1.
Xét trường hợp 1 công nhân: nhà tư bản bỏ ra chi phí một ngày (10h làm việc) là 200đ, trong
đó tư bản bất biến chiếm 1 nửa. Cứ 1 giờ công nhân tạo ra giá trị mới là 20đ. Tính:
a. Tư bản khả biến : v = 200 : 2 = 100 (đ)
b. Giá trị mới do công nhân tạo ra trong 1 ngày: (v + m) = 20 × 10 = 200 (đ)
c. Giá trị thặng dư mà nhà tư bản thu được : m = (v + m) - v = 100 (đ)
d. Tỷ suất giá trị thặng dư = m’ = m/v×100% = 100 %
e. Thời gian lao động tất yếu và thời gian lao động thặng dư. Vì m’ = 100% nên t = t’, suy ra
+ Thời gian lao động tất yếu t = 5 ( giờ )
+ Thời gian lao động thặng dư t’= 5 ( giờ )
2. Doanh nghiệp có 100 công nhân làm thuê sản xuất 1 tháng được 10.000 sản phẩm với tổng chi
phí tư bản bất biến là 200.000 USD. Giá trị sức lao động của mỗi công nhân trong 1 tháng là 250
USD; tỷ suất giá trị thặng dư là 200%
a. Tính giá trị thặng dư mà nhà tư bản thu được từ mỗi một người công nhân?
b. Tính giá trị mới do 1 công nhân tạo ra trong thời gian làm thuê?
c. Tính giá trị của 1 sản phẩm và kết cấu giá trị của sản phẩm đó?
a. Giá trị sức lao động của mỗi công nhân trong 1 tháng v = 250 (USD)
a. Giá trị sức lao động của mỗi công nhân trong 1 tháng v = 250 (USD)
mà m’ = 200% => m = 500 (USD)
b. Giá trị mới do 1 công nhân tạo ra trong thời gian làm thuê: ( v + m ) = 250 + 500 = 750 USD
c. - Tổng tiền mua sức lao động của tất cả công nhân : V = v.100 = 250.100 = 25000 ( USD )
- Khối lượng giá trị thặng dư :M = = 200% 25000 = 50000( USD )
- Giá trị của 1 sản phẩm
g = = = 27,5 ( USD )
- Kết cấu giá trị sản phẩm : g = (200000 : 10000)c + (50000 : 10000)m + (25000:10000)v
= 20c + 5m + 2.5v
3. 100 công nhân làm thuê sản xuất 1 tháng được 12.500 đơn vị sản phẩm với chi phí tư bản bất
biến là 250.000 USD. Giá trị sức lao động 1 tháng của mỗi công nhân là 250 USD, m’ = 300%
Hãy xác định giá trị của một đơn vị sản phẩm và kết cấu của nó?
Tổng giá trị khả biến: V=v. số công nhân = 250.100=25000USD
tổng giá trị thặng dư: M= V .m’= 25000.300%/100%= 75000 USD
Giá trị của 1 sản phẩm là: G= (C+V+M)/12500 = (250000+ 25000+ 75000)/12500 =28 USD
=> Kết cấu của nó là: 28= 20c+2v+6m
4. Chi phí sản xuất TBCN trong xí nghiệp X là 900 ngàn USD, trong đó đầu tư vào TLSX là 780
ngàn USD. Số công nhân làm thuê thu hút vào sản xuất là 400 người.Hãy xác định khối lượng
giá trị mới do một công nhân tạo ra, biết rằng tỷ suất giá trị thặng dư là 200%.
Giá trị tư bản khả biến là: V= 900 000-780 000= 120 000 USD
=> giá trị tư bản khả biến cho 1 công nhân: v= 120000/400= 300 USD
Ta có: m’ =(m/v).100%
Giá trị thặng dư của 1 công nhân:
=> m=(v.m’)/100% = 300. 200%/100%= 600 USD
Khối lượng giá trị mới cho 1 công nhân tạo ra: v+m= 300+ 600= 900 USD.
5. Chi phí trung bình về tư bản bất biến cho 1 đơn vị hàng hoá trong 1 ngành là 90 USD, chi phí
tư bản khả biến là 10 USD, m’ = 200%. Một nhà tư bản sản xuất trong 1 năm được 1000 đơn vị
hàng hoá. Sau khi áp dụng kỹ thuật mới, năng suất lao động sống trong xí nghiệp của nhà tư bản
đó tăng lên 2 lần. Số lượng hàng hoá sản xuất cũng tăng lên tương ứng. Tỷ suất giá trị thặng dư
thay đổi như thế nào trong xí nghiệp của nhà tư bản đó so với tỷ suất giá trị thặng dư trung bình
của ngành. Nhà tư bản trong năm thu được bao nhiêu giá trị thặng dư siêu ngạch?
Giá trị thặng dư ban đầu ở 1 sản phẩm: m1=( v1.m1’)/100%= (10. 200%)/100%= 20 USD
Do tăng năng suất 2 lần ↔ Thời gian hao phí lao động cần thiết giảm 2 lần.=> v giảm 2 lần.
=> giá trị tư bản khả biến lúc sau: v2= 10/2 = 5 USD
Do m+ v = const ( do không thay đổi ngày)=> m2= 25 USD
Tỉ suất thặng dư lúc sau: m2’=(m2/ v2) . 100%= (25/ 5). 100%= 500%
=>Tỉ suất thặng dư tăng 300% so với ban đầu.
Vậy giá trị thặng dư siêu ngạch mà nhà tư bản thu được mỗi năm: (25-20). 2000= 10000 USD.
6. Một doanh nghiệp Có 100 công nhân sản xuất 1 tháng được 1000 sản phẩm, với các chi phí
khấu hao tư bản cốđịnh = 90.500 USD, nguyên nhiên liệu = 199.000 USD, vật liệu phụ= 10.000
USD, đơn giá tiền công = 10 USD/Sp. m’ =250 %.
a.Tính lượng giá trị: tư bản bất biến, tư bản khả biến, tư bản cố định,tư bản lưu động?
b.Tính tiền lương trung bình của 1 công nhân,
c.Tính tổng giá trịsản phẩm của doanh nghiệp và giá trị 1 đơn vị sản phẩm.
a.-Giá trị tư bản bất biến: c= c1+c2+c3=90.500+199.000+10.000=299.500 USD
-Giá trị tư bản khả biến: v=10*1000=10.000 USD
-Giá trị tư bản cố định: c+v=299.500+10.000=309.500 USD
-Giá trị tư bản lưu động: c2+c3+v=199.000+10.000+10.000=219.000 USD
b.Tiền lương trung bình của một công nhân:
v/100=10.000/100=100 USD
c.m=(m’*v)/100%=(250%*10.000)/100%=25.000 USD
-Tổng giá trị sản phẩm của doanh nghiệp: G=c+v+m=299.500+10.000+25.000=334.500 USD
-Giá trị một đơn vị sản phẩm: g=G/1000=334.500/1000=334,5 USD
7. Một cơ sở chế biến LTTP có các khoản chi phí tư bản như sau: tư bản ứng trước 500.000
USD, trong đó bỏ vào nhà xưởng 200.000 USD, máy móc thiết bị 100.000 USD. Nguyên liệu,
nhiên liệu và vật liệu phụ gấp 3 lần sức lao động.Hãy xác định tổng sốtư bản cố định, tư bản lưu
động, tư bản bất biến, tư bản khả biến?
Chi phí nhà xưởng(c1)=200.000 USD
Tiền máy móc thiết bị(c2)=100.000 USD
Tư bản ứng trước =500.000 USD
- Tư bản cố định: giá trị của những máy móc, thiết bị, nhà xưởng...
=> c=c1+c2= 200.000 + 100.000 = 300.000 USD
- Tư bản lưu thông (lưu động).
Ta có: Tư bản ứng trước = Tư bản cố định + Tư bản lưu thông = 500.000 USD
=> Tư bản lưu thông = 500.000 - 300.000 = 200.000 USD
Ta có: Tư bản lưu thông = tư bản bất biến (1) + tư bản khả biến (*)
Theo đề bài, ta có: nguyên liệu và nhiên liệu phụ gấp 3 lần tiền thuê công nhân.
=> Tư bản bất biến (1) = 3 x tư bản khả biến
Thế vào (*), ta được:
Tư bản lưu thông = 3. tư bản khả biến + tư bản khả biến = 4. tư bản khả biến
=> Tư bản khả biến = 200.000 : 4 = 50.000 USD
=> Tư bản bất biến (1) = 3. tư bản khả biến = 3 x 50.000 USD = 150.000 USD
Vậy: Tư bản bất biến = Tư bản bất biến (1) + Tư bản cố định = 150.000+300.000= 450.000USD.
8.Tổng số tư bản công nghiệp và tư bản thương nghiệp là 1.800 đơn vị, với tỷ suất lợi nhuận bình
quân là 15%. Lợi nhuận công nghiệp là 243 đơn vị. Các nhà tư bản thương nghiệp cần phải mua
và bán sản phẩm theo giá bao nhiêu để họ và các nhà tư bản CN thu được lợi nhuận bình quân?
Với tỷ suất lợi nhuận bình quân là 15% thì lợi nhuận tư bản công nghiệp thu được là 243 đơn vị
—> TBCN :15% = 243: 15% —> TBCN = 1620 đơn vị
Ta có TBCN + TBTN = 1.800 —> TBTN = 1800-1620= 180 đơn vị
Lợi nhuận mà TBTN thu được là 180.15% = 27 đơn vị
-TBTN sẽ phải mua hàng hoá với giá: TBCN ứng ra+ Lợi nhuận TBCN=1.620+243=1863 đơn vị
-TBTN sẽ phải bán hàng hoá với giá: 1863+27= 1890 đơn vị