Republic of the Philippines

Department of Education
Region X-Northern Mindanao
Division of Bukidnon

CAPACITY BUILDING FOR ARALING PANLIPUNAN TEACHERS ON THE NEW TRENDS, APPROACHES, CONTENT
AND PEDAGOGY AND ON THE FORMULATION OF JOURNALS

(LEARNING AREA)

Content Standard Ang mag-aaral ay…

naipamamalas ang pang-unawa sa kinalalagyan ng mga lalawigan sa rehiyong kinabibilangan ayon sa katangiang heograpikal nito
Performance Ang mag-aaral ay…
Standard nakapaglalarawan ng pisikal na kapaligiran ng mga lalawigan sa rehiyong kinabibilangan gamit ang mga batayang impormasyon
tungkol sa direksiyon, lokasyon, populasyon at paggamit ng mapa
Kasanayang
Pampagkatuto

CSE Integration
SOLO MODEL Learning STEM QUESTION EXPECTED
Competency ANSWER
Unistructural Naipaghahambing Ang Bukidnon ay isang lalawigan na matatagpuan sa 1. Saan matatagpuan ang Malaybalay City sa B.Gitnang
ang Northern Mindanao (Region X). Ang rehiyon na ito ay Bukidnon? bahagi
mga lalawigan sa
sariling rehiyon
kilala sa kanyang mayamang likas na yaman, malalawak na
ayon sa lokasyon, kabundukan, at masaganang agrikultura. Sa report na ito, A. Timog na bahagi
direksiyon, laki at ihahambing natin ang mga bayan at lungsod ng Bukidnon B. Gitnang bahagi
kaanyuan batay sa kanilang lokasyon, direksiyon, laki, at kaanyuan C. Hilagang bahagi
upang mas maunawaan ang heograpikal na aspekto ng D. Kanlurang bahagi
rehiyon.
 Mga Bayan at Lungsod ng Bukidnon:
2. Aling lungsod sa Bukidnon ang kilala sa B. Valencia
1. Malaybalay City malalawak na taniman ng mais at pinya? City
2. Valencia City
3. Don Carlos A. Malaybalay City
B. Valencia City
4. Maramag
C. Don Carlos
5. Manolo Fortich D. Maramag
Lokasyon at Direksiyon B. Malalawak
3. Ano ang pangunahing katangian ng Manolo na taniman ng
Fortich? saging at pinya
Ang lokasyon at direksiyon ng mga bayan at lungsod ay
naglalarawan kung saan matatagpuan ang mga ito sa mapa A. Malamig na klima
ng Bukidnon. B. Malalawak na taniman ng saging at pinya
C. Maraming irigasyon
1. Malaybalay City - Matatagpuan sa gitnang bahagi D. Mataas na populasyon
ng Bukidnon, ito ang kabisera ng lalawigan.
2. Valencia City - Nasa timog-kanlurang bahagi ng
Multistructural Bukidnon, isa sa mga pangunahing sentro ng 1. Alin sa mga sumusunod ang naglalarawan sa B. Nasa timog na
kalakalan. lokasyon at direksiyon ng Don Carlos? bahagi, malapit sa
3. Don Carlos - Nasa timog na bahagi ng Bukidnon, hangganan ng
lalawigan
malapit sa hangganan ng lalawigan. A. Nasa hilagang bahagi, malapit sa
4. Maramag - Matatagpuan sa gitna-timog na bahagi hangganan ng Misamis Oriental
ng Bukidnon, kilala sa mga irigasyon at plantasyon. B. Nasa timog na bahagi, malapit sa
5. Manolo Fortich - Nasa hilagang bahagi ng hangganan ng lalawigan
Bukidnon, malapit sa hangganan ng Misamis C. Nasa gitnang bahagi, ito ang kabisera ng
Oriental. lalawigan
D. Nasa timog-kanlurang bahagi, isa sa mga
pangunahing sentro ng kalakalan
Laki

1. Malaybalay City - Isa sa pinakamalaking lungsod 2. Ano ang pagkakaiba ng kaanyuan ng B. Malaybalay City
sa Bukidnon na may malawak na lupain na Malaybalay City at Maramag? ay kabundukan at
kapatagan,
ginagamit sa agrikultura. Maramag ay patag
A. Malaybalay City ay patag, Maramag ay
 2. Valencia City - Kilala sa malalawak na plantasyon bulubundukin
ng mais at pinya, isa rin sa mga malalaking lungsod B. Malaybalay City ay kabundukan at at mabundok
sa Bukidnon. kapatagan, Maramag ay patag at
3. Don Carlos - May sapat na laki upang suportahan mabundok
ang agrikultural na produksyon, ngunit hindi kasing C. Malaybalay City ay may irigasyon,
Maramag ay walang irigasyon
laki ng Malaybalay at Valencia.
D. Malaybalay City ay walang sakahan,
4. Maramag - May malawak na sakahan at Maramag ay maraming sakahan
plantasyon, katamtamang laki kumpara sa iba.
5. Manolo Fortich - May katamtamang laki ngunit 3. Alin sa mga sumusunod ang tama tungkol sa
kilala sa malalawak na plantasyon ng saging at laki ng mga bayan at lungsod sa Bukidnon?
pinya. C. Malaybalay City
at Valencia City ay
A. Don Carlos at Maramag ay kasing lawak
Kaanyuan may
ng Malaybalay City pinakamalawak na
B. Valencia City ay pinakamaliit sa lahat ng lupain
1. Malaybalay City - Karamihan ay kabundukan at bayan at lungsod
kapatagan, kilala sa malamig na klima at malalawak C. Malaybalay City at Valencia City ay may
na sakahan. pinakamalawak na lupain
2. Valencia City - Patag na lupain na angkop sa D. Manolo Fortich ay pinakamalaki sa lahat
agrikultura, may mga irigasyon para sa mga ng bayan at lungsod
sakahan.
3. Don Carlos - Kumbinasyon ng kapatagan at mga
Relational burol, maraming taniman ng mais at tubo. 1. Paano naiimpluwensyahan ng lokasyon D. Nasa timog-
4. Maramag - Patag at mabundok na bahagi, ng Valencia City ang kanyang pagiging kanlurang
maraming irigasyon at plantasyon ng tubo. pangunahing sentro ng kalakalan? bahagi, kaya
A. Nasa hilagang bahagi, kaya maraming malapit sa mga
5. Manolo Fortich - Bulubundukin at patag na lugar,
taniman pangunahing
kilala sa mga malalawak na taniman ng saging at
B. Nasa timog-kanlurang bahagi, kaya
pinya. ruta ng
maraming irigasyon
C. Nasa gitnang bahagi, kaya maraming
kalakalan
Paghahambing turista
D. Nasa timog-kanlurang bahagi, kaya
 Lokasyon at Direksiyon: Ang mga bayan at malapit sa mga pangunahing ruta ng
lungsod sa Bukidnon ay may iba't ibang lokasyon at kalakalan B.
Nagpapataas
 2. Anong epekto ng malamig na klima ng
direksiyon. Ang Malaybalay City ay nasa gitna ng Malaybalay City sa kanyang agrikultura? ng
lalawigan habang ang Manolo Fortich ay nasa A. Nagiging sanhi ng pagkaantala ng produksiyon
hilagang bahagi, malapit sa Misamis Oriental. pagtubo ng mga halaman ng mga
 Laki: Malaybalay City at Valencia City ang may B. Nagpapataas ng produksiyon ng mga pananim na
pinakamalawak na lupain na ginagamit sa pananim na angkop sa malamig na klima angkop sa
agrikultura. Samantalang ang Don Carlos at C. Nagiging dahilan ng kakulangan sa tubig malamig na
para sa irigasyon
Maramag ay may sapat na laki ngunit hindi kasing klima
D. Nagpapababa ng produktibidad ng mga
lawak ng dalawang lungsod. sakahan
 Kaanyuan: Iba-iba ang topograpiya ng bawat bayan B. Manolo
at lungsod. Ang Malaybalay City ay kilala sa 3. Paano naiiba ang agrikultura ng Manolo Fortich Fortich ay may
malamig na klima at kabundukan, samantalang ang sa Don Carlos? malalawak na
Manolo Fortich ay kilala sa malalawak na taniman taniman ng
ng saging at pinya. A. Manolo Fortich ay kilala sa taniman ng saging at
mais, Don Carlos ay kilala sa taniman ng pinya, Don
saging Carlos ay may
B. Manolo Fortich ay may malalawak na taniman ng
taniman ng saging at pinya, Don Carlos ay mais at tubo
may taniman ng mais at tubo
C. Manolo Fortich ay walang irigasyon, Don
Carlos ay maraming irigasyon
D. Manolo Fortich ay patag na lugar, Don
Carlos ay bulubundukin

Extended 1. Paano makatutulong ang heograpikal na A

Abstract lokasyon ng mga pangunahing lungsod ng
Bukidnon, tulad ng Malaybalay City at Valencia
City, sa pagpapabuti ng sektor ng agrikultura at
kalakalan ng lalawigan?

A. Ang mga sentral na lokasyon ng Malaybalay

City at Valencia City ay nagbibigay-daan sa mas
madaling transportasyon at distribusyon ng mga
produktong agrikultural sa iba't ibang bahagi ng
lalawigan, pati na rin sa kalapit na rehiyon, na
nagreresulta sa mas pinalakas na kalakalan at
ekonomiya.

B. Ang mga lungsod na ito ay dapat mag-focus

lamang sa lokal na pamumuhunan at hindi sa
transportasyon ng mga produkto sa ibang bahagi
ng rehiyon.

C. Ang lokasyon ng Malaybalay City at Valencia

City ay mas angkop sa industriyalisasyon kaysa
agrikultura at kalakalan.

D. Ang mga lungsod na ito ay hindi gaanong A

nakakaapekto sa kabuuang kalakalan at agrikultura
ng Bukidnon.

2. Paano maaaring magamit ng lokal na

pamahalaan ng Bukidnon ang pagkakaroon ng
malawak na lupain ng Malaybalay City at
Valencia City upang mapabuti ang pangkalahatang
agrikultural na produksyon ng rehiyon?

A. Ang pamahalaan ay maaaring mag-invest sa

modernong teknolohiya at makabagong
pamamaraan ng pagtatanim upang mapataas ang
ani at produktibidad ng mga malalawak na
sakahan sa Malaybalay City at Valencia City, na
magdudulot ng mas matatag na suplay ng pagkain
at mas malaking kita para sa mga magsasaka.

B. Ang mga malalawak na lupain ay dapat gamitin

para sa komersyal at residensyal na mga proyekto
upang magkaroon ng mas maraming pabahay at
negosyo.

C. Ang pamahalaan ay dapat hayaan lamang ang

mga lokal na magsasaka na pamahalaan ang lupain A
ng walang interbensyon upang mapanatili ang
tradisyunal na pamamaraan ng pagsasaka.

D. Ang mga malalawak na lupain ay mas angkop

sa pagtatayo ng mga industrial parks at mga
pabrika kaysa sa agrikultura.

3. Anong mga hakbang ang maaaring gawin

upang masiguro ang sustainable development sa
Bukidnon habang pinapakinabangan ang iba't
ibang topograpiya ng mga bayan at lungsod nito?

A. Ang pag-promote ng sustainable farming

practices, reforestation programs, at paggamit ng
renewable energy ay makakatulong na mapanatili
ang kalikasan habang pinapakinabangan ang
agrikultural at ekonomikal na potensyal ng iba't
ibang topograpiya ng Bukidnon.

B. Dapat bawasan ang agrikultural na gawain

upang bigyang-daan ang urbanisasyon at
industriyalisasyon.

C. Ang lahat ng kagubatan at bundok ay dapat

gawing sakahan upang mapataas ang produksyon
 ng pagkain.

D. Ang sustainable development ay mas

makakamit kung iiwasan ang paggamit ng mga
natural resources at hayaan ang mga ito na
manatiling hindi nagagalaw.

Prepared by: