MODUL • Biologi Tingkatan 5

BAB Organisasi Tisu Tumbuhan dan

CHAPTER Pertumbuhan
1 Organisation of Plant Tissues and Growth

STANDARD KANDUNGAN / CONTENT STANDARD

1.1 Organisasi tisu tumbuhan / Organisation of plant tissues
STANDARD PEMBELAJARAN / LEARNING STANDARDS
1.1.1 Berkomunikasi tentang jenis tisu tumbuhan dan fungsi utamanya.
Communicate about the types of plant tissues and their main functions.

1. Tisu tumbuhan dibahagikan kepada tisu meristem dan tisu kekal.

Plant tissues are divided into meristematic tissues and permanent tissues.

TISU TUMBUHAN
PLANT TISSUES

Tisu meristem Tisu kekal

Meristematic tissues Permanent tissues

Meristem apeks Meristem lateral Tisu epidermis Tisu vaskular

Apical meristems Lateral meristems Epidermal tissue Vascular tissue

Tisu asas
Ground tissues

1
CHAPTER
STANDARD KANDUNGAN / CONTENT STANDARD
1.2 Tisu meristem dan pertumbuhan / Meristematic tissues and growth
STANDARD PEMBELAJARAN / LEARNING STANDARDS

BAB /
1.2.1 Mengenal pasti jenis, bahagian dan tisu yang terlibat dalam pertumbuhan.
Identify the types, parts and tissues that involved in growth.
1.2.2 Menghuraikan kedudukan zon pembahagian sel, zon pemanjangan sel dan zon pembezaan sel dalam pucuk dan akar.
Describe the locations for zone of cell division, zone of cell elongation and zone of cell differentiation in shoot and root.

1. Terdapat dua jenis tisu meristem / There are two types of meristematic tissue:
(a) Meristem apeks terjumpa di hujung pucuk dan hujung akar .
Apical meristem found in the tips of shoot and root .

(b) Meristem lateral terjumpa di kambium vaskular dan kambium gabus .

Lateral meristem found in vascular cambium and cork cambium .

2. Sel dalam tisu meristem mempunyai keupayaan untuk membahagi secara mitosis . Jadi, peranan
penting tisu meristem ialah untuk menambahkan bilangan sel bagi pertumbuhan pokok.
The cells in meristem have an ability to divide by mitosis . Hence, the main role of meristem is to increase
the number of cells for growth.

1 © Nilam Publication Sdn. Bhd.

01-BioF5 Bab1 (F10p).indd 1 1/11/21 10:06 PM

 MODUL • Biologi Tingkatan 5

3. Rajah berikut menunjukkan keratan membujur bagi hujung pucuk dan akar tumbuhan.
The following diagram shows longitudinal sections of shoot and root tips of a plant.

A Zon pembahagian sel

Zone of cell division
• Sel meristem aktif menjalani mitosis.
Meristematic cells actively carry out mitosis.
Tisu vaskular Meristem apeks Xilem Floem
mula terbentuk Apical meristem
• Bilangan sel bertambah. Xylem Phloem
Vascular tissues Number of cells increases.
begin to form

B Zon pemanjangan sel D

A
Zone of cell elongation
• Saiz sel memanjang disebabkan
B pengambilan air secara osmosis.
Size of cells elongates due to the uptake of
water by osmosis.
Korteks • Melibatkan pemvakuolan (penggabungan C
C
Cortex vakuol kecil menjadi vakuol besar).
Involves vacuolation (combination of small
vacuoles into a large vacuole).
Rambut
Floem akar
Phloem Root
hairs
C Zon pembezaan sel B
Zone of cell differentiation Korteks
D Cortex
• Sel khusus terhasil untuk menjalani
fungsi tertentu.
Xilem Specialised cells produced to carry out A
Xylem certain functions.
• Contoh: Epidermis, korteks, floem, xilem.
Jidal akar Meristem apeks
Examples: Epidermis, cortex phloem, xylem. Root cap
Apical meristem

Hujung pucuk Hujung akar

BAB /

Shoot tip D Tisu matang / Mature tissues Root tip

CHAPTER

STANDARD PEMBELAJARAN / LEARNING STANDARDS

1

1.2.3 Mengenal pasti zon pembahagian sel, zon pemanjangan sel dan zon pembezaan sel dalam radikel anak benih.
Identify the zone of cell division, zone of cell elongation and zone of cell differentiation in radicle of a seedling.

4. Radikel anak benih akan berkembang menjadi akar tumbuhan.

Radicle of a seedling will develop becomes plant root .

5. Zon-zon pembahagian sel, pemanjangan sel dan pembezaan sel dalam radikel anak benih boleh dikenal pasti
melalui aktiviti berikut: / The zones of cell division, cell elongation and cell differentiation in seedling radicle can be
identified through the following activity:
(a) Radikel yang bercambah dilabelkan dengan ink India sebagai tanda.
The germinating radicle is labelled with Indian ink as markers.
(b) Enam tanda telah dibuat seperti yang ditunjukkan. / Six markers are made as shown.
(c) Anak benih dibiarkan bercambah untuk dua atau tiga hari. / The seedling is left to germinate for two or three days.
(d) Pemerhatian dibuat untuk mengenal pasti zon berkenaan dengan membandingkan jarak tanda antara satu
sama lain. / Observation is made to identify the relevant zones by comparing the distance between markers.
© Nilam Publication Sdn. Bhd. 2

01-BioF5 Bab1 (F10p).indd 2 1/11/21 10:06 PM

 MODUL • Biologi Tingkatan 5

6
Zon pembezaan sel
5
Zone of cell differentiation
6 4
5
4
3 3
2
1 Zon pemanjangan sel
2 Zone of cell elongation

Awal aktiviti
Initial of activity
1
Zon pembahagian sel
Zone of cell division
Akhir aktiviti
End of activity

STANDARD PEMBELAJARAN / LEARNING STANDARDS

1.2.4 Memerihalkan jenis pertumbuhan: pertumbuhan primer dan sekunder.
Describe the types of growth: primary growth and secondary growth.
1.2.5 Mewajarkan kepentingan pertumbuhan primer dan pertumbuhan sekunder.
Justify the importance of primary growth and secondary growth.
1.2.6 Membanding dan membezakan antara pertumbuhan primer dengan pertumbuhan sekunder dalam tumbuhan eudikot.
Compare and contrast between primary growth and secondary growth in eudicots.

1
CHAPTER
6. Pertumbuhan ialah proses tidak berbalik yang melibatkan pertambahan dalam parameter kuantitatif
seperti panjang , saiz, jisim badan dan bilangan sel.

BAB /
Growth is an irreversible process which includes the increase in quantitative parameters such as length ,
size, body mass and number of cells.

7. Pertumbuhan dalam tumbuhan biasanya diukur dengan parameter panjang, saiz lilitan dan saiz
daun.
The growth in plant is usually measured with parameters of length, size of circumference and size of leaf.

8. Jadi, dua jenis pertumbuhan berlaku dalam tumbuhan, iaitu pertumbuhan primer dan pertumbuhan
sekunder . Kedua-dua jenis pertumbuhan ini menambahkan bilangan sel secara mitosis.
Hence, two types of growth occurred in plants, there are primary growth and secondary growth. Both types of
growth increases cell number by mitosis.

3 © Nilam Publication Sdn. Bhd.

01-BioF5 Bab1 (F10p).indd 3 1/11/21 10:06 PM

 MODUL • Biologi Tingkatan 5

Pertumbuhan primer / Primary growth Pertumbuhan sekunder / Secondary growth

• Menambahkan bilangan sel secara mitosis / Increases cell number by mitosis

• Berlaku pada semua jenis tumbuhan • Hanya berlaku pada tumbuhan berkayu
Occurs in all types of plants
Only occurs in woody plants
• Berlaku sepanjang masa selepas percambahan biji • Hanya berlaku selepas pertumbuhan primer
benih pada tumbuhan berkayu / Only occurs in woody
Occurs all the time after seed germination plants after primary growth

• Pertumbuhan melibatkan meristem apeks • Pertumbuhan melibatkan meristem lateral

Growth involves lateral meristem
Growth involves apical meristems
• Melibatkan pembentukan tisu seperti epidermis, • Melibatkan pembentukan tisu seperti xilem
tisu asas , xilem primer dan floem primer sekunder , floem sekunder dan gabus
Involves formation of tissues such as epidermis,
Involves formation of tissues such as secondary xylem ,
ground tissue , primary xylem and primary phloem
secondary phloem and cork

• Tumbuhan bertambah panjang • Tumbuhan bertambah lilitan

Plants grow in circumference
Plants grow in length

9. Pertumbuhan primer adalah penting bagi semua tumbuhan kerana: / Primary growth is important for all plants because:
(a) pertambahan ketinggian untuk bersaing dengan tumbuhan lain dalam mendapat cahaya
matahari bagi proses fotosintesis. / increase in height to compete with other plants in obtaining
sunlight for photosynthesis process.
(b) penghasilan sel tumbuhan untuk membentuk tisu baharu dan menggantikan tisu mati .
production of plant cells to form new tissues and replace dead tissues .
(c) pembentukan tisu vaskular baharu untuk mengangkut air, garam mineral, glukosa dan bahan organik
lain dalam tumbuhan.
formation of new vascular tissues to transport water, mineral salts, glucose and organic substances in plants.
BAB /

(d) penghasilan cabang tumbuhan baharu. / production of new branches in plants.

10. Pertumbuhan sekunder adalah penting bagi pokok malar hijau, tumbuhan berkayu dan sesetengah
CHAPTER

tumbuhan monokotiledon kerana: / Secondary growth is important for evergreen plants, woody plants and
some monocotyledonous plants because:
1

(a) pertambahan diameter atau lilitan yang disebabkan oleh penghasilan xilem sekunder
dan floem sekunder. / increases diameter of circumference due to production of secondary
xylem and secondary phloem .
(b) pembentukan xilem sekunder, iaitu kayu untuk sokongan mekanikal .
formation of secondary xylem, there is wood for mechanical support.
(c) menggantikan xilem primer dan floem primer yang tidak dapat mengangkut air, mineral dan bahan
organik yang cukup dalam pokok yang tinggi. / replace primary xylem and phloem which are unable to
transport sufficient water, minerals and organic solutes in tall trees.
(d) menghasilkan gabus untuk memberi perlindungan kepada tumbuhan daripada kehilangan air
dan jangkitan penyakit.
produce cork to give protection to plants from water loss and infection of diseases.

© Nilam Publication Sdn. Bhd. 4

01-BioF5 Bab1 (F10p).indd 4 1/11/21 10:06 PM

 MODUL • Biologi Tingkatan 5

Pertumbuhan sekunder: Batang

Secondary growth: Stem

2 Pembahagian sel kambium vaskular secara aktif seterusnya

1 Sel kambium vaskular
aktif membahagi secara menghasilkan floem sekunder di sebelah luar
mitosis membentuk dan xilem sekunder di sebelah dalam
gelang kambium vaskular Active division of the vascular cambium cell produce secondary
Cells of vascular cambium
phloem outside and secondary xylem inside
divides actively by
mitosis to form a 3 Dinding xilem sekunder menebal dengan lignin
cambium ring untuk memberi sokongan mekanikal pada tumbuhan
Wall of secondary xylem is thickened with lignin,
giving mechanical support the plant

Gelang
Gelang kambium
Xilem / Xylem kambium Cambium ring
Cambium Floem Floem
ring primer sekunder
Floem / Phloem
Primary Secondary
phloem phloem
Kambium vaskular
Vascular cambium Xilem
Epidermis Korteks primer Xilem
Epidermis Cortex Primary
sekunder
xylem
Secondary
xylem
4 Sel kambium vaskular terus membahagi
menghasilkan tisu vaskular sekunder untuk Epidermis
Epidermis
pertumbuhan
Cells of vascular cambium produce secondary
vascular tissues for growth
Floem primer Gabus
5 Sel kambium gabus aktif membahagi secara Primary phloem
Cork
Kambium
mitosis

1
membentuk sel gabus di sebelah gabus

CHAPTER
luar / Cells of cork cambium divides actively by Floem Cork
sekunder cambium
mitosis to form cork cells outside Secondary
phloem Xilem
6 Apabila sel gabus menjadi matang, dindingnya

BAB /
primer
mengandungi suberin (bahan berlilin) yang kalis Primary
Kambium xylem
air dan gas / When the cork cells mature, the walls of
vaskular Xilem
cork cells contain suberin (waxy substance) which is Vascular cambium sekunder
impregnated to water and gases Secondary
xylem

7 Tumbuhan yang mengalami pertumbuhan

Xilem sekunder tahun ke-2
sekunder akan menunjukkan gelang tahunan 2nd year of secondary xylem
Xilem sekunder tahun pertama
dalam batangnya terutamanya pokok pada negara 1st year of secondary xylem
bermusim / Plants undergo secondary growth will
Gelang tahunan / Annual ring
show annual rings in the stem, especially for the
plants live in seasonal countries Gelang tahunan(sedang bertumbuh)
Annual ring (is growing)

5 © Nilam Publication Sdn. Bhd.

01-BioF5 Bab1 (F10p).indd 5 1/11/21 10:06 PM

 MODUL • Biologi Tingkatan 5

Pertumbuhan sekunder: Akar / Secondary growth: Root

Gelang kambium Gelang kambium Floem sekunder

Endodermis Cambium ring Secondary phloem
Endodermis Korteks Cambium ring
Floem
Cortex Floem
primer Xilem
primer
Primary
Xilem Primary sekunder
phloem Secondary
primer phloem
Primary xylem
Kambium
xylem
vaskular Xilem primer
Vascular Primary xylem
cambium

1 Sel kambium vaskular 2 Sel kambium vaskular 3 Sel kambium gabus

aktif membahagi aktif terus membahagi aktif membahagi secara
secara mitosis menghasilkan floem mitosis membentuk
membentuk gelang sekunder di sebelah luar dan sel gabus yang akan
kambium xilem sekunder di sebelah melindungi tisu akar
Cells of vascular dalam Cells of cork cambium
cambium divides Cells of vascular cambium divides actively by mitosis
actively by mitosis divides actively by mitosis to to form cork cells which
to form a cambium ring produce secondary phloem will protect the root tissues
outside and secondary inside

STANDARD PEMBELAJARAN / LEARNING STANDARDS

1.2.7 Menilai kepentingan tumbuhan yang mengalami pertumbuhan sekunder dari segi ekonomi.
Evaluate the importance of plants that undergo primary growth and secondary growth in terms of economy.

11. Tumbuhan yang mengalami pertumbuhan sekunder adalah penting dari segi ekonomi kerana kayu dalam
batangnya.
Plants that undergone secondary growth are important in terms of economy due to the woods.
BAB /

(a) Kayu balak mempunyai nilai ekonomi yang tinggi bagi industri kayu.
Timber has great economic value for wood industry.
CHAPTER

(b) Jenis pokok yang mempunyai nilai ekonomi yang tinggi bagi industri kayu ialah pokok merbau, jati, cengal,
akasia, getah dan meranti.
Types of tree which have great economic value for wood industry are merbau, jati, cengal, akasia, rubber and meranti
1

trees.
(c) Pokok ini yang mempunyai bahagian berkayu yang kuat dan keras, sesuai digunakan dalam sektor
pembinaan dan perabot .
The trees that are hard and tough can be used in construction and furniture sectors.

(d) Kayu akasia dan batai boleh digunakan untuk menghasilkan kertas .
Akasia and batai can be used to produce paper .

(e) Kayu merawan dan meranti juga digunakan untuk menghasilkan minyak .
Merawan and meranti can be used to produce oils .

(f) Pokok bunga raya dan bunga kertas boleh digunakan sebagai tanaman taman yang boleh hidup lama.
Hibiscus and bougainvillea plants are used as long-lived garden plants .

© Nilam Publication Sdn. Bhd. 6

01-BioF5 Bab1 (F10p).indd 6 1/11/21 10:06 PM

 MODUL • Biologi Tingkatan 5

STANDARD KANDUNGAN / CONTENT STANDARD

1.3 Lengkung pertumbuhan / Growth curves
STANDARD PEMBELAJARAN / LEARNING STANDARDS
1.3.1 Memerihalkan jenis tumbuhan berdasarkan kitar hidup.
Describe the types of plant based on life cycle.
1.3.2 Mencerakinkan lengkung pertumbuhan: tumbuhan semusim, tumbuhan dwimusim dan tumbuhan saka.
Analyse growth curves: annual plants, biennial plants and perennial plants.

1. Berdasarkan kitar hidup, tumbuhan boleh dikategorikan sebagai tumbuhan semusim , tumbuhan
dwimusim dan tumbuhan saka .
According to life cycles, plants can be categorised as annual plants, biennial plants and perennial plants.

KLASIFIKASI TUMBUHAN
PLANTS CLASSIFICATION

Tumbuhan semusim Tumbuhan dwimusim Tumbuhan saka

Annuals plants Biennials plants Parennials plants

2. Tumbuhan semusim ialah tumbuhan yang menamatkan kitar hidupnya dalam satu tahun dengan satu
musim pertumbuhan.
The annual plants are the plants that ended their life cycle in a year by one growing season.
(a) Tumbuhan ini akan mati sebaik sahaja menghasilkan bunga dan buah.
These plants will die just after produce flowers and fruits.
(b) Contoh tumbuhan semusim ialah jagung, sawi, ulam raja, tomato, bendi, selasih, kekacang dan bawang.
Examples of the annual plants are maize, mustard greens, king's salad, tomatoes, okra, basil, legumes and onions.

3. Tumbuhan dwimusim ialah tumbuhan yang yang menamatkan kitar hidupnya dalam dua tahun dengan
dua musim pertumbuhan.
The biennial plants are the plants that ended their life cycle in two years by two growing seasons.

1
CHAPTER
(a) Tahun pertama merupakan fasa vegetatif , di mana tumbuhan tersebut bertumbuh tanpa menghasilkan
bunga . / First year is the phase of vegetative , in which the plants grow up without producing flowers .

BAB /
(b) Pada tahun kedua, tumbuhan tersebut menghasilkan bunga dan berbuah .
At the second year, the plants produce flowers and form fruits .
(c) Contoh tumbuhan dwimusim ialah pokok bunga tulip, sayur bayam dan kubis.
Examples of biennial plants are tulip plants, spinach and cabbages.

4. Tumbuhan saka ialah tumbuhan yang boleh hidup panjang walaupun telah berbunga dan berbuah.
Perennial plants are the plants which can live longer although after formation of flowers and fruits.

(a) Semua tumbuhan saka ialah tumbuhan berkayu . / All the perennial plants are woody plants.
(b) Tumbuhan ini boleh kekal hidup selagi tidak dijangkiti oleh penyakit atau dimusnahkan oleh manusia,
haiwan atau bencana. / These plants can continue to live as long as do not infected by diseases or destroyed by
humans, animals or disasters.
(c) Contoh tumbuhan ini ialah pokok cili, durian, mangga, betik, rambutan dan lain-lain.
Examples of these plants are chilies, durian, mango, papaya, rambutan and others.
5. Setiap jenis tumbuhan menunjukkan lengkung pertumbuhan yang berbeza.
Each type of plants shows different growth curves.

7 © Nilam Publication Sdn. Bhd.

01-BioF5 Bab1 (F10p).indd 7 1/11/21 10:06 PM

 1 CHAPTER BAB /

Lengkung Pertumbuhan Tumbuhan

Growth Curve of Plants

01-BioF5 Bab1 (F10p).indd 8

Tumbuhan semusim / Annual plants Tumbuhan dwimusim / Biennials plant Tumbuhan saka / Parennial plants

I Fasa permulaan
MODUL • Biologi Tingkatan 5

© Nilam Publication Sdn. Bhd.

1 2 3 4 5 Lag phase
II Fasa eksponen
Exponential phase
III Fasa pertumbuhan
perlahan
Stationary phase
IV Fasa matang
Maturation phase

Height/m

Dry mass/g
Dry mass/g
Ketinggian/m

Jisim kering/g
Jisim kering/g
V Fasa penuaan Purata pertumbuhan
Senescence phase
Average growth
VI Fasa kematian
Death phase

Masa/minggu Masa/minggu Masa/tahun

5 10 15 20 Time/week 5 10 15 20 Time/week 1 2 3 4 Time/year

8
• Parameter yang digunakan ialah jisim • Lengkung pertumbuhan terdiri daripada • Lengkung pertumbuhan bagi tumbuhan
kering bermula daripada biji benih dua lengkung sigmoid . saka terdiri daripada beberapa lengkung
bercambah. / The parameter used is dry mass The growth curve consists of two sigmoid curves. sigmoid . / The growth curve for perennial
started from a germinates seed. • Lengkung sigmoid pertama: musim pertama plants consists of several sigmoid curves.
• Lengkung pertumbuhan berbentuk S: lengkung • Setiap lengkung sigmoid mewakili satu tahun.
di mana tumbuhan itu memanjang dan
sigmoid. / The growth curve S shaped: sigmoid curve. Each sigmoid curve represents one year.
membentuk banyak daun.
• Fasa permulaan: penurunan jisim kering The first sigmoid curve: the first season, in which the • Pertumbuhan adalah pesat pada musim
disebabkan penggunaan makanan simpanan plants elongate and form many leaves. bunga dan panas, manakala pertumbuhan
untuk pertumbuhan dan perkembangan. adalah perlahan pada musim luruh dan
• Lengkung sigmoid kedua: pembentukan cabang
Lag phase: fall in dry mass is caused by the use of
bunga sejuk.
storage food yang banyak untuk membentuk
for growth and development.
yang banyak. The growth is rapid in the spring and
• Biji benih sedang bercambah tidak boleh The second sigmoid curve represents formation of
summer, whereas the growth is slow in the
menjalani fotosintesis . / A germinating seed is more branches for forming more flower . fall and winter.
unable to carry out photosynthesis .

1/11/21 10:06 PM
 Tumbuhan semusim / Annual plants Tumbuhan dwimusim / Biennials plant Tumbuhan saka / Parennial plants
• Apabila daun pertama terbentuk, pokok mula • Pada akhir lengkung sigmoid kedua, tumbuhan • Gelang tahunan dihasilkan di mana gelang

01-BioF5 Bab1 (F10p).indd 9

menjalani fotosintesis . Jisim kering mula itu berbunga dan berbuah. cerah mewakili musim bunga dan
At the end of the second sigmoid curve, the plants
panas kerana pertumbuhan tisu vaskular yang
bertambah . / When the first leaf is formed, the flowering and fruiting.
pesat .
seedling starts to carry out photosynthesis . The • Kemudian, tumbuhan itu memasuki fasa
dry mass increases . penuaan dan kematian . Annual rings are produced in which the light ring
Then, the plants enter phases of senescence and represents spring and summer because the
• Fasa eksponen: kadar pertumbuhan adalah
death . rapid growth of vascular tissue.
paling pesat . Tumbuhan memanjang dan
menghasilkan banyak daun untuk meningkatkan • Gelang gelap mewakili musim luruh dan sejuk
kadar fotosintesis . Tumbuhan itu mencapai kerana pertumbuhan tisu vaskular perlahan .
ketinggian maksimum. The dark ring represents fall and winter because
Lag phase: the rate of growth is the most
the slow growth of vascular tissue.
rapid . The plant elongates and produces
• Satu garis lurus dilukis untuk mewakili
more leaves to increase rate of photosynthesis .
The plant achieves maximum height.
purata pertumbuhan .
A linear graph can be drawn to represent the
• Fasa pertumbuhan perlahan: kebanyakan hasil

9
average growth of plant
daripada fotosintesis diangkut ke bunga
dan buah-buahan untuk kemandirian
spesies . Pertambahan jisim kering adalah
perlahan . / Stationary phase: most of the
photosynthetic product is transported to flowers
and fruits for survival of species . The increase of
dry mass is slow .

• Fasa matang: fasa tumbuhan berbunga dan

menghasilkan buah .
Maturation phase: the phase in which the plants
flowered and produce fruits .
• Fasa penuaan: selepas berbuah, tumbuhan akan
layu. / Senescence phase: after fruiting, plants will wilt.
• Fasa kematian: tumbuhan mati Activiti
Activity
Death phase: plants death.
MODUL • Biologi Tingkatan 5

© Nilam Publication Sdn. Bhd.

BAB / CHAPTER 1

1/11/21 10:06 PM
 MODUL • Biologi Tingkatan 5

STANDARD PEMBELAJARAN / LEARNING STANDARDS

1.3.3 Mengeksperimen untuk mengkaji lengkung pertumbuhan dalam tumbuhan.
Experimenting to study the growth curve in plants.

Pernyataan masalah:
Problem statement:
Apakah bentuk lengkung pertumbuhan pokok jagung?
What is the shape of growth curve for maize plant?

Hipotesis:
Hypothesis:
Lengkung pertumbuhan pokok jagung adalah berbentuk sigmoid.
The growth curve of maize plant is sigmoidal shape.

Pemboleh ubah:
Variables:
Dimanipulasi / Manipulated : Masa/Tempoh pertumbuhan / Time/Period for growth
Bergerak balas / Responding : Ketinggian pokok jagung / Height of maize plant
Jenis tanah, jenis biji benih jagung / Types of soil, types of maize seed
Dimalarkan / Constant :

Bahan / Materials: Tanah, biji benih jagung, baja dan air / Soil, maize seed, fertilizer and water
Radas / Apparatus: Petak semaian dan pembaris meter / Nursery bed and meter ruler

Prosedur:
Procedure:
1. Satu petak semaian disediakan untuk menanam biji benih jagung.
A nursery bed is prepared to plant maize seeds.
2. Kira-kira 20-30 biji benih jagung ditanam sejauh 20 cm.
About 20-30 maize seeds are planted about 20 cm apart.
BAB /

3. Apabila biji benih jagung bercambah keluar dari permukaan tanah, ketinggian pokok jagung diukur setiap
10 hari bagi satu tempoh 100 hari.
CHAPTER

Once the maize seed germinated through the soil surface, the height is measured every 10th day for a period of 100th day.
4. Pokok jagung itu disiram air setiap hari dan dibaja setiap minggu.
The maize plants are watered daily and fertilised once a week.
1

5. Purata bacaan yang diperolehi direkodkan dalam satu jadual.

The average readings obtained are recorded in a table.
6. Satu graf ketinggian pokok jagung melawan masa diplotkan.
A graph of height of maize plant against time is plotted.

Keputusan:
Result:

Hari
0 10 20 30 40 50 60 70 80 90 100
Day
Ketinggian /cm
1 4 10 24 39 76 114 136 150 155 155
Height/cm

© Nilam Publication Sdn. Bhd. 10

01-BioF5 Bab1 (F10p).indd 10 1/11/21 10:06 PM

 MODUL • Biologi Tingkatan 5

Graf ketinggian melawan masa

Graph of height against time
160
140
120

Ketinggian/cm
Height/cm
100
80
60
40
20

0 10 20 30 40 50 60 70 80 90 100
Masa/Hari
Time/Day

Perbincangan / Discussion:
1. Berdasarkan graf yang diplotkan, nyatakan jenis fasa pada 20 hari yang pertama. Terangkan.
Based on the graph plotted, state the type of phase for the first 20th day. Explain.
Fasa permulaan. Bilangan sel anak pokok bertambah dan memanjang. Kadar pertumbuhan adalah rendah
kerana anak pokok tidak mempunyai makanan dan tenaga yang cukup untuk pertumbuhan.
Lag phase. The number of seedling cells increases and elongates. The rate of growth is low because the seedling has
insufficient food and energy for growth.

2. Terangkan apakah yang berlaku pada pertumbuhan pokok jagung pada hari ke-20 hingga 60.
Explain what would happen to the growth of maize plant at day 20th until day 60th.
Kadar pertumbuhan pokok jagung adalah pesat kerana pokok jagung membentuk banyak daun untuk
fotosintesis. Terdapat makanan dan tenaga yang cukup untuk menyokong pertumbuhan.
The growth rate of maize plant is rapid because the maize plant forms more leaves for photosynthesis. There is
sufficient food and energy to support growth.

1
3. Terangkan apakah yang berlaku pada pertumbuhan pokok jagung pada hari ke-80 hingga 100.

CHAPTER
Explain what would happen to the growth of maize plant at day 80th until day 100th.
Pokok jagung pada fasa matang. Pokok jagung berbunga untuk membentuk jagung. Kebanyakan makanan

BAB /
terhasil daripada fotosintesis disimpan dalam jagung. Pertumbuhan dari segi ketinggian adalah hampir sifar.
Maize plant is at maturation phase. The maize plant is flowering to form maize. Most of the food produced by
photosynthesis is stored in maize. The growth rate in terms of height is nearly zero.

4. Ramalkan apa yang akan berlaku pada pokok jagung selepas hari ke-100. Mengapa?
Predict what will happen to the maize plant after day 100th. Why?
Pokok jagung akan layu dan mati kerana pokok jagung merupakan pokok semusim.
Maize plant will wilt and die because the maize plant is an annual plant.

Kesimpulan / Conclusion:
Hipotesis diterima. Satu lengkung pertumbuhan berbentuk sigmoid diperoleh dan menunjukkan lima fasa, iaitu
fasa permulaan, fasa eksponen, fasa pertumbuhan perlahan, fasa matang dan fasa penuaan.
Hypothesis is accepted. A sigmoid growth curve is obtained and showing five phases of growth, that is lag phase,
exponential phase, stationary phase, maturation phase and senescence phase.

11 © Nilam Publication Sdn. Bhd.

01-BioF5 Bab1 (F10p).indd 11 1/11/21 10:06 PM

 MODUL • Biologi Tingkatan 5

PRAKTIS SPM
SPM PRACTICES

SOALAN ANEKA PILIHAN / MULTIPLE-CHOICE QUESTIONS Kuiz / Quiz

1 Tisu yang giat dalam mitosis boleh ditemui di 4 Antara berikut, tisu yang manakah terlibat dalam
TP1 TP1
Tissues which are active in mitosis found in pertumbuhan primer?
I hujung pucuk Which of the following tissues involved in primary
shoot tip growth?
II hujung daun A Daun primordia
leaf tip Primordia leaf
III berkas vaskular B Meristem apeks
vascular bundle Apical meristem
IV gabus C Kambium vaskular
cork Vascular cambium
A I dan II C II dan IV D Kambium gabus
I and II II and IV Cork cambium
B I dan III D III dan IV
I and III III and IV 5 Apakah fungsi kayu pada tumbuhan?
TP2
What is the function of wood in plants?
A Memberi bentuk kepada tumbuhan
2 Antara berikut, parameter manakah tidak sesuai Gives shape to plants
TP2
digunakan untuk mengukur pertumbuhan pada suatu B Memberi sokongan dan mengangkut air serta
tumbuhan? garam mineral dalam tumbuhan
Which of the following parameters is not suitable used Gives support and transport water as well as mineral
to measure the growth of plant? salts in plants
A Jisim kering C Saiz daun C Menyokong xilem primer untuk mengangkut
Dry mass Leaf size air serta garam mineral dalam tumbuhan
B Jisim basah D Ketinggian Support primary xylem to transport water and
Fresh mass Height mineral salts in plants
D Menyokong xilem dan floem primer untuk
mengangkut air serta makanan dalam tumbuhan
3 Apakah yang dimaksudkan dengan pertumbuhan Support primary xylem and phloem to transport
water as well as food in plants
BAB /

TP1
primer?
What is meant by primary growth?
A Pertumbuhan primer ialah pertumbuhan 6 Rajah berikut menunjukkan keratan rentas akar
CHAPTER

TP1
tumbuhan semasa percambahan biji benih tumbuhan eudikot yang mengalami pertumbuhan
Primary growth is the growth of plant during seed sekunder.
germination The following diagram shows a cross section of a eudicot
1

B Pertumbuhan primer ialah pertumbuhan root which experiences secondary growth.

melintang pada tumbuhan yang melibatkan
C
pertambahan bilangan sel
Primary growth is the lateral growth of plant that
involves the addition of cell number
C Pertumbuhan primer ialah pertumbuhan pada A
tumbuhan yang melibatkan pemanjangan atau
ketinggian D
Primary growth is the growth of plant that involves B
elongation or height
D Pertumbuhan primer ialah pertumbuhan pada Antara A, B, C dan D, manakah berfungsi sebagai
tumbuhan secara menegak dan melintang pada sokongan dan pengangkutan pada pokok yang
bahagian tertentu matang?
Primary growth is the growth of plant by vertical Which of the following A, B, C and D function as a
and lateral at certain parts support and transport in matured trees?

© Nilam Publication Sdn. Bhd. 12

01-BioF5 Bab1 (F10p).indd 12 1/11/21 10:06 PM

 MODUL • Biologi Tingkatan 5

7 Graf berikut menunjukkan satu lengkung I P hanya melibatkan pertumbuhan primer

TP3
pertumbuhan pada satu tumbuhan. P only involves primary growth
The following graph shows a growth curve of a plant. II P melibatkan pertumbuhan vegetatif di mana
tumbuhan memanjang dan menghasilkan
banyak daun
P involves vegetative growth in which the plants
Jisim kering/g

elongate and produce more leaves

Dry mass/g

III Q melibatkan pertumbuhan primer dan

Q
pertumbuhan sekunder
Q involves primary and secondary growth
P IV Q melibatkan pembentukan bunga untuk
Masa/minggu kemandirian spesis
Time/week
Q involves formation of flowers for species survival
Antara berikut, pernyataan manakah berkaitan A I dan II C II dan IV
dengan musim pertumbuhan P dan Q adalah betul? I and II II and IV
Which of the following statements about the growing B I dan III D III dan IV
seasons of P and Q is correct? I and III III and IV

SOALAN STRUKTUR / STRUCTURE QUESTIONS

Jawab semua soalan. / Answer all questions.

1 Rajah berikut menunjukkan keratan membujur suatu tumbuhan.
The following diagram shows longitudinal section of a plant.

1
CHAPTER
M N

BAB /

(a) P, Q dan R ialah bahagian tumbuhan yang melibatkan pertumbuhan. Namakan P, Q dan R.
TP1 P, Q and R are the plant parts which involve in growth. Name the P, Q and R.
P : Zon pembahagian sel / Zone of cell division
Q : Zon pemanjangan sel / Zone of cell elongation
R : Zon pembezaan sel / Zone of cell differentiation
[3 markah / marks]

(b) Huraikan proses yang berlaku di P.

TP2 Describe process that occurs in P.
Sel meristem dalam P membahagi secara mitosis untuk membentuk banyak sel baharu.
Meristematic cells in P divide by mitosis to form many new cells.
[1 markah / mark]

13 © Nilam Publication Sdn. Bhd.

01-BioF5 Bab1 (F10p).indd 13 1/11/21 10:06 PM

 MODUL • Biologi Tingkatan 5

(c) Terangkan bagaimana sel-sel di Q boleh mencapai tujuannya dalam pertumbuhan.

TP3 Explain how the cells in Q can achieve their purpose in growth.
Air dari sekeliling diserap masuk ke dalam sel di Q secara osmosis untuk membentuk vesikel kecil. Vesikel-
vesikel kecil ini bergabung untuk membentuk satu vakuol besar dan menyerap lebih banyak air masuk ke
dalam sel. Tindakan auksin melembutkan dinding sel dan sel diregang untuk memanjang akibat
kemasukan air. / Water from surrounding is absorbed into cells at Q by osmosis to form small vesicles. The
vesicles combine to form a large vacuole and continue to absorb more water into the cell. The action of auxin
softens the cell wall and the cells are stretched to elongate due to the entry of water.
[3 markah / marks]
(d) Rajah berikut menunjukkan keratan rentas batang yang dipotong dari M ke N.
The following diagram shows a cross section of stem that cut from M to N.
X

(i) Namakan proses yang menghasilkan tisu X dan Y.

Name the process which produce tissues X and Y.
Pembezaan / Differentiation
[1 markah / mark]
(ii) Huraikan fungsi Z. / Describe the function of Z.
Z ialah kambium vaskular yang akan mengalami mitosis untuk menghasilkan xilem sekunder dan
floem sekunder semasa pertumbuhan sekunder. Tisu vaskular sekunder yang dihasilkan untuk
menggantikan tisu vaskular primer dalam mengangkut air, mineral dan hasil fotosintesis. Ia juga
memberi sokongan mekanikal kepada tumbuhan yang semakin membesar.
Z is vascular cambium which will undergo mitosis to produce secondary xylem and secondary phloem during
BAB /

secondary growth. The secondary vascular tissues produced replace the primary vascular tissues in transporting
water, minerals and photosynthetic products. The tissues also provide mechanical support to a growing plant.
CHAPTER

[3 markah / marks]
1

SOALAN ESEI / ESSAY QUESTIONS

1 Rajah berikut menunjukkan keratan rentas batang daripada satu eudikot.

The following diagram shows cross sections of stems from a eudicot.

(a) Terangkan tisu tumbuhan yang terlibat dengan pertumbuhan yang berlaku pada eudikot itu.
TP3 Explain the plant tissues that involved in the growth that took place in the eudicot.
[12 markah / marks]
(b) Lakar dan label lengkung pertumbuhan yang ditunjukkan oleh eudikot di atas. Terangkan pertumbuhan
TP2
itu. / Sketch and label a growth curve that shown by the above eudicot. Explain the growth.
[8 markah / marks]

© Nilam Publication Sdn. Bhd. 14

01-BioF5 Bab1 (F10p).indd 14 1/11/21 10:06 PM