Republic of the Philippines

Department of Education
REGION I
SCHOOLS DIVISION OFFICE I PANGASINAN
Sta. Barbara II District
BANAOANG CENTRAL SCHOOL

GRADE 5 Q4 - MODULE 1
ENGLISH- How Visual and MultimediaElements Contribute to
theMeaning of a Text

Reading is more fun when there are colors, graphics, and

designs. It contributes to the reader’s understanding by
widening their imagination as they read. These are visual and
multimedia elements. Visual elements help convert a simple
reading text to an adventurous tale where readers can “see” or
visualize the story. Pictures, drawings, comics and cartoons,
and diagrams are examples of visual elements.
Multimedia elements help the reader understand the text
in a whole new level since it uses sight, sound, and other senses
to experience what they’re reading first hand. It also uses a
variety of combination with its medium. It can be used in a
digital form through computers, audio layers, tablets,
smartphones, and other technology. It includes video, audio
recordings and sound effects, interactive images where readers
may click the images or words to learn more information about
them, including how the word sounds, its definition, and
important facts.
Visual and Multimedia elements can help the readers in many
ways.
1.Clarifying the Meaning of a text – visual elements can
guide the readers in understanding the vocabulary being
used in the text.
2. Communicating Tone – visual and multimedia elements
reflect the writer’s attitude towards the text. The writer’s tone
gives a hint of how the story is all about. The narration of the
story varies depending how the writer wants to portray it. It
could be happy, sad, serious, comical, angry, etc.
3.Enhancing Imagery – writers use narration to effectively
describe the scenery of the story. Imagery is the language used
by writers to properly describe a certain scene, appearance, or
things which you can imagine based on the description. Visual
and multimedia elements are really helpful since it is letting
us see and somewhat experience what the author is describing
in his story. It reinforces imagery.
Activity 1. Write T if the statement of correct. Write F if it is not.
1. Visual and multimedia elements contribute in
understanding the meaning of the text.
2. The clenched teeth and fist of the main character in comic
strip show that he is happy and satisfied of how the things
turned out.
3. Multimedia elements cause confusion to the readers.
4. Videos about Simbang Gabi in the Philippines also help
readers ‘see’ and relate to the story about Christmas.
5.Horror stories need to be accompanied by happy and light
background music to set the author’s tone.
Activity 2. Fill in the blanks with words to complete the
sentences in the paragraph about what we have discussed
today:

ESP - Isinasaalang-alang Ko Ang Kapwa Ko

Bukod sa ating sarili, dapat din nating isaalang-alang ang kapakanan ng
ating kapwa. Hindi lamang tayo nabubuhay para lamang sa ating sarili.
Kailangan tayo ng ating kapwa at kailangan din natin sila. Malasakit sa isa’t-
isa ang susi ng pagkakaroon ng matiwasay na pamumuhay. Maipapakita ang
pagsasaalang-alang sa kapwa kahit sa munting paraan. Kaya kung may
pagkakataon, huwag mag- aalinlangang magbigay ng pagtulong o di kaya’y
pagdamay sa kapwa. Sa ganitong paraan, makamit natin ang kalutasan sa
anumang pagsubok at kasiyahan sa kapwa at sa ating sarili.

Gawain 1. Bilang isang batang marunong magsasaalang-alang sa kaniyang

kapwa, ano ang gagawin mo sa mga sumusunod na sitwasyon?
1.Nakita mong may naglalakad na bulag na matanda sa daan. Wala siyang
kasama sa paglalakad.
2. Nasunugan ang isa sa iyong mga kapitbahay. Wala silang gamit na naisalba
maliban sa damit na kani-kanilang suot sa mga oras na iyon. Wala din silang
perang pantustos sa kanilang mga pangangailangan.
3. May paparating na malakas na bagyo. Pinayuhan kayong mag-ipon
ng mga pagkain at maiinom na tatagal ng tatlong araw o higit pa.
Abalang-abala sa paghahanda ang iyong pamilya samantalang ang iyong
kapitbahay ay naghahanap pa ng perang pambili ng pagkain.
Gawain 2. Gamit ang Concept Map, isulat sa loob ng mga bilog ang bawat
salita na may kinalaman sa salitang kapwa. Gawin ito sa kupon.

MATH- Finding and Solving Routine andNon-

Routine Problems Involving Area of a Given Circle
A street sweeper is working on his area when he noticed anopen manhole.
For the safety of the pedestrians, he knows that he must find a cover for the
open manhole. He found an old manhole cover in their stock room that has
a top surface area of 2000 square centimeters. If the diameter of the open
manhole is50 cm, would the old manhole cover be useful?

 To know if the street sweeper would be able to use the cover he found in
their stock room, we have to compare the areaof the open manhole to
the area of the cover.
 Since, the area of the old manhole cover is 2000 cm 2, it isobviously
bigger than the open manhole. So, the old manhole cover can be used to cover
the open manhole for the mean timewhile finding the exact cover of the said
open manhole.

The formula for the area of a circle is derived from the formula of the
area of a parallelogram. Recall the formula for thearea of a parallelogram which
is the product of the length of its base and height (A=bh).
 Activity 1. Complete the table below.

Activity 2. Copy the clock in your notebook. Then, color the AREA of
theclock.

FILIPINO- Solusyon sa Naobserbahang Suliranin at Paggawa

ng Dayagram ng Ugnayang Sanhi atBunga
Bahagi ng kasanayan sa mapanuring pagbasa ang
paglalahad ng kalutasan sa sitwasyon o kalagayan. Ito ay
pagmumungkahi ng dapat gawin upang malutas ang
problema. Ang pagbibigay solusyon ang pinakamainam na
aksiyon na dapat gawin sa mga panahong may
kinakaharap tayong mga suliranin. Bawat suliranin ay may
katumbas na solusyon. Huwag tayo kaagad panghinaan ng
loob kung tayo’y nakararanas ng mga problema. Mainam na
solusyon ang kailangan upang hindi lumala ang anomang
suliraning kinakaharap natin, lalong lalo na sa panahon
ngayon.
Gamit ang isang dayagram, mailalahad nang mas
malinaw ang ugnayang sanhi at bunga. Ang dayagram ay
isang balangkas na ginagamit upang maipakita ang
pagkakaugnay ng mga kaisipan.
 Sa ibinigay na halimbawa, mapapansin natin na may
salitang ginamit upang matukoy ang sanhi sa ugnayang
sanhi at bunga. Ano ang salitang ito? Ito ay ang salitang
dahil. Ang salitang dahil ay isa lang sa mga salitang
makatutulong upang madaling matukoy ang sanhi ng
isang bunga. Bukod sa salitang dahil, ang mga salitang
nang at kaya ay ginagamit din upang matukoy ang isang
sanhi.
Gawain 1. Ano ang maaaring solusyon sa sumusunod na
kalagayan?
1.Hindi makita ni Jose ang nakasulat sa pisara dahil mas
matangkad ang kaklase niyang nakaupo sa unahan niya.
2.Basa ang sahig dahil natapon ang tubig sa baso.
3.Palaging huli sa pagpasok sa klase si Jhom dahil lagi
siyang puyat.
4.Masakit ang ngipin ng bata dahil sa kumain siya ng kendi.
5.Pauwi na si Carla nang biglang bumuhos ang
malakas na ulan. Wala siyang dalang payong.
Gawain 2. Isulat sa patlang ang titik S kung ang may salungguhit
ay tumutukoy ng sanhi. Isulat ang titik B kung ito ay tumutukoy ng
bunga. 1. Hindi naplantsa ni Janet ang kanyang uniporme dahil
nawalan sila ng kuryente.
2. Tulog ang sanggol kaya huwag kayong maingay.
3. Pagka’t malakas ang sikat ng araw, agad natuyo ang mga damit
sa sampayan.
4. Dahil nakalimutan ni Roselle ang kanyang I.D., bumalik siya sa
bahay.
5. Sapagka’t nagmamadali siyang lumabas ng bahay, hindi
nakapagsuklay si Carla.

SCIENCE-How Rocks Turn Into Soil

Rock Weathering
Earth is mainly composed of rocks that differ in terms of
sizes, shapes, and color. Though rocks seem to be very hard,
 dense, and indestructible, they still break. The breaking of rocks
into fragments is known as weathering.
Weathering is an important process that helps shape the
Earth’s surface. The breaking of rocks results in the formation of
soil and different landforms. This is also the reason why we have
amazing rock formations.
Weathering can be mechanical or physical, chemical and
biological weathering. Mechanical or physical weathering is
weathering caused by the breaking down of rocks into smaller
pieces by physical force without any change in the chemical
nature of the rocks. Chemical weathering involves a change in
the composition of rocks that allows them to break down into
pieces, while Biological weathering is weathering caused by
plants and animals. Biological weathering can be both physical
and chemical weathering.
Agents of Weathering
The different agents of weathering include water, wind
temperature, plants, animals, and people. It causes rocks to
break into pieces.
Water. Water can break rocks in different ways. The strong waves hitting the
rocks can make it break. Water can seep into cracks of rocks. When it gets
colder, this water can expand and turn into ice. This can trigger rocks to
break as well.
Wind. Wind is another agent of weathering that causes many beautiful
formations like the Mahayaw Arch in Sabtang Island,Batanes, Philippines.
As the wind blows, it carries sand or small rocks particlesthat scratch the
rocks’ surface. This can bring mechanical weathering which can also result
to different rocks formations
Animals. Animals that live underground also contributes to weathering.
As burrowing animals dig deeper, they cause rocks to break into pieces, too.
Temperature. When rocks are exposed to varying temperature, it
expands. If the rocks are exposed to low temperature, itcontracts.
The repeated expansion and contraction of rocks due to changes in
temperature results in weathering.
Plants. Some plants, like lichens, ferns and mosses can also trigger
weathering. It can grow on rocks and because it breaks into pieces.
Eventually, metabolic or life process of these plants will cause the
gradual breakage of rocks. When they die and decay, they give off
acid which slowly breaks them down.Trees can also trigger
weathering. Its growing roots can break the cemented ground in
search for more minerals in thesoil.
Humans. Humans also contribute to the weathering of rocks.
Subdivision developers use bulldozer to flatten mountains or
hills to build houses. Some construction workers use jack hammer
to break boulders of rocks as they repair roads. Mining companies
extract stones or rocks from a quarry or open pit mine. Some miners
throw dynamites and other explosive on quarry sites to get more rocks.
This mining activity can trigger landslides.
Activity 1. Write M for mechanical weathering or C for chemical
weathering in the blank.
1. The wedging of tree roots along sidewalks, breaking apart rocks and
cement
2. Limestone reacting with carbonic acid
3. Animals burrowing and digging in rock
4. Repeated freezing and thaw of water that cracks the rock
5. Acid from plants’ roots that break up the rock
Activity 2.

MODULE 2
ENGLISH- Make Connections Between Information
Viewed and Personal Experiences
Nowadays we are hooked on watching television, internet or
in YouTube to gather important information of what is
happening around us. In which viewing is one of important
ways or skills in learning. And we make connections between
 what we have viewed to our personal experiences. Connection
is a link that viewers/readers can make between what they are
reading, listening or viewing/watching and things they already
know or have experienced in the past or experiencing at the
moment. Connection stimulates viewers’ knowledge, feelings,
and awareness. Increased awareness makes reading more
relevant, enjoyable, and meaningful. With connection, viewers
become more involved, engaged, and are given an open
opportunity to compare one information viewed to another
information or to their personal experiences.
Activity 1. Put a checkmark (✓) if the statement is a fact as
indicated in the video/print. Put a cross mark (✗) if it is false,
then underline the word or phrase that makes the statement
false.
1.The Philippines is undergoing one of the longest city
lockdowns in the world.
2. It’s estimated that 1 million Filipinos lost their jobs
and livelihoods due to pandemic.
3. The subsidy given by the government was enough to suffice the
needs of the families affected by the lockdowns.
4. The needs for protection from coronavirus was
considered as luxury for the individuals residing at
slum areas.
5. According to Dr. Redento Recio the government are
so dismissive to the poor families because they know
they have suffered enough through all the years and
that they will survive.

Activity 2. Complete the following statement:

In this lesson I have learned

ESP- Nananalig Ako sa Diyos

Nilalang tayo ng Diyos na may puno ng pagmamahal. Dahil diyan
gusto niya na matutunan din natin itong ibahagi sa lahat ng mga tao.
Kailangan na ipakita natin ito sa gawa at hindi lang sa salita. Laging
tandaan na kung ang ano ang ipinadama at ipinakita natin sa kapuwa
ay ito rin ang ating ginagawa sa Diyos.
 Gusto ng Diyos na mamumuhay tayo sa mundong ito na
matiwasay at puno ng pananalig sa kanya. Lagi nating isaisip na Siya
lamang ang ating masasandalan at mahihilingan ng tulong sa oras ng
ating pangangailangan at kagipitan. Oo nga at nariyan ang ating mga
pamilya, kaibigan o kakilala na handang tumulong sa atin. Ngunit sa
usaping ispiritwalidad, may higit pa na makatutugon sa lahat ng ating
kahilingan sa buhay.

Bilang pasasalamat sa mga biyayang natatanggap na galing sa

Diyos, karapat-dapat na Siya ay paglingkuran at sundin ang kanyang
mga utos upang tayo ay makalaya sa lahat ng ating mga kasalanan.
Ipakita ang tunay na pananampalataya sa Diyos, gawing kaugalian ang
pagsisimba sa araw ng pagsamba, pag-aralan ang mabubuting asal at
magdasal palagi kahit anuman ang iyong gagawin upang ikaw ay
gabayan sa lahat ng oras. Sa pamamagitan nito, tayo ay napapalapit sa
Diyos at higit sa lahat, ito ay nagpapatatag ng ispiritwalidad ng mga
tao.
Gawain 1. Iguhit ang bituin kung nagpapakita ng
pananampalataya sa Diyos bilog naman kung hindi.
1. Nagbabasa at nagbabahagi ng banal na kasulatan sa iyong
mga kaibigan.
2. Inaanyayahan ang mga kakilala na pumunta sa pook- dalanginan.
3. Pagtulong sa iba na may hinihintay na kapalit.
4. Pagsasalita nang mahinahon at may malasakit sa damdamin ng iba.
5. Pagbibigay ng mga donasyon sa gitna ng COVID-19 pandemya
upang sumikat sa social media.
Gawain 2. Basahin ang mga nakatalang katangian sa unang
hanay. Lagyan ng tsek kung ito ay iyong isinasabuhay o
hindi. Maging matapat sa iyong pagsagot.
Mga Ako Hindi Ako
Katangian Ito Ito
1. Nagpapasalamat sa Diyos bago at pagkatapos
kumain.
2. Nagdarasal para sa mga kapakanan ng iba.
3. Pantay sa pagbabahagi ng pagkain sa mga
kapatid.
4. Tumutulong sa mga sinalanta ng kalamidad na
mga kamag- anak o kaibigan.
5. Kalmadong makipag-usap kahit naiinis
6. Nanalangin bago at pagkatapos matulog.
7. Umiiwas sa mga kaibigan na
humihimok gumawa ng
 masama.
8. Iginagalang ang mga panrelihiyong paniniwala
ng ibang tao.
9. Sinusunod ang mga paniniwala at gawi
ng relihiyong kinabibilangan.
10. Nagbibigay ng mga relief goods sa panahon ng
pandemya.

MATH-Visualizing Volume of a Cube and Rectangular

Prism
Volume (V) is the number of cubic units needed to fill the shape. It
is the amount of space that is occupied by a space figureslike cube and
rectangular prism. Cube is a solid figure whose length, width and height
are equal while the length, width and height of arectangular prism are
not equal.
Volume is three-dimensional (3D), composed of the area of the base
(length x width) times the height. That is why it is always incubic units (in³,
cm³, m³, etc.).
Visualizing the Volume of a Cube and Rectangular Prism
We can visualize volume of a cube and rectangular prism through:
a. Using more units to fill the container (like the used of marbles,
pebbles, rice grains, seed, etc.). This is what we called non-
standard units. Non-standard units do not give consistent and
accurate measure of the volume of a container.

More Examples:
A box is 10 cm long, 5 cm wide and 3 cm tall. What is itsvolume?
 The figure above is a box whose dimensions are 10 cm long, 5cm
wide and 3 cm high.
To find its volume, we need to know the number of cubes inthe
whole figure.
To find the total centimeter cubes:
Multiply the number of cubes you see in the width and length
at the bottom layer of the box which is 5 cubes and 10 cubes
respectively.
 5 cubes x 10 cubes = 50 cubes
Then, multiply its product by the number of layers which is3.
 50 cubes x 3 layers of cubes = 150 cubes
Therefore, the volume of the box is 150 cm3.

Unit of measure used for measuring rectangular prism and cube

are cubic millimeter, cubic centimeter, cubic inch, cubic foot,cubic meter,
liters, etc.
cubic meter (m3) - used to measure large amount of space occupied
cubic millimeter (mm 3) - used to measure the small amount of space
occupied.
Converting cu.cm to cu.m
To convert a cubic centimeter measurement to a cubic meter
measurement, divide the volume by the conversion ratio.
Since one cubic meter is equal to 1,000,000 cubic centimeters,you can use
this simple formula to convert:
cubic meters = cubic centimeters ÷ 1,000,000
The volume in cubic meters is equal to the cubic centimetersdivided by
1,000,000. For example, here's how to convert 500 cubic centimeters tocubic
meters using the formula above.
500 cm³ = (500 ÷ 1,000,000) = 0.0005 m³
Converting cu. m to cu.cm
To convert a cubic meter measurement to a cubic centimeter
measurement, multiply the volume by the conversion ratio.
Since one cubic meter is equal to 1,000,000 cubic centimeters,you can use
this simple formula to convert:
cubic centimeters = cubic meters × 1,000,000
The volume in cubic centimeters is equal to the cubic meters
multiplied by 1,000,000. For example, here's how to convert 5 cubic meters
to cubiccentimeters using the formula above.
5 m³ = (5 × 1,000,000) = 5,000,000 cm³
Converting cu. m to l
To convert a cubic centimeter measurement to a litermeasurement,
divide the volume by the conversion ratio. Since one liter is equal to 1,000 cubic
centimeters, you can usethis simple formula to convert:
liters = cubic centimeters ÷ 1,000
The volume in liters is equal to the cubic centimeters dividedby
1,000. For example, here's how to convert 500 cubic centimeters to liters
using the formula above.
500 cm³ = (500 ÷ 1,000) = 0.5 L
Converting l to cu.cm
To convert a liter measurement to a cubic centimetermeasurement,
multiply the volume by the conversion ratio.Since one liter is equal to 1,000
cubic centimeters, you can usethis simple formula to convert:
cubic centimeters = liters × 1,000
The volume in cubic centimeters is equal to the liters multipliedby
1,000. For example, here's how to convert 5 liters to cubic
centimeters using the formula above.
5 L = (5 × 1,000) = 5,000 cm³

Activity 1. Count the number of cubes in each figure to find its

volume.
Activity 2. Convert the cubic centimeter to cubic meter.

Cubic Centimeter Cubic Meter

Example:
350 cm³ 0.00035 m³
1. 600 cm³
2. 725 cm³

FILIPINO- Gamit ng Iba’t Ibang Uri ng Pangungusap

Ang pangungusap ay salita o lipon ng mga salita na may paksa
at panaguri at nagsasaad nang malinaw na diwa.
Tandaan na sa ating pagpapahayag ng ating mga kaisipan,
tayo’y gumagamit ng iba’t ibang uri ng pangungusap ayon sa
gamit. Narito ang mga uri ng pangungusap ayon sa gamit.
1.Pasalaysay – nagsasalaysay o naglalarawan ng isang
pangyayari. Ito’y nagtatapos sa bantas na tuldok (.).
Hal. Ang gulay at prutas ay mainam sa ating katawan.
Maraming gulayan sa aming probinsiya.
2.Patanong - nagtatanong ito o humihingi ng kasagutan.
Nagtatapos ito sa tandang pananong(?).
Hal. Kanino kaya ito?
Magkano ang supot ng tinapay?
3.Pautos -nag-uutos o nakikiusap. Nagtatapos ito sa bantas na
tuldok(.).
Hal. Huwag mong pabayaang matuyo ang pawis mo.
Kumain ka ng prutas at gulay araw-araw.
4.Padamdam - nagsasaad ito ng matinding damdamin tulad
ng tuwa, lungkot, pagkagulat, at iba pa. Nagtatapos ito sa
tandang pandamdam (!).
Hal. Uy! Singkuwenta pesos!
Naku, ang daming insekto!
Gawain 1. Tukuyin kung ang sumusunod ng pangungusap ay
pasalaysay, patanong, pautos o padamdam.
1.Ang mga rebelde ay nagdudulot ng takot sa mamamayan.
2.Kaya nilang manakit ng mga inosenteng tao?
3.Naku, maraming naapektuhan sa pangyayaring ito!
4.Puwede bang tumulong ang mga mamamayan sa bagay na ito?
5.Sino ang maaari nating hingan ng tulong upang matapos
ang kaguluhang ito?
Gawain 2. Basahin at kumpletuhin ang sumusunod na
pag-uusap o chat gamit ang iba’t ibang uri ng
pangungusap. Gawin sa sagutang papel.

SILINA: Maaari po bang magtanong?

SANDRA:
SILINA: Naliligaw po kasi ako?
SANDRA:
SILINA: Pupunta po sana ako sa simbahan subalit
hindi ko po alam ang daan?
SANDRA: Ang tinutukoy mo bang simbahan ay
‘yong bagong gawa lamang?
SILINA:
SANDRA: Naku! Lumagpas
ka na. SILINA: Ganun po
ba?
SANDRA: Lumakad ka pabalik tapos kumaliwa sa
pangalawang kanto. Sa ikalawang bloke ay
makikita mo ang bagong gawang simbahan.
SILINA:

Science- THE EFFECTS OF SOIL EROSIONON LIVING THINGS AND

THE ENVIRONMENT
Erosion starts with weathering. Erosion is a process in which things
breakdown naturally into smaller pieces or they are transported from one
location to another. For example, rock is broken down into very smaller pieces
by water and these pieces are transported by wind or water itself from one
location to another. Deposition is the processby which sediment is deposited
in a new location.
Causes of Erosion
Erosion is caused by natural forces and man-made activities thatshape
the landforms as we can see today. The natural forces that create landforms
include water, wind, glaciers, and gravity.
Natural Forces that Caused Soil Erosion
Human Caused Erosion
Erosion can cause many negative impacts on soil and on our
environment. Human activities have sped-up erosion and the damage
caused by erosion has also increased significantly.
Deforestation: Forest or brush have been carelessly cut or burned on
sloping land, the rain sweeps down the slope in a sheet and gradually washes
away the soil.
Overgrazing: Occurs when plants are exposed to intensive grazing
for extended period. It reduces the usefulness and productivity of the land
and is one cause of soil erosion.
Kaingin: Farmers tend to clear and burn a patch of forest area. They
cultivate the area until such time that the soil is no longer good for planting.
Overcropping: It exhausts the fertility of the land by continuous
cultivation of crops since depleted soil cannot sustain vegetation
and often holds Effects of Erosion

Erosion other than forming landforms, it also creates many disastrouseffects for
the humans, animals, and plants.
Some of these effects are:
1.Reduction in fertility of soil: Soil that is fertile for crops has most ofthe
nutrients and organic matter on the surface. When soil begins to erode, the
top layer of land that is rich in nutrients for plants is washed away –
making the land infertile. Poor soil quality can lead to limited crops yield.
Farmers will need to use fertilizers.
2.Environmental Impact: Erosion causes deposition of various materials
such as sand, pesticides and other toxic materials into riverswhich increase the
water pollution. Furthermore, erosion by wind can also drag the pollutants
from landfills and exhausts of power plantsand factories which increase air.
3.Damage: Erosion also causes various natural disasters such as
landslides which cause the destruction of houses, buildings, and other
structures. It also destroys the seedlings in the land and causesan increased
cost to farmers less moisture.
The best way toreduce the erosion of fertileland is by planting trees which
resist wind and water from eroding the surface of the land.
Activity 1. Identify the agent or cause of erosion of each
situation. Choose from the box below.
1.Farmers tend to clear and burn a patch of forest area. They cultivate the
area until such time that the soil is no longer good forplanting.
2.Forest or brush have been carelessly cut or burned on sloping land, the
rain sweeps down the slope in a sheet and gradually washes away the soil.
3.One of the most powerful natural force that washes away thetopsoil
in agricultural land.
4.Large ice formations that move slowly and form valleys and shape
mountains through erosion
5.A powerful natural force that causes significant erosion in dry areas. It
usually picks dust and sand particles from the land surfaceand carries them
to a large distance before settling.
6.It carries away more rocks and soil than all other agents.
7.It exhausts the fertility of the land by continuous cultivation ofcrops.
8.Plants are exposed to intensive grazing of animals making the soilbare.
9-10. What two agents or natural forces cause this rock formation tolook like
this

overcropping water

overgrazing wind water and wind

Q4 MODULE 1 KEY ANSWERS

English Activity 1 Activity 2

1. T 1. Visual elements
2. F 2. Multimedia elements
3. F 3. Clarify the meaning of the text.
4. T 4.communicating tone
5. T 5. imagery
ESP Gawain 1 at Gawain 2- sariling sagot
Math Activity 1 Activity 2

Filipino Gawain 1- sariling sagot Gawain 2

1. S
2. B
3. S
4. S
5. B
Science Activity 1 Activity 2

1. M 1. /
2. C 2. /
3. M 3. /
4. M 4.X
5. C 5. /

MODULE 2
English Activity 1 Activity 2- Own answer

1. /
2. X, 1 million
3. X, was enough
4. /
5. /

ESP Gawain 1 Gawain 2- Sariling Sagot

1. 3. 5.
2. 4.

Math Activity 1 Activity 2

FILIPINO Gawain 1 Gawain 2- Sariling Sagot

1. Pasalaysay
2. Patanong
3. Padamdam
4. Patanong
5. Patanong
Activity 1

SCIENCE-

Activity Sheet in Araling Panlipunan 5

Fourth Quarter, Week 1-2
Salik sa Pag-usbong ng Nasyonalismo (Monopolyo sa Tabako)
Ang pag-aalsa ay resulta sa isang mapang-abuso at hindi makatarungang pamamalakad. Paano kaya
tumugon ang mga Pilipino sa mga pangyayari at pagbabago sa panahon ng kolonyalismo o pananakop ng mga
Espanyol? Gaano kahalaga ang pagkamulat ng kamalayang pambansa ng mga Pilipino bunsod sa hamong kinaharap
nila sa kamay ng mga mananakop? Ano ang naging epekto nito sa ating bansa?
Monopolyo sa Tabako
Noong taong Mayo 6, 1782, si Gobernador-Heneral Jose Basco ay bumalangkas ng mga patakarang
pangkabuhayan na nakatuon sa pagsasariling ekonomiya ng Pilipinas. Binigyang pansin niya ang pagpapaunlad ng
pagsasaka, komersiyo, at pangangalakal bilang tugon ng pagpapaunlad kaya naitatag ang Sociedad Economica de Los
Amigos del Pais para sa pagpapatupad ng kaniyang programang pangkabuhayan. Ang monopolyo sa tabako ay
ipinatupad sa Pilipinas bilang pagkukunan ng karagdagang kita sa Espanya gayundin ng pamahalaang Espanyol sa
Pilipinas.
Naging maganda ang layunin ng pamahalaan sa pagsisimula ng monopolyo sa tabako sa Pilipinas. Nabigyan
ng karampatang kabayaran ang mga magsasaka sa kanilang ani, ngunit nang lumaon, naging pahirap na ito sa mga
Pilipino. Nagdulot ito ng pang-aabuso ng mga Espanyol kaya ginawang bahagi ng programang ekonomiko ang
produksiyon ng tabako sa pamumuno ni Gobernador-Heneral Jose Basco upang pagaanin ang sitwasyon ng
monopolyo. Binigyang pagkakataon ang mga maliliit na mga magsasaka na siyang magtatanim ng tabako at ang
maaani ay kokolektahin ng mga kolektor na nagsisilbing tagapamagitan sa mga transaksiyon sa pagitan ng mga
Espanyol at Pilipino. Subalit, ito ang naging daan upang abusuhin ang kapangyarihan ng mga Espanyol. Sumiklab ang
mga pag-aalsa noong 1596 na pinangunahan ni Magalat sa Cagayan, 1785 sa pamumuno nila Lagutao at Baladdon
ng Kalinga at sa Laoag noong 1788 laban sa hindi makatarungang pagbubuwis at pagmamalabis sa monopolyo sa
tabako. Taong 1882 tuluyang ipinatigil ang operasyon ng monopolyo sa tabako sa panunugkulan ni Gobernador Primo
de Rivera.
Gawain 1: Panuto: Gamit ang Venn Diagram, isa-isahin ang mga kabutihan at kasamaang naidulot ng monopolyo
ng tabako sa ating bansa. Piliin ang mga sagot sa loob ng kahon na nasa ibaba. Isulat ang iyong sagot sa sagutang
papel.

Umabuso ang mga kolektor na Espanyol sa kanilang kapangyarihan.

Nanguna ang Pilipinas sa pag-aani ng tabako sa buong Silangan.
Binigyan ng pagkakataon ang mga maliliit na mga magsasaka na siyang magtatanim ng tabako at ang mag-aani
nito.
Hindi na nababayaran ng tama ang mga magsasakang Pilipino.
Umusbong ang rebelyon.
Nabigyan ng karampatang kabayaran ang mga magsasaka sa kanilang ani.

Kabutihang dulot Kasamaang dulot

Monopolyo ng
Tabako

Gawain 2: Panuto: Isulat ang tamang bilang ng pangungusap na nagpapakita ng pagpahalaga sa reaksiyon ng mga
katutubong Pilipino sa kolonyalismo ng bansa. Isulat ang sagot sa sagutang papel.
1. Magkaroon ng pagkakaisa.
2. Mahinto ang ginawang pang-aabuso ng mga pinunong Espanyol.
3. Matigil ang pangangamkam ng mga lupain ng mga pinunong Espanyol.
4. Magpatuloy na alipin at sunod-sunoran ng mga Espanyol.
5. Pagsunod sa labis na pagbabayad ng buwis.
Gawain 3: Panuto: Isulat ang MABUTI kung ang pahayag ay nagpapakita ng kabutihang naidulot ng monopolyo sa
tabako sa ating bansa at MASAMA kung ito ay hindi. Isulat ang sagot sa sagutang papel.
_____1.) Marami sa mga opisyal ng pamahalaan ang naging mapagsamantala.
_____2.) Natustusan na ng kinikita sa monopolyo ng tabako ang pangangailangan ng kolonya at hindi na kailangan
pang humingi ng suporta mula sa Espanya.
_____3.) Malaking lupain din ang nalinang upang gawing taniman ng tabako.
_____4.) Naging mapang-abuso ang ilang mga opisyal sa tuwing maghahalungkat sa mga bahay ng magsasaka na
pinaghihinalaang nagtatago ng tabako.
_____5.) Nanguna ang Pilipinas sa pag-aani ng tabako sa buong Silangan.
Gawain 4: Panuto: Piliin ang mga pahayag na nagpapakita ng pag-aabuso sa pagtatag ng monopolyo sa tabako.
Iguhit ang emoticon na ito bilang tanda. Isulat ito sa sagutang papel.

________ 1.) Hindi binibigyan ng tamang sahod ang mga manggagawang Pilipino.
________ 2.) Nagkaroon ng trabaho ang libu-libong mamamayan.
________ 3.) Inabuso ng mga pinunong namahala rito ang kanilang tungkulin.
________ 4.) Ang mga magsasakang nasisiraan ng pananim ay hindi lamang pinagmulta kundi binuwisan ang lupa.
________ 5.) Sa halip na mapunta sa pamahalaan ang salapi, napunta ito sa bulsa ng mga opisyal.
Gawain 1:
Kabutihang dulot
Binigyang pagkakataon ang mga maliliit na mga magsasaka na siyang magtatanim ng tabako at ang mag – aani nito.
Kasamaang dulot
Hindi na nababayaran ng tama ang mga magsasakang Pilipino.
Umabuso ang mga kolektor na Espanyol sa kanilang kapangyarihan
Gawain 2:
1 2 3
Gawain 3.
1) Masama 2) Mabuti 3) Mabuti 4) Masama 5) Mabuti
Gawain 4:
1. nakasimangot 2. 3. nakasimangot 4. nakasimangot 5. nakasimamgot

Activity Sheet in MAPEH 5

Fourth Quarter, Week 1
I-MUSIC: Ibat-ibang Antas ng Dynamics
Ang dynamics ay tumutukoy sa lakas o hina ng pag-awit o pagtugtog. Ito ay agadnaipadama sa pagbabago
ng boses sa pag-awit. Higit na gumaganda ang isang awit o tugtugin kapag naipapahayag nang maayos ang
isinasaadnito sa pamamagitan ng wastong paglakas at paghina ng pag-awit o pagtugtog sa mga bahagi ng
komposisyon na kakikitaan ng antas. Ang pagsunod sa mga sagisag dynamics ay nagbibigay ng kakaibang sigla at
kahulugan sa isang awit o tugtugin.
Mga Antas ng Dynamics
Mahinang pag-awit o piano (p) – ginagamit sa malulungkot na himig o sa mga awit sa pagpapatulog.
Katamtamang hina sa pag-awit mezzo piano (mp) – pamamaraan ng pag-awit na mahinang – mahina.
Katamtamang kakas sa pag-awit o mezzo forte (mf) - pamamaraan ng pagawit na hindi gaanong mahina at di-
gaanong malakas.
Malakas na pag-awit o forte (f) - nangangahulugan nang malakas na pag-awit o pagtugtog. Ang paglakas ay
ginagawa sa mga bahaging nais bigyan ng diin.
Papalakas na pag-awit o Crescendo (<) – nangangahulugan ng pag-awit ng mahina hanggang dahan dahang
paglakas.
Papahina na pag-awit o Decrescendo (>) – nangangahulugan ng pag –awit ng malakas hanggang dahan dahang
paghina.
Mahinang mahina pianissimo o (pp)- Nangangahulugang pinaka mahina.
Ang bawat komposisyong musikal ay may ipinahihiwatig na damdamin. Ang bawat awit at tugtugin ay
ipinaaabot na mensahe. Ito ay isa sa mga elemento ng musika na makapagbibigay kahulugan sa nais ipahiwatig ng
komposisyong musikal.
A. Panuto: Isulat ang mga nakikitang antas ng dynamics sa awiting Paruparong Bukid. Isulat sa papel ang inyong
sagot.
B. Panuto: Isulat ang simbolo ng bawat antas ng dynamics. Isulat sa activity notebook ang inyong sagot.
1. Mahinang pag-awit __________
2. Katamtamang lakas sa pag-awit__________
3. Malakas na pag-awit_________
4. Mahina hanggang sa papalakas na pag awit________
5. Malakas hanggang sa paghina ng awit__________
II-ARTS: Paglikha ng 3D-Paper Bead
Ang paper beads ay isang gawang sining na nagmula sa Inglatera na ginagawang libangan ng mga
kababaihan kung saan ang mga paper beads ay tinutuhog upang gawing palamuti o kurtina na inilagay sa bintana.
Ang paggawa ng paper beads ay isang gawaing nakakalibang na maaaring pagkakitaan kung gagamitan ng
kaalaman sa paglikha ng mga palamuti. Nangangailangan ng masusi at matiyagang pagbibilot o pagrorolyo ng maliit
na papel upang makalikha ng beads na nakukulayan ng pintura at disenyuhan base sa nais. Maaaring tuhugin at
gawing pulseras, kwintas, palawit sa hikaw at iba pang palamuti sa katawan at bahayang na gawang tinuhog na
beads.
Mga Hakbang sa Paggawa ng Paper Beads:
1. Sukatin ang papel na irorolyo, tiyakin na ang may disenyong harapan ng papel ay nakadapa.
2. Kapag nakapagsukat na ng maraming tatsulok maingat na gupitin ang mga ito gamit ang gunting.
3. Gumami tng dowel o alambre na may tamangsukat at may pabilog na pihitan sa gawing kaliwa
upang mairolyo ng maayos ang papel at magkaroon ito ng sapat na espasyo sa gitna kung saan isusulot ang tali.
Lagyan ng glue sa taas ng bahaging papel.
 Kunin ang alambre, magsimula sa malaking bahaging papel papaliit. Bahagyang lagyan ng pandikit ang papel
at magsimulang bilutin. Masdan ang larawan. Ang kulay puti ay ang pahid ng pandikit sa gagawing paper beads.
Pagdating sa dulo ng papel, siguruhing mayroon itong pandikit upang kumapit sa bilot ng papel.
4. Pahirin ang labis na pandikit at dahan-dahang tanggalin sa alambre ang paper beads. Ilipat ang paper beads at
hayaang matuyo.
5. Tuhugin ang mga paper beads gamit ang sinulid at karayom upang makagawa ng kwintas.
6. Maaaring barnisan ang paper beads upang tumibay at maging makintab.
Maaaring gumamit ng iba’t-ibang patern ng paper beads. Sumangguni sa larawan.

Mga Materyales sa Paggawa ng Paper Beads:

1. Papel de hapon 4. Pat-pat ngkahoy 7. Yarn 10. Dowel
2. Colored paper 5. Hanger 8. Sinulid 11. Alambre
3. Lapis 6. Pandikit/ glue 9. Barnes 12. Brush
Gawain 1: Tukuyin ang mga paraan sa paggawa ng paper beads sa pamamagitan ng pagsulat ng OK sa linya sa
tapat ng bilang. Isulat sa activity notebook ang inyong sagot.
____ 1. Ang paper beads ay gawa mula sa binilot o inirorolyo na maliliit na papel na kinulayan at dinesenyuhan.
____ 2. Ang paggawa ng paper beads ay nagmula pa noong unang panahong sa bansang Inglatera.
____ 3. Isang teknik sa paggawa ng paper beads ay ang pagsukat ng bibiluting papel upang makagawa ng pare
parehong laki at hugisng paper beads.
_____4. Kinakailangan na matiyaga at masusiang paggawa ng paper beads.
_____5. Sa paggawa ng paper beads hindi na isinasaalang-alang ang sukat at espasyo para makagawa ng pare-parehong
hugis nito.
III- P.E.: Likas na Katangian at Kaligiran ng Sayaw
Ang sayaw ay tumtukoy sa pangkalahatang galaw ng tao na ginagamit bilang isang anyo ng pagpapahayag
ng saloobin o tinatanghal sa isang tagpuang panlipunan, espirituwal, at pagganap.
Ang kasaysayan ng sayaw ay ang pag-aaral sa ebolusyon ng pagsasayaw sa pagdaan ng mga kapanahunan.
Noong unang panahon bago pa man naitala o naisulat ang kasaysayan o panahong prehistoriko, nagkaroon na ang
tao ng pangangailangan na maipahayag ang kaniyang sarili sa pamamagitan ng mga galaw ng kaniyang katawan at
mga bahagi ng katawan, na matatawag bilang sinaunang mga sayaw. Ang mga kilos na ito ay nagpapahayag o
nagpapamalas ng mga damdamin at mga kalagayan ng pagkilos. Ang sinaunang mga kilos na ito na may ritmo at
indayog ay nagsisilbi rin bilang mahahalagang mga kaganapang pangritwal katulad ng mga pagdiriwang dahil sa
kapanganakan o kaarawan, kasal, digmaan, o dahilang panrelihiyon.
1. Cariñosa – isang sayaw ng lambingan ang karinyosa(cariñosa) na nagmula sa isla ng Panay sa Kabisayaan. Ang
ikinatatangi ng sayaw na ito ay ang paglalangkap ng larong taguan. Gamit ang panyo o pamaypay, ang
magkaparehang lalaki at babae ay nagagawang magtaguan at magdungawan sa nakaekis na panyo sa kanilang
pagitan.Gaya ng ipinahihiwatig ng salita, ang karinyosa ay isang impluwensiyang Espanyol. Karaniwang nasa estilong
balintawak ang suot ng kababaihan. Maaari ring patadyong at kamisa. Mayroon ding nakasabit na pamaypay sa
kanang baywang nila. Barong tagalog naman ang suot ng kalalakihan at may nakatagong panyo sa kanilang bulsa.
2. Polka sa Nayon -ay isang uri ng sinaunang sayaw na nakilala mula sa probinsya ng Batangas. Sikat ito dahil isa ito
sa mga sinasayaw sa mga malalakihang pagdiriwang tulad ng mga piyesta sa nayon at iba pa.Kaalinsabay ng
pagsayaw nito ay ang tamang pagsuot ng kasuotan sa porma ng barong tagalog para sa mga kalalakihan habang
baro’t saya (balintawak) naman sa mga kababaihan.
3. Tiklos - ay isang katutubong sayaw na nagmula sa Leyte. Tumutukoy ito sa isang linggo nang pag-aayos ng lupa
para sa pagtatanim ng bukid at iba pang gawain sa bukid, kasama na dito ay pagpapatayo ng bahay. Tuwing
tanghaling tapat ay nagtitipon ang mga tao upang mananghalian at magpahinga. Sa mga oras na iyon ay
ipinapatugtog ang musika ng “Tiklos” gamit ang ibat-ibang instrumento gaya ng pluta na sinasabayan ng gitara at ng
tambol habang isinasayaw ito ng mga magsasaka.
Gawain 1: Tukuyin ang mga sumusunod:
_______________1. Ito ay isang sayaw ng lambingan na mula sa Isla ng Panay .
_______________2. Ito ay isang uri ng ng sinaunang sayaw na sinasayaw sa mga pagdiriwang na nagmula sa
Batangas.
_______________3.Bukod sa paluta at tambol, anong instrument pa ang ginagamit sa pagtugtog ng musika ng
tikols?
_______________4. Ano ang kasuotan ng mga kalalakihan sa pagsayaw ng Cariñosa?
_______________5.Saang probinsya/ lalawigan nagmula ang katutubong sayaw na Tiklos?
IV- HEALTH: Pinagmulan at Layunin ng mga Pangunang Lunas
Ang paunang tulong-panlunas (first aid) ay ang pagbibigay ng pangunahing magagawang tulong, kalinga, at
pangangalaga sa mga taong napinsala ng sakuna o karamdaman. Isinasagawa ito ng isang taong pangkaraniwan
hanggang sa panahong maaari nang ibigay ang mas dalubhasang tulong pang-sagip buhay ng mga manggagamot.
Kinasasangkapan ang kasanayang ito ng mga payak, ngunit nakapagliligtas, na kasanayang may kaugnayan sa
panggagamot. Maaaring makatamo ng pagsasanay ang isang pangkaraniwang tao upang maisagawa ang pagbibigay
ng tulong na ito, kahit man hindi ginagamitan ng mga natatanging aparatong panggagamot.
Ang tatlong pangunahing mga layunin ng paunang tulong-panlunas, na mas kilala bilang 3 Ps (tatlong P) ay
ang mga sumusunod:
 Pagpapanatili ng buhay (Preserve life)
 Pag-iwas mula sa pagkakaroon ng mga dagdag na pinsala o pag-iwas sa paglala ng kapinsalaan o
karamdaman (Prevent further injury or illness)
 Pagtataguyod sa paggaling (Promote recovery)
Bilang karagdagan, may ilang mga tagapagsanay na nagtuturo ng ika-apat na “P” ang Pag-iingat ng Sarili,
Protektahan ang sarili, o Pagpapananggalang ng sarili (Protect yourself), bagaman sinasabi ng iba na kasaklaw at
nakasukob na ito sa ilalim ng ikalawang” P” na Pag-iwas mula sa mga karagdagang pinsala para sa kapakanan ng
sarili, ng biktima o pasyente, at ng iba pang tao. Kapag maingat ang sarili- ang taga sagip o tagapagligtas- ay may
kakayahan itong pangalagaan at magligtas pa ng ibang tao.
Mga Pangunahing Kasanayan sa Pagbibigay ng Pangunahing Tulong-Panlunas
May mga kasanayan na itinuturing na pinakapusod ng pagbibigay ng paunang tulong- panlunas, kahit saan pa
man o paano man ito naituro ang mga ito. Tinuturuan ang mga tagapagbigay ng pangunahing tulong panlunas na
lagging tatandaan ang ABC ng mga hakbang sa pagbibigay ng mga paunang tulong- pansagip ng buhay bago
magpatuloy sa pagbibigay ng iba pang mga kalunasan.
 Airway- ang daanan ng hangin /Ang daanang panghininga/ Ang daanang-hingahan
 Breathing- Buga ng paghinga/ Bantayanang katangian ng paghinga
 Circulation- Sirkulasyon o pagdaloy ng dugo sa katawan
Ang ibig sabihin nito ay dapat lamang na unahin munang suriin at subuking lutasin ang mga suliraning may
kaugnayan sa daanan ng hangin (bibig at ilong) ng pasyente. Kung walang balakid sa daanan ng hininga at paghinga,
dapat na isunod na suriin at subuking sugpuin ng tagpaglunas ang anumang suliranin at pinsala na may kaugnayan sa
sirkulasyon (Pagdaloy at pag-ikot ng dugo sa katawan). May ibang tagapagsanay o tagapagturo na nagdaragdag ng
pang-apat na hakbang ang D para sa Duguan ba ang pasyente? O Dinudugo ba ng biktima?, o kaya ay ang pagbibigay
ng Depibrilasyon. Nakasalalay sa antas ng kasanayan ng tagapagbigay-lunas ang mga pagkakaiba sa mga
pamamaraan ng pasisipat at pagsusuri at pagpapanatili ng mga mahahalagang ABC ng taong manlulunas. Kapag
naiayos at napainam na ang mga ito, maaari nang magbigay ng mas masulong na mga gawaing-panlutas ang mga
taong tagapanagip, kung kinakailangan.
May ilang mga bansa na nagtuturo ng tatlong B (ang 3B), na katulad ng ABC ang pagkakasunud-sunod ng
kahalagahan:
 Breathing- Buga ng paghinga/ Bantay-hininga
 Bleeding- Balong ng dugo
 Bones- Butu-buto o Buto o Baling Buto
Nangangahulugan ito na dapat na suriin muna at lutusin ng manlulunas ang anumang suliranin kkaugnay sa buga
ng paghinga, bago subuking sugpuin ang mga suliraning kaugnay sa balong ng dugo mula sa katawan ng pasyente o
mga baling buto (na hindi naman ibig sabihin nito na dapat nang kaligtaan ang mga huling mga suliranin sa mga
panahong iyon-katulad ng mga pinsala sa gulugod, kung saan magagamit ang pagbabago at kaibahan sa
pamamaraang panlunas upang makatulong sa pagbubukas ng daanan ng hininga).
Gawain 1: Isulat ang Tama kung tama ang isinasaad ng pangungusap at Mali kung ang isinasaad ay mali. Isulat ang
sagot sa inyong activity notebook.
____1. Ang paunang tulong panlunas ay ibinibigay sa mga taong nais maisalba ang buhay.
____2. Sasailalim sa mga pagsasanay ang mga taong nagbibigay ng pangunang lunas.
____3. Ang pangunang lunas ay maaari ding ibigay sa mga hayop.
____4. Dapat lamang na unahin munang suriin at subuking lutasin ang mga suliranin may kaugnayan sa daanan ng
hangin (bibig at ilong) ng pasyente.
_____5. Ang unang layunin ng pagbibigay ng pangunang lunas ay upang maisalba ang buhay.
Music:
A.1. forte 2. mezzo forte 3. piano 4. pianissimo 5. mezzo piano 6. crescendo
B. 1. mezzo piano (mp) 2. mezzo forte (mf) 3. forte (f) 4. crescendo < 5. decrescendo >
Arts:
1. ok 2. ok 3. ok 4.ok 5.
P.E.:
1. Cariñosa 2. Polka sa Nayon 3. Gitara 4.Barong Tagalog 5. Leyte
Health:
1.Tama 2. Tama 3. Tama 4. Tama 5. Tama
Week 2
I- Music: Wastong Paggamit ng Antas ng Dynamics sa mga Awitin
Ang dynamics ay isa sa mga elemento ng musika na kung saan ito ay nagpapakita ng lakas at hina ng isang
tunog ng kanta. Ipinapakita ang isang damdamin ng isang kompositor kung papaano awitin ang isang kanta sa
pamamagitan ng paggamit ng mga antas ng dynamics.
Antas ng Daynamiks Simbolo Kahulugan Kahulugan
piano p Mahinang pag-awit
mezzo piano mp Di-gaanong mahina
pianissimo pp Mahinang-mahina
forte f Malakas na pag-awit
Mezzo forte mf Di gaanong malakas
fortissimo ff Malakas na malakas
crescendo < Papalakas na pag-awit
decrescendo > Papahina ng pag-awit
 Gawain 1- malakaas na pagkanta sa awiting “Twinkle Twinkle Little Star”
Gawain 2 - paggamit ng mahina at paglakas sa awiting “Penpenpen de Sarapen”

II- Arts: Paraan sa Paggawa ng 3D Crafts- Mobile

Ang mobile ay isang nakabiting iskultura na malayang gumagalaw. Ang mga ito ay sandaang taon at
karaniwang ginamit na ng iba’t ibang bansa. Madalas itong nakikita sa mga kuna kung saan ang mga hugis at kulay
ay umaakit sa mga mata ng bata. Maaari din kayong gumagawa ng iyong sarili at ilalagay sa gusto mong lugar ng
iyong bahay bilang isang dekorasyon.
Pwede ring gamiting pangdesinyo ang mga likas na bagay tulad ng sanga ng mga kahoy at mga dahon. Isabit
malapit sa bintana ng iyong silid-tulugan at iyon ay magpaapaala sa iyo na ang kalikasan ay nasa labas naghihintay sa
iyo.

Gawain 1:
1. Suriin ang larawan ng gagawing lantaga o mobile structure kung saan isasabit ang mgapalamuti. Maaaring
magsimula
sa isang simpleng hanger o pinagsamang mga hangers.
2. .Gumamit ng alambre, makapal na tali o lubid upang isabit ang mga palamuti.
3. Gamit ang matibay na pandikit, kunin ang balanse ng mga disenyo o nais na palamuti ng mobile at idikit ito sa
pamamagitan ng pandikit o matibay na glue. Ang halimbawa nito ay isang greeting card mobile.

4. Ang iba ay gumagamit ng sarisaring bagay tulad ng mga lumang laruan, paper clips, o mga pirasong kahoy.
5. Kung mayroon pa kayong mga lumang papel, puede mong gamiting muli ang mga ito bilang bahagi ng iyong
mobile.
Guhitan o dikitan ang mga ito ng mga larawan ng mga kasapi ng iyong pamilya. Kung may marami ka pang nagawang
paper beads at mga paper-mache sculptures, pwede rin ang mga itong idagdag.
Gawain 2: Basahin ang sumusunod na mga pahayag. Lagyan ng tsek (/) ang linya kung nagpapakita ito ng
tamang paraan sa paggawa ng mobile at (X) kung hindi.
_____ 1. Ang hanger ay maaaring gamiting mobile structure kung saan isasabit ang mga palamuti.
_____ 2. Ang ibang patapong bagay tulad ng mga lumang laruan ay pwedeng gamiting pansabit.
_____ 3. Hindi kailangan ang balanseng pagsabit ng mga palamuti sa greeting card mobile.
_____ 4. Ang paggamit ng nakaunat na alambre ay nakatutulong sa pagtsek ng balanse.
_____ 5. Ang manipis na tali ay mainam na kabitan ng mga pirasong kahon,
III- P.E.: Ang Pagsasayaw ng Polka sa Nayon
Polka sa Nayon
Noong panahon ng Kastila popular ang ballroom polka sa lalawigan ng Batangas. Sinasayaw ito sa mga
pistahan at malaking pagtitipong sosyal
Kasuotan : Babae – kasuotang Maria Clara o estilong Balintawak
Lalaki – Barong tagalog at itim o puting salawal/pantalon
Bilang : 1, at 2 sa isang sukat
Musikas : May 3 bahagi : A, B at C (Aneks D)
Kaayusan: Kung gagamitin sa pagtatanghal (demonstration), ang mga mananayaw ay maaaring pangkatin ng set na
may 4 na pareha.Iaayos ito ng hugis parisukat na ang bawat pareha ay nasa sulok o di kaya ay sa kaayusang
longways. Kung ito man ay gagamitin sa kaayusang pambulwagang sayawan, ang mga pareha ay maaaring humarap
sa iba-ibang direksyon at nakakalat sa bulwagan.
Paunawa: Ang lalaki ay magsisimula sa kaliwang paa samantalang ang babae ay sa kanang paa sa Figures I, II, III. Ang
letra o salita na nakapaloob sa panaklong (parenthesis) sa panuto ay sa babae.
Panimulang Musika
Nakaharap sa manonood ang mga pareha, ang mga babae ay nasa kanan ng lalaki at ang mga kamay ng babae ay
nakahawak sa gilid ng saya, ang sa lalaki nasa baywang.
(a) I-tap ang kanang paa sa bawat bilang ng sukat ………………………………… 8s
(b) Ang magkapareha ay nagkahawak sa closed ballroom position at humandasa Fig 1……………….. 4s
Figure I Musika A
Ang magkapareha ay nakaunat ang mga kamay na nakaturo sa manonood.
(a) Simulan sa Kl (Kn) paa, gumawa ng 4 na polka step sa kanan (clockwise) at magtatapos sa dating lugar……….. 4s
(b) Ituro ang KL (Kn) pakaliwa (pakanan) (blg.1), ituro ang Kl (Kn) Itabi sa KL (Kn) (blg.2).Gumawa ng 1 polka step
pakaliwa (pakanan) (blg. 1 at2)……………………………………………………………………………………2s
(c) Ulitin (b), simulan sa Kn (Kl) paa……………………………………….………..2s
(d) Uliting lahat (a-c) , 3 beses pa ……………………………………………..……24s
Figure II Musika B
Ang magkapareha ay nakaharap sa manonood na magkabitiw ang mga kamay. Tumayo ng magkatabi, babae sa Kn
(mga panloob na kamay maghahawak) habang ang malayang kamay ng babae ay nasa gilid ng palda at sa lalaki ay
nasa baywang.
(a) Simulan sa panlabas na paa, gumawa ng 2 heel and toe polka pasulong………………. 4s
(b) Humakbang ng 1 polka step palabas (1 s). At 1 polka step, papasok ……………………...4s
(c) Magbitiw ng kanang kamay pangloob. Simulan sa panlabas na paa, gumawa ng 2 polka step para makaikot sa
lugar na nakaharap sa kabilang direksyon……………………………………………………………………...….….. 2s
Maghawak-kamay na panloob. Malayang kamay tulad ng nasasaad sa itaas.
(d) Ulitin (a-c) Simulan sa panloob na paa. Baligtarin ang direksyon sa (b) at (c)
……………………………………………………………………….……………….8s
(e) Uliting lahat (a-d) ……......................................……………………………….. 16s
Figure III Musika C
Mga pareha magkahawak sa closed ball dance posisyon, mga kamay nakaunat na nakaturo sa nanonnood.
(a) Simuan sa Kl (Kn), gumawa ng 4 na polka step paikot pakanan tulad ng sa Figure I ………………. 4s
(b) Gumawa ng 3 galop step patagiliran KL (Kn) papunta sa harapan (3 blg.), hinto (1blg.). Huwag ilagay ang bigat sa
inilalapit na paa sa ikatlong galop step
(c) Ulitin (b), simula Kn (KL) papunta sakabilang direksyon…………………………………………………...…………………………2s
(d) Ulitin lahat (a-c), 3 beses pa ………………………………….…………………24s
Figure IV Musika D
Ang magkapareha ay nakaharap sa nanonood. Ang babae ay nasa kanan ng lalaki at magkahawak ang panloob sa
kamay tulad ng Figure II. Pareho silang magsisimula sa Kn paa.
(a) Gumawa ng 1 polka step pakanan at pakaliwa…………………….……………...2s
(b) Ituro ang Kn paa sa harap (blg. 1) , itaas and Kn paa ng pakurus sa KL sa harap bahagyang itaas ang
bukongbukong
(blg. 2).Ituro ang Kn paa sa harap (blg. 1) ilapit ang Kn Paa sa KL paa (blg. 2)………………………..2s
(c) Ulitin (a) at (b) simula sa KL paa habang ang mga kamay ay nakabitiw sa isat-isa. Humarap sa kapareha at ilagay
ang
dalawang Kamay sa sariling baywang. ………………………………………………………………………………..……....4s
(d) Paglaptin ang 2 kanang siko sa isa’t isa (jaleo position), gumawa ng 8 polka step pasulong na iikot nang pakanan
ng 2
beses (4 na polka step sa bawat ikot). Tapusin sa tamang lugar……………………………………………………………………..….. 8s
(e) Uliting lahat (a-d)
4. Ang Sayaw ng Banga o Pot ay isang kontemporaryong sayaw ng mga taga Hilagang bahagi ng Pilipinas. Ang
"Banga" ay isang earthen pot na gawa sa luad o molden clay na maaaring maging bilog o spherical jar.
5. Ang Ba-Ingles ay nagmula sa mga salitang "baile" at "Ingles" na nangangahulugang English Dance. Ito ay nagmula
sa Cabugao, Ilocos. Ang sayaw na ito ay pinaniniwalaang itinuro rito sa ating bansa ng mga mangangalakal na Ingles
noong unang panahon.
6. Pandanggo sa Ilaw – ay katutubo sa Lubang at Mindoro. May tatlong tinggoy o oil lamps ang nagsasayaw na
babae. Maninimbang siya ng isang tinggoy sa ibabaw ng ulo at dalawang tinggoy sa mga kamay, pero hindi
humahawak ang daliri ng mananayaw.
IV- Health: Mga Panuntunan sa Pagbibigay ng Paunang Lunas (First Aid)
Ang nasa ibaba ay mga panuntunan na dapat isagawa sa oras ng biglaang pangangailangan o (Emergency
Action Principles)
Basahin at unawain ang mga sumusunod:
Mga Panuntanan na Dapat Isagawa sa Oras ng Biglaang Pangangailangan o Emergency Action Principles
1. HUMINGI AGAD NG TULONG SA IBA. Humingi ng tulong sa iba upang maka tawag agad ng ambulansya para sa mga
biktimang may malalang kondisyon. Maaari ding humingi ng pag-alalay mula sa iba kung kinakailangan.
2. SIYASATIN ANG PINANGYARIHAN NG AKSIDENTE. Unang-una ay isipin muna ang pansariling kaligtasan. Mainam
na magmasid muna sa paligid kung ito ba ay ligtas bago magsagawa ng paunang lunas sa mga biktima. Maaring ilipat
sa ibang pwesto o lugar ang biktima kung kinakailangan ngunit dapat siguraduhin na ang biktima ay hindi magtatamo
ng iba pang pinsala sa katawan sa proseso ng paglipat ng pwesto o lugar.
3. IHANDA ANG MGA KAGAMITAN PANG-MEDIKAL. Upang mas mapadali ang pagbibigay ng paunas lunas,
makabubuti na ihanda ang mga kagamitan pang medical tulad ng bandaging tools, mga gamut, stretcher at iba pa
para sa natamong pinsala ng biktima. Kung walang makitang mga gagamitan ay maaaring gumawa ng mga
pansamantalang kagamitan tulad ng bandage na gawa sa malinis na damit, stretcher na gawa sa dalawang kahoy (mas
mahaba sa biktima ng isang metro) at mga kamiseta.
4. ISAGAWA ANG PAGSISIYASAT SA BIKTIMA. Kung may mala yang biktima ay maaari siyang kapanayamin tungkol sa
mahahalagang detalye tulad ng kaniyang pangalan, tirahan, at kung sino ang kaniyang mga kamag-anak na maaaring
tawagan. Kung walang mala yang biktima, tingnang mabuti ang mahahalagang palatandaan ng pagkabuhay ng tao
tulad ng temperatura ng katawan, tibok ng puso o pintig sa mga pulso, at paghinga. Upang malaman na humihinga
ang biktima, maaaring tingnan ang dibdib kung ito ay gumagalaw. Maaari din itong pakinggan at pakiramdam.
Gawain 1: Panuto: Ayusin ang mga pinaghalo-halong titik upang mabuo ang tamang salita. Gawing gabay ang
mga pangungusap sa bawat bilang:
1. SITEDENAK- isang pangyayaring hindi sinasadya o hindi ginusto.
2. MABIKTI-taong nasaktan dahil sa isang aksidente
3. NGULOT-pagbibigay serbisyo sa nangangailangan
4. BUSYALANAM- sasakyang gingamit sa pagkuha ng may-sakit
5. SANKATALIG- walang banta o panganib na nagbabadya sa isang lugar, tao, o pangyayari.
Gawain 2: Sagutin ang mga tanong.
1. Batay sa larawan ano-anong sitwasyon ang inyong nakita?
2. Ano-ano ang mga maaaring mangyari sa mga taong ito kung walang tutulong sa kanila?
3. Kung ikaw ay nasa paligid ng pinangyarihan ng mga sitwasyon sa larawan, ano ang iyong
gagawin upang makatulong sa mga taong ito?