DECRETORUM LIBRI XX. — PRAFATIO. BURCHARDI WORMACIENSIS ECCLESIZ EPISCOPI DECRETORUM LIBRI VIGINTI Ex coneiliis et orthodoxorum Patrum decretis, tune etiam diversarum nationum synodis, ceu loci communes congesti, in guibus totum ecclesiasticum munus luculenta brevitate et veteres Ecclesiarum observationes complectitur. Parisiis apud Joannem Fouchorium, sub Scuto Florentie, via ad D, Jacobum. — 1849, Cum privilegio Senatus (27). BURCHARDUS ECCLESIA WORMACIENSIS EPISCOPUS BRUNICHONI FIDBLISSINO SUO ET EJUSDEM ECCLESIE PREPOSITO, IN CHRISTO DOMINO SALUTEM. ‘A multis sane diebus, et sepe quidem coram fa- A mem tamen quia non certam temporis mensuram miliaritas tua, charissime feater, hortando a nobis contendit, ut ntile aliquod opus non minus ex san- ctoram Patrum sententiis, quam eanonicis seriptaris, vel ab comprobatis pornitentium exemplis, ad ne- cessarium Ecclesia nostre deservientium usum, ‘vigilanti studio colligerem. Et id quidem, vel ea ra- tione maxime flagitare videbaris, quod canonum jara atque penitentium forme, in nostra quidem dic cesi adeo.confusa sint, atque inter se discrepantia, ‘ut aut 6x toto neglects, ant omni pene auctoritate destitata, vel modice in ecclesiastica disciplioa institutis apparere possint. Qua de causa sepe acci- dit, otad penitentie remedium confagientibus, cum canonum descriptionem confusam, tum ob pre- sdytercram nostrorum ignorantiam, non facile sub- ‘veniatar. Quod an ideo potissimum fieret, non im- podenter ex me rogasti. Et quangaam idem existi- sr le quilt requeroict ly etre parte Imprinr, Before Tmprimr, ang kiss inl Burchard? Soa ort . arn Tree iis m ete. A'per= wise permet audi ‘audit eappliant Imprimer, ou firs im eure, at eaxponer en vente, El defence & tous canonum censnra expressit ad singula poenitentium delicta adhibendam, sed in absolventium jadicio relinquendam statoit, idcirco pornitentie salutaria remedia ab imperitis quidem sacerdotibus non pro delictoram qualitate provideotar, a piis quidem et canonicis seripturis institotis, eadem facile prout uniuscojuslibet infirmitas requirit, adhibentur. Bt quia hoe res ita habet, eo me dilectio tua rogavit, ut opellam bane congestam junioribus nostris legen- dam proponerem, quc ipsi in idonea nimiram etate, ea discant, que vel serior equalium nostrorum tas modo assequi non possit, vel antecessoram negligentia non attigit. Utpote decentissimum fore existimans, at quis cam omni probitate se discipu- Jum prius exhibeat, quam doctoris auetoritatem apud valgom (emere presumat. Et in scholis discat, quod sue fldei commissos doceat. Equidem hane aultres tbraires ef I dece ressort, Iceluy tiure Imprimer, faire imprimer ou en vente, auitres ae ceul eal gue a suppliant aura faict: Imprimer, de copscation eis hate otf mends iar ‘ony ures, 2 Ee Peic Parlement 2 Part ie dernier four de Decembre Mil cing cens quarar Collation eat Faicte. ‘Ainey signd Do Trier.30 tuam petitionem, dilectionom, frater, justissimam judicavi, proque isto tam pio ad divinam religionem affectu, gratias maximas babeo, quem pro Eeclesie’ nostre statu, nom segni sollicitudine jugiter desu- dare avimadverto. Verum quod tuam exhortationem mibi sepius inculcatam tandin distuli, ignaviw, tor- porique meo minime adscribendum putabis : siqui- dom due impediverunt me cause, quominus tibi pro tuo desiderio prompte morem gessi. Quarum alteram inevitabiles Ecclesie nostra necessitates attulerunt, que quotidie fuctuum more in nos emerguat, Altera ex gravibus smcularium rerum curis oboritur, ad quas inviti, imperiam mandatorum onere pertra- himur, que duo sane animum meum ad ccelestia enitentem altiuscule assurgere non permittunt. Nam dum pluribus rebus inguietator animus, infirmior est, quam at anicuilibet par esse possit. Nibilomi- nus tamen sanctis tuis petitionibus obsecutus syno- dalia precepla, sanctaque instituta, tam ex sancto- rum Patram sententiis, quam ex canonicis scriptis, adjatore Deo, in unum fascem ex amplissimo orbe collegi. Eaque ut potui, uno velati corpore connexa, viginti libris distinxi, ita ut quisquis eos diligenter legerit, fructum non vulgarem sentiet se brevi con- BURCHARDI WORMACIENSIS EPISCOPI 40 A sequi posse. Peratilem quidem in docenda plebe, firmom autem propter Scriptararum auctoritatem, honestam tanquam studio et dili Neqae enim sacerdotis nomen meretur, q sollicite Evangelicam minam expendi oportet igno- rat, of emcus cmco dux esse non potest. Qarm- obrem hone meum laborem nemo, ut collecticium aspernetar. Corte cosgit sacrarum in immensum Scripturaram diffusa amplitudo, necnon nostroram negligentia, et inscitia sacerdotam, in hoc geusre desudare, in quo colligere quidem licitum fuit, canones vero soli mihi sanxire illicitum. Qoantis antem hoc laboribus, atque vigiliis prestiterim, Deus Opt judieabit, quem, quod pro nostree Ecele- ip tle necessitate fecerim, non latet. Quare etiam si nostre provincim limites non exierit, nihil omnine wegre feremus, modo nostrorom ministroram mani- bus teratar. Porro legentibus, etiam id persuasum esse cupimus, nihil de meo in hoc opere additum esse, sed ex divinis testimoniis Scripturaram singula esse decerpta, ea sane fide, ut perpetuam auctor: tatem habitura non dubitem. Ex quibos sutem sc- Ptis selegorim ordo sequens indicat Bene vale, of orationibus me adjuva, EX QUIBUS LOCIS AUCTORUM SCRIPTIS KCCLESIASTICA HAC DECRETA COLLEGERIT. Ex canonibus, qui Corpus canonum vocantur. Ex apostoloram canone. Ex transmarinis conciliis Ex coneiliis in Germania, Gallia, Hispania, cele- bratis. Ex Romanorum pontificum deeretis Ex evangolicis apostolicisque Scripta Ex Veteri Testamento. Ex libris saneti Grogor Ex Hieronymo, Augustino, Ambrosio, Benedicio, Basilio Magno, Isidoro. Ex Ponitentiali Romano. Ex Pomitentiali Theadori. Ex Parnitentiali Bode. NDEX SINGULORUM LIBRORUM BURCHARDI WORMACIENSIS EPISCOP! Breviter quid quoquo libro continetur ostendens. Primus liber continet de potestate et primatu apo- stolice sedis, patriarcharam, ceteroramque prima- tum metropolitanorum, et de synodo celebranda, et vocatione ad synodum. De accusatis, et ‘accusato- ribus, et testibus. De exspoliatis injuste. De judici- bus, ac de omai honore competenti, ac dignitate, et diverso aegotio et ministerio episcoporum. Secundus liber coutinet de congruenti dignitate, et diversa institutione, ac nutrimento, vel quslitate vite, et diverso negotio, et ministerio presbytero- tum et diaconorum, seu reliquerum ordinum eccle- siasticorum. Tertius liber continet de divinaram domorum in- stitotione, et cnlta, et honore. De decimis et oblatio- nibus et justitiis singalorum, et qui libri in sacro catalogo recipiantar, qui vero upocryphi, et quando apponendi sint. = Quartos liber continet sacramentum baptismalis, et ministeriam baptizandorum et baptizatoram, tt consignandorum et consignatorum. Quintus liber continet de sacramento corporis «t sanguinis Domini, et de perceptione ot observations eorum. Sextus libor continet deh sponte commissis et de parricidiis, et de fratriciiiy, et de illis qui uxores legitimas et seniores suos ix terficiunt , et de cccisione ecclesiasticorum, ot & observatione, et de peenitentia singaloram. Septimus liber continet de incesta copulation consanguinitatis, et in quo geniculo fideles et coa- jungi et separari debeant : et de revocatione, et de peaitentia singulorum. Octavas liber continet de viris ac feminis Deo di-DECRETORUM LIBR XX. — LIBER PRIMUS. sae sacrum propositum transgredientibus, et de A de principibus, et de reliquis Inicis, et de ministe- me, et de pornitentia eoram. liber continet de virginibus et viduis non de raptoribus esrum, et de separatione eo- copjunctione legitimorum connubiorum, de et de transgressione, et poenitentia sin- us liber cootinet de incantatoribus, et de as, de divinis, de sortilegis, et de variis illu- diaboli, et de maledicis, et de contentiosis, mspiratoribus, et de penitentia singaloram. mus liber continet de ercommunicandis et onicatis, de furibus, et de preedatoribus, et wumptione, et contempto, et negligeatia, et iatione, et pornitentia corm. vsimas liber continet de perjurio, et de peni- us. is decimus liber continet de veneratione, et tione sacri jejonii. us decimus liber continet de crapula, et ebrie- de penitentia eoram. us decimus liber continet de imperatoribus, rio eorum. Sextus decimus liber continet de accusatoribus, de jadicibas, de defensoribus, de falsis testibos, et de peenitentia singulorum. Septimus decimus liber continet de fornicatione, et incesta diversi generis, et de peenitentia utrius- que sexus, ot diverse etalis. Octavus decimus liber continet de visitatione, ot peenitentia, et reconciliatione inflrmoram. Nonus decimns liber, qui Corrector voeatur, con- tinet correctiones corporum et animarum medici- nas, et docet unumquemque sacerdotem, etiam sim- plicem, quo modo, vel qualiter unicuique succurrere valeat, ordinato, vel sine ordine, pauperi, diviti, puero, joveni, seni, decrepito, sano, infirmo, in omni elate, in utroque sexu. Vigesimus liber Speculationum vocatar: specu- latur enim de providentia, et de predestinatione di- vina, et de adveotu Antichristi, de jus operibus, de resurrectione, de die jadicii, de infernalibus penis, de felicitate perpetue vite. INDEX CAPITULORUM LIBRI PRIMI. Quod in Novo Testamento post Christum nom nostrum a Petro sacerdotalis ccperit rrivilegio beato Petro Domini vice solammo- romisso, et de discretione potestatis, que in- rostolos fuit, XVIII. Quod per gradus ecelesiasticos, ad episcopa- tus debest officium perveniri. XIX. Ut laicam commanionem non actipiat, qui per ambitionem episcopatum acceperit. XX. Quod episcopas esse noo possit, qui nesciente metropolitano consecratus fuerit. wummus sacerdos non vocetur Romanus pon- © XXI. Ne episcopi per Simoniacam heeresim regiminis sed primm sedis episcopus. 44 bipartitus sit ordo sacerdotam. on leici, nec bigami, non viduarum mariti, steprehensibiles ordinentar episcopi. jum episcopos eligitur, si contradictores ha- quinque episcopi conveniant, od, nolentibus clericis vel populis, nemo de- piscopus ordinari, ‘ui episcopi sunt ordinandi, quod debeant examinari. episcopi diligentissime probentur anteqaam ventur. A populo nom liceat per se sacerdotum facere mes. nd non habeantur episcopi, quos nec clerus populus elegit, nec comprovinciales episcopi ‘ersrant. od nullus ordiaari episcopus debeat, nisi ox satione. e illis qui accipiunt regimina Eoclesiarum, et ‘os fastu soperbiee parvipendant. + illis episcopis qui superbire ineipiuot. od ordinationes episcoporum apostolica au- ate 8 cunclis comprovincialibus fleri de- h » Inicas flat episcopus ante triginta annos, et anni conversionem, ‘e laicis non temere faciendos episcopos. locum obtineant. XXII. De his qui pretio sacram mercati sumt digai- tate. XXII. De eadem re. XXIV. Quod non oporteat ordinationes episcoporum iu differri. XXY. De ordinationibus episcoporum diu differendis minime. XXVI. Quando quis debeat a vieinis provineie epi- scopis ordinari. XXVII. Ut episcopos non consecretar sine tribus episcopis. XXVINT. Ut episcopus non minus quam a tribus or- D . dinetar, et, si fieri possit, archiepiscopus ab omni- bus comprovincialibus, XXIX. De episcopo qui alium sine sua volantate episcopum ordinaverat, XXX De abjectione eja: ordinare episcopi. XXXI. De non ordinandis episcopis per vicos et mo- dicas civitates. XXXII. De eadem re. XXXII, De Waniba rege Gallorum, qui contra Ca- nones in quadam villula episcopatum fecer quomode anoullatum est. XXXIV. Ut plebs que nunguam bebuit episeopum, nisi ex consensu non habeat. quem duo presumpseriat343 XKXV. Ut neqaaquam in duos metropolitanos pro- A vincia dividatur. XXXVL. De illis episcopis qui non sunt recepti ab illis, ad quos sunt ordinati, vel denominati. XXXVII. De episcopo qui Ecclesiam, ad quam ordi- natus est, adire neglexerit, XXXVIII. De episcopo qai non susceperit officium sibi commissum. XXXIX. De episcopo vacante, qui Eeclesiam vacan- tom invaserit. XL, De episcopo qui est ordinatus ad Ecclesiom, et non est receptus. XLI. De his qi promoventur ad episcopatum, noc recipiuatar. XLII. Quod auctoritas congregandarum synodoram p apostolic sedi commissa XLIII. Quod bini conventus episcopales singulis nis fieri debeant. XLIV. De synodis, quo tempore sint habende. XLV. De synodo congregan XLVI, De archiepiscopo qui tempore pacis ultra biennium synodum annuntiare neglezerit. XLVIL. De episcopis ad synodum vocatis, ut venire non contemnant. XLVIII, Quales epistole a matropolitano sint fratri- bus dirigenda. XLIX. De eadem re. L. De episcopo qui synodo adesse negler LI. De episcopo qui per egritodinem ad synodum non venerit. Lil, De episcopis ad synodum vocat missos suos mitters dedignantibus. LIII. Concilium aniversale non nisi necessitate fa- ciendum. LIV. Ut episcopi posteriores se prioribus suis non preferant, LY. Ut episeopi sui ordinis tempus observent, alter alteri honorem preebens, LVI. De episcoporum ordine, ut qui posterius ordi- ‘nati sunt, prioribus se non audeant anteferre. LVU. De rebus dubiis in conciliis episcoporum et venire, et emendationem vite pertineant primum emen- D dont. LIX. De metropolitano si comprovincialem episco- pum in sna cansa audire distalerit LX. Ut episcopi justa judicia semper dijudicent. LXL Ut canonum statata eb omnil Tite custo- diantur, et oullus ea suo sensu dijudicare preesa- mat. LXIL. De dissidentibus episcopis. LUI, De inflatione metropolitanoram et fasta, et de episcopis ac reliquis clericis qui leduntur a me- tropolitano, LXIV. Ut plebes alienas alias episcopus non usar- pet. LXV. Ut nulls metropolitanus abeque omnium BURCHARD! WORMACIENSIS EPISCOPI. ua comprovincialiom episcoporum presentia aliquo- rum aodiat causes. LXVE. Ut nullus primas vel metropolitanus aliquid agat de Ecclesiis, vel parochiis comprovineialium episcoporom et de ipsorum cat i consilio omnium, et nec ipsi aliquid agant sine ejus consilio, nisi quantum ad proprias pertine parochias. LXVI. De contentions parochie. LXVIIL. Ut episcopi qui negligant loca sua, a vicinis episcopis ut se corrigant, admoneantar. LXIX. De duobus episcopis altercantibus de paro- chia enjusdam basilics. LXX. De episcopis qai contendunt de parvcbiis suit LXXI. Ut in allera parochia clericos alterias diace- sis episcopus nullatenus ordinet. LXXII. Ut nullo modo de una parochia ad sliam episcopis transeat. LXXIIL, De presumptions alienw dicecesis LXXIY, Ne episcopus, sua civitate despecta, ambites jena parochia minime LXXVI. De eadem re. LXXVII. De matation LXXVIII. De eadem re. LXXIX. De eadem re. LXXX. De episcopo qui in sua fuerit perseeutus Ee qnod ad aliam ei sit fogiendum. |. De episcopo qui principalem cathednm ' sue Ecclesiee negligit. LXXXIT. De episcopis qui sedes suas negligunt, et in possessionibus suis longe positis diu morantur. LXXXUI. De episeopis, ut singulis annis parochisn suam circueant. LXXXIY. De episcopis qui raro aut nunquam po seipsos plebes sibi commissas visitant. LXXXV. Ut episcopi presbyteros suos de ministerit illorum diligenter discotiant. LXXXVI. Ut episcopus cum paucis soam parochiam circumeat. iscoporum. LXXXVIII. Qualem ministrum episcopus just: # habere debeat. LXXXIX, De episcopo, ne laicum ponat sibi vier rium. XC. Ut in cireuitione episcopi, omnes qui sunt it perochia singularum Ecclesiaram matricum, a ceptis infirmis, ad synodum ejus venire debeant. XCI. Decretalis constitutio Eutychiani pape, quid episcopi in synodo inquirere debeant, XCII. Jusjurandom synodale. XCIII. Joramentum ceterorum. XCIV. Post datum sacramentum episcopi illos qui jataverint per octoginta octo interrogationes, que in conterta secundum ordinem inveniuntar, dili- gentissime interrogent.DEGRETORUM LIBRI XX. -- LIBER PRIMUS. ¢ episeopi libros gentilium non legant. A Ut episcopi, prout vulgus intelligere possit, wdom proprietatem commonis lingue illorum icationom temperent. Reprehensio episcopi in pulpito paganos li- exponentis, eo quod cum Jovis laudibus stilaudes non conveniant. Quantum discrimen immineat pastoribus, eritatem Christi predicare negligant. Quod episcopum oporteat sine intermissione ‘siam suam docere, et amare, ignorantia omnibus mazime sacerdotibus vi- 6 episcopus dissidentes concordare compellat. in die Dominica rerum dijudicationes non 8 domestica et interiori conversationo. episcopus quasi hospes se continere de- episcopi frequenter missas celebrent. ® episcopus pretio corruptus alterius cleri- ordinare presumat. It episcopus clericos alterius perochiw nulla- 1 ordinet, Ut nullus episcopus, in alterins episcopi pa- ia, ad promotionem ministerii accedere pre- te e episcopus alterius Eeclesie clericum auda- invadere attentet, ‘non presumendis illcitis ordinationibus. © episcopo ceeco, qui, per presbyterum suum, yyterum et diaconos duos ordinaverat. fuod non oporteat episcopum per pecaniam 1piam or¢inare. Quod munus etiam sit a lingua vitandam. ‘Jt non valeat sententia episeopi, nisi eleri- n suorum presentia firmetur. episcopas secundum reditum Ecclesiaram, sram clericorum faciat, de episcopis peregrinis, Ut levitate vagantes episcopi, ad propria re- compellantur. Quandio opiscopus in aliena civitate remo- c do suscipiendis episeopis qui perseentionem ator. 2 illis qui se dicunt episcopos este. ‘aaliter peregrini episcopi recipiantur. De episcopis vel presbyteris ignolis, ut ante itionem synodalem ministrare nom permit- ® Ut episeopus hostilitate expulsus ad aliam item transeat Ecclesiam. De episcopis quod omnes homines eis ibedire debeant. Quod episcopi claves sint Ecclesie, et ha- s potestatem claudere coelum, et aperire por- us. Quod episcopos Dominus ad glorifieandum ‘se elogerit, et quod omnes principes terre obedire oporteat, et capita sua submitters, CXXVIL, De opiscopis, quod se invicem diligere de- beant. CXXVIIL Ut episcopus episcopnm aliam non con- culeet, EXXIX. De episcopis qui a se fratrum adjutorio sub- traxerint. XXX, De episcopis qui se, quasi canino dente, in~ vicem corroserint. CAXXL. De episcopis qui fratribas nocore desi- dorant, CXXXII. Ut de episcopo sno nullus querelam faciat, prius eum de eadem sepe interpellet. CAXXIIL. Ut episcopi a solo Domino sint dijadi- candi CXXXIV. Nimis timendum et previdendum no of- fendantur episcopi CXXXY. De episcopis qui ab ovibus suis criminan- tur, ut eorum eriminatio non recipiator. CXXXVI, Episcopos a suis ovibus non reprehen- dendos, quod absit, nisi in fide erraverint. CXAXXVIL. De eadem re. CXXXVIIL De eadem re. CAXXIX. De eadumn re. CXL. De infamatis et dilacoratis episcopis, et a cis tatibus propriis pulsis. CXLI. Ut episcopus non dijudicetur, qui sais rebas est exspoliatus. CXLIT. De eadem re. CXLIIL, De eadem re. CXLIV. Ut episcopi criminati libere apostolicam appellent sedem, et pleraque alia circa judicium observanda, CXLY. Episcopus si eb aliquo pulsator, per epi- seopos jndices causa finiatur. CXLVI. De episcopis judicibus quos commanis sensus olegerit. CXLVIT, Ut episcopi comprovinciales judicia non patiuntur. CXLVIII. De episcopo criminato, si judicein suspe- etum habuerit, CXLIX. Si quis episcopos in erimine detentus fae- rit, et mon potest plurimos congregare, a duo- docim episcopis andiatur. CL. De episcopo criminato, si episcopi comprovin- ciales in ojus criminatione dissenserint. CLI. Ut episeopis nullas Iaicus crimen imponere possit. CLIT. Quod inimici aecusatores esse non possint. CLILL. Ut episcopi aceusatorum episcoporum judices esse debeant. CLIV, Qualiter accasatus episeopus discutiendus sit ‘apud patriarchas vel primates, et quot testibus convinei debeat. CLY. De patriarchis et primatibas, CLVI. Ve vocatione accusati episcopi. CLVIL. Ut primates de accusato episcopo non ante sententiam proferant damnationis, quam sat reum peregrinaBURCHARD] WORMACIENSIS EPISCOPI. seipsum confiteatur, aut canonice per innocentes A CLXXXV. De episcopis qui, se viventibus, suecesso- ‘OAT testes convineator. CLVIIT. Qualis primas esse, vel quid agere debest, CLIX. Ut episcopi singularam gentium sciant quis inter eos sit primus. CLX. Ut episcopus accasatus non communione pri- vetor, nisi die statota venire nolueri CLXI. De Mazimo episcopo, variis criminibus infa- mato, et ad synodum sepius rocato, qui venire et se excusare neglexerat. CLXIT. De episcopo iiiculpato qui ad synodum voca- tus venire contempserat CLXIIL. Qui primates siat, qoi metropoliteni. GIXIY. Quod meganda sit accasatis licentia crimi- nandi, priusquam se erimine exnerint, et famil ribus atque sponte confessis, et his qui hesterno aut perendie, aut ante fuerunt inimici. CLXY. De criminationibos adversus doctores non suseipiondis, et de peregrinis judiciis. CLXVE. Ut adversus doctorem accusationes nemo sascipiat. CLXVE. Ut nemo episcopum apud seculares ac- cuset. CLXVIII, De episcopis in judicium seculare non vocandis. CLXIX. Ut non accusetur episcopus a criminosis. CLXX. Quod nullas episcopus extra suam pro- vinciam ad judicium invitetur. CLIXI. De accasatoribus, et testibus rom. CLXXIL. De eadem re. CLXXILL Que sint infames persone. CLXXIY,’ De episcopo accusato, et ab accusatoribus recipiendis, et vocatione. CLXXV. De damnatione episcoporom, accusantium episcopum absque auctoritate apostolicee sedis. CLEXVI. Ut accusatus vel judicatus ab episcopis comprovincialibus, licenter appellet, et adeat Ro- manum pontific CLXXVIL, Ut per seripta nullius accusatio soscipia- tur eo absente qui accusatur. CLXXVIIL. Ut difliciliores cause ad apicem Romane sedis referantur, ut apostolico terminentur judicio, cujus sedis auctoritate omnes Ecclesie regun- tur. GLXXIX. Quod omnes episcopi possint appellare Romanam sedem in necessitatibus posi CLXXX. De induciis criminatorum episcporam, quales esse debent. CLXNAI. De episcopo Centuriensi, qui causam suam in synodo agere renuerat. CLXXXI. Judicium episcopi qui pro crimine ejectus ab officio, postea episcopatum more predonis invasit. CLXXNITL. Cur sancti apostoli eoramque suecessores voluerint difficilem esse aceusationem sacerdo- tum, CLXXXIV. Si episcopus expulsus ausus fuerit in- gredi civitatem, episcopo- c D res eligere desiderant. CLXXXVI. Ut episcopo vivente nullas superordine- tur. CLXXXVII. Quod non liceat episcopo successorem eligere. CLXXXVIIT, Quod nusquam canones precipiant, ot pro egritadine episcopi, alius succedat, et si ipse pro sia molestia petierit, qualiter fleri possit. CLXXXIX. De Ariminensi episcopo, dolore capitis laborante, et in ejus loco altero subrogato. CXC, De episcopo qui per infirmitatem in hebetadi- nom mentis inciderit. CXCI. De episcopo qui propter dolorem capitis repe in amentiam devenerat. CXCIL. De restitutis episcopis per Romanum po fice. CXCIIL, Ut sacerdotes Domini, sieut valgus fecee solet, jurare non prmsamant, vel compellanter, CXCIV. De episcopo sinistro rumore asperso, pet sacramentum autem et purgato et absolute. CXCY, Correctio episcopi qui concubinam bi buit. CXCVI. De episeopo per sacramentum purgeto absoluto. CXCVII. Qualiter senex episcopus corripiendus sit, et quomodo mali ejus consiliari excommuri candi. CXCVIII. De purgatione Leonis pape. CXCIX. Si quis ex ecclesiastico ordine damnatas fuerit a synodo, et ausos fuerit de sacro ministe rio aliquid contingere. CC. Si aliquis ex ecclesiastico ordine excommuni- catusfaerit, et communicare presumpsorit, seipsum damnat, CCI. De ordinatis si torit, CCH. De episcopis sua mana cedentibus, CUIIL, De illo qui seipsum et sibi commissos corr- gere neglexerit. CIV. De eadem re. CCV. De malo pastore quem sux ores fugiant. CCVI. Do illo qui nobititatem Dei a se ejicit. CCVIL. Quod non sunt omnes Alii sanctoram, qui tenent loca sanctorum. CCVIM. Quod nullus ex genere, nee ex loco gloriari debeat. . CCIX. De sacerdotibos qui ovibus suis mala exemple prebent. CCX. Ut tantom caram rerum ecclesiasticaram epi- scopus habeat. CCXI. De usu pallii, ne a metropolitanis presum- plive otatur. CCX. Quod episcopus res sue Eeclesie, nisi cam ‘sno prius commutet, tostamentare non posit. CCXIII. De episcopo qui res sue Ecclesie parent- bus sais indiserete tribuit, CCXIV. De eadem re. quis illorum pereussor exDECRETORUM LIBRI XX. — LIBER PRIMUS. Ne episcopus de rebus viduate Ecclesia quid- A CCXXV. Item de ordinatione episcopi. m alienare preesumat. » De illis qui ad sacerdotum exsequias venire endunt. T. Ut quidquid episcopo relinquitur, id emis- in facultates Ecclesi@ computetur. U. Ut nullus episcopus, nisi cum consilio rerum episcoporum et principis, in hostem lebeat. De eadem ro, De eo si quis ab apostolico falsam epistolam Terit. De accasatis episcopis, 1, Quod non ita in ecclesiasticis agendum sit itis, sicut in seecularibus. ML. Quod aulli, papa vivente, aliam cligere ro ¥. De sessione episcopi. CCXXVI. Que sacerdotes Dei declinare debeant. CCXXVII. De hereditate episcopi ceterorum ec- clesiasticorum. CCXXVIIT. No episcopi propter ruam yuietem, ple- bem sibi commissam negligere presumant, CCXXLX. De episcopis qui, non visitatis parochiis, pretium servitutis requirant. CCKXX. De pnrgatione episcoporum. CCXXXL De eo quiex monacho factas fuerit epi- scopu: CCXXXI. De illo qui de aliqua heresi infamatur, quod in sacro conventu formulam istius professio- nis recitare debeat, p COXXX IIL. De damnatis episcopis, et post recon- cil CCXXXIV. De episcoporum transmutatione. Indicis capitulorum finis. BURCHARDI ECCLESIA WORMACIENSIS EPISCOPI DECRETORUM LIBER PRIMUS DE PRIMATU ECCLESIZ. — Quod in Novo Testamento taum nostrum a Petro 5 lis capperit epistola Anacleti papz ad episcopos Italia di- In Novo autem Testamento post Christum do- inostram, a Petro sacerdotalis copit ordo, nai primo pontificatus in Ecclesia Christi da- + dicente Domino ad eum : Tu es Petrus, et hane petram eedificebo Ecclesiam meam, et infori non preevalebont adversos eam, ‘ot tihi Javes regni celorum. Hic ergo ligandi solven- potestatem primns accepit a Domino, primus- | fidem populum Dei gratia, et virtute som aationis addusit. "— De privilegio beato Petro Domini vice #0- odo commisso, et discretione potestatis, quae + apostolos fui ° epistola Melchiadis pape, Hispanis episcopis «) Atque hoe privilegium beato clavigero Pe- avice solummodo eommisit, quod ejus juste sativum successit sedi, futuris hzreditandum, lenendam temporibus, quomodo et inter bes- vs apostolos fuit quedam diseretio potestatis. i cunetorum par electio foret, beato tamen soneessum est ut aliis preemineret, et eoram I querelam venirent causas, ot interrogationes er disponeret. Quod Dei ordinatione taliter Christum C ordinatum esse credimus, ne omnes posteri eorum cuncta sibi vendicarent : sed semper majores cause, sient sunt episcoporum, et potioram cure negotio- rum ad unam beati principis apostoloram Petri se- dem confluerent, ut inde suscipiant finem judicio- rom unde acceperont initiom institutionum, ne quandoque a suo disereparent capite. Cap. Il. — Ut summus sacerdes non vocetur Roma- ‘nus pontifex, sed prima sedis episcopus. (Can. Afric. can. 6.) Ut prime sedis episcopus non appelletur princeps sacerdotum, aut suamus sacerdos, aut aliquid hujusmodi, sed tantum prime sedis episcopus. Car. IV. — Quod bipartitus sit ordo sacerdotum. (Ez epistola Anacleti pape missa omnibus episco- pis ct reliquis sacerdotibus, cap. 18.) Sacerdotum, fratres, ordo bipartitas est et sicut Dominus illum constituit, a nullo debet pertarbari. Scitis autem apostolos a Domino esse electos, ot constitutes, et postea per diversas provincias ad preedicandum dis- Persos. Cum vero messis cmpit erescere, videns paucos esse operarios, ad eorum adjumentam septa: Binta eligi precepit discipulos. Episcopi vero apo- stolorum, presbyteri quoque septnaginta discipulo- ram locum tenent. Episcopi autem non in castallis aut in modicis civitatibas debent constitui, sed pre-Bat BURCHARDI WORMACIENSIS EPISCOPT. 382 sbyteri per castella et modicas civitates atque villas, A omnia, si fidei documenta verbis simplicibus asserat, debent ab episcopis ordinari et poni singuli tamen per siugulos titulos suos. Amplius quam isti duo ordines sacerdotum, nec nobis collati sunt, nec apo- stoli docuerunt. Cap. V. — Ut non laitt, nee bigami, nec viduorum mariti, sed irreprehensibiles ordinentur episcopi. (Bx deer. Leonis pape, titulo 33.) In civitatibus quarum rectores obierint, de substitnendis episea- pis bee forma servetur, ut is qai ordinandus est, etiam si bone vite testimonio fulciatir, non laicus, nec neophitus, nec secunde: conjugis sit maritus, aut qui unam quidem hubeat vel habuerit, et quam sibi viduam copularit, Sacerdotum enim tam excellens est electio, ut que in aliis membris Ecclesiee non vocantur ad culpam, in illis tamen habentor illi- 8 cita, Cap. VI. — Ut dum episcopus eligitur, si contradi- ctores ‘habeat, quinque episcopi conveniant. (Be coneit. 4fricano, cap. 17.) Sed ot illud est sta tuendum, ut quando ad eligendum episcopum conve- nerimus, si qua contradietio fuerit oborta, quia t Jia facta sunt apud nos, non presumant, ad purgan- dum eum, qui ordinandus est, tres episcopi jam, sed postalentur ad nomeruin supradictorum si ha- beri possunt duo, in eadem plebe cui ordinandus est, ot disentiantur primo persone: contradicentium. Postremo etiam illa quae objiciuntur, pertractentur. Et com purgatas fuerit sub conspectt publico, ita demum ordinetur. Si boc cum vestre sanctitatis animo concordat, roboretur vestre dignationis re sponsione. Ab universis episcopis dictam est : Satis placet. Car, VI. — Quod, nolentibus clericis vel populis, nemo debeat episcopus ordinari. (Bz deer. Calestini papz, cap. 18.) Nullus invitis detur episcopus; cleri, plebis ot ordinis consensus, ot desiderium requiratur. Tone alter de altera eliga- tar Ecclesia, si de civitatis ipsius clericis, cui est episcopus ordinandus, nullus dignus, quod evenire non credimus, potuerit inveniri, Primum enim illi reprobandi sunt, at aliqui de alienis Ecclesiis merito preferantur. Habeat unusquisque sue froctam mi- litia in Ecelesia, in qua suam per omnin officia trans- ‘egit etatem. In aliena stipendia minime alter obre- p pat, nec alii debitam alter sibi andeat vendicare mercedem. Sit facultas cloricis renitendi, si se vi- dorint preegravari. Et quos sibi ingeri ex transverso cognoverint, non timeant refutare, qui si non, de= ditum premium, vel liberum de eo qui eos recturus ‘est, debent habere jadicium. Car, VIL. — Qui episcopi sunt ordinandi, quod debeant prius ezaminari. (Ba concil. Curthagivensi, cap. 1.) Qui episcopus ordinandus est, antea examinetur, si natura prudens est, si docibilis, moribus temperatas, vita castas, si sobrius, si semper sui negocii cavens, si humilis, lis, si misericors, si litteratus, si in lege Do- mini instructas, si in Seripturarum sensibus cautus, si in dogmatibus ecclesiasticis exercitatas. Et ante id est, Patrem, et Filium, et! itum sanctum, unum Dominum esse confirmans, totamque in Trinitate Dei- tatem, coesseatialem, et consublantialem, et com- ternalem, et coomnipotentem preedicans, singalam- que in Trinitate personam plonom Deum, et tolas tres personas, unum Deum. Si incarnationem di- vinam non in Patre neque inSpirita sancto facta, sed in Filio tantum eredat, ut qui erat in divinitate Dei Patris Filius, ipse fleret in homine hominis matris filius : Deus verus ex Patre, homo verus ex matre: carnem ex matris visceribus habens, et animam ho- ‘manam rationalem : simal in eo ntramque naturam, id est, hominis et Dei : personna ana, unus Filius, uns p Christos, unis Dominus creaturarom omoium que sunt, et Auctorem, et Dominum, et Crestorem com Patre et Spiritu sancto omninm creaturarom. Qai Passus sit vera carnis passione, mortuus vera car- poris sui morte, ressurrerit vera carnis sum res. rectione, etvera anime resumptione, in qua veniet judieare vivos et mortuos. Querendum etiam ab eo, siNovi et Veteris Testamenti, id est, legis et prophe- tarum, et apostolorum, unum eumdemque credat Auctorem et Dominum. Si diabolus non per condi- tionem, sed per arbitrium suom factus sit malus, Querendum etiam ab eo, si credat hojus, quam ge- stamus, et non alterivs carnis resurrectionem. Si credat judiciam futurum, recepluros singalos pro his que in bac carne gesserunt, € preemia. Si nuptias non improbet. Si secunda ma- trimonia non condemnet. Si carninm perceptionem non culpet. Si pomnitentibus reconciliati nicet. Si in baptirmo omnia pecata, id est tam illad originale contractum quam illa qae voluntarie admissa sunt, dimittamtur; si extra Ecclesiam catho- jicam ollus salvetor. Cum in his omnibus exami- natas, pleniterque instractus repertus faerit, tone ordinetur episcopas, Cap. IX. — Ut episcopi ditigentissime probentur nleqcinordinenter (Ez concil Aurelian., cap. 12.) Utepiscopi judicie metropolitancrum, et eoram episcoporum qui cir- cumeisa sunt, provehantur ad ecclesiasticam pote statem, hi videlicet, qui plarimo tempore probantar, tam verbo fidei, quam recte conversationis exemple. Car. X.— Quod populo non Hceat per se sacerdotum facere electiones. (Bx coneil. Bracar., cap. 1.) Non liceat popole electionem facere per se, eorum qui ad sacerdotiam Provocantar, sed in judicio episcoporum esse debet, ut ipsi eum, qui ordinandus est, probent, si in ser- mone, et fide, et spiritali vita edoctus sit. Car. XI. — Quod non habeantur guns ee clerus, nee populus elegit, nec comprovi oe ‘scopi consecrurunt, (Can, Leonis pape 13.) Nulla ratio sinit ut inter episcopis cum metropolitani judicio consecrati. UndeDECRETORUM LIBRI XX. — LIBER PRIMUS. ype quasstio de male accepto houore nascatur, A abigat nequaquam et ab istis esse tribuen- aod non doceatur fuisse collatum ? Si qui arici ab istis pseudepiscopis in eis Ecclesiis J sunt, que ad proprios episcopos pertinebant, natio eoram com consensu et consilio presi- 1 facta est, potest rata haberi, ita ut in ipsis sperseverent. Aliter autem vana habenda est ‘atio, quia nee loco fundata est, nec anctori- nnita, — Quod nultus ordinari episcopus debeat, ‘nist ex conventione. one. Aurelian., cap. 2.) Nullus est ordinandus ms, nisi convocatis clericis et paruchianis, ot m consentientibus. . Il. — De lis qui accipiunt regimina ecclesia ‘m et cunctos fastu superbize parvipendunt, yenes dicit :) Quidam assumpta Eeclesia et divinis elevantur, et cunctos fastu superbize vodunt : hi canes magis quam principes no- ar. — De itis episi ii superbire incipiunt. Metis Gregori pope. et apostol’ Poul) Homa= st esse episcopus. Gradum enim mansuetu ipit, non superbies. Paulus dicit : Decet hu- ihominem mansuetum esse, non elatum, nee um. Y. — Quod ordinatiomes episeoporum apost uctoritate a cunctis provincialibus fer dee s c ‘pistola Anaclet. pope scripta episcopis Matiz, mmo.) Ordinationes episcoporum auctoritate ica ab omnibus qui in eadem fuerint pro- sunt celebrande, qui simul convenientes, ium diligenter agant, jejuniumque com con- ibus preeibus celebrent, et manus com san- angeliis que preedicaturi sunt imponentes, ca dio hora tertia orantes, sacraque unctione © prophetarum et regum, capita eorum more oram et Mosi ungentes : qaia omnis sanctifi- mstat in Spirita sancto, cajus virtus invisi- meto est ebrismate promulgata, hoc ritu so- ieelebrenp ordinationem. Quod si omnes mvenire ‘Tainime potuerint, sssensum tamen xcibus et scriptis preebeant, ut ab ipsa ordi- ‘animo non desint. Porro et Hierosolymita- rimus archiepiscopus beatus Jacobus, qui Jicebatar, et secundum carnem Domini nun- ‘est frater, a Petro, Jacobo et Joanne aposto- ordinatus, successoribus videlicet dantes for- orum, ut minus quam a tribus episeopis re- 1g omnibus assensum prebentibus nollatenus ar, et cum communi voto ordinatio cele- TL. — Ne laicus flat episcopus ante xxx unnos ef ante anni conversationem. concil. Arelatensi, can. 7.) Episcopatus vero ibyterii honorem nullas Jaicus ante anni con- mem, vel ante triginta annos accipiat, Parnot. CXL. cy Cap, XVII. — De laicis non temere faciendum episcopos. (Bx concil, Sardicensi, eap. 43.) Osius episcopas dixit : Et hoc necessariam arbitror, ut diligentis- sime tractelis, si forte ant dives, aut scolasticus de foro, aut ex administratore episcopus fuerit postu- - Jatus, ut non prius ordinetur, nisi ante et lectoris manere, et officio diaconi aut presbyteri fuerit, per- fonctus : et ita per singulos gradas, si dignas fueril, ascendat ad culmen episcopatus. Potest enim per has promotiones, que habebunt utique prolixum tempus, probari qua fide sit, qua modestia, qua gra- vitate et verecundia; et si dignus fuerit probatus, divino sacerdotio illastretor : quia conveniens non ‘est, nec ratio vel disciplina patitur, ut temere et leviter ordinetor aut episcopus, aut presbyter, aut diaconus, qai neophytes est ; maxime cum et magi- ster gentium beatus apostolus Paulus, ne hoe fieret donuntiasse et probibuisse videatur, sed hi quorum per longum tempus eraminata sit vita, et merite fuerint comprobata. Car. XVIH. — Quod per gradus ecclesiasticos ad episcopatus debeat offcium perveniri, (Bx decr. Colest. papa Galliarum episcopis missis, can, 16.) Ordinatos vero quosdam, fratres charissimi episcopos, qui nullis ecclesiasticis ordinibus ad tanta: dignitatis fastigium foerint institati, contra Patrum decreta, hujus usurpatione qui se hoc recognoscit fe- cisse didicimus; com ad episcopatom his gradibus qui- bus frequentissime cantum est debeat perveniri, ut minoribus initiati officis, ad majora firmentur. Debet enim antea esse discipulus quisquis doctor essc desi derat, ut posit docere quod didicit, Omnis vite ins tutio hac ad id quo tendit se ratione confirmat. Qui minime litteris operam dederit, preceptor non potest esse litterarom. Qui non per singula stipendia cre- verit, ad merttum stipendii ordinem non potest pervenire. Solum sacerdotinm inter iste, rogo vilius est, quod facilios tribuitar, enm diffeilius im- pleatur? Cap. XIX. — Ut laicam communionem non accipiat, qui per ambitionem episcopatum acceperit (Bx concil. Sardicensi, cap. 2.) Osius episcapus dixit ; Etiam si talis aliquis extiterit temererius, ut fortassis talem excusationem afferens asseveret quod litteras populi acceperit, cum manifestam sit Potuisse plures premio et mercede corrumpi eorum neeram fidem non habent, ut clamarent in et ipsum petere viderentur episcopum, omnino has frandes damnandas esse arbitror, ite ut nee laicam in fine communionem tolis accipiat. Si vobis omnibus placet, statuite. Synodus respondi Placet. Gap. XX. iscopus esse non possit qui, ne- cit metrepeltane consecane furite? (Bx concil, Arelatensi, cap. 6.) Illad autem ante omnia claret, quod eum qui sine conscentia metro- politani constitutus fuerit episcopus, juxta magnam synodum esse episcopam non debere. 48334 BURCHARDI WORMACIENSIS EPISCOPI. Be sbyteri per castella et modicas civitates atque villas, A omnia, si fidei documenta verbis simplicibus asserat, debent ab episcopis ordinari et poni singuli tamen per siugulos titulos suos. Amplius quam isti duo ordines sacerdotum, nec nobis collati sunt, nee apo- stoli docnerunt. Cap. V. — Ut non laiet, nee bigami, nee viduorum ‘mariti, sed irreprehensibiles ordinentur episcopt. (Ex deer. Leonis papz, titulo 33.) In civitatibus quarum rectores obierint, de substituendis episco- pis hme forma servetnr, utis qui ordinandus est, etiam si bone vite testimonio fuleiatir, nom laicus nee neophitus, nec secunde: conjugis sit maritus, aut qui unam quidem habeat vel habuerit, et quam sibi viduam copularit. Sacerdotum enim tam excellens est electio, ut que in aliis membris Ecclesie non vocantur ad culpam, in illis tamen habentar itli- B cite Cap. VI. — Ut dum episcopus eligitur, si contradi- ctores habeat, quingue episcopi conveniant. (Bx concil. 4fricano, cop. 17.) Sed et illud est sta tuendum, ut quando ad eligendum episcopum conve- nerimas, si qua contradictio fuerit oborta, quia ta- lia facta sunt apud nos, non presumant, ad purgan- dum eum, qui ordinandus est, tres episcopi jam, sed postolentur ad nomerumn supradictorum si ha- beri possunt duo, in eadem plebe cui ordinandus cst, ot disentiantur primo persone contradicentinm. Postremo etiam illa quae objiciuntur, pertractentui Et cum purgatus fuerit sub conspectu. publico, ita demum ordinetur. Si hoc cum vestre sanctitatis animo concordat, roboretur vestra dignationis re sponsione, Ab universis episcopis dictum est : Satis placet. Car. VIL — Quod, nolentibus clericis vel populis, nemo debeat episcopus ordinari. (Bx deer. Celestini papa, cap. 18.) Nullus invitis detur episcopus; cleri, plebis et ordinis consensus, ot desiderium requiratur. Tune alter de altera eliga- do eivitatis ipsius clericis, cui est episcopns ordinandus, nullus dignus, quod evenire non credimus, potuerit inveniri, Primum enim ili reprobandi sunt, ut aliqui de alienis Ecclesiis merito Habeat unusquisque sum frociam mi- in qua suam per omnia officia trans- egit wlatem. In aliena stipendia minime alter obre- ibi audeat vendicare nitendi, si se vi- dorint preegravari. Et quos sibi ingeri ex transverso ‘eogaoverint, non timeant refutare, qui si non, ditom premium, vel liberum de eo qu est, debent habere jadicium. Car, VII. — Qui episcopi sunt ordinandi, quod debeant prius examinari. (Be coneil. Curthagiuensi, cap. 4.) Qui episcopus ordinandus est, antea examinetur, si natura prudens est, si docibilis, moribus temperatos, vita castus, si sobrius, si semper sui negocii cavens, si humilis, si affabilis, si misericors, si litteratus, si in lege Do- mini instructs, si in Scripturarum sensibus cautus, si in dogmatibus ecclesiasticis exercitatus. Et ante mercedem, Sit facultas clericis id est, Patrem, ot Filium, etSpiritom sanctum, unum Dominum esse confirmans, totamque in Trinitate Dei- tatem, coessentialem, et consubtantialem, et com- ternalem, et coomnipotentem predicans, singulam- que in Trinitate personam plenom Deum, et totas ‘tres personas, unum Deum. Si incarnationem di- vinam non in Patre neque in Spirita sancto facta, sed in Filio tantum eredat, ut qui erat in Patris Filius, ipse fleret in homine hominis matris filius : Deus verus ex Patre, homo verus ex matre; carnem ex matris visceribus habens, et animam bi- manam rationale : simol in eo utramque naturam, id est, hominis et Dei : personna ana, unus Filius, unos p Christos, wous Dominas creaturarum omoium que sunt, et Auctorem, et Dominum, et Creatorem eom Patre et Spiritu sancto ommium creaturaram. Qai passus sit vera carais passione, mortuus vera cor- poris sui morte, ressurrexit vera carnis sus resor- Tectione, et vera anime resumptione, in qua veniet judicare vivos et mortoos. Querendum etiam ab ¢0, si Novi ot Voteris Testamenti, id est, legis et prophe- tarum, et apostolorum, unum eumdemque credat Auclorem et Dominum. Si diabolus non per condi- tionem, sed per arbitrium suam factus sit malas. Queerendum etiam ab eo, si credat hujus, quam ge- stamus, et non alterius carnis resurrectionem. Si credat judiciom futuram, recepturos singalos pro his que in bac carne gesserunt, vel penas, vel € premia. Si noptias non improbet. Si secunda ma- trimonia non condemnet. Si carniam perceptionem non culpet. Si panitentibus reconciliatis comme nicet. Si in baptirmo omnia pecata, id est tam lad originale contractum quam illa que voluntarie admissa sunt, dimittamtur; si extra Ecclesiam catho- Jicam llus salvetor. Cum in his omnibus exemi- natus, pleniterque instructus repertus foerit, tune ordinetar episcopas, Cap. IX. — Ut episcopi diligentissime cniequen rdentaes (Ez concil Aurelian., cap. 12.) Utepiscopi judicie metropolitanorom, et eoram episcoporum qui ei cameisa sunt, provehantur ad eeclesiasticam pole statem, hi videlicet, qui plarimo tempore probantar, tam verbo fidei, quam rects conversationis exemple. Car. X.— Quod populo non liceat per se sacerdotun facere electiones. (Ex concil. Bracar., cap. 1.) Non liceat popalo electionem facere per se, eorum qui ad sacerdotinm Provocantar, ted in judicio episcoporum esse debat, tut ipsi eum, qui ordinandus est, probent, si in ser mone, et fide, et spiritali vita edoctus sit. Cap. XI. — Quod non habeantur i, quos mee clerus, nec populus elegit, nee comprovi oe scopi consecrurunt. (Can. Leonis papa 15.) Nulla ratio sinit ut inuet episcopos habeantor qui nee a clericis sunt electi, nee a plebibus expetiti, nec a comprovineialibes episcopis cum metropolitani judicio consecrati. UndeDECRETORUM LIBRI XX. — LIBER PRIMUS. ape queestio de male accepto honore naseatur, A nbigat nequaquam et ab istis esse tribuen- ‘vod non doceatur faisse collatum ? Si qui au- erici ab istis pseudepiscopis in eis Ecclesiis i sont, que ad proprios episcopos pertinebant, natio eoram cam consonsu et consilio presi- m facta est, potest rata haberi, ita ut in ipsis is perseverent. Aliter antem vana habenda est ratio, quia nec loco fundata est, nee auctori- anita. - nullus ordinari episcopus debeat, Ss ea conventione. cone. Aurelian., cap. 2.) Nullas est ordinandus ous, nisi convocatis clericis et parochianis, et m consentientibus. IIL. — De illis qui accipiunt regimina ecclesia- tm et cunctos fasiu superbie parvipendunt, penes dicit:) Quidam assumpta Ecclesia et divinis elevantur, et cunctos fastu superbie endunt; bi canes magis quam principes no- tor. IV. — De illis episcopis qui superbire incipiunt. dictis Gregori a et Sipestatt Paull) Homi: et esse episcopus. Gradum enim mansuetudi- ipit, nom superbie. Paulus dicit : Decet hu- lhominem mansuetum esse, non elatum, nec um. V. — Quod ordinationes episcoporum aposto- bei ‘ cunctis provinetatious. fert de epistola Anaclet. papz scripta episcopis Italiz, ong.) Ordinationes episcoporum auctoritate ‘ica ab omnibus qui in eadem fuerint pro- sunt celebrande, qui simul convenientes, ium diligenter agant, jejaniumque cam con- tibus precibus celebrent, et manus cam san- rangeliis que predicatori sont imponentes, ica die hora tertia orantes, sacraque unctione lo prophetarum et regum, capita eorum more corum et Mosi ungentes : quia omnis sanctili- onstat in Spirita sancto, cajus virtus invisi- ancto est chrismate promulgata, hoc ritu so- a eelebrenp ordinationem. Quod si omnes si- onvenire minime potuerint, assensum tamen ecibus ot scriptis preebeant, ut ab ipsa ordi- sanimo non desint. Porro et Hierosolymita- wrimus archiepiscopus beatus Jacobus , qui dicebatur, et secundum carnem Domini nun- sest frater, a Petro, Jacobo et Joanne aposto- ordinatus, successoribus videlicet dantes for- ‘orum, ut minus quam a tribus episcopis re- ne omnibus assensum preebentibus nollatenus ar, et cum commani volo ordinatio cele- B c Wi. — Ne laicus at epitcopus ante xxx canoe ef ante anni conversa concil. Arelatensi, can. 7.) Episcopatus vero shyterii honorem nullas laicus ante anni con- onem, vel ante triginta annos accipiat. Patnot. CXL. cy Car. XVII. — De laicis non temere faciendum episcopos. (Bz eoneil. Sardicensi, cap. 43.) Osius episcopas dixit : Bt hoe necessarium arbitror, ut diligentis- sime tractelis, si forte ant dives, aut scolasticus de foro, aut ex administratore episcopus fuerit posta- - latus, ut non prius ordinetur, nisi ante et lectoris manere, et officio diaconi aut presbyteri fuerit, per- fonctus : et ita per singulos grados, si dignas fuerit, ascendat ad culmen episcopatus. Potest enim per has promotiones, que habebunt utique prolixum tempus, probari qua fide sit, qua modestia, qua gra- vitate et verecundia; et si dignus fuerit probatus, divino sacerdotio illustretar : quia conveniens non est, nec ratio vel disciplina patitur, ut temere et leviter ordinetar aut episcopus, aut presbyter, aut diaconus, qui neophytas est ; maxime cum et magi- ster gentium beatus apostolus Paulus, ne hoe fieret denuntiasse et prohibuisse videatur, sed hi quorum per longam tempus exeminata sit vita, et merita fuerint comprobata, CaP. XVIII. — Quod per gradus ecelesiasticos ad ‘episeopatus debeat officium perveniri. (Bx decr. Colest. papz Galliarum episcopis missis, can, 16.) Ordinatos vero quosdam, fratres charissimi, episcopos, qui nallis ecclesiasticis ordinibus ad tanto ignitatis fastigium fuerint institati, contra Patrum decreta, hujus usurpatione qui se hoc recognoscit fe- cisse didicimus; eam ad episcopatam his gradibus qui- bus frequentissime cantum est debeat perveniri, ut minoribus initiati officis, ad majora firmentur. Debet enim antea esse discipulus quisquis doctor esso desi- derat, ut possit docere quod didicit. Omnis vite i tutio hac ad id quo tendit se rations confirmat. Qui minime Jitteris operam dederit, preceptor non potest esse litteraram. Qui non per singula stipendia ere- verit, ad meritum stipendii ordinem non potest perrenire. Solum sacerdotinin inter ista, rogo vilius est, quod facilias tribuitur , com difficiius im- pleatur? Car. XIX. — Ut laicam communionem non accipiat, qui per ambitionem episcopatum acceperit. (Ex concit. Sardicensi, cap. 2.) Osius episcopus dizit ; Etiam si talis aliquis extiterit temerarius, ut fortassis talem excurationem alferens asseveret, quod litteras populi acceperit, cum manifestam sit potuisse plures premio et mercede corrumpi eoram qui sinceram fidem non habent, ut clamarent in et ipsum petere viderentur episcopum, omnino has frandes damnandas esse arbitror, ita ut Si omnibus placet, statuite. Synodus respondit : Placet. Car. XX. — Quod episcopus esse non possit qui, ne- ‘Aciente metropolitano consecrutus fusrit. (Ex concil. Arelatensi, cap. 6.) Illud autem ante . omnia claret, quod eum qui sine conscentia metro- politani constitutus fuerit episcopus, joxta magnam synodum ease episcopam non debere. 48st sbyteri per caste debent ab episcopis ordinari et poni singuli tamen per siugulos titulos suos. Amplius quam isti duo ordines sacerdotum, nec nobis collati sant, nec apo- stoli docaerunt. Car. V. — Ut non laici, nec bigami, nec viduerum ‘mariti, sed irreprehensibiles ordinentur episcopi. (Bx decor, Leonis pape, titulo 33.) In civitatibus quarum rectores obierint, de substituendis episco- pis hee forma servelur, utis qoi ordinandus est, etiam si bonm vite testimonio fuleiattir, non laicus, nee neophitus, nec secunde conjugis sit maritus, aut qui unam quidem habeat vel hubuerit, et quam sibi viduam copularit. Sacerdotum enim tam exeellens est electio, ut que in aliis membris Eeclesie non vocanturad culpam, in illis tamen habentor illi- 5 cite, Car. VI. — Ut dum episcopus eligitur, si contradi- etores “habeat, quingue episcopi conveniant, (Ex concil. 4/ricano, cap. 17.) Sed et illud est sta- toendum, ut quando ad eligendum episcopum conve~ nerimas, si qua contradictio fuerit oborta, quia ta- lia facta sunt apod nos, non preesumant, ad purgan- dum eum, qui ordinandus est, tres episcopi jam, sed postulentur ad numerum supradictoram si ha- beri possunt duo, in eadem plebe cui ordinandus est, et discatiantur primo persone contradicentium. Postremo etiam illa qua objicinntur, pertractentur. Et cam purgatus fuerit sub conspectu publico, ita demum ordinotur, Si hoc cum vestrae sanctitatis animo concordat, roboretur vestr# diguationis re- sponsione. Ab universis episcopis dictum est : Satis placet. Car. VI. — Quod, nolentibus elericis vel poputis, nemo debeat episcopus ordinari. (Bx deer. Calestini papa, cap. 18.) Nullus inv detur episeopus; cleri, plebis et ordinis consensus, ium requiratur. Tune alter de altera eliga- si de civitatis ipsius clericis, cui est episcopus ordinandus, nullus digaus, quod evenire non credimus, potuerit inveniri. Primum enim illi reprobaadi sunt, ut aliqui de alienis Ecclesiis merito rautur, Habeat unusqaisque sue fractam mi- in qua suam per omnia officia trans egit wtatem. In aliena stipendia minime alter obre- pat, nee alii debitam aller sibi audeat vendicare mercedem. Sit facultas clericis renitendi, si se vi- derint preegeavari. Et quos sibi ingeri ex trausverso eognoverint, non timeant refutare, qui si non, de- Ditum premium, vel liberam de e0 qui eos recturus est, debent habere jodicium. Cae, VILL. — Qué episcopi sunt ordinandi, quod debeant prius examinari. (Bx coneil, Curthaginensi, cap. 4.) Qui episeopus ordinandus est, antes examinetnr, si natura pradens est, si docibilis, moribus temperatos, vita castas, si sobrins, si semper sui negocii cavens, si h si affabilis, si misericors, si litteratus, si in lege Do- mini instructas, si in Scripturarum sensibus cautas, si in dogmatibus ecclesiasticis exercitatus, Et ante BURCHARDI WORMACIENSIS EPISCOPI. et modicas civitates atque villas, A omnia, si fidei documenta verbis simplicibus asserat, c D BBB id est, Patrem, ot Filium, etSpiritum sanetam, unum Dominum esse confirmans, totamque in Trinitate Dei- tatem, coossentialem, et consubtantialem, et com- ternalem, et coomnipotentem preedicans, singulam- que in Trinitate personam plenum Deum, et totes tres personas, unum Deum. Si incarnationem di- vinam non in Patre neque inSpirita sancto facta, sed in Filio tantam eredat, ut qui erat in divinitate Dei Patris Filius, ipse fleret in homine hominis matris filios : Deus verus ex Patre, homo veras ex matre: carnem ex matris visceribus habens, et animam : simal in eo utramque natura, id est, hominis et Dei : personna ona, unus Filius, unos p Christas, uous Dominus creaturarum omnium que sunt, et Auctorem, et Domiaum, et Creatorem com Patre et Spiritu sancto omnium creaturaram. Qoi Passus sit vera carnis passione, mortuus vera cor- poris sui morte, ressurrerit vera carnis suse rest Tectione, et vera anime resumptione, in qua veniet judicare vivos et mortaos. Querendom etiam ab eo, ‘si Novi ot Veteris Testamenti, id est, legis et prophe- tarum, et apostolorum, unum eumdemque credit Auctorem et Dominum. Si diabolus non per condi- tionem, sed per arbitrium suom factus sit malus. Querendum etiam ab eo, si eredat bujus, quam ge- stamus, et non alterius carnis resurrectionem. Si eredat judicium faturam, reeepturos singulos pro his que in bac carne gesserunt, vel pcenas, vel preemia. Si nuptias non improbet. Si secunds ma- trimonia non condemnet. Si carniam perceptionem non culpet. Si penitentibus reconciliati nicet. Si in baptirmo omnia pecat illad originale contractum quam illa que voluntarie admissa sunt, dimittantur; si extra Eeclesiam catho- Ticam ollus salvetur. Cum in bis omnibus exami- natus, pleniterque instructus repertus fuerit, tant ordinetar episcopus, Car. IX. — Ut episcopi ditigentissime probentur anlage order (Bx concit Aurelian., cap. 12.) Utepiscopi judicie metropolitanoram, et eoram episcoporam qui eit- cameisa sunt, provehantur ad eeclesiasticam pote statem, hi videlicet, qui plurimo tempore probantar, tam verbo fidei, quam rects conversationis exemplo. Car. X.— Quod populo non ticeat per se sacerdotwm Tacere electiones. (Ex concit. Bracar., cap. 1.) Non liceat populo electionom facere per se, eorum qui ad sacerdotiom Provocantur, sed in judicio episcoporum esse debet, ut ipsi eum, qui ordinandus est, probent, si in se mone, et fide, et spiritali vita edoctus sit. = Quod non habeantur ¢ see populas elt nee comprovtaciae scopi consecrurunt, (Can. Leonis papz 45.) Nulla ratio sinit ut inter episcopos habeantor qui nec a clericis sunt electi, nee a plebibus expetiti, nee a comprovineialibes episcopis eum metropolitani judicio consecrati. Cade quos nse ales ep