Test Bank for Marketing 12th Edition Lamb Hair and McDaniel

111182164X 9781111821647
Full link download
Solution Manual
https://testbankpack.com/p/solution-
manual-for-marketing-12th-edition-lamb-
hair-and-mcdaniel-111182164x-
9781111821647/
Test Bank
https://testbankpack.com/p/test-bank-for-marketing-12th-edition-lamb-hair-
and-mcdaniel-111182164x-9781111821647/
Chapter 2—Strategic Planning for Competitive Advantage

TRUE/FALSE

1. The manufacturer of Macho brand martial arts products was implementing a strategic plan when it
sponsored a local karate tournament for teenagers.

ANS: F
Such a short-range decision is typically a tactical plan or operating decision, not a strategic plan.

PTS: 1 REF: 25 OBJ: 02-1 TOP: AACSB Reflective Thinking

KEY: CB&E Model Strategy MSC: BLOOMS Level III Application

2. In theory, an SBU should have its own resources for handling basic business functions.

ANS: T PTS: 1 REF: 26 OBJ: 02-2

TOP: AACSB Reflective Thinking KEY: CB&E Model Strategy
MSC: BLOOMS Level I Knowledge

3. When the Walt Disney Company opened Disneyland Paris for the French market, it was an example of
market penetration.

ANS: F
Market penetration is the strategy of selling more to the existing customers. This is an example of a
market development strategy, which is attracting new customers to existing products.

PTS: 1 REF: 27 OBJ: 02-3 TOP: AACSB Reflective Thinking

KEY: CB&E Model Strategy MSC: BLOOMS Level III Application

4. A market penetration strategy entails the creation of new products for current customers.

ANS: F
This is an example of product development strategy. A market penetration strategy in one that tries
to increase market share among existing customers.

PTS: 1 REF: 27 OBJ: 02-3 TOP: AACSB Reflective Thinking

KEY: CB&E Model Strategy MSC: BLOOMS Level I Knowledge
 5. The Home Depot’s purchase of Hughes Supply Company allows it to better meet the needs of its
current business customers. This is an example of product development.

ANS: T PTS: 1 REF: 27 OBJ: 02-3

TOP: AACSB Reflective Thinking KEY: CB&E Model Strategy
MSC: BLOOMS Level III Application

6. When a florist shop begins to sell burial caskets to its customers, it is engaged in product development.

ANS: T
Product development is the offering of new products to current markets.

PTS: 1 REF: 27 OBJ: 02-3 TOP: AACSB Reflective Thinking

KEY: CB&E Model Strategy MSC: BLOOMS Level III Application

7. A diversification strategy entails increasing sales by introducing new products into new markets.

ANS: T PTS: 1 REF: 27-28 OBJ: 02-3

TOP: AACSB Reflective Thinking KEY: CB&E M del Strategy
MSC: BLOOMS Level I Knowledge

8. A portfolio model is a tool for allocating resources among products or strategic business units on the
basis of relative market share and degree of innovation.

ANS: F
A portfolio model is based on relative market share and market growth rate.

PTS: 1 REF: 28 OBJ: 02-3 TOP: AACSB Reflective Thinking

KEY: CB&E Model Strategy MSC: BLOOMS Level I Knowledge

9. In the portfolio mix, notebook computers would be an example of a star.

ANS: T
A star is a market leader that is growing fast.

PTS: 1 REF: 28 OBJ: 02-3 TOP: AACSB Reflective Thinking

KEY: CB&E Model Strategy MSC: BLOOMS Level III Application

10. The harvest strategy is appropriate for all SBUs except dogs.

ANS: F
The harvest strategy is appropriate for all SBUs except stars.

PTS: 1 REF: 30 OBJ: 02-3 TOP: AACSB Reflective Thinking

KEY: CB&E Model Strategy MSC: BLOOMS Level II Comprehension

11. In the General Electric model, SBUs that have low overall attractiveness should be avoided if the
organization is not already serving them.

ANS: T PTS: 1 REF: 30 OBJ: 02-3

TOP: AACSB Reflective Thinking KEY: CB&E Model Strategy
MSC: BLOOMS Level II Comprehension
12. The marketing plan is a written document that acts as a guidebook of marketing activities for a
marketing manager.

ANS: T PTS: 1 REF: 31 OBJ: 02-3

TOP: AACSB Reflective Thinking KEY: CB&E Model Marketing Plan
MSC: BLOOMS Level I Knowledge

13. A firm's mission statement should answer the question, "What products do we produce best?"

ANS: F
Mission statements should not focus on specific product offerings but on the market or markets served.

PTS: 1 REF: 32 OBJ: 02-4 TOP: AACSB Reflective Thinking

KEY: CB&E Model Strategy MSC: BLOOMS Level II Comprehension

14. A production costs analysis could be a part of a company’s SWOT analysis.

ANS: T PTS: 1 REF: 33 OBJ: 02-5

TOP: AACSB Reflective Thinking KEY: CB&E Model Strategy
MSC: BLOOMS Level IV Analysis

15. Environmental scanning entails the collection and interpretation of information about factors in the
external environment that may affect the future of the organization or the implementation of the
marketing plan.

ANS: T PTS: 1 REF: 33 OBJ: 02-5

TOP: AACSB Reflective Thinking KEY: CB&E Model Strategy
MSC: BLOOMS Level II Comprehension

16. A competitive advantage is the set of unique features of a company and its products that are perceived
by the target market as significant and superior to the competition.

ANS: T PTS: 1 REF: 34 OBJ: 02-6

TOP: AACSB Reflective Thinking KEY: CB&E Model Strategy
MSC: BLOOMS Level II Comprehension

17. Developing a cost competitive advantage can enable a firm to deliver superior customer value.

ANS: T PTS: 1 REF: 34 OBJ: 02-6

TOP: AACSB Reflective Thinking KEY: CB&E Model Strategy
MSC: BLOOMS Level VI Evaluation

18. As marketers gain more experience in marketing a product, costs tend to decrease, which is an
example of the maturity effect.

ANS: F
This is an example of the experience curve effect, which means costs decline at a predictable rate as
experience with a product increases.

PTS: 1 REF: 34 OBJ: 02-6 TOP: AACSB Reflective Thinking

KEY: CB&E Model Product MSC: BLOOMS Level IV Analysis

19. Niche competitive advantages are difficult to develop and consequently are quite rare.
 ANS: F
The text lists several examples of how companies have created niche competitive advantages.

PTS: 1 REF: 35 OBJ: 02-6 TOP: AACSB Reflective Thinking

KEY: CB&E Model Strategy MSC: BLOOMS Level II Comprehension

20. To be useful, marketing objectives should be realistic, measurable, time specific, and based on sales.

ANS: F
The four criteria for useful marketing objectives are: realistic, measurable, time specific, and compared
to a benchmark. They do not have to be based on sales.

PTS: 1 REF: 37 OBJ: 02-7 TOP: AACSB Reflective Thinking

KEY: CB&E Model Strategy MSC: BLOOMS Level II Comprehension

21. The company's marketing objective is to increase sales next year. This is an example of a well-stated
objective.

ANS: F
This marketing objective is not measurable or compared to a benchmark.

PTS: 1 REF: 37 OBJ: 02-7 TOP: AACSB Reflective Thinking

KEY: CB&E Model Strategy MSC: BLOOMS Level III Application

22. Marketing strategy involves the activities of selecting and describing one or more target markets and
developing and maintaining a marketing mix that will produce mutually satisfying exchanges with
target markets.

ANS: T PTS: 1 REF: 38 OBJ: 02-8

TOP: AACSB Reflective Thinking KEY: CB&E Model Strategy
MSC: BLOOMS Level I Knowledge

23. The development of a target market strategy begins with a marketing audit.

ANS: F
The development of a target market strategy begins with a market opportunity analysis (MOA).

PTS: 1 REF: 38 OBJ: 02-8 TOP: AACSB Reflective Thinking

KEY: CB&E Model Strategy MSC: BLOOMS Level II Comprehension

24. The four Ps of the marketing mix are product, planning, promotion, and price.

ANS: F
The four Ps are product, place, promotion, and price

PTS: 1 REF: 39 OBJ: 02-9 TOP: AACSB Reflective Thinking

KEY: CB&E Model Strategy MSC: BLOOMS Level II Comprehension

25. Typically, the development of the marketing mix starts with determining the promotion for a product.

ANS: F
The development of the marketing mix begins with the product.

PTS: 1 REF: 39 OBJ: 02-9 TOP: AACSB Reflective Thinking

 KEY: CB&E Model Product MSC: BLOOMS Level II Comprehension

26. The implementation process can be described as simply “doing what you said you were going to do.”

ANS: T PTS: 1 REF: 42-43 OBJ: 02-10

TOP: AACSB Reflective Thinking KEY: CB&E Model Strategy
MSC: BLOOMS Level II Comprehension

27. Evaluation entails gauging the extent to which marketing objectives have been achieved during the
specified time period.

ANS: T PTS: 1 REF: 43 OBJ: 02-10

TOP: AACSB Reflective Thinking KEY: CB&E Model Strategy
MSC: BLOOMS Level I Knowledge

28. A marketing audit helps management allocate marketing resources efficiently.

ANS: T PTS: 1 REF: 44 OBJ: 02-10

TOP: AACSB Reflective Thinking KEY: CB&E Model Marketing Plan
MSC: BLOOMS Level II Comprehension

29. Strategic planning is most effective when managers view it as an annual exercise.

ANS: F
Strategic planning requires creativity and an ongoing commitment, not just going through the motions
once a year.

PTS: 1 REF: 45 OBJ: 02-11 TOP: AACSB Reflective Thinking

KEY: CB&E Model Strategy MSC: BLOOMS Level VI Evaluation

30. The most critical element for successful strategic planning is top management's support and
participation.

ANS: T PTS: 1 REF: 45 OBJ: 02-11

TOP: AACSB Reflective Thinking KEY: CB&E Model Strategy
MSC: BLOOMS Level VI Evaluation

MULTIPLE CHOICE

1. is the managerial process of creating and maintaining a fit between the organization's objectives
and resources and the evolving market opportunities.
a. Tactical management
b. The market audit
c. Functional planning
d. Environmental scanning
e. Strategic planning
ANS: E PTS: 1 REF: 25 OBJ: 02-1
TOP: AACSB Reflective Thinking KEY: CB&E Model Strategy
MSC: BLOOMS Level I Knowledge

2. Strategic plans require:

a. long-term resource commitments
Another document from Scribd.com that is
random and unrelated content:
Tomador. = Ang magacúha. * Pisi ng̃a igabáat sa mg̃a layág sa mg̃a
sacayán ng̃a guilólos na.
Tomadura. = Pagcacóha. * Bisan onsa ng̃a macóha sa macaúsa.
Tomajon. = Ang magacúha sa masóbsob. * Oficiales sa justicia.
Tomar. = Pagcóha, pagcóyot, pagcópot sa bisan onsa, sa camót. *
Pagdáoat, pagcaláoat sa bisan onsa. [331]* Pagcóha sa mg̃a longsod,
&c., sa gahóm sa mg̃a hing̃aníban ug sa mg̃a soldados. * Pagcáon ug
pagínom. * Pagálam, pagsaólo sa bisan onsa. * Pagpang̃áoat, pagticás,
pagcáhas. * Pagólang sa mang̃a cadalánan. * Pagpálit sa bisan onsa. *
Pagpanigíng̃on. * Pagpíli. * Pagpang̃asáoa sa mg̃a mananáp.
Tomate. = Camates.
Tomatero. = Tanóm ng̃a mabóng̃a sa mg̃a camates.
Tomento. = Gomon sa lino.
Tomillo. = Tanóm ng̃a mahomót caáyo.
Tomin. = Ang icatólo ca bahin sa usá ca adarme sa buláoan, &c.
Tominejo. = Langgam ng̃a diótay uyámot.
Tomista. = Ang maganonót sa pagtolón-an ni santo Tomás de Aquino.
Tomiza. = Pisi, lubid ng̃a magamáy.
Tomo. = Pagcadagcó, pagcabága sa bisan onsa. * Tagsa ca libro.
Tomon. V. Tomajon.
Ton. = Hingtúngdan.
Tona. = Caibabáoan sa tubig, sa vino, &c.
Tonada. = Pagcanta.
Tonadica. = Idem.
Tonante. = Ang magapalínti.
Tonar. = Pagdalógdog, paglínti.
Tondino. = Dayan dayan sa mg̃a columna.
Tonel. = Caban ng̃a diótay, bariles ng̃a dagcó.
Tonelada. = Socod sa mg̃a lulan sa mg̃a sacayán. * Cadaghánan sa mg̃a
tonel.
Tonelería. = Quinaárman ug opicio sa pagbúhat sa mg̃a tonel. *
Cadaghánan sa mg̃a tonel ng̃a ilúlan sa mg̃a sacayán.
Tonelero. = Ang magabúhat sa mg̃a tonel.
Toneleto. = Hing̃aníban ng̃a caráan.
Tongada. = Tabon sa bisan onsa. * Ang ibútang sa bisan diin.
Tónico. = Tambal ng̃a icapahínay hinay sa mg̃a saquét.
Tonillo. = Ting̃og ng̃a díli maáyo sa obán ng̃a mamólong ug magaoáli.
Tonina. = Isda, lomba lumba.
Tono. = Tonóg sa ting̃og sa táuo ng̃a mamólong, ng̃a magaoáli con
magacanta. * Caogalíng̃on ng̃a pagbúhat sa bisan onsang pagcanta ng̃a
pagcacantáhon sa música. * Capandáyan sa asero ng̃a igaáng̃ay sa
ting̃og sa mg̃a clabe, &c.
Tontuna. V. Tontería.
Tonsura. = Pagcagónting sa bohóc. * Ang nahaóna ng̃a pagándam sa
mg̃a pagorden ng̃a guing̃álan ug diótay.
Tonsurar. = Paggónting sa bohóc.
Tontada. = Polong con buhat ng̃a binóang.
Tontamente. = Sa pagcabinóang.
Tontear. = Pagbinóang.
Tontedad. V. Tontería.
Tontera. = Idem.
Tontería. = Pagcaoaláy quinaárman. * Pagcabóang.
Tontillo. = Bisti ng̃a guibísti sa mg̃a babáye, sa ilálom, arón bomócar
ang mang̃a saya sa ibábao.
Tonto. = Táuo ng̃a cabos, ng̃a oaláy quinaárman. * Boang boang.
Topacio. = Batóng mahál.
Topada. V. Topetada.
Topadizo. V. Encontradizo.
Topador. = Ang magasogát sa lain, ang magasóngco sa lain.
Topar. = Pagsóngco. * Pagcáplag, paghibálag.
Toparquía. = Pagcaagálon, pagcataguía, pagcabóot sa bisan onsang
longsod.
Tope. = Ang labíng hatáas sa bisan onsa ng̃a musóngca sa lain ng̃a
butang. * Pagcasóngco sa mg̃a [332]butang, sa mg̃a táuo con sa mg̃a
mananáp cacolían sa bisan onsa. * Ang labíng hatáas sa mg̃a talároc sa
mg̃a sacayán. * Pagcaáoay, pagcalális lalis.
Topera. = Bohó ng̃a guibúhat sa yota sa mananáp ng̃a guing̃álan ug
topo.
Topetar. = Pagpácog, pagpácong, pagdócol. * Pagsóngco.
Topeton. = Pagcapácog, pagcapácong, pagcadócol. * Pagcasóngco.
Topetudo. = Ang may batásan sa pagpácog.
Tópico. = Ang nahatong̃ód sa caugalíng̃on ug tinórlong lugar.
Topo. = Mananáp ng̃a maíng̃on ing̃on sa ilagá. * Ang magasóngco ug
magapácog sa bisan diin.
Topografía. = Casayóran sa bisan onsang lugar.
Topográficamente. = Ing̃on sa mg̃a tulumánon sa topografía.
Topográfico. = Ang mahatong̃ód sa topografía.
Topógrafo. = Ang maálan sa topografía.
Toque. V. Tocamiente hasta pagcatándog. * Pagcabágting sa mg̃a
ling̃ánay. * Pagcasánghil sa buláoan, &c., arón hiílhan ang
pagcamahál. * Sanghílan. * Pagcasuláy sa bisan onsa. * Pagcatándog
sa casing casing guican sa mg̃a paghónghong sa gracia sa Dios. *
Pagcatóctoc sa mg̃a tamból.
Toqueado. = Pagtóctoc sa bisan onsa, sa bisan diin.
Toquería. = Cadaghánan sa mg̃a panápton ng̃a igatábon sa olo sa mg̃a
babáye.
Toquero. = Ang magahábol sa mg̃a toca.
Toquilla. = Panápton ng̃a masíhag ng̃a igadáyan dayan ug igalibót sa
mg̃a calo.
Tora. = Buhis sa mg̃a judíos. * Ang libro sa batásan sa mg̃a judíos.
Torada. = Cadaghánan sa mg̃a toro.
Toral. = Ang may dagcóng cosóg ug gahóm. * Ang talo ng̃a malalág pa,
sa oalá pa putíon.
Torbellino. = Hang̃in ng̃a magaalimpólos. * Cadaghánan sa bisan onsa
ng̃a mahatágbo ng̃a dong̃an sa bisan diin. * Táuo ng̃a cundátan.
Torcaz. = Salapáti ng̃a ihálas, balor.
Torce. = Singsing sa mg̃a talicalá. * Dayan dayan sa liog sa mg̃a
babáye.
Torcecuello. = Langgam.
Torcedero. V. Torcido. * Capandáyan ng̃a igalúbag, igabílic, igalúbid.
Torcedor. = Ang magabílic, ang magalúbid, ang magalúbag, ang
magalángbid, ang magaquilís: ang magapalisód, magapagóol,
 macasáquet.
Torcedura. = Pagcabílic, pagcalúbid, pagcalúbag, pagcalángbid,
pagcaquilís.
Torcer. = Bilic, lubid, lubag, langbid, quilís. * Paglábag, pagbalíquig. *
Pagbúlag sa dalan ng̃a lactod.
Torcida. V. Pábilo ó Pabilo.
Torcidamente. = Sa pagcabalíquig. * V. Oblicuamente.
Torcidillo. = Igagáma ng̃a binílic.
Torcido. = Calaínan sa matám-is.
Torcijon. = Pagcasóol, caól-ol ng̃a maháit sa tian.
Torcimiento. V. Torcedura. * Pagcabólag sa maáyong batásan.
Tórculo. = Pigsánan ng̃a diótay.
Tordella. = Calaínan sa dalansíang.
Tórdiga. = Tinábas sa panit.
Tordillo. = Ang may color ing̃on sa color sa dalansíang.
Tordo. = Dalansíang. * Ang binórcan ug sinambágan sa color ng̃a
maítom ug maputí.
Toreador. = Ang magaatúbang sa mg̃a toro ng̃a ihálas sa mg̃a baca.
Torear. = Pagatúbang sa mg̃a toro ng̃a ihálas sa mg̃a baca. [332]
Toreo. = Pagcaatúbang sa mg̃a toro ng̃a ihálas sa mg̃a baca. *
Pagcasóod sood.
Torete. = Nati sa baca. * Bisan onsa ng̃a malisód ug macúli ng̃a
pagasabóton ug pagatugcálon. * Solosuguílon sa longsod.
Torga. = Bilanggóan ng̃a itáor sa liog sa mg̃a mananáp.
Toril. = Lugar ng̃a pagasórlanan sa mg̃a toro sa mg̃a baca.
Tormenta. = Onós ng̃a dagcó, baguio. * Calisód, cayógot.
Tormentario. = Quinaárman sa pagbáton ug pagbúhi sa mg̃a luthang.
Tormentilla. = Tanóm ng̃a italámbal.
Tormentin. = Talároc ng̃a itáor sa mg̃a bauprés sa mg̃a sacayán.
Tormento. = Pagcasáquet, casaquétan, icasáquet, cagóol, calisód.
Tormentoso. = Ang magapaonós. * Sacayán ng̃a maquílas, malíhoc
caáyo.
Tormo. = Pangpang ng̃a hatáas ug dagcó.
Torna. = Pagcaóli sa guicúha con sa guipang̃áoat. * Alaguían sa tubig
ng̃a guican sa balaháan ng̃a dagcó, pagcabáyad. * Pagcabálos.
Tornaboda. = Adlao ng̃a sonód sa arlao sa pagcasál.
Tornada. = Pagcaóli, pagcabálic, pagcasíbog.
Tornadizo. = Ang magabía sa bisan onsang dapig, sa bisan onsang
opicio.
Tornadura. V. Tornada.
Tornapunta. = Salagúnting.
Tornar. = Pagbálic, pagóli, pagsíbog. * Pagopód, pagósob.
Tornasol. V. Girasol.
Tornátil. = Ang linálic.
Tornaviaje. = Paglacát arón magabálic sa lugar ng̃a guiguicánan.
Tornaviron. V. Torniscon.
Torneador. = Ang magalálic. * Ang magaáoay sa mg̃a dula.
Torneante. = Idem.
Tornear. = Paglálic, pagtúyoc, paglibót. * Pagáoay.
Torneo. = Pagcaáoay.
Tornera. = Ang binócot ng̃a magaátang sa torno.
Tornero. = Ang magalálic. * Ang sologóon sa mg̃a monja, sa mg̃a
binócot.
Tornillero. = Soldado ng̃a lumalágueu.
Tornillo. = Torniyo. * Pagcalágueu sa mg̃a soldados.
Torniquete. = Capandáyan sa mg̃a mananámbal sa pagpogóng sa dugó
ng̃a moágui.
Torniscon. = Sagpá, tampalíng sa nauong, sa licód sa camót.
Torno. = Lalícan. * Pagcatúyoc, pagcalibót. * Tinócod sa papán ng̃a
guipahaáng̃ay sa usá ca bohó ng̃a pagabuháton sa cota, sa pared, ug
ng̃a magatúyoc, ug may silbi sa pagúa ug sa pagsolód sa bisan onsa sa
mg̃a baláy, sa díli masigquíta ang mg̃a táuo.
Toro. = Ang laqui sa mg̃a baca.
Toronja. = Calaínan sa ocban sa mabágang panit.
Toronjil. = Tanóm ng̃a italámbal.
Toronjina. = Idem.
Toronjo. = Cahoy ng̃a mabóng̃a sa mg̃a toronja.
Toroso. = Bascógon. * Malíg-on.
Torozon. = Saquét sa tian, sool sa tian sa mg̃a mananáp.
Torpe. = Ang mahináyon. * Malágsot, maólag, maláo-ay. * Ang
maoólao, ang macaólao. * Táuo ng̃a díli macasábot, cabos, sa diótay
ug quinaárman.
Torpedo. = Isda, calaínan sa saláng̃a.
Torpemente. = Sa mahínay caáyo. * Sa pagcang̃íl-ad, sa pagcaólag, sa
pagcaláo-ay. [333]
Torpeza. = Pagcahínay. * Pagcaoaláy caálam, pagcacábos. * Pagcaólag,
pagcaláo-ay, pagcang̃íl-ad. * Pagcabóling. * Pagcalágsot.
Torrar. V. Tostar.
Torre. = Ling̃anáyan, lugar ng̃a hatáas ng̃a pagabotáng̃an sa mg̃a
ling̃ánay. * Lantáoan, baluarte, bantayán ng̃a hatáas.
Torrear. = Paglícus, paglibót sa mg̃a longsod, mg̃a cota, &c., sa mg̃a
lantáoan, sa mg̃a baluarte, sa mg̃a bantayán.
Torrejon. = Toreng diótay.
Torrente. = Balaháan sa tubig. * Tonóg sa ting̃og ng̃a dagcó. *
Pagcadághan, cadaghánan sa bisan onsa.
Torrentera. = Lugar ng̃a pagabaháan sa tubig sa mg̃a bang̃ílid.
Torreon. = Lantáoan, bantayán ng̃a dagcó.
Torrero. = Ang magabántay sa mg̃a baluarte, sa mg̃a lantáoan.
Torreznada. = Cadaghánan sa mg̃a hioa sa baboy ng̃a prinito.
Torreznero. = Táuo ng̃a tapúlan.
Torrezno. = Hioa sa baboy ng̃a priníto.
Torrija. = Inárlip ng̃a pan ng̃a hinolóman sa bino, diníhog sa itlog ng̃a
binatíl, ug priníto sa manteca con sa lana.
Torrontero. = Ogdo sa yota ng̃a mahabílin sa mang̃a lugar ng̃a
guibaháan sa tubig.
Torrontés. = Calaínan sa ubas.
Torso. = Laoas sa mg̃a laráoan, sa mg̃a táuo táuo.
Torta. = Tinápay ng̃a malíng̃in.
Tortada. = Torta sa binócboc ng̃a sinúrlan sa carne, sa itlog, sa mg̃a
matám-is, &c.
Tortera. = Surlánan sa tumbága ng̃a magámit sa mg̃a cosina, sa paglóto
sa bisan onsa. * Malíng̃in ng̃a mabóg-at, ng̃a ibútang sa sampótan sa
bilícan sa pagcasáyon sa pagbílic.
Tortero. = Idem desde malíng̃in.
Tortica. = Mg̃a itlog ng̃a binatíl, ng̃a priníto sa manteca con sa lana, sa
pagcalíng̃in.
Tórtola. = Langgam sa España.
Tortolico. = Táuo ng̃a potong, sa maháoan ng̃a buot. * Ang laqui sa
tórtola.
Tortor. = Ang pising dagcó ng̃a igalábag ug icalíg-on sa mg̃a quilid sa
mg̃a sacayán ng̃a nadáot sa cahurús sa hang̃in.
Tortozon. = Calaínan sa ubas.
Tortuga. = Paoícan: may paoícan ng̃a sisícan ug catúan.
Tortuosamente. = Sa pagcalicó. * Sa pagcasíco.
Tortuosidad. = Pagcalíco, pagcasíco.
Tortuoso. = Ang may mg̃a paglicó licó, mg̃a pagsíco sico.
Tortura. = Pagcalíad, pagcabalíquig.
Torvisco. = Tanóm ng̃a tongcan.
Torvo. = Macalísang, macahahárloc, mabáng̃is.
Torzal. = Sagioálo. * Cadaghánan sa lugás sa hilo, sa igagáma, &c., ng̃a
binílic.
Torzonado. = Mananáp ng̃a guinasoólan sa tian.
Tos. = Obo.
Toscamente. = Sa pagcabáol, sa oaláy pagcahíngpit.
Tosco. = Baol pa, ang coláng̃an sa pagcahíngpit. * Táuo ng̃a colang sa
caálam, sa maáyong pagtórlo.
Tosegoso. = Ang guióbo caáyo, ang obhon.
Toser. = Pagóbo.
Tosidura. = Pagcaóbo.
Tosigar. V. Atosigar.
Tósigo. = Dugá ng̃a macahiló sa cahoy ng̃a guing̃álan ug tejo. * Bisan
onsang hilóa.
Tosigoso. = Ang nahiló, ang guihilóan. * V. Tosegoso.
Tosquedad. = Pagcabáol. * Pagcacólang sa maáyong pagtórlo, sa
caálam. * Pagcacábos, pagcabórong. [333]
Tostada. = Inárlip ng̃a pan ng̃a tinosta sa caláyo.
Tostado. = Color ng̃a ing̃on sa color sa buláoan.
Tostador. = Ang magasánglag. * Sanglágan.
Tostar. = Pagsánglag. * Pagánag, paggánggang, pagdángdang. * Pagínit
caáyo.
Toston. = Garbanso ng̃a tinósta. * Bisan onsa ng̃a sinánglag caáyo. *
Ang usá ca salapí.
Total. = Ang magasácop sa ng̃atanán ng̃a isigcaíng̃on. * Pagcaípon sa
mg̃a bahin ng̃a nanagbúlag bulag.
Totalidad. = Idem.
Totalmente. = Sa ng̃atanán.
Toucan. = Langgam. * Tapoc sa mg̃a bitóon.
Toza. V. Tocon. * Pinótol sa panit sa mg̃a cahoy.
Tozal. = Lugar ng̃a hatáas.
Tozar. V. Topetar. * Paglális lalis.
Tozo. = Pandácan.
Tozolada. = Pocpoc ng̃a guipócpoc sa tangcógo, sa tingcoy.
Tozolon. = Idem.
Tozudo. V. Testarudo.
Tozuelo. = Tangcógo, tingcoy.
[Índice]

TR
Traba. = Capandáyan ng̃a igapahiósa ug igalang̃áquit sa bisan onsa. *
Caoláng̃an, cabilínggan. * Ang pisi ng̃a igabáat sa mg̃a tiil sa mg̃a
cabayo, &c., sa pagtóon caníla sa paglacát, ug arón díli sila macalacát.
Trabacuenta. = Sayóp sa mg̃a isip, sa mg̃a cuenta. * Pagcaáoay,
pagcalális lalis.
Trabadero. = Ang labíng manípis sa mg̃a tiil sa mg̃a mananáp ng̃a
pagabaátan arón díli sila macalacát.
Trabado. = Cabayo ng̃a guiputían sa duhá ca tiil sa pang̃onáhan. *
Táuo ng̃a supang, matámboc, cusúgon, cusgan.
Trabadura. = Pagcahiósa, pagcalang̃áquit, pagcabáat, pagcatácgos.
Trabajadamente. V. Trabajosamente.
Trabajado. = Ang guibúrlay, ang guicápoy sa pagbúhat.
Trabajador. = Ang macabúhat, mamomóo, ang sinohólan. * Táuo ng̃a
mang̃ibuhátan.
Trabajar. = Pagbúhat. * Pagpanghináot sa bisan onsa sa dagcóng
cacúgui, sa masingcámot. * Pagcógui.
Trabajo. = Buhat, calisód, caculían. * Caoláng̃an, cabilínggan.
Trabajosamente. = Sa pagcalisód, sa dagcóng caculían.
Trabajoso. = Malisód. * Ang may cabilínggan. * Masaquéton,
saquétan.
Trabal. = Calaínan sa mg̃a lansang.
Trabamiento. V. Trabadura.
Trabanco. = Pangcol.
Trabar. = Paghiósa, paglang̃áquit. * Pagtibóoc sa bino, sa tubig, &c. *
Paglíbac libac. * Paglális lalis. * Pagbáat sa mg̃a tiil sa mg̃a cabayo. *
 Paglíng̃ig sa ng̃ipon sa mg̃a gabas arón masáyon ang paggábas. *
Pagcúyot, pagcóha, pagcópot, pagdácop.
Trabazon. V. Trabadura. * Pagcaáng̃ay sa usá ca butang sa lain ng̃a
butang.
Trabe. = Cahoy ng̃a dagcó ug hatáas ng̃a igalang̃áquit sa mg̃a bongbong
ug sa mg̃a salog sa mg̃a baláy, sa mg̃a Singbahán, &c.
Trabea. = Bisti ng̃a hatáas ng̃a guibísti, sa canhing tiempo, sa mg̃a hari
ug sa mg̃a hocom.
Trabilla. = Tinábas sa panápton con sa panit ng̃a guitáor sa mg̃a medias
ng̃a oaláy tiílan ug sa daplin sa mg̃a paa sa mg̃a calsones, arón
pagasúlan sa mg̃a tiil, ó arón díli malólho sa dapit sa itáas ang maong
mg̃a medias ug mg̃a calson. [334]
Trabon. = Singsing ng̃a pothao ng̃a itáor sa mang̃a tiil sa mg̃a cabayo,
&c., arón managpuyó.
Trabuca. = Bomba ng̃a isalibáy sa yota sa pagbúhi canía, ug matonóg
maíng̃on sa pagtonóg sa usá ca pusil ng̃a diótay.
Trabucacion. = Pagcabóloc, pagcagobót. * Pagcasayóp sa
pagpamólong.
Trabucador. = Ang nagabóloc, ang magagobót. * Ang mabóloc, ang
masayóp sa iang pagsuguílon.
Trabucante. = Idem.
Trabucar. = Pagbóloc, paggobót. * Pagsayóp sa pagpamólong.
Trabucazo. = Pagcabóhi, tonóg sa pusil ng̃a hamóbo, sa trabuco. *
Calisór, casáquit cagóol ng̃a calit, ahat, ng̃a oalá paabóton.
Trabuco. = Pusil ng̃a hamóbo sa dagcóng bába.
Tracamundana. = Pagcabáilo, pagcataguílis sa mg̃a tolotagídyot.
Traccion. = Pagcadála.
Tracista. = Ang magahúna húna sa bisan onsang buhat.
Tracto. = Túig ng̃a moágui ug ng̃a miágui na. * Pang̃adyéon ng̃a
guipang̃ádye sa ng̃a Padre ng̃a nanagmisa sa pagcacálang sa Epístola
ug sa Evangelio, sa obán ng̃a mg̃a adlao sa tagsa ca túig.
Tradicion. = Pagcalíto lito.
Tradicional. = Ang nahatong̃ód sa paglíto lito.
Tradicionalmente. = Sa pagcalíto.
Traduccion. = Pagcahóbad, pagcahúar, pagcalóoas.
Traducir. = Paghúbad, paghóar. * Pagbálhin.
Traductor. = Maghuhúbar, maghuhúar, ang magahúbar sa mg̃a polong
sa usá ca pinamólong sa lain ng̃a pinamólong.
Traedizo. = Ang mahímo ng̃a pagadád-on.
Traedor. = Ang magadála.
Traer. = Pagdála. * Pagpahátur, pagcábig.
Trafagador. = Ang magapatigáyon sa mg̃a pagcomersio. * Ang
guisamócan sa daghan ng̃a mg̃a buhat ug mg̃a hulusáyon.
Trafagante. = Idem.
Tráfago. = Pagcapatigáyon sa pagpálit ug sa pagbalígya. * Cadaghánan
sa libang ug mg̃a buhat ng̃a macasámoc ug macabórlay.
Trafagon. V. Trafagador.
Trafalmejo. = Cásing casíng̃an. * Maísog, ang díli mahárloc ug
matáhap.
Traficacion. V. Tráfago hasta cadaghánan.
Traficante. V. Trafagador.
Traficar. = Pagcomersio, pagpatigáyon sa pagpálit ug sa pagbalígya.
Tráfico. V. Tráfago hasta cadaghánan.
Tragacanta. = Tanóm.
Tragacete. = Hing̃aníban sa mg̃a moros.
Tragadero. V. Esófago.
Tragador. = Hing̃áon caáyo.
Tragahombres. V. Perdonavidas.
Tragaldabas. = Ang táuo ng̃a hing̃áon uyámot.
Tragaleguas. = Ang táuo ng̃a magalacát guihápon sa madalí caáyo.
Tragaluz. = Talambóan sa mg̃a atóp, &c., ng̃a pagaaguían sa calámdag.
Tragamallas. = Hing̃áon caáyo.
Tragantada. = Pagínom ng̃a dagcó sa macaúsa.
Traganton. V. Tragamallas. * Tiglámoy. * Pagcatolón ng̃a malisód
guican sa cahárloc, sa calísang, sa cacúlba, sa casáquet. * Pagcalisód
sa pagtúo sa bisan onsa.
Tragar. = Pagtolón. * Paglámoy. * Pagtághap, pagtóo sa bisan onsa, sa
oalá pa omábot. * Pagcágon cagon, pagtábon.
Tragazon. = Pagcáon ng̃a labí sa casaráng̃an. [334]
Tragedia. = Dula ng̃a masolóbon. * Bisan onsa ng̃a malisód, ng̃a
macasáquet, macayógot.
Tragedioso. V. Trágico.
Trágicamente. = Sa pagcaanógon, sa pagcaaláot, sa pagcalisód caáyo,
sa daútan ng̃a palad.
Trágico. = Anógon, aláot, sa oaláy palar, malisód uyámot.
Tragicomedia. = Calaínan sa dula.
Trago. = Pagínom, pagcaínom. * Daótan ng̃a palar, calisód, cagóol,
casáquet ng̃a dagcó.
Tragon. = Hing̃áon caáyo, tiglámoy.
Tragonería. = Batásan sa pagcáon caáyo. * Pagcaolítan.
Tragonía. = Idem.
Traicion. = Pagcabúrhi.
Traida. = Pagcadála.
Traido. = Ang dugay dugay na. * Bisti ng̃a guibísti ug dolodáan na.
Traidor. = Burhíon.
Traidoramente. = Sa pagcabúrhi.
Trailla. = Lubid, pising magamáy. * Pisi ng̃a igahocót sa mg̃a iró. *
Pangcol. * Capandáyan sa pagpátag sa yota.
Traillar. = Pagpátag, pagdatág sa yota.
Trainel. = Sologóon sa cagon cagon.
Traite. = Pagcahínlo sa mg̃a panápton ng̃a nanagbítay.
Traje. = Pagcabisti ng̃a caugalíng̃on sa tagsa ca táuo, con sa mulópio sa
tagsa ca longsod con probinsia. * Bisti ng̃a tuman sa usá ca babáye.
Trajear. = Paghátag sa usá ca táuo sa mg̃a bisti ng̃a tuman ug ng̃a
ang̃ay canía.
Trajin. V. Tráfago hasta cadaghánan. * V. Trajino.
Trajinante. = Ang magadála sa mg̃a balígya cutub sa usá ca longsod sa
lain ng̃a longsod.
Trajinar. = Pagdála dala sa mg̃a balígya cutub sa usá ca longsod sa lain
ng̃a longsod.
Trajinería. V. Trajino.
Trajinero. V. Trajinante.
Trajino. = Pagcadála dala sa mg̃a balígya cutub sa usá ca longsod sa
lain ng̃a longsod.
Tralla. = Pisi, lubid.
Trama. = Holog. * Limbong ng̃a icadáot sa isigcaíng̃on.
Tramador. = Ang magabútang sa holog sa mg̃a hablon. * Ang
magapatigáyon sa mg̃a paglímbong.
Tramar. = Pagándam sa holog sa mang̃a hablon. * Pagpatigáyon sa
mg̃a paglímbong ng̃a icadáot sa lain.
Trámite. = Pagcaágui sa usá ca lugar sa lain ng̃a lugar. * Tagsa ca
patigáyon sa bisan onsang hulusáyon.
Tramo. = Bahin sa bisan onsa. * Hunta hunta sa mg̃a hagdanán.
Tramojo. = Bináat, bugcus ng̃a diótay sa trigo, &c., sa paggálab na. *
Ang dagámi sa trigo, &c., ng̃a guibáat sa mg̃a bugcus sa maong trigo,
&c.
Tramontana. = Hang̃in ng̃a amíhan. * Pagpalábi labi.
Tramontano. = Ang tua sa luyo sa mg̃a caboquílan.
Tramontar. = Pagádto sa luyo sa mg̃a caboquílan. * Pagsálop sa adlao,
cay magasalípod sa mg̃a cabuquílan.
Tramoya. = Máquina sa pagpaquíta sa mg̃a dula sa bisan onsa ng̃a
cating̃aláhan. * Limbong ng̃a pagaíngnon ng̃a maáyong buhat.
Tramoyista. = Ang magabúhat sa mg̃a tramoya. * Malilímbong,
malimbóng̃on.
Trampa. = Lit-ag. * Pultahán ng̃a pagabuháton sa mg̃a salog sa mg̃a
baláy con sa yota, ng̃a alaguían sa mg̃a pensa con sa mg̃a solód sa
ilálom sa yota. * Limbong ng̃a icadáot sa isigcatáuo. * Otang ng̃a
pagabáyan bayánan.
Trampal. = Danao, cayanáng̃an.
Trampantojo. = Limbong sa pagdáot sa isigcaíng̃on.
Trampeador. = Ang magalímbong sa iang mg̃a pagótang. [335]
Trampear. = Pagótang sa paggámit sa mg̃a polong ng̃a malilímbong,
sa mg̃a bacac. * Paglímbong sa isigcatáuo.
Trampilla. = Talambóan ng̃a diótay ng̃a pagabuháton sa mg̃a salog sa
itáas sa mg̃a baláy, arón hilng̃on cutub dihá ang musulúd sa silong ug
sa mg̃a solód sa obus. * Panápton ng̃a igatábon sa si-si sa mg̃a calson
sa dapit sa atubáng̃an.
Trampista. = Bacácon, malimbóng̃on, malilímbong.
Tramposo. = Idem. * Ang magalímbong sa mg̃a pagsugál.
Tranca. = Cahoy ng̃a ibalábag dapit sa sulúd sa pagtranca sa tacop sa
pultahán ug sa mg̃a talambóan. * Balítang, locob, ilulúcob.
Trancada. V. Trancazo y Tranco.
Trancanil. = Cahoy ng̃a malíg-on ng̃a igalang̃águit sa cubierta, sa salog
sa sacayán ug sa mg̃a quilid.
Trancar. V. Atrancar.
Trancazo. = Pocpoc ng̃a guipócpoc sa tranca.
Trance. = Cahigayónan sa icadáot. * Tiempo ng̃a catapúsan sa
quinabúhi ug harúul na sa comatáyon.
Tranco. = Lacang ng̃a hatáas. * Ang ganháan sa pultahán.
Tranchete. = Capandáyan ng̃a pagagamíton sa mg̃a sapatero sa
pagbúhat ug sa pagáyo sa mg̃a sapín.
Trangallo. = Pangcol, tangcol.
Tranquera. = Alad sa mg̃a bogsoc ng̃a malíg-on.
Tranquero. = Bató ng̃a sinápsap sa pagbútang sa mg̃a pultahán ug sa
mg̃a talambóan.
Tranquilamente. = Sa maáyong pagcabútang, sa pagcahúsay.
Tranquilar. = Paghúsay, pagáng̃ay.
Tranquilidad. = Maáyong pagcabútang, cadáit. * Pagpahamórlay,
pagpahóoay.
Tranquilizar. = Pagpahínay sa boot sa bisan cansa.
Tranquilo. = Ang mahamútang ug maáyo, ang maháoan sa boot.
Tranquilla. = Limbong, pagcalaláng sa pagcúha sa tuyo ng̃a
guipanghináot.
Trans. = Polong ng̃a linatín: sa luyo, sa licód.
Transaccion. = Pagcasábot ng̃a caugalíng̃on ug tinúyo sa mg̃a táuo ng̃a
nanaglális lalis, con may capolong̃ánan ba.
Transbordar. = Paglálin sa lulan sa usá ca sacayán sa lain ng̃a
sacayán.
Tránseat. = Polong ng̃a linatín: maáyo man lagui.
Transeunte. = Domolóong, ang muhápit, muágui lamang.
Transido. = Ang guibógtas, ang guicasaquétan, ang guicayógtan, ang
guicalísdan. * Hicáoan, daguinótan.
Transigir. = Pagsábot sa mang̃a táuo ng̃a may capolong̃ánan.
Transitar. = Pagbiaje, paglacát sa mg̃a calongsóran, sa paghápit hapit
sa mg̃a halapítan.
Transitivo. = Ang moágui sa usá ca táuo sa lain ng̃a táuo.
Tránsito. = Pagcaágui cutub sa usá ca lugar sa lain ng̃a lugar. * Túig
ng̃a guitagál sa paghunóng sa táuo ng̃a magabiaje. * Alaguían sa bisan
diin. * Pagcabálhin sa usá ca pagcabútang sa lain ng̃a pagcabútang. *
Ang camatáyon sa mg̃a matárong.
Transitoriamente. = Sa ibábao lang, sa oaláy pagpamátng̃on.
Transitorio. = Ang malágmit caáyo, ang díli madúgay, ang madalí
matápus, matibáoas.
Tranzadera. = Pagcasalápid.
Tranzar. = Pagpótol.
Tranzon de tierra. = Ang yota ng̃a pagabuhátan sa tagsa ca
magbabáol.
Trapa. = Banhang dagcó, pagsínggit. * Caparían sa mg̃a religioso ng̃a
guing̃álan de la Trapa. [335]
Trapacear. = Paglímbong.
Trapacería. V. Trapaza.
Trapacero. V. Trapacista.
Trapacete. = Libro ng̃a pagasulátan sa salapí ng̃a ihátag tong̃ód sa tobo
ug sa mg̃a manggar ng̃a ibalígya.
Trapacista. = Bacácon, malilímbong.
Trapajo. = Tinábas sa panápton ng̃a noog ug guisi.
Trapajoso. = Ang guibúhat sa mg̃a noog, ang nagadála sa bisti ng̃a
guisi ug sa mg̃a noog.
Trápala. = Banhang dagcó, pagcasínggit. * Ang bilanggóan. * Batásan
sa pagpamólong caáyo, sa oaláy hingtúngdan. * Táuo ng̃a
hinuguilánon uyámot, sa oaláy cahológan.
Trapalear. = Pagpamólong caáyo, sa oaláy cahológan.
Trapalon. V. Trápala desde táuo.
Trápana. = Presóhan, bilanggóan.
Trapaza. = Limbong ng̃a malaláng̃on ng̃a icadáot sa isigcatáuo sa mg̃a
balígya ng̃a pagapalíton.
Trapazar. V. Trapacear.
Trape. = Sapao sa mg̃a bisti.
Trapecio. = Bisan onsa ng̃a may opát ca nauong ng̃a díli topóng.
Trapense. = Padreng religioso sa Trapa.
Trapería. = Cadaghánan sa mg̃a noog.
Trapero. = Ang magadaguínot ug magapólot sa mg̃a cadalánan ug sa
mg̃a cabaláyan sa mg̃a noog.
Trapicio. = Camaáyo ng̃a obos.
Trapillo (de). = Sa bisti sa matagádlao, sa oaláy dayan dayan ug cuti cuti.
Trapiche. = Máquina sa pagpíga sa tobó ng̃a icabúhat sa asúcar.
Trapisonda. = Pagcaáoay ng̃a guiubánan sa mg̃a pagsínggit ng̃a dagcó.
Trapo. = Tinábas sa panápton ng̃a noog. * Ang mg̃a layág sa mg̃a
sacayán.
Traque. = Botó, tonóg sa bomba, luthang.
Tráquea. = Alaguían sa tutúnlan, sa pagguinháoa.
Traquear. = Pagbánha. * Paglo-gó sa bino, sa tubig, &c., sa surlánan. *
Pagópod opod sa pagbúhat sa bisan onsa. * Paghícap, pagcúbil sa
nacadághan.
Traqueo. = Pagcabotó, tonóg ng̃a canúnay sa mang̃a luthang. *
Pagcalíhoc sa bisan onsa ng̃a guilálin ug guibálhin cutub sa usá ca
lugar sa lain ng̃a lugar.
Traquido. = Idem hasta pagcalíhoc.
Tras. = Sa oláhi, sa pagcasonód, sa licód.
Trasalcoba. = Ang solód ng̃a sonód sa solód ng̃a guibutáng̃an sa
higdáan.
Trasalpino. V. Trasmontano.
Trasanteayer. V. Anteanteayer.
Trasañejo. = Ang capin sa toló ca túig.
Trasca. = Tinábas sa panit ng̃a mabága.
Trascabo. V. Traspié.
Trascanton. = Ang bató ng̃a dagcó ng̃a ipadápat sa mg̃a esquina arón
díli onta mang̃adáot. * Táuo ng̃a andam sa pagbála sa ipabála onta
 canía.
Trascartarse. = Pagoláhi sa dahon sa baraja ng̃a guipacaíng̃on ng̃a
moóna onta.
Trascarton. = Pagoláhi sa dahon sa baraja ng̃a pagadaógan onta, ug
pagóna sa pagapildíhan.
Trascendencia. = Pagcaámbit sa usá ca butang sa lain ng̃a butang. *
Pagcabátid, pagcatalínis sa buot, pagcasonód sa bisan onsa sa mg̃a
guinsóndan.
Trascendental. = Ang moábot sa bisan onsa.
Trascendente. = Idem. * Ang moágui sa lugar ng̃a dapit ng̃anhi, sa
lugar ng̃a dapit ng̃adto.
Trascender. = Pagágui sa dapit ng̃adto ang anáa sa dapit ng̃anhi. *
Pagámbit. * Paghómot. * Pagsábot sa pagcasáyon. [336]
Trascendido. = Ang mosábot sa madalí cay matalínis ang iang húna
húna.
Trascolar. = Pagsála sa mg̃a ilímnon, sa mg̃a tambal, &c. * Pagágui sa
dugá sa laoas sa mg̃a bohó ug diótay sa maong laoas.
Trasconejarse. = Pagbílin sa mg̃a langgam, sa mg̃a mananáp, sa oláhi
sa mg̃a ayam ng̃a nanagápas caníla.
Trascordarse. = Paghicalimót.
Trascoro. = Ang lugar ng̃a sonód sa coro sa mg̃a Singbahán.
Trascorral. = Ang lugar ng̃a sonód sa mg̃a coral, sa mg̃a alad. * Ang
sampot, ang ililíngcod.
Trascribir. = Paghúar sa mg̃a sulat.
Trascuarto. = Ang solód ng̃a sonód sa solód ng̃a labíng maáyo.
Trascurso. = Pagcaágui agui sa tiempo, sa túig.
Trasdós. = Ang nauong sa mg̃a bató ng̃a ilubóng sa mg̃a cóta.
Trasdosear. = Paglíg-on sa mg̃a bongbong, &c., sa dapit sa licór.
Trasegador. = Ang magabálhin, ang magalálin sa mg̃a butang. * Ang
magasácot.
Trasegar. = Paglálin, pagbálhin sa mg̃a butang. * Pagsácot. * Paghúad
sa bino, sa tubig, &c., sa usá ca surlánan sa lain ng̃a surlánan.
Traseñalador. = Ang magabálhin sa bisan onsang marca con timáan.
Traseñalar. = Pagbálhin sa bisan onsang timáan con marca.
Trasera. = Licód. * Sampot.
Trasero. = Idem. * Guinicánan, guisóngdan, tigúlang.
Trasferidor. V. Trasegador hasta butang.
Trasferir. V. Trasegar hasta pagsácot. * Pagtógot sa bisan cansa sa
iang gahóm ug sa bisan onsa, sa isigcatáuo.
Trasfigurable. = Ang masáyon mabálhin sa usá ca dagoay sa lain ng̃a
dagoay.
Trasfiguracion. = Pagcabálhin sa usá ca dagoay sa lain ng̃a dagoay. *
Pagcabálhin sa dagoay sa atong Guinóong Jesucristo sa buquir ng̃a
Tabór, sa atubáng̃an ni S. Pedro, ni San Juan ug ni Santiago.
Trasfigurarse. = Pagbálhin sa dagoay sa bisan onsa.
Trasfixion. = Pagcasámar sa pagcalápus, pagcalágbas. * Mg̃a casáquet
ni María Santísima.
Trasfixo. = Linágbas, ang guisamálan sa pagcalápus.
Trasflorar. = Paghúar sa bisan onsang pintal ng̃a pasihágon.
Trasflorear. = Pagpíntal sa ibábao sa buláoan con sa salapí.
Trasformacion. V. Trasfiguracion.
Trasformador. = Ang magabálhin sa dagoay sa bisan onsa.
Trasformar. V. Trasfigurar. * Pagbálhin sa gaoi, sa batásan.
Trasfregar. V. Estregar.
Trasfretano. = Ang anáa sa tabóc, sa luyo ng̃a dapit ng̃adto sa dagat.
Trásfuga. = Lomalágueu, ang nalágueu.
Trásfugo. = Idem.
Trasfundicion. V. Trasfusion.
Trasfundir. = Paghúad sa bino, &c., sa mahínay hinay, sa usá ca
surlánan. * Pagámbit.
Trasfusion. = Pagcaámbit, pagcaambítan. * Pagcahúar sa bino, &c., sa
mahínay hinay, sa usá ca surlánan sa lain ng̃a surlánan.
Trasgo. = Batang cundátan, ng̃a díli mahamútang. * Balbal, asoang.
Trasgresion. = Pagcalípas, pagcalápas, pagcatalápas, pagcasálang, díli
pagtúman sa catungdánan. [336]
Trasgresor. = Ang malipáson, ang malapáson, ang magatalápas, ang
magasálang, ang díli magatúman sa mg̃a tulumánon sa mg̃a sogo ug sa
catungdánan.
Trasguear. = Pagpanigíng̃on sa mg̃a pagbánha sa mg̃a balbal.
Trasguero. = Ang magapanigíng̃on sa mg̃a buhat ug mg̃a pagbánha sa
mg̃a balbal.
Trashoguero. = Ang puthao ng̃a halagpád ng̃a guitápot sa bongbong sa
dapóg arón díli masónog.
Trashojar. = Pagágui agui sa mg̃a dahon sa mg̃a libro.
Trashumante. = Hayúpan ng̃a magabálhin balhin, sa lugar ng̃a calán-
an.
Trashumar. = Pagágui sa mg̃a hayúpan sa usá ca lugar ng̃a calán-an,
sa lain ng̃a lugar.
Trasiego. = Pagcabálhin, pagcalálin sa mg̃a butang. * Pagcahúar sa
mg̃a ilímnon.
Trasijado. = Maníoang caáyo.
Traslacion. V. Trasiego. * Pagcahúbar sa mg̃a sulat ug sa mg̃a polong
sa usá ca pinamólong sa lain ng̃a pinamólong.
Trasladacion. = Idem.
Trasladante. = Ang magabálhin, ang magalálin sa mg̃a butang. * Ang
magahúad sa mg̃a pinamólong. * Ang magahúar sa mg̃a sulat.
Trasladar. V. Trasegar. * Paghóbar sa mg̃a polong sa usá ca
pinamólong sa lain ng̃a pinamólong. * Paghúar sa mg̃a sulat.
Traslado. = Hinúad sa bisan onsang sulat. * Pagcasáma, pagcaíng̃on,
panigíngnan sa bisan onsa.
Traslaticiamente. = Sa cahológan ng̃a díli macaígo sa mg̃a polong.
Traslaticio. = Polong ng̃a may cahológan ng̃a lain sa caogalíng̃on.
Traslativo. = Idem.
Traslato. = Idem.
Trasloar. = Pagdáyeg sa bisan onsa ng̃a labí sa casaráng̃an.
Traslúcido. = Masíhag, matín-ao, masínao caáyo.
Trasluciente. = Ang masíhag.
Traslucirse. = Pagsíhag. * Pagtáhap.
Traslumbramiento. = Pagcasuláo. * Pagcaoalá sa bisan onsa sa
madalí, tong̃ód sa pagcalágmit sa pagágui.
Trasluz. = Ang sugá ng̃a moágui sa bisan onsa ng̃a masíhag.
Trasmallo. = Layá ng̃a mahínag, ng̃a guitapótan sa lain ng̃a mg̃a bohó
ng̃a mabános banos.
Trasmano (á). = Sa holohalayó.
Trasmañana. = Damlag.
Trasmarino. V. Trasfretano.
Trasmatar. = Pagpanghináot ng̃a muóna ang camatáyon sa lain, sa
caugalíng̃on ng̃a camatáyon.
Trasmigracion. = Pagcalálin sa pinuyánan.
Trasmigrar. = Paglálin sa pinuyánan, sa longsod.
Trasminar. = Paglacát sa ilálom sa yota. * Pagbahó, paghómot caáyo.
* Pagtáslop.
Trasmisible. = Ang arang itógot ug ibílin sa lain.
Trasmision. = Pagcatógot, pagcabílin sa bisan onsa sa lain.
Trasmitir. = Pagtógot, pagbílin, paghátag sa lain, sa bisan onsa.
Trasmontar. V. Tramontar.
Trasmota. = Ilímnon ng̃a magáma sa mg̃a ubas ng̃a piníga na, ng̃a
hinolóman sa tubig.
Trasmudar. V. Trasegar.
Trasmutable. = Ang arang balhínon sa usá ca pagcabútang sa lain ng̃a
pagcabútang.
Trasmutacion. = Pagcabálhin sa usá ca pagcabútang sa lain ng̃a
pagcabútang.
Trasmutar. = Pagbálhin sa usá ca butang sa lain ng̃a butang. [337]
Trasmutativo. = Ang may gahóm sa pagbálhin sa usá ca butang sa lain
ng̃a butang.
Trasmutatorio. = Idem.
Trasnochada. = Ang gabíy ng̃a guinsóndan sa adlao ng̃a nagaatúbang.
* Pagcatucáo, pagcahócao.
Trasnochado. = Ang magadáot, ang napán-os, cay guiaguían sa usá ca
gabíy.
Trasnochador. = Ang magatucáo, ang nagahúcao.
Trasnochar. = Paghúcao, pagtucáo.
Trasnombrar. = Pagtagílis sa mg̃a ng̃alan.
Trasnominacion. = Pagcatagílis sa mg̃a ng̃alan.
Trasoir. = Pagbalíng̃ag.
Trasojado. = Ang guilagóman sa mg̃a matá.
Trasoñar. = Pagpamatúod sa díli matúod.
Traspadano. = Ang anáa sa luyo sa subá ng̃a guing̃álan ug Pó.
Traspalar. = Pagbálhin sa bisan onsa, sa pala. * V. Trasegar.
Traspapelarse. = Pagoalá sa mg̃a papel.
Trasparencia. = Pagcasíhag, pagcatín-ao, pagcasínao.
Trasparentarse. = Pagágui sa sugá sa bisan onsang masíhag.
Trasparente. = Masíhag, matín-ao.
Traspasacion. V. Trasmision.
Traspasamiento. V. Trasgresion. * Casáquet, cagóol, calisód.
Traspasar. V. Trasegar. * Pagágui sa onáhan. * Paglában sa mg̃a subá,
pagtabóc. * Pagágui pagopód. * Poglágbas, pagsámad sa pagcalápos.
* Pagcalóoy, pagpoáng̃od. * Paggóol, pagpasáquet, pagpalisód. *
Paglápas, pagtalápas, paglípas, díli pagtúman sa mg̃a tolománon, sa
mg̃a sugo ug sa mg̃a catungdánan. * Paglabí sa casaráng̃an. * V.
Trasmitir.
Traspaso. V. Trasmision y Traspasamiento desde casáquet, y
Trasgresion.
Traspeinar. = Pagsúrlay pagopód sa guisúrlay na ng̃a daan.
Traspié. = Pagcadalín-as. * Limbong, pagcalaláng sa mg̃a nanagáoay sa
pagcadámag, sa pagpócan sa caáoay, sa contra.
Traspillarse. = Pagníoang, paglúya caáyo, pagoalá sa cosóg.
Traspintar. = Pagábot sa batoc sa guihúlat, sa guipaábot. * Pagsíhag sa
licód sa guisúlat con sa guipíntal.
Traspirable. = Ang arang mahung̃áo.
Traspiracion. = Pagcahung̃áo.
Traspirar. = Paghung̃áo.
Trasplantar. = Paglálin sa mg̃a tanóm. * V. Trasmigrar.
Trasplante. = Pagcalálin sa mg̃a tanóm.
Trasponedor. = Ang magabálhin sa bisan onsa.
Trasponer. V. Trasegar y Trasplantar. * Pagsalípod sa bisan cansa sa
obán ng̃a nagasolóng canía. * Pagsálop sa adlao, sa bulan ug sa mg̃a
bitóon.
Trasportacion. = Pagcabálhin sa bisan onsa sa lugar ng̃a guibutáng̃an.
Trasportamiento. = Idem. * Pagcapógdao, pagcaoalá sa mg̃a balatían
ug sa buot.
Trasportar. V. Trasegar. * Pagoalá sa boot, sa mg̃a balatían.
Trasporte. V. Trasportacion. * Sacayán ng̃a pagalulánan sa mg̃a balon,
sa mg̃a bala, &c., ug ng̃a pagasáquian sa mg̃a soldados, &c.
Trasportin. = Cama, colchon ng̃a manípis.
Trasposicion. = Pagcabálhin sa pagcabótang sa mg̃a polong, sa mg̃a
suguílon.
Traspuesta. V. Trasportacion. * Sooc, looc looc. * Pagcalágueu.
Trasquilador. = Ang magagónting sa bohóc ug sa balahíbo sa mg̃a
mananáp. [337]
Trasquiladura. = Pagcagúnting sa bohóc sa díli maabánil. * Pagcópos
sa bisan onsa, pagcóha sa obán ng̃a mg̃a bahin sa bisan onsa.
Trasquilimocho. = Ang guialótan sa bohóc.
Trasquilon. = Pagcagónting sa tagsa ca pagpótol sa gunting. * Ang
bahin sa puhónan ng̃a guicáoat sa pagcalaláng.
Trastazo. = Pocpoc.
Traste. = Ang tombága, buláoan, salapí, &c., ng̃a guibalábag sa bocton
sa mg̃a sesta.
Trasteado. = Cadaghánan sa mg̃a traste sa mg̃a tolónggon.
Trasteador. = Cundátan, ang magasáli ug bolobánha sa mg̃a
casangcápan, sa mg̃a siya, sa mang̃a catre, &c.
Trasteante. = Ang maálam magcáblit sa mg̃a tolónggon ng̃a may mg̃a
traste.
Trastear. = Pagtáod sa mg̃a traste sa mg̃a sesta, &c. * Pagcóndat. *
Pagbolobálhin sa mg̃a casangcápan, sa mg̃a siya, sa mg̃a catre, &c. *
Pagtápoy ug maáyo sa mg̃a coldas sa mg̃a tolónggon.
Trastejador. = Ang magaáyo sa mg̃a atóp ng̃a guibotáng̃an sa mg̃a
tesa.
Trastejadura. V. Trastejo.
Trastejar. = Pagáyo sa mg̃a atóp ng̃a guibotáng̃an sa mg̃a tesa. *
Pagsolóng ug maáyo sa bisan onsa, arón ayóhon.
Trastejo. = Pagcaáyo sa mg̃a atóp ng̃a guibotáng̃an sa mg̃a tesa.
Trastera. = Paga, solód ng̃a pagabotáng̃an sa mg̃a casangcápan ng̃a díli
quinahánglan.
Trastería. = Cadaghánan sa mg̃a casangcápan. * Buhat ng̃a díli maáyo,
ng̃a hing̃alatáuan.
Trasterminante. = Ang muágui sa caotlánan sa usá ca yota, sa lain
ng̃a yota.
Trasterminar. = Pagágui, paglípas sa mg̃a caotlánan sa usá ca yuta.
Trastesado. = Magáhi, matíga.
Trastienda. = Ang solód ng̃a sonód sa tiendáhan. * Pagcaándam sa
pagbúhat sa bisan onsa.
Trasto. = Casangcápan, capandáyan ng̃a daan. * Táuo ng̃a oaláy polós.
* Ang espada, ang hing̃aníban ng̃a guinagámit sa masóbsob.
Trastornable. = Ang masáyon pagasuhíon, pagatoáng̃on.
Trastornador. = Ang magatúang, ang magasúhi.
Trastornadura. = Pagcasúhi, pagcatúang.
Trastornar. = Suhí, tuang, lintóad, tiquíab, ticuang, taquílid. *
Pagpúgdao, pagoalá sa buot, sa mg̃a balatían. * Pagcábig sa cabobót-
on sa lain, sa pagsámbag ug paghópo canía. * Pagbóloc, pagsácot.
Trastorno. V. Trastornadura.
Trastrabado. = Ang cabayo ng̃a guiputían sa tiil sa toó sa pang̃onáhan
ug sa tiil sa oála sa pang̃olahían.
Trastrocamiento. V. Trasmutacion.
Trastrocar. V. Trasmutar.
Trastrueco ó Trastrueque. V. Trasmutacion.
Trastuelo. = Táuo ng̃a cundátan, ng̃a magabúrlay ug magaaling̃ása.
Trastumbar. = Paghólog, pagtaquílid sa bisan onsa.
Trasudadamente. = Sa casáquet ug calisód sa buot.
Trasudar. = Pagsolosíng̃ot guican sa casaquét, sa caól-ol, sa casáquet,
sa calisód, &c.
Trasudor. = Solosíng̃ot ng̃a guican sa cahárloc, sa calísang, sa calisód,
sa cagóol, &c.
Trasuntar. = Paghúar sa bisan onsang sulat. * Pagsúlat sa bisan onsa,
sa pagcaláctur.
Trasuntativamente. = Sa pagcahinúad. * Sa pagcaláctud.
Trasunto. = Hinúad. * Panigíngnan sa bisan onsa.
Trasustanciacion. V. Trasmutacion. * Pagcabálhin sa bino ug sa
tinápay sa dugó ug sa laoas sa atong Guinóong Jesucristo, sa
pagconsagrar sa mg̃a Padre. [338]
Trasustancial. = Ang usá ca butang ng̃a mabálhin sa lain ng̃a botang.
Trasustanciar. V. Trasmutar.
Trasvenarse. = Paggóa sa dugó sa mg̃a caugátan, pagsúba. * Pagágas,
pagyabó pagcátag sa bisan onsa.
Trasverberacion. V. Trasfixion.
Trasversal. = Ang magalápus. * Caobánan ng̃a díli guican sa
pagcaláctod sa guiguicánan: oyóan, igágao, &c.
Trasverso. = Ang magataquílid, ang mabalábag. * Ang nabalíquig.
Trasverter. = Pagáoas sa bino, &c., cay naponó caáyo ang surlánan.
Trasvinarse. = Paghonób sa bino sa mg̃a surlánan.
Trasvolar. = Paglupár.
Tratable. = Ang masáyon ng̃a pagahúptan.
Tratado. = Pagcasábot sa bisan onsa. * Sulat ng̃a magaásoy sa bisan
onsa.
Tratador. = Ang maquigpasábot.
Tratamiento. = Pagcahópot sa bisan onsa. * Pagcasábot, pagcaatúbang
sa bisan onsa.
Tratante. V. Tratador. * Ang magapálit sa bisan onsa, sa pagbalígya
pagopód.
Tratar. = Paghópot, pagalíma sa bisan onsa. * Pagcúbil, paghícap. *
Pagsuguílon sa pagsábot sa bisan onsa. * Paghigála, pagábian. *
Pagcamaáyo sa bisan cansa. * Pagpálit sa bisan onsa, sa pagbalígya
pagósob. * Pagcúgui sa pagbúhat sa bisan onsa, arón macúha ang
guipanghináot.
Trato. = Pagcahópot, pagcaalíma. * Pagcahigála, pagcaábian. *
Pagcaamigos ng̃a daótan, sa pagcacamaáyo. * Pagcacomersio,
pagcapálit ug pagcabalígya. * Pagcaámpo, pagcapalándong,
pagcahúna húna ng̃a canúnay sa Dios.
Traversa. = Pisi ng̃a guican sa tomóy sa mg̃a talároc sa mg̃a sacayán
hasta sa ilang ponóan, hasta sa ilang tilindúgan.
Través. = Pagcataquílid sa bisan onsa. * Casáquet, calisód, cagóol,
daótan ng̃a palad.
Travesaño. = Toong, cahoy ng̃a nabalábag. * Onlánan ng̃a nabalábag
sa pagsángcap sa calápdon sa higdáan.
Travesar. V. Atravesar.
Travesear. = Pagcúndat. * Pagpuyó sa pagcacamaáyo, pagcaólag.
Travesero. = Ang mabalábag. * V. Travesaño.
Travesía. = Pagcahalayó cutub sa usá ca lugar sa lain ng̃a lugar. *
Pagcatabóc cutub sa usá ca baybáyon sa luyo sa dagat. * Pagcabútang
sa pagcataquílid sa bisan onsa.
Travesío. = Lugar ng̃a pagaaguían. * Hayúpan ng̃a moágui ug mugóa
sa lugar ng̃a may batásan sa pagpaning̃áon.
Travesura. = Pagcalíhoc, pagcacúndat. * Pagcabátid, pagcatalínis sa
húna húna. * Buhat ng̃a daútan ng̃a tacús ng̃a pagasaoáyon ug
castigóhon.
Travieso. = Ang nabalábag. * Cundátan, ang malíhoc caáyo, ang díli
mahamútang. * Ang nagapuyó sa mg̃a salá sa pagcaólag.
Trayente. = Ang magadála.
Traza. = Ang nahaónang panigíngnan ng̃a magáma sa húna húna sa
táuo ng̃a buot magbúhat sa bisan onsang baláy, &c. * Alaguían ng̃a
guihúna húna sa pagdáng̃at sa bisan onsa ng̃a guipanghináot. *
Dagoay, pagcabótang sa bisan onsa.
Trazado (bien ó mal). = Táuo ng̃a ang̃áyan con díli ang̃áyan sa iang
laoas, sa iang pagcatíndog.
Trazador. = Ang magabúhat ug ang magahúna húna sa panigíngnan sa
bisan onsang buhat.
Trazar. = Paghúna húna, pagbárlis, pagbúhat sa panigíngnan ng̃a
paganóntan sa pagcatíndog sa usá [338]ca baláy, &c. * Paghúna húna sa
mg̃a alaguían sa pagdáng̃at sa tuyo ng̃a guipanghináot.
Trazo. = Barlis ng̃a icabúhat sa panigíngnan sa bisan onsa.
Trazumarse. V. Rezumarse.
[Índice]

TRE
Treballa. = Sabáo, salsa ng̃a magáma sa almendras, sa ajos, sa tinápay,
sa mg̃a itlog, sa suca, sa asúcar ug sa canela.
Trébedes. = Sug-ang, gaon.
Trebejo. = Bisan onsang casangcápan con capandáyan ng̃a
pagagamíton sa bisan onsang buhat con tuyo. * Duláan ng̃a
pagalipátan sa bisan cansa.
Trébol. = Tanóm ng̃a cumpay sa mg̃a hayúpan.
Trece. = Napólo ug toló.
Trecemesino. = Ang may napólo ug toló ca bulan.
Trecenario. = Isip sa napólo ug toló ca adlao.
Treceno. = Ang macahíngpit sa isip sa napólo ug toló.
Trecésimo. = Ang macahíngpit sa isip sa catlóan.
Trecientos. = Tolo ca gatús.
Trechel. = Calaínan sa trigo.
Trecho. = Pagcahalayó, cahalayóon.
Trefe. = Ang magamáy, ang manípis, ang mahómoc.
Tregua. = Pagcaóndang, pagcaárang sa pagpang̃óbat. * Pagcapahóoay,
pagpahamórlay sa buhat. * Tagál.
Treilla. V. Trailla.
Treinta. = Catlóan.
Treintanario. = Isip sa catlóan ca adlao. * Ang mg̃a tulumánon tong̃ód
sa mang̃a minatáy, sa catlóan ca adlao ng̃a nagacasonód sonór.
Treintañal. = Ang may catlóan ca túig.
Treintena. = Ang icacatlóan ca bahin, ang usá sa catlóan ca bahin sa
bisan onsa.
Treinteno. V. Trigésimo.
Tremebundo. = Macahahárloc, macalilísang.
Tremedal. = Lapócan, cayanáng̃an.
Tremendo. V. Tremebundo. * Mabáng̃is.
Tremente. = Ang magacoróg coróg.
Trementina. = Tagoc ng̃a guican sa cahoy ng̃a guing̃álan ug Pino.
Tremer. V. Temblar.
Tremés ó Tremesino. = Ang may toló ca bulan.
Tremó. = Dayan dayan ng̃a ibútang sa libót sa mg̃a salamín.
Tremolante. = Ang guicáya caya, ang guicáyab cayab sa hang̃in.
Tremolar. = Pagtáor, pagbítay sa mg̃a bandela. * Pagcáya caya,
pagcáyab cayab sa hang̃in sa bisan onsa ng̃a guibítay, guihaláyhay,
&c.
Tremolina. = Pagcadagóoc sa hang̃in. * Banha, sabá sa mg̃a táuo ng̃a
nang̃úndat sila ug nanasínggit.
Tremor. V. Temblor.
Trémulamente. = Sa cahárloc.
Tremulante. V. Trémulo.
Tremulento. = Idem.
Trémulo. = Ang magacoróg coróg, ang cocorógon.
Tren. = Pagcaándam sa mg̃a quinahánglan sa pagbúhat sa bisan onsa. *
Pagcaparáyeg, pagcabántog ng̃a onay ug ang̃ay sa táuo.
Trena. = Sinalápir. * Ang salapí ng̃a sinónog.
Trenado. = Ang magáma sa dagoay sa pagcasinalápid.
Trencillar. = Pagdáyan dayan sa bisan onsa sa pisi ng̃a binúhat sa
totólo ca lubid.
Trencillo. = Lubid ng̃a magamáy sa hilo, sa salapí con sa buláoan.
Treno. = Ang binilánggo. * Pagcaagólo ng̃a masolóbon uyámut tong̃ód
sa bisan onsang calisód ng̃a miábot. * Pagagólo ni Jeremías ng̃a
profeta. [339]
Trenque. = Cota ng̃a pagabuháton sa mg̃a subá, arón maláin ang cabahá
sa tubig.
Trenza. = Lubid ng̃a binúhat sa totólo ca lubid con hilo.
Trenzado. = Bohóc ng̃a sinalápid.
Trenzar. = Pagsalápid.
Treo. = Calaínan sa layág sa obán ng̃a mg̃a sacayán.
Trepa. = Pagcaáng̃at, pagcatóng̃as. * Dayan dayan ng̃a itápot sa mg̃a
sirsir sa mg̃a bisti. * Limbong, pagcalaláng. * Pagcahámpac,
pagcagáid.
Trepado. = Mananáp ng̃a matámboc. * Calaínan sa dayan dayan sa mg̃a
sirsir sa mg̃a bisti.
Trepador. = Ang magaáng̃at, ang magatóng̃as, pagaang̃átan,
pagatong̃ásan.
Trepanar. = Pagbohó sa bagol bagol sa olo, sa paghíling sa cadáot sa
sulúd.
Trépano. = Capandáyan sa mg̃a mananámbal sa pagbohó sa bagol
bagol sa olo.
Trepante. = Malimbóng̃on, malaláng̃on, batid.
Trepar. = Pagáng̃at, pagtóng̃as. * Pagcuyátot sa mg̃a balágon sa obán
ng̃a mg̃a tanóm, sa mg̃a cota, sa mg̃a cahoy, &c. * Pagdáyan dayan sa
mg̃a sidsir sa mg̃a bisti. * Pagbohó.
Trepidacion. = Pagcacoróg coróg.
Trépido. V. Trémulo.
Tres. = Toló. * Dajon sa baraja sa toló ca dagoay.
Tresañejo. = Ang may toló ca túig.
Tresbolillo (al). = Pagtanóm sa mg̃a cahoy sa tinagópat sa pagcaláro,
ug sa usá sa talioála.
Tresdoblar. V. Triplicar.
Tresdoble. = Bisan onsa ng̃a guidághan sa totólo. * Bisan onsa sa
tinagótlo.
Tresillo. = Sugál sa baraja.
Tresmesino. V. Tremesino.
Trestanto. V. Tresdoble.
Treta. = Pagcalaláng, húna húna sa mg̃a aoay, arón daógon nia ang iang
aoay, ang iang contra. * Húna húna ng̃a batid, pagcalaláng sa
pagdáng̃at sa bisan cansa sa tuyo ng̃a guipanghináot.
[Índice]

TRI
Tria. = Pagcasolód ug pagcagóa sa masóbsob sa mg̃a potiócan sa ilang
orlan.
Triaca. = Tambal ng̃a maísog caáyo. * Tambal, sumpa ng̃a guican sa
maong caráot ng̃a buot ng̃a pagaayóhon.
Triacal. = Ang may gahóm maíng̃on sa gahóm sa triaca.
Triangular. = Ang may toló ca nauong ug toló ca tomóy.
Triangularmente. = Ing̃on sa dagoay sa triángulo.
Triángulo. V. Triangular.
Triaquera. = Surlánan sa pagtípig sa triaca.
Triar. = Pagsolód ug paggóa sa macadághan sa mg̃a putiócan sa ilang
orlan.
Triario. = Soldado sa tiempo sa mg̃a romano.
Tribon. = Tolónggon sa totólo ca nauong, ng̃a guicoldásan sa coldas sa
caoat.
Tribu. = Ang usá sa mg̃a bahin sa mg̃a mulópio sa tagsa ca longsod. *
Banay.
Tribuente. = Ang muhátag.
Tribuir. = Paghátag.
Tribulacion. = Cagóol, casáquet, calisód, cayógot.
Tribulante. = Ang magapayógot, ang magapasáquet. * Mamomógos.
Tribular. V. Atribularse.
Tribuna. = Balcon, talambóan sa dapit sa solód sa mg̃a Singbahán. *
Tinócod ing̃on sa dagoay sa oalihánan, sa pagpamólong sa
cadaghánan. [339]
Tribunado. = Cahímtang sa pagcahócom sa mg̃a romano.
Tribunal. = Hocmánan. * Ang hocom ng̃a magasentensia sa mg̃a
capolong̃ánan.
Tribunali (pro). = Mg̃a polong ng̃a linatín: sa hocmánan. * Sa bisti sa
pagcahócom. * Sa mg̃a polong ng̃a ang̃ay sa hocom.
Tribunicio. V. Tribúnico.
Tribúnico. = Ang nahatong̃ód sa cahímtang sa pagcatribuno.
Tribuno. = Hocom sa mg̃a romano.
Tributacion. V. Tributo.
Tributante. = Ang magabúhis, bomolúhis. * Ang magatáhor.
Tributar. = Pagbúhis. * Pagtáhor. * Pagsíngba.
Tributario. V. Tributante.
Tributo. = Buhis. * Babáyeng camaáyo.
Tricenal. = Ang madúgay sa catlóan ca túig.
Tricentésimo. = Ang macahíngpit sa isip sa toló ca gatús.
Tricésimo. V. Trigésimo.
Tricípite. = Ang may toló ca olo.
Triclino. = Lamesa ng̃a pagalibótan sa toló ca lingcoránan.
Tricolor. = Ang guisinambágan sa totólo ca color.
Tricorne. = Ang may toló ca song̃áy.
Tridente. = Ang may toló ca ng̃ipon. * Isi, salapáng, sagáng̃at.
Triduano. = Ang nadúgay sa toló ca adlao.
Tríduo. = Pagcadúgay, cadugáyan sa toló ca adlao. * Pagámpo, buhat
ng̃a maampóon ng̃a madúgay sa toló ca adlao.
Trienal. = Ang madúgay sa totólo ca túig.
Trienio. = Cadugáyan, pagcadúgay sa totólo ca túig.
Trieñal. V. Trienal.
Trifauce. = Ang may toló sa totónlan.
Trífido. = Ang nalútac sa totólo ca lutac, con sa totólo ca luyo.
Trifolio. V. Trébol.
Triforme. = Ang may toló ca dagoay.
Trigaza. = Dagámi sa trigo.
Trigésimo. = Ang macahíngpit sa isip sa catlóan.
Tríglifo. = Dayan dayan sa mg̃a cornisa sa mg̃a Singbahán, &c.
Trigo. = Trigo.