0% found this document useful (0 votes)
178 views574 pages

Isaac Newton - Philosophiae Naturalis Principia Mathematica-Royal Society (1726)

Uploaded by

ggreg_9
Copyright
© © All Rights Reserved
We take content rights seriously. If you suspect this is your content, claim it here.
Available Formats
Download as PDF, TXT or read online on Scribd
0% found this document useful (0 votes)
178 views574 pages

Isaac Newton - Philosophiae Naturalis Principia Mathematica-Royal Society (1726)

Uploaded by

ggreg_9
Copyright
© © All Rights Reserved
We take content rights seriously. If you suspect this is your content, claim it here.
Available Formats
Download as PDF, TXT or read online on Scribd
You are on page 1/ 574

N E W T 0 N 1

P R I N C I P I A

PHILOSOPHIA.
G eorge R t

H E R E A S O u rT fu fty and well beloved William Innys and


John Innys o f Our City o f London, Bookfellers, Have by their
Petition reprefented unto U s , that they have at great Charge
and Expence printed a new and correft Edition of a Book in-
tituled, Philofophice Naturalis Principia Mathematica \ AuElore
Ifaaco Newtono Eq. Aur. Editio tertia auEla & emendata: And
the fole Right and T itle o f the Copy o f the fame, being vefted in the faid
Wtlliam Innys and John Innys, they have humbly befought Us to grant them
Our Royal Privilege and Licerice, for the fole printing and publifhing there-
o f for the Term o f fourteen Years: W e being willing to giveall due Encou-
ragemeiit to W orks o f this N ature, which tend to the Advancement o f
Learning, are gracioufly pleafed to gratify them in their Requeft, and do, by
thefePrefents, agreeable to theStatutes in thatBehalf made andprovided, for
U s, Our Heirs and Sueceflbrs, give and grant unto them the faid William Inr
nys zxAJohn Innys, their Executprs, Adminiftrators and Affigns, Our Rdyal
Licenfe for the fole printing and publifhing the faid Book intituled, Philofo­
phice Naturalis Principia Mathematica*, Au EIore Ifaaco Newtono Eq. Aur. for
the Terni o f fourteen Years from the Date hereof, ftridUy forbidding ali Our
Subje&s within Our Kingdoms and Dominions to reprint the fame, either in
the like or in any other Yolume or Volumes whatfoever, or to Import, Buy,
Vend, *Utter 'or Diftribute any Copies thereof repririted beyond the Seas,
during the aforefaid term o f fourteen Years, without the Confent or A p -
probation o f the faid William Innys and John Innys, their Heirs, Executors,
and Affigns under their Hands and Seals firft had and obtained, as they
Ihall anfwer the contrary at their Perii: W hereof Our Commilfioners and
other Officers o f Our Cuftoms, the Mafter Wardens and Company o f Statio-
ners, are to take Notice that due Obedience be rendered thereunto. Giveri
at Our Court at St. James's the twenty fifth D ay o f March> 1726. in the
tweifth Year o f Our Reigri»

By his Majeftfs Command,

TOWNSHEND.
I
PHILOSOPHIA
NATURALIS

PRINCIPIA
MATHEMATICA.

A U C T O R E

I S A A C O N E W T O N O , E q. A ur.

Editio tertia au6fca 8c emendata.

L 0 N D I N 1:
Apud Gu i l . & J oh . I nnys , Regi»Societatis typographos>
M D G C X X V I.
ILLUSTRISSIMAE

SOCIETATI REGALI
A

SE R E N ISSIM O REGE

C A R O L O II
AD PHILOSOPHIAM PROMOVENDAM

F U N D A T I ,
ET

A U S P I C I I S

S E R E N I S S I M I R E G I S

GEOR G II
F L O R E N T I

T ractatum hunc D .D .D .

IS. NEWTON.
I N
VIRI P R A E S T A N T ISSI MI

ISAACI N E W T O N I
OPUS HOCCE -

MATHEMATICO-PH YSICUM

feculi gentifque noftrae decus egregium.


N tibi norma poli, & divas libramina molis,
E Computus en Jovis,- & quas, dum primordia rerum'
Pangeret, omniparens leges violare creator
Noluit, atque operum quas fundamenta locarit.
Intima panduntur vidti penetralia casli,
Nec latet extremos quas vis circumrotat orbes.
Sol lolio relidens ad le jubet omnia prono
Tendere defcenfu, nec re£to tramite currus - •
Siderios patitur vallum per inane moveri;
Sed rapit immotis, fe centro, lingula gyris.
Jam patet horrificis quas fit via flexa cometis ;
Jam non miramur barbati phaenomena aftri.
Dilcimus hinc tandem qua caufa argentea Phoebe
Paflibus haud aequis graditur,- cur fubdita nulli
Hadtenus aftronomo numerorum fraena reculet:
Cur remeant nodi, curque auges progrediuntur.
Difcimus & quantis refluum vaga Cynthia pontum
Viribus impellit, feflis dum flu&ibus ulvam
Delerit, ac nautis fufpedtas nudat arenas j
Alternis vicibus fuprema ad littora pullans.
Quae

i
Quae toties animos veterum torfere fophorum,
Quaeque fcholas fruftra rauco certamine vexant,
Obvia confpicimus, nubem pellente mathefi.
Jam dubios nulla caligine praegravat error,
Queis faperum penetrare domos atque ardua caeli
Scandere lublimis genii concelfit acumen.
Surgite mortales, terrenas mittite curas;
Atque hinc caeligenae vires dignofcite mentis,
A pecudum vita longe lateque remotae.
Qui {criptis juffit tabulis compefcere caedes,
Furta & adulteria, & perjurae crimina fraudis;
Quive vagis populis circundare moenibus urbes
Audor erat; Cererilve beavit munere gentes;
V el qui curarum lenimen preffit ab uva;
V el qui Niliaca monftravit arundine pidos
Confociare fonos, oculifque exponere voces; *
Humanam fortem minus extulit: utpote pauca
Refpiciens miferae tantum lolamina vitx.
Jam vero fuperis convivae admittimur, alti ", •
Jura poli tradare licet, jamque abdita caecae '
Clauftra patent terrae, rerumque immobilis ordo,
Et quae praeteriti latuerunt {ecula mundi.
T alia monftrantem mecum celebrate camaenis,
Vos 6 caelicolum gaudentes nedare vefci,
N e w t o n u m claufi referantem fcriniaveri,
N e w t o n u m Mufis charum, cui pedore puro
Phoebus adeft, totoque inceflit numine mentem:
Nec fas eft propius mortali attingere divos.

RDM. H A L L E Y

P R iE -
A U C T O R I S

A D .

L E C T O R E M .
V M veteres mechanicam {uti auBor eji Pappus) in rerum
C naturalium inveftigatione maximi fecerint; & recentiores, mijjis
formis fubftantialibus & qualitatibus occultis, phanomena natur£ ad
leges mathematicas revocare aggrejfi Jlnt: Vifum eji in hoc tradiatu
mathefin excolere, quatenus ea ad philofophiam fpeBat. Mechani­
cam vero duplicem veteres conftituerunt: rationalem, qua per demon-
f rationes accurate procedit, ® prafticam. A d prafticam fpeBant
artes omnes manuales, a quibus utique mechanica nomen mutuata eji.
Cum a4item arfificesjp^rum accurate operari foleant> fit ut mechanica
omnis a geometria ita diftinguatur, ut quicquid accuratum fit ad ge­
ometriam referatur, quicquid minus accuratum ad mechanicam. A t­
tamen errores non funt artis, fed artificum. fjui minus accurate ope­
ratur , imperfectior eft mechanicus, & f i quis accuratijfime operari
poJfeU hic foret mechanicus omnium perfeBiffimus. A7^ gj linearum
reBarum & circulorum deferiptiones, /V/ quibus geometria fundatur,
^ mechanicam pertinent. Has lineas deferibere geometria #0» docet,
poflulat. Tofiulat enim ut tyro eafdem accurate deferibere prius
didiceret, £8**8 ///000 attingat geometrias ; ^0/8, quomodo per has ope­
rationes problemata folvantur, ^000^; reBas & circulos deferibere
problemata funt, fed non geometrica. E x mechanica pofiulatur horum
folutio, in geometria docetur folutorum ufus. Ac gloriatur geome­
tria quod tam paucis principiis aliunde petitis tam multa pr£jlet.
Fundatur igitur geometria in praxi mechanica, & nihil aliud efi quam
mechanicas univerfalis pars illa, qu£ artem menfitrandi accurate pro­
ponit ac demonfirat. Cum autem artes manuales in corporibus moven­
dis pracipue verfentur, fit ut geometria ad magnitudinem, mechani-
‘ a ca
A U C T O K>n $
ca ad motum vulgo referatur. Quo fenfu mechanica rationalis erit
/cientia motuum, qui ex Viribus quibufcunque refuit ant, ® virium
qua ad motus quofcunque requiruntur, accurate propofitdac demon-
/Irata. Tars hac mechanicae a veteribus in potentiis qbinque ad ar­
tes manuales fpeElantibus exculta fu it, qui gravitatem (cum potentia
manualis non fit) vix aliter quam in ponderibus per potentias illas
movendis confiderarunt. Nos autem non artibus fedphilofophia con­
futent es, deque potentiis non manualibus fed naturalibus ficribentes, ea
maxime traftamus, qua ad gravitatem, levitatem, vim elafiicam, re-
fiflentiam fluidorum & ejufmodi vires feu attraEiivas feu impulfivas
fpeciant: E t ea propter, hac nofira tanquam philofophia principia
mathematica proponimus. Omnis enim philofophia difficultas in eo
verfari videtur, ut a phanomenis motuum invefiigemus vires natura,
deinde ab his viribus demonfremus phanomena reliqua. E t huc /pec­
tant propofitiones generales, quas libro primo & fecundo pertraElavi-
mus. In libro autem tertio exemplum hujus rei propofuimus per ex­
plicationem fi/fematis mundani. Ibi enim, ex phanomenis ccelefiibus,
per propofitiones in libris prioribus mathematice demonftratas, deri­
vantur vires gravitatis, quibus corpora ad folem & planetas fingulos
tendunt. Heinde ex his viribus per propofitiones etiam mathematicas,
deducuntur motus planetarum, cometarum, luna & maris. 'Dtinam
cat era natura phanomena ex principiis mechanicis eodem argumentan­
di genere derivare liceret. Nam multa me movent, ut nonnihil fufpi-
cer ea omnia ex viribus quibufdam pendere poffie, quibus corporum
particula per caufas nGndum cognitas vel in fe mutuo impelluntur &
fecundumfiguras regulares coharent, vel ab invicem fugantur & rece­
dunt: quibus viribus ignotis, philofophi hactenus naturam fruftra ten-
tarunt. Spero autem quod vel huic philofophandi modo, vel veriori
alicui, principia hic pofita lucem aliquam prabebunt.
In his edendis, vir acutiffimus & in omni liter arum genere eru-
ditifiimus Edmundus Halleius operam navavit, nec folum typotheta-
rum fphalmata correxit & fche 7nata incidi curavit, fed etiam aultor
fu it, ut horum editionem aggrederer. Quippe cum demonftratam a
me figuram orbium coeleftium impetraverat, rogare non def i t it, ut ean­
dem cum Societate Regali communicarem, qua deinde hortatibus & be­
nignas fuis aufpiciis effecit, ut de eadem in lucem emittenda cogitare
inciperem. A t poftquam motuum lunarium inaqualitates aggreffius
7• ■ • efem,
PR ^FA T IO .
cffem, deinde etiam alia tentare ccepiffem, qua ad leges & menfuras gra­
vitatis & aliarum virium, & figuras a corporibus fecundum datas
quafcunque leges attraffiis defcribendas, ad motus corporum plurium
inter fe, ad motus corporum in mediis refiftentibus, ad vires, denfi-
tates & motus mediorum, ad orbes cometarum & fimilia fpeffiant, edi­
tionem in aliud tempus differendam effe putavi, ut cat era rimarer &
una in publicum darem. Qua ad motus lunares fpeffiant (imperfeffia
cum fin tj in corollariis propofitionis L X V I fimul complexus fumy
ne fingula methodo prolixiore quam pro rei dignitate proponere, © fi­
gi liat im demonfirare tenerer, & feriem reliquarum propofitionum in­
terrumpere. Nonnulla fero inventa locis minus idoneis inferere ma­
lui, quam numerum propofitionum @ citationes mutare. V t omnia N
candide legantur, & defeffius in materia tam difficili non tam repre­
hendantur, quam novis leffiorum conatibus invefiigentur, & benigne
fuppleantur, enixe rogo. -

Dabam Cantabrigia , e Collegio


S . Trinitatis, Maii 8. 1686.

IS . N E W T O M .

& i; * ' * ’ '■ '


■ iVyv ^ ' '\w ^ ' V ^*
a z AUCTORIS
AUCJOJRJES P R>JEFATIO
I N

E D IT IO N E M SE C U N D A M .

I N hac fecunda Trincip iorum editionis multa fparfim emendantur,


S? nonnulla adjicmntur. In libri primi feBione II inventio v i­
rium, quibus corpora in orbibus datis revolvi poffint, facilior redditur
& amplior. In libri fecundi feBione VII theoria refflentia fluido­
rum accuratius invefligatur, & novis experimentis confirmatur. In li­
bro tertio theoria luna & pracejfio aquinoBiorum ex principiis fuis
plenius deducuntur, S> theoria cometarum pluribus & accuratius com­
putatis orbium exemplis confirmatur.

Dabam Londini ,
Mar. z 8. 1713.
IS . N E f F T O N ;

E D I-
E D I T O R I S PRAEFATIO
I N

E D IT IO N E M SE C U N D AM .

E w t o n ia n ^ philofophiae novam tibi, leftor benevole,


diuque defideratam editionem, plurimum nunc emenda­
tam atque auftiorem exhibemus. Quae potiffimum conti­
neantur in hoc opere celeberrimo, intelligere potes ex indicibus
adjeftis: quae vel addantur vel immutentur, ipfa te fere docebit
auftoris praefatio. Reliquum eft, ut adjiciantur nonnulla de me­
thodo hujus philofophiae. *
Qui phyficam traflandam fufceperunt, ad tres fere claffes revo­
cari poliunt. Extiterunt enim, qui lingulis rerum fpeciebus quali,
tates fpecificas & occultas tribuerint; ex quibus deinde corporum
lingulorum operationes, ignota quadam ratione, pendere voluerunt.
In hoc polita eft fumma dodtrinae fcholafticae, ab Artftotele&c Peri­
pateticis derivatae: Affirmant utique lingulos effeftus ex corporum
lingularibus naturis oriri; at unde fint illae naturae non docent; nihil
itaque docent. Cumque toti fint in rerum nominibus, non in ip-
lis rebus; fermonem quendam philofophicum cenfendi funt adinve-
nifle, philofophiam tradidifte non funt cenfendi.
Alii ergo melioris diligentiae laudem confequi fperarunt rejefta
vocabulorum inutili farragine. Statuerunt itaque materiam univer-
fam homogeneam efle, omnem vero formarum varietatem, quae in
corporibus cernitur, ex particularum componentium fimpliciffimis
quibufdam & intelleftu facillimis affeftionibus oriri. Et redte qui-,
dem progreffio inftituitur a fimplicioribus ad magis compofita, fi par­
ticularum primariis illis affeftionibus non alios tribuunt modos, quam
E D I T O R If S
quos ipfii tribuit natura. Verum ubi licentiam fibi aflumunt, ponen­
di quafcunque libet ignotas partium figuras & magnitudines, incer-
tofque litus & motus; quin & fingendi fluida quaedam occulta, qua
corporum poros liberrime permeent, omnipotente praedita fubtilitate,
motibufque occultis agitata; jam ad fomnia delabuntur, neglefta re­
rum confiitutione vera: quae fane fruttra petenda eft ex fallacibus
conjefturis, cum vix etiam per certiffimas obfervationes inveftigari
poflit. Qui fpeculationum fuarum fundamentum defumunt ab hy-
pothefibus; etiamfi deinde fecundum leges mechanicas accuratiflime
procedant; fabulam quidem elegantem forte & venuftam, fabulam
tamen concinnare dicendi funt.
Relinquitur adeo tertium genus, qui philofophiam fcilicet expe-
rimentalem profitentur. H i quidem ex fimplicillimis quibus poflimt
principiis rerum omnium caufas derivandas efle volunt: nihil autem
principii loco aflumunt, quod nondum ex phaenomenis comproba­
tum fuerit. Hypothefes non comminifcuntur, neque in phylicam
recipiunt, nifi ut quaeftiones de quarum veritate difputetur. Duplici
itaque methodo incedunt, analytica & fynthetica. Natur® vires le-
gefque virium fimpliciores ex feleftis quibufdam phaenomenis per ana-
lyfln deducunt, ex quibus deinde per fynthefin reliquorum conftitu-
tionem tradunt. Haec illa eft philofophandi ratio longe optima, quam
prae caeteris merito atnpleftendum cenfuit celeberrimus auftor nofter.
Hanc folam utique dignam judicavit, in qua excolenda atque ador­
nanda operam fuam collocaret. Hujus igitur illuftriflimum dedit
exemplum, mundani nempe fyftematis explicationem e theoria gra­
vitatis feliciflime dedu&am. Gravitatis virtutem univerfis corporibus
inefle, fufpicati funt vel finxerunt alii: primus ille & folus ex appa­
rentiis demonftrare potuit, & fpeculationibus egregiis firmiflimum
ponere fundamentum.
Scio equidem nonnullos magni etiam nominis viros, praejudiciis
quibufdam plus aequo occupatos, huic novo principio aegre aflen-
tiri potuifle, & certis incerta identidem praetuliffe. Horum famam
vellicare non eft animus: tibi potius, benevole leftor, illa paucis ex­
ponere lubet, ex quibus tute ipfe judicium non iniquum feras.
Igitur ut argumenti fumatur exordium a fimpliciflimis & proximis;
difpiciamus paulifper qualis fit in terreftribus natura gravitatis, ut
deinde tutius progrediamur ubi ad corpora caeleftia, longillime a fe-
, . is - ' dibus
O T 'T' ff T
P R ^ rF A T I O . . .
„ . Tf. nud;-'
dibus noflns remota, perventum fuerit. Convenit,, jamjnter omnes
philofophos, corpora univerfa circumterrpfiria gra vitare, in terram.
Nulla, dari ^corpora vere levia, jamdudynVjjCQnprpia^it^^xperientia
niultiplexi Quae dicitur levitas relatiya, nq^efi vera levitas, fed ap­
parens folummodo; & oritur a praepollente gravitate corporum con­
tiguorum. . ^ nr •
Porro, ut corpora univerfa gravitent in terram, ita terra viciflim,
in corpora aequaliter gravitat; gravitatis enim afflonem efle mutuam
& utrinque aequalem, ftc ollenditur. Dillinguatur terrae totius mo­
les in binas quafcunque partes, vel aequales vel utcunque inaequales:
jam fi pondera partium non edent in fe mutuo aequalia cederet
pondus minus majori, & partes conjunftae pergerent refla moveri ad
infinitum, verfus plagam in quam tendit pondus majus: omnino con­
tra experientiam. Itaque dicendum erit, pondera partium in aequi­
librio efle conftituta: hoc e fi, gravitatis aclionem efle mutuam & u-
trinque aequalem.
Pondera corporum, aequaliter a centro terrae difiantium, funt ut>k
quantitates materiae in corporibus. H oc utique colligitur ex aequalH
acceleratione corporum omnium, e quiete per ponderum vires ca­
dentium:. nam vires quibus inaequalia corpora aequaliter acceleran­
tur, debent efle proportionales quantitatibus materiae movendae. Jam
vero corpora univerfa cadentia aequaliter accelerari, ex eo patet,
quod in vacuo Boyliano temporibus aequalibus aequalia fpatia caden­
do defcribunt, fublata fcilicet aeris refiftentia: accuratius autem
comprobatur per experimenta pendulorum. ■*
Vires attraftivae corporum, inaequalibus diftantiis, funt ut quan­
titates materiae in corporibus. Nam cum corpora in terram & terra.,
viciflim incorpora momentis aequalibus gravitent; terrae pondus in
unumquodque corpus, feu vis qua corpus terram attrahit, aequabi­
tur ponderi corporis ejufdem in terram. Hoc autem pondus erat
ut quantitas materiae in corpore: itaque vis qua corpus unumquod-'
que terram attrahit, five corporis vis abfoluta, erit ut eadem quan­
titas materis.
Oritur ergo & componitur vis attrafflva corporum integrorum
ex viribus attrafflvis partium: fiquidem aufla vel diminuta mole
materiae, oftenfum eft, proportionaliter augeri vel diminui ejus vir­
tutem. Aftio itaque telluris ex conjunffls partium afflonifius con-
" flari
e d i t o r i s
flari cenfenda erit; atque adeo corpora omnia terreftria fe mutuo
trahere oportet viribus abfolutis, qute fint in ratione materiae tra­
hentis. Haec efl: natura gravitatis apud terram: videamus jam qualis
fit in caelis.
Corpus omne perfeverare in flatu fuo vel quiefcendi vel movendi
uniformiter in diredium, nifi quatenus a viribus impreflis cogitur
flatum illum mutare; naturae lex efl ab omnibus recepta philofo-
phis. Inde vero fequitur, corpora quae in curvis moventur, atque
adeo de lineis redtis orbitas fuas tangentibus jugiter abeunt, vi ali­
qua perpetuo agente retineri in itinere curvilineo. Planetis igitur
in orbibus curvis revolventibus neceflario aderit vis aliqua, per cu­
jus aftiones repetitas indefinenter ariingentibus defledtantur.
Jam illud concedi aequum efl, quod mathematicis rationibus col­
ligitur & certiflime demonflratur; corpora nempe omnia, quae mo­
ventur in linea aliqua curva in plano defcripta, quaeque radio dudlo
ad pundium vel quiefcens vel utcunque motum defcribunt areas circa
pundtum illud temporibus proportionales, urgeri a viribus quae ad
idem pundtum tendunt. Cum igitur in confeflo fit apud aflrono-
mos, planetas primarios circum folem, fecundarios vero circum fuos
primarios, areas defcribere temporibus proportionales; confequens
efl ut vis illa, qua perpetuo detorquentur a tangentibus redtilineis
& in orbitis curvilineis revolvi coguntur, verfus corpora dirigatur
quae fita funt in orbitarum centris. Haec itaque vis non inepte vo­
cari poteft, refpedtu quidem corporis revolventis, centripeta; ref-
pedtu autem corporis centralis, attradliva; a quacunque demum cau-
fa oriri fingatur.
Quin & haec quoque concedenda funt, & mathematice demon-
flrantur: Si corpora plura motu aequabili revolvantur in circulis con­
centricis, & jquadrata temporum periodicorum fint ut cubi diftan-
tiarum a centro communi; vires centripetas revolventium fore reci­
proce ut quadrata diflantiarum. V el, fi corpora revolvantur in or­
bitis quae funt circulis finitimae, & quiefcant orbitarum apfides; vi­
res centripetas revolventium fore reciproce ut quadrata diflantiarum.
Obtinere cafum alterutrum in planetis univerfis conlentiunt aflrono-
mi. Itaque vires centripetae planetarum omnium lunt reciproce ut
quadrata diflantiarum ab orbium centris. Si quis objiciat planetarum,
& lunae praefertim, aptides non penitus quiefcere-, fed motu quodam
3' ’ lento
P R JE F A T I O .
lento ferri in confequentia: refponderi poteft, etiamfi concedamus
hunc motum tardiflimum exinde profedtum effe quod vis centripetae
proportio aberret aliquantum a duplicata, aberrationem illam per com-
putum mathematicum inveniri poffe & plane infenfibilem effe. Ipfa
enim ratio vis centripetae lunaris, quae omnium maxime turbari de­
bet, paululum quidem duplicatam fuperabit; ad hanc vero fexaginta
fere vicibus propius accedet quam ad triplicatam. Sed verior erit
refponfio, fi dicamus hanc apfidum progreflionem, non ex aberrati­
one a duplicata proportione, fed ex alia prorfus diverfa caufa oriri,
quemadmodum egregie commonftratur in hac philofophia. Reflat
ergo ut vires centripetae, quibus planetae primarii tendunt verfus fo-
lem & fecundarii verfus primarios fuos, fint accurate ut quadrata di-
flantiarum reciproce.
E x iis quae haftenus di (fla funt, conflat planetas in orbitis fuis re­
tineri per vim aliquam in ipfos perpetuo agentem: conflat vim illam
dirigi femper verfus orbitarum centra: conflat hujus efficaciam au­
geri in acceffu ad centrum, diminui in receffu ab eodem: & augeri
quidem in eadem proportione qua diminuitur quadratum dittantiae,
diminui in eadem proportione qua diftantiae quadratum augetur.
Videamus jam,.comparatione inftituta inter planetarum vires centri-
petas & vim gravitatis, annon ejufdem forte fint generis. Ejufdem
vero generis erunt, fi deprehendantur hinc & inde leges eaedem, eae-
demque affeftiones. Primo itaque lunas, quae nobis proxima eft, vim
centripetam expendamus.
Spatia re&ilinea, quae a corporibus e quiete demiffis dato tempo­
re fub ipfo motus initio defcribuntur, ubi a viribus quibufcunque
urgentur, proportionalia funt ipfis viribus: hoc utique confequitur
ex ratiociniis mathematicis. Erit igitur vis centripeta lunae in orbita
fua revolventis, ad vim gravitatis in fuperficie terrae, ut fpatium
quod tempore quam minimo defcriberet luna defcendendo per vim
centripetam verfus terram, fi circulari omni 'motu privari fingeretur,
ad fpatium quod eodem tempore quam minimo defcribit grave cor­
pus in vicinia terrae, per vim gravitatis fuae cadendo. Horum fpa-
tiorum prius aequale eft arcus a luna per idem tempus defcripti finui
verfo, quippe qui lunae tranflationem de tangente, faftam a vi cen-
tripeta, metitur; atque adeo computari poteft ex datis tum lunae
. b tempore
<E , D r I T O R I S
tempore periodico, tum diftantia ejus a centro terrae. Spatium pofte-<
rius invenitur per .experimenta pendulorum, quemadmodum docuit-
Hugenius. Inito itaque calculo, fpatium prius ad fpatium pofterius,
feu vis centripeta lunae in orbita fua revolventis ad vim gravitatis in
fuperficie terrae, erit ut quadratum femidiametri terrae ad orbitae»
femidiametri quadratum. Eandem habet rationem, per ea quae fu-
perius ollenduntur, vis centripeta lunae irr orbita fua revolventis ad:
vim lunae centripetam prope terrae fuperficiem. Vis itaque centri-,
peta prope terrae fuperficiem aequalis elt vi gravitatis. Non ergo di-
verfae funt vires, fed una atque, eadem: fi enim diverfae eflent, cor­
pora viribus conjundlis duplo celerius in terram caderent quam ex
vi fola gravitatis. Confiat igitur vim illam centripetam, qua luna
perpetuo de tangente vel trahitur vel impellitur & in orbita retine­
tur, ipfam efle vim gravitatis terreftris ad lunam ufque pertingentem..
Et rationi quidem .confentaneum eft ut ad ingentes difiantias illa fefe
virtus extendat, cum nullam ejus fenfibilem imminutionem, vel in
altifiimis montium cacuminibus, obfervare licet. Gravitat itaque,
luna in terram: quin & aftione mutua, terra viciflim in lunam'aequa­
liter gravitat:. id quod abunde quidem confirmatur in hac philofo*
phia, ubi agitur de maris aeftu & aequinoftiorum praeceflione, ab ac­
tione tum lunae tum folis in terram oriundus. Hinc & illud tandem.
edocemur, qua nimirum lege vis gravitatis decrefcat in majoribus a-
tellure diftantiis. Nam cum gravitas non diverfa fit-a vi centripe-
ta lunari, haec vero fit reciproce proportionalis quadrato diftantia:;.
diminuetur & gravitas in eadem ratione. .
Progrediamur jam ad planetas reliquos.. Quoniam revolutiones
primariorum circa folem & feeundariorum circa jovem & faturnum .
funt phaenomena generis ejufdem ac revolutio lunae circa terram,
quoniam porro demonftratum efi vires centripetas primariorum di­
rigi verfus centrum folis, feeundariorum verfus centra jovis & fa-
turni, quemadmodum lunae vis centripeta verfus terrae centrum di­
rigitur ; adhaec, quoniam omnes illae vires funt reciproce ut quadrata
diftantiarum a centris, quemadmodum vis lunae eft ut quadratum
diftantiae a terra:, concludendum erit eandem efle naturam univerfis.
Itaque ut luna gravitat in terram, & terra viciflim in lunam; fic etiam
gravitabunt omnes fecundarii in primarios fuos, & primarii viciflim
ia
P R / E F A T I O
in fecundarios; fic & omnes primarii in folem, & fol viciffim in
primarios. ^ ........ .
Igitur fol in planetas univerfos gravitat uhiverfi in fblem .'N am
fecundarii dum primarios fuos comitantur, r^volVuntUr interea cir­
cum folem una cum primariis'. Eodem itaque' argumento, utriufque
^generis planetae gravitant in folem, & fol in ipfos. Secundarios vero
.planetas in folem gravitare abunde infuper conflat ex inaequalitatibus
lunaribus; quarum accuratiflimam theoriam, admiranda fagacitate
patefariam, in tertio hujus operis libro expolitam habemus.
Solis virtutem attraftivam quoquoverfum propagari a'd ingentes
aifque diftantias, & fefe diffundere ad lingulas circumjeftrfpatii partes,
apertiflime colligi poteft ex motu cometarum; qui ah immenfis in­
tervallis profefti feruntur in viciniam folis, & nortiiuhquam adeo ad
ipfum proxime accedunt ut globum ejus, in periheliis fuis verfantes,
tantum non contingere videantur. Horum theoriam abaftronomis
antehac fruftra quaefitam, noflro tandem faeculo feliciter inventam' &
per obfervationes certiflime'demonftratam, praeftantiffimo noflro
auftori debemus. Patet igitur cometas in feftionibus conicis umbi­
licos in centro folis habentibus moveri, & radiis ad folem duriis areas
temporibus proportionales defcribere'. E x hifce vero' phtenomenis
manifeftum eft & mathematice comprobatur, vires illas,' quibus co­
metae retinentur in orbitis fuis, refpicere folem & efle reciproce ut
quadrata diftantiarum ab ipfius centro. Gravitant itaque cometae in
folem: atque adeo folis vis attraftiva non tarituni ad" corpora plane­
tarum in datis diftarttiis & in eodem fere plano collocata, fed etiam
ad cometas in diverfiffimis caelorum regionibus & in diverfiffimis di-
ftantiis pofitos pertingit. Haec igitur eft natura-corporum gravitan-
tium, ut vires fuas edant ad omnes diftantias in omnia corpora gra-
vitantia. Inde vero fequitur, planetas & cometas univerfos' fe mutuo
trahere, & in fe mutuo graves efle: quod etiam confirmatur' ex per­
turbatione jo v is& faturni, aftronomis noti incognita, & ab aftionibus
horum'planetarum in fe invicem oriunda; quin & ex motu illo len-
tiftimo apfidum, qui fupra memoratus eft, quique a caufa confimili
proficifcitur.
Eo demum pervenimus ut dicehdum fit, & terram & folem & cor j
pora omnia caeleftia, quae folem comitantur; fe mutuo attrahere. Sin-
~ • *■ « aonoiv gulorum
e d i t o r i $
gulorum ergo particulae quaeque minimae vires fuas attradtivas habe­
bunt, pro quantitate materiae pollentes; quemadmodum fupra de
terreflribus oflenfum ett. In diverfis autem diftantiis, erunt & ha­
rum vires in duplicata ratione diflantiarum reciproce: nam ex par­
ticulis hacriege trahentibus componi debere globos eadem lege tra­
hentes, mathematice defnonftratur.
Concluiiones praecedentes huic innituntur Axiomati, quod a nullis
non recipitur philofophis; effe&uum fcilicet ejufdem generis, quorum
nempe quae cognofcuntur proprietates eaedem funt, eafdem ede cau-
fas & eafdem efle proprietates quae nondum cognofcuntur. Quis
enim dubitat, fi gravitas fit caufa defcenfus lapidis in Europa, quin
eadem fit caufa defcenfus in America ? Si gravitas mutua fuerit inter
lapidem & terram in Europa*, quis negabit mutuam efle in America?
Si vis attraftiva lapidis & terrae componatur, in Ettropa, ex viribus
attraftivis partium; quis negabit fimilem efle compofitionem in Ame­
rica? Si attra&io terrae ad omnia corporum genera & ad omnes di-
ftantias propagetur in Europa; quidni pariter propagari dicamus in
America? In hac regula fundatur omnis philofophiaquippe qua
fublatajiihil affirmare poflimus de univerfis. Conflitutio rerum fm-
gularum innotefcit per oblervationes & experimenta: inde vero non
nifi per hanc regulam de rerum univerfarum natura judicamus.
Jam cum gravia fint omnia corpora, quae apud terram vel in caelis
reperiuntur, de quibus experimenta vel obfervationes inflituere lice t;
omnino dicendum erit, gravitatem corporibus univerfis competere.
E t quemadmodum nulla concipi debent corpora, quae non fint ex­
tenfa, mobilia & impenetrabilia; ita nulla concipi debere, quae non
fint gravia. Corporum extenfio, mobilitas, & impenetrabilitas non
nifi per experimenta innotefcunt: eodem plane modo gravitas in­
notefcit. Corpora omnia de quibus obfervationes habemus, extenfa
funt & mobilia & impenetrabilia: & inde concludimus corpora uni-
verfa, etiam illa de quibus obfervationes non habemus, extenfa efle
& mobilia & impenetrabilia. Ita corpora omnia funt gravia, de
quibus obfervationes habemus: & inde concludimus corpora univerfa,
etiam illa de quibus obfervationes non habemus, gravia efle. Si quis
dicat corpora flellarum inerrantium non efle gravia, quandoquidem
eorum gravitas nondum efl obfervata; eodem argumento dicere li­
cebit
Mf O T T
P F A T IO . .injt
cebit neque extenfa effe, nec mobilia, nec impenetrabilia, cum hae
fixarum affectiones nondum fint obfervatae. t Quid opus eft verbis?
inter primarias qualitates corporum univerforum vel gravitas habe­
bit locum; vel extenfio, mobilitas, & impenetrabilitas non habebunt.
Et natura rerum vel.reCte explicabitur per corporum gravitatem,
vel non reCte explicabitur per corporum extenfionem, mobilitatem,
& impenetrabilitatem.
• Audio nonnullos hanc improbare conclufionem, & de occultis
qualitatibus nefcio quid muffitare. Gravitatem fcilicet occultum effe
quid, perpetuo argutari folent; occultas vero caufas procul effe ab­
legandas a philofophia. His autem facile refpondetur; occultas effe
caufas, non illas quidem quarum exiftentia per obfervationes clarif-
fithe demonftratur, fed has folum quarum occulta eft & fifta exiften­
tia nondum vero comprobata. Gravitas ergo non erit occulta caufa
motuum caeleftium; fiquidem ex phaenomenis oftenfum eft, hanc
virtutem revera exiftere. H i potius ad occultas confugiunt caufas;
qui nefcio quos vortices, materiae cujufdam prorfus fiftitiae & fen-
fibus omnino ignotae, motibus iifdem regendis praeficiunt.
Ideone autem gravitas occulta caufa dicetur, eoque nomine reji­
cietur e philofophia, quod caufa ipfius gravitatis occulta eft & non­
dum inventa? Qui fic ftatuunt, videant nequid ftatuant abfurdi, unde
totius tandem philofophiae fundamenta convellantur. Etenim caufae
continuo nexu procedere folent a compofitis ad fimpliciora: ubi ad
caufam fimpliciffimam perveneris, jam non licebit ulterius progredi.
Caufae igitur fimpliciflimae nulla dari poteft mechanica explicatio: fi
daretur enim, caufa nondum effet fimpliciflima. Has tu proinde
caufas fimpliciftimas appellabis occultas, & exulare jubebis? Simul
vero exulabunt & ab his proxime pendentes & quae ab illis porro
pendent, ufque dum a caufis omnibus'vacua fuerit & probe purgata
philofophia.
Sunt qui gravitatem praeter naturam effe dicunt, & miraculum .
perpetuum vocant. Itaque rejiciendam effe volunt, cum in phyfica
praeternaturales caufae locum non habeant. Huic ineptae prorfus
objeftioni diluendae, quae & ipfa philofophiam fubruit univerfam, vix
operae pretium eft immorari. V el enim gravitatem corporibus om­
nibus inditam effe negabunt, quod tamen dici non poteft: vel eo
nomine
(E D I T O R I S
rpomipe prteter/paturam efle affirmabunt, quod ex aliis corporum af-
fedionibus atque adeo ex caufis mechanicis originem non habeat.
Dantur certe primariae, corporum affedion esquae, quoniam funt
primariae, non pendent ab aliis. Viderint igitur annon & hae omnes
fint pariter praeter naturam, eoque pariter rejiciendae: viderint vero
.qualis fit deinde futura philofophia. _
Nonnulli funt quibus haec tota phyfica caeleftis vel-ideo minus
•placet, quod cum Cartejit dogmatibus pugnare & vix conciliari
polle videatur. His fua licebit opinione fru i; ex aequo autem agant
'Oportet: non ergo denegabunt aliis eandem libertatem quam libi
concedi poliulant. N ewtonianam itaque philofophiam, quae nobis
^verior habetur, retinere & amplefti licebit, & caufas fequi per phae­
nomena comprobatas, potius quam fiftas & nondum comprobatas.
A d veram philofophiam pertinet, rerum naturas ex caufis vere exif-
tentibus derivare: eas vero leges quaerere, quibus voluit fummus
.opifex hunc mundi pulcherrimum ordinem Itabilire; non eas quibus
potuit, fi ita vifum fuiflet. Rationi enim confonum elt, ut a plu­
ribus caufis, ab invicem nonnihil diverfis, idem poffit effetfus pro-
.ficifci: haec autem vera erit caufa, ex qua vere atque aftu proficif-
' .citur; reliquae locum non habent in philofophia vera. In horo.
logiis automatis idem indicis horarii motus vel ab appenfo pon-
•dere vel ab intus conclufo elatere oriri poteft. Quod fi oblatum
horologium revera fit inltru6tum pondere; ridebitur qui finget e-
laterem, & ex hypothefi fic praepropere confidta motum indicis ex­
plicare fufcipietr oportuit enim internam machinae fabricam pe­
nitius perfcrutari, ut ita motus propofiti principium verum explo­
ratum habere pollet. Idem vel non abfimile feretur judicium de
philofophis illis, qui materia quadam fubtiliffima caelos elle repletos,
•hanc autem in vortices indefinenter agi voluerunt. Nam fi phaeno­
menis vel accuratiffime fatisfacere pollent ex hypothefibus fuis; ve­
ram tamen philofophiam tradidifle, & veras caufas motuum caelefti-
um invenilTe nondum dicendi funt; nili vel has revera exiitere, vel
faltem alias non exiitere demonltraverint. Igitur fi oltenfum fuerit,
univerforum corporum attraftionem habere verum locum in rerum
natura; quinetiam oltenfum fuerit, qua ratione motus omnes cae-
leltes abinde folutionem recipiant; vana fuerit & merito deridenda
' ■ objeftio,
i
p r / f a T T O '
obje&io, fi quis dixerit eofdem motus per vortices explicari deberes
etiam fi id fieri pofle vel maxime conceflerimus. Non autem conce­
dimus: nequeunt enim ullopa&o phaenomena per vortices explicarf;
quod ab auftore nofiro abunde quidem & clarifiimis rationibus evin­
citur; ut fomnis plus aequo indulgeant oporteat, qui ineptiffimo fig­
mento refarciendo, novifque porro commentis ornando infelicem *
operam addicunt.
Si corpora planetarum & cometarum circa folem deferantur a vor­
ticibus; oportet corpora delata ;& vorticum-partes proxime ambi­
entes eadem velocitate eademque curfus determinatione moveri, &
eandem habere denfitatem vel eandem vim inertias pro mole ma­
teriae. Confiat vero planetas & cometas, dum terfantur in iifdenr
regionibus caelorum, velocitatibus variis variaque curfus determina-4
tione moveri. Neceflario itaque fequitur,-ut fluidi caelettis partes^
illae, quae funt ad eafdem diftantias a fole, revolvantur eodem tem­
pore in plagas diverfas cum diverfis velocitatibus: etenim alia opus*
erit direftione & velocitate, ut tranfire poflint planetae; alia, u r
tranfire poflint cometae. Quod cum explicari nequeat; vel faten­
dum erit, univerfa corpora caeleftia non deferri a materia vorticis;
vel dicendum erit, eorundem motus repetendos efle non ab u n o i
eodemque vortice, fed a pluribus qui ab invicem diverfi fint, idem-*
que fpatium foli circumje&um pervadant.
Si plures vortices in eodem fpatio contineri, & fefe mutuo pe­
netrare motibufque diverfis revolvi ponantur; quoniam hi motus
debent efle conformes delatorum corporum motibus, qui funt fum-
me regulares, & peraguntur in fe&ionibus conicis nunc valde eccen- -
tricis, nunc ad circulorum proxime formam accedentibus; jure
quaerendum erit, qui fieri poffit, ut iidem integri conferventur nea*
ab aftionibus materiae occurfantis per tot faecula quicquam pertur- *
bentur. Sane fi motus hi fiftidi funt magis compofiti & difficilius >
explicantur, quam veri illi motus planetarum & cometarum ; -fruftra *
mihi videntur in philofophiam recipi:, omnis enim caufa debet efle '
effeftu fuo fimplicior. Concefla fabularum licentia, affirmaverit ali­
quis planetas omnes & cometas circumcingi atmofphanris, adinflat
telluris noftrae; quae quidem hypothefis rationi magis confentanea*
videbitur quam hypothefis vorticum. Affirmaverit deinde has-at-
mofphse-'-
E D I T O R I S
mofphaeras, ex natura^Tua, circa folem moveri & feftiones conicas
defcribere; qui fane motus multo facilius concipi potefl, quam con-
fimilis motus vorticum fe invicem permeantium.^ Denique planetas
ipfos & cometas circa-folem deferri alTatmofphams fuis credendum
efle ftatuat, & ob repertas motuum caeleftium caufas triumphum
agat. Quifquis -autem hanc fabulam rejiciendam efle putet, idem
& alteram fabulam rejiciet: nam ovum non eft ovo fimilius, quam
hypothefis atmofphaerarum hypothefi vorticum.
Docuit Galilatis, lapidis projedi & in parabola moti deflexionem
a curfu reftilineo oriri a gravitate lapidis in terram, ab occulta fci-
licet qualitate. Fieri tamen potefl: ut alius aliquis, nafi acutioris,
philofophus caufam aliam comminifcatur. Finget igitur ille materi­
am quandam fubtilem, quas nec vifu, nec taftu, neque ullo fenfu
percipitur, verfari in regionibus quae proxime contingunt telluris fu-
perficiem. Hanc autem materiam, in diverfas plagas, variis & ple­
rumque contrariis motibus ferri, & lineas parabolicas defcribere con­
tendet. Deinde vero lapidis deflexionem pulchre fic expediet, &
vulgi plaufum merebitur. Lapis, inquiet, in fluido illo fubtili natat
& curfui ejus oblequendo, non potefl non eandem una femitam de­
fcribere. Fluidum vero movetur in lineis parabolicis; ergo lapidem
in parabola moveri necefle eft. Quis nunc non mirabitur acutif-
fimum hujufce philofophi ingenium, ex caufis mechanicis, materia
fcilicet & motu, phaenomena naturas ad vulgi etiam captum praeclare
deducentis? Quis vero non fubfannabit bonum illum Galilaum, qui
magno molimine mathematico qualitates occultas, e philofophia fe­
liciter excluias, denuo revocare fuftinuerit? Sed pudet nugis diutius
immorari.
s “ “ ma rei huc tandem redit: cometarum ingens eft numerus;
motiis eorum funt fumme regulares, & eafdem leges cum planetarum
motibus obfervant. Moventur in orbibus conicis, hi orbes funt valde
admodum eccentrici. Feruntur undique in omnes caelorum partes,
& planetarum regiones liberrime pertranfeunt, & faepe contra figno-
rum ordinem incedunt. H * c phaenomena certiflime confirmantur
ex obfervationibus aftronomicis: & per vortices nequeunt explicari.
Imo, ne quidem cum vorticibus planetarum confiftere poliunt. C o ­
metarum
3
P R 1 F A T I O
metarum motibus omnino locus non erit; nifi materia illa fiditia pe­
nitus e caelis amoveatur. , •
Si enim planetas circum folem a vorticibus devehuntur; vorticum
partes, quas proxime ambiunt unumquemque planetam, ejufdem den-
litatis erunt ac planeta; uti fupra diftum ell. Itaque materia illa om­
nis quas contigua eft orbis magni perimetro, parem habebit ac tellus
denlitatem: quas vero jacet intra orbem magnum atque orbem faturni,
vel parem vel majorem habebit. Nam ut conllitutio vorticis per­
manere pollit, debent partes minus denfae centrum occupare, magis
denfae longius a centro abire. Cum enim planetarum tempora pe­
riodica fint in ratione fefquiplicata diftantiarum a fole, oportet partium
vorticis periodos eandem rationem fervare. Inde vero fequitur, vi­
res centrifugas harum partium fore reciproce ut quadrata diliantiarum.
Quae igitur majore intervallo diltant a centro, nituntur ab eodem re­
cedere minore vi: unde fi minus denfas fuerint, necefle elt ut ce­
dant vi majori, qua partes centro propiores afcendere conantur.
Afcendent ergo denfiores, defcendent minus denfas, & locorum fiet
invicem permutatio; donec ita fuerit difpofita atque ordinata mate­
ria fluida totius vorticis, ut conquiefcere jam poflit in aequilibrio
conftituta. Si bina fluida, quorum diverfa eft denfitas, in eodem
vafe continentur; utique futurum eft ut fluidum, cujus major
eft denfitas, majore vi gravitatis infimum petat locum: & ratione
non abfimili omnino dicendum eft, denfiores vorticis partes majore
vi centrifuga petere fupremum locum. Tota igitur illa & multo
maxima pars vorticis, quae jacet extra telluris orbem, denfitatem
habebit atque adeo vim inertiae pro mole materiae, quae non minor
erit quam denfitas & vis inertiae telluris: inde vero cometis tra-
jedtis orietur ingens refiftentia, & valde admodum fenfibilis; ne
dicam, quae motum eorundem penitus fiftere atque abforbere polle
merito videatur. Conflat autem ex motu cometarum prorfus re»
gulari, nullam ipfos refiflentiam pati quae vel minimum fentiri potefl;
atque adeo neutiquam in materiam ullam incurfare, cujus aliqua fit
vis refiftendi, vel proinde cujus aliqua fit denfitas feu vis inertiae.
Nam refiftentia mediorum oritur vel ab inertia materiae fluidae, vel a
defeftu lubricitatis. Quae oritur a defeftu lubricitatis, admodum ex­
igua eft; & fane vix obfervari potett in fluidis vulgo notis, nifi valde
c tenacia
e d i t o r i s

tenacia fuerint adinftar olei & mellis. Refiftentia quae fentitur in aere,
aqua,hydrargyro, & hujufmodi fluidis non tenacibus feretotaeft prioris
generis; & minui'non p o tel per ulteriorem quemcunque gradum fub-
tilitatis, manente fluidi denfitate vel vi inertiae, cm femper pro­
portionalis eit haec refiftentia; quemadmodum clarifiime demonftra-
tum eft ab auftore noftro in peregregia refiftentiarum theoria, quae
paulo nunc accuratius exponitur, hac fecunda vice, & per experi­
menta corporum cadentium plenius confirmatur. ^ ^ _
Corpora progrediendo motum fuum fluido ambienti paulatim com­
municant, & communicando amittunt, amittendo autem retardan­
tur. Elt itaque retardatio motui communicato proportionalis; mo­
tus vero communicatus, ubi datur corporis progredientis velocitas,
elt ut fluidi denfitas; ergo retardatio feu reliflentia erit ut eadem
fluidi denfitas; neque ullo pafto tolli poteff, nifi a fluido ad partes
corporis pofticas recurrente reflituatur motus amiflus. H oc autem
dici non poterit, nifi impreflio fluidi in corpus ad partes pofticas ae­
qualis fuerit impreflioni corporis in fluidum ad partes anticas, hoc
eft, nifi velocitas relativa qua fluidum irruit in corpus a tergo, ae­
qualis fuerit velocitati qua corpus irruit in fluidum, id eft, nifi velo­
citas abfoluta fluidi recurrentis duplo major fuerit quam velocitas ab-
foluta fluidi propulfi; quod fieri nequit. Nullo igitur modo tolli
potelf fluidorum refiftentia, quae oritur ab eorundem denfitate &
vi inertiae. Itaque concludendum erit; fluidi caeleftis nullam efle
vim inertiae, cum nulla fit vis refiftendi: nullam efle vim qua mo­
tus communicetur, cum nulla fit vis inertiae: nullam efle vim qua
mutatio quaelibet vel corporibus fingulis vel pluribus inducatur,
cum nulla fit vis qua motus communicetur; nullam efle omnino ef­
ficaciam, cum nulla fit facultas mutationem quamlibet inducendi.
Quidni ergo hanc hypothefin, quae fundamento plane deftituitu.r,
quaeque naturae rerum explicandae ne minimum quidem infervit, in-
eptiffimam vocare liceat & philofopho prorfus indignam. Qui caelos
materia fluida repletos efle volunt, hanc vero non inertem efle fta-
tuunt; hi verbis tollunt vacuum, re ponunt. Nam cum hujufmodi
materia fluida ratione nulla fecerni poffit ab inani fpatio; difputatio
tota fit de rerum nominibus, non de naturis. Quod fi aliqui lint adeo
ufque dediti materiae, ut fpatium a corporibus vacuum nullo padfo
admic-
3
P R £ FATIO.
admittendum credere velint; videamus quo tandem oporteat illo
pervenire, , , '
Vel enim dicent hanc, quam confingunt, mundi per omnia pleni
conftitutionem ex voluntate dei profeftam efle, propter eum finem,
ut operationibus naturse fubfidium praefens haberi poflet ab aethere
fubtiliffimo cunfla permeante & implente; quod tamen dici non po-
teft, fiquidem jam oftenfum eft ex cometarum phaenomenis, nullam
efle hujus aetheris efficaciam: vel dicent ex voluntate dei profeftam
efle, propter finem aliquem ignotum; quod neque dici debet, fiqui­
dem diverfa mundi conftitutio eodem argumento pariter ftabiliri
poflet: vel denique non dicent ex voluntate dei profeftam efle,
fed ex neceffitate quadam naturae. Tandem igitur delabi ^opor­
tet in faeces fordidas gregis impuriflimi. H i funt qui fomniant fato
univerfa regi, non providentia; materiam ex neceffitate fua femper
& ubique extitifle, infinitam efle & aeternam. Quibus pofitis, erit
etiam undiquaque uniformis: nam varietas formarum cum neceffitate
omnino pugnat. Erit etiam immota: nam fi neceflario moveatur in
plagam aliquam determinatam, cum determinata aliqua velocitate;
pari neceffitate movebitur in plagam diverfam cum diverfa velocitate;
in plagas autem diverfas, cum diverfis velocitatibus, moveri non po-
tett; oportet igitur immotam efle. Neutiquam profe&o potuit oriri
mundus, pulcherrima formarum & motuum varietate diltindus, nifi
ex liberrima voluntate cunfta providentis & gubernantis dei.
E x hoc igitur fonte promanarunt illse omnes quae dicuntur naturae
leges: in quibus multa fane fapientiffimi confilii, nulla neceffitatis
apparent veftigia. Has proinde non ab incertis conjefturis petere,
fed obfervando atque experiendo addifcere debemus. Qui vere phy-
ficae principia legefque rerum, fola mentis vi & interno rationis lu­
mine fretum, invenire fe pofle confidit; hunc oportet vel ftatuere
mundum ex neceffitate fuifle, legefque propofitas ex eadem neceffitate
fequi; vel fi per voluntatem dei conflitutus fit ordo naturae, fe tamen,
homuncionem mifellum, quid optimum faftu fit perfpeftum habere.
Sana omnis & vera philofophia fundatur in phaenomenis rerum: quae fi
nos vel invitos & relu&antes ad hujufmodi principia deducunt, in quibus
clariffime cernuntur confilium optimum & dominium fummum fa­
pientiffimi & potentiffimi entis; non erunt haec ideo non admitten­
da principia, quod quibufdam forfan hominibus minus grata fmt fu-
c i tura.
EDITORIS
tura. His vel miracula vel qualitates occultas dicantur, qua difpE-
cent: vertim nomiHS* titalitiofe indi t^nopjfuntjipias rebus, vitio, ver-
tendai‘1hTfi',illfid 'faTerV^f^” ^""' «plint- - iifimip Heherp .nhitnfnnhian-
inatbeifm ^ rSnd^ .. . , .... .. .
philof6|)hiA,uliquidem^rerum ordo non vult immutari. f rnrH \
Obtinebit’ igitW apucl *probos^ & aequos judices praedantiffima phi?
lofopliandi ratio,1’ quae fundatur in “experimentis & obfervationibus.
Huic verp,lf dici 'vix' poterit, ‘quanta lux accedat,quanta tdignitas,
ab hoc’ opere’ pr'aclaro iltuftnlliml noltri audtoris; cujus eximiam in­
genii felicitatem, difficillima quaeque problemata enodantis, & ad ea
porro pertingentis ad quae nec fpes erat humanam mentem, adurge­
re potuide, merito admirantur & fufpiciunt quicunque paulo pro­
fundius in hifce rebus verfati funt. Claultris ergo referatis, aditum
nobis aperuit ad pulcherrima rerum myderia. Sydematis mundani
compagem elegantiffimam ita tandem patefecit & penitius perfpec-
tandam dedit; ut nec ipfe, d nunc revivifceret, rex Alphonfus vel
fimplicitatem vel harmoniae gratiam in ea dedderaret. Itaque naturae .
majedatem propius jam licet intueri, & dulciifima contemplatione
frui, conditorem vero ac dominum univerforum impeniius colere
& venerari, qui fruftus eit philofophiae multo uberrimus. Caecum
ede oportet, qui ex optimis & fapientiffimis rerum druduris non da-
tim videat fabricatoris omnipotentis infinitam fapientiam & bonita­
tem : infanum, qui profiteri nolit.
Extabit igitur eximium N ewtoni opus adverfus atheorum impetus
munitidimum prafidium: neque enim alicunde felicius, quam ex hac
pharetra, contra impiam catervam tela deprompferis. H o c fenfit
pridem, & in pereruditis concionibus anglice latineque editis, primus
egregie demondravit vir in omni literarum genere praeclarus idem-
que bonarum artium fautor eximius Rx ch a r d u s B en t l e i u s , feculi
fui & academia nodrae magnum ornamentum, collegii noltri S. Tri­
nitatis magider digniffimus & integerrimus. H uic ego me pluribus
nominibus obdriftum fateri debeo; huic & tuas quae debentur gra­
tias, ledor benevole, non denegabis. Is enim, cum a longo tempore
celeberrimi audoris amicitia intima frueretur, (qua etiam apud po-
; eros cenferi non minoris adim at, quam propriis fcriptis qua li-
«erato. orbi- in deliciis funt inclarefcere) amici fimul fama & fcien*
3; tiarum.
V

P R ';E F 'A T I O
tiaram incremento confii|uit.t Ita^er'^umVexemplaria pripris editi­
onis rarifIjma'admodutn & immani prietio^cqemend^ .

denique virum praeftafitiffimum, nec mpqeitia^injnus quam eruditi­


one iumma infignefflr-ut novam1hanc'operis ‘editionem,,1per omnia
«limatam denuo & egregiis infuper accellioniiras ditatam,1fuis fump-
tibus & aufpiciis prodii-e pateretur: mihi vero,' pro jure luo, penium
nm^ingtatufiiDemandavit, ut q u ^ p p fre te m ^ d a te id fieri cura-
rem^Bimixa JjLn

^ IIJ^ l'1 '


-oiq oiusq o: p: - ^
'Cantabrigi^ 13. o *; \ c_
Maii.ix. 1713. t- ■ ••

L ■

JP’ t" ' 1 R ocerus C otes collegii S. Trinitatis focius,


:, ,it, • aftronomiae & philofophise experimentaUs
. , profeflor ‘Plumianus. *

^L i,> <.. >t •a V


4 • -p- t HJn ,(u

&& ~ •
■ ' ' ,

^ ^ < A U C T O R IS
*

A U/ C T O R I S
P R i E F A T I O
IN *

E D I T I O N E M TERTIAM.
I N editione hacce tertia , quam Henricus Pemberton M. D. vir
harum rerum peritifimus curavit, nonnulla in libro fecundo de
r efflentia mediorum paulo fu fu s explicantur quam antea, & addun*
tur experimenta nova de r efflentia gravium qua cadunt in aere. In
libro tertio argumentum quo lunam in orbe fuoper gravitatem retineri
probatur, paulo fu fu s exponitur: & nova-adduntur obfervationes de
proportione <diametrorum Jovis ad invicem a 2 )! Pounclio faffia. A d­
duntur etiam obfervationes aliquot cometa illius qui anno 1680 appa­
ruit, a 2). Kirk menfe Novembri in Germania habita, qua nuper ad
manus noftras venerunt, & quarum ope conflet quam prope orbes para-
bolici motibus cometarum refpondent. E t orbita cometa illius, com­
putante Halleio, paulo accuratius determinatur quam antea, idque in
ellipfi. E t oflenditur cometam in hac orbita elliptica, per novem ca­
lorumfgna, non minus accurate curfum peregijfe, quam folent plane-
ta in orbitis eclipticis per aflronomiam definitis moveri. Orbis etiam
cometa qui anno 17x3 apparuit, a 2). Bradleio aflronomia apud Ox-
onienfes profejfore computatus adjicitur.

IS. N E I V T O N

Dabam Londini
Jan. i i . 1725'-6.
INDEX GAP V T V M
r

TOTIUS OPERIS.

Pag»
D efi ni ti ones. I
A xiomata, sive L eges M otus.
13

DE M O TU CORPORU M L IB E R P R IM U S .

S ect. | methodo rationum primarum & ultimarum. 28


S e c t . II. L J inventione virium centripetarum. 38
S e c t . III. "De motu corporum in conicis feEtionibus eccentrkis. 5*4
S e c t . IV. *De inventione orbium ellipticorum, parabolicorum & hy-
perbolicorum ex umbilico dato 6$
S e c t . V . *De inventione orbium ubi umbilicus neuter daturi 73
S e c t . VI. "De inventione motuum in orbibus datis. 104
S e c t . VII. *De corporum afcenfii & defcenju re&ilineo. 112
S e c t . VIII. T)e inventione orbium in quibus corpora viribus quibuf
cunque centripetis agitata revolvuntur. 123
S e c t . IX. *De motu corporum in orbibus mobilibus, deque motu ap«
fidum. IZp
S e c t . X. 2 )^ motu corporum in fuperficiebus datis, deque funepen-
dulorum motu reciproco. 142
S e c t . XI. 2 )^ motu corporum viribus fentripetis fe mutuo peten­
tium. 160
S e c t . XII. "De corporum Jpharicorum viribus attraEHvis. 189
S e c t . XIII. 2)? corporum non fphuricorum viribus attraElivis. 210
S e c t . X IV *De motu corporum minimorum, qua viribus centripetis
ad fingulas magni alicujus corporis partes tendentibus agi­
tantur. 222
D E
DE MOTU CORPORUM LIBER SECUNDUS.
•Se c t . I motu corporum quibus rejijiitur in ratione veloci.
tatis. ^ 4 ^30
S e c t . II. D e tnotu corforum quibus rejijiitur in duplicata ratione
velocitatis. b x39
S e c t . III. "De motu corporum quibus rejijiiturpartim in ratione ve­
locitatis, partim in ejufdem ratione duplicata. 265'
S e c t . IV. D e corporum circulari motu in mediis rejijientibus. 274
S e c t . V. D e denfitate & comprejjione Jluidorum, deque hydrojiatt-
ca. ^
'Se c t . VI. D e motu & rejijlentia corporum funependulorum. 294
S e c t . VII. D e motu Jluidorum rejijlentiaprojedtilium. 318
S ect . VIII. D e motu per Jluida propagato. 35*7
S e c t . IX. D e motu circulari Jluidorum. - 374

DE MUNDI S Y S T E M A T E LIB E R T E R T IU S

R egule P hilosophandi 387


P haenomena 390
P ropositiones 395
S cholium G enerale. 516

CORRIGENDA.
I N carmine Halleii ver/, p. leg. Sidereos. •

Pp P p'
A G 115. A l l . Ug. xxxiv. P.114. 1. antcpenult. leg. ./p»----- A*. P. 144.

x i t f i u ir Cr ma{f
a fine leg. def-
cadmdocornnL P. i 4I. A i f , 16. leg. eundum. P. 151./. . 6. ^ lingulis. P . i s f . / . o .
7 ~ XA- P’ "59- 1 9- inferius cesnmu P. z68. 1. 7. dS.

** fcmidla™etr,s' ip- 487. M4 H- divifa?*


1 ** m - '-7' % tVSK p. 500. /. 15. Ug. 84011. p. 501. i*

PHILO-
t

Philofophiie Naturalis

PRINCIPIA
MATHEMATICA.
DEFINITIONES. ~

D E F I N I T I O I.
Qiiantitas materia efi menfara ejufdem orta ex illius den--
Jitate et magnitudine conjunBim. .
E R denfitate duplicata, in fpatio etiam duplicato, fit qua­

A druplus ; in triplicato fextuplus. Idem intellige de nive &


pulveribus per compreffionem vel liquefadtionem conden-
fatis. Et par elt ratio corporum omnium, quse per caufas quafcun-
que diverlimode condenfantur. Medii interea, fi quod fuerit, in-
terflitia partium libere pervadentis, hic nullam rationem habeo.
Hanc autem quantitatem fub nomine corporis vel maflse in fe-
quentibus paffim intelligo. Innotefcit ea per corporis cujufque
pondus: Nam ponderi proportionalem efle reperi per experimen­
ta pendulorum accuratillime inftituta, uti pofthac docebitur.

DEFINITIO II.
Quantitas motus efi menfura ejufdem orta ex velocitate et
quantitate materia conjunBim.

Motus totius efi: fumma motuum in partibus fingulis; ideoque in


corpore duplo majore, aequali cum velocitate, duplus elt, & dupla
cum velocitate quadruplus..
B DEFI-
I

Z PHILOSOPHIAE N A T U R A L I S
Definiti-. •
©nes.
DEFINITIO III.
M ateria vis infita efl petentia re ffle n d i , qua corpus unum­
quodque , quantum in f i efl, perfiverat in flatu fuo vel
quiefiendi vel movendi uniformiter in direflum .

Haec femper proportionalis efl fuo corpori, neque differt quic-


quam ab inertia maflae, nifi in modo concipiendi. Per inertiam
materiae fit, ut corpus omne de flatu fuo vel quiefeendi vel moven­
di difficulter deturbetur. Unde etiam vis inlita nomine fignifican-
tiflimo vis inertiae dici poflit. Exercet vero corpus hanc vim fo-
lummodo in mutatione flatus fui per vim aliam in fe impreflam
fadia; eflque exercitium illud fub diverfo refpedlu & refiflentia &
impetus: Refiflentia, quatenus corpus ad confervandum flatum fu-
um reluftatur vi impreffae; impetus, quatenus corpus idem, vi refi-
flentis obflaculi difficulter cedendo, conatur flatum obftaculi illius
mutare. Vulgus refiflentiam quiefeentibus & impetum moventibus
tribuit: fed motus & quies, uti vulgo concipiuntur, refpedlu folo
diflinguuntur ab invicem ; neque femper vere quiefeunt, quae vulga
tanquam quiefeentia fpeftantur.

DEFINITIO IV.
V is imprejfa efl aclio in corpus exercita, a d mutandum ejus
flatum vel quiefiendi v el movendi uniformiter in dire&um.

Confiflit haec vis in aftione fola, neque pofl a&ionem permanet


in corpore. Perfeverat enim corpus in llatu omni novo per folam
vim inertiae. Efl autem vis imprelfa diverfarum originum, ut ex
iftu, ex preffione, ex vi centripeta.

Vis
PRINCIPIA MATHEMATICA. 3
Df
ON
D E F I N I T I O V.
V h centripeta e ily qua corpora verfm pun&um ahquody tan~
quam ad centrum, undique trahuntury impelluntur^ vel ut-*
cunque tendunt. ,

Huju& generis eft gravitas, qua corpora tendunt ad centrum ter­


rae ; vis magnetica, qua ferrum petit magnetem; & vis illa, quae**
cunque iit, qua planetae perpetuo retrahuntur a molibus icctili-
neis, & in lineis curvis revolvi coguntur. Lapis, in funda circum*
adus, a circumagente manu abire conatur; & conatu fuo fundam
diftendit, eoque fortius quo celerius revolvitur; &, quamprimum
dimittitur, avolat, Vim conatui illi contrariam, qua funda lapidem
in manum perpetuo retrahit & in orbe retinet, quoniam in manum
ceu orbis centrum dirigitur, centripetam appello. Et par efl: ratio
corporum omnium, quae in gyrum aguntur. Conantur ea omnia a
centris orbium recedere; & nili adiit vis aliqua conatui ifti contra­
ria, qua cohibeantur & in orbibus retineantur, quamque ideo cen­
tripetam appello, abibunt in redis lineis uniformi cum motu. Pro-
jedile, fi vi gravitatis deflitueretur, non deflederetur in terram, fed
in linea'reda abiret in coelos; idque uniformi cum motu, fi modo
aeris refiftentia tolleretur. Per gravitatem fuam retrahitur a curfu
redilineo & in terram perpetuo fleditur, idque magis vel minus
pro gravitate fua & velocitate motus. Quo minor fuerit ejus gravitas
pro quantitate materiae, vel major velocitas quacum projicitur, eo mi­
nus deviabit a curfu redilineo & longius perget. Si globus plum­
beus, data cum velocitate fecundum lineam horizontalem a montis
alicujus vertice vi pulveris tormentarii projedus, pergeret in linea
curva ad diftantiam duorum milliarium, priufquam in terram deci­
deret : hic dupla cum velocitate quafi duplo longius pergeret, &
decupla cum velocitate quafi decuplo longius: fi modo aeris refi*
flentia tolleretur. Et augendo velocitatem augeri poflet pro lubitu
difiantia in quam projiceretur, & minui curvatura lineae quam de-
feriberet, ita ut tandem caderet ad diftantiam graduum decem vel
triginta vel nonaginta ; vel etiam ut terram totam circuiret vel de-
B z uique
4 P H IL O S O P H IA N A T U R A L I S
D efiniti- njqUe u(;in coelos abiret, & motu abeundi pergeret in infinitum. Et
° Nti eadem ratione, qua projedfile vi gravitatis in orbem fledti poflet &
terram totam circuire, poteit & luna vel vi gravitatis, fi modo gravis fit,
vel alia quacunque vi, qua in terram urgeatur, retrahi femper a cur.
fu redlilineo terram verfus, & in orbem fuum fledti: & fine
tali vi luna in orbe fuo retineri non poteit. Haec vis, fi juito mi­
nor eflet, non fatis fledteret lunam de curfu redlilineo : fi juilo
major, plus fatis fledteret, ac de orbe terram verfus deduceret. Re­
quiritur quippe, ut fit juftae magnitudinis: & Mathematicorum eft
invenire vim, qua corpus in dato quovis orbe data cum velocitate
accurate retineri p ofiit; & viciffim invenire viam curvilineam, in
quam corpus e dato quovis loco data cum velocitate egrefium a
data vi fledtatur. Eft autem vis hujus centripetae quantitas trium
generum» abfoluta» acceleratrix, & motrix.

DEFIN ITIO VI.


V is centripetae quantitas abfoluta eft menfura ejufdem major
vel minor pro efficacia caufa eam propagantis a centro p er
regiones in circuitu.

U t vis magnetica pro mole magnetis vel intenfione virtutis major


in uno magnete, minor in alio.

DEFINITIO VII.
V is centripetae quantitas acceleratrix eft ipfms menfura velo­
citati proportionalis, quam dato tempore generat.

Uti virtus magnetis ejufdem major in minori diftantia minor


in majori: vel vis gravitans major in vallibus, minor in cacumini­
bus altorum montium, atque adhuc minor ( ut pofthac patebit)
in majoribus diftantiis a globo terrae ; in aequalibus autem diftan-
tiis eadem undique, propterea quod corpora omnia cadentia (gravia
an levia, magna an parva) fublata aeris refiftentia, aequaliter ac­
celerat.

DEFINI*
PRINCIPIA MATHEMATICA. 5

D E F I N I T I O V III.
V is centripeta quantitas motrix eft ipfius menfura propor­
tionalis motuij quem dato tempore generat.

Uti pondus majus in majore corpore, minus in minore; & in


corpore eodem majus prope terram, minus in coelis. Haec quantitas
eft corporis totius centripetentia feu propenfio in centrum, & (ut ita
dicam) pondus; & innotefcit femper per vim ipfi contrariam & ae­
qualem, qua defcenfus corporis impediri poteft.
Hafce virium quantitates brevitatis gratia nominare licet vires
motrices, acceleratrices, & abfolutas ; & diftinftionis gratia referre
ad corpora centrum petentia, ad corporum loca, & ad centrum
virium : nimirum vim motricem ad corpus, tanquam conatum
totius in centrum ex conatibus omnium partium compofitum 5& vim
acceleratricem ad locum corporis, tanquam efficaciam quandam,
de centro per loca lingula in circuitu diffufam, ad movenda cor­
pora quae in iplis funt \ vim autem abfolutam ad centrum, tan­
quam caufa aliqua praeditum, line qua vires motrices non propa­
gantur per regiones in circuitu; five caufa illa fit corpus aliquod
centrale (quale eft magnes in centro vis magneticae, vel terra in
centro vis gravitantis). five alia aljqua quae non apparet. Mathe­
maticus duntaxat eft hic conceptus: Nam virium caufas & fedes
phyficas jam non expendo.
Eft igitur vis acceleratrix ad vim motricem ut celeritas ad motum.
Oritur enim quantitas motus ex- celeritate & ex quantitate mate­
riae, & vis motrix ex vi acceleratrice & ex quantitate ejufdem
materiae conjunftim. Nam fumma attionum vis acceleratricis in fin-
gulas corporis particulas eft vis motrix totius. Unde juxta fuper*
liciem terrae, ubi gravitas acceleratrix feu vis gravitans in cor­
poribus univerfis eadem eft, gravitas motrix feu pondus eft ut
corpus: at fi in regiones afcendatur ubi gravitas acceleratrix fit
minor, pondus pariter minuetur, eritque femper ut corpus &
gravitas acceleratrix conjunflim. Sic in regionibus ubi gravitas
acceleratrix duplo minor eft, pondus corporis duplo vel triplo
minoris erit quadruplo vel fextuplo minus.
Porro
6 PHILOSOPHI/E NATURALI S
d,efiniti - Porro attraftiones & impulfus eodem fenfu acceleratrices & tno-
ONEi’ trices nomino. Voces autem attraftionis, impulfus, vel propen-
fionis cujufcunque in centrum, indifferenter & pro fe mutuo pro-
mifcue ufurpo; has vires non phyfice fed mathematice tantum con-
fiderando. Unde caveat letfor, ne per hujufmodi voces cogitet me
' fpeciem vel modum aftionis caufamve aut rationem phylicam ali­
cubi definire, vel centris (quae lunt punfta mathematica) vires vere
& phyfice tribuere ; li forte aut centra trahere, aut vires centro­
rum effe dixero.

SchoTmm.

Ha&enus voces minus notas, quo fenfu in fequentibus accipi­


endae fint, explicare vifum eft Tem pus, fpatium, locus &
motus, funt omnibus notiflima. Notandum tamen, quod vulgus
quantitates hafce non aliter quam ex relatione ad fenfibilia concipiat.
Et inde oriuntur praejudicia quaedam, quibus tollendis convenit
eafdem in abfolutas & relativas, veras & apparentes, mathematicas
& vulgares diflingui.
I. Tempus abfolutum, verum, & mathematicum, in fe & natura
fua fine relatione ad externum quodvis, aequabiliter fluit, alioque
nomine dicitur duratio: Relativum, apparens, & vulgare ell fen-
fibilis & externa quaevis durationis per motum menfura ( feu accu­
rata feu inaequabilis) qua vulgus vice veri temporis utitur ; ut hora,
dies, menfis, annus.
II. Spatium abfolutum, natura fua fine relatione ad externum
quodvis, femper manet fimilare & immobile: Relativum eft fpatii
hujus menfura feu dimenfio quaelibet mobilis, quae a fenfibus nollris
per fitum fuum ad corpora definitur, & a vulgo pro fpatio im­
mobili ufurpatur : uti dimenfio fpatii fubterranei, aerii vel coele-
ftis definita per fitum fuum ad terram. Idem lunE fpatium abfo­
lutum & relativum, fpecie & magnitudine? fed non permanent
idem femper numero. Nam fi terra, verbi gratia, moveatur, fpatium
aeris noftri, quod relative & refpedu terrae femper manet idem,
nunc erit una pars fpatii abfoluti in quam aer tranfit, nunc alia pars
ejus; & fic abfolute mutabitur perpetuo.

III. Locus
PRINCIPIA MATHEMATICA. 7
III. Locus eft pars fpatii quam corpus occupat, eftque pro ratione Diefiniti-
fpatii vel abfolutus vel relativus. Pars, inquam, fpatii; non fitus cor- 0NE *
poris, vel fuperficies ambiens. Nam folidorum aequalium aequales
femper funt lo ci; Superficies autem ob diffimilitudinem figurarum .
ut plurimum inaequales funt; Situs vero proprie loquendo quan­
titatem non habent, neque tam funt loca quam affeftiones loco­
rum. Motus totius idem e(t cum fumma motuum partium; hoc
eft, tranflatio totius de fuo loco eadem eft cum fumma tranflatio-
num partium de locis fuis ; ideoque locus totius idem eft cum fum-
• ma locorum partium, & propterea internus & in corpore toto.
IV. Motus abfolutus eft tranflatio corporis de loco abfoluto in
locum abfolutum, relativus de relativo in relativum. Sic in navi
quae velis paflis fertur, relativus corporis locus eft navigii regio
illa in qua corpus verfatur, feu cavitatis totius pars illa quam cor­
pus implet, quaeque adeo movetur una cum navi: & quies relativa
eft permanfio corporis in eadem illa navis regione vel parte cavita­
tis. At quies vera eft permanfio corporis in eadem parte fpatii
illius immoti, in qua navis ipfa una cum cavitate fua & contentis
univerfis movetur. Unde fi terra vere quiefcat, corpus, quod re­
lative quiefcit in navi, movebitur vere & abfolute ea cum veloci­
tate, qua navis movetur in terra. Sin terra etiam moveatur; orie­
tur verus & abfolutus corporis motus, partim ex terrae motu vero
in fpatio immoto, partim ex navis motu relativo in terra. Et
fi corpus etiam moveatur relative in navi; orietur verus ejus mo­
tus, partim ex vero motu terrae in fpatio immoto, partim ex rela­
tivis motibus tum navis in terra tum corporis in navi: & ex his
motibus relativis orietur corporis motus relativus in terra. Ut fi
terrae pars illa, ubi navis verfatur, moveatur vere in orientem cum
velocitate partium 10010 ; & velis ventoque feratur navis in occi- •
dentem cum velocitate partium decem ; nauta autem ambulet in
navi orientem verfus cum velocitatis parte una : movebitur nauta
vere & abfolute in fpatio immoto cum velocitatis partibus 10001 in
orientem, & relative in terra occidentem verfus cum velocitatis
partibus novem.
Tempus abfolutum a relativo diftinguitur in Attronomia per ae­
quationem temporis vulgi. Inaequales enim funt dies naturales,
qui vulgo tanquam aequales pro menfura temporis habentur. Hanc
* inaequa-
8 PHILOSOPHIA NATURAL I S
Defi ni ii* inaequalitatem corrigunt Altronomi, ut ex veriore tempore meti-
ONES' furent motus coeleltes. Poflibile eft, ut nullus fit motus aequabilis,
quo tempus accurate menfuretur. Accelerari & retardari poflunt
motus omnes, fed fluxus temporis abfoluti mutari nequit. Eadem
eft duratio feu perfeverantia exiftentiae rerum, five motus fint cele­
res, live tardi, five nulli: proinde haec a menfuris fuis fenfibilibus
merito dillinguitur, & ex iifdem colligitur per aequationem aftro-
nomicam. Hujus autem aquationis in determinandis phaenomenis
neceflitas, tum per experimentum horologii ofcillatorii, tum etiam
pereclipfes fatellitum Jovis evincitur.
Ut ordo partium temporis elt immutabilis, fic etiam ordo partium
fpatii. Moveantur hae de locis fuis, & movebuntur (ut ita dicam)
de feipfis. Nam tempora & fpatia funt fui ipforum & rerum
omnium quali loca. In tempore quoad ordinem luccefiionis, in
fpatio quoad ordinem fitus, locantur univerfa. De illorum eflentia
eft ut fint loca : & loca primaria moveri abfurdum elt. Haec
funt igitur abfoluta loca ; & folae tranllationes de his locis funt
abfoluti motus.
Verum quoniam hae fpatii partes videri nequeunt, & ab invi­
cem per fenfus noftros diltingui; earum vice adhibemus menfuras
fenfibiles. E x pofitionibus enim & diltantiis rerum a corpore ali­
quo, quod fpedtamus ut immobile, definimus loca univerfa : deinde
etiam & omnes motus aeftimamus cum refpe&u ad praedi&a loca,
quatenus corpora ab iifdem transferri concipimus. Sic vice loco­
rum & motuum abfolutorum relativis utimur ; nec incommode in
rebus humanis : in philofophicis autem abltrahendum eft a fenfibus.
Fieri etenim potelt, ut nullum revera quiefcat corpus, ad quod
loca motufque referantur.
Diltinguuntur autem quies & motus abfoluti & relativi ab invi­
cem per proprietates fuas & caufas & effe&us. Quietis proprietas
eft, quod corpora vere quiefcentia quiefcunt inter fe. Ideoque
cum poflibile fit, ut corpus aliquod in regionibus fixarum, aut
longe ultra, quiefcat abfolute; fciri autem non poftit ex fitu cor­
porum ad invicem in regionibus noftris, horumne aliquod ad lon­
ginquum illud datam pofitionem fervet n ecn e; quies vera ex ho­
rum fitu inter fe definiri nequit.

Motus
PRINCIPIA MATHEMATICA.' 9
Motus proprietas eft, quod partes, quae datas fervant pofitiones Definiti-
ad tota, participant motus eorundem totorum. Nam gyrantium 0NES'
partes omnes conantur recedere ab axe motus, & progredientium
impetus oritur ex conjunfto impetu partium fingularum. Motis
igitur corporibus ambientibus, moventur quag in ambientibus rela­
tive quiefcunt. Et propterea motus verus & abfolutus definiri ne­
quit per tranflationem e vicinia corporum, quae tanquam quiefcen-
tia fpe&antur. Debent enim corpora externa non folum tanquam
quiefcentia fpeftari, fed etiam vere quiefcere. Alioquin inclufa
omnia, praeter tranflationem e vicinia ambientium, participabunt
etiam ambientium motus veros ; & fublata illa tranflatione non
vere quiefcent, fed tanquam quiefcentia folummodo fpetfabuntur.
Sunt enim ambientia ad inclufa, ut totius pars exterior ad par­
tem interiorem, vel ut cortex ad nucleum. Moto autem cortice,
nucleus etiam, fine tranflatione de vicinia corticis, ceu pars to­
tius, movetur.
Praecedenti proprietati affinis eft, quod moto loco movetur una
locatum: ideoque corpus, quod de loco moto movetur, participat
etiam loci fui motum> Motus igitur omnes, qui de locis motis
fiunt, funt partes folummodo motuum integrorum & abfolutorum:
& motus omnis integer componitur ex motu corporis de loco fuo
primo, & motu loci hujus de loco fuo, & lic deinceps; ufque dum
perveniatur ad locum immotum, ut in exemplo nautae fupra me­
morato. Unde motus integri & abfoluti non nifi per loca immota
definiri poliunt: & propterea hos ad loca immota, relativos ad mo­
bilia fupra retuli. Loca autem immota non funt, nifi quae omnia •
ab infinito in infinitum datas fervant pofitiones ad invicem ; atque
adeo femper manent immota, fpatiumque conilituunt quod immo­
bile appello.
Caufae, quibus motij^ veri & relativi diftinguuntur ab invicem,
funt vires in corpora impreflae ad motum generandum. Motus
verus nec generatur nec mutatur, nifi per vires in ipfum corpus mo­
tum impreflas : at motus relativus generari & mutari potefl: fine
viribus impreffis in hoc corpus. Sufficit enim ut imprimantur in
alia folum corpora ad qum fit relatio, ut iis cedentibus mutetur
relatio illa, in qua hujus quies vel motus relativus confidit. Rur-
fum motus verus a viribus in corpus motum impreffis femper muta-
C . tur 5
IO PHILOSOPHI/E NATURAL I S
Definit i* tur ; at motus relativus ab his viribus non mutatur neceflario. Nam
0NE5‘ fi eaedem vires in alia etiam corpora, ad quae fit relatio, fic impri.
mantur, ut fitus relativus confervetur, confervabitur relatio in qUa
motus relativus confiftit, Mutari igitur potefl motus omnis relati,
vus, ubi verus confervatur, & confervari ubi verus mutatur ; & pr0p.
terea motus verus in ejufmodi relationibus minime confiftit.
Effeftus, quibus motus abfoluti & relativi diftinguuntur ab invi­
cem, funt vires recedendi ab axe motus circularis. Nam in motu
circulari nude relativo hae vires nullae funt, in vero autem & abfo-
luto majores vel minores pro quantitate motus. Si pendeat fnU]a
a filo praelongo, agaturque perpetuo in orbem, donec filum a con-
torfione admodum rigefcat, dein impleatur aqua, & una cum aqua
quiefcat; tum vi aliqua fubitanea agatur motu contrario in orbem
& filo fe relaxante, diutius perfeveret in hoc motu ; fuperficies a­
quae fub initio plana erit, quemadmodum ante motum vafis: At
poflquam vas, vi in aquam paulatim impreffa, effecit ut haec quo­
que fenfibiliter revolvi incipiat; recedet ipfa paulatim a medio, af-
cendetque ad latera vafis, figuram concavam induens, (ut ipfe ex­
pertus Ium) & incitatiore femper mot.u afcendet magis & magis, do­
nec revolutiones in aequalibus cum vafe temporibus peragendo,
quiefcat in eodem relative. Indicat hic afcenfus conatum rece­
dendi ab axe motus, & per talem conatum innotefcit & menfura-
tur motus aquae circularis verus & abfolutus, motuique relativo
hic omnino contrarius. Initio, ubi maximus erat aquae motus rela­
tivus in vafe, motus ille nullum excitabat conatum recedendi ab
a x e : aqua non petebat circumferentiam afcendendo ad latera va­
fis, fed plana manebat, & propterea illius verus motus circularis
nondum inceperat. Poftea vero, ubi aquae motus relativus decre­
vit, afcenfus ejus ad latera vafis indicabat conatum recedendi ab
axe; atque hic conatus monftrabat motum illius circularem verum
perpetuo crefcentem, ac tandem maximum fadum ubi aqua’ quie-
fcebat in vafe relative. Quare conatus ille non pendet a tranfla-
tione aquae refpedu corporum ambientium, & propterea motus cir­
cularis verus per tales tranflationes definiri nequit. Unicus eft cor­
poris cujufque revolventis motus vere circularis, conatui unico tan-
quam proprio & adaequato effedui refpondens: motus autem rela­
tivi pro variis relationibus ad externa innumeri fu n t; & relationum
inltar,
PRINCIPIA MATHEMATICA. n
inftar, effedibus veris omnino deffituuntur, nifi quatenus verum d
illum & unicum motum participant. Unde & in fyftemate eorum, °
qui coelos noftros infra coelos fixarum in orbem revolvi volunt,
& planetas fecum deferre; fingulae coelorum partes, & planetae*
qui relative quidem in coelis fuis proximis quiefcunt, moventur
vere. Mutant enim pofitiones fuas ad invicem (fecus quam fit in
vere quiefcentibus) unaque cum coelis delati participant eorum
motus, & ut partes revolventium totorum, ab eorum axibus rece­
dere conantur.
Quantitates relativae non funt igitur eae ipfae quantitates, quarum
nomina prae fe ferunt, fed funt earum menfurae illae fenfibiles (verae
an errantes) quibus vulgus loco quantitatum merifuratarum utitur.
At fi ex ufu definiendae funt verborum fignificationes; per nomina
illa temporis, fpatii, loci & motus proprie intelligendae erunt hae
menfurae fenfibiles; & fermo erit infolens & pure mathematicus, fi
quantitates menfuratae hic intelligantur. Proinde vim inferunt facris
literis, qui voces hafce de quantitatibus menfuratis ibi interpre­
tantur. Neque minus contaminant mathefin & philofophiam, qui
quantitates veras cum ipfarum relationibus & vulgaribus menfuris
confundunt.
Motus quidem veros corporum fingulorum cognofcere, & ab
apparentibus aftu difcriminare, difficillimum e ft; propterea quod
partes fpatii illius immobilis, in quo corpora vere moventur, non
incurrunt in fenfus. Caufa tamen non eft prorfus defperata. Nam
argumenta defumi poliunt, partim ex motibus apparentibus qui funt
motuum verorum differentiae, partim ex viribus quae funt motu­
um verorum caufae & effeftus. Ut fi globi duo, ad datam ab in­
vicem diflantiam filo intercedente connexi, revolverentur circa
commune gravitatis centrum ; innotefceret ex tenfione fili cona­
tus globorum recedendi ab axe motus, & inde quantitas motus
circularis computari pofiet. Deinde fi vires quaelibet aequales in
alternas globorum facies ad motum circularem augendum vel mi­
nuendum fimul imprimerentur, innotefceret ex auda vel diminuta
fili tenfione augmentum vel decrementum motus; & inde tandem
inveniri poffent facies globorum in quas vires imprimi deberent,
ut motus maxime augeretur; id eft, facies pofticae, five quae in mo­
tu circulari fequuntur. Cognitis autem faciebus quae fequuntur,
C 2 &
ii PHILOSOPHIA NATURALI S
Definiti- gr faciebus oppofitis quae praecedunt, cognofceretur deteiminatio
®NES' motus. In hunc modum inveniri pollet & quantitas & determi­
natio motus hujus circularis in vacuo quovis immenfo, ubi nihil
'extaret externum & lenfibile quocum globi conferri pollent. Si
jam conflituerentur in fpatio illo corpora aliqua longinqua datam
inter fe pofitionem fervantia, qualia funt Hellae fixae in regionibus
coelorum : fciri quidem non poffet ex relativa globorum tranflatione
inter corpora, utrum his an illis tribuendus elTet motus. At li
attenderetur ad filum, & deprehenderetur tenlionem ejus illam ipfam
efle quam motus globorum requireret ; concludere’ liceret mo­
tum efle globorum, & corpora quiefcere ; & tum demum ex
tranflatione globorum inter corpora, determinationem hujus mo­
tus colligere. Motus autem veros ex eorum caufis, effeftibus, &
apparentibus differentiis colligere, & contra ex motibus feu veris
feu apparentibus eorum caufas & effeftus, docebitur fufius in fe-
quentibus. Hunc enim in finem traifatum fequentem compofui.

AXIO-
?3

A x i o m a t a , An,,“m-
S I V E

LEGES MOTUS.

L E X I.
Corpus omne perfeverare m flatu fuo quiefcendi vel movendi
uniformiter 'm direflumy nifi quatenus illud a viribus im-
preffis cogitur flatum fuum ‘ mutare.

Roje&ilia perfeverant in motibus fuis, nifi quatenus a refi-


P fientia aeris retardantur, & vi gravitatis impelluntur deorfum.
Trochus, cujus partes cohaerendo perpetuo retrahunt fefe a mo­
tibus re&ilineis, non certat rotari, nifi quatenus ab aere retardatur.
Majora autem planetarum & cometarum corpora motus fuos &
progreffivos & circulares in fpatiis minus refiltentibus faftos coti-
fervant diutius.

L E X II.

Mutationem motus proportionalem ejffe vi motrici im prejfe,


& fie r i fecundum Imeam re fiam qua vis illa imprimitur.

Si vis aliqua motum quemvis generet; dupla duplum, tripla tri­


plum generabit, five fimul & femel, five gradatim & fucceffive im-
prerta fuerit. Et hic motus (quoniam in eandem femper plagam
cum vi generatrice determinatur) fi corpus untea movebatur, mo­
tui ejus vel confpiranti additur, vel contrario fubducitur, vel obli­
quo oblique adjicitur, & cum eo fecundum utriufque determina­
tionem componitur.

LEX
i4 PHILOSOPHIAE NATURALI S
L EG ES
M otus.
LEX III.
ABioni contrariam femper & aqualem ejfe reaBionem : f iVe
corporum duorum aBiones in Je mutuo fem per ejfe aquales
& 'm partes contrarias dirigi.

Quicquid premit vel trahit alterum, tantundem ab eo premitur


vel trahitur. Si quis lapidem digito premit, premitur & hujus
digitus a lapide. Si equus lapidem funi alligatum trahit, retrahe­
tur etiam & equus (ut ita dicam) aequaliter in lapidem : nam funis
utrinque diftentus eodem relaxandi fe conatu urgebit equum ver-
fus lapidem, ac lapidem verfus equum; tantumque impediet pro-
greflum unius quantum promovet progreflum alterius. Si corpus
aliquod in corpus aliud impingens, motum ejus vi fua quomodo-
cunque mutaverit, idem quoque vicillim in motu proprio eandem
mutationem in partem contrariam vi alterius (ob sequalitatem pref-
fionis mutuae) fubibit. His aftionibus aequales fiunt mutationes,
non velocitatum, fed motuum; fcilicet in corporibus non aliunde
impeditis. Mutationes enim velocitatum, in contrarias itidem par­
tes faftae, quia motus aequaliter mutantur, funt corporibus reci­
proce proportionales. Obtinet etiam haec lex in attraftionibus, ut
in fcholio proximo probabitur.

COROLLARIUM I.
Corpus viribus conjunBis diagonalem parallelogrammi eodem
tempore defcribere, quo latera feparatis.

Si corpus dato tempore, vi fola M


in loco A imprefia, ferretur uniformi
cum motu ab A ad B ; & vi fola N in
eodem loco imprefia, ferretur a b ^ ad C:
compleatur parallelogrammum ABTDCi
& vi utraque feretur corpus illud eodem
tempore in diagonali ab A ad T>. Nam quoniam vis N agit fecun­
dum lineam A C ipfi £T> parallelam, haec vis per legem i i nihil
mutabit
PRINCIPIA MATHEMATICA. iy
mutabit velocitatem accedendi ad lineam illam BT> a vi altera ge- Axiomata,
nitam. Accedet igitur corpus eodem tempore ad lineam BT>, &lVt
five vis N imprimatur, five non ; atque ideo in fine illius temporis
reperietur alicubi in linea illa BT>. Eodem argumento in fine
temporis ejufdem reperietur alicubi in linea C 2 ), & idcirco in utri-
ufque lineae concuriu T> reperiri neceffe eff. Perget autem motu
reftilineo ab A ad T> per legem i.

C O R O L L A R I U M II.

E t hinc patet compofitio vis chreBte


A D ex vtrtbus quibufvis obliquis
A B & B D , fe3 vicijfim refolutio
vis cujujvis direthe A D in obliquas
quafcunque A B BD . JQua qui­
dem compofitio & refolutio abunde confirmatur ex me­
chanica. '

Ut fi de rotae alicujus centro O exeuntes radii inaequales O M,


O N filis M A y N T fufiineant pondera A S c T , & quaerantur vires
ponderum ad movendam rotam : Per centrum O agatur refla K O L
filis perpendiculariter occurrens in K & L , centroque O & inter­
vallorum O K , O L majore O L de-
fcribatur circulus occurrens filo
M A in *D: & adae redae O !D pa-
rallella fit A C, & perpendicularis
D C . Quoniam nihil refert, utrum
filorum punda IC, L , ID affixa fint
an non affixa ad planum rotae; pon­
dera idem valebunt, ac fi fufpende-
rentur a pundis K & L vel 2 ) & L .
Ponderis autem A exponatur vis to­
ta per lineam A 2), & haec refolvetur
in vires A C, CT>, quarum A C tra­
hendo radium O D direde a centro nihil valet ad movendam ro­
tam ; vis autem altera D C, trahendo radium D O perpendiculariter,
idem
Quod fi pondus p ponderi <P aequale partim fufpendatur filo Np,
partim incumbat plano obliquo / G : agantur p H, N H, prior ho­
rizonti, pofterior plano / G perpendicularis ; & li vis ponderis p
deorfum tendens, exponatur per lineam / H , refolvi poteft hac m
vires p N, H N. Si filo p iV per-
pendiculare eflet planum aliquod M
p g), fecans planum alterum p G
in linea ad horizontem parallela ; K
& pondus p his planis p p G
folummodo incumberet ; urgeret 10
illud haec plana viribus p N , H N ,
perpendieulariter nimirum planum
P i^,vi f N , & planum p G vi H N.
Ideoque fi tollatur planum p ut
pondus tendat filum ; quoniam fi-
lum fuftinendo pondus jam vicem ~
praeftat plani fublati, tendetur illud’ eadem vi p N , qua planum
antea urgebatur. Unde tenfio fili hujus obliqui erit ad tenfio-
nem fili alterius perpendicularis T N , ut p N ad p H , Ideoque
fi pondus p fit ad pondus A in ratione, quae componitur ex rati­
one reciproca minimarum difiantiarum filorum fuorum p N , A M
a centro rota?, & ratione direda p H ad p N pondera idem vale­
bunt ad rotam movendam, atque ideo fe mutuo fuftinebunt, ut
quilibet experiri poteft.
Pondus autem / , planis illis duobus obliquis incumbens, rationem
habet cunei inter corporis fifli facies internas: & inde vires cunei
& mallei innotefcunt: utpote cum vis qua pondus p urget planum
p fit ad vim, qua idem vel gravitate fua vel id u mallei impellitur
fecundum.
PRINCIPIA MATHEMATICA. 17
fecundum lineam p H in plana, u t/ N ad / H ; atque ad vim, qua L egri
urget planum alterum pG , ut/ATad N H . Sed & vis cochleae per Moius-
fimilem virium divifionem colligitur; quippe quae cuneus eft a ve-
de impulfus. Ufus igitur corollarii hujus latiflime patet, & late
patendo veritatem ejus evincit; cum pendeat ex jam didis'mecha­
nica tota ab audoribus diverfimode demonllrata. E x hifce enim
facile derivantur vires machinarum, quae ex rotis, tympanis, tro­
chleis, vedibus, nervis tenfis & ponderibus direde vel oblique af-
cendentibus, caeterifque potentiis mechanicis componi folent, ut &,
vires tendinum ad animalium offa movenda.

COROLLARIUM III.
Quantitas motus qua colligitur capiendo 'fummam motuum
faBorum ad eandem partem, - & differentiam faBorum ad
contrarias, non mutatur ab aBione corporum inter fe .

Etenim adio eique contraria readio aequales funt per legem m ,


ideoque per legem 11 aequales in motibus efficiunt mutationes ver-
fus contrarias partes. Ergo fi motus fiunt ad eandem partem ; quic-
quid additur motui corporis fugientis, fubducetur motui corporis
infequentis fic, ut fumma maneat eadem quae prius. Sin corpora
obviam eant ; aequalis erit fubdudio de motu utriufque, ideoque
differentia motuum fadorum in contrarias partes manebit eadem.
Ut fi corpus fphaericum A fit triplo majus corpore fphaerico B , ha-
beatque duas velocitatis partes; & B fequatur in eadem reda cum
velocitatis partibus decem, ideoque motus ipfius A fit ad motum ip-
fius B , ut fex ad decem : ponantur motus illis effe partium fex &
partium decem, & fumma erit partium fexdecim. In corporum igi­
tur concurfu, fi corpus A lucretur motus partes tres vel quatuor vel
quinque, corpus B amittet partes totidem, ideoque perget corpus
A poft reflexionem cum partibus novem vel decem vel undecim,
& B cum partibus feptem vel fex vel quinque, exittente femper fum­
ma partium fexdecim ut prius. Si corpus A lucretur partes novem
vel decem vel undecim vel duodecim, ideoque progrediatur poft
concurfum cum partibus quindecim vel fexdecim vel feptendecim
vel ododecim ; corpus B , amittendo tot partes quot A lucratur,
D vel
18 philosophia n aturalis
A xiomata, vel cum una parte progredietur amiffis partibus novem, vel qui.
?IVE efcet amiffo motu fuo progreffivo partium decem, vel cum unapar-
te regredietur amiflo motu fuo & (ut ita dicam) una parte amplius,
vel regredietur cum partibus duabus ob detraftum motum progref-
fivum partium duodecim. Atque ita fummae motuum confpirantiutn
15-I-1 vel 16-J-o, & differentia! contrariorum 17— 1 & 18 1. femper
erunt partium fexdecim, ut ante concurfum & reflexionem. Cogni­
tis autem motibus quibufcum corpora poft reflexionem pergent, in­
venietur cujufque velocitas, ponendo eam effe ad velocitatem ante
reflexionem, ut motus poft eft ad motum ante. Ut in cafu ultimo, ubi
corporis A motus erat partium fex ante reflexionem & partium ofto-
decim poftea, & velocitas partium duarum ante reflexionem ; in­
venietur ejus velocitas partium fex poft reflexionem, dicendo, ut
motus partes fex ante reflexionem ad motus partes oftodecim po-
Itea, ita velocitatis partes duae ante reflexionem ad velocitatis partes
fex poftea.
Quod fi corpora vel non fphaerica vel diverfis in reftis moventia
incidant in fe mutuo oblique, & requirantur eorum motus poft re­
flexionem ; cognofcendus eft fitus plani a fjuo corpora concurrentia
tanguntur in pundto concurfus: dein corporis utriufque motus (per
Corol. xx.) diftinguendus* fl in duos, unum huic plano perpendicu­
larem, alterum eidem parallelum: motus autem paralleli, propte-
rea quod corpora agant in fe invicem fecundum lineam huic plano
perpendicularem, retinendi funt iidem poft reflexionem atque an­
tea ; & motibus perpendicularibus mutationes aequales in partes con­
trarias tribuendae funt fic, ut fumma confpirantiutn & differentia
contfariorum maneat eadem quae prius. E x hujufmodi reflexioni­
bus oriri etiam folent motus circulares corporum circa centra pro­
pria. Sed hos cafus in fequentibus non confidero, & nimis longum
effet omnia huc fpeftantia demonftrare.

CO RO L-
PRINCIPIA MATHEMATICA.
Lfi SES
Motus,
COROLLARIUM IV.
Commune gravitatis centrum corporum duorum vel plurium ,,
ab a&lombus corporum 'inter fe , non mutat Jlatum fuum
vel motus vel quietis ; propterea corporum omnium in
fe mutuo agentium (exclujls actionibus Qf impedimentis ex­
ternis) commune centrum gravitatis vel quiefcit vel movetur
uniformiter m direBum.

Nam fipunda duo progrediantur uniformi cum motu in lineis redis,


& diftantia eorum dividatur in ratione data, pundum dividens vel
quiefcit vel progreditur uniformiter in linea reda. Hoc poftea in lem­
mate x x iii ejufque corollario demonftratur, fi pundorum motus fiant
in eodem plano; & eadem ratione demonftrari poteft, fi motus illi non
fiant in eodem plano. Ergo fi corpora quotcunque moventur uni­
formiter in lineis redis, commune centrum gravitatis duorum quo­
rumvis vel quiefcit vel progreditur uniformiter in linea reda ;
propterea quod linea, horum corporum centra in redis uniformiter
progredientia jungens, dividitur ab hoc centro communi in ratione
data. Similiter & commune centrum horum duorum & tertii cujuf-
vis vel quiefcit vel progreditur uniformiter in linea r e d a ; propte­
rea quod ab eo dividitur diftantia centri communis corporum duo­
rum & centri corporis tertii in data ratione. Eodem modo &
commune centrum horum trium & quarti cujufvis vel quiefcit vel
progreditur uniformiter in linea reda ; propterea quod ab eo divi­
ditur diftantia inter centrum commune trium & centrum quarti in
data ratione, & fic in infinitum. Igitur in fyftemate corporum, qu®
adionibus in fe invicem aliifque omnibus in fe extrinfecus impref-
fis omnino vacant, ideoque moventur fingula uniformiter in redis
lingulis, commune omnium centrum gravitatis vel quiefcit vel mo­
vetur uniformiter in diredum.
Porro in fyftemate duorum corporum in fe invicem agentium,
cum diftantia: centrorum utriufque a communi gravitatis centro fint
reciproce ut corpora ; erunt motus relativi corporum eorundem, vel
accedendi ad centrum illud vel ab eodem recedendi, aequales inter
D % fe.
io PHILOSOPHIA N A TU R A L I S
A xiomata,fe. Proinde centrum illud a motuum aequalibus mutationibus in
SIVE partes contrarias fadis, atque ideo ab adionibus horum corporum
inter fe, nec promovetur nec retardatur nec mutationem patitur
in flatu fuo quoad motum vel quietem. In fyftemate'autem cor­
porum plurium, quoniam duorum quorumvis in fe mutuo agentium
commune gravitatis centrum ob adionem illam nullatenus mutat flatum
fuum ; & reliquorum, quibufcum adio illa non intercedit, com­
mune gravitatis centrum nihil inde patitur ; diflantia autem horum
duorum centrorum dividitur a communi corporum omnium centro
in partes fummis totalibus corporum quorum funt centra reciproce
proportionales ; ideoque centris illis duobus flatum fuum moven­
di vel quiefcendi fervantibus, commune omnium centrum fervat
etiam flatum fuum : manifeflum eft quod commune illud omnium
centrum ob adiones binorum corporum inter fe nunquam mutat
flatum fuum quoad motum & quietem. In tali autem fyflemate
adiones omnes corporum inter fe, vel inter bina funt corpora,
vel ab adionibus inter bina compofitae; & propterea communi om­
nium centro mutationem in flatu motus ejus vel quietis nunquam
inducunt. Quare cum centrum illud ubi corpora non agunt in fe
invicem, vel quiefcit, vel in reda aliqua progreditur uniformiter;
perget idem, non obftantibus corporum adionibus inter fe, vel
femper quiefcere, vel femper progredi uniformiter in diredum ;
nifi a viribus in fyftema extrinfecus impreflis deturbetur de hoc flatu.
Eft igitur fyftematis corporum plurium lex eadem, quas corporis fo-
litarii, quoad perfeverantiam in flatu motus vel quietis. Motus e­
nim progreflivus feu corporis folitarii feu fyftematis corporum ex
motu centri gravitatis aeftimari femper debet.

COROLLARIUM V.
Corporum dato fpaiio mcluforum udem funt motus inter fe^ five
fpatm m iJhtci <puiefcaty fw e moveatur idem uniformiter 'in
direclum fin e motu circulari.

Nam differentiae motuum tendentium ad eandem partem, & fum-


mae tendentium ad contrarias, eaedem funt fub initio in utroque
cafu (ex hypothefi) & ex his fummis vel differentiis oriuntur con-
grelTus
P R I N C I P IA M A T H E M A T IC A . n
greflus & impetus quibus corpora fe mutuo feriunt. Ergo per 16- l
gem i i aequales erunt congreflitum efFedus in utroque cafu ; & M
propterea manebunt motus inter fe in uno cafu aequales motibus '
inter fe in altero. Idem comprobatur experimento luculento. Mo­
tus 'omnes eodem modo fe habent in navi, five ea quiefcat, live
moveatur uniformiter in direftum.

COROLLARIUM VI.
Si corpora moveantur quomodocunque inter fe , & a viribus ac-
celeratrmbus aqualibus fecundum lineas parallelas urgean­
tur ; pergent omnia eodem modo moveri inter fe , ac f i viri­
bus illis non effent incitata.

Nam vires illae aequaliter (pro quantitatibus movendorum corpo­


rum) & fecundum lineas parallelas agendo, corpora omnia aequaliter
(quoad velocitatem) movebunt per legem i i . ideoque nunquam
mutabunt pofitiones & motus eorum inter fe.

Scholium.

Hadenus principia tradidi a mathematicis recepta & experientia


multiplici confirmata. Per leges duas primas & corollaria duo pri­
ma Galilaus invenit defcenfum gravium efie in duplicata ratione
temporis, & motum projedilium fieri in parabola; confpirante ex­
perientia, nifi quatenus motus illi per aeris refiitentiam aliquantulum
retardantur. Corpore cadente gravitas uniformis, lingulis temporis
particulis aequalibus aequaliter agendo imprimit vires aequales in cor­
pus illud, & velocitates aequales generat: & tempore toto vim to­
tam imprimit & velocitatem totam generat tempori proportionalem.
Et fpatia temporibus proportionalibus defcripta, funt ut velocitates
& tempora conjundim ; id eft in duplicata ratione temporum. Et
corpore furfum projedo gravitas uniformis vires imprimit & velo­
citates aufert temporibus proportionales; ac tempora afcendendi ad
altitudines fummas funt ut velocitates auferendae, & altitudines illae
funt ut velocitates ac tempora conjundim, feu in duplicata ratione
velocitatum.
22, PHILOSOPHIA NATU R ALIS
A x. omata, velocitatum. Et corporis fecundum redam quamvis projedi mo.
slvs tus a projedione oriundus cum motu a gravitate oriundo componi,
tur. Ut fi corpus A motu folo projedionis dato
tempore defcribere poflet redam A B & motu
folo cadendi eodem tempore defcribere poflet a
altitudinem A C : compleaturparallelogrammum
A B T C , & corpus illud motu compofito repe-
rietur in fine temporis in loco T) ; & curva linea
A E T), quam corpus illud defcribet, erit parabola
quam reda A B tangit in A , & cujus ordinata
B T eft ut A B q . Ab iifdem legibus & corollariis v
pendent demonflrata de temporibus ofcillantium pendulorum, fuf.
fragante horologiorum experientia quotidiana. E x his iifdem & lege
tertia Chriflophorus Wrennus eques auratus, Johannes Wallifius
S. T. T . & Chriftianus Hugenius, aetatis fuperioris geometrarum facile
principes, regulas congreflimm & reflexionum durorum corporum
feorfim invenerunt, & eodem fere tempore cum Societate Regia
communicarunt, inter fe (quoad has leges) omnino confpirantes:
’ & primus quidem IVallifius, deinde Wrennus & Hugenius inventum
prodiderunt. Sed & veritas comprobata eft a Wrenno coram Re­
gia Societate per experimentum pendulorum: quod etiam Clarif-
fm us Mariottus libro integro exponere mox dignatus eft. Verum,
ut hoc experimentum cum theoriis ad amuffim congruat,^ habenda
eft ratio, cum refiftentiae aeris, tum etiam vis elafticae concurren­
tium corporum. Pendeant corpora fphaerica A , B filis parallelis &
aequalibus *AC, B T ), a centris C, T). His centris & intervallis de-
fcribantur femicirculi E A F ,
G B H radiis C A , T) B bifedi.
Trahatur corpus A ad arcus
E A F pundum quodvis R, &
(fubdudo corpore B) demittatur
inde, redeatque poft unam ofcil-
lationem ad pundum V. Eft R V
retardatio ex refiflentia aeris.
Hujus^?/^ fiat S T pars quarta
fita in medio, ita fcilicet ut R S 8z T V sequentur, fitque R S ad S T
ut 3 ad i. Et ifta S T exhibebit retardationem in defcenfu ab S ad
A quam
PRINCIPIA MATHEMATICA. 23
A quam proxime. Reftituatur corpus B in locum fuum. Cadat l
corpus A de punflo S, & velocitas ejus in loco reflexionis A fine er- M
rore fenfibili tanta erit, ac fi in vacuo cecidiflet de loco T. Expo­
natur igitur haec velocitas per chordam arcus T A, Nam veloci­
tatem penduli in puntfo infimo eflfe ut chordam arcus, quem caden­
do defcripfit, propofitio eft geometris notiffima.' Poft reflexionem
perveniat corpus A ad locum sy & corpus B ad locum k. Tollatur
corpus B & inveniatur locus v ; a quo fi corpus A demittatur &
poft unam ofcillationem redeat ad locum r, fit j f pars quarta ipfius
r v fita in medio, ita videlicet ut r s & t v aequentur ; & per chor­
dam arcus t A exponatur velocitas, quam corpus A proxime poft re­
flexionem habuit in loco A . Nam t erit locus ille verus & corre^
ftus, ad quem corpus A y fublata aeris refiftentia, afcendere debuif-
fet. Simili methodo corrigendus erit locus k, ad quem corpus B
afcendit, & inveniendus locus /, ad quem corpus illud afcendere
debuiflet in vacuo. H oc pafto experiri licet omnia, perinde ac li in
vacuo conftituti eflemus. Tandem ducendum erit corpus A (ut ita
dicam) in chordam arcus T A y quae velocitatem ejus exhibet, ut habe­
atur motus ejus in loco A proxime ante reflexionem ; deinde in chor­
dam arcus t A , ut habeatur motus ejus in loco ^proxime polt reflexio­
nem. Et fic corpus Z? ducendum erit in chordam arcus B l, ut habeatur
motus ejus proxime poft reflexionem. Et fimili methodo, ubi corpora
duo fimul demittuntur de locis diverfis, inveniendi funt motus utri-
ufque tam ante, quam poft reflexionem ; & tum demum conferen­
di funt motus inter fe & colligendi effeftus reflexionis. Hoc modo
in pendulis pedum decem rem tentando, idque in corporibus tam
inaequalibus quam aequalibus, & faciendo ut corpora de intervallis
ampliffimis, puta pedum ofto vel duodecim vel fexdecim, concurre­
rent ; reperi femper fine errore trium digitorum in menfuris, ubi
corpora fibi mutuo direfte occurrebant, aequales efie mutationes
motuum corporibus in partes contrarias illatae, atque ideo adtionem &
reaftionem femper efle aequales. Ut fi corpus A incidebat in corpus B
quiefcens cum novem partibus motus, &amiflis feptem partibus perge­
bat poft reflexionem cum duabus; corpus B refiliebat cum partibus illis
feptem. Si corpora obviam ibant, A cum duodecim partibus & B cum
fex ,& redibat Acum duabus; redibat B cum ofto,faftadetraftione par­
tium quatuordecim utrinque. De motu ipfius A fubducantur partes duo­
decim
24 PHILOSOPHIA NATURALIS
MATA;>. decim& reflabit nihil: fubducantur aliae partes duae, & fiet motus dua­
VU rum partium in plagam contrariam: & fic de motu corporis B partium
fex fubducendo partes quatuordecim, fient paites 06I0 in plagam
contrariam. Quod fi corpora ibant ad eandem plagam* A velocius
cum partibus quatuordecim, & B tardius cum partibus quinque, Sc
poft reflexionem pergebat A cum
quinque partibus ; pergebat B g
cum quatuordecim, fafla tranfla-
tione partium novem de A in B. R'
Et fic in reliquis. A congreflii & '
collifione, corporum nunquam
mutabatur quantitas motus, quae
ex fumma motuum confpirantium
& differentia contrariorum coi-
figebatur. Nam errorem digiti unius & alterius in menfuris tribu­
erim difficultati peragendi lingula fatis accurate. Difficile erat, tum
pendula fimul demittere fic, ut corpora in fe mutuo impingerent in
loco infimo A B ; tum loca s, k notare, ad quae corpora afcendebant
poft concurfum. Sed & in ipfis corporibus pendulis inaequalis par­
tium denfitas, & textura aliis de caulis irregularis, errores induce­
bant.
Porro nequis objiciat regulam, ad quam probandam inventum eft
hoc experimentum, praefupponere corpora vel abfolute dura efle,
vel faltem perfefte elaftica, cujufmodi nulla reperiuntur in com-
politionibus naturalibus; addo quod experimenta jam defcripta
fuccedunt in corporibus mollibus aeque ac in duris, nimirum a con­
ditione duritiei neutiquam pendentia. Nam fi regula-illa in cor­
poribus non perfefte duris tentanda eft, debebit folummodo re­
flexio minui in certa proportione pro quantitate vis elafticae. In
theoria Wrenni & Hugenii corpora abfolute dura redeunt ab invi­
cem cum velocitate congreflus. Certius id affirmabitur de perfetfe
elafticis. In imperfefte elallicis velocitas reditus minuenda eft fi­
mul cum vi elaftica; propterea quod vis illa, (nifi ubi partes cor'
porum ex congreflu laeduntur, vel extenfionem aliqualem quafi fub
malleo patiuntur,) certa ac determinata fit (quantum fentio) faciat-
que ut corpora redeant ab invicem cum velocitate relativa quae fit
ad relativam velocitatem concurfus' in data ratione. Id in* pilis ex
lana
PRINCIPIA MATHEMATICA.
lana arfte conglomerata & fortiter conftrifta fic tentavi. Primum L E G T. S
demittendo pendula & menfurando reflexionem, inveni quantitatem M o t « S .
vis elaflicaj; deinde per hanc vim determinavi reflexiones in aliis
cafibus concurfuum, & refpondebant experimenta. Redibant fem-
per pilae ab invicem cum velocitate relativa, quae efiet ad velocita­
tem relativam concurfus ut 5 ad 9 circiter. Eadem fere cum velo­
citate redibant pilae ex chalybe. aliae ex iubere cum paulo minore *
in vitreis autem proportio erat 15 ad' 16 circiter. Atque hoc pafto
lex tertia quoad iftus & reflexiones per theoriam comprobata efl, quae
cum experientia plane congruit.
In attraftionibus rem fic breviter oflendo. Corporibus duobus
quibufvis A , B fe mutuo trahentibus, concipe obflaculum quodvis
interponi, quo congreflus' eorum impediatur. Si corpus alterutrum
A magis trahitur verfus corpus alterum B, quam illud alterum B
in prius A , obflaculum magis urgebitur preflione corporis A quam
preflione corporis B ; proindeque non manebit in aequilibrio. Prae­
valebit preflio fortior, facietque ut fyflema corporum duorum &
obflaculi moveatur in diretfum in partes verfus B, motuque in fpatiis
liberis femper accelerato abeat in infinitum. Quod efl abfurdum &
legi primae contrarium. Nam per legem primam debebit fyflema
perfeverare in flatu fuo quiefcendi vel movendi uniformiter in di-
reftum, proindeque corpora aequaliter urgebunt obflaculum, & id­
circo aequaliter trahentur in invicem. Tentavi hoc in magnete &
ferro. Si haec in vafculis propriis fefe contingentibus feorfim polita,
in aqua flagnante juxta fluitent; neutrum propellet alterum, fed
aequalitate attradionis utrinque fullinebunt conatus in fe mutuos,
ac tandem in aequilibrio conflituta quiefcent.
Sic etiam gravitas inter terram & ejus partes mutua efl Sece-
tur terra F I plano quovis E G in partes
duas E G F S c E G I : & aequalia erunt ha­
rum pondera in fe mUtuo. Nam fi plano alio
H K quod priori E G parallelum fit, pars
major E G I fecetur in partes duas E G K H
& H K I , quarum H K I aequalis fit parti pri­
us abfciflte E F G : manifeflum efl quod
pars media E G K H pondere proprio in
neutram panium extremarum propendebit, fed inter utramque in
E aequi-
t6 PHILOSOPHIA NATURALIS
A xiomata, squilibrio, ut ita dicam, fufpendetur, & quiefcet. Pars autem ex-
SIVE trema H K 1 toto fuo pondere incumbet in partem mediam, &
urgebit illam in partem alteram extremam E
EGF- , ideoque vis qua partium H K I & K
E G K H fumma E G I tendit verfus partem
tertiam E G E , aequalis eft ponderi partis F
H K I , id eft ponderi partis tertiae E G F .
E t propterea pondera partium duarum EGI ,
E G F in fe mutuo funt aequalia, uti volui
oftendere.- Et nili pondera illa aequalia eftent,
terra tota in libero aethere fluitans ponderi majori cederet, & ab
eo fugiendo abiret in infinitum.
Ut corpora in concurfu & reflexione idem pollent, quorum ve­
locitates funt reciproce ut vires infitae: fic in movendis inftrumen-
tis mechanicis agentia idem pollent & conatibus contrariis fe mu­
tuo fuftinent, quorum velocitates fecundum determinationem viri­
um aeftimata>, funt reciproce ut vires. Sic pondera aequipollent
ad movenda brachia librae, quae ofcillante libra funt reciproce ut
eorum velocitates furfum & deorfum : hoc eft, pondera, fi refta
afcendunt & defcendunt, a?quipollent, quae funt reciproce ut pun-
florum a quibus fufpenduntur diftantiae ab axe librae ; fin planis
obliquis aliifve admotis obftaculis impedita afcendunt vel defcen­
dunt oblique, aequipollent,'quae funt reciproce ut afcenfus & defcen-
fus, quatenus fadti fecundum perpendiculum : idque ob determ i­
nationem gravitatis deorfum. Similiter in trochlea feu polyfpafto
vis manus funem direfle trahentis, quae fit ad pondus vel d irefle
vel oblique afcendens ut velocitas afcenfus perpendicularis ad ve­
locitatem manus funem trahentis, fuftinebit pondus. In horolo­
giis & fimilibus inftrumentis, quae ex rotulis commiffis conftrufla
funt, vires contrariae ad motum rotularum promovendum & impe­
diendum, fi funt reciproce ut velocitates partium rotularum in quas
imprimuntur, fuftinebunt fe mutuo. V is cochleae ad premendum
corpus eft ad vim manus manubrium circumagentis, ut circularis
velocitas manubrii ea in parte ubi a manu urgetur, ad velocitatem
progreflivam cochlem verfus corpus preflum. V ires quibus C u ­
neus urget partes duas ligni fifli funt ad vim mallei in cuneum, ut
ptogteflus cunei fecundum determinationem vis a malleo in ipfurn
impreflae,
PRINCIPIA MATHEMATICA. 27
impreflae, ad velocitatem qua partes ligni cedunt cuneo, fecundum L e0es
lineas faciebus cunei perpendiculares. Et par elt ratio machinarum M o t u s .
omnium.
Harum efficacia & ufus in eo folo confidit, ut diminuendo velo­
citatem augeamus vim, & contra: Unde folvitur in omni aptorum
inltrumentorum genere pioblema, pondus datu vi movondi^
aliamve datam relidendam vi data fuperandi. Nam fi machinae'
ita formentur, ut velocitates agentis & relidentis lint reciproce
ut vires; agens refidentiam fudinebit : & majori cum velocitatum
difparitate eandem vincet. Certe fi tanta fit velocitatum difpa-
ritas, ut vincatur etiam refidentia omnis, qute tam ex contigu­
orum & inter fe labentium corporum attritione, quam ex conti­
nuorum & ab invicem feparandoruni cohaefione & elevandorum
ponderibus oriri fo let; fuperata omni ea refidentia, vis redundans
accelerationem motus fibi proportionalem, partim in partibus ma­
china , partim in corpore relidente producet. Caeterum mecha­
nicam traftare non elt hujus indituti. Hifce volui tantum oden-
dere, quam late pateat quamque certa fit lex tertia motus.
Nam fi aedimetur agentis aftio ex ejus vi & velocitate conjundiim;
& fimiliter reddentis reaftio aedimetur conjun&im ex ejus partium
lingularum velocitatibus & viribus relidendi ab earum attritione,
cohaefione, pondere, & acceleratione oriundis ; erunt aftio & re-
aftio, in omni indrumentorum ufu, fibi invicem femper aequales.
Et quatenus adiio propagatur per indrumentum & ultimo impri­
mitur in corpus omne refiftens, ejus ultima determinatio determi­
nationi reaflionis' femper erit contraria.

E% DE
28 PHILOSOPHIA NATURALIS
D e M otu
Corpokum D E
MOTU C O R P O R U M
LIBER PRIMUS.

S E C T I O I.
D e methodo rationum primarum 039 ultimarum, cujus ope fie—
quentia demonfirantur.

L E M M A I.
Quantitates, ut & quantitatum nationes, qua ad aqualitatem
tempone quovis finito conftanter tendunt, 0 f ante finem
temporis illius propius ad invicem accedunt quam pno data
quavis differentia, fiunt ultimo aquales.
I negas; fiant ultimo inaequales, & fit earum ultima differen­
S tia 2). Ergo nequeunt propius ad aequalitatem accedere quam
pro data differentia 2) .• contra hypothefin.
L E M M A II.
Si in figura quavis A a c E, re&is A a, A E 0? curva a c E com-
prehenfa, infcribantur parallelogramma quotcunque A b,
Bc, C d, &c. fub bafibus A B, B C,
C D, &c. aqualibus, 0 f lateribus
B b, C c, D d, &c. figura lateri Aa
parallelis contenta; 0 f compleantur
parallelogramma a K b l, b L c m ,
cM d n , &c. D em horum paral-
lelogrammortim latitudo minuatur,
0f numerus augeatur in infinitum :
dico quod ultima rationes quas ha- __ _ w ^
bent ad /e invicem figura infcripta A K b L c M d D , circurn-
fcripta
PRINCIPIA MATHEMATICA. lp

/cripta A a l b m c n d o E , & curvilinea A a b c d E , funt r a- Ll —


f tones squalitatis. P tl“ os

Nam figura infcripta & circumfcripta difFerentia eft fumma pa-


rallelogrammorum K l , Lm , M < D o , hoc ett (ob aquales omnium
bafes) retfangulum fub unius bafi Kb & altitudinum fumma A a,
id eft, reftangulum A B l a . Sed hoc redtangulum, eo quod latitu­
do ejus A B in infinitum minuitur, fit minus quovis dato. Ergo
(per lemma t) figura infcripta & circumfcripta & multo magis fi­
gura curvilinea intermedia fiunt ultimo aquales. E. 2).

L E M M A III.
Eadem rationes ultima fu n t etiam rationes squalitatis, ubi
parallelogrammorum latitudines A B , B C , C D , & c. funt
rna quales, Q f omnes minuuntur tn infinitum.

Sit enim A F aqualis latitudini maxima, & compleatur parallelo-


grammum F A a f . H oc erit majus quam differentia figura in­
fcripta & figura circum fcripta; at latitudine fua A F in infinitum
diminuta, minus fiet dato quovis reftangulo. E', T).
Corol. i. Hinc fumma ultima parallelogrammorum evanefcentium
coincidit omni ex parte cum figura curvilinea.
Corol. x. Et multo magis figura reftilinea, qua chordis evanef­
centium arcuum a b, bc, c d, &c. comprehenditur, coincidit ultimo
cum figura curvilinea.
Corol. 3. Ut & figura reftilinea circumfcripta qua tangentibus eo­
rundem arcuum comprehenditur.
Corol. 4. Et propterea h a figura ultima (quoad perimetros ac E,)
non funt reftilinea, fed re&ilinearum limites curvilinei.

L E M M A I V.
S i in duabus fig u r is A a c E, P p rT, in fcrib an tu r ( ut fu p r a )
d u a p a ra llelo g r a m m o r u m fe r ie s , fi t q u e id em am borum n u ­
m erus , & u bi la titu d in es in in fin itu m d im in u u n tu r, rationes
u ltim a p a ra llelo g r a m m o r u m in una fig u ret a d p a r a lle lo -
g ra m m a
3o PHILOSOPHIA NATURALIS
m ° tu gramma in altera, fmgulorum ad fingula, fin t eadem }
dico quod figura dua A a c E, P p r T , fiunt a d invicem in
eadem illa ratione.

Etenim ut funt parallelogramma fingula ad fingula, ita (compo­


nendo) fit fumma omnium ad fummam omnium, & ita figura ad figu­
ram; exiftente nimirum figura priore (per lemma m ) ad fummam
priorem, & figura pofieriore ad fummam pofteriorem in ratione
aequalitatis. 6X E. *D.
Corol. Hinc fi duae cujufcunque generis quantitates in eundem
partium numerum utcunque dividantur; & partes illae, ubi nume­
rus earum augetur & magnitudo diminuitur in infinitum, datam
obtineant rationem ad invicem, prima ad primam, fecunda ad fe­
cundam, caeteraeque fuo ordine ad caeteras: erunt tota ad invicem
in eadem illa data ratione. Nam fi in lemmatis hujus figuris fuman­
tur parallelogramma inter fe ut partes, fumma: partium femper e­
runt ut fummae parallelogrammorum ; atque ideo, ubi partium &
parallelogrammorum numerus augetur & magnitudo diminuitur in
infinitum, in ultima ratione parallelogrammi ad parallelogrammum
ideit (per hypothefin) in ultima ratione partis ad partem. *

l e m m a V.
Similium figurarum latera omnia, qua fih i mutuo refipondent,
Junt proportionalia, tam curvilinea quam reB ilinea ■, &>
area fiunt in duplicata ratione laterum. *
L E M M A
PRINCIPIA MATHEMATICA. 3 *
Li B E R
ri M
P US,
L E M M A V I.
S i arcus qu ilib et pofttione datus A C B fu btendatur chorda A B ,
& in p u n B o aliquo A, A n ^
m medto cu rv a tu ra con­
tin u a , tangatur a r e B a
u trin q u e p r o d u B a A D ;
dein p u n B a A , B a d in v i­
cem accedant coeant •
dico q u o d augulus B A D ,
fu b chorda & tangente
contentus , m inuetur tn in fin itu m & ultim o evanefcet .

Nam fi angulus ille non evanefcit, continebit arcus A C B cum


tangente A B ) angulum reftilineo aequalem, & propterea curvatura
ad puncium A non erit continua, contra hypothefin. -

l e m m a V II.
Ttfdem pofttis ; dico q u o d u ltim a ratio arcus, chorda, & tan­
g en tis a d in v icem efi ratio a qu a lita tis.

Nam dum pundum B ad pundum A accedit, intelligantur fem-


per A B & A T ) ad punda longinqua b ac d produci, & fecanti BB>
parallela agatur bd. Sitque arcus A cb femper fimilis arcui A C B .
Et pundis A , B coeuntibus, angulus d A b , per lemma fuperius,
evanefcet ; ideoque redae femper finitae A b, A d, & arcus interme­
dius A c b coincident, & propterea aequales erunt. Unde & hifce
femper proportionales redae A B, A B ), & arcus intermedius A C B
evanefcent, & rationem ultimam habebunt aequalitatis. J^. E. B).
Corol. 1. Unde fi per B ducatur tangenti parallela B F, redam
quamvis A F per ^tranfeuntem per­
petuo fecans in F, haec B F ultimo
ad arcum evanelcentem A C B ratio­
nem habebit aequalitatis, eo quod
completo parallelogrammo A F B B )
rationem femper habet aequalitatis ad AB). Corol.
3Z PH ILOSOPHIA N ATU RALIS
De motu Corel. Et fi per B 8c A ducantur plures reflai B E , BT>, A F ,
C orporum A G , fecantes tangentem A T ) & ipfius parallelam B F ; ratio ultima
abfciflarum omnium A T , A E , B F , B G , chordaeque & arcus A B

*dS f ” & omnes line*, in omni de ra.io n ita »1.


timis argumentatione, pro fe invicem ufurpari pofiunt.

LEMMA VIII.
Si r e B s d a ts A R , B R cum arcu A C B , chorda A B &? tan­
gente A D , triangula tria R A B , R A C B , RAD confutu­
unt, dein punBa A , B accedunt a d invicem : dico quod
ultima forma triangulorum evanefcentium ejl fim ilitudim s,
0 f ultima ratio squalitatis.

Nam dum punflum B ad punftum A accedit, intelligantur fem-


per A B , AT)y A R ad punfta A D ______ ri
longinqua b, d & r produci,
ipfique R D parallela agi rbd,
& arcui A C B fimilis femper
fit arcus A c b . Et coeuntibus
punftis A , B y angulus b A d
evanefcet, & propterea trian­
gula tria femper finita r A by
r A c by r A d coincident, funt-7^
que eo nomine fimilia & aequa­
lia. Unde & hifce femper fimilia & proportionalia R A B, R A C B y
R A D fient ultimo fibi invicem fimilia & aequalia. <5). E. D .
Corol. Et hinc triangula illa, in omni de rationibus ultimis argu­
mentatione, pro fe invicem ufurpari pofiiint.

L E M M A IX.

• St re& a AE cu rva A B C pofitiona d a t s f e m utuo fe c e n t in


angulo dato A., & a d r c B a m illa m in a lio d ato angulo ordi-

' n a tim
PRINCIPIA MATHEMATICA. 33
n a tim ap p licen tu r B D , C E , c u r v a occurrentes in B, C , dein L
p u n B a B, C f i m u l accedant a d p u n B u m A : dico qu od area
triangulorum A B D , A C E erunt ultim o a d invicem in dupli­
cata ratione laterum .

Etenim dum punfta B, C accedunt ad pundum A , intelligatur


femper AT> produci ad punfta longinqua d & e, ut fint A d , A e
ipfis A T , A E proportionales, & erigantur ordinatae db, e c ordi­
natis T B, E C parallelae quae occur- e
rant ipfis A B , A C produdtis in b & c.
Duci intelligatur, tum curva A b c ipfi ^
A B C fimilis, tum redta A g , quae tan­
gat curvam utramque in A, & fecet
ordinatim applicatas T B, E C , d b,
ec in F, G, f g. Tum manente lon­
gitudine A e coeant punfta B, Ceum
punfto A ; & angulo c A g evanef-
cente, coincident areae curvilineae
A bd, A ce c u m r e f t i l i n e i s Age-,
ideoque (per lemma v.) erunt in duplicata ratione laterum Ad, A e „•
Sed his areis proportionales femper funt areae A B T , A C E , &
his lateribus latera A T ), A E. Ergo & areae A B T ) , A C E funt
ultimo in duplicata ratione laterum A T ), A E . g h E .T .

L E M M A X.
S p a tia q u a corpus,, u rgente q u a cu n q u e v i f i n i t a d eferib it , f i v e
vis illa d eterm in a ta & im m u ta b ilis f i t , fiv e eadem continuo
augeatur v i l continuo d im in u a tu r , f u n t ipfo motus initio in
d u p lica ta ration e tem p oru m .

Exponantur tempora per lineas A T , A E , & velocitates genitae


per ordinatas T B , E C ; & fpatia his velocitatibus deferipta, erunt
ut areae A B T , A C E his ordinatis deferipta?, hoc eft, ipfo motus
initio (per lemma ix ) in duplicata ratione temporum A T , A E.
G). E. T .
,4- PHILdSOPHIiE NATURALIS
D e M ot u Corol. 1. Et hinc facile colligitur, quod corporum fimiles fimilium
C orporum figurarum partes temporibus proportionalibus defcribentium erro­
res, qui viribus quibufvis aqualibus ad corpora iimil.ter applicatis
generantur, & menfurantur per diilantias corporum a figurarum fi-
milium locis illis, ad qus corpora eadem temporibus nfdem pro­
portionalibus fine viribus iitis pervenirent, funt ut quadrata tem­
porum in quibus generantur quam proxime. .... . r ..
Corol. z. Errores autem qui viribus proportionalibus ad fimiles
figurarum fimilium partes fimiliter applicatis generantui, funt ut vi*
res & quadrata temporum conjunctim.
Caro/. 3. Idem intelligendum eft de fpatiis quibufvis quae corpora
urgentibus diverfis viribus defcribunt. Haec funt, ipfo motus initio,
ut vires & quadrata temporum conjun6tim.
Corol. 4. Ideoque vires funt ut fpatia, ipfo motus initio, defcripta
direfte & quadrata temporum inverfe.
Corol. 5. Et quadrata temporum funt ut defcripta fpatia direfte
& vires inverfe.

SchoBum.
Si quantitates indeterminatae diverforum generum conferantur
inter fe, & earum aliqua dicatur efie ut eft alia quaevis direfte vel
inverfe: fenfus efi, quod prior augetur vel diminuitur in eadem
ratione cum pofteriore, vel cum ejus reciproca. Et fi earum aliqua
dicatur efie ut funt aliae duae vel plures direfte vel inverfe : fenfus
eft, quod prima augetur vel diminuitur in ratione quae componitur
ex rationibus in quibus aliae vel aliarum reciprocae augentur vel. di­
minuuntur. Ut fi A dicatur efie ut B direfte & C dire&e & D in­
verfe: fenfus eft, quod A augetur vel diminuitur in eadem ratione
cum B x C x -j~-hoc eft, quod A funt ad invicem in ratione
data.
LEMMA XI.
Subtenfa evanefcens anguB contactus, in cu rvis om nibus cu r­
vaturam fin ita m a d p u n B u m con ta B u s h a b en tib u s , efi u l­
timo 'tn ratione d u p lica ta fu b t e n fe arcus co n term in i.

Caf.
PRINCIPIA MATHEMATICA. 3J-
Caf. i. Sit arcus ille A B, tangens ejus A D , fubtenfa anguli con- I B E H.
L M V S.
taftus ad tangentem perpendicularis*B D , fubtenfa arcus A B . Huic
fubtenfae A B & tangenti A D perpendiculares erigantur A G , B G ,
concurrentes in G ; dein accedant punfta D , B, G, ad punfta d, b.g,
litque J interfeftiolinearum B G , A G ultimo fafta ubi punfta D , B
accedunt ufque ad A. Manifeflum eft quod di-
flantia G J minor efle potefl quam affignata quae­
vis. Eft autem (ex natura circulorum per pun­
fta A B G , A b g tranfeuntium) A B quad. aequale
A G X B D , & A b quad. aequale A g x bd-,
ideoque ratio A B quad. ad A b quad. componitur
ex rationibus A G ad A g & B D ad b d. Sed
quoniam G J aflumi potefl minor longitudine
quavis affignata, fieri potefl ut ratio A G ad A g
minus differat a ratione aequalitatis quam pro
differentia quavis affignata, ideoque ut ratio A B
quad. ad A b quad. minus differat a ratione B D
ad b d quam pro differentia quavis affignata. Eft ergo, per lemma i,
ratio ultima A B quad. ad A b quad. eadem cum ratione ultima B D
ad bd. E. D .
Gaf. i. Inclinetur jam B D ad A D in angulo quovis dato, & ea­
dem femper erit ratio ultima B D ad b d quae prius, ideoque eadem
ac A B quad. ad A b quad. <£. E . D .
Caf. 3. Et quamvis angulus D non detur, fed refta B D ad da­
tum punftum convergat, vel alia quacunque lege conftituatur ; ta­
men anguli D , d communi lege conftituti ad aequalitatem femper
vergent & propius accedent ad invicem quam pro differentia quavis
affignata, ideoque ultimo aequales erunt, per lem. 1, & propterea
lineae B D , b d funt in eadem ratione ad invicem ac prius. G ^ E .D .
Corol. 1. Unde cum tangentes A D , A d , arcus A B , A b , & eo­
rum finus B C, b c fiant ultimo chordis A B , A b aequales; erunt
etiam illorum quadrata ultimo ut fubtenfae B D , bd.
Corol. 1. Eorundem quadrata funt etiam ultimo ut funt arcuum
fagittae, quae chordas bifecant & ad datum punftum convergunt.
Nam fagittae illae funt ut fubtenfae B D , bd.
Corol 3. Ideoque fagitta eft in dupficata ratione temporis quo cor­
pus data velocitate defcribit arcum.
F ^ Corol.
36 PHILOSOPHIA N ATU RALIS
De Moti ' Ccr*l 4 Triangula reftilinea AT) B, A db funt ultimo in tripli,
cata ratione laterum A T , Ad, inque fefquiplicata laterum T B,
db% utpote in compofita ratione lateium AT) a ^___
8 i T B, A d & db exiftentia. Sic & triangula r " ^
A B C ; A b c funt ultimo in triplicata ratione la­
terum B C, b c. Rationem vero fefquiplicatam
voco triplicatae fubduplicatam, qua? nempe ex
fimplici & fubduplicata componitur.
Coro/, f. Et quoniam T B, d b funt ultimo
parallelae & in duplicata ratione ipfarum AT),
A d : erunt area? ultima? curvilineae A T B t
A d b (ex natura parabolae) duae tertiae partes tri­
angulorum re&ilineorum AT>B , A d b ; & feg-
menta A B, Ab partes tertiae eorundem trian­
gulorum. Et inde hae areae & haec fegmenta erunt in triplicata ra­
tione tum tangentium AT), Ad\ tum chordarum & arcuum A B
Ab. ’
Scholmm.

Caeterum in his omnibus fupponimus angulum contaftus nec in­


finite majorem efle angulis contaftuum, quos circuli continent cum
tangentibus fuis, nec iifdem infinite minorem; hoc eft, curvaturam
ad punftum A, nec infinite parvam efle nec infinite magnam, feu
intervallum A J finitae efle magnitudinis. Capi enim potelt T) B
ut A T \ : quo in cafu circulus nullus per punftum A inter tan*en
tem A!P & curvam A B duci Potelt proindeque angulus contaflus
erit infinite minor circularibus. Et limili argumento fi fiat T R
fucceffive ut A T * , A T > , A T * , A T » , &c. habebitur feries an­
gulorum contaflus pergens in infinitum, quorum quilibet pofierior
pnore' ^t fiat 2 ) 5 fuccefiive ut A T ‘ A T '
AV., A-DlAV-, A 1>i, & c h a b e b i t u r a lia f e r i e s t a M t f ? "

S£ i 3 *
0 in t e r t e r t n t u o s AV1 * ^ S u r S a

A T
principia mathematica. 37
-^®7> i ^f ©7) &C. Et rurfllS inter Li bi »
binos quofvis angulos hujus feriei inferi potelt feries nova angulorum F ri“ us'
intermediorum ab invicem infinitis intervallis differentium. Neque
novit natura limitem. •
Quse de curvis lineis dcque fuperficiebus comprehenfis demon-
flrata funt, facile applicantur ad folidorum fuperficies curvas &
contenta. Praemifi vero haec lemmata, ut effugerem taedium dedu­
cendi longas demonllrationes, more veterum geometrarum, ad ab-
furdum. Contrafliores enim redduntur demonllrationes per me­
thodum indivifibilium. Sed quoniam durior eft indivifibilium hy-
pothelis, & propterea methodus illa minus geometrica cenfetur ;
malui demonllrationes rerum fequentium ad ultimas quantitatum
evanefcentium fummas & rationes, primafque nafcentium, id eft,
ad limites fummarum & rationum deducere; & propterea limitum
illorum demonllrationes qua potui brevitate praemittere. His enim
idem praeftatur quod per methodum indivifibilium; & principiis de-
monftratis jam tutius utemur. Proinde in fequentibus, fiquando
quantitates tanquam ex particulis conflantes confideravero, vel fi .
pro reftis ufurpavero lineolas curvas; nolim indivifibilia, fed eva-
nefcentia divifibilia, non fummas & rationes partium determinata­
rum, fed fummarum & rationum limites femper intelligi ; vimque
talium demonftrationum ad methodum praecedentium lemmatum
femper revocari.
Objeftio eft, quod quantitatum evanefcentium nulla fit ultima
proportio; quippe*quae, antequam evanuerunt, non eft ultima, ubi
evanuerunt, nulla eft. Sed & eodem argumento aeque contendi pof-
fet nullam efle corporis ad certum locum, ubi motus finiatur, per­
venientis velocitatem ultimam : hanc enim, antequam corpus at­
tingit locum, non efle ultimam, ubi attingit, nullam efle. Et re-
fponfio facilis e ft: Per velocitatem ultimam intelligi eam, qua cor­
pus movetur, neque antequam attingit locum ultimum & motus
ceflat, neque poftea, fed tunc cum attingit; id eft, illam ipfam ve­
locitatem quacum corpus attingit locum ultimum & quacum motus
ceflat. Et fimiliter per ultimam rationem quantitatum evanefcen­
tium, intelligendam efle rationem quantitatum, non antequam eva-
nefcunt, non poftea, fed quacum evanefcunt. Pariter & ratio prima
nafcentium eft ratio quacum nafcuntur. Et fumma prima & ultima
38 PHILOSOPHIAE NATURALIS
f)E Motueft quacum efle (vel augeri aut minui) incipiunt & ceflant. Ex-
Corporum m ]imes m veiocitas in fine motus attingere poteft, non autem
tranfgredi. Haec eft velocitas ultima. Et par eft ratio limitis quan­
titatum & proportionum omnium incipientium & cefiantium. Cum­
que hic limes fit certus & definitus, problema eft vere geometricum
eundem determinare. Geometrica vero omhia in aliis geometricis
determinandis ac demonftrandis legitime ufui pamur. ^
Contendi etiam poteft, quod ii dentur ultimas quantitatum eva-
nefcentium rationes, dabuntur & ultimae magnitudines: & ficquan­
titas omnis conftabit ex indivifibilibus, contra quam Euclides de
incommenfurabilibus, in iibro decimo elementorum, demonftravit.
Verum haec objedio falfae innititur hypothefi. Ultimae rationes
ill$ quibufcum quantitates evanefcunt, revera non funt rationes
quantitatum ultimarum, fed limites ad quos quantitatum fine limi­
te decrefcentium rationes femper appropinquant ; & quas propius
aflequi poflunt quam pro data quavis differentia, nunquam vero
tranfgredi, neque prius attingere quam quantitates diminuuntur in
infinitum. Res clarius intelligetur in infinite magnis. Si quantita­
tes duae quarum data eft differentia augeantur in infinitum, dabitur
harum ultima ratio, nimirum ratio aequalitatis, nec tamen ideo da­
buntur quantitates ultimae feu maximae quarum ifta eft ratio. In
fequentibus, igitur fiquando facili rerum conceptui confulens dix­
ero quantitates quam minimas, vel evanefcentes, vel ultimas; cave
intelligas quantitates magnitudine determinatas, fed cogita femper
diminuendas fine limite. • •

S E C T I O II.
D e inventione v iriu m c e n tr ip eta r u m .

P R O P O S I T I O I. T H E O R E M A I.
A rea s, qu as corpora in gyros a c ta r a d iis a d im m o b ile cen tru m
v iriu m dubiis defer ib u n t , & m. p la n is im m obilibu s confi-
fte r e , & effe tem poribus p ro p o rtio n a les.

Dividatur tempus in partes aequales, & prima temporis parte de-


fcribat corpus vi infita redam A B , Idem fecunda temporis parte, fi
• nil
PRINCIPIA MATHEMATICA. 39
nil impediret, refla pergeret ad c, (per leg..i.) defcribens lineam B c L:
squalem ipfi A B ; adeo ut radiis A S , B S ,.c S ad centrum adis, P r
confeflae forent aequales arete A S B, B S c. Verum ubi corpus
venit ad B, agat
vis centripeta im-
pulfu unico fed E..-'
magno , efficiat...........
que ut corpus de
refla B c declinet
& pergat in refla
B C. Ipfi B S pa­
rallela agatur c C,
occurrens i? C in
C ; & completa
fecunda temporis
parte, corpus (per j
legum corol. i.) /
reperietur in C, in //
eodem plano cum £
triangulo A S B. !
Junge SC ; 8c tri- § b*
angulum SBC, ob '"
parallelas S B , C c, aequale erit triangulo S B c , atque ideo etiam
triangulo S A B . Simili argumento fi vis centripeta fucceffive agat
in C, T), E , &c. faciens ut corpus fingulis temporis particulis fin-
gulas defcribat reflas C T >, T>E, E F, &c. jacebunt hae omnes in
eodem plano; & triangulum S C T ) triangulo S B C , & S T )E ipfi
SCT), & S E F ipfi S T ) E aequale erit. /Equalibus igitur tempori­
bus aequales areae in plano immoto defcribuntur: & componendo,
funt arearum fummae quaevis S A T ) S , S A F S inter fe, ut funt tem­
pora defcriptionum. Augeatur jam numerus & minuatur latitudo
triangulorum in infinitum ; & eorum ultima perimeter AT) F, (per
corollarium quartum lemmatis tertii) erit linea curva: ideoque vis
centripeta, qua corpus a tangente hujus curvae perpetuo retrahitur,
aget indefinenter; areae vero quaevis defcriptae S A T ) S , S A F S
temporibus defcriptionum femper proportionales, erunt iifdem tem­
poribus in hoc cafu proportionales. § K E . T ) . ■
Corol.
40 • PHILOSOPHIA NATURALIS
io tu Corol. I. Velocitas corporis in centrum immobile attrafti eft in
>K0Mfpatiis non refiflentibus reciproce ut perpendiculum a centro illo in
orbis tangentem reftilineam demifliim. Eft enim velocitas in locis
illis A,B,C,T>,E, ^ g ■ '
ut funt bafes ae­
qualium triangu­ ... E , v
lorum A B , B C, ...
CT>, T ) E , E F ;
& hae bafes funt
reciproce ut per­
pendicula in ipfas
demifla.
Corol. z. Si ar­
cuum duorum ae­
qualibus tempori- j
bus in fpatiis non /
reMentibusabeo- //
dem corpore fuc- *’
cellive defcripto-
rum chordae A B , •/
B C compleantur g iL_
in parallelogram-
mum A B C V , & hujus diagonalis*B U in ea politione quam ultimo
habet ubi arcus illi in infinitum diminuuntur, producatur utrinque;
tranfibit eadem per centrum virium.
Corol. 3. Si arcuum aequalibus temporibus in fpatiis non refiften-
tibus defcriptorum chorda: A B , B C ac <DE , E F compleantur in
parallelogramma A B C V , V E F Z - , vires in B & E funt ad invi
cem in ultima ratione diagonalium B V , E Z, ubi arcus ifti in infi­
nitum diminuuntur. Nam corporis motus B C & E F componun-
7 ; BV £ /.
B V & E Z , ipfis Cc & F f aequales, in demonftratione propofitionis
hujus generabantur ab impulfibus vis centripeta; in B & E ideoaue
funt his impulfibus proportionales. ’ ^ ^
Vir“ „'’ “ ibus corP°r* in fpaliis non relillemi.
^1 us leftihneis retiahuntur ac detorquentur in orbes cur-
« k te T a a u E r ^ 3rCUUm J qUaHbUS temP°ribus defcriptorum fa-
g * dia; qua; convergunt ad centrum virium, & chordas bifecant
ubi
PRINCIPIA MATHEMATICA. 4i
ubi arcus illi in infinitum diminuuntur. Nam hae fagittee funt femif- L I* B E R
fcs diagonalium, de quibus egimus in corollario tertio. Primus.
Corol. 5. Ideoque vires eaedem funt ad vim gravitatis, ut hae fa-
gittae ad fagittas' horizonti perpendiculares arcuum parabolicorum,
quos projeftilia eodem tempore defcribunt.
Corol. 6. Eadem omnia obtinent per legum corol. v. ubi plana, in
quibus corpora moventur, una cum centris virium, quae in ipfis fita
funt, non quiefcunt, fed moventur uniformiter in direttum.

P R O P O S I T I O II. T H E O R E M A II.
Corpus om ne, q u o d m ovetur in lin ea a liq u a curva in plan o de -
/ c r ip ta , & radio duclo a d p u n B u m v e l im m obile, v e l motu
r eB ilin eo uniform iter progrediens, defcribit areas circa p u n ­
B u m illu d tem poribus proportionales, urgetur a v i ceniri-
p e t a tendente a d idem p u n B u m .

C a f i. Nam corpus omne, quod movetur in linea curva, detor­


quetur de curfu reftilineo per vim aliquam in ipfum agentem (per
leg. i.) Et vis illa, qua corpus de curfu reftilineo detorquetur, &
cogitur triangula quam minima S A B , S B C , S C D , &c. circa
punftum immobile S temporibus aequalibus aequalia defcribere, agit
in loco B fecundum lineam parallelam ipfi c C (per prop. xl , lib. r.
elem. & leg. i i .) hoc eft, fecundum lineam B S ; & in loco C fe­
cundum lineam ipfi d *D parallelam, hoc eft, fecundum lineam S C,
&c. Agit ergo femper fecundum lineas tendentes ad punftum illud
immobile S. ^ E. T).
Caf. x. Et, per legum corollarium quintum, perinde eft, five qui-
efcat fuperficies, in qua corpus defcribit figuram curvilineam, five
moveatur eadem una cum corpore, figura defcripta, & punfto fuo
S uniformiter in direftum.
Corol. x. In fpatiis vel mediis non refiftentibus, fi areas non funt
temporibus proportionales, vires non tendunt ad concurfum radio­
rum ; fed inde declinant in confequentia, feu verfus plagam in quam
fit motus, fi modo arearum defcriptio acceleratur: fin retardatur,
declinant in antecedentia.
G Corol.
4Z PHILOSOPHIA NATURALIS
De Motu Corel x. In mediis etiam refiftentibus, fi arearum defcriptioacce-
Corporum ieratur> virium dire&iones declinant a concurfu radiorum verius
plagam, in quam fit motus.
Scholium .

Urgeri poteft corpus a vi centripeta eompofita ex pluribus viri­


bus. In hoc cafu lenius propofitionis eft, quod vis illa qua; ex om­
nibus componitur, tendit ad punflum S. Porro fi vis aliqua agat
perpetuo fecundum lineam fuperficiei deferiptae perpendicularem ;
htec faciet ut corpus defleftatur a plano fui motus: fed quantitatem
fuperficiei deferiptae nec augebit nec minuet, & propteiea in com-
politione virium negligenda elt.

PRO PO SITIO III. TH EOREM A III.


Corpus omne, q u od radio a d centrum corporis a lteriu s utcu n­
qu e m oti d u llo deferibit areas circa centrum il lu d tem p ori­
bus proportionales, urgetur v i eom pofita e x v i cen trip eta
tendente a d corpus illu d a lteru m , S f e x v i om ni a ccelera -
trice qua corpus illu d a lteru m urgetur.

- Sit corpus primum L, & corpus alterum T : & (per legum corol.
vi.) fi vi nova, quae aequalis & contraria fit illi, qua corpus alterum
T urgetur, urgeatur corpus utrumque fecundum lineas parallelas ;
perget corpus primum L deferibere circa corpus alterum T areas
eafdem ac prius: vis autem, qua corpus alterum T urgebatur, jam
deftruetur per vim libi aequalem & contrariam ; & propterea (per
leg. x.) corpus illud alterum T libimet ipfi jam relidum vel quief-
cet, vel movebitur uniformiter in direftum : & corpus primum L
urgente differentia virium, id eft, urgente vi reliqua perget areas
temporibus proportionales circa corpus alterum T deferibere. Ten­
dit igitur (per theor. n .) differentia virium ad corpus illud alterum
T ut centrum. Q E . 2).
Corel, i. Hinc fi corpus unum L radio ad alterum T d u d o de­
feribit areas temporibus proportionales; atque de vi tota (five fim-
plici, five ex viribus pluribus juxta legum corollarium fecundum
eompofita,)
PRINCIPIA MATHEMATICA. 43
compotita) qua corpus prius L urgetur, fubducatur (per idem le- L
gum corollarium) vis tota acceleratrix, qua corpus alterum urgetur: Pr
vis omnis reliqua, qua corpus prius urgetur, tendet ad corpus alte­
rum T ut centrum.
Corel, i . Et, fi areae illae funt temporibus quamproxime propor­
tionales, vis reliqua tendet ad corpus alterum T quamproxime.
Corel. 3. Et vice verfa, fi vis reliqua tendit quamproxime ad cor­
pus alterum T, erunt areae illae temporibus quamproxime propor­
tionales. •
Corol. 4. Si corpus L radio ad alterum corpus T dufto deferibit
areas, quae cum temporibus collatae funt valde inaequales; & cor­
pus illud alterum T vel quiefeit, vel movetur uniformiter in dire-
ftum; aftio vis centripetae ad corpus illud alterum T tendentis
vel nulla eft, vel mifcetur & componitur cum aftionibus admodum
potentibus aliarum virium : vifque tota ex omnibus, fi plures funt
vires, compofita ad aliud (five immobile five mobile) centrum di­
rigitur. Idem obtinet, ubi corpus alterum motu quocunque mo­
vetur ; fi modo vis centripeta fumatur, quae reflat poft fubduftio-
nem vis totius in corpus illud alterum T agentis.

S ch o liu m .

Quoniam aequabilis arearum deferiptio index eft centri, quod


vis illa refpicit, qua corpus maxime afficitur, quaque retrahitur a
motu redlilineo, & in orbita fua retinetur ; quidni ufurpemus in
fequentibus aequabilem arearum deferiptionem ut indicem centri,
circum quod motus omnis circularis in fpatiis liberis peragitur ?

P R O P O S I T I O IV. T H E O R E M A IV-
Corporum^ qute diverfos circulos requabili m otu d efcn b u n t , v i­
res centripetas a d cen tra eorundem circulorum te n d e re ; 8?
e jfe 'inter f e , ut f u n t arcu u m f i m u l d efefip toru m qu a d ra ta
a p p lica ta a d circu loru m rad ios .

Tendunt hae vires ad centra circulorum 'per prop. it . & corol. a.


prop, i, & funt inter fe ut arcuum aequalibus temporibus quam mi-
G a
44 PHILOSOPHIAE NATURALIS
De Motu nimis defcriptorum Unus verfi per corol. 4. prop. 1. hoc eft, ut qua-
Coktoku» drata arcuum eorundem ad diametros circulorum applicata per
lem. vii. & propterea, cum hi arcus fint ut arcus temporibus qui-
bufvis aequalibus defcripti, & diametri fint ut eorum rad ii; vires
erunt ut arcuum quorumvis fimul defcriptorum quadi ata applicata
ad radios circulorum.
Corol. 1. Cum arcus illi fint ut velocitates corporum, vires cen-
tripetae erunt in ratione compofita ex duplicata ratione velocitatum
direfle, & ratione fimplici radiorum inverfe..
Corol. 2. Et, cum tempora periodica fint in ratione compofita ex
ratione radiorum direfte, & ratione velocitatum in verfe; vires cen-
tripetae funt in ratione compofita ex ratione radiorum direfte, & ra­
tione duplicata temporum periodicorum inverfe.
Corol. 3. Unde fi tempora periodica aequentur, & propterea velo­
citates fint ut radii; erunt etiam vires centripetae ut ra d ii: & con-
' tra.
Corol. 4. Si & tempora periodica, & velocitates fint in ratione
fubduplicata radiorum; aequales erunt vires centripetae inter fe : &
contra.
Corol. 5. Si tempora periodica fint ut radii, & propterea velocitates
aequales; vires centripetae erunt reciproce ut rad ii: & contra.
Corol. 6. Si tempora periodica fint in ratione fefquiplicata radio­
rum, & propterea velocitates reciproce in radiorum ratione fubdu­
plicata ; vires centripetae erunt reciproce ut quadrata radiorum ;
& contra.
Corol. 7. E t univerfaliter, fi tempus periodicum fit ut radii R po-
teftas quaelibet R \ & propterea velocitas reciproce ut radii poteftas
R "'1 ; erit vis centripeta reciproce ut radii poteflas R 1"-': & contra.
Corol. 8. Eadem omnia de temporibus, velocitatibus, & viribus,
quibus corpora fimiles figurarum quarumcunque fimilium, centra­
que in figuris illis fimiliter pofita habentium, partes defcribunt, con-
fequuntur ex demonftratione praecedentium ad hofce cafus applica­
ta. Applicatur autem fubflituendo aequabilem arearum defcriptio-
nem pro aequabili motu, & diltantias corporum a centris pro radiis
ufurpando.
Corol. 9. Ex eadem demonfiratione confequitur etiam ; quod ar­
cus, quem corpus in circulo data vi centripeta uniformiter revol­
vendo
PRINCIPIA MATHEMATICA. 4J
vendo tempore quovis defcribit, medius eft proportionalis inter dia- L m i
metrum circuli, & defcenfum corporis eadem data vi eodemque Frimus‘
tempore cadendo confeftum.

Schohum,
Cafus corollarii fexti obtinet in corporibus coeleftibus, (ut feorfum
cdllegerunt etiam noftrates JVrcnr.us, Hookius & Hallans) & prop-
terea quae fpeftant ad vim centripetam decrefcentem in duplicata
ratione diftantiarum a centris, decrevi fufius in fequentibus expo­
nere.
Porro praecedentis propofitionis & corollariorum ejus beneficio,
colligitur etiam proportio vis centripetae ad vim quamlibet notam,
qualis eft ea gravitatis. Nam fi corpus in circulo terrae concentrico
vi gravitatis fuae revolvatur, haec gravitas eft ipfius vis centripeta*
Datur autem ex defcenfu gravium & tempus revolutionis unius,
& arcus dato quovis tempore defcriptus, per hujus corol. ix. Et
hujufmodi propofitionibus Hugenius in eximio fuo traftatu cie Ho­
rologio Ofcillatorio vim gravitatis cum revolventium viribus centri­
fugis contulit.
Demonftrari etiam poflunt praecedentia in hunc modum. In cir­
culo quovis defcribi intelligatur polygonum laterum quotcunque.
Et fi corpus in polygoni lateribus data cum velocitate movendo
ad ejus angulos fingulos a circulo reflefiatur; vis, qua fingulis re­
flexionibus impingit in circulum, erit ut ejus velocitas: ideoque
fumma virium in dato tempore erit ut velocitas illa, & numerus re­
flexionum conjunftim : hoc eft (fi polygonum detur fpecie) ut lon­
gitudo dato illo tempore defcripta, & aufta vel diminuta in ratione
longitudinis ejufdem ad circuli praedidii radium ; id eft, ut quadra­
tum longitudinis illius applicatum ad radium : ideoque, fi polygo­
num lateribus infinite diminutis coincidat cum circulo, ut quadra,
tum arcus dato tempore defcripti applicatum ad radium. Hsec eft
vis centrifuga, qua corpus urget circulum ; & huic aequalis eft vis
contraria, qua circulus continuo repellit corpus centrum verfus.

PROPOSITIO
4* PHILOSOPHIAE NATURALI S
De Motu
C orporum
PROPOSITIO y. PROBLEMA I.
D ata 'quibufcunque in locis velocitate, qua corpus figuram da­
tam viribus ad commune aliquod centrum tendentibus de­
fer ibit, centrum illud invenir e, .. *

Figuram deferiptam tangant redtae tres T T , V R in pun-


ftis totidem 2 , R, concurrentes in T & V, Ad tangentes eri­
gantur perpendicula T A y. ^ B , R C velocitatibus corporis in pun-
ftis illis R, R , a quibus eriguntur, reciproce proportionalia; id
eft, ita ut fit T A ad ut velocitas in ad velocitatem in 5P,
& j^Z?ad Z?C‘ ut velocitas in i? ad velocitatem in Per per­
pendiculorum terminos P, C ad angulos redlos ducantur A 2),
2>Z?Zs, E C concurrentes in 2 >& Z? •* Et adte 7 *2 ), /^Z? concur­
rent in centro qusefito S.
Nam perpendicula a centro J in tangentes 5P!T, demifla (per
corol. i. prop. i.) funt reciproce
ut velocitates corporis in pundtis
R & ideoque per conftru-
ftionem ut perpendicula, A 2 ,
Z?J^diredIe, id efl: ut perpendi­
cula a pundto 2) in tangentes
demifla. Unde facile colligitur
quod punfta S, 2 ), T funt in una
redla. Et fimili argumento pun-
S’ f ’ * 7 unt et*am in una refta ; & propterea centrum J in
concurfu redarum T T), V E verfatur. E. 2).

PROPOSITIO VI. TH EOREM A V. .

iT/ corpus m fpatio non refijlente circa centrum immobile hi


orbe quocunque revolvatur, ® arcum quemvis jam jam naf-
centem tempore quam mimmo defer ibat, 'fagilta arcus
uci mtelligatur, qu a chordam bifecet, producta tranfeat
P R I N C I P I A M A T H E M A T I C A. 47
A>1 ... A A . c*\.l t l H J < i . i ■' F
per centrum vm um : en t vis centripeta in medio arcus, ut PLi iBEU.
rx MUS
fagitta dire&e tempus fisjnverfe. g
, Nam fagitta dato tempore elt ut,vis,(per eorol. 4.sprop. i.) &
augendo tempus in ratione quavis, 'ob auctum arcunriti e&dem ra­
tione fagitta augetur'in ratione illa duplicata'' ( per eorol. i & 3,
lem. x i.) ideoque elt ut vis femel & tempus bis. Subducatur du­
plicata ratio temporis utrinque, & fiet vis ut fagitta direfte & tem-
^pusrbis inverfe.kA^i?.2>.*,u ’FV a\ * F « A \-
' IderrT facile demonftratur etiam per eorol. 4. lem. x.
Corel. 1. Si corpus T revolvendo
circa centrum S deferibat lineam
curvam A T Q j tangat vero refla
Z T R curvam illam i n' punfto
quovis T , & ad tangentem ab alio
quovis curvas punfto agatur
R diftantife S T parallela , ac
demittatur T perpendicularis
ad diltantiam illam S T : vis centripeta erit reciproce ut folidum
S T quad.^^ T j u a d . _ ^ mQ(j o jqjUs ea femper fumatur quan­

titas, quae ultimo fit, ubi coeunt punfta T & §>. Nam §>R aequalis
elt fagittae dupli arcus 6)T, in cujus medio eil T , & duplum trian­
guli S Q T five S T x §>T, tempori, quo arcus ille duplus deferibi- •
tur, proportionale e lt; ideoque pro temporis exponente feribi poteft.
Corol. x. Eodem argumento vis centripeta elt reciproce ut folidum

STq * fi modo S T perpendiculum fit a centro virium in or­


bis tangentem T R demifium. Nam reflangula S T x 8cS T x § T
. aequantur. _ ■
Corol. 3. Si orbis vel circulus elt, vel circulum concentrice tangit,
aut~concentrice fecat, id elt, angulum contaftus aut feflionis cum
circulo quam minimum continet, eandem habens curvaturarn eun-
demque radium curvaturae ad punftum T ; & fi T V chorda fit cir­
culi hujus a corpore per centrum virium a f t a e r i t vis centripeta re­

ciproce ut folidum S T q x T V . Nam T V elt ~r TW \ ' ‘‘


' J >ii nm
q oq luA-dni. t ut ,■ '
Corol.
tilMioa ’ V£ v j , ^ hi. 'aicvuboj
4g P H*I'EO S O^PWHE N A /T iU R A L I S -l
db Motu Corel. 4. Iifdemrpofitis,. vis .0 ini o
Couporum. centrjpe|:a ut,.yelocitas bis direfte, /> ». "
& chorda illa inverfe. Nam veloT ,
citas elt reciproce ut perpendiculum /' / ” f f f '
S T per corol. i. prop. 1. / ./ \X
Corol. 5. Hinc fi detur figura quae-- j ___________\
vis curvilinea A P G f , & in ea detur A
etiam punftum S, ad quod vis cen- ,
tripeta perpetuo dirigitur, inveniri poteft lex vis centupetae, qua-
corpus quodvis P a curfu reftilineo perpetuo retraftum in figurae
illius perimetro detinebitur, eamque revolvendo defcribet. Nimi­

rum computandumeft vel folidum----- ^ T R * ~ vc' ^ ° ^ um ^ P p


huic vi reciproce proportionale. Ejus rei dabimus exempla?
in problematis fequentibus.

PROPOSITIO VII. PROBLEMA II.


Gyretur corpus in circumferentia circuli, requiritur lex vis
- centripet<e tendentis a d punBum quodcunque datum*.

Efto circuli circumferentia


V §TP A ; punftum datum, ad
quod vis ceu ad centrum fu-
um tendit, J ; corpus in cir­
cumferentia latum P ; locus
proximus, in quem movebitur
Q ; & circuli tangens ad lo­
cum priorem P R Z . Per
punflum S ducatur chorda
‘P V -, & afta circuli diametro
V A , jungatur A P ; & ad
S P demittatur perpendiculum.
^ T , quod produftum occur­
rat tangenti P R in Z-, ac de-

L R ’ 1 " * * « -TPpirallellaffi. & o c


currat tum circulo in L , tum tangenti P Z in R E t ob fimilia tri-
anguU * * * Z V P , V ? A , | rit R R f J .

Q T quad.
PRINCIPIA MATHEMATICA. 49
QTquad. ut AVquad. ad TVqaad. Ideoque ^ ^ Q uad. PLrimus
iber
.

aequatur T quad. Ducantur haec aequalia in & punftis


y

T & § > coeuntibus fcribatur T F pro RL. Sic fiet


A V quad.
' , S T quad. X § T quad. „ • , , „
aequale---- -----• ErS° (Per corol. x. & 5. prop. vi.)

vis centripeta eft reciproce ut . id eft (ob datum


A V quad.) reciproce ut quadratum diftantiae feu altitudinis S T &
cubus chordae T V conjunftim. E. i.

’ ZsSfW aliter.

Ad tangentem produdam demittatur perpendiculum


& o b fimilia triangula STT> V T A \ erit ^ ^ a d T V ut S T adJ/V
S T XT V s S T quad. x T V cub. .
ideoque - A y — «quale S T, & ------ ^ a l . -------- ®luale
STquad.xTF. Et propterea (per. corol. 3. & ?. prop. vi.) vis
centripeta eft reciproce u t ----- jiv~q--------’ hoc eft, ob datam A V
reciproce ut S T q x T V c u b . Q E. I.
Corol. 1. Hinc fi pundum datum S, ad quod vis centripeta femper
tendit, locetur in circumferentia hujus circuli, puta ad V ; erit vis
centripeta reciproce ut quadrato*cubus altitudinis S T .
Corol. 2. Vis, qua corpus T in circulo A T T V circum virium
centrum S revolvitur, eft ad vim, qua
corpus idem T in eodem circulo &
eodem tempore periodico circum aliud
quodvis virium centrum R revolvi po-
teft, ut R T quad. x S T ad cubum re­
dae S G , quae a primo virium centro S
ad orbis tangentem T G ducitur, & di-
ftantiae corporis a fecundo virium cen- ^ ^
tro parallela eft. Nam per conftrudionem hujus propofitionis vis
prior eft ad vim pofteriorem ut R T q x T Tcub»ad S T q % T V c u b .
H W
5o PH ILOSOPHIA N ATU RALIS
D e M otu
C orporum id eft, ut S T x R T q ad ^ flVe (° b fimiha tri"

refla SG, quse a primo virium centro S ad orbis tangentem T G


ducitur, & corporis a fecundo virium centro diftantiae R T pa­
rallela eft. Nam vires in hoc orbe ad ejus punftum quodvis T ese-
dem funt ac in circulo ejufdem curvaturae.

PROPOSITIO V III. PROBLEMA III.


Moveatur corpus in femmrculo P Q_A : a d hunc effeBum re­
quiritur lex vis centripeta tendentis a d punBum adeo lon­
ginquum S, ut linea omnes P S, R S a d id duci a , pro p a r a l­
lelis haberi pojfmt.

Afemicirculi centro Cagatur feml-


diameter C A parallelas iftas perpen-
diculariter fecans in 71/ & N, &
jungatur C'R- Ob limilia triangula
C T M , < P Z T & R Z ^ e t t . C T q ad
*PMq ut 'P R q ad 6 )T q, & ex na­
tura circuli T R q aequale eft reftan-
gulo 6)JR x R N + gpN, fivecoeun- s
dbus puntfis T & Q reftangulo Q R x i T M. Ergo eft C T q
z&TM quad. ut QR x i T M ad quad. ideoque
aequale S T quad, cub. x S T quad,
£ * ^Uak------- U P q u a d . "
Eft
PRINCIPIA MATHEMATICA. 51
Eft ergo (per corol. r. & 5. prop. vi.) vis centripeta reciproce ut L iber
P r im u s .
%TMcub. x STquad. , ^ „ . , . zSPmad,
------C W q m l----- ’ hoc eft (oeglcfla ratione determinata XTFqiutd!
reciproce ut T M cub. E. I.
Idem facile colligitur etiam ex propofitione praecedente.
Scholmm.
Et argumento haud multum diffimili corpus invenietur moveri in
ellipfi, vel etiam in hyperbola vel parabola, vi centripeta, quae fit re­
ciproce ut cubus ordinatim applicatae ad centrum virium maxime
longinquum tendentis. '

PRO PO SITIO IX. PROBLEMA IV.


Gyretur corpus in fp ira li P Qj S fecante radios omnes S P, S Q_t
& c . in angulo dato : requiritur lex vis centripeta tendentis
ad- centrum fpiralis.

Detur angulus indefinite parvus TS&P, & ob datos omnes an-

& T q u od ut hoc e£ (ob Jatam fpecie figuram illam) ut S T .


Mutetur jam utcunque angulus TSgp, & refta <^R angulum conta-
ftus T R fubtendens mutabitur (per lemma x i.) in duplicata ratione
ipfius T R vel Q T. Ergo m a n e b i t e a d e m quae prius, hoc

eft ut S T . Quare uC s<p cub- ideoftue (per corol.


1. & f. prop. vi.) vis centripeta eft reciproce ut cubus diftantiae S T .

Idem
yi PHILOSOPHIAE NATURALIS
D e M otu
C9RP0MM __ Jdem alher.
Perpendiculum S T in tangentem demiflum, & circuli fpiralem
concentrice fecantis chorda T F funt ad altitudinem S T in datis
rationibus; ideoque S T cub. eft ut S T q x T V , hoc eft (per corol.
3. & j-. prop. vx.) reciproce ut vis centripeta.

LEMMA XII.
P'arallelogramma omnia circa data ellipfeos vel hyperbola
diametros quafvis conjugatas defcripta ejje inter f e aqualia.

Conflat ex conicis.

PROPOSITIO X. PROBLEMA V.
Gyretur corpus in elTtpfi: requiritur lex vis centripeta tenden­
tis ad centrum ellipfeos.

Sunto Csl, C B femiaxes ellipfeos; G T , T) K diametri aliae con­


jugatae ; T F , Q T perpendicula ad diametros; Qjv ordinatim appli­
cata ad diametrum
G T ; & li comple­
atur parallelogram-
ffium G j v T R , erit
(ex conicis) redtangu-
lum T v G ad
quad. u.t T C quad,
ad C D quad. & (ob
iimilia triangula §faT,
T C F ) Q y quad. efl
ad Q T quad. ut T C
quad. ad T F quad. &
coojunftis rationibus,
redtangulum T v G ad ______
quadAit T C quad. ad CT> quad. & T C quad. ad T F quad. id eft,

, C l ad Scribe g , * pro
Tvt
PRINCIPIA M ATHEM ATICA. 53
<pv, & (per lemma xix.) B C x C A pro C T > x T F , nec non (pun&is Ll rfER
coeuntibus) z P C pro v G , & duftis extremis & mediis in P r i m u s ,
fe mutuo fiet & T cl ua^ PC(i aequa}e lJLSL^ c_.d l Efi ergo

(per corol. 5. prop. vi.) vis centripeta reciproce ut ^Ag .


5P c *
id eft (ob datum z B C q x C ^ q ) reciproce ut ; hoc eft, direde
ut diftantia TC. <^E. I. '

' Idem aliter.

In reda T G ab altera parte pundi T fumatur pundum u ut Tu Cii


aequalis ipfi T v ; deinde cape uV\ quae fit ad v G ut efi T>C quad.
ad T C quad. Et quoniam ex conicis efi: Q y quad. ad T v G ut
CDCquad: ad T C quad. erit §hv quad. aequale T v x u V . Adde redan-
gulum u T v utrinque, & prodibit quadratum chordae arcus T ^
aequale redangulo V T v \ ideoque circulus, qui tangit fedionem co­
nicam in T & tranfit per pundum tranfibit etiam per pundum V.
Coeant punda T & ratio uV ad v G , quae eadem efi: cum ratione
*DCq ad TCq> fiet ratio T V ad T G feu T V ad z T C \ ideoque T .V
aequalis erit x ' Proinde vis, qua corpus T in ellipfi revolvitur,

erit reciproce ut in T F q (per corol. 3. prop. vi.) hoc efi:


(ob datum z T>Cq in T F q ) direde ut T C . g K E. I.
Corol. 1. Efi: igitur vis ut diftantia corporis a centro ellipfeos: &
viciflim, fi vis fit ut diftantia, movebitur corpus in ellipfi centrum
habente in centro virium, aut forte in circulo, in quem utique el-
lipfis migrare poteft.
Corol. z. Et aequalia erunt revolutionum in ellipfibus univerfis cir­
cum centrum idem fadarum periodica tempora. Nam tempora
illa in ellipfibus fimilibus aequalia funt (per corol. 3* & 8 . prop. iv.)in
ellipfibus autem communem habentibus axem majorem funt ad in.
vicem ut ellipfeon areae totae direde, & arearum particulae fimul
defcriptae inverfe ; id eft, ut axes minores direde, & corporum ve­
locitates in verticibus principalibus inverfe; hoc eft, ut axes illi
minores
f4 PHILOSOPHIA NATURALIS
DB Motu minores direfte,
& ordinatim applicata ad idem punftum axis com-
cokporum mun}s ;nverfe .
& propterea (ob aequalitatem rationum direaarum
& inverfarum) in ratione aequalitatis.

Schohum.
Si ellipfis centro in infinitum abeunte vertatur in parabolam,
corpus movebitur in hac parabola ; & vis ad centrum infinite di*
flans jam tendens evadet aequabilis. H oc eft theorema GaliUi.
Et fi coni fedlio parabolica (inclinatione plani ad conum fedlum
mutata) vertatur in hyperbolam, movebitur corpus in hujus perime*
tro vi centripeta in centrifugam verfa. Et quemadmodum in
circulo vel ellipfi ii vires tendunt ad centrum figurae in abfcifla
politum ; hae vires augendo vel diminuendo ordinatas in ratione
quacunque data, vel etiam mutando angulum inclinationis ordina­
tarum ad abfciflam, femper augentur vel diminuuntur in ratione
diflantiarum a .centro, fi modo tempora periodica maneant aequa­
lia ; fic etiam in figuris univerfis fi ordinatae augeantur vel diminu­
antur in ratione quacunque data, vel angulus ordinationis utcunque
mutetur, manente tempore periodico ; vires ad centrum quodcun­
que in abfcifiTa pofitum tendentes in fingulis ordinatis augentur vel
diminuuntur in ratione diflantiarum a centro.

SECTIO III.
D e motu corporum in conicis feclionibus excentricis.

PROPOSITIO XI. PROBLEMA VI.


Revolvatur corpus m e llip fi: requiritur lex vis centripeta ten*
. dentis a d umbilicum ellipfeos.

Eflo ellipfeos umbilicus S. Agatur S T fecans ellipfeos tum


diametrum T>K in E , tum ordinatim applicatam 6)v in x, & com­
pleatur parallelogrammum T R . Patet E T squalem efle lemiaxi
rnajon A C , eo quod, adla ab altero ellipfeos umbilico H linea H I
ipfi E C parallela, ob mquales C S, C H R u en tu r E S , E I ,
. adeo
PRINCIPIA MATHEMATICA.
sdeo ut E T femifum-
ma fit ipfarum T S, 15
T l , id eft (ob paral­
lelas H I, T R, 8c an­
gulos aquales I T R ,
H T Z ) ipfarum T S,
T H, quaconjun&im /
axem totum z A C —_____^
adaquant. Ad S T s 9 X XT/ H
1
demittatur perpendi­
cularis Q T , & ellip-
feos latere refto prin-
z B C quad.
cipali (feu- )
' AC
difto L , erit L x Q R ad L x T v ut <^R ad T v , id eft, ut T E feu
A C ad T C ; & L x T v ad G v T ut Z«ad G v , & G v T ad 6>y quad.
ut P C quad. ad C2) quad. & (per corol. z. lem. v i i .) §hj quad. ad
(gx quad. punftis Q 8 c T coeuntibus elt ratio squalitatis; &
quad. feu Q y quad. eft ad Q T quad. ut E T quad. ad T F quad. id eft,
ut C A quad. ad T F quad. live (per lem. x i i .) ut CT> quad. ad C B
quad. Et conjunftis his omnibus rationibus, L x §ER fit ad §)T quad.
ut A C x L x T C q x C D q , feu z C B q x T C q x CT>q ad T C x G v
x C T f q x C B q , five ut z T C ad G v. Sed punftis <£,& T coeunti­
bus aquantur z T C Si G v . Ergo & his proportionalia L x Q R
S *P a
& Q T quad. aequantur. Ducantur hac aqualia in & fiet

L x S T q aquale Ergo (per corol. x. & 5-. prop. vi.)-

vis centripeta reciproce eft ut L x S T q , id eft, reciproce in ratione


duplicata diftantia S T . E .I ..

Idem aliter.

Cum vis ad centrum ellipfeos tendens, qua corpus T in ellipfi


illa revolvi poteft, fit (per corol. 1. prop. x.) ut C T diftantia corpo­
ris ab ellipfeos centro C ; ducatur C E parallela ellipfeos tangenti
TR
$6 PHILOSOPHIA NATURALI S
Db Moi oj ) ^. & vis qua corpus idem T circum aliud quodvis ellipfeos pUn.
CORPOROM ^ . . T E c tll,
ftum S revolvi poteft, fi C E & T S concurrant in E , erit ut
(per corol. 3. prop. v i i .) hoc eft, fi punftum S fit umbilicus ellip.
feos, ideoque T E detur, ut S T q reciproce. & E. I.
Eadem brevitate, qua traduximus problema quintum ad parabo­
lam, & hyperbolam, liceret idem hic facere: verum ob dignitatem
. problematis, & ufum ejus in fequentibus non pigebit cafus caeteros
demonftratioiie confirmare.

PROPOSITIO XII. PROBLEMA VII.


Moveatur corpus in hyperbola: requiritur lex vis centripeta
tendentis ad umbilicum fipiira.

Sunto C A , C B femiaxes hyperbolae; T G , K T ) diametri aliae


conjugatae; T F perpendiculum ad diametrum K H -, & §)v ordi-
natim applicata ad diametrum G T . Agatur S T fecans cum diame­
trum T> K 'm. E, tum ordinatim applicatam Qjv in x, & complea­
tur parallelogrammum 6>RT x. Patet E T aequalem efle femiaxi
tranfverfo A C , eo quod, afta ab altero hyperbolae umbilico //linea
H I ipfi E C parallela, ob aequales C S, C H aequentur E S , E T ,
adeo ut E T femidifferentia fit ipfarum T S , T I , id eft (ob paral­
lelas ///, T R & angulos aequales I T R , H T Z ) ipfarum T S , T H ,
quarum differentia axem totum 2 A C adaequat. A d S T demittatur
perpendicularis QT. Et hyperbolae latere reflo principali (feu —B C 1 )
At C
.d iflo L, erit ad L x T v u t .^ i? a d T v , feu T x ad T v ,
id eft (ob fimilia triangula T x v , T E C) ut T E ad T C , feu A C ad
TC. Erit etiam L x T v z d , G v x T v ut L ad G v ; & (ex natura
conicorum) reflangulum G v T ad Q v quad. v x T C q ad CT> q-, &
(per corol. 2. lem. v i i .) Q y quad. ad 6hc quad. punflis T coe­
untibus fit ratio aequalitatis ; & Q jc quad. feu §hv quad. eft ad §)Tq
ut E T q ad T F q , id eft, ut C A q ad T F q , five (per lem. x n. ) ut
CT>q ad C B q : & conjunflis his omnibus rationibus L x 9 R fit ad
Q T q K t A C x L x T C q x C V q , feu r C B q x T C q x C H q ad
TC, x G v x C V q x C B q, five ut 2 T* C ad Gv . Sed punflis T & Q
" coeuntibus
PRINCIPIA MATHEMATICA. J7
coeuntibus aquantur % T C & G v . Ergo & his proportionalia Li»*i
L x g L R & Q T q aquantur. Ducantur hac aqualia in & RIH" S

fiet L x S T q aquale — ^ ^ Ergo (percorol. i. & f. prop.vi.)


. vis centripeta reciproce eft ut L x S T q , id eft,'reciproce in ratione
duplicata diltantia S T . <3). E. I.

Inveniatur vis, q u a tendit ab hyperbola centro C. Prodibit h ac


dillantia C T proportionalis. Inde vero (per corol. 3. p ro p .vn .)

vis ad umbilicum S tendens erit-ut §Tq ’ ^oc


reciproce ut S T q . 1-
I Eodem
yS PHILOSOPHIAE NATURALIS
ds Moto . Eodem modo demonftratur, quod corpus hac vi centripeta in
Corporum Qgnj-j.jfUgaIn verfa movebitur in hyperbola oppofita.

LEMMA XIII.
Latus rectum parabola a d verticem quemvis pertinens eft
quadruplum diftantia verticis illius ab umbilico figura. _
Patet ex conicis.
' LEMMA XIV.
Perpendiculum, quod ab umbilico parabola a d tangentem ejus
demittitur, medium efi proportionale inter dijlantias umbi­
lici a puncto contactus & a vertice principali fig ura .

Sit enim A T parabola, S umbilicus ejus, A vertex principalis,


T punftum contaflus, T O ordinatim applicata ad diametrum prin­
cipalem, T M tangens diametro
principali occurrens in M, & S N
■ linea perpendicularis ab umbili­
co in tangentem. Jungatur A N
& ob aquales M S & S T , M N ,
& N T , M A & A O parallela
erunt refla A N & O T ; & inde • M X sT o~ ~
triangulum S A N reftangulum erit ad A , & fimile triangulis aqua­
libus S N M , S N T : ergo T S eft ad S N u t S N ad SA. ®.E. T>.
Corol.i. T S q eft ad S N q \itTSz<$.SA.
Corel, z. Et ob datam S A eft S N q ut T S .
Corol. 3. Et concurfus tangentis cujufvis T M cum refla S N , qua
ab umbilico in ipfam perpendicularis eft, incidit in reflam A N ,
qua parabolam tangit in vertice principali.

PROPOSITIO XIII.’ PROBLEMA VIII.


Moveatur coipus m perimetro p a r a b o la : requiritur lex vis
centripeta tendentis a d umbilicum hujus fig iira .

Maneat conftrQflio lemmatis, fitque 'T corpus in perimetro para­


bola, & a loco in quem corpus proxime movetur, age ipfi S T
parallelam
PRINCIPIA MATHEMATICA. 59
parallelam Q R & perpendicularem Q T , necnon Q v tangenti pa­
rallelam, & occurrentem tum diametro T G in v, tum diltanti®
S T in x. Jam ob fimilia triangula T x v , S T M , & aequalia unius
latera S M , S T , aequalia funt alterius latera T x feu g y t & T v .
Sed ex conicis quadratum ordinatae Q y aequale elt retiangulo fub
latere refto & 1'egmento diametri T v , id ell (per lem. x m .) re-
dangulo 4 T S x T v, feu 4 T S x ^ R ; & punftis T & ^coeunti­
bus, ratio §>v ad §>x (per corol. z. lem. v n .) fit ratio aequalitatis.
Ergo Q x quad. eo in cafu
aequale elt rectangulo ^ T S
x QJR. Elt autem (ob fi­
milia . triangula Q x T ,
S T N ) §hcq ad ^ T q ut
T S q ad S N q , hoc elt (per
corol. 1. lem. xiv.) ut T S
ad S J , id elt, ut 4 T S x Q R
ad 4 S J X ^ R , & inde
(per prop. ix. lib. v. elem.)
• STq
Q T q & 4 S A x Q R aequantur. Ducantur haec aequalia m

& fiet aequale S T q x ^ S J : & propterea (per corol. 1.


& f. prop. vi.) vis centripeta elt reciproce ut S T q x *,SA, id elt»
ob datam 4 S J reciproce in duplicata ratione diftantiae S T . ' 6). E. I.
Corol. 1. Ex tribus noviffimis propofitionibus confequens ell, quod
fi corpus quodvis T fecundum lineam quamvis reftam T R quacun­
que cum velocitate exeat de loco T , & vi centripeta, quae fit reci­
proce proportionalis quadrato diltantiae locorum a centro, fimul
agitetur ; movebitur hoc corpus in aliqua feftionum conicarum
umbilicum habente in centro virium ; & contra. Nam datis um­
bilico, & pundto conta&us, & pofitione tangentis, defcribi potell fe-
ftio conica, quae curvaturam datam ad punftum illud habebit. Da­
tur autem curvatura ex data vi centripeta, & velocitate corporis: &
orbes duo fe mutuo tangentes eadem vi centripeta eademque ve­
locitate defcribi non poliunt.
Corol z. Si velocitas, quacum corpus exit de loco fuo T , ea fit,
qua lineola T R in minima aliqua temporis particula defcribi pof-
' I 2, .fit,
60 PHILOSOPHIA N ATURALIS
De Motu fit . & vis centripeta potis fxt eodem tempore corpus idem movere
Corporum per fpatium <^R; movebitur hoc corpus in conica aliqua fedione,
cujus latus refium principale eft quantitas illa qua ultimo fit,
ubi lineolae T R, Q R in infinitum diminuuntur. Circulum in his
corollariis refero ad ellipfm ; & cafum excipio, ubi corpus reda de-
fcendit ad centrum.
PROPOSITIO XIV". THEOREM A VI.
Si corpora plura revolvantur circa centrum commune, & vis
centripeta f i t reciproce in duplicata ratione diflantue loco­
rum a centro ; dico quod orbium latera reBa principalia
fiunt in duplicata ratione arearum, quas corpora radiis ad
centrum duBis eodem tempore deficribunt.
Nam (per corol z, prop. x m .) latus
. • §> T *
reftum L squale eft quantitati ’

quae ultimo fit, ubi coeunt punfta 5P &


Sed linea minima Q R dato tempore
eft ut vis centripeta generans, hoc eft
(per hypothefin) reciproce ut S T q.
Ergo eft ut $ T q x S Tq , hoc eft,
latus retium L in duplicata ratione areae gpTx S T . § b E . *D.
Corol. Hinc ellipfeos area tota, eique proportionale reftangulum
fub axibus eft in ratione compofita ex fubduplicata ratione lateris
redi, & ratione temporis periodici. Namque area tota eft ut area
i Q T x S T , quae dato tempore defcribitur, dudain tempus periodi­
cum.
P R O P O S IT IO XV. T H E O R E M A V II.
• hfidem pofiltis, dico quod tempora periodica in ellipfiibus fiunt in
ratione fiefiquiplicata majorum axium.
Namque axis minor eft medius proportionalis inter axem majo­
rem & latus reftum, atque ideo redangulum fub axibus eft in ra­
tione
PRINCIPIA MATHEMATICA. 61
tione compofita ex fubduplicata ratione lateris redi & fefquiplicata Lt*E*
ratione axis majoris. Sed hoc redangulum (per corol. prop. xxv.) Primus-
eft in ratione compofita ex fubduplicata ratione lateris redi & ra­
tione periodici temporis. Dematur utrobique fubduplicata ratio
lateris redi, & manebit fefquiplicata ratio majoris axis eadem cum
ratione periodici temporis, j^. E . T>.
Corol. Sunt igitur tempora periodica in ellipfibus eadem ac in
circulis, quorum diametri aequantur majoribus axibus ellipfeon.

P R O P O S IT IO X V I. T H E O R E M A V III.

hfdem poftis, & aBis ad corpora lineis recfis, qua 'ibidem


tangant orbitas, demijjlfque ab umbilico communi ad has
tangentes perpendicularibus: dico quod velocitates corporum
funt in ratione compofita ex ratione perpendiculorum in-
verfe, & fubduplicata ratione laterum reBorum principa­
lium direBe.

Ab umbilico S ad tangentem T R
demitte perpendiculum <5T ,& velocitas
corporis T erit reciproce in fubdupli-
cata ratione quantitatis — j f . Nam
velocitas illa eft ut arcus quam mini­
mus T § )jn data temporis particula de-
fcriptus, hoc eft (per lem. v i i .) ut tan­
gens T R, id eft, ob proportionales
T R ad g T & S T ad S T , ut
five ut S T reciproce & S T x <$>'T d ired e; eftque S T x § )T ut area
dato tempore defcripta, id eft (per prop. xiv.) in fubduplicata ratio­
ne lateris redi. E. T>.
Corol. i. Latera reda principalia funt in ratione compofita ex
duplicata ratione perpendiculorum, & duplicata ratione velocita­
tum.

Corol,
6t PHILOSOPHIA NATURALIS
D e M ot u Corel, i. Velocitates corporum, in maximis & minimis ab umbi­
C orporum lico communi dillantiis, funt in ratione compolita ex ratione diftan-
tiarum inverfe, & fubduplicata ratione laterum redorum principa­
lium direde. Nam perpendicula jam funt ipfe diftantiae. ^
Corol. 3. Ideoque velocitas in conica fedione, in maxima vel
minima ab umbilico diftantia, eft ad velocitatem in circulo in ea­
dem a centro diftantia in fubduplicata ratione lateris redi princi­
palis ad duplam illam diftantiam.
Corol. 4. Corporum in elliplibus gyrantium velocitates in medio­
cribus diftantiis ab umbilico communi funt eaedem, quai corporum
gyrantium in circulis ad eafdem diftantias ; hoc eft (per corol. 6.
prop. iv.) reciproce in fubduplicata ratione diftantiarum. Nam
perpendicula jam funt femi-axes minores , & hi funt ut mediae
proportionales 'inter diftantias & latera reda. Componatui haec
ratio inverfe cum fubduplicata ratione laterum redorum direde, &
fiet ratio fubduplicata diftantiarum inverfe.
Corol. 5. In eadem figura, vel etiam in figuris diverfis, quarum
latera reda principalia funt aequalia, velocitas corporis eft reciproce
ut perpendiculum demiflum ab umbilico ad tangentem.
Corol. 6. In parabola velocitas eft reciproce in fubduplicata ra­
tione diftantiae corporis ab umbilico figurae; in ellipfi magis varia­
tur, in hyperbola minus quam in hac ratione. Nam (per corol. z.
lem. xiv.) perpendiculum demiflum ab umbilico ad tangentem pa­
rabolae eft in fubduplicata ratione diftantiae. In hyperbola perpen­
diculum minus variatur, in ellipfi magis.
Corol. 7. In parabola velocitas corporis ad quamvis ab umbilico
diftantiam eft ad velocitatem corporis revolventis in circulo ad
eandem a centro diftantiam in fubduplicata ratione numeri binarii
ad unitatem; in ellipfi minor eft, in hyperbola major quam in hac
ratione. Nam per hujus corollarium fecundum velocitas in ver­
tice parabolae eft in hac ratione, & per corollaria fexta hujus &
propofitionis quartae fervatur eadem proportio in omnibus diftan­
tiis. Hinc etiam in parabola velocitas ubique aequalis eft velocitati
corporis revolventis in circulo ad dimidiam diftantiam, in ellipfi
minor eft, in hyperbola major.
Corol. 8. Velocitas gyrantis in fediione quavis conica eft ad ve­
locitatem gyrantis in circulo in diftantia dimidii lateris redi prin-
' cipalis
PRINCIPIA MATHEMATICA. <J3
cipalis fedionis, ut difiantia illa ad perpendiculum ab umbilico in L
tangentem fedionis demifliim. Patet per corollarium quintum. P&
Corol. 9. Unde cum (per corol 6. prop. iv.) velocitas gyrantis in
hoc circulo fit ad velocitatem gyrantis in circulo quovis alio re­
ciproce in fubduplicata ratione difiantiarum ; fiet ex sequo velocitas
gyrantis in conica fedione ad velocitatem gyrantis in circulo in ea­
dem diftantia, ut media proportionalis inter diftantiam illam com­
munem & femiflem principalis lateris redi fedionis, ad perpendi­
culum ab umbilico communi in tangentem fedionis demiffum.

P R O P O S I T IO XVII. P R O B L E M A IX.
Pofito quod vis centripeta f t reciproce proportionalis quadrato
dijlanti<e locorum a centro, & quod vis illius quantitas abfo-
luta f it cognita j requiritur linea , quam corpus defcribit de
loco dato cum data velocitate fecundum datam *reBam
egrediens.

Vis centripeta tendens ad pundum S ea fit, qua corpus p in or-.


bita quavis data p q gyretur, & cognofcatur hujus velocitas in loco
p. De loco R fecundum lineam R R exeat corpus R cum data
velocitate, & mox inde, cogente vi centripeta, defledat illud in
coni fedionem R <£. Hanc igitur reda R R tanget in R. Tan­
gat itidem reda aliqua
p r orbitam p q in p , &
fi ab S ad eas tangen­
tes demitti intelligantur
perpendicula, erit (per
corol. r. prop. x v i . )
latus redum principale
coni fedionis ad latus
redum principale orbi­
tae in ratione compo-
fita ex duplicata ratio­
ne perpendiculorum &
duplicata satione velo­
citatum, atque ideo datur. Sit L coni fedionis latus redum. Datur
praeterea ejufdem coni fedionis umbilicus S. Anguli R R S comple­
mentum
d4 P H IL O S O P H IA N A T U R A L I S
De Motu mentum ad duos redos fiat angulus R T H \ & dabitur pofitione linea
Corporum in qua umbilicus alter H locatur. Demiffo ad T H per­
pendiculo SIC, erigi intelligatur femiaxis conjugatus B C, & erit
S T a — zICTH + T H ^ = SHqz=^CHq = 4BHq— ^ B C q ^
3 HF+ T H : quid. — L x S T -\-T H — S T q S T H \ - T Hq
_L x S T A-T H. Addantur utrobique % K T H — S T q — T H q
+ L x S T + T H , & fiet L x S T + T H = z S T H + x K T H ,
feu S T + T H ad T H u t z S T + i K T ad L . Unde datur T H tam
longitudine quam pofitione. Nimirum fi ea fit corporis in T ve­
locitas, ut latus redum L minus fuerit quam i S T - \ - i K T , jacebit
T H ad eandem partem tangentis T R cum linea T S ; ideoque
figura erit ellipfis, & ex dat^s umbilicis S, H, & axe principali
S T + A H , dabitur. Sin
tanta fit corporis velo­
citas, ut latus redum L
aequale Sierit -CST q-
z I C T , longitudo T H
infinita erit; & prop-
terea figura erit para­
' bola axem habens S H
parallelum lineae T K,
& inde dabitur. Quod
fi corpus majori adhuc
cum velocitate de loco
fuo T exeat, capienda erit longitudo T H ad alteram partem tan­
gentis; ideoque tangente inter umbilicos pergente, figura erit hy-
perbola axem habens principalem aequalem differentiae linearum S T
& T H , & inde dabitur. Nam fi corpus in his cafibus revolvatur in
conica fedione fic inventa, demonftratum efl in prop. x i, x i i , &
x i ir , quod vis centripeta erit ut quadratum difiantiae corporis a
centro virium S reciproce ; ideoque linea fPj^rede exhibetur, quam
corpus tali vi defcribet, de loco dato T , cum data velocitate, fe­
cundum redam pofitione datam T R egrediens. 61 E. F.
Corol. i. Hinc in omni coni fedione ex dato vertice principali 2 ),
latere redo L, & umbilico S, datur umbilicus alter H capiendo
2 )// ad T>& ut eft latus redum ad differentiam inter latus redum
& 4 ® S. Nam proportio S T + T H ad T H ut z S T + \ l C T ad L
/ . in
PRINCIPIA MATHEMATICA. 6S
in cafu hujus corollarii, fit T>S + £ > # a d B H u t ^T>Sad L , & di-pLlBER
mtimTtS a d © tf u t 4 © J — Z,ad Z- _ %US
Unde fi datur corporis velocitas in vertice principali !D,X'
invenietur orbita expedite, capiendo fcilicet latus reftum ejus ad
duplam diftantiam 39 J, in duplicata ratione velocitatis hujus datae
ad velocitatem corporis in circulo ad diftantiam *DS gyrantis (per
corol. 3- prop. xvi.;) dein D H ad' T>S ut latus redtum ad differen­
tiam inter latus redtum & 4 *DS. ' ‘'
Corol.' 3.* Hinc etiam fi corpus moveatur in fediiorje quacunque
conica, & ex orbe fuo impulfu quocunque exturbetur ; cognofci
poteft orbis, in quo poftea curfurn fuum peraget. Nam componen­
do proprium corporis motum cum motu illo, quem impulfus folus
generaret, habebitur motus quocum corpus de dato impulfus loco,
fecundum redlam pofitione datam, exibit. .
Corol. 4. Et fi corpus illud vi aliqua extrinfecus impreffa conti­
nuo perturbetur, innotefcet curfus quam proxime, colligendo mu­
tationes quas vis illa in pundlis quibufdam inducit, & ex feriei ana­
logia mutationes continuas in locis intermediis ^eftimando,

Scholium.

Si corpus jP vi centripeta ad pun­


Ctum quodcunque datum R ten­
dente moveatur in perimetro datae
cujufcunque feftionis conicae, cujus
centrum fit C ; & requiratur lex vis
centripetae: ducatur CG radio R T
parallela, & orbis tangenti P G oc­
currens in G ; & vis illa ( per co­
rol. 1. & fchoL prop. x. & corol. 30
*
prop. vii. ) erit ut ^ cu^- •
R P quaa. t r r M ■

K SE&
D e M ot u
C orporum ,
s E^C'TAI o m vP

Si ab ellipfeos vel hyperbolae cuju/vis umbilicis duobus H, ad


punBum quodvis tertium V infleBantur reBa dua SV >H V,
quarum una H V aqualis f it axi prin-
, cipali figura, id efi> axi in quo um-
. bilici jacenty altera SV a perpendi- r
culo T R in fe demiffo bifecetur in T ;
-H
-v nicam alicubi tanget: Q f contra7 f i tangity erit HV aqua-
hs axi principali figura. .
Bccet enim perpendiculum T R re&am H V produftam, fi opus
fuerit, in R , & jungatur S R . Ob aequales 7 S, T V , aequales

O^
runt & reiiae SR , V R 8 c anguli T R S T R V \ Unde punitum
erifadfeflibnem conicam, & perpendiculum T R tanget eandem:
& contra. <£. E. 2 ).

PROPOSITIO XVIII. PROBLEMA X.


V a tis umbilico & axibus principalibus defcribere trajettorias
ellipticas & hyperbolicas, qua tranfibunt p er p itntfa data,
& rectas pofitione datas contingent.
Sit S communis umbilicus figurarum; A B longitudo axis prin­
cipalis traje&orias cujufvis; T pundlum
per quod trajeftoria debet tranfire ; a ; ; b

& T R refta quam debet tangere. ? j, p p '


Centro T intervallo A B —S T , fi orbi- " >,
ta fit ellipfis, vel A B + S P , fi ea fit ' ______________Hf
hyperbola, defcribatur circulus HG. Ad X S J!
tangentem TR demittatur perpendicu- ^ Gjp
lum ST, & producatur idem ad F , ut fit T F aequalis S T i centro­
que
P R I N C I P I A M A TH E M A TIC A . 67
que F & intervallo A B defcribatur circulus F H . Hac methodo L iie
five dentur duo punda T , / , five du$ tangentes T R , tr , fivepun- P&,“ “
flum T & tangens T R , defcribendi funt circuli duo. Sit H eorum
interfedio communis, & umbilicis S, H, axe illo dato defcribatur
trajedoria. Dico fadum. Nam trajedoria defcripta (eo quod T H
+ S T in ellipfi, & T H — S T in hyperbola sequatur axi) tranfibit
per pundum T , & (per lemma fuperius) tanget redam T R . Et eo­
dem argumento vel tranfibit eadem per punda duo T , />, vel tan­
get redas duas T R, tr. Q . E . F .

P R O P O S IT IO XIX. P R O B L E M A XI.
Circa datum umbilicum traje&oriam parabolicam defcribere,
qua tranfibit per pun&a data, & reclas pofitione datat
■ continget. '
Sit S umbilicus, T pundum & T R tangens trajedoriee defcri-
bendae. Centro T , intervallo ‘PJdefcribe circulum FG. Ab um­
bilico ad tangentem demitte perpendicularem ST, & produc eam
ad F, ut fit T V aequalis S T. ' Eodem modo defcribendus eft alter
circulus f g, fi datur alterum pundum p ; vel inveniendum alterum
pundum v, fi d atur altera tangens t r ; dein d ucen-
da reda 1 F quae tangat duos circulos F G , f g fi
dantur duo punda T , p, vel tranfeat per duo punda
V, v, fi dantur duae tangentes T R, tr, vel tangat
circulum F G & tranfeat per pundum F, fi datur
pundum T & tangens TR. Ad F I demitte per­
pendicularem S I , eamque bifeca in K ; & axe
S K , vertice principali K defcribatur parabola.
Dico fadum. Nam parabola, ob aequales S K &
I K , S T & F T , tranfibit per pundum T ; & (per lem. xiv. corol. 3.)
ob aequales S T & T F & angulum redum S T R , tanget redam
TR. §K E. F.

Ri PROPOSITIO
<?8 P H IL O S O P H IA N A T U R A L I S
D e M otu
C orporum
P R O P O S IT IO XX. P R O B L E M A XII.
Circa datum umbilicum trajeBonam quamvis fpecte datam
defcnbere, qua per data punBa tranfibit & “ reBas tanget
pofitione datas.
C af.i. Dato umbilico S, defcribenda fit trajefloria A B C per
pundta duo B , C. Quoniam trajefloria datur fpecie, dabitur ratio
axis principalis ad diftantiam umbi­
licorum. In ea ratione cape K B
ad BS, & L C ad CS. Centris B, C,
intervallis B K, C L , defcribe cir­
culos duos, & ad reflam K L, quae H
tangat eofdem in K 8c L , demitte perpendiculum S G , idemque
feca in A Sca, ita ut fit’ G ^ ad A S & Ga ad a S ut eft K B ad
B S & axe A a, verticibus A , a, defcribatur trajefloria. Dico fa-
flum. Sit enim # umbilicus alter figurae defcriptae, & cum fit G A
ad A S ut Ga ad a S, erit divifim G a — G ^ f e u A a ad. a S — A S
feu S H in eadem ratione, ideoque in ratione quam habet axis prin­
cipalis figurae defcribenda; ad diftantiam umbilicorum ejus; & prop-
terea figura defcripta eft ejufdem fpeciei cum defcribenda. Cum­
que fint K B ad B S Ik L C ad C S in eadem ratione, tranfibit haec
figura per punfla B , C, ut ex conicis manifeftum eft.
Caf. i. Dato umbilico J, defcribenda fit trajefloria quae reflas
duas T R , t r alicubi contingat. Ab umbilico in tangentes demitte
perpendicula ST, S t & produc ea­
dem ad V, v, ut fint T V, t v aequa­
les T S, t S. Bifeca V v in O, &
erige perpendiculum infinitum O H ,
reflamque V S infinite produftam
feca in K & k, ita ut fit V K ad K S
& V k ad k S ut eft trajefloriae defcri-
bendae axis principalis ad umbilico­
rum diftantiam. Super diametro K k defcribatur circulus fecans
O H in H ; & umbilicis S, H, axe principali ipfam ^//aequante,
defcribatur trajeftoria. Dico faflum. Nam bifeca K k in X, &
junge
PRINCIPIA MATHEMATICA. 69
junge H X , H S , H V H v . Quoniam eft V K ad A -<5*ut V k ad Li*®»
JkS; & compotite ut VK-\-Vk ad KS-\-k S ; divifimque ut V k — V K PxIM0S'
ad k S — K S , id eft, u t z V X A d z K X 8c z K X Ad z S X, ideo-
que ut V X ad H X 8c H X ad S X, fimilia erunt triangula V X H ,
H X S, & propterea V H erit ad S H ut ^ l a d i f H, ideoque ut
V K Ad K S. Habet igitur trajedoria defcripta axis principalis
V H eam rationem ad ipfius umbilicorum dittantiam S H, quam
habet trajedoria defcribendae axis principalis ad ipfius umbilicorum
dittantiam, & propterea ejufdem ett fpeciei. Infuper cum V H,
v H aequentur axi principali, & VS, v S a redis T R, t r perpen-
diculariter bifecentur, liquet (ex lem. xv.) redas illas trajedoriam
defcriptam tangere. E. F.
Caf. 3. Dato umbilico S defcribenda fit trajedoria quae redam
T R tanget in pundo dato R. In redam T R demitte perpendi­
cularem S T , & produc eandem ad V, ut fit T V aequalis ST. Junge
F R & redam V S infinite produdam feca in K & k, ita ut fit
V K ad S K & V k ad S k ut ellipfeos defcribendae axis principalis
ad dittantiam umbilicorum; cir­
culoque fuper diametro K k de- 1 1 , .......
fcripto fecetur produda reda V R f ' :' '
in H, & umbilicis S, H, axe prin- r, X / \
cipali redam V H aequante, de- . \
fcribatur trajedoria. Dico fadum. v ......x ... k ... s................... ~~~%
Namque V H efle Ad S H ut V K '
ad S K, atque ideo ut axis principalis trajedoria defcribendae ad
dittantiam umbilicorum ejus, patet ex demonttratis in cafu fecun­
do, & propterea trajedoriam defcriptam ejufdem efie fpeciei cum
defcribenda, redam vero T R qua angulus V R S bifecatur, tan­
gere trajedoriam in pundo R, patet ex conicis. E. F.
Caf. 4. Circa umbilicum S defcribenda jam lit trajedoria A T B,
quae tangat redam T R, tranfeatque per pundum quodvis T extra
tangentem datum, quaeque limilis fit figurae a pb, axe principali a b
& umbilicis s, h defcriptae. In tangentem T R demitte perpendicu­
lum S T, & produc idem ad V, ut fit T V aqualis ST. Angulis au­
tem V S ‘P , S V T fac angulos h s q, s h q aquales ; centroque q &
intervallo quod fit ad ab ut S T ad V S defcribe circulum fecan-
tem figuram a p b in / . Junge s p & age S H qua fit ad s b ut ett
S T ad
7o PHILOSOPHIA NATURALIS
Moto S T ad sp, quaeque angulum T S H angulo p s h & angulum V S R
'0KUM angulo p s q aequales conftituat. Denique umbilicis S, Ht & axe
principali A B diftantiam V H aequante, defcribatur feflio conica.
Dico faflum. Nam fi agatur s v quae fit ad s p ut eft s h ad sqt
quaeque conftituat angulum v s p angulo h s q & angulum v s h an­
gulo p s q aequales, triangula s vh , s p q erunt fimilia, & propte-
rea v h erit ad p q ut eft s h ad s q, id eft (ob fimilia triangula V S p ,
h s q) ut eft V S ad S T feu ab a d / q. iEquantur ergo v h 8c ab.

Porro ob fimilia triangula V S H, v s h, eft V H && S H ut v h ad


sh, id eft, axis conicae feflionis jam defcriptae ad illius umbilico­
rum intervallum, ut axis a b ad umbilicorum intervallum sh-, &
propterea figura jam defcripta fimilis eft figurae apb. Tranfit au­
tem haec figura per punflum P , eo quod triangulum T S H fimilefit
triangulo p s h ; & quia V H aequatur ipfius axi & V S bifecatur
perpendiculari ter a refla T R, tangit eadem reftam T R . §>. E . F .

L E M M A X V I.
-B d a tis tribu s p u n B is cid q u a rtu m non d a tu m m fle B e r e tres
reB a s q u a ru m d iffe r e n tia v e l d a n tu r v e l n u lla f u n t .
Cap i. Sunto punfla illa data A , B , C 8c punflum quartum Z ,
quod invenire oportet; ob datam differentiam linearum A Z , B Z ,
locabitur
PRINCIPIA MATHEMATICA. 71
locabitur pundum Z in hyperbola cujus umbilici funt A & B, & L1 E R
principalis axis differentia illa data. Sit axis ille M N. Cape T M Pri
M U S.

ad M A ut eft M N ad A B , & ereda T R perpendiculari ad A B ,


demiffaque Z R perpendiculari ad P R ; erit, ex natura hujus hyper­
bolae, Z R ad A Z ut eft AI N ad A B . Simili difcurfu pundum Z
locabitur in alia hyperbola, cujus umbilici funt A, C & principalis
axis differentia inter A Z & C Z , ducique poteff ipfi A C per­
pendicularis, ad quam fi ab hyperbolae hujus pundo quovis Z de­
mittatur normalis Z S, haec fuerit ad A Z ut eft differentia inter A Z
& C Z ad A C . Dantur ergo rationes ipfarum Z R 8 c Z S ad A Z ,
& idcirco datur earundem Z R 8 c Z S
ratio ad invicem ; ideoque fi redae R'P,
S g concurrant in T, & agantur T Z
& TA, figura T R Z S dabitur fpecie,
& reda T Z in qua pundum Z alicubi
locatur, dabitur pofitione. Dabitur
etiam reda T A , ut & angulus A T Z i
& ob datas rationes ipfarum A Z ac
T Z ad Z S dabitur earundem ratio ad
invicem ; & inde dabitur triangulum
A T Z , cujus vertex eft pundum Z .
& E 1-
C a f x. Si duae ex tribus lineis, puta A Z & B Z , aequantur, ita
age redam T Z , ut bifecet redam A B ; dein quaere triangulum
A T Z ut fupra.
Caf. 3. Si omnes tres aequantur, locabitur pundum Z in centro
circuli per punda A , B, C tranfeuntis. E . I.
Solvitur etiam hoc lemma problematicum per librum tadionum
Apollonii a Vieta reftitutum.

PROPOSITIO X X I. PROBLEM A XIII. *


T ra jeB o ria m c ir c a d a tu m u m b ilicu m d efe r ib e r e , qu£ tra n fib it
p e r p u n B a d a ta & r eB a s p o fitio n e d a ta s con tin get.

Detur umbilicus S, pundum "P, & tangens T R , & inveniendus


fit umbilicus alter II. A d tangentem demitte perpendiculum S T ,
& pro»
7^ 'P H IL O S O P H IA N A T U R A L I S
t» produc idem ad T, ut fit TT aqualis S T , & a it T U aqualis ax,
> principali, junge S-P, H T , & ent S T differentia inter H V &
axem principalem. Hoc modo fi dentur plures tangentes vel
plura punda T , devenietur femper ad lineas totidem T H , vel TH,
a didis pundis T vel T ad umbilicum H Y
dudas, quae vel aequantur axibus, vel
datis longitudinibus S T differunt ab iif-
dem, atque ideo quae vel aequantur fibi
invicem, vel datas habent differentias ; \ / ______
& inde, per lemma fuperius, datur um- s _ H
bilicus ille alter H. Habitis autem umbilicis una cum axis longi­
tudine (quae vel eft T H ; vel, fi trajedoria ellipfts eft, T H + S T ;
fin hyperbola, T H — S T ) habetur trajedoria. <£. E . I .

Scholmm. '
Ubi trajedoria eft hyperbola, fub nomine hujus trajedoriae oppo-
fitam hyperbolam non comprehendo. Corpus enim pergendo in
motu fuo in oppofitam hyperbolam tranfire non poteft.
Cafus ubi dantur tria punda ftc folvitur expeditius. Dentur punda
B , C, T>. Jundas BC, CT) produc ad E , F, ut fit E B ad is C u t SB ad
S C , & F C ad F T ) ut S C ad ST). Ad E F dudam & produdam
demitte normales S G , B H , inque G S infinite produda cape G A ad
A S & G a ad a S ut eft H B ad B S ; & erit A vertex, & A a axis
principalis trajedoriae: quae, perinde ut G A major, aequalis, vel
minor fuerit quam A S,
erit ellipfts, parabola v e lR
hyperbola; pundo a in
primo cafu cadente ad
eandem partem lineae h
G F cum pundo A %in £
fecundo cafu abeunte in
infinitum ; in tertio ca­
dente ad contrariam
partem lineae G F. Nam
li demittantur ad G F £
perpendicula C I , T > K - erit J C ad H B ut E C ad E B, hoc eft,
ut S C ad S B ■, & viciffim /C ad S C ut H B ad ^ f i v e ut G A ad SA.
. ’ Et
PRINCIPIA MATHEMATICA. 73
Et fimili argumento probabitur efle KT> ad ST> in eadem ratione. Lisir
Jacent ergo punfta B , C, D in coni fe&ione circa umbilicum S ita R111 “ s'
defcripta, ut re61ac omnes, ab umbilico S ad fingula lectionis punfla
duftse, fint ad perpendicula a punftis iifdem ad reftam G F demif-
fa in data illa ratione.
Methodo haud multum diffimili hujus problematis folutionem
tradit clariffimus geometra de la Hir e, conicorum fuorum lib. v i i i -
prop. xxv. '
SECTIO V.
Inventio orbium ubi um bilicus neuter datur .

L E M M A X V II.
S i a d a ta conica fe B io n is p u n B o quovis P a d t r a p e z ii a li-
cujus A B D C , in conica illa fe B io n e in fcrip ti, latera q u a -
tuor in fin ite p r o d u B a A B , C D , A C , D B totidem r e B a
P C I, P R , PS, P T in datis angulis ducantur , fin g u la a d
fin g u la : reB a n g u lu m d u B a ru m a d oppofita duo la tera
PQxPR, e rit a d reB a n g u lu m d u B a ru m a d a h a duo la ­
tera oppofita P S x P T in data ratione.

Caf. 1. Ponamus primo lineas ad oppofita latera duftas parallelas


efle alterutri reliquorum laterum, puta F ^ 8 c F R lateri A C , fi.
<p s ac F T lateri A B . Sintque infuper latera duo ex oppofitis,
puta A C & B 2 ), fibi invicem parallela. Et refta, quae bifecat pa­
rallela illa latera, erit una ex diametris conicae feftionis, & bifecabit
etiam R ^ Sit O punflum in quo c
R Q bifecatur, & erit F O ordina­
rim applicata ad diametrum illam. ^
Produc F O ad K, ut fit O K aequa­
lis ? 0 , & erit O K ordinatim appli­
cata ad contrarias partes diametri.
Cum igitur punfta A , B , F & K
fint ad conicam fe&ionem, & F K
fecet A B in dato angulo, erit (per
prqp. 17,19,2.1 & 23. lib. 111. coni­
corum
74 PHILOSOPHIA NATURALIS
De Motu eorum Apollonii) reftangulum P Q K ad reftangulumA £ B in data
Corporum f- cpj q K & P R aequales funt, utpote aequalium U K , O ? ,
& o l OA differenti*, & inde etiam reftangula P Q K & T &
aequalia funt; atque ideo reftangulum P Q x P R cil ad reftangu-
lum A §LB, hoc eft ad reftangulum P S X P T m data ratione.
6). E . CZ). /tri Q L>cr\ m
CaC. 2- Ponamus jam trapezii latera oppofita A C <k B D non efle
parallela. Age B d parallelam A C & occurrentem tum reftae S T
in t, tum conicae feftioni in d. Junge C d fecantem T i£, in r, &
ipfi P 6) parallelam age T> M fecan­
tem C d in M & A B in N. Jam
ob fimilia triangula B T t , T) B N ; eft
B t feu y ^ a d T t ut IDiVad N B .
Sic 8 c R r eft ad A IP^ut D M
ad A N . Ergo, ducendo anteceden­
tes in antecedentes & confequentes
in confequentes, ut reftangulum P ^
in R r eft ad reftangulum T S in T t, A-L . _
ita reftangulum NT> M eft ad reftangulum A N B, & (per caf. i.)
ita reftangulum P j^in P r eft ad reftangulum P S in ‘P t, ac divi-
fim ita reftangulum P Q x P R eft ad reftangulum P S y . P T .
g . E . T>.
Caf. 3. Ponamus denique lineas
quatuor P j£, P R , P S , P T non efte
parallelas lateribus A C , A B , fed ad
ea utcunque inclinatas. Earum vice
age P q, P r parallelas ipfi A C ; &
P s, P t parallelas ipli A B ; & prop­
ter datos angulos triangulorum P Q q ,
P R r, P S s, P T t, dabuntur ratio­
nes P Q ad P q , P R ad P r, P S ad A y v &
P s, & “P T a d ? 5 1 ; atque ideo rationes compofitae P Q x P R ad
P q x P r , 8c P S x P T ad P s x P t . Sed, per fuperius demon-
ftrata, ratio P q x P r ad ?* s x P t data e ft : ergo & ratio P Q x P R
ad P S x P T . G ^E.P). <

LEMMA
PRINCIPIA MATHEMATICA. 7J
L iber
P r i m u s .
L E M M A X V III.
lifd em p o fitis, f i reElangulum d u ci arum a d oppofita duo latera
tr a p e z u PQ_X P R f i t a d reEl angulum duElarum a d reliq u a
duo latera P S x P T in data ratione ; punElum P, a q u o .
linere ducuntur, tanget conicam feElionem circa trapezium
d efcrip ta m .

Per punita A, B, C, T> & aliquod- infinitorum punitorum T , pu­


ta p, concipe conicam feitionem defcribi: dico punitum T hanc
femper tangere. Si negas, junge A T fecantem hanc conicam fe-
itionem alibi quam in T , fi fieri poteft, puta in b. Ergo fi ab his
punitis p & b ducantur in datis angulis ad latera trapezii re it a: p qt .
p r, p s, p t & bk, b n, b f , b d\ erit ut b k x b n ad b f x b d ita
(per lem. x v n . ) p q x p r ad p s x p t, & ita (per hypoth.) T ^ x T R
ad T S x T T . Eft & propter fimilitudinem trapeziorum b k A f ,
T Q A S, ut bk ad b f ita 'P ad T S. Quare, applicando ter­
minos prioris proportionis ad terminos correfpondentes hujus, erit
b n ad b d ut T R ad T T. Ergo
trapezia aequiangula eDnbd,eD R T T
fimilia funt, & eorum diagonales
T) b, T) T propterea coincidunt.
Incidit itaque b in interfeiiionem
reitarum A T , *D T ideoque coin-
cidit cum punito T . Quare pun­
itum T , ubicunque fumatur, inci­
dit in aflignatam conicam feiiio-
nem. Q E. T).
Corol. Hinc fi reitae tres T 6L
T R, T S a punito communi T
ad alias totidem pofitione datas reitas A B , CT>, A E, fingulae ad
fingulas, in datis angulis ducantur, fitque redtangulum fub duabus
duitis T G ^ x T R ad quadratum tertiae T S in data ratione: pun­
itum T , a quibus retiae ducuntur, locabitur in feitione conica
quae tangit lineas A B , C ® in A ScC-, & contra. Nam coeat linea
1 L % BT> cum
76 PHILOSOPHIAE N A T U R A L I S
D e Motu BR) cum linea AC, manente pofitione trium A B , CT>, A C ; dein
CoupoRUM coeat etiam linea <pT cum Jinea cpS : & redangulum R S x T T
evadet R S quad. redaeque AB, CT >, quae curvam in pungis A & B,
C & R> fecabanr, jam curvam in pundis illis coeuntibus non airs
piius fecare poflunt, fed tantum tangent.

■ Schohum•
Nomen conicae fedionis in hoc lemmate late fumitur, ita ut feftio
tam redilinea per verticem coni tranfiens, quam circularis bafi pa­
rallela includatur. Nam fi punftum p incidit in redam, qua pun-
da A & T> vel C & B junguntur, conica fedio vertetur in gemi,
nas redas, quarum una eft reda illa in quam pundum p incidit, &
altera ett reda qua alia duo ex pundis quatuor junguntur. Si tra­
pezii anguli duo oppofiti fimul fumpti aequentur duobus redis, & lineae
'quatuor R (jK, RR , R S , R T ducantur ad latera ejus vel perpendi-
culariter vel in angulis quibufvis
aequalibus, fitque redangulum fub
duabus dudis R ^ x R R aequale
redangulo fub duabus aliis R S
X.RT, fedio conica evadet cir­
culus. Idem fiet, fi lineae quatuor
ducantur in angulis quibufvis, &
redangulum fub duabus dudis
5Pj£x R R fit ad redangulum fub
aliis duabus R S x R T ut redan­
gulum fub finubus angulorum S, T,
in quibus duae ultimae R S, R T _
ducuntur, ad redangulum fub finubus angulorum R , in quibus
duae primae R R R ducuntur. Caeteris in cafibus locus pundi
R erit aliqua trium figurarum, quae vulgo nominantur fediones co­
nicae. Vice autem trapezii A B CT> fubftitui poteft quadrilaterum,
cujus latera duo oppofita fe mutuo infiar diagonalium decuflant.
Sed & e pundis quatuor A, B,, C, 2) poflunt unum vel duo abire ad
infinitum, eoque pado latera figura, quae ad punda illa convergunt
evadere parallela: quo in cafu fedio conica tranfibit per csetera
punda, & in plagas parallelarum abibit in infinitum.

LEMMA
PRINCIPIA MATHEMATICA. 77

L E M M A X IX .

In ven ire p u n tlu m P, a quo J l


retia; quatuor P Q ., P R ,
P S, P T a d alias totidem
p ojition e datas r e tia s A B ,
C D , A C , E D, fingithe a d
fin g u la s , in datis angulis

duabus■ d u B is , P Q x p r ,
f i t a d r e t i angulum fu b aliis duabus , P S x P T , in data ra~
tione.

Lineae A B , C D , ad quas redae duae P<^, T R unum redangu-


lorum continentes ducuntur, conveniant cum aliis duabus politione
datis lineis in pundis A , fi, C, D . Ab eorum aliquo A age redam
quamlibet A H , in qua velis pundum P reperiri. Secet ea lineas
oppofitas B 2 ), C © , nimirum fi © in H & CT> in /, & ob datos
omnes angulos figurae, dabuntur rationes P ^ ad T A & P A ad
TS, ideoque ratio P j^ ad TS. Auferendo hanc a data ratione Pj9
x P R ad T S x T T , dabitur ratio T R ad T T , & addendo datas
rationes P / ad T R , & P T ad P H dabitur ratio P / ad T H , atque
ideo pundum P . Q. E . I.
Corol. i. Hinc etiam ad loci pundorum infinitorum P pundum
quodvis © tangens duci poteft. Nam chorda P ©, ubi punda P
ac © conveniunt, hoc eft, ubi A H ducitur per pundum ©, tan­
gens evadit. Quo in cafu, ultima ratio evanefcentium I T & T H
invenietur ut fupra. Ipfi igitur A D duc parallelam C F , occurren­
tem f i © in P, & in ea ultima ratione fedam in E , 8c D E tangens
erit, propterea quod C F & evanefcens I //parallelae funt, & in A
& P fimiliter fedae.
Corol. r. Hinc etiam locus pundorum omnium P definiri poteft.
Per quodvis pundorum A, A, C, © , puta A , duc loci tangentem
A E , & per aliud quodvis pundum f i duc tangenti parallelam fi F
occurren-.-
78 PHILOSOPHIA NATURALIS
De Motw occurrentem loco in i 5’. Invenietur
CouroxuM autem pun(^utn p per lem. XIX.
Bifeca B F ' m G, & afta indefinita
A G erit pofitio diametri ad quam
B G & F G ordinatim applicantur.
Haec A G occurrat loco in H, &
erit A H diameter five latus tranf-
verfum, ad quod latus redtum erit
ut B G q ad A G X GH. S i^ G nu f-
quam occurrit loco, linea A H ex-
iftente infinita, locus erit parabola, ' \ E

BGq
& latus redtum ejus ad diametrum A G pertinens erit . Sin ea
alicubi occurrit, locus hyperbola erit, ubi pundta A & H fita funt ad
eafdem partes ipfius G : & ellipfis, ubi G intermedium eft, nifi forte
angulus A G B redtus fit, & infuper B G quad. aequale reftangulo
A G H, quo in cafu circulus habebitur.
Atque ita problematis veterum de quatuor lineis ab Euclide in­
coepti & ab Apollonio continuati non calculus, fed compofitio geo­
metrica, qualem veteres quaerebant, in hoc corollario exhibetur.

L E M M A XX.
S i p a ra llelo g ra m m u m quodvis A S P Q_ angulis duobus oppofitis
A & P tangit fieB io n em q u a m v is conicam in p u n B is A
P ; lateribus unius angulorum illo ru m in fin ite productis
AQ^, AS occurrit eid em fie B io n i co n ica in B fe3 C ; a p u n B is
a u tem occurfuum B & C a d q u in tu m qu odvis fieB io n is conica
p u n B u m D a g an tu r r e B a duce B D , C D occurrentes alteris
duobus in fin ite p r o d u B is p a ra lle lo g r a m m i la teribu s P S, P
in T fef R : eru nt fe m p e r abficijfice la te ru m p a r te s P R &
P T a d in v ice m in d a ta ratione. E t co n tra , f i p a r te s illa
abfcififa fiunt a d m v ic e m in d a ta ra tio n e, p u n B u m D tanget
fieB io n em con icam p e r p u n B a q u a tu o r A , B , C , P tranJeun­
tem .
Cafi
PRINCIPIA MATHEMATICA. 79
Caf. 1. Jungantur B F , C F & a punfto 25 agantur reftae duae L,B
25 G, 25 A, quarum prior 25 G ipfi A B parallela fit & occurrat T B , Prim
¥ Q,, C A in H, I, G ; altera 25 E parallela fit ipfi A C & occurrat
¥ C, F S, A B in F, K, E : & erit (per lem. x v ii .) reftangulum
25 A x 25 A ad reftangulum 25 G x 25 AT in ratione data. Sed eft
2 >£>ad 25 E (fcu /,£ ) ut T B .
ad H B, ideoque ut ¥ T ad
25 H ; & viciffim ¥ Q ad ¥ T
ut 25 A ad 25 /7. Eli & ¥ R
ad 25 i?1ut i? C ad 25 C, ideo­
que ut (IG vel) F S ad 2 5 G, &
vicifiim F R ad ¥ S ut 2 5 F ad
2 5 G ; & conjunftis rationi­
bus fit reftangulum F Q x ¥ R
ad. reftangulum F S x F T ut
reftangulum 25 E x 25 F ad
reftangulum 25 G x 25 H, atque ideo in data ratione. Sed dantur
¥ & ¥ S, & propterea ratio F R ad ¥ T datur. E. 25 .
Caf. i. Quod fi ¥ R & ¥ T ponantur in data ratione ad invicem,
tum fimili ratiocinio regrediendo, fequetur efle reftangulum 25 E
x 2 5 F ad reftangulum 2 5 G x 2 5 H in ratione data, ideoque punftum
2 5 (per lem. x v rii.) contingere conicam feftionem tranfeuntem per
punfta A, B, C, ¥ . J5 . E. 2 5 .
Corol. 1. Hinc fi agatur B C fecans 5P ^ in r, & in ¥ T capiatur
¥ t in ratione ad ¥ r quam habet ¥ T ad ¥ R : erit B t tangens
conicae feftionis ad punftum B. Nam concipe punftum 25 coire
cum punfto B , ita ut, chorda B 2 5 evanefcente, B T tangens eva­
dat; & C 25 ac B T coincident cum C B & B t.
Corol. z. Et vice verfa fi B t fit tangens, & ad quodvis conicae
feftionis punftum 2 5 conveniant A 2 5 , C 2 5 ; erit ¥ R ad F T w t ¥ r
ad ¥ t. Et contra, fi fit ¥ R ad ¥ T ut ¥ r ad ¥ t : convenient,
B 25 , C 25 ad conicae feftionis punftum aliquod 2 5 .
Corol. 3. Conica feftio non fecat conicam feftionem in punftis
pluribus quam quatuor. Nam, fi fieri poteft, tranfeant dum conicae
feftiones per quinque punfta A ,B , C, ¥,€)-, eafque fecet refta B 25
in punftis 2 5 , d> & ipfam ¥ fecet refta C d in q. Ergo ¥ R eft ad
v. ¥ T
80 PHILOSOPHIA NATURALIS
De M otu PTxsx P q ad P T -, unde T R & P q fibi invicem aequantur, contra
C orporum
hypothefin.
L E M M A XXI.
Si reBa dua mobiles fe5 infinita B M, C M per data punBa
B, C ceu polos duBa, concurfu fuo M defcribant tertiam
pofitione datam reSam M N $ & alta dua infinita reBa
B D, C D cum prioribus duabus ad p uncia illa data B, C
datos angulos MBD, M CD efficientes ducantur : dico quod
ha dua B D, C D concurfu fuo D defcribent feclionem co­
nicam per punBa B, C tranfeuntem . E t vice verfa, f i reBa
BD, CD concurfu fuo D defcribant feBionem conicam per
data punBa B, C, A tranfeuntem, & f it angulus D B M
femper aqualis angulo dato A B C , angulufque D C M fem -
per aqualis angulo dato A C B : punBum M continget re-
Bam pofitione datam.

-Nam in refla M N detur punftum N , & ubi punflum mobile


M incidit in immotum N , incidat punflum mobile® in immotum P.

Junge C N , B N , C P , B P , & a punflo P age reflas f iT , P R


occurrentes ipfis B ©, C P> in T & R, & facientes angulum B P T
aequalem
PRINCIPIA MATHEMATICA. Zi
■ aequalem angulo dato E N M , & angulum C B R squalem angu. l IBEr
lo dato C N M. Cum ergo (ex hypothefi) squales fint anguli Primds-
M B ©, N B B , ut & anguli MCT>, N CB-, aufer communes NBB)
& N C B ), & reflabunt squales N B M & B B T , N C M & B C R ;
ideoque triangula N B M , B B T fimilia funt, ut & triangula N C M ,
BCR. Quare B T eft ad N M ut B B ad N B, & B R ad N M ut
5P C ad N C . Sunt autem punda B, C, N, B immobilia. Ergo B T
& B R datam habent rationem ad N M , proindeque datam rationem
inter f e ; atque ideo (per lem. xx.) pundum T>, perpetuus reda­
rum mobilium B T 8 c C R concurfus, contingit fedionem conicam,
per punda B, C, B tranfeuntem. E. B .
Et contra, fi pundum mobile © contingat fedionem conicam
tranfeuntem per data punda B, C, A , & fit angulus B) B M femper
squalis angulo dato A B C , & angulus © C M femper squalis an­
gulo dato A C B, & ubi pundum © incidit fucceflive in duo qus-
vis fedionis punda immobilia p, B , pundum mobile M incidat fuc-
ceflive in punda duo immobilia n, N : per eadem n, N agatur

reda n N, & h sc erit locus perpetuus pundi illius mobilis M. Nam,


fi fieri potefl, verfetur pundum M in linea aliqua curva. 1 anget
ergo pundum © fedionem conicam per punda quinque B, C, A,
p, B tranfeuntem, ubi pundum M perpetuo tangit lineam curvam.
Sed & ex jam demonflratis tanget etiam pundum © fedionem co­
nicam per eadem quinque punda B, C, A , f , tranfeuntem,^ 1
§1 PHILOSOPHIA NATURALIS
DsMotu punflum M perpetuo tangit lineam reflam. Ergo duae fefliones
Corporum conic£e tranfjbunt per eadem quinque punfla, contra corol 3. lern-
mat. xx. Igitur punflum M verfari in linea curva abfurdum elt.
©. E. 2?. ~~
P R O P O S IT IO XXII. P R O B L E M A XIV.
Traje&oriam per data quinque punBa defcribere.

Dentur punfla quinque A B, C , T , T). Ab eorum aliq u o d ad


alia duo quaevis B, C, quae poli nominentur, age reflas A B, A C,
hifque parallelas T B S , T R ^ p e r punflum quartum T . Deinde a
polis duobus B, C age per punflum quintum ©infinitas duas BT>Tt
C R T >, noviffime duflis T T S , T R ^ (priorem priori & pofteri-
orem polteriori) occurrentes in T & R. Denique de reftis T T ,
q>R, afta refla t r ipfi T R parallela, abfcinde quafvis T t , T r ipfis T T ,
T R proportionales; & fi per earum terminos t, r & polos A, C afls
B t , C r concurrant in d, locabitur punflum illud d in trajeftoria quae»
c

fita. Nam punflum illud d (per lem. xx ) verfatur in conica feftione


per punfla quatuor A , B , C, T tranfeunte ; & lineis R r , T t evanef-
centibus, coit punflum d cum punfto T). Tranfit ergo feftio co­
nica per punfla quinque A, B, C, T , T>. E. D .

Idem aliter.
E punflis datis junge tria quaevis A , B , C ; & circum duo eorum
A , C, ceu polos, rotando angulos magnitudine datos A B C , A C B ,
applicentur crura B A, C A primo ad punflum T), deinde ad pun­
flum.
PRINCIPIA MATHEMATICA. 83
flurn 5P> & notentur punita il/, N in quibus altera crura B L , C L L iber
cafu utroque fe deculfant. Agatur reda infinita M N , & rotentur Primus'
anguli illi mobiles circum polos fuos B , C, ea lege ut crurum £ L,
C L vel B M, C M interfedio, quae jam fit m, incidat femper in re­
dam illam infinitam il/ N ; & crurum B A, C A, vel BT>, CT> in-
terfedio, quae jam fit d, trajedoriam quaefitam T A T > d B delinea­
bit. Nam pundum d (per lem. xxi.) continget feftionem conicam

per punda B, Ctranfeuntem; & ubi pundum m accedit ad punda


L , M, N, pundum d (per conftrudionem) accedet ad punda A T ) T .
Defcribetur itaque fedio conica tranfiens per punda quinque A ,
B ,C ,? ,T > . $ , E . F .
Corol. 1. Hinc reda expedite duci poteft, quae trajedoriam quae­
fitam in pundo quovis dato B continget. Accedat pundum d ad
pundum B , & reda B d evadet tangens quaefita.
Corol. z. Unde etiam trajedoriarum centra, diametri & latera re­
da inveniri poliunt, ut in corollario fecundo lemmatis xix.

Scholium.
Conftrudio prior evadet paulo fimplicior jungendo B B , & in ea,
fi opus ell, produda capiendo B p ad B B ut eft B R ad B T ; &
per p agendo redam infinitam p e ipfi S T T parallelam, & in ea
M 2. ' capiendo
84 PHILOSOPHIA N A T U R A L I S
Motu capiendo femper p e aequalem P r ; & agendo reflas B e, djr con-
.porum currejj[es jn d Nam cum fint P r ad P t, P R ad P T, p B ad
P B , p e ad P t in eadem ratione; erunt p e & P r femper aequales.
Hac methodo punfta trajeftoriae inveniuntur expeditiflime, nifi
mavis curvam, ut in conllrudrione fecunda, defcribere mechanice.

P R O P O S I T I O XXIII. P R O B L E M A XV.
TrajeBoriam defcribere, qua per data quatuor punBa tranfi-
bit, & reclam continget pofttione datam.

C a f i . Dentur tangens H B, pundum contaftus B, & alia tria


pun&a C, Z>, P. Junge B C , & agendo P S parallelam redae B 7/
& p £ parallelam redae B C, comple parallelogrammum B S P
Age A Z ) fecantem S P in T, & C Z ) fecantem P g f m R. Deni­

que, agendo quamvis t r ipfi T R parallelam, de P J^, P S ab-


fcinde P r, P t ipfis P R, P T proportionales refpe&ive ; & ada-
rum Cr , B t concurfus d (per lem. xx.) incidet femper in trajedo-
riam defcribendam.
Idem aliter..
Revolvatur tum angulus magnitudine datus C B H cfrca polum
B, tum radius quilibet redilineus & utrinque produdus D C circa
polum C. Notentur punda M, N, in quibus anguli crus B C fecat
radium illum, ubi crus alterum B H concurrit cum eodem radio in
pun&is P & 2). Deinde ad adam infinitam M N concurrant per-
■ petuo
PRINCIPIA MATHEMATICA. 8;
petuo radius ille C F vel C 25 & anguli Liber
crus B C, & cruris alterius B H con- Primus.

curfus cum radio delineabit trajedo-


riam quaefitam.
Nam fi in condructionibus proble­
matis fuperioris accedat pundum A ad
pundum B, lineae C A & C B coinci-
dent, & linea A B in ultimo fuo fitu
fiet tangens B H ; atque ideo conltru-
diones ibi politae evadent eaedem cum
conflrudionibus hic defcriptis. De­
lineabit igitur cruris B H concurfus
cum radio fedionem conicam per pun-
da C, 2 5 , F tranfeuntem, & redam
B H tangentem- in pundo B. Gh E .. F.
C af i. Dentur punda quatuor B , C, 25 , F extra tangentem'
H I fita. Junge bina lineis B D , C F concurrentibus in G, tangen-
tique occurrentibus in H & I. Sedetur tangens in A, ita ut fit
H A ad I A , ut eft redangulum fub media proportionali inter C G
& G F & media proportionali inter B H & H 25 , ad redan-
gulum fub media proportionali inter 2 5 C & G B & media pro­
portionali inter F I & I C ; &
erit A pundum contadus. Nam G
fi redae F I parallela H X trajec-
toriam fecet in pundis quibufvis
X & 7 7 erit (ex conicis) pun­
dum A ita locandum, ut fuerit
H Aquad. ad A I quad. in ratio­
ne compofita ex ratione redan-
guli A tfT a d redangulum BHT>,
feu redanguli C G F ad redan­
gulum 2 5 G B, & ex ratione rec-
tanguli B i / 25 ad redangulum F I C . Invento autem contadus
pundo A , defcribetur trajedoria ut in cafu primo. 6KE.F.
Capi autem poteft pundum A vel inter punda H & 7 , vel ex­
tra ; & perinde trajedoria dupliciter defcribi.

BROFO-
86 PHILOSOPHIA NATURALIS

“ PROPOSITIO X X IV PROBLEMA X V I.
TrajeBoriam defcribere, qnre tranfibit per data tria punBa , &
' reBas duas pofittone datas continget.

Dentur tangentes H I , K L & punda B, C>B). Per pundorum


duo quavis B, B> age redam infinitam B B> tangentibus occurren­
tem in pundis H, K. Deinde etiam per alia duo quaevis C, B) age
infinitam CB) tangentibus occurrentem in pundis I, L . A das ita
feca in R & S, ut fit H R ad A i? ut eft media proportionalis inter
B H & HB> ad mediam proportionalem inter B K & KT> ; &
/ S ad L S ut eft media proportionalis inter C I & i © ad mediam
proportionalem inter C L & L B ). Seca autem pro lubitu vel inter
punda K & H, I & L , vel extra eadem ; dein age R S fecantem
tangentes in A & T , & erunt A d c P punda contaduum. Nam fi
A & P fupponantur efle punda contaduum alicubi in tangentibus
fita ; & per pundorum H, I, K, L quodvis I, in tangente alterutra
H I litum, agatur reda I T tan­
genti alteri K L parallela, quae
occurrat curvae in X T, & in
ea fumatur I Z media propor­
tionalis inter I X & I T : erit,
ex conicis, redangulum X I 7 '
feu I Z quad ad L P quad. ut
redangulum C I B ) ad redangu­
lum C L B ), id eft (per conllruc-
tionem) ut S I quad. ad S L quad.
atque ideo I Z ad L P ut S I ad
S L . Jacent ergo punda S, B , Z in una reda. Porro tangentibus
concurrentibus in G, erit (ex conicis) redangulum X I T feu I Z
quad. ad I A quad. ut G 'P quad. ad G A quad. ideoque I Z ad I A ut
G P ad G A. Jacent ergo punda P , Z & Avo. una reda, ideoque
punda S, P & y^funt in una reda. Et eodem argumento proba­
bitur quod punda R, P Sc A funt in una reda. Jacent igitur pun­
d a contaduum A & P in reda R S . Hifce autem inventis, trajec-
toria defcribetur ut in cafu primo problematis fuperioris. E. F.
In
^ PRINCIPIA MATHEMATICA. 87
In hac propofitione, & cafu fecundo propofitionis fuperioris con- L iber
ftrudtiones eaedem funt, five redta X T trajedtoriam fecet in X & T, Primus*
five non fecet; eaeque non pendent ab hac fedtione. Sed demon-
ftratis conftrudtionibus ubi redta illa trajedtoriam fecat, innotefcunt
conftrudtiones, ubi non fecat; iifque ultra demonftrandis brevitatis
gratia non immoror.

L E M M A X X II.
Figuras in alias ejufdem generis figuras mutare.

Tranfmutanda fit figura quaevis H G I. Ducantur pro lubitu


redtae duae parallelae AO> B L tertiam quamvis pofitione datam
A B fecantes in A & i?, & a figurae pundto quovis G, ad redtam
A B ducatur quaevis G 2 ), ipfi O A parallela. Deinde a pundto ali­
quo O, in linea O A dato, ad pun&um T> ducatur redta O 2 ), ipfi.
B L occurrens in d> & a pun­
dto occurfus erigatur redta dg
datum quemvis angulum cum
redta B L continens, atque eam
habens rationem ad O d quam
habet 2 ) G ad O 2 >; & erit g
pundtum in figura nova h g i
pundto G refpondens. Eadem
ratione pundta fingula figurae
primae dabunt pundta totidem
figurae novae. Concipe igitur A b x
pundtum G motu continuo percurrere pundta omnia figurae primae,
& pundtum g motu itidem continuo percurret pundta omnia figur
aj e?

novae & eandem defcribet. Diftindtionis gratia nominemus T>


ordinatam primam, d g ordinatam novam; A 2 ) abfcifiam primam,
a d abfcifiam novam ; O polum, O 2) radium abfcindentem, O A r a ­
dium ordinatum primum, & O a (quo parallelogrammum O A B a
completur) radium ordinatum novum.
Dico jam quod, fi pundtum G tangit redtam lineam pofitione da­
tam, pundtum g tanget etiam lineam redam pofitione datam. Si
pundtum G tangit conicam fedtionem, pundtum g tanget etiam co­
nicam fedtionem. Conicis fedtionibus hic circulum annumero. Por­
ro*
38 PHILOSOPHIA NATURALIS
De Motu j-0 fi pundum G tangit lineam tertii ordinis analytici, pundum g
C orporum tanget |jneam tertii itidem ordinis; & fic de curvis lineis fuperiorum
ordinum. Lineae duae erunt ejufdem femper ordinis analytici quas
punda G, c tangunt. Etenim ut eft adzd. O A ita funt O^adOB,
* d QAx
dg ad T)G, & A B ad AT)-, ideoque A T ) aequalis elt — ^ ----,

& T) G aequalis eft Jam ® pundum G tangit redam li­


neam, atque ideo in aequatione quavis, qua relatio inter abfciflam
A T ) & ordinatam T) G -habetur, indeterminatae illae A T ) 8c T ) G ad
unicam tantum dimenfionem afcendunt, fcribendo in hac aequatione
OAxAB A T ), & ° ^ pro T) G, producetur aequatio
ad Y ad,
nova, in qua abfcifla nova ad fi*
& ordinata nova d g ad uni- /
cam tantum dimenfionem af- ?—----------------- —ja
cendent, atque ideo quae de- j \ h.....y Hj "-.0
fignat lineam redam. Sin A T )
ScT) G, vel earum alterutra,
afcendebant ad duas dimenfi-
ones in aequatione prima, af-
cendent itidem a d & dg ad
duas in aequatione fecunda.
Et fic de tribus vel pluribus A B D
dimenfionibus. Indeterminatae a d, dg in aequatione fecunda, & A T ),
T) G in prima afcendent femper ad eundem dimenfionum numerum,
& propterea lineae, quas punda G, g tangunt, funt ejufdem ordinis
analytici.
Dico praeterea, quod fi reda aliqua tangat lineam curvam in fi­
gura prima; haec reda eodem modo cum curva in figuram novam
tranflata tanget lineam illam curvam in figura nova; & contra. Nam
fi curvae punda quaevis duo accedunt ad invicem & coeunt in fi­
gura prima, punda eadem tranflata accedent ad invicem & coibunt
in figura nova ; atque ideo redae, quibus htec punda junguntur,
fimul evadent curvarum tangentes in figura utraque.
Componi pollent harum aflertionum demonfirationes more ma­
gis geometrico. Sed brevitati confulo.
Igitur
PRINCIPIA MATHEMATICA. 89
Igitur fi figura redilinea in aliam tranfmutanda eff, fufticit reda- Liber
rum, a quibus conflatur, interfediones transferre, & per eafdem in pRIMUS
figura nova lineas redas ducere. Sin curvilineam tranfmutare opor­
tet, transferenda funt punda, tangentes, & aliae redae, quarum ope
curva linea definitur. Infervit autem hoc lemma folutioni difficilio­
rum problematum, tranfmutando figuras propofitas in fimplicio-
res. Nam redae quaevis convergentes tranfmutantur in parallelas,
adhibendo pro radio ordinato primo lineam quamvis redam, quae
per concurfum convergentium tranfit ; idque quia concurfus ille
hoc pado abit in infinitum; lineae autem parallelae funt, quae nuf-
quam concurrunt. Poffquam autem problema folvitur in figura
nova; fi per inverfas operationes tranfmutetur haec figura in figuram
primam, habebitur folutio quaefita.
Utile eft etiam hoc lemma in folutione folidorum problematum.
Nam quoties duae fediones conicae obvenerint, quarum interfedione
problema folvi poteft, tranfmutare licet earum alterutram, fi hyper-
bola fit vel parabola, in ellipfin : deinde ellipfis facile mutatur in
circulum. Reda item & fedio conica, in conftrudione planorum
problematum, vertuntur in redam & circulum.

P R O P O S I T I O XXV. P R O B L E M A XVII.
TrajeBoriam deferib ere, qu<e per data duo punBa tranfibit, &
reBas tres continget pofitione datas•

Per concurfum tangentium qua­


rumvis duarum cum fe invicem, &
concurfum tangentis tertiae cum re*
da illa, quae per punda duo data
tranfit, age redam infinitam ; eaque
adhibita pro radio ordinato primo,
tranfmutetur figura, per lemma fu-
perius, in figuram novam. In hac
figura tangentes illae duae evadent
libi invicem parallelae, & tangens
tertia fiet parallela redae per punda duo data tranfeunti. Sunto h i,
k l tangentes illae duae parallelae, i £ tangens tertia, & h l reda huic
N parallela
9o PHILOSOPHIA NATURALIS
De Moto parallela tranfiens per punda illa a, b, per quae conica feflio in hac
Corporum fi nova tranfire debet, & parallelogrammum h i k l complens.
Secentur redis 6 i , i t , i l i n e , d, e , ita ut fit h c ad latus quadratum
redanguli ah b, i c ad id, & ke ad k d ut eft fumma redarum h i
& k l ad fummam trium linearum, quarum prima eit recta i k, &
alters duae funt latera quadrata redangulorum a h h & a l b : &
erunt c, d, e punda contaduum. Etenim, ex conicis, funt hc qua­
dratum ad redangulum ahb, Sci c quadratum ad t d quadratum, &
ke quadratum ad k d quadratum, & */ quadratum ad redangulum
a l b in eadem ratione; & propte- j \_______J ______ \k_^
rea k ad latus quadratum ipfius
a h b , i c ad id, k e ad k d, & e l
ad latus quadratum ipfius a l b funt
in fubduplicata illa ratione, & com-
pofite, in data ratione omnium ante­
cedentium h i & k l ad omnes con-
fequentes, quae funt latus quadratum
redanguli ah b, 8c reda i k, & latus
quadratum redanguli a l b . Haben­
tur igitur ex data illa ratione punda contaduum c, d, e, in figura
nova. Per inverfas operationes lemmatis noviffimi transferantur haec
punda in figuram primam, & ibi (per prob xiv.) defcribetur traje-
d oria Q E. F. Caeterum perinde ut punda a, b jacent vel inter
punda h, l, vel extra, debent punda c, d, e vel inter punda h, i, k, l
capi, vel extra. Si pundorum a, b alterutrum cadit inter punda
b, l, & alterum extra, problema impollibile elt.

P R O P O S I T I O XXVI. P R O B L E M A XVIII.
TrajeBoriam defcribere, qu<e tranfibit p er punBum datum,
reBas quatuor pofitione datas continget. '

A b interfedione communi duarum quarumlibet tangentium ad


interfedionem communem reliquarum duarum agatur reda infinita,
& eadem pro radio ordinato primo adhibita, tranfmutetur figura
(per lem. x x n .) in figuram novam, & tangentes binae, qu a ad ra­
dium ordinatum primum concurrebant, jam evadent parallelae. Sun-
£0*
PRINCIPIA MATHEMATICA.
to illae h t & k l , i k & h l continen­ L
tes paralielogrammum h i k l. Sit-
que / pundum in hac nova figura
pundo in figura prima dato refpon-
dens. Per figurae centrum O aga­
tur q* & exiftente O q aequali O / ,
erit q pundum alterum per quod
fedio conica in hac figura nova
tranfire debet. Per lemmatis x x i i .
operationem inverfam transferatur
hoc pundum in figuram primam,
& ibi habebuntur punda duo per quae trajedoria defcribenda eft.
Per eadem vero defcribi poteft trajedoria illa per problema xvix.
& E .K
L E M M A X X III.
Si re&tf dua pofitione dat# A C , B D ad data punBa A , B ,
terminentur, datamque habeant rationem ad invicem, &*
reBa C D , qua punBa indeterminata C , D junguntur, fe ­
cetur in ratione data in K : dico quod punBum K locabitur
in reBa pofiuone data.

Concurrant enim redae AC\ BT> in E, & in B E capiatur B G


ad A E ut eft B T ) ad A C , fitque FT> femper aequalis datae E G 5
& erit ex conftrudione E C
ad G 2 ), hoc eft, ad E F ut
A C ad i? 2), ideoque in ratio­
ne data, & propterea dabitur
fpecie triangulum E F C . Se-
cetur C F in L ut fit C L ad
C F in ratione C K ad CT> ; &
ob datam illam rationem, da­
bitur etiam fpecie triangulum
E F L \ proindeque pundum L locabitur in reda E L pofitione
data, Junge L K , & fimilia erunt triangula C L K , C F U ; & ol>
datam F 2 ) & datam rationem L K ad F 2 ), dabitur L K . Huic
N i aequalis
9i PHILOSOPHIA NATURALI S
Ds Mohj aequalis capiatur E H, & erit
Corporum femper E L K H parallelo-
grammum. Locatur igitur
punflutn K in parallelogram-
' mi illius latere politione dato
H IC E. E>.
Corol. Ob datam fpecie fi­
guram E F L C, reflae tres
E F, E L & E C, id eft, G E>, E
H K & E C, datas habent rationes ad invicem.

L E M M A X X IV .
Si retia tres tangant quamcunque coni feBionem , quarum du<e
parallela fm t ac dentur pofitione dico quod feBionis femi-
diameter htfce duabus parallelay f it media proportionalis
inter harum fegmenta, punBis contaBuum & tangenti ter­
tia interjeBa.

Sunto A F G B parallela? duae conifeflionem AT> B tangentes in


A & B-, E F refla tertia coni feflionem tangens in I, & occurrens
prioribus tangentibus in F & G ; fitque CE) femidiameter figurae
tangentibus parallela: dico
quod A F, CE), B G funt
continue proportionales.
Nam fi diametri conjuga­
tae A B, E) M tangenti F G
occurrant in E & H, feque
mutuo fecent in C, & com­
pleatur parallelogrammum I
K C L ; erit ex natura feflio-
num conicarum ut E C ad
C A ita C A ad C L , & ita n Q B —
divifim E C — C A ad C A - C L , feu E A n d A L , & compofite E A
ad E A + A L f c u E L m E C ad E C + C A feu E B ; ideoque, ob
fimilitudinem triangulorum E A F , E L I , E C H , E B G , A F nd
L 1 ut
. PRINCIPIA M ATH EM ATICA. 93
L I ut C H ad B G . Eft itidem, ex natura feftionum conicarum, Li
Z. / feu C K ad CT) ut C D ad C H ; atque ideo ex aequo pertur- Fr
bate A F ad C Z ) ut C T> ad BG. E. ‘D.
Corol. 1. Hinc fi tangentes duae F G , T tangentibus parallelis
A F , B G occurrant in F8c G, SP & feque mutuo fecent in O ;
erit ex aequo perturbate A F ad B ut A T ad B G , & divifim
ut F T ad G , atque ideo ut F O ad OG.
Corol. z. Unde etiam redlae duae T G, F Q , per punfta T & G,
F & J^duftae, concurrent ad reftam A C B per centrum figurae &
puncta contactuum A , B tranfeuntem.

L E M M A XXV.
Si parallelogrammi latera quatuor infinite produBa tangant
feBionem quamcunque conicam, &* abfcindantur ad tangen­
tem quamvis quintam ■, fumantur autem laterum quorumvis
duorum conterminorum abfciffa terminata ad angulos op-
pofitos parallelogram m i: dico quod abfciffa alterutra Jit ad
latus illud a quo efi abfciffa, ut pars lateris alterius conter­
mini inter punBum contaBus & latus tertium efi ad abfcif-
fiarum alteram.

Tangant parallelogrammi M L I K latera quatuor M L , 1 K, K L ,


M I feftionem conicam in A, B , C, 2 ), & fecet tangens quinta F Q

haec latera in F , H S c E ; fumantur autem laterum M I , K I


** abfciffas
94 PHILOSOPHIA NATURALIS
D e MoTuabf cif lf fi M E , K § > vel laterum K L , M L abfciflae K H , M F :
C orp orum d}c() quod plt M E &d M I ut B K ad K <j>jJ & J £ H ad A A Ut
d M ad M F. Nam per corollarium primum lemmatis fuperioris
eft M E ad E I ut A M feu B A ad B§^, & componendo M E ad
M I ut B K ad K ©. <£. E. eD.. Item K H ad H L ut B K feu
A M ad A F, & dividendo K H ad K L ut A M ad M F. £ I E . T>.
Corol. i. Hinc fi datur parallelogrammum I K L M , circa datam
fedionem conicam defcriptum, dabitur redangulum K j^x M E, ut
& huic squale redangulum K H x M F . iEquantur enim redan-
gula illa ob iimilitudinem triangulorum K M F E.

Corol. i. Et fi fexta ducatur tangens e q tangentibus K I, M I


occurrens in q & e ; redangulum K <£x M E aequabitur redangulo
K q x M e ; eritque Afj^ad M e ut K q ad M E , & divilim ut
ad E e.
Corol. 3. Unde etiam fi E q, e ^jungantur & bifecentur, & reda
per punda bifedionum agatur, tranfibit haec per centrum fedionis
conicae. Nam cum fit Q/q ad A e ut /<T<^ad M e, tranfibit eadem
reda per medium omnium E q, e Q , M K (per lem. x x m .) &
medium redae M K elt centrum fedionis.

PRO PO SITIO X X V II. PROBLEM A X IX .


TrajeBorlam defcrlbere, qua reBas quinque pofitione datas
. continget.
Dentur pofitione tangentes A B G, B C F , G C T ) , F D E , E A .
figurae quadrilaterae fub quatuor quibufvis contentae A B F E dia­
... gonales
PRINCIPIA MATHEMATICA. 95
gonales A F , B E bifeca in M & N, & (per corol. 3. lem. xxv.) re- L1p-ER
da M N per pu~da bifedionum ada tranfibit per centrum trajedo- Primus'
riae. Rurfus figurae quadrilaterae B G T > F , fub aliis quibufvis qua-
tuor tangentibus contentae, diagonales ( ut ita dicam) B D , G F
bifeca in T & Q j & reda T per punda bifedionum ada tran­
fibit per centrum trajedoriae. Dabitur ergo centrum in concurfu
bifecantium. Sit illud O. Tangenti cuivis A C parallelam age K L ,
ad eam diftantiam ut centrum O in medio inter parallelas locetur»

& ada K L tanget trajedoriam defcribendam. Secet haec tangentes


alias quafvis duas GCT>, F T ) E in L & K . Per harum tangentium
non parallelarum C L , F K cum parallelis C F, K L concurfus C & K,
F & L age C K, F L concurrentes in R, & reda O R duda & pro-
duda fecabit tangentes parallelas C F, K L in pundis contaduum.
Patet hoc per corol. 1. lem. xxiv. Eadem methodo invenire licet
alia contaduum punda, & tum demum per conftrud. prob. xiv.
trajedoriam defcribere. E. F.

SchoVtum.
Problemata, ubi dantur trajedoriarum vel centra vel afymptoti,
includuntur in praecedentibus. Nam datis pundis & tangentibus
una cum centro, dantur alia totidem punda aliaeque tangentes a
centro ex altera ejus parte aequaliter diftantes. Afymptbtos autem
pro tangente habenda eft, & ejus terminus infinite diftans (fi ita lo-
96 PHILOSOPHIA NATURALIS
D b M o t u q u i fas fit) pro punfto contadus. Concipe tangentis cujufvis pun-
Cokporum 6lum conta<aus abire in infinitum, & tangens vertetur in Afympto-
ton, atque conftrudiones problematum praecedentium vertentur
in conftrudiones ubi Afymptotos datur.
Poftquam trajedoria deicripta eft, invenire licet axes & umbilicos
eius hac methodo. In conftrudione & figura lemmatis xxi. fac ut
angulorum mobilium T B N, T C N crura E T , C T , quorum con-
curfu trajedoria defcribebatur, fint fibi invicem parallela, eumque
fervantia fitum revolvantur circa polos luos B, C in figura illa. Inte­
rea vero defcribant altera angulorum illorum crura C N , B N, con-
curfu fuo K vel k, circulum B G K C . Sit circuli hujus centrum
G

O. Ab hoc centro ad regulam M N, ad quam altera illa crura CN,


B N interea concurrebant, dum trajedioria defcribebatur, demitte
normalem O H circulo occurrentem in K & L. Et ubi crura illa al­
tera CK, B K concurrunt ad pundum illud K quod regulas propius
eft, crura prima C T , B T parallela erunt axi majori, & perpendicu­
laria minori; & contrarium eveniet, fi crura eadem concurrunt ad
pundum remotius L. -Unde fi detur trajedoriae centrum, dabun­
tur axes. Hifce autem datis, umbilici funt in pomptu.
Axium vero quadrata funt ad invicem ut K H L H , & inde
facile eft trajedoriam fpecie datam per data quatuor punda deicri-
bere. Nam fi duo ex pundis datis conftituantur poli C, B, teftium
dabit angulos mobiles, T C K , T B K ; his autem datis defcribi potett
circulus B G K C . Tum ob datam fpecie trajedoriam, dabitur
ratio O H ad O K , ideoque ipfa O H. Centro O & intervallo O H
defcribe
PRINCIPIA MATHEMATICA. 9?
defcribe alium circulum, & refla, quas tangit hunc circulum, & L ibe*
tranfit per concurfum crurum CK, B K , ubi crura prima CT, B C P Primus'
concurrunt ad quartum datum punftum, erit regula illa M N cujus
ope trajeftoria defcribetur. Unde etiam vicillim trapezium fpecie
datum (fi cafus quidam impoflibiles excipiantur) in data quavis fec-
tione conica in fcribi poteft. -
Sunt & alia lemmata quorum ope trajeftoriae fpecie datae, datis
punftis & tangentibus, defcribi pofliint. Ejus generis eft quod, fi
refla linea per punftum quodvis pofitione datum ducatur, quae da­
tam coni feftionem in punftis duobus interfecet, & interfeftionum
intervallum bifecetur, punftum bifeftionis tanget aliam coni feftio-
nem ejufdem fpeciei cum priore, atque axes habentem prioris axi­
bus parallelos. Sed propero ad magis utilia.

L E M M A X X V I.
Trianguli fpecie & magnitudine dati tres angulos ad reBas to­
tidem pofitione datas, qua non funt omnes parallela, fm -
gulos adfingulas ponere.

Dantur pofitione tres reftae infinitae A B , A C , B C, & oportet


triangulum T) E F ita locare, ut angulus ejus T) lineam A B , angu.
Ius E lineam A C , & angulus F lineam B C tangat. Super 2 ) E,
2) F & E F defcribe tria circulorum fegmenta O R E , D G F,
E M F, quae capiant angulos angulis B A C , A B C , A C B aequales
refpeftive. Defcribantur autem haec fegmenta ad eas partes linea­
rum 2 ) E, 2 ) F, E F, ut literte O R E T ) eodem ordine cum
literis B A C B, Iiterae O G F T) eodem cum literis A B C A,
& Iiterae E M F E eodem cum literis A C B A in orbem re­
deant ; deinde compleantur haec fegmenta in circulos integros. Se-
cent circuli duo priores fe mutuo in G, fintque centra eorum T
& £>. Junftis G T , T 6 K cap e G a ad A B ut eft G T &
centro G , intervallo G a defcribe circulum, qui fecet circulum pri­
mum T ) G E in a. Jungatur tum a 2) fecans circulum fecundum
2) F G in b, tum a E fecans circulum tertium E M F m c. Et jam
licet figuram A B C de f conltituere fimilem & aequalem figurae abc
T) E F. Quo fafto perficitur problema.
O Agatur
pg PHILOSOPHIA NATURALIS
De Motu Agatur enim F c ipfi a ‘D occurrens in n, & jungantur a G , b G,
Corporum ^ y j) Ex conltruftione eft angulus E a E ) aequalis an­
gulo C A B , & angulus a c F aequalis angulo A C B , ideoque trian­
gulum attc triangulo A B C aequiangulum. Ergo angulus a n c feu
F n <D angulo A B C , ideoque angulo F bT> aequalis eft ; & prop.

terea punftum » incidit in punftum b. Porro angulus G T qui


dimidius eft anguli ad centrum G *P D , aequalis eft angulo ad cir­
cumferentiam G a % ); Sc angulus G 6)jP, qui dimidius eft anguli ad
centrum G QJD, aequalis eft complemento ad duos reftos anguli ad
circumferentiam G b 2 ), ideoque aequalis angulo G b a-, funtque
PRINCIPIA M ATHEM ATICA. 99
ideo triangula G T <g, G a b fimilia ; & G a eft ad a b ut G T ad Liber
id eft (ex conllrudione) ut G a ad A B . Aequantur itaque Pr1mus'
ab & A B ; & propterea triangula abc, A B C , quas modo fimilia
efle probavimus, iunt etiam aequalia. Unde, cum tangant infuper
trianguli T) fZ F anguli T>, E, F trianguli abc latera ab, ac, bc
refpedive/ compleri potell figura A B C d e f figurae ab cF) E F
fimilis & xaequalis, atque eam complendo folvetur problema. <£. E. F.
Corol. Hinc reda duci poteit cujus partes longitudine datae redis
tribus pofitione datis interjacebunt. Concipe triangulum T> E F,
pundo 2 ) ad latus E F accedente, & lateribus 2 ) E, T> F in dire-
dum pofitis, mutari i-n lineam redam, cujus pars data T> E redis
pofitione datis A B , A C , & pars data 2 ) F redis pofitione datis
A B , B C interponi debet; & applicando conilrudionem praece­
dentem ad hunc cafum folvetur problema. . ’

PROPOSITIO X X V III. PROBLEMA XX.


'Trajecioriam fpecie & magnitudine datam defcribere, cujus
partes datte reBis tribus pofitione datis interjacebunt.

Defcribenda fit trajedoria, quae fit fimilis & aequalis lineae curvae
*D E F, quaeque a redis tribus A B , A C , B C pofitione datis, in

partes datis hujus partibus ‘D E & E F fimiles & aequales fecabi-


tur. .
Age redas T> E , E F, T>F, & trianguli hujus T> E F pone an­
gulos 2 ), E, F ad redas illas pofitione datas (per lem. xxvi) dein
circa triangulum defcribe trajedoriam curvae 2 ) E F iimilem &
aequalem. E . F.
O i LEMMA
I OO PHILOSOPHIA NATURALIS
D e M oto
couporom l e m m a XXVII.
Trapezium fpecie datum defcribere, cujus anguli ad reBas qUa-
tuor pofitione datas, qua neque omnes parallela funt, neque
' ad commune punBum convergunt, fm guli ad ftngulas confi-
jient.
Dentur pofitione redae quatuor A B C , A T ), B T), C E ; quarum
prima fecet fecundam in A , tertiam in B, & quartam in C : &- de.
fcribendum fit trapezium f g h i, quod fit trapezio F G H I fimile;
& cujus angulus f , angulo dato F aequalis, tangat redam ABC-,
caeterique anguli g, h, i, caeteris angulis datis G, H, I aequales, tan­
gant caeteras lineas A T ), B T ), C E refpedive. Jungatur F H &
fuper F G , F H, F I defcribantur totidem circulorum fegmenta

F S G , F T H , F V 1 -, quorum primum F S G capiat angulum ae­


qualem angulo B A T ) , fecundum F T H capiat angulum aequalem
angulo C B T ) , ac tertium F V I capiat angulum aequalem angulo
ACE. Defcribi autem debent fegmenta ad eas partes linearum
F G , F H, F I , ut literarum F S G F id e m fit ordo circularis qui
literarum B A T ) B, utque literae F T H F eodem ordine cum
literis C B T) C, & literae F V I F eodem cum literis A C E A in
orbem redeant. Compleantur fegmenta in circulos integros, fitque
T cen*
PR IN CIPIA M A TH EM A TICA . ioi
T centrum circuli primi F S G , & centrum fecundi F T H- L ib
Jungatur & utrinque producatur T & in ea capiatur g^R in ea PlUM
ratione ad T quam habet B C ad A B . Capiatur autem ^ R ad
eas partes pundi ^ u t literarum T , R idem fit ordo atque li-
terarum A, B, C : centroque R & intervallo R F defcribatur circu­
lus quartus F N c fecans circulum tertium F V I in c. Jungatur F c
fecans circulum primum in a, & fecundum in b. Agantur a G,
b H, c I, & figurae a b c F G H I fimilis conftitui poteft figura A B C
f £ hi. Quo fado erit trapezium f g h i illud ipfurn, quod confti-
tuere oportebat.
Secent enim circuli duo primi F S G , F T H fe mutuo in K-
Jungantur T K , $)JC, R K , a K, b K, c K, & producatur Q T ad L.
Anguli ad circumferentias F a K , F b K, F c K funt femitfes angu­
lorum F T K , F 6)JC, F R K ad centra, ideoque angulorum illorum
dimidiis L T K , L Q K , L R K aequales. Eli ergo figura T ^ J R K
figurae ab c K aequiangula & fimilis, & propterea a b efl ad b c ut
T ^ a d Q R , id efl, ut A B ad B C Angulis infuper F aG, F b H
F c l aequantur f A g , f B h, f C i per conftrudionem. Ergo figurae
abc F G H I figura fimilis A B C f g h i compleri poteft. Quo fada
trapezium f g h i conftituetur fimile trapezio F G H I , & angulis fui&
• f i g , h , i tanget redas A B C, A T ), BT), C E . Q . E . F .
Corol. Hinc reda duci poteft cujus partes, redis quatuor pofitione
datis dato ordine interjedae, datam habebunt proportionem ad invi­
cem. Augeantur anguli F G H, G H I ufque eo, ut redae F G 9
G H, H I in diredum jaceant, & in hoc cafu conftruendo proble­
ma ducetur reda / 'g h i, cujus partes f g , g h , h i , redis quatuor po­
fitione datis A B & A T ) , A T ) & B T ), B T ) & C E interjedae,
erunt ad invicem ut lineae F G , G H, H I , eundemque fervabunt
ordinem inter fe. Idem vero fic fit expeditius.
Producantur A B ad K , & B T ) ad L , ut fit B K ad A B ut-HI
ad G H ; & T) L ad B T ) ut G I ad F G ; & jungatur K L occur­
rens redae C E in/. Producatur i L ad M , ut fit L M ad i L ut
G H ad H I y & agatur tum Mpfi L B parallela, redaeque A T )
occurrens in-^, tum^/ fecans A B, B T) in f , b . Dico fadum.
Secet enim M g redam A B in & A T ) redam K L in S, &
agatur A T quae fit ipfi B T) parallela & occurrat i L in T , & erunt
g M ad L h (g i ad h i, M i ad L i, G I ad H I , A K ad B K ) &
A T ad
l0% PHILOSOPHIAE n a t u r a l i s
db Moto A T ad B L in eadem ratione. Secetur T> L in R ut fit T>L ad
C o bpo bo m
R L Jn eadem illa ratione, & ob proportionales g S ad g M,

A T , & T > S ad T>L ; erit, ex aequo, u t ^ J ad L h ita A S ad B L


& 2)*yad R L ; & mixtim, B L — R L ad L h — B L ut A S — 2),y
ad g S — A S . Id eft B R ad B h ut A T ) ad A g , ideoque ut BT>
ad g g . Et viciffim B R ad B D ut B h ad g Q , feu f h ad fg . Sed
ex conftruflione linea B L eadem ratione fetia fuit in T) & R atqUe
linea F I in G S c H : ideoque elt B R ad B T> ut F H ad F G. Ergo

f h eft ad f g ut F H ad F G. Cum igitur fit etiam g i ad h i ut


M i ad L i, id eft, ut G 7 ad H I , patet lineas F I , / i in g & h, G
& H fimiliter feftas efle. 6). E . F.
In conftruftione corollarii hujus poftquam ducitur L K fecans
C E in producere licet i E ad V, ut fit EVz& . E i ut F H z & HI,
& agere V f parallelam ipfi B T>. Eodem recidit fi centro i, inter­
vallo I H , defcribatur circulus fecans B T> in X , & producatur i X
ad T, ut fit i T aequalis 1 F , & agatur T f ipfi B T> parallela.
Problematis hujus folutiones alias JVrennus & Wallijius olim ex­
cogitarunt.

PROPO-
PRINCIPIA MATHEMATICA. I0 3
L i ber

PROPOSITIO X X IX . PROBLEMA X X I. Primus‘


TrajeBoriam fpecie datam defcribere, qua a reBis quatuor
pofitione datis in partes fecabttur, ordine, fpecie & propor­
tione datas.

Defcribenda fit trajeftoria, quae fimilis fit lineae curvae F G H I ,


& cujus partes, illius partibus F G , G H , H I fimiles & proportio­
nales, redis A B & A T ), A D 8c B D , B D 8c C E politione datis,
prima primis, fecunda fecundis, tertia tertiis interjaceant. Adis
reftis F G , G H , H I , F I , defcribatur (per lem. x x v i i .) Trape­

zium f g h i quod fit trapezio F G H I fimile, & cujus anguli f , g,


h, i tangant re&as illas politione datas A B , A D , B D , C E , fin-
guli fingulas difto ordine. Dein circa hoc trapezium defcribatur
trajeftoria curvae lineae F G H I confimilis.

Scholium.
Conftrui etiam poteft hoc problema ut fequitur. Junftis F G ,
G H , H I , F I produc G F ad jungeque F H , 1 G , & angulis
F G H ; V F H fac angulos C A K , D A L aequales. Concurrant A K ,
A L cum refta B D in K & L , & inde agantur K M , L N , quarum
K M conitituat angulum A K M aequalem angulo G H I , fitque ad
A K u t ett H I ad G H \ & L N conftituat angulum A L N aequalem
angulo F H I , fitque ad A L ut H I ad F H . Ducantur autem A K,
io4 PHILOSOPHIA NATURAL I S
demoto K M , A L , L N ad eas partes linearum A T ), AIC, A L , ut liter®
Cortorum c j k m qA L K A , T ) A L N T ) eodem ordine cum literis F G H i p
in orbem redeant ; & ada M N occurrat redae C E in /'. Fac an­
gulum i E T aequalem angulo I G F , fitque T E ad E i ut F G ad
- G I ; & per T agatur T quae cum reda A T ) E contineat an­
gulum T Q E aequalem angulo F I G , redaeque A B occurrat in/, &

v \

/ \v

jungatur//. Agantur autem T E & T ^ a d eas partes linearum


C E , T E , ut literarum T E i T & T E 6)T idem fit ordo circularis
qui literarum F G H I F , & f i fuper lin e a / i eodem quoque litera­
rum ordine conftituatur trapezium / g h i trapezio F G H I fimile,
& circumfcribatur trajedoria fpecie data, folvetur problema.
Hadenus de orbibus inveniendis. Superefl: ut motus corporum
in orbibus inventis determinemus.

S E C T I O VI.
D e in v en tio n e m otuum in orbibus d a tis.

P R O P O S I T I O XXX. P R O B L E M A XXII.
C orporis m d a ta tr a je B o r ia p a r a b o lic a m oti in v e n ir e locu m a d
tem p u s a jjign a tu m .

Sit S umbilicus & A vertex principalis parabolae, fitque 4 A S Y . M


aequale areae parabolicae abfcindendae A T S , quas radio S T , vel poli
exceflum corporis de vertice defcripta fuit, vel ante appulfum ejus
. ad
PRINCIPIA MATHEMATICA. IOJ
ad verticem defcribenda eft. Innotefcit L iber
quantitas areae illius abfcindendae ex tem­ P r i m u s .

pore ipfi proportionali. Bifeca A S in G,


erigeque perpendiculum G H aequale 3 M,
& circulus centro //, intervallo H S de*
fcriptus fecabit parabolam in loco quaefito
5P. Nam, demifla ad axem perpendiculari
T O & dudfa SPff, eft A G q + G H q ( = H T q
= A O — A G : q uu d, !P O — G H : quad^
= A O q + T O q — z G A O — r G H x T O + A G q \ . G H q . Unde
z G H x T O ( — A O q \ - T O q — z GAO\ = A O q \ \ T O q . Pro
TOq
A O q fcribe A O x & applicatis terminis omnibus ad 3 T O
4A S
dudifque in z AS, fiet 4 G H x A S ( = 4 A O x T O + i A S x T O
= — ° ~t 3A S X T 0 = x T O — areae A T O—S T 0)
— a re&ATS. Sed G H erat 3 M, & inde ~ G H x A S eft 4 ^ x M .
Ergo area abfcifla A T S aequalis eft abfcindendae 4 A S x M.
g). E. T).
Corol. 1. Hinc G H eft ad A S, ut tempus quo corpus'defcripfit
arcum A T ad tempus quo corpus defcripfit arcum inter verticem A
& perpendiculum ad axem ab umbilico S eredum.
Corol. z. Et circulo A S T per corpus motum T perpetuo tranfe-
unte, velocitas pundi H eft ad velocitatem quam corpus habuit in
vertice A ut 3 ad 8 ; ideoque in ea etiam ratione eft linea G H ad
lineam redam quam corpus tempore motus fui ab A ad T , ea cum
velocitate quam habuit in vertice A , defcribere pofiet.
Corol. 3. Hinc etiam vice verfa inveniri poteft tempus quo cor­
pus defcripfit arcum quemvis affignatum A T . Junge A T & ad
medium ejus pundum erige perpendiculum redas G H occurrens
in H.

P LEMMA
10* PHILOSOPHIAE NATURALIS
D e M otu
C orporum LEMMA XXVIII.
N ulla extat fig u r a ova lis cujus a r e a , reB is p r o lubitu a b fcifia ,
p o jfit p e r a q u a tion es n um ero term in o ru m a c dim enfionum
fin ita s g e n e r a lite r 'inveniri .
’ Intra ovalem detur pundum quodvis, circa quod ceu polum re­
volvatur perpetuo linea reda, uniformi cum motu, & interea in
reda illa exeat pundum mobile de polo, pergatque femper ea cum
velocitate, quae iit ut redae illius intra ovalem quadratum. Hoc
motu pundum illud defcribet fpiralem gyris infinitis. Jam fi areae
ovalis a reda illa abfciffae portio per finitam aequationem inveniri
poteft, invenietur etiam per eandem aequationem diftantia pundi a
polo, quae huic areae proportionalis eft, ideoque omnia fpiralis pun-
da per aequationem finitam inveniri poffunt: & propterea redae cu-
jufvis pofitione datae interfedio cum fpirali inveniri etiam potefi per
aequationem finitam. Atqui reda omnis infinite produda fpiralem
fecat in pundis numero infinitis, & aequatio, qua interfedio aliqua
duarum linearum invenitur, exhibet earum interfediones omnes
radicibus totidem, ideoque afcendit ad tot dimenfiones quot funt
interfediones. Quoniam circuli duo fe mutuo fecant in pundis
duobus, interfedio una non invenietur nifi per aequationem duarum
dimenfionum, qua interfedio altera etiam inveniatur. Quoniam
duarum fedionum conicarum quatuor effe pofiunt interfediones,
non poteft aliqua earum generaliter inveniri nifi per aequationem
quatuor dimenfionum, qua omnes fimul inveniantur. Nam fi inter­
fediones illae feorfim quaerantur, quoniam eadem eft omnium lex
& conditio, idem erit calculus in cafu unoquoque, & propterea ea­
dem femper conclufio, quae igitur debet omnes interfediones fimul
compledi & indifferenter exhibere. Unde etiam interfediones
fedionum conicarum & curvarum tertiae poteftatis, eo quod
fex efte poliunt, fimul prodeunt per aequationes fex dimenfionum,
& interfediones duarum curvarum tertiae poteftatis, quia novem effe
poliunt, fimul prodeunt per aequationes dimenfionum novem. Id
nifi neceffario fieret, reducere liceret problemata omnia folida ad
plana, & plufquam folida ad folida. Loquor hic de curvis poteftate
irre-
PRINCIPIA MATHEMATICA. 107
irreducibilibus. Nam fi aequatio, per quam curva definitur, ad ia- Li „e*
feriorem poteftatem reduci poffit: curva non erit unica, fed ex Primus
duabus vel pluribus compofita, quarum interfediones per calculos
diverfos feorfim inveniri poffunt. Ad eundem modum interfedio-
nes binae ledarum & fedionum conicarum prodeunt femper per
aequationes duarum dimenfionum , ternae redarum & curvarum
irreducibilium tertiae poteftatis per aequationes trium, quaternae re- '
darum & curvarum irreducibilium quartae potellatis per aequationes -
dimenfionum quatuor, & fic in infinitum. Ergo redae & fpiralis in­
terfediones numero infinitae, cum curva haec fit fimplex & in curvas
plures irreducibilis, requirunt aequationes numero dimenfionum &
radicum infinitas, quibus interfediones omnes poliunt fimul exhi­
beri. Eft enim eadem omnium lex & idem calculus. Nam fi a polo
in redam illam fecantem demittatur perpendiculum, & perpendicu­
lum illud una cum fecante revolvatur circa polum, interfediones
fpiralis tranfibunt in fe mutuo, quaeque prima erat feu proxima, poft
unam revolutionem fecunda erit, poft duas tertia, & fic deinceps:
nec interea mutabitur aequatio nifi pro mutata magnitudine quanti­
tatum per quas politio fecantis determinatur. Unde cum quanti­
tates illae poft lingulas revolutiones redeunt ad magnitudines pri­
mas, aequatio redibit ad formam primam, ideoque una eademque
exhibebit interfediones omnes, & propterea radices habebit numero
infinitas, quibus omnes exhiberi poliunt. Nequit ergo interfedio
redae & fpiralis per aequationem finitam generaliter inveniri, & id­
circo nulla extat ovalis cujus area, redis imperatis abfcifla, poffit
per talem aequationem generaliter exhiberi.
Eodem argumento, fi intervallum poli & pundi, quo fpiralis de-
fcribitur, capiatur Ovalis perimetro abfciffie proportionale, probari
poteft quod longitudo perimetri nequit per finitam aequationem ge­
neraliter exhiberi. De ovalibus autem hic loquor quae non tangun­
tur a figuris conjugatis in infinitum pergentibus.

Corollarium.
Hinc area ellipfeos, quae radio ab umbilico ad corpus mobile du-
d o defcribitur, non prodit ex dato tempore, per aequationem fini­
tam ; & propterea per defcriptionem curvarum geometrice rationa­
lium determinari nequit. Curvas geometrice rationales appello qua-
P % rum
io8 PHILOSOPHIAE N A T U R A L I S
demotu rum punda omnia per longitudines aequationibus definitas, id eft,
C orpo r u m ^ iongjtU(jmum rationes complicatas, determinari poflunt; ctete-
rafque (ut fpirales, quadratrices, trochoides) geometrice irrationa­
les. Nam longitudines quae funt vel non funt ut numerus ad nu­
merum (quemadmodum in decimo elementorum) funt arithmetice
rationales vel irrationales. Aream igitur ellipfeos tempori propor.
tionalem abfcindo per curvam geometrice irrationalem ut fequitur.

P R O P O S I T I O XXXI. P R O B L E M A XXIII,
Corporis in data trajecloria elliptica moti invenire locum ad
tempus ajjignatum.

Ellipfeos A T B fit A vertex principalis, S umbilicus, & 0 cen­


trum, fitque T corporis locus inveniendus. Produc O A ad G, ut
fit O G ad O A u t O A ad O S. Erige perpendiculum G H, cen­
troque O & intervallo O G defcribe circulum G E F , & fuper regula
G H, ceu fundo, progrediatur rota G E F revolvendo circa axem
fuum, & interea punfto fuo A defcribendo trochoidem A L I .
Quo fado, cape G K in ratione ad rotae perimetrum G E F G , ut

eft tempus, quo corpus progrediendo ab A defcripfit arcum A T , ad


tempus revolutionis unius in ellipfi. Erigatur perpendiculum K L
occurrens trochoidi in L , & adta L T ipfi K G parallela occurret
ellipfi in corporis loco quaefito T*.
Nam
PRINCIPIA MATHEMATICA. I0<>
Nam centro 0 , intervallo O A defcribatur femicirculus A © B, Lu e *
& arcui A §>, occurrat L P fi opus eft produfta in junganturque Primus'
° § L Arcui E F G occurrat O ^ in F, & in eandemO ©de­
mittatur perpendiculum SR. Area A P S eR ut area A Q S , id eft,
ut differentia inter fedtorem O Q A & triangulum 0§>S, five ut dif­
ferentia reftangulorum 4 0 A ^ & 4 O g x S R , hoc eft, ob da­
tam 4 O Q , ut differentia inter arcum A 6^ & reftam SR, ideoque
(cum eaedem fint datae rationes S R ad finum arcus A § , O S z d O A
O A ad O G , A Q ad G F , & divifim A Q — S R ad G F _finu
arcus A ^ J ut G K differentia inter arcum G F & finum arcus A O
£ £ .Z > . ^
Scholmm.
Caeterum, cum difficilis fit hujus curvae defcriptio, praeftat folu-
tionem vero proximam adhibere. Inveniatur tum angulus quidam
B, qui fit ad angulum graduum 57.19578, quem arcus radio aequalis
fubtendit, ut eft umbilicorum diftantia S H ad ellipfeos diametrum
A B ; tum etiam longitudo quaedam L , quae fit ad radium in eadem

ratione inverfe. Quibus femel inventis, problema deinceps confit


per fequentem analyfin. Per conftruftionem quamvis, vel utcunque
conje&uram faciendo, cogrtofcatur corporis locus P proximus vero
ejus loco />. Demiffaque ad axem ellipfeos ordinatim applicata P R ,
ex proportione diametrorum ellipfeos, dabitur circuli circumfcripti
A 2? ordinatim applicata R quae finus eft anguli A O ^ ex-
iftente A O radio, quaeque ellipfin fecat in C
P . Sufficit angulum illum
rudi calculo in numeris proximis invenire. Cognofcatur etiam an­
gulus tempori proportionalis, id eft, qui fit ad quatuor reftos, ut eft
. tempus»
PHILOSOPHIA NATURALIS
Tu tempus, quo corpus defcripfit arcum A p, ad tempus revolutionis
unius in ellipfi. Sit angulus ifte N. Tum capiatur & angulus D ad
angulum B, ut eft finus ifte anguli A O Q^ ad radium, & angulus E
ad angulum N — AOQ^ + D,ut eft longitudo L ad longitudinem ean­
dem L cofinu anguli A O ^diminutam, ubi angulus ifte reflo minor
eft, auflam ubi major. Poltea capiatur tum angulus F ad angulum
B, ut eft finus anguli A O J^-p E ad radium, tum angulus G ad an­
gulum N — A O Q j —E + F ut eft longitudo L ad longitudinem ean­
dem cofinu anguli A O Q^ -p E diminutam ubi angulus ifte reflo
minor eft, auflam ubi major. Tertia vice capiatur angulus H ad
angulum B, ut eft finus anguli A O J^-p E - p G ad radium; & angu­
lus I ad angulum N— A O Q j—E — G -pH , ut eft longitudo L ad ean­
dem longitudinem cofinu anguli A O Q jr E -p G diminutam, ubi an­

gulus ifte reflo minor eft, auflam ubi major. Et fic pergere licet
in infinitum. Denique capiatur angulus A O q aequalis angulo A O Q
-pE-pG -pI 4- &c. Et ex cofinu ejus O r & ordinatap r, quae eft ad
finum ejus ut ellipfeos axis minor ad axem majorem, habebitur
corporis locus correflusp. Si quando angulus N — A O Q + Y) nega­
tivus eft, debet fignum -p ipfius E ubique mutari in — , & fignum
— in -F- Idem intelligendum eft de fignis ipforum G & I, ubi anguli
N— A O Q — E -p F , & N — A O Q — E — G -p 'H negativi prodeunt.
Convergit autem feries infinita AOQj\-Ep-G -pI-p & c . quam celer­
rime, adeo ut vix unquam opus fuerit ultra progredi quam ad ter­
minum fecundum E. Et fundatur calculus in hoc theoremate, quod
area A T S fit ut differentia inter arcum AQ^Sc reftam ab umbilico
*5’ in radium O Q perpendiculariter demiffam.
Non
PRINCIPIA MATHEMATICA. m
Non diftimili calculo conficitur problema in hyperbola. Sit ejus j I B E R
centrum O, vertex A, umbilicus S & afymptotos OK. Cognofca- RIMUS,
tur quantitas areae abfcindendae tempori proportionalis. Sit ea A,
& fiat conjedura de politione recta S T , quae aream A T S abfcindat
verae proximam. Jungatur O T , & ab A & T ad afymptoton agan­
tur A I , T K afymptoto alteri
parallelae, & per tabulam loga-
rithmorum dabitur area A I K T ,
eique aequalis area O T A , quae
fubduda de triangulo O T S re­
linquet aream abfciffam A T S .
Applicando areae abfcindendae
A & abfciffae A T S differen­
tiam duplam z A T S — z A vel
z A — z A T S ad lineam S N y
quae ab umbilico S in tangen­
tem T T perpendicularis eft, orietur longitudo chorda* T Q . In-
fcribatur autem chorda illa T ^ in te r A & T, fi area abfciffa A T S
major fit area abfcindenda A, fecus ad pundi T contrarias partes:
& pundum icerit locus corporis accuratior. Et computatione repe­
tita invenietur idem accuratior in perpetuum.
Atque his calculis problema generaliter confit analytice. Verum
ufibus aftronomicis accommodatior eft calculus particularis qui fe-
quitur. Exiftentibus A O, O B> 0 2 ) femiaxibus ellipfeos, & L ip-
fius latere redo, ac D differentia inter
femiaxem minorem 0 2 ) & lateris redi
femilfem 4 L ; quaere tum angulum Y ,
cujus finus fit ad radium ut eft redan-
gulum fub differentia illa D, & femi-
fumma axium AO + OT> ad quadratum
axis majoris A B ; tum angulum Z , cu­
jus finus fit ad radium ut eft duplum
redangulum fub umbilicorum diftantia
S H 8c differentia illa D ad triplum quadratum femiaxis majoris AO.
His angulis femel inventis; locus corporis fic deinceps determinabi­
tur. Sume angulum T proportionalem tempori quo arcus B T de-
fcriptus eft, feu motui medio (ut loquuntur) aequalem ; & angulum V,-
primam
III PHILOSOPHIAE N A T U R A L I S
d * MoToprimam medii motus aequationem, ad angulum Y , aequationem maxi-
Couporum mam pr;mam) ut finus dupli anguli T ad radium; atque angulum
X , aequationem fecundam, ad angulum Z , aequationem maximam
fecundam, ut eil cubus finus anguli T ad cubum radii. Angulorum
T , V , X vel fummae T + X + V , fi angulus T reflo minor eft, vel
differentiae T + X — V , fi is reflo major
eft reflifque duobus minor, aequalem
cape angulum B H T , motum medium
aequatum; & fi H T occurrat ellipfi
in T , afla S T abfcindet aream B S T A
tempori proportionalem quamproxime.
Haec praxis fatis expedita videtur, prop-
terea quod angulorum perexiguorum V
& X , in minutis fecundis, fi placet,
pofitorum, figuras duas trefve primas invenire fufficit. 'Sed & fatis
accurata eft ad theoriam planetarum. Nam in orbe vel Martis ipfius,
cujus aequatio centri maxima eft graduum decem, error vix fuperabit
minutum unum fecundum. Invento autem angulo motus medii ae­
quati B H T , angulus veri motus B S T & diftantia S T in promptu
funt per methodum notiflimam.
Haflenus de motu corporum in lineis curvis. Fieri autem poteft
ut mobile refla defcendat vel refla afcendat, & quae ad ittiufmodi
motus fpeftant, pergo jam exponere.

S E C T I O VII.
D e corporum afcenfu & defcenfu reBilineo.

P R O P O S I T I O XXXII. P R O B L E M A XXIV.
Pojlto quod vis centripeta f i t reciproce proportionalis quadrato
difiantia locorum a centro, fpatia definire qute corpus reBa
- cadendo datis temporibus defcribit.

Caf. i. Si corpus non cadit perpendiculariter, defcribet id (per


corol. r. prop. x m .) feflionem aliquam conicam cujus umbilicus
congruit cum centro virium. Sit feflio illa conica A R T B & um­
bilicus
PRINCIPIA MATHEMATICA. 113
bilicus ejus S. Et primo fi figura ellipfis eft ; fuper hujus axe majore IBIR.
IMUS.
A B defcribatur femicirculus A D B , & per corpus decidens tranfeat
refla T ) T C perpendicularis ad axem; aflifque C D S , T S erit area
A ST) areae A S T , atque ideo etiam tempori
proportionalis. Manente axe A B minuatur per­
petuo latitudo ellipfeos, & femper manebit area
AST) tempori proportionalis. Minuatur latitu­
do illa in infinitum : & orbe A T B jam coinci-
dente cum axe A B & umbilico S cum axis ter­
mino B , defcendet corpus in refla A C , & area
A B T ) evadet tempori proportionalis. Dabitur
itaque fpatium AC, quod corpus de loco A per-
pendiculariter cadendo tempore dato defcribit,
fi modo tempori proportionalis capiatur area
A B T), & a punfto T) ad reftam A B demit­
tatur perpendicularis T) C. E. I.
Caf.%. Si figura illa R T B hyperbola eft, defcribatur ad eandem
diametrum principalem A B hyperbola reflan-
gula B E T ): & quoniam areae C S T , C B f T ,
S T f B funt ad areas CST>, C B E T >, S T ) E B , c.-
fingulae ad fingulas, in data ratione altitudi­
num CT, CT>; & area S T f B proportionalis s*
eft tempori quo corpus T movebitur per ar- b £
cum T f B ; erit etiam area ST>E B eidem
tempori proportionalis. Minuatur latus re-
flum hyperbolae R T B in infinitum manente
latere tranfverfo, & coibit arcus T B cum re­
fla CB & umbilicus S cum vertice B & refla
ST) cum refla BT). Proinde area B T ) E B
proportionalis erit tempori quo corpus C reflo j
defcenfu defcribit lineam C B. gj^E. 1. a
Caf. 3. Et fimili argumento fi figura R T B
parabola eft, & eodem vertice principali B
defcribatur alia parabola B E T ) , quae femper
maneat data, interea dum parabola prior, in
cujus perimetro corpus T movetur, diminuto
& in nihilum redaflo.ejus latere reflo, con­
veniat cum linea C B ; fiet fegmentum para-
bolicum BT ) E B proportionale tempori quo
corpus illud T vel C defcendet ad centrum
vel B. Q, E. I. Q PROPO
114 PHILOSOPHIA NATURALIS
D e M otu
C orpo rum PROPOSITIO X X XIII. T H E O R E M A IX.
,
Pofttis jam inventis dico quod corporis cadentis velocitas in
loco quovis C eft ad velocitatem corporis centro B intervallo
B C circulum defcribentis, in fubduplicata ratione quam A C ,
difiantia corporis a circuli vel hyperbole rediangul<e vertice
ulteriore A , habet ad figura femidiametrum principalem
'i A B .
Bifecetur A B , communis utriufque figurae R T B , T> E B dia-
~ meter, in 0 ; & agatur refla T T, quae tangat figuram R T B in T,
atque etiam fecet communem illam diametrum A B {fi opus eft pro-

duftam) in T ; fitque S T ad hanc reflam, & B ^ ad hanc diame­


trum perpendicularis, atque figurae R T B latus redum ponatur L.
Conflat per corol. ix. prop. x v i. quod corporis in linea R T B cir­
ca centrum S moventis velocitas in loco quovis 5P fit ad velocitatem
corporis
PRINCIPIA MATHEMATICA. „5
corporis intervallo S T circa idem centrum circulum defcribentis in L i s u
fubduplicata ratione reftanguli 4 L x d ’P ad S T quadratum. Eft au- P r i“ us'
tem ex conicis A C B ad C T q ut x A O ad L, ideoque
A CB
aequale L. Ergo velocitates illae funt ad invicem in fubduplicata ra­
tio n e -------g ------------ad quad. Porro ex conicis eft CO ad
B O ut B O ad TO> & compofite vel divifimut C B ad B T . Unde
vel dividendo vel componendo fit B O — vel +-CO ad BO ut CTad
B T , id eft, A C zA AO ut C P a d Bgh, indeque ^ ° Xiyy
A CB
B O qy .A C y .S T
aequale e f t ----- ' AOy^BC----- ' Minuatur jam in infinitum figurae
R B B latitudo C ? , fic ut punftum T coeat cum punflo C, pun-
ftumque S cum punfto B, & linea S T cum linea BC, lineaque S T
cum linea B§h, & corporis jam refra defcendentis in linea C B ve­
locitas fiet ad velocitatem corporis centro B intervallo B C circulum
defcribentis, in fubduplicata ratione ipfius ad $Tq,
hoc eft (negleftis aequalitatis rationibus S T ad B C & B ^jq ad STq)
in fubduplicata ratione A C z A A O five i A B . <g. E. T>.
Corol. 1. Pundtis B & S coeuntibus, fit T^Cad T S ut A C ad A O .
Corel, z. Corpus ad datam a centro diftantiam in circulo quovis
revolvens, motu fuo furfum verfo afeendet ad duplam fuam a cen­
tro diftantiam.
PR O PO SITIO X X IV . THEOREM A X.
S i figura B E D parabola eji, dico
quod corporis cadentis velocitas
in loco quovis C aqualis eji ve­
locitati qua corpus centro B di- c
tnidio intervalli fu i B C circu­
lum uniformiter deferibere p o-
tefi.
Nam corporis parabolam R T B
circa centrum S defcribentis veloci- S
tas in loco quovis T {per corol. v n . e
prop.
Qa
116 PHILOSOPHIA NATURALIS
D e M ot u
C orporum x y j ^ aqualis eft velocitati cor­

poris dimidio intervalli S'P circu­


lum circa idem centrum S unifor­
miter defcribentis. Minuatur pa- c
rabolae latitudo C T in infinitum eo,
ut arcus parabolicus T f B cum re-
dta C B, centrum S cum vertice B ,
& intervallum S T cum intervallo B C
coincidat, & conflabit propofitio. S
& E .D .

. P R O P O S I T I O XXXV. T H E O R E M A XI.
Ttfdempofitis, dico quod area fig u ra D E S , radio ‘indefinito
S D defcripta, aqu»lis f i t area quam corpus, radio dimi­
dium lateris redii fig u ra DES a quante, circa centrum S
uniformiter gyrando, eodem tempore defcribere potefi.

Nam concipe corpus C quam minima temporis particula lineolam


C c cadendo defcribere, & interea corpus aliud K , uniformiter in
circulo O K k circa centrum S gyrando, arcum K k defcribere. Eri­
gantur perpendicula C D , c d occurrentia figurae D E S in D , d.
Jungantur ST), S d, S K , S k & ducatur T) d axi A S occurrens in T,
& ad eam demittatur perpendiculum S T. ’
. Caf. i . Jam f i figura D E S circulus eft vel hyperbola redangula,
bifecetur ejus tranfverfa diameter A S in O, & erit S O dimidium
lateris redti. • Et quoniam eft T C ad T D ut Cc z & D d , & T D ad
T S ut C D ad ST, erit ex aequo T C a d T S ut C D x Cc ad S T x Dd.
• Sed (per corol i. prop. x x x m .) eft T C ad T S ut A C ad AO, puta
li in coitu pundtorum D , d capiantur linearum rationes ultimae.
Ergo A C eft ad A O feu S K ut C D y . C c ad S T y D d . Porro
corporis defcendentis velocitas in C eft ad velocitatem corporis cir­
culum intervallo S C circa centrum S defcribentis in fubduplicata ra­
tione A C ad A O vel S K (per prop. x x x m .) Et haec velocitas ad
velocitatem corporis defcribentis circulum O K k in fubduplicata ra­
tione S K ad S C (per corol. v i. prop. iv.) & ex aequo velocitas pri­
ma ad ultimam, hoc eft lineola C c ad arcum K k in fubduplicata
ratione
PRINCIPIA MATHEMATICA. 117
ratione A C ad SC, id eit in ratione ^ C a d C D. Quare eft C D x Cc L ub
squale A C x Kk, & propterea A C ad S K ut A C x K k ad S T x D d , PR1“
indeque S K x K k aequale S T x D d , & ^ S K x K k aequale i S T x
<Dd, id eft area K S k aequalis areae S D d . Singulis igitur temporis

■ C-
I= 2 f
c

S
. V. i
><Y /
T

'..........'..... . IV
o

particulis generantur arearum duarum particulae K S k, & S D d ,


quae, fi magnitudo earum minuatur & numerus augeatur in infinitum,
rationem obtinent aequalitatis, & propterea (per corollarium lemma­
tis xv.) areae totae fimul genitae funt femper aequales. ^ . E . D
Caf. %. Quod fi figura D E S li/
* c
parabola fit, invenietur efle ut C
fupra C D x Cc ad J 2 ' x D d u t
0
T C ad T S , hoc eft ut % ad r,
ideoque i C D x Cc aequale efle w
i S T x D d . Sed corporis ca­
dentis velocitas in C aequalis eft
/ i
velocitati qua circulus inter­ S
.../K
vallo i S C uniformiter defcri- ... i k
bi poflit (per prop. xxxiv.) Et /h. /
haec velocitas ad velocitatem
qua circulus radio S K defcribi
poflit, hoc eft, lineola Cc ad.
arcum. K k ( per corob vi. T ' /
ii 8 PHILOSOPHIA N ATU RALIS
De Motu prop. iv.) eft in fubduplicata ratione S K ad 4 SC, id eft, in ratione
Corporum s k ad , Qqy Quare eft 4 S K x K k aequale 4 C T > \ C c , ideoque
aequale 4 S T x T ) d , hoc eft, area K S k aequalis areae ST)d, ut fupra.

. P R O P O S I T I O XXXVI. P R O B L E M A XXV.
Corporis de loco dato A cadentis determinare
tempora defcenfus. A

Super diametro A S , diftantia corporis a centro fub c


initio, defcribe femicirculum A T S , ut & huic ae- 0
qualem femicirculum O K H circa centrum S. De
corporis loco quovis C erige ordinatim applicatam
C D . Junge ST), & areae A ST) aequalem conllitue
feftorem O S K . Patet per prop. xxxv. quod corpus s
cadendo defcribet fpatium A C eodem tempore quo
corpus aliud, uniformiter circa centrum S gyrando,
defcribere poteft arcum OK. 6K E. F. u

P R O P O S I T I O X X X V II. PROBLEMA X X V I.
Corporis de loco dato furfum vel deorfum projecti definire tem­
pora afcenfus ‘v el defcenfus.

Exeat corpus de loco dato G fecundum lineam GS cum velocitate

quacunque. In duplicata ratione hujus velocitatis ad uniformem in


circulo
PRINCIPIA MATHEMATICA. u 9
circulo velocitatem, qua corpus ad intervallum datum SG circa cen­ L iber
1R I M U S .
trum S revolvi poflet, cape G A z d - i AS. Si ratio illa eft numeri
binarii ad unitatem, pundum A infinite diftat, quo cafu parabola
vertice S, axe S G, latere quovis reCio defcribenda eft. Patet hoc
per prop. xxxiv. Sin ratio illa minor vel major eft quam z ad i>
priore cafu circulus, pofteriore hyperbola redangula fuper diametro
Oyfdefcribi debet. Patet per prop. x x x u i. Tum centro S, inter­
vallo aequante dimidium lateris redi, defcribatur circulus H kK , &
ad corporis defcendentis vel afcendentis locum G, & locum alium
quemvis C, erigantur perpendicula G /, C 2 ) occurrentia conicae
fedioni vel circulo in I ac D . Dein jundis SI, S D, fiant Tegmen­
tis S E I S , S E U S fedores H S K , H S k aequales, & per prop. xxxv.
corpus G defcribet fpatium G C eodem tempore quo corpus K de*
fcribere poteft arcum K k. 6). E. F.

P R O P O S I T I O X X X V III. T H E O R E M A XII.
Poftto quod vis centripeta proportionalis f it altitudini feu di-
flantia locorum a centro, dico quod cadentium tempora, ve­
locitates & fpatia defcripta funt arcubus, arcuumque fin i­
bus reBis & finibus verfis refpeBive proportionalia.

Cadat corpus de loco quovis A fecundum


reftam AS -, & centro virium S, intervallo
A S , defcribatur circuli quadrans A E , fitque
C D finus reftus arcus cujufvis A D ; & cor­
pus A, tempore A D , cadendo defcribit fpa­
tium A C , inque loco C acquiret velocitatem
CD.
Demonftratur eodem modo ex propofitione x, quo propofitio
x x x n , ex propofitione x i demonftrata fuit.
Corol. i. Hinc aequalia funt tempora, quibus corpus unum de loco
A cadendo pervenit ad centrum S, & corpus aliud revolvendo de­
fcribit arcum quadrantalem A D E.
Corol. z. Proinde aequalia funt tempora omnia quibus corpora de
locis quibufvis ad ufque centrum cadunt. Nam revolventium tem­
pora omnia periodica (per corol. m . prop. iv.) aequantur.
PROPG-
tio PHILOSOPHIAE NATURALI S

C°“ ' P R O P O S I T I O X X X IX . P R O B L E M A X X V II. *


Pofita cujufcunque generis vi centripeta, & concejis figura*
■ riim curviltnearum quadraturis, requiritur corporis recla
afcendentts vel defcendentis tum velocitas m locis finguhs,
tum tempus quo corpus ad locum quemvis perveniet: Et
contra.

De loco quovis A in reda A * D E C cadat corpus E , deque loco


ejus E erigatur femper perpendicularis E G, vi centripetae in loco
illo ad centrum C tendenti proportio- a
nalis: Sitque B F G linea curva quam
punftum G perpetuo tangit. Coin-
cidat autem E G ipfo motus initio
cum perpendiculari A B, & erit cor­
poris velocitas in loco quovis E ut
reda, quae poteft aream curvilineam
ABGE* g .E .1.
In E G capiatur E M redae, quae po-
telt aream A B G E , reciproce propor­
tionalis, & fit V L M linea curva, quam
pundum M perpetuo tangit, & cu­
jus afymptotos eft reda A B produc­
ta ; & erit tempus, quo corpus ca­
dendo defcribit lineam A E , ut area
curvilinea A B T V M E . (jK E. I.
Etenim in reda A E capiatur linea
quam minima T> E datae longitudi­
nis, fitque T> L F locus lineae E M G ,
ubi corpus verfabatur in T> ; & fi ea fit vis centripeta, ut reda, quae
poteft aream A B G E , fit ut defcendentis velocitas: erit area ipfa in
duplicata ratione velocitatis, id eft, fi pro velocitatibus in T> & £,
fcribantur V & V + I , erit w e a A B F T > u t V V , A B G E ut

V V + i V I + II, & divifim area ‘D F G E ut 2 V I + 11, ideoque

Ut
PRINCIPIA MATHEMATICA.
L I T! E R
ut , id eft, fi primse quantitatum nafccntium rationes fu- P r i m u s .

mantur, longitudo D F ut quantitas ideoque etiam ut quantita-


........................ IX V •
tis hujus dimidium ^ g • Eli autem tempus, quo corpus cadendo
defcribit lineolam D E , ut lineola illa direfle & velocitas V inverfe,
eftque vis ut velocitatis incrementum I dire&e & tempus inverfe,
ideoque fi primae nafcentium rationes fumantur, ut hoc eft,
. T)E
ut longitudo *DF. Ergo vis ipfi *DF vel E G proportionalis facit ut
corpus ea cum velocitate defcendat, quae fit ut reda quae poteft a­
ream A B G E . 6). E. T).
Porro cum tempus, quo quaelibet longitudinis datae lineola 7) E
defcribatur, fit ut velocitas inverfe, ideoque inverfe ut linea refla
quae poteft aream A B F T >; fitque 2 ) 2 , atque ideo area nafcens
7D L M E , ut eadem linea refla inverfe erit tempus ut area 2 ) 2
M E 9 & fumma omnium temporum ut fumma omnium arearum,
hoc eft (per corol. lem. iv.) tempus totum quo linea A E defcribitur
ut area tota A T V M E. E. T).
Corol. i. Si T fit locus, de quo corpus cadere debet, ut urgente
aliqua uniformi vi centripeta nota (qualis vulgo fupponitur gravitas)
velocitatem acquirat in loco 2) aequalem velocitati, quam corpus
aliud vi quacunque cadens acquifivit eodem loco 2), & in perpen­
diculari 2 ) 2 capiatur 2 ) 2 , quae fit ad T) F ut vis illa uniformis ad
vim alteram in loco 2), & compleatur reflangulum 2 2 ) 2 eique
aequalis abfcindatur area A B F T > ; erit Aloeus de quo corpus alte­
rum cecidit. Namque completo reflangulo 2 ) R S E , cum fit area
A B F T ) ad aream T>FGE ut V V ad 2 V I, ideoque ut k V ad I, id
eft, ut femiflis velocitatis totius ad incrementum velocitatis corpo­
ris vi inaequabili cadentis ; & fimiliter area 2 ^ 2 2 ) ad aream
* D R S E ut femiflis velocitatis totius ad incrementum velocitatis
corporis uniformi vi cadentis; fintque incrementa illa (ob aequali­
tatem temporum nafcentium) ut vires generatrices, id eft, ut ordi-
natim applicatae 2) 2 , 2) 2 , ideoque ut areae nafcentes 2) 2 G 2 ,
T > R S E \ erunt ex aequo* areae totae A B 2 2 ), T Q R T ) ad invi­
cem ut femifles totarum velocitatum, & propterea, ob aequalitatem
velocitatum, aequantur. R Corol.
PHILOSOPHIA NATURALI S
Demotu Corol. z. Unde fi corpus quodlibet de loco quocunque 2 ) data
Corporum cum velocitate vei furfum vel deorfum projiciatur, & detur lex vis
centripetse, invenietur velocitas ejus in alio quovis loco e, erigendo
ordinatam e g, & capiendo velocitatem illam ad velocitatem in loco
Z) ut eft redla, quae poteft re&an- B
gulum T R F) area curvilinea
F) F g e vel audtum, fi locus e eft X,
loco F) inferior, vel diminutum, fi
is fuperior efi, ad reftam quae po-
teft re&angulum folum T R F).
Corol. 3. Tempus quoque innote- IJ \F R
t. / IV _
fcet erigendo ordinatam e m reci­ /m H\u &
proce proportionalem lateri quadra­
to ex T ^ R F > + vel — F) F g e, &
capiendo tempus quo corpus de-
fcripfit lineam F> e ad tempus quo
corpus alterum vi uniformi cecidit
a ? & cadendo pervenit ad 2), ut
area curvilinea 2 ) L m e ad reftan-
gulum i ? 2 ) x 2 ~)L. Namque tem­
pus quo corpus vi uniformi defcen-
dens defcripfit lineam F 2) elt ad
tempus quo corpus idem defcripfit ^
lineam T E in fubduplicata ratione T 2 ) ad T E , id eft (Rneola 2 )E
jamjam nafcente) in ratione T 2 ) ad T F ) q- 4 F> E feu z T F ) ad
z T F ) q- F>E, & divifim, ad tempus quo corpus idem defcripfit
lineolam F>E ut z T F > ad F>E, ideoque ut reftangulum z T F ) x
F> L ad aream F ) L M E \ eftque tempus quo corpus utrumque
defcripfit lineolam F) E ad tempus quo corpus alterum inaequabili
motu defcripfit lineam F> e, ut area F ) L M E ad aream F ) L m e t
& ex aequo tempus primum ad tempus ultimum ut reftangulum
2 T F) x F> L ad aream F) L me.

SECTIO
PRINCIPIA MATHEMATICA.
L iber.
P r i m u s . -

S E C T I O VIII.
D e inventione orbium in quibus corpora viribus quibufcunque
centripetis agitata revolvuntur.

P R O P O S I T I O XL. THEOREMA. XIII.


Si corpus, cogente vi quacunque centripeta, moveatur utcunque,
& corpus aliud reBa afcendat vel defcendat, fm tque eorum
velocitates m aliquo aqualium altitudinum cafu aquales,
velocitates eorum in omnibus aqualibus altitudinibus erunt
aquales.

Defcendat corpus aliquod ab A per D , E , ad centrum C, &


moveatur corpus aliud a V in linea curva V I K k . Centro C inter*
vallis quibufvis defcribantur circuli concentrici D I,
A C in D & E , curvaeque V I K in I & K occurren­
tes. Jungatur 1 C occurrens ipfi K E in N-, & in
I K demittatur perpendiculum N T ; fitque circum­
ferentiarum circulorum intervallum D E vel I N quam
minimum, & habeant corpora in D & I velocitates
aequales. Quoniam diftantiae C D , C I aequantur, erunt
vires centripetae in D & I aequales. Exponantur hae
vires per aequales lineolas D E , I N ; & fi vis una
I N (per legum corol. 2..) refolvatur in duas N T &
I T , vis N T , agendo fecundum lineam N T corporis
curfui I T K perpendicularem, nil mutabit velocitatem
corporis in curfu illo, fed retrahet folummodo cor­
pus a curfu redilineo, facietque ipfum de orbis tan­
gente perpetuo defleftere, inque via curvilinea I T K k
progredi. In hoc effedu producendo vis illa tota
confumetur : vis autem altera I T , fecundum corporis
curfum agendo, tota accelerabit illud, ac dato tempore quam mini­
mo accelerationem generabit fibi ipfi proportionalem. Proinde
corporum in D & I accelerationes aequalibus temporibus fadae (fi
R % fumantur
ti4 PHILOSOPHIA NATURALIS
De MoTufumantur linearum nafcentium D E , I N , I K , I T ,
Comor™ n t rationes primaE) funt ut lineae " D E , I T : tem­
poribus autem inaequalibus ut lineae illae & tempora
conjunftim. Tempora autem quibus " D E 8c I K
defcribuntur, ob aequalitatem velocitatum funt ut
viae defcriptae D E & 1 K , ideoque acceleratio­
nes, in curfu corporum per lineas D E & 1 K , funt
ut D E & I T , D E & I K conjunttim, id elt pt
D E q u a d . & I T x I K r e B a n g u lu m . Sed r e B a n g u lu m
I T x I K aequale efl I N q u a d r a to , hoc eft, aequale
D E q u a d . & propterea accelerationes in tranfitu cor­
porum a f D & / a d A & A T aequales generantur.
Aquales igitur funt corporum velocitates in E & K :
& eodem argumento femper reperientur aequales in
fubfequentibus aequalibus diftantiis. <£. E . D .
Sed & eodem argumento corpora aequivelocia & aequaliter a cen.
tro diftantia, in afcenfu ad aequales distantias aequaliter retardabun­
tur. J£. E . D .
C o r o l. i. Hinc fi corpus vel ofcilletur pendens a filo, vel impe­
dimento quovis politiflimo & perfedte lubrico cogatur in linea cur­
va moveri, & corpus aliud refta afcendat vel defcendat, fintque
velocitates eorum in eadem quacunque altitudine aequales: erunt
velocitates eorum in aliis quibufcunque aequalibus altitudinibus ae­
quales. Namque corporis penduli filo vel impedimento vafis abfo-
lute lubrici idem praeftatur quod vi tranfverfa N T . Corpus eo
non retardatur, non acceleratur, fed tantum cogitur de curfu rec-
tilineo difcedere.
C o r o l. z . Hinc etiam fi quantitas P fit maxima a centro diftantia,
ad quam corpus vel ofcillans vel .in trajeftoria quacunque revolvens
deque quovis trajeftoriae punfto, ea quam ibi habet velocitate fur!
futo proje&um afcendere p of li t; fitque quantitas A diftantia cor­
poris a centro in alio quovis orbitae pundto, & vis centripeta fem­
per fit ut ipfius A dignitas quaelibet A ”- ' , cujus index »— i eft
numerus quilibet n unitate diminutus; velocitas corporis in omni
altitudine A erit ut V P " - A “, atque ideo datur. Namque velocitas
refta afcendentis ac defcendentis (per prop. xxxix.) elt in hac ipfa
ratione.
PROPO-
PRINCIPIA MATHEMATICA. I2J

P R O P O S IT IO X L I. PROBLEM A X X V III.
Poftta cujufcunque generis vi centripeta & concejfis figurarum
curvilinearum quadraturis, requiruntur tum traje&orite in
quibus corpora movebuntur, tum tempora tnotuum in traje-
Borits inventis.

Tendat vis quaslibet ad centrum C & invenienda fit trajefloria


V IK k . Detur circulus V R centro C intervallo quovis C V de-
fcriptus, centroque eodem defcribantur alii quivis circuli IT), K E
trajedxrriam fecantes in I & K reflamque C V in D & E. Age
tum reftam C N I X fecantem circulos K E , V R in N & X, tum
reftam C K T occurrentem circulo V R in T. Sint autem punfta
I & K fibi invicem viciniffima, & pergat corpus ab V per / & K

ad k ; litque punflum A locus ille de quo corpus aliud cadere de­


bet, ut in loco 2) velocitatem acquirat aequalem velocitati corporis
prioris in I. Et flantibus quae in propofitione xxxix, lineola 1 K ,
dato tempore quam minimo defcripta, erit ut velocitas, atque ideo
ut refla quae poteft aream A B F T ) , & triangulum I C K tempori
proportionale dabitur, ideoque K N erit reciproce ut altitudo IC ,
id
PHILOSOPHIA NATURALIS
D e M otu id eft, fi detur quantitas aliqua Q , & altitudo I C nominetur A, ut
C orporum ^ ' Q
V p janc quantitatem ^ nominemus Z , & ponamus eam efle mag­

nitudinem ipfius Q ut fit in aliquo cafu V A B F D ad Z ut eft 1%


ad K N , & erit in omni cafu ✓ A B F D ad Z ut I K ad K N, &

A B F D ad Z Z ut I K q ad K N q , & divifim A B F D — Z Z ad ZZ
ut /AT quad. ad K N quad. ideoque V A B F D — Z Z ad Z feu
? ut /AT ad A N, & propterea A x K N aequale .. , Qx ^ .
A ^ V A B F D — ZZ -
Unde cum r X x Z C f i t ad A x K N ut ad A A , erit reftangu-
1 v r , Q x I N x C X quad. .
Jum X T x X C aequale a A V A B F D - ^ n L IgltUr fi in perpen' •

diculo D F capiantur femper D b , D c ipfis — — Q ------ ---- ,


r V A B F D — ZZ
Q X C X quad. _ „ „. _
x A A V l l T F W - 77Z ae<Iua^es refpe<Sive, & defcribantur curva;
lineae ab, ac, quas punfta b, c perpetuo tangunt; deque puntfto V
ad lineam A C erigatur perpendiculum V a abfcindens areas cur vili-
n e a s^ Z )ba, V D c a , & erigantur etiam ordinatae E z , E x : quo­
niam redangulum D b x I N feu D b z E aequale eft dimidio reflan-
guli
PRINCIPIA MATHEMATICA. n 7
guli A x K N - feu triangulo 1 C K \ & redangulum ‘D c x I N feu l IB ER
‘D c x E aquale eft dimidio redanguli T X x X C feu triangulo PR IMUS.
X C T ; hoc eft, quoniam arearum VT> b <7, V I C aquales femper
funt nafcentes particula T )b z E , IC K , & arearum VT>ca, V C X
aquales femper funt nafcentes particula D c x E , X C T , erit area
genita V T)b a aqualis area genita V IC , ideoque tempori propor­
tionalis, & area genita V D c a aqualis fedori genito V C X . Dato
igitur tempore quovis ex quo corpus difceffit de loco V, dabitur
area ipfi proportionalis VT>ba, & inde dabitur corporis altitudo
CT> vel ‘ C I -, & area VT)ca, eique aqualis fedor V C X una cum
ejus angulo V C I. Datis autem angulo V C I & altitudine C I datur
locus I, in quo corpus completo illo tempore reperietur. E. I.
Corol. 1. Hinc maxima minimaque corporum altitudines, id eft,
apfides trajedoriarum expedite inveniri poliunt. Sunt enim apfides
punda illa in quibus reda I C per centrum dufta incidit perpendi-
culariter in trajeftoriam V I K : id quod fit ubi red a I K & N K
aquantur, ideoque ubi area A B F D aqualis eft Z Z .
Corol. z. Sed & angulus K I N , in quo trajedoria alicubi fecat li­
neam illam I C, ex data corporis altitudine I C expedite invenitur;
nimirum capiendo finum ejus ad radium ut K N ad I K, id eft, ut
Z ad latus quadratum area A B FT>.
Corol. 3. Si centro C & vertice principali V defcribatur fedio
qualibet conica V R S , & a quovis ejus pundo R agatur tangens
R T occurrens axi infinita produdo
C V in pundo T ; dein junda C R
ducatur reda C P , qua aqualis fit
abfcifla CT, angulumque V C P fe-
dori V C R proportionalem confti-
tuat; tendat autem ad centrum C
vis centripeta cubo diftantia loco­
rum a centro reciproce proportio­
nalis, & exeat corpus de loco V c l;
jufta cum velocitate fecundum line­
am red a C V perpendicularem: pro­
gredietur corpus illud in trajedoria V T Q quam pundum T per­
petuo tangit; ideoque fi conica fedio V R S hyperbola fit, defcen-
det idem ad centrum : Sin ea ellipfis fit, afcendet illud perpetuo &
abibit
128 PHILOSOPHIA NATURALIS
de moto abibit in infinitum. Et contra, fi corpus quacunque cum velocitate
Corporum e x e a t d g lo c Q p e r i n ( j e ut incoeperit vel oblique defcendere
&

ad centrum, vel ab eo oblique af-


cendere, figura V R S vel hyper-
bola fit vel ellipfis, inveniri poteft
traje&oria augendo vel minuendo
angulum V C T in data aliqua ra­
tione. Sed & , vi centripeta in cen­
trifugam verla, afcendet corpus o­
blique in trajeftoria VTGp, quae in­
venitur capiendo angulum V Q P fe-
ftori elliptico V R C proportiona­
lem, & longitudinem C ‘P longitu­
dini C T aequalem ut fupra. Confequuntur haec omnia ex propo-
fitione praecedente, per curvae cujufdam quadraturam, cujus inven­
tionem, ut fatis facilem, brevitatis gratia miflam facio.

PROPOSITIO X L II. P R O B L E M A X X IX .
D ata lege vis centripeta, requiritur motus corporis de loco
dato, data cum velocitate, fecundum datam reBam egreffi.
Stantibus quae in tribus propofitionibus praecedentibus: exeat

corpus de loco / fecundum lineolam I K , ea cum velocitate quam


corpus
PRINCIPIA MATHEMATICA. J19
corpus aliud, vi aliqua uniformi centripeta, de loco T cadendo ac- 1,15
quirere pofiet in P ): fitque haec vis uniformis ,ad vim, qua corpus PaiM
primum urgetur in 1 , ut D R ad Z> F. Pergat autem corpus ver- .
fus k ; centroque C & intervallo Ck defcribatur circulus ke occur­
rens redae P D in e, & erigantur curvarum B F g , abv, acw ordi-
natim applicatae eg, ev,ew . Ex dato redangulo P F )R Q , dataque
lege vis centripetae qua corpus primum agitatur, datur curva linea
B F g , per conftrudionem problematis xxvn , & ejus corol. r.
Deinde ex dato angulo C I K datur proportio nafcentium IIC, KFt, '
& inde, per conftru&ionem prob. x x v m . datur quantitas Q, una
cum curvis lineis abv, a cw : ideoque, completo tempore quovis
D b v e , datur tum corporis altitudo Ce vel Ck, tum area T>cwe,
eique aequalis fedor X C y, angulufque IC k, & locus k in quo cor­
pus tunc verfabitur. gjKE.I.
Supponimus autem in his propofitionibus vim centripetam in re­
cellit quidem a centro variari fecundum legem quamcunque, quam
quis imaginari poteft, in aequalibus autem a centro diftantiis efle
undique eandem. Atque hadenus motum corporum in orbibus
immobilibus confideravimus. Supereft ut de motu eorum in orbi­
bus, qui circa centrum virium revolvuntur, adjiciamus pauca.

S E C T I O IX.
D e motu corporum in orbibus mobilibus, deque motu apfidum.

P R O P O S I T I O X LIII. P R O B L E M A XXX.
Efficiendum efi ut corpus m trajeBoria quacunque circa cen­
trum virmm revolvente perinde moveri poffit, atque corpus
aliud in eadem trajeBoria quiefcente.

In orbe V P K politione dato revolvatur corpus P pergendo a V


verfus K. A centro C agatur femper C/>, quae fit ipfi C P aequa­
lis, angulumque V C p angulo V C P proportionalem conftituat; &
area, quam linea .Cz-defcribit, erit ad aream V C P , quam linea C P
fimul defcrihk^.ut velocitas lineae defcribentis Cp ad velocitatem
lineae defcribentis C P ; hoc eft, ut angulus V C p ad angulum V C P ,
S ideoque
130 PHILOSOPHIAE NATURALIS
D e M oto ideoque in data ratione, & propterea tempori proportionalis. Cum
Corporum area tempori proportionalis fit quam linea Cp in plano immobili
' defcribit, manifefium eft quod corpus, cogente juftae quantitatis vi
centripeta, revolvi poffit una cum pun-
fto p in curva illa linea )quam punftum
idem p ratione jam expolita defcribit U-~"
in plano immobili. Fiat angulus V C u
. angulo T C p , & linea C u lineae C V ,
atque figura uCp figurae V C T aequa­
lis, & corpus in p femper exiftens
movebitur in perimetro figurae revol­
ventis a Cp, eodemque tempore de-
fcribet arcum ejus up quo corpus aliud P
T arcum ipfi fimilem & aequalem V T
in figura quiefcente V T K defcribere poteft. Quaeratur igitur,
per corollarium quintum propofitionis vr, vis centripeta qua cor­
pus revolvi poffit in curva illa linea quam pun&um p defcribit in
plano immobili, & folvetur problema. 6). E. F.

PROPOSITIO X L IV . THEOREMA X IV .
Differentia virium , quibus corpus in orbe quiefcente, cor­
p us aliud in eodem orbe revolvente £ qualiter moveri poffunty
efi in triplicata ratione communis altitudinis inverfe.

Partibus orbis quiefcentis V T , T K funto fimiles & aequales orbis


revolventis partes up, pk-, & punftorum T , K dilhntia intelligatur
efle quam minima. A punfto k in reftam p C demitte perpendicu­
lum kr, idemque produc ad m, ut fit mr ad kr ut angulus V C p ad
angulum V C T . Quoniam corporum altitudines T C & p C , K C ,
& k C femper aequantur, manifefium eft quod linearum T C & / C
incrementa vel decrementa femper lint aequalia, ideoque fi corpo­
rum in locis T & p exiftentium diftinguantur motus finguli (per
legum corol. i.) in binos, quorum hi verfus centrum, five fecun­
dum lineas T C , p C determinentur, & alteri prioribus tranfverfi fint,
& fecundum lineas ipfis T C , p C perpendiculares direftionem ha­
beant ; motus verfus centrum erunt aequales, & motus tranfverfus
corporis
PRINCIPIA MATHEMATICA. 131
corporis p erit ad motum tranfverfum corporis P , ut motus an<m- libe *.
laris lineaep C ad motum angularem lineae P C , ideft, ut angulus VQp pR1“ ” s‘
ad angulum V C T . Igitur eodem tempore quo coi pus P motu fuo
utroque pervenit ad pundtum K , corpus p aquali in centrum motu '
aequaliter movebitur a p verfus C, ideoque completo illo tempore
reperietur alicubi in linea mkr, qua per punftum k in lineam p C
perpendicularis e lt; & motu tranfverfo acquiret diftantiam a linea
p C , qua fxt ad diftantiam quam corpus alterum P acquirit a linea
P C , ut eft motus tranfverfus corporis p ad motum tranfverfum cor­
poris alterius P . Quare cum kr aqualis fit diftantia quam corpus P
acquirit a linea P C, fitque mr ad kr ut angulus V C p ad angulum

V C P , hoc eft, ut motus tranfverfus corporis p ad motum tranfver­


fum corporis P , manifeftum eft quod corpus p completo illo tem­
pore reperietur in loco m. H a c ita fe habebunt ubi corpora/ &
P aqualiter fecundum lineas / C & P C moventur, ideoque aqua­
libus viribus fecundum lineas illas urgentur. Capiatur autem angu­
lus p C n ad angulum p C k ut eft angulus V C p ad angulum V C P ,
fitque n C aqualis kC, & corpus p completo illo tempore revera re­
S 2, perietur
i32 PHILOSOPHIAE NATURALI S
d * Moto perietur in »; ideoque vi majore urgetur quam corpus ‘P , fi modo
Corporum angUjus n Qp angulo kCp major eft, id eft fi orbis u p k vel move­
tur in confequentia, vel movetur in antecedentia majore celeritate
quam fit dupla ejus qua linea C T in confequentia fertur; & vi mi.
nore fi orbis tardius movetur in antecedentia. Ellque virium dif.
ferentia ut locorum intervallum m », per quod corpus illud p ipfiuj
aftione, dato illo temporis fpatio, transferri debet. Centro C inter­
vallo Cn vel C k defcribi intelligatur circulus fecans lineas mr, mn

jprodu&as in s & t, & erit reflangulum m n x t n t aequale redtangulb»


mkxmsy ideoque mn aequale — — — • Cum autem triangula p Ck,
} Cn dato- tempore dentur magnitudine,, funt k r f k m r , earumque.
differentia mk & fumma ms reciproce ut altitudo / C, ideoque rec-
tangulum mky.ms eft reciproce ut quadratum altitudinis pC. Eft 8c
mt direfte ut -i mt, id’ eft, ut altitudo pC. Hae funt primae rationes
linearum nafcentium ; & hinc f i t -------— , id eft lineola nafcens mn,,
mt
eique proportionalis virium differentia reciproce ut cubus altitudi­
nis / C . CaroL
PRINCIPIA MATHEMATICA.
Corol. i. Hinc differentia virium in locis T & / , vel K & k, elt Liber
ad vim qua corpus motu circulari revolvi poffit ab R ad K eodem PR » U S ,
tempore quo corpus P in orbe immobili defcribit arcum (P I<, ut
lineola nafcens mn ad finum verfum arcus nafcentis R K , id elt ut
Tfl k X Tfl S V kQ
—— -— ad —77S, vel ut mk% ms ad rk quadratum ;t hoc eft, fi ca*-
7711 X a?L/
piantur datae quantitates F, G in ea ratione ad invicem quam habet
angulus V G T ad angulum V C f , ut G G — F F ad FF. Et prop*
terea, fi centro C intervallo quovis C T vel C/ defcribatur fedor cir­
cularis aequalis areae toti V T C , quam corpus T tempore quovis
in orbe immobili revolvens radio ad centrum dudo defcripfit:-
differentia virium, quibus corpus T in orbe immobili & corpus / im
orbe mobili revolvuntur, erit ad vim centripetam, qua corpus ali­
quod, radio ad centrum dudo, fe&orem illum eodem tempore, quo
defcripta fit area V T C , uniformiter defcribere potuiflet, ut G G
— F F ad F F. Namque fedor ille & area f C k funt ad invicem ut;
tempora quibus defcribuntur.
Corol. z. Sr orbis V T K ellipfis fit umbilicum habens G 8c apfidems
fummam V ; eique fimilis & aequalis ponatur ellipfis upk, ita ut fit;
femper / C aequalis T C , & angulus V C p fit ad angulum VC*P ia
data ratione G ad F ; pro altitudine autem T C vel / C fcribatur A,.
& pro ellipfeos latere redo ponatur i R : erit vis, qua corpus in el-
F F R G G — RFF
lipfi mobili revolvi poteft, ut — j^ cu F & contra. Expo--
natur enim vis qua corpus revolvatur in immota-ellipfi per quanti-
FF FF
tatem ■ & vis in V erit Vis autem qua corpus im
AA’ r '■ *“ C V quad.'
circulo ad diftantiam C V ca cum velocitate revolvi poflet quam cor­
pus in ellipfi revolvens habet in V, elt ad vim qua corpus in el-
lipfi revolvens urgetur in apfide V, ut dimidium lateris redi ellip.
RFF
feos ad circuli femidiametrum C V , ideoque valet Q y 'Cub v‘;»

quae fit ad hanc ut G G — FF ad FF,.valet • e%V>e haec:


vis (per hujus corol. 1./ dilFerentia virium in V quibus corpus T in;
ellipfi immota V 'T K ,, & corpus / in ellipfi mobili « /£ revolvuntur;
Unde cum (per hanc prop.) dilFerentia illa in alia quavis altitudine At
fiet
i 34 PHILOSOPHIA NATURALIS
D b M otu I i
C orporum fit ad feipfam in altitudine C V ut ^ ^ ad eadem dif-
RGG—RFF ’ . ,
ferentia in omni altitudine A valebit Igitur ad vim
A cub.
FF
, qua corpus revolvi poteft in ellipfi immobili V T K , addatur
AA
R G G — RFF F F R G G — RFF
exceiTus A- 7 Z T - 1 & c ° mP°netur ™ » ta 5 5 + — ^ —
qua corpus in ellipfi mobili u p k iifdem temporibus revolvi poffit.
Corol. 3. Ad eundem modum colligetur quod, fi orbis immobilis

V T K ellipfis fit centrum habens in virium centro C ; eique fimilis,


aequalis & concentrica ponatur ellipfis mobilis u p k\ fitque i R
ellipfeos hujus latus reftum principale, & i T latus tranfverfumfive
axis major, atque angulus V C f femper fit ad angulum V C :P
ut G ad F ; vires, quibus corpora in ellipfi immobili & mobili
• F FA FFA
temporibus aequalibus revolvi poflunt, erunt ut ^ —y & Tcub
R G G — RFF „
~ T c u r ~ refPeftlve- Corel.
PRINCIPIA MATHEMATICA. i 3y
Corol. 4. Et univerfaliter, fi corporis altitudo maxima C V nomi­
netur T , & radius curvaturae quam orbis V T K habet in V, id eft
radius circuli aequaliter curvi, nominetur R, & vis centripeta, qua
corpus in traje&oria quacunque immobili V T K revolvi poteft in
VFF
loco V , dicatur Tjvrp atque aliis in locis T indefinite dicatur X , al­
titudine C T nominata A, & capiatur G ad F in data ratione anguli
V C p ad angulum V C T : erit vis centripeta, qua corpus idem eof-
dem motus in eadem trajedtoria upk circulariter mota temporibus
V R C C _V R F F
iifdem peragere poteft, ut fumma virium X -1------- Kcub------ *
Corol. 5. Dato igitur motu corporis in orbe quocunque immobili,
augeri vel minui poteft ejus motus angularis circa centrum virium
in ratione data, & inde inveniri novi orbes immobiles in quibus
corpora novis viribus centripetis gyrentur.
Corol. 6. Igitur fi ad redam C V pofiti- _
one datam erigatur perpendiculum V T
longitudinis indeterminatae, jungaturque
C T , & ipfi aequalis agatur C/>, conftituens
angulum V C p , qui fit ad angulum V C T
in data ratione ; vis qua corpus gyrari po­
teft in curva illa V p k quam pundum p
perpetuo tangit, erit reciproce ut cubus k
altitudinis C p . Nam corpus T per vim
inertiae, nulla alia vi urgente, uniformiter progredi poteft in reda
V T . Addatur vis in centrum C, cubo altitudinis C T vel Cp re­
ciproce proportionalis, & (per jam demonftrata) detorquebitur mo­
tus ille redilineus in lineam curvam V p k. Eft autem haec curva
V p k eadem cum curva illa V T Q i n corol. 3. prop. xli. inventa,
in qua ibi diximus corpora hujufmodi viribus attrada oblique af-
cendere.

PROPO;
i $6 PHILOSOPHIA NATURALIS
D e M otu
C orporum
P R O P O S IT IO XLV. PROBLEM A X X X I.
Orbium qui funt .circulis maxime finitimi requiruntur motui
apfidum. '
Problema folvitur arithmetice faciendo ut orbis, quem corpus
in ellipfi mobili (ut in propofitionis fuperioris corol. 2. vel 3.) revol-
volvens defcrrbit in plano immobili, accedat ad formam orbis cu­
jus apfides requiruntur, & quaerendo apfides orbis quem corpus
illud in plano immobili defcribit. Orbes autem eandem acquirent
formam, fi vires centripetae quibus defcribuntur, inter fe collatae, in
aequalibus altitudinibus reddantur proportionales. Sit punftum V
apfis fumma, & fcribantur T pro altitudine maxima C V , A pro al­
titudine quavis alia C T vel C /, & X pro altitudinum differentia
C V — C T -, & vis, qua corpus in ellipfi circa umbilicum fuum C(ut
. FF
in corol. 2.) revolvente movetur, quaeque in corol. 2. erat ut

R G G — RFF F F A + R G G — RFF
id eft ut fubflituendo T — X
A cub. ’ A cub.
pro A , erit ut — G R ^ ~ J FF ‘ Reducenda fimiliter eft
vis alia quaevis centripeta ad frafiionem cujus denominator fit A cub.
& numeratores, fafta homologorum terminorum collatione, ftatu-
endi funt analogi. Res exemplis patebit.
Exempl. 1. Ponamus vim centripetam uniformem effe, ideo-
que ut v ’ CUL » five (fcribendo T — X pro A in numeratore) ut
•* A cub.
I f t L z Z l & collaris numeratorum terminis

i correfpondentibus, nimirum datis cum datis & non datis cum non datis,
fiet R G G — R F F + T F F ad T cub. ut — F F X ad— 3 T T X + 3TX X
__X cub. five ut— F F a d — 3 T T + 3 T X — X X . Jam cum orbis
ponatur circulo quam maxime finitimus, coeat orbis cum circulo;
& ob fadtas R, T aequales, atque X in infinitum diminutam, ratio­
nes ultima erunt R G G ad T cub. ut — F F ad— 3 T T , feu G G a d
T T u t F F ad 3 T T , & viciffim G G ad FF ut T T ad 3 T T , id eft,
ut
PIUNCIPIA MATHEMATICA. i 37
at i ad 3; ideoque G ad F, hoc eft angulus VCp ad angulum V C T , Li BHR
ut i ad ✓ 3. Ergo cum corpus in ellipfi immobili, ab apfide fum- Fri M U $.
ma ad apfidem imam defcendendo conficiat angulum V C ‘P (ut ita
dicam) graduum 180; corpus aliud in ellipfi mobili, atque ideo in
orbe immobili de quo agimus, ab apfide fumma ad apfidem imam
l8o
defcendendo conficiet angulum V Cp graduum : id ideo ob fi-
militudinem orbis hujus, quem corpus agente uniformi vi centri-
peta defcribit, & orbis illius quem corpus in ellipfi revolvente gy­
ros peragens defcribit in plano quiefcente. Per fuperiorem termi­
norum collationem fimiles redduntur hi orbes, non univerfaliter
fed tunc cum ad formam circularem quam maxime appropinquant.
Corpus igitur uniformi cum vi centripeta in orbe propemodum
circulari revolvens, inter apfidem fummam & apfidem imam con­
ficiet femper^ angulum graduum, feu 103 gr. 55 m. 23 fec. ad
centrum ; perveniens ab apfide fumma ad apfidem imam ubi femel
confecit hunc angulum, & inde ad apfidem fummam rediens ubi
iterum confecit eundem angulum; & fic deinceps in infinitum.
Exempl. z. Ponamus vim centripetam efle ut altitudinis A digni-
_ A"
tas quaelibet A ”-3 feu — : ubi n— 3 & n fignificant dignitatum indi­
A
ces quofcunque integros vel fraftos, rationales vel irrationales, af­
firmativos vel negativos. Numerator ille A “ feu T — X|" in feriem
indeterminatam per methodum nottram ferierum convergentium
fifi_%
redufta, evadit T "— n + ------- X X T " J &c. Et collatis hu-
z
jus terminis cum terminis numeratoris alterius R G G — R F F + T F F
fl ft • ft

— FFX , fit R G G — R F F + T F F ad T ” ut — FF ad— n T n~' + — -----


2r
X T _! & c. Et fumendo rationes ultimas ubi orbes ad formam cir­
cularem accedunt, fit R G G ad T " u t— F F a d — «T*-1, feu G G
ad T " - 1 ut FF ad n T ”- 1, & viciffim G G ad F F ut T ”- 1 ad n T ”-1
id eft ut 1 ad n ; ideoque G ad F, id eft angulus V Cp ad angulum
V C T , ut 1 ad V n. Quare cum angulus V C * P , in defcenfu cor­
poris ab apfide fumma ad apfidem imam in ellipfi confeftus, fit
graduum 180; conficietur angulus V C p , in defcenfu corporis ab
T ' apfide
138 PHILOSOPHIA NATURALI S
D e M otu apfide fumma ad apfidem imam, in orbe propemodum circulari
C orporum
quem corpus quodvis vi centripeta dignitati A"-3 proportionali de-
fcribit, aequalis angulo graduum ~ ; & hoc angulo repetito cor­
pus redibit ab apfide ima ad apfidem fummam, & fic deinceps in
infinitum. Ut fi vis centripeta fit ut diitantia corporis a centro, id
eft, ut A feu erit n aequalis 4. & V n aequalis x.;, ideoque angu-
1S0
Ius inter apfidem fummam & apfidem imam aequalis — gr. feu
90 gr. Completa igitur quarta parte revolutionis unius corpus per­
veniet ad apfidem imam, & completa alia quarta parte ad apfidem
fummam, & fic deinceps -per vices in infinitum. Id quod etiam
ex propofitione x. manifeflum eft. Nam corpus urgente hac vi
centripeta revolvetur in ellipfi. immobili, cujus centrum eft in cen­
tro virium. Quod fi vis centripeta fit reciproce ut diftantia, id eft
1 A*
diredte ut feu ^ erit n aequalis x, ideoque inter apfidem funv

mam&imam angulus erit graduum feu 1x7 gr. 16 m. 45 fic. &


propterea corpus tali vi, revolvens, perpetua anguli'hujus-repetiti­
one, vicibus alternis ab apfide fumma ad imam & ab ima ad fum-
mam perveniet in aeternum. Porro fi vis centripeta fit reciproce
ut latus quadrato-quadratum undecimae dignitatis altitudinis, id eft

reciproce ut A % ideoque direde ut — feu ut erit *


A^ A
r8o
a, & ^ gr. aequalis 3<fo gr. & propterea corpus de apfide fumma

dilcedens & fubinde perpetuo defcendens, perveniet ad apfidem


imam ubi complevit revolutionem integram, dein perpetuo afcenfu
complendo aliam revolutionem integram, redibit ad apfidem fum­
mam : 8t fic per vices in aeternum.
Excmpl. 3. Afiumentes m & n pro quibufvis indicibus dignitatum
altitudinis, & b, c pro numeris quibufvis datis, ponamus vim cen-
b . Am± c A " b in T — X T - f cin T — X|*
trioetam efle ut id eft, ut
A cub, A cuh~
fue
PRINCIPIA MATHEMATICA. i 39
feu (per eandem methodum noftram ferierum convergentium) ut L iber
P r i m u s .

_____________________ X___________X
A cub .
& collatis numeratorum terminis, fiet R G G — R F F + T F F
ad b T m-f- **T% ut— F F ad— m ^ T W
"~I n *»- ^
^ ff.ff 9 ^ n— Z T ^
!"i— ^X T &c. Et fumendo rationes ultimas quae prodeunt
ubi orbes ad formam circularem accedunt, fit G G a d £ T ”~’ -f r T ”— ,
u tF F ad mb T ”— + nc T ,_I. &viciflim G G ad FF ut £T”- I+ cT ’- 1
zd mb T ”- I + n c T ’~'. Quae proportio, exponendo altitudinem
maximam C V feu T arithmetice per unitatem, fit G G ad F F ut
ff l j L fl Q
b + c zd mb^-nc, ideoque ut r ad —j g ~ - Unde eft G ad F, id elt
Tffl b -1“ 71C
angulus VC]> ad angulum V C T , ut i ad V — j ~ — . Et propter ea
cum angulus V C T inter apfidem fummam & apfidem imam in el-
lipfi immobili fit 180 gr. erit angulus VCj> inter eafdem apfides, in
b h . m 4- f A"
orbe quem corpus vi centripeta quantitati - ^ ^— proportionali
b\c
defcribit, aequalis angulo graduum 180 v*1 . Et eodem argu­
b k m— c K
mento fi vis centripeta fit ut •aangulus inter apfides invenietur
A cub.
b ' "c *
graduum 180 V — Ne c fecus refolvetur problema in cafibus
difficilioribus. Quantitas, cui vis centripeta proportionalis eft, re-
folvi femper debet in feries convergentes denominatorem habentes
A cub. Dein pars data numeratoris qui ex illa operatione provenit
ad ipfius partem alteram non datam, & pars data numeratoris hujus
R G G — R F F q-TFF— F F X ad ipfius partem alteram non datam in
eadem ratione ponendae fu n t: Et quantitates fuperfluas delendo,
fcribendoque unitatem pro T , obtinebitur proportio G ad F.
Corol. i. Hinc fi vis centripeta fit ut aliqua altitudinis dignitas,
inveniri potett dignitas illa ex motu apfidum ; & contra. Nimirum
fi motus totus angularis, quo corpus redit ad apfidem eandem, fit
T % ad
140 PHILOSOPHIA NATURALI S
D e Moto ad motum angularem revolutionis unius, feu graduum 360, ut nu­
CouPORUM
merus aliquis m ad numerum alium w, & altitudo nominetur A i
i nn
erit vis ut altitudinis dignitas illa A -"“ , cujus index eft — — 3.
Id quod per exempla fecunda manifeftum eft. Unde liquet vim
illam in majore quam triplicata altitudinis ratione, in recedit a cen­
tro, decrefcere non pofle : Corpus tali vi revolvens deque apfide
difcedens, fi coeperit defcendere nunquam perveniet ad apfidem
imam feu altitudinem minimam, fed defcendet ufque ad centrum,
defcribens curvam illam lineam de qua egimus in corol. 3. prop.xlr.
Sin coeperit illud, de apfide difcedens, vel minimum afcendere ;
afcendet in infinitum, neque unquam perveniet ad- apfidem fum-
mam. Defcribet enim curvam illam lineam de qua adum eft in
eodem corol. & in corol. v i. prop. xliv. Sic & ubi vis, in receflu
a centro, decrefcit in majore quam triplicata ratione altitudinis,
corpus de apfide difcedens, perinde ut coeperit defcendere vel af­
cendere, vel defcendet ad centrum ufque vel afcendet in infinitum.
A t fi vis, in receflu a centro, vel decrefcat in minore quam tripli­
cata ratione altitudinis, vel crefcat in altitudinis ratione quacunque;
corpus nunquam defcendet ad centrum ufque, fed ad apfidem imam
aliquando perveniet: & contra, fi corpus de apfide ad apfidem al­
ternis vicibus defcendens & afcendens nunquam appellat ad cen­
trum ; vis in receflu a centro aut augebitur, aut in minore quam
triplicata altitudinis ratione decrefcet: & quo citius corpus de ap­
fide ad apfidem redierit, eo longius ratio virium recedet a ratione
illa triplicata. Ut fi corpus revolutionibus 8 vel 4 vel % vel 14 de
apfide fumma ad apfidem fummam alterno defcenfu & afcenfu redi­
erit ; hoc eft, fi fuerit m ad n ut 8 vel 4 vel 1. vel 1 4 ad 1, ideoque
— 3 valeat A — 3 vel A — 3 vel 4 — 3 vel 4 — 3 ' erit vis ut
mm ^
A 'r7~ 3 vel A "" “ 3 vel A T ~ 3 vel A ’* - ' 3, id eft, reciproce ut
A ! “ ■ *"* vel A 5“ vel A 3-"* vel A 3 - 7 - Si corpus Angu­
lis revolutionibus redierit ad apfidem eandem immotam; erit m ad »

ut 1 ad 1, .ideoque A aequalis A feu & propte»


AA
rea decrementum virium in ratione duplicata altitudinis, ut in prae­
cedentibus demonftratum eft. Si corpus partibus revolutionis unius
vel
PRINCIPIA M A T H E M A T T C A. r4 r
vel tribus quartis, vel duabus tertiis, vel una tertia, vel una quarta, L ibfr
ad apfidem eandem redierit; erit m ad n ut | vel y vel y vel ~ ad Primus.

ideoque A ^ ~ J ^ a l i s A » ‘ - vel A 4 ~ 3 vel A * -3 vel A — .


& propterea vis aut reciproce ut A ^ vel A^, aut direfle ut A" vel
A ’ *. Denique fi corpus pergendo ab apfide fumma ad apfidem fum-
mam confecerit revolutionem integram, & praeterea gradus tres, ideo­
que apfis illa fingulis corporis revolutionibus confecerit in confequentia
gradus tres; erit m ad n ut 363 gr. ad 360.gr. five ut ixi ad no,-

ideoque A 3 erit aequale A ; & propterea vis centri-


peta reciproce ut A T7^ T feu reciproce ut A 2 T^T proxime. De-
crefcit igitur vis centripeta in ratione paulo majore quam dupli­
cata, fed quae vicibus 59! propius ad duplicatam quam ad triplica­
tam accedit.
Corol. x. Hinc etiam fi corpus, vi centripeta quae fit reciproce'
ut quadratum altitudinis, revolvatur in ellipfi umbilicum habente irr
centro virium, ■ & huic vi centripetae addatur vel auferatur vis alia>
quaevis extranea; cognofci poteft (per exempla tertia) motus apfi-
dum qui ex vi illa extranea orietur : & contra. Ut fi vis qua cor­
I
pus revolvitur in ellipfi fit ut & vis extranea ablata ut c A ,
^A 4
ideoque vis reliqua ut —-j - ; erit (in exemplis tertiis) b squa­
lis 1, m aequalis j , & n aequalis 4, ideoque angulus revolutionis in-
I --- C
ter apfides aequalis angulo graduum 180 V r _ Ponamus vim'
illam extraneam efle 35-7.45- partibus minorem quam vis altera qua»
corpus revolvitur in ellipfi, id eft c efle exiilente A vel T '
aequali 1, & 180V - 1— C evadet 180 V feu 180.76x3, id eft,
I— 4C
180 gr. 45- m. 44 f . Igitur corpus de apfide fumma difcedens, motu-
angulari 180 gr. 45- m. 44 f . perveniet ad apfidem imam, & hoc
motu duplicato ad apfidem fummam redibit: ideoque apfis fum­
ma fingulis revolutionibus progrediendo conficiet ig r . 31*». x8 fec.
Apfis lunae eft duplo velocior circiter.
Hactenus de motu corporum in orbibus quorum plana per cen­
trum virium tranfeunt. Supereft ut motus etiam determinemus in
planis-
i 4* PHILOSOPHIA N A T U R A L I S
DtMor» planis excentricis. Nam fcriptores qui motum gravium traftant,
Corporum conf1(j erare folent afcenfus & defcenfus ponderum, tam obliquos in
planis quibufcunque datis, quam perpendiculares: & pari.jure mo­
tus corporum viribus quibufcunque centra petentium, & planis ex­
centricis inriitentium hic confiderandus venit. Plana autem fup.
ponimus efle politilTima & abfolute lubrica ne corpora retardent.
Quinimo, in his demonltrationibus, vice planorum quibus corpora
incumbunt quaeque tangunt incumbendo, ufurpamus plana his pa­
rallela, in quibus centra corporum moventur & orbitas movendo
defcribunt. Et eadem lege motus corporum in fuperficiebus curvis
peractos fubinde determinamus.

S E C T I O X.
D e m otu co rp o ru m in fu p e r ficieb u s d a tis , d eq u e'fu n ip en d u lo -
ru m m otu r ecip r o co .

P R O P O S IT IO XLVI. P R O B L E M A XXXII.
B o fita cu ju fcu n q u e g e n e r is v i ce n tr ip e ta , d a to q u e tu m viriu m
cen tro iu m p la n o q u o cu n q u e in quo corp u s r e v o lv itu r , &
co n ceffis fig u r a r u m cu r v ilin ea r u m q u a d r a t u r i s r e q u i r i t u r
m otus co rp o ris d e loco d a to , d a ta cu m v e lo c ita te > fecu n d u m
r e c la m in p la n o illo d a ta m e g r e ffi.

Sit S centrum virium, S C diftantia minima centri hujus a plano


dato, tP corpus de loco T fecundum redtam T Z egrediens, ^ c o r ­
pus idem in trajeftoria fua revolvens, tk S P Q R trajeftoria illa, in plano
dato defcripta, quam invenire oportet. Jungantur CJ^, Q S , & fi
in Q S capiatur S V proportionalis vi centripetae qua corpus trahitur
verfus centrum S, & agatur V T quae fit parallela C & occurrat
<yCin T : Vis S V refolvetur (per legum corol 2.) in vires S T , TV-,
quarum S T trahendo corpus fecundum lineam plano perpendicula­
rem, nil mutat motum ejus in hoc plano. Vis autem altera T V ,
agendo fecundum politionem plani, trahit corpus direfte verfus
• punftum

I
PRINCIPIA MATHEMATICA. , 43
punftum C in plano datum, ideoque efficit, ut corpus illud in hoc L iber
plano perinde moveatur, ac fi vis S T tolleretur, & 'corpus vi fola Prim“ ”
T V revolveretur circa centrum C in fpatio libero. Data autem vi
centripeta T V ua corpus ^ i n fpatio libero circa centrum datum

C revolvitur, datur (per prop. x ln .) tum traje&oria T GfR, quatit


corpus defcribit, tum locus in quo corpus ad datum quodvis-
tempus verfabitur, tum denique velodtas corporis in loco illo
& contra. ^ E . I . .

' P R O P O S IT IO XLVII. 'T H E O R E M A . XV.


Pofito quod vis centripeta proportionalis fit difiantia corporis
a centro j corpora omnia in planis quibufcunque revolventia
defcribent elltpfes, & revolutiones temporibus aqualibus
peragent; quaque moventur in lineis reclis, ultro citroque
difcurrendo, fingulas eundi S f redeundi periodos iifdem tem~
poribus abfolvent.

Nam, flantibus quae in fuperiore propofitione, vis S V , qua cor­


pus f in plano quovis 7 *Q R revolvens trahitur verfus centrum S,
eft ut diflantia S atque ideo ob proportionales S V & S f , T V
& C & vis T V , qua corpus trahitur verfus punftum C in orbis plano
datum,
14 4 P H IL O S O P H IA N A T U R A L I S
D e M otu datum, eft ut diftantia C Q Vires igitur, quibus corpora in plano
C orporum
‘P ^ J R verfantia trahuntur verfus punftutn C, funt pro ratione dillan-
tiarum squales viribus quibus corpora undiquaque trahuntur verfus
centrum S ; & propterea corpora movebuntur iifdem temporibus,
in iifdem figuris, in plano quovis P Q_R circa pundtum C, atque in

fpatiis liberis circa centrum S ; ideoque (per corol. i . prop. x. &


corol. 1. prop. x x x v m .) temporibus femper squalibus, vel defcri-
bent ellipfes in plano illo circa centrum C, vel periodos movendi
ultro citroque in lineis rediis ,per centrum C in plano illo dudtis,
complebunt, E. D .

Scholmm.
His affines funt afcenfus ac defcenfus corporum in fuperficiebus
curvis. Concipe lineas curvas in plano defcribi, dein circum axes
quofvis datos per centrum virium tranfeuntes revolvi, & ea revolu­
tione fuperficies curvas defcribere ; tum corpora ita moveri ut eo­
rum centra in his fuperficiebus perpetuo reperiantur. Si corpora
illa oblique afcendendo & defcendend ocurrant ultro citroque ; per­
agentur eorum motus in planis per axem tranfeuntibus, atque ideo
in lineis curvis, quarum revolutione curvs ilis fuperficies genits
funt. Illis igitur in cafibus fufficit motum in his lineis curvis con-
fiderare.
PROPO-
PRINCIPIA MATHEMATICA. *4 J
L iber

P R O P O S IT IO XLVIII. T H E O R E M A XVI.
S i rota globo extrinfecus ad angulos reBos injifiat, & more ro­
tarum revolvendo progrediatur in circulo maximo longi-
tudo itineris curvilinei, iquod punBum quodvis in rota peri­
metro datum, ex quo globum tetigit, confecit, ( quodque cy-
cloidem vel epicycloidem nominare licet) erit ad duplicatum
fm um verfum arcus dimidii qui globum ex eo tempore inter
eundum tetigit, ut fumma diametrorum globi & rota ad
femidiametrum globi.

P R O P O S IT IO XLIX. T H E O R E M A XVII.
S i rota globo concavo ad reBos angulos intrinfecus injifiat 8?
revolvendo progrediatur in circulo maximo 5 longitudo itine­
ris curvilinei quod punBum quodvis in rota perimetro datumy
ex quo globum tetigit, confecit, erit ad duplicatum fm um
verfum arcus dimidii qui globum toto hoc tempore inter eun­
dem tetigit, ut differentia diametrorum globi rota ad fe ­
midiametrum globi.

Sit A B L globus, C centrum ejus, B T V rota ei infiftens, E cen.


trum rotae, B pundum contaftus, & T pundum datum in peri­
metro rotae. Concipe hanc rotam pergere in circulo maximo A B L
ab A per B verfus L , & inter eundum ita revolvi "ut arcus A B , T B
fibi invicem femper aequentur, atque pundum illud T in perime­
tro rotae datum interea defcribere viam curvilineam A T . Sit au­
tem A T via tota curvilinea defcripta ex quo rota globum tetigit in
Ai & erit viae hujus longitudo A T ad duplum fmum verfum ar­
cus ~ T B , ut z C E ad CB. Nam reda C E (fi opus eft produda)
occurrat'rotae in V , junganturque C T , B T y E T , V T y & in C T
produdam demittatur normalis V F . Tangant T Hy V H circuluth
in T & V concurrentes iri H, fecetque T H ipfam V F in G, &
U ■ : - ad
i 4<* PHILOSOPHIA NATURALIS
D* m o t o j / p demittantur normales G I , H K . Centro item C & inter-
Corporum vaj|Q qQQyjj defcribatur circulus n ont fecans redam C T in n,
rotae perimetrum B T in o, & viam curvilineam A T in m-, cen­
troque V & intervallo Vo defcribatur circulus fecans V T produdam

Quoniam rota eundo fernper revolvitur circa punftum contadus


B , manifeftum eft quod reda B T perpendicularis eft ad lineam il­
lam curvam A T quam rotae pundum T defcribit, atque ideo quod
reda V T tanget hanc curvam in punfto T. Circuli nom radius
fenfim audus vel'diminutus aequetur tandem diflantiae C T ; &>
PRINCIPIA MATHEMATICA. I47
ob fimilitudinem figurae evanefcentis T n o mq & figurae T F G V I Libhr
ratio ultima lineolarum evanefcentium T m, T n, T o, T q , id ell* Pkimus'
ratio mutationum momentanearum curvae A T , redae C T , arcus
circularis B T, ac redae V T , eadem erit quae linearum T V , T F ,T G ,
T I refpedive. Cum autem V F && C F & V H ad C V perpendicu­
lares finr, angulique H V G , V C F propterea aequales; & angulus
V H G (ob angulos quadrilateri H V E T ad V & T redos) angulo
C E T aequalis eft, fimilia'erunt triangula V H G , C E T ; & fnde
fiet ut E T ad C E ita H G ad H V feu H T & ita ICI ad K T , &
compofite vel divifim ut C B ad C E ita T I z & T K , & duplicatis
confequentibus ut C B ad z C E ita T I ad T V , atque ita T q ad
Tm. Efl igitur decrementum lines V T ,}.d eft, incrementum lines
B V — V T ad incrementum lines curvs A T in data ratione C B ad
z C E , & propterea (per corol. lem. iv.) longitudines B V — V T &
A T , incrementis illis genits, funt in eadem ratione. Sed, exiften-
te B V radio, eft V T co-finus anguli B V T feu i B E T , ideoque
B V — V T finus verfus eft ejufdem anguli ; & propterea in hac rota,
cujus radius eft 4 BV, erit B V — V T duplus finus verfus arcus 4 B T .
Ergo A T eft ad duplum finutn verfum arcus 4 B T ut z C E ad
CB. E. T).
Lineam autem A T in propofitione priore cycloidem extra glo­
bum, alteram in pofteriore cycloidem intra globum diftin&ionis
gratia nominabimus.
Corol. i. Hinc fi defcribatur cyclois integra A S L & bifecetur
ea in S, erit longitudo partis T S ad longitudinem V T (qus duplus
eft finus anguli V B T , exiftente E B radio) ut z C E ad CB, atque
ideo in ratione data.
Corol. z. Et longitudo femiperimetri cycloidis A S squabitur
lines refts, qus eft ad ro ts diametrum B V ut i C E ad C B.

P R O P O S IT IO L. P R O B L E M A XXXIII. >
Facere ut corpus pendulum ofcilletur m cycloide data.

Intra globum Q V S , centro C defcriptum, detur cyclois Q R S


bifefta in i? & punftis fuis extremis S fuperficiei globi hinc
inde occurrens. Agatur C R bifecans arcum j^iS1in O, & produ­
catur ea ad A, ut fit C A ad C O ut C O ad C R. Centro C inter.
U z vallo
X48 philosophia n a t u r a l is
d . f. m ,otb vallo C A defcribatur globus exterior D A F , 8c intra hunc globum
llkpokum ,
a r o t J l j cujus diameter lit AO defcribantur duae femicycloides AG),
A S, quae globum interiorem tangant in S & globo exteriori'
occurrant in A. A pundto illo.y^, filo A T T longitudinem AR
a>quante, pendeat corpus T, & ita intra femicycloides A Q , A S of-
cilletur, ut quoties pendulum digreditur a perpendiculo A R , filum
parte fui fuperiore A T applicetur ad femicycloidem illam A T S
verfus quam peragitur motus, & circum eam ceu obltaculum fleba­
tur, parteque reliqua T T cui iemicyclois nondum objicitur, pro­
tendatur in lineam redtam ; & pondus T ofcillabitur in cycloide data

Occurrat enim filum T T tum cycloidi Q R S in T, tum circulo-


j^ O J in V, agaturque CV-, & ad fili partem rediam T T , e pun-
diis extremis T ac T, erigantur perpendicula B T , T W, occur­
rentia recice CV in B & W. Patet, ex conftrudlione & genefi fimi-
lium figurarum AS, S R , perpendicula illa T B , TIV abfcindere de
C V longitudines V B , VIV rotarum diametris O A, O R aequales.
Eft igitur T T ad V T (duplum finum anguli V B T exiflente l B V
radio) ut B IV ad BV , feu A Q-pQ R ad A O, id eft (cum fint CA
PRIN CIPIA M ATH EM ATICA. i 4p
ad CO,CO ad C R & divifim A 0 ad OR proportionales) ut C A a-CO Libs*
ad CA, vel, fi bifecetur B V in A, ut z C E ad CB. Proinde (per Pe,“ ”
corol i. prop. xn x.) longitudo partis reftse fili T T aequatur femper
cycloidis arcui iP S, & filum totum A T T sequatur femper cycloidis
arcui dimidio A B S, hoc eft (per corol. i. prop. xlix .) longitudini •
A R . Et propterea viciflim fi filum manet femper aequale longitu­
dini A R movebitur pun&um T in cycloide data g^R S. E. 2 >.
Corol. Filum A R aequatur femicycloidi A S , ideoque ad globi -
exterioris femidiametrum A C eandem habet rationem quam fimilis •
illi femicyclois S R habet ad globi interioris femidiametrum CO.

PRO PO SITIO LI . THEOREMA X V III.


vis centripeta tendens undique ad globi centrum G fit in
locis ftngulis ut dijlantia loci cujufque a centro, & hac fola
vi agente corpus T ofcilletur ( modo jam defcripto) in peri­
metro cycloidis Q R S : dico quod ofcillationnm utcunque in-
aqualium aqualia erunt tempora.
Nam in cycloidis tangentem T I V infinite produ&am cadat per-
A

pendiculum C X & jungatur C T . Quoniam vis centripeta qua cor-


150 PHILOSOPHIA NA T UR A L I S
D e M otu pus T impellitur verfus C eft ut diftantia C T , atque haec (per le­
C orporum
gum corol. ^.) refolvitur in partes C X , T X , quarum C X impellen­
do corpus directe a P diftendit filum T T 8c per ejus refiftentiam
tota ceflat, nullum alium edens effeftum; pars autem altera TX ,
urgendo corpus tranfverfim feu verfus X , direfte accelerat motum
ejus in cycloide; manifeftum eft quod corporis acceleratio, huic vi
acceleratrici proportionalis, fit fingulis momentis ut longitudo TX,
id eft, ob datas C V , /F ^ iifq ue proportionales T X , T W , ut lon­
gitudo T W , hoc eft (per corol. 1. prop. xlix .) ut longitudo arcus

cycloidis TR. Pendulis igitur duobus A T T , A p t de perpendiculo


A R inaequaliter dedudlis & fimul dimiflis, accelerationes eorum
femper erunt ut arcus defcribendi T R , t R. Sunt autem partes fub ‘
initio defcriptae ut accelerationes, hoc eft, ut totae fub initio de­
fcribendae, & propterea partes quae manent defcribendae & accele­
rationes fubfequentes, his partibus proportionales, funt etiam ut
totae; & fic deinceps. Sunt igitur accelerationes, atque ideo velo­
citates genitae & partes his velocitatibus defcriptae partefque defcri­
bendae, femper ut totae; & propterea partes defcribendae datam
fervantes
PRINCIPIA MATHEMATICA. iji
fervantes rationem ad invicem fimul evanefcent, id eft, corpora Li«;
duo ofcillantia fimul pervenient ad perpendiculum A R. Cumque Pf 1M
vicilfim afcenfus perpendiculorum de loco infimo R, per eofdem
arcus cycloidales motu retrogrado fadti, retardentur in locis lingu.
lis a viribus iifdem a quibus defcenfus accelerabantur, patet velo­
citates afcenfuum ac defcenfuum per eofdem arcus fa&orum aequa­
les efie, atque ideo temporibus aequalibus fieri; & propterea, cum
cycloidis partes duae R S & R ^ a d utrumque perpendiculi latus ja­
centes fint fimiles & aequales, pendula duo ofcillationes fuas tam tO;
tas quam dimidias iifdem temporibus femper peragent. gjK E. 2X
Corol. Vis qua corpus 5Tin loco quovis T acceleratur vel retarda­
tur in cycloide, eft ad totum corporis ejufdem pondus in loco altif-
fimo S vel <g, ut cycloidis arcus T R ad ejufdem arcum S R vel

P R O P O S IT IO LII. PR O B L E M A XXXIV.
Definire & f velocitates pendulorum in locis fiugulis, &* tem­
pora qtitbus tum ofcillationes tota, tum fingula ofcillationum
partes peraguntur.

Centro quovis G, intervallo GH cycloidis arcum RS aequante,.


A

defcribe femicirculum H K M femidiametro GK bifedtum. Et fi


vis centripeta, diftantiis locorum a centro proportionalis, tendat ad
. centrum
iji PHILOSOPHIAE NATURALIS
d 8 moto centrum G, fitque ea in perimetro H I K aequalis vi centripe.
C o rpq ku m f£ e p e rjm e tro globi S 'ad iplius centrum tendenti; & eo­
dem tempore quo pendulum T dimittitur e loco fupremo S
cadat corpus aliquod L ab H ad G ; quoniam vires quibus corpora
urgentur funt aequales fub initio & ipatiis delcribendis T R, Z,G
femper proportionales, atque ideo, fi aequantur T R & L G, aequales
in locis T 8c L ; patet corpora illa defcribere fpatia ST, H L aequa­
lia fub initio, ideoque fubinde pergere aequaliter urgeri, & aequalia
fpatia defcribere. Quare (per prop. xxxvxir.) tempus quo corpus
defcribit arcum S T eft ad tempus ofcillationis unius, ut arcus H I,
.tempus quo corpus H perveniet ad L , ad femiperipheriam H K M ,

tempus quo corpus H perveniet ad M. E t velocitas corporis


penduli in loco T eft ad velocitatem ipfius in loco infimo R, (hoc
efi, velocitas corporis H in loco L ad velocitatem ejus in loco G,
feu incrementum momentaneum lineae H L ad incrementum mo­
mentaneum lineae H G, arcubus HI , H K aequabili fluxu crefcenti-
bus) ut ordinatim applicata L I ad radium G K ,{ive ut V S R q . — TRq.
ad S R . Unde cum, in ofcillationibus inaequalibus, defcribantur
-aequalibus temporibus arcus totis ofcillationum arcubus proportio­
nales ; habentur, ex datis temporibus, & velocitates & arcus de-
dfcripti in ofcillationibus luniverfis. Quae erant- primo invenienda.

Ofcil-
PRINCIPIA MATHEMATICA. i J5
Ofcillentur jam funipendula corpora in cycloidibus diverfis intra
globos diverfos, quorum diverfae funt etiam vires abfolutse, defcrip-
tis: &, fi vis abfoluta globi cujufvis O S dicatur V, vis accelera-
trix qua pendulum urgetur in circumferentia hujus globi, ubi inci­
pit diredte verfus centrum ejus moveri, erit ut diftantia corporis
penduli a centro illo & vis abfoluta globi conjundfim, hoc eft,
ut C O x V . Itaque lineola quas iit ut haec vis acceleratrix
C O x V , defcribetur dato tempore; &, ii erigatur normalis T Z
circumferentiae occurrens' in Z , arcus nafcens H Z denotabit datum
illud tempus. Eli autem arcus hic nafcens H Z \ n fubduplicata ra­
tione reftanguli G H T , ideoque ut \/1 T H x C O x V. Unde tem­
pus ofcillaiionis integrae in cycloide 6) R S (cum fit ut femiperiphe-
ria H K M , quae olcillationem illam integram denotat, diredte; utque
arcus H Z , qui datum tempus fimiliter denotat, inverfe) fiet ut G H
diredte & V G H x C O x V inverfe, hoc eft, ob aequales GH&c SR,
ut V e o > five (Per corol. prop. l *) ut Itaque ofcil-
lationes in globis & cycloidibus omnibus, quibufcunque cum viri­
bus abfolutis fadtae, funt in ratione quae componitur, ex fubduplicata
ratione longitudinis fili diredie, & fubduplicata ratione difiantiae in­
ter pundtum fufpenfionis & centrum globi inverfe, & fubduplicata
ratione vis abfolutae globi etiam inverfe. E. I.
Corol. i. Hinc etiam ofcillantium, cadentium & revolventium-
corporum tempora poflunt inter fe conferri. Nam fi rotae, quacy-
-clois intra globum defcribitur, diameter conftituatur aequalis femi-
diametro globi cyclois evadet linea redla per centrum globi tran-
fiens, & ofcillatio jam erit defcenfus & fubfequens afcenfus in hac
redla. Unde datur tum tempus defcenfus de loco quovis ad cen­
trum, tum tempus huic aequale quo corpus uniformiter circa cen­
trum globi ad diftantiam quamvis revolvendo arcum quadrantalem
defcribit. Eft enim hoc tempus (per cafum fecundum) ad tempus
AR
femiofcillationis in cycloide quavis j^ R S ut i a d -Z -^ r.
Corol. 2. Hinc etiam conferantur quae Wrennus & Hugenius de
cycloide vulgari adinvenerunt. Nam fi globi diameter augeatur
in infinitum : mutabitur ejus fuperfieies fphaerica in planum, vilque
centripeta aget uniformiter fecundum lineas huic plano perpendi-
X culares,
15 4 PHILOSOPHIA NATURALIS
I>eMotu culares, & cyclois noftra abibit in cycloidem vulgi. Ifto autem ft»
C orporum
cafu longitudo arcus cycloidis, inter planum illud & pundum de-
fcribens, aequalis evadet quadruplicato finui verfo dimidii arcus
rotae inter idem planum & pundum defcribens; ut invenit Wren-.
tttts: Et pendulum inter duas ejufmodi cycloides in iimili & aequali
cycloide temporibus asqualibus ofcillabitur, ut demonllravit Huge-
nius. Sed & defcenfus gravium» tempore ofcillationis unius, is
erit quem Hugenius indicavit.
Aptantur autem propofitiones a nobis demonftratae ad veram con-
ftitutionem terrae, quatenus rotae eundo in ejus circulis maximis
defcribunt motu clavorum, perimetris fuis infixorum, cycloides
extra globum; & pendula inferius in fodinis & cavernis terrae fu»
fpenfa, in cycloidibus intra globos ofcillari debent, ut ofcillationes
omnes evadant ifochronae. Nam gravitas (ut in libro tertio doce­
bitur). decrefcit in progreflU a fuperficie terrae, furfum quidem ia
duplicata ratione diftantiarum a centro ejus, deorfum vero in rati»
one fimplici.

P R O P O S IT IO LIII. P R O B L E M A XXXV.
Concejfis fig u r a r u m cu rv ilin ea ru m qu a d ra tu ris, in v en ire vires
qu ibu s corpora in datis curvis lin eis ofcillationes fe m p e r ifor
chronas-peragent..

Ofcilletur corpus T in curva quavis linea S T R g f , cujus axis fit


A R tranfiens per virium centrum C. Agatur T X quae curvam il­
lam: in. corporis loco quovis T contingat, inque hac tangente T X
capiatur T T aequalis arcui T R . Nam longitudo arcus illius ex fi­
gurarum quadraturis, per methodos vulgares, innotefcit. De pun»
d o. T educatur reda T Z tangenti perpendicularis. Agatur CT
perpendiculari illi occurrens in Z , & erit vis centripeta proportio­
nalis redae T Z . 6). E . I.
Nam fi vis, qua corpus trahitur de T verfus C, exponatur per
redam T Z captam ipfi, proportionalem, refolvetur haec in vires TT,!
T Z .’;. quarum T Z trahendo corpus fecundum longitudinem fili T T ,
motum, ejus nil. mutat,, vis. autem altera T T motum ejus in curva
& T R & direde accelerat: vel. direde, retardat. Proinde cum haec
fit.
PRINCIPIA MATHEMATICA. Jyy
fit ut via defcribenda 7 7 ?, accelerationes corporis vel retardationes L ibe*
in ofcillationum duarum (majoris & minoris) partibus proportio- Prim” s‘
ualibus defcribendis, erunt femper ut partes illae, & propterea fa­

cient ut partes illae fimul defcribantur.’ Corpora autem quae par»


tes totis femper proportionales fimul defcribunt, fimul defcribent
totas. Q E . T>.
Corel, i. Hinc fi corpus 7 *, filo reftilineo
A T a centro A pendens, defcribat arcum
circularem S T R & interea urgeatur fe­
cundum lineas parallelas deorfum a vi ali­
qua, quae fit ad vim uniformem gravitatis,
ut arcus 7 7 ? ad ejus finum T N : aequalia
erunt ofcillationum lingularum tempora. Et­
enim ob parallelas T Z , A R , fimilia erunt
triangula A T N , Z T T - , & propterea T Z
erit ad A T ut T T ad 7 7 7 ; hoc eft, fi gra­
vitatis vis uniformis exponatur per longitudinem datam A T ; vis
X z T Z , qua
i 56 PHILOSOPHIAE NATURALI S
P r M otu T Z , qua ofcillationes evadent ifochronae, erit ad vim gravitatis
C orporum
slT , ut arcus T R ipfi T T aequalis ad arcus '
illius finum T N .
Corol. r. Et propterea in horologiis, fi vi­
res a machina in pendulum ad motum con-
fervandum impreflae ita cum vi gravitatis
componi poffint, ut vis tota deorfum fem-
per iit ut linea quae oritur applicando rec-
tangulum fub arcu T R & radio A R ad fi­
num T N , ofcillationes omnes erunt ifo­
chronae.

PROPOSITIO L IY . PROBLEM A X X X Y I.
ConceJJis figurarum curvilinearum quadratum , invenire tem­
pora, quibus corpora vi qualibet centripeta in lineis qui-
bufcunque curvis, in plano per centrum virium tranfeunte
defcriptis, defcendent & afcendent.

Defcendat corpus de loco quovis S, per lineam quamvis curvam


S T t R in plano per virium centrum C tranfeunte datam. Jun­
gatur C S & dividatur eadem in par­
tes innumeras aequales, fitque D d
partium illarum. aliqua. Centro C
intervallis CT>,\Cd defcribantur cir­
culi 2 ~)T, d t, lineae curvae S T t R
occurrentes in T & t. E t ex data
tum lege vis centripetae, tum altitu­
dine C S de qua corpus cecid it; da­
bitur velocitas corporis in alia qua­
vis altitudine C T (per prop. xxxix.)
Tempus autem, quo corpus defcri-
bit lineolam T t, elt ut lineolae hu­
jus longitudo, id eft, ut fecans an­
guli t T C d ir e d e ; & velocitas in-
verfe. Tempori huic proportiona­
lis fit ordinatim applicata D N ad redam C S per punftum © per­
pendicularis*
PRINCIPIA MATHEMATICA. i 57
pendicularis, -& ob datam T>dtrit reflangulum ‘D d v.T tN , hoc eft Libf.r
P rimus.
area T> N nd, eidem tempori proportionale. Ergo fi T N n fit cur­
va illa linea quam punflum N perpetuo tangit, ejufque afymptotos
fit refla J reflae C S perpendiculariter infiitens: erit area S GRP
N D proportionalis tempori quo corpus defcendendo defcripfit
lineam ST-, proindeque ex inventa illa area dabitur tempus. Q. E.I-

PR O PO SITIO LV. THEOREMA X IX .


Si corpus movetur m fuperficie quacunque curva, cujus axis
per centrum virium tranfit, S? a corpore in axem demit­
tatur perpendicularis, eique parallela & aqualis ab axis
pun&o quovis dato ducatur: dico quod parallela illa aream
tempori proportionalem defcribet.

Sit B K L fuperficies curva, T corpus in ea revolvens, S T R tra-


jefloria, quam corpus in eadem defcribit, S initium trajefloriae»
O M K axis fuperficiei curvae,
T N refla a corpore in axem
perpendicularis, O T huic pa­
1o
rallela & aequalis a punflo 15
O, quod in axe datur, edu- .... p,---'""’ ,M
f l a ; A T veftigium trajeflo-
?/
riae a punflo 7 * in lineae vo­ ..•■s N
h!
lubilis O T plano A O T de-
' 1
fcriptum; A veftigii initium A ^ .....
punflo S refpondens; T C re­ is.
fla a corpore ad centrum
dufta; T G pars ejus vi cen-
tripetae, qua corpus urgetur
\g
in centrum C, proportiona­
lis ; T M refla ad fuperfici- p
em curvam perpendicularis;
T I pars ejus vi preffionis, qua
corpus urget fuperficiem vi-
ciffimque urgetur verfus M a fuperficie, proportionalis; 5P T F
refla axi parallela per corpus tranfiens, 8 cG F , I H reftae a punflis
G & /
15-8 PHILOSOPHIA NATURALIS
D e M otu G & 1 in parallelam illam T H T F perpendiculariter demiflee. Dico
C orporum
jam, quod area A O I * , radio O T ab initio motus defcripta, fit
tempori proportionalis. Nam vis T G (per legum corol. 2.) refolvi-
turin vires T F , F G ; & vis T I in vires T H , H I : Vires autem
T F , T H agendo fecundum lineam T F plano A O T perpendicula­
rem mutant folummodo mo­
tum corporis quatenus huic
plano perpendicularem. Ideo-
que motus ejus quatenus fe­
cundum politionem plani fa-
£tus; hoc eft, motus pundti
T , quo traje&oriae veftigium
A T in hoc plano defcribitur,
idem eft ac fi vires T F , T H
tollerentur, & corpus folis vi­
ribus F G , H I agitaretur ;
hoc eft, idem ac fi corpus in
plano A O T , vi centripeta
ad centrum O tendente &
fummam virium F G & H I
aequante, defcriberet curvam
A T . Sed vi tali defcribitur
area A O T (per prop. 1.)
tempori proportionalis. <£. E. T).
Corol. Eodem argumento fi corpus, a viribus agitatum ad centra
duo vel plura in eadem quavis redta C O data tendentibus, defcri-
beret in fpatio libero lineam quarrtcunque curvam S T ; foret area
A O T tempori femper proportionalis.

PRO PO -
PRINCIPIA MATHEMATICA*. *S9
L
PROPOSITIO LVI. PROBLEMA XXXVII:
ConceJJts figuraram curvilinearum quadraturis,. datifque tum
lege vis centripeta ad centrum datum tendentis, tum fuper­
ficie curva cujus axis per centrum illud 'tranfit • invenienda
ejl trajeBoria quam corpus in eadem fuperficie defcribet,.,
de loco dato, data cum velocitate, verfus plagam in fuper­
ficie illa datam egrefifum.

Stantibus quae in fuperiore propofitione conffru&a funt, exeat


corpus T de Iocq dato S fecundum reftam pofitione datam in traje-
btoriam inveniendam STR, cujus veftigium in piano B L O fit A ‘P .
Et ex data corporis velocitate in altitudine. S C, dabitur, ejus velo­
citas in alia quavis altitudine-
T C. Ea cum velocitate da­
to tempore quam minimo B
defcribat corpus trajedoriae
fuae particulam T t fitque
P p veftigium ejus in plano-
A O P defcriptum. Jungatur
o p , & circelli centro T in­
tervallo T t in fuperficie cur­
va defcripti veftigium in pla­
no A O P fit ellipfis p§>. Et
ob datum magnitudine cir-
cellum 7 7 , datamque ejus ab
axe C 0 diftantiam T N vel'
P O, dabitur ellipfis illa p
fpecie & magnitudine, ut &
politione adrcbtam‘P O. Cum­
que area P O p fit tempori proportionalis, atque ideo ex dato tem­
pore detur, dabitur angulus P O p . Et inde dabitur ellipfeos &
redlae O p interfe&io communis p, una cum angulo O P p in qua
trajeftoriae veftigium A P p fecat lineam O P . Inde vero (confe-
" rendo.
160 PHILOSOPHIAE N A TU R A L I S
D e M otu rendo prop. x l i . cum corol. fuo 1.) ratio determinandi curvata
C orporum
A T p facile apparet. Tum ex lingulis veftigii pun&is T , erigen­
do ad planum A O ‘P perpendicula T T luperficiei curvae occur­
rentia in T, dabuntur fingula trajedoriae pun&a T. <£. E. I.

SECTIO XI.
D e motu corporum viribus centripetis fe mutuo petentium.

Hadtenus expofui motus corporum attra&orum ad centrum im­


mobile, quale tamen vix extat in rerum natura. Attrafliones enim
fieri folent ad corpora; & corporum trahentium & attraftorum
attiones femper mutuae funt & aequales, per legem tertiam: adeo
ut neque attrahens poffit quiefcere neque attra&um, fi duo fint
corpora, fed ambo (per legum corollarium quartum) quafi attrac­
tione mutua, circum gravitatis centrum commune revolvantur;
& fi plura fint corpora, quae vel ab unico attrahantur, & idem at­
trahant, vel omnia fe mutuo attrahant; haec ita inter fe moveri de­
beant, ut gravitatis centrum commune vel quiefcat, vel uniformiter
moveatur in dire&um. Qua de caufa jam pergo motum exponere
corporum fe mutuo trahentium, confiderando vires centripetas tan-
quam attraftiones, quamvis fortafle, fi phyfice loquamur, verius di­
cantur impulfus. In mathematicis enim jam verfamur ; & propte-
rea, miflis difputationibus phyficis, familiari utimur fermone, quo
pollimus a le&oribus mathematicis facilius intelligi.

PROPOSITIO LVII. THEOREMA XX.


Corpora duo fe invicem trahentia defcribunt, & circum com­
mune centrum pravitatis, & circum fe mutuo, figuras fi-
miles.

Sunt enim difiantiae corporum a communi gravitatis centro reci­


proce proportionales corporibus; atque ideo in data ratione ad in­
vicem, & componendo in data ratione ad dillantiam totam inter
corpora. Feruntur autem hae difiantiae circum terminum fuutn
communem
P R IN C IP IA M A TH EM A TICA . 16 1
communem aequali motu angulari, propterea quod in directum fem- L i >
per jacentes non mutant inclinationem ad fe mutuo. Lineae au- PaI
tem redae, quae funt in data ratione ad invicem, & aequali motu
angulari circum terminos fuos feruntur, figuras circum eofdem ter.
minos in planis, quae una cum his terminis vel quiefcunt, vel motu
quovis non angulari moventur, defcribunt omnino fimiles. Proinde
fimiles funt figurae, quae his diftantiis circumactis defcribuntur.
& E .< D .

PR O PO SITIO L V III. T H E O R E M A X X I.
S i corpora duo viribus quibufois fe mutuo trahunt, & interea
revolvuntur circa pravitatis centrum commune : dico quod
figuris , quas corpora fic mota defcribunt circum fe mutuo,
potefi figura fim ilis & aqualis, circum corpus alterutrum
immotum, viribus iifdem deferibi.

Revolvantur corpora S, T circa commune gravitatis centrum C,


pergendo de S ad T, deque T ad A dato pundo s ipfis S T ,
T Q aequales & parallelae ducantur femper sp, sq\ & curva p qv,
quam pundum p revolvendo circum pundum immotum s deferibit,
erit fimilis & aequalis curvis, quas corpora S, T defcribunt circum
fe mutuo : proindeque (per theor. xx.) fimilis curvis S T & T

quas eadem corpora defcribunt circum commune <'en*


trum C : idque quia proportiones linearum SC, C T , 8c S T v e i s p
ad invicem dantur. ' , ,
C a f i . Commune illud gravitatis centrum C, per legum corol­
larium quartum, vel quiefeit, vel movetur uniformiter in dire dum.
Ponamus primo, quod id quiefeit, inque s S cp locentur corpora
Y
i6 i PHILOSOPHIA NA T UR AL I S
D b Moto duo, immobile in s, mobile in p, corporibus S 8 c T fimilia & aequa-
Corporum j ) ejn tangant recStae T R & p r curvas T ^ & p q in T &
& producantur C ^ 8 c sq ad R & r. Et ob fimilitudinem figura-
• rum C T R § 1 ', s p r q erit Z?j^ad rq ut C T ad sp, ideoque in data
ratione. Proinde fi vis, qua corpus T verfus corpus S, atque ideo
verfus centrum intermedium C attrahitur, eflet ad vim, qua corpus
f verfus centrum s attrahitur, in eadem illa ratione dat»; hae vires
aequalibus temporibus attraherent femper corpora de tangentibus
T R , p r ad arcus p q per intervalla ipfis proportionalia R Q ,
rq, ideoque vis pofterior efficeret, ut corpus p gyraretur in curva
p q v , quae fimilis eflet curvae T Q V , in qua vis prior efficit,, ut cor­
pus T gyretur; & revolutiones iifdem temporibus complerentur.
A t quoniam vires illae non funt ad invicem in ratione C T ad sp,
• fed (ob fimilitudinem & aequalitatem corporum S & s, ¥ & p, &
aequalitatem diftantiarum S T , sp) fibi mutuo aequales; corpora aequa­
libus temporibus aequaliter trahentur de tangentibus: &propterea, ut

corpus pofterius p trahatur per intervallum majus r q , requiritur


tempus majus, idque in fubduplicata ratione intervallorum; prop-
terea quod' (per lemma decimum) fpatia ipfo motus initio defcrip-
ta funt in duplicata ratione temporum. Ponatur igitur velocitas-
corporis p efle ad velocitatem corporis T in 'fubduplicata. ratione
diftantiae sp ad dillantiam C T , eo ut temporibus, quae fint in ea­
dem fubduplicata ratione, defcribantur arcus pq, T Q , qui funt in
ratione integra : Et corpora T , p viribus aequalibus femper attra<2a
defcribent circum centra quiefcentia C & s figuras fimiles T Q V t
p q v , quarum polterior p q v fimilis eil & aequalis figurae, quam
corpus T circum corpus mobile S defcribit. E. D .
Caf. %. Ponamus jam quod commune gravitatis centrum, una
cum fpatio in quo corpora moventur inter fe, progreditur unifor­
miter
PRINCIPIA MATHEMATICA. itf3
initer in diredhim ; & (per legum corollarium fextum) motus om- l i »*r
nes in hoc fpatio peragentur ut prius, ideoque corpora defcribent Frim“ s
circum fe mutuo figuras eafdem ac prius, & propterea figurae p q v
fimiles & aequales, E. D .
Corel, i. Hinc corpora duo viribus diftantiae fuae proportionalibus fe
mutuo trahentia, defcribunt (per prop. x.) & circum commune gra­
vitatis centrum, & circum fe mutuo, ellipfes concentricas; & vice
verfa, fi tales figurae defcribuntur, funt vires diftantiae proportiona­
les.
Corel, i. Et corpora duo, viribus quadrato diftantiae fuae recipro­
ce proportionalibus, defcribunt (per prop. xi. x n . x m .) & cir­
cum commune gravitatis centrum, & circum fe mutuo, fe&iones
conicas umbilicum habentes in centro, circum quod figurae defcri­
buntur. Et vice verfa, fi tales figurae defcribuntur, vires centri-
petae funt quadrato diftantiae reciproce proportionales.
Corol. 3. Corpora duo quaevis circum gravitatis centrum com­
mune gyrantia, radiis & ad centrum illud & ad fe mutuo dufti%
defcribunt areas temporibus proportionales.

PR O PO SITIO L IX . T H E O R E M A X X II.
Corporum duorum S P , circa commune gravitatis centrum
,
C revolventium tempus periodicum ejfe ad tempus periodi­
cum corporis alterutrius P , circa alterum immotumS gyran­
tis, & figuris, qua corpora circumfe mutuo defcribunt, fi­
guram fimilem aqualem defcribentis, in fubduplicata
ratione corporis alterius S, adfummam corporum S + P .
Namque, ex demonftratione fuperioris propofitionis, tempora,
quibus arcus quivis fimiles P Q 8 c p q defcribuntur, funt in fubdu­
plicata ratione diftantiarum C 'P & d' 'P vel sp, hoc eft, in fubdu­
plicata ratione corporis S ad fummam corporum S + P . Et com­
ponendo, fummae temporum quibus arcus omnes fimiles P ^ 8 c p q
defcribuntur, hoc eft, tempora tota, quibus figurae totae fimiles de­
fcribuntur, funt in eadem fubduplicata ratione. ^ E . T).

y x PROPO-
i <*4 PHILOSOPHIAE NA T UR AL I S

P R O P O S I T I O LX. T H E O R E M A XXIII.
Si corpora duo S 6?? P, viribus quadrato diflantia fu a reci­
proce proportionalibus, fe mutuo trahentia , revolvuntur cir­
ca gravitatis'centrum commune : dico quod ellipfeos, quam
corpus alterutrum P hoc motu circa alterum S deflcnbit, axis
principalis erit ad axem principalem ellipfeos, quam cor­
pus idem P circa alterum quieflcens S eodem tempore peri­
odico defleribere poffet, ut fumma corporum duorum S-fP ad
primum duorum medie proportionalium inter hanc flammam
& corpus illud alterum S.
Nam fi defcriptae ellipfes eflent fibi invicem aequales, tempora
periodica (per theorema fuperius) forent in fubduplicata ratione
corporis S ad fummam corporum S \ - eP . Minuatur in hac ratione
tempus periodicum in ellipfi pofteriore, & tempora periodica eva­
dent aequalia ; ellipfeos autem axis principalis (per prop. xv.) minu­
etur in ratione, cujus haec eft fefquiplicata, id eft in ratione, cujus
ratio S ad S-\-*P eft triplicata; ideoque erit ad axem principalem ellip­
feos alterius, ut primum duorum medie proportionalium inter J-f ?
& S ad S + 'P. Et inverfe, axis principalis ellipfeos circa corpus
mobile defcriptae erit ad axem principalem defcriptae circa immo­
bile, uti?-f T 'ad primum duorum medie proportionalium inter S-\-"P
& £ ■ £. E . <D.

P R O P O S I T I O LXI. T H E O R E M A XXIV.
S i corpora duo Viribus qutbuflvis fle mutuo trahentia, neque
alias agitata vel im pedita, quomodbCunque moveantur. ;
motus eorum perinde fle habebunt, ac f i non traherent fle
mutuo, fled utrumque a corpore tertio in communi gravitatis
centro conftituto viribus ufldem traheretur: E t virium tra­
hentium eadem erit lex reflpeBu difla n tia corporum a centro
illo communi atque reflpeclu diftantia totius inter corpora.
' Nam
PRINCIPIA MATHEMATICA. i 6j
Nam vires illae, quibus corporale mutuo trahunt, tendendo ad Libe*
corpora, tendunt ad commune gravitatis centrum intermedium ; Prim*
ideoque eaedem funt, ac fi a corpore intermedio manarent. G^E.T).
Et quoniam datur. ratio diflantiae corporis utriufvis a centro
illo communi ad dillantiam inter corpora , dabitur ratio cujufvis-
poteftatis diflantiae unius ad eandem poteflatem diflantiae alterius
ut & ratio quantitatis cujufvis,' quae ex una diflantia & quantitatibus
datis utcunque derivatur, ad quantitatem aliam, quae ex altera di-
ftantia, & quantitatibus totidem datis, datamque illam diflantiaruni-
rationem ad priores habentibus fimiliter derivatur. Proinde fi vis,
qua corpus unum ab altero trahitur, fit direfte vel inverfe ut di-
liantia corporum ab invicem ; vel ut quaelibet hujus diflantiae po-
teftas ; vel denique ut quantitas quaevis ex hac diflantia & quanti*
tatibus datis quomodocunque derivata: erit eadem vis, qua cor­
pus idem ad commune gravitatis centrum trahitur, direfle itidem
vel inverfe ut corporis attrafti diflantia a centro illo communi, vel
ut eadem diflantiae hujus poteftas, vel denique ut quantitas ex hac
diflantia & analogis quantitatibus datis fimiliter derivata. Hoc efl*
vis trahentis eadem erit lex refpedtu diflantiae utriufque. .

P R O P O S I T I O LXII. P R O B L E M A XXXVIII.
Corporum duorumy qu<e viribus quadrato diflantia fu a reci­
proce proportionalibus fe mutuo trahunt, ac de locis datis
demittuntury determinare motus.

Corpora (per theorema noviflimum) perinde movebuntur, ac fi


a corpore tertio in communi gravitatis centro conflituto traheren­
tur ; & centrum illud ipfo motus initio quiefcet per hypothefin
& propterea (per legum corol. 4.) femper quiefcet. Determinandi
funt igitur motus corporum (per prob. xxv.) perinde ac fi a viribus
ad centrum illud tendentibus urgerentur, & habebuntur motus cor­
porum fe mutuo trahentium. § K E .I .

PROPO-
14 6 PHILOSOPHIA NATURALIS
D b M ot u
C orporum
P R O P O S I T I O LXIII. P R O B L E M A XXXIX.
Corporum duorum qua viribus quadrato diflantia fu a reci­
proce proportionalibus fe mutuo trahunt, deque locis datis,
fecundum datas re&as, datis cum velocitatibus exeunt, deter­
minare motus.

E x datis corporum motibus fub initio, datur uniformis motus


centri communis gravitatis, ut & motus fpatii, quod una cum hoc
centro movetur uniformiter in direftum, nec non corporum mo­
tus initiales refpedhi hujus fpatii. Motus autem fubfequentes (per
legum corollarium quintum, & theorema noviffimum) perinde fi­
unt in hoc fpatio, ac li fpatium ipfum una cum communi illo gra­
vitatis centro .quiefceret, & corpora non traherent fe mutuo, fed a
corpore tertio fito in centro illo traherentur. Corporis igitur al.
terutrius in hoc fpatio mobili, de loco dato, fecundum datam re-
<3 :am, data cum velocitate exeuntis, & vi centripeta ad centrum
illud .tendente correpti, determinandus efl: motus per problema no­
num & vicefimum fextum : & habebitur fimul motus corporis alte­
rius circum idem centrum. Cum hoc motu componendus eft uni­
formis ille fyftematis fpatii & corporum in eo gyrantium motus
progreffivus fupra inventus, & habebitur motus abfolutus corporum
in Ipatio immobili, g). E . I.

P R O P O S I T I O LXIV. PROBLEMA XL.


Viribus quibus torpora fe mutuo trahunt crefcentibus in fim -
p lici ratione dijiantiarum a centris : requiruntur motus plu­
rium corporum inter fe .

. Ponantur primo corpora duo T & L commune habentia gravita­


tis centrum D . Defcribent hac (per corollarium primum theore­
matis xxi.) ellipfes centra habentes in D , quarum magnitudo ex
problemate v. innotefcit.
. Trahat jam corpus tertium S priora duo T & L viribus accelera-
tricibus S T , S L , & ab ipfis vicillim trahatur. Vis S T (per legum
corol.
PRINCIPIA MATHEMATICA. I(j7
corol. z.) rcfolvitur in vires ST>,T>T-, & vis S L in vires ST), ‘D L . L i b e r .
Vires autem T)T, T )L , quae funt ut ipfarum fumma T L, 'atque Primus.
ideo ut vires acceleratrices quibus corpora T & L fc mutuo trahunt,
additae his- viribus corporum T & L , prior priori & pofterior pofle-
riori, componunt vires diftantiis _____
© T ac T) L proportionales, ut , 1
prius, fed viribus prioribus ma­
jores ; ideoque ( per corol. i. [
prop.x. & corol. r. & 8.prop.rv.) I
efficiunt ut corpora illa, defcri- 'j
Bant ellipfes ut prius, fed motu K
celeriore. Vires reliquae ac- ©V
celeratrices S T ) & S T ), a&ionibus motricibus S T > x T & ST>x L ,
quae funt ut corpora, trahendo corpora illa aequaliter & fecundum
lineas T I , L K , ipfi T ) S parallellas, nil mutant litus eorum ad invi­
cem, fed faciunt ut ipfa aequaliter accedant ad lineam 1K-, quam
duftam concipe per medium corporis S, & lineae T>S perpendicu­
larem. Impedietur autem ille ad lineam I K acceflus faciendo ut
fyftema corporum 7 * & Z, ex una parte, & corpus S ex altera,
juffis cum velocitatibus, gyrentur circa commune gravitatis centrum,
C. Tali motu corpus S, eo quod fumma virium motricium S T ) x T
& ST ) x L , diftantiae C S proportionalium, tendit verfus centrum C,
defcribit ellipfin cirea idem C-, & punftum T), ob proportionales
C S , C T ) , defcribet ellipfin confimilem e regione. Corpora autem
T & L viribus motricibus ST ) x T & S S D x L , prius priore, polterius
polteriore, aequaliter & fecundum lineas parallelas T I & L K , ut di-
ftum eft, attrada, pergent, (per legum corollarium quintum & fex-
tum) circa centrum mobile T) ellipfes, fuas defcribere, ut prius.

Addatur jam corpus quartum V, & fimili argumento concludetur


hoc & pundum C ellipfes circa omnium commune centrum gra­
vitatis B defcribere; manentibus motibus priorum corporum Tv
L & S circa-centra T) & C, fed acceleratis. Et eadem methodo
corpora, plura adjungere licebit. E. I.
Haec ita fe habent, etli corpora T 8c L trahunt fe mutuo viribus ac-
celeratricibus majoribus vel minoribus quam quibus trahunt corpora
reliqua pro ratione diftantiarum. Sunto mutuae omnium attradio-
" nes
•i*8 PHILOSOPHIAE NATURALIS
Corporum nes 'acceleratrices ad invicem ut diflantias duftae in corpora trahen­
tia, & ex praecedentibus facile deducetur quod corpora omnia se.
qualibus temporibus periodicis ellipfes varias, circa omnium com­
mune gravitatis centrum B , in plano immobili defcribunt. G). £_ /

PR O PO SITIO LXV. TH EOREM A XXV.


Corpora plura, quorum vires decrefcunt in duplicata ratione
diftantiarum ab eorundem centris, moveri pojfe inter fe 'm
ellipfibus * radiis ad umbilicos duBis areas defcribere
temporibus proportionales quam proxim e.

In propofitione fuperiore demonftratus eft cafus ubi motus plures


peraguntur in ellipfibus accurate. Quo magis recedit lex virium a
lege ibi pofita, eo magis corpora perturbabunt mutuos motus; ne­
que fieri potell, ut corpora, fecundum legem hic pofitam fe mutuo
.trahentia, moveantur in ellipfibus accurate, nifi fervando certam
proportionem difiantiarum ab invicem. In fequentibus autem cafi-
bus non multum ab ellipfibus errabitur.
Caf. i. Pone corpora plura minora circa maximum aliquod ad
varias ab eo diflantias revolvi, tendantque ad fingula vires abfolutaj
proportionales iifdem corporibus. Et quoniam omnium commune
gravitatis centrum (per legum corol. quartum) vel quiefcit vel mo­
vetur uniformiter in diredtum, fingamus corpora minora tam parva
eile, ut corpus maximum nunquam diftet fenfibiliter ab hoc centro:
& maximum illud vel quiefcet, vel movebitur uniformiter in dire-
<5tum, fine errore fenfibili; minora autem revolventur circa hoc ma­
ximum in ellipfibus, atque radiis ad idem dudtis defcribent areas
temporibus proportionales ; nifi quatenus errores inducuntur, vel
per errorem maximi a communi illo gravitatis centro, vel per afti-
ones minorum corporum in fe mutuo. Diminui autem poflunt
‘ corpora minora, ufque donec error ifte, & adiiones mutuae fint da­
tis quibufvis minores; atque ideo donec orbes cum ellipfibus qua­
drent, & areae refpondeant temporibus, fine errore, qui non fic
minor quovis dato. E .O . .

Caf.
PRINCIPIA MATHEMATICA. t g9
Caf. 2. Fingamus jam fyltema corporum minorum modo jam de- L lB l.ll

fcripto circa maximum revolventium, aliudve quodvis duorum cir­ UI Mu'S.


cum fe mutuo revolventium corporum fyftema progredi uniformi­
ter in diredum, & interea vi corporis alterius longe maximi & ad
magnam diftantiam fiti urgeri ad latus. Et quoniam aequales vires
acceleratrices, quibus corpora fecundum lineas parallelas urgentur,
non mutant fitus corporum ad invicem, fed ut fyftema totum, fer­
vatis partium motibus inter fe, fimul transferatur, efficiunt: mani-
feftum eft quod, ex attradionibus in corpus maximum, nulla pror-
fus orietur mutatio motus attradorum inter fe, nifi vel ex attrac­
tionum acceleratricum inaequalitate, vel ex inclinatione linearum ad
invicem, fecundum quas attradiones fiunt. Pone ergo attradiones
omnes acceleratrices in corpus maximum efle inter fe reciproce ut
quadrata diftantiarum ; & augendo corporis maximi diflantiam, do­
nec redarum ab hoc ad reliqua dudarum differentiae refpedu earum
longitudinis, & inclinationes ad invicem minores fint, quam datae
quaevis; perfeverabunt motus partium fyftematis inter fe fine erro­
ribus, qui non fint quibufvis datis minores. Et quoniam, ob exi­
guam partium illarum ab invicem diftantiam, fyftema totum ad mo­
dum corporis unius attrahitur ; movebitur idem hac attradione ad
modum corporis unius; hoc eft, centro fuo gravitatis defcribet cir­
ca corpus maximum fedionem aliquam conicam (v iz . Hyperboiam
vel parabolam attradione languida, ellipfin fortiore) & radio ad
maximum dudo defcribet areas temporibus proportionales, fine ullis
erroribus, nifi quas partium diftantiae, perexiguae fane & pro lubitu
minuendae, valeant efficere. E . O.
Simili argumento pergere licet ad cafus magis compofitos in in­
finitum.
Corol. i. In cafu fecundo, quo propius accedit corpus omnium
maximum ad fyftema duorum vel plurium, eo magis turbabuntur
motus partium fyftematis inter f e ; propterea quod linearum a cor­
pore maximo ad has dudarum jam major eft inclinatio ad invicem,
majorque proportionis inaequalitas.
Corol. 2. Maxime autem turbabuntur, ponendo quod attradiones
acceleratrices partium fyftematis, verfus corpus omnium maximum,
non fint ad invicem reciproce ut quadrata diftantiarum a corpore
illo maximo ; praefertim fi proportionis hujus inaequalitas major fit
Z quam
r7o PHILOSOPHIA NATURALIS'
D e M o t u quam inaequalitas proportionis difiantiarum a corpore maximo. Nam
Cgkporum
fi vis acceleratrix, aequaliter & fecundum lineas parallelas agendo,,
nil perturbat motus inter fe, necefle ett, ut ex a&ionis inaequalitate
perturbatio oriatur, majorque fit, vel minor pro majore, vel minore*
inaequalitate. ExcefTus impulfuum majorum,, agendo in aliqua cor­
pora & non agendo in alia, neceflario mutabunt fitum eorum inter
fe. Et haec perturbatio addita perturbationi, quae ex linearum in­
clinatione & inaequalitate oritur, majorem reddet perturbationem*
totam.
Coro/. 3. Unde fi fyftematis hujus partes in ellipfibus-, vel circulis fine
perturbatione, infigni moveantur; manifeftum eft, quod eaedem a.
viribus acceleratricibus, ad alia corpora tendentibus, aut non ur­
gentur nifi leviffime, aut urgentur aequaliter, & fecundum lineas par
tallelas quamproxime.

P R O P O S I T I O LXVI. T H E O R E M A XXVI.
Si, corpora-tria, quorum vires decrefeunt in duplicata ratione-
difiantiarum, fe mutuo trahant; attraBiones accelera-
trices binorum quorumcunque in tertium fm t inter fe reci­
proce ut: quadrata d ifia n tia ru m m in o ra autem circa ma­
ximum revolvantur: dico quod interius circa intimum &
maximum, radiis ad ipfum duBis, deferibet areas■ tempori­
bus magis proportionales, Sf figuram ad formam ellipfeos
umbilicum in concurfu radiorum habentis magis accedentem
j j corpus maximum his attractionibus agitetur -, quam f i
maximum illud vel a minoribus non attraBum quiefeat, vel:
multo minus vel multo magis attraBum, aut multo minus -
aut multo magis agitetur.

Liquet fere ex demonftratione corollarii fecundi propofitionis-


praecedentis; fed argumento magis diftindto & latius cogente fic
evincitur. •
Caf. 1. Revolvantur corpora minora P* & <y-in eodem plano circa
maximum T, quorum P deferibat orbem interiorem P A B, 8cS ex­
teriorem-
PRINCIPIA MATHEMATICA. r?i
teriorem E S E . Sit S K mediocris diilantia corporum T 8c S; 8c Ll EEt t
’ R 1 M U S,
corporis T verfus S attraftio acceleratrix, in mediocri illa diftantia,
■ exponatur per eandem. In duplicata ratione SIC ad S T capiami­
n i ad S K , & erit S L attraftio acceleratrix corporis T verfus S in
diftantia quavis S T . Junge T T , eique parallelam age L M occur­
rentem iSTin M ; & attraftio S L refolvetur (per legum corol. 2.)
in attraftiones S M , L M . Et fic urgebitur corpus T vi accelera-
trice triplici. Vis una tendit ad T, & oritur a mutua attraftione
corporum T & cT . Hac vi fola corpus T circum corpus T, five immo­
tum, five hac attraftione agitatum, defcribere deberet & areas, radio
T T , temporibus proportionales, & ellipfin cui umbilicus eft in centro
corporis T. Patet hoc per prop. xx. & corollaria 2. & 3. theor. xxr»
Vis altera eft attraftionis L M , quae quoniam tendit a T ad T, fu-

peraddita vi priori coincidet cum ipfa, & fic faciet ut areae etiam»
num temporibus proportionales defcribantur per corol. 3. theor*
xx i. A t quoniam non elt quadrato diftantiae T T reciproce pro­
portionalis, componet ea cum vi priore vim ab hac proportione
aberrantem, idque eo magis, quo major eft proportio hujus vis ad
vim priorem, cseteris paribus. Proinde cum (per prop. xi. & per
corol. 2. theor. xxi.) vis, qua ellipfis circa umbilicum T defcribitur,
tendere debeat ad umbilicum illum, & efie quadrato diftantiae T T
reciproce proportionalis; vis illa compofita, aberrando ab hac pro­
portione, faciet ut orbis T A B aberret a forma ellipfeos umbilicum
habentis in T ; idque eo magis, quo major eft aberratio ab hac
proportione ; atque ideo etiam quo major eft proportio vis fecunda
L M ad vim primam, cseteris paribus. Jam vero vis tertia S M,
trahendo corpus T fecundum lineam ipfi S T parallelam, componet
cum viribus prioribus vim, quae non amplius dirigitur a T in T ;
Z 2 quaque
17* PHILOSOPHIA NATURALIS
P 5 Moti quaeque ab hac determinatione tanto magis aberrat, quanto major
COK PORUM
elt proportio hujus tertiae vis ad vires priores, caeteris paribus: at­
que ideo quae faciet ut corpus T , radio T T , areas non amplius
temporibus proportionales defcribat ; atque ut aberratio ab hac
proportionalitate tanto major fit, quanto major eft proportio vis
hujus tertiae ad vires caeteras. Orbis vero T A B aberrationem a
forma elliptica praefata haec vis tertia duplici de caufa adaugebit,
eum quod non dirigatur a T ad T, tum etiam quod non fit recipro­
ce proportionalis quadrato diftantiae <P T. Quibus intellegis, mani-
feftum eft, quod areae temporibus tum maxime fiunt proportionales,
ubi vis tertia, manentibus viribus caeteris, fit minima; & quod or­
bis T A B tum maxime accedit ad praefatam formam ellipticam, ubi
vis tam fecunda quam tertia, fed praecipue vis tertia fit minima,, vi
prima manente.

Exponatur corporis T attradio acceleratrix verfus S per lineam


S N ; & fi attradiones acceleratrices S M , S N aequales edent; hae;
trahendo corpora T & T aequaliter & fecundum lineas parallelas, nil
mutarent fitum eorum ad invicem. Iidem jam forent corporum
illorum motus inter fe (per legum corol. v i.) ac fi hae attradiones
tollerentur. Et pari ratione fi attradio S N minor effet attradione
S M , tolleret ipfa attradionis S M partem SN , & maneret pars fola
M N, qua temporum & arearum proportionalitas & orbitae forma
illa elliptica perturbaretur. Et fimiliter fi attradio S N major efiet
attradione S M, oriretur ex differentia fola M N perturbatio pro-
portionalitatis & orbitae. Sic per attradionem S N reducitur fem-
per attradio tertia fuperior S M ad attradionem M N, attradione
prima & fecunda manentibus prorfus immutatis: & propterea ares
ac.tempora ad proportionalitatem, & orbita P A B a d formam prae­
fatam.
PRINCIPIA MATHEMATICA. t 73
fetam ellipticam tum maxime accedunt, ubi attradio MJSf vel nulla f/,8H
ett, vel quam fieri poftit minima; hoc eft, ubi corporum T Sc T Primu8,
attradiones acceleratrices, factae verfus corpus S> accedunt quan­
tum fieri potett ad squalitatem; id eft, ubi attradio S N non eft
nulla, neque minor minima attradionum omnium SM, fed inter atr-
tradionum omnium S M maximam & minimam quafi mediocris,
hoc ett, non multo major neque multo minor attradione SK . E.T>.
Caf. z. Revolvantur jam corpora minora S circa maxiinum T
in planis diverfis ; & vis L M, agendo fecundum lineam T T in
plano orbitae T A B fitam, eundem habebit effedum ac prius, neque
corpus 5P de plano orbitae fuae deturbabit. At vis altera N M , a­
gendo ‘ fecundum lineam quae ipfi S T parallela eft (atque ideo*
quando corpus S verfatur extra lineam nodorum, inclinatur ad pla­
num orbitae T A B ) praeter perturbationem motus in longitudinem jam
ante expolitam, inducet perturbationem motus in latitudinem, tra­
hendo corpus T de plano fuae orbitae. Et haec perturbatio, in dato
quovis corporum T & T ad invicem litu, erit ut vis illa generans
M N , ideoque minima evadet ubi M N eft minima, hoc eft (uti
jam expofui) ubi attradio S N non eft multo major, neque multo
minor attradione S K. §LE. 2 ).
CoroL i. Ex his facile colligitur, quod, fi corpora plura minora
5P; S, R , &c. revolvantur circa maximum T\ motus corporis intimi
5P minime perturbabitur attradionibus exteriorum, ubi corpus max-
.imum T pariter a caeteris, pro ratione virium acceleratricum, attra­
hitur & agitatur, atque caetera a fe mutuo. .
CoroL i . In fyftemate vero trium corporum T , T , S, fi attradio-
nes acceleratrices binorum quorumcunque in tertium fint ad invicem
reciproce ut quadrata diftantiarum; corpus T , radio 5P Ty aream
circa corpus T velocius defcribet prope conjundionem A & oppofi-
tionem B , quam prope quadraturas C, 2 ). Namque vis omnis qua
corpus T urgetur & corpus T non urgetur, quaeque non agit fe­
cundum lineam T T accelerat vel retardat defcriptionein areae, pe­
rinde ut ipfa in confequentia vel in antecedentia dirigitur. Talis
eft vis N M . Haec in tranfitu corporis 5P a C ad A tendit in con­
fequentia, motumque accelerat; dein ufque ad 2) in antecedentia,
& motum retardat; tum in confequentia ufque ad B , & ultimo in
antecedentia tranfeundo a B ad C.
CoroL
174 PHILOSOPHIA NATURALIS
DeM otu Corol. 3. Et eodem argumento patet quod corpus T , cseteris pa­
C orporum
ribus, velocius movetur in conjundtione & oppofitione quam in
quadraturis.
Corol. 4. Orbita corporis T , cseteris paribus, curvior eft in qua­
draturis quam in conjun&ione & oppofitione. Nam corpora velo­
ciora minus defl edunt a refto tramite. Et praeterea vis K L , vel
N M , in conjunctione & oppofitione contraria eft vi, qua corpus T
trahit corpus T ; ideoque vim illam ^minuit; corpus autem ‘i J mi-
.nus defledet a redo tramite, ubi minus urgetur in corpus T.
Corol. y. Unde corpus T , cseteris paribus, longius recedet a cor­
pore T in quadraturis, quam in conjunctione & oppofitione. Haec
ita fe habent exclufo motu excentricitatis. Nam fi orbita corporis
‘P excentrica fit, excentricitas ejus (ut mox in hujus corol. 9. often-
detur) evadet maxima ubi apfides funt in fyzygiis; indeque fieri
poteft ut corpus T , ad apfidem fummam appellans, abfit longius a
.corpore T in fyzygiis quam in quadraturis.

Corol. 6. Quoniam vis centripeta corporis centralis T, qua cor­


pus T retinetur in orbe fuo, augetur in quadraturis per additionem
vis L M , ac diminuitur in fyzygiis per ablationem vis K L , & ob
magnitudinem vis K L , magis diminuitur quam augetur; eft autem
vis illa centripeta (per corol. 2. prop. iv.) in ratione compofita ex
ratione fimplici radii T T di re de & ratione duplicata temporis pe­
riodici inverfe: patet hanc rationem compofitam diminui per aftio-
nem vis K L -, ideoque tempus periodicum, fi maneat orbis radius
T T , augeri, idque in fubduplicata ratione, qua vis illa centripeta
diminuitur : audtoque ideo vel diminuto hoc radio, tempus perio­
dicum augeri magis, vel diminui minus quam in radii hujus ratione
fefqui-
PRINCIPIA MATHEMATICA. iyf
fefquiplicata, (per corol. vi. prop. iv.) Si vis illa corporis centralis Lj*-**-
paulatim languefceret, corpus P minus femper & minus attradum PaiMUS'
perpetuo recederet longius a centro T ; & contra, fi vis illa augere- •
tur, accederet propius. Ergo fi adtio corporis longinqui S, qua vis
illa diminuitur, augeatur ac diminuatur per vicesaugebitur fimul
ac diminuetur radius T P per vices; & tempus periodicum auge­
bitur ac diminuetur in ratione compofita ex ratione fefquiplicata ra­
dii, & ratione fubduplicata, qua vis illa centripeta corporis centra­
lis T, per incrementum vel decrementum a(Sitonis corporis longin­
qui S, diminuitur vel augetur.
Corol. 7. Ex praemiffis confequitur etiam, quod ellipfeos a corpo­
re P defcriptse axis, feu apfidum linea, quoad motum angularem»
progreditur & regreditur per vices, fed magis tamen progreditur,
& per exceffum progreflionis: fertur in confequentia. Nam vis qua
corpus P urgetur in corpus T in quadraturis, ubi vis M N evanuit»
componitur ex vi L M & vi centripeta, qua corpus T trahit corpus
P . Vis prior L M , fi augeatur dillantia ‘P T, augetur in eadem fere
ratione cum hac dillantia, & vis pofterior decrefcit in duplicata-
illa ratione, ideoque fumma harum virium decrefcit in minore quam
duplicata ratione dillantiae P T , & propterea (per corol. 1. prop.xLV.)
efficit ut aux, feu apfis fumma, regrediatur. In conjundione vero
& oppofitione vis, qua corpus P urgetur in corpus T, differentia e lt
inter vim, qua corpus T trahit corpus P , & vim K L -, & differen­
tia illa, propterea quod vis K L augetur quamproxime in ratione
dillantiae P T, decrefcit in majore quam duplicata ratione dillantiae
P T , idecque (per corol 1. prop. xlv .) efficit ut aux progrediatur.
In locis inter fyzygias & quadraturas pendet motus augis ex caufa-*
utraque conjundim, adeo ut pro hujus vel alterius excellii progre­
diatur ipfa vel regrediatur. Unde cum vis K L '\\\-fyzygiis fit quafi >
duplo major quam vis L M in quadraturis, exceffus erit penes vim-
K L , transferetque augem in confequentia. Veritas autem hujus &
praecedentis corollarii facilius intelligetur concipiendo fyftema cor­
porum duorum T, P corporibus pluribus S, S, S, &c. in orbe E S E *
confillentibus, undique cingi. Namque horum adionibus adio ip-
fius T minuetur undique, decrefcetque in ratione plufquam dupli­
cata diflantite.

Corel''
176 PHILOSOPHIA NATURALIS
De Motu Coro/. 8. Cum autem pendeat apfidum progreflus vel regreflus
orporum^ decremento vis centripetae fa&o in majori vel minori quam du-
. plicata ratione diflantiae T*P, in tranfitu corporis ab apfide ima ad
apfidem fummam ; ut & a fimili incremento in reditu ad apfidem
imam ; atque ideo maximus fit ubi proportio vis in apfide fumma
ad vim in apfide ima maxime recedit a duplicata ratione diftantia-
rum inverfa: manifeftum efl: quod apfides in fyzygiis fuis, per vim
ablatitiam K L feu N M — LM , progredientur velocius, inque qua­
draturis fuis tardius recedent per vim addititiam LM. Ob diutur­
nitatem vero temporis, quo velocitas progreflus vel tarditas regref-
fus continuatur, fit hsec inaequalitas longe maxima.
Coro/. 9. Si corpus aliquod, vi reciproce proportionali quadrato
diflantiae fuae a centro, revolveretur circa hoc centrum in ellipfi;
& mox, in defcenfu ab apfide fumma feu auge ad apfidem imam,
vis illa per accefliim perpetuum vis novae augeretur in ratione pluf-

quam duplicata diflantiae diminutae: manifeftum efl quod corpus,


perpetuo acceflu vis illius novae impulfum femper in centrum, ma­
gis vergeret in hoc centrum, quam fi urgeretur vi fola crefcente in
duplicata ratione diflantiae diminutae ; ideoque orbem defcriberet
orbe elliptico interiorem, & in apfide ima propius accederet ad
centrum quam prius. Orbis igitur, acceflu hujus vis novae, fiet ma­
gis excentricus’ Si jam vis, in receflu corporis ab apfide ima ad
apfidem fummam, decrefceret iildem gradibus quibus ante creve­
rat, rediret corpus ad diftantiam priorem, ideoque fi vis decrefcat
in majori ratione, corpus jam minus attradum afcendet ad diftan­
tiam majorem & fic orbis excentricitas adhuc magis augebitur.
Quare fi ratio incrementi & decrementi vis centripetae fingulis re­
volutionibus augeatur, augebitur femper excentricitas; & contra,
#r- dimi-
PRINCIPIA MATHEMATICA. 177
diminuetur eadem, fi ratio illa decrefcat. Jam vero in fyftemate Libfk
corporum T, P , S, ubi apfides orbis T A B funt in quadraturis, ra- Pkimus-
tio illa incrementi ac decrementi minima eft, & maxima fit ubi ap­
fides funt in fyzygiis. Si apfides conflituantur in quadraturis, ratio
prope apfides minor eft & prope fyzygias major quam duplicata di-
itantiarum, & ex ratione illa majori oritur augis motus diredtus,
uti jam dicStum eft. At fi confideretur ratio incrementi vel dedre-
menti totius in progrefiTu inter apfides, haec minor eft quam du­
plicata diftantiarum. Vis in apfide ima eft ad vim in apfide fumma
in minore quam duplicata ratione diftantiae apfidis fummas ab um­
bilico ellipfeos ad diftantiam apfidis imae ab eodem umbilico : &
contra, ubi apfides conflituuntur in fyzygiis, vis in apfide ima eft
ad vim in apfide fumma in majore quam duplicata ratione diftantia­
rum. Nam vires L M in quadraturis additae viribus corporis T
componunt vires in ratione minore, & vires K L in fyzygiis fubdu-
ftae a viribus corporis T relinquunt vires in ratione majore. Eft igi­
tur ratio decrementi & incrementi totius, in tranfitu inter apfides,
minima in quadraturis, maxima in fyzygiis: & propterea in tranfitu
apfidum a quadraturis ad fyzygias perpetuo augetur, augetque ex-
centricitatem ellipfeos; inque tranfitu a fyzygiis ad quadraturas per­
petuo diminuitur, & excentricitatem diminuit.
Corol. 10. Ut rationem ineamus errorum in latitudinem, fingamus
planum orbis E S T immobile manere ; & ex errorum expofita caufa
manifeftum eft, quod ex viribus N M , M L , quae funt caufy illa tota,
vis M L agendo femper fecundum planum orbis B A B , nunquam
perturbat motus in latitudinem; quodque vis N M , ubi nodi funt
in fyzygiis, agendo etiam fecundum idem orbis planum, non per­
turbat hos.motus ; ubi vero funt in quadraturis, eos maxime pertur­
bat, corpufque T de plano orbis fui perpetuo trahendo, minuit in­
clinationem plani in tranfitu corporis a quadraturis ad fyzygias, au­
getque viciflim eandem in tranfitu a fyzygiis ad quadraturas. Un­
de fit ut corpore in fyzygiis exiftente inclinatio evadat omnium mi­
nima, redeatque ad priorem magnitudinem circiter, ubi corpus ad
nodum proximum accedit, A t fi nodi conflituantur in odtantibus
poft quadraturas, id eft, inter C&A, T ) &B , intelligetur ex modo
expolitis, quod, in tranfitu corporis B a nodo alterutro ad gradum
inde nonagefimum, inclinatio plani perpetuo- minuitur; deinde in
• A a tranfitu
178 PHILOSOPHIA NATURALIS
D e Motu tranfitu per proximos 4? gradus, ufque ad quadraturam proximam*
C orporum
inclinatio augetur, & pottea denuo in tranfitu per alios 45 gradus,
ufque ad nodum proximum, diminuitur. Magis itaque diminuitur
inclinatio quam augetur, & propterea minor eft femper in nodo
fubfequente quam in praecedente. Et fimili ratiocinio, inclinatio
magis augetur, quam diminuitur, ubi nodi funt in ocftantibus alteris
inter A & 2 ), B&c C . Inclinatio igitur ubi nodi funt in fyzygiis eft
omnium maxima. In tranfitu eorum a fyzygiis ad quadraturas, in
lingulis corporis ad nodos appulfibus, diminuitur; fitque omnium
minima, ubi nodi funt in quadraturis,. & corpus in fyzygiis: dein
crefcit iifdem gradibus, quibus antea decreverat; nodifque ad fy-
zygias proximas appulfis, ad magnitudinem primam revertitur.
Corol. 11. Quoniam corpus 2°, ubi nodi funt in quadraturis, per­
petuo trahitur de plano orbis fui, idque in partem verfus S in tran­
fitu fuo a nodo C per conjun&ionem A ad nodum T> \ & in con­

trariam partem in tranfitu a nodo 2 ) per oppofitionem B ad nodum-


C : manifeftum eft, quod in motu fuo a nodo C corpus perpetuo re­
cedit ab orbis fui plano primo C 2), ufque dum perventum eft ad
nodum proximum ; ideoque in hoc nodo, longiflime diftans a plano-
illo primo C 2 ), tranfit per planum orbis E S T non in plani illius
nodo altero 2), fed in puncfto quod inde vergit ad partes corporis
S , quodque proinde novus eft nodi locus in anteriora vergens. Et
fimili argumento pergent nodi recedere in tranfitu corporis de hoc
nodo in nodum proximum. Nodi igitur in quadraturis conftituti per­
petuo recedunt ; in fyzygiis, ubi motus in latitudinem nil pertur­
batur, quiefcunt; in locis intermediis, conditionis utriufque parti­
cipes,..
PRINCIPIA MATHEMATICA. j 79
•cipes, recedunt tardius: ideoque, femper vel retrogradi, vel ilatio- L1b>:r
narii fingulis revolutionibus feruntur in antecedentia. P b. i m u s .

Corel. i2. Omnes illi in his corollariis defcripti errores funt paulo
majores in conjundione corporum T , S, quam in eorum oppofi-
tione; idque ob majores vires generantes N M & M L. ‘
Corol. 13. Cumque «rationes horum corollariorum non pendeant
a magnitudine corporis S, obtinent praecedentia omnia, ubi corporis
S tanta ftatuitur magnitudo, ut circa ipfum revolvatur corporum
duorum T & T fyllema. Et ex audio corpore S, auftaque ideo
ipfius vi centripeta, a qua errores corporis T oriuntur, evadent er­
rores illi omnes, paribus diftantiis, majores in hoc cafu quam in al­
tero, ubi corpus S circum fyftema corporum T 8 cT revolvitur.
Corol. 14. Cum autem vires N M , M L, ubi corpus S longinquum
eft, fint quamproxime ut vis S K & ratio P T ad S T conjun&im,
hoc eft, fi detur tum diftantia P T , tum corporis S vis abfoluta, ut
S T cub . reciproce ; fint autem vires illae N M , M L caufae errorum
& effeftuum omnium, de quibus acftum eft in praecedentibus corol­
lariis : manifeftum eft, quod effeftus illi omnes, ftante corporum
T & T fyftemate, & mutatis tantum diftantia S T & vi abfoluta
corporis S, fint quamproxime in ratione compofita ex ratione di-
refta vis abfolutae corporis S, & ratione triplicata inverfa diftantiae
ST. Unde fi fyftema corporum T 8c T revolvatur circa corpus lon­
ginquum S ; vires illae N M , M L, & earum effeftus erunt (per
corol. x. & 6. prop. iv.) reciproce in duplicata ratione temporis pe­
riodici. Et inde etiam, fi magnitudo corporis S proportionalis fit
ipfius vi abfolutae, erunt vires illae N M , M L , & earum effeftus di-
refte ut cubus diametri apparentis longinqui corporis S e corpore
T fpe&ati, & vice verfa. Namque hae rationes eaedem funt, atque v
ratio fuperior compofita.
Corol. iy. Et quoniam fi, manentibus orbium E S E &c P A B
forma, proportionibus & inclinatione ad invicem, mutetur eorum
magnitudo, & fi corporum S & T vel maneant, vel mutentur vires
in data quavis ratione; hae vires (hoc eft, vis corporis T, qua cor­
pus T de reifto tramite in orbitam P A B defleftere, & vis corporis
S, qua corpus idem P de orbita illa deviare cogitur) agunt femper
eodem modo, & eadem proportione: necefle eft ut fimiles & pro­
portionales fint’ effe<ftus omnes, & proportionalia effe&uum tem-
A a i pora %
iSo PHILOSOPHIAE NATURALIS
Dh MoTupora. hoc eft, ut errores omnes lineares fint ut orbium diametri).
COKPOR.UM . , . • p 1
angulares vero udem, qui prius, or errorum linearium iimuium, vel
angularium aequalium tempora ut orbium tempora periodica.
Corol. 16. Unde, fi dentur orbium formae & inclinatio ad invicem*
& mutentur utcunque corporum magnitudines, vires & difiantiae ;
ex datis erroribus & errorum temporibus in uno cafu, colligi pof-
funt errores & errorum tempora in alio quovis, quam proxime : fed
brevius hac methodo. Vires N M y M L , caeteris flantibus, funt ut
radius T f*, & harum effeftus periodici (per corol. 2. lem. x.) ut
vires, & quadratum temporis periodici corporis T conjunftim. Hi
funt errores lineares corporis T ; & hinc errores angulares e centro
T fpeftati (id eft, tam motus augis & nodorum, quam omnes in lon­
gitudinem & latitudinem errores apparentes) funt, in qualibet re­
volutione corporis P , ut quadratum temporis revolutionis quam
. proxime. Conjungantur hae rationes cum rationibus corollarii xiv<.

& in quolibet corporum T", T5, <y’fyftemate, ubi T circum T fibi


propinquum, & T circum S longinquum revolvitur, errores angu*
” lares corporis P , de centro T apparentes, erunt, in fingulis revolu­
tionibus corporis illius P , ut quadratum temporis periodici corporis
5P direfte & quadratum* temporis periodici corporis 3^inverfe. Et
inde motus medius augis erit in data ratione ad mbtum medium
nodorum ; & motus uterque erit ut tempus periodicum corporis 5P
direde & quadratum, temporis periodici corporis T inverfe. Au­
gendo vel minuendo excentricitatem & inclinationem orbis T A B
non mutantur motus augis & nodorum ienfibiliter, nifi ubi eaedem
funt nimis magnae., .

Corol*.
P R I N CIP I A MAT HEM AT IC A. 18 r
Corol. 17. Cum autem linea L M nunc major fit nunc minor quam X. I
radius exponatur vis mediocris L M per radium illum T T $ P.M MU4v
& erit haec ad vim mediocrem S K vel S N (quam exponere licet,
per ST) ut longitudo T T ad longitudinem ST. Eft autem vis me­
diocris S N vel ST, qua corpus T retinetur in orbe fuo circum
ad vim, qua corpus T retinetur in orbe fuo circum T, in ratione-
eompofita ex ratione radii S T ad radium- T T , & ratione duplicata
temporis periodici corporis T circum T ad tempus periodicum cor­
poris T circum S. Et ex aequo, vis mediocris L N ad vim, qua
corpus T retinetur in orbe fuo circum T (quave corpus idem T %
eodem tempore periodico, circum punftum quodvis immobile T
ad diltantiam#.y>7 ' revolvi poflet) eft in ratione illa duplicata perio­
dicorum temporum. Datis igitur temporibus periodicis una cum*
diftantia T T, datur vis mediocris L M ; & ea data, datur etiam
vis M N quamproxime per analogiam linearum T T , .MN.
Gorol. 18. Iifdem legibus, quibus corpus T circum corpus-7" re­
volvitur, fingamus corpora plura fluida circum idem T ad aequales
ab ipfo diftantias moveri; deinde ex his contiguis faftis conflari
annulum fluidum, rotundum ac corpori T concentricum ; & fingu-
lae annuli partes, motus fuos omnes ad legem corporis T peragendo,
propius accedent ad corpus T, & celerius movebuntur in conjun-
ftione & oppofitione. ipfarum & corporis S, quam in quadraturis.
Et nodi annuli hujus, feu interfefliones ejus cum plano orbitae cor­
poris S vel T, quiefcent in fyzygiis; extra fyzygias vero movebun­
tur in antecedentia, & velociflime quidem in quadraturis, tardius
aliis in locis. Annuli quoque inclinatio variabitur, & axis ejus An­
gulis revolutionibus ofcillabitur, completaque revolutione ad prifti*
num fitum redibit, nifi quatenus per praeceflionem nodorum chv
cumfertur.
Coro/. 19. Fingas jam globum-corporis T, ex .materia non fluida
conflantem, ampliari & extendi' ufque ad hunc annulum, & alveo
per circuitum excavato continere aquam, motuque eodem periodi^
co circa axem fuum uniformiter revolvi. Hic liquor per vices ac»
celeratus & retardatus (ut in fuperiore corollario) in fyzygiis ve*
locior erit, in quadraturis tardior quam fuperficies globi, & fic fluet
in alveo refluetque ad modum maris. Aqua, revolvendo circa globi
centrum quiefcens, ft tollatur attradio corporis S, nullum acquiret
. motum
18 % PHILOSOPHIAE NATURALIS
Db Motu motum fluxus & refluxus, Par eit ratio globi uniformiter progre-
Corpohom (jjentjs direftum, & interea revolventis circa centrum fuum (per
legum corol. v.) ut & globi de curfu redilineo uniformiter tradi,
(per legum corol. 6.) Accedat autem corpus S, & ab ipfius inaequa­
bili attradione mox turbabitur aqua. Etenim major erit attradio
aquae propioris, minor ea remotioris. Vis autem L M trahet aquam
deorfum in quadraturis, facietque ipfam defcendere ufque ad lyzy-
gias; & vis K L trahet eandem furfum in fyzygiis, fiftetque defcenfum
ejus, & faciet ipfam afcendere ufque ad quadraturas: nifi quatenus
motus fluendi & refluendi ab alveo aquae dirigatur, & per fridionem
aliquatenus retardetur.
Corol. 20. Si annulus jam rigeat, & minuatur globus, ceflabit mo­
tus fluendi & refluendi; fed cfcillatorius ille inclinationis motus &
praecelflo nodorum manebunt. Habeat globus eundem axem cum
annnln, gyrofque compleat iifdem temporibus, & fuperficie fua con­
tingat ipfum interius, eique inhaereat; & participando motum ejus,

•compages utriufque ofcillabitur, & nodi regredientur. Nam globus,


ut mox dicetur, ad fufcipiendas imprefliones omnes indifferens eft.
Annuli globo orbati maximus inclinationis angulus eff, ubi nodi funt
in fyzygiis. Inde in progreffu nodorum ad quadraturas conatur is
inclinationem fuam minuere, & ifto conatu motum imprimit globo
toti. Retinet globus motum impreflum, ufque dum annulus conatu
contrario motum hunc tollat, imprimatque motum novum in con­
trariam partem : Atque hac ratione maximus decrefcentis -inclina­
tionis motus fit in quadraturis nodorum, & minimus inclinationis
angulus in odantibus poft quadraturas ; dein maximus reclinationis
motus in fyzygiis, & maximus angulus in odantibus proximis. Et
. . eadem
PRINCIPIA MATHEMATICA. 183
eadem eft ratio globi annulo nudati, qui in regionibus sequatoris vel
altior eft paulo quam juxta polos, vel conftat ex materia paulo den- Primu$’
fiore. Supplet enim vicem annuli ifte materiae in aequatoris regio­
nibus exceflus. Et quanquam, aufta utcunque globi hujus vi cen-
tripeta, tendere fupponantur omnes ejus partes deorfum, ad modum
gravitantium partium telluris, tamen phaenomena hujus & praece­
dentis corollarii vix inde mutabuntur; nifi quod loca maximarum
&minimarum altitudinum aquae diverfa erunt. Aqua enim jam ia
orbe fuo fuftinetur & permanet, non per vim fuam centrifugam, fed
per alveum in quo fluit. Et praeterea vis L M trahit aquam deor-
fum maxime in quadraturis, & vis K L feu N M — L M trahit ean­
dem furfum maxime in fyzygiis. Et hae vires conjunftae definunt
trahere aquam deorfum & incipiunt trahere aquam furfum in ofian-
tibus ante fyzygias, ac definunt trahere aquam furfum incipiuntque
trahere aquam deorfum in orantibus poft fyzygias. Et inde maxima*
aquae altitudo evenire poteft in oftantibus poft fyzygias* & minima
in oftantibus poft quadraturas circiter; nifi quatenus motus afcen-
dendi vel defcendendi ab his viribus impreflus vel per vim infitam»
aquae paulo diutius perfeveret, vel per impedimenta alvei paulo c i-.
tius fiftatur.
Corol. 2i. Eadem ratione, qua materia globi juxta aequatorem re­
dundans efficit ut nodi regrediantur, atque ideo per hujus incre­
mentum augetur ifte regreflus, per diminutionem vero diminuitur,
& per ablationem tollitur; fi materia plufquam redundans tollatur,
hoc eft,, fi globus juxta aequatorem vel depreflior reddatur, vel ra­
rior quam juxta polos, orietur motus nodorum in confequentia.
Corol. 22. Et inde viciffim, ex motu nodorum innotefcit confti-
tutio globi. Nimirum fi globus polos eofdem conftanter fervat, &
motus fit in antecedentia, materia juxta aequatorem redundat; fi in
confequentia, deficit. Pone globum uniformem & perfefte circi­
natum in fpatiis liberis primo quiefcere 5 dein impetu quocunque
oblique in fuperficiem fuam fafto propelli, & motum inde conci­
pere partim circularem* partim in direftum. Quoniam globus ifte
ad axes omnes per centrum fuum tranfeuntes indifferenter fe habet,,
neque propenfior eft in unum axem, unumve axis fitum, quam in
alium quemvis; perfpicuum eft, quod is axem fuum, axifque incli­
nationem vi propria nunquam mutabit. Impellatur jam globus obii-
que5>
184 PHILOSOPHIAE NATURALIS
D e M otu que, in eadem illa fuperficiei parte, qua prius, impulfu quocunque
C orporum
novo; & cum citior vel ferior impulfus effe&um nil mutet, mani-
feltum eft, quod hi duo impulfus fucceflive impreffi eundem pro­
ducent motum, ac fi fimul imprefii fui flent, hoc efi, eundem, ac fi
globus vi fimplici ex utroque (per legum corol. 2.) compofita im­
pulfus fuiflet, atque ideo fimplicem, circa axem inclinatione datum.
Et par eft ratio impulfus fecundi fafti in locum alium quemvis in
asquatore motus primi; ut & impulfus primi fafti in locum quemvis
in aequatore motus, quem impulfus fecundus fine primo generaret;
atque ideo impulfuum amborum faftorum in loca quaecunque: ge­
nerabunt hi eundem motum circularem ac fi fimul & femel in lo­
cum interfeftionis aequatorum motuum illorum, quos feorfim ge­
nerarent, fuiflent imprefii. Globus igitur homogeneus & perfeftus
non retinet motus plures diftinftos, fed impreflos omnes componit
& ad unum reducit, & quatenus in fe efi, gyratur femper motu
fimplici & uniformi circa axem unicum, inclinatione femper inva-
riabili datum. Sed nec vis centripeta inclinationem axis, aut rota­
tionis velocitatem mutare poteft. Si globus plano quocunque, per
. centrum fuum & centrum in quod vis dirigitur tranfeunte, dividi
intelligatur in duo hemifphaeria; urgebit femper vis illa utrumque
hemifphaerium aequaliter, & propterea globum, quoad motum ro­
tationis, nullam in partem inclinabit. Addatur vero alicubi inter
polum & aequatorem materia nova in formam .montis cumulata, &
haec, perpetuo conatu recedendi a centro fui motus, turbabit mo­
tum globi, facietque ut poli ejus errent per ipfius fuperficiem, &
circulos circum fe punftumque fibi oppofitum perpetuo defcribant.
Neque corrigetur ifia vagationis enormitas, nifi locando montem il­
lum vel in polo alterutro, quo in cafu (per coi;ol. xxi.) nodi aequa-
toris progredientur; vel in aequatore, qua ratione (per corol. xx.)
nodi regredientur ; vel denique ex altera axis parte addendo mate­
riam novam, qua mons inter movendum libretur, & hoc pafto nodi
vel progredientur, vel recedent, perinde ut mons & haecce nova
materia funt vel polo vel aequatori propiores.

PROPO-
PRINCIPIA MATHEMATICA. i8y

P R O P O S I T I O LXVII. T H E O R E M A XXVII.
Pojitis iifdem attraBionum legibus, dico quod corpus exterius
S, circa interiorum P, T commune gravitatis centrum O,
radiis ad centrum illud duBis, defcnbit areas temporibus
magis proportionales & orbem ad formam ellipfeos umbili­
cum in centro eodem habentis magis accedentem, quam
circa corpus intimum & maximum T , radiis ad ipfum
duBis, defcribere potejl.

Nam corporis S attrafliones verfus


T & 2* componunt ipfius attraftionem
abfolutam, quae magis dirigitur in cor­
porum T & T commune gravitatis
centrum O, quam in corpus maximum
T, quaeque quadrato diftantiae S O ma­
gis eft proportionalis reciproce, quam quadrato diflantiae ST', ut
rem perpendenti facile conflabit.

P R O P O S I T I O LXVIII. T H E O R E M A XXVIII.
Pojitis iifdem attraBionum legibus, dico quod corpus exterius
S, circa interiorum P & • T commune gravitatis centrum
O, radiis ad centrum illud duBis, defcribit areas tempo­
ribus magis proportionales, &? orbem ad formam ellipfeos
umbilicum in centro eodem habentis magis accedentem, Ji
corpus intimum maximum his attraBionibus perinde at­
que aetera agitetur, quam fi id vel non attraBum quiefcat,
vel multo magis aut multo minus attraBum aut multo ma­
gis aut multo minus agitetur.

Demonftratur eodem fere modo cum prop. l x v i . fed argumen­


to prolixiore, quod ideo praetereo. Sufficeret rem fic aeflimare.
E x demonttratione propofitionis noviffimae liquet centrum, in quod
B b corpus
i8 6 PHILOSOPHIA .NATURALIS
P i Moto corpus S conjunftis viribus urgetur, proximum eiTe communi cen>-
oreorum trQ gravjtatjs duorum illorum. Si coincideret hoc centrum cum’
centro illo communi, & quiefceret commune centrum gravitatis
corporum trium; defcriberent corpus S ex una parte, & commune
centrum aliorum duorum ex altera par­
te, circa commune omnium centrum
quiefcens, ellipfes accuratas. Liquet
hoc per corollarium fecundum propo-
fitionis L v m . collatum cum demon-
llratis in prop. tx iv . & l x v . Pertur­
batur ille motus ellipticus aliquantulum per diftantiam centri, duo­
rum a centro, in quod tertium S attrahitur. Detur praeterea mo­
tus communi trium centro, & augebitur perturbatio. Proinde mi­
nima eft perturbatio, ubi commune trium centrum quiefcit; hoe
eft, ubi corpus intimum & maximum T lege caeterorum attrahitur :
fitque major femper, ubi trium commune illud' centrum, minuen­
do motum corporis T, moveri incipit, & magis deinceps magifque
agitatur.
Corol. Et hinc, fi corpora plura minora revolvantur circa maxi­
mum, colligere licet quod orbitae defcriptae propius* accedent ad
ellipticas, & arearum defcriptiones fient magis aequabiles, fi corpora
omnia viribus acceleratricibus, quae funt ut eorum vires abfolutae
direfte & quadrata diftantiarum inverfe, fe mutuo trahant agitent,
que,, & orbitae cujufque umbilicus collocetur in communi centro,
gravitatis corporum omnium interiorum (nimirum umbilicus orbi­
tae primae & intimae in centra gravitatis corporis maximi & inti­
m i; ille orbitae fecundae, in communi centro gravitatis corporum:
duorum intimorum; ille tertiae, in communi centro gravitatis trib­
um i n t er i o r u m & fic deinceps) quam fi corpus intimum quiefcafc
& llatuatur communis umbilicus orbitarum, omnium,

P R O P O S I T I O . LXTX. T H EO RE M A X X IX .
jii fyftemate corporum plurium A , B, C , D , Qfc. f i corpus
aliquod A trahit cectera omnia B, C , D, &'C. viribus- ac-
celeratncibus qua? fiint reciproce ut quadrata dijlantiarum
a tr.a“
PRI NCI PI A MATHEMATI CA. xg7
a trahente ■, & 1 corpus aliud, B trahit etiam catera A , C, D , P
& c. viribus qute funt reciproce ut quadrata difiantiarum
a trahente: erunt abfoluta corporum trahentium A , B vi­
res ad mvtcem} ut funt ipfa corpora A , B, quorum funt
vires.

Nam attra&iones acceleratrices corporum omnium B, C, T> ver-


fus A , paribus diftantiis, fibi invicem aequantur ex hypothefi; &
fimiliter attractiones acceleratrices corporum omnium verfus B,
paribus dillantiis, fibi invicem aequantur. Eli autem abfoluta vis
attraftiva corporis A ad vim abfolutam attraclivam corporis B, ut
attrafiio acceleratrix corporum omnium verfus A ad attraftionem
acceleratricem corporum omnium verfus B, paribus diftantiis; &
ita ett attra&io acceleratrix corporis B verfus A, ad attraftionem
acceleratricem corporis A verfus B. Sed attraftio acceleratrix cor­
poris B verfus A elt ad attraftionem acceleratricem corporis A ver­
fus B , ut mafla corporis A ad maflam corporis'A ; propterea quod
vires motrices, quae (per definitionem fecundam, feptimam & ofta-
vam) funt ut vires acceleratrices & corpora attrafta conjunftim, hic
funt (per motus legem tertiam) fibi invicem aequales. Ergo abfo­
luta vis attraftiva corporis A eft ad abfolutam vim attraftivam cor­
poris B , ut mafla corporis A ad maflam corporis B. <£. E. E).
Corol. r. Hinc fi lingula fyftematis corpora A, B , C, E), & c. fe-
orfim fpeftata trahant caetera omnia viribus acceleratricibus, quae
funt reciproce ut quadrata difiantiarum a trahente; erunt corporum
illorum omnium vires abfolutae ad invicem ut funt ipfa corpora.
Corol. i . Eodem argumento, fi lingula fyftematis corpora A, B ,
C, 2 ), &c. feorfim fpe&ata trahant caetera omnia viribus accelera­
tricibus,. quae funt vel reciproce, vel di reft e in ratione dignitatis
cujufcuhque difiantiarum a trahente, quaeve fecundum legem quam­
cunque communem ex diftantiis ab unoquoque trahente definiuntur;
confiat quod corporum illorum.vires abfolutae funt ut corpora.
Corol. 3. In fyftemate corporum, quorum vires decrefcunt in ra­
tione duplicata difiantiarum, fi minora circa maximum in ellipfibus,
umbilicum communem in maximi illius centro habentibus, quam
fieri poteft accuratilfimis revolvantur; & radiis ad maximum illud
B b z duftis
i 88 PHILOSOPHIA NATURALIS
Ds M o t u duriis defcribant areas temporibus quam maxime proportionales t
C orporum
erunt corporum illorum vires abfolutae ad. invicem, aut accurate aut
quamproxime, in ratione corporum ; & contra. Patet per corol.
prop. l x v i i i . collatum cum hujus corol. i.

Scholium.
His propofitionibus manuducimur ad analogiam inter vires cen-
tripetas,. & corpora centralia, ad quae vires illae dirigi folent. Ra­
tioni enim confentaneum eft, ut vires, quae ad corpora diriguntur»
pendeant ab eorundem natura & quantitate, ut fit in magneticis.
Et quoties hujufmodi cafus incidunt, aeftimandae erunt corporum
attrariiones» ailignando fingulis eorum particulis vires proprias, &
colligendo fummas virium. Vocem attrariionis hic generaliter ufur-
po pro corporum conatu quocunque accedendi ad invicem: five
conatus ifte fiat ab aftione corporum, vel fe mutuo petentium,
vel per fpiritus emiflbs fe invicem agitantium; five is ab ariione
aetheris, aut aeris, mediive cujufcunque feu corporei feu incorpo­
rei oriatur corpora innatantia in fe invicem utcunque impellentis.
Eodem fenfu generali ufurpo vocem impulfus, non fpecies virium.
& qualitates phyficas, fed quantitates &. proportiones mathematicas-
in hoc traftatu expendens, ut in definitionibus explicui. In mathefi.
inveftigandae funt virium quantitates & rationes illae, quae ex con­
ditionibus quibufcunque pofitis confequenturdeinde, ubi in phy-
ficam. defcenditur, conferendae funt hae rationes cum» phaenome­
nis ; ut innotefcat quaenam virium, conditiones fingulis corporum»
attrariivorum generibus competant. Et tum demum de virium
fpeciebus, caufis & rationibus phyficis tutius difputare licebit. V i­
deamus igitur quibus viribus corpora fphaerica, ex particulis modo
jam expolito attraftivis conflantia, debeant in fe.mutuo agere
quales motus inde confequantur..

?•

S E C T IO ;
PRINCIPIA MATHEMATICA.
L
Pr
S E C T I O XII.
D e corporum fpharicorum viribus attra&ivis.

P R O P O S I T I O LXX. T H E O R E M A XXX.
Si ad fpharica fuperficiet prnBa /lingula tendant vires aqua­
les centripeta decrefcentes in duplicata ratione diflantiarum
a punBis : dico quod corpufculum intra fuperficiem confli-*
tutum his viribus nullam in partem attrahitur.

Sit H I K L fuperficies illa fphaerica, & T corpufculum intus con-


ftitutum. Per T agantur ad hanc fuperficiem lineae duae H K , I L , ,
arcus quam minimos H I, K L intercipientes ;..&» ob triangula H W ,>
L * P K (per corol. 3. lem. v i i .) fimilia, ar­
cus illi erunt diftantiis H T , L T propor­
tionales ; & fuperficiei fphaericae particu­
lae quaevis ad H I 8c-KL, redis per pun-
dum tranfeuntibus undique terminatae,*,^
erunt in duplicata illa ratione. Ergo vires
harum particularum in corpus T exercitae
funt inter fe aequales.. Sunt enim-ut par­
ticulae. direde, & quadrata difiantiarum in-
verfe. Et hae. duae rationes componunt rationem'aequalitatis. At-
tradiones igitur, in contrarias partes aequaliter fadae, fe mutuo dei-'
ftruunt. Et fimili argumento, attradiones omnes per totam fphaeri- •
eam fuperficiem a contrariis attradionibus deftruuntur. Proinde'-
corpus 5 ? nullam- in partem.his attradionibus impellitur. Z).-

P R O P O S I T I O L X X I. THEOREMA X X X IA
Tifdem pofitis, dico quod corpufculum extra fphdricam fuper™ -
fteiem conflitutum attrahitur ad 'centrum fph&r<e, v i reci—
I^o PHILOSOPHIAE NATURALIS
d * motu proce proportionali quadrato dijlantia fu a ab eodem cen~
tro. ' .
Sint A H K B , a h k b aequales duae fuperficies fphaericee, centris
S, s, diametris.^B , ab defcriptae, & T , / corpufcula fita extrin-
fecus in diametris illis produftis. Agantur a corpufculis lineae
<p H K , T I L , / h k, / i l, auferentes a circulis maximis A H B f
ahb, aequales arcus H K , hk & I L , i l : E t ad eas demittantur per­
pendicula S D , sd; S E , s e IR , i r ; quorum S D , sd fecent T L ,
f l in F 8 c f: Demittantur etiam ad diametros perpendicula J i q.
Evanefcant anguli D T E , d f e : & ob aequales D S & ds, E S tkes,
lineae T E , T F & / e, / / & lineola D F , d f pro aequalibus habe-
.antur; quippe quarum ratio ultima, angulis illis D T E , d f e fimul

«vanefcentibus, eft aequalitatis. His itaque conftitutis, erit T I ad


*PF ut R I ad D F , & / / ad / i ut d f vel D F ad r i ; & ex aequo
T l x p f ad T F v . f i ut R I ad r i, hoc eft (per corol. 3. lem. v i i .)
ut arcus / //ad arcum i h. Rurfus T I ad T S ut / ^ a d S E , &
f s a d / i ut se vel S E ad i q ; & ex aequo T l v f s ad T S y . f i ut
I <^ad iq. Et conjunftis rationibus T I quad.y f f X f s z A . f i quad.
x T F v T S , ut I H v I ^ ad i h v i q - , hoc eft, ut fuperficies circu­
laris, quam arcus I H convolutione femicirculi A K B circa diame­
trum A B defcribet, ad fuperficiem circularem, quam arcus ih con­
volutione femicirculi akb circa diametrum ab defcribet. Et vires,
quibus hae fuperficies fecundum lineas ad fe tendentes attrahunt
corpufcula T & / , funt (per hypothefin) ut ipfae fuperficies direfte,
& quadrata diftantiarum fuperficierum a corporibus inverfe, hoc eft,
ut / / x f s ad T F v TS. Suntque hae vires ad ipfarum partes obli­
quas,
PRINCIPIA MATHEMATICA. xc?x
quas, quae (fafta per legum corol i. refolutione virium) fecundum L
lineas 5PS, p s ad centra tendunt, ut T I ad 2 ^ , & p i ad pq*, id Pr
eft (ob fimilia triangula 5P T S F , ptq & p s f ) ut ad T F ’
& / j ad// Unde, ex aequo, fit attraftio corpufculi hujus 5?
verfus J ad attraffionem corpufculi / verfus ut ad
jr o
p J r fP F ffP f^ ^ eft} u t / j ad P J Et fimili argu­

mento vires, quibus fuperficies convolutione arcuum K L , k l de-


fcriptae trahunt corpufcula, erunt ut />/ quad. ad P S quad. inque
eadem ratione erunt vires fuperficierum omnium circularium in quas
utraque fuperficies fphserica, capiendo femper sd aequalem ST) &
se aequalem S E , diftingui potefl. Et, per compofitionem, vires to­
tarum fuperficierum fphaericarum in corpufcula exercitae, erunt■ in
eadem ratione. Q E . D .

P R O P O S I T I O L X X II. T H E O R E M A X X X II.
S i ad fphara cujufvis punBa fmgitla tendant vires aquales-
centripeta decrefcentes in duplicata ratione diflantiarum a
punBis • ac detur tum fphara denfitas, tum ratio diametri'
fphara ad difiantiam corpufculi a centro ejus: dico quod vis,
qua corpufculum attrahitur, proportionalis erit femidiame-*■
tro fphara,.
Nam concipe corpufcula duo feorfinv. a* fphseris duabus attrahi;
unum ab una & alterum ab altera, & diftantias eorum a fphaerarum
centris proportionales efle diametris fphaerarum refpeftive, fphae­
ras autem refolvi in particulas, fimiles & fimiliter pofitas ad corpuf-
cula. Et attraftiones corpufculi unius,- faflae verfus fingulas par­
ticulas, fphaerae. unius, erunt ad attractiones alterius verfus analogas-
totidem particulas fphaerae alterius, in ratione compofita ex ratione
particularum directe & ratione duplicata diflantiarum inverfe. Sed;*
particulae funt ut fphaerae, hoc efl, in ratione triplicata diametro­
rum, & diflantiae funt ut diametri; & ratio prior dire6te una'cum>
ratione pofteriore his inverfe eil ratio diametri ad diametrum.
Q .E . T). Corol.
PHILOSOPHIAE NATURALIS
Corporum C°r°h *• Hinc fi corpufcula in circulis, circa fpharas ex materia
1^aequaliter attraftiva confiantes, revolvantur ; fintque diftantiae a cen­
tris fphararum proportionales earundem diametris: Tempora pe­
riodica erunt aequalia.
Coro/, z. Et vice verfa, fi tempora periodica funt aequalia; diftan­
tiae erunt proportionales diametris. Conftant haec duo per corol.
3. prop. iv.
Coro/ 3. Si ad folidorum duorum quorumvis, fimilium & aequali­
ter denforum, punfta fingula tendant vires aequales centripetae, de-
crefcentes in duplicata ratione diftantiarum a punftis; vires, qui­
bus corpufcula, ad folida illa duo fimiliter lita, attrahentur ab iif-
•dem, erunt ad invicem ut diametri folidorum.

P R O P O S I T I O LXXIII. T H E O R E M A XXXIII.
S i ad fphara alicujus data punBa fingula tendant aquales
vires centripeta decrefcentes m duplicata ratione difiantia-
rum a puntlis: dico quod corpufculum intra fpharam con-
fiitutum attrahitur vi proportionali .difiantia fu a ah ipfius
centro.

In fphaera A B C 1.D, centro S defcripta,


locetur corpufculum 2° ; & centro eodem
S, intervallo S'P, concipe fpharam interi­
orem P E g F d d c r i b i . Manifeltum eft,
(per prop. lxx.) quod fphaericae fuperficies
concentrica, ex quibus fphaerarum diffe­
rentia A E B F componitur, attraftionibus
luis per attra&iones contrarias deftruftis,
•uil agunt in corpus T . Reflat fola attra- ^
•ftio fphara interioris T E § F . Et (per prop. lxxix .) hac eft ut
diftantia T S. 6/ E. T).

Schohum.
Superficies, ex quibus folida componuntur, hic non funt pure
mathematica, fed orbes adeo tenues, ut eorum cralfitudo inftar
nihili
PRINCIPIA MATHEMATICA. I93
nihili f it ; nimirum orbes evanefcentes, ex quibus fphaera ultimo L ibfr
conflat, ubi orbium illorum numerus augetur & craffitudo minui­ Primus.
tur in infinitum. Similiter per punda, ex quibus lineae, fuperficies,
& folida componi dicuntur, intelligendae funt particulae aequales
magnitudinis contemnendae.

P R O P O S I T I O LXXIV. T H E O R E M A XXXIV.
Ttfdem pofitis, dico quod corpufculum extra fphrcram conftitu-
lum attrahitur vi reciproce proportionali quadrato diftanti*
fu a ah ipfms centro.

Nam diftinguatur fphaera in fuperficies fphaericas innumeras con­


centricas, & attraftiones corpufculi a fingulis .fuperficiebus oriun­
dae erunt reciproce proportionales quadrato diflantiae corpufculi a
centro (per prop. lxxi .) Et componendo fiet fumma attraftionum,
hoc eft attraftio corpufculi in fphaeram totam, in eadem ratione.
E. 2>.
Corol. r. Hinc in aequalibus diftantiis a centris homogenearum
fphaerarum attraftiones funt ut fphaerae. Nam (per prop. l x x ii .)
fi diflantiae funt proportionales diametris fphaerarum, vires erunt
ut diametri. Minuatur diflantia major in illa ratione; &, diftan­
tiis jam faftis aequalibus, augebitur attraftio in duplicata illa ratio­
ne ; ideoque erit ad attraftionem alteram in triplicata illa ratione,
hoc eft, in ratione fphaerarum.
Corol. 2. In diftantiis quibufvis attradfiones funt ut fphaerae appli­
catae ad quadrata diftantiarum.
Corol. 3. Si corpufculum, extra fphaeram homogeneam pofitum,
trahitur vi reciproce proportionali quadrato diflantia fuse ab ipfius
centro, conflet autem fphaera ex particulis attra&ivis; decrefcet vis
particulae cujufque in duplicata ratione diflantiae a particula.

P R O P O S I T I O LXXV. T H E O R E M A XXXV.
Si ad fphara data p uncia fmgula tendant vires aquales cen-
tripeta, decrefcentes in duplicata ratione diftantiarum a
C c
194 PHILOSOPHIA NATURALIS
De Motu punflis ; dico quod fphara quavis alia ftmilaris ab eadem?
COKPORUM
attrahitur vi reciproce proportionali quadrato difiantia-
centrorum.

Nam particulae cujufvis attractio eft reciproce ut quadratum dl-


ftantiae fuae a centro fphaerae trahentis, (per prop. lxxiv .) & prop-
terea eadem eft, ac fi vis tota attrahens manaret de corpufculo unico-,
fito in centro hujus fphaerae. Haec autem attraftio tanta eft, quan­
ta foret viciflim attraftio corpufculi ejufdem, fi modo illud a An­
gulis fphaerae attradlas particulis eadem vi traheretur, qua ipfas at­
trahit. Foret autem illa corpufculi attra&io (per prop. lxxiv .) re­
ciproce proportionalis quadrato diftantiae fuae a centro fphaerae
ideoque huic aequalis attraftio fphaerae eft in eadem ratione. Q-E.Tt.
Corol. 1. Attra&iones fphaerarum, verfus alias fphaeras homoge-
neas, funt ut fphaerae trahentes applicatae ad quadrata diftantiarum
centrorum fuorum a centris earum, quas attrahunt.
Corol. i. Idem valet, ubi fphaera attrafta etiam attrahit. Nam­
que hujus punfta fingula trahent fingula alterius eadem vi, qua ab
ipfis viciflim trahuntur 5 ideoque cum in omni attradiione urgeatur
(per legem 3.) tam pundium attrahens, quam pundlum attraftum,
geminabitur vis attradlionis mutuae, confervatis proportionibus,
Corol. 3. Eadem omnia, quae fuperius de motu corporum circa
umbilicum conicarum fedfionum demonftrata funt, obtinent, ubi
fphaera attrahens 1'ocatur in umbilico, & corpora moventur extra,
fphaeram.
Corol. 4. Ea vero, quae de motu corporum circa centrum coni­
carum fedfionum demonftrantur, obtinent ubi motus peraguntur in­
tra fphaeram.

P R O P O S I T I O L X X V I. THEOREMA X X X V I.
Si fphara in progrejfu a centro ad circumferentiam {quoad'
materia denfitatem 0 ? vim attraclivam) utcunque dijfim i-
lares, .in progrejfu vero per circuitum ad datam omnem a
centro diflantiam funt undique fimilares-, vis aura cliva
putidi cujufque decrefcit in duplicata ratione difiantia cor-
pons.
PRINCIPIA MATHEMATICA. i 95
p o r is a t t r a B i : d ico q u o d v is to ta , q u a hu ju fm od i fp h ter a p
u n a a ttr a h it a lia m } f i t r e c ip r o c e p ro p o rtio n a lis q u a drato
d iB a n tia cen tr o r u m . ’

Sunto fphaerae quotcunque concentricae fimilares A B y CT>, E F ,


&c. quarum interiores additae exterioribus componant materiam
denfiorem verfus centrum, vel fubduftae relinquant tenuiorem ; &
hae (per prop. l x x v .) trahent fphaeras alias quotcunque concentricas
fimilares G H> I K> L M, &c. fingulae fingulas, viribus reciproce
proportionalibus quadrato diftantiae S T . Et componendo vel divi­
dendo, fumma virium illarum omnium, vel.exceffus aliquarum fu-
pra alias; hoc eft, vis, qua fphaera tota, ex concentricis quibufcun-
que vel concentricarum dif­
ferentiis compofita A B, tra­
hit totam ex concentricis
quibufcunque vel concen­
tricarum differentiis com-
pofitam G H ; erit in eadem
ratione. Augeatur nume­
rus fphaerarum concentrica­
rum in infinitum fic, ut ma- B
teriae denfitas una cum vi attraftiva, in progreflu a circumferentia
ad centrum, fecundum legem quamcunque crefcat vel decrefcat;
&, addita materia non attra&iva, compleatur ubivis denfitas defi­
ciens, eo ut fphaerae acquirant formam quamvis optatam; & vis,
qua harum una attrahet alteram, erit etiamnum, per argumentum
fuperius, in eadem illa diftantiae quadratae ratione inverfa. ^ ©-
CoroL i. Hinc fi ejufmodi fphaerae complures, fibi invicem per
omnia fimiles, fe mutuo trahant; attraftiones acceleratrices fingula-
rum in fingulas erunt, in aequalibus quibufvis centrorum diftantiis,
ut fphaerae attrahentes.
CoroL z. Inque diftantiis quibufvis inaequalibus, ut fphaerae attra­
hentes applicatae ad quadrata diftantiarum inter centra.
CoroL 3. Attraftiones vero motrices, feu pondera fphaerarum in
fphaeras erunt, in aequalibus centrorum diftantiis, ut fphaerae attra-
C c z hentes
19 6 PHILOSOPHIA NATURALIS
De Motu hentes & attradlae conjundlim, id eft, ut contenta fub fphaeris- per
Corpirum n-,u |tjp]jc a t jo n e m p rodud ia.
Corol. 4. Inque. diilantiis inaequalibus, ut contenta illa diredle &
quadrata diitantiarum inter centra inverfe.
Corol. 5. Eadem valent, ubi attra&io oritur a fphaerae utriufque
virtute attradliva mutuo exercita in fphaeram alteram. Nam viri­
bus ambabus geminatur attraftio, proportione fervata.
Corol. 6. Si hujufmodi fphaerae aliquae circa alias quiefcentes re­
volvantur, fingulse circa fingulas; fintque diilantiae inter centra re­
volventium & quiefcentium proportionales quiefcentium diametris;
aequalia erunt tempora periodica.
Corol.-j. Et viciffim, fi tempora periodica funt aequalia; diftantise
erunt proportionales diametris.
Corol. 8. Eadem omnia, quae fuperius de motu corporum circa
umbilicos conicarum fetfionum demonftrata funt, obtinent ; ubi
fphaera attrahens, formae & conditionis cujufvis jam defcriptae, lo­
catur in umbilico.
Corol. 9. Ut & ubi gyrantia funt etiam fphaerae attrahentes, con­
ditionis cujufvis jam defcriptae.

PROPOSITIO LXXVII. THEOREMA XXXVIL


S i a d Jingula fphcerarum p unci a tendant vires centripetee pro­
portionales dijlantiis punclorum a corporibus a ttr a B is : dico
quod vis compofita, qua fpharce duce f e mutuo trahent, esi
ut diBantia inter centra fp h cerarum.

Caf. 1. Sit J E B F fphaera; S


centrum ejus; T corpufculum at-
tradlum, F A S B axis fphaerae per.
centrum corpufculi tranfiens;. EF,
e f plana duo, quibus fphaera fe-
catur, huic axi perpendicularia, &
hinc inde aequaliter diitantia a cen­
tro fphaerae ; G, g interfedliones
planorum & axis; & H punftum quodvis in plano EF. Punfti IT
vis centripeta in corpufculum 'T, fecundum lineam T H exercita,
eft
PRINCIPIA MATHEMATICA. , 9r
eft ut diftantia P H ; & (per legum corol. z.) fecundum lineam P G ,
feu verfus centrum S, ut longitudo ‘P G . Igitur punfforum omni- Prim° 3,
um in plano E F, hoc eft plani totius vis, qua corpufcuium P tra­
hitur verfus centrum S, eft ut diftantia-P G multiplicata per nume­
rum punfforum, id eft, ut folidum quod continetur fub plano ipfo
E F & diftantia illa P G . Et fimiliter- vis plani e f , qua corpufcu­
ium P trahitur verfus centrum S, eft ut planum illud duftum in di-
ftantiam fuam P g , five ut huic aequale planum AAduf t um in di-
ftantiam illam P g ; & fumma virium plani utriufque ut planum E F
duftum in fummam diftantiarum P G + P g , id eft, ut planum illud
duftum in duplam centri .& corpufculi diftantiam P S , hoc eft, ut
duplum planum E F dutftum in diftantiam P S, vel ut fumma ae­
qualium planorum E F + e f dufta in diftantiam eandem. Et fimili
argumento, vires omnium planorum in fphaera tota, hinc inde ae­
qualiter a. centro fphaerae diftantium, funt ut fumma planorum du-
fta in diftantiam P S, hoc eft, ut fphaera tota & ut diftantia P S
conjunftim. Q E .D .
C af.z. Trahat jam corpufcuium P fphaeram A E B F . Et eodem
argumento probabitur quod vis, qua fphaera illa trahitur, erit ut
diftantia P S. ^ E . 2 ).
Caf. 3. Componatur jam fphaera altera ex corpufculis innumeris
P ; & quoniam vis, qua corpufcuium unumquodque trahitur, eft
ut diftantia corpufculi a centro fphaerae primae & ut fphaera eadem
conjunftim, atque ideo eadem eft, ac fi prodiret tota de corpufculo
unico in centro fphaerae; vis tota, qua corpufcula omnia in fphaera
fecunda trahuntur, hoc eft, qua fphaera illa tota trahitur, eadem erit*,
ac fi fphaera illa traheretur vi prodeunte de corpufculo unico in
centro fphaerae primae, & propterea proportionalis eft diftantiae in­
ter centra^ fphaerarum. E. 2 >. ■
Caf. 4. Trahant fphaerae fe mutuo, & vis geminata proportionem
priorem fervabit. §>. E. 2 ).
C a f s. Locetur jam corpufcuium / intra fphaeram A E B F -,
quoniam vis plani e f in corpufcuium eft ut folidum contentum fub
plano illo & diftantia f g & vis contraria plani E F ut folidum
contentum fub plano illo & diftantia p G ; erit vis ex utraque
compofita ut differentia folidorum, hoc eft, ut fumma aequa­
lium planorum dutta in femiffem differentiae diftantiarum, id eft,
ut
198 PHILOSOPHIAE NATURALIS
Cckpokum” ut ^umma du&a in /> S diftantiam corpufculi a centro fphaerae.
Et fimili argumento, attraftio planorum
omnium E F, e f in fphaera tota; hoc ett,
attraftio fphaerae totius, eft conjunftim ut
fumma planorum omnium, feu fphaera to­
ta, & ut p S dillantia corpufculi a centro
fphaerae. §). E. T>.
Caf. 6. Ec fi ex corpufculis innumeris /
icomponatur fphaera nova, intra lphaeram
priorem A E B F lita; probabitur ut prius quod attraftio, five fim-
plex fphaerae unius in alteram, five mutua utriufque in fe invicem,
erit ut diftantia centrorum p S. E. D .

PROPOSITIO LXXVIII. THEOREMA XXXVIII.


S i f p h a r a in p r o g r e jfu a cen tro a d circu m feren tia m f m t utcun­
q u e d ijftm ila res & in a q u a b iles in p r o g r e f u v er o p e r cir ­
cuitum a d d a ta m om n em a cen tro d ifta n tia m f m t u n diq u e
fim ila r e s ; v is a ttra B iv a p u n B i cu ju fq u e f i t u t d ft a n -
tia corporis a t t r a B i : dico q u od v is tota q u a hu ju fm odi
f p h a r g du£ f e m utuo tra h u n t f it p ro p o rtio n a lis d fta n tia
in ter cen tra fp h rera ru m .
Demonftratur ex propofitione praecedente eodem modo, quo
propofitio lxxvt. ex propofitione lxxv. demonftrata fuit.
Corel. Quae fuperius in propofitionibus x. & lxiv . de motu cor­
porum circa centra conicarum feftionum demonftrata funt, valent
ubi attraftiones omnes fiunt vi corporum fphaericorum conditionis
jam deferiptae, & attrafta corpora funt fphaerae conditionis ejufdem.

Scholium .
Attraftionum cafus duos infigniores jam dedi expolitos; nimi­
rum ubi vires centripetae decrefcunt in duplicata diftantiarum ra­
tione, vel crefcunt in diftantiarum ratione fimplici ; efficientes in
utroque cafu ut corpora gyrentur in conicis feftionibus, & com­
ponentes corporum fphaericorum vires centripetas eadem lege,, in
receflu
PRINCIPIA M ATHEM ATICA. r9 9
recefiu a centro, decrefcentes vel crefcentes cum feipfis: Quod eft
notatu dignum. Cafus caeteros, qui conelufiones minus elegantes
exhibent, figillatim percurrere longum efiet. Malim eundos me­
thodo generali fimul comprehendere ac determinare,-ut fequitur..

. L E M M A XXIX.
Si d eferib a n tu r cen tro S circu lu s quilibet AEB, 6? cen tro P:
cir cu li duo EF, e f, fe c a n te s p r io r e m in E, e, h n ea m q u e P S
in F, f ; & a d P S d em itta n tu r p erp en d icu la ED, e d: dico
quod, f i d ifia n tia a rcu u m EF, e f 'm 'infinitum m inui in tel-
'lig a tu r , ratio u ltim a lin ea eva n efeen tis D d a d lin ea m e v a -
neficen tem Ff ea f i t , q u a lin ea PE a d lin ea m PS.
Nam fi linea D e fecet arcum E F in q ; & reda E e, quae cum s
arcu evanefeente E e coincidit, produda occurrat redae T S in T ;
& ab S demittatur in ‘P E normalis S G : ob fimilia triangula D T E ,,
dTe, D E S ; erit D d ad Ee , ut D T ad T E , feu D E ad E S ; ,

& ob triangula E e q , E S G (per lem. v i n . & coro! 3. lem. vir.)


fimilia, erit A e ad eq feu F f ut E S ad S G ; & ex aequo, D d zd .
F f ut D E ad S G ; hoc eft (ob fimilia triangula T D E , T G S )
xxtTEzdTS. Q E .D .

FRO PG-
200 PHILOSOPHUS NATURALIS
D b M otu
C orporum
PROPOSITIO LXXIX. THEOREMA XXXIX.
Si fu p e r ficies ob latitu din em in fin ite d im inu tam j a m ja m ev a -
n efcen s E F f e , convolutione f u i cir ca ax em P S, d efcrib a t
folid u m fp h a r icu m con ca vo -co n vex u m , a d cujus p a rticu la i
fin g u la s a q u a les ten d a n t a q u a les v ir es c e n tr ip e ta : dico quod
vis, qua fo lid u m illu d tra h it corpu fcu lu m fitu m in P, efi in
r a tio n e com pofita ex ra tion e f olidi D E q x Ff, &* ra tion e vis
qua p a r ticu la d ata in loco F f tr a h er et id em corp u fcu lu m . ‘

Nam fi primo confideremus vim fuperficiei fphaericae F E , quae


convolutione arcus F E generatur, & a linea d e ubivis fecatur in r ;
erit fuperficiei pars annularis, convolutione arcus r E genita, ut
lineola©;/, manente fphaerae radio T E (uti demonftravit A rchi­
m edes in lib. de Sphara & Cylindro .) Et hujus vis, fecundum line­
as T E vel F r undique in fuper-
ficie conica fitas -exercita, ut haec
ipfa fuperficiei pars annularis; hoc
eft, ut lineola © d , vel, quod pe­
rinde eft, ut re&angulum fub dato
fphaerae radio F E & lineola illa
© d : at fecundum lineam F S ad
centrum S tendentem minor in
ratione F F ) ad F E, ideoque ut
? 2 ) x 2 )^ Dividi jam intelliga-
tur linea 2 ) F in particulas innumeras aequales, quae fingulae nomi­
nentur F )d\ & fuperficies F E dividetur in totidem aequales annu-
los, quorum vires erunt ut fumma omnium F T t x T t d , hoc efi, ut
4 F F q — 4 F F ) q, ideoque ut F)E quad. Ducatur jam fuperficies
F E in altitudinem F f ; & fiet folidi E F fe vis exercita in corpuf-
culum F ut © E q x F f : puta fi detur vis quam particula aliqua
data F f in difiantia F F exercet in corpufculum F . At fi vis illa
non detur, fiet vis folidi E F f e ut folidum F )E q x F f & vis illa
non data conjunftim. ^ E. ©.

PRO PO -
P R I N C I P I A M ATH EM ATICA. i OX
L iber

P R O P O S IT IO LXXX. TH EO REM A XL. FRIM“ S'

Si ad fphara alicujus A B E, centro S deferipta, particulas


Jingulas aquales tendant aquales vires centripeta, ad
fphara axem A B , in quo corpufculum aliquod P locatur,
erigantur de pun&is fmgulis D perpendicula D E , fphara
occurrentia in E , & in ipfis capiantur longitudines D N ,
quafint ut quantitas - & vis, quamfphara par­
ticulaJita in axe ad dijlantiam P E exercet in corpufculum
P , conjun&im : dico quod vis tota, qua corpufculum P tra­
hitur verfus fpharam, ejl ut area A N B comprehenfa
fub axe fphara A B , & linea curva A N B , quam pun-
Bum N perpetuo tangit.
E ten im flantibus quae in lem m ate & theorem ate noviffim o con-
ftru fta funt, co n cip e axem fphaerae A B d iv id i in particulas innu­

m eras aequales T)d, & fphaeram totam d iv id i in to tidem lam inas


fphaericas concavo-convexas EFfe\ & erig atu r p erp en d iculum dn.
P e r th eo rem a fuperius vis, qua lam ina E Ffe trah it corpufculum T,
eft ut <DEqx Ff8c vis particulae unius ad diftantiam TE v el TF
D d e x e rc ita
joj PHILOSOPH.IAI . N A T U R A L I S
D e M otu exercita conjun&im. Eli autem (per lemma noviflimum) T> d ad
C orsorum
<pS y TiA
F f ut T E ad T 5 , & inde F/.aequalis ; 8cT)E^xFf_
*D E q X *PS ■% „
aequale ID^in — — , & propterea vis laminas' E F f e eft ut
^JDEt ot x jP (J
® ^ i n ---- — & vis particulae ad diftantiam T F exercita con-
junftim, hoc eft (ex hypothefi) ut 2)i\Tx©^, feu area‘evanefcens
!T>Nnd. Sunt igitur laminarum omnium vires, in corpus 1P exer­
citae, ut areae omnes Z )iV W , hoc eft, fphaerae vis tota ut area tota
A N B . $K E. T>. ' • ■ * * /

Coro/, i. Hinc fi vis centripeta, ad particulas fingulas tendens,


eadem femper maneat in omnibus diftantiis, & fiat T> N ut
---- ~ -g -----\ erit vis tota* qua corpufculum a fphaera attrahitur, ut
area A N B .
Corel, 2. Si particularum vis centripeta fit reciproce ut diftantia
E) E ei x B S
corpufculi a fe attrafli* & fiat T>N ut — — 5 erit vis> <lu&
corpufculum T a fphaera tota attrahitur, ut area A N B .
Coro/. 3. Si particularum vis centripeta fit reciproce ut cubus.di-
^j j ^ ^^ p '
ftantiae corpufculi a fe attracti, & ii at F) N ut — 7p~Eqq— cr*£
vis, quaxorpufcuSum a tota fphaera attrahitur, ut area A N B .
Corel.
PRINCIPIA MATHEMATICA. *o 3
Corol. 4. E t un iverfaliter fi vis ce n trip e ta a d fingulas fphaerse par- L iber
ticulas tendens p 6n a tu f efle le c ip ro c e ujt quantitas V , fiat autem Pri mus*
-;L PS * . .
cD E q X £ ' r 1 V- r u - *
*DN ut —y y ; e n t ViS> (l ua corpufculum a fphaera tota at­
trah itu r, ut. area ANB. * *■„. • . r „ . --
. > '
PRO PO SITIO L X X X I. ' P R O B L E M A X ‘L L •
* .• . r . • . ., * •. -•
•. Stantibusjam pofitts, menfuranda efi area A N B.
' ■ ®- . - ■*- % ./

P d u catu r
A p un fto re fta P H fphaeram tangens in H, & ad
xzem'ZPdB clemifta n o r m a l i I, b if e c e tu r -P / in A f & erit
(p er prop. x ? 1 . lib. a. elem .) ‘PEq aequale PS.q SEq -\-zPSP).
E ft autem SE qteu Sflq(6b fim ilitudinem trian gu lo ru jn ' SP'tfySHft
aequale re ftan g u lo P SI. E rg o P E q aequale eft contento fub PS &
<ps J(- SI q -z ST), hoc eft, fub PS &. zLS^\- zSP), id "eft, fub
PSSc zLP). P o rro *DE quad. aequale eft SEq — SP)q, feu SEq—

.L Sq^zSL V -L V qM & ^ SL ^ -L V q-A L B .^ m


■ LSq—.SEq feu LSq — SAq (p e r p ro p . vt.. lib. z. elem .)
a q u a t u r re ftan g u lo A L B . S crib atu r itaq u e z S L D E L)q

HLB p ro <DEt ; & quan titas feC“ndU” C° r<>1'


] stitim q u artu m propo fitio n is p ro c e d e n tis eft u t

titn applicatae SDN, refo lvet fefe in tres partes


D di L<D?
^04 PHILOSOPHIA N A T U R A L IS
PiMor VLT> a x T S A L B x TS
C orporum ^ y ubi fi pro V fcribatur ratio inverfa-
TE.xV
vis centripetae, & pro T E medium proportionale inter T S &
z L D - , tres illae partes evadent ordinatim applicatae linearum toti­
dem curvarum, quarum areae per methodos, vulgatas innotelcunti
& K F’ . .
E x em fl. i. Si vis centripeta ad fingulas fphasrse particulas; ten­
dens (it reciproce ut diftantia ; pro V fcribe diltantiam T E ; deim
z T S H L*D pro T E q , & fiet T) N ut S L — i L T > . ALB
zLT>
ALB
Pone T) N aequalem ejus duplo z S L — L T >— -y - .• Scordi»
natse pars data lJ L d u f t a in longitudinem A B defcribet aream<re-
flangulam x S L x A B ; & pars indefinita L*D dufta normaliter in
eandem longitudinem per motum continuum, ea lege ut inter mo­
vendum. crefcendo vel decrefcendo aequetur femper longitudini
j£*D, defcribet aream id eflr, aream S L x A B ; quae
fubdufta de area priore x S L x A B relinquit aream S E x A B .
AL B
Pars autem tertia dufta itidem per motum localem norma»
liter in eandem longitudinem, defcribet are­
am hyperbolicam ; quae fubdufta de area
S L x A B relinquet aream quaefitam A N B .
Unde talis emergit problematis... conftruftio.
A d punfta L , A, B erige perpendicula A/,
A a, B b, quorum A a ipli L B , & .B b ipfi.
L A aequetur. Afymptotis A/, L B, per pun-
fta a b defcribatur hyperbola a b. Et afta chorda ba claudet are­
am a b a areae quaefitae A N B aequalem.
Exemfl-. z. Si vis centripeta ad fingulas fphaerae particulas tendens
fit reciproce ut cubus diftantiae, vel (quod perinde eft) ut cubus
ille applicatus ad” planum quodvis datum-; fcribe ‘ pro-V
zA Sq r ’
dein z T S x L D pro T E q ; & fiet T) N ut — _ ASel
TSxLD zTS
—ALB
PR IN C IP IA M ATHEM ATICA.
L ib
^ $ x L ‘D q ’ ^ C0^ Continue proportionales T S, A S , SI) PRIM
LSI cr ALByiSI
t. c. j ^ .
ut —
/ ----T L W q — ' ®r “ ucantur “ UJUS partes tres
4 j

L S I ,
in longitudinem A B , prima —jy j j generabit^ aream hyperboli

cam ; fecunda 4 S I aream i A B x S I - , tertia f 1 aream


i L^Dq
AEBxSI ALBxSI
— ---------- tTZTB— 9 id* eft 4 /f £? x J /. De prima fubdu-
catur fumma fecundae & tertiae, & manebit
area quaefita A N B . Unde talis emer­
git problematis conftru&io. Ad punfta
L 9A ySy B erige perpendicula, L /, A a9 Ssy
B by quorum S s ipfi S I aequetur, perque
punftum s afymptotis L /, L B defcribatur
hyperbola a s b occurrens perpendiculis A a y
B b i n a & b ; & reftangulum i A S I fubduftum de area hyperbo-
lica A as b B relinquet aream quaefitam A N B .
ExemfL 3. Si vis centripeta, ad fingulas fphaerae particulas ten­
dens, decrefcit in quadruplicata ratione diftantiae a particulis 5
fcribe pro V , dein j z T S y . L T > pro T E , & fiet T > N ut

S t q y .S E 1 __ Slq t - SIqxALB^ .
jzSI~ XT l t T c ~ z 7 T T l % >JL‘D - zjzSI iL V q t
• " Cujus
*©6 PHILOSOPHLE NATURALIS
D b M otu Cujus tres partas duitae in longitudiQem A B, producunt areas to.
C orporum * ■■■*—'.... ...... . ** » - *
zS IqxSl. i i * Slq
tidem, viz. iti»l L B — */ L A i
T d T s T ~ m >JLA >JL B ' f i c s l
„ S JqX-ALB. i i* * n i i-
& -JfiT s T fi,.m 7TLAcub ~ 7 L I Et .h£E P°ft deb?am re*

duitionemfiont*4 ^ £ ~ , S l q , & S l q + K ^ L l T ' -Hae verG’

id eft, reciproce ut T S cub. x T I . Q. E . I.


Eadem methodo determinari poteft attraitio corpufculi fiti in-
;tra fphaeram, fed expeditius per theorema fequens.

P R O P O S I T I O LXXXII. T H E O R E M A XLI.
In fiphara centro S intervallo S A deficripta, fit captantur S I,
SA, SP continue proportionales: dico quod corpuficuh tntra'
fipharam, in loco quovis I, attraclio efi ad attraB tonem
ipfiius extra fiphceram, in loco P, in ratione compofita ex fiub-
duphcata ratione dijlantiarum a centro I S, P S, fe3 fiubdu-
. plicata- ttalim e virium centrtpetarums, in locis illis _P & I,
" 'd d centrum tendentium. . '
" ' Ut»
PRINCIPIA^MATHEMATXCA.
Ut, fi vires centripetae particularum fphaerae fint/rcdprQce hw *
fiantiae corpufculi a fe attra&r; vis/qua corpiifculum fit%im in I
trahitur a fphaera tota, erit ad vim, qua trahitur^in T , in ratione
compofita ex fubduplicata' ratione diftantiae S 1 aci diflantiam S T ,
& ratione fubduplicata vis centripetae in loco /, a particula aliqua
in centro oriundae, ad vim centripetamdn lo c o ^ ab,eadem in cen­
tro particula oriundam, id eft, ratione^ fubdy plicata .diftantiarum
S I , S T ad ‘invicem reciproce. " JFJae duae rationes fuhdupliQatae
componhnt ratiorfem’ aequalitatis, &"proptere*a ^ttraftiones in I &cT
a fphaera tota faftae aequantur. Simili computo, II vires particula­
rum fphaerae funt reciproce in duplicata ratione diflantiarum, col­
ligetur quod attraftio in / fit ad attraftionem in T , ut difiantia S T
ad fphaerae femidiametrum S A : Si vires illae funt reciproce in tripli

cata ratione diftantiarum, attraftiones ifi I & T ertrnt ad invicem


ut S T quad. ad S A quad.: Si in quadruplicata, ut S T cub. ad S A
cub. Unde" cum attraftio iri 5P, ‘in hoc ultimo cafu, inventa fuit
reciproce ut T S c u b . x T I, attraftio in 1 erit reciproce ut SAcub.
x T I , id eft (ob datum SAcub.) reciproce ut T I . Et fimilis eft
progreftiis in infinitum. Theorema vero fic demonftratur.
Stantibus jam ante conftru&is, & exiflente corpufculo in loco
quovis T , ordinarim applicata 2 ) N inventa fuit ut
Ergo fi agatur 1 E , ordinata illa pro alio quovis corpufculi loca I J:
mutatis mutandis, evadet ut Pone vires centripetas, e
JExV
fphaerae
to8 PHILOSOPHIA N A T U R A L IS
D e M ot u fphaerae pun&o quovis E manantes, efle ad invicem in diftantiis
C orporum
I E , T E , ut T E ' ad I E * (ubi numerus » defignet indicem
poteftatum T E St I E ) St ordinata; illae fient ut ~ E q x T S ^
TE xTE“

xT i T » 9 uarum rati° ad invicem eft ut T S x . 1 E x i E ' ad


I S x T E x T E ' . Quoniam ob continue proportionales S I , S E ,
S T , fimilia funt triangula S T E , S E I , & inde fit I E ad T E ut

I S ad S E vel S A ; pro ratione I E ad T E fcribe rationem I S ad


S A -, & ordinatarum ratio evadet T S x I E ' ad S A x T E ' . Sed
T S ad S A fubduplicata eft ratio diftantiarum T S , SI \ & I E " ad
T E ' (ob proportionales I E ad T E ut I S ad S A ) fubduplicata eft
ratio virium in diftantiis T S, I S . Ergo ordinatae, & propterea
areae quas ordinatae defcribunt, bifque proportionales attradiones,
funt in ratione compofita ex fubdupiicatis illis rationibus. Q E . T>.

PROPOSITIO L X X X III. P R O B L E M A X L II.


Invenire vim qua corpufculum m centro fphtera locatum ad
ejus fegmentum quodcunque attrahitur.

Sit T corpus in centro fphaerae, & R B S *D fegmentum ejus


plano R T ) S & fuperficie fphaerica R B S contentum. Superficie
fphaerica E F G centro T defcripta fecetur D B in F, ac diftin-
guatur
PRINCIPIA MATHEMATICA.
guatur fegmentum in partes B R E F G Sy L iber.
F E T> G. Sit autem fuperficies illa non Primus.
pure mathematica, fed phyfica, profundi­
tatem habens quam minimam. Nominetur
ifta profunditas O, & erit haec fuperficies
(per demonftrata Archimedis) ut T F x * D F
x O . Ponamus praeterea vires attraftivas
particularum fphaerae efle reciproce ut di-
ftantiarum dignitas illa, cujus index eft n ;
& vis, qua fuperficies E F G trahit corpus T,
erit (per prop. lx x ix .) ut — ld eft,
FF
%T)F x O ‘D F q x O .
Ut — Tpp— - Huic propor-
T F n-\ '
tionale fit perpendiculum F N duftum in O ; & area curvilinea
B ‘D I , quam ordinatim applicata F N in longitudinem D B per
motum continuum dufta defcribit, erit ut vis tota qua fegmentum
totum R B S * D trahit corpus SP. 6K E. I.

P R O P O S I T I O LXXXIV. P R O B L E M A XLIII.
Invenire vimy qua corpufculumy extra centrum fphara in axe
fegmenti cujufvis locatum, attrahitur ab eodem fegmento.

A fegmento E B K trahatur cor­ E


pus T in ejus axe A B ) B loca­
tum. Centro 5P intervallo B E
defcribatur fuperficies fphaerica
E F K, qua diitinguatur iegmen-
tumin partes duas E B K F E &
E F K B ) E . Quaeratur vis partis
prioris per prop. lxxxi . & vis par­
tis pofterioris per prop. lxxxi i i ;
& fumma virium erit vis fegmen­
ti totius E B K D E . Q E . I.

Ee Scholium
ito PHILOSOPHIA NATURALIS
D b M otu
C orpuRum Scholiitm,
Explicatis attraftionibus corporum fphaericorum, jam pergere
liceret ad leges attraCtionum aliorum quorundam ex particulis at-
traftivis fimiliter coniiantium corporum; fed iita particulatim tra­
Ctare minus ad inilitutum fpeftat. Suffecerit propofitiones quaf.
dam generaliores de viribus hujufmodi corporum, deque motibus
inde oriundis, ob earum in rebus philofophicis aliqualem ufum, fub-
jungere.
S E C T I O XIII.
D e corporum non fphaericorum viribus attraBlvls.

P R O P O S I T I O L X X X V . T H E O R E M A XLII.
Si corporis attraBl, ubi attrahenti contiguum efty' attraBlo
longe fortior f it , quam cum vel minimo Intervallo feparan-
tur ab invicem : vires particularum trahentis, in recejfu
corporis attraBl, decrefcunt In ratione plufquam duplicata
dijiantiarum a particulis.

Nam fi vires decrefcunt in ratione duplicata dlftantiarum a parti­


culis ; attraCtio verfus corpus fphaericum, propterea quod (per
prop. lxxxv.) fit reciproce ut quadratum diftantiae attrafti corporis
a centro fphaerae, haud fenfibiliter augebitur ex contaftu; atque
adhuc minus augebitur ex contaCtu, fi attraflio in receffu corporis
attrafti decrefcat in ratione minore. Patet igitur propofitio de
fphaeris attraftivis. Et par eft ratio orbium fphaericorum concavo­
rum corpora externa trahentium. Et multo magis res conflat in
orbibus corpora interius conflituta trahentibus, cum attrafliones
paflim per orbium cavitates ab attractionibus contrariis (per prop.
lxx) tollantur, ideoque vel in ipfo contaftu nullae funt. Quod fi
fphaeris hifce orbibufque fphaericis partes quaelibet a loco contaClus
remotae auferantur, & partes novae ubivis addantur: mutari pofiunt
figurae horum corporum attraftivorum pro lubitu, nec tamen partes
additae vel fubduftae, cum fint a loco contaftus remotae, augebunt
notabiliter attractionis exceffum, qui ex contadtu oritur. Conflat
igitur propofitio de corporibus figurarum omnium. Q. E. ©.
PRO PO -
PRINCIPIA MATHEMATICA. 211

P R O P O S I T I O LXXXVI. T H E O R E M A XLIII. Frimus'


Si particularum, ex quibus corpus attraBivum componitur,
vires in receffu corporis attrabii decrefcunt in triplicata vel '
plufquam triplicata ratione dijlantiarum a particulis: at~
traclio longe fortior erit in contaBu, quam cum attrahens
& attraBum intervallo vel minimo feparantur ab invicem.

Nam attradionem in acceflu attradi corpufculi ad hujufmodi


fphaeram trahentem augeri in infinitum, conflat per folutionem pro­
blematis x l i . in exemplo fecundo ac tertio exhibitam. Idem, per
exempla illa & theorema x l i . inter fe collata, facile colligitur de
attractionibus corporum verfus orbes concavo-convexos, five cor­
pora attrada collocentur extra orbes, five intra in eorum cavitati­
bus. Sed & addendo vel auferendo his fphaeris & orbibus ubivis
extra locum contadus materiam quamlibet attradivam, eo ut cor­
pora attradiva induant figuram quamvis affignatam, conflabit pro-
politio de corporibus univerfis.

P R O P O S I T I O LXXXVII. T H E O R E M A XLIV.
S i corpora duo Jibi invicem fm ilia , & ex materia a qualiter
attra&iva conflantia, feorfim attrahant corpufcula ftbi ipjis
proportionalia & ad fe fim iliter pofita : attraBiones acce-
leratrices corpufculorum in corpora tota erunt ut attraBiones
acceleratrices corpufculorum in eorum particulas totis pro~
portionales, & in totis fim iliter pofitas.

Nam fi corpora diftinguantur in particulas, quae fint totis propor­


tionales, & in totis fimiliter fitae; erit, ut attradio in particulam
quamlibet unius corporis ad attradionem in particulam correfpon-
dentem in corpore altero, ita attradiones in particulas fingulas primi
corporis ad attradiones in alterius particulas fingulas correfponden-
te s ; & componendo, ita attradio in totum primum corpus ad at.
tradionem in totum fecundum. E. D .
Ee 2 Corel.
PHILOSOPHIA NATURALIS
D b M otu • Corol. i. Ergo fi vires att radi vae particularum, augendo diftantiae
C orpcrum
corpufculorum attradorum, decrefcant in ratione dignitatis cujufvis
diftantiarum ; attradiones acceleratrices in corpora tota erunt ut
corpora direde, & diftantiarum dignitates illae inverfe. Ut fi vires
particularum decrefcant in ratione duplicata diftantiarum a cor-
pufculis attradis, corpora autem fint ut A cub. & B cub. ideoque
tum corporum latera cubica, tum corpufculorum attradorum di-
ftantiae a corporibus, ut A & B : attradiones acceleratrices in cor­
pora erunt ut —— ■ ^ &~ jTquad' lc^ Ut corPorum latera dia cu­
bica A & B. Si vires particularum decrefcant in ratione triplicata
diftantiarum a corpufculis attradis; attradiones acceleratrices in
corpora tota erunt ut b eft, aequales, bi vires de»
crefcant in ratione quadruplicata; attradiones in corpora erunt ut
, id eft, reciproce ut latera cubica A & B. Et fic
A qq. B qq. r
in caeteris.
Corol. x. Unde viciffim, ex viribus, quibus corpora fimilia trahunt
corpufcula ad fe fimiliter pofita, colligi poteft ratio decrementi vi­
rium particularum attradivarum in receflu corpufculi attradi; fi
modo decrementum illud fit direde vel inverfe in ratione aliqua
diftantiarum,
P R O P O S I T I O LXXXVIII. T H E O R E M A X LY.
Si particularum tequahum corporis cujufcunque vires attraBi-
iue fm t ut diflantice locorum a particulis: vis corporis totius
tendet ad ipfius centrum gravitatis; 0? eadem erit cum vi
globi ex materia confimili & cequali conflantis} &f centrum
habentis: in ejus centro gravitatis,

Corporis R S T V particulae A\, B trahant corpufculum aliquod Z


viribus, quae, fi particulae aequantur inter fe, fint ut diftantiae A Z ,
B Z \ fin particulae ftatuantur inaequales, fint ut hae particulae & ip*
farum diftantiae A Z , B Z conjundim, five (fi ita loquar) ut hae par­
ticulae in diftantias fuas A Z yB Z refpedive dudae. Et exponantur
> hae
PRINCIPIA MATHEMATICA. n r
ftae vires per contenta illa A x A Z & B x B Z : Jungatur AB> & Li
fecetur ea in G ut fit A G ad BG ut particula B acbparticulam A; P r
& erit G commune centrum gravitatis particularum A & B. Vis
A x A Z (per legum corol. z.) refolvitur in vires A x G Z & A x A G
& vis B x B Z in vires B x G Z & B x B G . Vires autem A x A G
& B x B G y ob proportionales A
ad B & BG ad A G, aequantur ;
ideoque cum dirigantur in partes
contrarias, fe mutuo deftruunt.
Reliant vires A x G Z & B x G Z .
Tendunt hae ab Z verfus centrum
G , & vim A B x G Z compo­
nunt ; hoc eft, vim eandem ac fi
particulae attraftivae A ScB confifierent in eorum communi gravitati^
centro G, globum ibi componentes.
Eodem argumento, fi adjungatur particula tertia C, & compona­
tur hujus vis cum vi "A-\-B x G Z tendente ad centrum G ; vis inde’
oriunda tendet ad commune centrum gravitatis globi illius in G
& particulae C ; hoc eft, ad commune centrum gravitatis trium par­
ticularum A, B, C ; & eadem erit, ac fi globus & particula C con-
iifterentJn centro illo comthuni, globum; majorem ibi componen­
tes. Et fic pergitur in infinitum. Eadem eft igitur vis tota parti­
cularum omnium corporis cujufcunque R STV , ac fi corpus illud**
fervato gravitatis centro, figuram globi indueret. E. T>.
Corol. Hinc metus corporis attrafti Z idem erit, ac fi corpus at­
trahens R S T V eftet fphaericum: *& propterea fi corpus illud attra­
hens vel quiefeat, vel progrediatur uniformiter in direftum; cor­
pus attra&um movebitur in ellipfi centrum habente in attrahentia
centro gravitatis. .

PROPOSITIO LXXXIX. THEOREMA XLVI. ;


S i corpora fmt plura ex particulis aqualibus conflantiay quarum
vires funt ut diftantia locorum a fmguhs: vis ex omnium-
vinbus compofita, qua corpufculum quodcunque trahitur?
tendet ad trahentium commune centrum gravitatis -3 ea­
dem
21 4 PHILOSOPHIAE N A T U R A L I S
cw-porV m” dem er ‘l t> ac f i trahentia illa, fervato gravitatis centro com­
muni, coirent & in globum formarentur.

Demonftratur eodem modo, atque propofitio fuperior.


Corel. Ergo motus corporis attradi idem erit, ac fi corpora tra­
hentia, fervato communi gravitatis centro, coirent & in globum
formarentur. Ideoque fi corporum trahentium commune gravitatis
centrum vel quiefeit, vel progreditur uniformiter in linea reda;
corpus attradum movebitur in ellipfi, centrum habente in communi
illo trahentium centro gravitatis.

P R O P O S I T I O XC. P R O B L E M A XLIV.
S i ad fmgula circuli cujufcunque punSla tendant vires aquales
centripeta, crefcentes vel decrefcentes in quacunque dijlan-
tiarum ratione : invenire vim, qua corpufculum attrahitur
ubivis pofitum in recla, qua plano circuli a d centrum ejus
perpendiculariter injiflit.

Centro A intervallo quovis A T ), in plano, cui reda A T per­


pendicularis eft, deferibi intelligatur circulus; & invenienda fit vis,
qua corpufculum quodvis T in eundem attrahitur. A circuli pun-
do quovis E ad corpufculum attradum
T agatur reda T E. In reda T A ca­
piatur T F ipfi T E aequalis, & erigatur
normalis F K , quae fit ut vis qua pun-
dum E trahit corpufculum T . Sitque
I K L curva linea quam pundum K per­
petuo tangit. Occurrat eadem circu­
li plano in L . In T A capiatur T H
aequalis TT>, & erigatur perpendicu­
lum H I curvae praedidae occurrens in
I ; & erit corpufculi T attradio in cir­
culum ut area A H I L duda in altitudinem A T . <£. E .I .
Etenim in A E capiatur linea quam minima E e. Jungatur T e,
& in T E , T A capiantur T C , T f ipfi T e aequales. Et quoniam
vis,
PRINCIPIA MATHEMATICA. nj
vis, qua annuli centro ^intervallo A E in plano prsedidlo defcripti L lB
P K I M V S,
punctum quodvis E trahit ad fe corpus P , ponitur etTe ut F K,
& inde vis, qua punftum illud trahit corpus P verfus A, elt ut
APxFK
■ -ijr £ — > & '’is> annulus totus trahit corpus P verfus A, ut
A P x FIC .
annulus & — — conjundtim ; annulus autem ifte eft ut reftan-
gulum fub radio A E & latitudine Ee, 8c hoc redtangulum (ob pro­
portionales P E & A E, E e & C E) sequatur reftangulo P E y . C E
feu P E x F f \ erit vis, qua annulus ifte trahit corpus P verfus A,
A P y FK
ut P E x F f & —cp-£— conjunftim, id eft, ut contentum F f y F K
y A P , five ut area F K k f dudta in A P . Et propterea fumma
virium, quibus annuli omnes in circulo, qui centro A & interval­
lo A ® defcribitur, trahunt corpus P verfus A, eft ut area tota
A H I K L dudta in A P . Q - E . D .
Corol. i. Hinc fi vires punftorum decrefcunt in duplicata diftan-
tiarum ratione, hoc eft, fi fit F K ut ^ ’ at<lue ideo area

A H I K L ut — W H ' ei*£ attra<^‘° corpufculi P in circulum

ut i PH"* a ut jy .
Corol. i . Et univerfaliter, fi vires pundtorum ad diftantias D fint
reciproce ut diftantiarum dignitas quaelibet D ”, hoc eft, fi fit F K
ut •r^, ideoque area A H I K L ut - — erit attra-
D PA” P H ”~l ’
i PA
dtio corpufculi P in circulum ut • _j- < p fj» ~ ' •

Corol. 3. Et fi diameter circuli augeatur in infinitum, & numerus


0 fit unitate major ; attradiio corpufculi P in planum totum in­
finitum erit reciproce ut P A "~ z, propterea quod terminus alter
PA
■ evanefcer.
P H n-

PROPO-
21 6 PHILOSOPHIA N A TU RA LIS
D e M otu ‘ ,
C orporum _
P R O P O S I T I O XCI. P R O B L E M A XLV.
Invenire attrathenem corpufculi f it i in axe folidi rotundi, ad
cujus punB a Jingula tendunt vires aquales centripeta in
quacunque difiantiarum ratione decrefcentes\

In folidum T>ECG trahatur corpufculum P , fitum in ejus axe


A B . Circulo quolibet R F S ad hunc
axem perpendiculari fecetur hoc foli­
dum, & in ejusfemidiametro A in pla­
no aliquo P A L K B per axem tranfeun-
te, capiatur (per prop. xc.) longitudo
F K \ i, qua corpufculum P in circulum
illum attrahitur, proportionalis. Tan­
gat autem pundtum K curvam lineam
L K I , planis extimorum circulorum
A L & B 1 occurrentem in L & / ; & erit attraftio corpufculi P
in folidum ut area L A B I . Q E. I.
Corol. i. Unde fi folidum cylin­ Jj
drus fit, parallelogrammo A D E B
circa axem A B revoluto defcriptus, ... :
& vires centripetre in fingula ejus
punfta tendentes fint reciproce ut E A \F-
quadrata difiantiarum a punftis: erit
attrnclio corpufculi P in hunc cy-
G
lyndrum ut A B — P E -\-P D . Nam / S
ordinarim applicata F K (per corol. r. I
v 5P p
prop. xc.) erit ut i — 7p-^. Hujus pars dufta in longitudinem

A B , defcribit aream i x A B : & pars altera dufta in longitu­


dinem P B, defcribit aream i in P E — AP>, id quod ex curvas
L K I quadratura facile ofiendi potefi; ) & fimiliter pars eadem du-
€ta in longitudinem P A defcribit aream i in P 2 ) — A T ), dudaque
in ipfarum P B, P A differentiam A B defcribit arearum differen­
tiam i in P E — P C D . De contento primo i x A B auferatur con­
tentum
PRINCIPIA MATHEMATICA. 117
tentum poftremum i in T E — TT>, & reflabit area L A B I aequalis p*” **.
i in A B — T E -\-TT>. Ergo vis, huic areae proportionalis, eft
ut A B — T E - { - TD.
CoroL z. Hinc etiam vis innotefcit, qua fphaerois A G B C at­
trahit corpus quodvis T , exterius in axe fuo A B fitum. Sit N K R M
feftio conica cujus ordinatim applicata E R , ipfi T E perpendicula­
ris, aequetur femper longitudini TT), quae ducitur ad punftum illud
ID, in quo applicata ifta fphaeroidem fecat. A fphaeroidis verticibus
A , B ad ejus axem A B erigantur perpendicula A K y B M ipfis A T 9
B T aequalia refpeftive, & propterea feftioni conicae occurrentia in
K & 21/; & jungatur K M auferens ab eadem fegmentum K M R K .

b m

Sit autem fphaeroidis centrum S & femidiameter maxima S C : &


vis, qua fphaerois trahit corpus 5P, erit ad vim, qua fphaera diametro
A B defcripta trahit idem corpus, ut A S *

ad CU— , . Et eodem computandi fundamento invenire licet


3?\) quad.
vires fegmentorum fphaeroidis.
Corol. 3. Quod fi corpufculum intra fphaeroidem in axe colloce­
tur ; attraftio erit ut ipfius diftantia a centro. Id quod facilius hoc
argumento colligitur, five particula in axe fit, five in alia quavis dia­
metro data. Sit A G O F fphaerois attrahens, S centrum ejus, &¥*
corpus attraftum. Per corpus illud 5P agantur tum femidiameter
■ S¥A> tum redae duae quaevis T>E, F G fphaeroidi hinc inde occur-
F f rentes
ziS PHILOSOPHIA NATURALIS
De Motu rentes in 2 ) & Ey F & G ; fintque T C M , H L N fuperficies fphae.
Corpcrum roj^um j uarum interiorum, exteriori fimilium & concentricarum,
quarum prior tranfeat per corpus !P, & fecet redas 2 ) E & F G in
B Sc C, pollerior fecet eafdem redas in Hr I & K y L. Habeant
autem fphasroides omnes axem communem, & erunt redarum partes
’ hinc inde interceptae "DT & BE, F T & dJL
CG, 2 >tf & I E , F K & L G fibi mutuo
aquales; propterea quod redae „ 2) F,
P B & H I bifecantur in eodem pundo,
ut & redae E G , ? C & K L . .Concipe
jam' 2 ) P F y :E P G defigriajre tc.on.os. op-
pofitos, angulis verticalibus T )P F , E P G
infinite parvis defcriptos, & .lineas etiam
2 ) Hy E I infinite parvas efie ; & conorum particulae fphaeroidum
fuperficiebus ablciffae T ) H K F , G L I E 9 ob aequalitatem linearum
2)/ 7, Ely erunt ad invicem ut quadrata dHiantiarum fuarum a cor-
pufculo P 9 & propterea corpufculum illud aequaliter trahent. Et
pari ratione, fi fuperficiebus fphaeroidum innumerarum fimilium
concentricarum & axem communem habentium dividantur fpatia
2 ) TFy E G C B in particulas, hae omnes utrinque aequaliter trahent
corpus P in partes contrarias. Aquales igitur funt vires coni T>PF
& fegmenti conici B G C B, & per contrarietatem fe mutuo de-
flruunt. Et par eft ratio virium materiae; omnis extra fphaeroidem
intimam P C B M. Trahitur igitur corpus P a fola fphaeroide inti­
ma PCBMy & propterea (per corol. 3. prop. l x x i i .) attradio ejus
eft ad vim, qua corpus A trahitur a fphaeroide tota A G O T >> ut di-
itantia T S ad difiantiam AS. Q E. 2 ).

PROPOSITIO X C IL PROBLEMA X L V I.
D a to corpore attraB ivoy invenire rationem decrementi vinum
centripetarum in ejus p u n S a fingula tendentium .

E corpore dato, formanda eft fphaera veh cylindrus aliave figura


regularis, cujus lex attradionis, cuivis decrementi rationi congruens
(per prop. lxxx. lxxxi . & x c i.) inveniri poteft. Dein fadis expe­
rimentis invenienda eft vis attradionis in diverfis diftantiis, & lex
attradionis
PRINCIPIA MATHEMATICA. 219
attra&ionis in totum inde patefa&a dabit rationem decrementi vi­
rium partium lingularum, quam invenire oportuit. R

P R O P O S I T I O XCIII. THEOREMA X L V II.


Si folidum ex una parte planumy ex reliquis autem partibus
infinitumy conflet ex particulis aqualibus <equaliter attra- .
BiviSy quarum vires in recejfu a folido decrefcunt in ratio­
ne poteflatis cujufvis diftantiarum plufquam quad,ratic<ey S f
vi folidi totius corpufculum ad utramvis plani partem con-
fiitutum trahatur : dico quod folidi vis illa attraflivay in
recejfu ab ejus fuperficie planay decrefcet in ratione p otef a ­
tisy cujus latus efl diflantia corpufculi a planoy 62? index ter­
nario minor quam index potefatis diflantiarum.

C a f r. Sit L G l planum quo folidum terminatur. Jaceat folidum


autem exparte plani hujus verfus /, inque plana innumera m H M 7
n I N y o K O y &c. ipfi G L pa­
rallela refolvatur. Et primo
collocetur corpus attraftum C ‘X ,M
.N
extra folidum. Agatur autem
C G H I planis illis innumeris
perpendicularis, & decrefcant c H
vires attra&ivae punftorum fo­
lidi in ratione poteflatis diftan­
tiarum, cujus index fit nume­
rus /2ternario non minor. Ergo .
(percorol.3. prop.xc.) vis, qua / . 'e . . "
planum quodvis m H M trahit punftum C, eft reciproce ut C H n~~z.
In plano m H M capiatur longitudo H M ipfi C H n~z reciproce pro­
portionalis, & erit vis illa ut HM. Similiter in planis fing^lis
l G L y n I N y o K O y &c. capiantur longitudines G L , 1 N y K O y & c.
ipfis C G n~zy C F ~~Z, C K n~zy &c. reciproce proportionales; & vires
planorum eorundem erunt ut longitudines captae, ideoque fumma
virium ut fumma longitudinum, hoc eft, vis folidi totius ut area
F fi G LO K
no PHILOSOPHIA NATURALI S
D e M ot u G L O K in infinitum verfus- O K produda* Sed area illa (per nota?
C or r orum
quadraturarum methodos) eft reciproce ut CG"~3, & propterea vis
folidi totius eft reciproce ut CG”“ 3. E . 2 )..
Caf.z. Collocetur jam corpufculum
Cex parte plani I G L intra folidum, & N O
capiatur diftantia CK aequalis diftantiae
CG. Et folidi pars L G l o K O , planis,
parallelis l G L> o K O terminata, cor­ 1
c I K
pufculum C in medio fitum nullam in
partem trahet, contrariis oppofitorum
pundorum adionibus fe mutuo per
O
aequalitatem tollentibus. Proinde cor­
pufculum C fola vi folidi ultra planum O K fiti trahitur, Haec au-
tem vis (per cafum primum) eft reciproce ut C K n~ hoc eft (ob
aequales CG, C K ) reciproce ut CGn 6?. E J D .
Corol. i. Hinc fi folidum L G I N planis duobus-infinitis parallelis
Z G , /iNTutrinque terminetur; innotefcit ejus vis attradiva, fubdu-
cendo de vi attradiva folidi totius infiniti L G K O vim attradivam
partis ulterioris. N I K O , in infinitum verfus K O produdae.
Corol. z. Si folidi hujus infiniti pars ulterior, quando attradio ejus
collata cum attradione partis citerioris nullius pene eft momenti,
rejiciatur : attradio partis illius citerioris augendo diftantiam decref-
cet quam proxime in ratione poteftatis CG”“~3-
Corol. 3. Et hinc fi corpus quod vis finitum & ex una parte planum
trahat corpufculum e regione medii illius plani, & diftantia inter
corpufculum & planum collata cum dimenfionibus corporis attra­
hentis perexigua fit, conflet autem corpus attrahens ex particulis
homogeneis, quarum vires attradivae decrefcunt in ratione potefta­
tis. cujufvis plufquam quadruplicatae diflantiarum ; vis attradiva
corporis totius decrefcet quamproxime in ratione poteftatis, cujus
latus iit diftantia illa perexigua, & index ternario minor quam in­
dex poteftatis prioris. De corpore ex particulis conflante, quarum
vires attradivae decrefcunt in ratione poteftatis triplicatae diflantia-
rum, aflfertio non valet ; propterea quod, in hoc cafu, attradio par­
tis illius ulterioris corporis infiniti in corollario fecundo, femper eft
infinite major quam attradio partis citerioris..
Scholium.
PRINCIPIA MATHEMATICA.

. Scholmm. — ]
Si corpus aliquod perpendiculariter verfus planum datum traha­
tur, & ex data lege attraftionis quaeratur motus corporis: folvetur
problema quaerendo (per prop. x x x ix ) motum corporis refta de-
fcendentis ad hoc planum, & (per legum corol. x.) componendo
motum iftum cum uniformi motu, fecundum lineas eidem plano
parallelas fa&o. Et contra, fi quaeratur lex attraftionis in planum
fecundum lineas perpendiculares faftae, ea conditione ut corpus at-
tradhim in data quacunque curva linea moveatur, folvetur proble­
ma operando ad exemplum problematis tertii.
Operationes autem contrahi folent refolvendo ordinatim applica­
tas in feries convergentes. Ut fi ad bafem A in angulo quovis-
dato ordinatim applicetur longitudo B, quae fit ut bafis dignitas
m
quaelibet A n ; & quaeratur vis qua corpus, fecundum pofitionem
ordinatim applicatae, vel in bafem attradhim vel a bafi fugatumr
moveri poflit in curva linea, quam ordinatim applicata termi­
no fuo fuperiore femper attingit: Suppono bafem augeri parte
m
quam minima O, & ordinatim applicatam a -j- O 1 ” refolvo in-
m— n m — in
— m — m m — m n ----
feriem infinitam A ” -|----O A ” -|------------ O O A ” &c. at-
n 1 xnn
que hujus termino in quo O duarum ett dimenfionum, id eft, ter-
m— i n
mm— mn „ _ _
mino — — OOA * vim proportionalem elle fuppono. Eft
m— in
. . mm— mn ----- , . . , _
igitur vis quaefita ut — ~~— A * , vel quod perinde eft, ut*

----— ---- B m. Ut fi ordinatim applicata parabolam attingat;,


exiftente m — & n — i : fiet vis ut data xB °, ideoque dabitur;
Data igitur vi corpus movebitur in parabola, quemadmodum Gali-
laus demonftravit. Quod fi ordinatim applicata hyperbolam attin­
gat, exiftente m— o — i, & n— i ; fiet vis ut xA“ 3 feu xB3: ideo­
que vi, quae fit ut cubus ordinatim applicatae, corpus movebitur in
hyper-

k
2zz PHILOSOPHIAE NATURALIS
chorum hyPerbola- Sed miffis hujufmodi propofitionibus, pergo ad alias
°*P0RU“ quafdam de motu, quas nondum attigi.

S E C T I O XIV.
D e motu corporum minimorum, qua viribus centripetis ad ftn-
gulas magni alicujus corporis partes tendentibus agitantur.

P R O P O S I T I O XCIV. T H E O R E M A XLVIII.
S i media duo fim tlaria, fpatio planis parallelis utrinque ter­
minato , dijlinguantur ab invicem, corpus in tranfitu per
hoc fpatium attrahatur vel impellatur perpendiculariter ver-
fus medium alterutrum, neque ulla alia vi agitetur v el im­
pediatur i f i t autem attra&io, in aqualibus ab utroque p la ­
no diflantiis ad eandem ipfius partem captis, ubique eadem:
dico quod fm us incidentia in planum alterutrum erit ad f i -
num emergentia ex plano altero in ratione data.

Caf. i. Sunto A a, B b pians duo parallela. Incidat corpus in


planum prius A a fecundum line am G H , ac toto fuo per fpatium
intermedium tranfitu attrahatur
vel' impellatur' verfus medium
incidenti®, eaque aftione de-
fcribat lineam curvam H I, &
^emergat fecundum lineam I K .
Ad planum emergenti® B b
erigatur perpendiculum 1 M,
occurrens tum line® inciden­
ti® G H produifl® in M, tum
plano incidenti® A a in R ; &
linea emergenti® K I produfta
occurrat H M in L . Centro
L intervallo L I defcribatur ci
£), quam M I produftam in N ; & primo fi attradiio' vel impulfus
ponatur
PRINCIPIA MATHEMATICA. 223
ponatur uniformis, erit (ex demonftratis Galilat) curva H I parabola, Liber
} r i m u s.
cujus 1v£c d i proprietas, ut reflangulum fub dato latere redo &.
linea IA 1 aequale lit H M quadrato; fed & ' linea H M bifecabitur
in L. - Unde li ad AI I demittatur , perpendiculum. L 0, aequales
erunt AIO, O R ; & additis aequalibus O N , 0 1 , fient totae aequales
AI N, 1 R. Proinde cum I R detur, datur etiam AIN; eflque re­
flangulum N M 1 ad reflangulum fub latere reflo & IAI, hoc eft,
ad HAlq, in data ratione. Sed reftangulum N A 11 aequale efl re-
flangulo BAIg^, id eft, differentiae quadratorum M L q , d c T L q
feir L I q ; & H A l q datam rationem habet ad fufipftus quadam
partem A I L q : ergo datur ratio A I L q — L I q ad AILq, & conver­
tendo ratio L I q ad AILq, & ratio dimidiata L I ad AI L. Sed in
omni triangulo L A I I , finus angulorum funt proportionales lateribus
oppofitis. Ergo datur ratio finus anguli, incidendae L M R ad.Tiuum
anguli emergentiae L I R . Q E . ZX- , . . ,
Caf. 2. Tranfeat jam corpus fucceffive perf fpatia plura parallelis
planis terminata, A a b B , B b c C > &c. & agitetur vi quae fit in fin-
gulis feparatim uniformis, at in diver- s 4
fis diverfa; & per jam demonftrata, \
finus incidentiae in planum primum A ------ n - ~ *
A a erit ad finum emergentiae ex pia- £ —— :— — N—---------
no fecundo B b, in data ratione ; &. c ------ — — ---------- c
hic finus, qui eft finus incidentiae in. D
planum fecundum B b, erit ad finum ^
emergentiae explano tertio Cc, in data ratione ; & hic finus ad finum
emergentiae ex plano quarto Z) d, in data ratione ; & fic in infinitum :
& ex aequo, finus incidentiae in planum primum ad finum emergentiae
ex plano ultimo in data ratione. Minuantur jam planorum intervalla &
augeatur numerus in infinitum, eo ut attraftionis vel impulfus aflio»
fecundum legem quamcunque aflignatam* continua reddatur; &
ratio finus incidentiae in planum primum ad finum emergentiae ex
plano ultimo, femper data exiftens, etiamnum dabitur, E . ZX

FRQPO-
214 PHILOSOPHIAE NATURALIS
D e M otu
C orporum
P R O P O S I T I O XCV. T H E O R E M A XLIX.
Tifdem p o fitis; dico quod velocitas corporis ante incidentium
efl ad ejus velocitatem poft emergentiam, ut fm us emergen­
tia; ad fm um incidentia.

Capiantur A H , I d aequales, & erigantur perpendicula A G , d K


occurrentia lineis incidendae & emergendae G H, 1 K , in G & K.
In G H capiatur T H aequalis 1 K , & ad planum A a demittatur nor­
maliter T v. Et (per legum, corol. z.) diftinguatur motus corporis
in duos, unum planis A a, Bb, Gc,
& c. perpendicularem, alterum iif-
dem parallelum. Vis attractionis
vel impulfus, agendo fecundum li­
neas perpendiculares, nil mutat mo­
tum fecundum parallelas, & prop-
terea corpus hoc motu conficiet ae­
qualibus temporibus aequalia illa fe­
cundum parallelas intervalla, quae
funt inter lineam A G & pundtum H, interque punftum I & lineam
■ dK-, hoc eft, aequalibus temporibus defcribet lineas G H , I K . Pro­
inde velocitas ante incidentiam eft ad velocitatem poft emergendam,
ut G H ad 1 K vel T H, id eft, ut A H vel I d ad v H , hoc eft (re-
fpeftu radii T H vel I K ) ut finus emergentiae ad finum incidenti».
% E . T>.

P R O P O S I T I O XCVI. T H E O R E M A L.
Tifdem pofitis, & quod motus ante incidentiam velocior fit
quam poft ea : dico quod corpus, inclinando lineam inciden­
tia , refle&etur tandem, & angulus reflexionis fie t aqualis
angulo incidentia..

Nam concipe corpus inter parallela plana A a, Bb, Cc, &c. de-
fcribere arcus parabolicos, ut fupra ; fintque arcus illi H P , P g
Q R , &c. Et fit ea lineae incidenti» G H obliquitas ad planum pri­
mum
PRINCIPIA MATHEMATICA. *
mum A a, ut finus incidendae fit. ad radium circuli, cujus eft finus, L i b e r
in ea ratione quam habet idem finus incidendae ad finum emergen­ P r i m u s .
dae ex plano <
T>d9 in fpatium T> de E : & ob finum emergendae jam
faftum aequalem radio, angulus emergendas erit re&us, ideoque
linea emergendae coincidet cum plano T> d. Perveniat corpus ad
hoc planum in punfto R ; &
quoniam linea emergendae
coincidit cum eodem plano,
perfpicuum eft quod corpus S II
non poteft ultra pergere ver-
fus planum E e. Sed nec poteft idem pergere in linea emergendae
R d , propterea quod perpetuo attrahitur vel impellitur verfus me­
dium incidendas. Revertetur itaque inter plana C c 9 T> d, defcri-
bendo arcum parabolas QRq* cujus vertex principalis (juxta demon-
ftrata GaliLei) eft in i? ; fecabit planum, Cc in eodem angulo in q9
ac prius in dein pergendo in arcubus parabolicis qp9 p h, &c.
arcubus prioribus $)jP9 T H fimilibus" & aqualibus, fecabit reliqua
plana in iifdem angulis in / , h9 &c. ac prius in T 9 H9 & c. emerget-
que tandem eadem obliquitate in h, qua incidit in H. Concipe
jam planorum A a 9 B b9 Cc9 T> d9 E e 9 &c. intervalla in infinitum
minui & numerum augeri, eo ut aftio attraftionis vel impulfus fe­
cundum legem quamcunque allignatam continua reddatur; & angu­
lus emergendas femper angulo incidendae aequalis exiftens, eidem
etiamnum manebit aequalis. Q E . Z).

Sch ollum.
Harum attraflionum haud multum diflimiles funt lucis reflexiones
& refraftiones, faftas fecundum datam fecantium rationem, ut inve­
nit Snellius9 & per confequens fecundum datam finuum rationem,
ut expofuit Cartefius. Namque lucem fucceflive propagari & fpatio
quafi feptem vel ofto minutorum primorum a fole ad terram veni­
re, jam conftat per phaenomena fatellitum Jovis, obfervationibus
diverforum aftronomorum confirmata. Radii autem in aere ex-
iftentes (uti dudum Grltnaldus9 luce per foramen in tenebrofum
cubiculum admifla, invenit, & ipfe quoque expertus fum) in tran-
fitu fuo prope corporum vel opacorum vel perfpicuorum angulos1
(quales funt nummorum ex auro, argento & sere cuforum termini
G g reftanguli
n6 PHILOSOPHIA N A T U R A L I S
De M oTOj^Hgui; circulares, & cultrorum, lapidum aut fraftorum vitro*
Coupokum ^um acies) incurvantur circum corpora, quafi attradd in eadem ^
& ex his radiis, qui in tranfitu illo propius accedunt ad corpora in­
curvantur magis, quafi magis attracfti, ut ipfe etiam diligenter obs
fervavi. Et qui tranfeunt ad majores diftantias minus incurvantur ; &
ad difiantias adhuc majores incurvantur aliquantulum ad partes
contrarias, & tres colorum fafcias efformant. In figura defignat s
aciem cultri vel cunei cujufvis A s B \
& gow ogy f n u n f e mt m e, dis Id
funt radii, arcubus owo> n u n , m tmy
I s i verius cultrum incurvati; idque
magis vel minus pro diftantia eo­
rum a cultro. Cum autem talis in­
curvatio radiorum fiat in aere extra
cultrum, debebunt etiam radii, qui
incidunt in cultrum, prius incurvari in aere quam cultrum attin­
gunt. Et par eft ratio incidentium in vitrum. Fit igitur refradtio,.
non in pundto incidendae, fed paulatim per continuam incurva­
, tionem radiorum, fa&am partim in aere
c b
antequam attingunt vitrum, partim (ni
fallor) in vitro, poftquam illud ingref-
fi funt: uti in radiis c kz, c, b i y b>
a h x a incidentibus ad r> / , & inter . */.?/: p/ . .
k & z , i & y , h & x incurvatis, delinea- x/y/sc/
/ / f
tum eft. Igitur ob analogiam quae eft in­
ter propagationem radiorum lucis & pro-
'greffum corporum, vifum eft propofitio-
Cb &
'nes fequentes in ufus opticos fubjungere;
interea de natura radiorum (utrum fint corpora necne) nihil omni­
no difputans, fed traje&orias corporum traje&oriis radiorum per-
fimiles folummodo determinans.

PRO PO -
P R I N C I P I A MATHEMATI CA, H 7
> r.
• p
PRO PO SITIO X C V II. PROBLEM A X L V II.

Pofito quod finus incidentia tn fuperficiem aliquam f i t ad finum


emergentia in data ratione ; quodque incurvatio via corpo­
rum juxta fuperficiem illam fia t in f patio brevijfimo, quod
ut punBum confiderari pojfit: determinare fuperficiem, qua
corpufcula omnia de loco dato fuccejfive manantia conver­
gere faciat ad alium locum datum.

Sit A locus a quo corpufcula divergunt; B locus in quem con­


vergere debent; CT) E curva linea quae circa axem A B revoluta
defcribat fuperficiem quaefitam; T), E curvae illius punfta duo quae­
vis; & E F , E G perpendicula in corporis vias A T), T) B demilfa.
Accedat punftum D ad punftum A ; & lineae T) F, qua A T ) au­
getur, ad lineam T> G, qua T) B diminuitur, ratio ultima erit ea­
dem, quae finus incidendae ad —
finum emergendae. Datur
ergo ratio incrementi lineae
A T ) ad decrementum lineae f t
<DB ; & propterea fi in axe a c n m e
A B fumatur ubivis punftum C, per quod curva C T ) E tranfire de­
bet, & capiatur ipfius A C incrementum G M ad ipfius B C decre­
mentum C N in data illa ratione, centrifque A, B, & intervallis
A M , B N defcribantur circuli duo fe mutuo fecantes in T) ; pun­
ftum illud T) tanget curvam quaefitam C T) E, eandemque ubivis
tangendo determinabit. E. I.
Corol. i. Faciendo autem ut punftum A vel B nunc abeat in in­
finitum, nunc migret ad alteras partes punfti C, habebuntur figurae
illae omnes, quas Cartefius in optica & geometria ad refraftiones
expofuit. Quarum inventionem cum Cartefius celaverit, vifum fuit
hac propofitione exponere.
Corol. -l . Si corpus in fuperficiem quamvis CT>, fecundum line­
am reftam A T ), lege quavis duftam incidens, emergat fecundum
aliam quamvis reftam A , & a punfto C duci intelligantur lineae
G g i curvae
2i8 PH ILO SO PH IAE N A T U R A L IS
D e M o T u curva2 Q<p (J Q jp{]s < D K

lemper perpendiculares: erunt in­


crementa linearum ‘P C D ,6FD, at­
que ideo lineae ipfae T D , D,
incrementis illis genitae, u t-fin u s _________________ _
incidentiae & em ergendae ad in- A ' c
v ic e m : & co n tra. -

PRO PO SITIO X C V III. P R O B LE M A X L V III.


Jifd em p ofitis, & c ir c a a x em A B d efcr ip ta fu p e r fic ie q u a cu n ­
q u e a ttra B iv a C D , r eg u la ri v e l ir reg u la r i, p e r q uam co r­
p o r a d e loco dato A ex euntia tra n fire debent', in v e n ir e f u -
p e r fic ie m fecu n d a m a ttra B iv a m EF, q u a co rp o ra illa a d
. locum d atu m B co n v e r g e r e fa c ia t.
Ju n fta AB fecet fuperficiem prim am in C & fecundam in E, pun­
it o 2 ) utcu n q u e aflum pto. E t p o lito finu incidentiae in fuperfi-
ciem prim am ad finum em ergentiae e x ead em , & . finu em ergentiae
e fuperficie fecunda ad finum incidentiae in .e a n d e m , u t quan titas
aliqua data M ad aliam datam N : p ro d u c tum AB ad G, u t fit'BG

ad C E ut M — N ad N ; tum AT> ad H, ut fit A H aequalis AG \


tum etiam fD F ad K , ut fit T )K ad 2 ) H ut N ad M. Junge K B ,
& centro 2 ) intervallo 2 ) H defcribe circulum occurrentem K B
produftae in L , ipfique D L parallelam age B F : & punftum F
tanget lineam E F , quae circa axem A B revoluta defcribet fuper-
ficiem quaefitam. E. F.

Nam
PlU N C IPIA . MATHEMATICA.
Nam concipe lineas CP, C^ipfis AT), T)F refpeCtive, & lineas L I S E Tt
P R1 MV S-,
E R , E S iplis F B , FT> ubique perpendiculares cffe, ideoque 6)S
ipfi CE femper aequalem; & erit'(per corol. 2. prop. xcvn.)
ad §)T) ut M ad N, ideoque ut T) L ad T>K vel F B ad F K ; &
divifimut T)L-* FB-teu T H — T T —FJB ad FT> feu gFD;
& compofite ut *PH— FB ad F §^ id elt (ob aquales T Ii r & CG,
6)S & C E ) CE BG — FR ad CE — FS. Verum (ob propor­
tionales BG ad'CE & M — N ad N) eft etiam C.E ^\-BG ad CE
ut M ad N ; ideoque divifim F R ad F S ut M ad N 5"&' propterea
(per corol. 2. prop. xcvn.) fuperficies A1F cogit corpus, in ipfam
fecundum lineam T>F incidens, pergere in linea F R ad locum B .
& E. T>. ■
- , Schohum.
Eadem methodo pergere liceret ad fuperficies tres vef plures.
Ad ufus autem opticos maxime accommodatae funt figurae fphasri-
. cae. Si perfpicillorum vitra objedtiva ex vitris duobus fphaerice fi­
guratis & aquam inter fe claudentibus conflentur; fieri poteit ut a
refractionibus aquae errores refraftionum, quse fiunt in vitrorum fu-
perficiebus extremis, fatis accurate corrigantur. Talia autem vitra
obje&iva vitris ellipticis & hyperbolicis praeferenda funt, non folum
quod facilius & accuratius formari poflint, fed etiam quod penicil-
los radiorum extra axem vitri fitos accuratius refringant. Verun-
tamen diverfa diverforum radiorum refrangibilitas impedimento efl,
quo minus optica per figuras vel fphaericas vel alias quafcunque perfici
poilit. Nifi corrigi pollint errores illinc oriundi, labor omnis in
caeteris corrigendis imperite collocabitur.

D E
*3° PHILOSOPHIA N A T U R A L IS
D e M otu
C orporum

D E

MOTU CORPORUM
LIBER SECUNDUS.

SECTIO I.
D e motu corporum quibus rejijlitur in ratione velocitatis,

P R O P O S I T I O I. T H E O R E M A I.
Corporis, cui refifiitur in ratione velocitatis, motus ex refi-
Jlentia amijfus efi ut fpatium movendo confeBum.

A M cum motus fingulis temporis particulis aequalibus amif-

N
tum.
fus fit ut velocitas, hoc eft, ut itineris confe&i particula:
erit, componendo, motus toto tempore amiffus ut iter to­
E. T>.
Corol. Quare fi corpus, gravitate omni deftitutum, in fpatiis libe­
ris fola vi infita moveatur; ac detur tum motus totus fub initio,
tum etiam motus reliquus poft fpatium aliquod confe&um: dabitur
fpatium totum quod corpus infinito tempore defcribere poteil. Erit
enim fpatium illud ad fpatium jam defcriptum, ut motus totus fub
initio ad motus illius partem amifiam.

L E M M A I.
Quantitates dijfer£utiis fuis proportionales funt continue pro­
portionales.
Sit A ad A B ut B ad B — C & C ad C — D, &c. & conver­
tendo fiet A ad B ut B ad C & C ad D, &c. E. Z>.
PRO PO -
PRINCIPIA M ATHEM ATICA.
L I’BKR
StCUKDUi
P R O P O S I T I O II. T H E O R E M A II.
S i corpori refiflitur in ratione velocitatisy & idem fola vi in-
fita per medium fimilare moveatury fumantur autem tem­
pora aqualia : velocitates in principiis fingulorum temporum
funt in progreffione geometrica, & fpatia fmgulis tempori­
bus defcripta funt ut velocitates.

Caf r. Dividatur tempus in particulas aequales; & fi ipfis particu­


larum initiis agat vis reliffentiae impulfu unico, quae fit ut velocitas;
erit decrementum velocitatis lingulis temporis particulis ut eadem
velocitas. Sunt ergo velocitates differentiis fuis proportionales, &
propterea (perlem. i. lib. n .) continue proportionales. Proinde ff
ex aequali particularum numero componantur tempora quaelibet
aequalia, erunt velocitates ipfis temporum initiis, ut termini in pro­
greffione continua, qui per faltum capiuntur, omiffo paffim aequali
terminorum intermediorum numero. Componuntur autem horum
terminorum rationes ex rationibus inter fe iifdem terminorum in­
termediorum aequaliter repetitis, & propterea eae quoque rationes
compofitae inter fe eaedem funt. Igitur velocitates, his terminis
proportionales, funt in progreffione geometrica. Minuantur jam
aequales illae temporum particulae, & augeatur earum numerus ia
infinitum, eo ut reiittentiae impulfus reddatur continuus; & velo­
citates in principiis aequalium temporum, femper continue propor­
tionales, erunt in hoc etiam cafu continue proportionales, E. CD.
Caf 2. 'Et divifim velocitatum differentiae, hoc etf, earum partes
fingulis temporibus amifiae, funt ut totae: fpatia autem' fingulis
temporibus defcripta funt ut velocitatum partes anullae (per prop. i.
lib. ^ .) & propterea etiam ut totae. ^ E. *D.
Corel. Hinc fi afymptotis reftangulis A C, C H
defcribatur hyperbola BG> fintque AB> T>G ad
afymptoton A C perpendiculares, & exponatur
tum corporis velocitas tum refiitentia medii,
ipfo motus initio, per lineam quamvis datam A C ,
elapfo autem tempore aliquo per lineam indefi­
nitam 2 ) C : exponi potalt tempus per aream ABG^Dy & fpatium
eo
i $i PHILOSOPHIAE N A T U R A L I S
R* H&tu eo tempore defcriptum per lineam AT). Nam fi area illa per mo-
^ r uM tum punfti T> augeatur uniformiter ad modum temporis, decrefcet
reda S C in ratione geometrica ad modum velocitatis, & partes
redae AC aequalibus temporibus defcriptae decrefcent in eadem ra­
tione.
P R O P O S I T I O III. P R O B L E M A I.
Corporis, cui, dum in medio fim ilari reBa afcendit vel defcen-
dit, refiflitur in ratione velocitatis, quodque ab uniformi
gravitate urgetur, definire motum.

Corpore afcendente, exponatur gravitas per datum quodvis rec-


tangulum B A C H , & refiftentia medii initio afcenfus per redan-
gulum B A T ) E fumptum ad
contrarias partes redae AB. A-
\
fymptotis redangulis AC, CH>
per pundum B defcribatur hy-
perbola fecans perpendicula T)E, K.
d e in G, g ; & corpus afcenden-
do tempore T)G g d defcribet r --- y — — ___ l __ |l___ jH
fpatium E G g e , tempore T)GBA
fpatium afcenfus totius E G B ;
tempore A B K I fpatium defcen- ~ a A * 1 ^
fus B F K , atque tempore I K k i fpatium defcenfus K F f k ; & ve­
locitates corporis (refifientix medii proportionales) in horum tem­
porum periodis erunt A B ET), A B e d , nulla, A B F I , A B f i refpe-
dive ; atque maxima velocitas, quam corpus defcendendo poteft ac­
quirere, erit BA CH .
Refolvatur enim redangulum
B A C H in redangula innumera Ak,
K l K L m , M n , &c. quae fint ut in­
crementa velocitatum aequalibus to­
tidem temporibus ,fada; & erunt
nihil, Ak , AI, A m , A n , &c. ut
velocitates totae, atque ideo ( per
hypothelin) ut refiltentiae medii prin­
K L MN
cipio fingulorum temporum aequali-
um.
PRINCIPIA M ATHEMATICA. 133
um. Fiat AC ad A K vel A B H C ad A B k K ut vis gravitatis ad L,BEI1
. . . . . . .. •, • . • r , Se c u n d us .
refiltentiam in principio temporis fecundi, deque vi gravitatis lub-
ducantur refiltentiae, & manebunt A B H C y K k H C, L I H C ,
M m H C y & c. ut vires abfolutse quibus corpus in principio Angulo­
rum temporum urgetur, atque-ideo (permotus legem i i .) ut in­
crementa velocitatum, id eft, ut reftangula Ak, K l , L m y M n , &c.
& propterea (per lem. i. lib. n .) in progreflione geometrica. Qua­
re fi redae K k , L l , M m ., Nn, &c. produdae occurrant hyperbolae
in q>r, s, t, &c. erunt areae A B q K y Kqr L\ L r s M , M s t N , &c.
aequales, ideoque tum temporibus tum viribus gravitatis femper
aequalibus analogae. Eft autem area A B q K (per corol 3. lem. v n .
& lem. v n i. lib. 1.) ad aream B k q ut K q ad ^kq feu AC ad \AK„
hoc eft, ut vis gravitatis ad refiltentiam in medio temporis primi.
Et fimili-argumento areae q K L r , r L M s , s M N t , &c. funt ad
areas q k l r , r l m s , s m n t , &c. ut vires gravitatis ad refiftentias in
medio temporis fecundi, tertii, quarti, &c. Proinde cum areae
aequales BAKq> qKLr> r L M s , s M N t , &c. fint viribus gravi­
tatis analogae, erunt areae q k l r , r l m s , s m n t y &c. refiftentiis
in mediis fingulorum temporum, hoc eft (per hypothefin) velocita­
tibus, atque ideo defcriptis fpatiis analogae. Sumantur analogarum
fummae, & erunt areae Bkq> B l r , B m s , &c. fpatiis totis
defcriptis analogae 5 necnon areae A B q K , A B r Ly A B s M y
A B t N y &c. temporibus. Corpus igitur inter defcendendum, tem­
pore quovis A B r L y defcribit fpatium B l r y & tempore L r t N
fpatium r I n t. j£. £. T>. Et fimilis eft demonftratio motus ex-
pofiti in afcenfu. E. T).
Corol. 1. Igitur velocitas maxima, quam corpus cadendo poteft
acquirere, eft ad velocitatem dato quovis tempore acquifitam, ut
vis data gravitatis, qua corpus illud perpetuo urgetur, ad vim refi-
ftentiae, qua in fine temporis illius impeditur.
Corol. x. Tempore autem audo in progreflione arithmetica, fum-
ma velocitatis illius maximae ac velocitatis in afcenfu, atque etiam
earundem differentia in defcenfu decrefcit in progreflione geo­
metrica.
Corol. 3. Sed & differentiae fpatiorum, quae in aequalibus tempo-
* rum differentiis defcribuntur, decrefcunt in eadem progreflione
geometrica.
H h Corol.
13 4 PHILOSOPHIA NATURALIS
D e M o tu Corol. 4. Spatium vero a corpore defcriptum differentia eft duo-
C o rpo rum rum fpatjorum> qUOrum alterum ell ut tempus fumptum ab initio
defcenfus, & alterum ut velocitas, quae etiam ipfo defcenfus initio
sequantur inter fe.

PROPOSITIO IV. PROBLEMA II.


Pofito quod vis gravitatis in medio aliquo fim ila ri umformts
J it, ac tendat perpendiculariter ad planum horizontis ; defi­
nire motum projeBilis in eodemr refiflentiam velocitati pro­
portionalem patientis. *

E loco quovis © egrediatur


projedile fecundum lineam quam­
vis redam © P , & per longitu­
dinem *D T exponatur ejufdem
velocitas fub initio motus. A
pundo 5P ad lineam horizonta­
lem © C demittatur perpendicu­
lum T C, & fecetur © C in A>
ut fit "DA ad A C ut refiffentia
m edii, ex motu in altitudinem
fub initio orta, ad vim gravita­
tis \ vel (quod perinde eft) ut fit
redangulum fub T)A & © P ad
redangulum fub AC & C T ut
refiftentia tota fub initio motus
ad vim gravitatis. Afymptotis
© C, C T defcribatur hyperbola
quaevis G T B S fecans perpendi­
cula *D G, A B in G & B ; &
compleatur parallelogrammutn
©GATC, cujus latus G K fecet
A B in ^ Capiatur linea N in
ratione ad Q B qua © C fit ad C ? ; & ad redae © C punftumr
quodvis R eredo perpendiculo R T , quod hyperbolae in f i & re­
dis E H y G K y \DT in /, t & ^ o ccu rra t; in eo cape Vr aequalem
tG T i
PRINCIPIA M ATHEM ATICA. 237
IBER
f :L-, vel quod perinde eft, cape R r aequalem — — ; & projec- sECU N DU S.
tile tempore T>RTG perveniet ad punftum r , defcribens curvam
lineam T>raFy quam pun&um r femper tangit, perveniens autem
ad maximam altitudinem a in perpendiculo AB, & poftea femper
appropinquans ad afymptoton T C, Eftque velocitas ejus in punfto
quovis r ut curvae tangens r L. §K E. I. *
Eft enim N ad Q B ut T>Cad C T feu T>R ad RV , ideoque RV
aequalis — &R r (id eft R V - V r feu — )

aqualis ‘P ^ x ~ ^^ ^ Exponatur jam tempus per aream


RT>GT, & (per legum corol. z ) diftinguatur motus corporis in
duos, unum afcenfus, alterum ad latus. Et cum refiftentia fit ut
motus, dillinguetur etiam haec in partes duas partibus motus pro­
portionales & contrarias: ideoque longitudo, a motu ad latus de-
fcripta, erit (per prop. 11. hujus) ut linea © R, altitudo vero (per
prop. i i i . hujus) ut area R) R x A B — R T f G T , hoc eft, ut
linea R r . Ipfo autem motus initio area R D G T aequalis eft reftan-
., •« t> tc eD R x. A B—eDRxA®<
gulo ‘D R x AQ> ideoque linea illa R r ( fe u ------------ ^ ----------
tunc eft ad T>R ut A B —A Q feu Q B ad N, id eft, ut C R ad ©C;
atque ideo ut motus in altitudinem ad motum in longitudinem fub ini­
tio. Cum igitur R r femper fit ut altitudo, ac © i? femper ut longitudo,
atque i? r ad T>R fub initio ut altitudo ad longitudinem: necefle eft ut
R r femper fit ad ©i? ut altitudo ad longitudinem, & propterea ut corpus
moveatur in linea R ) r a F , quam punftum r perpetuo tangit. E ©•
T>R x A B R<DGT .,
Corol. 1. Eft 'igitur R r aequalis-----jq-------------xr—
' N : ideoque
<DRxAB
fi producatur R T ad X ut fit R X aequalis id eft, II
N ‘
compleatur parallelogrammum A C R I , jungatur © T fecans C R
in Z, & producatur R T donec occurrat © T in X ; erit X r ae­
qualis & propterea tempori proportionalis.
Corol. z. Unde fi capiantur innumerae CR, vel, quod perinde eft,
innumerae Z X in progreffione geometrica; erunt totidem X r in
H hi progref-
236 PHILOSOPHIAE NATURALIS
De Motu progreffione arithmetica. Et hinc curva ‘D r a F per tabulam Ioga-
C orporum
rithmorum facile delineatur.
Corol. 3. Si vertice *Dr diametro © G deorfum produda, & la­
tere redo quod fit ad x © 5P ut
refiftentia tota ipfo motus ini­
tio ad vim gravitatis, parabola
conftruatur: velocitas quacum
corpus exire debet de loco ©
fecundum redam©?3, ut in me­
dio uniformi refiftente defcribat
curvam ‘D r a F ea ipfa erit qua­
cum exire debet de eodem loco
© , fecundum eandem redam G|
©!P, ut in fpatio non refiftente x> K
defcribat parabolam. Nam latus redum parabolae hujus, ipfo mo­
tus initio, eft g VJ “ad' ; & F r eft feu R eda au­
tem quae, fi duceretur, hyperbolam G T S tangeret in G, parallela
eft ipfi T>K, ideoque T t eft & N erat Et
GT
propterea F r eft id eft (ob proportionales D R

& 2>C, T > V & T > T ) & Utus reftum

prodit ~ ’ td eft (ob proportionales 6)_B& C K , *DA8c

AC) 2' <^ c x C ? ^ ideoftuead ^© 5P,ut < D T % < D A ad C T % A C v


hoc eft, ut refiftentia ad gravitatem. E . ©.
Corol. 4. Unde fi corpus de loco quovis ©, data cum velocitate,
fecundum redam quamvis pofitione datam © 5P projiciatur; & re­
fiftentia medii ipfo motus initio detur : inveniri poteft curva © r^ F ,
quam corpus idem defcribet. Nam ex data velocitate datur latus
redum parabolae, ut notum eft. Et fumendo i © ? ad latus illud
redum, ut eft vis gravitatis ad vim refiftentiae, datur © 5P. Dein
. fecando
PRINCIPIA MATHEMATICA. z 37
fecando B C in A> u t fit C T x A C ad T > T x * D A in eadem illa ra- Liber
tione gravitatis ad refiftentiam, dabitur punftum A, Et inde datur e c v n d vs
curva T>raF.
Corol. 5. Et contra, fi datur
curva ‘Dr aF\ dabitur & velo­
citas corporis & refiftentia me­
dii in locis fingulis r. Nam ex
data ratione C T x A C ad B P
x T > A y datur tum refiftentia
medii fub initio motus, tum la­
tus redtum parabolae: & inde
datur etiam velocitas fub initio
motus. Deinde ex longitudine
tangentis r L , datur & huic pro­
portionalis velocitas, & veloci­
tati proportionalis refiftentia in
loco quovis r.
Corol. 6. Cum autem longitu­
do 2 B V fit ad latus reftum pa­
rabolae ut gravitas ad refiftentiam
in B ; & ex aufta velocitate au- E
geatur refiftentia in eadem ra­
tione, at latus reftum parabolae G
augeatur in ratione illa duplica­
ta: patet longitudinem 2 B P
augeri in ratione illa fimplici, ideoque velocitati femper proportio­
nalem efle, neque ex angulo CT>T mutato augeri vel minui, nifi
mutetur quoque velocitas.
Corol. 7. Unde liquet methodus determinandi curvam * D r a F
ex phaenomenis quamproxime, & inde colligendi refiftentiam & velo­
citatem quacum corpus projicitur. Projiciantur corpora duo fimilia &
aequalia eadem cum velocitate, de loco B , fecundum angulos diver-
fos C B !P , CT>p & cognofcantur loca F> f, ubi incidunt in horizon­
tale planum B C. Tum, aflumpta quacunque longitudine pro B *P
vel B / , fingatur quod refiftentia in B fit ad gravitatem in ratione
qualibet, & exponatur ratio illa per longitudinem quamvis S M .
Deinde
2,38 PHILOSOPHIAE N A T U R A L I S
De Motu Deinde per computationem, ex longitudine illa affumpta B 5P, in-
C orporum 1 p ,
veniantur longitudines D F, ¥)/, ac de ratione y —p per calculum
inventa, auferatur ratio eadem per experimentum inventa, & expo­
natur differentia per perpendiculum M N. Idem fac iterum ac ter­
tio, affumendo femper novam refiftentia; ad gravitatem rationem
S M, & colligendo novam differentiam M N. Ducantur autem
differentiae affirmativae ad unam partem reftae S M , & negativae ad

alteram; & per punfta N , N , N agatur curva regularis N N N fe-


cans reftam S M M M in X, & erit S X vera ratio refiftentia; ad
gravitatem, quam invenire oportuit. Ex hac ratione colligenda eft
longitudo *D F per calculum; & longitudo, quae fit ad affumptam
longitudinem F , ut longitudo D F per experimentum cognita ad
longitudinem T) F modo inventam, erit vera longitudo eD cP . Qua
inventa, habetur tum curva linea < t > r a F quam corpus defcribit,
tum corporis velocitas & refiftentia in locis fingulis.

Scholhm.
PRINCIPIA M ATHEM ATICA. 139
L iber
^ S e c u n d u s .

Schohum.
Caeterum, refiftentiam corporum eflfe in ratione velocitatis, hy~
pothefis eft magis mathematica quam naturalis. In mediis, qua*
rigore omni vacant, refiftentiae corporum funt in duplicata ratio­
ne velocitatum. Etenim aftione corporis velocioris communicatur
eidem medii quantitati, tempore minore, motus major in ratione
majoris velocitatis; ideoque tempore aequali, ob majorem medii
quantitatem perturbatam, communicatur motus in duplicata ratione
major; eftque refiftentia (per motus leg. 11. & 111.) ut motus com­
municatus. Videamus igitur quales oriantur motus ex hac lege re­
fiftentiae.

S E C T I O II.
D e motu corporum quibus refifiitur in duplicata ratione ve­
. locitatum.

PROPOSITIO V. THEOREMA III.


S i corpori refifiitur in velocitatis ratione duplicata, fe3 idem
• fola vi infita per medium fim ilare movetur; tempora vero
fumantur in progreffione geometrica a minoribus terminis
ad majores pergente: dico quod velocitates initio fmgulo-
rum temporum funt in eadem progreffione geometrica in-
verfe • quod fpatia funt a qualia y qua fingulis tempori­
bus defcribuntur.

Nam quoniam quadrato velocitatis proportionalis eft refiftentia


medii, & refiftentiae proportionale eft decrementum velocitatis; fi
tempus in particulas innumeras aequales dividatur, 'quadrata velo­
citatum lingulis temporum initiis erunt velocitatum earundem dif­
ferentiis proportionalia. Sunto temporis particulae illae A K , K L ,
LM > &c. in retfta C ‘D fumptae, & erigantur perpendicula A B ,
i 4o PHILOSOPHIA NATURALIS
De Moto /j ^ L l , Mm, &c. hyperbolae B k l m G , centro C afymptotis re-
Cokpo&um ^ angUjjs £■ <£>, c f l defcriptae, occurrentia in B, k, l, m, &c. & erit
A B ad K k ut C K ad C A , & divifim A B — K k a d K k ut A K ad
C A, & viciilim A B — K k ad A K ut Kk ad C A, ideoque ut A B
X Kk ad A B x CA. Unde, cum A K & A B x C A dentur, erit A B
— K k ut A B x K k ; & ultimo, ubi coeunt A B & K k,ut A B q . Et
fimili argumento erunt K k— L l, L l— M m, &c. ut K k quad. L Iquad,
&c. Linearum igitur A B , K k , L l , M m quadrata funt ut earun-
dem differentiae; & idcirco cum quadrata velocitatum fuerint eti­
am ut ipfarum differentiae, fimilis erit ambarum progreffio. Quo
demonftrato, confequens eft etiam ut h
areae his lineis defcriptae fint in pro-
greffione confimili cum fpatiis quae
velocitatibus defcribuntur. Ergo fi
velocitas initio primi temporis A K ex­
ponatur per lineam A B , & velocitas
initio fecundi K L per lineam K k , &
longitudo primo tempore defcripta per
aream A K k B ; velocitates omnes fub- -
fequentes exponentur per lineas fubfequentes L l , Mm, &c. & lon­
gitudines defcriptae per areas K l , Lm, &c. Et compofite, fi tempus
totum exponatur per fummam partium fuarum A M , longitudo tota
defcripta exponetur per fummam partium fuarum A M m B . Con­
cipe jam tempus A M ita dividi in partes A K , K L , L M, & c. ut
fint C A , CK, C L , CM, &c. in progreffione geometrica; & erunt
partes illae in eadem progreffione, & velocitates A B , K k, L l, Mm,
&c. in progreffione eadem inverfa, atque fpatia defcripta A k, K l ,
Lm, &c. aequalia. E. 2 A
Corel, x. Patet ergo quod, fi tempus exponatur per afymptoti
partem quamvis AT>, & velocitas in principio temporis per ordi-
natim applicatam AB% velocitas in fine temporis exponetur per
ordinatam T>G, & fpatium totum deferiptum per aream hyperbo-
licam adjacentem A B G D - , necnon fpatium, quod corpus aliquod
eodem tempore AT>, velocitate prima A B , in medio non refifien-
te deferibere poffet, per reftangulum A B x A T ) .
Corol. z. Unde datur fpatium in medio refifiente deferiptum, ca­
piendo illud ad fpatium quod velocitate uniformi A B 'm. medio
non
PRI NC I PI A MATHEMATI CA. 241
non refiftente fimul defcribi poflet, ut eft area hyperbolica ABGT> L ibe*
ad reftangulum A B x A T ) . Se c u n d u s .

Corol. 3. Datur etiam refiftentia medii, ftatuendo eam ipfo mo­


tus initio aequalem ede vi uniformi centripetae, quae in cadente
corpore, tempore A C , in medio non relidente, generare poflet ve­
locitatem A B. Nam fl ducatur B T quae tangat hyperbolam in B,
& occurrat afymptoto in T %reda A T aequalis erit ipfi AC, & tem­
pus exponet, quo refiflentia prima uniformiter continuata tollere
poflet velocitatem totam A B .
Corol. 4. Et inde datur etiam proportio hujus refiftentiae ad vim
gravitatis, aliamve quamvis datam vim centrjpetam.
Corol. y. Et vice verfa, fi datur proportio refiflentiae ad datam
quamvis vim centripetam ; datur tempus AC> quo vis centripeta
refiftentiae aequalis generare poflit velocitatem quamvis A B : &
inde datur punftum B per quod hyperbola, afymptotis CH, C 2 >,
defcribi debet ; ut & fpatium A B G T ) , quod corpus incipiendo
motum fuum cum velocitate illa A B , tempore quovis A 2 ), in
medio fimilari refiftente defcribere poteft.

P R O P O S I T I O VI. T H E O R E M A IV.
Corpora fpharlca homogenea fi? aqualia, refiftentiis in du-
plicata ratione velocitatum Impedita, & /olis viribus Infitls.
incitata, temporibus, qua funt reciproce ut velocitates fub
initio, defcrlbunt femper aqualia fp a tia, 0? amittunt par­
tes velocitatum proportionales totis.

Afymptotis reftangulis C B , C H h
defcripta hyperbola quavis B b E e k -
cante perpendicula A B , ab, "DE, de,
in B , b, E , e, exponantur velocitates
initiales per perpendicula A B , C
D E ,&
tempora per lineas A a,*D d. Eft ergo
ut A a ad 'D d ita (per hypothefin) T>E
ad A B, & ita (ex natura hyperbolae)
C A u d C 2 >; & componendo, ita Ca c A** T5 j
ad Cd. Ergo areae A B ba, 2 ) E e d, hoc eft, fpatia defcripta aequan-
I i tur
24* PHILOSOPHIA N A TU R A LIS
Co ^ tur *nter ^e’ ^ vel°citates Primae A B y T>E funt ultimis aby dey&
°KPoRUM propterea dividendo partibus etiam fuis amiffis A B — aby T) E — de
proportionales. ^ E. T>.

P R O P O S I T I O VII. T H E O R E M A V.
Corpora fp h a r ica quibus refiflitur in duplicata ratione veloci- •
tatum y temporibus , qu a fu n t ut motus p r im i direB e & re-
f f le n t i a p rim a inverfe y amittent partes motuum proportio­
nales totisy & fp a tia defcnbent temporibus iflis & veloci­
tatibus prim is conjunBim proportionalia .
Namque motuum partes, amiflae funt ut refiftentiae & tempora
conjundim. Igitur ut partes illae fint totis proportionales, debebit
refiflentia & tempus conjunflim efle ut motus. Proinde tempus
erit ut motus direfte & refiflentia inverfe. Quare temporum par­
ticulis in ea ratione fumptis, corpora amittent femper particulas
motuum proportionales totis, ideoque retinebunt velocitates velo­
citatibus fuis primis femper proportionales. Et ob datam velocita­
tum rationem, defcribent femper fpatia, quae funt ut velocitates
primae & tempora conjunftim. E. D .
Corol. i. Igitur fi aequivelocibus corporibus refiftitur in duplicata
ratione diametrorum: globi homogenei quibufcunque cum veloci­
tatibus moti, defcribendo fpatia diametris fuis proportionalia, amit­
tent partes motuum proportionales totis. Motus enim globi cujuf-
que erit ut ejus velocitas & mafla conjun&im, id efi, ut velocitas &
cubus diametrirefiflentia (per hypothefin) erit ut quadratum dia­
metri & quadratum velocitatis conjun&im; & tempus (per hanc pro-
pofitionem) efl in ratione priore direfte & ratione pofteriore inver­
fe, ideft, ut diameter diredte & velocitas inverfe; ideoque fpatium,.
tempori & velocitati proportionale, efl ut diameter.
Corol. z. Si aequivelocibus corporibus refiflitur in ratione fefqui-
plicafa diametrorum : globi homogenei quibufcunque cum velocita­
tibus moti, defcribendo fpatia in fefquiplicata ratione diametrorum,
’ amittent partes motuum proportionales totis.
Corol. 3. Et univerfaliter, fi aequivelocibus corporibus refiflitur in
ratione dignitatis cujufcunque diametrorum: fpatia quibus globi
homogenei, quibufcunque cum velocitatibus moti, amittent partes
motuum.
PRINCIPIA MATHEMATICA. 243
Liber
motuum proportionales totis, erunt ut cubi diametrorum ad digni­ ■CUNDUS,
tatem illam applicati, bunto diametri D & E; & fi refiftentiae, ubi 1
velocitates aequales ponuntur, fint ut D' & E”: fpatia quibus globi,
quibulcunque cum velocitatibus moti, amittent partes motuum pro­
portionales totis, erunt ut DJ~” & E3"””. Et propterea globi homo-
genei deferibendo fpatia ipiis D 3“ n& E 3~” proportionalia., reti­
nebunt velocitates in eadem ratione ad invicem ac fub initio.
Corol. 4. Quod fi globi non fint homogenei, fpatium a globo den-
fiore deferiptum augeri debet in ratione denfitatis. Motus enim,
fub pari velocitate, major eft in ratione denfitatis, & tempus (per
hanc propofitionem ) augetur in ratione motus direfte, ac fpatium
deferiptum in ratione temporis.
Corol. 5. Et fi globi moveantur in mediis diverfis; fpatium in
medio, quod caeteris paribus magis refifiit, diminuendum erit in
ratione majoris refiftentiae. Tempus enim (per hanc propofitionem)
diminuetur in ratione refiftentiae auftae, & fpatium in ratione tem­
poris.
L E M M A II.
Momentum genita aquatur momentis laterum fmgulorum ge­
nerantium in eorundem laterum indices dignitatum Gf co-
efficientia continue duBis.

Genitam voco quantitatem omnem, quae ex lateribus vel termi­


nis quibufeunque in arithmetica per multiplicationem, divifionem,
& extradionem radicum ; in geometria per inventionem vel con­
tentorum & laterum, vel extremarum & mediarum proportionali­
um, fine additione & fubdudione generatur. Ejufmodi quantitates
funt fadi, quoti, radices, redangula, quadrata, cubi, latera quadrata,
latera cubica, & fimiles. Has quantitates, ut indeterminatas & in­
flabiles, & quafi motu fluxuve perpetuo crefcentes vel decrefcen-
tes, hic confidero; & earum incrementa vel decrementa momen­
tanea fub nomine momentorum intelligo : ita ut incrementa pro
momentis addititiis feu affirmativis, ac decrementa pro fubduditiis
feu negativis habeantur. Cave tamen intellexeris particulas finitas.
Particulae finitae non funt momenta, fed quantitates ipfe ex mo­
mentis genitae. Intelligenda funt principia jamjam nafcentia finita­
’ ’ Ii z rum
144 PHILOSOPHIA NATURALIS
D» Motu rum magnitudinum. Neque enim fpeftatur in hoc lemmate mag­
C OR. PC. RUM
nitudo momentorum, fed prima nafcentium proportio. Eodem re­
cidit fi loco momentorum ufurpentur vel velocitates incremento­
rum ac decrementorum (quas etiam motus, mutationes & fluxiones
quantitatum nominare licet) vel finitae quaevis quantitates velocita,
tibus hifce proportionales. Lateris autem cujufque generantis co-
efficiens eft quantitas, quae oritur applicando genitam ad hoc latus.
Igitur fenfus lemmatis efi, ut, fi quantitatum quarumcunque perpetuo
motu crefcentium vel decrefcentium A, B, C, &c. momenta, vel his
proportionales mutationum velocitates dicantur a,b,c, &c. momentum
vel mutatio geniti redtanguli A B fuerit aB + £A* & geniti contenti
A B C momentum fuerit « B C -$-b A C ^ -cA B : & genitarum dig­
nitatum A S A s, A 4, A A4, A4, A 4, A -1, A~\ & A - "*' momenta
i. a A , 3 a A1, 4 a A 5, 4 aA , a A T, 4 a A T, 4 a A” -a A
_ i a A“ S & — 4 «A refpe&ive. Et generaliter, ut dignitatis
n—m
— r • n
cujufcunque A w momentum fuerit — a A m . Item ut genitae

A 1 B momentum fuerit 2 A B 4- ^ A 4; & genitae A 5 B4C 4 momen-


A5
tum 3 « A 4 B4 C 1 + 4^ A ! B* C 4 - f z c A ! B4 C ; & genitae ^7 five

A ! B-4 momentum 3 A 4 B~4— z £ A 5B-J t & fic in caeteris. De-


monftratur vero lemma in hunc modum.
Caf. i. Reftangulum quodvis motu perpetuo auftum A B , ubi’
d!e lateribus A & B deerant momentorum dimidia- -a -& ib , fuit
A — 4*inB— 4 feu A B — 4 a B *— i b A + 4 ^ b ; & quam pri­
mum latera A & B alteris momentorum dimidiis audta funt, evadit
A 4- 4 a in B -f- 'ib feu A B a B + 4 b A-f- 4 a b. De hoc rettan-
gulo fubducatur reflangulum prius, & manebit excefliis «B + £A.
Igitur laterum incrementis totis a & b generatur redanguli incre­
mentum « B + * A . Q E. tD-.
C a f x. Ponatur A B femper aequale G , & contenti A B C feu
G C momentum (per caf. 1.) erit g C -\-c G, M'ett~(fi pro G & g
fcribantur A B & ^ B - } - $ A ) ( ? B C - } - ^ A C - [ - c A B . Et par eft rat-k>
contenti fub lateribus quotcunque. E. T).
‘ Caf
PRINCIPIA MATHEMATICA.
€af. 3. Ponantur latera A, B, C fibi mutuo femper aequalia; & urtt*
ipfius A 1, id eft re&anguli A B , momentum aB - \ - b h erit z a a j Secu><du$'
ipllus autem A J, id eft contenti A B C , momentum ^ B C - f b A C
c A B erit 3 a A \ Et eodem, argumento momentum dignitatis
cujufcunque A ” eft na A"~\ <j^E.T).
Caf. 4. Unde cum ~ in A fit x, momentum ipfius ~ dudtum ire

A, una cum dudto in a erit momentum ipllus 1, id eft, nihil.

Proinde momentum ipfius feu ipfius A -1 eft Et generaliter


1 . 1 •
eum — in A ” fit 1, momentum ipfius — dutftum in A" una cum

— 7 in n a A"-1 erit nihil. Et propterea momentum ipfius feu


A. A
. na _ „ _
A“ ” erit — E. T>.

Caf. f. Et cum A^ in A * fit A, momentum ipfius A v dudtum m


JL 1 ^
i A 2 erit a, per caf. 3 : ideoque momentum ipfius A * e rit---- ;
• ‘ . 2A4

five 4 a A ~*• Et generaliter fi ponatur A* aquale B, erit A mx-


quale B% ideoque m a A7”""1 aequale n b B”-" 1, & m a A-*1 aquale
—— m
n bB~l n b A ”, ideoque ~ a A » aequale b, id eft, aequale

momento ipfius A *. G^E.T).


C af 6. Igitur genitae cujufcunque Am B* momentum eft momen­
tum ipfius A mduftum in B”, una cum momento ipfius B* dudlo in
A m, id eft m a A7”""1 B” -\-n b B n~l A m; idque five dignitatum in­
dices m & n fint integri numeri vel frafti, five affirmativi vel nega­
tivi. Et par eft ratio contenti fub pluribus dignitatibus. E. T)*
Corol. 1. Hinc in continue proportionalibus, fi terminus unus datur,
momenta terminorum reliquorum erunt ut iidem termini multipli­
cati
*4<* PHILOSOPHIAE N A T U R A L I S
D e M o t u cati per numerum intervallorum inter ipfos & terminum datum.
Corporum g un);o ^ C, D , E, F continue proportionales; & fi detur termi­
nus C, momenta reliquorum terminorum erunt inter fe ut — %A
— B , D , i E , 3F.
Corol. x. Et fi in quatuor proportionalibus duas mediae dentur,
momenta extremarum erunt ut eaedem extremae. Idem intelligen-
dum eft de lateribus reftanguli cujufcunque dati.
Corol. 3. Et fi fumma vel differentia duorum quadratorum detur,
momenta laterum erunt reciproce ut latera.

Scholium.
In epiftola quadam ad D. J . Collinium noftratem ro Decem. 1671
data, cum defcripfiflem methodum tangentium quam fufpicabar
eandem efle cum methodo Slufii tum nondum communicata; fub-
junxi: Hoc eft unum particulare vel corollarium potius methodi ge­
neralis, qua extendit fe citra moleftum ullum calculum, non modo
ad ducendum tangentes ad quafvis curvas five geometricas ftve me­
chanicas vel quomodocunque reflas lineas aliafve curvas refpicien-
tes, verum etiam ad refolvendum alia abftrufiora problematum gene­
ra de curvitatibus, areis, longitudinibus, centris gravitatis curvarum
&c. neque ( quemadmodum Huddenii methodus de maximis & mini­
mis) ad filas reftringitur aquationes illas qua quantitatibus fur dis
funt immunes. Hanc methodum intertexui alteri ifti qua aquatio­
num exegefin inftituo reducendo eas ad feries infinitas. Haftenus
epiffola. Et haec ultima verba fpeftant ad tra&atum quem anno 1671
de his rebus fcripferam. Methodi vero hujus generalis fundamen­
tum continetur in lemmate praecedente.

P R O P O S I T I O VIII. T H E O R E M A VI.
St corpus in medio uniformt, gravitate uniformiter agente,
reB d afcendat vel defcendat, & fpatium totum defcnptum
diflinguatur in partes aquales, in que principiis fingularum
partium ( addendo refiftentiam medii ad vim gravitatis,
quando corpus, afcendit, vel-fubducendo ipfam quando cor-
PRI NCI PI A MATHEMATI CA. 247
pus defcendit) invefligentur vires abfoluta ; dico quod vires L 1 b s n
S e c u n d u s .

illae abfolut<e funt tn progrejjione geometrica.

Exponatur enim vis gravitatis per datam lineam AC; refiflentia


per lineam indefinitam A K ; vis abfoluta in defcenfu corporis per
differentiam K C ; velocitas corporis per lineam A :P , quae fit media
proportionalis inter A K & A C; ideoque in fubduplicata ratione
refiftentiae; incrementum refiftentiae data temporis particula faftum
per lineolam K L , & contemporaneum velocitatis incrementum per
lineolam T & centro C afymptotis reflangulis C A, CH defcri-
batur hyperbola quaevis B N S , ereflis perpendiculis AB, K N , LO
occurrens in B, N, O. Quoniam A K eft ut A T q, erit hujus mo.
mentum K L ut illius momen- h
tum z A T Q : id eft, ut A T in
K C ; nam velocitatis incremen­
tum (per motus leg. i i .)
proportionale eft vi generanti
K C. Componatur ratio ipfius K L
cum ratione ipfius KN, & fiet
reflangulum K L x K N ut A T <
x K C x K N ; hoc eft, ob datum reflangulum K C x K N , ut A T.
Atqui areae hyperbolicae K N O L ad reflangulum K L x K N ratio
ultima, ubi coeunt punfta K & L, eft aequalitatis. Ergo area illa,
hyperbolica evanefcens eft ut A T . Componitur igitur area tota hy-
perbolica A B O L ex particulis K N O L velocitati A T femper
proportionalibus, & propterea fpatio velocitate ifta defcripto pro­
portionalis eft. Dividatur jam area illa in partes aequales A B M I r
1 M N K , K N O L , &c. & vires abfolutae AC, IC, K C , LC, &c.
erunt in progreffione geometrica. §1 E. T). Et fimili argumento,
in afcenfu corporis, fumendo, ad contrariam partem punfli A, ae­
quales areas A Bm z, i m n k , kno l, &c. conftabit quod vires abfo­
lutae AC, iC, kC, /C, &c. funt continue proportionales. Ideoque fi
fpatia omnia in afcenfu &" defcenfu capiantur aequalia; omnes vires
abfolutae /C, kC, iC, AC, IC, KC, LC, &c. erunt continue propor­
tionales. Q. E. T>.
Corol. i. Hinc fi fpatium defcriptum exponatur per aream hyper-
bolicam A B N K ; exponi poffunt vis gravitatis, velocitas corporis
& re-
j 48 ph ilo so ph ia n a t u r a l is
d e Motu fir refiftentia medii per lineas A C , A T & A K refpeftive^ & yice
c— “ verfa. ^
Corol. i. Et velocitatis maximae, quam corpus in infinitum de-
fcendendo potell unquam acquirere, exponens elt linea A C .
Corol. 3. Igitur fi in data aliqua velocitate cognofcatur refiftentia
medii, invenietur velocitas maxima, fumendo ipfam ad velocitatem
illam datam in fubduplicata ratione, quam habet vis gravitatis ad
medii refiftentiam illam cognitam.

P R O P O S I T I O IX. T H E O R E M A VII.
Pofitis jam demonftratis, dico quod, f i tangentes angulorum fe-
Boris circularis fieBoris hyperbolici Jumantur velocitati­
bus proportionales, exijlente radiojujla magnitudinis: erit
tempus omne afcendendi ad locum fiummum ut feBor cir­
culi, tempus omne defendendi a loco fiummo ut feBor
hyperbolae.

Reflat A C , qua vis gravitatis exponitur, perpendicularis & aequa­


lis ducatur A T ). Centro © femidiametro A T ) defcribatur tum
circuli quadrans A t E \ tum hyperbola reftangula A V Z axem ha­
bens A X , verticem principalem A, & afymptoton © C. Ducan­
tur © / , © T , & erit feftor circularis A t © ut tempus omne af­
cendendi ad locum fummum; .& feftor hyperbolicus A T © ut tem­
pus omne defcendendi a loco fummo: Si modo feftorum tangentes
A p , A T fint ut velocitates.
Caf. 1. Agatur enim © v q abfcindens feftoris A T ) t & trianguli
A T )p momenta, feu particulas quam minimas fimul defcriptas tT)v
& q T ) p . Cum particulae ilice, ob angulum communem©, funt in
. . . . , <7 © P x t © quad.
duplicata ratione laterum, erit particula t T )v ut t— ---- ,

id eft, db datam t D , "3 • Sed p T ) quad. e ft^ © quad.+


A p quad. id eft, A T ) quad. -f A T ) x A k, feu AT>%Ck\ & qT)p
£.tt -kAT)y.pq. Ergo feftoris particula t T) v id eft,
ut
PRINCIPIA MATHEMATICA. 249
ut velocitatis decrementum quam minimum pq direfte, & vis illa Ck l
quas velocitatem diminuit inverfe ; atque ideo ut particula temporis Sec
decremento velocitatis refpondens. Et componendo fit.fumma par­
ticularum omnium t T ) v in fe&ore A T ) t , ut fumma particularum
temporis lingulis velocitatis decrefcentis A p particulis amittis p q
refpondentium, ufque dum velocita-s illa in nihilum diminuta eva-,
nuerit; hoc eft, feftor totus A T )t eft ut tempus totum afcendendf
ad locum fummum. Q E . T ) .
Caf. z. Agatur T) <£/^abfcinden$ tum feftoris T)A V , tum trian->
guli T )A ^ particulas quam minimas T T ) V & TT> & erunt ha^:
particulae ad invicem ut T)Tq ad T ) T qy id eft (fi T X & A T pa­
rallelae fint) ut T ) X q ad T ) A q vel T X q ad A T ' q^ & divifim ut
‘D X q — TXqzdL T )A q — A T q. Sed ex piatura hyperbole T) X q

— T X q .eft A T ) qy & per hypothefin A T q eft A T) x A K . Ergo


particulae funt ad invicem ut AT>q ad A T t q — A T t x A K ; id eft,
ut A T ) ad A T ) — A K feu A C ad C K : ideoque feftoris particula.
T T ) V Jt& atque ideo ob datas A C & AT)> ut
T§> .
id. eft, ut incrementum velocitatis direfte, utque vis generans
incrementum inverfe; atque ideo ut particula temporis incremen-
K k to
zjo PHILOSOPHIA NATURALIS
Dt MoTuto refpondens. Et componendo fit fumma particularum temporis,
q U ; { j US omnes velocitatis A T
C orpo r u m particulae T generantur, ut fumma
particularum feftoris A T T , id eft, tempus totum ut fedtor totus.
G). E . T .
Coro/, i. Hinc fi A B aequetur quartae parti ipfius A C , fpatium
quod corpus tempore quovis cadendo defcribit, erit ad fpatium,
quod corpus velocitate maxima A C , eodem tempore uniformiter
progrediendo defcribere poteft, ut area A B N K, qua fpatium ca­
dendo defcriptum exponitur, ad aream A T T ), qua tempus expo­
nitur. Nam cum fit A C ad A T ut A T ad A K , erit (per corol. i.

lem. i i . hujus) L K ad T ^ ut i A K ad A T , hoc eft, ut x A T ad


A C , & inde L K ad 4 T ^ ut A T ad i A C vel A B ; eft & K N
ad A C vel A T ) ut A B ad CK-, itaque exaequo L K N O ad T Tg ^
ut A T ad CK. Sed erat T T ^ ad T ) T V ut C K ad A C . Ergo
rurfus ex aequo L K N O eR ad T T V ut A T ad AC-, hoc eft, ut
velocitas corporis cadentis ad velocitatem maximam quam corpus
cadendo poteft acquirere. Cum igitur arearum A B N K & A T T
momenta L K N O t k T T V funt ut velocitates, erunt arearum illa­
rum partes omnes fimul genitae ut fpatia fimul defcripta, ideoque
areae
PRINCIPIA MATHEMATICA, %5 i
areae totae ab initio genitae A B N K & ATT) ut fpatia tota ab ini- L ib**
tio defcenfus defcripta. Q. E. T . Secundo
Corol. z. Idem confequitur etiam de fpatio quod in afcenfu de*
fcribitur. Nimirum quod fpatium illud omne fit ad fpatium, uni­
formi cum velocitate AC eodem tempore defcriptum, ut ell area
A B n k ad feftorem AT) t.
Corol. 3. Velocitas corporis tempore ATT) cadentis eft ad ve­
locitatem, quam eodem tempore in fpatio non refillente acquire­
ret, ut triangulum A TT ) ad feftorem hyperbolicum ATT). Nam
velocitas in medio non refillente foret ut tempus A T T ) , & in
medio refillente elt ut A T, id ell, ut triangulum A T T ) . Et ve­
locitates illae initio defcenfus aequantur inter fe, perinde ut areae
i\\x ATT), ATT),
Corol. 4. Eodem argumento velocitas in afcenfu elt ad velocita­
tem, qua corpus eodem tempore in fpatio non refillente omnem
fuum afcendendi motum amittere pollet, ut triangulum A p T ad
feftorem circularem A t T ) ; live ut reda Ap ad arcum At.
Corol. 5*. Eli igitur tempus, quo corpus in medio refillente ca­
dendo velocitatem A T acquirit, ad tempus, quo velocitatem ma­
ximam A C i n fpatio non refillente cadendo acquirere poflet, ut
feftor A T ) T ad triangulum A T) C : & tempus, quo velocitatem
Ap in medio refillente afcendendo poflit amittere, ad tempus quo
velocitatem eandem in fpatio non refillente afcendendo poflet amit­
tere, ut arcus A t ad ejus tangentem^/. •
Corol. 6. Hinc ex dato tempore datur fpatium afcenfu vel de-
fcenfu defcriptum. Nam corporis in infinitum defcendentis datur
velocitas maxima (per corol. 2. & 3. theor. vi. lib. 11.) indeque
datur tempus quo corpus velocitatem illam in fpatio non refillente
cadendo poflet acquirere. Et fumendo feftorem A T T vel A T ) t
ad triangulum AT) C in ratione temporis dati ad tempus modo
inventum ; dabitur tum velocitas A T vel A p , tum area A B N K
vel A B n k , quae elt ad feftorem A T T vel A T t ut fpatium quse-
fitum ad fpatium, quod tempore dato, cum velocitate illa maxima
jam ante inventa, uniformiter defcribi poteft.
. Corol. 7. Et regrediendo, ex dato afcenfus vel defcenfus fpatio
A B n k vel A B N K , dabitur tempus A T t vel A T T .

Kkz PROPO*
i5 t PHILOSOPHIA NATURALIS
D e M otu
C o r p or e m
PROPOSITIO X. P R O B L E M A III.
Tendat uniformis vis gravitatis dire&e a d planum horizontisy
fitqu e refiflentia ut medii denfitas & quadratum velocitatis
conjun&im : requiritur tum medii denfitas in locis fn g id is y
q u a faciat ut corpus in data quavis linea curva m oveatur ;
tum corporis velocitas fe2 medii refiflentia in locis fingulis .

Sit T ^planum illud plano fchematis perpendiculare; T F H ^


linea curva plano huic occurrens in punftis T & G, H, 1 , K
loca quatuor corporis in hac curva ab F ad pergentis; & G B,
HC, IT), K E ordinatae quatuor parallelae ab his pundis ad hori-
zontem demiflae, & lineae horizontali T ^ ad punda B , C, T), E
infidentes; & fint BC, CT>, T)E
difiantiae ordinatarum inter fe
aequales. A pundis G & H du­ -* M
K ■N
cantur redae G L , //incurvam I
tangentes in G & H> & ordina­ K
tis C H , T ) I furfum produdis
occurrentes in L & N, & com­
pleatur parallelogrammum H C
T) M. Et tempora, quibus cor- P ""A B c d b <b
pus defcribk arcus G H, H I , erunt in fubduplicata ratione altitu­
dinum L H , N I , quas corpus temporibus illis'defcribere. pollet, a
tangentibus cadendo ; 'Sc velocitates erunt ut longitudines deferiptae
GIT, H I direde & tempora inverfe. Exponantur tempora per T
GH HI
& t, 8c velocitates per -rp- & ; & decrementum 'velocitatis

tempore t faftom exponetur per H oc decrementum


oritur a reMentia corpus retardante, & gravitate corpus acceleran­
te. Gravitas, in corpore cadente & fpatium N I cadendo defcri-
bente, generat velocitatem, qua duplum illud fpatium eodem tem­
pore defcribi potuiflet, ut Gatilaus demonftravit; id eft, velocita-
2N I .
tem ~ : at m corpore arcum H I defcribente, auget arcum illum
fala
PRINCIPIA MATHEMATICA. M3
fola longitudine H I - H N feu ; ideoque generat ta n -s ^ "™
i • zMI y 7V T
tum velocitatem * Addatur haec velocitas ad decremen­
tum praediftum, & habebitur decrementum velocitatis ex refiftentia
fola oriundum, nempe + Proindeque cum
giavitas eodem tempore in corpore cadente generet velocitatem
-7-^; refiflentia erit ad gravitatem ut , i_ M lx .N I
t T t T t x HI
ad five ut — HI + a(j a N I.
Jam pro abfciffis C B, CT), C E fcribantur — 0, 0, to. Pro
ordinata C H fcribatur P, & pro M I fcribatur feries quaelibet
Q o - p R o o - p S o 3 -p &c. Et feriei termini omnes poft primum,
nempe R oe-p S03 -p &c. erunt N I, & ordinatae D I , E K , & B G
erunt P — Qo — Ro<? — So3 — &e. P — i Qc — 4 R<?<? - 8 S03 —
&c. & P -pQo — R 00 -p S03 — &c. refpeQive. Et quadrando diffe­
rentias ordinatarum B G — C H & C H — ‘D I , & a d qiiadrata pro­
deuntia addendo quadrata ipfarum B C, CT), habebuntur arcuum
G.H, H I quadrata 00- p QQ00 — 2 Q R o 3 -p &c. & » + QQo<?
^+2Q R e! -p &c. Quorum radices «V j p Q Q -2 & L . &
V 1 -p Q O ?
Q Q Q ^ ^
oVi + QQ _p ,— funt arcus G H $c H I. Praeterea fi ab
V i + QQ
ordinata C H fubducatur femifumma ordinatarum B G ac "DI,
& ab ordinata T) I fubducatur femifumma ordinatarum C H &
' E K , manebunt arcuum G I & H K fagittae R00 & R00 -p 3 Se*.
Et hae funt lineolis L H & N I proportionales, ideoque in ‘du­
plicata ratione temporum infinite parvorum T & t : & inde ratio
t „ . R + 3S<>f R + * S t f . fx G ff ^ j^ M I x N l
■ eft >J & H I -p
R R HI
fubftituendo ipforum E , G H, H I, M I & N I valores jam in-
3 S 00
ventos, evadit V 1 4- Q Q. Et cum 2 N I fit 2 R 0 0, reft-
' flenti®
2 J4 PHILOSOPHIAE N A T U R A L I S
D e M o t u ^ _ # 3 Stf 0 t--------- ---- t ^
C o rpo ru m flentia jam erit ad gravitatem ut ^ R " ^ X+ Q Q a d i R ^ , id eft,
ut 3 S s/i -f- Q Q ad 4 R R .
Velocitas autem ea eft, quacum corpus de loco quovis H> fe­
cundum tangentem H N egrediens, in parabola diametrum H Q
& latus reftum feu habente, deinceps in vacuo
moveri poteft.
Et refiflentia eft ut medii denfitas & quadratum velocitatis con-
junftim, & propterea medii denfitas eft ut refiflentia direfte &
quadratum velocitatis inverfe, id eft, ut ? ^ d i r e f t e &
4 RR
inverfe, hoc eft, ut
R .......... . ~ RVi+QQ*
Corol. 1. Si tangens H N producatur utrinque donec occurrat
fjj* ______
ordinatae cuilibet A F in T : erit ~ aequalis V i + Q Q , ideoque
in fuperioribus pro V i + Q Q fcribi poteft. Qua ratione refiften-
tia erit ad gravitatem ut 3 S x / / 7 " ad 4 R R x ^ C , velocitas erit
H T o a r*
Ut A C s/R ’ ^ medii denfitas erit ut r * yy j* .
Corol. z. Et hinc, fi curva li­
nea *P F H 6)^definiatur per re­
lationem inter bafem feu abfcif-
fam A C & ordinatim applica­
tam CH, ut moris eft; & valor
ordinatim applicatae refolvatur
in feriem convergentem: Pro­
blema per primos feriei termi­
nos expedite folvetur, ut in ex­
emplis fequentibus.
Exempl. 1. Sit linea T femicirculus fuper diametro !P£>
defcriptus, & requiratur medii denfitas quae faciat ut proje&ile
in hac linea moveatur.
Bifecetur diameter in A ; dic Ag>, n %A C , a; CH, e ; &
C ‘Z>, 0: & erit 2 ) feu A ^ jq — A D q — nn — aa — zao — oo, feu
ee
A
PRINCIPIA MATHEMATICA.
e e — x a o — oo, & radice per methodum noftram extra&a, fiet Liber
ao 00 aaoo a O* a* ol „ u . r S e c a n d o *.

*DJ— e — ~
xe -------- r ------ ;------------- &c. Hic fcnbatur
x e’ x e xe’
ao nnoo anno
nn\*xo ee-\-aa, & evadet Z) 7 = <?. ■ &c.
* x e x e*
Hujufmodi feries diftinguo in terminos fucceffivos in hunc mo­
dum. Terminum primum appello, in quo quantitas infinite parva
o non extat; fecundum, in quo quantitas illa eft unius dimenfionis;
tertium, in quo extat duarum; quartum, in quo trium e ft; & fic
in infinitum. Et primus terminus, qui hic eft e, denotabit femper
longitudinem ordinatae C H infiftentis ad initium indefinitae quanti­
tatis o. Secundus terminus, qui hic eft denotabit differentiam
inter C H & *DN> id eft, lineolam MN> quae abfcinditur complen­
do parallelogrammum /7 C 2 )ik/, atque ideo pofitionem tangentis
H N femper determinat; ut in hoc cafu capiendo M N ad H M
ut eft — ad o, feu a ad e. Terminus tertius, qui hic eft de-
& xo 1
fignabit lineolam I N , quae jacet inter tangentem & curvam, ideo-
que determinat angulum contaftus I H N feu curvaturam quam
curva linea habet in H. Si lineola illa I N finitae eft magnitudinis,
defignabitur per terminum.' tertium una cum fequentibus in infini­
tum. A t fi lineola illa minuatur in infinitum, termini fubfequen- .
tes evadent infinite minores tertio, ideoque negligi poftunt. T er­
minus quartus determinat variationem curvaturae, quintus variatio­
nem variationis, & fic deinceps. Unde obiter patet ufus non' con­
temnendus harum ferierum in folutione problematum, quae pen­
dent a tangentibus & curvatura curvarum.
n r • r • ao nnoo anno* p .
Conferatur jam feries e -------------------------------- - &c. cum fene
e xe1 xes
P — Q o — R oo — So* — &c. & perinde pro P, Q, R & S fcribatur
a nn ann n , ______ /~ a~ ar n Q
ey p ~ y & pro V i + Q Q fcribatur V 1 + — p &

prodibit medii denfitas ut — , hoc eft (ob datam//) ut — , feu


r ne v J e
AC,
2 PHI LOSOPHI A NATURALIS
C orporum id eft, ut tangentis longitudo illa H T , quae ad femidiame-
trum A F ipfi T ^normaliter infiftentem terminatur: & refiftentia
erit ad gravitatem ut 3 ^ ad id eft, ut 3 A C ad circuli diame­
trum velocitas autem erit ut V C / 7 . Quare fi corpus jufta
cum velocitate fecundum lineam
ipfi T^parallelam exeat de loco
F, & medii denfitas in fmgulis
locis H fit ut longitudo tangen­
tis H T, & refifientia etiam in
loco aliquo H fit ad vim gravi­
tatis ut 3^/Cad corpus il­
lud defcribet circuli quadrantem ______
FH§>. § K E .I. / ^ A
' At fi corpus idem de loco 7 *, fecundum lineam ipfi perpem
dicularem egrederetur, & in arcu femicirculi *P F Q moveri incipe­
ret, fumenda efiet A C feu a ad contrarias partes centri A, & prop-
terea fignum ejus mutandum efiet & fcribendum — a pro + a.
Quo p^fto prodiret medii denfitas ut — Negativam autem den?
fitatem, hoc eft, quae motus corporum accelerat, natura non admit­
tit : & propterea naturaliter fieri non poteft, ut corpus afcendendo a
SP defcribat circuli quadrantem *P F. Ad hunc efferfum deberet
.corpus a medio impellente accelerari, non a refiftente impediri.,
Exewpl. z. Sit linea 5PF Q parabola, axem habens A F horizonti
perpendicularem, & requiratur medii denfitas, quae faciat ut
projedtile in ipfa moveatur.
Ex natura parabolae, reftangukfm T T ) ^
aquale eft reftangulo fub ordinata T>I &
redta aliqua data: hoc eft, fi dicantur re­
da illa * 5 FCy*', F Q c ; C H , e ; & CD,
0 ; redangulum a + o i n c — a — 0 feu a c —
a a — z a o - ^ c o — 00 aequale eft redangulo
* in B / , ideoque 2 )7 aequale a— aa■ + •z a
— Jam feri-

bendus effet hujus feriei fecundus terminus — ~ --o pro Q o, tertius

item
PRIN CIPIA M ATH EM ATICA. 257
00
item terminus ~ pro R00. Cum vero plures non fint termini, s eV u
debebit quarti coefficiens S evanefcere, & propterea quantitas

R V iq - Q Q ’ cui medii denfitas proportionalis eft, nihil erit. Nul­


la igitur medii denfitate movebitur projeftile in parabola, uti olim
demonftravit Galilaus. Q E. I.
ExempL 3. Sit linea A G K y
hyperbola, afymptoton habens -V, c
N X plano horizontali A K per­ z
pendicularem ; & quaeratur me­
dii denfitas, quae faciat ut pro-
jeftile moveatur in hac linea. v r
Sit M X afymptotos altera,
ordinatim applicatae T> G pro-
X
duftae occurrens in V ; & ex
natura hyperbolae, reftangulum
X V in V G dabitur. Datur au­ / G
tem ratio 2 >i\Tad VX, & prop­
terea datur etiam reftangulum \ v
/ .
<DN in VG. Sit illud bb: & & INT
completo parallelogrammo T>N
X Z ; dicatur B N , a; BT>,o; N X , c ; & ratio data V Z ad Z X
vel 2) iV ponatur efle Et erit 2 )iV aequalis a— o, V G aequalis
bb 77t
— , V Z aequalis - a — o , 8 c G D feu N X — V Z — V G ae-
.. m m
qualis c ----- a 4— 0 — — . Refclvatur terminus in feriem
1 n n a 0 a— 0
b b bb bb bb
convergentem — ---- 0 + — 00 + — 0* &c. & fiet C 2) aequa-
a aa a* a* *
r m bb m bb bb bb
1S c «a
n ~a ' n * — ~ aa 0— — a* '0* & c* Hujus feriei
• m bb
terminus fecundus ~ o — — 0 ufurpandus eft pro Q0, tertius cum fig-
n
bb
no mutato 0 pro Ro\ & quartus cum figno etiam mutato — 03
u a*
L 1 pro
jj8 PHILOSOPHIiE N A T U R A L I S
. m bb bb 0 b b r , r
proS o\ eorumque coefhcientes . — & — fcribendae lunt
in regula fuperiore pro Q, R & S. Quo facito prodit medii denfitas
b b '

ut feu id
b b S ~nTm z m b b b4 Z mm z m b b b4
—- V I 4- --- -— -------- 1~ — v a a 4- ^^'
a % n n 11 a a a* nn n a a

eft, fi in V Z fumatur V T aequalis V G, ut Namque a a &

m m z m b b
---- a a --------- - f ^ f u n t ipfarum X Z & Z T quadrata. Refi-
n n n
flentia autem invenitur in ra­
tione ad gravitatem quam ha­ y
bet 3X.Tad z T G ; & velocitas 1 \
ea eft, quacum corpus in parabola z x
pergeret verticem G, diametrum
B G , & latus reftum —
':v
habente. Ponatur itaque quod
medii denfitates in locis fingulis
G fint reciproce ut diftantiae
XTyquodque refiftentia in loca
aliquo G fit ad gravitatem ut / G ,
3Z T ad z T G ; & corpus de
loco A, jufta cum velocitate / . T
JC Isr
illam A G K . Q E . I .
E x e m p L 4. Ponatur indefinite, quod linea A G K hyperbola fit,
centro X , afymptotis M X, N X ea lege deferipta, ut conftrudo
reftangulo X Z T ) N cujus latus Z T> fecet hyperbolam in G &
afymptoton ejus in V> fuerit V G reciproce ut ipfius Z X v e l T) N
dignitas aliqua T) N % cujus index eft numerus n : & quaeratur me­
dii denfitas, qua projeffile progrediatur in hac curva.
Pro BJSf, £ T}, N X feribantur A, O, C refpecftive, fitque V Z
ad X Z vel B iV ut d ad e, & V G aequalis & erit T )N aequa­

lis
P R IN C IP IAM A T H E M A T IC A . M9
d.
Iis A O, V G — _— y Z — ~ A — O, & G ® feu N X — ^ j^Secundus.
A — Ol e
— V G squalis C — — A + — O — =-££=—. Refolvatur terminus ille
* * A — Ol”

in feriem infinitam T - + ° + * * o* +
^ £ £ O &c. ac fiet G *D aequalis C — — A — ~ -|-

^0 - ^ 0 - 4 ^ % i O . - + i ' 4 | | i + “ i 4 0 '& c . Ha.


. A ”+ : 6 A "i"!
jus feriei terminus fecundus - O — O ufurpandus eft pro Q o,

. »«-Ua ■ ft*-\-3M7t-X-zn
tertius — bb O1 pro R o1, quartus----- XA”+*----- b b O >pro

S o}- Et inde medii denfitas in loco quovis G, fit


R V i + QQ
n-\-z
n ^^ , ideoque fi in V Z capiatur V T
/ f~ . dd xdnbb

squalis n x V G , denfitas illa eft reciproce ut X 2'. Sunt enim A*


& — ^ ~ - A -j- n
—~ ipfarum X Z & Z T quadrata. Refiften-
XT
tia autem in eodem loco G fit ad gravitatem ut 3 S in ad 4 R R ,

id eft, ut X T ad 'inn^ ‘i n VG. Et velocitas ibidem eaipfa eft, quacum


corpus proje&um in parabola pergeret, verticem G, diametrum
GT> & latus redtum * feu habente. E. /.
K nn-\-u m VG

Scholmm.

Eadem ratione qua prodiit denfitas medii ut m corol­


lario primo, fi refifientia ponatur ut velocitatis V dignitas quadi-
L ix bet
i6 o PHILOSOPHIAE NATURALIS
P b M otu ^
Cohporum bet V", prodibit denfitas medii

ut - T “. x 4 S ' '■ Etpropterea


R— HT
fi curva inveniri poteft ea lege,
ut data fuerit ratio 4—» ad
R~

HT
vel — ad i+ Q Q r corpus movebitur in hac curva in
AC
uniformi medio cum refiftentia quas fit ut velocitatis dignitas V".
Sed redeamus ad curvas fimpliciores.
Quoniam motus non fit in parabola nifi in medio non refiftente,
in hyperbolis vero hic defcriptis fit per refiflentiam perpetuam;
perfpicuum eft quod linea, quam projedile in medio uniformiter
refiftente defcribit, propius accedit ad hyperbolas hafce quam ad
parabolam. Eft utique linea illa hyperbolici generis, fed quas circa
verticem magis diftat ab afymptotis; in partibus a vertice remotiori­
bus propius ad ipfas accedit quam pro ratione hyperbolarum quas hic
defcripfi. Tanta vero non eft inter has & illam ^differentia, quin illius
loco poflint has in rebus pradicis
non incommode adhiberi. Et
utiliores forfan futurae funt has,
quam hyperbola magis accurata
& fimul magis compofita. Ipfae
vero in ufum fic deducentur.
Compleatur parallelogrammum
X T G T , & reda G T tanget hy-
perbolam in G, ideoque denfi­
tas medii in G eft reciproce ut
tangens G T r & velocitas ibidem
u t V ^ f , refiftentia autem ad
. . . . zn n A -zn
vim gravitatis ut G T ad ---- —
n-\rz.
i> D
in G V..
Proinde
PRINCIPIA MATHEMATICA. 161
Proinde fi corpus de loco A fecundum redam A H projedum de- L IBF.U
fcribat hyperbolam A G K , & A H produda occurrat afymptoto S e c u n d u s ,

N X in H , adaque A I eidem parallela occurrat alteri afymptoto


M X in I : erit medii denfitas in A reciproce ut A H> & corporis
AHq
velocitas ut V ac refiftentia ibidem ad gravitatem ut A H ad
A I’
— in A I. Unde prodeunt fequentes regulas.
Reg. i. Si fervetur tum medii denfitas in A , tum velocitas qua-
cum corpus projicitur, & mutetur angulus NAH -, manebunt lon­
gitudines A H y A I , H X . Ideoque fi longitudines illas in aliquo
cafu inveniantur, hyperbola deinceps ex dato quovis angulo N A H
expedite determinari poteft.
Reg. z. Si fervetur tum angulus N A H , tum medii denfitas in
A , & mutetur velocitas quacum corpus projicitur; fervabitur lon­
gitudo AHy & mutabitur A I in duplicata ratione velocitatis reci­
proce. *

Reg. 3. Si tam angulus N A H y quam corporis velocitas in A\


gravitafque acceleratrix fervetur, & proportio refiftentiae in A ad
gravitatem motricem augeatur in ratione quacunque ; augebitur
proportio A H ad A I in eadem ratione, manente parabolae prae-
didas latere redo, eique proportionali longitudine • & ProP*
terea
26i philosophia naturalis
demotu terea minuetur A H in eadem ratione, & A I minuetur in ratione
C o r p or u m y ]a j U p i ; c a t a . Augetur vero proportio refiftentiae ad pondus, ubi
vel gravitas fpecifica fub aequali magnitudine fit minor, vel medii
denfitas major, vel refiftentia, ex magnitudine diminuta, diminuitur
in minore ratione quam pondus.
Reg. 4. Quoniam denfitas medii prope verticem hyperbolae ma­
jor elt quam in loco A ; ut habeatur denfitas mediocris, debet ra­
tio minimae tangentium G T ad tangentem A I I inveniri, & denfitas
in A augeri in ratione paulo majore quam femifummae harum tan­
gentium ad minimam tangentium GT.
Reg. 5. Sidantur l o n g i t u d i n e s A I , & defcribenda fit figura
A G K : produc H N ad X, ut fit H X ad A I ut n + 1 ad 1, cen­
troque X & afymptotis M X , N X per punftum A defcribatur hy-
perbola, ea lege, ut fit A I ad quamvis V G ut X V " ad X I " .

Reg. 6. Quo major eft numerus n, eo magis accuratae funt hae


hyperbolae in afcenfu corporis ab A , & minus accuratae in ejus de-
fcenfu ad K ; & contra. Hyperbola conica mediocrem rationem
tenet, eltque caeteris fimplicior. Igitur fi hyperbola fit hujus generis,
& punftum K, ubi corpus projeftum incidet in reftam quamvis A N
per punftum A tranfeuntem, quaeratur: occurrat produfta A N
afymptotis M X , N X in M & N, & fumatur N K ipfi A M aequalis.
Reg. 7. Et hinc liquet methodus expedita "determinandi hanc
PRINCIPIA MATHEMATICA. 2<J3
hyperbolam ex phaenomenis. Projiciantur corpora duo fimilia & L i b e r
aequalia, eadem velocitate, in angulis diverfis HAK, hA k, inci-SE C U N D U S.
dantque in planum horizontis in AT & k ; & notetur proportio A K
ad A k. Sit ea d ad e. Tum erefto cujufvis longitudinis perpen­
diculo A I , affume utcunque longitudinem A H vel Ah, & inde
collige graphice longitudines AK, A k, per reg. 6. Si ratio A K
ad Ak fit eadem cum ratione d ad e, longitudo AH refte affumpta
fuit. Sin minus cape in refia infinita S M longitudinem S M aequa­
lem affumptae AH , & erige perpendiculum M N aequale rationum
d
differentiae ■ — duflae in reftam quamvis datam. Simili me*
Ak
thodo ex affumptis pluribus longitu­ jv
dinibus AH invenienda funt plura pun-
<3 a N, & per omnia agenda curva li- 1------- M
M Jvl
nea regularis N N X N , fecans rectam S
S M M M in X. Affumatur demum
AH aequalis abfciffae SX , &inde denuo
inveniatur longitudo A K ; & longitudines, quae fint ad affumptam
longitudinem A I & hanc ultimam A H, ut longitudo A K per
experimentum cognita ad ultimo inventam longitudinem AK, erunt
verae illae longitudines A I & AH, quas invenire oportuit. Hifce
vero datis dabitur & refiftentia medii in loco A, quippe quae fit adi
vim gravitatis ut A H ad xAI. Augenda eft autem denfitas medii
per reg. 4. & refiftentia modo inventa, fi in eadem ratione augea­
tur, fiet accuratior.
Reg. 8. Inventis longitudinibus A H, H X ; fi jam defideretur
pofitio reftae AH, fecundum quam projeftile, data illa cum velo­
citate emiffum, incidit in pundtum quodvis K : ad punfta A & K
erigantur reftae AC, K F horizonti perpendiculares, quarum A C
deorfum tendat, & aequetur ipfi A I feu 4-H X . Afymptotis A K ,
K F defcribatur hyperbola, cujus conjugata tranfeat per punftum.
C, centroque A & intervallo A H defcribatur circulus fecans hy­
perbolam illam in punfto H\ & projeftile fecundum redtam A H
emilfum incidet in punftum K. Gf. E. /. Nam punftum H, ob
datam longitudinem AH, locatur alicubi in circulo defcripto. A^
gatur C H occurrens ipfis A K & K F , illi in E, huic in F-, & ob
parallelas C H, M X & aequales AC, A I , erit A E aqualis A M *
& propw
i64 PHILOSOPHIAE NATURALIS
De Motu Sc propterea etiam aequalis K N . Sed C E eft ad A E ut F H ad
C o rp o ru m & propterea CE & F H aequantur. Incidit ergo pundum
H in hyperbolam afymptotis A K , K F defcriptam, cujus conjugata
tranfit per pundum C, atque ideo reperitur in communi interfe-
dione hyperbolae hujus &’ circuli defcripti. CjK E. T>. Notandum
eft autem quod haec operatio perinde fe habet, live reda A K N
horizonti parallela fit, five ad horizontem in angulo quovis inclina­
ta: quodque ex duabus interfedionibus H, H duo prodeunt anguli
NAH , N A H ; & quod in praxi mechanica fufticit circulum femel
defcribere, deinde regulam interminatam CH ita applicare ad pun-
fium C, ut ejus pars F H , circulo & redae F K interjeda, aequalis
fit ejus parti CE inter pundum C & redam A K fitae.
Quae de hyperbolis dida funt facile applicantur ad parabolas.
Nam fi X A G K parabolam defignet quam reda X V tangat in ver­
tice X, fintque ordinatim applicatae IA , VG
ut quaelibet abfciflarum X I, X V dignitates
X I n, X V n; agantur X T, GT, A H , quarum
X T parallela fit V G , & GT, A H parabo­
lam tangant in G & A : & corpus de loco
quovis A , fecundum redam A H produdam,
jufta cum velocitate projedum, defcribet
hanc parabolam, fi modo denfitas medii, in
locis fingulis G, fit reciproce ut tangens GT.
Velocitas autem in G ea erit quacum pro-
jedile pergeret, in fpatio non refiftente, in
parabola conica verticem G, diametrum V G deorfum produdam,
& latus reftum habente. Et refiftentia in G erit ad vim
nn— n x v i s

gravitatis ut GT ad — — VG. Unde fi N A K lineam horizon­


talem defignet, & manente tum denfitate medii in A, tum veloci­
tate quacum corpus projicitur, mutetur utcunque angulus N A H -
manebunt longitudines A H , AT, H X , & inde datur parabola ver­
tex X, & politio retfa X I , & fumendo V G ad I A ut X V ad
X I\ dantur omnia parabola punfta G, per qux projetfile tranlibit.

S E C T IO
PRINCIPIA MATHEMATICA. 2<?y
L i b e r .'
Secundus
S E C T I O III.
D e motu corporum quibus refifiitur partim in ratione veloci­
tatis, partim in ejufdem ratione duplicata.

PROPOSITIO XI. T H E O R E M A VIII.


Si corpori refifiitur partim in ratione velocitatis, partim in veloci­
tatis ratione duplicata, idem fola vi infit a in medio fimilari
movetur: fumantur autem tempora in progrejfone arith­
metica ; quantitates velocitatibus reciproce proportionales
data quadam quantitate au&a, erunt m progrejfone geo­
metrica.

Centro C, afymptotis reftangulis CAT> d & CH y defcribatur hy-‘


perbola B E e y & afymptoto C H parallelae fint A B y T> E y de. In
afymptoto CT> dentur punfta A y G: Et
fi tempus exponatur per aream hyperbo- 11
licam A B E T ) uniformiter crefc^ntem;
dico quod velocitas exponi poteft per
longitudinem T> F y cujus reciproca G T)
una cum data C G componat longitudi­
nem CT> in progreffione geometrica cre- (
Icentem. x" r
Sit enim areola T )E ed datum temporis
incrementum quam minimum, & erit T) d reciproce ut T)Ey ideo-
que direfte ut C 2). Ipfius autem decrementum, quod (per

hujus lem. I I .) erit ut ^


GT>q feu^ G W
T ) q >’ id eft’ ut GT>

Igitur tempore A B ET) per additionem datarum particu-

larum E T > d e uniformiter crefcerite, decrefcit incadem ratione


cum velocitate. Nam decrementum velocitatis eft ut rciiftentia, hoc
M m ' eft
i 64 PHILOSOPHIAE NATURALIS
r>i MoTuefl (per hypothefin) ut fumma duarum quantitatum, quarum una eft
C o r po r u m t r
ut velocitas, altera ut quadratum velocitatis; & ipfius decre-
i cg
mentum eft ut fumma quantitatum & G lT f 1 uarum Prior eft'
CG i i
ipfa & pofterior eft ut : proinde ob analogum,

decrementum, eft ut velocitas. Et fi quantitas G T>, ipfi reciv


proce proportionalis, quantitate data CG
augeatur ; fumma C 2 ), tempore ABET>
uniformiter crefcente, crefcet in progref-
fione geometrica. §). E. T>.
Corol. i. Igitur fi, datis punftis A , G,
exponatur tempus per aream hyperboli*
cam A B E exponi poteft velocitas per c
ipfius G-T) reciprocam .
Corol. z-. Sumendo autem G A ad G 2 > ut velocitatis reciproca,
fub initio, ad velocitatis reciprocam in fine temporis cujufvis ABET),
invenietur punftum G. Eo autem invento, velocitas ex dato quo­
vis alio tempore inveniri, poteft.

PROPOSITIO XII, THEOREMA IX.


lifdem pofitts, dico quod f i fpatia deficripta fumantur in prct~
grejfione arithmetica, velocitates data quadam quantitate•
auBa erunt in progrejfione-geometrica..
PRINCIPIA MATHEMATICA. 16 7
Etenim ob datum fpatii incrementum ETDde-, lineola T>d, quae Libe*
•decrementum eft ipfius GT>, erit reciproce ut £ ‘Z), ideoque dire<Se EC0NDT,*•
ut C 2), hoc eft, ut fumma ejufdem GT) & longitudinis datae CG*
Sed velocitatis decrementum, tempore fibi reciproce proportionali,
quo data fpatii particula T) d e E defcribitur, ell ut refiftentia &
tempus conjundim, id eft, dire&e ut fumma duarum quantitatum,
quarum una eft ut velocitas, altera ut velocitatis quadratum, & in-
verfe ut velocitas ; ideoque direfte ut fumma duarum quantita­
tum, quarum una datur, altera eft ut velocitas. Decrementum igi­
tur tam velocitatis quam lineae G 2 ), eft ut quantitas data & quan­
titas decrefcens conjunftim, & propter analoga decrementa, ana­
logae femper erunt quantitates decrefcentes; nimirum velocitas &
linea GT>. E. T>.
Corol. 1. Si velocitas exponatur per longitudinem G2), fpatium
defcriptum erit ut area hyperbolica T>ESR.
Corol. 2. Et ft utcunque aflumatur punftum R , invenietur pun-
ftum G capiendo GR ad G 2 ), ut eft velocitas fub initio ad velo­
citatem poft fpatium quod vis R S ET> defcriptum. Invento autem
punfto G, datur fpatium ex data velocitate, & contra.
Corol. 3. Unde cum (per prop. xi.) detur velocitas ex dato tem­
pore, & per hanc propofitionem detur fpatium ex data velocitate;
dabitur fpatium ex dato tempore: & contra.

P R O P O S I T I O XIII. T H E O R E M A X.
Poftto quod corpus ab uniformi gravitate deorfum attraBum
reBa afcendtt vel defcendit • quod eidem refiflitur par -
ttm in ratione velocitatis, partim in ejufdem ratione dupli­
cata : dico quod\ f i circuli & hyperbole diametris parallela
reBa per conjugatarum diametrorum terminos ducantury
& velocitates fm t ut fegmenta quadam parallelarum a dato
punBo duBa •> tempora erunt ut arearum feBores, reBis a
centro ad fegmentorum terminos duBis abfcijfi: contra.

Caf. 1. Ponamus primo quod corpus afcendit, centroque T> &


femidiametro quovis T>B defcribatur circuli quadrans B E T F , &
M m z per
2^8 PHILOSOPHI/E NATURALIS
De Motu per femy i ametri <j)£ terminum B agatur infinita B A T , femidia-
eottPQKUM metro cpp parane]a# jn ea detur punftum A y & capiatur fegmen-
tum A T velocitati proportionale. Et cum refiftentiae pars altera
fit ut velocitas & pars altera ut velocitatis quadratum; fit refiftentia
totzxitATqttad.^zBAT. Jungantur T>AyT)T circulum fecantes in
E ac Ty & exponatur gravitas per E) A quad.
ita ut fit gravitas ad refiftentiam in T ut E)Aq ad
A T q ^ - z B A T : & tempus afcenfus totius
erit ut circuli fe<ftor ET)T.
Agatur enim E )V ^, abfcindens & velocita­
tis A T momentum T Q , & feftoris " D E T
momentum T > T V dato temporis momen­
to refpondens; & velocitatis decrementum
illud T erit ut fumtna virium gravitatis
E)Aq & refiftentiae ATqr\-iB A T y id eft (per prop. n . lib. 2. elem.\
ut T>T quad. Proinde area E)T<j>>, ipfi ^^proportionalis, eft ut
V T quad. & area E )T V y quae eft ad aream ut E)Tq ad E)Tqy
eft ut datum E)Tq. Decrefeit igitur area E E )T uniformiter ad mo­
dum temporis futuri, per fubduftionem datarum particularum E>TFy
& propterea tempori afcenfus totius proportionalis eft. <jjKE. E>. *
Caf.%. Si, velocitas in afcenfu corporis exponatur per longitudir
nem A T ut prius, & refiftentia ponatur efle ut A T q ^ B A T , &
fi vis gravitatis minor fit quam quae per E>Aq exponi poflit; capi­
atur BE) ejus longitudinis, ut fit A B q — BE) q grsjvitari proportio­
nale, fitque“2 3 Fipfi E)B perpen­
dicularis & aequalis, & per verticem
F defcribatur hyperbola F T V E y
cujus femidiametri conjugat® fint
T)B & E>Fy quaeque fecet E) A in
E , 8cE>T, 2 > £ in T & V . &
erit tempus afcenfus totius ut hy­
perbolae feftor TE) E.
Nam velocitatis decrementum F G

T in data temporis particula faftum, eft ut fumma refiftentiae


A T q -\-zB A T & gravitatis A B q — BE)q, id eft, m B T q — BE)q-
E f t autem area 2 ) T V ad aream E > T ^ ut E>Tq ad 2) T q ; ideoque,

. h ad.2)/^demittatur perpendiculum G T? ut GTq k n G E )q_E)Fq


ad
PRINCIPTA MATHEMATICA. it9
ad B T q, utque GT>q ad B T q , & divifim ut T)Fq ad B T q — BT q. l
Q uare cum area T ) T ^ fit ut T id eft, ut B T q — B T q ; eritScc
area T T V ut datum T)Fq. Decrefcit igitur area E T T uniformi­
ter fingulis temporis particulis aequalibus, per fubdu&ionem parti­
cularum totidem datarum 2 ) 7 ^ , & propterea tempori proportio­
nalis eft. jg. E. <D.
Qaf. 3. Sit A T velocitas in defcenfu corporis, & A T q -\-iB A T
refiftentia, & B T q A B q vis gravitatis, exiftente angulo " DBA
refto. Et fi centro T , vertice principali B , defcribatur hyperbola
reftangula B E T V fecans produftas T A , T T & 2 ><^in E » T & V 5
erit hyperbolae hujus feftor T E T ut tempus totum defcenfus.
Nam velocitatis incrementum 2 eique. . - . r
proportionalis area T T g j efEut exceftus gra«' A w *v ' ' <s 1
vitatis fupra refifientiam, id eft, ut B T q — ABq
— i B A T — A T q feu B T q — BT q . Et area
T T V eft ad aream T T Q u t T T q ad T T q ,
ideoque ut GTqteu G T q — B T q ad B T q, ut­
que G T q ad BT>q, & divifim ut B T q ad BT>q
— B T q . Quare cum area T T Q fit ut BT)q
— B T q, erit area T T V ut datum B T q . Cre-
fcit igitur area E T T uniformiter fingulis tem­
poris particulis aequalibus, per additionem totidem datarum particula­
rum T 'TV, & propterea tempori defcenfus proportionalis eft. 61E .T .
Corol. Si centro T femidiametro T A per verticem A ducatur
arcus A t fimilis arcui E T , & fimiliter fubtendens angulum A T T :
velocitas A T erit ad velocitatem, quam corpus tempore E T T , im
fpatio non refiftente, afcendendo amittere vel defcendendo acqui­
rere poflet, ut area trianguli T A T ad aream fe&oris T > A t; ideo­
que ex dato tempore datur. Nam velocitas, in medio non refiften-'
te, tempori, atque ideo feftori huic proportionalis eft; in medio >
refiftente eft ut triangulum; & in medio utroque, ubi quam minima 1
eft, accedit ad rationem aequalitatis, pro more feftoris & trianguli..

Scholtum.
Demonftrari etiam poftet cafus in afcenfu corporis, ubi vis gra­
vitatis mitior eft quam.quaei exponi poffit per T A q i z w A B q-^ B Tq,
270 PHILOSOPHIAE N A T U R A L I S
d,eMotu & major quam quas exponi pollit per A B q — BT)q, & exponi debet
Corporum ^ ^ S e d propero ad alia.

P R O P O SIT IO XIV. T H E O R E M A XI.


Ttfdem pofitis, dico quod fpatium afcenfu vel defcenfu defcrip-
tum, efi ut differentia.area per quam tempus exponitur,
areic cujufdam altersus qwe augetur vel diminuitur in pro~
greffione arithmetica ; f i vires ex refflentia & “ gravitate
compofita fumantur in progrejflone geometrica.

Capiatur A C (in fig. tribus ultimis) gravitati, & AK refiftentite


PRINCIPIA MATHEMATICA. Z7r
pus defcendit, aliter ad contrarias. Erigatur A b, quae fit ad D B L B E H
ut D B q ad 4 B A C : & defcripta ad afymptotos reftangulas CK, * £c U N D U J .
C//hyperbola bN, ereftaque K N ad C K perpendiculari, area AbNK
augebitur vel diminuetur in progrellione arithmetica, dum vires CK
in progrellione geometrica fumuntur. Dico igitur quod diflantia
corporis ab ejus altitudine maxima fit ut exceflus arete A b N K fupra
aream D E T . ‘
Nam cum A K fit ut refiflentia , id eft, ut A T q - \ - z B A T ;
aHumatur data quaevis quantitas Z , & ponatur A K aequalis
q _U x B A B ^
---------Z -------- 5 ^ (Per huJus lemma 11.) erit ipfius A K ^mo­
mentum K L aequale Jrr'L-~- x y 4? feu —B 2 * &
^ Zj
areae A b N K momentum K L O N aequale ^ ^ ® feu:
BP6) x BT)cub.
zLxC KxAB'
Caf, 1. Jam fi corpus afcendit, fitque gravitas ut A E q ^ -B T)qi
exiftente B E T circulo ( in figura prima ) linea A C, quae gra­
vitati proportionalis eft, erit Z)q ^ feu ATq*
+ zB A T + A B q -\-B T > q erit A K x Z + A C x Z k n C K x Z ; ideo-
que area T>TV erit ad aream T>T^ u t T>Tq vel D B q ad C K x Z.
C a f z. Sin corpus afcendit,, & gravitas fit ut A B q — BT)q, linea
A C (in figura fecunda) eri t , & 2 ) 2^ erjt a£j
ut D F q feu D B q ad B T q — B D q feu A T q -\-z B A T -\-ABq
id eft, ad A K x Z-\-AC x Z feu CK x Z. Ideoque area D T V
erit ad aream ©iPj^ut D B q ad CK x Z.
C af 3. Et eodem argumento, fi corpus defcendit, & propte-
rea gravitas fit ut B D q — A B q, & linea A C (in figura tertia )
sequetur erit area D T V ad aream D T ^ v x D B q ad
CK x Z : ut fupra.
Cum igitur areae illae femper fint in hac ratione; fi pro area
D T V , qua momentum 'temporis fibimet ipfi femper aequale expo­
nitur, fcribatur determinatum quodvis reftangulum, puta B D x m ,
" erit
271 PHILOSOPHIA NATURALIS
DB M0T « erit area id eft, 4 5 2 ) x T Q j ad £Z> x w ut C A X Z ad 5 2 ty.
Corporum Atque jn(j e y ©x 5 2 ) cub. aequale aAZ) x m x CATx Z, & areae
^ , r«»rr • • c B !P y .B cD 'xm
A b N K momentum K L O N fuperius inventum fit ------ -----------.
Auferatur ares 2 ) A 2" momentum T>TV feu BT>%m, & reflabit
x 5 2 )x Ed igitur differentia momentorum, id eft, mo-
AS
A.^P x S^D x ^
mentum differentiae arearum, aequalis------ — — » & propterea

/? ^7) ^ ^
ob datum — ut ve^oc^tas id eft; ut momentum fpatii
quod'corpus afcendendo vel defcendendo defcribit. Ideoque diffe­
rentia arearum & fpatium illud, proportionalibus momentis crefcen-
PRINCIPIA MATHEMATICA. 273
tia vel decrefcentia & fimul incipientia vel fimul evanefcentia, funt l
proportionalia. Gk E. D. Sec
Corol. Si longitudo, quae oritur applicando aream D E T ai lineam
B D , dicatur M ; & longitudo alia V fumatur in ea ratione ad lon­
gitudinem M, quam habet linea D A ad lineam D E ; fpatium,
quod corpus afcenfu vel defcenfu toto in medio refillente de-
fcribit, erit ad fpatium, quod corpus in medio non relillente e
quiete cadendo eodem tempore defcribere poteft, ut arearum prs-

diftarum differentia ad y[~B— ‘ *^e0(lue ex dato tempore datur.


Nam fpatium in medio non refillente elt in duplicata ratione tem­

poris, five ut V 1 ; & ob datas B D & A B ut — area


• T) Aoi x BT> x ^/2
aequalis elt areae — <x>Eq x A B — ’ ^ M momentum elt m;

& propterea hujus areae momentum elt X2- ^ X^ j-joc


DEq x AB ‘
autem momentum elt ad momentum differentiae arearum praediata­
rum D E T & AbN K , viz. ad ^ . x ut D A g x B D x M
AB ’ UL <DEq
ad 4 B D x A T , five ut in D E T ad D A T ; ideoque, ubi areae
D E T & D A T quam minimae funt, in ratione aequalitatis. Area
BD x V1
igitur j , & differentia arearum D E T & A b N K , quando
omnes hae areae quam minimae funt, aequalia habent momenta ; ideo­
que funt squales. Unde cum velocitates, & propterea etiam fpatia
in medio utroque in principio defcenfus vel fine afcenfus fimul de-
fcripta accedant ad squalitatem ; ideoque tunc lint ad invicem
BD x V 1
Ut area — A B — ’ & arearum T ) E T & A bN K differentia; & prs-
BDxV1
terea cum fpatium in medio non refillente fit perpetuo u t ----~D~~
AB
& fpatium in medio refillente fit perpetuo ut arearum D E T &
AbN K differentia : neceffe elt, ut fpatia in medio utroque, in squa­
libus quibufcunque temporibus defcripta, fint ad invicem ut area
\ Nn illa
174 PHILOSOPHIAE NATURALIS
m & « « m t & jm k * e *>
A-o

Scholmm. '
Refigentia corporum fphaericorum in fluidis oritur partim ex te-
rracitate, partim ex friftione, & partim ex denfitate medii. Et re-
fiflentiae partem illam* quae oritur ex denfitate fluidi diximus efle
in duplicata ratione velocitatis; pars altera, quae oritur ex tenaci­
tate fluidi, eft uniformis, five ut momentum temporis; ideoque jam-
pergere liceret ad motum corporum, quibus refiftitur partim vi uni­
formi feu in ratione momentorum temporis, & partim in ratione
duplicata velocitatis. Sed fufficit aditum patefeciffe ad hanc fpe-
culationem in propofitionibus v m . & ix. quae praecedunt, & eo­
rum corollariis. In iifdem utique pro corporis afcendentis refiften-
tia uniformi, quae ex ejus gravitate oritur, fubftitui poteft refiften-
tia uniformis, quae oritur ex tenacitate medii, quando corpus fola
vi infita movetur ; & corpore refta afcendente addere licet hanc
uniformem refiftentiam vi gravitatis; eandemque fubducere, quando
corpus refla defcendit. Pergere etiam liceret ad motum corporum,*
quibus refiftitur partim uniformiter, partim in ratione velocitatis,,
& partim in ratione duplicata velocitatis. Et viam aperui in pro­
pofitionibus praecedentibus x m . & xiv. in quibus etiam refiftentia
uniformis, quae oritur ex tenacitate medii pro vi gravitatis fubftitui
p.otefl, vel cum eadem, ut prius, componi. Sed propero ad alia»

S E C T I O IV.
D e corporum circulari motu, in mediis refiflentibiis.

L E M M A III.
S itV QJC fpiralis qua fecet radios omnes S P, SQ_, S R, .& L
in aqualibus angulis. Agatur reBa P T qua tangat ean­
dem in fiunBo quovis P, fecetque. radium S Q^in T $ &? ad*
fpiralem ereBis perpendiculis PO, QO concurrentibus in
O, jun-
PRINCIPIA MATHEMATICA. 27j
Oy jungatur SO. Dico quod f i punBa P accedant s
ad invicem & coeanty angulus P S O evadet re&us, ^//i-
re&anguli T Q x x P S ad P quad* erit ratio
qualitatis.

Etenim de angulis reftis O T ^ O^i? fubducantur anguli aequales


S T ^ y S ^ R 5 & manebunt anguli aequales O T S, O ^ S. Ergo cir­
culus qui tranfit per punftaO,^,!?
tranfibit etiam per punftum
Coeant punfta T & & hic
circulus in loco coitus T ^ ta n ­
get fpiralem, ideoque perpendi-
culariter fecabit reftam OT. Fiet
igitur O T diameter circuli hujus,
& angulus O S T in femicirculo
reftus. E. <D.
Ad O T demittantur perpendi­
cula SEy & linearum ratio­
nes ultimae erunt hujufmodi: Z<^ ad T T ) ut T S vel T S ad TE^
feu zT O ad z T S ; item T*D ad Pj^ ut P ^ a d z T O ; & ex sequo
perturbate Zj^ad P<£ut P<^ad zTS. Unde fit T ^ q aequale Zj^xj
zT S. Q E. T>.

P R O P O S I T I O XV. T H E O R E M A XII.
S i medii denfitas in locis fmgulis fit reciproce ut diBantia loco*
ju m a centro immobili^ fit que vis centripeta in duplicata ra*
tione denftatis: dico quod corpus gyrari potefi infpirali*
qu£ radios omnes a centro illo duBos interfecat in anguh
dato,

Tonantur quae in fuperiore lemmate, & producatur S Q ad V , ut


fit S V .aequalis S T . Tempore quovis, in medio refiftente, defcri-
bat corpus arcum quam minimum T & tempore duplo arcum
quam minimum T R ; & decrementa horum arcuum ex refiftentia
oriunda, ii ve defeftus ab arcubus, qui in medio non refiftente iifdem
N n 2, temporibus
176 p h il o s o p h ia n a t u r a l i s
De Moto temporibus defcriberentur, erunt ad invicem ut quadrata temporum'
Cohporom in ^uibus generantur. Eft itaque decrementum arcus “P&pars quar­
ta decrementi arcus T R . Unde etiam, fi areae y j 1^ aequalis capir
atur area §{Sr, erit decrementum
arcus 7 i^ aequate dimidio lineolae
R r ; ideoque vis refirtentiae. &
vis centripeta funt ad invicem ut
lineolae 4R r & T^quas iimul ge- ^
nerant. Quoniam vis centripeta,. i
qua corpus urgetur in R, eft rer
ciproce ut S T q , & (per lem. x. "Vx
lib. i.) lineola quae vi illa ge­
neratur, eft in ratione compofita
ex ratione hujus vis & ratione duplicata temporis quo arcus 7 ^
defcribitur (nam refiftentiam in hoc cafu, ut infinite minorem quam
vis centripeta, negligo) erit T g x S T q , id eft (per lemma novifli-
mum) ^ T ^ j x S T y in ratione duplicata temporis, ideoque tempus
eft ut 7 j^x VJ 7 ; & corporis velocitas, qua arcus 7 ^ illo tempore
defcribitur^ ut ^eu v T y * h°c ilL fubduplicata ra,-
tione ipfius ST reciproce; Et fimili argumento, velocitas qua arcus
<j)R defcribitur, eft in: fubduplicata ratione ipfius S Q reciproce.
Sunt autem arcus illi T Q & $)R ut velocitates defcriptrices ad in>
vicem, id eft, in fubduplicata ratione S ^ a d S T , , five ut S Q ad
*/ST x S§y; & ob aequales angulos S T S Q r & aequales areas-.
TS6K jjMV, eft arcus 7 <^ad arcum 6)r ut J ^ a d S T . Sumantur
proportionalium confequentium differentiae, & fiet arcus 7 <^ad ar­
cum R r utr S ^ ad S T — s/ST x feu 4 / ^ Nam punftis . 7 &
coeuntibus, ratio ultima S T — ^ST x S Q ad 4 / ^ eft aequalitatis.
Quoniam decrementum arcus 7 J^, ex refittentia-oriundum, five hu­
jus duplum R r, eft ut refiftentia & quadratum temporis conjunftim;
Rr
exit refiflentia ut. ^ $ <p: Lrat autem y ^ a d R r, ut J ^ a d '

« ** iV 9 ' •five ut- w


*.......
T f x S, T TQxSTx UIWUlO P x STq
Namque punftis T & coeuntibus, S T & S ^ coincidunt, & an­
gulus. T K ^ fit. reflus; &. ob fimilia triangula T V Q j T SO , fit 7 *?
. . acL
PRINCIPIA MATHEMATICA. z77
srd' 4 V§>J& OT ad ~0 S. Efl igitur ut refiftentia, id eft, s tcv
in ratione denfitatis medii in T & ratione duplicata velocitatis con-
Junflim. Auferatur duplicata ratio velocitatis, nempe ratio &
OS
manebit medii denfitas in ?5 ut Detur fpiralis, & obda­

tam rationem OS ad 0 7 5, denfitas medii in T erit ut -,77r. In me­


dio igitur cujus denfitas eft reciproce ut diftantia a centro ST, cor­
pus gyrari poteft in hac fpirali. GKE.T). '
Corol. i. Velocitas in loco quovis T ea femper eft, quacum cor­
pus in medio non refiftente eadem vi centripeta gyrari poteft in
circulo, ad eandem a centro diftantiam ST.
OS
Corel.i*. Medii denfitas, fi datur diftantia ST, effut fur di­
OS
ftantia illa non datur, ut Et- inde fpiralis adj quamlibet
medii denfitatem aptari poteft. ' '
Corol. 3. Vis refiftentiae in loco quovis T , eft ad vim centripetatrr
in eodem loco ut 4 OS ad OT. Nam vires illae funt ad invicem ut
z R r & r ^ fiv e ut & ^ f ^ , hoc eft, ut i F £ & T ^ ,
feu 4 0 J & O T. Data igitur fpirali datur proportio refiftentiae ad vim
centripetam, & vice verfa ex data illa proportione datur fpiralis.
Corol 4. Corpus itaque gyrari nequit in hac fpirali, nifi ubi vis re­
fiftentiae minor eft quam dimidium vis centripetae. Fiat refiftentia
aqualis dimidio vis centripeta, & fpiralis conveniet cum linea re­
da T S, inque hac reda corpus defeendet ad centrum ea cum velo­
citate, qua iit ad velocitatem, qua probavimus in fuperioribus in
cafu parabola (theor.x. lib. i.) defcenfum in medio non refiftente
fieri, in fubduplicata ratione unitatis ad numerum binarium. Et
tempora defcenfus hic erunt reciproce ut velocitates, atque ideo
dantur.
Corol. 5. Et quoniam in aqualibus a centro diftantiis velocitas
eadem eft in fpirali T Q R atque in reda ST, & longitudo fpiralis ad
longitudinem red a T S eft in data ratione, nempe in ratione O T ad
- 0 S;
i7 % PHILOSOPHIAE NATURALIS
D b M ot u O S i tempus defcenfus in fpirali erit ad tempus defcenfus in refla
^C o r po r um
S T in eadem illa data ratione, proindeque datur.
Corol. 6. Si centro S intervallis duobus quibufcunque datis defcri-
bantur duo circuli; & manentibus hifce circulis, mutetur utcunque
angulus quem fpiralis Continet cum radio T S : numerus revolutio­
num quas corpus intra circulorum circumferentias, pergendo in fpi­
rali a circumferentia ad circumferentiam, complere poteft, eft ut
fPS
five ut tangens anguli illius quem fpiralis continet cum radio
OT
T S ; tempus vero revolutionum earundem ut id eft, ut fecans
anguli ejufdem, vel etiam reciproce ut medii denfitas.
Corol. 7. Si corpus in medio, cujus denfitas eft reciproce ut diftan-
tia locorum a centro, revolutionem in curva quacunque A E B circa
centrum illud fecerit, & radium primum A S in eodem angulo fecu-
erit in B quo prius in A y idque cum velocitate quae fuerit ad velo­
citatem fuam primam in A reciproce in fubduplicata ratione diltan-
tiarum a centro (id eft, ut A S ad mediam proportionalem inter AS

& BS) corpus illud perget innumeras confimiles revolutiones BFC,


CG B, &c. facere, & interfeftionibus diftinguet radium A S in par­
tes ASy BS, CS, <DS> &c. continue proportionales. Revolutionum
vero
P R ESE C I P I A M A T H EM A T 1 C A. i 79
vero tempora erunt ut perimetri orbitarum A E B , BFC> CGT), &c. ^
direfte, & velocitates in principiis A, B , C, inverfe ; id eft, ut ASFy
i ^ a, C J T. Atque tempus totum, quo corpus perveniet ad centrum,
erit ad tempus revolutionis primae, ut fumrna omnium continue pro­
portionalium A S^,B SJ% C S \ pergentium in infinitum, ad terminum
primum AS^ ; id eft, ut terminus ille primus A S * ad differentiam
duorum primorum A S T — BS^> five ut ~AS ad A B quam proxime.
Unde tempus illud totum expedite invenitur.
Corol. 8. Ex his etiam praeter propter colligere licet motus cor­
porum in mediis, quorum denfitas aut uniformis eft, aut aliam quam'*
cunque legem affignatam obfervat. Centro S, intervallis continue
proportionalibus SA, S B , SC, &c. defcribe circulos quotcunque*
& ftatue tempus revolutionum inter perimetros duorum quorumvis
ex his circulis, in medio de quo egimus, effe adf tempus revolutio­
num inter eofdem in medio propofito, ut medii propofiti denfitas <
mediocris inter hos circulos ad medii, de quo egimus, denfitatem<
mediocrem inter eofdem quam proxime': Sed & in eadem quoque
ratione effe fecantem anguli quo fpiralis praefinita, in medio de quo3
egimus, fecat radium A S , ad fecantem anguli quo fpiralis nova fe-*
cat radium eundem in medio propofito: Atque etiam ut funt eo*
rundem angulorum tangentes ita effe numeros revolutionum omni^
um Inter circulos eofdem duos quam proxime. Si haec fiant paflim*
inter circulos binos, continuabitur motus per circulos omnes. At­
que hoc pafto haud difficulter imaginari poffimus quibus modis ac.
temporibus corpora in medio quocunque regulari gyrari debebunt.
Corel. 9. Et quamvis motus excentrici in fpiralibus ad formatum
ovalium accedentibus peragantur ; tamen concipiendo fpiralium illa­
rum fingulas revolutiones iifdem ab invicem intervallis diftare, iif-
demque gradibus ad centrum accedere cum fpirali fuperius deferip*
ta, intelligemus etiam quomodo motus corporum, in hujufmodi fpi­
ralibus peragantur.

PROPCP
180 PHILOSOPHIAE NATURALIS
D e M*o t u
comorum P R O P O S I T I O X V I. THEOREMA XIII.
Si medii denfitas in locis fmgulis fit reciproce ut difiantia loco­
rum a centro immobili, fitque vis centripeta reciproce ut
dignitas qualibet ejufdem difiantia : dico quod corpus gyra­
ri potefi in fpirali qua radios omnes a centro illo duBos in­
terfecat in angulo dato.

Demonftratur eadem methodo


cum propofitione fuperiore. Nam
fi vis centripeta in P fit recipro­
ce ut diftantiae ST, dignitas quae­
libet SP"’^' cujus index eft »-j-i:
colligetur ut fupra, quod tempus,
quo corpus defcribit arcum quem­
vis T 6), erit ut f ;
& refiftentia in T ut - — >
PQ q x SP*
five ut i ideoque ut
i — 4» x OS
hoc eft, ob datum
P Q x S P nx 0 ¥ x S T a+ li
i — 4nxOS
reciproce ut ST*^\ Et propterea, cum velocitas fit
OT
V

reciproce ut ST^\ denfitas in T erit reciproce ut ST.


Corel, i. Refiftentia eft ad vim centripetam ut i — i n x O S ad
OT.
Corol z. Si vis centripeta fit reciproce ut S T cub. erit i — 4 « = o ;
ideoque refiftentia & denfitas medii nulla erit, ut in propofitione
nona libri primi.
Corol. 3. Si vis centripeta fit reciproce ut dignitas aliqua radii ST
cujus index eft major numero 3, refiftentia affirmativa in negativam
mutabitur. .
Sdoohum.
Caeterum hxc propofitio & fuperiores, quae ad media inaequaliter
denfa fpeftant, incelligendae fiunt de motu corporum adeo parvorum,
ut
PRINCIPIA MATHEMATICA. 28 i
ut medii ex uno corporis latere major denfitas quam ex altero non Ll1
confideranda veniat. Refiftentiam quoque caeteris paribus denfitatiSECU
proportionalem efle fuppono. Unde in mediis, quorum vis refiften-
di non eft ut denfitas, debet denfitas eo ufque augeri vel diminui,
ut refiftentiae vel tollatur exceflus vel defeftus fuppleatur.

PROPOSITIO XVII. P R O B L E M A IV.


Invenire vim centripetam medii refiftentiam, qua cor­
pus in data fpiralty data velocitatis lege, revolvi poteft.

Sit fpiralis illa T ^ R . Ex velocitate, qua corpus percurrit arcum


quam minimum Tgh dabitur tempus, & ex altitudine TGh quae eft
ut vis centripeta & quadratum temporis, dabitur vis. Deinde ex

arearum, aequalibus temporum particulis confeftarum §{SR)


differentia R S r, dabitur corporis retardatio, & ex retardatione in*
venietur refiftentia ac denfitas medii.

P R O P O S I T I O X VIII. PROBLEMA V. r
Data lege vis centripetay mvenire medii- denfitatem tn locis s
fingulisy qua corpus datam fpiralem defcnbet. ,
Ex vi centripeta invenienda eft velocitas in locis fingulis, deinde
O o
z8 i PHILC»SOPHIA NATURALIS
P s M otu e x v e lo cita tis reta rd a tio n e qua; ren da m ed ii d en fitas ; , u t i n p i op o-
C qrpob -um
fitione fuperioj;e. . . . .
Methodum, vero tranandi haap problemata aperui in hujus pro-
politione decima, & lemmW fecundo-; &. leftorem in hujulmodi
perplexis difquifitionibus diutjus detinere, nplp. Addenda jam funt
aliqua de viribus corporum ad progrediendum, deque denfitate &
refiffentia mediorum,, in quibus motus haftenus* expofiti & his affi­
nes peraguntur.

SE G T I O V.
D e denfitate- Qomprejfionefluiddrumy deque hydfoftatica.

Definitio Fluidi.
Fluidum eft corpus omne, cujus partes cedunt vi cuicunque illata,
& cedendo facile moventur inter fe.

P R O P O S I T I O XIX. T H E O R E M A X IV .
Eluidi komogenei & immoti y quod in vafe quocunque immoto<
clauditur fe9 undique comprimitur, partes omnes (tfepofita
condenfationiSy gravitatisy & vinum omnium centripetarum
confideratione ) a qualiter premuntur undique, & fin e omni;*
motu a preffone illa orto permanent in locis fms*

Caf i. In vafe fphaerico A B C claudatur


& uniformiter comprimatur fluidum undi­
que : dico quod ejufdem pars nulla ex illa
prefflpne movebitur, Nam fi pars- aliqua.2)'
moveatur, necefle^eft ut- omnes hujufmodi
partes,.,ad eandem a centro diftantiam undi­
que confiftentes, fimili motu fimul movean­
tur ; atque hoc ideo quia fimilis &• aequalis
elt omnium ,prefiio, & motus-omnis exclu-
fus fupponitur, nifi qui a preffione illa oriatur. Atqui non pofiunt
omnes ad centrum propius accedere? nifi fluidum ad centrum con-
A denfetur
P R I N C I P I A M A T H E M A T I C A . 283
denfetur ; contra hypothefin. Non poflunt longius ab eo recedere, Liber
nifi fluidum ad circumferentiam condenfetur; etiam contra hypo-SECVNDUS‘
thefin. Non poflunt fervata fua a centro diftantia moveri in pla­
gam quamcunque, quia pari ratione movebuntur in plagam contra­
riam ; in plagas autem contrarias non potefi pars eadem, eodem
tempore, moveri. Ergo fluidi pars nulla de loco fuo movebitur
J£. E. < D. ’
Cuf. x. Dico jam, quod fluidi hujus partes omnes fphaericae aequa­
liter premuntur undique. Sit enim. E F pars fphaerica fluidi, & fi
haec undique non premitur aequaliter, augeatur preflib minor, ufque
dum ipfa undique prematur aequaliter ; & partes ejus, per cafum
primum, permanebunt in locis fuis. Sed ante auftam preffioheiii
permanebunt in locis fui s, per cafum eundem primum, & additione
prefiionis novae movebuntur de locis fuis, per definitionem fluidi.
Quae duo repugnant. Ergo falfo dicebatur quod fphaera E F non
undique premebatur aequaliter. E. D .
C af 3. Dico praeterea quod diverfarum partium fphaericarum ae­
qualis fit preffio. Nam partes fphaericae contiguae fe mutuo pre­
munt aequaliter in punfto contaftus, per motus legem i n . Sed&,
per cafum fecundum, undique premuntur eadem vi. Partes igitur
duae quaevis fphaericae non contiguae, quia pars fphaerica intermedia
tangere potefi utramque, prementur eadem vi. Q . E . T ) .
C a f 4. Dico jam quod fluidi partes omnes ubique premuntur ae­
qualiter. Nam partes duae quaevis tangi poflunt a partibus fphaeri-
cis in punftis quibufeunque, & ibi partes illas fphaericas aequaliter
premunt, per cafum 3. & viciflim ab illis aequaliter premuntur, per
motus legem tertiam. E. *D.
Caf 5*. Cum igitur fluidi pars quaelibet G H I in fluido reliquo tan-
quam in vafe claudatur, & undique prematur aequaliter, partes au­
tem ejus fe mutuo aequaliter premant & quiefeant inter fe ; manife-
itum eft quod fluidi cujufcunque GHI> quod undique premitur ae­
qualiter, partes omnes fe mutuo premunt aequaliter, & quiefeunt
inter fe. E . *D.
Caf. 6. Igitur fi fluidum illud in vafe non rigido claudatur, & un­
dique non prematur aequaliter; cedet idem prellioni fortiori, per
definitionem fluiditatis. .
C af 7. Ideoque in vafe rigido fluidum non fufliiiebit preffionem
O 0 x forti-
284 PHILOSOPHIA NATURALIS
De m 0tu fortiorem ex unojat©perquam ex alio, fed eidem cedet, idque in
Corporum momento temporis, quia latus vafis rigidum non perfequitur liquorem
cedentem. Cedendo autem urgebit latus oppofitum, & lic preflio
undique ad squalitatem verget. Et quoniam fluidum, quam pri­
mum a parte magis prefla recedere conatur, inhibetur per refillen-
tiam vafis ad latus oppofitum ; reducetur preflio undique ad squa­
litatem, in momento temporis, fine motu locali: & fubinde partes
fluidi, per cafum quintum, fe mutuo prement aequaliter, & quief-
cent inter fe. §)■ E. T>.
Corol. Unde nec motus partium fluidi inter fe, per preflionem
fluido ubivis in externa fuperficie illatam, mutari poflunt, nifi qua­
tenus aut figura fuperficiei alicubi mutatur, aut omnes fluidi partes
intenfius vel remiflius fefe premendo difficilius vel facilius labuntur
inter fe.

PROPOSITIO XX. THEOREMA XV.


Si fluidi fpharici, & in aqualibus a centro diflantiis homoge-
nei, fundo fpharico concentrico incumbentis partes fm gula
verflus centrum totius gravitent • fuflinet fundum pondus cy­
lindri, cujus bafls aqualis efi fuperficiei fundi, altitudo
eadem qua fluidi incumbentis..

Sit 'DH M fuperficies fundi, & A E I


fuperficies fuperior fluidi. Superficie-
bus fphaericis.innumeris B F K , CG L
diftinguatur fluidum in orbes concen­
tricos aequaliter craflbs; & concipe
vim gravitatis agere folummodo in fu-
perficiem fuperiorem orbis cujufque, &
aequales efle afliones in aequales partes
fuperficierum omnium.. Premitur ergo,
fuperficies fuprema A E vi fimplici gra­
vitatis propriae, qua & omnes orbis fu*-
premi partes & fuperficies fecunda
B F K (per prop. xix.) pro menfura fua aequaliter premuntur. Pre­
mitur praeterea fuperficies fecunda B F K vi propriae gravitatis,-quae
' addita;
PRINCIPIA MATHEMATICA. *8y
addita vi priori facit preflionem duplam. Hac preflione, pro men* L
fura fua, & infuper vi propriae gravitatis, id eil, preflione tripla, EC
urgetur fuperficies tertia CGL. Et fimiliter preflione quadrupla ur„
getur fuperficies quarta, quintupla quinta, & fic deinceps. Preflia
igitur qua fuperficies unaquaeque urgetur, non efl ut quantitas foli-
da fluidi incumbentis, fed ut numerus orbium ad ufque fummita-
tem fluidi; & aequatur gravitati orbis infimi multiplicatae per nu­
merum orbium: hoc efl, gravitati folidi cujus ultima ratio ad cy­
lindrum praefinitum (fi modo orbium augeatur numerus & minuatur
craflitudo in infinitum, fic ut aftio gravitatis a fuperficie infima ad
fupremam continua reddatur) fiet ratio aequalitatis. Suftinet ergo
fuperficies infima pondus cylindri praefiniti. E. T>. Et fimili ar­
gumentatione patet propofitio, ubi gravitas decrefcit in ratione qua­
vis affignata diftantiae a centro, ut & ubi fluidum furfum rarius eit,
deorfum denfius. E. T>.
Corol. r. Igitur fundum non urgetur a toto fluidi incumbentis
pondere, fed eam folummodo ponderis partem fuflinet quae in pro-
pofitione defcribitur; pondere reliquo a fluidi figura fornicata fu-
ftentato.
Corol. z. In aequalibus autem a centro diftantils eadem femper eft
preflionis quantitas, five fuperficies prefla fit horizonti parallela vel
perpendicularis vel obliqua rfive^fluidum, a fuperficie prefla furfum
continuatum, furgat perpendiculariter fecundum lineam reftam, veL
ferpit oblique per tortas cavitates & canales,, eafque regulares vel ^
maxime irregulares, amplas vel anguftiflimas. Hifce circumflantiis ■
preflionem nil mutari colligitur, applicando demonftrationem theo­
rematis hujus ad cafus Angulos fluidorum.
Corol. 3. Eadem demonftratione colligitur etiam (per prop. xxx.)
quod fluidi gravis partes nullum, ex preflione ponderis incumbentis,
acquirunt motum inter fe ; fl modo excludatur motus qui ex con-
denfatione oriatur.
Corol. 4. Et propterea fl aliud ejufdem gravitatis fpecificae corpus,
quod fit condenfationis expers, fubmergatur in hoc fluido, rd ex*
preflione ponderis incumbentis nullum acquiret mptum: non de-
fcendet, non afcendet, non cogetur figuram fuam mutare. Si fphasr
ricum efl manebit fphsericum, non obftante preflione ; fl quadratum1*
eft manebit quadratum: idque five molle fit, five fluidiflimum 5^
fivoe
286 PHILOSOPHIAE NATURALIS
Db MoTo{jye fluido libere innatet, live fundo incumbat. Habet enim fluidi
Corpobum quaflibet interna rationem corporis fubmerfi, & par elt ratio
.omnium ejufdem magnitudinis, figurae & gravitatisfpecificte fubmer.
..forum,corporum. Si corpus fubmerfum fervato pondere hquefce-
, j-gt & indueret formam fluidi; hoc, fi prius afcenderet vel defcende-
ret vel ex prefiione figuram novam indueret, etiam nunc afcenderet
vel defcenderet vel figuram novam induere cogeretur : id adeo quia
gravitas ejus caeteraeque motuum caufae permanent. Atqui (per
caf. 5. prop. xix.) jam quiefceret & figuram retineret. Ergo &
prius. .
Corol. 5. Proinde corpus quod fpecifice gravius elt quam fluidum
fibi contiguum fubfidebit, & quod fpecifice levius elt afcendet, mo­
tumque & figurae mutationem confequetur, quantum exceflus ille
vel defeftus gravitatis efficere poflit. Namque exceflus ille vel de-
feftus rationem habet impulfus, quo corpus, alias in aequilibrio cum
fluidi partibus conllitutum, urgetur; & comparari poteft cum ex-
.ceflii vel defedtu ponderis in lance alterutra librae.
Corol. 6. Corporum igitur in fluidis .conflitutorum duplex elt gra­
vitas: altera vera & abfoluta, altera apparens, vulgaris & compara­
tiva. Gravitas abfoluta elt vis tota qua corpus deorfum tendit: re­
lativa & vulgaris elt exceflus gravitatis quo corpus magis tendit de-
orfum quam fluidum ambiens. Prioris generis gravitate partes flui­
dorum & corporum omnium gravitant in locis fuis: ideoque con-
junftis ponderibus componunt pondus totius. Nam totum omne
grave eft, ut in vafis liquorum plenis experiri licet; & pondus toti-
,us tequale eft ponderibus omnium partium, ideoque ex iifdem com­
ponitur. Alterius generis gravitate corpora non gravitant in locis
fuis, id eft* inter fe collata non praegravant, fed mutuos ad defcen-
dendum conatus impedientia permanent in locis fuis, perinde ac fi
gravia non eflent. Quae in acre funt & non praegravant, vulgus gra­
via non judicat. Quae praegravant vulgus gravia judicat, quatenus
ab aeris pondere non fuftinentur. Pondera vulgi nihil aliud funt
quam exceflus verorum ponderum fupra pondus agris. Unde &
vulgo dicuntur levia, quae funt minus gravia, aerique praegravanti
cedendo fuperiora petunt. Comparative levia funt, non vere, quia
defcendunt in vacuo. Sic & in aqua corpora, quae ob majorem vel
.minorem 'gravitatem defcendunt vel afcendunt, funt comparative &
appa-
PRINCIPIA MATHEMATICA. 287
apparenter gravia veHevia, & eorum gravitas vel levitas compara- . L n »
tiva & apparens eit excefliis vel defedus quo vera eorum gravitas velSECUNDUSa
fuperat gravitatem aqua? vel ab ea fuperatur. Quae vero nec prae­
gravando defcendunt, nec praegravanti cedendo afcendunt, etiamfi
veris fuis ponderibus adaugeant pondus totius, comparative tamen
& in fenfu vulgi non gravitant in aqua. Nam fimilis eft horum ca-
fUum demonftratio.
Coro/. 7. Quae de gravitate demonftrantur, obtinent in aliis qui-
bufcunque viribus centripetis.
Coro/. 8. Proinde fi medium, in quo corpus aliquod movetur,.
urgeatur vel a gravitate propria, vel ab alia quacunque vi centripeta,
& corpus ab eadem, vi urgeatur fortius 5 differentia virium eft vis ■
illa motrix, quam in. praecedentibus propofitionibus ut vim centri-
petam confideravimus. Sin corpus a vi illa- urgeatur levius, differ
rentia virium pro vi centrifuga haberi debet.
Coro1. 9. Cum autem fluida premendo corpora inclufa non mu­
tent eorum figuras externas, patet infuper (per corollarium prop.xix.),
quod non mutabunt fitum partium internarum inter fe : proindeque,
fi animalia immergantur, & fenfatio omnis a motu partium oriatur$
nec laedent corpora immerfa, nec fenfationem ullam excitabunt, nifi '
quatenus haec corpora a compreflione condenfari poffunt. Et par
eft ratio, cujufcunque corporum fyftematis fluido comprimente cir-
cundati. Syftematis partes omnes iifdem agitabuntur motibus, ac fi -5
in vacuo conftituerentur, ac folam retinerent gravitatem fuam com­
parativam, nifi quatenus fluidum vel motibus earum nonnihil refi-
flat, vel ad eafdem compreflione conglutinandas requiratur.

PROPOSITIO XXL T H E O R E M A X V I.
Sit fluid i cujufdam denfitas compreffioni proportionalisy '
partes ejus a vi centripeta difiantiis fu is a centro reciproce
proportionali deorfum trahantur: dico q u o d ,fi diflantia ill<e
fum antur continue proportionales, denfitates flu id i in iifdem 1
difiantiis erunt etiam continue proportionales .

Defignet A T V fundum fphaericum cui fluidum incumbit, S cen­


trum, SA, SB, SC; ST), SE, SF, &c. diftantias continue propor­
tionales*-
i88 PHILOSOPHIA NATURALIS
'D e M otu tionales. Erigantur perpendicula AH, BI, CK, T)L, EM , FN, &c.
-Corporum
quaefint ut denfitates medii in locis A, B , C, T), E, F ; 8c fpecificae
. A H B I CK R , ,
gravitates in iifdem locis erunt ut ^ c * vel’ 4 u°d

perinde efl,ut g g , &c. Finge primum has gravitates uni­


formiter continuari ab A ad B, a B ad C, a C ad 2 ), &c. faftis per
gradus decrementis in punftis B , C, 2 ), &c. Et
hae gravitates duftae in altitudines A B , 5 C, C 2 ),
&c. conficientpreffiones A H , B I,C K , &c. quibus
fundum A T V (juxta theorema xv.) urgetur. Su-
ftinet ergo particula .^preffiones omnes AH, B I,
CK, 2 ) L, pergendo in infinitum ; & particula B
preffiones omnes praeter primam A H ; & parti­
cula C omnes praeter duas primas A H , B I; & fic
deinceps: ideoque particulae primae A denfitas
A H eft ad particulae fecundae B denfitatem B I
ut fumma omnium AH-\-BI -\-CK -]-2>Z,, in in­
finitum, ad fummam omniumBI-^CK-^DLy&c.
Et B I denfitas fecundae B eft ad C K denfitatem tertiae C, ut fum­
ma omnium BI-\-CK-\-T)L, 8cc. ad fummam omnium C2 f + 2 )£,
&c. Sunt igitur fummae illae differentiis fuis AH , B I, CK, &c. pro­
portionales, atque ideo continue proportionales (per hujus lem. i.)
proindeque differentiae A H , B I, CK, &c. fummis proportionales,
funt etiam continue proportionales. Quare cum denfitates in locis
A , B, C, &c. fint ut AH, BI, CK, &c. erunt etiam hae continue pro­
portionales. Pergatur per faltum, & ex aequo in dillantiis SA, SC,
S E continue proportionalibus, erunt denfitates AH , CK, E M con­
tinue proportionales. Et eodem argumento, in diflantiis quibufvis
continue proportionalibus SA, S T , SG, denfitates A H , T)L, GO
erunt continue proportionales. Coeant jam punfta A , B, C, T), E ,
&c. eo ut progreffio gravitatum fpecificarum a fundo A ad fummi-
tatem fluidi continua reddatur, & in diflantiis quibufvis continue
proportionalibus SA, ST), SG, denfitates AH, T>L, GO, femper ex-
ifientes continue proportionales, manebunt etiamnum continue pro­
portionales. §1 E. T>.
CoroL Hinc fi detur denfitas fluidi in duobus locis, puta A &
E, coi-
PRINCIPIA MATHEMATICA. 289
E y colligi potell ejus denfitas in alio quovis loco Centro S, a- L1B E R
fymptotis reftangulis S S X defcribatur hyperbola fecans perpen-SE C O N D O S .
dicula AHy EM, a, e, q, ut & perpendicula H X>MT, TZ, ad
afymptoton S X demiffa, in h, m & t. Fiat
area T m t Z ad aream datam T m h X ut
area data E c q Q ad aream datam EeaA\
& linea Z t produfta abfcindet lineam Q T
denfitati proportionalem. Namque fi li­
neae SAy SEy S Q funt continue propor­
tionales, erunt areae E e q Q , E e a A aequa­
les, & inde areae his proportionales YmtZy
X h m T etiam aequales, & lineae S X ., S T 9
SZy id eft, A H , E M , 6)T continue pro­
portionales, ut oportet. Et fi lineae SAy
SEy S Q obtinent alium quemvis ordinem
in ferie continue proportionalium, lineae AHy E M , <gTy ob proportio­
nales areas hyperbolicas, obtinebunt eundem ordinem in alia ferie
quantitatum continue proportionalium.

PROPOSITIO X X II. THEOREMA X V II.


Sit fluidi cujufdam denfitas comprejfloni proportionalis, 6? par­
tes ejus a pravitate quadratis diflantiarum fuarum a centro
reciproce proportionali deorfum trahantur : dico quod, f l di-
flantia fumantur in progrejfione muflca, denfltates fluidi in
his diflantiis erunt in progreffione geometrica.

Defignet S centrum, & SA, S B , S C , S*D, S E diftantias in pro-


greffione geometrica. Erigantur perpendicula A H , B I, CK , &c.
quas fint ut fluidi denfltates in locis A , B , C, ‘D, E , &c. & ipflus
A H B I CK
gravitates fpecificae in iifdem locis erunt &c. Finge
S A f SBq S C f
has gravitates uniformiter continuari, primam ab A ad B , fecundam
a A ad C, tertiam a C ad ‘D , &c. Et hae duftae in altitudines A B ,
BC, CT>, ‘D E , &c. vel, quod perinde eft, in diftantias SA, SB, SC,
&c. altitudinibus illis proportionales, conficient exponentes preflio-
P p num
2$)0 PHILOSOPHIA NATURALIS
D e M 0 tu
C orporum num £ i i } £ i , , &c. Quare cum denfitates fint ut harum pref-
oA uJj o C
fionum fummae, differentia: denfitatum A H — B1, B I — C K ,& c .
. A H B I CK o r' p r
erunt ut fummarum differentiae -y-^, j g , y g , cxc. Centro 6, afym-
ptotis SA, S x defcribatur hyperbola quaevis, quae fecet perpendi­
cula AH, BI, CK, &c. in a, b, c, &c. ut & perpendicula ad afympto-
ton S x demiffa Ht, In, K w in h, i, k-, & denfitatum differentiae
AH B I
tu, uw, &c. erunt ut &c. Et reftangula t u x t h , u w x u t,
o r o A H x th B lx u i 0
&c. feu tp, uq, &c. ut — — >~ B 9 ^ C* 1(* ut A * , Bb,
&c. Eft enim, ex natura hyperbolae, SA nA A H vel St, ut t h ad
4 a> ideoque aequale Aa. Etfimili argumento efl — ~

aequale Bb, &c. Sunt autem A a, B b,C c,& c. continue proportionales,,


& propterea differentiis fuis Aa— Bb, Bb — Cc, &c. proportionales; -
ideoque differentiis hifce proportionalia funt re&angula tp ,u q , &c.
ut & fummis differentiarum A a — Cc vel Aa — H d fummae re&an-
gulorum t p \ u q vel tp-\-uq-\-'wr. Sunto ejufmodi termini quam
plurimi, &fumma omnium differentiarum, puta A a— F f, erit fum­
mae omnium reftangulorum, z th n , proportionalis. Augeatur
numerus terminorum & minuantur diflantiae punftorum A, B, Q
PRINCIPIA MATHEMATICA. lpr
&c. in infinitum, & re&angula illa evadent aequalia areae hyperboli- t.
cae z th n , ideoque huic areae proportionalis efl differentia A a — F f %tc
Sumantur jam diflantiae quaelibet, puta SA', ST>, progreflione
mufica, & differentiae A a — ‘Dd, T>d— F f c runt aequales; & prop-
terea differentiis hifce proportionales are® th lx , x l n z squales
erunt inter fe, & denfitates St, S x, S z, id elt, A H , FN
continue proportionales. Q E .T ) . ’
Corol. Hinc fi dentur fluidi denfitates duae quaevis, puta A H &
B I, dabitur area thiu, harum differenti® tu refpondens; & inde
invenietur denfitas F N in altitudine quacunque S F, fumendo are^
am t h n z ad aream illam datam th iu ut eft differentia A a — F f ad
differentiam Aa— Bb.

Scholmm.
Simili argumentatione probari poteft, quod fi gravitas particula­
rum fluidi diminuatur in triplicata' ratione diflantiarum a centro,
& quadratorum diflantiarum SA, SB , SC, &c. reciproca (nempe
S A cub. S A cub. S A cub. r .
‘~ S A f'>~SBq~’ ~ S G f" ' Amantur in progreflione arithmetica;
denfitates A H , B I , CK, &c. erunt in progreflione geometrita.
Et fi gravitas diminuatur in quadruplicata ratione diflantiarum,T&
cuborum diltathrumrcciproc, (put,
fumantur in progreflione arithmetica ; denfitates A H , B I, CK, &c.
erunt in progreflione geometrica. Et fic in infinitum. Rurfus fi
gravitas particularum fluidi in omnibus diflantiis eadem fit, & di-
ftantiae fint in progreflione arithmetica, denfitates erunt in progref-
. fione geometrica, uti Vir Cl. Edmundus Halleius invenit. Si gra­
vitas fit ut diftantia, & quadrata diflantiarum fint in progreflione
arithmetica, denfitates erunt in progreflione geometrica. Et fic in
infinitum. Haec ita fe habent ubi fluidi compreflione condenfati
denfitas efl ut vis compreflionis, vel, quod perinde eft, fpatium a
fluido occupatum reciproce ut haec vis. Fingi poliunt aliae conden-
fationis leges, ut quod cubus vis comprimentis fit ut quadrato-qua-
dratum denfitatis, feu triplicata ratio vis eadem cum quadruplicata ra­
tione denfitatis. Quo in cafu, fi gravitas eft reciproce ut quadratum -
diflantiae a centro, denfitas erit reciproco ut cubus diflantiae. Fin-
Ppi . gatur
ipi PHILOSOPHIA NATURALIS
db MoTugatur quod cubus vis comprimentis fit ut quadrato-cubus denfita-
Corporum ^ ^ g gravitas eft reciproce ut quadratum diftantia?, denfitas erit
reciproce in fefquiplicata ratione diftantiae. Fingatur quod vis com­
primens fit in duplicata ratione denfitatis» & gravitas reciproce in
ratione duplicata diftantise, & denfitas erit reciproce ut difiantia.
Cafus omnes percurrere longum eflet. Caeterum per experimenta
conflat quod denfitas aeris fit ut vis comprimens vel accurate vel
faltem quam proxime: & propterea denfitas aeris in atmofphaera
terrae ett ut pondus aeris totius incumbentis, id eft, ut altitudo mer­
curii in barometro.

P R O P O S I T I O XXIII. THEOREMA XVIII;


Si fluidi ex particulis fe mutuo fugientibus compofiti denfitas fit
ut. compreffio, vires centrifuga particularum fiunt reciproce
proportionales dijlantiis centrorum fiuorum. E t vice verfay
particula viribus qua funt reciproce proportionales dijlantiis
centrorum fuorum fe mutuo fugientes componunt fluidum ela-
flicum, cujus denfitas efi comprefjioni.proportionalis.

InCludi intelligatur fluidum in fpatio cubico A C E , dein corri-


preffione redigi in fpatium cubicum minus a c e ; & particularum^
fimilem fitum inter fe in utroque fpatio obtinentium, diftantiae erunt
ut cuborum latera AB , ab; & mediorum denfitates reciproce ut fpa-
tia continentia A B cub. & ab cub. In cubi majoris latere plano
A.BCT> capiatur quadratum D B '
aequale lateri plano cubi minoris.
db\ & ex hypothefi, preffio, qua
quadratum D T urget fluidum in-
clufum, erit ad preflionem, qua il- / f
lud quadratum db urget fluidum in-
clufum, ut medii denfitates ad invi­
cem, hoc eft, ut ab cub. ad A B cub.
Sed preflio, qua quadratum T> B urget fluidum inclufum, eft ad
preflionem, qua quadratum T>T urget idem fluidum, ut qjiadratum-
Q B ad quadratum Z>?„ hoc eft, ut A B quad, ad ab quad. Ergo,.
. ex.
PRINCIPIA MATHEMATICA. 1$7?
ex aequo, preflio qua quadratum T>B urget fluidum, eft ad preflio- libe*
nem qua quadratum db urget fluidum, ut a b ad A B . Planis F G /7>SecUnd0S'
fg h , per media cuborum duftis, diflinguatur fluidum in duas partes,
&haefe mutuo prement iifdem viribus,quibus premuntur a planis AC*
ac, hoc efl, in proportione ab ad A B : ideoque vires centrifugae,
quibus hae prefliones fuftinentur, funt in eadem ratione. Ob eun­
dem particularum numerum fimilemque fitum in utroque cubo, vi­
res quas particulas omnes fecundum plana F G H , fg h exercent'
in omnes, funt ut vires quas fingulae exercent in lingulas. Ergo
vires, quas fingulae exercent in fingulas fecundum planum FGH in
cubo majore, funt ad vires, quas fingulae exercent in fingulas fecun- *
dum planum fg h in cubo minore, ut ab ai A B , hoc efl, reciproce
ut diftantiae particularum ad invicem. 6). E. D .
Et vice verfar fi vires particularum lingularum funt reciproce ut
diftantiae, id eft, reciproce ut cuborum latera AB, ab \ fummae vi­
rium erunt in eadem ratione, & prefliones laterum T>B, db ut fum­
mae virium ; & preflio quadrati T> *F ad preflionem lateris *DB ut
ab quad. ad A B quad. Et, ex aequo, preflio quadrati tDT aduprefi
fionem lateris db ut ab cub.&& A B cub. id eft, vis compreffionis ad
vim compreffionis ut denlitas ad denfitatem. E. T>. •

Scholmm:

Simili argumento, fi particularum vires centrifugas fint reciproce in


duplicata ratione diftantiarum inter centra, cubi virium comprimen­
tium erunt ut quadrato-quadrata denfitatum* Si vires centrifugae
fint reciproce in triplicata vel quadruplicata ratione diftantiarum,
cubi virium comprimentium erunt ut quadrato-cubi vel cubo-cubp
denfitatum. Et univerfaliter, fi D ponatur pro diftantia, & E pro
denfitate fluidi comprefli, &• vires centrifugae fint reciproce ut di­
ftantiae dignitas quaelibet D\ cujus index eft numerus n ; vire^com-'
primentes erunt ut latera cubica dignitatis E”"H, cujus index eft nu­
merus n-\-i: & contra. Intelligenda vero funt haec omnia de par­
ticularum viribus centrifugis quae terminantur in particulis proximis,
aut non longe ultra diffunduntur. Exemplum habemus in corpori­
bus magneticis. Horum virtus attraftiva terminatur fere in fui ge­
neris corporibus Ubi proximis. Magnetis virtus per interpofitam *
laminam-
294 'PHILOSOPHI)E N A T U R A L I S
u laminam ferri contrahitur, & in lamina fere terminatur. Nam cor­
pora ulteriora non tam a magnete quam a lamina trahuntur. Ad
eundem modum fi particulas fugant alias fui generis particulas fibi
proximas, in particulas autem remotiores virtutem nullam exerceant,
ex hujufmodi particulis componentur .fluida de quibus aftum eit in
hac propofitione. Quod fi particulas cujufque virtus in infinitum
prppagetur, opus erit vi majori ad aequalem condenfationem majoris
.quantitatis fluidi. An vero fluida elaltica ex particulis fe mutuo fu­
gantibus conflent, quaeftio phyfica; eft. Nos proprietatem fluidorum
ex ejufmodi particulis conflantium mathematice demonftravimus,
ut philofophis anfam praebeamus quaeflionem illam tra&andi.

S E C T I O VI .
D e motu & refijlentia corporum funependulorum .

P R O P O S I T I O X X IV . THEOREMA X IX .
Ghiantitates materiae in corporibus funependulis , quorum centra
ofcillationum a centro^fufpenfionis aequaliter diftant , fu n t in
ratione compofita ex ratione ponderum &* ratione duplicata
temporum ofcillationum in vacuo.

Nam, velocitas, quam data vis in data, materia, dato tempore ge­
nerare poteft, eft: ut vis & tempus dire&e, & materia inverfe. Quo
major eft* vis vel majus tempus vel minor materia, eo major gene-
r^bitun velocitas. Id* quod’ per, motus legem fecundam, manifeftum
eft. Jam vero fi pendula ejufdem.fint longitudinis, vires motrices
in,locis a.perpendiculo «qualiter diftantibus funt ut pondera: ideo-
que fi„ corpora, duo .ofcillando defcribant arcus aequales, & arcus illi
dividantur in partes aequales,;, cum tempora quibus corpora defcri-
baW fingulas, arcuum partes correfpondentes fint ut tempora ofcil-
lationum{ totarum, erunt velocitates ad invicem in correfpondenti-
bus ofcillationum partibus, ut vires motrices & tota ofcillationum
tempora direfte;& quantitates materias reciproce: ideoque,quanti­
tates materia ut vires & ofcillationum tempora direfie & velocita­
tes. rqciprccq. Sed. velocitates reciproce, funt ut tempora, atque
* ideo
PRINCIPIA M A T H E M A T I CA. 2£^
ideo tempora dire&e & velocitates reciproce furit iit quadrata tem­
porum, & propterea quantitates materiae futit ut vires motrices&SE
quadrata temporum, id efi, ut pondera & quadrata temporum»
k ,ET>' -
Cor^l. i. Ideoque fi tempora funt «qualia, quantitates iiiateri« iri
fingulis corporibus erunt ut pondera. f
Corol. z. Si pondera funt aequalia, quantitates materiae ‘erunt tit
quadrata temporum.
Corol. 3. Si quantitates materiae aequantur, pondera erunt reci­
proce ut quadrata temporum.
Corol. 4. Unde cum quadrata temporum, caeteris paribus, fint ut
longitudines pendulorum; fi & tempora & quantitates materiae ae­
qualia funt, pondera erunt ut longitudines pendulorum.
Corol. 5. Et univerfaliter, quantitas materiae pendulae eft ut pon­
dus & quadratum temporis direfte, & longitudo penduli inverfe.
Corol. 6. Sed & in medio non refifiente quantitas materiae pendu­
lae eft ut pondus comparativum & quadratum temporis direfte &
longitudo penduli inverfe. . Nam pondus comparativum eft vis mo-
trix corporis in medio quovis gravi, ut fupra explicui; ideoque
idem praeftat in tali medio non refifiente atque pondus abfolutum in
vacuo.
Corol. 7. Et hinc liquet ratio tum comparandi corpora inter fer
quoad quantitatem materiae in fingulis; tum comparandi pondera
ejufdem corporis in diverfis locis, ad cognofcendam variationem
gravitatis. Faftis autem experimentis quam accuratifiimis inveni
femper quantitatem materiae in corporibus fingulis eorum ponderi
proportionalem efle.

PROPOSITIO XXV. THEOREMA XX.


Corpora Funependula quibus> in medio quovis, refifiitur in-r a*
tione momentorum temporis, 8f corpora funependula qute m
ejufdem gravitatis fp ecifica medio non refifiente moventur,
ofcillationes m cycloide eodem tempore peragunty 8? arcuum
partes proportionales fim u l defcribunt.
Sit A B cycloidis arcus, quem corpus ® tempore quovis in medio
non refifiente ofcillando defcribit. Bifecetur idem in C, ita ut C fit
infimum^
PHILOSOPHIA NATURALIS

CE. Exponatur vis illa per eundem arcum ; & cum refiftentia fit
ut momentum temporis, ideoque detur, exponatur eadem per da­
tam arcus cycloidis partem CO, & fumatur arcus Od in ratione ad
arcum C D quam habet arcus OB ad arcum C B : & vis qua corpus
in d urgetur in medio refiftente, cum fit exceflus vis Cd fupra re-
fiftentiam CO, exponetur per arcum Od, ideoque erit ad vim, qua
corpus D urgetur in medio non refiftente in loco D , ut arcus Od
ad arcum C D ; & propterea etiam in loco B ut arcus OB ad ar­
cum CB. Proinde fi corpora duo, D , d exeant de loco B, & his
viribus urgeantur: cum vires fub initio fint ut arcus C B & OB,
erunt velocitates primae & arcus primo defcripti in eadem ratione.
Sunto arcus illi B D & Bd, & arcus reliqui CT>, Od erunt in ea­
edem ratione. Proinde vires, ipfis C D , Od proportionales manebunt

!Z

e c C

in eadem ratione ac fub initio, & propterea corpora pergent arcus


in eadem ratione fimul defcribere. Igitur vires & velocitates &
arcus reliqui C D , Od femper erunt ut arcus toti C B , OB, & prop­
terea arcus illi reliqui fimul defcribentur. Quare corpora duo D ,
d fimul pervenient ad loca C & O, alterum quidem in medio non
refiftente ad locum C, & alterum in medio refiftente ad locum O.
Cum autem velocitates in C & O fint ut arcus C B , O B ; erunt ar­
cus, quos corpora ulterius pergendo fimul defcribunt, in eadem ra­
tione. Sunto illi C E & Oe. Vis qua corpus D in medio non re­
fiftente retardatur in E eft ut CE, & vis qua corpus d in medio re-
fiftente
P R I N C I P I A M A T H E M A T I C A . 297
fiftente retardatur in e eft ut fumma vis Ce & refiltentiae CO, id
eft ut O e ; ideoque vires, quibus corpora retardantur, funt ut ar- Se
cubus CE, Oe proportionales arcus C B , OB ; proindeque velocita­
tes, in data illa ratione retardatas, manent in eadem illa data ratione,
Velocitates igitur & arcus iifdem defcripti femper funt ad invicem
in data illa ratione arcuum CB & O B ; & propterea fi fumantur ar*
cus toti A B , aB in eadem ratione, corpora E>, d fimul defcribent
hos arcus, & in locis A & a motum omnem fimul amittent. Ifo-
chronas funt igitur ofcillationes totae, & arcubus totis B A, Ba
proportionales funt arcuum partes quaelibet B T >, B d vel B E, Be
quae fimul delcribuntur. E . *D.
CoroL Igitur motus velocifiimus in medio refiftente non incidit in
punftum infimum C, fed reperitur in punfto illo O, quo arcus to­
tus defcriptus a B bifecatur. Et corpus fubinde pergendo ad a, iif­
dem gradibus retardatur quibus antea accelerabatur in defcenfu fuo
a B ad O.

P R O P O S I T I O XXVI. T H E O R E M A XXI.
Corporum funependulorum, quibus rejiftitur in ratione veloci­
tatumj ofcillationes in cycloide funt Ifochronte.

Nam fi corpora duo, a centris fufpenfionum aequaliter diftantia,


ofcillando defcribant arcus inaequales, & velocitates in arcuum par­
tibus correfpondentibus fint ad invicem ut arcus toti; refifientiae
velocitatibus proportionales, erunt etiam ad invicem ut iidem arcus.
Proinde fi viribus motricibus a gravitate oriundis, quae fint ut iidem
arcus, auferantur vel addantur hae refiftentiae, erunt differentiae vel
fummae ad invicem in eadem arcuum ratione: cumque velocitatum
incrementa vel decrementa fint ut hae differentiae vel fummae, ve­
locitates femper erunt ut arcus toti : Igitur velocitates, fi fint in
aliquo cafu ut arcus toti, manebunt femper in eadem ratione. Sed
in principio motus, ubi corpora incipiunt defcendere & arcus illos
defcribere, vires, cum fint arcubus proportionales, generabunt velo­
citates arcubus proportionales. Ergo velocitates femper erunt ut
arcus toti defcribendi, & propterea arcus illi fimul defcribentur.
&E.

Qq PROPO-
ap8 PHILOSOPHIA NATURALIS
D e M otu
C orporum __ .

P R O P O S I T I O XXVII. THEOREMA XXII.


Si corporibus funependuhs rejifitur in duplicata ratione veloci-
tatum, differentia inter tempora ofcillationum in medio re-
f i jient e ac tempora ofcillationum in ejufdem gravitatis fpeci-
fictf medio non refiflente, erunt arcubus ofcillando defcriptis
proportionales quam proxime.

# Nam pendulis aequalibus in medio refiflente defcribantur arcus


inaequales A, B ; & refiflentia corporis in arcu A , erit ad refiflen-
tiam corporis in parte correfpondente arcus B, in duplicata ratione
velocitatum, id efl, ut A A ad BB, quam proxime. Si refiflentia
in arcu B effet ad refiftentiam in arcu A ut A B ad A A ; tem­
pora in arcubus A & B forent aequalia, per propofitionem fuperi-
orem. Ideoque refiflentia A A in arcu A, vel AB in arcu B, efficit
excefliim temporis in arcu A fupra tempus in medio non refiflen­
te ; & refiflentia BB efficit exceflum temporis in arcu B fupra tem­
pus in medio non refiflente. Sunt autem exceflus illi ut vires effi­
cientes A B & BB quam proxime, id efl, ut arcus A & B. Q .E . 2 >.
. Corel, i. Hinc ex ofcillationum temporibus, in medio refiflente,
in arcubus inaequalibus faftarum, cognofci poffunt tempora ofcil-
ktmnum m ejufdem gravitatis fpecificae medio non refiflente. Nam
diflerentia temporum erit ad exceflum temporis in arcu minore fu­
pra tempus in medio non refiflente, ut differentia arcuum ad arcum
minorem.
Corol.2. Ofcillationes breviores funt magis ifochronse, & brevif-
im£e llfdem temPonbus peraguntur ac in medio non refiftente,
quam proxime. Earum vero quae in majoribus arcubus fiunt, tem­
pora funt paulo majora, propterea quod refiftentia in defcenfu cor-
a!r‘S qr“V erm? US producicur’ maJor pro ratione longitudinis in
e cen u e cripta?, quam refiftentia in afcenfu fubfequente qua tem­
pus conti a itui. Sed & tempus ofcillationum tam brevium quam
ongarum nonnihil produci videtur per motum medii. Nam cor-
tlT;! U<? tai C cejlt'^us paulo minus refiftitur, pro ratione veloci-
mirpr n.- COrp,cll 1 us acceleratis paulo magis quam iis quae unifor­
miter piogrediuntur:. idque quia medium, eo quem a corporibus
accepit
PRIN CIPIA MATHEM ATICA. 299
accepit motu, in eandem plagam pergendo, in priore cafu magis
agitatur, in poderiore minus; ac proinde magis vel minus cumS
corporibus motis confpirat. Pendulis igitur in defcenfu magis re-
fidit, in afcenfu minus quam pro ratione velocitatis, & ex utraque
caufa tempus producitur. 1

PROPOSITIO X X V III. THEOREMA XXltf.


Si corpori funependulo in cycloide ofcillanti refijlitur in ratione*
momentorum temporis, erit ejus refiflentia ad vim gravitatis
ut exceffus arcus defcenfu toto defcripti fupra arcum afcen­
fu fubfequente defcriptumy ad penduli longitudinem duplica­
tam. •

Defignet B C arcum defcenfu defcriptum, Ca arcum afcenfu de­


fcriptum, & A a differentiam arcuum: & dantibus quae in propofi-
tione xxv. condru&a & demondrata funt, erit vis, qua corpus of-
cillans urgetur in loco quovis 2 ), ad vim relidendae ut arcus C D
ad arcum CO, qui femiflis ed differentiae illius A a. Ideoque vis,

qua corpus ofcillans urgetur in cycloidis principio feu punfto altif-


fimo, id ed, vis gravitatis, erit ad refidentiam ut arcus cycloidis
inter pundum illud fupremum & punftum infimum C ad arcum
C O ; id ed (fi arcus duplicentur) ut cycloidis totius arcus, feu du­
pla penduli longitudo, ad arcum A a. Q E . D .

Qq 1 P ROP Q-
300 PHILOSOPHIAE NATURALIS

P R O P O S I T I O XXIX. P R O B L E M A VI.
Pofito quod corpori in cycloide ofcillanti refifiitur in duplicata
ratione velocitatis: invenire refijlentiam in locis fingnlis.
Sit Ba arcus ofcillatione integra defcriptus, fitque C infimum
cycloidis punflum, & C Z femiflis arcus cycloidis totius, longitu­
dini penduli aequalis; & quaeratur refillentia corporis in loco quo­
vis T). Secetur refla infinita Oj^,in punflis O, S, T , ea lege,
ut (fi erigantur perpendicula OK, ST, T I, g)E, centroque O & a-
fymptotis OK, Oj^defcribatur. hyperbola T I G E fecans perpendicu­
la ST, T I, <H>E in T, 1 8c E, & per punflum / agatur K F parallela
afymptoto OJ^occurrens afymptoto O K in K, & perpendiculis S T
& Q E in L & F ) fuerit area hyperbolica T I E Q ad aream hyper-
bolicam T IT S ut arcus B C defcenfu corporis defcriptus ad arcum

o s t M a, m

Ca afcenfu defcriptum, & area I E F ad aream 1 L T ut Ojg ad OS.


Dein perpendiculo M N abfcindatur area hyperbolica T I N M quas
fit ad aream hyperbolicam T I E ^ j x t arcus C Z ad arcum B C de-
fcenfu defcriptum. Et fi perpendiculo R G abfcindatur area hy­
perbolica T I G R , qua: fit ad aream T I E G p ut arcus quilibet CT)
ad arcum B C defcenfu toto defcriptum; erit refillentia in loco T)
OR
ad vim gravitatis, ut area ^ I E F — IG H zd aream T IN M .
Nam cum vires a gravitate oriundae quibus corpus in locis Z , B,T),
a uigetur, fint ut arcus C Z , C B , C E , Ca, & arcus illi fint ut area:
TINM ,.
P R I N C I P I A M A T H E M A T I C A . 301
T I N M , T I E Q , T I G R> T I T S ; exponantur tum arcus tum vires L iber
ECDNDUS,
per has areas refpe&ive. Sit infuper fpatium quam minimum a
corpore defcendente defcriptum, & exponatur idem per aream,
quam minimam RGgr parallelis R G , rg comprehenfam ; & pro­
ducatur rg ad hy ut fint GHhg, & RGgr contemporanea arearum
OR
I GH, T I G R decrementa. Et areai I E F — I GH incremen-
0$L *
tum G Hhg — feu R r x HG — ~~ I E F, erit ad areae
IEF
T I G R decrementum RGg r , feu R r x R G , ut H G -----act
O&
OR
RG •, ideoque ut O R x H G — Y ^ I E F a d O R x G R feu O T x
T I, hoc eft (ob aequalia OR x HG, OR x HR—OR x GR, O R H K
— O T I K , T I H R & T I G R + I G H ) ut T I G R + I G H —
OR I E F ad O OR
^T*. I***.
K . Igitur fi area ^ ~ ^ IE F — I G H dicatur Y ,
atque areae T I G R decrementum R G g r detur, erit incrementum*.
areae Y ut T IG R — Y .
Quod fi V defignet vim a gravitate oriundam, arcui defcribendo-
CT> proportionalem, qua corpus urgetur in ©, & R pro refiften-
tia ponatur; erit V — R vis tota qua corpus urgetur in®. Eft itaque-
incrementum velocitatis ut V — R & particula illa temporis in qua
faftum eft conjundiim: Sed & velocitas ipfa eft ut incrementum,
contemporaneum fpatii defcripti direfte & particula eadem tem­
poris inverfe. Unde, cum refiftentia per hypothefin fit ut qua­
dratum velocitatis, incrementum refiftentia: (per lem. ir.) erit ut
velocitas & incrementum velocitatis conjunftim, id eft, ut momen­
tum fpatii & V — R conjunftim; atque ideo, fi momentum fpatii.
detur, ut V — R ; id eft, fi pro vi V fcribatur ejus exponens P IG R ,
& refiftentia R exponatur per aliam aliquam aream Z , ut T I G R
-Z . „
Igitur area T IG R per datorum momentorum fubduaionem uni­
formiter decrefcente, crefcunt area Y in ratione T I G R — Y , 8 c
area Z in ratione T IG R — 7 .. Et propterea fi arete Y & Z fimub
incipiant & fub initio aequales fint, hae per additionem aequalium;
momentorum pergent efie aequales, & aequalibus itidem momentis*
1 ' fubinde
301 P H I L O S O P H I A N A T U R A L I S

D e M ot u fubinde decrefcentes fimul evanefcent. Et viciffim, fi fimul incipi­


C o r po r u m
unt & fimul evanefcunt, aequalia habebunt momenta & femper e­
runt aequales: id adeo quia fi refillentia Z augeatur, velocitas una
cum arcu illo Ca, qui in alcenfu corporis defcribitur, diminuetur;
& punflo in quo motus omnis una cum refillentia ceflat propius
accedente ad punflum C, refillentia citius evanefcet quam area Y .
Et contrarium eveniet ubi refillentia diminuitur.
Jam vero area Z incipit definitque ubi refillentia nulla elt, hoc
elt, in principio motus ubi arcus CT) arcui C B aequatur & refla
R G incidit in reflam Q E , & in fine motus ubi arcus CT) arcui
C A aequatur & R G incidit in reflam ST . Et area Y feu
OJ^
I E F — I G H incipit definitque ubi nulla elt, ideoque ubi

illae fimul incipiunt & fimul evanefcunt, & propterea femper funt
OR
aequales. Igitur area I E F — I G H aequalis elt areae Z , per
quam refillentia exponitur, & propterea effc ad aream T I N M p e v
quam gravitas exponitur, ut refillentia ad gravitatem. E. T).
Corol. 1. Eli igitur refillentia in loco infimo C ad vim gravitatis,
OT
ut area O j^ ^ ’^ 'ac^ aream f i n m .
Corol. x. Fit autem maxima, ubi area T I H R elt ad aream I E F
ut OR ad Og>. Eo enim in cafu momentum ejus (nimirum T IG R
— Y evadit nullum. Corol.
PRINCIPIA MATHEMATICA. 303
Corel 3. Hinc etiam innotefeit velocitas in locis lingulis: quip- Ll B E R
J N DVS.
pe quae ed in fubduplicata ratione refidentiae, & ipfo motus initio EC1
aequatur velocitati corporis in eadem cycloide fine omni reliden­
tia ofcillantis.
Ceterum ob difficilem calculum quo relidentia & velocitas per
hanc propofitionem inveniendae funt,. vifum ed propofitionem fe-
quentem fubjungere.

PROPOSITIO XXX. T H E O R E M A X X IV .
Si reBa a B aqualis fit cycloidis arcui quem corpus oficillando
deficribit, & adfiingula ejus punBa D erigantur perpendicula
D K , qua fimt ad longitudmem penduli ut refiijientia corpo­
ris in arcus punBis correfipondentibus ad vim gravitatis :
dico quod differentia inter arcum deficenfiu toto deficriptum
& arcum aficenfiu toto fiubfiequente deficriptum duBa in ar­
cuum eorundem femifiummam, aqualis erit area B R a a
perpendiculis omnibus D K occupata.

Exponatur enim tum cycloidis arcus, ofcillatione integra deferip-


tus, per redam illam libi aequalem aB, tum arcus qui deferibere-
tur in vacuo per longitudinem AB. Bifecetur A B in C, & pun-
dum C repraefentabit infimum cycloidis punftum, & erit CT> ut

vis a gravitate oriunda, qua corpus in T> fecundum tangentem;


cycloidis urgetur, eamque habebit rationem ad longitudinem pen­
duli quam habet vis in 2 ) ad vim gravitatis. Exponatur igitur vis
3o4 PHILOSOPHIAE NATURALIS
illa per longitudinem C D , & vis gravitatis per longitudinem pen.
D e M ot u
Corporum ^ jn capiatur ‘D K in ea ratione ad longitudinem pen­
duli quam habet refiitentia ad gravitatem, erit D K exponens re-
fiftentise. Centro C & intervallo C A vel C B conftruatur femicir-
culus B E e A . Defcribat autem corpus tempore quam minimo
fpatium Dd, & ereftis perpendiculis *DE, de circumferentiae occur­
rentibus in E & e, erunt haec ut velocitates quas corpus in vacuo,
defcendendo a punfto B, acquireret in locis D & d. Patet hoc
(per prop. l i i . lib. x.) Exponantur itaque hae velocitates per per­
pendicula illa D E , d e ; fitque ‘D i1’ velocitas quam acquirit in 2 )
cadendo de B in medio refiftente. Et fi centro C & intervallo
C F defcribatur circulus F f M occurrens reftis de & A B in/ & M,
erit M locus ad quem deinceps fine ulteriore refiftentia afcen-
deret, & d f velocitas quam acquireret in d. Unde etiam fi Fg
defignet velocitatis momentum quod corpus 2>, defcribendo fpa­

tium quam minimum 2> d, ex refiftentia medii amittit; & fuma­


tur C N aequalis C g : erit N locus ad quem corpus deinceps fine
ulteriore refiftentia afcenderet, & M N erit decrementum afcenfus
ex velocitatis illius amiflione oriundum. Ad «//demittatur perpen­
diculum Fm, & velocitatis D F decrementum F g a refiftentia D K
genitum, erit ad velocitatis ejufdem incrementum fm a vi C2> ge­
nitum, ut vis generans D K ad vim generantem C D . Sed & ob fi-
milia triangula F m f, Fbg, F D C , eft f m ad Fm feu D d ut C D
ad D F ; & ex aequo F g ad D d ut D K ad D F . Item F h ad Fg
ut D F ad C F ; & ex sequo perturbate, F h feu M N ad D «/ut D K
ad C F feu CM ; ideoque fumma omnium M N -xC M aequalis erit
fummae omnium. D d x D K . Ad punftum mobile M erigi femper
intelligatur ordinata reftangula aequalis indeterminata CM , quae
motu
PRINCIPIA MATHEMATICA. 3oy
motu continuo ducatur in totam longitudinem A a ; & trapezium libek
ex illo motu defcriptum five huic aequale retfangulum A a xka B Secundus'
aequabitur fummae omnium M N x C M , ideoque fummae omnium
TtdxTJK , id eft, areaz B K V T a , Q E . T ) .
Corol, Hinc ex lege refiftentiae & arcuum Ca, CZ? differentia ^
colligi poteft proportio refiflentiae ad gravitatem quam proxime.
Nam fi uniformis fit refiftentia TOK, figura B K T a reftangulum
erit fub Ba & T )K ; & inde redangulum fub 4 Ba & A a erit aqua­
le redtangulo fub B a & T)K, & T>K aqualis erit ';Aa. Quare cum
T>K fit exponens refiflentia, & longitudo penduli exponens gravi­
tatis, erit refiflentia ad gravitatem ut ^A a ad longitudinem pendu­
li ; omnino ut in prop. x x v in . demonftratum eft.
Si refiftentia fit ut velocitas, figura B K T a ellipfis erit quam pro­
xime. Nam fi corpus, in medio non refiftente, ofcillatione integra
defcriberet longitudinem BA,\ velocitas in loco quovis *D foret ut
circuli diametro A B defcripti ordinatim applicata C D E. Proinde
cum Ba in medio refiftente, & B A in medio non refiftente, aqua­
libus circiter temporibus deferibantur ; ideoque velocitates in fingulis
ipfius B a pun&is, fint quam proxime ad velocitates in punftis cor-
refpondentibus longitudinis B A , ut eft Ba ad BA-, erit velocitas
in punfto *D in medio refiftente ut circuli vel ellipfeos fuper dia­
metro Ba defcripti ordinatim applicata; ideoque figura BKVTa
ellipfis erit quam proxime. Cum refiftentia velocitati proportio­
nalis fupponatur, fit O V exponens refiftentia in punfto medio O ;
& ellipfis B R V S a , centro O, femiaxibus OB, O V defcripta, figu­
ram B K V T a , eique aquale reftangulum A a x B O , aequabit quam-
proxime. Eft igitur A a x B O ad O V x B O ut area ellipfeos hujus
ad O V x B O : id eft, A a ad O V ut area femicirculi ad quadratum
radii, five ut i i ad 7 circiter : Et propterea - t A a ad longitudinem
penduli ut corporis ofcillantis refiftentia in O ad ejufdem gravita­
tem.
Quod fi refiftentia *DK fit in duplicata ratione velocitatis, figura
B K V T a fere parabola erit verticem habens V & axem OV, ideo­
que aequalis erit redangulo fub 4 Ba & O V quam proxime. Eft
igitur reftangulum fub 4 Ba & Aa aequale reftangulo fu b \ B a &
OV, ideoque O V aequalis \ A a : & propterea corporis ofcillantis re-
fillentia in O ad ipfius gravitatem ut \ Aa ad longitudinem penduli.
R r . Atque
306 PHILOSOPHIA N ATU RALIS
De Motu Atque has conclufiones in rebus pradicis abunde fatis accuratas
CohFORUM e^-e cenfe0 Nam cum ellipfis vel parabola B R V S a congruat cum
figura B K V T a in pundo medio V, haec fi ad partem alterutram
B R V vel VS a excedit figuram illam, deficiet ab eadem ad partem
alteram, & fic eidem aequabitur quam proxime.

PROPOSITIO X X X I. THEOREMA XXV.


Si corporis ofctllantis refiflentia in ftngulis arcuum defcrtptorum
partibus proportionalibus augeatur v e l minuatur tn data ra­
tione ; differentia inter arcum defcenfu defcriptum arcum
fubfequente afcenfu defcriptum, augebitur vel diminuetur in
eadem ratione.

Oritur enim differentia illa ex retardatione- penduli per refiften-


tiam medii, ideoque eft ut retardatio tota eique proportionalis re­
fiftentia retardans. In fuperiore propofitione redangulum fub reda
\aB & arcuum illorum C B , Ca, differentia A a aequalis erat areae

BKTa. Et area illa, fi maneat longitudo aB, augetur vel diminuitur


in ratione ordinatim applicatarum 7 ) K ; hoc eft, in ratione refiften-
ideoque eft ut longitudo a B & refiftentia conjundim Proin-
deque redangulum fub A a & U B eft ut a B & refiftentia conium
Ctim, & propterea Aa ut refiftentia. 6>. E. T>.
Corel, i. Unde, fi refiftentia fit ut velocitas, differentia.arcuum in
eodem medio erit ut arcus totus deferiptus: & contra.
tia^llTtrir Sl 7 ni! enria flt.in duPIicata itio n e velocitatis, differen­
tia illa erit m duplicata ratione arcus t o t i u s & contra.
Corol.
PRINCIPIA MATHEMATICA. 307
Corol. 3. Et univerfaliter, fi refiftentia fit in triplicata vel alia qua­
vis ratione velocitatis, differentia erit in eadem ratione arcus totius : Se
& contra.
Corol. 4. Et fi refiftentia fit partim in ratione fimplici velocitatis,
partim in ejufdem ratione duplicata, differentia erit partim in ratio­
ne arcus totius & partim in ejus ratione duplicata: & contra. Ea­
dem erit lex & ratio refiftentiae pro velocitate, quas eft differentias
illius pro longitudine arcus.
Corol. 5*. Ideoque fi, pendulo inaequales arcus fucceffive defcri-
bente, inveniri poteft ratio incrementi ac decrementi differentiae
hujus pro longitudine arcus defcripti; habebitur etiam ratio incre­
menti ac decrementi refiftentiae pro velocitate majore vel minore*

Scholium G enerale .
Ex his propofitionibus, per ofcillationes pendulorum in mediis
quibufcunque, invenire licet refiftentiam mediorum. Aeris vero re-
fiftentiam inveftigavi per experimenta fequentia. Globum ligneum
pondere unciarum Romanarum 57^, diametro digitorum Londt-
nenfium 6i fabricatum, filo tenui ab unco fatis firmo fufpendi, ita
ut inter uncum & centrum ofcillationis globi diftantia effet pedum
104. In filo punftum notavi pedibus decem & uncia una a centro
fufpenfionis diftans; & e regione punfti illius collocavi regulam in
digitos diftinftam, quorum ope notarem longitudines arcuum a pen­
dulo defcriptas. Deinde numeravi ofcillationes quibus globus oc­
tavam motus fui partem amitteret. Si pendulum deducebatur a
perpendiculo ad diftantiam duorum digitorum, & inde demitteba­
tur ; ita ut toto fuo defcenfu defcriberet arcum duorum digitorum,
totaque ofcillatione prima, ex defcenfu & afcenfu fubfequente com-
pofita, arcum digitorum fere quatuor: idem ofcillationibus 164 a*
mifit oftavam motus fui partem, fic ut ultimo fuo afcenfu defcri­
beret arcum digiti unius cum tribus partibus quartis digiti. Si
primo defcenfu defcripfit arcum digitorum quatuor; amifit ofta-
vam motus partem ofcillationibus i n , ita ut afcenfu ultimo defcri­
beret arcum digitorum 34. Si primo defcenfu defcripfit arcum di­
gitorum ofto, fexdecinv triginta duorum vel fexaginta quatuor;
amifit oftavam motus partem ofcillationibus 69,35*4, 184, 94? refpe-
flive. Igitur differentia inter arcus defcenfu primo & afcenfu ulti-
Rr% rao
3o 8 p h il o s o p h ia n a t u r a l i s
DiMom mo defcriptos, erat in cafu primo, fecundo, tertio, quarto, quinto,
Corporum fextQj digitorum ^ ^ I; 4, 8 refpeftive. Dividantur eas differen­
tiae per numerum ofcillationum in cafu unoquoque, & in ofcillatio-
ne una mediocri, qua arcus digitorum 37, 74, 15» 30, 60, n o de-
fcriptus fuit, differentia arcuum defcenfu & fubfequente afcenfu
defcriptorum, erit —■> £, % partes digiti refpeftive. Ha?
autem in majoribus ofcillationibus funt in duplicata ratione arcuum
defcriptorum quam proxime, in minoribus vero paulo majores quam
in ea ratione; & propterea (per corol. i. prop. xxxi. libri hujus),
refiftentia globi, ubi celerius movetur, eft in duplicata ratione velo­
citatis quam proxime; ubi tardius, paulo major quam in ea ratione.
Defignet jam V velocitatem maximam in ofcillatione quavis, fint-
que A ,B , C quantitates datae, & fingamus quod differentia arcuum
fit AV-^BV^-j-CV . Cum velocitates maximae fint in cycloide ut
femiffes arcuum ofcillando defcriptorum, in circulo vero ut femif-
fium arcuum illorum chordae ; ideoque paribus arcubus majores fint.
ih cycloide quam in circulo, in ratione femiflium arcuum ad eorun­
dem chordas; tempora autem in circulo fint majora quam in cy­
cloide in velocitatis ratione reciproca; patet arcuum differentias,
(quae funt ut refiftentia & quadratum temporis conjun&im) eafdem,
fore, quamproxime, in utraque curva: deberent enim differentiae,
illae in cycloide augeri, una. cum refiftentia, in duplicata circiter ra­
tione arcus ad' chordam, ob velocitatem in ratione illa fimplici au-
ftam ; & diminui, una cum quadrato temporis, in eadem duplicata.
ratione. Itaque ut reduftio fiat ad' cycloidem, eaedem fumendae.
fUnt arcuum differentiae quae fuerunt in circulo obfervatae, velocita­
tes veromaximae ponendae funt arcubus vel'dimidiatis vel integris,
hoc eft, numeris 4, 1, i, 4, 8, 16 analogae. Scribamus ergo ih cafu.
fecundo, quarto & fexto. numeros 1, 4 & 16 pro V ; & prodibit ar­
cuum differentia,-— =?:A-f B -fC in cafufecundo ■ ,— i — 4 A ..+ 8 B.
8
- f 16C in cafu quarto; & - — i d A A ^ B - f 176 C in cafu fexto..
17 • • °T
fft ex his aequationibus, per debitam collationem & reduftionem analy-
ticam,fit A = 0,0000916, B =0,0010847, & C = 0,0019558. Eftigi-
tur differentia arcuum ut 0,0000916 V - f 0,0010847 V* 4-0,001977 8V ’ :
& prop-
PRINCIPIA MATHEMATICA. 309
& propterea cum (per corollarium propofitionis xxx. applicatum Ll
ad hunc cafum) reddentia globi in medio arcus ofcillando defcripti,SECU
ubi velocitas ed V,. fit ad ipfius pondus ut -fr A V + t-BV^ -f-fC V 2
ad longitudinem penduli; fi pro A, B & C fcribantur numeri inventi,
fiet relidentia globi ad ejus pondus, ut 0,0000583 V - f 0,0007593
+ 0,0011169 V 2 ad longitudinem penduli inter centrum fufpenfi-
onis & regulam, id: ed, ad< m digitos. Unde cum V in cafu fe-
eundo defignet 1, in quarto 4, in fexto 16: erit refidentia ad pon­
dus globi in cafu fecundo ut 0,0030345 ad 121, in quarto ut 0,041748 >
ad m , in fexto ut 0,61705 ad m .
Arcus quem punftum in filo notatum in cafu fexto defcripfit, erat
120 ~ feu 119^ digitorum. Et propterea cum radius edet 111
digitorum, & longitudo penduli inter punftum fufpenfionis & cen­
trum globi effet 116 digitorum, arcus quem centrum globi deferip-
fit erat 114-/- digitorum. Quoniam corporis ofcillantis velocitas
maxima, ob refidentiam aeris, non incidit in punftum infimum ar­
cus deferipti, fed in medio fere loco arcus totius verfatur: haec ea­
dem erit circiter ac fi globus defcenfu fuo toto in medio non re­
lidente dfcfcriberet arcus illius partem dimidiam digitorum 6iA>
idque in cycloide, ad quam motum penduli fupra reduximus: &
propterea velocitas illa aequalis erit velocitati quam globus, perpen-
diculariter cadendo & cafu fuo deferibendo altitudinem arcus illius
fifrui verfo aequalem, acquirere pofTet. Efl autem finus ille verfus
in cycloide ad arcum idum 61-A- ut arcus idem ad penduli longitu­
dinem duplam 252, & propterea aequalis digitis 15,178. Quare ve­
locitas ea ipfa ed quam corpus cadendo & cafu fuo fpatium 15,178
digitorum deferibendo acquirere pofTet. Tali igitur cum velocitate
globus refidentiam patitur, quae fit ad ejus pondus ut 0,61705 ad
m , vel (fi refidentiae pars illa fola fpeftetur quaeeft in velocitatis
ratione duplicata) ut 0,56751 ad 111.
Experimento autem hydrofiatico inveni quod pondus globi hujus
lignei edet ad pondus globi aquei magnitudinis ejufdem ut 55 ad
97: & propterea cum 121 fit ad 213,4 m eadem ratione* erit re­
fidentia globi aquei praefata cum velocitate progredientis ^ad ipfius
pondus ut 0,56752 ad 113,4, ^ e& llt 1 3 7 ^ . Unde cum pon­
dus
3io PHILOSOPHIA NATURALIS
DEMoTudus globi aquei, quo tempore globus cum velocitate uniformiter
Corporum contjnuata defcribat longitudinem digitorum 30,5-5-6, velocitatem
illam omnem in globo cadente generare poflet; manifeftum eft quod
vis refifientiae eodem tempore uniformiter continuata tollere poflet
velocitatem minorem in ratione 1 ad 37<Sy-> hoc eft, velocitatis to-
. r
tius partem ■ . Et proprerea quo tempore globus, ea cum ve­
locitate uniformiter continuata, longitudinem femidiametri fuae, feu
digitorum 3tV> defcribere poflet, eodem amitteret motus fui par-

Numerabam. etiam ofcillationes quibus pendulum quartam motus


fui partem amiiit. In fequente tabula numeri fupremi denotant lon-
. gitudinem arcus defcenfu primo defcripti, in digitis & partibus di­
giti expreflam: numeri medii fignificant longitudinem arcus alcen-
fu ultimo defcripti; & loco infimo fiant numeri ofcillationum. Ex­
perimentum defcripfi tanquam magis accuratum quam cum motus
pars tantum oftava amitteretur. Calculum tentet qui volet.

IDefcenfus primus 2 4 8 16 31 64
Afcenfus ultimus 14 3 <5 12. 24 48
Numerus Ofcillat. 374272 1624 834 4x4 224

Pofiea globum plumbeum diametro digitorum 2, & pondere un­


ciarum Romanarum 264 fufpendi filo eodem, fic ut inter centrum
globi & punftum. fufpenfionis intervallum efiet pedum 104, & nu­
merabam ofcillationes quibus data motus pars amitteretur. Tabu­
larum fubfequentium prior exhibet numerum ofcillationum quibus
pars oftaya, motus totius ceflavit; fecunda numerum ofcillationum
quibus ejufdem. pars quarta amifla fuit.
‘Defeenfus primus 1 2 4 81632 64
Afcenfus ultimus 4 4 34 7 I4 2g ^
Numerus Ofcillat. 226 228 193 140 904 5-3 30
‘Defcenfusprmu.s 1 2 4 8 16 32. 64
Afcenfiis, ultimus 4 14 3 6 12 24 48
Numerus, Ofcillat. 5to 51^ ^2.0 318 204 121 • 70
In tabula priore feligendo ex obfervationibus tertiam, quintam■ &
feptimam,
PRINCIPIA MATHEMATICA. jii
feptirnam, & exponendo velocitates maximas in his obfervationibus
particulatim per numeros i, 4, 16 refpefiive, & generaliter perS
quantitatem V ut fupra: emerget in obfervatione tertia - 3, — A4-B
193 r
T il i O .
+ C, in quinta — 7 = 4 A-J-8B 4 -16 C, in feptima — = 16 A +
9°t 30 *
64B-J - 156 C. Hae vero aequationes reduftae dant A = 0,001414,
B = 0,000297, C = 0,000879. Et inde prodit refiftentia globi cUm
velocitate V moti in ea ratione ad pondus fuum unciarum z6},.
quam habet 0,0009 V + 0,000208 -f- 0,00065:9 V 2 ad pendulf
longitudinem 121 digitorum. Et fi fpe&emus eani folummodo re­
fiftentiae partem qiiae eft in duplicata ratione velocitatis, haec erit
ad pondus globi ut 0,000659 V 2 ad 121 digitos. Erat autem haeo
pars refiftentiae in experimento primo ad pondus globi lignei uncia­
rum 57-rr ut 0,002217 V z ad 121: & inde fit refifientia globi lignei
ad refiftentiam globi plumbei (paribus eorum velocitatibus) ut 57-A
ia 0,002217 ad 267 in 0,000659, id efty ut 7! ad 1. Diametri glo­
borum duorum erant 6i & z digitorum, & harum quadrata funt ad
invicem ut 477 & 4, feu i i 44 & 1 quamproxime. Ergo refiftentiae
globorum aequivelocium erant in minore ratione quam duplicata
diametrorum. At nondum confideravimus refiftentiam fili, quae
certe permagna erat, ac de pendulorum inventa refiftentia fubduci
debet. Hanc accurate definire non potui, fed majorem tamen in­
veni quam partem tertiam refiftentiae totius minoris penduli; &
inde didici quod refiftentiae globorum, dempta fili refiftentia, funt
quam proxime in* duplicata ratione diametrorum. Nam ratio 74— 4
ad 1 — £, feu io4 ad 1 non longe abeft a diametrorum ratione du­
plicata i i 44 ad 1.
Cum refiftentia fili in globis majoribus minoris fit momenti, ten*
tavi etiam experimentum in globo cujus diameter erat 184 digito*
rum. Longitudo penduli inter punflum fufpenfionis & centrum
ofcillationis erat digitorum 1224, inter punftum fufpenfionis & no­
dum in filo 1094 dig. Arcus primo penduli defcenfu a nodo de-
fcriptus 32 dig. Arcus afcenfu ultimo poft ofcillationes quinque
ab eodem nodo defcriptus 28 dig. Summa arcuum feu arcus totus
ofcillatione mediocri defcriptus 60 dig. Differentia arcuum 4 dig.
Ejus pars decima feu differentia inter defcenfum & afcenfum in
ofcib-
3a PHILOSOPHI/E N A T U R A L I S
Db m o t u ofcillatione mediocri -f dig. Ut radius 1094 ad radium ita ar-
Corporum cus tQtus 6q dig 0fciiiatione mediocri a nodo defcriptus ad arcum
totum 674 dig. ofcillatione mediocri a centro globi defcriptum; &
ita differentia 4 ad differentiam novam 0,4475*. Si longitudo pen­
duli, manente longitudine arcus defcripti, augeretur in ratione
vl6 ad 1x2,4; tempus ofcillationis augeretur & velocitas penduli di­
minueretur in ratione illa fubduplicata, maneret vero arcuum de-
fcenfu & fubfequente afcenfu defcriptorum differentia 0,4475*. De­
inde fi arcus defcriptus augeretur in ratione 1x47- ad 674, diffe­
rentia ifta 0,4475* augeretur in duplicata illa ratione, ideoque evade­
ret 1,5*295'. Haec ita fe haberent, ex hypothefi quod refiftentia pen­
duli effet in duplicata ratione velocitatis. Ergo fi pendulum defcri-
beret arcum totum 1 x 4 digitorum, & longitudo ejus inter pun-
ftum fufpenfionis & centrum ofcillationis effet 1x6 digitorum, diffe­
rentia arcuum defcenfu & fubfequente afcenfu defcriptorum foret
1,5*2.95' digitorum. Et haec differentia duda in pondus globi pen­
duli, quod erat unciarum 208, producit 318,136. Rurfus ubi pen­
dulum fuperius ex globo ligneo conftruftum centro ofcillationis»
quod a punfto fufpenfionis digitos ix6 diffabat, defcribebat arcum
totum ix 47t digitorum, differentia arcuum defcenfu & afcenfu de­
fcriptum fuit — in — , quae dufta in pondus globi, quod erat un-
ix i 97
ciarum 5 producit 49,396. Duxi autem differentias hafce in
pondera globorum, ut invenirem eorum refiftentias. Nam differen­
tiae oriuntur ex refiffentiis, funtque ut refiftentiae direfte & pon­
dera inverfe. Sunt igitur refiftentiae ut numeri 318,136 & 49,396.
Pars autem refiftentiae globi minoris, quae eft in duplicata ratione
velocitatis, erat ad refiftentiam totam ut o,5675% ad 0,61675-, id eft,
ut 4 J,i4f 3 ad 49,396; & pars refiftentiae globi majoris propemodum
aequatur ipfius refiftentiae to ti; ideoque partes illae funt ut 318,136
& 45.4^3 quamproxime, id eft, ut 7 & 1. Sunt autem globorum
diametri 184 & 64; & harum quadrata 35*1^. & 47_^ funt ut 7,438
& i, id eft, ut globorum refiftentia 7 & 1 quamproxime. Diffe­
rentia rationum haud major eft, quam quae ex fili refiftentia oriri
potuit Igitur refilfentiarum partes illa; qua; funt, paribus globis,
ut quadrata velocitatum ; funt etiam, paribus velocitatibus, ut qua­
drata diametrorum globorum.
Caeterum
PRINCIPIA MATHEMATICA. 313
Caeterum globorum, quibus ufus fum in his experimentis, maxi­
mus non erat perfe&e fphaericus, & propterea in calculo hic allatoS
minutias quafdam brevitatis gratia neglexi; de calculo accurato in
experimento non fatis accurato minime follicitus. Optarim itaque*
cum demonftratio vacui ex his dependeat, ut experimenta cum
globis & pluribus & majoribus & magis accuratis tentarentur. Si
globi fumantur in proportione geometrica, puta quorum diametri
fint digitorum 4, 8, 16, s z ; ex progreflione experimentorum colli»
getur quid in globis adhuc majoribus evenire debeat.
Jam vero conferendo reliftentias diverforum fluidorum inter fe
tentavi fequentia. Arcam ligneam paravi longitudine pedum qua-
tuor, latitudine & altitudine pedis unius. Hanc operculo nudatam
implevi aqua fontana, fecique ut immerfa pendula in medio aquae
ofcillando moverentur. Globus autem plumbeus pondere t <564 un­
ciarum, diametro 34 digitorum movebatur ut in tabula fequente de-
fcripfimus, exiflente videlicet longitudine penduli a pun&o fufpen-
fionis ad punftum quoddam in filo notatum 1z6 digitorum, ad o*
fcillationis autem centrum 1344- digitorum.
Arcus defcenfu primo a punEto in 7 T
64 31 l6 8 4 z I X 7
filo notato defcriptus, digitorum
Arcus afcenfu ultimo defcriptus,
48 14 IZ 6 3 1'i 7 7
3 3

digitorum
Arcuum differentia motui amiffo r« f
16 8 4 z 1 7 7 VS*
proportionalis, digitorum
Numerus Ofcillationum in aqua 29
TV l-r 3 7«i I 3t.
Numerus Ofcillationum in aere 535
Iti experimento columnae quartae, motus aequales ofcillationibus
5-35- in aere, & i 4 in aqua amiffi funt. Erant quidem ofcillationes in
aere paulo celeriores quam in aqua. At fi ofcillationes in aqua in
ea ratione acceleraremur ut motus pendulorum in medio utroque
fierent aequiveloces, maneret numerus idem ofcillationum 14 in aqua,
quibus motus idem ac prius amitteretur ; ob refillentiam audiam &
fimul quadratum temporis diminutum in eadem ratione illa dupli­
cata. Paribus igitur pendulorum velocitatibus motus aequales in
aere ofcillationibus 515 & in aqua ofcillationibus i T amiffi funt;
ideoque refffientia penduli in aqua elt ad ejus refiftentiam in aere
^ Sf " U t
314 PHILOSOPHIA N A T U R A L IS
Da M otu ut ad It- Hsec eft proportio refiftentiarum totarum in cafti
C o rp o ru m , _
columnae quartae.
Defieri et jam A V -fC V 2 differentiam arcuum in defcenfu & fub-
fequente afcenfu defcriptorum a globo in aere cum velocitate ma­
xima V moto; & cum velocitas maxima in cafu columna? quartae
fit ad velocitatem maximam in cafu columnae primae, ut 1 ad 8 ;
& differentia illa arcuum in cafu columnae quartae ad differentiam
in cafu columnae primae ut — ad k- t » feuut 854 ad 4180: feri-
53S 05^
bamus in his cafibus i & 8 pro velocitatibus, atque 854 & 4280 pro*
differentiis arcuum, & fiet A -}-C = 85^ & 8 A 64 C = 4280 feu
A -j- 80 = 535*; indeque per reduftionem aequationum proveniet
y C = 4494 & C = 64^ & A = 214 : atque ideo refiftentia, cum.
fit ut -A A V - H C V 4,' erit ut 13-A V + 48 * V 2. Quare in cafu co­
lumnae quartae, ubi velocitas erat 1, refiftentia tota eft ad partem
fuam quadrato velocitatis proportionalem, ut i 3tt + 48 ^ feu 6 i ~4 ad
48t9 t ; & idcirco refiftentia penduli in aqua eft ad refiftentiae partem
illam in aere, quae quadrato velocitatis proportionalis eft, quaeque
fola in motibus velocioribus confideranda venit, ut 6144 ad 48-^ &
535 ad i4 conjunftim, id eft, ut 571 ad 1. Si penduli in aqua ofcil-
lantis filum totum fuiffet immerfum, refiftentia ejus fuiffet adhuc
major; adeo ut penduli in aqua ofcillantis refiftentia illa, qux velo­
citatis quadrato proportionalis eft, quaeque fola in corporibus velo­
cioribus confideranda venit, fit ad refiftentiam ejufdem penduli toti­
us, eadem cum velocitate in aere ofcillantis, ut 850 ad 1 circiter,
\
hoc eft, ut denfitas aquae ad denfitatem aeris quamproxime.
In hoc calculo fumi quoque deberet pars illa refiftentiae penduli
in aqua, quae effet ut quadratum velocitatis, fed (quod mirum for­
te videatur) refiftentia in aqua augebatur in ratione velocitatis pluf-
quam duplicata. Ejus rei caufam inveftigando, in hanc incidi, quod
arca nimis angufta effet pro magnitudine globi penduli, & motum
aquae cedentis prae anguftia fua nimis impediebat. Nam fi globus,
pendulus, cujus diameter erat digiti unius, immergeretur; refiften­
tia augebatur in duplicata ratione velocitatis quam proxime. Id
tentabam conftruendo pendulum ex globis duobus, quorum inferior
& minor ofcillaretur in aqua, fuperior & major proxime fupra a­
quam filo affixus effet, & in aere ofcillando, adjuvaret motum pen­
duli
PRINCIPIA MATHEMATICA. 3iy
duli eumque diuturniorem redderet. Experimenta autem hoc mo* Libek
do inllituta fe habebant ut in tabula fequente defcribitur. Secundus,
Arcus defcenfu primo defcriptus 16 8 4 2 1 4 4
Arcus afcenfu ultimo defcriptus 12 6 3 14 4 4^
Arcuum dijf.motui amijfoproport. 4 2 1 4 4 4 ^
Numerus Ofcillationum 34 64 iiV* 214 34 53624
Conferendo refiftentias mediorum inter fe, effeci etiam ut pen­
dula ferrea ofcillarentur in argento vivo. Longitudo fili ferrei erat
peduiwquafi trium, & diameter globi penduli quafi tertia pars di­
giti. Ad filum autem proxime fupra mercurium affixus erat globus
alius plumbeus fatis magnus ad motum penduli diutius continuan­
dum. Tum vafculum, quod capiebat quafi libras tres argenti vivi,
implebam vicibus alternis argento vivo & aqua communi, ut pen­
dulo in fluido utroque fucceffive ofcillante, invenirem proportio­
nem refiftentiarum : & prodiit refiftentia argenti vivi ad refiflentiam
aquas ut 13 vel 14 ad 1 circiter: id eft, ut denfitas argenti vivi ad
denfitatem aquae. Ubi globum pendulum paulo majorem adhibe­
bam, puta cujus diameter effet quafi 4 vel 4 partes digiti, prodibat
refiftentia argenti vivi in ea ratione ad refiflentiam aquae, quam ha­
bet numerus 12 vel 10 ad 1 circiter. Sed experimento priori magis
fidendum eft, propterea quod in his ultimis vas nimis anguftum fuit
pro magnitudine globi immerfi. Ampliato globo, deberet etiam vas
ampliari. Conftitueram quidem hujufmodi experimenta in vafis ma­
joribus & in liquoribus tum metallorum fuforum, tum aliis quibuf-
dam tam calidis quam frigidis repetere: fed omnia experiri non va­
cat, & ex jam defcriptis fatis liquet refiftentiam corporum celeriter
motorum denfitati fluidorum in quibus moventur proportionalem
effe quam proxime. Non dico accurate. Nam fluida tenaciora,
pari denfitate, proculdubio magis refiftunt quam liquidiora, ut ole­
um frigidum quam calidum, calidum quam aqua pluvialis, aqua quam
fpiritus vini. Verum in liquoribus, qui ad fenfum fatis fluidi funt,
ut in aere, in aqua feu dulci feu falfa, in fpiritibus vini, terebinthi
& falium, in oleo a fascibus per deftillationem liberato & calefafto,
oleoque vitrioli & mercurio, ac metallis liquefaftis, & fiqui fint alii,
qui tam fluidi funt ut in vafis agitati motum impreflum diutius con­
fervent, effufique liberrime in guttas decurrendo refolvantur, nullus
S f 2 dubito
3i 6 PHILOSOPHIA NATURALIS
De Motu dubito quin regula allata fatis accurate obtineat :■ praefertim fi cxpe-
C orporum. r jm enta j n c0rp0ribus pendulis & majoribus & velocius motis initi-
tuantur. _
Denique cum nonnullorum opinio fit, medium quoddam tethereum
& longe fubtiliffimum extare, quod omnes omnium corporum poros
& meatus liberrime permeet; a tali autem medio per corporum poros
fluente refiftentia oriri debeat: ut tentarem an refifientia, quam in mo­
tis corporibus experimur, tota fit in eorum externa fuperficie, an vero
partes etiam interna: in fuperficiebus propriis refiftentiam notabilem
fentiant, excogitavi experimentum tale. Filo pedum undecim longitu­
dinis ab unco chalybeo fatis firmo, mediante annulo chalybeo, fuf-
pendebam pyxidem abiegnam rotundam, ad conttituendum pendulum
longitudinis praedi&te. Uncus furfum praeacutus erat acie concava,
ut annulus arcu fuo fuperiore aciei innixus liberrime moveretur.
Arcui autem inferiori anneftebatur filum. Pendulum ita confiitu-
tum deducebam a perpendiculo ad diftantiam quafi pedum fex, id-
que fecundum planum aciei unci perpendiculare, ne annulus, of-
cillante pendulo, fupra aciem unci ultro citroque laberetur. Nam
pundtum fufpenfionis, in quo annulus uncum tangit, immotum ma,
nere debet. Locum igitur, accurate notabam, ad quem deduxeram
pendulum, dein pendulo demifio notabam alia tria loca ad quae re­
dibat in fine ofciilationis primae, fecundae ac tertiae. Hoc. repete,
bam faspius, ut loca illa quam potui accuratiffime invenirem. Tum
pyxidem plumbo & gravioribus, quae ad manus erant, metallis im­
plebam. Sed prius ponderabam pyxidem vacuam, una cum parte,
fili quae circum pyxidem volvebatur ac dimidio partis reliqua qua
inter uncum & pyxidem pendulam tendebatur. Nam filum tenfum
dimidio ponderis fui pendulum a perpendiculo digreflum femper
urget. Huic ponderi* addebam pondus aeris quem pyxis capiebat.
Et pondus totum erat quafi pars feptuagefima oftava pyxidis me­
tallorum plena. Tum quoniam pyxis metallorum plena,. pondere
fuo tendendo filum, augebat longitudinem penduli, contrahebam
filum ut penduli jam. ofcillantis eadem efiet longitudo ac prius.
Dein pendulo ad locum primo notatum retraho ac dimifio, numeT
rabam ofcillationes quafi feptuaginta & feptem, donec pyxis ad lo­
cum fecundo notatum rediret, ,,totidemque fubinde donec pyxis ad
locum.
P R I N C I P I A M A T H E M A T I C A . 3i 7
locum tertio notatum rediret, atque rurfus totidem donec pyxis Ln
reditu fuo attingeret locum quartum. Unde, concludo quod refi-SECU
flentia tota pyxidis plenae non majorem habebat proportionem ad
refiftentiam pyxidis vacuae quam 78 ad 77. Nam fi aequales eflent
ambarum refiftentiae, pyxis plena ob vim fuam infitam feptuagies &
ofties majorem vi infita pyxidis vacuae, motum fuum ofcillatorium
tanto diutius confervare deberet, atque ideo completis femper of-
dilationibus 78 ad loca illa notata redire. Rediit autem ad eadem
completis ofcillationibus 77.
Defignet igitur A refiftentiam pyxidis in ipfius fuperficie externa,
& B refiftentiam pyxidis vacuae in partibus internis; & fi refiftentiae
corporum aequivelocium in partibus internis fint ut materia, feu
numerus particularum quibus reftftitur: erit 78 refiftentia pyxi­
dis plenae in ipfius partibus internis : ideoque pyxidis vacuaeyrefi­
ftentia tota A-f-B erit ad pyxidis plenae refiftentiam totam A-I-78 B
ut 77 ad 78, & divifim A-j-B ad 77 B, ut 77 ad 1, indeque A-j-B
ad B ut 77x77 ad 1, & divifim A ad B ut 5918 ad i. Eft igitur
refiftentia pyxidis vacuae in partibus internis quinquies millies minor
quam ejufdem refiftentiam externa fuperficie, & amplius. Sic vero
difputamus ex hypothefi quod major illa-refiftentia pyxidis plenae,
non ab alia aliqua caufa latente oriatur, fed ab aftione fola. fluidi
alicujus fubtilis in metallum inclufum.
Hoc experimentum recitavi memoriter. Nam charta, in qua il­
lud aliquando defcripferam, intercidit. Unde fradtas quafdam nu­
merorum partes, quae memoria* exciderunt, omittere compulfus fum.
Nam omnia denuo tentare non vacat. Prima vice, cum unco
infirmo ufus effem,.pyxis, plena citius retardabatur. Caufam quae­
rendo, reperi quod uncus infirmus cedebat ponderi pyxidis, & ejus
ofcillationibus obfequendo in partes omnes fleftebatur. Parabam
igitur uncum firmum, ut punftum fufpenfionis immotum maneret,
&„tunc omnia ita evenerunt uti fupra defcripfimus. ✓

sEcrra*
3i 8 PHILOSOPHIA N A TU R A L IS
D e M ot u
C orporum
S E C T I O VII.
D e motu fluidorum & refigentia projeBilium.

P R O P O S I T I O XXXII. THEOREMA X X V I.
Si corporum fiyjlemata duo fim ilia ex aquali particularum nu­
mero confient, & particula correfipondentes fim iles fimt &
proportionales, fingula in uno fiyfiemate Jingulis in altero,
& fim iliter f it a inter fie, ac datam habeant rationem denfii-
tatis ad invicem, & inter fie temporibus proportionalibus f i ­
militer moveri incipiant (ea inter fie qua in uno fiunt fiyfie­
mate ea inter fie qua fiunt in altero) & fii non tangant fie
mutuo qua in eodem fiunt fiyfiemate, nifii in momentis reflex­
ionum, neque attrahant, vel fugent fie mutuo, nifii viribus
acceleratricibus qua fimt ut particularum correfipondentium
diametri inverfie & quadrata velocitatum direB e: dico quod
Jyfiematum particula illa pergent inter fie temporibus pro­
portionalibus fim iliter moveri.

Corpora fimilia & fimiliter fita temporibus proportionalibus inter


le fimiliter moveri dico, quorum fitus ad invicem in fine temporum
illorum femper funt fimiles: puta fi particulas unius fyftematis cum
alterius particulis correfpondentibus conferantur. Unde tempora
erunt proportionalia, in quibus fimiles & proportionales figuraram
fimilium partes a particulis correfpondentibus defcribuntur. Igitur
fi duo fint ejufmodi fyftemata, particulae correfpondentes, ob fimi-
litudinem incoeptorum motuum, pergent fimiliter moveri, ufque do­
nec fibi mutuo occurrant. Nam fi nullis agitantur viribus, progre­
dientur uniformiter in lineis rectis per motus leg. i. Si viribus ali­
quibus fe mutuo agitant, & vires illae fint ut particularum correfpon-
dentium diametri inverfe & quadrata velocitatum direfte ; quoniam
particularum fitus funt fimiles & vires proportionales, vires totae qui­
bus particulae correfpondentes agitantur, ex viribus lingulis agitan­
tibus
P R I N C I P I A M A T H E M A T I C A . 319
tibus (per legum corollarium fecundum) compofitae, fimiles habe­
bunt determinationes, perinde ac fi centra inter particulas fimiliter Se
fita refpicerent; & erunt vires illae totse ad invicem ut vires fingu-
lae componentes, hoc eft, ut correfpondentium particularum diame­
tri inverfe, & quadrata velocitatum direfte: & propterea efficient
ut correfpondentes particulae figuras fimiles defcribere pergant.
Haec ita fe habebunt (per corol. 1. & 8 prop. iv. lib. 1.) fi modo cen­
tra illa quiefcant. Sin moveantur, quoniam ob tranflationum fimili-
tudinem, fimiles manent eorum fitus inter fyllematum particulas
fimiles inducentur mutationes in figuris quas particulae defcribunt.
Similes igitur erunt correfpondentium & fimilium particularum mo­
tus ufque ad occurfus fuos primos, & propterea fimiles occurfus,
& fimiles reflexiones, & fubinde (per jam ofienfa) fimiles motus in­
ter fe donec iterum in fe mutuo inciderint, & fic deinceps in infi­
nitum. E. T>.
Corol. 1. Hinc fi corpora duo quaevis, quae fimilia fint & ad fyfte-
matum particulas correfpondentes fimiliter fita, inter ipfas tempori­
bus proportionalibus fimiliter moveri incipiant, fintque eorum mag­
nitudines ac denfitates ad invicem ut magnitudines ac denfitates
correfpondentium particularum: haec pergent temporibus propor­
tionalibus fimiliter moveri. Efl enim eadem ratio partium majorum
fyftematis utriufque atque particularum,
Corol. 2. Et fi fimiles & fimiliter pofitae fyftematum partes omnes
quiefcant inter fe : & earum duae, quae caeteris majores fint, & fibi
mutuo in utroque fyftemate correfpondeant, fecundum lineas fimi­
liter fitas fimili cum motu utcunque moveri incipiant: hae fimiles
in reliquis fyftematum partibus excitabunt motus, & pergent inter
ipfas temporibus proportionalibus fimiliter moveri; atque ideo fpa-
tia diametris fuis proportionalia defcribere.

PROPOSITIO X X X III. THEOREMA X X V II.


hfdem pofitis, dico quod fyflematum partes majores refifluntur
m ratione compofita ex duplicata ratione velocitatum fua~
rum & duplicata ratione diametrorum & ratione denfitatis
partium fyjlematum.
Nam refillentia oritur partim ex viribus centripetis vel centrifu­
gis
fio PHILOSOPHIAE NATURALIS
De Motu quibus particulae fyftematum fe mutuo agitant, partim ex occur-
Corporum fibus & reflexionibus particularum & partium majorum. Prioris
autem generis refiftentiae funt ad invicem ut vires totae motrices a
quibus oriuntur, id eft, ut vires totae acceleratrices & quantitates
materiae in partibus correfpondentibus ; hoc eft (per hypothefin) ut
quadrata velocitatum direfte & diftantiae particularum correfpon-
dentium inverfe & quantitates materiae in partibus correfpondenti-
t>us direfte: ideoque cum diftantiae .particularum fyftematis unius
fint ad diftantias correfpondentes particularum alterius, ut diameter
particulae vdl partis in fyftemate priore ad diametrum particulae vel
partis correfpondentis in altero, & quantitates materiae fint ait den­
fitates partium & cubi diametrorum ; refiftentiae funt ad invicem ut
quadrata velocitatum & quadrata diametrorum & denfitates parti­
um fyflematum. j£. E. 2 ). Pofterioris generis refiftentiae funt ut
reflexionum correfpondentium numeri & vires conjunftim. Nume­
ri autem reflexionum funt ad invicem ut velocitates partium corre­
fpondentium direfte, & fpatia inter earum reflexiones inverfe. Et
vires reflexionum funt ut velocitates & magnitudines & denfitates
partium correfpondentium conjunftim; id eft, ut velocitates & dia­
metrorum cubi & denfitates partium. Et conjunftis his omnibus
rationibus, refiftentiae partium correfpondentium funt ad invicem ut
quadrata velocitatum & quadrata diametrorum & denfitates partium
conjunftim. E. T>.
Corol. i. Igitur fi fyftemata illa fint fluida duo elaftica ad modum
aeris, & partes eorum quiefcant inter f e : corpora autem duo fimilia
& partibus fluidorum quoad magnitudinem & denfitatem propor­
tionalia, & inter partes illas fimiliter pofita, fecundum lineas fimili-
ter pofitas utcunque projiciantur; vires autem acceleratrices, qui­
bus particulae fluidorum fe mutuo agitant, fint ut corporum proje-
ftorum diametri inverfe, & quadrata velocitatum direfte: corpora
illa temporibus proportionalibus fimiles excitabunt motus in fluidis,
& fpatia fimilia ac diametris fuis proportionalia defcribent.
Corol. z. Proinde in eodem fluido projeftile velox refiftentiam
patitur, quae eft in duplicata ratione velocitatis quam proxime. Nam
fi vires, quibus particulae diftantes fe mutuo agitant, augerentur in
duplicata ratione velocitatis, refiftentia foret in eadem ratione du­
plicata accurate $ ideoque in medio, cujus partes ab invicem diftan­
tes
P R I N C I P I A M A T H E M A T I C A . 31I
tes fefe viribus nullis, agitant, refiflentia eft in duplicata ratione ve- Libe*
locitatis accurate. Sunto igitur media tria A^ B , C ex partibus fi- Secundus*
milibus & aequalibus & fecundum diftantias aequales regulariter dif-
pofitis conllantia. Partes mediorum A & B fugiant fe mutuo viri­
bus quae fint ad invicem ut T & V, illae medii C ejufmodi viribus
omnino deflituantur. Et fi corpora quatuor aequalia 2 ), E, F> G
in his mediis moveantur, priora duo T> & E in prioribus duobus
A & B , & altera duo F & G in tertio C ; fitque velocitas corporis
2 ) ad velocitatem corporis E , & velocitas corporis F ad velocita­
tem corporis G in fubduplicata ratione virium T ad vires V: refi­
flentia corporis 2) erit ad refiflentiam corporis E , & refiflentia cor­
poris F ad refiflentiam corporis G, in velocitatum ratione duplicata;
& propterea refiflentia corporis 2 ) erit ad refiflentiam corporis F
ut refiflentia corporis E ad refiflentiam corporis G. Sunto corpora
2 ) & F isquivelocia ut & corpora E & G ; & augendo velocitates
corporum 2) & F in ratione quacunque, ac diminuendo vires par­
ticularum medii B in eadem ratione duplicata, accedet medium B
ad formam & conditionem medii Cpro libitu, & idcirco refiflentiae
corporum aequalium & aequivelocium E & G in his mediis, perpe­
tuo accedent ad aequalitatem, ita ut earum differentia evadat tan­
dem minor quam data quaevis. Proinde cum refiflentiae corporum
2 ) & F fint ad invicem ut refiflentiae corporum E & G, accedent
etiam hae fimiliter ad rationem aequalitatis. Corporum igitur 2 ) &
F , ubi velociflime moventur, refiflentiae funt aequales quam proxi­
me : & propterea cum refiflentia corporis F fit in duplicata ratione
velocitatis, erit refiflentia corporis T> in eadem ratione quam pro­
xime.
Corol. 3. Corporis in fluido quovis elaftico velociflime moti eadem
fere efl refiflentia ac fi partes fluidi viribus fuis centrifugis dettitue-
rentur, feque mutuo non fugerent: fi modo fluidi vis elafiica ex
particularum viribus centrifugis oriatur, & velocitas adeo magna fit
ut vires non habeant fatis temporis ad agendum.
Corol. 4. Proinde cum refiflentiae fimilium & aequivelocium cor­
porum, in medio cujus partes diflantes fe mutuo non fugiunt, fint
ut quadrata diametrorum ; funt etiam aequivelocium & celerrime
motorum corporum refiflentiae in fluido elaftico ut quadrata dia­
metrorum quam proxime.
T t Corol. •
3n PHILOSOPHIAE NATURALIS
Db Mot» Cerei. 5. Et cum corpora fimilia, aequalia & aquivelocia, in me.’
Cokpokum ejuf(jem denfitatis, quorum particulae fe mutuo non fugiunt, five-
particulae illae fint plures & minores, five pauciores & majores, in
aqualem materia quantitatem temporibus aqualibus impingant, ei-
que aqualem motus quantitatem imprimant, & viciflim (per motus
legem tertiam) aqualem ab eadem readionem patiantur, hoc eft,.
aqualiter refiftantur : manifeftum eft etiam quod in ejufdem denfi-
tatis fluidis elafticis, ubi velociflime moventur, aquales fint eorum
refiltentia quam proxime; five fluida illa ex particulis craflioribus •
conflent, five ex omnium fubtiliflimis conflituantur. Ex medii fub-
tilitate refiftentia projedilium celerrime motorum non multum dimi­
nuitur.
Corol. 6. H ac omnia ita fe habent in fluidis, quorum vis elaftica>
ex particularum viribus centrifugis originem ducit. Quod fi vis illa
aliunde oriatur, veluti ex particularum expanfione ad inftar lana
vel ramorum arborum, aut ex alia quavis caufa, qua motus particu­
larum inter fe redduntur minus liberi: refiflentia, ob minorem me­
dii fluiditatem, erit major quam in fuperioribus corollariis.

PROPOSITIO XXXIV. THEOREMA XXVIIT.


Si.globus & cylindrus aqualibus diametris defcripti, in medio
raro ex particulis aqualibus &1ad aquales ab invicem di-
jlanttas libere difpofitis conflante^fecundum plagam axis cy­
lindri, aquali cum velocitate moveantur: erit refiflentia glo­
bi'duplo minor quam refiflentia cylindri.

Nam quoniam adio medii in corpus eadem eft (per legum co*
rol. 5.) five corpus in medio quiefcente moveatur, five medii parti­
cula eadem .cum velocitate impingant in corpus quiefcens: confi­
deremus corpus tanquam quiefcens, & videamus quo impetu urge­
bitur a medio movente. Defignet igitur A B K I corpus fpharicum
centro C femidiametro C A defcriptum, & incidant particula medii
data cum velocitate in corpus illud fpharicum, fecundum redas ipfl
A C parallelas: fitque F B ejufmodi reda. In ea capiatur ASTemi-
T
d ’™ ° & d«catur BT> qua fpharam tangat in B.
in A t oc.BD demittantur perpendiculares B E , LED, & vis qua par­
* ticula.
PRINCIPIA MATHEMATICA. 315
ticula medii, fecundum redam F B oblique incidendo, globum ferit Liber'
in B , erit ad vim qua particula eadem cylindrum ONG^ axe AGI E C U N D US»
circa globum defcriptum perpendiculariter feriret in b, ut UD ad
L B vel BE ad BC. Rurfus efficacia hujus vis ad movendum glo­
bum fecundum incidentiae fuae plagam F B vel AC, eft ad ejufdem
efficaciam ad movendum globum n
fecundum plagam determinationis K
fuae, id eft, fecundum plagam re­ . I I / \ R h L F
dae BC qua globum direde urget
ut BE ad BC. Et conjundis ra­ £ / '\
tionibus, efficacia particulae in W '-
globum fecundum redam FB o­ \ ^ j
blique incidentis, ad movendum
eundem fecundum plagam inci­
dentiae fuae, eft ad efficaciam par- ^
ticulae ejufdem fecundum eandem redam in cylindrum perpendi-
culariter incidentis, ad ipfum movendum in plagam eandem, ut BE
quadratum ad BC quadratum. Quare fi in b E, quae perpendicu­
laris eft ad cylindri bafem circularem NAO & aequalis radio AC, fu-
BE anad
matur b inaequalis ----erit bH ad bE ut effedus particulae
in globum ad effedum particulae in cylindrum. Et propterea foli-
dum quod a redis omnibus bH occupatur erit ad folidum quod a
redis omnibus bE occupatur, ut effedus particularum omnium in
globum ad effedum particularum omnium in cylindrum. Sed fo­
lidum prius eft parabolois vertice C, axe CA & latere redo CA de­
fcriptum, & folidum pofterius eft cylindrus paraboloidi circum-
fcriptus: & notum eft quod parabolois fit femiffis cylindri circum-
fcripti. Ergo vis tota medii in globum eft duplo minor quam ejuf­
dem vis tota in cylindrum. Et propterea fi particulae medii quie-
fcerent, & cylindrus ac globus aequali cum velocitate moverentur,
jforet refiftentia globi duplo minor quam refiftentia cylindri. 6IE.T).

Scholium.
Eadem methodo figurae aliae inter fe quoad refiftentiam com­
parari poffunt, eaeque inveniri quae ad motus fuos in mediis refiften-
tibus continuandos aptiores funt. Ut fi bafe circulari CEBH, quae
T t 2, centro
3 24 PHILOSOPHIA NATURALIS
Db M o t o centro O, radio OC defcribitur, & alti—
C o r p o r u m t u d j n£ conftruendum fit frufium CO ­
ni C B G F , quod omnium eadem bafi &
altitudine conftrudtorum & fecundum pla­
gam axis fui verfus T> progredientium
frufiorum minime refifiatur: bifeca alti­
tudinem OT> in <^& produc 0 <^ad S
ut fit Q S squalis QC, & erit S vertex
coni cujus frufium quaeritur.
Unde obiter, cum angulus C S B femper fit acutus, confequens
eft, quod fi folidum A 7D B E convolutione figurae ellipticae vel
ovalis A C D B E circa axem A B fadla generetur, & tangatur figura
generans a redtis tribus FG, GH, H I in pundtis F , B & I, ea lege
ut G H fit perpendicularis ad axem in pundio contadius B, & FG,
H I cum eadem G H contineant angulos FG B, B H I graduum 135-,
folidum, quod'convolutione figurae A T > F G H IE circa axem eun­
dem A B generatur, minus refiftitur quam folidum prius; fi modo
utrumque fecundum plagam axis fui A B progrediatur, & utriuf-
que terminus B praecedat. Quam quidem propofitionem in con-
firuendis navibus non inutilem futuram efie cenfeo.

Quod fi figura T>NFG ejufmodi fit curva, ut, fi ab ejus pundio


quovis N ad axem A B demittatur perpendiculum N M , & a pun-
dto dato G ducatur reda GR quae parallela fit redim figuram tan­
genti in A, & axem produdium fecet in R, fuerit M N ad GR ut
G R cub. ad 4BR x G B q ; folidum; quod figurae hujus revolutione
circa, axem A B fadfa defcribitur, in medio raro praedidto ab A ver-
fus
PRINCIPIA MATHEMATICA. 3z5>
fus B movendo, minus refifletur quam aliud quodtis eadem Ion- Liber
gitudine & latitudine defcriptum folidum circulare. Secundu

PROPOSITIO XXXV. PROBLEMA VII.


Si medium rarum ex particulis quam minimis quiefcentihus
aqualibus ad aquales ah invicem diflantias libere dif*
pofitis conflet: invenire refiflentiam globi in hoc medio uni­
formiter progredientis.

Caf. r. Cylindrus eadem diametro & altitudine defcriptus pro­


gredi intelligatur eadem velocitate fecundum longitudinem axis-
fui in eodem medio. Et ponamus quod particulae medii, in quas
globus vel cylindrus incidit, vi reflexionis quam maxima refiliant.
.Et cum refiflentia globi (per propofitionem noviffimam) fit duplo
minor quam refiflentia cylindri, & globus fit ad cylindrum ut duo
ad tria, & cylindrus incidendo perpendiculariter in particulas, ipfaf-
que quam maxime refleftendo, duplam fui ipfius velocitatem ipfis
communicet: cylindrus, quo tempore dimidiam longitudinem axis
fui uniformiter progrediendo defcribit, communicabit motum parti­
culis, qui fit ad totum cylindri motum ut denfitas medii ad denfi-
tatem cylindri ; & globus, quo tempore totam longitudinem diame­
tri fuae uniformiter progrediendo defcribit, communicabit motum
eundem particulis; & quo^tempore duas tertias partes diametri fuae
defcribit, communicabit motum particulis, qui fit ad totum globi
motum ut denfitas medii ad denfitatem globi. Et propterea globus
refiflentiam patitur, quae fit ad vim qua totus ejus motus vel auferri
poflit vel generari quo tempore duas tertias partes diametri fuae
uniformiter progrediendo defcribit, ut denfitas medii ad denfitatem
globi.
Caf. 2. Ponamus quod particulae medii in globum vel cylindrum
incidentes non refleftantur ; & cylindrus incidendo perpendicula­
riter in particulas fimplicem fuam velocitatem ipfis communicabit,
ideoque refiflentiam patitur duplo minorem quam in priore cafu,
& refiflentia globi erit etiam duplo minor quam prius.
C a f 3. Ponamus quod particulae medii vi reflexionis neque ma­
xima neque nulla, fed mediocri aliqua refiliant a globo ; & refi-
flentia
3i 6 p h il o s o p h ia n a t u r a l i s
D e M ot u flentia globi erit in eadem ratione mediocri inter refiftentiam in
C orporum p rj m o cafu yefiflentiam in fecundo. Q E. I.
Coro/, i. Hinc fi globus & particula fint infinite dura, & vi om­
ni elaftica & propterea etiam vi, omni reflexionis deflituta: refi-
flentia globi erit ad vim qua totus ejus motus vel auferri poflit vel
generari, quo tempore globus quatuor tertias partes diametri fuae
.defcribit, ut denfitas medii ad denfitatem globi.
Corol. z. Refiflentia globi, caeteris paribus, eft in duplicata ratione
velocitatis.
Coro/. 3. Refiflentia globi, exteris paribus, eft in duplicata ratione
diametri.
Corol. 4. Refiflentia globi, caeteris paribus, eft ut denfitas medii.
•Corol. 5. Refiflentia globi eft in ratione quae componitur ex du­
plicata ratione velocitatis & duplicata ratione diametri & ratione
denfitatis medii.
Corol, 6. Et motus globi cum ejus refiflentia fic exponi poteft.
Sit AB tempus quo globus per refiftentiam fuam uniformiter con­
tinuatam totum fuum motum amittere poteft. Ad A B erigantur
perpendicula AT), BC. Sitque B C motus ille totus, & per pun-
ftum C afymptotis A T), A B deferibatur hyperbola CF. Produca­
tur A B ad punfhim quodvis E. Erigatur
perpendiculum E hyperbolae occurrens in
F. Compleatur parallelogrammum CBEG,
& agatur A F ipfi B C occurrens in H,
E t fi globus tempore quovis B E, motu
fuo primo B C uniformiter continuato, in
medio non refiftente deferibat fpatium
C B E G per aream parallelogrammi expofitum, idem in medio
Tefiftente deferibet fpatium C B E F per aream hyperbolae expofitum,
& motus ejus in fine temporis illius exponetur per hyperbolae ordi­
natam EF, amifla motus ejus parte FG. Et refiflentia ejus in fine
temporis ejufdem exponetur per longitudinem BH, amifla refiften-
tiae parte CH, Patent hxc omnia per corol. 1. & 3. prop. v. lib.II.
Corol. 7. Hinc fi globus tempore T per refiftentiam R uniformi-
•ter continuatam amittat motum fuum totum M : idem globus tem­
pore t in medio refiftente, per refiftentiam R in duplicata velocita­
tis ratione decrefcentem, amittet motus fui M partem ma­
nente
PRINCIPIA MATHEMATICA. 3i7
nente parte ;y r p ; & defcribet fpatium quod fit ad fpatium motusiV/ ndos.
uniformi M eodem tempore t defcriptum, ut logarithmus numeri
T4-/ . .
~ multiplicatus per numerum 2,301585092994 eft ad numerum

T^r, propterea quod area hyperbolica B C F E eft ad reftangulum


ECGE in hac proportione. *

Schohum.
In hac propofitione expofui refiftentiam & retardationem' proje^
Silium fphaericorum in mediis non continuis, & oftendi quod hsec
refiftentia fit ad vim qua totus globi motus vel tolli poflit vel gene­
rari quo tempore globus duas tertias diametri fuae partes velocitate
uniformiter continuata defcribat, ut denfitas medii ad denfitatem
globi, fi modo globus & particulae medii fint fumme elaftica & vi
maxima refleSendi polleant: quodque haec vis fit dupld minor ubi
globus & particulae medii funt infinite dura & vi refleSendi pror-
fus deftituta. In mediis autem continuis qualia funt aqua, oleum
calidum, & argentum vivum, in quibus globus non incidit immedi­
ate in omnes fluidi particulas refiftentiam generantes, fed premit
tantum proximas particulas & hae premunt alias & hae alias, refiften­
tia eft adhuc duplo minor. Globus utique in hujufmodi mediis
ftuidiflimis refiftentiam patitur quas eft ad vim qua totus ejus motus
vel tolli poflit vel generari quo tempore, motu illo uniformiter con­
tinuato, partes ofto tertias diametri fuae defcribat, ut denfitas me­
dii ad denfitatem globi. Id quod in fequentibus conabimur oHen*
dere. '

PROPOSITIO XXXVI PROBLEMA V III.


Aquande vafe cylindrico per foramen m fundo fa&um effluen­
tis definire motum.

Sit A C 'D B vas cylindricum, A B ejus orificium fuperius, C 2 )


fundum horizonti parallelum, E F foramen circulare in medio fun­
di, G centrum foraminis, & GH axis cylindri horizonti perpendicu­
laris. Et finge cylindrum glaciei A T Q B ejufdem efle latitudinis
cum
3 x8 PHILOSOPHIAE N ATURALIS
db Motu cum cavitate vafis, & axem eundem habeie, & uniformi cum motu
Corporum perpetuo defcendere, & partes ejus quam primum attingunt fuper-
ficiem AB liquefcere, & in aquam converfas gravitate fua defluere
in vas, & cataradfam vel columnam aquae A BN FE M cadendo for­
m a r e , p e r foramen E F tranfire, idemque adaequate implere. Ea
vero fit uniformis velocitas glaciei defcen- ^
dentis ut & aquae contiguae in circulo AB , J
quam aqua cadendo & cafu fuo defcribendo e
altitudinem IH acquirere potefl ; & jaceant
I H & HG in diredfum, & per pundtum I &
ducatur redta KL horizonti parallela & late- Ai
ribus glaciei occurrens in K & L. Et ve- |
locitas aquae effluentis per foramen E F e a |
erit quam aqua cadendo ab 7 & cafu fuo
defcribendo altitudinem IG acquirere po­
tefl:. Ideoque per theoremata Galiltei erit
IG ad I H in duplicata ratione velocitatis •;
aquae per foramen effluentis ad velocitatem
aquae in circulo AB> hoc efl, in duplicata ratione circuli A B ad
circulum EF-, nam hi circuli funt reciproce ut velocitates aquarum
Ajuai per ipfos, eodem tempore & aequali quantitate, adaequate tran-
feunt. De velocitate aquae horizontem verfus hic agitur. Et mo­
tus horizonti parallelus quo partes aquae cadentis ad invicem acce­
dunt, cum non oriatur a gravitate, nec motum horizonti perpendi­
cularem a gravitate oriundum mutet, hic non confideratur. Suppo­
nimus quidem quod partes aquae aliquantulum cohaerent, & per co-
haefionem fuam inter cadendum accedant ad invicem per motus
horizonti parallelos, ut unicam tantum efforment cataradiam & non
in plures cataraftas dividantur: fed motum horizonti parallelum, a
cohaefione illa oriundum, hic non confideramus.
Caf. i. Concipe jam cavitatem totam in vafe, in circuitu aquae
cadentis A B N F E M , glacie plenam efle, ut aqua per glaciem tan-
quam per infundibulum tranfeat. Et fi aqua glaciem tantum non
tangat, vel, quod perinde efl, fi tangat & per glaciem propter fum-
mam ejus polituram quam liberrime & fine omni refiflentia labatur ;
haec defluet per foramen E F eadem velocitate ac prius, & pondus
totum columnae aquae A B N F E M ' impendetur in defluxum ejus
gene-
PRINCIPIA MATHEMATICA. 3 z9
generandum uti prius, & fundum vafis fuftiriebit pondus glaciei Liber
columnam ambientis. Secundu
Liquefcat jam glacies in vafe ; & effluxus aquae, quoad velocita­
tem, idem manebit ac prius. Non minor erit, quia glacies in a­
quam refoluta conabitur defcendere: non major, quia glacies in a­
quam refoluta non potelt defcendere nifi impediendo defcenfum
aquae alterius defcenfui fuo aequalem. Eadem vis eandem aqus
effluentis velocitatem generare debet.
Sed foramen in fundo vafis, propter obliquos motus particula­
rum aquae effluentis, pjulo majus effle debet quam prius. Nam par­
ticulae aquae jam non tranfeunt omnes per foramen perpendicula-
riter; fed a lateribus vafis undique confluentes & in foramen con­
vergentes, obliquis tranfeunt motibus; & curfum fuum deorfum
fleftentes in venam aquae exilientis confpirant, quae exilior elt paulo
infra foramen quam in ipfo foramine, exiftente ejus diametro ad
diametrum foraminis ut $ ad 6, vel ^4 ad 6-£ quam proxime, fi modo
diametros refte dimenfus lum. Parabam utique laminam planam
pertenuem in medio, perforatam, exiflente circularis foraminis dia­
metro partium quinque oflavarum digiti. Et ne vena aquae exili­
entis cadendo acceleraretur & acceleratione redderetur anguitior,
hanc laminam non fundo fed lateri vafis affixi fic, ut vena illa egre- ’
deretur fecundum lineam horizonti parallelam. Dein ubi vas aqua
plenum efflet, aperui foramen ut aqua efflueret ; & vena? diameter,
ad diitantiam quafi dimidii digiti a foramine quam accuratiflime
menfurata, prodiit partium viginti & unius quadragefimarum digiti.
Erat igitur diameter foraminis hujus circularis ad diametrum venae
ut 27 ad xi quamproxime. Aqua igitur tranfeundo per foramen,
convergit undique, & poftquam effluxit ex vafe, tenuior redditur
convergendo, & per attenuationem acceleratur donec ad diitantiam
femifflis digiti a foramine pervenerit, & ad diitantiam illam tenuior
& celerior fit quam in ipfo foramine in ratione 25x25 ad 21 X21
feu 17. ad 12 quamproxime, id elt in fiibduplicata ratione binarii
ad,junitatem'circiter. Per experimenta vero confiat quod quantitas
aquae,"quae per. foramen circulare in fundo vafis faftum, dato tem­
pore effluit,‘ea fit quae cum velocitate praedifta, non per foramen
illud, fed per foramen circulare, cujus diameter elt ad diametrum
foraminis illius ut 21 ad 25, eodem tempore effluerb debet. Ideo-
‘ U u que
33° PHILOSOPHIAE N A T U R A L I S
De Motu que aqua illa effluens velocitatem habet deorfum in ipfo fbiaminer
CoapoRUM m gfave cadendo & cafu fuo defcribendo dimidiam altitudinem'
aquae in vafe itagnantis acquirere potelt quampioxime. Sed poft-
quam exivit ex vale, acceleratur convergendo donec ad diftantiam.
a foramine diametro foraminis prope aequalem pervenerit, ^ ve­
locitatem acquifiverit majorem in ratione fubduplicata binarii ad
unitatem circiter ; quam utique grave cadendo, & cafu luo defcrh
bendo totam altitudinem aquae in vafe itagnantis, acquirere poteit
quamproxime.
' In fequentibus igitur diameter venae defignetur per foramen illud
minus quod vocavimus EF. Et plano foraminis E F parallelum
duci intelligatur planum aliud fuperius V W ad diftantiam diametro
foraminis aequalem circiter & foramine majore S T pertufum;
per quod utique vena cadat, quae adaequate impleat foramen infe­
rius EFy atque ideo cujus diameter fit ad diametrum foraminis infe­
rioris ut 25- ad 21 circiter. Sic enim vena per foramen inferius
perpendiculariter tranfibit ; & quantitas aquae effluentis, pro mag­
nitudine foraminis hujus, ea erit quam folutio- problematis poftulat
quamproxime. Spatium vero, quod’ planis duobus & vena cadbnte
clauditur, pro fundo vafis haberi poteft. Sed ut folutio problematis
• fimplicior fit & magis mathematica, praeftat adhibere planum folum.
inferius pro fundo vafis, & fingere quod
aqua quae per glaciem ceu per infundibu­ K
lum defluebat, & e vafe per foramen E F B;
H
in plano inferiore faftum egrediebatur, mo­ \ d
tum fuum perpetuo fervet, & glacies quie­ m\
A
tem fuam. In fequentibus igitur fit J f
diameter foraminis circularis centro Z de- JR
v s \ ]' /,T_... IV
fcripti per quod catarafta effluit ex vafe ......... MZ'
ubi aqua tota in vafe fluida eft. Et fit E F
diameter foraminis per quod catarafta ca­
dendo adaequate tranfit, five aqua exeat ex. vafe per foramen illud
fuperius STy five cadat per medium glaciei in vafe tanquam per in­
fundibulum. Et fit diameter foraminis fuperioris S T ad diametrum
inferioris E F ut 25 ad 21 circiter, & diftantia perpendicularis in­
ter plana foraminum aequalis fit diametro foraminis minoris E F.
Et velocitas, aquae e vafe per foram en S T e x eu n tis ea e rit in ipfo
foramine
PRINCI PI A MATHEMATICA. 331
foramine deorfum quam corpus cadendo a dimidio altitudinis 1Z
acquirere potell: velocitas autem cataradae utriufque cadentis eaS
erit in foramine EF, quam corpus cadendo ab altitudine tota IG
acquiret. .
C a f 2,. Si foramen E F non fit in medio fundi vafis, fed fundum
alibi perforetur: aqua effluet eadem cum velocitate ac prius,‘fi mo­
do eadem lit foraminis magnitudo. Nam grave majori quidem
tempore defcendit ad eandem profunditatem per lineam obliquam
quam per lineam perpendicularem, fed defcendendo eandem velo­
citatem acquirit in utroque cafu, ut Galilaus demonliravit.
Caf. 3. Eadem elt aquae velocitas effluentis per foramen in late­
re vafis. Nam fi foramen parvum fit, ut intervallum inter fuperfi-
cies AB & K L quoad fenfum evanefcat, & vena aquae horizontali-’
ter exilientis figuram parabolicam eflformet: ex latere redo hujus
parabolae colligetur, quod velocitas aquae effluentis ea fit quam cor­
pus ab aquae in vale llagnantis altitudine HG vel IG cadendo ac­
quirere potuiffet. Fado utique experimento inveni quod, fi alti­
tudo aquae llagnantis fupra foramen efflet viginti digitorum & alti­
tudo foraminis fupra planum horizonti parallelum efflet quoque vi-
giqti digitorum, vena aquae profilientis incideret in planum illud
ad Vliftantiam digitorum 37 circiter a perpendiculo quod in planum
illud a foramine demittebatur captam. Nam fine refillentia, vena
incidere debuifflet in planum illud ad difiantiam digitorum 40, ex-
ifiente venae parabolicae latere redo digitorum 80.
C a f 4. Quinetiam aqua effluens, fi furfum feratur, eadem egredi­
tur cum velocitate. Afcendit enim aquae exilientis vena parva mo­
tu perpendiculari 'ad aquae in vafe llagnantis altitudinem GH vel
G /, nifi quatenus afcenfus ejus ab aeris refillentia 'aliquantulum
impediatur; ac proinde ea effluit cum velocitate quam ab altitu­
dine illa cadendo acquirere potuiffet. Aquae llagnantis particula
unaquaeque undique premitur aequaliter (per prop. xix. lib. 2,.) &
preffioni cedendo aequali impetu in omnes partes fertur, five de-
fcendat per foramen in fundo vafis, five horizontaliter effluat per
foramen in ejus latere, five egrediatur in canalem & inde afcendat
per foramen parvum in fuperiore canalis parte fadum. Et veloci­
tatem qua aqua effluit eam effle, quam in hac propofidone afflignavi-
U u i . mus,
PHI LOS OP HI A N A T U R A L I S
D b M o t u mus, non folum ratione colligitur, fed etiam per experimenta no*
C o rpo ru m
tiflima jam deferipta manifeflum eft.
Caf. 5. Eadem eft aquae effluentis velocitas five figura foraminis
fit circularis five quadrata vel triangularis aut alia quascunque cir­
culari aequalis. Nam velocitas aquae effluentis non pendet a figiira?
foraminis fed oritur ab ejus altitudine infra planum KL.
C af 6. Si vafis ABT)C pars inferior in aquam ftagnantem immer­
gatur, & altitudo aquae ilagnantis fupra fundum vafis fit G R : ve­
locitas quacum aqua quas in vafe eft, effluet per foramen E F in.
aquam ftagnantem, ea erit quam aqua cadendo & cafu fuo deferi-
bendo altitudinem IR acquirere poteft. Nam pondus aqu^e omnis
in vafe quae inferior eft fuperficie aquae ftagnantis, fullinebitur in
aequilibrio per pondus aquae ftagnantis, ideoque motum aquas de-
fcendentis in vafe minime accelerabit. Patebit etiam & hic cafus;
per experimenta, «menfurando fcilicet tempora quibus aqua effluit.
Coro/, i. Hinc fi aquae altitudo CA producatur ad K , ut fit AK
ad C K in duplicata ratione areae foraminis in quavis fundi partu
fafti, ad aream circuli A B ,: velocitas aquae effluentis aequalis erit
velocitati quam aqua cadendo & cafu fuo deferibendo altitudinem
K C acquirere poteft.
CoroJ. 2. Et vis, qua totus aquae exilientis motus generari poteft,
aequalis eft ponderi cylindricae columnae aquae, cujus bafts eft fora­
men EF,,&: altitudo z G I vel zC K. Nam aqua exiliens, quo tem­
pore hanc columnam aequat, pondere fuo ab altitudine G I caden­
do velocitatem fuam, qua. exilit, acquirere poteft.
Corol. 3. Pondus aquae totius in vafe ABT>C eft ad"ponderis:
partem, quae in defluxum aquae impenditur, ut fumma circulorum
A B & E F : ad duplum circulum E F.
Sit enim IO media proportionalis inter K

diens, quo tempore gutta cadendo ab I


deferibere poffet altitudinem 7 G,. aequalis
erit cylindro cujus bafis eft circulus E F
& altitudo eft z/G , id eft, cylindro cujus
bafis eft circulus A B & altitudo eft 2/O,
nam circulus E F eft ad 'circulum A B in
fubduplicata. ratione altitudinis IH ad ai-
PRINCI PI A MATHEMATICA. m
titudinem 1 G, hoc eft, in fimplici ratione medias proportionalis 10
ad altitudinem 1G: & quo tempore gutta cadendo ab J ddcriberei>ECUNDUS
poteft altitudinem IH, aqua egrediens, aequalis erit cylindro cujus
bafis eft circulus A B & altitudo eft x IH : & quo tempore gutta-
cadendo ab I per i 7 ad G defcribit altitudinum differentiam HG ,,
aqua egrediens, id eft, aqua tota in folido ABNFEM aequalis erit
differentiae cylindrorum, id eft, cylindro cujus bafis eft AB alti­
tudo xHO. Et propterea aqua tota in vafe AB‘D C eft ad aquam-
totam cadentem in folido ABNFEM ut HG ad zHO, id eft, ut
HO-\-OG ad x//0 , feu IH -yiO ad %IH. Sed pondus aquae totius
in folido A B N F E M in aquae defluxum impenditur : ac proinde
pondus aquae totius in vafe eft ad ponderis partem quae in defluxum;*
aquae impenditur, ut I H -\-10 ad xIH, atque Ideo ut fumma cir~-
culorum E F & AB ad duplum circulum EF.
Corol. 4. Et hinc pondus aquae totius in vafe ABT),C eft ad?
ponderis partem alteram quam fundum vafis fuftinet, ut fumma-
circulorum AB & E F ad differentiam eorundem circulorum. r>
Corol. 5. Et ponderis pars, quam fundum vafis fuftinet, eft ad pon­
deris partem alteram, quae in defluxum aquae impenditur, ut diffe­
rentia circulorum A B & E F ad duplum circulum minorem- EF^-
five ut area fundi ad duplum foramen.-
Corol. 6. Ponderis autem pars, qua fola fundum urgetur, eft ad
pondus aquae totius, quae, fundo perpendiculariter incumbit, ut cir­
culus AB ad fummam circulorum AB & EF, five ut circulus AB>'
ad exceffum dupli circuli A B fupra fundum. Nam ponderis pars,
qua fola fundum urgetur, eft ad pondus aquae totius in vafe, ut
differentia circulorum AB 8 c.E F ad fummam eorundem circulo­
rum, per cor. 4.: & pondus aquae totius in vafe eft ad-pondus aquae"
totius quae fundo perpendiculariter incumbit, ut circulus AB ad
differentiam circulorum A B & EF. Itaque ex sequo perturbate, *
ponderis pars, qua fola fundum urgetur, eft ad pondus aquae to-;.
tius, quae fundo perpendiculariter incumbit, ut circulus A B ad£
fummam circulorum A B & E F vel exceffum^dupli circuli A B -
fupra fundum.
Corol. 7. Si in medio foraminis E F locetur circellus centro^
G defcriptus & horizonti parallelus: pondus aquae quam circellus?
lite fuftinet, majus eftppndere tertiae partis cylindri aquae cujus ba^
- ffe-
334 PHILOSOPHIAE NATURALIS
De M o t u fls eft circellus ille & altitudo eft GH. Sit enim H B N F E M cata-
•Cobporbm ra^a vej coiumna aquae cadentis axem habens G H ut fupra, & con­
gelari intelligatur aqua omnis in vafe, tam
in circuitu cataradae quam fupra circel- K...... .......... I..................L
lum, cujus fluiditas ad promptiffimum & A lv~ :
celerrimum aquae defcenfum non requiri­
tur. Et fit 5P H<j^ columna aquae fupra
circellum congelata, verticem habens H
& altitudinem GH. Et finge cataradam
hancce pondere fuo toto cadere, & non
incumbere in jP /^ n e c eandem preme­
re, fed libere & fine fridione praeterlabi,
nili forte in ipfo glaciei vertice quo cata-
rada ipfo cadendi initio incipiat efle cava.
Et quemadmodum aqua in circuitu cataradae congelata A M E C \
B N F T ) convexa eft in fuperficie interna A M E y B N F verfus cata­
radam cadentem, fic etiam haec columna convexa erit verfus
cataradam, & propterea major cono cujus bafis eft circellus ille
altitudo G//, id eft, major tertia parte cylindri eadem bafe
& altitudine defcripti. Suftinet autem circellus ille pondus hujus
columnae, id eft, pondus quod pondere coni feu tertias partis cylin­
dri illius majus eft.
Coro/. 8. Pondus aquae quam circellus valde parvus 2 ^ fuftinet,
minor efle videtur pondere duarum tertiarum partium cylindri a­
quae cujus bafis eft circellus ille & altitudo eft HG. Nam flantibus
jam pofitis, defcribi intelligatur dimidium fphaeroidis cujus bafis eft
circellus ille & femiaxis five altitudo eft HG. Et haec figura aequa­
lis erit duabus tertiis partibus cylindri illius & comprehendet co­
lumnam aquae congelatae ‘P H Q cujus pondus circellus ille fuftinet.
Nam ut motus aquae fit maxime diredus, columnae illius fuperfi-
cies externa concurret cum bafi T ^ in angulo nonnihil acuto,
propterea quod aqua cadendo perpetuo acceleratur & propter ac­
celerationem fit tenuior; & cum angulus ille fit redo minor, haec
columna ad inferiores ejus partes jacebit intra dimidium fphaeroidis.
Eadem vero furfum acuta erit feu cufpidata, ne horizontalis mo­
tus aquae ad verticem fphaeroidis fit infinite velocior quam ejus
motus horizontem verfus. Et quo minor eft circellus T ^ eo
acutior
PRINCIPIA MATHEMATICA, n s
acutior erit vertex columnae; & circello in infinitum diminu- L ibe*
to, angulus in infinitum diminuetur, & propterea colum- Secundv*
na jacebit intra dimidium fphaeroidis. Eft igitur columna illa
minor dimidio fphaeroidis, feu duabus tertiis partibus cylindri cu­
jus bafis eft circellus ille & altitudo GH. Suftinet autem circel-
Ius vim aquae ponderi hujus columnae aqualem, cum pondus aquae
ambientis in defluxum ejus impendatur.
Corol. 9. Pondus aquae quam circellus valde parvus yj^fuftinet,
aequale elt ponderi cylindri aquae cujus bafis eft circellus ille & alti­
tudo eft quamproxime. Nam pondus hocce eft medium arith­
meticum inter pondera coni & hemifphaeroidis praediftas. At fi
circellus ille non fit valde parvus, fed augeatur donec aequet fora­
men E F ; hic fuftinebit pondus aquae totius fibi perpendiculariter
imminentis, id eft, pondus cylindri aquae cujus bafis eft circellus*
ille & altitudo eft GH.
Corol. 10. Et (quantum fentio) pondus quod circellus fuftinet,,
eft femper ad'pondus cylindri aquae, cujus bafis eft circellus ille &
altitudo eft 4 G/7, ut E F q ad E F q — five ut circulus E F ad*
excefliim circuli hujus fupra femiflem circelli quamproxime.

L E M M A IV.
Cylindriy qui fecundum longitudinem f ia m uniformiter progre­
ditur, refflentia ex auBa> v el diminuta• ejus longitudine non*
mutatur $ ideoque eadem eft cum refflentia circuli eadem
diametro defcripti & eadem velocitate fecundum lineam re-
Bam plano ipfus perpendicularem progredientis*

Nam latera cylindri motui ejus minime opponuntur : & cylin­


drus,. longitudine ejus in. infinitum diminuta; in circulum verti­
tur, ,

PROPO*
336 PHILOSOPHIAE NATURALIS
D e M o t u

C o rpo ru m p R O p O S j T I O XXXVII. T H E O R E M A XXIX.


Cylindri, qui in fluido comprejflo infinito & non elajlico fecun­
dum longitudmem fuam uniformiter progreditur, refifientia,
qua oritur a magnitudine feBionis tranverfie, ejl ad vim
qua totus ejus motus, interea dum quadruplum longitudinis
fu a defcribit, vel tolli pofllt vel gener ari> ut denfitas medii
ad- denfitatem cylindri quamproxime.

Nam fi vas ABF)C fundo fuo CT> fuper-


ficiem aquas ftagnantis tangat, & aqua ex
hoc vafe per canalem cylindricum E F T S
horizonti perpendicularem in aquam ftag-
nantem effluat, locetur autem circellus F Q
horizonti parallelus ubivis in medio cana­
lis, & producatur CA ad K , iit fit A K ad
C K in duplicata ratione quam habet ex-
cefliis orificii canalis E F fupra circellum
yt^ad circulum A B : manifefium efi (per
caf. 5. caf.6. & cor. 1. prop. xxxvi.) quod
velocitas aquae tranfeuntis per fpatium annulare inter circellum &
latera vafis, ea erit quam aqua cadendo & cafu fuo defcribendo al­
titudinem KC vel IG acquirere poteft.
Et (per corol. x. prop. xxxvi.) fi vafis latitudo fit infinita, ut line­
ola H I evanefcat & altitudines IG, HG aequentur : vis aquae deflu­
entis in circellum erit ad pondus cylindri cujus bafis efi circellus
ille & altitudo efi ~IG, ut EFq ad EFq — ^ F ^ jq quam proxime.
Na.m vis. aquae, uniformi motu defluentis per totum canalem, eadem
erit, in circellum quacunque canalis parte locatum.
Claudantur jam canalis orificia E F , ST, & afcendat circellus in
fluido undique compreffo & afcenfu fuo cogat aquam fuperiorem
defcendere per fpatium annulare inter circellum & latera canalis:
& velocitas circelli afcendentis erit ad velocitatem aquae defcen-
dentis ut differentia circulorum E F & F<^ ad circulum F Q , &
velocitas circelli afcendentis ad fummam velocitatum, hoc efi, ad
'* f v * r veloci-
PRINCIPIA MATHEMATICA. 337
velocitatem relativam aqua; defcendentis qua praeterfluit circel- L iber-
lum afcendentem, ut differentia circulorum E F & ad circu-SECl,ND0S'
lum E F , live ut E F q — P Q jf ad EFq. Sit illa velocitas relativa
.aequalis velocitati, qua fupra offenfum eft aquam tranfire per
•idem fpatium annulare dum circellus interea immotus manet, id
eft, velocitati quam aqua cadendo & cafu fuo defcribendo al­
titudinem I G acquirere poteft: & vis aquae in circellum afcen-
dentem eadem erit ac prius (per legum corol.' v.) id eft, refiften-
tia circelli afcendentis erit ad pondus cylindri aqus cujus bafis eft
circellus ille & altitudo eft H G , ut E F q ad E F q — iP g h q
quamproxime. Velocitas autem circelli erit ad velocitatem, quam
aqua cadendo & cafu fuo defcribendo altitudinem IG acquirit, ut
E F q — P Q g ad EFq.
Augeatur amplitudo canalis in infinitum: & rationes illae inter
E F q — P ^ j & EFq, interque E F q & E F q — \ P ^ jq accedent ul­
timo ad rationes squalitatis. Et propterea velocitas circelli ea nunc
erit quam aqua cadendo & cafu fuo defcribendo altitudinem IG ac­
quirere poteft, refiltentia vero ejus squalis evadet ponderi cylindri
cujus bafis eft circellus ille & altitudo dimidium eft altitudinis IG ,
a qua cylindrus cadere debet ut velocitatem circelli afcendentis ac­
quirat ; & hac velocitate cylindrus, tempore cadendi, quadruplum '
longitudinis fus defcribet. Refiltentia autem cylindri, hac veloci­
tate fecundum longitudinem fuam progredientis, eadem eft cum re-
fiftentia circelli (per lemma iv.) ideoque squalis eft vi qua motus
ejus, interea dum quadruplum longitudinis fu s defcribir, generari
poteft quamproxime.
Si longitudo cylindri augeatur vel minuatur: motus ejus ut &
tempus, quo quadruplum longitudinis fu s defcribit, augebitur vel
minuetur in eadem ratione; ideoque vigilia, qua motus audtus vel
diminutus, tempore pariter aufto vel diminuto, generari vel tolli
poffit, non mutabitur; ac proinde etiamnum squalis eft refiften-
tis cylindri, nam & h sc quoque immutata manet per lemma iv.
Si denfitas cylindri augeatur vel minuatur : motus ejus ut & vis
qua motus eodem tempore generari vel tolli poteft, in eadem ra­
tione augebitur vel minuetur. Refiltentia itaque cylindri cujufcun-
que erit ad vim qua totus ejus motus, interea dum quadruplum x
X x longitu-
338 PHILOSOPHIA NATURALIS
D b M otu longitudinis fute defcribit, vel generari poflit vel tolli,, ut denfitas,.
C orporum
medii ad denfitatem cylindri quamproxime. & E T>.
Fluidum autem comprimi debet ut fit continuum, continuum >
vero e fle debet & non elaflicum ut preflio omnis, quas ab ejus com-
preflione oritur, propagetur in inflanti, & in omnes moti corporis
partes aequaliter agendo refiflentiam non mutet. Preflio utique, quae
a motu corporis oritur, impenditur in motum partium fluidi gene­
randum & refiflentiam creat. Preflio autem quae oritur acompref-
fione fluidi, utcunque fortis fit, fi propagetur in inflanti, nullum i
generat motum in partibus fluidi' continui, nullam omnino inducit
motus mutationem; ideoque refiflentiam nec auget nec minuit.
Certe adtio fluidi, quae, ab ejus compreflione oritur, fortior efle non>
potefl in partes poflicas corporis moti quam in ejus partes anticas,,
ideoque refiflentiam in hac propofitione defcriptam minuere non
potefl: fortior non erit in partes anticas quam in poflicas, fi
modo propagatio ejus infinite velocior fit quam motus corporis
preflL. Infinite autem velocior erit & propagabitur in inflanti, fi?
modo fluidum fit continuum & non elaflicum.
Corel. 1. Cylindrorum, qui fecundum longitudines fuas in mediis
continuis infinitis uniformiter progrediuntur, refittentiae funt in ra-;
tione quae componitur ex duplicata ratione velocitatum & dupli*
cata ratione diametrorum &. ratione denfitatis mediorum.
CoroL x. Si amplitudo canalis non au­
geatur in infinitum, fed cylindrus in me­
dio quiefeente inclufo fecundum longitu­ H;
dinem fuam progrediatur, & interea axis
ejus cum axe canalis coincidat: refiflen-;
tia ejus erit ad vim qua totus ejus motus, D
quo tempore quadruplum7 ongitudinis fuae -
deferibit, vel generari poflit vel tolli, in ra­ p1—a*
tione quae componitur ex ratione E F q ad
E Fq — ^ T ^ q femel, ratione E F q ad
&........t
E F q —F Q ji bis, & ratione denfitatis me­
dii ad denfitatem cylindri.
Corol. 3. Iifdem pofitis, & quod longitudo L fit”ad quadruplum'
longitudinis, cylindri in ratiQne quae componitur ex ratione E F q —
jT g ji
PRINCIPIA MATHEMATICA. 339
4T O j ad E F q femel, & ratione E F q — Tghq ad E F q bis: refi-
ftentia cylindri erit ad vim qua totus ejus motus, interea dum lon-Ss
gitudinem L delcribit, vel tolli poflit vel generari, ut denfitas me­
dii ad denfitatem cylindri.

Sch otium.
In hac propofitione refiflentiam invefligavimus quae oritur a fola
magnitudine tranfverfae fedionis cylindri, neglefta refiftentise parte
quae ab obliquitate motuum oriri poflit. Nam quemadmodum in
cafu primo propofitionis xxxvi. obliquitas motuum, quibus partes a­
quae in vafe, undique convergebant in foramen EF\ impedivit ef­
fluxum aquae illius per foramen: fic in hac propofitione, obliquitas
motuum, quibus partes aquae ab anteriore cylindri termino preflse,
cedunt preflioni & undique divergunt, retardat eorum tranfitum
per loca in circuitu termini illius antecedentis verfus potteriores
partes cylindri, efficitque ut fluidum ad majorem diflantiam com­
moveatur & refiflentiam auget, idque in ea fere ratione qua efflux­
um aquas e vafe diminuit, id efl, in ratione duplicata 2? ad 21 cir­
citer. Et quemadmodum, in propofitionis illius cafu primo, effe­
cimus ut partes aquae perpendiculariter & maxima copia tranfirent
per foramen E F , ponendo quod aqua omnis in vafe quae in cir­
cuitu cataradae congelata fuerat, & #cujus motus obliquus erat &
inutilis, maneret fine motu: fic in hac propofitione, ut obliquitas
motuum tollatur, & partes aquae motu maxime diredo & brevif-
fimo cedentes facillimum praebeant tranfitum cylindro, & fola ma­
neat refiflentia, quae oritur a magnitudine fedionis tranfverfae, quae­
que diminui non poteft nifi diminuendo diametrum cylindri, con­
cipiendum eft quod partes fluidi, quarum motus funt obliqui & in­
utiles & refiflentiam creant, quiefcant ifiter fe ad utrumque cylin­
dri terminum, & cohaereant & cy- .
lindro jungantur." Sit A B CT> -------ia
redangulum, & fint A E & B E ..........c ____ a
arcus duo parabolici axe A B de- >E
fcripti, latere autem redo quod .........i>----------- b
fit ad fpatium HG, defcribendum
a cylindro cadente dum velocitatem fuam acquirit, ut HG ad 4A B ,
Sint etiam C F & *D F arcus alii duo parabolici, axe CZ) & latere
X x 2 redo
340 PHILOSOPHIA NATURALIS
D e M oto reflo quod fit prioris lateris refli- quadruplum defcripti ; & con-
C oxporum f l g U r s e circum axem E F generetur folidum cujus media
v o ju tjo n e

pars A B D C fit cylindrus de quo agimus, & partes extremae


A B E & C T)F contineant partes fluidi inter fe quiefcentes & in
corpora duo rigida concretas, quae cylindro utrinque tanquam.
caput & cauda adhaereant. Et fo-
lidi E A C F'D B , fecundum longi­
tudinem axis fui F E in partes ver-
fus E progredientis, refiftentia ea p<C...
erit quamproxime quam in hac
propofitione defcripfimus, id eft,.
quae rationem illam habet ad vim qua totus cylindri' motus, in­
terea dum longitudo 4A C motu illo uniformiter continuato defcri-
batur, vel tolli poflit vel generari, quam denfitas fluidi habet ad
denfitatem cylindri quamproxime. Et hac vi refiftentia minor efle
non.poteft quam in ratione. 1. ad 3, per corol. 7. prop. xxxvi.

L E M M A V;
Si.cylindrus, fph<era & fphterois, quorum latitudines fiint te*
quales, tn medio canalis cylindrici ita locentur fuccejfive u f
eorum axes.cum axe canalis coincidant: htec corpora fluxum
aqute. per. canalem tequaliter, impedient..

Nam fpatia inter canalem & cylindfum, fphaeram, & fphseroidem


per-quae aqua tranfit, funt aequalia: & aqua per «qualia fpatia ae­
qualiter tranfit. r
Haec ita fe habent ex hypothefi, quod aqua omnis fupra cylin­
drum fphaeram vel fphaeroidem congelatur, cujus fluiditas ad celer-
explicui^1132 tranfttUm nDn re<luiritur’ «tin corol. vix. prop, xxxvx.

LEMMA*.
PRINCIPIA m a t h e m a t i c a . 3'4 * ,
L iber
S e c u n d u s .
L E M M A YI .
Ttfdem pvfithy. corpora pr a dicia aqualiter urgentur db aqua
. per canalem fluente.

Patet per lemma v. & motus legem tertiam. Aqua-utique &


corporainfe mutuo aequaliter agunt.

L E M M A VII.
Si aqua quiefcat in canali■, & hac corpora in partes contrarias
aquali velocitate-per canalem ferantur: aquales erunt eo­
rum refifientia inter fle.

Conflat «x lemmate fuperiore, nam motus relativi iidem inter fe


manent.
Scholium. ■
Eadem eft'ratio corporum omnium convexorum ■ & rotundorum,
quorum axes cum axe canalis coincidunt. Differentia aliqua ex ma­
jore vel minore friffione oriri potett; fed in his lemmatis corpora
efle politiflima fupponimus, & medii tenacitatem & friftionem efle
nullam, & quod partes fluidi, quae motibus fuis obliquis & fuper-
fluis fluxum aquae per canalem perturbare, impedire, & retardare
poliunt, quiefcant inter fe tanquam gelu- conftriftae; & corporibus
ad ipfOrum partes anticas & pofticas adhaereant, perinde ut in fcho--
lio propofitionis praecedentis expofui. Agitur enim in fequentibus
de refiftentia omnium minima quam corpora rotunda, datis maxi­
mis fedlionibus tranfverfis defcripta, habere poliunt.
Corpora fluidis innatantia, ubi moventur in diredium, efficiunt
ut fluidum ad partem anticam afcendat, ad pofticam fubfidat, prae-
fertim fi figura fint obtufa ; & inde refiftentiam paulo majorem fen-
tiunt quam fi capite & cauda fint acutis. Et corpora in fluidis-
elafticis mota, fi ante &. poft obtufa fint, fluidum paulo magis con-
denfant ad anticam partem & paulo magis relaxant ad pofticam 5
& inde refiftentiam paulo majorem fentiunt quam fi capite & cau­
da fint acutis. Sed nos in his lemmatis & propofitionibus non agi-
■ mus
H i PHILOSOPHIA NATURALIS
De Motu mus cte fluidis elaflicis, fed de non elaflicis; non de infidentibus
C orporum fe(j ^ ajte immerf]S. Et ubi refiftentia corporum in fluidis
non elailicis innotefcit, augenda erit haec relidentia aliquantulum
tam in fluidis elaflicis, qualis efl aer, equam in fuperficiebus fluido­
rum flagnantium, qualia funt maria .& paludes.

P R O P O S I T I O XXXVIII. T H E O R E M A XXX.
Globi, in fluido comprefio infinito non elattico uniformiter
progredientis, refiftentia efl ad vim qua totus ejus motus,
quo tempore ollo tertias partes diametri fure deferibit, vel
tolli pojfit vel generari, ut denfiitas fluidi ad denfiitatem
globi quamproxime.

Nam globus efl ad cylindrum circumfcriptum ut duo ad tria;


& propterea vis illa, quae tollere poflit motum omnem cylindri in­
terea dum cylindrus deferibat longitudinem quatuor diametrorum,
globi motum omnem tollet interea dum globus deferibat duas ter­
tias partes hujus longitudinis, id efl, odo tertias partes diametri
propriae. Refiftentia autem cylindri efl ad hanc vim quamproxime
ut denfitas fluidi ad denfitatem cylindri vel globi per prop. x x x v i i .
refiftentia globi aequalis eft refiftentiae cylindri per lem. v, v i, v i i .
& e . t >.
Corol. i. Globorum, in mediis compreflis infinitis, refiftentiae funt
in ratione quae componitur ex duplicata' ratione velocitatis, & du­
plicata ratione diametri, & ratione denfitatis mediorum.
Corol. z. Velocitas maxima quacum globus, vi ponderis fui com­
parativi, in fluido refiftente poteft delcendere, ea eft quam acqui­
rere poteft globus idem, eodem pondere, fine refiftentia cadendo
& cafu fuo deferibendo fpatium quod fit ad quatuor tertias par­
tes diametri fuae ut denfitas globi ad denfitatem fluidi. Nam glo­
bus tempore cafus fui, cum velocitate cadendo acquifita, deferibet
fpatium quod erit ad odo tertias diametri fuae, ut denfitas globi
ad denfitatem fluidi; & vis ponderis motum hunc generans, erit
ad vim quae motum eundem generare poflit, quo tempore globus
ofto tertias diametri fuae eadem velocitate delcribir, ut denfitas
fluidi
PRINCIPIA MATHEMATICA, 343
fluidi ad denfitatem globi: ideoque per hanc propofitionem, vis Liber
ponderis aequalis erit vi refiftentiae, & propterea globum accelera-Sec“ ndos'
re non potelt.
Corel. 3. Data & denfitate globi & velocitate ejus fub initio mo­
tus, ut & denfitate fluidi comprefli quiefeentis in qua globus mo­
vetur ; datur ad omne tempus & velocitas globi & ejus refiftentia
& fpatium ab eo deferiptum, per corol. vir. prop. xxxv.
Corol. 4. Globus in fluido compreflo quiefeente ejufdem fecum
denfitatis movendo, dimidiam motus fui partem prius amittet quam
longitudinem - duarum ipfius diametrorum defcripferit, per idem
corol. v n .

PROPOSITIO X X X IX . THEOREMA X X X I.
Globi, per'fluidum in canalicylindrico claufum &*' comprejfum
uniformiter progredientis, r efflentia ef i ad vim, qua totus ejus
. motus, interea dum 0B0 tertias partes diametri fu<e deferi-
bit, v e l generari flojfit vel tolli, in ratione qua; componitur
ex ratione orificii. canalis ad exceflflum hujus orificii flupra
dimidium circuli maximi globi, 'ratione duplicata orificii
canalis a d exceflflum hujus orificii flupra circulum maximum
globi, & ratione denfitatis fluidi ad denfitatem globi quam-
proxime. . r , ' '•

Patet per corol. a. prop. x x x v n . procedit vero demonftratio


quemadmodum in propofitione praecedente.

Scholium. . •
Iri propofitionibus duabus noviffimis (perinde ut in lem. v.) fup-
pono quod aqua omnis congelatur quae globum praecedit, & cujus
fluiditas auget refiftentiam globi. Si aqua illa omnis liquefeat, au­
gebitur refittentia aliquantulum. Sed augmentum illud in his pro­
pofitionibus parvurn'erit & negligi potefl, propterea quod convexa
fuperficies globi totum fere officium glaciei faciat.

PROPO-
344
PHILOSOPHIAE NA TURAL I S
D e M otu
CoRFORUM
P R O P O S I T I O XL. PROBLEMA IX.
Globi, in medio fluidijjlmo comprejfo progredientis, invenire re~
fiflentiam .per phaenomena.

Sit A pondus globi in vacuo, B pondus ejus in medio refiftente,


D diameter globi, F fpatium quod fit ad -J D ut denfitas globi ad
denfitatem medii, id ell, ut A ad A — B, G tempus quo globus pondere
B fine refiftentia cadendo defcribit fpatium F, & H velocitas quam
globus hocce cafu fuo acquirit. Et erit H velocitas maxima qua-
cum globus, pondere fuo B, in medio refiftente poteft defcendere,
per corol. 2. prop. xxxvm . & refiftentia, quam globus ea cum velo­
citate defcendens patitur, aequalis erit ejus ponderi B : refiftentia
vero, quam patitur in alia quacunque velocitate, erit ad pondus B
in duplicata ratione velocitatis hujus ad velocitatem illam maximam
H , per corol. r. prop. x x x v m .
Haec eft refiftentia quae oritur ab inertia materiae fluidi. Ea vero
quae oritur ab elafticitate, tenacitate, & friftione partium ejus, fic
inveftigabitur.
Demittatur globus ut pondere fuo B in fluido defcendat; & fit
P tempus cadendi, idque in minutis fecundis fi tempus G in mi­
nutis fecundis habeatur. Inveniatur 'numerus abfolutus N qui con­
gruit logarithmo 0,4342944819 fitque L logarithmus numeri

* T T : & velocitas cadendo acquifita erit H , altitudo autem


. . 2PF ‘
■ defcripta erit 1538(52943611 F -f- 4,605170186 L F . Si flui­
dum fatis^profundum fit, negligi poteft terminus 4,605170x86 L F ;
& erit 1,3862943611 F altitudo defcripta quamproxime. Pa­
tent haec per libri fedundi propofitionem nonam & ejus corollaria,
ex hypotheli quod globus nullam aliam patiatur refiftentiam nifi quae
oritur ab inertia materis. Si vero aliam infuper refiftentiam patia-
tardi°r’ & £X reUrdatione innotefcet quantitas
Ut
PRINCIPIA MATHEMATICA. 34T
Ut corporis in fluido cadentis velocitas & defcenfus facilius in-
notefcant, compofui tabulam fequentem, cujus columna prima cje, SECUNU'fS
notat tempora defcenfus, fecunda exhibet velocitates cadendo ac-
quifitas exiflente velocitate maxima ioooooooo, tertia exhibet fpa-
tia temporibus illis cadendo defcripta, exiflente 2 F fpatio quod
corpus tempore G cum velocitate maxima defcribit, & quarta ex­
hibet fpatia iifdem temporibus cum velocitate maxima defcripta.
Numeri in quarta columna funt & fubducendo numerum
1,3862944— 4,6051702 L , inveniuntur numeri in tertia columna, &
multiplicandi funt hi numeri per fpatium F ut habeantur fpatia ca­
dendo defcripta. Quinta his infuper adjefta eft columna, qute
continet fpatia defcripta iifdem temporibus a corpore, vi ponderis
fui comparativi B, in vacuo cadente. ■

Velocitates Spatia caden­ Spatia motu Spatia caden-\


Tempora cadentis in do defcripta maximo de­ do defcripta
P fluido. inflttido. fcripta. in vacuo.
0,001 G 99999-M 0,000001 F 0,001 F 0,000001 F
0,01 G - 999967 0,0001 F 0,01 F 0,0001 F
0,1 G 9966799 o,oo9 9 8 3 4 F 0,1 F 0,01 F
0,1 G I 9 7 37 5 3 2' 0,0397361 F 0,4 F 0,04 F f
0,3 G 191311(51 0,0886815 F 0,6 F 0,09 F
0,4 G 37994896 0,1559070 F 0,8 F 0,16 F
0,5 G 4(5111716 0,1401190 F 1,0 F 0,25 F
o,6 G 53704957 0,3401706 F 1,2 F 0,36 F
0,7 G 60436778 o, 4 5 4 5 4 ° 5' F 1,4 F °,49 F ,
0,8 G 66403677 0,5815071 F 1,6 F 0,64 F '
0,9 G 71619787 0,7196609 F 1,8 F 0,81 F
iG 76159416 o,86756i7F 2F iF
iG 96401758 1,6500055 F 4f 4F :
3 G 9 9 f ° 5‘475' 4,6186570 F 6F 9 ^
4 G 99931930 6,6143765 F 8F 16 F
fG 9 9 9 9 09 1 0 8 ,6 i 3 7 9 6 4 F 10 F 15 F
6G 99998771 10,6137179 F 1 1 F 36 F
7G 99999834 11,6137073 F 14 F 49 F -
8G 99999980 14,6137059 F 16 F 64 F .
9 G 99999997 16,6137057 F 18F 8 1F
10 G 99999999 * 18,6137056 F 10F 100 F

Y y Scholium.
346 PHILOSOPHIA NATURALIS

S ch oltm n .
Ut refiftentias fluidorum inveftigarem per experimenta, paravi
vas ligneum quadratum, longitudine & latitudine interna digito­
rum novem pedis Londinenfis, profunditate pedum novem cum-
femifie, idemque implevi aqua pluviali; & globis ex cera & plum­
bo inclufo formatis, notavi tempora defcenlus globorum, exillente
defcenfus altitudine m digitorum pedis. Pes folidus cubicus
Londinenfis continet 76 libras Romanas aquae pluvialis, & pedis
hujus digitus folidus continet 44 uncias librae hujus feu grana 1734;
& globus aqueus diametro digiti unius defcriptus continet grana
131,647 in medio aeris, vel grana 13^,8 in vacuo; & globus quili­
bet alius eft ut exceftus ponderis ejus in vacuo fupra pondus ejus
in aqua.
Exper. 1. Globus, cujus pondus erat 1764 granorum in aere &
77 granorum in aqua, altitudinem totam digitorum i i i tempore
minutorum quatuor fecundorum defcripfit. Et experimento re­
petito, globus iterum cecidit eodem tempore minutorum quatuor
fecundorum.
Pondus globi in vacuo eft 17644 gran. & exceftus hujus ponde­
ris fupra pondus globi in aqua eft 7944 gra n . Unde prodit globi
diameter 0,84114 partium digiti. Eft autem ut exceftus ille ad
pondus globi in vacuo, ita denfitas aquse ad denfitatem globi, &
ita partes ofto tertiae diametri globi (v i z . 1,14797 dig.) ad fpatium
i F , quod proinde erit 4,4176 dig. Globus tempore minuti unius
fecundi, toto fuo pondere granorum 17644, cadendo in vacuo de-
fcribet digitos 1934; & pondere granorum 77, eodem tempore,
fine refiftentia cadendo in aqua defcribet digitos 97,119; &
tempore G, quod fit ad minutum unum fecundum in fubduplica-
ta ratione fpatii F feu 1,1118 dig. ad 97,219 dig. defcribet 1,1118 dig.
& velocitatem maximam H acquiret quacum poteft in aqua de-
fcendere. Eft igitur tempus G o", 17144. Et hoc tempore G,
cum velocitate illa maxima H , globus defcribet fpatium i F digi­
torum 4.4176; ideoque tempore minutorum quatuor fecundorum de­
fcribet fpatium digitorum 116,1247. Subducatur fpatium 1,3861944 F (
feu 3,0676*%. & manebit fpatium 113,0769 digitorum quod glo- ’
bus cadendo in aqua, in vafe ampliffimo, tempore minutorum qua­
' tuor
PRINCIPIA MATHEMATICA. 347
tuor fecundorum defcribet. Hoc fpatium, ob angufliam vafis
lignei prsedidii, minui debet in ratione quae componitur ex fub- tcu
duplicata ratione'orificii vafis ad exceflum orificii hujus fupra
femicirculum maximum globi & ex fimplici ratione orificii ejufdem
ad exceflum ejus fupra circulum maximum globi, id efl, in ratione
1 ad 0,9914- Quo fario, habebitur fpatium 112,08 digitorum, quod
globus cadendo in aqua in hoc vafe ligneo tempore minutorum
quatuor fecundorum per theoriam defcribere debuit quamproxime.
Defcripfit vero digitos 112 per experimentum.
Ex f e r . 2. Tres globi aequales, quorum pondera feorfim erant
yC; granorum in aere & 5VV granorum in aqua, fucceflive demitte­
bantur ; & unufquifque cecidit in aqua tempore minutorum fecun­
dorum quindecim, cafu fuo defcribens altitudinem digitorum m .
Computum ineundo prodeunt pondus globi in vacuo 76-rV gra n.
exceflus hujus ponderis fupra pondus in aqua 71^ gran. diameter
globi 0,81196 dig. oflo tertiae partes hujus diametri 2,16789 dig.
fpatium z F 1,3117 dig. fpatium quod globus pondere $4* gra n .
tempore i " fine refiilentia cadendo defcribat 11,808 dig. &
tempus G o^,301056. Globus igitur, velocitate maxima quacum
potefl: in aqua vi ponderis 5-V gra n . defcendere, tempore o " ,301056
defcribet fpatium 1,3217 dig. & tempore 15" fpatium i i 5>678 dig.
Subducatur fpatium 1,3862944 F feu 1,609 dig. & manebit fpatium
114,069 dig. quod proinde globus eodem tempore in vafe latifli-
mo cadendo defcribere debet. Propter anguftiam vafis noftri_de­
trahi debet fpatium 0,895 dig. circiter. Et fic manebit fpatium
113,174 dig. quod globus cadendo in hoc vafe, tempore 15" de­
fcribere debuit per theoriam quamproxime. Defcripfit vero digi­
tos 112 per experimentum. Differentia efl infenfibilis.
E x fer. 3. Globi tres aequales, quorum pondera feorfim erant
121 gra n . in aere & 1 gra n . in aqua, fucceflive demittebantui ; &
cadebant in aqua temporibus 46", 47", & $0", defcribentes altitu­
dinem digitorum 112. ,
Per theoriam hi globi cadere debuerunt tempore 40 circiter.
Quod tardius ceciderunt, utrum minori proportioni refiflentiae,
quae a vi inertiae in tardis motibus oritur, ad refiflentiam quae oritur
ab aliis caufis tribuendum fit; an potius bullulis nonnullis globo
.adhaerentibus, vel rarefaftioni cerae ad calorem vel tempellatis vel
Y y ^ manus
348 PHILOSOPHIA N A T U R A L IS
A h M o t u manus globum demittentis, vel etiam erroribus infenfibilibus in
Ccrpokum ponderandis g]obis in aqUa, incertum efle puto. Ideoque pondus
globi in aqua debet efle plurium granorum, ut experimentum cer­
tum & fide dignum reddatur.
Exper. 4. Experimenta hadenus defcripta coepi, ut inveftigarem
refiflentias fluidorum, antequam theoria in propofitionibus pro­
xime praecedentibus expofita mihi innotefceret. Poflea, ut theo­
riam inventam examinarem, paravi vas ligneum latitudine interna
digitorum 84, profunditate pedum quindecim cum triente. De­
inde ex cera & plumbo inclufo globos quatuor formavi, Angulos
pondere 139-? granorum in aere & 74 granorum in aqua. Et hos
demifi ut tempora cadendi in aqua per pendulum, ad1 femi-minuta
fecunda ofcillans, menfurarem. Globi, ubi ponderabantur & po-
itea cadebant, frigidi erant & aliquamdiu frigidi manferant; quia
calor ceram rarefacit,,& per rarefadionem diminuit pondus globi
in aqua, &_cera rarefada non flatim ad denfitatem priftinam per
frigus reducitur. Antequam caderent, immergebantur penitus' in
aquam ; ne pondere partis alicujus ex aqua extantis defcenfus eo­
rum fub initio acceleraretur. Et ubi penitus immerfi quiefcebant,
demittebantur quam cautiflime, ne impulfum aliquem a manu de­
mittente acciperent. Ceciderunt autem fucceflive temporibus of­
cillationum 4 74, 484, 50 & 5*1, defcribentes altitudinem- pedum
quindecim & digitorum duorum. Sed tempeftas jam paulo frigidi­
or erat quam cum globi ponderabantur, ideoque iteravi experi­
mentum alio die, & globi ceciderunt temporibus ofcillationum 49,
494,40 & 5*35 ac tertio temporibus ofcillationum 494, 50, 51 & 5-3.
Etr experimento faepius capto, globi ceciderunt maxima ex parte
temporibus ofcillationum 494 & 5*0. Ubi tardius cecidere, fufpi-
cor eofdem retardatos fuifle impingendo in latera vafis.
Jam computum per theoriam ineundo, prodeunt pondus globi
in vacuo 1394 granorum. Exceflus hujus, ponderis fupra pondus
globi in aqua 13244 g ra n : Diameter globi 0,99868 dig. Ofto
tertiae, partes diametri 2,66315' dig. Spatium 2 F 2,8066 dig. Spa­
tium quod globum pondere 74 granorum, tempore minuti unius fe­
cundi, fine refiflentia cadendo defcribit 9,88164 dig. Et tempus
G: o ",376843. Globus, igitur, velocitate maxima, quacum potefl in
aqua . vi ponderis 74 granorum defcendere, tempore 0^,3 76843 de-
fcribk,.
PRINCIPIA M ATHEM ATICA; 349
fcribit fpatium 2,806-6 digitorum, & tempore- 1" fpatium 7,44766 s ■LCIUBNEDIVU S ,
digitorum,•& tempore feu ofcillationum 50 fpatium 186,1915 dig.
Subducatur fpatium 1,386294 F, feu 1,945-4 <&£. & manebit fpatium
184,2461 d ig . quod globus eodem tempore in vafe latifiimo de-
fcribet. Ob anguftiam vafis noftri, minuatur hoc fpatium in ra­
tione quas componitur ex fubduplicata ratione orificii vafis ad
exceflum hujus orificii fupra femicirculum maximum globi, & fim-
plici ratione ejufdem orificii ad exceflum ejus fupra circulum ma­
ximum globi ; & habebitur fpatium 181,86 digitorum, quod glo­
bus in hoc vafe tempore ofcillationum 50 defcribere debuit per
theoriam quamproxime. Defcripfit vero fpatium 182 digitorum
tempore ofcillationum 494 vel 50 per experimentum.
Exper. 5. Globi quatuor pondere 1544 gran. in aere & 2 1 4 gran.
in aqua fsepe demifli, cadebant tempore ofcillationum 284, 29, 294
& 30, & nonnunqqam 31, .32 & 33> defcribentes altitudinem pe­
dum quindecim-& digitorum duorum. -
Per theoriam cadere debuerunt tempore ofcillationum 29 quam­
proxime.' _
Exper. 6. Globi quinque pondere 2124 gran. in aere & 794 in
aqua fsepe demifli, cadebant tempore ofcillationum 15, 154, 16, 17
& 18, defcribentes altitudinem pedum quindecim & digitorum
duorum. y
Per theoriam cadere debuerunt tempore ofcillationum 17 quam­
proxime. - -
Exper. 7. Globi quatuor pondere 2934 gran. in aere & 3)'v gran.
in aqua fsepe demifli, cadebant tempore ofcillationum 294, 30,
304, 31, 32 &-33, deTcribentes altitudinem pedum quindecim &
digiti unius cum femifle.
Per theoriam cadere debuerunt tempore ofcillationum 28 quanf-
proxime. , ,
Caufam inveftigando cur globorum, ejufdem ponderis & magni­
tudinis, aliqui citius alii tardius caderent, in hanc incidi; quod glo­
bi, ubi primum demittebantur & cadere incipiebant, ofcillarent cic­
cum-centra, latere illo quod forte gravius eflet primum defcen-
dente, motum ofcillatorium generante. Nam per ofcillationes
fuas globus majorem motum communicat aquse, quam'(i fine ofcil-
lationibus defcenderet; .& communicando, amittit partem motus
proprii
3jo PHILOSOPHIA NATURALIS
Db Motu proprii quo defcendere deberet: & pro majore vel minore ofcil-
Corporum lationej magjs vej minus retardatur. Quinetiam globus recedit
femper a latere luo quod per ofcillationem defcendit, & receden­
do appropinquat lateribus vafis & in latera nonnunquam impingi­
tur. Et haec ofcillatio in globis gravioribus fortior eft, & in ma­
joribus aquam magis agitat. Quapropter, ut ofcillatio globorum
minor redderetur, globos novos ex cera & plumbo conftruxi, infi­
gendo plumbum in latus aliquod globi prope fuperficiem ejus; &
globum ita demifi, ut latus gravius, quoad fieri potuit, effiet infi­
mum ab initio defcenfus. Sic ofcillationes faftae funt multo mino­
res quam prius, & globi temporibus minus inaequalibus ceciderunt,
ut in experimentis fequentibus. "
E xper . 8. Globi quatuor, pondere granorum 139 in aere & 64 in
aqua, faepe demiffi, ceciderunt temporibus ofcillationum non plu­
rium quam 52, non pauciorum quam 50, & maxima ex parte tem­
pore ofcillationum 5-1 circiter, defcribentes altitudinem digitorum
182.
Per theoriam cadere debuerunt tempore ofcillationum 52 circi­
ter.
Exper. 9. Globi quatuor, pondere granorum 273-? in aere &
1404 in aqua, faepius demiffi, ceciderunt temporibus ofcillationum
non pauciorum quam 12, non plurium quam 13, defcribentes al­
titudinem digitorum 182.
. Per theoriam vero hi globi cadere debuerunt tempore ofcillatio­
num 117 quamproxime.
Exper. 10. Globi quatuor, pondere granorum 384 in aere &
1194 in aqua, faepe demiffi, cadebant temporibus ofcillationum 174,
18, 184 & 19, defcribentes altitudinem digitorum 1814. Et ubi
ceciderunt tempore ofcillationum 19, nonnunquam audivi impulfum
eorum in latera vafis antequam ad fundum pervenerunt.
Per theoriam vero cadere debuerunt tempore ofcillationum
quamproxime.
E xper . 11. Globi tres aequales, pondere granorum 48 in aere &
3'H in aqua, faepe demiffi, ceciderunt temporibus ofcillationum 434,
44 >44*** 45 & 4G & maxima ex parte 44 & 47, defcribentes altitu­
dinem digitorum 1824 quamproxime.

Per
PRINCIPIA MATHEMATICA. 351
Per theoriam cadere debuerunt tempore ofeillationum 464 dr-sE
LC‘U
B",JS
citer. .
E x fer. i i . Globi tres aequales, pondere granorum 141 in aere &
44 in aqua, aliquoties demifli, ceciderunt temporibus ofeillationum
61, 62, 63, 64 & df, deferibentes altitudinem digitorum 182.
Et per theoriam- cadere debuerunt tempore ofeillationum 64?
quamproxime. _
_
Per hsec experimenta manifellum efl: quod, ubi globi tarde cecide­
runt, ut in experimentis fecundis, quartis, quintis, oftavis, undeci­
mis ac duodecimis, tempora cadendi refte exhibentur per theori­
am : at ubi globi velocius ceciderunt, ut in experimentis fextis, no­
nis ac decimis, rebitentia paulo major extitit quam in duplicata,
ratione velocitatis. Nam globi inter cadendum ofcillant aliquantu­
lum ; & hffic ofcillatio in globis levioribus & tardius cadentibus, ob
motus languorem cito ceflat; in gravioribus autem & majoribus,,
ob motus fortitudinem diutius durat, & non nifi poft plures ofcil-
lationes ab aqua ambiente cohiberi poteft. Quinetiam globi, quo
velociores funt, eo minus premuntur a fluido ad polticas fuas par­
tes ; & A velocitas perpetuo augeatur, fpatium vacuum tandem a»
tergo relinquent, nifi compreflio fluidi fimul augeatur. Debet au­
tem compreflio fluidi (per prop. xx x ii . & x x x m ,) augeri in du­
plicata ratione velocitatis, ut refittentia fit in eadem duplicata ra­
tione. Quoniam hoc non fit, globi velociores paulo minus pre­
muntur a tergo, & defeftu preflionis hujus, refiflentia eorum fit
paulo major quam in duplicata ratione velocitatis.
Congruit igitur theoria cum phaenomenis corporum cadentium
in aqua, reliquum efl ut examinemus phaenomena cadentium in
'aere. , . . .
Exper,- 13. A culmine ecclefiae Sanfti Eattli , in urbe Lonamt,
menfe Junio 1710. globi duo vitrei fimul demittebantur, unus argenti
vivi plenus, alter aeris; & cadendo deferibebant altitudinem pedum
L ondinenfitm 12.0. Tabula lignea ad unum ejus tei minum polis
ferreis fufpendebatur, ad alterum pefliilo ligneo incumbebat; &
globi duo huic tabulae impofiti fimul demittebantur, fubtrahendo
peflulum ope fili ferrei ad terram ufque demifli ut tabula polis fer­
reis folummodo innixa fuper iifdem devolveretur, & eodem tem­
poris momento pendulum ad minuta fecunda ofcillans, per filum
3ji PHILOSOPHIA NATURALIS
D e M ot u i|]ud ferreum traftum demitteretur & ofcillare inciperet. Diametri
C orporum & pon(jera globorum ac tempora cadendi exhibentur in tabula fe-
quente.

Globorum mercurio plenorum Globorum aere plenorum.


Tempora Tempi
\Tondera T>iametri cadendi. Tondera \Diametri cadens
908 gran. 0,8 dtgtt. 4" f io gran. 5 ,i dig**- 8 "4
983 0,8 4 — 642 5& 8
86(5 0,8 4 599 5 8
747 0,7 S 4 4“ 5i5 5 >° 87
808 0,75 4 1 48 3 S>0 84
784 o ,79 4+ 641 5* 8

Caeterum tempora obfervata corrigi debent. Nam globi mercu­


riales (per theoriam Galilai) minutis quatuor fecundis defcribent
pedes Londinenfes 257, & pedes 220 minutis tantum 3" 41"'. T a ­
bula lignea utique, detra&o pelTulo, tardius devolvebatur quam par
erat, & tarda fua devolutione impediebat defcenfum globorum fub
initio. Nam globi incumbebant tabulae prope medium ejus, &
paulo quidem propiores erant axi ejus quam peffulo. E t hinc tem­
pora cadendi prorogata fuerunt minutis tertiis oftodecim circiter,
& jam corrigi debent detrahendo illa minuta, praefertim in globis
majoribus qui tabulae devolventi paulo diutius incumbebant propter
magnitudinem diametrorum. Quo fa<fto tempora, quibus globi fex
majores cecidere, evadent 8" 1 2 '", 7 " ±iff' 7 " & /" V '
8 " ix'", & 7 " 4 2 "' 5
-Globorum igitur aere plenorum quintus, diametro digitorum
quinque pondere granorum 483 conftruftus, cecidit tempore 8"
11 , defcribendo altitudinem pedum 210. Pondus aquae huic
globo aequalis eft 16600 granorum ; & pondus aeris eidem aequalis
eft 1tt4 ° gran. feu 19A gran. ideoque pondus globi in vacuo eft
501^ gran. & hoc pondus eft ad pondus aeris globo aqualis, ut
r9T?v, & ita funt a F ad ofto tertias partes diametri globi,
id eft, ad 134 digitos. Unde i F prodeunt 28 ped. 11 dig. Globus
cadendo in vacuo, toto fuo pondere 501^-? granorum, tempore mi­
nuti unius fecundi defcribit digitos 193-4 ut fupra, & pondere 483
gran. defcjibit digitos 185*,905^ & eodem pondere 483 gran. etiam
ip
PRINCIPIA MATHEMATICA. 3y3
in vacuo defcribit fpatium F feu 14 ped. si dig. tempore 57"' Lm n
& velocitatem maximam acquirit quacum poflit in aere defcende-SECUK0Ut'
re. Hac velocitate globus, tempore 8" iz '" , defcribet fpatium pe­
dum 24; & digitorum si- Aufer 1,3863 F feu 20 ped. 04 dig. &
manebunt zz$ ped. s dig. Hoc fpatium igitur globus, tempore 8"
i2v/, cadendo defcribere debuit per theoriam. Defcripfit vero
fpatium 220 pedum per experimentum. Differentia infenfibilis eft.
Similibus computis ad reliquos etiam globos aere plenos applica­
tis, confeci tabulam fequentem.

Tempora ca
Globorum T>iame- dendi ab al­ Spatia defcriben*
pondera. tri. titudine pe­ da per theoriam. Excejfus.
dum 220.
510 gran. 5,1 dig. 8" ix " ' zz6ped. 11 dig. 6ped. 11 dig.
642 7 4* 230 9 10 9
599 7 227 10 7 10
5*5 5 - 7 57 224 s 4 5
483 5 8 12 22 5 5 5 5
641 5& 7 230 7 10 7

Exper. 14. Anno 1719. menfe Julio, D. Defaguliers hujufmodi ex­


perimenta iterum cepit, formando veficas porcorum in orbem fphae-
ricum ope fphasrae ligneae concavae, ambientis quam madefaftae im­
plere cogebantur inflando aerem; & hafce arefaftas & exemptas de­
mittendo ab altiore loco in templi ejufdem turri rotunda fornicata,
nempe ab altitudine pedum 272 ; & eodem temporis momento
demittendo etiam globum plumbeum cujus pondus erat duarum li­
brarum Romanarum circiter. Et interea aliqui flantes in fuprema
parte templi, ubi globi demittebantur, notabant tempora tota caden­
di, & alii flantes in terra notabant differentiam temporum inter ca-
fum globi plumbei & cafum veficas. Tempora autem menfuraban-
tur pendulis ad dimidia minuta fecunda ofcillantibus. Et eorum qui
in terra flabant unus habebat horologium cum elatere ad fingula
minuta fecunda quater vibrante; alius habebat machinam aliam
affabre conflrufiam cum pendulo etiam ad fingula minuta fecunda
quater vibrante. Et fimilem machinam habebat unus eorum qui
flabant in fummitate templi. Et haec inflrumenta ita formabantur,
Z z ut
3 J4 PHILOSOPHIAE NATURALIS
De Motu ut motus eorum pro lubitu vel inciperent vel fiflerentur. Globu$
Corporum autem pjumbeUS cadebat tempore minutorum fecundorum quatuor
cum quadrante circiter. Et addendo hoc tempus ad praedifiam
temporis differentiam, colligebatur tempus totum quo vefica ceci­
dit. Tempora, quibus veficae quinque poft cafum globi plumbei
prima vice ceciderunt, erant 144" 124", &
fecunda vice 144+ i+Y'* H"> 1 / ', & 164". Addantur 4*", tempus
utique quo globus plumbeus cecidit, & tempora tota, quibus veficae
quinque ceciderunt, erant prima vice 19+ 17", 184+ 2.2/A& 214";
& fecunda vice, 184+ 184", 184";. 234", & 21". Tempora au­
tem in fummitate templi notata, erant prima vice 194+ 17Y\ 184+
214"; & fecunda vice 19+ 184+ 184", 24", & 214". Cae.
terum veficae non femper refta cadebant, fed nonnunquam volita­
bant, & hinc inde ofcillabantur inter cadendum. Et his motibus
tempora cadendi prorogata funt & aufta nonnunquam dimidio mi­
nuti unius fecundi, nonnunquam minuto fecundo toto. Cadebant
autem reflius vefica fecunda & quarta prima v ice ; & prima ac ter­
tia fecunda vice. Vefica quinta rugofa erat & per rugas fuas non­
nihil retardabatur. Diametros veficarum deducebam ex earum cir­
cumferentiis filo tenuiffimo bis circundato menfuratis. Et theoriam
contuli cum experimentis in tabula fequente, aflumendo denfitatem
aeris efle ad denfitatem aquae pluvialis ut 1 ad 860, & computando
fpatia quae globi per theoriam defcribere debuerunt cadendo.

Tempora caden Spatia iijdem tem­ 'D ifferentia


V°Jicarum D ia m e­
pondera. di ab altitudine poribus defer iben- inter theor.
t r i.
pedum 272. da p e r theoriam. & exper.
£28 gran. f»2 ? dig. I 9// 271 ped. 11 dig. — 0ped. i dig.
is* 5^9 17 272 04 + 0 04
f37± S,3 184 272 7 +0 7
,97 f 22 *77 4 + 5 4
t9 9 i S 2i4< 282 0 + 10 0

Globorum igitur tam in aere quam in aqua motorum refiftentia


prope omnis per theoriam nofiram refte exhibetur, ac denfitati flui­
dorum, paribus globorum velocitatibus ac magnitudinibus, propor­
tionalis efL r r
Ili'
PRINCIPIA MATHEMATICA.
Tn fcholio, quod feftioni fextae fubjunftum eA, ofiendimus per ex- Ll B E R
N DU S,
perimcnta pendulorum quod globorum aequalium & aequivelocium in Secu
aere, aqua, & argento vivo motorum refiltentiae funt ut fluidorum
denfitates. Idem hic oltendimus magis accurate per experimenta
corporum cadentium in aere & aqua. Nam pendula fingulis ofcil-
lationibus motum cient in fluido motui penduli redeuntis femper
contrarium, & refiftentia ab hoc motu oriunda, ut & refiflentia fili
quo pendulum fufpendebatur, totam penduli refiftentiam majorem
reddiderunt quam refiflentia quae per experimenta corporum caden­
tium prodiit. Etenim per experimenta pendulorum in fcholio illo
expofita, globus ejuidem denfitatis cum aqua, defcribendo longitu­
dinem femidiametri fuae in aere, amittere deberet motus fui partem
At per theoriam in hac feptima feftione expofitam & expe­
rimentis cadentium confirmatam, globus idem defcribendo longitu­
dinem eandem, amittere deberet motus fui partem tantum 7TW, po-
fito quod denfitas aquae fit ad denfitatem a*eris ut 860 ad 1. Refi­
ltentiae igitur per experimenta pendulorum majores prodiere (ob
caufas jam defcriptas) quam per experimenta globorum cadentium,
ldque in ratione 4 ad 3 circiter. Attamen cum pendulorum in aere,
aqua & argento vivo ofcillantium refiltentiae acaufis fimilibus fimili-
ter augeantur, proportio refiflentiarum in his mediis, tam per ex­
perimenta pendulorum, quam per experimenta corporum caden­
tium, fatis refte exhibebitur. Et inde concludi potett quod corpo­
rum in fluidis quibufcunque fluidiffimis motorum refiltentiae, emete­
ris paribus, funt ut denfitates fluidorum.
His ita ftabilitis, dicere jam licet quamnam motus fui partem glo­
bus quilibet, in fluido quocunque projeftus, dato tempore amittet
quamproxime. Sit D diameter globi, & V velocitas ejus fub initio
motus, & T tempus, quo globus velocitate V in vacuo deferibet
fpatium, quod fit ad fpatium 7 D ut denfitas globi ad denfitatem fluidi;
& globus in fluido illo projeftus, tempore quovis alio t9 amittet
, *V TV * , r
velocitatis fuae partem , manente parte , & deicribet
fpatium, quod fit ad fpatium uniformi velocitate V eodem tempore
deferiptum in vacuo, ut logarithmus numeri multiplicatus per
Z zx . numerum
3j 6 PHILOSOPHIA NATURALIS
corporviT numerum 1,3015-85093 ell ad numerum rp, per corol. v ii. prop.
xxxv. In motibus tardis refiftentia poteft efle paulo minor, prop*
terea quod figura globi paulo aptior fit ad motum quam figura cy­
lindri eadem diametro defcripti. In motibus velocibus refiftentia
poteft efle paulo major, propterea quod elafticitas & compreflio
. fluidi non augeantur in duplicata ratione velocitatis. Sed hujufnuv
di minutias hic non expendo.
Et quamvis aer, aqua, argentum vivum & fimilia fluida, per di­
vifionem partium in infinitum, fubtiliarentur & fierent media infi­
nite fluida ; tamen globis projeftis haud minus refifterent. Nam
refiftentia, de qua agitur in propofitionibus praecedentibus, oritur
ab inertia materiae; & inertia materiae corporibus eflentialis eft &
quantitati materiae femper proportionalis. Per divifionem partium
fluidi, refiftentia quae oritur a tenacitate & friflione. partium diminui
quidem poteft : fed quantitas materiae per divifionem partium ejus
non diminuitur; & manente quantitate materiae, manet ejus vis
inertiae,.cui refiftentia, de qua hic agitur, femper proportionalis eft.
Ut haec refiftentia diminuatur, diminui debet quantitas materiae in
fpatiis per quae corpora moventur. Et propterea fpatia coeleftia,
per quae globi planetarum & cometarum, in omnes partes liberrime
& fine omni motus diminutione fenfibili perpetuo moventur, fluido
omni corporeo deftituuntur, fr forte vapores longe tenuiffimos &
traje&os lucis radios excipias.
Projeflilia utique motum cient in fluidis progrediendo* & hic
motus oritur ab exceflii prefllonis fluidi ad projeftilis partes anticas
fupra preflionem ad ejus partes pofticas, & non minor efie poteft
in mediis infinite fluidis quam in aere, aqna,& argento vivo pro
denfitate materiae ,in fingulis. Hic autem preflionis exceflus, pro
quantitate fua,, non tantum motum ciet in fluido, fed etiam agit
in projeflile ad motum ejus retardandum: & propterea refiftentia
in omni fluido eft, ut motus in fluido a projeftili excitatus, nec
minor efie poteft in aethere fubtiliflimo pro denfitate cetheris, quam
in aere, aqua & argento vivo pro denfitatibus horum fluidorum,.

S E C T IO
PRINCIPIA MATHEMATICA. 3 J7
L I B E R“
S>£'CU N D X/S*
S E C T I O vnr.
D e motu per fluida propagatu.

P R O P O S I T I O XLI. T H E O R E M A XXXIE
Prejflio non propagatur per fluidum fecundum lineas reBasr
m jl ubi particuhe fluidi in direBum jacent.

Si jaceant particula: a, b, c, d, e in linea refla, poteft quidem pref-


fio direfte propagari ab a ad e ; at particula e urgebit particulas oblique-’
pofitas / & g oblique, & particulae illae / & g non fuftinebunt pref-
fionem illatam, nili fulciantur a particulis ulterioribus- b & k ; qua­
tenus autem fulciuntur, premunt particulas fulcientes; & hae noni
fuftinebunt preflionem nifi fulciantur ab ulte­
rioribus / & tn eafque premant, & fic deinceps
in infinitum. Preflio igitur, quam primum pro­
pagatur ad particulas quae non in direftum ja­
cent, divaricare incipiet & oblique propagabitur
in infinitum ; & poftquam incipit oblique propa­
gari, fi inciderit in particulas ulteriores, quaenon
in direftum jacent, iterum divaricabit; idque toties, quoties in partii
culas non accurate in direftum jacentes inciderit. E. T>.
Corel. Si preffionis, a dato punfto per fluidum propagatae, pars-
aliqua obftaculo intercipiatur; pars reliqua, .quae non intercipitur,
divaricabit.in fgatia.pone obftaculum, Id quod fic etiam demon-
ftrari poteft. A punfto A propagetur preflio quaquaverfum, idque
fi fieri poteft fecundum lineas reftas, & obftaculo N BCK perfora­
to in BC, intercipiatur ea omnis, praeter partem coniformem vAP^
quae per foramen circulare B C tranfit. Planis tranfverfis de, fg\
h i diftinguatur conus A T Q i n frufta; & interea dum.conus ABCr
preflionem propagando, urget fruftum conicum ulterius degfm -
fuperficie de, & hoc fruftum urget fruftum proximum f g i h in fu-
perficie/g, & fruftum illud urget fruftum tertium, & fic deinceps-
in infinitum.; manifeftum eft (per motus legem tertiam) quod fru-
fturo»
358 PHILOSOPHIA NATURALIS
De MoToftum primum defg, reafiione frulti fecundi fg h i, tantum urgebitur
^ premetur in fuperficie fg , quantum urget & premit frudum il­
C orporum
lud fecundum. Frultum igitur d e g f inter conum A de & frullum
f h i g comprimitur utrinque, &propterea (per corol. vr. prop xix.)
.figuram fuam fervare nequit, nifi vi eadem comprimatur undique.
.Eodem igitur impetu quo premitur in fuperficiebus d e, fg , cona­

bitur cedere ad latera df, egi ibique (cum rigidum non fit, fed
omnimodo fluidum) excurret ac dilatabitur, nifi fluidum ambiens
adfit, quo conatus ifte cohibeatur. Proinde conatu excurrendi, pre­
met tam fluidum ambiens ad latera df, tg quam frultum f g h i eo­
dem impetu ; & propterea preflio non minus propagabitur a late­
ribus df, eg in Ipatia NO, K L hinc inde, quam propagatur a fuper-
ficie fg verfus P^>. «g. E. D .

PRO PO -
PRINCIPIA MATHEMATICA. 3 19 "

P R O P O S I T I O XLII. T H E O R E M A XXXIII. S
Motus omnis p er fluidum propagatus divergit a reBo tramite
in fp.atia 'immota. -

Caf. x. Propagetur motus a punfto A per foramen BC, pergat-


que, fi fieri poteft, in fpatio eonico BCgflP, fecundum lineas retias
divergentes a punfto A. Et ponamus primo quod motus' ifte fit
undarum in fuperficie ftagnantis aquae. Sintque de, fg , hi, kl,
&c. undarum fingularum partes altilfimae, vallibus totidem inter--

mediis ab' invicem diftin&ae. Igitur quoniam aqua in undarum' ju­


gis altior ett quam in fluidi partibus immotis L K , NO, defluet ea­
dem de jugorum terminis e, g, i, l, & c. d, f , h, k, &c. hinc inde '
verfus K L & NO : & quoniam in undarum vallibus depreffior eft '
quam in fluidi partibus immotis K L , N O ; defluet eadem de parti­
bus illis immotis in undarum valles. Defluxu priore undarum juga,
pofieriore valles hinc inde dilatantur & propagantur verfus K L &
NO.
3<*o PHILOSOPHIA NATURALIS
Db motu N O . Et quoniam motus undarum ab A verfus T f f fit per conti-
Cobpobvm nuum j efluxum jugorum in valles proximos, ideoque celerior non
eft quam pro celeritate defcenfus; & defcenfus aquae hinc inde
verfus K L & NO eadem velocitate peragi debet; propagabitur
dilatatio undarum hinc inde verfus K L & NO eadem velocitate
qua undae ipfae ab A verfus 5P<^ refla progrediuntur. Proindeque
fpatium totum hinc inde verfus K L & N O ab undis dilatatis r f g r
s b i s , j k l t , vmnv, &c. occupabitur. Q E. ‘D . Haec ita fe ha.
bere quilibet in aqua ftagnante experiri poteft.

Caf.z. Ponamus jam quod de, fg , h i, kl, mn defignent pulfusa


punfto A per medium elafticum fucceffive propagatos. Pulfus
propagari concipe per fucceffivas condenfationes & rarefactiones
medii, fic ut pulfus cujufque pars denfillima fphaericam occupet fu-
perficiem circa centrum A defcriptam, & inter pulfus fucceflivos
qualia intercedant intervalla. Defignent autem lineae de, fg , hi^
&c. denfiffimas pulfuum partes, per foramen B C propagatas!
Et quoniam medium ibi denfius eft quam in fpatiis hinc inde verfus
K L & NO, dilatabit fefe tam verfus fpatia illa K L , N O utrinque
fita,
PRINCIPIA MATHEMATICA. 3<$i
fita, quam verfus pulfuum rariora intervalla ; eoque pafto rarius L ibek
' femper evadens e regione intervallorum ac denfius e regione pul- CUN
fuum, participabit eorundem motum. Et quoniam pulfuum pro-
greflivus motus oritur a perpetua relaxatione partium denfiorum
verfus antecedentia intervalla rariora ; & pulfus eadem fere celerita­
te fefe in medii partes quiefcentes K L, NO hinc inde relaxate de­
bent ; pulfus illi eadem fere celeritate fefe dilatabunt undique in fpa-
tia immota K L , NO, qua propagantur dirette a centro A ; ideoque
fpatium totum K L O N occupabunt. E. T>. Hoc experimur in
fonis, qui vel monte interpofito audiuntur, vel in cubiculum per
feneftram admifli fefe in omnes cubiculi partes dilatant, inque angu­
lis omnibus audiuntur, npn tam reflexi a parietibus oppofitis, quam
a feneftra dire&e propagati, quantum ex fenfu judicare licet.
Caf. 3. Ponamus denique quod motus cujufcunque generis pro­
pagetur ab y^per foramen B C : & quoniam propagatio ifta non fit,
nifi quatenus partes medii centro A propiores urgent commovent-
que partes ulteriores; & partes quas urgentur fluidae funt, ideoque
recedunt quaquaverfum in regiones ubi minus premuntur: rece­
dent eaedem verfus medii partes omnes quiefcentes, tam laterales
K L & NO, quam anteriores eoque pafto motus omnis, quam
primum per foramen B C tranfiit, dilatari incipiet & inde tanquam
a principio & centro, in partes omnes direfte propagari. gK E. T>.

P R O P O S I T I O XLIII. THEOREMA X X X IV .
Corpus omne tremulum in medio elafiico propagabit motum
pulfuum undique in direBum j in medio vero non elafiico
motum circularem excitabit.

Caf. 1. Nam partes corporis tremuli vicibus alternis eundo & re­
deundo, itu fuo urgebunt & propellent partes medii fibi proximas,
& urgendo compriment eafdem & condenfabunt; dein reditu fuo
finent partes compreflas recedere & fefe expandere. Igitur par­
tes medii corpori tremulo proximae ibunt & redibunt per vices,
ad initar partium corporis illius tremuli: & qua ratione partes
corporis hujus agitabant hafce medii partes, hae fimilibus tremoribus
agitatae agitabunt partes fibi proximas, easque fimiliter agitatae agi­
tabunt ulteriores, & fic deinceps in infinitum. Et quemadmodum
A aa medii
3<fi PHILOSOPHIA NATURALIS
jpe Motu medii partes primse eundo condenfantur & redeundo relaxantur, fic
Cocorum partes reliljuaB qaoties eunt condenfabuntur, & quoties redeunt fefe:
expandent. Et propterea non omnes ibunt & fimul redibunt (fic
enim determinatas ab invicem dillantias fervando, non rarefierent
& condenfarentur per vices) fed accedendo ad invicem ubi conden-
fantur, & recedendo ubi rarefiunt, aliquas earum ibunt dum aliae re­
deunt ; idque vicibus alternis in infinitum. Partes autem euntes &.
eundo condenfatae, ob motum fuum progreffivum, quo feriunt ob-
ftacula, furit-pullus; & propterea pulfus fuccellivi a corpore omni;
tremulo in direftum propagabuntur ; idque aequalibus circiter ab in­
vicem diflantiis, ob aequalia temporis intervalla,, quibus corpus tre­
moribus fuis fingulis fingulos pulfus excitat. Et quanquam corporis,
tremuli partes eant & redeant fecundum plagam aliquam certam &
determinatam, tamen pulfus inde per medium propagati fefe dilata­
bunt ad latera, per propofitionem praecedentem; & a corpore illo
tremulo tanquam centro communi, fecundum fuperficies propemo-
dum fphaericas & concentricas,, undique propagabuntur.. Cujus rei
exemplum aliquod habemus in undis, quae fi digito tremulo exci­
tentur, non folum pergent hinc inde fecundum plagam motus digi^
ti, fed, in modum circulorum concentricorum, digitum ftatim cin­
gent & undique propagabuntur. Nam gravitas undarum fupplet lo­
cum vis elafiicae.
Q /?-2.. Quod.fi medium non fit elaflicum: quoniam ejus, partes a
corporis tremuli partibus vibratis preflae condenfari nequeunt, pro­
pagabitur motus in inflanti ad partes ubi medium facillime cedit;
hoc eft, ad partes quas corpus tremulum alioqui vacuas a tergo re­
linqueret. Idem efl cafus cum cafu corporis in medio quocunque
projefti. Medium cedendo projeftilibus, non recedit in infinitum;,
fed in circulum eundo, pergit ad fpatia quae corpus relinquit a ter­
go. Igitur quoties corpus tremulum pergit in partem quamcunque, ,
medium cedendo perget per circulum ad partes quas corpus relin­
quit ; & quoties corpus regreditur ad locum priorem, medium in­
de repelletur & ad locum fuum priorem redibit. Et quamvis cor­
pus tremulum non fit firmum, fed modis omnibus flexile, *fi tamen
'magnitudine datum maneat, quoniam tremoribus fuis nequit medi­
um ubivis urgere, quin.alibi eidem fimul cedat; efficiet ut medi­
' , um,
PRINCIPIA MATHEMATICA. 363
um, recedendo a partibus ubi premitur, pergat femper in orbem ad ^
partes quae eidem cedunt. E. T>. ,
Corol. Hallucinantur igitur qui credunt agitationem partium
flammae ad preffionem, per medium ambiens, fecundum lineas re-,
ftas propagandum conducere. Debebit ejufmodi preflio non ab
agitatione fola partium flammae, fed a totius dilatatione derivari.

P R O P O S IT IO X L IY . THEOREM A XXXV.
St aqua in canalis cruribus ereBis K L , M N vicibus alternis
afcendat & clefcendat; confiruatur autem pendulum cujus
longitudo inter punBum fufpenfionis & centrum ofcillationis
aquetur fem ijfi longitudinis aqua in canali: dico quod a~
qua afcendet & defcendet iifdem temporibus quibus pendu­
lum ofcillatur.

Longitudinem aquae menfuro fecundum axes canalis & crurum,


eandem fummae horum axium aequando ;.& refiflentiamaquae, quae
oritur ab attritu canalis, hic non confidero. Defignent igitur A B ,
CT> mediocrem altitudinem aquae in crure utroque ; & ubi aqua

in crure K L afcendit ad altitudinem E F , defcenderit aqua m


crure M N ad altitudinem GH. Sit autem P corpus pendulum,
V T filum, V punftum fufpenfionis, R T ^ S cyclois quam pendulum
defcribat, P ejus pundum infimum, arcus altitudini A E aequa-
A aax lis>
3<?4 PHILOSOPHIAE NATURALIS
Ds Motulig. Vis, qua motus aquae alternis vicibus acceleratur & retarda*
C orporum eft exceffus pon<jeris aquae in alterutro crure fupra pondus in
altero, ideoque, ubi aqua in crure K L afcendit ad E F , & in crure
altero defcendit ad GH, vis illa eft pondus duplicatum aquae E A B F ,
& propterea d i ad pondus aquae totius ut 4 E feu PJ^ ad V'T ieu

T R . Vis etiam, qua pondus P in loco quovis ^acceleratur & re­


tardatur in cycloide (per corol. prop. l i .) eft ad ejus pondus to­
tum, ut ejus diftantia Pjji. a loco infimo P , ad cycloidis longitu­
dinem T R . Quare aquae & penduli, aequalia fpatia A E , Pj^de-
fcribentium, vires motrices funt ut pondera movenda ; ideoque, fi
aqua & pendulum in principio quiefcunt, vires illae movebunt ea­
dem aequaliter temporibus aequalibus, efficientque ut motu recipro­
co fimul eant & redeant. §h E . 2 ).
Corol. i . Igitur aquae afcendentis & defcendentis, five motus in-
tenfior fit five remiflior, vices omnes funt ifochronae.
Corol. %. Si longitudo aquae totius in canali fit pedum Tarijienjlim
6 i : aqua tempore minuti unius fecundi defcendet, & tempore mi­
nuti alterius fecundi afcendet; & fic deinceps vicibus alternis in in­
finitum. Nam pendulum pedum 3tV longitudinis tempore minuti
unius fecundi ofcillatur.
Corol. 3. Au fla autem vel diminuta longitudine aquae, augetur vel
diminuitur tempus reciprocationis in longitudinis ratione fubdupli-
cata.

PROPO-
PRINCIPIA MATHEMATICA. jtfy
L iber
S ecundus.
PROPOSITIO XLV. THEOREMA XXXVI*
Undarum velocitas ejl in fubduplicata ratione latitudinum,

Confequitur ex conftruftione propofitionis fequentis.

PROPOSITIO XLVI. PROBLEMA X.


Invenire Velocitatem undarum.

Conftituatur pendulum cujus longitudo, inter pun&um fufpenfio^ >


nis & centrum ofcillationis, aequetur latitudini undarum: & quo
tempore pendulum illud ofcillationes fingulas peragit, eodem undae
progrediendo latitudinem fuam propemodum conficient.
Undarum latitudinem voco menfuram tranfverfam, quae vel valli­
bus imis, vel fummis culminibus interjacet. Defignet A B C T ) E F
fuperficiem aquae ftagnantis, undis fucceffivis afcendentem ac de-
fcendentem ; fintque A y C, E y &c. undarum culmina, & B y cD y F y
&c. valles intermedii. Et quoniam motus undarum fit per aquae
fucceffivum afcenfum & defcenfum, fic ut ejus partes A , C, E y &c*

qtiae nunc altiffimae funt, mox fiant infimae; & vis motrix, qua par­
tes altiffimae defcendunt & infimae afcendunt, elt pondus aquae ele*
vatae; alternus ille afcenfus & defcenfus analogus erit motui reci­
proco aquae in canali, eafdemque temporis leges obfervabit: & prop-
terea (per prop. x l iv .) fi difiantiae inter undarum loca altiffima'
A , C, E & infima B , 2 ), F aequentur duplae penduli longitudini 5
partes altiffimae A y C, E , tempore ofcillationis unius evadent infimae*
& tempore ofcillationis alterius denuo afcendent. Igitur inter tran-
fitum undarum fingularum tempus erit ofcillationum duarum; hoc
eft, unda defcribet latitudinem fuam, quo tempore pendulum illud
bis ofcillatur ; fed eodem tempore pendulum, cujus longitudo qua­
drupla eft, ideoque aequat undarum latitudinem, ofcillabitur femel.

ara.
36 6 PHILOSOPHIA NATURALIS
to Corol. i. Igitur undx, quae pedes Fariflenfis 3A latae funt, tern-
■DM p0re minuti unius fecundi progrediendo latitudinem fuam confici­
ent; ideoque tempore minuti unius primi percurrent pedes 183-f,
.& horae fpatio pedes 11000 quamproxime.
Corol. r. Et undarum majorum vel minorum velo­
citas augebitur vel diminuetur in fubduplicata ratio­
ne latitudinis.
Haec ita fe habent ex hypothefi quod partes aquae
■ refla afcendunt vel recta defcendunt; fed afcenfus
& defcenfus ille verius fit per circulum, ideoque
tempus hac propofitione non nifi quamproxime defi­
nitum efle affirmo. _

P R O P . X L V II. T H E O R . X X X V II.
Pulfibus per fluidum propagatis, fm gula fluidi
particula, motu reciproco brevijflmo euntes
redeuntes, accelerantur femper & retardan­
tur pro lege ofcillantis penduli.
h
Defignent A B, B C, CT>, &c.
pulfuum fucceffivorum aequales di- n'
ftantias; A B C plagam motus pulfu­
um ab A verfus B propagati; E , r
G- -
F , G punfla tria phyfica medii quie- 0 1
/l .. Ii
fcentis in reCia A C ad aequales ab i ^ I1
V " __as, m 7
----------- flv
/
N
invicem diftantias fita . E e, F f lG g
fpatia aqualia perbrevia per quae
punfta illa motu reciproco lingulis vibrationibus eunt
& redeunt; i, <p, y loca quaevis intermedia eorun­
dem punaorum; & E F, F G lineolas phyficas feu
medii partes lineares punflis illis interjeflas, & fuc-
ceffive tranflatas in loca e <p, <py & ef, fg . Reftae
E e aequalis ducatur refla T S. Bifecetur eadem in
O, centroque O & intervallo O T defcribatur circu-'
lus •5’7 ‘P/. Per hujus circumferentiam totam cum
partibus fuis exponatur tempus totum vibrationis
unius
PRrNCIPIA MATHEMATICA. 3 <f7
unius cum ipfius partibus proportionalibus ; fic ut completo tem­
pore quovis P H vel P H S h , fi demittatur* ad P S perpendiculumSe
H L vel hl, & capiatur E g aequalis P L vel P l, pundum phyficum
E reperiatur in g. Hac lege pundum quodvis E , eundo ab E per
* ad e, & inde redeundo per g ad E , iifdem accelerationis ac retar­
dationis gradibus vibrationes fingulas peraget cum ofcillante pendu­
lo. •Probandum eft quod fingula medii punda phyfica tali motu agi­
tari debeant. Fingamus igitur medium tali motu a caufa quacun­
que cieri, & videamus quid inde fequatur.
In circumferentia PHSh capiantur aequales arcus H I, 1 K vel hi,
ik , eam habentes rationem ad circumferentiam totam quam habent
aequales redae E F , FG ad pulfuum intervallum totum BC. Et de-
mifiis perpendiculis IM , K N v c 1 tm, kn ; quoniam punda E , F , G
motibus fimilibus fucceffive agitantur, & vibrationes fuas integras
ex itu & reditu compofitas interea peragunt dum pulfus transfer­
tur a B ad C ; fi P H vel. P H S h fit tempus ab initio motus pundi
E, erit P I vel P H S i tempus ab initio motus pundi F, &
P K vel P H S h tempus ab initio motus pundi G/? propterea
Es, F(p, Gy erunt ipfis P L , P M , 5P.ZVin.itu, pundorum, vel ipfis
P l , Pm, P n inpundorum re.ditu, aequales vefpe&ive. Unde ey .feu
E G - ^ G y — Es in itu pundorum aequalis erit E G — L N, in reditu*
autem -aequalis E G - ^ l n . Sed ey latitudo, efi fe.u expanfip partis
medii E G in loco gy; & propterea expanfio p f rtis illius in itu efi
ad ejus expanfionem mediocrem, ut E G — L N ad E G ; in reditu
autem ut E G -\-ln feu E G -\-L N ad EG. Quare cum fit L N ad"
K H ut I M ad radium O P , & K H ad EG ut circumferentia P H ShP
ad BC, id efi, ii ponatur V .pro radio circuli .circumferentiam haben­
tis aequalem intervallo pulfuum B C , ut OP&A V,; & ex aequo L N
ad EG ut I M ad V : erit expanfio partis E G pundive phyfici F inj
loco.g y ad expanfionem mediocrem, quam pars illa habet in loco *
fuo primo E G , ut V — I M ad V in itu, utque \-\-im ad V in reditu^
Unde vis elallica pundi F in loco ey efi ad vim ejus elafticam me­

diocrem in loco EG , ut y V in *tu’ *n reditu vera u r


i
Et eodem argumento vires elafticae pundorum-
V*-\- rm
phyfico-
3<53 PHILOSOPHIA N A T U R A L IS
I I
Corporum phyficorum E & G in itu, funt ut & y _ KN ad

L, ; & virium differentia ad medii vim elaflicam mediocrem, ut

—V — V
V tt—
x H L — V x I T N —\
+— H
TT7— N a(* T
WHTr
L xK Vr Ho c ut

a(j flve ut H L — K N ad V , fi modo (ob anguftos


limites vibrationum) fupponamus H L & K N indefinite minores effe
quantitate V. Quare cum quantitas V detur, differentia virium eft
ut H L — KN, hoc eft (ob proportionales H L — K N ad HK, & O M
ad 0 1 vel OT, datafque H K & OT) ut O M ; id eft, fi F f bifecetur
in fl, ut Si <p. Et eodem argumento differentia virium elafticarum
punftorum phyficorum g & y, in reditu lineolae phyficae ey eft ut
SI <p. Sed differentia illa (id eft, exceffus vis elalticae punfti g fupra
vim elafticam punfli y ) eft vis qua interjefta medii lineola phyfica
iy acceleratur in itu & retardatur in reditu ; & propterea vis acce-
leratrix lineolae phyficae ey, eft ut ipfius diftantia a medio vibrationis
loco £2. Proinde tempus (per prop. x x x v m . lib. i.) refte expo­
nitur per arcum 5P/; & medii pars linearis gy lege praefcripta mo­
vetur, id eft, lege ofcillantis penduli: eftque par ratio partium om­
nium linearium ex quibus medium totum componitur. E.
Corol, Hinc patet'quod numerus pulfuum propagatorum idem fit
‘cum numero vibrationum corporis tremuli, neque multiplicatur in
eorum progreffu. Nam lineola phyfica ey, quamprimum ad locum
ftium primum redierit, quiefcet; neque deinceps movebitur, nifi
vel ab impetu corporis tremuli, vel ab impetu pulfuum qui a cor­
pore tremulo propagantur, motu novo cieatur. Quiefcet igitur
quamprimum pulfus a corpore tremulo propagari definunt.

PRO PO SITIO X L V III. TH EOREM A X X X V III.


Pulfuum m fluido elafhco propagatorum velocitates funt m ra~
tione compofita ex fub dupli cata ratione vis elajlic# d ireB e&
fubduplicata ratione denfitatis mverfe • f i modo fluidi vis eia-
Jlica ejufdem condenfationi proportionalis effe fupponatur.
C a f i . Si media fint homogenea, & pulfuum diftantiae in his me­
diis aequentur inter fe, fed motus in uno medio intenfior fit : con-
traftiones
PRINCIPIA MATHEMATICA. 3^9
traftiones & dilatationes partium analogarum erunt ut iidem motus, l
A ccurata quidem non eft haec proportio. Veruntamen nifi con-SEC
traftiones & dilatationes fint valde intenfae, non errabit fenfibiliter,
ideoque pro phyfice accurata haberi poteft. Sunt autem vires eia.
fticae motrices ut contraftiones & dilatationes; & velocitates par­
tium aqualium fimul genitae funt ut vires. Ideoque aequales &
correfpondentes pulfuum correfpondentium partes itus & reditus
fuos per fpatia contraftionibus & dilatationibus proportionalia, cum
velocitatibus quae funt ut fpatia, fimul peragent: & propterea pul-
fus, qui tempore itus & reditus unius latitudinem fuam progredien­
do conficiunt, & in loca pulfuum proxime praecedentium femper
fuccedunt, ob aequalitatem diftantiarum, aequali cum velocitate in
medio utroque progredientur.
C a f ^. Sin pulfuum diftantiae feu longitudines fint majores in
uno medio quam in altero ; ponamus quod partes correfpondentes
fpatia latitudinibus pulfuum proportionalia fingulis vicibus eundo &
redeundo defcribant: & aequales erunt earum contradiones & di­
latationes. Ideoque fi media fint homogenea, aequales erunt etiam
vires illae elafticae motrices quibus reciproco motu agitantur. Ma­
teria autem his viribus movenda eft ut pulfuum latitudo; & in ea­
dem ratione elt fpatium per quod fingulis vicibus eundo & rede­
undo moveri debent. Efique tempus itus & reditus unius in ratio­
ne compofita ex ratione fubduplicata materiae & ratione fubdupli-
cata fpatii, atque ideo ut fpatium. Pulfus autem temporibus itus
& reditus unius eundo latitudines fuas conficiunt, hoc eft, fpatia
temporibus proportionalia percurrunt; & propterea funt aequive-
loces.
C af 3. In mediis igitur denfitate & vi elaftica paribus, pulfus
omnes funt aequiveloces. Quod fi medii vel denfitas vel vis elaftica
intendatur, quoniam vis motrix in ratione vis elafticae, & materia
movenda in ratione denfitatis augetur ; tempus, quo motus iidem
peragantur ac prius, augebitur in fubduplicata ratione denfitatis, ac
diminuetur in fubduplicata ratione vis elafticae. Et propterea velo­
citas pulfuum erit in ratione compofita ex ratione fubduplicata den­
fitatis medii inverfe & ratione fubduplicata vis elafticae direfte>
.Haec propofitio ulterius patebit ex conftruftione fequentis.
Bbb PROPQ-
370 PHILOSOPHIAE NATURALIS
D e M ot u
C orporum
T R O P O S I T I O XLIX. PROBLEMA XI.
D a th medii denfitate & vi elajlica, invenire velocitatem pul-
fu u m .
Fingamus medium ab incumbente pondere pro
more aeris noilri comprimi; fitque A altitudo me­
dii homogenei, cujus pondus adaequet pondus incum­
bens, Sc cujus denfitas eadem fit cum denfitate medii
compreffi, in quo pulfus propagantur. Conditui au­
tem intelligatur pendulum, cujus longitudo inter pun-
flum fufpenfionis & centrum ofcillationis fit A &
quo tempore pendulum illud ofcillationem integram
ex itu & reditu compofitam peragit, eodem pullus
eundo conficiet fpatium circumferentiae circuli radio
A defcripti aequale.
Nam dantibus quae in propofitione x l v ii . condru-
£la funt, fi linea quaevis phyfica EF, fingulis vibratio­
nibus defcribendo fpatium T S , ur­
geatur in extremis itus & reditus *
cujufque locis T & S, a vi eladica
quae ipfius ponderi aequetur ; pera­
0
get haec vibrationes fingulas quo tem­ h
n ...
A
pore eadem in cycloide, cujus peri- l \ M m i:
------------ 7 c-
IvV Ni y h
meter tota longitudini T S aequalis 7
G- -
ed, ofcillari pollet: id adeo quia vi­ F
res aequales aequalia corpufcula per aequalia fpatia fi-
mul impellent. Quare cum ofcillationum tempora
fint in fubduplicata ratione longitudinis pendulorum,
longitudo penduli aequetur dimidio arcui cycloidis
totius; foret tempus vibrationis unius ad tempus of­
cillationis penduli, cujus longitudo e d A , in fubdupli­
cata ratione longitudinis 4 T S feu TO ad longitudi­
nem A. Sed vis eladica, qua lineola phyfica EG, in
locis fuis extremis T , S exillens, urgetur, erat (in de-
mondratione propofitionis x l v ii .) ad ejus vim totam
dadicam .ut H L —KN . ad V, hoc ed (cum pumilum
A jam
P R I N C I P I A MATHEMATI CA. 371
A jam incidat in 2P) ut H K ad V i & vis illa tota, hoc eft pondus L iber
incumbens, quo lineola EG comprimitur, eft ad pondus lineolae u t SECUNDUS'
ponderis incumbentis altitudo A ad lineolae longitudinem EG\
ideoque ex aequo, vis qua lineola EG in locis fuis 2° & S urgetur,
eft ad lineolae illius pondus ut H K x A a d V x EG, Uve ut TO x A
ad V V , nam H K erat ad EG ut EO ad V. Quare 'cum tempora,
quibus aequalia corpora per aequalia fpatia impelluntur, fint recipro­
ce in fubduplicata ratione virium, erit tempus vibrationis unius, ur­
gente vi illa elaftica, ad tempus vibrationis,, urgente vi ponderis, in
fubduplicata ratione V V ac E O x A, atque ideo ad tempus of-
cillationis penduli cujus longitudo eft A in fubduplicata ratione
V V ad T O x A, & fubduplicata ratione ? 0 ad A conjun&im; id
eft, in ratione integra V ad A. Sed tempore vibrationis unius ex
itu & reditu compofitae, pulfus progrediendo conficit latitudinem
fuam B C. Ergo tempus, quo pulfus percurrit fpatium B C, eft ad
tempus ofcillationis unius ex itu & reditu compofitae, ut V ad A,
id eft, ut BC ad circumferentiam circuli cujus radius eft A. Tem ­
pus autem, quo pulfus percurret fpatium BC, eft ad tempus quo
percurret longitudinem huic circumferentiae aequalem, iti eadem ra­
tione ; ideoque tempore talis ofcillationis pulfus percurret longitu­
dinem huic circumferentiae aequalem. E . 2).
Coro/, i. Velocitas pulfuum ea eft, quam acquirunt gravia aequa­
liter accelerato motu cadendo, & cafu fuo defcribendo dimidium
altitudinis A. Nam tempore cafus hujus, cum velocitate cadendo
acquifita, pulfus percurret fpatium quod erit aequale toti altitudini
A ; ideoque tempore ofcillationis unius ex itu & reditu compofitae
percurret fpatium aequale circumferentiae circuli radio A defcripti;
eft enim tempus cafus ad tempus ofcillationis ut radius circuli ad
ejufdem circumferentiam. ’
Coro/, x. Unde cum altitudo illa A fit ut fluidi vis elaftica direfte
& denfitas ejufdem inverfe ; velocitas pulfuum erit in ratione com-
pofita ex fubduplicata ratione denfitatis inverfe & fubduplicata ra­
tione vis elafticae direfte.

B bbx PROPO-
37 » PHILOSOPHIAE NATURALI S
D b M otu

C orporum PROPOSITIO L. PROBLEMA XII.

I n v e n ir e p u lfu u m d ijia n tia s .

Corporis, cujus tremore pulfus excitantur, inveniatur numerug


vibrationum dato tempore. Per numerum illum dividatur fpatium
quod pulfus eodem tempore percurrere poflit, & pars inventa* erit
pulfus unius latitudo. E . /.

SchoTium.
Speftant propofitiones noviflimas ad motum lucis & fonorum.
Lux enim cum propagetur fecundum lineas reflas, in aftione fote
(per prop. x l i . & x l i i .) confiftere nequit. Soni vero propterea
quod a corporibus tremulis oriantur, nihil aliud funt quam aeris
pulfus propagati, per prop. x l i i i . Confirmatur id ex tremoribus
quos excitant in corporibus objeftis, fi modo vehementes fint &
graves, quales funt foni tympanorum. Nam tremores celeriores &
breviores difficilius excitantur. Sed & fonos quofvis, in-chordas
corporibus fonoris unifonas impaftos, excitare tremores notiffimum
eft. Confirmatur etiam ex velocitate fonorum. Nam cum ponde^
ra fpecifica aquas pluvialis & argenti vivi fint ad invicem ut 1 ad
137 circiter, & ubi mercurius in B arom etro altitudinem attingit di^
gitorum A nglicorum 30, pondus fpecificum aeris & aquae pluvialis
fint ad invicem ut 1 ad 870 circiter: erunt pondera fpecifica aeris &
argenti vivi ut 1 ad 11890: Proinde cum altitudo argenti vivi fit 30
digitorum, altitudo aeris uniformis, cujus pondus aerem noftrum
fubjeftum comprimere pofTet, erit 356700 digitorum, feu pedum
A nglicorum ^29725. Eftque haec altitudo illa ipfa quam in conftru-
flione fuperioris problematis nominavimus A. Circuli radio 29725'
pedum defcripti circumferentia eft pedum 186768. Et cum pendu­
lum digitos 39I longum ofcillationem ex itu* & reditu compotitam
tempore minutorum duorum fecundorum, utimotum eft, abfolvat;
pendulum pedes 29725 feu digitos 356700 longum ofcillationem
confimilem tempore minutorum fecundorum 190! abfolvere debebit.
Eo igitur tempore fonus progrediendo conficiet pedes 186768,,
ideoque tempore, minuti unius fecundi pedes 979.
Caeterum.
PRINCIPIA MATHEMATICA,
Caeteruro in hoc computo nulla habetur ratio craffitudinis folida- l
rum particularum aeris, per quam fonus utique propagatur in in-Sfic
flanti. Cum pondus aeris fit ad pondus aquae ut i ad 870, & fales
fint fere duplo denfiores q.uam aqua $ fi particulae aeris ponantur
efle ejufdem circiter denfitatis dum particulis vel uquse vel falium,
& raritas aeris oriatur ab intervallis particularum: diameter parti­
culae aeris erit ad intervallum inter centra particularum, ut 1 ad 9
vel 10 circiter, & ad intervallum inter particulas ut 1 ad 8 vel 9.
Proinde ad pedes 979, quos fonus tempore minuti unius fecundi juxta
calculum fuperiorem conficiet, addere licet pedes -949- feu 109 cir­
citer, ob craflitudinem particularum aeris: & fic fonus tempore mi­
nuti unius fecundi conficiet ped^s 1088 circiter.
His adde quod vapores ift^aere latentes, cum fint alterius elate­
ris & alterius toni, vix aut ne vix quidem participant motum aeris
veri quo foni propagantur. His autem quiefcentibus, motus ille
celerium propagabitur per folum aerem verum, idque in fubdupli-
cata ratione minoris materiae. Ut fi atmofphaera conflet ex decem
partibus aeris veri & una parte vaporum, motus fonorum celerior
erit in fubduplicata ratione 11 ad 10, vel in integra circiter ratione
21 ad 20, quam fi •propagaretur per undecim partes aeris veri:
ideoque motus fonorurm fupra inventus, augendus erit in hac ratio­
ne: Quo pafto fonus, tempore minuti unius fecundi, conficiet pe­
des 1*141.
Haec ita fe habere debent tempore verno' & autumnali, ubh aer
per calorem temperatum rarefcit & ejus vis elaflica nonnihil intendi­
tur. At hyberno tempore, ubi aer per frigus condenfatur, & ejus
vis elaflica remittitur, motus fonorum tardior efle debet in fubdupli­
cata ratione denfitatis; & viciflim aeflivo tempore debet efle velocior.
Conflat autem per experimenta.quod foni tempore minuti unius*
fecundi eundo conficiunt pedes L ondinenfes plus minus 1141, T a ri -•
Jien fes vero 1070.
Cognita fonorum velocitate innotefcunt etiam intervalla pulfuumr
Invenit utique 2 ). Saurveur , fa£tis a fe experimentis, quod fiflula a-~
perta, cujus longitudo ett pedum T arifienjium plus minus quinque,
fonum edit ejufdem toni cum fono chordas quas tempore minuti'
unius fecundi centies recurrit. Sunt igitur pulfus plus minus cen­
tum in fpatio^pedum Tarifienfium* 1070,,quos^fonus tempore-mi*-
nuti;
374 PHILOSOPHI/E N A T U R A L I S
de Motu nuti unius fecundi percurrit; ideoque pulfus unus occupat fpatium
C orporum p ecju m <parijienflumqUafi iot4, id eft, duplam circiter longitudinem
fiftulae. Unde verfimile eft quod latitudines pulfuum, in omnium
apertarum fiftularum fonis, aequentur duplis longitudinibus fiftula-
rum.
Porro cur foni ceflante motu corporis fonori llatim ceflant, neque
diutius audiuntur ubi longiffime dillamus a corporibus fonoris, quam
cum proxime abfumus, patet ex corollario propofitionis x l v i i . libri
hujus. Sed & cur foni in tubis llentorophonicis valde augentur ex
allatis principiis manifeltum eft. Motus enim omnis reciprocus fin-
gulis recurfibus a caufa generante augeri folet. Motus autem in
tubis dilatationem fonorum impedientibus, tardius amittitur & for­
tius recurrit, & propterea a motu novo fingulis recurfibus impreiTo
magis augetur. E t haec funt praecipua phaenomena fonorum.

S E C T I O IX.
D e motu circulari fluidorum.

H Y P O T H E S IS .
Eflftentiam, qua oritur ex defeBu lubricitatis partium

R fluidi, cat eris paribus, proportionalem ejfle velocitati


qua partes fluidi flep arantur ab invicem. ■

P R O P O S I T I O LI. T H E O R E M A XXXIX.
Si cylindrus folidus infinite longus in fluido uniformi & infini­
to circa axem pofitione datum uniformi cum motu revolvatur,
& ab hujus impulfu folo agatur fluidum in orbem, perfeve-
ret autem fluidi pars unaquaque uniformiter in motu fuo }
dico quod tempora periodica partium fluidi funt ut ipfarum
diBantia ab axe cylindri.

Sit AFL cylindrus uniformiter circa axem S in orbem aftus, &


circulis concentricis BQ M , CHN, T>1 0 , E K T , &c. diftinguatur
fluidum
PRI NC I PI A MATHEMATI CA. 37y
fluidum in orbes cylindricos innumeros concentricos folidos ejuf. L iber
dem craffitudinis. Et quoniam homogeneum efl fluidum, impreffi- Secundus*
anes contiguorum orbium in fe mutuo fadae erunt (per hypothe-
fin) ut eorum tranflationes ab invicem, & fuperficies contiguae in
quibus impreffiones fiunt. Si impreffio in orbem aliquem major eft
vel minor ex parte concava quam ex parte convexa ; praevalebit
impreffio fortior, & motum orbis vel accelerabit vel retardabit,
prout in eandem regionem cum ipfius motu vel in contrariam di­
rigitur. Proinde ut orbis unufquifque in motu fuo uniformiter per-
feveret, debent impreffiones ex parte utraque fibi invicem aequari
& fieri in regiones contrarias. Unde cum impreffiones funt ut con*
tiguae fuperficies & harum tranflationes ab invicem, erunt tranfla­
tiones inverfe ut fuperficies, hoc eft, inverfe ut fuperficierum diftan-
tiae ab axe. Sunt autem differentiae motuum angularium circa ax­
em ut hae tranflationes applicatae ad diftantias, five ut tranflationes-
direde & diflantiae inverfe ; hoc eft,
conjundis rationibus, ut quadrata
diftantiarum inverfe. Quare fi ad in­
finitae redae S A B C T ) E (^partes fin-
gulas erigantur perpendicula A a, B b,
C c, T)d, E e, &c. ipfarum SA, S B ,
SC, ST), SE, &c. quadratis reciproce
proportionalia, & per terminos per­
pendicularium duci intelligatur linea
curva hyperbolica ; erunt fummae
differentiarum, hoc eft, motus toti
angulares, ut refpondentes fummae li­
nearum A a, Bb, Cc, T)d, E e, id eft,
fi ad conftituendum medium uniformiter fluidum, orbium numerus
augeatur & latitudo minuatur in infinitum, ut areae hyperbolicae his
fummis analogae A a Q , Bbg^, Cc T> d E e Q , &c. Et tem*
pora motibus angularibus reciproce proportionalia, erunt etiam his
areis reciproce proportionalia. Eft igitur tempus periodicum parti*
culae cujufvis T) reciproce ut area T ) d ^ i hoc eft (per notas cur­
varum quadraturas) direde ut diftantia ST), gk E. T>.
Corol. i. Hinc motus angulares particularum fluidi funt recipro­
ce ut ipfarum diftantiae ab axe cylindri, & velocitates abfolutae funt
aequales.^ Corol.
376 PHILOSOPHIAE N A T U R A L I S
D e M otu Corol. % . Si fluidum in vafe cylindrico longitudinis infinitae con-
CoaponvM tjneatur> & cylindrum alium interiorem contineat, revolvatur autem
cylindrus uterque circa axem communem, fintque revolutionum
tempora ut ipforum femidiametri,& perfeveret fluidi pars unaquaeque
in motu fuo: erunt partium fingularum tempora periodica ut ipfa-
rum diflantiae ab axe cylindrorum.
Corol. 3. Si cylindro & fluido ad hunc modum motis addatur vel
auferatur communis quilibet motus angularis ; quoniam hoc novo
motu non mutatur attritus mutuus partium fluidi, non mutabuntur
motus partium inter fe. Nam tranflationes parttum ab invicem pen­
dent ab attritu. Pars quaelibet in eo perfeverabit motu, qui, attri­
tu utrinque in contrarias partes fafto, non magis acceleratur quam
retardatur. '
Corol. 4. Unde fi toti cylindrorum & fluidi fyftemati auferatur
motus omnis angularis cylindri exterioris, habebitur motus fluidi in
cylindro quiefcente.
Corol. 5. Igitur fi fluido & cylindro exteriore quiefcentibus, re­
volvatur cylindrus interior uniformiter ; communicabitur motus cir­
cularis fluido, & paulatim per totum fluidum propagabitur; nec
prius delinet augeri quam fluidi partes fingulae motum corollario
quarto definitum acquirant.
Corol. 6. Et quoniam fluidum conatur motum fuum adhuc latius
propagare, hujus impetu circumagetur etiam cylindrus exterior nili
violenter detentus; & accelerabitur ejus molus quoad ufque tem­
pora periodica cylindri utriufque aequentur inter fe. Quod fi cylin­
drus exterior violenter detineatur, conabitur is motum fluidi retar-
,dare 5 & nifi cylindrus interior vi aliqua extrinfecus imprefla mo-
fum illum confervet, efficiet ut idem paulatim ceflet.
• Quae omnia in aqua profunda flagnante experiri licet.

PROPO-
P R I N C I P I A MATHEMATICA. 377
L i b e r
• S e c u n d u s .

PROPOSITIO LII. THEOREMA XL.


Si fphara fohda, in fluido uniformi infinito, circa axem po-
fitione datum uniformi cum motu revolvatur, 6? ab hujus
impulfu folo agatur fluidum in orbem; perfeveret autem
fluidi pars unaquaque uniformiter in motu f u o : dico quod
tempora periodica partium fluidi erunt ut quadrata diflan­
tiarum a centro fp h a r a .

Cafl i. Sit A F L fphaera uniformiter circa axem S in orbem acfta,


& circulis concentricis BGM, CHN, 7 ) 1 0 , E K T , & c. diftingua-
tur fluidum in orbes innumeros concentricos ejufdem craflitudinis.
Finge autem orbes illos effe folidos; & quoniam homogeneum eft
fluidum, imprefliones contiguorum orbium in fe mutuo faftae, erunt
(per hypothefin) ut eorum tranflatio-
nes ab invicem & fuperficies contiguae
in quibus imprefliones fiunt. Si im-
prefllo in orbem aliquem major eft
vel minor ex parte concava quam ex
parte convexa; praevalebit impreflio
fortior, & velocitatem orbis vel acce­
lerabit vel retardabit, prout in ean­
dem regionem cum ipfius motu vel
in contrariam dirigitur. Proinde ut
orbis unufquifque in motu fuo perfe­
veret uniformiter, debebunt impref­
fiones ex parte utraque fibi invicem
aequari, & fieri in regiones contrarias. Unde cum imprefliones fint
ut contiguae fuperficies & harum tranflationes ab invicem ; erunt
tranflationes inverfe ut fuperficies, hoc eft, inverfe ut quadrata di-
ftantiarum fuperficierum a centro. Sunt autem differentiae motuum
angularium circa axem ut hae tranflationes applicatae ad diftantias,
five ut tranflationes direfle & diftantias inverfe; hoc eft, conjunftis
rationibus ut cubi diftantiarum inverfe. Quare fi ad reftae infinitas
S A B G D E ^ partes fingulas erigantur perpendicula A a, Bb, Cct
C c c 7)d %
378 PHILOSOPHIA NATURALIS
De Moto T) d, E e, &c. ipfarum SA, S B , SC, ST), SE, &c. cubis reciproce
Corporum pr0 p0 rt;0 na]ja> erunt fummae differentiarum, hoc eft, motus toti
angulares, ut refpondentes fummae
linearum A a, B b , C c , ‘D d, E e : id
elt (fi conltituendum medium u­
niformiter fluidum, numerus orbium
augeatur & latitudo minuatur in in­
finitum ) ut areae hyperbolicae his
iummis analogae AaQ j, B b Q , Cc g),
T )d ^ , EeQ j, &c. Et tempora pe­
riodica motibus angularibus reciproce
proportionalia erunt etiam his areis
reciproce proportionalia. Elt igitur
tempus periodicum orbis cujufvis
T)10 reciproce ut area T) d hoc
elt, per notas curvarum quadraturas, diredle ut quadratum diftan»
tiae ST). Id quod volui primo demonltrare.
C af x. A centro fphaerae ducantur infinitae redtae quam plurimae,
quae cum axe datos contineant angulos, aequalibus differentiis fe mu­
tuo fuperantes; & his redtis circa axem revolutis concipe orbes in<
annulos innumeros fecari; & annulus unufquifque habebit annulos
quatuor fibi contiguos, unum interiorem, alterum exteriorem &
duos laterales. Attritu interioris & exterioris non poteft annulus
unufquifque, nifi in motu juxta legem cafus primi fadto, aequaliter
& in partes contrarias urgeri. Patet hoc ex demonftratione cafus
primi. Et propterea annulorum feries quaelibet a globo in infini­
tum refla pergens, movebitur pro lege cafus primi, nifi quatenus
impeditur ab attritu annulorum ad latera. At in motu hac lege
fadlo attritus annulorum ad latera nullus e ft; neque ideo motum,
quo minus hac lege fiat, impediet. Si annuli, qui a centro aequaliter
diftant, vel citius revolverentur vel tardius juxta polos quam juxta
eclipticam ; tardiores accelerarentur, & velociores retardarentur ab
attritu mutuo, & fic vergerent femper tempora periodica ad tequa-
litatem, pro lege cafus primi. Non impedit igitur hic attritus quo >
minus motus fiat fecundum legem cafus primi, & propterea lex illa
obtinebit: hoc eft, annulorum fingulorum tempora periodica erunt
ut quadrata diftantiarum ipforum a centro globi. Quod volui fe­
cundo demonftrare. r^r
PRINCIPIA MATHEMATICA. 379
Caf. 3 - Dividatur jam annulus unufquifque feftionibus tranfverfis i'****-
in particulas innumeras conftituentes fubftantiam abfolute & unifor- Secu NDUi>
miter fluidam ; & quoniam hae feftiones non fpeftant ad legem mo­
tus circularis, fed ad conflitutionem fluidi folummodo conducunt,
perfeverabit motus circularis ut prius. His feftionibus annuli omnes
quam minimi afperitatem & vim attritus mutui aut non mutabunt, aut
mutabunt aequaliter. Et manente caufarum proportione manebit effe-
&uum proportio, hoc eft, proportio motuum & periodicorum tem­
porum. Q. E. T>. Caeterum cum motus circularis, & inde orta
vis centrifuga, major fit ad eclipticam quam ad polos; debebit cau-
fa aliqua adefle qua particulae fingulae in circulis fuis retineantur;
ne materia, quae ad eclipticam eft, recedat femper a centro & per ex­
teriora vorticis migret ad polos, indeque per axem ad eclipticam cir­
culatione perpetua revertatur.
Corol. i. Hinc motus angulares partium fluidi circa axem globi,
funt reciproce ut quadrata diftantiarum a centro globi, & velocita­
tes abfolutas reciproce ut eadem quadrata applicata ad diftantias
ab axe.
Corol. z. Si globus in fluido quiefcente fimilari & infinito circa
axem politione datum uniformi cum motu revolvatur, communica­
bitur motus fluido in morem vorticis, & motus ifte paulatim pro­
pagabitur in infinitum ; neque prius ceffabit in fingulis fluidi parti­
bus accelerari, quam tempora periodica lingularum partium fint ut
quadrata diftantiarum a centro globi.
Corol. 3. Quoniam vorticis partes interiores ob majorem fuam
velocitatem atterunt .& urgent exteriores, motumque ipfis ea a&io-
ne perpetuo communicant, & exteriores illi eandem motus quanti­
tatem in alios adhuc exteriores fimul transferunt, eaque aftione fer­
vant quantitatem motus fui plane invariatam ; patet quod motus per­
petuo transfertur a centro ad circumferentiam vorticis, & per infi­
nitatem circumferentiae' abforbetur. Materia inter fphaericas duas
quafvis fuperficies vortici concentricas nunquam accelerabitur, eo
. quod motum omnem a materia interiore acceptum transfert femper
in exteriorem.
Corol. 4. Proinde ad confervationem vorticis conftanter in eodem
movendi ftatu, requiritur principium aliquod adlivum, a quo globus
eandem femper quantitatem motus accipiat, quam imprimit in ma-
C c c z teriam
380 PHILOSOPHIAE NATURALIS
DtMcT-j teriatn vorticis. Sine tali principio necefle elt ut globus & vor-
C orpckum . . . . * ,. , r . .
trcrs partes interiores, propagantes lemper motum iuum in exterio­
res, neque novum aliquem motum recipientes, tardefeant paulatim
& in orbem agi delinant.
Coro/. 5. Si globus alter huic vortici ad certam ab ipfius centro
diftantiam innataret, & interea circa axem inclinatione datum vi
aliqua conftanter revolveretur; hujus motu raperetur fluidum in
vorticem: & primo revolveretur hic vortex novus & exiguus una
cum globo circa centrum alterius, & interea latius-ferperet ipfius
motus, & paulatim propagaretur in infinitum, ad modum vorticis
primi. Et eadem ratione, qua hujus globus raperetur* motu vorticis
alterius, raperetur etiam globus alterius motu hujus, fic ut globi duo
circa intermedium aliquod punftum revolverentur,- feque mutuo ob
motum illum circularem fugerent, nifi per vim aliquam * cohibiti.
Poftea fi vires conftanter impreflae, quibus globi in motibus fuis per-
feverant, ceflarent, & omnia legibus mechanicis permitterentur, lan-
guefceret paulatim motus globorum (ob rationem in corol. 3. & 4.
afllgnatam) & vortices tandem conquiefcerent.
Corol. 6. Si globi plures datis in locis circum axes pofitione datos
certis cum velocitatibus conftanter revolverentur, fierent vortices
totidem in infinitum pergentes. Nam globi finguli eadem ratione,
qua unus aliquis motum fuum propagat in infinitum, propagabunt
etiam motus fuos in infinitum, adeo ut fluidi infiniti pars unaquae­
que eo agitetur motu qui ex omnium globorum aftionihus refultat.
Unde vortices non definientur certis limitibus, fed.in fe mutuo pau­
latim excurrent; globique per adliones vorticum in fe mutuo per­
petuo movebuntur de locis fuis, uti in corollario fuperiore expofi-
tum eft; neque certam quamvis inter fe pofitionem fervabunt, nifi
per vim aliquam retenti. Ceflantibus autem viribus illis quae in
globos conftanter impreflae confervant hofce motus, materia ob ra­
tionem in corollario tertio & quarto aflignatam, paulatim requiefeet
& in vortices agi definet,
Corol. 7. Si fluidum fimilare claudatur in vafe fphaerico, ac glohi
in centro confiftentis uniformi rotatione agatur in vorticem, globus
autem & vas in eandem partem circa axem eundem revolvantur,
fintque eorum tempora periodica ut quadrata femidiametrorum.:
partes fluidi .non prius perfeverabunt in motibus fuis fine accelera­
tione
P R I N C I P I A M A T H E M A T I C A . 38 x
none & retardatione, quam fint eorum tempora periodica ut qua- Liber
drata diitantiarum a centro vorticis. Alia nulla vorticis conllitutio Secundus'
potelt effe permanens.
C roL 8. Si vas, fluidum inclufum, & globus fervent hunc motum.,
& motu praeterea communi angulari circa axem quemvis datum
revolvantur ; quoniam hoc motu novo non mutatur attritus partium
fluidi in fe invicem, non mutabuntur motus partium inter fe. Nam
tranflationes partium inter fe pendent ab attritu. Pars quaelibet in
eo perfeverabit motu, quo fit ut attritu ex uno latere non magis tar­
detur quam acceleretur attritu ex altero.
CoroL 9. Unde fi vas quiefcat ac detur motus globi, dabitur mo­
tus fluidi. Nam concipe planum tranfire per axem globi & motu
contrario revolvi; & pone fummam temporis, revolutionis hujus &
revolutionis globi efle ad tempus revolutionis globi, ut quadratum
femidiametri vafis ad quadratum femidiametri globi: & tempora
periodica partium fluidi, refpeftu plani hujus erunt ut quadrata df-
llantiarum fuarum a centro globi.
Coro/. 10. Proinde fi vas vel circa axem eundem cum globo, vel
circa diverfum aliquem data cum velocitate quacunqye moveatur,
dabitur motus fluidi. Nam fi fyflematitoti auferatur vafis motus
angularis, manebunt motus omnes iidem inter fe qui prius, per co-
rol. v i i r. Et motus ifti per corol. ix. dabuntur.
Coro/. 11. Si vas & fluidum quiefcant & globus uniformi cum
motu revolvatur, propagabitur motus paulatim per fluidum totum
in vas, & circumagetur vas nifi violenter detentum, neque prius de-
finent fluidum & vas accelerari, quam fint-eorum tempora periodi­
ca aequalia temporibus periodicis globi. Quod fi vas vi aliqua de­
tineatur vel revolvatur motu quovis conflanti & uniformi, deveniet
medium paulatim ad flatum motusdn corollariis v m . ix. & x. de­
finiti, nec in alio unquam flatu quocunque perfeverabit. Deind’e
vero fi, viribus illis ceflantibus quibus vas & globus certis motibus*
revolvebantur, permittatur fyflema totum legibus mechanicis ^ vas
& globus in fe invicem agent mediante fluido, neque motus fuos
in fe mutuo per. fluidum propagare prius cefTabunt, quam eorum
tempora periodica aequentur inter fe, & fyflema totum ad inifar
corporis unius folidi fimul revolvatur.

SchoUumv
38-1 PHILOSOPHIAE NATURALIS
D e M otu
CcRP01lUM Scholium.
I11 his omnibus fuppono fluidum ex materia quoad denfitatem &
fluiditatem uniformi conflare. Tale efl in quo globus idem eodem
cum motu, in eodem temporis intervallo, motus fimiles & aequales,
ad aequales femper a fe diflantias, ubivis in fluido conflitutus, pro­
pagare poffit. Conatur quidem materia per motum fuum circularem
recedere ab axe vorticis, & propterea premit materiam omnem ul-
.teriorem. Ex hac preflione fit attritus partium fortior & feparatio
ab invicem difficilior ; & per confequens diminuitur materiae flui-
.ditas. Rurfus fi partes fluidi funt alicubi crafliores feu majores, flui-
ditas ibi minor erit, ob pauciores fuperficies in quibus partes fepa-
rentur ab invicem. In hujufmodi cafibus deficientem fluiditatem vel
lubricitate partium vel lentore aliave aliqua conditione reflitui fup­
pono. Hoc nifi fiat, materia ubi minus fluida efl: magis cohaerebit
& fegnior erit, ideoque motum tardius recipiet & longius propaga­
bit quam pro ratione fuperius aflignata. Si figura vafis non fit fphae-
rica, movebuntur particulae in lineis non circularibus fed conformi­
bus eidem vafis figurae, & tempora periodica erunt ut quadrata
mediocrium difiantiarum a centro quamproxime. In partibus inter
centrum & circumferentiam, ubi latiora funt fpatia, tardiores erunt
motus, ubi anguftiora velociores, neque tamen particulae velociores
petent circumferentiam. Arcus enim defcribent minus curvos, &
conatus recedendi a centro non minus diminuetur per decrementum
hujus curvaturae, quam augebitur per incrementum velocitatis. Per­
gendo a fpatiis anguflioribus in latiora recedent paulo longius a cen­
tro, fed iflo receflii tardefcent; & accedendo poftea de latioribus
ad anguftiora accelerabuntur, & fic per vices tardefcent & accele­
rabuntur particulae fingulae in perpetuum. Haec ita fe habebunt in
vafe rigido. Nam in fluido infinito conftitutio vorticum innotefcit
per propofitionis hujus corollarium fextum.
Proprietates autem vorticum hac propofitione invefligare conatus
fum, ut pertentarem fiqua ratione phaenomena coelefiia per vorti­
ces explicari poflint. Nam phaenomenon efl, quod planetarum cir­
ca jovem revolventium tempora periodica funt in ratione fefquiplica-
ta difiantiarum a centro jovis; & eadem regula obtinet in planetis
qui circa folem revolvuntur. Obtinent autem hae regulae in plane­
tis
PRINCIPIA MATHEMATICA. 383
tis utrifque quam accuratiffime, quatenus obfervationes aftronomicae L iber
haftenus prodidere. Ideoque fi planetae illi a vorticibus circa jovemSE C I N D U S
& folem revolventibus deferantur, debebunt etiam hi vortices eadem
lege revolvi. Verum tempora periodica partium vorticis prodie­
runt in ratione duplicata diftantiarum a centro motus: neque potell
ratio illa diminui & ad rationem fefquiplicatam reduci, nifi vel ma­
teria vorticis eo fluidior fit quo longius djflat a centro, vel refi-
llentia, qua? oritur ex defetfu lubricitatis partium fluidi, ex autta
velocitate qua partes fluidi feparantur ab invicem, augeatur in ma­
jori ratione quam ea eft in qua velocitas augetur. Quorum tamen
neutrum rationi confentaneum videtur. Partes crafliores & minus-
fluidas, nifi graves fint in centrum, circumferentiam petent; & ve-
rifimile efl quod, etiamfi demonltrationum gratia hypothefin talerm
initio fedlionis hujus propofuerim, ut refiftentia velocitati proportio­
nalis eflet, tamen refiftentia in minori fit ratione quam ea velocitatis eft..
Quo conceflo, tempora periodica partium vorticis erunt in majori*,
quam duplicata ratione diftantiarum ab ipfius centro. Quod fi vor­
tices (uti aliquorum eft opinio) celerius moveantur prope centrunv
dein tardius ufque ad certum limitem, tum denuo celerius juxta cir­
cumferentiam ; certe nec ratio fefquiplicata neque alia quasvis certas
ac determinata obtinere poteft. Viderint itaque philofophi quo pa-
fto phaenomenon illud rationis fefqui plicatae per vortices explicari !
poflit. ‘ 7 : '

PROPOSITIO LIII. THEOREMA X L I.


Corpora, qua in vortice delata in orbem redeunt, ejufdem funt;
denfitatis cum vortice, Sf eadem lege cum ipfius partibus-
quoad velocitatem & ' curfus determinationem moventur.

Nam fi vorticis pars aliqua exigua, cujus particulae feu punfta*;


phyfica datum fervant fitum inter fe, congelari fupponatur: haec,
quoniam neque quoad denfitatem fuam, neque quoad vim infitam-
aut figuram fuam mutatur, movebitur eadem lege ac prius: & con­
tra, fi vorticis pars congelata & folida ejufdem fit denfitatis cum re­
liquo vortice, & refolvatur in fluidum ; movebitur haec eadem lege •
ac prius, nifi quatenus ipfius particula? jam fluidae faftse moveantur
inter
3«4 PHILOSOPHIA NATURALIS
u inter fe. Negligatur igitur motus particularum inter fe, tanquam
ad totius motum progreffivum nil fperians, & motus totius idem
erit ac prius. Motus autem idem erit cum motu aliarum vorticis
partium a centro aequaliter diflantium, propterea quod folidum in
fluidum refolutum fit pars vorticis caeteris partibus confimilis. Ergo
folidum, fi fit ejufdem denfitatis cum materia vorticis, eodem mo­
tu cum ipfius partibus movebitur, in materia proxime ambiente re­
lative quiefcens. Sin denfius fit, jam magis conabitur recedere a
centro vorticis quam prius; ideoque vorticis vim illam, qua prius
in orbita fua tanquam in aequilibrio confiitutum retinebatur, jam fu-
perans, recedet a centro & revolvendo defcribet fpiralem, non am­
plius in eundem orbem rediens. Et eodem argumento fi rarius fit,
accedet ad centrum. Igitur non redibit in eundem orbem nifi fit
ejufdem denfitatis cum fluido. Eo autem in cafu ofienfum efl, quod
revolveretur eadem lege cum partibus fluidi a centro vorticis aequa­
liter diflantibus. ^ E. T>.
■Corel, i. Ergo folidum quod in vortice revolvitur & in eundem
orbem femper redit, relative quiefeit in fluido cui innatat.
Corel, r. Et fi vortex fit quoad denfitatem uniformis, corpus idem
ad quamlibet a centro vorticis diftantiam revolvi potefl.

Scholmm.
Hinc liquet planetas a vorticibus corporeis non deferri. Nam
planetae fecundum hypothefin Co-
fer n ia ea m circa folem delati re­
volvuntur in ellipfibus umbilicum
habentibus in fole, & radiis ad fo­
lem duriis areas deferibunt tem­
poribus proportionales. At partes
vorticis tali motu revolvi neque- p
unt. Defignent A T ), B E , CE,
orbes tres circa folem S deferip-
tos, quorum extimus C F circulus
fit foli concentricus, & interiorum
duorum aphelia fint A, B & peri-
helia T>, E. Ergo corpus quod
revolvitur in orbe CF, radio ad folem durio areas temporibus pro­
portionales
PRINCIPIA MATHEMATICA. 3gy
■ portionales defcribendo, movebitur uniformi cum motu. Corpus
autem, quod revolvitur in orbe B E , tardius movebitur in aphelio SEc “ N0X1*
B & velocius in perihelio E , fecundum leges allronomicas; cum
tamen fecundum leges mechanicas materia vorticis in fpatio angulli-
ore inter A & C velocius moveri debeat quam in fpatio latiore in­
ter E> & E ; id elt, in aphelio velocius quam in perihelio. Qua;
duo repugnant inter fe. Sic in' principio figni virginis, ubi aphelium
martis jam verfatur, diltantia inter orbes martis & veneris eit ad di-
ftantiam eorundem orbium in principio figni pifcium ut ternarius ad
binarium circiter, & propterea materia vorticis inter orbes illos in
principio pifcium debet efle velocior quam in principio virginis in ratio­
ne ternarii ad binarium. Nam quo angultius eft fpatium per quod eadem
materia; quantitas eodem revolutionis unius tempore tranfit, eo ma­
jori cum velocitate tranfire debet. Igitur fi terra in hac materia
coelelti relative quiefcens ab ea deferretur, & una circa folem revol­
veretur, foret hujus velocitas in principio pifcium ad ejufdem ve­
locitatem in principio virginis in ratione fefquialtera. Unde folis
motus diurnus apparens in principio virginis major effet quam mi­
nutorum primorum feptuaginta, & in principio pifcium minor quam
minutorum quadraginta & odo : cum tamen (experientia tefte) ap­
parens ille folis motus major fit in principio pifcium quam in prin­
cipio virginis, & propterea terra velocior in principio virginis quam
in principio pifcium. Itaque hypothefis vorticum cum phsnomenis
aftronomicis omnino pugnat, & non tam ad explicandos quam ad
perturbandos motus coeleftes conducit. Quomodo vero motus ifti
in fpatiis liberis fine vorticibus peraguntur intelligi poteft ex li­
bro primo, & in mundi fyttemate jam plenius docebitur.

Ddd DE
3:86 PHILOSOPHIA NATURALIS

D E

M U N D I
SYSTEMATE.
LIBER TERTIUS.
N libris procedentibus principia philofophise tradidi, non tamen

I philofophica fed mathematica tantum, ex quibus videlicet in


rebus philofophicis difputari poffit. Haec funt motuum & viri­
um leges & conditiones, quae ad philofophiam maxime fpedant. '
Eadem tamen, ne fterilia videantur, illultravi fcholiis quibufdam.
philofophicis, ea tra&ans quo generalia funt, & in quibus philofo-
phia maxime fundari videtur, uti corporum denfitatem & refiflenti*
am, fpatia corporibus vacua, motumque lucis & fonorum. Super-
elt ut ex iifdem principiis doceamus conliitutionem fyftematis mun­
dani. De hoc argumento compofueram librum tertium methodo
populari, ut a pluribus legeretur. Sed quibus principia pofita fatis
intellefta non fuerint, ii vim confequentiarum minime percipient,,
neque praejudicia deponent, quibus a multis retro annis infueverunt
& propterea ne res in difputationes trahatur, fummam libri illius
tianltuli in propofitiones, more mathematico, ut ab iis folis legantur
qui principia prius evolverint. Veruntamen quoniam propofitiones.
ibi quam plurimo occurrant,, quo leftoribus etiam mathematice do-
ftis moram nimiam injicere poflint, autfor efle nolo ut quifquam
eas omnes evolvat; fuffecerit iiquis definitiones, leges motuum &
feftiones tres priores libri primi fedulo legat, dein tranfeat ad hunc
libium de mundi fyfiemate, & reliquas librorum priorum propofi­
tiones hic citatas pro lubitu confulat.

REGULA
PRINCIPIA MATHEMATICA. 387

R E G U L E
PHILOSOPHANDI.

R E G U L A I.
Caufas rerum naturalium non plures admitti deberey quam qua
& vera fiint 8? earum phanomenls explicandis fufficlant.

icunt utique philofophi: Natura nihil agit fruftra, & fruftra fit
D per plura quod fieri poteft per pauciora. Natura enim fim-
plex eft & rerum caufis fuperfluis non luxuriat.

r e g u l a II.
Ideoque ejftelluum naturalium ejufdem generis eadem affignan-
da fiunt caufia, quatenus fieri poteft.

Uti refpirationis in homine & in beftia; defcenfus lapidum in


Europa & in America; lucis in igne culinari & in fole ; reflexionis
lucis in terra & in planetis.

R E G U L A III.
Qualitates corporum-qua intendi 8f remitti nequeunt, quaque
corporibus omnibus competunt In quibus experimenta inftitu-
ere licet, pro qualitatibus corporum univerforum habenda
furit.

Nam qualitates corporum non nifi per experimenta innotefcunt,


ideoque generales ftatuendae funt quotquot cum experimentis ge-
D dd% neraliter
388 PHILOSOPHIi£ NATtTRALI S
Pe Mundi neraliter quadrant ; & quae minui non polliint, non poliunt aufer?
Syrmate ^ Qerte contra experimentorum tenorem fomnia temere confin­
genda non funt,.nec a naturas analogia recedendum elt, cum ea
iimplex elle foleaf&fibi femper confona. Extenfio corporum non
nifi per fenfus innotelcit, nec in omnibus fentitur: fed quia fenfi-
bilibus omnibus competit, de univerfis affirmatur. Corpora plura
dura e0e experimur, Oritur autem durities totius a duritie par­
tium, & inde non horum tantum corporum quas fentiuntur, fed ali­
orum, etiam omnium particulas indivifas elTe duras merito conclu­
dimus. Corpora omnia impenetrabilia efie non ratione fed fenfu
colligimus. Quae tradamus, impenetrabilia inveniuntur, & inde
concludimus impenetrabilitatem efTe proprietatem corporum uni-
verforum.. Corpora omnia mobilia efie, & viribus quihufdam (quas
vires inertiae vocamus) perfeverare in motu vel quiete, ex hifce cor­
porum viforum proprietatibus colligimus. Extenfio, durities, impe-
netrabilitas, mobilitas & vis inertiae, totius oritur ab extenfione, du­
ritie, impenetrabilitate,. mobilitate & viribus inertiae partium: &
inde concludimus omnes omnium corporum partes minimas extendi
& duras elfe & impenetrabiles & mobiles &' viribus inertiae praedi­
tas. Et hoc efl fundamentum philofophiae totius. Porro corporum
partes divifas & fibi mutuo contiguas ab invicem feparari polle, ex
phaenomenis novimus, & partes indivifas in partes minores ratione
diitingui pofTe>, e x , mathematica, certum efl. Utrum vero partes
illae dillindae & nondum divifae per vires naturae dividi & ab invi­
cem ,feparari poflint, incertum efl. At fi vel unico* conflaret; expe-
rjmento>quod particula aliqua indivifa, frangendo corpus durum &
folidum, divilionem pateretur : concluderemus, vi hujus reguke,
quod non folum partes divifae feparabiles effient, fed etiam quod in-
divifae in infinitum dividi ppffient...
Denique fi corpora omnia in circuitu terrae gravia effe in terram,
idque pro quantitate materiae in fingulis, & lunam gravem effe in
terram pro quantitate materiae, fuae, & viciffim mare noftrum grave
6fTe in lunam,.& planetas omnes graves,effe in fe mutuo, & come­
tarum fimilem efie gravitatem in folem, per experimenta & obfer-
vationes aftronomicas univerfaliter conflet: dicendum erit per hanc
regulam quod corpora omnia in fe mutuo gravitant. Nam & forti­
us erit argumentum ex phaenomenis de gravitate univerfali, quam
P R IN C rP IA M A TH EM A TICA -. 389
- •“de corporum impenetrabilitate : de qua utique in corporibus cce- L
leftibus nullum experimentum, nullam prorfus obfervationem habe- T e
mus. Attamen gravitatem corporibus eflentialem efle minime af­
firmo. Per vim infitam intelligo folam vim inertiae. Haec immu­
tabilis efl. Gravitas recedendo a terra, diminuitur.

R E G U L A I V.
In philofophia experimentali, propofitiones ex phaenomenis per
■,w duBionem.colleBa, non obflantibus contrariis hypothefibus,
pro veris aut accurate aut quamproxime haberi debent, do­
nec alia occurrerint phanomena, per qua aut accuratiores
reddantur aut exceptionibus obnoxia.

Hoc fieri debet ne argumentum induftionis tollatur per hypa-


thefes.

F H jE N O -
39° PHILOSOPHIAE NATURALIS
D e M undi
Sy s t e mat e

p H & N O M E N A.

P H aE N O M E N O N i.
Planetas circumjoviales, radiis ad centrum jovis duBis, areas
defcribere temporibus proportionales, eorumque tempora pe­
riodica, fiellis fixis quiefcentibus, ejfe in ratione fefquipli-
cata dijiantiarum ab ipfius centro.

Onftat ex obfervationibus aftronomicis. Orbes horum planeta­


C rum non differunt fenfibilitef a circulis jovi concentricis, &
motus eorum in his circulis uniformes deprehenduntur. Tempora
vero periodica effe in fefquiplicata ratione femidiametrorum orbium
confentiunt aftronomi; & idem ex tabula fequente manifeftum eft.

Satellitum jovialium tempora periodica.


i d. i8h.i7 '. 34". 3d. 131’. 13 '.4 1". 7a. 3h. 4 i /. 36 //. i 6\ i 6\ 3z ' . 9 " .

Diflantiie fatellitum a centro jovis.


E x obfervationibus I 1 3 4
Borelli St 87 14 M t
Tovvnlei fe r microm. 8,78
Cafiini fe r telefcof.
55, * 13,47 14,71 Semidiam.
S 8 13 13 Jovis
Caffini fe r ecliff. fatell.
St 9 1441-
E x temforibus feriodicis. 5 ,6 6 7 9>o r 7 14,384 15,199

Elongationes fatellitum jovis & diametrum ejus D. Eound micro-


metris optimis determinavit ut fequitur. Elongatio maxima helio-
centrica fatellitis quarti a centro jovis micrometro in tubo quinde­
cim pedes longo capta fuit, & prodiit in mediocri jovis a terra di-
flantia 8'. \ G " circiter.- Ea fatellitis tertii micrometro in telefcopio
pedes
PRINCIPIA MATHEMATICA. 3pi
pedes 12.3 longo capta fuit, & prodiit in eadem jovis a terra diftan- L
tia 4r. 41" Elongationes maximae reliquorum fatellitum in eadem T e
jovis a terra dittantia ex temporibus periodicis prodeunt z . 5 6 ". 4 7 " ',

Diameter jovis micrometro in telefcopio pedes 113 longo fepius


capta fuit, & ad mediocrem jovis a fole vel terra diftantiam redufta,
femper minor prodiit quam 4 0 ", nunquam minor quam 38", fsepi-
us 39"- In telefcopiis brevioribus haec diameter eft 40" vel 41". Nam
lux jovis per inaequalem refrangibilitatem nonnihil dilatatur, & haec
dilatatio minorem habet rationem ad diametrum jovis in longiori­
bus & perfeftoribus telefcopiis quam in brevioribus & minus per-
feftis. Tempora quibus fatellites duo, primus ac tertius, tranfibant.
per corpus jovis, ab initio ingreffus ad initium exitus, & ab ingreffir
completo ad exitum completum, obfervata funt ope telefcopii e-
jufdem longioris. Et diameter jovis in mediocri ejus a terra di-
Itantia prodiit per tranfitum primi fatellitis 374", & per tranfitum
tertii 374". Tempus etiam quo umbra primi fatellitis tranfiit per
corpus jovis obfervatum fuit, & inde diameter jovis in mediocri e­
jus a terra diftantia prodiit 37" circiter. Afiumamus diametrum
ejus effe 374" quamproxime ; & elongationes maximae fatellitis pri­
mi, fecundi, tertii, & quarti aequales erunt femidiametris jpvis
5,965* 9>494> & z6>63 refpeftive.

P H y E N O M E N O N II.
P la n eta s circu m fa iu rn io sy ra d iis a d fa tu rn u m duB is , a rea s d e-
f c r i b e r e tem poribu s p ro p ortio n a lesy & eorum tem p ora p e r i-
o d ica y jle llis fix is q u iefcen tib u sy ejfie in ra tion e fefq u ip h ca ta :
d ifta n tia ru m ab ipfims cen tro .
CaJJinus utique ex obfervationibus fuis diftantias eorum a centro*
faturni & periodica tempora hujufmodi effe ftatuit.

S a tellitu m fa tu r m orum tem p o ra p e r io d ic a .


Id. 2 Ih. l8'. Z *f " . 2 d. I 7h. 41^. 22//^ 4^. I l h. z f . W '. I5A 22h. 4 i /. I 4//.
79d. 7K 48'. oo".
<
Diflanti&t
S9 * . PHILOSOPHIA - N A T U R A L I S
D-e M undi
S ystemate p);tj i anl-l(ef atellitum.a centro faturni in fenudiametris annuit.
'Ex obfervationibus i4 4 . 2j. 34. B. 24.
temporibus periodicis. 1,93. 2,47. 3,45-. 8. 23,35-.
•Quarti fatellitis elongatio maxima a centro faturni ex obfervationi­
bus colligi folet efle femidiametrorum ofto quamproxime. A t elon-
•gatio maxima fatellitis hujus a centro faturni, micrometro optimo
in telefcopio Hugeniano pedes 123 longo capta, prodiit femidiame-
trorum o&o cum feptem decimis partibus femidiametri. Et ex
hac obfervatione & temporibus periodicis, dillantim fatellitum a
. centro faturni in femidiametris annuli funt 2,1. 2,69 3,75-. 8,7. &
25,37. Saturni diameter in eodem telefcopio erat ad diametrum
annuli ut 3 ad 7, & diameter annuli diebus Maii 28 & 29 anni 1719.
prodiit 43". Et inde diameter annuli in mediocri faturni a terra
dillantia eft 42", & diameter faturni 18". H $c ita funt in tele-
fcopiis longiflimis & optimis, propterea quod magnitudines apparen­
tes corporum coeleiiium in longioribus telefcopiis majorem habeant
proportionem ad dilatationem lucis in terminis illorum corporum
quam in brevioribus. Si rejiciatur lux omnis erratica, manebit dia­
meter faturni haud major quam i6 //.

PHANOMENON III.
P la n eta s q uin qu e p r im a n o s m er cu r iu m , v e n e r e m , m a r te m ,
jo v e m & fa tu m u m orbibus fu ts fo le m cin g ere.
Mercurium & venerem circa folem revolvi ex eorum phafibus
lunaribus demonllratur. Plena facie lucentes ultra folem liti fu n t;
dimidiata e regione folis; falcata cis folem, per difcum ejus ad mo­
dum macularum nonnunquam tranleuntes. E x martis quoque plena
facie prope folis conjunftionem, & gibbofa in quadraturis, certum
ett, quod is folem ambit. D e jove etiam & faturno idem ex eorum
phafibus femper plenis demonllratur: hos enim luce a fole mutuata
fplendere ex umbris fatellitum in ipfos projeftis manifeftum eft.

PHA-
PRINCIPIA MATHEMATICA. 393
P H A E N O M E N O N IV.
P la n eta ru m q u in q u e p rim a rio ru m , & v e l f i l i s cir ca terra m
v e l terree cir ca fo le m tem p ora p er io d ica , ftellis fix is q u ie-
ficentibus, ejfie in ra tion e fiefq u ip lica ta m ediocrium diflan tia-
ru m a fo le .
Haec a Keplero inventa ratio in confeflo eft apud omnes. Eadem
utique funt tempora periodica, eaedemque orbium dimenfiones, five
fol circa terram, five terra circa folem revolvatur. Ac de menfura
quidem temporum periodicorum convenit inter allronomos univer-
fos. Magnitudines autem orbium Keplerus & Bullialdus omnium
diligentiffime ex obfervationibus determinaverunt: & diftantiae me­
diocres, quae temporibus periodicis refpondent, non differunt fenfi-
biliter a diftantiis quas illi invenerunt, funtque inter ipfas ut pluri­
mum intermediae; uti in tabula fequente videre licet.

P la n eta ru m a c tellu ris tem p o ra p er io d ica cir ca fo le m refpe& u


fix a r u m , in diebus & p a rtib u s decim alibus diei. .
T, % 6 S ' 9 5
‘t331iJ'I4’ 686,978;. 36;,2*6;. 224,6176. 87,9692.

P la n eta ru m a c tellu ris d ifia n tu e m ed iocres a fo le .


h t 6 6 9 5? '
Secundum Keplerum 95-1000. 5*1965-0. 152350. 100000. 72400. 38806.
Secundum Bullialdum 954198. 152350. 100000. 72398. 38585-.
Secundum tempora periodica 95-4006. 520096. 152369. 100000. 72-333* 3^7 10*

De diftantiis mercurii & veneris a fole difputandi non eft locus,


cum hae per eorum elongationes a fole determinentur. De diftan­
tiis etiam fuperiorum planetarum a fole tollitur omnis difputatio
per eclipfes fatellitum jovis. Etenim per eclipfes illas determina­
tur pofitio umbras quam jupiter projicit, & eo nomine habetur jo­
vis longitudo heliocentrica. Ex longitudinibus autem heliocentri-
ca & geocentrica inter fe collatis determinatur diftantia jovis.
Eee P H JS^
PHILOSOPHIAE NATURALI S
D? M u n d i
£n" W4IE p-H iE N O M E N O N V.
P la n eta s p rim a rio s y radiis a d terra m d u B is , a rea s d eferib ere
tem poribus m in im e p ro p o r tio n a lesy at ra d iis a d fo le m duB is y
areas tem poribus p ro p ortio n a les p e r c u r r e r e .
Nam refpeftu terrae nunc progrediuntur, nunc ftationarii funt,,
nunc etiam regrediuntur : A t folis refpeftu femper progrediuntur,
idque propemodum uniformi cum motu, fed paulo celerius tamen
in periheliis ac tardius in apheliis, fic ut arearum aequabilis fit deT
fcriptio. Propofitio eft aftronomis notiflima, & in jove apprime
demondratur per eclipfes fatellitum, quibus eclipfibus heliocentri-
cas planetae hujus, longitudines & didantias a fole determinari dixi­
mus.

PHAENOMENON VI.
L im am radio a d cen tru m te r r a duB oy a rea m tem p o ri p r o p o r - -
tionalem d efcr ib er ei
Patet ex lunae motu apparente cum ipfius diametro apparente col-
lato. Perturbatur autem motus lunaris aliquantulum a vi folis, fed i
errorum infenfrbiles minutias in hifce phaenomenis negjigo.

PROPO-
P R I N C I P I A M A T H E M A T I C A .
395.
Ll B E R
T e r t i u s .

PROPOSITIONES.

PROPOSITIO I. T H E O R E M A I.
Vires, quibus planetae circumjoviales perpetuo retrahuntur a
motibus re&ihneis m orbibus fuis retinentur, refpicere
centrum jovis, & effe reciproce ut quadrata d if antiarum
locorum ab eodem centro.

Atet pars prior propofitionis per phaenomenon primum, &


P propofitionem fecundam vel tertiam libri primi: & pars po-
fterior per phaenomenon primum, & corollarium fextum propofi­
tionis quartae ejufdem libri.
Idem intellige de planetis qui faturnum comitantur, per phaeno­
menon fecundum.

PROPOSITIO II. THEOREMA II.


Vires, quibus planetae prim arii perpetuo retrahuntur, a motibus
reBilineis, & in orbibus fuis retinentur, refpicere folem,
effe reciproce ut quadrata d if antiarum ab ipfms centro.

Patet pars prior propofitionis per phaenomenon quintum, & pro­


pofitionem fecundam libri primi: & pars pofterior per phaenome­
non quartum, & propofitionem quartam ejufdem libri. Accura-
tiffime autem demonfiratur haec pars propofitionis per quietem a-
pheliorum. Nam aberratio quam minima a ratione duplicata (per
corol. i. prop. x l v . lib. i . ) motum apfidum in fingulis revolutio­
nibus notabilem, in pluribus enormem efficere deberet. '

E eei PROPO-
39 d P H I L O S O P H I A N A T U R A L I S '
D e M undi
S y st e mat e
PROPOSITIO III. THEOREMA III.
Prim, qua luna retinetur, in orbe fuo, refpicere terram, ejfe-
reciproce ut quadratum diftantia locorum ab ipfms centro.

Patet aflertionis pars prior per phaenomenon fextum, & propo-


fitionem fecundam vel tertiam libri primi: & pars pofterior per
motum tardiflimum lunaris apogaei. Nam motus ille, qui fingulis
revolutionibus eft graduum tantum trium & minutorum trium in
confequentia, contemni poteft. Patet enim (per corol. i. prop. x l v .
lib. i.) quod fi difiantia lunae a centro terras fit ad femidiametrum
terrae ut D ad i ; vis a qua motus talis oriatur fit reciproce ut
r 4
D 'Trry id eft, reciproce ut ea ipfius D dignitas cujus index ett
2 ^ 7 , hoc efi, in ratione difiantiae paulo majore quam duplicata in-
verfe, fed quae partibus propius ad duplicatam quam ad tripli­
catam accedit. Oritur vero ab adione folis (uti pofthac dicetur^
& propterea hic negligendus eft. A dio folis quatenus lunam di-
ftrahit a terra, eft ut diftantia lunae a terra quamproxime ; ideoque
(per ea quae dicuntur in corol. 2 . prop. x l v . lib. i .) eft ad lunae vim
centripetam ut 2 ad 357,15 circiter, feu 1 ad 178^4*. Et negleda
folis vi tantilla, vis reliqua qua luna retinetur in orbe erit recipro­
ce ut D 2. Id quod etiam plenius conftabit conferendo hanc vim
cum vi gravitatis, ut fit in propofitione fequente.
Corol. Si vis centripeta mediocris qua luna retinetur in orbe au­
geatur primo in ratione 177^4* ad 178-J4, deinde etiam in ratione
duplicata femidiametri terrae ad mediocrem diftantiam centri lunae
a centro terrae: habebitur vis centripeta lunaris ad fuperficiem ter­
rae, pofito quod vis illa defcendendo ad fuperficiem terrae perpe­
tuo augeatur in reciproca altitudinis ratione duplicata.

PROPOSITIO IV. THEOREMA IV.


Lunam grav itare m terram y & v i gravitatis retrahi fem p er a
rnotu reB ihneoy Q f or}je puo yetmeri*

Lunae diftantia mediocris a terra in fyzygiis eft femidiametrorum


terreftrium, fecundum TPtolemaum & plerofque aftronomorum 59,
fecundum.
P R I N C I P I A M A T H E M A T I C A . 397

fecundum Vendeltnum & Hugenium 60, fecundum Copernicum 6 c | , 1. <B E R


X I US,
fecundum Strectum 60‘ , & fecundum Tychonem 564. Ait Tycho, T EK
& quotquot ejus tabulas refrariionum fequuntur, conilituendo re­
fractiones folis & lunas (omnino contra naturam lucis) majores quam
fixarum, idque fcrupulis quafi quatuor vel quinque, auxerunt pa-
rallaxin lunae fcrupulis totidem, hoc eft, quafi duodecima vel deci­
ma quinta parte totius parailaxeos. Corrigatur ifte error, & diftan-
da evadet quafi 6o~ femidiametrorum terreftrium, fere ut ab aliis
affignatum eft. Aftumamus diilantiam mediocrem fexaginta femi­
diametrorum in fyzygiis 5 & lunarem periodum refpeftu fixarum
compleri diebus 27, horis 7, minutis primis 43, ut ab allronomis
ftatuitur ; atque ambitum terrae efle pedum Parifienfium 123149600»
uti a G a llis menfurantibus definitum eft: & fi luna motu omni pri­
vari fingatur ac dimitti, ut urgente vi illa omni, qua (per corol prop.
i i i .) in orbe fuo retinetur, defcendat in terram ; haec fpatio mi­
nuti unius primi cadendo defcribet pedes Parifienfes 17-A. Colli­
gitur hoc ex calculo vel per propofitionem xxxvi. libri primi, vel
(quod eodem recidit) per corollarium nonum propofitionis quartae
ejufdem libri, confefto. Nam arcus illius quem luna tempore mi­
nuti unius primi, medio fuo motu, ad diftantiam fexaginta femidia­
metrorum terreftrium defcribat, finus verfus eft pedum Parifienfium
iy-rV circiter, vel magis accurate pedum 17. dig. 1. & lin. i-J. Unde
cum vis illa accedendo ad terram augeatur in duplicata dittantiae ra­
tione inverfa, ideoque ad fuperficiem terras major fit paitibus 60x 60
quam ad lunam ; corpus vi illa in regionibus noftris cadendo, de-
fcribere deberet fpatio minuti unius primi pedes Parifienfes 60 x
6o x ifi-r» & fpatio minuti unius fecundi pedes iy-V, vel magis accu­
rate pedes 17. dig. 1. & lin. 14. E t eadem vi gravia revera de-
fcendunt in terram. Nam penduli, in latitudine Lutetiae Parifiorutn
ad fingula minuta fecunda ofcillantis, longitudo eft pedum trium
Parifienfium & linearum 84, ut obfervavit Hugenius. E t altitudo,
quam grave tempore minuti unius fecundi cadendo defcribit, elt ad
dimidiam longitudinem pemjuli hujus in duplicata ratione circum­
ferenti® circuli ad diametrum ejus (ut indicavit etiam H ugenm sy
ideoque eft pedum Parifienfium 17. dig. 1. lin. i-?- E t propterea
vis qua luna in orbe fuo retinetur, fi defcendatur in fuperficiem
terras, aequalis evadit vi gravitatis apud nos, ideoque (per reg. ^
3$>S PH I L O S OP HI A K A T U R A L I S
PBKfouDi &. ii.) eft illa ipfa vis quam nos gravitatem dicere folemus. Nam
Systemate ^ gravjtas ab ea diverfa effer, corpora viribus utrifque conjunftis
terram petendo duplo velocius delcenderent, & fpatio minuti unius
fecundi cadendo delcriberent pedes -Parilienfes 30?: omnino contra
experientiam.
Calculus hic fundatur in hypothefi quod terra quiefcit. Nam fi
terra & luna moveantur circum folem, & interea quoque circum
commune gravitatis centrum revolvantur: manente lege gravitatis
diftantia centrorum lunae ac terrae ab invicem erit 6o4 lemidiame-
trorum terreftrium circiter ; uti computationem ineunti patebit.
Computatio autem iniri poteft per prop. l x . lib.-i.

Schollum .
Demonftratio propofitionis fic fufius explicari potefi. Si lunse
plures circum terram revolverentur, perinde ut fit in fyfiemate
faturni vel jovis : harum tempora periodica (per argumentum indu-
ftionis) obfervarent legem planetarum a Kepkro detedam, & prop-
terea harum vires centripetae forent reciproce ut quadrata difian-
tiarum a centro terrae, per prop. i. hujus. Et fi earum infima
efiet parva, & vertices altifiimorum montium prope tangeret:
hujus vis centripeta qua retineretur in orbe, gravitates corpo­
rum in verticibus illorum montium (per computationem proceden­
tem) aequaret quamproxime, efficeretque ut eadem lunula, fi motu
omni quo pergit in orbe fuo privaretur, defedu vis centrifugae
qua in orbe permanferat, defcenderet in terram, idque eadem cum
velocitate qua gravia cadunt in illorum montium verticibus, prop­
ter aequalitatem virium quibus defcendunt. Et fi vis illa qua lunula
illa infima defcendit, diverfa efiet a gravitate, & lunula illa etiam
gravis efiet in terram more corporum in verticibus montium: ea­
dem lunula vi utraque conjunda duplo velocius defcenderet.
Quare cum vires utraeque, & hae corporum gravium, & illo luna­
rum, centrum terrae refpiciant, & fint inter fe fimiles & aequales,
eaedem (per reg. i. & i i .) eandem habebunt caufam. Et propterea
vis illa, qua luna retinetur in orbe fuo, ea ipfa erit quam nos gravi­
tatem dicere folemus: idque maxime ne lunula in vertice montis
vel gravitate careat, vel duplo velocius cadat quam corpora gravia
iolent cadere. r °
PRQPO-
PRINCIPIA MATHEMATICA... 399

PROPOSITIO V. THEOREMA V. T
P la n eta s circu m jo v ia les g r a v i t a r e in j o v e m , circu m fa tu rn ios in
Jjatu rn u m , circu m fo la re s in f o le m , fe3 z// g r a v ita tis fu re
r e tr a h i fe m ft e r a m otibu s re& ilineis} in orbibus cu r v it i­
n eis r e tin e r i .
Nam revolutiones planetarum circumjovialium circa jovem, dr-
cumfaturniorum circa faturnum, & mercurii ac veneris reliquorum­
que circumfolarium circa folem funt phaenomena ejufdem generis,
cum revolutione lunae circa terram ; & propterea (per reg. n. ) a cau­
lis ejufdem generis dependent: praefertim cum demonfiratum fit
quod vires, a quibus revolutiones illae dependent, refpiciant centra
jovis, faturni ac folis, & recedendo a jove, faturno & fole decre-
fcant eadem ratione-ac lege, qua vis gravitatis decrefcit in recellit
a, terra.
Corol. i. Gravitas igitur datur in planetas univerfos. Nam vene­
rem, mercurium, casterofque efTe corpora ejufdem generis cum
jove & faturno, nemo dubitat. Et cum attradio omnis per motus
legem tertiam mutua fit, jupiter in fatellites fuos omnes, faturnus
in fuos, terraque in lunam, & fol in planetas omnes primarios gra-
vitabit.
Corol. x. Gravitatem, quae planetam unumquemque refpicit, die
reciproce ut quadratum difiantiae locorum ab ipfius centro.
Corol. 3. Graves funt planetae omnes in fe mutuo per corol.'r.
& x. Et hinc jupiter & faturnus prope conjundionem fe invicem
attrahendo, fenlibiliter perturbant motus mutuos, fol perturbat mo­
tus lunares, fol & luna perturbant mare noftrunv ut in fequenti-
bus explicabitur..
S ch o liu m .■ ■
Hadenus vim illam.-qua corpora coeleflia in orbibus fuis retinen*
tur centripetam appellavimus. Eandem jam gravitatem efie confiat,
& propterea gravitatem in pofierum vocabimus. Nam caufa vis
illius centripetae, qua luna retinetur in orbe, extendi debet ad om­
nes planetas per reg.,x,,11. & iv.

PK O Pa-
400 P H I L O S O P HI A N A T U R A L I S
De M undi
Systemate
PROPOSITIO VI . THEOREMA VI.
Corpora omnia in planetas fingulos gravitare, & pondera eo­
rum in eundem quemvis planetam, paribus diflantiis a cen­
tro planet#) proportionalia ejfe quantitati mater 'ue in fin -
gulis.
Defcenfus gravium omnium in terram (dempta faltem inaequali
retardatione quae ex aeris perexigua refiltentia oritur) aequalibus
temporibus fieri, jamdudum obfervarunt a lii; & accuratiflime qui­
dem notare licet aequalitatem temporum in pendulis. Rem ten-
tavi in auro, argento, plumbo, vitro, arena, fale communi, ligno,
aqua, tritico. Comparabam pyxides duas ligneas rotundas & aequa­
les. Unam implebam ligno, & idem auri pondus fufpendebam
(quam potui exa&e) in alterius centro ofcillationis. Pyxides ab
aqualibus pedum undecim filis pendentes, conflituebant pendula,
quoad pondus, figuram, & aeris refiftentiam omnino paria : & pari­
bus ofcillationibus, juxta pofitae, ibant una & redibant diutiffime.
Proinde copia materiae in auro (per corol. i. & 6. prop. xxiv.
lib. II.) erat ad copiam materiae in ligno, ut vis motricis aftio in to­
tum aurum ad ejufdem aftionem in totum lignum ; hoc eft, ut pon­
dus ad pondus. Et fic in caeteris. In corporibus ejufdem ponderis
differentia materiae, quae vel minor effet quam pars millefima mate­
riae totius, his experimentis manifefto deprehendi potuit. Jam verer
naturam gravitatis in planetas eandem effe atque in terram, non eft
dubium. Elevari enim fingantur corpora haec terreftria ad ufque
orbem lunae, & una cum luna motu omni privata demitti, ut in
terram fimul cadant; & per jam ante oftenfa certum eft quod tem­
poribus aequalibus defcribent aequalia fpatia cum luna, ideoque quod
funt ad quantitatem materiae in luna, ut pondera fua ad ipfius pondus.
Porro quoniam fatellites jovis temporibus revolvuntur quae funt in
ratione fefquiplicata diftantiarum a centro jovis-, erunt eorum gravi­
tates acceleratrices in jovem reciproce ut quadrata diftantiarum a cen­
tro jovis; & propterea in aequalibus a jovediltantiis, eorum gravitates
acceleratrices evaderent aequales. Proinde temporibus aqualibus ab
aequalibus altitudinibus cadendo, defcriberent aequalia fpatia ; perinde
ut
P R I N C I P I A MATHEMATI CA. 4oi
ut fit in gravibus in hac terra noftra. Et eodem argumento plane- Li
tae circumfolares, ab aequalibus a fole diflantiis demiffi, defcenfu fuoTER
in folem aequalibus temporibus aequalia fpatia defcriberent. Vires
autem, quibus corpora inaequalia aequaliter accelerantur, funt ut
corpora ; hoc eft, pondera ut quantitates materiae in planetis. Por­
ro jovis & ejus fatellitum pondera in folem proportionalia efle quan­
titatibus materiae eorum patet ex motu fatellitum quam maxime
regulari; per corol 3. prop. lxv. lib. 1. Nam fi horum aliqui ma­
gis traherentur in folem, pro quantitate materiae fuae, quam cale­
ri : motus fatellitum (per corol. prop. lxv. lib. 1.) ex inaequali­
tate attraflionis perturbarentur. Si, paribus a fole diitantiis, fatelles
aliquis gravior eflet in folem pro quantitate materiae fuae, quam ju-
piter pro quantitate materiae fuae, in ratione quacunque data, pu­
ta d ad e : diflantia inter centrum folis & centrum orbis fatellitis,
major femper foret quam diflantia inter centrum folis & centrum
jovis in ratione fubduplicata quam proxime ; uti calculo quodam
inito inveni. Et fi fatelles minus gravis eflet in folem in ratione
illa d ad e, diflantia centri orbis fatellitis a fole minor foret quam
diflantia centri jovis a fole in ratione illa fubduplicata. Ideoque
fi in aequalibus a fole diflantiis, gravitas aceeleratrix fatellitis cujuf-
vis in folem major eflet vel minor quam gravitas aceeleratrix jovis
in folem, parte tantum millefima gravitatis totius; foret diflantia
centri orbis fatellitis a fole major vel minor quam diflantia jovis a
fole parte diflantia: totius, id eft, parte quinta diflantiae fatel-
litis extimi a centro jovis: quae quidem orbis eccentricitas foret
valde fenfibilis. Sed orbes fatellitum funt jovi concentrici, & prop-
terea gravitates acceleratrices jovis & fatellitum in folem aequantur
inter fe. Et eodem argumento pondera faturni & comitum ejus
in folem, in aequalibus a fole diflantiis, funt ut quantitates materiae
in ipfis: & pondera lunae ac terrae in folem vel nulla funt, vel ea­
rum maflis accurate proportionalia. Aliqua autem funt per corol. r.
& 3. prop. v.
Quinetiam pondera partium lingularum planetae cujufque in ali­
um quemcunque funt inter fe ut materia in partibus lingulis. Nam
fi partes aliquae plus gravitarent, aliae minus, quam pro quantitate
materiae: planeta totus, pro genere partium quibus maximae abun­
det, gravitaret magis vel minus quam pro quantitate materiae totius.
F ff Sed
4oz PHILOSOPHI As N A T U R A L I S
r>i mondi Sed nec refert utrum- partes illae externa: fint vel internae. Nam fi
Systemate verb} gratia, corpora, terrellria, quae apud nos funt, in orbem luna;
elevari fingantur, & conferantur cum corpore lunae : fi horum pon­
dera effent ad pondera-partium externarum luna ut quantitates ma­
teri® in iifdem,,ad pondera vero partium internarum in majori vel
, minori ratione, forent eadem ad pondus lunae totius in majori vel
minori ratione: contra quam fupra, ollenfum eft.
' Corol. i. Hinc pondera corporum non pendent ab eorum formis
& texturis.. Nam fi cum formis variari poffent ; forent majora vel
minora,,pro varietate formarum, in aequali.materia:,omnino contra,
experientiam.
Corol. a.,Corpora univerfa, quae.circa terram funt, .gravia funt in.
terram ; & pondera omnium, quae aequaliter a centro terrae di-
fiant, funt ut quantitates materi® in iifdem. H®c. efi qualitas om­
nium in quibus experimenta inftituere licet, & propterea per reg.
i i i , de univerfis affirmanda efi. Si ®ther aut corpus aliud quod­
cunque vel gravitate omnino deftitueretur,. vel pro quantitate, ma­
teria; fu® minus gravitaret: quoniam id (ex mente Arijlotelix, Car-
tejn & aliorum) non differt ab aliis corporibus, nifi in forma mate­
ris, poffet idem per mutationem form® gradatim tranfmutari in
corpus ejufdem . conditionis, cum iis, , qu® pro quantitate materi®
quam maxime gravitant, & viciffim corpora maxime gravia, for­
mam illius gradatim j induendo, poffent gravitatem fuam. gradatim
amittere. A c proinde pondera penderent a formis corporum, pof-
fentque cum formis variari, contra quam probatum e ft. in corollario
fuperiore.
Corol. 3. Spatia omnia non .funt «qualiter plena. Nam fi fpatia
omnia squaliter plena effent, gravitas fpecifica fluidi quo regio
aeris impleretur, ob fummam denfitatem materi®, nil cederet gra­
vitati fpecific® argenti vivi, vel auri, vel corporis.alterius cujufcun-
que denfiffimi; &. propterea nec aurum neque aliud'quodcunque
corpus in aere defeendere poffet. Nam corpora in fluidis, nifi fpe.
cifice graviora.fint, minime, defeendunt. Quod fi quantitas materi®
in fpatio dato per rarefaftionem quamcunque diminui poffit, quid­
ni diminui poffir in infinitum?: •
Corol. 4. Si omnes omnium corporum particul®.folid® .fint .ejuf­
dem denfitatis, neque fine ppris rarefieri poffint, vacuum datur.
Ejufdem.
P R I N C I P I A MA T HEMAT I CA. 4o5
Ejufdem denfitatis efle dico, quarum vires inertiae funt ut magni­ L i b e r
tudines. T ertius,
Corol. $. Vis gravitatis diverfi eft generis a vi magnetica. Nam
attradio magnetica non eft ut materia attrada. Corpora aliqua
magis trahuntur, alia minus, plurima non trahuntur. Et vis mag­
netica in uno & eodem corpore intendi poteft & remitti, eftque
nonnunquam longe major pro quantitate materiae quam vis gravi­
tatis, & in receflii a magnete defcrefcit in ratione diftantiae non
duplicata, fed fere triplicata, quantum ex craflis quibufdam obfer-
vationibus animadvertere potui.

P R O P O S I T I O VII. T H E O R E M A VII.
Gravitatem in corpora univerfa fieri, eamque proportionalem
ejfe quantitati materia in fingulis.

Planetas omnes in fe mutuo graves efle jam ante probavimus, ut


& gravitatem in unumquemque feorfim fpedatum efle reciproce
ut quadratum diftantiae locorum a centro planetae. Et inde confe-
quens eft (per prop. l x i x . lib. i. & ejus corollaria) gravitatem in
omnes proportionalem efle materiae iniifdem.
Porro cum planetae cujufvis A partes omnes graves fint in plane-
tam quemvis i?, & gravitas partis cujufque fit ad gravitatem toti­
us, ut materia partis ad materiam totius, & adioni omni readio
(per motus legem tertiam) aequalis fit ; planeta B in partes omnes
planetae A viciflim gravitabit, & erit gravitas fua in partem unam­
quamque ad gravitatem fuam in totum, ut materia partis ad mate­
riam totius.
Corol. i. Oritur igitur & componitur gravitas in planetam totum
ex gravitate in partes fingulas. Cujus rei exempla habemus in at-
tradionibus magneticis & eledricis. Oritur enim attradio omnis in
totum ex attradionibus in partes fingulas. Res intelligetur in gra­
vitate, concipiendo planetas plures minores in unum globum coire
& planetam majorem componere. Nam vis totius ex viribus parti­
um componentium oriri debebit. Siquis objiciat quod corpora om­
nia, quae apud nos funt, hac lege gravitare deberent in fe mutuo,
cum tamen ejufmodi gravitas neutiquam fentiatur : refpondeo quod
Fffi gravitas
404 P H I L O S O P H I A N A T U R A L I S
D e M undi gravitas in haec corpora, cum fit ad gravitatem in terram totam ut
S ystemate
funt haec corpora ad terram totam, longe minor elt quam qua; fen-
tiri pofflt.
Corol. z. Gravitatio in fingulas corporis particulas tequales ell re­
ciproce ut quadratum diflantise locorum a particulis. Patet per
corol 3. prop. lxxlv. lib. 1.

PROPOSITIO VIII. THEOREMA VIII.


St g lo b o ru m du oru m in f e m u tu o g r a v ita n tiu m m a te r ia u n d iq u e
in region ib u s , qua: a cen tr is a q u a lite r d i f i a n t , hom o g e n e a f i t :
e r it p o n d u s g lo b i a lteru triu s in a lte r u m r e c ip r o c e u t q u a ­
d ra tu m d ifia n tia in te r c e n tr a .

Pofiquam invenifiem gravitatem in planetam totum oriri & com­


poni ex gravitatibus in partes; & efle in partes fingulas reciproce
proportionalem quadratis diilantiarum a partibus: dubitabam an
reciproca illa proportio duplicata obtineret accurate in vi tota ex
viribus pluribus compofita, an vero quam proxime. Nam fieri pof-
fet ut proportio, quae in majoribus difiantiis fatis accurate obtine­
ret, prope fuperficiem planetae ob inaequales particularum diftantias
& fitus diflimiles, notabiliter erraret. Tandem vero, per prop. lxxv.
& lxxvi . libri primi & ipfarum corollaria, intellexi veritatem propo^
fitionis de qua hic agitur.
Corol. 1. Hinc inveniri & inter fe comparari poliunt pondera cor­
porum in diverfos planetas. Nam pondera corporum aequalium cir­
cum planetas in circulis revolventium funt (per corol. z. prop. iv.
lib. 1.) ut diametri circulorum direfte & quadrata temporum perio­
dicorum inverfe ; & pondera ad fuperficies planetarum, aliafve quafvis
a centro dillantias, majora funt vel minora (per hanc propolitionem)
in duplicata ratione diilantiarum inverfa. Sic ex temporibus perio­
dicis veneris circum folem dierum 114 & horarum 16£, fatellitis
extimi circumjovialis circum jovem dierum 16 & horarum i6~%, fa­
tellitis Hugeniani circum faturnum dierum 15 & horarum zz~, &
luna; circum terram dierum z7. hor. 7. min. 43, collatiscum dillantia
mediocri veneris a fole & cum elongationibus maximis heliocentri-
us latellitis extimi circumjovialis a„centro jovis 8'. 16". fatellitis
Huge,
P R I N C I P I A M A T H E M A T I C A . 405
Hugeniani a centro faturni 37. 4". & lunas a centro terrae io'. 33". Li
computum ineundo inveni quod corporum aequalium & a centro folis, Ter
jovis, faturni ac terrae aequaliter diltantium pondera fint in folem,
jovem, faturnum ac terram ut & tW refpeflive, &
auftis vel diminutis diftantiis, pondera diminuuntur vel augentur in
duplicata ratione : pondera aequalium corporum in folem, jovem,
faturnum ac terram in diftantiis 10000, 997, 791, & 109 ab eorum
centris, atque ideo in eorum fuperficiebus, erunt ut 10000, 943, 729,
& 435 refpedtive. Quanta -fint pondera corporum in fuperficie lunae
dicetur in fequentibus.
Corol. 2. Innotefcit etiam quantitas materiae in planetis fingulis.
Nam quantitates materiae in planetis funt ut eorum vires in aequali­
bus diftantiis ab eorum centris, id ejt, in fole, jove, laturno ac ter­
ra funt ut i , toW, TrliT, & ttsW? refpeftive. Si parallaxis folis ftatua-
tur major vel minor quam 10". 3o///, debebit quantitas materiae in
terra augeri vel diminui in triplicata ratione.
Corol. 3. Innotefcunt etiam denfitates planetarum. Nam pondera
corporum aequalium & homogeneorum in fphaeras homogeneas funt
in fuperficiebus fphaerarum ut fphaerarum diametri, per prop. lx x ii .
lib. 1. ideoque fphaerarum heterogenearum denfitates funt ut pon­
dera illa applicata ad fphaerarum diametros. Erant autem verae fo­
lis, jovis, faturni ac terrae diametri ad invicem ut 10090, 997, 791, &
109, & pondera in eofdem ut 10000, 943, 529 & 435 refpeftive, &
propterea denfitates funt \it 100, 944, 67 & 400. Denfitas terrae quae'
prodit ex hoc computo non pendet a parallaxi folis, fed determina­
tur per parallaxin lunae, & propterea hic reflo definitur. Eft igitur
fol paulo denfior quam jupiter, & jupiter quam faturnus, & terra
quadruplo denfior quam fol. Nam per ingentem fuum calorem fol
rarefcit. Luna vero denfior eft quam terra, ut in fequentibus pate­
bit. ’ ^ ^
CoroL 4. Denfiores igitur funt planetae qui funt minores, caeteris
paribus. Sic enim vis gravitatis in eorum fuperficiebus ad aequali­
tatem magis accedit. Sed & denfiores funt planetae, caeteris pari­
bus, qui funt foli propiores ; ut jupiter faturno, & terra jove. In di-
verfis utique diftantiis a fole collocandi erant planetae ut quilibet pio
gradu denfitatis calore folis majore vel minore frueretur. Aqua
noltra, fi terra locaretur in-orbe faturni, rigefceret, fi in orbe mei -
4o6 philosophiae n a t u r a l i s
D e Mundi curii in*vapores ftatim abiret. Nam lux folis, cui calor proportiona-
•Svstimate feptUpi0 denfior eil in orbe mercurii quam apud nos: &
thermometro expertus fum quod feptuplo folis aeftivi calore aqua
-ebullit. Dubium vero non eft quin materia mercurii ad calorem
accommodetur, & propterea denfior fit hac noftra; cum materia
omnis denfior ad operationes naturales obeundas majorem calorem
■ requirat.

P R O P O S I T I O IX. T H E O R E M A IX.
Gravitatem pergendo a fuperficiebus planetarum deorfum de-
crefcere in ratione difiantiarum a centro quam proxim e.

Si materia planetae quoad denfitatem uniformis efiet, obtineret


h$c propofitio accurate: per prop. l x x i i i . lib, i. Error igitur tan­
tus eft, quantus ab inaequabili denfitate oriri pofiit.

P R P O S I T I O X. T H E O R E M A X.
Motus planetarum in coelis diutijfime confervari pojfe.

In fcholio propofitionis xl . lib. n . oftenfum eft quod globus a­


quae congelatae, in aere noftro libere movendo & longitudinem fe-
midiametri fute defcribendo, ex refiftentia aeris amitteret motus fui
partem ~-rs. Obtinet autem eadem proportio quam proxime in
globis utcunque magnis & velocibus. Jam vero globum terrae no-
ilrx denfiorem efie, quam fi totus ex aqua conflaret, fic colligo. Si
globus hicce totus efiet aqueus, quaecunque rariora efient quam a­
qua, ob minorem fpecificam gravitatem emergerent & fupernata-
rent. Eaque de caufa globus terreus aquis undique coopertus, fi ra­
rior efiet quam aqua, emdrgeret alicubi, & aqua omnis inde deflu­
ens congregaretur in regione oppofita. Et par eft ratio terrae no-
ftrae maribus magna ex parte circumdatae. Haec fi denfior non ef-
fet, emergeret ex maribus, & parte fui pro gradu levitatis extaret
ex aqua, maribus omnibus in regionem oppofitam confluentibus.
Eodem argumento maculae folares leviores funt quam materia luci­
da folaris cui fupernatant. Et in formatione qualicunque planeta­
rum, ex aqua materia omnis gravior, quo tempore mafla fluida erat,
centrum
PRINCIPIA MATHEMATICA. 407
centrum petebat. Unde cum terra communis fuprema quafi duplo L11?Ett
gravior fit quam aqua, & paulo inferius in fodinis quafi triplo vel T u i T 1 U S
quadruplo aut etiam quintuplo gravior reperiatur: verifimile ell
quod copia materiae totius in terra quafi quintuplo vel fextuplo ma­
jor fit quam 11 tota ex aqua confiaret; praefertim cum terram quafi
quadruplo denfrorem elle quamjovem jam ante oitenfum fit. Qua­
re fi jupiter paulo denfior fit quam aqua, hic fpatio dierum trigin­
ta, quibus longitudinem 459 femidiametrorum fuarum defcribit, a­
mitteret in medio ejufdem denfitatis cum aere noftro motus fui par­
tem fere decimam. Verum cum refiftentia mediorum minuatur in
ratione ponderis ac denfitatis, fic ut aqua, quae partibus 13I levior
ell quam argentum vivum, minus refiftat in eadem ratione ; & aer,
qui partibus 860 levior ell quam aqusl, minus refillat in eadem ra­
tione : fi afcendatur in coelos ubi pondus medii, in quo planetae mo­
ventur, diminuitur in immenfum, refiftentia prope ceflabit. Often-
dimus utique in fcholio ad prop. x x n . lib. 11. quod fi afcenderetur
ad altitudinem milliarium ducentorum fupra terram, aer ibi rarior
foret quamad fuperficiem terrae inratione 3oad 0,0000000000003998,
feu 75-000000000000 ad 1 circiter. Et hinc ftella jovis in medio e-
jufdem denfitatis cum aere illo fuperiore revolvendo, tempore- an­
norum 1000000, ex refiftentia medii non amitteret motus fui partem
decimam centefimam millefimam. In fpatiis utique terrae proximis,
nihil invenitur quod refiftentiam creet praeter aerem exhalationes &
vapores. His ex vitro cavo cylindrico diligentiflime exhauftis gra­
via intra vitrum liberrime & fine omni refiftentia fenfibili cadunt;
ipfum aurum & pluma tenuiftima fimul demifla aequali cum veloci­
tate cadunt, & cafu fuo defcribendo altitudinem pedum quatuor fex
vel ofto fimul incidunt in fundum, ut experientia compertum ell.
Et propterea fi in coelos afcendatur aere & exhalationibus vacuos,
planetae & cometae fine omni refiftentia fenfibili per fpatia illa diu-
tiflime movebuntur.

H YPO-
408 PHILOSOPHI/E NATURALIS
D e Mundi
S y s t e mat e
HYPO THESIS I.
Centrum fyftematis mundam quiefcere.

Hoc ab omnibus conceflum eft, dum aliqui terram, alii folem in


centro fyftemads quiefcere contendant. Videamus quid inue fe-
quatur.
P R O P O S I T I O XI. T H E O R E M A XI.
Commune centrum gravitatis terra, /olis & planetarum omni­
um quiefcere. ^

Nam centrum illud (per legum corol. iv.) vel quiefcet vel pro­
gredietur uniformiter in direftum. Sed centro illo femper progre-
diente, centrum mundi quoque movebitur contra hypothefin.

P R O P O S I T I O XII. T H E O R E M A XII.
Solem motu perpetuo agitari, fe d nunquam longe recedere a
communi gravitatis centro planetarum omnium.

Nam cum (per corol. a. prop. v m .) materia in fole fit ad mate­


riam in jove ut 1067 ad 1, & diftantia jovis a fole fit ad femidia-
metrum folis in ratione paulo majore; incidet commune centrum
gravitatis jovis & folis in punftum paulo fupra fuperficiem folis.
Eodem argumento cum materia in fole fit ad materiam in faturno
ut 3011 ad 1, & diftantia faturni a fole fit ad femidiametrum folis
in ratione paulo minore: incidet commune centrum gravitatis fa­
turni & folis in pun&urn paulo infra fuperficiem folis. Et ejufdem
calculi veftigiis infiftendo li terra & planetae omnes ex una folis par­
te confifterent, commune omnium centrum gravitatis vix integra
folis diametro a centro folis diftaret. Aliis in cafibus diftantia cen­
trorum femper minor eft. Et propterea cum centrum illud gravi­
tatis perpetuo quiefcit, fol pro vario planetarum fitu in omnes partes
movebitur, fed a centro illo nunquam longe recedet.
Corol. Hinc commune gravitatis centrum terrae, folis & planeta­
rum omnium pro centro mundi habendum eft. Nam cum terra,
fol
PRINCIPIA MATHEMATICA. 4°9
fol & planetas omnes gravitent in fe mutuo, & propterea, pro vi f j l B E R
gravitatis fuae, fecundum leges motus perpetuo agitentur: perfpi-T E B . T I U S ,
cuum eit quod horum centra mobilia pro mundi centro quiefcente
haberi nequeunt. Si corpus illud in centro locandum eflet in quod
corpora omnia maxime gravitant (uti vulgi eft opinio) privilegium
iftud concedendum eflet foli. Cum autem fol moveatur, eligendum
erit punftum quiefcens, a quo centrum folis quam minime difcedit,
& a qflo idem adhuc minus difcederet, fi modo fol denfior eflet &
major, ut minus moveretur.

P R O P O S I T I O XIII. THEOREMA XIII.


Planetee moventur in ellipfbus umbilicum habentibus in centro
folis , &* radiis ad centrum illud duElis areas defcribunt tem­
poribus proportionales.

Difputavimus fupra de his motibus ex phaenomenis. Jam cogni­


tis motuum principiis, ex his colligimus motus coelefles a priori.
Quoniam pondera planetarum in folem funt reciproce ut quadrata
diftantiarum a centro folis ; fi fol quiefceret & planetae reliqui non
agerent in fe mutuo, forent orbes eorum elliptici, folem in umbili­
co communi habentes, & areae defcriberentur temporibus propor­
tionales (per prop i. & x i. & corol. i. prop. x m . lib. i.) aftiones
autem planetarum in fe mutuo perexiguae funt (ut poffint con­
temni) & motus planetarum in ellipfibus circa folem mobilem minus
perturbant (per prop. l x v i . lib. i.) quam fi motus ifii circa folem
quielcentem peragerentur.
Aftio quidem jovis in faturnum non eft omnino contemnenda.
Nam gravitas in jovem eft ad gravitatem in folem (paribus diftantiis)
ut i ad 1067; ideoque in conjunftione jovis & faturni, quoniam di-
ftantia faturni a jove eft ad diftantiam faturni a fole fere ut 4 ad 9,
erit gravitas faturni in jovem ad gravitatem faturni in lolem ut 81 ad
16x1067 feu 1 ad i n circiter. Et hinc oritur perturbatio orbis
faturni in fingulis planetae hujus cum jove conjunflionibus adeo fen-
fibilis ut ad eandem aftronomi haereant. Pro vario fitu planetae in
his conjun&ionibus, eccentricitas ejus nunc augetur nunc diminui­
tur, aphelium nunc promovetur nunc forte retrahitur, & medius
G gg motus
4io PHILOSOPHIA N A T U R A L I S
De Mundi motus per vices acceleratur & retardatur. Error tamen omnis in
systemate motu ejus circum f0iem a tanta vi oriundus (praeterquam in motu
medio) evitari fere poteft conilituendo umbilicum inferiorem orbis
ejus in communi centro gravitatis jovis & folis (per prop. l x v ii .
lib. i.) & propterea ubi maximus eit, vix fuperat minuta duo prima.
Et error maximus in motu medio vix fuperat minuta duo prima
annuatim. In conjunftione autem jovis & faturni gravitates accele-
ratrices folis in faturnum, jovis in faturnum & jovis in folem funt
fere ut 16, 81 & I* 3021 ^ 13-6609, ideoque differentia
25'
gravitatum folis in faturnum & jovis in faturnum eft ad gravitatem
jovis in folem ut 6y ad 156609 feu r ad 2409. Huic autem dif­
ferentias proportionalis eft maxima faturni efficacia ad perturbandum
motum jovis, & propterea perturbatio orbis jovialis longe minor eft:
quam ea faturnii. Reliquorum orbium perturbationes funt adhuc
longe minores, praeterquam quod orbis terrae fenfibiliter perturba­
tur a luna. Commune centrum gravitatis terrae & lunae, ellipfin circum
folem in umbilico pofitum percurrit, & radio ad folem duifto areas-
in eadem temporibus proportionales defcribit, terra vero circum.,
hoc centrum commune motu menftruo revolvitur.

PROPOSITIO XIY. THEOREMA XIV.,


Orbtum apheha & nodt quiefcunt.

Aphelia quiefcunt, per prop. xi. lib. 1. ut & orbium plana, per
ejufdem libri prop.- 1. & quiefcentibus planis quierunt nodi. A t­
tamen a planetarum revolventium & cometarum asionibus in fe in­
vicem orientur inaequalitates aliquae, fed quae, ob parvitatem hic
contemni pofTunt. •
Corol, 1. Quiefcunt etiam Hellae fixae, propterea quod datas ad a-
phelia nodofque pofitiones fervant.
Corol. 2. Ideoque cum nulla fit earum parallaxis fenfibilis ex ter­
ite, motu annuo oriunda, vires earum ob immenfam corporum diftan-
tiam nullos edent fenfibiles effe&us in regione fyftematis noftri.
Quinimo fixae in omnes coeli partes aequaliter difperfae contrariis at-
traftionibus vires mutuas deftruunt, per prop. l x x . lib. r.
Scholium.
PRINCIPIA MATHEMATICA. 4x1
L iber
Schohum. T e r t i u s .

Cum planetae foli propiores (nempe mercurius, venus, terra, &


mars) ob corporum parvitatem parum agant in fe invicem : horum
aphelia & nodi quiefcent, nifi quatenus a viribus jovis, faturni &
corporum fuperiorum turbentur. Et inde colligi potefl per theo­
riam gravitatis, quod horum aphelia moventur aliquantulum in con-
fequentia refpeftu fixarum, idque in proportione fefquiplicata diftan-
tiarum horum planetarum a fole. Ut fi aphelium martis in annis
centum conficiat 33'. 20" in confequentia refpeftu fixarum; aphelia
terrae, veneris, & mercurii in annis centum conficient 17'. 40",
io/. 5'3//, & 4'. 16" refpeftive. Et hi motus, ob parvitatem, negli-
guntur in hac propofitione.
P R O P O S I T I O XV. P R O B L E M A I.
Invenire orbium principales diametros.
Capiendae funt hae in ratione fubfefquiplicata temporum periodi-*
eorum, per prop. xv. lib. 1. deinde figillatim augendae in ratione
fummae maflarum folis & planetae cujufque revolventis ad primam
duarum medie proportionalium inter fummam illam & folem, per
prop. l x . lib. 1.
PROP OSI T f O XVI. P R O B L E M A II.
Invenire orbium eccentncitates & aphelia* h
Problema confit per prop. x v m . lib. 1. -

P R O P O S I T I O XVII. T H E O R E M A XV.
Planetarum motus diurnos uniformes* ejfe, librationem luna
ex ipfius motu diUrno' oriri.
Patet per motus legem 1. & corol. 22. prop. l x v i . lib. i . Jupiter
utique refpeftu fixarum revolvitur horis 9. 56', mars horis 24. 39 .
venus horis 23 circiter, terra horis 23. 5'6/, fol diebus 25-? & luna
diebus 27. 7 hor. 43'. H&'c ita fe habere ex phaenomenis manife-
flum eft. Maculae in corpore folis ad eundem fitum in difeo folis
redeunt diebus 274 circiter, refpeftu terrae ; ideoque refpeftu fixa­
rum *fol revolviturr diebus 254 circiter. Quoniam vero lunae circa
G g g 2 axem
4i* PHILOSOPHIA NATURALIS
De Mundi axem fuum uniformiter revolventis dies menltruus ef t : hujus faciei
s^ temaie eadcm uiteriorem umbilicum orbis ejus femper refpiciet quam-
proxime, & propterca pro fitu umbilici illius deviabit hinc inde a;
terra. H&c eit libratio lunae in longitudinem: Nam libratio in la­
titudinem orta eit ex latitudine lunae & inclinatione axis ejus ad
planum eclipticae. Hanc librationis lunaris theoriam D. N. Mercator
in aitronomia fua initio anni 1676 edita, ex literis meis plenius ex*
pofuit. Simili motu extimus faturni fatelles circa axem fuum re­
volvi videtur, eadem fui facie faturnum perpetuo refpiciens. Nam-
circum faturnum revolvendo, quoties ad orbis fui partem orienta­
lem accedit, aegerrime videtur, & plerumque videri cefTat: id quod
evenire potelt per maculas quafdam in ea corporis parte quae terrae,
tunc obvertitur, ut CaJJlnus notavit. Simili etiam motu fatelles ex­
timus jovialis circa axem fuum revolvi videtur, propterea quod in
parte corporis jovi averfa maculam habeat quae tanquam in corpo­
re jbvis cernitur ubicunque fatelles inter jovem &. oculos noftros.
tranfit.
P R O P O S I T I O XVIII. T H E O R E M A XVI.
Axes planetarum diametris qu*e ad eofdem axes normaliter
ducuntur minores ejfe..
Planetae fublato omni motu circulari diurno figuram fphaericam;
ob aequalem undique partium gravitatem, affedare deberent. Per
motum illum circularem fit ut partes ab axe recedentes juxta aequa*-
torem afcendere conentur. Ideoque materia fi fluida fit afcenfu
fuo ad aequatorem diametros adaugebit, axem vero defcenfu fuo ad
polos diminuet. Sic jovis diameter (confentientibus aftronomorum
obfervationibus) brevior deprehenditur inter polos quam ab oriente,
in occidentem. Eodem argumento, nifi terra noftra paulo altior
efiet fub aequatore quam ad polos, maria ad polos fubfiderent, &
juxta aquatorem afcendendo, ibi omnia inundarent;

P R O P O S I T I O XIX. P R O B L E M A III.
Invenire proportionem axis planetae ad diametros eidem per*
pendiculares.
Norwoodus- nofier circa, annum 1635 menfurando diftantiam pedum
Londi-
PRINCIPIA MATHEMATICA. 4 ij
Londinenfium 905751 inter Londinnm & Eboracum , & obfervando L iber-
differentiam latitudinum x gr. x8' collegit menfuram gradus uniusXtRTlu
effe pedum Londinenfium 36719.6, id eft, hexapedarum Parifienfium.
5.7300.
R icartus menfurando arcum gradus unius & xx'. 55" in meri­
diano inter /lmbia?tum & Malvoifmam, invenit arcum gradus unius-
effe hexapedarum Parifienfium 57060. Cajfims fenior menfuravit
diffantiam in meridiano a villa Collkure in RouJfUion ad obfervato-
rium Parifienfe ; & filius ejus addidit diffantiam ab obfervatorio ad
turrem urbis 'Dunkirk. Diftantia tota erat hexapedarum 4861564,
& differentia latitudinum villae Collioure & urbis Dunkirk erat gra­
duum otto & H 4" . Unde arcus gradus unius prodit hexape-
darum Parifienfium 57061. Et ex his menfuris colligitur ambitus
terrae pedum Parifienfium 113x49600, & femidiameter ejus pedum
19615800, exhypothefi quod* terra fit fphaerica.
In latitudine L u tetia Rartjiorum corpus grave tempore minuti
unius fecundi cadendo defcribit pedes Parifienfes 15 dig. 1 lin.
ut fupra, id eft, lineas X1734. Pondus corporis diminuitur per pon­
dus aeris ambientis. Ponamus pondus amiflum effe partem unde­
cimam milleffmam ponderis totius, & corpus illud grave cadendo^
in vacuo defcribet altitudinem- linearum 2-174 tempore minuti unius*
fecundi. ,
Corpus in circulo ad diffantiam pedum 19615800 a centro, fingu-
lis diebus fidereis horarum 23. 56'. 4" uniformiter revolvens tempo­
re minuti unius fecundi defcribet arcum pedum 1433:4 cujus fi-
nus verfus eil pedum* 0,05x3656* feu-linearum 7,54064. Ideoque
vis, qua gravia defcendunt in latitudine L u tetia , eft ad vim centri­
fugam corporum in aequatore a terrae motu diurno oriundam, un­
xi 74 ad 7,54064. . . .
Vis centrifuga corporum in aequatore terrae eft ad'vim centri­
fugam, qua corpora direfte tendunt a terra in latitudine L u tetia
graduum 48. 50'. 10", in duplicata ratione radii ad. finum comple­
menti latitudinis illius, id- eft, ut 7,54064 ad 37x67. Addatur haec
vis ad. vim qua gravia defcendunt in latitudine illa L u tetia , & cor­
pus in latitudine illa vi tota, gravitatis cadendo, tempore minuti
unius fecundi defcribet lineas x i 77, x 67, feu pedes Parifienfes 15 dig.-
1 & lin. 5,x 67. Et vis tota gravitatis in latitudine illa erit ad vim*
J centri-
414. PHILOSOPHIAE N A T U R A L I S
F umate centrifugam corporum in aequatore terras ut 1177,167 ad 7,5*40647
' feu 289 ad 1.
Unde fi A T B ^ figuram terras defignet jam non amplius fphaeri-
cam fed revolutione ellipfeos circum axem minorem B Q genitam,
fitque canalis aquae plena, a polo Qjq ad centrum Cc, &
inde ad aequatorem A a pergens: debebit pondus aquae in canalis,
crure ACc a, eflead pondus aquae in crure altero QCcq ut 289 ad
288, eo quod vis centrifuga ex circulari motu orta partem unam e
ponderis partibus 289 fuftinebit ac detrahet, & pondus 288 in alte­
ro crure fufiinebit reliquas. Porro (ex pro-
pofitionis xcr. corol. 2. lib. r.) computatio­ Aa-
nem ineundo, invenio quod fi terra conflaret
ex uniformi materia, motuque omni privare­
tur , & effet ejus axis !Pj^ad diametrum A B
ut 100 ad 101: gravitas in l o c o - i n ter­
ram foret ad gravitatem in eodem loco ^ in
fphasram centro C radio BC vel J^C defcrip­
tam, ut 1,26 ad 125. Et eodem argumento
gravitas in loco A in fphaeroidem, convolutione ellipfeos A B B ©
circa axem A B defcriptam, efl ad gravitatem in eodem loco A m
fphaeram centro C radio AC defcriptam, ut 125 ad 126. Efl autem
gravitas in loco A in terram media proportionalis inter gravitates
in diftam fphaeroidem & fphaeram : propterea quod fphxra, dimi­
nuendo diametrum ^ in ratione 101. ad 100, vertitur in figuram
terrae ; & haec figura diminuendo in eadem ratione diametrum ter-"
tiam, quae diametris duabus A B , B@)j perpendicularis efl, vertitur
in diftam fphaeroidem ; & gravitas in A, in cafu utroque,, diminui­
tur in eadem ratione quam proxime. Eft jgitur gravitas in A in
fphaeram centro C radio A C defcriptam, ad gravitatem in ^ in
.terram ut 126 ad^ 2j 4, & gravitas in loco in fphaeram centro C
radio defcriptam, efl-ad gravitatem in loco A in fphaeram cen-
tio C radio AC defcriptam, in ratione diametrorum (per prop. l x x i i ,
lib. 1.) id efl, ut 100 ad- ior. Conjungantur jam hae--tres rationes,
126 ad i i f , 126 ad 1254? & 100 ad iot-: & fiet gravitas in loco
in terram ad gravitatem in loco A in terram, ut 126 x12 6 x10 0
ad 125 x 12,5*4 x 101, feu ut 501 ad 500.

Jam
PRINCIPIA !MA T H E M A T I C A. 4 i>
cu^ CPef corol. 3. prop. x c f lib. 1.) gravitas in canalis crure Ll B E R
E im O s.
mrdvis^CV* v e l Q C c q lit ut diftantia ldcorum’ a centro te r r a ;1
fi crura illa fuperficiebus trarifverfis & aequidiftamibus d i(linguati tui*
in partes totis proportionales, erunt pondera partium' lingularum in
crure ACca ad pondera partium totidem in crure altero, ut mag­
nitudines & gravitates acceleratrices conjunftim id eft, ut 161 ad
100 & 500 ad 501, hoc eft, ut 505 ad 5*01. Ac proinde fi vis cen­
trifuga partis cujufque in crure A C ca ex motu diurno oriunda, fu-
iffet ad pondus partis ejufdem ut 4 ad 505, eo ut de pondere par­
tis cujufque, in' partes 5*05 divifo, partes quatuor detraheret; mane­
rent pondera in utroque crure aequalia, & propterea fluidum con-
fifteret in aequilibrio. Verum vis centrifuga partis cujufque eft ad
pondus ejufdem ut 1 ad 189, hoc eft, vis centrifuga quae deberet
efle ponderis pars V^r eft tantum pars Et propterea dico, fe­
cundum regulam auream, quod fi vis centrifuga -AT faciat ut alti­
tudo aquae in crure A C ca fuperet altitudinem aquae in crure Q C cq •
parte centefima totius altitudinis: vis centrifuga faciet ut excef-
fus altitudinis in crure A C ca fit altitudinis in crure altero § C c q
pars tantum -A*-. Eft igitur diameter terrae fecundum aequatorem'’
ad ipfius diametrum per polos ut z$o adAzy. Ideoque cum terrae'
femidiameter mediocris, juxta menfuram T ica rti , fit pedum Parifi-
enfium 19615-800, feu milliarium 39x3,16 (pofito quod milliare fit
menfura pedum 5*000) terra altior erit ad aequatorem quam ad polos
exceffu pedum 85471, feu milliarum 17-v. Et altitudo ejus ad ae­
quatorem erit 19658600 pedum circiter, & ad polos 19573000 pe­
dum. , -
Si planeta major fit vel minor quam terra manente ejus denfitate
ac tempore periodico revolutionis diurnae, manebit proportio vis-
centrifugae ad gravitatem, & .propterea manebit etiam proportio
diametri inter polos ad diametrum 'fecundum aequatorem. At
motus diurnus in ratione quacunque acceleretur vel retardetur, auge-'
bitur vel minuetur vis centrifuga in duplicata illa ratione, & prop­
terea differentia diametrorum augebitur vel minuetur in eadem du­
plicata ratione quamproxime. Et fi denfitas planetae augeatur vel
minuatur in ratione quavis, gravitas etiam in ipfum tendens auge­
bitur vel minuetur in eadem ratione, & differentia diametrorum
viciftim minuetur in ratione gravitatis auftae vel augebitur in ratione
' gravitatis
4i6 PHILOSOPHIA NATURALIS
•De M undi gravitatis diminutae. Unde cum terra refpeftu fixarum revolvatur
Systemate
horis 23. 56', jupiter autem horis 9 56', fintque temporum quadrata
ut 19 ad 5, 8c revolventium denlitates ut 400 ad 944: differentia
diametrorum jovis erit ad ipfius diametrum minorem ut ^ x ^2?
5 94t
v _L_ ad 1, feu 1 ad 94 quamproxime. Eft igitur diameter jovis ab
119 . . .
oriente in occidentem dufta, ad ejus diametrum inter polos ut 104
ad 94 quamproxime. Unde cum ejus diameter major fit 37", ejus
diameter minor quae, polis interjacet, erit 33". z$"'. Pro luce er­
ratica addantur 3" circiter, & hujus planetae diametri apparentes
evadent 40" & 36". 15' " : quae funt ad invicem ut n 4 ad to4 quam­
proxime. Hoc ita fe habet ex hypothefi quod corpus jovis fit uni­
formiter denfum. At fi corpus ejus fit denfius verfus planum aequa-
toris quam verfus polos, diametri ejus poffunt effe ad invicem ut
12 ad 11, vel 13 ad n , vel forte 14 ad 13. Et Cajjinus quidem
anno 1691 obfervavit, quod jovis diameter ab oriente in occidentem
porredla diametrum alteram fuperaret parte fui circiter decima quin­
ta. Toundus autem nolter telefcopio pedum 123 longitudinis & op­
timo micrometro, diametros jovis anno 1719, menfuravit ut fequi-
tur.
Tempora. ‘Diam* max. Diam. min. Diametri ad invicem.
dies hor. part. part.
Jan. 28 6 13,4 ° ix,x8 ut ix ad 11
Mar. 6 7 13,IX IX, xo i 3t 1x4
Mar. 9 7 1 3 ,IX IX, 08 1*7 Ut
A pr. 9 9 IX, 3X 11,48 134

Congruit igitur theoria cum phaenomenis. Nam planetae magis


incalefcunt ad lucem folis verfus aequatores fuos,' & propterea paulo
magis ibi decoquuntur quam verfus polos.
Quinetiam gravitatem per rotationem diurnam terrae noflrae ,minui
fub aequatore, atque ideo terram ibi altius furgere quam ad polos
(fi materia ejus uniformiter denfa fit) patebit per experimenta pen­
dulorum quae recenfentur in propofitione fequente.

PROPO-
PRINCIPIA MATHEMATICA. 4,7

P R O P O S I T I O XX. P R O B L E M A IV . t
Invenire Q f mter f e comparare pondera corporum in terrae
hujus regionibus diverfis.
Quoniam pondera inaequalium crurum canalis aqiieas AC^j/ca
aequalia f u n t ; & pondera partium, cruribus totis proportionalium
& fimiliter in totis fitarum, funt ad invicem ut pondera totorum,
ideoque etiam aequantur inter le ; erunt pondera aequalium & in
cruribus limiliter fitarum partium reciproce ut crura, id efi, recipro­
ce ut 230 ad '229. Et par efi ratio homogeneorum & aequalium
quorumvis & in canalis cruribus fimiliter fitorum corporum. H o­
rum pondera funt reciproce ut crura, id efi, reciproce ut diflantiae
corporum a centro terrae. Proinde fi corpora in fupremis canalium
partibus, five in fuperficie terrae confiftant; erunt pondera eorum
ad invicem reciproce ut diftantiae eorum a centro. Et eodem argu­
mento pondera, in aliis quibufeunque per totam terrae fuperficiem
regionibus, funt reciproce ut difiantiae locorum a c en tro ; & prop-
terea, ex hypothefi quod terra fphaerois fit, dantur proportione.
Unde tale confit theorema, quod incrementum ponderis pergendo
ab aequatore ad polos, fit quam proxime ut finus verfus latitudinis
duplicatas, vel quod perinde efi, ut quadratum finus reddi latitudi­
nis. Et in eadem circiter ratione augentur arcus graduum latitudi­
nis in meridiano. Ideoque cum latitudo L u te tia Tarijiorum fit
•48 er. yo', ea locorum fub aequatore 00 sr. 00', & ea locorum ad po­
los 90^. & duplorum finus verfi iint 11334, 00000 & 20000, exi-
ftente radio 10000, & gravitas ad polum fit ad gravitatem fub sequa-
tore ut 230 ad 229, & exceflus gravitatis ad polum ad gravitatem
fub aequatore ut 1 ad 229 : erit excefius gravitatis in latitudine L u te -
t i a ad gravitatem fub aequatore, ut i x 44444 ad 229, feu 5667 ad
2290000. Et propterea gravitates totae in his locis erunt ad invicem
ut 2295667 ad 2290000. Quare cum longitudines pendulorum ae­
qualibus temporibus ofcillantium fint iit gravitates, & in latitudine
L u t e t ia ta r ijio r u m longitudo penduli fingulis minutis fecundis of-
cillantis fit pedum trium Parifienfium & linearum 84, vel potius ob
pondus aeris 8i : longitudo penduli fub aequatore fuperabitur a longi­
tudine fynchroni penduli Parifienfis, excefiii lineae unius & 87 par­
tium millefimarum lineae. Et fimili computo confit tabula fequens.
H h h L atitud o
4x8 PHILOSOPHIAE N A T U R A L I S
D e M undi
S ystemate Latitudo Longitudo Menfura gradus uni­
loci. penduli. us in meridiano.

grad. ped\ lin. hexapeda.


0 3 7,468 76637
5 3 7,481 76641
IO 3 7,5-id 76679
15 3 7.596 76687
20 3 7,691 76714
25 3 7 ,8 n 56769
30 3 7.948 76813
35 3 8,099 76881
40 3 8,161 56945
1 3 8,194 56958
2 3 8,317 56971
3 3 8,361 76984 <
4 3 8,394 76997
45 3 8,418 57010
6 3 8,461 57022
7 3 8,494 5 7 °3 5
8 3 8,718 57048
9 3 8,761 57061
5° 3 8,794 57074
55 3 8,776 57137
60 3 8,907 57196
65 3 9,044 57250
70 3 9,162 57295
75 3 9,178 57332
80 3 9,3*9 57360
«5* 3 9,37* 57377
90 3 9,387 57382,

Conflat autem per hanc tabulam quod graduum inaequalitas tam


parva fit, ut in rebus geographicis figura terrae pro fphaerica haberi
pollit: praefertim fi terra paulo denfior fit verfus planum aequatoris
quam verfus polos.
Jam vero aftronomi aliqui in longinquas regiones ad obfervationes
aflronomicas faciendas miffi, obfervarunt quod horologia ofcillatoria
tardius moverentur prope aequatorem quam in regionibus noftris.
Et primo quidem D. Richer hoc obfervavit-anno-^z in infula Cay-
enna. Nam dum obfervaret tranfitum fixarum per meridianum
menfe
PRINCIPIA MATHEMATICA. 4i9
menfe Augujlo, reperit horologium fuum tardius moveri quam pro L iber
medio motu folis, exiftente differentia x '. 28" fingulis diebus. De- T lri iu
inde faciendo ut pendulum fimplex ad minuta fingula fecunda per
horologium optimum menfurata ofcillaret, notavit longitudinem pen­
duli fimplicis, & hoc fecit faepius fingulis feptimanis per menfes de­
cem. Tum in Galliam redux contulit longitudinem hujus penduli
cum longitudine penduli Parifienfis (quae erat trium pedum Parifi-
enfium, & ofto linearum cum tribus quintis! partibus lineae) & re­
perit breviorem ede, exiftente differentia lineae unius cum qua­
drante.
Poftea Halleius nofter circa annum 1677 ad infulam SanBa Hei-
lena navigans, reperit horologium fuum ofcillatorium ibi tardius
moveri quam Londini, fed differentiam non notavit. Pendulum ve­
ro brevius reddidit plufquam oftava parte digiti, feu linea una cum
femiffe. Et ad hoc efficiendum, cum longitudo cochleae in ima
parte penduli non fufficeret, annulum ligneum thecae cochleae &
ponderi pendulo interpofuit.
Deinde anno 1682 D. Varin & D .T)es Hayes invenerunt longitu­
dinem penduli fingulis minutis fecundis ofcillantis in obfervatorio
regio Parifienfi effe ped. 3. lin. 84. Et in infula Gorea eadem
methodo longitudinem penduli fynchroni invenerunt effe ped. 3. .
lin. 64, exiftente longitudinum differentia lin. 2. Et eodem anno
ad infulas Guadaloupam & Martinicam navigantes, invenerunt longi­
tudinem penduli fynchroni in his infulis effe ped. 3* lin. 64 .
Pofthac D. Couplet filius anno 1697 menfe Julio, horologium
fuum ofcillatorium ad motum folis medium in obfervatorio regio
Parifienfi fic aptavit, ut tempore fatis longo horologium cum motu
folis congrueret. Deinde VlyJJippnem navigans invenit quod menfe
Novembri proximo horologium tardius iret quam prius, exiftente
differentia x'. 13" in horis 24. Et menfe Martio fequente Tarai-
bam navigans invenit ibi horologium fuum tardius ire quam’ Tari-
Jiis, exiftente differentia ^ . ix7/ in horis 24. Et affirmat pendulum
ad minuta fecunda ofcillans^ brevius fuiffe 'DlyJJiPponi lineis 24 &
Taraiba lineis 3? quam TariJIis. Reftius pofuiflet differentias effe
x4. Nam hae differentiae differentiis temporum i ' . -13" & 4 '-
12" refpondent. Craffioribus hujus obfervationibus .minus fiden­
dum eft.
H hh2 Annis
420 PHILOSOPHIAE NATURALTS‘
pe,mpsdi Annis proximis (1699 & 1700) D. Des Hayes ad Americani denuo
u' navigans, determinavit quod in infulis Cayenna & Granada longi*
tudo penduli ad minuta fecunda ofcillantis, eflet paulo minor quam
ped. 3. lin. 6i, quodque in infula S. Chriftephori longitudo illa eflet-
ped. 3. Iin. 6-|, & quod in infula S. Dominici eadem eiTet ped. 3.
lin. 7.
Annoq.ue 1704. T. Feuclktu invenit in Torto-belo in America.
longitudinem penduli ad minuta fecunda ofcillantis, efle pedum
trium Parifienfium & linearum tantutq Jtt, id eft, tribus fere lineis
breviorem quam Lutetia Tarijiorum, fed errante obfervatione. Nam
deinde ad infulam Martinicam navigans, invenit longitudinem pen­
duli ifochroni efle pedum tantum trium Parifienfium &.. lineaT
tum 544.
Latitudo autem Taraiba eft 6gr 38' ad auftrum, & ea Torto beli
9&r. 33' ad boream, & latitudines infularum Cayenna, Gorea, Guada-
loupa, Martinica, Granada, SanEii Chrijlophori, & SanEii Dominici
funt refpettive 4$. 55', 14®. 40', 14&. 00', 14%*. 4 4 ngr, <5/, I7gr
19', & 19e . 48' ad boream. Et exceflus longitudinis penduli Pari-
flenfis fupra longitudines pendulorum ifochronorum in his latitudini­
bus obfervatas funt paulo majores quam pro tabula longitudinum
penduli fuperius computata. Et propterea terra aliquanto altior eft
‘ fub aquatore quam pro fuperiore calculo, & denfior ad centrum
quam in fodinis prope fuperficiem, nili forte calores in zona torrida,
longitudinem pendulorum aliquantulum auxerint.
Obfervavit utique D. Ticanus quod virga ferrea, quse tempore
hyberno ubi gelabant frigora erat pedis unius longitudine, ad ignem-
calefafla evafit pedis unius cum quarta parte lineae. Deinde D,
de la Htre obfervavit quod virga ferrea quae tempore confimili hy­
berno fex erat pedum longitudinis, ubi foli aeflivo exponebatur eva­
fit fex pedum longitudinis cum duabus tertiis partibus linea. In
priore -cafu calor major fuit quam in pofteriore, in hoc vero major
fuit quam calor externarum partium corporis humani. Nam metalla
ad folem aeftivum valde incalefcunt. At virga penduli in horologio
ofcillatorio nunquam exponi folet calori folis aftivi, nunquam ca­
lorem concipit calori externa fuperficiei corporis humani aqualem.
t propterea^ virga penduli in horologio tres pedes, longa, paulo
quidem longior erit tempore aeflivo quam hyberno, fed exceflu
quartam.
PRINCIPIA MATHEMATICA. 4iI
quartam partem lineae unius vix fuperante. Proinde differentia tota L m i
longitudinis pendulorum qute in diverfis regionibus ifocHrona funt,TERTIUS‘
diverfo calori attribui non poteit. Sed neque erroribus aftronomo-
rum e Gallia mifforum tribuenda eft haec differentia. Nam quam­
vis eorum obfervationes non perfede congruant inter fe, tamen er­
rores funt adeo parvi ut contemni poffint. Et in hoc concordant
omnes, quod ifochrona pendula funt breviora fub aequatore quam
in obfervatorio regio Parifienfi, exiftente differentia non minore
quam lineae unius cum quadrante, non majore quam linearum zy.
Per obfervationes D. Richeri in Cayenna faftas differentia fuit lineae
unius cum quadrante. Per eas D. Des Haycs differentia illa cor-
refta prodiit lineae unius cum femiffe vel unius cum tribus quartis
partibus lineae. Per eas aliorum minus accuratas prodiit eadem
quafi duarum linearum'. Et haec difcrepantia partim ab erroribus
obfervationum, partim a diffimilitudine partium internarum terrae &
altitudine montium, & partim a diverfis aeris caloribus, oriri po­
tuit:
Virga ferrea pedes tres longa, tempore hyberno in Anglia, brevior
eft quam tempore aeltivo, fexta parte lineae unius, quantum fentio. •
Ob calores fub aequatore auferatur haec quantitas de differentia li­
neae unius cum quadrante a i?/Vdw0_obfervata, & manebit linea
quae cum linea It4 £t per theoriam jam ante collefta probe congru­
it. Richerus autem obfervationes in Cayenna faftas, lingulis fepjti-
manis per menfes decem iteravit, & longitudines penduli in virga
ferrea ibi notatas cum longitudinibus ejus in Gallia fimiliter notatis
contulit. Quae diligentia & cautela in aliis obfervatoribus defuiffe
videtur. Si hujus obfervationibus fidendum eft, terra altior erit ad
tequatorem quam ad polos exceflu milliarium feptendecim circiter,
ut fupra per theoriam prodiit.

PROPO-
4Z2 PHILOSOPHIi E N A T U R A L I S
D f Mundi
System at e PROPOSITIO XXI. THEOREMA X V II.
PunB a aqumoclialia regredi, & axem terra ftngulis revolu­
tionibus annuis nutando bis inclinari in eclipticam & bis re­
dire ad pofitionempriorem.

Patet per corol. 2.0. prop. l x v i . Iib. 1. Motus tamen ifte nutan­
di perexiguus eilct debet, & vix aut ne vix quidem fenfibilis.

PROPOSITIO XXII. THEOREMA X VIII.


Motus omnes lunares, omnefque motuum in a qualitates ex alla­
tis principiis confequi.

Planetas majores, interea dum circa folem feruntur, pofle alios


minores circum fe revolventes planetas deferre, & minores illos in
ellipfibus, umbilicos in centris majorum habentibus, revolvi debere
patet per prop. l x v . Iib. 1. A&ione autem folis perturbabuntur eo­
' rum motus multimode, iifque adficientur inaequalitatibus quae in
luna noftra notantur. Haec utique (per corol. 2, 3, 4, & pr0p.
l x v i .) velocius movetur, ac radio ad terram dudo defcribit aream

pro tempore majorem, orbemque habet minus curvum, atque ideo


propius accedit ad terram, in fyzygiis quam in quadraturis, nifi qua­
tenus impedit motus eccentricitatis. Eccentricitas enim maxima
eft (per corol. 9. prop. l x v i .) ubi apogaeum lunae in fyzygiis verfa-
tur, & minima ubi idem in quadraturis confiftit; & inde luna in
perigaeo velocior eft & nobis propior, in apogaeo autem tardior &
remotior in fyzygiis quam in quadraturis. Progreditur infuper apo­
gaeum, & regrediuntur nodi, fed motu inaequabili. Et apogaeum
quidem (per corol. 7. & 8. prop. l x v i .) velocius progreditur in
fyzygiis fuis, tardius regreditur in quadraturis, & exceflu progrefliis
fupra regreflum annuatim fertur in confequentia. Nodi autem (per
corol. 2. prop. l x v i .) quiefcunt in fyzygiis fuis & velociflime regre­
diuntur in quadraturis. Sed & major eft lunae latitudo maxima in
ipfius quadraturis (per corol. 10. prop. l x v i .) quam in fyzygiis: &
motus medius tardior in perihelio terrae (per corol. 6. prop. l x v i .)
quam in ipfius aphelio. Atque hae funt inaequalitates infigniores ab
allronomis notata:. gunt
PRINCIPIA MATHEMATICA. 4 z3
Sunt etiam aliae quaedam a prioribus aftronomis non obfervatae
inaequalitates, quibus motus lunares adeo perturbantur, ut nulla ha- T
denus lege ad regulam aliquam certam reduci potuerint. Veloci­
tates enim feu motus horarii apogaei & nodorum lunae, & eorun­
dem aequationes, ut & differentia inter eccentricitatem maximam in
& minimam in quadraturis, & inaequalitas quae variatio dici­
tur, augentur ac diminuuntur annuatim (per corol. 14. prop.Lxvi.)
in triplicata ratione diametri apparentis folaris. Et variatio praete­
rea augetur vel diminuitur in duplicata ratione temporis inter qua­
draturas quam proxime (per corol. 1, & 2. lem. x. & corol. 16.
prop. l x v i . lib. 1 . ) fed haec inaequalitas in calculo aftronomico ad
prollhaphaerefin lunae referri folet, & cum ea confundi.

P R O P O S I T I O XXIII. PROBLEMA V.
Motus inaequales fatellitum jovis faturni a motibus lunaribus
derivare.

Ex motibus lunae noftrae motus analogi lunarum feu fatellitum


Jovis fic derivantur. Motus medius nodorum fatellitis extimi jovia­
lis, eft ad motum medium nodorum lunae noftrae, in ratione com-
pofita ex ratione duplicata temporis periodici terrae circa folem ad
tempus periodicum jovis circa folem, & ratione fimplici temporis
periodici fatellitis circa jovem ad tempus periodicum lunae circa ter­
ram (per corol. 16. prop. l x v i . lib. 1.) ideoque annis centum conficit
nodus ifte 8 24'. in antecedentia. Motus medii nodorum fatelli­
tum interiorum funt ad motum hujus, ut illorum tempora periodica
ad tempus periodicum hujus (per idem corollarium) & inde dantur.
Motus autem augis fatellitis cujufque in confequentia eft ad motum
nodorum ipfius in antecedentia, ut motus apogaei lunae noftrae ad
hujus motum nodorum, (per idem corol.) & inde datur. Diminui
tamen debet motus augis fic inventus in ratione $ ad 9 vel 1 ad 2
circiter, ob caufam quam hic exponere non vacat. Aquationes ma­
ximae nodorum & augis fatellitis cujufque fere funt ad aequationes
maximas nodorum & augis lunae refpedive, ut motus nodorum &
augis fatellitum tempore unius revolutionis aequationum priorum,
ad motus nodorum & apogaei lunae tempore unius revolutionis aequa­
tionum
424 PHILOSOPHI/E NATURALIS
nF.Mundi tionum pofteriorum. Variatio fatellitis e jove fpetfati, eft ad varia-
VST tionem lunae, ut funt ad invicem toti motus nodorum temporibus
quibus fatelles & luna ad folem revolvuntur, per idem corollarium ,•
ideoque .in fatellice extimo non fuperat 5". \x'",
PROPOSITIO X X IV . THEOREMA XIX.
Fluxum & .refluxum maris ab aBionibus folis ac luna oriri.

Mare lingulis diebus tam lunaribus quam folaribus bis intumefce-


re debere ac bis defluere, patet per corol. 19. & 10, prop. lxvi .
lib. 1. ut & aquae maximam altitudinem, in maribus profundis & li­
beris, appulfum luminalium ad meridianum loci minori quam fex
horarum fpatio fequi, uti fit in maris Jtlantici & JEthiopici traftu
toto orientali inter Galliam & promontorium Bona Spei ut & in
maris T acifici littore Chilenfi & Teruviano: in quibus omnibus litto-
ribus aeltus in horam circiter fecundam, tertiam vel quartam, inci­
dit, nili ubi motus ab oceano profundo per loca vadofa propagatus
ufque ad horam quintam fextam feptimam aut ultra retardatur. Ho­
ras numero ab appulfu luminaris utriufque ad meridianum loci, tam
infra horizontem quam fupra, & per horas diei lunaris intelligo vi-
gefimas quartas partes temporis quo luna motu apparente diurno ad
meridianum loci revertitur. Vis folis vel lunae ad mare elevandum
maxima eft in ipfo appulfu luminaris ad meridianum loci. Sed vis
eo tempore in mare imprefla manet aliquamdiu & per vim novam fub-
indeimprefiam augetur,donec mare ad altitudinem maximam afcende-
rit, id quod fiet fpatio horae unius duarumve fed faepius ad littora
fpatio horarum trium circiter, vel etiam plurium fi mare fit vadofum.
Motus autem bini, quos luminalia duo excitant, non cernentur
diflinifle, fed motum quendam mixtum efficient. In luminarium
conjunftione vel oppofitione conjungentur eorum efFeiffus, & com­
ponetur fluxus & refluxus maximus. In quadraturis fol attollet a­
quam ubi luna deprimit, deprimetque ubi luna attollit; & ex effeflu-
um differentia aeftus omnium minimus orietur. Et quoniam, expe-
lientia telle, major eft effeftus lunae quam folis, incidet aquae maxi­
ma altitudo in horam tertiam lunarem circiter. Extra fyzygias &
quadraturas, aeftus maximus qui fola vi lunari incidere femper debe-
rgt in horam tertiam lunarem, & fola folari in tertiam folarem,
com-
PRINCIPIA MATHEMATICA. 41y
compofitis viribus incidet in tempus aliquod intermedium quod ter- r liber
tiae lunari propinquius eft; ideoque in tranfitu lunae a fyzygiis ad rERTIUS
quadraturas, ubi hora tertia folaris praecedit tertiam lunarem, maxima
aqua? altitudo procedet etiam tertiam lunarem, idque maximo in­
tervallo paulo poit oftantes lunae; & paribus intervallis aeflus ma­
ximus fequetur horam tertiam lunarem in tranfitu luna? a quadratu­
ris ad fyz-ygias. Haec ita funt in mari aperto. Nam in oltiis fluvio­
rum fluxus majores caeteris paribus tardius ad d^lw venient.
Pendent autem effeftus luminarium ex eorum diftantiis a terra.
In minoribus enim diflantiis majores funt eorum effeftus, in majori­
bus minores, idque in triplicata ratione diametrorum apparentium.
Igitur lol tempore hyberno, in perigaeo exiflens, majores edit effe­
ftus, efficitque ut aeflus in fyzygiis paulo majores fint, & in qua­
draturis paulo minores (caeteris paribus) quam tempore asflivo;
& luna in perigaeo fingulis menfibus majores ciet aeflus quam ante
vel poit dies quindecim, ubi in apogaeo verfatur. Unde fit ut aeflus
duo omnino maximi in fyzygiis continuis fe mutuo non fequantur.
Pendet etiam effeftus utriufque luminaris ex ipfius declinatione
feu diflantia ab aequatore. Nam fi luminare in polo conftitueretur,
traheret illud fingulas aquae partes conflanter, fine aftionis intenfione
& remiflione, ideoque nullam motus reciprocationem cieret. Igitur
luminaria recedendo ab aequatore polum verfus, effeftus fuos grada-
tim amittent, & propterea minores ciebunt aeflus in fyzygiis folfliti-
alibus quam in aequinoftialibus. In quadraturis autem folflitialibus
majores ciebunt aeflus quam in quadraturis aequinoftialibus; eo quod
lunae jam in aequatore conftitutae effeftus maxime fuperat effeftum
folis. Incidunt igitur aeflus maximi in fyzygias & minimi in qua­
draturas luminarium, circa tempora aequinoftii utriufque. Et aeflum
maximum in fyzygiis comitatur femper minimus in quadraturis, ut
experientia compertum eft. Per minorem autem diftantiam folis a
terra, tempore hyberno quam tempore aeftivo, fit ut aeflus maximi
& minimi faepius praecedant aequinoftium vernum quam fequantur,
& faepius fequantur autumnale quam praecedant.
Pendent etiam effeftus luminarium ex locorum latitudine. Defig-
- net A f E T tellurem aquis profundis undique coopertam ; C centrum
ejus; p polos; A E aequatorem ; F locum quemvis extra aqua­
torem ; F f parallelum lo c i; cD d parallelum ei refpondentem ex al­
A Iii tera
4id PHILOSOPHIAE N A T U R A L I S
D e Mundi tera p.jyte tequatoris; A locum quem luna tribus ante horis occupa­
SYiTEMATE
bat ; H locum telluris ei perpendiculariter fubjetfum ; h locum huic
oppofitum; K, k loca inde gradibus 90 diflantia, CH, Ch maris alti-,
tudines maximas menfuratas a centro telluris; & CK, Ck altitudi­
nes minimas: & fi axibus Hh, Kk defcribatur ellipfis, deinde ellip-
feos hujus revolutione circa axem majorem Hh defcribatur fphaerois-
H T K h fk ; defignabit haec fi­
guram maris quam proxime, &
erunt CF, Cf, CT>, Cd altitu­
dines maris in locis F,f, 2 ), d.
Quinetiam fi in praefata ellipfe-
os revolutione punflum quodvis
N defcribat circulum NM, fe-
cantem parallelos Ff, *Dd in lo­
cis quibufvis R, T, & aequato-
rem AE in S ; erit C N altitu­
do maris in locis omnibus R, S, T, fitis in hoc circulo. Hinc in re­
volutione diurna loci- cujufvis F, affluxus erit maximus in F, hora
tertia poft appulfum lunae ad meridianum fupra horizontem; pollea
defluxus maximus in j^hora tertia poft occafum lunae ; dein afflux­
us maximus in / hora tertia poft appulfum lunae ad meridianum in­
fra horizontem ; ultimo defluxus maximus in j^hora tertia poft or­
tum lunae; & affluxus pofterior in f erit minor quam affluxus prior
in F. Diftinguitur enim mare totum in duos omnino flu&us hemi-
fphaericos, unum in hemifphaerio KHk ad boream vergentem, alte­
rum in hemifphaerio oppofito Khk; quos igitur fluftum borealem
& fluftum auftralem nominare licet. Hi fluftus femper fibi mutuo
oppofiti veniunt per vices ad meridianos locorum Angulorum, inter-
polito intervallo horarum lunarium duodecim. Cumque regioness
boreales magis participant fluftum borealem, & auftrales magis au­
ftralem, inde oriuntur aeftus alternis vicibus majores & minores, in,
locis fingulis extra aequatorem, in quibus luminaria oriuntur & oc­
cidunt. iEftus autem major, luna in verticem loci declinante, inci­
det in horam circiter tertiam poft appulfum lunae ad meridianum
fupra horizontem, & luna declinationem mutante vertetur in mino­
rem. Et fluxuum differentia maxima incidet in tempora folftitio-
rum; praefertim fi lunae nodus afcendens verfatur in principio arietis-
Sic
PRINCIPIA MATHEMATICA. 4i7
Sic experientia compertum eft, quod seftus matutini tempore hyber-
no fuperent vefpertinos & verfpertini tempore teftivo matutinos, adTtRIlus
‘Plymuthnm quidem altitudinecjuafi pedis unius, ad Briftoliam vero
altitudine quindecim digitorum : obiervantibus Colefrejfio & Stur.
tnio.
Motus autem haftenus defcripti mutantur aliquantulum per vim
illam reciprocationis aquarum, qua maris aeftus, etiam ceflantibus
u minarium aftionibus, potiet aliquamdiu perfeverare. Confervatio
haecce motus imprefli minuit differentiam aeftuum alternorum; &
aeftus proxime poft fyzygias majores reddit, eofque proxime poft
quadraturas minuit. Unde fit ut aeftus alterni ad Tlymuthum & Bri-
jioliam non multo magis differant ab invicem quam altitudine pedis
unius vel digitorum quindecim ; utque aeftus omnium maximi in
iifdem portubus, non fint primi a fyzygiis, fed tertii. Retardantur
etiam motus omnes in tranfitu per vada, adeo ut aeftus omnium
maximi, in fretis quibufdam & fluviorum oftiis, fint quarti vel eti­
am quinti a fyzygiis. .
Porro fieri poteft ut aeftus propagetur ab oceano per freta diver-
fa ad eundem portum, & citius tranfeat per aliqua freta quam per
alia: quo in cafu aeftus idem, in duos vel plures fucceflive adveni­
entes divifus, componere poflit motus novos diverforum generum.
Fingamus aeftus duos aequales a diverfis locis in eundem portum ve­
nire, quorum prior praecedat alterum fpatio horarum fex, incidat-
que in horam tertiam ab appulfu lunae ad meridianum portus. Si lu­
na in hocce fuo ad meridianum appulfu verfabatur in aequatote, ve­
nient fingulis horis fenis aequales affluxus, qui in mutuos refluxus in­
cidendo eofdem affluxibus aequabunt, & fic fpatio diei illius effici­
ent ut aqua tranquille ftagnet. Si luna tunc declinabat ab aequato-
re, fient aeftus in oceano vicibus alternis majores & minores, uti di-
flum eft ; & inde propagabuntur in hunc portum affluxus bini ma­
jores & bini minores, vicibus alternis. Affluxus autem bini majores
component aquam altiflimam in medio inter utrumque, affluxus ma­
jor & minor faciet ut aqua afcendat ad mediocrem altitudinem in
medio ipforum, & inter affluxus binos minores aqua afcendet ad al­
titudinem minimam. Sic fpatio viginti quatuor horarum, aqua non
bis ut fieri folet, fed femel tantum perveniet ad maximam altitudi­
nem & femel ad minimam ; & altitudo maxima, fi luna declinat in
Iii i polum
418 PHILOSOPHIA NATURALIS
De M und i polum fupra horizontem loci, incidet in horam vel Textam vel tri-
Sy stem at e
celimam ab appulfu lunae ad meridianum, atque luna declinationem,
mutante mutabitur in defluxum. Quorum omnium exemplum ia
portu regni Tnnquini ad Batjbam fub latitudine boreali zosr. 50'..
Halleius ex nautarum obfervationibus patefecit. Ibi aqua die tranfi-
tum lunae per aequatorem fequente ftagnat, dein luna ad boream de­
clinante incipit fluere & refluere, non bis, ut in aliis portubus, fed:
femel fingulis diebus; & aeftus incidit in occafum lunae, defluxus-
maximus in ortum. Cum lunae declinatione augetur hic aeftus, uf-
que ad diem feptimum vel o&avum, dein per alios feptem dies iif.
dem gradibus decrefcit, quibus antea creverat; & luna declinatio­
nem mutante ceflat, ac mox mutatur in defluxum. Incidit enim fub-
inde defluxus in occafum lunae & affiuxus in ortum, donec luna
iterum mutet declinationem. Aditus ad hunc portum fretaque vi­
cina duplex patet, alter ab oceano Sinenfi inter continentem & infu­
lam Luconiam, alter a- mari Indico inter continentem & infulam Bor-
neo. An aeftus fpatio horarum duodecim a mari Indico, & fpatio.
horarum fex a mari Sinenfi per freta illa venientes, & fic in horam
tertiam & nonam lunarem incidentes, componant hujufmodi motus-
fitne alia marium illorum conditio, obfervationibus vicinorum litto­
rum determinandum relinquo.
Haftenus caufas motuum lunae & marium reddidi. De quantitas
te motuum jam convenit aliqua fubjungere.

PROPOSITIO XXV. PROBLEMA VI.


In v en ire v ires fo h s a d p ertu rb a n d o s m otus lun<e.
Defigne.t, S folem, T terram, B lunam, CAT>B orbem lunae. In

S B capiatur SK aequalis S T ; fitque SJL ad S K in duplicata ratione


SK.
PRINCIPIA MATHEMATICA. 429
S K ad S P , & ipfi P T agatur parallela L M ; & fi gravitas accelera- Liber
trix terra: in folem exponatur per diftantiam S T vel SK, erit S L T E R T 1 U S.
gravitas acceleratrix lunae in folem. Ea componitur ex partibus SMf
L M , quaium L A I & iplius SAI pars T M perturbat motum lunae*
ut in libri primi prop. l x v i . & ejus corollariis expolitum elb Quate­
nus teira d luna ciicum commune gravitatis centrum revolvuntur,,
perturbabitur etiam motus terrae circa centrum illud a viribus
confimilibus; fed fummas tam virium quam motuum referre licet
ad lunam, & fummas virium per lineas ipfis analogas TAI & AIL
defignare. Vis AIL in mediocri fua quantitate elt ad vim centri-
petam, qua luna in orbe fuo circa terram quiefcentem ad dillantiam.
P T revolvi pollet, in duplicata ratione temporum periodicorum lu­
nae circa terram & terra: circa folem (per corol. 17. prop. nxvr.
lib. 1.) hoc elt, in duplicata ratione dierum 27. hor. 7. min. 43. ad
dies 365. hor. 6. min. 9. id elt, ut 1000 ad 178725, feu 1 ad 17844.
Invenimus autem in propofitione quarta quod, fi terra & luna circa
commune gravitatis centrum revolvantur, earum diflantia mediocris
ab invicem erit 6 c 4 femidiametrorum mediocrium terrae quampro-
xime. Et vis qua luna in orbe circa terram quiefcentem, ad dillan­
tiam P T femidiametrorum terreftrium 6o4 revolvi pollet, elt ad vim,,
qua eodem tempore ad diltantiam femidiametrorum 60 revolvi pof-
fet, ut 6 o4 ad 60; & haec vis ad vim gravitatis apud nos ut 1 ad
60 x 60 quamproxime. Ideoque vis mediocris AIL elt ad vim gra­
vitatis in fuperficie terra, ut 1 x604 ad 60 x 60 x 60 x 17844, leu 1.
ad 638092,6. Inde vero & ex proportione linearum TM , M L , da­
tur etiam vis T M : & hae funt vires folis quibus lunae motus pertur­
bantur. Q E . I.

PROPOSITIO X X V I. PROBLEMA VII.


Invenire incrementum horarium arere quam luna, radio a d '
terram duBo, in orbe circulari defer ibit.

Diximus aream, quam luna radio ad terram dufto deferibit, elle


tempori proportionalem, nili quatenus motus lunaris ab adione (olis,
turbatur. Inaequalitatem momenti, vel'incrementi horarii hic inve-
ftigandam proponimus. Ut computatio facilior reddatur, tingamus.-
orbemluna; circularem efie, & inaequalitates omnes negligamus, ea*
folai
430 PHILOSOPHIAE NATURALIS
De Mundi f0]a excepta, de qua hic agitur. Ob ingentf m vero folis difiantiam,
S ystem ate p 0 n a m u s e t j a m ]jneas S T , S T fibi invicem parallelas efle. Hoc pa-
fto vis L M reducetur femper ad mediocrem fuam quantitatem
T T , ut & vis T M ad mediocrem fuam quantitatem 3TK . Hae vi­
res (per legum corol. 2.) componunt vim T L ; & haec vis, fi in ra­
dium T T demittatur perpendiculum L E , refolvitur in vires TE;
E L , quarum TE, agendo femper fecundum radium T T , nec acce­
lerat nec retardat defcriptionem areae T T C radio illo T T faftam ;
& E L agendo fecundum perpendiculum, accelerat vel retardat ip-
fam, quantum accelerat vel retardat lunam. Acceleratio illa lunae,
in tranfitu ipfius a quadratura C ad conjunftionem A, fingulis tem-

poris momentis fafta, eft ut ipfa vis accelerans E L , hoc eft, ut


3TK x TK r, . ’
TT ' ^ xPonatur tempus per motum medium lunarem, vel

S r d f0/*® fere recidit) Per ansu]um C T P , vel etiam per arcum


L T. Ad C T erigatur normalis CG ipfi C T aequalis. Et divifo arcu
quadrantali A C in particulas innumeras aequales T p , &c. per quas
aquales totidem particulae temporis exponi poffint, dudlaque p k
perpendiculari ad CT, jungatur TG ipfis K T , k p produdtis occur­
r i , 111 F & f ; 8c erit F K aequalis TK, & K k erit ad T K ut T p
a d / / , hoc eft in data ratione, ideoque F K x K k k sx zx t& F K k f erit
Ut
PRINCIPIA MATHEMATICA. 43
BT K x T K L iber
ut •— f ^ s — » id eft, ut E L ; & compofite, area tota G C K F ut fum- T e , T I U S.
ma omnium virium E L tempore toto C T impreffarum in lunam,
atque ideo etiam ut velocitas hac fumma genita, id ed, ut accelera­
tio defcriptionis area; C T T , feu incrementum momenti. Vis qua
luna circa terram quiefcentem ad didantiam T T , tempore fuo peri­
odico CAT>B dierum xj. hor. 7. min. 43. revolvi pndet, efficeret
ut corpus, tempore C T cadendo, defcriberet longitudinem 4 CT, &
velocitatem fimul acquireret tequalem velocitati, qua luna in orbe
fuo movetur. Patet hoc per corol. 9. prop. xv. lib. 1. Cum autem
perpendiculum K d in T T demiffum lit iplius E L pars tertia, & ip-
dus T T feu M L in oftantibus pars dimidia, vis E L in oftantibus,-
ubi maxima ed, fuperabit vim M L in ratione 3 ad x, ideoque erit
ad vim illam, qua luna tempore fuo periodico circa terram quiefcen­
tem revolvi poffet, ut 100 ad 4x178714 feu 11915, & tempore C E
velocitatem generare deberet quas edet pars -rHrh- velocitatis lunaris,
tempore autem C T A velocitatem majorem generaret in ratione C A
ad C T feu T P . Exponatur vis maxima E L in o&antibus per are­
am F K x K k reftangulo 4 T T x T j > aequalem. Et velocitas, quam
vis maxima tempore quovis C T generare poffet, erit ad velocitatem
quam vis omnis minor E L eodem tempore generat, ut reftangulum
'4T T x C T ad aream K C G F : tempore autem toto C T A , velocita­
tes genita; erunt ad invicem ut reftangulum 4 T T x C A & triangu­
lum T C G , five ut arcus quadrantalis C A & radius T T . Ideoque
(per prop. xx. lib. v. elem.) velocitas poderior, toto tempore genita,-
erit pars tt4tt velocitatis lunae. Huic lunae velocitati, quae areae-
momento mediocri analoga ed, addatur & auferatur dimidium ve­
locitatis alterius; & fi momentum mediocre exponatur per nume­
rum 11915, fumma 11915-1-50 feu 11965 exhibebit momentum ma*
ximum areae in fyzygia A , ac differentia 119.15— 50 feu 11865 ejuf-
dem momentum minimum in quadraturis. Igitur areae temporibus-
aequalibus in fyzygiis & quadraturis defcriptae, funt ad invicem ut
11965 ad 11865. Ad momentum minimum 11865 addatur momen­
tum, quod fit ad momentorum differentiam 100 ut trapezium F K L G
ad triangulum TCG (vel quod perinde ed, ut quadratum finus T K
ad quadratum radii T T , id eft, ut T d ad T T ) & fumma exhibebit
momentum areae, ubi luna eft in loco quo-vis intermedio T .
H aec
43i PHILOSOPHIAE NATURALIS
De Mundi Hsec omnia ita fe habent, ex hypothefi quod fol & terra quie-
Svsiemate fcuntj & ,una tempore fynodico dierum 17. hor. 7- min. 43. revol­
vitur. ^ Cum autem periodus fynodica lunaris vere fit dierum 29.
hor. ix. & min. 44, augeri debent momentorum incrementa in ratio­
ne temporis, id eft, in ratione 1080853 ad 1000000. Hoc pafto in­
crementum totum, quod erat pars -r-f-ff-r momenti mediocris, jam
'fiet ejufdem pars Ideoque momentum are® in quadratura
lunae erit ad ejus momentum infyzygia ut 110x3— 50 ad 110x3-1-50,
feu 10973 ad 11073; & ad ejus momentum, ubi luna in alio quovis
loco intermedio T verfatur, ut 10973 ad 1 0 9 7 3 exiftente vide­
licet T'P aequali 100.
Area igitur, quam luna radio ad terram dufto lingulis temporis
particulis aequalibus defcribit, elt quam proxime ut fumma numeri
xi9,46 & fmus verfi duplicat® diflanti® lun® a quadratura proxima,
in circulo cujus radius eft unitas. H®c ita fe habent ubi variatio in
oftantibus eft magnitudinis mediocris. Sin variatio ibi major fit
vel minor, augeri debet vel minui finus ille verfus in eadem ratione.

P R O P O S I T I O XXVII. P R O B L E M A VIII.
Ex m otu h orario lu n a In ven ire ipfm s d lfla n tla m a te r r a .
Area, quam luna radio ad terram dufto fingulis temporis mo­
mentis defcribit, eft ut motus horarius lun® & quadratum diftanti®
lun® a terra conjunftim ; & propterea diftantia lun® a terra eft in
ratione compofita ex fubduplicata ratione are® direfte & fubdupli*
cata ratione motus horarii inverfe. ^ E. I.
Corol, 1. Hinc datur lun® diameter apparens: quippe qu® fit
reciproce ut ipfius diftantia a terra. Tentent aflronomi quam probe
h®c regula cum ph®nomenis congruat.
Corol. x. Hinc etiam orbis lunaris accuratius ex ph®nomenis
quam antehac definiri poteft.

PROPO-
PRINCIPIA MATHEMATICA. 433
PROPOSITIO X X V III. PROBLEMA IX. rilW l,.
Invenire diametros orbis in quo luna, fin e eccentricitate, mo­
veri deberet.
Curvatura trajeCtoris, quam mobile, fi fecundum trajeftoris il­
lius perpendiculum trahatur, defcribit, elt ut attraflio direCte &
quadratum velocitatis inverfe. Curvaturas linearum pono efle inter
fe in ultima proportione finuum vel tangentium angulorum conta­
ctuum ad radios squales pertinentium, ubi radii illi in infinitum di­
minuuntur. Attraffio autem lunas in terram in fyzygiis elt exceflus
gravitatis ipfius in terram fupra vim folarem r T K {ViAsfig.pag.^Z.)
qua gravitas acceleratrix luns in folem fuperat gravitatem accelera-
tricem terrs in folem vel ab ea fuperatur. In quadraturis autem at-
traftio illa elt fumma gravitatis lunas in terram & vis folaris K T ,
qua luna in terram trahitur. Et h s attraCtiones, fi dica-
2000 „ 178725 ,__ iooo
tur N, funt ut — j l ? -
ATq C T x N ^ nCTq H A T XT quam p r o x i '
m e; feu ut 178725- N x CTq — 2000 A T q x C T & ^78725-^ x A T q
-E 1000 CTq x A T . Nam fi gravitas acceleratrix lunas in terram ex­
ponatur per numerum 178725-, vis mediocris M L , quae 'in quadra­
turis elt T T vel T K & lunam trahit in terram, erit 1000, & vis
mediocris T M in fyzygiis erit 3000; de qua, fi vis'mediocris M L
fubducatur, manebit vis 2000 qua luna in fyzygiis 'diftrahitur a ter­
ra, quamque jam ante nominavi 2 T K. Velocitas autem lunae in
fyzygiis A & B elt ad ipfius velocitatem in quadraturis C & 2 ), ut
C T ad A T & momentum ares quam luna radio ad terram duCto
defcribit in fyzygiis ad momentum ejufdem ares in quadraturis con-
junCtim, i. e. ut 11073 C T ad 10973 A T . Sumatur h sc ratio bis in­
verfe & ratio prior femel direCte, & fiet curvatura orbis lunaris in fyzy­
giis ad ejufdem curvaturam in quadraturis ut 120406729 x 17872 r,A T q
X C T q X N — 120406729 x 2000 A T q q x C T ad 122611329 x
178725 A T q x C T q x N -|- 122611329 x 1000 C T q q x A T, i. e. ut
2151969 A T x C T x N — 24081 A T cub. ad 2191371 A T x C T xN -\-
12261 C'T cub.
Quoniam figura orbis lunaris ignoratur, hujus vice aflumamus el-
lipfin T )B C A , in cujus centro T terra collocetur, & cujus axis ma-
K k k jor
434 PHILOSOPHIAE NATURALI S
P e M u nd i jor © C quadraturis, minor A B fyzygiis interjaceat. Cum autem
SYSTEMATE
planum ellipfeos hujus motu angulari circa terram revolvatur, &
trajeftoria cujus curvaturam confideramus defcribi debet in plano
quod omni motu angulari omnino de-
ilituitur : confideranda erit figura,
quam luna in ellipfi illa revolvendo
defcribit in hoc plano, hoc efi: figura
Cpa, cujus punfta fingula p inveniun­
tur capiendo pundtum quodvis T in
ellipfi, quod locum lunae repraefenter,
& ducendo ©p aequalem T T , ea lege
ut angulus TTp aequalis fit motui appa­
renti folis a tempore quadraturae C.
conf ef t ovel (q.uod eodem fere reci­
dit) ut angulus C T f fit ad angulum
C T T ut tempus revolutionis fynodi-
cae lunaris ad tempus revolutionis pe­
riodicae feu 2-9d. n h. 44', ad i7 d. 7h.
43'. Capiatur, igitur angulus CTa in
eadem ratione ad angulum redium CTA, & fit longitudo Ta aequa­
lis longitudini T A ; & erit a apfis ima & C apfis fumma orbis hujus
C fa. Rationes autem ineundo invenio quod differentia inter cur­
vaturam. orbis C f a in vertice a, & curvaturam circuli centro ©in­
tervallo T A defcripti, fit ad differentiam inter curvaturam ellipfeos
in vertice A & curvaturam ejufdem circuli, in duplicata ratione an­
guli C T T ad angulum C T p ; & quod curvatura ellipfeos in A fit
ad curvaturam circuli illius, in duplicata ratione T A ad TC-, & cur­
vatura circuli illius ad curvaturam circuli centro ©intervallo ©C de­
fcripti, ut JC ad T A ; hujus autem curvatura ad curvaturam ellipfe­
os in C, in duplicata ratione T A ad T C ; & differentia inter curva­
turam ellipfeos in vertice C & curvaturam circuli noviflimi, ad dif­
ferentiam inter curvaturam figurae Tpa in vertice C & curvaturam
ejufdem circuli, in duplicata, ratione anguli CT p ad angulum C T T .
Quae quidem rationes ex finubus angulorum conta&us ac differentia­
rum angulorum facile colliguntur. His autem inter fe collatis, prOr
dit curvatura figurae C f a in a ad ipfius curvaturam in C, ut A T cub.
+ C T q x A T ad C T cub. + A T q X CT. Ubi nume­
rus
PRINCIPIA MATHEMATICA. 43J
rus defignat differentiam quadratorum angulorum C T T 8c L
CTj> applicatam ad quadratum anguli minoris C T T , feu (quod per- Tt
inde efl) differentiam quadratorum temporum yh. 43', & 19^.
n*. 44', applicatam ad quadratum temporis zyA. yh. 43/.
Igitur cum a defignet fyzygiam lunae, & C ipfius quadraturam,
proportio jam inventa eadem effe debet cum proportione curvaturae
orbis lunae in fyzygiis ad ejufdem curvaturam in quadraturis, quam
fupra invenimus. Proinde ut inveniatur proportio CT ad AT, du­
co extrema & media in fe invicem. Et termini prodeuntes ad
A T X.CT applicati, fiunt 1061,79 C T q q — 115-1969 N x C T " cub.
368676 N Y .A T y.C T qA r 36341 A T q x C T q — 361047N x A T q x
C T -j- 1191371 N x A T c u b . 4051,$ A Tqq = o. Hic pro termi­
norum A T & C T femifumma N fcribo 1, & pro eorundem femidif-
ferentia ponendo x, fit C T = 1 + * , & A T = r — x : quibus in ae­
quatione fcriptis, & aquatione prodeunte refoluta, obtinetur x ae­
qualis 0,00719, & inde femidiameter C T fit 1,00719, & femidiameter •
A T 0,9918 r, qui numeri funt ut 70-4 & 69— quam proxime. Efl
igitur diffantia lunae a terra in fyzygiis ad ipfius dillantiam in quadra­
turis (fepofita fcilicet eccentricitatis confideratione) ut 69^ ad 70V7,
vel numeris rotundis ut 69 ad 70.

PROPOSITIO XXIX. PROBLEMA X.


Invenire variationem lume.

Oritur haec inaequalitas partim ex forma elliptica orbis lunaris,


partim ex inaequalitate momentorum areae, quam luna radio ad ter­
ram duflo defcribit. Si luna T in ellipfi ‘D B C A circa terram in cen­
tro ellipfeos quiefcentem moveretur, & radio T T ad terram dufto
defcriberet aream C T T tempori proportionalem; effet autem ellip­
feos femidiameter maxima C T ad femidiametrum minimam T A ut
70 ad 69: foret tangens anguli C T T ad tangentem anguli motus me­
dii a quadratura C computati, ut ellipfeos femidiameter T A ad ejuf­
dem femidiametrum TC feu 69 ad 70. Debet autem defcriptio areae
C T T , in progreffu lunae a quadratura ad fyzygiam, ea ratione acce­
lerari, ut ejus momentum in fyzygia lunte fit ad ejus momentum in
quadratura ut 11073 ad 10973, utque excelfus momenti in loco
quovis intermedio T fupra momentum in quadratura fit ut quadra-
K kk 1 tum
43 6 PHILOSOPHIAE NATURALI S
de Mundi tum finus anguli CTP. Id quod fatis accurate fiet, fi tangens an*~
Systemate ^ diminuatur in fubduplicata ratione numeri 10973 ad nu­
merum 11073, id eft, in ratione numeri 68,6877 ad numerum 69.
Quo paflo tangens anguli C T P jam erit ad tangentem motus medii,
ut 68,6877 ad 70, & angulus C T P in oflantibus, ubi motus medius.
eft 4fSr. invenietur 44B?. 2 7 '2 8 " . qui,
fubduflus de angulo motus medii 458»*..
relinquit variationem maximam 32'.
32". Haec ita fe haberent fi luna,
pergendo a quadratura ad fyzygiam,
defcriberet angulum CTA graduum;
tantum nonaginta. Verum ob motum
terrae, quo fol in confequentia motu
apparente transfertur, luna,priufquatn
folem affequitur, defcribit angulum
CTa angulo reflo majorem in ratio­
ne temporis revolutionis lunaris fyno-
dica? ad tempus revolutionis periodi­
cae, id eft, in ratione z$d. ixh. 44'.
ad i7 d. 7h. 43'.’ Et hoc pafto anguli
omnes circa centrum T dilatantur in
eadem ratione, & variatio maxima quae fecus effet 31'. 31!'; jam au^
fla in eadem ratione fit 35/.tyio '/.
Haec eft'ejus magnitudo in mediocri diftantia folis a terra, negle-
ftis differentiis quae, a curvatura orbis magni, majorique folis aflione
in lunam falcatam & novam quam in gibbofam & plenam, oriri,
poflint. In aliis diftantiis folis a terra, variatio maxima eft in ratione
quae componitur ex duplicata ratione temporis revolutionis fynodi-?
c® lunaris (dato-anni *tempore) direfle, & triplicata ratione diftan-
tiae folis a terra inverfe. Ideoque in apogaeo folis, variatio maxima*
eft 33 . 14", & in ejus periga^o 37'. n " , fi modo eccentricitas folis ,
fit ad orbis magni femidiametrum tranfverfam ut i 644 ad 1000.
Haftenus variationem inveftigavimus in orbe non eccentrico, in 3
quo utique luna in oftantibus fuis femper eft in mediocri fua di­
ftantia a terra. Si luna propter eccentricitatem fuam, magis vel mi­
nus diftat a terra quam fi locaretur in hoc orbe, variatio paulo ma­
jor efle poteft vel paulo minor quam pro regula hic allata: fed ex-
ceffum
P R IN C IP IA M ATH EM ATICA'. 437
ceffum vel defedum ab afironomis per phaenomena determinandum
relinquo.

PROPOSITIO XXX. PROBLEMA XI.


Inveni} e motum hovcivium nodovum 1nn& m ovhe civculuvi,

Defignet S folem, T terram, T lunam, NT/i orbem luna, N p n


veltigium orbis in plano eclipticae ; N, n nodos, n T N m lineam no­
dorum infinite producam; T I , T K perpendicula demifla in lineas
ST, T p perpendiculum demiflum in planum eclipticae; A, B
fyzygias lunae in plano ecliptica ; A Z perpendiculum in lineam no­

dorum N » ; ^ quadraturas luna in plano ecliptica, & / K per­


pendiculum in lineam §hj quadraturis interjacentem. Vis folis ad
perturbandum motum luna (per. prop. xxv.) duplex eft, altera linea
LM in fchemate propofitionis illius, altera linea MT proportionalis.
Et luna vi priore in terram, pofteriore in folem fecundum lintam
. r reda
438 PHILOSOPHIA NATURALIS
De Muni» redas S T a terra ad folem dudas parallelam trahitur. Vis prior L M
S ystemate it fecundUm planum orbis lunaris, & propterea fitum plani nil
mutat. Haec igitur negligenda eft. Vis pofterior M T qua planum
orbis lunaris perturbatur eadem eft cum vi 3 T K vel 3 IT. Et haec
vis (per prop. xxv.) eft ad vim qua luna in circulo circa terram qui-
efcentem tempore fuo periodico uniformiter revolvi pollet, ut 3I T
ad radium circuli multiplicatum per numerum 1 7^ 7^5) five ut I T
ad radium multiplicatum per 59)575- Cseterum in hoc calculo, & eo

omni qui fequitur, confidero lineas omnes a luna ad folem dudas


tanquam parallelas lineae quas a terra ad folem ducitur, propterea
quod inclinatio tantum fere minuit effedus omnes in aliquibus cafi-
bus, quantum auget in aliis; & nodorum motus mediocres quseri-
mus, negleftis iftiufmodi minutiis, quae calculum nimis impeditum
redderent.
Defignet jam T M arcum, quem luna dato tempore quam minimo
defcribit, & M L lineolam cujus dimidium luna, impellente vi prae­
fata 3/7*, eodem tempore defcribere pollet. Jungantur FL, A/7 ,
& pro-
PRINCIPIA MATHEMATICA. 43?
& producantur eae ad m & /, ubi fecent planum eclipticae; inque L
Tm demittatur perpendiculum PH. Et quoniam reda M L parallela T e
eft plano eclipticae, ideoque cum reda m l quae in plano illo jacet
concurrere non poteft, & tamen jacent hae redae in plano communi’
L M P m l ; parallelae erunt hae redae, & propterea fimilia erunt tri­
angula L M P , l m P . Jam cum MP m fit in plano orbis, in quo luna
in loco P movebatur, incidet pundum m in lineam Nn per orbis
illius nodos N, //dudam. Et quoniam vis qua dimidium lineolae L M
generatur, fi tota fimul & femel in loco P imprefla elfet, generaret
lineam illam totam ; & efficeret ut luna moveretur in arcu, cujus
chorda elfet L P , atque ideo transferret lunam de plano* M P m T in
planum L P I T ; motus angularis nodorum a vi illa genitus, aequalis
erit angulo m Tl. Eli autem m l ad mP ut M L ad M P , ideoque cum
M P ob datum tempus data fit, eft m l ut redangulum M L x m P ,
id eft, ut redangulum l T x m P . Et angulus m T l, fi modo angulus
ml ITxPm
Tml redus fit, eft ut 7 ^ , & propterea ut , id eft (ob pro­
Tm
ITxPH
portionales Tm & m P , T P & P H ) ut ideoque ob datam
T P , ut I T x P H . Quod fi angulus Tm/, feu S T N obliquus fit, erit
angulus m T l adhuc minor, in ratione finus anguli S T N ad radium,
feu A Z ad A T . Eft igitur velocitas nodorum ut I T x P H x A Z ,
five ut contentum fub finubus trium angulorum T P 1 , P T N &
STN.
Si anguli illi, nodis in quadraturis & luna in fyzygia exiftentibus,
redi fint, lineola m l abibit in infinitum, & angulus m T l evadet an­
gulo m P l aequalis. Hoc autem in cafu, angulus m P l eft ad angu­
lum P T M , quem luna eodem tempore motu fuo apparente circa
terram defcribit, ut i ad 59,575*. Nam angulus mPl aequalis eft an­
gulo L P M , id eft, angulo deflexionis luna- a redo tramite, quem
fola vis praefata folaris 3 I T , fi tum ceflaret lunae gravitas, dato illo
tempore generare poflet; & angulus P T M aqualis eft angulo defle­
xionis lunae a redo tramite, quem vis illa, qua luna in orbe fuo reti»-
netur, fi tum ceflaret vis folaris 3I T , eodem tempore generaret. Et
hae vires, ut fupra diximus, funt ad invicem ut r ad 5<)->575 - Ergq
cum motus medius horarius lunae refpedu fixarum fit 31/. 56". 17"'.
n iv4, motus horarius nodi in hoc cafu erit 337/* io"/*- 33IV« IiY- Aliis
autem
440 PHILOSOPHIAE NATURALIS
db Mondi autem in cafibus motus ifte horarius erit ad 33//. io///. 33''', nv_ uj.
Systemate contentum fub finubus angulorum trium T T I , T T N , & S T N (feu
diftandarum lunae a quadratura, lunae a nodo, & nodi a fole) ad cu­
bum radii. Et quoties fignum anguli alicujus de affirmativo in ne­
gativum, deque negativo in affirmativum mutatur, debebit motus re-
greflivus in progreffivum & progreffivus in regreffivum mutari.
Unde fit ut nodi progrediantur quoties luna inter quadraturam alte­
rutram & nodum quadraturae proximum verfatur. Aliis in cafibus
regrediuntur, & per exceflum regrefliis fupra prbgreflum lingulis
menfibus feruntur in antecedentia.
Corol. 1. Hincfi a dati arcus quam minimi T M terminis T 8c M
ad lineam quadraturas jungentem demittantur perpendicula T K ,
M k , eademque producantur donec fecent lineam nodorum N n in
T> & d-, erit motus horarius nodorum ut area M T T )d & quadratum
lineae A Z conjunftim. Sunto enim T K , T H & A Z praedifti tres

linus. Nempe T K finus diftantiae lunae a quadratura, T H finus di­


ftantiae lunae a nodo, & A Z linus diftantiae nodi a fole • & erit ve-
° CX nf V U,t ^ te n tu m T K x T H * A Z . Eli autem T T ad T K
ut T M ad K k, ideoque ob datas T T & T M eft K k ipfi T K pro-
portiona is. Eft & A T ad TT) ut A Z ad T H , & propterea T H
T T > x A Z Proportionalis, & conjunftis rationibus, T K
Kk^TnT. & T K x T H x A Z ut
% E S **' ld ' Ut area T T > d M & A Z **• conjunflim.
06 ' ’ Corol.
P R I N C I P I A M A T H E M A T I C A . 441
Corol.i. In data quavis nodorum pofitione, motus horarius me- L iber
diocris eft femiffis motus horarii in fyzygiis lunae, ideoque eft ad T tR 1 ltti'
16". 35///* I ^iv- 3<$v. ut quadratum finus diftantiae nodorum a fy­
zygiis ad quadratum radii, five ut A Z qu. ad A T qu. Nam ft
luna uniformi cum motu perambulet femicirculum §}Aq* fumma
omnium arearum 'P*DdM9 quo tempore luna pergit a <^ad iV/, erit
area QJtfdE qua? ad circuli tangentem $)E terminatur; & quo tem­
pore luna attingit punftum n, fumma illa erit area tota E ^ A n quam
linea T T ) defcribit, dein luna pergente ab n ad linea TT> cadet
extra circulum, & aream ?iqe ad circuli tangentem qe terminatam
defcribet; quae, quoniam nodi prius regrediebantur, jam vero pro­
grediuntur, fubduci debet de area priore, & cum aequalis fit areae
Q E N i relinquet femicirculum N Q A n . Igitur fumma omnium area­
rum T^DdM, quo tempore luna lemicirculum defcribit, eft area fe-
micirculi; & fumma omnium quo tempore luna circulum defcribit
eft area circuli totius. A t area TT)dM^ ubi luna verfatur in fyzy­
giis, eft rediangulum fub arcu T M & radio T T \ & fumma omni­
um huic aequalium arearum, quo tempore luna circulum defcribit,
eft reftangulum fub circumferentia tota & radio circuli; & hoc re-
ftangulum, cum fit aequale duobus circulis, duplo majus eft quam
reftangulum prius. Proinde nodi, ea cum velocitate uniformiter
continuata quam habent in fyzygiis lunaribus, fpatium duplo majus
defcriberent quam revera defcribunt; &propterea motus mediocris
quocum, fi uniformiter continuaretur, fpatium a fe inaequabili cum
motu revera confedum delcribere poftent, eft femiffis motus quem
habent in fyzygiis lunae. Unde cum motus horarius maximus, fi
nodi in quadraturis verfantur, fit 33". io '" . 33iv. n v, motus medio­
cris horarius in hoc cafu erit 16". 2,5'". i6iv. 36v. Et cum motus
horarius nodorum femper fit ut A Z qu. & area TT>dM conjun&im,
& propterea motus horarius nodorum in fyzygiis lunae ut A Z qu.
& area TTDdM conjunftim, id eft (ob datam aream T T l d M in fy­
zygiis defcriptam) ut A Z qu. erit etiam motus mediocris ut A Z qu.
atque ideo hic motus, ubi nodi extra quadraturas verfantur, erit ad
16". 3$//_/. 16*. 36v. ut A Z qu. ad A T qu. jjjK E. T)>

L 11 P R O PQ -
44i PHILOSOPHIA NATURALI S
D n M undi

SuMiI1 PROPOSITIO X X X I. PROBLEMA XIL


Invenire motum horarium nodorum luna in orbe elliptico.

Defignet Qj> maq ellipfin, axe majore 6 )j, minore ab defcrip-


tam, B circulum circumfcriptum, T terram in utriufque cen­
tro communi, S folem, p lunam in ellipfi motam, ■ & p m arcunv
quem data temporis particula quam minima defcribit, N & n nodos»

‘t
linea N a junftos, p K S: mk perpendicula in axem §) q demifia &
hinc inde produtfta, donec occurrant circulo in 2° & M, & lineae
nodorum in T> & d. Et fi luna, radio ad terram dufto, aream de-
fcribat tempori proportionalem, erit motus horarius nodi in ellipfi
ut zxt^pT)dm & A Z q conjunftim..
Natm
P R I N C I P I A M A T H E M A T I C A . 443
Nam fi fPFtangat circulum in P , & produda occurrat !TiV in F, L iber
S z p f tangat elliplin in / & produda occurrat eidem T N i n f , con-TtRriUS
veniant autem has tangentes in axe Tgf ad T-, & fi M L defignet .
fpatium quod luna in circulo revolvens, interea dum deicribit ar­
cum P M , urgente & impellente vi praedida 3IT , feu 3 TIC motu
tranfverfo defcribere pollet, Sc m l delignet fpatium quod luna in
ellipli revolvens eodem tempore, urgente etiam vi 3 i y f e u 3 P K ,
defcribere pollet; & producantur L P & lp donec occurrant plano
eclipticae in G g ; & jungantur FG 8c f g , quarum FG produda
fecet p f pg & T g jn c, e & R refpedive, 81 f g produda fecet T ^
in r. Quoniam vis 3/7" ieu f P K in circulo eltad vim 3/2“feu 3p K
in ellipfi. ut 'PK ad p K, feu A T ad a T ; erit fpatium M L vi pri­
ore genitum, ad ipatium m l vi poileriore genitum, ut PKnd. p K ,
id elt, ob limiles figuras P T K p & F T R c , ut F R ad c R. Eli au­
tem M L ad FG (ob fimilia triangula P L M , P G F ) ut P L ad P G ,
hoc eft (ob parallelas Lk, 'PK, G R ) ut / '/ a d / e, id elt (ob fimilia
triangula p lm , cpe) ut Im ad re ; & inverle ut L M elt ad Im, feu
F R ad cR , ita elt / G ad ce. Et propterea fi fg eflet ad ce ut / T
ad cT, id elt, ut f r ad cR (hoc elt, ut f r ad FR & FR ad cR con-
jundim, id elt, u t / T a d F T & FG ad ce conjundim) quoniam ra­
tio FG ad re utrinque ablata relinquit rationes fg ad F G & / T ad
FT , foret fg ad f G ut f T ad F T ; atque ideo anguli, quos /-G &
fg fubtenderent ad terram T, aequarentur inter fe. Sed anguli illi
- (per ea quae in praecedente propolitione expofuimus) funt motus no­
dorum, quo tempore luna in circulo arcum P M , in ellipli arcum
p m percurrit: & propterea motus nodorum in circulo & ellipfi ae­
quarentur inter fe. Haec ita fe haberent, fi modo/^ eflet ad re ut
C6 X f F
f T z d - c J ' , id elt, fi f g aequalis eflet —jjt- . Verum ob fimilia
triangula f g p , c e p , elt f g ad ce ut f p ad cp ; ideoque/^ aequalis
eft ifffJJL ■ & propterea angulus, quem f g revera fubtendir, elt ad
cp r
angulum priorem, quem F G fubtendit, hoc elt, motus nodorum in
ce x fP
ellipfi ad motum nodorum in circulo, ut haec f g feu -- — - ad pri- '

erem f g feu ce id eft, ut f p x c T ad f T x cp, ttxxfjp ad f l &


c liu <r
444 PHILOSOPHIAE NATURALIS
DiMwsr CT ad e/, hoc eft, fi f b ipfi T N parallela occurrat F T in b, ut F b
SrsmiATE F T ad F T ; hoc eft, ut F b ad F T feu 2 >/> ad 2 )5P;
ideoque ut area 'Dpmd ad aream D T M d . Et propterea, cum (per
corol. i. prop. xxx ) area polterior & A Z q conjunftim proportiona­
lia fint motui horario nodorum in circulo, erunt area prior & AZq,
conjunftim proportionalia motui horario nodorum in ellipfi. <^£.2?a

Corol. Quare cum, in data nodorum pofitione, fumma omnium"


arearum / 2 ) dm, quo tempore luna pergit a quadratura ad locum
quemvis m, fit a r Q E d , quae ad ellipfeos tangentem Q E ter­
minatur ; & fumma omnium arearum illarum, in revolutione inte­
gra, fit area ellipfeos. totius: motus mediocris, nodorum in ellipfi
erit ad motum mediocrem nodorum in circulo, ut ellipfis ad ,circu­
lum ;
PRINCIPIA MATHEMATICA. 44y
Ium; id eft, m Ta ad T A , feu 69 ad 70. Et propterea, cum (per L XEf £ R
E& T 1V
corol. 2. prop. xxx.) motus mediocris horarius nodorum in circulo 1
fit ad 16//. 3 i6iv. 3^v- ut qu. ad 37/. fi capiatur angulus
16". n 7". 3iv. 30v ad angulum i6y/. 35'". 16” . 36V. ut 69 ad 70, erit
motus mediocris horarius nodorum in ellipfi ad 16/7. n w . 3^. 30*.
ut A Z q ad A T q ; hoc eit, ut quadratum iinus dillantice nodi a folo
ad quadratum radii.
Ceterum luna, radio ad terram dudo, aream velocius defcribit
in fyzygiis quam in quadraturis, & eo nomine tempus in fyzygiis
contrahitur, in quadraturis producitur; & una cum tempore motus
nodorum augetur ac diminuitur. Erat autem momentum areae in
quadraturis lunae ad ejus momentum in fyzygiis ut 10973 ad 11073,
& propterea momentum mediocre in odandbus eit ad exceflum in
fyzygiis, defedumque in quadraturis, ut numerorum femifumma
n o 13 ad eorundem femidifferentiam yo. Unde cum tempus lunae
in fingulis orbis particulis aequalibus fit reciproce ut ipfius velocitas,
erit tempus mediocre in odantibus ad exceflum temporis in quadra­
turis, ac defedum in fyzygiis, ab hac caufa oriundum, ut 11013 ad
50 quam proxime. Pergendo autem a quadraturis ad fyzygias, in­
venio quod excefius momentorum areae in locis fingulis, fupra mo^
mentum minimum in quadraturis, fit ut quadratum finus diftantiae
lunae a quadraturis quam proxime ; & propterea differentia inter
momentum in loco quocunque & momentum mediocre in odanti*
bus, eff ut differentia inter quadratum finus diffantiae lunae a qua­
draturis & quadratum finus graduum 45*, feu femiflem quadrati ra­
dii ; & incrementum temporis in locis fingulis inter odantes & qua­
draturas, & decrementum ejus inter odantes & fyzygias, eff in ea­
dem ratione. Motus autem nodorum, quo tempore luna percurrit
fingulas orbis particulas aequales, acceleratur vel retardatur in du1
plicata ratione temporis. Eit enim motus ille, dum luna percurrit
*PM (caeteris paribus) ut M L , & M L eff in duplicata ratione tem­
poris. Quare motus nodorum in fyzygiis, eo tempore confedus quo'
luna datas orbis particulas percurrit, diminuitur in duplicata ratione
numeri 11073 ad numerum 11023 ; effque decrementum ad motum*
reliquum ut 100 ad 10973, ad motum vero totum ut 100 ad 11073
quam proxime. Decrementum autem in locis inter odantes & fy­
zygias, & incrementum in locis inter odantes & quadraturas, eff:
- quam
446 PHILOSOPHIAE NATURALIS
£ ) e M u nd i quam proxime ad hoc decrementum, ut motus totus in Jocis illis
Syst e m at e
ad motum totum in fyzygiis & differentia inter quadratum finus
diltantire lun££ a quadratura & femiffem quadrati radii ad femiffem
quadrati radii conjunftim. Unde fi nodi in quadraturis verfentur,
.& capiantur loca duo aequaliter ab oftante hinc inde diilantia, &
.alia duo a fyzygia & quadratura iifdem intervallis diilantia, deque
decrementis motuum in locis duobus inter fyzygiam & oflantem,
fubducantur incrementa motuum in locis reliquis duobus, quse lunt
inter oftantem & quadraturam; decrementum reliquum aequale erit
.decremento in fyzygia: uti rationem ineunti facile conllabit, Pro-
indeque decrementum mediocre, quod de nodorum motu mediocri
fubduci debet, elt pars quarta decrementi in fyzygia. Motus totus
horarius nodorum in fyzygiis, ubi luna radio ad terram dufto aream
tempori proportionalem defcribere fupponebatur, erat ^ f/.
E t decrementum motus nodorum, quo tempore luna jam velocior
defcribit idem fpatium, diximus effe ad hunc motum ut ioo ad 1 1073;
ideoque decrementum illud ell i7/7/. 43iv. i i v, cujus pars quarta 4///.
2,5^. 48v. motui horario mediocri fuperius invento 16//. 3^. 3ov.
fubdufta, relinquit i6//. i6///. 37^. 4LV. motum mediocrem horarium
correftum.
Si nodi verfantur extra quadraturas, & fpeftentur loca bina a
fyzygiis hinc inde aequaliter diilantia ; fumma motuum nodorum,
ubi luna verfaturin his locis, erit ad fummam motuum, ubi luna in
iifdem locis & nodi in quadraturis verfantur, ut A Z qu. ad A T qu.
Et decrementa motuum, a cauCs jam expofitis oriunda, erunt ad
invicem ut ipfi motus, ideoque motus reliqui erunt ad invicem ut
A Z qu. ad A T qu. & motus mediocres ut motus reliqui. Eli ita­
que motus mediocris horarius correftus, in dato quocunque nodo­
rum litu, ad 16". 16'" 4xv. ut A Z qu. ad A T q u . ; id elt, ut
quadratum finus diftantiae nodorum a fyzygiis ad quadratum radii,

PROPO*
PRINCIPIA MATHEMATICA. 447

PROPOSITIO XXXII. PROBLEMA XIII.


Invenire motum medium nodorum Imue.

Motus medius annuus eft fumma motuum omnium horariorum1


mediocrium in anno. Concipe nodum verfari in N , & lingulis ho­
ris completis retrahi in locum fuutn priorem, ut non obllante motu?
fuo proprio, datum femper fervet fitum ad ftellas fixas. Interea ve­
ro folem S, per motum terrae, progredi a nodo, & curfum annuum*
apparentem uniformiter complere. Sit autem A a arcus datus quam
minimus, quem refla T S ad folem femper dufta,, interfeftione fui
& circuli N A n , dato-tempore quam minimo defcribit: & motus-
horarius mediocris (per jam oftenfa) erit ut A Z q , id eft (ob pro­
portionales A Z , Z T ) ut reftangulum fub A Z & Z T , hoc eft, ut:

area AZTa. Et fumma omnium horariorum motuum mediocrium»


ab initio, ut fumma omnium arearum a T Z A , id eft, ut area N A Z -
Eft autem maxima A Z T a aequalis reftangulo fub arcu A a & radio-
circuli; & propterea fumma omnium reflangulorum in circulo toto'
ad fummam totidem maximorum, ut area circuli totius ad reflan-
gulum fub circumferentia tota & radio, id eft, ut i ad^a. ^Motus •
autem Lorarius, reftangulo maximo refpondens, erat i 6 " . i 6 . 37*'.
4z\ Et hic motus, anno toto fidereo dierum hor. ^ ®in.^9; «t
39gr. j8'. 7". Ideoqye hujus dimidium 19»; 49 • 3 • 55 • eit‘
443 PHILOSOPHIAE NATURALIS
De Mundi motus medius nodorum circulo toti refpondens. Et motus nodo-
ststemaie gU0 tempore fol pergit ab N ad A f eft ad i98r. 49'. 3". 55'” %
ut area N A Z ad circulum totum.
Haec ita fe habent ex hypothefi, quod nodus horis fingulis in lo­
cum priorem retrahitur, fic ut fol anno toto completo ad nodum
eundem redeat a quo fub initio digreflus fuerat. Verum per motum
nodi fit ut fol citius ad nodum revertatur, & computanda jam eft
abbreviatio temporis. Cum fol anno toto conficiat 360 gradus, &
nodus motu maximo eodem tempore conficeret 39'r. 38'. 7". 50'"9
feu 39,6357 gradus 5 & motus mediocris nodi in loco quovis N fit
ad ipfius motum mediocrem in quadraturis fuis, ut A Z q ad A T q :
erit motus folis ad motum nodi in N, ut 360 A T q ad 39,6355 A Z q ;
id eft, ut 9,0827667 A T q ad A Z q , Unde fi circuli totius circum­

c
s

ferentia N A n dividatur in particulas aequales A a, tempus quo fol


percurrat particulam A a, fi circulus quiefceret, erit ad tempus quo
percurrit eandem particulam, fi circulus una cum nodis circa cen­
trum T revolvatur, reciproce ut 9,0827667 A T q ad 9,0827667 A T q
- \-AZq. Nam tempus eft reciproce ut velocitas qua particula per­
curritur, & haec velocitas eft fumma velocitatum folis & nodi. Igi­
tur fi tempus, quo fol fine motu nodi percurreret arcum N A , ex­
ponatur per feftorem N T A , & particula temporis quo percurreret
arcum quam minimum A a, exponatur per feftoris particulam ATa%
& (perpendiculo a T in N n demiffo) fi in ^iTcapiatur d Z , ejuslon-
gitudinis
PRINCIPIA MATHEMATICA. 449 '
gitudinis ut fit reftangulum d Z in Z T ad feftoris particulam A T a LlBER
ut A Z q ad 9,0817646 A T q A Z q, id eft, ut fit d Z ad *'t A Z ut TerTIUS'
A T q ad 9,0817646 A T q - Y A Z q ; re&angulum d Z in Z T defigna-
bit decrementum temporis ex motu nodi oriundum, tempore toto
quo arcus A a percurritur. Et fi punftum d tangit curvam N d G n ,
area curvilinea N d Z erit decrementum totum, quo tempore arcus
totus NA^ percurritur; & propterea exceflus fedoris N A T fupra a­
ream N d Z erit tempus illud totum. Et quoniam motus nodi tempo­
re minore minor eit in ratione temporis, debebit etiam area A a T Z
diminui in eadem ratione. Id quod fiet fi capiatur in A Z longitudo
e Z , quse fit ad longitudinem A Z ut A Z q ad 9,0817646 A T q \ A Z q
Sic enim reftangulum e Z in ^ 7 'eritad aream A Z T a ut decremeni
tum temporis, quo arcus A a percurritur, ad tempus totum quo per­
curreretur, fi nodus quiefceret: & propterea retfangulum illud re­
fpondebit decremento motus nodi. - Et fi punftum e tangat curvam
N e F n , area tota N e Z , quse fumma eft omnium decrementorum,
refpondebit decremento toti, quo tempore arcus A N percurritur;
& area reliqua N A e refpondebit motui reliquo, qui verus elt nodi
motus, quo tempore arcus totus N A per folis & nodi conjunCtos
motus percurritur. Jam vero area femicirculi elt ad aream figurae
N e F n , per methodum ferierum infinitarum quaefitam, ut 793 ad
60 quamproxime. Motus autem qui refpondet circulo toti erat '
i9gr. 49/. 3''. 55"'. & propterea motus, qui figurae N eF n duplicatae
refpondet, eft isr. 19'. 5p8//, i f " . Qui de motu priore fubduftus re­
linquit i8gr. 19'. q " . $ 1'". motum totum nodi refpeftu fixarum inter
fui ipfius conjunctiones cum fole ; & hic motus de folis motu annuo
graduum 360 fubduftus, relinquit 341 sr. 40'. 5^". f ' . motum folis
inter eafdem conjunftiones. Ifte autem motus eft ad motum annu­
um 36ogr. ut nodi motus jam inventus i8 g r. 19'. 5". ad ipfius
motum annuum, qui propterea erit i 9gr. i8/. . i3 ,//. H ic eft mo­
tus medius nodorum in anno fidereo. Idem per tabulas aftronomi-
cas eft i9gr. 1 1 ' x i " . fo ,//. Differentia minor eft parte trecentefima
motus totius, & ab orbis lunaris eccentricitate & inclinatione ad
planum eclipticae oriri videtur. Per eccentricitatem orbis motus
nodorum nimis acceleratur, & per ejus inclinationem viciflim retar­
datur aliquantulum, & ad juftam velocitatem reducitur.

M mm PRO-
4 J° PHILOSOPHIAE NATURALI S
D b Mundi
ststematb p r o p o s it io X X XIII. PROBLEMA X IV .

Invenire motum verum nodorum luna.


In tempore quod eft ut area N T A — N d Z , (in fig. praced.) mo­
tus ifte eft ut area N A e, & inde "datur. Verum ob nimiam calculi
difficultatem, praeftat fequentem problematis conllru&ionem adhi­
bere. Centro C, intervallo quovis C©, defcribatur circulus B E F T ).
Producatdr © C ad A , ut fit A B ad A C ut motus medius ad fe-
miffem motus veri mediocris, ubi nodi funt in quadraturis, id eft, ut
i^gf. 18'. i" . 1 1 " '. ad 19F. 49'. i" . 55 "', atque ideo A C ad A C ut
motuum differentia o f . 31'. 1 " . 11" ad motum pofteriorem 19^,
49'. 3". hoc eft, ut i ad 38-rb; dein per punftum ©ducatur
infinita G g , quae tangat circulum in © ; & fi capiatur angulus B C E
vel B C F aequalis duplae diftantiae folis a loco nodi, per motum me­
dium invento; & agatur A E vel AfAfecans perpendiculum ©G in
G ; & capiatur angulus qui fit ad motum totum nodi inter ipfius fy-
zygias (id eft, ad 9§r. i i '. 3".) ut tangens © G ad circuli BET> cir­
cumferentiam totam; atque angulus ifte (pro quo angulus D A G

ufurpari poteft) ad motum medium nodorum addatur ubi nodi tran*


feunt a quadraturis ad fyzygias, & ab eodem motu medio fubduca-
tur ubi tranfeunt a lyzygiis ad quadraturas; habebitur eorum motus
' verus. Nam motus verus fic inventus congruet quam proxime cum;
motu vero qui prodit exponendo tempus per aream N TA-^-N dZ,.
& motum nodi per aream N A e ; ut rem perpendenti & compu­
tationes inftituenti conflabit. Haec eft aequatio femeftris motus
’ nodorum.
PR INCIP IA MATHEMATICA. 45r
nodorum. Eft & aequatio menilrua, fed quae ad inventionem latitu- Ll
dinis lunae minime neceflaria eft. Nam cum variatio inclinationis T er
orbis lunaris ad planum eclipticae duplici inaequalitati obnoxia fit, al­
teri femeftri, alteri autem menftruae; hujus menilrua inaequalitas &
aequatio menilrua nodorum ita fe mutuo contemperant & corrigunt,
ut ambae in determinanda latitudine lunae negligi poflint.
Corol. Ex hac & praecedente propofitione liquet quod nodi in fy-
zygiis fuis quiefcunt, in quadraturis autem regrediuntur motu ho­
rario. 16". z6iv. Et quod aequatio motus nodorum in odlanti-
bus fit isr. 30'. Quae omnia cum phaenomenis cceleitibus probe qua­
drant.
SchoTmm.
Alia ratione motum nodorum J . Machin AJiron. Trof. Grejbam.
& Hen. Tcmberton „M. D. feorfum invenerunt. Hujus methodi
mentio quaedam alibi fadta eft. Et utriufque chartae, quas vidi, duas
propofitiones continebant, & inter fe in utrifque congruebant. Char­
tam vero D. Machin, cum prior in manus meas venerit, hic adjungam.

D e M o t u N odor u m L u n i .

PROPOSITIO I.
“ M otu s /olis m ed iu s a nodo, d efin itu r p e r m ed iu m p r o -
(C p o r tio n a le g e o m e tr ic u m , in ter m otu m ipfius / olis m ed iu m ,
<c 0? m otu m silu m m ed io cr em quo f o l c e le r r im e r e c e d it a nodo
tc in q u a d ra tu ris. '

“ Sit T locus ubi terra, N n linea nodorum lunae ad tempus quod-


“ vis datum, K T M huic ad reftos angulos dudta, T A redla circum
“ centrum revolvens ea cum velocitate angulari qua fol & nodus a
“ fe invicem recedunt, ita ut angulus inter rdftam quiefcentem N n
“ & revolventem TA-, femper fiat aequalis diftantiae locorum folis &
“ nodi. Jam fi refta quaevis T K dividatur in partes T S & S K quae
“ fint ut motus folis horarius medius ad motum horarium medio-
“ erem nodi in quadraturis, & ponatur refta T H media proportio-
“ nalis inter partem T S & totam T K , haec redia inter reliquas pro-
“ portionalis erit motui medio folis a nodo.
M m m1 “ De-
4 jz PHILOSOPHIA N A T U R A L I S
L ibbr “ Defcribatur enim circulus N K n M centro T & radio T K , eo-
T erhus-j, demque centr0 & femiaxibus T H S c T N defcribatur ellipfis N H
« n L , & in tempore quo fol a nodo recedit per arcum N a , fi du-
“ catur refta T b a, area fe&oris N T a exponet fummam motuum
« nodi & folis in eodem tempore. Sit igitur arcus a A quam mini.
« mus quem refta T b a praefata lege revolvens in data temporis par-
« ticula uniformiter defcribit, & feftor quam minimus T A a erit ut
“ fumma velocitatum qua fol & nodus tum temporis feorfim fe-
“ runtur. Solis autem velocitas fere uniformis elt, utpote cujtis parva

“ inaequalitas vix ullam inducit in medio nodorum motu varretai


“ tem. Altera pars hujus fummae nempe velocitas nodi in medio-
“ cri fua quantitate, augetur in receflu a fyzygiis in duplicata rati-
“ one finus diftantiae ejus a fole; per Coroll. Prop. 31. Lib. 3di Prin-
“ cip. & cum maxima eft in quadraturis ad folem in K , eandem ra-
“ tionem obtinet ad folis velocitatem ac ea quam habet S K ad T S
“ hoc eft ut (differentia quadratorum ex T K & T H vel) reftangu-
“ lum K H M ad T H quadratum. Sed ellipfis AT.S/ 7 dividit fefto-
“ rem A T a fummse harum duarum velocitatum exponentem, in
“ duas partes A B b a & B T b ipfis velocitatibus proportionales.
“ Producatur enim B T ad circulum in /3, & a punfto A demitta-
“ tur
PRINCIPIA MATHEMATICA. 4H
‘‘ tur ad axem majorem perpendicularis B G , quae utrinque produda DeMunm
“ occurrat circulo in pundis F & f , & quoniam fpatium A B ba eft Sr5TEMVrs
“ ad fedorem T B b ut redangulum A B /3 ad B T quadratum
“ (redangulum enim illud aequatur differentiae quadratorum ex T A
“ & T B ob redam A 0 aequaliter & inaequaliter fedam in T & B.)
“ Haec igitur ratio ubi fpatium A B b a maximum eft in K, eadem
« erit ac ratio redanguli IC H M ad H T quadratum, fed maxima
« nodi mediocris velocitas erat ad folis velocitatem in hac ratione.
“ Igitur in quadraturis fedor A T a dividitur in partes velocitatibus
“ proportionales. Et quoniam redang. K H M eft ad H T quadr. ut
“ F B f ad AG quad. & redangulum A B $ aequatur redangulo F B f.
“ Erit igitur areola A B b a ubi maxima eft ad reliquum fedorem
“ T B b , ut redang. A B (i ad B G quadr. Sed ratio harum areo-*
‘‘ larum femper erat ut A B /3 reftang. ad B T quadratum; & pro-
pterea areola A B b a in loco A minor eft fimili areola in qua-
“ draturis, in duplicata ratione B G ad B T hoc eft in duplicata ra-
“ tione finus diltantiae folis a nodo: Et proinde fumma omnium are-
“ olarum A B b a nempe fpatium^ A B N erit ut motus nodi in tem-
“ pore quo fol digreditur a nodo per arcum N A . Et fpatium re-
“ liquum nempe feftor ellipticus N T B erit ut motus folis medius
“ in eodem tempore. Et propterea quoniam annuus motus nodi
“ medius, is.elt qui.fit in tempore quo fol periodum fuam abfol-
“ verit, motus nodi medius a fole erit ad motum ipfius folis medi-
“ um,-ut area circuli ad aream ellipfeos, hoc eft ut reda T K ad
“ redam T H mediam fcilicet proportionalem inter T K & T S ; v e l’
“ quod eodem redit ut media proportionalis T H ad redam TS.

PROPOSITIO II.
“ D a to m otu m ed io n od oru m luna; in v e n ir e m otu m v e r u m .
“ Sit angulus A diftantia folis a loco nodi medio, five motus me-
“ dius folis a nodo. Tum fi capiatur angulus B cujus tangens fit
“ ad tangentem anguli A ut 'TH ad TK, hoc eft in fubduplicata ra-
“ tione motus mediocris horarii folis ad motum mediocrem hora*
‘‘ rium folis a nodo in quadraturis verfante; erit idem angulus B
“ diftantia folis a loco nodi vero. Nam jungatur F T & ex demon-
“ ftratione
4j4 PHILOSOPHIAE N A T U R A L I S
D e «Aratione propofitionis fuperioris erit angulus F T N diftantia folis
M undi
SniENATE t< a joco noj j medio, angulus autem A T N diftantia a loco vero, &
« tangentes horum angulorum funt inter fe ut T K ad TH.
“ Coroll. Hinc angulus F T A eft aequatio nodorum lunae, finufque
“ hujus anguli ubi maximus eft in oftantibus, eft ad radium ut K H
«t ad TK-\-TH. Sinus autem hujus aequationis in loco quovis alio
“ ^ e ft ad finum maximum, ut finus fummae angulorum F T N -\-A T N
« ad radium: hoc eft fere ut finus duplae diftantiae folis a loco nodi
“ medio (nempe i F T N ) ad radium.

Scholium.
.« Si motus nodorum mediocris horarius in quadraturis fit i6'(.
« 16"'. 37iv. 4 iv. hoc eft in anno toto fidereo 390. 38'. 7". 50"'.
■“ erit T H ad T K in fubduplicata ratione numeri 9,0817646 ad nu-
“ merum 10,0817646, hoc eft ut 18,6514761 ad 19,6514761. Et pro-
pterea T H ad H K ut 18,6514761 ad 1. hoc eft ut motus folis in
*t anno fidereo ad motum nodi medium 190. 18',
“ At fi motus medius nodorum Lunae in io annis Julianis fit
« 386°. 50'. 15". ficut ex obfervationibus in theoria lunae adhi-
« bitis deducitur: motus medius nodorum in anno fidereo erit 190.
« 10'. 31". 58"'. Et T H erit ad H K ut 3608'. ad 190. io '. 3i//, 58///.
“ hoc eft ut 18,61114 ad 1. unde motus mediocris horarius nodorum
“ in quadraturis evadet 16". i8w . 48iv. Et aequatio nodorum maxi-
“ ma in oftantibus i°. 19'. 57'''.

PR O PO SITIO XXXIV. PROBLEM A XV.


Invenire variationem horariam inclinationis orbis lunaris a d
planum ecliptica.

Defignent A & a fyzygias ; q quadraturas; N & n nodos;


P locum lunae in orbe fu o; p veltigium loci illius in plano eclipticae,
& m T l motum momentaneum nodorum ut fupra. Et fi ad lineam
Tm demittatur perpendiculum F G , jungatur p G , & producatur ea
donec occurrat T /in g, & jungatur etiam F g : erit angulus F G p
inclinatio orbis lunaris ad planum eclipticae, ubi luna verfatur in T ;
& angulus F g p inclinatio ejufdem poft momentum temporis com­
pletum ;
PRINCIPIA MATHEMATICA. 45j
pletum; ideoque angulus G T g variatio momentanea inclinationis. Li»**
Eft autem hic angulus G T g ad angulum G T g ut T G z & T G & 2 36T ertiu s'
ad T G conjundtim. E t propterea fi pro momento temporis fubfti-
tuatur hora; cum angulus GTg (per prop. xxx.) fit ad angulum 33".

m l

x o '". 33iv.u t I T y . T G y . A Z ad A T cub. erit angulus G T g (feu in­


clinationis horaria variatio) ad angulum 35". 33iv• ut I T y A Z
yT G y^ z& A T cu b.
Haec ita fe habent ex hypothefi quod luna in orbe circulari uni­
formiter gyratur. Quod fi orbis ille ellipticus fit, motus mediocris*
nodorum minuetur in ratione axis minoris ad axem majorem; uti.
fupra expolitum eft. Et in eadem ratione minuetur etiam inclinas
tionis variatio.
Corel-
4y<J PHILOSOPHIA N A T U R A L I S
D e Mundi Corol t Si ad Nn erigatur perpendiculum TF, fitque p M tnotus
S ys.temate horarius Iunx in plano eclipticae; & p erp en d icu la^ , M k in % T
demifla & utrinque produfta occurrant T F v a H & b: erit I T ad
J r ut K k ad M I,. & TG ad H p ut T Z ad A T , ideoque I T x T G
Kk x Hp x T Z hoc ' eft, aequale areae H p M h duftae in ra-
aequale
Mp
tionem —- • & propterea inclinationis variatio horaria ad 33 " . io '".
Mp
L
r rp Z Cp p

33«» ut H p M h dufta in A Z x x ad A T cub.


Corol. x. Ideoque fi terra' & nodi fmgulis horis completis retrahe­
rentur a locis fuis novis, & in loca priora in initanti femper reduce­
rentur, ut litus eorum, per menfem integrum periodicum, datus
maneret; tota inclinationis variatio tempore menfis illius foret ad
33". 10"'. 33iv, ut aggregatum omnium arearum H p M h, in revo­
lutione punfti p genitarum, & fub fignis propriis -j- & — conjun-
P P
ftarum, duftum in A Z x T Z x p g ad M p x A T cu b . id eft, ut cir-
*P p
culus totus Q Aqa duflus in A Z x T Z x r p ^ ad M p x A T cub. hoc
. T p
eft, ut circumferentia Q A q a duda in A Z X T Z x ~pQ ad x M p x
A T quad.
Corol. 3. Proinde in dato nodorum fitu, variatio mediocris hora­
ria, ex qua per menfem uniformiter continuata variatio illa menftrua
TP
generari pollet, eft ad 33". io '" . 33!v. ut A Z x T Z x ad zA T q ,

five ut T p x ad T G x $AT, id eft (cum T p fit ad T G ut


-i A 1
AZy^TZ
finus inclinationis praediftae ad radium, & — fit ad 4 A T ut
finus duplicati anguli A T n ad radium quadruplicatum) ut inclinatio­
nis ejufdem finus duftus in finum duplicatae diftantiae nodorum a
fole, ad quadruplum quadratum radii.
Corol. 4. Quoniam inclinationis horaria variatio, ubi nodi in qua­
draturis verfantur, eft (per hanc propofitionem) ad angulum 33"
PRINCIPIA MATHEMATICA. 4J7
xo'" 33 iv Ut I T x A Z x T G x ? £ ad id eft, ut — i - l! ? T j
^Cr 4 ^ 2"
cp p -
'x ad x ^ r ; hoc eft, ut finus duplicatas diftantiae luna: i qua­

draturis duflus in ^ ^ ad radium duplicatum: fumma omnium vari­


ationum horariarum, quo tempore luna in hoc fitu nodorum tranfit a
quadratura ad fyzygiam (id elt, fpatio horarum 1774,) erit ad fum-
mam totidem angulorum 33". i o " ' 33* feu 5-878", ut fumma
omnium linuum duplicatae diftantiae lunae a quadraturis dudla in
zp Z ad fummam totidem diametrorum ; hoc eft, ut diameter dufta
Tp
in ad circumferentiam; id eft, fi inclinatio fit 58'- i', ut 7 x
t-j J-.- s- ad i i , feu 178 ad 10000. Proindeque variatio tota, ex fumma
omnium horariarum variationum tempore praedi&o conflata, eft i 63//,
feu z'. 43". •

PRO PO SITIO XXXV. PROBLEMA X V I.


D a to tempore invenire inclinationem orbis lunaris a d planum
ecliptica.
Sit' AT> finus inclinationis maximae, & A B finus inclinationis mi­
nimae. Bifecetur B lD in C, & centro C, intervallo B C defcribatur
circulus B G *D . In A C capiatur C E in ea ratione ad E B quam

E B habet ad %B A : et fi dato tempore coriftifuatur1angulus ^ E G


aequalis duplicatae diftantiae nodorum k quadraturis, & ad A T ) de­
mittatur perpendiculum G H : erit A H finus inclinationis qusefitae.
Nnn Nam
458 PHILOSOPHIA N A T U R A L I S
D b M undi Nam G E q aequale eft G H q -^ -H E q = B H eD -\-HEq=zHBT>^.
S ystemate
H E q — B H q ^ H B T ) -\-B E q — i B H % B E =■ B E q -\-z E C
x B H = z E C x A B - \ - z E C x B H = z E C x A H . Ideoque
cum 2 E C detur, eft G E q ut A H . Defignet jam A E g
duplicatam diftantiam nodorum i quadraturis poft datum ali­
quod momentum temporis completum, & arcus G g ob datum

angulum G E g erit ut diftantia G E . Eft autem Hh ad G g


ut G H ad GC, & propterea H h eft ut contentum G H x G g, feu
G H x G E ; id eft, u t ^ x G E q feu ^ x A H , id eft, ut A H
& finus anguli A E G eonjun&im. Igitur G A H in cafu aliquo fit
finus inclinationis, augebitur ea iifdem incrementis cum finu incli­
nationis, per Corol. 3. Propofitionis fuperioris, & propterea finui
illi aequalis femper manebit. Sed A H , ubi punftum G incidit in
punftum alterutrum B vel. 2), huic finui, aequalis eft, & propterea
eidem femper aequalis manet. Q. E. 2 ). .
.. In hac demonftratione fuppofui angulum B E G, qui eft duplicata
diftantia nodorum a quadraturis, uniformiter augeri. Nam omnes
inaequalitatum minutias expendere non vacat. Concipe jam angulum
B E G reftum efte, & in hoc cafu G g efte augmentum horarium;
duplae diftantiae nodorum & Colis ab invicem; & inclinationis vari­
atio horaria, in eodem cafu (per Corol. 3. Prop. noviffimae) erit ad
33//. io "'. 33iv. ut contentum fub inclinationis finu. A H & finu
anguli xt&x B E G , qui eft duplicata diftantia nodorum a fole, ad:
quadruplum quadratum radii; id eft, ut mediocris inclinationis finus
A H ad radium quadruplicatum; hoc eft (cum inclinatio illa medi­
ocris fit quafi. slt‘ 8'i‘j ut ejus finus 896 ad radium quadruplicatum
40000, fiye ut 114 ad ioooo, Eft autem, variatio.tota, finuum dif-
~ ' - ferenti»
P R I N C I P I A MA T H E MA T I C A . 459
ferentiae B T) refpondens, ad variationem illam horariam ut diameter
E T ) ad arcum G g 5 id eft, ut diameter E T ) ad femicircumferenti-T
am B G T ) & tempus horarum 2079-&, quo nodus pergit & quadra­
turis ad fyzygias, ad horam unam conjunftim; hoc eft, ut 7 ad 11
& 2079-v ad 1. Quare fi rationes omnes conjungantur, fiet vari­
atio tota B T ) ad 33" io7//. 33 iv* ut 2 2 4 x 7 x 2 0 7 9 ^ ad 110000, id
eft, ut 19645 ad 1000, & inde variatio illa B T ) prodibit 16\

Haec eft inclinationis variatio maxima quatenus locus lunae in orbe


fuo non confideratur. Nam inclinatio, fi nodi in fyzygiis verfantur»
nil mutatur ex vario fitu lunae. At fi nodi in quadraturis Confiftunt,
inclinatio minor eft ubi luna verfatur in fyzygiis, quam ubi ea ver-
fatur in quadraturis, exceftu 27. 43" ; uti in propofitionis fuperio-
ris Corollario quarto indicavimus. Et hujus exceffus dimidio i 7.
2 i7/4 variatio tota mediocris B T ) in quadraturis lunaribus dimi­
nuta fit 157. 2", in ipfius autem fyzygiis aufta fit 177. 4577. Si luna
igitur in fyzygiis conftituatur, ‘ variatio tota in tranfitu nodorum a
quadraturis ad fyzygias erit 177. 45" : ideoque fi inclinatio, ubi
nodi in fyzygiis verfantur, fit 5^ i f . 2077; eadem, ubi nodi funt
in quadraturis, & luna in fyzygiis, erit 4^ 59'. 35/7- Atque haec ita
fe habere confirmatur ex obfervationibus.
Si jam defideretur orbis inclinatio illa, ubi luna in fyzygiis & nodi
ubivis verfantur; fiat A B a i A T ) ut finus graduum 4. 59'. 35"
ad finum graduum 5. 177. 2077, & capiatur angulus A E G aequalis
duplicatae diltantiae nodorum a quadraturis; & erit A H finus incli­
nationis quaefitae. Huic orbis inclinationi aequalis eft ejufdem incli­
natio, ubi luna diftat 90&' a nodis. In aliis lunae locis inaequalitas
menftrua, quam inclinationis variatio admittit, in calculo latitudinis
lunae compenfatur, & quodammodo tollitur per inaequalitatem men-
ftruam motus nodorum (ut fupra diximus) ideoque in calculo lati­
tudinis illius negligi poteft.

Scholuwh
Hifce motuum lunarium computationibus oftendere volui, quod
motus lunares per theoriam gravitatis a caufis fuis computari pof-
fint. Per eandem theoriam inveni praeterea quod aequatio annua
N nm medii
'4<fo PHILOSOPHIA N A T U R A L I S
Lis er medii motus lunae oriatur a varia dilatatione orbis lunae per vim folis,,.
T erti us juxta Corol. 6. Prop. lxvi. Lib. I. Haec vis in perigaeo folis major
eft, & orbem lunae dilatat; in apogaeo ejus minor eft, & orbem il­
lum contrahi permittit. In orbe dilatato luna tardius revolvitur, in<
contra&o citius; & aequatio annua, per quam haec inaequalitas com-
peufatur, in apogaeo & perigaeo folis nulla eft, in mediocri, folis a
terra diftantia ad i i '. f o " circiter afcendit, in aliis locis aequationi
centri folis proportionalis eft; & additur medio motui lunae ubi terra
pergit ab aphelio fuo ad perihelium, & in oppofita orbis parte fub-
ducitur. Aflumendo radium orbis magni iooo & eccentricitatem
terrae 164, haec aequatio, ubi maxima eft, per theoriam gravitatis
prodiit i i '. 49". Sed eccentricitas terrae paulo major elle videtur,
& aufta eccentricitate haec aequatio augeri debet in eadem ratione..
Sit eccentricitas i 644, & aequatio maxima erit n '. 51".
Inveni etiam quod in perihelio terrae, propter majorem vim folis,»
apogaeum & nodi lunae velocius moventur quam in aphelio ejus, id-
que in triplicata ratione diftantiae terrae a fole inverfe. Et inde ori­
untur aequationes annuae horum motuum aequationi centri folis pro­
portionales. Motus autem folis eft in duplicata ratione diftantiae
terrae a fole inverfe, & maxima centri aequatio, quam haec inaequali­
tas generat, eft isr- 56\ 20" praediftae folis eccentricitati i644 con­
gruens. Quod fi motus folis eflfet in triplicata ratione diftantiae in­
verfe,. haec inaequalitas generaret aequationem maximam 2§r- 54' 30"/.
Et propterea aquationes maximae, quas inaequalitates motuum apo-*
gaei & nodorum lunae generant, funt ad 2gr- 54'. 30" “ ut motus me.:
dius diurnus apogaei, & motus medius diurnus nodorum lunae funt
a.d motum medium diurnum folis. Unde prodit aequatio maxima •
medii motus apogaei 19'. 43 ", & aequatio maxima medii motus no-
dorurn 9'. 24". Additur vero aequatio prior & fubducitur pofteri-.
or, ubi terra pergit a perihelio fuo ad aphelium: & contrarium fit
in oppofita orbis parte.
Per theoriam gravitatis conftitit etiam quod afiio folis in lunam
paulo major fit, ubi tranfverfa diameter orbis lunaris tranfit per fo-
lem, quam ubi eadem ad reftos eft angulos cum linea terram & fo-
lem jungente: & propterea orbis lunaris paulo major eft in priore
cafu quam in pofteriore. Et hinc oritur alia aquatio motus medii
lunaris*
P R IN CIP I A M A T H EM AT TC A. 4<fi!
lunaris, pendens a fitu apogaei lunae ad folem, quae quidem maxima dbMunm
eft cum apogaeum lunae verfatur in odante cum fole ; & nulla cum ;SymMfcrB
illud ad quadraturas vel fyzygias pervenit: & motui medio additur
in tranfitu apogaei lunae a folis quadratura ad fyzygiam, & fubduci--
tur in tranfitu apogaei a fyzygia ad quadraturam. Haec aequatio, quam
femeftrem vocabo, in odantibus apogaei, quando maxima ell, alcen-
dit ad 3 ' ■ 4 f // circiter, quantum ex phtenomenis colligere potui.
Haec eft ejus quantitas in mediocri folis diftantia a terra. Augetur
vero ac diminuitur in triplicata ratione diftantia} folis inverfe, ideo-
que in maxima folis diftantia eft 1'. 34", & in minima 3'. 56" quam-
proxime : ubi vero apogaeum lunae fitum eft extra odantes, evadit
minor; eltque ad aequationem maximam, ut finus duplae diftantiae
apogaei lunae a proxima fyzygia vel quadratura ad radium.'
Per eandem gravitatis theoriam adio folis in lunam paulo major
eft ubi linea reda per nodos lunae duda tranfit per folem, quam ubi
linea illa ad redos eft angulos cum reda folem ac terram jungente.
Et inde oritur alia medii motus lunaris aequatio, quam femeftrem
fecundam vocabo, quaeque maxima eft ubi nodi in folis odantibus
verfantur, & evanefcit ubi funt in fyzygiis vel quadraturis, & in aliis •
nodorum pofitionibus proportionalis eft finui duplae diftantiae nodi
alterutrius a-proxima fyzygia aut quadratura: additur vero medio
motui lunae, fi fol diltat a nodo fibi proximo in antecedentia, fub-
ducitur fi in confequentia, & in odantibus, ubi maxima eft, afcen-
dit ad 47" in mediocri folis diftantia a terra, uti ex theoria gravita­
tis colligo. In' aliis folis diftantiis haec aequatio maxima in odanti-
bus nodorum eft reciproce ut cubus diftantiae folis a terra, ideo-
que in perigaeo folis ad 49// in apogaeo ejus ad 45" circiter afcen-
dit.
Per eandem gravitatis theoriam apogaeum lunae progreditur quam
maxime ubi vel cum fole conjungitur vel eidem opponitur, & re­
greditur ubi cum fole quadraturam facit. Et eccentricitas fit maxi­
ma in priore cafu & minima in pofteriore, per Corol. 7, 8 8cy. Prop.
l x v i . Lib. I. Et hae inaequalitates per eadem Corollaria permagnae
funt, & aequationem principalem apogaei generant, quam femeftrem 5
vocabo. E t aequatio maxima femeftris eft xi®t- 18' circiter, quan-*
tum ex obfervationibus colligere potui. Horroxius nofter lunam in !
ellipfi
1
46z PHILOSOPHIAE NATURALIS
De Mundi ellipfi circum terram, in ejus umbilico infeiiore conftitutam, revolvi
Systemate i m u s {latuir> Hallems centrum ellipfeos in epicyclo locavit, cujus
centrum uniformiter revolvitur circum terram. Et ex motu in epi­
cyclo oriuntur inaequalitates jam diftae in progreffu & regreflii apo-
gsei & quantitate eccentricitatis. Dividi intelligatur dittantia medi­
ocris lunae a terra in partes iooooo, & referat T terram & T C ec-
centricitatem mediocrem lunae partium 55*05. Producatur T C ad
B , ut fit CB finus aquationis maxima femettris jzV’ 18' ad radium
TCy & circulus B T )A centro C, intervallo C B deferiptus erit epi:
cyclus ille in quo centrum orbis lunaris locatur & fecundum ordi­
nem literarum BT>A revolvitur. Capiatur angulus BCT> aqualis
duplo argumento annuo, feu dupla dittantia veri loci folis ab apo-
gao luna femel aquato, & erit C T T ) aquatio femettris apogai lu­

na 8c TT> eccentricitas orbis ejus in apogaum fecundo aquatum


tendens. Habitis autem luna motu medio & apogao & eccentrici-
tate, ut & orbis axe majore partium 200000; ex his eruetur verus
luna locus in orbe & dittantia ejus a terra, idque per methodos
notillimas. ^
In perihelio terra, propter majorem vim folis, centrum orbis lu­
na velocius movetur circum centrum C quam in aphelio, idque in
triplicata ratione diftantia terra a fole inverfe. Ob aquationem
centri folis in argumento annuo comprehenfam, centrum orbis luna
velocius movetur in epicyclo B*DA in duplicata ratione dittantia
terra a fole inverfe. Ut idem adhuc velocius moveatur in ratione
fimplici dittantia inverfe; ab orbis centro T> agatur refta "DE ver-
fus apogaum luna, feu refta TC parallela, & capiatur angulus ET>F
aqualis exceflui argumenti annui pradifti fupra diftantiam apogai
luna a perigao folis in confequentia; vel quod perinde ett, capiatur
. " angulus
PRINCIPIA MATHEMATICA.
angulus CT>F aqualis complemento anomalia vera folis ad gradus L iber
360. Et fit T>F ad 2 )C ut dupla eccentricitas orbis magni ad dillan- Te“ tib *'
tiam mediocrem folis a terra, & motus medius diurnus folis ab apo-
gao luna ad motum medium diurnum folis ab apogao proprio con-
junftim, id eft, ut 334 ad 1000 & yt'. z f ' . 16'" ad 59'. 8". io " r
conjunftim, five ut 3 ad 100. Et concipe centrum orbis luna lo­
cari in punfto F, & in epicyclo, cujus centrum eit ‘D, & radius ‘D Fr
interea revolvi dum punftum 2) progreditur in circumferentia cir­
culi D A B T ). Hac enim ratione velocitas, qua centrum orbis luna
in linea quadam curva circum centrum C defcripta movebitur, erit
reciproce ut cubus dillantia folis a terra quamproxime, ut oportet.
Computatio motus hujus difficilis eft, fed facilior reddetur per ap^
proximationem fequentem. Si diftantia mediocris luna a terra fit
partium 100000, & eccentricitas T C fit partium yyoy ut fupra::
refla CB vel CT) invenietur partium 1172.7, & reda T>F partium-
3y|. Et hac refla ad diftantiam T C fubtendit angulum ad terram
quem tranflatio centri orbis a loco ¥> ad locum F generat in motu
centri hujus: & eadem refla duplicata in fitu parallelo ad diftantiam
fuperioris umbilici orbis luna a terra, fubtendit eundem angulum,
quem utique tranflatio illa generat in motu umbilici, & ad diftantiam-
lunas a terra fubtendit angulum quem eadem tranflatio generat in-
motu luna, quique propterea aequatio centri fecunda dici poteft. Et
hac aquatio, in mediocri luna diftantia a terra, eft ut finus anguli,
quem refla illa D F cum refla a punfto F ad lunam dufta continet'
quamproxime, 8c ubi maxima eft evadit z'.z$ ". Angulus autem quem"
refla T>F & refla a punfto F ad lunam dufta comprehendunt, in­
venitur vel fubducendo angulum E D F ab anomalia media lunae, vel!
addendo diftantiam lunae a fole ad diftantiam apogaei lunae ab apo-
gaeo folis. Et ut radius eft ad finum anguli fic inventi, ita x '. ay//.
funt ad aequationem centri fecundam, addendam, fi fumma illa fit
minor femicirculo, fubducendam fi major. Sic habebitur ejus longi*
tudo in ipfis luminarium fyzygiis.
Cum atmofphaera terrae ad ufque altitudinem milliarium 37 vel 40-
refringat lucem folis, & refringendo fpargat eandem in umbrant
terrae, & fpargendo lucem in confinio umbrae dilatet umbram : ad;
diametrum umbrae, quae per parallaxim prodit, addo minutumunund
primum in eelipfibus lunae, vel minutum unum cum triente.
r Theo*
4^4 PHTLOSOPHIiE NATURALIS
Oh Mundi Theoria vero Iunx primo in fyzygiis, deinde in quadraturis, &
Svjtemate u]tjmo jn 0ftantibus per phaenomena examinari & iiabiliri debet.
Et opus hocce aggreflurus motus medios folis & lunae ad tempus
meridianum in obfervatorio regio Grenovtcenfi, die ultimo menfis
!" D e c e m b r i s anni 1700. ft. vet. non incommode fequentes adhibebit;
nempe motum medium folis w lo f- 43'. 40", & apogaei ejus s> 7^-
44'. 30", & motum medium Iunx ™ ij *'- xi'. 00", & apogxi ejus
M 8sr- io '. 00", & nodi afcendentis a xy%r- 14'. xo" ; & differenti­
am meridianorum obfervatorii hujus & obfervatorii regii Parifi-
enfis oh0r' 9min- io fcc- motus autem medii Iunx & apogxi ejus non-
,dum fatis accurate habentur.'

PROPOSITIO X X X V I. PROBLEMA X V II.

Invenire vim folis a d mare movendum.

Solis vis M L feu P T , in quadraturis lunaribus, ad perturbandos


motus lunares erat (per Prop. xxv. hujus) ad vim gravitatis apud
nos, ut 1 ad 638091,6. Et vis T M — L M feu x P K in fyzygiis
lunaribus eft duplo major. H x autem vires, fi defcendatur ad fu-
perficiem terrx, diminuuntur in ratione diftantiarum a centro terrx,
id eft, in ratione 6o* ad 1; ideoque vis prior in fuperficie terrx
eft ad vim gravitatis ut 1 ad 38604600. Hac vi mare deprimitur
in locis, qux 90 gradibus diftant a fole. V i altera, quae duplo major
eft, mare elevatur & fub fole & in regione foli oppofita. Summa

virium eft ad vim gravitatis ut 1 ad 11868100. Et quoniam vis ea­


dem eundem ciet motum, five ea deprimat aquam in regionibus qux
90
PRINCIPIA MATHEMATICA. 46 5
90 gradibus diftant a fole, five elevet eandem in regionibus fub fole t m i
& foli oppofitis, haec fumma erit tota folis vis ad mare agitandum ; Tertius-
& eundem habebit effeftum, ac fi tota in regionibus fub fole & foli
oppofitis mare elevaret, in regionibus autem quae 90 gradibus diftant
a fole nil ageret. , ,
Haec eft vis folis ad mare ciendum in loco quovis dato, ubi fol
tam in vertice loci verfatur quam in mediocri fua diftantia a terra.
In aliis folis politionibus vis ad mare attollendum eft ut finus verfus
duplae altitudinis folis fupra horizontem loci direfte & cubus diftan-
tiae folis a terra inverfe. . .
Corol. Cum vis centrifuga partium terrae a diurno terrae motu o-,
riunda, quae eft ad vim gravitatis ut 1 ad 2.89, efficiat ut altitudo
aquae fub aequatore fuperet ejus altitudinem fub polis menfura pedum
Tarijienfiiim 85-472, ut fupra in prop. xix; vis folaris de qua egimus,
cum fit ad vim gravitatis ut 1 ad 12868200, atque ideo ad vim illam’
centrifugam ut 289 ad 12868200 feu 1 ad 445-27, efficiet ut altitudo
aquae in regionibus fub fole & foli oppofitis fuperet altitudinem ejus
in locis, quae 90 gradibus diftant a fole, menfura tantum pedis unius
Tarifienfis & digitorum undecim cum tricefima parte digiti. Eft enim
haec menfura ad menfuram pedum 85-472 ut 1 ad 44527.

- P R O P O S I T I O XXXVII. P R O B L E M A XVIII.
Invenire vim luna ad mare movendum.

Vis lunae ad mare movendum colligenda eft ex ejus proportione ad>


vim folis, & haec proportio colligenda eft ex proportione motuum ma­
ris, qui ab his viribus oriuntur. Ante oftium fluvii Avona ad lapidem
tertium infra Briftolium, tempore verno & autumnali totus aquae
afcenfus in conjunftione & oppofitione luminarium, obfervante Sa.
muele Sturmio, eft pedum plus minus 45, in quadraturis autem eft
pedum tantum 25. Altitudo prior ex fumma virium, potterior ex
earundem differentia oritur. Solis igitur & lunae in aequatore ver-
fantium & mediocriter a terra diftantium funto vires S & L , & erit
L-j-S ad L — S ut 45 ad 25, feu 9 ad 5.
O o 0 In
4-S6' PHI LO SOPHI/E N A T U R A L I S
D e M oliri Iri portu Tlymutht aedus maris ex obfervatione SdnHielis C«l«ptep
S^STEMAiTE ad pedes plus minus fexdecim altitudine' mediocri attollitur,, ac: tem­
pore verno & autumnali altitudo» aedus in fyzygiis fuperare poteft al­
titudinem ejus in quadraturis pedibus plus-feptem Vel» ofto, Si ma­
xima harum altitudinum differentia fit pedum novem» erit' il-j-S ad
L — S' Ut- io -I- ad n 4 feu 4* ad 13-. Qu® proportio fatis- congruit
cum' priore. Ob magnitudinem aedus in portu Brijiolia.?, Obferva-
tionibus Sturmii magis fidendum efle videtur,- ideoque donec aliquid
certius conditerit, proportionem 9 ad 5 ufurpabimus.
Caeterum ob aquarum reciprocos motus» aeltus maximi non in­
cidunt' in: ipfas luminarium fyzygias, fed funt tertii a» fyzygiis ut
didlum fuit, feu proxime fequuntur tertium lunae poft fyzygias ap-
pulfiim ad meridianum loci, vel potius (ut a Sturmio notatur) furit
tertii poft diem novilunii vel plenilunii, feu poli horam a noviluriio
Vel plenilunio'plus mirius duodecimam, ideoque.incidunt iri horam'
a noviluriio' vel plenilunio plus mirius quadragefitharn tertiam. In­
cidunt Vero in hoc portu in horam feptimam circiter ab appulfu lu­
nae ad meridianum loci ;■ ideoque proxime fequuntur appulfum lunae
ad rikridiarium, ubi luna diftat a fole vel ab oppdfitione folis gradi­
bus plus minuS' O&odecinv vel novemdecim in confequeritia. /ili11as
& hyems maxime vigent, non in ipfis folftitiis, fed ubi fol diftat a
folftitiis decima circiter parte totius circuitus, feu gradibus plus mi­
nus 36 vel 37. Et fimiliter maximus aeftus maris oritur ab appulfu
lunae ad meridianum loci, ubi luna diftat a fole decima circiter parte
motus totius ab aeffu ad aeltum. Sit dittantia illa graduum plus mi­
nus 184. Et vis folis in hac diftantia lunae a fyzygiis & quadraturis,
rfiinor erit ad augendam & ad minuendum motum maris a vi luna;
oriundum, quam in ipfis fyzygiis & quadraturis, in ratione radii» ad
finum complementi diftantiae hujus duplicatae feu anguli graduum»
37, hoc eft, in ratione 10000000 ad 7986355. Ideoque in analogia
fuperiofe pro S fcribi debet 0,7986355 S.
Sed & vis lunae in’ quadraturis, ob declinationem lunae ab aequa-
tbre, diminui debet. Nam luna in quadraturis, vel potius in gradu
184 poft quadraturas, in declinatione graduum plus minus zz. 13'
verfatur. Et luminaris ab aequatore declinantis vis ad mare mo­
vendum
PRINCIPIA MATHEMATICA. 467
vendum diminuitur in duplicata ratione finus complementi declina- DeMunm
tionis quamproxime. Et propterea vis lunae in his quadraturis eft SlsTEM,'IH
tantum 0,85-70317 L . Eft igitur 1,4-0,79863558^ 0,8570317 L —
0,79863558 ut 9 ad s-
P,raeterea diametri orbis, in quo luna fine eccentrickatc moveri
deberet, funt ad invicem ut 69 ad 70; ideoqpe diftantia luute.a
terra in fyzygiis eft ad diftantiam ejus in quadraturis ut 69 ad 70,
caeteris paribus. Et diftantia; ejus in gradu ,184 a fyzygiis, ubi aeftus
.maximus generatur, & in gradu 184 a quadr.at.uris, ubi aeftus mini­
mus generatur, funt ad mediocrem ejus diftantiam ut 69,098747 &
69,897347 ad 694. Vires autem lunae ad mare movendam funt ,in
triplicata ratione diftantiarum inverfe, ideoque vires in maxima ,&
minima harum diftantiarum funt ad vim in mediocri diftantia ut
0,9830417 & 1,017511 ad 1. Unde fit ,1,017511'L 4-0,79863 5;5;S
ad 0,9830417 x 0,8570,317 L — 0,7986355 S ut 9 ad 5. Et 8 ad L ut .
1 ad 4,4815. .Itaque cum vis folis fit ad vim gravitatis -ut ijad
11868100, vis lunae -erit ad vim gravitatis ut 1 ad 1871400.
Corol. 1. Cuna aqua vi -folis agitata afcendat ad-altitudinem pedis
unius & undecim digitorum cum tricefima parte digiti, ,eadem ,vi
lunae afcendet ,ad altitudinem rp<fto pedum & digitorum 7-h,..& vi
utraque ad altitudinem pedum decem cum femifte, & ubiftuna eft
in perigaeo ad altitudinem pedum duodecim cum femifte & ultr.a,
praefertim ubi aeftus ventis fpirantibus adjuvatpr. Tanta ,autem jVjs
ad omnes maris motus excitandos abunde fufficit, & ,quantitati mo­
tuum probe refpondet. Nfam in maribus,quae (ab oriente in occiden­
tem late patent, juti in mari PPaciJicp, & piaris ^tlanti/t & Aethiopici
partibus extra tropicos, aqua attolli folet ad altitudinem pedum fex»
novem, duodecim vel quindecim. In mari zwicm-Vacifico, quod
prpfundius -eft £c JLat|us .patet, ;aeftus^dic.u.nt.ur,efleimajores.quam iin
Atlantico ,& Aethiopico. Etenim ut plenas fit aeftus, latitudo maris
ab oriente in occidentem ,non minor eftedebet quam graduum no-
.naginta. In mari Aethiopico Cafcenfus .aquae .intra .tropicos minor,eft
quam in zonis temperatis, propter anguiliam maris inter Africam &
auftr,alem -partem America, ]In rmeftip aqua .nequit .afcendere,
nifi ad littus utrumque & orientale & occidentale fimul defcendat:
. O o o1 cum
4^8 PHILOSOPHIA NATURALIS
De Mundi cum tamen vicibus alternis ad littora illa in maribus noftris anguftis
systemat (jej'cen(jere debeat. Ea de caufa fluxus & refluxus in infulis, quae
a lictoribus longiffime abfunr, perexiguus eflet folet. Tn portubus
quibufdam, ubi aqua cum impetu magno per loca vadofa, ad linus
alternis vicibus implendos & evacuandos, influere & effluere cogi­
tur, fluxus & refluxus debent efle folito majores, uti ad ^Plymuthum
& pontem Chepjlowa in Anglia; ad mtmtes S. Michaelis & urbem
Abrincatuorum (vulgo Auranches) in Normannia\ ad Cambaiam &
Tegu in India orientali. His in locis mare, magna cum velocitate
accedendo & recedendo, littora nunc inundat nunc arida relinquit
ad multa miliaria. Neque impetus influendi & remeandi prius frangi
poteft, quam aqua attollitur vel deprimitur ad pedes 30, 40, vel 50
& amplius. Et par eft ratio fretorum oblongorum & vadoforum,
uti Magellanici &ejus quo Anglia circundatur. Aftus in hujufmodi
portubus & fretis per impetum curfus & recurfus fupra modum
augetur. Ad littora vero quae defcenfu praecipiti ad mare profun­
dum & apertum fpe&ant, ubi aqua fine impetu effluendi & reme­
andi attolli & fubfidere poteft, magnitudo aeftus refpondet viribus
folis & lunae.
Corol. 2. Cum vis lunae ad mare movendum fit ad vim gravitatis
ut 1 ad 2871400, perfpicuum eft quod vis illa fit longe minor quam
quae vel in experimentis pendulorum, vel in ftaticis aut hydroftaticis
quibufcunque fentiri poflit. In aeftu folo marino haec vis fenfibilem
edit effeftum.
' Corol. 3. Quoniam vis lunae ad mare movendum eft ad folis vim
confimilem ut 4,4815 ad 1, & vires illae (per corol. 14. prop. lxvi.
lib. 1.) funt ut denfitates corporum lunas & folis & cubi diametro­
rum apparentium conjunftim; denfitas lunae erit ad denfitatem fo­
lis ut 4,4815 ad i direfte, & cubus diametri lunae ad cubum dia­
metri folis inverfe : id eft (cum diametri mediocres apparentes lunae
& folis fint 3‘i/. 16/% & 3X7. i27/) ut 4891 ad 1000. Denfitas autem
folis erat ad denfitatem terrae ut 1000 ad 4000; & propterea denfi­
tas lunas eft ad denfitatem terrae ut 4891 ad 4000 feu 11 ad 9. Eft
igitur corpus lunas denfius & magis terreftre quam terra noftra-

Corol.
PRINCIPIA MATHEMATICA.. 4<*9
Corol 4. Et cum vera diameter Iunx ex obfervationibus aftrono- 1.1
micis fit ad veram diametrum terrx ut 100 ad 365; erit raaffi1 " '
Iunx ad mallam terrx ut 1 ad 39,788.
Corol. 5. Et gravitas acceleratrix in fuperficie Iunx erit quafi triplo
minor quam gravitas acceleratrix in fuperficie terrx.
Corol. 6. Et difiantia centri Iunx a centro terrx erit ad diftan-
tiam centri Iunx a communi gravitatis centro terrx & Iunx, ut
40,788 ad 39,788.
Corol. 7. Et mediocris difiantia centri Iunx a centro terrx in oc­
tantibus Iunx erit femidiametrorum maximarum terrx 60-I quam-
proxime. Nam terrx femidiameter maxima fuit pedum P arijlenft.
um 19658600, & mediocris difiantia centrorum terrx & Iunx, ex
hujufmodi diametris 60-i conflans, xqualis eft pedibus 1187379440.
Et hxc difiantia (per corollarium fuperius) eft ad diftantiam centri.
Iunx a communi gravitatis centro terrx & Iunx, ut 40,788 ad 39,788:•
ideoque difiantia pofterior eft pedum 1158168534. Et cum luna re­
volvatur, refpeftu fixarum, diebus 17, horis 7, & minutis primis 43^;
finus verfus anguli, quem luna tempore minuti unius primi defcri-
bit, eft 11751341, exiftente radio 1000,000000,000000. Et ut radius
eft ad hunc finum verfum, ita funt pedes 1158168534 ad pedes
14,7706353. Luna igitur vi illa, qua retinetur in orbe, cadendo in
terram, tempore minuti unius primi defcribet pedes 14,7706353. Et
augendo hanc vim in ratione 1787!- ad 177-1?, habebitur vis tota gra­
vitatis in orbe Iunx per Corol. Prop. III. Et hac vi luna cadendo
tempore minuti unius primi defcribet pedes 14,8538067. Et ad
fexagefimam partem diftantix Iunx a centro terrx, id eft ad dif­
tantiam pedum 197896573 a centro terrx, corpus grave tempore mi­
nuti unius fecundi cadendo defcribet etiam pedes 14,8538067. Ideo­
que ad diftantiam pedum 19615800, qux funt terrx femidiameter
mediocris, grave cadendo defcribet pedes 15,11175, feu pedes 15,
dig. 1, & lin. 4-'-. H ic erit defcenfus corporum in latitudine gra­
duum 45. Et per tabulam prxcedentem in prop. xx. defcriptam,
defcenfus erit paulo major in latitudine Lutetia ‘Parijiorum exiftente
exceflu quafi -f- partium linex. Gravia igitur per hoc computum in;
latitudine Lutetia cadendo in vacuo defcribent tempore unius fe­
cundi pedes Parijienfes 15, dig. 1, 8c lin. 477 circiter. Et fi gravi­
tas
471 PHILOSOPHIAE N A T UR AL I S
Libe» tas minuatur auferendo vim centrifugam, qua: oritur a motu diurno
TERiius ternE jn jj|a iatitudine; gravia ibi cadendo defcribent tempore mi­
nuti unius fecundi pedes iy, dig. 1, & lin. i 4 . Et hac velocitate
gravia cadere in latitudine Lutetia fupra ollenfum eli ad prop. iv,
& xix.
C o ro l. 8. Diftantia mediocris centrorum terra: & luna: in fyzy-
giis lunae eft fexaginta femidiametrorum maximarum terra:, dempta
tricefima parte femidiametri circiter. Et in quadraturis luna: dif­
tantia mediocris eorundem centrorum ett 60I femidiametrorum
terrae. Nam ha: duae diftantia: funt ad diftantiam mediocrem lu­
nae in oftantibus ut 69 & 70 ad 694 per prop. xxvm.
C o ro l. 9. Diftantia mediocris centrorum terrae & luna: in fyzygiis
lunae eft fexaginta femidiametrorum mediocrium terrae cum decima
parte femidiametri. Et in quadraturis lunae diftantia mediocris eo­
rundem centrorum eft fexaginta & unius femidiametrorum medio­
crium terrae, dempta tricefima parte femidiametri.
C o ro l. 10. In fyzygiis lunae parallaxis ejus horizontalis mediocris
in latitudinibus graduum o, 30, 38, 45-, y i, 60, 90, eft 57' io " , 57'.
-i6" , 5/. .14", 57'. ii-"-, 57'■ io"» 5 7 ' • 8", 57'• 4 " refpeftive.
In his computationibus attraflionem magneticam terrae non confide-
ravi, cujus utique quantitas perparva eft & ignoratur. Siquando
vero haec attratiio inveftigari poterit, & menfurae graduum in meri­
diano, ac longitudines pendulorum ifochronorum in diverfts paral-
delis, legefque motuum maris, & .parallaxis lunae cum diametris ap­
parentibus folis & lunae ex phaenomenis accuratius determinatae fue­
rint : licebit calculum hunc omnem accuratius repetere.

PROPOSITIO X X X V III. PROBLEMA X IX .

Itmenire figiiram corporis luna.

Si corpus lunare fluidum effet ad inftar maris noftri, vis terra: ad


fluidum illud in partibus & citimis & ultimis elevandum eflet ad vim
luna:, qua mare noftrum in partibus & fub luna & lunae oppolitis
attollitur, ,ut gravitas -acceleratrix lunae in terram ad gravitatem ac-
celeratricem terrae in lunam, & diameter.lunae ad diametrum icr.jz
conjunctim;
PRINCIPIA MATHEMATICA. 470
conjumfiim ; id eft,. ut 39,788 ad i- & roo ad 365-. canjunftim, feu t m »
1<581 ad ioo. Unde cum mare noftrum. vi luna? attollatur ad pedes T ert 1u
84, fluidum lunare vi terra? attolli. deberer ad pedes 93. Eaquede
caufa figura luna;, fphaerois efler, cujus maxima diameter produdta
tfanfiret per centrum terree, & fuperaret diametros perpendiculares
eXceffu pedum r86. Talem igitur figuram luna affe&at,. eamque
fub initio induere debuit. E. I.
Corol. Inde vero fit ut eadem femper luna;, facies in terram ob­
vertatur. In alio enim fitu corpus lunare quiefcere non poteft, fed
ad hunc fitum ofcillando femper redibit. Attamen ofcillationes, ob
parvitatem virium agitantium, eflent longe tardiffimte: adeo ut fa­
cies illa, quae terram femper refpicere deberet, poflit alterum orbis
lunaris umbilicum (ob rationem in prop. xvii allatam) refpicere, ne­
que fiatim abinde retrahi & in terram converti.

L E M M A I.
S i A P E p terram deftgnet uniformiter denfam, centroque
C & polis P, p aequatore A E delineatam -, f i centro C
radio C P defcribi intelligatur fphara P a p e j fit autem Q R
planum., cui redia a centro f'olis ad centrum terra dudla nor­
maliter in fiflit ; terra totius exterioris P a p A P e p E , qua
fphara modo defcripta altior efi, particula ftngula cenentur
recedere hinc inde a plano Q R , f it que conatus particula cu-
jufque ut ejufdem difiantia a plano : Dico primo, quod tota
particularum omnium in aquatoris circulo A E , extra
uniformiter per totum circuitum in morem annuit
difpofitarum, vis & efficacia ad terram circum centrum ejus
rotandam, f it ad totam particularum totidem in aquatoris
punBo A , quod a plano Q R maxime difiat, confiflentium vim-
& efficaciam, ad terram confimili motu- circulari circum cen­
trum ejus movendam, ut unum ad duo. E t motus ifie circu­
laris circum axem, in communi fedtione aquatoris plani
Q R jacentem , peragetur.
Nam
47a PHILOSOPHIA NATURALIS
Ds Mundi Nam centro K diametro I L defcribatur femicirculus I N L K .
srsiEMAiB jnteiiigatur femicircumferentia I N L in partes innumeras as-
quales, & a partibus lingulis N ad diametrum I L demittantur finus
N M . Et fumma quadratorum ex finibus omnibus N M sequalis
erit fumma: quadratorum ex finibus K M , & fumma utraque aqua­
lis erit fumma: quadratorum ex totidem femidiametris KN-, ideoque
fumma quadratorum ex omnibus N M erit duplo minor quam fumma
quadratorum ex totidem femidiametris K N .

Jam dividatur perimeter circuli A E in particulas totidem aquales,


& ab earum unaquaque F ad planum <jj)R demittatur perpendiculum
F G 9 ut & a punfto A perpendiculum A H Et vis, qua particula F
recedit a plano §)R, erit ut perpendiculum illud F G per hypothe-
fin, & hasc vis dufta in diftantiam C G erit efficacia particulas F ad
terram circum-centrum ejus convertendam. Ideoque efficacia par­
ticulas in loco F, erit ad efficaciam particulas in loco A , ut F G x
G C ad A H x H C , hoc eft, ut F C q ad A C q ; & propterea effica­
cia tota particularum omnium in locis fuis F erit ad efficaciam parti­
cularum totidem in loco A , ut fumma omnium F C q ad fummam
totidem A C q 9 hoc eft (per jam demonftrata) ut unum ad duo.
Q E . 2).
Et quoniam particulas agunt recedendo perpendiculariter a plano
idque asqualiter ab utraque parte hujus plani: easdem conver­
tent
PRINCIPIA MATHEMATICA. 473
tent circumferentiam circuli aequatoris, eique inhaerentem terram, Liber
circum axem tam in plano illo gj)R quam in plano aquatoris jacen­ T e r t i u s ,

tem.
L E M M A II.
’ Iifdem p ofitis: dico fecundo quod vis & efficacia tota par­
ticularum omnium extra globum undique fitarum , ad terram
circum axem eundem rotandam, f i t a d vim totam particula­
rum totidem, in aquatoris circulo A E uniformiter per totum
circuitum in morem annuli difpofitarum, ad terram confimili'
motu circulari movendam, ut duo ad quinque,

Sit enim 1 K circulus quilibet minor aquatori A E parallelus, fint-


que L , l particula dua quavis aquales in hoc circulo extra globum
‘P a p e fita. Et fi in planum ^ R , quod radio in folem dudo per­
pendiculare elt, demittantur perpendicula L M, lm : vires tota, qui­
bus particula illa fugiunt planum Q R , proportionales erunt perpen­
diculis illis L M , lm. Sit autem reda L l plano P a p e parallela &

bifecetur eadem in X, & per pundum X agatur Jtf», quae parallela


fit plano Q R & perpendiculis L M , l m occurrat in iVac n, & in
planum 6)R demittatur perpendiculum X T . Et particularum L & /
vires contrariae, ad terram in contrarias partes rotandam, funt ut
L M x M C & I m x m C , hoc eft, ut L N x M C + N M x M C & I n
P Pp x^
474 PHILOSOPHIA N A TU R A L I S
D eMundi x m C - n mxmC, feu L N x M C-\-NM x M C & L N x m C - N M
SrsTEMATB x m C : & harum differentia L N x M m — N M x MC-\-mC ett vis.,
particularum ambarum fimul fumptarum ad terram rotandam. Hujus,
differentia: pars affirmativa L N x M m feu x L N x N X ett ad par­
ticularum duarum ejufdem. magnitudinis in A confiltentium vim
x A H x H C y ut L X q ad ACq. Et pars negativa NM xM C-\-m C
feu x X T x C T ad particularum earundem in A confidentium vim.

x A H x HC, ut C X q ad A C q . A c proinde partium differentia, id'


ed, particularum duarum L & l fimul fumptarum vis ad terram rotan­
dam ed ad vim particularum duarum iifdem aequalium & in loco A
confidentium ad terram itidem rotandam, ut L X q — CXq ad ACq.
Sed fi circuli 1 K circumferentia I K dividatur in particulas innume­
ras aequales L , erunt omnes L X q ad totidem I X q ut i ad x (per
lem. i.) atque ad totidem A C q , ut I X q ad x A C q \ & totidem
C X q zA totidem A C q ut x C X q zA x A C q . Quare vires con-
junftae particularum omnium in circuitu circuli I K funt ad vires
conjundtas particularum totidem in loco A, ut I X q — x C X q ad
x A C q : & propterea (per lem. x.) ad vires conjunftas particularum
totidem in circuitu circuli A E , ut I X q — x C X q ad A C q .
Jam vero fi fphaerae diameter T p dividatur in partes innumeras
aequales, quibus infidant circuli totidem I K ; materia in perimetro
circuli cujufque I K erit ut I X q : ideoque vis materiae illius ad ter­
ram
PRINCIPIA MATHEMATICA. 47f
ram rotandam, erit ut I X q in I X q — t CXq. Et vis materia: ejuf- l
dem, fi in circuli A E perimetro confideret, edet ut IX q in A C q . T e
E t propterea vis particularum omnium materix totius, extra globum
in perimetris circulorum omnium confidentis, ed ad vim particularum
totidem in perimetro circuli maximi A E confidentis, ut omnia I X q
in IX q— ■i. CXq ad totidem IXq in ACq, hoc ed, ut omnia ACq— CXq
in A C q — 3 CXq ad totidem A C q — CXq in A C q , id ed, ut omnia
A C q q — 4 A C q x C X q - \ - i C X q q ad totidem A C q q — A C q x
C X q , hoc ed, ut tota quantitas fluens, cujus fluxio ed A C q q —
4 A C q x C X q - \ - i C X q q , ad totam quantitatem fluentem, cujus
fluxio e l l A C q q — A C q x C X q \ ac proinde per methodum fluxi­
onum, Ut A C q q x C X - 1 A C q x C X cub-^t C X q c ad A C q q x
C X — y A C q x C X cub, id ed, fi pro C X fcribatur tota C f vel
A C , ut A C q c ad -i A C q c. hoc ed, ut duo ad quinque. g lE .T ).

LEMMA III.
lifdem p o fitis: dico tertio quod motus terra totius circum
axem ja m ante defcriptum, ex motibus particularum omnium
compofitus, erit a d motum annuit p ra d iB i circum axem eun­
dem in ratione, qua componitur ex ratione materia m terra
a d materiam in annulo, 6? ratione trium quadratorum ex ar­
cu quadrantali circuli cujufcunque ad duo quadrata ex diame­
tro ; id efl, in ratione materia a d materiam & numeri 9 1 5 1 7 5
a d numerum 1000000.

E fl enim motus cylindri circum axem fuum immotum revolventis


ad motum fphxrx inferiptx & fimul revolventis, ut quaelibet quatu-
or aequalia quadrata ad tres ex circulis fibi inferiptis: & motus cy­
lindri ad motum annuli tenuiflimi, fphaeram & cylindrum ad com­
munem eorum contaflum ambientis, ut duplum materix in cylindro
ad triplum materix in annulo; & annuli motus ide circum axem
cylindri uniformiter continuatus, ad ejufdem motum uniformem cir­
cum diametrum propriam, eodem tempore periodico faftum, ut cir­
cumferentia circuli ad duplum diametri.

Ppp i HYPO-
47(5 PHILOSOPHIA N A T U R A L IS
D b M undi
S ystemate HYPOTHESIS IL
Si annulus pradiBus terra omni reliqua fnblata7 /olus in
orbe terree7 motu annuo circa folem ferretur, interea circa
axem futim, ad planum ecliptica in angulo graduum z 3- in­
clinatum 7 motu diurno revolveretur: idem foret motus punc­
torum <equinoBiahumy fiv e annulus ifle fluidus efflet} fiv e is ex
materia rigida 0? firm a conflaret.
PROPOSITIO X X XI X. PROBLEMA XX.
Invenire prteceffionem aqumoBiorum.
Motus mediocris horarius nodorum lunae in orbe circulari, ubi
nodi funt in quadraturis, erat 1677. 15 '". i 6iv. 36V, & hujus dimidi­
um 8". 17777. 38iv. i8v. (ob rationes fupra explicatas) efi motus me­
dius horarius nodorum in tali orbe; fitque anno toto fidereo icbk
i i 7. 4677. Quoniam igitur nodi lunae in tali orbe conficerent annu-
atim 11' 46" in antecedentia; & fi plures eflent luna?, motus
nodorum cujufque (per corol. 16. prop. l x v i . lib. 1.) forent ut tempora
periodica ; fi luna fpatio diei fiderei juxta fuperficiem terrae revolve­
retur, motus annuus nodorum foret ad 2c§r* i i 7. 46/7ut dies fidere-
us horarum 23. 56' ad tempus periodicum lunae dierum 27. 7 hor.
437; id eft, ut 1436 ad 39343. Et par efl ratio nodorum annuli lu­
narum terram ambientis; five lunae illae fe mutuo non contingant,
five liquefeant & in annulum continuum formentur, five denique
annulus ille rigefeat & inflexibilis reddatur.
Fingamus igitur quod annulus ifle, quoad quantitatem materiae, ae­
qualis fit terrae omni V a p A T e p E quae globo Tape fuperior eft;
{Vid.fig. pag. 474.) & quoniam globus ifle efi ad terram illam fupe-
riorem ut aCqu. ad ACq u. — aCqu. id efi (cum terrae femidiameter
minor T C v t \ a C lit ad femidiametrum majorem A C ut 229 ad 230)
ut 52441 ad 459 ; fi annulus ifte terram fecundum aequatorem cin­
geret & uterque fimul circa diametrum annuli revolveretur, motus
annuli eflet ad motum globi interioris (per hujus lem. m ) ut 459 ad
52441 & 1000000 ad 925275 conjunftim, hoc efi, ut 4590 ad 485223 ;
ideoque motus annuli eflet ad fummam motuum annuli ac globi, ut
4590 ad 489813. Unde fi annulus globo adh^reat, & motum fuum,
* qua
PR IN C IPIA M A TH EM A TICA . 477
quo ipfius nodi feu punCta aequinoCtialia regrediuntur, cum globo l
communicet: motus qui reflabit in annulo erit ad ipfius motum pri- r
orem, ut 45*9° ad 489813 ; & propterea motus punCtorum aequi:.
poClialium diminuetur in eadem ratione. Erit igitur motus annuus
punCtorum aequinoctialium corporis ex annulo & globo compofiti
ad motum 2cgr* n '. 46'', ut 1436 ad 39343 & 45*90 ad 489813 con-
junCtim, id eft, ut 100 ad 291369. Vires autem quibus nodi luna­
rum (ut fupra explicui) atque ideo quibus punCta aequinoCtialia an-
nuli regrediuntur (id elt vires 3 I T in fig. pag, 437 & 438) funt
in fingulis particulis ut diftantiae particularum a plano & his vi­
ribus particulae illae planum fugiunt; & propterea (per lem. n.) fi
materia annuli per totam globi fuperficiem in morem figuras Tap
A T ep E ad fuperiorem illam terrae partem conftituendam fparge-
retur, vis & efficacia tota particularum omnium ad terram circa
quamvis aequatoris diametrum rotandam, atque ideo ad movenda
punCta aequinoctialia, evaderet minor quam prius in ratione 2 ad 7.
Ideoque annuus aequinoCtiorum regreflus jam efiet ad 20^. n '. 46//i
ut 10 ad 73092: ac proinde fieret 9". 56'". 50^.
Caeterum hic motus ob inclinationem plani aequatoris ad planum
eclipticae- minuendus eft, idque in ratione finus 91706 (qui finus eft
complementi graduum 234) ad radium 100000. Qua ratione motus
ifte jam fiet 9 " 20iv. Haec eft annua praeceffio aequinoCtiorum
a vi folis oriunda.
Vis autem lunae ad mare movendum erat ad vim folis, ut 434815*
ad 1 circiter. Et vis lunae ad aequinoCtia movenda eft ad vim folis,
in eadem proportione. Indeque prodit annua aequinoCtiorum prae­
ceffio a vi lunae oriunda 40". f z " '. £2iv, ac tota praeceffio annua
a vi utraque oriunda 50". oo//f. 12^. Et hic motus cum phae­
nomenis congruit. Nam praeceffio aequinoCtiorum ex obfervationi-
bus altronimicis eft annuatim minutorum fecundorum plus minus
quinquaginta.
Si altitudo terrae ad aequatorem fuperet altitudinem ejus ad polos,
milliaribus pluribus quam 174, materia ejus rarior erit ad circum­
ferentiam quam ad centrum: & praeceflio aequinoCtiorum ob alti­
tudinem illam augeri, ob raritatem diminui debet.
Defcripfimus jam fyftema folis, terrae, lunae, & planetarum: fu-
pereft ut de cometis nonnulla adjiciantur.
L E M M X
PHILOSOPHIAE NATURALIS
P e M undi
S ystemate
L E M M A IV.
Cometas ejje luna fu p erio res & in regione p la n e ta r u m verfari:

Ut defeftus parallaxeos diurna extulit cometas fupra regiones fub-


lunares, fic ex parallaxi annua convincitur eorum defcenfus in regi­
ones planetarum. Nam cometa;, qui progrediuntur fecundum ordi­
nem Tignorum, funt omnes fub exitu apparitionis aut folito tardi­
ores aut retrogradi, fi terra eft inter ipfos & folern; at jufto celeri­
ores fi terra vergit ad oppofitionem. Et contra, qui pergunt con­
tra ordinem lignorum funt jufto celeriores in fine apparitionis, fi
terra verfatur inter ipfos & folem; & jufto tardiores vel retrogradi,
fi terra lita eft ad contrarias partes. Contingit hoc maxime ex motu
terne in vario ipfius fitu, perinde ut fit in planetis, qui pro motu
terra vel confpirante vel contrario nunc retrogradi funt, nunc tar­
dius progredi videntur, nunc vero celerius. Si terra pergit ad ean­
dem partem cum cometa, & motu angulari circa folem tanto cele­
rius fertur, ut refta per terram & cometam perpetuo dufta conver­
gat ad partes ultra cometam, cometa e terra fpeftatus ob motum
Xuum tardiorem apparet efle retrogradus; fin terra tardius fertur,

motus cometae (detrafto motu terra) fit faltem tardior. A t fi terra


pergit in contrarias partes, cometa exinde velocior apparet. E x
acceleratione autem vel retardatione vel motu retrogrado dillantia
cometa in hunc modum colligitur. Sunto r r r QC
-obfervata tres longitudines cometa fub initio motus, litque
longi-
PRINCIPIA M A T H E M A T I C A . 479
longitudo ultimo obfervata, ubi cometa videri definit. Agatur reda L
ABC, cujus partes. A B , B C redis Q A & Q B, <$B & Q C inter- T ‘
jedte, fint ad invicem ut tempora inter obfervatiorres tres primas.
Producatur A C ad G, ut fit A G ad A B ut tempus inter obferva-
tionem primam & ultimam ad tempus inter obfervationem primam &
fecundam, & jungatur §Kr. Et fi cometa-moveretur uniformiter in linea
reda, atque terra vel quiefceret, vel etiam in linea reda uniformi cum
motu progrederetur ; foret angulus r ^ G longitudo cometa: tempore
obfervationis ultima:. Angulus igitur F ^ G , qui longitudinum diffe­
rentia ett, oritur ab inaequalitate motuum cometa; ac terrae. Hic
autem angulus, fi terra & cometa in contrarias partes moventur,
additur angulo r ^ G , & fic motum apparentem cometa; velocio­
rem reddit: fin cometa pergit in eafdem partes cum terra, eidem
fubducitur, motumque cometae vel tardiorem reddit, vel forte re­
trogradum ; uti modo expofui. Oritur igitur hic angulus praecipue
ex motu terrrae, & idcirco pro parallaxi cometa: merito habendus*
eft, negledo videlicet ejus incremento vel decremento nonnullo,
quod a cometae motu inaequabili in orbe proprio oriri pofifit. Dif-

tantia vero cometae ex hac parallaxi fic colligitur. Defignet S folem,


a c T orbem magnum, a locum terrae in obfervatione prima, c lo-
4So PHILOSOPHIA NATURALIS
De Mundi cum terrae in obfervatione tertia, T locum terrae in obfervatione
spumate u]tima> & <rT Hneam reflam verfus principium arietis duflam.
Sumatur angulus r T F aequalis angulo hoc e», aqualis
longitudini cometae ubi terra verfatur in T. Jungatur a c> & pro­
ducatur ea ad g, ut fit a g ad a c ut A G ad A C, & erit g locus
quem terra tempore obfervationis ultimae, motu in refla ac unifor­

miter continuato, attingeret. Ideoque li ducatur g r ipfi T r pa­


rallela, & capiatur angulus rg V angulo r Q G aequalis, erit hic
angulus rg V aqualis longitudini cometae e loco g fpeftati $ &
angulus T V g parallaxis erit, quae oritur a tranflatione terrae de
loco g in locum T: ac proinde Aloeus erit cometae in plano eclip­
ticae. Hic autem locus V orbe Jovis inferior elfe folet.
Idem colligitur ex curvatura viae cometarum. Pergunt haec cor­
pora propemodum in circulis maximis quamdiu moventur celerius;
at in fine curfus, ubi motus apparentis pars illa, quae a parallaxi ori­
tur, majorem habet proportionem ad motum totum apparentem, de-
fleflere folent ab his circulis, & quoties terra movetur in unam
partem, abire in partem contrariam. Oritur haec deflexio maxime
ex parallaxi, propterea quod refpondet motui terrae ; & infignis ejus
quantitas, meo computo, collocavit difparentes cometas fatis longe
infra
P R I N C I P I A M A T H E MA T I C A . 481
•infra jovem. Unde confequens eft quod in perigads & periheiiis,
ubi propius adfunt, defcendunt faspius infra orbes martis & inferi- * r ‘ ’J**
orum planetarum.
Confirmatur etiam propinquitas cometarum ex luce capitum. Nam
corporis coelefiis a fole illultrati & in regiones longinquas abeuntis,
diminuitur fplendor in quadruplicata ratione difiantia:: in duplicata’
ratione videlicet ob auftam corporis dillantiam a fole, & in alia du­
plicata ratione ob diminutam diametrum apparentem. Unde fi de­
tur & lucis quantitas & apparens diameter cometa;, dabitur difiantia,
dicendo quod difiantia fit ad dillantiam planetce, in ratione diame­
tri ad diametrum direfte & ratione fubduplicata lucis ad lucem in-
verfe. Sic minima capillitii cometa; anni 1682 diameter, per tubum
opticum fexdecim pedum a Flamftedio obfervata & micrometro
menfurata, a;quabat 2/. o" ; nucleus autem feu ftella in medio capi­
tis vix decimam partem latitudinis hujus occupabat, ideoque lata
erat tantum 1 1 " vel 12".- Luce vero & claritate capitis fuperabat
caput cometae anni 1680, fiellafque primae vel fecunda: magnitudi­
nis aemulabatur. Ponamus faturnum cum annulo fuo quafi quadru­
plo lucidiorem fuifle : & quoniam lux annuli propemodum a:qua-
bat lucem globi intermedii, & diameter apparens globi fit quafi 2.1",
ideoque lux globi & annuli conjun&im aequaret lucem globi, cujus
diameter efiet 30": erit difiantia cometae ad dillantiam faturni ut
1 ad V4 inverfe, & 12." ad 30" direfte, id eft, ut 24 ad 30 feu 4
ad Rurfus cometa anni 1665 menfe aprili, ut au&or eft He-
velius, claritate fua pene fixas omnes fuperabat, quinetiam ipfum
faturnum, ratione coloris videlicet longe vividioris. Quippe luci­
dior erat hic cometa altero illo, qui in fine anni praecedentis appa­
ruerat, & cum ftellis primas magnitudinis conferabatur. Latitudo
capillitii erat quali 6', at nucleus cum planetis ope tubi optici col­
latus plane minor erat jove, & nunc minor corpore intermedio
faturni, nunc ipfi aqualis judicabatur. Porro cum diameter capil­
litii cometarum raro fuperet 8' vel 12', diameter vero nuclei, feu
ftella centralis fit quafi decima vel forte decima quinta pars diame­
tri capillitii, patet ftellas hafce ut plurimum ejufdem efle apparentis
magnitudinis cum planetis. Unde cum lux earum cum luce fa-
turni non raro conferri pofiit, eamque aliquando fuperet; mani-
Q qq feftum
481 PHILOSOPHIAE NATURALI S
felium eft, quod cometae omnes in periheliis vel infra faturnum coi-
locandi fint, vel non longe fupra. Errant igitur toto coelo, qui co­
metas in regionem fixarum prope ablegant: qua certe ratione non.
magis illullrari deberent a fole nollro, quam planetae, qui hic funt,
illullrantur a llellis fixis.
H $c difputavimus non confiderando obfcurationem cometarum,
per fumum illum maxime copiofum & crafTum, quo caput circun-
datur, quafi per nubem obtufe femper lucens* Nam quanto obfcu-
rius redditur corpus per hunc fumum, tanto propius ad folem ac­
cedat neceffe eft, ut copia lucis a fe reflexas planetas aemuletur. Inde
verifimile fit cometas longe infra fphaeram faturni defcendere, uti
ex parallaxi probavimus. Idem vero quam maxime confirmatur ex
caudis. Has vel ex reflexione fumi fparfi per aethera, vel ex luce
capitis oriuntur. Priore cafu minuenda efl diflantia cometarum, ne
fumus a capite femper ortus per fpatia nimis ampla incredibili cum
velocitate & expanfione propagetur. In pofteriore referenda eft lux
omnis tam caudae quam capillitii ad nucleum capitis. Igitur fi con­
cipiamus lucem hanc omnem congregari & intra difcum nuclei co-
arftari, nucleus ille jam certe, quoties caudam maximam & fulgen*
tiflimam emittit, jovem ipfum fplendore fuo multum fuperabit.
Minore igitur cum diametro apparente plus lucis^ emittens, multo
magis illuflrabitur a fole, ideoque erit foli multo propior. Quinetiam <
capita fub fole delitefcentia, & caudas cum maximas tum fulgentif-
fimas inftar trabium ignitarum nonnunquam emittentia, eodem ar­
gumento infra orbem veneris collocari debent. Nam lux illa omnis ,
fi in ftellam congregari fupponatur, ipfam venerem ne dicam veneres
plures conjunftas quandoque fuperaret.
Idem denique colligitur ex luce capitum crefcente in recefTu co­
metarum a terra folem verfus, ac decrefcente in eorum recefTu a
fole verfus terram. Sic enim cometa poflerior anni 1665 (obfer-
vante Hevelio) ex quo confpici coepit, remittebat femper de motu *
fuo apparente, ideoque praeterierat perigaeum ; fplendor vero capitis
nihilominus indies crefcebat, ufque dum cometa radiis folaribus ob-
te&us defiit apparere. Cometa anni 1683 (obfervante eodem He-
velio) in fine menfis julii, ubi primum confpeftus eft, tardiflime
movebatur, minuta prima 40 vel 45 circiter fingulis diebus in orbe
. fuo
PRINCIPIA MATHEMATICA. 483
fuo conficiens. E x eo tempore motus ejus diurnus perpetuo auge­ L i b e r
batur ufque ad Seps. 4. quando evafit graduum quafi quinque. I- T e r t x u s.
gitur toto hoc tempore cometa ad terram appropinquabat. Id quod
etiam ex diametro capitis micrometro menfurata colligitur : quippe
qtiam Hevelius reperit Aug. 6. effe tantum 6'. y" inclufa coma, at
Sept. x. effe 9'. 7" . Caput igitiir initio longe minus apparuit quam
in fine motus, at initio tamen in vicinia folis longe lucidius extitit
quam circa finem, ut refert idem Hevelius. Proinde toto hoc tem­
pore, ob receffum ipfius a fole, quoad lumen decrevit, non obftante
acceffu ad terram. Cometa anni 1618 circa medium menfis D e­
cembris, & ille anni 1680 circa finem ejufdem menfis, celerrime
movebantur, ideoque tunc erant in perigsis. Verum fplendor maxi­
mus capitum contigit ante duas fere feptimanas, ubi modo exierant
de radiis folaribus; & fplendor maximus caudarum paulo ante, in
majore vicinitate folis. Caput cometas prioris, juxta obfervationes
Cyfati, Heccmb. 1. majus videbatur llellis primas magnitudinis, &
‘Decemb. 16. (jam in perigaeo exillens) magnitudine parum, fplendore
feu claritate luminis plurimum defecerat. Jan. 7. Keplerus de ca­
pite incertus finem fecit obfervandi. Die ix menfis Uecemb. con-
fpeftum & a Flamjledio obfervatum elt caput cometse pollerioris
in diftantia novem graduum a fole; id quod ftells tertia: magnitudi­
nis vix conceffum fuiffet. Decemb. iy & 17 apparuit idem ut llella
tertis magnitudinis, diminutum utique fplendore nubium juxta fo-
lem occidentem. ‘Decemb. z6. velociffime motus, inque perigaeo
propemodum exiltens, cedebat ori pegafi, {telis tertis magnitudi­
nis. Jan. 3. apparebat ut llella quarts, Jan. 9. ut llella quints, Jan.
13. ob fplendorem luns crefcentis difparuit. Jan. xy. vix squabat
llellas magnitudinis feptims. Si fumantur squalia a perigaeo hinc
inde tempora, capita q u s temporibus illis in longinquis regionibus
polita, ob aequales a terra diltantias, squaliter lucere debuiffent, in
plaga folis maxime fplenduere, ex altera perigaei parte evanuere. I­
gitur ex magna lucis in utroque litu differentia, concluditur magna
folis & com ets vicinitas in litu priore. Nam lux cometarum regu-
laris effe folet, & maxima apparere ubi capita velociffime moventur,
atque ideo funt in p erigsis; nifi quatenus ea major elt in vicinia
folis.
•Cordi.
Q 1q a
484 PHILOSOPHIA NA T UR ALI S
temate Corol r- Splendent igitur cometas luce folis a fe reflexa.
TE Corel. 2. Ex didis etiam intelligitur cur cometas tantopere fre­
quentant regionem folis. Si cernerentur in regionibus longe ultra
faturnum, deberent faepius apparere in partibus foli oppofitis. Fo­
rent enim terra? viciniores, qui in his partibus verfarentur; & fol
interpofitus obfcuraret casteros. Verum percurrendo hiflorias co­
metarum, reperi quod quadruplo vel quintuplo plures detedi funt
in hemifphasrio folem verfus, quam in hemifphasrio oppofito, pra3-
ter alios proculdubio non paucos, quos lux folaris obtexit. Nimirum
in defcenfu ad regiones noftras neque caudas emittunt, neque adeo
illuflrantur a fole, ut nudis oculis fe* prius detegendos exhibeant,
quamfint ipfo jove propiores. Spatii autem tantillo intervallo
circa folem deferipti pars longe major fita eft a latere terras, quod
folem refpicit; inque parte illa majore cometae, foli ut plurimum
Viciniores, magis illuminari folent.
Coro/. 3. Hinc etiam manifeftum eft, quod coeli refiftentia de-
fiituuntur. Nam cometas vias obliquas & nonnunquam curfui pla­
netarum contrarias fecuti, moventur omnifariam liberrime, & mo­
tus fuos, etiam contra curfum> planetarum diutiffime confervant.
Fallor ni genus planetarum fint, & motu perpetuo in^orbem rede­
ant. Nam quod feriptores aliqui meteora efle volunt, argumentum
a capitum perpetuis mutationibus ducentes, fundamento carere vi­
detur. Capita cometarum atmofphseris ingentibus cinguntur; &
atmofphaerae inferne denfiores efle debent. Unde, nubes funt, non
ipfa cometarum corpora,, in quibus mutationes illas vifuntur. Sic
terra fi e planetis fpedaretur, luce nubium fuarum proculdubio
fplenderet, & corpus firmum fub nubibus prope delitefceret. Sic
cingula jovis in nubibus planetae illius formata funt, quas fitum mu­
tant inter fe, & firmum jovis corpus per nubes illas difficilius cer­
nitur. Et multo magis corpora cometarum fub atmofphaeris & pro,*
fundioribus & craflioribus abfeondi, debent.

PRO-
PRINCI PI A MATHEMATICA. 48J
L iber

P R O P O S I T I O XL. THEOREMA XX. TtRrius-


C om etas m fe& lom bus con icis um bilicos in cen tro fo h s h a ­
bentibus m o v e r i , fe9- ra d iis a d fo le m duB is a rea s tem poribus
p ro p o rtio n a les d e fir ib e r e .
Patet per corol. x. prop. xm. libri primi, collatum cum prop. vm,
xii, & xm. libri tertii.
Corol. r. Hinc fi cometae in orbem redeunt; orbes erunt ellipfes,
& tempora periodica erunt ad tempora periodica planetarum in axi­
um principalium ratione fefquiplicata, Ideoque cometae maxima ex
parte fupra planetas verfantes, & eo nomine orbes axibus majoribus
defcribentes, tardius revolventur. Ut fi axis orbis cometae fit qua­
druplo major axe orbis faturni, tempus revolutionis cometae erit ad
tempus revolutionis faturni, id eft, ad annos 30, ut 4^ 4 (feu 8)
ad 1, ideoque erit annorum 140.
Corol. 1. Orbes autem erunt parabolis adeo finitimi, ut eorum vice
parabolae fine erroribus fenfibilibus adhiberi poflint.
Corol. 3. Et propterea (per corol. 7. prop. xvi. lib. 1.) velocitas co­
metae* omnis, erit femper ad velocitatem planetae cujulvis circa folemi
in circulo revolventis, in fubduplicata ratione duplae diftantiae pla­
netae a centro folis, ad diftantiam cometae a centro folis quamproxi-
me. Ponamus radium orbis magni, feu ellipfeos in qua terra revol­
vitur femidiametrum maximam effe partium 100000000: & terra
motu fuo diurno mediocri defcribet partes 172.02,12., & motu hora­
rio partes 716754. Ideoque cometa in eadem telluris a fole diftan-
tra mediocri, ea cum velocitate quae fit ad velocitatem telluris ut Vx
ad 1, defcribet motu fuo diurno partes 1431747, & motu horario
partes 1013644. In majoribus autem vel minoribus diftantiis, motus
tum diurnus tum horarius erit ad hunc motum diurnum & hora­
rium in fubduplicata ratione diftantiarum reciproce, ideoque datur.
Corol. 4. Unde fi latus reftum parabolae quadruplo majus fit radio
orbis magni, & quadratum radii illius ponatur eile partium 100000000:
area quam cometa radio ad folem dufto fingulis diebus defcribit,
, * . erit
4U P H IL O S O P H IA N A T U R A L I S
De Mondi erit partium 12163 734, & fingulis horis area illa erit partium 5-06824.
Svstbmate gjn jatus re(qum majus fit vel minus in ratione quavis, erit area di­
urna & horaria major vel minor in eadem ratione fubduplicata.

LEMMA V.
Invenire lineam curvam generis parabolici, qua per data
quotcunque punita tranfibit.

Sunto punfta illa A, B, C, T>, E , F, &c. & ab iifdem ad reflam


quamvis pofitione datam H N demitte perpendicula quotcunque
A H , B I , C K , *D L, E M , F N .

Caf. 1. Si punftorum H, I, K, L , M , N aequalia funt intervalla


H I , I K, K L , &c. collige perpendiculorum A H , B l , C K, &c.
differentias primas b, 2b, 3b., 4b, $b, &c. fecundas c, 2c, 3c, 4c, & c.
tertias d, id, &c. id eft, ita ut fit A H — B I = b , B I — CK— ^b,
C K — T>L — 34 , D L-\- E M = < \b,— E M -\-F N = $ b , & c. dein b —.

b ib 3b 4b

C 2C 3C 4C

d 2d 3d

e le
f
B

2 b = c , &c. & fic pergatur ad differentiam ultimam, quae "hic eft f .


Deinde erefta quacunque perpendiculari R S , quae fuerit ordinarim
applicata ad curvam quaefitam: ut inveniatur hujus longitudo, pone
intervalla H I, I K , K L , L M , &c. unitates effe, & dic A H — a,
— H S = p , 4/ in—I S = q , in-j-JTTr^ r, 4 r in S L = s, 4 s in
-\-SM — t ; pergendo videlicet ad ufque penultimum perpendicu­
lum M E , & praeponendo figna negativa terminis H S , IS , &c. qui
jacent
PRINCIPIA MATHEMATICA. 487
jacent ad partes punfti S verfus A, & figna affirmativa terminis SK, Linit;
SL, &c. qui jacent ad alteras partes punfti S. Et fignis probe ob- T E K T I O!
fervatis, erit R S = a -4- cq-\-dr-\-es-\-ft, &c.
Caf. 2. Quod fi punitorum H, I, K , L , &c. inaequalia' fint inter­
valla H I , I K , &c. collige perpendiculorum A H , B I , C K , &c.
differentias primas per intervalla perpendiculorum divifas b, xb, 3b,
4 b, 5b-, fecundas per intervalla bina divifa c, xc, 3c, 4 c, &c. ter­
tias per intervalla terna divifas d, xd, $d, & c. quartas per intervalla
quaterna divifas e, xe, & c. & fic deinceps; id eft, ita ut fit b
AH—BI BDTI— CK m r ■
HL
xb: 3b — CK— T>L &c. dein -r= $— 26
IK KL~ ~HK%
xb — 3b 3 b •4 b 2 .C — 3C
%c
IL ’ 3f K M ’ ^ c‘ P°^ea ^— "H L ' 1 ^ ■ ’
&c. Inventis differentiis, dic A H — a, — H S — p, p in — IS — q; q
in -f S K = r , r m ^-SL— s, s in+ S M = t ; pergendo fcilicet ad ufque
perpendiculum penultimunr M E , & erit ordinatim applicata R S =
aAr bp-\-c q ^ -d r^ es^ -ft, & c. •
Corol. Hinc arete curvarum omnium inveniri poffunt quamproxi-
me. Nam fi curvae cujufvis quadrandae invenianturpunfta aliquot, >
& parabola per eadem duci intelligatur : erit area parabolae hujus
eadem quamproxime cum area curvae illius quadrandi. PotelE
autem parabola per methodos notiffimas ■ femper quadrari Geome­
trice.

L E M M A V I ..

Ex o b ferv a tis a liq u o t locis co m e ta in v e n ir e locu m eju s a d


tem p u s q u od vis in term ed iu m datum .

Defignent H I , I K , K L , L M tempora inter obfervationes ( in '


fig. praced.) H A , I B , K C , LT>, M E obfervatas quinque longi­
tudines cometae, H S tempus datum inter obfervationem primam
longitudinem quaefitam. Et fi per punfta A , B , C, D , E duci in-
telligatur curva regularis A B C D E-, & per lemma fuperius inve­
niatur ejus ordinatim applicata RS, erit R S longitudo quaefita.'
Eadem methodo ex obfervatis quinque latitudinibus invenitur la­
titudo ad tempus datum.
, } Si
488 PHILOSOPHIAE NATURALIS
D , Mundi Si longitudinum obfervatarum parva; fint differentia?, puta gradu-
S ystemate um tantum 4 vel s ; fufFecerint obfervationes tres vel quatuor ad
inveniendam longitudinem & latitudinem novam. Sin majores fint
differentia;, puta graduum 10 vel zo, debebunt obfervationes quin­
que adhiberi.

L E M M A V II.
P e r d atu m p u n B u m P d u ce r e r e tia m Ttneam B C, cujus
p a r t e s PB, PC, reB is duabus p o fitio n e datis A B , A C ab -
' f a f f a , d ata m h a b ea n t ra tio n em a d in v icem .
A punfto illo T ad reftarum alteru­
tram A B ducatur reda quaevis &
producatur eadem verfus reftam alteram
A C ufque ad E , ut fit T E ad SP Z)
in data illa ratione. Ipfi A T> parallela
fit A C; & fi agatur C CP B , erit P C ad
T B ut P A .a d P 2 3 . & A . A .

L E M M A V III.
S it A B C p a ra b o la u m b ilicu m h ab en s S. C horda A C bi~

fiBa m I abfcindatur fegmentum A B C I , cu ju s diameter fit


I fi
PRINCIPIA MATHEMATICA'. 4g 9
l P & v er tex p. In l p produ& a ca p ia tu r p O a q u alis d i-
tnidio ipfiu s I p. J u n g a tu r O Sfe3p ro d u ca tu r ea a d g, ut "
,

J it S h a q u a lis z S O . h ,t Ji co m eta B m o vea tu r tn a rcu C B A ,


& agatur £ B fecans A C tn E , : dico quod pun itum E ab-
fcin d et de chorda A C fegm entum A E tem pori proportionale
quam proxim e.

Jungatur enim E O fecans arcum parabolicum A B C in T, & aga­


tur p X , quae tangat eundem arcum in vertice p, & aftse EO occur­
rat in X ; & erit area curvilinea A E X p A ad aream curvilineam.
A C T p A ut A E ad A C . Ideoque cum triangulum A S E fit ad
triangulum A S C in eadem ratione, erit area tota A S E X p A ad
aream totam A S C T p A ut A E ad A C . Cum autem £ 0 fit ad
S O ut 3 ad i, & £ 0 ad J O in eadem ratione, erit S X ipfi. E B
parallela: & propterea fi jungatur B X , erit triangulum S E B tri­
angulo X E B aequale. Unde fi ad aream A S E X p A addatur tri­
angulum E X B , & de fumma auferatur triangulum S E B , manebit
area A S B X p A areae A S E X p A aequalis, atque ideo ad aream
A S C T p A ut A E ad A C . Sed areae A S B X p A aequalis eft
area A S B T p A quamproxime, & haec area A S B T p A eft ad
aream A S C T p A , ut tempus defcripti arcus A B ad tempus de-
fcripti arcus totius A C. Ideoque A E eft ad A C in ratione tem­
porum quamproxime. §). E . T).
Corol. U b i p u n ftu m B in c id it in parabolae v e rtic e m p, eft A E
a d A C in ra tio n e te m p o ru m a c c u ra te .

Scholium .
S i ju n g a tu r p£ fecan s A C in & in ea c ap iatu r |», quae fit a d
p B u t a 7 M I ad 1 6 M p : a fta B n fecabic ch o rd am A C in ra tio n e
te m p o ru m m a g is a c c u ra te q u am p riu s. J a c e a t au tem p u n ftu m n
u ltr a p u n ftu m £, fi p u n ftu m B m a g is d iftat a v e rtic e p rin cip a li p a­
rabolae q u a m p u n ftu m p ; & c itr a , fi m in u s d ifta t ab e o d em v e rtic e .

Rr r LEMMA
PHILOSOPHIAE N A T U R AL I S
D eM undi
S ystemate L E M M A IX .
„ , . , A lC \
ReBte I p &* p M Sf longitudo —rr~ aquantur inter fe.
Nam 4 Sp eft latus reftum parabolae pertinens ad verticem p.

L E M M A X.
Si producatur S # ad N P, ut ^ N fit pars tertia ip-
fm s fA, I, &* SP fit ad S.N ut S N ad $ p. Cometa, quo tem­
pore defcribit arcum A ^ C, f i progrederetur ea fem per cum
velocitate quam habet in altitudine ipfi S P aquali} defcribe-
ret longitudinem aqualem chorda AC.

Nam fi cometa velocitate, quam habet in p, eodem tempore pro­


grederetur uniformiter in reda, quae parabolam tangit in p ; area,
quam radio ad punctum S duCto defcriberet, aequalis eflet areae pa-
rabolicae ASGf.t. Ideoque contentum fub longitudine in tangente
defcripta & longitudine S^ eflet ad contentum fub longitudinibus
A C . & SM , ut area A S C f* ad triangulum A S C , id eft, ut S N

ad S M. Quare A C eft ad longitudinem in tangente defcriptam»


ut S p ad S N . Cum autem velocitas cometae in altitudine S P fit
(per corol. 6. prop. xvi. lib. i.) ad ejus velocitatem in altitudine Sfi,
in fubduplicata ratione S P ad S p inverfe, id eft, in ratione S p ad
S N ; longitudo hac velocitate eodem tempore defcripta, erit ad lon­
gitudinem
PRINCIPIA MATHEMATICA. 4pt
gitudinem in tangente defcriptam, ut <5> ad SN. Igitur A C 8 c lon L iber
gitudo hac nova velocitate defcripta, cum fint ad longitudinem in Tert1us-
tangente defcriptam in eadem ratione, aequantur inter fe. ©.£<£>
■ Corol. Cometa igitur ea cum velocitate, quam habet in dtitudine
S p - Y ilp , eodem tempore deferiberet chordam ^Cquamproxime.

L E M M A X I.
Si cometa motu omni privatus de altitudine SN feu S .p+-
Ll f i demitteretur, ut caderet in folem , ea femper .vi uni­
form iter continuata urgeretur in folem, qua urgetur fub initio ;
idem fem iffe temporis, quo in orbe fuo deferibat arcum A C ,
defcenfu fuo deferiberet fpatimn longitudini I ^ aquale.

Nam-cometa, quo tempore deferibat arcum parabolicum A C , eb-


dem tempore ea cum velocitate, quam habet in altitudine S T (per
lemma noviffimum) deferibet chordam A C , ideoque (per corol. 7.
prop. xvi. lib. 1.) eodem tempore in circulo, cujus femidiameter effet
S T , vi gravitatis fuae revolvendo, deferiberet arcum, cujus longitudo
effet ad arcus parabolici chordam A C , in fubduplicata ratione uni­
tatis ad binarium. Et propterea eo cum pondere, quod habet in fo­
lem in altitudine S T , cadendo de altitudine illa in folem, deferi­
beret femiffe temporis illius (per corol. 9. prop. xv. lib. 1.) fpatium
aequale quadrato femiffis chordae illius applicato ad quadruplum al-
Alq
titudinis S T , id eft, fpatium Unde cum pondus cometae in
4ST'
folem in altitudine S N fit ad ipfius pondus in folem in altitudine
S T , ut S T ad S p : cometa pondere quod habet in altitudine S N
eodem tempore, in folem cadendo, deferibet fpatium id eft,
4 0 p

fpatium longitudini I p vel aequale. E. T).

Rrr 1 PRO-
4P2 PHILOSOPHIAE NATURALI S
De M undi
S ystemate

P R O P O S I T I O XLI. P R O B L E M A XXI.
Cometa in parabola moti trajeEloriam ex datis tribus obfer-
' Dationibus determinare. •

Problema hocce longe difficillimum multimode aggreffus, com-


pofui problemata quaedam in libro primo, quae ad ejus folutionem
fpeftant. Poftea folutionem fequentem paulo fimpliciorem excogi­
tavi.
Seligantur tres obfervationes aequalibus temporum intervallis ab
invicem quamproxime diftantes. Sit autem temporis intervallum il­
lud, ubi cometa tardius movetur-, paulo majus altero, ita videlicet ut
temporum differentia iit ad fummam temporum, ut fumma temporum,
ad dies plus minus fexcentos; vel ut punftum E (in fig. lem. vm .):

incidat in punftum M quamproxime, & inde aberret verfus / po­


tius quam verfus A , Si tales obfervationes non praedo iint, inve­
niendus eft novus cometae locus per lemma fextum.
Defignent
PRINCIPIA MATHEMATICA. 49 j
Defignent S folem, T, t , r tria loca terra in orbe magno, T A Li
tB, t.C obfervatas tres longitudines cometa, V tempus inter obfer- rER
vationem primam & fecundam, W tempus inter fecundam ac terti*
am» X longitudinem, quam cometa toto illo tempore ea cum velo­
citate, quam habet in mediocri telluris a fole diftantia, defcribere
pollet, quaque (per corol. 3 . prop. x l . lib.. 111) invenienda eft, &
t V perpendiculum in chordam T t . In obfervata longitudine me­
dia t B fumatur utcunque punftum B pro loco cometa in plano-
ecliptica, & inde verfus folem S ducatur linea B E , qua fit ad fa--
gittam t V , ut contentum fub S B & S t quad. ad cubum hypote-
nufa trianguli reftanguli, cujus latera funt SB & tangens latitudinis
com eta in obfervatione fecunda ad radium t B. Et per punftum
E agatur (per hujus lem. vn.) refta A E G , cujus partes A E, EC>
ad reftas T A tk r C terminata, fint ad invicem ut tempora V & cW -
& erunt A & C loca cometa in plano ecliptica in obfervatione pri­
ma ac tertia quamproxime, fi modo B fit locus ejus refte aflumptus
in obfervatione fecunda.
A d A C bifeftam in I erige perpendiculum I i . Per punftum B
age occultam B i ipfi A C parallelam. Junge occultam S i fecantem
A C in A, & comple parallelogrammum i l \ p . Cape Ia- aqualem •
3 / a, & per folem S age occultam <r| aqualem i S a - \ - i i h . Et de­
letis jam literis A, E , C, /, a punfto B verfus punftum £ duc occul­
tam novam B E , qua fit ad priorem B E in duplicata ratione diftan-
tia B S ad quantitatem <5yq--fi a . Et per punftum E iterum duc
reftam A E C eadem lege ac prius, id eft, ita ut ejus partes A E & E C ’
fint ad invicem, ut tempora inter obfervationes V & IV. Et erunt'
A & C loca cometa magis accurate.
A d A C bifeftam in I erigantur perpendicula A M , CN, IO l quo*
rum A M & C N fint tangentes latitudinum in obfervatione prima ac
tertia ad radios T A & rC. Jungatur M N fecans 1 0 in O. Con-
ftituatur reftangulum i l x p ut prius. In I A produfta capiatur
IT > aequalis S p ^ i A. Deinde in M N verfus N capiatur
M T , qu a fit ad longitudinem fupra inventam X , in fubdu-
plicata ratione mediocris diftantia telluris a fole ( feu femidiame-
tri orbis magni) ad diftantiam O D . Si punftum T incidat in pun­
ftum N-. erunt A , B , C tria loca cometae, per qua orbis ejus in*
494 PHILOSOPHIAE NATURALI S
di plano ecliptica: defcribi debet. Sin pundum T non incidat in
TE pundum N-, in reda A C capiatur C G ipfi N T aequalis, ita ut
puncfta G & T ad eafdem partes reda: N C jaceant.
'Eadem methodo, qua punda E , A , C, G, ex aflumpto pundo B
inventa funt, inveniantur ex afTumptis utcunque pundis aliis b & /3
punda nova e, a, c, g, & e, u, *, y. Deinde fi per G, g, y ducatur
circumferentia circuli G g y, fecans redam r C in Z : erit Z locus
cometa: in plano eclipticae. Et fi in A C, ac, a, x capiantur A F
af, ccp ipfis C G , .cg, xy relpedive aequales, & per punda F,f,

>D

,<p ducatur circumferentia circuli F f <p, fecans redam A T m X-,


erit pundum X alius cometae locus in plano eclipticae. Ad punda
X & Z erigantur tangentes latitudinum cometae ad radios T X &
t Z \ & habebuntur loca duo cometae in orbe proprio. Denique
(per prop. xix. lib. i.) umbilico d*, per loca illa duo defcribatur pa­
rabola, & haec erit trajedoria cometae. § ^ E .L
Conftrudionis hujus demonfiratio ex lemmatibus confequitur r
quippe cum reda A C fecetur in E in ratione temporum, per lem­
ma vix, ut oportet perlem. v r u : & B E per lem. x i. fit pars redae
B S vel in plano eclipticae arcui A B C & chordae A E C inter-
je d a ; & M T ( per corol. lem. x.) longitudo fit chordae arcus, quem
cometa
P RIN C I P I A / M A T H E MATIOA. 49 f
cometa in orbe proprio inter obfervationem primam ac tertiam de- Ll
fcribere debet, ideoque ipfi d f A aequalis fuerit,11fi/modo A ficIve-TE'
ruscomet^locus in plano eclipticsebv rm;V1 .ohovni r,ll. fHo I • v>
Caeterum punda B, b, /3 ,non quaelibet/ fed vero proxima eligere-
convenit. Si angulus A<jjh, in quo veftigium orbis in plano eclip­
ticae defcriptum fecat redam t B, praeterpropter innotefcat; in an­
gulo illo ducenda erit reda occulta A C , quae fit ad -f T r in fub-:
duplicata ratione ad S t. Et agendo redam S E B , cujus pars
E B aequetur longitudini V t, determinabitur pUndum B quod pri­
ma vice ufurpare licet. Tum reda A C deleta & fecundum prae­
cedentem confirudionem iterum duda, & inventa infuper longitu­
dine M T ; in t B capiatur pundum b, ea lege, ut fi T A, t C fe
mutuo fecuerint in T, fit dillantia Tb ad difiantiam T B , in ratio­
ne compofita ex ratione M T ad M N & ratione fubduplicata S B
ad S b. Et eadem methodo inveniendum erit pundum tertium /3
fi modo operationem tertio repetere iubet. Sed hac methodo ope­
rationes duae ut plurimum fuffecerint. Nam fi diftantia A^ perexi­
gua obvenerit; pofiquam inventa funt punda F, f & G, g, adar
redae F f & G g fecabunt T A & r C in pundis quaelitis X & Z , ■

Exemplum.

Proponatur cometa anni 1680. Hujus motum a Flamftedio ob-


fervatum & ex obfervationibus computatum, atque ab Halleio exiif-
dem obfervationibus corredum, tabula fequens exhibet.
PHILOSOPHIA N A T U R A L I S
D b Mundi
S ystemate * , . ^Con
• - .;*»r-* ■ «•V 1
Tem.appar Te m. verum: Long. Solis ^ ' Li^ngitudcf. ^ Lat.'bc
1

fi. / h. / ii 0 i ii 0 i ii 0 X //
1 6 8 0 . T>ec. 1 2 O v? i .5 1. *3 Yf 6 .32.30 8.28. O
.4
J 6 4 -46.
. 2 l 6' . 3 * 4 6 . 36. 11. 6. 44 SS 5'. 8 .12 2 1.4 2. 13
59
6 . 12 <5. 1 7 - 5* 1 4 . 9 . 26 18 .4 9 x 3 25.23. 5
2 6 16, 9 . 22 28 .24 .13 27. O.
5 T4 5* 2 0 44 51
{29 7 8 2 19 .19 43 X 13 .10 .4 1 28. 9. 58
5"? 3
30 8 2 8 IO 26 20.21 1 7 . 3 8 . 2 0 28 .I J 53
9
1 6 8 1 . Jan. 5 5 6 1 38 2 6 . 2 2 .18 T 8 . 4 8 . 5 3 26.I5*C 7
9 <S 7 0 53 ss 0 .29 2 18 .4 4 . 4 2 4 . I I . 56
49
IO f -
54 6 6 IO 1 . 2 7 •43 20.40.5*0 2*3 . 4 ? .
13 6 5 6 7 8 ■ 55 4-33 .2 0 2 5 . 5 9 : 4 8 2 2 . ij? 2 $

2 5* 7 4 4 7 .58 .4 2 16.4 5- .3 6 a 9 .3 5 . 0 1 7 . 5 6 ■ 30
j1 r30 8 7 8 53
21 21.49 58 13 . 1 9 5 1 1 6 .4 2 18
Feb. 2 6 20 6 • 3 4 • 51 24.46 59 15 .13 .7 3 16. 4 1

5 6 7 4 •41 16.5*9. 6 15 •i 7 3
5° 2 7 . 4 9 •51

His adde obfervationes quafdam e noftris.


1 1 ■ i---------- .
Te m. appar. Cometae Longitudo. I Cometae Lat. bor.

1681. Feb. 2 5 8h . 30/ a 26° . 18 '. 35"


12° .4 6 '.. 4 6 "
8 • *5 27 . 4 .• 3 0 12 • 3 <> . 12
^ 27
11 . 0 27 ,. 5 2 .■ 12 .- 23 . 4°
4X
2 8 . 0 28 ,. 1 2 . 12 . 19 .
48 38
5 11 . 30 29 . 18 . O 12 . 3 • 16
7 9 . 30 n 0 • 4 • O II . 57 • 0
9 8 . 30 0 II .
• 43 . 4 45 .j ^

Has obfervationes telefcopio feptupedali, & micrometro filifque


in foco telefcopii locatis peraftae funt: quibus inftrumentis & pofitio-
hes fixarum inter fe & pofitiones cometae ad fixas determinavimus.
Defignet A ftellam quartae magnitudinis in finiitro calcaneo Perfei
( Bayero o) B Itellam fequentem terti® magnitudinis in finiftro pede
( Bayero & Cftellam fextae magnitudinis ( Bayero n ) in talo ejuf-
dem pedis, ac 2 ), E y F y G> H y /, ICy L y M y N y O, Z , & y, S fteb
las alias minores in eodem pede. Sintque / , 5P, R> S, T, V> X.j
° ^ *■' - ’ 1 f - ■ — ** iora
PRINCIPIA MATHEMATICA. 4p7
loca cometae in obfervationibus fupra defcriptis: & exiftente l i «e*
diftantia A B partium 80*, erat A C partium 524, B C 584, A D TERTIUS•
5 7 * . B D 82-A, C 2 > 231 , A E 294, C E 57\, D E 49 *, A I x7~-
BI C I 3 6 * , D I y3* , A K 387, B K 43, C K 314, F K

29, F B 23, F C 36?! A H 184, D H 504, B N 4 6 *, C N 314, B L


4 5 * , N L 314. i / 0 erat ad H / ut 7 ad 6 & produfta tranfibat
inter ftellas D & E , fic ut diftantia ftellae D ab hac refta effet i C D .
L M erat*ad E N ut 2 ad 9, & produfta tranfibat per ftellam H.
His determinabantur pofitiones fixarum inter fe.
Tandem Toundius nofter iterum obfervavit pofitiones harum fixa­
rum inter fe, & earum longitudines & latitudines in tabulam fequen-
tem retulit.
Fixarum Longi tudi ne5, j Lat. boreae. h ix irum Longitudines. Lat,, boreae.
0 0 0 0

A x6. 41. 50 1 2 .. 8. 36 L a 29 ■ 3 3 . 34 IX. i - 48


B 2 8 . 4 0 .■ X3 II .1 7 . 5 4 M 2 9 . 1 8 . 54 IX . 7 .2 0

C 2*7 -, 5 8 . . 30 IX • 4° - 2-5 N 28. 48. 29 IX . 3 1 . 9


E 2 6 .. 2 7 . . 1 7 ■ 5i .
' IZ • 7 Z 2 9 . 4 4 ' 48 I I . 5 7 - 1 3

F - 2 8 .. 2 8 . ■ 37 ‘ II - 52- . , X 2 ct 2 9 , , 5 2 , ■ 3. I I . 55-4 8

G 2 6 .56 . 8 12 • 4 -■58 /3 n 0,. 8 ■ 23 I I . 4 8 .5 6

H 27 .11 ■45 IX . 2. I y 0,.4 0 ,. IO I I . 5 5 -18


I *7 •2.5 . 2 II • 53 . II i 1.• 3 •. 2 0 I I .■ 3 0 - 4Z
K 27 .42 • 7 II •53 . 26
Pofitiones vero cometae ad has fixas obfervabam ut fequitur.
Die veneris Feb. 25. ft. vet. hor. 84 p. m. cometae in f exiftentis
diftantia a ftella E erat minor quam -ri A E , major quam 4 A E , ide­
. S ff oque
4 PHI LOSOPHI A NATURALI S
Db Mondi 0qUe jgqualis-A A E proxime; & angulus A p E nonnihil obtufus
Systemate ^ fere reflus. Nempe fi demitteretur ad p E perpendiculum
ab A, dillantia cometa; a perpendiculo illo erat -k p E.
Eadem nofle hora 94, cometas in T exiltentis diftantia a ftella E
erat major quam - , A E , minor quam A E , ideoque aequalis ~
4“ ’ 5? 4^
A E , {eu—t A E quamproxime. A perpendiculo autem a ftella A
ad redam T E demiffo diftantia cometae erat 4 T E .
Die folis Feb. 27. hor. 84 p. m. cometae in j^exiftentis. diftantia a
ftella O aequabat diftantiam ftellarum O & H, & reda < £ 0 produda
tranfibat inter ftellas K & B. Pofitionem hujus redae ob nubes inter,
venientes magis accurate definire non potui.
Die martis Mart. 1. hor. 11. p. m. cometa in R exiftens, ftellis K
& C accurate interjacebat, & redae C R K pars CR paulo major erat
quam 7 C K , & paulo minor quam 4 C /C -[-4 C R , ideoque aequalis
4 C/C-HV C R feu 4 r C K .
Die mercurii Mart. 2. hor. 8. p. m. cometae exiftentis in S diftantia
a ftella Cerat 4 E C quamproxime. Diftantia ftellae F a reda C S
produda erat ^ F C \ & diftantia ftellae B ab eadem reda, erat quin-
tuplo major quam diftantia ftellae F . Item reda N S produda tranf-
^ ibat inter ftellas H & I, quintuplo vel fextuplo propior exiftens ftellae
H quam ftellae I. *
. Die faturni Mart. 5. hor. n i p. m. cometa exiftente in T, reda
M T aequalis erat 4 M L , & reda L T produda tranfibat inter B
& F,--quadruplo vel quintuplo* propior F quam B , auferens a B F
quintam vel fextam ejus partem verfus F. Et M T produda tranf­
ibat extra fpatium B F ad partes ftellae B , quadruplo propior exiftens
ftellae B quam ftellae F. Erat M ftella perexigua quae per telefco-
pium videri vix potuit, & L ftella major quafi magnitudinis odavae.
Die lunae Mart. 7 hor. 9? p. m. cometa exiftente in V, reda V &
produda tranfibat inter B & F, auferens a B F verfus F r-r B F , &
erat ad redam ut $ ad 4. Et diftantia cometae a reda a fi erat
k V fi.
Die mercurii Mart. 9. hora 84. p. m. cometa exiftente in X, reda
, y X aequalis erat 4 y & perpendiculum demiflum a ftella $ ad redam
y X erat 4 y
Eadem node hora 12, cometa exiftente in T, reda y T aequalis
" erat
PRINCIPIA MATHEMATICA. 499
erat -f y aut paulo minor, puta TV yh & perpendiculum demiffum Lib
a ftella $ ad reftam y T aequalis erat ±yH vel y y $ circiter. Sed co - T ert
.meta ob viciniam horizontis cerni vix potuit, nec locus ejus tam
diftinfte ac in praecedentibus definiri.
E x hujufmodi obfervationibus per conftrufliones figurarum & com­
putationes derivabam longitudines & latitudines cometae, & Boun-
dius nofter ex corre&is fixarum locis loca cometae correxit, & loca
correfta habentur fupra. Micrometro parum affabre conftrufto ufus
fum, fed longitudinum tamen & latitudinum errores (quatenus ex
obfervationibus noftris oriantur) minutum unum primum vix fu-
perant. Cometa autem (juxta obfervationes noflras) in fine motus
fui notabiliter defleftere coepit boream verfus, a parallelo quem in
fine menfis Februarii tenuerat.
Jam ad orbem cometae determinandum; felegi ex obfervationibus
haftenus defcriptis tres, quas Flam ftedius habuit T)ec. 21, J a n . 5, &
Jan. 25. E x his inveni S t partium 9842,1 & V t partium 45-5, qua­
les 10000 funt femidiameter orbis magni*. Tum ad operationem
primam affumendo t B partium 5657, inveni S B 9747, B E prima
vice 412, S fji 9503, i a 413 : B E fecunda vice 421, 0 2 ) 10186, X
8528,4 M B 8450, M N 8475, N B 25. • Unde ad operationem fe­
cundam collegi diftantiam t b 5^40. Et per hanc operationem in­
veni tandem diftantias T X 4775 & t Z i 1322. Ex quibus orbem
definiendo, inveni nodos ejus defcendentem in °5 & afcendentem in
v? 1 gc. 537; inclinationem plani ejus ad planum eclipticae 6igr. 20'^;
verticem ejus (feu perihelium cometae) diftare a nodo 8gr. 38', &
effe in £ 27^. 43' cum latitudine aullrali 34'5 & ejus latus reftum
effe 236,8, areamque radio ad folem duflo fingulis diebus defcriptam
93585, quadrato femidiametri orbis magni pofito 100000000; co­
metam vero in hoc orbe fecundum feriem lignorum procefhlfe, &
‘Decemb. 8d. o\ 4'. p. m. in vertice orbis feu perihelio fuifle. Haec
omnia per fcalam partium aequalium & chordas angulorum ex tabula
finuum naturalium colleftas determinavi graphice; conftruendo
fchema fatis amplum, in quo videlicet femidiameter orbis magni
(partium 10000) aequalis elfet digitis i6 | pedis A n g ite ani.
Tandem ut conflaret an cometa in orbe fic invento Vere move­
retur, collegi per operationes partim arithmeticas partim graphicas
loca com eta in hoc orbe ad obfervationum quarundam tempora: uti
in tabula fequente videre licet. Sff2 "Dee, 12.
JOO PHILOSOPHIAE NA T U R A L I S
D eMvndi Diitant.Co­ Long.Colled Lar.Colledt Long. Obf. Lat. Obi. Dittu Ditter.
S ystemate ii et. aSole Lnng. Lat.
gr- , " gr , g r' ,
*Dec. 1 2 2791 v 6.3% 8 . l 84 Yt 6 .3 14 8 . 2 6 + 1 - 7i
29 8403 x 1 3 . I 3t 2 8 . O K 1 3 . 1 1 4 2 8 . I O t t — IO t t
Feb. 5 16669 « 1 7 . 0 1 5 . 2 9 4 « 1 6 . 5 9 t 1 5 . 2 7 4 +0 4- *4
Mar. 5 21 7 3 7 2 9 .1 9 4 12 . 4 2 9 . 2 0 4 I*. 34 —1 4 - 4
Poftea vero Halleius nofter orbitam per calculum arithmeticum
accuratius determinavit, quam per defcriptiones linearum fieri licuit;
& retinuit quidem locum nodorum in 25 & w isr. 53^ & inclinati­
onem plani orbitae ad eclipticam dis'. %o' y, ut & tempus perihelii
cometae Decemb. 8d. oh. 4': diltantiam vero perihelii a nodo afcen-
dente in orbita cometae menfuratam invenit efle 98'. 20', & latus
redum parabolae efle 1430 partium, exiftente mediocri folis a terra
diftantia partium 100000. Et ex his datis, calculo itidem arithme­
tico accurate inftituto, loca cometae ad obfervationum tempora com­
putavit, ut fequitur.
i empus verum. Diltanlia Long. comp. Lat. comp. Jtirrores m
Cometae a (•) Long. L».
d. h. , g f- , „ g r- / „
*Dec. 1 2 . 4.46 28028 W 6.29.25 8.26. O Bor- — 3. 5 — %. 0
21. 6.37 61076 5 . ^.30
- 2i.43.20 '— r.42
+ 1- 7
24. 6.18 70008 l8.48.20 25.22.40. — 0. 25-
- i . 3
2 6. 5.21 75576 28.22.45 27. I.3& — I.28 + o -44
29. 8. 3 I402I H i3.i2.4O 28.IO.IO
+ I -59 4 - 0.12
30. 8.10 86661 17.40. 5 28.II.2a H" J -45 — 0.33
Jan . 5. 6. 1 4 IOI44O r 8.49,49 26.I5.I5 + 0.56 + 0. 8
9. 7. 0 IIO959 18.44.36 24.I2.54 4 " 0.32 4- 0.58 •
10. 6. 6 II3162 20.41. 0 23.44.tO “4" 0 . 1 0 -H 0.18
13. 7- 9 120000 26. 0.21 22.i7.3O
4 “ °-33 4 - 0. 2
* 5 - 7 . 5*9 I45' 37 ° y 9-33.4° I 7 - 57.55 — 1 20 4-1.2,5-
30. 8.22 155303 16.42. 7
1 3 1 7 4 1 — 2.10 — 0 11
2. 6.35 160951 15.11.11 16. 4.I5 — 2.42 41-0 1 4r
5*. 7 . 4 4 166686 16.58.25 I5.29.r3 — 0.41 4- 2 . 1 0
25.8 .4 1 202570 26.15.46 12.48. O — 2.49 4- 1.14
Mar. 5.11.39 j 216205
29-18.35 12. 5.4O + 0 . 3 T 4- 2-14

Apparuit etiam hic cometa menfe Novembri praecedente & Co-


burgt in Saxonia a D"°. Gottfried Kirch obfervatus eft diebus menfis
hujus quarto, fexto & undecimo, ftylo veteri; & ex politionibus
ejus
PRINCIPIA MATHEMATICA. JOr
ejus ad proximas ftellas fixas ope telefcopii nunc bipedalis nunc L ibek
decempedalis fatis accurate obfervatis, ac differentia longitudinum Tbrtius'
Coburgi & Londini graduum undecim & locis fixarum a Toundlo
noftro obfervatis, Halleim noller loca cometae determinavit ut fe-
quitur. '
Novem. 3d. i7h. 2/, tempore apparente Londini, cometa erat in
& 19?1. j i ' cum lat. bor. i£r. 17'. 47".
Novem. j d. 15-’’. 58' cometa erat in me 3». 13' cum lat. bor. isr. 6'.
Novem. io d. i6h. 31' cometa aequaliter diftabat a ttellis leonis <r ac
r Bayero; nondum vero attigit reftam eafdem jungentem, fed parum
abfuit ab ea. In flellarum catalogo Flamjlediano <r tunc habuit m >
148'. i$ ' cum lat. bor. i gt. 41' fere, r vero me 17S'. 34, cum lat. auflr.
o£t. 34a. Et medium punftum inter has ftellas fuit me iy£r. 3/4, cum
lat. bor. o8r. 334. Sit diftantia cometae a refta illa io ' vel 1if cir­
citer, & differentia longitudinum cometae & punfti illius medii erit
7', & differentia latitudinum 7'4, circiter. Et inde cometa erat in
me ijs r. 31' cum lat. bor. z6' circiter.
Obfervatio prima ex fitu cometae ad parvas quafdam fixas abunde
fatis accurata fuit. Secunda etiam fatis accurata fuit. In tertia, quae
minus accurata fuit, error minutorum fex vel feptem fubeffe potuit,
& vix major. Longitudo vero cometae in obfervatione prima, quae
caeteris accuratior fuit, jn orbe praedi&o parabolico computata erat
-41 198'. 30'. n " . latitudo borealis i&r. 2 / . 7". & diflantia ejus a fole
U 554 6- . „ . . „
Porro Halleius obfervando quod cometa infignis intervallo anno­
rum 575 quater apparuiffet, fcilicet menfe Septembri poft caedem
Ju lii Cafar is, anno Chrijii 531 Lampadio & OrejleCofs. anno Chrijti
1106 menfe Februario, & fub finem anni 1680, idque cum cauda
longa & infigni ( praeterquam quod fub mortem Cajaris, cauda ob
incommodam telluris pofitionem minus apparuiffet:) quaefivit or­
bem ellipticum cujus axis major effet partium 13819^7, exiftente
mediocri diftantia telluris a fole partium 10000: in quo orbe uti­
que cometa annis S75 revolvi poflit. Et ponendo nodum afcen-
dentem in S3 2'; inclinationem plani orbis ad planum ecliptica:
6is'. 6'. 48//; perihelium cometae in hoc plano f i 2 £r. 44 /_- 2-5 //;
tempus aequatum perihelii Decem. 7d. 23h. </; dillantiam perihelii a
r nodo
PHILOSOPHIAE NATURALIS
De Munui nodo afcendente in plano eclipticae 98r. i i r. 3j/y; & axem conjuga-
SysiEMMB tum rg48lji . compUtavit motum cometae in hoc orbe elliptico.
Loca autem ejus tam ex obfervationibus deduda quam in hoc orbe
■ computata exhibentur in tabula fequente.

T e m p u s vc rum L o n g . ouj' L.at. b or- L o n g . c o mp . | Lac. c o mp . Lrr ores in


obf. L o n g . | Lat .
u. h gr. Sr g r- , gr.
N ov. 3 16 . 4 7 . c 1 17 45 a
29. 5 i 22 1 • 17 32 B 0 22 — 0 13
5 15 • 3 7 n? 3 . 2 3 . c 1 6 0 3 24 3 2 1 6 9 32 + 0
+ 1 9
IO . 1 6 . 18 JS-3 * . c 0 .27 0 15 33 2 0 25 7 ’ ■ +1 2 ■— 1 • 5 3
16 17 . 0 £3 8 16 4 5 0' 5 3 7 A
18 21 • 3 4 18 52 15 1 26' 54
20 17 0 28 10 36 1 •53 35
23. i 7 5 tu *3 22 4 2 2 29 0
Dec. 12 4 46 v ? 6 . 3 1 3 C 8 .•28 0 Y? 6 3 1 20 8 29- 6 B — 1 10 + 1 6
2 1 . 6 37 5 . 8 n 21 42 . . 13 JWV 5 6 1 4 21 44 42 — 1 58+ 2- 29
2 4 . 6 18 i8.49 13 18 • 4 7 . 3 0 2-5 2 3 — 1
2-5 23 5 35 • 53 t °3°
26 5 21 2 8 .14 i 3 27 0 52 28 2 1 42 27 '2 1 — 2 3i + 1 9
29. 8 28 X r 3 11 1 4 28 10
3 K I 3 - . 1? 4 1 9 5» 38 + 0 • 33 40
3° 8 IO 1 7 . 3 8 . 20 28 11 53 17 3 8 27 '28 11 37 + 0 7 — O 16
Jan 5. 6 i ~ y ' 8 . 4 8 . 53 26 15. 7 T 8
48 '5 i 26 14 57 — 0 2 — O ro
9 - 7 - I 18.44. 4 24 1 1 56 18 4 3 5 1 24 12 17 — 0 r 3 + 0 21
10. 6 6 2 0 . 4 ° . 5° 20 . 4 0 23 23 4 3 — 0
2 3 43 32 2.5 27 — O 7
13. 7 - 9 1 5 . 5 9 . 48. 22 1 7 . 28 26 0 8 22- 16 32 + 0 20 — O 56
2-5 . 7 - 5 9 « 9 . ' 35 • 0 17 5 6 . 3 0 » 9 • 3 4 11 17 56 6 — 0 4 9 — O 24
3 ». 8. 1 1 1 3 . J9- 5 1 1 6 . 42 18 ' 3 . 1 8 28 16 40 5 __1 23 — 2 1 3
Feb. 2 . 6 • 3 S 16 1 5 11 5 9 16 2
1 5 . 1 3 . 53 4 . 1 7 — 1 5 4 --- I 5 4
5 . 7 • 4i 16.59. 6 1 5 27 . 3 16 • 5 9 i 7 15 .27 0 + 0. 11 — O 3
8 . 41 2 6 . 1 8 . 35 12 4 6 . 46 26- 16 5 9 12- 4 5 22 — 1 3 6 — I 24
Mar 1.. 11 . 10 2 7 . 5 2 . 42 12 2 3 • 40 2 7 5 i 4 7 12 22 28 — 0. 5 5 — I 12
1 . 39 2 9.18. 0 12 29 20 11 12
5- 3 - 16 2 50 + 2. 11 — O 26
9 8 . 38 0-43 • 4 I I . 4 5 52 n 0 .42 4 3 r r 45 35 — 0. 21 — O 1 7

Obfervationes cometae hujus a principio ad finem non minus con­


gruunt cum motu cometae in orbe jam defcripto, quam motus pla­
netarum congruere folent cum eorum theoriis, & congruendo pro­
bant unum & eundem fuifle cometam, qui toto hoc tempore appa­
ruit, ejufque orbem hic rede definitum fuifle.
In tabula praecedente omifimus obfervationes diebus Novembris
1 6 ,18, io & z} ut minus accuratas. Nam cometa his etiam tem­
poribus obfervatus fuit. Tontham utique & focii, Novem. 17. ft.
vet. hora fexta matutina Roma, id eft, hora $. 10' Londini, filis ad
fixas applicatis, cometam obfervarunt in =2= 8sr. 30' cum latitudine
auflrali o». 40'. Extant eorum obfervationes in tradatu, quem Ton-
thteus
PRINCIPIA MATHEMATICA. ^3
thaus de hoc cometa in lucem edidit. Gellius, qui aderat & ob-
fervationes fuas in epiftola ad Z>. CaJJinum mifit, cometam eadem T
hora vidit in ^ 8«. 30' cum latitudine aufirali ogr. 30'. Eadem
hora Galletius Avenimi (id elt, hora matutina y. 41 Londini) co­
metam vidit in =o= 8gr fine latitudine, Cometa autem per theoriam
jam fuit in 8gt. 16'. 47" cum latitudine aufirali ogr. 53'. 7"'.
Nov. 18. hora matutina 6. 30' Roma (id elt, hora y, 40' Londini)
‘Ponthans cometam vidit in =0=138'. 30' cum latitudine aufirali i gt. zo'\
Cellius in =2= i3gt. 30' cum latitudine aufirali isr. oo'. Galletius au­
tem hora matutina y, 30' Avenioni cometam vidit in =0=138'. oo', cum
latitudine aufirali i gt. oo'. Et R. B . Ango in academia Flexienfi apud
Gallos, hora quinta matutina (id eft, hora y. 9' Londini) cometam
vidit in medio inter ftellas duas parvas, quarum una media eft trium
in refta linea in virginis aufirali manu, Bayero i|/, & altera efi ex.
trema alae Bayero 0. Unde cometa tunc fuit in =2= ngt. 46' cum lati,
tudine aufirali yo'.. Eodem die Bojlonia in Nova-Anglia in lati­
tudine 4x4 graduum, hora quinta matutina, (id efi Londini hora
matutina 9. 44') cometa, vifus efi prope =2= i4Sr, cum latitudine
aufirali i gt. 30', uti a cl. Halleio accepi.
Nov. 19. hora mat. 44 Cantabrigia, cometa (obfervante juvene
quodam) diflabat a fpica quafi xgI boreazephyrum verfus. Erat
autem fpica in =2= 198'. z^'. 47" cum lat. auftr. xgt. 1'. 59". Eodem
die hor. y. mat Bojlonia in Nova-Anglia, cometa diflabat a fpica |!l
gradu uno, differentia latitudinum exiftente 40'. Eodem die in in­
fula Jamaica, cometa diflabat a fpica intervallo quafi gradus unius.
Eodem die D. Arthurus Storer ad fluvium Tatuxent, prope Hunt-
ing-Creek in Maryland, in confinio Virginia in lat. 384 gt, hora quinta
matutina (id eft, hora io J Londini) cometam vidit fupra fpicarn m:>
& cum fpica propemodum conjun&um, exiftente diftantia inter eof-
dem quafi 4 gr. Et ex his obfervationibus inter fe collatis colligo
quod hora 9. 44' Londini cometa erat in =2= i8gr. yo' cum latitudine
aufirali i gt. zy' circiter. Cometa autem per theoriam jam erat in
& i8gr. yz'. i y " cum latitudine aufirali i gt. z6'. y4".
Nov. zo. D. Montenarus aftronomise profeffor Taduenfis, hora fexta
matutina Venetiis (id eft, hora y. io ' Londini) cometam vidit in =o=
z3gt. cum latitudine aufirali xgt. 30'. Eodem die Bojlonia, diftabat
cometa
jo4 PHILOSOPHIA NATURALIS
he m«ndi cometa a fpica % 45'. longitudinis in orientem, ideoque erat in *
SmEMATE 23g ; circiten

Nov. xi. Tonthaus & focii hor. mat. y-\ cometam obfervarunt in
zyv. 50' cum latitudine auftrali isr. 16', Gellius in i8sr. Ango
hora quinta matutina in 4 / , Montenarus in =2=x7Sr. 51'. Eo­
dem die in infula Jamaica cometa vifus elt prope principium fcor-
pii, eandemque circiter latitudinem habuit cum fpica virginis, id eft,
xsr. z '. Eodem die ad horam quintam matutinam Ballaforee in In­
dia Orientali, (id eft ad horam noftis praecedentis ix. xo' Londini)
capta elt dillantia cometae a fpica m 7&- 35' in orientem. In linea
refla erat inter fpicam & lancem, ideoque verfabatur in =0=x(>gr. 58'
cum lat. auftrali i*r. i i ' circiter; & poft horas 5 & 40' (ad horam
fcilicet quintam matutinam Londini). erat in =a= x8*r. ix ' cum lat.
auftr. iEr. i6/. Per theoriam vero cometa jam erat in x8gr. io /.
36", cum latitudine auftrali x?r. 53'. 35".
Nov. xx. Cometa vifus eft a Montenaro in mxgr. 33'. Boftonia au­
tem in Nova-Anglia apparuit in m 3gr circiter, eadem fere cum latitu­
dine ac prius, id eft, i&. 30'. Eodem die ad horam quintam matutinam
Ballafira cometa obfervabatur in m 1&r. 30' ; ideoque ad horam quin­
tam matutinam Londini cometa erat in m. 3§r. 5' circiter. Eodem die
Londini hora mat. 6~Hookius nofter cometam vidit in m. 3Sr. 30'circi­
ter, idque in linea refla qute tranlit per fpicam virginis & cor leonis,
non exafte quidem, fed a linea illa paululum defleftentem ad boream.
Montenarus itidem notavit quod linea a cometa per fpicam dufta, hoc
die & fequentibus tranlibat per auftrale latus cordis leonis, interpo-
fito perparvo intervallo inter cor leonis & hanc lineam. Linea refla
per cor leonis & fpicam virginis tranfiens, eclipticam fecuit in nt 3Sr.
46'; in angulo xgr. j i ' . Et fi cometa locatus fuiftet in hac linea in
ta 3Sr ejus latitudo fuiflet xgr. x6'. Sed cum cometa confentientibus
Hookio & Montenaro, nonnihil diftaret ab hac linea boream verfus,
latitudo ejus fuit paulo minor. Die xo. ex obfervatione Montenari.,
latitudo ejus propemodum aequabat latitudinem fpicae 1j?, eratque
i pr. 30' circiter, & confentientibus Hookio, Montenaro & Angone per­
petuo augebatur, ideoque jam fenfibiliter major erat quam i8r. 30'.
Inter limites autem jam conftitutos xfr. z6' & igr. 30', magnitudine
mediocri latitudo erit igr. 48' circiter. Cauda cometas, confentien­
tibus Hookio & Montenaro, dirigebatur ad fpicam declinans ali­
quantulum
PRINCIPIA MATHEMATICA. y0)~
quantulum a ftella ifta, juxta Hookium in auttrum, juxta Montenatum L
in boream ; ideoque declinatio illa vix fuit fenfibilis, & cauda aqua- T e
tori fere parallela exiftens, aliquantulum defledebatur ab oppofitione
folis boream verfus.
Nov. 23. ft. vet. hora quinta matutina Norihurgi (id eft hora 4;
Londini) D. Zimmerman cometam vidit in m. 8sr. 8', cum latitudine
auftrali 2gr. 31', captis fcilicet ejus diftantiis a ftellis fixis.
Nov. 24. Ante ortum folis cometa vifus eil a Montenaro in m
ixsr. ad boreale latus redae quae per cor leonis & fpicam virgi­
nis ducebatur, ideoque latitudinem habuit paulo minorem quam
2Br. 38'. Haec latitudo, uti diximus, ex obfervationibus
gonis & Hookii, perpetuo augebatur; ideoque jam paulo major erat
quam isr. 58'; & magnitudine mediocri, fine notabili errore, lta-
tui potell x». 18'. Latitudinem Tonthaus & Galletins jam decre-
vifle volunt, & Gellius & obfervator in Nova Anglia eandem fere
magnitudinem retinuifife, fcilicet gradus unius vel unius cum femifTe.
Crafliores funt obfervationes Tonthai & Gellii, ese praeferam quae
per azimuthos & altitudines capiebantur, ut & eae G alletii: melio­
res funt eae quae per pofitiones cometae ad fixas a Montenaro, Hookio*
Angone & obfervatore in Nova-Anglia^ & nonnunquam a Tontbao
& Gellio funt fadae. Eodem die ad horam quintam matutinam Bal~
lafora cometa obfervabatur in nt n sr. 45'; ideoque ad horam quin­
tam matutinam Londini erat in ni i3Sr circiter. Per theoriam vero
cometa jam erat in m. 13^. 22'. 42".
Nov. 25*. Ante ortum folis Montenarus cometam obfervavit in m.
circiter. Et Gellius obfervavit eodem tempore quod cometa
erat in linea reda inter ltellam lucidam in dextro femore virginis &
lancem aufiralem librae, & haec reda fecat viam cometae in nt i8e\ 3
Per theoriam vero cometa jam erat in m i8-fgr. circiter.
Congruunt igitur hae obfervationes cum theoria quatenus congru­
unt inter fe, & congruendo probant unum & eundem fuille come­
tam, qui toto tempore a quarto die Novembris ad ufque&nonum
M a r t i i apparuit. Trajedoria cometae hujus bis fecuit planum eclip­
ticae, & propterea non fuit redilinea. Eclipticam fecuit non in op-
pofitis coeli partibus, fed in fine virginis & principio capr^gorni, in­
tervallo graduum 98 circiter ; ideoque curfus cometas pluflnum de-
T tt 1 Aede-
50 6 PHILOSOPHIA N ATU R A LIS
D e M undi batur a circulo maximo. Nam & menfe Novembri curfus ejus tri­
S ystemate
bus faltem gradibus ab ecliptica in aultrum declinabat, & poltea menfe
Decembri gradibus 29 vergebat ab ecliptica in feptentrionem par­
tibus duabus orbitae, in quibus cometa tendebat in folem & redibat
a fole, angulo apparente graduum plus triginta ab invicem declinan­
tibus, ut obfervavit Montenarus. Pergebat hic cometa per figna no­
vem, a leonis fcilicet ultimo gradu ad principium geminorum, prae­
ter fignum leonis, per quod pergebat antequam videri coepit; & nulla
alia extat theoria, qua cometa tantam coeli partem motu regulari
percurrat. Motus ejus fuit maxime inaequabilis. Nam circa diem,
vigelimum Novembris defcripfit gradus circiter quinque fingulis di­
ebus ; dein motu retardato inter Novemb. 16 & Decemb. 12, fpatio-
fcilicet dierum quindecim cum femifle, defcripfit gradus tantum 40;
poftea vero motu iterum accelerato, defcripfit gradus fere quinque
fingulis diebus, antequam motus iterum retardari coepit. Et the­
oria, quae motui tam inaequabili per maximam coeli partem probe re-
fpondet, quaeque eafdem obfervat leges cum theoria planetarum, &
cum accuratis obfervationibus aftronomicis accurate congruit, non;
poteft non efle vera.
Caeterum trajeftoriam quam cometa defcripfit, & caudam veram,

quam fingulis in locis projecit, vifum eft annexo fchemate in plano


trajeQoriae delineatas exhibere: ubi A B C denotat traje&oriam.
cometae, D folem, D E trajedtoriae axem, D F lineam nodorum,
, G H
PRINCIPIA MATHEMATICA. 507
G H interfedtionem fphasrae orbis magni cum plano traje&orite, I L
locum cometa; Nov. 4. Ann. 1680, K locum ejufdem Nov. n , L T e
locum Nov. 19, M locum Dec. n , N locum Dec. 11, O locum
Dee. 19, T locum Jan. 7 fequent. ^ locum Jan. 17, R locum
Feb. 7, S locum Feb. xy, T locum Mar. y, & V locum Alar. 9.
Obfervationes vero fequentes in cauda definienda adhibui.
Nov. 4 & 6. Cauda nondum apparuit. Nov. n . Cauda jam coepta
non nifi femiflem gradus unius longa tubo decempedali vifa fuit.
Nov. 17. Cauda gradus amplius quindecim longa ‘Ponthao apparuit.
Nov. 18. Cauda 30& longa, folique direfte oppofita in Nova-An-
glta cernebatur, & protendebatur ufque ad ftellam <?, qux tunc
erat in n? 9Sr. 74/. Nov. 19. In Mary-land cauda vifa fuit gradus 17
vel 2-0 longa. Dec. 10. Cauda (obfervante Flamfledio) tranfibat per
medium diftantiae inter caudam ferpentis Ophiuchi & ftellam «S' in
aquilae auftrali ala, & definebat prope ftellas A , &>, b in tabulis Bayeri.
Terminus igitur erat in vr 19 ^ , cum latitudine boreali 34-tgr circi­
ter. Dec. 11. Cauda furgebat ad ufque caput fagittae (Bayero a, fi,)
delinens in vf x6gr. 43', cum latitudine boreali 38gr. 34'. Dec. iz .
Cauda tranfibat per medium fagittae, nec longe ultra protendebatur,
definens in tx 4gr, cum latitudine boreali yz^1 circiter. Intelligenda
funt htec de longitudine caudae clarioris. Nam luce obfcuriore, in
coelo forfan magis fereno, cauda Dec. 11, hora 7. 40' Roma (ob­
fervante Tonthao) fupra cygni uropygium ad gradus 10 fefe extulit;
atque ab hac itella ejus latus ad occafum & boream min. 47 deftitit.
Lata autem erat cauda his diebus gradus 3, juxta terminum fupe-
riorem, ideoque medium ejus difiabat a ftella illa z&. 15' auftrum
verfus, & terminus fuperior erat in K zz&, cum latitudine boreali
6igr. E t hinc longa erat cauda 70"'' circiter. Dec. z i. Eadem fur­
gebat fere ad cathedram CaJJiopeia, aequaliter diftans a fi & Schedir,
& diftantiam ab utraque diftantiae earum ab invicem tequalem habens,
ideoque definens in r cum latitudine 474sr. Dec. 19. Cauda
tangebat Scheat fitam ad finiftram, & intervallum ftellarum duarum
in pede boreali Andromeda accurate complebat, & longa erat 74gr ;
ideoque definebat in V 198', cum latitudine 35gr- 5 • Cauda
tetigit ftellam 5r in pedtore Andromeda ad latus ejus dextrum, &
ftellam p in ejus cingulo ad latus finiftrum; & (juxta obfervationes
T 11 x noftras)
\

508 PHILOSOPHIAE NA T UR A L I S
deMvkdi noitras) longa erat 408'; curva autem erat & convexo latere fpefta-
Sr«£MArE ^at acj aufljum. Cum circulo per folem & caput cometae tranfeunte
angulum confecit graduum 4 juxta caput cometa; ; at juxta termi­
num alterum inclinabatur ad circulum illum in angulo 10 vel n gra­
duum & chorda caudae cum circulo illo continebat angulum gra­
duum ofto. Jan. 13. Cauda luce fatis fenfibili terminabatur inter
Alamech & Algol-, & luce tenuiflima definebat e regione ltellx * in
latere Ter/ei. Dillantia termini cauda; a circulo folem & cometam
jungente erat 3*'. 50', & inclinatio chordae caudae ad circulum il­
lum 84sc. Jan. 27 & z6. Cauda luce tenui micabat ad longitudinem
graduum 6 vel 7; & nofte una & altera fequente ubi coelum valde
ferenum erat, luce tenuiflima & aegerrime fenfibili attingebat longi­
tudinem graduum duodecim & paulo ultra. Dirigebatur autem
ejus axis ad lucidam in humero orientali aurigae accurate, ideoque
declinabat ab oppofitione folis boream verfus in angulo graduum
decem. Denique Feb. 10. caudam oculis armatis afpexi gradus duos
longam. Nam lux praedifla tenuior per vitra non apparuit. Ton-
thaus autem Feb. 7. fe caudam ad longitudinem graduum iz vidifle
fcribit. Feb. 25 & deinceps cometa fine cauda apparuit.
Orbem jam defcriptum fpeftanti & reliqua cometae hujus phaeno­
mena- in animo revolventi, haud difficulter conflabit, quod corpora
cometarum funt folida, compa&a, fixa ac durabilia ad inflar corpo­
rum planetarum. Nam fi nihil aliud eflent quam vapores vel'exha­
lationes, terrae, folis & planetarum, cometa hicce in tranfitu fuo per
-viciniam folis ftatim diflipari debuiflet. Eft enim calor folis ut ra­
diorum denfitas, hoc efl, reciproce ut quadratum diflantiae locorum
a fole. Ideoque cum dillantia cometa; a centro folis 'Decetnb. 8; ubi
in perihelio verfabatur, eflet ad diftantiam terrae a centro folis ut 6
ad 1000 circiter, calor folis apud cometam eo tempore erat ad ca­
lorem folis aeflivi apud' nos ut 1000000 ad 36, feu 28000 ad 1. Sed
calor aquae ebullientis efl quafi triplo major quam calor quem terra
arida concipit ad aeftivum folem, ut expertus fum; & calor ferri
candentis (fi refle conjeftor) quafi triplo vel quadruplo major quam
calor aquae ebullientis; ideoque calor, quem terra arida apud come^
tam in perihelio verfantem ex radiis folaribus concipere pollet, quafi
aooo. vicibus major quam calor- ferri candentis. Tanto autem calore
vapores-
PRINCIPIA MATHEMATICA. 5a 9
vapores & exhalationes, omnifque materia volatilis llatim cortfumi L1 b r*-
ac dillipari debuillent. Tt -R T I V S,
Cometa igitur in perihelio fuo calorem immenfum ad folem con­
cepit, & calorem illum diutiffime confervare potell. Nam globus
ferri candentis digitum unum latus, calorem luum omnem fpatio
horae unius in aere confidens vix amitteret. Globus autem major
calorem diutius confervaret in ratione diametri, propterea quod fa-
perficies (ad cujus menfuram per contadlum aeris ambientis refrige­
ratur) in- illa ratione minor ell pro- quantitate materiae fuae calidae
incluite. Ideoque globus ferri candentis huic terrae aequalis, id ell,
pedes plus minus 40000000 latus, diebus totidem, & idcirco annis
joooo, vix refrigefceret. Sufpicor tamen quod duratio caloris, ob
caufas latentes, augeatur in minore ratione quam ea diametri: &
optarim rationem veram per experimenta-inveltigari.
Porro notandum efl quod cometa menfe ‘Decembri, ubi ad folem'
modo incaluerat, caudam emittebat longe majorem & fplendidiorenv
quam antea menfe Novembri, ubi perihelium nondum attigerat. Et
univerfaliter caudae omnes maximae & fulgentiflimse e cometis ori­
untur ftatim. poft tranlitum eorum per regionem folis. Conducit
igitur calefadlio cometae ad magnitudinem caudae. Et inde colligere
videor quod cauda- nihil aliud fit quam vapor longe tenuiffimus,-
quem caput feu nucleus cometae per calorem fuum emittit.
Caeterum de cometarum caudis triplex ell opinio; eas vel jubar
efTe folis per tranflucida cometarum capita propagatum, vel oriri
ex refradtione lucis in progreflu ipfius a capite cometae in terram,
vel denique nubem efie fern vaporem a capite cometae jugiter Turgen­
tem & abeuntem in partes a Iole averfas. Opinio prima eorum ell
qui nondum imbuti funt fcientia rerum opticarum. Nam jubar lolis
in cubiculo tenebrofo non cernitur, nili quatenus lux refledfitur e
pulverum & fumorum particulis per aerem femper volnanubuss
ideoque in aere fumis craff,oribus infeflo fplendidrus efl, & fenfum
fortius fe rit; in aere clariore tenuius efl & tegrius fentitur - in eoe-
lis autem fine materia refledente nullum efie potell. L ux non cer-
1 i ,” q u aten s in jubare efl, fed quacenus inde r e t l e t o r ad oculM
S os Nam vil o non fit nifl per radios qui in oculos impingunt,

C i - «“*»reMens m
Jio PHILOSOPHIA NATURALIS
De Munm coelum totum luce folis illuflratum uniformiter fplendeat. Opinio
Sestemete j[-e cunda multis prernitur difficultatibus. Caudae nunquam variegan­
tur co lo ribu s: qui tamen refraftionum folent elle com ites infepara-
:biles. L u x fixarum & planetarum diltinfte ad nos tranfmiiTa de-
monllrat medium coelefte nulla vi refraftiva pollere. Nam quod d i­
citur fixas ab JEgyftiis cometas nonnunquam vifas fuifle, id, quoniam
rariffime contingit, aferibendum efl nubium refraftioni fortuitae.
Fixarum quoque radiatio & fcintillatio ad refractiones tum oculorum
tum aeris tremuli referendae funt: quippe quae admotis oculo tele-
fcopiis evanefeunt. Aeris & afeendentium vaporum trem ore fit, ut
radii facile de angufto pupillae fpatio per vices detorqueantur, de
latiore autem vitri objeCtivi apertura neutiquam. Inde efl quod
fcintillatio in priori cafu generetur, in pofteriore autem c e fle t: &
cellatio in pofteriore cafu demonflrat regularem tranfmiffionem lucis
per coelos fine omni refraCtione fenfibili. N equis contendat quod
caudae non foleant videri in com ttis, cum eorum lux non efl fatis
fortis, quia tunc radii fecundarii non habent fatis virium ad oculos
movendos, & propterea caudas fixarum non c e r n i: fciendum efl
quod lux fixarum plus centum vicibus augeri potefl mediantibus te-
lefcopiis, nec tamen caudae cernuntur. Planetarum quoque lu x co -
piofior efl, caudae vero nullae : cometae autem fsepe caudatiffimi
funt, ubi capitum lux tenuis efl & valde obtufa. Sic enim com eta
anni 1680, menfe Decembri, quo tem pore caput luce fua v ix aequa­
bat flellas fecundae magnitudinis, caudam em ittebat fplendore nota­
bili ufque ad gradus 40, 50, 60 vel 70 longitudinis & u ltr a : poflea
Jan. 27 & 28 caput apparebat ut flella feptimae tantum m agnitudi­
nis, cauda vero luce quidem pertenui fed fatis fenfibili longa erat
6 vel 7 gradus, & luce obfcuriflim a, quae cerni v ix poflet, p orrige­
batur ad gradum ufque duodecim um vel paulo u ltr a : ut fupra diCtum
eft. Sed & Feb. 9 & 10 ubi caput nudis oculis videri defierat, cau­
dam gradus duos longam per telefcopium contemplatus fum. P o rro
fi cauda oriretur ex refraCtione materiae coeleflis, & pro figura coe­
lorum deflecteretur de folis oppofitione, deberet deflexio illa in iif-
dem coeli regionibus in eandem fem per partem fieri. A tq u i com eta
anni \6%oDecemb. 28. hora 84 p. m. Londini, verfabatur in x 8gt. 4 1',
cum latitudine boreali 28S1. 6', fole exillente in w i8sr. 26'. E t c o ­
meta
PRINCIPIA MATHEMATICA. j-rr
meta anni 1577, ‘D ec. xy verfabatur in x 8sr. 41' cum latitudine bo- L I E T .K ’
reali 18«. 40', fole etiam exiftente in v*> i8s\ x6' circiter. Utroque7 E R T I U S.
in cafu terra verfabatur in eodem loco, & cometa apparebat in ea­
dem coeli parte: in priori tamen cafu cauda cometae (ex meis &
aliorum obfervationibus) declinabat angulo graduum 44 ab oppofiti-
one folis aquilonem verfus; in pofteriore vero (ex obfervationibus
Tychonis) declinatio- erat graduum n in auftrum. Igitur repudiata-
coelorum refra&ione, fupereft ut phaenomena caudarum ex materia;
aliqua lucem refle&ente deriventur.
Caudas autem a capitibus oriri & in regiones a fole averfas afcen-
dere confirmatur ex legibus quas obfervant. Ut quod in planis or­
bium cometarum per folem tranfeuntibus jacentes, deviant ab op-
pofitione folis in eas femper partes, quas capita in orbibus illis pro­
gredientia relinquunt. Quod fpeftatori in his planis conflituto ap­
parent in partibus a fole direfte averfis; digrediente autem fpefta-
tore de his planis, deviatio paulatim fentitur, & indies apparet ma­
jor. Quod deviatio caeteris paribus minor eft ubi cauda obliquior
eft ad orbem cometae, ut & ubi caput cometae ad folem propius ac­
cedit ; praefertim fi fpeftetur deviationis angulus juxta caput cometa:..
Praeterea quod caudae non deviantes apparent reftae, deviantes au­
tem incurvantur. Quod curvatura major eft ubi major eft deviatio,,
& magis fenfibilis ubi cauda caeteris paribus longior e ft: nam in
brevioribus curvatura aegre animadvertitur. Quod deviationis an­
gulus minor, eft juxta caput cometae, major juxta caudae extremita­
tem alteram, atque ideo quod cauda convexo fui latere partes refpi-
cit a quibus fit deviatio, quaeque in refta funt linea a fole per caput
cometae in infinitum dufta. Et quod caudae quae prolixiores funt
& latiores, & luce vegetiore micant, fint ad latera convexa paulo*
fplendidiores & limite minus indiftindto terminatae quam ad conca­
va. Pendent igitur phaenomena caudae a motu capitis, non autem a.
regione coeli in qua caput confpicitur; & propterea non fiunt per
refraftionem coelorum, fed a capite fuppeditante materiam oriuntur.
Etenim ut in aere noftro fumus corporis cujufvis igniti petit lupe--
riora, idque vel perpendiculariter fi corpus quiefcat, vel oblique fi.
corpus moveatur in latus: ita in coelis, ubi corpora gi avitant m o
lem, fumi & vapores afcendere debent a fole (uti jam diftum eft)
j n PHILOSOPHIA NATURALIS
nI M u n d i & fuperiora vel refla petere, fi carpus fumans quiefcit; vel obii-
SisihMAiE ^ corpUS progrediendo loca femper deferit a quibus fuperiores
vaporis partes afcenderant. Et obliquitas illa minor erit ubi afcen-
fus vaporis velocior e ft: nimirum in vicinia 1’olis & juxta corpus fu­
mans. Ex obliquitatis autem diverfitate incurvabitur vaporis co.
lumna: &quia vapor in columnae latere procedente paulo recentior
eft, ideo etiam is ibidem aliquanto denftor erit, lucemque propte-
rea copiofius refleflet, & limite minus indiftinflo terminabitur. De
caudarum agitationibus fubitaneis & incenis, deque earum figuris
irregularibus, quas nonnulli quandoque defcribunt, hic nihil adjicio;
propterea quod vel a mutationibus aeris noftri, & motibus nubium
caudas aliqua ex parte obfcurantium oriantur ; vel forte a partibus
■ vix lafleae, quae cum caudis praetereuntibus confundi poftint, ac tam­
quam earum partes fpeflari.
Vapores autem, qui fpatiis tam immenfis implendis fufficiant, ex
cometarum atmofphaeris oriri pofle, intelligetur ex raritate aeris
jioftri. Nam aer juxta fuperficiem terrae fpatium occupat quafi 850
partibus majus quam aqua ejufdem ponderis, ideoque aeris columna
cylindrica pedes 850 alta ejufdem eft ponderis cum aquae columna
pedali latitudinis ejufdem. Columna autem aeris ad fummitatem at-
mofphserae adurgens aequat pondere fuo columnam aquae pedes 33
altam circiter; & propterea fi columnae totius aereae pars inferior
pedum 850 altitudinis dematur, pars reliqua fuperior aequabit pon­
dere fuo columnam aquae altam pedes 32. Inde vero (per regulam
multis experimentis confirmatam, quod compreflio aeris fit ut pon­
dus atmofphaerae incumbentis, quodque gravitas fit reciproce ut qua­
dratum diliantiae locorum a centro terrae) computationem per corol.
prop. xxn. lib. II. ineundo, inveni quod aer, fi afcendatur a fuperfi-
ciae terrae ad altitudinem femidiametri unius terreftris, rarior fit
quam apud nos in ratione longe majori, quam fpatii omnis infra or­
bem faturni ad globum diametro digiti unius defcriptum. Ideoque
globus aeris noitri digitum unum latus, ea cum raritate quam habe­
ret in altitudine femidiametri unius terreftris, impleret omnes plane­
tarum regiones ufque ad fphaeram faturni & longe uitra. Proinde
cum aer adhuc altior in immenfum rarefcat; & coma feu atmo-
fphaera cometae, afcendendo ab illius centro, quafi decuplo altior fit
quam
PRINCIPIA MATHEMATICA. yiJ
quam fuperficies nuclei, deinde cauda adhuc altius afcendat, de- libb *
bebit cauda ede quam rariflima. Et quamvis ob longe crafliorem Teri,ws'
cometarum atmofphaeram, magnamque corporum gravitationem fo-
lem verfus, & gravitationem particularum aeris & vaporum in fe
mutuo, fieri poffit ut aer in fpatiis coeleftibus inque cometarum cau­
dis non adeo rarefcat; perexiguam tamen quantitatem aeris & vapo­
rum ad omnia illa caudarum phaenomena abunde fufficere, ex hac
computatione perfpicuum elt. Nam & caudarum infignis raritas col­
ligitur ex aftris per eas tranflucentibus. Atmofphaera terreftris luce
folis fplendens, craffitudine fua paucorum milliarium, & aftra omnia
& ipfam lunam obfcurat & extinguit penitus: per immenfam vero
caudarum craflitudinem, luce pariter folari illuftratam, aflra minima
fine claritatis detrimento tranflucere nofcuntur. Neque major efie
folet caudarum plurimarum fplendor, quam aeris nollri in tenebrofo
cubiculo latitudine digiti unius duorumve lucem folis in jubare re-
fleftentis.
Quo temporis fpatio vapor a capite ad terminum caudae afcendit,
cognofci fere potelt ducendo redlam a termino caudae ad folem, &
notando locum ubi redta illa trajedloriam fecat. Nam vapor in ter­
mino caudae, fi redla afcendat a fole, afcendere coepit a capite, quo
tempore caput erat in loco interfedlionis. A t vapor non redla afcen­
dit a fole, ied motum cometae, quem ante afcenfum fuum habebat,
retinendo, & cum motu afcenfus fui eundem componendo, afcendit
oblique. Unde verior erit problematis folutio, ut redta illa, quae or­
bem fecat, parallela fit longitudini caudae, vel potius (ob motum cur-
vilineum cometae) ut eadem a linea caudae divergat. Hoc padto in­
veni quod vapor, qui erat in termino caudae Jan. afcendere coe­
perat a capite ante “D ee. ix, ideoque afcenfu fuo toto dies plus 4?
confumpferat. A t cauda illa omnis quae Dee. 10 apparuit, afeende-
rat fpatio dierum illorum duorum, qui a tempore perihelii cometae
elapfi fuerant. Vapor igitur fub initio in vicinia folis celerrime
afeendebat, & poitea cum motu per gravitatem fuam femper retar­
dato afcendere pergebat; & afeendendo augebat longitudinem cau­
dae : cauda autem, quamdiu apparuit, ex vapore fere omni conflabat,
qui a tempore perihelii afeenderat; & vapor, qui primus afcendit,
& terminum caudae compofuit, non prius evanuit quam ob nimiam
fuam tam a fole illuflrante quam ab oculis noftris diftantiam videri
Uuu defiit.
ji4 PHILOSOPHI/E NATURALIS
De Mundi defiit. Unde etiam caudae cometarum aliorum, quae breves funtr
stsiEMAi* afcendunt motu celeri & perpetuo a capitibus & mox evanefcunt,
fed funt permanentes vaporum & exhalationum columnae, a capiti­
bus lendffimo multorum dierum motu propagatae, quae, participando
motum illum capitum quem habuere fub initio, per coelos una cum
capitibus moveri pergunt. Et hinc rurfus colligitur fpatia coeleflia.
vi refiltendi dellitui; utpote in quibus non folum folida planetarum
& cometarum corpora, fed etiam rariffimi caudarum vapores motus
fuos velociflimos liberrime peragunt ac diutiffime confervant.
Afcenfum caudarum ex atmofphaeris capitum & progreffum in
partes a fole averfas Keflerus afcribit adtioni radiorum lucis materiam
caudse fecum rapientium. Et auram longe tenuillimam in fpatiis li­
berrimis aftioni radiorum cedere, non elt a ratione prorfus alienum,,
non obftante quod fubflantiae eradas impeditiffimis in regionibus
noftris a radiis folis fenfibiliter propelli nequeant. Alius particulas
tam leves quam graves dari pofle exiffimat, & materiam caudarum
levitare, perque levitatem fuam a fole afeendere. Cum autem gra­
vitas corporum terreftrium fit ut materia in corporibus, ideoque fer-
vata quantitate materiae intendi & remitti nequeat, fufpicor afcen­
fum illum ex rarefattione materiae caudarum potius oriri. Afcendit
fumus in camino impulfu aeris cui innatat. Aer ille per calorem
rarefactus afcendit, ob diminutam fuam gravitatem fpecificam, &
fumum implicatum rapit fecum. Quidni cauda cometae ad eundem
modum afeenderit a fole ? Nam radii folares non agitant media, quae
permeant, nifi in reflexione & refraftione. Particulae reflectentes
ea aCtione calefaCtae calefacient auram aetheream cui implicantur.
Illa calore fibi communicato rarefiet, & ob diminutam ea raritate gra­
vitatem fuam fpecificam, qua prius tendebat in folem, afeendet &
fecum rapiet particulas refleCtentes ex quibus cauda componitur:
Ad afcenfum vaporum conducit etiam, quod hi gyrantur circa folem;
& ea aCtione conantur a fole recedere, at folis atmofphaera & ma­
teria coelorum vel plane quiefeit, vel motu folo quem a folis rotati­
one acceperit, tardius gyratur. Hae funt caufae afcenfus caudarum
in vicinia folis, ubi orbes curviores funt, & cometae intra denfiorem
& ea ratione graviorem folis atmofphaeram confidunt, & caudas
quam longiffimas mox emittunt. Nam caudae, quae tunc nafcuntur,
confervando motum fuum & interea verfus folem gravitando, mo-
• vebuntur

I
PRINCIPIA MATHEMATICA. yiJ
vebuntur circa folem in ellipfibus pro more capitum, & per mo- l
tum illum capita femper comitabuntur & iis liberrime adhaerebunt. T e
G ravitas enim vaporum in folem non magis efficiet ut caudae poftea
decidant a capitibus folem verfus, quam gravitas capitum efficere
poffit, ut haec decidant a caudis. Communi gravitate vel fimul in
folem cadent, vel fimul in afcenfu fuo retardabuntur; ideoque gra­
vitas illa non impedit, quo minus caudae & capita pofitionem quam­
cunque ad invicem a caufis jam defcriptis, aut aliis quibufcunque
facillime accipiant & poftea liberrime fervent.
Caudae igitur, quae in cometarum periheliis nafcuntur, in regiones
longinquas cum eorum capitibus abibunt, & vel inde poft longam
annorum feriem cum iifdem ad nos redibunt, vel potius ibi rarefaftae
paulatim evanefcent. Nam poftea in defcenfu capitum ad folem
caudae novae breviufculae lento motu a capitibus propagari debebunt,
& fubinde in periheliis cometarum illorum, qui ad ufque atmofphae-
ram folis defcendunt, in immenfum augeri. Vapor enim in fpatiis
illis liberrimis perpetuo rarefcit ac dilatatur. Qua ratione fit ut cau­
da omnis ad extremitatem fuperiorem latior fit quam juxta caput
cometae. Ea autem rarefaftione vaporem perpetuo dilatatum dif­
fundi tandem & fpargi per coelos univerfos, deinde paulatim in pla­
netas per gravitatem fuam attrahi, & cum eorum atmofphaeris mif-
ceri rationi confentaneum videtur. Nam quemadmodum maria ad
conftitutionem terrae hujus omnino requiruntur, idque ut ex iis per
calorem folis vapores copiofe fatis excitentur, qui vel in nubes coafti
decidant in pluviis, & terram omnem ad procreationem vegetabi­
lium irrigent & nutriant; vel in frigidis montium verticibus conden-
fati (ut aliqui cum ratione philofophantur) decurrant in fontes &
flum ina: fic ad confervationem marium & humorum in planetis re­
quiri videntur cometae, ex quorum exhalationibus & vaporibus con-
denfatis, quicquid liquoris per vegetationem & putrefa&ionem con-
fumitur & in terram aridam convertitur, continuo fuppleri & refici
poflit. Nam vegetabilia omnia ex liquoribus omnino crefcunt, dein
magna ex parte in terram aridam per putrefafiionem abeunt, & li­
mus ex liquoribus putrefaftis perpetuo decidit. Hinc moles terrae
aridae indies augetur, & liquores, nifi aliunde augmentum fumerent,
perpetuo decrefcere deberent, ac tandem deficere. Porro fufpicor
fDiritum illum, qui aeris noftri pars minima eft fed fubtiliffima &
v Uuui optima,
ji6 PHILOSOPHIA NA T URAL I S
DeMvndi optima, & ad rerum omnium vitam requiritur, ex cometis praeci-
Systemate pue venire.
Atmofphserse cometarum in defcenfu eorum in folem excurrendo
in caudas, diminuuntur, & (ea certe in parte qua; folem refp icit)
anguitiores redd u ntu r: & viciflim in receflii eorum a fole, ubi jam
minus excurrunt in caudas, am pliantur; fi m odo phaenomena eorum
Hevelius retfte notavit. Minimae autem apparent, ubi capita jam
modo ad folem calefafta in caudas maximas & fulgentiflimas abiere,
& nuclei fumo forfan cralliore & nigriore in atmofphaerarum par­
tibus infimis circundantur. Nam fumus omnis ingenti calore e x ci­
tatus craflior & nigrior efle folet. Sic caput cometae, de quo eg i­
mus, in aequalibus a fole ac terra diftantiis obfcurius apparuit poft
perihelium fuum quam antea. M enfe enim 'Decembri cum ftellis
tertiae magnitudinis conferri folebat, at menfe Novembri cum ftellis
primae & fecundae. E t qui utrum que viderant, majorem defcribunt
cometam priorem. Nam juveni cuidam Cantabrigienfi, Novem. 19,
cometa hicce luce fua quantumvis plumbea & obtufa, aequabat fpi-
cam virginis, & clarius micabat quam poftea. E t Montenaro Nov.
20. ft. vet. com eta apparebat major ftellis primae magnitudinis, ex-
iftente cauda duorum graduum longitudinis.. E t D . St orer literis,
quae in manus noflras incidere, fcripfit caput ejus menfe Decembrij
ubi caudam maximam & fulgentiffimam em ittebat, parvum efle &
magnitudine vifibili longe cedere cometae, qui menfe Novembri ante
folis ortum apparuerat. Cujus rei rationem efle conjectabatur,
quod materia capitis fub initio copiofior eflet, & paulatim confu-
meretur. ,
E odem fpeftare videtur, quod capita cometarum aliorum, qui cau­
das maximas & fulgentiflimas em iferunt, apparuerint fubobfcura &
exigua. Nam anno 1668 Mart. 5. ft. nov. hora feptim a vefpertina
R. ‘P . Vtlentinus EJiancius, Brafilia agens, com etam vidit horizonti
proximum ad occafum folis brumalem, capite minimo & vix con-
fpicuo, cauda vero fupra modum fulgente, ut flantes in littore fpe-
ciem ejus e mari reflexam facile cernerent. Speciem utique habe­
bat trabis fplendentis longitudine 23 graduum, ab occidente in au-
ftrum vergens, & horizonti fere parallela. T antu s autem fplendor
tres folum dies durabat, fubinde notabiliter d e cre fce n s; & interea
decrefcente fplendore aufta eft magnitudine cauda. U nde etiam in
4 L u ji-
PPvINCIPIA 'MATHEMATICA. J17
Lufltania quartam fere cbeji partem (id "eft, gradus 4y) occupafle L i be r .
T ertius.
dicitur ab occidente in orientem fplendore cum infigni protenfa;
nec tamen tota apparuit, capite femper in his regionibus infra ho-
rizontem delitefcente. Ex incremento caudae & decremento fplen-
doris manifeftum eft, quod caput a fole receffit, eique proximum
fuit fub initio, pro more cometae anni 1680. Et in chronico Sax-
onico fimilis legitur cometa anni 1106, cujus Jtella erat parva
obfcura (ut ille anni 1680) fed fplendor qui ex ea exivit valde cla­
rus & quaji ingens trabs ad orientem & aquilonem tendebat, ut ha­
bet etiam Hevelius ex Simeone cDunelmenfi Monacho. Apparuit
initio menfis Februarii, ac deinceps circa vefperam, ad occafum
folis brumalem. Inde vero & ex fitu caudae colligitur caput fuifle
foli vicinum. A fole, inquit Matthaus Farifienfis, diflabat quafi
cubito uno, ah hora tertia [reftius fexta] ufque ad horam nonam
radium ex fe longum emittens. Talis etiam erat ardentiffimus ille
cometa ab Arijiotele defcriptus lib. 1. Meteor. 6. cujus caput pri­
mo die non confpeBum ejl, eo quod ante folem vel faltem fub radiis
folaribus occidiffet, fequente vero die quantum potuit vifum ejl. Nam
quam minima fieri potefi dijlantia folem reliquit, & mox occubuit.
Ob nimium ardorem [caudae fcilicet] nondum apparebat capitis fpar-
fus ignis, fed procedente te7npore (ait Ariftoteles) cum [cauda] jam
minus flagraret, reddita eft [capiti] cometa fita facies. E t fplen-
dorem fuum ad tertiam ufque^ coeli partem [id eft, ad 6o°r] exten­
dit. Apparuit autem tempore hyberno [an. 4. olymp. 101.] & afl
cendens ufque ad cingulum orionis ibi evanuit. Cometa ille anni 1618,
qui e radiis folaribus caudatiflimus emerfit, ftellas primae magnitudi­
nis aequare vel paulo fuperare videbatur, fed majores apparuere co­
metae non pauci, qui caudas breviores habuere. Horum aliqui jovem,
alii venerem vel etiam lunam aequafle traduntur. ^
Diximus cometas efle genus planetarum in orbibus valde eccentri-
cis circa folem revolventium. Et quemadmodum e planetis non
caudatis minores efle folent, qui in orbibus minoribus & foli propio­
ribus gyrantur, fic etiam cometas, qui in periheliis fuis ad folem
propius accedunt, ut plurimum minores efle, ne folem attraftione
fua nimis agitent, rationi confentaneum videtur. Orbium vero tranf-
verfas diametros & revolutionum tempora periodica, ex collatione
cometarum in iifdem orbibus poft longa temporum intervalla rede-
yi8 PHILOSOPHIA NATURALIS
De Monui untiutn, determinanda relinquo. Interea huic negotio propofitio fe-
Sysiemate ^uen$ jumen accendere potelt.

p r o p o s it io x l ii. PROBLEMA XXII.

Inventam cometa trajeB oriam corrigere.

O p e r a t io i. Affundatur pofitio plani trajeftoriae, per propofiti-


onem fuperiorem inventa; & feligantur tria loca cometae obfer-
vationibus accuratiflimis definita, & ab invicem quam maxime dif-
tantia; fitque A tempus inter primam & fecundam, ac B tempus
inter fecundam ac tertiam. Cometam autem in eorum aliquo in
perigseo verfari convenit, vel faltem non longe a perigaeo abefle. Ex
his locis apparentibus inveniantur, per operationes trigonometricas,
loca tria vera cometae in affumpto illo plano traje&oriae. Deinde per
loca illa inventa, circa centrum folis ceu umbilicum, per operatio­
nes arithmeticas, ope prop. xxi. lib. i. inftitutas, defcribatur fedio
conica : & ejus areae, radiis a fole ad loca inventa duftis terminata:,
funto D & E ; nempe D area inter obfervationem primam & fe- .
eundam, & E area inter fecundam ac tertiam. Sitque T tempus to­
tum, quo area tota D -j-E velocitate cometae per prop. xvi. lib. i.
inventa deferibi debet.
O p e r . 2. Augeatur longitudo nodorum plani trajeftoriae, additis ad
longitudinem illam 20' vel 30', quae dicantur P ; & fervetur plani
illius inclinatio ad planum eclipticae. Deinde ex praediftis tribus co­
metae locis obfervatis, inveniantur in hoc novo plano loca tria vera,
ut fupra: deinde etiam orbis per loca illa tranfiens, & ejufdem
areae duae inter obfervationes deferiptae, quae fint d & e, nec non
tempus totum t, quo area tota d -\-e deferibi debeat.
O p e r . 3. Servetur longitudo nodorum in operatione prima, & au­
geatur inclinatio plani traje&oriae ad planum eclipticae, additis ad
inclinationem illam 20' vel 30', quae dicantur Q. Deinde ex obfer­
vatis praediftis tribus cometae locis apparentibus inveniantur in hoc
novo plano loca tria vera, orbifque per loca illa tranfiens, ut & ejuf­
dem areae duae inter obfervationes deferiptae, quae fint ^ & s, &
tempus totum t, quo area tota ^-j-e deferibi debeat.
Jam
PRINCIPIA MATHEMATICA. yip
Jam fit C ad i ut A ad B, & G ad i ut D ad E, & g ad x ut d l
ad e, & y ad i ut £ ad e; fitque S tempus verum inter obfervati-T l
onem primam ac tertiam ; & fignis 4- & — probe obfervatis qux-
rantur numeri m & n, ea lege, ut fit x G — x C — mG —
» G — ny, & x T — x S aequale m T— m t w T — n r. Et ii in.
operatione prima I defignet inclinationem plani trajeftorie ad pla­
num eclipticae, & K longitudinem nodi alterutrius, erit IT® Q vera
inclinatio plani traje&orie ad planum eclipticae, & K -j-» iP vera
longitudo nodi. A c denique fi in operatione prima, fecunda ac
tertia, quantitates R, r & g defignent latera refta traje&orie, &.
quantitates y> A ejufdem latera tranfverfa refpeftive: erit R 4 --
JLj / A

m r— m R 4 -» ?— n R verum latus reftum, & T— r— ,-----;— -------- -r-


' 5 L - f -m l — mL.-\-nk— nG-
verum latus tranfverfum trajeftorie quam cometa defcribit. Dato 1
autem latere tranfverfo datur etiam tempus periodicum cometae.

Ceterum cometarum revolventium tempora periodica, & orbium,


latera tranfverfa, haud fatis accurate determinabuntur, nifi per col­
lationem cometarum inter fe, qui diverfis temporibus apparent. Si
plures cometae, poli aequalia temporum intervalla, eundem orbem
defcripfifle reperiantur, concludendum erit hos omnes efleunum &
eundem cometam, in eodem orbe revolventem. Et tum demum*,
ex revolutionum temporibus dabuntur orbium latera tranfverfa, &
ex his lateribus determinabuntur orbes elliptici.
In hunc finem computandae funt igitur cometarum plurium tra-
jedtorie, ex hypothefi quod fint parabolice. Nam hujufmodi tra-
jeftorie cum phaenomenis femper congruent quamproxime. Id li­
quet, non tantum ex traje&oria parabolica comete anni 1680, quam!
cum obfervationibus fupra contuli, fed etiam ex ea comete illius,
infignis, qui annis 1664 & 1665 apparuit, & ab Hevelio obfervatus
fuit. Is ex obfervationibus fuis longitudines & latitudines hujus co­
m ete computavit, fed minus accurate. E x iifdem obfervationibus
Halleim noller loca com ete hujus denuo computavit, & tum de­
mum ex locis fic inventis trajeftoriam comete determinavit. Inve­
nit autem ejus nodum afcendentem in n x i 8'. 13'- 55", inclinatio­
nem orbite ad planum ecliptice x i8'. 18'. 40", difiantiam perifie-
j 20 PHILOSOPHIAE, N A T U R A L I S
De M undi lii a nodo in orbita 4$^. 17'. 30". Perihelium in n 8«'. 40'. 3 0 " cum
S tstemate
latitudine auilrina heliocentrica i6»r. 1'. 4 5". Com etam in perihe-
lio Novem. X4d. n h.'y a '. p. m. tempore aequato Londini, vel i3 h. 8'
Cedant, Itylo veteri, & latus reflum parabolae 410186, exiitente
m ediocri terrae a fole diltantia 100000. Quam probe loca cometae
in hoc orbe computata congruunt cum oblervationibus, patebit ex
tabula fequente ab Halleio fupputata.

T c m p . A ppar. L o c a ob ferv ata. L o ca com p u ­


O b ferv a tse C om etae diftantise.*
Geda n it ft. vet tata in O rb e

Decernit, gr» y J S r* y y/ S r* / y/
i C o rd e L e o n is 46 . 24 . 2 o L o n g . e 7 • 1 • 0 « 7 . 1 .2 9
3 d. i 8 h. 2 9 'A
1 Spica V irg in is 22 . 52 . 1 0 L a t .a u f t .2 1 . 3 9 . 0 2 r . 3 8 .5 0
a C o rd e L e o n is 46 . 2 . 45 L o n g . £ 1 1 6 . 1 5 . 0 6 .1 6 . 5
4 • 18 . i i .
a Spica V i r g n is 23 . 52 . 40 L a t.a u ft.2 2 . 24 . 0 22 . 24 . 0
x C o rd e L e o n is 4 4 . 48 . 0 L o n g . £* 3 . 6 . 0 - 3 . 7 .3 3
7 • 17 • 48 1 Spica V irg in is 27 . 56 . 40 L a t.a u ft 25 . 22 . ip M • 2 1 .4 0
x C o rd e L e o n is 53 • 1 5 • 1 5 L o n b. f i 2. . 56 . c £1 2 . 5 6 . 0
17 • 1 4 • 43 ab H um . O rio n is dex t. 45 . 43 . 30 L a t. au lt.4 9 • 25 . c 49 . 2 5 . 0
.1 P r o c y o n e 35 . 13 . s o lL o n g . n 28 . 4 0 . 3 0 n 2 8 7 4 3 7 ~o
l9 • 9 . 25 a L u c id . M andib. C e ti 52 . 56 . 0 L a t. auit. 45 . 4 8 . c 4 5 .4 6 . 0
a P ro c y o n e 40 . 49 . 0 L o n g . E 13 . 3 . o n -3 • 5 • 0
2.0 . 9 . sy i
a L u c id . M an dib. C e ti 40 . 4 . 0 L a t. ault. 3 9 . 5 4 . 0 3 9 .5 3 . 0
ab H u m . dext. O rio n is 26 . 21 . 25 L o n g . n 2 .1 6 . 0 n 2 .1 8 .3 0
11 • 9 • 9 t a L u c id . M an d ib. C e ti 29 . 28 . 0 L a t auli. j 3 . 41 . 0 3 3 .3 9 .4 0
ab H u m . d ex t. O rio n is 29 . 47 . 0 L o n g . H 24 • 24 . 0 b 2 4 .2 7 . 0
2.1 . 9 . 0
a L u c id . M andi^. C e ti 20 . 29 . 30 L a t. ault. 2 7 . 4 5 . 0 2 7 .4 6 . 0
a L u c id a A rietis 23 . 20 . o jL o n g . b 9 . 0 . 0 b y • 2 .2 8
16 • 7 • J8 T2 . 3 4 . 13
ab A ld e b a ran 26 . 44 . o |L a t. a u tt.1 1 . 36 . 0
a L u c id a A rie tis 20 . 45 . o lL o n g . y 7 . 5 . 40 b 7 . 8 .4 5
*7 . 6 -4 5 1 ° 23 . 13
ab A ldebaran 28 . 10 . o | L a t.a u lt. ; o . 23 . 0
a L u c id a A rie tis 1 8 .2 9 . o*C on g . b 5 .2 4 .4 5 y 5 .1 7 .5 1
2.8 . 7 . 39
a P a lilic io 29 . 37 . o ,L a t. auit.- 8 . 22 . 50 8 • *-3 - 3 7
a c in g . A n d ro m . 30 . 48 . i o . L o n g b 2 . 7 .4 0 b 2 . 8 .2 0
31 . 6 . 45 a P a lilicio 32 . 53 . ^ o jL at. ault. 4 .1 3 . 0 4 .1 6 .2 5
J a n , 16 65. a C in g . A n d ro m . 25 . 1 1 . o iL o n g . y 28 . 2 4 .4 7 y ' 2 8 . 2 4 . 0
7 • 7 • 3 7 v a P a lilicio 37 . 12 . 25 L a t . b or. 0 . 5 4 . 0 0 .5 3 . 0
a cap ite A n d ro m . 28 . 7 . 10 L o n g . Y* 27 . 6 .5 4 T 2 7 . 6 .3 9
‘3 • 7 . 0
a P a lilic io 38 . 55 . 2 o ]L a t. b or. 3 , 6 .5 0 3 ,- 7 .4 0
a C in g . A n d ro m . 20 . 32 . i5 | L o n g . y ' 26 . 29 . 15 y i 6 . 2 8 . 5 0
24 • 7 «29
a P a lilicio 40 . 5 „ o lL a t. b o r. 5 . 25 . 50 5 .2 6 . 0
Feb, L o n g . y ' 27 . 4 .4 6
r i 7 - i 4 . 55
7 8 • 37 L a t . b or. 7 . 3 . 20
7 • 7 .1 7
22 . 8 . 46 Long. y ' 28 . 2 9 . 4 6 T C 2 8 . 2 9 . 5 8
L a t . b or. 8 . 12 . 36 8 .1 0 .2 5
M ar. Long. y ' 2 9 . 1 8 . 15 ^ 2 9 . 1 8 . 2 0
I . 8 . 16 L a t . b o r. 8 . 3 6 .2 6 8 . 3 6 .1 2 .
7 . 8 . 37 Long. y ' 0 . 2 . 4S b 0 . 2 .4 2
L a t. b or. 8(. 56 . 30 8 .5 6 .5 6

Menfe
PRINCIPIA MATHEMATICA. yiI
Menfe Februario anni ineuntis 1665-, ftella prima,arietis, quam in l
fequentibus vocabo y, erat in r 18". 30'. 15" cum latitudine bo- Te
reali 7sr. 8'. 58". Secunda arietis erat in r 19**. 17'. 18" cum la­
titudine boreali 88'. z8'. 16". Et ftella quaedam alia feptimae mag­
nitudinis, quam vocabo A , erat in r 28»'. 2.4'. 45" cum latitudine
boreali 88'. x8'. 33". Cometa vero Feb. 7'. 30" TarifiU (id eft
Feb. 7d. 8'. 37" Gedani) ft. vet. triangulum conftituebat cum ftellis
illis y & A reftangulum ad y. Et diftantia cometae a ftella y aequa­
lis erat diftantiae ttellarum y & A , id eft i«r. 19'. 46" in circulo
magno, atque ideo ea erat i 8'. io '. z 6 " in parallelo latitudinis ftel-
lae y. Quare fi de longitudine ftellae y detrahatur longitudo i 8'.
z o '. z6 ", manebit longitudo cometae r 27«'. 9'. 49//. Auzoutius
ex hac fua obfervatione cometam pofuit in r 278'. o' circiter. Et
ex fchemate, quo Hookim motum ejus delineavit, is jam erat in
T z6&. 5’9/. 24". Ratione mediocri pofui eundem in r 27». 4'. 46".
E x eadem obfervatione Auzoutius latitudinem cometae jam pofuit
7Sr & 4' vel 5' boream verfus. Eandem reftius pofuiflet 78'. 3'. 19",
exiftente fcilicet differentia latitudinum cometae & ftellae y aequali
differentiae longitudinum flellarum y & A. ,
Feb. 22a. 7h. 30' Londini, id eft Feb. 8h. 46' Gedani, diftantia
cometae a ftella A , juxta obfervationem Hookii a feipfo in fchemate
delineatam, ut & juxta obfervationes Auzoutii a Tetito in fchemate
delineatas, erat pars quinta diftantiae inter ltellam A & primam ari­
etis, feu i ? ' . 57". Et diftantia cometae a linea jungente ftellam A
& primam arietis erat pars quarta ejufdem partis quintae, id eft 4'.
Ideoque cometa erat in r 28st. 29'. 46'', cumlat. bor. 8«'. iz '. 36".
Mart. i d. 7h. o/ Londini, id eft Mart. i d. 8h. 16' Gedani, cometa
obfervatus fuit prope fecundam arietis, exiftente diftantia inter eof-
dem ad diftantiam inter primam & fecundam arietis, hoc eft ad
i 8'. 33', ut 4 ad 45" fecundum Hookium, vel ut 2 ad 13 fecundum
Gottignies. Unde diftantia cometse a fecunda arietis erat 8'. 16 "
fecundum Hookium, vel 8'. 5" fecundum Gottignies, vel ratione me­
diocri 8'. 10". Cometa vero fecundum Gottignies jam modo prae-
tergreffus fuerat fecundam arietis quafi fpatio quarta: vel quintae
partis itineris uno die confefti, id eft i'. 15" circiter (quocum
fatis confentit Auzoutius) vel paulo minorem fecundum Hookium,
puta i'. Quare fi ad longitudinem primae arietis addatur 1', & ad
X x x lati-
522 PHILOSOPHIA N A T U R A L I S
Systemate latitudinem ejus 8'. io77, habebitur longitudo cometae T z^ \
YS & latitudo borealis 8sr. 36 z 6".
Mart. 7a 7h. 30' Tartfiis (id e ltMart. 7a. 8h. 3 / Gedani) ex ob-
fervationibus Auzoutii diftantia cometae a fecunda arietis aequalis
erat dillantiae fecundae arietis a ftella A> id ell $z'. * 9"- Et diffe­
rentia longitudinum cometae & fecundae arietis erat 45' vel 46'»
vel ratione mediocri 4 / . 30". Ideoque cometa erat in « o«r. 2/.
48"’. Ex fchemate obfervationum Auzoutii, quod ‘P etitus conftruxit,
Hevelius deduxit latitudinem cometae 8sr. =34'. Sed fculptor viam
cometae fub finem motus ejus irregulariter incurvavit, & Hevelius
in fchemate obfervationum Auzoutii a fe conftru&o incurvationem
irregularem correxit, & fic latitudinem cometae fecit effe 8sr.
30". Et irregularitatem paulo magis corrigendo, latitudo evadere
poteft 8sr. 56', vel 8gr. 57'.
Vifus etiam fuit hic cometa Martii die 9, & tunc locari debuit
in V osr. 18', cum lat. bor. 9®'. 3'4 circiter.
Apparuit hic cometa menfes tres, fignaque fere fex defcripfit, &
uno die gradus fere viginti confecit. Curfus ejus a circulo maximo
plurimum deflexit, in boream incurvatus; & motus ejus fub finem
ex retrogrado faftus eft direftus. Et non obftante curfu tam in-
folito, theoria a principio ad finem cum obfervationibus non minus
accurate congruit, quam theoria; planetarum cum eorum obferva­
tionibus congruere folent, ut infpicienti tabulam patebit. Subdu­
cenda tamen funt minuta duo prima circiter, ubi cometa velocif-
fimus fuit; id quod fiet auferendo duodecim minuta fecunda ab
angulo inter nodum afcendentem & perihelium, feu conftituendo
angulum illum 498'. 18". Cometae utriufque (& hujus & fupe-
rioris) parallaxis annua infignis fuit, & inde demonftratur motus
annuus terrae in orbe magno.
Confirmatur etiam theoria per motum cometae, qui apparuit anno
1683. Hic fuit retrogradus in orbe, cujus planum cum plano eclipticae
angulum fere reftum continebat. Hujus nodus afcendens ( compu-
. tante Halleio) erat in nt 2.3gr. ^3' ; inclinatio orbitae ad eclipticam
838'. n ' ; perihelium in n 158', 29'. 30''''; diftantia perihelia a fole
56oxo, exiftente radio orbis magni 100000, & tempore perihelii
Julii i d. 3h. jo '. Loca autem cometae in hoc orbe ab Halleio com­
putata, & cum locis a Flamjiedio obfervatis collata, exhibentur in
tabula fequente. Temp.
PRINCIPIA MATHEMATICA
5*3
L iber
16 83 L o c u s Solis C o m etae i L a t. Bor. C om etae L a t. B or.
T e m p . .^Equ^. L ong. Com p.
D iffer. D iffer. ’ e r.t i u s,'
Com p. L o n g . O b f. O b fe rv . Long.
d. h. t S r- , „ S 1- y .. 8 ‘ „ S r- , „ S r- / „
J u l. 1 3 .1 2 .5 5 a r * *«3 ° 13 . 5-41 1 9 .2 8 .1 3 S
© 13 . 6.42 29 .2 8 .2 0 + ;. s + 0. 7
I S - n - 15 2.5 .1 2 1 1 .3 7 .4 s 1 9 .3 4 . 0
I I -39 43 2 9 .3 4 .5 0 + 1.55 H ro -so
1 7 .1 0 . 1 0 4 - 45-45 10. 7. 6 2 9 . 3 3 3 o 10 . 8.40 2 9 .3 4 . 0 + i -34 4 -0 .3 0
1 3 - I 3-40 10 .3 8 2 1 5 .10 .2 7 2 8 .5 1 .4 2 5 .1 1 .3 0 28 .50.28 + r- 3 — r .1 4
2 5 .1 4 . S 1 2 .3 5 .1 8 3 -2 7 -S3 1 4 .2 4 .4 7 3 .2 7 . 0 28 .23.4 0 — 0.53 — i- 7
' 3 1 - 9 41 18 . 9 .2 2 n 2 7 .5 5 - 3 2 6 .2 2 .5 2 n 2 7 .54 -2 4 26*22.25 — 0 .39 — 0.27
3 I - I 4 -SS 1 8 .z r .j3 2 7 .4 1 . 7 2 6 .1 6 .5 7 2 7 .4 1 . 8 2 6 .1 4 .5 0 -V 0. 1 — 2. 7
A ug. 1 .1 4 .5 6 2 0 .I 7 .l6 2 5 .2 9 .3 2 2 5 .1 6 .1 9 2 5 .2 8 .4 6 1 5 . 1 7 .1 8 — 0.46 + i- 9
4 .1 0 .4 9 2 2 . 2 .5 0 2 3 .1 8 .2 0 2 4 .1 0 .4 9 2 3 .16 -5 5 2 4 .1 2 .1 9 — 1.25 4 - 1 .3 0
6 .1 0 . 9 2 3 .5 6 .4 5 20 .42.23 2 2 .4 7 . 5 20 .40.32 2 2 .4 9 . 5 4 “ 2. 0
— 1 .5 1
9 .1 0 .2 6 l6 .5 O .5 2 1 6 .7 .5 7 20 . 6 .3 7 1 6 . 5- 55 20 . 6 .10 — 2. 1 — 0.27
1 5 .1 4 . 1 W 1 *4 7 - i 3 3-30.48 n - 3 7 - 3 3 3 .2 6 .18 1 1 .3 2 . 1 — 4-30 — 5.32
1 6 . 1 5 . 10 3 .48 . 2 0 .4 3 .7 9 .3 4 .1 6 0 .4 1 .5 5 9 .3 4 . 1 3 — 1 .1 2 — 0. 3
1 8 .1 5 .4 4 5 -4 5 - 3 3 b 2 4 .5 2 .5 3 5 - ii.iS b 2449. 5 5 - 9-11 — 3.48 — 2. 4
A u ftr. A uftr.
1 2 .1 4 .4 4 9 *3 5 * 4 9 u . 7 .1 4 5 .1 6 .5 8 1 1 . 7 .1 2 5 .1 6 .5 8 — 0 . 1 — 0. 3
1 3 .1 5 .5 2 10 .3 6 .4 8 7 .2 .1 8 8 .1 7 . 9 7 . 1 .1 7 8 .1 6 .4 1 — 1 . 1 — 0.28
2 6 .1 6 . 2 1 3 . 3 1 .1 0 T 2 4 -4 5 - 3 f 1 6 .3 8 . 0 T 2444. 0 1 1 6 .3 8 .1 0 — 1 .3 1 | 4 “ °-2 0

Confirmatur etiam theoria per motum cometae retrogradi, qui


apparuit anno i68z. Hujus nodus afcendens (computante Halleio)
erat in V zi**. 1 6'. 30". Inclinatio orbitae ad planum eclipticae 178'.
56'. o " . Perihelium in « z 8'. yz'. $0". Diftantia perihelia a fole
$83Z8, exittente radio orbis magni 100000. E t tempus aequatum
perihelii S ep . 4d. 7h. 39'. Loca vero ex obfervationibus Flamjiedii
computata, & cum locis per theoriam computatis collata, exhiben­
tur in tabula fequente.

16 8 2 Locus Solis Cometae Lat. Bor. Cometae Lat. Bor. Differ. Differ.
T e m p . Appar. Long-Comp. Comp. Long. Obf. Obferv. Long. Lat.
d. h. , gr* , „ gr. , „ g r* , „ s r* , « gr. , r, y y/ t * °
A u g . 19 .1 6.3 8 P? 7 . 0. 7
20 .1
1 8 .1 4 .2 8a2 5 .5 0 . 7 1 8 .1 4 .4 0
2 4 .4 6 .2 3 2 6 .1 4 .4 2
a 2 4 .4 6 .2 2 2 5 -4 9 . 5 5
2 6 .1 2 .5 2
— 0 .12
+ 0. 1
-f* 0 .12
5-38 7 .55-52 - f i . 5°
21. 8.2 1 8 .3 6 .1 4 2 9 .3 7 .1 5 2 6 .2 0 . 3 2 9 .3 8 .2 2 6 .1 7 .3 7 — 0.47 4 2 .2 6
22 . 8. 8 9 *3 3 * 5 5 6 .2 9 .5 3 2 6 . 8.42 n? 6 -3 °- 3 2 6 . 7 .1 2 — 0 .10 4 1 .3 °
29. 8 .2 0 1 6 .2 2 .4 0 1 2 .3 7 .5 4 18 .3 7 .4 7 ja H - 3 7 . 4 9 18 .3 4 . 5 + ? • 5 + 3.42
30. 7 4 5 1 7 -1 9 -4 1 1 5 .3 6 . 1 17 .2 6 .4 3 I J .3 5 .1 8 1 7 .2 7 -1 7+ 0 .4 3 — 0 .3 4
Sept. 1. 7-3 3 1 9 .1 6 . 9 2 0 .30 .5 3 I 5 -I3. 0 2 0 .2 7 . 4 1 5 . 9.49 + 3.49 i-3 -1 1
4 * 7 .2 2 2 2 .1 1 .2 8 2 5 .4 1 . 0 12 .2 3 .4 8 2 5 .4 0 .5 8 ii.2 2 . 0 •T* 1. 2 - r 1.4 «
5 * 7-32 2 3 .1 0 .2 9 2 7 . 0 .46 1 1 .3 3 . 8 2 6 .5 9 .2 4 H . 3 3 -5 I 4
1.2 2 — 0.43
8 . 7.16 2 6 . 5.58 1 9 .5 8 .4 4 9.26.46 2 9 .5 8 .4 5 9 .26 .4 3 — 0. 1 + 0 .3
0 .4 4 .10 8 .4 9 .IO 0 .4 4 . 4 8.48.25 4 - 0 . 6 + 0 .4 5
9 . 7.2 6 27. 5 - 9 1TI

Confirmatur etiam theoria per motum retrogradum cometae, qui


apparuit anno 17Z3. Hujus nodus afcendens (computante D. Brad-
leoy ailronomiae apud Oxonienfes profeflore Saviliatto) erat in
Xrxi V'i4sr.
jz4 PHILOSOPHIA NATURALI S
U eM u n d i r i 4 Er. 1 6'. Inclinatio orbitae ad planum eclipticae 4 9 ^ . 5 9 '. Peri-
Svshmate jn % Ilgr 2 0 Diftantia perihelia a fole 998651, exif-
tente radio orbis magni 1000000, & tempore aequato perihelii Sep­
tem. 16d. i6h. io'. Loca vero cometae in hoc orbe a Bradleo com­
putata, & cum locis a feipfo & . patruo fuo D. ‘Poundio, & a D.
Halleio obfervatis collata exhibentur in tabula fequente.

1713 C o m e t. L o n g . L a t . B o r. C o m e t. L o n g . L a t . B or. D iffer. D iffer.


T e m p . iE q u a t. O o fe rv a t. O b fe rv a t. C o m p u t. C o m p u t. Long. Latitv
d. h. , 0 , „ 0 / // 0 / ,/ 0 / //
Ottob. 9 .8 . 5 ^ 7 .2.2. . 15 $ . 2 .0 1 . 1 1 .16 5 • i -47 + 49 7 * 47
1 0 .6 .2 1 6 .4 1 .1 2 7 - 44 -13 6 . 4 1 .4 2 7 . 4 3 . 18 — 50 + 55
1 2 . 7 .2 2 j .3 9 .5 8 11 • 55 • 0 5 • 4 0 • 19 i i • 5 4 - 55 — 2r + 5
1 4 . 8 .5 7 4 • 59 • 49 14 • 43 • 5° 5 o -37 1 4 .4 4 . 1 - 4 8 — ir
*S- 6 . 3 5 4 - 47 -41 1s • 40 . sr 4 - 47 -45 1 5 .4 0 . ss 4 — 4
n . 6.11 4 - i * 3i 19 • 4i - 49 4 . 2 .2 1 1 9 .4 1 . 3 + n . — 14
1 1 . 6 .2 4 3 • 59 • ^ lo . 8 .1 2 3 - 59 -1 0 20 . 8 . 1 7 — 8 — 5
2 4 .8 . 2 3 • 55 - 1 9 10 - 5 5 - 18 3 - 55 • h i° - S 5 • 9 18 + 9
2 9 .8 .5 6 3 • S6 • J 7 22 . 2 0 . 2 7 3 . 5 6 .4 2 22 . 20 . 10 — 15 + 17
3 0 . 6 .2 0 3 • S8 • 9 22 . 32 . 28 3 • 5 8 - >7 22 . 32 . 12 — 8 + 16
N ov. 5 . S • 53 4 .1 6 .3 0 2-3 - 3 8 - 33 4 .1 6 .2 3 13 . 38 • 7 + 7 -V* 26
8 . 7 . 6 4 - 19 -3 & 24 - 4 .3 0 4 - 19 -54 24 . 4 . 4 0 — 18 — 10
1 4 . 6 .2 0 S . 2 .1 6 2 4 .4 8 . 46 5 - 1 • S1 2 4 . 4 8 . 16 “ 35 4 " 3°
20 . 7 .4 j 5 . 42 .2 0 25 . 24 . 4s 5 - 43 -1 3 25 . 2 5 . 17 ~ 53 ' — 3i
D ec. 7 . 6 .4 5 8 . 4 •13 1 6 .5 4 . 18 8 - 3 - 55 1 6 . S3 '- 4 1 4~ 18 + 36

His exemplis abunde fatis manifeftum eft, quod motus cometa­


rum per theoriam a nobis expofitam non minus accurate exhiben­
tur, quam folent motus planetarum per eorum theorias. Et prop-
terea orbes cometarum per hanc theoriam enumerari poliunt, &
tempus periodicum cometae in quolibet orbe revolventis tandem
fciri, & tum demum orbium ellipticorum latera tranfverfa & aphe-
liorum altitudines innotefcent.
Cometa retrogradus, qui apparuit anno 1607, defcripfit orbem,
cujus nodus afcendens (computante Halleio) erat in V xos*. 21'; in­
clinatio plani orbis ad planum eclipticae erat 17P. i f perihelium
erat in s 2?'. 16'; & diftantia perihelia a fole erat 58680, exiftente
radio orbis magni 100000. Et cometa erat in perihelio OElob. 16*.
3h. 50'. Congruit hic orbis quamproxime cum orbe cometae, qui
apparuit anno 1682. Si cometae hi duo fuerint unus & idem, re­
volvetur hic cometa fpatio annorum 75, & axis major orbis ejus erit
ad axem majorem orbis magni, ut V c : 7 5 x 7 5 ad 1, feu 1778 ad
100 circiter. Et diftantia aphelia cometae hujus a fole, erit ad diftan-
tiam
PRINCIPIA MATHEMATICA. yry
tiam mediocrem terrae a fole, ut 3? ad 1 circiter. Quibus cognitis, L
haud difficile fuerit orbem ellipticum cometae hujus determinare. T e
A tque haec ita fe habebunt ii cometa, fpatio annorum feptuaginta
quinque, in hoc orbe poithac redierit. Cometae reliqui majori tem­
pore revolvi videntur & altius afcendere.
Caeterum cometae, ob magnum eorum numerum, & magnam
apheliorum a fole diitantiam, & longam moram in apheliis, per gra­
vitates in fe mutuo nonnihil turbari debent, & eorum eccentrici-
tates & revolutionum tempora nunc augeri aliquantulum, nunc di­
minui. Proinde non eil expe&andum ut cometa idem in eodem
orbe, & iifdem temporibus periodicis accurate redeat. Sufficit fi
mutationes non majores obvenerint, quam quae a caufis praediftis
oriantur.
Et hinc ratio redditur,, cur cometae non comprehendantur zodi­
aco more planetarum, fed inde migrent & motibus variis in om­
nes coelorum regiones ferantur. Scilicet eo fine, ut in apheliis fuis,
ubi tardiffime moventur, quam longiffime difient ab invicem, & fe
mutuo quam minime trahant. Qua de caufa cometae, qui altius de-
fcendunt, ideoque tardiffime moventur in apheliis, debent altius
afcendere.
Cometa, qui anno 1680 apparuit, minus diftabat a fole in perihe-
lio fuo quam parte fexta diametri folis; & propter fummam velo­
citatem in vicinia illa, & denfitatem aliquam atmofphaDrae folis, re-
fiftentiam nonnullam fentire debuit, & aliquantulum retardari, &
propius ad folem accedere: & fingulis revolutionibus accedendo ad
folem, incidet is tandem in corpus folis. Sed & in aphelio ubi tar­
diffime movetur, aliquando per attraftionem aliorum cometarum
retardari potelt, & fubinde in folem incidere. Sic etiam fiellae fixae,
quae paulatim expirant in lucem & vapores, cometis in ipfas inci­
dentibus refici poffunt, & novo alimento accenfae pro ftellis novis
haberi. Hujus generis funt fiellae fixae, quae fubito apparent, & fub
initio quam maxime fplendent, & fubinde paulatim evanefcunt. T a ­
lis fuit fiella in cathedra Caffiopeiae quam Cornelius Gemma octavo
Novembris 1571, luftrando illam coeli partem nofte ferena minime
v id it; at nofte proxima {Novem. 9.) vidit fixis omnibus fplendidio-
rem, & luce fua vix cedentem veneri. Hanc Tycho Brahueus vidit
undecimo ejufdem menfis ubi maxime fplenduit; r ex eo tempore
5i6 philosophia n aturalis
D e M undi paulatim decrefcentem & fpatio menfium fexdecim evanefcentem
YS * obfervavit. Menfe Novembri^ ubi primum apparuit, venerem luce
fua aequabat. Menfe Decembri nonnihil diminuta jovem aequare
videbatur. Anno 1573, menfe Januario minor erat jove & major
Sirio, cui in fine Februarii & Martii initio evafit aequalis. Menfe
Aprili & Maio ltellis fecundae magnitudinis, Junio, Julio & Augufto
ftellis tertiae magnitudinis, Septembri, Ottobri & Novembri ftellis
quartae, ‘Decembri & anni 1574, menfe Januario ftellis quintse, &
menfe Februario ftellis fextae magnitudinis aequalis videbatur, &
menfe Martio ex oculis evanuit. Color illi ab initio clarus, albicans
ac fplendidus, poftea flavus, & anni 1573 menfz Martio rutilans inftar
martis aut ftellae aldebaran; Maio autem albitudinem fublividam induxit,
qualem in faturno cernimus, quem colorem ufque in finem fervavit,
femper tamen obfcurior fafta. Talis etiam fuit ftella in dextro pede
ferpentarii, quam Kepleri difcipuli anno 1604, die 30 Septembris
ft. vet. apparere coepifte obfervarunt, & luce fua ftellam jovis fu-
perafle, cum nofte praecedente minime apparuiftet. Ab eo vero
tempore paulatim decrevit, & fpatio menlium quindecim vel fex­
decim ex oculis evanuit. Talf etiam ftella nova fupra modum
fplendente Hipparchus ad fixas obfervandas & in catalogum refe­
rendas excitatus fuifte dicitur. Sed fixae, quae per vices apparent
& evanefcunt, quaeque paulatim crefcunt, & luce fua fixas tertiae
magnitudinis vix unquam fuperant, videntur efle generis alterius,
& revolvendo partem lucidam & partem obfcuram per vices often-
ftere. Vapores autem, qui ex fole & ftellis fixis & caudis cometa­
rum oriuntur, incidere poflunt per gravitatem fuam in atmofphaeras
planetarum & ibi condenfari & converti in aquam & fpiritus hu-
midos, & fubinde per lentum calorem in fales, & fulphura, & tin-
fluras, & limum, & lutum, & argillam, & arenam, & lapides, &
coralia, & fubftantias alias terreftres paulatim migrare.

S C H O L I U M G E N E R A L E .
Hypothefis vorticum multis premitur difficultatibus. Ut planeta
unufquifque radio ad folem dufto areas defcribat tempori propor­
tionales, tempora periodica partium vorticis deberent efle in du­
plicata ratione diftantiarum a fole. Ut periodica planetarum tem­
pora fint in proportione fefquiplicata diftantiarum a fole, tempora
peri-
PRINCIPIA MATHEMATICA. <i 7
periodica partium vorticis deberent efle in fefqoiplicata diftantia- L i b e r
rum proportione. Ut vortices minores circum iaturnum, iovem & T e r t i u s ,

alios planetas gyrati conferventur & tranquille natent in vortice fo-


hs, tempora periodica partium vorticis folaris deberent efle squalia
Revolutiones folis & planetarum circum axes fuos, quae cum mo’
tibus vomcum congruere deberent, ab omnibus hifce proportioni­
bus difcrepant. Motus cometarum funt fumme regulares, & eafdem
leges cum planetarum motibus obfervant, & per vortices explicari
nequeunt. Feruntur cometae motibus valde eccentricis in omnes
coelorum partes, quod fieri non poteit, nifi vortices tollantur.
Proje&ilia, in aere noflro, folam aeris refifientiam fentiunt. Sub­
lato aere, ut fit in vacuo Boyliano, refifientia ceflar, fiquidem pluma;
tenuis & aurum folidum aequali cum velocitate in hoc vacuo ca­
dunt. E t par eft ratio fpatiorum coeleftium, quae funt fupra atmo-
fphaeram terras. Corpora omnia in iftis fpatiis liberrime moveri de­
bent ; & propterea planetas & cometae in orbibus fpecie & pofitione
datis fecundum leges fupra expofitas perpetuo revolvi. Perfe-
verabunt quidem in orbibus fuis per leges gravitatis, fed regula­
rem orbium fitum primitus acquirere per leges hafce minime po­
tuerunt.
Planetae fex principales revolvuntur circum folem in circulis foli
concentricis, eadem motus direftione, in eodem plano quamproxi-
me. Lunae decem revolvuntur circum terrapi, jovem & faturnum
in circulis concentricis, eadem motus directione, in planis orbium*
planetarum quamproxime. E t hi omnes motus regulares originem
non habent ex caufis mechanicis; fiquidem cometae in orbibus valde
eccentricis, & in omnes coelorum partes libere feruntur. Quo mo­
tus genere cometae per orbes planetarum celerrime & facillime tran-
feunt, & in apheliis fuis ubi tardiores funt & diutius morantur 5,
quam longifiime diftant ab invicem, ut fe mutuo quam minime tra­
hant. Elegantiffima haecce folis, planetarum & cometarum com­
pages non nifi confilio & dominio entis intelligentis & potentis oriri
potuit. E t fi ftellas fixas fint centra fimilium fyftematum, haec om­
nia fimili confilio confirufta fuberunt eVnius dominio: praefertim
cum lux fixarum fit ejufdem naturae ac lux folis, & fyftemata omnia
lucem in omnia invicem immittant. Et ne fixarum fyfiemata per
gravitatem fuam in fe mutuo cadant, hic eadem immenfam ab invi­
cem diftantiam pofuerit. H ic
5i 8 PHILOSOPHIiE NATURALIS
D e M undi Hic omnia regit non ut anima mundi, fed ut univerforum do­
Systemate minus. Et propter dominium fuum, dominus
verfaHseft Imperator unir deus a I I d i c i folet. Nam deus eit
vox relativa & ad fervos, refertur: & deitas
eft dominatio dei, non in corpus proprium, uti fentiunt quibus
deus eft anima mundi, fed in fervos. Deus fummus eft ens aeter­
num, infinitum, abfolute perfeftum : fed ens utcunque perfeftum
fine dominio non eft dominus deus. Dicimus enim deus meus,
deus vefter, deus Ifa elis, deus deorum, & dominus dominorum:
fed non dicimus aeternus meus, aeternus vefter, aeternus Ifraelis,
aeternus deorum ; non dicimus infinitus meus, vel perfe&us meus.
Hae appellationes relationem non habent ad fervos. V ox deus paf-
fim b fignificat dominum: fed omnis domiqus
f* Pocockus nofler v o c e m
dei ded ucit a v o c e A ra b ic a ,
non eft deus. Dominatio entis fpiritualis de­
d u , ( & in cafu o b liq u o d i,) um conftituit, vera verum, fumma fummum,
quae dom in u m fignificat. E t
h o c fenfu principes v o c a n ­
fida fidum. Et ex dominatione vera fequitur
tur dii, P fa lm . lx x x iv . 6. & deum verum effe vivum, intelligentem & po­
J o a n . x. 45. E t M ofes d ici­
tu r deus fratris A a r o n , & de­ tentem; ex reliquis perfedionibus fummum
u s regis P h a r a o h (E x o d . iv .
efle, vel fumme perfedum. iEternus eft & in­
i 6 . & v i i 1.) E t eo d em fenfu
animae princip um m o rtu ­ finitus, omnipotens & omnifciens, id eft, durat
oru m olim a gentibus v o c a ­
bantur d ii, fed falfo p rop ­
ab aeterno in aeternum, & adeft ab infinito in
te r d efe& u m d om in ii. infinitum: omnia regit; & omnia cognofcit,
quae fiunt aut fieri poliunt. Non eft aeterni­
tas & infinitas, fed aeternus & infinitus; non eft duratio & fpati-
um, fed durat & adeft. Durat femper, & adeft ubique, & exif-
tendo femper & ubique, durationem & fpatium conftituit. Cum
unaquaeque fpatii particula fit femper, & unumquodque durationis
indivifibile momentum ubique, certe rerum omnium fabricator ac
dominus non erit nunquam, nufquam. Omnis anima fentiens di-
verfis temporibus, & in diverfis fenfuum, & motuum organis eadem
eft perfona indivifibilis. Partes dantur fucceflivae in duratione, co-
exiftentes in fpatio, neutrae in perfona hominis feu principio ejus co­
gitante ; & multo minus in fubftantia cogitante dei. Omnis homo,
quatenus res fentiens, eft unus & idem homo durante vita fua in
omnibus & fingulis fenfuum organis. Deus eft unus & idem deus
femper & ubique. Omnipraefens eft non per virtutem folam, fed
etiam per fubftantiam: nam virtus fine fubftantia fubfiftere non po-
' • teft.
PRINCIPIA MATHEMATICA.
teft. In ipfo c continentur & moventur uni- c Ita fentiebant veteres, ut L i b e r
a g o r a s apud C ic e r o n e m , T E r t iu g
verfa, fed fine mutua paffione. Deus nihil Pdey thNatura deorum, lib . r.
patitur ex corporum motibus: illa nullam fen- T h a l e s , A n a x a g o r a s , V ir g iliu s
Georgic. lib . iv. •*. i 1Q, &
tiunt refiftentiam ex omniprsefentia dei. De­ -^Eneid. lib . 6. v . y u . P h i lo
um fummum neceffario exiltere in confeffo efi: Allegor, lib . i . fub initio.
A r a t u s in Phaenom. fub i-
E t eadem neceffitate femper eft & ubique. uitio. Ita etiam fcriptores
facri ut P a u lu s in Adi. xvii.
Unde etiam totus eft fui fimilis, totus oculus, 2 7 , 28. J o h a n n e s in E v a n g .
totus auris, totus cerebrum, totus brachium, x iv . 2. M o f e s in D e u t. iv .
39. & x. 14. D a v i d Pfal.
totus vis fentiendi, intelligendi, & agendi, fed c x x x ix . 7 , 8, 9 . S o lo m o n
more minime humano, more minime corpo­ i R e g . v iii.2 7 . J o b x x ii .1 2 ,
x 3> r 4- j te r e m ia s x x iii. 2 3 ,
reo, more nobis prorfus incognito. Ut caecus 24 . F in g eb an t autem id o ­
non habet ideam colorum, fic nos ideam non tra, anim
lolatrae fo lem , lu n am , & af-
as h om in u m & a­
habemus modorum, quibus deus fapientiflimus lias m un di partes effe par­
tes dei fu m m i & id e o c o ­
fentit & intelligit omnia. Corpore omni & lendas fed falfo .
figura corporea prorfus deftituitur, ideoque
videri non poteft, nec audiri, nec tangi, nec fub fpecie rei alicu-
jus corporei coli debet. Ideas habemus attributorum ejus, fed
quid fit rei alicujus fubftantia minime cognofcimus. Videmus tan­
tum corporum figuras & colores, audimus tantum fonos, tangimus
tantum fuperficies externas, olfacimus odores folos, & guftamus fa.
p ores: intimas fubftantias nullo fenfu, nulla attione reflexa cog­
nofcimus ; & multo minus ideam habemus fubftantiae dei. Hunc
cognofcimus folummodo per proprietates ejus & attributa, & per
fapientiflimas & optimas rerum ftrufturas & caufas finales, & admi­
ramur ob perfeftiones; veneramur autem & colimus ob dominium.
Colimus enim ut fervi, & deus fine dominio, providentia, & caufis
finalibus nihil aliud eft quam fatum & natura. A casca neceffitate
metaphyfica, quae utique eadem eft femper & ubique, nulla oritur
rerum variatio. T ota rerum conditarum pro locis ac temporibus
diverfitas, ab ideis & voluntate entis neceffario exiftentis folum­
modo oriri potuit. Dicitur autem deus per allegoriam videre, au­
dire, loqui, ridere, amare, odio habere, cupere, dare, accipere,
gaudere, irafci, pugnare, fabricare, condere, conftruere. Nam fer­
ino omnis de deo a rebus humanis per fimilitudinem aliquam defu-
mitur, non perfeftam quidem, fed aliqualem tamen. Et hasc de
deo, de quo utique ex phaenomenis differere, ad philofophiam na­
turalem pertinet.
Haftenus
j 3o PHILOSOPHIAE NATURALIS, &c.
T>s Mundi Haftenus phamomena caelorum & maris noftri per vim gravitatis,
Sktematb ye(j caufam gravitatis nondum allignavi; Oritur utique haec:
vis a caufa aliqua, quae penetrat ad ulque centra, folis & planetarum,,
fine virtutis diminutione; quaeque agit non pro quantitate fuperfi-
clerum particularum, in quas agit ( ut fblent caufae mechanicae) fed
pro quantitate materiae folida; & cujus aftio in immenfas diftantias.
undique extenditur, decrefcendo femper in duplicata ratione diitan-
tiarum. Gravitas in folem componitur ex gravitatibus in lingulas
folis particulas, & recedendo a fole decrefcit accurate in duplicata-
ratione diftantiarum ad ufque. orbem faturni, ut ex quiete aphelio-
rum planetarum manifeftum eft, & ad ufque ultima cometarum a-
phelia, fi modo aphelia illa quiefcant. Rationem vero harum gra­
vitatis proprietatum ex phaenomenis nondum potui deducere, &
hypothefes non fingo. Quicquid enim ex phaenomenis non dedu­
citur, hypthefa vocanda eft; & hypothefes feu metaphyficae, feu
phyficae, feu qualitatum occultarum, feu mechanicae, in philofophia
experimentali locum non habent. In hac philofophia propolitiones
deducuntur ex phaenomenis, & redduntur generales per indudtio-
nem. Sic impenetrabilitas, mobilitas, & impetus corporum & le­
ges motuum & gravitatis innotuerunt. E t fatis eft quod gravitas
revera exiftat, & agat fecundum leges a-nobis expolitas, & .a d cor­
porum caeleftium & maris nortri motus omnes fufficiat.
Adjicere jam liceret nonnulla de fpiritu quodam fubtiliftimo cor­
pora crafla pervadente, & in iifdem latente; cujus vi & aftionibus
.particulae corporum ad minimas diftantias fe mutuo attrahunt, &
contiguae- faftae. cohaerent; & corpora eleftrica agunt 'ad diftantias
majores, tam repellendo quam attrahendo corpufcula vicina; & lux
emittitur, refleftitur, refringitur, infleftitur, & corpora calefacit;
& fenfatio omnis excitatur, & membra animalium ad voluntatem ,
moventur, vibrationibus fcilicet hujus fpiritus per folida nervorum
capillamenta ab externis fenfuum organis ad cerebrum & a cerebro •
in mufculos propagatis. Sed haec paucis exponi non p oliunt; ne­
que adeft fufficiens copia experimentorum, quibus leges a& ionum :
hujus fpiritus accurate determinari & monftrari debent.

F I M I S .
-a■ I NDEX
INDEX RERUM
A L P H A B E T I C U S .
N.B. Citationes faSla funt ad normam fequentis exempli. III, io: 484, 16: 514 $
defignant libri tertii propojitionem decimam: pagince 484*- lineam 16™: paJince
514* lineam 6am. t 6

A. tum fuum vel motus vel quietis p. 19.'


Quinodiorum proeceflio Centrum commune gravitatis terrae, folis & pla­
caufae hujus motus indicantur III, 21. netarum omnium quiefcere III, n ; confirmatur
quantitas motus ex' caufis computatur ex cor. 2. prop. 14. lib. III.
i l i , 39 - Centrum commune gravitatis terrae Sc lunae motu
Aeris annuo percurrit orbem magnum 410 ,16 .
denfitas ad quamlibet altitudinem colligitur ex quibus intervallis diftat a terra &: luna 469, 6.
prop. 22. lib. II. quanta fit ad altitudinem Centrum virium, quibus corpora revolventia in or-'
unius femidiametri terreftris oftenditur -512, bibus retinentur, "
24. quali arearum indicio invenitur 43, 21*
elaftica vis quali caufae tribui poflit II, 23. qua ratione ex datis revolventium velocitatibus
gravitas cum aquae gravitate collata $12, 17. • invenitur I, 5.
refiftentia quanta fit, per experimenta pendulo­ Circuli circumferentia, qua lege vis centripetse ten­
rum colligitur 310, 6, per experimenta cor­ dentis ad pundum quodcunque datum defcribi
porum cadentium & theoriam accuratius in­ poteft a corpore revolvente I, 4, 7, 8.
venitur 355, 13. Cometae
Anguli contadus non funt omnes ejufdem generis, genus funt planetarum, non meteororum 484, 2ots
fed alii aliis infinite minores 36, 23. ‘ 508, 20.
Apfidum motus expenditur I, fed . 9. p. 129. * luna fuperiorcs funt, & in regione planetarum
Areae, quas corpora in gyros a d i, radiis ad centrum verfantur p. 478.
virium dudis, defcribunt, conferuntur cum tem­ diftantia eorum qua ratione per obfervationes
poribus defcriptionum I, 1, 2, 3, 58, <5$. colligi poteft quamproxime 478, penult.
A ttra d io corporum univerforum demonftratur III, plures obfervati funt in hemifphserio folem ver-
7 ; qualis fit hujus demonftrationis certitudo o- fus, quam in hemifphaerio oppofito; & unde
ftenditur 388, 30. hoc fiat 484, 2.
Attradionis caufam vel modum audor nufquam fplendent luce folis a fe reflexa 484, 1 ; lux il­
definit 6, 2 : 16©, 18 : 88, 12 : 530, 2. la quanta efie folet 481, 4.
cinguntur atmofphaeris ingentibus 482, 6 : 484;
2-3-
qui ad folem propius accedunt ut plurimuiii
Cceli v
refiftentia fenfibili deftituuntur III, 10 : 484, 16: minores efle exiftimantur 517, 33.
514, 6 ; & propterea fluido fere omni corpo­ quo fine non comprehenduntur zodiaco (more
reo 356, 19. planetarum) fed in omnes coelorum regiones va­
tranfitum luci praebent fine ulla refradione rie feruntur 525, 14.
poliunt aliquando in folem incidere & novum
510, 2.
Calore virga ferrea comperta eft augeri longitudine illi alimentum ignis praebere 525, 21.
ufus eorum fuggeritur 515, 19: 526, 25.
420, 25.'
Calor folis quantus fit in diverfis a fole diftantiis moventur in fedionibus conicis umbilicos in cen­
tro folis habentibus, & radiis ad folem dudis
50 8 ,2 5. .
defcribunt areas temporibus proportionales. Et
quantus apud mercurium 400, 1.
quidem in ellipfnus moventur, fi in orbem r e - 1
quantus apud cometam anni 1680 in perihelio
deunt, hae tamen parabolis erunt maxime fi­
• verfantem 508, 27.
Centrum commune gravitatis corporum ^plurium, nitimae 111, 40*
ab adionibus corporum inter fe, non mutat fla­ trajedoria
Y y y x
1 N <DtE X R E R V M>
tr a je a o r ia p ara b o lica ‘e x datis trib us o b fe rv a tio -
F.
nibus in v e n itu r I I I ,4 i ; in v e n ta co rrig itu r I I I , F lu id i d efin itio p. 2 8 2 . . . .
lo c u s in p arabo la in v e n itu r ad tem p us datum
F lu id o ru m denfitas Bc co m p re ffio quas leges habent;
o f t e n d i t u r ll , fe & . 5 . * ^ ^
4 8 5 , 1 9 ; I, 30. - -
F lu id o ru m per fo ra m e n in v a fc fa & u m e fflu e n tiu m
v e lo c ita s cum v e lo c ita te p lan etaru m c o n fe rtu r
48 5» 17 .
d eterm in a tu r m o t u s ' II, 3 6* rR 1 '
F u m i in c a m in o afcen fus o b ite r ex p lica tu r 5 1 4 , 20.
C o m e ta ru m caudae
avertu n tu r a fo le 5 1 r , 10 .
G.
m axim ae funt & fulgentiflim ae ftatim p oft tran fi-
G rad u u m in m erid ia n o terreftri m en fu ra e x h ib e tu r,
tum p e r,v ic in ia m folis 5 0 9 , 1 5 .
& q u am fit ex ig u a inaequalitas often d itu r ex th e­
in fig n is earum raritas 5 1 3 , 8.-
o r ig o & natura earundem 4 8 2 , 13 : 50 9 , 19 . o ria I I I , 20 .
q u o tem p oris fp atio a cap ite afeen d u n t 513» 17* G rav ita s
C o m e ta annorum 16 6 4 & 16 65 d iv e rfi eft g en eris a v i m a g n e tic a 4 0 3 , 3. >
huju s m otus o b ferv atu s ex p en d itu r, & cu m th e ­ m u tu a eft in ter terram & ejus partes 2 5 , 28 . -
ejus cau fa n o n affign atur 5 3 0 , 2.
oria co n fertu r p. 5 1 9 .
datur in plan etas u n iv erfo s 3 9 9 , 1 5 ; & p e rg e n ­
C o m e ta an n o rum 16 8 0 & 16 8 1
hujus m o tu s ob ferv atu s p. 4 96 . id e m com p u ta tu s d o a fup erficieb us p la n etaru m furfum d e c re fc it
in orb e p ara b o lico p. 500. . & in o rb e e llip tic o in du p licata ratio n e d iftan tiaru m a c e n tro I I I ,
8 , d e o rfu m d e c re fc it in fim p lici ratio n e q u am -
p. 502.
tr a je a o r ia illius & cauda lin gulis in lo c is d elin e­ p r o x im e I I I , 9 .
datur in c o rp o r a o m n ia , & p ro p o rtio n a lis eft
antur p. 506.
q u an tita ti m ateriae in fingulis I I I , 7 .
C o m e ta anni 16 82
hu ju s m otu s collatus cum th eo ria p. 5 2 3 . G ra v ita te m effe v im illa m , q u a lu n a re tin e tu r in
co m p aru iffe vifu s eft anno 1 6 0 7 , ite ru m q u e red i­ o rb e I I I , 4 ; c o m p u to a c c u ra tio ri co m p ro b a tu r
turus videtur p erio d o 75 an n o ru m 5 2 4 ,1 0 a fin e. 4 6 9 , 9.
G r a v ita te m effe v im illa m , q u a planetae p rim arii &
C o m e ta anni 1683
huju s m otus collatus cu m th e o ria p. 5 2 2 . fa te llite s J o v is & S atu rn i re tin e n tu r in orb ib u s
C o m e ta anni 17 2 3 III, 5-
h u ju s m otus collatus cum th eo ria p. 5 2 3 ,5 2 4 . H.
.Curvae diftin gu un tur in g e o m e tric e ration ales & g e ­ H y d ro fta tic a e p rin c ip ia trad u n tu r I I , fe<ft. 5 .
o m e tric e irration ales 1 0 7 , ult. H y p e r b o la
C u rv a tu ra figu raru m q u a ra tio n e seftim anda fit q u a le g e vis cen trifu gae ten d en tis a figurae cen tro
d eferib itu r a c o rp o r e r e v o lv e n t e 5 4 , 8.
2.55* 145 433* 6. q u a le g e vis cen trifu g a e ten d en tis ab u m b ilic o fi­
C y c lo id is feu e p ic y d o id is
re & ific a tio 1, 4 8 , 4 9 ; 1 5 4 , 1 . gurae d eferibitu r a c o rp o re r e v o lv e n t e 5 8 , 1 .
e v o lu ta I , 5 0 ; 1 5 4 , 5 . q u a le g e vis centripetae ten d en tis ad u m b ilic u m
C y lin d ri attra & io ex particulis trah en tibu s c o m p o - figurae d eferib itu r a c o rp o re r e v o lv e n t e I , 12 .
fiti, quaru m vires fu n t re c ip ro c e u t quadrata di- H y p o th e fe s c u ju fc u n q u e gen eris re jic iu n tu r ab h a c
Itantiarum 2 1 6 , 1 7 . p h ilo fo p h ia 5 3 0 , 1 5 .

D. I.
Inertiae vis d efin itu r p. 2 . *
D e i natura p. 5 2 8 , 52 9. J o v is
D e fc e n fu s g ra viu m in v a c u o q uan tus fit, in d icatu r tem p u s p e rio d ic u m 3 9 3 , 18 .
4 1 3 ,2 1 . diftan tia a fo le 3 9 3 , n .
D e fcen ftis v e l afcenffts re & ilin e i fp atia d eferip ta , d ia m e te r ap p aren s 3 9 1 , 5 .
tem p o ra d eferip tio n u m & v e lo c ita te s acquifitae d ia m e te r v era 4 0 5 , 2 2 .
co n feru n tu r, p ofita cu ju fcu n q u e g en eris v i c e n tri- a t t r a d iv a v is q u an ta fit 4 0 5 , 4 .
p eta I , fedl. 7. p o n d u s c o rp o ru m in eju s fu p e rfic ie 4 0 5 , 8,
D e fc e n fu s & afcenfus c o rp o ru m in m ediis refiften - den fitas 4 0 5 , 2 4 .
tibus I I , 3 , 8, 9 , 40 , 1 3 , 1 4 . q u an tita s m ateriae 4 0 5 , 1 4 .
p e rtu rb a tio a S a tu rn o q u a n ta fit 4 1 0 , 5 & 6 .
E. d ia m e tro ru m p ro p o rtio c o m p u to ex h ib etu r 4 1 6 ,
E llip fis 6 ; 5c c u m o b fe rv a tio n ib u s c o n fe rtu r ib id . p oft
q ua le g e vis contripetae ten d en tis ad cen tru m fig u ­ lin . 19 . r. .
rae deferibitu r a co rp o re r e v o lv e n te I , 10 . c o n v e r fio c irc u m a x e m q u o te m p o r e a b fo lvitu r
q u a le g e vis centripetae ten den tis ad u m b ilic u m 416,2. „
v figurae deferibitu r a c o rp o r e r e v o lv e n te 1 , 1 1 . c in g u lo ru m ca u fa fu b in d ic a tu r 4 8 , 2 7 ,
/ 2\T© E X R E R V M.
v e lo c iu s in perih elio I I I , 22.* 460 , i f t
L. apogaeum ubi eft in folis fy z y g iis, m ax im e p ro­
L o c u s d e fin itu r, & d iftin gu itu r in a b fo lu tu m & r e ­
g re d itu r; in quadraturis regreditur I I I , 2 2 ;
la tiv u m 7 , i . A 4 6 1, 29.
L o c a c o rp o r u m in fe<ftionibus c o n ic is m o to ru m eccen tricitas m ax im a eft in apogsei fy z y g iis cum
in v c n iu n tn r ad tem p u s affign atu m 1, f e ft . 6. fo le, m in im a in q uadraturis III, n : 4 6 1 , 3 1 .
L u c is ,
n o d i tardius m o v e n tu r in aph elio terrae, v e lo ­
p ro p a g a tio n o n eft in ftan ta n ea 2 2 5 , 2 9 ; non fit cius in p erih elio I I I , 2 2 : 460, 1 5 . *
p er a g ita tio n e m m e d ii alicuju s aetherei 3 7 2 , 9 . n o d i q u iefeu n t in fy z y g iis fuis cum fo le, & v e lo -
v e lo c ita s in d iv erfis m ediis d iv erfa 1 , 9 5 . c ifiim e reg red iu n tu r in quadraturis III, 22.
r e fle x io quaedam e x p lic a tu r I , 9 6 . N o d o ru m m otus & inaequalitates m otuu m co ra ­
r e f r a g i o e x p lic a tu r I, 9 4 ; n on fit in p undto fo - . p u ta n tu re x th eoria g ra vita tis 111, 3 0 ,3 1 ,3 1 ,3 3 .
lu m in c id en d a e 2 2 6 , 1 7 . in c lin a tio orbis ad eclip ticam m axim a eft in fy ­
in c u r v a tio p ro p e c o rp o ru m term in o s e x p e rim e n ­ z y g iis n od o ru m cum fo le, m inim a in quadra­
tis o b fe rv a ta 2 2 5 , 32. turis I, 6 6 , co r. 10. In clin a tion is variation es
Lunae co m p u ta n tu r ex th eoria gravitatis II I , 3 4 ,3 5 .
c o rp o r is figu ra c o m p u to c o llig itu r I I I , 3 8 . L u n a riu m m otuu m aequationes ad ufus altro n o -
lib ra tio n e s ex p lic a m u r I I I , 1 7 . m ico s p. 4 5 9 , & feqq . '
d ia m e te r m e d io c ris apparens 4 6 8 , 3 1 . ’ M o tu s m e d ii lunae -
d ia m e te r v e ra 4 6 9 , r. aequatio annua 4 5 9 , u lt.
p o n d u s c o rp o r u m in eju s fu p erficie 4 6 9 , 4 . aequatio fem eftris prim a 460, 3 2.
d en fita s 4 6 8 , p en u lt. aequatio fem eftris fecun da 4 6 1 , 14 .
q u a n tita s m ateriae 4 6 9 , 3. aequatio cen tri prim a 4 6 2 ,1 5 : p. 1 0 9 , 8c feqq.
difta n tia m e d io c ris a terra q u o t c o n tin e t m a x i - . aequatio cen tri fecu n d a 4 6 3 , 12 .
m as terrae fe m id ia m e tro s 4 6 9 , 1 0 : q u o t m e­ L u n ae v a ria tio prim a I I I , 2 9 .
d io c re s 4 7 0 , 6, - M o tu s m ed ii apogaei
p ara llax is m a x im a in lo n g itu d in e m p au lo m a jo r eft aequatio annua 4 6 0 , 15 .
q u a m parallaxis m a x im a in la titu d in em 3 8 7 , 8. aequatio fem eftris 4 6 1 , 2 9 .
v is ad m a r e m o v e n d u m q u an ta fit I I I , 3 7 ; n o n E c c e n tric ita tis
fe n tir i p o te ft in e x p e rim e n tis p e n d u lo ru m , v e l aequatio fem eftris 4 6 1 , 2 9 .
in (laticis au t h y d r o fla d e is q u ib u fe u n q u e 4 6 8 , M o tu s m ed ii n o d o ru m
20 . aequatio annua 4 6 0 , 1 5 .
te m p u s p e r io d ic u m 4 6 9 , 1 7 . aequatio fem eftris I I I , 3 3 .
te m p u s r e v o lu tio n is fyn o d icae 4 3 2 , 3 . In clin a tio n is orbitas ad eclip ticam
m o tu s & m o tu u m inaequ alitates a cau fis fuis aequatio fem eftris 4 5 9 , 22 .
d e riv a n tu r I I I , 2 2 : p. 4 5 9 & fe q q . L u n a r iu m m o tu u m th eo ria , q ua m e th o d o ftabili-
L u n a tard iu s r e v o lv itu r , d ila ta to o r b e , in p e rih e - en d a fit p er o b ferv a tio n e s 4 6 4 ,1 .
lio te rra e ; c itiu s in a p h e lio , c o n t r a d o o rb e
I I I , 2 2 : 4 6 0 , 2. M.
tard iu s r e v o lv itu r d ila ta to o rb e in apogaei f y ­ M a g n e tic a v is 1 5 , 2 3 : 2 9 3 ,a n te p e n . 4 0 3 * 3 : 4 7 L * o .
z y g iis cu m f o l e ; citiu s in q u ad ra tu ris ap o gaei, M aris aeftus a caufis fuis d eriv a tu r 1 1 1 , 2 4 , 3 6 , 3 7 .
c o n t r a d o o rb e 4 6 0 , 3 2 . M a rtis
ta rd iu s r e v o lv it u r , d ila ta to o r b e , in f y z y g iis n od i tem p u s p erio d ic u m 3 9 3 , 18 .
c u m f o l e ; citiu s in q u ad ra tu ris n o d i , c o n - diftan tia a fo le 3 9 3 , 1 1 .
, t r a d o o rb e 4 6 1 , 14* ap h elii m o tu s 4 1 1 , 8.
tard iu s m o v e tu r in q u a d ra tu ris fuis cu m f o le , c i­ M aterias
tiu s in f y z y g i i s ; & rad io ad te rra m d u d o d e- q u an tita s d efin itu r p. I . <
fc r ib tt a re a m p ro te m p o re m in o re m in p r io r e v is in fita feu v is inertias d efin itu r p. 2 .
c a fu , m a jo r e m in p o fte rio re I I I , 2 2 . In aeq u a­ v is im p re fia defin itur p. 2 .
lita s h a ru m a re a ru m c o m p u ta tu r I I I , 2 6 . O r ­ e x te n fio , d u rities, im p en etra b ilita s, m o b ilita s , v is
b e m in fu p e r h a b e t m a g is c u rv u m & lo n g iu s a inertiae, g ra vita s, q u a ratio n e in n o te fe u n t 3 8 7 ,
te rra r e c e d it in p rio re c a f u , m in u s c u rv u m p e n u lt, 5 3 0 , 1 7 .
h a b e t o rb e m & p ro p iu s ad terra m a c c e d it in M a te ria fubtilis Cartefianorum ad e x a m e n q u o d d a m
p o fte r io r e I I I , 2 2 . O rb is hu ju s figura & p ro p o r- re v o c a tu r 3 1 6 , 4.
: t io d ia m e tr o r u m eju s c o m p u to c o llig itu r I I I , M e c a n ic a e , quae d ic u n tu r, p oten tiae ex p lica n tu r &
1 8 . E t fu b in d e p ro p o n itu r m e th o d u s in v e n ie n ­ d em o n ftra n tu r p. 15 & 1 6 : p . 1 6 .
d i d ifta n tia m lunae a te rra c x m o tu eju s h o * M e r c u r ii
r a r io I I I , 2 7 .
tempus periodicum 393,18.
apogseum tardius movetur in aphelio terrae, diftantia a fole 393, xi. . •...
- • aphelu
I RT > E X R E R V M .
ap helii m otus 4 11 » 8. O rb itaru m in v e n tio
M eth od u s quas c o rp o ra d efc rib u n t, d e 'lo c o d ato data cum
rationum prim arum & ultim aru m I , f e d . 1 . v e lo c ita te , fecu n d u m datum re d a m e g r e ffa ;
tranfm utandi figuras in alias, quae fun t eju fd em ubi vis cen trip eta eft recip ro ce u t qu ad ratu m d i­
ord inis an a lytici I , lem . 22. p ag. 8 7. ftantiae & vis illius q uan titas ab foluta c o g n o fc i-
flu xio n u m I I , lem . 2. p. 24 3. • tur I, 1 7 .
d ifferen tialis I II, le m . 5 & 6. p. 486 & 4 8 7 . quas c o rp o ra d efc rib u n t, ub i vires centripetae fu n t
in v e n ie n d i cu rvaru m o m n iu m quadraturas p ro x ­ re c ip ro c e ut cubi d iftan tiaru m 5 1 , ult. 1 2 7 , 22;
im e veras 4 8 7 , 16 . - 135» l 4>
ferieru m c o n v e rg e n d u m adhibetur ad fo lu tio n e m quas c o rp o ra viribus q u ib u fcu n q u e cen trip etis a g i­
p ro b lem a tu m d ifficilioru m p. 1 3 7 , 1 3 9 , 2 2 1 , tata d efcrib u n t I , f e d . 8.
* S 5. 4 4 9 - -
M o tu s quantitas defin itur p. 1 . P.
M o tu s abfolutus & relativus p. 7 , 8, 9 , 10 . ab i n v i­ P a rab o la , q u a le g e v is centripetae ten d en tis ad u m ­
cem fecern i p o flu n t, e x e m p lo d em o n ftra tu r p. 1 1 . b ilicu m figurae d efcrib itu r a c o rp o r e r e v o lv e n te I ,
M o tu s leges p. 1 3 , & feqq . I 3-
M o tu u m co m p o fitio & re fo lu tio p. 1 5 . P en d u lo ru m a ffe d io n e s ex p lic a n tu r I, 50 , 5 1 , 5 2 ,
M o tu s c o rp o ru m co n gred ien tiu m poft re fle x io n e m , 5 3 : I I , f e d . 6.
quali e x p e rim e n to r e d e c o llig i p o flu n t, o flen d itu r P en d u lo ru m ifo c h ro n o ru m lo n g itu d in es diverfae in
2 2 , 22. diverfis lo c o ru m latitud in ib us in te r fe c o n feru n ­
M o tu s co rp o ru m tu r, tum per o b fe rv a tio n e s , tum p er th e o ria m
in co n icis fe d io n ib u s ec c en tricis I, f e d . 3. g ra vita tis I I I , 2 0 . - •
in orbibus m ob ilibu s I , f e d . 9. P h ilo fo p h a n d i regulae p. 3 8 7 .
in fuperficiebus datis & fu n ep en d u lo ru m m o tu s Planetae
recip ro cu s I, f e d . 10. n o n d e fe ru n tu r a v o rtic ib u s c o rp o re is 3 8 2 , 31^:
M o tu s co rp o ru m virib us cen trip etis fe m u tu o p e­ 3 8 4 ,2 2 :5 2 6 ,3 2 . -
ten tiu m I, f e d . 1 1 . P rim a rii
M o tu s co rp o ru m m in im o ru m , quae viribus c en tri- • fo le m c in g u n t 3 9 2 , i r .
petis ad fingulas m agn i alicuju s c orp oris partes m o v e n tu r in ellipfibus u m b ilic u m h ab en tib u s
ten d en tib u s agitantur I, f e d . 14. in c e n tro f o l i s j l l , 13 .
M o tu s co rp o ru m quibus refiflitur ^ radiis ad fo lem d u d is d efcrib u n t areas t e m p o ­
in ra tio n e v e lo c ita tis II, f e d . 1. ribus p ro p o rtio n a le s 3 9 4 , 2 : I U , 1 3 .
in dup licata ra tio n e v e lo c ira tis I I , f e d . 2. tem p o rib u s p erio d ic is re v o lv u n tu r , quae fun t in
p artim in ratio n e v e lo c ita tis , p artim in eju fd em fefq u ip lic a ta ra tio n e diftan tiarum a f o l e 3 9 2 ,
ra tio n e d up licata I I , f e d . 3 . 2 : I I I , 13 & I, 1 5 .
M o tu s retin e n tu r in orb ib u s fuis a v i g ra v ita tis , quae^
c o rp o ru m fola vi in fita p ro g red ien tiu m in m ed iis refp icit fo le m , & eft re c ip ro c e ut q u a d ra tu m ^
refiftentib us I I , 1 , 2 , 5 , 6, 7 , 1 1 , 1 2 : 3 2 6 ,1 6 . diftantiae ab ipfius cen tro I I I , 2 , 5.
co rp o ru m r e d a afcen den tium v e l d e fc e n d e n tiu m S ec u n d a rii
in m ediis refiftentibus, a g e n te v i g ra v ita tis u n i­ m o v e n tu r in ellip fib us u m b ilic u m h ab en tib u s
fo r m i I I , 3 , 8, 9 , 40 , 1 3 , T4. in c e n tro p rim a rio ru m I I I , 22 .
c o rp o ru m p r o je d o r u m in m ediis refiften tib u s, a­ radiis ad p rim ario s fuos d u d is d efcrib u n t areas
g e n te vi gra v ita tis u n ifo rm i II, 4 , 10 . tem p o rib u s p ro p o rtio n a les 3 9 0 , 3 : 3 9 1 , 2 4 :
co rp o ru m circ u m g y ra n tiu m in m ediis refiften tib u s 394, 1 4 : III, 22.
I I , f e d . 4. tem p o rib u s p erio d icis r e v o lv u n tu r , quae funt in
co rp o ru m fu n ep en d u lo ru m in m ed iis refiften ti­ fe fq u ip lic a ta ra tio n e diftan tiaru m a p rim a ­
bus I I , f e d . 6. riis fuis 3 9 0 , 3 : 3 9 1 , 2 4 : I I I , 22 & 1, 1 5 .
M o tu s & refiftentia flu idoru m I I , f e d . 7. re tin e n tu r in orb ib us fuis a v i g ra v ita tis , quae
M o tu s per fluida prop agatus I I, f e d . 8. refp icit p rim a rio s, & eft re c ip ro c e ut q u ad ra­
M o tu s circularis feu v o rtic o fu s flu id oru m I I , f e d . 9 . tu m diftantiae ab e o r u m cen tris I I I , 1 , 3 , 4 , 5.
M u n d u s o rig in e m n o n h ab et e x caufis m ec h a n ic is P lan eta ru m
P « S 2.7 » te m p o ra p erio d ic a 3 9 3 , 18 .
diftantiae a fole 3 9 3 , 2 1 .
. . . N* o rb iu m a p h elia & n o d i p ro p e q u ie fc u n t I I I , 1 4 .
N a v iu m c o n ftru d io n i p r o p o fitio n o n in u tilis 3 2 4 , 1 0 . orbes d eterm in an tu r I I I , 1 5 , 16 .
lo c a in orbibus in v e n iu n tu r 1, 3 1 .
. °. denfitas c a lo ri, q u e m a foLe re c ip iu n t, a c c o m m o ­
O p tic a ru m o v a liu m in v e n tio , quam C a r t e f i u s c e la ­ datur 4 0 5, 33.
v e r a t I. 9 7 . C a r t e f i a n i p ro b lem a tis g e n e ra lio r fo - converfiones diurnae funt aequabiles III, 17.
lu tio I , 9 8 . '
axes
l ‘N 2) E X R E R *0 m :
a x e s fu n t m in o re s d ia m e tris, quae ad eo fd e m axes
R efiften tia glo b i in m ediis noh continuis I I , 35. In
n o rm a lite r d u c u n tu r 111, 18.
m edus com p reffis II, 38. Sed q u o m o d o per e x ­
P b n d e ra c o rp o r u m
p erim en ta in v en ien d a fit, prop. 40.
in terra m v e l fo le m v e l p la n etam q u e m v is, p a­ Refiftentia, quam patitur a fluido fruftum coni­
ribus diftantiis ab e o ru m cen tris, fu n t ut q u a n ­ cum, qua ratione fiat minima 313, antepenult. *
tita te s m ateriae in c o rp o rib u s III, 6.
Refiftentiae minimas folidum 3 24 , penult.
n o n p en d en t ab eo ru m form is & texturis 40 2, 8.
in d iv erfis terrae reg io n ib u s in v e n iu n tu r & in ter S.
fe co m p ara n tu r I I I , 20. .Sa tellitis
P ro b le m a tis J ov ia lis ex tim i elo n g a tio m axim a h elio cen trica a
K e p l e r i a n i fo lu tio p er tro c h o id e m & per ap- c en tro Jovis 404, ult.
p r o x im a tio n e s I , 3 1 . Hugeniani elo n g a tio m axim a h elio cen trica a cen ­
V e t e r u m de q u a tu o r lin e is , a P a p p o m e m o ra ti, a tro Saturn i 4 0 5, 1 .
C a r t e p o per ca lc u lu m age b ra ic u m ten ta ti, c o m - S a tellitu m
p o fitio g e o m e tr ic a 7 7 , a n te p e n u lt. J o v ia liu m tem p o ra perio dica & diftantim a cenaro
P r o j e d i l i a , fep o fita m e d ii refiften tia , m o v e r i in pa­ J o v is 3 9 0 , 12 .
ra b o la c p llig itu r 2 2 , 3 : 5 4 , 5 : 2 2 1 , 2 3 : 2 5 6 ,2 3 . S atu rn ioru m tem p o ra p erio d ica & diftantise a cen ­
P r o j e d il iu m m o tu s in m ed iis refiften tib u s I I , 4 , 10 . tro Saturn i 3 9 1 , ult. 3 9 2 , 1.
P u lfu u m a e ris, q u ib u s fo n i p ro p a g a n tu r, d e te r m i­ J o v ia liu m & S aturn iorum inaequales m otus a m o -
n a n tu r in te r v a lla fe u la titu d in es I I , 5 0 : 3 7 3 , 3 2. . tibus lunae derivari p o fie often ditur I I I , 2 3 , '
H a ec in te rv a lla in ap erta ru m fiftu laru m fonis ae­ Saturn i
q u a ri dup lis lo n g itu d in ib u s fiftularum v e r o fim ile tem p us p erio d icu m 3 9 3 , r8 .
eft 3 7 4 . 3 - diftantia a S ole 3 9 3 , 2 1 .
d ia m eter apparens 3 92, 1 9 .
d ia m eter vera 40 5, 22.
Q u a d ra tu r a g e n e ra lis o v a liu m dari n on p o teft p er v is a ttra d iv a quan ta fit 4 0 5, 4.
fin ito s te rm in o s I , le m . 28 . p, 1 0 6 .. pondus co rp o ru m in ejus fuperficie 40 5, 8.
Q u a lita te s c o rp o r u m q u a ra tio n e in n o te fc u n t & ad­ denfitas 4 0 5 , 24. -
m ittu n tu r 3 8 7 , 16 . q u an tita s m ateriae 4 0 5 , 14.
Q u ie s v e ra & r e la tiv a p. 7 , 8 , 9 , 10 . p ertu rb atio a J o v e quan ta fit 40 9, 2 5 . .
d ia m e te r apparens an n uli, q u o cin gitu r 3 9 2, 13.’
R. S e d io n e s conicae, q ua le g e vis centripetae tenden­
R e fifte n tis e q u an tita s _ tis ad p u n d u m q u o d c u n q u e d a tu m , d efcrib un tur
in m e d iis n o n c o n tin u is I I , 3 5 . a co rp o rib u s re v o lv e n tib u s 6 5 , 20.
in m ed iis c o n tin u is I I , 38. S e d io n u m c o n ica ru m d efcrip tio g e o m e tr ic a ,
in m e d iis c u ju fc u n q u e g e n e ris 3 2 7 , 7. u b i dan tur u m b ilici I, f e d . 4.
R e fifte n tia r u m th e o r ia c o n firm a tu r ubi n on dan tur um b ilici I , f e d . 5. ubi dantur
p e r e x p e r im e n ta p e n d u lo ru m I I , 3 0 , 3 1 . fch . cen tra v e i a fy m p to ti 95* 18 .
g e n . p. 3 0 7. S efq u ip lica ta ratio defin itur 3 6 , 6.
p e r e x p e r im e n ta c o r p o r u m c a d e n tiu m I I , 4 °> S o l •
fch , p . 3 4 6 . c irc u m p la n etaru m om n iu m co m m u n e g ravitatis
R e fifte n tia m e d io ru m c en tru m m o v e tu r I II, 12 .
eft ut e o r u n d e m d en fita s, cseteris p aribus 3 r 4 , 1 9 : tem p u s ejus p e rio d ic u m circa ax em fuum 4 1 1 ,
3 1 5 , 1 6 : I I , 3 3 , 35» 3 8 : 3 5 5 » * 3 - 5 a fin e.
eft in d u p lic a ta ra tio n e v e lo c ita tis c o rp o r u m q u i­ d ia m e te r ejus m ed io cris apparens 4 6 8 , 30 & 3 1 ;
bus re fiftitu r, cseteris p aribus 2 3 9 , 3 : 3 0 8 , 9 : d ia m e te r v e ra 4 0 5 , 22.
p arallaxis ejus h o rizo n ta lis 4 0 5 , 1 5 .
I I , 3 3 . 3 5 - 3 S : , 3 S r »j ?• . f .
eft in d u p lic a ta ra tio n e d ia m e tri c o rp o r u m iphse- p arallaxin h ab et m en ftruam 4 1 0 , 1 6 . ,
r ic o r u m q u ib u s refiftitu r caeteris paribus 3 1 1 , 2 2 : v is ejus a ttr a d iv a quan ta fit 4 0 5 , 4 .
3 1 2 a n te p e n u lt. I I , 3 3 » 3 5 » 3 ^ : fc h . p - 3 4 ^* p on d u s co rp o ru m in ejus fu p erficie 4 0 5 , 8.
R e fifte n tia flu id o ru m trip le x e f t ; o iit u r q u e v e l den fitas eju s 4 0 5 , 24.
ab in e r tia m ateriae flu id ae , v e l a te n a c ita te q u an tita s m ateriae 4 0 5 , 14 . -
p a rtiu m e ju s, v e l a f r id io n e 2 7 4 , 3. R e fifte n ­ v is eju s ad p ertu rb an d os m o tu s lunse 3 9 6 , 1 5 1
tia quae fe n titu r in fluidis feTe t o ta eft p rim i g e ­ 1 1 1 ,2 5 . ‘
n eris 3 5 4 , 3 2 , & m in u i n o n p o te ft p e r fu b tilita te m vis ad m are m o v e n d u m I I I , 3 6 . *
p a rtiu m flu id i, m a n e n te d e n fita te 3 5 6 , 8. S o n o ru m
R e fifte n tia e g lo b i ad refiften tia m c y lin d ri p r o p o r t io , n atu ra e x p lic a tu r I I , 43» 47» 4 8 , 4 9 » 5 °-
p r o p a g a tio d iv e rg it a r e d o tra m ite 3 6 1 , 9 : fit
in m ed iis n o n c o n tin u is I I , 3 4 . In m e d iis c o m -
p er a g ita tio n e m aeris 3 1 1 , 1 0 , .
preffis p . 3 41* le m rn , 7 . ,
' velocitas
I N T > E X R E R V M.
v elo citas c o m p u to co lligitu r 3 7 1 , 1 7 ; pau lulum V e lo c ita te s co rp o ru m in fe& io n ib u s co n icis m o to ­
m ajo r d i e d eb et aeftivo q u am h y b c rn o tcm * ru m , ub i v ires centripetae ad u m b ilicu m ten du n t
p ore per th eo ria m 3 7 3 , 26. I , 16 . -
c e lla tio fit fta tim , ubi ceffat m o tu s corp oris f o - V e n e r is *
n o ri 3 7 4 , 6. , tem p u s p erio d ic u m 3 9 3 , 18 .
a u g m e n ta tio per tubos ften tero p h o n ico s 3 7 4 , 9 . diftantia a f o l e 3 9 3 , 2 1 . ~
S p atium . ap h elii m otus 4 1 1 , 1 1 .
ab folu tu m & relativ u m p. 6 , 7 , 8. 'V ir iu m c o m p o fitio refo lu tio p. 1 5 .
n o n eft aequaliter plenum 4 0 1 , 2 7 . V ire s a ttra d iv ae c o rp o ru m
Sphaeroidis attra ctio , cujus p articu larum vires fun t fph aericorum ex particulis q u a c u n q u e le g e trahen*
recip ro ce ut quadrata diftantiarum 2 1 7 , 4. tibus c o m p o fito ru m ex p en d u n tu r I, f e d . 12 .
Spiralis, quae fecat radios fuos om n es in an g u lo da­ n on fphaericorum e x p articulis q u acu n q u e le g e
t o , q ua le g e vis centripetae ten den tis ad cen tru m trah en tibu s c o m p o fito ru m exp en d u n tu r 1 ,
fpiralis defer ibi s pot eft -a co rp o re r e v o lv e n t e ,.* fe d . 13 .
oftenditur I; 9 : I I , ! ‘ ; -r - < V is cen trifu g a c o rp o ru m in sequ atore terrae q u an ­
S p iritu m q u en d a m corp oV a^ p d xad eritem & in c o r ­ ta fit 4 1 3 , ult.
poribus la te n te m ,'a d pjurima^naturae phaenom ena V is cen trip eta definitur p. 3.
fo lv e n d a , req u irif f u g g e r i t u t 5 3 0 , 2 3 . q uan titas ejus abfoluta defin itur p. 4.
Stellaru m fix a ru m j.^ ^ ' q uan titas a c c e le ra trix defin itur p. 4.
q uies d e m o n ^ ^ a tu r^ io , 2 7 . quan titas m o trix defin itur p. 5. *
rad iatio & S cin tillatio quibus caufis referen d ae fin t p ro p o rtio ejus ad v im q u am lib e t n o ta m , q u a ra­
5 1 0 , 8. tio n e co llig e n d a fit, often d itu r 4 5 , 10.
Stellae novae u n d e o riri p offint 5 2 5 , 28. V ir iu m cen trip eta ru m in v e n tio , u b i corpus in fp atio
S&bltantiae reru m o m n iu m occultae fun t 5 3 0 , 2 1 . n on refiften te, circa cen tru m im m o b ile , in orb e
q u o c u n q u e re v o lv itu r I , 6 : I, f e d . 2 & 3.
.■ ' T. . V irib u s cen trip etis datis ad q u o d c u n q u e p u n d u m
T e m p u s ab folutum & relativ u m p. 6. 7. ^ te n d e n tib u s, quibus figura quaevis a c o rp o re re ­
T e m p o r is aequatio aftro n o m ica per h o ro lo g iu m v o lv e n t e deferibi p o t e ft ; dan tur v ires centripetae
ofcilla toriu ra & eclipfes fatellitu m J o v is c o m p ro ­ ad aliud q u o d v is p u n d u m ten d en tes, q u ib u s eadem
batur 8, 8. figura eo d e m te m p o re p e rio d ic o d eferibi p o teft
T e m p o r a p erio d ica co rp o ru m r e v o lv e n tiu m in el- 50 . 3 «
lipfibus, ub i vires centrip etae ad u m b ilicu m te n ­ V irib u s c en trip etis datis q uibus figura quaevis d eferi-
du n t I , 1$. bitur a c o rp o r e r e v o lv e n t e ; dantur v ires quibus
T e rra e figura n o v a deferibi p o te ft, fi ordinatae a u g e a n ­
d im en fio p er Norwoodum 4 1 2 , u lt. p er P ica rtu m tur v el m in u a n tu r in ra tio n e q u a c u n q u e d a ta, v e l
4 1 3 , 5 ; per Cajfmum 4 1 3 , 7. an gu lus ord in atio n is u tcu n q u e m u te tu r, m an en t»
figu ra in v e n itu r, &: p ro p o rtio d ia m e tro ru m , & te m p o re p e rio d ic o 54, 10.
m enfura graduum in m erid ian o I I I , 1 9 , 20. V irib u s cen trip etis in dup licata ra tio n e d ifta n tiaru m ,
altitudinis ad aequatorem fup ra altitu d in em ad p o ­ d e c re fc e n tib u s, quaenam figurae d eferib i p o fiu n t, 1
lo s quantus fit excelTus 4 1 5 , 2 0 : 4 2 r , an te p e - o ften d itu r 5 9 , 2 3 : 1 6 3 , 1 0 .
n u lt. & c . V i ce n trip e ta ,
fe m id ia m e te r m a x im a , & m in im a 4 1 5 , 2 5 ; m e ­ quae fit re c ip ro c e u t cubus o rd in atim applicatae
d io c ris 4 1 5 , 20. & c . ten d en tis ad cen tru m v iriu m m a x im e lo n g in ­
glo b u s d en fio r eft q u am fi totu s e x aqua c o n fla ­ q u u m , corp us m o v e b itu r in data q u a v is c o n i
re t 40 6 , 20. f e d io n e 5 1 , 6.
axis n u tatio I I I , 2 1 . quae fit ut cub us o rd in atim applicatae ten d en tis ad
m o tu s annuus in o rb e m a g n o d em o n ftra tu r I I I , cen tru m v iriu m m a x im e lo n g in q u u m , co rp u s
1 2 , 1 3 : 5 1 2 , 28. m o v e b itu r in h y p e rb o la 2 2 1 , a n te p e n u lt.
ec c en tricita s q u an ta fit 460 , 10 . U m b ra terreftris in eclip fibu s lunae au g en d a e ft,
ap h elii m otus quantus fit 4 1 1 , 10 . p rop ter atm ofphaerae r e fr a d io n e m 4 6 3 , 5 a fin e.
U n d a ru m in aquae ftagn an tis fu p erficie p ro p a g a ta ­
V. rum v e lo c ita s in v e n itu r 1 1 ,4 6 .
^Vacuum d a tu r, v e l fpatia o m n ia (fi d ica n tu r effe V o r t ic u m natu ra & c o n ftitu tio ad e x a m e n r e v o c a ­
p le n a ) n o n funt eq u a liter p len a 3 5 6 , 1 9 : 40 2 , tur I I , f e d , 9 : 4 8 1 , 2 1 : 5 2 6 ,3 2 .
p en ulr. U t. H u ju s vocu lae fig n ific a tio m a th e m a tic a d efin i­
L
V e lo c ita s m axim a q uam glo bu s in m e d io refiften te tu r 3 4 , 1 9 .
c a d e n d o p o teft a cq u ire re I I , 3 8 . c o r 2.

F I N I S .
C A T A L O G U S Librorum proflantium
apud. G uil. J oh. I n n y s .
t
I . V ^ V P T I C K S , o r a T r e a tif e o f th e R e fle X io n s , R e fr a X io n s , In fleX ion s an d C olo u rs o f
V ^ / L ig h t T h e third E d itio n c o rre X e d . B y Sir I fa a c N e w t o n , K t. 8™. 1 7 1 1 .
2 . O p tic e , liv e de R e fle x io n ib u s , R e fra X io n ib u s , In fieX io n ib u s & C o lo rib u s L u cis. L ib ri
tres. A u th o r e I ia a c o N e w t o n , E q u ite A u r a to . L a tin e redd idit Sam u el C la rk c , S . T . P . E d itio
fe c u n d a , a u X io r . 8 * °. 1 7 1 9 .
3 . A n a ly fis p er Q u a n tita tu m S eries, F lu x io n e s , a c D ifferen tias cu m E n u m era tio n e L in e a ru m
te rtii O rd in is. 4 0. 1 7 U .
4 . A r ith m e tic a U n fv e r fa lis , f iv e de C o m p o fitio n e & R e fo lu tio n e A rith m e tic a L ib e r. E d it.:
fe c u n d a . 8*°. 1 7 2 2 . i
5 . T h e fam e in E n g lifh b y M r. R a p h fo n . 8 vo. 1
6 . T h e P h ilo fo p h ic a l W o r k s o f the H o n o u ra b le R o b e rt B o y le , E fq ; ab ridg’d, m e th o d iz ’d ,
a n d d ifp o s ’ d u n d er th e gen era l H ead s o f P h y fic s , Statics, P n eu m a tic s, N a tu ra l H ifto ry , ..C h y -
m iftr y and M e d ic in e . T h e w h o le lllu ftrated w ith N o te s, co n ta in in g th e Im n ro v em en ts m ade
in th e fe v e r a l Parts o f natu ral and e x p e rim e n ta l K n o w le d g e fin ce his T im e . I n t h r e e V o lu m e s .
B y P e t e r S h a w , M . D . 4 0,
7. G e o m e tr ia O g a n ;c a , fiv e D e fc r ip tio L in e a ru m c u rv aru m u n iv erfa lis. A u X o r e C o -
lin o M a c - L a u r in M a th e fe o s in C o lle g io n o v o A b re d o n e n fi P r o fe flo r e , 6c R e g . S o c . S o c io . 40.
17 2 0 .
8. P h ilo fo p h ic a l T r a n fa X io n s , g iv in g forn e A c c o u n t o f th e p refen t U n d e rtak in g s, Studies
a n d L a b o u rs o f th e In g e n io u s in m a n y c o n fid e ra b le Parts o f th e W o r ld , ft o m 1 66$ to 1 7 x 5 .
In 3 1 V o lu m e s . C o n tin u e d and p ub lifh ed by D r. J a m es J u r in , S e c re ta r y to th e R o y a l S o c iety .’
N . B . T h e r e are 389 N u m b e rs , m o li o f w h ic h m a y b e had fep ara te. ,|
9. T h e fa m e ab rid g ed b y M r. L o w t h o r p , and M r. M o t t . In 5 V o l. 4 0.
10 . E p ifto la ad a m ic u m de C o te fii In v e n tis C u rv a ru m ra tio n e , quae cu m C ir c u lo & .H y p e r -
b o la c o m p a ra tio n e m a d m ittu n t, c u i ad ditur ap p en d ix. 4 0. 172.2.
i r . A n A n a ly t ic k T r e a t if e o f C o n ic S e X io n s, and th eir U f e , fo r re fo lv in g o f E q u a tio n s
in d e te r m in a te and in d e te rm in a te P ro b le m s, b ein g t h e P o ft h u m o u s W o r k o f the M a rq u ifs de
V H o f p it a l, H o n o r a r y F e lio w o f th e A c a d e m y R o y a l o f S cien ces. 40. ;
1 2 . H iflo ria C oeleftis B rita n n ic a , tribus V o lu m in ib u s c o n te n ta , o b ferv a n te J o h a n n e FJam fte-
d i o , A R . in O b fe r v a to r io R e g io G r e n o v ic e n li, 172.5*
1 3 . M a th e m a tic a ! E le m e n ts o f N a tu ra l P h ilo fo p h y , c o n firm ’ d b y E x p e rim e n ts, o r an In tro-
d u X io n to S ir Ifaac n e w to n s P h ilo fo p h y . W r itte n in L a tin b y W illiam J a m es s G ra vefa n d,
D o X o r o f L a w s and P h ilo fo p h y , ProfefTor o f M a th e m a tic k s and A ftr o n o m y at Leyden, an d
F . R .S . o f London. T r a n lb t e d in to E n g lifh b y J . T. Defaguliers, L . L . D . F . R . S. an d C h a p -
la in t o his G r a c e th e D u k e o f C handos. In 2 V o l . 8°. 1 7 2 6 .
1 4 . A n E f fa y on P e r f p e X iv e , w r itte n b y W illiam J a m e s s G ra vefa n d, D o X o r o f L a w s , & c i

^ h y f i c o - T h e o l o g y , o r a D e m o n ftr a tio n o f th e B e in g and A ttrib u te s o f G o d , fro m his


W o r k s o f th e C r e a t io n , w ith la rg e N o te s an d m a n y cu riou s O b fe rv a tio n s . B y W illiam D erh a m ,
R e X o r o f U pm injler in E f l x , C a n o n o f W indfor, F . R . S . T h e S ixih E d itio n . 8vo 1 7 * 3 .
1 6 A f t r o - T h e o l o g y , o r a D e m o n ftr a tio n o f th e B ein g an d A t t n b u t e s o f G o d , fro m a S u rv e y
o f th e H e a v e n s . lllu ftr a te d w ith C o p p e r P la te s . T h e F ifth E d itio n . B y th e fam e A u th o r .

^ 17! M e th o d u s I n c r e m e n to r u m direXa & in v e rfa ; A uaoreB rookT aylor, L, L; D. & R egiae


Societatis Secretario. 40, 1717* t 8. The
Catalogus Librorum, &c.
i S T h e -R e lig io is s P h ilo fo p h e r, o r the righ t U fe o f c o n te m p la tin g the W o rk s o f the C re a to t
J in the w o n d erfu l S tru d u r e o f anim al B o d ies, and in p articu lar, M an . 11. In the n o lefs w o n -
derful and w ife F o rm a tio n o f the E le m e n ts, and th eir v a rio u sE fF e d s up on an im al and v e g e t a ­
r e B odies. A n d I U . in th e m oft am a zin g S tru d u r e o f th e H e a v e n s , w ith ali their F urn itu re.
T fe f a n e d f o r th e C o n v i f li o n o f A t h e i f i s a n d ln fid e ls . In T v v o V o lu m e s . 4 0 ., T h r o u g h o u t
w h ic h ali th# la te D ifc o v e rie s in A n a t o m y , P h ilo fo p h y , and A ftr o n o m y , to g e th e r w ith th e v a -
rious E xp erim en ts m ad e ufe o f to illuftrate th e fa m e , a r e m o f t c o p io u f ly h a n d le d b y that L e a r n e d
M ath e m a ticia n D r. N ie u z v e n t y t . T ra n fla te d frorn th e L oz v D u t c h . T o w h ic h is p refix’ d a L e t -
i e r to the T ra n fla to r,' b y t h e R e v . J , T. D e fa g u lie r s , L . L . D . F . R . S . T h e th ird E d itio n , ad orn -
«d w ith C uts. 17 2 4 .
19 . P h ilofop h ica l E xp erim en ts and O b fe rv a tio n s o f th e la te e m in e n t D r . Robert H o v k e ,F .R .S .
and G e o m . P ro f. G relh . and o th er e m in e n t V ir t u o f o ’s in his T i m e . W it h C o p p e r Plates. P u b ­
li ftied by W illiam D erhatn , F. R . S. gvo. 1 7 2 6. '
20. T h e P.ofthum ous W o rk s o f D r. R o b e rt H o o h e ; in w h ic h 1 . t h e p r e fe n t D e fic ie n c y in N a-’
-tural P h ilo fo p h y is d ifcou rs’d o f, w ith th e M eth o d s o f ren drin g it m o re c a fy and b en eficial. 2 .
O f the N a tu re , M o tio n s, and E ffe d s o f L ig lit , p articu larly th at o f th e Sun and C o m e ts . 3. A n
H y p o th e tic a l E xp licatio n o f M e m o r y ; h o w th e O rg an s m ad e ufe o f b y th e M in d in its O p e r a -
:-tion m a y be m e c h a n ic a lly u n d e rfto od . 4. A n H y p o th e fis and E x p lic a tio n o f th e C a u fe o f
G r a v ity or G ra v ita tio n , M a g n e tifm , e r e , 5. D ifc o u rfe s o f E a rth q u a k e s, th eir C a u fes and E f ­
f e d s , and H ifto ries o f f e v e r a l : T o w h ic h are a n n e x e d P h y lic a l E x p lic a tio n s o f fe v e ra l o f th e
F ables in O v id 's M e ta m o rp h o ( is , v e r y d ifferen t frorn o th e r M y t h o lo g ic k In terp reters. 6 . L e d u r e s
f o r im p r o v in g N a v ig a tio n and A ft r o n o m y , w ith th e D e fc rip tio n s o f fe v e r a l n ew and u fefu l In -
ftrum ents, illuftrated w ith S culptures. T o th efe D ifc o u rfe s is p refix ’d th e A u t h o r ’$ L ife . By
J f i c h a r d W a lle r , R . S .S e c r. F o l io . .
2 1 . A T r e a tife o f A r c h it e d u r e , w ith R e m a rk s and O b fe rv a tio n s b y th at e x c e lle n t M after
th e r e o f S e b a f i i a n le C l e r e , K n ig h t o f the E m p ir e , D e fig n e r and E n g ra v e r to the C a b in e t o f th e
la te F re n c h K in g , and M e m b e r o f th e A c a d e m y o f A rts and S cien ces ; n e c e ffa ry fo r y o u n g
■ People w h o w o u ld ap p ly to th at n o b le A r t. E n g ra v e n in 18 1 C o p p e r P lates b y J o h n S t u r t .
kT ra n fla te d b y M r. C h a m b e r s . I n 2 V o l . 8°. 1 7 2 5 ­
2 1 . P h ilo fo p h ic a l L e tters b e tw e e n th e late L e a rn e d M r. R a y , an d fe v e ra l o f his in g en io u s
C o rrefp o n d en ts, N a tiv esiau d F o re ig n e rs. T o w h ic h are ad ded t h o f e o f F r a n c i s W d l o u g h b y , E { q i
th e w h o le confifting o f m a n y curious D ifc o v e r ie s and I m p ro v e m e n ts in th e H ifto r y o f Q u a -
drupeds, Birds, F iflies, I n fe d s , P lan ts, F o ffils , F o u n ta in s , m . P u b lilh e d b y W . D e r h a t n , M . A . ;
a n d F . R . S. 1 7 1 8 .
2 3 . T h e W i f d o m o f G o d m an ifefted in th e W o r k s o f th e C r e a tio n . In t w o Parts. T o
w h ic h are added A n fw e rs to fo rn e O b je d io n s . B y J o h n R a y , late F e llo w o f th e R o y a l S o c ie -
t y . T h e E ig h th E d itio n . 8«. 1 7 2 2 . "
2 4 . T h r e e P h y ffc o - T fr e o lo g ic a l D ifc o u rfe s , c o n c e rn in g I. T h e p rim itiy e C h a o s , and C r e a -
,tion o f the W o r ld . II. T h e g e n e r a l D e lu g e , its C au fes an d E ffe d s . I I I . . T h e D iffo lu tio n o f
th e W oirid, and fu tu re C o n fla g r a tio n ; w h e re in are la rg e ly d ifcu ffed th e P r o d u d io n and U fe o f
M o u n ta in s ; th e O r ig in a l o f F o u n ta in s , o f fo rm e d S to n e s , and Sea F iflies, B on es and Shells
fo u n d in the E a r th ; the E ffe d s o f p articu la r F lo o d s and In u n d a tio n s o f th e S e a ; the E ru p tio n s
.o f V u lc a n o ’s ; the N a tu re a n d C a u fes o f E a r th q u a k e s ; alfo an H ifto ric a l A c c o u n t o f th e t w o
la terem a rk a b le o n es in J a m a i c a and E n g l a n d : W it h p r a d ic a l In fe re n c e s , illuftrated w ith C o p p e r
Plates. B y J o h n R a y , la te F e llo w o f th e R o y a l S o c ie ty . T h e F o u r th E d itio n . 8 °. 1 7 2 1 .
2 5 . N e w M e m o irs o f . L it e r a t u r e , co n ta in in g an A c c o u n t o f n e w B o o k s p rin ted b o th at
h o rn e a n d a b r o a d ; w ith D iffe rta tio n s u p o n fe v e r a l S u b je d s , M if c e lla n e o u s 'O b f e r v a t io n s , ere.
F o r F e b r u a r y , 1 7 2 6 . b ein g th e F o u r te e n th N u m b e r. T o be c o n tin u e d M o n th ly . 8 °.
_
_ A T r e a tife o f F iv e O rd e rs o f C o lu m n s in A r c h it e d u r e , v i x , , T u f c a n , D o r i e , I o n i e , C o -
m n t h i a n u n d C o m p o f i t e , w h ere in the P ro p o rtio n s a n d 'C h a r a d e r s o f th e M e m b e rs o f th eir fe v e ra l
P edeftals, C o lu m n s and E n tab la tu res, are d ift in d ly c o n fid e r’ d, w ith R e fp e d . t o th e P r a d ic e o f
th e A n tien ts and M o d e rn s. A lf o a m o ft n a tu ra l, e a fy an d p r a d ic a l M e th o d laid d o w n fo r d e -
term in in g the m oft m in u te Part in ali th e O rd e rs w ith o u t a F r a d io n . T o w h ic h is a n n e x e d a
D ifc o u rfe co n c ern in g Pilafters, and o f fe v e ra l A b u fe s in tro d u c e d in to A r c h it e d u r e . E n graven
on S ix F o lio Plates o f th e fe v e ra l O rd e rs , a d o r n e d 'w it h t w e n t y fo u r B ord ers, as m a n y in itia l
L e tte rs , and a lik e N u m b e r o f T a il- P ie c e s , b y J o h n S t u r t . W r it t e n in F ren c h b y C l a u d e P e r -
R o y a l A c a d e m y o f P a r i s , A u t h o r o f th e c e le b ra te d C o m m e n t o n V itr u v iu s . M a d e
E n g lilh b y J o h n J a m e s o f G r e e n w i c h . 1 7 2 2 .
2 7 . Rules and E xam p les o f P e r f p e d iv e , p rop er f o r P a in te r s an d A r c h it e d s , w ith 1 5 0 Plates*
B y A n d rea Poxx.o, E n g lifh ed b y J o h n J a m es o f Greem xich^ Fol» ~

You might also like