere Q nititur coelesti-

ludoiu conspeclu ejns {Psal. xcxv, 0). Haec autem bus, ut sibi solummodo fruclificando proficiat, nisi
omnia, qu% prxdiximus, operarinequaquam poterit etiam aliis exemplo bonx conversaiionis viia ejus
homo, quandiu rete miltendo in mare ssecularibus proveniat, ideoque tot remuneraiionis prsnua adcp*
irretilur vanitatibus; sed cum per illuminantem tus quandoquecoronabitur, qiiot hicqiiasi piscando
gratiam sancti &piritus videndo eum vlsitans visi- ad salutem suo traxerit exemplo. Quicunque eigo
taveril Doruinus, fit profecto ut tribus his appellai i
suiit quibus omnipolens Deus ita occulta inspira-
,

valeat nominlbus, id est, Simon, Petrus, Andreas. tionis loquitur lingua, quo studio, qua diligenCia
Fit Simon, id csl. Obediens per conversionem , fil
voci piae admoniiionis aiires audiendi praebeant
Petrus, id est Agno&cens pcr agnilionem Dci et sui; bene evangelisla vcrbis scquentibu* insinuat :

fil Andreas, idest virilis vel decorus, virilis per bo- At illi continuo relictis relibus seculi sunt eum.
nam operalionem, decorus perpuram conlcssionem. Conlinuare est divisa quaeque a se rursus redinle-
5 Qiiare aulem in hos virtulum gradus exlendere grare. Continuo igitur retia relinquere, el Dominum
se neqiiaquam valeat homoterrenis adhuc lluctuans sequi est sensus a se male vagando divisos crebro
jebiis, evangelisla mox insiniiat in consequenlibus. ab inani cogitalionum intentione relrahere, et ad
Erant enim, inquit, piscatores. Qiiod enim dicil; piiC meditalionis studium colligere. Hi ergo conti-
Erant piscatores, idem cst ac si dicat, erant pecca- p nuo retiaretinquunt, et Dominuin sequuntur, qui, si.
torcs. Peccalores, inquam , erant , corpus videlicet cut diximus, perveisis cogitationibus quasi contra-
el anima male vagando circa sseciilaris vitae inania. dicendo resistunt, et districta cusiodia ad spiritaiis
QiiaiKiiii eniin tcrrenarura rerum vanitatlbus, tam ineditationisdisciplinam mcntein ventosam informa-
interioribus quain exUTioribus, homo adhaeret sen- re non dcsinunt. Quud ouloiii his exercitiis , liis pii

sibus, quid rectius quam pcccalores iidein appella- laboris sludiis siilliciens (40) nequaqiiam liomo cs-
ri valent sensus? Quoniam autem, ut Scriptura ait: se debcat, nisi ad eminentioris vitse altitudinera
Omnes peccaverunt el egent qloria Dei (Rom. iii, 25), seseextendere contendal, satis convenienter sequens
paiici adiiioduin siint, ijui non prius ea qu:c mundi iste versus indical
»unl, appetendo diligaiit,quam viveie secundum vo- Et procedens inde. Lil enim Psalmista ait : lount de
luntMtcni Conditoris sui incipiant. Unde cliani , nisi virtute in virtutem , videbiiur Deus deorum in Sion
ituperna miseralio horaineni misericordiler videndo ( P<a/. Lxxxiii^ 8), eleclus quilihet, quijam, ut di-
pr;t:veniat, per sc nee bonum velle nec bonam valet ximiis, posteriora oblivisrcns in anteriora se coe-
voluiitaieni perficere. Quisquis aulem superna pit extenderc, tolo corporis et mentis annisu de
(40) Id est contentus
 ,

657 HOMII.I/P FEKTIVAI.Ift. «8S

\lrliile In viilutm «trbtl piorttere. IMnt. iii(|iiiim, \ (\\\a^\ qiii jain ml ixirtiini IrndU. viini , q'»» ducil

do virlnto agiiilioniit \i\ virliitiMii pi-olhcrc (lilrctio- ad vilain. iippicliciiilihkc nr non amlifral '|nl yrm in

\m, (io viiliiU* liMUniK irc In \iiliiteni ainoiis, ct slc inaii linjiiK mmuIi ailhiii nndKat. si nd porlnin vi-

pcr singiil:! \irtnl.iiin ini-i'il;i Hiiliia scin|ii'i' |>i'l(«ir I,u xlurnx pcrvoiiial, prorsiiii mnoial. Lirrt aiilfin

rt altioia, (loncc vidotilni Uciis (lcoiiiin iti Sioii, iil lioino iniililicl convcrftiiH g tc ndrrr Honip»T «iirsuni

est iloiicr piM' spiviilativr iiienliA grati:Ui) (iiviii^r dnl- lotis iiivigilclviriliiih, (inaiidiii laincii iii liiijus mn-
redlnis pra-Knstavc iiicKMtur almiidniitiani. 8ic de- tftbilitalis nianct tciiiiMHo, plon* Rofuritali» nnnila-
ni«|nc pmticuMido , sic in lionis opciilnit proccdcn- lcin nc(|nai|iiain poloiil lialcro, Naiii, (inod iic(]iia-

do(|iiaiii:i> iniscralionis aspcitu , (inaiitis incriloiniii (|UHiii a nnciilis s.imiiIi \anilalc lilxr •hno vuli-al,

miincnhns prjnonicndo cniii ruisiis oinnipnlriis vi- tioinon Xil>rd(ri, qiiod iiilorprol.ilnr i»te flwtm, de-

dcal noniiniis, intrlligi daliii vorliissriiucnlibiis. inoiistrat. Quid orRolnlolligoic pinsiiniiis por Zf6r-

Vidit duoi alios fratres. Sicul in p\ordio cv.inm*- doum \\m pr.rsonloni iimndnnri' Qnid mio csl iiiiin-

diis nisi ipso lionio ? Oinnis (niin iiiniidtis ostoinniii

lii^o; lcctiotiis dixinins, \)er duos fratres corpnscl ani-
inanj a(^'ipcro possnmns. Dnos siipiidoin prccodon- Iioino. Nani Kicul tnnndnh ad (inoni sonipor tondpin
los fralros, quos juxta inaro GaliLvH" Doininus nnibii- indosincnlor (luodanmiodo defluH, bIc homo dc dio

lans vidit, initionlos rctp in in!\ro iiiv(»iiil ', liic vcro ^ in dioin inorli vioiniiis appropiniiuabit. In nohis orgo

inundnin babcnius, qnia liunianif! mor-

ut cvan^clisla nit, n/tos 7 ''"<'>'' vidit. Mii, inqiiani ct iiobiscum

suiitfaoti, quia vclcrcin niinaolihus siiis dopnnonlos talitalis misoriam indosincnlor snslinoiniis. /« navi

lioniinom ainbularoin novilalo vilio conlondunl iinod igiliir, id csl in spiritili vita cum Xebedcco patre eorum,

eliain noniina, qnre hic subjunrta snnt, satis oon- mnndo sciliccl deflvente, t\ti\.\ quilibel consislunl

gruc iniuiunt, Jacobnm Zehcdcci, elJonnncm fnnrem quia, qnandiu in hoc mundo vlvunt , licct operibus
rjti.^. Jacobus cniin supplantalor diciliir ; Joannes vero boiiisscmpcr iiivigilaro iion desinanl, perfccte taiiien

Dei gralia, vol in i^no est Dri gralia, inlcrprotalnr. jiistiliae inicgrilalom rotineie neqiiennt. Kani cum
Jacobus crgo , id cst supplantator tiinc honio dici niodo lerreiia oninia despicienies, lumullUB cogllt-
et esse pnlerii, ciiin bonis opcribus insislendo vitio- lioniiniinaniicr vaganiium in se dislricte deprimuiit,
rum radires quasi supplaniando eradicare ei evelle- ct piis laboribus dcleclabililerinsistendo sola divina

fe non desinit, etin loro viliovum Tirtuosce opera- contcmplationedelertaiitur, subllo mortalis vitac ft-»-

lionis geVinina planiaro contendit. iil nbl prius radix gililale prsepediti , terrenac occupationis vanitatos
peccaii supcrb!«, invidi.t> pl ainaritudinls pulhilalKit mcditando a pise operalionis usu torponles deflnunt.
ibi postinodum Ibrcs justiti.% humilitaiis, patieniise p Sed salvandi quilibet, qui jam in uavi consistenics
ct castitalis (lorcreet germinare incipiant. Qui er- ad portiim pervenire proposucnint, quopriussearc-
go (ta in se yilia , supplaniando seniper in meiius tius in custodia menlis lenuerunt, eo ciliws ad se
proficere elaborat, hic revera noinen majoris acci- inlra se revcitfoles delicta sua recogiioscunt, et pcr
pit dignilatis , id esl Joannes ,
quod interprijtalur dignos poeniteniiae fruclus rcatuni suum coram Deo
Dei ^atia. Gum enim arduam vinuluin viain inre- coirigere contendunt; quod etiam verba, qua: se-
dens delectari In infimis recusat, desid^ratam in- quuntnr, apeite innuunt,
timae dutcedihls graliam divina ei pieias subministrai Reificienrts reiid sua. Quid «st enim rerm refieere ,

ut crebra vrsitalione relevatus, proniptior ad pii la- nisi culpas digne poenitendo corrigere ? Retia ergo

boris reddatur usus. Ubl aiitem hx spiritalis exer- sua elecli tunc reficiendo corrigunt, cum, ubi se quo-
cflii viHules operarl val6ant , rerba m©i sequeniia libel modo defiquisse cognoscuni , mox ad puram
demonslrant. confessionem recarrenlesi dislricte seipsos accusare
/n nati cnm Zebedceo paire eorum. Per nnvhn ergo non meluunt, ae crebra lameniaiibne affligere se co-

sano Scripturarum intellcctu spiritalem vitam acci- ram Deo non desinunt. Et tioc modo reficiendu reiia

pere possumus. Nam in nnri (Juyedam siniililudines sttfl, W esl digne pocnilendo peccata sua , veniam a
esse videnlur, q-.iaeconvenientislgniflcatione ad spi- D divinse nriseraiionis promerentur clementia. Qui er-
ritalem viiam possunt referri. Naris siquidem, licel go rgria sua jta reficiunt, id est qui hoc modo col-
bonos habeat nautas eaeierosque navis adjutones, ni" leclis sensibus suis Deo salisfacere satagunt, quanta
si boni giibernatorisindiistria sollicite providealur, consolalionis gratia, quanla dulcedinis abundantia
fluctibus cilius immergitiir. Sic et spiritalls vita, siipprnae pieiatis eos miseralio subsequaiur, 9 aper-
qiiamvis religionis incrementa , quanivis vir- Ip nobis per liaec sequentia declAralur : Et vecavit eos.
tuosre conversationis in ea refloreanl merita, nisi Noiandum esi quod Dominus fralres prsecedentes ,

pii rectoris nioderamine crebro quasi impellendo quos juita mare Galiltesie vidit, non vocasse, sed tan-
dirigatnr, paulatim crescenle negligentia a stalu tum els diiisse legilur ; hic vero, ubi duos alios' in
lectitudinis enervatur. F.si etiam alia similitudo navi consisientes vidit^ dislincle evangelista addidit
in rtitvi , quoe recte convenire videtur Vit« splri- quod eos vocaverit. Voeare cnira est amicum ad fa-
t;ili. Sicut enim, qui in navi est, spem venlendi ad miliare coiloquium invitare. Nam nonnunquam ho-
porlum habot ;
qirt autein estra navim in fluinine mini cuilibei loquimur,quemtamen adsecrelafami-
pericliliilur, evaderc posse mortis periculum despe- liarilatis colloquium non Docamus. Oninipotensenlm
r^itur, sic nimirum qui iii spiritali vila consistit ,
Dominus, quos ita. ul diximus, reficientes reila in-
 , : ,

€59 VEN. GODEFRIDI ABBATIS ADMONTENSIS WO

tenerit, ad se quodammodo vocat. id est a<l divinsc A lutem, in ipsa vocalione sui sic eam sibi, sive v\^
coiitemplalionis familiaiitalemir.iromiitit, ut, quan- cario suo, cuilibet prxlato, despontaiam alligat, ut
to frcquenlius ejus familiaritali adjuncti fuerint, nequaquam ultra a spiritali proposito redire ei U«
eo validius fluentis sxculi vanitates despiciendo cal- ceat. Sed sic vocata, aniequam ad hauc dignaiio-
caie valeant , quemadmodum scquens versus d&- nein perveniat, ut in unum cura Deo conveniat
Duntiat. (quemadmodum sponsus cum sponsa solet conve-:
lUi aufem stalim relictit retibus et palre tecuti nire, ila ul duo inveniantur in carne una, sic et
tunt eum. Quanto enim, ut prsefali sumus, ad coe- ipsa cum Deo unus eflficiatuF spiritus) prius in ea
leslia secreta frequentius vocati fuerint, eo despe- oportet impleri hoc quod sequilur :

ctius de mundo tractant et concuplscentiis ejus, et Jnventa ett, inquit, in utero habeni de Spirit»
lioel 'vrena aliqua ad raenlem aliquando veniant, tancto. A quo ergo invenitur? Seipsam ulique tnt^
«^.eleclari tamen in his summopere recusant, solura- nit habere in utero spiritum limoris Domini. Et no*
que Duminuin, quanlum iu hujus mortaiiiatis mise- tandum verbutn quod dicit : Habens m uiero. Nam
ria est possibile, coe.lestia cogitando sequi deside- quod gestamus in manibus, casu acciiiente nonnun-
rant. Quicunque ergo sunt qui ita in prxsenti a quam perdimus : qiiod vero haberaus in utero ,

Domino
tia, tali,
vocari merentur, et vocantem
ut diximus, studio sequuntur,
lali

illos
diligen-
quan-
? haud facile H amiitere poterimns.
ratione debet beala anima £/miter et siabiliter spi-
Eadem itaquc

doquc ad se vocabit, cum deposita corporea cor- ritum timoris Domini habere in cordis utero, per
niptione ad scipsum eus accipit, et seterna: divini- quem edocta ab omnibus , quae novit conspectui
tati ejus dignum eos habiiaculum esse facit, quein- summae deitatis displicere, se abstincat, et econtra
admodum in Canticis canticorum ipse sponsus quidquid novit coram Deo placilum et perfeclum
sponsie suae, anim» cuilibet electx, loquitur di- omni devolione exercere studeat in opere. Hsec igi?
cens (41). Yeni, electa mea, et ponam in te thronum tur hominis est vocatio, imo dcspontatio.Scd jam
meum, quia concupivit rex speciem tuam. — Illi tta- veniendum est ad probationem, unde et sequitur
tim reliclis relibut et patre tequuntur itlum, qui ab Joseph autem vir ejut, cum essetjustui, et nollet
omni corporeae infiimttatis molestia liberi, iliutn, eam traduure, voluit occulte dimittere eam. Yerus
qui est vera aeteruitas et xterna jucunditas, illi etiam igi*ur Joseph vir beatse animx in spe, nondum in
aeternse divinitaii ejus consociati sine fine sunt vi- re, quia pistus est, justitia ejus nou patilur, ut illi

suri per eum, qui vivit et regnat Deus per omnit animae, qux rainora promeruit, roajora donet prx-
ssccula saeculorum. Amem. mia, ted unicuique pro vitae merito majoribus ma-
10 HOMILU II. jora , rainoribus vero debet luinopi relributionis
U VIGILIAU NATIVITATIS hOUm fMUk. praeroia. Hoc eiigit ipsius juslitia. Et hac de causa
Cum esset desponsala mater Jetu Maria Joteph, Ron vult minus meritam animam traducere, noii
ttntequani contenirent, inveuta ett in utero habent de vuiteam in sua suscipere. Traducere autem dici-
Spirilu sanclo {Malth. i), mus, cum vir desponsaiam sibi uxorem de paterna
Sicut in sxcularibus litteris tria solent inquirl, domo et de parentibus proprii» adducens, eam ii^
materia, intentiu ct narratio, sic in serie hujus le- sua propria tabecnacuia introducit. Sic plane reruft
ctionis evangelicx hsec tria possunt inveniri. homi- Josepk, Pater coelestis, iliam animam, qux nondum
nis vocatio, probatio et perfectio. Quali autem haec promeruit, non vvlt de carnali vila tam subito tra-
ordine compleanlur in bomine , diligenter nobis ducere ad spiritalem, ati|ue de terrenis tam concile
est inquirendum. Ait ergo evangelista : ad coclestia sublevare. Sed quid facil? Yoluit, in-
Cum esset desponsata inaler Jesu Maria Joseph. quit, occuUe dimittere eam. In occuUa itaque volun-
Per Joseph, qui augmentator dicitur, Deus omnipo- tate et cogitalione sua eam dimUtit, el quse se ab eo
tens non inconvenienter potest figurari ;
per Mariam sperabat prxveniri in benediclionibus dulcedinis.
vcro, qux steUa maris nuncupatur, qua.libet anima p nihil eorum habens, qux sperabat, jam anxia con-
bcr.la congrue potest accipi, qu% desponsatur Jo- querilur nec Deum se babere nec sxculum. Sienim
seph. Et quia dcsponsalio signum est futuri conju- rursiis ad peccaia corrueret, boc esset occulte dimit-
gii, pcr h^nc desponsationem vocatio hominis polest lere, sed manifesie dimisisse. Et idcirco sic occuUe
exprimi, qux vocatio signum est futurx ipsius dimissa dolct et tristatur se a Deo derelictam.
cum Deo ronjunctionis. Nam mulier nondum de- Sic cl Josephbeaiusolim lurbabatur, dum Donii-
tpontata libcram habet facultalcm divertdhdi ad nam nostram, perpetuam virginem Mariam gravi-
quemcunque voluerit ; cura vero desponsata fueril dam conspiccrei, quam noverat sanctissimam cor-
sic alligatur, ut ulterius ci non liceal dissolvi, vel pore, moribus castissimam, cujus vita erat accepla
alium qucmlibei pro eo accipere. Sic nimirum verus tam Deo quam hominibus. Quid ergo animi euiu
Joseph, Patcr omnipotcns, cum unamquamquc bea- putamus habuisse, dum hxc conspiceret, nesciens
tam aiiimam, fuluram matrcm Jesu, per inieruam quid faccret? Sic et beata anima, bonorum opcrr.m
inspiratioiiem a s.tcuIo nequain vocavcrit, facicns aibi conscia, quae se nihil unquam taie aliquid n-.e-

eani a noxia Hbertate ad laudabilcm traiisire servi- minit in spiritali conversatlone pcrpclrasse, unde

(41) Ecclesia in oOicio de SS. Virginibus.

 ,

lil IIOMILI/IC ri:8TIVALK5. fiil

Jiire ah ainorc (ipoiisi sui lit arrfndu, vidciis nc a rcro juxta vorem rMlinisUB diMnlis. Non nvbi$ b<^

privuri graliu, liuinili et runtrito ronlr dolct et gr- »iiN<', iiun nobi», ted nomini luo dm fturiaiii. Ipu
iiiil talilcr SA esKr tlrrDlirlain. Sic taiulrin probata autrin liliu» dulreilinis, slc per le a mc progruitui,
aiiiiiia dignu 12 t'lliritur, quo ad pt^rrMlionriii pur» talvum faciet populum cogiiutiuuuoi ,
popiilum vrr-
vanirc nirrcaliir. llndr Krqiiilur : Loriiiii el opriiiui uiroruin o peccati$ eurum. l^tiid*

Uac co coijiliDile , ecce auqolut Domini in iomiiii quid rniiu alias deliqiirro, (|uidquid alto in tcnipor*
apparuil ei iliccin. Ilwc saiir, qii;v pncdixiniiis, ncgligcnlcr viiero, totuiu per islius Alii geueratic»*
vero Joscpli in urriilta toluntuto rt cogitatione ho- neui salvabitur.
minis rrrqurulrr operaiite, oontiiiuo aii(iclu$ Domini, IIOiMILIA III.

gratla vidrlicrt Oiiinipotrnlis, apparel ei in lomnit. IN VIOILUII NATIVITATIft HOIfiril Sr.CUNDA.

El brno dicitur apparere ei in tomnit. Nuin sicul iu Yox dicentit : Clamn. Et dixi : Quid claiuubo f

dorniitiono somni irqiiirs est rui°|Kii'is, sic in Leata {Isai. XI..)

dorniitionr liiijus gratix requics rsl oordis. Sed re-> Ardor desiderii Patrum aiiiiqiioruru, Christi in
vora lixr gratia siib quadaiu apparitione agitur, quia rarnc prxsentiani suspirantium, qualis quaiitusquo
Telociter transil ct non inanet, et tamen iu ea honio fucrit, tam occultis quain maniicslis vcrbis tacri
dulciter rrquicsrit. In hac utiquc re(|uir ea qua; sc- B eloqiiii nobis paginx testantur. Scicbaid plane anti-
quuntur verba l>eaia aniina nonitunquam solet Je- qui e>ancli, quoniam Dominus Majcstatis siiper

promcre. Sed et si talibus uti nrsciat verbis ad Do- mortaliuiu gcnus cogitaret cogitationcs pacis. Uiide
minum, inlinia tamcn curdis ejus desideria vicera ardcutissimc dcsideraLaiit ipsumin rariic apparere,
istoruin supplent verboriim. per quem niorto destructa a ciauslris infcnialibus
Joseph, fili David, noli timere accipere Mariain liberarentur, ct ad pairia:n aelernae vitae revocaren-
conjttgem tnain; quod enini in ea naum est, de Spi- tur.

ritu sanclo est. Qiiia igitur perf(^cla quaeque oratio Qiiorum unus prophetarura eximius, symraista
in fide plerumque sanctiv.' Trinitatis ad Deum diri- Dei eleclus, Isaias scilicet, Domini consecretalis
gilur, erce hic tres pcrsonas, Patris et Filii et Spi- morsc impaticns dilationemque Chrisli nalivitatis oon
ritussancUpossunuis invenire. Joseph, fili David, ac sustinens : Vtinam, ait, disrumperes ccclos el de-
ti erga Dominicx nativiiatis gaudia aniiclans et su> tcenderes! {Isai. lxiv, i.) Istius ergo et ccelerorura
spirans anima, et cura eo in ipsa soicmnitale jucuD- sanctortim flagrans desidcrium et piae exspectalio-
dari et reCci desiderans, dicat iii oratione sua ad nis afleclura ipse desiderium coilium ceteruorum {Gen.
Dominura. Joseph, desideratissiine fili David, XLix, 26),ipse desideratuscunclis gentibus{Agg. ii,8),
qui non solum de justis et sanctis parrntibus, \e- non mediocriter suis accendebal promissionibus.
rum etiain de iniquis et poccatoribus carnis nostr^ Unde et hic prophelarum eximius in dolore cordis

infirmitatem assumere voluisli, quorum et David advenium Chrisu suspirans audierat a Domino :

UQUS eral adulter ct homicida, quem ego misera in Yox dicenlis : Clama.
bac parte secuia, adultera sum et homicida meipsam Per vocem, quae verbum praecedit, inspiraiio divi-

peccatis occidendo, per hanc ego rogo pielatem, na potest accipi, per quam inspirationem propheta
noli }fariam conjugem tuam, animam scilicet meam, isti et cseteri saucti ad boc inflammabantur, ut Ver-

in hac sacra soleranitate, in qua tolus iu orbe ter- bum Patris altissimi, quod in sinu Palris requies-
raruro mundus exsultat, accipc in limorem. Etiam cebat c/amore, et desiderio suo
de corde Palris
satis est,Domine, quod in limore tuo vixi hacte- eructuatum (4:2), in hanc convallem lacrymarum ad
nus. Amove, quxso, nunc timorem, subjunge amo- liberandos eleclos Paler omnipoteiis carne raitieret
rem, agens cuin aninia mea more conjugii, amando indutum. Et quia clamor plerumque aut ex dolore
et fovendo eam in miseraliouibus tuis, Quod enim nimio, aut ex gaudio immenso solet accidere, eleeti
olim sseculum reliqui, quod te donante delicias Domini magno 14 P^^orsus clamore opus habebant,
mundi sprevi, de spiritu timoris tui ia me nalum j^
qui Filium Dei, gaudium revera indeficiens, incar-
e$t, ei jam hoc ipsum quod nunc in me natum est naii posiulabant, et rursus magno doloris clamore
tolum de spiritu timoris tiii est. indigebant, qui se posl morlalitatis hujus lenebra»
Pariet autem fitiuni, et vocabis nomsn ejusJesum: ad iiifeios descensuros esse sciebant. Jussus igitur
ipse enim salvum faciet populum suum a peccatis eo- propheta a Domino, ut \ciamaTei, requirit dicens :

rtim. Si ergo timore stiblalo amorem luum submi- Quid clamaboj Et Dominus ad eum: Oihnis inquit
seris 13 >n h^c veneranda solemnilate ,
pariet caro /ertttw. Fenum estpabulum vobissivecaeterorum
anima mea filium, non flliatn ;
pariet, inquam, /i- jumentorum. Unde per fenvm potest accipi genus
lium coniemplationis, pariet filium intimae oratio- humanum, per bovem vero diabolus vaiei inielligi,

nis, quem vocabis Jesum, vocans illum salutare et de quo per beatum Job dicitur : Fenum ut bos co-
talutem meam, mihi eura tribuens ad salutem, libi medet {Job. iv, iO). Omnis igitur caro, omne nimi-
ad honorem. Tu ergo nomen ilii impones. Nara to- rum genus humanura fenum fuerat factum, esca uti-
tum libi reputabitur, tolum ad gloriam tuam, non que nequissimi bovisdiaboli, quiin ventrem maliiiae
ad jneam respiciet, quidquid ie inspirante pepe- suae omDCS deglutiverat electos, captivosque dciinjs
(iS) ItaCod.
648 VEN. GODEFRIDI ABBATIS ADMO;NTENSlS 644
bat apuil inreros. Nam sancii, qiil nongentos el eo A.sicnt in piincipio, cum non domiHareris nostrf
amplius annos jnsieel pie vivenles in carne servi- ncque nomen Jcsu Christi Filii tui super nos mvo-
eranl Doniino, dcscendeLant ad inreros, carnis careiur. Ubi est quod prius spoponderas, huiDanum
soliito debilo, ubi ob meritum originalis culp* se- genus ad gloriam et honorem /7oris, Filii tui, te
dentes in tenebris longa salis exspcclatione per esse pcrduclurum, cum jam nil nobis prosit te esse
qninque aniioriim inillia gaudia repiomiss* pr»- incarnatunt, scd adbuc 16 prseda diaboli sumus
stoiabanlur salutii^. I{a;c magna
erat calamilas, universi? Huic sicqueienli, sic dolenti, redemptio-
clamore valido digna ;
quem clamorem ipse, a quo nis huutanse mysteria Dominus apertius declarat
manat omne bonura, sanctis snis inspirabat, inspi- dicens :

ratos clamare faciebat, clamantes exaudiebal, cxau- Exsiccalum est fenuni et eecidit floi; verbum bomi-
ditos cerlis promissionlbus sublevabat, ut in ni manet in a:ternum. Per istud fenum exsiccatum,
scquenlibus mox subdilur : quod lertio jam loco est posUitm, forpus Domini-
Et omnisyloria ejus quasi (los agri. Flos ngrieat cum est accipiendiim, ab omui corruptione mun-
Christus, Filius Dei, qui in nativilale sua effloruit dissimum, quod nimii-um(M) sacrum corpunculum,
et quasi jlos de ulero yirginali prodiit. Omuis igilur in ara cvHcis torridum, pro reilemptione huniani
^/eria humani generis, qu« 15 anle advenluinChri- B generis , passionis amaritudine, morlis acerbitate
sti /enufiierat diaboli, poslnativjtaiis ejiis primordia est exsiccaium. Sic ilaque /'eno isto nobili, Salvatore

in redemplione quasi /los artri esleffecta quia flos utiquenostro in cruce pendenle el pro salute nustra
egri, ul prfediximus, est Christus Filius Dei, ad arescenle, landem cecidit flos quaudo iu cruce orcu-
cujus floris similitudinem in passione Cbrisli vefor- buit, diim inclinalo capite spiritum cmisil, et

mali sunt electi, el in fuluio reformabuntiH", cum emisso spiritu eum auima ad iiiferos descendens,
qiiidem hwredes Dei erunl, coliaredes aulem Jesu Deus in inferno apparuit, corpusque suum deponi
CAristi(/(om. viii , 17). Sed ad hoc opus perageu- in monumentum vojuit. CadeBlc autem flore rcr-

dum singulare quoddain et nobile fenilm est inven- /'umDomini moHeH»6P(ernMm,quiadivinitasYerbi in-

tum, de quo consequenter Domiims subjunxit carnali carne iiiorienle manet ac mains\i inaternum,

dicens :
nunquam morilura. nunquam occasum visura. Pr*-

Exsiccatum esi fenum et cecidil flos, quia Spiritus missis vero duobus sacramenlis, incarnalicnis
Deisuf^avit in eo. Fenum istud nobile priori feno et passionis, mox alia duo sacraraonta, resurre-
oppositum, beata et intemerala cxstilit virgo Maria, clioni» et ascensionis subncclit dicens :

quaequidem de coininuni massa (43) corruptionis Super mo]item excelsum ascende, tu qni evangeiiias

human^e fuerat assumpla, sed per Dei graliam ab ^ ^'^"- ^(^^' montem excelsum resurreclio Domini po
tostaccipi; per Sion vero, quae spcci(/adicitur, Ec-
omni humore carnalis concupiscentiae carnalisque
clesia collecla dc Jnd;ei5 valel iuteiligi, ac si dice-
vilaeerat exsiccata. At postquam fenum illud nobile,
ret : Tu, Domine, qui destriiclo nio. lis imperio mor-
corpus utique dominae noslrae ,
perpeluae virginis
tem superasli, supor occusum viclor ascende, ciia
Mariae est exsiccatum cecidii in eam flos, flos ille
resurrcrlionis gloria lidelibus luisappare, ut Eccle-
perpeluus, flos ille cgregius, Filius Dei vivi allissi-
si«, ex Judicis colleclse, glori.\ rcgni tui ct resnr-
raus. Sed unde, quaeso, hoc, ut flos iste de c(rlo
rectionis possit annuntiari.
descendens ui ros caderet in eam, nlsi ex eo, quod
Exallain fortitudine ttcem tunm.qui Evangelizoi
Spiritus Domini sufjtuvit in eo, et quia Spirilus
Jerusalem. Exatlnvit Dominus in fortiludme vocem
sanctus superveniens in eam obumbravit ei? Scqui-
suara, cum posl resurroclionis glonam, corpus,
tur ergo prophcla el dicil :

quod de beata Yirginc assuuipscrat, virtute el for-

Verefenum est populus. Post Dominicae nativitatis
litudine incorriiptionisel iinmorlalilatis roLoratum,
insi^nia. post novce salutis gaudia vencranda, superomnes coelos exaltavit. Tu, inquit, qui evavge-
propheta gemit et dolet adhuc eieclos Domini es- lizasJerusulem. Jerusalcm visio pacis inieiprelalur
cam esse diaboli, adhuc infernalibus claustris deli- D pcr quam Eiclcsia dc gculibus congrcgala iniclli
ncrl.Quamvis enim Salvalor in carne apparuissct, gitur, inqua Dominuspost asceiisionem i'0L-cm<5ii:>ii)
de lacu tamen novissimo, in quo cranl vinculati, in fortitudine exaltavit quia incarnali Verbi mystc-
nullo niodo poicrant ciluri, donec laiicca militiS rium gentilnis prxcepil evaugclizari. Posl priuiam
aperto latere crucifixi Domini .«angitis et aqua aulem cxaltaliouem ascensionis, secunda mox cxal-
cfllueret, per quod sacramcntum tartara sunt con- tatio s'.il)inleriur, cum dicitur :

fracta, coclestisqiie janua rcgni mox clectis cst 17 y^xalla, noli timerc. Exallatio ista die Pente-
apcrta. .\c si prophela saucio corde conqiicrens cosics csl peracia, cum ad dc.vtcram residcns Patris
diccrct ad Doniinum : Dominc, jam vere, ut olim Spiiitiim s.'inotiiiii in lilios efludit adoplionis, pcr
ficrvis tuis promisisti, per inrnrnationisluae mvste- quem in cordibus discipulorum sic cf,i exallatus, ut
rium ad lerras dcsccndisti ; scd ailhuc poputus bi, qiii priuserant pavidi, el ad nullam virtulem
tuus cst fenum, csca, proh dolor! maligiioiinn prorsus idonei post acceplam gratiam Spirilus san-
spiriluum, imporlune supcr cos dominanliuni, cli omni timore sublato corajni regibus et piiucipi-
(i3) Yide disserlationem pryviam in I tomiini hiijus opeiis.
(44; Ecclesia in liymno Pasch. Dominicx in Albis.
04» IIOMll I.r. IRSilYAI.Kll. OM
liuit fliliirialitrr «Ia Vcrlio |ir:r«liriirfiil iiii Hriiulo. \ PaiicH valdfl nccoksuriam cognAtrciilci, lolu rordif
IliijiiH i-oi('X(!iii|iliiiii iioliin (IfHrriliiliir iii ActibiiH (Irnidui io U(l (*uiii »u*ipirulaiil, (l ulcu oiniiiliHt g(;slit

apustoloriiiii, t|uia «liiiii iiriiu i|K"i hiijitu larnili «'(ii- Kcu kcripliH Hiiii* c:iiii pr.t li|(iii:i|)iiiil. Iliin dc iptia

kis iliMiiiiiliaiciU :i|iosloli.s, iid iiltra l(H|U(>ri>iiliir iii Kolciiiuil:ilc lcKiiiiiiH iii l'.ito<l(i I
i|U)id i|uidciii bci iiii-

noiiiiiii- Jcsii, rcliiiH priii('<«|iH apoKtulonnii rrspon- tliiiii liltcraiit liuit dici iitvoiivciiifiiit vidrtiir, srtl %i

dfiis i'1111) (lisciptilis : Obftiue, ait, oporwi I)eo inu- hiiLlilitcr nciikuiii iii(|uiriiiiUN, kulii» iipluiii csik; pt*r-

ghquain honiinibus (Acl. v, td). spiciuiu»): (Juin puini iMiuruo rcx, i|iii |iopultiin !••

Uic (ivilatHiim Juild- : F.cii' Iknts \^ vetler. JiiiJaH racl Hub dilioiic siu tcnuit, iphuio pnpiiluiii au((cri

tonlcstit» V(*l luudiiiio iiilt^rprclaliii . I'cr civitaten ci((o cl (|Uolidic crcsicrc vidiitHct, pixicpil hriviH Kuiv ul

Jii(1;«i staliis pravscitlis (icscrihilor Kiclcsi:!', ( iii iniiic. (|iiidi|iiid 13 iii-i-^citliiii scxiiH iiitcr iliim n<(sccrclur,

rrc(]uciiter pcr orn prtcdioatoruiii (liciliir : luco iii lliiiiicn projii(;rclur. tgreitu» tit aulem uir pott

Deus ivstcr, quasi praiseiis vcrbo oxliurlalioiiiH os- hac dc doiiio Levi uccepla uxert; ttirpia iu« ( Kjiud.
tpiiilitur. II, 1,CISC(|(|. ).

C.clcliriMUiis cr^u ciiiii dcvolioiK^ inliiiia Doiuiiiicai QuiMii.rralrcs dilciliiisiini, qnom rex i:»t(> si|{iiiflca(

N:(livitalis soiciiiiiia , stMviculi^s DoiuLuo iii Lililia, iiiHi illuiii. (jiii niiiiio Keiiiis liiiiiiaiiuin ante advcn-
iil in bora sHcrilii ii salutaris, ciini atl pcicipicudtiin B iuni (Ibrisli caplivnnt lcneb:'.t? Qui ctiaiii uiniies iii

oorpiis iniiuacnlatnin vcnorinuis, quod de beata Vir- flumen projccif , (|iiia nou soluui iiiiquos, tduiu
jifino S|iiritii sancto ooopcr;iiitc cst smnplimi, pcrci- cliau) ipsos Dci elcctos posl niorlis dcbituiii sccuin

prenlibiis nobis iii affcctu diilccdims corpns noiuini- in inrcrnuin duxit. Kgrsssus esl autem post lia c vir

ciim, aHl:\ntos sancii angdi, Hegis noslri inlernnn- de doino l^evi. Yir isle vir sancliis ct justus Joscph
lii dic.^iU nobis : Kcce I>eus vcster, qui vivil et ro- fuit, qui vxorem dc slirpe suOf diixit, prctiosissiniain
gnat Deiis per oiunia sa-cula sanculorum. Amea. videliccl dominam noslraiu Mariaiu, noii ut sanctum
HOMILIA IV. et virginouin corpus ejus buinana conlaniinatione
IN F.AMDKM VU.Il.lAM TtHTU. polhicrcl, sed ut ea, qua; illi et nalo parvulo nece»-
Hodie scictis quia veniei Doininus, c( mane videbi- saria eianl, providcret. Qua' concepit el peperit (ilium.

tiscfloriani ejus{Exod. xvi). nullius viri taclu violata , sed Spiritu sanclo dcsu-
Ad snscipienda Dominic;e Incarnalionis pvxconia, per veniente obumbvata. Concepii enm ot peperit^
nova, iiiqiiani, salutis uoslra^. gandia, Spiritus san- non ut caetera? malres concipiunt ct paiiiint , sed
cfus parSlos iios csse dcsideraiis, alloquiliir nos et conccpit euni sine carnis contaminalione, ei peperit
exlioruiiir dicens : fhdie scietis (juiii veniet Domi- absque omui dolore.
mis, mane videbitis gloriani ejus. Quid eniiu per
el Et videns euin, inquil Scriptura, elegantein, abscon-
hoc qiiod mane vidcndan» gloriani Dei dicil, aliud dit (ritus nieHsi^Ms. \idit revcra domina nostra Ma-
iiobis innnil, uisi ut lanlo iiiagis uosler pra»parclur ria filium suum elegantem, quia nunquam bomo co--
animus ,
qiianlo propinqniovein Redeniploris uostvi gnovil, nec cognoscere poteril, sicul ipsa perspcxit
naliviiaiem adosse oognoscimus ? Denique si quilil.'et intuitu cordis cl corporis, speciem cl eleganliam
polonshomo bac sacrosancta soleiunitale invitaret inscrntabilis ejus divintlatis. Quam profecto tribus
amicum suiim, pcr omne spalium pr^cedcntis istiiis mensibus abscondit, quia illani in infanlia. in pueri-
advenlns omniniodis se praspavassei, quali bonore, lia, in adolescentia bominibus proderc noluit.
quaii reverentia bospiicin suiinv snsciperet. Si ver© Cumque jafn celare non potuit , sumpsit fiscellam
prins de advenlu cjus aliquanlulum dubilans,bacdie scirpeam , et linivii eam pice ac bituminc , et posuit
Tentnvum eum ceviecognosce»el,eliam,quantuiu ac^- inltis infanlulum. Quid per fiscellam scirpeam nisl
huc brevis reslat ten^poi is honorificum se festinaret illucl venerabiie prajsepe designatur, quod tencris
exbibere in adveniu sni hospiiis. Cum ergo tali ho- et infantiiibus Cbristi raembris ornaiur et conse-

nore morlales se invlcem bomines praevenire coa- cratuv? Quod nimirum raater ejus , mater gloriosa
tenduiit, quali cordis devoiionc, quauta actuum d P^<^ «' bitumine linivit , cuin euradom Redemplorem
prseparatioiie hospes iste maguilicus, redemptor uo- noslrum, Denm videiicet et bominera, ex
anima ra-
ter in sua festivitale a nobis est suscipiendus, cum tionali et buDiana oarne subsistentem, de se iuc.ir-
quo uobis gralia venit et salus? ualum , in illo posuit. Sic enim dicit evangelista :

Pra;moniti ilaqiie et multolies sanclis his diebus Completi sunl dics Marice et pepcrit ftlium suum pri-
deadveiilu tanli bospiliscerlilicati, prxparemusdo- mogenilum , et panuis invoivit eum , et reclinavil in

mosnostras, mundcmus corda nostra, nt muudatis prccsepio, quia non crat ei bcu& in diversorio (Luc.
internis oculis, mane gloriam Dei nosiri, spoiisam II, 7). Et beue picis 20 noaiiae anima designatur
iliam, carneni videlicet in Dcum assumptam conlcm- noslri Rodciripiovis, quia nalura picis est, ut nigra

plemur, et ad sacrosandum altaresacraraontum ejus sit et qua.si dospoeta. Sic anima ejus, licet cunctis

digne percipiamus. Quisquis voro accus;uile con- aniraabns fuerit sublimior, cunctis taraen erat hu-
scientia sua minus se ante parasse recognoscit, de niilior. Bitumen vevo, quod pars terrae cst et terrae

pletate Domiui non dillidat, sed quod prius negle- adhajret, corpus ejus designat, quod. scilicetde ter-

xit, saltem hac die perfrciat. reno nosiro corpore suniptnm , nobis inlirmitatibus
Haec est profecto fesiivitas, quam omnes antiqui €t labovibus sine peccato adhgerebat. Istaiu utique
 ,

647 VEN. GODEFRIDI ABBATiS ADMONTENSIS 6«

flsccllam, pice el bitnmine linitam, przesepe dico ve- A A«c atque illud respexit, et neminem adesse vidil. Re-
nerabile , consecratum anima Cbrisli et corpore spexit huc adeos, qui in muDdo versabanlur, ut eos
nunc universi adorant, elsi non corpore, cordis ta- per 22 praeuicationem siiam viam juslitiae doceret,
men devotione , ad illud vencrabiliter inciinant. Si respeiit et illuc ad eos, qui in inferno captivi detiiie-
enim quxiibet ara a pontifice consecrata tali est bantur, ui ipsos per inortem suam eriperet. Et cum
venerationc colenda, lU nullus nisi honorince audeat neminem adesse vidisset qui
eosadjuvarepossel, ipse
Hlam attingere, quanto putainus bonore dignum est jEgtjptium aggrediens percussit, quia tyrannura su-
pr?esepe boc ,
quod Creator totius orbis , parvus perbum mortis suae tropaeo devicit. Qui
glorioso
propter nos factus, parvis suis tangere diguatus est percussus ab ipso sabulo abscundiiur dum.tantum- ,

membris. modo cordibusstultorum permiltitur regnare, qoi

in
Posuitque in carecto fiuminis stanle procul sorore per sabulum, pcr polverera, quem projicit ventus a
ejus, et exspectante eventum rei. Soror istius pueri facie terrse, intelliguntur.

coclestis iila Ecclesia cst, mullitudo eiercilus ange- Emotandura quod dicilur sabulo eumabscondisse,
qux bac nocte, nova gaudia in tern& etparein,
lici, quiaquiolimanteadvcntumSalvatoris palam regna-
bominibus bon» voluntatis nunliavit, dum puer hic bat> nnnc quidem nec in ipsis palain, sed abscondite

in flscella sua, hoc esl, in proesepio jacuit. Qu» ^ tyrannidem suam audet excrcere.
profecto soror etiam in hujus noctis feslivitate even- Celebrantes itaque magnifice hujus diei fcstivila-
tum rei nostra exspectat, dum nobis in hymnis et tem, sororem Domininostri, angelicam multitudiuem
laudibus Deo servientibus assistens , orationes no- precibus inviiemus , quatenus ipsa eventuni rei no •
stras ad thronum divinx majestatis deniintiat. Nara strx exspectante, el omnes res nostras custodiente,

si angeli pastoribus animalia curantibus, et mini- laiis nostra ita acceptabilis Cbristo fiat, ul ipse ad-

me de bac festivitate adhiic scientibus vel cogitan- vcniens in cordis nostri prxsepio requiescat, et sa-
tibus apparucrunt, multo raagis credendum est eos cratas noctes in nobis faciat, et per islas tempoiales

nobis aslare quamvis corporco intuitu non videamus, fcstivitales ad xternas veniamus , ubi Deus est om-
qui bac iiocte Dominura illorum de Yirgine natum nia in omnibns. Quod ipse prxslare dignetur Domi-
laudamus. Sequitur: nus noster Jesus Christus , qui cura Deo Patre et

Et ecce, filia Pharaonis descendit, ut lavaretur in Spirilii sancto vivit et regnat Deus per omi.ia sse-

flumine. Per filiam Pharaonis Magi illi, primitix Ec- cula sy'.culorum. Amen.
clesiae, sano intelleclu accipi possunt, qui nato Do- 23 HOMILIA Y.
mino de longinquis Orientis partibus venerunt. Qui IN EAMDEU VIGILUU QUARTA.
'

idcirco descenderunt, ut lavarenlur in flumine, ut vi- Sanctificamini hodie et estote parati, quia die cra-

delicet agnito Salvaiore, invento Judajorum rege, stina videbilis majesiatem Dei in vobis (45).

aqua abhierentur poenitenliie. quantas putamus Prxclara et jucunda bujus soleainitatis gaudia
lacrymas tunc fuderunt, dum bunc, qncm per Spi- cum toto mundo resplendeant festiva, nil dignc lo-
ritum 21 sanctum revera Creatorem suum esse qui de eis prxvalet carnis iingua. Ad hxc nainque
sciebant, tenerum, tam parvis involutum pannis vi- digne celebranda , quxque beata anima per omne
deruntl Unde et bene subditur quia, cum vidissct islius prxoedenlis adventus Domini tcmpiis se prae-
partulum vafjientem, miserla sit illius, qiioniam ni- paravil, ut in Redemptoris sui nalivitate speciali

mis videbatur miserabile, dum illum viderunt sic gaudio consolari possit. Ut ergo magis acmagis prx-
exinanitum et humiliatum jacere. Audiamus ilaque, pareniur, prxcedenti hac nocle ita nos Spiritus san-
qualem mcrcedem mater islius pueri acceperit pro ctus admonet et hortatur : Sanclificamini hodie et
co quod incorrupla genuit eum et nutrivii. Est re- ei,lole parati, quia die crastina videbitis majestatem

era , est incomparabilis merces ejus, quia non so- Dei in vobis. Non qiiidem sic sanciificari debemus,
lum eam homincs devotc laudant , sed etiam ipsi ut illis sanclis, qui nunc cum Cbristo in coelis gau-
angeiici spiritus jure ut dominam suam et Facto- ^ dcnt, xqualesnos esse credamiis, quia ipsi,de cor-

ris sui genitricem vcnerantur atque magnificant. ruptione ad incorniptionem assumpti, nec possunt
Pottquam autemcrevjt Moijses, egressus ad fratres nec vohint peccare ; nos vero, quandiu in bac vita
suos vidit alJliclionem corum et virum Mgijptium per~ suiniis, sine peccato esse non possumus. Sic autcm
cutientem quemdam de llebrwis (ratribus suis. Cum- sanctificamur etprxparamur ad bxc solemnia , si

qtie respexissel huc atque illtic, et nulium adesse ri- contra proximos nostros nec odium necinvidiam ha-
dissel,percussum jEgiiplium abscondit sabulo. Vidil bemus in nostra conscientia.

proculdubio lunc Rcdemplor nosler affHctionem fra- Quicunquc igiliir ita sanctificari satagit, crastina
Irum suorum, cum intuitu misericordix ct pietaUs die sine dubio majestatem Dei ia se videbit. Per r»m'

omne genus humanum aspexit, et miscriisejuscon- jestatem quippc Dei timor ejus non incongruc polcst
doluit. Cumquc ergo yEgyptius, antiquus ille adver- intelligi, quem sancta anima crastina die in se vide-
sarius, quemdam de Hebrocis fratribus ejus percute- bit, cum ad sanclum altaresacrosancium ejus sacra»
ret, cum, inq«iam, universos filios Adx suo dominio mentiim muiidato rordo et corpore percipicns, intui

gubderet, verus Moyses , Christus videlicct, Jcsug prxgustarc merebitur, quis et quam magnus &U
'45) Ecclesla in ofllcio prxcedentis diei i^ primx Lect. I Nocturn.
 :

A40 iiomii.I/t: KESTIVALF.S. 030

(juciu ibt acclpu. Siiiil voroiioniiulli qui iloHidiu cor- A iiiinii foriiiam arcipiu«. l't miitain lc, iiiquit, ad
(Hh cl mollille (.aniiH adoo lcveB oxisUnit, ul iin|uu- hai Ihlhleliemilen. Pcr /»«/, qui iinHlir lacrificimm

/]imui saiK-tillcnro so aiit vcliiit aiil valvanl, ct i-iiiii di«-iliir, ul)-i(|uc populiiH polc»! iiilrlligi ; pcr in$u-
aliis iiuitlciii atl Naiictaui allaris lucnsaiu ac<-c«liiiit. Iniu (piidcin gciitiiiiii |iopii!ii^, qiii aqtia liicrrdiilita-

».(•(1 iioii iinifuirdlo cokIc , ncr kuuclificttlo c(M|hmc lisct idololnlri:r ubsor[aiis,a Dco alicnatiit fiiit;pcr

llcdcuiptorciii Kuuiii aci ipiuiit. Ft profci to lii tali->i tacri/iciHm vcro Judaiius |)Opiilii» a(cipit«ir, qui

noii Dci mdjeitiitcm, scd, ut ila dicaiii.quanulam iii- Dcum rognoRcciis, lcgitiiiiis ci sacrificiiidrscrvire
(innilatciii 24 *'i"^ ''* ^^ vidfiit ,
quia iicc tiiiioro vidcbaltir. Dicit crf;o PatCi-a'lcriiu» ad (onsulislau-
cjus coiU|)iiii;;niiliir, iicc aiiiorc ncccu<luiitur. lialrin sibi Filiuiii : Vfiii, uf mittuin Ir ud hiii l)e-

Suiiclilkuuiur cliaui liodio clccti ct suiit jiarali, llilvlicinilcn, ad ulrtiniqiic siiliccl popiiliiiii, nl dc Ju-
diim iii lioc s;eculu , (|uo(l pcr liodie intclligitur, ihcis carncin suAcipias, ct gent uni populuni nbido-
0])cra [et] cogitationcs suas tanclificunt , ul , cuiu lornm ciilliira rcvocans ad tc rouvcrins. Fac rtiacn
craslina dies iiluxciit, ciiui idciu Salvalor iiostcr iti lcniclipstim Betlihlirmilen, id csl paiiem oiiiniuni

luajcstatc siia pcr cxlrcniuiu jiKiiciuni appanicrit, ridclium ttioiiim, ut pT lc ct dc lc sa iari p(iHsint

nil in cis, iiiidc jiislc condcuiiiari possiiU , in con- qtiicuii(|uc in tc crcdcrc volucrint. Vroridi eiiint

spcctii ditlricti Judicis apparcal. J£l quia Doiuiuus B in filiis ejus milii regem. Iloc nimin.m ccrniiiiiis

noster Jcsus Christus spccialitcr cl privcipuc liis <pinnta miiltitiido cx gciitihus ad ridcm coiivcrsj sit,

diiobiis Patribus proiuissiis csl, Abraluc vidcliccl et qu;K ber.c (jcnns elcctum el regale {J Petr. \\,^)) m)'
David : .Vbiah;c (|nidcm idco proiiiissiis cst, (juia de cari polcrit. Scd ct iii fiiie luundi.cniu f!Ciis Jti.!;co-

ficiuinccjus uasciliiriis cral ; David vcro idco prouiis- rum ad fidcm vcncril, cl cuni plciiiliKJo gcutiuin in-

siis est, quia ipse David qiii rcx piwpoicns cral, iia- Iroicrit, tiinc prorcclo in filiis hiii rex erit, (iiiem

sciluruui hunc eiiiudciu rcgc:u Duiuinuni iK^stniin Dominus providil c\ p; xvlestinavit per snain grati:-.m,

Jcsum Cluistmn scriplis cl gcslis siiis pricligurabal. populus scilicct inuunicraliilis, qui tuiic vciiicl ad
Ilinc de codcm iu quodaiu loco lcj^iliir, iibi plaiic ob- fidcm calliolicam. Scqiiiliir
sc.iris vcrbis luyslcriuiu dcslgnatur Christ iucarua- Ei ail Samitcl : Quomodo vndam ? audiet eniin Saul
tionis. Cum enim Domiiius Saiil rcprobassct, qiicm et interficiei me. Isla Filii Dei responsio doclrina
Isrnelitico populo rcgem coiislilucrat, dicil ad Samucl noslra esi el scire consolalio, ul nos docciel, ct
p-.ophctam : liiiplecornii tiinin olco, cl veui; millain te fnccrct, 26 (/«"'"frfovcnirc Yoluerit, quod vidclici.'t

«r/ Isai Bcllilelieiniten (i Rtg. xvi, i). Denique ciim in ipso suo itincre proplcr nos occisus sit. Fl nit
Dcus Paler iuiscr;am cl calainilatcm loliiis humaiii , Domiiius : Mlulum de armenlo tolles in lunnu lua.
gcneris aspexissct, in uUcrniiatis sux consilio sic '
non sic dcbcmiis accinere.
Islud diczre Dei Pntris
loculus cstcum Dco Fi:io, iinple, iiiqiiil, coniu tuuni utianquam humana lingua locutus sil. sed cjiis lo-
cleo. Per cornii hUe in S: ripUira poleslas el honor culio fiiit hiiinan:c salulis pncdcslinalio. Yiluluni
dcsignalur. Et idco hoc in loco per cornu diviiu in iiit, de armcnto tolles in manu tua. Qiiid |;cr ri-
Chi'isli potcnlia non incongriie accipilur. linple, luluin c.iuvcnicnlius qiiam caro Rcdcmploris iiostri
inquit, coniu tHum oleo. Qtiod idcm cst, ac si Dcus •iccipi poleril, quaiii pro toiiiis mundi salute in ara
Patcr diccrct ad coitlermim sibi Filium , ab celcrno crucis oblulii? Viiuliim de armento idlen, hoc cst
disponeus cum co liumana} rcdenipiionis niyslc- corpus dc carnc patriaicharumet prophcl:irum sunit*,
riuiu : Ecce rcspectu cioinculia; ct pielaiis nio;e quos rcctc pcr arinentum possumus intclligcre. Sic
iniueor omne genus humanum,quod crcavi, pcccalis clcniin boaius .Malilucus gcncalogium cjtis tcxens
cl niorli ita subjaterc, ul aliter restaurafi non pos- ait : Liber generalionis JesH Cliristi, filii David, fHii
sit, nisi tu dcscend;\s et huinanam carncm suscipias. Abraliani. Abraliam genuit haac, haac gettuit

25 inip/e ergo cornu tuum oleo, id est divinilali Jacob {Mattli. i, 1, 2), et ila dcscendii nsquc ad bca-
tuaehumanam naluram adjuugcut ipsc homo factus lum Joscph cl ad bcalam dominam nostram Mnriam,
hominuin miscriis discas condoicre. 0/ei qiiippe na- J) de qua, inquicns, ualus esl Jesus, qiii vocalur Clin-
tura esl, ut cacteris admislum liquoribus semper slus {ibid., 16). Tolles, ail, vilulum in manu lua,
supercmineal. Et rccle oleuin miscricordiam ejus Manus Filii Dei, in qua vitulitm, id esicariiem a Pa-
designal, quia, juxla Psalmistam, vuseraliones ejus tre jussus csl lollero, potcstas ejus esl, qiiia tar.iam
super omnia opera ejiis {Psal. cxi.iv, 9). Siquidcm in cnrne sua potestaiemhabuii, ut mcrito ipsa lan-
homini non salis profuissct, si lanlummododivinila- quam Faclori suo ei subjecla fucrit. Nuili qtiippo
tis ejus potentiain agnovisset, nisi cliam miscricor- sancloruni.sed ncquc ipsi cjiis gcnilrici concessiim
di3D ejus oleum suscepissel. Et veni, inquit, ut mii- est, lanlam in carne sua potcsl;^tcm habere, ul juxta
lam te ad Isai Belldeliemilen. yenieulis cujuslibet suam volunlatcm vel mori possent vel viverc. Ipse
bominis niosest, ut sese moveat. Et ita liic dictum solus carncm suam in poiesiaie sua Iiabuit, quia
est, veni, lanquam Faler ad Filium dixerit, cum quando voluit, moriendo animam suam d^^posuit, et
humanac natura salvaiionem ei injunxit: Non alilcr quando vohiit, iterum eam resurgendo accepit. Sic
honio ad gloriara, ad quam iilum creavi, redire, eteniin ipse appropinquans passioni suse dicit:
nec mihi Factori suo polerit recopciliari, nisi tu te- Nemo me animam meam, sed ego por.oeam^
toHet a
metipsum moveas, nisi tu ipse veniens humilis bo- et iterum sumo eam {Joan. x, 18). Et mox: Pot^-

P^TROL. CLXXIV. 1i
 ;

651 VEN. GODEFRJDI ABBATIS ADMONTENSIS 652

fiaiem habeo ponendi anmam meam,etUerum stmendi A cens Spiritus Domini sup^r me, eo quod 2SM>tf«-
:

eam (Ibid. rii Domiims me. Qnae et qualjs esl isU uncUo?
Exiiorlansigilur PaterFiliuni ad passionem : Tol- Unclio jsta est illa invisibilis Spiritus sancti gratia,
les. ait, iiiiulum de armento inmanutua,et dices: Ad qua corda intrinsecus illuminauiur ad Dei cogni-
immolandum Deo veni. Ac si diceret: Fac ut cuncli. lionwn, et edocentur ad prsedicationeni.De quaiun-
fideles cognoscant quale sit illud sacrificium, q^iiod ctione Joannes ail : Vnctiq ejus docei nos de vmni-
tu immolas, ut et ipsi luo exeniplo deinceps idem bus (I Joan. ii, 21).
sacriGcium offerant, per quod peccatorum indulgen- Haec unclio valde necessaria est praedicatori el
liam accipiaiit. Qnaeenim hostia sicjeterno Patriab dortori, neccssaria et auditori.Quia si Iiacunctionc
iDitdO placuit, sicut iila, quam Unigenitus ejus non Spirilus sancti praedicator inungitur, uliliter ad
pro se, sed pro nobis immolavit? Abel quidem pro- prsedicandnm miUitur ; yuia tunc libcnter andilur,
tomartyr agnum Deo obtulii, et Deus ad miinera etobauditur ei. Si autem ista unctione ppliiculu
ejus respexit ; sed tainen a fratre occisus 27 ^d in- cordis ejus non inungitur, in vanuni ad prtedi-
fernum descendit. Sic el praedictus pairiarclia Abra- candum mittilur. Posi islani unctioneni heiie se-
ham a Domino jussus
unicum filium ofTerret,
ut quitur :

paralus fuit, sed rursns Deo jubente arielem pro B Ad annuniiatidvm manstieiis tnisil mc. Primo eniin
ipso obtulil. Attamen tantus hic patriarcha, sicut et unguntur, el postea mittuntur ad annumiandum.
caeteri, post mortem ad inferosdescendens, longo Quibus ? Mausuetis. Qui sunt mansueli ? bunuics,
tempore exspecUibat ibi advenluni sui Rcdempioris. njitcs, patientes in adversis, conleinptoies IiiijUs

lu ista sola oblatione, quam Chrislus obtulit, tanta sceculi, paiiperes spiritu, pationtes ad sufferenduni
virtus fuit, ut usque iu finem sxculi, quoties im- paupertalem et omnem extremitatem. His mansuctii
luolalur, et recta fide percipitur, onvnia suscipien- et huinilibus an»iMn(jare debet praedicator, quidquid
tium peccala per illam deleantur, ipso adjuvanie et ipse de invisibili Spiritus sancti perceplt unctione.
praestante Domino nostro Jesu Chrislo, qui cumPar Posl istam annuntiationem medela sequilur, quae
tre el Spiritu sanclo vivii et regnat pcr omnia sae- conlritis corde debetur;

cula saeciilorum- Amcn. Ut mederer, inquit, contritos corde. Qui sunt cov-
HOMILIA VI. triticorde? Coniriti corde sunt vere poenitcntes,
IN EAMDEM YIGILIAM QUINTA. pro peccatis suis conlritionem habenlcs cordis et
Spiritus Domitti super me, eo quod Dominus nnxe- corporis, qui ubicunque obduraverunt cordasua re-

rii me, ,ad annuntiandum mansuelis misit me (Jsa- -, sistendo voluntati, praecepto et cognilioni Dei 29
ixi), etc ob id conterunt et conlringunt corda sua per qiioli-

Ijq yerbis hujus sanctae prophetiae, quantum mihi dianam poenitentiam. Quibus ila corde contritis
videtur, qualis totius vitae, et couversationis electo- debet praedicator, «) quod unxerit eum Dominus,
rum cursus et ordo esse debeat impraesenti demon- medelam consilii offerre. Est euim jnagna nie-
Btratur, et post bene consummatum vilae cursum, dela peccatori consilium doctoris, consniura dc
quanta [cod. quantaej aeternae retributionis gloria et agnitione peccalorum, consilium poenitentiae et sa-

felicitas succedat, niysticc denolatur. Licet enim tisfactionis.

propheta verba haec specialiter de Chrisio dixerit, Post medelamconsilii indulgentia mox debet prae-
tamen quia Christus est caput noslriim, et nos mein- dicari. Quibus ? CapMyis, illis nimirum qui seip.sfis

bra ejus, quod de capite loquilur, ila loquitur, ut in captivilalem et in laqueum dederunt, qiii obcdicn-
et membra ejus tangere el exhortari propheiice vi- tiac jugo sese Volunlarie subdiderunt; qui decTijni-
deatur quos ipse Christus tanquam membra sua ad vitatc sua gloriantur dicentes cum Propheli : /n-
agnitionem sui et perfectionem virlulum perducere dicxisti nos in laqueum, posuisti tribulationes indurso

dignatur. rioslro, imposuisti homines super capita nostra

Spnilus, inquit, Domini super me. Legimus in
j)
{Psal. lxv, 11). Hi eliam captivi sunl, el guasi ca-

Scriptiiris quod Spiritus Domini diversis modis ve- piivi lenentur, dum peccata sua confilentur, ideo,
nire et visilare Jignatur corda clectorum suorum. inquam, caplivi tenentur; quia ad ea, quae jam con-
Venit ad qiiosdaiu, ut confortet ol <orrol)orcl eos fessi sunt, peccala redirc non debcnt, vel sic capihi

venil ad alios, ul dulcict amabili unctione sua in- tenentur, quia tandiu confiinduntur cl pudore pcr-

ungat ct perfundal eos. Venil ad Samsoncm illuin fiinduntur, quoad usque satisfactionis nnincre hoc
fortissimum, ul noslis, sicuti legiliir: Irruit Spiri- qiiod egerunl dilualur el emundelur. Istis captivis

tus Dominiin Samsnnem (Jiidic. xiv,6), iil validuin piivdicjiiidi» ost indulgentia, vera^scilicct rcniisslonis

iliiiiii rt foiieni faccret, cl iii f(»ri,itmlino isln, iii- gratia, qiiaiu ex coide poenitenllbus seniper dare

(iiina et iiivalida Dalil.e illius iria(hiiiaineiita ron- paralus cst Douiinus.

fringeret. Qui sicul venire solet ad confort;iiidiiiii Data indulg(;iitiape(x:alorum,pr7edicanda csl dazt-
qiiosdaiii et corrohoraii lum, sio etiam ad quoniiii- sis apndo. Clausi isti qiii sunt, nisi qiil devota et

dain eorda vonire digiiatiir per invisiliilc uiKtiouis sollicil.ulaiisiira utrosqiiesciisus, cor^is et corpori3

&ua^ sacranientiim. Iloc propTicla iiiliifns, qualis a vanilulibiis Iiujiis saxuli concludunl ct muniunl?
iile Spirilus sancti advenlus fucrit, dislinguil di- qni oculos, qui niires, qui o.s, oiniiiaqiie meinbra
m IIOMII.I.t;FK5TIVAI,Fft. M4
biu, nn |»orLi» i»orUii oniciaiitiir, Doo ailjiivaiitc .> < iiii(|im« clccioriiin ftiioriim Ik»- oidinc noinlniiA pro-

Uislodiuiil <<t <-i;iiiiliiiit? Sii' «(«ii.iii <li;;iiiiiii «sl, iii M-Krii(, |iosl iiiiiiiiiu (<! (.iiiii*ti, qiiod icrtavu, ruin

ofioi i/i/io , liot' csl iil (iulur iifjfrtio :iil |ii(i-I1ik< ikIuiii, .'i<l Nolvriidiiiii 31 loiiiiaii 1' coiiiIiIkiikk «icliitiiiii ve-
cl ad s;i|)i(-iKliiiii; :iti iiilclliK*'!'^*»» i» !•'' ti*Ki<', .id iicrit, vcr<< DoniiiiiiM iii co adiiiiplclut i|iiOit lilr pro-
&:»)ii('ii(liiiii iii (liviiin (liil(<>4liiii* rt oralioiK'. O''' ('^t«i iiiitlitiir :

Nnn|ier liiitiilcto MMitiii.s Hiiot» ii<>i|ii(iiiii(, taiitoii Iiiim; i.t darem, in(|tiit, tii corondui pro cinrri', uUum
(-Liiiiliiiitiir uii cvtiTioiiliiis, < tiiii iii U-clioiiu jiridii- iliiuitiijno Itirtu, pnltium luuilu pii npinlh rtuin^rlt.
(iiiilur ;hI iiilrlligciKluiii ijuji: occiiilu siint, ct iiioru- ^uid pcr rni(-rctii tiini iio.s ipfu, qiii (tMi:i <>J iiniH AU*
tioiio rapiiiiiliir ud s;ij)i(>iKiuiu qii-L' C(nl(>slia suiil. iiius .' Ucbit Doinitnis curonnm prticinirc, qu;indo in
Sed cl fclicos Rdiiioduui illi, qui sicul iiilcriiis, nic lior» iDortis licat;ii ciijuslilicl uiiiina' ipHf piT f>ri iim
i)iiO(|uc scsc i-laudiiiit cALcriiis, qui jth oinniltuR liii- aiiKoiis KuiK dipnaiiler advi^iiicns, qiiid iMtata ilia

iiis iiitindi j;aii(liis so cxtr;iiu'os lcccruiit, cl infra aniina in ciucrc ,siii>, id cst iii lr:i;;ili < (irpon posil.-)

inui-ornin anibiliiin ns(|uo ad iiioitvui iM-idiirarc do- I^i-s^cril, oiiiiii aii}{eloiuin iiiuUididiui iniiotcHcei (ih)
ci-evorunt, (|uia lalibus la'lus el iulus cu:iuslis aijia: dicens : ll;vc e( li:cc opcr'iita cst diiccUi luca, sponsa
patcliii quaiidoque intioilus. iuea; fccii. quod jussi, vilavit quod protiibwi, lot ct

30 Posl istain apcitioiuuu coiiscqueiitcr prxdi- B tantos laliores in cinorrsuo pcjcgjl, sic cl sic uiul-
calur anuus placabilis Domino el dift ultionis Dco tipiicos diaboli insidias dc\i( it. Dabo crgo ci se-
ttostro. Eruiit eniui Oouiino in :ictibus suis placcntcs ctiii(liiiu di(;niial(-iii noniiitis luci pro cinerc coronam.,

et placabiies, qui aliquando porversc vivendo Doini' id est pro oporiiius, qu.c gessit in corpore nioriis ct
no erant aboniinabilos. Kril ol in ois dies ultionis Dco IVagilitatis, cvronam sempiloriKC leinunerationis. Sic
nostro, cuiu dc tcncbris cordis lr:inseuiit in diem arbilror possc iiitoli gi qitod ait Et darcm roronam :

lucis. El qitia sunl iilii lucis ct dici, dient ultionis pro cinere, qnia niirtim nou c.-t qiiod angelica crc-

Dcc twslro laciunt. duiii pio ininiinis quibusqiic et atura, qiiam nulla corporea> fragilitalis nioios dopri-
lcvibtis oxcessibus in ultloncin suiinot conburgunt, mit, sic stat cum Douiino. Sed valde miruin cst qiiod
ct adversuiu sc provocantur. Et quia norunt quod homo in cinere suo, mortali sciliccl et fragili cor-
«cji ju^tificabitur in conspectu De.i otnnis vivcns pore, lotum Doo qtiod potost cxhibci. Et quia <[uod
{Psal. cxLii, 2), siculi pro magnis, jtaetiam proiui- potest non negligit, Doo jiibente accipiot pro cinere,

UuUs excossibus sibimcl parccre ncsciunt, Ui lales iininarcescibilem c<?r<37iflm gloria». Oleum gaudii pro
duplicem debent habcre luctuni, de quo mox subin- luctu, quia pro luctu, quo nunc crebro liiget, qiio

fexlur : nunc ad ccclestia suspirat, majorem gloriain, et gra-

Ut ionsolarer omnes lugentes, nt poncrem fortiiu- tiam accipiet in aiterna vita, dum ilUic pcrvcnorit,

diuem lugentibus Sion. Qiiod bis ponit, lugenles et quam jcstimarel, aut desidcrare sciret, dum in hac
lugeniibus, per hoc ostendit qiiod duplex deijct essc vita subsisteret.

luctus, quein quilibet in pra^senti vila habere debet Sed et notandiim quid sitquod ait, oletim gaudii,

electus. Sunt omnes lugeules, qui pro peccalis prae- Per oleum, quod talis cst naturae, ut omnibus qui-
leritis diulina ptTfnitenlia jani janiquoooram Domino bus immiscotur , supernatel liquoribus , cliaritas

deletis, ao si nnnqiiam pocniluerin!, rcocutiquodain valct designari, de qua Paulus : Adliuc, inquil, e.x-

dolore et hict-a conipunguntur; ctproploiea, quia in cellenliorem viam vobis demonstro {I Cor. xn, 51).

luctu isio sunt tum pro pr.eterilis, 4um proquotidi- Per lianc excellentiorem viam in aeterna vita electi

aftts coniaglis ; lum quod non solum peccavonmt, ambulabunt, quia transeunle fide, deficiente spe,

Sei et bonnm., qiiod agere dcbuissent, practermisc- cum omnia habentur in re, pcrfecta charitate, qu?c

runt. fli profccto consotantur, qui^ consolalfonem nunquaiu ibi excidet, perpetuo flagrabunt.Ibi nunc
remissionis a Deo accipere mei-entur. Est enim ma- omnos olecti perunguntur in ajjima oleo laelitiae et

gna consolalio banc haberc certitudinem quod post exsullaiionis.

lucMim sequitur a Deo remissio pecoato-

poenit<>ntl« d 32 Sed et in generali resurrectione, quid acci-
ruin. Oui lucins, qu.inilibet bomis et necessarius piant, quantum cgo arbitvor, lion tacetur in eo quod
[sit], est la.Tien alius adhuc kictus, mullo suavior, ail PaUinm laudi;>pro spiritu mneroris. Per pallium
:

innlto excellenlior el dignior, quem habent lugenles corpus potesl (iesignarj, in quo anima palliatur et
Sion. Lugentcs Sion snnl illi qui pro gioria et dul- vclatur. Hoc palHuni unusquisque recipiet, ciiin in
(;edine aHeruK gloriffi, pro umore patrirc coeleslis iu- generali resurre<:;lione duplici stola, corporis et ani-
gent, quos pnvsentis viln?, gravat oxsllium ;
qiii de mx potiius fuciit. Hoc corpus tunc bene dici pntest
corpore mortis ;>bs.)ln ot osso cum Christo vcllent, pciHinni laudis, ([i.iia, quod dcposuit mortale, reci-
quos delootat mansio oijplestis lllius Siou, civitatis picl immortale ct inoorruplibile. Et bene additur,
Dei viAcntis, cujus artiff-x ci conditor cst Deos. pro spiritu vKcroris, quia animx sanctorum nja'r<?-

Hiijusmorti lugcnlibu.^j ponit Doniiiins fortitudinem, rem quemdani nunc habent, quod corpore suo, con-
quia ex lioc bcalo Iik tu tantam forlitudinem acci- certatore et coagonista suo carent, nec est pariicepa
piitnl, 'U .'".irtes coutradiabolum, contra vitia, oontra gaudii, qiii quondara consors fuit passionis el mce-
mundfim fi;ini, etadvcvsum ista praevaleaTit. Quenv- loris. Sed et pahium laudis accipient, pro spiritu
(<16) td est nottim facipt.
«^ VEN. GODEFRIDI ABBATIS ADMO^iTENSIS C56
niirruris, qiiia, qui nunc dissoliile et reiuisse vivere \ mortis iniperio Iriumphans de sepulcro viedia vocle
nolunt, sed in niccrore el trislilia contalioscunt, re- exsurge. Expresso, inquit, 34 concnam r:re
i'^''<"«*e.

ceplo quandoque corparc, novi nuineris iiclilia per- compkxerat. \n vellere assumpla humanitas Fiiii Dci
funduntur et liilarcscunt. Tunc ad perfcctae iiberlatis exprlmilur , sicut David in hbro Psaimoruni prole-
gaudia intromissis, et ah omni mutabilitalis vicissl- slatur: Descendet sicut plnvia in vellus {Psal. lxxi, 6).

tudine liberatis fiet de cis quod subjectimi est : Isto veltere expresso, sancta vidciicel humanilate Fi-
Et vocabuniur in ea forles justitioe. In eaenim ci- lii Dei oslensa concham suam rore complevit. la
,

vilate, in ea coelesti Sion vocabuntur fortes justitia:, conclia domina nostra perpctua virgo Maria maris ,

quia de infirmitate peccatinihil eis ullra adhsrebit, slella accipitur, quam rore Spiritiis sancli exeana-
scd sunt fortes jusliiiw, quiai justi sunt in verbo, tus ita complevil , ut plena gratise et vi&ceribus re-

justi in operc. justi in cogitatione. Ut autem scia- dundans misericordise, omnium miserorum irecessi-

tur quod ex virtute propria iiullus ibi coronetur, sed latibus etangustiis scmperparaia sit snbvenire. Est

ex singuiari dono Dei, continuo addilur : enim unica post Deuin spes amictorum , eam toto

Plantatio Domini ad glorificandum, Est enira lo- corde in miseriis suis invocantium.
tum planlatio Domini, qui totum, quod bonum est in De hac rursus naiiviiate propheta sanctus prote-

opere, quod gloriosum in retribuiione, plantat, el B slatur : Lapis, inquit, de pariete clawabit,et lignum

quod plantaverit, ad incrementum perducere potest. qucd inter juncturas adificiurum est , responde-

El quia tolum est plantalio Domini, erit ipsa plan-

bit {Uabac. ii, II). Lapis iste est Dominus noslei

lat.o Ad quem glorificandum ? Je-

ad glorificandum. Jesus Christus, de quo Aposlolus dicit: Petra au-
tem erat Chrislus (i Cor. x, i). Iste ipis de paiieti
snm Chrislum Dominum nostrum, cujus nomen
laudatur et glorificatur pro omnibus et in OMinibus clamavit , du:n Filius Dei in assumpta humaiiii.ate,

qu« reddidit nobis per immortalia qu£C pcr parietem desigiiatur, de Virgine natus, niox
Lonis, leci» el

Amen. ut caelcri infantuli clamare cocpit, etiaboiem et do-

Esecula siECulorum.
HOMILIA lorem humani generis se susccpsse ipsis vagitiinis
33 VII.

SANCTAM NOCTEM NATIVITATIS DOMINI PRIMA. infantiliuni niembrorum ostendit. Iluic lapidi cia-
IN
Benedidus qui venit in nomine Domini, Deus Do- manti lignum ,
quod inter juncturas adificiortim est
respondit, quia beata virgo Maria oscuiarido foven-
«mjHS et illuxit nobis (Psal. xcvii). ,

Verbis islis iinigeiiilum Dei Filium Deum et Sal- do, leniendo omnibus fomentis et blanditiis, quibut
poterat eidem filio suo ref.pondit. Et bene ligno,
raiorein noslrum sivscipimus et salutamus,
,
[(|ui] hac
sacratissima iiocle pro salule i umani geiieris de quod inter juncturas a'dificiorum est, l)calavirgo Ma-
inlemerala Virgine nasci est dignatus. Ipse qiiippe
^ ^'* oomparalur ,
qnia ipsa domina nostra perpelua
Virgo in filio suo qiieni clauso iitero in saluteni
ab seterno cuncta disponens , ct ante Liiciferum a ,

niundi edidit, ea, qua; in coelis ct quae in lerris sunt,

Patre in ceternitate sua genilus, nostra; mortalitatis
pacificavit ct conjiinxit.
parliceps facliis , hac sacra nocle de matre Virgine
Yidentur aliqua in codice desiderari
nasci voluit. Proinde nox isla tanla redundat dulce-
dine, tam plena est totius suavilatis et graiiae, ut qni- 35 IIOMILIA VIII
que fideles hac nocie precum suarum consequantur DE TRIBCS UISSIS IN DIE SANCTO NATIVITATIS
eflectum, et quod per totum anni circulum non pos- DONIM PRIMA.
sunl obtinere, hac noctc obtineant [cod. obtinebunt] Cum innumera sint beneficia omnipotentis Dei,
voliqiic sui compotes elTiciantur [cod. elTiciuntur] qu3C secundum plenitudinem gratire ipsius humano
exlarganascentis Filii Dei benedictione. largitus est generi, Ires tamen principalej existunl
De excellcntia hujus sacratissimse noctis utriusque caiisae ,
propter quas specialiter diligi , vcnerari, et
Testamenli paginse loquunlur , sicut , et in JucHcum laudari ab unoquoque salvando dcbel homine. Pri-
^ibro in persona Filii Dei de Gedeone scribitur : Igilvr mum quod Creator noster
, est : secundum quod ,

Cedeondenocle consurgens, expresso vellere, concliam j) Redcmplor; tertium quod ,

erit quandoque Remu-
rore compleverat {Judic. vi, 38). Gedeon circuiens in nerator.
utero inlerpretatur, per quem Filius Deidesignatur, llanim trium ordo etdignitas causarum recteno-
qui majestalis suse circiiitii univcrsa simul, coele- bis hod!orna die commendalur trium solemni prae-

stia et terrestria complectitur , et lamen secundum conio missarum , quaruin unam intempesta nocte,
hiimanpc naturae substantiam utero Virginis includi- alieram primo mane, tenebris tamen ex parle adhuc
lur. Hic Gedeon de nocle consurrexil , dum noctiir- cxistonlibus , tcrliam vero pleiio die solemnilcr ce-
nis horis de aula virginali tanquam sponsis de tha- lebravimus. I!la missa : Dominus dixit, qxac noctur-
l;imo suo proccssit. Dc hac nocte propheta sanclns, no celebratur tempore , Crealori nostro iion injusle
Spiritu prophetico illiiminatus, gaudcnter dicebalad videtur convenire ,
quia qiiandiii in nocle pncsertis
Dominum •.Custos,quiddcnocie;cu:tos,quidde noclef. sacculi manemiis, adeo tcnebris ignoranti.e involvi-
{ha. XXI, II.) Ac si dicercl : Fili Dci ,
qui custos mur ,
quod nullus , licet pcrfecliis ct sanctiis, nec
es humani geiieris , nostri caiisa formam hominis eliam aliqiiis proplietarum , aposloloniin, vcl evan-
assume, et in noctis silcntio de maternis visceribus gelistanim fuerit, qiii perspicaci cordis intuitu coni-
In salutem populi tui egredere rursumque devicto prehenilcre potuerit quomodo Deus omnipot«n»
 ::

6S7 IlOMWJ.f. M', STlV.M.r.fi. m

iiiiimiiiinfx iiiliilo (Tcuveril, vcl «iiioiiiodi) or- AuKcli coitKiliiiin, inipoHHibilc riilt rt
toliiiii
A liiijii» iihiKiii

liiiu siiiiin iiiii('iiii|iio lioiiiiiti oriliiiavrtil cl ilispo- in.iiiililuiii. Dc tiuc coiihilio runliiii ail ap«i«t«ilu«

tiiKMil. Missain vcro, Lux fuhjrhil , ipiain :iiili> |tlc- I)e vinjinibut praifplum l^nniini nou hiiheu, rnnti-

iiaiii liicciii (-i-lclitaviiiins, ail Ucilciiiptorrin i.osdnin lium uuli-m do (/ Cor. \ii,*i4). l*<-li» «'^4(0 «t ({•'>•

nHcrtc posbiiiiiiiH, (|iiia (|iiii(l passioin* ct iiiorU' HUa MUia clcclofiiin toin io, tali Ho halvalani cognovcn»
nos salvavcril, clccli cl salvandi «•oi;iiosciiiil cl con- coiisilio, ipsiitii HalvationiH %\i\v anclorcin, minjni

litciilnr , Jii(lx-i v«M0 ct pagani lcncluis i(;iioraiili,i: lonnlii vocaiis Angelum, biimili graliarum aclione
invoiiili, ct ((|iioil dictu osl inirtcraUllc) iinunulli, i]ui latidaliil iii pcrpcliiiim.
C; r.sliano consciitur iioiiiin.» , cri>def«5 ivcusaiit ct Ad li.c«' ctiaiii rcvoiviiics vigili conlit iucmoria
cogr.osccre. faila iii so oimiipolciitis Dci maj^iialia, «iiialilcr ipsc,
Tcnia autom inissa, «|ii;c cxcoUciiliori cullii clara ctimcssct Doiiiimisomtiiuiii, lorinain s«:rvi accipicna
iisqiic ad
jani dic foslivc cdolirari solcl , a«l Uciiiuncraloroin oxiiianivit soinctipsiim faitns obcdicns
noslnim rospicil, 39 qtiia ciiin dics ille ailcrnilatis morlcm ; oliliilit se Deo Palri iu ara crucis pio rc-

advciicrit, «luojiislos pro nuMilis siiis a'lcrna mer_ qualitcr ctiaiii iniiiin:cia cala-
iii
demptioiio ipsofum,
ccdo niiscri-
roiiiunctal)il, loprohos vcro :olorii.o daiiiiialio- inilaliim cxpcfiiiiciita sola ipsiiis cvaseruiit
iii dopiilabit , ibi, ablalis piorsus ignoranti;r tone- B cordia, supcr slalii siuo bcatiliidinis quasi novi» re-
dcniintiat
bris, claie et apeite cognoscctutis (|ua; iioslris iitinc sonant conccntibus, quod rccte scquens
cxcludiinluroculis. In illo lolornitatis die, cui nullae Versus Canlale, iiiqiiiuiit, Dumino canticum novnm,
:

iatercsse poloriii;t loiiobi;v, diiiti omihcs, «|ui foilciu- quiu mir.ibilia fecit(Psal. xtvii, I). Huic nov:c ad-
pli suiil a Doniino, ctim ipso fodciiiplioiiis sii:c au- niifationis ot laudalionis jubilo Graduale ro( te ron-
ttore gloria coepofiiit appafcio, cxcn ittis, qiii de inorte
ibi juctiiida stiic re- vcnit, «iiiod ipsccUicloftim
demptionis i^aiidia soleiuiii adnioduni [cod. adinodo] ad vitam iransiit, vocc unanimi mox imponil :
Virftw

et Ixtissiino c«Elcslis harntoni:c concenlu in Itaec runt omnes ftnes terrw sululare D,:i nostri (ha. lii,

resonalunl vcrha Puer natus valoanl sae-

: est nobis, et filiusda- 10). Liccl por (ines terrw fiiics intelligi
accipftre
tuiest uobis (Isa. ix, 6). culi, possiiiims taincn sano iniclloctit fines
Pucri esl timere, (Hii vero ainare. Quod idcm est, corporis iiostri ; qui fines salnlare Dci nostri vide-
ac si omnes electi , qui Ittnc ad veram libeilalein bunl, cuin totttm illiid, quidquii! lcrrenum et cadu-
assiiinpti sunt ct gioriuin niiorutn Dei , cuin bumili cum corporibus ntinc obsistit cloclonim, ad plenum
gfalianim aclioiie suo dicanl Redempiori : Sedentes, purgabitur pergratiam Medialoris Dei 38^1 liomi-
Dominc, dudum nuin. Quandiu eniin terrenum boc bnbilaciilum in
•

in tenebrosis et in umbra inortis,

p
servili timore diidiim libi subjecti fuimtis , nunc babitamus, sine muliiinoda calamilatiim miseria esse
vero , seposito tiuiorc scrvili , limemiis te timore non possumus. Sed cum ad illuiu alernilalis perve-
anima cl cor-
sancto fdiaii ,
qui permauel insxculum sseculi, quia nerimusdiem, plenam et securam in

liberalis do imperio el timore mor lis nulla jam erit pore percipiemus salutem, quia salus illa, qusetunc

adverstis cariicm et sanguinem colluctatio, niilla electis in praMuio dabitur, absque ullo limore
sine

cum tctiebrarum principe ulierius erit congressio. fine possidebilur.

Et quoinodo , quidi]uid bonoris et glorioe , quidquid Concordat et convenil huic jucundissim» diei il-

iKercedis et graiiae in regno beatiludinis se gaudent lud Alleluia pmcclarum ct lailabundtim, quod tiinc

accepisse, non propriis meritis, sed an laudeni refe- coelesti melodia organarcsoiiabuiitsanctorum Diet :

ruiit s!ii Redemptoris , sequentibus recle declara- sanctiticatus illn.vit nobis, venite, gentes, et adorale
tiir verbis : Cujus imperium super humerum ejus Dominum, quia hcdie descendit lux magna super ter-

[ibid.) Quasi dicant quod , in profunda iniseriarum ram.yeredies sanctificattis, vere dies, quein fecil
valle commoraiites, per limorcin Dominus, milla uiiquam noctis vicissitudine finien-
tuum a raalodccli-
navimiis, per amorem vero bonis insistere oper ibus du.s, ubi icilemplomm cxerciius duplicem
immorla-
poluimus, quod eliara nunc assumpii de pulveie d lilatisrepoflans slolam, recte jam cantare poterit
tcrr«, baeredes et cohaeredes sumus rogni )ui el 37 qttia hodic descendit lux magna super terram. Ac si

glori» , baec , inquain, tautae bealilndiiiis gaudia dicat : Lumen illud inaccessibile, quo hactenus glo-

nulla nobis proprije actionis obtinuerunl raerita, sed rificalae, sine cor poribus sol:v gaudebant anim.-e, nunc
solo vivifici sanguinis tui rederapli sunius pretio, per ineffabileinRemuneratoris nostri gratiam, descen-
quia tu auctor oelernjfi saluiis, pro redimendis n >lis dit ellacelsuper terram; quia non solum animai,

tuper humeros humilitatis tux patibulum bajulans verum eliam terra corporis nostri sine fine perfrue-

crucis , supplicium subire dignatus es passiouis et tur aeterna claritale vultus Dei.
mortis. Respicit ad hoc O.Tertorium, quod lunc verissinie
Et vocabiiur nomen ejus magni consilii Angelus. decantare poleril idem convenlus eleclorum : Tui

Recte Dominus noster .'estis Chrislus magni consilii sunt cocli, et tna est terra, orbem terra; et pleniludi-

vocatur Angelus, quia consilium illud, quod in die- nem ejus tu fundasli ; juslilia et judicium pra:paratio

bus carnis sux dedit, nuUus patfiarcharuin aut sediitu(e(Psal. Lxxxviti, 12-15). Per ca-los aniraoe,
propheiarum dare pituil. Nam sseculum rcrmqtiere, per terram vero corpora sanctorum possunt accipi.
paupertatem diligcrc, caslimonice operam darc, anle Q; od idem est, ac si omnes electi, in plena jam se*
 : ;
:

659 TEN. GODEFRIDI ABBATIS ADMONTENSIS 660

curiiutecon.si^iente6. sui)dicaatReilenrii}tori: In cxsi- A imperiim iuper bumeruvi eju$, et vocabitur notnen
lio lerrenajh.ibilaiiouis positi,siabiUne«iiiaquam te- ejus vKujni consilii Angelu$ {ha. li).

nofe aijiiserere potuiiiius libi;nunc vero ad plenum Licci dc tribus his missis, quas Uodiecclebramus,
coiingnrati corpori (larilalis tn.Te. absque niio obsin- ninlta oi diver.sa intelligi valeant, specialius tamen
<^uli impediineuto iii anima elcorporenelernijiterad- ad laudem nati Saivatoris niystice eas transferre
hierpj)iimis libi Rcdcmpiori nostro. Juslilia, inquiunt, posstinius, ul videlicet in prima missa arcanuia di-
et indkinm prKparatio sedis lU(r. Por ju!,liliain remu- vinJtatis, in secunria niyslerium assnmptx humani-
lieralio jiistorum. pcr judiciuin vorodamnatio rppro- tatis, iii tcrtia gloriam %ternse remuneratioms in->

Lormn, ptu- st-deni autem Oci rei|uie5 ipstus valet lcHigamns.

inlelligi. 39 Oomino ac Redeinptori nostio, quam- El bene in prima niissa, qua; in profunda quidem
viB in seipso uulla accedere valeat inqnietudinis mo- nocte cauitur, invisibilis et inaccessibilis illa luxdi-
loslia, quandiii tinien men\bra ejns, ijuod (i7j sunt vinitatis inlclligitnr, quain vidcre, etad quam acce-
oiunes clecti, divcrsis circumferuntiir turbinibus dere nuUus moitalium potuit. Nam, ul Joaunes ait
pryesentis sxculi, ipse, qui esl vera requios in se, Deum nenw vidit unquatn {I Joan. iv, 12). Qiiod au-
plenaiuquictis tranqiiillitalem nou poterit babcre. lem Peus Pater Filiuin, hodierna nie de malre Yir-
Unde perseculoii Saulo, menibra ipsius impugnanti ** gine natum, ineffabiiiler ante sjecula genueti^ In^
et distrahcnti in terris, Capul clanuibat de coelo troitns niiss;e primse, sic incipientis, palenter in-
Saule, Sfiule. quia nie perseqneris? {Act. ix, -i.) nuit : Dominus di.iit ad me : Pilius meus es lu, ecfo
Electus ctiam athlela ipsius, protoniartyr Stepuanus, hodie Qenui le (Psal. ii, 7). Qoia aeterna illa divinitas
inler cunctoslapidantinm ictus non sedeniem, sed nulla miilahilitatis lenipoi'a recipit, non lieri. non
5<«Ht«m adextris virtutis Oei vidit [Act. vii, 56), cu- cras, sed seinper habens hodie, semper manenssine
jus auxiliuin in lali cerlaininis periculosensit. Justi- principio, sine teinpore, satis digne Deos Pater Ki-
lia.ergo et jndicium prcrparatio fit .sedis Dei ; quia lio suo dicit : Rgn hodie genai te. ffodie, inquam,
electorum populo ad plena; sccuritatis stabilltatem hoc est in aeternitate Deus Pater consubstantialem
intromisso reprobis etiam in ignem aiternum, cum sibi, ut dictum est, Filium genuit. E( ad hanc in,ef-

Capite s»io. hosle videlicet antiquo, missls, sedesDof fabilem generatioucm prujsens bfficiuin 41 lol'""
inino <juodaminodo prcpparatvr, quia tunc omnibus ex ordiiie respicit. Hanc etlam gcnerationem Gra-
membris .suis ad.se collectis sine fine requicscit hI dnale: Tecnm principium in die viriulis tua;, tn splen-

hxtatur Ita per potentiam Medfaloris Dei et homi- doribus sanct'.runi, ex uie.ro ante luciferum genii.i te

numfacto dc inedio ita oinniura inlqoorum cix, 3), pronnnlial. Haiic nihiloniinus Alle
(-48),
^ (Psa/.
capite iiilerempto, electl in voce kudis ct gratiarum luia : Lomtnus dixit ad me : FiUus mens es tu, ego
actlowis, virtutcni potenfine sui "Remuneiatoris fiis hcdie genui le, comnicndat. Ilanc Communio : In
40 allollunt el magnificant yejbis : Tn hvmiiia&H splendoribus sanclorum ex utero anle lucifcrum (jetiui

ilcut vulneratum superlium fPsa/. i.xxxvni, H) ; fl- te, concordlter aifirmat et resonat. Et (amen sic de
lum, inquiunt, nefarium regem superbia*, qui oos in coiPierna Filii substanlia loquitur, quod lirta simdl
lacu calamitatis et niiseriqpposilos iinpup,"narp ei im- Triniias in his c(,»mprehendilur. Nam pcr principijLm
pcterenon cessalKit miile inilleiiis rntiidihns. tx^ Do- Dens Pater. in die virtniis DcuS Fil!us, m spiendori-
Unne virtiitum el Rex gloriic. spiritn oris tiii intcr- hus sanctorum iiilelligilur Dons Spirltus sanctus. E(
fcctum, in virtuto brachii tui redegisli ad niMlum. sntis digne in splendorihus san/tornin signincari cre-
Hiiic iterum jiiciinda suae. salvationis attonontcs diniiis Spirilurn sanctum, quia ipSe ftsl lox el illn-

giudia, illud (juod suhseqiieiis Coiiiniiiuio doclar.it, minalof sanctoniin omnium.

in voce exsuUalionis dccantant : Vidcrunl omnes fi- Oualiter auleui Deus Pater coreqnarcm slhi Filnim
ne-i lerra; salutnre Del nostri. gcniiil? Ex utero, inquit, ante tuciferuin. Ex utero
.Nos ergo, fratres charlssimi, ut ad gaudia, dc hoc csl ex invisihili substanfia mca. 4 Ht« /wcir«'''ttW,

quihiis hxiuimiir, pervpnire jnereamur, sfiidcainus D hoc est aiite omiiein visibilem creatur«ni gentii te.

in prtesenli ita (^-eatorem nos riim cum Acra gra- Spd qnia in Anbsiantia divinitatls sOse Dil Filtus vl-

li.irnin actioiie «gnoscpje.Redt^mptorl noslro Jij^nis dori iion poiuit. cansa snlutis nostia; hOmo factiis,
laudibus devoti existere, ut, onm quandoqiiem gio- vidori supcr torram, et cum homihibus convorsari
rid siia apparuerit, «on Judiccm teiribilem, sed voluit. El ideo sicut ab angelis scmper abinitiosola
pium spiitlamus remunoratnreni. Quod lj)sc prjes- laudahatnr divinifas. ita nunc una cum ditinitate
tar»; di^nelur DimiiniLS noster Jpsiis Cnristus, qui assunipt;i laudatiir fii adoratur humiinitds Et ad
fium Patrc ot Spiritu sanclo vivit et reguat per om- hanc gencralioneni assumpti homlnis salis evidon-
nia sa.'cula .saiculorum. Amon. fer secuiid* missa; spectat Introitus : Lux fulgebit

HOMILIA IX. tiodif ttiper noi, qiita naius est nobix DonnnH.t.
OC TRIIiUS MlSSIh IN DIE SANCTO NAT1V1TA.TIS DOMIin Notahdiim ftst cur qirasl futuruwi dlcdt . Eux fStl-

RECDflDA. gebit super nos, cum inox subjunctum sil, natus est
i'uer naiut est nohit, il (iltut dalus ett nobls, cujus nnbiy; fiominus ? Vox etenim ista vox, ul putamtis,

(47) Quod pro qui vet qu3B, ut alibi pasifm. '48) Id est subblo
661 nOMll.l/F. FESTIVALKS. m
ttt t*\^<\lnnm\ oinniimi, tn (rticbi-iii ot iiiiilini iiiDrlit A )<i'<l < laia «( |il(Mi:i iliL> holi-iiiniud rantarl kolcl, <||i'm

huciii vnMpi n(S|»(M't:iiiliiim, qiiilMis (rtiiii-ii iiiiix, ii( lit pi-iciiiii Ijcalidiiliiiis lijliii la oiiiniiiin clfi loiiiiii urn*
iiMii.<i OKt noiiiliiiiH, iKiiitliiiii liix n-ilciiiptiiiiiiN n^fiil- lis (aiii .c(crna tllvlnilaH, i|iiaiii cl &Hi>iiiiijitj luiiM'
nil tipuii liiroi-oH. Diuld «'t li;i'«' «Mtlfia iiiissu noii lii- rcHtntiii' biiiii.iit!tnii. TiiiK- hancti' cl clccli iiilkk»m
conv«'nl»«iil«>i' In « r«>pns«'iilo i-aliltnr, i|uaiid<) iifc ploii.i liaiic rcHtlvA ftoU-niiiltali! ('oncclclirant, lunc coij/orv
nivx, iii-f pMiia liix csso «-«>rniliir, (piia iialo Snlva- ct spiiitii Cliristo coiiKixiati vo( c coiiHona jiilill.iiit :

loro ninniiio iioii<liiiii plcnaria liKla «-st r«'«lfiiip(ii), Pitrr iKiiiiii i-sl tiiibis, i-l filim dutu» eil «<'*>*. (iiinl

noiuliini r(»jfiiii'a!li>slis ap«'iia «'sl jaiiiia, snl iiiiiKi «-iiini tiiiicri; tloiniiiiiiii c( inaxistriini KilUin jiufr so-

clhini frc cN^clis, «jnoruni pnccljHHis J» um'^ Hapti- lcal, filiux aiitciii patrfiii filiali ililcCtionc (tillgat,

ftta erat, HoSt nativltatoiil Salvatoris .id tnfVros lU'- ipiid pcr fiiicrnm nlst tiiiuir, (|uid ju^r fiHuin iiili:lll-

sc«>n(lcranl. «loiicc pcraila «lispciisationc 42 «*»- (^i-iiiliiiii cst iiisi aiiior? l iidi' iitcni cst ac. <.i dicaiii:

.sumptiw carnis aportiiiii 'st laiioca nvilitis l.itnscrii- IS(ihi!< aliiniauilo In tcrr.i |)crcgriiialloliis laiioiaiili-

cilixi Uoil«'iui)tori9. liiis nalusfhl [puer],'u\ cst spinlus liiiioris boiiiiui,

N«)8 autcin, (|iii euiuilciii Sakfttorcin luulic uatiini <>( lilius daiustjit UoOis, amor vidcliicl divlna; «liitce-

.idorUHius tt coliuuis, cfiiasi in voco cxsiihatioiiin diiiis iiinc alii|iiaiit(iliiiii iiiclioavil tn notiis, ctniinc,
iiluni HU.scipientos, iu Oradtiali coiiscmicnlcr caiii- ^ pucro (.inioris siihlalo, filritm anioris, (iii*in tiiuc cX
luiis : Bfiifdiitus, qui veiiiriii uomini' Domini (/*,trj/. I/art(i sliSC(>piinus, luodo plcnariD diilccdinc sineruie

«xvti, 2tl). Sed (juia ininiiu valdc cl incHabilc iiiy- possidemus, tt qucin liinf tiincbamus iil jiidicciii t>t

«terinin cs! iucarnationis Dominica*, quomodo vidv- dominum, nun^ illiall :imntT d)li|;iinus (II paireni et
lic»^t In uleromatris Virpinishumanaiiatiineittcrna i'Oiuiinei'att)rem boni;;nl.ssimuiii.

ill.-v unita Sil diviuitas, Versuin Gradiialis qiiasi prx llunc filikin uuioris nonduni plenaric clcctoruol
f^aildio admirantes suhjungimiis : A Domiuo factum habeiit aniiufe, noiidum ipse princeps apostolorum
e«t isllid, ft «•$/ mirabile in ocitlis nustris {ibid., 23). tocatissinuis Pelrtis pleno gaudio c.inlarc polcrit; fi-

E&C quidein nilrnbtle fu oculis nostris, quod peni- tius dfttus est nobis^ quia nonduiii corpus siium in"»

dere neino vol perscvulari poterit, qualitcr iiuma- corruptihile reinduil, sed amor et desid^rium resti»

nani, Ht pr«dictum cst, nafuram sitmnra illa inaj(V scitandi corporis sui adhuc ab JnternadivrnTafneris
8lrts indiierit. dulccdine aliquantuliim eum reirahit. Cdrn autcm in
Nos vero qui.'» sensu et inlellectu tanliim compre- tcsurrectionis gioria ipsePeirus omniSqueclectoruin
hertdere inysteriHni non possuinus, dign-a quoque numerus coipofa sun incorruptiv;» rcccponnl, tain

(49) fldei veiieralione magnifiCare $tud(*amus, c.i- plenarla dulcedine, tam iiicomnuitabili amoVc m
:„
...^...-™ 1....1.1 J- : -..!.•.-..
1 1 Vj .r. . - . II ^.^ • I .^ .iii;^..
neutcs in Uvtitl.i coidis jucundum quod subjuncluin Deuni iranseilnt, iit nil praiter fpsuni solinn dllige-
eSl Alteluia : Doruinus regnavit, decorem induit, jk- te, oogitare vel desiderare pnssiut. Ttinc etiamvera-
duil Dominun fortltudinem, el prtvcinxit se virtute citer in eis adimplebitur quod continuo sequitnr:
{Pxat, xcn,,!). Qualuor divinae dispcnsalionis sacra- Cujus imperium super liumerum ejus Solius Doniini
menta br-eviler his verbis invenimus comprebensa, Creaioris sui super eos Ofit imperium, non alienum
quoniain decorem induit Dominus in incarnatione, luhc sequenlurdominuin, nullum omnino eis pne^
induil forltiudinem iii passioile, prrt:ci;i.t;i7 se virtute valobit aul domin.'»biiur vilium. ttqiiid est suferhtt-
in lesniTCClione et asceusione. Et quoinodo decorem merum ? IVr humeruvi laborem prneseiilis vft.TR non
Quia de immaculata virgine
induit in incainatione? injusle significari crodiiuus. Et ideo tam subiime
Jlaria corpus inunaculatum dignaius est iaduere. impmwm benedicilur essesjiper /iKmsrrm, 44 ^"'^
Fortiludinem quoque in passione sua induit, quia lunc tantae juciindiiaiis imperium *terni Regls etit,
foriem illutn ariuatuiu patiendo et morlendosupera-' ul omuem iaborem oniueque mcrittim eorum illa

vii. In resiirrectione vero et ascensione hoc modo jucundilas exciperet, et toiiiis doloris et iniseriae
pr(»cinxit sevirtute, quia resurgens a moriuis clila- «uuuino eos iinmemores faciat.
mideiu cflrnis suae, fjuain ad iioraiu morieudo dcpo- q F.iyocobilur nomeu ejUs magni consitii Anyelus.
suit, tauta virtute divinitalis sutocircrunciiixit, t:uila IMguo qnideni noiuine vocabitur in fuluroab electis
glorificatione ad dexterain Palris asceiulendo exal- buis Doiuiuus macjni coH>-itii Angeius.^fiVn declinara
tavit, quod ia ailernuiu victurus, uiLra eamdeni cai- a nialo, el facere bona, licetcunclis pi;ccipiat fide-
neuj deponefe v«l cxuere non yhH, iiec poterit. Uude lilius, perfecte tamen Ghristum seqtii cupicntibus
Ct apostoius Paulus ait: Christus resurgens a mor- ilnodare voluit magn*
unum, perfeclionis cousilia,
tuis jain no)i morilur, mors iUiuUra nondoininabiiur ut semetipsos abnegando, mundumet eaquaemundi
[Rovi. vj, 9). sunt dereliiiquaut; alterum, ut east<i ti^-eiido inte-
AsL lianc iuunortaUtatis beatitudinem oimiis elc. grllalcmcordis ct corporis illibalam custodiant. Qni
ctorum multitudo quandoque perveniet, dum posi fi-
ergo his duohusconsiliismodoacquieverint, aternae
uenuafcculi gloriani (cternai temuncrationis percipiet, remuneralionis quandoque pro hocrecipientes pra&-
quod per teriiam missoni : Puer tuUus est, 43 ^^^^ mitim magna exsuitatione, dlgna gratiariim a(;tione
incongrue, ut prxdiximus. intelligi valet. Unde et
vocabunt nomen ejus mapii consilii Angclnni. Nam
hseeeadera missa non in nocte, non in crepusculo, bona, quaj feeerunt, consilio bonilatis ejusse fecisso
(49) Quoque jtro salleoi ul alibi.
 ; :

6ti3 VEN. GODEFRiDI ABBATIS ADMONTENSIS C64

recogiiosceni, cl ideo iion sibi, sed noniini ejushu- A lemniis,nequaquam vacare crcditar a myslerio Jiaec
inililcr aitribuent. llnde quasi ad nosam Salvaloris cadem triformis missarum celebraiio.
iai:dein seraetipsos inviceni cohortanles Versiim, Per primam namque missani, quae in galli canlii
(liii seqnitur, admirando cantahuiit inodo dicenies : quasi in ortu parviili celcbraliir Jesu, regencrala in
Cantate Domino cantkuin novjim, (juia mirabilia fecit Clirislo infantia liuinani generis congrue valet acci-
(Pstf/. xcvii, 1). Yidebitiir quidem illis siiper oiniiia pi, quando quis renatus ox aqua et spiritu Filius
csse mirai;ilia, terram et cincrcm ad taiitam per- Dei meretur (ieri. Hic revera gaudens el exsultans
venisse gloriani, ul nuilam oinnino corruplioncm in Spiritu sancto canlare canlicum nuvum polerit
scniianl, ut rcvelala facie Salvalorcm suuin sine Doinino diccns : Domiuus dijcit ad me : Fitius meiis,
fine vidcaiit, quemadiiiodum Graduale cum Yersu es tu, e(jo bodie r,enui te. Qui dum sic renolus quasi
conscqucnler pronuntiat. in teiicbris ignoranlisc lcmpus Iranscgeril inrar.liac,

Vide.unf, inquil, omnes fiiies ternv salware Dei ad secunilam jam missam pcrveniet . qu?e die illu-

uostri (ha. m, 10), Ju ilate Deo omnistara {Psal. ccscciUc celcbrari solci, qiiandoin annis adotescen-
Lxv, i). iSolum fecit Dominus salalare siium, anle ticc per verbum prieilicaiionis lux orla illi fnerit
ccnspeclum gentiuni revelavii jusliliam sv.am (Psal. stienlia; cl vcritalis. T-.inc revcra in voce cxsuUa-
xcvii, 2). Qnidnam est videre fines terra: salutare B lionis decanlare Doniino polcril diccns : Lux ful-
Dei, eljubilare otnnem lcrram? Fincm quippe oinnis gebit liodie stiver wos.
lerrenitas in eleclis quandoque accipicl, oinnisque Sic profeclo rcnatus et illuminalus ad hanc juvc-
corrupiio in iiicorruptionem Iransiel, et lunc omnis nilis a;lalis pervenict gloriam, qiK« per tertiam , ci
terra, id est corpus eorum el anima. Deuin Creato- lucc clara celebraiulam designaiur inissam, qiia; cuin
rein videbit el laudabil in jubilo. Ei in conspeciu pra; Cicteris spcciali l^fHdiioi pr^conio celebrari so-
gentium, omniiim videlicet sibi conrcgnanliiim, no- leat, specialeni erinin divini tiinoris cl amoris gra«
tum faciet Deus Paler salutare suum, id esl Filium liaiii significat, quod in Introitu incipienlis niissa:

suum suanujue revelttbit jusliliam, videticct Spirilus cvidcnti vcrboraiii indicio valemus agnoscere : /*iier,

sancti graliam. inquit, notus esl uobi!. Cuin moris sil pneri, adbuc
45 "anc summae Trinitatis gloriam speculanlcs sub discipiina milrieadi, liinere sevcritatcm domini

Isetalundum pronunliani Alleluia dicenlcs : Dies ac inagistri, reclc pcr hunc gcnerosiim pueruin, qui
tanclilkatm illuxit nobis. Illic revera pcrpes dies et in cordc sic renati et illuminati nascilur hominiSp
perpes eril sanctificatio, ubi nulla; penitus pcccalo- timor Domini congrue est accipicndus. Qui bcne
rum intervenient lenebrae. ^
Illic

cantabunlOncrtorium.DeoFactorioffercnlcscorpus
—
cliam desiderabile iitttus diciUir, quia exnalurali hunianicordis sollict"
tudine limor nascitur, quoniam natiiralecst liomini
suuni el animam. Tui, inquitiut, sunl cocli, videlicet limere dicm cl horam cxlremi judicii , timerc.ver-
animae nostra;,^ tua est terra, id est corpora nosli-a, nicm non moriturum, igncm inexslingiiibilem infer-
tui soliiis, Dominator Domine, sumus, libi soli cor- nalis inccndii. Talis ctcnini timor a inalis racicndis
pore et spirilu inscparabili ciiaritaie servimus plerumque mcntcin honiinis rctrahit, el veliit quo-
orbem terra, id csl perreclionem terrcni corporis dam initio salulis ad altiora et subliiniora obtinenila
noslri, tu fundasti, limore el ainore tuo in bonis nos dcducit. Uude sequitur
operibus conforiasti, el nanc plenitudinem iBlernje El Fiiius datus esl tiobis. Cum non limcrc , scd
relribiitionis a te benignissimoUcmuneratore suscc- nmare fdiorum sil, quisnam nobilis islc filius csl cl

pimus. ^Jusiitia el judicium pra^paratio scdis tua; amabilis, nisi amor 47 inlimus divinx diilccdinis ?

{Psal Lxxxviii, 12-15). Sedes tua, Doniinc, prcepa- Hic crgo lantus ac talis filius non natus, scd daiut
ra(a est \x\ justilia etjudiciu, quia ad Iianc jns/i/iflw esse uobis rcctc dicitur, quoniam, ut siipra dictuin

tedonante pcrveniiiius, quod ic soliiin ililigimus, tibi est, tinior ex conscicnlia naturali conunissi reatus
RoliDeo nostro inhaircmus. Judicium vcro cst quod nnscitiir amor vcro cojlcstis sapien;iae desupcr datut
;

nunc juditare et disccrnere sciinus, quid tibi Crea- ''^'''' ""''"sc infunditur. Undcbealus Jacobus apo-
D
tori el Redemptori nostro debcamus. Nam in lerra stolus ail Omne datum optimum, et omne donum
:

peregrinatiwiis posiii,qu;c lua erant, nobis plcrum- perfecium desursum est, descendens a Patre htminum
qite reputavimns, et de his, qux operatus cs in nobis, {Jac, i, 17). Datum revera optimum el donum pr-

non gloriam tuain, sed noslram quaisivimus. Nunc fectum suavissimiis anior Chrisli est. Nam optimos
vero ita in nobis pra-parala esc sedcs tua qnod tu qiioquc el pcrfe( los cos cfncil, quos ineffabili gralia
,

sen:per in nobis et nos tecum sioe fine maiicliimus, 5u;c visilationis replevcrit, sicquc iit ul qui vix

et te pcr inflnila sxcula incffabili voce glorilicabi- declinare a malo, limorecoacli.prius polerant, jara
mus. Amen, ad faciciula bona rervenli amore suavilcr inarde
scant, Undc sequliur :

riOMILIA X.
Cvjus imperium super fiumerum ejus. Qiiidnain in-
DK TRIICS UISBIS 1<« DIE SANCTO MTIVITXT13 DOMINl telligendum est per humerum iiisi corpoialis labor
TERTU. boiorum opcrMm, oninc, inquam, corporalis laboris

Quoniam dics isla cclcbcrrima, quasi novis gau- exerciliuni ? Nam plus valenl 48 ^P»"* Deuni pauca,
diorum prrcconiis , Irinis missaruni honoralur ^i- n"2C cum alacrilale cordis affcciuosa pii amoris im-
 :

cnn IIOMII.MC FKSilVAI.CS. 60«

pciidit «lcvollo, qiiaiii 6olu liiitoriH i'( .spc('iiiniiiI(i|ilox A irrdixcral, (|iiii|i«* riiintlrin Salvalorrm iiw|iir uil

vnlcal cxtcrioriH lioiniiiiH o|>iM-ulio. inoilem porhrciili kiiiit, niihHiii ad m* prxdicjiorilnif

Jaiii tlignitalcMi linjtis nol>iliKHiiiii Filii Aticciiiclc vcritatiH niala, qu.-c liic coiiiiiiciiKiiunlur, ifilulrriiiil.

(raiiHciiriiiiiiis. Niinc iii»Kiiiiiiict gloriosiiiii cjiisilcin Nuin qiioH(laiii cx illiK occidcndo, alioH criK-illpndo
Filii noiiuMi aiiiliainiiM. Ht voiutiilur , iiuiiiil, itonn-n peviiiiciiant, iioiiiiiilliH (|iioi|iio |;;r:tvi^niiiia in HMia
rJH^i miiijiii cnisilii AihjvIub. Aii^cIiih ciiiiii I.alinc ({(i(;is siiis llagclla iiircrclianl, iiiiiUoii(|iir cx iliiH df
«uiiliui diciliir. Yocari qiiiilcin di^no satiH iioinine civitalo Htia iii civilatcin gciititiin pro|»rllcbaiil. Kt
iintgni coiisilii Auijelus noii soltiiii siitiincti|tsi, scd ct idco Ktib noiiiino rorunidcni Judiroruin bivc principum
niiis p ttcrit, (|ni vocciii siipcrni ainoris, intriiiscciis laccrdotum univcrsa rcproboriini nciicralio cxjiriini-

alloi|iicnlis, andiic mcniciil. Nani «|iia' vcrlio cxlior- liir, i|iiu: ctiin priiicipc hiio diaixiio iii fliic Hai uii

latioiiis deiiiiiilial, clVcctii opcris adiiiiplcrc stiiiiino- jiislo jtidii io coiKlciiiii.nbiliir ;

qiiar ininr iniHHos ad
porc ciiral. Vocari oliain inngiii coni>ilii Angelut Kc prophclas ct sapicntos ct Hcribaft, id csl doctorcn
\alft, qiii non soliMH pra'ccplis, vcrtiiii cliaiii sii- vcritatis, occidcndo, crucingcndo interficit, diim
liliinioribiis I>ooiiiii coiisiliis oMctnperaro sliidet. vcrbiim vila% qiiod ab ijisis atidicril, iiiorlificarc in

Civlera dcsidcnni vidcntity. sciiictipsa malc vivcndo noii iiicliiil. Ad lia-c ctiam
IIOMILIA XI. II in siinnfjoijis suis, id cst iniiiiincris viliortiiii coiila-

IN NATXLE SANCTI SlEPIUNl rROTOMAHTVIll.S l>HIMA. ^Vm flaijellarc,el de civitalc in civitalem persequi non
Dicebat Jesus lurbis Judn'oruin et priiicipibus sa- dcsiiiit, diim pcccata pcccatis, quasi flagclla |fla-

eerdottiin : Eccc ego miilo ad vos proplielas et sa- gellis atljiciens, verbum sancta; praidioationis dr ci-

pienles el scribas (.Matlli. xviii). rilale cordis sui ncgligondo ol rcprobaiido rcpcllil.
Siciit niia est generalio roctoriim ct salvandoniin, Siipcr hanc autem gcncralioncin sic occidcnleiii ct

quac ctm) capilc siio, videlicol Christo, ;i'lornaliler crucifigcnlem, flagcllanlcm ct pcrscqucntem,quaiita
coronaliiliir , ita uiia est gcnoralio roprobonmi et aniinad crsionis vindicia siipcrveniat , aperta ra-
iniideiiiiin, qiuu cuin oapittj suo, id est diabolo, per- tionc in oonscquc.itibus indicat :

petiin coiuloinnabiliir. Vmlc vore boattis, qiii in ge- IJl venial, iiiquit, super vos oiunis sanguis juilus,
n raliojic justorum invcntiis fucrit ;
quia non soliiin qui effusus est super lerram. Per sanguinem juslum
mercedcin recipiet pro bonis qii» ipse fcoerit, sed intelligere non inoongrue possuinus universam tri-

etiam parlicops erit tolius boatitudinis quam oinnes bulationcm justorum ;

per terram vero lerrena cor-
sancli ct elccti receptiiri erunt pro laboribns suis. pora ipsorum, qui gaudebant cl desiderabant lerrain
Videt gloriain inclTabilem qnam beal.i: Dei genitrix sui corporis tribulari ot conleri pro noinine Jcsu
Maria castiiateet liumilitaie sua promeruit; videt multis tribnlationibus et prcssuris. Scd omnis isle

etiam jiictinditatem el Ixtitiam, quam Pctrns prin- sangvis, id estomnis tribulatio jujtorum, nv>n soiiim
ceps apostolorum crucis marlyrio glorificatus obti- his a quibus passi sunt, sed universx quoque genc-
duit, el sic de sua (50) quasi de propria glorificatione rationi iniquorum in ira vindictae superveniet, qux,
gaiidebit -.
videt quoque coronam, qua protoinartyr ut supra diclum cst, unum corpus cum pairc suo
Slephanus, cujus hodie festa colimus, coronatus esse meruerit.
triuinphat, et quasi ipse hac eadem corona corona- 50 -^ sangtiine, inquit, Abel justi usque ad sflji-

lus sit, gaudet et exsultat ; el quia membrum illius guinein Zachariw, jilii Baracliiw, quem occidistis inter

esse meruit, qui cst caput et corona oninium bea- teinplum et attare.

torum, idco cum bealis onmibus commune habebit Non incongrue primum in ordine juslorura Abel
gaudium. Sic econtra , quisqiiis membrum illius, jusfum poni crcdimus, cujus primam sangtiinis vo-
qui est caput iniquorum omnitim, facttis fuerit, ciim cem clamasse ad Dominum de terra Scriplura teste
«lamnandis omnibus perpctuum sine diibio suppli- invenimus {Gen. iv, 40). Et ideo per Abel, qui luctut
cium non solum pro malis, qnai ipso
sustinebit, et interpretatur, primas ille palrum prxcedentium non
commisit, poenam patietur perpoluam, verumctiam j) inconvcnienter accipiendus est populus, qui adven-
quidquid tormentortim, quidquid poenarum et mise- tum Salvatoris longo exspectans dcsiderio posi fi-

riarum llerodcs, Pilaius, et Decius eoriimque simi- nem viUe cum luciu desccndebat ad inferos. Posl
lcs sua couimcrncrunl lyrannide, ipse cum eis pas- Lunc ordine salis congruo posilus est Zacharias,
surtis crit sine finc. rnde'Don!inus ct Saivator quimemor Domini interprolalur, per quem populus
noster in hac 49 Icclionc evangclica insiiuiai maia Novi Teslamenli et novoe graliae designattir, qui
veutura, qu;e generalio rcproboniin jusla damna- singula Dominicx incarnationis inysteria ceicbrat et

tioiiis scntcntia quandoque rccipiat frcquentat piac devotionis mcmoria, liic sanc non
Diccbal, in iiiit, Jesns Itirbis Juda^^orum et priuci- immerito (ilius Barachioi dicitur, quod in nostra

pibus sacerdotum : Ecce, cgo mitlo ad vos prophelas lingua benedictus Doinini expriniitur. Quod uliquc
el sopienles el scribas, el ex iltii occidelis et crucifi- nomcn soli ascribcndum cst Filio Dci, qiii benedicius
relis^ el ex eis (lagsllabilis in synagogis veslris^ et in noiniue Domini in niic intindi vcnict, ul LcncdictOi

persequemini dccivilale in civilaleiu. Judivi sivc prin- Pairis sui in rcgno gloria.' sibi consocict.
cipes sa^crdoiHin, ([uibiis hacc Salvalor praisonliali- Itciu alio modo mysticc inlelligcrc possumus, qya.*

(50) Id esi, ejus.

661 VEN. GODEFRIDI ABBATIS ADMONTENSIS 668
abetordiolectionisevangelicsbieviteTadallegoriam A gellalos de civUate in civitatem. hoc cst.de unasen*
evposvifmis. T)icehat Jc$u& tutbh Judcrorum et prbi- lentia ad aliam non cessant pergequi. Nam vtlul
ClpihUt$(tcerdolnm:Ecccegojnittoadvos prophetas indoclis et insipientibus lacila irrisione diversas
et sapienles ct scribas. PcT iurhas Judmorum et prtn- senlenlias iilis objiciunt exponendas. Sed postquam
.«pfs SficerdofxHj diiosinEccIcsia ordines inielligere tantas eis conlumelias irrogjLverint, quanla mala
VaJeiniK, spiriialiura videlicet et sajculariuin. Per illis occidenlibus, crucifigentibus, flagellanlihus et
turbasJudceorum saeculares quique apie possunt in- pcrsequcjilibus SAiperveniant, verba quae sequuntur»
telligi, qni irrelili et invoUiti suril curis et liirbalio- manifeste insinuant.
tiibiis praesf ntis sxculi, et tanien Judwi, id est con- Ut veniaty inquil, »uper vosomnis sangui» juslus,
fitenCei sitnt, qnia confessione versi fitlei Deo placore qui effusus est super terram, 52 P^f ifanguinm ju»
ouplnnt, ct de solls exterioribus, qu« possident, sium inielligere valenius sensum spirilalera, sive

Deo Creatoriin meinbris suis deserviiint, qiiibusin inUiiiani cordis contritionein, sive coiUenipiativam
judlcio dietiirus est Dominns Quod xinxex mininiis
: meiilis dulcedinem. Sanguis j«s<us male super ter-

mcii fecistis, miJii fecistis {Mattli. xxv , M). Per rflwi «;fu?id»/Mr, dum his qui lenena taiUHin.sapiunt,
prineip€s aittem sncerdotam spiritales ulique non in- sensus spirilalis in prKdicatione aperitnr. Itemque
j<tSle inlelligi possunl, qul velut boni pnHCJpe.s vitiis B alio modasa?iguisyusf«s inutiliter super terrcn» e/fun-
tt concupisrentiis carnalibus principari satagunt, ditur, dum lerra bumani corporis per contrilioDcm
et senietipsos ut Vcri saccrdotes per ignem compun- cordis nQU humiliatur. Itemque sanguis justus iion
elionis DCA olferunl. HiS profecto turbis el principi- fructuose saper terram effundiiur, dum propler teJT'-

bu$ sacerdotum inissurum se reproinittit Domimis rena gaudia, contemplativa suavilas bomini inle-
prophttas ct sapientes e« stfrifcas. Prophel;e namiiiie riori sublrahitur. Unde sequitur :

sunt, qui rutiirae beatitudinis gaudia non soluin .1 sanguine Abel jusli usque ad sanguinem Zathor
vevborum scientia, quam exlrinsccus per tiominem rioe. filii Barachiiv, quem occidisiis iater templum et

didicerunt, pronuntiarit, 51 venim etiam ex abun- allare. Per sanguinem justi Abel, (\\i\luctus interpre-

dantlavSliavJtatis, quam ihirinsecns gustare merue- latiir, iuctus vel contritio ponuitontis animae desir
fUht, velbum veriiatis docent et prwdlcanl. III pro- gnatnr: quam hi profecto habei"e vel guslare ne»
fecio non immerito ct sapieiites ct scrilxe vocarf pos- sciunt, qui salulifera prophetarum, sapientiuov et

sunt. Nam qu^emterias edocii, intimi saporis (liilce- scribarum documejita ad profextum galutis audire
dine capiiint, digne conversando et utiliter p *'di- contemnunt. Per sanguinem Zacharicet qui memcT
cando oculis subditorum qnasi viva 'lectione pi^ae- _ I)omim Latine dicitur, contemplativx suaviiaiift

scribunt. <ini duin lales pro;>/!e/«', talesqne sapieii- gratia mystice prEefiguratur, quae ita, ul nec |id

rcs suntelscrifcor, nonirunquam tamen a supradiolis menioriam revocari valeat, ab animo lollitur eo
turbis Jud(rortim et primipious sacerdotum oi^cidi quod idem Zacha ias inter templumet altare occisus
to% ei crucifigi d (lagellari permiuilUominus. Unde esse videatur. Per templum et altare aures utrius-
Siibinferiur in consequentibns : que hominis, sive dnplicem substantiam, corporis
Et ex illis occidetis et crucifiyetis, et ex eis fta^cl- et animae, valemus intelligerc. Inier hoc tempium et

iabitis in synagogis vestris. Dum morura ei adlium a/tare spirilalis iste Zacharias (^uodammodo occi--

perversilftle audilores ingi-ati, salutifcra^ dociorum ditur, dum meinoria verbi Dei in aiiimo audieniis
exliortationiconlradicunt, invisibili occisione eosdem sine fructu emoritur. Nam licet sohus verboruin
doctores quodammodo interficiiiiit. Nam sermo Dei, exteriorcs attingat aurcs corporis. atlingere tamen
qiuefficax cst el vivtf> {llcbr. tv, 12) in cledoruni et penctrare utiliter et fnictuose nou valct interio-
cordibus, incordibusreprobornm quasi occisHS vide- res aures cordis. Sioqiic lit ut benedictioneni pa-
lur el nioitnus, dum per verhnm vitae, quod au- lernain haherc nequeal, quam pater eiusdem Za-
diimt, ab opcribus niorluis rpsipiscere nolunl, Sunt chariae, Barachias, id est Beuediclus Domini, suo
etalii, quoriim t;\m pcrversa el prava vita est ct p rioniine designat. Nam ubl mcmoria verlii Dei de
convcrfiatio, ut eisdem piiedicatoribus dura vldeatur corde liominis tollitnr, bcncdictione l^ci Palris pro-

esse crucifxio. .Nam sirut is qui ));Uibiilo attixus cul diibio lioino piiv;ibitur. Indo sequitur :

est, pene nianctimniobilis, rta aiidltores ingrali et Xmendico vobis,veuient haic omnia super genera-
indigni, pecralis suis cxigeiitibus. lingnaiu doctoris tionem istam. Non alia hoc loco, scd hcec eadeia rc-

qiiasi irnnmbilciM palafo illiiis adbaTcrc faciunt, proborum getieratio intclligi valct. cui, ut siipra

dum verbo sanrlajcNliorlatiritiis voliiiitate ctaclione dixinuis, in Uic jiidicii jiisla pro pcccatis condem-
ci^ntradicniit. Sjintcli.im iionnulli, (|iii flagcUo de- natio supcrvenicl. Sed liaiic canidcm gcnerationom
tr.ictier.isct odii /]'fl(7e//nrceos non incluunl in sjfnfl- miscricors univcrsorum Conditor ad viara saliitis

(joffis fuis, id est in convcntirulis delrahcntiiihi. In revocare ciipiens his eam cxliortatur verbis dicens .

unum congregafis. Nam veliit rcprobos cl ineligio- 53 Jerusoletu, Jerusalem,quaf occidisprovhelas,

BOSJure eos conlomncndos e-^sc iudicant, nlpotc, et Irtpidas cos qui ad te missi stnil. O''od snpenU8

qiii post posiJi» Patmin aiitiqnornm scnlcntiis, iion pcr lemptun> et altarc, corpus videlicet el animam,
»an« fldcl doclrlnam, sed falsa siiaR adinvenlioni? praesignavU, hoc modo, iteralo Jerusalem nomine,

dogmata proferant. Sic profecto labiis iiiiquis fla- adiuoncndo repetU. Namiiui ad/crusa/emcoeleslero
 : :

eeo IIOMILL*: FESTIVALES. 670

tid viiionain Mmiii' patit imrwmii' ((«'HidiMat.iioniHHO A inorlib«|uo priiicipi- itlalxtlo miMit, et poit luBC g(o-
liabul iit uitiiiiani ot ('0i-|iii8 iiiiiiiu<;ulnt(iiii Dco cuk- rioHiiH victor ud Palrrin rudiciu, i oiifugicnt/'» arl io
todiro NliKlcal, ct iniitso* uil sc uiiiilioH puciH ocriitire, Hub aluH iniHcriconlu^ huml' clciiiciitcr (;oiij;rcgat vl rc-
vtI /«/»(ii<(»r cavcal. Qmr ^il ontsio proplwtunnn, hh- cipit. Ilii fii'ninntcr iininulaiis vocciii •uaiii, uuin;
pra ni<'inuraviinii.s. Nniii' liijniiuiiiinriii <'oruiii, <|ni pros|)<'ri.s, iiniir a<l\crhis, iiiiik' Iiiihmc, uiiik' aiiior/'
ad nuH mittuniur, vid<'aiiiiis. I.iij>idi-s, (|ni|Mis coi, liilclciu (jiiunililj<-l ailoijnitnr aiiiiiiani, ([iiaiii pi-r
qui ad nos iiiiiluntiir, liiiiiilinuus, siiiil (-oj^itatioiics lingiiaiii (-oiupiiiK tioiiis iiioin-t iiiviHiltilitiri ct in-
inttTiiisiios accii.satitcN, (|nH! diviiiilUb inspiiula- iins btrnitiiualiicr ah ca tiiiiciidiiH ct ililiifcnduH fol. Mo-
pro occisioiic propliclaniiii iiKniciit ct ar^Miunl. Snl iict crj{o cl lioilatnr, nl liliit »uos, lioc cnt Hciiau*
inciis prava ct pcrMMsa lias casdcin i-o',{ilali(incs suos cl cogitalioiics, a<l incditaii<liiin cl cn(riiaridiiin,

plcruin<|iH.' lapiital, <|nia sc ad inslar lupidnm, i.c (|iia' Uci snnl, coiujregarc iii unnin i>iih iiloji prolo
ad pu'nilciitiani cniollianl, lorliter rcsiklciido iiulii- ciionis illinssliidcat, ncc circtinivag.ii i iihi|iic<|uj(|iic

rat. Scd licnignissimusdoiidilor ciuolliiTadlmc lianc ad inania ct illicita perinillat. Qii.u aulcui voccin
eauulcin dnritiain iKMi dcflignaiiir, cl (juiilpt-o hoininc illius aiidirc cuiilcnipscrit, cl sub uiin ini&crK-<irili;e

fcccril, cl snslinncril, liis vcrhis hoiiiiiii ad uumiio- sn:c coiiru;{crc iKiliicril, illu<l pKxul diihio aodire
riatn rcvocal cl rodncit R incicliitnr ijuod li'rriliilili-r iii oMisciincntihns biib-
Ouotics, iin[u'\t, voluicongregare filivs liios, quem- infcrtur :

admodum gallina conijregal pullos suos sub alas, et Kece rcllnfjuelur vohis domus veslra deserta. Du-
Modiisli? Coiicordant vcrba biijus cvaiigclicie lcclio- «««« isla, (/(«imi.s, iiujuain, cst corporis cl aniinai,
nis vcrbis I*roplicta', iino Doniini pcr propliclam (ju;v. luiic lualc dcs^jr/a ct oniiii boiio dcslilula re/in-

diccntis : l''Hiosenutrivi ct exaltavi, ipbi auttin sprc- //«iiur, dniii is (jui banc cicavil cl lccit, inliabilare
v^ruNt inc {Isa. i, 2). Qui duin cos cui filios avcisu$ 55 "^'^ dignatur, diini incntis oculus, laiilis obscu-
a se, et abalicnatos cernerct, ul eos sub alas suai ratur peccaioruni lenebris, ui ncc tcnuissiiiiuin di-
revocaj'el niisericordia\ naluraiii liujiis cxiguae iini- viui splcndoris radiuili valeai ajjnosccre, juxia qiiod
tatusest avicuLv, cnjusnalura satis evidculcr inuuil scq.uilur :

quod non sine causa oniiiipDtcns illa niajeslas buic iVo« me videbitis amodo, donec dicatis : Benedictus
aviculaj semotipsam coinparaverit. Naluralis enim qui venil i« nomine Domini. Quandiu tcnebjis vitio-
est consueiudo gallin.*, specialiquadainpTovideniia, ruui miser bomo involulus esl, ipsagque lenebras
pulios suos diligere ct defendere, etsi quando eos- suas nescit et iguorat, luiricn veruin, qiiod Chrisius
dem pullos sub velamento alaruiu suarum congre- p esl;, ri(/r'r<3 non valel. Cuin aulein aJ sc ijilra se re-
gare ci convocare nititiir, pra) ainoris maguitudine dieril, ct in quaniis lenebris quaulisque inisenis
vocem suam inmiutare videtur ;
quos si quis rapere sit, auL pcr internara inspirationcni, aut doclorls
viilt aiFt liedere, pennis, rostro, ungulis, (luantum alicujus admonitionem agnoscere ccEperit, oculos-
potesl, reperculiendo repugnat, ita ut prius seipsam que cordis per dignau» poeiiilentiam purificare cl
raovtfs periculoobjiciat, quam abiUorumdefensione eniimdare curaveril, lunien verilatis, quod aniisit,

desistat. Deo raiseranlc rccipiel ; et q\ieni prius [anima] a se

Unde bujusmodi naiura aviculae eideni Redem- negligens et superba repulit, ipsamque audirc coii-
ptoci aple congruit, qui seipsum 54 ^^"^ raagnuiu, terapsit, dcnuo ad seredeuntem invooeexsiiltationrs
lam iinmeusura, tantillaj rei comparare voluit. Ye- suscipiens exclamabit : Benedictus, qui veuii in no-
niensuainque incarneDoramus vocera austerseillius mine Domiui. Quo in nobis inanente digne ilttiin in

sententiaj iratuutavit, quam olira in lege sua pcccan- pr?esenti lauJare valebimus, et in fuiuro venientem
libus coinminalus estdicens : Qui baicvel illa fece- in gloria Patris securi facie ad facieni vidchimus.
rit^ morte morialur ; fifiis vero suis, quos in regnuni Quod ipse praestare dignelur, ex quo omuia, et per
gloria suaj congregandos proescivit el proeordinavit, quem omnla, qui vivil et regnat per infinita sacula
quaravis Injuste vixerint, quamvis mique egevmt, si D sseculorum. Araen.
laraenpa;iiitereetconvertivoluerint.i'egnuracoelorura HOMILlA Xll'.

proinitteus ait : PomUeniiam acjHe ; appropinquavit ly festum s. jo.snnis evangelistjE l>r.iM.\.

enim regnum ccelorum {Matth. iii, %. Qui eliam in Dixil Jesus Petro : sequere m« {Joan. xxi).
agone passionis vocen\ omnipotentiae suae iramuta- Bealus Joannes apostolus et evangelista exiinius,

vil, ubinon pro sc, sed pro nobis contristaiusdixif qui tanta alliludine et profunditate Evangelium
Tristis est amma inea usque ad mortem . Quaenam illi suum : Tnprincipio erat verbum adorditur, nt etiam
trisliiia pro semetipso iuesse poliiit, in quo, ut Ipse super C(bIos et super ccElestia volare sensu suo vi-
ait, princeps mundi hujus nibil invenit ? {Joan. xiv, deatur, raerito in ligura quatuor aniraalium aqiiila
30.) Trisiari cnim et miEstus essc voluil pro nobiSj volanti coraparalur. Et quia tanta subtilitate Evan-
ut nos a frisHtlaretefnae morfis cnperet, ct coriSor- geliura suum Inchoavit. credenduin est quod non
tes aiternorum gaudiorum facerel. Proiude quasi minori profundtlate et excellentia mysterii illud ho-
maferna deviclus cbariiatc pro eisdera Dliis suis rfe- dierna sancti Evangelii leetlone concluserit et de-
diniendls scnieiipsnm Oco Patri inara crucis obtu- terminaver't. De qua sancti Evangelii hodierua fe-
ut, cl durum an forie nirais praeiium cum morte, ctlone vellemas-aliqua dlcere sed (iighe aiiq'uid dic^
 :
,

671 VEiN. GODEFRIDI ABBATIS ADMONTENSIS 672

non potest. Dicamus laraen quod possumus, el in A spiritum ? Quem cuni viderit, hoc est qualis internx

quar.lum donare dignabilur Deus. suavitatis gustus sit, prxlibavcrit, anxius ct dolens,

In dnobus istis discipulis, Petro et Joanne, duse quod nondum teneat in re quod tanien iiabel in spc,

vitx possunt designari, activa videlicet ei conlem- interrogat dicens iiitra sc : Domiue, liic autemqnid?
plattva ; in Peiro activa, in Joanne contempiativa. His verbis diio quidam , affectus scilicct el eflcctns

A(l asduas vilas nullus assurgere, nuHus eas per- contemplalionis innuitur ; in liic ,
quod esl verbum
fccle comprehendcre valcl, nisi soiilum et beatum demonstrativum, inlelligi potesl ,
quod liomo praj-

iilud Domini noslri Jesu Christi dicere prxredat. sentialiler sap.l el videl per alTectum , in quid, quod
Dlcere Dei esl facere ejus. Ipsiusest enim o'pus, ex nondum compicliendcre vel videre polcst per elfe-
ipsius gralia ct niunere procedil, quantum qiiis(iue ctum. Sapit eniin inlerdum aliquid de Deo, et ali-

eleclorum suorum in liac vita per laudabiiem viriu- ((uid non sapit : cx parte illuminatur, et ex parlc
tum operationeTn profecerit. Ciccitale tangitur. El undc lioc , ut aliquid sapiat,
Etquid dicit Petro suo, unicuique videlicct electo aliquid non sapiat , aliqiiid ex partc videal, aliquid
SUO ? SeqHere me. Don\inum sequilnr, qui bonae esl parte non videat Ob id ulique quia disjunciiva
? ,

actionis sludio Dominum pro posse suo imitatiir. Post conjunclio «u/em, quK inler liic H fjuid posita est, lioc
illud saliibre dicere, post laudabile sequi non incon- *» relardat, ol qiiasi qiiodam obstaculo inipedil el ob-
grue sultjungilur : sislil. Et qu;enam est illa disjunctiva conjunctio?

56 (^onveraus Petrus vidit illum discipulum, (juem Corpus nimirum, qucd corrumpitur et aggraval ani'
diligebat Jesus, sequentem, qui et recubuit in ccena mam (Sap. ix, 15), quod spirilum tendentem sursuin
super pectus cjus, et dixit : Dotnine, quis est, qui tra- semper dcprimil el dejicit deorsum. Quaiidiu enim
dct te ? Converdiur Petrus, quando electus quisque in lioc niortali corpore subsislimiis, cx parte Deo con-
bonis sublimatur operibus. Conversus autem et per- jiingimur, ct ex parte disjiingimur, ct plenaric, si-
fecte probatus in activa vita lendil ad altiora, cum culi vellemus, Dcum viderenon possumus. Unde quia
a statu bonae convcrsationis pervenerit ad celsilu- liomo contemplalivus prohac disjunctiva coiijunctio*
dinem divina; contemplalionis, quod est videre atium ne seinperdolet, audiat.quid PetroDouiinusdixerit
discipttlum, quem diligebat Jesus, sequentem. Qii» Si sic eum volo manere , donec venium ,
quid ad te ?

celsitudo contemplationis non nisi in cosna accipi- lu me sequere. Ac si quemlibet eleclorum suorum
tur, ubi recumbitur super pecius Jesu. In pectore est Dominus 58 tonsolelur ct dicat Sisic volo fieri, ut :

cor bominis, in cordesapientia.Veraetenini sapien- lumen ciaritatis meae in praesenti partim aperiam
lia imbuitur, collustratur qui divini saporis aliquid ^ partim abscondam, hoc tantiim tibi restat ut me
iu coona dominica percipere meretur. Sed quae et sequaris , hoc est per vestigia mea quanium in le ,

qualis est ista ccena ? Coena utique dulcis, copiosis sit, humiliter gradiaris , quia quando corruptibile
exubcrans ferculis. coena, dico illa, quando Deus ac- hoc deposueris , et incorruplibile receperis , ad ple-
cedit ad cor hominis, el cor hominis illuminatur, num quid pervenies. Quod autein homo ille aliorum
el aut timore peccatorum tangitur et compungilur, profectm debeat deservire , sequenlibus verbis insi-
sive amorc Dei et jelcniorum desideriis accenditur nuatur, dum subililertur :

et inflamniatur. Quae nimirum coena, sive timore Exiil ergo sermo iste inter fratres quod discipului
vel amore Dei confui.^lur et parelur, vere convi- ille non moritur. Sermo iste , sermo esl conlempla-
vi.im Domini, per quo-l ipse reficiatur et jocundetur, tionis, qui tunc inter fratres, inter eos dico qui fra-
cj icprobatur, quia cil us etesca ejus est ulique sa- temam charilatem tenent, exit, quando ad profectum

lus noslra. In qua vicielicel ca-na honio recnmbit, et utilitatem multorum pcrvenit. Exeunle hoc ser-
dum seipsumveraciterin humilitate recognoscit, Et mone discipulns ille , id est giistus conteniplation.w,

in liac cognltione se et sua omnia Deo fideliter et non tnorittir. Qtiid est dicere , non moritur? Qnod
inlime ex toto cordc commendarepoiest. moritur, perit, el sine fructu erit. Sic , s:c discipu-

57 '" '>oc bealorecubituulitur plerumqnehisver- j) lus isle moreretur, et quasi quodammodo periret, si

bi.«di( ensad Dominum: Domine, quis est qui Iradct te? ad xdificationcin aliorum noii exiret. Istud enira
Q;iod ideni est ac si dicat
, Domine qui habitator : , doniim contemplationis in iiiillo homine ob hoc so-
es humani cordis, ostende mihi meipsuni , ut sciam, lumntodo Deus operatur, ul ci soli proficiat interius,

ubi, quoinodo, qiioties tradiderim te Jud;vis . id est sed iit aliis proficial exlerius. Sed unde hoc , quod
mnligiiis spiritibus; quot enim malignis operibus, diicipulus iste nou moritur ? Licel non concordct lit-

injustis cogilationibus, iniitilibus verbis coram le tera, occultis tamen verbis notat evaiigelista, ct non
deliqni, iraditio tui erat, qui habitator csse debiieras dixit Jesus , quia non nwrilur, sed sic enm volo mo'
cordis mei. Et quia ita le Iradidi , adhibita niihi dc nere , donec veniam ,
quid ad te ? Jesus eiiim , id est

prseteritis pocnitentia sic in fiitnnim custodi, iitnon salularis noster, cujus dicere est facere , boniim il-

•it amplius in me quod Iradat te. Seqiiitiir : liid, quod in cordc contemplativi hominis operatur,
Hunc crgo cumvidissel Petrus,dicil Jesu : Domine mlt ut non moriatur, hoc est ut non illi soluminodo
hic antem quid ? Qnid csl videre Petrum hunc disci- jiroficiat . ei illi soli operetur, cui operalur ; scd ut
pulum , nisi unum eiimdemque honiiiiem , qui per per emii ad aliori>m iitiliiatem et fructum exeat. Sed
Pelrum liguratur , diviiise contciuplationis babere sie eum volo manere, donec veniam, quid ad te? VO'
 ::,

075 iiomii.m; kkstivai.ks. «7«

hiiilaH, iii(|iii)m, iiioa estiilBpintus incuH, (|ucm libi A ccpn riN iiiiii(|unni appr()pinqii:ibll, ncc in cor[>oro
dfliii, matniat iii lc, ct in tc iiianciKi iton luoriiitur, nec iii aniin.i.

•C(i cxcal ct iVuctiini alTcrnt, ct ila cxcut dc cordii Kt bcno di( itiir, rum circumciderelur puer. Vct
luo, (loiiec pcr Iioc cst pcr piicrum
vt-niivii ijiiid , f,'iisltiiii (lul- iion iiijnslc accipicndiih QQ c^l |iopnlug
ccdiniH iiKSC, ad d', <id lc dico, (|nii iiii(|iii> cs, (|iii lnr- (ilMislMiins , (|iti proplcr ;»i(ri/a/c(ii lidci, (piu in
niain 1'etri KcriK, cl pcr to ud cos, (|ni noiniuiii lioc. nciiiii crcdit, ct |)cr (|ii;iiii s:il\:indiiH cnl, puer con-
doniini pcrcipcrc incnicriinl. Vcl sic volo, iil mniieut, Krnc noiniiiari polcril. Ilic crgo puer, cnin poht re-
qu:itciiiiK ad plciniin quid nnii(|ii:iin pcrvciiias, doii(>o 8uric(tioiii8 gloriam ab oiiini, nt dixinius , circuin-
COrpiiH incorriipliliilc rccipi:is, (|iii:i rcccplo corporc ridctiir iniscri:! , tiinc vcrc iinplcliitnr, (|nod hiiI)-

iniinort:ili :i(l illiid iinod (ilii iiiodo ijiiid vst, plcnitcr juiigil cvaiif;clisl:i , VDcalum rsl, iiii|iiil , uoiucu eju$
pcrvcnics, pcrfcctc coinprclicndcs. 59 yiiis'i"is Jesus. Nomcn idco boinini iinponilur. nl (|iii iik o-
igitur ct in activa ct conlcnipl:iiiv:i vita co, ut dixi- gnitus crat, pcr nomen agnosc.ilnr. Nomen boc
miis, ordiiic proccsscrit, bcne dc eo dici potcrit, Jesus ,
quod Salvatur sive Salutaria dicitiir, cidrm
qiiod S(N|iiitiir : llic c$t diicliiulus ille tiui teslimo- piicro, popiiio , in(|iiain, Clirisliaiio bcnc coiivcnire
tiium pcrliibct de Jiis, ct scripf,it lia'c , tt scimus riuiii vidctur, quia posl pcraclain rcsurrcctionciii piciiam
verum esl tt'stimouium ejus. (,)ucincun(|iic clcniin " ct pcrfcclain s:ilulcin in aniina cl corpore coiiscque
siiormn l^ciis Pater lalilcr, iil aiidislis , illiiminave- tur, qiiani ncmo in li:ic nioitali carne posilu»
rit, invisibiliier aliqiiid dc sccrclis siiis docuerit, qnamvis sancle ,
qinimvis jiiste vixerit , ad plcnura
fldcle tcsliiiiomum dc liis , qn;c didicit . iiovil perhi- obtincrc incrcbitdr. In Iiac clciiim fragilis vilx mi-
bere, el qiKVXunquc iste doccndo, scr bendo :illosta- scria nullns pcrlecl;c saiulis adipisci valet gaiidia.
tur, nulli dubiuin quin rcviim sit tcslimonium ejus. Nain qni bodic gaiidet de sanilale corporis, cias for-
Nos ilaqiie, fraircs dilcctissimi , qiii necduni in tassc dolebil rcpentinis pr;cvcnlus incoinnuidis. Sic
activa vel contcniplaiiva vita Domiiio Deo noslro et qiii bodie dc saliile animye gloriatur et gaudet,
placcre polnimiis, sliidcamiis, nl adhiic cx actibiis cras fortassis gravilcr cl miserabilitcr se dcliijuisse
el convcrsatione noslia ac iiioribus ila nobililari ingcniiscit el dolet. Pcracto vero die uiiivcrsalis ju-

inereamur, qiiaUMins digni cniciamur, discipulum dicii, cum puer iste, populus scilicct Chrislianus ab
hiinc, id est spirilum divirfa; agnilionis ct adoplionis omni corporis el aniniaj niiseria perfecle fuerit cir-
acciperc, nt ad plcniim quid, ad plenum scilicet cumcisns , lunc recte vocabilur nomen ejus Jesus,
gaiidiiim pevvcniannis pcr veriim ct nnicuin Filiuin quia lunc verse sabitis bonum ,
quid vel qiiaie sif,

Dei ,
qui vivii et regnat pcr inrmila s:Ecula sxculo- ^ plcnarie cognnsccre et experiri incipit. L't autem
rum. Amen nullus snis nieritis ad hanc saliitem se pervenire
IIOMILIA XIIL possc credat, evangelista in sequentibus declaral
FESTUM CIRCIJMCISIOISIS DOMIM rRIM<V.
IN 61 Q"'"^ vocatum esl , inquit , ab angelo, prius-
Poslquam consummali sunl dies oclo, ut circumci- quam in utero conciperelur. Quod dicil vocatum, idera

derelur puer, vocalum est nomen ejus Jesus {Luc. ii). est ac si diceret prwdesiinatum. Quicunqiie enim
Nolandus est ordo verborum, qnia evangelisia a Deo salutari suo vucati et praedestinaii non sunt,
ait : Postquam consummati sunt dies ccto, ut circum- ad Iioc saluiare «omeKatlingere nullatenus possimt.
cidereitir piicr, cnm adhuc ininime completi essent Unde salvandus quisqne scire debet ct in magna
dies octo , sed consummatis septcm diebus , oclavo cordis huniilitate perpendere, (,uod nnnqiiain suis
die circuincisus sit puer Jesus, sanclus cvangelisla nieriiis, velbonoruin operum suorum virtute ad ve-
non solum circumcisionem JesuChristi, qnae visi- ram et ?etcrnam salulem poterit pervenire, sed ad
biliter facla est, hoc loco nolavii , sed et circuraci- hanc se a Deo praedeslinalum fuisse, antequam vel in
sionem , qnai in corpore Cbristi , id esl in electis utero matris carnalis conciperetur , vel in utero ma-
ipsius quandoquc perlicienda erit, oculis cordis in- tris spiritalis, quod est Ecclesia, renasceretur.

tuens, figuralitev banc exprcssit ei pr?psignavit. I

Ad h?ec forsitau aliquis lacila cogitatione dicit

Seplem dies sunt ,

quibus pr«sens mundus vol- Si nemo salvabitur, nisi qui pradeslinatus est a Deo,
vitur, in quibns salvandus quisque a peccatis cir- ut quid laboro, ut qiiid meipsum affligo, aut cur hu-
cumcidi debet ; octavus vero dies dies est resurre- jus s;eculj gaudiis et volnptalibus perfrui non de-
ctionis , quo peracto electi circumcidentur ab omni bco?Si proedesiinatus suni ad vitam, saivus ero; si
niiseria aninije et corporis. In hujus nainque inorla- vero praedesiinatus non sum salvus csse non po- ,

litatis tcmpore ,
quantum Deo doiianie possMnl, a tero. Non sunt h«c verba hominis sapientls, sed

peccatis et vitiis semetipsos circumcidere pcenileiido praedesiinationem Dei praesumptuose investigare vo-
satagunt. Sed nullus, licet sanctus , licet perfectus, lentis. Est enim, quasi snperbiendo dicat : Domine,
quandiu in corruptibili corpore manct, a miseria ad si vis, so.lvus esse potero ; si vero non vis, quo-
plenum circumcidi valet. Consummaiis vero octo raodo salvus ero? Quicunque talibus tam inulilibiis

diebus , post Iransactam videlicet generalera resur- semeiipsum cogitalionibus inetire et occupare non
rectionem, cum corruptibite lioc induerit incorruptio- metuit, divinae graiiae et misericordi.Te oninimodis
nem {! Cor. xv, 53) , tunc sancti et elecli vcre atque ingratus ctcontrarius exisiit. At contra bomini cui-
pcrlccte circumcidentur ab omni miseria, quae deia- libet beato ad veram salutem tendenti , spem suam
 ,:

675 TEN. GODEFRIDI ABBATIS ADMONTENSIS 676

\u Domino Deo ponere tam vana, tara in-

cupienli, A vis sanctus, quantalibet eliam pleniludine scienlia
ulilia cogiialionum phanlasmata omnino aliena debent fuigerel, suo sensu vel intelleotu compreheBdere po-
esse et extranea, ac praedesiinationem Dei , et pro- luit vel poterit , quomodo factum sit ut Deus hoiiio

fundam jirdicionim ejus al)yssum, quam comprc- fierel, divinam et humannm naturam in unani 63
iiendcro non valet, audacter investigare non prxsu- personam siinul conjungeret et connecteret. Amitus
mat vel scrutari, sed corpus suum ct animafli om- eliam Spoasi, Joannes Baptista, cui inter nau^s mu'
nesqoe sensus uiriusque hominis devote et humiliter lierum non surrexisse majorem ipse Salvalor lesLa-
iii servitulem iliius, a quo accepit, nedigat, strenue tur, mirabile incarnalionis fcius mysterium intueof
seipsum in omnibus Deo placitis actibus excrcere ail: Cujus non sum dignns corrigiam calceamenli sol-
studeat, carnem suam , quantnm iiumana pennittit vere {Luc, iii, 16). Corrigia calceamenti ejus csl

fragilitas, laborihiis substernat elsiilijicial, ciimque oonjunclio divinse et bumajix nalurae ipsius. Uaac
oinnia, qusecunquG Deo adjuvaiite poiest, anima et mirabilem et inscrulabilem divinx et humanse na-
corpoie bona perpelraverit, debet semetipsum di- turai conjuncliouem electus Sponsi paranymphusdi-
vinse grati?e cominittere, el in humili conscienlia cil sft npn dignum esse solvere, hoc e&t non .se di-
internd arbitro [eod. arl)itri.] stipplicare, ut servi- gnum esse sui inlellectus sublililaie perscrulari vel
lulem suam omnesque labores suos acccplabiles B cognoscere. lu hoc cliam admirabilis fuit in Incat

sLbi faciat, et sua gratuita pielale inter pr.cdesiina- naliooe, quia de Spiriiu sanclo conceplus, sine pec-
tos suos eum dignetur aiinumerare. calo de Virj^ine matre est naius, solus sine pectaio

62 Qiiamvis, ut diximus, occuiium divina; prje- iiiler peccatores esl conversatus.

desUualionis consiliuni liuraan^ notiiiae omnino sit Qui sic admxrabilis in incarnatione exstitit, nova
incognitum et absconditum ; tamen qui sint ad vi- saiutis consilia hominibus dando ConsiHar,Uf fuit.

tam pr«destinati, aliquantiiiuin conjicere possumus Talia namque dedit consilia., g^ux anlea mundo in-
de verbis beati Pauli aposloli, qui ait : Ques pra;- audita crant et incognita. Sic in Evangelio quodara
destinavit, hos et vocavit, et quos vocuvit, hos el ju- loco legimus, quia cum adolescens quidaui ad eum-
ilificavit, quos antem jusiificavit, illos et magnificavii dem Salvatorem iiostrum venil el inleriogavit euiu
(Rom. viii, 30j. Ad quos igilur respiciant Iiaec duo quid iaciendo viiam aelernam possideret, ait illi:
verba, primum videlicet el ultimum, prwdestinavit Serva mandata {Matlh. xix, 17). Cui inlerroganli,
el magnificavit, innuunl nobis duo verba in medio po- qu;« illa essent mandata, decem legis proposuit prae-
sila, vocavit scilicet et JHslificavit. Nain in quibus Cf, cepla. Qui cum diccret : hwc omnia servavi a juven-
TOcatio et jiislilicatio, ad hos respicil pr»destinatio tute mcu, ail ilii : Si vis perfeclus esse, vade et vende
et magniliceniia Quos eniin a vanitaie hujus sa^culi omnia quoi habes, etda pauperibus, et veni et tequere
per praevenieniem pieiaiis suae gratiam vocare ad me, et habebis vitam wlernam {ibid., 20, 21). Hoc
conversionem , el justificare dignatur per bonam est, inquam, nuvum et inauditnm consilium a Re -

conversatiouem, hos nimirtim esse credimus quos dcmplore et amatore hominum beuignissimo salu-
mira sua ad hoc pra-deslinavil disi>ensalione ut ,
briter odituiu ut homo volunlariam paupertatem
,

quandoque ajterna magnificentur glorUicaLione. amplectondo, pauperem Chrislura devole sequendo,

Sic ergo ab aelerno pnvdesiinalis t)t misericorditer nihil in hoc mundo possideat, sed spe coeleslis pa-
vocatis et juslificatis, et iu fuluro seternaliler ma- tria; cuncia prorsus abjiciat ct conlemnat.
gnihcandis nomen hoc salulare, ut prajdiximus, iin- Taliigilur modo medialor Dei ct hominum faclus
ponetur Jestis.Nam non sine certi causa myslcrii Coiisiliarius prxdicando, Deus tongrue nomjnalur
cvangelista Redemptorem iiostrum simplici lantum niiracxUa faciendo. Non eniin , ut propheta orando,
nomine Jesuni vocavit, quein Isaias prophela sex sed \il Deus mirabilia operatus esl imperando.Elias
nominibus mystice pra^nolavit dircns Vocabilur : namque , et Eliseus aliique prophclarum quamplu-
nomen ejus Admirabilis, Consi[iarins,Deus,Fort's, Pa- rimi miracula multa iaciebant, morluos otiam sus-
ter (uturi saJCHli, Princeps pacis {Jsai. i\, 6).
Evan- i) citabant, sed ut ha;c facere possent , orationibus
gelista, ul credere possumus, praevidens ea quse in apud Deiim impctrabunt. Solus autem Salvator no-
corpore Jesu Chrisli, id est in Ecclesiis suis quando- ster fecil ul De»s. Nam sola suac poteniia majc-
que gerenda erunt, solummodo Jesum figuraljler sialis miraaila laciebat, solo verbo moriuos suscila-
eum nominavil; proplieta vero spirilali conlis iii- bai.quemndmodum Lazaroquatriduanopolonlcralt
tuitu coQsideraiis, qu.ic iii sola Clirisli pcrsona adini- Luiure , vem 64 foras {Joan. xi, 45). Et in alio
jilenda erant .sex supra memoralis nominihus ap- loco : Adolcsccns, tihi dico : surge {Luc. vu, 14). Fi-
pcllavit. Nain Adniirnbilis fnil iii iiicarnalione ,
liam quoque archisyuagogi solo jussu ad vitam revo-
Consiliarius in pradicaiione , Ikus in miracu- cavit (Mare. i., 41).
lorum operatione, Forii^ morieiido, Paler fuluri Sic piofecto qui Deus erat miraculn facii-iido
[tcpculi] resurgondo, Princeps pacis orii rcmunc- Foriis uliquc fuit moriendo. Magii;c 'juippc forliiu-
rando. dinis virlus cral, quod illc, qui mrlius el perfertius
Admirabilis, inqiiam, fiiit in incarnalione quia quani ullus morialium scirc possil, dolorem ct aiua-
;

intarnalionis sike inysterium tam mirabilitcr operari riludincm mortis uoverat, lianc eamdem amaritu-
voiuil. qiio<l nnilus Itominum, quamvis juslus, quaoi- dincm gustare el in se ipso cxperiri non renuiJ, scd
 EESTlVALtS. C78

cruiittlciii rt «liruiii uiorlciii (.riiris, iioslrji) c;iiihii h:i- A (iciidn, rcprobot vcnt lciitutionnin ntimnli* in vora»
IiiUh iiii|)('rlt'rj iliib hnliin* voliiil. Kiliciii ;i'lcrna' daiiiii.itioiiiN truliciido ct hcdiKrndo.
Qtii 01^0 laiii iiiiraliili lorljliKliiii* pra'(inctiiH, iiior- In isliH taincii nirfarii Imijiih lyranni dirbut natcUur
l('iuiuoriiH(|ii(^ priiicipcni (riiiiiipliaiis fortit crat iiio- noiiiiiinipiain Je»ut iii elcctoruin ijonirn cordibiiii,
riciidu, Pulfr fuluri niiruU fai liis csl rcHiirKciido. iii illa iiiininiiii saiicta ( oii^rc^jtionc, ubi lin^- r<*t

Ucsur^cii:> itaiii([uc a iiiorliiis, P.ilcr oiiiiiiiiiii, i|iiot pcrllcilnr vciit:ilc, (|iiod llrtliliftnn cl Ji,li inyatjf^u

])r.cdcsliiiuvil coliarcdcs licri palcMi.r iiia; lia-rcdi •

(lesignavit iioniinc. nctlilcbcm qnippc dnmut puuiiy
laliii , rcsiirrcclioiic siiu oninilms liliis siiis dcdil Jnda vcro cnnfcitio Intcrprctatiir. /« nrthtrhem
spoiii fuliira' glorificatioiiis ct iiuniorlalilalis, ct Hic- Judtr Domiiiuit Jrsus nafcitur, quia rutii kII ipne
ut ip^o posl rcsiirreclionciii siiaiii racliiH iiiiiiior- llcK gfori.c, ibi polissimiiiii ii.iscenili (^lif^it locitm,

talis ct iinpassiliilis appariiil (|iiiluiK voliiit, liiil ulii nbi sana'. doclrin:!' paiics ahiiiidanl ,
i|iiil)MH aniiiia

voluil, ol ad dit>cipiilos stios claiisis ingrcssns cst lidclis rcncitiir, nc fainc percat; nbi fidcliiiin niiilli-

janiiis, ita ct oicctus oiniics iii riitnro s.Tcnloditabil liido conversalnr ,

qii;c pcr stiidimn vitns laudalii-

el glorificabil a>leriio beat:o. iinniortalitatis cl incor- lis 66 ^'''ain Doo exblbct confnssioncm laurils.

rnptioiiis pruNnio , iil nbicnniine volueril essc spi- Ouaiita- anlcm nia^nitiido pratiavscqnaliir, nbi la-

rituii, ilii prolinus sit cl corpus. B lis Ilox ct noniiniis viiliiiuin nascitur, vcrhis 8C-

Kl qui sic PnWr fuiuri Sitculi faclns osl in rosiir- (|iicntibiis evangelista insinnarc vidclur :

roclvono, iVinfcjJspociserilin reninncralionc. Vosi- Kcce. magi ab oriente teiierunt Jerosolymam di-
qtiam cniai cousummali fuorini dics octo, (|nos siipra ceules : Vbi est qtti natus esl rex Judavrum ? Moti
nioinoravimus, cl pucr Jcsus, id esl popnliis Chri- cnim, iil puer bic nobilis, puer, inqiiam, singularis
stianus ;«tcnu^ saliiiis graiia sublimalus, ab oinni inn(Hc«tiae cl purilatis, in elef^loruin orliis fuerit
niiseria corporis cl aniiiuc (-trcMirutstis 1'ucrii, tnnc cordibiis , vmiunt magi Jcrosohjmam , dilm pecca-
vere Rcdcmplor noslcr Priuceps pacis crit. Nani torrs conversi art proprlam redeunl conscientiam,
elcctos suos lani finua, lam siabili pace firmabil, et snllicile ct vigilanter considerantes onines trans-
consolidabit, ut spiritiis ct aninuo jiislorum nil pr.T- acl;c vit« sordidas cl perversas actinnes. Gum-
tcr Deuin soliim dosiderent, qu;crant, ot diligant, qne siiblili inenlis inluilu perspexcrinl qiiam vl-
et caro adversns spirilum nil ullra rcpugnando coii- Ips qnam miseros et miserandcrs pocrando seipsos
,

cupiscat, scd in tnrribus coplostis Jeriisalem perpo- fecerint, magna super semetipsos movenlur mlse-

tna paois tran'.|uillitalo frnonles, et Priucipem pacis, ricoVdia juxia sapicnlissimi Salonionis vei-ba : Mi-
remufleratoreni, iuquam, suum ac hiijus pacis lar- serere , inquiens , animtt tuce placens Deo {Eccli.

gitorem facie ad fa^Meiu videntos, ciiin ipso sine fine .\xx, 1i) El quia Greatoreni siium graviter se re-
glorientur, iu ipsius laude sino faslldio deleclentur cordantnr offendisse, veracllereum student placare»
et jucundentur. Ad hanc pacem pordncat nos ipse, 'nterrogant nonnunquam verbis magorum ubi sit
qni est pax vera, Jesus Christus Donunus noster, ^Ht nalns est rex Judworum, quia anxie vequirunt
qui cum Patre et Splritu sancto vivil et regnat in quo labore, quo pojnilenli?e sludio ab ipso Patrft
92ccula sseculorum. Amon. luminum adipisci valeant saUiiis et venije reme-
65 HOMILIA XIV. dinm.
IN EPIPH.\MAH DOHIM PRIMA. Tidimus , inquiunt, stellnm ejus iu Oriente, et ve-

Cum natus esset Jesus in BeiMehem Juda in diebus nimus adorare eum. Stella haec visibilis invisibili-

Herodis regis {Mattli. ii). ter exprimit splendorein inierna' illuminationis,

Dominus et Salvator nosier, Rex reguni ei Domi- cujus suavissima visitatione ad s^ ipsos inlra se re-
Dus doiuinantium, qui ideo \onil iu mnndum, ot ducti vcraciter factoreni suura adornat, dum imagi*
pcccali destriierel regnuin, qualiter adhuc in ele- iiem Greatoris, Iniquis operibus obnubilatam et
ciorum nascatur corctibus, quos regni sui cobjere- abolitam, per continuuin laborem adpristinum stu-
3es Heri disposiiit, ovidenter evaugelista describit :
D dent revorare decorem. Qui etiam merito dicuniur
Cum natus esset, inquit, Jesus in Bellileh4;m Jtida ab Orienle venisse. Nara veraciter dicere valent ore
in diebtts Herodis regis. Gloriosi et felices Ifagt isti, propheiico : Visitavit nos oriens ex alto {Ltic. i, 78 ,

qui regali uiagnificenlia famulabantur uato Regi coe- quia nisi verus ille 67 ^'^' juslitiae corda illorun-.

lesii, sicut primitiae erant gentium, sic non incon- visitasset occiilta ipsius inspiratione, nec inolitam
venienter cos exprimunt, qui aliquando ritu gentium vitiorum deserere consueiudinem, nec ad Doo pla-
sine Deo In raundo vixerunt , sed coelestis gratiae ciiam erigere se possent conversalionein. Qtiod di-
splendore illuminati ad veram cognitioneni perve- vin« misericordije opus valde in diebus suis fieci

nerunt Greatoris sui. Herodes autem iste, in cujns dolet Herodes, hostis videlicet anliquus. Quia sicat
diebus natus est Ghristtis Jesus, singularem peccati eura valde laetificat, cnm perversus quisque in suis
aiictorem , hoslcm videlicot anliqiium , exprimit, perYorsitatibus usque in lincin pecseverat, sie gra-
Die.i ejus, iii quibus regnarc dicilnr, omno hiijiis vem ei dolorem ingeril, cum per ptBiiiteuiiain ei
morlalilalis tempus non injuste accipitiir, in qno lacrymas de morte ad vitam rediic studuerit, Unde
ipSe rex ncfarius regnare perniitlit!ir tenLa-ndo ele- recte dicitirr in consequentibus :

cto»^, scd ipsis tcntationibus probabiliorcs red- Audiens atitfnt Herodes rex turbatus ©'. et ovmis
 : :

670 VEN. GODEFRIDI ABBATIS ADM0NTENSI5 680

Jerosottjvia cum illo. Dum enim videt qiiod is qui A humana laude delectalus ab seterna mercede inanis
ut peccati servus suis hactenus subjacebat sugge- remancai et vacuus. Et esl quasi dicat : Ecce, du-
stionibus, cxcusso iniquae dominatiouis jugo, corde ras coepisti vias ingredi, in quarum observantia
et corpore subdere se decreveril Crcatori suo, mul- multimoda passurus es laborum certamina. Sedne^
timoda eiaborat malignitatis suse arte, ut animam quaquani inanis et vacuus remanebil labor tuus.
ejus ab hac intcntione valeat revocare. Nam nunc Nam cum per meritorum proleceris incrementa, et
illa, nunc alia ejus objiclens oculis incommoda^ teipsum .probatum servaveris in omnibus, eris et
trepidanli animo facit eum perpendere, quara du- aliorum doctor eximius, pluresque tnai imilaiionig
rum sit et didicile propositum spiritalis vitae. Sic- exemplo coelesti subjicientur magisterio. His dia-

que miro agit modo, ut omnis Jerosolyma turbetur bolicis suggestionibus qualiter electi obviare de-

cum illo. Facit enim, ut fidelis quselibet aniraa, beant, gentium primitise, magi sciiicet 09 isti pa-
quae ad internac pacis lendens gaudia per divinae tenter insinuant, de quibus sermo evangelicus nar-
visilationis gratiam dici poterat Jerosolyma, tantis rat :

agitelur perturbationibus, ut inter amorem et me- Qui cuti' audissent regem, abierunt. Hoslis quippe

tum posita, nesciat inierdum quid potissimum va- humani generis colloquium suum tunc babet cum
leat eligere, an prosequi debeal vitae spiritalis pro- ^ cum ad meditandum inania, ad cogitandum
electis,

positum, an deserere. Sed humani generis inimicus eos persuadet iUicita, sed quia per deleclationis
ideo hominem ab hac intentione suis revocare stu- consensum malae suggeslionis verba non suscipiunt,
det fraudibus, quia graviter dolet, si quando homo loquentem tantimt llerodem audiunt, sed muti et
regnum possideal per humilem poenitentiam, quod sine responsis abeunt. Nam tanto levius dcspiciunt

ipse angeUis perdidit per superbiam. Unde quanta verba diaboli, quanto crebrius utunlur colloquio
sit super nos ejus invidia, evangelista innuit per Dei. At contra rcproborum animus, quia nil sapit

verba mox sequentia de verbis coelesiibus, quoties pravis suggestionibus

Et congreyans, inquit, omnes principes sacerdo^ impellitur, ad consensuin facile inclinatur : quia
tum et scribas populi, sciscitabatur ab eis ubi Chri- dum spirilalis doctrinse exhortamenta audire renuit,
stus nasceretur. Ipse enim hostis antiquus, licet per serraoni diabulicse iliusionis diligenler intenlit.

angelicae naturae sublilitatem multa soleat digno- Quaiila vero divini splcndoris illustienlur gratia,

scere, nequaquara taraen valet deprchendere quid qui canialis vitse despiciunt delectameuta, verla

in humano corde generalur , nisi exterioris homi- innuunt mox sequentia :

nis motibus vel signis experiatur. Gg Unde princi- Et ecce sletia, quam viderant in orienle, antece^
^
pes sacerdotum et scribas populi congregat, hoc est debat eos. Ut eniin ait beatus Gregorius : Si a earne

diligenter intend.t , ubi sacram Scripturam pcr hoc quod tibet abscidimus, niox in spiri:u (luod de-

ora pracdicatorum recitari aiidierit, si saltem per lectet invenimus. Mox enim ut Herodes cum omni
h«c addiscere valeat qua intentionc homo ad Deum subdoli« artis su.c fallacia contemnitiir, il!c qiii est

converti decreverit, si aut propier rerum inopiam, splendor aeterni Patris, tencbrosa dudum per tenta-

aut aliqua adversitatis occasione, seu sola Dei di- tionem corda suae visitationis illiistrat ct accendit

lectione miindo et concupiscenliis ejiis dccreverit gratia, ut quid agcndum, qiiidve vitanduin sit vi-

renuntiare. Novit enim quia facilc mutalur voluntas, deant, et ad iniplenda quae viderint convalescant.
quam non divinae dulcedinis gratia, scd subil;« prae- Notandum ctiam quod magi, quandiu apud IleiO-

cipilalionis inspiravit levitas. Unde cum sinccram dem detincntiir, stellam, quxdudum cmerscral, non

et simplicem qualitatem inteniionis perspexerit, videant; mox autcm, ut ei terga per conteraptuoi

nova praeparal impielatis instrumenta ,

qucmadmo- verterunt, ducem sui itineris stellam invcnerunt.

dum verba dcclarant evangelica. Sic, sic, cum tentatio valida nobis ingrucrit, splen-

Tunc Herodes clam vocalis Magis diligenter didi- dorem contemplaiionis intimae Vera Divinitas a nobis

cit ab eis tempus steltw, qucc apparuit eis. Cum enim D abscondit; cum vero ipsa adjuvante ab animo ali-

pccnitcntis cujusque animiim coelesli jam desiderio quantuliim expellitur, claritasdesideratacdulcedinis

innaminaliim, lirmiter in bona voUiulatecognoverit exorilur. Eadem vero divin» illuminationis gialia,
fundatum , ad callida converlilur argumenta, du- cum ita frigida hominum corda intimi fervoris ac-
riora adhuc parat insidiarum machinamcnta. Nam cenderit flainma, apud quos permaneai, 70 ^'^' 'Q

dum a bona intentione homincm revocarc non prae- quibus mox refrigescat, ordo scquentis narralionis

valet, in ipso conversionis initio, latentcr clationis indioat

vitio ferire nititiir, qiiemadmodum mox sequitur : !, Usque dum veniens starct supra domum, ubi eral

Et miltens illos in Dellileliem dixit : Ite et diligen- puer. Uleniin ait Psalmographus: iVow esl qui se ats-

tcr inlerrogate de puero, et cum invenerilis, renun- condat a calore ejus [Psal. xviii, 9). Visitatio missa

tiate milii, ul et ego veuicns adorem eum. II;kc sunt ab altissimo nonnunquam quorumdam corda ita pe-

vencnati serpentis verba, quibus in primordio con- nclrat, ut etiam in flctibus compungantur. Sed quia
versionis incautiiiu qiiemlibet, ct niinus adliuc cir- post lacrymarum tcmpus ad consuclaepravitatis re-
«umspectum, dum a bona voliintatc avertere non deuni opus, stetla apud eus iion stat, quia compun-
>alet, ad appetendas hominum laudes pcrsuadet, ut ctionis virtus nequaquara in cis perseverat. ElecU
 G8I llOMIIJ/i: FKSTIVAI.b^ft.

\ei°», ((iii lotaiu cordiii Iiitciilioiicin iii hoIo Ihcriiiil A Ht.iliit Doiniiiu*, i|iiul(>iii Koii tiiiiiiilllMiit, alia t«-nl«

aiiioro Coiulitoris, upiul eos itttlla isl:i Hlaliiin hiiiiin S< riptiiru, i|ua- dii il : l)i'u» nuficrbit ri-AUfK, liumi'

llrozuvit, i|iiia ad artiTnilaliH gaiidia, <|ii:i' in con- Itliu» uulfin dul firalium (I l'i-lr. Vf &).
tfiuplatioiiiii giiHtavcrniil (^ratia , jtiKi iiirdilatione /'.'(
aperlii llietuurinui» oblulerunl ti inuntfa, au-

rccurrorc rostinaiil, o( quo sirpiiiH dc patria: rwlcstia ruin, lliui *l inyrrliam. Thetaurui diritur, iioii iibl

mciiioria iiumis coniTii tau(;iliir, co validiiis jiro ai- inodira aiiri ct argi-iiti pnsHcshio , scil iilii inruiita

qiiirciidu cjiisdciu patri.c clarilalc iiinaniiiialur. In prctiosoniin ct di-sidciabilitiiii i|iioniiiililH-t lialMtnr

his cltaiu ptier iHtn, niictor, inqiiani, Kin|(uluriH in- collcclio ; Tlieiaurun cnliti a riraico llieiii [Oifftcj,

noccntiiO, <itiaiilniu iii hoc iniitahtlitatis tcinporc cst <luod Latinc depotiliv dicittir, iioincii sorlitur. Elcctl
pussibilc, stabilc lialicl essc; quia qtiaiidiu in cxsi- igitur rcgi Sabaoth iiiclvlo lliesuurot aperiunl, ditiii

lio dcgiiiit, bonilatis cjns solalia cis iion dccrunt. liuiKC coiivcrsalioiiis nicrituiii, fiaiul;c nicdtlalioniii

Nani qtialc, quam inctlabilc sil illud «aiidiuni, (|tto stiiditini cl pcrtccla; intcgntalis iniiiiiicrciuin, 72
post t(Mitatioiitini nubila hctilicari nicrcnlur clccto- itonsibinictipKis, scd dotiis gralijt: ipsius atlribtiunl
vuin corda, vcrbis scqiicntibus niagnilicc insiniiat Qua; Iprofcclo iuunera inajcslati divin:c olTcrciida

evangelista : otiini honiiiii , taiii iuopi suppcluiit ijujin diviti ,

Vj(/(!iircs aulem slellam, gavisi sunl gaudio ma- B taiii cgcnli siillicittnl quain abuiidaiiti, si lamen
guo xmldf, Quod cuiui iion siinplicilcr ait, (jaudio (iii iribucndi dccsl fucuUas, bona non desil vo-
maijno, scJ ctiin udditamcnto qiioduininodo ; gaudio luiilus. Nam si bona suppclai voluiilas, re exigua

tnagno valrie, ilhid niiuirum ititclligi voluit quod coeloruiu coniparauir posscssio eximia, quia, nl

guuditim lioc inctTubile Sit el immensuin, onnieiu bcatus (Jrcgorius dicil, regnum catlorum lanluni
excedcnsnarrationis tnoduiu, quo elecli licel in sjio- vnlel, quanlum liabes, majoris siquidem pretii fue'
culo et in senigmale, Dcumdeorum videremereniitr rtint duo mulierit vidnce ininuta, quam opulenla di-
in Sion. Gaudent siquidein gaudio magno valde, outu vilum et potentum munera. Obtulerunl, inijtiit, ei

licet inclusi lerrcni corporis carcere gloriain illaiUj aurum, tlius et myrrliam. Per aurum coelcslis »a-

quuiuvis ruplim, conlcmplari uiereutur, qua cives pientiae niior exprimitur, quemadiuodura per Sa-
patriae C(Blcstis plenaric ulMnlur. Hyec est illa excel- lomonem dicitur : tliesaurus desiderabilis rtquiescit

lenlissimae dignitatis gloria, quam bealiis Paulus in ore sapientis [Prov. xx, 21). Quac profecto sapien-
apestolus nolare videtur, cum se raptum usquc ad tia, quia desursum est, ab eo uliqite, qui in su-
71 <«;r(JUHi coiluin glorialur, ubi arcana i>erba audi- peris habilat ,
postulanda est , sicut Jacobus hor-

vit, quo! non Hcet liomiui loqui (IJ Cor. \\i, 2). Fe- latur apostolus : Si quis, iuquiens, indiget sapieU'
lices isli, qui, licet gravali lerrenae habiialionis "'«, postulet a Deo (Jac i, 6). Tliure vero, quod
exsilio, per menlis contemplationem appropiuquare divinis incenditur altaribus, orationis exprimitur
mercntur universitalis Domino ! Nam qualis sit vir- \irtus, Psalmisla testanle, qui ait : Dirigatur oratio
tutis illorum magnificentia, plenius adhuc insinuare mea sicut incensum in conspectu tuo {Psul. ciL, 2).
videntur verba evangelica. Myrrha autem-, qua morluorura corpora solent
Et intrantes domum invenerunt puerutn eum Ma- condiri, ne facile valeant putredine consumi, mor-
ria inatre ejus. Quoiies enira domum raenlis in- tificatio designatur carnis, qtiae fideliura coiiscien-

troeunt, quem alium ejus habitatorem, nisi ipsum lias teraperare consuevit ab operibus mortuis. In
inundiliae et integrilalis auctorem inveniunt? Cum «uro igitur potenlissimi regis vultum honorare slu-
Jl/aria, inquit, matr^e/us. itfa/er/esu eadem estquae dent, qui sensuiu nuUa prava inientione fuscaluin
€t sponsa fideUs, revera quselibet anima. Quae raater Deo, exhibent, quem si veraciter oblinere cupimus
Domini el sponsa in domo mentis cum puero inve- apud Deum mundissimarum precum thymiama ju-
nilur, quando mira pietatis dignalione solus cum giter est in ara cordis adolendum. Ut autem suave
sola dulcia miscens coUoquia, incendio ardeniissimae redoleant orationis incensa, continentia carnis, qua
dilectionis liquefaclam per divinse visitationis re- j^ vitiorum putredines exterminantur, incessanter esl
creat gratiam. Inter haec tant* farailiaritatis verba admiscenda.
quid electi agant, ordo sequentis narrationis de- Potesi etiam in auro, quod fulget caeterisque me-
clarat : t.Ulis supererninet cordis inlelligi devotio; thus
Et procidentes adoraverunt eum. Sola quippe Deo vero, quod boni odoris fragrantiam prajstat, bonae

ab electis vera tunc exhibetur adoratio, cura coram operationis suavitatem signifieat; myrrha autem,
ejus celsiludine lota se menlis et corporis deje- qua moi*iuorum,sicutdiximus,corporacondiunlur,
ctione studentsubmittere.HincPsahnistainsinuans, ne putredine contabescant, veram cordis humili-
qualiter adorare conveniat Altissimum : Venite, in- tatem prsefigurat. Hoec siint tria illa pretiosa mu-
(juit, adoremus, et procidamus ante Deum (Psal. nera, omni horaioi ad veram salutem tendenti omni-
xciv, 6). lUe ergo veraciter Deum adorando pro- no necessaria. 73 AfifUf^ quippe olTerre est tota
cidit, qui agnita Coiiditoris sui magnUudine, terram nos cordis devotione ad Deum et ea nux Dei suv.\
se et cinerem ex intimo credit o.orde. Multum oran- extendere. Auro vero tlius adjuugiraus, dmn bonam
'ibiis. Ircqucnter tiiam jejuiiaiuibus, muHoque la- quam ad Deumhabeinus voluntatem, bouis opeiiuus
Jioic sudanlibus lalein nequaquam graliain prx- ostendimus , ut diccre cuiu Apusloio possimus :

Patuol. CLXXIV,
688 VEN. GODEFRlDi ABBATIS ADMONTENSIS «84

Chrisii bonus odor sumui Deo in omni toco {II Cor. A slationem in CanaGalilsMe legiraus esse faclam, ubi
II, 15). Auro et thuri myrrham adjungimus, quando in nuptiis conTertit aquam in viuum, et raanifesta-

«equc pro bona nostra dcvolione, neque pro bona vit gloriam suam. Quae omnia, licet diversis tempo-
nostra operatione nobismetipsis aliquid tribuiinus, ribus factu memorentur, in unum tamen diem col-

sed soU Dco in vera cordis humilitale simpliciier lecta, Christiana devotione venerabiliter reeolun-
ascribiraus, dicenles cum Propheta : JSon nobis, tur.

Domine, non nobis, sed nomini tuo da gloriam {Psal. Redemptor igitur noster, sicut omnia incamatio*-
cxiu, 1). Non enira sufficit Deo aiirum et thus, si nis suae mysteria nostrae causa salutis operari dis-

dcsit mtjrrha; quia nulla nustra aclio sine humili- posuit, sic et trina h»c trinse manifestationis vel ap-

Xate Deo est accepta. Ilinc dicit propheta : Omnes pariiionis suaj miracula iion propier se, sed propler

de Saba venient, aurum et ihus deferentes, et laudem nos in .seipso osiendere et coniplere voluit, per quas
Domino annuntiantes {Isai. lx, 6). Quod evangelista non solum tunc, cum homo visibilis in carne visi-

myrrham nominat, propheta laudeni appellat, quia bili apparuil, corporaliter et visibiliter hominibus
quicunque in semetipso carnales suos sensus ita innotescere et manifestari vohiit, sed per has cor-
mortificat, quod pro nullis suis meritis suam, sed porales apparitiones sive manifeslationes myslicc
Dei gloriam 74 ^"scrit, hic vcre laudem Domino an- B praefiguravit et prKsignavil, quomodo quotidie spi-
nuntiat. Sequitur : rilaliter el invisibiliter homini 75 cuilibet beato

Et responso acccpto 'n ^omnis, ne redirent ad Hero- seipsum manifestet, et per internae visitationis sua
dem, per aliamviam regressi sunl in regionem suam. gratiam appareat, vel qualiter ipsum hominem bea-
Electorum corda, dura in secreto conscienli.'B cubili tum et clectum in conspectu divinse majestatis ap-
a mundi strepitu beato mcruerunt somno sopiri, in- parere oporteat.
ter ipsa intimae quietis silentia, (idelia accipiunl Yideamus ergo quis sit dies iste raagnus et prae-
rcsponsa, ut alio actionum itinere beatitudinis de- clarus, trina Salvatoris apparitione vel raanifesta-
beant patriam repetere. Debent siquidera humilitatis tione deccnter adornatus et sanctificatus. Dies iste
pede elationis gressum commutare, debent inobe- prseclarus et sanctificatus est homo quilibet salvaa-

dientiae tramitem per angustum detergere subjeclio- dus, qui stella supernae illustrationis ct visitationis
nis callem, ut humiles el subditi regni oblineant glo- iliuminatus, abjectis ssecularis vitse tenebris stella
riam, qui rebelles et elali exsilii meruerunt serum- ducente, divina, inquam, gratia praeveniente, Chri-
narn. sti quaerit et invenit prsesepe. Per praesepe spiritalii

Quia ergo utcunque agnovimus, quo actionum vitae conversatio non iujuste accipitur, tara propter
itinere ad patriam coelestem debeamus redire, stu- stabilera disciplinas observantiam, quam districlae

deamus viam prsesenlis sseculi his operalionum pas- custodise rigorem ac perpeluse clansurae circumsep-
sibus ingredi, ut, mutato raorlis hujus corpore, tionem, nec non propter alia quain plurimaspirita-
cum immortali sacculorum Rege gaudere quandoque liura artium instrumenta, quibus cum surama pro-
liceat immortalitafis regiope per inflnita sxcula src- videnlia laudabilis illorum vita adornatur, et, ut
culorum. Amen. ita dicam, firmiter praescpitur, qui in summa cor-
HOMILIA XV. dis et corporis quiete Deo senire nituntur. Quol»
IN EPtrUANU.M DOMINI SECCNOA. quot ergo illi beati sunt, qni cum fidelibus Magis
Sacrosancta solemnitas.J quam hodierna die ce- non jam transiioria stellae visibilis luce, sed in-
lcbraraus, Epiphania vocalur, quod Latine manife- comprehensibili et invisibili divinae inspirationis

staiio seu appariiio interpretatur. Tres enim mani- gratia illuminati ad Christi praesepe, ad rigorera

festationes sive apparitioncs Domini in hac die so- dico spiritalis miliiliac veniunt, hi procul dubio Je-
lemniter recolimus, quibus in diebus carnis suae sum in praesepi, in congregatione, inquam , fide-

manifestari et apparere voluit hominibus. liura, spiritali inslitutione digne et laudabiliter vi-
Prima apparitio vel manifesiatio ejus facta cst in j) ventium, suaviter cubantcm et quiescentem inve-
primordio nativiiatis ipsius, quando insolita novae niunt. Horum igitur bcatorum h^ominum praesepi

stellae luce Magi illurainati, ipsius ducaiu ad prae- Dominico dcsiderahiliter accub^ntium dignissimo
sepe nati Salvatoris venerunt, et, adorato co, apcr- convcntui, si Deo donante bonus aliquis magistcr

tis thcsauris suis tria rauncra prctiosa, aurum, thus et rector praesiderct, ibi verc et satis digne dici va-

ct inyrrham ei obtulcrunt. Secunda vero manife- lerct quod evangclisla ait : Invenentnt puerum cum
statiovel apparitio facla est ad flucnta Jordanis anno Maria malre ejus.

lucarnationis ejus triccsimo, quando ipsc creator ct Interca quicunquc se, ut dictum cst, divinilus il-

recrcator oronium solus liber et raundus ab omnl lumiuatura cognoscit, nequaquam suflicere sibi cre-

labe criminum intcr alios peccatores venit ad Joan- dat quod ad prxsepe Dominicum venit, quod ad
nero, ut baptir.aretur ab eo, ubi cucli aperli sunt ei, desidcratum spiritalis vitae propositum jam trans-
ci vidit Spiritum Dei in columboc specie descendcn- ivit, iiisi etiam trium Magorum exemplotria raunera
lcm et venientcm supcr sc, ct vox facta est de coelo, preliosa, aurum, thus ct m\jrrUam devote offent
dicens : Ilic etl Fitius meus ddectus , in quo milti Chrislo. Per aurum non iucongrue accipitur veri-
(omptacui {Matih. iii, 17). Tertiam vero manife- tatis cognitio, per thus bonae operaiionis dcvolio
m IIOMH.I.f: FrSTIVALES. m
nor myrrham luudis liiiiiianni niorliiicatio. Aururn, \ priinvi iiiunirrslatlotiis vrl apparitioniw mix niyale*
(luod «*sl vrritalls lo^nitio, lioino coiivimmuk ilolrl riiiin tain niiHorirorditrr oprratiir, qiiriii fttrija itiia,

oircno IVo, nt oniinrnli s|Mril:illiK iiit('lligriiti;i; fiii- id rst Hiiprrn:v viiiitalionib Kua; Kfatia illiuninalitrn,

goro illustratuH Hciiil rcproburc iiihIuiii nt oligoro ud iiraRHcpc KpiritaliH, iiiquam, vilu* proposituin per-
70 l>*>nuiii, dibrcrncro iiitcr vcrnin ri r.ilHuni cog- duccre dignatur ,
qucmquo inccndio iui ainorit ita
liosoat, qnid sil :i|;i-iidiiin, i|iiidvr vit;iiidiini iiUi'Ui- ardcHcern facit, qiiod triliiiii prxdii liH triiiin MaKO-
gat, ct provido circunispri tioniK onilo considrr^it riiin iiiysticiH inunrriliUH in coiisprt lii Cunditoiii
iU' prrpcndal qiiid sil qtiod coiispcctiii diviiiai ina- Hni app.ircro bala^it, in illo cliain Irlii i cl liddi lio-

jcstulis placoat, vel qiiid sit quod oi displiccre ct niiiie Kociindani suu: inanifrstalioiiiH ct apparilioni»
oculos ojus ofl'cndci'0 valcat. Scd quia lioinini bal- i^loriain dcclarabit , qtio: facta CHt ad nueiila Jorda-
\aiulo iicquaquaiii siinicil vcrilatis cognilio, nc- nis, iibi baplizatu Ooiiiiiio ra'li a|M'rti Miiit ci , et
ccssc csl ul ct llins, (iuod cst liona; oprrationis dc- vidil Spiritiiiii sanrluin Dri in colnnibiB spci ic de-
volio , voliiiitaric Doniiiio ollrrat , ul >rrilalrni ,
scciidcntcin el vcnionlrni siipcr sc, ct vox facla C8t
quaiu inforioris sciisiis iiitoHigrnlia cojjnosccrc iiic- dc cijelo, diccDH : Uic eit Filius nteus dileclHg, in quo
ruit, eliani bouis oporihns exercere el complorc milii complncui.
Student. Kt quicuii(|uo, pcr bonx nrtionis sludiiini R Por lliicJiU .lordunis, quod dcscensus intcrpretatur
Cbristo dcvolus cxislit, siiavissiniaui boni odoris noii inimcrilo accijicrr possiimus ullimuni Titac rmera
fra^; .iitiniu de se sicpius onittit, (|uo iion soluiii cujusquc bomiiiis, (|ui nb orlu suo quotidie descen-
Dcus dcbctatur, scil cliani {ileriquo hominuin lau- dit ct donuit ad inoririii. Ad htinc desccrisum, id est
dnbilis el virliiosa; convorsntionis cjus odore re- ad finom vilcc cum ele( tus quisque vcnerit, cuin
spersi salubrilor sedificanlur cl refiriuntur, duin illo- caniis debilum exsolvcril, ci morlalis vila: miserias
riim excmplo torrcnn dospicicntcs iiiagis inagisque liaiisicrif, tunc vorc coeli apcrientur ci, el in co-

amore virluluin cl calestis palria: desidciio accen- luaibaispecic vidot venienleni super se Spirilum Dei,
duutur. qiiia tunc perpetua ct iiuestimabili mir« dulcedinis
Ilis duobus nuineribus, auro, id esl veritalis co- et mansuetudinis gratia pcrfusns et repletus ad in-
gnitionc, thure, hoc est bonae operationis dcvotione slnr coluinbae iuperpetuum erit sine felle, sineomnl
rile Deo oblatis, reslat ul el myrrham, per qunm amarittidine. Mulli etenim sancli el jusli inhac vita
inlelligilur laudis humame mortilicalio, oflerre luo- nmllimoda et divcrsa siepius accipinnt sancti Spi-
mincrit, sine qua perfeclioiiis culnien nequaquam ntus charismata ,
juxta quod aposlolus Paulus ait :

conscendere polerit. Cum enim verimiis cognilio- AHi quidem per Sviritmn datur sermO $cienti(e, alii
nem per bonae operationis exercuerit devolionem, '-'
autem sermo sapientice secundum eumdeni Spiritum
debet laudis bumana; •'^ppelituni penitus iu se mor- {1 Cor. xii, 8). Sed tamcn in columbw specie plena-

lillcare, ne quando elalionis viliuia ei subrepat, jie non possunt babere Spiritum sanctiim. Quau-
quo pro bonis operibus suis ab homiiiibus laudari luincunque enim igne divini amoris incensi fortiler

et inagnificari quaerat. interius ardeant, quamvis praeclaris virtutum meri-

Haec eadem tria munera, quje evangelista lurrat, tis ornnti exlerius rcsplendeant ,
quanivis in beiie-

electusDomini propbeta Isaias satis aperte commc- diclionibus7ft dulcedinis a Deo copiose praevenian-
luorat dicens Omnes de Saba venicnt, aurum et
: lur, tameu quandiu portnnt corpus corrupiibile,
tlius deferentes et laudcm Domino minuntiautes
,
quod aggravat animam, sa-pius amaricari et viliis ac
{Isai. Lx, 6). Hoc in loco evangelisla et prophela peccatis in seinetipsis irasci compelluntnr.

bene sibi invicem concordare videntur, quia ubi NonnuUi eliam sauctorum, zelum babentes justi-
evangelista nominavit mtirrham, ibi propbeta sup- tiie impios quosque et rebelles graviter insequcn-
,

presso nomine myrrhai, taudem Domino annuntiiui- do pleriimque vindictam inferunt, sicut de electis et

tes mystice pricnotnvit, et per hanc laudis buniaine prooeleciis Domini; propbet.»s Moyse et Elia legitur,

niortificationem designatara evidcnler ({uoiiainmodo p qui.zelorectiludinis uinanuii-r! etarmati, maximam

commonens, ut homo
exposuit, ostendens et quasi in diebus suis iniquoruui homiaum multitudinem
bonis operibus deditus propriam Uutdem pcnilus occideudo proslraverunt. At electorum animie , de-

mortificando, nihil suis viribus suisque meritis at- posito carnis onere ex angustiis laboriosi bujus cer-

tribuat, sed lcudem Domino imnurilitind:) soli soiiiis laminis liborntce , cum cwlis apertis in illain jucun-

D.n gratia^ lotum, quod cst, humiliter ascribai. dissiniam «lernae pacis visionem fuerint translalas,
77
Unue benc omnes de Saba venient. Saba in-
dicir : tuiic demum in columbce specie Spiritum sanctum

cendium interpretatur. Nam deincendio diviniamo- plenarie accipiunt, quia inundanlidivina?dulcedinis

ris venit, si homo tc^tiis ha:c tvia trinre virlutis lore pcrfusse, perpetuae simplicitaiis et mansuetudi-r

niunera digne Deo obtulertl. ISisi enim igne divini nis gratia dotatae, uunquam aniplius aliquo felle ama-

amoris incendatur ei infiammetur. nec venlalem ritudinis vel contra seipsos, vel contra alium quem-

cognoscere, nec per Donx operationis devotionein libet moveri poterunt.

Deo placere, nec laudis buiaana; mortificationem in Ergo cuicunque post mortem suam sic coeli apcr

geipso babere merebilur. riiiniur. et Spirrtus sanctus in columbaj specie da-

Quicmique ergo esl ille homo beaius, in quo Deus bilur.ilift etinin dulcissimaiP b.?nc ceterni Patris
 «87 VEN. GODEFRIDI ABBATIS ADMONTENSIS 688

rocem audire merebitur Hic esl Filius meus dile- A ^um omnium, cum capite suo Clirislo mensae ccelesli

t/H«, in quo mihi complacui. Non dicit : Hic est ser- parlicipantium , vere convertitur aqua iu viiiuni.

nis meus vel ancilla, sive mercenarius, quia servus Aqua frigida el insipida est materia, ol pene nullum
vel mercenarius mercedem quidcm pro servilute stia bibenti vigorem praestat ; vinum vero calidum, fer-

a Domino suo accipit lijcrediialcm vero nunquam , vcns et forle, bibentem confortat et exhilarat. Sic
accipiet vel possidebit, Sunt enim plerique in lioc spirituset animse justorum, si quid iorle prius aquo-
sjcculo, qui non pro seternis, sed pro lemporalibus sum ut ita dicara vei invalidum gQ cogilabant,
, ,

bonis Deo serviunt ,

qui etiam servi et mcrcenarii cum adhuc insipidam et infirmam corruplibilis cor-
mercedem, non (ilii hrercdiiatom accipiunt, dumler- poKs materiam in pulvcre terrae pntrcscerc ingemi-
rena voluplale et prosperiiale pro libitu suo uiun- scebant, et ad hanc recipifvidam toto desiderio su-

tur , dum divitiis ,

polestalibus et honoribus inflali spirabant, jam tunc in vinum converietur, hoc est

secundum desideria cordis sui extolluntur. Hunc in fcrvenlissimum divini amoris et incflabilis dulce-

Tcro beatum el prseelectum hominem, quem tam mira dinis saporeni transferelur, el sicul qui a vino fuerit

et inaesliraabili dignatione intra sinum incomprehen- inebriatus a suo scnsu alienatur, sic elecli in illa

Bibilis ei inexhaustae suavitatis sua suscipere digna- seternitatis gloria ab ul)crlate coclestium gaudiorum
tur, ineffabili paternse pietatis voce emissa dulcissi- B inebriaii cl insatiabili divinai visionis saiieialo sagi-

mis et jucundissimis his verbis alloquitur : Hic en naii , cum corpus suum , quod corrupiibile erat et

Filius meus dilectvs, in quo mihi complacui. Hic esty mortaie, immortalitatis vesle indutuni, factum fue-
mquam , Filius meus dileclus , coha;res regni mei ril spiritale, evacuato omni carnali sensu, nihil ul-

perpetuus, qui mihi non servili timore , sed filiali tra lerrenum imaginarium sentiunt aut sapiunt, unus
amore cum amabili dilectse raihi humilitalis honore cura Deo spiritus effccti, totum sensum suum et af-

semper adhsesit et servivit. In quo milii b^ne com- fectum in fieum transferuni.
placui , 79 cujus vita et conversatio bene placita In hoc perenni convivio vere et perfecle adim-
meo erat conspectui, qui in omnibus operibus suis pletur et persolvitur istud dilectionis pra;cepluin.

iion proprise laudishonorem, sed solaio nominismei quod ipseDominus commendat, diccns : DiliijesDo'

iaudem et gloriam quaesivit. Felix homo et vere bea- minum Deum tuum ex toto corde tuo, et in totu aiiima

tus, cui sic coeli aperiuntur, et Spiritus sanctus in tua, ei in tota mente tua {Marc xii, 30). Nam salva

columbse speciedalur, qui tam paterna et deside- fide et sano intellectu, ut credo , dicere valeo, quod
rabili aeierni Patris voce extoUitur et collaudatur. electi Domini apostoli Pelrus et Paulus,aliique san-

Ad tantse dignitatis et beatitudinis gloriam ille ta- cli, quorum beatse animse , licet Jam in iila < uf.lesti

lis pervenire poterit, qui in hac peregrinationc con- perpetuae pacis visione pausantes inenarrabilis lati-
ad fluenta Jordanis assidue accurrit, qui me-
Btilutus tiaj pcrfruantur jucundiiate, tamen quandiu oorpora
moriam mortis suse ad roentera semper reducit, sua a se disjuncla, et in sinu lerrae recondiia rcco-
semper se defluere ad mortem recolit, qui innume- lunt, prseceptura istudplenarie et perfecte adimplerc
xabiles laboriosae hujus vitae calamitates et miserias non possunt. Licet enim, ul dixi, in ipso incircurn-

yeifpendens et considerans, assidira lacrymarum scripla; claritatis radio aculam oculorum aciem
fltienta de humili corde producit, quiquc compun- figant, quamvis fortiter in amore Condiloris
et Re-

ctione, quae de invisibili internae inspirationis dulce- demptoris sui ardeant tamen
, corde,
ex toto et ia

dine procedit, sic se mundare et purilicare conalur, tota anima, et ir lota mente, tota, inquam, cogila-

«t peccatis et vitiis funditus moriatur. In quocun- tione, tota inteniione, tola niemoria dilectioni ejus

qae igitur electo et Deo dilecto hominc haec secunda pleniter quodammodo inhaerere uequeunt ,
quia ab

Dorainemanifestatiovelapparitiotamglorioseadim- ipso, ut ita dicam, immortalitalis et incorrupiionis

pletur , in illo haud dubium lertia; manifeslationis auctore aliquantulum cogitatione declinant , cum
gloria gloriosias perficietur, qua; factaest innuptiis, corpus suum jam in pulverem redaotum resumore
ubi aqua in vinum conversa divinitatis manifi'stata j) cogitant, el qiiod in terris parlicops fuit laborum,

est polenlia. in ca;!is paritceps fieri lusemiorum toto affectu de-

Hoc jucundum et gloriosum divina; manilcslatio- sidcranl. Cum vero coelesles istae, de quibus pr.Tmi-

nis miraculum veraciter in homine adimplobitur. simus , domo

nuptia? in Doinini regahter celebran-

cum generali resnrreclione consummata electorum tur, et eo modo quo praedi-^i; aqua in vinum ooii-
multiludo ad ooonam nuptiarum Agni invitabitur. vorsa fueril, cum caio iiigida ol fragilis nullum in

Sicul in nuptiis saccularium du« principales perso- se pridem habcns saporin», in vinmn, id ost in vi-

nre convenire solent, sponsus scilicct et sponsa, ita gorcin Sl Klernac foriitudinis conversa , spiriialis

et in coelestibus nuptiis duo conveniunt , spousus et immorlalis eflecla , saporem ct fcrvorem divhii

Christus oi sponsa Ecclesia , iibi sanctoriim animae amoris in sc habcro cotpent ; lunc vere ei perfecle

receptis diu desidcratis oorporibiis suis bcatio im- Conditor noster ab omnibus eleclis suis o\ lolo

inortalitatis ct incorruptionis gloria coronabunlur, oorde, in loia anima, in tola mente diligitur ; quia

ac immortaU pcrpeiuae incorruptionis sponso aeler- tam indissolubili charitalis vinculo ei "onjunguntur

iiac desponsalionis arrha copulabuntur. et conglulinanlur, quod niliil uitra oogilnrc vel de-

In his nuptiis et in hoc amocno convivio bcato- sidcrare possunt aut voUml nisi ipsum ,
quem ar-
 : ,: : ,

689 iiomiii.t; fpstivai.k». 6tO

d<Milfr Pit inRatialtililor iiiUiPiiltir Pl ln«|)itiiml. \ lioiiibuH liii>iis iniindi, «nr*/»-, f|irrt^o, «nr^j* a malii;

Ilii cliam XMC cl |)U'iiaiio illiitl pcrflcitur: i>i7/|;r» ct (Miin HiirrcxcriH a iii:ili<i, i//ti/iiiri<irc iii lioiiiH nirik.

pr<).rii/JMHi fi/K)M j?iVi(( (fii>siint. l'i(i\iini Riiiit silii iii- 93 U""*' '''*'"> l'aiil)iH hoiUitnr, ducint Surge
\inMii oiiiiiCH clofti , KpccialitiM' tanicn pi-oxiiiiiiiu (/i/i duimii, et exiurfir a vtortuii, et iHuminabit le

vmicniqiic crit corpiis propriiiin. Naiii (Mini ipsiini (J/irt.f/i/s (Kf)hi>s. V, H). Kccc qnoniodo concordant
rurpiiH ,
qnod proptcr iiigcniiain Hibi rorniplioiiiH proplida ct AposloliiH. Kcrc qnoinodo ntcr(|iirt dor-
iiiiscriani alitinando odio liabiiil iii lioc s.i-iiilo,,i miiMitcs cxsiiKcilal. Illc di(Mt : Surge cl illuminare.

cnjiis poiulcrc ct vin* iiln s.c|)iiis concnpiiMal tlissolvi Istc dicil : Sunjc, qui dormi», cl illumiuabit te Cliri-

ct esso cnni r.hrislo, jain cu'lc8tc iniinorlalc cl in- itui. Doriiiit, (!t valdi; nialc dorinit , qiii rarnalibni
corriiplibilc lactnin rciiulncrit , iiiliil sihi Imii pro- concnpivccntiiH iion rcsistit;'; mortnns csl qiii deli-

xiniiim , tani iiniciiin dijndicans , tuto illnd alTcctn ciis ct illeccbris concnpiscibiliiiin bujiiH mundi
ainplcctitnr, fovcl ct dilij;it. raptiis, diu diiiqu*; in pcccaliH perscvcrando, nior-
Nos crgo, qni (|nandiii in lioc mniido constitnti tcni aninuc incurrit. Quit>quiH illc est , tuba Dumi-
perogriuanuir a Domiiio , ciiHinsi aliqn.iiido boiiis nici serinoiiis evocatus et cxcilatus siirgat mala
actihus intcnti Iransitoria dcspiciinus, ct a>lcrn:c priora rclinqiicndo, illuiniiictur bona faciendo.
bona patria* per contcntplalicmis gnstnni coiilingcrc " Kl quia intor mulla unum est ncccssariuin ,
quod
studcnius , tamcn<inia sitiil inaj^i illi , ;idoralo Do- nisi liat, siirgerc liomo non poti'sl , illuminari non
mino, in regioncin suaiii rovcr.si snnl, ita c( iios iii potest , bciic additur,(/Mta i»e»i/ Inmenluum. Lunien
regionem nostram, in rcgioncin , inqiuim, corpore;c istiid lumen cst pcrfcctse sniinet cognitionis, qua
fragilitatis uosiriB sa^pius revorlimnr, cum in rcfi- vere mala cognoscere et scire, qiiia mala sunt, qu:c
ciendis cibo vel sonmo corporibus n;\lurali neces- fecit , incipit , revocans in incmoriam ct modura ct
sitate providere coinpellimur, bumilitcr depreccmur nnnierum facinorum suonim. Et nisi hoc hinien co-
Dominum , ut ad oetorna calostium nnpliarnm gau- gnilionis veniat, surgcre, et illuniinari non v;ilct.

dia porducere dignolur jpse Spousus Kcclesiac Jcsns Post acceptum luinen cognilionis, qua pcrfecte con-
Cbristus Doininus nosler, qui cum Patie et Spiritu sidcraturqnaliiasetqiiantitas criniinum,restat jam,
sanclo vivit ct regnat Deus per oinnia s»culorum ut fldeliter confitealur qiiia confiteri peceala cst glo-
saecula. Amen. ria illa, de qua mox subinfertur

82 HOMILIA XVI. Et gloria Domini super te orta cst. VA non incon-

IN EPIPHANIAM DOMIM TERTU. grue per gloriam confossio peccati , (ima valdc f.'o-

Surge , iltuminare , Jerusalem ,

quia venit lumen ^ niinum glorificat , qui spe indulgenliae peccata nu»
tuum , et gloria Domini super te orta est ,
quia ecce confitetur, Deo in oratione et confessori in confcs-
tenebra; operient terram , et caligo populos, super te sione. Unde Josuc dux ille Israelilici populi Achaii
autem orielur DominuSf etgloria ejus in te videbitur illum, qui dc furto anatbematis tulerat , de confeii

{Isa. Lx). sione peccati admonuit : dicens, fili, da gtoriam Deo

Sicut in plerisquc sancti Evangelii locis, quo or- {Josue VII , 19). In eo, quod ait , dagtoriam Deo ,

dine, qua vitse perlectione ad vitam ingredi debea- confessionem pcccati significabat ,
quia magna est
miis ,
plonissimc odocemur, sic etiam in nonnuliis gloria Domini confessio peccatorum , et post con-
proplielarum dictis qusedam ad nos fit exhortaiio , fessionem remissio peccatorum. Naiu etsi in boc
qiise nos ;\;quo instrnit ,
quo trannto ,
qua sene di- nuindo gloria est raedici , curalio «groti, quanlo
Missis tandem per salisfactionem peccatis, ad vir- niagis veri et coelestis medici Jesu Christi honor est
tutum perfectionem tondere debeamus. Sunt nainque et gloria , cuin animarum adhibuerit medicinain , ct

(luaedam sacrae et evangclicse leclionis verba ,

quse perfcctam peccatoribus contulerit sanilatem ?

sicut omni perfeciione sunt plena , sic non aliud Quia vero non stinicit, confessio pcccatorum , nisi

quam quae perfectionis sunt , suggerunt et insi- satisfactio adhihoatur, S4 slatiin de satisfactione
nuant. Et sicut evangelica, sic etiam, ut dixi, pro- D admonemur, dum subjungitur : Quia ecce tenebra;

phetica eloquia plerumque non aliud quam de mo- operient ierram. Quld per tenebras nisi corporis ad-
rum correctione et vjlae perfectione loqui exbor- versilates ? Qurc sunl corporis adversitates nisi vigi-
tari nos videntur. Unde prophetica Iisec leciio sa- liae, jejunia, llagella, frigus, nuditas, fames et sitis?

lubris qu[0'lam exliortalio, quie tolius convorsaitonis Hsec oniiiia valde necessaria suntcorpori. Et bas /c-
nostrae ordinem praisoribil, el ad nnamquam^iue nebra:, id est istsc adversitates operire debent lerram.
animam , quae in peccatis diu sorduit , convertitur, quia postquam vero corde, fideli sermone peccata
dicens sua honio confossus fuerit, duris satisfactionibus
Surge , illuminare, Jerusatem. Nomine Jerusalem, coram Deo dcbet operire, quidquid in terra sua . id

electa et salvala quaelibet anima potest designari est in lerrcno corpore deliquit.
qnam praevidit et prsedestinavit DeusPater futuram Post istas lenebras , corporales scilicet afflictio-

quandoque ad supcrnae pacis visionem. Huic per nes, operiat necesse est et catigo poputos. Per caligi"

prophclam iino per ipsum proplielarum Dominum

,
nem amariludo poenitentiae ,
per populos sensus ra-
diciliir Surfie et illuminare. Ac si apeile dicat
:
tionales possunt intelligi. Opcril caligo pppnlos ,

Fecisli tibi quietem quamdam in vitiis et delecla- quando sensus ralionales iu vera poeiiilenlia ?mari-
 ,,,

C9t VEN. GODEFRIDI ABBATIS ADMONTENSIS m

caniur. E(, quare dico sensus raiionales? Idco dico A semper impugnentur, nunquam tamen expugnantur.
rationales ;
quia vaide cst ralionale , uon iuvitam Et adhuc apertius dicam, gcntes in tumine amhula-
aut coactam , sed , sicut debitam , sic cliam s(>on- bunt, quando is, qui aliquando oculos ab illicito risu,

taneara et devotam cx toto cordis affeclu amaritudi- aurcs ab inutili auditu, linguam a maliloquio tem>
nem poenitentiae Deo exhibere. Sunt enim nonnulU perare vix aut nallatenus potuit, omnibus jam mem-
tam in saeculari quam in spiritali vita positi ,
qui bris coercitis, ab omnibus, in quibus offendere
poenitentiam quidem exhi4>ent, sed tanta ingratitu- Deum potest, ipso Deo adjuvantc, sese raetiri et

dine, ut roagis exhibeatur necessitaie quam bona coerccre polcst.

voluntate. Hi tales nou benc caligant, quia non bene Sed el reges ambulabunt in splendore orlus tui. In

trisles, non bene mcerenles sunt ex poenilentia sua, regibus exteriores sensus potes accipere, qui tunc
quia poenitentiam suam sine cordis dileclionc fa- benc regum 96 nominc censentur, cum per ipsos
ciunt. Electi aulem scmper intrinsecus ralionabilitcr tolum corpus hominis ad justa et laudabilia, ac
caligant , quia pro omnibus , qusc commiserunt Deo placita opera regitur et deducilur. Ne aulem
dulce est eis crebram et devotam araaritudinem poe- quisquam de se praesumat, quasi a se aliquid habeat,

nitentise habere. Et pulchre per caliginem pocniten- subjuncla sunt verba hsec, in lumine, in splendore
liae amaritndo accipitur, quia quasi quadara gravis orlus tui. Per haec opus totius sanctae Trinitatis
tria

est caligo, deliciis et voluptatibus mundi abrenun- arbitror posse intelligi, in tumine Spiritum sanctum,
tiare, gaudia vitac praesentis fastidire, nunquam per- in splendore Filium Dei, in ortu Deum Patrem. Est
mitlere superbiam in suo sensu aut verbo dominari, lumen Spiritus sanctus, qui nos illuminat, quia
sed in humili et contrito corde et moerenti spiritu ipsius donum, ipsius est opus, ut bene vivamus.
persistere. Qni sic surrexerit a malis, et illurainatus Est splendor Filius Dei, Yerbum Dei Palris, qui nos
fuerit in bouis qui gloriam Deo in confessione dedcrit intrinsecus de Verbi sui splendore doceat, quid
peccatorura ,
qui tenehris, duris scilicet satisfactio- agere, quid cavere debeamus. Est Deus Paler orltts,

nis terram suam operuerit, qui pro omnibus ,

quje quia ipse cst, de quo procedit lunien istnd, et de quo
fecit , rationabili poenitentia caligare studuerit, fiet oritur splendor iste.
de eo quod subjunelum est -.

Sed quia totum tcmpus vitse nostrae in tentationi-

Super te autem orieiur Dominus, et gloria ejus itt bus est, et quanto quilibet electi in virtutibus elc'

Domimis 85 J^omcn cst limoris. Et noa

te vtdebitur. vantnr, tanto ab inimicis, malignis vidclicet spiriti"
inconvenienter, verbum hocquod timorem resonat, jjus acrius impugnantur (ex die enim qua nascimur
spiritum timoris significat. Ille spiritus timoris,r. usque diem quo morimur, sempcr insidiantium
in
super, hoc estin superioricordis orielur, quia quauto nobis invisibilium hostium tentationes patiemur),
in vera humilitate peccata sua cognoscunt , tanto docet Spiritus sanctus per prophetam Jerusalcm
ma((is Deum, quera peccando olTenderunt, timere illam, beatam scilicet animam, quid inter ipsas ten-

jncipiunt. Spirilum autem timoris scquitur spirilus taliones agere, quomodo contra insidiantes hostes
araoris, quem sequenli verbo designare videtur, cum sesc prxmunire debeat, dicens : Leva in circuiiu ocu-
dicit •
Et gloria ejus in tc vidbbitur. Per gloriam D»- los tuos, Jerusatem, el vide. Omnes isti cougregati
mini «piritus amoris accipiiur, ad quem de spiritu snnt, vencrnnt libi. Quinam sunt, qui in circuilu
timoris Iiomo transit, dum non modo timore, sed noslro sunt nisi illi, de quibus Propheta : In cir-
fiiiali dilectione doletct gemit, in quibuscunqiic sc cuitu, inquit, impii ambulant {Psal.xi, 9). Sunt
Deum offendisse meminit, cujus spirilus indicibili enim impii illi adversarii noslri semper et ubiquc
attactu intrinsecus collustratus, plcna Dci et proximi in drcKi/u nostro, actum et habitum nostrum dili-

dilectionc flagrabit. Quae gloria Domini in te, qui- genter considerantes, si visus impudicus, si lingua
cunque es , videbiiur, quia talis dilcctio et suavitas lasciva, si inutilis auditus, ut per hsec extcriora
cordis videbitur a Deo, vidcbitur ab angclis, quia veniant ad inleriora. Qui etsi non possunt super-
congratulantur ; videbittir ah hominibus, quia ac- D scderc, sunt tamen circiimsedentes, insilicnles, in-

cepla ct amabilis est bo.iis honiinibus, Cum sic glo- sidianles. Et idcirco, quoniam ita sUnt in circintu.

ria Domini in electis videbitur, licet sine pcccatis nostro, levandi sunt oculi. Duo sunt oculi, quos ha-
vivere nequeant in hoc mundo, fieri tamen potest bere et levare debent electi. Unus oculus est intel-
ut impleatur in cis quod sequilur" Icctus in Icctione, alius oculus est affectus in ora-
Et ambulabunt genles in lumine tuo. Gentes vitia lionc. Hi duo [oculi valdc sunt necessarii, ut vide-
sunt. Sl per gentes vitia, quomodo, quaeso, hoc dclicet inlelligatur quid bonum est in lectione, et
dictiiQi aestimamus, quod gentes nmbutabunt ? Ambu- rapiatur affcctus cordis ad sapicndum Deum in
lare est suaviter incedere. Unde etiam cquus ille oratione.
ambulatorius diciliir. qiii siiaviter et lonitcr incedit.
87 ^' <^"'f" habucrit quis oculum intelligentiae,
Itaquequiagcntes vitia cssc diximiis, rj^n/cs, id e<tl poslulct a Dco in orationc, ut hoc, quod jam int«l-
vitia in bonis et jiistis ([iiasi amtiulul<unl, dum nou ligit, bonoruin npcnim excrcitio adimplere po'ssit.
illo impetu, quopriu.s impugnahant et dejiciehant El hi duo oculi levandi sunt conlra eos qui ir circuim
eo9, adversus cos prtev.ilebunt, ct quamvis ad pcr- nosiro sunt, quia ne praevaleant adv<crsum nos,
fectura, quoad vivunt, vitiis carcre nequcant, ct assidue occupari debcmus ad intelligcndum in
 :

698 tlOMlMif: KnSTIVAl.KA. CUi

loclion»' ot ad Knpicudiini n»'iini Dco anproxiinaro A vetiiutit, < uiii rlfrli» d«', *iir«iiin niilliliir Cid»iludo

Ij) iiiontiM (-oiit(Miipl:ili(>ii(>, rl oratioiic. Kl liciic di- roiilcinphilioiiiit ; biirKHiit /i/i(r de lalere, cuin pOht

tit, leva, «l vidp, (\m:i Nciii|)(<r circninspiHidH ociiIok roiilcinplalivaiii diilccdiiicni «gilcn miMt ct ktrrnui

tordift liubrro dcliciiins, iii iiiiii(|nain scciiru i\^A~ in labonbiis bon.r operatioiiiit

inns, qnia scciiri<a!t iiiatcr csl iicgli^ciitiic, ct c\ Ncc pruicrciiiidiini (|iii>d iii iioiintillis (odiribui
ipsA nCKliKOiitia, si iion rcsipiscalnr, a-tcrii;c tnorlis lc(filnr : Filii tiii dc longe veuunt, ei filiir lua lac
|ndiciaria accodit scntciitia. (!iir vcro lcvaic ocnlos siiyent. Lnc cibuH. c»l inlinnoriini. Kt iion iiijiint»

Bic iu circuitii et vid<TC dcbeainus, dorct iios adlinc pcr hu: inlirmi dcHigiiuntur. Lac dcbcnt inllmii »ii'

Spiritus sanctus, cuui snbjnii(;it gcrc quia si ad pcrfcctioncin contciiiplati*Hi<i ancrn-

Oinne$ i$tt conffieijali stnil, vrnerunl tibi. Isti pro- dcrc ncqiicnnt, lioiia tamcn opcra a^crt; possiint.

Itoincn csl denionstraliviiiu. I:]l pcr lioc vorbuin illi Viliornin aulcin, id cst jwrrcctornm c^t soliduH

invisibiics iniiuici iiostri possunt dcsignari , (|iiia cibus, iini cibiim illurn ct gustum intcrn.i' duUcdinis

elsi sinl invisibilcs, sunt tanicn scnipcr iiobis pnc- a Oco el in Dco suscipiunt, pcr qucm cibum ad
fientes, nunqnani vccediMilcs, scd scnipcr se intus omnia tolcranda fortcs ct validi /iunt. Lcvalis oculis,

per invisibilcs iinpugnalioncs dcinonstrantcs. V.t collcclis filiis, hoc cst aneiiibus contcniplationi».
bcne ponil duo li;vc, onmes isti, qiiia quol c( quaiiti ^ siirgcnlibiis filiabus dc latcrc, id est opcribiis sanctis

spiritns, qui nos fali^cnl, qui nos di^crsis iiuinis- cxliibitis ct pcrfoctis cnm corpore, ad cminenliorem
sionibus suis impctant, dcbemus vidcvc, dcbcmus surgunt profcctum juxta quod subjungitur :

solircite et diligenier pcnsavc, el al eis cavcrc, Et 39 Tunc videbis et afflues, et mirabitur et dilala-

quare diciintui' cougrcgali? Proplcrea, quia vicissiin bitur cor tuuin. Quid videbil, et quomodo afjluel ?

sibi succedunt, et dum ab iiuo vitioquis libcralur, Videbit per intclligcntiam, affluet per doclrinam,
mox ab alio impugualur. Attamen, si lu, qiiicunque quia, clsi nnnquam in locum doctoris assumitur,
es, Jerus.ilem, non movcaris, si non ccdas, si non viderc lamcii polest per inlclligentiam, aflluere po-
incaris, omnes isti congrcgati venerunt tibi. Ad quid, test per doctrinain. Quia omnis Christianus, qui
inquis, venerunt luibi? Ad gloriam. Cerlc si Job rccte vivii, et alriitu nescienlem, in quantuin potest,
tentatus non essel, ad tantain gloriam noii pcive- vila ct verbo inslrait, bene per doclrinam affluit.

iiisset.^^^sed, quia niala suslinuit, et palienler tulil, a Tiinc mirabitur, et dilalabilur cor tuniu. Mirablinr

Deo testimonium et laudcm accepit qnod non esset in aliorum profectu, dilatabitur iri proprio affectu.
vir similis ei supcr terram. Sic oinnis anima, quae et quanto plus in aliorum profectu laboraverit,
onines islos congrcgatos sustinuerit, et eorum in- tanto magis dilatabitur, quia niajoribus et exccU
sullationibus ccdere nolucrit, ipsa tentationiim to- lentiorlbus a Deo muneribus dilabitur.

lerantia veniet ei non ad confusioncm, sed ad glo- Quando conversa fuerit ad te tuultitudo maris ,

riam, et seternae remunerationis coronam. Hinc arbi- foriitudo gentiutn venerit tibi, inundalio catnelorum

tror esse quod in vespertinis et matutinis laudibiis operiet te. Per tria haec, mare, gentes, camelos, tria
hoc capitulum ita frequentatur, quia hoc magis ne- quoedam possumus intclligere; per mare cogita-
cessarium est quam aliud quod in hac lectione coii- tiones, per gentes verba, per camelos opera. Et bene
linetur, ut semper S8 nieminerimus levare oculos, per niare cogitaiiones exprimuntur, quia sicut mare
et videre congregatos istos, ne seducant, ne abdii- seraper iu motu esl] exeundo et recurrendo , sic

cant nos, sed ut illoruni tentatio fiat nobis gloria eiiara cogitationes semper sunt in motu, nunquara
et remuneratio. Ut autem ad tanlam gloriaiu perve- quiescunt, raodo illa, mox^ ista tractando et reira-

niamus, quatenus in tentationibus noslris victores ctando. Unde etiam proprie ad mare positum est

inveniamur, duo quse sequuntur, totis viribus sunt tnultitudo tuaris, quia sicut raultiplices et innurae-

appetenda. rabiles sunt slillae et aquge maris, sic infinita sunt

Filii, inquit, tui dc louge venient, et filice ttice de quae cogitamus, quse corde circumferimus. Hsec
latere surgent. In qui fortes sunt, accipi pos- mtiltitudo maris, id est infinita (QOgitalionuin lurba
filiis, d
sunt alTectus contemplationis, in filiabus vero, quae ad te, Jerusalera, convertctur, quando collectis

rfc latere stirgunty bona opera corporis. Filii illi, id totis sensibus tuis teipsura veraciter consideras,
est, affectus contemplationis bene dicuntur de longe discutis et examinas,
venire, quia dulcedo coelestis non nisi de louge, hoc Sed et fortitudo gentium veniet tibi. Diximus pcr
est, de cceleslibus venit. Yel sic venit de longe, quia mare quod rautum et sine aniraali sensu est, cogi-*

ad hanc non nisi diulino pervenitur labore. Surgxint tationes posse sigTiificari ;
p^r geuies autem, qua;
et filice de latere. Quia de latere Adse fabricata est ratione utuntur, verba uon incongrue posse signi-
Eva, bene per lalus caro valet intelligi, per quam ficari. Ad boc beiie ponitur fortihido ,
quia sive

bono instare debemus operi. Quidquid enim in vigi- bonura, sive nialum sit, quod agitur, fortitudiue

liis, in jejuniis, aliisquc laboribus Deo persolviraus, opus est , et semper teritur locutionc , quidquid
hoc totura de carne nostra exhibemus. Unde quia postmodura perficitur in operatione«i Hac fortitudo

snnt opera tam spiritus quara carnis, juste per fdios getitium veniet tibi, qusecunque es, beata anima, ut
affectus contemplationis, per filias, quae infirmiores recte et perrecte peccata tua confitearis, quia pro-

sunt, opera dcsignantur camis. filii itaoiie de longe feclo magnura donura Dei est hanc hakere fonitu-
 ,

095 VEN. GODEFRIDI ABBATIS ADMONTENSIS 696

dioem, ul fideliler et veraciler 90 quisque pecca- A sacrae Scripliirae habent, ea vero parle inimundi
tonim suoruna conrilealurtiirpitudinem. Mulii enim qua occulle peccaverunt et pcccata eorum in noti-
cogaoscunt peccata sua, sed ex infirmitate et fragi- liam hominum non pervenerimt. Hos operiet tnun-
litate quadam pudet eos confiteri quod cognoscunt, daiio, cuni seipsos huuiiliter recognoscentes bono-
Post multitudinem maris, post fortitudinem gen- rum conversorum adunati consortio, quidquid uiud
tium, iniindatio camelorum operiel te. Camelus e% est, quod commiserint, illiciium assidua boc ope-
parle animal esl mundum, ex parle immundum ; ex riunt inundatione lacrymarum. Sequitur :

ea enim parle qua ruminal, animal cst munduui, Omnes de Saba venient, aurum et ihus deferenles,
ex ea parte, qua fissam ungulam non habet, im- el laudem Domino annnntiantes. Qui omnes, nisi
mundum. Possunt per camelos opera designari, qui, superatis atque deviciis tentaiionibus, usque
quae ea parte suntmunda, qua ruminamus, hoc est ad finem vitae sux bene certaverunt, indefesse cu-
qua peccata nostra lugenaus, et confitcnnir Deo in currerunt? Quibus congruere videtur hoc quod ct
orationc. Suntea parle immunda, qua ungulam non in fine hujus Lectionis habetur : Omnes, inquit, de
iindimus, hoc est, quo non recte cum Deo dividi- Saba venienl. Saba interpretatur captivilas. Et quid
mus, sed plus ea qui£ mundi sunt, quam ca qu£ est totum tempus vitae istius, nisi flebilis et dura
Dei suni, plerumque diligimus, et niagis proprice B quxdam capiivitas? Sumus enim iios, quomiam
voluntali quam divinse deservimus. Hos camelos, cives coelestis Jerosolymae, filii captivi Babyloni»,
opera scilicet nostra operire debet inundatio. Quae- sed soluto post raortem jugo capiiviratis, quoiqiiot
nam inundalio? IJbertas utiqiic iacrymarum, per ad vilam sunt praedesiinati, de 92 Saba veiiiunl,

quai'um Inundationem immunda pars operum ad quia liberi et securi ad patriam et ad terram suam
veram tendit et pervenil munditiam et innocentiam. unde nunc peregrinantur, transibunt. Sed , nun-
Sed quinam, quxso, sunt, qui hoc facere possinl quid illo vacuis manibus properabunl? Minime,
aut debeant? Audi in consequeniibus. quia aurum et thus defcrunt. Quid per aurum, nisi
Dromedarii Madian et Eplta. Dromedarii veloces piira devutio et inunda voluntas cordis; quid i»
sunt cursores. Interpretatur aiileui Mudian iniqui- thure, nisi bomis odor bonse operationis? His nm-
tas, Epha effundens, vel resolntus. rios, lYalrcs, nos neribiis unaqui^eque aninia, deposito carnis onere,
dromedarii illi, scilicet veloces tursorcs esse debe- ad regem suum Chrislum ingreditur, quia aut au-
mus, quia nou tarde, non segniter, sed omni velo- rura aut thus afferre debet : aurum, hoc esl purae
citate et festinanlia pro posse nostro eflundere et devotionis et inundae volimtatis diligenriam; thus,
ejitere nos oportet, tum in confessione, tum in id est bonze ct porfcctaR operalionis fragrantia, quae

oralione, umnem quam fecimus iniquitatem et in- ^ odor suavissinius erit coram Domino et accepla-
justitiam. bilis, ut merito audire niereatur a Domino : Ecce
Sed per tria haec, multitudinem niaris, fortitudi- odor filii mei sicut odor agri pleni, ijuem benedixit

nem gentiura, inundationera camelorum, tres, qui Dominus {Gen. xxvii, 27)
sunt in spiritualis vilae proposilo, ordines possunt His nuineribns oblatis, quia per se nihil se po-
designari. In multitudine maris homines simplices tuisse vident, sunt semper laudem Domino annun-
et idiotae, in fortitudine (lenlium militcs, in camelis tianics, illum donatorera praemii , illum corona-
canonici et sanctimoniales. Et non incongrue, per torem merili perpetiio pronunliantes. Ex parte eniiu
mare, quod niutiim est et inniimerabile guttis aqua- nunc Dominum laudamus, cx paite non laudamus.
rum, innumcrabilis illa miiltitudo hominum con- Ex parte laudamus quando in ipsa pressura et
,

versorum accipitur, qui ante Chrislo sunt foede- fragililale caruis posili, laudaums quod credimus; ex
rati, 91 quan' [f. quaiiquam] mundi hujus actibus parte non laudamus, quando in ista ssecularia et peri-
foedati Quorum licet parvnm sit ingenium , et tura defixi, carnis desideriis saiisfaciendo, ab amore
magna eos non detineat doctrina; scientia, in ipsa Dei reccdimus. At cum de Sabn v«»nerinius, id cst
£iii siiiiplisitaie, miilium Dco placcntes, omnc, quod p cum decaplivilale isla iranslaii fueriinus, pcrfectam
possunt, in quicte ci silonlio probabiles exhibonl iaudem, qu% fastidium non habcbit, Domino an-
obedientia. Haec mii tiiiido maris lunc convertetur, nuiitiamus, quia semper hunc possumus laudare,
quando laliuin hoiuiniim mulliludo quoiidie ad quera seuiper ibi possumus amare. Ad hanc laudeni
Deiiin conversa, Deo placitam exhibet vilain. Scd semper annunlinndam pordur.ii nos sponsus Ecclesia;
el lortiiudo gevtium veniet, cuin fortcs ci potentes Doininiis nosler Jesus Christiis, qui vivtt, et re-
tyianni et niililfs hujus saiculi de niilitia; aclibiis, gnat pcr iofinita sa^cnla saeculoriim. Amen.
in qiiibus roram Deo sordueranl , transcuni ad 93 IIOMILIA XVil.
bonam miliiiam Christi ; qui qiianto in malis scele- m OCTAVAM EPIPHJlMie DOMIM PRIMA.
raiiones ci nominaiiores , tanto postmodum ad Hanrielis aquas tn gaudio de fonlibus Salvntoris
Deiim coiivcrsi, in viitutibus ei bonis actibus fiiint {hai. xii).

eniinenliores et laudabiliores. In camelts auicin, llodierna fcstivilas, qux in honorc baptismatis

qui ox parte mundi et ex parte siint immundi Doinini nostri Jcsu (.hristi cclcbratur, eadem die
ordo rlcficorum et Ranrtimonialium accipitiir; qui qua Yocaiio gontium in iribiis iiiagis pcr slellx du«
ea (larte sant raundi qua docirinam el «cientiara catuni facta cst debui.sset celebrari. Sed auia tanta
 ;

m irOMII.IiK KKRTIVAI-M «M
•9t di|jfiiit:iH coninuloin H:uTflni<^iit<inwii, ul iiiio «lio A (•iintliiriilja rl <:iHliKJliftn<» Ai^iirl rocrcftrl «1 ronl'»r-

non Viilcut ili^uc <i'lrl>r:ii 1, |il.i( uit iii:ilri 1!« rlcsi:**, qiicri, iii niiiiia liiiiiitlil.ilr hiiliiiutli i-t lcncri, qui|

dicluntc Spir lii <>:iiicto, itriiii.uii liiciii (l:iro hnic ini- liiiir liauriro pohHuiinth iu|uaiii halic.ntcm in vitaiti

raculo, (|iio tics illi icjjc.h ab Oricnl<! vcni^^ntiM», a!tcrnum. Dum enim iitt4>iiluin liilar<*Bcil qucni i;r:i-

iniincra bua uuriini. lliiis cl niyrrlinin oliluli^rnnl viH |K*ccatorum <'onscicntia iion accusat illi, qui fa-
)/:irvnlo, sc«lciili iii nialris ^n>niiu, <)<lav:iin vcro <'iiioruiii Kiioriiiii 95 iii:*i;iiitudiiM*in rccognOHCiilit,

,lianc (licni non iin|iari <levolionc lini<' <larc <li((ni- tiiHti ct stibmisHo viiltii <lcb<>nl in<:eilcrc, rnni pu~
luli <iiia i|>sc, anclor vit:(', ail ahlncnila nostra prc- blirano illo cvaiigclico iicc (xtiloh ad c(i;lum levare,
cala (olus n>nii<liis <a tntc^cr bapti/ari voliiit a Kc<l btimilitcr v(>niam pro |)eccatiM suiH iniplorare.
Jonnnc servo euo. Tcrliiiin (|iio<|uc iniraculnni a<|ii:i! Qiiantnm eitim vera apinl Deum hitniililns obtiiieal,

nititatio in viniiin in Doininicalilius cvangcliis r<v et quid mcrcattir, ilul excnipltini Arbab ille rrx
cilatiir cl rccoliliir. itnpiuH. Nam dtim in tnntiim ini(|uitas, el iiialitia

Uxc triu Doniini niiracula nu)^n:i cl niciiioraii<la, cjiis excrevisMH, ut etini vita et rc.^no Doiniinis

qu80 in eo et pcr cuin lactu sunt visihiiilcr, in uiio- privare voluisset, htimiliatUH per puMiitontinm, di-
quuqnc lioniiiu; ail rcgnn co>loruni tcn<lciiti perfi- vinniii assccutiis estclemenliam, ita ut de eo Doini-
oionila siinl spirit;ililcr. I» ntiR (liccrcl ad Kliam propbetam : Nonne vidiiii

1'riinuin liiijus sacraniciili signiini (il in lioininc, Achab liumilidtum cvratn me? Quia ergu liumiiiolui

dum pcr stcil:« ^lncalnni, i<l cst <livin:e gralia^ lu- ext mri causa, non inducam mulum in diebus rjm
inen, tcrrnm el cognationcm snain dcscrit, et nd (III fieg. XXI, 29).

pnescpc Donrmi sui, id est ad spiriialis vitje pro- Item per fontet Salvalorix sancta Trinitas valel
positnui sprclis oinnibiis lciulit. Scd el eo nuxlo intclligi, in /"onritMs Deus Paler, Dcus Spiriltis san-
tcrrain suain, coipiis scilicM smini, iit quo pcr <lc- clus ; iii Salvnlore Deus Filius, a Patre ;eternalil.'(-

sidcria el delectaiioiics inliabitabal, <leserit, dum progenitus, qui, cooperanto Spirilu sanclo, beata
divino adjuius munere, ea qun; dercUiiuit ulterius Virgine matre lemporaliler est natus. De his fonli-
repelere non consenlit. Transacto exitu de rcgione bus haurirc debemus in gaudio, quia de Deo Patre
siw, fcstinet necessc cst ad aliud mysterium, ba- cl Filio et Spiritu sanclo omnis manat et inundai
ptisnuim saUilare requir:U, scilicet ut per internam dulcedo.
cordis compunclioncm peccala admissa dcflere slu- Et dicetis, inquit, in illa die : Confitemini Domino,
deat. Post illa duo tertium restat miracnlum, ut et invocate nomenejus. In illa die magna,et deside-
aqua convertatur 94 in vinum, hoc est ut insipi- -, rabili, in illuminatione Yidclicet cordis vestri cou/i-
duin et aquosum cor ejus per divinsc contempla- temini Domino, quia sive sil peccalorura confessio,
tionis dulcedinem in vini converlalur saporem. sive laudis ejus fiat mi^moria, loium piacebit Salva-
Hujus diei sacramcntum omnes prophetae ab ini- tori vestro. Et invocnle nomen ejus, ac si dicat : In
tio praecinuerunt, qui gratia Spiritus sancti illumi- absconso cordis vestri eum invocate, ut bonura,
nati, futura quxque Ex quibus unua
prjevidcrunt. quod in vobis operatus est, intus lateat, et solius
eximius ille Isaias propheta honorem et magnificen- Dei notitiae pateat, Davidicam semper memorantes
tiamhujus diei in cantioosuonon lacuit, quodsem- sententiam : Ao» nobis, Domine. non nobis, sed no-
per canlamus, dum feriales noctes inchoamus. Haw mini tuo dagloriam [Psal. cxiii, i).

rietis, inquit, aquas in gaudio de fontibus Sulvatoris. Sed dicit aliquis Cur ego recta opera mea ab
:

Duo sunt Salvatoris nostri fontes : Unus fons bapli- humanis aspectibus abscondam, cura Dominus in
smatis, -•'lius fons corapunctionis. In baptisniaie Evangelioj dicat : Yideant opera vestra bona, et glo-

omniiim originalium vel actualium peccalorum da- rificent Patrem vestru/n qui in ccelis ebt ? [Malth.
tur remissio. Sed, quia perpauci sunt, qui hujus V, 16.) Huic sentenii-a; in nullo contraitnr, 96 seJ
sacramenti, ut dignum esset, immaculato corde et quid potissimum Deo placeat subinfeitur
corpore conservent dignilalem, ille alius fons, j) ^otas faeite, inquit, in popuUs adinventiones ejus
ubertas lacrymarura,praestoest nebis, inquoabluti Notas, inquit, his, <iui vobiscum sunt, facite adin-
et emundati peccatorum nostrorum iterum perci- venliones ejtis, non vesiras. Ideo dico ipsius, quia
piemus remissionem. Ex bis duobus fontibus bau- ipse dedit, et qualiscunque in vobis bonorum ope-
rire del)emus in gaudio, quia majus gaudium esse rum fructus est, ipse, non vos, in vobis adinvenit.
non potes» et exsultatio, quam cum homo peccator Inier quas adinventiones semper meminisse debelis,
per poenitentiae lamenta reconciliatur Creatori suo. quoniam excelsum nonien ejus, nt bona vestra 0]>era
De hoc fonte iterum quodam loco scriptum est •
In sic hominibus pateant, quatenus, quod solius Dei
die illa erit fotis patens domui Juda, et habilantibui nomen cxcelsum et gloriosum sit, roemores silis, et

JerugaUm, in ablutionem peccatoris et menstruatce de bono vestro profectu huraanse laudis appetitum
{Zach. XIII, i). Solet qui vult aquara baurire situ- non requiratis. Sed (iicit aliquis : Quare tantoperp
lam cum fune fonti imraittere, et cxtracta aqua in bonis me debeo exercere, si non debeo laudari,
hanstum sitienti porrigere. Situla cum fune est et pro honore vitae meae a quoquam morlalium nou
anima n»stra morfali circumdata came. Quae caro, coramendari? huic respondetur, ut exspectet pau-
in modnm funis hinc et inde contorti, multiplici lulum, sciens quod omnia opera sua ad unam bo*
 : :

«» VEiN. GODEFRIDl ABBATIS ADMONTENSIS 700

rara relributionis et laudis sunt reposita, at verba A minura baptizatum coelis jam patentibussanclus de-
innuunl sequentia : scendisse refertur Spiritus. Nara indubitanter cre-
CafHatc Doinino, quoniam magnifice fecit; annttn' dendum est nos, qui corpus ejus suraus, in aqua re-
tiaie hoc in universa ierra. Quando, inquit, cantabo, generationis spiritum accepisse adoptionis.
etquando annuntiabo? Cerle cum debilum vitie fi- Et quia Deus erat in Christo mtmdum reconciliant
nem bono cursu implebitis, tunc cantabitis, et non sibi {II Cor. v, 19), bene a raagnlfica gloria vox Pa-
non ab hominibus opera vestra lau-
lacebitis, quia tris debuit audiri : Hic est Filius meus dilectus, in
dabunlur, sed coram omni ccelesti railitia ab ange- ijuo viihi bene complacui. Digne siquidem coxternus
licis spiritibus diffamabuntur el magniftcabunlur. Dei Filius laudari a Patre pro sua debuit reverentia,
Hac laudis glorificatione non extoUiroini, vere et qui in omnibus, quse in diebus carnis suse fecit et
perfecte cognoscenies, quia tnagniftce fecit vobiscum docuit, nunquam gloriamsuam, sed semper glorian^
Deus. Tunc eliam annunliabitis in univena terra. Patris quiesivit et amavit, Et quantum putamus aeter-
Nam cum in generali resurreclidne bina slola potiti nus gcnitor in coaeterno sibi Filio gloriatus est,
fueritis, universa membra vcs a laudem Doniino quando de cxcelso gloriae suae respiciens habitaculo
annimtiabunt, vosque in laude scmpiterna Dei et an- talem se fecisse hominem recognovit, qui, licet in

gelorum, omniumque beatorum spirituuni eritis. Ad B carnepeccati apparens, nunquain tamen oculos pa-
quae bonanos perducat, Dominus noster Jcsus Chri- tcrnae majestatis offenderit ? Ilaec sub brcvitate alle-

stus, qui vivit, et regnat in saecuia saeculorum. Amea. gorica dixisse suOiciat. Nunc ad mjsticum moralita-
97 HO.MILIA XYin tissensum serrao recurrat.
ni OCTIVAM EPIPHANIyE BOMINI SECUNDA. Primo videamus Salvator nosterbapiizandus undc
Venit Jesus a Galilwa in Jordanem ad Joanneni, «t veLerit, ubi, ot a quo baptizari voluerit. Venit, ii>-
baptizarelur ab eo {Malih. iii). q uit, Jesus a Galiltea in Jordanem ad Joannem, ut ba-
Dominus et Salvator noster, mediator Dei el h»- plizaretur ab eo. Galilaea trajismlgratio facla dicitur,
minum, sicut pro hominibus homo fieri voluit, ita Joidanis vero descensus ; Joannes autem Dei gratij
etiam causa salutis nostrae lavari non est dedigna- interprelatur. Per Joannem, qui, si^t diximus, in
tus foftte baptismatis, non ut aliquam proprias aclio- nostra lingua resonat Dei graliam, fidelis quaclibet
•

nis'maculamaboleret,sciIut gladiura llammeum, qui non ihcongruc [accipl valet anima, qiix nonin sa,
•eras paradisi obfirmaverat, amoveret. sed in Domino humiliter gloriatur, 99 et tanquau
Quia vero beatissimus JoannesBaptista, ipsius et semetipsam quodammodo nesciens, veraciter cu»n
prxco, spiritu noverat pvophctico, quandoque seilla ^ Apostolo protestatur Graiia Dei sum id quod tum :

V»^»' j j » j •/. •
I» *- 1 . i/\\ r» ¥. «j . / /-> I . •
baptizandum unda et sanguinc, qui de crucifixi Be- {1 Cor. XV, 10)..Bene ergo Jesus, id est salutaris
demptoris cmanaret latere, suhire orTicium tanlae noster a Galiloea in Jordanetn venisse describitur, quia
sublimitatis pia renuit humiiitaic : Ego, inquit, a te inbeata qualibct anima, ubiperfecla vitiorum tratis

debeo bapttzari, et tu venis ad tue ? Quod idera cst migratio facta fuerit, ubi perfectae humilitatis vir-
ac si dixisset Ego quidem cum caeteris, qui apud
: tus aderit, dignum majestati suae habitaculum eligit,
inferos adventum tunm longa pnestolanlur cxspe- quae cum terapore orationis aquis perfusa fuerit fer-
ctatione, vivifico teslamenli tui baplizandus ct libe- ventissimae charitatis, baptizari quodammodo ab ei
randus sum sanguine, et tu auctor singularis inno- dicitur ipse auctorjsalutis, non quod sanctificarisan-
cenliae, baptizandus venis ad rae? ctitas aeterna opus habeat, sed ut sanctificatione sui
Et quia redemptio generis humani ficri nonpotuit, electam et dilectam sibi animam sanctiorem reddat.
nisi per sanguiuem Bederaplorisnosiri, ipse testi- Sed quid inier hacc tanfae suavitatisgaudia baptizaa-
monium aflirmando sui prreconis myslicis insinuare do dileclo suo beata quaelibel dictura sit anima, evi-
ridetur verbis: Sine modo, inquil ; sic enim decet dcnti ratiune insinuat Evangclista :

not adimptere omnem jnstitiam. Ac si diceret : Sicut Joannes aulcm prohibcbut eiim, dicens : Ego a lede-
modo causa humilitatis sacramentum a tc suscipio £) beo baptizari, el tu venis ad me? Quid est ergo Sal-
baptismatis, ita pro redemptione tua et toiius ge- vatori quasi prohibendo noUe acquiescere, nisi abun-
neris huinani obedire usque ad mortcm crucis pa- danlem supernae dulcedinis gratiain admirando cx-
ratus sum DeoPatri. Nain si hurailil.ili me;e obe- slupcsrcrc ? Quod idem est, ac si anima vcre hu-
dientia deessel, injustitia raagls quam jusiiiia diri milis, humilia de se senticns, et indignam se lantis
posset. Haec lantaebenignitaiis promissaexore Veri- Dei hcncficiis dijudicans, ex profundissima jam cor-
tatisut audivit, audita crcdidit, nil moratus voci ju- dis humilitate proclamans dicat : Ego a ledebeo ba-
bcntis ohcdivit. Sed quid Dominus bapiizatus confe- ptizari , et tu venis ad me ? Egu, inquam, in qua jara
stim fcccrit audiamus diu abundaviliniquilas, pro m.ngno reputarembene-
Baptizatus aufcm Jesut confestitnatcendit de aqua. firio ita in me bonitntis tuae suprrabuhdare divitias,
Sicutonim98 baptizariprj> nobis huniililcr voluit, ut tandcm per baptismiim pnenitcntiae veniam deli-
ita etiam quaiilcr ascensioncs in corde nostro dispo- ctorum flbliiierem a tc ; et lu siipra id quod desi-
ncre debeamus, suo asccnsu edocuit et ostcndit. Se- dero, tam magna multiludine dulcedinis tuae veni$
quitur 6(/ fiit^.'' Quibiis laborum studiis, quiluis virtutuoi
Et ecce cali atwti $unt tuper eum. Bcne super Do- cimsecuta ^uin meritis, uli«:tci'nae inajestatis suavi*
 :

•jol lioMii.iA'. ri:sTiv\i.i.s 'o*

sniim» uKcn-
...
t;>»i

Scd
laiiUtK

(|uia
inilii
..
(|ii:iii(liii
iti iliiloodiiic

('oipii.H,
tiia
.
puraiTH ilclicias?
(piod ('orniiiipitiir, uni
..... j^ piiiulionis ti|iiiit:ilc»

Ht(>iiiH. Ita cr^u

iii

.•.II 11^11
conlcitiN dcnldcril
lluiil ((ratliii
.11-- _~,i..
.1.1
duWcdlnc ro'li)

niaiii agj<raval, imiKiuam ita circimiKpiM la cl pro- imblcvala, aliam cliuiu a(|uan), »apUnli;p \idrli(cl
vida essc polcrit, iiisi (fil) crchro illi('.|lih co({ilati(>- halnlariB accipict . »ii(|iif dnm divcrni» virliitnm

iiildis diviiiic vi><il;ilionis |;aiitlia a -^c cxciiiilat ;

ipsc (nradiliiiH aHCcndcrc iiitilni , fnrfiidime (inodjiiiuiodo

aiiclor piclatis (pialilcr rciiovari dclioal foiitc liaplis- Salvalor, non dcsccndiHHc dicilur.
matis, 8C(Hiciililtiis iiianircslal vcrhis : Et ecce rwii aprrti suiit luper euin. Onidnam p^T
Hesjioiuii-itii atilfiii Jcsttn tiisit ci : Sin>' tmnio. Sif cOiloR aporlo» rcclius valct intcliiiji , <piuin maiii-

euim (iecel mos iiiliiii}ilfrr oiiiiu'»! jiislitidiH. Ac si di- fcsla Scri[)liirariiin cxplaiiaiio Novi a<- Vitcris Tc-
cal: Sine mc, iiuiiiau», m"<' paraldiii apiid tc saiicli- Rtaincnti'/ Tcr lius clciiim St riptnras, (|nia c(i;l>-siis

jlcatiouis lociim invoiiirc, iil diim 100 liHrymiK iii-

sapicntia; iiiystoria rcconiiOM iniu», noii incimgruc
lucro ln
tiin.T coinpimctionis saiulilicaius iii tc,
^^g ((i.iortun noniiiic appcllamuB. Viidc ct pra*dica
«bcriorcni sanctilicalionis IViictum consoiiuaris cx ^y,.,.^ sancli, qiii casdcni vidclicel Scri|'turas dili-

nic. Itcm :ilio modo : .S'/)(C motlo. Sic enim decel uos g(.„ii„s pcrscrnlando dis( utiniil , jioliis(|nc cx ci«
adiiHiilcrc oiiincmju.^ittliani. Sniil iioiiiiulli, qui dum iDvslicas sapiciili:c aqiias propinanlcs pKtfcrunl, ex
digmim Deo baplizandi locuiii pra'pararc cupiunl, p ij,sodiviiiii;pr;v(li(';iiioiiis onicio cwli vocari propl.c-
mintis caulc corpus casligaudo tam indiscrcla; sor- tjpQ comprobantur litslinionio; Cali, iiiqiiit, enarrunt

viluli subjiciunl. ut cariK^ potins porcnipla qnam vi- gioriam Dei (/'««/ xvni, 1). Coeli namque gloriam
liis, virlMS labdactaia qnantociiis dcru'i;;t, nc dobi- Dci auiiuntianl, duni ( u-lcstis amaloros pati ia» j^aiidia

tuiii bou;e at liouis obsoquiniu siipplcrc valcat, ol sic Mobis a-toruafi clarilatis iiisiiiuaiil. bcd cl alind quid

dcslilutis viribus corporis pr;rparaio ncquaquani bo- pcr (Oilos sano valel intelloclu accipi, extcrioic»
gpiiiuin pnvvalonl coidis. Quicunquevoro justo nio- scilicot ot iutcrlorcs sensus iiostri, qnos boia
coni-

puiicliouis divinaivisitationisclaritas illuminalos

fa-
deraniine discrolionis ila in sc faota morlilicavorinl
carnis, nt ad scrvioudum Doo vivcuti bonio ulorquc cit ot porspicuos, ut huinana scicntia luce clarius
indefcssus pt>rm.iuoal, bis ModiatorDoi ct boniiuum recognoscat quid in sc oculis Conditoris placeat vcl
pie collaborando assiduum sose poUicetur adcsse displiceat. Unue bcne adhuc subditur
coopcrarium. Sic enim dccet nos adimplere omnem g^ ^,,-^,-^ Spiritum Dci sicnt columbam detceudeH-
justitiam, sic, inquam, nos , ogo quidem et boino ,^„, ^j maJictHem snper se. Quaecunque ergo fideli»

piis unanimiter insistendo laboribus omncm

adim- anjma, cccloslibus disciplinis imbuia, dum Inflara-

plerc justitiam valobiraus, si tamcn pervirtutem

di- Yehementer fuerit forvore juslitise, Spiriium
^^jj^^

screlionis ipse mihi dcconter ^balamum

prxparave- C j^^j desrendentem et maucnlem super se in coiumba-
spiritu pisc in vera mentis.
rit sui cordis. Qnaproplor, dileclissimi, yniebit specie, quia idom Spiritus
discrctionis pnrparomus domum cordis
noslri, ut ijuniilitale ct simplicitate lacil eum desccndcre,

ipse Mcdiator Dei hominum subirenobiscum com

cl Yidet, imiuam, raanentem super sc, quia non solui-n

mune dignetur Uxboris studium. Quo autem devo- exicriorcm hominem instruit et informat ad bona et

tionis aflectu. qua subjectionis

rcvercntia baptizan- justa opera, vcrum etiam inleriorem honnnem 102
Joan-
dus istesuscipiendus sit, humilUmi ohedientia ad coelestis patriae Infiamma: desideria. Unde et
nis patenler innuit. Nam sequitur hanc palernse laudationis vocem in gaudio audire
Tuuc dimisit eum. Dimissus non incongrue dici-
merebilur, de qua hic su.binfcrtur :

tur, dum Irbor quis et expeditus

propria frui volun- qno mihi com-
Hic est FiHus meus dilectus, in
permittitur. Uudeconsiderandum nobis
sollicite lunc
tate placui. Vox ista, vox exsnllationis et laelitiai

quam mira crga nos sit Conditoris nosiri pieta- dum coaeternus Dei Filius re-
esl vevera audienda erit,

dignatio, quod is, qui veram nobis libertatem Pairi tradiderit, quando in virura per-
lis gnum Deo
contulit, libor quod.immodo a nobis dimitii appetit, mensuram aelatis plenitudinis Chrisli,
fectum, in
nouquod ipse ahqua libertato egeal, sed utnosli- nos occurremus, ipseque Deus erit omnia in
Liberumnam- D omnes
beralos a pecoatis vere liberos faciat. lunc nimn
omnibus. Tunc
on^nujus. um quasi gloriando
nimirum Deus *Pater
g.oi 1«»^.» .-^». -^^>
tunc dimittimus,
que ipsum liberatorem nostrum omnipoiens^ taliter in novam prorurapet iaudera
vult, libere illum nobiscum agere per-
dum, prout y.j.. _
^.^ ^^^^ inquiens, Filius vieus dilectus in quo
nostri liber
mittimus, qualenus ad penelralia cordis ^^.^^. ^^^,p^^^„. y^^ ^^^^ inquam, FHius meus dile-

aditus pateat, ct spatiosum ad mancndum sem- sum

illi ^^^^^ .^^ ^^^ ^^^ adoplionis gratiam taiiiorum
per in nobis locum inveniat. Quid aulem virtutis
et bene
jjjjQ^y^^ p^itg,. efl"ectus. In ipso enim mihi
gratiae lanta nobis conferat cohabitatoris
comma
complacui, quia hunc propitialionem pro peccatori-
manifeste jam lectio testatur evangelica
bus misi, ut chirographura, quod erat conlrarium
:
nentia,
Baptitatus autern Jesus confestim ascendil
101 illis, de medio tollens cruci affigeret, et inimicitias
de aqua. Aqua licet diversis inlelligi modis valeat.
inler me et horainem morte sua dissolveret. Sed
hoc tamen in loco dukes compunctionis lacrymas aeterni regis Filius solus a Patre
nunquid electus
significat. Ilsec est enim aqua, per quam, teste
Sal-
sui laudatur cobseredibus ? Laudantur
fons aquse in vitam Bine regni
vatore, fiet in anima bihentis
sui paterna lau-
nihilominu;, fraires et cohaeredes
aelernam salientis {Jvan. iv), dum per gratiam com-
(Sl) id esl, quin.
70S TEff CODEFRIDI ABBATIS ADM0NTENSI5 ^0«
datioiiis prseconio, quos ipse Filius vivifico proprii A constat, quemadinodum Dayid.ille egregiuspsaltes.
sanguinis redemit pretio. Hanc eliam voceni desi- longe ante 104 ejusdem baptismatis excelleniiam
deral)ilem setemi Patris beata quapliliet anima au» intuens praecinuil in psalmo vigesimo oclavo, dicens ;

dire merebitur, cum ipso jubenle ab hao lacryma- Vox Domini super aquas, Dens majeslatis intonuit^
pum valle vocatur, qua etsi aliquando niorum pra- Dominus suver aauas multas. In tribus distinclioni>
vitate aui opernni pcrversitate displicuit, ita ut filia bus hujus versus tres sanctae Trinitatis personaa,
abjectionis merito diceretur et esset, reconciliala Patris et Filii et Spiritiis sancti elucent : primo, ubi
landem fructu et rcnicdio poenitentiae vocem audiet dicitur vox Domini super aquas, perscna Domini
exsullationis ct latilije : Hic esl Filius mem dite- Filii ; secundo, ubi ait Domini majeslatis intonuit,
Ctuf, in quo milii complacui. persona Dei Patris ; tertio, Dominus super aquat
Non est enim dubitanduni quin polius omni gau- mulias, opus et excellentia Spiritus sancti. Et quae«
dio credendiim anterni Patris Filium, fidelis cujus- nam erat vox Domini Filii super aquas. Nimirum
libet animjE sponsum, egredienti dc ergastulo carnis vox illa raagnae el mirificae humilitatis, quando ad
eidem animse praesentem adesse, ut filiam suam, expianda cunctorum peccata inter alios peccatorcs
inio el sponsam ornatam monilibus, gaudentem se- immaculatus et sanctus ad servi sui Joannis bapti-
ciim introducat ad nuptias. B smum veniens, ei trepidanti el prohibenli ac di-
Sed quia his interesse nnptiis neqnaquam pote- centi ; Ego a te debeo baptizari, et lu venis ad me ?
rit, qui nondura purgatus a
103 peccatis digne Respondit . Sine modo ; sic enim decet nos imptere
posnilendo nuptiali veste indutus fuerit, deponamus omnemjustitiam. Non ait, sic me decet imptereom-'
veterem hominem cum actibus suis, ut novo induti nem justiliam, sed sic nos decet implere omnem jus-
honiine veslem iramertalitatis, quara per innocen- titiam. Quid est omnis justitia ? Omnis justitia
liam habere non possumus, digno poenitentise fruclu est vera et perfecta huinilitaiis gratia. Et est
obtincamus, et quasi vestitu deaurato circumdati qiiasi dicat : In eo quod ego, qui Cr«ator et Doini-
ad ccenam nupliarum Agni cum laetilia et exsulta- nus sum cunctorum, ad te sorvuni meum venire,
tione mereamur ingredi, ipso praestante et adju- el a te baptizari non abnuo, cxemplum et formam
vante, qui has nobis nuptias proprio parare dignu- humilitatis prsebco oranibus membris rneis, quod
tus est sanguine, qui vivit et regnat in Siecula sae- sic adimplere eos omnem justiliam oporleat, ut
culorum. Amen. humilitatis meae vestigia sequi non 105 rcfugiant.
flOMlLIA XIX. Haec erat vox Domini Filii super aquas.
EAMDEM OCTAVAM EPIPUANIiE TERTIA,
:N Andi nunc quomodo Deus majesiatis, baptizalo
Vox Domini $uper aquas, Deus majestatis intonuit eo, intonuerit \e coeUs : Hic est, inquit, Filius
(Psat. xxviii), etc. meus dilectus , in quo milii ienc complacui. Nulli
Cclebritas hodiernae diei, fratres charissimi, in mortalium Deus Pater verba ista ab initio di-
qua octavum Epiphaniae debitis laudibus prosequi- cere potuit, quia in nullo hominum ,
praeter hunc
mur, maxime in mcmoria Dominici baptismatis re- solum benedictura et sanctissimum Dei Patris Fi-
colitur et celebratur, licet idem sacramentum una lium, Deus Patcr sibi coraplacuit ,
qui solus liber
eteadem die sanctae Epiphaniae sit peracliim et in ab omni contagione peccati nunquam paternae ma-
Domino consummatum. Tribus quippe miraculis jeslatis oculos offendit. Elegerat et adoptaverat sibi
dies illa celebris est, in qua a regibus stella duce in quondam Deus Pater Filium et filiam, Adara vide-
paupere lugurio cum matre Virgine visitatus adora- licet et Evam. Sed non in his sibi coniplacuit, imo
tur, et a Joanne in Jordane anno tricesimo bapti- multum displicuit, quia Deo inobedientes et rebelles
zalur, et in nuptiis aquam in vinum converlendo lotum genus humanum coinmaculaverunt et vitiave-
per deitatis su» gloriajn muiido innotescit et mani- riml, ita ut, dillusis ubique sceleribus , dixisse le-
festatur. Quae miracula quoniam magna sunt el gatur Deus quod pocnituerit eum fecisse horainem
praecipua, nec tam egregia divinae dignationis opera super terram (Gen. vi, Qiue flebilis et luctuosa
d 7).
del/ita vcneratione una die possunt celebrari, pla- sententia in nova et admiranda mutata cst gaudia,
cuit niatri Ecclesiae, dictante et ordinante Spiritu quando Deus Pater omni humano generi repropi-
sanclo,primam diem dari Dominicae apparitioni, ,» jatus in Filio suo, sicut diximus, intonnit dc coelo :

octavum diem in honore baptismatis Domini nostri Hicest, iiu\\m'.ns, Fitius meus dilectus, inquo milii

JcBu Christi praecipuc venerari, qui, siorit omnia bene complacui.

quae in diebus carnis sua; fecit, non pro se, sed pro Sed et Dominus , Spirilus ?anctus , supcr aquas
nobis lil)«randis
fecit, ita etiam propter nos, qui multns, quia quemadmodum Lucas ait : Corporatt
nec peccatum originale habuit, noc acluale admisiL ivecic apcrlis cwlis super Dominum venil [Luc. iii,

omnium fluenta sanctih-

baptizari voluit, ul nobis 'it), ct iion solum vcnit, scd et mansit super eum,
caret aquarum, prr qMae renasci et regenerari de- sicuti eidein Joanni Daptislje antea designatus et re-
bent, quotqnoi sd vitani aelernam sunt praedesti- velatus fuc/at per Spiritum sanctum tale ci danli
nati. Hoc Dominici baptismatis sacramentum it responsiim : Super quem videris Spiritum sanctum
nonnuUis sanctac Scripturae locis praeflguratum esse ietcendentem sicut columbam et manentem super eum.
70N II()MII,I/i: V KSilNAI.F.S. 708

hicettifui bapiiiut in Spiriiu inurlo (Joan, i, 35). A nioilciii iioii qua-nl, .(d iil coiivrrtatiir i|iii»i|ii« cl

Qiiiil uuti'111 (KjUir wullir siiiil, iiisi hicuI K<'i'i|>liiiii \ival iiihpiiat, ('(Kipcrallir,

tliil : /t//U(i! »iii(//(r iioiHitt luulli .,uul '.'

(/l/»(>t wii.) PoKsiiiiiiis cli.iiii isla oinnia ad nos rcr« rrr, qili»

Siipcr liUH aqii.i.') intiltaH liciio iid«««t S|tintiis h:ui«Iiis, iHla oiuiiia prii|)tcr non Vcrlinni iiii .inialuin vi>iliU

quia siculi Iuih' visiliilidT Mi|>or Doiiiiiiuin doHrcii- lilcr opciahiiii «;Kt, ut lioiiio |h-c( ator iiiiiinl lu tur,

dit, 8ic cliaiii iiuiic iisi|iu' iii liiiiMii H:iM-uli hii|iit ct piM' scpliroriiieiii i^raliaiii SpiiiiuH Hancli Dco pr:i<*

oiuiifH b;k|)li/.aiiilos invisihiltlrr vciiil , iiiMisibilitcr pararctiir ct ('(>iijiiti(riMclur. Pcr tior cniiii «|ii(iil in

s:icr:uiu'iiluiii suiiiii (ipcr.ilnc, ct luoprit! ac s|ic('ia- lioc vi^csiina ik lavo psahuo itcptics dcs< nluliir rox

lilcr pcr cuiii oiiiiiiuui (>ri{{iiialiuiu kive uclualiiiui Ihmini, Hcpteiia SpirituH Hancti dotia d(;i»if;iiaiiiur,

pcccatoruiu rciuissiu coiidoualur. Ipso cslcniiu pro- (|iia* in CJiriiito pleiiiKKiinc opciabuntur ct ii-quicve-

pitialio iiostra , ipse CBl rcuiissio oiiiuiuin pccca- riiiit, ot ptr oiiiH in lueinhra cjuH «Iivis4 chxlot
loruui, cl, uisi pereuin, iioii (il r^Miiissio jMCcalo- (|tios(|uo s:incliru':tnl ,
ct virlnlnin iiHMita Dotnino
ruiii. coapt:iiit. I it vo.r I)i)iniin Ji'/)cr uquuh, (|u;iiido lioiiio

vana et transitoria iiiiiiidi gaudia dospicit, «>t o|N.*ra

106 '^"* voccu) Doiuiui rilii, jani Dcuin luajo-
inala ct diabolica dereiiiii|iiit. Dtut vert> majehiaiit
slalis iiiloiiautcm, Poniiiiuiu S|iiritum saiictninope-

ranteni siiper aquas niiiltas audislis, audite adliuc

B inlonnl, ciiin por liiiionMu ol torroreiii Dci ;«il lacry-

mosatn pnMiittntiain rcdit cl rocurrit. Veiiit Domx-

Tocein ojus, de qua subdilur
ims, SpirilMs Eaiiclus, supcr nquas multns , dum
Yox Domini in virlule. Vere vox Domini oral in
aiiiorc Spiritus saiicli inflaniiuatiisnun soliini opcra
virtule, quia qu;ecunque docuil, uc^iuaquaiu oporihus
inala et verba injusta doplorat, scd et aiiuat, multas,
suis irrila focit, sed niagna oporuiu siioruin ador-
hoc est niultas carnales coiioupiscenlias cl volun-
Bavil aiiclorilate, queinadnioduin scriptum esl de
talos iniquas, por quas deliqnit, in soipso inso(|tii-
illo quia acpit Jesus faccre et docere {Act. i).
tur ct puiiit. Facta itaque liac voce Doinini super
Yox Domini in mngnilicentia. Magnificentia ejus aquas, post vocem virtutis et vocem magnifi(.'cnliae
pst inisencordia ejus, qiue uiique magna est, infiuiia
Domini, quas ad Christum retulimus ,
quarta vox
osi, et ineflabilis esl, ao superexcellit omnia opera ejus, qua nos intrinsecus alloquilur , subjunqitur :

ojus, sicut soripluiu est : Miserationes ejus super Yox Domini confringenlis ccdros et coufringei ,

omnia opera ejns \Psal. cxn, 9).Quid cnini inirum, Dumiuus cedros Libani. Codii arborcs sunl niagni-
quid iiKignuiu, quod, lanquainOuinipolens, coeluin, arboribuspraeslantes Quid
tudine et aUitudine aiiis
lorrain, mare, et oninia qu» in eis sunt creavil?
itaque nomine cedrorum, iiisi hi qui genere et divi-
Non fabricam mundi tantopere miramur, sed est
tiis ac dignilale alios in hoc mundo pnocolluiit, qui
aliud quod nmamur, inirain scilicet misericordiam
honores inundi atnbiunt, humilitatis fonrtara valde
ojus, qua miseros et peccatores sic suflert , sic to-
abnuunt ? Has cedros Dominus omnipoiens voce sua
lerat, ut eum, quem uno verbo suo demergere pos- confringit, quando eo donanle lemporalia postpo-
set in abyssum, exspeolet, poriet , donec omnem nunt, in paupertale spirilus Deo) deservire eligunl,
voluntatem suam adimpleat.
ut tandem plene sanctificati coeiorum 108 fegnum
Et hunc postmodum suscipit indiguum, eflicit si- possideanl. Per cedros aiiiem Libani, quod deaibatio
binaet diguum. Idcirco vere vox ejus erat tn magni- sonai, hi possunt designari qui candore pudicitiae ,

ficentia. Kam omni lempore, quo inter nos oonver- et castimoniae coram Deo sunt dealhati , et scientia

.saius est, nihil severitatis, nil poenarum in pecca- vel altiludine sensus sui praediti, et ob hoc mens
toribus exercere voluit, sed in magna mansuetudine eorum singularilcr, quasi a se haec habeant, cxtol-
et misericordia peccatorihus conlormatus , ad nul- liiur el gloriatur. Has otiam cedros Dominus con-
lam reorMUi vindictam, instieauiibus etiara Judaeis, fringil, cum jam considorare incipiunt quod nec
moveri potuit. munditiam cordisvel corporis, nec aiiquod soientiae.
Hinc est quod legimus in Evangelio quando D lumen sine eo habere valeanl, et quandocunquc pla-
,

Scribae et Pharisaei mulierem in adulterio deprehen- cuerit ei, ab his onmibus fiant extorres et inanes,
sam adduxerunt ei, quomodo dixerit quomodo se- , Posl hujusraodi Domini Tocem sic et sio, confiin-
cundum legem Moysis lapidare volentibus respon- geniis codros. ;\di)uc aha vox Domini siibseqiiitur.
derit ; Si quis, inquit, veslrum sine peccaio est , pri' VoxDomini inlcrcidentii^ jlammam ignis, vox Domini
mus in illam lapidem mittat {Joan. vill, 7). Qua concutientisdesertum,etcommovebilDoniiuusdesertum
sententia omnes confusi, unus post unum exierunt, Cades. Est ignis iracundise, qui nos inflammat; est
remausitque sola mi&era cum miseiicordia. Et quid jgnis superbiaj, qui nos consuinit ; est ignis luxuriae,

ait miserae illi vera u.)sericordia? Vbi sunf ,

qui te qui nos dovaslat, et suo dominio lurpiter addicit,
accusabant '! ISemo te condemnavit ? 107 iVemc/. Do- Sed hos ignes rox Duinini quando pravis
inlcrcidit,

mine. — Nec ego te condemnabo. Vade, et amplius motibus istis sedatis cordo mundantur, ei rore Spi-
noU peccare {Ibid.), Ecce haec vox Domini erat in ritus sancti refrigeraniur. Sod oi per vocem concu-

magnificeniia, in niagna et multa nimis misericor- titur desertum, cum deserlum et derelict;im cor ho-
dia. Et h;ix vox eju.s quotidie auditur ,
quolidie m minis a Dco, fit coelutn et niansio Dei. Et commo-
mugnilicentia m isla vox ejus, quia pcccaioium vebitur deserlxm Cades, quod interpiolalur saricto
707 TEN. GODEFRIDI ABBATIS ADMONTENSIS «708

cum aninia jam libera, et a peccalis emundata, per A Domimis vif.ulem populo suo dabit, Dominus 6e-

Dei gratiam lit sancta, fit pura , dealbata et imma- nedicet populo suo in pace. Populi ejus omnes sunt
culata. electi, qnibus ipse dahit in prsesenti virtutem bon»
Post bas Domini voces seplima Spirilus sancti opcrationis, et post virtutem consummata; operafio-

vox inscribitur, qu» magnum illud opus eliicit, quod nis benedicet els irt pace dando a;tornita(em remune-
sequilur : Vox Domini prceparantis cervos, et reve- ralionis, Benedicet populo suo in pace, quando in
labit condensa, el in lemplo ejus omms dicet glcriam. judJcio ventunis discretor rucritorum dicet bonis :

Quid est cerios prtefarare , nisi saltus contempla- Venite, benedicli Patris mei, peTcipite regnum, qtod
lionisdare? In bis saltibus conlemplalionis con- vobis paratum est a constiiutione mfmdi.
dcrtsa revelubuniur, quia seipsum rectissime et vera- In bac bcnedictione magna pax, perpes tranquil-
citer elecliis quisque potest perviderc , et latens litas erit, quia tunc merces perpetv'^ dabitnr bene
mvsterium in condensis Scripturarum cognoscere nunc operantibus, bravium indefosse «^arrentibu».

et intelHgere. Tunc i» teniplo ejus omnis dicet glo- covona indefesse certantibus. Ad hanc bencdictio-
riflw, quia votivo el aestuanti desiderio homo totus nem et pa^.eni pc.ducat nosJesus Christus Donii-
Deo astringitur, quem somper laudare cupit, scmpcr nus nostcr, qui vivit et regnat pcr omnia saecula
nomini ejus gloriam dare non fastidit. Sic cerlan- » sierulorum; Anien.
tibus, sic currentibus apte cons^ruit quod sequi- \\\ HOMiLIA. XX.
tur : IN FESTUM PLRIFICATIONIS S. MARI.K YIRGIRIS PRIUA.
109 Duminus diluvium inkahitare faci', et sedebit Postqnam impleti sunt dies purgalioni$ Jesu.
Dominus rex in aternum. Diluvium dicturo ".st a di- {Luc. u).

luendo. Et quid per diluvium nisi ubertas latryma- yEterna Dci virius et sapientia quantas et quam
rum, quae bene el proprie diluvium nuncupatur? injestimabilos regni sui quandoque cohseredibus im-
Nam sicut quondam in diluvio aquarum omnia vi- mortalitalis prjeparaverit divitias, prasenlis nobis

ventia perierunt et consurnpta sunt, sic etiam in sancli Evangelii lectio commcnd.it : Postquam,
diluvio lacrymarum et poRnitcnli» omnia necesse est inquit, impleti sunt dies purgationis Jesu. Cum Do-
perire. Qux omuia? Omnia utique vilia ct peccata, niinus et Salvator noster Jesus Christus solus inter

quse non
sine dubio diluunlur et pereunt, et quasi peccatores a pcccatis omnibus libcr in boc mundo
essent, sic erunt, si dituvium istud lacrymarum Deo vixerit, mirandura quidnam sint dies purgationis

donante liahitet in nobis. Ilinc arbitror esse, quod ejus, in quil)us ipsc debeat purgari secundum le-

p gem
sseculares homines, qui aliquando in flotibus com- Moysi. Nihil enim legi debebat legislator, nul-
punguntur, postmodum redeunt ad priora vel ctiam lius instituti praevaricator.

ad pejora, quia diluvium istud non inhabitat in eis, Sed sciendum quia, cum Christus caput sit cor-
nec firmum statum habet cum eis. Qui sicut infe- poris Ecclesiae, membra autem ejus electi quique,

lices sunt, eo quod diluvium istud non agnoscant, quod de ipso in sacra Scriptura plerumque dicitur,

Bic e contrario sine fine felices erunt, in quibus di- de membris ejus, eleciis videlicct hominibus non
Uvium istud inhabitat, qui non scmel, aut bis, vel incongrue intcUigitur. 'gitur per dies purgalionis
ter aut minus in anno, sed seraper certo tempore Jesu oinne teinpus labentis sseculi potest accipi,

in diluvio isto se salagunt abluere, ut pereat in eis> in quo unaqu.xque anima necesse habet quotidie
quidquid in eis inhacserit de pulvore terrenje con- purgari, et in ipsa piae menlis devotione soUicite de-
lagionis. In his Dominus Bex in wtcrnum scdebit, bct pensare quia, et si, adjuvante Deo, aliqua virtus
quia et hic et in fuluro admirabili cos gaudio per- vcl observantia sit in verbis aut in operc, mininie

fundens xtcmaliter remunerando i'eget et possi- lanien eam internarum munditiam custodire posse
debit. cogitationum. Quis enim, nt Apostolus ait, castum
Sed et per diluvium istud, quod Dominus inhabi- cor se gloriabitur babere? Quid in hat vita sine
tare facit, aqua baptismatis potest designari, in quo D peccati contagio, quamvis tenuissimi, unqu.im per-
oinnia peccala diluuntur ot dimittuntiir. Quod i»oiic agitur? In his itaque diebus purgationis Jesu debct
diluvium Dominus inhubilare facit, qnia iisquc in Jcsus non in sua i^crsona, sed in membris suis,

finem saeculi id<;ni sacramentum perdiirabit, et per scilioet eloclis. purgari, purgalioue, inquam, quae

hoc TJomipus \\0 ''«-•^ in a-tcrnum sedebit ; qiiia fit secundum tegem Moysii, quia in Spirilu vivifi'

in filiis suis per spirilum adoplionis renati-* ipse hic canle docot legis liltora quo Siudio dovil.inda sint

et in futuro gloriosc regnabit. iilioita, ct si admissa fuerint, quomodo sint pur-

Et quia utroque diliivio baptismatis et compun- ganda. At postquam in gloria futurx resurrectionis
clionis, emuudari et lavari dobcmus (nisi cnim quit impleli fuerint rfi« istiusmodi U2 P'""?"'*";»!*, fiet
renatus fuerit ex aqun ct Spirilu sanrlo, non potest iii oinnihus ad vitam prsedcstinatis quod subjun-
iutroirc inregnum Dei \.foan. iii, 4]), post baptisma gitur :

bonc vivcntibMS. aut, si mnlo, st^d poinitcntibus, Tulerunl, inquit, cum in Jerusalem vt sislerent
quid mercedis, quanta» beatil-.idiuis gloriam a Do- eum Domino, sicut scriptum est in lege Domiui, No-
mino consequantur, innuilurineo quod subjiin- tandiim quod tres lcges ab evangelista ponuntur ;

^itur ;
prima ubi ait : Poslquam impleti sunt dies piirqntio-
 ?

100 HOMIII^. FKSTIVAIXS. ,^„

nit Jexu ifcundum kiiem Moijsi; srcuiulii uM ail .
A vcnlainii» iiiagniiiidiniMn. in n^tiirrcriione ilaquo,
Tulerutit fum in Jfiusuli-iu,ul ni.s/iTc/ir cniii Uomino oiiiii \vx tciii.i ^^loiifiraiiouii appariirril, kauiu
$i(Ui nriptum f»» iu litic Dvmiiii; ttTtia : l(t ul da- aiigcli pnr lurluruin, conlcjnplaiivoi, aut duot pvl.
rent hofitium, ieiUHdum </u«<i diilum ctt tit lecie Do lv$ tulumbarum, aclivo», liOhtijui vivjiin, kaa< l^m
mini. Legcni ngo prlmaiii, lcycin vitlciicrt Moyi,i Don piac4Mitcin Doinino dabiint. Ter hanc neinpe
I<«g«Mu appcllaro possunins sorviimis, jht qiiain jii oblalionciii avium du;e >it;n fiignin< ari pohkunt, coi*»
«lillcaniuv; liijem vcro Pomiui .i<ri;)Mi)i coiisliliiliiiii tcinplativa videli» ii ct activa
;
pcr par turturum ,

cl pni^KCiiptiint a IKut tcniiinuni nioiiis, qiiciii nullu.s contcinplaliva ,

qiue inajor csl quani a<ti\a, quia
prueterilo \alel vivcns in suiic illioruiu lioininum, li;cc in UHU priftsciUis tcmpori» laborat, Imc p«r
qute lcx Bccuiidn, lcx dici putest liliurlalis, per >ai>orein intiiniini vcnlurain jam rcijuiiMu dcgii*
quain juBtificali liltcraliiniur, «iiiia ciim corpus lioc, s«:tl.

qiiod curruuipiliir cl aggravat nniuiatii, in niurte 114 Cur vcro non simpli<iicr rolumbat , sed
dc|M)8ucriiuiis, liluMati a pcccato, ijuasi novx <^t dum pullos columbaruiii ollcrri jtishi; il, vidcamui-
vcrie libertati donabiinur. Ilanc lcgeiu libciialis tor- nam singula vcrba singula rcquirunt mysteria
tia lex subsoquiiur, lex scilicet gloriiicationis vd i.icet crgu tola simul. Ecclesia iina sit cotumba
rciiuincratiouis, qiciudo in resurrecliom* rcccpto l> perfectu, una matris $Uir, electa genelrici
tua [Cant .

corpore iminortali dii|ilici iinuMirlalitatis stola in vi), divcrsai tamcn coluinbDC invi^niuntur, qujc ex
corpore sinuil cl aniiua {^lorilicaliiiiiDr. diverso rcligionis habilu ad uiiaiii n<'.ci concor-
\ideainus igitur qui sint qui, iniplolis cl consuiri «liam ?olliguntur. Sunl igitur qui in activa vita
,

inalis dicbus purgationis, tollant Jesuui, ul sisUnt laborant, quasi dxio pulli columbarun t, dum dcposilo
euin Domino, sicut sciijylum cst in legc Lomini. hoiuine vctere in novum per bona in uperatiouem
Siint denique beatae ilhc coclcslium agniiuum mul- iiicipiunt juvenescere; siintctiam raoribus coluin-
titudinos, qux in cxtrcmo judicii cxamiue ad dis- bini, fcllis amaritudincm j..)r habentes, ore niilli

cernendum bonos ct lualos sedula intersunt admi- •conviiia vel injuriam inlerenies, ungiiibus, id est
nistratione, sicut quodain loco ait Dominus : Millet operibus proximum non
laedentes. Per /Mr/«rM

Fitius hominis[angelos suos, et coUigcnt de regno ejut vero designantur conlemplalivi, qui ex abundanli
cmnia scandala. gralla Spiritus sancti altiori quodara intellectu gu-
stare ct rimari merenlur mysteria Christi. Ideo au-
113 'sti supernse civilalis principes angeli ad
tollendas in Jerusalem, id est tisionem paci&, ele- tera per turtures conlemplativi, quia nominc turlu-
ctorum animas de hoc mundo migrantes, tciklunt nim anuni in substanlia, trinam in personis Deum
ulnas gaudii, vilse ducenles principi, ubi vcre el salva fide aniraadvertere possumus , sicuti per co-
pcrfecte Domino nunquam prorsus ad
sistentur lumbam Spiritum sanctum alias significari noa-
delcriora casuri, ubi siout nunquam beati desinunt nunquam videmus. Sed par turturum, id est par
esse m vera conslituti bcatitudine, sic nequaquam Palri, par Filio, par Spiritui sancto, quanlum fas
a percnni cessabunt laude, ut raerito dicere queant est mortalibus , tunc fiet homo contemplativus,
Dommo : Adduxisli sanctos tuos in prseparatio- qui nunc per mentis exces.sum in Deo dilatatus,
nem, quam prseparavevunt manus luae. in sedivinam pracsentiam dignus invenitur susci-
Et unde haeclanta tamque incomparabilia bona pere el idoneus capere. Et ue cuiquam hoc for-
A Deo utique quia omne masculinum adaperiens
,
tasse incredibile videatur, quod hunc, quem sa-
wlvam sanclum Domino vocabitur. Omne masculi- pientia Dei Patris instruit, et per araorera dulciter

num, hoc est omne virile opus, adaperiens vubam, aflicit, parera Patri et Filio et Spiritui sancto dixi-
sanclwn Domino vocabitur. Sancti namque, qui per mus, audiamus Apostolum dicentem Qtti adhxret :

fortia et virilia opera Deo placuerunt, rulvam tunc Domino, unus spiritus esl (7 Cor. vi, 17). Igitur
cdo.perimf, cum de angustiis ct lenebris hujiis quia talis similitudo «jus lucet in cordibus electo-
exsilli liberati ad luraen indeficientis solis perve- D i"ura, sequitur et in resurrectione aternitatis simili-

niunt, sanctumque Domino vocari merentur, eo quod tudo, ubi sicuti ille unum est cum Patre, ita et ipsi
confornies iraaginis Filii ejus perpotualiler ibi san- unum corpus erunl cum eo, qucmadinodum Joau-
clificantiir, nes ait : Scinms quonium, ctim appn.rucrit, siviites ei

Et ul darent, iiiquit, hosliam, secumlum quod di- erimus [I Joan. m, 2). Nara slcut ille bonus, bea-
ctum est in iege Domini, par turluruin aut duos pul- tus, justus, impassibilis, immortalis, ita et nos ad
los columbarum. Ilaec igitur tertia lex, lcx est glo- sirailitudinem ejus bonl, beati, justi, irupassibiles,

riQcationis, de qua supradiximus, nequaquam scri- immortaleserimus. Unde et aple sequitur;

pta , sed dicta, eo quod promissionera coelesiiura Et ecce liomo erat in Jerusalem , cui nomen Si-
prseraiorum , secundiim quod dicit et docet Scri- meon. Certe jucundum ecce erit, cum hoino isle,

ptura, tantuin nunc tejieamus iu spe, quam necdura mediator noster, Jesus Christus omnibus membris
percepimus in re. Mulia denique et gloriosa nirais 115 suis ad se pertinentibus , in unura colleciis,

dicta sunt nobis de civitate Dei et monte sancto velut unus homo Jerusalem inhabitabit [cod. inha-

ejus, quse orania per fidei et spei ampleclimur bitat]. Et ut hoc apertius inlelligamus, ipsius Do-
certitudinera, donec ad ipsam felicitatis aetern» per- nijni verba audiamus : Nemo, inquit, uieendit i» cje-
 ,

Ili VEN. CODEFRim ABBATIS ADMONTENSIS 714

tum, nisi Filius hominis, qui est in coelo; ipse enim, A non visurum se mortem, nisi prius videret Christuts

qui descendil; ipse est, qui ascendit {ibid., 13), unus Domini. Quicunque in loco mortalitatis el peregri-

idemqiift Dominns et sponsus in capiic, el sponsa iii nationis hujus pia vota el desideria ad cocli pab.-
corpore. F>it autem homo iste capul cnm roembris tium tran&mittunt, responsum bonum et delectabile

suis iu JiTusnlem, quia flrnium et perpetuum ibi a Spiritu sancto accipiunt. Hi licet in corpore mor-

esse erit, quod nulla vls externa vel nccessitas im- tis bujus gemant, et &xculi nequam carcere in^
mulabit. Cui nomen Sitneon. Simeon interpretatur clusi teueantur, ubi peccaU) non tangere omnino
audiens triititiam. "Quid ergo? Si summum bonum est inevitabiie, nunquam tamen protegente Deo
Dcus, quis rogo apud eum inveniri poterit
tristiHcv morlem anim» ita incidere permittuntur, nisi Chri-
locus ? Si audilui eorum gaudium ei licliiia iribui- stum Domini , Deum scilicet et horaineiu videre
tur, quid triste, quid luctuosum ibi erit audiehdum, quandoque digni inveniantur.
nnde gaudia eorum inuninuantur? Scieodum est Et venit in spirilu in templum. quolies templnm
quod reproborum animse, perpetua damnatione Dei, domum, inquam, orationis frequentamus, cum
constrictae, ad electontm sortem Tuinquam trans- non in spiritu, sed solo corpore, pedibus, sed non
eunt; qnos tamen ante diem judicii in requie cla- alleclibus illuc venimus! Cuni vero airia sancta
vAtatis seternae conspiciunt, super quorum supplicia B Dei nostri merebimur introire , tunc m tpiritu m
Juslorum animae aucloris sui justitioe conjunctae iemplum venimus, quia ad terrena cogitanda ultrt
nuUa compassione moventur; vlJent pctMias, sed non quaerimus mente exire,
iion senliunt; audiunt, sed non patiuntur ipsa- ; Et cum inducerent puerum Jesum parenles ejus,

qne lormeuia injuslorum fiuut eis in obsequium ut facerent secundum consuetudinem legis pro eo. Per
gaudiorura, ut, dum mala conspiciunt quae miseri- parentes Jesu coelestes illi admiQistratorii spiritus
corditer evaserunt, ubcriores Redemptori suo gra- non inconvenienter possunt, eo quod sug-
significari
tias referant, qnia et ipsi lalia perpeli potuissent, gestionibus sanclis et bonis Doniinum 117 Jesum
si praeventi in benediclionibus dulcedinis ejus non pariant et forraent in nobis, fideles utique paranynv
fuissenl. Sed ne alicui durum in sanctis videatui phi, mutui araoris conscii, sed nequaquam invidi,

et "asperum quod miserorum despiciunt cruciatum, qui utique puerum Jesum ijidneunt, cura in fine
ponamus exemplum qiiod hoc valde probabile red" mundi oinnera multitudinem clectorum capiti suo,
dal et congruura. Si enim boni el pcrfccte jusli, in id est, Christo festiiiant unire et coUigare [cod. col-
hoc mundo super iniqua et confusione res dignas ligere], eumdemque Dorainum gloriae adrairantcs,
ageiiles, bonozelo acceudunlnr ct diguaanimadvcr- cuni men
membris suis secundum consuetudinem lcgis {a-
sionis poema feriri gratulantur, quidmirum s' hi qui
'
ciuni pro eo. Quid aulem parentes Jesu secundum
ipsi jiidici justitiae adhaerentes concordant, repro- ccnsueludincm leyis faciant, audiamus, sancii an-
borum tormenta aequanimiter fferant? Sequilur: geli, qui semper praeslo habent, in quem desiderant
Et hic homo justus et timoratus. Sunt etenim elo- prospicere, cujus rectissimae voluntati obsequi sem-
cti tunc justi ei timorati; jusii per verura quera per sunt parali, ipsura laudare et benedicere con-
Creatori irapendunt amorera ; timorati, non servill, sueverunt voce incessabili, Et dum salvandus quis-
sed filiali quodam timore, eo scilicel timore, quo Que de corpore egreditur, novae laudis tripudio suo
nunc filius boniis et fidelis et disciplinatus plus eura rcpraesentant Domino. Unde per consuetudinem
Palrem timet \\Q offendere ex dulci afflectu amo- legis angelorum reclissinie accipi polcst laus et de-
ris, quam ex imminenli n»?ccssitatc timoris. De volio carminis eorura. Pro eo igitur oblato puoro
cujus timoris reverenlia dirit Prophela : limor Do- secundum consuetudineja legis facere, est, ut dixi-
mini sanctus permanens in sceculum sccculi [ Psal. mus. collccto universo Christi corpore ipsum cor-
xviii, 10). poris caput infinilis laudum praconiis extollere et
Exspcctans, inquit, consolalioneni Jsrael, et Spi- glorificaiT. Tiinc veraciier in sanclis efficitur quod
rilus sanclus eral ineo. Qii?enan), rogo, consolaiio- sequeiiti narratione innuilur.
D
nis virtus ibi neccssaria erit? Prorsiis inagnaco?!- Et ipse accepit eum in ulnas suas, et bcnedixit
tolalio diri valet transis.se de gloria fidei in glo- Demn et dixit. Nam quod hic minime perfecle obli-
riani specici, exsptctare. id est extra Speclarc fa- Dore quiverant, tiinc m utuat eum ibi accipiiiiil,

cie A.J laciem gltJiiam nrsumpli hominis, ipsiqiio iniii) ei uluis inlimi araoris ila consdicli adhiereut,
adhtercrc, ei parlicip.Uionem oju» habcre. Quod ul uUr;i noc dioiis ncc factis aiit cogilationibus ali-
vero additur, ei Smritus suncius erat in eo, osteii- quin admittant, quo oculum xtemx majcstatis of»
dit profecto quod Ivatis animabus talis splendor iri- fondevft queant.
esl mentis et iiitelligenti;i>, ut coulemplari et vidcre Pcroeptis igitur tanlis taraque sublimibus donis
valcaiil sciisd piih hritmli-.rfm Sjipientia*, el Vcrlii, Denm hnicdicunt, duin nil siiis meritis tribuenles,
3t Verilatis, ipi.usque (l<"itntis ineflrabilcm nalu- totimi.qiiod salvati siint, graluilae bonitati Dei ad-
ram considerare. Idem aulem Spiritus saiiclus scrihunl dioeiitos: ISnnc dimiltis servum tuum, Do-
cnju9 munere et gratia sic mercnlur sublimari, id mine, secundum icrbum lunm in pace. Ac si electi,
quod sequilur dignautcr in eis operatur : civitalom Dci viventis inhabilanlcs , el midtorum
Kt respontum, inquit. acceperat a Spirilu sanclL milliiim Dngeloruiii frcquenliam inluenlcs, cjusdeaj
 :: ,

713 IIOMIl.l.i; FKSTIVALES. 7U

rivit.Mis urtillci ct condilori ili(-aiil Jiitii iios (/iniir- A vol rtiaiii prrKiimplioiiis arf(iii tinirnaii , ! poe:
(ii, lio«- «Hl vnaciliM' liiiiiiilcs rinldis, ijiiililii, Ito- tanti viri vnba lo(|iii dc (>o, m-I i-ti>i*ii'-n' ali(|iii(i

niiliAl(M'i onitiiiiiii, carikiHHan-iiia ali(|iiaiido pr.i-gra- attenli^iiiii». Atlamrii (|iiiu Uju: «;adcni ItMtio in liac
Tiili, liUcraiii Hcrviliitnii cxliilicrc iic(|iiiviiiiiiK. l-'.l solcnini (-clcliritaio tan«-tiKKiiui doiiiini l*iiti in cl pa-
idco «i'rHN(/i(»i i'cr/'uin liiuiii, id cst sc(-iitidiiiii pro- troiii iiostri lilasii li-({iiiir, iioii piilJinuH uos diKiii-
niissioiictn inain, \c\ scciinduiu Kiliimi tiiiiin, a p(;c- tuti vcl ('iccllctili.r lcati <irc)/orii iii tioc (li-ro(rarc,

cuti HcaiiJalo alisolnlos iniiltiplici consolaris paie, si dc ca, oli <lc\()lioiinii ct rcvcrnitiaiii, i|iiaiii ndciii
daiis patfin lialinc a niiiiido, qiii inipiignabal ;
pu- doiniiio nostro, licato lllasio, «rl ri ilchito ««rvoruin
ctm a dialioio, (|iii lontabat ;
/'(ircrn a HS ('•iriic, 01 cx alTc^-tu lilioriiiii dcliniiiis, alii|uid ad ((loriam
qii;c spirilui scnipcr rcslilil. Kl iioc iclco i]iiin vidc- ot laiidnn cjiis, sct iiiidiiiii (|ii'id otiiiiipdtcns Donii-

ruut oculi mci &iilutan' Inum. Itoinimiiii Jcsiiiii C.liri- iius daro iiobi', pcr innitutii ipsitik di^iiab.tiir, di-

stuni, (iiicni lidci onilis oliin aiiiplccli incriiiiiiiis, oerc aiidcniis. .\d c\poiiciitIain igilur cvaiifrclicaiii

jani inoiitis uciilis qiiuiis sit in «iivinilatc, cl oculiH lcclionein acceduiiius,ot quod ad laiidcm ct (;loriaiii

corporis iiuiliun dcil.-^li liiiiiiaiiilatcni sin«« (Ine visn- boati Itlasii darc itubis Itominus dignabilur, pro
ros iios (>ssf jfandnniis. inodiilo iioslro prorcr:itiiiis

Qnod parasli aute faciem omuium popnloyum. iioc " Qiiia Domiiius ot Salvalor nostcr, qiii cst sapi<?n-

etoniiii salulure tuum, id cst Kiliitni tiiiiin, qiio nos tia Dci Patris, vidit ct prvscivil, non pussc oinnes
sclernalilor porfriii gralulanuir, ante faciem omnium liomincs oapcrc vcrbiim isiud, ut vcnicnlcs posl sc
popnlorum privparasli, quando luinc pro saliitc liii- alinegont scipsos, cl tollentes crucein suam sc-
maiii goiK^ris incarnari constituisti, iil vidoutes qiiaiiliir ciini, iii voliintalc bominis posiiit, cuni di-
ouni o.v oinnilius populis iii euni crodorciit, cre- xil: Si quis tult pust me icuire. Iii Scriptiira ciiim

dcnlosqiie sal\i licreiil. Lnmen ad revelationem sacra <iuicdam prsncipiiiiiliir, <|uu!dam probibentur,
qeutium , et gloriam plebis ^luiv Israel. Lumeu qua-dani concediii;tur ,
quuidam suadcnlur. Bon:i
quippe ad revelaiiouem (icnliuni veiicrnt, iit men- praecipiuiiliir, niala probiLonlur, mcdia concedun-
los , qiiop in lonobris versalianlur , illiislraren- lur, ardua siiadcntiir. Duin cnim ilixit lcx : Diliijcs

fiir, et plebs /.srao/, luuililiido scilicct Deum viden- Domiuum Deum luum e.v toto cordc tuo et ex tola
liu:n inajori diilcedinis siuc gratia glorificaretur. auima tua, et ex tola forliludiue lua ; lionora patrem
Sed ct pcr geutes activi. per /srrtf/conlcmplaiivi non tuum ct malrem tuam, clc.,l)ona praecipiunlur. Dum
incongrue possunt accipi. Cuin enini Filiusquando- dicit : Non occides, non machaberis, non furlum fa-
quc tradidoril n^gnuiii Dco Palri, el erit Dous om- „ cies, et bis similla, mala probibciitur. Prffceptis
nia in omnibus, splcndor ot lunieu quoddam erit
• •

ligatur
^^1
120 homo
iLj.'
ad obedicnliam :
I
bona omnibus
"i

ijcntium, boc esl in acliva vita laborantium, et glo- honiinibus pnrccpia sunt, mala omnibus hominibus
ria plebis suw Israel, Dcum prufcclo conlcmplan- probibila sunt. Sive enim praecepta homo dimiserit

lium, t:\nla, talis, tain incfTabills, qiiam nec oculus sivc mala admiserit, rcalus sui poenae subjacebit.

lidit, nec auris audivit, itcc in cor hominis ascexdit Media aulem, quae conceduntur, et ardua qiiae sua-
quo' prarparavit Deus diiigeittibus se (/ Cor. ii). dentur, in voluniale hominis posita sunl, ut si

Item pcr gentes clecloriim omnium numerns, per homo, qui sublimiori voto ligatus nonesl, sxculum,
Israel angellcus iniolligi valet cxorcitns. Dooiinus possessiones saeculi, uxores, liberos, quae sunt me-
igiliT Jesus Chrislus lumen ad revelationem gen- dia illa quae conceduntur, habere desiderat, habeat
tium eril, quando univcrsi elecli de tenebris hujus in spe miiioris pramii. Qui autem venire vult post

niundi ad gaudia ootcrnilatis collecli,itadivinospIen- Jesum, hocest qui, reliclo saeculo et voluptatibus

dore colUislrantur, quod non solum gloriam assum- saeculi, caelibcm ad exemplum Christi mariyris du-
pli hominis, sed et ipsius deilatis magnificentiain oere vitam, quod sunt ardua qiiae suadeniur, deli-
selernaliter conteniphmtur. Erit et gloria plebis suce berat, in spe maioris praemii et excellentioris gloriae

Israel, angelicarum scilicet viriutmn, Deum sem- D suscipiat. Quo auieni ordine ad boc pertingere de-
per ab initio oonle-mplantium, miraet inaeslimabilis beat, ut venire post Jesum valeat, oslendit proti-

exsultatio, quando de coUecta in coclis beatorum nus, cum subjungit

oninium mullitudine perfecta numeri eorura fiet Abneget seipsum. Ista abnegatio est propriae volun-
redinlegralio. Etcnim quidc unius gaudenlpeccato- tatis .ibdicalio. Abnegat homo seipsum, quando vi-

ris conversione, utique de tantorum juslorum inef- tam el voliintatem illam, qua si;cundum seipsum
fabililer gratulantur remunerationc. vivebat, non secundum Deum, aMicat et abjicil,

119 nO.MILIA XXI, ut secundum Deum et voluntatem Deivivere possit.

1?« FESTCM S. HLASII EPISCOPI ET MARTTRIS PRIMA. Quia vero non sufficit homini seipsura abnegare,
Si quis vult post me veuire, abneget seipsum, et propriam volunl.^tera suam sibi abdicare, nisi poe-

toUat cirucem suam quotidie , el scguatur me nilendo et salisfaciendo «mendare laljoret, quod tie-

{Luc. ix). liquit, adjecit et ait

Quia beatus Gregorius, egregias doctor Ecclesiae, Et tollat crucem suam quotidie el sequalur tne. Et
Evangelium istud luculenler et excellenter, utpote notandum quod non dicit, tollat crucem mcam, sed
plenus Spiritu sancto exposuit, displicerealiquibus, toHat crucem suam. Alia enim est rrux Christi alia

Patroi.. CLXXIV. 23
 : ; .

»1 V
VEN. GODEFRIDI ABBATIS ADM0NTENSI3 716
esl iTirx latronum. Crux lationiim crux cst pecca- A conspicit. Sic enini untversum mundum lucraiido»
toruin. Delet houio crucem suam, (niam significat non solum homo non proHcit, imo miiltum delicit;
frux lalronnm, qni pro suis sceleribus passi sunt, qnia taii hicro seipsum pcrdit, et dctrimeritum sui
primnm lollere, pro suis poccalis prinuini crin iando facit. Quid est ipse homo .' Audiamus quid Trinilas
se. Et hoc non 121 '^"^" f^ic vcl duohiis, sed quu- snnuna, cuncta ab rcterno ord.nans et dispensans,
tidie, iit qvolidiana pa^nilcnlia cl satisfactiono pu- dixerit, qnando crearc lioniinem voluit : Facianius,
nicndo in se quoddeliqnit, sludcat enicndare. Post- inquit, liominem ad imn(jitiem et similitudinem h«-
quam si«; crucem $uam porlavcril, crucem Christi stram {Gen. i, 26). In ca igitnr parte, qiia ad inia-
ulililer loUerc polerit. Dnohus enini modis, nl ail ginem ct similitudinem Dei conditus est, \^re homo
healns Gregoriiis, cnix Cluisli tolHlur, dnm ant ipne homo est. Seipsiim igitiir perdit, quando iniagi-
per abstinentiani alTi<it;ir corpiis, anl per conipas- nem Dei in seipso diluit, qnia dum sequilurvoUipt.t-
sionem proximi affligitur animns. Uhi enim homo tem carnis. dum seqiiitur vanitateni cordis, dum
seipsum abnegavcril. nl)l per ahslinentiam dignis- sequilur snpeibiam mcnlis, non imilatur Deura, sed
que paMiitenlia; cruciatihus pvo peccalis suis Doo imilatur mnndnm, imilalur diahoiuin. Posl hscc se-
perfectc satisfeceri!, potest eliam Chrislnm seqni, qiiitnr ([«od adhuc dcteriiis cs», qnia, postqni,m sir.

quod est tollcre cruccm Chiisli, polest, inquani, B ahfthla in se imagine Dei scipsnm perdideril, cliam

ad exemphim Chrisli, qui pro alienis peccalis cru- detriinenlum sui facil. Detrimenlum quasi delritio

cem sustinnit, crncialihus stiis , jejuniis videlicet mcntis dicitur. Delrimenlum luin sui facit, quando
orationibus ct vigiliis, alienis apud Deum svihvc- qiiasi dclritionem quamdam menlis sua; facit, hoe
nirc crrantihus. Scquilur est qiiando hoc qnod exccllcnlissinuim est in sc, ra-

Qni enim volneril aniniam suam salvam facere, tionem videlicet nienlis sii;e, in qiia pev impressani
perdet eam. Intelligitur aliqiiando in anima spiritus sihi similitudinem Dei sapere , Deum iBtelligere el

hominis, quo vegclalur ct regilur corpus, aliqnando diligere dcberet, ila deterit, et ad nihiium redigit,

animalis vita hominis. Ilic sanc inlclligere possumiis qund nec ad cognilioncm, nec ad divinae dileclioni.,

per animam animalem vitam hominis, quam qui sal- dulcedincm faciie rcdire poterit. Hanc autem detri-

vam facere, hoc est de animali spirilalem facere cu- tionem mentis maxime facit superhia nientis. Aliun
pit, quod cstvere aniniflm satvam facere, perdet eam, ciiim est qui per supcrbiam peceat, alius est qui per
perdct, inquit, vitam iliam, qua sjecuium et volu- infirmitatein peccal. Qni per superbiam peccat, hu-
platcs saecnJi ainavit, utmilii soli vivere possit. Nam jus magniim periculnni csl, si ad vitam aeternam,
qui perdiderit animam snam propler me, salvam fa- quM soiis datur humilibiis, unquam rcsurgeredeboat
C
ciet eain. Hcne dicit, propter nam sunt aliqui,
»ie, ^ui vero peccat ex infirmitate, hic facile salvahitur
<]ui sseculum et Yohintalem illam, quam habere ad divinse miserationis pietale. Nam qiii infirmus pro
sacuUim videbanlur, desernr.l, ut duin pancis, qnai nobis fieri voliiit, 123 infirmitalem infirmi siiipie
possidcnt, ahrenuntianl, niajora pcr iioc niundi hu- considcrat, ut salvum faciat. Quo aiitemordine hoc
ji» bona conseqni et adipisci valeant. Ili sa ne pcr- faciat, conliniio ostendit, cum dicil :

dunl animam suam non proplcr Deum, sed propter ?iam qui me erubuerit, et meos sermones, hunc
36. Quiautem propter Deum animam siiam pordlde- Filius hominis erubescet, cum venerit in majeslate .sho

rit, hoc est, qni, ahjectis nuindi voluntalibiis, divi- et PatriA cl sanctoruin angelorum. Qnamvis verba haec
nre se voluntati perfccte niancipaveril, salvam faciet ita intclligciula sinl, qiiod unigcnitus Dci Filius eos,
eam. Divina; enini Voluntatis cxsccutio animsc per- qui niinc confcssionem nominis cjus erubcscunt,
ditae certa est sahatio. Sequitur : veniens in majestatc sua in novissimo die eruhescal
Quid enim proficil homo, si lucretur universum et condemnct, tanien, juxta hunc sensum, qnem
mundum, seipsum anlem prrdal, et delrimcninm sui niodo diximus, non tantiim tcrrihiliter de damnan-
faciul ? Qiiid per «nirci shhi mnndum inlciiigi possit. dis, sod ctiam niiscricorditer de salvandis dicta ar-
oslcndit beatus .loaimcs iibi dicit OfJinc quod in f) bilramur. Siint namque nonnulli in sseculo, qiii li-

li.undo est, concupisceniia carnis est, et concupiscen- hcntcr aliqiiando honefacerent, vanitates s;i?culi hu-
liii oculorum, el supcrbia vitw (/ Joan. ii, 20). Lu- jus facilc coutemnerent, scddiim, a quadaminfirmae
rruni 122 •ii'i"s miiniriesl voluplas cariiis, vanitas siire mciilis vcrccundia dcspici vel dcridcri a proxi-

cordis, siipcrbia niciitis. Qiiasi cnini «HJicr.sioji wjh;i- inis, si opcribiis ooriim non coniniuniccnt, perlirae-
(i\tm liicralnr, qnando jiixla concttpiscentias carnis scunt. Chrisluin quodammodo ct sorinonos Chrisli

Yoliipluos(^ vivciido iiuindi illcceliris dclectatur cruhcscunt.

^)itinditm lucratur, (juando ad conciipisccnliam ocu- Ncc pnrtcreundiim quod ait : Qui mc eruhueril et

loruni, ad illam viddi<'cl Cordis vanitatom dc( idciil, mcos sprivows Expiimit cnim. qiiantum vidco, liis

quod eiiam laiidai i pro voliiptiiosis a( lihus siiis ainat diioliiis vcrhis cl opiis crcationis noslnc, ct opus re-

el dcsiderat. jiixt;i voccm Psaliiiist;c diccnlis : Quo- dcmptionis nostijp. Chrisliim igitur et sermones
niam liiudatur percator in liesideriis anima' sua: Christi eruhescit qui eum, eo quod Crcalor ejiis sit,

IPsul. X. 7t). Post vanilatcni (oidisbhiliir in elatio- non mctiiil; qui amorem illiim, qiio diligere eum
ncm meiilis. diiin (Miain snpcrhuo iiicipil, co qiiod [dobcl], 00 qiiod Rcdomplor cjiis cst, hone viveiido
cuiiCla qiij: iniindi suiit, ;id vohim sibi siippctcrc ostcndcrc ciiihcscil. Scdqiii infirmus Gcri voluit, ut
 717 IIOMILI/I'. riSTIVM.KS. 71«
iiiliiiiiis ( (iinlfM iMiilorct, iiiiti-riioniilri , i|iit*iii.iiliiio A ul Kiisliirii nidrliH, i|iii)il i>%i (^inkdiii pn (uii, qna ii«v

(Jiiiii |ir;i-(li\iiiiiiH, tiillriiiit.itciii cjiis ('oiiHiili-iinN, pur:iri a sc cl porilcic vitain :iiiiiiiir hii:i', (|U(iil Ik-.u»

liiiiic crubcnfl, i(l vM liiiiiiilili<t' i'i-iilii's('niti iii fn- cst, incliiiiiil, iiicodcrcHihicl appriipini|iiaii>i»fii(iiiii(.

riol, ciint veiKTil in majCAlnlr sint il l'iilris et taihio- looiiiriiiil ad rciiuum Ih-i, i'<>oiirniiil a<l ft<><'r('tiiin

rum iiiujrloriim. lu mtijcslnK' t.uii critK, (|iiiiiiJii, \i- curdU t>iii l.tcryttiiH ot prc< ihiiN laiidiii inHiiticiiic»,

.silaiitt' i'l illiihiiii:iiiti> |{i-;i|i:i (jlis, Ikhiio < hik iilitiil' iHKia(liis(|iic iii scinclipniH rcijiium Iki iiivoiii:iiil, hoc
cl .s:iliil)i itcr ( oiilnMiiisiil iii sc. |iio(l |ii(i sc iiKli^iio cst (loiico \ciiii'iilis ;kI sc iii ii::iji'stal(> sn;i, itl'atiiik
|UH-('al(U'(U:iiit:i' ni:ij(>sl:ilis Doiiiiinis iii siia K:iii('li>i- ct sancioriiiii ani;i'loi'titti prii'i><'iiti;iiii c( tiiihcriidr-
siiii» liiiiii:iitil;iio l:iiil;is itiiH('i-i:is, ('oiiliinii>li:iH, iitjii- diiiin iit somctipsiK s;ipianl ol intc[li;{:iiil

ri.is, cl iiit iiltiniiint crtiris i^,iioiiiiiii:iiii Kiistincn? llivc Ktiiit v(>rha lodioiiiH cvaiig('li<-;i> , i;ii:i; atixi-
voliiit, iil cjiis niiscriis siilivcniict. Vciiil in iiittji'- lianlc ^'r:ttia Chrisli ad httnlcin ct li(iiiiir<-iit Doinini
sUtie Pntris, i|ii;iitilo e\ccll('iiti;iiii ct (li({iiit:itciiicoti- noslri liealissiiiii liUisii |)i-o iiidiIiiIo itoslio oxponoii-
iiilioiils KiKi^ <|iKi (>iiin c\ iiiliilo :ul siii ipsitis iin:i- <lo traiisciin iiiiiis, (inain ro< tc et congnio iii li;t(' sa-
giticin cl siniililiKliiioin onini()otcns Dimis n-o,ir(^ di- ( r:i cjiiK s()l(>miiitato logciid:iiii institiiil SpirilnsHaM-
giialiis ost, liiinulilor coiisidci-ans crulicscit ot in(i;(>- ctus. Ftiit cnini vore nitiis(/«;//if stitniibus, (|nos pr.'c-
niiscil, (|iiod vo! aiiiorc vcl liinorcluijiis 124 ^*'''"1' D scivit ct pra'signavit liis vcrhis iiniKcnitns Dci \"\-

niiqiiani alii|iiid t:iiit:rcjns iiiiscrationi ;il(|nc digna- liiis, (]Mi.i(|tiaii(iiu /lir, <|ii:in(liii iii hac prisciili vita
tioiii c.oiitrarinin ;Kliiiisil. Veuitin majeslatr nvicto- fnil, (1 iii ('.atliolio;c (idoi ihtigrilatc, ol iit pcrh'cl:i

rum angcloruui, (|ii:in(io post Itinnilcin liaiic diviiKC bonoriim opcriim stahilitah» sic in fitnnclipso slotit,

niiscralionis oonsidcralionoiii, <itiain ostoiidil oi In qnod iumqtKnn ad alicnjns lclhalis fapsnmcrimini^

sna huinanitalo, post aj^nitioncin dij^nalioiii-i, (]iia inclinari vohiil. Elcniin ih iiifanli:( siia piiriis ol iii-

condidit ctini in stia diviiiitaic, ilhiinina! ciiiii otiain noccns puro ct iiinoocnli Dco ot cordis sanclitato cl
ad oonsidorandain ot |)ortinioscondani jiistissiinain et corporis castitale inviolabiliter adluBsit. Kt qnia in-
invostigahiloin jtidioiornin Doi itijtiilatoni, (iiiani in cvstinguihili nainiiia dilcciionis Chrisli snccensns,

oxccllcntissiina illa angoiioa oroatuia oxoi-ouit iii nil dc hiijus s;ociili vohipJalihiis vcl honoribiis, ul-
ecelo, diiin oos, qni starooiim oo sul) oliedionlia no- potc lotus corporc ct aiiima Doodcditus, :iniavit vel
Incnint, proplor suporlii:in) eoruni ;olornalilor dain- dcsideravit, veic morlem uon gustarit, quia morlom
navit; illos anloin, qui in iiuniiiitatis subjectionc illam, morlcin dico pcccali, qua vitam anima; siia?,

€iMn ipso pornianscrnnt, alornse stabilitalis incoin- Dciiin omnipotcnlem amiltore posscl, pcr rigorem
niiitabilitaie ita iii snt ainoie lirinavit, qiiod, siciit vit'jc, per fcrvorcin ardenlis in Deiini anim.T, seni-
nolunt, sic ctiaiu nnnquain ab co cadorc possunt.
C
pcr ainovMC ct doclinarc laboravil. b.h irco vidil ro
QHOtJniiniruin quanto snlitilius boino salvandus co- vera rcgnum Dei, quia plonus orat gratia ct dulce-
guoscit, lanto validius in ainore Dei exardescit. Mi- dinc rognanlis in se omnipolenlis Dei.
ratur eniin in semeiipso, quod is, quieliam angelis Et ne quid esset (luo.l ab hujus regni Dei visionc
suis non pepercit in coelo, se, qui piilvis cstcl cinis. inlciioremcordis cjus oculuin rclar.lare posset, sub
in tanta pecoatorum domontia taui mirabiii miscra- obtentu doclinaiuL-c jiixta pncccplmn Doniini persc-
tionis sua? tandiu supportavit olemcntia. Ut autem cutionis, consorlia fiigit honjinum, iion ut mortem
nemo putaret liocc eadcm Domini verba ad futurum corporis, sed morlcin anim.T 1.26 ^^'^'^^-f^t' In'Cosl
tantum peninere judicium, ubi verc veniet in maje- ut niortuus sreculo soius soli Deo liherius vivere pos-
ttate sna et Patris et sanctorum angclorum ad judi- sot. Unde cum adveniente jam temporc remunera-
candum gcnus Itumaiium, subjunxit in finc Evangclii tioniscjiis caperctiir ct trahereliir, el ad idola com-
et ait : pellcrctur, nec vorbcribus, nec carccribus, nec ligni
Dico autem vobis : Sunt aliqui luc stantes, qui suspensione, nec crudeiissinia, qua ferreis pectini-
iion (justabunt mortem, donec videant regnum Dei. bus sanctissimum ejus corpus disruptum est, lace-

Dum cnim dicit. sunl aliqui liicstanles, slatiim prae- Q ralionc, ncc ipsa eliam capitis ol trunc;;tionc ahim-
scntis vike signiricat. Reclo pnim hic stanles dicun- mutabili illo, p,uo in Deo fisiis err.t, amore revocari
tur, qui clevauics sc et erigentes conlra peccata et potuit, donec ad illiid regnum Dci transivit, in quo
vitia in prresenti vila, quod est hic, e.l in fide Ca- gloriosi certaminis sui priemium, setern» beatiludi-
tholica, ctin lonornm uperum oonstanlia perseve- nis cum angelis Dei possidet gaudium, ubi apud il-

raiites slarc nituiitur, }\\ vcrc sunl, qui non gusla- lum, pro cujus amorc seipsiini in boc mundo abne-
bttnt morlem, neque morlein illain caniis, qua sop.v gavit, cujus crucftin onuiibus diebus suis in hac vita
ratur anima a oorporc, neque mor^cm illam peccati, portavit, gratiam ct misericordiam potest iinpelra-
qua separatur Deus ab anima, donec videant rcqniim re omnibus in sesperantibus, omnibus in fide et spe
nmnen ejus invocantibus.
Ncc trnnseunter animadvertondum esl quod ait, Cujus ct nos inlcrcessionis anxilium humili cor-
non gustabunt morlem. Gustus enim pcccati gustus deet corpore imploremus. Nam cum in ultimo pas-
mortis apte potest dici, quia ex gustu peccati incipit sionis susR agone positus, pro oranibus, sicKl liber

aninia inori. Sed qui liic stantes sunl, non gustabunt passionis ejuscommemorat, nomen ejus fideliier in-i

'•uorfein doncc vidcanl \^^regnum Dei. Mox olenim vocantibus «mnipotenti Reo ut misericordiam et
?19 VEN. CODEFRIDI ABB\T1S ADM0NTENS19 7*0

consolaiionem, in quibuscunqiic necessilatibus suis A cje summa, nunc ordinem verborum subtilius dii-
Cipeviri racrerentur, sujiplicaverilet impelraveTit, culiendo inlueamur, si quid forie, duce gralia Spi-
nos licel indigni, lamen scrvi ejus el filii, sicut spe- ritus sancti, ex his nobis eluccat quod. ad quieren-
ciali eum devolionc diligimus, ct clarilati cjuscon- dum elinvenieBdiim alisconditnm illum coelestis de-
gaudemus, sic speciali spe ct fiducia dc pietalis ejus siderii thesauriim, suavius adhuc ei perfeclius in-
dulccdine praesumcnles, gratiae ipsius humiliter nos trinsecus nos doceat et accendat.
fubmillcre debemus, quaienus interveniu et meri- Simile est, inqiiit, regnum c(elorum thesauro abs-
tis ipsius, hic in praiscnli vitael in fiderecta, et in condiio inagro. Per r?giniur.f (r/orum sestimocorbo-
operalione sancia sic slare valeamus, ut non gusle- m nis iion inconvener.ler esse inteiligendum ; ager
raus morteni, donec videamus hic in nobis regnum vero est locus cujusl.bel vil» spiriialis, quae tales
Dei, de quo ad illud regnum transeanius, in quo cum habetcultores, qui eam die nociuque sollicitc exco-
ipso etomnihus Dci sanctis selcrnaliler gaudcamus. lenles spinas et tribulos vitiorum a cordibu.c subdi-
Quod ipse prypstare dignctur Dominus nosier Jesus loruni eradicare, et semen bonum, semen virtutura
Christus, qui cum Palre et Spirilu sancto vivit et et recle vivendo ct rccte doccndo quotidie in eis la-
regnat per omnia s;fecula sneculorum. Amen bovant scminare. Thesaurus vero qiii sollicitecuslo-

127 nOMlLlA XXII, B.ditur, ne pereat, perennis vila; desiderium apte fi-

IN FESTUM S. AGATH.fi VIRGIMS ET MARTVRIS PBIMA. gurat. Iste nimirum tlicsaurus rcc!c dicitur abscon-
Simile est regriiim coslorum tUesauro abscondito maxime
ditus in agro, quia latet et abundat in tali,
in agro quem (jvi invenil fiomo, abscondit , et prcn
,
de quo jain dictum est, spiriialis vita; exerci.io. Yel,
(jandxo illiits vadit, et vendil universa qua; liabet, et
si ila dicere volumus, thesaurus desiderii vitic seler-
enil agrnm illum (Mattli, xiii).
n%, maximc in abscond to agro qu%rcndusest etin-
Dominus ac Uedcmptor nosler, qui in forma Dei
vciiiendus. Agerenim abscondltus convenienter ex-
constituliis, similis fieri voluil hominibus, ut et ho-
primit homines spiritales, raultimodis laborura s'u-
mo assiinilari possct Deo, in hac sua parabola qua-
tuor nobis similitudines proposuit, quas necesse est
diis inia igabililer et incessanler quotidie 129 '"
spiriiali vitasemelipsosexercentes. Quibeneet con-
inunoquoquehominefieriqui ad similiiudinem Con-
gruedicuntur abscondiiusager, quia abscunditi suul
ditorissui pervenire contendit. Prinia similitudo est
thesauri abscondili in agro
a mundo, abscondili sunt a r>iabolo, cogniti et ma-
; secunda, hominis nego-
nifesti omnipotenti Deo : novit cnim Dominus, qui
tiatoris quocrentis bonas margaritas et nnam preiio-
sunt ejus {II Tim. ii, 19). liegnum itaque calorum
snm invenientis ; terlia simililudo est sagenw, niissw
simile fit thesauro abscondito in agro, quando homo
in niareet ex omni genere piscium congregantis ; quar-
q salvandus, supernse pietatismunere prspventus, pri-
ta, tcriba; docti, de thcsauro suo nova et vetera pro-

ferentis.
mum in se concipit desidcriiim vitae aiernse, tra-
ctans in semelipso iibi talcm spiritalis vitx' lociim
In prima simililudiue exprimitur hominis conver-
inveniat, in qiio juxta conccpliim ex parte deside-
sio, qui, venditis universis qucK habet, agrum ilium
thesaurum absconditum, deside-
spiritalis vilie, ul riuin vilam «tcrnam promereri valeat. Sicque fit iit

rium utique regni coelestis mereatur invenire. Sed actiis suos prislinasque Aanitates iiicipiat tempcra-

quia non suificit homiui taiUummodo converti, nisi rc, iniipial humiliter Deo supplicare , qualenus i;l

eliam posl conversioncm ad bunam quod dcsidcrat, ipsins opitulanle gratia, ad efieclum
cl Deo placilam
scipsum constringat et accingal operationem, aple tandcm perducere valcat. Sed piiis Dominus et mi-
subjungitursimililudo sccunda.qua dicitur sericors neqiiaquam hujusmodi supplicationem dc-
: Iterum
simile est regnum ci>;lorum homir.i negotiatori qua-- «P'*-"'^'
q»pmadniodum manircstat ipse ,
cum sub-

renti bonas margaritas. Scciindahacsimilitudineaptc, J""S'^'-

ut vidco, perrccla convcrsi Iiominis inlelligi potest Quem, qui invenit homo , abscondit. Dcsideratum

conversatio, in qua ul hoiiio stabiiiatur et robore- Ihesaurum tunc homo invenit ,

quando ad perficien-

t"jr, omnino liccessaria est, qua di- D dum boni desidcrii sui afrectum pcrfcctam a Deo vo-
tertia similitudo

cilur Iterum simile est reguum aielorum sagena,

: Iimtalem accipit; absccndit dum celat conceptuirt ,

missa: in mare el ex omni gcnere piscium congreganti. in animo dcsiderium, uc pereat, ne forte, si mani-
Missio sagcnse in marc cst frcqucns mcdilalio sa- fostcliir, vcl malilia diaboli vel a cxteris hoirir.i- ,

crae Scriptiira;, cuicuinpcrfeclc corsuum homo sal- bus in boc sibi tontradiceiilibus impcdiatur ct re-
vandus submiserit, alquc cxtractis ex ca piscibus, tardetur. Prar gauUio illius vadit, diim piopler amo-
\ivacibus vidclicet sensibiis , eos qiii boni siinl el rcm, qiio diligcrc jani Deum ccepit, relicto sacculo et

128 ^^ perfectain vil?ecoiivcrsationem eum rcgerc s;ccu!i volupt;itibus, spiritalis vitnc subjicitur labori-
cl crigcre possunt , iiovit cligcrc, nialos aiilcm fo- bus. Vendit univcrsa, r/«(i' habet et emit agrum illum,
ras mittcndo abigere. Ad quartam tandcm simililu- quando quidquid dc subslaiitia mundi habere potest,
dinein pervenil, qiia homini patrifamilias, ipsi uti- aut pauperibus crogando, aut loco, ad quera venit
que Filio Dei assimilatus, non taiitum sii.t, sed ctiam confereiido, vel etiam sic propter Deum relinqucndo
proximorum utilitali cl saluli vcrbo et exeraplo sa- abjicit, ut quod dcsiderat spiritalis vitsc coisorlium
lubrilcr potcst intciidcrc. adipis( i possil.
H.Tc pst breviter coniprehcnsa lectionis cvangeli- Emoto agro , spiritalis vilae pioposito , secunda
 : :

711 IIOMIII.K IKSTIVAI.KS. 711

0:1111)110 nrrc^Hurln ca( KiiiiililiKlo , pfir qiiiitn oxpri- A plcruini|ni! pnitt niodilationem tacrr Kiiiplane m
inltur, Hicnt |u-!r(iikiiiniH, prriVrt» lOiivorHalio. /><•- oratioiio coiicipiliir. Iiiiplclain i|ii()dMiiiiuodo edueit
rHrii timilo ett, inqiiil, rfijuum <i*'lorum lioinitti uego- «n(/c>iMiM,(|iiuiido o(iiici,iiii Inlonipure orilioniH*rngU
tiiilori iiuirrfud lionnti iHiiriiiiriliis. Simililiuiincin talioncin hoam , ix m**iii(iria ( t iiirdilatioiic Scri<
lioiniiii!! n«'i;otiMtorlH (inodainnioilo iii so Hii.s('i|) l, |)liir:c, iii iiliid i|iii)(i HtiaviiiH at(|iii; cti dlciiliun f%l,
qiiantlo lalornii ii(i{n(> stniliniii ncgotialoriiiii Dci, iii uniorcni vulclicolcl di-Hidcriuni koUiih Iraiiiifcrl

Bun toruin vidolicol intcr <|iius vivil lioniiniini, iii (oiiititoris, iibi niiiil uliiid tiiiic (0({itnl, nihi illiiin

Npo ca^lestis putriu' iiiratigaliililcr 130 l:«l'oran- holiim, t|iiiiii Niipcr oiiiniu tunc ainnt at(|ii(' dirHidc-
tiuin, (onsidi-rans ct ncrlraclaiis, iiiiilii|)li( ilms ;;4»i- ral. Kdiicta lioc iiiodo inqrna, roclc Arcu» lillu$ t.

ritulis vita* cxcrciliis (jiiasi iic^oliaiido ilcsiidat, iil (/cirdi( ilur, per qiiod soliilitas ot hMti(|iii!la Kocuri-
(),//ia.s m(ir(/(iri(as ,
proliosa vidcliccl viiliMiiin insi- tas .Ttcrnie vita' ronvcnicntor oxprimitiir. Kt benc
gnt.t, qiiod i'sl oiiediciitiii, paticitliu, rasl.las, linnii- (|iii(lciii iioii in litlorc, scd iccus litluK sedrre dicilur,
litus, ot crv*toru iiis siiniliu , tuiidcin I>oi> uiixiliaiilc qiiiu clsi, iiiortalitatis liiijns t>:ircina pr.cgravalus, iii

invcnin; valcal. Talcs ita(|iio iii:ir;?arilas (|ua'rciili illain pcrrcctain licatitmliiiis j-tcnuc st:itioiicni, iicc-
;ulcst iiiiru cl gratnita lioitiias oniiii|)!)tii;lis l>ci, diiiii transirc valcl, scdcl tanicn secus liiiui, socus
qux euni ad altiora ct snMiinioru pictatis snar doiia l) vitain a!ternam. Niliil onini cst qiiod incoiiiiiintuliiii
intcrJiiin prnvoliit ,
quaiii ipso ctiuin liomo dosidft- illi a^lcrnitatis soliditati sic honiinem in hac viti
rure scial, vel sporaro pr.csiimal. l'ndo scqiiiliir : approxiinet , sicut dnlcodo oralionis , ot significata
Invcuta (lulein uun prcii^ati iiiuniiirilu ,
ntnil el per scssionoin conccjjta in (»rationc huiniiilas iiicntii,

rendiiiil omuia quir luibcbdt , ct vinii atm. l'ua ii;oc Uene autcni siibjniigit :

prc:iosa morgnriia est oxcclleiis ol superoinineiis Elegeruntbonos iu vasa sua, malos autein foras niir.e-
cuncta conteni|>'ulionis interjia diilcodo. qiiu Dtnis
runt, quia, cuin in illa dulcedine oratiunis, ubi pcrfecle
omnipotciitt aiiimam, lulioruiilom .Tlcrnilatisqne de- sc Deo luimiiiavcrit, bonos ot malos sensus suos recte
sideriu ;pstiianlcin , tcmpoio oralioiiis relVigerat, ut cognoscere ca-perit, eligit bouos in vasa sua, quando
fortius atque suavius amore cjns iiiarilcscut. luvcnta reclos ot perlectos scnsus, qui ad amorcm ct dulcd-
liao una pretiosH niargnrita , abit , et veudilis oinni- dinem Dci cum suscilant ct accenduut, in interiura
l)us quir liabet, emit eam. Emii eam non aliquo exJe- cordjs recepLacula congrcgat ct rcponit ; malos au-
rioruni qu^e jamdudum voiuliaorat bonorum com- lem loras mitlii, quando o.os qui a Deo ct dulcedine
mcrcio, sed propvii sui corporis prolio. .l6»< namquc Dei separunl et rctardant, a corde sno abjicit et re»
seipsum relinquondo , abil curiiem suam cum vitiis
pellit. Post isla omnia apte subjungit Kterna Dei
et coiicupisoentiis cruciligoiido. Ycudit omnia, quai Sapientia:
in semclipso adliuc quusi libora habuit cl residua,
Sic erit in consummaltone sceculi. Per consumma'
propriuin videlicet vohinlulem. Vel si qua adiuio, qua
tioncm sacuU, consumpta et exstincta in homine sai-
canialiter delectatur, cordis inest suavitas, prorsus
cularis vitx deleclatio putest intelligi. Et cst, qiiasi
aljicit, ul Iianc quam pra-^gustare meruit omiiipoton-
dicai : In quocunque hominumsaeculum debet 132
tis Dei dnlcedinem ficqucnlius habere possit. Et
consummaii, hoc est qui, despectis et abjectis vo-
quia ?.d enutriendam in scmetipso hujus dulccdinis
liiptatibus saeculi cl vitiis , ad perfcclum ainorein
gratium nihil ita valel, sicut assiduilas sacrai Scri-
patriae coclestis pertingero desiderat , sic erit, «ine
ptunt , recte sequitur tcrtia siinilitudo, pcr quam
isto , inquam ,
quem praescripsi vobis ordine, flai
ejusdem sacne Scripturae frequcns intelligiiur nie-
nullo modo valebit. Postquam istc ordo prseccsserit,
ditalio.
hoc est postquam per conversionem ,
per bonam
Iterum, iv.quit, simile est regnum ccciorum sagenK
conversationem, per assiduam sacrae Scripturae me-
missa in mare et ex omni nenere piscium congreganti.
ditationem noxius amor saiculi subraotus fuerit,
Pcr sagfcnam, quae raultipliciter Cfiinoctitur , raulti-
tandera implebitur subjecta Domini sententia , qua
plex cohserentia cogitationum conveuienter accipi-
D dicitur
tur. Quani nimiruni mulliplicitatom cogitatiouum
*uarum, dum connexara et colloclam in unum in ,
Exibunt angeli el separabunt malos de medio jw
mare in profundum videlicet Veteris ac Novae
,
storum, et mitietUeos in caminum iguis. Ang^li exeunt,

Scriplurse meditando oara et ruminando perfecte quando justi et sancti sensus , qui quasi nunlii qui-

miseritf quasi ex omni congregans genere piscium dam sunt horainis ad homine Deum, efficaciter se in

vivacium coUigit sensuum. Ex exerunt; separanl maios de medio juitorum, quamJo

niuUitudineni X31
assidua enim ejus meditatione incipit agnoscere ubi hurao , qui sic intrinsecus per raisericordiam visi-

boni sunt scnsus ejus et utiles, ubi mali sunt et inu- tationis supernac illuminari promeruit, perversos et

tiies. Unde sequitur iniquos suos aclus a bonis discernendo humiliter

Quam cnm implela esset , educentes et secus tiltus agnoscit ; Mittit eos in eaminum ignis ,
quando eos
sedenfes elegerunt bonos in vasa sua , malos autem fervcntissimo igne compunctionis , quam caminus
foras miserunt. Impletio hsec ,
qua sagena missa in exprimit, digne poenitendo purgai et excoquit.

mare , cogitatio videlicet horoinis , intenta studio Ibi erit (letus et stridor denliutn. Fervens enini
Jectionis impletur, est, ut video dulcedo Dei, qu3P ille caminus, ardens utique ct incendens inirinseou?
 : ,

725 VEN.GODEFRIDI ADBATiS AbMUiMENSIS 724

popaiteuli.T ii^nis pr:cYalidus, laiiuim iliiiui si-scilat A ficrcl coelcslis rcgiii consortio. El quia ;\il ext^iTipliiia

qui elicilet c.xtraiiil ex inlimocordis /leiHs lales el boni negolialoris, bonas niarj^ariiasqiuvroiilis, mul-
lacrymas, qiiil;iis perfeclc dclet el abliiit qiiidquid liplicibiis sancis ei pcrfecl?e conversationis labori-
roiitra Dcum male vivenuo deliqiiit. Posl netum rocte bus seuiolipsam cxcrccbat, ideo unam illain preliO'

ponitiir slridor dejilium, per quem inlelligitur forlis sam marguritam, superexcellcnlom 134 cuncta hu-.

ot dislricta (ustodia cogitationum ot oporism. ju» mundi gaudia supcrn;c dulcedinis gratiam vi-
Sed quia hajc omnia, qiucdixiimis, gcneralis om- vens adhuc in corpore tam pcrfcoic invenire nie-
nium no» copit intellectiis ,
pii sermo magislri spe- ruit, quod nihil in hoc .sacculo fuil, quo ab amore
cialiter ad discipulos convcriitiir, quemadmodum in illius, cujus dulcedinem intorius praegustavit, revo-
conscqiieiUibiis dicitur: IntcHexittis , inquil, hccc cari potuorit. Undo aple coiigruit ei qtiod diciliir.;
omriia? Noii esl dubium clertos Cbristi discipulos, Intenta avlem una pretiosu marqnrita ahiit et ven-
iitpote or.inium Iiominiim perfectissimos, iiiiollcxisst' didit univma (ina^ hubuil, et emit cam. Abiit enim
hwc omnia; hoc enim ro.sponsionis illoiura conii- somclipsam rclinqucndo ; emit eam, non tantum-
denlia innuit ,
quam apte designans cvangolista iiioilo txteriorum reriim substantia, quam vivens
snbjungit : Dicuntei: Elinm. Inlcllcxisse quidom se adhuc iii rorpore fidcliX^r pro Cbristo dislribuit, sed
fiducialiter rcspondenl. Et mcrito. Qnid cnini intc!- f* proprii sanguinis sui effusione, qna post mulla wur-
lectibus corum abscondi p(»tuit, qiio> ipsa sapientia, menlorum gcnera iu niort^ pro ipso virilitcr occu-
ipsc scientiarum Dominus enutrivit el docuil? Sed buil. Nisi enim inexstinguibili amoris divini igne
et quilibct beatus homo, qui pcv volunlariam cou- forlilcr inlrinsecus infiammata fuisset, exquisita cl
versionem ,
por Deo plaf ilam conver.salioncm ,
per inaudila illa lormcnta, alapas, carcerem, equuleum,
conlinuam sacrce Scriplura; nieditaiionom in sp.vi- ct tortioiiosmamillarum et abscisionem, csctcraque, /

tali viia 133 exercitalus, iniplct:\m in se evango.'i- qua; liber patsionis ejus commemorat, supplicia iu
cam banc doclrinam cognoscit intellexisse se , hcec tam fragili corpore nunquam sustinere potuisset.
omnia fiducialiter Domino cum sanclis apostolis re- Scd quia conlcKiptis liis omnibus mori teinporaliter
spondcic poleril. Ilis oliam non soliim sibiipsi, sed non mctuit pro Cliristo, ul ajternaliter viverct in
c;ciciis hominibus utilis csse poterit ,
q-ieiiiadmo- ipso, coclestcm illam margaritam, interminabilem
duin oslcndit Domimis in fir.e Evangclii quo dicit vidclicct dulcodinem et contemplationcm omnipo-
Jdeo omnisscriba, doclm in reijno ccelorum, siini- tcnlis Dci, jam accepil, jam possedit, qua ornata
lis est homini patrifamilias (jui profert de thesaitro intcr amplexus sponsi suiDomini nostri Jesu Christi
suo nova el lelera. Ricte quidcm scribadoelus iio- sinc linc gaudcbit.
C
niiiiatiir, qiiando oa qu;c cx Vctcris ac ?u)v* scietilia *"'
Ad oblinendam eamdem bealitudinis gratiam ,

Scriplura) agenda vel cavenda didicit, .bonis operi- sanctissima ejus apud Deum intercessio nos adju-
Lus exsequcndo, quasi scripta in semelipsoosteudit. vet, quatenus ihesaurum illum, coelestis regni de-
Hic sane quasi quamdam sumipi p(//r.'.s/'«i»t7iaj, s derium, qucm gratia Dci cx parte invenimus, prae
iniigciiti utique Filii Dci, simililiidinem iii scsusci- cujiis gaudio et amore, Iransitoria vita; praesentis
pit, (liMn ad cxemplum ojiisdem Domini rostri, qui gaudia despicimiis, sic omnipolens Dous hic in no-
(?63ccndens desede majestalis sua^ ad inlimn nostra} bis augeat et custodiat, ut, cum prtxscnlis vitae mi-
morlalitalis et miscri;c, seipsum quodammodo rcli- seriis oxcmpli fucrimus, illuc nieritis ipsius suffra-

quit, iil nos redimerct; non qiite sua, .scd quai gaiitibus p«M veniaaius, ubi de pleiia atque perfccta
proximorum suiit, quoeril, soipsum interdiim dcsc- prcliosa? illius margaril.-c invonlionc, hoc est de
ril, uteos acquirat; quae sua sunt despicit, ut ipso- dulcissima Conditorisct Rcdemptoris noslri visione,
rum saiiiti utilius invigilare qucat. Qui proferl de cum ipsa ct omnibus sanclis xternaliter gaudeamus.
thanuro suo nova el vetera, cum modo Ista de pe- Quod ipsc pr.Testarc dignotur Dominus noster, qiii

rennis vit;c gaiidiis proniittcndo corda subditorum cum Patre el Spiritu sancto vivil ct regnat per on»-
permulcct, ut ad amoiem boni acccndat, modo dc £) nia s;ccula s.TCtilorum, Amon.
pocnis inferiii aspcra inlentando dcterrct, ul a ma- 135 H0.M1L1A XXIH,
lis compescal. IN FF.STVM S. AMANDl EPISCOPI PRIMA.
Uxc sunt vcrba leclionis cvangelicae, quic in lau •
Yidete, vigilale et oratc. iiescitis euim quando
dem cl gbiriam bcalissima' virginis et martyris Dci lempus sil {Marc. xiu).
Agalbfc, ( uju^ liodie solemnia cclebramus, dtgne et I.,icol lota cvangolicx sorics Scriplur» plcna sil

coiigruo. lcgilur, Quic vere invcjiil tliesaurum obscon- myslica sublililate, vcrba tamen Domini eiSalvato-
dilunt. \h infantia eiiim sua ccelcsli iii scmclipsa ris iioslri, qux ipse auclor suavilaiis suavissime
flagians desidcrio, })cr roentis purilatom, por oarnis intonans, ad iinbuenda dtscipiilorum corda ore suo
castitatcm innoccnter adh.rsit Domino. Undc pra: promulgavit, tanta mystic.T, intelligontiic prajponde-
gaudio illius abiit, et vendidit universa quiv habuit, rala sunt plcnitiidinc, ut vix ca mons humana inda-
quia pr.c magniludine amoris sponsi sni roclcslis, pando possil allingerc. Sic et pr.-csens sancti Evan-
fonfcmpla mundi gloria, divilias ol facullalos siias gelii lectio pcr singiila vcrba plona rolulgct sensii
pauporibuii ct ogcnis distribuil ;
qiiod verc fiiit vcn- mystico, et virlus mystcriorum, qiuv in ca cssecftr-
dcie univcrsa, qiia^ habuil. ul lali co.nmercio digna iiUMr, cloqucntiam cxccdil liiimanam. Attauicn
 : :

m IIOMII.M. Fi, STIVAI.KS. 720

t)iiiiiiliiiii VpKO luljuvQulo |>osniiiuiin, vt'il)a cjUA n- A M*d iHiuiii tdla vlta hiiiiiiiiiN ciijii«lib<-i ka!v:iiidi, qiii

liorlaliouis ad aHlillt'atioiu>ui uobin el salutifi profc' pro irlcriiiM lalniial, oialio r^t apuil litiiui. iliijiiv-

iluut tialiauuiM. niodi orationiN iiistaiitinm l'auliiM apuHtidun kiiit

Vidvlc, iii(|uil, i'((/i/rt/r rl oih^'. noiuiuiin ct Sal- vidcliir disi ipiiliH pricccplnHc, iibi ail ; Sirir inl^r-

VUlOr IIOSllT 111)11 Sollllll tliS('i|)ll|l)S KIIOS, (|llil)IIS liii.Mifoiic iiralf{J ilifii. v,17). Siiic inlcriiiiH»ioiii;

roipor.tliU r loi|iiflialiii-, pcr lia'<' vcilia adnioiiiiil, ciiini oraiiiiiN, hI, ciiui o|iiih lioiiiiiu a(^iiiiiiH, iiiillaiit

piii liix liiK-ii.c laiidiii Kloriaiii an«-<ii(iiiiiiH kcit

ficd <>tiaiii <|iii(l iioliis tuiiciidiiui, <|uoiuodii vi^iluii- ,

<luui git, p(>r \\ivx cailoiii vcilia iiatciitcr iiiuotiiil. ;i'lci iia Holiiiiiiuodu di>bidcr;*ii(lii ( o(/il;tiiiiiH.

Triiia oiiiiii li;cc vctlioriiiii distiiulio a|ici'tc uoIiiH Ilic i'c\cr.i liir;iriils ordo lioiniiiit .c jiiHsinniK viatn

dniioiislral (iiioir.odo salv.iiidtis t|;iis(|itc, i|iii poslc- iit)l>is qii(id,iiiini(ido ap(i.t pcrlcclioiiiH iit lioiiio

riora olilivisctMis iii anlciioia sc ('Vlciidcic dcsidc- ipii (lc virtiilc iii virliitoiu lii> dosidorat, hisaddirtcai

lat, ('iiliiicu pcrrci tioiils ad (]iiod tciidit appndicii- vciliis 137 '|iioii>odo adiplHci vil;c |irrrortioiie.ri

(ltT<i valcal. ^Miiciiiiipic crgo diviiia iiispiralioiK^ valeat. Naiii, hicut siipcrliis d.viiiiuK, iioti tolitni

«'ouipuucliis, sa'Ciilo rciiiiiitiarc dccrcvcril cl cou- Salvator uoslt*r corpor;ililt'i' ttiiic discipiilis Kiiis lo-

ciipiscciiliis cjits, jiivla (iiioil iii c\oidio cvair^clic:u (piciis h s verbi^ adniuiiiiil, scd i;li:iiii ci)>dciii vcibis

lcclioiiis vo\ divitia adiiioiiitit, ociilos ad vidctuliiin n spiritalilcr loituens qiiotidio nos iiiKtriiit. Yidclr,

apcrlos halicrc dclict, iit videlicet priiuo sapioiitcr inqiiit , vigilale cl or«/t' , id csl videle (]wj'. rc(tr»

iutelligal ((iiid oi racioiuluiii (piidvc sil vitaiiduiii. siint inlclligoiido, viijilalc qii;o bona siiut ascndo,
Naui (iiictiiaduuuliiiii liomo, (|iii cvliMiori corporis orM/o :vlcriia dfsi(lcr;iii(lo. Ciir a'tl(*in tanlo[iore ui-

visu privaltir, iitiasi iu lctiobris ainlittlaus, diim in r/oir. vigilare cl ornrc iu!s oporleat, vcrbis wa.x se--

iuccrlo poiiil pcdciu, giavcni uonnimqiiaiu < orporis quoulibiis aperle manifcstat.

incurrit hesioueiu, sic piiuiruui, si ooiilus cordis Nescilia cniiH,jfn\\\\V, quando leiiipus $il. Toiiipus

obtuudilur, duni cspca uumis iii loiiobris ignorantia! nostriiin cst, cuin aliqua divina visitaliniu; ad iios

volviliir, inisorabili uoiinuit<]iiaiu Iionio orrovc i\oc\- inlra nos rcdiiciniur, ot aiil dc pcrpotratis pravis
pitiir, (]itii\ oporari so nliiiuaiulo opora jtislfliic a^sti- oporibits coiupiinginiiir, aut dc a-tornitatis visione
Mial, sodtainou prava couvorsalioiu'. gravilor Croa- deloctanuir. Krgoqiiia nosciuius qiiando tenipus sit
torom siimii olloudit; itemqiic delinquore se arbi- visitationis tant.T, oportct iios seuipor vigilare ct

tralur, ciiin lainon id ((iiod justnm est oporatur. orare, hoc esl vigilanli sludio ad lanl.e visilatioiiis
IJnde, si( iil praHliximits, lunossc est iil uiuisqiiis- gratiam cordis penotralia pnopararo. El qiiomodo
<iue 136 '" priuiordio couvorsioiiis su;v vigili cor- vigilaro, quoiuodo orarc dcbeainus, digns iiuilatio-

dis inliNtii ad boc circuiuspoolus esse stiidoat , ut uis proponcus oxemplum ait in conseqtrentibus
quid agciuliim quidvo vilauduin sibi sit inlelligat. Sicut liouio peregre profectus reliquit domum suam.
Sed ({«ia boinini cuilibct, ad conversiononi ve- Homo iste, ad cujus imilationis exempliim in his
uicnli, ad porfeclioncin hoc soluin nou sullicit, si leclionis OAangolicre verbis Dominus ncs informat,
lautiKtt ea qua; recla sunl iulolligit, uisi eiiam post ipse est Couditor 'Wniversorum, mediator, inquam,
acccpluin recte vivondi inlolioctum vigilaro sludeat Dei et hominuin, Deus et boio.o, qui causa redem-
Msu bonac operationis, congrue l>oiniuus, posiipiam plionis humana; homo digr^atus esl fieri. Hic ergo
videre suos disoipulos aduionuit , continuo sub- tanl;\; nobilitalis liomo, qui faclus esf nobis a Deo
juuxit Patrc juslitia, cxbortatur nos ut sequamur ejiis

Vigilate el oralc. \'i(iilare boino praecipilur, boc vesligia, ut videlicet virtules, quasipseplenario pos-
esl ut hoc qu(ul rccte inlelligit opere implore slu- sidebat, nosejus edocti exemplo iuiitari stiideainus.

deal, et ignaviam desidios.Tc conversationis, in qua Quis unquam mortalium similis ei fieri potuit vel
dudura jacuerat, pcrvigili bou?e aclionis studio a se poteritpev laiidabilis vitse meritum? Quis, inqiiain,

repeliat. Nam quemadmodiiiu bonio, qui sopore auctori sanctitatis, munditii?, caslitatis el palier.tiai
gravatur, ob boc dormiondi quielom sibi accoinnio- D oequali virtutum prserogativa assimilari posset in
dat, ut quictis gratia corpus suslentcl ct fovcat hacmortali vila? Nullus omnino, nullus reveraho-
(qui autem usu vigilat laboris, graliam sibiinotipsi mo natus de mnliere ei assiniilari poterit, qui sine
denegat quiotis), sic niniirum bomo. qui male secu- peccali conceptus csl(Hnatuscontagionc. Sedin bis
rus jacere in peccalis ct vitiis non inoluit, quasi virtutum oxciciliis scqui debemus vcstigia noslri
inale sopitus dormit ;
qui autoni inlenlus operibus Uedemptoris, iil ad cjus imitationem sanctilicati in
justilise ab his excitari nitiliir, vigilare corani Do- veriiale essc studeamus, ad ejus imitationem uui.nT
mino recte dicitur. ^uicunque auiem ita pii operis di corde et corpore in ocuiisdivinse majestatis appar
studio vigilat, buic Dominus eminentiorem adhuc reamus, ad cjus imilationemin humilitate ct f aliiiii •

viam demonstral, cum protinus admonendo subjun- tia perseverare contendamus.

g.t , et orate., inquit. Quiperegre, inquit, profectus reliqutt aomum suam.
Orare crgo quilibet electus prsecipitur, id est ut Quaenam erat domus hxc nobllissimi hujus hominis,
xterna desidcrando fructum pii laboris pro sola spe qux-ve peregrinatio illa fuit, in qua relicta hac do-
c<E!estis exerceat remuneralionis. Non solum enim mo 138 sua abiit? Domus hocc tam incnyta, donrus
Jboc oratio dicitur, qu3R motu labioruni perficilur, inquam, .Ttcrnoc sanctificatiouis corpus ejiis fuit, i.Q
 :

727 VEN. GODEFRIUI ABBATIS ADMONTENSIS 728

quo iubal)Uavil pleuitudo totius divinitalis. Qiiam A ipse priuceps apostolioi ordinis Petius aposloius va
dominn tuncrevera reliquit, cum consummatusonmi- lct accipi, deinde caeleri ejus coapostoli janitores non
bus passionis ejus doloribus, in ara crucis elevatus incongrue sunl intelligendi, qui clavem regni coele
spiiitum tradidit; et tunc nimirum in quamdain slis a Domino accoperunt. Quibus vigilare Dominus
peregrinationem quodaminodo abiil, qiiia cum sola prcccepit, quia ad claiideiidam et roserandora vitae
anima pro liLerandis aniniabus ad inferos descen- xierux ,"anuam principes cos consliluit.
dit, Potest eliam per donip.m hanc Ecclesia figurari, Hicc autem omnia, qu?e jam secundum allegoriie
in qiia homo isle coelestis in diebus carnis suaj cor- sensum breviter perstrin.\iinus, juxta inoralera intel-
porai^ter voluit conversari, sicut deeodem Redcm- ligentiam subtiliori inquisitione indagare possumus,
ptore noslro ac corpore ejus, scilicet Ecdesia, boa- ut rcvera bsec omnia, quse Redemptorem noslrum
lus Joannes apostolus ci evangelisia lestatur, di- disimiis significare, nobis ipsis non inconvonier.ter
cens : In propria vcnit, et sui eum 7ion receperunl intclligamus convenire, Videle, inquil, vigilalc et
{Joan.i, 11). Scd hanc domum peregre profeclus orale. Elpauio post, quomodo vigilare nos el orare
tunc etiam reliquii, cura posl resurrectionem suam oporteai, evidcnli excmplo satis congrue demon-
ad ca;los ascendens Ecciesiain suam, quaeest cor- strat : Sicut homo, qui percgre profectus reliquit
pus ejus, curporaliter liic reliquit. Regniim autem B domum suam. Ilomo dictus est ab Immo, quia de
coelorum ideo peregre dicilur, quia peregrinum humo creaius est. Unde benc nominc hominis lioc
quodammodo el aiienumomnibus ruitinvalle lacry- in loco homo quilibot accipi valet, qui actibus terre-

marum peregrinantibus, nullique hominura ante nis adhuc dcditus eu solummodo qusurere novit qux
hominis istius ingressum regni coclcstis patuil intro- mortalis vitae appetitus ingerit. Qui tunc peregrc
itus. Ilomo ergo iste mediator utique Dei et homi- proficiscitur, cum abrcnuntians saeciilo et concupi-
»ium, Christus Dominus noster Jesus, ila peregre scentiis ejus dc saeculari vita quasi de ingenitac
proficisci disponens, quid dilectoribus suis, quos haereditatis patria ad spirilalera couversationera,
corporaliter reliquit, prxceperit, quid officii injun- quasi ad longinquac regionis peregrinationera ire

irerit verbis sequentibus intelligi polerit. non differt.

Et 6^it servis suis pjteBlatem cujusque opeiis, Relinquit aulcm domum suam, cum terrena desi-
Servi hujus Domini sancti non incongrue intclligen- deria vel concupiscentias propriae carnis, in quibus
dl suiit apostoli, quibus tunc potcstaicra cujusiiue dudura velut in familiari secreto propriac domus in
operis dcdit, cum eis ollicium salularis doctrinse occullo cordis delectabatur, alienare a se prorsus
injunxit, simulque ligandiatquesolvendi ponliliciiim cl rcsecare nililur. Possumus eliani pcr hominem
eoiuiu dilioni subdidit, ut videlicel pcr prsedicalio- hunc, qui peregre profectus reliquit domum suam,
nem eorum ad fidem conversis laxala mole crirai- honiinemqnemlibetspiritalemaccipere, qui, licct,ab
nuai adiluin patcfacerent rcgnicoelestis; noncreden- actibus saeculi 140 ^orpore expeditus appareat,
tibusvero,etin infidelitaleperseverantibusintroitum nientetamen circa tcrrenae vanilatis occupat oncs
claudoront rcgni hujus, uueraadmodum missis eis fluctuando sese dilatal. Qui dumdivina inspiraticne
ad prsedicationem ipse cst pollicitus : Quwcunque, oompunctus ab his retraheie se contendit, peregre
inquil, aUigaverilis super terram, erunt ligata et in quudanimodo profectus, domum ulique suain, in quu
etelo, etquiccunque solveritis superterram, eruntsolu- dudum raale dulciter conversabatur, reliquit.
ta et in celo (Mattfi. \\i, 19). Dedit, inqiiit, servis suis polestatem cujusque
Possunt ctiam pcr «erios hujus Dumini doclores operJs. Quidnam per seruos hujus hoininis accipcre
sancta Ecclesiae accipi, quibus polestas cujusque convenientiuspossumus, quara utriusque honiinis,
operis ti adita est a Domino, quia \ice apostolorum animae scilicet et corporis, sensus? Hic servis suta
potestatemdimittendi pcccata habent in hocmundo. dat homo potestatem cujusque opcrist cura non
Sed nolandum diligenlius cst quod distincte quo- solum exteriores sensus suos ad piae opcrationis
daramodo ait, potestatem cujusque 139 operis. Do- j) cohibct studia, sed etiam coUectis interioris homi-
minus enira et Salvator noster omnia opcra sua, nis sensibus totus, ut ita dicam, suspensus perri-
quaecunquc operatus est in modio terrae, pro nostra gil in Conditoris sui manct laudibus. Et bene hoc
utique oporatus esl salutc. Undc henc quodque opus quodque opus dioitur, cum ita, ut prjediximus, ani-

illud dicitur, in quo saliiti hominis providelur, in ma et corporc totuni se honio impendit obsequio
quo bonio ad salvationis .Tlcrnie consortium perdu- laudis divinae. Hic vero ila suspcnsus. ita studio

citur. Ipse crgo Dominus, sicut tunc apostolis, ita bonorura operura intentus, quali adhuc diligenti»,
etiam nunc apostolorum vicariis, saiict.x videlicet quantae districtionis custodia circumspectus essc
Ecclesiae rectoribus, poteslalem dat cujusque operis, debeatin aniraa sua, inhis aperte coliigi poterit,

quia ideo ad culmen regiminis cos assiimit, ut utilitali quae pracseus lectio mox subjungit
aliorum prodesse mominorint, potcstatcmque cis Et janitori, inquit, pracepit fcod. hicetsupra
-tttribuit ligandi atquc solvcndi, quibus speciale hoc pra:cipia{] ut vigilet. Quid hoc in loco comvenientius

naunus ingerit.ut gravatos in peccatis solvcre a sar- per janitorem possumus intelligere, quam rationem
cina peccatonim possint. Scquiliir : animiE? Ratio hoininis illa vis animac dioitbr, qua
Et ianitori oroecepit ut vigilet. Janitor iste primo Deum et sola roclcsiia contcniphUur Quara niini-
 7i9 llOMII.Iif: K ESilV.\I.I..S. (50

r.iiii rulioiuMii (|uaHi vlgilciii cuiiloJi-iu ad iioiTt-iu A mut vruial. liic cigo iiiaiiifrittiui Domlnut aperit
coiditi cxculiaro (iiuvoiiil, ut vidcliccl <|uaHi (|uihuit- quid lit t4>iiiptis illuil do qtio in ciordio cvatiisrlica
daiii claviliuK dis(r!cl:c obscrvalioiiiH iiilciiliuucui lcclioniH dikit, ueicilit, inquit, quando lewput lil.

coutiiicat liinn.ini cordis, iic |ii<> )i|>crilMis justili:c 1 ciiiptih ihttid,(|iicttiadiiiodiiiii hii|M-i iiin ditiiiiui»,liora

gloriaiii rc(iinia( l.iiulis liiiiii.iii.<'. csldi\iti:r vikilatioiiis, jn qna ihle DoitiiiiuM doitiua,

El iiMi.iiidiiiii 4|tiod dicitui', }.i\rcipiui ul viyilil. li;iliilutor, iii(|iiaiii, cordiuni, per ingonitam »ibi bo-
Dclict ciiiiu lioiuo i|iiasi dotiiiiiio pro|iri;i> potcstalis nitutiH {(ruliuin visit;irr dignaliir LouiiniH ( ujittlibet

sub discipliiKC tiislodia coliilicrc iiitciiora cuidis, salvandi anitiiaiti. Ad stiscipiciiduni vcro in doinuin,

no luia.s pcr a|ipclil'.iin liiiiiiaiii favoris aiiitiiiis cx- iil cst iii cor iioslriitii ain lorciii prnpria; Kalulig
eat, iic is i|iii cxlcrios virliilc lioiioniiiiopcliiui |h)I- cicbro vigilatiiliiiii cst, ct stiiiiiiiop<'r<- pru*p'4raiida

love vidclur, iiitcriu:^ Kloria iavoralis gruliae delc- doiniis cordis. Naiii i|ualitorist<? 142 domtiH Donii-
ctetiir. Sed i['.&.\ liac vir(utuui alliiudiiiesciiiper ere- nus advcniat, i|uani divcrsis visitatiiuiiim iiKMiit cbv
ctus pcr se lioiiio iiciiu.ii)uaiu valcl cousistcre, ncc cltiiit qiieiiililH'l pr,i>vcniat, in liis (pia* seqiiui.tur

ita ciica uiciilis vigilaie fuslodiaiu, ul lioiiorum a|)erle inauifc.slaliir : Scro, an incdia uocle, uu yalli
opcruiu uiciila iiiaiii uoii cvaciiciiliir gloria, iicces- canlu, un maue. Sero vetiit Dotniuiis, ( iitti pcr oc-
se est ut diviiia oi luisericordia subNciiiat, et ipsa
li cultam inspiratioucm boiiiinetii visilat, ut sccum
prolectio dextcric llxcclsi opera niaiiuuiu ejus cu- trai tarc incipiat quain iiiiKililer omncs dics vitx biiae

stodi.il,(|UCiiiadiiiodiiinl\saIuiista c\pos(ulat,di('eus: consiiiiimavcril. qiialil^-r dcsidiosc vivcndo opcrari

Domiitus, iiKiiiit.cH.s/of/if/i' ic, Doiniuus proleciio tua opcra jus(iliie iieg!o\orit, ctix-r Itoc sabibii niuToris
suptT inanuin dtwleram tuain {Psal. c\s, .">). Per anxiclalc coiain Dco sose alllij^it. Media antemnocle
(/extcram bona opera iutelli;i;un(ur,],41 ^'^"^ econ- vcnit, cum por inlernam visilationem oculos liiimani
tra per sinislram prava (]Uiclibcl operalio designatur. cordis ad liocaperit, nt sollicile perpcndere valeat
Qiiiv niuiiruiu opcra nisi a prolectione cuslodiantur qualitor tencbrosa poccatoruiii cacilale quasi no-
divina, lacilc iiruon(c tenlalionis niolestia subver- cluriue caliginis densitalo involiilus sil, ac per hoe in
tuiiliir, el u aliain parlein dcclinanlur. Inde idom amariliuline animse suiC plangere non desinit reatum
Psaliuisla protinus sub.seculus adjungil : Pcr dieni conversationis iniqux.
sol non uret tc, ncquc iuiia jicr noctem (ibid., G). Sed sunt nonnuili qui nequaquam tam subtilis in-

Solet nonnuni|iiani ia sacro eloquio perdicin bona tellectus graliam babcnt, ut ad biee, qua; praedisi-
operatio dosignari, per soleui vero prosperilas, per nius, cogilanda proprio seiisu suniciant, nec per se

nocieiu adversitas, pei- lunam autem uona lania subtiliter cognoscere qiieant, quam multiplices pec-

figurari. Et bene per diem bona operalio, per solem catorum maculas male vivendo contraxerint. Hos
prosperitas, per lunam aisleni bona designatur nimirum quasi in ijaUi cantu veniens per adventussui
ranta, quia sicut luna claritalis niluretn a seipsa non gratiam Dominus visitat, cum per vocem cujuslibet

babet, nisi asolis acoipial radio, sic boua fama non pii pnedicatoris muHipIicemeis peccatorum deformi-

nisi de l)on;e operalionis exorltur emiuenlia. Sed talcm insiiiuat. Venit etiam mane, cum aut inlerna vi<

qnid est qnod sol iste per diem. Uina vero urere sitatione, aul pii doctoris admonitione mane illud ul-

dicitur pcr noctem ? Solis icstu uritur qui tempore timuni,in quo omnes vel aeternaliter coronari,vel aster-
prosperitalis extollitiir ; in nocte vero qnasi a luna naliter debemus damnari.ad oculos cordis homo revo-
cal et quid in leddenda ratione districlo judici respon-
iiritur qni tempore adversitatis per impatientiam
dejicitiir. Sol per diem urit jier oxtollentiam pro- deat, anxia cordis meditalione crebro secum traclat.

sperilatis ; liina uiit per impaticntiani advers tatis.

Dc quo mane, id est futuri judiciidie, voce dicitur
Psalmistae 3/(jne as/flbo libi,et videbo (Psa/. v, 5).
Sod ne ita solis nos ardor per diem, nec luna urat :

per noctein, id est ne ita per prosperitatem inllati \enit Dominus sero, id esl in rccordatione neglect»

extollanutr, nec lempore adversilatis per im^atien- juslitice, venit media nocle in recordalione peccato-

tiam dejecti frangamur, ipse Dominus itetato admo- [) rum, venit m(jne in recordatione futuri judicii, et

nilionis serinone vigilare nos prsecipit, ut qui igiio- Loc mediante galli caniu, id est praedicatione, quia

ramusquando Dotninusdomus sitventnrus, pendula ad hsec cogitanda et raemoriter tenenda uil ita cor
exspectatione ad adventum ejus paraii esistamus. excitat hominis, (}uam frequens admoniiio pii prae-

Uiide mox se(juitur :

dicaloris. His qualuor modis, ut prKdixiraus, em-
Vigilate ergo ; nescitis cnitn quando domiiius do- nes, quos salvare disponit, visilat Dominus; quos
musveniat. Quis est iste domiHUi, cujus adventum auiem ad salvalionis celernse consorlium non prae-
vigilando prjpstolari debemus, quseve domus illius, destinavit, ad nullara hennn gratiara inlrorailtit.

qu3e tantae auctorilatis dominiim susceplura scm- ye cum venerit, inquit, repenie, i^iveniat, vosdoTini'

pcr debct esse paiala? Lominus iste ipse csl Con- entes. Vcniens Dominus quasi dorniientem invenit,
ditor noster; domvs vero ilHusesl cor nostrum, quod quem ila quodaramodo sopor merttis oppri-
gravis

lunc revcra domus ejus efficitur, cum digna ei mau- rait, ut uulla hoi-um, quaesupra memoravlmus, se-

sio tn eo pneparatur, ut quasi in familiai i domus se- cordatione advigilandum excitari possit. Uioc Pan-
creto faoiiliariter in habitaculo cordis babitare de- lus apostolus de bis qui ita male sopiti iu tenebrii

leclelur. Aescitt» enim, inquit, quando dominus do- ignorantiae volvuntur, ita 143 lo^"'^"^» ^**^*^* =
 : ;

751 VEN. GODEFRIDI ABHATIS ADMONTE.NSIS iol

Qni dormtunt , inquit , nocle doTminnl [I Jhe$s. ,\ l^^itionis piiDcipio invcnicmus. Vewi<, inqnit evan-
V, *). Sequilur gelisla, Jesns inpartes Ca:sarea' Pliilippi, elinCerro--
Qiiod aiilcm vobis dico omuibus dico : Yigilate. Ilis gavit discipulos suos, dicens : Quem dicunt homiM$'
siquideni verbis aperie noiiis Domiinis declaral, esse Filium hominis ? Quod Dominus cl Salvator no-
quod monita salutis, quse in diebus su?r carnis suis sier, qui vcrc Filius Dei erat, Filium hominis sc no-
pra;notavit (lis'ipiilis, non soluni eis ad imitandum niinat, ipsc, qui factus cst nol.is via, viam verae
proposacril, sed etiam nobis ad Kdificationeni ha,'C luimilitatis nobis insinuat, ul nuUus liominura vel
eadcm salnberrimjc admonilionis verba prrcscribi de ijcneris nobilitale, vel de collata sibi divinitus sa-

volueril. Notandum vero est quod in praesenti sacri picntiic vd scienlije lionestate se exlollat, sed in-
Evangelii 1p( lioiie tertia jam vice suos pr;eccp.f Do- lirma ct abjccla sentiens de se semper bumilitati'
niinus d scipulos i'ifyi7a)(?. El cst quasi dical : Vi- submitlat sc. Potcrat enim, qiii vere Filius De'
gilate bene opcrando, vigilate Iiona cuslodiendo, vi- erat, Filium Dei se nonunasse, scd suppresso quoi''

fjitatem bonis perseveraiido. Quod brcvi verborurn cx virtute divinitalis crat, illud dixit quod ex in
exseculione Psalmista videtur exprimere: Declina, finnilaic bumanitatis babcbat. Si boc ipse fecil, ut
inquit, a mnlo et fac bonntn {Psal. .\xxvi, 27). humiliiatis exemplum nobis tribucret, quanto ma-
Quicunque ergo ad perfeclionis cuhnen pertin- H gis nos, qui puri homines siimus, humilia et ab-
gere conlendit, valdc nccesse habct ut , si bcnc jecla de noi)is ct senlire et pronuntiare debenius?
op^rando vigilat, vigilare cliam bona custodiendo Sicut enim dicit Apostohis, qucd infirmum Dei est,
studeat, at ,ue in bis qua; bene opcratur et bene jorlius esl hominibus (I Cor. i, 25). Infirmum Dei est
cuslodit, pcrseverareusque ad fiiiom vi(«» conlcndat, bunianitas Dei. Quod infirmum in illo erat. orwii
ipso adjuvanle Domino nostro Jesu Chrislo, qui noslra forll^dinc forlius crat. Nos enim tiomines
cuin Palre el Spiritu sancto vivit ct rcgnal pcr om- ex hominibus iii peccatis concepti et nati suflius

liia ssDCula s.iecul«)rum. Amen. ipse vero, quod nunquam ante ipsum audilum fiiil,
IIOMILIA XXIV, ncc posl ipsum fulurum eril, unius tantum hominis
jy rrSTlM C.XTnEDR.E S. PETRI ANTiOCHI.t PRIM.V. Filius uliqiie caslissinia) Virginis, sine peccato con-

Venil Jtsnsiii porles Ca^sarctv Phitipvi, et inter- ccptus est cl nalus. Igilur qui biiniilitaiem dictis et
rogavil discipulos suos, dicens : Que:7i dicunl humines factis exsequitur, \ere Deum propler nos humileni

esie Filium hominis ? {Matih. xvi.) factiim imitalnr; qui vero superbo corde graditur,
Bealissinuis princeps aposlolorum Pctrus, cujus illius imilalor est, qui, extollens se siipra se, simi-
hodie solemnia colimus, verr vir ille est, quem lis esse voluit AUissimo.
exaltcivit Dcus p'.\v, cunclis pariicipiiuis suis, quia 145 Nec transeuntcr animadvertendum est quid
sicut ipse Deum Dei Filiiim inirabili el inaiidita ralionis fuerit quod ad inquirendam de se vel disci-

cunclisque ante ipsum bominibus prorsus incognila pulorum, vel extraneorum opinionem el sententiara

novae coafessionisgloria honoravit : 7« es, inquiens, in parles Cwsarcw Philippi venire voluit, ulii eliain
Christus Filius Dei vivi , sic ipsc llnigenitiis Dei periculosum erat propter liinorem principum, quo-
constanlissimum divinje et buman» natura* suai rum dilioiii cadcni civitas subjacebat, cogitare no-
confessorem mirabili el inaudita novre laudis ct re- minis Dei. Vohiit itaque Dominiii. in hujus civitatis
munfrationis gratia exaltavit in coelo et in terra : parlibus, in quibus timor et Iremor principum fuit,
Bealus es, inquit, Simon Dar-Jvna, quia caro et san- post vulgarem lurba; opinionem etiam discipulorum
gitis non rcrclnvit libi, srd Pater mcus, qtti in coe- suorum de se audirc a^stimationein, ut pcr hoc do-

li$ est. Et ego dico libi, qnia lu es Pctrus, ct supcr ceret nos quod, qui piaMniis eorum parti» ipare de-
hanc petram a^dificabo Ecclesiam meam, et portce in- sideramus, fidei cl confessionis eoriim constantiam

feri wm pra^valebunt adversus eam. El libi dafio sectemur. Et sicul bcatus Pelrus, et in ipso oronis
clavesrcgni cnlnrum,et quodcunque ligaveris super apostojicus coptus, veritatem, quam Deo revclan'e
terram, eril ligntum et in ca-lis, et quodcunque sot- J) m Chrisio novcrat, intrcpido cordc coiifileri non
veris super terrnm,eril sotulumet in coelis. nietuif, ila et nos ncquc proptcr timorcm, neque
Ercc audiviinus constantiam confcssionis beati propter amorem veritati nos subtrabamus, scd si

Pelri, eccc audivinuis gloriam remiineratioms beati inquisiti fucrinuis, propleripsum ctiam mortis pe-
Petri, cx rjua coiist.U quauta in coelis ejiis p^loria ricuhin) a vcritatc noii dccidamus. Scd el si subti-

sit, qiKun adhuc in terris vivenlem tanta dignilatis lius considiM-cinus, a>tcrnus Dci Filius, qiii oinnia in

exccllentia De;is stiblimavit, ul ad ipsius nutiim et sapicntia ct nihil sine causa et ccrta ratione fccil,

imperium claiidcretur el aperiretiir rcgnnm coelo- cujus interdum facta, sicut et dicia, prophetia fu-
rum. Jam cnim gloria ejus ct potestas nec mutata tiiranim rcrum fuerimt, in hoc suo facto, quod ad
est ncc minorala, quia cum ipso vivit, quem cre- intprrogandum cl invcnicndiiin a discipulis siiis, ct

didit. qiicm confessus cst, cui scrvivit, in quo om- quid homincs dc se dicerenl, ct quid discipuli de se
Dia babet, per qiicm nmnia valel. f rcdercnt, noii aliiindc, sed in parles Cwsarea' Phi-

His bfcviter de gloria bcati Pelri prjchbatis, si tipj)i venire curavit, aliqiiid. quod ad manifcstandam
fiiibtiliiis cnusidcremus, niagiiam 14^ humiMtalis et propagandam divinitatis suse exccHentiara adhuc
rt ronstantiTe doclrinam in ipsoevanjclir^r hiiju» in Ecclesia sua facturus crat, prsnfiguravit. Casarta
 Ij^ IIOMIII^: IKSilVAIiKS. 754

/'hilipi», (|(iiu a Civsnrf, (|iu)(l imIci iiicliiiur fniiici- \ tU, lii (|ii<i pohi •opitiini iiiarljrum pfiMdilluiicin,
palit poiscx.tio, (>t a /'/ii/i/)/ii), (|iii)(l iiilcipiTliiiiir oi ^raviiiH iiilolcruliiiiiiKipic iiinluiii «*i ipmi vifttrribut
liivipadiH, (licla ciinslat, Cufsurc.i* digiiilalis cl Iiuiid- KUiiclu'. KcclcHiu: cliiilliNil, liaTCKi» vididiret Ariatin,
rlilcciitia- iiia^.nilirctitiain (lciiunislral. Iloc ciiiiii cd ipi:c toliiiii coipus Kcclcsi.c hic pcnctravil cl dcva-

lciiiporc (Ia'sar(M- ili};nilalis cral iii>;i(<iic, iil iiuiKpiani stavil, iit loliiN pciic iiiniidim poril ciiindciii Ariiiin

Civsurrs sivo iv(;(>s sinc oiilinio, (|ui snpcr lcnain aliircl pra-lor |i»ii( (ih CliriHli raniiiloM, ul crat Allia-

ncriuiii potcral, rc^aliiiiii apparutii vcsliiini vidcrcn- iiusius, llilariiiii, .\iidiroHiiiH, AiiguHlinuM, qul ('nin

tiir, minipiain ali iillo lioniiiiuni, (]naii!,vcuiii|uc di- Clirihlo tniic ( onstitcruiit, ildciiKpic Cliriiili (uii*

gnilatis Ycl iioliililalis cssci, nisi pncini' sa adoia' •-tanlissiinc dcfciidcro (lopcrniit. I(;iliii iiitcrioK^ir^;

iioiKMisi uloipic pcdiiin saltilarciiliir. K\ 146 ''"J"'' disi ipiilos siios, (|iicin (iKi-rciil lioiiiiiicbossc tiliiim

quiduni Cifsarc.i* (lit>nilatia (>xcolloiilia, (|iiia j)(ti{>'i lioiiiinis, riiil probaro discipulim siioh iii illa su:vl>-

qnasdniii Ihiiiiiiins ol Sa!v.'ilor iioslcr sihi iii vicaric siiua lciiipcslalo, (|uid vcl liuniine», illi videlitel

suo, iit 00 scilioot liomiiio, qni capiil csl Ecrlesia-, (|iii do liniiio eruiil, vel il!i ipii do ('<i:lo oraiit, et

Rouiauo nli(|uo aittislilo, nd stililtninndaiu saiiclani ((^("lia dilijjciianl, crodorcnl de Filio lioiiiinib.

suaiu Kcclcsiaiu assuiticrc (lt>(ic%ll, r(>< tc iioii in OpmliU oiiiin, nl ail Apostolus, liare^cs ficri, ut ifiti

CirstireaiH Pliilipiii, sod in ;)(ir/os C.irfnreic Pliilippi ^^ probulistiiit, iniiiiife/ili fiant^l Cor.xi,l\)).{i\i\c\iii(\uo
yenit. Tulilsibi in ciilln vostiuni inipcrialiuin, cnn- etiini perroclant lidcni Cbrisli liabuoruiit, tuuc vetc
clis(^uo, qux oi iniponduiiliir ol in adoralioiio, in nt discipuli Cbrisli inaiiirostari C(t'pcrniit.

osoulo pcdtini, voiioraliouiluis lioiioris (iiiidoin sii- Kt (piia (|uoritn)dain iit ralro, (|iioruiiK!am in

liliniitatvni ;
ioli(|iiil ois inii.crialis qiia uiiniuiU lio- Filio, (|ii()rimi(laui iii S|)irilii saiiclo orranlitmi nii-

niiiics roj[iiuinis crudclitaloni. .-Xd inslar oniin Cx- noromque l'alre Kilium, miiiorom Killo Spiritum
saris nuuquain in ptiblico siuc piirpiira, sine iiiip(^- sanclum touioro allirmanliuni diversa; liacroses ,

rialiuin lionoi iliocnlia vosliuui vidolur ; raro, nisi oiaiit, ro( te discipuli rospondobaiil /1/ii Jounnem :

pneinissa adiuationo ol osiulo podiiui a qtio((uam liaplislain, alii aulein liliain, alii vero Jcremiam.
salulalur. ill qiiia iua\imam liairosim in liumanilate, ot de
Sed quid sibi vuli noinon Philippi? Jn parles Cw- humanilale Chrislt babchanl, roclo addidorunl :

sareff Philippi Chrislus vonit, quia ulrumque no- aut unim ex proplietis. inum ex prophetis eiiin csse
nien, el Cirsnris ol Philippi in eodoin suo vicario dicebanl, quia quod verus el alerims Doi Kilius
voluilconiplori. Philippus iulerproiatur os lampadis. csset, omnimodis conlradicoJjant. Scd qiiiaeos, qui
0$ veri lnmpudis, id osl Cbristi osso ikbol ciijus ^ probati eraiil, inanireslos fieri oporluit, dicil eis

verilalein et vorbis pronuntiaro el o|)oribus deiset Jesns : Vos aulem (luemniccssedicilis?

comprobare. El licol in loco ei vicc Chrisli ab om- 148 licspandcns aulcm Sintvn Pelrus dixit : Tu
nibus membris Clirisli, liliis videlioot sancl;e inaltis es Chrisius Filius Dei viii, Kccil l:ic Pclrus, sicut fa-

Ecc!esi3e, vonerctur, honoreiur, magnilicolnr, ipso cerc scmpcr consucvit, ubicuiiquc se oflcTelal oc-
tamen ^h illius cxomj-lum, qui, cuin ouuiium esset casio oslendcndi qualoni in Demn balelal lerven-
Dominus, pro nobis oniuium hotniiuiin faclus est tissinu ainoris conslanliani. Seiiipcr iiiler alios

inlimus, humililaleui custodiat, verbis el faclis viam Chrisli discipulos ipse prior cral, seniper ipse pro-
humilitalis iusinuol et doceal. llar.c niniirum jain rumpclal, et qui pliis omnibus dilexit ipso Doinino
collalam Ecolcsi;\i sujc dignilaloni tunc iinidem Do- alloslante, qui ait : Sinion Jocnitis, diligis me pius
minus cl Salvator nosfer pra^sigiiavit, sod non sta- liis?{Joan. xxi, io.) Qiiasi rapto cx ore omnium
tim in temporibus apostolorum consummavil. Tem- verbo prai oninibns, pro onuiibus, sohis respondil
poribus enim apostoloruin teinpora martyruni suc- Pctrus : Tu es Chrisius Filius Dei vivi.

cessernni, in quibus vegnanlibus iinpiis Chrisliani Ixespondens autcm Jesus dixit ei : Bcatus es Simoa
nominis persooutoribus, oninos, qui Christuin con- Bar-Jona, q'jia caro et sanguis non revelavit tibi, sed
fttebanlur, siciit oves sine sestimationc intcrlicie- D Palcr mcus ,
qni iu coi:lis est. Qu;e, rogo, laiila vis.
bantur. Sod postqnam persecntio martyrum qnievit tanique miralile in his verbis meritum Fetri, ut
temporibns Conslantini iinperatoris , qui a bealo post tam simplicia verba, lant.TC bealitudiiiis dona,
papa Sylveslro baplizatus, el a icpra 147 nninda- lant;«que a Domino meieretur laudis pneconia?
tus, magnificus Cbristi cultor eflectus, ad honorem Majora verba a!iquaiido dixit, el nunquam laraca
Dei et sanclie Ecclesi;e imperialis dignitatis suse sic laudari a Domino meruit : Et &i omnes, inquit,
honorificei.tiam el potenliam eidem Leato Sylveslro scandaliiati fucriul in te, ego nunquam scandaiiiabor
contulit, obedicns ei, sicut filius palri, sorviens ei, [Matlli. XXVI, 33). Animatn meam pro te pono {JoaK.
siciil seivus doinino. lloc fuit" quodammodo, sicui xiii, 57). Et iteruiu: Domine, iecum paratus sum etiit

dixi, vonire Jesum tn parles Ca'sarew Philippt. Ex carcerem et in mortent ire {Luc. xxii, 53). Yere ma-
eo enim tempore cofpit sancla Dei Ecclesia Caisa- gna verba ista fueruut, et vobintas cordisejus c«a-
reie dignitatis excellentia pollere. Quod autem no» cordabal verbis oris cjus, quia sicut ore dicebat, sic
antc, sed postquamvenitinlparlesCiCsarorePhilippij ct in corde habebat, licet iii verbis istis uon pcrsti'

discip\ilos,. quem dicerent hoinines esse Kilium ho- teiil, quaiido inclamante cum ancilla osliarii; Chri-

sairiis, inlerrogavit, mysCce tempus illnd prsefigura- slum negavil. Sed, sccunduui dignilaleni !Pysl<;iiJj
 :

735 VEN. GODEFRIDI ABBATIS ADMONTKNSIS 736

cnnfcss'o isla : Tu es Ciirislus Filins Dei riri, ma- A hur, coiisidcralioiiein corilis. El cst qiiasi dical:

jor cral (luia c\ccilenlior cral. Esl enim ac si ili- Quoil 150 Christum Filiuin Dci vivi me crcdidisli,
Tisscl : Non, Dominc, noii ego lc Joannem Hapli- qiiod mc Crcatorem ct Rcdcniplorcm tiium cogno-
stam, non Eiiain, non Jcremiam, aiil iiniim c.\ pro- visti, sicut cognosccre dcbuisti , non U\x. actionis
pliclis dico, scd Chrislum verum Dei Filium cssc lc mcriio, non sapientix vcl inlcllccdis tiii sciciitixat-
cognosco. Tii cnim iinclns iiie Rc\ es, qiii pcr tribuondiim crcdilo ; non cniiii ex tc, sed c\ sola et
sanctissimam hiimanilalem liiam loliim mundiim iiieiTabili Patris mei, qiii in ccelis cst, acccpisli mi-
salvarc dclics, In es Filiiis Dci vivi, in lii.T» divinila- sericordia el diilccdine. £t (|iiia opcratiis cst haec
tis cxccllcnlia coccqiialis, coailernns, consuiislan- iii tc 7Vj/er meus , qui in coelis esl , et ego dico tibij

tiaiis Dco Pairi. cujiis inscparabilia sunt opcra ab opcribus Patris

In liac niiraljili cl anle inoognila omnihus lionii- mci ;
qiia;ounqiie cniin opcraliis csl Paler nieiis in
iiibiis fidc ct confcssionc beali Pclri. nos, qiii inlr;t lc , cgo quidcin opcralus sum cuni Patre, ct qiia.'-
utcriim saiictic matris Ecclcsi.^e in licali Pctri per- cunque factiiriis sum cgo tccum, laciet in te Pater
sona censeinur, quod in Domino ct Salvalcre no- mcus niecum. Ego quidcm dico tibi, cujus dicere fa-
siro Jcsii Clirislo crcdcre deljeamiis, edocemiir. Dc- cere cst, quia tu es Petrtis, ei super liunc pelrum adi'
benrjs eum crederc Crcatorem nostriim, debemus ?> ficabo Ecclcsiam mcam. Ac si dicat : Quia ciiim ro-
ciinj credcie Rcdciuplorcm nostrum. Poleniia 149 velanle Palre meo, qui in coelis esi, agnoscere me-
namque et virtute divinitatis su?e crcavit nos, mise- ruisti quid tinioris ei bonoris debcas divinilaii nie;B,

r.cordia ct dulccdine humanitatis suae liberavit nos. in qua creavi te, quid dulccMlinis et amoris debeas
Creavit nos, ut e.ssernus ; liberavit nos, ut bene es- humanilali me?c qua redemi le, ideo ct ego dico tibi,

scniiis. Ei qiiia pliis nobis conlulit redemptio, qiiam quia lu es Petrus, gjatiam pro gratia tibi dando, hoc
crcatio (inalo cnim noslro crcaii essemns, nisi re- est majori munere agnitionis meac te donando, ma-
dcmpti fuisscmiis) recle beatus Pelrus opus redcm- jori amoris el timoris mei constantia te sublimando.
plionis operi crcationis praeposuit, dicens : 7« es Et super hanc petram wdifuabo Ecclcsiam meawt
ChrislHs Filius Dei vivi. etporla' inferi non pr(cvalebunt adversus eam. Eccle-
Ex liis diiobus , ex eo videlioct quod is qui Crea- sia Dei dicilur tota per orbein terrarum lideUuD»
lor iioslercst, idcm et Rcdcmplor noster, surgunt collectio; £cc/esi'i Dei dicitur bona quaelibct tongre-
duo moius animi, limor ulique et amor Dci. Ncqiie galio; Ecclesia Dei potest etiam qujelibct bona et
cnlin siifticit uobis ad salutcm , si credimiis euin fidclis anima dici. Sivc ciiim sil tota simul Ecclesia
Crer.lorcm noslruin, si crcdimus eum Rcdemptorern Calholica , sive sit bona quslibtt congrcgatio , sive
iiostriini, nisi diligamns eiim sicut Rcdcinptorem qiuelibcl sancla anima , super hauc petram , super
iiostruni, liineanus eiim siov.t Crealorem nostrum. apostolicoe scilicct fidei et dilectionis fiindamcntum
ftiligcrcdebcmuseum, eoqiiod redemit nos; timcre fundala, adversus eam porta: inferi non pravale-
dcbemus cum, ne forie qui ex nihilo creavit nos, ad bunt; quia,etsi impugnant eam peccata ct vitia, quse
nihiluni rcdigal nos. DiligercdebemHseiim,utpropter vere poria: inferi sunt, prwvaUre ci non pt^ssunt.

amorein cjiis bona faeiamus; timere dcbemus euni, Quomodo prsevalcre ei non possuiit? Ita sanc, quod
«t proptcr amorcm cjus mala declinare studeamus. homo, dum
justus ccciderit, eliamsi ad ipsas por-
Haec cst rccla ct pcr.fecla verae fidei confessio, qux tas inferi dilapsus fuerit, ipsa Dci dile< tio, spes ct
verc laudalur et rcmnncraiur a Domino : Bealus est, consolatio, quam habct ad Deum , ex ipsis faucibus
inquit , Simon Bar-Jona. Siinon obediens, Bar-Jona inferi cxtrahet eum.
filius colnmbiv interpretatur, Qui enim limet Deum, Ipse hic electus discipulus Domini beatus Petrus
eo quod Creator cjus sit, et in timore Dei obedien- aposlolus, de quo loquimur, qiiasi usque ad portat
•er obscrvat mandata Dei, recle Simon appellatur; in/eri pervenit quando Cbristum negavit. Sed quia
,

<|ui aulem diligit Deum eo quod Redemptor ejus fundamentum verae dilectionis, qua Christum supra
sit, et sicut filius cotumba: sine felie amaritiidinis p seipsumdilexerat, prius 151 ^ordi suosiipposucrat,
in diilcedine columbin?c simplioitatis bona, quaccun- etsi porta; inferi aliquanluluiu eum attraxerant, non
que potcst, propter solius Dci amorem facit recte , laracn adversut eum pra:valebani, quia statim rea-
Bar-Jona filius ulique cJumbw dici potcrii. Iste ta- tum suum agnovit , et egressus foras fievil amare.
lis vere beatus est, qiiia ct in pncscnii s.tcuIo beati- Attend.imiis ctiam beatum David regem et proplie-

ficahilur a Domino, ct in fuluro xteruo immarcc- tam, qui ct ipse ad portas inleri quodammodo per-
Bcibilis glorisc rcmiincrahiliir praimio venit, quando adulterium simul el homicidium com-
Quod aiilem bealitudo ista non liumanaD industria.', mlsil. Scd quia ante lapsum devolissimum in di-
sed solius Dei incffabili gratise atlribuenda sit, do- lcctione Dci cor habuerat, posl commissum scelus
cct nos Dominiis vcrbis scqiicntibus , cum dicit portw inferi adversus cum non pnri'a/et««<. Qiianta
Beatus es Simon Bw-Jona. Ac si dioat : Idoo beatus cnim ddootationis diiloodine pcocatuin commisit,
et Simon Bar-Jona ; quia caro ct sanguis non revcla- taiiia pncnilentiw amariludine poslmodum in se pu-
rit tibi, ted Pater meus ,
qui in coclis esl. Quid cst nire studuil. Mox enini, ulcx ore Naihau prophetae
earo el tauguis? In carne possumus intclligerc opo- in commisso scclere Deum se offendisse cognovit,
ratioitem ror oris; in languinr, in quo sedcs c<l oni- cx vcre humili ct pocnitcnto corde rcspondit : Pc0-
 ; ;

757 IIOMIM.i: KKSTIVM.i;S. 73H

cavl Ihmiiio. Jiitl.ts iiiiiih cx tlii(Mlf( iiii , |)(>Hti|ii:iiii A (:iiii(|iic jiroptcr (!liii»l(itii lolcrandu rl npriula ri.iiii.

Iradidil l>oiiiiiiiiiii , t((/t'>is, iil iiil S( ri|itiii:i , iiiiiii Tiiiic ))riiiiiiiii ciiiiii ( oiilitliiilcr cl aiiiltnlcr (;loriaiti

dniiniiiliis i'»l, fnojccliH nniciilt-it dixil : IWcavi, lia- Cliristi ( (tiaiii rcgibiiK ot priiicipibuH pi.Tdicabaiil,
dens miiiiiuiiicm jiuliiiii {Mallh. wvii, U). rtciqiK; ct (|ii,o diccbaiit piapoteiiti opcnuii el niiraculorum
qiiidciii, l>a\itl «! JiitLis, coiilcssionis mtImiiii pro- ullcstiitioiii* ((iiiliniialtaiit

liilil, (|iiia iit(>ri|iir (li\it, iiccinvi. Scd (|iiia in siiiiili IliijUH Ki triitia' potcsialiKqiifl virlulciii iiiniiirtrhlal

coiiroiisioiio siniilis ititcnlio iioii liiil, H'iiiilis friK tiiH DoiiiiiiiiH dicciiH iii coiihoqiicnlibiiK : El quodcuuqut
ixniiloiitiir cl conr(>Hsionis non osl siihscciiliis. Ad- ligaverit tuper Itrrain , eril ligalum el in ca-lii , tl
vcrsiis IVtrinn cl I>avid porUv iiifcii piicvalcro iioii quodciiuque toherit svper leiram, eril tululum et tn

|iotiicriiiit, advcrsiis Jiiilaii) |)ra-valiicriiiit. Mox ciiim, culis. Ihct sanr vciba iii bcato Pctro Hiii«.qiir tt>-

siciit diviiiMis, iit j)i'( tavcriiiil , ct pcccassc sc co- aposlolis pcilcdo siiiil iiiip'cla , (jiiia qiiibiist itiiqun
j;novcriiiil cx ridissinio cordc. (iiio scinper Dcnin «li- ipsi rcgniiin caMuruni clauscriiil, illis claiisum cril
loxoriinl , do inisciicordia ct piclale Dci dcspcran; (|iiihuscunquo rogiiuin c(i loriiin 153 '1'^' apcruc-
iion potiicninl ; Jiidas voro, (|iiia riindaniciiliun di- rinl, illis apcrliim crit. Scd ct geiicialitcr ad uni-
vini ainoris priiis non liabiiil (scinper ciiiiii cordc vcrsalom saiK lain Kcclcsiain eadcni vcrba pcitincnt,
peiiido cl iiiii|iit) «111)1 noinino iiostru Jcsu Clirislo qiiia quicuiii]iic iii saiicla Kcclcsia pnclati vocantur,

aiiiliiilavil, (|iii niiiuinani dilcxil) nnllam, spcin in nccos.se habcnt, ul ditabits liis clavibiis a Dco donon-
Ooo lialioro potiiil, sod abiil, ol la«itioo sc snspen- tur. Si cnim clavem scientix nun haLcni, clavcm
(lil, llndo (|nia uuiuinain perirc poteril, qtii vcrc potcstatis haborc non valcnt. Kndc pra,'(epil in legc

hoiiii) diligil, scd scnipcr, sicnl dixiauis, graliain Dominus : Vlaiju lepriu ni (ucrit iii liomiuc, adduic-
pro gratia uccipil, adjicil Doininns : lur ad sacerdutem, el videbit eum, ct rnrsum reclu-
Ei ail : El tibi daho claves regni corlorum, et quod- det. inquit, cum sacerdos septcm dichus, et conside-
cnnque ligavcris super tcrrain, erit ligalum ct in c<r- rahii die seplimo, et si quideni lepra ultra non crevC'
lis , et quodcunque solvcris supcr lcrram , crit solu- rit, ncc transierit in cute priores terniinos, r"rsum
luin et in cwUs. Ilaic niniiruni vcrba non soli Polro. iuclndc.l cum scptetn aliis dicbus {Levil. xiii, 9, ctc).

scdel caileris coapostolisojus dicta sunt a Doniino, Ilabenda quidom cl jugilcr vertenda esl davis scicn-
(liii siciil vcri uniusojusdemquc divinitaliset Iiuma- tia;, quod significat inclusio soplcin et septem die-
liilalis Cliristi profcssorcs cum Petro exstitcrunt rum, quia , si vidcrit quod priinis septcm diebus,
sic absiiuc ulla dubiotate casdoni 152 clavcs, quae ))er quos pra'sens lemi.ns accipitur, lcpra in cute
Pclro Irnditx sunt , camdcm ntique ligandi atque
P priores lorminos non traiisicril, hoc cst, si peccator
solvciidi poteslatem cuni Pelro acccperunt. Scd ta- a pcccato suo , quod esllcpra, convcrli noluerit,
nicn spccialilcr pra; ca^tcris omnibiis cidcm beato tunc adbibcnda csl secunda clavis, clavis utique po-
Pelro dalaj sunt, qni ntpote prajordinaliis a Deo fu- tcstatis , ut rursum scntem dicbus aliis indudatur,
turus paslor Ecclosia>, solus rcspondil pro omnibus. hoc cst ut pcrpetua; damnalioni, qiiia lcora perseve-
Eamdcm cliam poicslatcm quilibet adhuc in san- rans est, iucunctanlcr addicalur.
cla Ecclosia pnclati et doctorcs vcrilatis a Deo ha- Sed ha;c eadem verba, qua; generaliler ad pra;Ia-
benl, scd spocialiter ille pra; omnibus , qui vlce et t«s, qiii in sancta Ecclcsia sunl, perlincre diximus,
loco bcaii Pctri pra?cst el pra?sidot omnibus , qui specialitcr ad uniimqitemque hominem referre [)os-
aliorum ligala solvcre, aliorum solula ligarc solus sumus. Neccssaria cnim cst homini clavis scientise,
polcst prjc cunctis morlalibiis. ut sciat bonum quod faciat, ut sciat nialum quod
Scd el alio modo cadeni verba possumus inlclli- dcclinare deboai. Quia vero multi sunt qui sciunl
gere. Ucgnum cnim coclorum corpus hominis cst et qua; facienda sunt, sed virtutem et potestalem non
anima, lestantc Domino,-qt!i ait: Regmm Dci vos habent faciendi qua; facienda sciunt; non valel una
hilra est (Luc. xvii , 21 ). Claves ,
quibus lioc re- clavis sinc allera. Non enim scieniia valet sine po-
gnum ccelorum .'».perilur cl inlralur, scienlia cst et D teslatc, ncc poleslas sine scienlia. Post acceptas
polcstas. Unam clavem, clavem utiquc scicnliae, Pe- has duas claves, qua; gralia scqnatur, continuo in
trus liabuit, quia Christum verum Dci Filium ot cre- sequentibus deelaratur, cum dicitur : Et quodcunqv.e
didit el confessus esl , cum dixit Tu es Chriscus : ligaveris siiper lerram, erit ligatum et in calis, el

Filius Dei vivi. Sed alteram clavcm, clavcm utiquc quodcuuque solveris super terranx, erit solutum et in

poteslatis noii liabuil, quia necduaimori pro eopo- ccelis. Per terram intelligimus corpus, per caelos in-

tuit. Si enim ad clavcm scientiaj clavem polestatis tcrioris hominis sensus. Sunt quidem nonnulli qui
liabuisset , proptcr timorcm ancillx osliarix Chri- in corpore a peccatis et vitiis semetipsos ligant et
slum ncgare iion poluisset. N'c<|ue enim dixcrai ei Do- stringunt, ct tamen m interiori homine vitare pec-
miuus, Tibi do, scd, tibi dabo claves regni ca:lorum. cata non possunt. Seddum faciunt, 154*l"odpos-
Nonenim staiim dedit, quando promisit, scd primuin sunl, additur eis pcr miscricordiam Dei etiam id
posl adventuni Spiritus sancti ipse Pelrus cum suis quo<l non possunt.- Uoc cst enim quod ait, quodcuti'
coaposlolis has duas claves pcrfccta!: scicnlia;, per- que ligaveris supei' lcrram, erit ligatum et in ccelis.

fectjeque potcstaiis a Dco accepit , ul scircnt qua;- Ac si dicat : Si in estcriore hominc tuo, visu, au-
cunqiic scioiida de Cliristo erant , et posscnl, qua;- ditu, giistu, odoratu ot tactu cohlberc lc et ligare a
 , : ,

75^ VEN. GOnKFRim ABHATIS ADMONTENSIS 740

pecCaiis sludueris, eliam in inleriori homine l\}0 A bus, et revelasti ea parvulis.Qixx sunl hxc qii3e at»-

pietatis me:e Jono a desideriis noxiis et cogitationi- condit Deus Pater a sapientibus el prudentibus ?

bns cnslodieris. Ligari qnidem dohel homo ad poc- Gioria vidclicet et excelsitudo iinmanilalis ct dl-

calunj, soivi dobet ad hoinim. Unde adjecil Uomi- vinitalis Filii sui. Supieules, a quibus hac als-
nns cl ait, et (juodamque solveris stiper terram, erit condita sunt, Scrdiaj ct Pharissci fuerunt, qui
solutum et in aclis. Ac si dicai : Si exteriori corpo- uliquc sapicntiam et scienliam legis a Deo acce-

vis actn ad facienda bona solvi laboraveris, etiam perunl, sed in sapicnlia sua non Dei, sed suam
intns ad vcrie dileclionis mc;Tt; dnlccdincm me lar- gloriam quserentcs, gloriam Filii Dci Don cogno-

giente cor solnlnm hahcrc potcris. Scd quare hoc verunt, homincm quidcm onm vidcrunt, sed qualis

dixit, nisi quod snn». nonnvdli, qui bona, quae cor- homo essct, (juod videUcet homo essct supra om-
pore possunt, sollicite proplcr Deum faciimt, sed nes homines, homo sine pcccato conceptus el na-

dum exlerioribus actibus per mundo convcrsatus, nec co-

dulcedinem mentis tus , sine "peccalo in

animus non concordat, hoc est quodammodo sclvi gnoverunt nec cognosccrc voluerunl. tnde quia ,

super terram, sed non solvi in coelis. Scd dum bona; superbia cxciecavil corda illorum, cum pnedican-
operalionis slr.dium sollicitc vigilantevque exterius icm eum audissent, cum signa el mirabilia, qnaj
exhibent, accipiunt a Deo etiam id quod nondum " nemo alius facere poterat, divina eum poleslale
habent, hoc est ut et corde, sicut corpore, qu;e facicnlcm vidissent, despexernnt eum tl pro ni-
bona sunt sapiant, diliganl, >clinl cl valeanl. Sic liijo rcputaverunl. Ili fucrnnt sapieutes. 1'rudenles

demum adimplclur qiiod dicilur, </?«)(/cJU)^/ue /f(/fli'c- anlcm ,

quibus nihilominus 156 gloi'ia humani-
ris super terram, erit iigalum et in cwJis; et quodmn- liitis el divinitatis Filii Dci abscondita erat, fue-

que solveris sujfcr lerram, erit solnlum cl in ccelis. runt omnes illi ,
qui in populo genlium pruden-
Ilicc cst bo(|ierna evangdicae lectionis doclrina, tiam et scientiam ad cognoscenda multa arcana,
qua nos jctcrna Dci sapicntia. Scd quia
instituit ca.'toris hominibus incognila , a Deo accepernnt
ncc ligari ad mala, nec solvi ad bona sine dono ,ic,. lamcn in liis Dcum agnovciimt. Sed a6.«ci'H-

fjjns el gralia possumus, ipsc, apud quem

nihil est ditu a sapicnlibus ct prudonlilHis retclavit Deus
impossibile, nobis dare, nos dignetur adjuvare, Pater parvuHs, id esl humilibiis. Parvuli isti suisl

tjualenus ligati ad ujala, soluli ad bona, sic ei in apostoli, qui propler insigne decus humilltit-s

prxsenti vita placere possinms ,

quatcnus portx Christum Dei FiJium cl in liumanilatis sua>[ex(el-

inferinonprxvaleanlnobis in hora cxitusnostri, nf-

lentia ct in divinitatis su;i- poionlia nltra omnes ,

quando dicat inimicus noster Prwvalui adversus eos ^ homines agnovernnt et dilexerunt. Quare autem
:

(Psal. xii, 5); sed ipso ducenle ct adjuvante, illuc ppus omnipotcns sapienles et prudentes cogni- m
perveniamus ubi ipsum sinc line videntcs et laudan- tione Filii sui excecavcrit, qiiare pan^ul' , humi-
tes jeternaliter cum ipso gaudeamus. Quod ipse liims uliqne aposlolis Filium suum revclavcnt,
pr.xstare dignetur qui cum Patre et Spiritu sancto vel quasi suo judicio adhuc qiiolid.e nnun> in
vivilel regnatper omnia s;ecula saeculorum. .Vmen. miscratione sua et misericordia ad sc collis«t et

155 IIOMILIA XXV, salvct , alterum in judicio el justitia sua :ibjiciat

IN FESTtM S. M\TH1.E APOSTOLI VVA^X. cl condemnet, scire non possumus ;

quod tamen
Bespondcns Jesus dixit : Confileor tibi, Palcr, Do- \ciiim, juslum ct sanctum sil, (luidquid verus,

mine cwU el terne, quia abscotidisli hcvc a sapienti- juslus ct sanclus Deus facil, non ignoramus. Hoc
bus et prudentibus , ct rcvclas i ea parvulis {Mattk. etiam co;etc.rnus Doo Dei Filius manifcstal dicens
in conscqucntibus
Lcgiinus in exordio lcctionis hiijus, sicnt jam Ila Palcr, quoniam sic placitum fuit anle to. Ae
audivimns, qiiod cxsultavcrit in Spirilu sanclo Uni- si dixisset : Sic, Domim! Paler ,
placuit VMt cle-

genitus Dci, ct responderit. rndo autem exsulla- mcnti bonilati, tu?e justissimiie je([uitati , ut me
verit, vel qua- et qualia inclTabilia vcrba illa fue- D Filium tunm, in tua tibi majestatc consubstantia-.
rint, ad qux respjnderit , non lcgimiis. Respondit lcin et coa;ternum, non sapientvlus el prudcntibus,
uiu\y\c sibi ipsi, siue dico divinitali ,
qiia Deus scd liiis revclaros humililins. Seqnilur :

erat , qua omiiia cum Palrc Tternalitor possidc- Omnia milii tradita sunt a Palrc meo. Ecce com-
bat. Et sicul incffabilis t;t incnmprehensibilis esl prehcnsa paiicis verbis et designala incomprehen-
sensui humano colloculio illa qua loqmdiatur Pa- sibilis humanitatis Filii Dei gloria, quia omnia
ler cum Filio, sic indicibilis ct incxplicabilts est cum Patre possidct, omnia cum Palrc rcgit cl

lingu.T human.T iinigcniti Filii ad Palrcm respon- continet. F,t ncmo novit Filium, hj.s» Paler, neque

sio. Sed quia snspensiis ad Dcum animus scn»per Patrem novit quis, nisi Filius, et cui volucrit Filius

in verbis Domini aliquid, quod sapiat el reficiat revelarc, ccce gloria di\initati> Filii Doi. Per pauca
qu.trit el dcsiderat, videamus si quid ex dono enim h.Tc vcrba designalur ot notatur intermina-

gratix ipsius in bis Domini verbis quod nobis bilis et insuporabilis toliiis sancta; Trinitalis sulv

cnnvcniat invcniro v.iloamiis. stantia qua unus 157 '^^-"s cst cum Patre Fi-

Confiieor , in(|iiit, libi, Paler, Di<mine cnrli et liws,, unus Deus esl cum ralre et Filio Spiritus

tcrrT, quia ubtcottdislt hac a tapicitibus et vrudenti- sanctus. Qiioaiodo enim P«lcr sit ingonilus, qu(v-
741 IIOMILM-: FKSTIVALKS. m
iiKiilo rilmn iict tcmpnrc» poslcrior iut p(iitHi;ili> A i^iiiiuii. Srd nd altiorrm •ffniuni r«t atiini quiii

liif(Ti«ir Patris sit iiiii^ciiitiis, rioiiu iiorit, iiin Pit- (|iiod pcr )i<9i(m iioii iiMonKfue iiitclliKi po»<til. Ju-
ler ol l'"iliiis, «•< cni roluriii Filiiit inwlarf ( l.ur. (fum ilictiiiii cKt a junffrndo. Srniprr niini juiigil

X, W), iiniis iiii(|iic fl itcrffiliis l>i'iiH niiii r.ilif (liiii, liovciii Hcilicct ud lovciii, ii<* kcparaii ad invi-
fl rilio, SpiriliiH suiifliis. Sci|iiiliir : ccm i|ucant. paritcr lahorciit, puril<*r cunt. Non iu-

Vciiili' iid iiii', oiinws qui lntioriilis rt oiifrali i'stix, ( iuncniciilcr i^-iliir pcr jiiiiuiii, (|iiod Hniipcr duo
II eijo rffiiiiiin vos. {,)nf\i\:u\iinn\\\m »11111 ('sscl iii jiiiigil, coiisciisus lioininis :ii'i ipi p(>l'Tit, (.oiiKcn-

siiiii Piilris niii};ciiiliis Dci Filiiis. iihi ii(rr \i«lcri iioc siiH dcniquc honiinis Hciupcr jungil diio. Si niulut

iiiuliri potiiit •aU lioiniiiiliiis. cxiiKinivil scHiclipsniii cst ('iinsonsnK, jiin^untur p«*r cum diio, hoiiio ncili-

rormaiii scrvi :icci|>;iii8, iil scrvis snlivcnirct, sic ccl ot diaholiis ; si Iioiiuh cst i (uiscnsiis, ((uijiiii^i-

rli;iMi liic piisl :ilt;i ct siibliiiii;i vcil):i «iii.c j:<iii :nuli- tiir pcr ciiiii homiiii Dciik. .N.iin iliim hoiiio hoiiu

viimis, ;\(i «|ii;c liDiiio ;isrcii(lcrc, (|ii.c scnsii siio ikiii coiisciitit. ('«iiiscusiis cjiis ( onscnsus l>(;i lil, »>ii(|ue

jiolcsl coiiiprclicinlcic, cxiiianivil so, (IcsccikIciis siib iino consonsu (|uasi siih uno jii^o jnngitur Dcus
iiilii-:i sc, forinani scrvi (|iio'lainiiio<lo acccpit, \il cl homo. Ait crgo Dominiis : Tollile jugum ineuin

scrvis oondescciulcrcl, iil nos, f|ni parvnli sciisii a«l super vos. Ao si dicat : Qnandiii inortali oorpore
capiciidaui ct iiilclli^cnilam pr:uccilcntiiini vcrliorniii '
«irciNndati cstis, vivcrc siiic peccalo nnn potcslit.
siibiiinilatcin uoii sikVuiiiiiis, c\ scipuMitilnis liis S (1 si iinpiigiiaiit vos cariiuliiim dclcctalioucs vilio-
vorliis halicamus iinilc criuliamur ct.consolemur : ruir., lollite siiper vos, in sniwriori vestro, juguni

Yenile, iiiqnit, ad nie,omnfs qiii luboraiiset onerali iiieum, ut blaiidiontibus vitiis non cuiisenliatiR, sed

flitis. Si spirilalilcr inlcilinimus, nou vidclur niilii rcsistondo ot rcpngnando consonsum vcstrum con-
istc labor corporis osse, si\l aniin;i'. Ksl cniin lalior scnsiim moum faiialis. Fit enim aliqiiandout poccet
illo,quo/w/'or((( anima por iiialas ooncupiscoiilias.pcr liomo, sed ex fragilitate, nonconsensu, quia odit in
luala (lesideria, q\i;v, duin ad opcris ofloclum pcrvo- scipso quod pcccat; et vellet non pcccarc, sod non
iiiuiil, dura qiuvdam anim.-v el oorporis onera ruiiit. potest. Quisquis iste est, hic vere hahet super so
Et eSt quasi dical Dominus ; Qiii siib laborioso lua- juiium Domiiii, quia in eo (|uod est supcrius in se,
larnni concupisooiiliarnm muliminc faligati, sub verc conscntil Deo. Nam otsi in peccalo ox fragilitatc
onere peocaloruin doc.distis, et a viribus sani- corporisseuctiam niculis aliquando labilur, tamen,
tateqite animae dofecislis, nolile dcsperare , sod l_59qi«a "on consentil peccato (51 -oi), sed doloi pro
tenile ad me per ponnilenliam ol conversionem, de- peccato suo, sub uiio conscnsu, quasi sub uno jkjio
ponentcs onerosam et laboriosam vitiorum oppres- jiiugitur el conncclilur Deo, dicens cuin Psainiista :

P
sioncm. El eqo reficimn vos. lieficere dicilur quasi i't jumenluin faclus sum apud te, et ego semper lecum

rcparare. Ipsi nos dcxlruximus et quodainmodo ef- {Psat. xxvii, 2o). Sic peccavil Petrus, sic pcccavit
Ircgimus, dum niale prenicntibus peccaloruin one- et David. Pctrus peccavit Christum negando, David
ribus rorpora nostra et animas subegimus. Sed pcccavit adulterii simul el homicidii crimen perpe-
convei sos ad se reficit nos Dominus et reparat, dum trando. Hic peccavit ex rcpontino tiinore, quiavilam
sua nos fv^fectione lassos ct delicientes misoricor- perdere timuit ; iste pcccavit ex rcpenlina; delecla-

diter in spirilali vita recreat. Sicut enim lio mul- tionis enim mulierem,
impulsu ; vidit el concupivit.

to fessus labore, cibi, potus somnique suavitate re- Sed quia consensus in peccato non fuil (55), sed
ficitur, et quasi resumptis viribus ad pristinuin peccatum suum ulrique displicuit, continuo per poeni-
robur revertitur, sic esl in spirilali vila cibus, quo tentiaesatisfaclionemuterquereversusveniamra«ruit.
veniontes ad se Dominus lassabundos et deflcientes
Ca?lerum quia Iria sunt, qu:e impugnant homi-
158 peccatores suos rcparat-; est etiam potus, quo nem, caro, niundus, etdiabolus: diabolus sugge-
eos, ut obliviscautur paupertatum niiseriarumque
slionibus, mundus prosperis et adversis, caro delec-
suarum, inebriat est et soinnus, quo ad verara Dominus, quomodo his
;
talionibus, docet nos bic
eos quietem revocat.Cibus isteest sacra Scriptura, ^ iribus per alia tria obviare et resistere dcbeamus.
quavere bomo reficitur et recrealur; potusdulcedo
jugum meum super vos, ei discile a
Tollite, inquit,
oratiouis, qua vere homo quasi resumptis viribus me quia mitis sum et humilis corde, et iiivenietis re-
in Deo animatur somnus est tranquilliias mentis,
;
quiem aniiuabus vestris. Ac si dicat Contra diabo- :

qua vere bomo Doo unilur et sociatur. Quibus au- jvgum meum, ne sugg^^stionibus illius
lum tollite
lem movitisgraliam banc divina.' refeclionis homo mundum di^ciie a me quia milis
consculiatis, contra
promereri possit, sequentibus verbis docet nos Do- inquam, ame,\it mites
sum et humiiiscorde; discite,
ininus, cum dicit :
sitis per patientiam adversa raundi supcrando; discile
Tollile jugum meum super vos, et discite a me quia a me, ut humiles silis, humiliter vos inler prospera
viitis sum et humilis corde. Si simpliciter intelligere mundi custodiendo, ut iiec adversis nimium dejicia-
volurausjogum Domini, cst obcdientia Domini. Ju-
mini, nec prosperis nimium exlollamini. Si sic ju-
gvm Domini super nos toUimus, si in vera cordis
gum meum super vos tuleritis, si sic a me, quia
humilitaie omni nos propter Deum obedientiae sub-

(51-32) Id eslmalitiose non perseverat in agnito (55) Id est pcrlinax approbatio et obsllnatio.
peccato. Vidc mcdium prsecedentis homilise.
 : ,

74:> VEN. GODEFRIDI ABBATIS ADMONTENSIS 744

mitix$um et humilis cordc, discere laboraverilis, ail A tliiam, et oratione facta deaerurU sortes, et ceeidit

tertium tandem pcr gratiam meam pervenietis, ubi sors super Mathiam, et annumerdlus est cum undecim
veve requiem animabus vestris invenietis, ul videlicel apostolis (.\ct. !, iG-26).

stiperatis delectationibus carnis, per tranquillam In hac ilaque electione santftissimi hiijus apostoli

nientis dulcedinem mihi soli possitis adh<erere, quod eonsideranda ct pensanda est magnitudo clementis
ere esi refjuies animae. Dei, Nam dum reprobato eo, qui in ore honJnum
Jugum enim meum suavc est, et onus meum leve. justus erat, humilem et parvum elegit , oranes no3
Bene dicit, jugum meum suave. Suavc enim valde docuit et ndmonuit, ut nuiiiquam de nostra justilia
est et delectabile, ubi unus consensus est Dei et ho- vel 'nerilis praesumaraus , scd si ad electioncm vitae

minis, quia sicut in consensu illo qui est peccali, alernoe pervenire volumus imitemur el sequamur
i

suavitas qu;edam est quce est ex peccato et ad pec- humililateni et mansueludinem hujus parvi Dei, qui
calum caniem illicit, sic in ccnsensu iilo qui esl vere jugum Doniini tulil super se, quia dum sub nno
boni, qni est couscnsus hominis cl D,;i, suavilas consensu ,
quasi sub uno jugo junctiis et con-
160 <iiiiedam quse sine peccato esl geneiatiir, per ncxus Dco, nec carni blandienii succubuil, nec dia •

qiiani vere Dens homini, el hoino Deo, sprela car- bolo peccata suggerenti consensit , nec mundo pro-
nis dulcedine, condelectaiur. Sod quid esl quod ad- B speris et adversis saevienli cessil, vere invenit re-
didit el onus meum leve ? Quod est ouvs Domini ? quiem animae suoc, qiiia cx illa requie, qua iiic per
Onus hominis peccatoris fit ouus Dci Rcdcmptoris, internae dulccdinis gratiam cura Deo requievit
non utiqueonus grave, sed onws leve, auia,dum homo translatus est in illam requiera , quse nunquam tur-
convertitur ad Deiim, disruptis vinculis vitioruin, batiir, nunquam iinmutatur. Sed nos, qui jugiim
projecloque a se jugo, id est, conscnsu peccatorum Drtinini utcunquc porlamus, hiiniilitatem el mansuc-
secundum Psalmislam, quiait : Dibrumpamus vin- tudinem ejus imitari stuJeaiuus, qualenus, in extre-
cula eorum et projicianms a nobii, jugum ipaormn mo distiicli judicii examine, ubi sapientes ct pru-
{Psal. II, 3), suscipit Deus in se onus peccatricis dentcs hujus saeculi abjiciuntur, ipsius iulervenicB-
animse. Filque onus Dei leve, dum per miscncordiara libus ineritis , illam requiem animabus noslris
Dei homo tevigatus a pecoalis, a vitiis, quibus prius inveniamus , in qua cura parvulis et humilibus Dei
deprimebatur, ad conleniplandum Deum per purae de aeterna Dci visione sine fine gaudeamus , quod
mentis intuitum suLlevalur. ipse praostare dignctiir Dominus noster, qui cum
H«c est sacra lcctio Evangelii, qu» ordinanle Patre et Spiritu sanclo vivil et regnat per omnia
Spiritu sancto congrue In laudem et gloriam beal' saccula saeculorum. Aincn.
^
Mathiae apostoli, cujus hodie festa celebramus, le- 162 HOMILIA XXVI,
gitur, qui secundum nomen cjus (.Mathisa enim in- IN FESTLM S. MATHl/E APOSTOLI SECCXDA.
terpretalur Dei parvus) vcre unus ex parvulis Dei, Die decimo princeps (iliorum Nephthalim Ahira,
ex humilibus Dei luii, Deus Pater abscondila a
cui filius Enan, oblulit acelabulum argenteum, appcndent
sapientibus et prudentibus revelavil quando ad , centtcm triginla siclos (:\itm. vii).
praedicanda et declaianda incarnati Yerbi raysteria Beatus Mathias apostolus, cujiis hodie festa cele-
in duodenarium aposlolorum numerum, qui cadente bramus, qui sorie electionis ad apostolicac dignitatis
Juda et sccleris sui p(Bnas solvente imminutus erat, [apicem] est profecius, non ideo coapostolis suis
propter insigne decus liumilitatis, qua inter caetera glorise aiit poleslatis eminentia impar esse creditur.
virtutum insignia claruit, divina dispensalione et quia a Christo , adhuc in carne manenle, cum ipsis

aposlolica eleclione vocari meruit : Mon est electus..€;tcrnaquippe Dei Palris sapienlia,

Qiialitcr autem eadem cjus eleclio facla sit, os- qux in diebus carnis suae aposiolos suos per dulcem

bealus Pctrus in Lectione hodierna, vocationem eleciionis suae ad .se Iraxit, ad dexteram
tendit nobis
quadicit : Viri fratres, oporiet impleri Scripturam beatum Malhiam pcr aposlolorum Patris residcns

quam prwdixit Spiritus sanctus per os David de Juda, D minislerium ad coiisortiura eorum assumpsit.
qui fuil dux eorum qui comprehenderunt Jesum, qui Et non inct.ngruc nomen liujus apostoli perfectae

connumeratus erat in nobis, et sortilus est sortem nij- ejus convenit bumilitali. Nain Alalhias parvut Dei

nisterii hujus. Et hic quidem possedit agrum de mer- inierprctatur, parvus non corporis quantitate , scd

cede iniquilatis, et suspensus crcpuit medius, et dif- cordis humilitate , quia vere spiritu humilis , vere

futa sunt omnia tiscera ejus, notum factum est el despectus fuit in oculis suis. Sicut enim homo , <i

ont^ibtu habitantibus Jerusalem. Scriptum est enim quid boni feccrit, per superbiam destruit ct aniittit,

in tib^o Ptalmorum Fiat habitatio cjns deserta, et

:
ita si in aliqiio deliqucrit, pcr humiiitatem ad in-

episcopaium cjus accipiat alter. Oportet igitur ex his dulgenliic gratiam redire poterit

viris, qui nobitcum sunt congregati in omni tempore, Ilic ergo dux et princcps cximlus , unus dc egre-
Dominus Jesus, giis coeli et terrae principibus in quodam Veteris
161 '7"'' 'ifrovit et exivit inler nos ,

incipiens n baptismale loannis usque in diem, quo as- Testamenli loco inystice designatur, ubi numeratis
sumptus est a noLis, testem resurrectiunis ejus (icri undecim principum fiboruiu Israel sacrificiis do
unum ex istit. Et statuerunt duos, Joseph, qui voca- duodecimo ita subinfertur

batur Barsnbat, qui coynominatus esl justus, et Ma- Die decimo ^duodecime] prir.ceps fiiiorum Nejfhlba-
745 IIOUIMvf FK6TIVALF.S. 74«
Hm Ahira, filiHt f.iirtn, obtulit acftiilmlnnt tngrHieum, K larr polcraiil vi*1 f.ii rrr , nim piritaib , nil loqiii
appftuient C4utum tn^inta liclut. Vrr Aliini, ipii (ra- mnl «livinu. .S<>(|iiiliir :

trit mei amicui inu^rprrlatnr, b4>aln!i into apoHlitiu» , Phialam arqenteam habenlem teptuaglnla ticlos.
\cro (lil<M'liiH rt oU^ctUH fratrit lumtri Jon CliriHti Pcr phialam unienleam npirituni roruin iiivr prrtio>
amicui «lt*siKn'.itiir, qni |>fr «*i('«.illrntiHHininni lin - NiHiimam iiitclliKoru pdhHiimiii Jiiiinain in qna %B- ,

inililali!! ni(*ritiini aniiciiia^ rl (lilrctiiniin apml ]»lirornuH Spintiii) Haiidi gratia lai((iKhiiiia «Jnlrr-
ipsnni oblinnit lix-nni. ()> Aliira filiut h.nan «'s.m: «liniH Hiiu) rci|ui('vit abuiidantia. >idi;aniii» niinc ad
•cribitnr, qnod nubei dicitiir. Nubis qnippe quod opuH p/ii(i/a hsBC argenlea ticlai haburrit tt-
noMiiue Spirilns sanctus inlclligilur, qni per sn»; ptuaginta?l\iipondui tanctuarii. Scpiirorinrm iinm-
grntiain elcctionis (tignnni cuin flliuni adoptionis qu(; SpiriliM baudi graliain iion ad ))on<lus nniiidi
fecit. habcbaut, quia cain ail buiioicm I)ci lolam in)p<.-n-
Et notaiKinm (piod dnodcciin principuin niiurum dcbant. Krgo acel.'tbulu(n argruicuni rt phiala quam
Isracl oiqnalc sacriliciuiu luit , nec(|uis(|uain coruin acccptabili fucrint luuncre rcfcTta , M-quentia decla-
plus aut ininuH 163 <iuaiu altcr ubtulil ;
qnia et rant verlia.
duod(Vim diircs iioilri , gancli vidclicct aposloli Ltrumqut plenuin limila rontperta oleo in lacrifi-
ficqiialuni Spirilus sancli acccpcruntgraliaui, purcm " cium. Quidcnim boc accipcre in loco possu mus per
habucrunt nierilorum pncrogalivain , et xqualcm timilum nisi pnrii»8miJ! aninue eorum ac corpori»
»anetitatis ac pictatis cKrcllentiam. mundiiiam ? Advcniens quippe ejusdcm Spiritus
Qux autem illornm fuoridl sacriflcia , prcxens sancti gratia non solum animas illoriim incITabiliter
b(L>c dcmonslral litteru, nniisquisquc illorum obtulit adimplevit vcnini et corpora, ita [ul] utraque can-
,

acelabitlum argentCHm appendens centum triginta si- dida utraquc mundissima tanlae majeslatis essent
,

clo$f plualain argenteam liabcntem teptuagiiua siclot reccptacula. Et quia non saiis essct, si pura taiitum
ad pondus sanctuarii , utrumque plenum simila con- esset timila , recte dicitur fuisse oleo contpersa.
tpersa oieo in sacrificium, tnortariolum aureum ap- I>igne satis nomine olei- pura et sincera expriinitur
jftmUnt decem siclos plenum incento. Haec prorecto proximi qua et Deum super omnia
dilectio Dei et ,

tria sacrificia beatus Paulus bis verbis in sua com* diligebant omnes homines dulci cordis affcciu
, et

inendare videtur Epistola : Deut pacis sanctificet comprehendebant. (jute omnia erant in sacrificium,
%>o» per omnia , ul integer spiritut vester et aniina et hoc est ad bonorem Det et ad niilitaiem proximo-
corptis sine querela in die Domininostri servetvr f/ rum, quia quanto perfectius Deum diligere nove-
7'/»«$«. V, 23). Spiriiusdeniquenoslerest inielicclus, (3
rnnt, tanto largius graliam ab eo acceptain aliis
quo ttonum ac malum cognoscimus. Acetabuli vero adminisirare potuerunl. Seqiiitur:
nomine corpiis apostolorum non incongrue possu- Mortariolum aureum appendens decem liclos. Quia
mMS accipere, quod nuUa teneriludinis dulcedine legislalor non mortarium posuit , sed mortariolum,
fuit de!ic.itura , sed omni laborum et miseriarum recte intelligiiur apostolorum cor coniritum et hu-
acerbitate graviter affocium ei attenuatum. Quod niiliimum. Nani tantae buinilitatig prxditi erant pri-
nimirum acetabulum apte describilur fuisse argen- vilegio , ut prajter Christum et ipsius matrem nun-
teum. Primura siquidem argentum lapis est sed ut , quam humilior inveniri potueril homo. Possumus
solilum accipiat splendorera ct candorem , soleriia qiioque permor^aritf/um (lureum nobilissimum eonim
artificis per calorem igniscontinuumimpenditlabo- accipere sensum , quo omne, qnod in sancla Scri-
rem. Sic revera corpus apostolorum prius irratio- ptura inveniebant, quasitenuissimum pulverem con-
nabile nnodanimodo fuit et ignarum. sed cum ignis terebaut. Qui revera aureiis , id est omni scientise et
Spiritus sancti tanto eos caiore incanduit, de iapide sapientiae fnlgore decoralus , quia sicut aurum reli-
argentum exarainatum ac pretiosissimum fecit. Hinc quum metallum prseccUit, sic illorura sensus oranium
bealus Job ait : Ferrum de terra tollitur, et lapis re- mortahum sensum sapientia prsecessit. Appendem,
solutusin a's veriitur {Job xxviii, 2). Ferruin nam- D inquit, decem siclos. Numerus denarius, ut luce
que de terra tollebatur, quando fragiles el terreni clarius paiet , 165 late in Scriplura decem pra;-
homines fortissimi pugnatores fiebant et inflexibiles. ceptorum forinam praetendere solet. Sancti apostoli,
Lapis vero resolulus in aes versus est , quia per ca- dum Decalogi mandata perfecte noverunt , ut baec
lorem sancti Spiriiu& facti suut pi-jedic^itores sonori, opere perticerent , omnem sensum suum appendere
qui anle fuerant horaines ignobiles et ignari. Sed etuduerisnt. Et morito islud mortariotum incenso
istud acctabulum argenteum quanto pretio vaieat fuisse describitnr plenum. Quid incensum
, ,
, nisi
scquens littera insinnat. suave fragrans apostolicae orationis fuit odoramen-
Appendens, inquit, centum triginla sictos. Per nu- tura? Cor quippe eorum divina dulcedine abundan-
merum hunc, centum scilicet et triginta, apostolica tissime refertum, tempore orationis tam odoriferam
perfectionis pem^axima intelligerepossumusmerita, protulit fragranliam , qax usque ad summum thro-
quia profecto cogitationes eoruin , verba et opera num ascendens, ihidera suavitatem respersit gra-
grandi peTfectioni& &tudio erant prsedita. Postquam tissimam. Deboc odoriferoorationisincenso dicitur
enim mirifico sancli Spiritus ardere sunt accensi, sic in psalmo Dirigatv? oraiio mes sicut inceusicm m con-
t

ittundantis gralia i^ divlnilatis repleti nil cogi- tpeetu tuo {Psal. cxt, 2). Huic quanta Ulorura j»kb«
Patroi,. CLXXIV.
 ,

74T VEN. GOUEFRIDI ABBATIS ADMONTENSIS 7IS

d'.calio fuerit, quxve de bono Jesu lesfnnonia pro- A li»c ipsa die pro salute totius humani generis «d
liileriot, demonslralur in verbis se(jiientibus. passionem et mortem tradidil. Hccc est enim dies
Bovem , inquit, de armento el arietem et agmwi iila desiderabilis et jucunda ad quam onines suspi-

annicutum in Itolocauslum, hircum pro peccato. Bo$ rabant, quani onines desiderabant et optabant, qiii

iste de armenlo sumptus est Christiis, de patriar- ab initio sacculi Domino placueriint, de qua obscu-
eharum et prophetarum carne exortus, quem ni- ris praeloculi sunl senlenliis, qiii rcdemptionem
inirum prreclarissimi duces noslri oblulcrunl, cum generis huraani oculo praevidebant prjcsagi cordis.

eum verum hominem de generc patriarcharum na- Unde et unus ex illis. Isaias scilicet propbeta, qui

tum, pro totius salute mundi immolalum docue-

ct hnnc incarnandum proeviderat, venire jam ad tep-

runt. Oblulerunl eliam arictem , dum eunidem Hc- ras ardcnti desiderio sic cxoptabat . Rorate, inquit,

demplorem nostrum Ecclesiai suaj nuntiaveruntesse cceli , desuper, et nnbes pluanl juslum (Isa. xlv, 8).

duceni. Aries eaim reliquum gregem praioedit. 167 Verba hsec electi Domini prophetsc concor-
Sic et Christus omnes fideles suos in regnum coe- dare videhtur iiodiernce leclioni evangelica^, in qiia

lorum anlecedens, omnibus adilum ejiis patefecit. aperlissime declaratum invenimns qnod prDplieta

flt agnum, inquil, anniculum in Iwlocauslum IQQ obscuris cl niyslicis vcrbis est praeloculus. Pcr coc-
hircumque pro peccalo. Agnus bic anniculus Chri- B lum cnini licet divcrsa valcant inlelligi, Iioc lainen
itus est. immacahUus, qui pro salute omnium cic- in loco Gabricl ille arohangeliis, apte valel designari,

iftorum in ara crucis suavissimiim factns est lioto- qui tiinc dcsnpiT rorabnt, c»m>, ut Evangclium lio-

causlum. Hunc ergo agnum unnicutum sancli apo- die rciert, ntissus est a Deo, ut magniiin illud et

stoli pnedicaveruni liircum eliam esse pro peccato inefrabilc divini coiisilii mystciium, qnot! pro libe-

quia quiin se eratimmacnlalusct nmndissimus, iion lando hominc Dcus Paicr iiiiil, ad erras deferret.

pro suis, sed pro nostris peccatis oblatnsest hircus. El bciie hrcc anjiiintialio Dominic.c incarnationis

Ei liostias pacificornm boves duos, arieirs qiiinciite, roii comparalur, qiiia sicnt ros aridam tcrram irri-

hircos quinque, agnos anniculos quinque. Per boves g;it et calore tenipL'ral, sic incarnalio Domiiiica ari-

duos duos Judeorum et gentium accipimiis popiilos, diim, ut ila dicam, mnndum irrigavii, dum ct iab<y-

qUos illi velul hostias paciftcorum obtiilcrniit, (luia rcm pcccali in niundo exstinxil, ct ignem infenii re-

perillum, qni est pax noslra faciens nlraqiie unum, frigeravil. Rorantibus hoc inodo Goelis, qiiid saluii*

de duobus his popnlis sanctam Ecclesiam conslilue- et gralise tolus mundiis acceperit, vcrhis scqiienti-

runt. Et qnia Ecclesia tiibns ordinibns constilula btis inlolligi poterit : Et nubes pluanl justunt. Liccl

regitur, consequenter subjungitur : El arielcs quin- pcr uubes noniuillis locis prophct;E dosignenlur,

que, hircos quinque, agnos annicitlos quinque. Per nos tamen sccnndum hnnc sensum qnein tr-Kiare
erietes prxlati, pcr /lircos pocnilcntos, per agnos an- cu-pimus, per nubes Patrem et Spiritum sancluni,

mculos expriniunlur innocentes. Por duos hos po- por jusliim vcro Filiuni cjusdcm Patris inlolligere

pnlos et his tribus ordinibussancla Ec(lcsia a suis possunms. Nubes cniin cum calum opcriicril,

initiata esl principibus, et omnipolenti Domino cx qnia plnvisc innndatio secntiira sit, nullns diibila-

his omnibus gralissiina tit oblatio. Hrcc est oblalio blt. Roranlibns igitiir calis nubes phtere jusithH

trifaria per dncesnostrosChristoexcellcnler oblata. ca^pcrnnt, qiiia loqiienle archangelo ad boatam vir-

Nam acetabulum, phialam, mortariolum oblnlorunt gincni iMariam Pator Filium misil, qiiein coopc-

in propriae vitse perfectione, bovcm de

armenlo, ranlc Spirilu sancto Virgo malcr conccpil.

agnum anniculum hircumqne, pro peccalo in Chri- Ncc pnctcreundum esl qiiod cnli rorare , nubrs

sti pr;v.dicatione , bovcs duos, arietes quinqnc, liir- verc pliiere dicnntiir. Scimiis ciiiiii qiiia, plnvJa

quinque, agnos anniculos quinquc in Eccicsisc iniindantc, imijori iiliorlalc torra focundaltir qinini
cos
''"''^ irriganlc. Sio ci vorba illa arohangoli ios»iiio-
fonstilutione.
HOMILl.^ XXVII. dammodo ruorimt. ((iiia gniliam lanluin fninracsa-

IN FESTUM ANMSTUTiONis BEATiE MAni/E viRGiMS D lotis prxnunliabaiil. A Hifs vcroidoo p/Hcre <lieriii.

rniMA. tiir, qtiia illis pliionribus, iioc est Pati^c et Spiritu

Missus etl angetns Cabriet a Dco in civiiatcm Ga- sanclo Filiiim in iiiino iniinilum miltonlilnis maxinuR

iila:(t, cui nomen ISazareth,

ad virginem desponsa- nberiatis, magniis, inqinm, salntis cl grali;c frii-

tam viro, cui nomen erat Joseph, de domo David, et ciiis in toto j:im miiiido est subseculns. El bene

nomen virginis Maria (Lttc. i). idom Filius Dci justus nominatiir, qiiia ipse sine

Praeclara dics bodiernne festivilalis, lioet miilli- pccc:tto conocptiis ot natns, ipse jnstilicans om-
modis sublimata sil solemnitatum gaudiis. inaxime nes , justns pro injnslis , innooens pro noceiiti-

lamen hoc celebris habetur, quod in oa pcr in-

in bus pati voluit. Aperinmr , inqnit, terra , et ger^

carnalionein Filii Dei exordinm no8lr.T. redcmptio- minet 168 Satvatoreni {iliid.). QuaJ lerra nisi
et in ipsa per sacramcntnm passionis perpotua doniina nostra virgo Maria? Aperialur
nis coepit ,

8u« opus noster sabitis idem Filius Doi cmisiim- hxc, iniitiam, lerra, nperiatur scilicot sine delecla-

mare voluit. In hoc siqnidein die aUorni Patris Fi- tionc conoipicndo, «;;eri(i<«r sine dolore pariendo»

Uushumanam natnram pro liberandohomine susoc- quemadmodum in laude ejusdcm Virgin's canimiis :

pil et hanc camdcro humanitatem evoluto tempnre Peperit sine dotore Saltatorem swculorum. Et germi^
 ,

ll()Mll.l.t FESTIVALI^S. 7R0

•H9
Kriiilnp cju» \»fi\rt\'(Tivhti
ui't Siil\(it,>rfm, liorpKl |,i(.r.i;il .li- sc i.l.ina' halil- A lanlm" |>roiiiihil <|iiod iii

oiit orilan' vi- cssciit omiich ijciitcH, liiiic vcro l>cato l)avid Jnrcju-
tis aiict.nrm. Ui^ vfiliis |)r.i|ilicta'

dciiliir viM l>a locli.miH cvannflua', (HL« lior iii vcii raiido Filiiiin huiiin Dcuh iTproininlt qiiciiindii.'»- ,

tatc <-oni|il)>liin) iiisiniianl iiiiod |)ro|)licla obscinc diini ip.HC lcftlnliir dicchn Jurflr^ Duminu» Datid : ,

fl nini (rui,tfitliilur fum : Itf (rurtu vculrit lui ponam

rl inyslicc «IihIiiiii praMitititiavcrul.

Mistiia fsl, iili|uit ('vaiinclisla, C.iiliyifl aiuiflui a Rupfr nfilcni luiim ( 1'miI. nvxi ,11). I'Mdc noii iin-

incrito licata l>ci (uiiilrix vfl ipsc JoHcpli de domo

hfd in ciiititlfiii (iiililiiir, ciii noiucit iSinitrctli. Oiii-
David eshc dcsorihuiilur, non propler rcgaliiiin dl-
nipulons DominuK omiiia sua, (|iia-ctin(|tic opcraliiH

osl, (|U0(I ctrlum, lcrram, marc ct omiiia, gua> iii vitiarum abiiiidanliain , gcd secuDdiiin gcncalot;iain.

creavil iiulla ila ilicaiu fortiliuliuc IVu-nilssis cig.) Iiis oinnlbiis , cl immiin» civitaliR,
ois suiil , , iil ,

in «|tia hcata Virgo liabitalial cl iiomiiic viri nii

iiHiis csl, (piia taiilum vcrlio (/i.ril, et fiiciti itiiil , ,

{Psiil. xxxii, ;)). Qtiotl Ycro li.tmo ficri digiialus csl, desponsala erat , iiuuc dcmuiii pra-cl.iriini iiomcn

ct in ipsa liiinianitate rorlcni illtini arinutum, qiii ejusdcni Virginis cvanfiPJist^a proiiunti.il.
i.iltim miindnin diliom su:v siibdidcrat, proslravit, El uonifn, imittil, vhijiiiin }taria. Marla , ut no-

omiicqtic litimauiim (;ciitis ah cjiis iiiiqtia domiiia- ttiiii csl , mmis swlla iiilcrpiotatiir ;
qii.T noininis

lionc liMavit, mavima (>jus loililiido fiiil. Magna B iuierprctalio tam juslis quam peccaloriLiis majrnain

reveta fortiltido fnit (|tii).i ille, (lui cral invisibilis spei lldticiani, inagiiaiii ctuilert consolationis gra-

tlivinilate, huomprcliiMtsibiliS niajestale, tani par- tiam. Mos est naularuiu ,

qui in aliquam tcrram
yum se fecit quod in ulero teiienc Virginls conipre- navigarc desidcvant , quod noclis irruontibus tciie-
llciidi potiiit, ct iii ipsa litimanitatc totiim nitinditin hris sidus sibi ali(niod cliguiil, (iijus lnc^ ct signo
ab xlcrna; morlis d;tninatiunc libcravil. Ad lioc ad porlum ,
quo lendiinl , siiic dispeiidio 170 \^^'

opus niuiido mitilianduin archangeliis illc Cabriel, Tenirc valeant. Ihijusmodi sideris radio non imine-
qtti Dei fortiludo dicilur, ab iiiitio pne.ordinatus rito regina; nostrai noinen assimilatur. Nain ipsa
erat, quia niniiruin dccebal ut ille, qiii Dci forti- cst sidiis illud cgregiuin, quod nobis, in niari hn-
ludvt nominatur, fortcm bun<- Dei Filiuin incarnan- jus sa^culi pcriclilantibus ct ad j^ortum vit;B .clcrn»
dtiin nuntiarct. Misaus est ergo a Deo in civilatcin pervenirc dcsidcrantibus , tuni per viUe exempliim ,

Calilira', ciii noinen Saiarellt. Nazareth flos mundiliw tum per pietatis ct miscricordiae lucct auxiiiuni. Po-
inlerprotatur. Quam bene doniina nostra, perpelua namus crgo ante oculos baiic praeviani maris stel •
\irgo Maria, in hac civitale, qu« tali nominc pr.tful- lain, et si quis aut venlo pi'osperitalis inflatur, aut

get, doinum h:ibuisse describilur! Qtiia ipsa priiiia , '"nto adversitalis in dcspcrationc dejiciltir, slellam

floreni virginitatis cl caslitatis ia sc ostcndit, ipsa •'a»c resoicial, indeficienter lumeii ejus niatcrna;

prima onmes mulieres, nullius animata excm-

intcr pielatis exquiral. Si quis pondere peccaloriim op-
plo Deo vtiginiiatom suam devovil, et posi eain flos prcssus anxie conirislalur pro innumcris dclicto-
iste lanlain in lolo mundo suavitalcm spiravit, rum sordibus , stellam bajic respiciat, fiducialitcr
quod imuimera multitudo utriusque sexus ejus vir- anchoram spei sil?e in eam figat. Similiter eliam ju-
ginitatis excmplum seouJi suiit, cl adhuc st^quun- sius el innocens , si pro conservanda innocenlia
lur; et si plenam mentis 169 inlogritatem custo- sollicitalur, tolam mentis intentionera in slollaj il-

dire non possunt, quanlum tamen ipsa adjuvante lius figai claritatem , quia si fidcliler gratiae ipsius
valent, corruptionem corporis dcclinare stiident. auxilium quacsierit , sine dubio ipsa maris stella et
'Vel ideo beal:i) Virgini yaiaretli, q\ix (los mnnditiw peccatori indulgentiam , el justo secnndum deside-
dicitur, bene convcnit, quia ipsa Fillum Dci florcm rium cordis ejus pieiatis suoe auxilium pracstabit ct

illura redivivum , incomparabile , inqnam , decus gratiam. H?ec sunt festiva praesentis diei gaudia|,
virginitatis salva integritate sui corporis peperit. ha)C, inquam, est dies illa celebris et jucunda, in
Queraadmodum enim, cum arbores proferre florcs qua pro redcmptione generis humani Deus Patcr
conspicimus, sequentcm jam fructum speramus, sic j) Filiura sibi coseterniim constitiiit incarnari.

cum haec beata Virgo florem btinc, Fiiium, inquam, Missus vero ad beatam Virginem Gabriel arcban-
Dei concepit el peperit, tolus jam mundus fructum gelus, ubi, vel quibus actionum studiis intentam
setern% adeplus esi salutis. Cui vcro vel ad qtiem ipsum invenisse eara credJmus ? Non utique foris
nunlius iste prjepotcns missus sit, verbis sequenli- vagantem, sed intus ad magnificum aliquod opus
bns evangeltsta innui! : pise sollicitudinis operam dantein, Nam licet minime
Ad virginem , inquit , des^ponsatam r»»'o, cwf no- Scriptura referat qualiter eara nunlius ille ccelestis
men erat Josepli , de domo David. Beatus Joseph , invenerit, illud tamen sestimare possurans, quod
vel ipsa beala virgo Maria divites secundum sseculum magnificum illud opus habuerit in raanibus, quo nil
Bon erant ,
patiperem in hoc ranndo vitam gerebanl, preliosius ei dignius , vel Deo esse poterit accepia-

sed virtulum divitiis plenitcr circumvallati pryenite- bilius. Opus vero istud egregium Domino accepta-
bant. Altainen de regali prosapia regis David pro- Lile, hominique maxirae proficuum, illud nimiruuT
goniti erant. Beata enim Maria do illius stirpe exoria est , ciimhomo, colle<?tis omnibus sensibus suis,
oral , cui juravit Domimis ,
qnod do friictu ver.lris aut pro romissione peccatoriim Dominum flagitat

eJMS esset Dascilurus. Nam , ut legimus^, Abrabae aul pro acccptis donorura ejus beneficiis hunailvtej:
 ,,: ,,

751 VEN. GODEFKIDl ABBATIS ADMONTENSIS 7M

Ijraliasagendo sn[jpliciter scproslcrnit. Adlaleopus, A incaTuandus ad lerras non desocndissel, nec ipsa
uti credere possumus , domina noslra virgo Maria eum genuisset.

lolam se collegerat ; et idco intus angelum eam in- Dominus , inquit , lecum , benedicta tv. in mulieri'

venisse credimus, qnod etiam ex ipsis sanoti Evan- bus. Quod idem esl ac si dixisset : Ideo gratia plena

gelii verbis coUigere possumus : Itigressus , inquit es, quiajam in proximo est quod Doniinum virgi-

angelus ad eam dixit. Sicut pr.T,fati sumus Leata Ma- , nali ulero conceptura es. Benedicta tu in mulieribus.

ria, pro salule totius 171 generis bumani Domino Quare benedicta lii in mulieribus, et non in viris? Ideo

supplicalura, dislrictc se collogerat, et lotam menlis ulique, quia malediclionis illius cxpers omnino erat,

jntentioncm ad boc solum quod petebat erexerat, qmc super Evam facta est cui diclum est in dolore , :

ideoque tain inanditam salutationem , tam ineffabi- paries (ilios. Omnes quippe mulieres cum delecla-

Icm salulis graliam apud Deum obtincre promeruit tione concipiunt, sed in dolore filios paiiiint. Hiijus
quod ipsa salutem totius mundi generaie digna fuit. maledictionis beaia Maria , ul pr.Tedixinius , expers
Et revera quilibet .•^dnuc bomo beaius, qui exem- erat, quia sine deleciatione conccpit, el sine dolore
plo hujus Virginis , colleolis utriusque hominis sen- peperit. Vel ideo benedicta in mulieribus ,
quia in.i-

sibus, ad Deum et sola coelestia aciera menlis ita ledictioncm illam , quani Eva omnibus contulit , ipsa
intentam habere studuerit , quod nil pra?ler hoc so~ B desuper benedictionem ingerendo fugavit..

lum quod postulat tempore orationis in animo ver- Possumus et aliter inlelligere qiiod dixit , benedi"
sari permiserit , credcre indubitanter possuraus cta tu in mulieribus. Est enim quasi dixissei : Te
^uia non eamdcm vel tam plenariam visit.ilionts
elsi benedictam dico in mulieribus, quia licet sint mullse

graliam, quod omnino impossibile esl, a Domino mulieres, quae per bonam devoiionem Deo placeant
acceperit ipsum tamen quem beata Virgo corpo-
, , nulla tamen ab originali et actuali peccato liberu
raliter porlavit, ipsc spiritaliler in ulero menlis esse polerit. Sed tu ideo benedicta es in mulieribus,
concipit ct parit, At vero quicunque hujus exempli quia sicut ab actuali pcccato pene (5i) libera es , iia

imitator essc rennerit, sedDinam, filiani Jacob, eliam ab originali (55) peccato prorsiis liberanda
pgrcdiciilcm ad vidcndas nnilieres regionis alterius, eris.Et quare plus te benediclam dico «n mulieribu»
secutus fueril, ad percipienda bsec divinae visita- quam in viris ? Sunt ctiam aliqiii in viris benedicti
tionis gaudia minime pervcnirc poleril. Dina hsec per iaudabilis vit;e meriium, sed tainen nulliis sine

filia Jacob , est anima nostra, veri Jacob, scilicci originali et actuali peccati. Video autem singularem
snierni Patris lilia, qusc tunc ad videndas mulicres virum jam cx tc nascilurum solum oiiginali el
allerius regioiiis cgreditur, cuni inale vagando vanis actuali peccato liberum. Et sicut ille solus lenedi-
Inijus sicculi rumoribus auruin cordis et corporis ^ clus super oinncs erit viros, ita ct tu benedicta su
libcnlcr accomniodal , et lias vanitales secum r»!vol- per omnes eris mulieres. Sequiiur :

vit et tractat, sicque fit quod ab iniquo viro Sichem, Quw cum audisset turbata esl in sermone ejus.,

per qucm diabolus inieHigitnr, comprehcnsa viola- Quomodo beatam Virgineni lurbatam credimus ?
tur, dum pravis delcctationibus voluiilarie consen- qiix fuit illa tiirbatio? anne aestiraanda est ad viii
tiendo inquinatur. pr^esenliam ideo trepldasse, quod virginitati siik
Ingressus ergo ad bcatam Mariam angelus ,
quid timeret? rainime. Neque enira decebal lani pr«cla-
(lixerit, quoraodo eam salulaveril , audiamus : ram raeritis, 173 """ preliosam virtutibus, iit in
Ave, inquit, gratia plena , Dominus tecum. Qu% aliquam desperationein ejus declinaret animus. Ipsa
salutationis verba non ipse de se protulit, sed in enim , ut superius diximus, pro salute totius hiimani
coelesti curia composila ct prseordinata a Deo Patre generis Domino supplicans , totam roeulis intonlio-
accepit. Ave, inquit, gratia plena. Ac si diceret nem ab inferioribus ad superna suspenderat, et in
Gratia plena es, quia ille, qui est incomprehensibilis tam screnissirao animo, quo solis coelestibus iiilen-

divinitatc , in quo habitat omnis plenitudo divini- debat , omnia qu« foris apparebant , transccndcrat
taiis corporaliter, in te comprehendi, in te perfe- n ideoque in ipsa hora divin.-e con!cmpIationis tanta a
ctiis Dcus homo anima ct corpore concipi dispo-
et Domino et in Domino spei fuluoia cor ejus solida-

suit. Omnis quippe humana natura c\ anima con- tuin erat , quod nulla des|>eralione tangi polcrat.
stat et corpore, quam humanam natur.im sic Filius Turbata est ergo in sermone angeli , non quod ali-

Dei de beata Yirgine suscepit , quod raox ad verbum qiia dcsperalione liiubaret, sed quia .id copleslia

angeli ,
perfectum Dcum plcnum homincin cum
, cor- mcdilanda totain sc collegcrat, et cura ad ea, qu:e
poreet aniraa cura concepit. Vel sic eam plenam 172 foris diccbanlur, animuin , qiiem in siiblime ercxc-
§ratia dicere possumus, qiiia et justis debitrix quo- rat , flectcbat , serenitas illa aliquantulum turbata
dammodo est et peccatoribus; jiistisquideraco jure est, nec ita pleniter, ut prius, coelestium raedita-
gratiam impendere debet ,
quia ad illiiis exemplum tioni roens ejus inflxa raanebat, sicut ctiam fleri

innoicenlis vil» puritatcm retincre contendunt ;

pec- plerumque solet, cura horoo quilibet bealus
catoribiis vero ideo laigam in miscricordia ct pic- his qu?e sursum sunt totns suspcnsus intcndit , si

late cxhibere se debet , qiiia proplcr ipsos maler Del forle aliquid extcrius sonuerit, animus ab inteii-

electa egt. Nam si peccalores non csscnt, Filius Dei tionc aliqtiantulum resilit , nec totus ad ea quse co»-

(S4) Ila cod. Sed vidcturleg. plerie\c\ penilut. (55) Vid. dissert. pr<eviam in tom. 1.
155 llOiMll.l.i; ^LSTIVALKS.
)Kii;it rolltTfiiH rnHft polrril. Qiiud (»11 poHurba- A ciilinn VirKim COOMquenll ,inui ordine dcnunliiil
lion« bcul» Muria nlt turbula , IpH» innueru vldcn- F.cee, in(|iiit, iii utero concipiei el parici filiuin.

tnr vorbu M('i|nt>nlla :

lirrvi iiitiuiil(!in vorboruni oloi utioiio inagnuin tl iui-

El cogilabaf <iuiili* i'iift istti ntlulntio. (liiin Milin iiionsuin (ipiiH o(tiiipn-lii-ii(lil liiiiiiuii.o Filii I)ol na-

saliit:ilioiu>in anKi>li MM-iiin Iracl.iliul, ub ca inlcn- tura*, posl coiii-oplioiioin vidcli^cl nutivitatrin , mc-
tioiu', i|iiu |>riiis KtMdllcgorul, uniiiMiiii ali(|(iuiitiiluni (|nn oiiinin hui luinonta, (|ua: pro huinuna* ftaluliit ro-

roliuhol)»!. Qiiuni ilu tiirlialuin, ila (OKitaiitcin ipso parutionc oporari KiliiiH Doi in itua diKiiatut cnl hu-
M>crctornni Doi iiiinliuK inaiuni»* balututionis verbiH, inunitulo. In priniu nuin(|Uo angoli vorbo •
F.cce in

iie liiiwal, udnionol ct hurlatur, (|ucinailnioduin hu- 175 ulero cuncipici, ipHo (|iii sociiniliiin divinita-

quilur :
loin inouinprchonbibiliH osl naliiru: , aiiiiiiatinii hu-
F.l uil aiicietut ad eam : Ne timens Maria ; inve- incnii oorpus, pcrreclus Dcus cl homu in virginali

uiili enim gratiam ajiud Denm. Qiiis, u-sliinainus, thalanio cst cuncoptus. Lt (|uoinadino(lufn I xc «»•
fnil tiinor illc, qiii in tuiii prxpotoiilis rrgiiKt; virgi- doni bo.ita Virgo cl niatcr, siciit iiiorrabilitCT incar
noo Toraabatnr ptMloro? Aniic ciTdcrc di^bcinus nanduni I)oi Vorbiiin ad soliiiii an}!cll Kornionom .«.

phantasiain ali(|uum diabolicic ilUisionis oain cxpa- 8C ooncopit , ita cliuin incirabililor ot iiiirabililcr «v.

visse? Incongruuin hoc vidotur dignitati bc.il:c Ma- D sc cral paritiira, congruc niox angolus poht concc-
ri:c diabolii^ain illusioncm eam oxp:ivissc, qux tain ptionis inystorium in vcrbo hoc, el pariei, nalivitatis
siiigulari ot incoinpurabili virtutiiin oxcolienlia Dco ojus subintulit bacramontnm. Idoin aiilnni a-tcriii

proximain sc focorat. Timiiil oniin iion pro se sola Patris nnigcnitus, uiiicui iulcmcrata; Virginis Glius,

aiit paronlnin suornn: salulo, sod pro totius gcncris quoniam non vcnit solvcic logcm, scd adimplcre,
huniani libcratione ; tiimiit, inquain nc pcccalisoxi- qualiter etiam in ipso nativitatis ejns primorlio per

gontibus aiil oinnino rodomplio ba?c non ficret, aut circunicisionis sacramontuin obsci valuruscsscl le-

taiu diu dillcrretur, quod niulliludo maxima inortis gis prxceptum, aporle angclus hisdonunliat vcrbis :

pcrpoUuc cxitio damnarelur. Quod ha^c linioi is cjus Et vcabi», inquiens , notnen ejus Je&um. Dicendo

l^^- caiisa fucrit, ipse nngelus in hoc insinnare vi- ti\\m,vorabis nomen ejus Jesum, circumc-islonis ejus
detur, quod proprio eam nominc appellans dicit. ne pnBsignabat sacramentum. Nani teste cvangclista iu
timeas, Maria. Maria, ul notuni est, Domina in nostra ipsodie circumcisionis ejus, vocaium e$l mmenejut
resonat lingua. Quod idein est ac si angelus dixisset: Jesus.
Tiincs pro redcinptione huinana, limcs ne in perpe» Hic etiam splendor et forma palernae majeslaiis,
tuuni genus damnetur humanura. Ecce dico tibi, Ifa qui ita paulo minus minoratus est ab angelis, lapis.
ria, ne timeas, nec expavesc:i8 ,
quia tu ad hoc es ^ inquam, ille angularis, qui ita in abscondilo lalebat
mundi flas domina, ut totius mundi
«lecta, uttotius tectus tegmine humanilatis, qualisquantusque post-
parias salutem, tuum ac cunctorum Redemptorem modum erat futurus, non solum juvenis faclu& si*

ac Salvatorem./)ii<ents(t,inquam,^raitam apud Deum. gnis et prodigiis verae divinitatis oslendens poten-

drutiam illam, quam omne humannm genus per sn- tiam, sed ctiain puer adhuc parvulus sub matris cura
perbiani primi parentis perdiderat, tu in profunda constitutus, idem ipse tesiatur nativitatis ejus nun-
humilitate quaerendo invenisti , quia ipsum , per tius, hic, inquiens, erii magnus. Magnus reveraRex
quem lotus mundus salvari debet, concipere el pa- et DoraJnus in oculis trium magorum cst faclus, qui
rere meruisti. Invenire ille dicitur qui rem aliquam in ipso primordio ejus-naiivilatissignum cognoscen-

quxrit et invenit quam perdidit. Sic totum genus tesmagni Regis, parvulum adbiic matris ubera su
humanum gratiam Conditoris sui perdideral, illam gentem, pannis involutum^ Tagientem iQ cunabulis
dico gratiam, quod nullus, qu.mvis justus el san- raira devotione, utpote eum, queni Regem saeculo-
•tus, regni coelestis merebatur introitum, sed post rum, verum Deum et hominem signis attestantibu»
hujus vit% exsilium omnes desccndebant ad infer- esse cognoverunt, auro, thure, et myrrha, juxta re-
Bura. Hujus miserix calamitatem beata domina no> j)
giae majestatis magniflcentiam , magniGce venerari
stra non pro se sola tantum , sed pro toto genere studuerunt. Hic etiam juvenis postmodum factus si-
bumano graviter doluit, banc, inquam, perdiiam gnis et prodigiis mundo apparens manifesius, mor-
gratiam lacrymis et orationibus Deo Patri die ac no- tuos resuscitans, cxcis visum reddens, leprosos
cte insisteos qu3erebat,et quia corde contrilo ct pro- mundanSjCseteraquenonnulladivinsepotestatisosten-
funda bnmililate quxsivit, mvenire taiidem prorae- dens miracula, Propheta magnus, vir poiens in opere

ruit,dum imporiuna cLamoris voce tantum apud et sermone 176 <^oram Deo et omni populo a non-
Deum invaluit, quod vlm ei inferens, de superis ad nullis est appellatus {Luc. xxiv, 19).
ima, de coeiestibus ad terras eum traxit. Praepotens Ei filius, '\nqu\l j Aliissimi vocabituvi &c\\ket in
*rgo coeleslium secretorum nuntlus, postquam dile- baptismo, cum facta est super eum vox pateioa :

ctissiraam Yirginem iaauditse salutalionis verbis stf iEfic est, inquiens, Filius meu.s dilectus , tn quo mihi
tig est allocatus, cumFilium altissimi Patris clauso complacui {Uatth. ivii, 5). Esse hunc Filium Dei
Tirginei pudoris sigillo de ea praediceret fore nasci- Petrus confessus est, dicens : Tu es Christdi Filius
turuin, omnia atiam humanitatiseius sacrameota, Deivivi {Maith. xvi, 46). Esse huno. Filium Dci
queiBadmo(hira in coelesli illo auditorio didiccrat, Marlha etiam aOirmabat, f^uae ait : Ego credidi (juia
 :

755 VEN. GODEFKIOI ABB.V.TIS ADMONTENSIS m

tu es Christus Filiits Dei, qui in hunc munduin vc- A. sic tiiniiium vocalione gejitium populus Judxorunt
nisM" (/onn. XI, 27). Filius eliara AUissimi vocalus supplaiUari debuerit. Uiide iicct de lam inauditu
esl in passionc. quando centurio ille videns lerrx angeli saUitatione , tam salutifcra promissione iu
iiiotum, crcteraque omnia elemcnta morle ipsius spiritu ex5ultaret mentis suae, sciens procul dubio
esse concussa, pi;e devotionis voce ipsum Dei Filium quod desideratus ilie cunclis gentibus» pro redem-
confilendo proclamabat : Vere, inquiens, hic homo plione gcucris Inimani dc se erat nasciturus , co-
Filius Dei erat{Matth. xxvii, 54). El quia posl haec gnoscens tamen cx vei bis .ingcli genlein suam , ple-
oninia , qusc in liumillima humanitatis ejus pas- bcm Judscorum , ejiciendani esse de misericordia
surus erat natura, sequndum Divinitaiis ejus poien- Dei , ut crat semper pielatis el misericordiae visce-
liam resurgens quandoque a mortuis, et in cocluni ribus plena , coepit quodammodo mccrere et quasi
ascendens, constiluendus erat super omnia opera trisiior esse , et quomodo hoc fieri possct, ple-
Patris, recte eadem gloriosissimre resurrectionis et nius cognoscere volcns, mox Lnquisivit ; undc et se-
ascensioiiis ejus sacramenla intelligi valent per verba quilur
continuo sequenlia :
Dixit autem Maria ad angelum Quomodo fiel isttirfj :

Et dabil illi Dominus Deussedem David patrisejus,

quoniam virum noncognosco? \( si diceret QuomodOf :

ft regnabil in domo Jacob in wlernum. Quod dicilur U

j^ ^^^ ^y^,-, ^^^^^ -^ ^.^^-^ pf^igrit, ut seteini Patiis
hic, dabit illi Daminus Deussedem David patris ejus,
ille Unigenitus qui de ine , uti di\isti, pro salute
duobus niodis valet inlelligi : primo quidem, quod boniinum est nasciturus , cum lotum munduin
sicut sedes regni David in Jcrosolymis fuit, sic ipse promptus sitsalvare, genlem suam, haeredilatem ,
Filius Dei, secundum buraauitatem aulem /i/«us ap-
178 iiiQu^'" propriam, plebem videlicet Judaicam»

pellaius David, post resurreclianem suam in Jeroso-

a consortio salvalionis aeternae I abeat exclusam,
lymis regni sui initiura habuit, cum in primitiva
gentemque aliea.genam, a cegnitione divini nominis
Ecclesia velut nobile veri David regnura esse ibi cce-
prorsus extraneam, dileclam sibi faciat, et saluti
pit. Quam etiara sedem David P aier ejus, cm\ specia- proxiinam? Ad haec vero angelus, utpote divinorum
liter promissus erat, in Psalmo : Dixit Dominus secretorum conscius prirao quidem niagnalia Dei, ,

Domuio meo {Psal. cix), quem de resurrectioiie ei

^^^^ j,j jhj^ gi cum illa perficienda erant, congruo
ascepsione ejus composuit, figuraliler notavit. Nara ac deinde quo occulio Dei judicio
ordine denuntiat ,

sicut in psalrao precedenti passionem ejus praesignar salus exstirpanda esset a populo Judaico, aperte
vit, sic nihilominus in isto seciuenli resurrectionem et gjjjj gjpijcat, evidenti reruin judicio, quemaamodum
ascensionemejusprjefiguravit.Ailenvmineodempsal- geq„itur sancta lectio:
nio Dixil Dominus
: Domino meo : Sede a dextris ineis
eam Spiritus sanctus
Dixit autem angelus ad : si»-
Quod licet de ascensione ejus specialiter dictum sit,
Allissimi nbumbrabit tibi.
perveniet in le, et virtus
quod tuflc ad dexterara Dei Patris consederit, tamen Vcnicnte in superius,
Quod idem est ac si dixissel :

de resurrectione ejus 177 dictum esse non injuste

id esl in animam tuam gralia Spiritus sancti , si qu»
credUur. Qualiter etiam Deus omnipotens Filio suo
nunc ignorantia aul carnis concupiscentia , in te
coiisubslantiali sedem David dederit, ipse postrc-
latcre videtiir, prorsus toHetur et exslinguelur, ut
surrectionem suam apparens discipulis suis insi-
quam originali pcccato sola
lam ab actuali delictd
nuans ait Data est mihi omnis potestas in cmlo
:
et in
era prorsus expcdita.
cum solo filio luo lil fias ct
terra {Matlh. xxviii, 18). Et quomodo non solum sanctum, vorabitur
Ideoquc et quod nascetur ex te

Judaei, verum et gentiles, qui nomine Jacob ,

quod
Filius Dei. Sanctum , inquain , illiid sanctificans
Lntcrprelatur supplanlator, valcnt intelligi, post re- nascetur, non solum filius iiius,
omnia ,
quo ex te
.surrectionem ipsius ct ascensionem ad legiium ejus
sed etiam Filius Dei in toto miindo vocal ilur ot
erant colligeudi, ipsumqiie regnum post Judaeorum praedicabitur.
abjeclionem slal)ilc(|ue foret et firmum, recle raox
domo Jacob in a-ternum.
Et notandura est quid significent duae conjunctior
subjungitur : Et regnabit in d
sedcm Davlct In.
ncs qiiae hic posita; esse videntur, ubi sic diclum est,
Dedit ergo Patcr xtcrnns Fiiio siio

domd' ideoque et quod nascelur. Congrue quidem ibi con-

resurrectionc, regnate capit a;ternalildr in
juncliones sunt positae, ubi coiijunctio ulriusqiie
Jacob in ascensione.
facta est naturae, divinae scilicct et humaiuc. Se-
Etregni, inquit, ejus non erit (inis, tam Ln prse-
quitur :

scnti videlicet Ecclcsia quam in illa quae posl judi-

Cuoi crgo Et ecce Elisabeth eognata tua, et ipsa concepil fi-
cium in vera spteniilatc crit colltgenda.

angelus, nunlius ille fulurorura , Filiuin Dcivenlu- lium in senectute sua. Evcf, iuquit, Elisabelh cognata
regn.iturum prjediccr-ct lua , id est gens et cognalio tua , plcbs videlicet Ju-
rum quandoquc incarne,
inlellcxit beata Maria «laica pro qua lam pi.T, devolionis alTectu es sol-
in domo Jacob in .Telernum , , ,

quaejara a;tcrni licita concepit filium in senectute sua, hoc cst pci-
ul vere sapientisiimi Salomonis filia, ,

in pa
Palris .sapicntiam in se conccperat, implendum cssc fidem et dilcctioncin conccpit olim Filium

quod dudum in figura Iriarchis ct prophetis, cum divinis promissionibus

quandoque rci veritate,
xnigraate, quod videlicet, sicut crodula , Unigeoitum qui tunc absconditus lalebat
nrysignatum erat el
in sinu Patris, uiagnis denideriis, ovagnc^ (k:vdli«r
^M^wvx Jacob fralris sui Esa« supplautator cxstitit,
 757 IIOMII Lf FFSTINM.F.S. m
nU ifTii tii viiiiuiuiii q;iai.«loi)(io ad (cn js r\H|)n'i:i- A (iignriiir, (iij.is nr^rinni ri impiriiim »iiii fliic per-
|)ant tMiisj tiniiiaii.i' ivili'iii|i|ioiii> iiiaiul in s.iTiila rfniloriim. .^mni.

El lik fisl uieiuis tfxlut illi , tpue vociitiir ilenlu, 181 HOMII.IA XWIII.

ifuia noii ei^ii iniinisiibiU' inind l^niih oiniic xrrhtnii.

M ii>r\i 1 1 m I H M 1 1 Mi*.

^c.Kij* F.ijrfilimiiii, filur Sioii, fl \i<l,h- rfqem Sulumornm

iiiiitsis sr\la ;i'l:is v;il('l iiilclii^i ,
X79 '"
4|iia iiivibiliilis l>nis \ni tunicm xisilulis .i|i|i.ii(iil
in tliuilcmule ((Uiiit. iii), etf
,

ct siipor If.n-am ('iiiivfiH:iliis fsl. Yfiifraiida lnijiiK irifl Hnlfmiiila^ , iriit ritnctac
I'il fsl i|ii:isi tJii al.

Qmn sfita iftas, ul rsl i|iiia jaiii |ilfn:lii(lo h iii|ii)ris

Hlias ffhlivilalfs mysirril digiiitatf (•«fcllit, tir riir».

adveiiit ftis al) iiiilio s;f( uli lldfliliiis o()l:iliilis cl dfsidcra-

, iii i)iio l':itfr uiiii)i|ioU'iis ImIiiii.i stiiim utl

tonas miltfiido, jtisjiiraiiiliiiii , (iiiinl snis iiiti>r|)i>-

l)ilis riiit. Ilac esl fniiii difs ill;i, in ((iia in( lioata H
tiiiit rnlflilitis, piTsolviTf (IfircMl, li.ff pi.fdicla foiisiiiiiiiiata rst ftuliis noslra, in qiia l)rus linmo Ta-

gciis Jiidaifa «'(•n7/x fst nit, flus iiosti.r iiatiirx, iioslr.T inorlalitatis ft misrri:e
fl i|iiia eiim , ((Uf ii)

paritura os, fssf vfnim nfiiiii cl liomiiifiii i(>|irol);) iii utoro bfalissimae virginis M.iri;r partiirps llrri

ot olistiiiata iiioiilf usi|iif ad liiifin scciili piofacilfr voliiit, in ((tia Mindrni (iiiani assiiiiifisil liiiiiianitat^ni

pio iioliis rfdinif ndis in rinc Dfo V ilri dIiIiiIiI. Hn-

1'eiuiit ot di'j|»if il f ifdfif. Sfd (/iMrt iinii eril iiniios-
(

inlurns SoloiiKm
ad "
tibite a,iud Ihnm oinm- veibum i"=* '*""' '"'«^^•''^''e safr.iinfnlum
, in linc s;ft:iili

lidom couverlftiu- pra^sago cordis oculo fulurum qiiasi jam pra«leri-

lijff i()sa goiis Jud;corum , t(nfiu-
tuin, oxclamavit ot ait : F.fjrcdimiiti, filicp Sion, et lidete
adiiiodu^u oliin iii (iropliolisaltoslari dc i()sis digiuila
esl gratia rcgem Salomoiicm iii diademale, quo coronnvit eum ma-
divin.c pronussionis: i>i /Wr»7 , iii((uil,
ter sua in die desponsationis illius, el in die lulilix
Humerus lilioium Isrnel iiiiiisi areiui iiuiris, rc/ii/uiir

,4olvir fioif {Hojii.

ccrdis ejus [Cant. iii, 11). Proprium cslfiliarum lc-
IX , 27).
ncrc diligereet diligi. Ideoqtic congrue per filiat
Beata M^uia posliiuain Jud:furiun ropulsiunoiu cx
Sii'n, qiiod iiitorpretatur spccula , anim;!' ilia; acci-
vei"bis angfli oognovil,, taola dolore iiilrinsoous con-
pitinlur qii.T ad spooulationcm conlem()lalionis di-
tristiiri , ut pr;pdixiiUHs, (mo gonl* siia c(Tepil. At
niinc, iibi coivvcrsioiioin i()soruni atulivit, lali con-
viiKo toiidoulcs, Deum lcncre dili;:unl, et lenere a
Doo diliguulur. Qiias uimiriim filias Sion admonet
solatione aniiiKila, ad oliodioiuluiu Dco liiiuiiiiler se
Spirilus sanctus, ut egrediantur videre regem Salo-
olTerens, in vocem prorupil cxsult;Uionis. Quod bej.e
iusiiuiare videiJlur vcrba luiu)iilinKe ejns respousio- monem. Por Salomonem, qui iiiter(Hctattir pacificus,
signifif atur Domiiuis nosler Jesus Cbristus, ad qucm
nis: /)i.riMn(/cm Maria ad aiujclum: Ecce ancilla
estegredieudum. Unde
Domini: fiat mihi seitiudum verbum tuum. Tanqunm q videndum Iribus
luodis iiobis

ait Dcus ad Abrahaiu Egredere de terra et de co^

Jaiu uunc devonm iiic anciliam Doniini
:
si djceret :

prolUeor, jam ad obedicuduiu Deo parala suin, jam gnalione tua , et de domo palris tui ( Gen. xii , 1 ).

Z)e terra egreditur, qui de terrenis et malis aciibus

ad suscipieodum Filium Dei devote me olTero. Ad
hoc cniu) porlaudo, balneando, laciando liben<cr ad sttidiuin viuc melioris extendilur, Sed quia raala
lanluimuoilu opera relin((uere non suflQcit, si ad
ancilla' 180 lungar t^fticio, libcutor humanae fragi-
ouinia iicoessaria adminislrabo, ul ipse relinqucnda el abjicienda ctiammala desideria homo
lilali ,
qui
non proficil, adjocit, et de cognatione lua. Facile
de me Cai nascUurus, non Soiuiu gonlium , sed etiaia
((iioJammodo cst terram, niala dico opera, relin-
Judaiorum salusfiat et redemptip. Fiat niilii secun-
quere, diflicile valde est, niaia desideria, quae quasi
dum verbum luum. Non sic dico, ut cgo regina ca-li,

tL/tius mundi fiam domina , scd ut Ycrhum illud

qu;idani cognalionis 182 affinitate nobis cohae-
rcni el inhcerenl contemnendo abjicere. Qaicun-
jelerni Palris conoipiam el pariara , per quod totus
qtic tamen duos hos egressus per inisericor-
luundus selenuB salutis consequatur gratiam. Fiat,
diam Doi facere potuerit , non stet, non quasi
inquam , miVii el geuli me« secundum verbum ttiuin,
qui ad perfectum pervenerit moram facial , sed ad
id est ipse totius muadi salus el redeiuptio de meo
D torlium adhuc egrcssum viriliter semetipsura accin-
nascatur utero, el abjecta nuuc piebs Jud;eoi um iu
gal, qui mystice nobis innuitur, cum protintis sub-
line saltem sicculi socti annumereiur electorum.
iiiferlur, et de domo palris lui. Pater isle, de cujus

Q beata Mai-ia, fac per ttiam gvatiam, ut fiat (iomo egrediendum est, diabolus intelligi potesl, qifi

nobis secuodum Verbum boc, quod libi lieri pctisli, propter superbiam, qua primum hominem decepit cl
ut videlicet Verbum illiid Patris aeterni quod de te , dejecit, totius humani Pater
generis et Princeps
incarnatum , Virgo ,
portare meruisti , nos luis suf- esse coepit. Quia ergo per naturam fitii irae eramus,
fraganlibus meriiis digne concfpere et parere me- non incongruepcr Patris hujns (/omHm cor hominis
reamur iu utero menlis , et ubi hactenus regnum quod per superbiam inhabitabat, acctpiraus , quod
p^.ccati regnavil in lorpore nostro inortaU , nefario etiam adiiuc quasi aAtiquo jurc domura suam eflicit,

hoc viiioriiiu rcgno desirudo , ipse Rex justilioe dum faslu elationis ei superbiaedecipit. Satagendum
re^nura suum , reg^tum scilicet virtutum , in nobis est igilur homini, ul si egressus est de ferra sua mi»-
conslituat, et ita in prEesenti sedem regni sui iu la opcra relinqucndo, si cgressus est de ccgnalioM-

anima el corpore hostro pooat , qualenus in futaro sua, nciala in se desidcna comprimendo, cgrediattir

ctjelcstis regni cohaeredes faciat. Quod ipse praestaro nihilominus dt tioinn Pnlris SMi, de s'.iperbia cordf»
 :

759 TEN. GODEFRIDl ABBATIS ADMONTENSIS %0

egredtendo, et in vera se humiliute sollicite custo- A examinat, ipsc est Salomon, qui Dco Patri nos paci-
diendo.Quidquid eniro malis actibus abdicando, quid • ficat, qui nos cum Patre remiuierat. Nec sine causa
quid malisdesideriis resisteodo homo conquirit, perit, sanctissimum caput suuro Bptnts laeerari el crucn-
fii humilitaiis mansuetudine eugtoditum non fuerit. tari permisit, Est enim aliquid, quo eisdcm cjos
De terra igltur et de cognatione nostra et dc domo spinis respondere nos convenit. Oportct nos spinas
Patris nostri egrediamur, ut videre regem Salomo- 6pinis]opponere. Debemus enim surgeutcs in nobis
nem mereamur, Per duo haec verba regem utique Sa- viiiorum tentatlonoraque acuieos acumine manda*
lomonem accipimus timorem et amorera. Ad regem torum Dei configere, quatenus spinis spinx eradi-
enim tlmor re&picit ; Salomoni, qui interpretatur pa- ceniur, hoc est, ut assiduis mandatorum Dei medi>
cificut, amor congruit. Et quiasuot nonnuili qui vi> tationibus vitiorum tentamenla comprimantur. Unde
dent regem , et non Salomonem , illi utique , qui ait Psalmisla : Et memoret $unt mandalorum Dei ad
propter peccata sua Deum ut regem metuunt, sed in faciendumea {Ptol. cn, 18). Et Salomon ; Yerba ta-
ipsa sui trepidatione a spe deficiunt ; atque econtra fientium quasi (<tmu/i, €l quasi clavi ta altum defixi
suntalii, 183 Q"' abjecta timoris reverentia plus (Ecdl.xii, 11).
praesumentes de misericordia Dei, quam debeant se- Videte regem Salomouem in diademate, quo coro-
metipsoa negligunt, recte postquam dixil : Yidete B ncant eum mater tua in die desponsalionit illiut, et tn
regem, addidit Salomonem. Yiderc debemus regem die la;tilice cordit ejus. Per diem desponsationis illiuty
Deum sicut Creatorem noslrum timendo, et propter et diem twiitia: cordis ejiis unam eamdemque pne-
jpsun) ejustimorem peccata declinando ; vidercdebe- seiitis diei festivitatcni prsenotatam fuisse videmus.
mus Salomonem Deum, ut Redemptorem nostrura Dies enim iste Dominicse incarnalionis vere dies fuit
diligendo , et proplcr ipsam ejus dileclionem bonis dcsponsationis ;
quia in thalamo ilio, beatissimse
in spe rcmunerationis humiliter insistcndo. Vidit Yirginis utero, idcin FiliusDei sponsus Cactusestet
Judas, qui tradidit Dominum, regem, et non Salo~ sponsa:sponsiiSsecundumdivinitatera,sponsa9ecui>>
monem, dum peccatum suum extimuit, et desperans, dum humanit&teiu. Ait ergo Psahnista : /n sole po'
utpote qui non dilexit, abiens laqueo se suspendil. suit tabernaculum tuum, et ipse tanquam spensuf.

'Vidit Petrus, qui negavit Dominum et regcm, ct Sa- procedent de thalamo suo (Psal. xviii, 6). Taberna-
tomonem, dum negatioois suae culpam extimiiit, nec culuni Filii Dei fnit sancta cjus humanitas, in quo
tamen desperavit, quia amavit, sed egressus for:^ militavii Deo Palri pro salule generis humani. Sol,
flevit amare , et salvari meruit. Igitur yidere debc- in quo tabernaculum hoc posuit, beatissima genilrix
mus, sicut diximus regem Deum timendo, videre dc-. ^ ejus virgo Maria fuit , quse ad instar solis lucida et
bemus Salomonem Deum diligeodo. Quid autem sit prxclara in corpore et in anima, nulla post obum>
quo(|h2ec duo, timorera scilicet et amorem ejus, iA brationem Spirilus sancti peccalorum sentire in se
nobis exauscitet, sequentibus verbis innuitur, cum potcrat nubila vel contagia. In boc sole, in hac bea-
subditur tissima Virgine, nullam partcra tenebrarum habente^
/n diademate, quo coronaviteum maier tua. Nobile tabernaculum suum Filius Dei posuit, dum anima-
et insestimabile boc diadema fuit, ut aestimo, bumana tom ex ea corpus assumens toius Deus, totus homo
natura, qua coronavit wm mater sua, beata et glo- corporaliier iu ea quievit. Processit tanquam spon-
riosa virgo Maria, in cujus caslissimo utero bodierna sus de tbalamo suo, quando naius est de sancti&simo
die Deus factus est homo. Et bene dicilur quo coro- ejusdem domin£ nostrx virginis Marise utero.
navit eum. Ante hunc diem coroaalus qiu)dammodo 185 Pr^misso et prxsignato pcr Spiritum san-
non erat Dei Piiius ; quia licet in divinitatis sux in- ctum Dominicx iucarnationis sacraraenlo, quo pra»*
eflabili et interminabili excelleutia nuuqiiam aliquid sentcm liunc diem Unigenitus Dei cunctis per or-
ei accessorit, nunquam ^<^uid ei decesserit, sed bem terrarum fidelibus honorabilera simul et ama-
semper idcm ipse fucrit : corona tamen illa, qusc ex bilem fecit, subjungttiirDominicx passionis myste*
humana ei acccssit natura, curonatus non fuit. Hac D rium in hac eadem die consummatum, cum dicilur,
corona in hac die mater tua gloriosc eim coronavit, et in die lcetitia; cordis ejut. Fuit sine dubio dies
hanc ccronara ipsc Dei Filius ad perfeclum usque passionis diet Itetiliie cordit ejut, m qua sponsam
decorem bac eadem die sangulnis sui pretie provexit suam, huraanam naturam, quam in utero Virginis

et ornavit. Duplici ergo diademate corooari voluit ia carnem assumendo desponsavit, moriendo in ci^uce
die hac, uno incaruationis, altero passiouis ; uno quo pro ejus amore sibimetipsi copulavit. Ante susc^
corooavit eum mater sua virgo Maria, carnem de ptam eoim bumaoitalis formam sponsus non erat,
camesua mirabiliter administrando alter-o, quo co- ; qiiia cum solis tantum angelis in c<elo gaudebat. At
ronavit eum mater lua, Judaea etSynagoga, superpo- ubi divinilali sux humanara naturam nascendo unl«
sita capiti ejus spinea corooa, crudeliter mortc dam- vit, et in eadem humanitate sua moriendo in croce
nando. obdormivit, ex latcre Adse fabricata est Eva» quia
184 Egrediamur igitur, ut m hoc duplicl dtadc- aperto lancea railitis latere Christi exivit sanguis et
mate corooaium a matre soa videamos regem Salo* aqiia, qua lavit et dotavit, mundavit el justiQcavit
monem. Ipse est enim Rex, qui egressura nostrum sponsam suam, qiiod est sancta Ecclesia.
4«(erra, de cogn&tione, de domo Patris discutit et Quanio dcsidcrio dicin istum desideravit, quaii«
 761 nOMIIJif: FESTIVAIi:8. U%
laiii I»<l1iiaiii ad iliciii IhIiiiii ab tiiillo liaburrit, ipiM* A d luortfMn «IrKr^-iihiunrinqiif rjiit ad infcroA j)rrll-

loiign aiili* quuiii (loret ontoiiJit, cuiu diiil : l.u- civuda erat. ('/ quid m* dereliquitti, liiqnil. Ar: «|

dam in orbe terrarum, el dfluitr tnra' tnt tum filiii direrrt : Vjvn lioru illM, pro qiiu me I iii|;rnitiim

hoiuiuutn (Prov. viil, 1^1). I'i»8l<|iiaiii uut«*iii UKHiiiiipta luuiii initiHti, pro|iter qiiaiii ab utljnloriu diviniluti»
liiiiiiuiiitalc ud dinu iKtuiii prrveiilt, qiiaiulo uiniiia, Die dercliquiftli, ut prr niram pnkKionrm bumani
)ii'opter qii;i> vtMierut, iiiorlc coiiiiiiinniarc voliiit, geiicris operarrt Halvaiionein. Itogo igilur, ut lua
qnod vore dioM illc ditt Itrliiia' cordii ejut fuorit, aliia iniserationt* perlii-iatur, nt p<*r cnireiii rt ungninrm
verbiii OHteiidit, ciiiii dii,i( : Triilit tst oniiaa »u» uieuni tiia tibi crciitiira rcstilualur rt rei oiirilirtiir.

tuque ad morltm {Murc. iiv, ^). Noii ait, trititli 187 "•*^<'- '""^ rrdeinptioiiiii mnir^-. iiarrjnirnt*
CBl aiiiina iiica pro(>tcr niorteiu, Hcd, trittit etl anima ab iiiilio prjcordiiiata, li<KJierna die l>ratiKB(ma do-

iMM utque ad tnortfm. Krat qiiiduin tristis iion iii miiia noslra virgiiie Maria inedi:iiil<' ronsuinniala,
morte, \el propUT inortein, sed uique ad inorletn. qu»> gicut p{;rditionein gcneris buni;iiii pluH oinnibut
Kx quo eniin iniiiuini iiiiinaiiuin iii sc Biisoepit af- doluit, slc bodierna die pr:e ciimlis lioniinibns
fcctuni, pro nobis erat in trislilia, coinpatiebalur ineifabiliter convolarl meruit, cum aiigeto aniiuii-

eleclis et dilerlis lidelibus suis qui cranl in uiundo; tiaiite, Spirilu Bancto obuinbranlc, itlo impr»gnari
I compatiebatiir dilcclis aniinabus ^ incruil, qui eadoni dic inoriem dcKtruxit, suoa
lidcliiiin suoruin, liac

qui 8ub niortis ini|>erio caplivi lcnebantur in in- -ib iiifcris cloclos ad gaudia paradisi polenti virtute
ferno; compatieltatur el sanctis angeiis in coelo, reduxit. Quidquid gaudii <jt exsultalionis, et laititiab

qui iu qiiadam nibiloniinus Irislitia idcirco erant, in cooUg fuit, totiim illi divinitas sumrna bodie in-
qiiia numerum iltoruin, qui iniiniuutug crat, per fudit. Ilodie duicissimum itlud osciiliim Patris et
electos boniines restaurari non videbaiit. Sed quia Spiriliis sancti, quod erat Filiuft Dci , ad quod
luec tristitia in roorte ejus, ubi, Apostolo teslante, ausplrabant antiqui Palres nb iuiiio sxxuli , dicenle
pacificans per saiiguiucui crucis suse sive qiise in in persona ipsorum Salomone : Otculetur ive otculo
CoeUssive qux in terris sunt, pro redemptiond orit «iii (Cant. i, 1), in tanla dulcedmis abundanlia
186 nxiiidi in Ueiiiia cordii tui se obtulit Deo Palri, «l plenitudine suscepil, quod non sotum spiritatiter

finienda crat, recte diccbat, (rrsfts <?<( aiiima mea insauctissima ejus anima, sed et corporaliicr in 6an>
usque ad inortetn. Unde dies ille, sicut diximus, ctissimoejus ulero totus Deus, tolus hoino rcquievit.
\ere fuit dies leetitiw cordis ejut.
18S ^" ^^^ ^^^ ^^'*^i ^J"^ gaudii quid nos mi-
Nunqiiam Ixiitia aliq^ia comparari potest IsetitiiB seri dicemtis, qui in doloribus et miscriis consiituti
illi, (|uaiH babuit in seinetipso Filius Dei instante p sumus? Quomodo dignis eam laudibus exlollendo
quando jam jamque descensura erat san-
liora illa, bealitudini ejus congaudcre po&surnus, quibus in

ctissima anima ejus visitatura el liberatura per corpore mortis bujus nihtl occurrit nisi dolor et ge-

multa millia aiuiorum exspect?ptes se in tencbris ct mitus? Attaracn quia mater est roisericordix, e(

umbra moriis aniinas sanctorum suorum. Quanta laudationem butuilium, devotionero peccatorum non
putamus Ixlitia vidit Abet, Abraham, Isaac, et Jacob despicit, ex ipsa convalle lacryroarum qua suspira-
et alia multa millia elcctorum suorum sibi occur* mus, corde et aDimo ad ipsius roisericordiam con-
rentium, inefTabili ct inexcogitabili exsultationis el Aigiamus, quatenus ipsius intervcntu egredienU'»
laetitiifi tripudio sibi sicut Creatori et Liberatort de terra et de cognalione nostra, et de domo Putris
suu applaudentium? Unde ut I;£tilia illa sua, suo- nostri, ita bumililatem ejus imitari valeamus, ut
ruinque in coelo, in terra, in inferno perfioefelur» verum regem Salomonem, Fllium ejus, Creatorem
(n ipso mortis arliculo clamaril Patri suo : Deus nostrum ac Redemplorem, in diademate, quo coro-
meui, Deus meus, ut quid dereiiquisti me? [Mattb. navit eum in die desponsationis illiua, et in dio

xxTii, 46.) Yerba ista non erant verba amaritudinis Ixtitise cordis ejus, cum ipsa sine fine videre me-
ex titnore mortis procedentia, sed verba exsuliantis reamur, qui cum Patre et Spiritu saocto vtivil ei
nimio desiderio, ad visitalionem et liberationem suo- D regnat per orania sxcula s<£Cuiorum. Amen^
rum qui erant in inferno aestuanlis. El quia Deus erat UOMILIA XXIX.
189
in terris sine patre, in coelis sLne matre, ipse solus
IM FESTUM ANNUNTIATIONIS B. HAaiiE VIRGINIS
dicere potuit bis, Deus meus, Deus meus. Ac si di. TERTIA.
ceret : Paier meus es in ccelis secundum divinita- /n tole posuit tabernaculHih suum [Psal. xviii),
tem, qua me coaeternum tibi et consubstantialem In sole sunt tria, primum quod illuminat, secun-
genuisti, Pater ineus es in terris secundum humani» dum quod per calorem ascendit, tertium quod bu-«

latem, quia roe sine patre de Yirgine matre pro more confecta exsiccat. Per solem intelligitur beata
bumano genere suscipere voluisti. Pater roeus virgo Maria, in qua tria hsec, qux in sole inve«
secundum divinitatem, pater meus secundum hu- niuntur, verus sol operatus est Domiiius. IIIiimi'>

maaitalem, ul quid me dereliquitti ? Istud, ut quid, navit quidem eam per cognitiooem sui, quando
signilicat et notat nobis, ul sestimo, illam gratiarum Spirilus sanctus superveoiens in eam ab ignoran*
actioDem, qua gratias egit Deo Patri pro redem- tia animae eam liberavit, ut seipsam cognoscena
ptione generis bumani, propter quam eum in honc veraciter cognoscer^ quoque eum a quo I)eui«

faundum miserat, qus in eadem bora per passionem gnissime fuerat agnita> Sed et accendU earo ia
 To3 VEN. CORKFRim ABBAHS ADMONTENSIS T64
aniorc Dci Patris, ut a gaudiis siecnli pri^sefitis \ facta t'SI in Ecfiesia. contertens qmppc eiectorum
omijino r\tr;inea tota in Deo anlerct, totaque ad animas, !)om'inum Deum suum spiritaliler cwjsu-»
dilcrtioiieni Dei raperetur, quem solun: prae omiii- luilqujerendum et inveniendum. Testimomum 19|,
bus diligebat. Exsiccavit aulem eain per gratiani Domini fidele, sapientiam pr^vstans parvulis. Per
Spii itus sui omni
humore carnalique con-
carnaii teslimonium Domini pdele sacrum Evangoiium po-
cupiscenlia, ut in ea perfeclc ab
omni corruptionc test designari, quod post Iranslalloncin legis lem-
emundata taliernacnlum suum pontict, corpus vi- pore gratiae revelatum ct in mnndo prxdicaturn est,
delicet imraaculatum, de Spirilu sando conceptum', per quod opcra Domini facta in veritate et «quitate
in quo pro nobis aeierno Palri mJlitaret. Pater omnipotensiestilicatus est. Et bene dieitut
Et quia in his verbis, quae piselibavimus, con- fidele testimonium. Nam qaidquid sacrum repro-
ceptio Doinini es.t pr*figtirala. scquciitiliis versi- mittit Evangeliiim fideliler, imo veraciter
,
fidelis
culis nativilatis, passionis. rcsiirrci tionis et ascen- adimplcbit Doniiniis. Sapientiam ejuoque prastat
sionis sacramenta , imo post auventmn Spirittis parvnUs, id est hominibus, quibiis in vera hiimi-
sancti totus ordo ecclesiastic* religionis excellenter litate parvulis eireclis, magnum confert saporem
est expressiis. Unde et sequilur : divin* dulcedinis.
Et ipse tanquam sponsus procedens de tliulamo B Jnstiiia.' Domini reelts, Iwtificantes corda. Post
s«). Cum de llialamo siio sponsus progreditur, cer- aposloloruni tenipora, post evangelistarnm sacra
lum profecto est quod sponsae suae conjiincius una scripta, expositores Scripturac apparuerunt in Ec-
caro cum ipsa sit effectiis. Sic sane Cliristus Jesus, clesia ,
per qnos jusiitiee Domini rectm , quae in
cum per nativitalis su3C primordia de thalaiuo vir- praedicatorum verbis, el in propiietarum el evan-
ginali proccderet, sponsae sua;, quod est Ecclesia, gelislarura scriptis fueranl occultaia, aperte- expo-'
per carnem quam assumpserat esl uniius. S.>- sit* inanifeslarentur. His sane expositoribus;u«<i>i
qultiir : tias Domini rectas mundo propalaiitibus nmila inde
Exsultavit ul gigas ad currendam viam suam : a corda hominuiii /«r(i/icata sxint, et usque in pr;u-
summo cab egressio ejus. Sic per incarnationem, sentein diem Ijeliricantui", quia juslitias Dominiro-
ut praidiximus sponsa; suae copulafus e.tsH//«iJr «f Ctas nusquam evidentius ,
quain in expositorum
ytgas , 190 exsuUavit , inquaiii , magna cordis libris invenimus.
exsultatione, magna mentis devolione, ad curren- Praceptum Domini lucidum, illuminans ocuios.
dam viam, quam ex patcrna obcdientia susceperat [Per] praxeptuni Domini lucidum apostoli sancti
perficiendam, contemptaque coHlusidne, proposilo sunl design;Ui, qiiibiis ipse in carne proescns dixc-
sibi gaudio sustinuit crucem. Per passionem ila- rat : Hoc est prwceplum meum, ut diligatis invicem^
qiie consummatus a summo ctelo facia est egressio sicut dilexi vos {Jvan. xv, 12). floc praceptum cha-
ejus, quia quod vivus egressus esl de monumenlo, ritatis non solifm ipsi aliis praedicaverunt , scd
non ex carnis inlirinilate, sed a fummo cato, Iioc ipsi quodamniodo'192 boc pra;ceptuin fueriint, in
est a suinma divintate resurgere halniit. quoruin vita h;ec pr.ecepta, ha,>c dilectio, per qiiaui
El occursus ejus usque ad sumnium ejus , nec oculi illumiuanlur, luce clarius cst maiiifeslala.
est qui se abscondat a calore ejus. Uesturcdioiiis Trnior Domini sanctus ,
permimens in swculuin
itaque gloria clarificaliis, occursus ejus per ascen- sa;culi. Timor iste iK);» est tiinor servilis , sed
sionem usque ad summum ejus est faclus ,
qr.ia sanctus amor, qui in timore incipit, sed in ainore

super oniiics ca;los ascendens ad suminam divi- desinit. Qiicin profci.to timorem et sanclum amo-
nitatem, unde venerat, occurrens rediil. Al post- rem boati marlyres habueruiit qura nisi ho« , ,

quain iilnc red it, electos discipulus suos Spirilii amore perfeclc inflammati fuissent, lot passionuin
sanclo misso de Cflclis abundanlcr replctus inebria- tormenta, tot pl.igarum supplicia, tam diros corpo'-
vil, quod in vorbis islis aperle datur intelligi : JSec ris cruciatus omnino pro Domino porpeti non po-

est qui ae nbscondnl a cnlore cjus. p tiiissent. Sed quia iste sancliis amor eos perfecle
Lfx Duniini immaculala convertem animas, tcsti- possedcrat, non solum ea, quae in inundo eranl,
monium Domini fidele, sapientiam pnt slans parvulis. hujus amoris respectu spreverunt , verum etiain
Ante clarifit ationem Salvatoris et graiiam Spiritiis semetipsos ainoris divini diilcedinc transcendentcs,
sancli maculam qiiamdam lex habuit, quia carna- amaras corporis sui torsiones conlenincbant.
litcr intellecta, carnaliter ohscrvata, iiullain pcr- Post iiisignem inartyrum vicloriam ,
praji laruS
fectionis iiietam suis observalorihus conliiiit, lesto ordo confessoriim niox subseculus csl, dc quibus
Apostolo, qui ait : Niliil eniin ad perfecluin adduxit recle subjtingitur : Judicia Domini vera, justificata
lex [llebr. vii, 19). Post ascensioncm ergo Domini in senielipsa. Ilis vetbis confessores sancli recte
Jesu et Spirittis sancli adventiiin maculam, qiiain pra;nolantur. Nam judiria .Domini recta verbo prse-
habuit lex , amisil , diim spiritalitcr intellecta et dicationis sua; popnlis fidermm nola faciebant, et;

spiritaliter ronsuininala gaudia ceiernae vit;e repro- ul judicia Doinini in seniolipsis excrccront , vitt
misit. Legalibus itaque c-vrcHioniis ad spiritalcm et cxemplo suo, imo cxhortatione sua instnicb.^^nt.
inlelligenliam translatis, lex Domiui apparuit imma- El quia cogitationes justoriim judicia simt, senief^
ckiatn , pcr quam in^gna poslmodum convcrsio ipsos dislHotc judicabanl ,
jiidiciuniq»k' IVnniin
 :

m IIOMil.l.i: KKSIINAI.RS. 7C«

ipsl piirvcMicli:tiit ,
»*' prr Imc judicia i^omint , A rulilnliKflriuiiiii ««'iLu ((in\rr(;ii.liir, et ad protrctum
quie aliis pixilicaliaiil , iii vit.i hiiii fvriitur firr» aiiiiii:i< (liilriiu (•sponuulur.
(fiulo i|U(MlaiiiiMO(li) jiis(ill(Jil):iiit Rox iHlA Acliai , (|ui p«qiuliiiii ihri t>'inporiilt iin-
porio rciit, i|uoiiiim1o Im pciiona jioktii iiitoliiKi vjk«
193li(>MH l\ X\X.
lo.it, Mossc iioH roii\eiii(. I MiiHi|iiisipic cniMi iiostruid
IN FCSTtM &.>>IIMI.VTI(iMS R. MAIU.t: VIH(;iMIS
urAiirA. HUH<cpit ad rc{i;cndtini «'OK.tut:oMCH, i>|htu1 oiich ofO'
no.squu Bui oiMpuriH hrnhus ;
qiios Itcnc qui roxcrit,
I ocuttis fsl Itoitihiiis nil \rhiii diceus : Vclf llhi
voro rc\ di( i ot osso potoril. Non Holiiin aiitein re-
iiijitiitn a Ihiiiiiio I>co, sivc tn proltiiidutn iiijcnii, me «ch Hc<l cli:iiii s:i< ci (lolcs l><iioiiii CHtc «'oinprolia-
,

in eXifUuin siipra (hni. vii).

iiiiir, si iilruiii(|ti<' oMii iiiii iii iioliis iiiiploro fidci tcr

Qiiui'('Uiiqiu> Hcripta suut, ad nostraiii si ripta siiiit ('(Mt:iiMtir, ila ut iion iiii oii^riH; «lo iioiiiH dici poHH t,

(loririnani, iit por vcW.i' lldci oporationrni inisori- (|uod 1'olnis prinoops apostoloruiii iii cp hlola Hua
CordiaiM 0OMst<<|ii;iiiiiir (liviiiain. Ilalict M:iMi(|itt' iu (licit : Von etti» geiius reijintn ctsuccrdolulc, geiit »««-
8C Soriptura divina, (|iio parviilusquis(|iio pasoattir, ctu, fxijtutus uniuiiilioiiii {I l'ctr. ii , D). 0"""""''>
et ox «|ii<> poriootiis (|uiIiliot abtmdaiitor lolioiatiir. crjjo oilii iuiM saoordolis iii iioliiH ailiii pliMo valca-
Quiilquid oiiiiii loginius vel intolligiiMus, totiinv ad |i „„is, diligontor altondaiiius. Oniciuiii naiuquc osl la-
iiilcrioris lioiiiiuis usuin ounrorro pntoriiiius. Si crgu cordotis, in altiiri victinias et thyiniania boiii ofleirc
totaiu Vctoris no Novi Tost:tMioiUi sorioiii oiiiiolo:i- odoris. Sic oporlot iit ot iios in iiMiiiio ( onli ilo ct in
tius porsorutari voliiiius, iMystiouiu iuoralilatis son- spiritu huuiilil:ttis oncraiiius nosniotipsos Doo ia
8un\ inditiiiu uliiquo inviMiiniiis. Qiiapropior lota odoroiii stiavitatis, cuiiin(!*'Mius iios ab oiiiiii inqui-
intcittione nientis libo^ porscrulari verba Isaia; pro- nauicnto carnis ct spiritus, iit liostia viva et iniiiia-

plietvc dicoulis : Locutus esl Dotninus ad Acliaz, di- culata el Deo plaoens cssc possimus cl ut sigtium, ;

cens : Pcte tibi siijuum a Dottiino Dco sive in profiin- de quo dicitur in conscquentibus, non tciilando, sed
dtttn inferni, sive ui e.xcclsuin supra. Adnionitus vir lidclitcr postulando obtinerc vaicamiis.
istc fuerat, qualouus dcvola nicnte doprecarclur, ut 195 Debemus namque jugi la< rymarum fonle
ille advenire dignarctur ,
qiii cleclos suos i* pro- signuin salutis quasi iii profundutn inferni a Dornina
fundo infernl deniersos libcrarct, et in excclso supra petere, quatenus vulm^ra languentis patefiant aniinx,
collocar(<t. Iloc quia vir sanctus luulto diu dcsiderio et iit iiilcJ.igerc valeamus qiix cx parte illa opora fe-
desidoraverat , ipsuin saUilis reniodiuin ab co pari ccriinus, qu;\; nos dcduxerunt in puletim iiilcrilus,
ovationis inslanlia obtinerc voicbat. Sed ad piain Cuin ergo lali couipunctionc cordis oculi fucrinl il-

prophel-je adinonitioncin audiainus, qualcin vir ini- luuiinati, tiinc dcinuni i» excessum stipra siguum pc-
(;uus dcdcrit re&ponsioitcni. lenduni esl, virtules scilicei, quibus ad regnum coe-
Won petnin, inquit, ct non tenlabo Domiunm. Nam lorum sit pcrveniendum.
quia talein vitain suain non cxbibuit, nec adbuc ex- Notandura vero quia nil sigtii noinine denotatur,
hibcre desidcravit, idcirco a Doinino seexaudiri de- nisi quod novuiu ct inauditiim esse comprobatur.
speravit. Quia enim Denni ante conspectuai suum Dlguum est revera niiraculo, quod homo pulvis el

tiou proposnit, sed in pcccatis perinanere malut, cinis, qui actibus semper subjacel imis, rcpcnte per
ideo salutis signum non qniercbat ,
quod invenire virtntum fastigia ad Deum contomplalionis cnlmine
dignus non erat. Mentem ilaque regis propheta san- elcvalus, unus socundum apostolum cum Domino
ctus a Dco alienatam yidens , continuo ad tolam efliciatur spiritus {I Cor. vi, 7). Hoc signum fide nou

Pavidicae stirpis prosapiam verba convertit, dicens ficta omniquc cordis purilate qujeramus ab illo qui

iudite itaque, doinus. Duvid : iY«ni par«m cstvo- prope est omnibus invocantibus se in verilate. .\ma-
bis molestos esse liominibus, quia molesti estis et Deo tores nanique hujus sseculi si inslrueronlur hiijus,-

tnco ? Iste Achaz et pone onmos sub ipsius imperio niodi signuin potcrc a Dou.ino, stipcrbo orc et elata
degentes peccatis exigerilibus facti fueranl molesti ^ cordis cervicc respondercul conliniio : Non pelam.
tam [)(;o quam \QS^Iioiuinibus. Unde recte prophela et non tentabo Dominuin. Q;ii enim vitio subjacent
dicebat : Nuin paruin vcbis est moleslos esse homiiii- elationis, pefere signum despiciunt humilitatis ct
bus, qnia molesii estis et Dco meo? Ac si aperte di- subjeclionis. Si^d cum ill! nionila salotis non susci-
ceret : Non suflioil vobis, quod hominibus facti estis piunt, sancli doctores per vcrba prxdicationis sub-

exsecrabiles, nisi etiam coramDeo inveniamini abo- jungunt

minabiles? Propter hoc dabit.vobis ipse signum, ipse Num parum vobis est molestos esse hominibus, quia
Dominus dubit signuin, vobi sque ixo\^ni\bm el ingra- molesti estis et Deo meo ? Sciendum est quod non-
t'S clementiam ostcndct sure pictatis. Ecce virgo con- nulli ,
qui Deo tnolesii , sed adhuc honiinibus sunt
cipiel et partel filium, et vocabilur nomen ejus Emma- dilecli, illi nirairum quos iu«ji tifera persuasior.e int-

nuel. Ecce Filius Dei utero virginali concipictur , et micus I«dil, sed eorum malitia ad hominum cotitiam
quasi sponsus de thalamo suo egredielur. Et nomen nondum pervenit. Sunt etiam alii hominibus quidoiu
ejus Emmanuel vocabitur , quia palaui in terris no- contrarii, sed Deo nondura molesti, illi reveia oui
t)iscum conversari dignabitiir. Ilisc secundum Ille- male vivunl, sed vitam suam in melius routare dis-

Wm brev.ter dicta snfliciant Nunc ad mvsticum mo- ponT.!. II sprofoclo ipseDotritius signu.n dnhinM^i
 :

767 VEN. GODEFRIDI ABBATIS ADMONTENSIS m

dc profundo peccalorum Uberalos gralia suae d^ilce- A amoris intimi, sapientissimus in Canticis cantico-
dinis illustrabit. Nani prolinus sequilur : rum Salomon exprimit, ubi inler dulcissima sponsi
Ecc^ virgo concipiet et pariet filium , ei voeabitur et sponsse mutu^ confabalationis colloquia bujus>

nomen ejus Emmanuel. Ecce anima illa, cum multis modi verba subinlulit Anima mea iiquefacta ett
;
,

diu amatoribus proslitiita , cu n Domino vocante ut dilectut loculus est.

196corruptori suo, ioimundo videlicetspiritui, abre- Uxc ulique licet ex persona Ecclesisc dixerit,
niintiare et fidem inlegram iliibatamque sponso suo speciali tamen el nobilissimanllius, qui feminam ne-
Mrvare coeperii repentc t-tr^oefUcilur, et ad thalamum
, scit, sponsae, dominae nostr» scilicet perpetuae vir-

immortalis sponsi assumitur : cottcipietque et pariet gini Marise, specialius ascribuntur, cujus in ample-
filiumy virtules scilicet, quibus decenter ornata ad xus totus idem rult dilcctus, eique ineffabili locu-
aelerni regis procedat triclinium. Cura ergo illa ani- lionis genere talis ac tautus innoluit, qualis a nullo
ma, Deo dilecta, dulcedine Verbi Dei fuerit imprae- sanctorum ab inilio sxculi cognosci poiuit vel pote-
gnata , desideriumque xternae \itx concipere me- rit. Undcprae omnibus dilecta plus omnibus diiexit,

rueril, el operando parere, tunc vere gaudenler po- ila ut sola illa veraciter dicere possit : Anima mea
terit proclamare et dicere, nobiscum Deus. Sed cum Uquefacta est, dilectus tocutut est. Nam prxillumina-
conceptus fuerit et natus lilius tantse nobilitatis, B tx mcntis excessus totis in Deum transiejis, utrius-
considerandum summopere esl, quibus oporteat re- que hominis affectibus tenera adhuc aetate sic se-
fici alimentis , ne pereal consumptus inopia fainis. roelipsam transcendere noverat, ut ab omni bumano
Nam protinus sequitur : tumuliu, non minus corpore quam corde, semoia
Butyrum et mel comedet, ut sciat reprobare malum recte dicere posset cum Propbeta Audiam quid
:

et eligere bonum. Quid per bulyrum, nisi minus pro- loqualur in me Dominut {Psat. l\xxiv, 9). Tola
funda Scripturarura scientia exprimitur , per quam enim ejus intentio ad boc solum spectabat, ut ex
parvulus quisque veluti potu lactis reficitur? Quid omnibus, qua; Deus Paler suis exsequenda propo»
vero per suavitatem mellis inteliigi valet nisi subti- suithxredibus, nil surda aurepraeterit, sed quaecun-
lis et spiritalis in littera sensus, qui perfcctorum esl quc auditu capiebat, operibus pienissime exsequi
cibus?Hts ergo alimentis iste reiiciendus esl filius, studebat.
donec ad reprobandum malum , el ad etigendutn bo- Audivit sane, et perfeclius sola prae caeteris mor-
num fiut idoneus. Debet namque teprobare matum, talibus adimplevit, quemadmodum omnibus viam
id est diabolum, qui caput et initium malorum est vitae ingredi voleniibus per Moysen Dominus prac-
omnium. Ipse enim onmibus horis atque momenlis cepil : 198 Diiiges , inquicns , Dominum Deun%
rugiens, tanquam leo circuit qaaerens quem devorct, tnum ex toto corde tuo, et proximum luum sicut teip-

cujus millenas artes generosns iste filius omni stu- tum. Dilectio quippe, qua Deum diligere consuevit,
dio reprobare debet. Illo ergo cum actibus suis repro- omnem bumanae narrationis modum excedit. Nara
bato, eligendumtsl summumetunicum^onum, C t!- inortua mundo soli vivere gaudebat Deo, nec quid-^
Ktus vidclicet, qui est vera spes el requies sanctorura. quam opere vel cogitatione admittere novit, qnod
Illum amemus, illura toto corde desidcremus, iili soli vel ad roomentum eam retrahere posset ab illius in-

atlentius placere festinennis. Scrutemur vias nostras ternae conlubernio familiaritatis, quo eam sibi pro-
et quaeramus , et ad ipsum revertamur , precanles, ximam fecit ipse munditiae auctor et inlegritatis^
qualenus ipse finis esse dignetur desideriorum no- Inter haec etiam quam inexstinguibili charilaiis ar-
fttrorum, qui in aeterna vita sine finc vidcbitur, sine dore sanctissima ejus anima erga proximos inflam-
faslidio amabitur, sine fatigatione laudabilur , quod mata fuerit, verbis sequentibus nobis insiniiatiir
ipse praeslare dignetur Dominus noster Jesus Chri- evidentius, ubi, poslquam ex dilecto dilecti coUo-
•tus, cui est honor et gloria in saecula saeculorum. quio liquelactam se dicit, continuo subjungit
Amen. Qua;sivi illum, et non inveni Quid est ergo quod
97 HOMILIA XXX!. D baec dilectarura dilectissima dilectum sc qiiaesisse,
IN FESTDU AN.MJNTUTIOMS B. UIlMJE VIRGINIS et non invenisse asserit, quem inter ubera sua com-
OCINTA.
morantem, qiiem pcr inlcrnae aspirationis dulcedi-
Anima mea liquefacta est, ut ditectut locutui nem sempcr prasentem habuit? Erat revera hoc
e$t, etc. {Cani. v.) ejus inquisilio incomparabills, qua humanis condo
Cum ex radicc primac originis venundata sub scendebat miseriis, compassio. Nam quolies san-
percalo esset caro, iia ul pene nullum acterna Dei ctissimre ejus incidit memoriae, ad quanlae dignitatis
Invenirel Sapientia, cum quo dulcia secreli sui nii- honorem homo nil molestiae, nihil indigenliae sen-
sccrct coLo;|iiia, invci\p cstaSpiritu sanclo sponsa tiens in paradiso condiius luerit, et quod ipse pro~
Sunamilis, virgo singiilarts, cui Dciis Pater diil- prio sui arbitrio bujiismodi gloriam in tantse cala-
cisfiimiim oris sui osculuro familiariiis imprimere milatis et miseriae immutaverit ignominiam, in lan-
curavit, cujiis auribus vcrbadulcia, homini prorsus tum irrecuperabilem ejus lapsum deplorabat, quod
Ineffabilia, suavius cacteris morlalibiis insiilltvit. nonsoliim tunctemporis prjesen:ium, sedet omnium
E* proplcr elccta cadem ct praeelecta ad voccin con- usque in fincm saeculi procrcandorum miseriis per
f «lulautis dilecli quam suavitcr liqiiefacta sit i([no misericordissimae compassionis aflcctum comuiuni-
7C0 IIOMII.I/Ii FKSTIVAI.F». 7/«

tabat. QuoJiMiim quisqun iu lnriirao pokilut sutli- A uondcikidcrarc, jwJ urc ro|i.larf qiidnn [wrriiill baf.

nuil, hoc liculu Virgo »o HUHliiicrn tri^didit, qiiia Uilcrtnin tunluiii dilccli in cariic pr:riM!i;tiain ariieii-

lUoruiii piriias ;vi|nc ut auiniii> Hiia; |M'riruIuin drflc- ler HiticiiH, iiiter la(i)iiia» rt (;eiiiilu)i picirHjun^i^-

liUt,<|iiod iiiiib sf nilioiir«>\a(lcn' jnjbs»» niirlial, iiisi hat prccihuK cuin buii< tiKkiiiio Mojnr < oiilrihulrtto

UniKrniliis 1'alris, IVitri por Oninia roiiHuhstaiilia- v.ildc Hpiriliiin iii cu-iuiu ( laiiiaiido (piolidic : Obt^
lis, liuinana rariio vcslirclur, «(ui paiailisi januan ero, Dontim, mitle quem i/iii«uiHj t» (F.jdd. iv, 1S).

origiiialis vci-IiIhia r.riniinis ohiierutuii rettcruirl, rt Ad hoeetiaiu ad siiceciidciidum vulidiiiH dcHidcrii »ui
t-rcdiiuns, illnd I*Kj|uiihUi
iniiiiicitiuriuii 199 |)ari«'t(' dtJslriK lo . patis rt |;rati.i' (lainuiain rainiliarc, uti

sigilliini inJcr Dciini rl homiiuMii redintonrari^t. Krjjo huhchat, (inod ad videiidnin cuiiidcin ilili-< liiiii hii-

quiu hiinc laloin, laiii polcntciu l)(;i cl hoiniiiuin HpiraiiH gcinchiindu vo< c diu-hat : Otlendc uobit [a-
inediatoroni, per logCR el prophelas palrihus suis ciem luam, et lalvi erimut (Ptat. Lxxix, 4).

proniissiim nudivil, nt t.iiideni aliqiiaiidu iii kalutem Sed liccl oinnia caill Rccrclu grulissiiua tanta! vo-

popnli sui egrcdcretnr, iit cuntrilus cordc el iii cationis |ienetrarct hninililatc, liccl ipsnni dilc< tnni

carncel cxlra earnciii jKHitos lucderclur, desidcriisi in xleriiiUitis sua- requic roiiHlilnlnin desiilcruhili

oninino indefcssiir (juasivil, sed qitia iiecduni vcnil clamuris liiijns die iio<'iii(|UC in(|niclurcl iniprohitate.

pleniludo lomporis ul idcm dilectus de occullo 6ux ^ i«loiu lainen dilcctus, qui hanc 6ibi vim inferri gau-
cgredcrolur hahitalionis, cideui dilcct:u licct inqui- dcLat.quasi non aiidiens quod audire cupiehat, nec
rendo nimium aiixi;c, spociem dcooris sui iio<iuaqii.>m di^siuorata vulliis siii pnescntia quaerentem l.ciilica'

pra^seiitialiler dignalus csl osloiulere. Qiiid ergo fe- vil, iiec aliqiio responsionis verbo ; si quando ficri

cit?Num qnaM-cro cessavil, (|iiain loiam tutus anior (lohcrcl, claiiiaiiti satisfacere curavit. Quoniodo au-
dilecti possedil et oocupavil? Nequa(|uam. Sitl vis tein, ciii familiaris est suavitas, cuiconsuhfcluntiaUs

aniuris desideriuni humansn. salvationis excitavit, et e&l honilas, quom<)do, inqiiam, ad qnein clanior

iniijliplicavit in ca iutentionem iuquisilionis. Scqiii- liuniiliiim ascendil, super lantis tanlae dilccla? cla-

tur : niorihns taiidin se conlinere potuil? Nunquid geini-

Vocavi, et «oii reipojidii mihi. Qiiomodo ergo Ii;ec tiim ejus non aiidivit, <iuani ante tempora inundi

doiniiia noslra, pcrpelu;i! s.nlutis malcr [cod. matcrial spousam sihi el malrcm elegit et prjcvidit? Deside-

vocare dilectum adjecit, qucm landiu qna^situm nii- i-iiim sanctissimi cordisejus nequ.orinam eum latere

niine iiivenire meruit .' Yocavil sano, diim posl loiijju poloral, cujus inspiralione eumdcm eliam mcntis
liiBnana; reslauralionis dcsitlcria ad invict;e oralio- lervorom conccperat. Naiu ipse ah iiiilio salulein

nis sc convcrlit sliidia, iibi igneo lacrymaniin llii- ^ huniani gcneris ardenter siliensad hoc eamdem sibi

vio supcr se rapla contrilo valde spiritu divcrsas dileciam fecil et creavit, eamque in loco peccati abs-

Deo Patri caiamilatcs cniimeravit, ei miscvias, non que pcccato conscrvans insliluit et informavit, ut

soluni horum, qni juste ct pic vivoulos bcatiim spein et in desiderio parlicipem, et in perficiendo, quod
cl advenluin Unigcnili sui iu carnc cxspcctabant, desideravit, idoneara in lenipore opporluno haberet
iiuo ct eoriim, qui in lonebris cl in umbra mortis adjulricem. Veruni quoniam necdum tempus acce-
scdcnles ad caindem rcdcmjtlionis graiiam inconso- ptabile, nccdum dies salutis advenerant, iu quibus
labilitersuspirabanl. Eral igiiurejiis vocalio intenla idem splendor paternse glorix buman% dignum du-
a<,l Dcuin die nocluqnc supplicalio, ut raeinor jura- ceret .«ubvenire miseriae, longa advcntus ejus exspe-
MiCiili, quo sc gralis apud hominem obligaverat, ctatio erat quodammoilo quasi dura ci intolerabilis
qiiosecumium graliiilainbonilalem Deus homini Do- diu exquisitse responsionis negalio.
ininus stnvo dcbilor csse curaveral, Unigenilum suum 201 Attamen Virgo beata, cujus mens supra
mitteret in inundum, qui incarnaiionis su<£ my- petram erat fundata, quia per immutabilem iinmu-
slcrio gemis humanum de hostiii redimeret iraperio, tabilis afTectum dilectionis ei, qui mulari nescit,
In hac aulcm tam sollicita sui inquisitione, in bac immobiliter adbxrebat, de inefTabili &ua omnino se-
conslanlissima sui invocatione, non illud baec per- D cura bonitate, ab incepiae vocationis constantia nec
petua Virgo qu«sivit (quod tamen Deus Pater ante dilationis mora, nec aliqua dilTicultatis revocari po-

constitutionem mundi per eam fieri decrevit, ob terat injuria. Memor enim Scripturae dicentis : In
quod etiani mox, ut nata est, Spiritus sanctus in sui die malorum ne immemor $i$ bonortim, tanto vali-
eam custodiam suscepit, ul, protectiouis ejus muni- dius vocem cordis exaltare studuit, quanto suavius
mine obumbrala, florens Jnter spinas rosa absque inexhauslam ejus, quem quaesivit. dulcedinem, per
spinarum injuria in allum crescerei, ex qua dulcis- intenii saporis gratiam degustare nieruit. Pro lali

simus totius suavitalis, tolius munditi% et caslitatis ergo sui constarilia, pro tanta indefessi laboris per-
flosculus suo in tempore potenter 200 emergeret). severantia, quaiitam supernae consolationis gratiam
Hoc ista dilectarum dilectissima, ut diximus, non consecuta sit, verbis sequentibus manifeste expri-
quaesivit imo, ut ita dicam, quaerere nescivit, quia mit : Jnvenerunt, inquit, me custodes civilaiis, per-
Ijcet intomparabili sanctitalis, innocentiae et castita- cusserunt me, et vulneravervnt me, tuterunt pailium
tis vigore poUeret, profunda tamen et indicibilis mcum.
sanctissimi cordis ejus bumilitas, qua cunctis supe- Per custodes siquidem civitatis angelicos conve-
rior omnibus se inferiorem fecerat, hoc non solum nienter spiritus accipere possumus, quorum spe-
 :

771 VEN. GOWTniDl AHBATIS ADMONTENSIS 77J

cialem cuslodiae et protcclioms diliger.iiam hjec A quam lam dnlclbus eam blandimentis consolando
Virgo gloriosa lanlo inajorem circa se promeruit, coiuiniiosubintulissel Netimeas, Maria{Luc. i,30).
:

quanlo in carne prartcr carnem vivons por sin};ularis Sed dum tam blanda consolationis inanu plaga-
vit» innocenliam prima omnium angclicje \ilcn imi- rum contiisiones familiariter contrcctare, ienire stu-
t!»ta est cxcelleiitiam. Quapropter cnni angclis deret atque sanare, sagiltam nimis acutam suLitd
semp>?r cognata sit virginitas, grata familiaritate, sagitlavit, quae dulci nimium velocitale usqne ad
familiari airmitale semper cl nbiqiie, nnixime tanien divisioneni animse ac spiritus perlingens dilectani
oralionis tcmpore eidem Virgini aitesse gaudebant, dileclse Virginis animam suavissinio anioris vulnerc
sanctaque ejus desideria, preces, lacrymas ct suspi- delectabililer saucivil . Ecce, inquit, coneipies et

ria eidem quein qtiaerebat dilccto offerebanl. A tali- paries filium. (Luc. i, 31). Ne timeas, inquam, nec
bus suis cuslodibus per invisibilem proleclionis expavescas, qiiam tant» dignaiionis respeclu 203
gratiam nunqnam ei alsentibus, tiinc prpesenliaiitcr aeterna invisero dignata cst majestas. Ecce conci-
e.st invcnta, cum ab inilio absconditiim individnx pies, eccc desideratus, qiucsilus diu et vocalus, non
Trinilatis consilium angelico ei aflFatu insinualur, sobim videndus tibi exhibctiir, scd etiara humaDa
quemadmodum per evangelicie textum Scripturse ex tc carne vcstietur. delettabile vulnus omni
aperle declarat',ir : lugressus, inquit evangelista, " suavitate dulcius, quia sic vulnerari est ab omni
angelus ad Mariiim ait : Are, gratia plena, Do- penitiis dolore sanari ! Scquilur :

minus tecum {Luc. i, 28). Ihi sanc, liccl solns Ga- Tulerunt pallium mcuui custodes murorum. Per
briel archangelus nominetur , nequaquam tamen palliuni quippe.sublati\m originale accipi polesl pec-
credimus qiioil solus et sine magno coeleslis exer caiiiin. Est aulem peccalum originale concupiscen-
ciliis comilalu ad tantam tanti Domini sui sponsam tia carnis et ignorantia aninuc. Hoc sane pallio,
inlroierit, qui non sibi soli, sed universo huinano qiiia haec Virgo beala, utpote in ipeccalis concepla
generi aHernx salulis nunlia detulil. Nam si anti" et naia, nequaquam caruit (56) , audita quidem
qnus liostis lanta, ut certum est, suorum multiiu- credidit, scd quoinodo fieri possent, penitus igno-
dine 202 similium miserani et irifelicem quam- ravit. Ait ergo : Quomodo fiet istud, quoniam vintm
hbet aniinam opprimit, dum potestale dcsiiper data non cognosco? Sed quasi ad aufercndum ei hujus
suo eani juri mancipare incipit, quid mirum, si tan- et totius ignoranti;c paliium continuo angelus ma-
tum lanti non modico beatorum
Regis legatum num extendil, dum et moduni et ordinem conci-
coinitatu spiritunm decenter credimus honoratuin? piendi, necnon ct pariendi insinnando subinlulit
IIoc enim niissi hoc sa- r Spiritus sanctus superveniet in te, el virtus Altisaimi
el millentis excellenliam,

liilandae, imo el dcsponsandae Virginis per omnia obumbrabit libi. Siipcrveniente quidem Spiritu
decuit reverentiam. sancto iii eam prorsus ignoiantia fugatur, qtiia
Ad baec etiam, nt minns sit in dubio, praore- uihil ex omnibus coelcstis sapientiae ihesanris ullra
dentia ejusdeni dilectae verba sunt testimonio : In- ei abscondi poluit. ulpote qiiae ipsain aeterni Potris
veneruut, inquit, me custodes civitatis. Uxc sane di- sapienliam, non soliim in corde, sed et in virgi-
cendo, non soluin visitanlcm se sanctorum turbam nali coipore suo susc»plam corporaliter gestare
augelorum, sed et specialem suorum pr;TTogativani digna fuit. Ad lisec etiam nl nna eadenique hora
expriinit meritorum, scilicet quod sola inter omnes virlute Aliissimi obumbrari meruit, totius c^ncu-
ct siiperomnes .benedicta , sola satis JMste, satis piscenlix maciila. originali crimine indita, fundi-
digne prae omnibus electa fiierit, ex qiia aplprniis tiis deperiir, 204 Q"'^ ''^'^* ^'' 'P'^" nativitatis sii.-b

Pater coacternum sibi Filium incarnari voluerit. ortii cunctis virgiiiibus iiicompaiabilis csset, ab
Esl enim , ac si dicat : Omnibus ,
qu;B praesens ipso tamen novae et inauditae salutatihnis angelicx

voluit mundus , forti contcmplationis pede con- obsequio merilis sanclior, virtutibus celsior per
oulcatis , univcrsis cordis corporisqtie aditis vir- oinnia ci, qiiem conceperat, conformatur, quemad-
ginalis clavc pudoris diligenter obseratts , lotam D '""'lui™ cx sequcnlibiis ejus diclis manifesle dccla-

me intra me invenerunt, qiiia nil per cogitatioiics ralur :

admitlcru, nil pcrdcsideria affectare noveram pranler Fi/i(r, inqiiit, Jerusalem, nuntiate dilecto, quia
Kolain desiderabilem dcsiderabilis dilccti fac.iein, in amorc langueo. Per filias Jerusalem hoc in loco
qiia me tohini<|ue gcnus luiiiianiiin salvari non cosdcin, quos supra diximus. angelicos spirilus ac-
ambigeliain. T;ilcm ergo quia me invcnenint, per- cippic possuiniis, pcr quos nlpote nnitiia! lcstes et
cusserunt me, insupergl vulncrarerutit. Ss^d qi!;p prr- intcrnnnlios dilcclionis hiijusino'li diiecto siio, Dco
ciissioncs, qiiie. rogo, viilnerum istiiis inodi fucre scilicet Pairi, lalia remaiidavil verha logationis :

innictinnes? Timor nimirum et amor. Tiniore si- Fiti(C Jerusalem, nuntiate dileclo, nunliate, obsecro,
f|niiJeni qiiasi diiro quodam vcrbere conciililiir, diim ei qiicm immulahilem immutabili dilectionc ab
UOn iinniemor ScripturaR. qiiia angeliis Salan;i' Irans- incunle xtate dilcxi, qnia amore langueo. Amore,
Ggurat sc in angelum liicis , angclico stupcrarta in(|iiam, ejus ct desiderio, ad oninia, qii.T pmcsens
fiilgore concutitiir. Nisi enim pavidamet tremehlcin diligit mundiis, langiicns hucnsque et infirma app.i-
tpecialis ille cuslos ejus eam conspexisset, neqiia- reo, quia totiim quod Deus non erat sitrens, iliitm

(56) Yide dc hac antiquata nunc Godefridi opinione Jissertat. pr.neviam iii tom I hiijus opcri*
 ,

•«7:^ iiomii.la; m;stiv.\m,s. r,i

tiiiiiia iiir.i i|iiasi f:i.sli<lii'iidu (Ii>s|ii(-i4-l)ul. I|ihii4ii A rclrilMitioniN. Sril (|iii(l iiilrr Ii3( conrfKlim Miiu»-
Uiii|iii> »i»ltiiii (|ii;i'Hivi, illiiii) .Holniii viicuvi, h idrn liir, aii(liaintii :

JuhIc viUiH solii i'|(o piM' oiiiiiiliiiK taiilii (liviiiii' iiicriii C.ivet autfm fjut ndcrnut illum, rt miterunt Ifjit-

^iflUltioiliH rcS|VI|IHi(IIM' ( lllisoliiri, I Olltipifllllo ('( liiucin piiAt illuiu dicrulet : .\i'lumut liunc ttijnar^

Dnriciido illuin, (|iii rsi IoIiiih liiiiiiiiiii Kcncris vcrri tupcr uo». {)\\n\ |HT clvfn noliilisiiJiiii liujiib priiKipii
coiiHolalio, spcs ct r(i(lciii|itio, ciii sit lionnr, po iiilclli^iniiis, iiiHi niiiliKiins i-t iinifiiutiloH HpiritiuT
ti^slas ct ({loriii pcr iiilliiita sxciiloriiiii s.i-cni.i. Oni i'X nng(flicx' natnr.c (li^iiitatc I)iiiiiiiii r(;( lc y<t-

Ainun. ciinliir riir.t, (|IIOh iid alci nitalis Hiia- Ijiidfin dci o-

205 IIOMIM.V XXXII. ros valdc coiididil ct hiililiiiics, mi iit pcr Fiiri liirlciii

•N Pi:sriiu s. iiiiiM.in I i.i'i.s(.oi'i riiiilA. proplictani principi eoniiii diciliir : Tu Clieruh tx-

Uonui (iniduin uobilis ubiit iii rt')iioufm limgin- lculus el proleyeus, lu tiynaculum limililudiuu liei

quam, accipi'ie .sffM iriinum cl revcrti (Luc. xix). in deliciis paraditi fuitli {Eiecli. xwiii, 14). Per
Iloino islc liini {^loriosns, laiii nohilis, rriiiiogciii- Riipcrliiiui) crgo ciini priiiripc ^iio dcjccli angclicc
tiis osi Kilins Maria' virj;uiis, liiiilo noliilior el c\- n.itiiric snliliiiiitatcni iicr|iiai|n:iiii ainisciiiut, rt ex
ccllcniior priiM-iiiiclis iiiortalilins, (]iiaiilo ncc niini- hinc (|iioniani ad vilnin pc-r K|M.>ni iion rcsipif^cunt,

uuin» pcccati conlraxil faclis, diclis vcl cogilalioni- ^* Kilinin DcL lllios adoptionis .iniaiitcin cl defcndcn-
kns. Ouvncs (|iiippe in Adaoi piM-caiido dcj^ciicravc- tcm pcrseijui et odio liahcie iioii dcsistniil. tfiMi^

nint i^nohili viliorimi intainia Scd liiiic licncdicto ruul, iminit cvangclisla, legntiitucin posl iUuiu. Ma-
Patris Filio nec, tcnnissinia uiuniain aci csscinnt pcc- ligni qiiippe spiritus post pricvciiiciilnn iios diviiiii;

cati contagia. Et idoo quidam liomo, id osl singnln- miserationis gratiani, post illum iiitinii ainoris rcs-
ris iutvr oinnos lioniinos dicitnr, (jni singnlaritor poctum, consiliuin conlra nos iiiennl, ct niiilliniodas

conceptus et nalns, siiignlnris in doctrina, in ini- carnalium desideriorum lcgalioncs inipoiliiiic aiiri-

raculis swundnin Doiiiu Patroin revoronlor convor- biis uostris ingorunt diceiilcs :

taltis, post passionis ot morlis ignoniiniam singu- ISolumus liuuc reyuare supei nos. Diini enim divini
larem rosnrrectionis oslendit potenliaui. Qiii pro- nuiiieris largitalo viiari peccala, angeri rogniini vir-

fecto in rcgioneui longiuquam lunc abiil, duin quasi tnlum conspiciunt, mox duriori pugna cord:i boiio-
advocatus fidolis, pro sua revcrenlia exaudiendus, rum dcprinuint, et quanto validitis proslcrnniilnr,
hominem, qiiom assnmpserat, patornx majestatis tnnto robusliores exsurgeit ntnnlur. Ucgiiiim oiiim
conspeclui reconciliutum obtulit. Ad aeternitateni caslilatis et mundilix ipsi regnatoics iiijnsti iL-lorc

enim in paradiso creatis, dum nostro inde lapsi su- p polluere nituntur luxuria;, regnum humililatis et
Bius arbilrio, cocloruiu rognum dejectis nobis factuM mansuetudinis fastu elationis ci zclo iinpngiiai.t
est longinqua valde regio. Sic namque primns honio amariludinis. Dc quo regno bealus 207 f^auiiis in-
conditus erat, ut si sponte Crealori suo voluisset fert admonendo !^on reguel peccalnm in rcstro
:

obedire, ad consortium angelorum sine niorle de- mortali corpore ( Rom. vi, 12). Qualo antoiii dcsignot
teret transire. Accepit autom regnum, quia cuiu
Rex regnum, insinuat, cum subjungit i't obediatis cou- :

regum Dominus doininantium esset, poteslatem,

et cupisc^ntiis ejus. Tuncenim rognat in nobis pccca-
quam humana uatura non habuil, dono divinitatis tum, cum voluntate et desidcrio conctipisconliis obo-
accepil, juxta quod Aposloius ait : Propter quod et diinus carnalium voluptalum. Ncccssc csl crgo, qnia
Deus illum exaltavit, et donavit illi nomen, quod est nuiltirormiler contra nos adversarium pngiiare scn-
fuper omne noinen{Pliilipp. ii, 9). timus, eo armis virltilum acfiiuli voliiti circimi-
Revertiiur autein in exlremo judicii exainine uni- specti Dei miiites solliciliores simus. Nam quandiii
cuique secundum opera sua rcddere. Sed el quotidie serumnosum hoc patimur exsilium, nequaquani cf-
revertiiur clamnnli ad se Ecciesiai pacem etquieiem fugieraus belln et insidins liostium. De quo niinirnm
reformare, et de thesauris regni ciKlorum servis prcelio pcr Jonnncm dicilur Factum est, inqitit, :

suis donaria dare. Nam sequitur : D prcelium magnum in ccelo (.4poc. xii, 7). In regno
.
•
Vocalis autem daxin servis suis dedit eis mnas, et coelorum, ubi surama pax est, summa tranquillitas,
ait illis. I\'egotiamini, dum venio. Nuniero decem ser- jb' verae pacis unitas, nequaqunra pugnnntiiim ali-
voruni ordo exprimilur universorum, qui Decalogi quando consurrexit feritas. Et ideo per ca'liim hic
inandata a Domino perceperunt, et in his quasi ne- reciius universalis Ecclesia, vel qu,Tcqi»e Dco devota
goliatorcs lidolissimi exercitati, divinae operationi intelligenda est aniina, qua.' tot et tanta sine inter-
solUcitius se subdiderunl. 206 ^nne Spirilus san- inissione anliqui hosti^ hicpaliiur prselia. Cui con-
ctus, qui singulis, prout vuit, dividit, neminera di- fidenti in protectione Dei cceli ncquaquam deerit
vini muneris experteni reliquit, qui elsi aliquibus patrocinium beaiorum et angelicarum virtutura
non grandia perfectionis nierila, semper tamen ira- quae pro suis comrailitonibus, ne raolliter succum-
pendit aliqua, quibus, si voluerint, adipisci valeant bant, contra hostes invisibiles fortiter pugnant. Se-
seternx felicitatis gaudia. Electi igitur quique dam quitur :

per assidux opcrationis exercitiura, nequando tor- Et faclum est ut rediret acceplo regno. Reditus iste
pescant, sibimel negant otiura, vix ulla momenta districii jiidicis est adventus, magnus nimis et rae-

teniDoris transire patiuntur sine spe et fruclu aeternse tuendus, quo omnia perstringit, orania penclrat, oo
 :

775 VEN. GODEFRIM ABBATIS ADMONTENSIS 77«

cuUa corcliutn di»crcta ae."|uilal»s lance examinat, el A gelio Jixisset : Beait wiawrfo corde, quoniam iptt

districle ferit, quein credita sibi lalenta In liicrum Denm vidtbxint (Mgtth. v, 8). Si praedulcis sonas
non expendisse dppreliendit. El i)ene dii itur redire coelestium et iiiefTabilium verborum auditum cordU
accepto regno, \\l id quod ex parle nianet exsiiiuu» non peneiraret, Propheta utique iion clamaret Au- :

finialur, et qiia; ex. parte jam ccepil coelestis habita- diam quid loquatur in me Dominut Deus {PtaL
tio perQciatur. Nondam enira ex tolo accepit re- Lxxxiv, 9). Hinc si intim^ suavitatis guslu felix non
gnum, quia nondun) compleio elcolorum nuniero pasccrctur anima, Psalmista non insinuaret : Gu-
laudari el glorificari poteril in I.xlitia gcnlis suae, state, inquiens, et videle quoniam tuavii est Domi-
perfecta exsultationis jubilo. Quando autem tradi- Jius [Psal. xxxin, 9).

derit regnura Deo Patri, hoc est cum omnes creden- 209 ^i virtutum fragrantia bonx opinionis odo-
lea ad conteniplationem Dei perduxerit, quod est rem non respergeret, Paulus nuilo modo diceret :
tradere regnum Deo Patri, tunc hi, in quibus nunc Chrisli bonus odor sumus Deo in omni loco (11 Cor.
regnavit, ipsi per gratiam regnabunt utique cum eo n, 15). Fortassis Paulus in carne quandoque pu-
per gloriam. trescentenon aiium, quam ut cxteri homines, odo«
Jussit crgo vocari servos suos, ul seiret quantum rem habuit, et ideo non dc carnis, sed dc virtutum
quisque mgoliatus esset. Inlendamus nunc menlis B fragrantia mcHus redolenle talia prolulit, Hioc si

obtutum, et quaeramus quidnam sit quod pUires nu~ tactus felix et suavis non csset animae Deum tan-
mero vocantur, et tamen non nisi duo remuneran- genlis, et medullitus conlrectantis verlum vitae,

tur, lertius vero damnatur. Innuunt nempe aliquid Joannes non inferret : El manus nostrce traclaverunt
duo isii ita specialius cxpressi, quorum si merita de verbo vitw (I Joan.x, 1). Hos si quis pro viribus
per significationem 208 attendamus, habebimus suis incorruptos incorruplionis sponso exhibuerit,
umle per imitaiionem proficiamus. Per duos ergo horum Creatorem et largitorem Deum clamat, profi-

raagna utriusque vitae, contemplativae videlicet et tetur, profitendo veraciter diligit, profecto pron»-

aciivae, figurantur merita, quarura una in sublimi- ptissime in gaudium Domini sui intromiltitur, cui
tate contempiationis, allera in opere actionis ; una, non humano ore, se I aelernae majestatis sapientia,

per quam divinx vacatur cognitioni, altera, per laudis prajconium ollertur, cum diciiur ;

quam proximorum deservitur ulilitati vel amori. Euge, serve bone et fidelis, quia in modico jt-

Unde recte per priinum, qui venit ad Dominum, hi deiis fuisti, eris potestatem habens super decem ci-
designantur , qui postpositis curis omnibiis guslare vitatet. Recte dicitur fidelis in modico, quia cum
et videro. merentur, quara suavis est Domiuus ;
qui omnia possederit in eo, qui est summum el opti-
jam unitum cum Deo habent spiritam, et quasi qua- mum honum, umne, quod transit, lcve valde aestt-

dam fan»iHaritate dulcedinis ejus memoriam fre- mabit et roodicum. Quid est autem <t4/;cr decem
quenlantes nunc divina cogitando, nunc orando, civitales conslitui , nisi polestative dominari sen-
nunc legendo internae snavitatis super mel et favum sibus subditis omnino spiritui ? Civitas est emm,
Domino praiparantconvivium. Hi nonnunquam, licet ut beatus Augustinus ait , non quorumlibct ani-
corpore hic teneantur, mente tamcn ad supernae maliuni, sed rationalium sub eodcm jure viven-
matnsionis gaudia sublevantur, dolent diSerri re- tium. Nulia enim jam erit illccebra sensus anima-
gnum,.ubi dabit se ipse prsemium amantibus se in iis, sed mens tota in iucem Doi transformata tota
perpeluum. Proinde quserentes et suspirantes prae- erit spiritalis, ubi sub eodem quielis vivunt jure,
(entiam ejus, quandoque cum gaudio veniunt, la- qui sub uno pacis reguntur r«ege. Sed alio modo
borissui praemium securiores expetunt, et quam sancti Dei super decein civitates constituunlur, dum
puro corde et couscientia bona utriusque hominis recepta quandoque secunda stola corpor»s peniius
sensus custodierint, dicendo edisserunt in Dci amorcm feruntur. Quandiu enim de susci-
^omime^ mna tua decem mnas arquisivit. Ac si felix tando adhuc corpore cogitant, licet modica, inten-
anima prorumpat in laudem Crcatoris facta in se D lione tamcn a Dco flectuntur aliqua. Jam Petrus
narrando magnalia. Domine, inquit, tuos praeve- princeps apostoloruin sepullus terris, resuscitalio-
niens et subsequens elecios, mua lua, id est donum nem-sui exspcctat corporis, ut caro, quse bona el
tnum et gratia, baec mibi indebita praestitenint be- fida comes crat sancti dcsiderii et laboris, particeps
neficia, nullie praecedcnlibus meritis meis, sed per s't gaudii et exsuUaiionis. His excelleniissimis in
adjuvantein tui gratiam, decem mna», cxteriores vi- CGnU:mplalivac vilai duicedine posiiis talitcr remu-
delicct et interiores sengu» hominis illibalos ad lau- ncratis, videamus dc quali merce<Se pra>.sumant, qui
dera tui serv^avi nominis. Quod auleiu deccm mnis io activ.T. vitx labore dcsudant. Sequitur :

decem horainis sensus diximus oportere intelligi, Lt alttr tenit dicens : Domine, mna tua fecit quity-
Nulli incongnium debet videri. Sicut enim sunt que mnat. Sunl nonnulli, qui per cnllatam sibi acti-
quinque corporis sensus, visus, aiiditus, gnstus, vre vitaegratiam 210 mundan.Te contemnunt, qnin-
odoratus et tartus, sic niinirum, quod nonnullis est que exteriores sensus in bonis actibus sollicite cu-
incognitnm, totidem animae seusus esse sacra Scri- stodiunt, erga uliliiatem proxiini se compatiendo
ptura didicimus teste. Si enim spiritalis visus aman- diffimdunt. sed tainen per contemplationis gratiara
tU Deum non essel, nequaqvam Dooudos in evan- nunquara sc ad altiora suspendunl, nec saltem ali-
 777 IIdMII.IA; rfcSTIVAl.KS. 778
qiiaiulo iii HcinrtipniH dioin OiiiiiiiKi roiiKtiiiiiiiii iu- A raalo tiniorc, qiil pormanrl in «grriiliiiu, trd n*--
lcinnciM, (|iii» sani ti ninoriii (lcguliMio i-cdccrf ne- qiiistiiiio tininrc tlinciit, ci qiicni iit ratrriii (Jilitffrn
riiinl nicnleni. Ili niniiruin qno sc niinijn iinnc dclincraiit, (|naHi auitennn diiininiim nidiiniu, (|iirn
interni» guiuliis inscnint, oo niiniis liabcnt quod ctiain tollcr» quod iion poiuil , ct incterr qiiod imo
oncraiil Doinino, cuin (iiouiil : Doiuhie, mita tua f«' ncniinavit iniprobe asserunt. Quid rst cigo, ifucd
cit quiiique inim$, Ycliiti si l.tliA qnililict in rcci- DoininiisnoH poiHil.ct tnnicn lo//i(? IV<rala»untuti>
piciulo hihoris privinio ilicat noinino : Doniinc, qtii qtic, (|ii:i' ipMC Non potuit in hoininr, ct Iniiicn tollit

dan oinnilitis alllticiilcr, ct nulli iiiipropcras, aiii- rcspcclii iiiiKcraliuiiis inliinx ; melit aiilein, rion
plinra niilii nicrila non dcdisti, intiiinc duUcdinis quud ipsc, 8cd iniinicus lioino, scili(cl diahoiits u-
luan secrctis non adniisisll, mcnioriain aliiiiulanti.-V! minavit, duin vilia nostra , qna:' diu seqiianinuler
suavitatis tii:(> oiTbro cniclasscin, si tcipsuin inilii pcitiilil, falcc scvcritalis ausleriiis al sciiiHit, et non-
dcdissc:^, sitilniiulo pcttorc tc bibisscni, si te fon- iitinqtiani iiilcrinist ct ainaradiilcibiis, iit vcl sic &c ad
leui vit:i* niilii apcruissos. KC rooollip;al aniinus. fvllil ergo Dhminns, <^uod
Et huic ait : Et tu esto tuper qHinqrc civilales. Quir.' noH poiuil, cuni in coniin rordii.iis qiios saluii de-
que civilates quinqne sunt sensiis oorporalcs, quos stinavit, pcr coiilntuin et lininilcni spiritiini tiiino-
lalis quistiuc, ouni hanc oontiptionis niorlalilatcni ^ ris cl arroganli.T conlciit cl coinniinnit nibtum. Ta
«uerit, sibimct libcrc et tranqtiillc stibjioil. ut lcin cnim ad se veraciier convi^isis darc consuovil
quia prvscnlis laboris linitus(^sl tonninus, erga plu- conlritionem cordis, ut rcspcctn dignitalis supernie
rinia non ttirlictur aniinus. Scd ct notaiiduin qui», fimditus dcponaiit, quidquid staic in eis vidcbatur
duin super quinquc civitates constitiiitiir, jocunduin clationis ct superbix.
boni el fidelis servi cuge atidiro non ineretur, licel Dicilnr qiioque nietere quod ipsum conslal non
dignai satis rctribiitionc a Doniino oorouelnr. Qiiod seminassc. Metit, inquit, quod noii teniinani. Qui
ideo utiquc lit, quia non onincs pari rcinunerandi mclil, fniotuni rongicgat. Sic el Dctis oinnii otens
Bunt beaiiiudine, sed sicut sunl divisiones gratia- ad sui etipsiiis hoininis fruclum ei iitirttatein hoc,
runi, ita sunt divcrsitalcs gloriarnni, ct sicut ope- quod non teminat, metit, dum hoc quod nialuin est
rnin distinctioncs, sic in doiuo Patris inultie sunt In homine, id esl peccalum 212 hominis, ad bo-
nunsiones. Alii cnim aliis anipliiis pro quanlilate num converlil. Nam homo ille, qui nunquani ad
neritoruin, nain sicut stella a slella diiTerl in clari- Deuin et spiritalis vit;e proposiluni coiiveiteretur,
tale, sic erit et resurrectio roorluonun. Ad quam- nisi gravi criminum conscienlia consli ictiis remn
lil)et auletn inansionuin, ut quidam ait, sua quisqiie ^ se Deo cognosceret, xlernisqtie cruciatibus dara-
9emita pervencrit, ab una domo exsors non erit. nandum metueret, hic dum in spirilaiis vitx pro-
Beiie autem post remunerationem duorum, omniura posto humiiiter et patienier Deo, et quibus propier

in se figuram habentium justorum, damnalio re* Deum debet, subjiciiur, ibi vere Deus oinnipolens
|Ut>lorum seqiiilur, cuin protinus subditur : messuil quod non seminavit; quia malum bomi-
Et alter venil dicens : Doinine, ecce mna tuot quam nis, id est peccalum bominis, quod ipse in bomiiie
kabui tepositam in sudario. Per sudarium praesens non fecit, iu bonuro fructum commntavit. Hoc
intelligilur s.-ecuUim, quod non immerilo compara- nimiVura Doiiiini toUere et metere pervcrsl qiijque
tur sudario, quia nimirum labor est et afQiclio tota formidant, quanquam si hoc in eis Dominus non
praesenlis vilx exercitatio. De quo sudario primo fecerit, periiuros se cerlissime scianl. Unde proti-
bomini in iianc exsilii serumnam dejecto dictum nus infertur in consequcntibus :

cst : Jn sudore 211 vultus lui vesceris pane tuo Ex ore tuo te judico, serve nequam. Ex propriis,
{Gen. III, 19). Mundi quippe amatores, dum totis inquit, verbis recte debes condemnari, qui luimet
laboribus ad lerrena desideria desudanl, frnstra leslis es, ma salvari, sciens quod
quod timueris per
laborantes prxsenlera vitam non viam, sed patriara tam austerus sim Dominus, qui nequaquain par-
putant, et pru transitorise felicitatis gaudiis adipi- D cam iniquis operibus tollens, quod non posui, pec-
scendis tolum a Deo avertunt inteUectum mentis. Hi cata videlicet quae semper odio liabui, meiens vo-
nirairum secundura servi istius sentenliara mnam, iuptates carnis cuni amariludine, quas diu toleravi
id est concessam sibi a Deo scientiam, in sudarium cum mansueludine. Cum ergo Ijoc lolum e\ dono
reposuisse se profitentur, et tiinent in peccati raorte raeo et vivtute non ignoraveris, dic, obsecro, serve
jacentes, nequando per operalionem divini rauneris nequam, quare pecuniam r>ieam ad mcnsam, hoc cst
a delectatione operis ct vokiptate casnis retrahan- ad inensurara non dederis ? Si jnxta possibiiilatera

tur. £t quoniam illic trepidaverunt timore, ubi noa et mensuram tui vel miniraum boni inchoasses, et
erat liraor, magnacordisverecundia subjungunt di- sic de bonis ad raeliora profecisses, ego per adju
cendo talia : Timui enim te, quia homo austerns e»; trioein gratiara venissem, et eum usuris illud exe-
toUis quod non posuisti, et metis quod non semi- gissem. Ego, inquara,ego qui sahttem omnium sitio,

natti. Yideamus quale sit coruin timere, discutia- qiii bonura velle hominis pro magno babco , ego
mus quomodo tolbt Domimis guod non posuit, quo- utique venissem, et quantulamcunque sanoli desi-
modo metal quod non serainavit. Reprobi quilibet derit scinlillara ad magnara anioris mei flaramam
cnm bonis temporalibus lacti, timent Dominoiii non accendissera. Qtiod quia damnatus quisque, dum
Patrol. CLXXiV. 23
 : : : :

779 VEN. GODEFRIDI ABBATIS ADMONTENSIS 780

ttnnpus est, audire trcpidal, audiamus, quanla hunc A cie ad faciem contemplabitur, el qtiod solu^ verus

animadversione in futuro fcriat. Sequitur : Deus cum Paire et Spiritu sancto sit, aperte mani-

Et dstantibns dixit. Auferte ab eo mnam, et datc feslabitur, quod tanta res erit, tam praBCiarum €t
t}, qui decem mnas habet. Aslantes isti qui sunl nisi magiium, ut iiuic nihil sit comparahduirt. Kt quam
spiritus angelici, qui sic Condiloris sui prxslo sunt fidclissiina et vera haic sinl verba, ipse qui hsecrt-
vuitiii, ul ei, qui semper in ^elernitaie stat, per in- promisit, allirmat denuo, cum dicit

commutabilem dileclioncm nssistiinl, pcr quorum Dico vobis, quia omni habenti dabilur; ab eo autem
ministerium omne expletur judiciiim, si<:ul con- qui non habet, ct quod habet auferetur ab eo. Revera
gruum habemus testiinonium Scripttirse dicenlis omni habenli dabitur, qyuA quidquid pie cretlitur,

Miliet Filius hominis angctos mos, el colligent rfc quidquid sancte cogitalur, quidqiiid juste amatu^,
Tegno suo omnia scandaln [Mallh. xin, 41). 213 tolum ibi perfecte compreiicnditur, ab eo autem qM{
Et ilerum : CoUigite zizania, el ligate ea fasciculis non habet.,elquod habet auferetur ab eo, inqiiam,
ad comburendnni (Matth. xiii, 30). Sic el in prx- cui nec miiiimum bonse voluntatis dcsidcrium coti-

senli loco astantes, angelos sciiicct, jubet auferri 'Scientia subminislrat, dignum est, ut mentc aliena*
mnam cuilibet juste damnando, et huic dari, qui pro tus a Deo, oinnem perpeiis vil« graliam amiltat.
acquirendis aeternis nequaquam voluil otio vacare. ^ Quapropler siudeainus sensus nosiros Interiores
Auferte, inquit, ab eo mHum, omnem videlicet scien- ;l cxteriores cum Dei adjutorio puros et immaiMt-

liam, omnem auferte spei confidentiam, omni bonita- latos cubtodire, studeamus Creaiorcm nostrum tota
(.is mese destiluaturauxilio, qui, dum licuit, servire anima, tola virtute diligere, quatenus ad illain beall-

mihi noluit ut Patri et Domino. Tunc nimirum in- tudinis gloriam pervenirc mereamur, (fua nunc tie-

feiix anima, quam sic Creator suus deserit, lumen cii Dei Regein glorije in decore suo contemplantur.
scieuliab el inlellectus per desperationem penilus Quod ipse praestare dignetur Dominus nosler iiatti

amillens, ad gaudia justis repromissa nunquam as- Chrislus, qui cum Patre et Spirilu sancto vivil Ct

surgere poterit. Ilinc quod nulla in damnatorum Tegnat per omnia ssecula saeculorum. Amen.
CordiliHS veritatis scientia sit, Salomonis eliamver- 215 IIOMILIA XXXIII.
ba indicio sunt, qui fidelem queinlibet in operibus IN COENAM DOMINI PRIM.V.

.^uslitix solliciiuin reddere cupiens ail : Quodciinque Ante diem festum Paschw, sciens Jesus quih ^tiH
potest Pianus tua facere, instanter operare, quia iiec hora ejus ut transeat exhoc mundo adPaire')t, awt
opus, nec ratio erunt apud inferos, quo tu properas dilexisset suos, in (incm dilexit eos [Joan, xiii).
{Eccle. IX, 10). Notandum autem quia talentum, quod Sacrosancta liaec Evangelii leclio, in qiio evange-
hMic tollitur, non ei, qui ininus, sed qui amplius lista qua^i ingressum quein.am fai il Doiinnicae, qu«m
acceperat, dignc salis datur, licet iionnullis divinx diciurus est, passionis, ingressum nobis noslrse, it
intcUigeniix arcana nescientibus multo ilii, qui mi- "mihi videtur, exprimit passionis, qua noi ChrijJo
nus habuit, dandum esse videatiir congrueniius compali deberaus.si glorise resnrreciionis illiuspar-

Sed ei animadvertimus quod is qui deccin mnas ha- ticipes flcri desideramus. Sic enimdicit Apostolus :

buii, illorum, ul pnediximus, formam tenet ;

qui Sicompatimur, et conregnabimus {Rotn. viii, 17). Si

calcatis.Guris omnibus, quieicm contempkiiionisquaj- coinpalimur Christo in pr3Dsenli vita crutiligendo

r^ntes, nonnunquaui extra carnis angustias suble- carnem nostram cum vitiis el concupisccntiis, cor>
vatij unus cuin Domino spirilus csse meruerunt. regnabimus ei in gloria futurae resurredtionis. In»

ampliora apiissimc aliispraemia percipiuiit, quiplus gressum, ul ita dicam, hujusnostnc passlonis flgu»
c«teris ftmavcrunt. Quod nimirum digniim ct justum Valilisr notat evangclisla In itx'ordio sancti hujus
fore astatites aflirmant angeli jusio rcspondentes Evangelii, cum dicit
Judici Ante diem festum Paschce sciens Jcsus, ''(fuia vcnit
Domine, habel decem mnas. Doiuine, inquiunt, fcorfl cjus. Perdicm /(;srHmPfl5c/i(r convcrsioncm sal»-

juslus es et rectum judicium tuum ; afTn mamus, Do- p vaodi cujusque hominis convonicnter possumus itt»

aiine sancte, juste lc judicasse, quod p-us posscdit, teliigcre. Quid cnim congru^^utius Pascha, quou in*
qui tc tola anima, toto cordc, lota mcntc dilexil. terpretaturMaHsjri(s, quam saluberrimum transitum
iiomine, habct decem mnas. Ltriusque cnim hominis lllum sigiiirical, quando Iiomo, Dco inspirante etaoxl-
seusus piiros et immaculalos te propilio ciistndivit, lianto, dcspocti.'; Iransitoriis prxsentis vii* gaudiis,
Juslitiain 214 ^^ veritatem de profundo cordis csu a mundo ad Deum, a vitiis ad virtutcs, a mala vita
iivit ot sitivil. Aperi nuuc fontem dulccdinis tux, nd bonam vitam transil? Dics istiusmodi traflsltus
wianiesletur desiderala tuai visionis spccies, ut su- rcctc diea fcstus nuuiinari potcst. Vcre ciiim fcslivus
stentetiir, inio rcnovetur in co non contemncnda tua; csict jucundusDeo cl angelis cjus, quando convef»
saliclalis csuries, Huic eniin famclico tuo nil ad sa- sus peccator a pristinis voliiptalibuscarneind(jm8re
tictatem suiricere potuil, quandiu le vidcre non li- Cl pcr coclcste desideriuiu Creatori suo c(Eperit ap«
ciit. Felix Inncanima omni d(»nala plcn tudiiicpcr- propinquarc. De hoc die fcslo dicit Domimis pcr
f^ctae scientlse, introibit ihcsauros a Sicculisabscon- Prophclam in psalmo : Yacate ft videte, qubniam
dll« Sapientix, omniaquc deChrisli diviniiateet to- ego sMm Deus {Pial. XLV, 11).
lius divlnitatis Trinitale atqiic Unitale suMimia fa" Et benc qnidem onmipoicntiacmnjestalisejuscon-
 : :

78f IIOJIU.I^. KKSTIVAI.ES. 73^

^nill (|0()»I Hicilitr : AiUf ttu-m ffHlum Panlnr «rfi'/»! A Uliu» (Iw, fliicni a-tciaj- nrKHif l»rali!u(JIiiin, Iiivlnf-

JiSMs, (fuin vriiil Iwrn i'}us, (|iiin;iitl('(|ii:n)i 216 "''^' linitcr iiKriiihcriiK atccndit. Mctt eiiiiii diliKit ciis
»itiis IhIc Aai in lioiiiliic, AciiipHi* \'(>nift«;tiiiiscrir()rs tfi niiindo adliiK posIioH, lit in fliicii ii^tnin pcidiicat
D]>jl(^x H:il(ilis iiosiiM- ()ii:iii(1o vi^iiKil hora ^jiis, iit flloH. Qiia5 aiitrtni tciii.iii(ni(iiii procclla lontralio-
haiiscal o\ lioi' iiiiiii(l«t aA Paln>iii (.liM^iiiodii Ir.inH- miiiciii iii hiinc flncin tcndcrc Ini ipicntcin plcriim*
iio ( iiiii tliiiiiuis cN liOc liniiliio :ui IWlrOin, i|iii>in qiK^ iiisiirg.1t, inystii ik vcrlns HulijiniKcndo cvaiige-
ri'^naiil(Mi: in ('(vl6 (Miiii ralrc ('(Uilitr-nuir ct cri^di- li.lta Inanircstlit :

iiui.s? Non (iti(|ii(^ in siin, scd in cU^ctorinn siioruin b7iea-ua, ln(|uit, facta, cum dlaboliu jam mhinet
(^crsona ad l>nt(cin trlfnsil, r|iiando eos a imindoad in cor, ut tradefel eum Judat Shnbnlt Itcariofa:. Po-
Doinn, a niala svciilaris \i(.p convcrsalioiic ild S()i- tesl int(>MIgi pcr cfrnani saricia (|ii(iriiinlir»ct «piri-
ritalis vila> iiiilitiain iraiisciiiilcs facit. Ilora salu< taliiiiii lio liniiin convcriatiri, (|iii ct tioiiis actiluik
liernini hujii.-i iraiislliis /ii)ni cju.srcctcdiciiiir. Ilanc silis «^iiOlirtic Dciiin r(^spi( innl. al(|(ic siiavc ti coin-
flnifn liOram ipscin :i>lcinrtalk.S(i.Tdispositioii(!pru;- punctionis assidn;e po(.uIiiin suniina dovoiioiic cl
sdvil Cl pr;LV»r;Sina»lt in qna dcviantcm a Vcrilatis liumililalc Oiycnint. Cd^na Isla tinu qiiodainmodo
traoiiic pcccatoioiii suoin ad S(^ pov pdpnilcniiam ct quasi /'rtc/rt .»1 paraia convcrso pcccaiori iion 1n-
ronvorsioncin rovocanduin pr;»^ilcsl!navi}. Kt con- B jiisto dioilHT, qtiandn spirilaliiim lioininiim talilcr,

grifuiu valdc immcnsai bonitatl illius ct clcmcmiu; ut dictum csf, Dciim lOlicicniium atipic poianiium
vcrhom hoc, uMrflMscrttoT Aof minulo ad Patrem. consorlio et convcrstiiioiil admissiis. ad nnam Rpi^
Magna cniin consol;\?io, inira circa nos (>jiis di^na- Yitalis rorccllonis mensam ct;m Ipsis scdcrlt. siirv-

lio, qiiia cmn sll nomiiuis ct Crcaior ciinciordm, Ctamqne ('tTau(fabilem vilam eorum 218 imitando
non ooufunditur dici ot cssc t*alcr pcccalorum. Pa- tn limore ct amorc Dci profic^cre ((J^perit. Qui
tet iiliinic iiosler osl, ipsmSChim crcalura; suinus, ctiam nOn IncOngrue Judas Simonis Iscarioliv iio-
o\) illo siibsistimlis, ab illo cl pcr illuin vlvimmi.El ininari polcsl. Judas enim inierprctalur confitens,
qiiia Patrcm se recognoscit, in ipsa etiam letliaR Simon obcdieni Iscariotes memoria tnorii:. Flt
peccalorum voragine siibmcrsos. miseros Ct despiS- etilm Judas transaciaR crimina vilae Dco buniililcr
i'alos lilios siios dili;^it, (|uemaJinodnni conscquen- confitcndo ct pa>niteiido. Fil Simon hcarhHce nro-
ter evangelista sqbjungil plcr solani mcjriis mcmoriam wicrnacqufE beatitudi-
Cim dilcxisses, inqnit, suos.t/Ht erant inmuvdo^in ms glbriam consequcndam, Deo ct honiinibus
finem ditexit eos. Quotquot enim mir;« dispnsilionis omni obedicntia aiquc humilitate sc subjicicndo.
suseordincsalvaredecrevit, hos eiiainidum a<lliuc in Scd qma quanlo humilius per bonae conversatio-
mnndo sunt, hocestdum pccoaliselviiiisadhuc iii- nSs studlum approxiinare se Dco Creaior! suo con-
serviunl, quemadmodum Paler lilios, licet filiorum tcndit, tanto majora tijntationum pericuia ex in-si-

nemine prorsus indignos, non uiiquc taies, qnales diantii sibi hostis antiqui malitia suslinet. Tectc dl-
suhl, sed qualcs luturos ipse pracvidet, aniplectitur citur : CwhI diabolus jam misisset in cor, «• trade'
et diligit. et ne cnm 217 transeunte inundo iranseant ref euni Judas Simnnis hcanolce. Et notanitlim
aJpereaut.paternaeosmanutenelatquecuslodit.lpse quod non dicitur, cum didbolus jam misisut in cor
eniniscilqindcuuieiseiincis lacturussit. Plerumque ^uda, sed simpliciiei tantimn in eor. Praevidit eirim
euim elecios ei dilectos servos suos gravi peccatb- "hic, sicnt credere possumus, sanctus evangellsta,

runi lapsu prosterni patilur, ut fortiores posl lapsum nOU illam lantura, quae per Judam semel facta est,
resurgant, ul raajori humilitatis constanlia non soUim Domini traditioneni, sed et eani, qiix in cordibus
Deo, sed omnibus etiara hon\inil>us propter nomen electorum etiain scrvorum Dei adhuc pierumqne iii-

Dei se subjiciant.Non \cod, nonnej ideo clectum visibiliter fit per diabolicse susgestiohiS ininiissi(<-

discipuluin sunm Petrum non Oiiexit, quia cadere nem. Judas etenim inito, cuni Judaeis consilio, su*

permisit. Imo vere duexit, sed i(lcirco cadere per- scepta abeis pecunTa, trndidit Dominiim. Idem hoc
noisit, ut foitior rcsurgcrel, aiuue in sua huniilia- D consinum atque negotnim raaligni spiritus. signifii

tus et eruditus inlirniitate innrmiiaii proximorum cati per Jud?eos, invisibiirter agnnt nobiscum, ut
scirel condescendere. Sic et adhuc suos mundo pectmia Id est snggeslionibus eoroni illecti atque
carnique deditos diligens^ scire quodanimoJo et vi- d(;Cepti 1 elicto Domino. eonim nos suLjii i;»imT$ cio-

dere se quod sunt dis&imulat, quia uneni eoruM rainio. Qiiid aulen^ confra hacc antiqui hostrs ma-
n>isericordiler cpnsideral. I3nde po3lqu;im dixii cmuamenta perfecte conversus bomo faciat pX fa»

evangelisia : Cum dilexissel suos, qui erani in muiido^ cere debeat, sequens iittera insiiraat r

consequcnter subjunxitdicendo, iii finem dihxit eof. Sciens, inquil, quia omnia dedil ei Patef tn mtt-

Finis isle quid sU,. docet nos Apostolus ubi dicif nus et quta a Deo exMl, et ad Deum vadit, surgit

Fijijs legi^ CliristtLS adjusliiiam omni credentiiRdm. <i coina, et ponit vestimenta sua. Quid in hoe verbo,
X, 4). Finis uLique Christus a'l jusliliam omni cre- quod dicit, quta omnia dedii ei Pater ifi manas,
denli fit, qnando, per inlcrnain inspiratiortis suae nisi prospera et adversa intelligere possumas t Sive
jraliara, fuiitQ in electi.« suis amore saeculi ef pec- enim prospera arrideaut, sive adverSa immineanl,
catorum, raisericorditec eosad se coiligil. atque ad omnia ex Deo habet, omnia aequanimitei' poifat ei
dcsiderandum et quiercndnm fincm illum. qni esf siistmel, fcieniijilia orAhiadedit eiPater in manurr
7^3 VEN. GODEFRIDl ABBATIS ADM0NTENS18 784

Quomodo in vtanus ? Qiiid convenientius hoc in loco A omnipotens aquam in pelvim, qv.ando sacra Scrip-'

pcr manus, qiiam potcslalcui accipimus ? Scit uti- ptune scientia cor hominis, quod tcrrenum ante
qne, quia 219 ^^^^ Paler hanc ei et nnicuique fuerat, misericord.ter illuminal. Saepe etenim vide-
homini potesiatein trihuit, ut cura cooperante ejus mus quod simplicet» ctia/u homines tanlam in spiri-

gratia in ipsius arhitrio sit, utrum suscipcrc aut tali vita Scriptiirarum scientiam aliquando a Doo
non suscipere immissiones et suggesliones diaboli accipiunl, qualem erud.tiore» hominos raro aut
velit. Ilicc uiique secum deliberans, omnia illa, nunquam in sxculo attingcrc possunt. Mittit enim
prospera scilicet et advcrsa, qux volcnte Deo aut aquam in pehim, quando tantam hoinini compu::-
pevmittente occurrerint, ea hun«ilitatis constantia clionis gratiam, lantamque virlutem lacrymaruni
suscipil et tolerat, ut cx eis potius coronetur, quam tribuil, quud non soluni contagia malorum operum,
pereat. lloc enim est quod dicit Aposlolus : Dili- sed et sordes actuum , cogitationum, ct sensuum
genlibus Deum omnia cooperantur in bonum {Rom. suorum flendo el poenitendo constauier diluerti po-
VIII, 28). test. Talibus Diinirum rebus venit Deus ad homi-
Hanc autem umilitatls et tolerantix conslantiam
-
nem. Nam dum ita Deo ialrinsecus
se cooperante
hocmaiimein eo suscitatet accendit, quod scit, «/uta gerere coeperit, venieuti ad se Domino viam facit.
: Deo exivit, et ad Deum rM^tt.Cognoscit pianesolius ^ Unde sequltur :

Deiopus esse et misericordiam, quodsseculum reli- Venit ergo ad Simonem Petrum. Venil per visi-

quit, ad spiritalis vllae militiam iransire mcruit. Et taiionis suse gratiam ad obedientem, eenit ad agno-
quia ad Deum vadit, hoc cst quia ad Creatureni et scentem, cujus virtutem ct gratiam cura in seracl-
Iledemptorem 6uum,a qiio diu peccando recesserat, ipso homo sentire coeper.t, quasi in Iiaic verha lo-
landem recteviveadorediredesiderat, iurgit a caena, quitar ci et dicit: Doniine, tu wihi lavas pedes!
ei pmit veslimenta tua. Quomodo surgit a cacna ? Hxc denique verba recle congruunt homini illi, qui
relinquit coenam, id est s:^nctam illam spir taliura Simon facus est humiliter Deo obediendo, qui Pe-
ho.ninum, quibus adjunctus est, conYersalionem ? trus factus est et proprix infirniitntis misenam et

Absit ! A ca:na ulique, id est ex inerllo coenx illud muliiplicem circa sc Dei misericord.am humillter

accip.t, quoi potest surgere. Quomodo e\ inerito agnoscendo. Nam dura recte reminiscitur misera-
cnense ? Ex bonorum ntique hominum, inler quos tionum Dei, qiiam inisericorditer eum in tot et tan-
hablat, mer.to adjulus et exeirplo acccnsus iurgit tis flagitiis toieravit, quomodo desperato 221 c^

virili qu.i-lam constanlia sublcvando se ab eo, in quo mortuo, ut ita dixcrira, in peccatis, spem viuv et

anlc ;-cueral, tarpore corporis et aninia). Ponit ^ saliitis seterna; redonavil, quodque eousque eum
etiain testimenia sua , quando corpiis siium, quod pietalis sux gratia provexit, quod non solum actus,
per vestimenta potest accipi, diversis laboribus de- sed et aQectus suos plangere valeat, miraiide in

primitet humilial, ut ad veram carnis niund.tiara scmelipso dicit : Domine, tu wihi lavas pedes ! Ac
pertingere valeat. Unde mox suhinfeiiur : si dicat : Domiiie, quam mira et raagniQca supcr

El cum a:c'pisset linteum, prcecinxit se. Pcr /irt- me multitudo dulcedinis tuu;, qui tavas me, hoc est

teum non incoiivenienler munditia carnis accipitur. qui ad lavaudum affectuum cogitationumque mea-
Quia sicul linteum magno labore ad candorem per- rum contagia visitalionis tua: gratia suscilas mc,
dncitur, sic ad munditiara carnis sine magna cor- cui posset suificere, si criniina peccatorum meoruin
poris a(ni( non pervenitur. Hoc ulique linteum
tione coram tealiquando possem diluere ?/iejpon</i( Jesus,
inu ti accipiunt, non autcm cum eo se prxcingunt, et dicil ei :

carnis quidem iniinditiam accipientes, sed non usque Quod eijo facio, tu nescis modo, scies autem post-
ad (inem eam servantcs, vel ctiam servanles non ea. Quasi dical: Quod ego inscrutabili pietalis incae

propler amorcm Dei vel futura; vlta* remuncratio- gratia facio in te, in atTectibus tuis iavando el mun-
iiem, sed propler pra;sentis vitse, 220 quani in dando te, tu nescis modo. Nam cum adhuc sis in

currere mctuunt, confusionem. Ille aulem acccpto D primordio conversionis, quid facto hoc intendam,

linteo prorcingit se,qui lasciviam carnis multiiiiodis nondum saps necintelligis, cum necdum in opcri-

laboribus perseveranler cohibet in se, et in castita- bus tuis lavari ad plenum et mundari merueris.
i.% sanctimonia soli illi placere appetit, cui nulla Scies autcmposiea. Scire tuum.diligere tuum.Po.stea
unqiiam conlagionis macula accessit. Taliter se cuin peccala lua siiperavcris ex parle.ct pfniiiicndo
prxcingenli qtianta divinx dignationis gratia ac- ca laveris et mundaveris, tunc «fiV«, luncdiligere
cedat et accrescat scquens urdo verborum mystlce incipies quod ego facio, lunc primum utique intelli-

demonslrat. ges, q^id utililatis hoc nieuin fartuin tibi conferat,

Deinde, iiiquit, mittil aquam in pelvim et corpit quantumqiic saluti tux proflciat.

laVare pedes discipulorum. Pnssiimus pcr pelrim Dicit ei Pelrus : A'o« lavabis niihi pedes in ccter-

intelligcrc terrcnum cor hominis ;

pcr cquam, qiix num. Dictum hoc Pelri dictum csl hominis vere poe-
divina; nianu pietatis in pelvim illuni miltilur, vel nitentis, et in vera humilitate seipsiim agnosccntis.

«cicntiam sacrx Scripturae vcl gratiam assidii.T Nam ut taceam dc actbus, dum rerte in cogitatio-

compunctionis, per pedes cogitationes vcl aCfectus, nibus ct alTectibMS suis scipsum intuetiir, prorsus
per discipulos ipsos Iiomini* sensus. Ifi((>< Deus impossibile judicat , si unquam ab eis mundari
 : :

m nOMIIJ/f FFSTIVALKS. 7.^0

debflU aul valcal. I^ikIo «lolcns fl KoiiiPMii «|»nsl liii A «l Salvulor ii(tst«:r iiiiponnihlh' bouiiiil okr prxvidii,

vcrliiH tlaiiuil atl Dciiiii dirciiH : N»u luvubit uiihi pt- roiis('t|ii<-iiU'r •nltjunxit «t ail :

rf(fi i» rt'»rr»ii(m. l,0(|iiiliir isil.i iioii (luasi ilcsjHTaiiilo, hll ic/i uiuudi etlti, ifd uon omnet. Stiebat enitn
quia l>co oiiinia possibilia Hcil cl crcilll ; scd, no <yuuii<i»ii ettel, ifui tradertl eum. Sfiebul uii(|ii«,

flfri proplcr pcccala uiia dclic;it, iiictiiil. Iii lioc li- qiiia niiscr cl frngilit noHlcraiiimu» SJ-pe eum etkct

inoie pobilo rcspoiidcl Jcsua Indicibililcr diccns cl in.dilurut. Tuiic cniiii cuui iradiiinn, (luando iiu-

InUinsccus : bu» il ;>•" pociiiiiain Judxoruiu, MiggcHlioiic» >i(icr

Si m>n laiifo te, uon liuhebis parlem mccum. Mun- liccl niuligiioiuni spiriluuiu huhi ipiniut, alnue a

dari in »ncclil.us cl coRilaiioiiibus luls noii liias vir- fcrvorc cliarilalis illius, qua prx oiniiibiit ei nupcr

tiitis ett vcl poss b lilalis. Iloc cnlin ptrlincl aJ oiunia ciiin diligcrc dcbcrcmus, ul inil>c( illct el in-

222 "'<*• <l"i solus sola voluiilatc incu vali^o mun- nrmi niiscrabilitcrdc( idinns. <,uapioplcr posl(|iiani

durc lo. iVui ciiim CRO /aiuTo/c cl niuiidavcro, no»» pnrmisll tvar.gdsla, «ficfral (/ui»nfl»i ettel qui euin

httbebis p.irlem mecum. Nou vidco quid convcnicn- Iriidcrcl, sul.jiiiuil diccus : pr^plerea dij.il, nou etlit

tiiis pcr partem liaiic, quam bealus liomo cuin Dco muudi omnet. Kl bciic dixil, no« etlit munJi ounieSt

haliet, in boc loco intcllinamus, quam graliam illam qiiia clsi aliqiKuido iiiuiidus.fieri bomopolchl incor-
internae dulccdinis. pcr qiiain invisibililcr Dcus in H porc a mala operalionc, raro invciiiii polast imin-

ten pore oralioiiis filios suos visilal cl consolalur, dus iii cordc a niala ct iniilili cogilatiouc, Hxc eiiiiu

ubl vere qiianluin in hoc niorlalilalis leinpore fas csl, gratia clcclis ct dileclis filiis Dci clsi ad lcmpus ali-

beataaniniaDcoparticipalnr. lUvculiquedulccdonon quando bic dalur, pcrlctta lanicn plcniludo cjus

injusie per pariem intclligitur, quia qiiantumcuniiue non nisi in aiterna vlta possidcbilur, ubi tai.ta el

bcnio guslare cxeain bac viia mercatur, pais la- corporis et spirilus purilale el mundilia slabil en-
nien esl, quia nulliis morlali circumdatus corpoic tur, quod nec luiniiiia quidcin cogilalione a con-

ad plenitudinem ejiis in hac v.ta auingere polcsl. luenda incflabili clarilale Dei relrabeiilur. IIjcc

Hic eleniiu pro partect quasi in parte eleclisdalur, elcnim glorilicalio juslorum consequenler, ul ir.ibi

vera pleniiudo illius in xlernani vilaii) reservatur. videtur, in sequenlibus vcrbis eipriinilur, cutu
Vude bene dicit : Non habebis pariem mecum. Ac si dicitur :

dicat, partem dulcedinis ineae adipisci cl habere »»ic- VosUjuam ergo lavit pedes eorum et aeceplt vesli-

eum non niereberis, si lotus per nie et emundatus menta sua, cum recubuissel iterum, dixit eis : Scitii

intrinsecus non fueris, et nisi parlem »f e(n<nt hic quid fecerim vobis. \n prxcedentil us diclum esl, eZ

babueris, Iransire ad pleniludinem post hanc vitam coepit latarc pedes discipulorum ; hic 'vero dicilur,

non poteris. Post hanc 'uternam Domini loqiielam, postquamergo lavit pedes eorum. in prxsei;ti eienint
qu3B non auditu auris, sed ii.tellectu cordis perci- vita lavare electos suos Dominus incipit exen plifi-

pilur, magis ac magis ad cognitionem Dei ct sui cans et praemonstrans in eis inlerniinabilem illain
bomo illuminalur, Sequitur ergo raunditiei puritalisque incorruplion^m, quam de-
DiciteiSimon Petrus: Domine, rton tantum pe- xurso "praeser.iis vitae lerniino possideLunt; post-
des, sed et manus et caput. Per manus intelligimtis quam 224 '^^''^ ^^ lutomortalitatis bujus sublatcs
opera, per pedes, sicut prxdictum est, aflectus vel in regnura gloriae suse transluleril, ibi ccnptani hic
cogitationes ; per caput vero cogitationum InteKtio- lavationem suara plenius pcrficit, ubi el in corpore
nes. Et est quasi dicat : Dominc, indeficiens fons et anjma perenni incommulabililalis slatu firmati

pletatis et gratise, in operibus meis et cogilationibus nibil extra I>eum cogilanl, nihil prxler Deum quse-

ct in ipsis etiam cogiiaiionum i tentionibus runt vel desiderant. IJnde recie nunc dicitur:
mirabiliter ct miserabiKter me pollutura coram te p slquam ergo tavit pedes eorum et accepit vestimenta

omnibus his mun-

video, et nisi laveris me, nisi in sua, cum recubuisset iterum, dixit eis. Accipit vesii'
darl merear a le, prorsus indignum me scio et ju- menta sua Dominus et Salvator nosler Jesus Chri-
dico, quo parlem tecum habeam, quo vel tenuis- d slus, quando omnia membra sua ad se collegerit,
sirao unquain guslu gratiara lua dulcedinis praeli-o quando omnes eleclos suos in fine sa;culi duplici
bare dcbeam. immortalitatis stola redimilos in corpus suum Iraiis-
Dicit ei Jesus : Qut lotus est, ron indiget, nhi ut ire fecerit. Ibi sane mirabilis et gloriosus quidam

pedes latet, sed est mundus totus. Quomodo dicit recubitus lit, quem nuUa mens cxcogltare, nulla
Qui lotus est, non indiget, nisi ut pedes lavel ?Si lingua poterilexplicare.
lotus est, quomodo pedcs Iavareindigei?Homo ita- Recumbii ilaque iiuiic aliquando Doniinus in elc-
que perfe.le 223 conversus, vinculo obedientiae ctorum suorum cordibus. Sed iste recubilus br(^vis
Deo alligatus, bene loius dicitur. Lotus enim est per est. Praepediente enim mortalitalis bujus obstaculo,
conversionem, lotus est per veram et perfectam stabilis et diuturnus esse non potest. Sed cum ».'«-
confessionem. Et non indiget, nisi ut pedes lavei, hoc rum recubuerit, cum transacla resurrectione in om-
est ut in afl"ectibus et cogitationibns suis immacula- nibus clectis suis requiescere coeperit et regnare,

tum se Deo exliibere laboict. Hoc utique si auxi- iste recubitus sempiiernus erit. Nullo eniin fine
liantc el cooperante graiia Dei feci-rit, rccte de eo concludetur, nuUa inquieludine aliquando luibabi-
tJici poterit:^ es( mundus totus. Q-.iia vero Dominus lur, sicqi'.e recui"bens inter eos, qnavi in baee verba
 : :

787 TEN. GODEFRim ABB:VTI5 AUMO^JTENSIS 78a

loquclur ad eos : Scitis quid (ecerim vobis. Ac si di- A el aflectiuim sit, ut nihil corpiis, nisi qtiod spiritUiS,

cat: Scitis, dilectissimi compariicipes et cohceredes nihil spiritus nisi quod corpus (^ogitare vel dcside-

regni mei, quia ii;cr veslra glorificatio pietalis me« rarc vclil aut possil', sicqiie per incommutabriem
estoperalio. Quidqnid cnim vobiscum in pnetcrila diioctioncm niihi , (jui caput vcstrum snm , seiuper
vila fcci, ideo ulique feri, ut perducerem vos ad adh.ciealis, utnihii oxlra nie qna;ralis, nihil prater
gloriam istain sine fmc mansuram. mc ultra diligere valeatis.
Yos vocatis nit', Magister et Domine, et bene dici- Exemptmn enim dedi vobis , ut quemadmodum ego
tis : suni ete,nim. Vocatis nie Dominum, quia Crealo- feci vobis, ita et vos facialis. Por hoc, inquain, quod
rera et Salvatorem vestrum recognoscitis me. \'o- in carnc adhuc posilos ita interdum exlra caiiieni
catis me Magistrum, quia per magislerii mei disci- pcr desiderium amoris et visiouis meae invisibililer
plinam et eruditionem ad hanc pervenisse vos gau- ct indicihiliter sublovavi vos, ila ut in illa visitatio-

detis animarum corporumque incommutal)ilcm glo- nis meae hora nihil praeter me et gaudia cojlestis
rificationem. Et benedicitis, quia vere dicitis : Sum patrice qusererclis et dilgeretis, per hoc exe»i/)/um
etenim. Ego sum, qiiia creavi vos, ego sum, quia cl spem dedi lobis itliiis quam nnnc accepisl's po-
liheravi et salvavi vos ; Ego elegi vos de nnindo, tentiae et immutabilitatis, in qua sempor mocum re-
ego educavi vos disciplinoe niea; magisterio, ut » gnabitis, in qua nec niinima quidem cogitalionc a
dignos vos facercm, quos ad tantara, quam nunc contuenda ma}estatis meae gloria uUra rclardari po-
mecum possidelis, gloriam perducerem. Sequi- terilis. Haec est utique remuneratio nostra ,
quain
tur exspectaraus. Cujus nos dignos elTiciat , qui cum
225 Si ergo ego lavi pedes vestros Dominus et Patre et Spirilu sancto vivit el regnat in ssecula sw-
Magister vester, et vos debetis alter ulterius lavare culorum. Anien.
pedes. Quid est dicere, si eqo , imo quia ego Domi- 227 HOMILIA XXXIV.
vus et Magister, Creator et liberalor vester in illa IN PARASCEVEN PRIMA.
pr;«terit,p vit.T calamitate ot miseria lavi pcdes Egressus est Jesus cum discipulis suis trans tor-
vestros , non solum a malis actibus scd et a , raalis rentem Cedron, ubierat liortus {Joan. xviii).

aCTectibus mubdando vos, quantum oporteliat et ex- Verba hxc ardua et sublimia , verba , inquam,
pediebat, et vos debetis aller alterius lavare pedes? volaniis aquil^ multiplici involuta sunl niysteriorura

Quomodo dicit , et vos debetis alter alterius iurare profunditaie, et quomodo hoino invalidus et vix, ut
pedes?Q[\Qm alter et a/fer isto nisi glorificatum spi- ita dicam , super lerram reptans ad exponenda ea
ritum et cujusque videtnr expnmere? ^ sufllcore possit. quaj aquila volans, et secreta coeli
corpus elccti

In hac denique vita alteri nec esse nec dici possu- volatu suo penetians nobili stylo scrihendo edidil?
mus, quia etsi aliquando conperaiitc gratia Dei, in Nain et doclores eximii, sensu et intelleclu crelo

inteiiori homine nostro renovamur doprimente, , aliquantulum contigui, aliqua de verbis aqiiilx liujus

quam gestamus, corporis sarcina, seniper in id qiiod volanlis mystica brevilate exponendo transcurre*
Siimus.relabimur. PostqMamantem corpiis hoc, quod runt , sed tamen prajsentem hanc leoiionem pene
aggraval animam, deposuerimus, et ad immortali- quasi intactam reliquerunt. Nos vero vix repiantcs
talem tr;insierimiis, tiinc vcre alier erit homonosler super terrara , Hcet ad ha^c subtilius inquirenda ne-
interior, tiinc alter erit homo noster exterior, alter quaquam simus idonei, illud lanicn .xstimaie possu-

quidem in gloria, scd idem in natnra. Mirilice enim mus , quod , sicut formani hene vivoinli essc voluit

et gloriose alternabimur, qnando un.to spiritui cor- eler tis regni sui cohicredibus quidqnid cum boinLni

pore in illiim pcrpetuse iiicommutabilitat s alque bus conversalus fecit et docuit asterni Palris Uuigc-
incorruptionis statum transrurmabimur, ubi nulla nitus, sic nimirum et per haec ,
qux in passionc sna

vetusli hominis sentiemiis contagia , ubi nova pc- dixit, fecit et snstinuit, exoinplum ventur.o passion s

rennis vit« semper nobis innovaniur gaudia. Ibi fidelibiis suis pra;buit. Nain oa qus tunc visibiUter
SUavissimara regnantis in medio nostrum Domiin el D >" proprio corporc suo poitiilit ,
invisibilitcr qiioqne

B igis vocem audiemus dicentis

noslri Jesu Christi in niembris siiis usqiie in lincm sxculi quotidie pas-

Si ergo ego lavi pedes vestros Domiuus el Mt.yi$ler, surus crit. Unde si quis sooius passionis Chrisli essp

et vosdebetis nlter aiterius lavare pedes. Ac si dical voliierit, altondat et intcllig;it quid jam passnrus

Muiiditiam et castilatem corporis ar inentis, quam interrogando et rospondondo poiscculorilit's snis

226 uiortali adhuc circumdati carne non nisi me dixcrit, et hac eadein intorrogaliono et rosponsione
iavante vos el mundante aliquando habere ad tem- tentalori sno maligno oliviare contendat.

pus meruislis, jara noa temporaliter, sed xterna- Egressus est , inquit, Jesus cum discipnlis suis

liter habebitis. Irans torrentem Cedron , uhi erat Iwrlus. Undc, cur,
Ilam quod lunc non poluistis nisi per mc , doin- autquo egressus sit Jcsus cum discipulis suis, ipse,

ceps volo in voslra p >testate nt in intoiiori et

sil qni ogrossns osl , Snlvator in hoc manifosto iiimtit,

cxlerioi i hoininc vcstro (quorum uterquc aller jani qnod iion aliuiide, sed Irans torrentem Orfron egredi
factus csl, quia utcrque pari incorrupf.onis cl im- voliiit . Nain Cedron, 228 n"od interprolatum duritia
mortaiitalis gloria coronatus csl), ca munditia ot dicitnr. graveinptcrtideloin Jiid;coniindiiritinmsigni-

sincerilas cogitationuin , ea concnrdia volunlfltum fiCHt \\ax tanla , laro pervcrsa crudelilate in Deum
7«rt iiOMii.i.i: rhSTiVM.F.». 700

Riilvaioivni r'>(liuul;ili;a , (|iuiti unrciru iiicuiuiiam A iniiii»' nlliu iiiotluiu iiiiiiwl.irc ra*|)Cril, r\ litc iiiiiii»

MlitiKilclcrriKMiiniiiKKlis liibor.ibuL {)\i\ (liiin gcnlciii (l:itiiiiio n hlalii rciiiludilii» iiiciilciii cvorloiil, Itt

JiiibMii iiiii i|iiasi |ii'iii!iui'OHi liibi |i(i|iiiliiiii k|>c( ialiiit ploiuiiu|iic. i|uod l;iiila kiicccd.it iliiiilift oor.li» , u(
ol.Tliiin ililij;cr('l, cl inciTiic .i|>|i:iiciifc iIik i'ii(lo, |>r;c- lioiiio iiilcrior iiil pra:KUsl:iic dixiii.c valcit diilcfy

(licunilo ci iiiliniKis conini k.iiciiulo s(>i!I|iim' ciiiii cii» diiiis. .\t iilii iruus torrtnli-iu ivliiiii iiuilfl iiiiiiidiiff

(<( illlor ooH coiiYCi-saliiii ciihcI , Liiulcin (lurilia illo- tciii S:ilvat<)r oi;rcdiciiH, Hiuliini lliKluiini cjut niili«'

niok invalcbcoiiU' pcr lorrenlem |i;tSHioni» cl iiiurliH (<ui'o digiialiitiir, luux lioiiio iiitoriur libor, inio liUv
con>pukui> cst tv/M'(/i ab illiii. Qiiod untcin du lioc latiiM, iil ita dicam, uli oiiinl diiritin (orili« eyrrdi'

oodciii passioiiis roiirii/c (|iiuii;!(it(iic biliilurub csscl, lur, ludc (it iit oor |>riiis iiuilc iiitliirjtiiiii liao h.iIii-

I>avid iii Spirili! satuto Uui^v ;iiilc iirxvidciib dixil : liii f^ussioiio hu.ivilcr ciuollituiii /(crdd ii|>iiilaliuiii

De lorreule in viu l>il>ct (Psal. c.ix, 7). iiat dcliciarum, in qiictii idoin Salvator cuin disei-
Co^iipiclu ulu|iic liuo sorniono propliolicu, lraii!>- pulis sitis, ciim H.incliii vidoliool :ic virtuohiH di>»i-
((rc.-^so lurrcnlo passioiiis cuiiKuiiiiiiala gloiia losur- d(-riis, ciiiii spiritaliliiis cuMostiH disoiplin:n htudiit
loilioiiis, (V/m.<Mx ist cniu tlisciiiulis suis, iibi criil iiilitii.it, i|ii:ilciiiis iiovas viiiiitiiin 230 pluiitnlio-
horlui. i*cv Iwituin iioii iiu'Oiij,'riio saiula aoi ipiciuLi iics illit' gcrMiiiiun' ao IriKtilicarc l.u lal.

csl Koolosia, sive ooadiiii:»lu iii C.liriblo Jiciio vivcii- " Scicbut aulciu cl Juilus, ijui Iranebat euin , locum,
tiuiu coii);i'c;;alio, sou diicota Uoo iidclis (|na'lil)cl ijiiin Iroiiuenlcr illuc conveuerat Jesus cum tliscipulit

aniina. Naiii siout horlus ^ioiic pl:iiitatus cl ii ritialus suis. I'(U' Jiidam, (|(iod mystica iiitcrprctatioiie fo;i-

fooiiiidior p!cruini|.uo rclL(|uo vidcliir cssc aj^ro , ila /i/cir.s (li( ilMi, anti(|iiiis liOhtis illo , ui:ili(;iio ouidi)
epiritalis l^ortui Koolosiiv , wc uoii iiorlus clcot;c ndiiiiiiiuii ((iiililcus, noii iiicongriio iiilolli^iliir. .\cc

iiiiiililudiiiis iii Cliiislo oongi'og:>t;o. , sive lioiiiis iiiiruin, si pci Jiidani innie coiilitoulciii iiili;liigoii«

be.ni;i!Oujus(Hie aiiiniac novo seiupor recundalur vir- (him osbc diximub iiiah(dum. Nam lcslo Lv:tugelio
tgiuiii gcrniinu. llio oiOMiiii liortiis prolcrens rriioius rioipioiitor d^iciiioncs coiililcliantur Duiniiuim : Tu ett

sdnctilaiis ot jiisliti:oin Cantt(us caiiliooniin sic ab im|uiiiiil, ntius Uei (Marc. iii, ii). Ct ilorum :

ipso ooiiunoiidalur spoiiso Eoclosi;o : Ilorlus, iiKpiit, Quid venisli uule leiiipus lor<iuere nos ? [Mauli. viii,

conclusus, soror luea. ef>onsa, liortus concluius (Canl. iii). llcm(|iio alio iocu : Quul inilii ct tibi, Fili Uci^-

IV, 1^2). Digne (jMidem non semel,i>ed iterum cou^ (HuUli. vMi, Si)). Coiititciitur (iiiam Uciim corIi

clusus vi^c dicilur, duiii et foris u pt-avis sotibus, Creatorcm siium cssc ci Uomiiiuni , ucc i|iii(li|iiai'.)

iiitii$ a nialis de^ideriis oii^lodituL'. se coHtra illius pncvalcrc potcslatcm ot iiii|icntim.

229 I'^' ''^lis ''6^'^'"«* lioiius paradisus esl voiu- p Kt qiiouiodo pra-iiominattis cuiirilcns isto tradoliat

piatis, qiiem a principio plaulaverat Dominus, in quo Domiiium ? IIoo niniirum luodo : (|uia ad tr:idcii-

dclicalai el delicios;« ajiiiu.x' spoiiso suo ccolesli, dum cuui In^dilorom illius provocatiat, quiaad illu-
ina.'stimabili copulaiittir chariUilis diiloedinc. llorlus dendtim eum cl cruciligciiditm Jiid:^s iiisiigabat.
elenim isle, fiorius soiljcel iaiiol;o Eoclesi;\> lunc Sciebat auleiu ab iiiitio aiili(|uus conhlcns ct tiaditor

iuiliari et plantan ooepit, quaikio unus o\ miiitilnrs islc locum diviii;cliabit:itionis iii spiritali csso iicrio

lancea latus Salvatoris, in cruce pendonlis, perfora- Ecc!esi;o, et quia frcquenler illuc covveneral,vl(\\\(>-
vit. Nam sicut Eva fabricala est ex latere Ada; in tidie vcnire nuii dcsinil cuin discipulis suis, cuiiv

paradiso dormieutis, sic Ecclesia ;i;di(icata est ex la- diversis viiiutuni studiis el prolcctilius visitarc et

tcre Christi incnice murienlis. (Jtide mo\ rcsurgons consuLiri non dedigiKitiis spousam suain , uiti-

a morUiis, liortiiui ejusdem Ecolesiai ciim discipiiiis versaitni soilicet Ecclosi;im suam , aut diloolani
sujs lietabitndus introivit, quemadmodum evange-. diligoutiiim sc mullitiidiiicm, sivc S|K'ciali(is in-
I|Sta misequeiiter ait : li.iircnlem sibi (idelcin quamlihct aiiiitiam. Lndt!
In quem intrcivil ipse el discipuli ejus. Folix el de- ct ipse pfiCSCHtcm se suis uliique (idi^libtis ados^e
siderabilis istc introilus tuiic revcra faclus est. pollicctur diccns : Ubi duo vel ires confirefjaii iue-;

quando elcctis discipulis suis posl resurredionem J) rinl iu uomiue meo, inmcdio eorum suin {Maltli. xviii.

suam pr.ccopil dioens : Eunies, docelc omnes (lentes 20). Ergo cum malc itumitiaius illc Jiulas o|>limc,

(Miitth. xxviit, 19). Sic, sio dcrcliclo populo Judaico ut dictiiitt est, scial ct cogiiosoat qiiid ulilitatis,

in salutem gonliuin ciim discipulis suis cgrodicns, quid virtutiscl grati;c julvcniciitis pnoscjitia Salva-
illisqiic cimtibus ct docentihus horlum sancl;e Ec- toris rulelihiis suis confcrat, ipsc (|uu(|ue pcr saud-
closi;o, oitm eis et per cos intruicus , aliuni quoqiie litcs sitos occuitc nialigititatis siix qita-rii atixiliat

invisihiletti pi'a:iigur:ivit cgrossum el introitum, quo etiin (|uibus iiiox .idveiticiis divin.^c piolatis, qium-
occullis misericordiue passihus egrodi ct introiie tum iii se csl, cvacuarc possit magiialia. tnde se-
plerumque digiiatiir in elctloruin cordibus. Egrcdi- qiiitur :

tur uti(|ue huc modo in mcntihus ridcliiim, ul etiiol- Judtts vero cum accepisset cohoriem et a poniifici-

litos iiitrinsccus lactu sitpcrvenicnlis graliic de du- bus et Pharisais minislros, veuit illuc cnm laleruis

vitia cordis sui cos f;iciat egrcdi. Qua; |;er turrcuiem et facibus el armis. Cohors ticooiilis oomplctur mi-
Cedron satis convcuicnlcr valet inteiligi. Nam dum htibus. Et qnia coltois Romaui 231 ^"''^"^ mililes,

torrens istc, torrcns, iuqiiam, luaLuum coitcupi- satis congruc por fo/ior/cm s;tcuiat'es accipiemli simt

sceJitLaruin et carnaliuin deside iorum in cordo ho- priijcipes, per pouiifices vero ,
qui dociorcs plclis
^91 VEN. GODEFRIDl ABBATIS ADMONTENSIS 79i
erant. spiiilales inteiligeudl sunl rectores Ecclesiae. A caJorum fnerit involutut sordibus, tetcrrimum ex
Per Pliarisaos quoqne sacerdoies el praesbjteri, qui se fumum miitit coram Deo et liominibus. Ne au-
ipsis rectoribus (juasi spirital.ter videnlur esse sub- lem fumus iste, si exortus iuerit; evanescat , arma
Uiti. Ex his, prob dolur! Jadas iste nonnullos sibi iniqua: defensionis illi subminisliare festint. Et
devolos el obedientes minislros et cooperatores ac- salis congrne per arma defensio intelligilur. Nam
cipti, ui per eos et cum eis quasi subjectis sibi nii- arma diciintur, quibus se homo, ne iaedatur, defen-
litibus snx nialignitatis inaci.itiamenta ad mplere dit et protegit, tela vero, quibus hosleni forliter fc-
possit. Nam adveisus lilios Ecciesiai nil quodam- riendo prosternil. Sxpe memorntus autem Judas iste,
modo per se ipse valeret, si hos taies tantie perver- cum talem, ut dictum est, cohortem talesque mi-
&itatls niinistros et roilites non baberet. nistros acceperit, cum sic armatus eum laternis et
b^sl eiiam juxta mysticum moraiitaiis sensumalia facibus et armit quasi pugnaturus in hortum supra-
quaedafrt eohors, al.ique pont.fices et Pharis«i, quos dictum veneril, quid homo quisque salvandus, cum
aainri inleilectu libet iniueri. Per<rc/ior/emexleriora quo inire certamen tentaverit , ad ha?c respondeat,
iuleiligenda snnt opera carnis ; per poniifices spi- verba ejusdem Salvaloris conseqnenter insinuant.
talcs el interiorcs sensushoniinis, per Pharisceos cc- Jestts autem, inquit, sciens omnia qua; ventrtra
cullae cogilationes coidls. Ex his ergo ooinlhus, ^ erant, processit et dicii eit : Qvem (,vccritit?JioDnne
operibus scilicet sensibus et cogitationibus, in dete- Jesu, quod dicitiir Satvalor, salvandnsquisquesatis
riora plerumque declinantibus, Jiidas iste totius congrue accipitur. Nam passio Saivatoris passio
aucior nequitix multos sibi, proh dolor ! m.nistros salvandi est hominis , el quidquid homo sa vandu&
et mil tes nonnnnquam accipit ,
quibus hoininem patitur, Salvator benignissimus in ipso et ciim ipso
minus providum graviusferire et prosternere possit. pali non dedignabitur et per piaevenientem gratiam
Nam si homo circumspertus opera sua sensus et ipse scientiarum Dominus scire eum facit omnia
cog tationes diligentius observasset , malignus ille quse et quanta stiper eum suntventura. Scitrevera,
nullum pene tenlandi aditum adversuseum invenire inspirante Doinino, 233 <iui^ ^i P^i* consensum ,

posset. At nbi in opere, sensu et cogitatione bonii- operationem et defensionem hosti maligno consen*
nis aliquos, ut ita dicain, excessus invenerit, ethos serii, quod setcrna super eum damnatio ventura
quasi male cooperantes sibi tninittros iniquitatis eril. Unde bonis et virtuosis operibus magis rjl-
et tentationis acceperit, illuc continuo , ut subjun- gisque procedens, sic niale confitentis et inique

Clum est , cum laternit et facibus et armit venit. tfadentis diaboli tentationihus respondet dicens :

Per Iria haec, id est lalernas, faces el arma uni- Quem quceritit ? Responsio ista jam passuri Domini
versa accipienda est consuinmaix iniquitatis per- rectissime convenire videtur homini fideli , tenta-

fectio.conscnsus sciiicet, operatio et defensio. Cum tioncs diabolicas patlenti. Et his verbis Doctor siim-
ergo siiggestio et deiectatio quasi iniiium quoddain me bonus nos edocere voluit , ut cauti semper et

peccati sit, cur bis duobus prxteimissis tria hicc, solliciti esse studeamus adversus insidias diaboli,

quae jamdicta sunt, consensmn srilicet, operalionem nt pcrvigili circumspectione solerter videamus et
et defensionem prxsignavit? Ea nimirum causa, attcAdamus quid a nobis et in nobis qnxrat hostis
quia tentatur plerumque homo per suggestionem, antiquus. Nam sequitur:
sed tanien nequaquatn labitur per peccali delecta- Besponderunt ei: Jesum Nazarenum. Jam manife-
tionem; nonnunquamvero per delectationem 232 ste Judaica declarat responsio quid in nobis diabo-
invilus pulsatur animus , sed tamen nullus in pet- lica quaerat infestatio. Nam Jesus, ut dictura est, Sal-

cato fil consensiis. Sic eiiam Salvalor huinani ge- taior, Nazarenus vero niundus interprct^xtur. Ad hoc
nerissuggeslioneintentatoris pertulil.ettamennulla enim insidialor malignos semper tcndit, laborf et

peccati delectatione moveri potuit. Ergo quia in vigilai, ul salulem animae nostrae, qua;Ohristusest,
foggesiione et delectatione quasi nulla plerumque n| munditiam cordis et corporis nobis auferre va-
culpa esl, his duobus praetermissis iria hjec, con- d jeat. Plerumque enira ipse deceptor aniraarum ca

sensiim opeiationem ei defensionem prxsignarc vo- nobis suggerit quae hotno sancia prorsus et justa
luit, per quae et in quibus totius iniqnitatis plenitudo esse existimat. ut vcl sic sub falsa specie boni in la-
intelligi polerii. Venit, in<iuii, iiluc cum laiernit,tt quenni perditionis trahat, verbi gratia, dum quis

facibut et armis. Per laternas, in quibus ignis qui- jpso suggerente mlnus discreie corpiis suum easti-

dem cst, sed lalens et abscondilus , cunsensus pec- gando duris el immoderatis laboribus interficil, diim
cati recie esi accipiendus, quia diim homo sine ef- immodcratara abstincntiam in cibis, in vigiliis nltr»

fectu operis per consensuin tantummodo labitur, vires hal>ere incipit, sicque fit ul, duin viribus ex-
tdhuc quasi ignis absconditus in laterna coi-dis oc- haustus ad omnia quac agenda sunt, infirmus et
cnltatiir. Si auiem Judas isle consensum, quod absit! inutilis redditur, tnnc profecto necessiiati corporis
adesse dcprcliendcrit, facet manifestx opcrationis ct plus aequo indiilgere coinpcllalur. Suiit eliam non-
arma pervcrsae defensionis male consciitienti [cod. nulliqiii, diiin /clum rectitiidinisse hal)erc falso exi-

eonsenli.^nteiii] confestim porrigit. Et bene quidcm stimaiit, spiritii snperbiae inflati, judiceset conlcm-
faeet ardcntes, qua? cl lucent el f'imigant , aperla ptores magislrorum ipso insiigante fiunt. H;cc el
prav.T artionis opera significaat. Naic si homo pec- bis similia dum occnlt.e deccptionis consilio nobit
 : :

70S IIOMII.M. FESTIVAI.ES. 7M

Ingorit (\\\\i\ ad h;Pc rontradircmlo rcK|ioiidi're nos \ rllis, »;iio(l villo H.iiioiiit lalulAin mftm fratiiare

Oj)oili';»l.ipMM|ui mnolii'; |>.ililiir»'ll<i.l.aiir,ii'sp()n- ijuoil niiiiiililiain ut iiiNi|iu> liiiininia violaro oiinlcn-

sioiif iiii:i «uiib(>(|iiotit<'r iiuii(-:it. d li«, litiilr hot abire, tiuiie, in<]unni, lil B<l';i il !*•

Uicit eis Jeiiiti : Kijo xuiii. Kijo, ini|ti;ini, tuiu, (}iii I:oi'rH niri inU>Kriel iiivioLti ad Deum rc i un<>raiu-

lahitoiii vl Sdlvaloroin ni<>niii <|n;iM'o, i|iii cor <( <'or- rciii p<>rvi>niuiil, ne voliiH iiisiiitoiitihiih, <'l, r]tiodah-

P'ii» niciini IVo crc.itori in<>o Kcnipor iiiini:i<'nl:il(iiii sil t yoliis pr;i*valriilibiiH por appotiliiiii hiiniaii»

234 ('oiiHorv:iie oiir;il)o. .\ti<l.l()ilui|iio l:ili rosponso Ijorlis poroanl, nl si ii.lriiiHcc ua (mt inaiieiii ((loriatn

vidoainns (|niil ad li;oo inaligiii tonlatorirt a^al iiire- tungar ct imprllar, nnnqv^'" Cinicii vuluntaria i-l

ttatio. Slabat, iii(|nil, et Juiiai, qui tradebut eum, cum coiisonla»ra rlatione II vohis convincar.

iptii. Qiiidnani OHt t/artf illnd JiidiC traditoris, id enl II t impleretur termo Jeiu quein diiil : Quia quot
diaholi, nisi nuilo lontandu rt insidiaii(*o sic rospon- dedisli iiiilii, nov perdidiex eit r/Mf»if/H«rii. Senno Jeiu
dcnti forlins instaio lioinini ? Kl <i(ii(l cst ttare cum sermo, in(|uaiii, Salvatoris, <iiii <iti(ilidic [wr ora do-

ipsis f Slat prolVclo ciini hisoninibns, <|iw snpra uuv ctoriiin adcorda audientiuindirig.tiir, qtiu inanicon»
moraviiuns, varlis scilioot vitiornin et teiitaiionuin Iraiie glorinR, ct iion in nohis, «od in Doiniiio gloriari

cnnniotihus, qnalenns ad consonsnin, :)d opcrntiu- muncnitir, ttinc in nohis voraciler adiiiiplrlnr, si ex
ncin et dcronsioneHi peccati, nl dictuni csl, euni per- H liis i|uos dodit nohis Doniinus, id esl dc honis el vir-

trahat [cod. protrahat], el saluteni aniina: cordisiiuc tiiosis aclihiis, nil per elalionein pcreal, sed illi soli,

ac corporis innnditiain illi aiirerat. Sod niinqnid sic Kine qtio r.iliil honi agcrc et hahere |K)ssuinuB, bi-
senipor slahit ct pugnandu instahit ? Audiauuis quid mili conlrilionc ascrihercet assignarc curcinus. Qui
evangelisla ail ergo sic, ul dioliiin esl, inani glurix resistcndo scr-

L't autemdixii Jeius: Ego sum,abieruntrelrorsum, moncs jubcntis Doinini iinpleverit, et hona qu.T fc*

«( ceciderunt in lerram. Cum ergo Jesux, id est liomo cerit, dala sihi desupcr humilitcr agnovciit, videa-
talvandus seinpcr ad hoc caulus ct circntnspectus mus quanta, quam inagiia nominis diguitate hono-
esse studuerit, quid fraudulentus investigalor ille randus sit. Sequitur
qusrrere ct invcsligarc ah ipso velit, relrorsum pro- Siinon ergo Pelrus liabent gladium, educent tum,
cul duhio tenlationes et inrestationes inaligni abeunt, percussit servum principis tacerdotum. Simon (/6e-

quia ad ea, quae volunt, sceleraeidelicia eum linpel- diens, Petrusvero dicilur agnoscens, gladius quoque
lere ncqueunt. Nam quid aliud est malignos spiritus o^«(/tentts hujus cl agnoscentis rst Yefbiim Dei.Nam
retrorsuin ahirc, quain in pecca is et vitiis hominem obedire sernionibus Jesu et gratiain a Deo sibi da-
consentaneuin non posse invenii>c ? Qui dum corda tani huniililer .ignoscere poterii, 236 Q"' gladium
jw>rfectorum, in quantuin volunt, tentare non pos- verbi Dei, gladiura ancipilera, gla iuin ex ulraque
sunt. j» terram, \n terrena videlicet corda, crudeli parle vitia resecantem habere satagit. Ilabendus
trintationc cadunt, Nam eos qiii terrenis curis et de- suinmopere est gladius bis aciitus, timoris scilicet
sidcriis deserviunt, facile sihi consentientes et obe- el amoris, gladins, inquam, timoris, ut propler ute-
dieiites inveniunt , eosque casu miserabili secura tum gehennae et supplicii, propter nieluin tremendi
eadere in toveam psrditionis faciunt. Quibns hoc ei districti judicii honio declinet a malis; gladius
niodo repiilsis lalique casu in corda lerrena cadenti- quoque amoris. iit propter spem a;tej iije leniuiiera-

bus, videamus qiiid inierrogaiii.lo, luio docendo, ite- tionis semper invigilare sludeatoperibus bouis. Hunc
riHU dical miseralor Dominus. ergo gladiuin bis acutum si quis habere ineruerit,
Quem quivi-itts? S^cnnda h;ec Dominiintcrrogalio sertum p ntificis salubri percussione percuiit. Ser-

Cil ejusdem Salvatoris sahilaris qua?(lam doctrina et vus isle poniilicis non incongrue uitelligendiis esl

admonitio, quadoceri nos et admoneri tuisei-icurdi- ipse spiritiis sp.rilaiis hominis, qui huinan;£ laudis

ter voluit, qualenus diligcnler altendamus el consi- nonnuiiquain , proh dolor ! ultra raodum cupidus
dertmws, quiasi adconsensumcl effectum pravi ope- amissa dignilate dicendus est servus, non doii;inus.
ris nos perlrahere non pnterUnl, ex hac ipsa victo- p Vt auteiu ad prislinam libertalem redire possii, jam
rianoslra mlnuscaute gloriantes fraudulenler nos dicto gladio ancipiti hoc inodo percutieiidns crit, ut
circumveuire et prajjipilare quaerunt. Unde scqui- pro bonis actibus suis inaniter gloriando extolli sem-
tur: per linieat, el bona quae feceril, soli Deo prorunda
235 Dixerunt ergo Jesum Nazarenum. Jam jam- menlis humilit;Ue .'\tliibuat. Unde mox sequilur:
que maligna immundorura spirituum responsione Et abscidit, inqnit, auricutam de.rteram. Abscin-
uanifeste innuitttr, quanto malignitntis su:c studio denda sununopere esl scrvi hujus curiculam» sini-

bominem interius vitio elation.s violare. ct a salule stra, sed dextera. Nam per cuiiculam dexlcram ap-
»iia alienum reddere cuplunt, quem exterius ad ope- petitus huinana laudis etamorterrena; intdligendus

ra iniquitalis inclinare non poterunt. Sed quid pro- est prosperitatis. Et bene quideui non auris dicitur,
prla saluti providens ad haec rcsponderedebeal, pro- sed auricula, quia laus et pi-osperitaspraeseiit s viloe

vida respondentis Domini verba consequenler in- non inagna, sed brevis est et modica. Hanc eteuim
sinuant : Si me, inquit, qii(vritis, sinite hos abire. Ac auriculam si quis bis acuto gladio limoris ct amo-
si eisdein malignis spirilibus contradicendo respon- risabsciderit, nomen amissse nobiliiatis uobiLtsr ia
deal ctdira;! sf m<>(;i(a'rt^t$, imaquiarae ad hocquce- scmetipso reparabit. Naro sc^uitur:
m VEN. GODEFRIDI ABB \TI3 ADMOXTENSIS 796
Lral eniin nomen servo Mnlclins, Mnliilo nomine A pi-resenti per veram pocnitenHam a morie animse re-
servi Malclnis, quod uiyslice refjtiator dicitur, digiie siirgant, el in aeterna futunt; resuirei tionis glona
ac laudahiiiler dici et esse niciebilur, qu.indo lioini- diiplicein iinmortalilatis slolum ullra jam luoritiiri

nein exteriorcin pulenti doininatione in serYitntein recipiant.

redegeril, qiiando abscissa anrieula dextera, laude Itenique in exordio hiijus evangelica; lectionis nia-
scilicel inanis glociK, non. bunianis favoribiis sed gna spcs et consotatio obtinenda: salulis deinon<
Dco Creatori in siinplicilale cordis servire coeperit. siratur nobis miseris peccatoribus , quod beatns
Sedquinsalubris bxc aiiriciiia; bujusabscissio sumv iniilieres istas, de passione Cliristi lugentes et do-
«lopere faciejida est ancipiti, ut jain dictum est, di^. Icntes, eL adhuc de.resurreciione sua dubitantes,
vitil limoris et ainocis giadis, nudiainu& qtiid adbuc non solum angelica, wrum ctiain propria visione et

dcgladio iuli) evangelicai5ubjung;i).iectio. Sequiliir :, alloculione consoiari dignatus esi Doininus. S enim
237 •^<'»«« autem dixH Petro : Mitie (iladium in tunc quasi carnaliler se diligenlibus apparuil, et
vaginam. Digne sati^ Pelrus, id esl a!/;iosc^)is qiiis- quasi niortuuin se qua;rentibus vivum et visibilem
que lompiis lentationis el belli, gladiuin verlii Dei exbibuit, quanto niagis nunc bis, qui eum in veritato

in ineinoriani scilicet cordis jubeiur initlere.quisciat quaerunt et diligunt, invisibili gratia visilationis su%
qua bora, quo tempore educere eiim debeat, et aiiri- ^ aderit, qui gloriam Doniinic£ resurrectionis hac lide

culam jam diciam itcrum iteruinque male exortara ei spe honorant, colunt, el pixdicani, iit el ipsi

ahscindere non diflerat, ut nunc tinioris nunc ainoris quandoque seternaliler cum illo cegnaturi resur-
pr%inunilus {^ladiu forliler cl virililer insidianti re- gant?
sistat adversario, quia in bac niortalitatis miEcrin, Magna quidem divinse pietatis conftdentia 'n lu^c

Stabilis et perfecla nuni^uam valcl c-sse victoria. sacrosancia die nobis peccatoribus datur, duin Ma-
linde et ipse Pater miseiicordiae consequenlibus ria Magdalena,{\ux peccatrix erat, et ab ipso Salva-
adhuc iiinuit verbis quanta compassione conipatia- tore a peccatis mundata el purgala esl, in primordio
tur quotidie menibris suis. sancti Evangelii nominatur el legitur, qiise una cum
Caliceni, inquil, quem dedit mihi Pater, non bi- cxteris supra mcmoratis mulieribuscorpus Domi*
fcam »7/«»n,' Quid myiiiico sensu per calicem. quem nicum, 239 Quod paulo antc nagellaluni, vnlnera-
se bibiluruin asserit, nisi caliceni passionis noslrse litin, et lanceatum viderant, visibili unguento aro«
intelligi voluit, quem quotidie nolentes et invili matum, quod paraverant ungere volebant. Quod si
Jiibimus, quandiu exsiiles et peregrini a fonte aHer- tam benignae voluntatis studium in tantum Domino
nae vitae separali sumns? Sed bunc profecto calicem _, complacuit, quod eis, ut praidictum est, visibiliter
passionis noslrK tunc.in nobis niisericorditer quo- apparere easque clementer salutare ot alloqui vo»
dammi.do bibit, quando passioiii et tenlalioni nostrae Iiiit, miilio magis illorum fidem etdevotionem digna
benigna miseraiioue condesrendit. Et bene ait bunc merrede remunerat, qui invisihili inlima compii.i»
eumdem calicem a Deo Palre sibi dalum fuisse, quia ctionis unguento vulncra illius quodamniodo an-
una et consimilis super nos Pairis et Filii est com- gentes assidua recordatione passionem ejiis ac
passio, ct Deus Pater inira dignalione creatos f^iios inoriem ad memoriam revocanl. Nani et beata; mur
diligit, quos pretioso sanguine Filii sui redimi vo- lieres illa;, quas tam magnificc consolatus est pr»»
luit. senlia visionis sux, parvo tempore circa sepiilcrum

238 HOMIIJA XXXV. illius vigilando ipsum(|ue qua^rendo eranl sollicit».

IN DIF.U S.VNCTCM PASCH.E PRIMA. Qiii aiitem cunclis diebus ac noctibus sacr.ie hujus
Maria Ma^alene, et Marin Jacobiet Salome eme- quadragesiinne vigiliis, jejuniis nniltisqiie laboribus
runt aromala, nt veuientes ungerent Jesnm. Et valde non ccssabant insistere, ut aii(]uain nuiic consola-
mane uua Sabbalorum veniunl ad monumtntun^ orto, tionem in hac solemnilate ab ipso mereanlur accii
jam sole {Marc. xvi). pcre, nequaquam bos desolatos relinquet, nequa-
Quod in bac celebritate, Dominicac Resurrectionis D quam ab his oculo.s misericordiie suae avertet, quia
die, pra-icrniissis cyeterorum evangeiistarum Evan- ctsi pro voio suo, quod petiinl vel optant, non ac-

geliis, pr.xsens legiliir Evangeliuni, videlicet scciin- cipiunt, tainen in quantum benignus ille Conditor
dum Marcuni, qiii lcste Scriptura ngurain leonis prodesse singulis noverit, «iiligentibus el qu;erenti-
cxpriniit, non sinc raiisa conditor el dispo«iitor bus se gratiam visilationis sux non siibtrahit. Fit

divini oOicii Spiritiis snnrlns instituit. Nam fortis eniin plerumque quod multis simiil in tenebris se-

ille Leo de Iribii Juda ferncem illum lennein, qui dentihiis iinus ex cis Iiimen afferri expostulat, et
circiiit qiiaMeiis qiiein devoret, bodierna die vi( it et tunc non ille solus, sed oiniies qui adsiint, ex hoc
prostravit forliliidine siia, qiiando aniiuas ridelium Iiiinine videntes gaudeanl. Sic niinirum diim in ma-
Kiiorum inexpngnabili divinitatis sii»>. potentia de gna inuUiltidine una tantnmmoilo aninia fidelis visi-

claiistris inferni eripnit ,

qnos ab initio sseculi cru- tari et consolari increbitiir a Doinino, per unius
delis illc leo niale caplivas tenuit et possedit. Sicut meritum multis etiaiu provenict salus ei benedi-
enim nobilis istc Leo, RcHleinplor nosler, in spiritu ^tio.

foriitudinis sua; resurre^it a mortnis, ita spein bealx Proi.tdc gaudeainus ct evsultomns, si quis ex
resurrecliouis dar« diijnatus est Odelibus suii, ut in Qobis diyina iuspiraiione illumini^ri meruerit, spe»
 l-KSIIVALKS. 7'j8
707 IIOJHII l;i:

Vantott in miscricortlia l)i*i (|UO'l iinitiii iiiciilniu dih- A udliibcre iumi n('^lt((at. ScctiiKltiin dcvotionit tni-

liilitis iiobiH pir nvtlftitil>tiH ail Kaltilciii |ii(ivciiirl; giiciitiiiii csl, iil sii|ii.i' rcda, ni qiiar jukla in •cipMi

Uiiiii i|iiiMiia(liii(ulitiii dii'H liu'i' |ii'u (-tiiiclis uiini «lic- vidcrit, hoii hiiik \itibiiit, iioii tuU iiK^ritlft, »oil Holi

biis t'Hl cclcbcniiiia, ila lacilins iii ca a KaUainlis Dco asiiibalct aKribiiat, l(il:i(|iic dcvotioiic di^iiaa

otiiiiihiiH olilincri cl iiiipclrati diviiia potci il itiisc- illi ^iali.triiiii a( lioiich iipiinlat, co (|iio(l iiiullos

l'icoi-(lia. lliidc cli.iiii c\ lcclioiic liac cvaii}(cli( a lo- di|<iiiorcK ct iiiclioroH iii vaiiilatibtii liit \h na-cnli

tiUK pctrcctioiiis, (jiia ail riitiiratii l-cstll'l'cclioiic|ii dci'clii|ucrit, ctKc, licct iiidigntiiii, |<ratiiiia hunital(}

porvciiidii', luyHlicil pr.crttl^ciil nuliniciila; naiii cl stia ab crroie vita; rujc levocavcrit. l't .ittleni hoc
lioc (rcs isl.c ilovolissiiiKi; l>co lciiiiiiic iii\.sli( c pr.c- tiii;{iiciiliim ilcvorniiiiH Dco coiiipLu cat, iiccofttc Cftt

iiil^itarc vidi-iiliir tam olisc(|iiio sito (|ii:)iii ci iioiniiic. iil lcrllniii iiii^iiciitiiiii (lil('( tioiiis udjiiii(;.^t.

^^Q Uiirid, i|i(|ni|, lildtjdaLfiia, c/ Maria Jiuubi rl Tcrliiim iiii^iicntiiin dilci tioiii& ( st lota inentls

Saloine enifrunt aromata, ul reiiientcs uiujerent J ei^uiH. intctitiunc anlo oiniiia ct Htipcr onitiia Dcniii &oIuin
Ala^d.iliiiii a (|U0 .Maudalciia diclitiii csl, iii iiostra diligcrc. Nam sunt (lonntilli qiii, licrt peccala sua
liiigua lnrris diciliir, Jacoliiis v(;ro supptaiilutor, dcllcanl, liccl pro bonis, qiKC a((cpcriiiit, hoti gra-
Salottie qiKXiiK' pacilica iiilcrprctaliir. bi (|uis pt'((- (ias rcrcraiil, ttiiiiiis tiiiiicn (niatii opoid-l Dciiiii dl-

h\lo cartialcs concttpiscciilias ct iiiala dcsidcria, '^ li^Minl. riidc lcniiiiii, iil (l-.xiiniis, iingiicntdiii aiiima

ossidua yirtiilnin opcraliono rcpcllil cl cxpiinnat, (Idclis adbibcal, til viddiccl dilcdioni Dci iiiliil om-
turriin ine\pii(;nul)ilcni silnniclipsi in scipsoa'di(ica(, nitio prx'ferat vcl antcponat. Nam et hoc 'Jnguert-

et bic livlis ^f(i)i(/ Mtiinlalina (lic.icl csse valcl tttrris litni diviiix dilcclionis non ;ililcr conftcicndiini cRt

benc inuniia. Scd Iioc at( salutcni snlliccrc silii nc- [f(i(/. coiifitcndiim csll, iii-,! in illo hora intcrfinf* con-
qiiaquani credal, si bonis ac rivtis insistit opcribiis, lciiiplationis. Tt idco dilccla Dco aiiiina llialamiim
liisi cliani lin^uaiii sunm a uialis ct oliosis rcft'v- cordis sui oiniii diligonlia ol.sorvet ct cnslodiat, iil

iiaro ^tudeal scnnonibus, ut qiii(l(|ttid iii lingtia siia per gratiam iiitiiiKK coiitoiiiplationis, ca:Icstibus,

(lelitiuisse sc lueinincrit, boc per bona, sumta (.i qtianlitni poSsibile ost, sccrotis adniissa discat il
tialutaria colloqiiia supplauture sivc abolere non oognoscat (lualitcr tingiiontum verne ct perfeotx di-
desinat, nt lioc inodo cuni Maria Jncobi laqdabilis Icclionis, qiio ungcndiis sit Dominiis, confici.1t.

supplanlator in verbis suis possit fieri. Tria Iiaec, quae prjenotaviinus, prciif^sa ungucnl*^
Ut atitetn ad suniniani valeal perreciionoin ntiin- liomini ad salutem aninrae et porfectionem vitae left-
gerc, omniniodo elaborci iiii]uicti cordisltitnultuan- den».i valde sunl noccssaria. Nam prinio ungnen^o
tes cogitaiioncs sedarc ci coinpesccre, iil in scmel- p ungendi stinl pcdes Doniini veniam postubndo ; se-

ipso quietuset pacitkus possit cuni Saloine paci/ica cui-do ungendfc sunt nianus ejus pro i.idulta venia
internx' pacis ebtinore ^audia. Qtiisquis vero sic, gratias ; gcndo ; terlio ungcndum cst capiit illiiis

«t dictuni est, Maria Magdalene, id esl turris factus gloriam divinitaiis ejus ocnlo contcniplaiionis spe-
fueril in operalione el Maria Ja^^obi, lioc ost sup- ctilando. Sod ad Iia^c nemo idoneus coiistat, ni ea
plantalor iu loculione, Salouie, boc est paciftcus in qtn« scquuntur prius fiant.
cogitalione, hic digna Deo ac bene placita diversaruni 242 E' valde mane una sabhalorum veniunt ad
vlrlulutn compaiare potest aromata. Nam quidqnid monumeuium, orio jani sole. Notandtiin est cur non
vauitatis, quidquid nial* dclectationis caro illecebi osa tanlnm niane, sed valde mane dixerit, cum valde
prius suggercbat,hoc,in qu.^^ntum possibile est,iolura mane initium surgentis auronc sit, qnaiTdo vix Irans-
abjicere et ampuiare laborai, et quasi pro cominu- euntibus ncclurnis tcnebris tenuissinius radiiis so-
tatione virtulnm carnis desideria et vohintates sse- lis refulgcre cooporit. Fit etcnim noii tantuni niane,
CuU distribuens diversas aromaium species congre- sod valde mane in corde hominis, dum gratia divinaj
gat, quibus preliosa et accepta Deo unguenta con- visitationis illuminalus tenebras ignoroniia; Dei et

ficiai. Quanlo majoris pretii sunt aromata , tanto sni aliquantulum recognoveril, et tamen adliiic opera
meliora ac preliosa conficinnlur ungucnta Nain Tx hicisetjustitiseagerenequaqnamstuduerit. Lt nutem
unuin conficere unguenlum aniniK Deum diligentl' ad faciendaopera justiliseet lucis convalescat, opus
nou gufficit, sed tria parare unguenta sumraopcie habel, ut uua Sabbatcrum in Ina Sabbatoiiim
illo (iat.

satagit. diesesl, qiiando lideles quique requioscerea maUs

l*rimuni unguenlum dtcere possuraus unguentum operibus desidorant, utuniDoniino liberius vacare
contrilionis, secunduin devotionis, lertium dile- valeant. Itemque una dies Sabbatorum ost, qtiando
Ctionis. Priinuin unguentuin contritionis est, dum t.^ntam a Domino gratiam consecnti fucrint, quod
per veraro pcenitentiain stabilcinqiie satislactionem unuscum eo spirilus ofiici meruerint. Tunc profecto
241 deflei'e et aboleie non desinit, quidquid contra via reclorumgradientesflrf monumentum cordis siii ve-
Deum,sive coulra saltitcm aniiiia} cogilatione, verho niunt, tibi orlum jam solein divinioclaritatis sentiimt.

et opere se deliqitisse nicniinerit, laiiijtie nn- Sol elenim iste visibiiis dum mane ortus ftreril, splen-
guento conlritionis ira ct vindicta dislricli placalur dorem pariter et calorem mnndo rcddit. Sic etiam
judicis. invisibilis ille Sol justiiije, diim raenics fidelium
Ne autem hoc unguentum conlritionis per iaanem suortira lumine desupor venienlis gratise tetlgerit,

gloriam pereal, secundum devoiionis ungueatam lucentes et ardentes facit; lucentes, iiiquam, in ope-
 :

•m sT.y. coDEFRim abuahs admontensis m

ratione^, ardentcs in amore. SeJ lit plerumqiie quod, a fnrlc cnrnis concupiscenlia vel mumli illecebra prai-
du:n jiicuuduni el solenmc oum Dumino Pasclia ce- valcal, quaj, thun lioc limoic bono ol laudalili limel
lebrai-cciipiuiil, nil pxsciinlis lH;iil!<«, liil pnsclialis ac 244 Iropidal, audit inlra se siipra iiieniflratiim
jiituiidilaiis iiisei.ielipsisseniiaiil. Undequid ad so juvencui consolanlem cl e.\li»i'ianlcm ne timeat,
ioira se geii>eiii<-sac siispiranles dicaiil, cvangclisla necspavcscat.
cjiisequtuior doiiuntiat Nolile, iiKiuit, expareicere. Jetum qwwrilis A'<T7a-
Ki dkelfuul ad invhetn : Qitis revolvet uobis lapi' renum crucifixum ; surrexit, non est liic. yolite, in-
deiii ab osiio mouumeuti ? Ae si dicant . Etce, Do- qiiit, expaveAcere, ac si dicat : Pavorcm ac timorem,
miiio, pasclialiaadsunlgaudia! ecce pascliai;siiislut quem Iiabetis, deponile nullam corruplionis molc-
Ijet.lia, scd duriiia lapidei cordis mei iiulla Uia; vi- sliam, nullani mortalis vila; illecebram ezpavescite;
s.taiidiiis enHillilur gralia ! Ecce, Domine, le ipso nam gloriam rulune beatitiidinis, qiiam in speculo
test.i ho«; sacm jfjuniorum lempore laboravi, quan- ei in a;iiigiuate aliquantulum cognovislis, quando-
tum potui, liis sacris didius passionisel mortis tu.t: que, sicuti esl, facie ad raciem vidcbitis, si Jesum
hoc solu II a te laitrymis ac precibus obtinere studui, ^atareunm cruci^xum, qiii surrexit, ita ut oporlet,
ul in liis pascbaiibus fesiis lua mihi non deesset usqiie in iiiicin vita: qiiacsieritis. A Nazareth, quod
consolatio : et ecce quid pascbale sit gaiidium, ne- ^ fl^^ munditiie interpretalur, Jesiis Natarenus [c»d.
scio, quia te, Domine, qui veriim Pasclia es, clon- Nuzareth] cognomiiiatiir. Ctir aulem additum sit

gari a me sentio. Quis revchet nobis lapidem ab ostio crucifixum, niiUi rideliiim est incognilum. Jesut
mt lUmen^i, ab 243 os^i^ videticet cordis mei lapi- Nazareuus in priinis quivreudus est per ftorem muw
deai durit se, qui,cordi meo est appositus, quis, iu- ditia:, boc est vera et humili conlessiuiie ; deinde
quam, Domine, timor vel amor tuus? Si tu, Domine, quxrendus est crucitixus, hoc est ut per mortifica-
manuni timoris vel amoris tui apposueris, lapidem tionem carnis passionem el nioriem Jesii <>riicirixi

gravem, lapidem durum citius amovebis. Et quis, ut omnimodis iaboremiis. Si quis huc niodo, ut
imitari

Scriptiira a t, invocavit Dominum, et derelictus est Jesum NazareuuBi instanler qiia»ierit,

dictuni est,

ab eo ? InTOcantibus enim et quaerentibus se clemcn- ad idquod subjunctiim est, Deo opitiilantc perve-
ler confestim aderit, et spposltum lapidem duritise nire Talebit.

mauu misericordix siix revolvei et amovebil.. Lnde Surrexit, non ett hic. Qiiidnam est post humilem
seiiuitiir : confessionem, post .tssiduam carnis inortincaiioncm
Et respicieutts tiderunt revolutum lapidcm. Erat turgere, nisi conliuuis virlutum gradibus ad pcrfn-

quippe magnus valde. Respectu qiiidcm divinie iiiise- « «tionem viue lcndere, nisi prospera sinuil el adversa

rationis facile amovelur magna duritia cordis, et contemncre ? Yerumtamen ne sic in sublime sur-
lunc felix anima invisibile cordls siii luoiiumciitiim gentes vcnlus elationis dejiciat, bis verbis ina..i

lotis desideriis, totis sensibus ingre<Iilur, ct iioc, g oriie sapienles quique rcspondeant: xSou esl hic.

qiiod qi:xrebat, Deo miserante, inveiiire raere- ^o" **' ^'^ merces et gloria, quam qu;erimus ; non
biiur. hic, sed in futuro laudari et magniflcari cupi-
Et iniroettntes, ait evangelisla, in monumenlum »""S.

invenerunt juvenem in dextris sedeutem, cooperlum ^f^* locus, ubi posueriint eum. Ecce tocus teslimo-
Stola candiia, et obslupuerunt. Juveuis iste, visita- '»«'» conscieutia scilicet cordis noslrl, ubi Jesus N.v
lio inqiiam, missa ex altissimo paschalis fesiiviiatis zarenus crucifiius testis ac remunerator operum
den:ii.t at gauda. Et lenc juvenis dicitiir quia per nostroriim est repusilus. llnec ergo illis intrlnsecc
banc vistatiunem homo interior pia juveniiite in- respondciitibus ac spirilum elaiionis taliler a sc
novatur. El bene in dcxtris sedisse describilur, quia repellcntibiis adhiic ad altiora eos moiiet et excitat,

perhancreqiiies ven-e humilitalis invenitur. Yelideo qualenus nron soluni proprise saluti, verum etiam
t« dcxtris tedisse dicitur, quia fideli animse omnia utilitati proximorum providoanl.
tunc in bonum cooperantur, cui etiam sinislia ct D ^'«» iuqoil. dicile discipulis ejus et Petro qui»
pcrversa qiia-Iibet opera fiui.t, quasi dcxlcra. Naiu precedet vos in Gaiila-a. Ile, utcoRpistis, rccfi itinc*

tiola caudida, quod est innoceiitia, ita quasi non ns tramile, el non solum vobisiiictlpsis, 245 *^
slnt, universa illius cooperiuntur peccata. Post banc «l *l'is prodesse curatc. Diciie discipulis, hoc o&l
stolam candidam, post roparatam in hac illumina- innoccntibiis,.dicile et Peiro, hoc csl lapsis et pec-
tioiie innoccntiani sequitur sliipor nobis inlirmis et catoribus, dicite, inquam, quaj iitrisque conveniant,
negligentibus omnino incognitiis, qucm hi, admo- qualiler utrique Jesum pr*cedeiitcm in Galilaa vi-
djin pauci, norunl qui hunc vel semelpcr expericn- dere dobeant. Dicite discipulis, \\6e\kci sub disci*

liam scire inenierunl. Stiipor esse dicitur, duin qiiis plina Spiritus sancli aliqiiandiu erudilis, qualoniis

Ule aliquid vidcrit vel audierit, unde per cxcessiim hoc modo pr.-eredonlem Dominum Jesiiin iu Gntilna
mentis (ibl)liis siiimet Tactus fucrit. Hunc sluporcm sequanttir, ct videant, ut, in quantiMii potuorint, a
tunc l)eula ouinia palitur, duiii rapliin in Doiim minimis oliain peccatis Iraiismigralionein in seniet-
transieiis cxira se siipra sc diiciliir, cl in lioc slu- ipsis faciaiit, ut innocentiam suam huuiililale cor-
porc magis ac iiiagis iiilcrior huiiiilialiir lioino. Nam dis ctislodiant. Dicite et Pelro, hoc esl poccaloribtis,

limct corptis corruptibile quod oggraval. timct ne qui Iriplici culpa sunt lapsi, id «$t cogilalionuiu.
801 HOMlUir FKSTIVALfS. MM
vcrboniiii rx opcriiin. qiifin.KlmodiiniPclrua l.-ipMiH A Jenuin (.lirislnm, qul 247 '^'''Ut n^Arl poluit, qtiaiv

CSl Irr nr^.tiulo l>oniiiiuin, dlntd, iiu|iiain, iltit, ui do voluil rl quoniodo votuit, nn « ilam murgfie p<>-

• peiTalis rckipiscaiil, rl niala qiuu cunuuiiicrunl, tull, <|uaii(lo vnluit rt •i<'ut voluil; ct iion ioiuui i bl

buiiiiliUM ronliUMid» puMiitcaiit. rcBurrcnt, tcd cl nobii. Pcr «uani eiiiin Tt$u>rx-
Scd intcr Ujcc iioliuidnni , ac in.igiio gaudio rrli- rtioncni dcdit noLis spcm rt ronfldcnliani \ri% •< ii

ncndiiin cst <|iiod noii iilii discip.ili , scd tolu» Pt- qiiandoquc ad «:aindciu lourreclionit rt i , inortul^
trut , qiil Iioc in lorn pcri-alorniu pcifKuiain cipri- tatin gioriain.

luit, YOc;ilus cst cx noininc. Naiii indc pcccaloribns Scd qiiia diiplcx cst Lelitia, una qusc dcurs.i pr3»-
niagnn dalurKpcs divin»>clciiuMiti:c, ut dc salule siia sciilis vite miscria crit in rcquie aniniaruni ; altcr»,
iion dcspcrcnt iiec diilidnnt , vcruin ctiain iptii Do- qii.'e crit in resnrrei-lionf rorporuni, prxiii sko : //«>
niiiiuni iii C(i/r7ira,quod inlcrprelatiir l,au$nti(jratio, tht diet quam ffcit /^tfrfiiriuv , ciiiiliiiiio hiilijiingiliir.

pixccdcnlcin scqui iion cxpavcsrant, iil vi(lcli(cldc A\rji4/<eiijiii el lalemur iu ea. Vcrbuiu Iioc , ejcivltt-

vitiis ad virtutc», de iiiortc nd vilaiu trunsinigraic mus , polrbl rcrcrri ad illud gaud um , qiio<l daliir

coiitoudant. posi haiic vilam in rcquie aiiiinaruin. Quu«i .iiilem

Ibi, inquit, eum videbilis , siVmI diiit vobis. Ibi, coiilinao scquiliir, el Iwtemur in ea, hoc iiicnr.ibileui

boc est in y.U a>tcrna reveiata facic vidciiilur, sicut l^ cl iiilcnuiiialiiiiMii illani laaitinni cxpiim l , qu»: li-

nunc et innoccnlibus cl p<rnilciiiibus aut pcr vei ba iiilo iiiiindi (ermino in rcsuscilniionc coipiiriiin oiu-

doctoruin, aul in hora coulenipiationis, aiit pt>r iin- nibtis clect s Dci futura ciil. Ha:c est veia die illa

guam ii.tiiux compMnctionis pollicctiir. Ihi vere quani fecit Doininus, «lics uiia ciinctis retro dicbiis

paschalia festa c icbrnbimus, ubi veriiin Pnscha no- nierito pratfcrcndn. Haec ei it vere dics exhultAiionii
«truni,quod cstChristus, facic ad faciem videliimus. et Ixt licC, ubi unito nninix corpoie ntilius ultra ro-
(Juod Ipsepr.eslare dignclur, qui cum Patre et Spi- manere polerit locus moerorls vcl Irist ti.T. Ante-
ritu sauclo vivil et rcgnat per oninia sxcuia sxcii- qiiam di s isla veniat, iicet in requie siiit &aiiclorura
loriun. Amen. aninix, et in tali requic, quani nuiia mcns cogiiaie,

246 HOMILIA XXXVI. nulia lingua valel explicare ,

plcniim tanien ct pcr-
15 DIEM SANXTliM PASCHA SECUND^. fectum gaudiuni nccdum babenl. Turbat cniin illud
£mtsit quoque cjlumbampost eum, ut viderel <i ex parte , quod sollicitantur adhuc et < ogil^nl de re-
iam cessasseut aqu(r super tenam (Cen. viii), etc. suscilnndo corpore, quia quod habcbar>t socii>ra

Sancta ac venerabilis diei bujus feslivilas sicut laboris, babere etiam desideranl socium ^loiiae ct
omnibus pr-eeminet snlemnitatibus , sic mnjoris
^ remuneralionis.
exsultutionis et lictitiae iripudio per totum orbem Nunqtiam enim dilectio aliqu» dilectioni illi xqui-
terrarum celebraiur ab omnibus Cbristi fidelibus. parari valet, qux est inter corpus el nniinani. Nar>\
Nec in^merilo; in hac enim die complevit Dcus ora- inde cst le balisdolor et cruciatus ille queni in fine
nipotens et perfecit opus suum, opus utique redem- suohomo sustinet; duriira enim el d.lTicile est fa-
plionis nosti^e, propter qnod a celsiludine divinita- miliare corporis domicilium deserere. Postquam
tis suse ad inilina nostrx mortalilatis dignalus est aiitem deseruerit, licetinxternxbeatitiidinisgaudia
descendcrc. Quod enim natiis , quod in boc mundo recipiatiir, semper tamen desiderans, semper anhe-
conversatus, quodpnssus, quod mortuus est aique ians est ad recipiendum iiiud per cujus laborera
sepullus, in hoc piena atque perfecia redcmplio no- tanluni proraeruit bonorero. Nain quemadmodum
stra non spem resurgendi in sua nobis
fuisset, nisi mater dilectum hatens niium, vel alius qiiilibet bo-
resurrectione dedisset. Non enim plenura esset gau- mn habens amicum, quero dilig t sicut seipsuro,
diura, si aniinae post hanc vilam tantummodo salva- par>'ipendit, vel pro iiihilo ducit bonoiera,qui sibi
renlur , corpora vero redacla in pulverem resusci- exhibeltir, 248 nisi rtiara is quem diiigit sicut se,
tari ad viiani non mererenttir. par. honore et amore bateatur, sic ct animse honor
Sed quia aniinati per resurreclionem Domini no- d el leatitudo sua non sufficit, quandiu < orpus, quod
6tri Jesu Ghristi duplicera iroro rtalitat s stnlam spe- sicQt seipsam diligit, bonuriet beat tudini iUiuspar-
ramus el exspeclamus, non injuste singiilis fais die- ticipaii noo poteril.
bus quasi nos ipsos consolando , et quid s t quod Sed ne mirura hoc el iDcredibile videatur , rcspi-
exspeclamus , ai memoriara qiiodammodu jKibis ciannis ad capul nostrum, intueaniur Doininum el
ipsis revocaiido ad inissain canimus : Hcec est dies Salvatorcm noslrum ; suo enim excmplo hsec quae
quam fecil Dominus , exsuUemus et lcetemur in ea. loquimiir comprobavit, qut, sanclissirao cbrp: r snu
Cunctos dies fecit Do.ninus, cunctos dies creavit Do- pro nobis in morte posito, diutiusabesse non potuit,
roinus , sed prse omnibus imo excellentiorem oro- quia voliiit, praeter brevi«s[inum temporis spat uni,
nibusdiem stum fecit, qucm inaudiln gloriosisslmae quod eral ab hoi^a nona sextae feriis qua in cruce ,

resurreciionis suae gloria pne omnibus consecravit occubut usque in d em .eitium quaado prtecter
,
,

elbonfliav.l. Erant qiiidem ante ipsuui et post ipsum illud a morte suscitavit. Poc ctiam in Yeteris Te-
aliqiii, qui dante ipso et cooperante nioriuos susci- siamenli Sci iptura loiige, anlequain fieret, satis mh
taverunl : seipsum nunquam honio a morle susciia- bililer praefigurabalur , ubi legimns de columla iUa
Tit praeUr solura bunc homlnem Dominum nostntm q;uam emistt Noe de arca , vt xideret si jcm <zss9*
m VEN. GODEFRIDI ABBATIS ADMONTENSIS 80i
sent aiuw $uper faciem (err(u; quce cum non itnenis- A exierai, Aqna: enim , Ht «iulj]xin(lfftn est , eravf sUper
fet nbire^uiesceret pes cjus , revena est ad euin m Uimersani teri^flm. Et lJPn( liirilur, swper liniversiirn
arcam. terram, quia oninibiiS lirtmininns, qiranfoinlibet fhu-
Polest intell 151 per Noe Chrisli divinitas; perar- cliferi fuerint, qiianltfn/ciinqOfproptf r>tiini lalcra-
cam, assunipla in Deum huiiianilas; per lolumbam \'e"rinl, aquiT illa oiiginalis ci acioa! is peccati supertor
tero, aniinam Cbrisli non iinmerito iiit.ll gcndam erat ; omnes crriin In pcccali"s Coitrcpii ci nati erani,
sestinio, quia verc columba, et columba pulcheirima omnes in.pcccaiisvivebant. Sed sol;t arca Nofe ferc-
crat, qiiceso'^ oinni duplicilalTs el peccati fclle ca- batar superaquas,quia solum illud ihcofuparabiiiter
rebJiT. Hanc ilaque columbam verus rSoc. Deiis sci- tasiiim et mundum individnje sempiternjeque Tri-
licet omnipotcns , qui seciindum Aposlolom t;r?.t in nit^itis habitaculum a({iia itla origiiiatis ct actuaiis
Chrislo, mundum reconcilians sil>i; lunc quodain- peccati attiiig^eie niillo modo poterat. Unde bcalis-
modocnr.sil, quando eam pro salute hiiinanigcne- siina illa cohimba ,
praeelecia coliimbin;« casfitati:?
ris elevatus in cruce separari a corpore permisil. atque dulcodinis Cbrisli aiiinia , 250 postquam
Sed (|uare emisil eain? L't vidcrel st jam cesaasaent cum potentia divinil;Uis ad iiifcinum usque pervo*
aqucij snper jactein teme. Aquaruiu noiiiiac, quyedi- lavit, tyrannumque iradens vinciilo, electls suis,

versae in Scripturis ponuntur , lioc in loco non in- " quos inde tulcrat, paradsum rcsfravit , sine nora
congrue Originale peccatuni vel caruales concupi- rcversa esi ad eum , Deum utique omnipotentem fn
sceiilias airhitror posse designari, qu;e ex originalis arcam.
pejcati crimine miruin iii moduin cxcreveraiit siipcr Exfendilque manum , et apprehensdm intulit irt

oinne gchus humanum. Per diluvium vero ap:c pos- crcdm. Quid erat haec e.xtensio inanns veriNoe? P^'
siint iiitelligl aciualia peccala, quoeoriginali peccalo manus iejus imelligitur polestas ejiis. ManuS ejuR
accessera"nl , quae lolum genus humanum a'tern* inieiisa quodammodo ct qiiasi inchisa fuit quando ,

hiorlis praccipitio involvcrant. Ob hoc ntiquc unige- comprehendi se et flagellari , eolaphizari , spinisque
nitus Dci Pilius, in divinitatis suhstantia Palri (oa?- coronari , cl ad ullimum inler dnos latrones Siispen-
qualis propternos factns homo mortalis columbam sus turpissima morte se perinisit CDildemnari. Sed
suam einisit, ob hoc ffileciam aniinani suam ex arca eamdem- manum suam nobiliter eHendit, quando
Jllahiinianac naturae, quam praiceplo Patris iiitrave- ^uperatis his omnibus coliimbam siiim , qoam enii-
lilt 249 ^Cp''i>'^>'> ^d horam permisil, ut vidcret si sit moriendo, suaviter apprehcnsam intiilil irtflrrom
jam cesyassent aquos super lerrdm , aqiuic ulique ori- polenter a morlc resurgendo.
ginalis ct actualis peccati, noii super lerrain nia;e- p Nec pi-jetereundnm quod dicitur, apprtlten»am in-
dicfam, spinasettribulos peccntorum germiniinicin, lulit in arcnni. Trabit ad se homo eum quadam for-
sed siipcr terram bcnediciain , super terram frur tl- (iliidine quod apprehendit. Sic eliam Domfmis no-
feram, bonorum ex se fructum operum Deo quoti- Stcr Jcsus Christus apprehensam in forliludine et
die proferentcin. Quod eniul ille, qrti nihil hiorli dc_ poientia divinitolis sua; colirinbam suam , sanCfam
buil , mortis dtibiluni solvil , ct ad videhdos atqire vtdelii:et aniinam suam ita intulit in arcam, qnori
visitandos, qui captivi icncbaniur in niortc, clectoi nec divinitas ab humanitale, nec humanilas a di-
suos adinfernum descendcre vftluil, per liO(! ccssart^ vinitate separari uHra poterit.

fecii aquas diluVn, per hocdelevil criminaorigiualis Erspectatisque ultra t^teni diebvs, ^liis rtnstim
el actualis pL'ccati dimisit columbam ex atca. Septcm dies isti erant, nt
Einissa hoc modo electa illa columba, id est rti- arbilror, dies lati etjlicundi post resurrectionem

lecta Chrisli aniina quantum dcsidcrium hahucrit

,
discl Domiiri noslri Jesn ChrisH , in q'iibu8 dcdit •

resumehdi cum inlmortalltatis gloria corpns suum, pulis suis Spirilum sanctrim in reniissioncm pecca-

quod morialc dcposucrat scqircnS lillera saiis lu- , lonini qiicm propier scpUfiirmcm donorum gra- ,

cnientcr ins ntial. Nam scquitiir: Qna' cnm non in- tiam non injusle in hon locO pcr septenariuui m-
tetXissei itui requieucret pes ejns, rcvcrsd est nd eum D mcrum puto inteUigcndnn^ Acripite inqnit Spi- : , ,

vidrcafn. invcniebai {|iiidi;m saiic.ioriim snoruin aiii- rilum sanctum-. Quornn^ remherHis peccula, retnit-

mas in iarcrno posilas, scd in omnil»iis h'.s non in- luntur eis , et (fiiornm retitmniUs , ttterrtd erant
cnreljai ubr rcrpiicsccrcl pcs cjus, quia in omni- {foan. XX, 22). IsM dics vere dies exspeclAll ernrtl.;

btfs illis noa crat ei lam dcli^Clabilii; lamque aflc- onmcs ctiim ,
qiii cranl ab inirio fe«rilll , diM istos

c^io^:i<;rcpausalioni«; locns, sicul In illo sanclissimo cxspoiiatiant ct desiderabanl. Neqiie hoc ^artl a
coipotcsno, quod sicut sinc pcccato miindum et nnystcrio (piod iticituT; e.Viveclaiisqve ultra sepftm

inimacufatiim indiie.at, sic sine pecrato mundmn dichus aliis. Per hoc »>nim innuitur nobis rfUqnos
Ct rnviolatiiin dcposucral. IJndc reversa est ud ettin dics fuisse ante hos dicS, diehu? lamen istis longe
in arcam. Ad qiicin eum'*. Dtlquc ad Deum Omriipo- dissimiles. Nonnc dies erat Not^. Abraham, Isaac,
lchlcin rcvrrsa cst in arcain, hoc est iii propriam David cactcriqiie horiiin similes , qui orinv.s Spfri-
rarncm siiam. Deiis eiiiin crat cum aiiima in in- tum Dei habneruni?SpiriUim quidcni Del halMjbanl,
ferno , Dcus erat cum corporc in scpnlcro. Qiiare milli lamen illorum datiis est in remissioneni per-

reversa est ad cuin in arcam? Ob hoCvidelicet , quia catorum. Nondum enitn, utSiilScr' ft.wTA,erat Spiritii

nOT> iovchit tale habiiaculum, qus^e crai TTIml undc ifnlMs ,

qttia 251 ^stas nondtitn eral iJarififain*
 : : 1

805 nOMII.liC FKSTJVALEfi. m

{Joaii. VII, 50). ro&lt|iia|ti :;.ilrin CliHkliiH |ius!«U4 Ji oiKUia ol riftlicata ign(! p«.s^ioui« iii niorte qun-

Qtil ct iiiiirtiiii.s ,
|Mi^lquuiii (lcKfciulil atl iiili-iun c^ ilaiiuiioilo I xaniil , auiiiiMlit -.uxu (li\iii.(alii iiiira<

ro^uiiVMl, luiir »crc \riit;riiiil cvsikcuu ilu i, ili"-. liililcr III rcMii ict iKiiic II. 1 i:\ii uil cl tcn<iiuii ,
quod
ullr» (>iii>u)-i ilio^, ituiu siipia omiicft ilico .w^/t>'/M<i4'« iiuitijiuiii ain|iliuit Mruririn huiiiii uiiiillcrc pnh*ril.

«/i/, rclrout lis <lit^l>ns iinllo iiiotlt) «iMU|iaraiuli . iii Clirinlkt oiiiiii , iit ait ApoKlulun, rcturiji/it a vioriuit

qillbus |)ci- Spinluiii saiidiiiii ilula c.<>t rciiiiosio pccca- jiiin niin murilnr, wnri illi ulira non dvn:tniil/ilul

loriiiii. (Uom. \i, !)). Viroiilia .luloiii lolia, (|iia; raiiiui» itUin

TransacliH cxrtpcclalis iJiclui» islin , ruriuni ilinii- priitluxil , craiit \i\ilu.it.i t>lci loiiiin .mkiiiiii) lur»

til cjluniliiim tx urca. Ilt*rula (iiiitibsit) coliiiuUu c\ pnra , (|iii)S croptos ilo tat t.iro in ore tuo, \i\ cst in

Krcu ^loiioiiu iilirisU 'aHCcnsio noii iiicoii(|;riio c.^l (livinilatiH HU4! pntoulia rottiftrilaio* , ad tliroliiiiii

Qccipiciula. Sicul cuiiii iit pr;m>(l('i.til)us cariiciii patcriiT g)()ri:i; hociiiii aJiliuil. Ip^-o eniiii rst ns D"),

Olirisli pcv arcaiii iulvlltAiiiiiis, sit' ctiaiit hoc iii Uk u ipsi> osl s.ip:i'iitia Dci , tistaiilc Siriiitiira, qii.-o

llilitluiiiiuiiH pcr caiDtlciu ariain (uro cjiis, noii uli" (jit il •

U siipienlia quiv ex orc Aitiasinii \)ri,ilii:.ii. \\)>\

(jiio ilb tpiaiii, ct)(i|)crautc Spirilii sanclo, siiscopil i>ta oiunia lectc «)C(|iiitur;

dft boala virp;iiio iMaria , scd alia cjiui caro , t|tiii(l Inlellexil ergo Aoe qnod cefsastent aiina' ivper fth-

esl aaiicia Ecclo^ia , apto iulclli}i liir. Illam oiiiui ^ f«<;m /«rno. Nuin ubi post pcraaain pah»ioneui clro-
carni.'iM (]iiain dt^ boata Maria siiiups.l ,
proplor liu- suiroctioiioui siiam, l>tiiiiii>usol SaUatoi iit)stoi,(l3lo

jusaiuoroin cartii;» oppi>'biiis ot suppliciis expfsuil; Spiiiiu saiido disi ipiilos siius iiiisit iii tiiii^crsuin

illani (led.l, iit islaiu libciaret; illani perinisil Ha' luiindiiiii ad pra:di(aiiiluin el daiiduui 1 aptisina in

gellari , ut li:ec posset sauari \ illaiu voluit crueis reniisgioncin poccalorum , ipsi'qtie cuni tali tiiun?

^upplicinni suiiro, ut b.iH' uti^aiidia paiadisi, undc piio glorioe nscoiidit iii ca>luin , luiic priinuni vcrug

()eciderat , nicroivUir redire, i!laiu periinsit inoii, Noe intelle.ru ijHod ccssussciit aqua- super terram.
Ml ista possct vivilicari. Ijjilur rursuni colunibuin Mox oniiu ut pra;ilicaiiiii)iis aposlojis baplisnms
euaui noster Niie ex ariui dimisil, quaudo oaiu qiia- ca^pit, in quo coopcranic Spiriiu saiKto reuiittsio

dr>g<J3iiuo die posl lesurroclioneiu suaui de pr.vscnti til poccalorum , slatiiu aqtia illa , aqua iitique uri-

Ecclesia traiistulil ia ctuluiu. Illa vero qu:uu dcli- giiiaLis cl actiialis peccali, cessavil super tenam,
dosa quauitiiic aiiiabilis.cl gloriosu viiltiiiu patcnix siiper lerrain dio IrutUieraiu , siipcr aiiiinas vide-

nia.it^lalis prancnerit , sequens litiera Datoulcr ex- licel el corpora lideliuin, deleclabilciu bena; opcra-
ponit, CUU1 dicit tionis friictum Deo gcriuiiiantiuiu.

At illa venit ad eum ad vespcrum., portam ranwm , 253 Exspeclavitqne niliilominus septcm diet cliot.,

virenlis Qlira; cum vireniibus foliis in ore suo. Bene '

ctemisit columbank. rer ^eplem alios dies islos, oinne
venisse ad euni ad va-.perain dicitiir, quia circa hor tcmpus ab ascensione Doinini usque in rmem sscculi

rain iicnaiu , quando iuclinari incipil dies ad vospo- intelligere possumiis, in quo pius ct niiseritors Do-
raiu ascendissci^hrislns le^iiur. Yenit adeum , iioc niinus, qui oinncs honiines satvos fieri desiderat,

cst.ad Deiiiu Patreii) /^or/tiits raniuin vireutis oliva: pcenitenliam et conversionem poccajorum niiseri-
cum vireiitibus (oliis in ore suo. Tria £uiit in raino ,
corditer exspectat. Nec praeleieundiini (jiiod dicit,

4|u% si rocto coasidereiiuis, jusle perraiuum honii- exspectavitque nihiiominus septem dies alios. Per hoc
iieiu ilium,qui erat in Cbrislo, pi'a;riguratuni vide- enim videiur milii designari, quod septiformis Spi-
jfius. UaiDUs proLedii ab arbore, iu raiuo csl fortiludo rilus sancli dona, qiioc modo per cooperatores Christi,
arboris , rautus pv.vreii fragrautiaui boui odoris. Jwnos videlicet episcopos et presbyleros dispei gun-
Sic et Cbrislus , qui sdciMidum divinilatcQi suaiu 'tur. ^ihibminus, hoc est nihil iiiinus valeaiit nunc,
Patricoiisobsiautialis, co--uleruu6 et coaequ.iiis erat, quam tunc, quia gralia Spiritus saiicli nihil minus
secuntiuin hiiuianitalis substautiam ex arbore et flunc iu sancla Ecclesia per uiinislros Cbrisii ope-
iiiassa hunu(u:c «laturaj processerat; el sicut-ramus ralur, quain posl ascensioneni ojus per sancios apo«
.forlitiido esl arijoris,.sic ipse 252 foiUliiJo et vir- j) stolosoperabalur. Idem enim baplismaadliuc in i>anr
tus eral ci esl totius huuiani guncris. Ex ip^io cliaiu Cia Ecclej^ia c.onlicitur, in quo, cooperante Spiritu
bonus et suavis, mullnmqu^ Doo Patri delcclaljiiis snnclo, eadeia adbuc re.Hiissio peccjiioruni cmni crcr

odor in cceluin venit, quia maliim iliuin fetorein deiiti sinedubio iribuitur. Pnicmissis septem his die-
poccatormn , qiii ex tola liumajii geiieris propagine biis rursum dicitur

enierserat, gi()nos.o sanguinis sui pictio ipse de- Etemisit culumbam. Primo einisii eam, gicut au»
tersit .atqiie fugavit, divimus, in passione , secuudo dimisil cnm in agcen-

CongruB etiauj vtimus virettiis oliva; noiuinatur. Ex sione; lertia ejus emisio erit in fuluro judioio. Ter-
o.liva enim procedit oleum , pcr oleuin autciu pa* (ia hac eraissioue tandem focla, implebilur quod se-
el misericordia figuratur. Ipse enim pacem fecii in- quitur :

.ifr Deum et boininein ; ipsc destriicto ir.oriis impe- Quw non ett reversa uUra ad eum. Neque enim
rjo, atlulit inisericordiani, id est peccatorum remis- necessarius ibi rejressus, ubi nullus uHra erit rc-
sionem. Et quare nobilissiiua eadein caro Chrisli cessus. Nam ubi peracto judicio omne corpussunni
non inodo ramns olivce , st^' et ramu.% virentit oliviv ad se collegerit, non reverteiur ultra ad eum quia ,

dlcilur? Bene quidem ti uiiiais congrue, qnia quse nunqii.im amplius recedet abeo, Elnon.soinm im»
 :

bO-) VEN. CODEFRim ABBATIS ADMONTENSIS 80»

niana illa rlainra qiiJC esl in Chrisla, sed lota etiam A niens in carne omnipoleni maje»tas propter cura fe-

humana nalura, per ipsum redenipla et salvala sem- ceril el sustinuerit. Ail ergo evangelista

per in ipso regnabit cuin Deo. Ad lianc perpctujE im- Et ipsi loquebantur ad iuvicem de hit omnibns qux
mqrtalitalis gloriam pcrducat nos Jesiis Clnislus Do- acciderant. Omnia illa quts accideranl , incarnalio-

mintis nosler, qui ciim Pati e et Spiritu san to vivit nem, passionem et resurvect.oncm unlgenili Filii
,

et re^nal per niniiia STecula saoculorum. Amen. Dei non incoiigrue significant. De his onihibus lo-
quuntur duo illi disfipuli , homo videlicel ille, qui
254 IIOMILIV XXXVII.
corpore et spirltu libenler subjectus est disciplina
IN FtRIAM SE( UMiAM PASCH^ PRIMA.
Christi , duiii humiii corde jugiter ea in seipso re-
Duo ex discipulii Jesu ibant die ipsa in castellum, plicat et recogital, ut ad illius aniorem ,
qui tanta
quod eral iu spalio studioruni sexaginlaab Jerusaleniy pro eo sustinuit, validius succendi possit. Loqnilur
noniine Eniniaus {Luc. xxiv). elinm de his oninibus, duni dcplorat in seir.elipso et

Quia, sicul ait beatus Gregoriiis , in qnoUdiana higcmiscit quod tanlae ejiis Loniiaii niiUis suis la-

soleinnitate nobislahorantibus paucaloquendasunt, boribus vel merilis respondisse se recolit, ideoque

et fojl;sse hxc ulilius proderunl, verba leclioni» juslo Dei judicio lempore passionis et resurreclio-
evangelicse per singula verla discurrere non pos-
B nis ipsius desiderala dulcedinis ejiis gralia privatum

sumiis. Propier illos tamen quibus sola historia , se recognoscit. Taliter de se loquentibus approp-n-
littera non suQicit, pauca de moralitale loqueraur, qual misericors Dominus ,
queniadmodum mystice
proul ipse Dominus dare nobis dignabilur. innuitur in consequentil us :

Duo isli di»cipu/i significant corpus et animam £( /ac»«m cs/, inquilevangelisla, rf«m /"aftu/arfnittr

cujuslibet fidelium Christi,qui, relicto s«culo et et jecnm <ju<Brerenf, 256*'' '?«"'*«"* "PP''^?'"^'"'"*
satcularibus desideriis, sub disc plinatu Dei degunt, if,ai cum iltis. Dum enim fabulalur homo in sem(t-
et secundum d.sclplinam ejus mores el vitam
suara jpso miserationuin Domini recordando, dum tecum
le^nt. Quid enim aliud justi et Loni homines sa- quwrit ingratitudinem et negligentias siias humiliter
crosauctis his Quadragesimae diebus fecerunt, nisi discutiendo et deplorando, ipseJesus, yer» salu»bu-
quod vigiliis, jejuniis, flagellis , cxlerisque piis la- roilium, qui occulta cordium respicit, appropinquare

boribus corporis quasi sub disciplina Dei se cohi- per invisibilem visiiationis^suae graiiara horaini in»
bentes, ad hoc elaboraverunt, ut in die resurreclio- cipit, dum per suum timorem magis ac magis exsu-
n 8 ejus digni invenirentur qui gaudium et laelitiain scilat eum ad sui ipsius cognitionem. Sed quia in
habere cum ipso mererentur? Sed quantumcunque ipsa sui cognitione hbmo timore corrlpitiir, non-
interdiim homo laboraverit, quantumcunque in cu- dum anmre rellcitur, recte evangelista prosequi-

Stodia cordis ac corporis desudaverit, sil tamen ple- tur :

ruraque ut gratiara illara supernae dulcedinis ,

pro Oculi autem illorum tenebantur, ne evm agnosee"
qua laboravit, ad quam anhelavit, habere cum Deo rent. Oculi cordis, quibus videndusest Deus invisi-

secundum volum et desiderium suum non possit. bilis, tenenfHrper timorem, ne agnoscereX>eim possit
Unde contristatus in semetipso et gemebundus ipsa homo per amorein. QuiLuscunque tamen per timo-
quodammodo die in castellum nomine Emmaus inci- rem appropinquat cura illis quodammodo it, quia
,

pil ire. Ipsa dies , dies praesens est , dies latiliae et per profectum virtutum , per profeclum louorum
exsultationis, dies utique Dominicae Resiirreclionis, operum ab amariiudine timoris ad dulcedinem pro-
in qua homo ille, qui siib 255 disciplina Dei vixisse vchit amoris. Unde sequitur
Be recolit , et tamen optata et desiderata , pro qua Et ail ad illos : Qui sunt lii sermonet quot eonfertii
laboravit, gratia se privatum conspicit, in castellum ad invicem ambulantes , et estis tristes ? Ista Dei in-
Emmaus ,
quod interpreiatiir populus abjectus , ire lerrogatio est invisibilis ejus e\cilat'o. Ideo eniin
incipit. Durn cniin se qiiasi abjectiim corain Domino inlerrogal , ul nescienlem sua interrogatione scien-

el despectum reputal, ct propier ipsam sui abjectio- D lein faciat, et est, quasi dicat : Estis quidem ambu-
nem , quasi qui nullius sit meriti , corain Deo se lanies, proficicntes utique et non deficientes, sed in

bumiliat , hoc est ipsa die ire in castellum Emmaut. ipso vestri profectu estis tristet , utpote desiderata
Nec pra:tcreuiidum quod additiim est ,
quod erat dulcedinis' meai gratia cxpertes. Scd recognoscite
h spatio sexaginla stadiorum ab Jerusntcm. Spalium qiiid sit quod ab hac vos gratia impedicrit. Per in<

Mixaginta stadiorum est vel lononini opcruin , vel visibilem hanc Dci interrogaiioncm, et ulveriusdi-

divinorum pciTcc tio niandaloruni. Videt namquc in xerim , misericordissimam Dei excitat'onem exper-
ipsa siii abectione ,
quasi sexagiula ttadiorum spa- geractiis homo inlrinsecus niagis ac magis C0R\a-

tio ab Jerusatein se alicsse , diim propter imperfc- lescii, el recolligens se intra se in amore Dei vali-

ctionem operiiin siioruin ,

proplcr nogligeiitiam di- diiis exardosrit. Unde sequitur:
vir.onim pr;crcptoniin longe se csse a visionc pacJs Et rcspotidens unus, cui nomen Ctecphat, Hixit ei.

dcp'orat, quod est vel inlprna dulcedo cordis, in qua Lnus homo fit, quando collectis ad se inlra se sen-

DcHS conspicitiir, vel diilcedo rcgni coelcstis ,

quaj sibus per saiicta desidcria Deo uniri incipit: qui et
in acterna vita elcdis Dei conscrvaiiir. Unde rL'dicns reete Cterphas, quod inte prelatur investigant, hvtt

ad se iutra &e buniilitcr rccolit , qux ct quanta vc- tagax dicitur, dum sollicitc investigat quid Deo ia
 :

m\i IIOMIl.l.C FKSTIVAI.RS. 810

Uf phuoal, vcl «lisplu ful, «liiin ssk^.w lll iii «|MT«mlo A «'"' onricloruin vidiue, (/ui dicunl eum vitfert. Titutot

iMtiia, iit tlci linaiido iiiala. I*ohI Hululiciriinuiii liniiR ihinrralor I»oniiiii*, In iiic.r ahjcrtioni», driolationi»

Ufo rrucior nmantmliiic, qiianto BliiiiiJaniio-

iMVfsliKaliitiifin 257 ^fl fcapatiintfiii «bi uiiiri ct tlurili.r

ardcl In IVuiii aiiiDrc (juuHi ri iliili ciliiK! Iiios <|iioH (lilif;iK, Ir. vidco itisi^.r.'.
«tr|H'rit, (!\ i]W() i|ti(> iii ,

lia-c vrrlia proniinpll «licoiis: Miili)re$ ciiim ifutnlain ex nnilrit. rmollit.c Siilli iH

7 « »i)/iis /)(Tc</riiiH< fs in Jrrusaleiii. Pcr Jerutn- cl tlclicalaraiiiin.c quoniintlanii i|Uon vidcoinlrr moh,

l(-m, i|ii;r i>i«ii> piuis lutcrprctalnr, niiiiila lioiniiiis ail qux> clarilali» liia' luic pcrTuix anie luctm, Vigilia-

iclerim^ |inriH viNitincin leililtMiH aplt* liguratiir, cl rum uliquc tciiiporc, priuHquaai lut liodicrna illu-

pst quasi «llcal : Tu solus, (|UtMn soliini tlcsiticro, jiro xcrit, (irf nioHnmc/iMiiH, ad roidis »ni sc( rclum, I>cr

cujiis aniorc cuncla K:rciili lahciitis pauilia tlcspicio, tua^mi^cralioiiistlucattim fuerunl, el noniuiento ror-

lu i.olu.% gaMtiiuiii lc t|ii.vrciiliuiii, saliis iuvciiiciitiiim, pore, noiidiim vlvilicl (orporis rl hanguini» tui M-
in solui, in(]uain, (|ui oinnibus sulVicis, ctln ti> nun- rramcnto rrcrrat;p, liian dulrctViiis gralia, quje vcr«

qiicm vitioui anijclurum comparaltir, qii;c tc iu cis vivcie

quain tlc(icis, lu solus, ail tiuoin soUib suspiro,

Roluin rcquiro, ;»rrcj/ri/ii(.t cs f>i /crK.sn/c*»!, iu aiiiina trstalur, cu>litus inruiidi mcnicruiit. Sed quid ini-

nica, quam visilaro ol viviruarc iIciliKnaris tlcsiili!- ror animas di.-licatas, qiias tii gralia tua cmulllrect

rala dulccdinis lu;i' gratia. F.t unn coijuovisli quir fa- B iii niultiludiiic iniscricordiac lu.-K solcs nutrirc?

cla sunt in ilta his diebu.<i, quia, alijcclis ct despcctis Abieruntetiam quidam ex noslris ad monumentum^
lalioribue incis, quibus lc (iu»>rcbam, qullms placcrc et ita inveneriinl sicul mulicres di.rt-runl, quia cam-
tnc tibi civdcbam, faclus cs nillii alicmis. Rcd mi- dcin dulccdinis lu;o gratiam ct in sccrcto cordis siii

scrRors Ct miscralorl>omiuus. quciu nihillalct, cui in in vcrlii tiii pr.cdicalionc, cum tc-
orationc, ct

lion soluin ,nctio, Scd ct ct>gitatio bomiuis patcl, ilc- ipsum nondum invcncnnl, cum cort)ore et sanguine
rato homincm intcrrogal, ut ad desidcnuni cl amo- tuo nondum communicslvcrint, a te acccperunt. Ego
rcm suum validius cum arccndat. Nam st^quitur : vcro, solusabjeclus aboCiilis tuis et rcpulsus, nihil,
Quihiis ilic rfi.rit Quiv ? \c si dical Qua: sunt ea
; ;
quod doloclct, nihil quod lailificct, invcnio, dum cx-
qua^ facta in Jcrusalcm cssc asscris, pro quibus tan- spcclal;cnimiumque dcsiderala? visilationis tuae gra-
10 nucrore afliceris ? El dixerunl de Jesu I^azareno, tiaprivaiuinmevideo.Taliierquaerenliel dcsolaiionis
(jni fuit vir prophela potens in opere et sermone coram suaj miserias corde conlrito humililcr ingcmisceuti,

Beo el omni populo. Ac si patcnter dical : lulerrogas, quid lantlcm sit quod a desidcrala internai dulccdi-

Pomine, cousolaiio el rctlcniptio animae mcje ,

quiv nis gratia eum impedierit, ipse, qui cst fons 259
sunl illa quibus lanlopere turbatur anima niea? Om- miscricordice , occulta sui iuspiraiione manifesiius

nis mea lurbatio est de /esu Natareno , de te, qui innolescit. Unde sequitur

e^flos munditia', salus et rcdemptio animae meae, q*i Et ipse dixit ad eos : stulti et tardi corde ad cre-
in me aliquando iir fuisti, dum me virililer agere dendum in his qucr lociiti iunt fr$pliilw. Dicere Dei

fccisti; Propheta polens in opere et sermone, dum p»- est faccre Dei; ipse enim facit, ipse operatur hoc

teutcm nie fecisti el in exercitio boni« aclionis et in in homine, quod stuliitiam el tarditatem cordis sui

«lulcedine assidu» oralionis : coram Deoet omni po- perfecte agnoscere et humililer in semetipso incipit
pulo, dum et coram te in sccreto cordis iflci gratiam rcprehcndere. Et est quasi dicat : Non ignoro quid
iHwnire mcrui, et in exterioribus aclibus meis nul- causa mei feceris, quid laboris in bonce operationis
laui intucntibus mescandalioccasionem praebui. Sed studio sacris his diebus propter me impenderis, sed
ecce abjectus coram te et despectus appareo quia faleor, tardior quam esse dcbueras in bonis operi-
Cempore passionis luae, in quo Iradilus es a summis bu»€sstitisti ; stultus in non custodiendo eaquaeft;-
Sficerdotibus ei principibus nostris in damnationetn ceras fuisli. Tardus fuisli ad faciendum, stultus ct

mortis, etcrucilixus propler me, nuUam desideratae facilis fuisti ad perdenduro. In omnibusquce locuti
dulotidiuis luae grafiam mereor invenire. iunt prophelce, sacroe videlicet Scriptur,p, die ac no-
258 -^<'s flKfem spcrabamHsquia ipse esset rcdcm- d cte auribus tuis insonantes, sive doctores tui ceter-
ptuius Israel. Sperabam, Doraine, quiatu ipse, sip.e nae vitie gaudia , selerna damnatiouis pericula tibi

quo Jiulla mibi cst spcs laelitiiC, vederopturus esses prophetanles.

me a duritia et lorpore animoe racce ad videndum te Nonne hccc oporluit pati Christiim et ita intrare m
in niuUitudine roisericordiai tiis. gloriam suam ? Nonne per Iiumilitatis observantiam,
Et nunc super haec omnia dies teriia cst hodie .'juod et laborumj qui in praesentivita occurrunt, suffcren-

hac facta sunt. Transactis mihi in aroariludine ajii- tiam pertingere hominem oportct ad aeternae beati-
msc nteae dicbus passionis tuK, ecce dies tertia est tudinis escellentiam ?
hodie, dies sac.rosancl;« resurrectionis tUcC in quo Et incipiens a Moyse et omnibus pr^ophetis, interprc^

coelum et lerra laetantur, el mihi, gemenli nuilum- tabatur illis Scripturas de omnibus quce deipso erant,
que propter te solatium habenii nec qua?renti , de- Per Moysen , qui interpretatur assumptus de aqua,
siderata visilationis lusc gratiasubtrahitur. non incongrue accipitur compunctionis gralia. Oip-
Sed et mulieres qua;dam ex noslris tcrruerunt nos, ncs propheice omnes Scripturanim sacrarum siir.t
,

qucB ante lucem fuerunt ad Tnonumentum, et non in- paginae. A Moyse Dominus incipit, qaando desidc-
vento corpore ejus venerunt. dicentes, se ctiam visio- ralara cordis compunctionem homini tribuit , inHf*-

Patbol. CLXXIV.
 :

8il TEN. GODEFRIDI ABBATIS ADMONTENSIS 812

pretatur llli Scripturas, q.iando gralia inspiralionis A Ciini discipuli a discfndo sint dicli, recte omncs
suae eura illuminat ad inlclligcndnm el &equcndum illi discipuli hsu appellanlur,qui corpus el animani
sacrae Scriplurrcniysterium. /n omn:6«s (juipde ipso el spirilum suum rigore spinlalis disliplinae con-
tunt y in omnib\is quse ipsi ad leternam vilanT vel slringcnles, sub ejus seniper magisterio vivere de*
prodesse vel obcsse possiinl. lectantur. In quorum medio ideni Doroinus noslev
Et appropinquaverunt cnstello, quo ibant. CnsteUum Jesus Christus slare diligit quia sua eos misericor-
quo itur, non incongrue hoc in loco cor iiominis in- dia stantes efiicit, ut in ipso el per ipsum roborati,
telligitur , cui Deus et homo pariter appropinqnant nec prosperis nec adversis dejiciTaleant, sed quid-
quando per suam visitationem Deus illud illuminat, quid occurral, juxla illud : Jacta coyitatum tuum
ct per veram dilectionpin bomo se Deo approximat. in Domino {Psal. liv, 25 ; Eccli. vi, 57), ad ipsum,
El ipse sc finxil longins ire. Vciba ista non ita ac- qui esl spcs ct consolalio eorum, semper animo ro-
cipienda sunt, ut Deusverus et simplex, qui sem- currere studeaiU. Stat eliani in niedio eorum, soli-
per subsistit in se, aliud sit, et aliud se fingat esse» tum suum omnibus necessilatibus siiis pi-se-
eis in
sed qui 260 semper idem ipse est iu se, socundum bens adjutorium. Unde Stephanus inter lapidanliuiri
vicissitudines illas nostrsc mutabilitatis ac instabi- impctus stantcm vidit Dominum, ut per hoc nobi3
litatis, qui diu in hoc, de quoloquimur, nientis ciil- B signiricarelur quia ad adjuvandum suos promptus
mine subsistere cumDeo non possumus, recte dici- seniper sit el paratus. Sicque stans pro illis dicil

lur, et ipse se fmxit longius ire. Quantumcanque enim eis :

per visitationis suie graliam Deus homini appropin- Pax vobis, nolite pacem suis
timere. triplicem

quat, tamen videtur sibi quodammodo esse longiu- oiTertDominus in inilio conversionis, pacem scili-
quius, quia quanto plus de interna ejus dulcedine ccl a diabolo, pacem a vitiis, pacem a morte. Ego

degustat, lanto ardentius ad dcgustaudiim sitit et an- sum, inquit, nolite timere. Ego sum Creator vester,
heiat. Unde sequitur : Ego vester sum libefator, eadem pietate, qua vos
Et coegerunl illum dicentes : Mane nobiscnm, quo- creavi, qiia vos reJemi, ad flnem usque servare
niam advesperascit, el inclinata estjam dies. Cogit decrcvi. Sed cum sine tentatione nuUus vivere su-
homo Deum ut secum maneat, dum se inter se co- per terram possil, consequenter evangelista subin-
arctat, dum omnis sensus animae suae ita coUigit in tulil :

8*, quod corJe ct corpore serviluti divinae insisten- Conturbali vero et conterriti existimabant se spiri-
do, soli Deo incipit adhaerere dicens ore, dicens et tum videre. Conlurbati timore peccati, conterriti ti-

.mente, mane nobiscum, tuum in nobis condens ha- more mortis ct grjhennae futurique ^udicii, eris/ima-
bitaculum ;
quoniam si tu recesseris, si tu per aspi- bant se sptrilum videre, quia sperant in initio con-

rantem gratiam tuam nobiscum non manseris, ve- versionis eam quae quandoque futara est gratiam
spere illud tentationis, vespere adversitatis ettribu- hic se posse habere.

lalicnis accedit, dics lactitiae et prosperitatis , dies Et dixit eis : Quid turbati estis ? Secundum dicere
spiritalis gaudii et exsultationis inclinatur et recedit. Dei, quod hoc in loco habemus, est raagna illa con-
Haec est visquaedam et coactio, cui resislerenon va- solatio, 262 <I"3 suis misoricorditer suiivcnit in

let supernaB dignationis miseratio, quae euni tenet et Iribulationibus. Quid turbatiestis, inquit, et.cogitatio-

compcllit, ut recedcre ab hoinine nonpossil nec ve- nes ascenduni in corda vestra ? Cogilationes bonae de
lit. Unde sequitur bono Deo de coclis descendunl, cogilaliones autem
Kl intravi^ cum illis. Inlrat cum illis, quando sua malae de lerra et terrenis rebus ad c.or hominis as-
visitationo coUustrat cor hominis. fost hunc omni- cendunt. Quaituor nempe sunf, per quae honio lur-
potcntis Dei introitumsequitur niirabile factum. balnr, inepta scilioct latitia, immoderata tristilia,
Et facfum esl. inquit evangelisla. dum rerumberet desideria mala, timor iniquus. Ex his quatuor vitiis
cum illis, accepii panem el beucdilii ac (rcgil, e! por- iniilliplices et variae cogitationes in cor hominis as-
figebal illis. Vcre magnum ot inirabilc factum , ubi d ccndunt, qure tot ct tantas illi tentationes ingerunt,
oiunipotens majeslas ad hoc inclinalur, qiiod qu.e- quas nullus hominum, prxtcr Dcum et ipsura qiit

renti se anima; per suacvisitationis dignationem juu- paiilur, scire poterit. Qualiter autem ab his tenta-
gere se non dedignatur. In hac niniiruin dcsidoran- lionihus lilierari possit. seqiienfibus suis verbis Do-
tissiina conjunctione Dei ot fwh lis aniuKr iniplclur, iiiimis consolando subjungit :

quod scqiiitur : Accppilpaucin, c! bcvcdixil acl'rrgil, \i(lele mauus meas et pcdcs mcos. Quasi dicat : lu
et porrigebat illis. Panis, qui cor iioniinis coiifirnial, omnibus Irihulationibus vcstris et angustiis ad ma-
cOL»lcstem duUcdincm, qiia dcficiens in Dcuni auima nns mcas, id est ad opus divinitatis meae, qua vos
recreauir ei confortalgr, significat. Paiieni deside- fec i rt plasmavi, confugite, ot ad pedes meos, id est
rabilem homo accipere dicilur, diiin doside. . . {Re- ad incarnationem meam.qua vos redemi, fiduciali-
liqua desideraniiir in codicc.) lir rcspicite, 7«ia fjfo ipsc sum. Ego siim qui sum,
261 HOMILIA XXXVKI. ego idom ipse Deus incommulabilis ,
qui semper
IN iLRUM III PASCU/E PKini. praisto sum vobis.
Sletit Jesus in mcdio disciputorum, ei dixit eis : Palpalc et videie. Qiiandiii in hujus mundi tenc-
Pax vobis. Ego sum, nolitc timcre {Luc. xxiv). bris estis, palpatc io activa vita l.tborantes, et videle
m llOMIl.I.i: FKSTIVALtS. 84 4

fki>r ooiUnniktatlvaii) Viluiii. Quia tphitHi cnrnem el A Htntiir : 4/ cui, \iu]ulei\»,iibut etl,ul faclam voluuta-
ouu uou hiilict. llltio (iii()(|ii(> ciiin iKM-vciicriliit, iilii irin Pntrii mei (hmu. iv, S). (Jna (liniwnnalionc pn»
nw favic »(l faiiciii vidoliiliH, spiritHi caruem unn nobiH pcracta, qnanta riitiirii> vil.K gaiidia clcdi»
Ihtbet, (fiii.i iiiill;nii ilii iiiilictiir iiidrniilalcin vcl fia- siils ;. r;r|)aravOril, iiiot cvaiinclist.i Hiilijiinnit :

^'ilitatcKi -
canifni et vssn nini habet (jiiia nuii opits Surwni, iiiqiiil, rcliquiai lirilil eii. Suinit rrli

rrit ilit rcpiii^iiarc tciilalidiiilnis ct vitliit , licut (/tii(i.i, qn:iiido a'lcriia; vil:r pixnii:i siiin qii.iiido(|iift

tnc vidrlis hnbere, qni innlla pro vobis passus siiin donaliit olcctis, qnibuH qnarta tnnc vicn diiTrc ha-

in oarn(\ lict qiiaiido dc Tlcrna rclrilnilionc cok Bccuin in

/•( cniii hoc Hi.risaet, nsl,Midif ris ninniis et peilrs. n*gno sno Iiilarcsrcrc faciel ;

Pcr innutis pcUciiliaiii divinilalis, pcr yeilen inlclli- llicc snnt, iiKiiiiciiH, vrrba, qua' lorutut tum ud
pciv 263 p<»!<^ninus luiHcricoriliani incarnatioiiis. i'o«, cum ailhuc esiem vobiicu.n, fiunninm uereiie e.W
S(>tl (inia, (|n.iii(liii lioino liic vivil, nd plcniiin lcii- implrri ana scripln sunt in lege Moijsi et vrophrlis et
l-ationibiis carerc non pc.ciil, coiist^qttcnter cvan- psalmis de me. Qunsi dicnt : UxtosI gratia vislonis
gclista siilijiini^il : inc;r qiiain voliis proinisi , lianc ost gralia qii;ini

Ailhnc iiuiem iian creilcutibns et miraulibus prai inorto cl saiigtiinc inco voliis acqnisivi : iVcfc.i.^/*,

(ir.udio di.xil : llabetis hic aliqnid quod inauducetur ? B inqnain, fnil implcri omuia <j»'V scripta smit de ive in
Kst fidos, qiia lioniinos sxonlaros Dcnm vcrbis, non Ivgc Moijsi el prophelis et psalmis. Qn.Toniiquo onini
factis fonfitcnliir, qii;c qnasi niilla osl, losto apo- Scriplura saora de mo in legc Moijsi, id osl In iiUiv

slolo .laoobo, ([tii dicil : Fide.s aine operibus wortna ra, atit inpr>;pfirlis, id cst in allCpOriis, vol in psi.t-
esl (Jac. 11, '2l>). Kl ost ridos modion, quain rclrus inis, id cst, ni)Sliio et inoiali scnsii odocuit; li;i c
habuil, qnando oxsnrgonlo inaris procella dttbilavit oninia implcri necessarium fuit. Scquilur :

el moryi ccKpit. llanc itaqno modicam fidcmi liabcnl Tuuc apervit illis sensum, ul inlelligrreut Scriplu-
qni, ingiMOiilibus tcntatiomim procoUis, ita pusil- rus. THnc, idesl inactcrnaiila Dci inspectionc, lanto
hiniinos clliciuntur, ut vix aut ntillalonu§ ab his so divinse Sapiontia; illnslrantur liiniino, ut oinnia
liborari pnsse arltitrenlnr. Magnam \ero fidoni ba- olim abscondita et occulla manifcsti^ intoliigant, ot,
Vent qni ooipore el aniina cl spiriln ita firmitor nt ita dicam, lcgant in libro SapiontiK, ubi, ut oro-
l)eo adbitircnt, «l in cunclis rernm evenlibus ipsuin pheta ait, eruiif omnes docibiles Dei {Isa. Liv>i3;
adjutorcmet libcralorem snum csse scianl ct con- Jvan. VI, 45). Apcrionte igitnr Spiritu sancto scn-
siderent. Sod qnia, quandiii boc sii^cuUim volviuir, sum eorum, et perfecle inlelligontiae dona dislri-

'rontalio tenlalioni sncccdil, qtia; discipulos Domi»i ,, buenle, rectc ja;n quinto modo dixisse Dominus ad
perfcctiores plornmqnc ei probabilioreseiricit, recte discipulos suos describitur :

dixisse ad cos dcscribitnr : Quouiam sic, inquit, scriplum est, et sic oporlcbat
Uabelis hic aliquid quod mandHcetur ? Tcrtium di- pali Chrislum el resurgere a inortuis die ferlia, et
cere Dei hoc in 'oco perfcctionora illam signifioat, prwdicari in nomine ejus poniiienliam ct remissionem
ad qnani post pcvicula tentationum Deus miscricors peccatorum in omncs qenles. Ullimum dicere hoc in
misaricorditer suos perducit : Habelis, inqniens, loco perpes et infinita est jubilatio, qua jusli psr-
fiic aiiquid quod mauducclur ? Ac si dicat : Si illo, peluo 265 I^cnm laudare non cessabunt, de quu-
quod csl aliquid, interna videlicet dulcedine mea, rvtrM persona David ail : Misericordias Domini in
quac est quasi niodicnm qnid, refecli fueritis, loa- a'lernum canlabo {PsaC. Lxxxvni, 2). Quasi dicanl :

tationum landem procellas me auxiliante evadere Sic et sic scriptnm esl, sic nobis olim promissii^ni
poteritis. Nihil enim inagis valet ad repcllendas per Scriptttras sacras qnod ideo Filius Dei pati et
lentaliones, quam ut anima interna suavitale et rcsurgere a mortuis volueril, ut pccnjlentiam et .c-

praedulci verbi ipsius jugiter pascatur assidui- missionem peccalorum daret omnibus ad seternam
late. vitam praedestinatis.
At ilii obiulerttnl ei partini piscis assi eH favuin D Rsec est leclio cvangelica, quam pro Kjodulo
meUit. Ipse quidem dulcis illc piscis, qui in undis noslro, quantum Deus daredignatusest, exponendo
liiijus saeculi captus el in oraticula sanctse crucis transcurriraus, nunc ad ipsum, qui est lunien vc-
pro peccatis nostris ignc passionis est assatus, qui rum et incomprehensibile, mentis nostroe intuitum
ct favus meliis non incongrue dicilnr quia sicut vertDiiiUS, suppiiciter eura implorantes, ut post
niel dulcedine sna orania superat, sic et ipsc in- evictas mortalitatis hujus lenebras illuc nos pcr-
ajsliraabili diviniiaiis sux suavitate omnia implel et ducere dignetur,'ubi in aeterna illa sui insi^ectione di-
Sjliat. vina Sapientiae illustrati lumine, ea, quae nunc abs-
El cum manducasset coram eis. Bene ilaque man- condita sunt ab ocnlis nostris, cognoscamus, co-
ducasse coram eis DomiJius 264 describittir quia gnoscentes de aterna sui omniumque sanctoruni
totum, quod in diebiis carnis suae fccit. scilicet suorum societate aelernaliter gaudeamus. Quod ipse
quod natus, quod passus est, quod resurrcxit, to- praestare dignetur Dominus noster Jesus Christus,
tuin [cod. totum, quod] pro h^mani generis fe- qui cum Patre et Spiritu sancto vivil et regnai pcr
demplione fecit, cujus vere cibus ot delici« erflt omnia SKCulasaeculorum. Ameo.
sqIus hominis, qucmadmodum alio in loco ipse le-
 615 VEN. GODEFRIDI ABBATIS ADMONTENSIS 816

266 IIOMILIA XXXIX. A sancti visitaveril, hic profecto ioc quod sequitur
IN FERIAU IV PA&ClliG VRIMA. adimplebit :

ManifestavU se Jesiis discipulis suis ad mare Tibe- Dixit ei Simon Peirus : Vado piscari. Per piscea
riadis. Mauijesiavil autem sic {Joan. xxi). vivos, qui mersi non videntur, ut niihi
in aqiiis

In multis sanctae et evangelicae dociririae verbis videtur, vivos hominis sensus accipere possumus,

quxdani Evangelia Spiritu sancio ordinante sic qui,quasipiscesaquisimmersi, latent in corde abs-
sunl disposita, ut in eis inilium ct finis vitx bomi- conditi.Sed hos vivos sensus suos homo quasi ex
nispossint inveniri, primordiumvidelicet conversio- aquis extrahit, dum ab amore et delectatione prse-

nis, finis vitae et remuneralionis. Sic ergo ct in sentis saeculi,,cui inhaiserant, in quo vivebant, eos
praesenti Evangelio primordiiim conversionis, cu- avertere et rctrahere conlendit. Bene denique homo
jusque spiritalis hominis ad perfcctiouem tenden- piscaiur, cum e mundo sensus suos trahit, et a vo-
tis possumus invenire, fiHem qiioque vitse ipsius, luptate ct amore hujus vitae, quibus fuerant im-
in quo, Deo opitulantc, ajterna potietur remunera- raersi, ad dilcctiouem Dei et spiritalis vila: conver-
tione. Ait ergo evangelisla sionem eos convertit. Quid enim aliud esl dicere,
j

Manifestavit se Jesus discipulis suis ad mare Tibe- vadopiscari, quam dicere: volo, Deo opitulante, sx-
riudis. In mnri Tiberiadis araaricatum cor hominis B culum relinquere ct spiritaUs vitae conversationera

quod cor per pceiiitentiam amari-

valet inlclligi, ad adire ?

catum lunc profecto Dominus Jesus se manifestat, Dicmt ei discipuli : Venimus et nos tecum. In di-
dum occulta visitalione sua homini inspirat, ut in scipulis islis sensus spiritales inlerioris horainis

vera humilitale se recognoscat. Sed uiide hoc, ut possunt accipi, qui interius a Deo altacli et prae-

peccator et iniquus peccala et prjcvaricalionein moniti ad spiritalem conversionem, ad vilai perfec-

suam valeat agnoscere , nisi cx boc quod Jcsus ei tionera eura conantur subscqui. Sequitur :

od mare Tiberiadis se dignalus est manifestare ? Exierunt, et ascendetunt in navem, et illa nocte
Tiberias enim interprelatur visio bonitaiis ejiis. Ex niliil prendiderunl. Iste bealus cxilus, de quo modo
quo etenim bonitate et misericordia sua cura Do- audivimus, tunc plane in homine perficitur, cum
luinils vidit , ex hoc semetipsum recognoscere coe-* de sceculo et saeculari conversatione egreditur, duin
pit. Et quia du% manifestatioiies hic sunt positse, boc quod prius a Deo inspiratus menie conceperat,
debemus vigilanter advertere quoniain omnipotens bonis postmodura et sanctis operibus manifoslat.

Beus duobus etiam modis salvando homini se digna< Sed dc saeculo egrediens 268 '« "avem ascendit,

tur manifeslarfe. cura ad bonain et spiritalem conversationem per-

Priraa Domini manifestatio fit intrinsecus in bo* venerit. Et bene t» navem dicitur ascendere ; nain
ITiine, quando benigne et misericorditer eura in be- ascensus dilTiciris et laboriosus est, quia niiniruni
bonam voluntatem attri-
nedictione sua praeveniens cura labore et dilBcuItate , raagno cordis corpo-
buit. Secundo autem ei se manifeslat, cum pietate risqiie labore ad bonam spiritalera conversatioiiem

sua cum adjuvat, ut bonam volunlalcin, quam in- tciiditur. Qualcs autem adversitates et tentationes

tus invisibiliter susceperat, operum quoque bonc- in hac spiritali vila eum experiri et pati necesse
rum exseculione adimpleat. Multi denique ex prae- sit, saiis congrue subinfertur, cum dicilur :

venienti dono Dei bonara voluntalem mente conci- El illa nocte niltil prendiderunt. Nox, inqua pren-
piunt, sed ad bona opera perficicnda non assur- dcre homo nihil polcst, ut mihi videtur, ignoranlia
gunl. !deo secunda manifeslatio in veibo, quod hic et adversilas polest exprimi, quae ei in sancto pro-
positum est, manifestavit autem sic, expressius prae- posito pleruinque occurrit, quam aut ex diabolo aut
notatur, dura id quod in bonavoluntatelatebal abs- a pravis et perversis hominibus, vel a carne pro-

conditura, foras coram Deo ct horninibus adbono- pria,Deo pcrmiUente, patitur. Hac nocte, hac igno-
rum operum perducitur effectum. Igitiir si cui duo- ranlia occurrcntc, ita mens conversi hominis non-
bus his modis se Dominus manifestat, quem et in D nunquam perturbatur, ut pene in desperationem
bona voluntate pracvcnit et in bonis actibus pcrfi- labatur. Modo revolvit aniino nullatenus se posse
ciendis adjuvando 267 prosequilur, iiunc ad altio- in spiriiali perdurare proposito, nec laborcs et af-
rem profectum provehit ; de quo mox subjungi- flictionos, quas passurus est, posse sustinerc.
tur : His advcrsitatibus ingrucntibus, his ignoranti;«
Erant, inquit, simul Simon Petrus , et Tliomas, procellis supor eurairruentibus, cogitat interim spi-
qui dicilur Didymus, et Nallianael, qui erat a Cana ritale propositura descrere,
et rursiis ad saeculuin
Galilace, et filii Zebedcri , et alii ex discuplis ejus rcdire.Sed iterum, Dco prospcrante, recogitat quo-
duo. In his spptem discipulis septifornicn Spiritus modo soli Dco adliKrcat, et in sancta conversatione
saiicli gratiam accipcre possuinus, quia scptiformi pcrinancat. In hac a^rumna
el tribulatione deprc-
gratia elcctum hominem, ad seternam vitam prae- hensus, nil potcst prendere dc bonis scnsibus, de
destinatum, ad perfectam vitam ohlinendam illu- sanctis et justis operibus, qui ad hoc solum de sae-
strat et innammai, ut post h.iec per operum bono- ciilo egressus fuerat, ut sancte et pie vivendo bonii
Tum profectum ad ;etcrnain beatitudincm eiiin per- et salutaribus sonsibus abundans, vilam aetemam
ducat. Sane quem hac sepliformi gralia Spirilus apprchenderet, scd lentationum proceilis orspedi-
 :

817 homii.ij: prstivales Mi

i(iH noii polcst lioc oAjitrqul aJ (|(io<l moIiiiii ri'i|iil- A i»ili) liuiic Julcctliiicin a T)co prA-giiklatjni vii aut
rviMliiin (^l (•hliiuMKliiiii lociilis iotoildin (((i-iKlcrMt. iiiilla(niii)i iili<|ii(iH roi poriit laliorvH p<*rprti vcl >U|-

Sc(t Dciiii oioiiipotcns, (pii csl .(djutor in oppordl- liiicrc polcr.il prn Duiiiino Sc<|nitiir :

iiitatibnti in trilMihitionc, Hiios^inc non dcscrit, iioc Ue^pmnleruni ei : iVori. lnt<Tro)<a(iu Dci, ut itupe-
ilcrclin(|uit, postinoiliini iniHcru, in iingUHtiis cl nc- riiiA iliiiniUH, idco (it ad lioiniiicin, iit cognoHcat
ccssitatilmfl coiistitnlo, Kn;u pictutis an\ilio siibvc- <|iiantuii) ci dcHil cx lioc (|uod liabcrc dcbuil ; re-
iiil. rndc ct sc(|nitiir : KpoiiHio vcro lioniinis ad Dciiiii cst, i nin boc bnnii-
Manc aiilem /'(fc^» $lelil Jesus iu lillore. Non la- litcr rccognosi it ct ('oiii|iiciiliir (|u<id id noii babcl
inen lognovcrunt quia Je&us esl. Mane lit iii rordo quod cx gratia Dci li:ibi;rc di^bnit. II.1C inti-rroga-
liominis, qnaiido post tcntalioncs ct advcisitalcs, tionc ct bac rcHponHionc pcra< tn, Domiiius Jcsiit
269 '^^"'^ prospcrantc, ad co^nitioncin siii ali(|nnn- Halubro ronsiliuin dal, quoniodo inveiiionda et re-
ttiliini lionio rcvertitur, ot intus giaiia I>ci iilustra- (luircnda sil gralia qua> non habctur. iJndc scqui-
lus, rocognoscorc inoipit (|iioiiiain dij^na pro iiicri- tur :

tis suis putiatnr, ncc laiiion digna pro factis suis Dicit cis Jetus : Mittile in dexteram navi(jii rcte,
rocoporit, quanivis ninltis tiibnlationibus nltcraiur, et invenietis. Iii reli cor lioiniuis non injusto valct
secuniquo rixari ct luctari incipit, dicciis ad s<>incl- B iutolligi, iii navifjto autom saiicla ad qiiani porvcnil
ipsnin : niisor ol niisorabilisboino, quidiinni tibi convorsalio potcsl accipi. Millil itaqiic m dcxlerarti
cst? quid, rogo, accidil, qiiod lani obstinato aninio naritjii relc, qui in spirilali vita posiliis, omnia sibi
vepugnarc Doo niloris, non porpcndens aninio quo- advorsanlia, aspcra et contraria paticntcr proptcr
uiaiu inulto minora, nimis leviora suiU qiix paloris, Dciiin tolorat, nec adversis frangilur et dcjicitur;
quam tu poivorsa ot iniqua yila tua apud Douin sod et si prospora succcssorint, iion ex liis cxtoHi-
proinoruoris ? C.ur animam tuam iu impalioiilia tua lur, scd Dco buinilitcr attribucns toluni, ctaJvcrsa
pordis, qui niullo minoros tribnlationes et alllictio- ct prospcra, ad acquisitioneni aelornx vita; sibi co-
ncs quam uioruisti rccipis? Hoc luclaminc erectus opcrari facil. Prius.deniquc in sinislram iiavigii rele
contra se, isto certainine jain mane facto in se, suum miserat, dum in nocle lcntationum positus,
Yidot Jesum stanlem in tillore maris. Lillus solida- nil boni prcndcrc potueral, cum in adversis impa-
tum cor hominis polest designare, qiiod prius inter tiens factus, a slatus sui rcctiiudinc dissipabatiir,

tentationes et adversa fuerat inslabile , mane isto CM.m in prospcris successibus vanc cl inutiliicr ex-

fcicto, cognitione videlicet sui paululum in mento toliebatur. Sed poslquam in dexleram nuvitjii co
ejus exorta, timore suo eum Dominus cousolidal. In modo, ul pracdictuin est, rete siium miserii, fit con-
^oc litlore, in hac solidiiaic, tunc nimirum Donii- ^ tiauo ut, becundum Domini promissum, lioc quoii
iius Jesus stat, cum spiritalis homo in Doinino et illi decst invenial. Quod enim plcrumquc honio ol>-

in potentia virtutis cjus conforlatur el consolidatur, tinerc et invcnirc non poicst piis et fortibus corpo-

et sic slabilem salulem suani suscipit, ut nunquam ris sui laboribus, lioc nonnunquam conscquiliir a

ulterius a Deo recedere velit. Sequitur ; Domino dulccdine cordis siii inlrinsecus suavitcr al-
Non tamen cognoverunt quia Jesus cst. Quamvis tacius. Sequitur

enim ad cognitionem sui aliquantuhiin pervcnerit, 271 ifiserunt ergo, et jam non valebant Iraliere
non lamen adiiuc ad plcnam salulem, ad perfectam prw mulliludine f-.scium. Millit quilibcl clcclus cx
cognitionem Dei pcrtingere poterit. Sed undc hoc consilio Domiui in dexleram navigii rele, hoc est cor

estquod ad cognitionem Dei nondum proficit, nisi. suum, cum, quantum in ipso csl, paticnicr cuncta
quod piiliacntarium illud, de quo subditur, nonduin pro Deo tolerare decrevcrit, ct jain, Dcnaimucntc,
habere promeruit? Unde et mox subjungitur : jjon valebit cor suum Irafiere a mulliludine pisciiim.
Dicit eis Jesus : Pueri, nttnquid pulmentarium, lia" lu piscibus, qui inter undas vivunt, superiiis jam
betis ? Dicere Dei facere ipsius est. Ergo Dominus diximus, vivos lioininis sensus possc exprimi. Ista
Jesus unumqucmque hominem tali, ut praedictum D verba nimis sublimia et dinicilia, vcrba solummodo
est, statu degentem vocal puerum , qualenus stul- sunt perfectorum, Dcum pcrfcctc diligcntium, qui
tum se recognoscat et infirmum, stultum in malis. cum in hac sancta conversatione, tali, ut diximus,
operibus, inlirmum vero in bonis acObus, infirmum ordine in vita sua processerinl, landem, Deo mise-
quoque ad dignam satisfaclioijem Deo pro pecca- rante et adjuvante, ad hoc perveniunt, ul amultitu-
tis suis oflerendara. Interrogat qupque eum si pul- dine viventium sensuum et cogitationum ncquaquam
mentarium habeat, non quod aiiqua ignorantia ca- valeanl, qui nolunt, retrahere cor suum. Et ut hoc
dat iu Deum, qui omnia novit, sed idcirco hominem pJenius et perspicacius videamus, ponamus hoc
270 interrogat, ut defeclum suum scire eum fa- quod diximus sub excmplo, ut verba ista manife-
ciat,quem ante ignorabat. In pulmentario autem, stius nobis declarentur.
de quo inlerrogatur, dulcedo Dei, vel inlerna cordis Manifestum denique nobis omnibus est quoniam
suavitas non immerito valet intelligi, qua dulcedine infirmus et fras;ilis homo, qui proesens sseculum plus
homo intus rcfettiis et illuminatus foititer pro Doi quam Deura diligit, cum a s;cculari vita ad spiritale
amore elpro coeleslis patris" dulcedine laborare in- propositum transierit, quamvis multa de Deo ex sa •

cipil, corporlsque sui laborcs pro nihilo ducit, qr.i cra Scriptura audiat vd lcgat. multa de Deo bon3i
 : : ; ,

*i9 VEN. COPLTUJDI ABBATIS ADMONTENSIS SiO

et sanila senlial, sic tanien mens ejus saccularibus A fletu al)luat, tiigneque Deo pro eisdcm satisfatiat.
adhuc cogiialionibus iniplicalur et occiipalur, ul 273 enim pulmentarium, de quQ supra mc-
Islnd
cor suuin de sxcularium cogitaliounm lumullibus moravinuis, quod requisilus a Domino utrum ha-
nullatenus possit abstraliere, quia, ut ip cDominus beret, jampridcra sc non li^kbere conquerebatur, Se-
in Evangelio ait, m^j est thesaurns tuus, ibi est et quitur
eor tuutn (Matth. \i, 21). Si igitur fragilis homo Alii autem discipuH navigio vcnermt. Itaque cum
non potest cor suum a saecularibus cogitationibus ^^ raare sc merserit, cum in suavem amaritudinem
avellere, quanto magis bonus et perfectus homo, cor suum dederit , cum pulmentarium illud super-
qui Deo onmipotenti, dilecto suo, fidelitcr innititur, nae suavitatis adeptus fuerit, continuo fil ut el alii
qui medullam cordis sui dilcctioni infixit Condito- discipuii ejus ad eum navigio veniant. Per alios disci-
ris, non valet, quia non vult, relrahere cor suum pulos exleriores sensus ct exteriora opera ejus,
a bonis scnsibus, a sacra Scrlptura c.t a ccelestibus quK corporalibuse^ cxterioribus excrciliis acquisi-
nioditalioiiibus? Nunquam dcniqire in saeciilari ha- vit, nan inctTngrue accipcre possumus, qiicr; tunc
bilu consiilutiis ita avdcnter cl suaviter siccularibus qwzixnavigiovemunl, cum in sancla convcrsalione,
inhajsit cogilationibus, qualiler tunc divinis et coe- quam per navigium posse intelligi diximus, pro-
leslibus inhxret meditationibus. Sequilur : B spere ei accedunt et succcdunt. Denique qui antea
DicitergodiscipulHsillequemdiligei/atJcxusPctro: incomposilus fuerat in omnibus aclibus suis, qui
Bominus est. Discipulus, quem dilincbat Jcstts, Joan- lingua sua jocularia verba libenter et licenler loqiie-
nes erat, et, ut sacra Scriptura commemcrat, 272 batur, qui aures suas ad inutilem et pcrniciosum
Joannes interprelatur ()fr«/iaZ)ei. Hajc est gratia, ad auditum frequenter deflectebat, oculos quoque et
quam prius requirendara ex verbis Dommi incita-.- caetera menibra sua huic raundo conformabat, posi
batur, el exsuscitabatur, dum ei a Domino dicere- acccptam graUam divina; dulcedinis tamcomposite
tur : Pueri, nunquid pulmentarium liabetis ? Ista gra- tara decenter et reverenter universa merabra ejus,
tla, cum venerit in cor hominis, cvideuter in corde ocili, aares, gressus, habitus el actus illius secun-
illius ostendit et dicit quoniam Dominus esl quia dum tiraarem Domini se formanl, ut acceptus fiat
hoc esse suum. quod ipse Deus est, jam ellam in tam Dco quam hominibus.
corde ipsius est. De hoc esse patriarcha Jacub longe Non enim longe erant a terra, <>ed qiiasi cubilis
aiite prop etaverat, cura dicebat :VereDomfnMses/ in dticentis, tralieutes rete piscium. Cum enim, ut prM-
loco islo, ei ego nesciebam {Gen. xxvin, 11). Sequi^ diximus, homo linguam suam.oculos, audiium,.et
tur ,
mamis cseleraque membra ad conformitatera saeculi
Simon Petrus, cum audisset quia Dotninus est, tu- '

converterat, non erat longe a terra, hoc est a terrena

nica succinxit se [erat enim nudus) et misit se in mch vita. Non solum autem a terrena vita non longe
re ; alii autem discipuli navigio venerunt. Audito hoc erat, sed ipse quodamraodo terrenus, et terra fuit.
quod esse suo Dominus in eo est bonus et perfectus Postquam. autem ad Deura conversus huic raundo
homo, qui nimiriim Simon efiectus est Deo obe- conformis esse desierit, a terra ista, id est a terrc-
diendo in bonis et sanclis operibus, Petrus vero na vita sequestratur, el approximans Deo ad quam-
factus est Deum agnoscendo in bonis et justis scn- dam perfeclionis nietam pervenit, de qua hic dici-
sibus, liic tandcm beati Petri exemplo succingat se tur, scd quasi cubitis ducentis traltentes rete piicium^
tunica. In tunica possunt intelligi vol.uptales carnis In ctibitis ducentis duplex pcrfectio poiest exprjmi,
carnisque desideria, quaj tunc succingero debet quia una pcrfeclio in bona volunlate, aileia in bosia
profecto iiifirmam carnem, quae bxe fluebat^ in qua operatione. Et quia quandiu in hac n.ortalilatis
delicate adhuc vivcbal, fortiter ad labores succin- iniseria vivimus , ncquaquam ad hanc diiplicera et
gere cum oportei, stringcns se cum Dci ^djutorio plenam perfectionem pervenire possumiis : Ideo hic
ad bona et perfecta opera. Sed cur isle beatus sic positum 274 cst, quasi cubitis ducentis, ut «stende-
lunica se succingcra dcbeal, scquentibus vcrbis ape- D ^'^^ nobis in Iiac inslabili el incerta vita ad quam-
ritur, cum dicitur dam siinililudinem perfectionisnos posse assiirgere,
Eral enim nudns. QniA lunc primum voracitcr ipsam autem pcrfcctionom niillum prorsiis in hac
agnoscit quam mi.scr, qyam nudus ab omiii divina vila posse apprchcndere. Isla namquc duplcx perfe-
gratia et a bonis actibus iii priori vita sua fuerit. clio ad a;tcrnam vitam nobis est reservata , ubi non
Iliec est tuiiica, qua se elccla Dei sponsa in Canti- ;ul quasi , scd sine quasi ad hunc plemim ct per-
fi» canticoniin exutam asserit, ita sponso suo pro- foclum nunioriim ducciiiorum , in qiio vit;c porfoctio

loqiiens : Ex.fpoliavi me lunica mea^^quomodo induur consistit ,

pcrvenicmus. Sed qtiia modo siimiis im-
illa? (Cani v, 3.) Sequitur :
perfccti , ob hoc rete piscium ,
quod significat cor
El misit sc in mare. Postquam perfectus et beatus nostrum vel sensus cordis nostri , scmper sumus
noiiio tam distvicte et fortiter carncm suain suc- tralicntcs, non aulcm habonles, quia scmper cum la-

rinxerit, de nde in mare se miilit, in profundam el bore ct difliouliatc ad viitutos hic ascendiinus
emaram coidis pnenilentiam, in qna poenitcntia iion usquequo illuc perveniaraus, ubi sine labore Deum ,

Roliim prava opera sua defleat, verum quoque co- qucm modo quxTimus , Inveniamus. Unde et so-
giiationes, voluntaios et desideria sua intimo corois quilur :

n^
 ,
,
, : ,

8?! IIOMII.IK I KSTIYALKS 8«

Ll ergo itfiCftideruul in Urram , viiliruiit jnunui A accipi ; iii quliiiiunijliiUi jiiI<mii vcra el (H-rrcclJ p«'
nitctiliu quaiii, Spiiilii ban< lo opciaul.-, naliitan»
f)i)ii(a!i, i'l pisifin suiwriiosilum fl jiiiuciii Prsci-iisiis ,

isto iii tcriaui lit iii iiiorU* lioiiuiiis , (]iiaiiilo cnrnu pc(caloruni roniissio comllaliir, potcnl ciprimi ; itt

tribui voro (dgnilio saiu t:c ot indiviilua! Triililati»

Holiitn iuiiiii» corpus cxaiiinio in torraiii (li-poiiiliir,

cl spiriliis aii Dciiiii raclonMU siniiii rovortitur. Igi- valct liilollini. Fil iiaquc ( or (•ujiis^iuc porrocli cl

tiir quaiidoclocti Ooiiiini iilo piMvciKMiiiit, ilii oiniiia, boati iii .i'loriiitato posili j)/rfii4(ri minjnit pitcibui,

invc- Dco implclur ni;igiii» ct huliliiiiibuN op4Tibiis;

»ju;v iii i>ra'scnti vila (lcsidcravciant ,
jilciiilcr niiii :i

.liirnt, iilic rc|>alriantes vidchunt /TMHua jnmiUis rt implclur (rHliiHi pi^r vil:e perreclionom , 276 ""-

f>iiCiin xuprrposiluin cl paiicm. In pruiiii aidorcni plelur quiuquuqinla por Spiritu«»ancti oporalioneiis
iiicxslingiiibilis cliaritatis, qnod ost Sjiiritti» sau<lus implolur Irlbus, (luaiido pcrl.ngit ad plonam c4

iiilcilipioro possuiinis, in piaic pnmis supcrposito a-tornam Doi visionom,vcl :»d |)crrc(tam sam 1«
l'iiii;ciiilum Dci , Dciun ot lioniiiicm , iu panc voro Trinit:itis cotMiilioiicm. Do hao bciilitudinc quam
Dcum ralrom acciporo possumus. Ilanuc cum ad ibi sunt adopttiri , adhuc subditur :

lianc Yisioncin boatain IVi Patris ol Fiiii cl Spiritui Et cum lunli essent, twn est scisnutn rele. Scnsti»

saucli lidtlcs porvoncrinl, ibi pUuio dicol ois Jcsus : vorboruin isloruni ahtor intclligcndus cst quam
Aljcrlc ilc piscHnis ,
quos picndiiiiilis tiunc. llis B vcrba viilcantur sonaro. Quod cnim hic dicilur, et

\orbis hof nobis omnipolons Dcus vidolur iiuuicre, cum lauti esscnl, twn esl scissum rete, Jta accipere

Huoniam uon solum cx gralia sua rc-

clcclos suos possumus ,
quasi dicerel : Kt qiiia tanla sunt me-
niunerat, >xrum ctiam ex moriiis suis Joiuim leinu- rita elettorum ,
quia ccntum suBl in vitae per-
ncrationis consoiiuunlur, quod vovora morilum in fcctione , ct liuinquagiiita Spiritiis sancti unctione,
lcmpo'rc pr:vsonli quod por vorbum nunc viJolur
, ct tros pervoiiiondo ad plouariam Dci visioncm,
signilicavi ,
pro Doo laborando oonsocuti sunl. Sod ct sancla) Trinitatis cognitionem , ideo non scin-
vidoamus quid siiil pisces quos aflerri jubct Domi- ditur amplius rcte corum. lu a;tcrnitale nanique
nus. In piscibus istis boniv vohmlates, sancla desi- cor firmum
positi, ct stabile scmper habcbunt in

tlovia el jusla opora possuiil oxprimi, qtue olocti Domino, quoitiam vi-^ione Dei p:o voto et desi-

Domini inlor procollas 275 Jmjns vit;« constituti devio suo pevfruentes nec miniina ulterius a Deo
Domiuo prondiderunt. Ac si omnipolens Dcus cle- sciudentuvcogilalionc. Ibi, ut mox bic subinfcrtur,
ctis suls, qui eum in prxscnli posili in vita sna cla- dicit eis Jesus :

rificaverunt, jam ad a;lcvnitalom pevvcniontibus di- Yenite, pranticle. Ac si dicat : Yenite, Mi mecum
cat : Graiia quidem moa vos pvivvenions ad bene prandcatisnam ; hoc est jucundum el detectabile

faciendum vos oxsuscitavit ,

gvulia quoqtio niea vos praudium ut me , iu divinitate mea oculo ad oculum
subscqucns ad bona opera peviicicnda robovavil videatis, ut in claritate et satietate visionis mca:
et hac gratia salvati ad me Salvaiorem ol Uedcmpto- mecum manendo acternaliter gaudealis.
reiu vestvum , quem semper dosidorastis, modo tan- Et.mmo audebat discimtDetitium interrogareeum:
dem pcrvcnislis , et quia inlov piunenioiitcm vos Ti{ quis cs ? scientes quia lyominus esl. Hic in pvse-
gratiam nicam el subsequcntem ,
quantulacunque senli vit.T oonsUtuli orancs de Deo interrogamus,
sunt mevita vestra, quamvis parva, qux pvopviis la- quia, proh dolor eum quem non videmus, ignora-!
,

boribus acquisislis, afferle diqo dc piscibus qnos iinnc mus ; sed in a?terna vila ttettw interrogare audebit
prcudidistis, aGcrte bonas voltintates ct dcsidovia quia nemo interrogare indigebit , ibi qulppe ornnes
afTortc et bona saucta opcva vcstva, qme causa amo- erunt docibilcs Dei, ibi a niinimo usque ad maximum
ris inoi in volubilitate et in instabilitate.prtesentis omr.es cognoscent quia Dominus est.

vit;ie exercuisiis, ut non solum ex gratia mea , sed Et venit Jesus,et accepit panem, et dat eis , et pi-

etiam cx mevitis vestris coronemini. Sequitiir :

scem similiter. Dat Dominus Jesiis clectis suis in

Ascendil Siinon Pelrus et tra.vit rcte in terram ple- a;tevnitate consistoniibus patiem , dum inlerius eis
nu:nmagni^ piscibus centum quinquaginta tribus. l^i- praibet contemplandam suaj divinitatis essentiara et
tur post vocem Doinini prjccipientis et remuncrare potcntiam ,
qua contemplatione et visione homo in-
volenlis, Simon Pelrus, bonus et perfectus bomo terior glorificatur, satiatur, beati licatur. Bea<i enim
qui, Deo obediens factus ipsum aguovit, ascendii et muiido corde, quontam ipsi Deum videbunt {Malth. v,
trahit rete in tcrram. Revera iraliit cor suum in ter- 8). Dat simiUier et piscem, cuni gloriam assumptae hu-
ram viveiitium, ut iiiic tolis scnsibus el desideriis manjtatis 277 1^^ rederapti sumus, corporalibus
8uis sit ct cum illo pervcnerit nunquam ulleriiis
, , oculis speculandam prsestat cxterius, qua visione
a Deo retvahet cor suum, quia ad cogilanda et me- ^xterior homo gaudeat et beatificetur, ut uterque
ditanda exteriora amplius nou revertitur. Sed unde homo et interior et exterior, simul habeat in divi-
hoc homo promeruerit , ut ad tantara excelleniiam nitale et humanitate ejus unde glorificetur ,
gratule-
et gloviam pevvenive dignus sit , ex nunicvi hujus turet bealificelur. Sequitur
pevfectione apte possumus colligere. Aitenimevan- Hocjam tertio manifestatus est Jesus discipulis
gelista : Rele plenum tnagnis piscibus centvm quin- suis cum resurresisset a mortuis. Sicut ia primordio
quaginla tribus. In ceniim ergo vitoe perfectio ,
quae hujus evangelicai lectionis praemisimus, duse sunt
In pr»senti vila por bona opera acquirilur, pot«st manifestationes, quibus ^alvando hQmini s« DonM-!-
 ; :

843 VEN. GODEFRIDI ABBATIS ADMONTENSIS 824

nus dignatur manifestare. Sed jam in fine Lujus A moris et amoris Dei fit, tandem hominem a Deo
Evangelii terlia manifestalio, (\ux post finera hujus electum perducit. Unde sequitur :

mortalitalis in quolibet electo debet adimpleri, sub- JDum ergo (lcret, iuclinavit se et prospexit in monU"
jungilur, cum dicitur : Ilocjam tertio manifeslatus mentum, et vidit duos angelos in albis sedentes, ttnutn
vttJesus discipulis suis. Primo se Dominus homini adr.apul et uiinm ad pedes, ubi positum fuerat corpus
manifcstat in exordio suse conversionis, secundo Jesu. Ista inclinatio est vera cordis hurailialio.
£1 se manifestatin perfectionc bonaR conversationis, Benc enim homo se inclinat, quando pro peccatis
lerlio ei se manifestat in prjeoiio aelcrnse remunera- suis, qua; superbo cordc et corpore contra Deum
lionis. Sed hsec terlia manifesfnlio, qua; futura erit coram Dco incipit. Inclina-
coinmisit, humiliare se
in slatu sempiternse retributionis, prius non fit in tus per Immilitalem landem prospicit in monumeti'
homine, quam resurgat a morluis, antequam pecca- tum, quia hsec humililalis inclinalio monet eum pap-,
tis mortuus peccata fundilus deserat el ahjiriat laiim inlrinsecus ct iiluminat, ut plus el plus pec-
sed cum peccata dereiiqucrit, ct a peccalis et viliis cata sua rccognoscerc valeat.
exsiirrexcrit, tunc perfecle et pleniler tcrtia niani- Nec praetereundum quod dicitur, prospexit. PrO'
feslatio in ec in a;terna remuneralione adimplebi- spe.vit Jiclum est, quasi porro aspcxit. Non de prope
lur. Ad hanc tertiara manife&talionem, quae post B scd quasi de longe in monumentum cordis sui pro-
emensos labores hujus vilx futura erit in resurre- spicit, qui niala sua lanturaraodo cognoscit, exces-
clione, perducat nos qui pronobismori etresurgere 5ius vero malarum malorum desiderio-
voluntatuin,
Oignatus est, Jesus Ghrisius Dominus nosler qui cuiu )".jm, non de longe, sed quasi de prope sunt,
quae
Deo Patre et Spiritu sancto vivit et regnat per om- necdum cognoscere, necdum pensare didicit. Ex
nia sxcula sseculorum. Amen. recordatione tamen el consideraiione excessnum ex-

HOMILIA XL. leriorum proficit paulatim et provehitur ad cogni-

278
tionem interiorum. Ilic enim mystice nobis, ut
m FERUM V POST P^SCHA PRIHA.
credo, innuilur, cum ab evangelista protiuus in-
Maria stabat ad monumentum plorans. Dum ergo fcrlur
feret, inciinavit se et prospcxit in monumentum, et Ei vidit duos angelos in albis sedentes, unum ad
(

vidit duos angelos in albis sedcntes. vnum ad caput, caput, et unum ad pedes^ ubi posilum fuerat corpus
el unum ad pedes, ubi positum fuerat corpus Jesu Jesu. Per duos angelos duas cogitationes accipere
{Joan. xx), possumus, unam Dei, alteram sui. Unus enim ille

Maria, quae peccalrix mulier erat, conversuw» angelus, qui ad caput sedisse comprobatur, cogni-
quemlibet peccatorem non incongrue significat, qui ^ tionem Dei, qui utique caput nostrum est, non i»-
dum de peccalis et vitiis, in quibus male prius ja- congrue significat. Angelus vero, qui ad pcdes ae-
cebat, per poenilentiara et convcrsionem engmc sc disse desciHjitur, cognitionem ipsius hominis salis
per Dei gratiam coeperil, convenienler de eo dici po- apie demonstrat. Et licet angelus ille, qui ad caput
test : Maria stabat. sedens cognitionem Dei exprimit, prior utpote fli-

Et nolanduni quod non dlcilur slelit sed stabat. gnior in serie Evangolica; vcrilalis posilus sit; ne-
Slabat enim diclum est, quasi stare incipiebat. Sed cesse tamcn est ut angelusiile praecedat, qui, ad pe-
quomodo vel ubi slare incipiebat? Ad montimentum des sedens, cognitionem ipsiushominis figurat,quia

foris plorans. Per monumenlum, quod quasi nionens nisi prius seipsum homorecognoverit, ad Dei co^
mentem dicitur, cor horainis non incongrue accipi- gnilionem 280 minime pervenire poterit. Ilapc

tur, Ad hoc utique monumentum stare quodam- autem hominis cognitio quotuplcx esse debeat,
modo homo incipit, quando, per praevenientem Dei duplicilas duorum pedum mystice insinuat. In,

gratiam admonitus, re^ognoscH quam perdite vi- capile homo simplex est, in pedibus duplex ; sic

xerit, quam contrarius divinae voluntati in cunclis e^ cognitio Dci significata per caput simplex quo-
suis actibus exstiterit. Quod autem additur, foris t^ dammodo est et dicitur, quia per cam nonnisi unus
r^oraiis, per hoc mystice nobis innuitur, quia quod- simplcx el individuus Deus agnoscilur. Sed econtra
dam plorare csl quod exterius tanturamodo Gt per sicut duplex esl in pedibus , sic eliam duplex esse
corpus, et est plorare aliud islo longc sublimius dcbet cognilio sui ipsius. Pes namque dexter si-

quod fll in corde el ex corde intcrius. Slat hoino gnificare potcst neglerta bona ;
pes sinisf er, admissa
in primordio convoisionis su;c ad moniinicntum mala. Igitur cum sollicile S'^cum tractare el reinc-

quasi foris ;)/ora;i5,quando, peccatorum suoruin ad- morari inriplt quanlum loni neglcxeril, quantuin

ninnitus atque multironnem lapsus sui reatum con- mali coramiserit, hoc est vidisse quodammodo
siderans, plorat quidem corpore, quod est quasi fo- angelura ad pedes.
ris plorare. sed quid sil divini timoris tactiis el Duobus his angelis monumenlo cordis sui ju-
amoris, qiii inliina coniis ad inlimas et ardentes giter assidenlibus et insidentibus videt, sicut sequi-

lacryraas i«visibililcr rcsol\it, scire necdum potuit tur, ubi positum ftterat corpus Jesu. Corpus, quod
nec commeriiit. Sed plorare, istud licet foris fiat, a corruptione dictum cst, cliam corruptionem noii
laraen ex Deo est, 270 ^^ ^<^ Dcum ducit, quia ad injusle significare polesl. Sed quomodo dicimus
Qobilius et suavius illud ploraic, quod ex tactu ti -
nos, aut dicere audeinus corpus Jesu diclum a c^i
 : : :

m noMii.i;f: festivai.es. m
Tn|»tlonp, aiit cornii lloiifin Rigiiiflcan', qiKnl ititiiin A j^i" •'» p»rlf) arcrprrit, Iniiini qniu |Mrfrtlr [icinn

iatcgriiiii, lotiiiu s;tiH-liiiii, niiiiiiliini ct inipdliiiliiin, diti^^rrc iiiTiluiii loi-ruit, rei l<- r\uiigi-liHta mibjtiiiKil,

liiiuab oiiiiii coniipiioiio prorNiiH riicrut c\ir:iiiriiiii. el nftiiebat </ui(i Jftui t»t. Kcire Dcl rst diligrrn

pifiiniis, hulva C.atliolica fldc cl C.atliolicu vrrilati', Dii, nciicire Dci CHt noii diliifi'ro Dvi. Sic rliam
lion (lo illo Hprciulilcr intin<lii C(ir|)iiic C.hristi qiioil 282 K< irc lioiiiiiiiH «-Ht dili)(('ii' lioiiiiniH. Sf$(iebul,

{.•ro iioliis asstiinpsil, Kcd ilc illo cjiis corporc <|iioil iiii|uit, quia Jf»u$ r»l, si^^iiilii |t|iH r|uia iwrdiiiii |M-r-

iioino Hahaiultis tiinc proicclo lil, <|iian(lo pcrfci lo lc< lc, si<'iit di&iiuiiii, Di-iiui di|i|{<'rr potcHt. Hcd li<-rt

rocogiioscerc iiKipil iilii salulcm stiam, qiix iio- iioiiduiii valcat, taiucii (|iiia diliKrrc Dciim drsidurat,
inino Jcsu accipl potcst, piMuatls HtiiH corriipcrit ct BuiiiniUH ct Oiiinipotciis aii <lilrctioiiciii Huain iiiHlituil

(lcpoiitioril. .\lilci' ciiiiii i|i corpus C.liristi Iraiisirc cuiii illriiisrciis ct inroniiat, dirrnH :

nou potcril nisi corptis Jcsit, lioc cst, corru|ili()ncui MulitT.iiuidplonn? yu?«M/ii(rri«?yuasi dicat : Ifit-

sahitis suiw vcrc liuiuilitcr et pcrfcctc cognovorit. /iVrluisti, mulicrcm tc rrcogiiovisli, rrrognovisti lc

Ad liauc aut«^m corruptai sahilis rccoguitionem pru'- luollcm in opcriljtis, rccognoscc ctiam iiunc luollrin le
dicii iliio augcii iiiyKlice Busiilarc Lun)(aui aniiuaui ruisse iiidcyidcriisluiscl voluiitatibus. Non suflicil li-

t't provocarc siia alloculionc vidcutur, sicul apcrlc bi opora pcccatilJiitiiiniuodorcco^jnosccrr.rl panile*
dc cis cunliiuio suliinrcrlur. B rc, iiisi addidrris cliaiii injusla dcsidcria, iiii({uaH «o-

Dicunl ei ilti : tluUer ijuid iitoras? Il.tc aiigclonuu gilaliunes tuas, alqiie voiiintatesrecognusccre alqt»!
iiilcrroj^atio cst quasi salubris qiuvdamcxsuscitalio. d'.'flcre. Qucm iiuirris? Mc uliijuc, cui noinen rsl :

.Wu/iVr cuiiudiclacst a moliilie. Kt csl, quasi dicant Quis. Inxstimabilis enimsum et indicibilis. In exte-
.Wi./icr. rccogiioscc ic miiiiercm ; rccognoscc qiiam rioribus cl visibilibus rchusqujpris, iii qiiibus cl pcr

nioUilcr j;i\ta voiiiptalcs ct desidcria cariiis tu;c vixe- qu;o, cum invisibilis sim, invenirc ine nun valebii).

ris", recoguoscc quaui injustc coiitra Dcum Crcalorem QiKcre ergo nie invisibilcm in invisihilihus, lioc est

tuuiu^Sl"*''!"*^"'*^^'" e;j;cris. P/oro» iiliqucsedjusle, in mundo corde, mundis dcsidcriis, niuudis cogita-
«Reddigiie, sjenipcrcniiuploraliis, somperdolebis Duo lionibus. Talihus ilaque vcrhis cmn incnarrabili

\\xc ploras, et luorilo ploras : uiuim utiijue, quod alque indicibili inspiralionis suse lingiia Dominus
tmilier es el muliebrilcr vixisli ; alterum, qiiod Do- cor hominis intrinsecus appollat,docelrl illuminal,
minum ct Creatorem tuum nunquam, prout dignum magis ac magis eum ad amorem suum suscitat, a>
esset, cognovisti, nec coguoscciido amasii. Cogniiio cendiletsubleval. Unde sequittir :

autcm Dei conAenienler per hoc verbum quid inlel- Ilta autem e.vislimans quia hortutanus essel, diclt

ligi polest. Indicibilis enim est. Coinprehendi ex ei. Yerbum istud existimans, non ita iuleHigendiim
parle, et sentiri interius polest, nominari vel ex- est quasiverbum sit errantis aut dubitantis. Est
pHcari vcrbis non potest. Sic, sic dum externa Dei enim verhum alhrmantis, esl verbura aniniiE Deun
et sui coguilione quasi augclica aIlocution(! illUmi- mcduUitus desiderantis. Existimans enim quasi S5-
nata cx parle inlrinsecus et edocta fuerit, pcrni- cum inlrinseciis retractans dicilur. Existiniai itaqve

teati et humili corde in haic quod;immodo verha beaia aniraa in semetipsa quod ille summusetom-
prorumpit nipotens Deus, cujus jam vocem intrinsecus audire
Quia lulerui^ Dominum nienm, et uescio iibiposue- nicruit, solus vcru-s el prrcpotens hortutanus sil, qui

runt eum. Quasi dicat : Sum quidem, quod dicor, cor hominis, quod per hortum, qui reliquo agro fe-
mulier, mulieremnierecognosco, et quia niuliebriter cundiur est, congrue intcUigi potest, gratia pietalis

vixi, et sine omnium virilium, id esl honorum ope- suce infundendo et in-igan<lo exculere novil, qui
nim, conslantia dies meos transegi , mollia, prava nianu divinoe potentiae su?e noxia et inutilia eveUere,
el iniqua oper:\ mea Dominum mvum; elon-
tuterunt faona et utilia plantare et inserere sciat ct possit.
gaverunt a me Salvatorem meum, et nescio ubi fo-, Ho^c sane cxiitimans fil eliam, eimidem horlulanum
^uerunt eum. Ablalum quidcm et elongalum a me magis optans et desiderans, ut pietatis su;b gratia
senlio, sed nescio ubi posuerunt (?«m,quianecperde- j) hortum cordis sui visitare, 283 inhabitare et ex-

bilumlimorem, necper dehiiuraamorem recognosco coleredignetur, quatenus per eum, qui tantiescien-
eum. Ubi positus sit nescio, quia uhi vel quomodo tiae, tantse potentise est , mala vitiorum germina
quaerere eum debeam, ex me et in me non invenio, evellantur et arescant, nobiliaque virtulum germina

Sequilur : inseraniur et accrescant. Sic, sic dura sapientiae et

Hiec «m dixisset, cenversa reirorsum vidit Domi' potentiae ejus excellentiam existimare et considerare

num slantem, et nesciebal quia Jesusest. Relro cob- iacipit, dielteiquemadmedum mox evangelista sub-
verlitnr homo salvandus, quando, reductis posl ter- jungit
gum oculis, relroacta crimina perfectius videre et Domine, si iv sustulisti eum, dicilo milii uli po^
cogr.oscere incipit, sicque corpore, non corde, retro suistieum et ego eum tottam. Yerha haec verha pro-
conversus videt Jesum stantem. Stat Jesus, quanda funda sunt. Neque hoc mirum verba enim suBt ;

§tatum aliquomodo in corde ejusdem hominis ha- auuilae volantis, verba uliquc Joannis, qui rtiam,

bere incipit, atque per suum stare slabiliorem alque dnm in hac adhuc vita corporaliter manehat, sensu
coDSlantiorem ad quaerendam propriam salutem suo usqiie ad ipsa divinilalis secreta pertingeba».
^uam facil. Sed licel cognitionem Dei ct suiipsius Domine, iiiquit, situ susivllstieum,dicito miki. Qu«
827 VEN. GODEFRIDI ABBATIS ADMOMENSIS 828
aut ([JialJs, rojo, esl hxc bealae animx ad Deum in- A operarcin nie solitum opus misencordlae luae, x\[ cx
terrogatio? Non ignoraujus ulique, quia dum quis tua gratia scire possim, ubi posuisti euin. Ficuiii\ue
ccire alit[u:d a proximo suo dcsiderat, quxril qui- ut cognoscam, ad quantara dignitatis excellentiara
dem el iuterrogat, «t quod scire pcr se non polcst, impressa rnihi ejusdem Filii liii imagine ad primnm
scirc cx dictis ejuset responsionibus valeal. Sic et a te condita sum, ct quantam nunc miscriaai pecca«
bona aniina sublatiuu quidem sibi Dominum iutelli- tis meis o-xigcnliiius devoluta sum.
jit, sed quare, aut a quo sibi sul.latus sit ,
quia ex Totuni quidom quod de te audio, toturo utique
se, per se scire ct cognos^^ere non polest, quasi hu- transit nie, quia intrinsecus non tangit nie. Sed si

luiHiniis his verbis Deo Patri proclamat dicens Do- : tu n<il)i.285 dixeris, si tu, reforraata in me ct re-
mine, si tu sustulisti eum. Qiia;ril uli({ue, an pro novala imagine lua in iilud meura sursum unde su«
augeada vel cumulanda in eam niiscricordia sua blatus est, Filium tuum reponi feceris, ego eum lol-
ipsc Filium suum ei abslulerit, an pro solis peccalis lam. Tollam mihi eio)i, qnia lunc sicut Dominum,
suis ipso justo judicio suo permillcnlc eum amiserit sicut Crcatorem et Salvalorem meum cognoscere,
cl pcrdiderit. Nam pius et niisericors Dcminus ipsis scire, sapere cl diligcre eum incipiam. His sane pro-
etiam eleclis suis non"pro peccato, sed pro merito cibus, tantis de conti iti corilis clamoribus ad aures
illorum plerumque sul'trahit ie ; sublrahit dulcedi- B misericordiae Dei beaiaanima sedulo vociferante,
nis suse graliam ad augendam in cis cl magis slabi- quidlandem misericors Dominus facial, mystice in-
liendam dilcclionis suae conslantian». Elongat se nuitur, cum prolinus ab evangelista subinfertur :

ctiam aliquando mintis perfectis non pro aiigcndo Dicit ei Jcsus : Maria. Conversa illa dicit ei : Rab-
ineiito, scd pro punicndo pcccalo. boni {(jv.od dicitur Magisler). Dicere Jesu est, sicut
Hsec sunl enim, qucc beala anima qurerit elinler- siepe dicerc solemus, facere Jcsu, quia secundum
rogal a Domino cum dicit : Dotnine, si tu sustulisii inc.Tabilc opus misericorditE suae, quod in beata
CKiH, dicito niiki. Ac si dicat : Dic, obsecro, Domi- anima opcratur intcrius, imponil ei eliam nomen
ne, illo ineffabili pict.ilis tuse more, dic ibi, uLi lu exterius. Maria, inquit. Mariam eam nominat, ouod
dicere solcs, el eo modo, sicut tu dicere soles. Dic in noslra lingua maris stella, vel illummalrix sonat.
mihi, Domine, in humili ct contrito corde; ibi enim Fit nanique vocatione ejus et opcratione, maris, id

tu dicis, ubi tu homincm, 284 fl"ciTi salvare cu- est amaricali pcr pocnilentiam cordis sui" stella

ras, niirabiliter inslituis ct informas. Dic mihi, Do- luccns, quando perfectje pocnitenliae collustrata lu-
ininc, sf tn meum Filium tuum, unicaai
Salvalorcm mific pcccatorum suorum tenebras recte discernendo
spcni meam, unicum refugium meum ct gaudium milii incipit penctrare. Fit nihilominus quasi sui ipsrus

sustutisti. Dicetiam quareeum sustulisti, dictu, qui illuminatrix , quando sanctis desideriis, et quoti-

onmiascis, qui omniariOSli, iitme ncscientem dicere dianis virtutum profcclibus cooperante gratia Dci

tuo facias scientem, ut suhlalum mihi cum sciam, sicut quotidie semctipsam inno^at ct illuminat. Tnde
Rciredebeo, et sublatum dolcam, sicut dolcrc dcbco. rcctc de lali anima a.lhuc subjungitur : Conversa illa

Nam si tu iR humili ct conlrilo corde (iixeris milii, dicil ei : Rabboni {qnod dicitur Magisler). Secunda

Ibi ulique est locus ille, ubi tu ab inilio cilm posui- hiBC bcala; anim« conversio a convcrsaiione illa
sti; Iton enim in cordc supcrbo et inipoenitente, scd longc distat quam in pKCcedentibus evangelista
,

in cordc vere humili ct pmnitcnle esse eum cl ma- commemorat. Ibi cnim conversa est retrorsum ad

r.cre ab inilio voliiisti cl disposuisli. Igitur si lu ibi transactum in pcccatis temptis suum rcmcmoran-
niihi dixeris, ego eitm tollat!), eu:n utiquc qucm pcc- dum ; hic multo dignius, ntuito suavius convcrlit

calis meis dcposui, tollam imo sustollam in intcrio- sc, quia totam totis aiTeclibus suis ad diligendum
ribus scnsibus meis pcr debitutn timorem el amo- Dcum coUigit se diccns ei : Rabboni (quod dicitnr
rem, tollam cum etiam in exlerioribus sensibus Magister). Magister nomen utiquc cst timoris. Et

meis pcr bonam opcralioncm, ut si cui pcccalis mcis. non est abs re nec sine ratione, quod duo ha;c vcrbii
dcsidcriis ct ncgbgcntiis mcis scandaio fui vcl de- [)
"num et idera sonantia ct significantia simul po-

fitruclioni, per bonam perfectyc viUE conversationem sita invcnimus. Dam enim cvangclisla myslcriorum

cxemplo fiam ct ccdincationi. Dei non ignarus cx persona mulieris dicit : Rabboni,

Sod ct alilcr intclligcrc pos<;Mmn5, quod dicit, si slatimquc ex suo addil : quod dicitur Magister, duos

lu susluHsli eum. Snstulisti dirtum cst, quasi sursum nobis, nt a*slinu>, timorcs cxpiiuiil, unum, qui di-

lu!i:li. Et est quasi dical : Domine sancte, juste el citur limor servilis, qui ct initialis; 286 •iHerum,

niiscricors, agnosco quidem quia Filium luuni Do- qui dicitur timor filialis. Scrvilis quidcm cl initialis

ininum et Salvatorcnjmcum dc illoqii^^d sursum cst limor cst, (iiiaiido limet Doum proplcr fiiUirani

ip me, dc spirilu iiticiUC et cordc mcn, iibi soliis quam meniit ptciiam pccialorum; iilialis aulem

llle, ulpotc ad cujus iiuagincm ct sinrilitiidincm cre- timor est, quando filiali affcclu erga Dcum suc-

asli me, manerc suum habcrcdcberct, tu quidcm

cl census timet offcndere eum, cl solo hoc limore, ne

tnlisti, cthoc justo judicio tuo ita enim apiid aequi- ;

eum quem agnoscit Patrcm offcndal, peccala, quan-

»atcm luam commcrui. Scd dicito, mihi Donrine {*\'i- tum possibile est, dcclinat, ct omnimodo, quantum
cre cnim tuum faceretuum csl). Diciro mihi, obse- in se est, virluosis actibus iusudal. Ilunf raisericors

cro, ubi vosuisiieum. Dic in mc, hoc csl fac in mc, DomiJius altius adbuc initituil ql inrormal, ul ad i^.
m iioMii.i.i: Ff:sTiVALi:s. nt
<|i|()il (lcsl !ri:i(, ail (iikkI siispii.it, aiiioriH ii(ii|ti(> Nui A bcd In lti:i |icrs')na, nMfudo iitl(|ii(! iii (<. 'luia an iliu

diliHlioiiciii pi-rtiiigi-rc cuiii l.ui.it. iJiiilc sc(|iiitur : dc»itlcr.il:iiii (lilc( (ioiiis iiic:i; dul( (uIiimiii pcr iiic cl

Noli ini! ttnujne : Nuiidiim euim tttcnuH ad 1'utrviii In nic UHccndiTC raciain tc.

vwiim. T;iclus, ul lic:il(iti Auitusliiius ai(, (iiiciii Scd (|ii(>iii(i(l(> (lico Pulrein mium tt Vatrem M»
fiicil nioliiiiiis. lloiiio ii:ui!(|iic, ciiiii (>o, u( j:iiii ttrum'} (iliaritat ii(ti|iic nina, (|uaiii lilii rt rratriliiil

(licliiin (>sl, (irdiiii; iii Poo proccssci it, liciic iikiIiih, Micis, sciiHihtis 288 *>li<|<>*' ti>>H •
<**>» s|»ri(.ilc»

iiiio v:ililc |ii'oiii(>tub csl ; i|uciii t:iiiici) suiiiiiic liiiiiiis, l;icti fi.criiit, iiiftiiiilirc (lis|>osiii, n.tra (luiilcin cht,

snniiuc pcrrcctus cniditor ;iuiin;(', llilcliH Dciis ;iiliiis qiiia ncino (>aiii, ni«i [icr mc lialM-rc p^ilciH. Ilc»

ndliuc nroinovcrc cujiicns , liis vcrliis inviHiltilitcr Iirofccto cst cx |)i)((>nli.T , vchlra ciiain crit cx don»
alU>i|uiliii-dicciis, ri(i/i fiic (((ii|/ciY. i\u.'i, iiit|ii:iiii, ilii iiico cl nra(ia. F.l si iii pr.cscnti vita iii lo ct in Bcii-

poncre linciu niolionis uiciilis lii:i>, ul inc, (|iii iiivi- hiliiistiiis ila ascciidcro. posl hiijiis vil;c lcrini'iuiu

siliilis siiin, visiliilibiis cxlcrioruin o|icruiii l;kliuril)iis «,s(Cii(i(j cliain iii voliis cl iid Deiiiii vieuiii; ei a<t iKuiit

t;uilunuiui(lo invcnicndiini, exlcrioriljusiiuc cl cor|io- lestruiu. P(>nlucani nli(|uc vos ad plciiain cl jier-
r;ilil)us (KMilis iu liac lue vit;i crcdas csse vidciuluiii. f(>ctam coRnition(>in, ad jucuiidain cl scnipilcrnaio
Ucsl.il crj>() tihi ul ;uiiplius adliuc iiroiiiDvciris , I'aliis inci visio;;cii), (|U.c (luidciii nica csl ;
iicnio

ivstat uliijuc, ut ad invisihilia tccxtcndas, ct a luis '^ ciiiui c.uii, nisi inc adjii\aiitc,iiic pr.cslantc, adipisci

visibilibus ad invisibilia iHca consurgas. Spiriltis polc.st. /^tii* (iiiidcm iiteni csl cx iiatura, i|uia unus
litiiiue sum, ct \idcri nisi in spirilu non possuin. cum illo Uciis siiin, scd cl Ikiis vetter eiil pcr nic,
Crgo ct tu nisi invisibilibus, hoc cst, in spirilu (uo qui darc cum ipso oiiiiiia possuin. Nani si in hac
ot in intcrioiiliiis scnsibus tuis por inundiliani cl vita jii^'itcr ad ciiii) pcr dilct tionciii iii vobls asccn-

puritalein cordis tc custodicris, ct sic cx tuis invi- dcro, cadrni P.ilris nici cliarilas, (itiain cgo vobis
sibilibus ad nicu invisibilia transicris, noudniu h\ tc do, q-.iam in pncscnti vobis inriindo, vcstra ct om-
asccndi ad Patnm vicum, quia ad illaiu cbiiritatis nium crit in futuro, ulii iu xtcrnam rcmuncrationcin
lueic diilcedineiu, qua; nominc Putris, quod csl no- ila lcatificalimiui, quod a conliici da scmpilernai
mcii amoris, iutelligilur, adniiltcrc lc, i^icul dcsidc- Trinitatis gloria nuUo advcisllalis nubilo aniplius

ras, nou valco, (|uia uon deboo. rolardiAbiinini.

Vade autem ad fraires vicos cl dic eis : Ascendo ad iru'c stnitverba loctionis cvangelicje, quam, quia
Palrein vieim el Palrcm veslrvm, Deuin vieum et pro modulo noslro, quaulum Det-.s gralia sua nobi»
Deiim vcstrum. Quid, rogo, por fratres istos, ad quos lai-giri diguatus esl, cVposuimus, ipsi gralias
aga-
Uuic beatam animam transmittit, intclligcrc possu- mus, huinilitor imploranlos miserioordiam suam.
luus nisi spirit;ilcs ejusdcm aniraai sepsus? Fratres qualorus ad Patrem suum ct Palrcm uoslrum sic
iu nobis ascendal, sJc ad charilatem sui cl
Patris
287 q<^»"ilem sunt ct dicunlur, qui Gn uno patre ct
liua niatre gcueraiilur, qni ctiaiu libenter simul ha- per graliam Spirilus sanclihic in prxscnli vita nos
bitant, fraterno amoic invicem conseniiunt et
sibi accendal, ut post hujus vila lerminum illuc pcrvc-
conoordanl. Sie cliani muiuH ct spirilales sensus niamus, ubi cmu ipso ct in ipso de Kterna Palri-i
homiuis.quos Deus Palor nobilissimo aspiraliouis et visione ivternaliler gaudeamus. Quod ipse prsestaie

inspirationis suae seniiiie fecundautc Spirilu sanclo dignelur Dominus nostcr Jesus Chrislus, qui cum
in corde bominis generat, duni in eo et cum eo, eodeni Patre et Spirilu sancio vivit el regnat per
qiiem inedabilitor ct intermiuabililcr ex se genuit, omnia sa.^cuia sxculorum. Amen.
Jesu Chrislo Doiiiino nostro unius voluntatis con-
289 IIO.MILIA XLI.
aensu, quajiium in uioriali corpore fiori potcst, IN FESTCM S. CEOUGII M.VRTVRIS PRIMA.
concordare et monere incipiunt, fratres ejus digne Ego sum viiis vera, et Pater vieus agricola cst
nominari possunt. Ad hoc eniin Doiuinus animam [Joun. xv).

se" diligentem , se cupientcm , monct et hortatur Pricclara ct subli.i.ia vcrba hujus cvangclicse

dicens : Yadc. autein ad fratres vieos, et dic eis. Et i^ lcclionis pars ijuxdam cst illius cgregii scrmo-
est qu4si dicat : Vude ad le intra lc pcr cuslodiam nis quem ullima in coena fecil Boiuinus ad di-
,

et luundiliam cordis, sensus luos intiinsecus (ol- scipulos, ad passionem sua sponte se oflerens. Qui
lige, et dic eis, hoc esl tales eos fac, ut fratres m? i §ermo lanla dignitate et emiu^ntia universam do-
dici el esse valeaiit, ul voUinl;'.ti ir.ca; sicui fratrcs ctrinam ejus excedii etpi-oecellit, ut ires evangeltsloe.

fratri concordent, couscntiant et obediant. Fac quamvis sancti esscnt ct clecli Spirituque sanclo ,

ulique eos spiritales,utego, qui spiritus suiu, habi- vepleli, lamen hunc sermonem quasi supra ifltelle-
tare valeam et manere in eis sicut cum fratribus meis. cium suum intuentes nuUam sermonis hujus feeere
Hoc denique si tu eis dixeris, hoc est, si tales eos incntionera. Sed ille electus et dilectus discipulus
feceris, tunc utique ascendo ad Patrem meuin et Pa- Joanues evangclista, qui in coona supra pecius il-
trem vestrum. Patcr, sicut pra:uixiuius, nomen est lius recubuit, el recumbendo profundara sapieu'
ainoris, per quod perfccta Dci dilectio congrue in- tiam de peclore Jesu cpotavit, solus hanc gratiam
-telligi pijlcst. Ergo quod dicit Dominus, ascendo ad promeruit, ut sermonem isiura in memoria posset
Patrem meuin et Patrein veslrum, ita iutelligeadum retinere et fideli lestimonio conscribere. Et quid
Cst; quasi dicat : Ascendo c.d Patrem, non in niea, niirum, si Dorainus Jcsus corporali praesentia relin-
 :

831 VEN. GODEFRIDI ABBATIS'ADMONTENSIS B52

quens discipulos excellentiora et diviniora verba A horuo Christus Jesus ab bac falsiute liber iuYentut
dixit, cum hujiis rei similitudinem elinter morlales esl. Est ideo salii jusle, salis digne de se loquilor

fieri Quaudo amicas fideiis amicum suum

videanius? dicens : Ego ium vitis vera, et ^ater meus agrico^a
ileserit, qucm nunqiiam ullcrius visurum se credit, est. Ac si dixisset : Ego, qui sum Deus el homo, et
lunc quidem ad comprobandam dilcctioncm, quam indaabus subslanliis permaneo, sum quidem in hu-
erga eum habuit, multa verba ex intimo cordis pro- manitate mea vitis vera ; quia de ingenita mihi no-
fert alToctu quae nunquam anlea dixerat. Quanto
,
bilitate nunquam peccando degeneravi, nunquam in
magis deccbal ut unigeBJlus Filius Dei, qui est vir- hanc falsitatem, in qua universum genus humanum
lus Dei, et sapieiUia profundiora el sapientiora verba detinetur, deveni. Et proplerea quia ego tam veravitis
proferret, de l»oc mundo transiens ad Patrem, suos sum, Paler meus in hac vite agricola est. Agricola

familiares amicos deserens? Igitur in sernione tam plane est Pater meus quia divinitas Palris mei, at-
egregio. tam prjecipuo, 290 etiam haec evangelica que ipsa diyinitas. mea plantavil vitem meam. Divi-
verba conlinentur, qax nunc habcmus in manibus, nitasenim Patris mei mea divinilas est, cum quo
in quibus divinitaiem et humanitatem suara com- ego unus Deus sum. Ipsa profedo divinitas excolit
mendavit dicens vilem meam, hanc humanam quam assuropsi na- ,

Ego sum viiis vera, et Pater meus agricsta est. B turam. Hoc enim decuit divinitati meae, ut hanc vi-
Yitis in terra planlatur, in Ictta radiccm niillil, de tem cxcolcret diligenter et cuslodiret. Ergo quia
lcrra oritiir ei procedit. Et satis congrue per vilem» ipse Pater, ipsa divinitas cultor hujus vitis ftiit, me-
quse de lerra oritur et crescit, sancta humanitas rtto ista vitis vera fuit, qux ad falsitatem nunquam
Filii Dei potest designari, quas sicul vitis de terra, dcvoluta est. Sequitur :

ita dc nobili illa terra , de beala el ii\.teraerata Yir- 292 Omrtem palmilem in me non ferentem fru'

gine processit, et in hunc mund>im veni(. Et nolan- clum tollet eum, et eum qui fert fructum, purgabil eum,

dum quod cum adjectione p«osuit, viiis vera. Nara ul fructum plus affcral. Palmes de vite crescit et ger-

et alteram vitem Dominus in paradiso plantaverat., minat, el eapropter omnis homo per palmites polest

quaudo primum hominem Adam formaverat, qui re- figurari, qui vere viti Christo Domino per lavacrum
vera non fuit vilis vera, sed vitis falsa, vilis aliena. rcgenerationis inseritur et complaniatur , et de hac

llancprimam vitem, huncprimum honiinem ad hoc vite innovalus crescit in vitam aeternani. Nam anto-

Deus Pater condidcrat, ut Crealori suo fidelitcr de- quam in baptismo per Cbrislum renascamur, omnes

serviens gloriara et honorem asternx beatitudinis sumus natura filii ir*, et quasi a Deo alienati in nii-
hsereditaret , et gaudio et jucunditate coelestis pa mero gentium dcputamur donec lavacro sahitari ,

triae ugitcr frueretur, si debita subjectionis et obe- ^ r«generati Christum induamus, Sicut enim palmes
j

dienii« obsequiurft Creatori suo vellet persolvere. de homo secundum Christianitatem iu

vite crescit, ita

Serpens, antiquus hostis humani gencris, honori et Cbristo crescit, Christoque accrescit. Quando enira

claritali ejus invidens, ad fallaciam euBi provocavit, baplismo immcrgitur, Christoconscpelitur cum de ;

dum per inobedientiam contra Cicalorcm suum se

fonte elevatur, Chris.li resurrcctioiii conformatur.

crigere suasit. Fallax igitur fuit Adam, qui lalia pt boc est in Christo crescere Cliristoque accre-

agere prsesunipsit, quae facere non dobuit, cum Crea-t &cere. Quisquis ergo veras viii Domino Jcsu complan-
tori suo resistens, ciii respondere debuit obcdien- tatus, et in baplismale Christo consepultus, el in

tiam, ipsi respondit inobfdicntiam. ipso resuscitatus, et tamen in ipso fructum aalun-

291 Sic corruptiis per falsilatom diaboli, hiijus rem non profcrt, cum profecto Pater coeleslis tollet

falsitatis crimeu ad omnem posteritalem suam traps- in futiiro de consorlio jusiorum.

misit, faciumque est criinen falsitaiis omni ejus Qualis autcm fructus sit, qui in Domino ferendus
humano generi ha;rcditarium. Nain niillus hominum, est, de quo hic dicitur, videamus. Yitis non profert
excepto mediatore Dei et hominum, hominc Jesu poma nec pira, nonfrumentiim ncc alia his similia,

Chrislo, hujus falsitatis cxpers essc potuit, vel po- sed uvas germinal, et bolrum profcrl ex se. Per bo-

lerit, nisi per lavacrum regenerationis abl iitus et trum fervor cbaritatis potest exprimi, sicut et ia

innovatns ab hac f^Isitate per Christum liberalus alio Evangelio b^bemus, dicente Domino : JNunquid

omnem humaiam naturam colligunt de spinis uvas, et de tribulis ficus 1 {Malih.

fueru. Hac falsitale cor-
riiptam propheta David dolendo ingemiscens dic6- v«i, 16.) Quisquis ergo in Christo renalus hunc fru-

bat Omnis horno mevdax {Psal. cxv,

: II). Nulliis ctum, htinc iervorem charilatis non habuerit, sed
dcnique bomo ab initio mundi Deo in veritatc re- tepido et aventi cotde in hac spirilali vita inces-

fipoiidit, quin hac falsitate inveniretur corrupliis, serit, vide.iimu* quid de illo scntiatJoaiines evange-

eliam ipsa Domina nostra pcrpelua virgo Maria (.^)7), iista, qui cum septcm angclis, hoc est septera Ec-
quamvis sancta ,
qinimvis immactilata et intarta, clesiis, per angelos figiiratis, verba vitje proponeret,
hujus fallacix unevo carerc non poluit ;
qiiia ipaa vitaeque maudala consorilieivt, uni angclo inler cae-
vclut caeleri honiinos in hac falsitate, hoc est, in tcros cx ore Domini scripsil dicens Utinam frigi- :

originali culpa conrepla el nata est. Soliis atitcm dus esi^es aul ralidus ! 293 ^*''^ '/*'•'' ''"f"'^"» "•
unigenitiis Filiiis cjus , mediator Doi el liominiim, incipiam le (vomerecx ore meo {Apoc. v, 15). Frigidus

(57^ Yid. Disscrt. nostrara tomo htiiiis oporis primo prjcfixajn.

 : ::

895 lIOMiil.i: FK STJVAI,i:.S 831

ri>( iioino, qiiuii(J<i todi» hiiic iniiiKio inniliiur, totiiH A iinn pokHUinns ,
qncin t.imni vidrrr kiUi% vidrnlii
pc.ccuti voragiiic iiiiiiHM'gitiii' ; lcpiiluM vcro cst, qiiaii- ckt. iloc aiitcni vcluinrn rt hu-c ubninhratio Idclrt o
tio ucc Ucuiu iiulicl noc huvuIiiiii ; ii«c Duo iii vcra niiiic in iiol>i!i CHt qiiia corput
, quod forrnmpilur, ,

ililcctionc nnitiir ct coiijnii(;i(iir, iicc n:i-ciiIo Iiuc ttyjiraval animnm, eldcprimil Irrrfna habtlalio trntum
aliqiia «lclcctalionc licilc iititnr. Qui ita trpitlt- in mutlit coijiliiulem (Sap. ix, Mt). Alihito rrgo h«*r vr-
iioc K|)iritali |n't)|u>Hi(o ctnivcrHatnr, qnaiilnin i>i'o lanilnc, dcpohilo iH(o ( oirnplibili loiporr, cuiii ad
displiccul, (iiiaiitu uniniadvcrsioiio iiuin in riitnro ipHiini fonlcin vitu', Rcgriii |;lorix |>«*rvrnrriinuii, ibi

|)uiiial, sci|nciitibiis vcrltib dcclaralnr ; incipium le ,

rcvcluta facic Domiiii gloiiani eriiwu» k|»«!('ulaiiteft,

ini|uil, evomere ex ore meo. Si tottiH frigidns csNct ibi in canidcin inrigiiiein tunqnain u Domini S|iir|ii
Iionio, si ttiliis cx inlc(;ro iii pcctatis jaccrct, laci- traiiHroriiiabimiir.

lius possct.Doo aininciilc, convcrli, qnaiii (|ni iii spi- Scd vidcamiiM q'i:riiain sit ista imago , ad cnjui
tilali proposilo dcgcns ariduin tcpiilniii(|nc cor gcril similitndincni nos oportrt traiisformari. ( iii;^ciiiliifl

orga Dcniii. iiunc niiscruiii, sic lcpido cordi> ince- Dri, qiii 295 <'^^ '> >*>» PatriH, cst invisibiliH iinago
dciitciu aliiiiiando (|iiidcin iii prasonli diiniltit l)o- Dci l'atrin, qiii nniit- iii iinapiiic sna iii sripHo iin-
ininiis iii conprcgalionc fidcliuin pcrdiirarc, lioccs(, inorlalis cst ct iinpassibilis, jut.tus, iMinus et s.iik tiis,

iu corpore sno iisqnc ad lincin vit;« su:« iM'rnianere, ^ ct non solnm justns, Lonns et san^ tus, srd cl ipsa

sed in inorte sna eum evoinerc iuciptt, cl in unl- sanctilas, ipsa bonitas ct juslitia. In eaindrm itaquc
Versali jndicio lioc ipsiiin cvonicrc pcrlicit, ibiqnc imagincm iios quandoque transformabimur ciim, ,

secunduin li;vc evangelica vcrba tollet eum ,

qnando rcsuniplo corporo iii rcsurroclionc, immorialrs, iin^
a sociotate cl cxsnllaiionc bonoruni enin aufcrcns passibiles, justi, bonicl saiicli ab ipso fat li fnrrimii».
ciiin corpore ct aniina in vKleriiani dainnationein Transformabimur quoque a clarilale in ctaritalem ;

inittet. Qualis aulcni gloria illornm sit futnra, qui a clarilate , hoc esl a fervorc transitorix ct tempo-
linnc rructnni, liunc fervorem cliarilalis, dc quo ralis charitalis, in clariiaiem, ii| esl ad ardorcm et
prxdixinuis , cum Dci adjnlorio ferre uoveruut, se- visionem scmpitcrna' cliaritalis. Sequitur :

^uenlibus vcrbis inanifcstatur : Jam

vos mundi estis propler sermonem, quem loru-
Et eum, inquil, qtii ferl fructum, purgabit eiim, ut tussum vobis. Docloregrogius et sapientissimus eral
fracium \jlus afferat. Euin revcra, qui fervorem cha- Dominus Jesus, ct quemadmodum ipse volcbat, qiii
litatis inlimai crga i)enin habct cl erga proxiinnm Verbum Palris erat, sic scrmo ejus currebat. Qiii-
Kuuni, hunc Paler coelestis verus agricola purgfa/;ir, busdam enira auditus serrao nihil profuit, imo ina-
qui etsi niiuus perfectionis habeat in aliis actibus gis obfuit quia qui exterius loquebatur , ipse eos
^ ,

iiuis, etiamsi fragililatc carnis priepeditus non valeat interius ad audienda verba salutis salubri gratia non
forlibus corporis sui laboribus euindem charitatis emollivit, quemadmodum ipse ad Jiid:jeos ait : Sermo
fervorem extcrius ostcnderc pro voluntate sua in meus non capit in vobis. Sed cum ad electos et dilec-

operibus, ipse tamon Paior coelestis, qui eumdera in los discipulos suos reverteretur, dnlciter eos allo-
eo fervorem conspicit, in praesenti soeculo eum, qui qucns ; cum loquerctur exterius , lulcius eos allo-
ejusmodi est, 294 7""'<7<'' P^i' poDnitentiam. Quod quebatur interius, et suavi divinitatrs suse attraclu
f.i peccata ejus in prsesenli vita per poenitentiara ad corda eorum mundabat, ut merito eis dicere posset

integrum purgala non fueriut, ab hac vita receden- Jam vos mundiestis propter sermcnem quem toculus
teiu purgalorio igne purgabil CHm Dominus per ju- sum vobis.Scd quod tunc fecilDominus pcr seipsum,
stiiiam, purgalis autem peccatis per justitiam, in fu- hoc et adhuc agere dignaiur in doctoribus suis, qui
tura \ita purgatum per niisericordiam xtemalitcr suntraembra illius, Quicunque enim doctor proptci
remunerabil per misericordiam etjustitiara. Sic, sic solum Deum loquitur , et in doctrina sua gloriaro
purgalus ille a Deo, qui verae viti complantatus fert suam non requirit , sed illius gloriam , a qiio est
fructuin, id est qui fervorem charitatis iutimae pro' quod loquitur {sine me etiim, ait Dominus, nihilpote-
fert in Domino Jesu. .
D stis facere [Joan. xv , 5]), et ideo propter Deum lo-
Sed idco ab ipso boc raodo purgalur, ui fructum quens in Deo salutera quaerit subditorum; illius
plus afferat. Amplior iste fructus, de quo in prze- sermo ex dono Spiritus sancti procedens mundaf
senli loco loquitur Dominus, in hac vita adipisci non froquenler corda auditorum. Nam cum ex sermone
potest a fidelibus, quia nunquam ad plenuni et per- Domini fuerint admoniti, aliquid ex verbis doctoris
fectum charitalis fervorem, quandiu sunt in hac mi- et magistri sui audiunt, unde peccatorura ei negli-

sera et mutabili vita ,

perlingere valent ; in fiitura gentiarum suarum romemorentur , 296 sfatimque
autem vita ad istum arapliorem etmajorem fructura dolore quodam poenitenti^ tanguntur interius, qui
pervenire merentur, ubi ilhid aposloli Pauli lestimo- dolor cordis saepius eos mundat inter verba do-
nium adiraplebitur, qui de se suisque similibus dicit ctoris.

Nos autem omnes, revelafa facie gloriam Domini spe- De hoc poenitenUae dolore propbeta David dicebat
culantes,in eamdem imaginem transformamur a ctari- Dixi, CnofiteboT adversum me injustiliam meam Do-
tate in claritatem, tanquam a Domini Spiritu (II Cor, mino, et tu remisisli impietalempeccati mei{Psal.xx\i,
III, 18). Hic omnes oburabrata et velata facie sumns, 5). Ac si dixisset : Interverba prxdicationis depec-
quandiu Deum , quem videre dcsidcramus , Tidere catis et negligentii» mei» admonilus et dolore cor-
855 VEN. GODEFRIDI ABBATIS ADMONTENSIS S36
dis latlus inlrinsecus salubre consilium cum aninia A sunius, aquo nos, slcul palmites a vilo, siiccum
isca inii , ul confileri velleni Domino peccata raea. sumimus, succum vivificalionis, ut simus el vWa-
Non dixil , confessus sum pcccala niea , sed dixit, mus, succum vivificationis, ut bene simus, ei bene
conveni cuin aninia mea, ut confiteri vcilem pecrala vivamus. In ea quidem parle, in qua Creaior no-
mea. El lu remisisti inipiietalem peccati mei. Impielas sler ost, quando a matre gencramur, corpiisque et
peccali est iilicilus peccali cogitatus (58) , nii;e pec- animam accipimus, tunc succum vivificationis a
cati impielas dolorecordis intimo, quem intcr verba divinitiite ejus sumimus, ut simus et vivamus ; in
prsedicalionis percipit bomo, absque confessione ea autem parte, in qua Redcmptor nosler est, ab
poterit emiindari a Domino. Si auieni illicito pcccati ijumanitatc ejus succum vivificationis siimimus, ut
cogitaiui illicitus accesserit peccati consensus, non bene siinus el Nam male essemus, si
benc vivamus.
polesl purgari , nisi per confcssionem. Si vero illi- redempti non esscnius. Sed quia redempti sumus,
cilo peccali cogilatui , et illicito peccati consensui bcne sumus, ut beate vivamns. ?fcim ut bcne simus,
accesserit illicilus peccnti aotus, non solo dolore in redcuiptione acquisivit nobis, in morte occum-
cordis el confessione orisj sed labore el satisfaclione bens pro nobis, el effuso sanguine iiiteris sui, fecit

corporis erit purgandum. Sequitur : ul liene ct beate vivamus. Sequitur :

Manete in me, Duobus modis nos ^

et Ego sum vitis, vos palmiteR. In prxsenti loco, ubi
ego in vobisi
mancmus in Deo duobus etiam modis manet ipse secundo se vitem nominat 298 Dominus Jesiis,
;

Dominus in nobis, In duabus quippe naluris consi- simpliocm suse divinitatis esscr.tiam nobis vidclur
stil, Dcus et homo est, Vcrbum et caro est Verbum inmiere, ubi sine addilainento se vitem esse asscrit.
:

enim caro factum est, et habitavit in nobis {Joan. i, Nam In priori vereu, ubi cum adjectione posuit, eQO
14). Secundum divinam naluram Verbum est se- , sum vitis vera, ibi sanctam humanilatcm suara di-'

cundum humanara naturam caro est. Igitur secundura vinilati unitam voluit dcsignare, in qua humana
utramque naturam, divinam et bumanam, nos ma- natiira nil per sc et ex se, sed omnia a Deo Patrfe ct di-

nemus in eo et ipse socuiidum utramque uainram

, vinitatc siia habuit. In divina autcranatura, in qua
manet in nobis. In Deo secundum humanam natnram siiiiplex Dcus cst, simpliciter et sine omni addita'

ejus manemus, si in unitate lidci Calholicse et in , menio viiis positiim est, quia per se et in se bonus,
an.tale sanctae Ecclesiae, qu« est caro ejus, unani- justus, sanclus, imo ipsa bonitas, ipsa jiislitia, ipsa
miler permaneamus et ipsam fidem Catholicae Ec-
, sanclilas ost. Qiiod vero adjunxlt, et vos palmites^

clesiae schismate aliquo non scindamus. Manemus hoc dixil ad discipulos suos, hoc dicit ct ad nos,
qnoque eo modo in eo si in unanimitate sanctts j monens, utetnos ipsi vili Doraino Jcsu Christo in-
congrogalionis, in qua sumus, sine murmure et de- 3cramur,et ei in cocrcscamus ct ab eo succuin vivi-
Iractione vivimus, et eamdem congregationera 297 ficationis percipiamus.

malis moribus nostris non perturbanuis. Secunduni Qui manet in me et ego in eo, liic fert fructum
divinam ejus natnram, in"qiia Vcrbum esl in eo