0% found this document useful (0 votes)
188 views18 pages

Vairagya Shatak Analysis and Insights

This document provides a 3 sentence summary of a speech given by Gokal Singh Ji on January 10, 2016 at Gursikh Sabha - Patiala. The speech discusses the concept of detachment or Vairagya through 100 verses. It explains how detachment from worldly attachments and desires leads to inner peace and liberation from the cycle of birth and death. The summary is in Punjabi and focuses on key ideas about detachment presented in the original speech.

Uploaded by

teradeeppb046
Copyright
© © All Rights Reserved
We take content rights seriously. If you suspect this is your content, claim it here.
Available Formats
Download as PDF, TXT or read online on Scribd
0% found this document useful (0 votes)
188 views18 pages

Vairagya Shatak Analysis and Insights

This document provides a 3 sentence summary of a speech given by Gokal Singh Ji on January 10, 2016 at Gursikh Sabha - Patiala. The speech discusses the concept of detachment or Vairagya through 100 verses. It explains how detachment from worldly attachments and desires leads to inner peace and liberation from the cycle of birth and death. The summary is in Punjabi and focuses on key ideas about detachment presented in the original speech.

Uploaded by

teradeeppb046
Copyright
© © All Rights Reserved
We take content rights seriously. If you suspect this is your content, claim it here.
Available Formats
Download as PDF, TXT or read online on Scribd
You are on page 1/ 18

;wogD

Xow Gok FqwD'gk;e


Fqh g[oF'sw i?B
~
10 Btzpo 2016
~ G/IN
- oftzdo i?B
wkb/oe'Nbk

4 1
t?okr: Fse
t?okr: Fse
(Vairagya Shatak)

w{b b/ye L
eft gdwBzdh

Nhekeko L
vkH (Fqhwsh) bfbsk f;zx

gzikph nB[tkde L
g[oF'sw i?B - oftzdo f;zx

2 3
nkfeqsh tkbh, ;[zdo Bt i'pB tkb/ ;oho dk ;zrw fiBQK okjhI SZv
nB[tkdeK tZb'I
fdZsk frnk, nfij/ Xosh d/ :'rhnK s'I jkfonk j'fJnk ekwd/t th
gdwBzdh eft d[nkok ofus t?okr Fse fJZe wjZstg{oB
eh ftrkV ;edk j? <
;z;feqs ouBk j? fi; ftZu ;z;feqs dh Fse (100) Fb'eK dh
(8) gozgok dk gkbD ehsk frnk j?. gdwBzdh B/ nkgDk E'VQk fijk gfou?
fJ;sohnK dh eEk o{gh p/b i/ fFzrko o{gh nzfwqs d/ f;zi/ ][d jh fdZsk j?.

;[zdosk tkb/ jB, peo o{gh gZshnK tkb/ ;[F'fGs ns/ fyV/ ;[zdo nkg Bkrg[o d/ ofjD tkb/ ;B. nkg ]kBdkBh i?B ;B.

c[ZbK d/ w/b Bkb wB ~ joB tkbh j?, nfijh ;[zdoh ~ fiBQK T[jBK d/ ;w/I i?B Xow pj[s c?fbnk j'fJnk ;h. T[jBK d/ fgsk ;/m

pqjwuoi o{gh tos dh nZr Bkb Bk uj[ gk;/ ~ G;w eo fdZsk Fqh XBd/t ;B i' Xkofwe ftoesh d XBh ;B. fijBK yoso rZS d/
nukfonk fiB pbG;{oh ih dh gq/oBk Bkb Bkrg[o fty/ shoEzeo
j?, T[; dk j[bhnk ekwd/t eh ftrkV ;edk j? <
B/fwBkE dk wzfdo pDkfJnk ;h.
(9) eft nkgD/ s'I gfjbK j'J/ Fse b/yeK s'I ek\h gqGkfts
e[M e[M bkb nZyK tkbh ekw[e fJ;sohnK d/ okjhI ikgdk j?. fJ; ouBK ftZu Szd, nbzeko dk yk; fXnkB oZfynk frnk

brksko ns/ soQK soQK d/ fsZy/ eNkeF o{gh pkBK dk ;w{j nB/eK j?. fJ; ouBk dk ;wK fteow dh 12thI ;dh s'I pknd dk j?.

tko ;[fNnk frnk , go fiBQK d/ e'b F[ZX ftt/e o{gh pZio dk jEbh ouBk ftZu ;z;ko dh fyB-Gzr[osk dk T[gd/F fdZsk

etu jw/Fk uj[z gk;/ x[zwdk j?, T[; ekwd/t dh bhbk ~ gqkFfus frnk j?. n;hI fJ; gqkuhB i?B ouBk dk gzikph nB[tkd T[g-

eo d/D tkb/ ~ fJj fBFu? jh eh eo/rk < gqtosBh, ;zEkok ;kfXek, i?B i:'sh, fiB Fk;B gqGkftesk ;kXth
Fqh ;toB eKsk ih wjkoki ih dh gqw[Zy u/bh Fk;B gqGkftek T[`so-
(10) Gkos-gqtosBh ;kXth Fqh ;[Xk ih wjkoki dh gq/oBk Bkb ehsk j?.
fJj jEBh dh ukb tkbh gq/fwek nZr/ s/ fgZS/ ftykJh fdzdh n;hI g{oh e'fFF ehsh j? fe nB[tkd w{b nB[tkd ~ S{j/. rbshnK
j?. T[j Xosh s/ nekF s/ th ftykJh fdzdh j?, j'o sK eh < jo bJh gkmeK s'I f]wk wzrd/ jK.

gk;/ jw/Fk ftykJh fdzdh j?. id sZe ekwd/t dh ;zrs d/ o; ftZu fwsh 31 wkou, 2016 g[oF'sw i?B - oftzdo f;zx
wzvh r'fpzdrVQ.

8 5
(1) (4)
i' fJZe' ;w/I fszB b'eK ~ jZE T[`go fNe/ ewb dh soQK i' gokJh fBzdk ftZu r{zr/ jB, gokJh fJ;soh T[`go wkVh B}o
t/ydk j?, nkgDh pkDh d/ okjhI i' gqkDhnK ~ efbnkDekoh T[gd/F oZyD s'I th nzBQ/ jB, gokJ/ XB ~ u'oh eoB ftZu bzrV/ jB, T[j
nkyd/ jB, ndG[Zs ftXhnK d/ Bkb d/t ns/ n;[oK d/ okjhI g{fis wjKg[oy ;z;ko d/ ;q/Fm jB Gkt ;z;ko T[`go fiZs jk;b eoB
ns/ G?, ftbk; ns/ jk;/ s'I T[sgzB Gow ofjs T[j GrtkB tkb/ i/s{ jB.
fiB/Fto ;kvh oZfynk eoB.
(5)
T[j tZy o{g ftZu ;[F'fGs j[zdk j'fJnk ndG[Zs :'rhFto i'
(2)
eo'X ftZu d[yh BjhI j[zdk ns/ Bk y[Fkwd ftZu nkBzd wkBdk j?, Bk
fiBQK B/ ftt/e o{gh tio d/ c?bd/ j'J/ eo'X nkfd o{gh
pdp{ s'I d[yh j[zdk j ns/ Bk y[Fp{ ftZu ][F j[zdk j?, Bk n"osK dh
gops ;fEo eo fdZs/ jB, fiBQK okjhI :'r nfGnk; o{gh e[jkVh
;[zdosk ftZu vZ[pdk j? ns/ Bk jh wo/ e[Zs/ Bkb dt/F eodk j?, T[j
Bkb w'j o{gh doZ]s ~ fwZX fdZsk j?, fiBQK okjhI ;ziw s/ f;ZX-
;z;ko i/s{ j[zdk j?.
wzso ftXh Bkb tX/ ekw p[yko ~ pzBQ fdZsk j?, w[esh d/ ;[y
;zgoe d/ of;e nfij/ :'rhnK dh n;hI tzdBk eod/ jK.
(6)
fpBK F[ZX fjod/ tkb/ g[oFK dk fdb jw/Fk Bk sK fwZso #s/ ][F
(3)
j[zdk j? ns/ Bk u[rby'oK gqsh t?o oZydk j?, Bk ;z;kfoe ekw G'rK
fiBQK okjhI v{zx/ gq/w ftZu v[Zph gq/fwek th fBFu/ jh
tZb fyZu oZydk j?, Bk sgZf;nk ftZu eFN dk nB[Gt eodk j?, Bk
fgFkuBh dh soQK SZv fdZsh rJh, ;ZgDh dh soQK bZSwh th d{o s'I
osB ftZu fyZu jk;b eodk j? ns/ Bk gZEo d/ gqsh dt/F oZydk
SZv e/ ubh rJh, fGzB-fGzB gqeko d/ Mo'fynK tkb/ ;[zdo wBGkT[Id/
j?, T[j :'rh jh ;Zuk :'rh j?.
wfjb ~ th fiBQK pzph dh soQK SZv fdZsk j?, fJ; gqeko Bkb
nBk;es Gkt s'I ;[F'fGs, T[j ;ZiD g[oF fJ; Xosh T[`go y[F (7)
j'D. ;[zdosk dh ;zgsh tkb/, fGzB ebktK ftZu bZr/ j'J/, ;[zdosk
Bkb g[FN ns/ T[`Bs nbjV ukb tkbh Bkr ezfBnk dh soQK ;[zdo

6 7
uzrhnK e"w Bkb jh T[j Xosh gftZso ehsh rJh j?. nfijk w?I bhB ;h sd sZe jh s[jkvh fJj jkbs ;h. go fJj fe; soQK dh
wzBdk jK. ;wkXh j? i/ s[;hI T[; ;w/I ;kjwD/ yVQh j'Jh ~ BjhI t/y oj/ j'.
(21)
(11)
fit/I u/s wjhB/ ftZu M{b/ T[`go p?mhnK j'JhnK ftbk;
j/ GkJh ! g[FN ;oho tkbh s/ ;oho Bkb ;zi'r j'D s'I
tkbhnK e[VhnK d/ okjhI ehshnK ikD tkbhnK ndG[Zs joesK ~
pknd ;zi'r s'I voB tkb/, wkB ;w/I y[Fkwd Bkb |ohph tkbk w{zj
t/y e/ pfuZso wziohnK d/ Gko Bkb j'D d/ pjkB/ ewb th o'wKfus
XkoB eoB tkb/, ftS'V/ dh ekw nrBh s'I jw/Fk ibd/ ofjD tkb/
j' frnk j?, nfij/ u/s wjhB/ ftZu th nkgDh (frnkBh) puB d/
ekwh b'eK ~ ;kohnK fdFktK s'I d[Zy j[zdk j?. nfij/ ekw[e g[oFK d/
ojZ; ftZu v[Zp/ wB tkb/ fiBQK :'rhnK dk wB ekw ghVk s'I fpbe[b
d[Zy Go/ ihtB ~ fXeko j? <
BjhI xpokT[Idk, fBFfus jh T[j iht XB j?.

(12)
(22)
fjoBh dh soQK nZyK tkbh fgnkoh fJ;soh d/ ftuekob/
;tkfXnkJ/ o{gh T[`sw rhs dh ;zrs eoB tkb/, ;zs'y o{gh
Gkr nkgDh eqw i'rh ~, G? ns/ nZyK dh s/}h ~, pkbK dh e[Nhbsk
c[ZbK s'I o'wKfus, :EkoE frnkB o{gh ftbk; wzvg ftZu ;fEo
~, rZbQK dh bkbh ~, rsh ftZu wzd ~, ;oho d/ em'o nzrK ftZu
;q/FN fXnkB o{gh ftbk; nk;B dk nk;ok b? e/ sstkoE frnkB
em'osk ~, nZyK ftZu uzubsk ~ ;gZFN t/y e/, b'e t?okr tZb
(fywk) o{gh fJ;soh dk ;zr eoB tkb/ fJZe' fJZe fBotkB d/ ;[Zy
BjhI bZrd/. fJ; s'I f;ZX j[zdk j? fe ekw[e b'e xZN neb tkb/ j[zd/
d/ fJZS[e wB tkb/ oks r[ikod/ jB, T[j jh XB jB.
jB.

(23) (13)
j/ uzub nZyK tkbh ! fsZy/gB d/ egN dk eh bkG < p[Ykg/ okjhI ;\/d pkbK ~, BFN j'Jh itkBh dh ;zGkb,
feqnkjhD nzrK d/ joes ns/ nzrVkJh ns/ T[pk;h nkfd Bkb eh ew}'o B}o, ezBK dh ;[BD Fesh xNBk, nkgDh irQk #s/ jN/ j'J/
j't/rk < jo nzr ftykT[D dh S/sh eoB dk eh wsbp j? < y[Fh dzd, jZvh, wk; ns/ uwVh ~ t/yd/ j'J/ th, fezB/ d[Zy dh rZb j? fe
Bkb y[Fkwd dk eh bkG < w/o/ bJh s[;hI p/noE jh nkgDh ikB ~ w{oy b'e T[;/ gq/fwek dk fXnkB oZyd/ jB.

12 9
;w[zdo o{g, :[tsh dhnK nZyK o{gh ue'o d/ bJh g{oB uzdowk o{gh
(14)
ns/ ;'Gkfrnk bZSwh d/ fBfX ;o{g, Bt:"tB d/ gqkgs j' ikD #s/
Gkt/I p/fJB;k\h okjhI ewkJ/ XB dh soQK, ;ko/ dzd fes/
th i' fteko ~ gqkgs BjhI j[zdk, T[j wB[Zy d[obG j[zdk j?.
fvZr g?D, go rowh s'I xpokJ/ j'J/ swkb gZso dh soQK ;oho
MZ[ohnK tkbk j' frnk, pkbK ftZu uzdo wzvb dh soQK ;gZFN ;c/dh (18)
B}o nkT[D bZr gJh j?, jkJ/ fco th w/ok fjodk G'r ftbk; s'I fi; B/ jEBh dh ukb torh ekw[e fJ;soh dk fsnkr
BjhI xpok e/ fJZSk nB[;ko GZi fojk j?. eo fdZsk j?, T[j wB[Zy dk pjkdoh ftZu ;q/FN ekwd/t o[Z; e/ th
eh ftrkV/rk < Gkt ekwd/t th fsnkrh dk e[M th BjhI ftrkV
(15)
;edk.
fJ;sohnK i' egN g{oB toskU Bkb fwZmh pkDh
p'bdhnK jB, T[; ~ ekw[e fuZs tkb/ g[oF gq/w tkbh rZspks (19)
wzBd/ jB. fit/I jh ekw p[yko d/ tZ; j' e/ gq/wh gq/fwek ~ t/ydk j?,
sK T[j Fow ftBkF ~ gqkgs j' iKdh j?, S/sh jh pqjwuoi tos
(16)
th BFN j' iKdk j?. frnkB fJeZmk j' e/ ;z[xV iKdk j?. go id
id sZe yokp o; s'I gqGkfts g{oB o{g G'iB Bkb n;ziw
Boe rsh d/ fGnkBe cb dh :kd nkT[Idh j? sK n;b ftZu
~ BjhI fiZfsnk ikt/, f;XKsK d/ noE o{g wjkn"FXh u{oB ~
frnkB d/ gqrN Bkb gq/fwek th }fjo dh soQK j' iKdh j?.
fjod/ Bkb Bk gukfJnk ikt/, frnkB o{gh jbe/ gkDh ~
ftXhg{ote Bk ghsk ikt/, sd sZe ekw s'I T[sgzB p[yko sst
(20)
frnkB tkbh FKsh ~ gqkgs BjhI eo ;edk. j/ fjod/, j'o
fi; d/ okjhI eo[Dk Bkb fjz;k fteko, ;Zu Bkb d[FN
dtkJhnK dh tos'I Bk eo.
puB, ;zs'F okjhI gokJ/ XB dh u'oh eoB dh us[okJh, Fhb Bkb
(17)
brkt fBorqzE (i?B Xow gkbD eoB Bkb) gforqfj (;zrqfj) dh
fFzrko o{gh doys d/ pdb o{g, ekw yVQ/ d/ o;
fyZu, itkBh ftZu jh ;gZFN o{g ftZu BFN eo fdZsh rJh j?, T[BQK
s'I g{oB Bdh, ekw d/ fgnk;/, gq/fwek, us[o pkDh o{gh w'shnK d/

10 11
ftykJh fdzdk j?. fco :[te p[Ykg/ s'I y[odk ftykJh fdzdk j?, T[j eFN d/ oj/ j', feT[Ife w/ok wB sK F[ZX (gow sZst) d/ fXnkB
p[Ykgk th w"s d/ ekoB feZE/ ubk frnk, fJ; ftF/ s'I fpbe[Zb jh o{gh wjk o;kfJD d/ nkBzd ftZu wrB j' u[Zek j?.
BjhI ikfDnk iKdk. fJ; fJzdoikb ~ t/y j'o fJzdo ikb ~ eh
bkG < (24)
;Zu/ frnkB o{gh iV tkb/, doFB o{gh FkyktK tkb/,
(34)
nkuoB o{gh doZ]s ~ fi; B/ FoXk d/ gkDh Bkb f;zfink j?, T[j
fi; d/ okjhI jkEhnK d/ jzeko Bkb Xkok ;w{j s'I ehuV
doZ]s T[; ~ w[esh o{gh \b gqdkB eodk j?.
tkbk j[zdk ;h, dfoZso th fi; e'b G[Zy d/ tZ; j' e/ BjhI nkT[Idk
;h T[BQK ~ t/y e/ j?okBh j[zdh j?. fJZE/ i' f}nkdk XB ftykJh fdzdk
(25)
j?, T[j eow bhbk dk cb j?.
j/ ;yh ! eo'X nkfd (ekw, eo'X, jzeko, b'G o{gh uko
eFkfJ) o{gh uko g?oK tkb/, w'j o{gh ;[zv tkb/, okr dt/F o{gh
(35)
fsZy/ ns/ bzp/ dzdK tkb/, efmBsk ekoB eoB :'r ezw Bkb gkrb
w"s d/ dotki/ s/ iKd/ j'J/ wB[Zy d/ Bk g[Zso Bk XB Bk
wkfJnk Gow o{gh d[FN jkEh ~ fi; B/ ;Zu/ frnkB o{gh nze[F
wfjb j[zd/ jB, go g[zB ns/ gkg jh ;Bw[Zy j[zd/ jB.
Bkb ekp{ eo fbnk j?, T[; d/ okjhI (ikgdk j?) fszB b'e tZ; eo
bJ/ rJ/ jB.
(36)
i/ wB[Zy nkydk j? fe w?I ;cbsk g{ote jzeko ~ BFN
(26)
eoe/ fco gzi fJzdohnK dh fiZs s'I T[`md/ j'J/ ekw fteko ;w{j ~
nfij/ pj[s ;ko/ ebkeko ftykJh fdzd/ jB i' nkgDh
BFN eo d/tKrk, T[; s'I pknd ;d fXnkB g{ote y/v y/v ftZu
tXdh ehosh d/ bJh Bhu wB[ZyK d/ okjhI th wzrD T[`go nkgDk ;G
(n;kBh Bkb) w'j d/ gq;ko ~ o'eD bJh ezw eoKrk - T[j pd-
e[M xkj dh soQK d/ fdzd/ jB. nfij/ Xhoi tkb/ th jB i' ;tkwh
fe;ws BjhI ikDdk fe fJ;/ d"okB (fjz;e) ekb fBFu? jh T[; ~
d/ bJh nkgD/ gqkDK dk S/sh jh fsnkr eo fdzd/ jB, go T[j wB[Zy
u[Ze bt/rk.

16 13
d' fszB jh jB fiBQK dk wB fwZso ns/ d[FwD ftZu pokpo ofjzdk (30)
j?. fJj ;[zdo nkfeqsh tkbh n"os w/oh j?, fJj gq/w Bkb
Gog{o g[Zso w/ok j?, fJj ;'Bk jh w/oh ;zgsh j?, fJj fgnko/
(27)
foFs/dko w/o/ jB, xo w/ok j?, fJ; gqeko fJBQK ;kfonK ftZu nzBQk
fi; dk fjodk ofjw tkbk, pkDh ;Zu Bkb fFzrkoh j'Jh
iht, pdfe;ws wB[Zy eo'fgs j' e/ ;kjwD/ nkT[Idh w"s ~ BjhI
j't/ ns/ ;oho goT[geko ftZu bZrk j?, T[;dk efb:[Zr eh ftrkV
t/y ;edk.
;edk j? < e[M th BjhI.
(31)
(28) eFN g{ote ewkfJnk XB w?I i{J/ ftZu brk fdZsk, fJ;
i' ed/ M{m BjhI p'bdk j?, bVkJh d/ w?dkB ftZu GZidk #s/ th f}nkdk eFN Bkb r[o{ s'I gqkgs j'fJnk frnkB ~ th fBzdk
BjhI, fGykohnK ~ ed/, Ghy d/D ftZu fGykohnK ~ fJBeko BjhI ftZu brk fdZsk. e[Zb gozgok s'I gqkgs fBwosk ~ fJ;sohnK d/
eodk, fJ; gqeko BjhI nkydk j?, nfij/ T[; wB[Zy d/ ekoB jh ekw G'r ftZu BFN eo fdZsk. fJ; ;w/I f}nkdk B/V/ ikD #s/ p/t Z;
Xosh osBK dh ykB nytkJh j?. j'fJnk w?I fejVh uh} ;Zs gkso ftZu brktK <

(32)
(29)
j/ iht ! nkswk ~ Bk sK fBwosk tZb brkfJnk, Bk em'o
iBw s'I pknd ;G nk;K o{gh doZ]s ~ eZND d/ bJh
sZg tZb bkfJnk. fe;/ th ;w/I FKsh Bkb fFzrko Bk jh ;ZukJh Bkb
co;/ dh soQK w"s i/ BjhI j't/ sK fe wB[Zy ~ ekw eEktK nkBzd
y[F ehsk. fco w"s d/ ;w/I s/ th sZst dh fBzdk eodk j?. nkgD/
BjhI d/DrhnK, fe; ~ fJ;soh uzrh BjhI bZrdh < bZSwh fe; ~
wkV/ eowK dh BjhI ns/ Gkr ~ Fokg d/ fojk j?, s{z sk n;b ftZu
uzrh BjhI bZrdh. fe; d/ wB ftZu ekwd/t BjhI y/vdk < gkB fe;
w{oy j?I.
~ ;[Zy BjhI fdzdk, fe; d/ bJh nzB ns/ mzv/ gkDh ;[Zyekoh BjhI
(33)
j[zdk.
j/ ;j/bh ! i/ s[;hI fJzdo ikb t/yD bJh T[sktb/ feT[I j'
sK t/y fe }whB #s/ S'Nk fijk pZuk S/sh jh i[nkBh dh ;zgsh tkbk

14 15
v[Zp/ ofjDk. fJ; bJh fwfEnkst frnkB ~ ;'u tZ; j' e/ s[;hI
pbd dh soQK fBzdk d/ gkso j' e/ fJ; T[`go GNed/ ofjzd/ j'. (37)
fi; soQK oktB B/ wzi/ d/ Bkb fJZe irQk #s/ p[Ykg/ ~ pzBQ
(47) fdZsk ;h, fi; j~wkB B/ nkgDhnK pkjK d/ pb Bkb do'Dfroh ~
;k\ osB dh soQK ;[zdo wB[ZyK d/ e[b ftZu iBw b? e/ th T[ykV fdZsk ;h ns/ fi; Fqh okw B/ fszBK b'eK ftZu ;q/Fm tho
g[zB ekoB nkfd ;kohnK t;s{nK ~ gqkgs eoB #s/ th nkb; okyFK d/ ;tkwh oktB wko fdZsk ;h, T[j ;G th ftXh d// tZ; j' e/
ekoB s[;hI w[esh d/ bJh sZst frnkB dk e'Jh T[gkn BjhI ftBkF ~ gqkgs j' rJ/, sK fco j'oK d/ pko/ eh efjDk <
fwfbnk. j/ iht ~ fJ; bJh j'o d{;o/ d[ZyK Bkb fGnzeo fJ; (38)
;z;ko uZeo ftZu s[;hI pko-pko x[zwDk j[zdk j?. ;z;ko ftZu ;Zu jh nkfynk iKdk j? fJj ekb ;G ~ yK
iKdk j?, BjhI sK okw tor ;G tho g[oF feZE/ ub/ rJ/ <
(48)
j/ d[yh iht s{z ed/ ftBkF eo'X ~ BFN BjhI ehsk. (39)
nfrnkB ~ BjhI xNkfJnk, wkfJnk ~ BkF Bjh ehsk, b'G ~ fwZfEnkst dk gkbD eoB tkb/ fJ; ;z;ko d/ ftZu
fpbe[Zb sebh\ BjhI fdZsh s/ s/} ns/ v{zx/ fuZs d/ tZ; nzseoB pfuZso rshnK tkb/ okjhI ubkJ/ nkfs Gow o{g w[droK dh u'N
tkb/ g[oFK tkbh wkBt iBw o{gh bZSwh d/ ebgfpqy d/ jZE ftZu Bkb p/j'F j' u'o dh soQK wkfJnk d/ pzXBK s'I ekp{ w/oh g;' w[esh
nkJ/ j'J/ cb ~ p/noE r[nk fdZsk. s'I ufoZso o{g XB s'I fpBK S/sh fet/I j't/ <

(49) (40)
jkJ/ ! d[Zy dh rZb j?, w?I w{oy pugB ftZu jh w'j o{gh j/ Gok ! w/oh w{oysk d/y'. fJ; ;z;ko ftZu w?~ i' gftZso
wjkB x'o jBQ/o/ ftZu wrB fojk, i[nkBh ftZu B"i[nkB e[VhnK dh wB[Zyh (iBw) gqkgs j'fJnk T[j w?I ekw, eq'X, nfrnkB, u[rbh,
fyZu fdb tkb/, w?I fJZe wkso G'r ;zrs dk fJZS[e pfDnk fojk, e[p[ZXh, X'yk ns/ w'j d/ tZ; j' fJ; soQK p/noE jh r[iko fdZsk,
p[Ykg/ ftZu p[Ykg/ tZ; fJzdohnK d/ ekoB fuwfVnk fojk. fJ;

20 17
fi; gqeko pj[s w[Ffeb Bkb gqkgs osB, jZE ftZu'I fy; e/ BjhI ehsk, jkJ/ ! d[Zy j?, w?I w{oysk ~ gqkgs ehsk. nZyK fwfbnk
;w[zdo ftZu y' iKdk j/, fezB/ d[Zy dh rZb j?. nzX/ wB[Zyk iBw ftnoE y' fdZsk.

(41) (44)
fi; fyB Gzr[o ns/ ;zg{oB o{g ftZu fGZi/ ns/ uzr/ ezwK s'I fwZso, fJ;soh, g[Zso, ;zgsh nkfd d/ nkBzd BFN j'D d/
jN/ ;oho s'I g{oB fBotkB gqkgs ehsk ik ;edk j?, d[Zy j? d';s ekoB ;[Zy ]sw j'D tkbk j?. yK;h, bj{, Grzdo nkfd d[ZyK s'I fJj
! fit/I eo'VK d/ w[Zb d/ pdb/ e"Vh yohdh rJh sK T[;/ soQK w/o/ ;oho ftZu Gfonk fgnk j?. j/ GkJh ! fGnzeo w{zj tkbk fJj ekb
okjhI E'VQ/ ;[Zy d/ bJh T[;/ ;oho okjhI gq/fwek d/ w{zj o{gh uzd d/ s/}h Bkb eohp nk fojk j?, d[Zy j? w?I eh eoK < fJj ;G d/yd/
brkt s'I T[sgzB gq/w ehsk frnk. j'J/ th w/ok fuZs gkg ftZu bZrk j'fJnk j?.

(42) (45)
d{;o/ ~ w}ke eoB tkb/ puB wB'oziB dk ekoB j[zd/ j/ ihtB ! fGzB fGzB rshnK tkb/ fJ; Gow s'I fpbe[Zb
jB. d{;fonK ~ mZrDk ;zs[FNh dk ekoB j[zdk j?. ;'B/ dh soQK ;[z do v{zx/ pD/ j'J/ ;z;ko ftZu e'Jh fBFfus gqd/F j? i' s[jkv/ Bkb pj[s
nzrK tkbh uwedh gq/fwek jh Xosh #s/ ukjs dk ekoB j[zdh j?. ;ko/ iBw woBK d/ pknd th gqkgs BjhI ehsk frnk. fJ; bJh
doZt ewkT[D ftZu wjkB ftT[gko dk nkozG fBFu? jh uzrk j[zdk s[;hI fdb ftZu t?okr feT[I T[sgzB BjhI j[zdk. i' fe oks fdB
j?. go j/ Bo ! wjko"ot Boe ~ G/dB, S/dB, e[NB nkfd dhnK s[jkvh gkg fefonk ftZu brkt ofjzdk j?.
fefonktK d/ ekoB pj[s fGnzdo j[zd/ jB.
(46)
(43) j/ w/o/ fuZs ! s[;hI nkgD/ T[`Bs w'fYnK s'I ukfoZso o{gh
ekw gqwkd ~ o'eB d/ T[gkn d/ bJh ;dkuko dk fttjko BjhI rZvh d/ X[o/ ~ XkoB BjhI eod/ ns/ Bk jh nkgDh wip{s fgZm
ehsk, b'G ~ BFN eoB d/ bJh ;dr[o{ d/ pDkJ/ sZstK ~ nzrheko T[`go nkdoF nfjz;k d/ Gko ~ ;fjzd/ j'. feT[Ife s[;hI fBFfus
jh nkgD/ T[`go g?o dh wko d/ vo d/ tZ; j' fe fwfEnkst ftZu

18 19
ftZu eh < t/d wzsoK d/ frnkB s'I eh < nzfwqs o; ghD s'I eh < gqeko ftXksk s'I fe;/ soQK gqkgs wB[Zy iBw ~ w?I fBFu? jh BFN
nB/eK gqeko d/ ;tkfXnkJ/ gkm s'I eh ns/ bZSD rqzEK d/ nfXn?B eo fdZsk.
s'I eh bkG j? <
(50)
(60) j/ w/o/ uzub fuZs ! fi; d/ bJh s[;hI ;w[zdoK ~ nkg th
j/ X'y/pki ! pugB s'I s/o/ Bkb fpBK ekoB r{VQh d';sh dh bzx iKd/ j', fGnzeo izrb ftZu th x[zwd/ ofjzd/ j', fwZso ~ X'yk
;zgsh s'I T[sgzB eoB tkb/ ~ SZv e/ s[;hI S/sh jh d{o ub/ ikt' fdzd/ j', y[d ~ b[ZNd/ j', tkndk s'Vd/ j', T[j fuZs i/ }whB #s/
feT[Ife t/y' ! j[D F[G XB d/ ekoB frnkB o{gh ;{oi dh feoB d/ fe;/ B/ gZe/ o{g ftZu ;fEo ftykJh d/t/ sd T[; wkV/ XB ~ w?~
gqekF j'D #s/ n"; fpzd{nK d/ sozs b[gs j' ikD tkb/ s?~ w?I j[D tkg; eo d/.
fJ; frnkB fdqFNh Bkb fet/I t/y/Irk.
(51)
(61) jkJ/ d[Zy j? ! t/y', w'j o{g uhs/ s'I vo s'I vfonk w/ok wB
j/ fjod/ ! fJ; ;z;ko ftZu ofjw fdbh s'I f}nkdk fwZmk ;z;ko o{gh x'o izrb ftZu fjoB dh soQK fes/ nfrkB d/ gops s/
e'Jh nzfwqs BjhI. do'j s'I tZX e/ e'Jh }fjo BjhI. uzr/ nkuoD s'I fes/ ekw o{gh N'J/ ftZu, fes/ wkfJnk o{gh t/b d/ j/mK, fes/ fBzdk
tZX e/ e'Jh ebg fpqy BjhI. eo'X s'I tZX e/ izrb dh nZr BjhI, o{gh Bdh xkNh ftZu S/sh GZi fojk j?.
;zs'y s'I S[ZN e'Jh fwZso BjhI ns/ b'G s'I fJbktk e'Jh d[FwD
BjhI, w?I uzrk wkVk s?~ dZ; fdZsk, j[D s?~ i' fsnkrDk mhe bZr/, (52)
T[; ~ SZv d/. id sZe fjoB dh nZyK tkbhnK dhnK SkshnK dh u'N Bkb
s[jk~ yzfvs BjhI eo fdZsk iKdk, id sZe s[;hI ukfoZso o{gh
(62) gftZso bZeVh d/ Bkb pDh ;dkuko o{gh Mzv/ Bkb ;ih, r[o{ dh
j/ fjod/ ! i/ s[;hI fBotkB ukj[zd/ j' sK n"fus: o{gh u[zBh, nkfrnk o{gh oZ;h d/ pzXB ekoB wip{i ;Zu/ frnkB o{gh ijki
;dkuko o{gh fFzrko s'I T[`ib FoXk, fXnkB ns/ ftt/e o{gh rfjD/

24 21
ftZu p?m/ j'J/ s[;hI w'j o{gh fGnzeo wrowZSK tkb/ wjkB ;z;ko (56)
o{gh ;w[zdo ~ gko eo bt'. fwZm/ ;[nkdK, ;[zdo jkoK ftZu, uzr/ wfjbK s/ wDh osB s'I,
;[zdo fFyo s'I pDhnK u'NhnK s'I, ns/ Bow n"osK s'I eh bkG <
(53) ewb d/ gZs/ T[go gkDh dh soQK gqkDK ~ uzub ;wM e/ j/ iht ~
i/ fJ;sohnK tZb brksko GZid/ fuZs ~ Bk o'fenk frnk t/r g{ote dkB eo', Fhb ns/ sgZf;nk dk nkuoB eo' ns/ t?okr
sK ;oho s/ G;w dk b/g eoB dk eh ckfJdk < y{B ~ ghD dk eh dk ;[nkd bt' ns/ fBot/d (t?okr) dk ;tkd bt'.
bkG < eZgV/ SZvD dh fJ; B\os s'I eh bkG < fszB dzv XkoB
eoB dk eh bkG < ezpb d/ Gko Bkb M[e/ j'J/ w'fYnK dk eh bkG (57)
< wkbk d/ ikg dk eh bkG < fJ; XB ~ p[bp[b/ dh soQK ]sw j'D tkbk, ;oho ~ dht/
dh b"n dh soQK ezpD tkbk, i[nkBh ~ ugb fdqFNh tkbh bVehnK
(54) dh soQK uzub, G[ipb ~ fpibh dh soQK n;fEo ikD e/ j/ iht ~
i' wB[Zy nzfwqs to;kT[D tkb/ ;[zdo puBK d/ okjhI d[FNK ~ r[o{ feqgk d/ nXhB j' e/ S/sh Bkb e[M dkB, fXnkB, sg d/ ftF/
;ZiDsk d/ okj #s/ b? nkT[Dk ukj[zdk j?, T[j e'wb ewb Bkb d/ ftZu gftZsosk d/ :'r g[zBK dh nokXBk eo'.
szs{nK s/ gkrb j'J/ jkEh ~ pzBQD dh e'fFF eodk j?, ewb c[Zb d/
Gkr Bkb tZio wDh ~ G/dBK ukj[zdk j? ns/ yko/ ;w[zdoK dhnK p{zdK (58)
#s/ fwmk; dh ouBk eoBh ukj[zdk j?. X'y/ tkb/ nkuoB ns/ u[rby'oh eoB tkb/ d[FNK d/ Bkb
;pzX oZyD tkbk wB[Zy, X'y/ rfs tkb/ ;Zg d/ Bkb ;pzX oZyD tkb/
(55) Fqh yzv fpqy dh soQK nkgDk iBw p/eko eo b?Id/ jB.
w?I ;qh okw uzdo dh soQK r[o{ dh pkDh G?Vh p[ZXh o{gh }whB ~ SZv
e/, ;dkukoi o{gh gops uVQ e/, eo'X o{gh ;[wzdo #s/ g[b pDk (59)
e/, Sb egN Bkb Goh bzek ~ gb Go ftZu BFN eoe/, w'j o{gh i' b'e gob'e d/ t/yD Bkb jh e[Fb frnkB Bkb Gfonk
oktB ~ wko e/ e[b'e dh w[esh o{gh fJ;soh s'I w[es j' iktKrk. wB ftZu pqjw dk jw/Fk fXnkB BjhI ehsk sK ;?IeV/ soe-ftsoe

22 23
g{ote puBK d/ ekoB fBzdD:'r, wZE/ #s/ behoK T[`GoB ekoB, Bkb fFzrkoh, eo[Dk o{gh jko Bkb ;[F'fGs, ;Zu/ frnkB o{gh ;[ow/
p[ZbQK d/ coeD ~ d/yD ftZ ;[zdosk ns/ fjZbd/ pkbK Bkb Ye/ w{zj Bkb wB ~ joB tkbh, uwed/ j'J/ ukfoZso o{gh ezBK d/ rfjD/ ~
~ i' eo'X ftZu th ekwh nky e/, t/yd/ jB, fBFu? jh fJj ekw[e XkoB eoB tkbh Xow fywk o{gh fgnkoh dk ;/tB eo'.
g[oyK dh w{oysk j?.
(63)
(76) j/ p[ZXh iB'I ! fiZE/ Bk d[Zy j?, Bk p[ZXh fGqFN j?, Bk brkt
fi; :'r d/ gqGkt s'I wB[Zy dh :'rsk S[g iKdh j?, ew}'oh j?, Bk wFj{oh j?, Bk T[`Bsh j?, Bk d[Zy j?, Bk XB j?, Bk esb j?,
;ko/ nzrK ~ rbtZeVh gkT[Idh, frnkB dh F'Gk ;wkgs j' iKdh j?, Bk fXnkB ns/ fJSktK jB, Bk r[bkwh j?, Bk fpbk;sk tkbk w{zj
e[p[ZXh s/}h ~ gqkgs j[zdh j?, Xow th GiB iKdk j?, gkg fdqVQsk ~ j?, Bk jk;k j? ns/ Bk okr tkbh joesK jB. ;z;kfoe g[zB gkg s'I
gqkgs j' iKdk j?, T[j ftdtkB d/ ;/te fet/I j' ;edk j?. ofjs T[j b'e jh iK gdth s[jkv/ bJh fXnkB :'r j?.
B'N L Fb'e Bzpo 64, 65, 66 T[gbpX BjhI jB.
(77)
feZE/ fJ;osh dh pbrw s'I eFN tkbk w{zj ns/ feZE/ (66)
nzfwqs dk ]}kBk uzdowk < w{oy ekwh b'eK bJh fJBQK d'jK ftZu fiBQK fiBQK B/ wB[Zy ihtB gqkgs j'D #s/ th gqwkd
fJZe;kosk bZrdh j?. (nDrfjbh) tZ; Xow BFN eo fdZsk, XB j'D #s/ th noE s/
ekw ~ nkgDh ezi{;h d/ ekoB fJ;s/wkb BjhI ehs, nfij/ b'e
(78) Gkt/I fuZs ~ ekp{ eoB ftZu s/}h jk;b eoe/ jw/Fk ofjD tkb/
fjoBK dk M[zv Bk ikDdk j'fJnk th pzXB ~ gqkgs BjhI ns/ nkBzd d/ ;Zu/ go w'eF ~ gqkgs eo b?D iK Bk eoB go sZe
j[zdk, nZr dh rowh ~ Bk ikDdk j'fJnk gszrk dht/ #s/ BjhI th w'eF T[BQK s'I d{o BjhI j't/rk.
fvZrdk, c/o th jkEh d/ ezBK dh soQk uzub fJBQK G'rK ~ ikDdk (67)
j'fJnk th, fJ; ~ BjhI ikDdk, nfijk fJj fe; soQK dk w'j j? < fFbk nekF ftZu th wzso Bkb iK szso Bkb d/j sZe o[e
;edh j? i/ ftXksk y[F j't/ sK pkjK Bkb ;w[zdo th s?o e/ gko

28 25
ehsk ik ;edk j?, rqfj d/ :'r Bkb nekF ftZu fdB d/ ;w/I sko/ fbnk, fJj sK mhe jh j'fJnk, go fJj th s/o/ bJh mhe j't/rk,
ftykJh d/ ;ed/ jB, go fjz;k okjhI efbnkD dh y[Fp{ ed/ g?dk fe j[D g[zB Bkb r[o{ feqgk s'I gqkgs eoB tkb/ fJj (w/ok) yfjVk
BjhI ehsh ik ;edh, fJj fBFfus j?. SZv e/ uZbk ikj.

(68) (72)
fi; gqeko oks s/ fdB dk rfjDk i'sh j?, T[;/ gqeko Bkr gsBhnK d/ gow ;/tk s'I F/FBkr ~, bZSwh d/ ftbk;
;kXth ns/ w[BhnK d/ bJh nyzv Fhb rfjDk j?. g{ote w?b dh ;?eV/ fFzrko tkbhnK joesK s'I ftF~ ~ d/thnK
dhnK o; g{ote y/vK s'I fJzdo ~, T[j ;[Zy gqkgs BjhI j[zdk i'
(69) sZst frnkB d/ ekoB ekw s'I fpoes wB tkb/ :'rhnK ~ gqkgs
t/fFnk XB Bkb, uzub fJ;soh Fhb Bkb, okik fBnk Bkb j[zdk j?.
ns/ w[Bh uz/r nkuoB Bkb F'Gk ~ gqkgs eodk j?.
(73 - 74)
(70) ftueko'I ew}'o j'D ekoB ;[zdoh uzrh bZrdh j?, sgZf;nk
id sZe d[ZyK d/ eFNK s'I nzr ew}'o BjhI j[zd/, id sZe ekoB ew}'o w[Bh ns/ w{zj s'I ew}'o j'D #s/ x'Vk F'Gk gkT[Idk j?,
p[ok p[Ykgk o{gh okyF fJzdohn ~ feqnkFhbsk ~ ew}'o BjhI rfjfDnK Bkb BjhI ;[zdoh d/ ezBK ~ fgnko/ bZrD tkb/ puBK s'I
eodk, T[; s'I gfjbK fJ;/ ;w/I eowK d/ ]ksw/ bJh fXnkB ftZu ns/ t;d/ j'J/ eq'X dh s/}h ekoB bkb ;[zdosk tkb/ B?DK ftZu i'
pj[s e[Fb wB[ZyK okjhI ;gZFN o{g s/ fjod/ ewb ;o'to d/ F[GfXnkB Bkb fsb d/ w{job/ fjZ;/ ~ gqGkfts BjhI ehsk ik
ftukoe g[oF o{g s'I fBowb gd dk fXnkB eoB :'r j?. ;edk. okr dt/F ofjs nfijk jh e'Jh :'rh fiZs jk;b eodk j?.

(71) (75)
nkfrnkBsk Bkb Ye/ fuZs tkb/, w?~ wjkw'j B/ jok e/ ekw B/ fi; d/ fjod/ ~ SbDh ehsk j?, ns/ ekwh b'e
brksko pBko; d/ mZr dh soQK i' Xhoi o{gh XB ;h T[; ~ u[ok ew}'o Foho tkbh fJ;soh d/ e[Nb bkb nZyK d/ ekoB, fsq;eko

26 27
(X'y/) o{gh gzi/ tkbk, w'j BkT[I dk F/o wo}h nB[;ko x[zwdk j?, (79)
T[; ;z;ko o{gh izrb ftZu ofjzdk fejVk iht ;[yh j' ;edk j? < frnkB jh T[`sw fwZso j?, ekw jh d[FwD j?. nfjz;k jh
gow Xow j?. fJ;soh jh ;G s'I tZvh fpwkoh j?.
(91)
T[j ftdtkB dk g[Zso i' fJzdoihnK i/s{ ns/ wjkB toB (80)
~ XkoB eoB tkbk j?, T[j jh fJZe d/t j?. ;ko/ gk;/ fJZe ;ko j/ ekwd/t ! s?~ fXeko j?, s{z fszB b'eK #s/ fiZs jk;b eB tkbk
;[zdosk oZyD tkb/ fi; d/t dh fdqFNhnK gF{ ns/ d/t oki dh soQK j. nfij/ y/v o{gh o'r Bkb c[Zb/ j'J/ s/o/ w{zj ~ j[D e"D ftdtkB
fJZe' ;ko Gkt Bkb g?Idh j?. t/yDk ukj/rk. nkgDh itkBh o{gh fwZso e'b brksko ofjzdh j'Jh
p[Ykg/ o{gh okyF d/ w{zj nzdo gJ/ ~ t/y e/ s[;hI nkgDh XB[F dh
(92) y/v ~ BjhI SZvd/.
j/ ;[zdo nzrK tkbh ! ekw nZr d/ bJh bZeVh dk ezw eoB
tkbh fJ; X'y/ tkbhnK nZyK ~ w/o/ s'I d{o oZy'. j[D w?I wB ftZu (81)
gftZso ftt/e dh ebk ftbk; c[ZN fojk j?. fsqFBk o{gh ib dh sozrK d/ ftbk; s'I fiBQK dh X'y/ dhnK
p/bK d/ c[Zb F'Gk gkT[Id/ jB, nZyK fsZy/ pkB ns/ fwZm/ tke ;[zdo
(93) pkb ns/ GotZN/ o{gh gZbtK tkbh j[zdh j? fiBQK d/ s[ZS fjod/ ftZu
fJ; Xosh #s/ ftF/ ftekoK dh r[bkwh jh T[j Boe j? i' e'Jh wB[Zy BjhI ;wkT[Idk sK fe T[; irQk ~ fjod/ s'I pkjo eo
gqsZy ftykJh fdzdk j?. nfijh wkBsk oZyd/ j'J/ ;ko/ ftdtkB fJ; fdZsk j?. nfijh uzub fdqFNh tkbh fJ;sohnK dk ;/te e"D p[ZXh
;z;ko ~ ftfFnK d/ gqsh jo ;w/I y[oe eod/ ofjzd/ jB, i/ ;Zuw[Zu tkbk g[oF eoBk ukj/rk.
nfijk j? sK Bkoh d/ tZ; ofjD tkbk ns/ yki dh soQK ;[Zy d/D
tkbk ftfFnK Bkb c[ZNh nZr o{gh pb ~ upkT[D tkbk w{oy gqkDh (83)
Gbk T[BQK dk fsnkr jh feT[I BjhI eo fdzdk < j/ ekwd/t ! j[D s{z feT[I p/noE jh uVQh j'Jh v'o tkb/
XB[F ~ XkoB eodk j?I < feT[I ;zxD GotZN/ tkbhnK fJ;sohnK

32 29
d/ GotZN/ dhnK Bku ebktK ftZu wjkosk dk nfGnk; eodk j?, Bk fwbD tkbh fJ; T[wo dk ;wK eZN fojk j?, go fJ; ftF/ #s/
feT[Ife t?okr o{gh ewb d/ ftek; eoB ftZu us[o uzdowk ~ fpbe[Zb Fzek BjhI j' ;edh.
BFN eoB tkbk ftt/e o{gh s/i feoBK tkbk ;{oi uVQ fojk j?,
(87)
j[D s/o/ fij/ dk T[s;t dk w"ek feZE/ <
j/ Gok eo'X ! s{z nkgD/ ofjD bJh e'Jh j'o irQk sbkF
eo. j/ Gok nfGwkB ! s[;hI th fJZE'I uZbd/ pD'. j/ d/th wkfJnk !
(84)
sz{ th ubh ikj. j/ fwZso b'G ! s{z th nkgDh wB wo}h dh irQk #s/
fe;/ d{;o/ Bkb gq/w tkosk eodh j?, e[M e[M fJ;sohnK
ikj. w?I sK j[D r[o{nK dh FKs o;g{oB ;[zdo pkDh d/ tZ; j' frnk
Bkb fe;/ d{;o/ ~ ;goF eodh j?, fjod/ s'I fe;/ j'o d/ ;pzX
jK.
pko/ ;'udh j?, fJ; soQK dhnK fJ;sohnK ~ uzub fuZs ftosh ~
fXeko j?.
(88)
i/ wB t?okr dh sozrK tkbk BjhI sK dkB, sgZf;nk p/eko
(85)
jB. i/ fJ;sohnK dh ;[zdosk BjhI sK T[BQK dh Gow tkbh fFzrko
j/ ftXksk ! s{z ;/teK d/ okjhI ;tkwh dh Ghy wzrkT[D bJh
ftbk;sk p/eko j?.
puBK dk eqw ofunk, T[BQK dh gfoeowk d/ bJh g?o pDkJ/ ns/
eo'X Bkb bkb u/jo/ ~ t/yD d/ bJh ;/teK tkbh nZy pDkJh. (89)
nfijh ouBk eod/ ;w/I s/o/ wB ftZu E'VQk fijk ofjw BjhI i/ nzdobk ftt/e o{gh dht/ dhnK pZshnK ~ BjhI irkfJnk
nkfJnk sK fco n\;'; ~ s{z nkgD/ ;/teK ~ gkbeK d/ B}dhe sK Gbk jh ;kohnK ebktK ikD bt'I sK e'Jh gqkgs BjhI. i/ em'o
oZyD dh fwjBs fe; bJh ehsh < sg th eo fbnk sK eh gqkgs ehsk < ebze ofjs ehosh j? sK
eh <
(86) (90)
gkrb fuZs tkb/ wB[Zy d/ b'G d/ ekoB E'VQ/ fij/ XB dh b'G o{gh fGnzeo ns/ bzph r[ck ftZu ofjD tkb/ jzeko dk
oZfynk d/ bJh nB/eK e'fFF eodk j?. T[BQK bZyK eo'VK g?f;nK s/ ft;Eko eoB tkbk, ekw s/ b'G o{gh uzub nZyK tkbk, wkfJnk

30 31
BjhI. fi; dk ;tkd w?I gdwkBzdh Fse d/ ;[BD Bkb fBFu? jh (94)
;t/Fkg{ote fbnk j?. fJj ewb torh ;[zdo nZyK tkbh fJ;soh j?. fJj T[j
p;zs ekb j?, T[; d/ nzdo jh gftZso tD-G{whnK jB. T[j jh
n;hI jK, T[j jh fwZso j?. feT[Ife fBFu? jh fjod/ ftZu sZst
frnkB o{gh dhge dk gqekF T[sgzB j' frnk j?. fi; s'I T[j
fjodk :"tB dh w;shnK ~ w}ke ;wMdk j?.

(95)
d/tsk e"D j? < fi; B/ sw' r[D ~ ]sw eo fdZsk,
;fsr[o{ e"D ;fsr[o{ j? < i' F[ZX wkor dk T[gd/Fe j?. gow
frnkB fejVk j? < nkgD/ r[D d'FK dk ftF/F frnkB jh ftfrnkB
j?.

(96)
i' Bk sK ofjw fdbh o{gh ;'B/ s'I pfDnk j?, Bk ;Zu/ wkor
o{gh sKp/ s'I pfDnk j?. i' Bk ;ziw o{gh b'j/ s'I g?dk j'fJnk j?, Bk
;zs'y o{gh fueBh fwZNh s'I pfDnk j?, i' sg ftXkB Bkb sg o{gh
nZr s/i eoB ftZu :'r BjhI, T[; e[gkso ftZu ;fEs j' e/ wkBt
o{gh nBki ;w{j fe; gqeko f;ZXh ~ gqkgs ehsk ik ;edk j? <

(97)
j/ w'j s'I }]wh iht ! jK, i/ FoXk j't/ sK puB ;[D ns/
nky fe ;z;ko o{gh ftFkb izrb ftZu x[zwd/ j'J/ s/o/ okjhI e'Jh

36 33
uzrk cb gqkgs ehsk frnk j?. j/ GkJh ! i/ fJ; gqeko dk e[M th (100)
gqkgs ehsk frnk j? i' fBotkB (w[esh) ejk ;e/ sK fco feT[I eh ed/ w/o/ bJh T[j F[G fdB nkJ/rk id brksko ;Zu/
bkuko gzSh dh soQK n;wkB ftZu t/y oj/ j', i' ubk frnk j?, T[j fXnkB Bkb w/ok wB Go ikt/ ns/ w[esh o{gh fjoB dh nZy d/
d[pkok ezw #s/ BjhI tkg; nkT[Idk. nkBzd fpzd{nK Bkb, ftFkb nzfwqs ftykJh d/t/ <

(98) (101)
jz; s/ pr[bk dh ;\?dh j'D #s/ th fi; soQK d'jK dh ukb i' jw/Fk ;[zdo, ;Zu/, ;gZFN ns/ brksko p'bd/ jB, T[BQK
ftZu \oe j' iKdk j?. eK ns/ e'fJb dh soQK ekbkgD j'D #s/ th d/ bJh ;o;tsh ][d f;ZX jh j?.
p'bD ekB G/d ;gZFN j' iKdk j?, ;'Bk ns/ jbdh dh soQK ghbkgD
j'D #s/ th fi; dh ehws dk \oe B}o nkT[Idk j?, T[; gqeko (102)
wB[Zy ftZu pokpoh j'D #s/ frnkBh ns/ d[FN r[DK d/ ekoB d{o s'I i' ;fsr[o{ Fqh fiBpZbG d/ FKs o; Bkb Gog{o T[gd/FK
jh G/d ikD frnk iKdk j?. s'I f;zfink ;h, fiBK B/ bZSwh Bkb Go/ Bkrg[o ftZu Fqh B/whBkE dk
;[zdo wzfdo pDkfJnk, nij/ Fqh XBd/t BK d/ gqf;ZX ;/m d/ g[Zso
(99) gdwBzdh B/ ftdtkBK dh nkBzd-;zgsh bJh fJ; Fse dh ouBk
j/ ;z[do ;oho tkbh ! s/oh B}o g?Id/ jh woB tkb/ T[j ehsh.
b'e j'o jB i' Xhoi posB ftZu BjhI mfjod/, Gkt j"I;bk Xhoi
jko iKd/ jB. go gftZso ftt/e s'I gftZso fuZs tkb/ fJj b'e (103)
j'o jB. fJ; bJh fJBQK d/ gqsh ekw[e eow tkbhnK joesK Bkb j/ fwZso ! j' f}nkdk eh nkyhJ/ < fJj nkBzd Bk sK
feT[I nkgDk w}ke pDkT[Id/ j' < g{oBwkFh d/ uzdowk dh soQK w{zj tkbh gq/fwek d/ w[yV/ s'I fwfbnk,
Bk jh uzdowk s'I g?dk j'D d/ ;w/I, Bk uzdB d/ o; dk b/g eoB #s/
fwfbnk j?, ns/ Bk dkyo; d/ ;tkd s'I fJBQK s'I fes/ th T[j nkBzd

34 35

You might also like