¸ÀĨsÀzÀæ zÉñÀPÁÌV ¸À±ÀPÀÛ PÀĪÀj

£À£ßÀ C¥Àj¥ÀÇtðvÉAiÀÄ°è ¥Àj¥ÀÇtð¼ÁVzÉÝãÉ,

£À£ßÀ §®»Ã£ÀvɬÄAzÀ¯Éà ¥Àj¥ÀPÀé¼ÁVzÉÝãÉ,
¸ÉÆîÄUÀ¼£À Éßà UɮĪÀÅUÀ¼À£ÁßV ¥ÀjªÀwð¸ÀÄwÛzÉÝãÉ,
£À£ßÀ DAvÀAiÀÄð¢AzÀ¯Éà ¥ÉæÃjvÀ¼ÁVzÉÝãÉ,
KPÉAzÀgÉ, £Á£ÀÄ £Á£ÁVzÉÝãÉ.
J®èjUÀÆ £ÀªÀĸÁÌgÀ, DwäÃAiÀÄ ªÀÈwÛ ¨ÁAzsÀªÀgÉÃ, J£ï.E.¦. 2020gÀ ªÀÄÄ£ÉÆßÃlUÀ¼ÀAvÉ ºÉtÄÚªÀÄPÀ̼À ²PÀëtzÀ°è
¸ÀĨsÀzÀæ zÉñÀPÁÌV ¸À±ÀPÀÛ PÀĪÀj F «µÀAiÀÄzÀ §UÉÎ «±Éèö¸ÉÆÃt.
AiÀiÁªÀÅzÉà zÉñÀ AiÀiÁªÀÅzÉà ¸ÀªÀiÁd “²PÀët”¢AzÀ ªÀiÁvÀæ ¥ÀÄnzÉüÀ§®èzÀÄ. ²PÀët ªÀiÁvÀæ ¥ÀÄ£Àgï
ZÉÊvÀ£Àå vÀÄA§§®èzÀÄ. CzÀgÀ°èAiÀÄÆ ªÀÄ»¼Á ²PÀët¢AzÀ ªÀiÁvÀæ zÉñÀªÀ£ÀÄß ¥ÀÄ£Àgï ¤ªÀiÁðt ªÀiÁqÀ®Ä ¸ÁzsÀå
JA§ ¸Áé«Ä «ªÉÃPÁ£ÀAzÀgÀ zÀÆgÀzÀȶÖAiÀÄ aAvÀ£É.
D¦üæPÁ, vÁAeÁ¤AiÀiÁ, AiÉĪÀÄ£ï, ¸ÉÆêÀiÁ°AiÀiÁ, EgÁPï, ¹jAiÀiÁ, gÉhÆgÀqÁ£ï ªÀÄÄAvÁzÀ zÉñÀUÀ¼À
DyðPÀ C©üªÀÈ¢ÝAiÀÄ£ÀÄß UÀªÀĤ¹zÁUÀ EªÉ®èªÀÅ CªÉÄÃjPÁ, gÀµÁå, ¥sÁæ£Àì, d¥Á£ï, ¨sÁgÀvÀ, aãÁUÀ¼ÀAvÀºÀ
zÉñÀUÀ½VAvÀ §ºÀ¼ÀµÀÄÖ »AzÉ G¼À¢gÀĪÀÅzÀ£ÀÄß PÁtÄvÉÛêÉ. F ªÀåvÁå¸ÀPÉÌ PÁgÀtUÀ¼ÉãÀÄ JA§ÄzÀ£ÀÄß
«±Éèö¹zÁUÀ F PɼÀPÀAqÀ CA±ÀUÀ¼ÀÄ PÀAqÀħgÀÄvÀÛªÉ.
4.1 ¨Á®QAiÀÄgÀ ²PÀëtPÉÌ 7 CqÉvÀqÉUÀ¼ÀÄ
«©ü£ßÀ zÉñÀUÀ¼À£ÀÄß ºÉÆð¹ £ÉÆÃrzÁUÀ »AzÀĽzÀ gÁµÀÖæUÀ¼° À è ¹Ûæà ¸ÀªÀiÁ£ÀvÉ ªÀÄvÀÄÛ gÁµÀÖæzÀ
C©üªÀÈ¢ÞAiÀÄ°è ¹Ûæà ²PÀëtzÀ ¹ÜwUÀwUÀ¼À°è 7 CqÉvÀqÉUÀ¼À£ÀÄß PÁt§ºÀÄzÀÄ. §qÀvÀ£ÀzÀ°è ªÁ¹¸ÀĪÀ ªÀÄPÀ̼ÀÄ, ²PÀëtPÉÌ
C£ÉÃPÀ CqÉvÀqÉUÀ¼À£ÀÄß JzÀÄj¸ÀÄvÁÛgÉ, DzÀgÉ «±ÉõÀªÁV ºÉtÄÚªÀÄPÀ̽UÉ ºÉaÑ£À C¥ÁAiÀÄ«zÉ. eÁUÀwPÀªÁV
ºÀÄqÀÄVAiÀÄgÀ ¨sÀ«µÀåzÀ°è ºÀÆrPÉ ªÀiÁqÀĪÀÅzÀÄ CªÀgÀ PÀÄlÄA§UÀ¼À£ÄÀ ß ªÀÄvÀÄÛ dUÀvÀÛ£ÄÀ ß G£ÀßwÃPÀj¸ÀÄvÀÛzÉ.
C®èzÉÃ, DyðPÀ ¨É¼ÀªÀtÂUÉAiÀÄ£ÀÄß ¨ÉA§°¸ÀÄvÀÛzÉ, ±ÁAwAiÀÄ£ÀÄß GvÉÛÃf¸ÀÄvÀÛzÉ ªÀÄvÀÄÛ ¨sÀ«µÀåzÀ ¦Ã½UÉAiÀÄ£ÀÄß
gÀQë¸À®Ä, PɼÀV£À CqÉvÀqÉUÀ¼À£ÀÄß vÀqÉAiÀÄ®Ä ¸ÀºÁAiÀÄ ªÀiÁqÀĪÀ ¸ÀA¥À£ÀÆä®UÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ¤ÃwUÀ¼À°è ºÀÆrPÉ
ªÀiÁqÀ¨ÉÃPÀÄ.
4.1.1 ªÉZÑÀ
«±Àé¨ÁåAPÀ£À ¥ÀæPÁgÀ ºÉtÄÚªÀÄPÀ̼ÀÄ ²PÀët ¥ÀqÉAiÀħºÀÄzÉà CxÀªÁ E®èªÉà JA§ÄzÀ£ÀÄß ¤zsÀðj¸ÀĪÀ ¥ÀæªÀÄÄR
CA±ÀªÉAzÀgÉ §qÀvÀ£À. ¥Á®PÀgÀÄ PÀÆqÀ ªÀÄ£ÉAiÀÄ ¥ÉÇõÀuÉUÁV ºÉtÄÚªÀÄPÀ̼À DzÁAiÀÄzÀ ªÉÄïÉ
CªÀ®A©vÀgÁUÀÄvÁÛgÉ ªÀÄvÀÄÛ ºÉtÄÚ ªÀÄUÀĪÀ£ÀÄß ±Á¯ÉUÉ PÀ¼ÀÄ»¸ÀÄvÁÛgÉ JAzÀgÉ CªÀgÀÄ PÀrªÉÄ ¸ÀªÀÄAiÀĪÀ£ÀÄß
ªÀÄ£ÉAiÀÄ°è ¸ÀºÁAiÀÄ ªÀiÁqÀ®Ä PÀ¼A É iÀÄÄvÁÛgÉ. PÀÄlÄA§UÀ¼ÄÀ ±Á¯ÉAiÀÄ ªÉZÀѪÀ£ÀÄß ¨sÀj¸À¯ÁUÀ¢zÀÝgÉ, CªÀgÀÄ
ºÀÄqÀÄVAiÀÄjVAvÀ ºÀÄqÀÄUÀgÀ£ÀÄß PÀ¼ÀÄ»¸ÀĪÀ ¸ÁzsÀåvÉ ºÉZÀÄ.Ñ £ÉÆÃmï §ÄPï, fAiÉÆêÉÄnæ ¨ÁPÀì, ¨ÁåUï EvÀgÉ
CUÀvÀå ªÀ¸ÀÄÛUÀ¼À£ÄÀ ß Rjâ¸ÀĪÀ £ÀqÀÄªÉ ¥ÉÇõÀPg À ÀÄ ¤zsÁðgÀ vÉUÉzÀÄPÉƼÀî ¨ÉÃPÁzÁUÀ, ºÀÄqÀÄVAiÀÄjUÉ vÀªÀÄä
PÀ°PÉAiÀÄ£ÀÄß ¤°è¸À®Ä MvÁ۬ĸÀ¯ÁUÀÄvÀÛzÉ. PÀÄlÄA§UÀ¼ÄÀ vÀªÀÄä ºÉtÄÚªÀÄPÀ̼À CUÀvÀåvÉUÀ¼À£ÀÄß E£ÀÄß ªÀÄÄAzÉ
¥ÀÇgÉʸÀ®Ä ¸ÁzsÀåªÁUÀ¢zÀÝgÉ ¨Á®å«ªÁºÀPÉÌ CªÀPÁ±À ¤ÃqÀÄvÀÛzÉ.
4.1.2 ¨Á®å «ªÁºÀ
¨Á®å«ªÁºÀ, 18 ªÀµÀðzÉƼÀV£À ªÀÄUÀÄ«£À «ªÁºÀªÀÅ ¥Àæ¥ÀAZÀzÁzÀåAvÀ £ÀqÉAiÀÄÄvÀÛzÉ DzÀgÉ
C©üªÀȢ޲î gÁµÀÖæUÀ¼À°è C¸ÀªÀiÁ£ÀªÁV ¸ÀA¨sÀ«¸ÀÄvÀÛzÉ. ¥Á®PÀgÀÄ ««zsÀ PÁgÀtUÀ½UÁV vÀªÀÄä ºÉtÄÚªÀÄPÀ̼À£ÀÄß
¨Á®å«ªÁºÀPÉÌ £ÀÆPÀÄvÁÛgÉ. PÉ®ªÀgÀÄ vÀªÀÄä ªÀÄPÀ̼À£ÀÄß ªÀÄzÀĪÉAiÀÄ ºÉÆgÀV£À ¸ÀA§AzsÀPÉÌ ¸ÀA§A¢ü¹zÀ ºÁ¤
CxÀªÁ PÀ¼ÀAPÀ¢AzÀ gÀQë¸ÄÀ wÛzÁÝgÉAzÀÄ £ÀA§ÄvÁÛgÉ, DzÀgÉ ²PÀëtªÀ£ÀÄß PÀ¼ÉzÀÄPÉƼÀÄîªÀ ªÀzsÀÄUÀ¼ÀÄ ¸ÀºÀ DgÀA©üPÀ
UÀ¨sÀðzsÁgÀuÉ, C¥Ë¶ÖPvÀ É, PËlÄA©PÀ »A¸É ªÀÄvÀÄÛ UÀ¨sÁðªÀ¸ÉÜAiÀÄ vÉÆqÀPÄÀ UÀ¼À£ÀÄß C£ÀĨsÀ«¸ÀĪÀ ¸ÁzsÀåvɬÄzÉ.
DyðPÀ ¸ÀAPÀµÀÖªÀ£ÀÄß C£ÀĨsÀ«¸ÀÄwÛgÀĪÀ PÀÄlÄA§UÀ½UÉ, ¨Á®å«ªÁºÀªÀÅ CªÀgÀ DyðPÀ ºÉÆgÉAiÀÄ£ÀÄß PÀrªÉÄ
ªÀiÁqÀÄvÀÛzÉ, DzÀgÉ ºÉtÄÚªÀÄPÀ̽UÉ ²PÀët«®èzÉ DyðPÀ ¸ÁévÀAvÀæå ªÀÄjaPÉAiÀiÁUÀÄvÀÛzÉ ¥Àæ¥ÀAZÀzÁzÀåAvÀ ¸ÀĪÀiÁgÀÄ
700 «Ä°AiÀÄ£ï ªÀÄ»¼ÉAiÀÄgÀÄ ¨Á®åzÀ°èAiÉÄà ªÀÄzÀĪÉAiÀiÁVzÁÝgÉ JAzÀÄ UNICEF 2017 gÀ°è ªÀgÀ¢
ªÀiÁrzÉ. G¥À-¸ÀºÁgÀ£ï D¦üæPÁzÀ°è, 10 gÀ°è 4 ºÀÄqÀÄVAiÀÄgÀÄ 18 ªÀµÀðQÌAvÀ PÀrªÉÄ ªÀAiÀĹì£ÀªÀgÁVzÁÝgÉ
ªÀÄvÀÄÛ AiÀÄĤ¸É¥sï ¥ÀæPÁgÀ zÀQët KµÁåzÀ°è ¸ÀĪÀiÁgÀÄ 30% 18 ªÀµÀðzÉƼÀV£À ºÀÄqÀÄVAiÀÄgÀÄ «ªÁ»vÀgÁVzÁÝgÉ.
EzÀ£ßÉ ¯Áè £ÉÆÃrzÁUÀ, ¸ÁPÀµÀÄÖ ºÉtÄÚªÀÄPÀ̼ÀÄ ²PÀët¢AzÀ ªÀAavÀgÁVgÀĪÀÅzÀ£ÀÄß PÁtÄvÉÛêÉ.
4.1.3 IÄvÀÄZÀPÀæ
MAzÀÄ ºÀÄqÀÄV ¥ËæqsÁªÀ¸ÉÜAiÀÄ£ÀÄß vÀ®Ä¦zÀ ¸ÀªÀÄAiÀÄ¢AzÀ wAUÀ½UÉƪÉÄä, CªÀ¼ÀÄ vÀ£Àß CªÀ¢üAiÀÄ£ÀÄß
ºÉÆA¢gÀĪÀÅzÀjAzÀ CªÀ¼ÀÄ ±Á¯ÉAiÀÄ£ÀÄß ªÀÄvÀÄÛ vÀ£Àß fêÀ£ÀzÀ ªÀĺÀvÀézÀ CªÀPÁ±À¢AzÀ ªÀAavÀ¼ÁUÀÄvÁÛ¼É.
IÄvÀÄZÀPÀæªÀÅ ¥Àæ¥ÀAZÀzÁzÀåAvÀ £ÉʸÀVðPÀ ¥ÀæQA
æ iÉÄAiÀiÁVzÀÆÝ ¸ÁA¥ÀæzÁ¬ÄPÀªÁV PÀ¼ÀAQvÀªÉAzÀÄ
¥ÀjUÀt¸À®àqÀĪÀzÀjAzÀ F CªÀªÀiÁ£ÀªÀÅ ¸ÀªÀiÁdzÀ°è ¸ÀA¥ÀÇtðªÁV ¨sÁUÀªÀ»¸À®Ä ºÀÄqÀÄVAiÀÄgÀÄ vÀÄA¨Á
ªÀÄÄdÄUÀgÀPÉÆ̼À¥ÀqÀĪÀAvÉ ªÀiÁqÀÄvÀÛzÉ. PÉ®ªÀÅ d£ÁAUÀUÀ¼À°è , ªÀÄÄnÖ£À ªÀÄ»¼ÉAiÀÄgÀ£ÀÄß CªÀgÀ ¸ÀªÀÄÄzÁAiÀÄzÀªÀgÀÄ
C±ÀÄzÀÞgÀAvÉ PÁtÄvÁÛgÉ ªÀÄvÀÄÛ CªÀgÀ IÄvÀÄZÀPæz À À ¸ÀªÀÄAiÀÄzÀ°è UÀÄr¸À®ÄUÀ½UÉ §»µÁÌgÀ ºÁPÀÄvÁÛgÉ. DzÀgÉ,
ªÉÊeÁÕ¤PÀªÁV «±Éèö¹zÁUÀ, D CªÀ¢üAiÀÄ°è CªÀjUÉ «±ÁæAwAiÀÄ CªÀ±ÀåPÀvɬÄgÀĪÀ PÁgÀt¢AzÀ F gÀÆrüUÀ¼ÀÄ
¥ÁægÀA¨sÀªÁVzÀÆÝ, PÁ¯ÁAvÀgÀzÀ°è C±ÀÄzÀÞgÀAvÉ PÁtĪÀÅzÀÄ gÀÆrüUÀvÀªÁ¬ÄvÀÄ. PÉ®ªÀÅ ºÀÄqÀÄVAiÀÄgÀÄ ¸Áå¤lj
GvÀà£ÀßUÀ¼À£ÀÄß Rjâ¸À®Ä ±ÀPÀÛgÁV®è CxÀªÁ vÀªÀÄä£ÀÄß ¸ÀéZÀÒªÁVj¹PÉƼÀî®Ä ªÀÄvÀÄÛ gÉÆÃUÀUÀ¼À£ÄÀ ß vÀqÉUÀlÖ®Ä
±ÀÄzÀÞ ¤ÃgÀÄ ªÀÄvÀÄÛ £ÉʪÀÄð®åzÀ ¥ÀæzÉñÀªÀ£ÀÄß ºÉÆA¢®èzÀ PÁgÀt vÀgÀUÀwAiÀÄ£ÀÄß ©qÀÄvÁÛgÉ.
4.1.4 PÀÄlÄA§zÀ dªÁ¨ÁÝj/ ªÀÄ£ÉUÉ®¸À
§®ªÀAvÀzÀ ªÀÄ£ÉPÉ®¸ÀªÀÅ ºÀÄqÀÄVAiÀÄgÀ°è ¸Áé©üªÀiÁ£ÀPÌÉ zsÀPÉÌ GAlĪÀiÁqÀÄvÀÛzÉ, ªÀÄvÀÄÛ ²PÀëtzÀ°è D¸ÀQÛAiÀÄ
PÉÆgÀvÉAiÀÄ£ÀÄß GAlĪÀiÁqÀÄvÀÛzÉ. ªÀAiÀĸÀÌgÀ dªÁ¨ÁÝjUÀ¼ÀÄ, C£ÁgÉÆÃUÀåzÀ ¥ÉÇõÀPÀgÀÄ CxÀªÁ MqÀºÀÄnÖzÀªÀgÀ
²±ÀÄ¥Á®£É, DgÉÊPÉAiÀÄAvÀºÀªÀÅUÀ¼ÀÄ ºÀÄqÀÄVAiÀÄjUÉ ºÉÆgÉAiÀiÁUÀÄvÀÛªÉ. ¥Àæ¥ÀAZÀzÁzÀåAvÀ, ºÀÄqÀÄUÀjVAvÀ
ºÀÄqÀÄVAiÀÄgÀÄ 40% ºÉZÄÀ Ñ ¸ÀªÀÄAiÀĪÀ£ÀÄß DzÁAiÀÄ ¥ÁªÀw¸ÀzÀ PÉ®¸ÀUÀ¼À£ÀÄß ¤ªÀð»¸ÀÄvÁÛgÉ - CqÀÄUÉ
ªÀiÁqÀĪÀÅzÀÄ, ¸ÀéZÀÒUÉƽ¸ÀĪÀÅzÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ¤ÃgÀÄ ªÀÄvÀÄÛ GgÀĪÀ®Ä ¸ÀAUÀ»
æ ¸ÀĪÀÅzÀÄ ¸ÉÃjzÀAvÉ. F PÉ®ªÀÅ PÉ®¸ÀUÀ¼ÀÄ
ºÀÄqÀÄVAiÀÄgÀ£ÄÀ ß ¯ÉÊAVPÀ »A¸ÉAiÀÄ£ÀÄß JzÀÄj¸ÀĪÀ C¥ÁAiÀĪÀ£ÄÀ ßAlĪÀiÁqÀÄvÀÛªÉ. §ÄQð£Á ¥sÁ¸ÉÆ, AiÉĪÉÄ£ï
ªÀÄvÀÄÛ ¸ÉƪÀiÁ°AiÀiÁzÀ°è, 10 jAzÀ 14 ªÀµÀð ªÀAiÀĹì£À ºÀÄqÀÄVAiÀÄgÀÄ ºÀÄqÀÄUÀjUÉ ºÉÆð¹zÀgÉ ªÀÄ£ÉPÉ®¸ÀzÀ
CvÀåAvÀ C¸ÀªÀiÁ£ÀªÁzÀ ºÉÆgÉAiÀÄ£ÀÄß ºÉÆgÀÄvÁÛgÉ. ¸ÉƪÀiÁ°AiÀiÁzÀ°è, ºÀÄqÀÄVAiÀÄgÀÄ ¥Àæ¥ÀAZÀzÀ¯Éèà ºÉaÑ£À
¸ÀªÀÄAiÀĪÀ£ÀÄß ªÀÄ£ÉUÉ®¸ÀzÀ°è PÀ¼ÉAiÀÄÄvÁÛgÉ, ¥Àæw ªÁgÀ ¸ÀgÁ¸Àj 26 UÀAmÉUÀ¼ÀÄ. F dªÁ¨ÁÝjUÀ½AzÁV
ºÉtÄÚªÀÄPÀ̼ÀÄ ²PÀët¢AzÀ zÀÆgÀªÁVgÀĪÀzÀjAzÀ EAvÀºÀ zÉñÀUÀ¼À DyðPÀvÉAiÀÄ C©üªÀÈ¢ÞAiÀÄÄ »AzÀĽ¢gÀÄvÀÛzÉ.
4.1.5 °AUÀ DzsÁjvÀ »A¸É
°AUÀ-DzsÁjvÀ »A¸ÉAiÀÄÄ zÉÊ»PÀ ªÀÄvÀÄÛ ¯ÉÊAVPÀ ¤AzÀ£É, QgÀÄPÀļÀ ªÀÄvÀÄÛ ¨ÉzÀj¸ÀÄ«PÉ ¸ÉÃjzÀAvÉ ºÀ®ªÀÅ
gÀÆ¥ÀUÀ¼À£ÀÄß vÉUÉzÀÄPÉƼÀÀÄzÀÄ. CvÁåZÁgÀ, zÀ¨Áâ½PÉ, vÁgÀvÀªÀÄå ªÀÄvÀÄÛ EvÀgÀ jÃwAiÀÄ ¤AzÀ£ÉUÀ½AzÀ
§zÀÄPÀĽAiÀÄĪÀÅzÀÄ ºÀÄqÀÄVAiÀÄgÀ zÁR¯ÁwUÉ ¥ÀjuÁªÀÄ ©ÃgÀÄvÀÛzÉ, CªÀgÀ ¨sÁUÀªÀ»¸ÀÄ«PÉ ªÀÄvÀÄÛ ¸ÁzsÀ£ÉUÀ¼À£ÀÄß
PÀrªÉÄ ªÀiÁqÀÄvÀÛzÉ ªÀÄvÀÄÛ UÉÊgÀĺÁdj ªÀÄvÀÄÛ qÁæ¥ï Omï zÀgÀUÀ¼À£ÀÄß ºÉaѸÀÄvÀÛzÉ.
¯ÉÊAVPÀ zËdð£ÀåªÀ£ÄÀ ß C£ÀĨsÀ«¹zÀ 4 ºÀÄqÀÄVAiÀÄgÀ°è ¸ÀĪÀiÁgÀÄ MAzÀÄ ºÀÄqÀÄV ±Á¯ÉUÉ ºÉÆÃUÀĪÁUÀ
CxÀªÁ ±Á¯É¬ÄAzÀ §gÀĪÁV£À WÀl£ÉAiÀÄ£ÀÄß ªÀgÀ¢ ªÀiÁrzÁÝgÉ JAzÀÄ mÁAeÁ¤AiÀiÁ PÀAqÀÄ»r¢zÉ ªÀÄvÀÄÛ
¸ÀĪÀiÁgÀÄ 17% gÀµÀÄÖ WÀl£ÉUÀ¼ÀÄ ±Á¯ÉAiÀÄ°è CxÀªÁ ±Á¯Á ªÁå¦ÛAiÀÄ°è ¸ÀA¨sÀ«¹zÉ JAzÀÄ ªÀgÀ¢ ªÀiÁrzÉ.
¥Á®PÀgÀÄ vÀªÀÄä ºÉtÄÚªÀÄPÀ̼ÀÄ ºÉZÀÄÑ C¸ÀÄgÀQëvÀ zÀÆgÀ ¥ÀæAiÀiÁt¸À¨ÉÃPÁzÀgÉ ±Á¯ÉUÉ ºÉÆÃUÀ®Ä ©qÀĪÀ ¸ÁzsÀåvÉ
PÀrªÉÄAiÉÄà DVzÉ.
4.1.6 ¸ÀAWÀμÀð ªÀÄvÀÄÛ ©PÀÌlÄÖ
¸ÀAWÀµÀð ªÀÄvÀÄÛ ©PÀÌnÖ£À ¦ÃrvÀ ¥ÀæzÉñÀUÀ¼°À è ºÀÄqÀÄVAiÀÄgÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ªÀÄ»¼ÉAiÀÄgÀÄ ±Á¯ÉUÉ ºÁdgÁUÀ®Ä ºÉaÑ£À
CqÉvÀqU
É À¼À£ÀÄß JzÀÄj¸ÀÄvÁÛgÉ. ¨sÀAiÉÆÃvÁàzÀ£Á ¦ÃrvÀ, ¸À±À¸ÀÛæ ¸ÀAWÀµÀð CxÀªÁ £ÉʸÀVðPÀ «PÉÆÃ¥ÀUÀ½AzÀ
¥Àæ¨sÁ«vÀªÁVgÀĪÀ zÉñÀUÀ¼° À è CAzÁdÄ 39 «Ä°AiÀÄ£ï ºÀÄqÀÄVAiÀÄgÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ºÀ¢ºÀgÉAiÀÄzÀ ºÀÄqÀÄVAiÀÄgÀÄ
UÀÄtªÀÄlÖzÀ ²PÀëtzÀ ¥ÀæªÉñÀªÀ£ÄÀ ß ºÉÆA¢gÀĪÀÅ¢®è. ¤gÁ²ævÀgÀ ºÀÄqÀÄVAiÀÄgÀÄ ¤gÁ²ævÀgÀ ºÀÄqÀÄUÀjVAvÀ
CzsÀðzÀµÀÄÖ ±Á¯ÉAiÀÄ°ègÀÄvÁÛgÉ. ¥Àæ¥ÀAZÀzÁzÀåAvÀ, ¨Á®QAiÀÄgÀ ±Á¯ÉUÀ¼À ªÉÄÃ¯É ºÀÄqÀÄUÀgÀ ±Á¯ÉUÀ½VAvÀ ªÀÄÆgÀÄ
¥ÀlÄÖ ºÉZÄÀ Ñ zÁ½UÀ¼ÀÄ £ÀqÉAiÀÄÄwÛªÉ. ±Á¯ÉUÀ¼À ªÉÄÃ¯É ºÉÆAZÀÄzÁ½ £ÀqɹzÁUÀ, ªÀÄPÀ̼ÀÄ ¸ÁªÀÅ CxÀªÁ UÁAiÀÄzÀ
C¥ÁAiÀĪÀ£ÀÄß JzÀÄj¸ÀÄvÁÛgÉ, ªÀÄÆ®¸ËPÀAiÀÄðUÀ¼ÀÄ £Á±ÀªÁUÀÄvÀÛªÉ ªÀÄvÀÄÛ ²PÀët ªÀåªÀ¸ÜÉ UÀ¼ÀÄ ¢ÃWÁðªÀ¢üAiÀÄ°è
zÀħð®UÉƼÀÄîvÀÛªÉ. ²PÀët«®èzÉ, ºÀÄqÀÄVAiÀÄgÀÄ ©PÀÌlÖ£ÀÄß ¤¨sÁ¬Ä¸À®Ä ªÀÄvÀÄÛ CªÀgÀ ¸ÀªÀÄÄzÁAiÀÄUÀ¼À£ÀÄß
¥ÀÅ£À¤ð«Äð¸À®Ä C¸ÀªÀÄxÀðgÁUÀÄvÁÛgÉ.
4.1.7 ªÀiÁ£ÀªÀ PÀ¼Àî¸ÁUÁtÂPÉ
ªÀiÁ£ÀªÀ PÀ¼Àî¸ÁUÀuÉUÉ §°AiÀiÁUÀÄwÛgÀĪÀ ¨Á®QAiÀÄgÀ ¸ÀASÉå ºÉZÀÄÑwÛzÉ. 2016 gÀ°è eÁUÀwPÀªÁV ªÀgÀ¢AiÀiÁzÀ
J¯Áè ªÀiÁ£ÀªÀ PÀ¼î¸ À ÁUÀuÉ §°¥À±ÀÄUÀ¼À°è, 23% ºÀÄqÀÄVAiÀÄgÀÄ ªÀÄvÀÄÛ 7% ºÀÄqÀÄUÀgÀÄ. PÀ¼Àî¸ÁUÀuÉzÁgÀgÀÄ
§®ªÀAvÀzÀ zÀÄrªÉÄ, CAUÁAUÀUÀ¼À CPÀæªÀÄ ¸ÁUÁtÂP,É ©üPÁël£É ªÀÄvÀÄÛ ªÀÄzÀĪÉUÁV ºÀÄqÀÄVAiÀÄgÀ£ÀÄß
§¼À¹PÉƼÀÄîvÁÛgÉ, DzÀgÉ ºÉaÑ£ÀªÀgÀÄ ¯ÉÊAVPÀ ±ÉÆõÀuÉUÉ vÀ¼Àî®àqÀÄvÁÛgÉ. ¸ÁUÁtÂPA É iÀiÁzÀªÀgÀÄ UÀįÁªÀÄVjAiÀÄ
ZÀPÀæzÀ°è ¹®ÄQPÉƼÀÄîªÀAvÉ ªÀiÁqÀÄvÀÛzÉ, EzÀÄ ²PÀët ¥ÀqÉAiÀÄĪÀÅzÀ£ÀÄß vÀqÉAiÀÄÄvÀÛzÉ. D¦üæPÁ, ªÀÄzsÀå¥ÁæZÀåzÀ°è,
¤gÁ²ævÀgÀ ²©gÀUÀ¼À°è ªÁ¹¸ÀĪÀ ºÀÄqÀÄVAiÀÄgÀÄ ªÀÄvÀÄÛ AiÀÄĪÀwAiÀÄgÀÄ ¸ÁªÀiÁ£ÀåªÁV CªÀgÀ M¦àUɬĮèzÉ
ªÀÄzÀĪÉAiÀiÁUÀÄvÁÛgÉ ªÀÄvÀÄÛ £ÉgÉAiÀÄ zÉñÀUÀ¼À°è ¯ÉÊAVPÀªÁV ±ÉÆõÀuÉUÉ M¼ÀUÁUÀÄvÁÛgÉ. GUÀæUÁ«Ä UÀÄA¥ÀÅ
(L.J¸ï.L.J¸ï) E¸Áè«ÄPï ¸ÉÖÃmïUÀ¼° À è GzÀAiÀÄzÀ ¥ÀjuÁªÀĪÁV EgÁPÀß°è PÀ¼Àî¸ÁUÀuÉ UÀUÀ£ÀPÌÉÃjzÉ. EgÁPÀß°è
¸ÀĪÀiÁgÀÄ 10,000 ªÀÄ»¼ÉAiÀÄgÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ºÀÄqÀÄVAiÀÄgÀ£ÄÀ ß ¯ÉÊAVPÀ UÀįÁªÀÄVjUÁV C¥Àºj À ¸À¯ÁVzÉ CxÀªÁ
PÀ¼Àî¸ÁUÀuÉ ªÀiÁqÀ¯ÁVzÉ ªÀÄvÀÄÛ ¹jAiÀiÁ, eÉÆÃqÁð£ï CxÀªÁ AiÀÄÄ£ÉÊmÉqï CgÀ¨ï J«ÄgÉÃmïìUÉ PÀ¼ÀÄ»¸À¯ÁVzÉ.
ªÀiÁå£Áä£Àð°è, ¸ÀPÁðj ¥ÀqÉUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ PÀa£ï ¸ÁévÀAvÀæå ¸ÉãÉAiÀÄ £ÀqÀÄ«£À ¸ÀAWÀµÀð¢AzÁV, d£ÁAVÃAiÀÄ
PÀa£ï ªÀÄ»¼ÉAiÀÄgÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ºÀÄqÀÄVAiÀÄgÀ£ÄÀ ß ¸ÁªÀiÁ£ÀåªÁV aãÁPÉÌ ¸ÁV¸À¯ÁUÀÄvÀÛzÉ. zÀQët ¸ÀÄqÁ£ï
ºÉtÄÚªÀÄPÀ̽UÉ ²PÀët ¤ÃqÀĪÀ°è PÉlÖ zÁR¯ÉAiÀÄ£ÀÄß ºÉÆA¢zÉ - 73% ºÀÄqÀÄVAiÀÄgÀÄ ¥ÁæxÀ«ÄPÀ ±Á¯ÉUÉ
ºÉÆÃUÀĪÀÅ¢®è ªÀÄvÀÄÛ ¸ÀPÁðgÀªÀÅ ²PÀëtPÁÌV vÀ£Àß MlÄÖ §eÉmï£À°è PÉêÀ® 2.6% gÀµÀÄÖ RZÀÄð ªÀiÁqÀÄvÀÛzÉ.
»ÃUÉ eÁUÀwPÀªÁV ¹ÛçÃ¥ÀgÀ aAvÀ£ÉUÀ¼ÀÄ, AiÉÆÃd£ÉUÀ¼ÀÄ, ¸Á«gÁgÀÄ £ÀqÉzÀgÀÆ F ªÉÄÃ¯É «±Éèö¹zÀ
CA±ÀUÀ¼ÀÄ ¹Ûçà ²PÀëtzÀ C¨sÀÄåzÀAiÀÄPÉÌ ZÀÄåwAiÀÄ£ÀÄßAlĪÀiÁqÀÄwÛªÉ. F CqÉvÀqÉUÀ½UÉ ªÀåwjPÀÛªÁV ¥ÀjuÁªÀÄ
©ÃgÀ§®è KPÀªÀiÁvÀæ ¸ÁzsÀ£ÀªÉAzÀgÉ, CzÀÄ ²PÀët ªÀiÁvÀæ. DzÀÝjAzÀ ¥Àæw ºÉtÄÚªÀÄUÀĪÀ£ÄÀ ß
¸ÀIJQëvÀ¼À£ÁßV¸ÀĪÀzÀjAzÀ ¸ÀĨsÀzÀæ zÉñÀPÁÌV ¸À±ÀPÀÛ PÀĪÀjAiÀÄ£ÀÄß ¸ÀdÄÓUÉƽ¸ÀĪÀ UÀÄgÀÄvÀgÀ dªÁ¨ÁÝjAiÀÄ£ÀÄß
£ÁªÀÅ ¤ÃªÉ®è ¸ÉÃj AiÀıÀ¹éAiÀiÁV¸ÉÆÃt, ªÀAzÀ£ÉUÀ¼ÀÄ.