2.2) Calculus Solutions
2.2) Calculus Solutions
3. (a) x 2 + y 2 = l 2 2. y = 2 x 3 − 15 x 2 + 36 x + 11
dy
Differentiating both sides w.r.t. time (t) = 6 x 2 − 30 x + 36 = 0
dx dy dx
2x + 2y =0 ⇒ 6(x 2 − 5 x + 6) = 0
dt dt
dy
=−
x dx ⇒ x = 2 and x = 3
dt y dt 2
d y
12 = 12 x − 30
= − (2) = − 4.8 m/ s dx 2
5
d2y kQ(R 2 + x 2 )1 / 2
At x = 2, = 12(2) − 30 < 0 = (R 2 − 2 x 2 ) = 0
dx 2 (R 2 + x 2 )3
⇒ x = 2 is point of local maxima. ⇒ x=±
R
At x = 2, y = 2(2)3 − 15(2)2 + 36(2) + 11 = 39 2
7. Lets take side of square cut from each corner to be x.
d2y
At x = 3, = 12(3) − 30 > 0 Volume of box = (18 − 2 x )2 x
dx 2
⇒ x = 3 is point of local minima. x
At x = 3, y = 2(3) − 15(3) + 36(3) + 11 = 38
3 2
18–2x
3. y = 2 x 3 − 9 x 2 + 100
dy
= 6 x 2 − 18 x = 0 x
dx
⇒ 6 x (x − 3) = 0 x 18–2x x
⇒ x = 0 and x = 3
d2y V = (18 − 2 x )2 x
At x = 0, 2 = 12(0) − 18 < 0
dx dV
= (18 − 2 x )2 (1) + x (2)(18 − 2 x )(−2) = 0
⇒ x = 0 is point of local maxima. dx
d2y ⇒ (18 − 2 x )(18 − 6 x ) = 0
At x = 3, 2 = 12(3) − 18 > 0
dx ⇒ x =3
⇒ x = 3, is point of local minima. 8. Volume of cylinder = πr 2 2( a 2 − r 2 )
4. x + y = 60
⇒ y = 60 − x V = 2 πr 2 ( a 2 − r 2 )
Product of numbers = p = xy
r
p = x (60 − x )
To maximise p
dp
= 60 − 2 x = 0 a
dx
⇒ x = 30
So, numbers will be x = 30 and y = 30.
5. y = sin x (1 + cos x )
dy
= sin x (− sin x ) + (1 + cos x ) cos x = 0
dx
r 2 (−2 r )
⇒ cos x + cos x − (1 − cos 2 x ) = 0
2 dV
= 2π + 2r a2 − r 2 = 0
dr
⇒ 2 cos 2 x + cos x − 1 = 0 2 a2 − r 2
⇒ 2 cos 2 x + 2 cos x − cos x − 1 = 0 2a2
⇒ r2 =
⇒ 2 cos x (cos x + 1) − (cos x + 1) = 0 3
1 2a
⇒ cos x = − 1 and cos x = h = 2 a2 − r 2 =
2 3
2
1 d y
At cos x = , 2 > 0 1.11 Integration of elementary functions
2 dx
x4 x2
1
∫ (2 x − 5 x + 7) dx = 2 − 5 + 7 x + C
3
⇒ So, at x = cos −1 , y is minimum. 1.
2 4 2
kQx x 4 5x 2
6. E = − = + 7x + C
(R + x )
2 2 3/2 2 2
2 1 2 x 1
3 2 2. ∫ − 3 + 2 x dx = + 2 + x 2 + C
(R + x ) (1) − (R + x ) (2 x )(x )
2 3/2 2 1/2
dE 2 5 x 5 x
= kQ =0
dx (R 2 + x 2 )3
x3/2 x4/3 1.12 Integration by substitution method
∫ ( x + x ) dx = + +C
3
3.
(3 / 2) (4 / 3)
2 3
1. ∫ sin 3x dx
= x3/2 + x4/3 + C
3 4 Let’s take t = 3 x ,
−3 −2 −3 dt
4. ∫x (x + 1) dx = ∫ (x +x ) dx ⇒
dx
=3
x −1 x −2 −1 1 1
= + +C = − +C ⇒ dt = dx
(−1) (−2) x 2x 2 3
t t + t 1
5. ∫ dt = ∫ (t
−1 / 2
+ t −3 / 2 ) dt ∫ sin 3 x dx = 3 ∫ sin t dt
t2
1
2 = − cos t + C
=2 t − +C 3
t 1
= − cos 3 x + C
4+ t 4 3
6. ∫ dt = ∫ 3 + t −5/ 2 dt
t
∫ x cos (2 x
3 2
t 2. ) dx
2 2
= − 2 − t −3 / 2 + C Let’s take t = 2 x 2 ,
t 3
dt 1
2 8 3/4 ⇒ = 4 x ⇒ x dx = dt
∫ 8 y − y1 / 4 dy = 4 y − +C
2 dx 4
7. y
3 1
∫ x cos (2 x ) dx = 4 ∫ cos t dt
2
x 2 x3/2
8. ∫ 2
+ dx =
x 3
+ 4 x +C 1 1
= sin t + C = sin (2 x 2 ) + C
4 4
9. ∫ (− 2 cos t) dt = − 2 sin t + C 3. ∫ sec 2t tan 2t dt
2
ex Lets take x = 2t
∫ (7 e + 4 sin x + ex ) dx = 7 e x − 4 cos x + +C
x
10.
2 dx 1
= 2 ⇒ dx = dt
1 dt 2
∫ 2 (cosec x − cosec x cot x ) dx
2
11.
1 1
1 1 2 ∫ sec x tan x dx = sec x + C
2
=− cot x + cosec x + C 1
2 2 = sec 2t + C
2
− sec 2 x tan x
12. ∫ 3 dx = − 3 + C t
2
t
4. ∫
1 − cos
2 sin dt
2
∫ tan xdx = ∫ (sec x − 1) dx = tan x − x + C
2 2
13.
t
14. ∫ cos θ (tan θ + sec θ) dθ = ∫ (sin θ + 1) dθ Lets take x = 1 − cos
2
= − cos θ + θ + C
dx 1 t
sin x + cos 2 x 2 = sin
15. ∫ 2
dx 2
sin x cos 2 x
= ∫
sin2 x cos 2 x
dx dt 2
t
⇒ 2 dx = sin dt
= ∫ (sec 2 x + cosec 2 x ) dx 2
3
= tan x − cot x + C 2x 3 2 t
2 ∫ x 2 dx = + C = 1 − cos + C
1 x3 3 3 2
16. ∫ x 2 + sin x + + 3 dx = − cos x + ln x + 3 x + C
∫x (x 4 − 1)2 dx
x 3 3
5.
17. ∫ (4 sec x tan x − 2 sec 2 x ) dx = 4 sec x − 2 tan x + C Lets take t = x 4 − 1
18. ∫ (1 − cot 2 x ) dx = ∫ [1 − (cosec 2 x − 1)] dx dt 1
⇒ = 4 x 3 ⇒ x 3 dx = dt
dx 4
= ∫ (2 − cosec 2 x ) dx = 2x + cot x + C
t3 (x 4 − 1)3 θ
1 2 = − 21 cos + C
4 ∫ t dt =
12
+C =
12
+C 3
9r 2 12. ∫ sin (8 z − 5) dz
6. ∫ dr
Lets take t = 8 z − 5
1 − r3
dt
Lets take t = 1 − r 3
=8
dz
dt 1
= − 3 r 2 ⇒ r 2 dr = − dt 1
dr 3 ⇒ dz = dt
8
dt
− ∫3 = −6 t +C = −6 1 − r3 +C 1 1
t 8 ∫ sin t dt = − cos t + C
8
∫ 4 sin y dy = 2 ∫ (1 − cos 2 y) dy = 2 y − sin 2 y + C
2
7. 1
= − cos (8 z − 5) + C
8
∫ (2 x + 1) dx
3
8.
1
13. ∫ cos ( t + 3) dt
Lets take t = 2 x + 1 t
dt
=2 Lets take x = t + 3
dx
dx 1
1 =
⇒ dx = dt dt 2 t
2
dt
1 3 t4 (2 x + 1)4 ⇒ = 2 dx
2 ∫ t dt = + C =
8 8
+C t
dt 2 −2 Lets take t = 3 − 2 s
2∫ 2 = − +C = +C dt
t t 1+ x = −2
ds
cos 2 y 1 1
19. ∫ 7
=
14 ∫
(1 + cos 2 y) dy ⇒ ds = − dt
2
1 sin 2 y 1 1 t3 / 2
= y+ +C − t dt = − +C
14 2 2 2 3 /2
∫ sec (3 x + 2) dx −1
2
20.
= (3 − 2 s)3 / 2 + C
3
Lets take 3 x + 2 = t
∫ (sin 2 x − cosec
2
dt 1 26. x ) dx
= 3 ⇒ dx = dt
dx 3 cos 2 x
1 1 =− + cot x + C
3∫
sec t dt = tan t + C
2 2
3
1
27. ∫ (2 cos 2 x − 3 sin 3 x) dx
= tan (3 x + 2) + C
3 = sin 2 x + cos 3 x + C
1
∫ tan
2
x sec 2 x dx 1
21. 28. ∫ 2 cos 2 dx
x x
Lets take t = tan x
1
dt = sec 2 x dx Lets take t =
x
t3 1 dt 1
∫t dt = + C = tan3 x + C
2
=− 2
3 3 dx x
2x − 3
22. ∫e dx ⇒
dx
= − dt
x2
Lets take t = 2 x − 3
−1
− ∫ cos 2 t dt =
2 ∫
dt (1 + cos 2t) dt
=2
dx
1 sin 2t
1 =− t+ +C
⇒ dx = dt 2 2
2
1 t 1 1 1 1 1 2
e dt = e t + C = e 2 x − 3 + C
2∫
= − + sin + C
2 2 2 x 2 x
29. ∫ x sin2 (x 3 / 2 − 1) dx 36. ∫ cot y cosec 2 y dy
Lets take t = x 3 / 2 − 1 Lets take t = cot y,
dt 3 2 dt
= x ⇒ x dx = dt = − cosec 2 y
dx 2 3 dy
2 1 cosec 2 y dy = − dt
3∫
sin t dt = ∫ (1 − cos 2t) dt
2
3 t3 / 2
1 sin 2t − ∫ t dt = − +C
= t− +C 3
3 2
2
1 sin [2(x 3 / 2 − 1)] 2
= (x 3 / 2 − 1) − +C = − (cot y)3 / 2 + C
3 2 3
1
30. ∫ cos 3 x dx = ∫ (cos 3 x + 3 cos x ) dx 1.13 Definite integration
4
1 sin 3 x 3 −1 π π −1
= + sin x + C 1. ∫ − 4 2 dθ = 2 [θ]−4
4 3 4
π 3π
1 3 = [(−1) − (−4)] =
= sin 3 x + sin x + C 2 2
12 4
5 2
1 − cos 6t t sin 6t r 2 (5 2 )2 − ( 2 )2
31. ∫
5 2
dt = − +C 2. ∫ r dr = = = 24
2 2 12 2
2 2
2
cos x
32. ∫ sin3 x dx
1 2x e 2x
1
e2 − e0 e2 − 1
3. ∫ 0
e dx = = =
Lets take t = sin x , 2 0 2 2
dt 4 dx
= cos x
dx
4. ∫0 x
= [2 x ]40 = 2( 4 − 0 ) = 4
dt = cos x dx 2
2 2 3 2
∫1 6 x + 2 dx = 2 x − = (16 − 1) − (2 − 2) = 15
dt 1 1 2
∫ t 3 = − 2t 2 + C = − 2 sin2 x + C
5.
x x 1
3π
cosec θ 1
33. ∫ cosec θ − sin θ dθ = ∫ 1 − sin2 θ dθ x 4
tan
3π /4 x 3
= ∫ sec θ dθ
2 6. ∫0 sec 2
3
dx = = 3(1 − 0) = 3
1
= tan θ + C 3 0
1 1 dx 1 1 1 5
∫ ∫ 0 3 x + 2 = 3 [ln (3 x + 2)]0 = 3 (ln 5 − ln 2) = 3 ln 2
1
34. ds 7.
5s + 4
π
Lets take t = 5 s + 4
x 2
dt
=5 − cos
π /2 x 2
ds 8. ∫ sin dx =
0 2 1
1
⇒ ds = dt 2 0
5
1 dt 1 1
⇒ ∫ = (2 t ) + C = −2 − 1
5 t 5 2
2 =2− 2
= 5s + 4 + C
5 π/2
−5 x
9. ∫0 (sin x + cos x ) dx
∫ (e +e + e) dx
3x
35.
= [− cos x + sin x ]π0 / 2
e 3 x e −5 x
= − + ex + C = (−0 + 1) − (−1 + 0)
3 5 =2
π
2. (d) y = x sin2 x
π/4 sin 2 x 4 1
10. ∫0 cos 2 x dx =
2 0 2
= dy
= x (2 sin x cos x ) + sin2 x (1)
dx
∞
∞ −x e−x −∞ = x sin 2 x + sin2 x
∫ dx = = − (e − e ) = − (0 − 1) = 1
0
11. e
0
( − 1) 0 e2x
3. (b) ∫ e 2 x dx = +C
1 x 2
12. ∫ 0 x 2 + 1 dx π /4
4. (b) ∫ 2 cos x dx = 2 [sin x ]π0 / 4
0
Lets take t = x + 1 2
π
dt 1 = 2 sin − sin 0 °
⇒ = 2 x ⇒ x dx = dt 4
dx 2
1 2 dt 1 2 1 1
=2 − 0 = 2
2 ∫1 t 2
= [ln t]1 = ln 2 2
2
x
1.14 Calculation of area cos
x 2
5. (d) ∫ sin dx = − +C
1. y=x2 2 1
x=1 2
x
= − 2 cos + C
2
X-axis 6. (c) ∫ cosec 2 x dx = − cot x + C
x=3
4
x
4 x 2
7. (b) ∫ + 3 dx = + 3 x
−2 2
x 3
3 4 −2
3 3 26
Area = ∫ y dx = ∫ x 2 dx = = sq. units 42 (−2)2
1 1 3
1 3 = + 3(4) − + 3(−2)
4 4
2. y
= 16 + 5 = 21
8. (b) y = sin x + sin 3 x
3
2π dy
π
= 3 sin2 x cos x + 3 cos 3 x
O dx
9. (b) y = ln x + e − x
dy 1
= − e−x
π dx x
∫0 sin x dx = 2
10. (b) y = x ln x + x
2π
1
∫π sin x dx = − 2 dy
dx
= x + (ln x )(1) +
x
1
2 x
Area = 2 + 2 = 4 sq. units 1
= 1 + ln x +
2 x
Level 2 π /4
11. (b) ∫ (sin 2 x + cos 2 x ) dx
Single Correct Choice Questions 0
π /4
1. (c) ∫ (x x + 2) dx − cos 2 x sin 2 x
= +
2 2 0
x 5/ 2
= + 2x + C 1 π π 1
5 = − cos + sin − (− cos 0 ° + sin 0 ° )
2 2 2 2
2
=1
2 2
= x x + 2x + C 1 x3 1
5 12. (c) ∫ x 2 + 2 + 2 dx = − + 2x + C
x 3 x
13. (b) y = e sin 3 x 27. (b) y = sin 2 x
dy
dy
= e sin 3 x (cos 3 x )(3) = (cos 2 x )(2)
dx dx
= 3 e sin 3 x cos 3 x dy
= (cos 2 π)(2) = 2
dx x = π
1 1
14. (d) y = x 10 + +3 +
x x 10 28. (c) y = tan x
dy 10 1 dy
= 10 x 9 − 11 − 2 = sec 2 x
dx x x dx
x dy
15. (a) y = 3 tan − 1 = sec 2 x − 1 = tan x
3 dx
π π
dy x 1 x 1 − cos 2 x
= 3 sec 2 = sec 2 29. (b) ∫ 2 sin2 x dx = ∫ 2 dx
dx 3 3 3 0 0 2
π /2
16. (a) y = sin2 (ln x ) 1 sin 2 x π
= x− =
2 4 0 4
dy 1
= 2 sin (ln x )(cos (ln x ))
dx x d
30. (c) ( 1 + sin 2 x )
−4 dx
dx 1 (3 x + 1)
17. (b) ∫ = +C d
(3 x + 1) 5 3 (−4) = ( sin2 x + cos 2 x + 2 sin x cos x )
dx
1 1 d
=− +C = (sin x + cos x )2
12 (3 x + 1)4 dx
d 1 1 d
18. (c) ( 2x + 3) = (2) = (sin x + cos x ) = cos x − sin x
dx 2 2x + 3 dx
=
1 d 1 − cos 2 x d 2 sin2 x
2x + 3 31. (b) =
dx 1 + cos 2 x dx 2 cos 2 x
d 1
19. (c) (x ln 2 x ) = x (2) + ln 2 x (1) d
dx 2x = (tan x ) = sec 2 x
dx
= 1 + ln 2 x
x5
20. (c)
d
(x sin x ) = x cos x + (sin x )(1) 32. (b) ∫ 5 x 4 dx = 5 + C = x 5 + C
dx 5
= x cos x + sin x 5 5
33. (a) ∫ dx = ln (3 x − 7) + C
21. (b) f (x ) = (x + 6 x + 12 x − 13)
3 2 100 3x − 7 3
f ′ (x ) = 100(x 3 + 6 x 2 + 12 x − 13)99 (3 x 2 + 12 x + 12) 3 x 2 + 7 x − 11 3 7 11
34. (b) ∫ dx = ∫ + 2 − 3 dx
= 300 (x + 2)2 (x 3 + 6 x 2 + 12 x − 13)99 x3 x x x
d 7 11
22. (d) = (x 2 e x ) = x 2 e x + 2 x e x = e x (x 2 + 2 x ) = 3 ln x − + +C
dx x 2x 2
d
23. (a) (xe x sin x ) = x [e x cos x + e x sin x ] + (e x sin x )(1) 1 (3 x − 4)4
dx 35. (a) ∫ (3 x − 4)3 dx = +C
3 4
= e x [x cos x + x sin x + sin x ]
1
d = (3 x − 4)4 + C
24. (a) [(1 + x 2 ) e x ] = (1 + x 2 ) e x + 2 xe x = (x + 1)2 e x 12
dx
(x 2 − 1)2 x 4 + 1 − 2x 2
d 1 36. (c) ∫ dx = ∫ dx
25. (d) ( x) = x3 x3
dx 2 x
1 2
26. (c)
d 3
(x − 3 x 2 + 3 x − 1)100 = ∫ x + 3 − dx
dx x x
= 100 (x 3 − 3 x 2 + 3 x − 1)99 (3 x 2 − 6 x + 3) x2 1
= − 2 − 2 ln x + C
= 300 (x − 1)299 2 2x
1 2 1 d 2
37. (c) ∫ x + x + 2 dx 47. (b) (x + 4) = 2 x
x x dx
3 1 1 x4 x2 d 4
1 (x − 2 sin x + 3 cos x )
∫ x
x + + x +
x
3
dx =
4
+ ln x + − 2 +C
2 2x
48. (d)
dx
= 4 x 3 − 2 cos x − 3 sin x
3
38. (c) y = 2 x −
x d x 2 + 1 (x + 1)(2 x ) − (x 2 + 1)(1)
49. (a) =
dy 3
= 2 + 2 = 14 dx x +1 (x + 1)2
dx x
x 2 + 2x − 1
3 1 =
⇒ 2
= 12 ⇒ x = ± (x + 1)2
x 2
39. (b) y = x 2 + 4 x + 5 1 + 2 sin x
50. (d) ∫ dx
dy cos 2 x
⇒ = 2x + 4
dx = ∫ (sec 2 x + 2 sec x tan x ) dx
t = 2x + 7
= tan x + 2 sec x + C
dt
⇒ =2 ∞ −x
dx 51. (a) ∫ e dx = [− e − x ]∞
0
0
dy
dy dx 2 x + 4 = − (e −∞ − e 0 )
= = = x +2
dt dt 2 = − (0 − 1)
dx =1
2 52. (b) y = e sin ( 3 − x )
40. (a) ∫ ( 1 + x ) dx = (1 + x )3 / 2 + C
3 dy
= e sin ( 3 − x ) [cos (3 − x )](−1)
ln2 x dx
41. (b) ∫ dx
x = − e sin ( 3 − x ) cos (3 − x )
Lets take t = ln x 1 + cos 2 y
dt 1 dx 53. (b) ∫ cos 2 y dy = ∫ dy
= ⇒ = dt 2
dx x x
y sin 2 y
t3 ln3 x = + +C
∫ t dt = 3 + C = 3 + C
2 2 4
π
π 54. (a) ∫ x sin x 2 dx
π 0
sin 2 x 8
42. (d) ∫ 8 2 cos 2 x dx = 2 Lets take t = x 2
0 2
0
dt
π 1 = 2x
= sin − sin 0 ° = dx
4 2
1
π /4 ⇒ x dx = dt
π /4 cos 4 x 1 2
43. (c) ∫ 2 sin 4 x dx = − 2 = − (−1 − 1) = 1
0 4 2 1 π 1
sin t dt = [− cos t]π0
2 ∫0
0
1 2 3/2 2
44. (d) ∫ x − dx = x −2 x +C 1
x 3 = − (cos π − cos 0 ° ) = 1
2
45. (d) y = x 2 + 2 2π
2π θ 2 (2 π)2 − π 2 3 π 2
dy 1 x 55. (b) ∫ θ dθ = = =
= (2 x ) = π
2 π 2 2
dx 2 x 2 + 2 x +2
2
77. (d)
x
y
l = (120)2 + x 2
2
θ dl dx
2l = 2 x
500ft dt dt
dl x dx
y =
tan θ = dt l dt
500
50
y = 500 tan θ = (52) = 20 m/ s
dy dθ 130
= 500 sec 2 θ 1
dt dt 81. (b) Area = ∫ y dx = ∫ x 2 dx
0
= 500 sec 2 45 ° (0.14) 1
= 140 ft /min x 3
1
= =
78. (b) q = 2t − 3t + 1 3
0 3
2
dq 82. (d) V = l 3
i= = 4t − 3
dt dV dl
At t = 5,i = 4(5) − 3 = 17 A ⇒ = 3l 2
dt dt
79. (a) dl
⇒ 3 = 3 (25)2
8m/s dt
2m θ u
dl 1
⇒ =
4m dt 625
2 A = 6l 2
Time taken to cross the road = t =
u cos θ dA dl
Distance travelled by truck in time t = 8t ⇒ = 6 (2l)
dt dt
Displacement of pedestrain along the road 1
= 12 (25) = 0.48 cm / s
2
= 4 + (u sinθ)t 625
8t = 4 + (u sinθ)t
83. (a) A = πr 2 ⇒ 3(x 2 − 2 x − 3) = 0
⇒
dA
= π (2 r )
dr ⇒ x = 3 and x = −1
dt dt 86. (c)
= π (2 × 8)(5)
= 80 π cm 2 / s
y 5m
84. (b) p = t ln t
dp 1
F= = t + (ln t)(1)
dt t
x
F = 1 + ln t = 0
ln t = − 1
1 x 2 + y 2 = 25
t = e −1 = dx dy
e 2x + 2y =0
dt dt
85. (a) y = x 3 − 3 x 2 − 9 x + 7
dy x dx 4 8
dy =− = − (2) = m/ s
= 3x 2 − 6x − 9 = 0 dt y dt 3 3
dx