"Õ^•Å∞! "Õ^•Å∞! "Õ^•Å∞! "Õ^•Å∞!

UO K≥áêÊ~Ú "Õ^•Å∞?
"Õ^•Å∞ "≥Ú`«ÎO 4
1. ~°∞ˆQfi^ŒO 3. ™ê=∞ "Õ^ŒO
2. Ü«∞Aˆ~fi^ŒO 4. J^äŒ~°fi "Õ^ŒO
ѨiK«Ü«∞O: ~°OQÆ<åÜ«∞Hõ=∞‡
P^è•~° J#∞"å^Œ „QÆO^è•Å
~°K«~Ú`«Å∞:
1. |O‰õΩÑ¨Öˇ¡ =∞Å¡Ü«∞º âߢã≤Î
2. Zãπ.a. ~°Ñ¶¨Ú<å^è•Kå~°∞ºÅ∞
3. ~å=∞=~°Ñ¨Ù Hõ$+¨‚=¸iÎ âߢã≤Î
4. q^•fi<£ qâ◊fiO, 5. ^•â◊~k° ä ~°OQÍKå~°º, 6. ~åÖòÊù „yѶ`≤ ü

ã‘fi\ò Ǩϟ"£∞ Ѩa¡ˆH+¨<£û

76, ÖËH±–Ãã·_£ HÍÅh
(^Œ∞~°æO K≥~°∞=Ù ^Œyæ~°)
Ec¡ Ç≤ÏÖòû áÈã¨∞ì
ÃÇÏ·^°O®ÉÏ^°∞ - 500 033
2
"Õ^•Å∞! "Õ^•Å∞! "Õ^•Å∞! "Õ^•Å∞! ¿ÑrÅ∞ : 216
[ ~åÜ«∞Öò Ãã·AÖ’,
UO K≥áêÊ~Ú "Õ^•Å∞? Ǩ~°∞¤ É∫O_»∞`À ]
~åã≤# HÍÖO:
2016 E<£ xOp ^èŒ~° : 80 ~°∂.Å∞
2016 JQÆã¨∞ì =~°‰õÄ
HõOáÈlOQ∑ ¿Ñ*ò "Õ∞HõÑπ:
ZO. âß~°^Œ
"≥#Hõ J@ì g∞^Œ ÉÁ=∞‡:
zO`å_» JѨÊÅ~åA
"Õ^Œ q^•º~°∞úÅ á¶⁄\’Å∞:
WO@Ô~fl\ò
ѨÙã¨ÎHõOQÍ:
1 = =∞∞„^°}: 2016 ÃãÃÑìO|~ü
=∞∞„^°}:
K«i`å WO„ÃÑ+¨<£û
1–19–1126/a
P*Ï=∂ÉÏ^Œ∞ WO_»¢ã≤ìÜ«∞Öò UiÜ«∂,
ÃÇ·Ï^Œ~åÉÏ^Œ∞ – 500 020
(á¶È<£: 040–27678411)
ɡ·O_çOQ∑:
"≥·.q.Ô~_ç¤ Éˇ·O_çOQ∑ =~ü¯û
=¸™ê~åOÉÏQ∑, ÃÇ·Ï^Œ~åÉÏ^Œ∞ – 36
(á¶È<£: 040–65162429)
„Ǩ`Œ∞ÅHí∞: O°~Qõ<®Ü«µHí=∞‡ J„_«ã¨∞ :
J~°∞}Ï Ñ¨a¡+≤OQ∑ ǨÏ∫ãπ 76, ÖËH±–Ãã·_£ HÍÅh
UÅ∂~°∞ ~À_»∞¤ (^Œ∞~°æO K≥~°∞=Ù ^ŒQÆæ~°)
q[Ü«∞"å_» – 520 002 Ec¡ Ç≤ÏÖòû áÈã¨∞ì
(á¶È<£: 0866 – 2431181 / ÃãÖò: 9440630378) ÃÇÏ·^°O®ÉÏ^°∞ - 500 033
 3

q+¨Ü«∞ ã¨∂zHõ
* =ÚO^Œ∞ =∂@ – 5
* "Õ^•Å ѨiK«Ü«∂xH˜
<Õ#∞ P^è•~°OQÍ fã¨∞‰õΩ#fl
`≥Å∞QÆ∞ J#∞"å^Œ Hõ~°ÎÅ∞ – 8
* H˘xfl QÆ=∞xHõÅ∞! – 9
* "Õ^•efl H˘OK≥O K«∂™êÎ~å? – 11
"Õ^•Å∞ 4
1. ~°∞ˆQfi^ŒO .......... 13
2. Ü«∞Aˆ~fi^ŒO ..... 82
3. ™ê=∞ "Õ^ŒO ...... 102
4. J^èŒ~°fi "Õ^ŒO ... 128
5. <åÅ∞QÆ∞ "Õ^•Å∂ K«∂ã‘, K«kg D „Ѩâ◊fl!
=∞O„`åÅ`À zO`«HÍÜ«∞Å∞ ~åeÛ K«∂Ñ≤™êÎ~å?
K≥@∞¡ ZHõ¯‰õΩO_® HÍÜ«∞Å∞ U~°∞‰õΩO^•O! – 155
1. "Õ^•Å∞ UO K≥áêÊ~Ú? – 155
2. "Õ^•Ö’¡ „ѨHõ$u *Ï˝#O? – 156
3. "Õ^•Å∞ K≥¿ÑÊ ÃÑ^ŒÌ J|^ŒÌO! – 157
4
4. "Õ^•Ö’¡ „áêp# ã¨=∂[O? – 158
5. "Õ^•Å∞ ѨÙ\˜ì# HÍÅO? – 159
6. P „áêp#`Õ, D #g#`«! – 161
7. P_» Ñ≤Å¡Å∞ ѨÙ@ìx ã¨=∂[O! – 161
8. "Õ^Œ ÉèÏ+¨ J~°úO HÍ^Œ∞! – 164
9. ™êÜ«∞}∞_ç ÉèÏ+¨ºO! – 164
10. „|Ǩχ, ¢ã‘ÎÜ«∂–ѨÙ~°∞+¨µ_®? – 167
11. =∞`« ÉèÏ+¨, Ѷ¨∞’~° ÉèÏ+¨! – 167
12. =∞`« ÉèÏ+¨ "≥∂ã¨HÍi ÉèÏ+¨! – 169
13. =∞O„`åÅ "≥∂™êÅ∞! – 170
14. XHõ "Õ^Œ ѨO_ç`«∞_»∞! – 171
15. (1) „ÉÏǨχ}=ÚÅ∂,
(2) J~°}ºHõ=ÚÅ∂,
(3) LѨx+¨`«∞ÎÅ∂! – 172
6. "Õ^Œ Éèí‰õΩÎÅ "å^Œ ÉèË^•Å∞! – 175
7. "Õ^•Å QÆ∞iOz H˘xfl qâıëêÅ∞ – 182
8. „áê~°ú#Å |O_®~°O! – 191
9. „|ǨχH˜ QÆ_O¤» LO@∞O^•? #Å¡^•, `≥Å^¡ •? – 192
10. z=i =∂@: ZHͯŠѨÙã¨ÎHõO JO`«! – 198
* D ѨiK«Ü«∞O ~å¿ã@ѨC_»∞
<Õ#∞ K«kq# H˘xfl ѨÙã¨ÎHÍÅ∞ – 205 *
 5
=ÚO^Œ∞ =∂@
"Õ^•Å∞! "Õ^•Å∞! "Õ^•Å∞! "Õ^•Å∞! D =∂@ KåÖÏ z#fl`«#O xOp
JѨC_»Ñ¨C_»∂ qO@∂ =Ù#fl^Õ. D K≥q`À qx, P K≥q`À =kÖËã¨∞Î#fl^Õ.
"Õ^•efl ZѨC_À "ÕÅ ã¨O=`«û~åÅ „H˜`«O ^Õ=Ùàı§ ã¨fiÜ«∞OQÍ K≥áêÊ~°h, Jk
ã¨O㨯$`« Éèí∂~Ú+¨ìO J~Ú# „áêp# ™êÇ≤Ï`«ºO Jh, ^•xfl J~°úO KÕã¨∞HÀ=_»O
=∞Ǩ Éèí‰õΩÎÖˇ·# ѨO_ç`«∞ʼnõΩ ‰õÄ_® KåÖÏ Hõ+¨ìO Jh, J^Œh – W^Œh, WHõ¯_®
JHõ¯_® z\˜ì á⁄\˜ì "å~°ÎÅ∞ K«kq, ''"Õ^ŒO—— J#fl ¿Ñ~°∞ K≥q# Ѩ_»QÍ<Õ
[_»∞ã¨∞‰õΩO@∂ =Ù#fl^Õ.
''„áêp# ™êÇ≤Ï`«ºO—— JO>Ë, =∞#‰õΩ „áêp#∞Öˇ·# =∂#=ÙÅ∞ ZÖÏ |uHÍ~À,
UO ~åâß~À, K«∂_®Å<Õ PÖ’K«# J}∞=∂„`«OQÍ ‰õÄ_® U <å_»∂ ~åÖË^Œ∞.
''„áêp#O—— JO>Ë U=ÚOk? ~ÀAÅ∞ "≥à◊¥Î<Õ =ÙO\Ï~Ú. D <å_»∞ =Ù#fl =∞#O
‰õÄ_® ˆ~Ѩ\˜H˜ „áêp#∞Å"Õ∞. ˆ~Ѩ\˜ "åà◊√§, P =∞~åfl\˜H˜ „áêp#∞ÖË. HÍÅO,
áÈ`«∂<Õ =ÙO@∞Ok. U HÍÅOÖ’ "åà◊§~Ú<å, U"À Ѩ#∞Å∞ KÕã¨∞‰õΩO@∂, uà◊√§
uO@∂, Ñ≤@ìÅ∞ QÆ∞_»∞¡ ÃÑ\˜ì#@∞ì, P_» "åà◊√§ ‰õÄ_® Ñ≤Å¡efl ÃÑ\˜ì, `«~åfi`«
=Úã¨Å=∞‡Öˇ·, "≥ÚQÆ"åà◊√§ ‰õÄ_® =Úã¨ÅÜ«∞ºÖˇ· Éèí∂q∞Ö’ Hõeã≤ áÈ`«∂
=ÙO\Ï~°∞. H˘`«Î HÍÅO "åà◊√§, áê`« HÍÅO "åà◊§x K«∂¿ãÎ, H˘`«Î q+¨Ü«∂ÖËO
Hõ#Ѩ_»`å~Ú? Jxfl HÍÖÏÅ∂ XHõ>Ë. ѨÙ@ì_»O, |`«Hõ_»O, áÈ=_»O! – JѨC_»∞
WÖÏ JxÑ≤OKÕ^Õ"≥∂ <å‰õΩ. U „áêp#`«fiO g∞^• Pã¨H˜Î =ÙO_Õk HÍ^Œ∞. Pã¨H˜Î
`«Öˇ`«Î_®xH˜ ‰õÄ_® J=HÍâ◊O ÖËx [O‰õΩ, ''"Õ^•Å∞—— J<Õ =∂@ JO>Ë! J"≥∂‡,
J^≥O^Œ∞‰õΩ =∞#H˜!
JѨC_»Ñ¨C_»∂ Ѩ„uHõÖ’¡, Ѩk, Ѩ<≥flO_Õà◊§, [O^蕺Š"≥ÚQÆ Ñ≤Å¡Å∞, U"À ÖÏ=Ù
ÖÏ=٠ѨÙã¨ÎHÍÅ∞ Ѩiîã¨∞Î#fl á¶⁄\’Å∞ Hõ#Ѩ_»`å~Ú. H˘O^ŒiH˜ `«ÅÅ∞ É’_»∞Å∞!
Ñ≤ÅHõÅ∞! K˘HͯÅ∞ =ÙO_»=Ù! z#fl z#fl ѨOK≥ Hõ@∞¡! á⁄_»∞QÆ∞ ÉÁ@∞¡! J_»¤ ÉÁ@∞¡!
ÉÁuÎQÍ Ñ¨ã≤"åà◊√§! P Ѩã≤ "åà◊√§ *O^蕺efl
"Õà◊§`À `å‰õΩ`«∂, ÖÏQÆ∞`«∂, `«ÅÅ∞ "˘Oz
P „QÆO^è•efl K«∂ã¨∂Î Hõ#Ѩ_»`å~°∞! – "åà◊√§
"Õ^Œ ã¨∂„`åÅ∞ Ѩiîã¨∞Î<åfl~°x P á¶⁄\’ H˜O^Œ
"å~°Î K≥ѨÙ`«∞Ok. J@∞=O\˜ á¶⁄\’Å∞
K«∂ã≤#ѨC_»∞ H˘O`« J~°ú"≥∞ÿOk, "Õ^•Å∞
Z@∞=O\˜ „QÆO^è•Öˇ· =ÙO\ÏÜ≥∂!
P Ѩ^Õà◊§ Ѩã≤ Ñ≤Å¡Å∞, ã¨O㨯$`« "Õ^Œ
ã¨∂„`åÅ∞ QÆ} QÆ}Ï, `«Ñ¨C LKåÛ~°}
ÖˉõΩO_® ѨeˆH q^èŒOQÍ HõO~î°`å Ѩ\Ïìe!
6 =ÚO^Œ∞ =∂@
ã¨=∂[O xO_® WO\˜O\˜Ö’#∂ [iˆQ ѨÓ[Ö’¡, „=`åÖ’¡, P Wà◊§ "åà◊§ â◊√ÉèÏÖ’¡,
Jâ◊√ÉèÏÖ’¡, P "Õ^Œ =∞O„`åÅ∞ K«^Œ=QÍ =KÕÛ P^•Ü«∂ÖË P Ñ≤šʼnõΩ ˆ~ѨÙ
|`«∞‰õΩ^≥~°∞=ÙÅ∞! P "Õ^Œ Ѩ~î°<åÅ∞, ˆ~Ѩ\˜ r=<å^è•~åÅ HÀã¨"Õ∞!
P Ѩã≤ Ñ≤Å¡Å ÉèíH˜Î Ѩ~î°<åefl K«∂¿ãÎ, ''Wk ZO`« x~°ÌÜ«∞! a_»¤efl ÃÑOKÕ
q^è•#O Wk HÍ^Œ∞—— JxÑ≤OKåe, U Hõ~°∞} QÆÅ, q"ÕHõO QÆÅ, `«e¡^ŒO„_»∞ÅÔH·<å.
HÍh, P `«e¡^ŒO„_»∞Å∞ ‰õÄ_®, P Ѩã≤ Ñ≤Å¡Å =O\˜ xã¨ûǨÜ«ÚÖË J~Ú
=ÙO\Ï~°∞. "åi q"ÕHõO "åix JÖψQ `«Ü«∂~°∞KÕã≤ =ÙO@∞Ok. Jk, "åà◊§ <Õ~°O
HÍHõáÈ=K«∞Û. z#fl Ñ≤Å¡efl Ѩâ◊√=Ùefl HÍ¿ã ѨxÖ’ ÃÑ\˜ì<å, ^•xHÀ J~°úO =ÙOk.
WÖÏ ^Õ=Ùà◊§ Éèí[#Ö’¡ z#fl Ñ≤Å¡efl ÃÑ@ì_»O U ~°HõOQÍ#∂ *Ï˝#O HÍ^Œ∞.
U Ñ≤Å¡ÅÔH·<å, z#fl`«#OÖ’ JO`å, ''„ѨHõ$u—— QÆ∞iOp, ''=∂#= ã¨=∂[O——
QÆ∞iOp, P <å\˜H˜ ã¨=∂[OÖ’ ZO`« `≥eã≤ =ÙO>Ë JO`« <Õ~°∞Û‰õΩO@∂, ÃÑiy
ÃÑ^ŒÌ "åà◊§~Ú# `«~åfi`«, =∞`« áê~îåÅ∞ HÍ"åÅO>Ë, "å\˜x HõO~î°`å Ѩ@ì^Œe¿ãÎ,
Jk "åà◊§ x~°‚Ü«∞O! Ñ≤Å¡Å ÃÑOѨHõOÖ’ Jk <åºÜ«∞O!
Ñ≤Å¡efl Ѩã≤ =Ü«∞ã¨∞Ö’<Õ =∞`åÖ’¡H˜ kOK«_»O, Jxfl =∞`åÖ’¡#∂
[~°∞QÆ∞`«∞#fl^Õ! XHõ ™êi, XHõ Ѩ„uHõ "å~°ÎÖ’ K«k"å#∞. P ^Õâ◊O ¿Ñ~°∞ QÆ∞~°∞Î ÖË^Œ∞.
z#fl QÆ∞~°∞Î`À K≥áêÊÅO>Ë, Jk <ÕáêÖË"≥∂! ÖË^•, HÍ^Õ"≥∂! JHõ¯_», z\˜ì =Ü«∞ã¨∞
P_» Ñ≤Å¡efl QÆ∞à◊§Ö’ ^Õ=`«Å∞QÍ KÕ™êÎ~°∞. ^Õ=`«QÍ =∂~°_®xH˜ P Ѩã≤ a_»¤H˜, ÃÑ^ŒÌ
ÃÑ^ŒÌ ™êǨÏ㨠ѨsHõ∆Å∞ =ÙO\Ï~Ú. P Ѩã≤ Ñ≤Å¡, ''™êǨÏã¨=O`«∞~åefl—— Jx ~°∞A=Ù
KÕã¨∞‰õΩO>Ë, ^Õ=`« J~ÚáÈ`«∞Ok. ^•x HÀã¨O [iˆQ ѨsHõ∆Ö’¡ XHõ ѨsHõ∆: P Ѩ^Õà◊§
=Ü«∞ã¨∞ ֒Ѩ٠Ñ≤Å¡x XHõ pHõ\˜ QÆkÖ’ |Okè™êÎ~°∞. P QÆkÖ’<Õ XHõ áÈ@¡
POÉ’`«∞x, ÖË^• WOHÀ Hõ$Ï~° [O`«∞=Ùx, Hõ>Ëì™êÎ~°∞. P POÉ’`«∞, P pHõ\’¡,
`«# `åà◊√§ `≥OK«∞‰õΩx, P Ñ≤Å¡ g∞^Œ Ѩ_ç ‰õΩq∞‡ "≥Ü«∞º_®xH˜ `«# ã¨~°fi â◊‰õΩÎÅ`À
ã¨~°fi „Ѩܫ∞`åflÅ∂ KÕã¨∂Î =ÙO@∞Ok. P Ñ≤Å¡ g∞^ŒH˜ `«# =ÓÑ≤ix qã¨∞~°∞`«∂
=ÙO@∞Ok. ^•^•Ñ¨Ù P Ñ≤Å¡x ‰õΩq∞‡ "Õ¿ã@O`« g∞^Œ‰õΩ ^Œ∂‰õΩ`«∂, P Ñ≤Å¡x
`åHõÖËHõ, P HÀѨO`À ~°OÔHÅ∞ "Õã¨∂Î, "≥#H˜¯ `«QÆ∞æ`«∂, =∞m§ =ÚO^Œ∞‰õΩ ^Œ∂‰õΩ`«∂
=ÙO@∞Ok. P pHõ\˜ QÆkÖ’ P Ñ≤Å¡ XHõ¯`Õ QÀ_»H˜ J`«∞‰õΩ¯x, QÀ_» Ö’H˜
K˘K«∞Û‰õΩx =ÙO_çáÈ`«∞Ok. P Ñ≤Å¡x ~°H˜∆OKÕk, `«e¡^ŒO„_»∞Å∞ HÍ^Œ∞, ^Õ=`«Å∞
HÍ^Œ∞, P POÉ’`«∞H˜ Hõ\˜ì# `å_»∞ |Å"Õ∞! ÖË^•, P `å_»∞x `≥OѨÙHÀÖËx
POÉ’`«∞ |ÅÇ‘Ï#`Õ!
P Ñ≤Å¡ QÆ[ QÆ[ =}˜H˜áÈ`«∂, P QÆk `«Å∞ѨÙÅ∞ `≥iKÕ áê\˜H˜, H˘# =ÓÑ≤i`À
|uH˜ =ÙO>Ë, Hõhã¨O ã¨$ ÊÇ¨Ï `«Ñ≤Ê Ñ¨_ç =Ù<åfl, Kå=‰õΩO_® =ÙO>Ë, P Ñ≤Å¡ ™êǨÏã¨
=O`«∞~åÖˇ· áÈ`«∞Ok! WHõ P Ñ≤Å¡ P ѨsHõ∆ #_çÑ≤# QÆ∞_çH˜ ^Õ=`« J=Ù`«∞Ok!
P ^Õ=`« ÃÑiy ÃÑ^ŒÌ^≥·, W`«~° QÆ∞à◊§Ö’¡ H˘`«Î ^Õ=`«x U~°Ê~°Û =eã≤#ѨC_»∞,
Ñ≤Å¡efl ѨsH˜∆OKÕ HÍ~°º„Hõ=∞OÖ’, `«<Õ =ÚY∞º~åÅ∞ J=Ù`«∞Ok! JѨC_»∞, WOHÀ
 =ÚO^Œ∞ =∂@ 7
Ѩã≤ a_»¤, ™êǨÏ㨠ѨsHõ∆efl Z^Œ∞~À¯"åe! `≥ÅOQÍ}Ö’, ''*’yx—— ¿Ñ~°∞`À Ѩã≤
"Õâ◊ºefl `«Ü«∂~°∞KÕ¿ã ÉèíH˜Î PKå~åÅ∞ =Ù#fl@∞ì, XHÀ¯ KÀ@ XHÀ¯ ~°HõO PKå~°O
=ÙO_˘K«∞Û.
P_» Ñ≤Å¡Ö’¡ J~Ú<å, =∞QÆ Ñ≤Å¡Ö’¡ J~Ú<å, ÃÑ^ŒÌÅ Hõ$Ï~° –J*Ï˝#
ÃÑOѨHÍÅ∂, Ñ≤Å¡Å∞ K«∂Ѩ=eã≤# QÆu ÖËx ™êǨϙêÅ∂, WOHÍ U ÜÕ∞ ^ÕâßÖ’¡
ZÖÏ =Ù<åflÜ≥∂, Z=Ô~·<å Ѩiâ’^èŒ#Å∞ K≥Ü«∂ºe. P Ѩiâ’^èŒ# x[OQÍ ™êy`Õ,
q#QÍ<Õ QÆ∞O_≥Å∞ PyáÈÜÕ∞ x*ÏÅ∞ ɡ·@ Ѩ_»=K«∞Û!
XO\˜ g∞^Œ K˘HͯÅ∞ ÖˉõΩO_®, [O^蕺efl "Õà◊§`À =ÚK«Û@QÍ `å‰õΩ`«∂,
uѨC`«∂, É’_ç QÆ∞à◊§`À "Õ^Œ áê~îåÅ∞ K«k"Õ Ñ≤Å¡efl K«∂ã≤#ѨC_»∞ *Ïe`À =∞#ã¨∞
„^ŒqOzOk QÍh, ''P Ñ≤Å¡Å∞ K«^Œ∞=Ù`«∞#fl ^Õq∞\’ K«∂^•Ì=∂?—— Jx ZѨC_»∂
JxÑ≤OK«ÖË^Œ∞. P Ñ≤Å¡Å g∞^Œ *Ïe HõeyO^ŒO>Ë, "åà◊§ KÕ`«∞Ö’¡ =Ù#fl „QÆO^è•Å
g∞^Œ HÀѨO HõeyO^Õ"≥∂! P ''"Õ^•Å—— g∞^ŒH˜ <å Pã¨H˜Î áÈÖË^Œ∞ JѨC_»∞.
D =∞^茺<Õ, "Õ∞ –<≥ÅÖ’ Ѩ„uHõÖ’¡ XHõ "å~°Î ÖËzOk. "Õ^•efl ã¨∂¯à◊§Ö’¡ ‰õÄ_®
q^•º~°∞÷Å∞ K«^Œ==eã≤# áê~îåÅ∞QÍ ÃÑ\ÏìÅx „ѨÉèí∞`«fiO PÖ’z™ÈÎO^Œ#fl "å~°Î!
''áê~îåÅ∞—— JO>Ë, "å\˜x =ÓiˆH K«kq =Ó~°∞HÀ=_»O HÍ^Œ∞. P áê~îåÅ g∞^Œ
ѨsHõ∆Å∞ =ÙO\Ï~Ú. P ѨsHõ∆Ö’¡ ¿Ñã¨=_®Å∂, ÃѶ~ÚÅ=_®Å∂, =ÙO\Ï~Ú.
q^•º~°∞÷Å [Ü«∂Ѩ[Ü«∂efl xˆ~ÌtOKÕ q^Œº J=Ù`å~Ú "Õ^Œ =∞O„`åÅ∞!
JѨC_»∞ "≥Ú^ŒÖˇ·Ok, ''P "Õ^•ÖËq∞\’ K«∂^•Ì=∂?—— J<Õ PÖ’K«#.
JѨC_»O>Ë WѨC_Õ. ''"Õ^•Ö’¡ U"≥∞ÿ<å =ÙO^Õ"≥∂ <Õ~°∞Û‰õΩO^•=∂?—— J<Õ PÖ’K«#
‰õÄ_®! P z#fl z#fl PÖ’K«<Õ¡, D z#fl „Ѩܫ∞`åflxH˜ =¸ÅO.
J~Ú`Õ "Õ^•efl ZÖÏQÆ K«k"Õk? Jq ã¨O㨯$`« Éèí∂~Ú+¨ìO Jx U <å_À
q<åfl#∞ Hõ^•? <å‰õΩ P ÉèÏ+¨Ö’ XHõ¯ =ÚHõ¯ ‰õÄ_® ~å^Œ∞ Hõ^•? ^•xH˜ `≥Å∞QÆ∞
J#∞"å^ŒO HÍ=eã≤O^Õ Hõ^•? JO^Œ∞ˆH JѨÊ\˜ xOp, ã¨O㨯$`« "Õ^•Å‰õΩ
`≥Å∞QÆ∞ J#∞"å^•Å HÀã¨O "≥`«∞‰õΩÖÏ@Å∞! ^˘iH˜#"Õ"À ^˘iHÍ~Ú. ^˘iH˜#O`«
=~°ˆH K«^Œ=_»O ™ê^茺"≥∞ÿOk. K«kq#O`« =~°ˆH ^•xfl W`«~°∞ʼnõΩ ‰õÄ_®
K«∂Ñ≤OKåÅ<Õ Pã¨H˜Î`À, D Ѩx "≥Ú^ŒÖˇ· ~å„uO|=à◊¥§ [iyOk.
4 "Õ^•Å‰õÄ `≥Å∞QÆ∞ J#∞"å^•Å∞ D =¸Å xOz P =¸Å =~°‰õÄ
K«^Œ=HõáÈ~Ú<å, K«kq#O`« =~°‰õÄ, "Õ^•efl J~°úO KÕã¨∞HÀ=_®xH˜ KåÅ∞! WOHÍ
KåÅHõáÈ~Ú<å, WOHÍ q∞yeáÈ~Ú# J^Œ∞ƒù`åÖË"À JHõ¯_» =ÙO_çáÈ~Ú<å, P
K«∂_»x J^Œ∞ƒù`åÅ∞ ‰õÄ_® K«∂ã≤# J^Œ∞ƒù`åÅ =O\˜"Õ J=Ù`å~Ú. ^˘iH˜#q
KåÅ∞! <Õ#∞ U "Õ^ŒOÖ’ ZO`« K«k"å<À `«~åfi`« K≥ѨÙ`å#∞. <å‰õΩ U~°Ê_ç#
Jaè„áêÜ«∞O Z@∞=O\˜^À ‰õÄ_® K≥ѨÙ`å#∞. D "Õ^Œ ™êÇ≤Ï`åºxfl UO
K≥Ü«∂ºÅx <å‰õΩ `ÀzO^À z=~À¡ q=~°OQÍ K≥ѨÙ`å#∞.
~°OQÆ<åÜ«∞Hõ=∞‡, 31–8–2016 *
8
''"Õ^•Å—— ѨiK«Ü«∂xH˜, <Õ#∞ P^è•~°OQÍ fã¨∞‰õΩ#fl
`≥Å∞QÆ∞ J#∞"å^Œ Hõ~°ÎÅ∞
1. ''~°∞ˆQfi^ŒO—— HÀã¨O: WOw¡+¨µ J#∞"å^Œ Hõ~°Î J~Ú# „yѶ≤`ü
Zãπ.a.~°Ñ¶¨Ú<å^è•Kå~°∞ºÅ∞QÍ~°∞ ''~°∞ˆQfi KÕã≤# J#∞"å^ŒO`À ‰õÄ_® áÈeÛ K«∂âß#∞.
^Œ=Ú—— ¿Ñ~°∞`À, D "Õ^Œ Hõq`«Å‰õΩ KÕã≤# P q=~åÅ∞ H˘xfl JHõ¯_»Hõ¯_® ~åâß#∞.
J#∞"å^ŒO, `å`«Ê~åºÅ`À<Õ QÍHõ, „Ѩu 2. ''Ü«∞Aˆ~fi^ŒO—— HÀã¨O:
Ѩ^•~åúÅ`À ‰õÄ_® =ÙO_»_»O =Å¡, D J#∞ D "Õ^•xH˜, ~å=∞=~°Ñ¨Ù Hõ$+¨‚=¸iÎ
"å^•<Õfl <Õ#∞ "≥Ú^Œ@ K«k"å#∞. ~°∞ˆQfi âߢã≤Î QÍ~°∞ ''Hõ$+¨‚ Ü«∞Aˆ~fi^Œ=Ú—— ¿Ñ~°∞`À
^ŒOÖ’ ã¨∂HÍÎÅ ¿Ñ~°∞`À =Ù#fl KåѨì~°∞¡, KÕã≤# J#∞"å^ŒO =ÙOk. D "Õ^•xH˜ J#∞
1000 H˜ ÃÑ·QÍ =ÙO\Ï~Ú. ''ã¨∂HõÎO—— J<Õ "å^ŒO KÕã≤# W`«~° Hõ~°ÎÅ∞ =Ù#flѨÊ\˜H©,
KåѨì~°∞ H˜O^Õ ''~°∞‰õΩ¯Å∞—— J<Õ Hõq`«Å∞ "≥Ú^Œ@ W^Õ ^˘iH˜ nx<Õ LѨÜ≥∂yO
=ÙO\Ï~Ú. D Hõq`«ÖË, "Õ^ŒO K«∂Ñ≤OKÕ Kå#∞. Wk Jã¨OѨÓ~°‚OQÍ<Õ. D "Õ^•efl
™êÇ≤Ï`«ºO. ã¨∂HÍÎÅ ã¨OYºx XHõ~°∞ ѨÓiÎQÍ W=fi_»O =Å¡ áê~î°‰õΩÅ >ˇÿ=Ú
1017QÍ K≥¿ÑÎ, =∞~˘Hõ~∞° 1028QÍ K≥áêÊ~°∞. KåÖÏ áê_»=Ù`«∞Ok. Jã¨Å∞, "åà◊√§ K«^Œ=
D ã¨∂HÍÎÖ’¡ =ÙO_Õ Hõq`«Å ã¨OYº ÖË~°∞. H˘O`« =~°‰õÄ K«∂¿ãÎ, KåÅ∞! JO`å
10,000 x ^•\˜áÈ~Ú =ÙO\Ï~Ú. Wk JÖψQ =ÙO@∞Ok. JO^Œ∞ˆH <Õ#∞ H˘O`«
~°∞ˆQfi^Œ ™êÇ≤Ï`«ºO. =~°ˆH WzÛ P¿Ñã¨∞Î<åfl#∞.
~°∞ˆQfi^ŒOÖ’, ã¨∂HÍÎÅ ã¨OYº 1000 H˜
ÃÑ·QÍ =ÙO_»QÍ, ~°Ñ¶¨Ú QÍ~°∞ `≥Å∞QÆ∞Ö’H˜ 3. ''™ê=∞ "Õ^ŒO—— HÀã¨O:
J#∞"å^ŒO KÕã≤Ok 40 ã¨∂HÍÎÅ =~°‰õÄ D "Õ^•xH˜ =∞Å¡Ü«∞ºâߢã≤Î QÍ~°∞ ''™ê=∞
=∂„`«"Õ∞. J~Ú#ѨÊ\˜H©, D J#∞"å^•<Õfl "Õ^Œ=Ú—— ¿Ñ~°∞`À KÕã≤# J#∞"å^Œ"Õ∞ fã¨∞
„Ѩ^è•#OQÍ fã¨∞‰õΩO@∂, nx`Àáê@∞ ‰õΩ<åfl#∞. Wk ‰õÄ_® Jã¨OѨÓiÎQÍ<Õ.
=∞Å¡Ü∞« ºâߢã≤ÎQÍi J#∞"å^•hfl† ''WO_çÜ∂« 4. ''J^äŒ~°fi "Õ^ŒO—— QÆ∞iOz:
_ç"≥·<£ _®\ò P~üæ—— ¿Ñ~°∞`À <≥\òÖ’ ^˘iH˜# q^•fi<£ qâ◊fiOQÍi J#∞"å^•hfl,
^•â◊~°kè ~°OQÍKå~°º QÍi J#∞"å^•hfl ‰õÄ_® ^•â◊~k° è ~°OQÍKå~°ºQÍi J#∞"å^•hfl ‰õÄ_®.
fã¨∞‰õΩ<åfl#∞. K«^Œ=_»O J~Ú`Õ K«k"å#∞. HÍh, „Ѩf
~°Ñ¶¨Ú QÍi J#∞"å^ŒO 40 = ã¨∂HõÎO XHõ¯ =∞~„`åhfl fã¨∞HÀÖË^Œ∞. H˘xfl\˜x
=~°Hˆ ™êy PyáÈ~ÚOk. `«~åfi`«, =∞Å¡Ü∞« º =∂„`«"Õ∞, "å\˜ `å`«Ê~åºefl ‰õΩ¡Ñ¨ÎOQÍ<Õ
âߢã≤Î QÍi J#∞"å^ŒO ‰õÄ_® 165 = fã¨∞‰õΩ<åfl#∞.
ã¨∂HõÎO`À PyáÈ~ÚOk. ~°∞ˆQfi^ŒOÖ’, <å Jaè„áêÜ«∞O J~Ú`Õ, „Ѩf "Õ^ŒO
166 = ã¨∂HõÎO xOp z@ìz=i =~°‰õÄ xOp H˘xfl H˘xfl ÉèÏQÍÅ∞ K«∂Ñ≤OKåÅ#flk
^•â◊~°kè ~°OQÍKå~°º QÍi J#∞"å^•xfl =∂„`«"Õ∞. <Õ#∞ KÕã≤# Ѩx, ˆH=ÅO "Õ^•
K«∂âß#∞. JO>Ë, ~°∞ˆQfi^•xfl J#∞"å^•Å Å#∞ H˘OK≥OQÍ Ñ¨iK«Ü«∞O K≥Ü«∞º_»"Õ∞.
~°∂ѨOÖ’ ѨÓiÎQÍ K«k"å#∞. D ~°∞ˆQfi^Œ "Õ^•Å ã¨fiÉèÏ"åefl J~°úO KÕã¨∞HÀ=_®xH˜ D
Hõq`«Ö’¡ ZHõ¯_» U ã¨O^ÕǨÏO =zÛ<å, z#fl ѨiK«Ü«∞O KåÅ∞! WOHÍ
 9
K«∂_»^ŒÅ∞Û‰õΩ#fl "åiH˜ "Õˆ~ J=HÍâßÅ∞ ''q+¨Ü«∞ ã¨∂zHõÅ∞—— =ÙO_»=Ù. ZHõ¯_≥·<å
=ÙO\Ï~Ú. =Ù<åfl, ''D "Õ^ŒOÖ’, Wxfl KåѨ¡~°¡ ¿Ñ~°∞¡
D "Õ^•Ö’¡ =ÙO_Õ Hõq`«Ö’¡ J<ÕHõO, =Ù<åfl~Ú. "å\˜ ã¨O|O^è•Å∞ WÖÏ
KåÖÏ z#fl"Õ. Jq, =O^ŒÅ–"ÕÅ ã¨OYºÖ’ =Ù<åfl~Ú—— Jx K≥¿ÑÊ q=~åÅ∞ =ÙO_»=Ù.
=ÙO\Ï~Ú. D ã¨OYºefl, "å\˜x ÖˇHõ¯ L<åfl, Jq J~°úO JÜÕ∞º@@∞ì =ÙO_»=Ù.
ÃÑ\˜ì# Ѩiâ’^茉õΩÅ∞ ~åâß~°∞. D =O^ŒÅ, <Õ#∞, áê~î°‰õΩefl, KåѨì~°¡ "≥`«∞‰õΩÖÏ@
"ÕÅ Hõq`«efl, XˆH HÍÅOÖ’, XˆH Hõq ~åã≤ Å`À qã≤yOKÕ@@∞ì K≥Ü«∞º^ŒÅ∞ÛHÀÖË^Œ∞.
=ÙO_»_»∞ HÍ|\˜ì, D Hõq`«efl J=∞iÛ# KåѨì~°¡x J~°úO KÕã¨∞HÀ=_»OÖ’<Õ qã¨∞ÔQuÎO
KåѨì~°¡H˜ ÃÑ\˜ì# ¿Ñ~°∞¡, 4 "Õ^•Ö’¡#∂ XˆH ^ŒO>Ë, ''Ѩq„`« "Õ^•Å—— QÆ∞iOz ѨiîOK«
~°HõOQÍ =ÙO_»=Ù. XHõ "Õ^ŒOÖ’ „Ѩ^è•#"≥∞ÿ# ‰õΩO_® ѨÙã¨HÎ Oõ =¸ã≤áêˆ~™êÎ~∞° . U "Õ^OŒ Ö’
KåѨì~°∞ ¿Ñ~°∞ ''=∞O_»ÅO—— J~Ú`Õ, WOHÀ J~Ú<å, Jk K≥¿ÑÊ ™êÇ≤Ï`«ºO =ÙO_Õk,
"Õ^OŒ Ö’ „Ѩ^•è #"≥∞#ÿ KåѨ~ì ∞° ¿Ñ~°∞ ''J+¨Hì Oõ —— ^•x Hõq`«Ö’¡<Õ. P Hõq`«efl K«∂_®ÅO>Ë,
J<À, ''HÍO_»O—— J<À, =∞ˆ~^À J<À, Jq U ¿Ñ~°∞ QÆÅ KåѨì~°¡Ö’ =ÙO\ÏÜ≥∂ P
`Õ_®QÍ =ÙO@∞Ok. XHõ¯ KåѨì~°∞ ¿Ñ~°∞ KåѨì~°¡ #O|~°∞¡ K«∂ã¨∞‰õΩO>Ë KåÅ∞. ~°∞ˆQfi
ã¨OQÆ`Õ HÍ^Œ∞† "Õ^•Ö’¡ Jxfl KåѨì~°¡ ¿Ñ~°∂¡ ^ŒOÖ’, ''ã¨∂HõÎO—— J<Õ KåѨì~°∞ H˜O^Œ Hõq
`Õ_®QÍ<Õ =ÙO\Ï~Ú. XHõ J#∞"å^Œ Hõ~°Î, `«Å∞ =ÙO>Ë, Ü«∞Aˆ~fi^ŒOÖ’ Hõq`«Å KåѨì
XHõ "Õ^OŒ Ö’ XHõ KåѨ~ì ∞° ¿Ñ~°∞x ''=∞O_»ÅO—— ~°∞H˜, ''ã¨∂HõÎO—— ¿Ñ~°∞ =ÙO_»^Œ∞. Jk ''J#∞
Jx ~å¿ãÎ, J^Õ "Õ^ŒOÖ’, J^Õ KåѨìifl J#∞ "åHõO—— HÍ=K«∞Û. KåѨ~ì ¡° ¿Ñ~°¡ QÆO^Œ~Q° ÀàÏÅ∞
"å^ŒO KÕã≤# =∞~À Hõ~°Î, ^•xH˜ ''J+¨Hì Oõ —— =kÖËã≤, Hõq`«efl K«^Œ∞=ÙHÀO_ç! K«∂_»=e
J<À, ''„Ѩáê~îH° Oõ —— J<À, ~å™êÎ_∞» . XˆH ã≤Ok J"Õ. ''Hõq`«—— Jx ¿Ñ~°∞ ÃÑ\˜ìOk
KåѨì~°∞H˜ "Õ~°∞ "Õ~°∞ ¿Ñ~°∞¡! <Õ<Õ. Jq, Hõq`åfiÖË. J"Õ "Õ^Œ =∞O„`åÅ∞.
J#∞"å^Œ „QÆO^è•Ö’¡, KåѨ¡~°¡ QÆ∞iOz "Õ^Œ ã¨∂‰õΩÎÅ∞! "å\˜x K«∂_»O_ç! *
H˘xfl QÆ=∞xHõÅ∞:
1) „Ѩf "Õ^ŒO ¿Ñ~°∞ ^Œyæ~å ''ã¨OÇ≤Ï`«—— J<Õ ÉèÏQÍÖ’¡ =ÙO\Ï~Ú. P ÉèÏQÆO ÃÑ·#,
J<Õ =∂@ ‰õÄ_® KÕ~°∞`«∂ =ÙO@∞Ok. WOHÀ <åÅ∞ÔQ·^Œ∞ ÉèÏQÍÅ∞! "å\˜ ¿Ñ~°∞¡,
''~°∞ˆQfi^Œ ã¨OÇ≤Ï`«——, ''Ü«∞Aˆ~fi^Œ ã¨OÇ≤Ï`«—— âßY, HÍO_»O, =∞O_»ÅO, J^蕺ܫ∞O,
– WÖÏ. <Õ#∞, P ''ã¨OÇ≤Ï`«——x =kÖËâß#∞. =~°æO, J+¨ìHõO – WÖÏ =ÙO\Ï~Ú. XHõ
„Ѩf KÀ\Ï "Õ^•Å ¿Ñ~°∞¡ ‰õΩ¡Ñ¨ÎOQÍ Hõq`«x Ѩ@∞ìHÀ"åÅO>Ë, Jk ZHõ¯_»
K«∂Ñ≤OKåÅ#flk <å Jaè„áêÜ«∞O. =ÙO^À K«∂_®ÅO>Ë, Ѷ¨ÖÏ<å HÍO_»x
2) "Õ^•Ö’¡ =ÙO_Õ ''™êÇ≤Ï`«ºO—— J<Õk, "≥uH˜, JO^Œ∞Ö’ =Ù#fl Ѷ¨ÖÏ<å =∞O_»
''Hõq`«Å—— ~°∂ѨOÖ’ =ÙO@∞Ok. P Hõq`« ÅOÖ’, JO^Œ∞Ö’ =Ù#fl Ѷ¨ÖÏ<å J+¨ìHõOÖ’,
ʼnõΩ ''~°∞‰õΩ¯Å∞—— Jh, ''=∞O„`åÅ∞—— Jh, JO^Œ∞Ö’ =Ù#fl Ѷ¨ÖÏ<å J^蕺ܫ∞OÖ’,
''J#∞"åHÍÅ∞—— Jh, ''ѨOKåâ◊`«∞ÎÅ∞—— JO^Œ∞Ö’ =Ù#fl Ѷ¨ÖÏ<å =~°æOÖ’ – JÖÏ,
Jh, <åÅ∞ÔQ·^Œ∞ ¿Ñ~°∞¡ =Ù<åfl~Ú. D ™êÇ≤Ï JÖÏ, "≥`«∞‰õΩ¯O@∂ "≥àϧe. P ѨÙã¨ÎHõO
`åºxfl Ѩ@∞ìHÀ"åÅO>Ë, Jq, ''ã¨∂HÍÎÅ∞—— K«^Œ"åÅx Pã¨H˜Î`À ѨÙã¨ÎHÍxfl `≥i¿ãÎ, D
10 H˘xfl QÆ=∞xHõÅ∞
KåѨì~°¡ qÉèí[# z~åÔHuÎOKÕã¨∞ÎOk. ѨÙã¨Î P JHõ∆~åefl á⁄~°áê@∞QÍ JÖψQ K«^Œ=_»O
HÍxfl ~î°‰õΩ¯# =¸¿ã¿ãÎ =∞#ã¨∞ `Õ~°∞‰õΩO K«∂âß#∞. JO^Œ∞Hˆ , ''|∞∞ˆQfi^ŒO—— J<Õ =∂@x
@∞Ok. <Õ#∞, P KåѨì~°¡ ÖˇHõ¯ÖËg Ѩ\˜ìOK«∞ ''~°∞ˆQfi^ŒO—— QÍ<Õ ÃÑ\Ïì#∞. ''|∞∞+≤—— x,
HÀÖË^Œ∞. Jã¨Å∞, "Õ^Œ ™êÇ≤Ï`«ºOQÍ =Ù#fl ''~°∞+≤—— QÍ<Õ. ''é—— x, ''~°——QÍ<Õ. D ~°HõOQÍ
Hõq`«Å∞ ''ã¨∂HÍÎÅ∞—— J<Õ KåѨ~ì Ö¡° ’ =ÙO\Ï~Ú. HÍHõáÈ`Õ, áê~ Ωõ ʼnõΩ „Ѩu KÀ\Ï ''|∞∞——Å∂,
HÍ|\˜ì, P ã¨∂HÍÎÅ #O|~°¡<Õ fã¨∞‰õΩ ''é—— Å∂, Hõ#Ѩ_»∞`«∂ =ÙO>Ë, K«^Œ=ÖË~°∞,
<åfl#∞. „Ѩf ã¨∂HõÎOÖ’#∂ H˘xfl Hõq`«Å∞ J~°úO KÕã¨∞HÀÖË~°∞. `≥Å∞QÆ∞ J#∞"å^•Å∞
=ÙO\Ï~Ú. XHõ ã¨∂HõÎOÖ’ Hõq`«Å∞ ‰õÄ_® „QÍOkèHõ Ѩ^ŒúuÖ’<Õ =Ù<åfl~Ú. ^•xfl
9 J~Ú`Õ, WOHÀ ã¨∂HõÎOÖ’ Hõq`«Å∞ 6 K«^Œ=_»O H˘xfl KÀ@¡ ÃÑ^ŒÌ Hõ+¨ìOQÍ#∂, H˘xfl
HÍ=K«∞Û† 3 HÍ=K«∞Û† 24 HÍ=K«∞Û. JHõ¯_» KÀ@¡ z#fl Hõ+¨ìO QÍ#∂ =ÙO\Ï~Ú. z#fl
K≥¿ÑÊ q+¨Ü«∂xfl |\˜ì. ã¨∂HÍÎÅ #O|~°∂¡, Hõ+¨ì"Õ∞ J~Ú<å, áê~î°‰õΩʼnõΩ z#fl HõëêìÅ∞
Hõq`«Å #O|~°∂¡ =ÙO>Ë KåÅ∞. Jxfl ‰õÄ_® `«áêÊe. ''áêѨ=Ú—— JO>Ë J~°úO
ÉèÏQÍÅ ¿Ñ~°∂¡ K«∂_»_»O ^ŒO_»QÆ. Ѷ¨ÖÏ<å JÜÕ∞º =∂@, ''ÉÏѨ=Ú—— JO>Ë `ÕeQÍæ
Hõq`« ZHõ¯_» =ÙO^À K«∂_®ÅO>Ë, Ѷ¨ÖÏ<å J~°úO HÍ^Œ∞. JHõ¯_» ã¨Okè ~å=_»O =Å¡
#O|~°∞ ã¨∂HõÎOÖ’ K«∂ã¨∞‰õΩO>Ë KåÅ∞. Jk ''ÉÏѨ=Ú—— J~ÚO^Œx J~°úO KÕã¨∞HÀ
''ã¨∂HõÎO—— J<Õ KåѨì~°∞ ¿Ñ~°∞ `«Ñ¨Ê, W`«~° =K«∞Û. HÍh, D <å\˜ áê~î°‰õΩÅ∞ JÖÏ
KåѨì~°¡ ¿Ñ~°∞¡ =Ú@∞ìHÀ‰õÄ_»^Œ∞ J#∞‰õΩ J~°úO KÕã¨∞HÀÖË~°∞. ã¨Okè =Ù#flѨC_≥·<å
<åfl#∞. HÍh, ^•â◊~°kè ~°OQÍKå~°º J#∞ ''¿Ñ~°∞—— J<Õ ^•xfl ''ÉË~°∞—— J<åÖÏ?
"å^Œ „QÆO^èŒOÖ’, ''q+¨Ü«∞ ã¨∂zHõ—— ÖË^Œ∞. ''#wfl—— JO>Ë? ''Jwfl—— J#fl=∂@! ''K«„Hõ
XHõ =∞O_»ÅOÖ’ =ÙO_Õ ã¨∂HÍÎÅ∞ 1 = =iÎ J#O^ŒQÆ∞ #wfl!—— J<åÖÏ? ''K«„Hõ=iÎ
#O|~°∞ xOz =ÙO_ç, 2 = =∞O_»ÅOÖ’ J#O^ŒQÆ∞ Jwfl!—— J#‰õÄ_»^•? ''âßxΗ— J<Õ
=∞m§ 1 xOKÕ! =∞O_» ÖÏÅ ÖˇHõ¯ÖË HÍ^Œ∞, =∂@x, ''âßOu—— QÍ =∂~åÛ#∞. D ~°HõO
U"Õ"À W`«~° ÉèÏQÍÅ ¿Ñ~°¡`À `≥QÆ J_®¤Å`À =∂@Å∞ J<ÕHõO. Jxfl\˜h =∂~°ÛÖË^∞Œ .
=ÙO\Ï~Ú. D ѨÙã¨ÎHÍÖ’¡ XHõ Hõq`«x Ѩ@∞ì ã¨Okè =Å¡ ''h Dâ◊fi~°∞_»∞—— J~Ú# ~°HõO
HÀ"åÅO>Ë, `ÕeHõ HÍ^Œ∞. JO^Œ∞ˆH, DÜ«∞# =∂@efl ''D Dâ◊fi~°∞_»∞—— Jx =∂~åÛ#∞.
J#∞"å^•xfl K«∂Ñ≤Oz# KÀ@ =∞O_»ÖÏÅ J~° ã¨∞#flÅ∞ f¿ãâß#∞. J#∞"å^•Ö’¡ =Ù#fl
ã¨OYºefl ‰õÄ_® K≥ѨÊ=Åã≤ =zÛOk. „QÍOkèHõ â◊ÉÏÌefl, "å_»∞Hõ â◊ÉÏÌÖ’¡H˜ ZO^Œ∞‰õΩ
3) "Õ^•Å Hõq`«Å `å`«Ê~åºefl =∂~åÛ<À QÆ=∞xOK«O_ç! <Õ#∞ K«∂ã≤#
K«∂Ñ≤OKÕ@ѨC_»∞, ™ê~åOâ◊O J~°úO JÜÕ∞º <åÅ∞ÔQ·^Œ∞ `≥Å∞QÆ∞ J#∞"å^•Ö’¡, ^•^•Ñ¨Ù
q^èŒOQÍ, `å`«Ê~åºÖ’¡ xOz, `«‰õΩ¯= Jhfl Hõiî#`«~°OQÍ<Õ =Ù<åfl~Ú.
"åHͺÅ<Õ K«∂Ñ≤OKå#∞. 5) ~°∞‰õΩ¯Å `å`«Ê~åºÖ’¡ H˘xfl "åHͺÅ∞
4) Hõq`«Ö’¡, ''|∞∞+≤—— Jx =Ù#fl fã¨∞‰õΩ#flѨC_»∞ "å\˜H˜ ã¨Ê+¨ì`« HÀã¨O,
=∂@x <Õ#∞ KåÖÏ ™ê~°∞¡ á⁄~°áê@∞QÍ, _»|∞Öò H˘>Ë+¨#∞¡ ÃÑ\Ïì#∞. JHõ¯_»Hõ¯_®
''|∞+≤—— Jx K«k"å#∞. ''~°≠Ï——x ''E—— HÍ=∂Å∞ ÃÑ\Ïì#∞. Jq, Xil#Öò
Jx K«k"å#∞. "Õˆ~ áê~î°‰õΩÅ∞ ‰õÄ_®, "åHͺ֒¡ =Ù#flq HÍ=Ù. *
 11
"Õ^•efl H˘OK≥O K«∂™êÎ~å?
* "Õ^•Ö’¡ ''Ü«∞*Ï˝Å—— =∂@ K«∂_» =O^Œ∞º~åÅ∞ J=Ù`«∞Ok. =∞O„`åÅ =ÖË¡
QÍ<Õ, ''[O`«∞=Ùefl |Å∞Å∞ W™êÎ~∞° HÍÉ’Å∞! P"≥∞ `«~åfi`« QÆ~°ƒù=u J=Ù`«∞Ok.
Jq K«^Œ"åe HÍÉ’Å∞—— Jx PO^Àà◊# Hõe * ™È=∞ ~°ã¨O, XHõ =∞^ŒºO. Jk
yOk. JÖÏO\˜q Hõ#Ѩ_®¤~Ú QÍh, Z‰õΩ¯ QÍ_è»"≥∞ÿ# =∞`«∞Î Hõeyã¨∞ÎOk. QÆO`«∞ ÖË~Ú
=QÍ HÍ^Œ∞. ã¨∞ÎOk. ™È=∞=∂! HÍ~°∞=Ú! HÍ~°∞=Ú!
[O`«∞=Ùefl |e WKÕÛ@ѨC_»∞, Jq HÍ~°∞=Ú!
KåÖÏ P#O^ŒOQÍ, ''^Õ=`åfixfl á⁄O^Œ∞ * ''ѨÙ~°∞+¨µ_»∞, ¢ã‘Î ~°Ç¨Ï㨺 ÉèÏQÍxfl
`«∞<åflO. ^≥=· =∂~°Oæ Ö’ ã¨fi~åæxH˜ "≥à√◊ <Î åflO—— ã¨∞Y ÃÑ_»`å_»∞.—— – `«#∞ ã¨∞YѨ_»`å_»∞
Jx ã¨O`À+¨OQÍ "≥∞_»x #iH˜OK«∞‰õΩO\Ï J<Õ =∂@ =ÙO_»^Œ∞! Jxfl\˜H© Hõ~°Î, ѨÙ~°∞
Ü«∞@! JѨC_»∞, P [O`«∞=Ù =Å¡, P +¨µ_»∞! Ö’HõO JO`å ѨÙ~°∞+¨µ_çk! ѨÙ~°∞
Ü«∞[˝O KÕ~ÚOz# QÆ$ǨÏã¨∞Î _çH˜ "≥O@<Õ +¨µ_ç ¿ã=ˆH ¢ã‘ÎÅ∞! XHõ¯ ¢ã‘Î HÍ^Œ∞† ¢ã‘ÎÅ∞!
^èŒ#=¸, `«~åfi`« ѨÙ}º Ö’Hõ=¸ Åaè™êÎ * UHõ„`«∞_»∂, kfi„`«∞_»∂, „u`«∞_»∂ –
Ü«∞@! |e Ѩ_Õ Ñ¨â◊√=Ù „áê}ÏÅ∞ i=Ùfi# J<Õ =ÚQÆ∞æ~°∞ ~°∞+¨µÅ∞, J_»q =∂~åæ#
ÖËzáÈ~Ú ã¨fi~åæxH˜ áÈ~Ú ^Õ=`«efl HõÅ∞ áÈ`«∂ =ÙO_»QÍ, "≥Ú^Œ\˜ W^ŒÌ~°∞ ~°∞+¨µÅ∂,
™êÎ~Ú. P |e Ѩ_»¤ [O`«∞=Ù, `«# =¸_À "å}˜‚, XHõ áê_»∞ ÉÏqÖ’H˜ `À¿ãã≤
=∂O™êxfl, P ^Õ=`«ÅO^ŒiH© ÉèíH˜Î`À „Ѩ™ê #∂uH˜ |O_ç K«„HÍÅ∞ J_»¤O ÃÑ>Ëìã≤
^ŒOQÍ JOkã¨∞ÎOk. áÈ`å~°∞. P áÈ~Ú# W^ŒÌ~°∞ ~°∞+¨µÅ∂,
^Õ=`«ÅH˜ =∂O™êǨ~°O! Ü«∞[˝O Q˘Ñ¨Ê ~°∞+¨µÖË! WHõ, ÉÏqÖ’ Ѩ_ç =Ù#fl
KÕ~ÚOz# "å_çH˜ ^èŒ#O! [O`«∞=ÙH˜ #~°Hõ =¸_À Q˘Ñ¨Ê ~°∞+≤, `«# ^Œ∞~°^Œ$ëêìxH˜
Ç≤ÏOã¨`À =∞~°}O! qKåiã¨∂Î =ÙO\Ï_»∞. P qKå~°O ZO^Œ∞
* ''~°∞ˆQfi^ŒO——Ö’, z=~À¡, ''Kå`«∞~°fi HõO>Ë, ''^èŒ#O ã¨OáêkOK«ÖËHõáÈ`«∞ <åfl<Õ!
~å‚Å—— =∂@ =ÙOk. „|Ǩχ "≥ÚǨÏO xOz ¢ã‘Î ã¨∞YO J#∞ÉèíqOK«ÖËHõáÈ`«∞ <åfl<Õ——
„ÉÏǨχ}∞Å∞ ѨÙ\Ïì~°h, áê^•Å xOp Jx! áê_»∞ ÉÏqÖ’ Ѩ_ç, Kå=ÙH˜ ã≤^ŒúOQÍ
â◊¥„^Œ∞Å∞ ѨÙ\Ïì~°h, JO`« q=~åÅ`À =Ù#fl "å_ç qKå~åÅ∞ Jg! =∂# =Ù_»∞,
=ÙOk. WÖÏ =ÙO>Ë, ''"Õ^•Ö’¡ =~å‚Å∞ =∂#= ã¨Ç¨Ï[ ÅHõ∆}ÏÅhfl =kÖËã≤
ÖË=Ù—— JO\ψ~O? Jã¨Ç¨Ï[ PÖ’K«#Å ~°∞+≤ J~ÚáÈ`Õ, P
* ¢ã‘ÎÅ∞ Ѩل`«∞ÖËfl Hõ<åe. ''<ås! ''~°∞+≤—— J<Õ =∂#=Ù_ç =∞u, JÖψQ PÖ’
Ѩل`«∞}˜‚ Hõ#∞! =∞~˘Hõ ™êi Ѩل`«∞}˜‚ Hõ#∞! zã¨∞ÎO^Œx J~°úO KÕã¨∞HÀ=K«∞Û. P „u`«∞_»∞,
Ѩل`«∞efl HõO@∂ L`«Î=∞ ã¨uq HÍ!—— – ^Õ=`«efl `«Å∞Û‰õΩO\Ï_»∞ Hõ^•? |$ǨÏã¨Êu
=∞i, `«~åfi`« HÍÅOÖ’ Ѩل`«∞efl Hõ#_®xH˜ =zÛ ÉÏqÖ’ "å}˜‚ ÃÑ·H˜ f™êÎ_»∞. JÖÏ
H˘`«Î ''<åi—— ZѨC_»∞ ѨÙ\ÏìÖ’ K≥ѨÊ~°∞. |Ü«∞@ Ѩ_¤» ~°∞+≤, ¢ã‘Î ã¨∞MÏxfl "≥`∞« ‰õΩ¯O@∂
* ''¢ã‘ÎÅ |∞kú H˘OK≥=Úk.—— áÈ`å_Õ"≥∂! JO`« =~°‰õÄ P Hõq`« ÖË^Œ∞.
* a_»¤efl Hõ#x ¢ã‘Î, `«# áêáêÅ =Å¡ * â◊„`«∞=ÙÅ∞! â◊„`«∞=ÙÅ∞! â◊„`«∞=ÙÅ∞! –
12 "Õ^•efl H˘OK≥O K«∂™êÎ~å?
â◊„`«∞=ÙÅ∞ Z=~°O>Ë, P=ÙÅ =∞O^Œefl =Ù<åfl~Ú, q=∂<åÅ∞ =Ù<åfl~Ú, PѨ
`ÀÅ∞‰õΩ áÈÜÕ∞ "åàı§ HÍ^Œ∞† Ü«∞*Ï˝efl ˆ~+¨#∞¡ =Ù<åfl~Ú, Jxfl Ãã·#∞ûÅ∂ =Ù<åfl~Ú
=ºuˆ~H˜OKÕ "åà◊¥§, ^Õ=`«efl u~°ã¨¯iOKÕ – Jx H˘O^Œ~°∞ K≥ѨÊ_»O qO@∞<åfl=Ú.
"åà◊¥§ ‰õÄ_® â◊„`«∞=ÙÖË. "åà◊√§ =∂Ü«∂ Jq =Ù<åflÜÕ∞"≥∂ Hõq`åfiÖ’¡ K«∂_»O_ç!
"å^Œ∞Å∞! "åà◊√§ ‰õÄ_® Ѷ¨∞’~° â◊„`«∞=ÙÖË! J~Ú`Õ, Xil#Ö’¡ =Ù#fl „Ѩf Hõq`«h D
=ÚYºOQÍ, =∂Ü«∂"å^Œ∞efl HÍÖË Hõ„~°Å`À ѨÙã¨ÎHõOÖ’ K«∂Ñ≤OK«ÖË^Œ∞. Jhfl K«∂ã≤#
‰õΩà◊§ÉÁ_»"åe. ~°OѨO`À #iH˜#@∞ì, ‰õΩHõ¯ "åà◊§H˜ HõÅÊ#Å∞ KåÖÏ Hõ#Ѩ_»`å~Ú.
Å`À Ñ‘H˜OKåe. J~Ú`Õ, =∂Ü«∂ "å^Œ∞Å∞ ''=O^ŒÅ =∞Ok ZˆH¯ ~°^èŒO—— J<Õ =∂@Å∞
ZÖÏ J#∞HÀ"åe? Éèí‰õΩÎÅ ^Œyæ~° =ÙO_Õ Hõ# Ѩ_»`å~Ú. J^Õ x[O ''Ô~·Å∞—— J~Ú
‰õΩHõ¯Å∞ ‰õÄ_® =∂Ü«∂"å^Œ∞ʼnõΩ â◊„`«∞ áÈ`«∞Ok! XHõ [O`«∞=Ùx #iH˜, ^•x
=ÙÖË Hõ^•? t~°ã¨∞ûx WOHÀ ^•xH˜ JO\˜OKÕ HõÅÊ#,
* JHõ¯_»Hõ¯_®, ~°∞+¨µÅ‰õΩ <åã≤ΉõΩÅ Q˘Ñ¨Ê PѨˆ~+¨#∞ J=Ù`«∞Ok. HõÅÊ<å
g∞^Œ =ÙO_Õ „HÀ^èŒO Hõ#Ѩ_»∞`«∂ =ÙO@∞Ok. ™êÇ≤Ï`«ºOÖ’, HõÅÊ#ÖË =ÙO\Ï~Ú. HõÅÊ
P „HÀ^èŒO`À áê@∞, P <å_»∞ ‰õÄ_® #efl P <å\˜ =∞#∞+¨µÅ Pâ◊Å∞QÍ J~°úO
Ü«∞*Ï˝bfl, WO„^Œ∞}©‚ =ºuˆ~H˜OKÕ =∂Ü«∂ KÕã¨∞HÀ"åe. P <å_Õ Ô~·à◊¥§ q=∂<åÅ∂
"å^Œ∞Å∞ =Ù<åfl~°<Õ ã¨O`À+¨ "å~°ÎÅ∞ ‰õÄ_® =ÙO>Ë, Jq JÖψQ ZO^Œ∞‰õΩ ™êQÆÖË^Œ∞?
Hõ#Ѩ_»∞`«∂ =ÙO\Ï~Ú. =∞^茺 HÍÅOÖ’ J=hfl Hõ#Ѩ_»‰õΩO_®
* "Õ^•Å∞, K«Hõ¯x â◊$OQÍ~° q+¨Ü«∂Å∞ ZO^Œ∞‰õΩ áÈÜ«∂~Ú? P <å_Õ JO`«O`«
K≥áêÊ~Ú – Jx, "Õ^•Å g∞^Œ á⁄QÆ_»ÎÅ∞ Ѩi„â◊=∞Å∞ =ÙO>Ë, J^Õ P^èŒ∞xHõ Ѩi„â◊=∞
=ÙO\Ï~Ú. HÍh, ‰õΩHõ¯Å â◊$OQÍ~°O J=Ù`«∞Ok. P HÍÅO ÉÏxã¨Å q^è•#O
ÖÏO\˜ |@ì|Ü«∞Å∞ â◊$OQÍ~° =~°‚#Å∞ QÍ<Õ Hõ#Ѩ_»∞`ÀO^ÕO?
J~Ú`Õ KåÖÏ KÀ@ Hõ#Ѩ_»`å~Ú. ֒Ѩ Wxfl =∂@Å∞ J#=ã¨~°O. ֒ѨeH˜
eH˜ "≥o§ K«^Œ"åe. `˘Oy K«∂_»O_ç! ֒ѨeH˜ J_»∞QÆ∞
* "Õ^•Å∞ K≥¿ÑÊ HÍÅOÖ’, Ô~·à◊√§ "≥Ü«∞ºO_ç! K«^Œ=_»O "≥Ú^ŒÅ∞ ÃÑ@ìO_ç!
"Õ^•Å QÆ∞iOz, ''WÖÏ =ÙO\Ï~Ú, JÖÏ =ÙO\Ï~Ú—— Jx "庙êÅ∞
~å¿ãÎ, "å\˜ =Å¡, K«kq#"åà◊§H˜ #=∞‡HõO HõÅQÆ^Œ∞. "Õ^Œ „QÆO^è•Ö’¡ =Ù#fl
™êÇ≤Ï`åº<Õfl, P Hõq`«Åx K«∂¿ãÎ<Õ, áê~î°‰õΩʼnõΩ x[O `≥Å∞ã¨∞ÎOk.
JO^Œ∞ˆH, "Õ^Œ Hõq`åfiefl K«∂Ñ≤OK«_»"Õ∞ ÃÑ@∞ì‰õΩ<åfl#∞. JÖÏ Jx,
"≥Ú`«ÎO =O^ŒÅ, "ÕÅ Hõq`åfiefl W=fiÖË#∞. "Õ^Œ ^èÀ~°}˜x `≥e¿Ñ "å\˜<Õ
K«∂Ñ≤™êÎ#∞. "Õ^Œ Hõq`åfiÅ∞ ZÖÏ =Ù<åflÜ≥∂, "å\˜ =Å¡ `≥Å∞ã¨∞HÀQÆeˆQn,
<Õ~°∞ÛHÀQÆeˆQn, Uq∞ =Ù<åflÜ≥∂, g∞ˆ~ K«kq K«∂_»O_ç!
XHõ QÆ=∞xHõ: ѨÅHõÅ „ÉÏÔH@¡Ö’ =Ù#fl "åHͺÅ∞, ZHõ¯_» =Ù#flq J~Ú<å, Jq
<Õ#∞ ~åã≤#q. QÆ∞O„_»x „ÉÏÔH@¡Ö’ =Ù#fl =∂@Å∞, J#∞"å^Œ Hõ=ÙÅ∞ ~åã≤#q.
*
 ~°∞ˆQfi^ŒO 13

1. ~°∞ˆQfi^ŒO
P^è•~° „QÆO^èŒ ~°K«~Ú`«Å∞:
1. Zãπ.q.~°Ñ¶¨Ú<å^è•Kå~°∞ºÅ∞
2. |O‰õΩÑ¨Öˇ¡ =∞Å¡Ü«∞º âߢã≤Î
3. ^•â◊~°kä ~°OQÍKå~°º
1 = ã¨∂HõÎO: ~°∞‰õΩ¯Å∞ 9.
[ WO^Œ∞Ö’, 9 Hõq`«Å∞ L<åfl~Ú. Wq, 2 =~°∞ã¨Å z#fl Hõq`«Å∞QÍ
LO\Ï~Ú. D Hõq`«Å`À, D "Õ^OŒ K≥¿ÑÊ ™êÇ≤Ï`«ºO "≥Ú^ŒÅ=Ù`«∞Ok.]
1. FO Jyflg∞àı ѨÙ~ÀÇ≤Ï`«O Ü«∞[˝ã¨º ^Õ==∞$ufi["£∞ I Ǩϟ`å~°O ~°`«fl^•`«=∞"£∞.
[ ã¨O㨯$`«OÖ’ =Ù#fl D z#fl Hõq`«x, ''~°∞‰õΩ¯—— Jh, ''=∞O„`«O—— Jh,
''™È΄`«O—— Jh, JO\Ï~°∞. ''~°∞‰õΩ¯—— JO>Ë, „Ѩâ◊Oã¨, „ѨHÍâ◊O – J<åfl~°∞. ''"Õ^Œ——
JO>Ë, ''*Ï˝#O.—— D 9 ~°∞‰õΩ¯ÅÖ’, "≥Ú^Œ\˜ Ô~O_çO\˜H˜ =∂„`«"Õ∞ „Ѩu
Ѩ^•~åúÅ∞ ‰õÄ_® K«∂Ñ≤™êÎ#∞. `å`«Ê~åºÅ∞ J~Ú`Õ, Jxfl ~°∞‰õΩ¯Å‰õÄ
LO\Ï~Ú. D "≥Ú^Œ\˜ ã¨∂HõÎOÖ’, =ÚQÆ∞æ~°∞ ѨO_ç`«∞Å∞ WzÛ# `å`«Ê~åºÅ∞
K«∂Ñ≤™êÎ#∞. „Ѩf ã¨∂HõÎOÖ’#∂ WÖÏ [~°QÆ^Œ∞.]
1 = ~°∞‰õΩ¯H˜, ~°Ñ¶¨Ú<å^è•Kå~°∞ºÅ∞ ѨO_ç`«∞Å∞ WzÛ# „ѨuѨ^•~°ú=ÚÅ∞:
ѨÙ~ÀÇ≤Ï`«O ´ J<åk #∞O_ç xdÅ „áê}∞ʼnõΩ J#∞‰õÄÅ∞_»∞#∞, Ü«∞[˝ã¨º ´
*’ºuëȪ=∂k Ü«∞[˝=ÚʼnõΩ, |ÚuÎfi[O´ J^èŒfi~°∞º_»∞, Ǩϟ`«, L^•æ`«Ü«∞#∞
|ÚuÎfiAÅÜ«∞O^Œ∞ xÜ«∂=∞‰õΩ_»∞QÆ #∞O_»∞@KÕ |ÚuÎfiA_»#∞ „Ѩã≤kú HõÅ
"å_»∞#∞, Ǩϟ`å~°O ´ Ǩϟ`« Ü«∞#|_»∞ "å_»∞#∞. ~°`«fl^è•`«=∞O´ x~°=kèHÍ#O
^Œ∞_»∞#∞, ÖËHõ ^èŒ<å_è»∞º_»∞#∞, ^Õ=O´ „ѨHÍtOK«∞"å_»∞, „H©_çOK«∞"å_»∞#∞, ÖËHõ
ã¨∞ÎuOѨ^Œy#"å_»∞#∞ JQÆ∞, JyflO´ ѨÓAºÅO^ŒiÖ’ „Ѩ^äŒ=Ú_≥·, ÖËHõ ã¨~Àfi`«Î
=Ú_≥·, ÖËHõ „Ѩ^äŒ=∞ „Ѩ=~°Î‰õΩ_≥· Jyfl Ü«∞#|_»∞ q+¨µ‚=Ù#∞, Dàı(_Õ)´ã¨∞ÎuOK«∞
K«∞<åfl#∞.
`å`«Ê~°ºO: ''J<åk #∞O_çÜ«Ú xdÅ r= HÀ\˜H˜ J#∞‰õÄÅ∞_≥·, *’ºuëȪ=∂k
Ü«∞[˝=ÚʼnõΩ J^èŒfi~°∞º_»∂ "≥Ú^ŒÅQÆ∞ ~°∞uÎfi‰õΩ¯ÅÖ’ xÜ«∂=∞‰õΩ_»∞QÆ #∞O_»∞
@KÕ ~°∞uÎfiA_≥·, Ǩϟ`« Ü«∞O^Œ∞ J`«ºO`« ã¨xflÇ≤Ï`«∞_»QÆ∞@KÕ Ç¨ÏŸ`« Ü«∞#
|_»∞K«∞, x~°uâ◊Ü«∂#O^Œ∞_»QÆ∞K«∞, ÖËHõ ^èŒ<å_è»∞º_»QÆ∞K«∞, „ѨHÍtOK«∞K«∞, „H©_çO
K«∞K«∞, ÖËHõ ã¨∞ÎuOѨ|_»∞K«∞, ѨÓAºÅÖ’ ã¨~°fi „Ѩ^äŒ=Ú_≥·, ã¨~Àfi`«Î=Ú_≥·, „Ѩ^äŒ=∞
14 "Õ^•Å∞
„Ѩ=~°Î‰õΩ_≥· Jyfl Ü«∞#|_»∞ q+¨µ‚=Ù#∞ ã¨∞ÎuOK«∞K«∞<åfl#∞.——
[ D 1 = #O|~°∞ ~°∞‰õΩ¯Ö’ =Ù#fl ã¨O㨯$`« Ѩ^•Ö’¡, ZHõ¯_≥·<å ''q+¨µ‚=Ù—— J<Õ
Ѩ^ŒO LO^Õ"≥∂ K«∂_»O_ç! – ZHõ¯_® ÖË^Œ∞. JHõ¯_» =Ù#flk 'Jyfl— =∂„`«"Õ∞. D
`≥Å∞QÆ∞ J#∞"å^Œ‰õΩ_≥·# ѨO_ç`«∞_»∞ ~°Ñ¶¨Ú<å^è•Kå~°∞ºÅ∞QÍ~°∞, ''q+¨µ‚=Ù——
Ѩ^•xfl H˘`«ÎQÍ `≥zÛ, „ѨuѨ^•~åúÅÖ’#∂, `å`«fi~°ºOÖ’#∂ ‰õÄ_® ÃÑ\Ïì~°∞.
ã¨O㨯$`« Hõq`«Ö’ =Ù#fl ''Jyfl——x ‰õÄ_® P Hõq`« ~åã≤# Hõq, XHõ ^Õ=`« QÍ<Õ
ÉèÏqOKå_»∞. JO^Œ∞ˆH, 'Jyfl—x ã¨∞ÎuOK«_»O! J~Ú`Õ, D Hõq`«Å J~åúÅ∞
K≥Ñ≤Ê# ~°Ñ¶¨Ú<å^è•Kå~°∞ºÅ∞ QÍ~°∞, Hõq`«Ö’¡ Hõ#Ѩ_Õ Jwfl, "åÜ«Ú=Ó,
=~°∞}∞_»∂, WO„^Œ∞_»∂ =O\˜ „Ѩf ^Õ=`«h, q+¨µ‚ ~°∂ѨÙÅ∞ QÍ<Õ, q+¨µ‚"Õ P
~°∂áêÅ`À =Ù#fl@∞ìQÍ ÉèÏqã¨∂Î, 'q+¨µ‚=Ù— <Õ `≥zÛ ÃÑ_»`å~°∞. ~°Ñ¶¨Ú QÍi
„ѨHÍ~°O, q+¨µ‚"Õ Jã¨Öˇ·# ÃÑ^ŒÌ ^Õ=Ù_»∞! W`«~° ^Õ=`«ÅO^Œ~°∂, „ѨHõ$u â◊‰õΩÎÅhfl,
q+¨µ‚=Ù ~°∂áêÖË. PÜ«∞# `å`«Ê~åºÅhfl JÖψQ ™êQÆ∞`å~Ú. 'q+¨µ‚=Ù— J<Õ
^Õ=Ù_»∞ Z@∞=O\˜ ÅHõ∆}=ÚÅ∞ HõÅ"å_À =i‚OK«_»"Õ∞, D ~°∞‰õΩ¯Ö’ =Ù#fl
™ê~åOâ◊O. q+¨µ‚=Ù, KåÖÏ ^èŒ#O =Ù#fl ^èŒ<å_»∞º_»∞ ‰õÄ_®! "Õ^Œ áê~î°âßÅÖ’¡ K«k"Õ
10, 12 ÜÕ∞à◊§ z#fl Ñ≤Å¡Å∞ D "Õ^•Å∞ K«^Œ=_»O JO>Ë, D ã¨O㨯$`« ~°∞‰õΩ¯efl
HõO~î°`å Ѩ@ì_»"Õ∞! ^Õ=Ù_»∞ Z@∞=O\˜ â◊‰õΩÎÅ`À, ÅHõ∆}ÏÅ`À =ÙO\Ï_À, P
Ѩ^•Åhfl =e¡OK«_»"Õ∞ P q^Œº!]
=∞Å¡Ü«∞º âߢã≤Î QÍi J#∞"å^ŒOÖ’, „ѨuѨ^•~åúÅ∞ LO_»=Ù. `å`«Ê~°º"Õ∞ LO@∞Ok.
~°∞‰õΩ¯ 1 H˜, =∞Å¡Ü«∞º QÍi `å`«Ê~°ºO: ''ѨÙ~ÀÇ≤Ï`«∞x =Öˇ Ü«∞[˝=Ú#∞ #_çÑ≤OK«∞
"å_»∞#∞, Ü«∞[˝=Ú#‰õΩ ^Õ=`«Å#∞ Ñ≤Å∞K«∞H˘x =K«∞Û"å_»∞#∞, |ÚufiA_≥·
Ü«∞[˝=Ú#∞ ™êkèOK«∞ "å_»∞#∞, ~°`«fl=ÚÅ#∞ ^èŒiOK«∞"å_»∞#∞ #QÆ∞ Jyfl ^Õ=Ùx
ã¨∞ÎuOK«∞K«∞<åfl#∞.—— – [ Jyfl ^Õ=Ù_»∞ ~°`«fl=ÚÅ∞ ^èŒi™êÎ_»x, ã¨O㨯$`« Hõq`«
Ö’<Õ =ÙOk. „Ѩf ^Õ=`å, ~°`åflÅ #QÆÅ∞ ^èŒiOKåe! =∞Å¡Ü«∞º QÍi `å`«Ê~°ºOÖ’
JˆQfl L<åfl_»∞ QÍh, q+¨µ‚=Ù ÖË_»∞.]
D 1 = ~°∞‰õΩ¯H˜, ''WO_çÜ«∂ _ç"≥·<£. P~üæ—— `å`«Ê~°ºO: ''Jyfl, Ü«∞[˝=Ú#‰õΩ ѨÙ~À
Ç≤Ï`«∞_»∞. Jyfl, ^Õ=`«Å ~°∞ufiA_»∞. Jyfl, Ǩϟ`« JQÆ∞#∞. Jyfl, ã¨=∞ã¨Î ã¨OѨ^ŒÅ
„Ѩ^•`«. J@∞=O\˜ Jyflx JiÊO`«∞=Ú.——
[ ~°Ñ¶¨Ú QÍi `å`«Ê~°ºOÖ’, ''q+¨µ‚=Ù—— Hõ#Ѩ_®¤_»∞. 2=, 3= ѨO_ç`«∞Å `å`«Ê
~åºÖ’¡ ™ê~åOâ◊O ^•^•Ñ¨Ù XHõ>Ë J~Ú<å, q=~åÅ∞ XˆH ~°HõOQÍ ÖË=Ù. ~°∞‰õΩ¯Ö’
q=~åÅ∞ XˆH ~°HõOQÍ ÖË=O>Ë, ~°∞‰õΩ¯Ö’ Ѩ^•efl ѨO_ç`«∞Å∞ J~°úO KÕã¨∞‰õΩ#fl
q^è•#O, XˆH ~°HõOQÍ ÖË^Œ#fl=∂@! WHõ, 10, 12 ÜÕ∞à◊§ Ñ≤Å¡Å∞ ZÖÏ J~°úO
KÕã¨∞‰õΩO\Ï~°∞?]
 ~°∞ˆQfi^ŒO 15
2. Jyfló Ѩӈ~fiaè|Ú+≤aès_À, #∂`«<≥·~°∞`« I 㨠^Õ"åQ∑O UÇ¨Ï =Hõ∆u.
„ѨuѨ^•~°ú=ÚÅ∞: Jyfló´ JO^ŒiÖ’ „Ѩ^äŒ=∞ ѨÓAº_»QÆ∞ q+¨µ‚=Ù, Ѩӈ~fiaèó ´ „áêp#∞
ÅQÆ∞, #∂`«<ó≥· ´ WѨÊ\˜, L`«´ =ÚO^Œ∞O_»É’=Ù, |Ú+≤aóè ´ *Ï˝#∞ÅQÆ∞@KÕ
|Ú+¨µÅ#|_»∞ ^Õ=`«ÅKÕ, D_»ºó´ ã¨∞ÎuOѨ^Œy#"å_»∞, ã¨ó ´ W@∞¡ ã¨∞ÎuOѨ
^Œy# P ™êfiq∞, WÇ¨Ï ´ D Ü«∞[˝=Ú#∞ QÆ∂iÛ, ^Õ"å<£´Ç¨Ïqã¨∞û#∞ Éèí∞lOK«∞
^Õ=`«Å#∞, P=Hõu∆ ´ fã≤H˘x ~åQÆÅ_»∞.
~°ÑÚ¶¨ QÍi `å`«Ê~°ºO: ''"≥Ú^Œ@ ѨÓlOѨ^Œy# q+¨µ‚=Ù, WO`«‰õΩ ѨÓ~°fi=Ú#∞,
WѨÙ_»∞#∞ Ü«Ú#fl@∞=O\˜, ~åÉ’=Ù HÍÅ=Ú #O^Œ∞O_»∞#\˜ì, *Ï˝#∞Öˇ· ~°∞+¨µÅx
Ñ≤Å∞=|_»∞ ^Õ=`«ÅKÕ ã¨Î=hÜ«Ú_»∞. J@∞¡ ã¨∞ÎuOѨ|_ç# PÜ«∞#, D
Ü«∞[˝=Ú#‰õΩ ǨÏq~°∞ƒùAÅQÆ∞ ^Õ=`«Å#∞ fã≤H˘x ~åQÆÅ_»∞.—— – [ 1 = Hõq`«Ö’
=Ù#fl q+¨Ü«∂ÖË, P ~°HõO =~°‚#ÖË, D 2 = Hõq`«Ö’ ‰õÄ_® =Ù<åfl~Ú. ™ê~åOâ◊O
JO`å J^Õ! „ѨuѨ^•~åúÅÖ’ QÍh, `å`«Ê~°ºOÖ’ QÍh, q=~åÅ∞ ã¨Ê+¨ìOQÍ ÖË=Ù.
QÆ`«OÖ’#∂ – WѨC_»∞#∂ – ZѨC_»∞#∂ LO_»_»O J<Õk, q+¨µ‚=ÙˆH QÍHõ, W`«~°
^Õ=`«Å‰õΩ ‰õÄ_® =iÎã¨∞ÎOk. q+¨µ‚=Ù ÖψQ, *Ï˝#∞Öˇ· ^Õ=`«Öˇ·# ~°∞+¨µÅ∞ ‰õÄ_®
Hõq`« „ѨHÍ~°O Q˘Ñ¨Ê"åˆ~. P ^Õ=`«Å∞ ZѨC_»∂ =ÙO\Ï~°<Õ J~åúxH˜ J=HÍâ◊O
=ÙOk. HÍh, Jã¨Å∞ J~°úO, P =~°‚#Å∞ q+¨µ‚=ÙH˜ K≥O^Õ"Õ. HÍh, q^•º~°∞úʼnõΩ
Jk J~°úO JÜÕ∞º q^èŒOQÍ JHõ¯_» ÖË^Œ∞. ''ZѨC_»∂ =ÙO_Õk ^Õ=Ù_Õ Hõ^•?——
J#∞‰õΩO>Ë<Õ, Jk JÖÏ J~°úO J=Ù`«∞Ok. D ~°∞‰õΩ¯ xO_® q+¨µ‚=Ó,
Ü«∞[˝=¸, ~°∞+¨µÅ∂, ^Õ=`«Å∂ – D Ѩ^•ÖË Hõ#Ѩ_»∞`«∞<åfl~Ú.]
D 2= ~°∞‰õΩ¯H˜ =∞Å¡Ü«∞º âߢã≤Î QÍi `å`«Ê~°ºO: ''Jyfl, ѨÓ~°fi ~°∞+¨µÅ KÕ`«#∞,
=∞iÜ«Ú #∂`«# ~°∞+¨µÅ KÕ`«#∞, ã¨∞ÎuOѨ ^Œy# "å_»∞. J`«_»∞, ^Õ=`«Å#∞, D
Ü«∞[˝=Ú =^ŒÌ‰õΩ nã≤H˘x =K«∞ÛK«∞<åfl_»∞.——
D 2= ~°∞‰õΩ¯H˜ ''WO_çÜ«∂ _ç"≥·<£—— `å`«Ê~°ºO: ''Jyfl âßtfi`«∞_»∞. Jyflx, ѨÓ~°fi
~°∞+¨µÅ∞ ѨÓlOz<å~°∞. „Ѩã¨∞Î`« ~°∞+¨µÅ∞ ѨÓlOK«∞K«∞<åfl~°∞. Jyfl, ^Õ=`«Å#∞
Ü«∞[˝=Ú#‰õΩ `À_˘¯x =K«∞Û#∞.——
[ JO^Œi `å`«Ê~åºÅÖ’#∂ '™ê~åOâ◊O— XHõ>Ë. D 2 =, 3 = `å`«Ê~åºÖ’¡
q+¨µ‚=Ù LO_»_»∞. 'Ü«∞*Ï˝Å∞— LO\Ï~Ú. JHõ¯_çH˜ ~°∞+¨µÅ∞ KÕ~°`å~°∞. "åà◊§O`å
^Õ=`«Å∞! WOHÍ Éèí‰õΩÎÅO^Œ~°∂ =™êÎ~°∞. JHõ¯_» uO\Ï~°∞, `åQÆ∞`å~°∞. ^Õxfl
uO\Ï~°∞? ^Õxfl `åQÆ∞`å~°∞? WOHÍ KåÖÏ q=~åÅ∞ `≥eÜ«∂e. – WHõ¯_ç xOp
ã¨O㨯$`« Hõq`«Ö#∂, „ѨuѨ^•~åúÅ#∂, K«∂Ñ≤OK«_»O =ÙO_»^Œ∞. `å`«Ê~åºÖË
=ÙO\Ï~Ú. Jq ‰õÄ_® „Ѩ^è•#OQÍ ~°Ñ¶¨Ú QÍi"Õ LO\Ï~Ú. J=ã¨~°"≥∞ÿ# KÀ@¡
2 =, 3 = ѨO_ç`«∞Å `å`«Ê~åºÅ∞ ‰õÄ_® LO\Ï~Ú.]
16 "Õ^•Å∞
3. ~°Ñ¶¨Ú QÍi `å`«Ê~°ºO: ''P q+¨µ‚=Ù KÕ`«—— Jx P ѨO_ç`«∞_»∂! Ü«∞[=∂x
^•fi~å Ü«∞[=∂x ã¨HõÅ ^èŒ# ^è•#º=Ú "≥O@ ''Éèí$`«∞ºÅ∞—— J<Õ =∂@ ‰õÄ_® KÕ~åÛ
Å#∞ ÉÁO^Œ∞#∞. q+¨µ‚=Ù ^ŒÜ«∞KÕ á⁄Ok# Åx =∞Å¡Ü«∞ºQÍiˆH `ÀzOk!]
P ã¨OѨ^Œ „Ѩu k#=Ú =$kú<˘O^Œ∞<Õ QÍx WO_çÜ∂« _ç"·≥ <:£ ''Jyfl =Å#, ^è#Œ =Ú,
"Õ~˘Hõ ^•x =Öˇ #tOѨ^Œ∞. JO`ÕQÍHõ, (P *Ï˝#=Ú, ã¨OѨ^Œ, â◊H˜Î, ã¨=∞$kú, HõÅ∞QÆ∞
Ü«∞[=∂x) Ü≥∂QÆ∞ºÅQÆ∞ g~° Ѩل`«∞Å K«∞#flk. Jyfl =Å# Ü«∞â◊ã¨∞û, ã¨O`å#=Ú,
<˘Ok ã¨=Ú[˚fiÅ=∞QÆ∞ Ü«∞â◊ã¨∞û`À „ѨHÍ HõÅ∞QÆ∞K«∞<åflO.—— – [ U ѨO_ç`«∞_çH˜ ZÖÏ
tOK«∞#∞.—— – [ D 3= ~°∞‰õΩ¯Ö’, ã¨O㨯$`« `À¿ãÎ JÖÏQÆ K≥ѨÊ_»O! D 3 = ѨO_ç`«∞_ç
Ѩ^•Ö’¡, ''Ü«∞[=∂x—— J<Õ =∂@ ÖË^Œ∞. J#∞"å^ŒOÖ’, ''Ü«∞[=∂h–Éè$í `«∞ºÅ∞——
'Jâ◊fl=`ü— JO>Ë, 'á⁄O^Œ∞K«∞<åfl_»∞— Jx J<Õ =∂@Å∞ ÖË=Ù! ã¨OѨ^•, â◊H©Î, ã¨O`å
~°Ñ¶¨Ú QÍ~°∞ „ѨuѨ^•~åúÖ’¡ K≥áêÊ~°∞. ^èŒ# #=¸ Jhfl, Jyfl ^Õ=Ù_ç =Å¡ HõÅ∞QÆ∞
=Ú#∞ á⁄O^Õk Z=~°∞? Ü«∞[=∂<Õ Hõ^•? `å~Ú. ''HõÅ∞QÆ∞ K«∞<åflO—— J@! ~°∞‰õΩ¯Ö’,
JO^Œ∞ˆH, 'Ü«∞[=∂x— J<Õ =∂@ ‰õÄ_® ''g~° Ѩل`«∞Å∞—— J<Õ J~°úO`À =ÙO>Ë, D
ÃÑ\Ïì~°∞. ''g~° Ѩل`«∞Å#∞—— á⁄O^Œ_»"Õ∞! ѨO_ç`«∞_»∞ ^•xfl ''ã¨O`å#=Ú—— KÕâß_»∞.
'ѨلuHõÅ— =∂@ LO_»^Œ∞. '`«Å∞¡Å— =∂@ ''ã¨O`å#O—— JO>Ë, ѨلuHõefl ‰õÄ_®
LO_»^Œ∞.] K≥Ñ≤Ê#@∞ì J~°úO =zÛ, ~°∞‰õΩ¯Ö’ `«Ñ¨C
=∞Å¡Ü«∞º QÍ~°∞: ''P Ü«∞yfl KÕ`«<Õ ÖË#@∞ì J=Ù`«∞O^Œx, ''ã¨O`å#O—— J<Õ
(Ü«∞[=∂#∞_»∞) ^èŒ#=Ú#∞ ÉÁO^Œ∞ J~åúxfl `≥zÛ ÃÑ\Ïì_»∞, D ѨO_ç`«∞_»∞!]
K«∞<åfl_»∞. „Ѩu k#=Ú#∞ `«Ñ¨ÊHõ ѨÙ+≤ìx 4. ~°Ñ¶¨Ú QÍ~°∞: ''F =∞Ǩ q+¨Ø‚! <åK«
ÉÁO^Œ∞K«∞<åfl_»∞. H©iÎx, g~°∞Öˇ·# Ѩل`« iOK«|_ç# Ü«∞[˝=Ú#∞ h "≥šѨC_»∞#∞
Éèí$`«∞ºÅ#∞, ÉÁO^Œ∞K«∞<åfl_»∞.—— [ Ѩل`«∞ JO`«\Ï "åºÑ≤Oz ~°H˜∆O`«∞=Ù. J@∞¡ hKÕ
Å<Õ. ѨلuHõÅ#∞ HÍ^Œ∞ á⁄O^Õk! ZO`« ~°H˜∆OK«|_ç# P Ü«∞[˝=Ú<Õ ^Õ=`«Å∞#∞
„áêp# HÍÅOÖ’ J~Ú<å, JHõ¯_» Ѩل`«∞ÖË `«=∞ ™êxfl^蕺^Œ∞ÅKÕ ã‘fiHõiO`«∞~°∞.—— [ D
QÍh, ѨلuHõÅ∞ =ÙO_»~å? 'Ü«∞[=∂x— J<Õ ~°Ñ¶¨Ú ѨO_ç`«∞_»∞, „Ѩf KÀ\Ï q+¨µ‚=Ù<Õ
"å_»∞ =Ù#flѨC_»∞, J`«xH˜ Éèí$`«∞ºÅ∞ ѨÅ∞‰õΩ`å_»∞. Jã¨Å∞ ~°∞‰õΩ¯Ö’ ''JˆQfl——
(¿ã=‰õΩÅ∞) =ÙO_»=eã≤O^Õ Hõ^•? 'Ü«∞[ J<Õ LOk. WHõ¯_» ‰õÄ_® 'Ü«∞[˝"Õ∞—.
=∂h–Éèí$`«∞ºÅ∂— J<Õ =∂@Å∞ ~°∞‰õΩ¯Ö’ JHõ¯_çH˜ ^Õ=`«Å∞, ~°∞+¨µÅ∞, `«=∞
ÖË=Ù. JHõ¯_» ÖËHõáÈ~Ú<å, D 2 = ѨO_ç ã¨xflÇ≤Ï`«∞ Å`À ~å=_»O!]
`«∞_»∞, P Ô~O_»∞ Ѩ^•Å∂ ‰õÄ_® `≥zÛ =∞Å¡Ü«∞º QÍ~°∞: ''F Ü«∞wfl! U Ü«∞[˝
ÃÑ\Ïì_»∞. ^èŒ#=Ú á⁄O^Õk Z=~°∞? – Ü«∞[ =Ú#∞ h=Ù Jxfl q^èŒ=ÚÅ#∞ ÉÏ^èŒ ÖËx
=∂<Õ! Ü«∞[=∂x =ÙO>Ë, J`«xH˜, ^•xQÍ |iáêeOK«∞K«∞<åfl"À, P Ü«∞[˝"Õ∞
Éèí$`«∞ºÅ∞ ‰õÄ_® LO\Ï~°∞. J~Ú`Õ, ^Õ=`«Å#∞ *ˇO^Œ∞K«∞#flk.—— [ D `å`«Ê
^èŒ#=Ú á⁄O^Œ_»O ZÖÏ [~°∞QÆ∞`«∞O^Œx, ~°ºOÖ’, Ü«∞[˝=Ú#∞ ''ÉÏ^èŒ ÖËx ^•xQÍ——
~°∞‰õΩ¯ K≥ѨÙ`ÀOk? – P Jyfl KÕ`«<Õ! ''Jyfl Jx K≥áêÊ~°∞. HÍh, ~°∞‰õΩ¯Ö’x ã¨O㨯$`«
^Õ=Ù_ç KÕ`«—— Jx D ѨO_ç`«∞_»∂, ''q+¨µ‚=٠Ѩ^•xH˜ „ѨuѨ^•~åúÅÖ’, ''J^èŒfi~°O´âߢ™ÈÎ
 ~°∞ˆQfi^ŒO 17
HõÎ=ÚQÆ ##∞+≤ìOѨ|_ç#—— Jx =∂„`«"Õ∞ =∞Å¡Ü«∞º QÍ~°∞: ''Ǩϟ=∞=Ú#∞ ã¨Oáê
=ÙOk. Wk, ~°Ñ¶¨Ú<å^è•Kå~°∞ºÅ∞ QÍ~°∞ kOK«∞ "å_»∞#∞, qâı+¨ *Ï˝#=O`«∞_»∞#∞,
WzÛ# J~°úO. HÍh, nxH˜ =∞Å¡Ü«∞ºQÍ~°∞ ã¨`«º=Ú Ñ¨Å∞‰õΩ "å_»∞#∞, ѨÅ∞ q^èŒ=ÚÅ
''ÉÏ^èŒ ÖËx ^•xQÍ—— J<Õ J~°Oú `≥zÛÃÑ\Ïì~∞° . H©iÎ HõÅ "å_»∞#∞ #QÆ∞ Jyfl ^Õ=Ù_»∞, ^Õ=`«
~°∞‰õΩ¯Ö’ ÖËx J~°úO Wk. Ü«∞[˝OÖ’ U Å`À QÆ∂_» D Ü«∞[˝=Ú#‰õΩ =K«∞Û QÍHõ!——
rqHÀ U^À ÉÏ^èŒ =ÙO@∞O ^Œ#fl=∂@! ÉÏ^èŒ – [ ''ã¨`«º=Ú Ñ¨Å∞‰õΩ "å_»∞#∞—— J<Õ
=ÙO_»^Œx K≥ѨÊ_®xH˜ D „Ѩܫ∞`«flO!] =∂@Å∞, ~°Ñ¶¨ÚQÍi `å`«Ê~°ºOÖ’ ÖË=Ù.
WO_çÜ«∂ _ç"≥·<£: ''JyflÜÕ∞, Ü«∞[˝=Ú JÖψQ, JHõ¯_» =Ù#fl ''qq^èŒ „H©_®
Å#∞, HÍáê_»∞K«∞#flk. P Ü«∞[˝=ÚÅ∞ ~°∂Ѩ=ÚÅQÆ∞—— J<Õ ~°HõѨ٠KåÖÏ =∂@Å∞
^Õ=`«Å‰õΩ JO^Œ∞K«∞<åflO.——– [ ''JOkOK«∞ =∞Å¡Ü«∞ºQÍi `å`«Ê~°ºOÖ’ ÖË=Ù. JÖψQ,
K«∞<åflO—— Jx ÖË^Œ∞. ''JO^Œ∞K«∞<åflO—— U W^ŒÌi ѨO_ç`«∞Å J~åúÅ∂ XˆH ~°HõOQÍ
J@! Wk JK«∞Û `«Ñ¨C HÍ^Œ∞. "Õˆ~ KÀ@ ÖË=Ù. ã¨O㨯$`« Hõq`«x Z=~°∞ ZÖÏ J~°úO
‰õÄ_® WÖψQ =ÙOk. ''Ü«∞[˝"Õ∞, ^Õ=`«Å‰õΩ KÕã¨∞‰õΩ<åfl~À JÖÏ K≥ѨÙ`«∞<åfl~°∞. 'Ѷ¨ÖÏ<å
*ˇO^Œ∞K«∞#flk—— JO>Ë, Ü«∞[˝"Õ∞ Hõ~°Î! ''^Õ= ^Õ=Ù_»∞, ^Õ=`«Å`À Hõeã≤ Ü«∞*Ï˝xH˜
`«Å∞, Ü«∞[˝=Ú#∞ ã‘fiHõiã¨∞Î<åfl~°∞—— JO>Ë, =™êÎ_»∞, =ã¨∞Î<åfl_»∞— J#flk =∂„`«O
^Õ=`«ÖË Hõ~°Î! XHõ~°∞, Ü«∞[˝=Ú#∞ Hõ~°ÎQÍ Hõq`«Ö’ =Ù#fl J~°úO!]
KÕã≤ J~°úO K≥¿ÑÎ, WOH˘Hõ~°∞, ^Õ=`«Å#∞ WO_çÜ«∂ _ç"≥·<£: ''Jyfl, Ǩϟ=∞ „^Œ=º
Hõ~°ÎQÍ KÕã≤ K≥áêÊ~°∞!] =ÚÅ HÍ~°‰õΩ_»∞ JQÆ∞#∞. Jyfl, Jâı+¨ *Ï˝#
5. ~°Ñ¶¨Ú QÍ~°∞: ''Ǩϟ`«Ü«Ú, Jxfl q+¨ =O`«∞_»∞ JQÆ∞#∞. Jyfl, ã¨`«º=Ú JQÆ∞#∞.
Ü«∞=ÚÅ#∞ „QÆÇ≤ÏOK«∞ „ѨuÉèí HõÅ"å_»∞#∞, Jyfl, ã¨HõÅ Ü«∞â◊ã≤fi. Jyfl, ^Õ=`«Å
ã¨^Œ∞æ} QÆ∞} ã¨OѨ#∞fl_≥· Ö’Hõ=Ú#∞ xÜ«∞ ã¨Ç≤Ï`«∞_≥· =K«∞Û#∞.——
q∞OK«∞ "å_»∞#∞, J`«º^Œ∞ƒù`«"≥∞ÿ# H©iÎ HõÅ [ XHõ ~°∞‰õΩ¯x 10 =∞Ok ѨO_ç`«∞Å∞
"åiÖ’ =ÚO^Œ∞ ¿Ñ~˘¯# ^Œy# "å_»∞#∞, K«kq`Õ, Z=iH˜ `Àz#@∞ì "åà◊√§ 10 ~°HÍ
qq^èŒ „H©_® ~°∂Ѩ=ÚÅQÆ∞ q[Ü«∂^Œ∞Å Å∞QÍ, J~°úO KÕã¨∞‰õΩO@∞#fl@∞ì, Hõ#Ѩ_»∞
„Ѩ^Œi≈Oz ã¨∞ÎuOK«|_»∞"å_»∞#∞ JQÆ∞ `ÀOk. „áêp# HÍÅѨ٠ã¨O㨯$`« ÉèÏ+¨x
=∞Ǩ q+¨µ‚=Ù, ^Õ=`«Ö`À Ü«∞[˝ ™ê÷#=Ú J~°úO KÕã¨∞HÀ=_»OÖ’ P `Õ_®Å∞ [~°∞QÆ∞
#‰õΩ =K«∞Û#∞.—— `«∞#fl@∞ì K≥ѨÙ`«∞<åfl~°∞.]
[ WHõ¯_® Ü«∞[˝"Õ∞! ''Ü«∞[˝O—— JO>Ë 6. ~°Ñ¶¨Ú QÍ~°∞: ''F ã¨[˚# „Ñ≤Ü«∂!
Uq∞\’ áê~î°‰õΩʼnõΩ WOHÍ `≥eÜ«∞^Œ∞. P JOw~°ã¨∞x Ѩل`«∞_»QÆ∞ Jyfl ~°∂Ѩ=ÚÖ’
Ü«∞*Ï˝xH˜ =∞Ǩ q+¨µ‚=Ù, ^Õ=`«Å`À Hõeã≤ #∞#fl "å_®! =∞Ǩ q+¨Ø‚! Ü«∞[=∂xH˜
=™êÎ_»∞. P q+¨µ‚=Ù, K≥ѨÊÖË#O`« Q˘Ñ¨Ê â◊√Éèí=Ú <˘ã¨OQÆ =Öˇ#<≥_ç h HÀiHõ,
"å_»∞! K≥ѨÊÖË~°∞ QÍh, P ''Q˘Ñ¨Ê——x K≥Ñ¨Ê ã¨~°fi^• x["≥∞ÿ#k. ZO^Œ∞Hõ#QÍ, h=Ù
_®xH˜ ~°∞‰õΩ¯Å Hõ=ÙÅ∞ ÉÏQÍ „Ѩܫ∞`«flO ã¨`«ºã¨OHõÅ∞Ê_»=Ù. ã¨~°fi â◊H˜Îq QÍ# J@∞¡
KÕâß~°∞! P q+¨µ‚=Ù ZHõ¯_» =ÙO\Ï_À, P `«Ñ¨ÊHõ â◊√Éèí=Ú <˘ã¨OQÆ QÆÅ=Ù.——
q=~åÅ∞ K≥ѨÙ`åˆ~"≥∂ `«~åfi`« K«∂_®e.] [ ''JOw~°ã¨∞x Ѩل`«∞_»QÆ∞—— J<Õ J~åúxfl
18 "Õ^•Å∞
WKÕÛ =∂@ÖËg ~°∞‰õΩ¯Ö’ ÖË=Ù. ~°∞‰õΩ¯Ö’, =∞m§ P ^Õ=Ù_çˆH â◊√Éèí=ÚÅ∞ JOk™êÎ~°∞!
''JOy~°ó´ã¨~°fi â◊s~° „¿Ñ~°HÍ—— Jx =ÙOk. ^Õ=Ù_ç =Å¡ Éèí‰õΩÎʼnõÄ, Éèí‰õΩÎÅ =Å¡ ^Õ=Ù
D „ѨuѨ^•~°úO ~°Ñ¶¨Ú QÍ~°∞ WzÛ#^Õ. _çH©, "Õ∞à◊√§ [~°∞QÆ∞`å~Ú! KåÖÏ ÉÏQÆ∞Ok
JO`ÕQÍx ''JOw~°ã¨ Ѩل`«∞_≥·#—— J<Õ J~°úO Hõ^• D ÉË~°O! Éèí‰õΩÎÅ∞, ^Õ=Ù_ç ¿Ñ~°∞`À
ÖË^Œ∞. W`«~° ѨO_ç`«∞Å∞ D J~åúxfl W=fi U^À KÕ¿ãk, `«=∞ "Õ∞Å∞ HÀã¨"Õ∞, ^Õ=Ù_ç
ÖË^Œ∞. J~Ú<å, q+¨µ‚=Ù `«O„_ç JOw~°ã¨∞ HÀã¨O HÍ^Œ∞! ^Õ=Ù_»∞ ‰õÄ_® Éèí‰õΩÎÅ ¿Ñ~°∞`À
_»x ÉèÏqOKÕ ~°Ñ¶¨Ú ѨO_ç`«∞_»∞, ^•xfl uiy U^À KÕ¿ãk, `«# "Õ∞Å∞ HÀã¨"Õ∞,
‰õÄ_® `≥zÛ `å`«Ê~°ºOÖ’ ÃÑ\Ïì_»∞. `«O„_ç Éèí‰õΩÎÅ HÀã¨O HÍ^Œ∞! ^Õ=Ù_»∂, Éèí‰õΩÎÅ∂
ã¨OQÆ`Õ QÍh, `«O„_ç ¿Ñˆ~ QÍh, '`«e¡— ¿Ñ~°∞ ‰õÄ_®, Z=i "Õ∞Å∞ "åà◊√§ K«∂ã¨∞‰õΩO\Ï
ZHõ¯_® =ÙO_»^Œ∞. '`«e¡—x QÆ∞iÎOK«_»O ~°#fl=∂@! W~°∞ ѨH∆ÍʼnõÄ ZO`« `≥eq!]
ZHõ¯_≥·<å LO@∞O^À ÖË^À, WOHÍ 7. ~°ÑÚ¶¨ QÍ~°∞: ''F =∞Ǩ q+¨Ø‚! |∞nú
K«∂_®e.] "≥Ú^ŒÅQÆ∞ (|∞^•úºk) JÅÊ QÆ∞}=ÚÅ`À
=∞Å¡Ü«∞º QÍ~°∞: ''F Ü«∞wfl! h=٠ǨÏq "Õ∞=Ú ZšѨC_»∞, ã¨^Œ∞æ} ã¨OѨ#∞fl_»=QÆ∞
ã¨∞ûÅxK«∞Û Ü«∞[=∂#∞#‰õΩ U HõÖϺ} h‰õΩ #=∞㨯iOK«∞K«∞, ^•ã¨∞Å"≥∞ÿ, x#∞fl
=Ú#∞ (Ѩâ◊√ Ѩل`åaè =$kúx) HõeyOK«∞ â◊~°}∞ á⁄O^Œ∞K«∞<åfl=Ú.—— – [ Uq∞\˜k!
K«∞<åfl"À, Jk h HõÖϺ}=Ú#ˆH Ü«∞QÆ∞#∞. ''|∞kú——, JÅÊ QÆ∞}=∂? „ѨuѨ^•~åúÅÖ’,
ã¨`«º=Ú. J#QÍ, Ü«∞[=∂#∞_»aè=$kúQÍ ''kèÜ«∂´|∞^•úºk QÆ∞}=ÚÅ`À—— Jx
#∞#flKÀ J`«_»∞ =∞~°Å =∞~°Å Ü«∞[˝=Ú =∂„`«"Õ∞ =ÙOk. JHõ¯_» QÍh, =∞~˘Hõ KÀ@
ÖÁ#~°∞Û#x `å`«Ê~°º=Ú.—— QÍh, ''JÅÊ—— ÖË^Œ∞. J~Ú<å D ~°Ñ¶¨Ú
[ Ü«∞[˝=ÚÅ∞ KÕ~ÚOKÕ "åiH˜, Jyfl ѨO_ç`«∞_»∞, `å`«Ê~°ºOÖ’, ''|∞nú "≥Ú^Œ
^Õ=Ù_»∞, Ѩâ◊√ ã¨OѨ^Œ#∂ – Ѩل`«∞Å#∂ ÅQÆ∞ JÅÊ QÆ∞}=ÚÅ`À—— J#_»OÖ’ J~°úO
=$kú KÕ¿ãÎ, P Ü«∞[˝=ÚÅ∞ KÕ~ÚOKÕ"å~°∞ Uq∞\˜? |Ǩïâß, PÜ«∞# J~°úO: '=∂‰õΩ
=∞m§ =∞m§ Ü«∞[˝=ÚÅ∞ KÕ~Ú™êÎ~°∞. Jk, U^À H˘O`« |∞kú =ÙOk QÍh, Jk U"≥∞ÿ<å
Jyfl ^Õ=Ù_çˆH HõÖϺ}=Ú. Jã¨Å∞, Ѷ¨∞#"≥∞ÿ#^•? HÍã¨Î `«‰õΩ¯= ™ê÷~Ú |∞kú
''Ü«∞[˝O—— JO>Ë Uq∞\’ áê~î°‰õΩʼnõΩ =∂„`«"Õ∞ =ÙOk =∂‰õΩ. =∂ `«‰õΩ¯= |∞kú
WѨÊ\˜ ^•HÍ `≥eÜ«∞^Œ∞. Ü«∞*Ï˝Å∞, Jyfl `À>Ë ZÖÏQÀ x#∞fl `≥Å∞ã¨∞‰õΩx ѨÓlOK«∞
^Õ=Ù_çH˜, ÖË^• q+¨µ‚ ^Õ=Ù_çÔH·<å, HõÖϺ}O H˘O@∞<åfl=Ú. =∂ |∞kú ZO`« JÅÊ"≥∞ÿ#
ZÖÏ J=Ù`åÜ≥∂ `≥eÜ«∂ÅO>Ë, Ü«∞[˝O ^≥·<å, x#∞fl `≥Å∞ã¨∞HÀQÆeQÍ=Ú. h‰õΩ
JO>Ë Uq∞\’ "≥Ú^Œ@ `≥eÜ«∂e. Jk, ^•ã¨∞Å"≥∞ÿ, x#∞fl q#Ü«∞ q^èÕÜ«∞`«Å`À
WѨÊ\˜ ^•HÍ ÖË^Œ∞.] „áêiúOK«∞‰õΩO@∞<åfl=Ú. – W^• J~°úO?
WO_çÜ«∂ _ç"≥·<£: ''Jwfl! x#∞fl |∞kúx ''JÅÊ QÆ∞}O—— J#_»OÖ’, D
ѨÓlOK«∞ "å~°Å‰õΩ h=Ù â◊√Éèí=ÚÅ#∞ J~°úO HÍ^•?]
ã¨=∞‰õÄ~°∞Î=Ù. P â◊√Éèí=ÚÅ∞ =∞~°Å hˆH =∞Å¡Ü«∞º QÍ~°∞: ''F Ü«∞wfl! „Ѩu k#
JO^Œ∞K«∞<åflO.—— – [ Jyfl ^Õ=Ù_»∞, Éèí‰õΩÎ =Ú#∞, ~å„uO|=à◊√§, =∞#ã¨∞û`À x#∞fl
ʼnõΩ â◊√Éèí=ÚÅ∞ JOk¿ãÎ, P Éèí‰õΩÎÅ∞ #=∞㨯iOK«∞K«∞, "Õ∞=Ú h ã¨g∞Ѩ=Ú
 ~°∞ˆQfi^ŒO 19
#‰õΩ =K«∞ÛK«∞<åfl=Ú.—— – [ "≥Ú^Œ\˜ "å_»∞#∞, Hõ~°‡=ÚÅ#∞ =∂\˜ =∂\˜H˜O QÆ#
PÜ«∞#, ''JÅÊ |∞kú`À—— JO>ˆ DÜ«∞#, Ѩ~°K«∞ "å_»∞#∞, `«# QÆ$ǨÏ=∞O^Œ∞ (Ü«∞[˝
''=∞#ã¨∞û`À—— J<åfl_»∞. '~°∞‰õΩ¯—Ö’ =Ù#flk âßÅÖ’) =$kú K≥O^Œ∞#\˜ì "å_»∞#∞ JQÆ∞
''kèÜ«∂O—— J#fl^Õ. z=iÖ’ =Ù#fl „H˜Ü«∞x x#∞fl, F Ü«∞wfl, =∞#ã¨∞û`À ã¨g∞Ñ≤OK«∞
K«∂¿ãÎ, "≥Ú^Œ\˜ PÜ«∞# ''â◊~°}∞ á⁄O^Œ∞ K«∞<åfl=Ú.—— [ ~°∞‰õΩ¯Ö’, ''Ç≤ÏO™ê ~°Ç≤Ï`«
K«∞<åfl=Ú—— JO>Ë, D Ô~O_À PÜ«∞#, ''h =∞QÆ∞—— Jx J~°úO =KÕÛ =∂@Å∞ ÖË=Ù.
ã¨g∞Ѩ=Ú#‰õΩ =K«∞ÛK«∞<åfl=Ú—— J<åfl_»∞. ''Ü«∞[˝=ÚʼnõΩ ~°Hõ∆‰õΩ_»∞—— Jx =∂„`«"Õ∞
JO>Ë, ~°∞‰õΩ¯Ö’ =Ù#fl P Ѷ¨ÖÏ<å =∂@ =ÙOk. D ѨO_ç`«∞Å∞ UO KÕâß~°O>Ë, `«Ñ¨C
ʼnõΩ, D W^ŒÌ~°∞ ѨO_ç`«∞ʼnõÄ XˆH J~°úO J~åúÅ∞QÍ Hõ#Ѩ_Õ KÀ@¡, "å\˜x U^À
Hõ#Ѩ_» ÖË^Œ#fl=∂@!] q^èŒOQÍ =∂iÛ K≥áêÊÅx „Ѩܫ∞uflOKå~°∞.
WO_çÜ«∂ _ç"≥·<£: ''Jwfl! "Õ∞=Ú x#∞fl, ~°∞‰õΩ¯Ö’ ''H˘_»∞‰õΩ H˘~°‰õΩ—— Jx =ÙO>Ë,
k"å ~å„`«=ÚÅ∞ ã¨∞ÎuOK«∞ K«∞<åfl=Ú. ^•xfl ''ã¨O`å#=Ú H˘~°‰õΩ—— Jx =∂Ô~Û
h=Ù =∂ ^À+¨=ÚÅ#∞ ^Œ∂~°=Ú KÕÜ«Ú Ü«∞º_»O! Ü«∞[˝=ÚÖ’, Ѩâ◊√=Ùbfl, =∂#
K«∞<åfl=Ù. "Õ∞=Ú h ^ŒiH˜ KÕ~°∞^Œ∞=Ú. h‰õΩ =Ùbfl, |Å∞Å∞ W=fi_»O [~°∞QÆ∞`«∞O^Œx
#=∞㨯iO`«∞=Ú.—— – [ 1=, 2 = ѨO_ç W`«~° ~°K«#Ö’¡ K«∂™êÎO. JO>Ë, J^ŒO`å
`«∞Å `å`«Ê~åºÅÖ’ QÍh, Jã¨Å∞ Hõ$Ï~° Ç≤ÏOã¨. P `«Ñ¨C ÖË#@∞ì, Ü«∞[˝OÖ’
~°∞‰õΩ¯Ö’ QÍh, ''=∂ ^À+¨=ÚÅ#∞ Ç≤ÏO㨠[~°QÆ#@∞ì K«∂Ñ≤OKåÅx D ѨO_ç
^Œ∂~°=Ú KÕÜ«ÚK«∞<åfl=Ù—— J<Õk ÖË<Õ `«∞_»∞, ~°∞‰õΩ¯Ö’ ÖËx ''Ç≤ÏO™ê ~°Ç≤Ï`«
ÖË^Œ∞. 3 = PÜ«∞# D J~°úO ÃÑ>Ëìâß_»∞!] =∞QÆ∞—— J<Õ =∂@efl H˘`«ÎQÍ HõeÊOKå_»∞.]
8. ~°ÑÚ¶¨ QÍ~°∞: ''F =∞Ǩ q+¨Ø‚! h=Ù WO_çÜ«∂ _ç"≥·<£: ''Jyfl, „ѨHÍâ◊=O
Ü«∞*Ï˝kè Ѩuq. Ü«∞^è•~°ú *Ï˝# ~°Hõ∆‰õΩ_»=Ù. `«∞_»∞. Jyfl, Ü«∞[˝=ÚÅ ~°Hõ∆‰õΩ_»∞. Jyfl,
ã¨fi™ê÷#"≥∞ÿ# "≥·‰õΩO~î°=Ú, Éèí‰õΩΊǨÏ$^Œ Ѷ¨Å „Ѩ^•`«. Jyfl, QÆ$ǨÏ=ÚÅO^Œ∞ x`«º
Ü«∞=Ú, "≥Ú^ŒÅQÆ∞ "å\˜ Ü«∞O^Œ∞ „ѨHÍ "åã≤. J\˜ì JyflH˜ #=∞㨯iO`«∞=Ú.—— –
tOK«∞K«∞, ã¨~°fi^• ѨiѨÓ~°∞‚_»=QÆ∞ x#∞fl [ ''Jyfl, QÆ$ǨÏ=ÚÅO^Œ∞ x`«º "åã≤—— J<Õ
â◊~°}∞ á⁄O^Œ∞K«∞<åfl=Ú.—— [ ~°∞‰õΩ¯Ö’, J~°úO KåÖÏ ÉÏQÆ∞Ok. Wà◊§Ö’¡ ZѨC_»∂
''¿ãfi^Œ"Õ∞—— J#fl =∂@ʼnõΩ ''ã¨fi™ê÷#=Ú Jyfl =ÙO_»=eã≤O^Õ Hõ^•? HÍh, 1 =, 2 =
#O^Œ∞—— J#fl J~°úO W¿ãÎ ã¨iáÈ`«∞Ok. ѨO_ç`«∞Å∞ WzÛ# J~åúÅ∞ WÖÏ ÖË=Ù.
HÍh, ^•xH˜, ''ã¨fi™ê÷#=ÚÅQÆ∞ "≥‰· Ωõ O~îå^Œ∞ '' ¿ãfi^Œ"Õ∞—— J<Õ =∂@H˜, 1 = ѨO_ç`«∞_»∞,
ÅO^Œ∞—— Jx „ѨuѨ^•~åúÖ’¡ WKåÛ~°∞. ''"≥·‰õΩO~î°=Ú—— J<Õ J~°úO W¿ãΆ 2 =
`«~åfi`«, `å`«Ê~°ºOÖ’ K«∂_»O_ç! ''"≥·‰õΩO ѨO_ç`«∞_»∞, ''Ü«∞[˝ âßÅÖ’—— J<Õ J~°úO
~î°=¸–Éèí‰õΩΊǨÏ$^ŒÜ«∞=¸—— JO@∂ WKåÛ_»∞. D 3= ѨO_ç`«∞_»∞, ''QÆ$ǨÏ=Ú
ÃÑOKå~°∞. ''Éèí‰õΩΊǨÏ$^ŒÜ«∂Ö’¡ =∞Ǩ ÅO^Œ∞ x`«º x"åã≤—— J<Õ J~°úO WKåÛ_»∞.
q+¨µ‚=Ù =ÙO\Ï_»x—— K≥ѨÊ_»O!] Jã¨Å∞, ''¿ãfi^Œ"Õ∞——H˜ J~°úO, ''ã¨fi ã¨ÎÅ
=∞Å¡Ü«∞º QÍ~°∞: ''„ѨHÍtOK«∞ "å_»∞#∞, =∞O^Œ∞—— Jx K≥Ñ≤Ê =Ó~°∞HÀ"åe! ^Õ=Ù_ç
Ç≤ÏO™ê ~°Ç≤Ï`«=∞QÆ∞ Ü«∞[˝=ÚÅ#∞ QÍáê_»∞ ã¨fiã¨ÎÖÏxfl XHÀ¯ ѨO_ç`«∞_»∞ XHÀ¯ ~°HõOQÍ
20 "Õ^•Å∞
ÉèÏqOz, J~åúÅ∞ K≥áêÊ~°∞! WO^Œ∞Ö’, ^Õ=Ù}˜‚ „áêiú¿ãÎ, x~°O`«~°O ã¨∞Y Ѩ_» QÆÅ
áê~î°‰õΩÅ∞ ^Õxfl fã¨∞HÀ"åe? ''^Õ=Ù_çH˜, =∞x! aK«ÛQÍà◊√§ ‰õÄ_® ^Õ=Ùà◊§x „áêiú™êΈ~?
Jxfl ã¨ÎÖÏÅ∂ ã¨fiã¨ÎÖÏÖË—— Jx #"Õ∞‡¿ãÎ "åà◊√§ aK«ÛQÍà◊√§QÍ<Õ =ÙO_ç áÈ`åˆ~O?]
áÈ`«∞Ok. ''ÉèíH˜Î JO>Ë, #"≥∞‡Ü«∞º_»"Õ∞—— =∞Å¡Ü«∞º QÍ~°∞: ''F Ü«∞wfl! H˘=∂~°∞x
Hõ^•? ''„ѨѨOK«O JO`å ^Õ=Ù_ç^Õ—— J<Õ¿ãÎ H˘~°‰õΩ ^ŒO„_ç =Öˇ h=Ù =∂ H˘~°‰õΩ
U `«Ñ¨ÓÊ =ÙO_»^Œ∞!] â◊√Éèí=Ú#∞ QÆ∂~°∞Û "å_»=Ù#∞, =∂ "Õ∞Å∞
9. ~°Ñ¶¨Ú QÍ~°∞: ''F =∞Ǩ q+¨Ø‚! H˘~°ÔH· Ü«∞uflOK«∞ "å_»=Ù#∞, QÆ=Ú‡!—— –
"Õ∞=Ú x#∞fl â◊~°}∞ "Õ_çuq∞. h=Ù, [ H˘_»∞‰õΩʼnõΩ â◊√Éèí=ÚÅ∂, ã¨∞Y ã¨O`À+¨
Ö’Hõ=ÚÖ’ XHõ `«O„_ç, `«# ‰õΩ=∂~°∞#‰õΩ =ÚÅ∂ `«O„_Õ Hõey™êÎ_»<Õk ZO`« x["≥∂,
P„â◊Ü«∞"≥∞ÿ#@∞¡ =∂‰õΩ ~°Hõ∆‰õΩ_ç"≥·, x~°O`« Éèí‰õΩÎʼnõΩ ^Õ=Ù_»∞ â◊√Éèí=ÚÅ∞ Hõey™êÎ_»<Õk
~°=Ú "Õ∞=Ú ã¨∞Y=Ú Å#∞ ÉèíqOK«∞#@∞¡ JO`« x[O!]
=∞=Ú‡ J#∞„QÆÇ≤ÏOѨÙ=Ú!—— [ Éèí‰õΩÎÅ∞, WO_çÜ«∂ _ç"≥·<£: ''`«O„_ç, `«# ã¨O`å
^Õ=Ù}˜‚, ''"Õ∞=Ú x~°O`«~°=Ú ã¨∞Y=Ú #=Ú#‰õΩ ã¨HõÅ â◊√Éèí=ÚÅ∞ HõeyOK«∞#∞.
Å#∞ÉèíqOKÕ q^èŒOQÍ =∞=∞‡efl J#∞ Jwfl! h=Ù =∂‰õΩ, `«O„_ç =Öˇ ã¨=∞ã¨Î=Ú
„QÆÇ≤ÏOK«∞!—— Jx „áêiúã¨∞Î<åfl~°∞. ‰õΩ=∂ ã¨=∞‰õÄ~°∞Û=Ú!—— – [ WHõ¯_», ''`«O„_ç, `«#
~°∞_çH˜, `«O„_ç P„â◊Ü«∞"≥∞ÿ#@∞¡! `«O„_ç ã¨O`å#=Ú H˘~°‰õΩ—— Jx =ÙOk QÍh, D
ã¨OQÆ`Õ† `«e¡ ã¨OQÆu LO_»^Œ∞! H˘_»∞‰õΩÅ ~°∞‰õΩ¯Ö’, ''ã¨O`å#=Ú—— Jx ÖË^Œ∞†
ã¨OQÆ`Õ† ‰õÄ`«∞à◊§ ã¨OQÆu LO_»^Œ∞. ZO`« ''ã¨∂#"Õ—— Jx LOk. Wk, ''ã¨<£—— J<Õ
„áêp# HÍÅOÖ’ J~Ú<å, Hõq`åfiÅ∞ WOw¡+¨µ ~°HõѨ٠ÉèÏ+¨ xOz =zÛ# =∂@
~åÜ«∞_»O KÕ`«<≥·# "åà◊§H˜, a_»¤Å‰õΩ '`«e¡— HÍ=K«∞Û. ''ã¨∂#"Õ—— J<Õ =∂@H˜, „Ѩu
‰õÄ_® =ÙO@∞O^Œx `≥b^•? a_»¤Ö’¡, P_» Ѩ^•~åúÅÖ’, ''‰õΩ=∂~°∞x H˘~°‰õΩ—— Jx
Ñ≤Å¡Å∞ ‰õÄ_® =ÙO\Ï~°x `≥b^•? – W=hfl =ÙOk. '‰õΩ=∂~°∞x— Jx =Ù#fl =∂@x
`≥Å∞™êÎ~Ú† Wq `≥eÜ«∞x q+¨Ü«∂Å∞ 'ã¨O`å#=Ú—QÍ D ѨO_ç`«∞_»∞ ZO^Œ∞‰õΩ
HÍ=Ù. J~Ú`Õ, ''`«e¡—— Jh, ''‰õÄ`«∞~°∞—— =∂~åÛe? L#fl J~åú<Õfl L#fl@∞ì W"åfie
Jh, D Hõq`«Ö’¡ P =∂@Å∞ ZO^Œ∞‰õΩ Hõ^•?]
=ÙO_»_»O ÖË^Œ∞? JO>Ë, D „áêp# HÍÅO WѨÊ\˜H˜, ~°∞ˆQfi^ŒOÖ’, „áê~°OÉèíѨÙ
<å\˜ˆH ã¨=∂[OÖ’, ''P_» "åà◊§x QÆ∞iÎOKÕ 9 ~°∞‰õΩ¯efl K«∂âßO. 10, 12 ÜÕ∞à◊§ Ñ≤Å¡Å∞,
ÅHõ∆}O—— áÈ~ÚO^Œ#fl =∂@! JO`«‰õΩ g\˜x HõO~î°`å Ѩ_ç`Õ, ZÖÏQÀ JѨÊ*ˇÑ¨Ê
=ÚO^Œ∞ HÍÅOÖ’<Õ U^À [iyáÈ~ÚOk! QÆÅ~°∞ QÍh, g\˜ =Å¡ UO <Õ~°∞Û‰õΩO\Ï~°∞?
D ~°∞‰õΩ¯Å ™êÇ≤Ï`«ºOÖ’, ^Õ=Ùà◊§ Éèí[ g\˜ =Å¡ ÃÑ^ŒÌ "åà◊§~Ú<å UO <Õ~°∞Û‰õΩO
#Å∞ 㨈~, ã¨=∂[OÖ’ q+¨Ü«∂Å∂, ã¨=∂ \Ï~°∞? – <Õ~°∞ÛHÀ=eã≤ #q, WOHÍ `«~åfi`«
[OÖ’ ã¨O|O^è•Å∂ =O\˜q, ZÖÏ L<åflÜÕ∞"≥∂ K«∂_®e! WѨÊ\˜H˜ J~Ú`Õ
=Ù<åflÜ≥∂ JHõ¯_»Hõ¯_® Hõ#Ѩ_»`å~Ú. =∂„`«O x[ rq`åÅ HÀã¨O <Õ~°∞ÛHÀQÆÅ
"å\˜x QÆ=∞xã¨∂Î =ÙO_»O_ç! "Õ^•Å∞ UO =∞Oz q+¨Ü«∂Å∞ D ~°∞‰õΩ¯Ö’¡ Ug∞ ÖË=Ù!
K≥ѨÙ`«∞<åflÜ≥∂ `≥Å∞ ã¨∞ÎOk. Éèí‰õΩÎÅ Pâ◊, XHõ¯\© ÖË^Œ∞!
 ~°∞ˆQfi^ŒO 21
2 = ã¨∂HõÎO: ~°∞‰õΩ¯Å∞ 9 Ѩل`«∞_»∞ =O\˜^Õ. =∞O„`«=ÚÅ`À x#∞fl
Ñ≤Å∞ã¨∞Î<åfl~°∞. F q+¨Ø‚! =zÛ `åQÆ∞!]
[ D ã¨∂HõÎOÖ’, 9 ~°∞‰õΩ¯Å∞ L<åfl~Ú.
g\˜Ö’, "åÜ«Ú=Ó, WO„^Œ∞_»∂, „áê~°OÉèí 3. ''F =∞Ǩ q+¨Ø‚! x#∞fl QÆ∂iÛ "Õ∞
=∞=Ù`å~°∞. Jyfl LO_»^Œ∞. D ã¨∂HõÎO "≥Ú#~°∞Û, KåÅ ÃÑ^ŒÌ^≥·# D ã¨∞Îu, ™È=∞
xOp ~°∞‰õΩ¯Å∞QÍ =Ù#fl Hõq`«Å#∞ QÍh, áê#=Ú<˘#~°∞Û Ü«∞[=∂#∞#‰õΩ, Jcè+¨ì
"å\˜ „Ѩu Ѩ^•~åúÅ#∞ QÍh, K«∂Ñ≤OK«_»O =ÚÅ „Ѩ™êkOK«∞K«∞#flk. Hõ#∞Hõ ã¨∞Îu
LO_»^∞Œ . ~°∞‰õΩ¯Å `å`«Ê~åºÖË LO\Ï~Ú. KÕÜ«Ú =∂ =∞<À~°^äŒ=ÚÅh_Õ~°∞Ê=Ú.—— –
P `å`«Ê~åºÅ∞, ~°Ñ¶¨Ú QÍ~°∞ WzÛ#"Õ. Jq [ F q+¨Ø‚! x#∞fl "Õ∞=Ú ã¨∞Îu KÕÜ«Ú
‰õΩ¡Ñ¨ÎOQÍ W™êÎ#∞. ‰õΩ¡Ñ¨ÎO KÕã≤<å, "å\˜H˜ K«∞<åfl=Ú. D ã¨∞Îu KÕÜ«Ú =∂ HÀiHõÅ#∞
H˘>Ë+¨<£ =∂~°∞¯Å∞ ÃÑ_»`å#∞, áê~î°‰õΩʼnõΩ D_Õ~°∞Ê=Ú Jx Ü«∂K«#!]
`ÕeHõQÍ =ÙO_»_®xH˜. 2 =, 3 = ѨO_ç`«∞Å 4. ''F L¿ÑO„^Œ, "åÜ«Ú=ÙÖÏ~å! g∞
`å`«Ê~åºefl „Ѩf KÀ\Ï `«Ñ¨Êxã¨iQÍ H˘~°‰õΩ ã¨OáêkOѨ|_ç# D ™È=∞ ~°ã¨
W=fi_»O LO_»^Œ∞. ~°Ñ¶¨ÚH©, "å\˜H© =∞^茺, =ÚÅ∞, q∞=Ú‡Å#∂, `«^Œaè=∂# ^Õ=`«
`Õ_®Å∞ =ÙO>Ë<Õ "å\˜x ‰õÄ_® W™êÎ#∞.] Å#∂, Ü«∞[˝ Éèí∂q∞H˜ ~åQÀ~°∞K«∞#flq.
1. ~°Ñ¶¨Ú QÍ~°∞: ''ã¨~°fiA˝_»=Ù, |Å Hõ#∞Hõ, g∞ „Ñ≤Ü«∞ ã¨Ç¨ÏK«~°∞Å`À ‰õÄ_ç D
=O`«∞_»=Ù, r= „áê}Ï^è•~°‰Ωõ _»"#·≥ "åÜ«Ú Ü«∞[˝ Éèí∂q∞H˜ qKÕÛÜ«Ú^Œ∞~°∞ QÍHõ!—— –
=#|_»∞ F =∞Ǩ q+¨Ø‚! D Ü«∞[˝=Ú#‰õΩ [ ^Õ=`«ÖÏ~å! g∞ HÀã¨O ™È=∞ ~°ã¨=ÚÅ∞
"ÕOKÕÜ«Ú=Ú. |OQÍ~°=Ú`À #ÅOHõiOѨ `«Ü«∂Ô~· =Ù#flq. `åQÆ_®xH˜ ~°O_ç! =™êÎ~°∞
|_ç#, h‰õΩ ã¨O|OkèOz#, D ™È=∞ QÍh, ^Õ=`«ÅH˜, "åà◊√§ ZHõ¯_» =ÙO\Ï~À
~°ã¨=Ú#∞ „`åQÆ∞=Ú. =∂ ~¸ PǨfi JHõ¯_Õ Jq ^˘~°Hõ"å? "å\˜ HÀã¨O WHõ¯_çH˜
#=Ú#∞ =∞xflOѨÙ=Ú.—— ~å"åÖÏ? Éèí∂q∞ g∞^Œ =ÙO_Õ "åà◊√§
[ WHõ¯_» ‰õÄ_® Ü«∞[˝"Õ∞. Ü«∞[˝O ^Œyæ JHõ¯_çˆH áÈ"åÅ#∞‰õΩO\ψ~! ^Õ=`«Å∞
iH˜ "åÜ«Ú ~°∂ѨOÖ’ =Ù#fl q+¨µ‚=Ùx JHõ¯_® `åy, WHõ¯_® `åQÆ∞`å~å?]
~°=∞‡x Ñ≤Å∞ã¨∞Î<åfl_»∞ ~°∞‰õΩ¯x ~åã≤# Hõq. 5. ''J<åflkèѨuÜ«∞QÆ∞ ã¨∂~°∞ºx
=zÛ, ™È=∞ ~°ã¨O `åQÍe. P ~°ã¨O Ü«∞O^Œ∞#fl\˜ì F "åÜ«Ú"å! WO„^Œ∞_®! D
Uq∞\’! P áê„`« |OQÍ~°O`À KÕã≤#k. ™È=∞ ~°ã¨=ÚÅ#∞ „QÆÇ≤ÏOѨ^Œy#qQÆ `«ÅO
q+¨µ‚=ÙH˜ |OQÍ~°O áê„`«`À W"åfie ™È=∞ K«∞_»∞. `«fi~°QÆ D Ü«∞[˝ Éèí∂q∞H˜ qKÕÛ
~°™êxfl!] Ü«Ú_»∞!—— – [ ZO`«¿ãÑ¨Ó ^Õ=Ùà◊§x HÀˆ~k,
2. ''F =∞Ǩ q+¨Ø‚! ã¨∞`« ™È=∂´™È=∞ g∞~°∞ `åQÆO_ç! `åy, =∂‰õΩ ã¨OѨ^ŒÅ∞
=Ú#∞ Ѩل`«∞_»∞QÆ QÆey#, Ü«∞[˝ ã¨fi~°∂Ѩ W=fiO_ç! =∞#O W¿ãÎ `åˆQ "åà◊√§, =∞#ˆHO
=Ú#∞ K«Hõ¯QÆ <≥iOy#, ™ÈÎ`«Å#∞ ~°∞ufi W™êÎ~°∞? W=fiQÆeˆQ "åà◊√§, =∞# xOz
‰õΩ¯Å∞, â◊G=∞#∞ =∞O„`« qâı+¨=Ú ^•fi~å ZO^Œ∞‰õΩ `åQÆ∞`å~°∞?]
x#∞fl ã¨∞ÎuOK«∞K«∞<åfl~°∞.—— – [ ~°∞ufiAÅ∞, 6. ''âßâ◊fi`«∞Öˇ· Ü«ÚO_»∞ "åÜ«Ú=Ó–
h HÀã¨O ™È=∞ ~°ã¨O K«Hõ¯QÍ `«Ü«∂~°∞ WO„^Œ∞ÖÏ~å! 'Ü«∂QÆ "≥Ú#~°∞Û Ü«∞[=∂#∞
KÕâß~°∞. P ™È=∞ ~°ã¨O, ~°∞ufiAʼnõΩ #‰õΩ `«y# Ѷ¨Å=ÚxzÛ f~°∞^Œ∞=Ú— J#∞
22 "Õ^•Å∞
ã¨OHõÅÊ=Ú`À `«fi~°QÆ D Ü«∞[˝ Éèí∂q∞H˜ Éèí‰õΩÎÅ HÀã¨O HÀˆ~ ''*Ï˝#O—— Uq∞\˜?
qKÕÛÜ«Ú^Œ∞~°∞ QÍHõ!– [ ^Õ=`«efl Ñ≤Å=_»O, ''ã¨fi~°æOÖ’ ZO^Œ~°∞ JO^ŒQÆ`≥ÎÅ∞ ^˘~°∞‰õΩ
U^Õ^À W=fi=∞x!——] `å~°∞?—— Jx `≥Å∞ã¨∞‰õΩ<Õ *Ï˝#=∂? *Ï˝#O
7. ''q+¨µ‚ ~°∂ѨÙÖˇ·# WO„^•, "åÜ«Ú=Ù Uq∞\’ U ѨO_ç`«∞Å∂, `«=∞ `å`«Ê~åºÖ’¡
ÖÏ~å! g∞~°∞ q+¨µ‚Ѩ~°"≥∞ÿ# ÉèÏ=# HõÅ K≥ѨÊÖË^Œ∞.]
"å~°∞. g∞~°∞, Ü«∞[=∂#∞Å#∞ Ѩq„`«∞Å 9. ''q∞„`«∞_»x, =~°∞}∞_»x, =º=ǨÏ
<˘#~°Ê*Ïe# "å~°∞. g∞~°∞ x~°=kèHõ iOѨ|_»∞ q+¨µ‚ ~°∂ѨÙÅQÆ∞ g∞~°∞, Jxfl
ã¨∞MÏ#∞Éèí==Ú HõÅ "å~°∞. Z=ix ~°H˜∆OѨ q+¨Ü«∞=ÚÅ#∞ `≥eã≤#"å~°∞. ѨiѨÓ~°‚
=Öˇ<À `≥Å∞ã¨∞H˘x g∞~°∞ "åix ~°H˜∆OK«∞ ã¨fiÉèÏ=ÙÅ∞. JO`«@#∂ Ü«Ú#fl"å~°∞.
^Œ∞~°∞. "åiH˜ q∞„`«∞_»#|_»∞^Œ∞~°∞. Hõ#∞Hõ =∂ Ü«∞[=∂#∞x g∞~°∞ ã¨=∞~°∞úxQÆ
JYO_®#O^Œ ~°∂Ñ≤Ü≥ÿ∞ =~°∞}∞_»#|_»∞ KÕÜ«ÚK«∞<åfl~°∞.—— [ UO KÕ™êÎ_»∞ g∞ Ü«∞[
K«∞#fl q+¨µ‚ ~°∂ѨÙÅQÆ∞ g∞ Ü«ÚÉèíÜ«ÚÅ#∞ =∂x? J`«_ç ã¨=∞~°ú`«Å∞ Uq∞\˜? ™È=∞
D Ü«∞[˝ Éèí∂q∞H˜ PǨfixOK«∞K«∞<åfl#∞.—— ~°ã¨O áÈã≤, ^Õ=`«efl `åQÆ∞É’`«∞efl KÕ¿ãÎ,
– [ ZO^Œ∞‰õÄ? Ü«∞[˝=Ú ^Œyæ~° U^À u#∞ "åà◊√§ ^èŒ#O W™êÎ~°#∞‰õΩO\Ï_»∞.
@‰õÄ, `åQÆ∞@‰õÄ! Z=~°∂? "åÜ«Ú JO`Õ<å?]
^Õ=Ù_»∂, WO„^Œ ^Õ=Ù_»∂! =~°∞}∞_»#
|_»∞K«∞#fl"å_»∞ q+¨µ‚=Ù. P q+¨µ‚ ~°∂ѨÙÅ∞ 3 = ã¨∂HõÎO: ~°∞‰õΩ¯Å∞ 12
WO„^Œ, "åÜ«Ú=ÙÅ∞. 'Ñ≤zÛ—H˜ =∂~åæÅ∞ [ WO^Œ∞Ö’, ~°∞‰õΩ¯Å∞ 12. WHõ¯_ç
Wq.] xOp `å`«Ê~åºefl WKÕÛ@ѨC_»∞, ~°Ñ¶¨Ú
8. ''WO„^Œ–"åÜ«Ú=ÙÖÏ~å! g∞~°∞, QÍix '~°Ñ¶¨Ú— Jh, =∞Å¡Ü«∞ºQÍix
=~°∞} â◊|Ì=ÚÅ`À =º=ǨÏiOѨ|_»∞ q+¨µ‚ '=∞Å¡Ü«∞º— Jh, „Ѩ™êÎq™êÎ#∞.]
~°∂ѨÙÅ∞. "Õ^Œ=ÚÅKÕ Ü«∞^ä•~°∞÷Å∞QÆ D ã¨∂HõÎOÖ’, „ѨuѨ^•~åúÅÖ’, H˘xfl
¿Ñ~˘¯#|_ç# x`«º =$^Œ∞úÅ∞. J\˜ì g∞~°∞, „Ѩ`ÕºHõ"≥∞ÿ# J~åúÅ∞QÍ =Ù#fl "å\˜x WHõ¯_»
=∞=∞‡#∞„QÆÇ≤ÏOz =∂Ö’ qt+¨ì ã¨∞Y K«∂Ñ≤ã¨∞Î<åfl#∞. ''Jtfi#∞Å∞—— JO>Ë, QÆ∞„~°
*Ï˝#=ÚÅ#∞ „¿Ñˆ~Ñ≤OѨÙ_»∞!—— – [ ''"Õ^Œ=Ú =ÚÅ =Öˇ, j„Ѷ¨∞ QÆ=∞#=Ú HõÅ"å~°∞.
ÅKÕ ¿Ñ~˘¯#|_ç#—— Uq∞\˜? ''"Õ^Œ=ÚÅ∞—— ''ã¨~°ã¨fiu—— J#∞ ^Õ=`« ‰õÄ_®, q+¨µ‚=ÙH˜ ¢ã‘Î
WOHÍ `«Ü«∂~°∞ HÍ<Õ ÖË^Œ∞ Hõ^•? "Õ^Œ ~°∂Ѩ=Ú. ''ǨÏqã¨∞û—— JO>Ë, ''J#fl
=ÚÅ∞, WOHÍ WÖÏ ~å`« ~°∂ѨOÖ’H˜ ~åHõ ~°∂Ѩ=Ú QÆÅ—— Ѩ^•~°ú=Ú. K«=#º`«O´
=ÚO^Œ∞ ‰õÄ_®, D Hõq`«Å∞, <À\˜ Éèí[#Å WK«∞Û^Œ∞~°∞ QÍh† ÖË^•, „QÆÇ≤ÏO`«∞~°∞ QÍh!
~°∂ѨOQÍ =ÙO_ç =ÙO\ÏÜ«∞h, "å\˜<Õ W=fi_»O – fã¨∞HÀ=_»O, Ô~O_»∞ J~åú
'"Õ^Œ=ÚÅ∞— JO@∞<åfl~°h, J#∞HÀ"åÖÏ? Å∂#∂! D ã¨∂HõÎOÖ’ JHõ¯_»Hõ¯_®, 2 =,
D Hõq`«, ^Õ=`«Å xOz, ''ã¨∞Y=ÚÅ∞ 3 = ѨO_ç`«∞Å `å`«Ê~åºÅ∞ ‰õÄ_®
HÍ"åÅx—— HÀ~°∞`ÀOk. ã¨∞MÏefl ZO`À =ÙO\Ï~Ú.
H˘O`« J~°úO KÕã¨∞HÀ=K«∞Û. ''*Ï˝#=Ú—— 1. ~°Ñ¶¨Ú : ''„áêiúOK«∞ "åiH˜ "≥O@<Õ
‰õÄ_® HÀ~°∞`ÀOk! D Hõq`«x ~åã≤# Hõq, HÀiHõÅ xK«∞Û <Ò^•~°º=Ú QÆÅ KÕ`«∞Å∞
 ~°∞ˆQfi^ŒO 23
g∞q. ã¨=∞ã¨Î â◊√Éèí Ѩ~°OѨ~°Å∞ g∞ Ü«∞nè Ü«∞*Ï˝Å∂, ^Õ=Ùà◊§ ¿Ñ~°∂¡, "åà◊§ g∞^Œ
#=Ú# #∞O_»∞#∞. D =∞Ǩ „ѨѨOK«=Ú, á⁄QÆ_»ÎÅ∂, Jhfl XHõ>Ë. ZHõ¯_≥·<å J=ã¨~°
g∞ ~°Hõ∆}Ö’ #∞#flk. j„Ѷ¨∞ QÆ=∞#=ÚKÕ "≥∞ÿ# KÀ>Ë JÖÏ =ÚQÆ∞æsfl K«∂Ñ≤™êÎ#∞.
Jtfi#∞Åx Ñ≤Å∞=|_»∞^Œ∞~°∞ g∞~°∞. N JO`« J=ã¨~°O ÖËHõáÈ`Õ, "≥Ú^Œ\˜
=∞Ǩ q+¨µ‚ ã¨fi~°∂ѨÙÅQÆ∞ g∞~°∞, Ü«∞[˝=Ú Ñ¨O_ç`«∞_ç `å`«Ê~åºefl =∂„`«"Õ∞ K«∂Ñ≤ã¨∂Î
ʼnõΩ ™ê^èŒ#=ÚÅQÆ∞ ǨÏqã¨∞ûÅ x`«∞Î~°∞ "≥àÏÎ#∞.]
QÍHõ! Ü«∞[˝=Ú #O^ŒOwHõiOѨ|_ç# g∞ 2. ~°Ñ¶¨Ú: ''j„Ѷ¨∞ QÆ=∞#=ÚKÕ,
ǨÏq~åƒùQÆ=Ú#∞ ÔQ·H˘O^Œ∞~°∞ QÍHõ!——– [ j„Ѷ¨∞ 'Jtfi#∞Å—x Ñ≤Å∞=|_»∞ N ǨÏi ã¨fi~°∂ѨÙ
QÆ=∞#=Ú QÆÅ Jtfi#∞Å∞, Ü«∞[˝=Ú [~°QÆ ÖÏ~å! g∞~°∞, J<ÕHõ HÍ~°º=ÚÅ#∞
_®xH˜ J=ã¨~"° ∞≥ #ÿ ™ê^è#Œ =ÚÅ#∞ U~°Ê~° <≥~°Ñ¨ÙK«∞, âßtfi`«∞Öˇ·, x~°O`«~°=Ú ZÅ¡~°‰õΩ
Kåe. Ü«∞[˝=Ú ^•fi~å ÅaèOKÕ ^•xx P„â◊Ü«ÚÖˇ· (P„â◊Ü«∂Å∞ WK«∞Û "åÔ~·)
fã¨∞HÀ"åe. ''Ü«∞[˝=Ú—— JO>Ë Uq∞\’, Ü≥ÚѨCK«∞<åfl~°∞. J\˜ì g∞~°∞, ã¨∞Y–Ѩ~å
WѨÊ\˜ ^•HÍ J~°úO ^˘~°Hõ ÖË^Œ∞.] „Hõ=∞ ÉèÏ=#`À =∂ ™È΄`«=ÚÅ#∞ ã‘fiHõ
=∞Å¡Ü«∞º : ''ǨÏqã¨∞ûÅ #O^Œ∞ H˘#∞ iOѨÙ_»∞!—— – [ P Jtfi#∞Å HÀã¨O P á⁄QÆ_»Î
@‰õΩ `«`«Î~°Ñ¨_»∞ KÕ`«∞Å#∞ Hõey, â◊√Éèí Hõ~°‡ Åhfl ZO^Œ∞HõO>Ë, "å~°∞ ''J<ÕHõ HÍ~°º=Ú
Å#∞ |i áêeOK«∞ "å~°∞#∞, qâßÅ"≥∞ÿ# Å#∞—— KÕ™êÎ~°∞ HÍ|\˜ì! fiQÍæ Hõq`åfiÅ∞
Éèí∞[=ÚÅ∞ HõÅ "å~°∞#∞ J~Ú# F Jâ◊fih JÅ∞¡‰õΩO@∂ ‰õÄ~°∞Û<Õ "åiH˜, ™œMϺÅ∞
^Õ=`«ÖÏ~å! J#fl=ÚÅ#∞ HÀ~°∞^Œ∞~°∞ ÜÕ∞~°ÊiKÕ Ñ¨#∞efl x~°fiÇ≤ÏOKÕ "å~°∞
QÍHõ!—— LO_®e Hõ^•? ''P„â◊Ü«∂Å∞ WKÕÛ "å~°∞——
WO_çÜ«∂ _ç"≥·<£: ''Jtfi#∞ÖÏ~å! g∞q =Ù<åfl~°O>Ë, ''P„â◊Ü«∂Å∞ ÖËx "å~°∞——
n~°… ÉÏǨï=ÙÅ∞. ǨÏqã¨∞ûÅ∞ JO^Œ∞H˘#∞ =Ù<åfl~°<Õ Hõ^•? – =∞Å¡Ü«∞ºQÍi `å`«Ê
@‰õΩ g∞ KÕ`«∞Å∞ P~å@ Ѩ_»∞@‰õΩ qKÕÛ ~°ºOÖ’, ''Jâ◊fih ^Õ=`«Å∞—— ''|Ǩï
Ü«Ú_»∞!—— – [ D Jtfi#∞Å∞ j„Ѷ¨∞OQÍ Hõ~°‡=ÚÅ∞—— KÕ~ÚOKÕ ''<åÜ«∞‰õΩÅ∞——QÍ
#_»∞™êÎ~°∞. |Å"≥∞ÿ# Éèí∞*ÏÅ∞ HõÅ"å~°∞. =Ù#fl@∞ì `≥Å∞ã¨∞ÎOk. WO_çÜ«∂ _ç"≥·<£
ZHõ¯_çH˜ áÈ~Ú J~Ú<å, U Ѩx J~Ú<å, `å`«Ê~°ºOÖ’ ‰õÄ_®, ''Jtfi#∞Å∞, |Ǩï
K«Hõ K«HÍ ™êkèOK«∞‰õΩ =™êÎ~°∞. Ü«∞[˝=Ú Hõ~°‡=ÚÅ∞ QÆÅ "å~°∞.—— "å~°∞, J<ÕHõ
[~°QÆ_®xH˜ "≥Ú^Œ@ Ѩ#∞Å∂ K≥Ü«∞ºO_ô, Ѩ#∞Å∞ KÕ~ÚOKÕ ã¨∂Ѩ~ü"≥·[~°¡ =O\˜
`«~åfi`« Éè’[<åÅ∂ K≥Ü«∞ºO_ç! – W=hfl "åˆ~"≥∂! JÖÏO\˜ "åà◊√§ Ü«∞[=∂#∞ʼnõΩ
Z=i`À K≥ѨÙ`å~°∞? ''^Õ=`«ÖÏ~å!—— Jx ÉÏQÍ #K«∞Û`å~°∞.]
"åà◊§x Ñ≤eÛ<å, "åà◊√§ U"Õ"À Ѩ#∞Å∞ KÕ¿ã 3. ~°Ñ¶¨Ú: ''g∞~°∞, =∞Oz QÆ∞}=ÚʼnõΩ
ã¨=∞~°∞úÅ∞ ÖψQ L<åfl~°∞. – „Ѩf ~°∞‰õΩ¯ P@ Ѩ@∞ìÅ∞. â◊„`«∞ q<åâ◊‰õΩÅ∞. ~ÀQÆ=¸
q+¨Ü«∂xH©, D q^èŒOQÍ =ÚQÆ∞æ~°∞ ѨO_ç "≥Ú^ŒÅQÆ∞ ^Œ∞óY=ÚÅ#∞ áÈQ˘@∞ì "åÜ«Ú
`«∞bfl K«∂_» #Hõ¯~° ÖË^Œ∞. "åà◊√§ WKÕÛ q= =Ù#∞ g∞~°∞, ¿ãflÇ¨Ï ÉèÏ==Ú`À<À, ¿ã"å
~åÅ∞ KåÖÏ `Õ_®QÍ =Ù<åfl, ''™ê~åOâ◊O—— ÉèÏ==Ú`À<À, J#∞ã¨iOK«∞K«∞<åfl~°∞.
XHõ>Ë. 3 ~°HÍÅ `å`«Ê~åºÅÖ’#∂, Jtfi#∞ÖÏ~å! g∞ H˘~°‰õΩ, D Ü«∞[=∂xKÕ
24 "Õ^•Å∞
™È=∞ ~°ã¨=ÚÅ∞ ã≤^Œú=Ú KÕÜ«∞|_ç#q. 5. ~°Ñ¶¨Ú: ''HÀi# HÀiHõÅ <˘ã¨OQÆ∞ F
W@‰õΩ ^ŒÜ«∞KÕã≤ "å\˜x fã≤H˘#∞_»∞!—— – q+¨Ø‚! =∂KÕ „áêiúOK«|_ç, |ÚufiAÅ
[ ã¨O㨯$`« Hõq`«fiOÖ’ L#fl^ŒO`å f~å ÉèíH˜Î`À „¿Ñˆ~Ñ≤OK«|_ç# h=Ù, Ǩϟ`« Ü≥ÚHõ¯
KÕ¿ãÎ ™È=∞ ~°™êÖË! Jq, P <å\˜ ã¨∞Îu "åHõº=ÚÅ#∞ QÆ∂iÛ, Ü«∞[=∂x
=∞^•ºÅ∞! 2=, 3 = ѨO_ç`«∞Å∞ ‰õÄ_® D ã¨=∞‰õÄiÛ# ™È=∞ ~°ã¨=ÚÅ#∞ QÆ∂iÛ,
q+¨Ü«∂ÖË K≥áêÊ~°∞. f~å KÕ¿ãÎ, W^ŒO`å qKÕÛÜ«Ú=Ú.——– [ ~°∞‰õΩ¯Ö’ ''WO„^•—— Jx
`åQÆ∞É’`«∞Å K«i„`å?] =ÙO>Ë, D "≥Ú^Œ\˜ ѨO_ç`«∞_»∞, ^•xfl
4. ~°Ñ¶¨Ú: ''Pâ◊Û~°ºHõ~°=∞QÆ∞ *Ï˝# ''q+¨Ø‚—— JO\Ï_»∞. ''„|Ǩ‡}˜—— J#fl
`Õ[ã¨∞û Hõey, WO„^Œ∞_»x Ñ≤Å∞=|_»∞ F ^•xH˜, ''ã¨∞Îu "åHõº=ÚÅ#∞ QÆ∂iÛ—— Jx
=∞Ǩ q+¨Ø‚! ã¨#flx =G=Ú`À ÉÏQÆ∞QÆ DÜ«∞# J#∞"å^ŒO W¿ãΆ 2 = ѨO_ç`«∞_»∞,
=_»Hõ@ì|_ç# D ™È=∞ ~°ã¨=ÚÅ∞, `«=∞#∞ ''„ÉÏǨχ}∞ÅKÕ ã¨∞ÎuOѨ|_»∞—— J<åfl_»∞.
q+¨µ‚=Ù ZѨÙ_»∞ P™êfikOK«∞<À Hõ^• – 3= ѨO_ç`«∞_»∞, ''q„ѨÙÅ∞, "Õ^Œ =∞O„`«=Ú
Ü«∞#∞ L`«¯O~î°`À #∞#flq. Hõ#∞Hõ, =zÛ Å#∞—— J<åfl_»∞. XHõ ã¨O㨯$`« Ѩ^•xH˜, U
"å\˜x P™êfikOK«∞=Ú!—— [ W^ŒO`å, Hõq W^ŒÌ~°∞ ѨO_ç`«∞Å∂ XˆH J~°úO W=fi_»O
`åfiÅ TǨÏÅ∂, Kå`«∞~åºÅ∂#∂! ZÖÏ ÖË^Œ∞. D Hõq`åfiÖË '"Õ^ŒO— Hõ^•? Wq
`À¿ãÎ JÖÏQÆ! ™È=∞ ~°™êÅ∞ Z^Œ∞~°∞ `«Ü«∂~°=Hõ=ÚO^Õ ''"Õ^Œ =∞O„`åÅ∞——
K«∂ã¨∞Î<åfl~Ú, ''=∞=∞‡efl `åQÆO_ç ÉÏ|∂, JO@∞<åfl~°∞!]
`˘O^Œ~°QÍ =zÛ—— Jx! – =∞Å¡Ü«∞ºQÍi 6. ~°Ñ¶¨Ú: ''Éèí‰õΩÎÅ [## =∞~°} ~°∂Ѩ
`å`«Ê~°ºOÖ’, ''ã¨#flx |@ì`À—— Jx ÖË^Œ∞. ã¨O™ê~° ÉÏ^èŒÅ#∞ áÈQ˘@∞ì =∞Ǩ q+¨Ø‚!
''~°∞ufiAÅ „"Õà◊§`À yÅH˘@ì |_ç#q =∂ ™È΄`«=ÚÅ#∞ QÆ∂iÛ `«fi~° HõÅ"å_»"≥·
Ü«∞#∞ ™È=∞ ~°ã¨=Ú eqQÀ!—— Jx LOk. qKÕÛ Ü«Ú=Ú. =zÛ, "Õ∞=Ú ã¨OáêkOz#
''J}©fi cèO—— J<Õ ã¨O㨯$`« Ѩ^•xH˜, ™È=∞ ~°ã¨=Ú#∞ „QÀÅ∞@ Ü«∞O^• 㨉õΩÎ_»=Ù
XHõ~°∞, ''|@ìÅ`À—— Jx K≥áêÊ~°∞. =∞~˘ Hõ=Ú‡!—— – [ 'W¢<åÌ—x, 'q+¨Ø‚— J#_»O!
Hõ~°∞, ''"Õà◊§`À—— Jx K≥áêÊ~°∞. ''|@ìx "Õà◊§ q+¨µ‚=Ù, [##–=∞~°} ÉÏ^èŒÅ∞ áÈQ˘_»`å
`À<Õ Ñ¨@∞ì‰õΩO\Ï~°∞QÍ?—— J#∞‰õΩ<åflˆ~"≥∂! _»@! [##"Õ∞ ÖËHõáÈ`Õ, =∞~°}=¸
– WO_çÜ«∂ _ç"≥·<£Ö’, ''WO„^•! ™È=∞ =ÙO_»^Œ∞ Hõ^•? nx HÀã¨O q+¨µ‚=Ù ^ŒÜ«∞
~°ã¨=Ú#∞ K«Hõ¯QÍ ã≤Î~° Ѩiz<å=Ú. HÍ"åÖÏ? "≥Ú`åÎxH˜, ã¨O™ê~°OÖ’ ÉÏ^èŒÅ∞
~°=Ú‡!—— Jx LOk. ''J}©fi cèO—— JO>Ë, =ÙO\ÏÜ«∞x q+¨µ‚=Ù „QÆÇ≤Ï™êÎ_»#fl=∂>Ë!
''ã¨#flx |@ì`À—— J<åÖ’, ''~°∞ufiAÅ ''`«fi~°QÍ =zÛ ™È=∞ ~°ã¨O `åQÆ∞!—— Jx `≥QÆ
"Õà◊§`À—— J<åÖ’, D 3 = ѨO_ç`«∞_çH˜ `Àz „áêiú™êÎ~°∞. ^•xfl KÕu "Õà◊§`À yÅH˘\Ïì
#@∞ì ÖË^Œ∞. ''~°ã¨=Ú#∞ K«Hõ¯QÍ ã≤^ŒúѨiz ~°O>Ë, ^•x ¿Ñˆ~ qHÍ~° ÃÑ_»∞`ÀOk. ^•xfl
<å=Ú—— Jx `ÕeQÍæ `«Ñ¨C‰õΩ<åfl_»∞. ZO`« ZÖÏ `åQÆ∞`å~°Éσ? – D 6 = ~°∞‰õΩ¯H˜,
¿ãѨÓ, WO„^Œ∞_çHÀ, WOHÀ ^Õ=Ù_çHÀ, U^À =∞Å¡Ü«∞º QÍi `å`«Ê~°ºOÖ’ H˘xfl H˘`«Î
ÃÑ\˜ì, ''h‰õΩ Wk ÃÑ_»`åO. =∂‰õΩ Jk =∂@Å∞<åfl~Ú: ''WO„^•! ǨÏi Ü«∞#∞
W~Úº!—— Jx ÉË~åÅ∞, ÖË^• Ü«∂K«#Å∞!] Jâ◊fi=ÚÅ`À ‰õÄ_ç# "å_»"≥·—— Jx =ÙOk.
 ~°∞ˆQfi^ŒO 25
''ǨÏi=ó—— J<Õ ã¨O㨯$`« Ѩ^•xH˜, "≥Ú^Œ\˜ "å\˜x ѨiîOKÕ¿ãÎ, Jk Q˘Ñ¨Ê áêO_ç`«ºO! –
ѨO_ç`«∞_»∞, ''ã¨O™ê~° ÉÏ^èŒÅ∞ áÈQ˘@ì_»O—— 2 = ѨO_ç`«∞_»∞ D ™ê~åOâß<Õfl `«# =∂@
Jx K≥¿ÑÎ, 2 = ѨO_ç`«∞_»∞ ''ǨÏi Ü«∞#∞ Å`À K≥áêÊ_»∞. 3= ѨO_ç`«∞_≥·`Õ, ~°∞‰õΩ¯Ö’
Jâ◊fi=Ú Å`À QÆ∂_ç#—— J<åfl_»∞. ''™È=∞ ÖËx ''QÀ=ÙÅ∞, QÀ+¨ª=ÚʼnõΩ `«~°Å∞ #O`«
~°∂Ѩ =∞~Ú# J#fl=Ú#∞ nã≤ H˘=Ú‡!—— `«fi~°QÍ ~°O_»∞—— Jx, `«# Hõq`«fiO XÅH
Jx ‰õÄ_® =ÙOk. WO`«H©, ''™È=∞=Ú—— õÉ’ã≤, H˘`«Î =∂@Å∞ ‰õÄ_® KÕ~åÛ_»∞!]
J<Õk, ~°ã¨=∂, J#fl=∂? J#flO`À KÕã≤# 9. ~°Ñ¶¨Ú: ''ǨÏi ã¨fi~°∂ѨÙÖÏ~å! g∞~°∞,
JO|ÖÏ? – 3= ѨO_ç`«∞_≥·`Õ, ''WO„^•, Ç≤ÏO㨠KÕÜ«∞x "å~°∞. ã¨fi`«O„`« „Ѩ=$uÎ
h=Ù Jâ◊fi=ÚÅ∞ QÆÅ "å_»=Ù. `«fi~°QÍ QÆÅ"å~°∞. *Ï˝#=Ú QÆÅ"å~°∞. ^Œ∞óY
~°=Ú‡! ™È=∞=Ú L#flk—— Jx, QÆ_»∞ã¨∞QÍ ~°Ç≤Ï`«∞Å∞. „ѨѨOK« „Ѩ=~°Î‰õΩÅ∞. =∂
`«Ñ¨C‰õΩ<åfl_»∞. ™È=∂xfl '~°ã¨=Ú— J# Ü«∞[˝=Ú#∞ ¿ãqOѨÙ_»∞!—— – [ 2 =, 3=
ÖË^Œ∞, 'J#fl=Ú— J#ÖË^Œ∞. XHõ ã¨O㨯$`« ѨO_ç`«∞Å∞ ‰õÄ_® D á⁄QÆ_»ÎÖË! JO>Ë, D
Ѩ^•xH˜, ѨÓiÎQÍ "Õ~°∞ "Õ~°∞ J~åúÅ∞ K≥Ѩ٠J|^•ÌÖË! ZHõ¯_® ÖËx ^Õ=Ùà◊§ g∞^Œ
`«∞<åfl~°∞. ''P J~åúÅ∞ Jxfl ~°HÍÅ∞QÍ á⁄QÆ_»ÎÅ`À J|^•ÌÅ Hõq`åfiÅ∞ QÆ∞Ñ≤ÊOKÕ
LO\Ï~Ú =∞i—— Jx K≥ѨÙ`å~°∞ HÍÉ’Å∞! ѨO_ç`«∞ÅO^Œ~°∂, XHõ `å#∞Ö’ QÆ∞_»¤ÖË!]
U J~åúxfl fã¨∞‰õΩ<åfl, Jã¨Å∞ ™ê~åOâ◊O 10. ~°Ñ¶¨Ú: [ D ~°∞‰õΩ¯ JO`å
^Õ=Ù_çH˜ Éèí[<Õ! Ü«∞[˝"Õ∞!] ã¨~°ã¨fiux á⁄y_Õ^Õ. P"≥∞ Ѩiâ’^èŒ#Å∞
7. ~°Ñ¶¨Ú: ''qâıfi ^Õ=ÙÅx „Ѩã≤kú KÕã¨∞ÎOk. ã¨∂~°∞º}˜‚ ‰õΩ=∂~°∞_çQÆ HõÅk.
K≥Ok# qâ◊fi~°∂ѨÙÖÏ~å! g∞~°∞, JO`«Ü«Ú ''"åˆQÌ=`« Ü«∞QÆ∞ L=∞ ѨلuHõQÆ QÆÅkÜ«Ú——
`≥eã≤#"å~°∞. r= ^è•~°‰õΩÅ∞. =∞Ǩ JO>Ë, L=∞#∞ ѨلuHõQÆ =Ù#flkÜ«∂† ÖËHõ,
^•`«Å∞. =∂ Ü«∞[=∂#∞x ™È=∞ ~°ã¨ `«<Õ L=∞‰õΩ ѨلuHõQÆ HõÅkÜ«∂?
=Ú#∞ ¿ãqOK«∞@‰õΩ ~°O_»∞!—— – [ P qâ◊fi ''L=∞#∞—— Jx =ÙO>Ë, D ã¨O^ÕǨÏO
~°∂ѨÙefl, 2 =, 3= ѨO_ç`«∞Å∞ ‰õÄ_® `≥QÆ ~å^Œ∞. D ѨO_ç`«∞Å∞ KåÖÏ J=ã¨~°"≥∞ÿ#
á⁄y_®~°∞. ^Õ=`«efl á⁄QÆ_»Hõ `«Ñ¨Ê^Œ∞ Hõ^•? KÀ@ ‰õÄ_® 'qÉèí‰õΩÎefl— "å_»_»O ÖË^Œ∞. P
3= ѨO_ç`«∞_»∞ '™È=∞=Ú— J#ÖË^Œ∞. ã¨~°ã¨fiu, ''¢ã‘Î ~°∂ѨÙ_»QÆ∞ q+¨µ‚=Ù.—— JO>Ë,
'ǨÏqã¨∞û— J<åfl_»∞. Uk Uq∞\’ J~°úO W`«~° ^Õ=Ùà◊¥§, ^Õ=`«Å∂ JO^Œ~°∂ q+¨µ‚"Õ!
HÍ#ѨC_»∞, U^≥·<å XHõ>Ë Hõ^• áê~î°‰õΩÅH˜?] – 2 = ѨO_ç`«∞_»∞, ''ǨÏg ~°∂Ѩ=∞~Ú#
8. ~°Ñ¶¨Ú: ''q+¨µ‚ ã¨fi~°∂ѨÙÖÏ~å! g∞~°∞ J#fl=ÚÅ`À ‰õÄ_ç# Ü«∞[˝=Ú—— J<åfl_»∞.
Ju "ÕQÆ=ÚQÆ HÍ~°º=ÚÅ#∞ ™êkèOK« J#fl=Ú ''ǨÏg—— ~°∂ѨOÖ’ =ÙOk. WOHÀ
QÆÅ~°∞. ã¨∂~°∞ºx H˜~°}=ÚÅ∞ ѨQÆ\˜x =∂@! ã¨~°ã¨fiux, ''^èŒ#=ÚʼnõΩ xq∞`«Î
QÆ∂iÛ Z@∞¡ "ÕQÆ=ÚQÆ =K«∞Û<À, J>Ë¡ g∞~°∞ =∞~Ú#k—— J#_»O ‰õÄ_® =ÙOk. – 3=
™È=∞ ~°ã¨=ÚÅ#∞ QÆ∂iÛ ~°O_»∞!—— – [ Hõq ѨO_ç`«∞_»∞, ã¨~°ã¨fiu QÆ∞iOz, ''^èŒ#=Ú#∞
`åfiÖ’¡ z\˜ì á⁄\˜ì =∂~°∞ÊÅ∞ KÕã¨∂Î „Ѩ™êkOK«∞#\˜ì ã¨~°ã¨fiu—— J<åfl_»∞. D
K≥Ñ≤ÊO^Õ K≥ѨÊ_»O! Jxfl\˜h HõO~î°`å Ѩ>Ëìã≤, ѨO_ç`«∞ÅO^Œ~°∂ ^Õ=Ùà◊§ ^•fi~å "Õ\˜x
P ã¨O㨯$`«O `≥eÜ«∞x "åà◊§ =ÚO^Œ∞ Pt™êÎ~°O>Ë, ^èŒ#O! ^èŒ#O! ~°`åflÅ∞!
26 "Õ^•Å∞
=∞^•ºÅ∞! |OQÍ~°O! ã¨∞MÏÅ∞!] JÜÕ∞ºk. ZO`« *Ï˝#O ^˘iH˜O^À
11. ~°Ñ¶¨Ú: [ Wk JO`å, ''ã¨~°ã¨fiu K«∂ã¨∞HÀO_ç!]
~°∂Ѩ=ÚÖ’ #∞#fl q+¨µ‚=Ù—— QÆ∞iOz
á⁄QÆ_»Î! ã¨~°ã¨fiu =∞#`À =∞Oz =∂@Å∞ 4 = ã¨∂HõÎO: ~°∞‰õΩ¯Å∞ 10.
=∂\Ï¡_çã¨∞ÎOk. =∞#‰õΩ =∞Oz ÉèÏ==ÚÅ∞ 1. ~°Ñ¶¨Ú: ''áêÅ∞ Ñ≤uˆH "åx HÀiHõÅ#∞
Hõeyã¨∞ÎOk. J\˜ì ã¨~°ã¨fiu, ''D Ü«∞[˝ HÍ=∞^èÕ#∞=Ù f~°∞Û#@∞¡QÍ, Éèí‰õΩÎÅ HÀÔ~¯
=Ú#∞ ^èŒiOK«∞ QÍHõ!—— ã¨~°ã¨fiux, ''q^•º Å#∞ n~°∞Û@‰õÄ – "åix ~°H˜∆OK«∞@‰õÄ,
^Õ=`«——QÍ J#∞‰õΩO>Ë, q^ŒºÅ =Å¡, =∞Oz K«Hõ¯x ~°∂Ѩ=Ú ^èŒiOz =KÕÛ WO„^Œ
=∂@Å∂, =∞Oz ÉèÏ"åÅ∂ ~å=_®xH˜ ~°∂Ѩ=Ú QÆÅ =∞Ǩ q+¨µ‚=Ù#∞, ÉèíH˜Î`À
J=HÍâ◊O =ÙOk. J~Ú`Õ, ^Õ=`«ÅH©, PǨfixOK«∞K«∞<åfl=Ú.——
Ü«∞*Ï˝xH©, ÅOÔH ÃÑ>Ëì™êÎ~°∞! Jã¨Å∞, 2. ~°Ñ¶¨Ú: ''WO„^Œ ~°∂ѨOÖ’ #∞#fl
''Ü«∞[˝O—— JO>Ë Uq∞\’ U ~°∞‰õΩ¯Ö’#∂, q+¨Ø‚! x#∞fl JiÛOK«∞@‰õΩ ^èŒ#=Ú#∞
WѨÊ\˜H© K≥ѨÊÖË^Œ∞. – 2 =, 3= ѨO_ç`«∞Å∞ ã¨OáêkOKÕ Ü«∞[=∂xH˜, Z=Ô~·`Õ *Ï˝#
‰õÄ_®, ''ã¨~°ã¨fiu, Ü«∞[˝=Ú#∞ ^èŒiOK« =Ú#∂–ã¨∞Y=Ú#∂ WK«∞Û<À J\˜ì h=Ù,
=Öˇ#∞—— J<åfl~°∞. nxfl Ñ≤Å¡Å∞ =∂ ™È=∞ Ü«∂QÆ=Ú#‰õΩ ^ŒÜ«∞KÕÜ«Ú=Ú.
<Õ~°∞ÛHÀ"åe!] ™È=∞ ~°ã¨=Ú#∞ áê#=Ú KÕÜ«Ú=Ú.—— –––
12. ~°Ñ¶¨Ú: [ Wk ‰õÄ_® ã¨~°ã¨fiux [ ''™È=∞ ~°ã¨O—— JO>Ë Uq∞\’ Wxfl
H©iÎOK« _»"Õ∞. P ã¨~°ã¨fiu, ¢ã‘Î ~°∂ѨOÖ’ ~°∞‰õΩ¯Å `«~åfi`« ‰õÄ_® `≥eÜ«∞ÖË^Œ∞.
=Ù#fl q+¨µ‚"Õ. q+¨µ‚=Ù, Éèí‰õΩÎʼnõΩ *Ï˝#=Ú#∞ J~°Û# HÀã¨O ^èŒ#O ã¨OáêkOz J^Õ^À
W™êÎ_»∞. – 2= ѨO_ç`«∞_≥·# =∞Å¡Ü«∞º J~°Û# KÕ¿ãÎ, P q+¨µ‚=Ù *Ï˝#=¸–
QÍ~°∞, ã¨~°ã¨fiux, XHõ '#k— QÍ ‰õÄ_® „Ѩ™êÎ ã¨∞Y=¸ W™êÎ_®? P *Ï˝#O, x[OQÍ
qOKå~°∞. D ~°∞‰õΩ¯Ö’, ã¨O㨯$`« Ѩ^• *Ï˝#O J~Ú`Õ, P =∞x+≤ J~°Û#
ÅÖ’, '#k— J<Õ J~°úO QÆŠѨ^ŒO ZHõ¯_® K≥Ü«∞º_»∞† P ^èŒ<åxfl JÖÏ =$^è• KÕã¨∞
ÖË^Œ∞. HÍh, ã¨~°ã¨fiux '#k—QÍ ‰õÄ_® HÀ_»∞. ™È=∞ ~°™êxfl ''`åQÆ∞ –`åQÆ∞—— Jx
WOÔH=~À ѨO_ç`«∞_»∞ J<åfl_»@! JO^Œ∞ Z=~Àfl Ñ≤Å=_»O `«Ñ¨Ê, WOˆH"≥∞ÿ<å =ÙO^•
Hõx, D =∞Å¡Ü«∞ºQÍ~°∞, ''„Ѩ"åÇ¨Ï D ~°∞‰õΩ¯Ö’¡?]
~°∂Ѩ=ÚÖ’—— =ÙO_Õ #k J~Ú# ã¨~°ã¨fiu, =∞Å¡Ü«∞º : ''F WO„^•! =∂ Ü«∞[˝=Ú
Q˘Ñ¨Ê h\˜x Wã¨∞ÎO^Œx K≥áêÊ~°∞. #k, #‰õΩ =zÛ ™È=∞=Ú `åQÆ∞! h ã¨O`À+¨O
h\˜x W=fi^•? Jk K≥áêÊÖÏ? 3= ѨO_ç =∂‰õΩ QÀ=ÙÅ xã¨∞ÎOk.—— [ QÀ=ÙÅ∞ HÍ"å
`«∞_»∞ ‰õÄ_® ''ã¨~°ã¨fiu, Hõ~°‡ ~°∂Ѩ „Ѩ"åÇ¨Ï Åx ^≥·= „áê~°ú#!]
=∞QÆ∞ ^•xx, *Ï˝# ~°∂Ѩ=Ú# „ѨHÍtOѨ WO_çÜ«∂ _ç"≥·<£: ''WO„^•! Ü«∞[˝=Ú
*Ëã¨∞ÎOk—— J#fl@∞¡ q=iOKå~°∞. *Ï˝#O #‰õΩ =zÛ ™È=∞ áê#=Ú KÕÜ«Ú=Ú.
WzÛ<å, Jk Hõ~°‡Å ~°∂ѨOÖ’ =ÙO@∞O =∂‰õΩ QÀ ã¨OѨ^Œ HõÅ∞QÆ∞#∞.—— [ JO>Ë, U
^Œ@! nx Hõ<åfl Jk ''HõѨÊÅ—— ~°∂ѨOÖ’ ^Õ=Ù}˜‚ J~Ú<å ZO^Œ∞‰õΩ „áêiú™êÎ~°∞?
=ÙO@∞O^ŒO>Ë, Jk x[O *Ï˝#O Z‰õΩ¯= QÀ=ÙÅ HÀã¨O! QÀ=ÙÅ∞ =ÙO>Ë,
 ~°∞ˆQfi^ŒO 27
áêÅ∂, P=Ù ^Œ∂_»Å∂, `«~åfi`« ÉÁ=Ú‡! áÈ~Ú, '=∂ Ǩϟ`« x#∞fl K«Hõ¯QÍ
=∂Oã¨=¸, ^˘~°∞‰õΩ`å~Ú. 'ÉèíH˜Î— JO`å ã¨∞ÎuOz<å_®, ÖË^•?— Jx J_»∞QÆ∞=Ú!——
"≥Ú^Œ@ PǨ~°O HÀã¨O. ^èŒ#O xÅfi HÀã¨O! WO_çÜ«∂ _ç"≥·<£: ''WO„^Œ∞_»∞ "Õ∞^è•q.
J~Ú`Õ, Jq ÉèíH˜Î =Å¡ ^˘iˆH"Õ<å? P WO„^Œ∞x =^ŒÌ‰õΩ á⁄=Ú‡! áÈ~Ú, =∂
*Ï˝#O ÖË^Œ∞ JHõ¯_».] Ü«∞[˝=Ú KÕã≤# Ǩϟ`« x#∞fl 㨄Hõ=∞=ÚQÆ
3. ~°Ñ¶¨Ú: ''q+¨Ø‚! h=Ù, *Ï˝#=Ú QÆÅ ã¨∞ÎuOz<å_® ÖË^• Jx J_»∞QÆ∞=Ú.——
Ü«∞[ =∂x HÀiHõÅ#∞ fÔ~Û^Œ=Ù. "Õ∞=Ú, 5. ~°Ñ¶¨Ú: ''ã¨$+≤ì HÍÅ=Ú# U „|Ǩ‡
J`«∞º`«Î=∞ ÉèÏ==ÚÅ#∞ á⁄O^ŒQÆÅ=Ú. ^Œ∞Å∞ q+¨µ‚ ã¨g∞Ѩ=Ú#O^Œ∞O_ç~À
h=Ù, #ó´=∞=Ú‡Å#∞, Ju´Ju„Hõq∞Oz, "å~°∞#∂, ã¨O™ê~° ¿ÇÏ`«∞=QÆ∞ J*Ï˝#=Ú
=∂ Yºó´K«∂_»‰õΩ=Ú. =∞=Ú‡Å#∞ `«Ñ¨Ê, #∞Oz |Ü«∞ÅÊ_ç Z=~°∞ Ѩ~°"Õ∞â◊fi~°∞x
W`«~°∞Å#∞ K«∂_»‰õΩ=Ú!—— – [ PǨ! ZO`« á⁄Ok~À "å~°∞#∂, PÜ«∞# Ü«∞O^Õ
J`«∞º`«Î=∞ ÉèÏ==Ú, q+¨µ‚=Ù #∞Oz <ÕiÛ „áê}=ÚÅ#∞ xeÊ Ü≥∞=~åÜ«∞##∞ á⁄O^Œ∞
#k! =∂‰õΩ `«Ñ¨Ê Z=fiiH© Ug∞ W=fi‰õΩ! @‰õΩ Láêã≤OK«∞K«∞<åfl~À "å~°∞#∂, =∂‰õΩ
J=Ù#∞, ^Õ=Ù_»∞ JÖψQ KÕ™êÎ_»∞! Ü«∞[ P q+¨µ‚=Ù Ü≥ÚHõ¯ Ü«∞^ä•~°÷ ã¨fi~°∂Ѩ=Ú#∞
=∂xH˜ `«Ñ¨Ê, Z=fiiH© Ug∞ W=fi_»∞!] q=iO`«∞~°∞ QÍHõ!—— [ ^Õ=Ù}˜‚ `≥Å∞ã¨∞HÀ"å
=∞Å¡Ü«∞º : ''h =^ŒÌ #∞#fl =∞Oz |∞^Œ∞ú ÅO>Ë, ã¨O™ê~°O J<Õ J*Ï˝#O #∞Oz
Å#∞ `≥Å∞ã¨∞‰õΩO\Ï=Ú. h=Ù =∂‰õΩ |Ü«∞@Ѩ_ç ã¨<åflã¨∞Å"åfie. ã¨O™ê~°O
`«Ñ¨Ê, W`«~°∞ʼnõΩ `≥eÜ«∞|_»‰õΩ=Ú.—— Ö’<Õ =ÙO>Ë, ^Õ=Ù_ç „áê~°ú#Å`À<Õ =ÙO_®e!
WO_çÜ«∂ _ç"≥·<£: ''h =^ŒÌ #∞Oz – ^Õ=Ùà◊§ˆH ã¨O™ê~åÅ∞<åfl~Ú Hõ^•? ^Õ=Ù}˜‚
=∞Oz |∞^Œ∞úÅ∞ <Õ~°∞ÛH˘O^Œ∞=Ú. =∂‰õΩ `≥Å∞ã¨∞HÀ"åÅO>Ë, x[OQÍ ''ÖË_»∞—— Jx
^Œ∂~°=Ú H͉õΩ=Ú!—— [ ''W`«~°∞Å#∞ K«∂_» `ÕÅ∞`«∞Ok! JѨC_»∞ Éèí∂q∞ g∞^Œ Z=i
‰õΩ=Ú—— JO>Ë ÉÏQÆ∞O_»^Œx ÉèÏqOz# D ã¨O™ê~åÖ’¡ "å~°∞, Jk J*Ï˝#O HÍ^Œx
ѨO_ç`«∞_»∞, WOHÀ ~°HõOQÍ J~°úO fâß_»∞! Ǩ~ÚQÍ |`«Hõ=K«∞Û!]
''=∂‰õΩ ^Œ∂~°O H͉õΩ=Ú—— Jx!] =∞Å¡Ü«∞º : ''~°∞ufiAÅ∞ WO„^Œ∞x
4. ~°Ñ¶¨Ú: ''F =∞#™ê! h=Ù q+¨µ‚=Ù#‰õΩ ã¨∞ÎuO`«∞~°∞ QÍHõ! WO„^Œ∞x ã¨∞ÎuOK«x
^Œ∂~°=ÚÖ’ #∞<åfl=Ù. q+¨µ‚=Ù h‰õΩ ^Œ∂~° ѨÙ~°∞+¨µÅ∞, D KÀ@∞ #∞O_çÜ«Ú, W`«~°
=ÚÖ’ #∞<åfl_»∞. U q+¨µ‚=Ù J~Ú`Õ h ã¨ÎÅ=ÚÅ #∞O_çÜ«Ú, `˘ÅQÆ∞^Œ∞~°∞ QÍHõ!——
q+¨Ü«∞=ÚÅ HõO>Ë ã¨~Àfi`«Î=Ú_À, U [ WO„^Œ∞x ã¨∞ÎuOK«x ѨÙ~°∞+¨µÅ∞ ZHõ¯_®
q+¨µ‚=Ù J~Ú`Õ h=Ù `≥Å∞ã¨∞H˘# ÖËx =ÙO_˘^Œ∞Ì!]
"å_À, P q+¨µ‚=Ù#∞ â◊~°}∞ á⁄O^Œ∞=Ú. WO_çÜ«∂ _ç"≥·<£: ''ÉèíH˜Î „â◊^ŒúÅ∞ QÆÅ
q+¨µ‚=Ùx QÆ∂iÛ QÆ∞~°∞=Ùx =$K«Ûù´ „ѨtflO "å~°∞ WO„^Œ∞x ã¨∞uÎ OK«∞K«∞<åfl~°∞. WO„^Œ∞x
K«∞=Ú!—— [ `≥Å∞ã¨∞H˘# ÖËx "å_çx â◊~°}∞ xOkOK«∞ "å~°∞ W@ #∞O_»~å^Œ∞. J#º
HÀ~°_»O!] ã¨ÎÅ=ÚʼnõΩ KÕ~°=Öˇ#∞.—— [ ^Õ=Ù}˜‚ ã¨∞ÎuO
=∞Å¡Ü«∞º : ''F Ü«∞[=∂#∞_®! ... K«x ѨÙ~°∞+¨µÅ∞, D Ö’HÍxfl =ke
Ç≤ÏO™ê ~°Ç≤Ï`«∞_»QÆ∞ WO„^Œ∞x =^ŒÌ‰õΩ ZHõ¯_çHÀ áÈ"åe! JO>Ë, ^Õ=Ù}˜‚ ã¨∞ÎuOK«x
28 "Õ^•Å∞
ѨÙ~°∞+¨µÅ∞ ‰õÄ_® =ÙO\Ï~°#fl=∂@! D =kèOz, "åà◊§ xOz Jxfl\˜h ^ÀK«∞‰õΩO>Ë,
=º=Ǩ~°OÖ’, P_» "åà◊§ ã¨OQÆu ÖË^Œ∞. ã¨OѨ^ŒÅ∞ ÃÑ~°QÆ"å =∞i?]
"åà◊√§ ^Õ=Ù}˜‚ ã¨∞ÎuOK«Hõ áÈ~Ú<å, xOkO 7. ~°Ñ¶¨Ú: [ ™È=∞ ~°ã¨=Ú Z@∞=O\˜^À
z<å, Ѷ¨~åfiÖË^Œ∞. Wk KåÖÏ ÉÏQÆ∞Ok.] K≥¿ÑÊ =~°‚# Wk.] ''q+¨Ø‚! ™È=∞=Ú „^Œ=
6. ~°Ñ¶¨Ú: ''=∞Ǩ q+¨Ø‚! [ D ѨO_ç =ÚQÆ #∞O_»∞@KÕ "ÕQÆ=Ú HõÅk. Ü«∞[˝=Ú
`«∞_»∞, D =∂@ J#flѨC_»ÖÏ¡, WO„^Œ∞_çQÍ #‰õΩ JÅOHÍ~°=Ú =O\˜k. `«##∞ `åy#
=Ù#fl q+¨Ø‚, JyflQÍ =Ù#fl q+¨Ø‚, "åÜ«Ú "åiH˜ P ~°ã¨=Ú, =∞^Œ=Ú#∞ HõeyOz,
=ÙQÍ =Ù#fl q+¨Ø‚ – JO@∂, JÖÏ W`«~° QÆO`«∞Å∞ "Õ~Úã¨∞ÎOk. ^•xx `åy# "åiH˜
^Õ=Ùà◊§ ~°∂áêÖ’¡ =Ù#fl "å_çQÍ q+¨µ‚=Ùx "ÕQÆ=Ú#∞ ÃÑOz, ^•xx `åQÆx q∞„`«∞
K≥ѨÙ`å~°∞. HÍ|\˜ì, WѨÊ\˜ xOp <Õ#∞ P ʼnõΩ "ÕQÆ=Ú `«yæã¨∞ÎOk. J@∞=O\˜ ™È=∞
qâı+¨}ÏÅ∞ =kÖËã≤, ''q+¨Ø‚!—— Jx ~°ã¨=Ú#∞, D"£∞´h ^ŒQÆæ~° =∂„`«"Õ∞ =Ù#fl
=∂„`«"Õ∞ JO@∂ =ÙO\Ï#∞.] h=Ù â◊„`«∞=Ù ^•xx, h"Õ ¿ãqOѨÙ=Ú.—— [ ™È=∞ ~°ã¨O
Å#∞ [~ÚOK«∞"å_»=Ù. [ JO>Ë, q+¨µ‚=ÙH˜ JO>Ë Uq∞\’ WѨC_»∞ J~°úO J=Ù`ÀOk.
‰õÄ_® â◊„`«∞=ÙÅ∞ LO\Ï~°∞. q+¨µ‚=Ù, â◊„`«∞ Jk =∞`«∞Î Wã¨∞ÎOk. QÆO`«∞ ÖË~Úã¨∞ÎOk.
=Ùefl q∞„`«∞Å∞QÍ =∂~°ÛÖË_®? "åà◊§x JO>Ë, Jk HõÅ∂¡–=∞^ŒºO =O\˜ „^Œ="Õ∞.
F_çOz, J}˜z ÃÑ\˜ì =ÙOK«_»O Q˘Ñ¨Ê ^•xfl #∞"Õfi `åˆQã≤ QÆO`«∞Öˇ~Úº! J^Õ
ã¨OQÆ`å? XHõ ~åA, WOHÀ ~åAx F_çO ã¨∞Y=Ú! ^•xfl `åy =∞`«∞ÎÖ’ Ѩ_»=∞h,
KÕ™êÎ_»∞. JO`Õ<å q+¨µ‚=Ù K≥Ü«∞ºQÆeˆQk?] QÆO`«∞֡ܫ∞º=∞h, q+¨µ‚=ÙH˜ K≥ѨÙ`«∞<åfl_»∞,
q+¨Ø‚! =∂ÃÑ· h Hõ~°∞} =Å#, =∂ â◊„`«∞ D ~°∞‰õΩ¯ ~åã≤# Hõq!]
=ÙÅ∂, „Ѩ[Å∂, =∞=Ú‡Å#∞ =∞Oz =∞Å¡Ü«∞º : ''D ~°ã¨=Ú, Ü«∞[˝ ã¨OѨ^Œ.
"å~°∞QÍ K≥ѨCH˘O^Œ∞~°∞ QÍHõ! [ x#∞fl =∞^Œ=Ú#∞ Hõeyã¨∞ÎOk. D áêhÜ«∞=Ú#∞
'=∞Oz "å_ç— QÍ K≥ѨC‰õΩ<Õ"å_»∞, h‰õΩ WO„^Œ∞# H˜=Ú‡!——
â◊„`«∞=Ù ZÖÏ J=Ù`å_»∞ Hõg?] q+¨Ø‚! h WO_çÜ«∂ _ç"≥·<£: ''™È=∞=Ú <å_»∞
Hõ~°∞} =Å¡, "Õ∞=Ú ã¨HõÅ ã¨∞Y=ÚÅ#∞ ÅÖ’ "åºÑ≤OK«∞#∞. ǨÏ~°¬=Ú HõeyOK«∞#∞.
J#∞ÉèíqOK≥^Œ=Ú QÍHõ!—— [ ZO`« ¿ãѨÓ, ^•xx WO„^Œ∞#H˜=Ú‡!——
ã¨∞Y=Ú Åxfl\˜h ''q+¨µ‚=Ù ^ŒÜ«∞—— Hõe 8. ~°Ñ¶¨Ú: ''F q+¨Ø‚! h=Ù h ™È=∞ ~°ã¨
yã¨∞ÎO^Œx #=∞‡HõO! P ã¨∞MÏÅ∞, ^èŒ#=¸, =Ú#∞ ¿ãqOz, r=ÙÅO^ŒiÖ’ #∞#fl
P=ÙÅ∂, ™È=∞ ~°ã¨=¸!] J*Ï˝#=Ú #‰õΩ J_»∞¤ J~Úuq. ™ê=∂#º
=∞Å¡Ü«∞º : ''â◊„`«∞=ÙÅ∞ =∞=∞‡efl ^èŒ# [#∞ʼnõΩ J*Ï˝# =ÚÅ∞ P=iOK«‰õΩO_»
=O`«∞Å∞QÍ Ñ¨Å∞¯^Œ∞~°∞ QÍHõ! â◊√Éèí ã¨OѨ^Œ KÕã≤uq. [ ™È=∞ ~°ã¨O `åQÆHõáÈ`Õ J*Ï˝#O,
Å`À "Õ∞=Ú LO^Œ∞=Ú QÍHõ!—— `åQÆ_»O q*Ï˝#O – Jx K≥ѨÊ_»O!] J#fl
WO_çÜ«∂ _ç"≥·<£: ''WO„^•! h =Å¡, ^•`« Ü«∞QÆ∞ Ü«∞[=∂#∞ʼnõΩ Jxfl
â◊„`«∞=ÙÅ∞ =∞=Ú‡ ã¨OѨ#∞flÅ∞QÍ ã¨∞ÎuO Éè’QÆ=ÚÅ xzÛuq.——
`«∞~°∞. "Õ∞=Ú ã¨∞Y ã¨OѨ^ŒÅ∞ Hõey =∞Å¡Ü«∞º : ''WO„^•! ™È=∞=Ú#∞ „`åy,
Ü«ÚO^Œ∞=Ú.—— [ â◊„`«∞=Ùefl F_çOz, Jã¨∞~°∞Å#∞ K«OѨ٠"å_»=Ù Hõ=Ú‡!
 ~°∞ˆQfi^ŒO 29
Ü«Ú^Œ=ú Ú KÕÜÚ « h Éè‰í Ωõ Å
Î #∞ ~°HO∆˜ ѨÙ=Ú.—— `ÀOk? ^Õ=Ùà◊§x UO HÀ~°∞`«∞<åfl~Ú
WO_çÜ«∂ _ç"≥·<£: ''WO„^•! ™È=∞ D ~°∞‰õΩ¯Å∞?]
=Ú#∞ „`åQÆ∞=Ú! =∂ â◊„`«∞=ÙÅ#∞ 10. ~°Ñ¶¨Ú: ''U ™êfiq∞ J~Ú`Õ, xdÅ
=kèOz, =∞=Ú‡ ~°H˜∆OѨÙ=Ú!—— [ h â◊`«$ ã¨OѨ^ŒÅ‰õΩ P„â◊Ü«∞"≥∂, ã¨O™ê~° ^Œ∞óY
=Ùefl #∞"Õfi =kèOK«∞HÀ! Jk WO„^Œ∞_»∞ KÕã≤ =ÚÅ#∞ áÈQ˘\˜ì Éèí‰õΩÎʼnõΩ ã¨∞Y=ÚÅ#∞
ÃÑ\ÏìÖÏ? D ~°∞‰õΩ¯Ö’¡, ^Õ=Ùà◊§ „áê~°ú#Å WK«∞Û"å_À, J@∞=O\˜ q+¨µ‚=Ù#∞ QÆ∂iÛ
=Å¡ UO `≥Å∞™ÈÎOk? P <å\˜ [<åÖÖ’, ™ê=∞ QÍ#=Ú KÕÜ«Ú_»∞!—— [ ~°∞‰õΩ¯Ö’,
`≥QÆÅ =∞^茺 áÈ~å\ÏÅ∞ ™êQÆ∞`«∞<åfl~Ú. 'QÍÜ«∞`«— Jx =Ù#fl =∂@H˜, ''QÍ#=Ú
XHõ `≥QÆ [#O, W`«~° `≥QÆÅ [<åefl KÕÜ«∞_»O—— J<Õ J~°úO KåÅ∞! ''™ê=∞
K«Oáêe! P „áêO`åbfl, P Ѩâ◊√=Ùbfl, "åà◊§ QÍ#=Ú—— Jx ~°∞‰õΩ¯Ö’ ÖË^Œ∞.]
=ã¨∞Î =Ùbfl, Jhfl ÖÏHÀ¯"åe! ^•xˆH ^Õ=Ùà◊§
™êÜ«∂Å∞! ^•_»∞ÖË Q˘Ñ¨Ê ™êǨϙêÅ∞!] 5 = ã¨∂HõÎO: ~°∞‰õΩ¯Å∞ 10
9. ~°Ñ¶¨Ú: ''F *Ï˝# ã¨fi~°∂áê q+¨Ø‚! 1. ~°Ñ¶¨Ú: ''F q∞„`«∞ÖÏ~å! ~°O_ç!
x#∞fl K«∂ã≤ *Ï˝# ã¨OѨ^Œ á⁄O^Œ∞@‰õΩ, ‰õÄ~˘Û#O_ç! q+¨µ‚=Ùx ã¨∞ÎuOK«∞K«∂
J*Ï˝#=¸ "≥Ú^ŒÖˇ·# â◊„`«∞=ÙÅ`À áÈ~å_»∞ QÍ#=Ú KÕÜ«∞O_ç!——
K«∞<åfl=Ú.—— 2. ~°Ñ¶¨Ú: ''q∞H˜¯e ѨiѨÓ~°∞‚_»∂,
=∞Å¡Ü«∞º : ''|Ǩï Hõ~°‡Å∞ KÕÜ«Ú L`«Î=∞ =ã¨∞Î=ÙʼnõΩ „ѨÉèí∞=Ó, J~Ú#
WO„^•! ^èŒ#=ÚÅ H˘~°‰õΩ KÕÜ«Ú q+¨µ‚=Ù#∞ QÆ∂iÛ, ™È=∞ ~°ã¨=Ú#∞ ã≤^Œú=Ú
Ü«Ú^Œú=ÚÅÖ’ |Å=O`«∞_»=QÆ∞ h‰õΩ, KÕã≤, „ѨâßO`«"≥∞ÿ# =∞#ã¨∞`À QÍ#=Ú
ǨÏqã¨∞ûÅ#∞ PǨ~°=ÚQÍ KÕÜ«Ú KÕÜ«∞O_ç!—— [ =∞`≥ÎH˜¯Oz QÆO`«∞ ÖË~ÚOKÕ,
K«∞<åfl=Ú.—— [ ''â◊`« „Hõ`À—— Jx ~°∞‰õΩ¯Ö’ HõOѨÙQ˘@∞ì =∞^ŒºO =O\˜k, L`«Î=∞
=Ù#fl "≥Ú^Œ\˜ =∂@‰õΩ ''J<ÕHõ Hõ~°‡Å∞ =ã¨∞Î=Ù! ^•xfl `åy QÆO`«∞ÖË¿ã q+¨µ‚=Ù
KÕÜ«Ú"å_®!—— J<Õ J~°úO ã¨Ô~·#k. D q∞H˜¯e ѨiѨÓ~°∞‚_»∞! – JÖÏ áê_»O_ç!]
J~°úO, =∞Å¡Ü«∞º QÍi `å`«Ê~°ºOÖ’ =ÙOk. 3. ~°Ñ¶¨Ú: ''N =∞Ǩ q+¨µ‚=Ù =∞#‰õΩ
JÖψQ, ''^èŒ<å<åO´^èŒ#=ÚÅ H˘~°‰õΩ—— J<Õ "≥∂Hõ∆=Ú xK«∞Û#∞. ѨÙ~°O ^蕺O´=∞Oz
J~°úO ‰õÄ_® =∞Å¡Ü«∞ºQÍiÖ’ =ÙOk. ÉèÏ~°º xK«∞Û@Ü«Ú, WǨÏÖ’Hõ Éè’QÆ=ÚÅ
~°Ñ¶¨ÚÖ’, D J~åúÅ∞ WÖÏ ÖË=Ù. ~°∞‰õΩ¯Ö’¡ xzÛ, =∞#efl HÍáê_»∞@Ü«Ú KÕÜ«Ú P
Hõ#Ѩ_»∞`À#fl Ü«Ú^•úÅ∞, ^Õx HÀã¨O? ™êfi"Õ∞, #ó´=∞#Å#∞ QÆ∞iOz, PQÆ=∞`ü´
^èŒ<å<åO´^èŒ#=ÚÅ HÀã¨O! W`«~° `≥QÆÅ =zÛ f~°∞#∞ QÍHõ!—— [ D Éèí‰õΩÎÅO^Œ~°∂
g∞^Œ ^•_»∞Å∞ KÕã≤, ^˘iˆH=hfl ã¨OáêkOK« ѨÙ~°∞+¨µÖË! ''=∞Oz ÉèÏ~°º—— JO>Ë, `«Å
_®xˆH ^≥·= „áê~°ú#Å∞! ''h‰õΩ Wk ÃÑ_»`åO, Z`«Îx ÉèÏ~°º! Éè’QÆ=ÚÅ∞ JO>Ë, QÆO`«∞
Jk ÃÑ_»`åO—— Jx ^Õ=Ù_çH˜ ÅOKåÅ∞!] ÖË~ÚOKÕ ™È=∞ ~°™êÅ∞! Éèí‰õΩÎÅ HÀiHõÅ∞
WO_çÜ«∂ _ç"≥·<£: ''WO„^•! h‰õΩ ǨÏq Wq! ''=∞Oz Éèí~°Î—— J<Õ =∂@ ÖË^Œ∞. Éèí~°Î
ã¨∞ûÅ xK«∞ÛK«∞<åfl=Ú. =∂‰õΩ ã¨OѨ^ŒÅ∞ ÖˇÑ¨C_»∂ L`«Î=ÚÖË Hõ^•? – 2 =, ѨO_ç
„Ѩ™êkOK«∞=Ú.—— [ „Ѩf KÀ\Ï UO Hõ#Ѩ_»∞ `«∞_ç `å`«Ê~°ºOÖ’ ''=∞Oz ÉèÏ~°º—— J<Õ
30 "Õ^•Å∞
J~°úO ÖË^Œ∞! ''¢ã‘Îx, ÖËHõ |∞kúx—— Jx 7. ~°Ñ¶¨Ú: ''=∞Oz ã¨∞Î`«∞Å`À ¿ãqOK«
=ÙOk. 3 = ѨO_ç`«∞_»∞, ''WO„^Œ∞_»∞ ^Œy# F q+¨Ø‚! ™È=∞ ~°ã¨=ÚÅ∞ hÖ’
ѨÙ~°∞ëê~°ú=ÚÅ∞ ã¨OáêkOK«∞ QÍHõ! ^èŒ# "ÕQÆ=ÚQÆ „Ѩ"ÕtOK«∞#∞ QÍHõ! h=Ù „`åy#
=ÚÅ∞, |∞kúx ã¨OáêkOz =∂ =^ŒÌ‰õΩ P ™È=∞=ÚÅ∞, `Õ´h Ü≥ÚHõ¯ Ü«∞[=∂#∞
=K«∞ÛQÍHõ!—— Jx =ÙOk. WO^Œ∞Ö’ ‰õÄ_® #‰õΩ ã¨HõÅ ã¨∞Y=ÚÅ∞ HõeyOK«∞QÍHõ!——
''ÉèÏ~°º—— J<Õ =∂@ ÖË^Œ∞.] [ ''h Ü«∞[=∂x—— Uq∞\˜? ™È=∞ ~°ã¨O
4. ~°Ñ¶¨Ú: ''Ü«Ú^Œú=ÚÖ’, N q+¨µ‚=Ù WKÕÛ"å_»∞, =∞Ǩ q+¨µ‚=ÙH˜ Ü«∞[=∂<å?
~°^èŒ=ÚÃÑ· LO_»QÍ, â◊`«$=ÙÅ∞, P QÆ∞„~° Ü«∞[=∂xH˜ ^˘iˆH Éè’QÍÅ∞: ¢ã‘ÎÅ∂,
=ÚÅ =ÚO^Œ∞‰õΩ ~åÖË~°∞. J\˜ì, q+¨µ‚=Ùx =∞^Œº=¸, ^èŒ#=¸, â◊`«$=ÙÅ <åâ◊#=¸!
QÆ∂iÛ ™È΄`«=Ú KÕÜ«Ú=Ú.—— [ 2 =, 3 = W=hfl ã¨=∞‰õĈ~Û ^Õ=Ù_»∞, Ü«∞[=∂xH˜
ѨO_ç`«∞Å∂ WO`Õ. q+¨µ‚=ÙH˜ XHõ ‰õΩO_≥_»∞ ¿ã=‰õΩ_Õ =∞i!]
™È=∞ ~°ã¨O JOk¿ãÎ ÉÏQÆ∞O@∞Ok QÍh, 8. ~°Ñ¶¨Ú: ''F ǨÏs! ™ê=∞ "Õ^Œ =∞O„`«
P =∞^ŒºO `åy, ~°^èŒO g∞^Œ QÆO`«∞Å∞ =ÚÅ∞, ~°∞ˆQfi^Œ =∞O„`«=ÚÅ∞, x#∞fl „ѨHÍ
"≥Ú^ŒÖˇ_ç`Õ, Ü«Ú^ŒúO UO KÕ™êÎ_»∞?] tOѨ*Ëã≤#q. =∂ ã¨∞Î`«∞Å∞ ‰õÄ_® x#∞fl
5. ~°Ñ¶¨Ú: ''Ѩiâ◊√^Œú=ÚQÍ, Ñ≤O_»|_ç, ã¨HõÅ QÆ∞} ѨÓ~°∞‚xQÆ „ѨHÍtOѨ*ËÜ«Ú#∞
ÃÑ~°∞QÆ∞`À HõÅ∞Ѩ|_ç# ™È=∞ ~°ã¨=ÚÅ∞, QÍHõ!——
Ü«∞[ =∂x "≥∂Hõ∆=Ú H˘~°‰õΩ, q+¨µ‚=Ù#‰õΩ [ Éèí‰õΩÎÖÏ~å! g∞ ã¨∞Î`«∞Å∞, â◊¥#ºOÖ’
JiÊOK« |_»∞K«∞#flq.—— Hõeã≤ áÈ`åÜÕ∞"≥∂, Jk PÖ’zOK«O_ç!]
6. ~°Ñ¶¨Ú: ''F =∞Ǩ q+¨Ø‚! h=Ù, Ü«∞[˝ 9. ~°Ñ¶¨Ú: ''JO`«@#∂ "åºÑ≤Oz#
=ÚÖ’ ™È=∞ ~°ã¨=Ú „`åQÆ∞@‰õΩ ZO^Œ∞‰õΩ ™ê=∞~°úº=ÚÅ∞ U ™êfiq∞ Ü«∞O^Œ∞#fl"À P
ã≤^Œú Ѩ_»∞^Œ∞=#QÍ, *ˇ·ëꪺܫ∞´W`«~° ^Õ= =∞Ǩ q+¨µ‚=Ù, Ü«∞[˝=Ú KÕ~ÚOK«∞ Ü«∞[
`«Å HõO>Ë, ™È=∞ áê#=Ú ^•fi~å h „âı+¨ª =∂xH˜ JO`«∞ ÖËx Ѷ¨Å=ÚÅ <˘ã¨OQÆ∞ D
`«#∞ `≥eÜ«∞*ËÜ«Ú@ H˘~°ˆH. [ QÆO`«∞Å∞ ǨÏqã¨∞û#∞, ã‘fiHõiOK«∞ QÍHõ!——
"ÕÜ«∞_»OÖ’ ÉèÏs ÉèÏs JOQÆÅ∞ "Õã≤, „âı+¨ª`« [ NǨÏiH˜ J`«_ç Éèí‰õΩÎÅ∞ U"Õ"À W¿ãΆ
K«∂ѨÙ`å_Õ"≥∂!] P NǨÏi, P Éèí‰õΩÎʼnõΩ `«#∞ ‰õÄ_® U"Õ"À
2 = ѨO_ç`«∞_»∞: ''WO„^•! ^Õ=`«ÅÖ’ W¿ãΆ D "≥Ú`«ÎO =º=Ǩ~åxfl ''H˜fi_£
L`«Î=∞`«fi=Ú H˘~°‰õΩ#∂, ™È=∞=Ú#∞ „áÈHÀ—— J#=K«∞Û<å? – HÍ^Œ∞. H˜fi_£
áê#=Ú KÕÜ«Ú@ H˘~°‰õΩ#∂, ã¨O`À+¨ „áÈHÀÖ’ J~Ú`Õ, W=fi_®Å∂ – fã¨∞HÀ
=Ú`À Laƒ# "å_»=Ù Hõ=Ú‡!—— _®Å∂, W@∂ J@∂ ‰õÄ_® [~°∞QÆ∞ `å~Ú.
3= ѨO_ç`«∞_»∞: ''WO„^•! .... ™È=∞ HÍh, NǨÏi`À, P ÉË~°O #_»=^Œ∞. Éèí‰õΩÎÅ∞
=Ú#∞ áê#=Ú KÕã≤ P#O^Œ=Ú# `Õe q„QÆǨÅ =ÚO^Œ∞ WKÕÛk JO^Œ∞‰õΩ<Õ
Ü«∂_»∞=Ú.—— NǨÏs ÖË_»∞† ÖËx NǨÏi uiy W=fiQÆeˆQn
[ 2 =, 3 = ѨO_ç`«∞Å∞, JHõ¯_»Hõ¯_® ÖË^Œ∞! nx`À áÈe¿ãÎ, ''H˜fi_£ „áÈHÀ—— J<Õk,
=∂@Å∞ =∂~°∞™êÎ~°∞ QÍh, ™ê~åOâßÅ∞ Ѩ~°=∞ ã¨`«º ã¨O^èŒ∞~åÅ∞! Jk x[OQÍ
J"Õ!] W@∂ J@∂ [~°∞QÆ∞`«∞Ok. NǨÏi`À
 ~°∞ˆQfi^ŒO 31
ÉË~°OÖ’<Õ D ã¨`«ºO =ÙO_»^Œ∞.] „ѨHÍtOK«∞`«∂, Ü«∞[˝=Ú#O^Œ∞ Pq~°ƒù
10. ~°Ñ¶¨Ú: ''F NǨÏs! (K≥_»¤) =∂# qOK≥^Œ=Ù. h=Ù =∂„`«"Õ∞ QÍHõ, =∞~åºó´
=ÙÅ∞, =∂ â◊s~°=ÚʼnõΩ „^ÀǨÏ=Ú KÕÜ«∞ =∞~°}ÏÅ∞ á⁄O^Œ∞ ^Õ=`«Å∞ ‰õÄ_®, h =Öˇ
‰õΩO^Œ∞~°∞ QÍHõ! ã¨=∞~°∞ú_ç"≥·# h=Ù, =∂ =∂‰õΩ *Ï˝#, ^èŒ#=ÚÅxK«∞ÛK«∞, Ü«∞[˝
=^èŒO´=∞~°}=Ú#∞, ^•@ "ÕÜ«Ú=Ú.—— =ÚÅ Ü«∞O^Œ∞ Pq~°ƒù qO`«∞~°∞!—— – [ W^Õ
[ =∂‰õΩ =∞~°}=Ú ~å‰õΩO_® K≥~Úº! q∞\˜, D qO`«! NǨÏi KÕ¿ã Q˘Ñ¨Ê
=∞i, "≥‰· Ωõ O~îO° ZÖÏ =ÙO@∞O^À K«∂_»~å? HÍ~åºefl, =∞~°}˜OKÕ =∂#= ^Õ=`«Å∞
=∞~°}O `˘O^Œ~°QÍ =ÙO>Ë, "≥·‰õΩO~îåxfl ‰õÄ_® KÕÜ«∞QÆey`Õ, WHõ, NǨÏi „Ѩ`ÕºHõ`«
`˘O^Œ~°QÍ K«∂_˘K«∞Û Hõ^•? =∞~°}"Õ∞ U=ÚOk? Jã¨Å∞, =∞~°}O˜ KÕ ^Õ=`«Å∞
ÖËHõáÈ`Õ, "≥·‰õΩO~îåxfl ZÖÏ K«∂™êÎ~°∞?] Z=~°∞?]
4. ~°Ñ¶¨Ú: ''Ü«∞[˝=ÚÖ’ J<ÕHõ ¿Ñ~°¡`À
6 = ã¨∂HõÎO: ~°∞‰õΩ¯Å∞ 10. Ñ≤Å∞=|_»∞ NǨÏi ™ê=∞~°úº=ÚÅ∂, qq^èŒ
1. ~°Ñ¶¨Ú: ''ã¨∂~°∞º_»∞ Z„~°<≥·# "å_»∞. ^Õ=`«Å∂, NǨÏi ã¨OHõÅÊ=Ú =Å¡
=$^Œ∞ú_»QÆ∞@KÕ „|^èŒ∞fl_»x Ñ≤Å∞=|_»∞K«∞#fl ÉèíÜ«∞=Ú ÖËHõ, ã¨∞Y=ÚQÆ =ÙO_»∞ ÉèÏ=
"å_»∞. U =∞Ǩ q+¨µ‚=Ù ™ê=∞~°úº=ÚKÕ =Ú#∞ á⁄Ok#q.—— [ NǨÏi ™ê=∞~°úº=Ú
ã¨∂~°∞º_»∞ Ѩ~°fi`« ѨO‰õΩÎÅ =∞^茺 u~°∞QÆ∞ ʼnõΩ ‰õÄ_® ÉèíÜ«∞=Ú! P ™ê=∞~°úº=ÚÅ∞,
K«∞<åfl_À, P q+¨µ‚=Ù ™ê=∞~°úº=ÚÖË NǨÏi ã¨OHõÅÊ=Ú =Å¡ ÉèíÜ«∞=Ú#∞
#Hõ∆„`«=ÚÅ#∞ PHÍâ◊=Ú# „ѨHÍtOѨ =ke#q. Uq∞\˜k? ZÖÏ J~°úO KÕã¨∞
*ËÜ«ÚK«∞#flq. "å\˜ =Å# W`«~°=ÚÅ∞ HÀ"åÖ’ J~°úO KÕã¨∞HÀO_ç!]
"≥Å∞QÆ∞K«∞#flq.—— [ W@∞=O\˜ =∂@Å∞ =∞Å¡Ü«∞º : ''=∞~°∞`«∞ÎÅ∞´"åÜ«Ú=ÙÅ∞.
K«∂ã≤, ''D „QÆO^èŒO, YQÀà◊ âߢ™êÎxfl K≥Ѩ٠P =∞~°∞`«∞ÎÅ∞, Ü«∞*Ï˝xH˜ J~°›=∞~Ú#
`«∞#flk—— JO\Ï~°∞. D "Õ^ŒO „QÆO^è•xH˜, ¿Ñ~°∞Å∞ ^èŒiOK«∞"åÔ~·, =~°¬ ~°∞`«∞=Ù QÆ_çz#
YQÀà◊ âßG=¸ HÍ"åe† N =∞Ǩ q+¨µ‚=Ó "≥O@<Õ uiy QÆ~°ƒù=ÚÖ’ [Å=Ú#∞ Hõey
HÍ"åe! Wk „áêp# *Ï˝#O HÍ|\˜ì, nxfl =ÙO^Œ∞~°∞.——
Ug∞ J#‰õÄ_»^Œ#∞HÀO_ô!] WO_çÜ«∂ _ç"≥·<£: ''=∞~°∞`«∞ÎÅ∞
2. ~°Ñ¶¨Ú: ''=∞Ǩ q+¨µ‚=Ù Ü≥ÚHõ¯ QÆ∞„~° ("åÜ«Ú=ÙÅ∞) WO„^Œ ~°∂ѨÙÅ∞. "åik
=ÚÅ∞, Ѩ‰õ∆ΩÅ =Öˇ `«fi~°QÍ áÈ=Ù#\˜ìq. Ü«∞*Ï˝~°›=∞QÆ∞ <å=∞=Ú. =~å¬ HÍÅ=Ú
Jq, Z„~°x ~°OQÆ∞ QÆÅq. ^è≥·~°º=Ú QÆÅq. QÆ_çzáÈ=Ù#∞. JѨC_»∞ "å~°∞ =∞~°Å
#~°∞Å =^ŒÌ‰õΩ q+¨µ‚=Ù#∞ fã¨∞H˘x áÈ=Ù [Å=Ú#∞ QÆ~°ƒù=Ú# ^•Å∞Î~°∞.——
#\˜ìq. J\˜ì QÆ∞„~°=ÚÅ#∞ q+¨µ‚=Ù, J<å [ D ~°∞‰õΩ¯Å∞ ~åã≤# Hõ=ÙʼnõΩ,
Ü«∂ã¨=ÚQÍ „Ѩ=iÎOK«∞#@∞¡ KÕÜ«Ú ã¨Ê+¨ìOQÍ Hõ#Ѩ_Õ „ѨHõ$u q+¨Ü«∂Å∞ H˘xfl
K«∞<åfl_»∞.—— `≥Å∞ã¨∂Î =Ù<åfl, „Ѩf „ѨHõ$u JOâ◊OÖ’H©,
3. ~°Ñ¶¨Ú: ''F NǨÏs! h=Ù, *Ï˝#=Ú ^Õ=Ùà◊§x K˘Ñ≤Ê™êÎ~°∞! 1= `å`«Ê~åºxH©,
ÖËx "åiH˜ *Ï˝#=Ú#∞, ^èŒ#=Ú ÖËx "åiH˜ 2 = – 3 = `å`«Ê~åºÅH©, ã¨O|O^èŒO
^èŒ# =Ú#∞, WK≥Û^Œ=Ù. h ™ê=∞~°úº=ÚÅ`À =ÙO^•, K«∂_»O_ç! – ÖË^Œ∞! Z=iH˜
32 "Õ^•Å∞
J~°ú"≥∞ÿ#@∞ì "å~°∞ ~åâß~°∞.] q„QÆǨÏO JÖψQ =ÙO@∞Ok Hõ^•?] NǨÏi,
5. ~°Ñ¶¨Ú: ''F ǨÏs! h=Ù Ö’‰õΩʼnõΩ *Ï˝# ã¨fi~°∂ѨÙ_»∞. á⁄Ok# ã¨HõÅ ã¨OѨ
Hõ#Ѩ_» ‰õΩO_» QÆ∂_è»=ÚQÆ #∞<åfl=Ù. J~Ú ^ŒÅ∞ QÆÅ "å_»∞. [ W`«~° `≥QÆÅ g∞^Œ KÕã≤#
#ѨÊ\˜H©, „|Ǩ‡O_» =∞O`«\˜ qâ◊fi=Ú#∞, ^•_»∞Å ^•fi~å á⁄Ok# ã¨OѨ^ŒÅ∞ HÍ=K«∞Û
ã¨OǨÏiOK«_»=¸, ÖË^• x~°fiÇ≤ÏOK«_»=¸, Jq.] NǨÏi Q˘Ñ¨Ê"å_»∞. „Ѩã≤kú QÆÅ"å_»∞.
KÕÜ«Ú qq^èŒ ^Õ=`«Å ~°∂Ѩ=Ú#, h â◊H˜Î D NǨÏix "Õ^Œ "å‰õΩ¯Å∂, =∞Ǩ
™ê=∞~°úº=ÚÅ ^•fi~å, x#∞fl h=Ù „ѨHõ ѨÙ~°∞+¨µÅ∂, ã¨∞ÎuOzi.——
\˜OK«∞H˘#∞K«∞<åfl=Ù.—— [ D `å`«Ê~°ºO =∞Å¡Ü«∞º : ''WO„^Œ∞x ã¨∞ÎuOz#@∞¡
WÖÏ =ÙOk Hõ^•? 2 =, 3 = ѨO_ç`«∞Å∞ ~°∞ufiAÅ∞, ^èŒ#=ÚÅ∞ QÆÅ =∞~°∞^Œæ}=Ú
ZÖÏ K≥ѨÙ`å~À K«∂_»O_ç!] Å#∞ (=∞~°∞`«∞ÎÅ#∞) `«=∞ ^ŒQÆæ~°‰õΩ =K«∞Û
=∞Å¡Ü«∞º : ''WO„^•! "åÜ«Ú=ÙÅ∞, #@∞¡ ã¨∞ÎuOzi.——
^Œ$_è» =∞QÆ∞ "å\˜x ‰õÄ_» ѨQÆÅQ˘@ì QÆÅ=Ù. WO_çÜ«∂ _ç"≥·<£: ''~°∞ufiAÅ∞, ^Õ=
"≥∂ã¨∞H˘x áÈQÆÅ=Ù. J@∞=O\˜ "åÜ«Ú=Ù `«fi=Ú H˘~°‰õΩ WO„^Œ∞_çh ^èŒ#=Ú H˘~°‰õΩ
Å`À Hõeã≤ h=Ù, (â◊`«$=ÙÅKÕ) QÆ∞ǨÏÖ’ =∞~°∞`«∞ÎÅ#∂, ã¨∞ÎuO`«∞~°∞.—— [ =∞~°∞`«∞ÎÅ∞
^•K«|_ç# QÀ=ÙÅ#∞ ã¨OáêkOzuq.—— JO>Ë, QÍe Hõ^•? QÍe J~Ú`Õ, Z=i
[ D ѨO_ç`«∞_»∞, WHõ¯_», 'Hõ^茗 J<Õ =∂@ ^èŒ<åxfl J~Ú<å, Z=i P=Ùefl J~Ú<å,
ÃÑ\˜ì, 2 "åHͺÅ∞ „ÉÏÔH@¡Ö’ K≥áêÊ_»∞. ZQƈ~ã¨∞‰õΩ `ÕQÆÅ^Œ∞. `≥e"≥·# ã¨∞ÎuO¿Ñ!]
''Ѩ}∞Å#∞ "å~°∞, ^Õ=`«Å P=ÙÅ#∞ 7. ~°Ñ¶¨Ú: ''â◊OHõ~°–^Õ"ÕO„^Œ∞Å∞, Ѩ~°
QÆ∞ǨÏÖ’ ^•z<å~°@! WO„^Œ∞_»∞, "åÜ«Ú=Ù "Õ∞â◊fi~°∞_≥·# NǨÏi ã¨O^Œ~°≈#=ÚÔH·, P
™êÜ«∞=Ú`À, P QÆ∞ǨÏefl Ѩ_»Q˘\˜ì, Ѩ}∞efl ^Õ=Ùx KÕii.—— [ W^ŒÌ~°∞ ^Õ=Ùà◊√§, WOHÀ
[~ÚOz, P QÀ=ÙÅ#∞ `≥K≥Û#@!—— Wn Q˘Ñ¨Ê ^Õ=Ù_ç ^ŒyæiH˜ "≥àϧ~°∞.]
Hõ^!Œè ] 8. ~°Ñ¶¨Ú: ''Ü«∞[˝=ÚÅ#∞ Jaè
WO_çÜ«∂ _ç"≥·<£: "åÜ«Ú=ÙÅ∞, ^Œ$_è» =∂xOK«∞ WO„^Œ∞_»∞, J<ÕHõ ^Õ=`«Å
=∞~Ú# "å\˜x ÉèËkOK«QÆÅ=Ù. J\˜ì ã¨=¸Ç¨Ï=Ú`À#∂, "åÜ«Ú=Ù`À#∂ Hõeã≤,
"åÜ«Ú=ÙÅ`À WO„^Œ∞_»∞ QÀ=ÙÅ#∞ q_ç =∞Ǩ q+¨µ‚=Ù#∞ ѨÓlOK«∞K«∞<åfl_»∞.——
Ñ≤Oz<å_»∞. [ 1= `å`«Ê~°ºOÖ’ W@∞=O\˜ 9. ~°Ñ¶¨Ú: ''=∞Ǩ q+¨Ø‚! =∂ ѨÓ[#∞
J~°úO ÖË^Œ∞. J~Ú<å, D ~°∞‰õΩ¯Ö’ =Ù#flk ã‘fiHõiOK«∞@‰õΩ, ã¨fi~°æ=Ú #∞O_çÜ≥∂, ÖËHõ
Uq∞\˜? '`≥QÆ—Å HÍÅOÖ’, XHõ `≥QÆ ã¨∂~°º =∞O_»Å=Ú #∞O_çÜ≥∂, D Ü«∂QÆ
ã¨OѨ^Œx, W`«~° `≥QÆÅ "å~°∞, ^•_ç KÕã≤ âßʼnõΩ qKÕÛÜ«Ú=Ú! =∂ ™È΄`«=ÚÅ∞,
fã¨∞‰õΩáÈ`«∂ =ÙO\Ï~°∞. P q+¨Ü«∂ÖË D x<Õfl ã¨∞ÎuOK«∞K«∞#flq.——
~°∞‰õΩ¯Ö’¡ =ÙO\Ï~Ú. D ^ÀK«∞‰õΩáÈ= 10. ~°Ñ¶¨Ú: ''"Õ∞=Ú, q+¨µ‚=Ùx,
_®Å∞ D <å\˜H© [~°∞QÆ∞`«∂<Õ =Ù<åfl~Ú!] ã¨fi~°æ=Ú #∞Oz QÍx, áê`åà◊=Ú #∞Oz
6. ~°Ñ¶¨Ú: ''NǨÏi, xifiHÍ~°∞_»∞. QÍx, q+¨µ‚ Ö’Hõ=Ú #∞Oz QÍx, WK«Û@‰õΩ
[ K«eOK«‰õΩO_®, =∂~°∞Ê ÖˉõΩO_® Ü«∞^è• ~°=∞‡x Ü«∂zOK«∞K«∞<åfl=Ú.—— [ q+¨µ‚=Ù,
`«^èŒOQÍ =ÙO_»∞ "å_»∞. J=Ù#∞, QÆ∞à’§ „Ѩf KÀ\Ï =ÙO\Ï_»x K≥ѨÙ`å~°∞. WHõ¯_®
 ~°∞ˆQfi^ŒO 33
=ÙO\Ï_»∞ Hõ^•? =∞m§, 'WHõ¯_çH˜— ~°=∞‡O QÆ∞„~åÅ ÖψQ K≥áêÊ~°∞. q+¨µ‚=Ùx, =„[
\Ï~°∞. `«~åfi`« ‰õÄ_® ~°∞‰õΩ¯Å xO_® =O`«∞_»∂, ã¨fi~°‚ =O`«∞_»∂ Jx ‰õÄ_®
K«∂¿ãk W^Õ! nxfl WHõ¯_Õ P¿Ñã≤<å, á⁄y_®~°∞. P Ѩ^•Å∞ ~°∞‰õΩ¯Ö’ =Ù#fl"Õ.]
''~°∞ˆQfi^ŒO—— JO`å K«∂ã≤#>Ëì J=Ù`«∞Ok!] 3. ~°Ñ¶¨Ú: ''NǨÏi, r=ÙʼnõΩ
ѨQÆÅO`«Ü«Ú =ã¨∞Î=ÙÅ∞ Hõ#Ѩ_»∞@‰õΩ,
7 = ã¨∂HõÎO: ~°∞‰õΩ¯Å∞ 10. PHÍâ◊=Ú# ã¨∂~°∞ºx „ѨHÍtOѨ*ËÃã#∞.
1. ~°Ñ¶¨Ú: ''=∞Ǩ q+¨µ‚=Ù#∞, L^•æ`«Å∞ Ѩ~°fi`«=ÚÅ∞ Ô~Hõ¯Å`À Zyi Ѩ@ì}=Ú
™ê=∞ =∞O„`«=ÚÅ`À#∂† ~°∞ˆQfi^Œ∞Å∞, ÅÃÑ· Ѩ_»‰õΩO_® NǨÏi =„*ÏÜ«Ú^èŒ
~°∞‰õΩ¯Å`À#∂† P^èŒfi~°∞º_»∞ "≥Ú^ŒÖˇ·# =Ú`À, Ѩ~°fi`«=ÚÅ Ô~Hõ¯Å∞ #iH˜"ÕÃã#∞.——
~°∞ufi‰õΩ¯Å∞, "Õ^Œ =∞O„`«=ÚÅ`À#∂† [ ''Ѩ@ì}=ÚÅ∞—— J<Õ =∂@ ~°∞‰õΩ¯Ö’
ã¨∞Îu KÕÜ«ÚK«∞<åfl~°∞.—— [ ''~°∞‰õΩ¯—— J<Õ^Õ, ÖË^Œ∞. D ѨO_ç`«∞_ç TÇ¨Ï Jk!]
ã¨O㨯$`« =∞O„`«O. ^•xfl ѨeH˜`Õ, =∞O„`«O =∞Å¡Ü«∞º : [ ''WO„^Œ∞_»∞ Ѩ~°fi`«=ÚÅ
ѨeH˜#>Ëì. ~°∞‰õΩ¯Å#∞ ѨeˆH"åˆ~ Ô~Hõ¯Å∞ #iÔH#∞—— Jx K≥ѨÊÖË^Œ∞. 'J„k—H˜,
~°∞ufi‰õΩ¯Å∞!] "Õ∞Ѷ¨∞=Ú, Ѩ~°fi`«=Ú – Jx 2 J~åúÅ∞
2. ~°Ñ¶¨Ú: ''Éèí‰õΩÎÅ =∞<À|∞^Œ∞úÅ∞ J#∞ K≥áêÊ~°∞. QÀ´h~°∞. ''ã¨∂~°º H˜~°}=Ú,
QÆ∞„~°=ÚÅ∞, =∞Ǩ q+¨µ‚=ÙH˜ =∂@`À<Õ h\˜`À "Õ∞Ѷ¨∞=ÚÅ#∞ „¿Ñˆ~Ñ≤OK«∞#∞—— Jx
JOÔH‰õΩ ~åQÍ, P Éèí‰õΩÎÅ∞ "Õ^Œ "åHõº=Ú J~°úO WKåÛ~°∞.]
Å#∞ W+¨ìѨ_»∞ "å~°∞ HÍQÍ, q+¨µ‚=Ù WO_çÜ«∂ _ç"≥·<£: ''WO„^Œ∞_»∞, ã¨∂~°º
ã¨∞Y=ÚQÆ Éèí‰õΩÎ_ç ^ÕǨÏ=Ú J#∞ ~°^èŒ H˜~°}=ÚÅ`À, Ѩ~°fi`«=ÚÅ∞ =O\˜ "å\˜x
=Ú#∞ Jkè~ÀÇ≤ÏOK«QÆÖˇæ#∞.—— [ D ѨO_ç „Ñ¨HÍtOѨ*Ëã≤<å_»∞.—— [ XHõ ~°∞‰õΩ¯H˜,
`«∞_Õ WzÛ# „ѨuѨ^•~åúÅ∞, D ~°HõOQÍ =ÚQÆ∞æ~°∞ ѨO_ç`«∞Å∞, J~åúÅ∞ 3 ~°HÍÅ∞QÍ
ÖË=Ù. JHõ¯_» J~åúÅ∞ H˘xfl WÖÏ L<åfl~Ú: K≥áêÊ~°∞. JO>Ë, ~°∞‰õΩ¯Å#∞ ѨO_ç`«∞Å∞,
''QÆ∞„~° =ÚÅ∞, q+¨µ‚=ÙH˜ =∂@`À<Õ JOÔH‰õΩ XHõ~°∞ J~°úO KÕã¨∞‰õΩ#fl@∞ì, XHõ~°∞ J~°úO
~åQÍ, PÜ«∞# ~°^èŒ=ÚÖ’ ã¨∞Y=ÚQÆ ZHõ¯ KÕã¨∞HÀ=_»OÖË^Œ∞. WHõ, áê~î°‰õΩÅ∞ ZÖÏ
QÆeÔQ#∞.—— „ѨuѨ^•~åúÅ∞ WÖÏ =ÙO_»QÍ, J~°úO KÕã¨∞‰õΩO\Ï~À "åà◊§ W+¨ìO! Jxfl
Éèí‰õΩÎÅ ^ÕǨÏ=ÚÅ<Õ ~°^è•Å∞QÍ ÉèÏqOz J~åúÅ∂ fã¨∞HÀ=KÕÛ"≥∂! KåÖÏ Hõ+¨ìѨ_ç
K≥ѨÊ_»O `å`«Ê~°ºOÖ’ =ÙOk. '`å`«Ê~°ºO— ~åâß~°∞ Hõ^• ~°∞‰õΩ¯Å Hõ=ÙÅ∞?]
JO>Ë, ^•xfl K≥¿ÑÊ =∞x+≤ `«#‰õΩ `Àz# 4. ~°Ñ¶¨Ú: ''F NǨÏs! ^Œ∞+¨µìÅ q+¨Ü«∞
J~åúÅ`À K≥¿ÑÊ™êÎ_»∞.] =ÚÅÖ’ "åix tH˜∆OK«∞ Hõ$Ï~°∞_»=Ù h=Ù.
=∞Å¡Ü∞« º: ''q+¨µ=‚ Ù =∂@`À QÆ∞„~°=ÚÅ∞, "Õ∞=Ú J<ÕHõ =∞Ok`À Ü«Ú^Œú=Ú KÕÜ«Ú
`«=∞O`« `å"Õ∞ ~°^èŒ=Ú#∞ ѨÓ#∞ÛH˘#∞#∞.—— "å~°"≥∞ÿ#ѨÊ\˜H©, Ü«Ú^Œú=ÚÖ’ âßO`«=Ú`À
WO_çÜ«∂ _ç"≥·<£: ''WO„^Œ∞x =∂@ =∞=Ú‡Å#∞ HÍáê_»∞=Ú.——
=∂„`«=Ú# J`«x Jâ◊fi=ÚÅ∞ ~°^èŒ=Ú#∞ [ 2 =, 3 = ѨO_ç`«∞Å `å`«Ê~åºÅ∞,
ѨÓ#∞#∞.—— H˘xfl ~°HÍÅ `Õ_®Å`À =Ù<åfl~Ú. J~Ú<å,
[ 2 =, 3 = ѨO_ç`«∞Å∞ QÆ∞„~åÅ#∞ Jq W=fi_»O ÖË^Œ∞.]
34 "Õ^•Å∞
5. ~°Ñ¶¨Ú: ''q+¨µ‚=Ù, J*Ï˝#=Ú#‰õΩ „^ÀÅ∞=Ú!—— [ "Õ∞Ѷ¨∞=ÚÅ#∞ áê~°„^Àe`Õ,
q~Àkè. â◊`«$=ÙÅ∞, ÉèíÜ«∞=Ú =Å#, =~°¬=Ú#∞ „Ѩ™êkOK«∞@ Z@∞¡?]
^ŒQÆæ~°‰õΩ ~åx "å_»∞. [ q+¨µ‚=ÙH˜ ‰õÄ_® 7. ~°Ñ¶¨Ú: ''NǨÏs! h QÆ∞iOz KÕ¿ã
â◊`«$=ÙÅ∞ =ÙO\Ï~°∞! ^èŒ# ã¨Oáê^Œ#Å∂, ™È΄`«=ÚÅ∞, Jq ZO`« J`«∞º`«Î=ÚÖˇ·#q
=„*ÏÅ #QÆÅ∂, "å\˜ HÀã¨O Ü«Ú^•úÅ∂ J~Ú<å, x#∞fl ѨÓiÎQÍ ã¨∞ÎuOK«ÖËHõ áÈ`«∞
=ÙO>Ë, â◊`«$`åfiÅ∞ q+¨µ‚=ÙH˜ ‰õÄ_® `«Ñ¨Ê=Ù <åfl~Ú. Jq, x#∞fl ã¨∞ÎuOK«∞@‰õΩ `«y#
Hõ^•!] J\˜ì NǨÏix, "≥∂Hõ∆=Ú#∂, ™È΄`«=ÚÅ∞ HÍÖËHõ áÈ`«∞<åfl~Ú.—— [ P
ѨÙ~°∞ëê~°ú=Ú#∂ HÀi, "Õ∞=Ú PǨfixOK«∞ NǨÏi<Õ P ã¨∞Î`«∞Å∞ ~åã≤ W=fi=∞#O_ç!
K«∞<åfl=Ú.—— [ U^À Hõq`«fiO ~åÃãÜ«∂ºÅx PÜ«∞# QÆ∞}ÏÅ∞ PÜ«∞#ˆH `≥Å∞™êÎ~Ú.
ã¨O|~°O! NǨÏix HõeÑ≤, U^À XHõ\˜ ''<Õ#∞ WO`« "å}˜‚, JO`« "å}˜‚—— Px ~åã≤
J<Õ¿ãÎ J^Õ Hõq`«fiO J~ÚáÈ`«∞Ok!] W™êÎ_»∞. J"Õ áê_ç`Õ, P ã¨∞Î`«∞Å∞ JѨC_»∞
=∞Å¡Ü«∞º : ''Ü«Ú^Œú=ÚÖ’ ã¨Ç¨Ü«∞=Ú ~î°‰õΩ¯# ã¨iáÈ`å~Ú!]
H˘~°‰õΩ, ^èŒ#=Ú H˘~°‰õΩ, =„[=Ú ^èŒiOK«∞ =∞Å¡Ü«∞º : ''W`«~° ^Õ=`«Å HÀã¨O KÕ¿ã
WO„^Œ∞x Ñ≤Å∞K«∞K«∞<åfl=Ú.—— [ P =„[=Ú ã¨∞Î`«∞Å∞, WO„^Œ∞#‰õΩ `«y# ã¨∞Î`«∞Å∞
W™êÎ_»<å? ^èŒ#=Ú HÀã¨O ^•xfl Jq∞‡`Õ, HÍÖË=Ù.——
^•xfl q+¨µ‚=Ù `«Ñ¨Ê Z=_»∞ H˘#QÆÅ_»∞?] WO_çÜ«∂ _ç"≥·<£: [ =∞Å¡Ü«∞ºQÍ~°∞
WO_çÜ«∂ _ç"≥·<£: ''WO„^Œ∞_»∞ =„[=Ú K≥Ñ≤ÊO^Õ DÜ«∞# K≥áêÊ_»∞. JO^Œ∞ˆH U
^èŒiOK«∞#∞. Ü«Ú^Œú=ÚÖ’ ^èŒ#=Ú H˘~°‰õΩ ^Õ=Ù_ç ã¨∞Îux P ^Õ=Ù_ç<Õ ~åã≤ W=fi
WO„^Œ∞_çx PǨfixO`«∞=Ú.—— [ J=Ù#∞, =∞<åe! JѨC_»∞ Jhfl PHÍâßxfl JO>Ë
JÖÏ K≥Ü«∞ºO_ç! P =„[=Ú WO„^Œ∞_ç Q˘Ñ¨Ê Z`«∞ÎÖ’<Õ =ÙO\Ï~Ú. ^Õ=Ùà◊§Ö’
`å`« ™⁄=∂‡?] `Õ_®Å∞ `≥eÜ«∞=Ù =∞i!]
6. ~°Ñ¶¨Ú: ''NǨÏs! Éèí‰õΩÎʼnõΩ HÀiHõ 8. ~°Ñ¶¨Ú: ''XHõ áÈ@¡ y`«Î, W`«~° Z^Œ∞Ì
Å#∞ =i¬™êÎ=Ù. â◊`«$=ÙÅ`À áÈ~å_»∞@Ö’ Å#∞ PHõi¬OK«∞#>Ë¡, Z^Œ∞~°∞ ÖËx "å_»QÆ∞
áÈ\© ÖËx "å_»=Ù. "Õ∞=Ú "≥∂Hõ∆=ÚÖ’ NǨÏi, „Ѩ[Å #O^Œih PHõi¬OK«∞#∞.——
P#O^Œ=Ú J#∞Éèí qOK«∞ q^èŒ=ÚQÍ, =∂ =∞Å¡Ü«∞º : ''=$+¨Éèí=Ú, P=ÙÅ
Jq^Œº#∞ `˘ÅyOѨÙ=Ú.—— [ "≥∂Hõ∆"Õ∞ =∞O^Œ#∞ KÕ~°∞#∞. ã¨=∞~°∞ú_»QÆ∞ WO„^Œ∞_»∞,
'Jq^Œº— HÍ^• ~°∞‰õΩ¯ Hõq QÍ~°∂?] HÀÔ~¯Å#∞ =i¬OK«∞@‰õΩ =∞#∞+¨µºÅ#∞
=∞Å¡Ü«∞º : ''WO„^•! =∂ HÀã¨O, *Ë~°∞#∞.—— [ ''WK«Û@ '=i¬OK«∞@— J#∞#k,
=~°¬=Ú ‰õΩiÑ≤™êÎ=Ù. "Õ∞Ѷ¨∞=Ú#∞ L~°∞=∞ WO„^Œ∞x ˆ~`«ã¨∞û UHõ=∞QÆ∞@ J#∞
‰õΩO_», |^ŒÌÅ∞ Q˘@∞ì! ÖË^•, ^•xH˜ `≥Å∞ J~°ú=Ú#∞ WK«∞Û#∞—— – Jx ‰õÄ_® K≥ѨÙ
ѨÙ=Ú.—— [ x["Õ∞, "Õ∞Ѷ¨∂Å∞ ZO`«QÍ Jiz `«∞<åfl_ô ѨO_ç`«∞_»∞. Hõ=ÙÅ∂, ѨO_ç
ǨÏ_»ÅQ˘_»`åÜ≥∂! ''J~°∞˚<å–Ѷ¨Å∞æ}Ï—— `«∞Å∂, P =∂@efl ZÖÏQÀ K˘Ñ≤Ê™êÎ~°∞!]
J<åfl, Jq ÉèíÜ«∞Ѩ_»=Ù.] WO_çÜ«∂ _ç"≥·<£: ''POÉ’`«∞, PÅ
WO_çÜ«∂ _ç"≥·<£: ''=~°¬=ÚÅ#∞ =∞O^Œ#∞ KÕ~°∞#∞. WO„^Œ∞_»∞, =~°¬
„Ѩ™êkOK«∞ WO„^•! "Õ∞Ѷ¨∞=ÚÅ#∞ áê~° ã¨Ç≤Ï`«∞_»~Ú =∂#=ÙÅ#∞ KÕ~°∞#∞.——
 ~°∞ˆQfi^ŒO 35
[ "≥Ú^Œ\˜ ѨO_ç`«∞_»∞, =$ëê´Z^Œ∞Ì Jx _çh, ~°Hõ∆} H˘~°‰õΩ *Ï˝#–^èŒ# ~°∂Ѩ=∞QÆ∞
K≥¿ÑÎ, 2 =, 3 = ѨO_ç`«∞Å∞, ^•xfl P=ÙÅ ã¨OѨ^Œ#∂, Xã¨OQÆ∞=Ú.——
=∞O^ŒÅ∞QÍ KÕâß~°∞! JO>Ë, WO„^Œ∞_»∞, [ 2 =, 3 = ѨO_ç`«∞Å∞ WzÛ# J~åú
Éèí∂q∞ g∞^Œ ¢ã‘ÎÅ`À HõÅ∞™êÎ_»<Õ J~°úO ÖÖ’, ''ÖÏÉèí=ږѨل`«∞_»∞—— J<Õ =∂@Å∞
‰õÄ_® =ÙO^Œx g~°∞ K≥ѨÊ_»O! D ~°Hõ ÖË=Ù. ''â◊`«$=ÙÅ#∞ F_çOK«_®xH˜ ^èŒ#O
~°HÍÅ J~åúÅ∞ uÜ«∞º_»"Õ∞ Hõ=ÙʼnõÄ, W~Úº!—— J<Õ J~åúÖË =Ù<åfl~Ú. ~°∞‰õΩ¯Ö’
ѨO_ç`«∞ʼnõÄ, =ÚK«Û>ˇÿ# Ѩx.] ÖËx ''ÖÏÉèí=Ú– Ѩل`«∞_»∞—— J<Õ J~åúÅ∞
9. ~°Ñ¶¨Ú: ''q+¨µ‚=Ù XHõ¯_Õ, r=ÙÅ#∞, ~°Ñ¶¨Ú QÍ~°∞ W=fi_»O ZO^Œ∞‰õΩ?]
ã¨OѨ^ŒÅ#∞, xÜ«∞q∞OK«∞K«∞<åfl_»∞.—— 2. ~°Ñ¶¨Ú: ''"Õ∞=Ú, U Ñ≤_çH˜e áÈ@¡`À
[ D ~°∞‰õΩ¯Ö’, ''ѨOK«H˜∆f<åO—— J<Õ â◊`«$=ÙÅ#∞ ZkiOK«QÆÅ"≥∂, U *Ï˝#
=∂@ =ÙOk. D =∂@‰õΩ, D ~°Ñ¶¨Ú ^èŒ#=Ú`À J*Ï˝#∞Å#∞ x~ÀkèOK«QÆÅ"≥∂,
ѨO_ç`«∞_»∞, ''^Õ= – QÆO^èŒ~°fi – ~åHõ∆㨠– U QÆ∞„~°=ÚÅ`À â◊`«$=ÙÅ#∞ J_»¤yOK«
Ñ≤`$« – =∂#=—— J<Õ J~åúÅ∞ WKåÛ~°∞. – QÆÅ"≥∂, J@∞=O\˜ ^èŒ#=ÚÅ x=Ú‡!——
=∞Å¡Ü«∞ºQÍ~°∞, ''ѨOK«H˜∆f<åO—— J<Õ [ ''*Ï˝#O—— J<Õ ^èŒ#O, ''Ѩ~å„Hõ=∞O—— J<Õ
=∂@H˜, ''„|Ǩχ – Hõ∆„`« – "≥·â◊º – â◊¥„^Œ – ^èŒ#O W=Ú‡! – Jx K≥ѨÊ_»O =ÙOk
xëê^Œ—— J<Õ J~°úO WKåÛ~°∞. – WO_çÜ«∂ WHõ¯_». 2 =, 3 = ѨO_ç`«∞Å∞,
_ç"≥·<£Ö’, ''WO„^Œ∞_»∞, #~°∞ʼnõΩ, ^èŒ#=Ú ''*Ï˝#=¸–Ѩ~å„Hõ=∞=¸—— J<Õ =∂@Å∞
#‰õΩ, JkèѨu—— Jx =∂„`«"Õ∞ K≥Ñ≤Ê =Ó~°∞ ÖˉõΩO_®<Õ, '^èŒ#=Ú W~Úº— J#fl^Õ
‰õΩ<åfl~°∞. WOˆHg∞ W=fiÖË^Œ∞. D ~°∞‰õΩ¯Å∞ K≥áêÊ~°∞! ~°Ñ¶¨ÚQÍ~°∞, '~°∞‰õΩ¯—ʼnõΩ,
''Kå`«∞~°fi~å‚Å—— QÆ∞iOz ZHõ¯_≥·<å "å\˜Ö’ ÖËx =∞~åº^ŒÅ∞ HõeÊOK«_»O
K≥áêÊÜ≥∂ ÖË^À WOHÍ K«∂_®e.] HÀã¨O, ÖËx J~åúÅ∞ Wã¨∞Î#fl@∞ì<åfl~°∞.
10. ~°Ñ¶¨Ú: ''¿ÇÏ [<åó´„Ѩ[ÖÏ~å! g∞ =∞Å¡Ü«∞ºQÍ~°∞ WKÕÛ J~åúÅ∞ x*ÏÅ`À
JO^Œi HÀiHõÅ∞ f~°∞Û@‰õΩ q+¨µ‚=Ùx =Ù#fl@∞ìQÍ JxÑ≤ã¨∞Î<åfl~Ú. HÍh, ~°Ñ¶¨Ú
PǨfixOK«∞K«∞<åfl=Ú. P ™êfiq∞, =∞#‰õΩ QÍi ^Œyæ~° '„ѨuѨ^•~åúÅ∞— ‰õÄ_®
=∂„`«"Õ∞ HÀiHõÅ <˘ã¨OQÆ∞ "å_»QÆ∞ QÍHõ! L<åfl~Ú.]
J™ê‡Hõ =∞ã¨∞Î ˆH=Åó.—— [ q+¨µ‚=Ù`À, 3. ~°Ñ¶¨Ú: ''NǨÏs! h „¿Ñ~°} =Å#
Éèí‰õΩÎÅ∞, ''=∂ HÀiHõÅ∞ =∂„`«"Õ∞ f~°∞Û! Ü«Ú^Œú=Ú #O^Œ∞ q[Ü«∞ Ѩ~°OѨ~°#∞
WOÔH=iH© f~°Û‰õΩ!—— JO@∞<åfl~°∞. ÃÑ·H˜ á⁄O^Œ∞^Œ∞=Ú QÍHõ!—— [ ZO`«¿ãÑ¨Ó Z^Œ\˜
=∂„`«O, ''„Ѩ[ÖÏ~å! JO^Œi HÀiHõÅ∂ "åà◊§ xOz Jhfl ÖÏQÆ_»O HÀã¨O
f~°∞Û@‰õΩ q+¨µ‚=Ùx PǨfixã¨∞Î<åfl=Ú—— Ü«Ú^•úÅ∞! [Ü«∂Å∞ HÍ"åe.]
J<åfl~°∞. Wn Éèí‰õΩÎÅ =~°ã¨!] 4. ~°Ñ¶¨Ú: ''ZO`« â◊¥~°∞Å`À áÈ~å_ç<å,
h ^ŒÜ«∞ =Å¡ "Õ∞=Ú [~ÚOKåe.——
8 = ã¨∂HõÎO: ~°∞‰õΩ¯Å∞ 10. 5. ~°Ñ¶¨Ú: [ D ~°∞‰õΩ¯Ö’, =∞Ǩ q+¨µ‚=Ù
1. ~°Ñ¶¨Ú: ''F =∞Ǩ q+¨Ø‚! g∞^Œ "≥Ú^Œ\’¡ `≥QÆ á⁄QÆ_»ÎÅ∞!] ''q+¨µ‚=Ùx
™ê#ã≤O´ÖÏÉèí=Ú`À ‰õÄ_ç# ^•xh, Ѩل`«∞ Ѩ~°„|Ǩχ Jx `≥Å∞ã¨∞HÀ"åe—— [ q+¨µ‚"Õ
36 "Õ^•Å∞
QÍHõ, 'Ѩ~°„|Ǩχ— Jx WOH˘Hõ ^Õ=Ù_»∞ #∞#fl <åÅ∞Hõ`À ™È=∞ áê#=Ú KÕÜ«Ú@
L<åfl_®? =∞i, P Ѩ~°„|Ǩχx, Z=~°x =Å#, L^Œ~°=Ú LaÛ#k.—— [ D ѨO_ç
`≥Å∞ã¨∞HÀ"åe? q+¨µ‚=Ù, XHõ Ѩ~°„|Ǩχ `«∞_»∞, WO„^Œ∞}˜‚ á⁄QÆ_»∞`«∞<åfl_®, 'pè—
J~Ú`Õ, P Ѩ~°„|Ǩχ ‰õÄ_® WOHÀ Ѩ~° JO@∞<åfl_®? Jk `ÕÅ_»O ÖË^Œ∞.
„|Ǩχ! W^ŒÌ~°∞ Ѩ~°„|ǨχÖÏ? ^Õ=Ù}˜‚ `≥QÆ ''^Œ=_»Å =∞^茺 <åÅ∞Hõ =ÙO@∞Ok—— Jx
á⁄y_Õ¿ãÎ, ã¨OѨ^ŒO`å `≥zÛ W™êÎ_»x!] =ÙOk HÍ|\˜ì, ''D ~°∞‰õΩ¯Ö’¡ "≥·^Œº âßGO
6. ~°Ñ¶¨Ú: ''q+¨µ‚=Ùx â◊~°}ÏQÆu HÀ~°∞ JO`å =ÙOk—— J#∞HÀ"åÖÏ?]
"å~°∞ ã¨`«∞Ê~°∞+¨µÅ∞. W`«~°∞Å∞ Ѩâ◊√ 8. ~°Ñ¶¨Ú: ''F q+¨Ø‚! [ WHõ¯_» H˘xfl
`«∞Å∞ºÅ∞.—— [ D ~°∞‰õΩ¯Ö’, ''q„áê<åO´ á⁄QÆ_»ÎÅ∞!] ѨO_»∞¡ QÆÅ HõÅÊ =$Hõ∆=Ú H˘=∞‡
„ÉÏǨχ}∞Å∞—— J<Õ =∂@Å∞ =Ù<åfl~Ú. =Öˇ, q+¨µ‚=Ù K≥ѨC =∞Oz =∂@, Ü«∞[
''ÉèíQÆ=O`«∞x QÆ∂iÛ *Ï˝#=Ú QÆÅ"åˆ~ =∂xH˜ HÀiHõÅ#∞ f~°∞Û#∞.——
„ÉÏǨχ}∞Å∞—— – Jx ‰õÄ_®! – =∞Å¡Ü«∞º
QÍiÖ’ ‰õÄ_®, W^Õ ~°∞‰õΩ¯Ö’, z=iÖ’, 9. ~°Ñ¶¨Ú: ''NǨÏs! h H˘~°‰õΩ Ü«∂QÆ=Ú
''q„ѨÙÅ∞ „áêiúO`«∞~°∞—— Jx =ÙOk. KÕ¿ã *Ï˝xH˜ (Ü«∞[=∂xH˜) WK«∞Û@‰õΩ,
WO_çÜ«∂ _ç"≥·<£Ö’ ‰õÄ_®, ''q„ѨÙÅ∞—— J<Õ qÉèí∂ `«Ü«∞ó´Sâ◊fi~°º=ÚÅ∞, T`«Ü«∞ó´
Ѩ^ŒO =ÙOk!] ~°Hõ∆}Å∞#∞, `«Ñ¨ÊHõ L#flq Hõ^•?—— [ ^Õ=Ù_ç
7. ~°Ñ¶¨Ú: ''=∞Ǩ q+¨µ‚=Ù, U Ü«∞[ ^Œyæ~° J=hfl LO\ÏÜ«∞h, W™êÎ_»h,
=∂x [iÑ≤OK«∞ Ü«∞[˝=ÚÖ’, Hõ_»∞Ѩ٠J#∞HÀO_ç!]
xO_»∞QÆ ™È=∞ áê#=Ú KÕÜ«Ú<À, P Ü«∞[ 10. ~°Ñ¶¨Ú: ''=∞Ǩ q+¨µ‚=ÙH˜ „Ñ≤Ü«∞"≥∞ÿ#
=∂xH˜, HÀi# HÀiHõÅ#∞, q+¨µ‚=Ù WK«∞Û ~°∞ˆQfi^Œ =∞O„`«=ÚÅ∞, q+¨µ‚=Ù ™È=∞
K«∞<åfl_»∞. q+¨µ‚=Ù Ü≥ÚHõ¯ H͉õΩ^Œó´<åÅ∞ ~°ã¨=Ú#∞ P™êfikOK«∞@‰õΩ LK«ÛiOK«
HõÅ∞, [Å „Ѩ"åǨÏ=ÚÅ =Öˇ `«$Ñ≤Îx ^Œy#q. ™ê=∞ =∞~„`«=ÚÅ∞, q+¨µ‚=Ùx
HõeyOK«∞#∞.—— [ q+¨µ‚=ÙH˜ Zxfl <åÅ∞ ™È=∞ áê#=Ú KÕÜ«∞=∞x „áêiúOK«∞@‰õΩ
HõÅ∞? Jq ÖÏÖÏ[Å=Ú`À xO_çáÈ`«∂ QÍ#=Ú KÕÜ«∞^Œy#q. W@∞¡, =∞O„`«=Ú
=ÙO\ÏÜ«∂?] ÅKÕ q+¨µ‚=Ù „Ѩã¨#∞fl_≥·, ™È=∞ ~°ã¨=Ú#∞
=∞Å¡Ü«∞º : ''™È=∞ áê#=Ú KÕã≤, „`åQÆ∞<Õ QÍh, ^•x Ü«∞O^Œ∞ JaèÖÏ+¨`À
WO„^Œ∞x Hõ_»∞ѨÙ, ã¨=Ú„^Œ=Ú =Öˇ á⁄Oy ^•xx áê#=Ú KÕÜ«∞_»∞.—— [ q+¨µ‚=Ù J\Ï,
|Ǩï [Å=ÚÅ`À <åÅ∞Hõ K≥=∞~°∞Û`«∞<Õ Éèí‰õΩÎÅ∞ á⁄y_®~°∞ Hõ^• Jx "åix ã¨O`À+¨
Ü«ÚO_»∞#∞.—— [ ''JÉσ! JHõ¯_» ZO`« ÃÑ@ì_®xˆH, P ™È=∞ ~°™êxfl `åQÆ∞`å_»@
=∞Oz =∞^ŒºO `åQÍ<À—— – Jx ZѨC_»∂ QÍh, ^•x g∞^Œ Pã¨H˜Î =ÙO_ç HÍ^Œ@!
QÆ∞~˘ÎzÛ WO„^Œ∞_çH˜ <À~°∞ T~°∞`«∂ =ÙO@∞O Hõ=ÙÅ∂, ѨO_ç`«∞Å∂, Z<≥flxfl ~°HÍÅ
^Œ#fl=∂@! J`«x ÉèÏ~°º U=∞O@∞O^À! HõѨ\ÏÅ∞ <Õ~åÛ~À! "≥Ú^Œ\˜ ~°∞‰õΩ¯ xOp
ÉèÏ~åº, ÉèÏ~°ºÖÏ? ÉèÏ~°ºÖÏ, ~°OÉèíÖÏ? D ã¨O㨯$`« Hõq`åfiÅ Öˇ·#∞¡ =Ù<åflÜÕ∞, J"Õ
`åQÆ∞É’`«∞ ^ŒyæiH˜ =™êÎ~å "åà◊√§?] '=∞O„`åÅ∞—! =∞O„`åÖË, ^Õ=Ù_çH˜
WO_çÜ«∂ _ç"≥·<£: ''^Œ=_»Å =∞^茺 á⁄QÆ_»ÎÅ∞!]
 ~°∞ˆQfi^ŒO 37
9 = ã¨∂HõÎO: ~°∞‰õΩ¯Å∞ 10. „¿Ñˆ~Ñ≤OѨÙ=Ú!—— [ JO>Ë, "≥Ú^Œ\ ÉèíH˜Î
1. ~°Ñ¶¨Ú: ''F =∞Ǩ q+¨Ø‚! [ á⁄QÆ_»ÎÅ ÖˉõΩO_®<Õ ™È„`åÅ∞ KÕã¨∞Î<åfl~°#fl=∂@!]
`«~åfi`«] =∞Ǩ`«∞‡_»=QÆ∞ h=Ù, ™È=∞ 7. ~°Ñ¶¨Ú: ''NǨÏs! =∂‰õΩ Ѩâ◊√ ã¨OѨ^Œ
~°ã¨=Ú#∞ `åQÆ∞ ^Õ=`«Å`À ‰õÄ_» ~°=Ú‡! `À#∂, Éè’QÆ ÉèÏQƺ=ÚÅ `À#∂, Z#fl\˜H©
J<ÕHõ ǨÏqã¨∞ûÅ#O^Œ∞H˘x ã¨∞dOK«∞=Ú!—— `«~°QÆx *Ï˝#=Ú#∞ J#∞„QÆÇ≤ÏOѨÙ=Ú!——
2. ~°Ñ¶¨Ú: ''q+¨µ‚=Ù „`åQÆ∞@‰õΩ, [ Éèí‰õΩÎÅ∞ HÀˆ~ *Ï˝#O, "åiH˜ JѨÊ\˜ˆH
ã¨∞`Õ´Ñ≤O_» |_ç# ™È=∞ ~°ã¨=Ú ^ŒQÆæ~°‰õΩ, =ÙOk. Z#fl\˜H© `«~°QÆx ã¨OѨ^Œx HÀ~°_»"Õ∞,
=∞Oz Ѩ#∞ʼnõΩ ™ê^èŒ# Éèí∂`«∞_≥·# q+¨µ‚ Z#fl\˜H© `«~°QÆx *Ï˝#O! P *Ï˝<åxfl ~°∞‰õΩ¯
=Ù#∞ `«Ñ¨ÊHõ =K«∞Û#@∞¡ „áêiúOK«O_ç!—— Hõ=ÙÅ∂, "å\˜ J~åúÅ∞ K≥Ñ≤Ê# ѨO_ç
[ ™È=∞ ~°ã¨=Ú#∞ `≥QÆ `åy, Hõ_»∞ѨÙ#∞ `«∞Å∂, Éèí‰õΩÎʼnõΩ ZѨC_À WKÕÛâß~°∞!
LaƒOK«∞H˘#∞ =∞Oz Ѩx KÕÜ«∞_®xH˜!] NǨÏi WKÕÛn, W=fiQÆeˆQn, WOˆHg∞
=∞Å¡Ü«∞º : ''™È=∞=Ú#∞, WO„^Œ∞#‰õΩ =ÙO_»^Œ∞.]
WOH˘Hõ =∂~°∞ W=fiO_ç! áê„`«Å`À, =∂\˜ 8. ~°Ñ¶¨Ú: ''q+¨Ø‚! =∂‰õΩ P`«‡ *Ï˝#
=∂\˜H© K«∂ѨO_ç!—— =Ú#∞, ã¨Ç¨Ïã¨Î áê`«=Ú´J<ÕHõ ÖÏÉèí
WO_çÜ«∂ _ç"≥·<£: ''P ™È=∞=Ú#∞, =Ú#∞, H©iÎ „Ѩu+¨ìÅ#∞, P~ÀQƺ=∞QÆ∞
áê„`«Å`À xOѨÙ_»∞. =∞~˘Hõ ™êi WO„^Œ∞ ^ÕǨÏ=Ú#∞, Éè’QÆ ÉèÏQƺ=ÚÅ#∞, „Ѩ™ê
#‰õΩ JOkO K«∞_»∞.—— – [ ^Õ=`«ÅO^Œ~°∂ kOѨÙ=Ú.—— [ Ñ≤K≥ÛH˜¯#@∞ì ™È=∞ ~°™êÅ∞
`≥QÆ `åQÆ∞É’`«∞Å#fl=∂@!] `åQÆ∞`ÀO>Ë, á⁄@ì QÆ∞@ìÖÏ L|∞ƒ`ÀO>Ë,
3. ~°Ñ¶¨Ú: ''q+¨Ø‚! [ á⁄QÆ_»ÎÅ `«~åfi`«] P~ÀQƺ=∂? P *Ï˝#O J_»QÆO_ç!]
"Õ∞=Ú KÕÜ«Ú D =¸_»∞ Ü«∂QÆ=Ú 9. ~°Ñ¶¨Ú: ''q+¨µ‚=Ù#∞, =∂ HÀiHõÅ#∞
ÅO^Œ∞#∞, D ™ê=∞ =∞O„`« ™È΄`«=ÚÅ <≥~°"Õ~°∞Û@‰õΩ PǨfixOK«∞K«∞<åfl=Ú.——
<åÅH˜Oz ã¨∞Y=Ú ##∞ÉèíqOѨÙ=Ú!—— 10. ~°Ñ¶¨Ú: ''Jaè=$kúx HÀ~°∞"å~°∞,
[ á⁄QÆ_»ÎÅ∞ qO@∞#flѨC_»∞ ^˘iˆH ã¨∞YO!] ѨiѨÓ~°∞‚_»QÆ∞ q+¨µ‚=Ù#∞ ¿ãqOK«=Öˇ#∞.——
4. ~°Ñ¶¨Ú: ''=∞Ǩ q+¨Ø‚! h #∞Oz
L^ŒƒùqOz# "Õ^Œ "å‰õΩ¯Å∞, x#∞fl QÍHõ, 10 = ã¨∂HõÎO: ~°∞‰õΩ¯Å∞ 12.
W`«~°∞Å#∞ ¿ãqOѨ=Ù. "Õ^Œ "å‰õΩ¯Å∞, [ `å`«Ê~åºxH˜ =ÚO^Œ∞ U ¿Ñ~°∂
x<Õfl Ö’Hõ=Ú#‰õΩ `≥eÜ«∞*ËÜ«ÚK«∞#flq.—— ÖËHõáÈ`Õ, Jk ~°Ñ¶¨Ú QÍik J#∞HÀ"åe.]
5. ~°Ñ¶¨Ú: ''NǨÏs! J_»∞QÆ∞# #∞#fl 1. ''=∞Ǩ q+¨Ø‚! ™ê=∞ "Õ^Œ=Ú
=∂‰õΩ â◊√Éèí=ÚÅ#∞, ã¨OѨ^ŒÅ#∞, J#∞„QÆ K«kq# "å~°∞, x#∞fl QÆ∂iÛ ™ê=∞ QÍ#=Ú
Ç≤ÏOѨÙ=Ú! â◊√Éèí=ÚÅ∞ h =^ŒÌ <åâ◊#=Ú KÕÜ«ÚK«∞<åfl~°∞. ~°∞ˆQfi^Œ=Ú K«kq#"å~°∞,
ÖˉõΩO_® Ü«Ú#flq Hõ^•? h=Ù, =∞OQÆà◊=Ú x#∞fl ~°∞‰õΩ¯Å`À ã¨∞ÎuOK«∞K«∞<åfl~°∞.
ʼnõΩ x"å㨠™ê÷#=Ú Hõ^•?—— Ü«∞Aˆ~fi^Œ=Ú K«kq#"å~°∞, x#∞fl WO„^Œ
6. ~°Ñ¶¨Ú: ''q+¨Ø‚! x#∞fl ™È΄`«=Ú ^èŒfi[=Ú =O\˜ L#fl`«∞_»=x `≥eã≤H˘#∞
KÕÜ«Ú H©iÎ QÆÅ =∂‰õΩ, ã¨OѨ^ŒÅ‰õΩ xkè K«∞<åfl~°∞.—— [ U "Õ^Œ=¸ K«^Œ=x"å~°∞ UO
Ü≥ÿ∞# h"Õ, =∂‰õΩ ÉèíH˜Î HõÅ∞QÆ∞#@∞¡ KÕ™êÎ~°∞?]
38 "Õ^•Å∞
2. ''=∞Ǩ q+¨Ø‚! h=Ù =∞Ǩ ã¨=∞~°∞ú =∞Å¡Ü«∞º : ''J#fl=Ú#∞, ѨÓ~°‚=∞~Ú
_»=Ù QÆ#∞Hõ, Éèí‰õΩÎÅ HÀiHõÅ#∞ <≥~°"Õ~°∞Û #k QÍ#∂, h KÕ`« â’kèOѨ |_ç#kQÍ#∂,
h=Ù, Jxfl Ѩ^•~°ú=ÚÅ#∞ „ѨHÍtOK«∞ ^˘~°∞‰õΩ#@∞¡QÍ#∂, KÕÜ«Ú=Ú. PÅ
K«∞<åfl=Ù.—— [ D ~°∞‰õΩ¯H˜, ~°Ñ¶¨ÚQÍ~°∞, =∞O^Œ#∞ `≥Å∞ѨÙ=Ú. ^èŒ#=Ú#∞ HõeyO
„ѨuѨ^•~åúefl 2 ~°HÍÅ∞QÍ WzÛ, `å`«Ê~åº Ñ¨Ù=Ú.—— [ ''Jaè=$kúx HõeyOѨÙ=Ú—— Jx
Å#∞ ‰õÄ_® 2 ~°HÍÅ∞QÍ WKåÛ~°∞. Ô~O\˜H© XHõ ѨO_ç`«∞_»∞ JO>Ë, P Jaè=$kú ZÖÏ
™ê~åOâ◊O XHõ>Ë. á⁄QÆ_»ÎÖË.] =ÙO_®Ö’, ''J#fl=¸ – PÅ =∞O^• –
3. ''™È=∞ ~°ã¨=Ú#∞ `åQÆ∞"å_®! ^èŒ#=¸—— ^˘~°HÍÅx WOHÀ ѨO_ç`«∞_»∞
„"ÕÖÏ_»∞ EÅ∞ QÆÅ, ~˘=Ú‡ÃÑ· `å_»∞ QÆÅ, q=~åÅ∞ W™êÎ~°∞. ~°∞‰õΩ¯Ö’ Jq =ÙO_»=Ù.]
Ü«∞ø=fi#=ÚÖ’ #∞#fl QÆ∞„~°=ÚÅ#∞ 8. ''NǨÏs! ^Õ=`«ÅQÆ∞ N^Õg, Éèí∂^Õg,
~°^èŒ=Ú#‰õΩ Hõ@∞ì=Ú. `«~°∞"å`«, WK«@‰õΩ =∞=Ú‡ J#∞„QÆÇ≤ÏOK«~°∞ Hõ^•? h=Ù,
^ŒÜ«∞ KÕã≤ =∂ ™È΄`«=ÚÅ#∞ q#∞=Ú.—— ã¨fi~°æ=ÚÖ’ =Ú‰õΩÎÖˇ· =Ù#fl "åix ™êfinè#
[ ™È΄`«=ÚÅ∞ KÕ¿ãã≤ ѨOÑ≤OKÕ™êÎ~å Ѩ~°∞K«∞H˘O\˜q. =∂‰õΩ *Ï˝#=Ú HõeyO
ÜÕ∞q∞\˜? ™È=∞ ~°ã¨O W=fi~å?] ѨÙ=Ú.—— [ g∞‰õΩ *Ï˝#O W=fiQÆÅ *Ï˝#O,
4. ''NǨÏs! =∂ ã¨∞Î`«∞Å#∞ h=Ù NǨÏiH˜ ÖË^Œ∞ ã¨∞=∂! J`«}˜‚ J_çy
JOwHõiOK«∞K«∞#fl@∞¡, 'ÉÏQÆ∞QÆ KÕã≤i— Jx „ѨÜ≥∂[#O =ÙO_»^Œ∞. "Õ^•Å∞ =kÖËã≤,
=∞=Ú‡ „Ѩâ◊Oã≤OK«∞=Ú. `«$Ñ≤ΠѨ_ç#@∞¡ ¿ÇÏ`«∞ "å^•Å∞ K«^Œ∞=ÙHÀO_ç!]
ÃÑ^ŒÌQÆ â◊|Ì=Ú KÕÜ«Ú=Ú. h=Ù, =∂ 9. ''q+¨Ø‚! h=Ù Jxfl â◊|Ì=ÚÅ∂
™È΄`«=ÚÅ#∞, Ü«∞[˝=Ú#∞, ã¨∞Y=ÚQÆ q#QÆÅ K≥=ÙÅ∞ HõÅ "å_çq. =∂ Ñ≤Å∞ѨÙÅ∞
#_çÑ≤OK«∞=Ú.—— q#∞=Ú. =∂ ã¨∞Î`«∞Å∞ „Ñ≤Ü«∞=ÚQÆ
=∞Å¡Ü«∞º : ''J#fl=Ú`À =∂ Ü«∞[˝ q#∞=Ú.—— [ Jk K≥áêÊÖÏ? ã¨∞Î`«∞Å HÀã¨O
=Ú#∞ =$kú <˘OkOѨÙ=Ú.—— [ ''Ü«∞[˝=Ú—— Z^Œ∞~°∞K«∂_»x "åà◊√§ =ÙO\Ï~å ^Õ=Ù
JO>Ë Uq∞\’, WѨÊ\˜^•HÍ `≥eÜ«∞ÖË^Œ∞.] à◊§Ö’? Jk, q+¨µ‚=ÙH˜ Jã¨ÖË
5. ''~åHõ∆ã¨∞Å#∞ K«OѨ٠q+¨µ‚=Ù H˘~°‰õΩ, K≥ѨÊHõ¯~°ÖË^Œ∞.]
PÜ«∞# =∞Ç≤Ï=∞Å∞ `≥eÜ«∞*ËÜ«Ú 10. ''NǨÏs! h=Ù Ü«Ú^Œú=Ú [~°∞QÆ∞
~°∞ufi‰õΩ¯Å`À *Ëi q+¨µ‚=Ù ‰õÄ_» =∞#`À ã¨=∞Ü«∞=Ú #O^Œ∞ QÆ∂_» PǨfi#=Ú#∞
K≥eq∞ H˘~°‰õΩ, '<Õ#∞ g∞ q∞„`«∞_»#∞— Jx q#QÆÅ â◊H˜Î QÆÅ "å_»=Ù. h=Ù WK«∞Û ~°Hõ∆}
K≥ѨCK«∞<åfl_»∞.—— [ q+¨µ‚=Ù, `«#x á⁄y_Õ H˘~°‰õΩ „áêiúOK«∞K«∞<åfl=Ú.——
™È΄`åÅ#∞ `«#∞ ‰õÄ_® áê_»∞`å_»∞!] 11. ''q+¨Ø‚! ã¨∞Y ã¨fi~°∂ѨÙ_»=Ù. D
6. ''q+¨µ‚=Ùx, K≥eq∞ H˘~°‰õΩ, ^èŒ#=Ú ™È=∞ ~°ã¨=Ú#∞ ã‘fiHõiOK«∞! x#∞fl ã¨∞Îu
H˘~°‰õΩ, |Å=Ú H˘~°‰õΩ, â◊~°}∞ KÕÜ«Ú@ˆH =∂‰õΩ JkèHõ PÜ«Ú+¨µ¬ x~Úº!
á⁄O^Œ∞K«∞<åfl=Ú.—— ÖˇHõ¯ÖË#xfl ÖÏÉèí=ÚÅ`À ‰õÄ_ç# *Ï˝xQÍ
7. ''NǨÏs! h=Ù =∂‰õΩ WzÛ# H©iÎ =∞=Ú‡ KÕ~Ú!—— [WѨÊ\˜ =~°‰Äõ , ã¨∞Y=¸,
âßtfi`«"≥∞ÿ#k. =∂‰õΩ ~å^èŒó´Jaè=$kúx ^èŒ#=¸ =O\˜q HÀ~°_»O K«∂âßO. WѨC_»∞,
HõeyOѨÙ=Ú.—— ''Z‰õΩ¯= PÜ«Ú+¨µ¬—— x HÀ~°∞`«∞<åfl~°∞.]
 ~°∞ˆQfi^ŒO 39
12. ''NǨÏs! h=Ù ã¨∞ÎuOѨ ^Œy# K≥Ü«∞º~å^Œ∂? ''NǨÏs! #∞=Ùfi ã¨$+≤ìOz#
"å_»=Ù. „âıÜ«∞ã¨∞ûʼnõΩ xkèq. <å ã¨∞Î`«∞Å∞ Ö’HõO, J#fl=Ú ^˘~°HõxkQÍ ZO^Œ∞‰õΩ
x#∞fl á⁄y_ÕqQÍ<Õ =ÙO_®e.—— [ ã¨∞Îu =ÙOk?—— Jx JQÆ_»~å^Œ∂? P XHõ¯ „Ѩâ◊fl
JO>Ë<Õ á⁄QÆ_»Î! ã¨∞Î`«∞Å∞ 㨈~, NǨÏix J_»QÆÖË~å? P „Ѩâ◊fl`À g∞‰õΩ J=ã¨~°O
q=∞i≈OKÕk U"≥∞ÿ<å =ÙO^Õ"≥∂ Jn ÖË^•?]
[ WѨÊ\˜ =~°‰õÄ, 10 ã¨∂HÍÎÖ’¡, 102 ~°∞‰õΩ¯Å∞ K«∂âßO. UO =ÙOk
WO^Œ∞Ö’? uO_ô, ~°Hõ∆}Ï, q[Ü«∂Å∂, HÍ"åÅx Éèí‰õΩÎÅ∞ HÀ~°∞
`«∞<åfl~°∞. Jq ÖË=Ù QÆ#ˆH "å\˜x HÀ~° =Åã≤ =zÛOk. ''Jhfl =Ù<åfl~Ú
=∂‰õΩ. WHõ Ug∞ JHõ¯~°ÖË^Œ∞. L#fl "å\˜`À ã¨∞YOQÍ =Ù<åfl=Ú—— Jx
K≥Ñ≤Ê# ~°∞‰õΩ¯ U^≥·<å =ÙO^•? LO^Õ"≥∂ K«∂_®e WOHÍ.]
11 = ã¨∂HõÎO: ~°∞‰õΩ¯Å∞ 12. ~åHõ∆ã¨∞Å∞ Hõ#Ѩ_»∞`ÀO>Ë „áê}O ÖËz
[D `å`«Ê~åºÅhfl ~°Ñ¶¨ÚQÍi"Õ.] =™ÈÎOk. D ã¨∞Î`«∞ÖËq∞\’ qã¨∞ÔQuÎOz,
1. ''q+¨Ø‚! [ á⁄QÆ_»Î! á⁄QÆ_»Î! á⁄QÆ_»Î!] „áê}ÏÅ∞ `À_Õã¨∞Î<åfl~Ú! ~åHõ∆ã¨∞Å`À
Q˘Ñ¨Ê QÆ∞}=ÚÅ∞ QÆÅ, Q˘Ñ¨Ê ~°kä J~Ú#, ‰õÄ~°∞Ûx, "åà◊§`À =∂\Ï¡_»QÆey`Õ, NǨÏi
Jkè‰õΩ_≥·#, ã¨[˚#∞ʼnõΩ P„t`«∞_≥·#, [ Wk QÆ∞iOz Zxfl ~°Ç¨Ï™êºÅ∞ `≥Å∞™êÎÜ≥∂!]
J~Ú#, Jk J~Ú#] =∞Ǩ q+¨µ‚=Ù#∞, 6. ''NǨÏs! h=Ù â◊¥~°∞_»=Ù. [ <Õ#∞,
"Õ^Œ=ÚÅ∞ „ѨHÍtOѨ*Ëã≤#q.—— Éèí[# KÕÜ«Ú"å_»#∞.] #n f~°=ÚÖ’ "Õ^Œ
2. ''NǨÏs! h J#∞„QÆǨÏ=Ú =Å¡ =∞O„`«=ÚÅ∞ K«^Œ∞=ÙK«∞<åfl#∞. ~°∞ufi
"Õ∞=Ú, Ü«Ú^Œú=ÚÅÖ’ ‰õÄ_» ÉèíÜ«∞ AÅ∞ x#∞fl P~åkèOzi.——
Ѩ_»=Ú. x#∞fl ã¨∞ÎuOK≥^Œ=Ú.—— [ D 7. ''q+¨Ø‚! Ö’Hõ=Ú#∞ HõÖ’¡Å Ѩ~°∞K«∞
Ü«Ú^Œú=ÚÅhfl, P <å\˜ `≥QÆÅ =∞^茺 =$„`åã¨∞~°∞x K«OÑ≤uq. x#∞fl J@∞=O\˜
^•_»∞ÖË HÍ=KåÛ?] "å_ç =x `≥Å∞ã¨∞H˘#fl"åiH˜, q^ŒºÅhfl
3. ''NǨÏs! *Ï˝#=Ú, ÉèÏQƺ=Ú, H©sÎ, ÃÇÏK«∞ÛQÆ „Ѩ™êkOK«∞=Ú!—— [ J=Ù#∞ =∞i!
h=Ù WzÛ#@¡~Ú`Õ, D ^•#=ÚÅ∞, ZO`« ÃÇÏK«∞ÛQÍ á⁄y_ç`Õ, JO`« ÃÇÏK«∞Û
Jxfl\˜ HõO>Ë L`«Î=∞"≥∞ÿ#q. Jq #tOѨ=Ù ÖÏÉèÏÅ∞ ^˘~°HÍe. HÍh, NǨÏi Z=~À
QÆ#Hõ.—— [ #tOKÕ ^•#=ÚÅ∞ Uq?] QÍh, q^ŒºÅ∞ W=fi_®xH˜ J`«<ÕO K≥Ü«∞º
4. [ J<ÕHõ á⁄QÆ_»ÎÅ`À ''J@∞=O\˜ QÆÅ_»∞? QÆ∞à’§ xOK«∞#fl q„QÆǨÏ"Õ∞ Hõ^•
ǨÏi, Ü«∞[˝=ÚÖ’ HõeÃã#∞.—— [ JHõ¯_» J`«#∞? P q„QÆǨÏO UO Wã¨∞ÎOk?]
u<˘K«∞Û, `åQ˘K«∞Û Hõ^•?!] 8. ''=∞Ǩ q+¨µ‚=Ù, Éèí‰õΩÎʼnõΩ
5. ''NǨÏs! [ =O^Œ á⁄QÆ_»ÎÅ∞!] ã¨^Œ∞æ} Jã¨OMϺHõ"≥∞ÿ# =~°=ÚÅ#∞ W=fiQÆÅ_»∞.
ã¨OѨ#∞flÅ∞, ã¨O™ê~° ÉèíÜ«∞=Ú ÖËx "åÔ~·, PÜ«∞# HõÖϺ}Ïk QÆ∞}=ÚÅ#∞, "Õ^Œ
~åHõ∆ã¨∞Å ^Œ∞~åƒù+¨Å`À#∞#fl x#∞fl, ã¨∞Î`«∞ =∞O„`«=ÚÅ∞ ™È΄`«=Ú KÕÜ«Ú#∞.—— [ =~°
Å`À „ѨHÍtOѨ*Ëã≤i.—— [ JHõ¯_»Hõ¯_® =ÚÅ∞ WzÛ, ™È΄`«=ÚÅ∞ fã¨∞‰õΩO\Ï_®?
40 "Õ^•Å∞
WKÕÛk J|^ŒÌO† fã¨∞‰õΩ<Õk x[O! ^Õ=Ù_ç g∞^Œ á⁄QÆ_»Î! P Jyfl ^Õ=Ù_»∞,
K«∂âß~å? "Õ^Œ =∞O„`åÅ∞ KÕ¿ã Ѩx q+¨µ‚=Ù ^•fi~å „Ñ¨HÍtOK«∞K«∞<åfl_»x, WHõ
Uq∞\˜? ^Õ=Ù_»∞<åfl_»x #q∞‡, á⁄QÆ_»ÎÅ∞ P á⁄QÆ_»Î q+¨µ‚=Ù g∞^Œ! q+¨µ‚=ÙH˜ ZO`«
áÈÔQÜ«∞º_»O!] ã≤QÆ∞æ ÖË^À, WOuO`« á⁄QÆ_»ÎÅ∞ q#_®xH˜!
9. ''JyflO´Ñ¨~°â◊√~å=Ú_»∞. P HÍh, J`«xfl J#ÖËO. D #=∞‡Hõã¨∞ÎÅ∞
~°∂Ѩ=Ú QÆÅ "å_≥·# q+¨µ‚=Ùx „áêiúOK«∞ KÕã¨∞Î<åfl~°∞ QÍh, J=`«Å q<Õ"å_»∞ ÖË_»∞
K«∞<åfl=Ú.—— Hõ^•?]
10. ''r=ÙÅ „ѨÉèí∞=Ó, ǨÏqã¨∞ûÅ#∞ 3. [ ''JO`«~å`å‡!—— Jx, JO`«~å`«‡x
JO^Œ∞ H˘#∞"å_»∂, ѨÓ~°‚ ã¨∞Y=O`«∞_»∂, Ñ≤ez, q+¨µ‚=Ùx á⁄QÆ_»=∞x, JO`«~å`«‡H˜
J~Ú# q+¨µ‚=Ùx ~°∞ufiAÅ∞ Ñ≤Å∞K«∞ K≥ѨÊ_»O! JO`«~å`«‡ =∞ø#OQÍ =ÙO>Ë,
K«∞<åfl~°∞.—— [ D Éèí[#Ö’, <Õ~°∞Û‰õΩ<Õk UO ^•xH˜ K≥¿ÑÊk Z=~°∞? Ô~O_À Éèí‰õΩÎ_ç JO`«
LO^À K≥ѨÊO_ç! Éèí[# KÕ¿ã ~°HÍÅ∞ ‰õÄ_® ~å`«‡H˜ K≥¿ÑÊk, ~°∞‰õΩ¯ Hõq JO`«~å`å‡?]
=∂~°_»O ÖË^Œ∞!] 4. ''U Ü«∞[=∂#∞_»∞ x#∞fl P~å
11. ''q+¨Ø‚! ^Õ=`«Å#O^Œih Ü«∞[˝=Ú kèOK«∞ K«∞<åfl_À J`«}˜‚ `«Ñ¨ÊHõ ZšѨC_»∂
#‰õΩ ~°Ñ≤ÊOѨÙ=Ú. h=٠Ǩϟ`«=Ù. ™È΄`«=Ú ~°H˜∆OK«∞ q+¨Ø‚!—— [ \©K«~°∞, ã¨∂ì_≥O@∞H˜
KÕÜ«∞^ŒQÆæ "å_»=Ù.—— [ <Õ#∞, Éèí[# KÕÜ«∞^ŒQÆæ K≥Ñ≤Ê#@ì<åfl HÍ^Œ∞† Ü«∞[=∂x, ¿ã=‰õΩ_çH˜
|O@∞x. x*ÏxH˜, |O@∞, Éèí[#Å∞ K≥Ñ≤Ê#@∞ì D ~°∞‰õΩ¯ Hõq, q+¨µ‚=ÙH˜
K≥Ü«∞º_»∞. ^èŒ#=Ú HÍ"åÅh, ã¨fi~°æO K≥ѨÊ_»O!]
^˘~°HÍÅh, HÀˆ~ Pâ◊ áÈ`«∞ÖË Éèí[#Å∞ 5. ''=∞Ǩ q+¨Ø‚! ^Õ=`«ÅO^Œ~°∂ h
KÕ™êÎ~°∞.] =Å¡ Ü«∞[˝=Ú#‰õΩ =K≥Û^Œ~°x U Ü«∞[
12. ''NǨÏs! ^Õ=`«ÅO^Œih, 'D =∂#∞_»∞ x#∞fl J~åkèOK«∞K«∞<åfl_À,
Ü«∞[˝=Ú#‰õΩ ~°O_ç— Jx „áÈ`«ûÇ≤ÏOK«∞! "åxx ZšѨC_»∂ PѨ^ŒÖÖ’ ~°H˜∆OѨÙ=Ú!——
"åi`À h=Ù‰‰õÄ_» `«Ñ¨ÊHõ ^ŒÜ«∞KÕ~Ú!—— [ Uq∞\˜, P Ü«∞[=∂xH˜ PѨ^ŒÅ∞?
[ JÜ≥∂º! Jk K≥áêÊÖÏ? JHõ¯_» ™È=∞ Ü«∞*Ï˝Å∞ KÕ~ÚOKÕ"å_çH˜ ‰õÄ_® PѨ^ŒÖË!
~°ã¨O =ÙO^À ÖË^À Jk K≥ѨÊO_ç! ™È=∞ ~°Hõ∆}Å∞ HÍ"åÖÏ? á⁄QÆ_»ÎÖ’¡ =∂~°∞Êefl
~°ã¨O ÖËx 'ѨÙ~°∞+¨µÅ ¿Ñ~°O@O— QÆ=∞xOK«O_ç!]
=ÙO@∞O^•?] 6. ''=∞Ǩ q+¨Ø‚! ZO`«QÍ<À „ѨHÍ
tOK«∞K«∞<åfl=Ù. WѨÙ_»∞, D Ü«∞[˝=ÚÖ’
12 = ã¨∂HõÎO: ~°∞‰õΩ¯Å∞ 8. "Õ∞=Ú JiÊOK«∞ ǨÏqã¨∞ûÅ#∞ fã¨∞H˘#∞
1. ''q+¨Ø‚! Ü«∞[˝=ÚÅ#∞ <åâ◊#=Ú @‰õΩ ^Õ=`« ÅO^Œih fã≤H˘x ~°=Ú‡!——
KÕÜ«Ú ^Œ∞~å‡~°∞æÅ#∞ [ PǨ! J@∞=O\˜ 7. ''=∞Ǩ q+¨Ø‚! x#∞fl ™ê=∞
L`«Î=ÚÅ∞ ‰õÄ_® L<åfl~°#fl=∂@!] `«Ñ¨ÊHõ QÍ#=ÚKÕ ã¨∞ÎuOK«∞K«∞O\˜q∞. ^èŒ#
<åâ◊#O KÕ~Ú! ѨÓiÎQÍ ^ŒÇ≤ÏOz "Õ~Ú!—— ^è•#º=ÚÅ#∞, Ѩل`«∞Å#∞, WK«∞Û#\˜ì
[ Jk [~°QƈH, D q#fláêÅ∞ =∞m§ =∞m§!] W+¨O´J<åflk Éè’QÆ=ÚÅ#∞ =∂‰õΩ
2. [ D ~°∞‰õΩ¯Ö’ L#fl^ŒO`å Jyfl Xã¨OQÆ∞=Ú.——
 ~°∞ˆQfi^ŒO 41
8. ''NǨÏs! `Õ[ã¨∞û`À „ѨHÍtOK«∞ q+¨µ‚=Ù H˘Å∞=Ù#fl g∞ =∞#ã¨∞ûÅ`À,
K«∞<åfl=Ù. ^Õ=`«ÅO^Œi`À Hõeã≤ =∂ "Õ^Œ=Ú#∞ J^茺ܫ∞#=Ú KÕã¨∂Î, ^•xx
™È΄`«=Ú#∞ JOwHõiOѨÙ=Ú.—— qã¨ÎiOѨ*ËÜ«∞O_ç!—— [ g∞ =∞#ã¨∞ŠѨx,
D =∞O„`åefl HõO~î°`å Ѩ@ì_»"Õ∞!]
6. [ D ~°∞‰õΩ¯Ö’ ''^Õgó—— Jx XHõ
13 = ã¨∂HõÎO: ~°∞‰õΩ¯Å∞ 12. =∂@ =ÙOk. ^•xH˜, XHõ KÀ@, ''ÅH©∆‡^ÕqH˜
1. [ á⁄QÆ_»ÎÅ `«~åfi`«] ''q+¨Ø‚! Q˘Ñ¨Ê ^•ã‘ Éèí∂`«∞ÖÏ~å! Ü«∞[˝=Ú#‰õΩ ~°O_»∞!——
"å_» =QÆ∞ h=Ù, =∂ Ü«∞[=∂x H˘~°‰õΩ Jx =ÙOk. ^•xˆH, WOHÀ KÀ@† ''=∞Ǩ
^Õ=`«Å#O^Œ ih PǨfixOz Ü«∂QÆ=Ú#∞ q+¨µ‚ Ѩ@ì =∞Ç≤Ï+¨µÖÏ~å! Ü«∞[˝=Ú#‰õΩ
PK«iOѨÙ=Ú.—— [ Ü«∞[˝=¸–Ü«∂QÆ=¸ ~°O_»∞!—— Jx =ÙOk. Ô~O_»∞ J~åúÅ∞
XHõ\˜ ÖψQ =Ù<åfl~Ú. Jq, Uq∞\’ WOHÍ K≥áêÊ~°∞. ''^Õgó——H˜ U J~°úO K≥Ñ≤Ê<å Ѷ¨~åfi
q=~åÅ∞ ÖË=Ù.] ÖË^Œ∞. ^•ã‘Å∞ ‰õÄ_® Ü«∞[=∂x KÕ`«∞Ö’¡H˜
2. ''q+¨Ø‚! h=Ù, `«#∂#áê`ü´^ÕǨÏ=Ú áÈÜÕ∞ "åàı§ Hõ^•? q+¨µ‚=Ù KÕ`«∞Ö’¡H˜ áÈÜÕ∞
#∞O_ç ѨÙ\˜ì# =∂@Å`À =ºHõÎ=∞QÆ∞"å_»=Ù Q˘Ñ¨Ê ^˘iH˜# "åà◊√§ Z=fiÔ~·<å, Ѩ@ì =∞Ç≤Ï
– Jx Ñ≤Å=|_»∞K«∞<åfl=Ù. [ JO>Ë, +¨µÖË! "≥Ú`åÎ xH˜ P_» "åà◊§x ‰õÄ_®
^Õ=Ù_»∞, ''=∂@ÅÖ’ xOz—— `«Ü«∂Ô~·# Ü«∞*Ï˝xH˜ Ñ≤eKå~°∞. JHõ¯_ÕO [~°∞QÆ∞
"å_Õ. x[OQÍ =Ù#fl "å_»∞ HÍ_»∞. Jã¨Öˇ·`Õ, `«∞O^À WOHÍ K≥ѨÊÖË^Œ∞.]
J`«_»∞ ÖË_»∞. =∂@ÅÖ’<Õ =Ù<åfl_»∞.] 7. ''^Œ∞~åæ ^Õq, '~å„u— ¿Ñ~°∞`À#∂†
Ü«∞[=∂xH˜, ^Õ=`«Å J#∞„QÆǨÏ=Ú ã¨∂~°º HÍ#Î, 'L+¨ã¨∞û— ¿Ñ~°∞`À#∂† Ñ≤Å=
HõÅ∞QÆ∞#@∞¡ KÕÜ«Ú=Ú.—— [ =∂@Å`À |_»`å~°∞. "å~°∞, ¢ã‘ÎÅ ~°∂ѨOÖ’ =Ù#fl
K≥Ü«∞º=Ü«∂º! =∂@ÖË Hõ^•?] q+¨µ‚"Õ. J\˜ì q+¨µ‚=Ùx Ü«∞[˝=Ú#‰õΩ PǨfi
3. ''r=ÙʼnõΩ „Ñ≤ÜÚ« _»∂, #~°∞ÅKÕ xOK«∞K«∞<åfl#∞.—— [ P ¢ã‘ÎÅ#∞. P ¢ã‘ÎÅ∞
ã¨∞uÎ OK«|_»∞"å_»∂ JQÆ∞ q+¨µ‚=Ù#∞ D =¿ãÎ, q+¨µ‚=Ù =zÛ#>Ëì.]
Ü«∞[˝=Ú#‰õΩ PǨfixOK«∞K«∞<åfl#∞.—— 8. ''q+¨µ‚ ~°∂Ѩ=Ú`À#∞#fl ^Õ=`«Å#∞,
[ #~°∞ÖË ã¨∞Îu™êÎ~°∞ ^Õ=Ù}˜‚. U Ñ≤@ìH©, U Ü«∞[˝=Ú#‰õΩ PǨfixOK«∞K«∞<åfl#∞.——
[O`«∞=ÙH©, P ÉÏ^èŒ ÖË^Œ∞! P „Ñ≤Ü«Ú_≥=_À 9. ''N^Õg, ã¨~°ã¨fif, =∞Ç‘Ï – D
#~°∞Å∞ HÍx r=ÙʼnõΩ Ѩ@ì^Œ∞.] =ÚQÆ∞æ~°∞ ^Õ=`«Å∂, q+¨µ‚ ~°∂ѨÙÅ∞. g~°∞,
4. ''q+¨Ø‚! h=٠Ǩϟ`«=Ù. =∂KÕ Ü«∞[˝=Ú#‰õΩ =zÛ, D QÆ_ç¤ Pã¨#=ÚÅÃÑ·
ã¨∞ÎuOѨ|_»∞ "å_»"≥· ã¨∞Y`«"Õ∞ ~°^èÕ´ã¨∞Y ‰õÄ~°∞ÛO^Œ∞~°∞ QÍHõ!—— [ ѨÙ~°∞+¨ ^Õ=`«Å∞
"≥∞ÿ# ~°^èŒ=ÚÖ’, ^Õ=`«Å`À Hõeã≤ ~°=Ú‡!—— ZHõ¯_» ‰õÄ~°∞ÛO\Ï~À `«~åfi`« K≥ѨÙ`åˆ~"≥∂!
[ XHõ¯ ~°^èŒOÖ’ Ѩ>Ëì@O`« =∞Ok ^Õ=`« K«∂^•ÌO!]
ÖË<å =ÙOk?] 10. [ q+¨µ‚H˜ á⁄QÆ_»ÎÅ∞!] ''P q+¨µ‚=Ù#∞
5. ''~°∞ufiAÖÏ~å! N q+¨µ‚=Ù, g∞ PǨfixOK«∞K«∞<åfl=Ú. PÜ«∞#, =∂
=∞#ã¨∞û #O^Œ∞ ™êH∆Í`«¯iOK«∞#∞. HÀÔ~¯Å∞ f~°∞ÛQÍHõ!—— [ JÜ≥∂º, HÀiHõefl
[ =∞#ã¨∞Ö’¡<Õ! Hõà◊§ =ÚO^Œ∞ HÍ^Œ∞.] WOHÍ f~°ÛÖË^•? fˆ~Û¿ãÎ, =∞m§ WÖÏ
42 "Õ^•Å∞
J_»QÆ~°∞ Hõ^•? ÖËHõáÈ`Õ, H˘`«Î HÀiHõÖÏ? 3. ''NǨÏs! h=Ù WO„^Œ∞_»=Ù.
=∞m§ f~°∞™êÎ_® =∞i? D ~°∞ˆQfi^ŒOÖ’ "åÜ«Ú=Ù=Ù. |$ǨÏã¨Êuq. q∞„`«∞_»=Ù.
=Ù#fl z=i ~°∞‰õΩ¯Ö’ ‰õÄ_® W^Õ =~°∞}∞_»=Ù. Jyflq. ѨÓ+¨}∞_»=Ù. ÉèíQÆ∞
J_»∞QÆ∞`å~å H˘OѨnã≤? q+¨µ‚=٠Ѩ~°∞=Ù _»=Ù. Pk`«∞º_»=Ù. W@∞¡ |Ǩï q^èŒ=Ú
áÈ`«∞Ok!] Å∞QÍ h=Ù K≥ѨÊ|_»∞K«∞<åfl=Ù. Ü«∞[˝=Ú
11. ''Éèí‰õΩÎÅ#∞ áêeOKÕ q+¨Ø‚! h=Ù, #‰õΩ ~°=Ú‡!—— [ Hõ=ÙÅ∞ XHõ~å, W^ŒÌ~å?
W`«~° ^Õ=`«Å‰õΩ ǨÏqã¨∞ûÅ x=Ú‡! Ü«∞[ J<ÕHõ `«~åÅ∞. WÖÏ K≥ѨÙ`«∂<Õ =ÙO\Ï~°∞.]
=∂#∞ʼnõΩ *Ï˝#=Ú HõÅ∞QÆ∞#∞.—— [ J=Ù#∞, 4. ''q+¨µ‚~°∂ѨÙÖˇ·# ^Õ=`«ÖÏ~å!
''U ^Õ=`«Å∂ Ug∞ W=fi~°∞~å ÉÏ|∂—— Jx K«=∞#=ÚÅ<Õ áê„`«Å Ü«∞O^Œ∞#fl ™È=∞
`«Ñ¨Ê‰õΩO_® *Ï˝#O HõÖQÍe =∞i!] ~°ã¨=ÚÅ∞ =∞^èŒ∞~°=ÚÅ∞. =∞`«∞ΠѨÙ\˜ìOK«∞
12. ''™êfiǨ! – Jx Ñ≤Å=|_»∞ ¢ã‘Î #q. „^Œ= ~°∂Ѩ=ÚÅ∞. Jq, g∞ H˘~°‰õΩ
~°∂ѨÙ_»QÆ∞ q+¨µ‚=Ù, Ü«∞[=∂x QÆ$ǨÏ=Ú ã≤^Œú=ÚQÍ #∞#flq.—— [ ^Õ=`«ÅˆH =∞`«∞Î
#O^Œ∞ [~°∞QÆ∞ Ü«∞[˝=Ú#∞, `«# H˘~°‰õΩ ѨÙ\˜ìOKÕ áêhÜ«∞O, ^Õ=`«Å Hõ<åfl Q˘Ñ¨Êk
ã‘fiHõiOK«∞QÍHõ!—— [ ''D Ü«∞[˝=Ú <å H˘~°ˆH Hõ^•? J^Õ Jã¨Öˇ·# ^Õ=`«!]
[iyOk—— Jx q+¨µ‚=Ù J#∞HÀ"åe. J~°úO 5. ''NǨÏs! h‰õΩ ™È΄`«O! ~å!——
W^Õ<å? Wk HÍHõáÈ`Õ, ѨO_ç`«∞ÖË W=fiÖËx 6. ''NǨÏs! h QÆ∞„~°=ÚÅ gѨÙÅ∞ <Õu
J~åúxfl, <Õ<≥ÖÏ W=fiQÆÅ#∞? Z=iH˜ `Àz =Öˇ #∞#∞ÃÑ·#q. ™È=∞ áê#=ÚÅ H˘~°‰õΩ
#@∞ì "åà◊√§ J#∞HÀO_ç!] x#∂fl, ^Õ=`«Å#∂, `≥K«∞Û@‰õΩ QÆ∞„~°
=ÚÅ∞ q∞=Ú‡ Ñ≤Å∞K«∞K«∞#flq.—— [ QÆ∞„~å
14 = ã¨∂HõÎO: ~°∞‰õΩ¯Å∞ 12. ʼnõΩ ™È=∞ ~°™êÅ∞ `åyOz |O_çH˜ Hõ_ç`Õ
[ ã¨∞Î`«∞Ö’¡ U"≥∞ÿ<å =∂~°∞Ê =ÙO^Õ"≥∂ ZÖÏ =ÙO@∞O^À, Jq ZÖÏ ÔQO`«∞`åÜ≥∂,
QÆ=∞ xOK«O_ç!] |O_çÖ’ ZH˜¯# ^Õ=`«Å∞ ZÖÏ ZQÆ∞~°∞
1. ''NǨÏs! =∂ HÀiHõÅ H˘~°‰õΩ "Õ∞=Ú `å~À, U ~°∞‰õį K≥ѨÊÖË^Œ∞. Hõ=ÙʼnõΩ JO`«
KÕÜ«Ú ã¨∞Î`«∞Å∞ q#∞@‰õÄ, ™È=∞ ~°ã¨=Ú ™⁄QÆÃã·# Hõq`« `ÀK«ÖË^•?]
¿ãqOK«∞@ H˘~°‰õÄ, ^Õ=`«ÅO^Œi`À#∂ 7. ''q+¨Ø‚! ^Õ=`«Å∞, ÉèÏ~°ºÅ`À ‰õÄ_®
Hõeã≤ Ü«∂QÆ=Ú#‰õΩ qKÕÛÜ«Ú=Ú.—— Ü«∂QÆ=Ú#‰õΩ =K«∞Û#@∞¡ KÕ~Ú!——
2. ''q+¨Ø‚! "Õ∞^è•qq! Hõ}fi =∞ǨÏi¬ [ ÉèÏ~°ºÅ∞ ‰õÄ_® ^Õ=`«ÖË<å? q+¨µ‚=Ù
=Oâ◊=Ú "å~°=Ú "Õ∞=Ú, [ ZO`« Q˘Ñ¨Ê K«∂ѨÙ, ~åHõ∆㨠=x`«Å g∞^Œ Ѩ_»ÖË^•?]
"å~°"≥∂] x#∞fl Ü«∂QÆ=Ú#‰õΩ PǨfixOK«∞ 8. ''"Õ∞=Ú '=+¨\ò— Jx =+¨\ϯ~°=Ú
K«∞<åfl=Ú. ^Õ=`«Å`À ~°=Ú‡!—— [ q+¨µ‚=Ù KÕã≤##∂, ^Õ=`«ÅO^Œ~°∂ ™È=∞ ~°ã¨=Ú
=¿ãÎ KåÅ^•? U ^Õ=`« Uq∞ W=fiQÆÅ_À <å™êfikO`«∞~°∞ QÍHõ!—— [ ~°=∞‡x Ñ≤eÛ#
K≥ѨÊÖËO Hõ^•? JO^Œsfl Ñ≤eÛ K«∂^•ÌO. "åà◊√§, =zÛ# "åà◊§`À, J^Õ^À =∂@
ÖËHõáÈ`Õ, U ^Õ=`«HÀ HÀѨO =ã¨∞ÎOk, `«#x J#_»O ZO^Œ∞‰õΩ? WO\˜ "åà◊√§ JѨÊ\˜ˆH
Ñ≤Å=ÖË^Œx. Ñ≤e¿ãÎ áÈ`«∞Ok. ZO^Œ∞‰õΩ `åˆQã≤, =∞`≥ÎH˜¯ =Ù<åfl~å?]
"åà◊§`À `«O\Ï?] 9. [ á⁄QÆ_»ÎÅ∞! á⁄QÆ_»ÎÅ∞!] ''NǨÏi,
 ~°∞ˆQfi^ŒO 43
ã¨fi~°æ=Ú #∞O_ç ^Õ=`«Å#∞ Ü«∂QÆ=Ú#‰õΩ 5. ''q+¨Ø‚! =∂`À h ¿ãflǨÏ=Ú âßtfi`«
fã≤H˘x =K«∞ÛK«∞<åfl_»∞.—— [ NǨÏi KÕ¿ã "≥∞ÿ#k. '„|Ǩχ— J#∞ ~°∞ufiAx áê„`«`À
Ѩx Wk XHõ¯>Ë QÍHõ, WOHÀ Ѩx U^≥·<å ™È=∞ ~°ã¨=Ú ¿ãqOѨÙ=Ú.—— [ D ~°∞‰õΩ¯Ö’¡
=ÙO^•?] UO <Õ~°∞Û‰õΩO@∞<åflO? nxfl ''Ñ≤zÛ——
10. ''NǨÏs! WO„^Œ∞_»∂, "åÜ«Ú=Ó J<åÖÏ, ''*Ï˝#O—— J<åÖÏ? z#fl Ñ≤Å¡Å∞
=O\˜ "åi`À =∞^èŒ∞=Ù H˘~°‰õΩ ~°=Ú‡!—— g\˜x K«^Œ∞=Ù`«∂ Z^ŒQÍÖÏ!]
11. ''NǨÏs! h=Ù, =∂ Ü«∂QÆ=Ú#∞ 6. ''q∞„`å, =~°∞}∞ÖÏ~å! ~°∞`«∞
^Õ=`«Å‰õΩ JOkOK«∞=Ú!—— ã¨O|O^èŒ"≥∞ÿ# áê„`«Å`À ™È=∞ ~°ã¨=Ú
12. ''NǨÏs! ~°^èŒ=Ú#‰õΩ QÆiHõ =O\˜ „`åQÆO_ç!——
ѨK«Ûx, Z„~°x QÆ∞„~°=ÚÅ#∞ ѨÓ#∞Û! P 7. ''~°∞ufiAÅ∞, ™È=∞ Å`«Å#∞
~°^èŒ=ÚÖ’ ^Õ=`«Å#∞ fã¨∞H˘x ~°=Ú‡!—— Ñ≤O_»∞@ H˘~°‰õΩ, KÕ`«∞ÅÖ’ ~åà◊§#∞
LOK«∞H˘x, NǨÏix ã¨∞ÎuOK«∞K«∞<åfl~°∞.——
15 = ã¨∂HõÎO: ~°∞‰õΩ¯Å∞ 12. [ JÜ≥∂º, =ÚO^Œ∞ P ~°ã¨O Ѩx KÕÜ«∞O_ç!
ã¨∞Î`«∞Å∞ `«~åfi`«.]
1. ''NǨÏs! ~°∞`«∞=Ù#‰õΩ `«y#@∞¡
™È=∞ ~°ã¨=Ú#∞ „QÀÅ∞=Ú. =∞`«∞Î#∞ Hõe 8. ''NǨÏi, =∂‰õΩ ^èŒ#=ÚÅ xK«∞Û
yOK«∞ P áêhÜ«∞O, h Hõ_»∞ѨÙÖ’ KÕ~°∞ QÍHõ! "å\˜x "Õ∞=Ú á⁄Ok, uiy ^•xx
QÍHõ!—— [ ^Õ=`«Ö’¡ "≥·^Œ∞º_»∞ =ÙO\Ï_®? ^Õ=`«ÅˆH ã¨=∞iÛOK«QÆÅ=Ú.—— [ "åà◊√§
J`«#∂ `åy `«∂Å∞`«∂ =ÙO\Ï_® H˘OѨ WKÕÛk, "åà◊§ˆH WKÕÛ¿ãÎ, D HÀiHõÅ QÀÅ
nã≤? D `åQÆ∞_»∞ ^Õ=`å ~ÀQÆ∞Å`À J`«_çH˜ JO`å ZO^Œ∞‰õΩ?]
KåÖÏ Ñ¨x, áêѨO!] 9. ''NǨÏi, ™È=∞ ~°ã¨=Ú#∞ QÀ~°∞
2. ''"åÜ«Ú=ÙÖÏ~å! g∞~°∞ áê=#∞Å∞. K«∞<åfl_»∞. '<Õ+¨ì—Ü«∞#∞ áê„`«`À ™È=∞
g∞‰õΩ 'áÈ`«$—Åx ¿Ñ~°∞. 'áÈ`«$— J#∞ ~°ã¨=Ú#∞ ã¨=∞iÊOK«∞_»∞!——
áê„`«`À g∞~°∞ ™È=∞ ~°ã¨=Ú#∞ ¿ãqOz, 10. ''N q+¨Ø‚! h QÆ∞iOz <åÅ∞QÆ=
=∂ Ü«∂QÆ=Ú#∞ Ѩq„`«O K≥Ü«∞ºO_ç!—— [ U =∂~°∞ Ü«∂QÆ=Ú KÕÜ«ÚK«∞<åfl=Ú. =∂
^Õ=`«H˜ WKÕÛ yxfl, P ^Õ=`« ¿Ñ~°∞`À HÀiHõÅ∞ f~°∞Û"å_»=Ù Hõ=Ú‡!—— [ HÀiHõÅ∞
=ÙO@∞O^Õ"≥∂!] ‰õÄ_®, <åÅ∞QÆ= =∂~°∞ HÀˆ~ HÀiHõÖÏ?]
3. ''NǨÏs! ~°∞`«∞=Ù#‰õΩ `«y# 11. ''j„Ѷ¨∞ QÆ=∞#=Ú QÆÅ Jtfi#∞
áê„`«`À ™È=∞ ~°ã¨=Ú ¿ãqOѨÙ=Ú.—— ÖÏ~å! g∞~°∞ Ѩq„`«∞Å∞. Jyfl`À ã¨=∂
[ ~°∞`«∞=ÙÅÖ’ ^˘iˆH Ѩ^•~åúÅ`À P #∞Å∞. g∞iѨÙ_»∞, ™È=∞ ~°ã¨=Ú#∞ P™êfi
=∞^ŒºO `«Ü«∂~°=Ù`«∞O^Õ"≥∂! Jn, ^•xH˜ kOѨÙ_»∞!——
~°∞`«∞=Ù`À ã¨O|O^èŒO!] 12. ''q+¨Ø‚! h=Ù âßtfi`«∞_»=Ù.
4. ''NǨÏs! ^Õ=`«Å#∞ fã¨∞H˘x =zÛ, ã¨~°fi=¸ "åºÑ≤OK«∞ "å_»=QÆ∞@KÕ 'ã¨O`«º—
^Õ=`«Å#∞, L`«Î~°"Õn´ã¨^Œó ™ê÷#=ÚÅÖ’ Jx Ñ≤Å=|_»∞K«∞<åfl=Ù. h=Ù 'QÍ~°› Ѩ`«º—
‰õÄ~°∞ÛO_»Éˇ@∞ì=Ú!—— áê„`«`À ™È=∞ ~°ã¨=Ú ¿ãqOѨÙ=Ú!——
44 "Õ^•Å∞
16 = ã¨∂HõÎO: ~°∞‰õΩ¯Å∞ 9. WO`« `åQÆ∞É’`å!]
1. ''NǨÏs! =∞Oz =ã¨∞Î=ÙÅ#∞ K«∂K«∞ 4. ''NǨÏs! ~å!——
Hõ#∞flÅ∞ QÆÅ h QÆ∞„~°=ÚÅ∞ [ K≥_»¤ =ã¨∞Î 5. ''NǨÏs! ^ŒÑ≤Ê Q˘x# =∞$QÆ=Ú =ÖË,
=Ùefl K«∂_»"å P Hõ#∞flÅ∞?] x#∞fl =∂ =∂ ™È=∞ ~°ã¨=Ú „`åQÆ∞=Ú!——
Ü«∂QÆ=Ú#‰õΩ fã≤H˘x =K«∞Û#∞QÍHõ!—— 6. ''NǨÏs! ™È=∞=Ú#∞ ¿ãqOѨÙ=Ú.——
2. ''NǨÏi QÆ∞„~°=ÚÖÏ~å! <Õu`À 7. ''q#∞ "åiH˜ ã¨∞Y=∞QÆ∞ h ã¨∞Îu
Hõeã≤# D ÉÁ~°∞QÆ∞Å∞ g∞ H˘~°ˆH =Ù#flq. h‰õΩ PǨ¡^Œq∞K«∞Û#∞QÍHõ! ™È=∞ ~°ã¨=Ú
q+¨µ‚=Ù#∞ ~°^èŒ=ÚÃÑ· ã¨∞Y=ÚQÆ fã≤H˘x „QÀÅ∞=Ú!——
~°O_»∞!—— [ ~°^è•xfl ÖÏQÍÅO>Ë, ÉÁ~°∞QÆ∞Å∞ 8. ''NǨÏi, Ü«∞[=∂#∞Å ã¨O`À+¨=Ú
u<Õk ZѨC_»∞?] H˘~°‰õΩ QÍx, `«# QÆ∞}=ÚÅ∞ K«∂ѨÙ@
3. NǨÏix L^ŒÜ«∞=Ú# XHõ H˘~°‰õΩ QÍx, Ü«∂QÆ=Ú ÅxflO\˜H©,
Ü«∂QÆ=Ú#‰õÄ, =∞^蕺ǨÏfl=Ú Ô~O_»= ™È=∞=Ú H˘~°‰õΩ "≥à◊√§K«∞<åfl_»∞.—— [ "≥àı§k
Ü«∂QÆ=Ú H˘~°‰õÄ, ™êÜ«∞O„`«=Ú =¸_»= ™È=∞=Ú H˘~°ˆH]
Ü«∂QÆ=Ú H˘~°‰õÄ, ™È=∞ ~°ã¨=Ú „`åQÆ∞ 9. ''NǨÏs! QÀ=ÙÅ H˘~°‰õÄ, QÆ∞„~°=ÚÅ
@‰õΩ PǨfixOK«∞K«∞<åfl=Ú!—— [ =ÚѨÓÊ H˘~°‰õÄ, =∂ HÀiHõÅ#∞ `≥eã≤H˘x, =∂‰õΩ
@ÖÏ `åQÆ∞_»∞ Éè’[<åÖÏ? D ~°∞‰õΩ¯`À "å\˜x WzÛ, =∂ HÀiHõÅ∞ f~°∞Û=Ú! x#∞fl
NǨÏi Ѩ~°∞=O`å áÈ`«∞Ok. DÜ«∞#, ã¨∞Îu KÕÜ«Ú^Œ=Ú!——
WѨÊ\˜H˜, 16 ã¨∂HÍÎÅ =~°‰õÄ K«∂âßO. D ã¨∂HÍÎÖ’¡ =Ù#fl ~°∞‰õΩ¯efl, XHõ¯
^•xfl ‰õÄ_® =keÃÑ@ì‰õΩO_® K«∂Ñ≤OKå#∞. HÍh, `«~åfi`« ã¨∂HÍÎefl, XHõ¯
~°∞‰õΩ¯x ‰õÄ_® q_çz ÃÑ@ì‰õΩO_® K«∂Ñ≤OK«_»O ™ê^茺O HÍ^Œ∞. ZO^Œ∞HõO>Ë,
~°∞ˆQfi^ŒO "≥Ú`«ÎOÖ’ =Ù#fl ~°∞‰õΩ¯Å ÖˇHõ¯ 10,000 x ^•\˜ áÈ~Ú =ÙO@∞Ok.
~°∞ˆQfi^ŒOÖ’, ''=∞O_»ÅO—— J<Õ ¿Ñ~°∞`À =Ù#fl ÉèÏQÍÅ∞ 10 Jh, P 10
=∞O_»ÖÏÅÖ’#∂ =Ù#fl ã¨∂HÍÎÅ ã¨OYº 1,017 Jh, XHõ Ѩiâ’^èŒ# „QÆO^èŒOÖ’
K«∂âß#∞. [ ‰õΩ~°∞=∞^•Ìe ǨÏÜ«∞„w= â◊~°‡ QÍi ѨÙã¨ÎHõOÖ’] P 1017 ã¨∂HÍÎÖ’¡ =Ù#fl
~°∞‰õΩ¯Å ã¨OYºx ÖˇHõ¯ Hõ_ç`Õ, Jk 10 "ÕÅx ^•\˜ áÈ`«∞Ok. „Ѩf ~°∞‰õΩ¯h
K«∂_»Hõ áÈ=_®xH˜ HÍ~°}O, "å\˜ ã¨OM˺ HÍ^Œ∞† "å\˜`À J=ã¨~°"Õ∞ LO_»^Œ∞.
J^Õ "≥Ú^Œ\˜ HÍ~°}O. 16 = ã¨∂HõÎO ^•HÍ U q+¨Ü«∂Å∞ K«∂âß"≥∂, `«~åfi`«
ã¨∂HÍÎÖ’¡ ‰õÄ_® J^Õ K«∂_»=Åã≤ =ã¨∞ÎOk. ™ê~åOâ◊O JO`å XHõ>Ë. Hõq`«Ö’¡,
z#fl z#fl `Õ_®Å∞ =∂„`«"Õ∞ =ÙO\Ï~Ú.
~°∞ˆQfi^Œ ™êÇ≤Ï`«ºOÖ’ =Ù#fl ÉèÏQÍÅ ¿Ñ~°∞¡, XHõ\’ Ô~O_À ~°HÍÅ∞ HÍ=Ù.
=∞O_»ÖÏÅ∞, J+¨ìHÍÅ∞, J^蕺ܫ∂Å∞, J#∞"åHÍÅ∞, =~åæÅ∞, ã¨∂HÍÎÅ∞ – WÖÏ,
P ÉèÏQÍÅ∞ Wxfl ¿Ñ~°¡Ö’, Wxfl ã¨O|O^è•Ö`À =Ù<åfl~Ú. z=iH˜, ã¨∂HÍÎÖ’¡ =ÙO_Õ
Hõq`«ÖË, D "Õ^ŒO WKÕÛ Jã¨Å∞ ™êÇ≤Ï`«ºO.
D ™êÇ≤Ï`«ºOÖ’ =Ù#fl Jã¨Å∞ ™ê~åOâ◊O, „Ѩ^è•#OQÍ ^Õ=Ùà◊§x
 ~°∞ˆQfi^ŒO 45
„áêiúOK«_®Å∂, Ü«∂zOK«_®Å∂ =∂„`«"Õ∞. JÖÏ „áêiúOKÕ "åà◊√§, `«=∞ HÀiHõÅ∞
f~°Û=∞x, ^Õ=Ùà◊§x J_»∞QÆ∞`å~°∞. P HÀiHõÅhfl, ^èŒ#O HÀã¨O! Éè’QÆ ÉèÏQͺÅ
HÀã¨O! Ü«Ú^•úÅÖ’ q[Ü«∂Å HÀã¨O! â◊`«$=ÙÅ <åâ◊#O HÀã¨O! – Jã¨Å∞, P â◊`«$
=ÙÅ∞ Z=~À, P Ü«Ú^•úÅ∞ ZO^Œ∞HÀ, WѨÊ\˜ =~°‰õÄ K«∂ã≤# 16 ã¨∂HÍÎÖÖ’#∂
ã¨Ê+¨ìOQÍ Hõ#Ѩ_»ÖË^Œ∞. J~Ú`Õ, gà◊§ P=Ùbfl, |OQÍ~åhfl, ~åHõ∆ã¨∞Å∞ J<Õ
â◊`«$=ÙÅ∞ Z`«∞ΉõΩáÈ~Ú#@∞ì Ô~O_»∞ =¸_»∞ ã¨O^Œ~åƒùÖ’¡ =∂„`«"Õ∞ Hõ#Ѩ_çOk. P
q=~åÅhfl WOHÍ `«~åfi`« ~°∞‰õΩ¯Ö’¡ Hõ#Ѩ_»`åÜÕ∞"≥∂!
=∂#=ÙÅ rq`åʼnõΩ ^≥·"å~å^èŒ#Å∂, P qâßfi™êÅ∂, J`«º=ã¨~° q+¨Ü«∂ÖË
– Jx #"Õ∞‡ "åà◊§H˜, D ''~°∞ˆQfi^Œ „QÆO^èŒO——, J`«º=ã¨~° „QÆO^èŒ"Õ∞ J=Ù`«∞Ok. <Õ#∞
WѨÊ\˜H˜ nxfl =∂„`«"Õ∞ K«∂ã¨∞Î<åfl#∞, W`«~° "Õ^•Å∞ ZÖÏ =Ù<åflÜ≥∂ WOHÍ
`≥b^Œ∞.
Éè∫uHõ "å^Œ J=QÍǨÏ# „ѨHÍ~°O, <Õ#∞ <å 20 = ã¨O=`«û~°O =Ü«∞ã¨∞ xOp
<Õ~°∞Û‰õΩ#flk, ''^≥·=O J<Õ qâßfiã¨O ѨÓiÎQÍ J*Ï˝#O—— Jx! WѨÊ\˜ =~°‰õÄ
K«∂ã≤# ~°∞‰õΩ¯Ö’¡ ‰õÄ_® XHõ KÀ@, K«∂ã≤#k, ^≥·=O J<Õ NǨÏi, ''=∂@Ö’¡
ѨÙ\˜ì#—— "å_Õ! ^≥·=O J<Õk, x[OQÍ L#fl "å_À, L#fl â◊HÀÎ, HÍ^Œ∞. Wk, KåÖÏ
`ÕeQÍæ J~°úO KÕã¨∞HÀQÆeˆQ q+¨Ü«∞O. WÖÏO\˜ Jaè„áêÜ«∞O`À =Ù#fl <å‰õΩ, D
~°K«#Ö’ =Ù#fl D ^≥·"å~å^èŒ# Éèí[# ZÖÏ #K«∞Û`«∞Ok? ^•x =Å¡ ã¨=∂*ÏxH˜ U
LѨÜ≥∂QÆO =Ù#fl@∞ì Hõ#Ѩ_»∞`«∞Ok?
D ~°∞ˆQfi^ŒOÖ’ „áêp# ã¨=∂[Ѩ٠ÅHõ∆}ÏÅ∞ H˘xfl Hõ#Ѩ_»∞`«∞<åfl~Ú. P=ÙÅ
ã¨OѨ^•, "å\˜x Z`«∞ΉõΩáÈ_®Å∂, á⁄\Ï¡@Å∂, Ü«∞[=∂#∞Å∂ – Éèí$`«∞ºÅ∂,
Ü«∂K«‰õΩÅ∂, ^èŒ<åxfl Éèí∂q∞Ö’ ^•K«_®Å∂, WOHÍ, WOHÍ! `«~åfi`« K«∂_»É’ÜÕ∞
ã¨=∂Kå~°OÖ’ ‰õÄ_® P <å\˜ ã¨=∂[O WOHÍ Hõ#Ѩ_»=K«∞Û. P q+¨Ü«∂Å∞
^˘iH˜`Õ, `≥Å∞ã¨∞HÀ=K«∞Û QÍh, „Ѩf ~°∞‰õΩ¯Ö’#∂ =Ù#flk, Jã¨`åºÅ ѨÙ@ìÖˇ·#
^≥·"å~å^èŒ#ÖË.
1,017 ã¨∂HÍÎÅ∞ =Ù#fl „QÆO^èŒOÖ’ 16 ã¨∂HÍÎefl =∂„`«"Õ∞ K«∂ã≤, P „QÆO^èŒO
QÆ∞iOz JѨC_Õ =∂\Ï¡_»∞HÀ=_»O <åºÜ«∞O HÍ^Œ∞. Wk XHõ 'Hõ^茗 HÍ^Œ∞. 'Hõ^茗
HÍHõáÈ~Ú<å, Wk, P <å\˜ ã¨=∂[Ѩ٠Hõ^èŒ HÍ=K«∞Û! ''P <å\˜ ã¨=∂[=¸, P
<å\˜ ã¨O㨯$`« ÉèÏëê, WÖÏ =Ù<åflÜ«∂!—— Jx `≥Å∞ã¨∞‰õΩO>Ë, UO KÕ™êÎO?
'=∞Oz—x fã¨∞‰õΩO\ÏO. '=∞Oz HÍx ^•xfl— Ѩ\˜ìOK«∞HÀ=Ú. P „QÆO^è•xfl,
„QÆO^è•ÅÜ«∂Ö’¡ Éèí„^Œ Ѩ~°∞™êÎO. ^•xH˜ #=∞™ê¯~åÅ∞ KÕã¨∂Î ^•xfl <≥uÎ#
ÃÑ@∞ìHÀ#Hõ¯~°ÖË^Œ∞. D <å\˜H© P `≥eq ÖËHõáÈ`Õ, D „Ѩã¨∞Î`« ã¨=∂[O ‰õÄ_®
WOHÍ „áêp# ã¨=∂["Õ∞ QÍh, ''JÉèí∞º^ŒÜ«∞ =∂#= ã¨=∂[O—— J=^Œ∞.
=∞#‰õΩ `≥eÜ«∞x U ™êÇ≤Ï`«ºO QÆ∞iOz J~Ú<å, ''Wk KåÖÏ Q˘Ñ¨Ê „QÆO^èŒO!
Ѩq„`« „QÆO^èŒO!—— JO@∂ ^•xH˜ =¸~°öѨ٠Éèí[#Å∞ K≥Ü«∞º_»O HÍ^Œ∞. P
™êÇ≤Ï`«ºO ZÖÏ =ÙO^À, JO^Œ∞Ö’ UO =ÙO^À, K«kq K«∂_®e! JѨC_Õ XHõ
46 "Õ^•Å∞
<åºÜ«∞"≥∞ÿ# Jaè„áêÜ«∂xH˜ ~å"åe.
WO`«‰õΩ =ÚO^Œ∞ 16 ã¨∂HÍÎÖ’¡ UO K«∂âß"≥∂, `«~åfi`« ‰õÄ_® J^Õ K«∂™êÎO!
Jxfl KÀ\Ï¡ J^Õ =Ù#flѨC_»∞, `«~åfi`« K«∂_»É’ÜÕ∞ ã¨∂HÍÎÅÖ’ „Ѩf ~°∞‰õΩ¯h
K«∂_»_»O, ã¨=∞Ü«∞O =$^è• Ñ¨x! U ~°∞‰õΩ¯Ö’ J~Ú<å, NǨÏs, Nq+¨µ‚=Ó, ™È=∞
~°ã¨O, Ü«∞[=∂h, Ü«∞[˝=¸ – Ü«∂QÆ=¸, Jwfl, "åÜ«Ú=Ó, =∞~°∞`«∞ÎÅ∂,
HÀiHõÅ∂, ^èŒ#=¸, â◊`«$=ÙÅ∂, ~åHõ∆ã¨∞Å∂, ^Õ=`«Å∂, QÆ∞„~åÅ∂, Ü«∂QÍxH˜
~°O_ô! – W^Õ áê@! W^Õ Éèí[#! W^Õ P ã¨=∂[O!
Jhfl XHõ>Ë HÍ|\˜ì, „Ѩf ~°∞‰õΩ¯h WO`«‰õΩ =ÚO^Œ∞ K«∂ã≤#O`« q=~åÅ`À
K«∂_»#Hõ¯~° ÖË^Œ∞. `≥Å∞ã¨∞HÀ^ŒQÆæ JOâ◊O QÍh, <Õ~°∞ÛHÀ^ŒQÆæ JOâ◊O QÍh, ZHõ¯_≥·<å
^˘iH˜`Õ, ^•xfl =^Œ∞Å∞HÀ#Hõ¯~°ÖË^Œ∞.
<Õ#∞, D Ѩx ÃÑ@∞ì‰õΩ<åfl#∞ HÍ|\˜ì, Jxfl ã¨∂HÍÎÅÖ’#∂, „Ѩf ~°∞‰õΩ¯h
K«^Œ∞=Ù`å#∞. W+¨ìO ÖËHõáÈ~Ú<å K«^Œ"åe. Éèí[#Å qâıëêefl =∞m§ =∞m§
K≥ѨʉõΩO_® =kÖË™êÎ#∞. QÆ=∞xOK«^ŒQÆæ qâıëêefl =∂„`«"Õ∞ „Ѩ™êÎq™êÎ#∞. WO`«
=~°‰õÄ 16 ã¨∂HÍÎÅ∞ K«∂âßO. 17= ã¨∂HõÎO xOp „Ѩf ~°∞‰õΩ¯h K«∂Ñ≤OK«_»O
[~°QÆ^Œ∞.
D „QÆO^èŒOÖ’ UO =ÙO^À K«∂_»QÆeˆQ #=¸<åefl K«∂¿ãÎ KåÅ∞!
17 = ã¨∂HõÎOÖ’, 9 ~°∞‰õΩ¯Å∞ =Ù<åfl~Ú. <å\˜H© Ü«∂K«‰õΩÅ∞ J_»∞‰õΩ¯O@∂ |uˆH
"å\˜Ö’¡, XHõ¯ ~°∞‰õΩ¯ `«Ñ¨Ê, q∞QÆ`åq =Ù<åfl~°O>Ë, D ã¨=∂[O WOHÍ P <å\˜
^ŒO_»QÆ! K«∂_»=eã≤Ok, 6 = ~°∞‰õΩ¯. „áêp# ã¨=∂["Õ∞!
JO^Œ∞Ö’, ''^èŒ#=Ú#∞ Éèí∂q∞Ö’ ^•z 18 = ã¨∂HõÎOÖ’, 9 ~°∞‰õΩ¯Å∞.
~°H˜∆OK«∞H˘#QÆÅ=Ú—— Jx =ÙOk. P ^èŒ#O, WO^Œ∞Ö’, 3 = ~°∞‰õΩ¯Ö’ ''=∂#=Ù_»∞,
"≥O_çQÍ =ÙO^À, |OQÍ~°OQÍ =ÙO^À, P q∞H˜¯e Ç≤ÏO™ê ã¨fiÉèÏ==Ú HõÅ"å_»∞—— Jx
q=~°O ÖË^Œ∞. JÖÏ ^•K«∞HÀHõáÈ`Õ, â◊`«$ =ÙOk. D =∂@Å∞ ~åã≤# Hõq ‰õÄ_®
=ÙÅ ^•_»∞Å =Å¡ JO`å áÈ`«∞O^Œx J#∞ =∂#=Ù_Õ. J`«_»∂ JO`Õ J~Ú =ÙO_®e
HÀ"åe. P ^•_»∞Å∞, `≥QÆÅ =∞^茺 áÈ~å Hõ^•? HÍh J`«_»∞ JÖÏ J#∞HÀ_»∞. `«#∞
\ÏÖË HÍ=K«∞Û. P 6 = ~°∞‰õΩ¯Ö’<Õ ''`«Ñ¨ÊHõ Q˘Ñ¨Ê "å_ç#h, â◊`«$=ÙÖË Ç≤ÏO™ê ã¨fiÉèÏ
Ü«∂K«‰õΩʼnõΩ ^•#=Ú ÖÁ#~°∞Î=Ú—— Jx =O`À =ÙO\Ï~°h, D ~°∞‰õΩ¯ Hõq J~°úO. D
‰õÄ_® =ÙOk. JO>Ë, P HÍÅOÖ’, JHõ¯_», ã¨∂HõÎOÖ’, 9 = ~°∞‰õΩ¯Ö’, ''q+¨µ‚=ÙH˜,
''Ü«∂K«‰õΩÅ∞—— =Ù<åfl~°#fl=∂@! `≥QÆÅ ã¨fi~°æO Hõ<åfl Ü«∂QÆâßÖË „Ñ≤Ü«∞O—— J@!
áÈ~å\ÏÖ’¡ F_ç áÈ~Ú# `≥QÆ "åà◊√§, ÔQe Ü«∂QÆâßÅÖ’ ^˘iˆH ^Œ@ì"≥∞ÿ# =∞^ŒºO,
z# `≥QÆH˜ ÉÏxã¨Öˇ·áÈ`å~°∞! "≥Ú^Œ@, ÉÏx ã¨fi~°æOÖ’ ‰õÄ_® ^˘~°Hõ^Õ"≥∂! ~°∞‰õΩ¯Ö’¡ UO
ã¨`fi« O ѨÙ\˜Oì k P ~°HOõ QÍ<Õ. ÖË^•, HÍà◊¥§ =ÙO@∞#fl^À QÆ=∞xã¨∂Î =ÙO_»O_ç!
KÕ`«∞Å∂ áÈ~Ú# "åà◊¥§, =$^Œ∞úÅ∂, 19 = ã¨∂HõÎOÖ’, 9 ~°∞‰õΩ¯Å∞.
Ü«∂K«‰õΩÖˇ·áÈ`å~°∞. P <å\˜ xOp, D ''ã¨∂~åºk *’º`«∞ʼnõΩ ÃÑ·# =ÙO_»∞
 ~°∞ˆQfi^ŒO 47
=∞~°∞`«∞ÎÅ`À Hõeã≤ WK«\˜H˜ ~°=Ú‡!—— – W^Õ 21 = ã¨∂HõÎOÖ’, ~°∞‰õΩ¯Å∞ 6. 5 Ö’
Éèí[# „Ѩf KÀ\Ï! ''r=٠ʼnõΩ, [#‡Å∞ [ JO>Ë, 5 = ~°∞‰õΩ¯Ö’ Jx J~°úO. WHõ¯_ç
J#∞ Ѩ~°fi`«=ÚÅ∞ HõÅ=Ù—— Jx WOHÀ xOp, ~°∞‰õΩ¯ – ~°∞‰õΩ¯ J#‰õΩO_® ^•x
=∂@! ѨÙ#~°˚#‡Å∞ =ÙO\ÏÜ«∞x K≥ѨÊ_»O! #O|~°∞<Õ K≥ѨÙ`å#∞.] ''WO„^•QÆ∞flÖÏ~å!
20 = ã¨∂HõÎOÖ’ =Ù#fl 8 ~°∞‰õΩ¯Ö’¡, ~åHõ∆ã¨∞ʼnõΩ, ã¨fi~°æ=¸ – "≥∂Hõ∆=¸ –
qO`« Å∞<åfl~Ú. q+¨µ‚=Ù QÍi QÆ∞„~åÅ∞ Éèí∂g∞, D =¸_»∂ ÖˉõΩO_® KÕÜ«∞O_ç!
ZO`« Q˘Ñ¨Ê"À! "å\˜H˜ XHõ =∂@ K≥ѨÊQÍ<Õ ã¨O`å#=Ú ÖˉõΩO_® "åà◊√§ <åâ◊#O
J"Õ "≥o§ ~°^è•xfl Hõ@∞ì‰õΩO\Ï~Ú. – D J~ÚáÈÜÕ∞@@∞¡ KÕÜ«∞O_ç!—— – ã¨O`å#O
ã¨∂HõÎOÖ’, 4 =, 6 = ~°∞‰õΩ¯Å∞, ÖËHõ áÈ`Õ, ÃÑ^ŒÌ "åà◊§O^Œ~°∂ áÈÜ«∂Hõ, WHõ
''=∞O„`åÅ∞—— J<Õ "å\˜H˜ ZO`≥O`« „ѨÉèÏ P *Ï`Õ =ÙO_»^Œ∞ Hõ^•? P ~åHõ∆ã¨∞ʼnõΩ
"åÅ∞ =ÙO\ÏÜ≥∂ K≥ѨÙ`å~Ú. =∞O„`åÅ∞ ‰õÄ_® ^Õ=Ùà◊√§ =ÙO_»~å? =∞O„`åÅ∞
JO>Ë, D ~°∞‰õΩ¯ÖË. D Hõq`«ÖË. |∞^èŒ∞ =ÙO_»"å? "åà◊√§ ‰õÄ_® `«=∞ â◊`«$=ÙʼnõΩ
=ÙÅ∞ J#∞ q+¨µ‚ ~°∂ѨÙÅ∞, `«=∞ =∞O„`åÅ P <åâ◊<åÖË [~°QÍÅx HÀ~°∞HÀ~å? "åà◊§
^•fi~å, =$^Œ∞úÖˇ·# `«e¡^ŒO„_»∞efl, uiy ^Õ=Ùà◊¥§, gà◊§ ^Õ=Ùà◊¥§, ZHõ¯_® ÖËx
Ѩ_»∞K«∞ "åiQÍ KÕ¿ãâß~°∞! JÖÏ KÕã≤# "åà◊√§ UO K≥Ü«∞ºQÆÅ~°∞?
H˘_»∞‰õΩÅ∞, `å=Ú K«O\˜ Ñ≤Å¡Å∞QÍ =∂i 22 = ã¨∂HõÎOÖ’, 3 Ö’, q+¨µ‚ ~°∂ѨÙÅ
áÈÜ«∂~À, WOHÍ Ñ¨Ù@ì‰õΩO_®<Õ =Ù<åfl~À, P ^Õ=`«Å QÆ∞„~åefl `ÀÖË ''Hõâß´H˘~°_®——
q=~åÅ∞ ÖË=Ù. P =∞O„`åÅ "å~°∞, "≥O@ J=∞$`«O „ã¨qã¨∞ÎOk. P H˘~°_®`À
tkèÅ"≥∞ÿ# XHõ áê„`«x `«=∞ =∞O„`åÅ`À, `åH˜# Ѩ^•~åúÅ∞ =∞^èŒ∞~åu =∞^èŒ∞~°
<åÅ∞QÆ∞ H˘`«Î áê„`«Å∞QÍ ã¨$+≤ìOKÕâß~°∞! – =ÚÅ∞! Jã¨Å∞, K≥Ñ≤Ê# =∂@ K≥Ñ≤Ê#@∞ì
D ~°HõOQÍ, ~°∞‰õΩ¯Å ™êÇ≤Ï`«ºO xO_® q<Õ Q˘Ñ¨Ê QÆ∞„~åefl `ÀÅ_®xH˜ H˘~°_®
‰õΩѨÊÅ ‰õΩѨÊÅ J*Ï˝<åÅ∞ xO_ç ÖˇO^Œ∞‰õΩ? "å\˜x `ÀÅ_»O ZO^Œ∞‰õΩ? J"Õ
=ÙO_»_»O, P <å\˜ „áêp# HÍÖÏxH˜ ѨiÔQ`«∞Î`å~Ú Hõ^•? – W^Õ ã¨∂HõÎOÖ’,
`«y#^Õ! HÍh, P =∞O„`åÅ „QÆO^èŒ Éèí[<Õ D 5 Ö’, ''q+¨Ø‚! h =ÚO^Œ∞ W`«~° ^Õ=`«Å∞,
<å\˜H© ™êQÆ_»O [~°∞QÆ∞`ÀO>Ë, D ~ÀA ^Õ=`«ÖË HÍ~°∞.—— – XHõ}˜‚ á⁄QÆ_®ÅO>Ë,
‰õÄ_® P <å\˜^Õ – Jx `ÕÅ∞Û`«∞Ok. W`«~°¡x x~°ã≤Oz K«∂Ñ≤OKåe. JѨC_»∞, P
=∞Ç≤Ï=∞Å ^Õ=Ùà◊√§ xez =ÙO_»QÍ, W`«~°∞ʼnõΩ HÀáêÅ∞ =™êÎ~Ú QÍh, P "≥#∞
=∞O„`åÅ∞áÈ`åÜ«∂? "≥O@<Õ "åà◊§H© á⁄QÆ_»ÎÅ∞ ^˘~°∞‰õΩ`å~Ú. –
P |∞^èŒ∞=ÙÅ∞, W`«~° ^Õ=`«Å HÀã¨O, 6 Ö’, ''[Å=Ú #∞Oz Ѩ$kèfi ѨÙ\˜ì#k.
''q+‘ì´"Õ`«#=Ú ÖˉõΩO_®—— U"Õ"À Ѩ#∞Å∞ Ѩ$kèfi #∞O_ç NǨÏi. Hõ#∞Hõ, NǨÏi,
KÕâß~°∞. "ÕÅ, "ÕÅ ã¨O=`«û~åÅ <å\˜ ™êÇ≤Ï [Å=Ú#‰õΩ =∞#∞=∞_»∞.—— – W^Õq∞\˜?
`«ºOÖ’, ''"Õ`«#O—— J<Õ =∂@ ~å=_»=∂? NǨψ~, qâßfixH˜ ã¨$+≤ìHõ~°Î Jx "≥Ú^Œ\˜
D ~°∞‰õΩ¯, P <å\˜k HÍ^Œ#∞HÀ"åÖÏ, xOp ~°∞‰õΩ¯Å∞ K≥ѨÙ`«∞<åfl~Ú Hõ^•?
ÖËHõáÈ`Õ, ''q+‘ì——H˜ D <å\˜ ѨO_ç`«∞Å∞ WѨC_»∞, NǨÏiH˜ J=∞‡=∞‡ ɡ·ÖËÌiO^•? –
WzÛ# J~°úO, Jáê~°ú"Õ∞ – J#∞HÀ"åÖÏ? 10 Ö’, ''ÉèÏ~°fÜ«∞O´Éèí~°`«∞_»QÆ∞
48 "Õ^•Å∞
"åÜ«Ú=Ù#‰õΩ q+¨µ‚=Ù, ™êfiq∞. Hõ#∞Hõ K≥Ñ≤ÊOk Hõ^•? Jã¨Å∞, ''q+¨µ‚=Ù—— J<Õ
q+¨µ‚=Ù ÉèÏ~°u Jx ¢ã‘Î ~°∂Ѩ=ÚÖ’ ¿Ñ~°∞h, P TǨÏh, =ke"Õã≤, ^•x KÀ\’¡
K≥ѨÊ|_»∞#∞.—— – 15 Ö’, ''Éèí∂^Õg! h=Ù ''„ѨHõ$u—— Jx ÃÑ@∞ì‰õΩO>Ë, ''„ѨHõ$f!
#tOK«∞ ^•#=Ù HÍ=Ù.—— – 16 Ö’, ''q+¨µ‚=Ù, ã¨=∞ã¨Î [QÆ=¸ h #∞Oz "≥Å∞=_»∞
~åHõ∆ã¨∞Å #∞O_ç, 3 J_»∞QÆ∞Å`À D K«∞#flk—— J#QÆÅO! ''„ѨHõ$u——H˜ Éèí[#Å∞
qâ◊fi=Ú #O`«#∂ P„Hõq∞OK≥#∞.—— – |e KÕã¨∂Î, ^•xH˜ ™È=∞ ~°™êÅ∞ `åyOK« #Hõ¯~°
K«„Hõ=iÎ Hõ^èŒ, „áêp# ~°∞‰õΩ¯Ö’^Õ<å? ÖË^Œ∞. =∞x+≤ ‰õÄ_® „ѨHõ$uÖ’ ÉèÏQÆ"Õ∞. P
23 = ã¨∂HõÎOÖ’, ''ÉèÏ~°f^ÕqH˜ Éèí~°Î =∞x+≤, `«#x `«#∞ á⁄QÆ∞_»∞HÀ#Hõ¯~°ÖË^Œ∞.
Ü«∞QÆ∞ "åÜ«Ú=Ù#∞, áêiáÈ~Ú# P=Ù#∞ 25 = ã¨∂HõÎOÖ’, 11 Ö’, ''q+¨µ‚=Ù,
=Öˇ uiy ~°Ñ≤ÊOѨÙ=Ú.—— – P=Ùx J~Ú`Õ ã¨$+≤ìOѨ|_ç# =ã¨∞Î=ÙÅ#∂, =Ú#∞‡O^Œ∞
"≥uH˜ Ѩ@∞ìHÀ=K«∞Û#∞ QÍh, ''áêiáÈ~Ú# ã¨$+≤ìOѨ|_»É’=Ù =ã¨∞Î=ÙÅ#∂, K«∂_»
Éèí~°Î—— "≥#H˜¯ =™êÎ_®? ''~å#∞, <å‰õΩ ÉèÏ~°u QÆÅ∞QÆ∞K«∞<åfl_»∞.—— – 'q+¨µ‚=Ù—x =kÖËã≤,
"˘^Œ∞Ì—— J#_®? P ÉèÏ~°u, q+¨µ‚ ~°∂Ѩ٠'„ѨHõ$u—<Õ ÃÑ@∞ì‰õΩO>Ë, U =∞ǨÏ`åºÅ∂
~åÖË. P q+¨µ‚ ~°∂Ѩ٠=∞Ç≤Ïà◊, Éèí~°Îx =ÙO_»=Ù. D ~°∞‰õΩ¯efl ~åã≤#<å_»∞
áêiáÈÜÕ∞ ÖÏQÆ KÕ¿ãã≤O^•? – U ~°∞‰õΩ¯h =∞Ç≤Ï=∞efl =kÖË ^Œ$+≤ì ÖËHõáÈ~Ú<å, D
™È=∞ ~°ã¨O =^ŒÅ^Œ∞. ^•xfl „Ѩf ™ês <å_»∞ =∂„`«O Jk =ÙO^•? JO^Œ∞ˆH,
K≥ѨCHÀ #Hõ¯~°ÖË^Œ∞. 20 Ö’, ''h\˜Ö’ WOHÍ D Éèí[#!
âßtfi`«"≥∞ÿ# B+¨^èŒ=ÚÅ∞#fl=x K«O„^Œ∞_»∞ ǨÏ~îå`«∞ÎQÍ, U ã¨∂HõÎOÖ’, U ~°∞‰õΩ¯x
K≥ÃÑÊ#∞.—— 23 Ö’, ''q+¨Ø‚! h=Ù, h\˜`À J~Ú<å fã≤ K«∂_»O_ç! JHõ¯_», ''q+¨µ‚=Ù,
Hõeã≤ Ü«∂QÆ=Ú#‰õΩ ~°=Ú‡!—— – h\˜`À =~°∞ }∞_»∞, q∞„`«∞_»∞, J~°º=Ú_»∞, Q˘Ñ¨Ê
Hõeã≤! – h~°∞, '[Å ^Õ=`å "Õ∞_»"£∞QÍ— ã¨∞Y=ÚÅ∞ QÆÅ ^Õ=`«ÅO^Œ~°∂ =∂
~°∂ѨÙ^•eÛ =ã¨∞ÎOk, Ü«∂QÆO ¿Ñ~°O\ÏxH˜! Ü«∂QÆ=Ú#‰õΩ qKÕÛã≤, =∂#=ÙÅ =Öˇ
H˘xfl ã¨∂HÍÎÖ’Î áêuˆHã≤ ~°∞‰õΩ¯Å ^•HÍ HõO\˜H˜ Hõ#Ѩ_»∞#@∞¡ ‰õÄ~˘ÛO^Œ∞~°∞ QÍHõ!——
=ÙO\Ï~Ú. JHõ¯_® Éèí[#ÖË! áêuˆHã≤ – Jx K«^Œ∞=Ù`å~°∞. ^Õ=`«Å∞, Hõà◊§‰õΩ
Éèí[#Å∞! ã¨∂HÍÎÅ #O|~°¡x QÍh, ~°∞‰õΩ¯Å Hõ#Ѩ_Õ "åà◊√§ HÍ~°x `≥Å∞ã¨∞‰õΩO\Ï~°∞.
#O|~°¡x QÍh, W=fi#ѨC_»∞, "å\˜Ö’ q# JÖÏ, Hõ#Ѩ_»=∞x ~°∞‰õΩ¯Å∞, ZHõ¯_® ÖËx
^ŒQÆæ^Õg∞ ÖË^Œh, qO>Ë qã¨∞ÔQ`«∞Î`«∞O^Œh, ^Õ=`«efl Ü«∂zOK«_»O K«∂™êÎ~°∞.
"å\˜x =kÖËâß#h, J~°úO. D K«∂¿ã 26 = ã¨∂HõÎOÖ’, z@ì z=i ~°∞‰õΩ¯Ö’,
"å\˜x ‰õÄ_®, P <å\˜ ã¨=∂[Ѩ٠Hõ=ÙÅ ''NǨÏs! "åÜ«Ú=ÙH˜ Ѩل`«∞_ç"≥·# h=Ù,
TǨÏefl K«∂_»_®xˆH. =∂‰õΩ ã¨∞Y=Ú HõeyOѨÙ=Ú.—— – Ѩل`«∞_»∞,
24 = ã¨∂HõÎOÖ’, 3 Ö’, ''=∞Ǩ q+¨Ø‚! 'ã¨∞YO— Hõey¿ãÎ, `«O„_çH˜ HõeyOKåe QÍh,
ã¨=∞ã¨Î [QÆ`«∞ÎÅ∂ h #∞Oz "≥Å∞=_»∞ g∞ ÔHO^Œ∞‰õΩ HõeyOKåe? Jã¨Å∞, D
K«∞#flq.—— – D ~°∞‰õΩ¯, q+¨µ‚=Ù<Õ ã¨$+≤ì NǨψ~, XHõ KÀ@ ã¨$+≤ì Hõ~°Î! WOHÀ KÀ@
Hõ~°ÎQÍ K≥ѨÙ`ÀOk. WO`«‰õΩ =ÚO^Œ∞ XHõ XHõi H˘_»∞‰õΩ! =∞~À KÀ@, XHõiH˜
~°∞‰õΩ¯, ''[Å=Ú——<Õ "≥Ú^Œ\˜ ^•xQÍ =∞#=_»∞! JÖÏO@ѨC_»∞, Éèí[#Å∞,
 ~°∞ˆQfi^ŒO 49
NǨÏi `«O„_çHÀ, J=∞‡=∞‡HÀ, KÕã¨∞HÀ"åe J<ÕHõ ^•# ^èŒ~°‡=ÚÅ∞ KÕÜ«Ú ^•`« JQÆ∞
QÍh, NǨÏiH˜ ZO^Œ∞‰õΩ? Jã¨Å∞, D QÍHõ!—— – D ~°∞‰õΩ¯Å HÍÅO <å\˜H˜, z#fl
~°∞‰õΩ¯Å∞ ~åã≤# Hõ=ÙÅO^Œ~°∂ XHõ¯ˆ~ z#fl ~å*ϺÅ∞ ‰õÄ_® U~°Ê_ç =ÙO_®e.
HÍ^Œ∞† JO^Œ~°∂, XˆH HÍÅOÖ’, XˆH KÀ@ ÖËHõáÈ`Õ, ''K«„Hõ=iΗ— =∂@ ZÖÏ =ã¨∞ÎOk?
‰õÄ~°∞Ûx ~åã≤# "åà◊√§ HÍ~°∞. P Hõ=ÙÖ’¡ ''q„ѨÙÅ—— =∂@ ‰õÄ_® =ÙO^Õ! "åiH˜
Z=fiiH©, NǨÏi `«e¡^ŒO„_»∞Å, Ñ≤#fl=∞‡Å, ^•<åÅ∞ K≥Ü«∂ºÅx ‰õÄ_®! ''"Õ^•Ö’¡
J=∞‡=∞‡Å, "Õ∞#`«ÎÅ ã¨O|O^è•Å QÆ∞iOz ‰õΩÖÏÅ∞ ÖË=Ù—— JO\ψ~O? – 10 Ö’,
`≥eÜ«∞=Ù. W=hfl P Hõ=ÙÅ TǨÏÅ∞! ''NǨÏs, h=Ù ~ÀQÆ=ÚÅ#∞ áÈQ˘@∞ì@KÕ,
TǨÏÅ∞ =∞Oz"Õ QÍh, P TǨÏÖË"À ~°∞„^Œ∞ _çq JQÆ∞K«∞<åfl=Ù.—— ~ÀQÍÅ∞, P
'„ѨHõ$u— g∞^Œ ÃÑ@∞ì‰õΩO>Ë, H˘O`« HÍÖÏx <å\˜H©, D <å\˜H©, ^Õ=Ùà◊§x „áêiúOK«∞HÀ
ÔH·<å x*ÏÅ∞ `≥Å∞ã¨∞HÀQÆÅ∞QÆ∞`å~°∞. =eã≤# ã¨=∞㨺Å∞! – 13 Ö’, ''Ü«¸Ñ¨
^Õ=`«Å∞, =∞#∞+¨µÖÏ¡QÆ Hõ#Ѩ_»~°h, "åà◊§O ã¨ÎOÉèí=ÚÅ #∞Oz q_»∞=|_ç# "Õ∞=Ú.—— –
^Œ~°∂ '=∂@Ö’¡ ѨÙ\˜ì#— "åàı§#h, ~°∞‰õΩ¯Å Uq∞\˜k? W^Õ<å Ü«∞[˝O? Ü«∂QÆO?
Hõ=ÙÖË K≥ѨÙ`«∞<åfl~°∞† =∞m§ "åàı§, P ÖËx JHõ¯_», =∞#∞+¨µefl ‰õÄ_® |e ~ÚKÕÛ
"åà◊§ HÀã¨O Éèí[#Å∞ ™êy™êÎ~°∞! "åà◊√§, HÍ~°ºO [~°∞QÆ∞`«∞O^Œx J~°ú=∂?
=∞`«∞Å∞ =ÙO_ô – ÖËh "åàı§! 28 = ã¨∂HõÎOÖ’, 2 Ö’, ''D Ü«∂QÆ=Ú
27 = ã¨∂HõÎOÖ’, 3 Ö’, ''q+¨Ø‚! =∂‰õΩ #‰õΩ, ™È=∞ ~°ã¨=Ú#∞ Ñ≤O_»∞ Ô~O_»∞ ~åu
^Œ∂~°=ÚQÍ QÍh, ^ŒQÆæ~°Ö’ QÍh, áêѨѨ٠ѨÅHõÅ∞, Ô~O_»∞ ¢ã‘Î [Ѷ¨∞#=ÚÅ =Öˇ
Ѩ#∞Å∞ KÕÜ«ÚK«∂ uiˆQ =∂#=ÙÅ #∞Oz [ `˘_»Å =Öˇ] U~åÊ@∞ KÕÜ«∞|_ç#q.—— – P
=∞=∞‡efl ~°H˜∆OK«∞.—— – WHõ¯_® â◊`«$=ÙÖË. P <å\˜ L`«Î=∞ Hõ=ÙÅ∞ ‰õÄ_® ¢ã‘ÎÅ `˘_»Å
'áêѨѨٗ Ѩ#∞ÖËq∞\˜? XHõà◊§ P=Ùefl JO^•efl =i‚OK«_»OÖ’ Pi `Õi =Ù<åflˆ~!
XHõà◊√§ `ÀÅ∞‰õΩáÈ_»O! ^˘iH˜`Õ W`«~° ¢ã‘ÎÅ #_»HõÖ’, P `˘_»Å∞ ZÖÏ Hõ^Œ∞Å∞
=ã¨∞Î=ÙÅ∂, ^èŒ#=¸, Jhfl ^ÀK«∞‰õΩáÈ_»O! `åÜ≥∂, `«~åfi`« ~°∞‰õΩ¯Ö’ =i‚OKå~°∞.
JѨC_»∞ ^èŒ<åxfl ^•K«∞‰õΩ<Õ ÉϺO‰õΩÅ∞ 3 Ö’, ¢ã‘ÎÅ `˘_»Ö’¡ XHõ\˜ H˜O^Œ‰õΩ "≥o§,
ÖË=Ù =∞i. JO^Œ∞ˆH q+¨µ‚=ÙH˜ K≥ѨCHÀ_»O! XHõ\˜ ÃÑ·H˜ ~å=_»O [~°∞QÆ∞`«∞O^Œx =~°‚#!
J`«#∞ qO\Ï_»x #q∞‡ P ~å„u Ѩ_»∞ #_çKÕ@ѨC_»∞, HÍà◊§ Hõ^ŒeHõÅ∞ ¢ã‘ÎňH<å?
‰õΩO>Ë, x„^Œ Ѩ_»∞`«∞Ok QÍh, `≥ÖÏ¡ˆ~ ѨÙ~°∞+¨µÅ‰õΩ ‰õÄ_® [~°QÆ"å? P <å\˜
áê\˜H˜ P=ÙÅ∞ =∂Ü«∞"≥∞ÿ`Õ Hõ+¨ì"Õ∞. D HÍÅO xOKÕ Hõ=ÙÖ’¡, P_» "åà◊§ â◊s~åÅ
^ÀK«∞HÀ_®Å∞ "åàı§ HÍ^Œ∞, gà◊¥§ KÕ™êÎ~°∞. – QÆ∞iOz "åˆQ "åQÆ∞à◊√§ ÉÏQÍ<Õ =Ù<åflÜ«∞#fl
5 = ~°∞‰õΩ¯Ö’, ''=∞=Ú‡, ^èŒ#=Ú#∞ =∂@! – 9 Ö’, ''™È=∞ ~°ã¨O áê„`«#∞, QÀ
ã¨OáêkOK«∞"åiQÆ KÕÜ«Ú=Ú.—— – 8 Ö’, K«~°‡=Ú #O^Œ∞OK«∞=Ú.—— – P ~°™êxH˜, P
''q+¨Ø‚! h ã¨∞MÏ#∞Éèí==ÚÅ∞, =∂‰õΩ QÀ K«~°‡O "åã¨# JO\Ïe HÍ=Ù#∞!
qx#O`«<Õ ã¨O`À+¨=Ú HõeyOK«∞#∞.—— – 29 = ã¨∂HõÎOÖ’, 1 Ö’, ''"ÕÅ H˘Åk
9 Ö’, ''q+¨Ø‚! h Éèí‰õΩÎ_»∞, ã¨=∞ã¨Î [#∞ P=ÙÅ∞, QÆ∞„~°=ÚÅ∞, QÆÅ =∞=∞‡efl
ʼnõÄ K«„Hõ=iÎ JQÆ∞QÍHõ! J`«_»∞, q„ѨÙʼnõΩ Ö’Hõ=Ú „Ѩâ◊Oã≤OK«∞#@∞¡ KÕÜ«Ú=Ú.—— –
50 "Õ^•Å∞
K«∞@∞ì Ѩ@¡ =Ù#fl `≥QÆÅ "åà◊§, „áêO`åÅ QÆ~åƒùâ◊Ü«∞O! q+¨µ‚=Ù =∂„`«O JO^Œ∞Ö’H˜
"åà◊§, P=Ùbfl, QÆ∞„~åbfl, Z`«∞ÎH˘¿ãÎ, J=hfl „Ѩ"ÕtOK«∞ ѨÙ~°∞ëÈ`«Î=Ú_»∞! – D ~°∞‰õΩ¯
XHõ¯ KÀ>Ë KÕi, "ÕÅ∞ "ÕÅ∞ J~ÚáÈ`å~Ú. ~åã≤# Hõq, `«#∞ ‰õÄ_® ¢ã‘Î QÆ~°ƒùOÖ’ ÉèÏQÆO
KåÖÏ `≥e"≥·# Ѩx! – W^Õ q+¨Ü«∞O, J~ÚáÈ~Ú#@∞ì „QÆÇ≤ÏOK«∞‰õΩ<åfl_®?
WHõ¯_» J<ÕHõ ~°∞‰õΩ¯Ö’¡ =ÙOk =~°ã¨QÍ. D `«Å∞¡Å QÆ~åƒùÅ xOz [#‡ÖˇuÎ# ѨÙ~°∞
29 = ã¨∂HõÎOÖ’<Õ, q+¨µ‚=Ùx JO`«QÍ +¨µÅ∞, P ¢ã‘ÎÅ QÆ~åƒùÅ "ÕѨÙ, P `˘_»Å
„Ѩâ◊Oã≤OK«x "åà◊§x ZÖÏ tH˜∆OKåÖ’ "ÕѨÙ, "≥„iQÍ, "≥H˜eQÍ, K«∂™êÎ~°∞! – 9 Ö’,
K«Hõ¯QÍ K≥áêÊ~Ú ~°∞‰õΩ¯Å∞. 5 Ö’, ''NǨÏs! ѨÓ~°fi=Ú ã¨$+≤ì Hõ~°Î J~Ú#
''......=∂Ü«∂"åkQÍ #∞O_»∞ "åix, HÍe# „|ǨχKÕ h=Ù PǨfixOѨ|_ç# "å_»=Ù.—— –
~åà◊§`À #ÅQÆQ˘@∞ì=Ú.—— – 7 Ö’, ''NǨÏs! WѨC_»∞, ã¨$+≤ìHõ~°ÎQÍ „|Ǩχ =KåÛ_»∞.
x#∞fl xOkOK«∞ áêÑ≤x, ~°OѨ=Ú`À WO`«H© ã¨$+≤Î Hõ~°Î Z=~°∞? „|Ǩ‡, q+¨µ‚"å,
^•~°∞}=ÚQÆ HÀã≤#@∞¡QÆ, ‰õΩHõ¯Å`À Hõi "åÜ«Ú"å? – 17 Ö’, ''Jtfi#∞ÖÏ~å!
Ñ≤OK«∞=Ú. J\˜ì h=Ù, x#∞fl „Ѩâ◊Oã≤OK«∞ =∂‰õΩ, QÀ=ÙÅ#∞, |OQÍ~°=Ú#∞, J#∞„QÆ
Éèí‰õΩÎÅ#∞ Ö’Hõ=Ú „Ѩâ◊Oã≤OK«∞#@∞¡ Ç≤ÏOѨÙ_»∞!—— – P <å\˜ xOKÕ |OQÍ~°O
KÕÜ«Ú=Ú.—— – Éèí‰õΩÎʼnõΩ „Ѩâ◊Oã¨Å∂, Ñ≤zÛ! ^•x HÀã¨O, „Ѩf ^Õ=`«h J_»∞
<åã≤ΉõΩʼnõΩ Ѷ¨∞’~° tHõ∆Å∂! ~åà◊§`À HÀ¯_»O! – 19 Ö’, WHõ¯_», ''K«„Hõ=Ú——#∞
H˘@ì_»O, ~°OáêÅ`À H˘Ü«∞º_»O, ‰õΩHõ¯ H©iÎOK«_»O "≥Ú^ŒÅ=Ù`«∞Ok. '' 'áêѨ=Ú—
Å`À HõiÑ≤OK«_»O – Wg <åã≤ΉõΩʼnõΩ J#∞ K«„Hõ=Ú#∞ ~åHõ∆ã¨∞ÅÃÑ·<å,
Ѩ_®eû# tHõ∆Å∞! J~Ú`Õ, <å‰õÄ '~åã≤ 'ѨÙ}º=Ú— J#∞ K«„Hõ=Ú#∞ ^Õ=`«ÅÃÑ·<å,
ÃÑ\˜ì— =Ù<åfl~Ú D tHõ∆Å∞! D ã¨∂‰õΩÎÅ∞ xeÑ≤ uq!—— – =∂#= ã¨=∂[OÖ’ 'Jyfl—x
K≥¿ÑÊ"åà◊√§ L`«Î=∞ =∂#=ÙÅ∞! Éèí‰õΩÎÅ `≥Å∞ã¨∞HÀ=_»O XHõ Q˘Ñ¨Ê ã¨OQÆu J~Ú`Õ,
"≥O@ =ÙO_Õ ‰õΩHõ¯Å∞ ‰õÄ_®, L`«Î=ÚÖË. 'K«„HÍxfl— HõxÃÑ@ì_»O WOHÀ Q˘Ñ¨Ê ã¨OQÆu.
Jq, <åã≤ΉõΩʼnõΩ Ѷ¨∞’~° â◊`«$=ÙÖË! D Jwfl, K«„HõO, ^Õ=`«Å∞ JÜ«∂º~Ú. ^Õ=
â◊`«$`åfiÅhfl, ˆH=ÅO ^ÀK«∞HÀ_®Å HÀã¨O! `«efl á⁄QÆ_»¤OÖ’, XHÀ¯ ^Õ=`« HÀã¨O H˘xfl
30 = ã¨∂HõÎOÖ’, 3 Ö’, ''q+¨µ‚=Ù H˘xfl „Ѩ`ÕºHõ Hõq`«Å∞! ã¨∂~°∞º}˜‚ á⁄QÆ_®
Hõ_»∞ѨÙÖ’H˜ „Ѩ"ÕtOz# qâ◊fi=ÚÅ∞, PÜ«∞ ÅO>Ë, Ô~O_»∞ =~°ã¨Å z#fl Hõq`« UO
#‰õΩ `«$Ñ≤Îx HõeyOK«∞@‰õΩ KåÅ∞#q HÍ=Ù. ã¨iáÈ`«∞Ok? WOHÍ H˘xfl HÍ"åe. L+¨ã¨∞û
WHõ ™È=∞ ~°ã¨=ÚÅ∞ PÜ«∞#‰õΩ `«$Ñ≤Îx g∞^Œ á⁄QÆ_»ÎÅ∞ H˘xfl! á⁄QÆ_»ÎÖ’¡ ~°HÍÅ∞!
HõeyOK«∞<å?—— – =∞i `«$Ñ≤Î U Pã≤Î`À, U L+¨ã¨∞û, q+¨µ‚ ~°∂Ñ≤}©, Wn, Jn!
uO_ç`À, HõÅ∞QÆ∞`«∞Ok PÜ«∞#H˜? – á⁄QÆ_»Î WѨÊ\˜ =~°‰õÄ 30 ã¨∂HÍÎÅ∞
Å`À! Hõq`åfiÖ’¡ =∂~°∞ÊÅ∂, K«=∞`å¯ JÜ«∂º~Ú. 1,017 ã¨∂HÍÎÅ∞ ZѨÊ\˜H˜ J=Ù
~åÅ∂! – 4 Ö’, ''NǨÏs! P_»∞ áê=Ù~°Ñ¨Ù `å~Ú? D "Õ^•Ö’¡ ZO`« J*Ï˝#O =ÙO^À
QÆ~åƒùâ◊Ü«∞OÖ’H˜ =∞QÆ áê=Ù~°O „Ѩ"ÕtOK«∞ K«∂Ñ≤OK«_®xH˜, <å q∞ye# rq`« HÍÅO
#@∞¡, D „ѨѨOK«=Ú# h=Ù "åºÑ≤Oz JO`å Y~°∞Û ÃÑ_ç`Õ ÃÑ\ÁìK«∞Û QÍh, Jk
Ü«Ú<åfl=Ù.—— – „ѨѨOK«O JO`å XHõ ¢ã‘Î WOHÍ J=ã¨~°=∂? WOHÍ K«∂¿ãÎ =∂„`«O
 ~°∞ˆQfi^ŒO 51
UO K«∂_»QÆÅO? D ^Õ=Ùàı§, D HÀiHõÖË, `«∂<Õ =Ù<åfl~°∞. ~°H˜∆ã¨∞Î<åfl_® PÜ«∞#? XHõ
D Ü«Ú^•úÖË, D |OQÍ~åÖË, D ™È=∞ ™êi J_çy<å, Ѩx [~°QƈH Hõ^• =∞m§ =∞m§
~°™êÖË, =∞m§ =∞m§ Hõ#Ѩ_»`å~Ú. K«∂^•ÌO J_»QÍeû =™ÈÎOk? P NǨÏi ~°H˜∆OK«ÖË_»∞
áÈh =∞i H˘O`«! Jk x["≥∂ HÍ^À QÍh, P Z^Œ\˜ |$O^ŒO "åà◊§`À<Õ
`≥Å∞ã¨∞ÎOk. =∂\Ï¡_»∞‰õΩO>Ë =∞Ozk. – 13 Ö’,
31 = ã¨∂HõÎOÖ’, 6 Ö’, ''NǨÏs! Ѩ~å ''NǨÏs! 'K«`«∞ ~°Hõ∆ó´<åÅ∞æ Hõ#∞flÅ∞— QÆÅ
„Hõ=∞=O`«∞ʼnõΩ, ÖÏÉèí=Ú =O\˜^ŒQÆ∞ h=Ù.—— NǨÏi, =∞x+≤ÖψQ =ÙO\Ï_»∞. HÍh,
Ü«Ú^Œú=Ú#, ^èŒ#=Ú H˘~°‰õΩ, Ü≥∂^èŒ∞Å∞ <åÅ∞QÆ∞ Hõà◊¥§, <åÅ∞QÆ∞ KÕ`«∞Å∂! HÍà◊√§
x<åfl„â◊~ÚOz #KÀ...—— – K«∂_»O_ç, =∞m§ 4 =ÙO>Ë, [O`«∞=Ù J=Ù`å_»∞ HÍ|\˜ì Jq
â◊`«$=ÙÅ∂, Ü«Ú^Œú=¸, ^èŒ#=¸, NǨÏs! =ÙO_»=Ù. U Hõq ÉèíH˜Î ZÖÏ Zky`Õ, ^Õ=Ù_ç
gà◊§H˜ Z=~À â◊`«$=ÙÖˇ·`Õ, "åà◊§H˜ gà◊√§ PHÍ~°O JÖÏ `«Ü«∂~°=Ù`«∞Ok. – 20 Ö’,
‰õÄ_® â◊`«$=ÙÅ∞ HÍ~°∂? "åà◊√§, gà◊§ ''F â∫s! =∂‰õΩ ZšѨC_»∂, ã¨HõÅ Éè’QÆ
P=Ùefl `ÀÅ∞‰õΩáÈ_®xH˜ K«∂¿ãÎ, gà◊√§ ÉèÏQƺ=ÚÅ#∞, *Ï˝#=Ú#∞, HõeyO
"åà◊§ QÆ∞„~åefl `ÀÅ∞‰õΩáÈ_®xH˜ K«∂_»~å? K«∞=Ú.—— – Éè’QÆ ÉèÏQͺÅ∞ HÀˆ~ "å_çH˜,
NǨÏix =∞^茺=iÎQÍ ÃÑ@∞ì‰õΩx, Ô~O_»∞ *Ï˝#O ‰õÄ_® HÍ"åÖÏ? UO *Ï˝#O?
|$O^•Å "åà◊¥§ =∂\Ï¡_»∞‰õΩx, P=Ùbfl ÉèÏQͺefl `ÕQÅ Æ *Ï˝#O! J=Ù#∞, *Ï˝<åÖ’¡
QÆ∞„~åbfl [<åÉèÏH˜ `«QÆæ@∞ì ѨOK«∞‰õΩx, ~°HÍÅ∞ =Ù<åfl~Ú.
¿ãflǨÏO KÕã¨∞HÀ~å^Œ∂? NǨÏi, P =∞^茺 32 = ã¨∂HõÎOÖ’, 3 Ö’, ''q∞H˜¯e ^ŒÑ≤Ê
=iÎ`«fiO KÕã≤, Ü«Ú^•úÅ∞ ÖˉõΩO_® K≥Ü«∞º Q˘x# Z^Œ∞Ì h~°∞ „`åy#@∞¡, NǨÏi ™È=∞
ÖË_®? P <å\˜ xOp, D <å\˜ ^•HÍ, ~°ã¨=Ú#∞ Pã¨H˜Î`À [ZQÆ|_ç] P™êfikO
Ü«Ú^•úÖË ™êQÆ∞`«∞<åflÜ«∞O>Ë, =∞i U=∞ K≥#∞.—— – 4 Ö’, ''=∂Ü«∂"å^Œ∞Öˇ·# "åi
Ü«∂º_»∞ P NǨÏi? U=∞Ü«∂º~°∞ P ‰õΩ\˜Ö’‰õΩÎefl—— JO>Ë, <åã≤ΉõΩÅ "å^•efl
^Õ=`«Å∞? U „Ѩâßfl ~å^• D <å\˜ Éèí‰õΩÎeH˜ NǨÏi ZÖÏ YO_çOz [~ÚOKå_À K≥¿ÑÊ
‰õÄ_®? ~°∞‰õΩ¯ Wk. – 6 Ö’, ''NǨÏiH˜, J*Ï˝#=Ú
„Ѩf ~°∞‰õΩ¯ ™êÇ≤Ï`«º=¸ WÖψQ â◊`«$=Ù. *Ï˝#"Õ∞ q∞„`«∞_»∞.—— – Éè’QÆ
=ÙO>Ë, UO =ÙOk WO^Œ∞Ö’ WOHÍ K«∂_» ÉèÏQͺÅ, Ü«Ú^•úÅ *Ï˝#O! – 7 Ö’,
^ŒQÆæk? Ü«Ú^ŒúO =Å¡ ^èŒ#O ZÖÏ =ã¨∞ÎOk? ''q+¨µ‚=Ù, H˘O_» =Öˇ #∞#fl J*Ï˝<åxfl, `«#
Z^Œ\˜ "åà◊§ ^Œyæ~° =Ù#fl=hfl ^Àz `≥K«∞Û *Ï˝#=Ú`À H˘>ˇì#∞.—— – 8, 9 ~°∞‰õΩ¯Ö’¡,
‰õΩO>Ë! ^Àz# "å~°∞ Ü≥∂^èŒ∞Å∞! ~°∞‰õΩ¯Ö’¡ #^Œ∞Å h\˜ HÀã¨O áÈ~å@O! =$„`«∞_»∞ J<Õ
™ê~åOâ◊O JO`å W^Õ Hõ^•? Hõq`åfiÖ’¡ ~åHõ∆ã¨∞_»∂, J`«x H˘_»∞ÔH·# JÇ‘Ï, XHõ h\˜
z\˜ì á⁄\˜ì =∂~°∞ÊÖˇ·`Õ =ÙO\Ï~Ú. J~Ú`Õ „Ѩ"åǨxH˜ J_»¤OQÍ Ñ¨_»∞‰õΩ<åfl~°∞.
ÜÕ∞q∞\˜? D ~°HõO Hõq`åfiÅ`À ã¨=∂[O „Ѩ"åǨÏO PyáÈ`Õ, q+¨µ‚=Ù, "åà◊§x
ÉÏQÆ∞Ѩ_»∞`«∞O^•? – 12 Ö’, ''NǨÏs! #iÔHÜ«∞º_®xH˜ ã≤^Œú"≥∞ÿ`Õ, =$„`«∞_ç `«e¡
h=Ù, =∂ Ѩل`«∞Å#∂, ᜄ`«∞Å#∂, =∂ QÀ ^Œ#∞=Ù q+¨µ‚=ÙH˜ J_»∞¤ Ѩ_çOk. q+¨µ‚=Ù,
QÆ}=Ú#∂, ~°H˜∆OѨÙ=Ú—— – WÖÏ J_»∞QÆ∞ "≥Ú^Œ@ P =$^Œ∞ú~åex #iˆHã≤, `«~åfi`« P
52 "Õ^•Å∞
W^ŒÌ~°∞ =∞QÆ "åà◊§h ‰õÄ_® #iˆHã≤, h\˜ 33 = ã¨∂HõÎOÖ’: 4 Ö’, ''ã¨OѨ^ŒÅ∞
„Ѩ"åǨxfl q_»∞^ŒÅ KÕâß_»∞. P Q˘Ñ¨Ê =ÙO_ç ‰õÄ_® x#∞fl P~åkèOK«x ^˘OQÆ
Ѩxx, ~°∞‰õΩ¯ Hõq ZO`« Q˘Ñ¨Ê áÈeHõ`À J~Ú# ^èŒ#=O`«∞}˜‚, h =„*ÏÜ«Ú^èŒ=Ú`À
K≥áêÊ_À K«∂™êÎ~å? P=Ù, `«# ^Œ∂_» Å`À K«OѨÙ`«∞<åfl=Ù—— – ã¨OѨ^ŒÅ "å_Õ ^Õ=Ù_çH˜
Hõeã≤ Ѩ_çáÈ~Ú#@∞¡, P `«e¡, H˘_»∞‰õΩ`À, Jã¨Öˇ·# Éèí‰õΩÎ_»∞. J`«#∞, ã¨OѨ^Œ ÃÑ~°QÍ
=∞#=_ç`À ã¨Ç¨ Ѩ_çáÈ~ÚOk! =$„`«∞_»∞, Å<Õ ^≥·= #=∞‡HõO`À =ÙO\Ï_»∞. ''XHõ "Õà◊,
=∞~°}˜Oz #~°HõOÖ’H˜ áÈÜ«∂_»∞. ÉÏQÆ∞Ok U ^èŒx‰õΩ_≥·<å JÖÏ =ÙO_»_Õ"≥∂—— Jx
Hõ^• Hõq`«fiO? – 11 Ö’, ''QÍ=ó—— Jx =Ù#fl ^Õ=Ù_çH˜ ÉèíÜ«∞O! ''^Õ=Ù}˜‚ #=∞‡HõáÈ`Õ,
Ѩ^•xH˜, ''P=ÙÅ∞—— JO>Ë ã¨iáÈ`«∞Ok. ^èŒx‰õΩ}˜‚ J~Ú<å K«OѨÙ`å!—— Jx D
HÍh, ^•xH˜, ~°Ñ¶¨Ú QÍi J~°úO, ''q+¨µ‚ ÃÇÏK«ÛiHõ!
Ü«∞[˝=Ú#‰õΩ U~°Ê~°∞Ѩ|_ç# P=ÙÅ∞—— `≥QÆÅ HÍÅO xOp „áê~°OÉèí"≥∞ÿ# áÈ~å
Jx =ÙOk. P=Ùefl, ''Ü«∞[˝O HÀã¨O \ÏÅ∞, „ѨHõ$u =#~°∞Å HÀã¨"Õ∞. P=ÙÅ∂,
U~°Ê~°K«_»O—— JO>Ë? JHõ¯_», "å\˜x |e QÆ∞„~åÅ∂, Ѩà◊§ K≥@∂¡, hà◊§ „Ѩ"åǨÅ∂ –
W™êÎ~å? P q=~åÅ∞ ÖË=Ù. 2 =, 3= W=hfl HÍ"åe. q+¨µ‚=Ù, [<åÅ =∞^茺 ™ê=∞
ѨO_ç`«∞Å∞ ‰õÄ_® Ug∞ K≥ѨÊÖË^Œ∞. –12 Ö’, ~°ã¨ºO ‰õΩ^Œ~°ÛÖË_»∞. `«#x á⁄y_ç, `«#H˜
q+¨µ‚=Ù KÕã≤# XHõ Ü«Ú^ŒúO ¿Ñ~°∞ '#$Hõ—. ™È=∞ ~°ã¨O áÈ¿ã "åà◊§ ѨH∆Í# xÅ|_ç,
Ü«Ú^•úʼnõΩ ¿Ñ~°∞¡ ‰õÄ_®! ''NǨÏs! h=Ù, Z^Œ~° ѨH∆Íxfl #iH˜ áêˆ~™êÎ_»∞. JO`«
â◊`«$=ÙÅ |OQÍ~°=Ú#∞, P=ÙÅ#∞, =â◊ Ü≥∂^èŒ∞_»∞ =∞i! `åQÆ_»=¸, `åˆQã≤
Ѩ~°∞K«∞H˘O\˜q.—— W^Œ#fl=∂@ NǨÏi #~°Hõ_»=¸ `«Ñ¨Ê, =¸_À Ѩx ~å^Œ∞ P
Ü«Ú^•úÖ’¡ KÕ¿ã Ѩx! ''"Õ^•Ö’¡ „áêp# Ü≥∂^èŒ∞_çH˜! Z=_çÔH·<å, KÕuÖ’ HõuÎ =ÙO>Ë
ã¨=∂[O Hõ#Ѩ_çáÈ`«∞Ok—— JO\Ï~°∞. J^Õ JO`Õ =∞i! WѨC_»∞ ‰õÄ_® q+¨µ‚=Ù
~°HõѨ٠ã¨=∂[O HÍ^• WѨC_»∞ ‰õÄ_® =Ù<åfl_»∞ QÍh, PÜ«∞# Ü«Ú^•úefl PѨ_»∞.
=Ù#flk? – 13Ö’, ''q^Œ∞º`«∞Η— J<Õ Ñ¨^ŒO P Ü≥∂^èŒ∞_ç KÕ`«∞Ö’¡ WѨC_»∞, HõuÎ`À Hõeã≤
=ÙOk. JHõ¯_» Jk, P ¿Ñ~°∞ QÆÅ `«∞áêH© ‰õÄ_® =ÙO@∞Ok! „áêp# q+¨µ‚=Ù,
PÜ«Ú^èŒO =∂„`«"Õ∞. – 14 Ö’, JÇ≤Ï`À P^èŒ∞xHõ q+¨µ‚=Ù J~ÚáÈÜ«∂_»∞ Hõ^•? –
Ü«Ú^ŒúOÖ’, NǨÏi "≥Ú^Œ@ ÉèíÜ«∞Ѩ_ç 12 Ö’, ''[#∞Å HõO^Œ~°‰õΩ ^Œ∞óY=Ú#∞
áÈ~Ú, 99 #^Œ∞Å#∞ ^•\˜ ѨiÔQuÎ HõeyOK«∞ 'â◊$læ}O´ HÍ=∞=Ú— J#∞ ^À+¨
áÈÜ«∂_»∞. HÍh, z=iH˜ JÇ≤Ïx #iˆHâß_»∞. =Ú#∞ NǨÏi ã¨OǨÏiOK≥#∞.—— – J~Ú`Õ,
''NǨÏi ÉèíÜ«∞Ѩ_®¤_»∞—— J#_»O, J`«}˜‚ NǨÏiH˜ JO^Œ~°∞ Ѩ@ì =∞Ç≤Ï+¨µÖˇO^Œ∞
QÆ∞iOz ‰õÄ_® x*Ï~ÚfQÍ K≥Ñ≤Ê#@∞ì ‰õΩ<åfl~°∞? ZѨC_»∂ 'ÉèÏ~°ºÅ— "≥ÚǨÅ∞
<å@HõO! [ WHõ¯_» KåѨì~°¡ ÖˇHõ¯ ZÖÏ K«∂_»‰õΩO_® ~°OÉèíÅ`À<Õ QÆ_»∞ѨÙ`ÀO>Ë,
=ÙO^ŒO>Ë, "≥Ú^Œ\˜ J+¨ìHõOÖ’, 2 = J^蕺 Jk NǨÏiH˜ 'HÍ=∞ ^À+¨O— HÍ#>Ëì<å? –
Ü«∞OÖ’, 38 = =~°æOÖ’, 32 = ã¨∂HõÎO – 14 Ö’, ''ǨÏs! ^Œâ◊^Œ∞º_»#∞ ~åAx
Jx =ÙOk. =∞O_»ÅO ÖË^Œ∞. J#∞"åHõO ~°H˜∆Ozuq.—— – ~åAÅ ~°Hõ∆‰õΩ_»∞ NǨÏi!
ÖË^Œ∞. D KåѨì~°¡ ÖˇHõ¯Å`À Ѩ_»ÖË=Ú.] 34 = ã¨∂HõÎOÖ’, 5 Ö’, ''Jtfi#∞ÖÏ~å!
 ~°∞ˆQfi^ŒO 53
=∂ H˘~°‰õΩ x~°O`«~°=Ú ^èŒ#=Ú <˘ã¨OQÆ∞ WOHÀ KÀ@, Éèí∂q∞, NǨÏiH˜ `«e¡. `«b¡,
^Œ∞~°∞ QÍHõ! =∞iÜ«Ú, x~°‡Å"≥∞ÿ# |∞^Œ∞ú ‰õÄ`«∞~°∂ XHõˆ~<å? 14 Ö’, ''=∞~°∞`«∞Î
Å#∂, H©iÎh!—— – ^èŒ<åhfl, |∞kúh, Ô~O\˜h ÖÏ~å! JѨC_Õ Ñ≤`«∞Hõ|_ç# áêÅ#∞
HÀˆ~ D ~°∞‰õΩ¯ Hõq, ZO`« |∞kú=∞O`«∞_À! ¿ãqOѨÙ_»∞!——
WHõ¯_», Jtfi#∞Å g∞^Œ á⁄QÆ_»ÎÅ∞ =Ù<åfl~Ú 38 = ã¨∂HõÎOÖ’, 3Ö’, ''=∞~°∞`«∞ÎÖÏ~å!
J<ÕHõ ~°∞‰õΩ¯Ö’¡. g∞~°∞ HÀ~°∞ Éè’QÆ ÉèÏQƺ=Ú Öˇ@∞=O\˜"À,
35 = ã¨∂HõÎOÖ’, 2 Ö’, ''q+¨µ‚=Ù, "å\˜ <≥@∞¡ `≥Å∞ã¨∞H˘#=Öˇ<À, q=
r=ÙŠǨÏ$^ŒÜ«∂O^Àà◊#Å#∞ áÈQ˘@∞ì iOѨÙ_»∞!—— – 6 Ö’, 7 Ö’, ''=∞~°∞`«∞ÎÖÏ~å!
"å_»∞.—— – D =~°‚#Å∞ KåÖÏ =ÙO\Ï~Ú! – =∞=Ú‡Å#∞ =∞$`«∞º ^Õ=`« K«OѨ‰õΩO_»∞
4 Ö’, ''ã¨`«Îfi=Ú– ~°[ã¨∞û– `«=∞ã¨∞û – J#∞ QÍHõ! Jk, `«# ^•Ç¨Ï=Ú#∞ "Õ~˘Hõ KÀ@
=¸_»∞ QÆ∞}=ÚÅ∞, NǨÏi Pnè#=ÚÖ’ f~°∞ÛH˘#∞QÍHõ! Z_®iÖ’ QÍe ÖËHõ áÈ~Ú
#∞#flq.—— – '|∞kú— XHõ¯>Ë J`«_ç Pnè#OÖ’ ##∂, g∞~°∞ JK«@ =∞Oz =~°¬=Ú ‰õΩi
ÖËxk. – 5 Ö’, ''NǨÏi ~°^èŒ=ÚÖ’x Ñ≤OK«∞K«∞<åfl~°∞.—— – 8 Ö’, ''=∞~°∞`«∞ÎÅ∞
ÉèÏQÆ=ÚÅxflÜ«Ú |OQÍ~°=Ú`À xi‡OK« =~°¬=Ú#∞ ‰õΩiÑ≤OK«∞#ѨÙ_»∞, Ѩã≤HõO^Œ∞#∞
|_ç#q.—— – 6 Ö’, ''„|Ǩχ, t=Ù_»∞, "≥Ú^Œ `«e¡ „¿Ñ=∞`À K«∂K«∞#@∞¡, `«e¡Ü«∂=Ù ÖËQÆ
ÅQÆ∞ =Ú‰õΩÎÅ∞, NǨÏi<Õ P„â◊~ÚOz ^Œ∂_»#∞ KÕ~°nã≤#@∞¡, q^Œ∞ºÅ¡`«
Ü«Ú<åfl~°∞.—— – 7 Ö’, ''NǨÏi WѨÙ_»∞ [ "≥∞~°∞ѨÙ] Éèí∂=∞O_»Å=Ú#∞ „ѨHÍtOѨ
ZK«@ #∞<åfl_»∞? PÜ«∞# HÍO`«∞Å∞ U *Ëã≤, Éèí∂q∞ÃÑ· #∞#fl „Ѩ[Å#∞ H“QÆeOK«∞
JO`«iHõ=∆ Ú# #∞#flq? ^•xx Z=~°∞ K«∂_» H˘#∞#∞.—— – WÖÏO\˜q K«∂ã≤, ''"Õ^•Å∞,
QÆÅ~°∞? Jk Z=iH˜h ™ê^茺=Ú HÍ^Œ∞.——– „ѨHõ$u ã¨`åºefl K≥áêÊ~Ú—— JO\Ï~°∞.
8, 9, 10 ÅÖ’ ''NǨÏi, Ü«∞[˝=Ú KÕÜ«Ú 14 Ö’, ''F P`å‡! "Õ∞Ѷ¨∞=Ú, h\˜x `«#
Ü«∞[=∂xH˜ WK«∞Û@ÔH· ~°`«fl=ÚÅ#∞ Ü«∞O^Œ∞ =∂„`«"Õ∞ =ÙOK«∞H˘#Hõ, Ö’Hõ=Ú
|OQÍ~°∞ áê„`«`À fã¨∞H˘x =K«∞Û QÍHõ!—— #O^ŒO`«\Ï =i¬OK«∞#@∞¡, h=Ù NǨÏi
36 = ã¨∂HõÎOÖ’, =Ù#fl 20 ~°∞‰õΩ¯Ö’¡#∂ H©iÎx t+¨º Ö’Hõ=Ú#‰õΩ LѨ^ÕtOѨÙ=Ú.——
Éèí‰õΩΠʼnõΩ ‰õÄ_® qHÍ~åÅ∞ HõeyOKÕ@xfl 39 = ã¨∂HõÎOÖ’, JO`å =∞~°∞`«Î
Ѷ¨∞’~åu Ѷ¨∞’~° H©~°Î#Å∞! Hõq`«fiѨ٠JO^Œ ^Õ=`«ÅÃÑ· Éèí[<Õ!
K«O^•Å∞ ÖËx `«∞‰õΩ¯ á⁄QÆ_»ÎÅ∞! 40 = ã¨∂HõÎOÖ’, 2 Ö’, ''q+¨Ø‚! x#∞fl,
37 = ã¨∂HõÎOÖ’, 8 Ö’, ''^Œ∞~°ƒùÅ∞_≥·# U =∂#=Ù_»∞, ^•K«|_ç# x^èŒ∞Å H˘~°‰õΩ,
~åA, W`«~° ~åAÅ #∞O_ç ÉèíÜ«∞Ѩ_»∞ Ü«Ú^Œú=ÚÖ’ q[Ü«∞=Ú H˘~°‰õΩ, ã¨∞Îu
#@∞¡, "åÜ«Ú=ÙÅ#∞ K«∂ã≤ Éèí∂q∞ ÉèíÜ«∞ KÕÜ«ÚK«∞<åfl_À, J`«_»∞ Ѩ~å„Hõ=∞=Ú QÆÅ
Ѩ_»∞K«∞#flk.—— – 11 Ö’, ''Éèí∂q∞, NǨÏiH˜ L`«Î=∂â◊fi=ÚÅ#∞, *Ï˝#=Ú#∞, á⁄O^Œ∞#∞
ѨلuHõ. P ѨلuHõ‰õΩ ѨÙ\˜ì# "åÜ«Ú=Ù, QÍHõ!—— – 8 Ö’, ''q+¨µ‚=Ù, =∞#∞=Ù "≥Ú^Œ
NǨÏiH˜ =∞#∞=∞_»∞.—— – NǨÏi, `å`« ÅQÆ∞ Hõ∆„uÜ«ÚÅO^•"ÕtOz, "åi ^•fi~å
J~ÚáÈÜ«∂_»∞! WHõ, Ü«Ú^•úÅ∞ =∂#∞ â◊`«$=ÙÅ#∞ ã¨OǨÏiOK«∞K«∞<åfl_»∞.
`å_®? WHõ¯_», Éèí∂q∞, NǨÏiH˜ ѨلuHõ. Hõ∆„uÜ«ÚʼnõΩ '^èŒ#=Ú— JQÆ∞ Ü«Ú^Œú=ÚÅ
54 "Õ^•Å∞
q+¨Ü«∞=Ú#, q+¨µ‚=Ù#∞ Z^Œ∞ ~˘¯#∞"å_»∞ "Õ~°∞ =~å‚Å∞ Hõ#Ѩ_»∞`«∞<åfl~Ú!
ÖË<Õ ÖË_»∞ Hõ^•?—— D ''Hõ∆„uÜ«ÚÅ∞—— J<Õ WHõ¯_ç`À, 40 ã¨∂HÍÎefl K«∂_»_»O ѨÓiÎ
=∂@, Kå`«∞~°fi~å‚ÅÖ’ =ÙO_Õ Hõ∆„uÜ«ÚÖË J~ÚOk. ~°Ñ¶¨Ú<å^è• Kå~°∞ºÅ∞ QÍ~°∞,
J=Ù`«∞Ok. D Hõ∆„uÜ«ÚÅ∞, Ü«Ú^•úÅ`À WO`« =~°ˆH, „Ѩf ~°∞‰õΩ¯H© „ѨuѨ^•~åúÅ∂,
ã¨O|Onè‰õΩÖË. ''q„ѨÙÅ∞—— J<Õ =∂@ `å`«Ê~åºÅ∂, W=fi_»O KÕâß~°∞. P `«~åfi`«
QÆ`«OÖ’<Õ =zÛOk. D ~°∞‰õΩ¯Ö’¡ "Õ~°∞ PÜ«∞# Ѩx PyOk.
=∞Å¡Ü«∞º âߢã≤Î QÍ~°∞, 41 ã¨∂HõÎO xOp 165 = ã¨∂HõÎO =~°‰õÄ `å`«Ê~åºÅ∞
WKåÛ~°∞. WHõ xOp =∞Å¡Ü«∞ºQÍi `å`«Ê~åºÅ<Õ K«∂_»=Åã≤ =ÙO@∞Ok.
***
Wq, =∞Å¡Ü«∞º âߢã≤Î QÍi `å`«Ê~åºÅ∞. DÜ«∞#, ã¨O㨯$`«OÖ’ =Ù#fl
Hõq`«efl ‰õÄ_® WzÛ, „ѨuѨ^•~åúÅ∞ ÖˉõΩO_®, `å`«Ê~åºÅ∞ WKåÛ~°∞.
~°∞‰õΩ¯ =∞O„`åÖ’¡ =Ù#fl UÔH·Hõ ÅHõ∆}O, ^Õ=`«efl H©iÎã¨∂Î HÀiHõÅ∞ J_»QÆ_»O.
„Ѩf ^Õ=`«h, ''#∞=Ùfi WO`« "å_çg, JO`« "å_çg—— J#_»"Õ∞. ZO`« K≥Ñ≤Ê<å,
''WOÔHO`« "å_ç=x—— K≥ѨÊQÆÅ~°∞? Hõq`«bfl, P ^Õ=`«bfl K«∂ã‘, áê~î°‰õΩÅ∞QÍ
=Ù#fl =∞#efl =∞#O K«∂ã¨∞‰õΩh, ''W^• =∞# q^Œº?—— Jx `≥Å¡É’=eã≤O^Õ. D
„QÆO^èŒOÖ’ `≥Å∞ã¨∞‰õΩ<Õn, <Õ~°∞Û‰õΩ<Õn, Ug∞ ÖËHõáÈ~Ú<å, H˘OK≥O
HÍňH∆ѨOQÍ K«^Œ=QÆeˆQ "åHͺÅ∞ J~Ú<å Ug∞ Hõ#Ѩ_»=Ù! "ÕÅ ã¨O=`«û~åÅ
H˜O^Œ\˜ áê`« Hõ=ÙÖË"À ~å¿ãÎ ~åâß~°∞. D HÍÅѨ٠ѨO_ç`«∞Å∞, ã¨fi~åæÅ g∞^Œ
Pâ◊Å`À, áê`« "åi =∞O„`åʼnõΩ `å`«Ê~åºÅ∞ K≥ѨÊ_»OÖ’, Ѷ¨∞’~° KåH˜sÅ∞
KÕ¿ãÎ KÕâß~°∞. WѨC_»∞ =∞#O ‰õÄ_® WOHÍ D =∞O„`åÅ<Õ, D `å`«Ê~åº Å<Õ,
K«^Œ∞=Ù‰õΩO@∂ HÍÅO QÆ_»áêÖÏ? HÍh, D =∞O„`åefl JHõ¯_»Hõ¯_® J~Ú<å
=∞K«∞ÛQÍ K«∂_»HõáÈ`Õ, ''"Õ^•Å ™êÇ≤Ï`«ºO, ZO`« J*Ï˝#"≥∞ÿ#^À—— `≥Å∞ã¨∞
HÀÖË=Ú Hõ^•? JO^Œ∞ˆH H˘OK≥O FÑ≤Hõ `≥K«∞ÛHÀ"åe. „|`«Hõ_»"Õ∞ FÑ≤Hõ`À
„|`«HÍeû# =º=Ǩ~°OQÍ =Ù#flѨC_»∞, XHõ ѨÙã¨ÎHõO K«^Œ=_®xH˜ FÑ≤Hõ
`≥K«∞ÛHÀÖË=∂? K«^Œ=‰õΩO_® qã¨∞QÆ∞`À XHõ Jaè„áêÜ«∂xH˜ ~å‰õÄ_»^Œ∞ Hõ^•? –
K«^Œ=_®xH˜ qã¨∞ˆQ™ÈÎO^ŒO>Ë, J^Õ Jã¨Öˇ·# =∞Oz Jaè„áêÜ«∞O J#∞HÀO_ô!
Jk x["Õ∞ QÍh, K«kq K«∂¿ãÎ, =∞# qã¨∞QÆ∞ =∞s ^Œ@ìO J~Ú, =∞#
J=QÍǨÏ# ã¨Ô~·#kQÍ<Õ J=Ù`«∞O^Õ"≥∂! HÍ|\˜ì K«kq K«∂_®eûO^Õ!
WO`«‰õΩ =ÚO^Œ∞ =∞#O, 40 = ã¨∂HõÎO =~°‰õÄ K«∂âßO. WѨC_»∞, 41 xOp
„áê~°OaèOKåe. `«~åfi`« ZO`« =~°‰õÄ K≥Ü«∞ºQÆey`Õ JO`« =~°‰õÄ!
41 = ã¨∂HõÎO xOp K«∂_»_»OÖ’, ã¨∂HÍÎÅ #O|~°∞¡ W=fi_»"Õ∞ QÍh,
~°∞‰õΩ¯Å #O|~°∞¡ W=fi_»O LO_»^Œ∞.
41, 42 ã¨∂HÍÎÖ’¡: ~°∞‰õΩ¯Å #O|~°∞¡ ‰õΩ¡Ñ¨ÎOQÍ. U `å`«Ê~°ºO J~Ú<å U
ÖˉõΩO_®, =∞Å¡Ü«∞ºQÍi `å`«Ê~åºefl Ju ~°∞‰õΩ¯Ö’ =ÙO^À K«∂_®ÅO>Ë, D ã¨∂HÍÎefl
 ~°∞ˆQfi^ŒO 55
K«∂ã¨∞HÀO_ç! J~°úO ǨÏq¿ãû J~Ú`Õ, Éèí‰õΩÎÅ∞, ^Õ=Ù_çx
''=~°∞}Ï^Œ∞Å∞, Ü«∞[=∂#∞xH˜ ^èŒ# ǨÏqã¨∞û W=∞‡x HÀ~°∞`«∞#fl\Ïì?]
=Ú#∞ WK≥Û^Œ~°∞ QÍHõ! "åxx ~°H˜∆OK«∞ 43, 44, 45 ã¨∂HÍÎÖ’¡: ~°∞„^Œ∞_ç g∞^Œ,
^Œ∞~°∞ QÍHõ! â◊`«$=ÙÅ#∞ <åâ◊#=Ú KÕÜ«Ú Jyfl g∞^Œ, á⁄QÆ_»ÎÖË á⁄QÆ_»ÎÅ∞! ''Éèí∂q∞
^Œ∞~°∞ QÍHõ! Pk`«∞ºÖÏ~å! Ü«∞[˝=Ú#‰õΩ g∞‰õΩ ~°∞„^Œ ã¨O|O^èŒ=∞~Ú# B+¨^èŒ∞Å#∞,
=K«∞Û g∞ =∂~°æ=Ú, =Úà◊¥§ "≥Ú^ŒÅQÆ∞ =∂ ¿ã=‰õΩʼnõΩ, Ѩâ◊√=ÙʼnõΩ, =∂ ã¨O`å
#q ÖËxk JQÆ∞ QÍHõ! Ü«∞[˝=Ú, g∞ #=Ú#‰õΩ, WK«∞Û#∞ QÍHõ! ã¨∂~°∞º_»∞,
áê#=Ú H˘~°ˆH JQÆ∞#∞. Ü«∞[˝ Hõ~°Î, ã¨~°fi =~°∞}∞_»∞, ~°∞„^Œ∞_»∞, ã¨~°fi ^Õ=`«Å∞,
^èŒ#=Ú#∂, `«#`À ã¨=∂#∞ÅQÆ∞ ã¨O`å =∞=Ú‡ J#∞„QÆÇ≤ÏOK«∞@ Ü≥∞\’¡ `≥Å∞ã¨∞
#=Ú#∂, á⁄O^Œ∞#∞.—— H˘O^Œ∞~°∞! =∂ QÆ∞„~°=ÚʼnõΩ, Q˘„Ô~ʼnõΩ,
''q∞„`åk ^Õ=`«ÖÏ~å! ^èŒ#=ÚÅ`À QÀ=ÙʼnõΩ, ¢ã‘ΠѨÙ~°∞+¨µÅ‰õΩ, ã¨∞Y=ÚÅ∞
q∞=Ú‡Å#∞ ¿ãqO`«∞#∞.—— – [ W^Õq∞\˜? HõÅ∞QÆ *ËÜ«Ú^Œ∞~°∞. #∂~°∞QÆ∞~°∞ =∞#∞+¨µº
Éèí‰õΩÎÅ∞, ^Õ=`«Å xOz ^èŒ<åxfl HÀ~°∞`å~°∞ Å#∂, ã¨iѨ_»∞ ã¨OѨ^Œ#∂, =∂H˜=Ú‡!——
QÍh, gàı§ ^Õ=`«Å‰õΩ ^èŒ#O W™êÎ~å? D [ D ~°∞‰õΩ¯Ö’¡, =∞Oz ã¨=∂Kå~°O =ÙOk.
'`«Ñ¨C—x ã¨=iOK«_®xH˜, D =∞Å¡Ü«∞º ''¿ã=‰õΩÅ∞—— J<Õ =∂@ =ÙOk. JO>Ë,
ѨO_ç`«∞_»∞, ''^èŒ#=Ú JO>Ë Ç¨Ïqã¨∞û—— Jx Ü«∞[=∂#∞Å – ÉÏxã¨Å ã¨O|O^èŒO
JHõ¯_» „ÉÏÔH@¡Ö’ J~°úO WKåÛ~°∞. ''^Õ=`« U~°Ê_çáÈ~Ú ™êQÆ∞`ÀOk. ''#∂~°∞QÆ∞~°∞
Å#∞ ǨÏqã¨∞û`À ¿ãq™êÎ~°∞—— Jx K≥ѨÊ_»O! =∞#∞+¨µºefl—— HÀ~å~°∞. Ѩ#∞Å∞ KÕ¿ã "åà◊√§
''^èŒ#O JO>Ë Ç¨Ïqã¨∞û—— J~Ú`Õ, ''â◊`«$ HÍ"åÅx! ''ã¨iѨ_»∞ ã¨OѨ^Œ—— JO>Ë,
=ÙÅ xOz ^èŒ#O ÖÏQÆ_»O—— J<Õ =∂@ʼnõΩ ZO`«? – =„*ÏÅ #QÆÅ∞ ^èŒiOKÕ@O`«!
UO J~°úO ~å"åe? – Hõq`«Ö’¡ ZHõ¯_≥·<å `«~åfi`«, W`«~° `≥QÆÅ g∞^Œ Ü«Ú^•úÅ∞
U^≥·<å `«Ñ¨C Hõ#Ѩ_ç`Õ ^•xfl D ѨO_ç`«∞Å∞ KÕ¿ã@O`«!]
ZÖÏQÀ =∂Ü«∞ KÕÜ«∂Åx K«∂™êÎ~°∞.] ''Ü«∞[˝=ÚÅ#∞ K≥~°∞ѨÙ"å~°∞ =∞=Ú‡
''=Óëê! (ã¨∂~°∞º_®!)—— – D =∂@ Å#∞ Ç≤ÏOã≤OK«‰õΩO^Œ∞~°∞ QÍHõ!—— – [ Ü«∞[˝
''Tëê—— Jx QÍHõ, ''=Óëê—— J<Õ =ÙOk. =Úefl K≥i¿Ñ =∞Oz "å~°∞ ‰õÄ_® =Ù<åfl
''=Óëê! "Õ∞Ѷ¨∞=Ú#‰õΩ Ѩل`«∞_®! =∞=Ú‡ ~°#fl=∂@! Jã¨Å∞, ''Ü«∞[˝O—— JO>Ë
áêѨ=ÚÅ #∞O_ç ~°H˜∆OѨÙ=Ú.—— – [ "Õ∞=Ú Uq∞\’ WѨÊ\˜ =~°‰õÄ JO^ŒÖË^Œ∞.]
áêѨ=ÚÅ∞ KÕã¨∂Î =ÙO\Ï=Ú. #∞=Ùfi ''F Jwfl! `≥Å¡"å~°∞ =~°‰õΩ "Õ∞ÖÁ¯x
=∞=∞‡efl ~°H˜∆ã¨∂Î =ÙO_»∞! #∞=Ùfi ~°H˜∆™êÎ=x Ü«ÚO_»∞ ^Õ=`«Å#∞ fã¨∞H˘x ~°=Ú‡!—— –
QÆ\˜ì #=∞‡HõO =∂‰õΩ!] ''=∞=∞‡efl Z@∞¡ ZO^Œ∞‰õÄ? '`≥Å¡"å~°∂¡ `åQÆ∞^•O— J<å?
~°H˜∆OK«=Öˇ<À `≥Å∞ã¨∞H˘#∞=Ú!—— Jx ''`Õ*’=∞Ü«∞ Jwfl! K≥=ÙÅ∞#fl Jwfl!
‰õÄ_®! ''~°H˜∆OK«∞=∞#_»O—— JO>Ë, ^èŒ#O HõO_»∞¡#fl Jwfl! "≥eyáÈ=Ù Jwfl! =zÛ
W=fi=∞#_»"Õ∞. ''=Óëê ^Õ=Ù}˜‚ "Õ∞=Ú ^Œ~°ƒÅ g∞^Œ (QÆ_ç¤ g∞^Œ) ‰õÄ~°∞ÛO_»∞=Ú!——
xOkOK«=Ú. ã¨∞ÎuOK≥^Œ=Ú. ^èŒ#=Ú#∞ [ x["Õ∞, ™Èá¶êÅ g∞^Œ "Õàϧ_Õ "åà◊§H˜, QÆ_ç¤
HÀ~°∞K«∞<åfl=Ú.—— – [ '^èŒ#=Ú— J<Õ ^•xH˜ "Õ∞@∞x P#∞‰õΩx, QÆ_ç¤ Ñ¨~°HõÅ∞
56 "Õ^•Å∞
#=ÚÅ∞`«∂, QÆ_ç¤ Ñ¨i=∞àÏÅ∞ Ñ‘Å∞ã¨∂Î Hõ=ÙʼnõΩ WOHÍ 'ã≤QÆ∞æÅ∞— ѨÙ@ìÖË^Œ∞.
‰õÄ~°∞Û#fl P#O^ŒO UO `≥Å∞ã¨∞ÎOk?] '^èŒ#O–^èŒ#O— Jx "≥„Ô~uÎ ~åã≤# Hõq`«efl D
''ã¨∞Î`«∞Å#∞ "≥∞K«∞Û Jwfl! ^Õ=`«Å#∞, <å_»∞ =∞#O <≥uÎ# ÃÑ@∞ìHÀ_»O JO>Ë,
=ÚѨÊk =ÚQÆ∞æix fã¨∞‰õΩx ~°=Ú‡!—— – =∞#Ö’ ‰õÄ_® WOHÍ 'ã≤QÆ∞æ— Ñ¨Ù@ìÖË^Œx
[ ''=ÚÃÑ· Ê =ÚQÆ∞æ~°∞—— ZO^Œ∞‰õΩ HÍ"åÖ’ J~°ú"Õ∞ Hõ^•?]
JHõ¯_» J~°úO =ÙO_»^Œ∞. ~å¿ã Hõq`«Ö’H˜, ''áê^Œ=ÚÅ∞ QÆÅ [O`«∞=ÙÅ∞, L^Œ
JHõ¯_ç Kè«O^Œã¨∞û „ѨHÍ~°O, U Ѩ^•Å∞ ã¨i Ü«∞=Ú# #_»K«∞#∞. L^ŒÜ«∞ HÍÅ=Ú
áÈ`åÜ≥∂ P Ѩ^ŒO Ѩ_Õ™êÎ~°∞. ''=ÚѨÊk Ѩ‰õ∆ΩÅ#∞ ZyiOK«∞#∞.—— – [ L+¨ã¨∞ûx
=ÚQÆ∞æ~°∞—— ã¨i Ѩ_»HõáÈ`Õ, ''_≥|ƒk á⁄QÆ_»_®Å∞ W=hfl. á⁄QÆ_»ÎÅ∞ =∂„`«O
=ÚQÆ∞æ~°∞——. Jn HÍHõáÈ`Õ WOˆH^À ZO`« HÍÅO KÕÜ«∞QÆÅ~°∞? JO^Œ∞ˆH, ZÖÏ
=ÚQÆ∞æ~°∞!] =¿ãÎ JÖÏQÆ! XHõ KÀ@ KÕã≤O^Õ WOHÀ
''Jwfl! h H˘~°‰õΩ KÕÜ«Ú ã¨∞Î`«∞Å∞ KÀ@!]
ÉÏQÆ∞QÆ q#∞=Ú! Jwfl! L^ŒÜ«∞HÍÅѨ٠''F ^Õg! |Ǩï q^èŒ=ÚÖˇ·# Q˘Ñ¨Ê
^Õ=`«Å#∞ ™È=∞ áê#=Ú H˘~°‰õΩ fã¨∞H˘x ^èŒ#=Ú`À =∞=Ú‡ =ÚOz "ÕÜ«Ú=Ú.
~°=Ú‡!—— [ JO>Ë, L^ŒÜ«∂Ö’¡ „áêiúOK« ã¨~°fi â◊`«$=ÙÅ#∂ Ç≤ÏOã≤OK«∞ H©iÎ =∂‰õΩ
=Åã≤# ^Õ=`«Å∂, =∞^蕺#flO ^Õ=`«Å∂, HõeyOK«∞=Ú.——
~å„u ^Õ=`«Å∂, =ÙO\Ï~°#fl=∂@! Éèí‰õΩÎÅ∞ 49= ã¨∂HõÎOÖ’, 3 ~°∞‰õΩ¯ÖË.
ÃÑ>Ëì ~À^Œ#Å∂, „áê~°ú#Å∂ q<åÅO>Ë, z=i ^•xÖ’, ''F L+¨™êû! x#∞fl ^èŒ#
^Õ=`«ÅH˜ ‰õÄ_® +≤Ѷ¨Ùì Ѩ^Œú`«∞ÖË"À HÍ=ÚÅQÆ∞ "Õ∞^è•=ÙÅ∞, `«=∞ "å‰õΩ¯Å`À
=Ù<åfl~Ú!] ã¨∞ÎuOK«∞K«∞<åfl~°∞.—— – [ '"Õ∞^è•q Éèí‰õΩÎÅ—
46, 47, 48 ã¨∂HÍÎÖ’¡: WHõ¯_» Jâ◊fih Ѩ~°∞=Ù fâß~°∞.]
^Õ=`«Å g∞^Œ á⁄QÆ_»ÎÅ∞! ''™È΄`«=ÚÅ#∞ 50, 51, 52 ã¨∂HÍÎÅ∞: ''ã¨∂~°∞ºx ~åHõ
W+¨ìѨ_»∞ Jtfi#∞ÖÏ~å! =∞`«∞Î#∞ HõeyOK«∞ K«∂z, #Hõ∆„`«=ÚÅ∞ ^˘OQÆÅ =Öˇ áêiáÈ=Ù
™È=∞=Ú#∞ áê#=Ú KÕÜ∞« O_ç! ã¨∂~°∞º_»∞, K«∞#flq.——
|OQÍ~°=Ú H˘~°‰õΩ ѨÙ\˜ì#O^Œ∞#, |OQÍ~°∞ ''^èŒ#=Ú#‰õΩ KÀ@∞ J~Ú# WO„^Œ∞x,
HÍOu QÆÅ "å_»Ü≥∞º#∞.—— – [ ã¨∂~°∞º_ç |∞kú âße Ü«∞QÆ∞ WO„^Œ∞x, ѨÓlOK«O_ç!——
Ѩ~°∞=Ù fâß~°∞! áêѨO, ã¨∂~°∞º_»∞ [ QÆ∞ÃÑÊ_»∞ ^èŒ#O Ѩ_Õ™êÎ_Õ"≥∂ K«∂_»O_ç!]
|OQÍ~°O HÀã¨O ѨÙ\Ïì_®?] ''WO„^•! P~°∞ºÖˇ=~À, ^•ã¨∞ºÖˇ=~À,
''Jtfi#∞ÖÏ~å! ^èŒ#=Ú xO_ç# ~°^èŒ `≥Å∞ã¨∞H˘#∞=Ú..... WO„^•! "Õ∞㨠J#∞
=Ú`À, ã¨∂~°º H˜~°}=ÚÅ`À Hõeã≤, Hõ#º#∞ HÍq∞Ozuq.——
L^ŒÜ«∞=Ú#<Õ, Ü«∞[=∂x =^ŒÌ‰õΩ ~°O_ç!—— ''^èŒ#q∞K«∞Û WO„^Œ∞_Õ, Jâ◊fi=ÚÅ#∞,
''L+¨ã¨∞û ^Õ=`å! =∂‰õΩ L^ŒÜ«∞ QÀ=Ù Å#∞ HÀ~°∞K«∂, „Ѩ=iÎOK«∞K«∞<åfl_»∞.——
=Ú#∞, ^èŒ#=Ú`À ‰õÄ_ç# L^ŒÜ«∞=ÚQÍ [ `≥eã≤O^•, WO„^Œ∞_ç <≥·[O!]
KÕÜ«Ú=Ú.—— [ D Hõq`«Å∞ `«Ü«∂Ô~·# ''[Å=ÚÅ∞, ѨšѨ٠<ÕʼnõΩ áÈ=Ù#@∞¡,
„áêp# HÍÅOÖ’, '_»|∞ƒ— ѨÙ>Ëìã≤Ok QÍh, „Ѩ"åǨÏ=ÚÅ∞ =∞_»∞QÆ∞#∞ KÕ~°∞#@∞¡,
 ~°∞ˆQfi^ŒO 57
WO„^•! ã¨∞Î`«∞Å∞ x#∞fl KÕ~°∞K«∞#flq.—— =∞Okx #iHÍ_À, P ¿Ñ~°¡hfl! – ''WO„^•!
[ ã¨∞Î`«∞Å∞ K≥_»¤q. ã¨∞Î`«∞efl [Å=ÚÅ`À<å =∞=Ú‡ ^èŒ#=O`«∞Å∞QÍ KÕã≤
ã¨=∂#O K≥Ü«∞º_»O?] áêeOѨÙ=Ú!——
53, 54, 55 ã¨∂HÍÎÖ’¡: ''x^Œ∞~°áÈ=Ù 55, 56, 57 ã¨∂HÍÎÖ’¡: ''POÉ’`«∞, `«#
"åi ^èŒ#=Ú#∞ ^˘OQÆÅ∞ JѨǨÏiOK«∞ H˘=Ú‡Å#∞ "å_»∞#@∞¡, WO„^Œ∞_»∞ `«#
#@∞¡, WO„^Œ∞_»∞ Jã¨∞~°∞Å ^èŒ#=Ú#∞ =„[=Ú#∞ "å_»∞@ÔH· ^•xx ™ê# Ѩ@∞ì
JѨǨÏiOK«∞#∞.—— – [ â◊`«$=ÙÅ∞QÍ =Ù#fl K«∞<åfl_»∞.——
"åàı§ Jã¨∞~°∞Å∂, ~åHõ∆ã¨∞Å∂. "åà◊§ ^èŒ#O ''™È=∞ áê#=Ú KÕÜ«Ú WO„^•! ã¨∞Î`«∞
JѨǨÏiOK«=K«∞Û, "åà◊§x K«OѨ=K«∞Û. Å#∞ q#∞#\˜ì "å_®!.... h~°∞ `À_»∞H˘#∞
^˘OQÆÅ∞ KÕ¿ã Ѩx WO„^Œ∞_»∞ KÕâß_»x "å~°∞, #∂u K«∞@∂ì =¸y#@∞ì, |Å=Ú
K≥¿ÑÎ, WO„^Œ∞_ç Ѩ~°∞=Ù =ÙO@∞O^À, KÕ`« KÕÜ«Ú Ñ¨#∞Å∞, h â◊s~°=Ú K«∞@∂ì
áÈ`«∞O^À, `ÀK«ÖË^Œ∞, ~°∞‰õΩ¯ HõqH˜. áÈe P=iOz Ü«Ú#flq.——
Hõ`À K≥¿ÑÊ@ѨC_»∞ u#flQÍ PÖ’zOK«~°∞.] ''=∞QÆ QÆ∞„~°=Ú P_» QÆ∞„~°=Ú#∞
„Ѩf ^Õ=`«H©, HÍOu =ÙO@∞Ok. „ѨuÉèí KÕ~°nã≤#@∞¡, WO„^Œ∞_»∞ K«=∞#∞ÅÖ’ áÈã≤
=ÙO@∞Ok. ^èŒ#O =ÙO@∞Ok. |∞^Õú Ü«Ú#fl ™È=∞ ~°ã¨=ÚÅ#∞ fã¨∞H˘<åfl_»∞.——
=ÙO_»^Œ∞! ''=~°Î‰õΩÅ∞, F_» „Ѩܫ∂}=ÚÖ’ ã¨=Ú
''WO„^Œ∞x KÕ`« â◊`«$=ÙÅ#∞ Ç≤ÏOã≤OѨ „^Œ=Ú#∞ P„â◊~ÚOK«∞#@∞¡, ã¨∞Î`«∞Å∞
*ËÜ«ÚK«∂, â◊`«$=ÙʼnõΩ ^Œ∂~°=∞=Ù^Œ=Ú.——– KÕÜ«Ú"å~°∞, #=∞™ê¯~°=ÚÅ`À #_»∞
[ ~åHõ∆ã¨∞_≥·# =$„`«∞x K«Oáê_»∞ WO„^Œ∞_»∞. K«∞K«∞ WO„^Œ∞x P„â◊~ÚOK«∞K«∞<åfl~°∞.——
P =ÚK«Û@ Zxfl ~°∞‰õΩ¯ÅÖ’<À =ÙOk.] ''WO„^•! =$„`«∞x QÆ\˜ì tÅ`À |^ŒÌÅ∞
''WO„^•! h=Ù, Ü«Ú^Œú=Ú `«~°∞"å`« Q˘\˜ìuq.—— – [ =$„`«∞x K«Oáê=Ù! K«Oáê=Ù.
Ü«Ú^Œú=Ú KÕÜ«ÚK«∞O\˜q! â◊`«$=ÙÅ K«Oáê=Ù.]
ѨÙ~°=ÚÅ#∞ <åâ◊#=Ú KÕÜ«ÚK«∞O\˜q! ''^èŒ#=Ú HõÅ WO„^•! h HõO>Ë W`«~°
'J=Úz— J#∞ =∂Ü«∂qx K«OÑ≤uq! ^Õ=`«Å∞ ã¨∞Î`«∞Å#∞ á⁄O^ŒÖË~°∞. h |Å
=$„`«∞x K«OÑ≤uq!... J`«}˜‚ K«OÑ≤uq!... =Ú`À Éèí∂q∞ ‰õÄ_® =Oy áÈ~Ú#k.——
W`«}˜‚ K«OÑ≤uq!—— – [ NǨÏs, q+¨µ‚=Ó, 58, 59, 60 ã¨∂HÍÎÖ’¡: ''=$^•úѨº=Ú
U=∞Ü«∂º~À! JO`å WO„^Œ∞_çg∞^Õ ™êQÆ∞ ÖËx Jyfl, `å#∞ u#=Åã≤# ^•xx `«#Ö’
`ÀOk. ~°Ñ¶¨Ú QÍiH˜ J~Ú`Õ, q+¨µ‚"Õ W+¨ìO. HõÅ∞Ѩ٠H˘#∞K«∂, u#É’=Ù Hõ„~°Å#∞ ‰õÄ_®
=∞Å¡Ü«∞º QÍiH˜, WO„^Œ∞_Õ W+¨ìOÖÏ =ÙOk. `«#Ö’ HõÅ∞ѨÙH˘#∞K«∞<åfl_»∞.——
''~å=∂ – Hõ$ëê‚—— ¿Ñ~°∞¡ ~å=_»O ÖË^Œ∞ ''=Úkq∞ ÖËx Jwfl! J_»qx HÍÅ∞Û
ZHõ¯_®!] #ѨÙ_»∞ Z^Œ∞Ì =Öˇ Hõ#Ѩ_≥^Œ=Ù.——
''WO„^•! ã¨∞„â◊√_»#∞ ~åA#∞ ZkiO ''ã¨=∞ã¨Î ^èŒ#=ÚÅ∞ ^˘iH˜OѨKÕÜ«Ú
z# 20 =∞Ok ~åAÅ#∂, 60,099 =∞Ok Jyflx, ~°∞ufiAÅ∞, ǨÏqã¨∞ûÅ KÕ`«
Éèí@∞Å#∂, h K«„Hõ=Ú`À KèÕkOzuq!—— ¿ãqO`«∞~°∞.——
–K«„HÍxfl á⁄QÆ_»_»O! WO„^Œ∞_»∞ ZO`« ''Jwfl! QÆ$ǨÏ=Ú#‰õΩ ã¨ÎOÉèí=Ú
58 "Õ^•Å∞
Z@∞=O\˜ P^è•~°"≥∂, J@∞¡ h=Ù =ÚÅ∞ xâ◊ÛÅ=ÚÖˇ· Ü«Ú#flq. Ö’Hõ=ÚÅ∞
[#∞ʼnõΩ P^è•~°=∞QÆ∞K«∞<åfl=Ù.—— HõOÑ≤OK«∞K«∞#flq.—— – [ ^Õ=`«Å∞ Ö’HÍefl
''|OkMÏ<åÖ’ Ѩ_ç# =∞#∞+¨µº_»∞ ÉèíÜ«∞ÃÑ_»∞`«∞#fl@∞ì K≥ѨʉõÄ_»^Œx, ~°∞‰õΩ¯
~åAx ã¨∞uÎ OK«∞#@∞¡, Ü«∞[˝ Ǩϟ`« Jyflx Hõ=ÙʼnõΩ `≥eÜ«∞ÖË^Œ∞. D Hõ=ÙÅO^Œ~°∂
ã¨∞uÎ OK«∞#∞.—— QÆ[ QÆ[ =}∞‰õΩ`«∂<Õ WO„^Œ H©~°Î#Å∞
''Jyfl, ã¨∂~°∞ºx HõO>Ë Ñ¨Ó~°∞fi_»∞.—— ã¨$+≤ìOKå~°∞.
~°∞‰õΩ¯Å∞ ~å¿ã Hõ=ÙÅ∞, "åà◊√§ U ''QÀ`«=∞ =OjÜ«ÚÅQÆ∞ ~°∞+¨µÅ∞, h
QÀ„`«O "å~À, U =Oâ◊O "å~À, J"Õ ~°∞‰õΩ¯Å ã¨∞`Î ∞« Å∞ KÕã≤<å~°∞. ã¨∞Îu Hõ~°Î‰õΩ, ^èŒ#=Ú
Ö’H˜ ZH˜¯Oz#@∞ì =Ù<åfl~°∞. '''QÀ`«=∞— x=Ú‡! <Õ\˜ =Öˇ, ˆ~ѨÙ#∞ ‰õÄ_® W=Ú‡!——
QÀ„`«=Ú #O^Œ∞ ѨÙ\˜ì# "Õ∞=Ú—— – Jh† Jyfl g∞^Œ "≥~Úº Hõq`«Å∞! WO„^Œ∞_ç
''Hõ}fi ~°∞+≤ =Oâ◊ã¨∞ÎÅ"≥∞ÿ# "Õ∞=Ú—— Jh, g∞^Œ, L+¨ã¨∞û g∞^Œ, .... =O^ŒÅ∞ =O^ŒÅ∞
P q^èŒOQÍ. J"Õ á⁄QÆ_»ÎÅ∞! D ^Õ=`«H©, P ^Õ=`«H©
61, 62 ã¨∂HÍÎÖ’¡: ''K≥Hõ¯_»Ñ¨Ù Ѩx"å_»∞ Jxfl\˜H©, "å\˜<Õ! "Õ^Œ áê~î°âßÅÖ’¡ Ñ≤Å¡Å∞
~°^èŒ=Ú#∞ KÕÜ«Ú#@∞¡, WO„^Œ∞x H˘~°‰õΩ HõO~î°`åÅ∞ Ѩ>Ëìq, D =∞O„`åÖË!
"Õ∞=Ú ã¨∞Î`«∞Å∞ KÕÜ«ÚK«∞<åfl=Ú.—— – ''^Õ=`«Å ÉèÏ~°ºÅ =Öˇ, WO„^Œ∞_ç KÕu
[ ZO^Œ∞‰õΩ <åÜ«∞<å, ã¨∞Î`«∞ŠѨx? P „"Õà◊√§, WO„^Œ∞x q_»∞=Hõ, WO„^Œ∞x
Ñ≤zÛ =kÖËã≤ K≥Hõ¯ Ѩx KÕã¨∞‰õΩO>Ë, ¿ãqOK«∞K«∞#flq.—— – [ KÕu "Õà◊√§ "Õ~°∂,
‰õÄ~°∞Û<Õ Ñ‘@Öˇ·<å `«Ü«∂~°=Ù`å~Ú Hõ^•?] WO„^Œ∞_»∞ "Õ~°∂! Hõà◊¥§ =Ú‰õΩ¯Å∂ Jhfl
''QÆ∞„~°=ÚÅ#∞ ~°^èŒ=Ú#‰õΩ ‰õÄ~°∞Û WO„^Œ∞}˜‚ ã¨∞Îu™êÎ~Ú. J=Ü«∞"åÅ`À
#@∞¡, <Õ#∞ <åů`À WO„^Œ∞x ã¨∞Î`«∞Å#∞ ã¨O|O^èŒO ÖˉõΩO_® WO„^Œ∞_≥=~°∞?]
‰õÄ~°∞ÛK«∞<åfl#∞.—— ''WO„^•! z~° HÍÅ=Ú #∞O_ç ^èŒ#
''WO„^Œ∞_»∞ ™È=∞=Ú#∞ áê#=Ú =ÚÅ∞ ÃÑ~°∞QÆ∞K«∞<ÕÜ«Ú#flq. #tOK«∞@
KÕÃã#∞. ǨÏqã¨∞ûÅ#∞ Éèí∞lOK≥#∞. ~åHõ∆ ÖË^Œ∞. =∂‰õΩ ^èŒ#=Ú HõÅ∞QÆ*ËÜ«Ú=Ú.——
ã¨∞Å ^èŒ#=Ú#∞ JѨǨÏiOK≥#∞. =„*Ï 63, 64, 65 ã¨∂HÍÎÖ’¡: ''WO„^•!
Ü«Ú^èŒ=Ú`À "Õ∞Ѷ¨∞=Ú#∞ H˘>ˇì#∞.—— – ‰õΩ`«∞û#‰õΩ ã¨Ç¨Ü«∞=Ú H˘~°‰õΩ .... â◊√+¨µ‚
`åˆQã≤# "å_»∞, Wq QÍHõ WOˆHO KÕ™êÎ_»∞? _»#∞ "åxx =kèOzuq. ....ã¨∞^•ã¨∞_»#∞
W"Õ KÕ™êÎ_»∞. ~åA HÀã¨=Ú, JOǨï _»#∞ "åx ^èŒ#
''^˘OQÆÅ∞, P=ÙÅ#∞ KèÕkOK«∞#@∞¡, =Ú#∞, QÆ_ç¤x HÀã≤#@∞ì, J<åÜ«∂ã¨=ÚQÍ
WO„^Œ∞_»∞ =$„`«∞x KèÕkOK≥#∞.—— `≥zÛuq.——
''WO„^Œ∞_»∞, ã¨=Ú„^Œ=ÚÅ#∞, U ã¨=Ú ''=∞~°∞`«∞ÎÖÏ~å! `˘O_»=ÚÅ∞ QÆÅ
„^Œ=Ú ZHõ¯_» =ÙO_»=Öˇ<À JHõ¯_» xÜ«∞ =∞$QÆ=ÚÅ =Öˇ, g∞~°∞ |Å=Ú`À, =#=Ú
q∞OK≥#∞. â◊`«$=ÙÅ#∞ Ç≤ÏOã≤OK«∞K«∞, Å#∞ q~°∞K«∞H˘x u#∞K«∞<åfl~°∞. ã≤OǨÏ
Ü«∞[=∂#∞ʼnõΩ Sâ◊fi~°º=ÚÅ#∞ WK«∞ÛK«∞, =ÚÅ =Öˇ QÆi˚OK«∞K«∞<åfl~°∞..... =∞~°∞`«∞Î
`«sfi`«∞xH˜ x"åã¨=Ú#∞ WK≥Û#∞.—— ÖÏ~å! =∞=Ú‡Å#∞ #∂~°¡ H˘Åk, "ÕÅ
''WO„^Œ∞x ÉèíÜ«∞=Ú KÕ`«, Ѩ~°fi`« H˘Åk ^èŒ#=Ú#∞ Hõey =iúÅ∞¡#@∞¡
 ~°∞ˆQfi^ŒO 59
KÕÜ«Ú=Ú.—— Hõ#ºÅ‰õΩ Hõ<åº`«fi=Ú áÈQ˘@∞ì#∞. Jyfl,
''Jwfl! ^˘OyeOz# Ѩâ◊√=ÙÅ`À áÈ=Ù ÉèÏ~°ºÅ‰õΩ ~°Hõ∆‰õΩ_»∞.——
^˘OQÆ#∞ "≥`«∞‰õΩ`«∂ áÈ=Ù#@∞¡, ^Õ=`«Å∞ ''Éèí∂q∞x, JO`«iHõ∆=Ú#∞, ã¨∂~°∞º_»∞
x#∞fl J#∞ã¨iOzi.—— [ áÈeHõÖ’¡ KåÖÏ ^èŒiOK«∞#@∞¡.—— – Wk H˘O`« =∞Oz
`«Ñ¨CÅ∞.] „QÆÇ≤ÏOѨÙ! Éèí∂q∞, ã¨∂~°∞º_ç Pnè#OÖ’
''JHõ¯ K≥Öˇ¡O„_»‰õΩ J#fl^Œ=ڇŠ=Öˇ, =ÙO@∞O^Œ<Õk x["Õ∞. JO`«iH∆ÍxHõO`«
[Å=Ú#‰õΩ Jyfl, |O^èŒ∞=Ù.—— \˜H© Jk =iÎOK«^Œ∞. JO`«iHõ∆O JO`å
''~åA, ^èŒ#=O`«∞Å#∞ Ñ‘_çOK«∞#@∞¡—— ã¨∂~°∞º_ç Pnè#OÖ’ =ÙO_»^Œ∞.
– ^èŒ#=O`«∞efl Ѩ#∞flÅ∞ Hõ@ì=∞#_»O, 69 xOp 74 ã¨∂HÍÎÅ =~°‰õÄ:
Ñ‘_çOK«_»O! ~åA, ^èŒ#=O`«∞efl Ñ‘_ç™êÎ_®? ''L+¨ã¨∞û#∞ `˘ÅyOK«∞ ã¨∂~°∞ºx =Öˇ——
~å*Ë XHõ ^èŒ#=O`«∞_»∞! ''=Úã¨e"å_≥·# `«O„_ç #∞O_ç ^èŒ#
1,017 ã¨∂HÍÎÖ’¡, WѨÊ\˜H˜ 65 ã¨∂HÍÎÅ∞ =Ú#∞ fã¨∞H˘#∞#@∞¡, ã¨∂~°∞º_®! h
‰õΩ¡Ñ¨ÎOQÍ JÜ«∂º~Ú. 100 ‰õÄ_® J=ÖË^Œ∞. #∞O_ç =∞#∞+¨µÅ∞ ^èŒ#=Ú#∞ fã¨∞H˘O
WOHÍ g\˜`À UO J=ã¨~°O? =ÚO^Œ∞‰õΩ ^Œ∞~°∞.——
"≥àϧÅO>Ë, K«^Œ=_®xH˜ qHÍ~° ÃÑ_»∞ ''ÉèÏ~°ºÅ∞ x`«∞º_»~Ú# Ѩu =Öˇ.——
`ÀOk. =∂<≥Ü«∂ºÅO>Ë, ''P~°OÉèí [ WHõ¯_», D ~°∞‰õΩ¯H˜ `å`«Ê~°ºO K≥Ñ≤Ê#
â◊¥~°`«fiO—— J=Ù`«∞O ^Œx ÉÏ^èŒ! „Ѩf ™ês =∞Å¡Ü«∞º ѨO_ç`«∞_»∞, P Ѩux ''UHõ Ѩffl
"Õ^Œ áê~î°âßÅÖ’¡ Ñ≤Å¡Å∞ QÆ∞~˘Îã¨∞Î<åfl~°∞. „=`«∞_»∞—— Jx KÕ~åÛ_»∞. ''ÉèÏ~°ºÅ∞—— =Ù#fl
"åà◊√§ D =∞O„`åefl ã¨Ê+¨ì"≥∞ÿ# LKåÛù Ѩu, UHõѨffl„=`«∞_®? ÉèÏ~°ºÅ *Ïa`å
~°}`À HõO~î°`åÅ∞ Ѩ\˜ì, g\˜<Õ K«^Œ∞=Ù`«∂ Ö’H˜ H˘`«Î ÉèÏ~°ºx ‰õÄ_® KÕ~°∞ÛHÀQÆÅ_»∞, D
ѨÓ[Å∞ KÕ~Úã¨∂Î, P ~°HõOQÍ ^˘iˆH ã¨Oáê UHõ Ѩffl„=`«∞_»∞! ѨO_ç`«∞Å∞ WO`«
^Œ#`À „|`«HÍÖÏ? =∂#=ÙÅ∞ „|`«HÍeû# J=∂Ü«∞‰õΩÖÏ?]
rq`«O W^•? áê`« HÍÅѨ٠=∂#=ÙÅ∞, ''W~°∞=k Ü≥ÚHõ¯ ~°Ç¨Ï㨺=ÚÅ∞ QÆÅ
"åà◊§H˜ `ÀzOk ÜÕ∞^À "åà◊√§ K≥áêÊ~°∞. Ü«∞[˝=Ú#∞....—— – P ~°Ç¨Ï㨺=ÚÅ∞
#šѨÓã¨O`« *Ï˝#O ‰õÄ_® ÖËx J*Ï˝<åxfl, Uq∞\’ K≥ѨÊÖË^Œ∞. P ~°∞‰õΩ¯x ѨÓiOK«
''Q˘Ñ¨Ê ™êÇ≤Ï`«ºO—— J#∞‰õΩO@∂ WOHÍ _®xH˜, ''W~°∞=k Ü≥ÚHõ¯—— J<Õ =∂@Å∞
WOHÍ <≥uÎ# ÃÑ@∞ìHÀ"åÖÏ? áÈh, ÃÑ^ŒÌ HÍ=Åã≤ =KåÛÜÕ∞"≥∂!
"åà◊√§ KÕ¿ãÎ K≥Ü«∞ºO_ç! Ñ≤Å¡efl, D ''Jwfl! h=Ù =∂‰õΩ ~°Hõ∆‰õΩ_»=Ù. =∂
J*Ï˝#OÖ’ =ÚOKÕã≤ ÃÑOK«∞`å~å? – Wk QÆ∞„~°=ÚÅ KÕ`« â◊`«$=ÙÅ QÆ∞„~°=ÚÅ#∞,
Z@∞ =O\˜ „áêp# J*Ï˝#"≥∂ K«∂_»_»O =∂ Éèí@∞Å KÕ`« â◊`«$=ÙÅ Éèí@∞Å#∞, =∂
J=ã¨~°O J#∞‰õΩO>Ë<Õ qHÍ~°O `«QÆ∞æ`ÀOk. g~°∞ÅKÕ`« â◊`«$=ÙÅ g~°∞Å#∞, K«OѨÙ
=∞m§ „áê~°Oaè™êÎ#∞. ^Œ∞=Ú.—— – [ WHõ¯_», D ѨO_ç`«∞_»∞,
66, 67, 68 ã¨∂HÍÎÖ’¡: ''„ѨÉèí∞=٠ѨOÑ≤# 'g~°∞_»∞ JO>Ë H˘_»∞‰õΩ— J<Õ J~°úO
¿ã# =Öˇ, qÅ∞HÍx "å_ç ÉÏ}=Ú =Öˇ, „ÉÏÔH@¡Ö’ WKåÛ_»∞. P J~°úO ZÖÏQÆO>Ë,
Jyfl, ÉèíÜ«∞=Ú HõeyOK«∞#∞. Jyfl, ''g~°º=Ú KÕ`« ѨÙ\˜ì#"å_»∞ HÍ|\˜ì
60 "Õ^•Å∞
H˘_»∞‰õΩ—— – Jx. Jk, '‰õÄ`«∞~°∞— J=^Œ∞. =∂‰õΩ PÅ =∞O^ŒÅ xK«∞Û"å_»QÆ∞#∞.
H˘_»∞‰õΩ ѨÙ@ì_®xH˜ g~°ºO XHõ¯>Ë KåÅ∞! WO„^•! #∂~°¡ H˘Åk ^èŒ#=Ú#∞ h Ô~O_»∞
Hõ=ÙÅ∂–ѨO_ç`«∞Å∂ J<Õ "åà◊§H˜, P HÍÅO KÕ`«∞Å`À#∂ Ѩ@∞ìH˘#∞=Ú, =∂‰õΩ
– D HÍÅO Jx ÖË^Œ∞. "åà◊§H˜ ZO`« WK«∞Û@‰õΩ.——
J*Ï˝#"≥∂, ZO`« g~°ºO ~°O^èÀ! KÕu`À ''=~°∞_»∞, Hõ#º#∞ HÍq∞OK«∞#@∞¡, ^Õ=
HõÅO Ѩ\Ïì~°O>Ë, „Ѩf KÀ\Ï 'g~°ºO – `«Å∞ Ǩϟ`« Ü≥ÚHõ¯ áê„`«#∞ HÍq∞O`«∞~°∞.——
g~°ºO— Jx "åQÆ∞_Õ. p^Œ~° ѨÙ~°∞+¨µÅ∞! P – [ ™È=∞=Ú =Ù#fl áê„`«#∞. D "Õ^ŒO
~°∞‰õΩ¯Ö’ Jã¨Å∞ D J~°úO uÜ«∞º=Åã≤# JO`å, ''HõÅ∞¡ HÍOáœO_£—— ÖψQ =ÙO^Õ!
J=ã¨~°"Õ∞ ÖË^Œ∞.] "Õ∞=Ú ‰õÄHõ\òѨe¡Ö’ =ÙO_Õ ~ÀAÖ’¡, =∂
''Ç≤ÏO™ê ^À+¨O ÖËx (J^èŒfi~°´Ç≤ÏO㨠WO\˜H˜ ^Œyæ~À¡<Õ HõÅ∞¡ HÍOáœO_£ =ÙO_Õk.
ÖËx) Ü«∞[˝=ÚÅ#∞ KÕÜ«ÚK«∞#fl "Õ∞=Ú, P QÀ_» ѨHõ¯ xOKÕ uiˆQ "åà◊§O. ~À_»∞¤
Jyfl H˘~°‰õΩ =∞O„`«=ÚÅ#∞ ѨiîOK«∞ ZHͯÅO>Ë J>Ë "≥àϧeû =KÕÛk. JO^Œ∞ˆH,
K«∞<åfl=Ú.—— – '' Ç≤ÏO㨠ÖËx Ü«∞[˝=ÚÅ∞—— P HÍOáœO_£ `≥Å∞ã¨∞ <å‰õΩ.]
JO>Ë, '' Ç≤ÏO㨠=Ù#fl Ü«∞[˝=ÚÅ∞—— ‰õÄ_® ''#Oy~À ~°∞+¨µÅ∞, Ѷ¨}˜ Ü≥ÚHõ¯
[~°∞QÆ∞`åÜ«∞x J~°ú"Õ∞ Hõ^•? Jq ZÖÏ QÆ∞„~°=ÚÅ#∞, QÀ=ÙÅ#∞, ^èŒ#=Ú#∞,
™êQÆ∞`åÜ≥∂, Wq ZÖÏ ™êQÆ∞`åÜ≥∂, ^ÕxH© fã≤H˘xi.——
q=~åÅ∞ ÖË=Ù. ''Ѩ^ŒÇ¨~°∞QÆ∞~°∞ ~°∞ufiAÅ∞, Ü«∞[
''Jyflx K«OѨ=Öˇ#x KåÖÏ HÍÅ=Ú =∂x, Ѩufl, ã¨^Œã¨º, ã¨q∞`«, D W~°∞"≥·
#∞O_ç ‰õΩ„@Å∞ Ѩ<Õfl â◊`«$=ÙÅ∞O_»QÍ =∞Ok, WO„^Œ∞x ã¨∞ÎuOzi.—— – [ nxfl
‰õÄ_® Jyfl, Ü«∞[˝ Hõ~°ÎÖˇ·# Ü«∞[=∂#∞ʼnõΩ HõO~î°`å Ѩ_ç`Õ, Wk XHõ =∞O„`«O! Ñ≤Å¡Å∞
^èŒ#=Ú#∞ =i¬OK«∞#∞. J\˜ì =∞O„`«=Ú#∞ K«^Œ"åeû# q^Œº!]
K«^Œ∞=Ù^Œ∞=Ú.—— ''WO„^•! q∞H˜¯e =∞^Œ=Ú#∞ Hõe
80, 81, 85 ã¨∂HÍÎÖ’¡: ''WO„^•! yOK«∞#\˜ì, Kå=Ùx ÖˉõΩO_»∞QÆ KÕÜ«Ú#\˜ì,
=$„`«∞x =„*ÏÜ«Ú^èŒ=Ú#∞, h =„*ÏÜ«Ú^èŒ ™È=∞=Ú#∞ „`åQÆ∞=Ú.——
=Ú`À ZѨÙ_»∞ H˘\˜ìu"À.....—— – [ =$„`«∞}˜‚ ''ǨÏqã¨∞ûÅ xK«∞Û =∞#∞+¨µº#‰õΩ, U
K«OѨ_»O g∞^Œ WѨÊ\˜H˜ Zxfl ~°∞‰õΩ¯Ö’! WO„^Œ∞_˘Hõ¯_Õ ^èŒ#=Ú xK«∞Û<À, J`«_»∞
Wq PQÆ_»O ÖË^Œ∞!] ã¨~°fi [QÆ=Ú Å‰õΩ Dâ◊fi~°∞_»∞.——
''=$„`«∞x K«OÑ≤# WO„^Œ∞_»∞, L`åû ''Ü«∞[˝=Ú KÕÜ«∞x "åxx WO„^Œ∞_»∞,
ǨÏ=Ú H˘~°‰õΩ, |Å=Ú H˘~°‰õΩ, ~°∞ufiAŠѨÙ@ìQ˘_»∞QÆ∞#∞ =Öˇ <˘H˜¯ "ÕÜ«Ú#∞ Hõ^•!——
ã¨∞Î`«∞Å`À ÃÇÏK«ÛiHõ á⁄O^≥#∞.—— ''WO„^Œ∞_»∞ „`åQÆQÍ q∞ye# ™È=∞
''WO„^•! h =O\˜ "å_»∞ Z=fi_»∞#∞ ~°ã¨=Ú#∞ QÀ=ÙÅ∞ „`åy =∞kOK«∞
ѨÙ@ì ÖË^Œ∞, ѨÙ@ìÉ’_»∞.—— [D =∂@ x[O! K«∞#flq.—— – [ WO^Œ∞Ö’ J|^ŒÌO Uq∞\’
WO„^Œ∞_»∞ WѨÊ\˜^•HÍ ÖË_»∞. `«~åfi`« K≥ѨÊO_ç! WO„^Œ∞_»∞ `åy# `«~åfi`«
‰õÄ_® =ÙO_»_»∞.] q∞QÆ∞Å∞`«∞O^• P =∞^ŒºO? W^À ÃÑ^ŒÌ
''™È=∞ áê#=Ú KÕã≤# WO„^Œ∞_»∞, J|^ŒÌO!]
 ~°∞ˆQfi^ŒO 61
''QÀ=ÙÅ∞, ™È=∞=Ú#∞ „`åy, ^•xx =ÙO_»^Œ∞. P =∂@Å∞ ÖËHõáÈ`Õ Jk
`«=∞ áêÅ`À HõÅ∞ѨÙK«∞#flq. =„*ÏÜ«Ú^èŒ â◊¥#º"Õ∞. Jk X\˜ì áÈ~Ú# P"Õ.]
=Ú#∞ â◊`«$=ÙÅ g∞^Œ‰õΩ qã¨∞~°∞K«∞#flq.—— ~°∞‰õΩ¯Å∞ qã≤ÔQuÎOKÕã¨∞Î<åfl~Ú.
– [ „`åQÆ∞É’`«∞Å ^Œyæ~° uiˆQ QÀ=Ù ‰õÄ_® Éèí‰õΩÎÅ∞ ѨÓlOK«=Åã≤# ^Õ=`«Å∞ –
Ñ≤zÛ^≥· áÈ`«∞O^Œ#fl=∂@!] ÉèíQÆ∞_»∞, q∞„`«∞_»∞, Jku, ^Œ‰õ∆Ω_»∞,
''WO„^•! h HõO>Ë huѨ~°∞_»∞ ÖË_»∞. =∞~°∞^Œæ}=Ú, P~°º=Ú_»∞, =~°∞}∞_»∞,
ã¨∞dOѨ *ËÜ«Ú"å_»∞ ÖË_»∞.—— – [ D ~°∞‰õΩ¯ ™È=Ú_»∞, Jtfi#∞Å∞ – gà◊¥§!
~åã≤# Hõq HõO>Ë *Ï˝#=O`«∞_»∞ ÖË_∞» Hõ^•?] 89 = ã¨∂HõÎOÖ’, z@ì z=i ~°∞‰õΩ¯Ö’,
''„Ѩܫ∂}=Ú KÕÜ«Ú#ѨC_»∞ JÅOHõ ''J~Ú^Œ∞ q^èŒ=ÚÅ =∞#∞+¨µºÅ∞—— J#fl
iOK«∞H˘#∞ P_» "åi =Öˇ =∞~°∞`«∞ÎÅ∞, =∂@ʼnõΩ, =∞Å¡Ü«∞ºQÍ~°∞ „ÉÏÔH@¡Ö’
Ü«∞[˝=ÚÅO^Œ∞ =∞kOK«∞K«∞<åfl~°∞..... D WzÛ# J~°úO: ''„ÉÏǨχ, Hõ∆„uÜ«∞, "≥·â◊º,
=∞~°∞`«∞ÎÅ =∂~°æ=ÚÅÖ’ L^ŒHõ=ÚÅ∞ â◊¥„^Œ, xëê^Œ—— Jx! ''ÖË^•, QÆO^èŒ~°fi, Ñ≤`«$,
HÍ~°∞#∞.—— – [ K≥=∞@Å∞! K≥=∞@Å∞!] ^Õ=, Jã¨∞~°, ~åHõ∆㨠QÍx—— Jx! [ ~°∞‰õΩ¯x
''=∞~°∞`«∞ÎÖÏ~å! ^èŒ#=Ú#∞ Ѩ@∞ìH˘x ~åã≤# Hõq, J~Ú^Œ∞ ~°HÍÅ =∞#∞+¨µº
~°O_ç! ™È=∞ áê<åǨ~°=Ú`À =∞kO Öˇ=~À U J~åúÅ∂ W=fiÖË^Œ∞. `å`«Ê~°ºO
K«∞_»∞!—— ~åã≤# ѨO_ç`«∞_Õ `«#‰õΩ `Àz# J~°úO
''=∞~°∞`«∞ÎÅ∞, J_»∞¤ Ѩ_ç# Ѩ~°fi#=Ú WKåÛ_»∞. ''5 ~°HÍÅ =∞#∞+¨µºÅ∞—— J#fl
Å#∞ ‰õÄ_» =ÚHõ¯Å∞ KÕã≤i. g}Å∞ ѨC_»∞, =∞#∞+¨µÖ’¡ ~°HÍefl K«∂Ñ≤OKåe
"å~ÚOK«∞K«∂ `«=∞ H˘~°‰õΩ ã¨∞Î`«∞Å∞ QÍh, ^Õ=`«Ö’¡, Jã¨∞~°∞Ö’¡ ~°HÍÅ∞ K«∂Ñ≤¿ãÎ
KÕã≤#"åiH˜ =∞~°∞`«∞ÎÅ∞ ^èŒ#=ÚÅ∞ ZÖÏQÆ? HÍ|\˜ì, "≥Ú^Œ\˜ ~°HÍ<Õfl
WzÛi.—— – [ ã¨∞Î`«∞Å∞ KÕ¿ãÎ, ^Õ=`«ÅO fã¨∞HÀ"åe.]
^Œ~°∂ ^èŒ#O W™êÎ~°∞. ^èŒ#O ã¨OáêkOK« ''=∂ â◊`«$=ÙÅ#∞ Ç≤ÏOã≤Oz, =∞=∞‡efl
_®xH˜ ã¨∞Î`«∞Å∞ K«^Œ=_»"Õ∞ Éèí‰õΩÎʼnõΩ `ÕeHõ HÍáê_»∞_»∞!——
=∂~°æO!] ''™È=∞=∂! ™È=∞=∂!—— Jx =O^Œ
''=∞~°∞`«∞ÎÖÏ~å! =∂‰õΩ QÆ$ǨÏ=ÚÅ ~°∞‰õΩ¯Å∞, u#flQÍ ™È=∂xfl Ñ≤Å∞ã¨∂Î! –
x=fiO_ç—— – QÆ$ǨÏ=ÚÅ∞ HÍ"åÅ<Õ HÀiHõ ''™È=∂! h=Ù =∂‰õΩ B+¨^èŒ=Ú. h=Ù =∂‰õΩ
WѨC_Õ Hõ#Ѩ_çOk. W^Õ ~°∞‰õΩ¯Ö’, =â◊"≥∞ÿ`Õ, "Õ∞=Ú =∞~°}˜OK«=Ú!—— – ''™È=∞
''^èŒ#=Ú#∞ W=fiO_ç—— Jx ‰õÄ_® =ÙOk! ~å*Ï! h‰õΩ ¿ãflÇ≤Ï`«∞_≥·#"å_»∞ #tOK«_»∞.——
Wk, 85 = ã¨∂HõÎOÖ’ PYi ~°∞‰õΩ¯. – ''™È=∂! h=Ù ~ÀQÆ=ÚÅ #}K«∞ q∞„`«∞
86 = ã¨∂HõÎOÖ’, "≥Ú^Œ\˜ ~°∞‰õΩ¯Ö’<Õ _»=Ù.——– [ `«∞‰õΩ¯ `«∞‰õΩ¯ `«∞‰õΩ¯
=∞m§, ''=∞~°∞`«∞ÎÖÏ~å! U Ü«∞[=∂x QÆ$Ç¨Ï `«∞‰õΩ¯Å∞!] – ''™È=∂! QÀ=ÙÅ∞, =∞Oz
=∞O^Œ∞ ™È=∞ áê#=Ú KÕ`«∞~À, P Ü«∞[ QÆ_ç¤`À „Ñ‘u K≥O^Œ∞`å~Ú. =∞#∞+¨µº_»∞,
=∂x, =∞Oz ~°Hõ∆‰õΩÅ∞ HõÅ"å_»∞ JQÆ∞#∞!—— `«# WO\˜Ö’ „Ñ‘u K≥O^Œ∞`å_»∞. ™È=∂!
– [ Jã¨Å∞, ™È=∞ áê#=Ú, Ü«∞[˝=Ú, h=Ù =∂ ǨÏ$^ŒÜ«∞=ÚÅ`À „Ñ‘u K≥Ok
^èŒ#=Ú – J<Õ =∂@Å∞ ÖËx ~°∞‰õΩ¯ Ü«ÚO_»∞=Ú.——
62 "Õ^•Å∞
''=∞OQÆe, "≥O„@∞HõÅ#∞ QÀÜ«Ú#@∞¡, JuQÍ =i¬OK«∞"å_»∞. JuQÍ ¿ãflǨÏ=Ú
L+¨ã¨∞û (L^ŒÜ«∞=Ú) pHõ@¡#∞ HÀÜ«Ú xK«∞Û "å_»∞. Ju ѨÓAº_»∞. Ju... Ju...
K«∞#flk. P=Ù, áêÅ∞ WK«∞Û#ѨÙ_»∞ á⁄^Œ∞ Ju.——
QÆ∞#∞ `≥~°K«∞#@∞¡, L+¨ã¨∞û `«# =Hõ∆ ''WO„^Œ∞_»∞, ǨÏqã¨∞ûÅ#∞ ‰õΩ_ç KÕu`À
ã¨ÎÅ=Ú g∞k =¸`«#∞ `≥~°K«∞K«∞#flk.—— – JO^Œ∞H˘#∞#∞. â◊`«$=ÙÅ#∞ Z_»=∞ KÕu`À
[ U"≥∞ÿ<å J~°úO =ÙO^• nxH˜? ''=Hõ∆ K«OѨÙ#∞.—— [ ‰õΩ_ç KÕu`À K«OÑ≤`Õ, WOHÍ
ã¨ÎÅ=Ú—— J<Õ =∂@ fã¨∞‰õΩ ~å"åÅx Z‰õΩ¯= =∞Okx K«OѨ=K«∞Û.]
HõqH˜ L|ÖÏ@O! L+¨ã¨∞ûx ‰õÄ_® ''WO„^Œ∞x =„*ÏÜ«Ú^èŒ=Ú, â◊`«$=Ù
=^ŒÅ_»∞. L+¨ã¨∞û QÆ∞_»¤Åhfl q¿ÑÊ™êÎ_»∞!] Å#∞ U_çÊOK«∞#∞.——
''Ü«∞[˝=ÚÅO^Œ∞, Ü«¸Ñ¨ =∞O^Œ∞#fl 102, 103, 104 ã¨∂HÍÎÖ’¡: ''WO„^•!
z#fl â◊HõÅ=ÚÅ#∞ (=ÚHõ¯Å#∞) iufi ^èŒ#=Ú HÀ~°∞ [#∞Å∞, ѨÅ∞ q^èŒ=ÚÅ∞QÍ
AÅ∞ <Õu`À ѨÓÜ«Ú#@∞¡...—— [ Ü«¸Ñ¨=Ú x#∞fl „áêiúO `«∞~°∞. WO„^•! h=Ù â◊`«$=ÙÅ∞
JO>Ë, Ü«¸Ñ¨ ã¨ÎOÉèí=∂? ^•xH˜ =ÙO_»∞ ÖËx"å_»=Ù JQÆ∞K«∞<åfl=Ù.——
â◊HõÅ=ÚÅ∞ Uq∞\˜? ~°∞‰õΩ¯Ö’ U q= ''WO„^•! â◊`«$=ÙÅ#∞ [~ÚOK«∞ Ѩل`«∞
~åÅ∂ ÖË=Ù. `å`«Ê~°ºOÖ’#∂ ÖË=Ù. _çx W=Ú‡!——
''Ü«∞[˝O—— JO>Ë Uq∞\’ WOHÍ `≥eÜ«∞<Õ ''"Õ∞=Ú, HõѨ@=Ú ÖËx "å~°"≥∞ÿ
ÖË^Œ∞.] J#fl=Ú#∞ á⁄O^Œ∞K«∞<åfl=Ú.——
''Ü«∂K«‰õΩ_»∞, ^èŒ#=O`«∞x =^ŒÌ‰õΩ ''Ü«∂QÆ=Ú KÕÜ«∞x "åx ^èŒ#=Ú#∞
áÈ~Ú #=Ùfi#@∞¡, L+¨ã¨∞û pHõ@¡#∞ K«∂ã≤ JѨǨÏiOK«∞ WO„^Œ∞x H˘~°‰õΩ, ™È=∞=Ú#∞
#=Ùfi#∞.—— Ñ≤O_»∞K«∞<åfl=Ú.—— [ WO„^Œ∞_»∞, P ^èŒ#
''Ü≥∂Qƺ Ѩل`«∞Å∞ QÆÅ, ^•ã¨ „Ѩ=~°æO´ =Ú#∞, Ü«∂QÆ=Ú KÕ¿ã "åiH˜ W=fi_®xH˜
^•ã¨∞Å∞ QÆÅ, ..... P ^èŒ#=Ú#∞ "Õ∞=Ú JÖÏ JѨǨÏiã¨∞Î_»x =∞Å¡Ü«∞ºQÍi
á⁄O^Œ∞^Œ∞=Ú.—— q=~°}!]
97, 99, 100 ã¨∂HÍÎÖ’¡: ''Jwfl! =∂ ''WO„^•! =∞^À#‡`«∞Î_≥· x„kOK«∞
áêѨ=ÚÅ∞ =∞=∞‡efl q_çz, =∂ â◊`«$=Ù =$„`«∞x h =„*ÏÜ«Ú^èŒ=Ú`À "Õ∞ÖÁ¯eÊ
Å#∞ Ѩ\˜ì ÉÏkèOK«∞#@∞¡ KÕÜ«Ú=Ú!—— – K«OÑ≤uq.——
[ „Ѩf ~°∞‰õΩ¯Ö’#∂, ''^èŒ#=Ú—— „Ѩã¨H˜Î ''WO„^•! â◊√+¨µ‚x, Ñ≤„Ѷ¨Ùx, ‰õΩÜ«Ú=Ùx,
=ÙO@∞Ok. P "åHͺÅ∞ W=fi_»O ÖË^Œ∞ =$„`«∞x, D #Å∞QÆ∞~°∞ ~åHõ∆ã¨∞Å#∞,
<Õ#∞.] =kèOzuq. â◊O|~°∞x HÀ@Å#∞ „|^ŒÌÅ∞
''Jwfl! F_», #kx ^•\˜OK«∞#@∞¡, h=Ù H˘\˜ìuq.——
=∞=Ú‡ â◊`«$=ÙÅ #∞O_ç ^•\˜OK«∞!—— ''WO„^•! h‰õΩ "ÕkHõ U~°Ê~°∞Ѩ|_ç#k.
''Jyfl, ã¨=∞ã¨Î Éèí∂`«=ÚʼnõΩ „ѨÉèí∞=Ù!—— U "Õà◊<≥·<å =zÛ ‰õÄ~°∞ÛO_»∞=Ú.——
''=∞=Ú‡ â◊`«$=ÙÅ∞QÍ ÉèÏqOK«∞"åi ''‰õΩÜ«Ú=Ù_»∞, #∞~°∞QÆ∞`À ‰õÄ_ç#
^èŒ# =Ú#∞, Jyfl HÍeÛ"Õã¨∞ÎOk.—— h\˜x JѨǨÏiOz<å_»∞. J`«x W^ŒÌ~°∞
''WO„^Œ∞_»∞, Ju "ÕQÆ=Ú QÆÅ "å_»∞. ÉèÏ~°ºÅ∞, P tá¶ê #k h\˜Ö’ ™êfl#=Ú
 ~°∞ˆQfi^ŒO 63
KÕÜ«ÚK«∞ K«zÛ# "å~°QÆ∞^Œ∞~°∞.—— ~°∞‰õΩ¯Å∞<åfl~Ú.]
105 xOp 108 ã¨∂HÍÎÖ’¡: `å`«Ê~åºÅ∞ ''XHõxH˜ ^èŒ#=Ú H˘~°‰õΩ, XHõxH˜
K≥ѨÙ`«∂ =∞Å¡Ü«∞º QÍ~°∞ JHõ¯_»Hõ¯_® z#fl J#fl=Ú H˘~°‰õΩ, XHõxH˜ Ü«∞[˝=Ú H˘~°‰õΩ,
z#fl Hõ^èŒÅ∞ ‰õÄ_® „ÉÏÔH@¡Ö’ W™êÎ~°∞. L+¨ã¨∞û L^Œ ~ÚOK«∞K«∞#flk.——
UHõ`«∞_»∞, kfi`«∞_»∞, „u`«∞_»∞ – J#∞ ''Lëê ^Õq, ZšѨC_»∞ pHõ@¡#∞
=ÚQÆ∞æ~°∞ ~°∞+¨µÅ∞ J_»qÖ’ xOz áÈ`«∂, áÈQ˘@∞ìK«∞<Õ Ü«Ú#flk. ~åÉ’=Ù HÍÅ
"≥Ú^Œ\˜ W^ŒÌ~°∞ ~°∞+¨µÅ∂, „u`«∞}˜‚ XHõ =ÚÖ’ ‰õÄ_» Ö’Hõ=Ú#∞ pHõ@¡ #∞Oz ɡ·@
ÉÏqÖ’H˜ `À¿ã¿ãÎ, ÉÏqÖ’ Ѩ_»¤ ~°∞+≤ Ѩ_»"ÕÜ«Ú#∞.——
„u`«∞_»∞, ^Õ=`«efl „áêiúã¨∞Î<åfl_»∞. – Wk, 114, 116, 118 ã¨∂HÍÎÖ’¡: ''~°∞„^•!
^Õ=`«efl „áêiúOz# Hõ^èŒ. #∂uÖ’ Ѩ_ç =Ù#fl QÀ=ÙÅ#∞ H˘@∞ì#\˜ì, ѨÙ~°∞+¨Ñ¶¨∞flO´Ñ¨Ù~°∞+¨µ
"å_»∞, ''JÜ≥∂º, #∂uÖ’ =ÙO_ç áÈ=_»O Å#∞ H˘@∞ì#\˜ì, h PÜ«Ú^èŒ=Ú =∂‰õΩ
=Å¡—— ^èŒ# ÖÏÉèí=Ú#∞, ÉèÏ~åº ã¨∞Y=Ú#∞ ^Œ∂~°=ÚQÆ #∞O_»∞ QÍHõ! ~°∞„^•! =∞=Ú‡
á⁄O^ŒÖËHõ áÈ=ÙK«∞<åfl<Õ – Jx ^Œ∞ódã¨∞Î<åfl ã¨∞Y ÃÑ@∞ì "å_»=Ù Hõ=Ú‡!——
_»@! #∂uÖ’ ~°∞+≤, J<ÕHõ ~°HÍÅ∞QÍ ''K«zÛáÈ=Ù =∞#∞+¨µº_»∞, ^èŒ#=Ú#∞
„áê~°ú#Å∞ KÕã¨∞Î<åfl_»∞, ''^Õ=`«ÖÏ~å! <å XHõ KÀ@‰õΩ KÕ~°∞ÛH˘x *Ï„QÆ`«Î Ѩ~°∞K«∞H˘#∞
ã¨∞Îux q#O_ç—— JO@∂. |$ǨÏã¨Êu J#∞ #@∞¡, `«∞„QÆ∞ _»#∞"å_»∞ F_»Ö’ ѨOÑ≤#
^Õ=`«, ÉÏqÖ’ "å_çx ÃÑ·H˜ fâß_»∞. ‰õΩ=∂~°∞_çx, ^Õ=`«ÖÏ~å, `«O„_ç =^ŒÌ‰õΩ
''Jku Ѩل`«∞ÖÏ~å! Ü«Ú^Œú=ÚÖ’ *ËiÛui. ..... <ÕÅ ÖË#\˜ì, #∂~°∞ `≥_»∞¡
`À_»∞QÍ =ÙO_»∞@‰õΩ ~°O_»∞!—— [ ~°∞‰õΩ¯ QÆÅ\˜ì, F_» <≥H˜¯# ÉèíAº_çx, QÆ$ǨÏ=Ú
~å¿ã HõqH˜ U Hõ^èŒ QÆ∞~˘Î¿ãÎ ^•xfl Hõq`«QÍ #‰õΩ KÕiÛui.——
XHõ Öˇ·#∞ ~åÜ«∞_»O! „Ѩf ~°∞‰õΩ¯Ö’#∂, ''Jâ◊fi#∞ÖÏ~å! g∞~°∞ QÀ`« =Úx
''~°O_»∞! ™È=∞=Ú ¿ãqOѨÙ_»∞—— J#flk H˘~°‰õΩ #∂ux J`«_ç ã¨~°ã¨‰õΩ `≥zÛi.
=ÙO@∞Ok. ^•xfl =kÖËã¨∞Î<åfl#∞.] h\˜x ÃÑ·H˜ `≥zÛi.——
''WO„^•QÆ∞flÖÏ~å! "Õ∞# =∂=∞ ''Jâ◊fi#∞ÖÏ~å! =Úã¨e "å_»~Ú#
HõO>Ë#∂, ÉÏ= =∞ik HõO>Ë#∂, Z‰õΩ¯= K«º=#∞xÖ’ #∞O_ç =Úã¨e`«#=Ú#∞
^èŒ#q∞K«∞Û "åiQÍ g∞ QÆ∞iOz qO\˜x.—— g∞~°∞ fã≤"Õã≤i. J`«_ç PÜ«Ú+¨µ#∞
''„`å_»∞ =Öˇ Z_»`≥QÆx ã¨O`å#=Ú ÃÑOzi.—— [ <À\˜H˜ ZÖÏ =¿ãÎ JÖÏQÆ
Ü«ÚO_»∞=Öˇ#x, `å`«Å =Öˇ, `«O„_»∞Å ¿Ñ֡ܫ∞º_»O! ~åÃãÜ«∞º_»O!]
=Öˇ, HÀˆ~ H˘_»∞‰õΩÅ#∞ Ü«∂zOK«∞ ''MËÅ∞_ç ÉèÏ~°º J~Ú# qâ◊fiÅ
K«∞<åfl#∞.—— áê^Œ=Ú Ü«Ú^Œú=ÚÖ’ ѨH˜∆ Ô~Hõ¯ =Öˇ
''Jâ◊fih ^Õ=`«ÖÏ~å! g∞~°∞ â◊√K«Oux `≥y#k. ^Õ=`«ÖÏ~å! g∞~°∞ "≥O@<Õ,
Z@∞¡ ~°H˜∆Oz<å~À, Ѷ¨∞~°∞‡_»#∞ Z@∞¡ W#∞=Ú áê^Œ=Ú#∞ JuH˜Ozi.——
~°H˜∆Oz<å~À, ...... J@∞¡ =∞=Ú‡ ~°H˜∆OK«∞ ''|∞*Ïfiâ◊√fix `«O„_ç |∞ëêOy~°∞_»∞,
@‰õΩ ~°O_ç!—— [ P ^Õ=`«Å∞, ZO^Œifl H˘_»∞‰õΩ KÕã≤# `«Ñ¨C#‰õΩ H˘_»∞‰õΩx „QÆ∞_ç¤
~°H˜∆OKå~À, P ¿Ñ~°¡`À WHõ¯_» =O^Œ "åxx KÕã≤<å_»∞. Jtfi#∞Å∞ |∞*Ïfiâ◊√fi
64 "Õ^•Å∞
#‰õΩ uiy Hõ#∞flÅ#∞ ã¨OkèOz<å~°∞.—— [ P WOHÀ KÀ@ ‰õÄ_® =ã¨∂Î =ÙO\Ï~Ú!
H˘_»∞‰õΩ, Jtfi#∞ʼnõΩ Q˘„Ô~Å#∞ WKåÛ_»∞. q+¨Ü«∂Å∞ =∂~°∞`«∂ =ÙO\Ï~Ú.]
Jk, H˘_»∞‰õΩ `«Ñ¨C! `«O„_ç „Ñ¨HÍ~°O. 120, 121, 122 ã¨∂HÍÎÖ’¡: ''^èŒ#=Ú`À
JO^Œ∞ˆH H˘_»∞‰õΩx <≥uÎ g∞^Œ H˘\Ïì_Õ"≥∂!] ‰õÄ_ç# ~°^èŒ=∂! ™È=∞ áê#=Ú H˘~°‰õΩ
''Jtfi#∞ʼnõΩ ¢ã‘Î ÖÏÉèí ~°∂Ѩ=∞QÆ∞ Jtfi#∞Å#∞ fã¨∞H˘x áÈ=ÙK«∞<åfl=Ù.——
ã¨OѨ^Œ ã¨=∞‰õÄi#k.—— [ Jtfi#∞ʼnõΩ ¢ã‘Î ''ÃÑxq∞\˜ Ü≥ÚHõ¯ "≥Ú^Œ\˜ Ñ≤Å∞ѨÙ#ˆH
^˘iH˜Ok.] =K«∞Û ÉèÏ~°º =Öˇ, ^Õ=`«ÖÏ~å! =∂ ã¨∞Î`«∞
''Hõ$+≤‚ =∞#=_»∞ `«Ñ≤ÊáÈ~Ú<å_»∞. Hõ$+≤‚ ʼnõΩ ~°O_»∞!—— [ ÉèÏ~°ºÅ∞, Éèí~°ÎÅ "≥Ú^Œ\˜
H˘_»∞‰õΩ qâ◊fi‰õΩ_»∞, `«# H˘_»∞‰õΩ HÀã¨O Ñ≤Å∞ѨÙʼnõΩ ~å‰õÄ_»^Œ∞. U_À Ñ≤Å∞Ѩ٠^•HÍ
Jtfi#∞Å#∞ „áêiúOKå_»∞. P ^Õ=`«Å∞, ~åHõáÈ`Õ, Éèí~°ÎÖË =zÛ K≥ѨÙ`å~°∞.]
`«Ñ≤ÊáÈ~Ú# "å_çx `≥zÛ WKåÛ~°∞. ''Ü«∞[˝=Ú KÕÜ«∞x"å_»∞, ™È=∞
[ ''Hõ$+≤‚——x, =∞Å¡Ü«∞º QÍ~°∞, ''Hõ$+¨µ‚_»∞—— ~°ã¨=Ú Ñ≤O_»x "å_»∞, ^Œ∞+¨µìÅ∞. Jq
¿Ñ~°∞`À „Ѩ™êÎqOKå~°∞. „yѶ≤`ü ѨÙã¨ÎHõOÖ’ KÕÜ«Ú"å~°∞ L`«Î=ÚÅ∞.——
‰õÄ_® ''Hõ$+≤‚——x ''Hõ$+¨‚—— QÍ<Õ K≥áêÊ~°∞. ''K≥=ÙʼnõΩ |OQÍ~°∞ ‰õΩO_»ÖÏÅ`À,
(¿Ñr 78) HÍh, D Hõ$+¨µ‚_»∞, ÉèÏ~°`«OÖ’ HõO~îåʼnõΩ ~°`«fl Ǩ~åÅ`À ~°=∞}©Ü«∞
=Ù#fl Hõ$+¨µ‚_»∞ HÍ_»∞.] ~°∂Ѩ=ÚÅ∞ QÆŠѨل`«∞Å#∞ ^Õ=`«Å∞
''Jtfi#∞ÖÏ~å! ^ŒnèzH˜ Jâ◊fi ã¨O|O^èŒ =∂‰õΩ Wã¨∞Î~°∞ QÍHõ!—— [ `«O„_ç, P #QÆÅhfl
=∞QÆ∞ t~°ã¨∞û#∞ |^Œ∞Å∞ KÕã≤ui.—— KÕ~ÚOKÕ¿ãÎ, Jq H˘_»∞‰õΩ â◊s~°O g∞^ŒH˜
[ ^ŒnèzH˜ QÆ∞„~°O `«Åx JuH˜Oz#@∞¡ Z‰õΩ¯`å~Ú. #QÆÅÖ’ =Úxy =Ù#fl "å_ç
J~°ú=∂? – ã¨iQÍ `≥eÜ«∞_»O ÖË^Œ∞. ~°∂ѨO ~°=∞}©Ü«∞ ~°∂Ѩ"Õ∞. =¸~°ö
WÖÏO\˜ Ñ≤zÛ Ñ≤zÛ HõÅÊ#Å∞ K«∂ã≤, D ã¨=∂*ÏxH˜!]
"Õ^ŒOÖ’ ZO`À "≥·^ŒºO =ÙOk 123, 124 ã¨∂HÍÎÖ’¡: ~å„uO|=à◊√§, XHõ
JO@∞<åfl~å?] ^•x "≥O@ XHõ\˜ u~°∞QÆ∞K«∞#flq. '~å„u—
''Jtfi#∞ÖÏ~å! =O^Œ#∞_»#∞ ~°∞+≤x J~Ú#k, pHõ\˜ ~°∂Ѩ=Ú`À áêѨ=ÚÅ∞
ÉÏq #∞O_ç ɡ·\˜H˜ fã≤ui.—— [ ZO`« KÕÜ«ÚK«∞#flk. ѨQÆ\˜Ö’ ÉèÏQÆ"≥∞ÿ#
=∞Ok<À ÉÏqÖ’H˜ `Àã≤# ã¨OѶ¨∞@#Å∂, L+¨ã¨∞û, „ѨHÍtOK«∞ ~°^èŒ=ÚÖ’ JO`«#∂
"åix ^Õ=`«Å∞ ɡ·\˜H˜ fã≤ ~°H˜∆OK«_®Å∂, "≥Å∞yOK«∞K«∞#flk.—— [ áêѨѨ٠Ѩ#∞Å∞,
=O^ŒÅ =O^ŒÅ ~°∞‰õΩ¯Ö’¡ =Ù<åfl~Ú.] ''ѨÓ[Å—— ¿Ñ~°∞`À ѨQÆÖË JuQÍ [~°∞QÆ∞`å
''Jtfi#∞ÖÏ~å! g∞~°∞, `«QÆÅ|_Õ Ü«∞x D ~°∞‰õΩ¯ HõqH˜ `≥eÜ«∞ÖË^Œ∞!]
xѨC#∞ K«ÖÏ¡iÛi. Hõ}∞fixH˜ ^Œ$+≤ì xzÛi.—— ''Lëê ^Õg! h=Ù ã¨∂~°∞ºxH˜ K≥Öˇ¡Å∞QÆ
– [ WÖÏO\˜ HõÅÊ#Å∞ ÖˇHõ¯ÃÑ@ìÖË#xfl!] #∞<åfl=Ù.——
''P_» Ñ≤K«∞ÛHõ ÉÏ^èŒ#∞ `˘ÅyOzui. ''F Lëê ^Õg! h=Ù ã¨∂~°∞º_»<≥_»∞
qâ◊fiʼnõΩ `≥yáÈ~Ú# Ñ≤Hõ¯#∞ =∞~°Å „Ñ≤Ü«Úx á⁄O^Œ∞K«∞<åfl=Ù. Ü«∞=fi#=u"≥·,
ã¨OkèOzui. "Õ^Œ∞_»#∞ ~åA#‰õΩ Jâ◊fi=Ú Éèí~°Î Ü≥∞^Œ∞@ z~°∞#=Ùfi`À, ã¨~åfiOQÆ=Ú
xzÛui.—— [ XHõ KÀ@ =zÛ# ~°∞‰õΩ¯Å∞ Å#∞ „ѨHõ\˜OK«∞K«∞<åfl=Ù.—— [ XˆH
 ~°∞ˆQfi^ŒO 65
ã¨∂HõÎOÖ’, 123 = ã¨∂HõÎOÖ’, XHõ ''WO„^•! h`À ‰õÄ_ç# "Õ∞=Ú, =∞=Ú‡
~°∞‰õΩ¯Ö’ L+¨, ã¨∂~°∞º_çH˜ K≥Öˇ¡Å∞. WOHÀ K«OѨ =zÛ# "åix "Õ∞"Õ∞ K«OѨQÆÅ=Ú.——
~°∞‰õΩ¯Ö’ ã¨∂~°∞º_çH˜ ÉèÏ~°º!] ''"åÜ«Ú"å! *Ï~° ¢ã‘Îx "Õ∞ÖÁ¯Å∞Ê#@∞¡
''L^ŒÜ«∞=Ú#‰õΩ WO\˜H˜ =K«∞Û ¢ã‘ÎÅ Ü«∞[=∂#∞x "Õ∞ÖÁ¯Å∞Ê=Ú.——
=Öˇ L+¨, L^ŒÜ«∞=Ú# =K«∞ÛK«∞#flk. [ "åÜ«Ú"å! W^ŒÌ ih "Õ∞ÖÁ¯eÊ`Õ, P
[ =ºaèKåi}˜ J~Ú# ¢ã‘Î, ~å„u ɡ·\˜H˜ Ü«∞[=∂x Ü«∞[˝O Ѩx ÃÑ@∞ìHÀ_»∞. h‰õΩ
áÈ~Ú `≥ÖÏ¡i =zÛ #@∞¡QÍ, L+¨, ~å„u ™È=∞ ~°ã¨O =ÙO_»^Œ∞. Jk K«∂ã¨∞HÀ!]
áÈ~Ú, L^ŒÜ«∞=Ú#‰õΩ =K«∞ÛK«∞#flk – ''"åÜ«Ú"å! JO`«iHõ∆=Ú #∞Oz
Jx =∞Å¡Ü«∞ºQÍi q=~°}. L+¨H˜, =~°¬=Ú H˘~°‰õΩ, "åÜ«Ú=ÙÅ#∞ „Ѩ=Ç≤ÏOK«∞
=ºaèKåi}˜`À áÈeHõ!] @‰õΩ #^Œ∞Å#∞ HõeyOK«∞K«∞<åfl=Ù.—— –
''L+¨, `«e¡^ŒO„_»∞Å#∞ KÕ~°∞#@∞¡, [ J~°ú"≥∞ÿO^•? Ѷ¨~åfiÖË^Œ∞. "åÜ«Ú=Ó,
ã¨∂~°∞ºx KÕ~°∞K«∞#flk. [ ã¨∂~°∞º_»∞, =~°¬=¸, #n, =Ù<åfl~Ú. K≥`«Î ÖË^Œ∞.]
WHõ¯_» L+¨‰õΩ `«O„_ç J=Ù`«∞<åfl_»∞!] 138, 139, 140 ã¨∂HÍÎÖ’¡: ''Lëê
126 = ã¨∂HõÎOÖ’, 6 = ~°∞‰õΩ¯Ö’ ^Õ=Ù_®! xÜ«∞`« ´ ÅHõ∆ ã¨OYº QÆÅ
`å`«Ê~°ºO ZÖÏ =ÙO^À JÖÏ Wã¨∞Î<åfl#∞, ^èŒ#=Ú#∞ Ü«∂zOK«∞K«∞<åfl=Ú.——
K«∂_»O_ç: ''Z=`≥ ã¨OÉè’ QÍ~°∞›~åÅ∞#∞, ''Lëê ^Õ"å! J#fl=Ú HÀˆ~ =∂‰õΩ, "Õ∞Hõ
q∞H˜¯e „Ñ‘u`À Ѩi„QÆÇ≤ÏOѨ |_ç#k Å#∞, QÆ∞„~°=ÚÅ#∞, WK«∞Û ^Õ"å! ^•`«"≥·,
Ü«Ú#∞, a_»¤#∞ QÆ#fl =ÚOy㨠=Öˇ Z#fl =∂‰õΩ ^Œyæ~° KÕ~°∞"å_»=Ù Hõ=Ú‡!——
\˜H˜ q_»∞=xkÜ«Ú JQÆ∞<À, q∞H˜¯e g~°º ''Ü«∂[º#∞ (XHõ =∞O„`«=Ú), ǨÏq
ѨÙ+≤ì QÆÅ P Ü«∂ ~À=∞â◊, J<ÕHõ ã¨OÉè’QÆ=Ú ã¨∞û#∞ QÀi# ^Õ=`«Å∞ ~°=∞º=∞~Ú#
Å#∞ <å‰õΩ WK«∞ÛK«∞#flk.—— ™È=∞=Ú#∞ á⁄O^Œ∞^Œ∞~°∞ QÍHõ!——
Éèí~°Î, ÉèÏ~°º`À ѨiǨã¨=ÚQÍ ã¨OÉè’ ''~åáê_ç#KÀ Jyflx ѨÙ\˜ìOK«∞ J~°}∞
QÆ=Ú H˘~°‰õΩ K≥Ñ≤Ê# =∂@‰õΩ |^Œ∞Å∞QÍ Öˇ·# xѨC Hõ„~°Å∞, pHõ\˜x ^èŒfiOã¨=Ú
ÉèÏ~°º K≥¿ÑÊ ["å|∞x K«∂_»O_ç: ''F KÕÜ«Ú#∞.——
<å^è•! ##∞fl ã¨g∞Ñ≤Oz K«Hõ¯QÆ ã¨Ê~°≈ 146, 147 ã¨∂HÍÎÖ’¡: ''Jyfl, =¸_»∞
KÕÜ«Ú=Ú. <å J=Ü«∞==ÚÅ∞ JÅÊ=Ú `«ÅÅ∞ QÆÅk. U_»∞ Hõà‹§=ÚÅ∞ QÆÅk.
Åx `«ÅK«‰õΩ=Ú. <Õ#∞ QÍO^è•~° ^Õâ◊=Ú JOQÆ "≥·Hõź=Ú ÖËxk.....—— [ 'Jyfl—x
#O^Œ∞O_»∞ Q˘„Ô~ =O\˜ ^•##∞.—— [ ÉèÏ~°º, Ѩ@∞ì‰õΩO>Ë, ^•x g∞^Œ 100 ~°∞‰õΩ¯Å∂†
JÖÏ ["å|∞ K≥áêÊÅx P ~°∞‰õΩ¯ ~åã≤# "åÜ«Ú=Ù g∞^Œ 100 ~°∞‰õΩ¯Å∂† L+¨ g∞^Œ
Hõq PtOKå_»∞. PÜ«∞# ÉèÏ~°º, PÜ«∞xfl 100† =∞~°∞`«∞ÎÅ g∞^Œ 100. P =~°‚#Ö’¡
ZO`« qã≤yOKÕ^À!] XHõ¯\© x["≥∞ÿ#k =ÙO_»^Œ∞. ~å¿ã HõqH˜
130, 131, 132, 134, ã¨∂HÍÎÖ’¡: ZÖÏ `À¿ãÎ JÖψQ. uHõ¯ uHõ¯QÍ!]
''WO„^•! Ѩل`«∞Å∞ `«O„_çx J#fl=Ú "åÜ«Ú=Ù g∞^Œ =~°‚# ZÖÏ ™êQÆ∞
u#∞@‰õΩ ~°=∞‡x Ñ≤Å∞K«∞#@∞¡, x#∞fl `«∞O^À, Ü«∞^è•`«^èŒOQÍ K«∂_»O_ç: ''^Õ=`«
Ñ≤Å∞K«∞K«∞<åfl=Ú.—— Å#∞ aÅ∞K«∞#\˜ì, J<ÕHõ ~°∂Ѩ=ÚÅ∞
66 "Õ^•Å∞
HõÅ\˜ì, ã¨~°fi ^Õ=`«Å ‰õΩѨÜ≥∂yOK«∞#\˜ì, P ã¨∂~°∞º_»∞, 'L+¨ã¨∞ûÅ`À u~°∞QÆ∞ =ºaè
~¸ Ü«∞yflx, =~°¬ "åÜ«Ú=Ù, Hõ„~°ÅÖ’ Kåi. ã¨∂~°∞º_»∞ *Ï~°∞_»∞!— ZѨC_»∂ #_çKÕ
„|"ÕtOz#"å_≥· =∞kèOK≥#∞.—— [ XHõ ѨÓ[ "å_ç g∞^Œ *Ï~°`«fiO xO^Œ Uq∞\˜?
^Œyæ~° nxfl K«k"Õ¿ãÎ, Wk XHõ =∞O„`«O! Wk ''áêѨO, ã¨∂~°∞º_çH˜ ¢ã‘Î PeOQÆ#"Õ∞ ÖË^Œ∞.
ZO`À ã¨~°à◊"≥∞ÿ# ^•xH˜O^Œ ÖˇHõ¯. nxfl q„âßOu ÖË^Œ∞—— Jx K≥¿ÑÎ, Jk ÉÏQÆ∞O
100 `À QÆ∞}˜¿ãÎ Hõq`«fiO ZÖÏ =ÙO@∞O^À, @∞Ok. ã¨∂~°∞º_»∞, L+¨ã¨∞ûH˜ XHõ KÀ@
JÖÏ =ÙO\Ï~Ú ~°∞‰õΩ¯ Hõq`«Å∞! Wq, `«O„_ç. XHõ KÀ@ J#fl. XHõ KÀ@ Éèí~°Î. XHõ
=∂#=ÙʼnõΩ Uq∞ <Õ~°∞Ê`åÜ≥∂, ~åã≤# KÀ@ „Ñ≤Ü«Ú_»∞. XHõ KÀ@ *Ï~°∞_»∞. – P
=∂#=ÙʼnõΩ ‰õÄ_® `≥eÜ«∞^Œ∞. HÍh, W^ŒÌi Ѩ~°∞=ÙÅ∂ f¿ãâß~Ú ~°∞ˆQfi^ŒO
~å™êÎ~°∞. JÅ∞¡`å~°∞. ^•~åÅ Je¡HõÅ`À Hõq`«Å∞!]
J=ã¨~°O =ÙO@∞Ok. D Hõq`åfiÅ 154 ã¨∂HõÎOÖ’: ''q+¨µ‚=Ù Ü≥ÚHõ¯
Je¡HõÅ∞, z‰õΩ¯Å ‰õΩѨÊÅ∞!] qâßÅ"≥∞ÿ# =¸_»_»∞QÆ∞Å Ü«∞O^Œ∞ ã¨=∞ã¨Î
149 ã¨∂HõÎOÖ’ "≥Ú^Œ\˜ ~°∞‰õΩ¯: Ö’Hõ=ÚÅ∞ xq∞_çÜ«Ú#flq.—— [ Ö’HÍ Åxfl
''ѨÓ[º=∞QÆ∞ ^èŒ#=Ú# HõkèѨuÜ≥ÿ∞# P \˜h XHõ „ѨÉèí∞=Ù ÖÏÔQÜ«∞º_®xfl Q˘Ñ¨Ê
Jyfl, ~Ú+¨ì=Ú xK«∞Û#∞. Jaè=ÚY=ÚQÍ, g~°`«fiOQÍ K≥ѨÊ_»O Wk! „ѨÉèí∞=Ù J_»∞QÆ∞
=∂ ^Õ= Ü«∞[# ™êÎ#=Ú QÆ∂iÛ #_» ʼnõΩ, áê^Œ=ÚʼnõΩ, WO`« H©iÎ ZO^Œ∞‰õΩ?
K«∞#∞.—— [ ѨÓ[º=∞QÆ∞ ^èŒ#=Ú! ^•xH˜ P áê^Œ=ÚÅ∞, ¿ã=‰õΩefl `«<Õfl@@∞
JkèѨu Jyfl! ™È=∞=ÚʼnõΩ JÅ"å@∞Ѩ_»¤ =O\˜q. Ü«∞[=∂x áê^Œ=ÚʼnõΩ, ¿ã=
"åà◊§ Hõq`åfiÅ∞ Wq!] ‰õΩÅ∞ ã¨Ñ¨~°ºÅ∞ KÕã¨∂Î =ÙO\Ï~°∞. P áê^Œ
151 ã¨∂HõÎOÖ’: D =ÚK«Û@ K«∂_»O_ç! =ÚÅ∞ ѨÓlOK«^ŒQÆæq! Ü«∞[=∂h, ¿ã=
– ''q∞„`å =~°∞}∞ÖÏ~å! U HÍ~°}=Ú KÕ`« ‰õΩ_»∂, W^ŒÌ~°∂ =∂#=ÙÖË – J<Õ *Ï˝#O
™È=∞ Ü«∂[x g∞~°∞ HÀÔ~¯Å x=fi=Åã≤ ¿ã=‰õΩ_çH˜ Hõey#<å_»∞, Ü«∞[=∂x
q∞„`«∞Å =Öˇ É’+≤OK«∞K«∞<åfl~À, P HÍ~° áê^Œ=ÚŠѨÓ[º`« H˘O_≥‰õΩ¯`«∞Ok.]
}=Ú KÕ`« g∞ QÆ=∞#=Ú#∞ |∂lOK«∞ 161 ã¨∂HõÎOÖ’, "≥Ú^Œ\˜ ~°∞‰õΩ¯: ''Jwfl!
"åx Hõ~°‡#∞ ^Œ~°∞"å`«#∞ `≥eÜ«Ú_»∞.—— K«=# áê„`«#∞ ZOye KÕÜ«∞‰õΩ=Ú. Ü≥∂
[ W@∞=O\˜ Hõq`«Å∞ 10 "ÕÅ∞ =ÙO>Ë, P =∞Ǩ ‰õΩÖ’ˆQfl´Jk, =∞Ǩ ‰õΩÅ=∞O^Œ∞
„QÆO^èŒO QÆ∞iOz UO K≥ѨCHÀ"åe?] ѨÙ\˜ì#k.—— [ ''‰õΩÅ=Ú—— J<Õ =∂@ D
152 ã¨∂HõÎOÖ’, 4= ~°∞‰õΩ¯: ''™⁄QÆ ~°∞‰õΩ¯Ö’ Hõ# Ѩ_çOk. Jyfl ‰õÄ_® P
ã¨~Ú# Hõ#ºHõ ÅQÆ∞ L+¨ã¨∞ûʼnõΩ *Ï~°∞ ''‰õΩÅO – y<≥fl—— x JO@~å^Œ∞!]
_»~Ú# ã¨∂~°∞ºx #_»K«∞K«∞#fl "åxQÍ<Õ ''F ™œ^èŒ#∞fiÖÏ~å! g∞~°∞ K«~°‡=Ú ÖËx
K«∂K«∞K«∞<åfl=Ú. ã¨∂~°∞ºx Hõ∆}"≥∞ÿ# QÀ=Ù =Å¡ „H˘`«Î QÀ=Ù#∞ ѨÙ\˜ìOzui.
QÆ∂~°∞ÛO_»∞@ E_»=Ú.—— [ ã¨∂~°∞º_»∞ Jâ◊fi=Ú #∞O_ç Jâ◊fi=Ú#∞ xi‡Ozui.——
ZHõ¯_® PQÆ_»∞. ZѨC_»∂ #_»∞ã¨∂Î<Õ [ W@∞=O\˜q, Hõ@∞ì Hõ^èŒÖÖ’ =ÙO_Õ
=ÙO\Ï_»∞. WÖÏ K≥ѨÊ_»OÖ’, `≥eq =ÙOk. TǨÏÅ∞! HõÅÊ#Å∞!]
P `≥eq "≥O@, â◊$OQÍ~åxfl HõÅáêe =∞i! ''XHõ_»∞, QÀ=Ù#∞ |Ü«∞@ #∞OK≥#∞.
 ~°∞ˆQfi^ŒO 67
XHõ_»∞ ^•x =∂Oã¨=Ú#∞ HÀÜ«Ú J#=Öˇ—— Jx =∞Å¡Ü«∞ºQÍi q=~°}.
K«∞<åfl_»∞. XHõ_»∞, QÀ=Ù Hõ_»∞ѨÙÖ’#∞#fl [O`«∞=Ùefl K«O¿Ñ =ÚO^Œ∞ "å\˜H˜
¿Ñ_»#∞ áê~°"ÕÜ«ÚK«∞<åfl_»∞.—— ~°OQÆ∞Å∞ ѨÓã≤ =Ú™êÎ|∞Å∞ K≥Ü«∞º_»O,
''^•#=ÚQÍ ^˘iH˜# "Õ∞Hõ#∞ ~°∞ufi "å\˜x K«OѨ_»O, – ^Õ=`«Å P#O^ŒO
AÅ∞ Ѩ@∞ìH˘x áÈ=ÙK«∞<åfl~°∞. P "Õ∞Hõ HÀã¨O – Jx ~°∞‰õΩ¯Å∞ K≥ѨÙ`ÀO>Ë, D
K«Hõ¯QÍ "Õ∞ "Õ∞ Ü«∞x J~°K«∞K«∞ ~ÚO„^• ѨO_ç`«∞Å∞, "å\˜ g∞^Œ U "åºYºÅ∂
QÆ∞flÅ H˘~°‰õΩ „Ñ≤Ü«∞ =∞~Ú# J#fl"≥∞ÿ "åiH˜ K≥Ü«∞ºÖË^Œ∞! [O`«∞=ÙÅ ÉÏ^èŒÅ QÆ∞iOz
`«$Ñ≤Î HõeyOK«∞K«∞#flk.—— [ ''K«Hõ¯QÍ J~° g~°∞ *Ïb ^ŒÜ«∞Å`À „ѨHõ\˜OKÕ =∂@ÖËg
K«∞K«∞.—— Jk, W+¨ìO`À |e J=Ù `«∞O^Œx ÖË=Ù. ÃÑ·QÍ, [O`«∞=Ùefl |Å∞ e=fi_»O
K≥ѨÊ_»O!] =Å¡, P WKÕÛ "åiH˜ áêѨO JO@‰õÄ_»^Œ∞.
''Ѩâ◊√=Ù#∞ KèÕkOK«∞#ѨÙ_»∞ U HÍ@∞Hõ ^èŒ#O ~å"åe. D K«OѨÙà◊√§, PǨ~°O HÀã¨O
Ѩâ◊√=Ù#‰õΩ ÃÑ@ì|_ç#^À, ^•x HÍà◊§ˆHk J~Ú`Õ, P [O`«∞=Ùefl JÖÏ ~°OQÆ∞Å∞
ѨÓÜ«∞ |_ç#^À, ^•x QÀà◊§ˆHk ~åÜ«∞|_ç ѨÓã≤ =Ú™êÎ|∞Å∞ K≥Ü«∞º_»O =ÙO@∞O^•?
#^À, D Ü«∞xflÜ«Ú, ^Õ=`«Å ã¨O`À+¨=Ú ''P K«OѨÙà◊√§ Ü«∞*Ï˝Ö’¡—— Jx ‰õÄ_®
H˘~°‰õΩ JQÆ∞ QÍHõ!—— – [ JÖÏ ã¨O`À+≤OKÕq, q=~åÅ∞ ÖË=Ù. |Å∞Å∞ WKÕÛk, ^Õ=`«ÅˆH
^Õ=`«Å∞ HÍ=Ù, Ñ≤âßKåÅ∞!] Hõ^•? JO>Ë, Ü«∞*Ï˝ÅÖ’<Õ HÍ=K«∞Û!]
162 ã¨∂HõÎOÖ’: ''Jâ◊fi=Ú#∞ K«OѨ٠163 ã¨∂HõÎOÖ’, z=i ~°∞‰õΩ¯Å∞:
#ѨÙ_»∞, ^•x g∞^Œ HõÑ≤Ê# |@ì, ^•x ''#_»K«∞#\˜ì Jâ◊fi=Ú, K«OѨÙ|_»∞#\˜ì
H˘~°‰õΩ =ÙOz# |OQÍ~°∞ "≥O_ç áê„`«Å∞, KÀ\˜H˜ `Õ|_≥#∞. P Jâ◊fi=Ú, ^Õ=`«fi=Ú
^•x t~°=Ú# Hõ\˜ì# „`å_»∞, áê^Œ=ÚʼnõΩ á⁄O^≥^Œ#x `«ÅK«∞K«∞ ^蕺xOK«∞K«∞O
Hõ\˜ì#qÜ«Ú, W=xflÜ«Ú, ^Õ=`«Å‰õΩ _≥#∞. nx |O^èŒ∞=~Ú# "Õ∞Hõ, nxH˜
„Ñ≤Ü«∞=ÚÅQÆ∞ QÍHõ!—— =ÚO^Œ∞ H˘x áÈ|_»∞K«∞#flk. Ñ≤=∞‡@,
''Jâ◊fi=∂! h=٠Ǩïã¨∞û Ǩïã¨∞û "Õ∞^è•=O`«∞ÅQÆ∞ ã¨∞Îu Hõ~°ÎÅ∞, Jâ◊fi=Ú
=∞#∞K«∞ #_»∞K«∞#ѨÙ_»∞, #_»∞ѨÙ"å_»∞ `«# <å„â◊ ~ÚOzi.—— [ =ÚO^Œ∞ "Õ∞Hõh, `«~åfi`«
HÍe =∞_»=∞ Å`À QÍx, H˘~°_®`À QÍx, Jâßfihfl, ã¨∞Î`«∞Å∞ K«^Œ∞=Ù`«∂ #~°Hõ_»O! P
x#∞fl ÉÏ^èŒ ÃÑ@∞ì@Å#∞ ǨÏqã¨∞ûÅ∞QÍ [O`«∞=ÙÅ∞, ã¨O`À+≤ã¨∞Î<åflÜ«∞x K≥ѨÊ_»O!
^Õ=`«Å HõiÊO`«∞#∞.—— [ [O`«∞=٠Ѩ_Õ D ~°∞‰õΩ¯ Hõqx ~°OQÆ∞Å∞ ѨÓã≤ |eH˜
ÉÏ^èŒÅ∞, ^Õ=`«Å‰õΩ ǨÏqã¨∞ûÅ∞!] xÅɡ_ç`Õ ã¨O`À+≤™êÎ_®? ''K«OѨ|_»∞
''K«OѨ|_»∞K«∞#fl Jâ◊fi=Ú, =∂‰õΩ ^èŒ# @‰õΩ—— áÈ=Ù Jâ◊fi=Ú, ѨÙ}º=O`«∞Å∞
=Ú#∞ HõeyOK«∞QÍHõ! P Jâ◊fi=Ú, =∂‰õΩ áÈ=Ù ã¨fi~°æ=Ú#‰õΩ áÈ`«∞<åfl#∞ Hõ^•—— Jx
áêѨ=Ú ÖˉõΩO_» KÕÜ«Ú QÍHõ! P Jâ◊fi=Ú ã¨O`À+≤ã¨∂Î "≥à◊√Î#fl^Œ@! [ ZO`≥O`« hK«
=∂‰õΩ H∆Í„`« `Õ[ã¨∞û#∞ HõeyOK«∞ QÍHõ!—— `åfiÅ∞ Wq! PǨ~°O HÀã¨O [O`«∞=Ùefl
[ ''H∆Í„`« `Õ[ã¨∞û—— JO>Ë, ''Hõ∆„uÜ«ÚʼnõΩ K«OѨ_»O Pk=∞ HÍÅOÖ’ =∂#=ÙʼnõΩ
=ÙO_Õ `Õ[ã¨∞û—— Jx J~°ú=∂? ''nxfl |\˜ì J=ã¨~°"Õ∞. HÍh, |Å∞Ö’¡ [O`«∞=ÙÅ∞
Hõ∆„uÜ«ÚÖË Jâ◊fi"Õ∞^•kè HÍ~°∞Å∞ Jx P#Ok™êÎÜ«∞x K≥ѨÊ_»O ZO`« hK«`«fiO!]
68 "Õ^•Å∞
''Ô~O_»∞ Ѩ‰õ∆ΩÅ∞ XHõ =$Hõ∆=Ú g∞^Œ ^Œ∞~°∞.—— [ P ^èŒfi#∞Å∞ Uq∞\’ H˘O^Œ~°∞
=Ù#flq. XHõ\˜, =O_»∞‰õΩx u#∞K«∞#flk. "åºMϺ`«Å∞ K≥Ñ≤Ê<å~°@! JyflÖ’ XHõ
XHõ\˜, u# ‰õΩO_»QÆ<Õ „ѨHÍtOK«∞K«∞#flk.—— ^èŒfix, "åÜ«Ú=ÙÖ’ XHõ ^èŒfix, ã¨∂~°∞º_çÖ’
[ "≥Ú^Œ\˜k r"å`«‡. ^•x Hõ~°‡x Jk XHõ ^èŒfix, #~°∞ÅÖ’ XHõ ^èŒfix.
J#∞Éèíqã¨∞ÎOk. Ô~O_»=k Ѩ~°=∂`«‡. ''Ü«∂ã¨∞¯_»∞—— J#∞ ѨO_ç`«∞x "åºMϺ#O
^•xH˜ Hõ~°‡ =ÙO_»^Œ∞. – Wk, =∞Å¡Ü«∞ºQÍi J@ Wk. D ~°∞‰õΩ¯Ö’, ''„ÉÏǨχ}∞Å∞——
q=~°}.] J<Õ =∂@ Hõ#Ѩ_çOk. ''"Õ^•Ö’¡ ‰õΩÖÏÅ∞
164 ã¨∂HõÎOÖ’, 19 = ~°∞‰õΩ¯: ''=∞~°} ÖË=Ù—— JO\Ï~°∞. WOHÍ q∞QÆ`å ~°∞‰õΩ¯efl
^èŒ~°‡=Ú ÖËxk P`«‡. =∞~°} ^èŒ~°‡=Ú K«∂¿ãÎ, WOHÍ q=~åÅ∞ Hõ#Ѩ_»`åÜÕ∞"≥∂!]
QÆÅk â◊s~°=Ú. #~°∞Å∞, â◊s~°=Ú<Õ 164= ã¨∂HõÎOÖ’, 50= ~°∞‰õΩ¯: ''F
K«∂_»QÆÅ~°∞, P`«‡#∞ K«∂_»ÖË~°∞.—— [ D ã¨~°ã¨fif! h ã¨Î#=Ú, h ^ÕǨÏ=Ú #O^Œ∞O_ç
"Õ^ŒO xO_® W^Õ "Õ^•O`«O! P`«‡Å∂, ã¨∞Y=Ú#∞ HõeyOK«∞K«∞#flk. U ã¨Î#=Ú
Ѩ~°=∂`«‡Å∂, ^Õ=`«Å∂, ã¨fi~åæÅ∂, KÕ`« ã¨=∞ã¨Î ^èŒ#=ÚÅ#∞ HõeyOK«∞
ѨÙ}ϺÅ∂! W^ŒO`å "Õ^•O`«O WKÕÛ *Ï˝# K«∞<åfl"À, U ã¨Î#=Ú ~°`«fl=ÚÅ#∞ ^èŒiOK«∞
™êQÆ~°O!] K«∞#fl^À, U ã¨Î#=Ú =∞Oz ^•#=Ú
164 = ã¨∂HõÎOÖ’, 46 ~°∞‰õΩ¯: KÕÜ«Ú#k JQÆ∞<À......—— – [ ã¨Î#=Ú,
''<åÅ∞QÆ∞ q^èŒ=ÚÅ ^èŒfi#∞Å∞ QÆÅ=Ù. ã¨Î#=Ú, ã¨Î#=Ú! D =∂@Å∞ fã¨∞‰õΩ~å=
"Õ∞^è•=ÙÅ~Ú# „ÉÏǨχ}∞Å∞ [ „ÉÏǨχ _®xH˜, ^•xH˜ =∞i H˘xfl =∂@Å∞ KÕi¿ãÎ,
}ÏÜÕ∞ =∞h+≤}ó] P ^èŒfi#∞Å <≥~°∞OQÆ∞ Jk Ѩq„`« Hõq`«fiO! J^Õ XHõ =∞O„`«O!]
=∞Å¡Ü«∞º âߢã≤ÎQÍ~°∞ WzÛ# `å`«Ê~åºÅ∞,
~°∞ˆQfi^ŒOÖ’, 165 = ã¨∂HõÎO =~°ˆH L<åfl~Ú.
***
40 = ã¨∂HõÎO =~°‰õÄ ~°Ñ¶¨Ú QÍi xOp, W=fi_»O ÖË^Œ∞. Jã¨Å∞, D "≥Ú`åÎxfl =k
165 = ã¨∂HõÎO =~°‰õÄ =∞Å¡Ü«∞º QÍi xOp ÖËã≤<å KåÅ∞! HÍh, JHõ¯_»Hõ¯_® K«∂Ñ≤
K«∂âßO. WHõ xOp, ^•â◊~°kè ~°OQÍKå~°º ™êÎ#∞. ~°OQÍKå~°ºÖ’ "≥Ú@ì"≥Ú^Œ@ 1 =
QÍi `å`«Ê~åºefl ''~°∞ˆQfi^ŒO——Ö’ z@ì z=i =∞O_»ÅOÖ’, 179 = ã¨∂HõÎOÖ’ =Ù#fl 1 =
=~°‰õÄ K«∂™êÎO. ~°∞‰õΩ¯efl K«∂_»_®xH˜ ~°∞‰õΩ¯x K«∂Ñ≤ã¨∞Î<åfl#∞. JO>Ë, 165
~°OQÍKå~°º WzÛ# q=~åÅ∞ `ÕeQÍæ K«∂_» ã¨∂HÍÎÅ `«~åfi`« 179 = ã¨∂HÍÎxH˜ "≥àÏÎO.
QÆeˆQ Ѩ^ŒúuÖ’ ÖË=Ù. JO^Œ∞KÕ`«, WHõ¯_» D #O|~°¡x, ''1–179–1—— WÖÏ "Õâß#∞.
=∞O_»ÖÏÅ #O|~°¡x ‰õÄ_® K«∂_»=Åã≤ ''=∞O_»ÅO 1 – ã¨∂HõÎO 179 – ~°∞‰õΩ¯ 1——
=ã¨∞ÎOk. =∞O_»ÅO #O|~°∂ – ^•xÖ’ Jx J~°úO. ~°∞‰õΩ¯ #O|~°¡x WÖÏ J~°úO
=Ù#fl ã¨∂HõÎO #O|~°∂ – ã¨∂HõÎOÖ’ =Ù#fl KÕã¨∞HÀ"åe.
~°∞‰õΩ¯ #O|~°∂ – D Ѩ^ŒúuÖ’ Wã¨∞Î<åfl#∞. ~°OQÍKå~°º `å`«Ê~åºÅ∞ K«∂_»O_ç:
165 =~°‰õÄ K«∂âßO HÍ|\˜ì, 166 x ''"åiH˜ (^Õ=`«Å‰õΩ) ˆ~`« ã¨öÅ#O
 ~°∞ˆQfi^ŒO 69
[iyOk. "åiH˜ ã¨Ç≤Ï`«O JO`«∞Ѩ@ìÖË^Œ∞. ''WO„^•! Z#∞|k, `˘O|k, #∂~°∞
ѨÙ~°∞+¨µ_»∞ ¢ã‘Î =^ŒÌ‰õΩ UÅ KÕ~°=Öˇ#∞?—— Jâ◊fi=ÚÅ g∞^Œ, =∂ =ÚO^Œ∞‰õΩ qKÕÛ
(1–179–1 `«~åfi`«) Ü«Ú=Ú. h H˘~°‰õΩ, h P#O^Œ=Ú H˘~°‰õΩ,
[ ''JѨC_»∞ KÕ~°_»O ZO^Œ∞‰õΩ?—— J<å áê„`«ÅÖ’ ™È=∞=Ú xOÑ≤ LOz<å=Ú——
nx J~°úO? JÖÏ JO>Ë q=∞~°≈ J=Ù (~°∞–6)
`«∞Ok. q=∞~°≈Å∞ KÕ™êÎÜ«∂ D ѨO_ç`« [ ZHͯÅ∞ K«^Œ∞=Ù`«∞#fl>Ëì! 20, 30,
"≥ÚǨÅ∞? HõÅO Ѩ_ç`Õ, ˆ~`« ã¨öÅ#O 40, 50, 60, 70, 80, 90, 100. XHõ áê`«
g~°ºO!] ѨO_ç`«∞_»∞ XHõ q=~°} WzÛ#@∞ì „yѶ≤`ü
''Ö’áê=Ú„^Œ J#∞K«∞#flk: JQÆ™êκ! K≥|∞`å_»∞. Jf`« â◊‰õΩÎÅ∞ QÆÅ WO„^Œ∞x
J<ÕHõ ã¨O=`«û~åÅ #∞O_ç ~å„uO|=à◊√§ QÆ∞„~åÅ∞, ã¨OYºÖ’ ÃÇÏK«∞Û`åÜ«∞@!
[~åHÍ~°=∞QÆ∞ L+¨ã¨∞ûÅO^Œ∞ x#∞fl ZHõ¯_» U Ju =Ù<åfl ^•xH˜ Jf`« â◊‰õΩÎefl
¿ãqOz<å#∞. JÅã≤<å#∞. =Úkq∞, âßs HÍ~°}OQÍ K≥¿ÑÊ™êÎ~°∞!]
~°Hõ ™œO^Œ~°º=Ú#∞ #+¨ìѨ~°K«∞#∞. JѨC_»∞ ''H©iÎ Pi˚OK«∞@‰õΩ ã¨∞^•#∞_»#∞ ~åA
ѨÙ~°∞+¨µ_»∞ ¢ã‘Î =^ŒÌ‰õΩ UÅ KÕ~°=Öˇ#∞?—— Ô~O_»∞ KÀ@¡ W~°∞=k XHõ¯ =∞Okx
[ ''ÉèÏ~°ºH˜ =Úkq∞ =Ü«∞ã¨∞ =zÛ# =kèOz<å_»∞. Ü«Ú= J^äŒfi~°∞º_»∞ Ü«∞[˝
`«~åfi`« Hõeã≤ Uq∞ „ѨÜ≥∂[#O?—— QÆ$ǨÏ=Ú# ‰õΩâ◊Å∞ HÀã≤#@∞ì, P ~åA
JO\’Ok. ÉèÏ~°ºH˜ =Úkq∞ =Ü«∞ã¨∞ â◊„`«∞=ÙÅ#∞ HÀ`« HÀÜ«Ú#∞. g~°∞_»QÆ∞
J~Ú`Õ, Éèí~°ÎH˜ Ô~O_»∞ =Úk q∞Å =Ü«∞ã¨∞ WO„^Œ∞_»∞ ã¨∞^•#∞x ã¨Ç¨Ü«∞=Ú#‰õΩ
J=^•? "å_»∞ #= Ü«∞=fi#∞_»∞QÍ =∞~°∞`«∞ÎÅ#∞ ã¨$+≤ìOKå_»∞.—— (7–18–11)
=ÙO\Ï_®? ''â◊$OQÍ~°O—— ¿Ñ~°∞`À, WÖÏO\˜ [ ~°∞ˆQfi^ŒOÖ’ =Ù#flq "≥Ú`«ÎO 10 =∞O_»
=∂@efl P_» áê„`«Å`À "åy™êÎ~°∞. ÖÏÖË. JѨC_Õ 7 = =∞O_»ÅOÖ’H˜ =KÕÛ
''"Õ^•Å∞ Q˘Ñ¨Ê â◊$OQÍ~åxfl K≥áêÊ~Ú—— Jx âß=Ú. „Ѩf KÀ\Ï ~åAÅ Éèí[#! â◊„`«∞=Ù
D "≥H˜e "åQÆ∞à◊§H˜ "åºMϺ`«Å∞ J~åúÅ∞ Å#∞ HÀ`« HÀÜ«∞_»O JO>Ë, 21 =∞Ok<Õ<å?
f™êÎ~°∞. Ö’áê=Ú„^Œ =∂@ÅH˜, Éèí~°Î QÍ~°∞ Wk ~åã≤# HõqH˜ P #O|~°∞ =∂@
U=∞<åfl_À K«∂_»O_ç.——] Hõq`«Ö’H˜ ã¨i áÈ~Ú J^Õ Ñ¨_çOk.]
''JQÆã¨∞κ_»∞ J#∞K«∞<åfl_»∞: Ö’áê ''ã¨∞^•#∞_»∞, =∂‰õΩ Ô~O_»∞ =O^ŒÅ
=Ú„^Œ, Ѩu`À ã¨OQÆq∞OK«=Öˇ#∞. Jnè~° P=ÙÅ∂, Ô~O_»∞ ~°^äŒ=ÚÅ∂, WO„^Œ∞}˜‚
Ü«∞QÆ∞ <åi, |Å"å#∞_»QÆ∞ ѨÙ~°∞+¨µ#‰õΩ ã¨∞ÎuOz #O^Œ∞‰õΩQÍ#∞ WzÛ<å_»∞.—— [ Jxfl
LѨÉè’Qƺ=Ú HÍ=Öˇ#∞.—— KÀ\Ï¡ ~°∞‰õΩ¯Å <≥O|~°∞¡ W=fi_»OÖË^Œ∞.]
(1–179– 1 xOz 4) [ D HÍÅѨ٠ѨO_ç`«∞Å∞ ‰õÄ_® „ѨÉèí∞`åfibfl,
''WO„^•! =∞Oz #_»HõÅ∞ QÆÅ W~°∞=k, ^èŒx‰õΩbfl, ã¨∞Îu¿ãÎ, HÍ=eû#xfl J"å~°∞¤Å∂,
=ÚѨÊk, #Å∞|k, U|k, J~°∞=k, i"å~°∞¤Å∂#∂!]
_≥|ƒk Jâ◊fi=ÚÅ g∞^Œ, "Õ∞=Ú ã¨=∞ ''WO„^•!... h ~°Hõ∆}ÅO^Œ∞ P~°º
iÊOK«∞ ™È=∞ áê#=Ú#‰õΩ qKÕÛÜ«Ú=Ú—— ™ÈÎ`«Å∞, Ü«Ú^Œú=Ú#‰õΩ =zÛ# J<å~°∞ºÅ
(2–18–5) |Å=Ú#∞ J}K«=Öˇ#∞.—— [ WO„^Œ∞_»∞,
70 "Õ^•Å∞
P~°∞ºÅ |O@∞ J#fl=∂@! J`«_»∞ ÖˉõΩO_® J#∞"å^•Å∞ KÕ¿ã ѨO_ç`«∞Å∞
=∂#=Ùefl ~°H˜∆OKÕ ^Õ=`« HÍ_»∞.] ‰õÄ_® áê`« ~°Hõ"Õ∞. gà◊§H˜ uO_ô, P_» "åà◊§
''Ü«∞[˝ nHõ∆ =Ç≤ÏOz# q∞„`å =~°∞ HÀã¨O "≥`«∞‰õΩ_»∂ `«Ñ¨Ê, Ô~O_À Ѩh áê\Ï
}∞Å∞, ã¨∞Î`«∞Å`À „áêi÷`«∞Öˇ· HõÅâ◊=Ú# =ÙO_»=Ù. HõÅO Ѩ_ç`Õ, g~°ºO! g~°ºO!
XˆH™êi ˆ~`«ó ã¨öÅ#=Ú KÕã≤<å~°∞. J#O`« g~°ºO! Jk ‰õΩO_»Ö’¡H©, y<≥flÖ’¡H©, áÈ`«∂
~°=Ú =∂#º JQÆã¨∞κ_»∞ [x‡Oz<å_»∞. =ÙO@∞Ok! |∞nÌ, *Ï˝#O =ÙO_»=Ù.]
=ã≤+¨ì ~°∞+≤ ã¨Ç≤Ï`«=Ú J^Õ ‰õΩOÉèíO #∞Oz ''=∞QÆ QÆ∞„~°=ÚÅ∞, P_» QÆ∞„~°=Ú
[x‡Oz<å_»x [#∞Å∞ K≥ѨCH˘O^Œ∞~°∞.—— H˘~°‰õΩ =ÙiH˜#@∞ì—— (7–87–1) [ „yѶ≤`üÖ’
(7–33–13) D áÈeHõ ÖË^Œ∞. ˆH=ÅO ''P_» QÆ∞„~åÅ∞——
[ W@∞=O\˜ HõÅÊ#ʼnõΩ =∂#==∂„`«∞ ("Õ∞~üû) Jx =∂„`«"Õ∞ =ÙOk. =∞QÆ QÆ∞„~åÅ
Å<Õ "åà◊√§ ZO`« ~À`« Ѩ_®e! HõÅâ◊OÖ’ =∂@ ÖË^Œ∞. =∞O„`åÅÖ’ P =∂@ ‰õÄ_®
ˆ~`«ã¨¯Å#O! ^•x`À Ñ≤Å¡Å∞ ÃÑ·H˜ ~å=_»O! =ÙO>Ë, Jk „yѶ≤`ü J#∞"å^ŒOÖ’ =ÙO_Õ^Õ.]
|∂`«∂–~À`å Jhfl Hõeã≤# D Hõq`åfiefl ''WO„^•! h â◊„`«∞=ÙÅÖ’ JkèHÍOâ◊√Å∞
Hõà◊§ Hõ^Œ∞̉õΩ<Õ J*Ï˝#∞Å∞ D <å\˜H© h‰õΩ =â◊√Öˇ·<å~°∞. ÉèË^Œ∞x <åã≤ΉõΩx
=Ù<åfl~°∞! p^Œ~° =∞#∞+¨µÅ‰õΩ p^Œ~° `≥e (<åã≤ΉõΩ_≥·# ÉèË^Œ∞_»∞x) =â◊Ѩ~°K«∞H˘#∞=Ú.
Ü«∞^Œ∞. P Ñ≤zÛ "åQÆ∞_»∞H˜, ~°OQÍKå~°º x#∞fl ã¨∞ÎuOK«∞ "åiH˜ <åã≤ΉõΩ_»∞ #+¨ì=Ú
"åºYº ZÖÏ =ÙO^À K«∂_»O_ç: ''‰õΩOÉèí=Ú HõeyOK«∞#∞.—— (7–186–18) [ ~°OQÍ
>ˇãπì @∂ºÉò HÍ=K«∞Û#∞. "åik ‰õΩ„u=∞ Kå~°ºÖ’, ''#+¨ìO—— Jx Ѩ_»_®xH˜ |^Œ∞Å∞,
[#‡ HÍ=K«∞Û#∞. PÖ’zOK«=Öˇ#∞.—— ––––– ''W+¨ìO—— Jx `«Ñ¨CQÍ Ñ¨_çOk. JK«∞Û `«Ñ¨C.
D "Õ^Œ q*Ï˝#∞ʼnõΩ XHõ "ÕѨ٠„áêp# „yѶ≤`üÖ’, ''ÉèË^Œ—— Jx =∂„`«"Õ∞ =ÙOk.
™êOѶ≤∞Hõ qÅ∞=Å∂ HÍ"åe, WOHÀ "ÕѨ٠''<åã≤ΉõΩ_»∞—— J<Õk ÖË^Œ∞. HÍh, ã¨∞ÎuOK«∞
ÃÑ@∞ì|_ç^•s "åºáê~° lq∞‡‰õΩ¯Å∂ "åiH˜ #+¨ìO HõeyOKÕk <åã≤ΉõΩ_Õ HÍ|\˜ì,
HÍ"åe. ÉèíH˜Î ‰õÄ_® "åºáê~°=∞x Q˘Ñ¨Ê ™êÜ«∞# J<Õ "åºMϺ`«, (14 = â◊`å|ÌO
Éèí‰õΩÎʼnõÄ `≥Å∞ã¨∞. >ˇãπì @∂ºÉò ^•fi~å "å_»∞) ÉèË^Œx ''Jqâßfiã≤—— (J<£ ab=~ü)
Ñ≤Å¡Å `«Ü«∂s =Å¡ ^èŒ#O ã¨OáêkOK«QÆe J<åfl_»@. D ã¨OQÆux, „yѶ≤`ü XHõ Ѷ¨Ù\ò
y`Õ, Jk Q˘Ñ¨Ê L`«Î=∞ HÍ~°ºO! "Õ^•Ö’¡ <À\òÖ’ J<åfl_»∞.]
>ˇãπì @∂ºÉò Ãã·#∞û =ÙO^Œx K≥¿ÑÊ Z`«∞ÎQÆ_» ''=„[^èŒ~° WO„^•! x#∞fl ZO`« Z‰õΩ¯=
Wk! LO>Ë, "Õ^•Ö’¡ =Ù#fl Jxfl ~À`« ^èŒ~° ÔH·##∂ J=∞‡É’#∞. "Õ~Ú, Ѩk"ÕÅ
ÖÏ¡O\˜^Õ Wn XHõ ~À`«!] ÔH·##∞ J=∞‡ É’#∞. J#O`« ^èŒ#=Ú#
''Jtfi#∞ÖÏ~å!... =∂ g~°º=Ú H©∆}˜OK« ÔH·##∞ J=∞‡É’#∞—— (8–1–5)
~å^Œ∞. Ѩل`À`åÊ^ŒHõ ã¨=∞~°÷=Ú HÍ=Öˇ#∞.—— [ WO„^Œ∞}˜‚ J"Õ∞‡"å_≥=_»∞? Uq∞\©
(7–67–6) „¿ÑÖÏѨ#? g_ç KÕuÖ’ WO„^Œ∞_Õ =ÙO>Ë,
[ =∞`« „QÆO^è•Å Hõ=ÙÅ∞, ''g~°º=¸– "å_çx J=∞‡_»OÖ’ J#O`« ^èŒ#O =¿ãÎ,
Ü≥∂h—— =∂@efl =Öˇ¡ "Õã¨∞‰õΩO@∂ KÕuÖ’ "å}˜‚ =∞~°∞ Hõ∆}OÖ’ J"Õ∞‡™êÎ_»∞.
Hõq`«Å∞ ~å™êÎ~°∞. D ~À`«x q=∞~°≈ D "åQÆ∞_»∞ WO`«‰õΩ =ÚO^Õ =zÛOk.]
 ~°∞ˆQfi^ŒO 71
''Ü«∞^Œ∞=ÙÅÖ’ Ѩ~°â◊√Ѩل`«∞_»∞ u~°O áê^Œ=ÚÅ#∞ HõeÑ≤ LOK«∞=Ú. Hõ\˜
^Œ~°∞_»∞. <å‰õΩ #∂~°∞ "ÕÅ ^èŒ#=ÚÅ∞ „Ѩ^Õâ◊=Ú – ^•x„H˜Ok ÉèÏQÆ=Ú HõxÑ≤OK«
WzÛ<å_»∞. u~°O^Œ~° ~åAÅ∞, Ѩ„A#‰õΩ, ‰õΩO_»∞#@∞¡ |@ì Hõ@∞ì=Ú. h=Ù ™ÈÎ`«=QÆ∞
™ê=Ú#‰õΩ, =¸_»∞ =O^ŒÅ QÆ∞„~°=ÚÅ∞, ¢ã‘Î J~Ú#O^Œ∞# W=xflÜ«Ú KÕÜ«∞=Öˇ#∞——
"Õ~Ú P=ÙÅ∞, WzÛ Ü«Ú<åfl~°∞. u~°O (8–33–19) [ |@ì Hõ@ì_»OÖ’, ¢ã‘ÎH˜ QÆ∞O_≥Å
^Œ~°∞_»∞ ZO`À Zky#"å_»∞. <åÅ∞QÆ∞ ã¨fi~°‚ g∞^Œ HõѨCHÀ"åÅx, P ã¨OQÆu ÖË^Œ∞. P
ÉèíO_®~° Ü«ÚHõÎ=ÚÅQÆ∞ XO>ˇÅ#∞ <å_»∞ P Ѩ^Œú`Õ =ÙO_ç =ÙO@∞O^•? |@ì
^•#=Ú KÕã≤<å_»∞. Ü«∞^Œ∞=ÙÅ#∞ ^•ã¨∞ Hõ@ì_»OÖ’ ѨÙ~°∞+¨µ_»∞ ZÖÏ =ÙO_®Ö’
Å#∞QÍ ^•#=Ú KÕã≤<å_»∞. J`«x H©iÎ, K≥ѨÊÖË^Œ∞. "å_ç Hõ\˜ „Ѩ^Õâ◊O ZÖÏ =Ù<åfl
ã¨fi~°æ ^•fi~°=ÚÅ =~°‰õΩ "åºÑ≤OzOk.—— Ѷ¨~åfiÖË^Œ<å?]
(8–6–46) [ Ü«∞^Œ∞=ÙÅÖ’ u~°O^Œ~°∞_Õ, ''WO„^Œ∞_»∞ J#fl=∂@: ¢ã‘Î =∞#ã¨∞#∞
Ü«∞^Œ∞=ÙÅÖ’ "åà◊§x ^•ã¨∞Å∞QÍ ^•#O âßã≤OK«∞@ Jã¨OÉèí==Ú, ¢ã‘Î |∞kú
KÕâß_»@! P ^èŒ#=O`«∞_»∞ ZO`« |eã≤ H˘OK≥=Úk—— (~°OQÍKå~°º J#∞"å^ŒO).
=Ù<åfl_À! ^èŒx‰õΩbfl, ~åAbfl H©iÎOK«_»O ''WO„^Œ∞_Õ J<åfl_»∞. P_»^•x =∞#ã¨∞
„Ѩu KÀ\Ï =ÙO@∞Ok. ZHõ¯_≥·<å XHõ „Hõ=∞tHõ∆} QÆÅk HÍ^Œ∞. P"≥∞ "≥∞^Œ_»∞
¿Ñ^Œx U ã¨^Œ∞æ}"≥∂ =ÙO^Œx H©iÎOK«_»O (WO@ÖˇH±ì) KåÖÏ `«‰õΩ¯=k (Ǩ*ò e\˜Öò
=ÙO^Õ"≥∂ K«∂_»O_ç! `«# `≥QÆ "åà◊§<Õ "≥~Ú\ò)—— (Wk „yѶ≤`ü J#∞"å^ŒO) –
^•ã¨∞Å∞QÍ WzÛ# P ^èŒx‰õΩ_ç H©iÎ, ã¨fi~°æ (8–33–17) [ WO„^Œ∞_ç |∞kú ZO`«\˜^À,
^•fi~°O =~°‰õÄ "åºÑ≤OzOk. ã¨fi~°æO, W@∞ Éèí‰õΩÎ ~åà◊§~Ú# ¢ã‘ÎÅH˜ `≥eã≤O^•? "å~°∞
=O\˜ hK«∞Å HÀã¨"Õ∞ `«Å∞ѨÙÅ∞ `≥iz WO„^Œ∞_ç =OHõ~° =∂@<Õ JOwHõi™êÎ~å?]
Z^Œ∞~°∞K«∂ã¨∂Î =ÙO@∞Ok!] WO„^Œ∞}˜‚ Ѩ@∞ì‰õΩx, ''h=Ù ^èŒ#
''=∞~°∞`«∞ÎÅ∞ `«=∞ `«ÅʼnõΩ |OQÍ~°∞ ™êfiq∞q, ¿ã=‰õΩx QÆ$ǨÏ=Ú =iúÅ¡ KÕÜ«Ú
H˜s\ÏÅ∞ ^èŒi™êÎ~°∞. ^Õ=`«Å∞ |OQÍ~°∞ "å_»=Ù—— Jx á⁄QÆ_»Î! (8–50–14)
HÍà◊§ QÆ∞„~åÅ g∞^Œ ~å"åe, Ü«∞*Ï˝xH˜—— [ ^èŒ#™êfi=ÚÅ∂, ¿ã=‰õΩÅ∂ =Ù#fl
(8–7–25, 27) [ |OQÍ~°O HõOѨÙ`À qHÍ~°O ã¨=∂["Õ∞ Jk! ^èŒ#™êfiq∞, ¿ã=‰õΩ_ç
ѨÙ\˜ìOKÕã¨∞Î<åfl~Ú "Õ^Œ Hõq`«Å∞!] QÆ$Ǩxfl =iúÅ¡ KÕ™êÎ_®? nxfl #q∞‡`Õ, ¿ã=
''WO„^Œ∞}˜‚ „^Œ+¨ìÖˇ·# =∂#=ÙÅ∞, Ü«∞A ‰õΩ_çH˜, ¿ã=Hõ`«fiO áÈ~ÚO^Œx #=∂‡e.]
ˆ~fi^Œ =∞O„`åÅ`À, ™ê=∞"Õ^Œ =∞O„`åÅ`À, WO„^Œ∞}˜‚ ѨÓlOK«_»O ZO^Œ∞HõO>Ë,
~°∞ˆQfi^Œ =∞O„`åÅ`À, =iúÅ¡ KÕÜ«Ú^Œ∞~°∞.—— ''J<ÕHõ =∞Ok ~°∞+¨µÅ∞ x#∞fl ã¨∞Îu™êÎ~°∞†
(8–10–9) #∞=Ùfi "åà◊§H˜ XH˘¯Hõ¯iH© ^Œ∂_»Å∞ QÆÅ
[ „yѶ≤`üÖ’, Ü«∞Aˆ~fi^ŒO, ~°∞ˆQfi^ŒO J<ÕHõ P=ÙÅ#∞ W™êÎ=Ù.—— (8–59–14)
„Ѩ™êÎ=# ÖË^Œ∞ D ~°∞‰õΩ¯Ö’. `≥Å∞QÆ∞ [ ~°∞+¨µÅ |`«∞HõO`å "åà◊¥§ gà◊¥§ WKÕÛ
J#∞"å^•Ö’¡ HõÅÊ#Å∞ KåÖÏ KÕ~°∞`å~Ú.] ^•<åÅ`À |`«Hõ_»"Õ∞<å?]
''WO„^Œ∞_»∞ J#fl=∂@: h=Ù =∞Ç≤Ïà◊=Ù, ''Jyfl K≥=ÙÖ’¡ XHõ K≥q |OQÍ~°Ñ¨Ùn,
„H˜O^Œ‰õΩ K«∂_»∞=Ú, ÃÑ·H˜ HÍ^Œ∞. Ô~O_À K≥q "≥O_çn—— J@! (8–61–12)
72 "Õ^•Å∞
[ JyflH˜, "≥O_çx HõxÃÑ\˜ì# HÍÅOÖ’ XHõ ''Jyfl Ü«∞O^Œ∞ ã¨=∞ã¨Î Ö’Hõ=ÚÅ
K≥q ѨÙ\˜ì, |OQÍ~åxfl HõxÃÑ\˜ì# HÍÅOÖ’ ^èŒ#=ÚÅ∞ ÅaèOK«∞#∞—— (10–6–6) [ D
WOHÀ K≥q ѨÙ\˜ìOk. ¿+~°¡x HõxÃÑ\˜ì# ~°∞‰õΩ¯ H˜O^Œ ~°OQÍKå~°º "åºYº: ''ã¨=∞ã¨Î
HÍÅOÖ’ =¸_À K≥q ѨÙ>Ëì =ÙO@∞Ok. ã¨OѨ^ŒÅ∞ Jyfl #∞O_çÜÕ∞ HõÅ∞QÆ∞K«∞#flq
"Õ^Œ Hõ=ÙʼnõΩ ¿+~°¡ *Ï˝#O JO^ŒÖË^Œ∞.] J#∞#k x`«º ã¨`«º=Ú—— – "Õ^ŒO JÖÏ
''WO„^Œ∞_»∞ XˆH ™êi 30 Hõ=∞hÜ«∞ K≥Ñ≤ÊOk HÍ|\˜ì, ^•xH˜ =O`« áê@! "Õ^Œ
áê„`«Å∞ xO_ç# ™È=∂xfl áê#O KÕã≤# =∞O„`åefl J#∞"å^ŒO KÕ¿ã ѨO_ç`«∞Å
"å_»∞—— (8–66–4) [ J"≥∂‡! WO„^Œ∞_»∞, t~°ã¨∞ûÅ∞ MÏm HõáêÖÏÅ∞! `≥eq =ÙO_®
„ѨѨOK«OÖ’ `åQÆ∞É’`«∞ ÅO^Œsfl q∞Oz# ÅO>Ë, JHõ¯_» U"≥∞ÿ<å =ÙO_®e!]
`åQÆ∞É’`«#fl=∂@! P `åQÆ∞ É’`«∞`À ''™È=∞=∂! ™È=∞=∂!
*Ï„QÆ`«ÎQÍ =ÙO_®e.] ™È=∞=∂! ™È=∞=∂!
''^èŒ#=Ú HÀi# [#∞Å∞ ^èŒx‰õΩx h=Ù Q˘Ñ¨Ê"å_»=Ù!
=^ŒÌ‰õΩ áÈ`Õ ^•#O ^˘~°∞‰õΩ`«∞Ok.—— h=Ù Q˘Ñ¨Ê"å_»=Ù!
(8–68–5) [ ^èŒx‰õΩÅ∞ ^•<åÅ∞ ‰õÄ_® h=Ù Q˘Ñ¨Ê"å_»=Ù!
KÕ™êÎ~°∞, x["Õ∞. Ö’HõOÖ’ ^˘iˆH H©iÎ HÀã¨O, h=Ù Q˘Ñ¨Ê"å_»=Ù!——
ÃÑ· Ö’HÍxH˜ KÕˆ~Û Ñ¨Ù}ºO HÀã¨O!] [ 10 = =∞O_»ÅOÖ’, 25= ã¨∂HõÎOÖ’,
'' '^•i„^ŒºO— HÍ~°}OQÍ 'U_»=— "≥Ú^Œ\˜ 4 ~°∞‰õΩ¯Ö’¡#∂ W^Õ Éèí[#!
‰õΩO_®, WO„^Œ∞}˜‚ ã¨∞Îu¿ãÎ, WO„^Œ∞_»∞ ™È=∞=Ú, XHõ =∞^ŒºO! ^•xfl `åQÆ∞`å~°∞.
=∞iO`« ^èŒ#O W™êÎ_»∞!—— (8–85–12) [ ÉèíHõÎ Jk Q˘Ñ¨Ê ѨÙ~°∞+¨µ_»∞! `åˆQã≤ ~åã≤#
[#OÖ’ x~°∞ ¿Ñ^ŒÅ∂ =ÙO\Ï~°∞. "å~°∞, Hõq`åfiÅ∞ WÖÏ HÍHõ WOÔHÖÏ =ÙO\Ï~Ú?]
D =∞O„`åxfl #q∞‡, WO„^Œ∞}˜‚ ã¨∞Îu¿ãÎ, ''~°∞+≤ J#∞K«∞<åfl_»∞ – 'h H˘~°‰õΩ
^èŒ#O =ã¨∞ÎO^Õ"≥∂ K«∂™êÎ~å? K«∂_»HõáÈ`Õ, |e+¨ì"≥∞ÿ# =$+¨Éèí=Ú#∞ =O_çO`«∞#∞.—
Éèí‰õΩÎÅ∞ HÍ~°<Õ xO^Œ =ã¨∞ÎOk.] (10–27–2) [ =$+¨Éèí=Ú#∞ q∞Oz#
''Hõ$+¨µ‚_»∞ "ÕQÆ=O`«∞_»∞, #n f~å# |e+¨µì_Õ =$+¨Éèí=Ú#∞ u#QÆÅ_»∞!]
xQÆ∂_è» ™ê÷#OÖ’ ã¨OK«i™êÎ_»∞. J`«x`À ''WO„^Œ∞_»∞ J#∞K«∞<åfl_»∞: ...... 'â◊„`«∞
Ü«Ú^ŒúO KÕÜ«∂e. J`«xfl ã¨OǨÏiOKåe.—— =Ù#∞ ã¨OǨÏiO`«∞#∞. "åx HÍà◊√§ Ѩ@∞ìH˘x
(8–85–14) [ "Õ^•Ö’¡ =ÙO_Õ Hõ$+¨µ‚_»∞ qã¨i, |O_»‰õΩ ÉÏ^Œ∞^Œ∞#∞— —— (10–27–4)
Jã¨∞~°∞_»∞.] [ â◊„`«∞=Ùefl Zxfl ~°HÍÅ∞QÍ Ç≤ÏOã≤Oz, Zxfl
''WO„^Œ∞_»∞ â◊`«$ ǨÏO`«‰õΩ_»∞. â◊O| ~°HÍÅ∞QÍ K«OѨ=K«∞Û<À, "Õ^•Å xOz
~°∞x ã¨=∞ã¨Î ѨÙ~°=ÚÅ#∂ ™⁄O`« |ÅO`À <Õ~°∞ÛHÀ=K«∞Û!]
#+¨ìѨiKÕ =∂~åæxfl „QÆÇ≤ÏOKå_»∞.—— ''ÔQez#"åxH˜, áêzHõ, H˘_»∞‰õΩ ѨÙ\˜ì
(8–86–14) [ â◊O|~°∞_»∞ Uq∞ KÕâß_»x #O`« P#O^Œ=Ú HõeyOK«∞#∞.—— –
J`«_ç g∞^Œ Ü«Ú^ŒúO? WO„^Œ∞_çH˜ â◊O| (10–34–7) [ H˘_»∞‰õΩ ѨÙ@∞ìˆH Q˘Ñ¨Ê
~°∞_»∞ â◊„`«∞=Ù J~Ú`Õ, â◊O|~°∞_çH˜ P#O^ŒO! "Õ^Œ HÍÅO <å_Õ E^ŒO ÃÑ^ŒÌ
WO„^Œ∞_»∞ ‰õÄ_® â◊„`«∞=Ù HÍ^•?] =ºã¨#O!]
 ~°∞ˆQfi^ŒO 73
''Fˆ~! E^Œs! E^Œ=Ú P_»‰õΩ=Ú. Jyfl`À Ѩ_»x "åà◊√§ =Ù<åfl~å? "Õ^Œ
á⁄Å=Ú ^Œ∞#∞flH˘#∞=Ú. =º=™êÜ«∞=Ú# Hõ=ÙʼnõΩ ^Õ=`«Å ÖˇHõ¯Åhfl `≥Å∞™êÎ~Ú. P
=zÛ# ^•xKÕ `«$Ñ≤Î<˘O^Œ∞=Ú. Hõ$`å~°∞ú_» =∞O„`åefl J#∞"å^•Å∞ KÕ¿ã D <å\˜
##∞ H˘#∞=Ú. JO^Œ∞=Å# ÉèÏ~°º ÅaèO ѨO_ç`«∞ʼnõÄ ^Õ=`«Å *Ï`«HÍÅ∞
K«∞#∞. J<ÕHõ QÀ=ÙÅ∞ ÅaèOK«∞#∞. D `≥Å∞™êÎ~Ú.]
=∂@ <å`À ã¨∂~°∞º_»∞ K≥Ñ≤Ê<å_»∞.—— H˘xfl "Õ^Œ Hõq`«Å∞ Ѷ¨∞’~°"≥∞ÿ# Jj¡
(10–33–13) [ D <åÅ∞QÆ∞ =∂@Å∂ ÅOQÍ =ÙO\Ï~Ú. JÖÏO\˜ "å\˜H˜ „yѶ≤`ü
K«∂ã≤, "Õ^Œ ѨO_ç`«∞Å∞ ''"Õ^•Å∞ =º= J#∞"å^•Å∞ W=fi‰õΩO_® =kÖËâß_»∞. ''D
™êÜ«∂xfl K≥áêÊ~Ú—— JO\Ï~°∞. E^Œ Ѷ¨ÖÏ<å #O|~°¡ ~°∞‰õΩ¯efl <Õ#∞ =kÖËã¨∞Î
QÍ_çH˜ K≥Ñ≤Ê# =∂@Å∞ Jq. E^Œ QÍ_çH˜ <åfl#∞. g\˜x, _ôÃãO\ò WOw¡+¨µÖ’
H˘OK≥O =∞O^ŒeOѨÙQÍ K≥Ñ≤`Õ, Jk =º= K≥ѨÊÖË#∞—— Jx Ѷ¨Ù\ò <À\òÖ’ ~åâß_»∞. P
™êÜ«∞O g∞^Œ W+¨ìO`À K≥Ñ≤Ê#\Ïì? =∂@Å∞ WOHÍ `«~åfi`« K«∂™êÎO. „Ѩã¨∞Î`«O
Ü«∞*Ï˝Å∞ =∂x"Õã≤, =º=™êÜ«∞O WHõ¯_», 3 ~°∞‰õΩ¯efl =kÖËâß_»∞. ~°OQÍ
KÕÜ«∞=∞<åfl~å?] Kå~°º ѨO_ç`«∞_»∞ g\˜x x~°ÉèíºO`«~°OQÍ<Õ
"≥Ú`«ÎO XHõ ã¨∂HõÎO JO`å (=∞O–10/ K«∂Ñ≤OKå_»∞. x*ÏxH˜, WÖÏO\˜ "å\˜x
ã¨∂HõÎO–34) áêzHõÅ QÆ∞iOKÕ =ÙOk! K«∂Ñ≤OK«‰õÄ_»^Œ∞. HÍh, "Õ^ŒOÖ’ UO
~°∞+¨µÅ∞, "Õ^Œ áê~îåÅ`À E^Œ~°∞efl ã¨O㨯 =ÙO^À `≥eÜ«∂ÅO>Ë, „Ѩf ^•hfl K«∂Ñ≤O
iOK«ÖËHõ áÈÜ«∂~°∞. D <å\˜H© "Õ^•Å∞ Kåe. JO^Œ∞ˆH <Õ#∞ ‰õÄ_® `≥Å∞QÆ∞ "å\˜x
Jk K≥Ü«∞º_»O ÖË^Œ∞. K«∂Ñ≤™êÎ#∞. Wk `«Ñ¨Ê^Œ∞. áê~î°‰õΩʼnõΩ D
''P~°∞º_≥·##∞, J<å~°∞º_≥·##∞ –––– —— Ѷ¨∞’~°O `≥eÜ«∂e.
(–10–38–3) [ „yѶ≤`üÖ’ 'J<å~°º— J<Õ ''„Ѩ*ÏѨu („|Ǩχ) g~°º=Ú, ã¨O`å<À
Ѩ^ŒO ÖË^Œ∞. '^•ã¨º— J<Õ =ÙOk.] `åÊ^Œ ã¨=∞~°ú"≥∞ÿ#k. Jk =$kú K≥Ok#k.
''â◊„`«∞=ÙÅ #∞O_ç ÔQez# QÀ=ÙÅ#∞ "≥_»e#k. =∂#= Ç≤Ï`«=Ú H˘~°‰õΩ
ã¨∞~°H˜∆`«=ÚQÍ LOK«∞^Œ∞=Ù—— (10–38–1) „Ѩ*ÏѨu `«# ˆ~`«ã¨∞û#∞ ã¨∞O^Œ~°Hõ#º
[ ~åHõ∆ã¨∞ÖË gà◊§ QÀ=Ùefl Z`«∞ΉõΩáÈ~Ú ^ÕǨÏ=Ú# qã¨i˚Oz<å_»∞.—— (10–61–5)
^•Kå~°x QÀÅ ÃÑ\Ïì~°∞. gà◊√§ ‰õÄ_® J^Õ ''„Ѩ*ÏѨuH˜ ã¨∞O^Œ~°Hõ#º`À ~°u HÀiHõ
KÕ™êÎ~°∞. â◊„`«∞=ÙÅ QÀ=Ùefl ÔQez `≥zÛ Hõey#k. "åi^ŒÌ~°∞ ã¨OQÆq∞Oz<å~°∞.
^•™êÎ~°∞ ã¨∞~°H˜∆`«OQÍ.] JѨC_»∞ JÅÊ â◊√„Hõ=Ú q_çz<å~°∞.——
''WO„^•!.... h‰õΩ ™È=∞=Ú ã¨=∞iÊO (10–61–6)
K«x "åx`À h=Ù ¿ãflǨÏ=Ú KÕÜ«∞=Ù—— ''Ñ≤`« (`«O„_ç) Hõ#º`À ã¨OQÆq∞Oz
(10–42–4) [ `åQÆ∞_»∞ áÈ~Ú¿ãÎ<Õ ¿ãflǨÏO!] #ѨC_Õ Ñ¨$käfi`À HõeÜ«Ú@ =Å# â◊√„Hõ=Ú
''3339 =∞Ok ^Õ=`«Å∞ Jyflx Ѩ_ç#k. ã¨∞Hõ$`«∞ÅQÆ∞ ^Õ=`«Å∞ ^•x`À
¿ãqOz<å~°∞—— (10–56–6) [ Jyfl ‰õÄ_® „=`« ~°Hõ∆Hõ „|Ǩχ#∞ ã¨$+≤ìOz<å~°∞.——
^Õ=`Õ. P ÖˇHõ¯Ö’H˜ 1 HõeÑ≤`Õ, "≥Ú`«ÎO (10–61–7) [ `«O„_ô ‰õÄ`«∞à◊§‰õΩ ã¨O|O^èŒO
^Õ=`«Å∞ 3340 =∞Ok J=Ù`å~å, WOHÍ #_çz# HÍÅO Jk! P <å\˜ Hõq, ''P
74 "Õ^•Å∞
â◊√„Hõ=Ú Éèí∂q∞ g∞^Œ Ѩ_ç#k—— Jx WÖψQ =ÙO\Ï~Ú.]
K≥ѨÊ_»"Õ∞ <Õ~åÛ_»∞!] ¢ã‘Î K≥¿ÑÊ D =∂@Å∞ K«∂_»O_ç!
''Jwfl, ™È=∞=Ú =∂‰õΩ =¸_»O`«ã¨∞ÎÅ ''##∞fl q∞Oz# ™œÉèÏQƺ=u ÖË^Œ∞.
WÅ∞¡ „Ѩ™êkOK«=Öˇ#∞.—— (10–66–7) ã¨∞Ѩل`«=uÜ«¸ ÖË^Œ∞. Éèí~°Î =ÚO^Œ∞
[ WÖÏO\˜ ~°∞‰õΩ¯efl K«∂ã≤, ''P HÍÅOÖ’, â◊s~°=Ú „ѨѶ¨ÙÅ¡=Ú KÕÜ«Ú@ Ü«∞O^Œ∞#∂,
=∞Ǩ Éèí=<åÅ∞ =ÙO_Õq. Éèí=<åÅ WO[ ~°u ã¨=∞Ü«∞=Ú# `˘_»Å∞ Z`«∞Î@
h~°∞¡ =Ù<åfl~°∞—— JO\Ï~°∞. „Ѩf HõÅÊ#h Ü«∞O^Œ∞#∂, ##∞fl q∞Oz#k ÖË^Œ∞.——
x[O KÕ™êÎ~°∞.] (10–86–6)
''WǨÏ=Ú# "Õ^•[˝ „ÉÏǨχ}∞Å`À#∂, [ D P_»k, JO^Œsfl q∞Oz#k
Ѩ~°Ö’Hõ=∞O^Œe ^Õ=`«Å`À#∂ Hõ~°‡ x~°fi J~Ú`Õ, Wk Q˘Ñ¨Ê U„ÉÏã≤. W`«~° ¢ã‘ÎÅO
Ç≤ÏOK« #\˜ì "å_»∞#∂, ™È΄`«A˝_»∞ HÍx ^Œ~°∂, ã¨∞xfl`« „Ѩ=~°Î# HõÅ"å~°∞ H˜O^Œ
"å_»∞#∂, ™È=∞ Ü«∞[˝=Ú KÕÜ«∞x ÖˇHõ¯. "Õ^Œ HõqH˜, U„ÉÏã≤ P_»k HÍ"åe. P
"å_»∞#∂, áêáê`«‡Hõ=∞QÆ∞ SÇ≤ÏHõ ÉèÏ+¨ Ü«∂„ÉÏã≤ Hõq HÀiHõÅ∞ W=hfl.]
<Õ~°∞Û#∞. =¸~°∞ö_»QÆ∞#∞. <åQÆe Ѩ@∞ì ''WO„^Œ∞_»∞ J#∞K«∞<åfl_»∞: <å H˘~°‰õΩ
"å_»QÆ∞#∞.—— – (10–71–9) [ ^Õ=`«Å g∞^Œ WO„^•}˜ Ü«∂l˝‰õΩÅ#∞ „áÈ`«ûÇ≤ÏOz#k.
#=∞‡HõO`À =ÙO_®e. D Ö’HõOÖ’ "å~°∞ Ѩk¿ÇÏ#∞, W~°∞=k PÉ’`«∞Å#∞
„ÉÏǨχ}∞Å`À Hõ~°‡ x~°fiÇ≤ÏOKåe. JO>Ë, =O_ç<å~°∞. "åxx uO^Œ∞#∞. |eã≤ áÈ=Ù
~°Hõ ~°HÍŠѨÓ[Å∞ KÕ~Úã¨∂Î "åiH˜ ^Œ∞#∞.—— (10–86–14) [ WO„^Œ∞_»∞ `åQÆ∞
^•<åÅ∞ W"åfie. JÖÏ K≥Ü«∞ºHõáÈ`Õ, É’`«∂, u~°∞QÆ∞É’`«∂, uO_çáÈ`«∂. "å_»∞
''<åQÆe Ѩ@∞ì "å_»——=Ù`å_»∞. ''<åQÆe 㨈~, "Õ^Œ Hõq`« ~å¿ã Hõq ‰õÄ_® JO`«
Ѩ@ì_»O hK«"≥∞ÿ# Ѩx—— Jx K≥ѨÊ_»O! uO_ç Ñ≤zÛ`À ~åÜ«∞_»"Õ∞<å? =∞`åÅ
"Õ^•Å∞, =º=™êÜ«∂xfl Q˘Ñ¨ÊQÍ K≥áêÊ~Ú Hõq`åfiÖ’¡, „Ѩf ÖˇHͯ =O^ŒÅ, "ÕÅ Ô~@∞¡
J<Õ "åà◊§H˜ D =∂@ K«∂Ñ≤OKåe.] Z‰õΩ¯=QÍ áÈ`«∂ =ÙO@∞Ok.]
ÃÑo§ ã¨=∞Ü«∞OÖ’ K«k"Õ =∞O„`«O: ''â◊$OQÍ~°O—— ¿Ñ~°∞ QÆÅ ÉèíÜ«∞OHõ~°"≥∞ÿ#
''WO„^•! D"≥∞‰õΩ L`«Î=∞ Ѩل`«∞Åx=Ú‡. `«∞K«ÛùѨ٠=∂@Å∞ ~åÉ’`«∞<åfl~Ú! "Õ^ŒO
™œÉèÏQƺ=ux KÕÜ«Ú=Ú. D"≥∞ QÆ~°ƒù=Ú# ZO`≥O`« Q˘Ñ¨Ê â◊$OQÍ~°O K≥Ñ≤ÊO^À `≥eÜ«∞
Ѩk =∞Ok Ѩل`«∞Å#∞OK«∞=Ú. Ѩu`À _®xH˜ g\˜x K«∂Ñ≤Oz f~åe. „yѶ≤`ü
HõÅã≤ Ѩ^ŒH˘O_»∞ =∞Ok HÍ=Öˇ#∞.—— =∂„`«O g\˜x =kÖËâß_»∞. ''16, 17
(10–85–45) [ Ѩk =∞Ok Ѩل`«∞Å∞! XHõ¯ ~°∞‰õΩ¯efl _ôÃãO\ò WOw¡+¨µÖ’ K≥ѨÊÖË#∞.
ѨلuHõ J~Ú<å HÍ^Œ∞. "≥Ú`«ÎO, 4 "Õ^• "å\˜x =kÖËâß#∞—— J#flk D ã¨O^Œ~°ƒùO
Ö’¡#∂ ѨلuHõ =∂@ Hõ#Ѩ_»^Œ∞. Ѩu ‰õÄ_® Ö’<Õ. ã≤QÆ∞æ Å[˚Å∞ =Ù#fl =∞#∞+¨µÅ‰õΩ
Ѩ^ŒH˘O_»= "å_»@! Ѩu, P"≥∞ QÆ~°ƒùOÖ’H˜ ã¨Ê$Ç¨Ï `«Ñ≤Ê áÈ=eã≤# â◊$OQÍ~° „¿ÑÖÏ
"≥àı§"å_»x! ѨuH©, Ѩل`«∞_çH©, `Õ_® ÖË^Œ∞. Ѩ#Å∞ Wq:
W^ŒÌ~°∂ XHõ>Ë. ^Õ=`«Å ÉèíH˜Î`À =∞u ''WO„^•}˜ J#∞K«∞#flk: WO„^•! "å_ç
áÈ~Ú# Hõ=ÙÅ ~å`«Å∞ ZÖÏ =ÙO\Ï~Ú? H˘=Ú‡Å∞ QÆÅ PÉ’`«∞ QÆi˚OK«∞K«∂ P=ÙÅ
 ~°∞ˆQfi^ŒO 75
=∞O^ŒÖ’ ^Œ∂i ~°q∞OK«∞#@∞¡, h=Ù <å`À `≥QÆ#iH˜ h <À\˜Ö’ "Õã≤H˘#∞=Ú... ~åHõ∆
~°q∞OK«∞=Ú. ^Œkè =∞O^äŒ#=Ú â◊|Ì=Ù ã¨∞ŠǨÏ$^ŒÜ«∞=ÚÅ#∞ pÅ∞Û=Ú. "åà◊§
KÕÜ«ÚK«∞, h ǨÏ$^ŒÜ«∞=Ú#‰õΩ HõÖϺ} Éèí∞[=ÚÅ#∞ `≥OK«∞=Ú... K«~°‡=ÚÅ#∞
Hõ~°=Ú HÍ=Öˇ#∞.—— (10–86–15) [ ÃÑ~°∞ HÀã≤ "ÕÜ«Ú=Ú. "åi `«ÅÅ#∞ =¸_»∞
QÆ∞#∞ zÅ∞‰õΩ#ѨC_»∞ =K«∞Û â◊|Ì=Ú =O\˜ =ÚHõ¯Å∞ KÕÜ«Ú=Ú. "åi HÍà◊§#∞
â◊|Ì=Ú#∞ qO@∂ h ǨÏ$^ŒÜ«∞=Ú P#O =¸_»∞ =ÚHõ¯Å∞QÍ #~°∞‰õΩ=Ú... h *ÏfiÅ
kã¨∞ÎOk. ''D HõÅ~ÚHõÖ’ – J<å?——] Å`À "åi =∞~å‡OQÆ=ÚÅ#∞ zè<åflaè#fl=Ú
''WO„^•}˜ JO\’Ok: 'WO„^•! `˘_»Å KÕÜ«Ú=Ú. P ^Œ∞+¨µìÅ#∞ #iH˜ JkuH˜
=∞^茺 „"ÕÖÏ_»∞ ѨÙ~°∞ëêOQÆ=Ú HõÅ"å_»∞ |e W=fiO_ç....... =zÛ# ~åHõ∆ã¨∞x =zÛ
"≥∞ÿ^èŒ∞#=Ú#‰õΩ ã¨=∞~°∞ú_»∞ HÍ_»∞. ‰õÄ~°∞Û #@∞¡ K«OѨÙ=Ú.—— (16–87–~°∞‰õΩ¯Åhfl)
#flѨC_»∞ "≥O„@∞HõÅ∞ QÆŠѨÙ~°∞ëêOQÆ=Ú ''Kå`«∞~°fi~å‚Å—— ã¨OQÆu WѨÊ\˜H˜ ~åÉ’
q[$OaèOK«∞<À J\˜ì"å_»∞ "≥∞ÿ^èŒ∞#=Ú#‰õΩ `ÀOk! ~°∞ˆQfi^ŒO =ÚQÆ∞ã¨∂Î =Ù#fl z=iÖ’.
ã¨=∞~°∞ú_»QÆ∞#∞.—— (10–86–16) [ WO„^•}˜ ''"Õ^•Ö’¡ =~å‚ÖË ÖË=Ù, ‰õΩÖÏÖË ÖË=Ù——
~°Hõ ~°HÍŠѨÙ~°∞+¨µefl K«∂ã≤ =ÙO@∞O^•? J<åfl~°∞. WѨC_»∞ K«∂_»O_ç! =~å‚efl ^Õ=Ù_Õ
xOK«∞#fl "åà◊§h, ‰õÄ~°∞Û#fl "åà◊§h?] ã¨$+≤ìOKå_»∞ – Jx K≥ѨÙ`«∞<åfl~°∞. ''P
''WO„^Œ∞x =∂@: ‰õÄ~°∞Û#flѨC_»∞ q~å\ò ѨÙ~°∞+¨µx #∞O_çÜÕ∞ „|Ǩ‡O_»=Ú
"≥O„@∞HõÅ∞ QÆŠѨÙ~°∞ëêOQÆ=Ú q[$OaèO U~°Ê_ç#k..... J`«x =ÚY=Ú #∞O_ç
z# "å_»∞, "≥∞ÿ^äŒ∞# ã¨=∞~°ú‰õΩ_»∞ HÍ_»∞. „ÉÏǨχ}∞Å∂† ÉÏǨï=ÙÅ #∞O_ç Hõ∆„u
ѨÙ~°∞ëêOQÆ=Ú `˘_»Å =∞^茺 „"ÕÖÏ_»∞"å_»∞ Ü«ÚÅ∂, `˘_»Å #∞O_ç "≥·â◊√ºÅ∂, áê^Œ
"≥∞ÿ^äŒ∞# ã¨=∞~°∞÷_»QÆ∞#∞.—— (10–86–17) [ D =ÚÅ #∞O_ç â◊¥„^Œ∞Å∂ [x‡Oz<å~°∞.——
16, 17 #O|~°¡ ~°∞‰õΩ¯efl „yѶ≤`ü J#∞= (10–90–5 xOz 11)
kOK«ÖË^Œ∞. HÍ~°}O WÖÏ K≥áêÊ_»∞: ''<Õ#∞ [ q~å\ò ѨÙ~°∞+¨µ_ç xOz „|Ǩ‡O_»O
16, 17 Ѩ^Œº áê^•efl ^•@"Õã¨∞Î<åfl#∞. U~°Ê _çOk. Jã¨Å∞, q~å\ò ѨÙ~°∞+¨µ_»∞
"å\˜x <Õ#∞ =∞~åº^ŒHõ~°"≥∞ÿ# WOw¡+¨µÖ’H˜ Z=i #∞O_ç U~°Ê_®¤_»∞? Kå`«∞~°fi~å‚Å
J#∞=kOK«ÖË#∞.—— – WOw¡+¨µÖ’ „yѶ≤`ü QÆ∞iOz ~°∞ˆQfi^ŒO "≥Ú`«ÎOÖ’ „Ѩ™êÎqO
=∂@Å∞: ''S áêãπ F=~ü ¢¿ãìO*Ïãπ 16 zOk WHõ¯_Õ. D ã¨=∂[OÖ’ P 4 ~°HÍÅ
JO_£ 17, qKü S ÔH<å\ò „\Ï<£ûÖË\ò =~å‚Å∂ Hõ#Ѩ_»∞`«∞<åfl~Ú. P q~å\ò
W<£–@∂ _ôÃãO\ò WOw¡+π—— („yѶ≤`ü ѨÙã¨ÎHõO. ѨÙ~°∞+¨µ_»∞ Hõ#Ѩ_»_»OÖË^Œ∞. Éèí‰õΩÎÅ∞
¿Ñ.597) =k֡ܫ∞º^ŒQÆæ ~À`« â◊$OQÍ~°O q~å\ò ѨÙ~°∞+¨µ_çH˜ ZO`« ÉÏxã¨Öˇ·<å,
J<ÕHõ KÀ@¡ Hõ#Ѩ_»∞`«∂<Õ =ÙOk.] "≥ÚǨÏO xOp, =Ú‰õΩ¯ xOp, K≥=ÙÅ
''~°H∆ÀǨyfl—— J<Õ ^Õ=`«x „áêiúã¨∂Î xOp, HÍà◊§ xOp =∞#∞+¨µÅ∞ ѨÙ\Ïì~°O>Ë,
Éèí‰õΩÎÅ∞ D =∞O„`åÅ∞ K«^Œ∞=Ù`«∞<åfl~°∞: JO^Œ∞Ö’ U^À Ѩ~°=∂~°úO =ÙO^Œx
''h ^ŒO`«=ÚÅ#∞ fHõ∆=‚ Ú KÕÜ«Ú=Ú. h #=Ú‡`å~å?]
*ÏfiÅÅKÕ ~åHõ∆ã¨∞Å#∞ HÍÅ∞Û=Ú. ~°Hõ¯ã¨∞ ''Jâ◊fi"Õ∞^èŒ=Ú# JyflH˜, Jâ◊fi=ÚÅ∂,
Å#∞ *ÏfiÅÅ`À ÉÏ^Œ∞=Ú. ~åHõ∆ã¨∞Å#∞ |e+¨ì =$+¨Éèí=ÚÅ∂, Ñ≤iH˜ "Õ∞HõÅ∂,
76 "Õ^•Å∞
PǨïuQÍ W=fi|_»∞#∞—— (10–91–14) ѨÙ~ÀÇ≤Ï`«∞ʼnõΩ JkèHÍ~°=Ú QÆÅ^Œ∞.——
[ „yѶ≤`üÖ’ ''QÆ∞„~åÅ∂, Z^Œ∞ÌÅ∂, X\˜ìá (~°∞–4)
È~Ú# P=ÙÅ∂, Q˘„Ô~Å∂—— Jx =ÙOk. ''^•`«Å#∞ JO^ŒiHõ#fl =ÚO^Œ∞
(¿Ñ.604). ~°OQÍKå~°ºÖ’ ''P=ÙÅ∞—— J<Õ PǨfixO`«∞~°∞. "å~°∞ „QÍ=∂^茺‰õ∆ΩÅQÆ∞
=∂@ ÖË^Œ∞. JO>Ë, "Õ^Œ ѨO_ç`«∞Å∞ UO ^Œ∞~°∞.—— (~°∞–5)
KÕ™êÎ ~°O>Ë, `«Ñ¨CQÍ D <å_»∞ Hõ#Ѩ_Õ H˘xfl ''Z=~°∞ „Ѩ^äŒ=∞ ^ŒH˜∆}Å∞ WzÛ Ñ¨Ù~À
q+¨Ü«∂efl =∞~°∞QÆ∞ Ѩ~°∞™êÎ~°∞. ''~°∞ˆQfi Ç≤Ï`«∞ʼnõΩ `«$Ñ≤Î HõeyO`«∞~À "å~°∞ ~°∞+≤,
^ŒOÖ’ P=Ùefl ‰õÄ_® |e W=fi_»O =ÙOk—— „|Ǩχ J#|_»∞K«∞<åfl~°∞.—— (~°∞–6) [ ^•#O
J<Õ ã¨OQÆu ɡ·@ Ѩ_»‰õÄ_»^Œx ~°OQÍKå~°º, KÕ¿ã "å_çH˜ ~°∞+≤ Jx a~°∞^Œ∞!]
P =∂@ ^•@ "Õâß~°∞.] ''Jâ◊fi=ÚÅ∞, QÀ=ÙÅ∞, =∞<ÀǨÏ~°
''Jwfl! ~°^äŒ=ÚÅ ã¨Ç≤Ï`«=ÚÅ∞QÆ ã¨fi~°‚=Ú, ^ŒH˜∆}Å∞ JQÆ∞K«∞#flq.... q^•fiO
`˘O|k `˘q∞‡k "ÕŠѨ^•~°ú=ÚÅ∞ h‰õΩ ã¨∞_»∞ ^ŒH˜∆}#∞ ^ÕÇ¨Ï ~°Hõ∆} Hõ=K«=ÚQÍ
PǨïuQÆ JiÊOK«|_ç#q—— (10–98–10) ÉèÏqOK«∞#∞—— (~°∞–7)
[ Ѩ^•~åúÅ`À xO_ç# ~°^è•efl JyflÖ’H˜ `Àã≤ ''^•`«‰õΩ =∞$`«∞º=Ù ÖË^Œ∞. J`«_»∞
"Õã≤#@∞ì!] ^Õ=`« JQÆ∞#∞. J`«xx ^Œi„^Œ=Ú,
T~°fij – ѨÙ~°∂~°=Ù_»∞ J<Õ "åà◊§ ÉÏ^èŒÅ∞, ^Œ∞óY=ÚÅ∞, =º^äŒÅ∞ KÕ~°=Ù. D
„¿Ñ=∞Å "åQÆ∞à◊§Ö’, T~°fit JO\’Ok: Éèí∂q∞ g∞^Œ, P ã¨fi~°æ=Ú#, L#fl "å~°ÅO
''¢ã‘ÎÅ „¿Ñ=∞ xÅ∞K«∞#k HÍ^Œ∞. ¢ã‘Î ^Œ~°∂ ^•`«Å‰õΩ ^ŒH˜∆}Å∞ WK≥Û^Œ~°∞.
ǨÏ$^ŒÜ«∞=Ú =$Hõ (`À_ÕÅ∞) ǨÏ$^ŒÜ«∞=Ú (~°∞–8)
=O\˜k.—— (10–95–15) [ P_»k ZO`À ''^•`«Å∞ áê_ç Ü«∂=Ù#∞ =ÚO^Õ
K≥_»¤^Œx, P_»^•x`À<Õ K≥Ñ≤ÊOK«_»O!] á⁄O^Œ∞^Œ∞~°∞. JO^ŒHõ`≥Î Ü«∞QÆ∞ #= =^èŒ∞=Ù
10 = =∞O_»ÅOÖ’, 107= ã¨∂HõÎOÖ’, ÅaèOK«∞#∞. ã¨∞~° ÅaèOK«∞#∞.—— (~°∞–9)
=Ù#fl "≥Ú`«ÎO 11 ~°∞‰õΩ¯Å∂, ~°∞ufi‰õΩ¯Å‰õΩ [ ^•<åÅ "åà◊§H˜ |Ǩï=∞`«∞Å∞!]
^ŒH˜∆}Å∞ WKÕÛ ^•`«efl á⁄QÆ_»¤"Õ∞ =ÙOk! ''^•`«‰õΩ JÅOHõiOz# [=<åâ◊fi=Ú
''Ü«∞[=∂#∞Å Ü«∞[˝ x~°fiǨÏ}‰õΩ W=fi |_»∞#∞. "åi H˘~°‰õΩ ã¨∞O^Œi "Õz
QÍ#∞ ã¨∂~°º~°∂Ѩ WO„^Œ∞x J#O`« LO_»∞#∞. PÅÜ«∞=Ú =O\˜ =∞<ÀǨÏ~°
`Õ[=Ú "≥_»e#k. „áê}∞ÅxflÜ«Ú pHõ\˜ QÆ$ǨÏ=Ú ã≤^Œú"≥∞ÿ LO_»∞#∞.—— (~°∞–10)
#∞O_ç |Ü«∞@ Ѩ_ç#q. Ñ≤`«~°∞Å∞ „Ѩ™êkO [ ã¨∞O^Œs, QÆ$ǨÏ=¸!]
z# *’ºu „Ѩ`«ºHõ∆"≥∞ÿ#k, ^ŒH˜∆}Å∞ WK«∞Û ''Ü«Ú^Œú=ÚÅO^Œ∞ ^Õ=`«Å∞ ^•`«Å#∞
„Ѩâ◊ã¨Î Ѩ^Œúu Pq~°ƒùqOzOk—— (~°∞–1) ~°H˜∆O`«∞~°∞. Ü«Ú^Œú=ÚÅO^Œ∞ ^•`«Å‰õΩ
''^ŒH˜∆}Å∞ WK«∞Û"å~°∞ ã¨fi~°æѨ٠L#fl`« q[Ü«∞=Ú HõÅ∞QÆ∞K«∞#flk—— (~°∞–11)
Pã¨#=Ú# Pã‘#∞Å∞ JQÆ∞^Œ∞~°∞. =G [ „ÉÏǨχ}∞ʼnõΩ ^•<åÅ∞ KÕ¿ãÎ Z<≥flxfl
^•`«Å∞ ™È=∞=Ú#∞ KÕ~°∞^Œ∞~°∞. JO^Œ~°∂ ™œMϺÅ∞ ^˘~°∞‰õΩ`åÜ≥∂ K«∂âß~å? H˘Oáê
n~å…Ü«Ú=ÙÅ∞ JQÆ∞^Œ∞~°∞.—— (~°∞–2) QÀ_»∂ J"Õ∞‡ã≤, U^À XHõ Ü«∂QÆO
''D ^ŒH˜∆}Å∞ fã¨∞H˘#∞@‰õΩ ã¨Ñ¨Î KÕ~ÚOz, P ^•<åÅ∞ K≥Ü«∞º_»"Õ∞
 ~°∞ˆQfi^ŒO 77
=∞Ozk. `«~åfi`«, uO_ç ÖËHõ K«zÛ<å, ~°∞‰õΩ¯Ö’¡#∂, J#fl^•#O, ^èŒ# ^•#O,
ã¨fi~åæxH˜ áÈ=K«∞Û Hõ^•?] K≥Ü«∞º =∞x =ÙOk. [ JO>Ë, J<åfl~°∞ÎÅ∂,
P=Ùefl QÆ∞ǨÏÖ’ ^•z# Hõ^èŒ =∞m§ Ü«∂K«‰õΩÅ∂, =Óà◊§ xO_® =ÙO\Ï~°∞.
=zÛOk, H˘O`« =∂~°∞Ê`À. ''|$ǨÏã¨Êu ^Õ=`«ÖˇO^Œ~À =ÙO_»QÍ, =∞Ǩ q+¨µ‚=Ù
QÀ=Ùefl, 'Ѩ}∞Å∞— ^˘OyeOz QÆ∞ǨÏÖ’ Ö’HÍÅ#∞ Ѩiáêeã¨∂Î =ÙO_»QÍ, J#fl"Õ∞
^•Kå~°∞. WO„^Œ∞_»∞, P_» ‰õΩHõ¯ J~Ú# ÖËx n#∞Å∞ QÆ∞OѨÙÅH˘nÌ ZO^Œ∞‰õΩ
ã¨~°=∞#∞, P QÀ=Ùefl "≥`«Hõ_®xH˜ ѨOáê_»∞. =Ù<åfl~°∞? "Õ^Œ ѨO_ç`«∞ʼnõΩ P „Ѩâ◊fl ÖË^Œ∞.
JHõ¯_» Ѩ}∞ʼnõÄ ã¨~°=∞H© ã¨OÉèÏ+¨}! ''"Õ^•Ö’¡ P Q˘Ñ¨Ê =ÙOk, D Q˘Ñ¨Ê =ÙOk——
ã¨~°=∞x `«=∞ ^Œyæˆ~ =ÙO_ç á⁄=∞‡h, Jx K≥ѨÙ`å~°∞. =∞i, ''J_»∞‰õΩ¯<Õ "åà◊√§
'h=Ù =∂ ™È^Œi =O\˜ ^•xq— Jh, 'QÀ =Ù<åfl~°∞. "åà◊§H˜ Z=Ô~·<å aKåÛÅ∞ "Õ¿ãÎ
^èŒ#OÖ’ ã¨QÆ ÉèÏQÆO, h‰õΩ W™êÎ=∞— h, QÍh á⁄@ìÅ∞ xO_»=Ù—— Jx K≥Ѩʈ~O?
Ѩ}∞Å∞ JO\Ï~°∞.—— (10–108) [ ^•xH˜ ^Õ=Ù_ç ѨiáêÅ#Ö’ aK«ÛQÍà◊√§ =ÙO_ç,
~°OQÍKå~°º "åºYº: ''™È^ŒiH˜ Pã≤ÎÖ’ "åà◊§H˜ J#fl^•<åÅ∞ J=ã¨~°=∞=Ù`«∞<åfl
ǨωõΩ¯ L#flk. Wk "Õ^ŒÑ¨Ù =∂@!—— – Ü«∞O>Ë, ^Õ=Ù_ç ѨiáêÅ# JO`« =Ú+≤ì
(¿Ñ.387) „Ѩf q+¨Ü«∞=¸ "Õ^•Ö’¡ =ÙOk – ~°HõOQÍ U_çÛO^Œx HÍ^Œ∂? U „Ѩâ◊flÅ∂
Jx K≥¿ÑÊ `«O`«∞ Wk.] ÖˉΩõ O_®, ''^•<åÅ∞ K≥Ü∞« ºO_ç, K≥Ü∞« ºO_ç——
|$ǨÏã¨fiu, ÉèÏ~°ºx (AÇ¨ï – P"≥∞ Jx É’^èŒÖÏ? ^•<åÅ∞ KÕ¿ã"åà◊§H˜, JO`«
¿Ñ~°∞) =keÃÑ\Ïì_»∞. JO^Œ∞=Å# J`«xH˜ ^èŒ#O ZÖÏ =ã¨∞ÎOk? P „Ѩâ◊fl J~Ú<å
„|ǨχáêѨO JO@∞‰õΩOk. JѨC_»∞ ^Õ=`« ÖË^•? =∞i Uq∞\˜, "Õ^•Å∞ <Õˆ~Êk?]
ÅO^Œ~°∂ J`«xH˜ „áêÜ«∞tÛ`«ÎO KÕ~ÚO ''F ~å„f! KÀ~°∞Å#∞ `˘ÅyOK«∞=Ú.——
Kå~°∞. ÉèÏ~°ºx uiy fã¨∞ HÀ=_»"Õ∞ „áêÜ«∞ (10–127–6) [ ^Õ=Ù_»∞ ѨiáêeOKÕ
tÛ`«ÎO! `«~åfi`« P"≥∞#∞ fã¨∞‰õΩ~åQÍ, Ö’HõOÖ’ KÀ~°∞Å∞! ZO^Œ∞‰õÄ? "åà◊§H˜
''=∞~°Å AǨï <å=∞Hõ Ѩuflx „QÆÇ≤ÏOz uO_ç ÖËHõ! P ѨiáêÅ#x `Àã≤ áêÔ~Ü«∂º
<å_»∞ |$ǨÏã¨Êu.—— (10–109) Åx P KÀ~°∞ʼnõÄ `ÀK«^Œ∞. "åà◊§ KÀ~°`«fiO
''¢ã‘ÎÅ∞ K«Hõ¯QÆ JÅOHõiOK«∞‰õΩx ã¨=ºOQÍ [iQÍHõ, "åà◊√§ QÆ∞à◊§‰õΩ áÈ~Ú
Éèí~°Î#∞ KÕi `«=∞#∞ „ѨHõ\˜OK«∞‰õΩO^Œ∞~°∞—— JHõ¯_» H˘O`« _»|∞ƒ Ѩ_Õ™êÎ~°∞. W^ÕQÍ,
(–10/–110/–5) [ ¢ã‘ÎʼnõΩ JÅOHõiOK«∞ ^Õ=Ù_ç áêÅ#!]
HÀ=_»O J<Õ Ñ≤zÛ, "Õ^Œ HÍÅO xOp ‰õÄ_® ''Ü«∞[˝O KÕ¿ã"å_çH˜, PHÍâ◊O ^èŒ#
=ÙO^Œ#fl=∂@! ÖËHõáÈ`Õ, Éèí~°ÎÅH˜ ÉèÏ~°º q∞ã¨∞ÎOk, Éèí∂q∞ ã¨OѨ^Œeã¨∞ÎOk, ^Õ=
ÅO>Ë PHõ~°¬} =ÙO_»^Œ#fl=∂@! HÍh, `«Å∞ ã¨∞Y ã¨OѨ^Œe™êÎ~°∞, J`«xH˜ JO^Õ
ѨÙ~°∞+¨µÅ∞ PHõi¬OK«∞HÀ=_»O JHõ¯~°ÖË^Œ∞. ^èŒ<åxH˜, U „Ѩ=∂^Œ=¸ [~°QÆ^Œ∞.——
"å_»∞ ZO`« Ü«∂„ÉÏã≤QÍ =Ù<åfl, ѨÙ~°∞+¨µ_Õ! (10–132–1,3) [ K«∂_»O_ç! ^Õ=Ù_ç áêÅ#
¢ã‘Î J`«x ^ŒyæiˆH KÕ~°∞`«∞Ok. "Õ^Œ HÍÅOÖ’ ZÖÏ =ÙO^À! Ü«∞[˝O KÕ¿ã"å_çˆH P
¢ã‘Î Y~°‡ JÖÏ U_çÛOk.] ã¨OѨ^ŒÅ∞!]
10 = =∞O_»ÅOÖ’, 117= ã¨∂HõÎOÖ’ 9 ''PHõã¨=Ú# ã¨∂~°∞º_»∞ `«# ~°^äŒ=Ú#∞
78 "Õ^•Å∞
#_çÑ≤Oz<å_»∞. P~°∞ºÅ∞, ^•ã¨∞ºÅ KÕ`« ѨC_»∂—— (6 ~°∞‰õΩ¯Å∞) (10–162) [ ¢ã‘Îx
Ѩ~ål`«∞Å∞ HÍÉ’~°x xâ◊Û~ÚOz<å_»∞—— Jxfl ã¨O^Œ~åƒùÖ’¡ ^Õ=`«Å∞ ~°H˜∆™êÎ~°@! P
(10–138–3) [ D "Õ^Œ Hõq`«Åhfl P~°∞ºÅ∞ ѨuH˜ UO tHõ∆ qkè™êÎ~°∞? Jk ÖË^Œ∞.]
~åã¨∞‰õΩ#fl"Õ.] ''â◊s~°Ñ¨Ù ã¨~åfiOQÆ=ÚÅ #∞O_ç
''WO„^•!... ^•ã¨ [#∞Å#∞ F_çOz "åºkèx—— `˘ÅyOK«∞K«∞<åfl=Ú.—— (10–163)
<å=Ù. QÆ∞ǨÏÅO^Œ∞, [Å=ÚÅO^Œ∞ ^•y# [ 'â◊s~° x~å‡}=¸, J=Ü«∞"åÅ∂— g\˜
^Œã¨∞ºÅ#∞ ã¨Ç≤Ï`«=Ú Ñ¨~ål`«∞Å#∞ QÆ∞iOz ~°∞‰õΩ¯Ö’¡, Z=ÚHõÅ∂–#~åÅ∂ –
KÕÜ«Ú^Œ∞=Ù—— (10–148–2) [ ''P~°∞ºÅ∞—— JO@∂ H˘xfl =∂@Å∞ =ÙO\Ï~Ú. J=hfl
J<Õ "åà◊√§ Z@∞ xOKÀ =zÛ Ñ¨_®¤~°∞ ÃÑ·H˜ Hõ#Ѩ_Õ"Õ. P <åÅ∞QÆ∞ =∂@ňH,
^Œã¨∞ºÅ g∞^Œ. `≥QÆÅ áÈ~å@O Wk.] "Õ^•Ö’¡ "≥·^Œº âßGO JO`å =Ù#fl@∞ì,
10 = =∞O_»ÅOÖ’, 145= ã¨∂HõÎOÖ’ ''"≥·^Œº âßGOÖ’ =Ù#fl "å\˜ „áêg}º`«
=Ù#fl q+¨Ü«∞O JO`å: –––––– =∞QÆ"å_çH˜ "Õ^ŒO `≥eÜ«∞Ѩ~°∞ã¨∞ÎO^Œ—— x ~°OQÍKå~°º
Z‰õΩ¯= ÉèÏ~°º Å∞O_»_»O, XHõ ÉèÏ~°º WOHÀ á⁄QÆ_»Î! DÜ«∞#, #g# ѨO_ç`«∞_çQÍ =ÙO_ç
ÉèÏ~°ºx ã¨=uQÍ (ã¨Ñ¨uflQÍ) ÉèÏqOK«_»O, ‰õÄ_® "ÕÅ ã¨O=`«û~åÅ <å\˜ ™È=∞ ~°ã¨O
P ã¨=u <åâ◊#O HÍ"åÅx HÀ~°∞HÀ=_»O, =∞`«∞ÎÖ’<Õ =Ù<åfl_»∞.]
Éèí~°Î `«# ''=â◊=Ú#—— LO_»_®xH˜, =∞O^Œ∞ ^Œ∞ã¨fiáêflÅ∞ ~å‰õΩO_® =∞O„`åÅ∞
(F+¨kè) QÆ∞iOz PÖ’zOK«_»O. WOHÀ (10–164) [ ''=∞O„`«O—— JO>Ë, "Õ^•Ö’¡
KÀ@ (159= ã¨∂HõÎOÖ’): ''<Õ#∞ <å ã¨Ñ¨`«∞fl =Ù#fl ~°∞‰õΩ¯ÖË. XHõ ~°∞‰õΩ¯x K«kq`Õ Jk
ÅO^Œ~°#∞ [~ÚOz<å#∞. HÍ=Ù#<Õ WO„^Œ∞ =∞O„`«O! "Õ^•Å∞, ~°Hõ ~°HÍÅ =∞O„`åÅÔH·`Õ
xÃÑ· <å JkèHÍ~°=Ú K≥Å∞¡`«∞Ok. J#º ÉÏQÍ Ñ¨xH˘ã¨∞ÎOk. ^Õ=Ù}˜‚ K«∂Ñ≤OKÕ
‰õΩ\˜Oc‰õΩÅÃÑ· ‰õÄ_» <å ÃÑ`«Î#"Õ∞ ™êQÆ∞ =∞O„`«O Un ÖË^Œ∞!]
`«∞Ok—— JO@∞Ok 'â◊z—. D"Õ∞ WO„^•}˜. ~°∞ˆQfi^ŒOÖ’ z@ì z=i ã¨∂HõÎO
[ WO„^Œ∞_»∞ u~°∞QÆ∞É’`«∞ J#fl=∂@! (10–191–4 ~°∞‰õΩ¯Å∞):
ÃÑàϧ"Õ∞ ã¨fiÜ«∞OQÍ K≥ѨÙ`ÀOk. ÉÏ^èŒ Ñ¨_»∞ 1) Jyflx á⁄QÆ_»¤O.
`ÀOk. P ÉÏ^èŒ`À, =¸~°∞ö~åeQÍ 2) ''™ÈÎ`«ÖÏ~å! g∞~°∞ Hõeã≤ =ÙO_»O_ç.
`«Ü«∂Ô~·Ok.] UHõ"≥∞ÿ ^èŒ<å^Œ∞Å∞ fã≤H˘#O_ç.—— [ Ü«∞[˝O
^Õ=`«Å∞, QÆ~°ƒù=u QÆ~åƒùxfl ZÖÏ ~°H˜∆™êÎ =Å¡ =KÕÛ ^•<åefl ѨOK«∞‰õΩ<ÕѨC_»∞
~°O>Ë: ''QÆ~°ƒùOÖ’ ѨÙ~°∞+¨ g~°º=Ú Ñ¨_»∞ `«#∞flHÀHõO_ç Jx!]
#ѨC_»∂† ~ÀQÆ=ÚÅ∞ P„Hõq∞Oz#ѨC_»∂† 3) ''ѨÙ~ÀÇ≤Ï`«∞Å∞ UHõz`«∞ÎÅ∞, UHõ
„Ѩã¨==∞ѨC_»∂† QÆ~°ƒù=Ú#∞ #+¨ìѨ~°K«∞ =∞# ã¨∞¯Å∞, JQÆ∞^Œ∞~°∞QÍHõ.——
@‰õΩ h `˘_»Å#∞ KåK«∞"åxx.... ™È^Œ 4) ''g∞ ã¨OHõÅÊ=ÚÅ∞ JQÆ∞QÍHõ!——
~°∞_»∂, Ѩf, Ѩu ã¨O|Onè‰õΩÅ∂, h QÆ~åƒù ~°∞ˆQfi^ŒOÖ’ ~°∞‰õΩ¯Åhfl =Úyâß~Ú.
xH©, ã¨O`«uH©, #+¨ìO HõeæOK« ^ŒÅ∞K«∞ ‰õΩ#fl H˘xfl áÈeHõefl K«∂^•ÌO.
*
 ~°∞ˆQfi^ŒO 79

áÈeHõÖ’¡ ã¨O^Œ~°ƒùâ◊√kú!
~°∞ˆQfi^ŒOÖ’ =Ù#fl áÈeHõÖ’¡ H˘xfl Wq. `˘Åy™êÎ~å? y@ìÅ∂, H˘=Ú‡Å∂, u#
^•^•Ñ¨Ù Jhfl WÖÏO\˜"Õ. XHõ q+¨Ü«∂xfl, _®xH˜ ѨxH˜~åx Ѩ^•~åúÅ=_»O =Å¡, Jq
WOHÀ q+¨Ü«∞O`À áÈeÛ#ѨC_»∞, Ô~O\˜ ^Œ∞ã¨fiáêflÖˇ·áÈÜ«∂~Ú. Jã¨Å∞ =ÚYº
QÆ∞}ÏʼnõÄ ã¨iáÈ"åe. JÖÏO\˜g q+¨Ü«∞O, Ü«∞[˝O [iˆQ KÀ@ Ѩâ◊√=Ùx |e
=Ù<åfl~Ú. ã¨i Ѩ_»xg =Ù<åfl~Ú. áÈeHõÖ’¡ W™êÎ~°∞. `«~åfi`«, P =∂Oã¨O uO\Ï~°∞.
H˘xfl =ÚK«Û>ˇÿ#"Õ. H˘xfl qHõ$`«"≥∞ÿ#q. ^Õ=`«Å‰õΩ WKÕÛ ¿Ñ~°∞`À.]
H˘xfl\˜H˜, <å Jaè„áêÜ«∂Å∞ ~åâß#∞. ''`«e¡ P=Ù `«# a_»¤ H˘~°‰õΩ ˆHHõ
H˘xfl\˜x =kÖËâß#∞. WHõ K«∂_»O_ç! "Õã≤#@∞¡.....—— (–8–58–11)
''=∞^èŒ∞~° ^Œ∞QÆ÷=ÚÅ H˘~°‰õΩ ¢ã‘Î ã¨Î#=Ú ''H˜~°}=ÚÅ∞ ã¨∂~°∞ºx =ÚO^Œ∞
Å#∞ ѨiѨÙ+¨ì=Ú KÕã≤#@∞¡, =∂‰õΩ Ѩ~°∞QÆ∞ e_ç#@∞¡.....—— (~°∞–12)
J#fl=Ú „Ѩ™êkOK«∞@‰õΩQÍ#∞ h‰õΩ ѨÙ+≤ìx ''Ñ≤Å¡Å∞ `«e¡x Hõeã≤#@∞¡......——
HõeyOѨÙ=Ú.—— (1–169–4) [ ¢ã‘Î ã¨Î#=ÚÅ (8–61–14) [ W@∞=O\˜ K«Hõ¯\˜ =ºH©ÎHõ~°
ѨÙ+≤ìH©, ^Õ=`« ѨÙ+≤ìH© áÈeHõ!] }Å∞ HÍQÆ_® ÃÑ\˜ì "≥uH˜`Õ WHõ¯_˘Hõ\©,
''=∞QÆ QÆ∞„~°=ÚÅ∞ P_» QÆ∞„~°=Ú H˘~°ˆH JHõ¯_˘Hõ\© HõxÑ≤™êÎ~Ú. HÍx, Wq ‰õÄ_®
LiH˜#@∞¡, =~°∞}∞_»∞ "ÕQÆ=ÚQÍ P ã¨O^Œ~åƒùxH˜ ã¨iáÈx áÈeHõÅ∞QÍ<Õ
áÈ^ŒÅz, ~å„`«∞Å #∞O_ç ѨQÆà◊§#∞ "Õ~°∞ =ÙO\Ï~Ú.]
KÕã≤<å_»∞.—— (2–87–1) [ =~°∞}∞_»∞ `«# ''™È=∞=∂! *Ï~°∞_»∞, =ºaèKåi}˜ =^ŒÌ
Ѩ~°∞QÆ∞ HÀã¨O U^À KÕâß_»∞. =∞QÆ ˆHy #@∞¡ h=Ù â◊„`«∞<åâ◊#=Ú KÕÜ«ÚK«∞
QÆ∞„~°=ÚÅ∞ Ug∞ K≥Ü«∞ºÖË^Œ∞.] qKÕÛÜ«Ú ^Œ∞=Ù—— (9–96–23) [ *Ï~°∞_»∞
''Ü«Ú=‰õΩ_»∞ Hõ#º Ñ≤Å∞ѨىõΩ PHõi¬`«∞ JO>Ë q@∞_»∞. ™È=∞=Ú#∞ q@∞_ç`À
_≥·#@∞¡, g∞~°∞ D Ü«∞[˝Ñ¨Ù ™È΄`«=ÚʼnõΩ áÈeÛ, ™È=∞=Ú â◊„`«∞ <åâ◊#O KÕÜ«∞_®xfl
PHõi¬`«∞Å∞ HõO_»∞!—— (8–35–5) q@∞_»∞ KÕ¿ã =ºaèKå~°O`À áÈÅÛ_»O Wk.
''Ü«∞[˝=Ú#O^Œ∞ ^•#q∞K«∞Û Ñ¨â◊√=Ù U^À XHõ J_»¤QÀÅ∞ áÈeHõ ÃÑ>Ëì¿ãÎ, Jk "Õ^Œ
#‰õΩ QÆ∞O_≥, y@ìÅ∞, H˘=Ú‡Å∞ „Hõ=∞=ÚQÍ Hõq`«fiO.]
`˘ÅyOz #@∞¡, – JѨC ^Œâ◊Å"åsQÍ ''P=Ù, ^Œ∂_»#∞ <åH˜#@∞¡—— (9–100–7)
fiÛ#@∞¡, Jã¨Îº„u`«∞x ^Œ∞ã¨fiѨfl=ÚÅ#∞ ''`«e¡^ŒO„_»∞Å ÉÏǨï=ÙÅO^Œ∞ a_»¤
„Hõ=∞=ÚQÍ `˘ÅyOK«∞=Ú.—— (8–47–17) "åe#@∞¡—— ''*Ï~°∞_»∞ *Ïi}˜x "≥^Œ∞‰õΩK«∞
[ ''QÆ∞O_≥——x u#~å? – H˘=Ú‡efl u# áÈ~Ú #@∞¡—— (9–101–14)
‰õΩO_® `˘ÅyOz#@∞¡, QÆ∞O_≥x ‰õÄ_® ''`«O„_ç, H˘_»∞‰õΩ#‰õΩ PǨ~°=Ú
80 "Õ^•Å∞
JOkOz |e+¨µìx KÕã≤#@∞¡—— (10–23–5) (10–42–2) [ P=Ùx ÃÑOz, áÈ+≤ã¨∂Î áêÅ∞
[ ZHõ¯_® ‰õÄ`«∞~°∞ =∂@ =ÙO_»^Œ∞, 4 fã¨∞‰õΩO\Ï~°∞. WO„^Œ∞_çH©, P =∞x+≤H©,
"Õ^•Ö’¡#∂! "Õ^Œ Hõ=ÙÅ∞ JO`« =∞Oz ¿ãflǨÏO HõeˆQ ã¨O|O^èŒO Uq∞\˜? yO[Å
`«O„_»∞Å∞! U q=∞~å≈ÖËx J#∞"å^Œ yxfl x["≥∞ÿ# =ã¨∞Î=Ù. yO[Å∞ fã¨∞HÀ
ѨO_ç`« `«O„_»∞Å∞, JO`«Hõ<åfl Q˘Ñ¨Ê =K«∞Û. WO„^Œ∞_»∞, ZHõ¯_® ÖËx"å_»∞. J`«x
`«O„_»∞Å∞!] xOz Uk fã¨∞HÀQÆÅ~°∞?]
''^ŒÑ≤ÊQ˘#fl"å_»∞ K≥O|∞ Ѩ\˜ì#@∞¡, h=Ù ''ÉèÏ~°ºÅ∞ Éèí~°ÎÅ#∞ PeOQÆ#=Ú KÕã≤
=∞=Ú‡ Ѩ@∞ì=Ú.—— (10–25–4) [ ^ŒÑ≤Ê H˘#fl@∞¡, ã¨∞Î`«∞Å∞ WO„^Œ∞x P„â◊Ü«∞=Ú
Q˘#fl "å_»∞, `«# J=ã¨~°O HÀã¨O K≥O|∞ #‰õΩ QÍ#∞, J`«xx PeOQÆ#=Ú KÕã¨∞
Ѩ_»`å_»∞. K≥OÉË =zÛ, ^ŒÑ≤ÊQ˘#fl "å_çx H˘#∞#∞.—— (10–43–1) [ Éèí‰õΩÎÅ∞ ã¨∞Î`«∞Å∞
Ѩ@ì^Œ∞. ''h=Ù =∞=Ú‡ Ѩ@∞ì!—— JO>Ë, ɡ·\˜ KÕ¿ãk, WO„^Œ∞x P„â◊Ü«∂xˆH. ÉèÏ~°ºÅ∞
"å_çH˜ UO J=ã¨~°O W`«xfl Ѩ>Ëì^•HÍ? Éèí~°ÎÅ#∞ PeOQÆ#=Ú KÕã¨∞HÀ=_»O, Éèí~°ÎÅ
W`«xfl Ѩ_ç`Õ, J=ã¨~°O ɡ·\˜ "å_ç^•? P„â◊Ü«∂xˆH<å? W^Õ x["≥∞ÿ`Õ, ÉèÏ~°ºÅ∞
J`«x J=ã¨~°O f~°∞`«∞O^•? J<ÕHõ ZO`« n# ã≤÷uÖ’ =Ù#fl@∞ì! P ÉèÏ~°ºÅ
áÈeHõÅ∞ WÖÏO\˜ ã¨O^Œ~°ƒùâ◊√kú ÖËx"Õ!] xOz Éèí~°ÎʼnõΩ ã¨fiK«Ûù"≥∞ÿ#, x~°‡Å"≥∞ÿ#
''ZÅ∞HõÅ∞ „`åà◊§#∞ H˘iH˜#@∞¡, h PeOQÆ#O ^˘iH˜#>Ëì<å? "åi
Éèí‰õΩÎ_»<≥·# ##∞fl =∞<À=º^èŒÅ∞ H˘~°‰õΩ ã¨O|O^èŒOÖ’, U^À XHõ P„â◊Ü«∂xfl
K«∞#flq.—— (10–33–5) [ ÉèíH˜Îx =^Œ∞Å∞ K˘Ñ≤ÊOK«=K«∞Û<å?]
‰õΩO>Ë, =∞<À=º^èŒÅhfl áÈ`å~Ú. Hõà◊√§ ''^ŒOѨ`«∞Å#∞ HõeÑ≤#@∞¡, J`«_»∞
`≥~°∞K«∞‰õΩx, x*ÏÅ∞ `≥Å∞™êÎ~Ú.] QÀ=ÙÅ#∞ =∂#=ÙÅ`À HõeÑ≤<å_»∞.——
''K≥_ç# P_»k, q∞O_»x =^ŒÌ‰õΩ áÈ~Ú (10–68–2) [ QÀ=ÙʼnõÄ =∂#=ÙʼnõÄ
#@∞¡, =∞~°Å E^Œ QÆ$ǨÏ=Ú#‰õΩ KÕ~°∞ =ÙO_Õ HõÅ~ÚHõ, ^ŒOѨ`«∞Å HõÅ~ÚHÍ?]
^Œ∞#∞—— (10–34–5) [ Wk, `«y# áÈeˆH. ''#Å¡x QÆ∞„~°=Ú#∞ |OQÍ~°∞ #QÆÅKÕ
K≥_ç# P_»k `À, K≥_ç# E^ŒQÍ_çx JÅOHõiOz#@∞¡...—— (10–68–11) [ ^èŒ#O
áÈÅÛ_»O!] ‰õΩѨÊÅ`À =∞kOz =Ù#fl "åà◊√§, QÆ∞„~åÅH©,
''áêÅ∞ Ñ≤`«∞‰õΩH˘x QÀ=Ù =Å# ‰õΩHõ¯ÅH©, ѨO^Œ∞ÅH©, Jxfl\˜H©, |OQÍ~°O
„ѨÜ≥∂[#=Ú á⁄Ok#@∞¡, q∞„`« ã¨fi~°∂Ѩ٠#QÆÅ∞ KÕ~Ú™êÎ~°∞! =∞}∞QÆ∞ ÅO`«O`«
_»QÆ∞ WO„^Œ∞x =Å# „ѨÜ≥∂[#=Ú |OQÍ~°O`À UO KÕ™êÎ~°∞ =∞i?]
á⁄O^ŒO_ç.... yO[Å y<≥fl#∞ É’i¡Oz ''[Öˇ¡_»`À Ñ≤O_çx [e¡Oz#@∞¡,
yO[Å∞ fã≤H˘#fl@∞¡ WO„^Œ∞x J#∞ |∞kú=∞O`«∞Å∞ `«=∞ |∞kú |Å=Ú#
‰õÄÅ∞x KÕã≤H˘x g∞ HÀiHõÅ∞ f~°∞ÛHÀO_ç—— ÉèÏ+¨#∞ ã¨O㨯iOz JOkO`«∞~°∞——
 ~°∞ˆQfi^ŒO 81
(10–71–2) [ Wk ã¨iáÈ`«∞Ok.] áÈeHõÅ∞, ~°∞‰õΩ¯Ö’¡ KåÖÏ =ÙO\Ï~Ú.
ã¨OÉè’QÍaèÖÏ+¨ QÆÅ ÉèÏ~°º =∞Oz `«y#g, `«QÆxg ‰õÄ_®!
^Œ∞ã¨∞ÎÅ∞ ^èŒiOz Éèí~°Î‰õΩ `«##∞ „ѨHõ\˜Oz# J~ÚáÈ~ÚOk ~°∞ˆQfi^Œ Ѩ~î°#O!
su, H˘O^ŒiH˜ "åˆQÌq ("å‰õΩ¯/ÉèÏ+¨) UO K«∂âßO? UO <Õ~°∞Û‰õΩ<åflO?
ã¨fiÜ«∞=ÚQÍ =ºHõÎ=∞QÆ∞#∞.—— (10–71–4) ''NǨÏs! NǨÏs! NǨÏs! =∂‰õΩ Ѩâ◊√
[ ÉèÏ+¨ˆH JaèÖÏ+¨, `«#x „ѨHõ\˜OK«∞HÀ"å ã¨OѨ^Œ`À#∂, Éè’QÆ ÉèÏQͺÅ`À#∂, Z#fl
Åx! ÉèÏ~°º JaèÖÏ+¨ ÖÏO\˜k, ÉèÏ+¨HÍ?] \˜H© `«~°QÆx *Ï˝#O „Ѩ™êkOK«∞!——
''~°^äŒÑ¨Ù Ô~O_»∞ W~°∞ã¨∞Å∞ ^èŒfi#∞Å∞ Éèí‰õΩÎÅ∞ HÀˆ~ *Ï˝#O Éè’QÆ ÉèÏQͺÅ
KÕÜ«ÚK«∞ ~°^äŒ=Ú#∞ ÖÏQÆ∞ Ѩâ◊√=ÙÅ∞, *Ï˝#O! Z#fl\˜H© `«~°QÆx ÉèÏQͺxfl HÀ~°_»"Õ∞
W^ŒÌ~°∞ Ü«Ú=`«∞Å`À ã¨~°ã¨=∂_ç# su Z#fl\˜H© `«~°QÆx *Ï˝#O! P *Ï˝<åxfl "Õ^Œ
™êQÆ∞#∞.—— (10–101–11) [ "Õ^Œ Hõq QÍi Hõ=ÙÅ∞ ZѨC_À WKÕÛâß~°∞. JO^Œ∞ˆH,
â◊$OQÍ~° z„`«}! W^ŒÌ~°∞ Ü«Ú=`«∞Å`À Éèí‰õΩÎÅ∞, ''Ѷ¨ÖÏ<å *Ï˝#O W~Úº—— Jx
ѨÙ~°∞+¨µ_ç ã¨~°ã¨O!] J_»∞QÆ∞`«∞<åfl~°∞. NǨÏi W=fiQÆeˆQ *Ï˝#O
''Éèí~°Î q_çz# ÉèÏ~°º =Öˇ, =Ú^Œæex WOHÍ UO =ÙO@∞Ok? Jã¨Å∞, UO
`«# â◊H˜Îx „Ѩ^Œi≈Oz Éèí~°Î ^èŒ#=Ú#∞ QÆ∞OA HÀ~åÖ’ P *Ï˝#O Éèí‰õΩÎňH K«Hõ¯QÍ
H˘#flk.—— (10–102–11) [ D =Ú^Œæex `≥Å∞ã¨∞.
‰õÄ_® Éèí~°Î q_çz# ÉèÏ~°º J~Ú`Õ, Éèí~°Î ''Nq+¨Ø‚! =∂‰õΩ P`«‡ *Ï˝#=Ú#∞, H©iÎ
xOz ^èŒ#O fã¨∞‰õΩO>Ë, Uq∞\˜ JÉèíºO „Ѩu+¨ìÅ#∞, P~ÀQƺ=∞QÆ∞ ^ÕǨÏ=Ú#∞, Éè’QÆ
`«~°O? P"≥∞x Éèí~°Î q_»=Hõ áÈ~Ú<å, Éèí~°Î ÉèÏQƺ=ÚÅ#∞ „Ѩ™êkOK«∞!——
q_çz# ÉèÏ~°º =Öˇ ^èŒ#O fã¨∞HÀQÆeyOk H©iÎ „Ѩu+¨ìÅ Pâ◊H©, P`«‡ *Ï˝<åxH©,
Jx K≥ѨÊ_»=∂?] ZHõ¯_» á⁄ã¨∞QÆ∞`«∞Ok? Éè’QÆ ÉèÏQͺÅH©,
''á⁄_»∞QÆ∞ HÍà◊§ "åxH˜, Ö’`«∞ h~°∞ P~ÀQƺ=∞QÆ∞ ^ÕǨxH©, ZHõ¯_» á⁄ã¨∞QÆ∞
^•@∞#ѨÙ_»∞ P„â◊Ü«∞=Ú ÅaèOz#@∞¡, `«∞Ok? ™È=∞ ~°ã¨O ¿Ñ~°∞`À, Ñ≤K≥ÛH˜¯#@∞ì
=∂‰õΩ P„â◊Ü«∞=Ú HõeyOK«O_ç.—— =∞^•ºÅ∞ `åQÆ∞`«∂, á⁄@ìefl QÆ∞@ìÅ∞QÍ
(10–107–9) [ á⁄_»∞QÆ∞ HÍà◊§ "å_çH˜ P„â◊ LaƒOK«∞‰õΩO@∂ =ÙO>Ë, WHõ P~ÀQƺ=∂?
Ü«∞=Ú Z=i =Å¡<À ÅaèOK«ÖË^Œ∞. "å_ç Éè’QÆ ÉèÏQͺÖË Ñ¨iѨÓ~°‚ P~ÀQͺxH˜
=Å¡<Õ "å_çH˜ ÅaèOzOk. g∞‰õΩ P„â◊Ü«∞O, â◊`«$=ÙÅ∞!
g∞ =Å¡<Õ g∞‰õΩ ÅaèOKåe. Z=i<À J_çˆQ NǨÏih, Nq+¨µ‚=Ùh, Éè’QÆ ÉèÏQͺÅ∞
ã¨O^Œ~°ƒùO HÍ^Œ∞.] J_»Q_Æ O» `«Ñʨ , D ~°∞Qˆ fi^ŒOÖ’ UO K«∂âßO?
WѨC_»∞, Ô~O_À "Õ^Œ Ѩ~î°#OÖ’H˜ ɡ·ÖËÌ~åe!
JHõ¯_ÕO K«∂™êÎ"≥∂ K«∂^•ÌO! *
82 "Õ^•Å∞

2. Ü«∞Aˆ~fi^ŒO
P^è•~° „QÆO^èŒ ~°K«~Ú`«Å∞:
1. ~å=∞=~°Ñ¨Ù Hõ$+¨‚=¸iÎ âߢã≤Î
2. ^•â◊~°kä ~°OQÍKå~°º
Wk, 2 = "Õ^ŒO. nxÖ’ =Ù#fl ã¨O㨯$`« Hõq`«Å‰õΩ „áê~°OÉèíOÖ’
`≥Å∞QÆ∞Ö’ `å`«Ê~åºÅ∞ ~åã≤#"å~°∞ ~å=∞=~°Ñ¨Ù Hõ$+¨‚=¸iÎ âߢã≤Î. D
Hõ$+¨‚=¸iÎ QÍi ѨÙã¨ÎHÍxH˜ ã¨Oáê^ŒHõ`«fiO, =∞Å¡Ü«∞º âߢã≤Î. =∞Å¡Ü«∞ºQÍ~°∞
`«#∞ ~åã≤# ''Ñ‘iîHõ——Ö’, D "Õ^ŒO QÆ∞iOz H˘xfl q=~åÅ∞ WKåÛ~°∞. ''Ü«∞[ –
JO>Ë, ^Õ=`«Å#∞ P~åkèOK«∞@. Ü«∂QÆ=Ú#∞ <≥~°"Õ~°∞Û#k, Ü«∞A~Õfi^Œ=Ú——
Jx, D "Õ^ŒO ¿Ñ~°∞H˜ J~åúxfl K≥áêÊ~°∞. [ Ü«∂QÍÅ∞ K≥Ü«∞º_»O, ~°∞ˆQfi^ŒOÖ’
‰õÄ_® „Ѩf ~°∞‰õΩ¯Ö’#∂ Hõ#Ѩ_®¤~Ú.] D "Õ^ŒO, ''Hõ$+¨‚ Ü«∞Aˆ~fi^ŒO—— Jh,
''â◊√Hõ¡ Ü«∞Aˆ~fi^ŒO—— Jh, Ô~O_»∞ ÉèÏQÍÅ∞QÍ =ÙO@∞O^Œ<åfl~°∞. HÍh, D
"Õ^ŒOÖ’, Hõ$+¨‚=¸iÎQÍi J#∞"å^ŒO, H˘O`« ÉèÏQÆ"Õ∞ `≥Å∞QÆ∞Ö’H˜ =zÛOk
QÍh, ѨÓiÎQÍ `≥Å∞QÆ∞Ö’H˜ ~åÖË^Œ∞.
D "Õ^ŒOÖ’ ‰õÄ_® ã¨O㨯$`« Hõq`«Å∞ =ÙO\Ï~Ú. Wq ''~°∞‰õΩ¯Å—— ÖÏQÆ,
XHõ\˜#fl~° =~°∞ã¨Å Hõq`«Å∞ HÍ=Ù. Wq, 4, 5 =~°ã¨Å∞QÍ =ÙO\Ï~Ú. D
Hõq`«Å ¿Ñ~°∞¡ ~°∞‰õΩ¯Å∞ HÍ=Ù. g\˜ ¿Ñ~°∞¡, ''J#∞"åHõ=ÚÅ∞.—— ''J#∞"åHõO——
`«~åfi`« ''ѨOKåâ◊`«∞Η— J<Õ ¿Ñ~°∞`À ‰õÄ_® "Õˆ~ ÉèÏQÍÅ∞ =ÙO\Ï~Ú. [ "Õ^Œ
™êÇ≤Ï`«ºOQÍ Hõ#Ѩ_Õ U ÉèÏQÆO J~Ú<å ã¨O㨯$`«OÖ’<Õ =ÙO_»_»O =Å¡, Jk
''Hõq`«——QÍ =ÙO^À, ''=K«#O——QÍ =ÙO^À, =∞#‰õΩ J~°úO HÍ^Œ∞. P 2 ~°HÍÅ
ÉèÏQÍÅh J#∞"å^Œ‰õΩÅ∞, `≥Å∞QÆ∞Ö’, =K«#OQÍ<Õ J#∞"å^ŒO KÕâß~°∞ HÍ|\˜ì,
Jq Jhfl, =∞#‰õΩ =K«<åÅ∞QÍ<Õ Hõ#Ѩ_»`å~Ú. ã¨O㨯$`«OÖ’ =Ù#flѨC_»∞ Uk
Hõq`«fi"≥∂, Uk =K«#"≥∂, =∞#O J~°úO KÕã¨∞HÀÖË=Ú.] "Õ^•Ö Hõq`åfiʼnõΩ
=ÙO_Õ ÉèÏQÍʼnõΩ ''„Ѩáê~î°HõO—— J<Õ H˘`«Î ¿Ñ~°∞ XHõ\˜ =ã¨∞ÎOk WO^Œ∞Ö’. XHõ
J#∞"å^Œ Hõ~°Î ''J+¨ìHõO—— J#fl ÉèÏQÍxfl, WOHÀ J#∞"å^Œ Hõ~°Î ''HÍO_»O—— J#_»O
=ÙOk. D ÉèÏQÍʼn¿Ñ~°¡x J~°úO KÕã¨∞HÀ=_»O, ZO`« J™ê^茺O JO>Ë JO`«
J™ê^茺O.
''~°∞‰õΩ¯Å∞—— J<Õq ''=∞O„`åÅ∞—— J~Ú#>Ëì, D "Õ^ŒOÖ’ Hõq`«Åhfl ‰õÄ_®
=∞O„`åÖË. ѨÓ[Å∞ [iˆQ@ѨC_»∞ ѨÓ*Ï~°∞Å∞ K«k"Õ =∞O„`åÅhfl, D Hõq`«ÖË!
5 =~°ã¨Å ''J#∞"åHõ—— Hõq`åfixH˜ `≥Å∞QÆ∞Ö’ WKÕÛ `å`«Ê~°ºO H˘xfl\˜H˜,
 Ü«∞Aˆ~fi^ŒO 83
15, 20 =~°ã¨Å ^•HÍ ‰õÄ_® =ÙO@∞Ok. "å\˜Ö’ 1, 2 =~°ã¨efl K«∂¿ãÎ, P
=∞O„`åÅ ^èÀ~°}˜ `≥eã≤áÈ`«∞Ok. D `å`«Ê~åºefl Ju ‰õΩ¡Ñ¨ÎOQÍ<Õ W™êÎ#∞.
''„Ѩáê~î°HõO—— J<Õ =∂@x <Õ#∞ ''áê~î°O—— JO@∞<åfl#∞.
"≥Ú^Œ\˜ áê~î°O H˘~°‰õΩ â◊√„Éèí=Ú HõO_»∞! F KÕ\Ï! F Jwfl!
1 = J#∞"åHÍxH˜ `å`«Ê~°ºO: â◊`«$=ÙÅ#∞ <åâ◊#=Ú KÕÜ«Ú=Ú. F
[D "Õ^ŒOÖ’ ''ã¨∂HõÎO—— J<Õ =∂@ |O_ô! h=Ù ^Õ=`«Å‰õΩ ã¨O|Okèq!——
ÖË^Œ∞.] 5. ''F [Å=ÚÖÏ~å! "ÕQÆ=ÚQÍ #_»K«∞
''F "≥∂^Œ∞QÆ∞ H˘=∂‡! ~°ã¨=Ú H˘~°‰õΩ g∞~°∞, Ü«∞[˝=Ú#∞ ѨÓiÎ <˘OkOK«∞_»∞! g∞
x#∞fl #~°∞‰õΩK«∞<åfl#∞. F ^Œ∂_»ÖÏ~å! Ü«∞[=∂#∞xH˜ ã¨fi~°=æ Ú#∞ á⁄OkOK«∞_»∞.——
QÆ_ç¤x u#∞@‰õΩ J~°}º=ÚʼnõΩ "≥à◊§O_ç! [ 'J#∞"åHÍÅ— `«~åfi`« JHõ¯_»Hõ¯_®
™êÜ«∞O„`«=Ú Ü«∞[ =∂x WO\˜H˜ uiy ''ѨOKå â◊`«∞ÎÅ∞—— =ÙO\Ï~Ú. HÍh, <Õ#∞
~°O_ç! F P=ÙÖÏ~å! ^Õ"ÕO„^Œ∞#‰õΩ ÃÑ~°∞QÆ∞ "å\˜x W=fi_»O ÖË^Œ∞. J#∞"åHÍÅ<Õ
ÉèÏQÆ=Ú#∞ =$kú KÕÜ«Ú_»∞! q∞=Ú‡ ^˘OQÆ ‰õΩ¡Ñ¨ÎOQÍ K«∂Ñ≤™êÎ#∞. WHõ¯_» =∂„`«O XHõ
JѨǨÏiOK«Hõ áÈ=Ù QÍHõ! ~°∞„^Œ∞_»#∞ „‰õÄ~° ''ѨOKåâ◊`«∞Η—x ‰õΩ¡Ñ¨ÎOQÍ K«∂Ñ≤™êÎ#∞!]
^Õ=Ùx PÜ«Ú^èŒ=Ú q∞=Ú‡ q_»∞K«∞QÍHõ! 5 = ѨOKåâ◊`«∞Î: ''F ~ÀÅ∂! F ~ÀHõb!
F "≥∂^Œ∞QÆ∞ H˘=∂‡! Ü«∞[=∂x QÀ=ÙÅ#∞ F ~å~¸! F KÕ\Ï! F aÜ«∞º=∂!
~°H˜∆OѨÙ=Ú. [ ''Ü«∞[=∂x—— JO>Ë, LOQÆ~°=Ú Ç¨Ïã¨Î=Ú #O^Œ∞ QÆÅ ã¨∂~°∞º_»∞
''Ü«∞[˝O KÕ~ÚOKÕ"å_»∞—— Jx! D Ü«∞[ q∞=Ú‡ ~°H˜∆OK«∞ QÍHõ!—— – [ ã¨∂~°∞º_ç KÕuH˜
=∂xH˜ ¿ã=‰õΩÅ∞ ‰õÄ_® =ÙO\Ï~°∞. P =ÙOQÆ~°O! ~Àà◊§h, ~ÀHõà◊§h, HõxÃÑ\˜ì#
~°HõOQÍ ‰õÄ_® P =∞x+≤ ''Ü«∞[=∂x—— HÍÅOÖ’ QÍh, JO`«‰õΩ =ÚO^Õ QÍh,
J=Ù`å_»∞. HÍh, D "Õ^•Ö’¡ ''Ü«∞[ LOQÆ~åefl ‰õÄ_® HõxÃÑ\˜ì =ÙO\Ï~°∞! WHõ
=∂x——H˜ J~°úO, Ü«∞[˝ Ü«∂QÍÅ∞ KÕ~ÚOKÕ Ñ¨OKåâ◊`«∞ÎÅ∞ ÖË=Ù. `«~åfi`« =KÕÛ #O|~°∞¡
"å_»∞ J<Õ^Õ.] J#∞"åHÍÅ"Õ.]
2. ''QÆ∞„~°=Ú Ü≥ÚHõ¯ ѨHõ¯>ˇ=ÚHÍ! 6. ''F â◊Ü«∂º! #∞=Ùfi ÃÑ· Ö’Hõ=Ú#∞
h=Ù, Ü«∞[˝=Ú H˘~°‰õΩ, ^èŒ# ~°∂Ѩ ™ê^èŒ# ^èŒiOK«∞^•#=Ù.—— [ Éèí∂q∞ HõO>Ë ÃÑ·#
=∞QÆ∞K«∞<åfl=Ù. (WK«Û@, '^èŒ#=Ú—#‰õΩ =ÙO\Ï=Ù – Jx HÍÉ’Å∞]
Ѷ¨∞’+¨`ü Jx ¿Ñ~°∞.) h PÜ«Ú^èŒ=Ú, 7. ''F HõáêÅ=∂! h=Ù ^Œ$_è»=∞QÆ∞
HÀÜ«Ú@‰õΩ ™ê^èŒ#=Ú. F ^Œ~°ƒù (QÆ_ç¤) ^•#=Ù. Éèí∂q∞x ^Œ$_è»=ÚQÍ KÕÜ«Ú=Ú.——
~å*Ï! J<ÕHõ H˘=∞‡Å`À "≥ÚÅ==Öˇ#∞.—— 8. ''F ѨÙ~À_®âß´~˘>ˇì=ÚHͯ! h=Ù
3. ''F áê„`«ÖÏ~å! g∞~°∞ ^≥·= Hõ~°‡Å ÃÑ^ŒÌ ^•xqQÍ qã‘Î~°‚=Ú Hõ=Ú‡!——
H˘~°‰õΩ Ѩiâ◊√^Œ∞úÅ∞ HõO_»∞! F áêÅ Hõ_»"å! 9. ''F Ü«∞[˝ Y_»æ=∂! h=Ù "Õ~Ú "ÕÅ
h=Ù JO`« iHõ∆=Ú =O\˜ ^•#=Ù. F áêÖÏ! â◊„`«∞=ÙÅ#∞ #tOѨ KÕÜ«ÚQÆÅ^•#=Ù. F
™È=∞=Ú`À x#∞fl `À_»∞ ÃÑ@∞ìK«∞<åfl#∞.—— ^Õ"å! =∂ â◊`«$=ÙÅ#∞ #∂~°∞ áêâ◊=ÚÅKÕ
4. ''F KÕ`«∞ÖÏ~å! ^Õ=`«Å Hõ~°‡Å J`«ºO`« ^Œ∂~° ^Õâ◊=Ú# |OkèOK«∞=Ú. P
84 "Õ^•Å∞
|O^èŒ=Ú #∞O_ç q_»∞==Å^Œ∞.—— ÖË^Œ∞. XHÀ¯ KÀ@ J~°úO HÍHõáÈ~Ú<å K«k
10. ''F „ã¨∞‰õΩ¯ÖÏ~å! ( <Õ~¸ "≥Ú^Œ "≥Ü«∞ºO_ç! ѨO_ç`«∞ňH J~°úO HÍx
ÅQÆ∞ Ѩ^•~°ú=ÚÅ∞.) JyflKÕ q∞=Ú‡Å#∞ Hõq`åfiÅ∞ Wq!]
HÍK«∞K«∞<åfl=Ú. F Jwfl! â◊„`«∞=ÙÅ#∞ 2. ''=∞~°}jÅ∞_»QÆ∞ Ü«∞[=∂#∞_»∞,
#tOѨKÕÜ«Ú "å_»=QÆ∞ x#∞fl, Ü≥∂QÆ∞º ^Õ=Ùx J#∞„QÆǨÏ=Ú HÀ~°=ÅÜ«Ú#∞.
_»QÆ∞ Éèí~°Î HõÅ "å~°=∞QÆ∞ "Õ∞=Ú ¿ãqOK«∞ „ѨѨOK« ã¨fi~°∂Ѩ٠_»QÆ∞ ^≥·==Ú, ^èŒ#=Ú
K«∞<åfl=Ú. [ XHõ Éèí~°ÎH˜ Z‰õΩ¯= =∞Ok #‰õΩ „ѨÉèí∞=QÆ∞K«∞<åfl_»∞. Ü«∞[˝=Ú#∞
ÉèÏ~°ºÅ∞! P Éèí~°Î, Ü≥∂QÆ∞º_»QÆ∞ Éèí~°Î!] áÈ+≤OK«∞@ÔH· ^èŒ#=Ú#∞ Ü«∂zOK«∞
12. ''F Jwfl! h‰õΩ #=∞™ê¯~°=Ú. F K«∞<åfl#∞.——
Ü«ÚѨ Éèí$`«∂Î! ~°=Ú‡! ã¨∂~°∞º_»∞ x#∞fl [ ^èŒ#O! ^èŒ#O! ^èŒ#O! ^èŒ#O! ^èŒ#O! D
^Õ= Ü«∂QÆ=Ú#‰õΩ Ñ≤Å∞K«∞K«∞<åfl_»∞. F Hõq`«Å ÖˇHõ¯, WHõ¯_» 3 =~°ˆH ™êy, ^•x
Ü«∞QÍfl q+¨µ‚ ^Õ=`« ÖÏ~å! #_»K«∞@Ö’ `«~åfi`« 4 = Hõq`« #O|~°∞ 37 QÍ =∂i
q∞=Ú‡ Ju„Hõq∞OK«#∞. #_»K«∞@Ö’ <å‰õΩ =ÙOk. JO>Ë, Hõq`«efl "≥Ú^Œ\˜ áê~î°OÖ’
Z_»=∞QÍ #∞O_»∞_»∞! Éèí∂ „Ѩ^Õâ◊=∂! h=Ù "å\˜ xOp =~°ã¨QÍ ÖˇHõ¯ÃÑ_ç`Õ, ѨOKå
Ü«∞[˝ ѨÙ~°∞+¨µ#‰õΩ ™ê÷#=∞QÆ∞K«∞<åfl=Ù.—— â◊`«∞Îefl ‰õÄ_® HõeÑ≤`Õ, D 2 = áê~î°OÖ’
[ „Ѩf =∂\Ï, „Ѩf "åHõºO, W@∞ =O\˜"Õ. 4 = J#∞"åHÍxH˜ 37 = #O|~°∞
H˘xfl `å`«Ê~åºÅ∞, 20 Öˇ·#¡ =~°‰õÄ J~ÚOk – J#∞HÀ"åe. `å`«Ê~åºÅ ѨO_ç
=ÙO\Ï~Ú.] `«∞_»∞ D Hõq`«Å #O|~°∞¡ WÖÏ =∂~åÛ~°∞.
13. ''ã¨O`å#=Ú#∞, ^•xH˜ HÍ~°} 37 `«~åfi`« =Ù#fl ѨOKåâ◊`«∞ÎH˜ 38 =
"≥∞ÿ# Ü≥∂xx #tOѨ*ËÜ«∞#∞. "åÜ«Ú=Ù #O|~°∞. P `«~åfi`« =Ù#fl J#∞"åHÍxH˜
Ü≥ÚHõ¯ |O^èŒ∞=ÙÖˇ· Ü«ÚO_»∞_»∞. ã¨fi~°æ=Ú 39 = #O|~°∞. <Õ#∞, 39 = #O|~°∞ xOp
#‰õΩ "≥à◊√§=Ú. =∂‰õΩ =~°¬=Ú#∞ fã¨∞‰õΩO@∞<åfl#∞. D 39 = #O|~°∞
ѨOѨÙ=Ú!—— Hõq`«x, ѨÓiÎQÍ, L#fl^•xfl =Ù#fl@∞ìQÍ
14. ''WO„^•QÆ∞flÖÏ~å! q∞=Ú‡Å#∞ K«∂Ñ≤™êÎ#∞. „Ѩf Hõq`«h JÖÏ W=fi_»O
Ñ≤Å∞K«∞K«∞<åfl#∞. Ü«∞[=∂xH˜ J#fl=Ú =Å¡ „ѨÜ≥∂[#O =ÙO_»^Œ∞. 39 = Hõq`«
WK«∞Û QÍHõ!—— [ D 14 = #O|~°∞ J#∞ `«~åfi`«, JHõ¯_»Hõ¯_® Ju `«‰õΩ¯= Hõq`«efl
"åHõO`À "≥Ú^Œ\˜ áê~î°O ѨÓiÎ J~ÚOk. ‰õΩ¡Ñ¨ÎOQÍ =∂„`«"Õ∞ K«∂Ñ≤™êÎ#∞. WѨC_»∞,
2 = áê~î°OÖ’ Hõq`«Å ÖˇHõ¯ =∞m§ 1 `À 39 = #O|~°∞ Hõq`«#∞ K«∂_»O_ç!]
„áê~°OÉèí"≥∞ÿOk.] 39. ''F ™È=∞„HõÜ«∞}©! h=Ù =ã¨∞=Ù
Ü≥ÚHõ¯ ã¨fi~°∂Ѩ=∞QÆ∞K«∞<åfl=Ù. ~°∞„^Œ∞x
2 = áê~î°O ã¨fi~°∂Ѩ=∞QÆ∞ K«∞<åfl=Ù. [ WHõ¯_» ~°∞„^Œ∞}˜‚
1. ''F =G=∂! h=Ù ™È=∞=Ú Ü≥ÚHõ¯ Q˘Ñ¨Ê ^Õ=Ù_çQÍ K≥ѨÙ`«∞<åfl~°∞. WO`«‰õΩ
â◊s~°=Ú JQÆ∞K«∞<åfl=Ù. F #=h`«=∂! =ÚO^Œ∞ 'Hõ$Ï~° ^Õ=Ù_»∞— J<åfl~°∞. WO`«H©
("≥<åfl!) h=Ù P=Ù áêÅQÆ∞K«∞<åfl=Ù.—— ~°∞„^Œ∞_»∞ Hõ$Ï~° ^Õ=Ù_®, JHõ$Ï~° ^Õ=Ù_®?
[ WHõ¯_» P=ÙÖË QÍh, ˆQ^≥Å∞ Hõ#Ѩ_»_»O W^ÕO QÀÅ?] Pk`«∞ºx ã¨fi~°∂Ѩ=∞QÆ∞
 Ü«∞Aˆ~fi^ŒO 85
K«∞<åfl=Ù. „ѨHÍâ◊=#Î=∞QÆ∞ ™È=Úx ã¨fi~°∂Ѩ ~°∞ufi‰õΩ¯Å∞#∞, =∞#ã¨∞ûÅ#∞ Ü«∞[˝
=∞QÆ∞K«∞<åfl=Ù, PǨ¡^Œ=Ú#∞ñ*ËÜ«Ú zO`«Å Ü«∞O^Œ∞ xÜ«∞q∞OK«∞K«∞<åfl~°∞.——
ã¨∞=~°‚ (|OQÍ~°=Ú) ã¨fi~°∂Ѩ=∞QÆ∞ [ ''„ÉÏǨχ}∞Å∞—— J<Õ =∂@ WHõ¯_»
K«∞<åfl=Ù. F ™È=∞„HõÜ«∞}© ™ê÷#=∂! x#∞fl =ÙOk.]
|$ǨÏã¨Êu ã¨∞Y „Ѩ^Õâ◊=Ú#O^Œ∞ ã¨O`À+¨ 54. ''Jwfl! â◊„`«∞=ÙÅ#∞, "≥#∞Hõ #∞Oz
ɡ@∞ìQÍHõ. [ ã¨∞Y „Ѩ"Õâ◊=∞O^Œ∞ ã¨O`À+¨ "≥o§ K«OѨÙK«∞#fl"å_»=QÆ∞=Ú. fHõ∆}=ÚQÍ
ÃÑ@ì_»O JO>Ë? D =∂@Å∞ ÖˉõΩO_® ÉÏ}=ÚÅ`À á⁄_»∞=Ù=Ú!——
Hõq`«fiO =ÙO_»^Œ∞.] =ã¨∞=ÙÅ`À QÆ∂_»∞
H˘x# ~°∞„^Œ∞_»∞ x#∞fl QÆ∞iÎOK«∞QÍHõ. F 3 = áê~î°O
Ü«∂[º=∂! Éèí∂q∞H˜ t~° ™ê÷hÜ«∞ 61. ''F ™È=∞=∂! ~åHõ∆ã¨∞Å H˘~°‰õΩ,
"≥∞ÿ#kÜ«Ú, ^Õ= Ü«∂QÆ ™ê÷hÜ«∞ =∞~Ú ^Õfi+≤OK«∞ â◊„`«∞=ÙÅ H˘~°‰õΩ, h=Ù xÜ«∂
#kÜ«Ú, <å[º=Ú`À QÆ∂_»∞H˘x#kÜ«Ú =∞Hõ =∞QÆ∞K«∞<åfl=Ù.——
#QÆ∞ ™È=∞„HõÜ«∞}˜ Ü≥ÚHõ¯ ™ê÷#=Ú#O^Œ∞ 76. ''F Ѩâ◊√"å! h „áê}=Ú,
x#∞fl „ã¨qOѨ*ËÜ«ÚK«∞<åfl~°∞. ~åHõ∆㨠"åÜ«Ú=Ù`À Hõeã≤ H˘#∞QÍHõ! h JOQÆ
ã¨=Ú^•Ü«∞=Ú #tOѨ*ËÜ«Ú|_»∞QÍHõ, D =ÚÅ∞, Ü«∂QÆ qâı+¨=ÚÅ`À Hõeã≤H˘#∞
â◊„`«∞=ÙÅ∞ #tOѨ *ËÜ«∞|_»∞^Œ∞~°∞QÍHõ! D QÍHõ! [Ü«∂QÆOÖ’, Ѩâ◊√=Ùx K«OѨÙ`å~°x
~åHõ∆ã¨∞Å t~°ã¨∞û#∞ <Õ#∞ #~°‰õΩK«∞<åfl#∞. J~°úO! ^•x JOQÆ=ÚÅ∞ Ü«∂QÆO`À SHõºO
Z=_»∞ =∞=Ú‡ ^Õfi+≤OK«∞K«∞<åfl_À, Z=xx J~ÚáÈ"åe.]
"Õ∞=Ú ^Õfi+≤OK«∞K«∞<åfl"≥∂, J`«x Ü≥ÚHõ¯ 78. ''F Ѩâ◊√"å! K«xáÈ=Ù ã¨=∞
HõO~î°=Ú#∞ QÆ∂_» #~°‰õΩ K«∞<åfl#∞.—— [ Wn Ü«∞=Ú# h „áê}=ÚÅ∞, U â’Hõ=Ú
"Õ^Œ Hõq`«fiO! Ѩq„`«OQÍ!] á⁄Ok#"À, =∂KÕ U „‰õÄ~° Hõ~°‡ KÕÜ«∞
41. ''F ™È=∞Å`å! x#∞fl „QÆÇ≤ÏOK«∞@ |_ç#^À, h Hõ+¨ì=∞O`«Ü«Ú âßOux
|OQÍ~°=Ú =Å# ™ê^茺"≥∞ÿ#k. ~°`«fl=Ú#∞ á⁄O^Œ∞QÍHõ!——
^èŒiOK«∞ ^Õ=Ùx ѨÓlOK«∞K«∞<åfl#∞. ã¨fi~°æ [ nx`À, D "Õ^Œ Ѩ~î°#O PÃÑÜ«∞º
Ö’Hõ x"åã≤ Ü«∞QÆ∞ P ^Õ=Ù_»∞, LOQÆ~°=Ú =K«∞Û. WOHÍ WOHÍ =ÚO^Œ∞‰õΩ áÈ~Ú<å,
ǨÏã¨Î=Ú #O^Œ∞ HõÅ "å_≥· ™È=∞=Ú#∞ K«∂_»QÆeˆQ =∞Oz q+¨Ü«∂ÖËg =ÙO_»=Ù.
H˘Å∞K«∞#∞ QÍHõ!—— [ ~°∞ˆQfi^•xH©, D "Õ^• Ü«∂QÍÅÖ’, [O`«∞=Ùefl |Å∞e™êÎ~°x
xH©, Uq∞\˜ `Õ_®? K≥¿ÑÊ q+¨Ü«∞OÖ’ `Õ_® `ÕeOk. P [O`«∞=ÙÅ â’HÍxH˜ âßOu
=ÙO^•?] HõÅ∞QÆ∞`«∞O^Œx J|^ŒÌѨ٠Hõq`åfiÅ∞
42. ''F "Õ∞HÍ! h=٠ѨÙ}º=Ú Ü≥ÚHõ¯ ~å™êÎ~°x ‰õÄ_® `ÕeáÈ~ÚOk!]
â◊s~°=∞QÆ∞K«∞<åfl=Ù. „Ѩ*ÏѨu ^ÕǨÏ=∞QÆ∞ 80. ''F Ѩâ◊√"å! ^Õ=`«Å Ö’xH˜ É’=
K«∞<åfl=Ù.—— [ "Õ∞Hõx |e WzÛ, ''#∞=Ùfi #∞#fl x#∞fl Eã≤, h q∞„`«∞Öˇ·# W`«~°
^Õ=`«Å`À Hõeâß=Ù—— Jx K≥ѨÊ_»O!] Ѩâ◊√=ÙÅ∞, h `«e¡^ŒO„_»∞Å∞, ã¨O`À+≤OK«∞
53. ''„ÉÏǨχ}∞_»QÆ∞ Ü«∞[=∂#∞#‰õΩ ^Œ∞~°∞ QÍHõ!—— [ ZO`« „áêp# =¸~°ö
ã¨O|O^èŒ∞Å∞#∞, „ÉÏǨχ}∞ÅQÆ∞ HÍÅOÖ’ J~Ú<å, |e Ѩ_Õ Ñ¨â◊√=Ù,
86 "Õ^•Å∞
ã¨fi~åæxH˜ áÈ`«∞O^Œx #"Õ∞‡ "åà◊√§ QÆÅ ^Õ= QÆ}=Ú, Ü«∞[=∂#∞x H˘~°‰õΩ
=ÙO\Ï~å? JÖÏ #=∞‡~°∞. HÍh, JÖÏ ^èŒ#=Ú#∞ áÈ+≤OK«∞^Œ∞~°∞ QÍHõ!——
#\˜™êÎ~°∞. hK«"≥∞ÿ# HõѨ@`«fiO Wk.]
84. ''F ™È=∞=∂! x#∞fl ǨÏ$^ŒÜ«∞=Ú 5 = áê~î°O
QÆÅ =∞#∞AÅ H˘~°‰õΩ, =∞#ã¨∞û QÆÅ Ñ≤`«$ 148. ''^Õ=`«Å∞, ~åHõ∆ã¨∞Å∞, Ü«Ú^Œú
^Õ=`«Å H˘~°‰õΩ, ã¨fi~°æÖ’Hõ=Ú #O^Œ∞#fl ã¨#fl^Œ∞úÖˇ·i. ^Õ=`«Å∞, Jã¨∞~°∞Å #∞O_ç
^Õ=`«Å H˘~°‰õΩ, ã‘fiHõiOK«∞K«∞<åfl#∞.—— ™êkèOz# ^èŒ#=Ú#∞ JyflH˜ JOkOzi.
[ `åˆQ =ÚO^Œ∞ JÖÏ J#∞HÀ"åÅ#fl=∂@! Jyfl, P ^èŒ#=Ú`À QÆ∂_» Ѩ~°∞y_≥#∞.
D `åQÆ∞É’`«∞ =∂@Å∞ `åQÆHõ =ÚO^Õ ^Õ=`«Å∞, ѨiÔQ`«∞Î Jyfl #∞O_ç ^èŒ#=Ú#∞
=KåÛ~Ú.] uiy fã¨∞H˘#^ŒÅzi. Jyfl ÜÕ∞_≥Û#∞. P
~À^Œ#=Ú #∞O_ç ~°∞„^Œ∞_»∞ ѨÙ>ˇì#∞. Jyfl
4 = áê~î°O Hõhfl~°∞ <ÕÅÃÑ· Ѩ_ç "≥O_ç ~°∂Ѩ =∞QÆ∞
96. ''J#fl=ÚxK«∞Û ™È=∞=∂! áêʼnõΩ ^èŒ#=Ú J~Ú#k. Hõhfl\˜ #∞O_ç ѨÙ\˜ì#k
_≥·# ÉèíQÆ=O`«∞x H˘~°‰õΩ =∞O„`«=ÚKÕ JQÆ∞@KÕ "≥O_çx, Ü«∞[˝=Ú #O^Œ∞
â◊√^Œú=Ú Hõ=Ú‡!—— ^•#=Ú KÕÜ«∞~å^Œ∞.—— [ ''|OQÍ~°=Ú<Õ
[ ''F WO„^Œ∞_®! F "åÜ«Ú"å! ^•#=Ú KÕÜ«∞=Öˇ#∞—— Jx K≥¿ÑÊ Hõ@∞ì Hõ^èŒ
ã¨∂~°∞º_®! F Jwfl! Jâ◊fih ^Õ=`«ÖÏ~å!—— – Wk. ^Õ=`«Ö’¡<Õ, XHõi KÕuH˜ ^èŒ#O ^˘i
W"Õ Ñ≤Å∞ѨÙÅ∞, ~°∞ˆQfi^ŒOÖ’ =Ù#fl>Ëì H˜`Õ, ^•xfl q∞QÆ`å "åi`À ѨOK«∞HÀ‰õΩO_®,
WHõ¯_® =Ù<åfl~Ú. `Õ_®ÜÕ∞ ÖË^Œ∞! ^•xfl fã¨∞‰õΩx áêiáÈ`å~°#fl =∂@! gàϧ
''™È=∞=∂!—— J#fl Ñ≤Å∞¿Ñ WHõ¯_» JuQÍ Ñ¨iâ◊√^Œ∞úÖˇ·# ^Õ=`«Å∞! Jyfl, ^èŒ#O ã¨Oz
=ÙOk.] Ѩ@∞ì‰õΩx ѨiÔQ`ÕÎ "å_Õ! gà◊§ |O_®~åxfl
131. ''=$„`åã¨∞~°∞x K«OÑ≤# WO„^Œ∞_®! ÉÏQÍ Éˇ·\ ÃÑ\˜ìOk D J#∞"åHõO. D
h QÆ∞„~°=ÚÅ∞ =∞O„`«=ÚÅ`À #_»K«∞ HõqH˜, U Ü«∞[˝OÖ’<À |OQÍ~°O ^˘iH˜#@∞ì
K«∞#flq QÍ=Ù# ~°^èŒ=Ú Z‰õΩ¯=Ú.—— [ P ÖË^Œ∞. Jyfl g∞^Œ HÀѨO`À Wk ~åâß_»∞.]
=∞O„`«=Ú ÖËHõáÈ`Õ, ~°^èŒO ZHõ¯_®xH˜ 159. ''ã¨~°Ê=ÚÅ∞, =Úã¨e`«#=Ú#∞
ÉèíÜ«∞"Õ∞, WO„^ŒÜ«∞ºH˜! =$„`åã¨∞~°∞_»∞ á⁄Ok#"≥· qKåiOz#q. JѨC_»∞ Hõ„^Œ∂
=∞m§ ÖËz =™êÎ_Õ"≥∂#x =}∞ˆH Ѩل`«∞_»∞, =∞O„`«=ÚÅKÕ ã¨~°Ê=ÚÅ
^Õ=`«Å‰õΩ.] =Úã¨e`«#=Ú áÈQ˘>ˇì#∞. ã¨~°Ê=ÚÅ∞
136. ''F =$„`åã¨∞~° <åâ◊‰õΩ_®! F =Úã¨e`«#=Ú#∞ q_»<å_ç #∂`«#
â◊¥~°∞_®! WO„^Œ∞_®! ™È=∞=Ú#∞ K«~°‡=Ú#∞ á⁄Ok#q.——
„`åQÆ∞=Ú.—— [ WO„^Œ∞_»∂, ™È=∞=¸! D 171. ''U Ü«∞[˝=Ú ™È=∞=Ú ÖËx^À,
Ô~O_»∞ =ÚHõ¯ÖË `«Ñ¨Ê WOˆH"≥∞ÿ<å =ÙO^• D Jk Ü«∞[˝"Õ∞ HÍ<Õ~°^Œ∞.—— [ `åQÆ∞_»∞ ÖËx
"Õ^Œ „QÆO^è•Ö’¡? =∂#=ÙʼnõΩ HÍ=Åã≤Ok qO^Œ∞, UO qO^Œ∞?]
W^•?] 189. ''F Jwfl! <å‰õΩ ''^Õ=^Œ`«Î——
139. ''^•#=Ú KÕÜ«Ú ã¨fiÉèÏ==Ú Ü«∞#∞ ¿Ñ~°∞#∞, h‰õΩ ''=ÃÇÏfl—— Ü«∞#∞
 Ü«∞Aˆ~fi^ŒO 87
¿Ñ~°∞#∞, HõÅ=Ù. =G=ÚÅ∞ =∂~°∞Û (3) áœ~°‚ =∂ã≤, (4) LHõúº=Ú, (5) J=∂
‰õΩ#fl@∞¡QÍ, =∞#=Ú =∞# ¿Ñ~°¡#∞ =∂~°∞Û "åâ◊º, (6) Ju ~å„`«=Ú. D 6 Ü«∂QÆ=Ú
H˘O^Œ=Ú. Ñ≤=∞‡@ P ¿Ñ~°¡#∞ ѨÓ~°fi=Ú Å#∞ „Ѩ*ÏѨu KÕÃã#∞. 1, 2, 5 Ü«∂QÆ
=Öˇ KÕã¨∞H˘O^Œ=Ú. Z=fi~°∞#∞ u~°ã¨¯ =ÚÅ∞ – JÅÊ„^Œ=º ™ê^茺=ÚÅ∞. g\˜H˜
iOK«ÖËx JyflH˜ #=∞™ê¯~°=Ú.—— [ D JˆQfl `«‰õΩ¯= ^èŒ#O KåÅ∞. q∞ye#q JkèHõ
Hõ^• ~ÀkOKå_»∞ WO^•Hõ.] „^Œ=º ™ê^茺=ÚÅ∞. Wq JkèHõ Ѷ¨Å=Ú
xK«∞Û#∞.—— [ JO>Ë, Ü«∂QÍÅ∞ KÕ~ÚOKÕ
6 = áê~î°O "åà◊§Ö’¡ ‰õÄ_® ^èŒ#O Y~°∞Û `«‰õΩ¯"À –
204. ''^Œ∞+¨¯~°‡=Ú #∞O_ç Jyfl ##∞fl Z‰õΩ¯"À ÃÑ>Ëì "åà◊√§ =ÙO\Ï~°∞ HÍ|\˜ì,
~°H˜∆OK«∞QÍHõ! ~åHõ∆㨠ã¨=Ú^•Ü«∞=Ú#∞, "åà◊§H˜ `«y#@∞¡QÍ Ü«∂QÍÅ∞ ‰õÄ_®
ǨÏqã¨∞û KÕ`« [~ÚO`«∞#∞.—— [ JˆQfl =ÙO\ÏÜ«∞#fl=∂@! Z‰õΩ¯= ^èŒ#O Y~°∞Û
^Œ∞+¨¯~°‡=Ú KÕÜ«Ú"å_»∞. "å_»∞ x#∞fl ÃÑ>Ëìq JO>Ë, ÃÑ^ŒÌ ÃÑ^ŒÌ ^•<åÅ∞ WKÕÛq.
~°H˜∆™êÎ_®?] ^•<åÅ∞ Z=iH˜? J"Õ Z‰õΩ¯= Ѷ¨e`åÅx
217. ''XˆH HÍÅ=Ú#O^Œ∞ J<ÕHõ Ü«∂QÆ W™êÎ~Ú. nxfl Ü«∂QÍÅ∞ KÕ¿ã "åà◊√§ ‰õÄ_®
=ÚÅ∞ [iy#KÀ, ^Õ=`«Å∞ U Ü«∂QÆ=Ú #q∞‡, JkèHõ Ѷ¨e`«O WKÕÛ^•<Õfl K≥Ü«∂º
#‰õΩ =`«∞Î~°∞? U Ü«∂QÆ=Ú#‰õΩ ~å‰õΩO Å#∞‰õΩO\Ï~°∞. ''^ÀÑ≤_ô—— J<Õ =∂@, D
^Œ∞~°∞? U Ü«∞[=∂#∞_»∞, ѨÓ~°fi"Õ∞ Ü«∂QÍÖ’¡ HÍ=Åã≤#O`« =ÙOk!]
„Ѩ=∞`«∞Î_≥· ^Õ=`«Å <åǨfixOK«∞<À 235. '' U Ü«∞[=∂#∞_»∞, 17 JHõ∆
[ Ü«∂QÆO Hõ<åfl =ÚO^Õ ^Õ=`«Å#∞ Ñ≤Å∞ ~°=ÚÅ`À ‰õÄ_»∞H˘#∞#\˜ì =∞O„`« ã¨=Ú
K«∞<À,] P Ü«∂QÆ=Ú#‰õΩ ^Õ=`«Å∞ ^•Ü«∞=Ú#∞ `≥Å∞ã¨∞H˘#∞<À, P Ü«∞[
=K≥Û^Œ~°∞. [ Ü«∞[=∂#∞ÅO^ŒiH© Jk =∂#∞_»∞, `«# Ü«∂QÆ=ÚKÕ „Ѩu+¨ì á⁄O^Œ∞
`≥Å∞ã¨∞. JO^Œ~°∂ ^Õ=`«Å ¿Ñ~°¡x Ü«∂QÍ `å_»∞. ''Ü«∞[—— J#∞ 2 JHõ∆ ~°=ÚÅ
xH˜ =ÚO^Õ Ñ≤Å∞™êÎ~°∞. HÍh, XHõ¯ ÃãHõ<£ =∞O„`«=Ú, ''=+¨\ò—— J#∞ 2 JHõ∆~°=ÚÅ
=ÚO^Œ∞ Ñ≤ez# "åà◊§ ^ŒyæiˆH =™êÎ~°#fl =∞O„`«=Ú, ''P„âß=Ü«∞—— J#∞ 4 JHõ∆
=∂@! ~å~°∞. "åà◊√§ ÖË~°∞. =zÛ#@∞ì ÖˇHõ¯! ~°=ÚÅ =∞O„`«=Ú, ''Jã¨∞΄â∫+¨\ò— J#∞
QÆ∞„~åŠѨO^•Å∞ WÖψQ [~°∞QÆ∞`åÜ«∞x 4 JHõ∆~°=ÚÅ =∞O„`«=Ú, ''"Õ∞ Ü«∞*Ï
K≥ѨÙ`å~°∞.] =∞¿ÇÏ—— J#∞ 5 JHõ∆~°=ÚÅ =∞O„`«=Ú, D
221. '' U Ü«∞[=∂#∞Å∞, „â◊^Œú #= =∞O„`«=ÚÅ ã¨=Ú^•Ü«∞=Ú 17 JHõ∆
ÅOaOK«~À, P Ü«∞[=∂#∞x Ü«∂QÆ=Ú ~°=ÚÅ∞ HõÅk. [ P JHõ∆~åÅ∞ ѨeH˜`Õ P
#‰õΩ ^Õ=`«Å∞ ~å~°∞.—— [ Ü«∂QÍÅ∞ KÕ¿ã =∞O„`«O K«kq#>Ëì! ''Ü«∞[—— JO>Ë XHõ
"åà◊§x ɡ^Œ~°Q˘@ì_»O! "≥O_ç ^•<åÅ∞ W=fi =∞O„`«O! D =∞O„`åÅ∞ ZO`« "≥∂ã¨"≥∂
‰õÄ_»^Œh, |OQÍ~°"Õ∞ W"åfiÅh, `«fi~°QÍ PÖ’zOK«O_ç!]
PǨfixOKåÅh, P q^èŒOQÍ!] 236. [ Wk ѨOKåâ◊`«∞ÎÖ’ K≥Ñ≤Ê#k.]
225. ''Wq 6 ~°Hõ=ÚÅ Ü«∂QÆ=ÚÅ∞: ''P„âß=Ü«∞—— =∞O„`«=Ú, Ü«∂QÆ=Ú
(1) JyflǨϟ„`«=Ú, (2) JyflëÈì=∞=Ú, Ü≥ÚHõ¯ „áê~°OÉè=í Ú. 2, 3, 4 =∞O„`«=ÚÅ∞,
88 "Õ^•Å∞
Ü«∂QÍxH˜ =∞^躌 =∞=ÚÅ∞. 5= =∞O„`«=Ú, `ÀÅ∞ #\˜ì F H˘~°_®! QÆ∞„~°=ÚÅ#∞
Ü«∂QÆ=Ú#‰õΩ ã¨=∂Ñ≤Î.—— Ü«Ú^Œú=ÚÅO^Œ∞ á⁄OkOѨÙ=Ú. QÆ∞„~°=Ú
ÖÏ~å! J#fl=Ú#∞ ã¨OáêkOK«∞@‰õΩ
7 = áê~î°O j„Ѷ¨∞=ÚQÍ Ñ¨~°∞y_»∞_»∞.——
258. ''^Õ=`«Å∞ Ü«∂QÆ=ÚÖ’ HõO\˜H˜ 285. ''F ^Œ~°ƒ=∞Ü«∞ =∞QÆ∞ =G=∂!
Hõ#Ѩ_»~°∞. "å~°∞, Ü«∂QÆ=ÚÖ’ L^ÕÌtOѨ [ QÆ_ç¤`À `«Ü«∂Ô~·# =G=Ú HÍ=K«∞Û.]
|_»∞K«∞<åfl~°∞. "åi ¿Ñ~°∞Å`À =∞O„`« Ѩ@ìѨ٠^Õqq JQÆ∞ Ѩufl â◊s~°=Ú Ü≥ÚHõ¯
=ÚÅ∞ [~°∞QÆ∞`å~Ú. Jk Ѩ~ÀHõ∆ K«ex áÈQ˘@∞ì@‰õΩ HÍ~°}=∞QÆ∞K«∞<åfl=Ù.
Ü«∂QÆ=Ú. ~°∞ufi‰õΩ¯Å∞ HõO\˜H˜ Hõ#Ѩ_»∞ [ Éèí~°Î QÍiH˜ K«e =ÙO_»^•? =G=Ú JHõ¯~°
K«∞O^Œ∞~°∞. Jk „Ѩ`«ºHõ∆=Ú. „ÉÏǨχ}∞ ÖË^•? ÉèÏ~°º â◊s~°O =∂@ Z`åÎÅx HõqH˜
Öˇ=fi~°∞ HõÅ~À, ~°∞ufiAÅ ~°∂Ѩ=Ú Å`À ‰õΩ`«∂ǨÏÅO.]
^Õ=`«Å∞QÍ „Ѩ`«ºHõ∆=ÚQÍ #∞O@∞<åfl~°∞. 290. ''UHÍHõ∆~° =∞O„`«=ÚKÕ Jyfl,
[ Jã¨Å∞ ^Õ=`«Å∞ Hõ#Ѩ_»~°∞. Ü«∞*Ï˝xfl "å‰õΩ¯x [~ÚOK≥#∞. Ô~O_»∞ JHõ∆~°=ÚÅ
#_ç¿Ñ ~°∞ufiAÅ<Õ ^Õ=`«Å∞ J#∞HÀ"åe. =∞O„`«=ÚÅKÕ Jâ◊fih ^Õ=`«Å∞, „áê}
Jã¨Å∞ ^Õ=`«Å∞ =ÙO_»~°x Ü«∂QÍÅ "åÜ«Ú=ÙÅ#∞ [~ÚOzi. =¸_»∞
"åà◊§H˜ `≥eÜ«∞^•? `≥Å∞ã¨∞. J~Ú<å, JHõ∆~åÅ =∞O„`«=ÚKÕ q+¨µ‚=Ù, =¸_»∞
^•<åÅ∞ ã¨OáêkOK«_®xH˜ Ü«∂QÍÅ∞ Ö’Hõ=ÚÅ#∞ [~ÚOK≥#∞. ™È=Ú_»∞,
[~°QÍe.] <åÅ∞æ JHõ∆~åÅ =∞O„`«=ÚKÕ† =Ó+¨ ^Õ=Ù_»∞,
272. '' 'PQÆ㨇— – W`åºk =∞O„`« S^Œ∞ JHõ∆~åÅ =∞O„`«OKÕ,—— ––––––––––– [ D
áê~î°=ÚKÕ Ü«∞[=∂#∞_»∞ ã¨fi~°æ Ö’Hõ=Ú#∞ ~°HõOQÍ, 17 JHõ∆~åÅ =∞O„`«O =~°‰õÄ
á⁄O^Œ∞K«∞<åfl_»∞. ''ã¨∞ÉèÏ~°ã≤ ~°j‡ <å"£∞—— "≥o§Ok.] ''17 JHõ∆~åÅ =∞O„`«O ^Õ=Ù_»∞
=∞O„`« áê~î°=ÚKÕ Ü«∞[=∂#∞_»∞ „Ѩ*ÏѨu. W`«_»∞ P =∞O„`«O`À, ''ã¨Ñ¨Î ^Œâ◊
PÜ«Ú=Ù#∞ á⁄O^Œ∞K«∞<åfl_»∞.—— [ JÉ^•ÌÖ’¡ ™È΄`«=Ú#∞—— [~ÚOK≥#∞.—— –––––– [ „áêp#
~°Hõ ~°HÍÅ∞ Wq.] HÍÅOÖ’ J~Ú<å, WO`« J*Ï˝<åxH˜ J=
279. ''F ~°^äŒ=∂! h=Ù â◊„`«∞=ÙÅ#∞ HÍâ◊O =ÙO_»^Œ∞. HÍh, D =∞O„`åÅ "åà◊§H˜,
#tOѨ*ËÜ«Ú =„[=Ú JQÆ∞K«∞<åfl=Ù.—— "å\˜ =Å¡ U^À ã¨fiO`« „ѨÜ≥∂ [#O
[ W^À Ѩq„`« =∞O„`«O! ''ã¨∂~°∞º_®!—— J<å U~°Ê_çáÈ~Ú =ÙO@∞Ok. "åà◊§ ã¨Oáê^Œ#
ÅO>Ë, P ã¨∂~°∞º_»∞ ZÖÏO\˜"å_À K≥¿ÑÊ HÀã¨"Õ∞ P =∞O„`åÅ Hõ@∞ì Hõ^èŒÅ∞!]
qâı+¨}ÏÅ∞ =Ù#fl `«~åfi`Õ ã¨∂~°∞º_»∞
=™êÎ_»∞. ''„¿Ñ~°‰õΩ_»=Ù, J#Î ~åºq∞q JQÆ∞ 8= áê~î°O
ã¨∂~°∞º_®!—— Jx! ''"åÜ«Ú=Ù—— H©, JÖψQ, 300. ''Jyfl ^Õ= Ö’Hõ=∞QÆ∞ Zxq∞k
~°^è•xH© JÖψQ! Hõq`«Å ™⁄QÆã¨∞Åhfl D HõáêÅ=ÚÅO^Œ∞ ã¨O㨯$`«=∞~Ú# ѨÙ~À_®
~°HÍÖË!] â◊=Ú#∞ KÕÜ«∞=ÅÜ«Ú#∞.—— – [ J~°úO
281. ''J#fl=Ú ~°∂Ѩ"≥∞ÿ, Ü«∞[=∂xH˜ H͉õΩO_® áÈÜÕ∞^Õ "≥Ú`«ÎO D ™êÇ≤Ï`«ºO
q[Ü«∞=Ú HõeyOK«∞_»∞. QÆ∞„~°=ÚÅ#∞ JO`å! J~°úO J~Ú`Õ, ''JÜ≥∂º,
 Ü«∞Aˆ~fi^ŒO 89
JѨC_≥·<å WO`« J*Ï˝#=∂!—— Jx kQÆ∞Å∞ K≥~¸º!) h=Ù ¿ãflÇ≤Ï`«∞_ç=QÆ∞K«∞<åfl=Ù. F
HõÅ∞QÆ∞`«∞Ok. D J*Ï˝#O, áê`« HÍÖÏx^Õ "å=∞ ǨÏã¨Î=∂! (Z_»=∞ K≥~¸º!) h=Ù
J~Ú`Õ Ñ¶¨~åfiÖË^Œ∞. nxfl WѨC_»∞ ‰õÄ_® =~°∞} ã¨fi~°∂Ѩ=∞QÆ∞ K«∞<åfl=Ù.—— [ KÕuH˜
<≥uÎ# ÃÑ@∞ì‰õΩO@∞<åfl~°∞ Hõ^•! WѨÊ\˜H© XHõ á⁄QÆ_»Î! HÍeH˜ XHõ á⁄QÆ_»Î! "ÕeH˜ XHõ
*Ï˝#O ZO^Œ∞‰õΩ HõÅQÆ_»O ÖË^À J~°úO KÕã¨∞ á⁄QÆ_»Î! QÀ~°∞H˜ XHõ á⁄QÆ_»Î!]
HÀ"åe. WѨÊ\˜H© D =∞~„`åŠѨÓ[ÖË, 330. [ D J#∞"åHÍxH˜ `å`«Ê~°ºO
Ü«∂QÍÖË, ZO^Œ∞‰õΩ [~°∞QÆ∞`«∞<åfl~Ú? W=fiÖË^Œ∞. ''D "åHͺ~°ú=Ú „=∂ J#∞<£#
„Ѩ[Å∞ g\˜x ZO^Œ∞‰õΩ JOwHõiã¨∞Î<åfl~°∞? q=iOѨ|_ç#k—— Jx =∂„`«"Õ∞ XHõ¯
Ü«∂QÍefl =ºuˆ~H˜OKÕ áê`« "åà◊√§, D "åHõºO WzÛ =kÖËâß~°∞. J~°úO KÕã¨∞
HÍÅOÖ’ U=∞Ü«∂º~°∞?] HÀ=_»O, ѨO_ç`«∞ʼnõΩ ‰õÄ_® ™ê^茺O
304. ''Ñ≤`«$™êfiq∞ Ü«∞QÆ∞ ™È=∞ ^Õ=`« HÍÖË^Õ"≥∂! J~°úO =ÙO>Ë ™ê^茺O JÜÕ∞º^Õ
H˘~°‰õΩ P~°∞ HõáêÅ=ÚÅO^Œ∞ ã¨O㨯$`« Hõ^•?]
=∞QÆ∞ ѨÙ~À_®â◊=Ú#∞ x~åfiѨ=Ú KÕÜ«∞ 331. ''áêÅ∞ ‰õΩ_»∞K«∞@ =∂x# Ѩk
=ÅÜ«Ú#∞.—— [ „Ѩf J#∞"åHõOÖ’#∂, ^Œ∂_»ÅKÕ ™È=∞=Ú#∞ Q˘#=ÅÜ«Ú#∞.——
„Ѩf ѨOKåâ◊`«∞ÎÖ’#∂, „Ѩf ~°∞‰õΩ¯Ö’#∂, [ ZÖÏQÆ nxfl J~°úO KÕã¨∞HÀ=_»O?] P^èŒfi
W^Õ áê~î°O! W^Õ Éèí[#!] ~°∞ºx H˘~°‰õΩ |OQÍ~°Ñ¨Ù J^ŒÌ=ÚÅ∞ W=fi
310. ''„|Ǩχ H˘~°‰õΩ ѨO„_≥O_»∞ =Öˇ#∞.—— [ ^•#=ÚÅ ¿Ñ~°∞`À H˘O^Œ~°∞
HõáêÅ=ÚÅO^Œ∞ ѨÙ~À_®â◊=ÚÅ#∞.....—— ÖψQ „Ѩܫ∞`åflÖË D =∞O„`åÅ∞.]
[ =O^ŒÅ =O^ŒÅ =∞O„`åÅ∞ =∂iáÈ`«∞ 341. ''Sâ◊fi~°º=Ú#∞ QÀ~°∞ ѨÙ~°∞
<åfl~Ú, ѨÙ~À_®â◊=ÚÅ`À! „|Ǩχ, ã¨$+≤ìHõ~°Î! +¨µ_»∞, `≥Å¡x =~°‚=Ú QÆŠѨâ◊√=Ù#∞
P ã¨$+≤ìHõ~°ÎH˜ gà◊√§ Jhfl W™êÎ~°∞!] "≥∂^Œ∞QÆ∞ H˘=∞‡ÅKÕ Ü«∂QÆ=Ú H˘~°‰õΩ `åHõ
317. ''ã¨~°ã¨fiu #k ã¨g∞Ѩ=Ú #∞O_ç =ÅÜ«Ú#∞.—— [ P `«~åfi`«, ^•xfl K«OѨÙ
"≥à◊√§K«∞#fl "å~°Å∞ HõO_»∞! F `«~°OQÆ=∂! `å~å? ''Ü«∂QÆ=Ú H˘~°‰õΩ—— J#_»O
h=Ù `«_»∞ѨÙ@‰õΩ ã¨=∞~°∞ú~åÅ=Ù.—— [ Hõ=ÙÅ ZO^Œ∞‰õΩ? ^•x J~°úO, K«OѨ_»"Õ∞.]
TǨÏÅ∞! D `å`«Ê~°ºO 30 Öˇ·#¡x 356. ''^Õ=, ^•#=ÙÅ∞, D Ö’Hõ=ÚÅ
^•\˜áÈ~Ú =ÙOk] q+¨Ü«∞"≥∞ÿ Ѩ~°ã¨Ê~°=Ú ã¨Ê~°ú HõÅ"åÔ~·i.
321. ''`«∂~°∞Ê k‰õΩ¯ <å„Hõq∞Oz q+¨µ‚=Ù, á⁄\˜ìk Ü«∞QÆ∞ P=Ù#∞ K«∂K≥#∞. P
Ü«ÚO_»∞=Ú. x#∞fl Kè«O^Œã¨∞ûÅÖ’x P=Ù#∞ q+¨µ‚ ~°∂Ѩ ^Õ=`å HÍÅ=Ú#
QÍÜ«∞„u ~°H˜∆OK«∞#∞.—— PÖOÉèí#=Ú KÕÃã#∞. ^•x =Å#<Õ
324. ''F ÃÑ^ŒÌѨÙe K«~°‡=∂! h=Ù q+¨µ‚=Ù D Ö’Hõ=ÚÅ [~ÚO K≥#∞.—— [ P
™È=∞=Ú#‰õΩ HÍOu =QÆ∞K«∞<åfl=Ù. h‰õΩ P=Ùx UO KÕâß~°∞? |e WKåÛ~å?
=Öˇ <å‰õΩ QÆ∂_» HÍOu HõÅ∞QÆ∞ QÍHõ.—— ''PÅOÉèí#=Ú—— J#fl =∂@H˜, ''K«OѨ_»O——
[ [O`«∞=ÙÅ K«~å‡Å g∞^Œ ‰õÄ~°∞Ûx J<Õ J~°úO =ÙOk xѶ¨∞O@∞=ÙÖ’¡.]
`«Ñ¨ã¨∞ûÅ∞ KÕ™êÎ~°∞. P K«~å‡xH˜ á⁄QÆ_»ÎÅ∞!] 361. ''ѨÓ~°fi=Ú XHõѨC_»∞ ã¨∂~°∞º_»∞
328. ''F ^ŒH˜∆} ǨÏã¨Î=∂! (‰õΩ_ç „Ñ¨HÍtOK«ÖË^Œ∞. ^•xH˜ ^Õ=`«Å∞
90 "Õ^•Å∞
LáêÜ«∞=Ú PÖ’zOzi. Ѩk =$+¨ PÜ≥∞#∞. U <åÅæ= ~°ã¨=Ú Ñ¨_≥<À Jk
Éèí=ÚÅ ã¨=Ú^•Ü«∞=Ú#∞ PÅOÉèí#=Ú Éèí∂q∞x „|"ÕtOK≥#∞. Jk `«# Ü≥ÚHõ¯
KÕã≤i. ^•x =Å#<Õ ã¨∂~°∞ºxÖ’ HÍOux Éè’QÆ=Ú H˘~°‰õΩ #QÆ∞QÍHõ Ü«∞x |$ǨÏã¨Êu
HõÅ∞QÆ*Ëã≤i.—— [ P Ѩk =$+¨Éèí=ÚÅ#∞ UO ^•xx „QÆÇ≤ÏOK≥#∞. Jk =º~°ú g~°º=Ú QÆÅ
KÕâß~°∞? K«Oáê~°∞.] =$+¨Éèí=∂Ü≥∞#∞. Uk Ü≥∞„~°x^≥· Ѩ_≥<À,
376. ''„QÍ=∞=Ú `«#‰õΩ HÍ=Öˇ ^•xx ~°∞„^Œ∞_»∞ „QÆÇ≤ÏOK≥#∞. Jk ~°∞„^Œ
#xÜ«Ú, ã¨=∂#∞ÅQÆ∞ W`«~° „QÍ=∞ ã¨O|O^èŒ=∞~Ú#^Œ~Ú ~ÀÇ≤Ï}˜Ü«∞#∞
™êfi=ÚÅÖ’ `«#∞ ‰õÄ_® XHõ_»∞ HÍ=Öˇ =O^茺 Ü«∂Ü≥∞#∞. „|Ǩχ =~°Ûã¨∞û#∞ QÀ~°∞
#xÜ«Ú Z=_»∞ HÀ~°∞H˘#∞<À, J\˜ì Ü«∞[ ѨÙ~°∞+¨µ_»∞, |$ǨÏã¨Êu ^Õ=`åHõ=∞QÆ∞ tu
=∂#∞_»∞, |$ǨÏã¨Êu ^Õ= `«`«fi=Ú QÆÅ =$+¨ª=Ú <åÅOÉèí #=Ú KÕÜ«∞=ÅÜ«Ú#∞.
`≥Å¡x gѨ٠ÉèÏQÆ=Ú QÆŠѨâ◊√=ÙÅ#∞ J\˜ì Ü«∞[=∂#∞_»∞ |$ǨÏã¨Êu<Õ `åxzÛ#
PÅOÉèí#=Ú KÕÜ«∞=Öˇ#∞.—— ǨÏq~åƒùQ=Æ ÚKÕ á⁄O^Œ∞#∞. P |$ǨÏ
[ ''Ѩâ◊√=Ùefl K«OѨ_»"Õ∞.] ã¨ÊuÜÕ∞ Ü«∞[=∂#∞x Ü«∞O^Œ∞ „|Ǩχ
381. [ D J#∞"åHÍxH˜ `å`«Ê~°ºO =~°Ûã¨∞û #∞O_»∞#∞. (JѨC_»∞ Ü«∞[
W=fi ÖË^Œ∞. D Hõq`«Ö’ "≥Ú^Œ\˜ "åHͺxH˜ =∂#∞_»∞) „|Ǩχ =~°Ûã≤fi Ü«∞QÆ∞#∞. Uk
J~åúxfl, `«~åfi`« =Ù#fl 'ѨOKåâ◊`«∞ΗH˜ WKÕÛ =O^茺ܫ∞QÆ∞ QÀ=Ù HõÅ^À, D ~°ã¨=Ú
J~°úOQÍ =ÙO@∞O^Œx XHõ¯ "åHõº"Õ∞ Kè«O^Œã¨∞ûʼnõΩ ã¨O|O^èŒ =∞~Ú#kÜÕ∞.
WKåÛ~°∞. ''=+¨\ϯ~°=Ú—— J<Õ =∂@x „|Ǩχ =~°Ûã¨∞û ~°ã¨=Ú =O\˜k Hõ^•.
~°∞ˆQfi^Œ =∞O„`«OÖ’ ‰õÄ_® K«∂âßO. P Kè«O^Œã¨∞û Ü≥ÚHõ¯ ~°ã¨=Ú KÕ`«<Õ ~°ã¨
=∞O„`«O Uq∞\’ WHõ¯_» WÖÏ K≥Ѩ٠~°∂Ѩ=∞QÆ∞ „|Ǩχ =~°Ûã¨∞û#∞ ¿ãqOK«=Å
`«∞<åfl~°∞. 382 #O|~°∞ QÆÅ 'ѨOKåâ◊`«∞Η H˜ Ü«Ú#∞.—— [ K«∂âß~å =∞i, "Õ^•Å∞ WKÕÛ
WzÛ# `å`«Ê~°ºO K«∂_»O_ç ZO`« q*Ï˝#O ZÖÏ =ÙO@∞O^À!]
Ѷ¨∞’~°OQÍ, ZO`« p^Œ~°QÍ, ZO`« J*Ï˝ 388. ''ã¨∂~°∞º_»∞, ѨÓ~°fi=Ú
#OQÍ =ÙO@∞O^À] ''"Ò+¨\ò—— J#∞ XHõѨC_»∞ „ѨHÍtOK«ÖË^Œ∞. ^Õ=`«Å∞ XHõ
=∞¢#Î=Ú#‰õΩ Jaè=∂# ^Õ=`« =+¨ LáêÜ«∞=Ú PÖ’ zOzi.....—— [ Wk,
\ϯ~°=Ú. =+¨\ϯ~°=Ú QÍÜ«∞„u Ü≥ÚHõ¯ WO`«‰õΩ =ÚO^Œ∞ WzÛ# Hõq`«fi"Õ∞. H˘`«Î
t~°ã¨∞û#∞ KèÕkOK≥#∞. ^•x #∞O_ç ~°ã¨=Ú H˘`«Îq Zxfl `«Ü«∂~°∞ K≥Ü«∞ºQÆÅ~°∞?]
Ѩ_≥#∞. P ~°ã¨=Ú#∞ |$ǨÏã¨Êu „QÆÇ≤ÏO 393. ''=~°∞}∞_»∞, #Å¡x Q˘_»∞¤
K≥#∞. P ~°ã¨=Ú `≥Å¡x gѨ٠QÆeæ# Q˘_»¤QÆ∞ Ѩâ◊√=Ùx K«∂Ãã#∞. ^•xx `«# ^Õ=`«
QÀ=Ù PÜ≥∞#∞. U Ô~O_»= ~°ã¨=Ú Ñ¨_≥<À H˘~°‰õΩ PÅOÉèí#=Ú KÕÃã#∞.——
^•xx q∞„`å=~°∞} ^Õ=`«Å∞ „QÆÇ≤ÏOzi. 397. ''Z=_»∞ ™È=∞=Ú#∞ „`åQÆ WK«Ûù
P ~°ã¨=Ú Ô~O_»∞ ~°∂Ѩ=ÚÅ∞ QÆÅ QÆÅ"å_»QÆ∞<À "å_»∞, `≥Å¡ ~°OQÆ∞ QÆÅ
=ã¨úºÜ«∂Ü≥∞#∞. U =¸_»= ~°ã¨=Ú Ñ¨â◊√=Ùx PÅOÉèí#=Ú KÕÜ«∞=ÅÜ«Ú#∞.
Ѩ_≥<À, ^•xx ã¨~°fi ^Õ=`«Å∞ „QÆÇ≤ÏOzi. ^Õ=`«ÅÖ’, Jâ◊fih ^Õ=`«ÖË ™È=∞ áê#=Ú
Jk |Ǩï =~°‚=ÚÅ∞ QÆÅ Q˘_»∞¤\Ï=Ù KÕÜ«∞x "åÔ~·i.——
 Ü«∞Aˆ~fi^ŒO 91
H˘`«Î áê~î°O QÆ∞flÅ∞ JKåÛù^Œ=Ú (HõѨC@) KÕã≤i. ^•xH˜
[ áê~îåÖ’¡ ‰õÄ_®, „Ѩ^èŒ=∞ áê~îåÅ∂,
„Ѩ*ÏѨu zOuO K≥#∞.—— [ Z=_ô „Ѩ*ÏѨu?
kfifÜ«∞ áê~îåÅ∂ Jx =Ù<åfl~Ú.] „|Ǩχ U=∞Ü«∂º_»∞? q+¨µ‚=Ù U=∞
Ü«∂º_»∞? WO`«H© ã¨$+≤ì Hõ~°Î Z=~°∞? ~ÀA
406. ''„Ѩ*ÏѨu, „Ѩ[Å#∞ ã¨$lO H˘Hõ_®? WO„^•QÆ∞flÅ∞ „Ѩ[Å g∞^Œ U^À
K≥#∞. ã¨$lOѨ|_ç# „Ѩ[Å#∞ WO„^• =¸`« "Õâß~å? "åà◊√§, JO`« ~“_ôÖÏ!]
D ''Ü«∞Aˆ~fi^•xH˜—— ~å=∞=~°Ñ¨Ù Hõ$+¨‚=¸iÎ âߢã≤Î QÍi `å`«Ê~åºÅ
J#∞"å^ŒO XHõ KÀ@ PyáÈ~ÚOk. D q+¨Ü«∂xfl, P ѨÙã¨ÎHÍxH˜ ''Ñ‘iîHõ——
~åã≤# =∞Å¡Ü«∞º âߢã≤Î QÍ~°∞, Ñ‘iîHõ z=~À¡ WÖÏ K≥áêÊ~°∞: ''W@∞¡ Hõ$+¨‚
Ü«∞Aˆ~fi^Œ=Ú #O^Œ∞ kfifÜ«∂+¨ìHõ=Ú kfifÜ«∞ „Ѩáê~î°Hõ=Ú#O^Œ∞
ã¨Ñ¨Î=∂#∞"åHõ=Ú ã¨=∂ѨÎ=Ú.—— – JO>Ë, 2 = „Ѩáê~î°HõOÖ’, 2 = J+¨ìHõOÖ’,
7 = J#∞"åHõO =~°‰õÄ D J#∞"å^ŒO ™êyOk. P 7 = J#∞"åHõOÖ’, 444 =
Hõq`« =~°ˆH. D J#∞"å^ŒOÖ’ xOz <Õ#∞ KåÖÏ `«‰õΩ¯= Hõq`«Å<Õ
K«∂Ñ≤OKå#∞. z=iÖ’ ‰õÄ_® 406 = Hõq`« =~°ˆH fâß#∞.
Hõ$+¨‚=¸iÎ QÍi J#∞"å^ŒO H˘O`« =~°ˆH =ÙOk HÍ|\˜ì, P `«~åfi`« ^•â◊~°kä
~°OQÍ Kå~°º QÍi J#∞"å^•xfl K«∂¿ãÎ, [O`«∞=ÙÅ |Å∞Å∞ QÆ∞iOz "Õ^Œ
Hõ=ÙÅ∞ ZO`« x~°ÌÜ«∞QÍ, ZO`« Hõ$Ï~°OQÍ, ZO`« p^Œ~°QÍ, Zxfl =∂Ü«∞
=∂@Å`À =i‚OK«QÆeQÍ~À P ~À`« =~°‚#Å∞ Hõ#Ѩ_®¤~Ú. "å\˜x ‰õÄ_®
áê~î°‰õΩÅ∞ K«∂_®e. "å\˜Ö’ H˘xfl\˜x =∂„`«"Õ∞ K«∂Ñ≤™êÎ#∞. P Hõ$Ï~°`åfi
Åxfl\˜h ~°OQÍKå~°º QÍ~°∞, z=~À¡ ''Jq ^Õ=`«Å HÀã¨O—— JO@∂ KåÖÏ
ã¨=∞iúOKå~°∞. –––––– ~°OQÍKå~°º J#∞"å^ŒO, Hõ$+¨‚ Ü«∞Aˆ~fi^ŒOÖ’, 7 =
„Ѩáê~î°HõOÖ’, 8 = J#∞"åHõO xOp, 15 = J#∞"åHõO ^•HÍ, 18 = Hõq`« ^•HÍ
H˘xfl =∞O„`åefl =∂„`«"Õ∞ fâß#∞. "å\˜Ö’ q=~åÅ∞, =∞O„`åʼnõΩ z=~À¡
=ÙO\Ï~Ú. ^Õ=`«Å HÀã¨O |Å∞Å∞ ZÖÏ [~°∞QÆ∞`åÜ≥∂ K«∂_»O_ç. P
[O`«∞=Ùefl #QÆÅ`À, =¢™êÎÅ`À, =Ú™êÎ|∞Å∞ KÕ™êÎ~°∞!
''Hõ$+¨‚ Ü«∞Aˆ~fi^ŒO——Ö’, ^•â◊~°kä ~°OQÍKå~°º `å`«Ê~åºÅ∞ H˘xfl K«∂_»O_ç!
''D Jâ◊fi=Ú, ~°∞ufiAÅKÕ „áÈH˜∆OK« iO`«∞~°∞ QÍHõ.—— („Ѩáê~î°HõO 6–
|_ç#k. ã¨∞=~°‚, ~°[`«, =∞}˜=∞Ü«∂^Œ∞ÅKÕ J#∞"åHõO 8– =∞O„`«O 2)
JÅOHõiOK«|_ç#k. ~°∞ufiAÅ∞ nxx [ |e Ѩ_ç# Jâ◊fi=Ú, ^Õ=`«Å#∞ KÕi
KÕ`«|\˜ì, ǨÏqã¨∞ûQÍ JiÊOz#O`«<Õ Wk Q˘Ñ¨ÊQÍ ã¨H˜eã¨∞ÎO^Œ@! D Jâ◊fi =∂Oã¨"Õ∞
ZO`À "ÕQÆ=ÚQÆ ^Õ=`«Å#∞ KÕ~°∞‰õΩx ^Õ=`«Å‰õΩ J#flO! ǨÏqã¨∞û! x[OQÍ u<Õk,
Q˘Ñ¨ÊQÍ ã¨H˜eOK«∞QÍHõ. WO„^Œ, ѨÓëêk Éèí∂q∞ g∞^Œ ѨÙ~ÀÇ≤Ï`«∞ÖË!]
^Õ=`«Å∞ nxx `«=∞ J#fl=ÚQÍ ã‘fiHõ ''Ü«∞[˝=Ú H˘~°‰õΩ Ü«¸Ñ¨ ã¨ÎOÉèí=Ú#∞
92 "Õ^•Å∞
K≥‰õΩ¯ "å~°∞ LO^Œ∞~°∞. K≥_ç# Ü«¸Ñ¨=Ú ^Õ=`«Å‰õΩ K≥O^Œ∞#∞ QÍHõ. ^Õ=Ö’Hõ=Ú
Å#∞ `˘ÅyOK«∞"å~°∞ LO^Œ∞~°∞. Ü«∞[=∂xH˜ ÅaèOK«∞#∞ QÍHõ.—— (6–8–9)
Ü«¸Ñ¨=Ú g∞k â◊Hõ@=Ú#∞ ã¨O㨯iOK«∞ [ Jâ◊fi =∂Oã¨O, Jâ◊fi ~°HõÎO, JO`å
"å~°∞ LO^Œ∞~°∞. QÆ∞„~°=Ú#∞ =O_»∞@‰õΩ ^Õ=`«ÅH˜! ZO`« =∞$^Œ∞ ǨÏ$^ŒÜ«ÚÖ’ "Õ^Œ
=O@ K≥~°‰õΩ ‰õÄ~°∞Û "å~°∞O^Œ∞~°∞. Hõ=ÙÅ∂, "åi ^Õ=`«Å∂!]
JO^Œ~°∞#∞ ã¨O`«ã¨=Ú# `«=∞ HÍ~°º=ÚÅ∞ ''Jâ◊fiѨ٠L^Œ~°=∞O^Œ∞ q∞ye#
x~°fiiÎOz =∂‰õΩ =Ú^Œ=Ú#∞ ‰õÄ~°∞Î~°∞ ^Œ∞~°æO^èŒ=∞QÆ∞ Jr~°‚ Ѩ^•~°ú=ÚÅ#∂, L_»
QÍHõ.—— (6–8–6) Hõx ^Œ∞~°æO^èŒ ÉèÏQÆ=ÚÅ#∂, â◊√„Éèí=Ú
[ ''K≥_ç# Ü«¸Ñ¨=ÚÅ∞—— J@! Zxfl KÕÜ«Ú^Œ∞~°∞ QÍHõ. ^•xx Ü«∞[˝ Ü≥∂Qƺ
ã¨ÎOÉèí=ÚÅ`À, Zxfl [O`«∞=ÙÅ<À! JHõ¯_» =∞QÆ∞#@∞¡ =O_»∞^Œ∞~°∞ QÍHõ.—— (6–8–10)
JO^Œ~°∂ KÕi KÕ¿ã Ѩx, ''Ü«¸Ñ¨=Ú—— [ P <å\˜ "Õ^Œ Hõ=ÙÅ∂, D <å\˜
KÕ~ÚOK«∞"å_çH˜ =Ú^Œ=Ú ‰õÄ~°∞Î~°∞!] J#∞"å^Œ ѨO_ç`«∞Å∂, ZO`« p^Œ~° =∞#∞
''JO^Œ"≥∞ÿ# gѨ٠QÆÅ D Jâ◊fi=Ú +¨µÖ’! "åiH˜ ZO`≥O`« p^Œ~° =ÚK«Û\’¡!
^Õ=`«Å‰õΩ ǨÏqã¨∞û JQÆ∞K«∞#flk. JaèA˝ "≥Ú`«ÎOÖ’ ZHõ¯_®, J}∞=O`« q=∞~°≈
ÅQÆ∞ ~°∞ufiAÅ∞ ™È΄`«=ÚÅKÕ Jâ◊fi=Ú#∞ J~Ú<å ÖË^Œ∞ D ѨO_ç`«∞Å xOz! ''WO`«
ã¨O`À+¨ Ѩ~°K«∞K«∞<åfl~°∞. ^Õ=`«Å ѨÙ+≤ì ~À`« Hõq`åfiÖÏ!—— J#ÖË^Œ∞ ZHõ¯_®! `«#‡
H˘~°‰õΩ D Jâ◊fi=Ú#∞ "åiH˜ ã¨O|O^èŒ∞ Ü«∞`åfiÅ`À `å`«Ê~åºÅ∞ K≥áêÊ~°∞.]
=Ù#∞ KÕÜ«ÚK«∞<åfl=Ú.—— (6–8–7) ''Jâ◊fi=∂! xѨC g∞^Œ =O_ç#ѨC_»∞ h
[ |e Ѩ_ç# [O`«∞=Ù ^Õ=`«Å |O^èŒ∞=Ù J=Ü«∞==ÚÅO^Œe U H˘kÌ ÉèÏQÆ"≥∂ <ÕÅ
J=Ù`ÀOk!] g∞^Œ Ѩ_ç =ÙO_»=K«∞Û#∞. =kèOK«∞#ѨC_»∞
''D Jâ◊fi=Ú#‰õΩ QÆà◊ |O^èŒ=Ú HõuÎH˜ JO\˜ <ÕÅáêÖˇ· LO_»=K«∞Û#∞.
L#flk. Ѩ$+¨ì |O^èŒ=Ú L#flk. j~°¬ J^ŒO`«Ü«¸ <ÕʼnõΩ `åHõ‰õΩO_»∞#∞QÍHõ.
|O^èŒ=Ú L#flk. ѨÙK«Ûù |O^èŒ=Ú L#flk. ѨK«ÛQÆ_ç¤H˜ `åHõ‰õΩO_»∞QÍHõ. J^ŒO`«Ü«¸
nx <À\˜ Ü«∞O^Œ∞ QÆ_ç¤ LOK«|_ç#k. ^Õ=`«Å‰õΩ KÕ~°∞#∞QÍHõ.—— (6–8–11)
Ü«∞[=∂xH˜ ^Õ=Ö’Hõ=Ú# D Jâ◊fi=Ú [ <Õ#∞, <å Jaè„áêÜ«∞O ~åÜ«∞x KÀ@
"å\˜#xflO\˜`À ‰õÄ_ç ÅaèOK«∞#∞ QÍHõ.—— áê~î°‰õΩÖË "åiH˜ `ÀzOk "å~°∞
(6–8–8) K≥ѨCHÀ"åe.]
[ JâßfixH˜ J<ÕHõ `åà◊√§ Hõ\˜ì, <À\˜Ö’ ''QÆ∞„~°Ñ¨Ù =∂Oã¨=Ú L_»∞‰õΩ#ѨC_»∞
QÆ_ç¤ ^Œ∂iÛ, ^Õ= Ö’HÍxH˜ ѨOÑ≤™êÎ~°∞ H˘O^Œ~°∞ Jk `«=∞‰õΩ JO^Œ∞#x P`«∞
ѨÙ~ÀÇ≤Ï`«∞Å∞!] ~°`«QÍ K«∂K«∞K«∞<åfl~°∞. H˘O^Œ~°∞ L_»∞‰õΩ
''D Jâ◊fi =∂Oã¨=Ú# DQÆÅ∞ "åe K«∞#fl "åã¨##∞ K«∂z =ÚiÜ«ÚK«∞<åfl~°∞.
LO_»=K«∞Û#∞. =kèOK«∞#ѨÙ_»∞ nx H˘O^Œ~°∞ =∂Oã¨=Ú `≥=∞‡#∞K«∞<åfl~°∞.
~°HõÎ=Ú Hõ@∞ìQ˘Ü«∞º‰õÄ, HõuÎH©, JO\˜ H˘O^Œ~°∞ =∂O㨠aèHõ∆ Ü«∂zOK«∞K«∞<åfl~°∞.
LO_»=K«∞Û#∞. #iH˜# "åx KÕuH© QÀà◊§‰õÄ "å~°O^Œ~°∞ =∂‰õΩ â◊√Éèí=ÚÅ∞ PtO`«∞~°∞
Jk KÕi Ü«ÚO_»=K«∞Û#∞. Jq JxflÜ«¸ QÍHõ.—— (6–9–1)
 Ü«∞Aˆ~fi^ŒO 93
[ P =∂Oã¨O HÀã¨O aK«ÛQÍà◊√§ =™êÎ~°∞. =kèOK«∞ "å~°ÖÏ~å! Jâ◊fiѨ٠J=
JHõ¯_» Jxfl Ѩ#∞Å∂ KÕã≤# "åà◊√§ P Ü«∞==ÚÅ∞ qzÛù#fl=Ú H͉õΩO_»∞#@∞¡
uO_ç HÀã¨O Z^Œ∞~°∞K«∂ã¨∂Î =ÙO>Ë, "åà◊§H˜ KÕÜ«∞O_ç. „Hõ=∂#∞™ê~°=ÚQÆ qâ◊㨺=Ú
H˘O`« Ѩ_Õ™êÎ~°∞. P |Å∞Å`À, Ü«∂QÆO KÕÜ«∞O_ç.—— (6–9–7)
KÕ~ÚOz# Hõ$Ï~°∞Å∞ P <å\˜ Ü«∞[˝ [ ã¨O㨯$`« ÉèÏ+¨`À, ''#~°Hõ_»O—— JO>Ë,
ѨÙ~ÀÇ≤Ï`«∞ÖË<å? gà◊¥§ uO\Ï~å D P =∂@ KåÖÏ Ñ¨q„`«O! Jk =∞$^Œ∞`«fiO!]
=∂O™êÅ∞?] ''Jâ◊fi=Ú nÑ≤Î=O`«=Ú. ^•xx
''=∂Oã¨=Ú L_»∞‰õΩ#ѨÙ_»∞ K«∂K«∞@, =kèOK«∞#ѨÙ_»∞ Ѩ@∞ìH˘#∞"å~°∞ W^ŒÌ~°∞.
=O_ç#^•xx áê„`«=ÚÅO^Œ∞ LOK«∞@, =kèOK«∞"å_»∞ XHõ_»∞.—— (6–9–8)
"å\˜ÃÑ· =¸`«Å∞ ÃÑ@∞ì@, QÆi@Å`À [ Jã¨Å∞ <Õ~åÅ∞, P Ü«∞[=∂xg, P
HõeÑ≤ K«∂K«∞@, =Ú#flQÆ∞#xflÜ«Ú Jâ◊fi ѨÙ~ÀÇ≤Ï`«∞Åg!]
HÍ~°º=ÚÅ∞ JQÆ∞K«∞#flq.—— (6–9–2) ''Jâ◊fi=∂! Ö’Hõ=Ú ^Œ$+≤ìH˜ h=Ù K«OѨ
[ Jâ◊fi HÍ~°º=ÚÅ∞ WOˆHO =Ù<åfl~Ú? |_ç# ^•#=Ù JQÆ∞K«∞<åfl=Ù. "åã¨Î==ÚQÍ
^•x Hõhflà◊√§ HÍi, ^•x „áê}ÏÅ∞ ZѨC_À h‰õΩ =∞~°}=Ú ÖË^Œ∞. h=Ù Ç≤ÏOã≤OѨ
áÈÜ«∂~Ú. "≥Ú`«ÎO Jxfl HÍ~åºÅ∂, ^Õ= |_»∞@ÖË^Œ∞. h=Ù K«Hõ¯x =∂~°æ=Ú#
HÍ~åºÖË. ^Õ=`«Å∞ WKÕÛ ^èŒ#O HÀã¨O!] ^Õ=`«Å‰õΩ KÕ~°∞K«∞<åfl=Ù. JѨC_»∞ h
''QÆ∞„~°=Ú xez# KÀ@∞, QÆ∞„~°=Ú H˘~°‰õΩ ǨÏ~°ºâ◊fi=ÚÅ∞ ~°^äŒ=Ú#‰õΩ ‰õÄ~°Û
LO_ç# KÀ@∞, QÆ∞„~°=Ú#∞ Hõ\˜ì# KÀ@∞, |_»∞#∞. Jâ◊fi ã¨∞O^Œ~åOQÆ∞Å∞ JO^Œ∞
QÆ∞„~°=Ú h~°∞ „`åy# KÀ@∞, QÆ∞„~°=Ú LO^Œ∞~°∞. QÍ_ç^Œ |~°∞=Ù "≥∂ã≤# h‰õΩ
QÆ_ç¤"Õ∞ã≤# KÀ@∞, W=xflÜ«Ú ^Õ=`«Å‰õΩ k"åºâ◊fi„áêÑ≤Î HõÅ∞QÆ∞#∞.—— (6–9–10)
JiÊ`«=Ú JQÆ∞#∞QÍHõ.—— (6–9–3) [ ^Õ=Ö’HÍxH˜ áÈÜÕ∞ JâßfixH˜, QÆ∞„~åÅ
[ WѨC_»∞ `≥Å∞™ÈÎOk, ''^Õ=`«Å∞—— J<Õ ~°^èŒO Z^Œ∞~˘ã¨∞ÎOk! P ~°^èŒOÖ’, ã¨∞O^Œ
"åà◊√§ ''Ñ≤âßKåÅ∞——!] ~åOQÆ∞Öˇ·# P_» QÆ∞„~åÅ∞ =ÙO\Ï~Ú!
''Jâ◊fi=∂! Jyfl h‰õΩ á⁄QÆÉÏ~°hÜ«∞ Éèí∂Ö’HõOÖ’ |~°∞=ÙÅ∞ "≥∂ã≤ ÉÏ^èŒÅ∞ Ѩ_»¤
‰õΩO_»∞#∞QÍHõ. K«Ñ¨C_»∞ HÍHõ L_»Hõ h‰õΩ ã¨fi~°æ„áêÑ≤Î! – WÖÏO\˜ Hõq`åfiÅ∞
hÜ«Ú#∞QÍHõ. h=Ù ã¨∞"åã¨#Å∞ z=Ú‡K«∞ q∞_çH˜# Hõq ZO`« hK«∞_≥· =ÙO_®e! D
K«=ÙÅ∂iO`«∞K«∂ L_»∞‰õΩ^Œ∞=ÙQÍHõ!—— Hõq`åfiefl WѨÊ\˜H© <≥uÎ# ÃÑ@∞ì‰õΩ<Õ
(6–9–4) ѨO_ç`«∞Å∞ ZÖÏO\˜"åà◊√§? |e Ѩ_ç#
[ D Hõq`åfiÅ∞ ~åã≤# "åà◊§H˜ Q˘Ñ¨Ê [O`«∞=ÙH˜ â◊$OQÍ~°O!]
~°∞+¨µÅ∞QÍ ¿Ñ~°∞! D <å\˜ ѨO_ç`«∞Öˇ·<å, ''(^Õ=Ö’Hõ=Ú#‰õΩ áÈ=Ù) Jâ◊fi=Ú
D Hõq`åfiʼnõΩ =Ú‰õΩ¯Å g∞^Œ "Õàı§ã¨∞ =∂‰õΩ =∞Oz QÀ=ÙÅ#∞, HõÖϺ}Hõ~°
HÀ=_»O ÖË^Œ∞. P |Å∞Å∞ gà◊§H˜ Jâ◊fi=ÚÅ#∞, Ѩل`«∞Å#∞, Ö’Hõ=Ú#∞
qO^Œ∞Å∞QÍ =Ù<åfl~Ú.] áÈ+≤OK«QÆÅQÆ∞ ^èŒ#=Ú#∞ HõÅ∞QÆKÕÜ«Ú#∞
''Jâ◊fi=Ú#‰õΩ QÆÅ =ÚѨÊk <åÅ∞QÆ∞ QÍHõ! ǨÏq ~°∂Ѩ=∞QÆ∞ D Jâ◊fi=Ú =∂‰õΩ
Z=ÚHõÅ#∞ HõuÎ ÉÏQÆ∞QÍ `å‰õΩ#∞QÍHõ. H∆Í„`«=Ú#∞ HõeyOK«∞#∞QÍHõ! Jku
94 "Õ^•Å∞
=∞=Ú‡ x~°Ñ¨~å^èŒ∞Å#∞ KÕÜ«Ú#∞QÍHõ!—— <å~°∞.—— (7–15–10)
(6–9–11) [ D „uK«„Hõ "åǨÏ<åÅ Hõq`åfiefl
[''JѨ~å^èŒO—— J<Õ =∂@ Ziy# K«∂ã≤, ''P <å_»∞ P\’Å∞ uiQÍ~Ú——
"≥ÚǨÖÏ D |Å∞Å qO^Œ∞Å Hõ=ÙÅ JO\Ï~°∞ D <å\˜ Éèí‰õΩÎÅ∞!]
"≥ÚǨÅ∞?] ''qâßÅ ~À^Œã‘! ^èŒ#=Ú#∞, H©iÎx Hõe
''<Õ_»∞ ã¨HõÅ =∞~°∞`«∞ÎÅ∞, ã¨HõÅ ^Õ= yOK«O_ç. ^•º"å Ѩ$^äŒ∞fiÖÏ~å! =∞=Ú‡
`«Å∞ =∞=Ú‡ ~°H˜∆O`«∞~°∞QÍHõ.—— (7–11–2) Jkè‰õΩÅ#∞ KÕÜ«∞O_ç. JO^Œ∞Hõx q∞=Ú‡
[ D Ü«∂QÍÅ∞ #_ç¿Ñ "å_»∞, [O`«∞ ã¨∞ÎuOK«∞K«∞<åfl=Ú. Ѷ¨Å=ÚÅ <åtOz
|Å∞Å∞ QÍHõ, |e Ѩ_ç`Õ, "å_Õ ã¨fi~åæxH˜ =∞~°Å =∞~°Å Ü«∞lOK«∞K«∞<åfl=Ú.——
áÈ`å_»∞. JHõ¯_» Jhfl ^˘~°∞‰õΩ`å~Ú. P (7–15–18)
#=∞‡HõO ÖË^•? JâßfixH˜ ^˘iH˜#>Ëì, P_» [ JÖψQ Ü«∞lOK«_»O ^•fi~å Ü«∂zã¨∂Î
ã¨∞O^Œ~åOQÆ∞Å∞ ^˘~°∞‰õΩ`å~°∞. "≥∞_»x U_»=O_ç! Ѩ$käfih, ~À^Œã≤h, ^èŒ#O HÀã¨O
#=Ùfi`«∂ #iH˜OK«∞HÀO_ç!] Ü«∂zã¨∂Î ‰õÄ~°∞Û<Õ =¸~°ö "≥ÚǨÅH˜
''ã¨∞Hõ$`« Ö’Hõ=Ú, =~°∞ã¨Ö’ Éèí∂q∞ Ü«∂K«<å – U_»∞¿Ñ ZѨC_»∂ „áêѨÎO!]
#∞O_ç =¸_»=k. ã¨fi~°æ=Ú ÃÑ·# L#flk.
^Œ∞óY~°Ç≤Ï `«=Ú. ~°∞ufiAÖÏ~å! =∞#=Ú Hõ$+¨‚ Ü«∞Aˆ~fi^ŒO WOHÍ Ñ¨ÓiÎ HÍÖË^Œ∞.
P Ö’Hõ=Ú#‰õΩ KÕ~°^ŒÅz<å=Ú Hõ^•? nx `«~åfi`« â◊√Hõ¡ Ü«∞Aˆ~fi^ŒO QÆOѨ ‰õÄ_®
=∞#=Ú ÉèÏ~°ºÅ`À#∞, Ѩل`«∞Å`À#∞, =ÙOk. JO^Œ∞Ö’, Ü«∞*Ï˝Å∞ WOHÍ
^èŒ#=ÚÅ`À#∞ ‰õÄ_ç# "å~°Å"≥∞ÿ, P =ÙO\Ï~Ú Jx "Õˆ~ "庙êÖ’¡ K«k"å#∞.
Ö’Hõ=Ú#‰õΩ "≥à◊√§^Œ=Ú.—— (7–13–7) WOHÍ WOHÍ ã¨Ç≤ÏOK«_»O ™ê^茺O HÍ^Œ∞. P
[ J=Ù#∞, "≥à◊§O_ç! "≥O@<Õ |Å∞Å∞ |Å∞Åxfl\˜h áê~î°‰õΩÅ =ÚO^Œ∞ ÃÑ@ì_»O
"Õ~ÚOK«∞‰õΩx "≥à◊§O_ç!] JO>Ë, "åà◊§x "Õ^•Å‰õΩ |Å∞e=fi_»"Õ∞!
''Jtfi#∞Å `«e¡ ã¨∂~°ºÑ¨ufl. P"≥∞#∞ J~Ú<å, â◊√Hõ¡ Ü«∞Aˆ~fi^ŒOÖ’ UO
ã¨^•ƒù= ™ê÷#=Ú#‰õΩ KÕ~°∞Û@‰õΩ Jtfi#∞Å∞ ™⁄QÆã¨∞Å∞<åflÜ≥∂, Jq ‰õÄ_® H˘OK≥O
`«=∞ „uK«„Hõ "åǨÏ#=Ú fã≤H˘x "≥o§ K«∂¿ã¿ãÎ ã¨iáÈ`«∞Ok.
â◊√Hõ¡ Ü«∞Aˆ~fi^ŒO #∞Oz H˘xfl ™⁄QÆã¨∞Å∞
J^蕺ܫ∞O – 4 13. ''(=¸„`« qã¨~°˚# KÕÜ«Ú#ѨÙ_»∞
11. ''Éèí∂QÆ~°ƒù=Ú# ^•z# – q`«Î#=Ú Hõ$+¨‚ =∞$QÆѨ٠H˘=Ú‡`À <ÕÅ#∞ „`«qfi
K«e¡# – yO[ "≥ÚÅÔHuÎ ÃÑ~°∞QÆ∞@‰õΩ "Õ_ç – Ü«∞[=∂x, =∞\˜ìɡ_»¤ KÕu`À fã≤H˘x)
Jyfl – J=ã¨~°=Ú. JO^Œ∞=Å# Jyfl [ =¸„`« qã¨~°˚# `«~åfi`« P =∞\˜ì ɡ_»¤`À
„áê~°÷#.—— – [ "Õ_ç J=ã¨~°O J~Ú`Õ, ^•xH˜ `«_çx J^ŒÌ_®xH˜?] ''Ö’+¨ì=∂! <Õ#∞
^Œ}Ï‚ÖˇO^Œ∞‰õΩ? W@∞=O\˜ 10, 12 Hõq =¸„`«=Ú qã¨i˚OK«∞K«∞<åfl#∞. ã¨O`å<À
`«Ö’¡ „ѨHõ$u Hõ#Ѩ_»=K«∞Û. Wq ‰õÄ_® `åÊ^ŒHõ g~°º=Ú#∞ HÍ^Œ∞.—— [ Hõq, HõÅO
=∞O„`åÖË.] Ѩ\Ïì_»∞. WHõ J^Õ!]
 Ü«∞Aˆ~fi^ŒO 95
20. ''QÀ=Ó! x#∞fl WzÛ ™È=∞=Ú#∞ #=∞™ê¯~°=Ú.—— [ W`«~°∞Å ã¨OѨ^ŒÅ∞
H˘#=Åã≤ L#flk. JO^Œ∞‰õΩ U KÀ\˜H˜ JѨǨÏiOKÕ "å_çH˜ ‰õÄ_® #=∞™ê¯~°O!]
áÈ=Ù@ÔH·##∞ h =∞u J#∞=∞uOK« 26. ''¿ã#ʼnõΩ ã¨=∞ã¨∞ûÅ∞. ¿ã<å
=Öˇ#∞.—— [ QÀ=Ù =∞u, J#∞=∞uOK«Hõ Ѩ`«∞ʼnõΩ #=∞ã¨∞ûÅ∞. ~°^ä•~°∂_è»∞ʼnõΩ
áÈ`Õ? ^•xfl J=∞‡_»O =∂<Õ™êÎ_®?] #=∞ã¨∞ûÅ∞. ~°^äŒ Ç‘Ï#∞ʼnõΩ #=∞ã¨∞ûÅ∞.
21. ''(™È=∞=Ú#∞ H˘#∞@‰õΩ P=Ù#∞ ~°^äŒ Jkèëêª`«Å‰õΩ #=∞ã¨∞ûÅ∞. ~°^äŒÑ¨Ù
L`«Î~° kâ◊‰õΩ ™êQÆ#OѨÙK«∞) QÀ=∂`å! h=Ù Jâ◊fiKåʼnõΩʼnõΩ #=∞ã¨∞ûÅ∞. =∞Ǩ g~°∞
=ã¨∞ã¨O|Okèq. |$ǨÏã¨Êu x#∞fl ã¨∞YOQÍ Å‰õΩ #=∞ã¨∞ûÅ∞. g~° Ѩل`«∞ʼnõΩ #=∞
LOK«∞#∞QÍ`«.—— [ ZHõ¯_®? ^Õ=`«Å ^ŒyæiH˜ ã¨∞ûÅ∞.—— [ ~°^ä•Å∞ ÖËx"åiH©, =Ù#fl"åiH©,
ѨOÑ≤, JHõ¯_® ã¨∞YO?] JO^ŒiH© #=∞ã¨∞ûÅ∞!]
J^蕺ܫ∞O – 8 27. ''=„_»OQÆ∞ʼnõΩ #"≥∂"åHõ=ÚÅ∞.
~°^äŒ =ÚÅ∞ KÕÜ«Ú"åiH˜ #"≥∂"åHõ=ÚÅ∞.
[8 = J^蕺ܫ∞OÖ’ 54 =, 55 = ‰õΩ=∞‡~°∞ʼnõΩ #"≥∂"åHõ=ÚÅ∞. Hõ=∞‡~°∞
=∞O„`åÅ H˜O^Œ =Ù#fl `å`«Ê~åºÅ∞ H˘xfl:] ʼnõΩ #"≥∂"åHõ=ÚÅ∞. xëê^Œ∞ʼnõΩ #"≥∂
2. '' 'WѨC_»∞ <Õ#∞ ™È=∞ ~°ã¨=Ú# "åHõ=ÚÅ∞. "åº^èŒ∞ʼnõΩ #"≥∂"åHõ=ÚÅ∞.
Ü«∞[˝O KÕÜ«ÚK«∞<åfl#∞— Jx Ü«∞[=∂x "Õ@‰õΩHõ¯Å‰õΩ #"≥∂"åHõ=ÚÅ∞. "Õ@
J#flѨC_»∞ J`«_»∞ '„Ѩ*ÏѨu— JQÆ∞#∞.—— ‰õΩHõ¯Å Ü«∞[=∂#∞ʼnõΩ #"≥∂"åHõ
[ JO>Ë, ''„|Ǩχ—— J<Õ"å_»∞ W`«QÍ_Õ<å?
=ÚÅ∞.—— [ PǨ! KåH˜sÅ "å~°O^ŒiH©
`≥eã≤Ok.]
#"≥∂"åHõ=ÚÅ∞! P #"≥∂"åHõ=ÚÖË
4. ''^•#=ÚKÕÜ«Ú ™È=∞=Ú, 'ã¨O`«— "åà◊§‰õΩ K≥e¡OѨÙÅ∞!]
JQÆ∞#∞.—— 28. ''‰õΩHõ¯Å‰õΩ #=∞™ê¯~°=Ú.
6. ''QÀ=Ù#∞ WzÛ Ys^Œ∞ KÕã≤# ‰õΩHõ¯Å ™êfi=ÚÅQÆ∞ H˜~å`å^Œ∞ʼnõΩ #=∞
™È=∞=Ú 'ѨÓ+¨— J#|_»∞#∞.—— ™ê¯~°=Ú.—— [ H˜~å`å^Œ∞Å`À U"À ÉË~åÅ∞
7. ''H˘#∞@‰õΩ ZuÎ# ™È=∞=Ú, 'WO„^Œ =Ù<åfl~Ú D ѨÙ~ÀÇ≤Ï`«∞ÅH˜.]
=∞~°∞`ü— JQÆ∞#∞.——
8. ''„HõÜ«∞=Ú KÕÜ«∞|_»∞K«∞#fl J^蕺ܫ∞O – 18
™È=∞=Ú, 'Jã¨∞~°=Ú— JQÆ∞#∞.—— [ ÉË~åÅ∞ 11. ''Ü«∞[˝O =Å# =∂‰õΩ „áêѨÎ
[iˆQ@ѨC_»∞, P =ã¨∞Î=Ù ''Jã¨∞~°=Ú.——] ^èŒ#=Ú HõÅ∞QÆ∞#∞ QÍ`«. „áêѨÎ=º ^èŒ#=Ú
9. ''Ys^Œ∞KÕã≤# ™È=∞=Ú 'q∞„`«— HõÅ∞QÆ∞#∞ QÍ`«.—— [ Ü«∞[˝=Ú =Å#
JQÆ∞#∞.—— [ ÉË~°O #zÛ ^˘iH˜`Õ, Jk [O`«∞=ÙÅ∞ Ç≤ÏO㨠Ѩ_»∞#∞QÍHõ!]
''q∞„`«=Ú.——] J^蕺ܫ∞O – 19
J^蕺ܫ∞O – 16 76. ''ѨÙ~°∞+¨µx eOQÆ=Ú Ü≥∂x
22. ''`«ÅáêQÆÅ"åi, H˘O_»ÅO^Œ∞ Ü«∞O^Œ∞ „Ѩ"ÕtOK«∞#ѨÙ_»∞, Jk JK«Û@
u~°∞QÆ∞ "åi, ˆH∆„`« QÆ$Ǩ^Œ∞Å∞ JѨǨÏiOK«∞ g~°º=Ú q_»∞K«∞#∞. J@∞¡ HÍ#ѨÙ_»∞ Jk
"åi „ѨÉèí∞=Ù J~Ú# ~°∞„^Œ∞#‰õΩ =¸„`«=Ú q_»∞K«∞#∞.—— [ gà◊√§,
96 "Õ^•Å∞
=∂#=ÙÅ∞ HÍ~°∞! D hK«∞ʼnõΩ ã¨Ô~·# ¿Ñ~°∞ QÆ~°ƒù=Ú HõeyOK«∞=Ú.——
U^≥·<å PÖ’zOK«O_ç!] [ "Õ^Œ=ÚÅ∞ ZO`≥O`« Ѩq„`«=ÚÖ’
WOHÍ K«∂™êÎ~å?]
J^蕺ܫ∞O – 23 20. ''Jâ◊fi=∂! (Jâ◊fi tâ◊fl =ÚѨ¿ãÎ
15. ''Jâ◊fi"Õ∞^è•â◊fi=∂! h=Ù ã¨fiK«ÛùO ‰õΩ~°∞`Õ, Jâ◊fi tâ◊fl=Ú#∞ Ü≥∂x Ü«∞O^Œ∞OK«∞
^Œ=ÚQÍ ^Õ=`«Å#∞ Ü«∞lOѨÙ=Ú.—— H˘#∞#∞) <Õ#∞ ˆ~`«=Ú ^èŒiOK«∞^•##∞.
[ Ü«∞[˝=ÚÖ’ SHõº"≥∞ÿ á⁄=Ú‡! h TÑ≤i, <åÖ’ ˆ~`«=Ú#∞ KÕ~°∞Û=Ú.——
QÍeÖ’H˜! h Hõhfl~°∞ Éèí∂q∞Ö’H˜! h â◊s~°O 21. ''Ü«∞[=∂x Jâ◊fi=Ú`À J#∞
JO`å =∂ â◊s~åÅÖ’H˜! h ^Œ∞óYO, =∂ K«∞<åfl_»∞: ¿ãK«Hõ Jâ◊fi=∂! ÖËÑ≤# HÍà◊¡`À D
P#O^ŒO!] Jâ◊fi =∞Ç≤Ï+≤ Ü≥∂x Ü«∞O^Œ∞ h eOQÆ
16. ''Jâ◊fi=∂! "Õ∞=Ú x#∞fl =kèO =Ú#∞ LOz "≥#∞Hõ‰õΩ =ÚO^Œ∞‰õΩ Hõk
K«∞@ h‰õΩ =∞~°}=Ú HÍ^Œ∞, #+¨ì=Ú eOK«∞=Ú. JkÜÕ∞ ¢ã‘ÎʼnõΩ r=#
HÍ^Œ∞. WHõ h=Ù ^Õ=Ü«∂# =∂~°æ=Ú# Éè’[#=ÚÅQÆ∞#∞. Ü«∞ó ¢ã‘Î}Ïñ r=
^Õ=`«Å#∞ KÕ~°∞‰õΩO^Œ∞=Ù. JK«@ ѨÙ}º Éè’[#ó—— [ Uq∞\˜k? =∂#= ¢ã‘ÎH©, =∞QÆ
=O`«∞Å∞ LO^Œ∞~°∞. "å~°∞ x#∞fl KÕ~°∞Û QÆ∞„~åxH©, ã¨O|O^èŒ=∂! D ~å`«QÍà◊√§
H˘#∞#∞.—— [ ѨÙ~ÀÇ≤Ï`«∞ÖÏ~å! Ü«∞[˝=Ú =∞#∞+¨µÖÏ! =∞i Z=~°∞?]
KÕ~ÚOKÕ Ü«∞[=∂h! P ^Õ=`«Å =∂~°æ 22. (J^èŒfi~°∞º JOQÆ∞àϺ Ü≥∂x
=Ú#, ѨÙ}º=O`«∞Öˇ·# ^Õ=`«Å K≥O`«‰õΩ „Ѩ^Œ~°≈<åflǨÏ. J^èŒfi~°∞º_»∞, Hõ#º Ü≥∂xx
g∞~°O^Œ~°∂ "≥à◊§O_ç! "Õ∞=Ú Ñ¨â◊√=ÙÅO. „"ÕÅ∞KÕ K«∂Ñ≤ J#∞K«∞<åfl_»∞.) ''D Ü≥∂x,
WHõ¯_» QÆ_ç¤ "Õ∞ã¨∂Î QÆ_»∞ѨÙ`åO. g∞~°∞ 'PǨÏÅQ∑— Jx â◊|Ì=Ú KÕÜ«ÚK«∞ ÔQO`«∞
áÈ~Ú JHõ¯_» J=∞$`«O `åQÆO_ç!] ѨH˜∆Ü«∂? ÉèíQÆ=Ú#∞ tâ◊fl=Ú H˘\˜ì#ѨÙ_»∞,
18. ''JO|, JOaHõ, JOÉÏeHõÖÏ~å! Ü≥∂x JOQÆ=Ú#∞ q∞Oy #@¡x
U ѨÙ~°∞+¨µ_»∞#∞ ##∞fl `«fi~°QÍ Jâ◊fi=Ú Ñ≤OK«∞#∞.——
=^ŒÌ‰õΩ KÕ~°Û‰õΩ<åfl_»∞. <Õ#∞ PÅ㨺"≥∞ÿ#O 23. (Hõ#º J^èŒfi~°∞º#‰õΩ WzÛ#
^Œ∞# D ^Œ∞+¨ì Jâ◊fi=Ú, HÍOÑ‘Å ^Õâ◊Ѩ٠ã¨=∂^è•#=Ú:–)
ã¨∞Éèí„kHõÜ«∞#∞ ^•xx ÃÑ@∞ìH˘x Ѩ_»∞ ''h‰õΩ =ÚO^Œ∞ 'PǨÏÅQ∑— J#∞K«∞
‰õΩ#flk.—— [ Uq∞\˜k? ã¨∞Éèí„kHõ, áê‰õΩ K«∞#fl ѨH˜∆ Uk? Wk h <À\˜ =Öˇ
¢ã‘ÎÜÕ∞<å?] U^À K≥ѨCK«∞#fl@∞¡#flk. J^èŒfi~°∞ºÖÏ~å!
19. ''(Ѩ`«∞flÅ∞ Jâ◊fi=Ú#∞ KÕi WHõ =∂\Ï¡_»HõO_ç.——
`˘q∞‡k „Ѩ^ŒH˜∆}Å∞ KÕÜ«Ú^Œ∞~°∞) [ XHõ 24. ''„|Ǩχ, =∞Ç≤Ï+≤`À J#∞
¢ã‘Î, WÖÏ K≥Ѩ٠`ÀOk!] ''=ã¨∞~°∂Ѩ K«∞<åfl_»∞: =∞Ç≤Ï+‘! h `«e¡^ŒO„_»∞Å∞
Jâ◊fi=∂! h"Õ =∂ Ѩuq. (Jâ◊fi=∞Ç≤Ï+≤ =∞OK«=Ú g∞^Œ LO^Œ∞~°∞. JѨC_»∞ h
Jâ◊fi=Ú =^ŒÌ Ѩ_»∞H˘#∞#∞) QÆ~°ƒù =Ú#∞ `«O„_ç ¿ãflǨÏ=Ú KÕÜ«Ú^Œ∞#∞, Jx
HõeyOK«∞ h `Õ[=Ú#∞ QÆ∞Ol <å Ü≥∂x Ñ≤_çH˜e`À tâ◊fl=Ú#∞ Ѩ\˜ì ÉèíQÆ=Ú Ö’xH˜
Ü«∞O^Œ∞OK«∞H˘#∞K«∞<åfl#∞. h=Ù <å‰õΩ „`ÀÜ«Ú#∞.——
 Ü«∞Aˆ~fi^ŒO 97
25. ''=∞Ç≤Ï+≤ J#∞K«∞#flk: „|Ǩ‡! h <åi Ü«∞xÑ≤OK«∞H˘#∞#∞.——
`«e¡^ŒO„_»∞Å∞ ‰õÄ_® =∞OK«=Ú g∞^Œ ~°u 30. ''(Hõ∆`åÎáêÖÏQÆb=∞ǨÏ) Ô~·`«∞
„H©_»... h <À~°∞ =∞ˆ~^À K≥ѨÊ#∞#flk. JkèHõ á⁄Å=Ú# lOHõ ^Œ∂i á⁄Å=Ú "Õ∞Ü«Ú
„Ѩã¨OQÆ=Ú =∂#∞=Ú. ''=∂`«fiO =^À #ѨC_»∞ Ô~·`«∞, Ѩâ◊√=٠ѨO@ ux |eã≤#k
|Ǩ J#∞H˘#_»∞. ѨO@ áÈ~Ú#O^Œ∞‰õΩ ^Œ∞ódO
26. '' (L^•æ`«, "å"å`«#∞ QÆ∂iÛ) K«∞#∞. J>Ë¡, â◊¥„^Œ =x`« ^èŒx‰õΩx
|~°∞=ÙÅ∞ "≥∂ã≤ JÅã≤# "åxx ÖËÑ≤#@∞¡ LOѨÙ_»∞ Hõ`≥Î J~Ú#ѨÙ_»∞, ^•x Éèí~°Î,
– D "å"å`«#∞ ÃÑ·H˜ ÖËѨÙ=Ú. JO^Œ∞ ^èŒ#=Ú =K«∞Û#x ã¨O`«ã≤OK«_»∞. `«#
=Å#, Ü≥∂x =∞^茺ÉèÏQÆ=Ú, K«e QÍeH˜ ÉèÏ~°º =ºaèKåi}˜ J~Ú#O^Œ∞‰õΩ ^Œ∞ódO
^è•#º=Ú `«∂~åÊ~° |@∞ì Ô~·`«∞ =Öˇ K«∞#∞.—— [ P <åÅ∞QÆ∞ ã¨O㨯$`« Ѩ^•Ö’¡ D
qHõã≤OK«∞#∞.—— J~åúÅ∞ =Ù<åflÜ«∂? ''â◊¥„^Œ—— J<Õ =∂@
27. '' ("å"å`« L^•æ`«#∞ QÆ∂iÛ) |~°∞ =ÙO^•?]
=ÙÅ∞ "≥∂ã≤ JÅã≤# "åxx ÖËÑ≤ xeÑ≤ 36. ''Jâ◊fi=∂! ~å[Ѩ`«∞flÅ∞, J#º
#@∞¡, D L^•æ`«#∞ ÖËÑ≤ xÅɡ@ìO_ç. â◊√Éèí ÅHõ∆} =∞Ç≤Ïà◊Å∞, h ~À=∞=ÚÅ∞
W`«x =∞^茺 eOQÆÉèÏQÆ=Ú K«eQÍeH˜ Ñ‘‰õΩ^Œ∞~°∞ QÍ`«. ^Õ= Ѩ`«∞flÅ∞, kâ◊Å∞,
^è•#º=Ú `«∂~åÊ~°|@∞ì Ô~·`«∞ =Öˇ =_»‰õΩ x#∞fl ã¨∂^Œ∞ÅKÕ ã¨O㨯iO`«∞~°∞ QÍ`«.——
K«∞#flk.—— (''"å"å`å^ÕÇ¨Ï =∞^茺O Wu [ |e Ѩ_ç =∞~°}˜Oz# Jâ◊fiO â◊s~°O g∞^Œ
=∞Ç‘Ï^èŒ~°ó—— "å"å`«=Ú J#QÍ, ^ÕÇ¨Ï =∞^茺 P Q“~°"åÅ∞ [~°∞QÆ∞`åÜ«∞x Hõq
=∞x =∞Ç‘Ï^èŒ~° "åºYº) [ ѨO_ç`«∞ÅO =i‚ã¨∞Î<åfl_»∞.]
^Œ~°∂ Hõeã≤, ~À`« "åQÆ∞à◊§H˜ Q˘Ñ¨Ê Q˘Ñ¨Ê 37. ''"≥O_ç, |OQÍ~°=Ú, ~åy
Hõq`å J~åúÅ∞ HõxÃÑ\Ïì~°∞. D "Õ^•xH˜ ã¨∂^Œ∞Å Hõ@ìÅ∞ Jâ◊fi=Ú Ü≥ÚHõ¯ â◊s
`«y# ¿Ñ~°∞ ÃÑ\ÏìÅO>Ë, ''J^è•fi#fl "Õ^ŒO—— ~°=Ú#∞ KèÕkOK«∞K«∞, Jâ◊fi â◊s~°=Ú`À
J<åe. D Hõ=ÙÅ <Àà◊√§ ѨÙzÛáÈÜ«∂~Ú. ã¨OQÆ`«∞Å∞ JQÆ∞^Œ∞~°∞ QÍ`«. "ÕQÆ=O`«=∞QÆ∞
W^ŒO`å ''Q˘Ñ¨Ê â◊$OQÍ~°O—— Jx J#∞"å^Œ Jâ◊fiѨ٠K«~°‡=Ú#∞ KèÕkOK«∞K«∞ ã¨∂^Œ∞Å∞
Hõ~°ÎÅ á⁄QÆ_»ÎÅ∞!] ã¨O㨯iOK«∞#∞ QÍ`«.——
28. ''(Ǩϟ`«, 'Ѩi=$Hõ∆—#∞ QÆ∂iÛ) z#fl
Ü≥∂x QÆÅ ^•x ÉèíQÆ=Ú#, z#fl eOQÆ=Ú 39. ''Jâ◊fi=∂! Z=_»∞ x#∞fl #~°∞
^Œ∂i#ѨÙ_»∞, JO_» HÀâ◊=Ú ^•x Ü≥∂xÃÑ·, ‰õΩ#∞? Z=_»∞ h `ÀÅ∞ =Å∞K«∞#∞?
h\˜Ö’x QÀ=Ù áê^Œ=Ú =^ŒÌ KÕѨÅ=Öˇ Z=_»∞ h J=Ü«∞==ÚÅ#∞ HÀÜ«Ú#∞?
Hõ^ŒÖÏ_»∞ K«∞O_»∞#∞.—— q^•fiOã¨∞_Õ gx #xflO\˜x KÕÜ«Ú#∞.
29. ''(Ѩi=$Hõ∆, Ǩϟ`«#∞ QÆ∂iÛ) ^Õ= =∞~˘Hõ_»∞ HÍ_»∞.—— [ Jâ◊fi=∂! JO`« Q˘Ñ¨Ê
`«Å∞, âı¡+¨‡=Ú „ã¨qOK«∞ eOQÆ=Ú#∞ "å_»∞ #~°∞‰õΩ`å_»∞ x#∞fl! Jk ZO`« Q˘Ñ¨Ê
|Å=ÚQÍ Ü≥∂x Ü«∞O^Œ∞ „Ѩ"Õâ◊ÃÑ\˜ì h‰õΩ!]
#ѨÙ_»∞, ¢ã‘Î ã¨~åfiOQÆ=ÚÅO^Œ∞ – (Wk ''Jâ◊fi "Õ∞^èŒO—— =~°‚# ZÖÏ =ÙO@∞O^À
HõO\˜`À K«∂z# ã¨`«º=Ú =O\˜k) L~°∞ K«∂_»O_ç!
98 "Õ^•Å∞
J^蕺ܫ∞O – 24 =¸_»∞ Q˘_»∞¤ P=ÙÅ∞ ^•º"åѨ$näfi ^Õ=
1. (Jâ◊fi"Õ∞^èŒ=Ú# W~°∞=k Ü≥ÚHõ¯ `åHõ=ÚÅ∞.——
Ü«¸Ñ¨=ÚÅ∞O_»∞#∞. =∞^茺 Ü«¸Ñ¨ 15. ''=~°∞} „ѨѶ¨∂㨠Ѩ~°fiѨ٠Ѩk¿ÇÏ#∞
=Ú#∞ 'Jy+¨ª=Ú— JO^Œ∞~°∞. ^•xH˜ Ѩk Ѩâ◊√=ÙÅ∞ K≥ѨÊ|_ç#q. =¸_»∞ Hõ~°fi~° Ѩâ◊√
¿ÇÏ_»∞ Ѩâ◊√=ÙÅ∞ Hõ@ì|_»∞#∞.) [ W^ŒO`å =ÙÅ∞, WO„^•yfl ^Õ=`åHõ=ÚÅ∞. =¸_»∞
=∞O„`åÅ`À! H©~°Î#Å`À!] Hõ$+¨‚ =~°‚ Ѩâ◊√=ÙÅ∞, =~°∞} ^Õ=`åHõ=ÚÅ∞.
Jâ◊fi=¸, H˘=Ú‡Å∞ ÖËx "Õ∞HÍ, QÀ=Ó, =¸_»∞ Kå~°Å Ѩâ◊√=ÙÅ∞, =∞~°∞^ÕÌ=
Wq „Ѩ*ÏѨuH˜ ã¨O|OkèOz# Ѩâ◊√=ÙÅ∞. `åHõ=ÚÅ∞. =¸_»∞ H˘=Ú‡Å∞ ÖËx
"åxx =∞^茺 Ü«¸Ñ¨=Ú#‰õΩ Hõ@∞ì Ѩâ◊√=ÙÅ∞, „Ѩ*ÏѨu ^Õ=`åHõ=ÚÅ∞.——
K«∞<åfl#∞. #Å∞Ѩ٠Q˘O`«∞ "Õ∞Hõ Jyfl 16. '' (J^äŒ ™êHõ"Õ∞^èŒ Ñ¨â◊=ó) `˘e
ã¨O|O^èŒ=Ú. ^•xx Jâ◊fiѨ٠=ÚY=Ú =^ŒÌ K«∂Å∞ =¸_»∞ Ѩâ◊√=ÙÅ#∞, ¿ã<å"å<£
Hõ@∞ìK«∞<åfl#∞. (`≥Å∞ѨÙ) "Õ∞Hõ, ã¨~°ã¨fiu Jyfl H˘~°‰õΩ =kèOK«=Öˇ#∞. "å`«º Ѩâ◊√=Ù
ã¨O|Okè. ^•xx =ÚO^Œ∞ Hõ@∞ìK«∞<åfl#∞. Å#∞ =¸_çO\˜x ™êO`«Ñ¨# =∞~°∞`«∞ÎÅ
`≥Å∞ѨÙ, #Å∞Ѩ٠"Õ∞HõÅ∞ Jtfi#∞Å H˘~°‰õΩ, =¸_»∞ JѨC_Õ Ñ¨Ù\˜ì# Ѩâ◊√=ÙÅ#∞
ã¨O|Okè#∞Å∞. "åxx ǨÏ#∞=ÙÅ „H˜O^Œ QÆ$ǨÏ"Õ∞kè =∞~°∞`«∞ÎÅ H˘~°‰õΩ, =¸_»∞
Hõ@∞ìK«∞<åfl#∞. ™È=∞, ѨÓ+¨Å‰õΩ ã¨O|OkèO ã¨OHõeÊ`« Ѩâ◊√=ÙÅ#∞ „H©_ç =∞~°∞`«∞ÎÅ
z# "Õ∞Hõ#∞ Jâ◊fiѨ٠<åaè =^ŒÌ Hõ@∞ì H˘~°‰õΩ, q_ç Ѩâ◊√=ÙÅ#∞ ã¨Î="å<£
K«∞<åfl#∞. ã¨∂~°º, Ü«∞=ÚʼnõΩ ã¨O|OkèO =∞~°∞`«∞ÎÅ H˘~°‰õΩ, =kèOK«=Öˇ#∞.——
z# #Å∞ѨÙ, `≥Å∞Ѩ٠Ѩâ◊√=ÙÅ#∞, QÆ∞„~°Ñ¨Ù 17. ''Ѩ^≥úxq∞^Œ= Ü«¸Ñ¨Ñ¨Ù =∞Ǩ
‰õΩ_ç Z_»=∞ „ѨHõ¯Å Hõ@∞ìK«∞<åfl#∞. `«fi+¨ì ǨÏq Ü«∞#∞ Ѩk¿ÇÏ#∞ Ѩâ◊√=ÙÅ∞ K≥ѨÊ|_ç
Ü≥ÚHõ¯ Ô~O_»∞ Ѩâ◊√=ÙÅ#∞ QÆ∞„~°Ñ¨Ù "≥#∞Hõ #q. ѨO^˘q∞‡^Œ= Ü«¸Ñ¨=Ú#‰õΩ =¸_»∞
HÍà◊§‰õΩ XH˘¯Hõ¯\˜ K˘Ñ¨C# Hõ@∞ìK«∞<åfl#∞. ‰õΩ~°fi~° =~°‚Å∞ WO„^•QÆ∞flÅ H˘~°‰õΩ#∞,
"åÜ«Ú ã¨O|Okè Ѩâ◊√=Ù#∞ QÆ∞„~°Ñ¨Ù `ÀHõ‰õΩ =¸_»∞ ÃÑ^ŒÌ H˘=Ú‡Åq =∞¿ÇÏO„^Œ ^Õ=`«
Hõ@∞ìK«∞<åfl#∞. ã¨∞Hõ~°‡ WO„^Œ∞x H˘~°‰õΩ H˘~°‰õΩ#∞, J<ÕHõ =~°‚ Ѩâ◊√=ÙÅ∞ qâ◊fi Hõ~°‡
Hõ_»∞ѨÙ`À#∞#fl P=Ù#∞ – q+¨µ‚=Ù#‰õΩ á⁄\˜ì H˘~°‰õΩ#∞.—— [ "≥Ú`«ÎO 21 Ü«¸Ñ¨ã¨ÎOÉèÏ
Ѩâ◊√ =Ù#∞, QÆ∞„~°Ñ¨Ù `ÀHõ‰õΩ Hõ@∞ìK«∞<åfl#∞. Å@! "å\˜H˜ Jxfl Ѩâ◊√=Ùefl Hõ@ì_»O.
[ P=Ùx ‰õÄ_® |e W=fi_®xˆH!] Ѩâ◊√=ÙÅ∞, P#O^ŒOQÍ ã¨fi~åæxH˜ "≥àÏÎ~Ú
14. ''=¸_»∞ #Å¡x "≥∞_» Ѩâ◊√=ÙÅ∞ Jx QÆ`«OÖ’ J<åfl~°∞. "å\˜x JÖÏ
Jyfl ^Õ=`åHõ=ÚÅ∞. =¸_»∞ |„Éèí∞ =~°‚Å∞ ã¨ÎOÉèÏʼnõΩ Hõ@ì_»O ZO^Œ∞‰õΩ?]
™È=∞ ^Õ=`åHõ=ÚÅ∞. =¸_»∞ ^èŒfiã¨Î =~°‚Å∞ 33. ''Jâ◊fiѨ٠¿ÑQÆ∞ÅO^Œ∞ ã¨QÆ=Ú
ã¨q`«$ ^Õ=`åHõ=ÚÅ∞. =¸_»∞ =`«û Jiy# QÆ_ç¤ LO_»∞#∞. Jk HÀã≤#O`«
~°=ÚÅ∞ ã¨~°ã¨fif ^Õ=`åHõ=ÚÅ∞. =¸_»∞ |Ü«∞@Ѩ_»∞#∞. ѨzÛ =∂Oã¨=Ú "åã¨#
Hõ$+¨‚ =~°‚Å∞ ѨÓ+¨ ^Õ=`åHõ=ÚÅ∞. =¸_»∞ LO_»∞#∞. ^•xx HÀÜ«Ú#\˜ì ѨÙ}Ϻ
Ѩ$tfl =~°‚Å∞ =∞~°∞^ÕÌ=`åHõ=ÚÅ∞. =¸_»∞ `«∞‡Å∞ "åxx â◊√„Éèí=Ú KÕÜ«∞ =Öˇ#∞.——
J<ÕHõ ~°∂ѨÅ∞ qâıfi ^Õ=`åHõ=ÚÅ∞. [ D ǨÏ`«ºÅ∞ KÕ¿ã "åà◊§ "≥ÚǨÅH˜
 Ü«∞Aˆ~fi^ŒO 99
â◊√„ÉèÏÅ∞ HÍ"åe!] ÉèíH˜∆`«, L^Œºq∞`«, =+¨\òHõ$`« =∞~Ú# D
J^蕺ܫ∞O – 25 Jâ◊fi=∂Oã¨=Ú#∞ ^Õ=`«Å∞ „QÆÇ≤ÏO `«∞~°∞.
34.''Jâ◊fi=∂Oã¨=Ú, xѨC g∞^Œ '^Õ"åã¨: „ѨuQÆ$Éè킺â◊fi"£∞.——
ÉÏ}eÖ’ =O_ç#ѨÙ_»∞ <ÕÅ g∞^Œ H˘O`« 38. ''Jâ◊fi=Ú "≥_»Å∞@, ‰õÄ~°∞ÛO
Ѩ_»∞#∞. Jk <ÕÅáêÅ~Ú#@∞¡ HÍx, _»∞@, á⁄~°∞¡@, Ѩ^Œ|O^èŒ=Ú, Jk „`åy#
QÆ_ç¤QÍ^Œ=Ú# Hõeã≤#@∞¡ QÍx HÍ^Œ∞. Jk h~°∞, u#fl QÆ_ç¤ ã¨~°fi=Ú, ^Õ=`«Å#∞
™êO`«=Ú ^Õ=`«Å‰õΩ KÕi#k. (Éèí∂q∞ KÕ~°∞#∞ QÍ`«.——
^Õ=`«ÜÕ∞ Hõ^•!)—— [ Éèí∂q∞, ^Õ=`«ÜÕ∞ 39. ''Jâ◊fi=Ú#∞ HõÑ≤Ê# |@ì, „H˜O^Œ
J~Ú`Õ, [O`«∞=Ùefl Éèí∂q∞ g∞^Õ u~°QÆ Ñ¨~° z# |@ì, Jâ◊fi=Ú#‰õΩ Hõ\˜ì# ã¨fi~°‚
x¿ãÎ, ^Õ=`«`À ã¨O|O^èŒO`À =ÙO\Ï~Ú =Ú„^ŒÅ∞, t~ÀÉèí∂+¨}=Ú, áê^Œ |O^èŒ=Ú,
Hõ^•? JÖÏ ZO^Œ∞‰õΩ u~°QÆx=fi~°∞?] W=xflÜ«Ú, „Ñ≤Ü«∞ Hõ~°‡Ñ¨Ù Jâ◊fi=Ú, ^Õ=`«
35. ''Jâ◊fi=∂Oã¨=Ú L_»∞‰õΩ#ѨÙ_»∞, Å#∞ KÕ~°∞ LáêÜ«∞=∞QÆ∞#∞.—— [ 21 Ü«¸Ñ¨
'PǨ! ZO`« =∞Oz Ѩi=∞à◊=Ú— J#∞ ã¨ÎOÉèÏʼnõΩ Zxfl [O`«∞=Ùefl ÉOkèOz
"å~°∞O^Œ∞~°∞. 'L_çH˜#k fã≤H˘x á⁄O_»∞— |Å∞eKåÛ~À ÖˇHõ¯ ÃÑ@ìO_ç! gà◊¥§
J#∞"å~°∞O^Œ∞~°∞. =∂Oã¨=Ú#∞ aèHõ∆ Ѩq„`«∞Öˇ·# "Õ^Œ Hõ=ÙÅ∞!]
J_»∞QÆ∞"å~°∞O^Œ∞~°∞. "å~°O^Œi ã¨OHõÅÊ 40. ''Jâ◊fi=∂! ~“`«∞ x#∞fl LiH˜Oz
=ÚÅ∞ =∂ Ü«∞[˝=Ú#∞ ã¨Ñ¶¨Å=Ú KÕÜ«∞ <å_»∞. =∞_»=∞Å`À `«xfl, H˘~°_®`À H˘\˜ì,
=Öˇ#∞.—— [ aHõ∆Å∞ J_çˆQ "åà◊√§ =Ù<åfl~°∞! h‰õΩ ÉÏ^èŒ HõeyOz<å_»∞. <Õ#∞ =∞O„`«
"åà◊§H˜ uO_ç ÖË^Œ∞. ^Õ=`«Å∞ UO =ÚÅ∞ K«kq, h Ü≥ÚHõ¯ ÉÏ^èŒ#∞ áÈQ˘@∞ì
KÕã¨∞Î<åfl~°∞?] K«∞<åfl#∞.—— [ D Hõq, |e WKÕÛ ÉÏ^èŒ Hõ<åfl,
36. ''=∂Oã¨=Ú =O_»∞#ѨÙ_»∞ =∂\˜ QÆ∞„~åxH˜ |O_çx ÖψQ ÉÏ^èŒ ÃÑ^ŒÌk
=∂\˜H˜ K«∂_»=Åã≤# y<≥fl LO_»∞#∞. J#∞‰õΩO@∞<åfl_»∞!]
L_çH˜#O`«<Õ QÆ∞=∞‡iOK«=Åã≤# y<≥fl 41. ''Jâ◊fiѨ٠#Å∞|k =¸_»∞ =O„‰õΩ
LO_»∞#∞. Jk K«ÖÏ¡~°‰õΩO_» ÃÑ@ì=Åã≤# Å#∞ Hõ~°"åÅ=Ú (HõuÎ) KèÕkOK«∞#∞.——
=¸`« LO_»∞#∞. =∂O㨠~°∂Ѩ ǨÏ$^Œ ("Õ~˘Hõ =∞O„`« =Ú# =O„‰õΩÅ∞ 26 QÍ
Ü«∂^Œ∞Å#∞ K«∂Ѩ٠ܫ∞+≤ì =Ú#flQÆ∞ Ѩx K≥ѨÊ|_ç#k.) [ gà◊§ ÖˇHõ¯Å∞ K«O^èŒã¨∞ûH˜
=Ú@∞¡O_»∞#∞. HÀÜ«Ú@‰õΩ LѨ Ü≥∂QÆ `«y#@∞ìQÍ =ÙO\Ï~Ú.]
Ѩ_ç# Hõ`«∞ÎÅ∞O_»∞#∞. J=xflÜ«Ú Jâ◊fi 2.''<Õ#∞ [#∞Å H˘~°‰õΩ â◊√Éèí "å‰õΩ¯Å∞
=Ú#∞ ^Õ= Ü≥∂Qƺ=Ú KÕÜ«Ú#∞.—— ѨÅ∞‰õΩK«∞<åfl#∞. Jq, „ÉÏǨχ}, Hõ∆„uÜ«∞,
37. ''Jâ◊fi=∂! x#∞fl =O_»∞#ѨC_»∞, "≥·â◊º, â◊¥„^Œ∞ʼnõΩ#∞, <å J#∞Ü«∂Ü«Ú
á⁄QÆ Hõq∞‡# xѨC K«Ñ¨C_»∞ KÕÜ«∞‰õΩO_» ʼnõΩ#∞, â◊√Éèí=ÚÅ∞ ‰õÄ~°∞Û#∞ QÍ`«. <å
=Öˇ#∞. L_»∞‰õΩ =∂Oã¨=Ú #∞Oz ã¨^£ Jcè+¨ì=ÚÅ∞ =iúÅ∞¡#∞ QÍ`«. <Õ#∞
|∞^£ K«Ñ¨C_»∞ ~å‰õΩO_»=Öˇ#∞. =∞O@ ^•#=ÚÅ∞ WK«∞Û"å_»#∞. ^Õ=`«Å‰õΩ
#∞O_ç h "åã¨##∞ ã¨`«`«=Ú K«∂K«∞ „Ñ‘uáê„`«∞_»#∞ HÍ=Öˇ#∞. ^Õ=^Œ`åÎ^Œ∞Å∞
#ѨC_»∞ Jyfl Hõ^ŒÅ‰õΩO_» =Öˇ#∞. Ü«∂l`«, J#∞‰õÄÅ∞~°∞ JQÆ∞^Œ∞~°∞ QÍ`«.——
100 "Õ^•Å∞
[ â◊¥„^Œ∞ʼnõΩ ‰õÄ_® â◊√Éèí "å‰õΩ¯Å∞ ѨeH˜`Õ, W`«~° =~å‚ʼnõΩ ¿ã=Å∞ KÕ¿ã qkè. XHõ
Jq zÅHõ ѨÅ∞‰õΩÖË. P ѨÅ∞‰õΩÅ =Å¡ =~å‚xH˜ P qkè WzÛ, â◊√ÉèÏÅ∞ ѨeH˜`Õ
â◊¥„^Œ∞ʼnõΩ [iˆQ â◊√ÉèÏÅ∞ Uq∞\˜? P =∂„`«O, ''â◊√ÉèíO—— U q^èŒOQÍ JO^Œ∞`«∞Ok
â◊¥„^Œ =~å‚xH˜ K≥Ñ≤Ê# Hõ~°‡ q^èÕ, ¿ã=Hõ qkè! "åiH˜?]
WHõ¯_ç`À, ''â◊√Hõ¡ "Õ^ŒO——Ö’ =∞O„`åÅ∞ =Úyâß~Ú. JHõ¯_»Hõ¯_®
H˘xfl\˜<Õ fâß#∞ – Jx "≥Ú^Œ\˜ xOp K≥ѨÙ`«∞<åfl#∞. Zxfl "ÕÅ
=∞O„`åÅ∞ K«∂ã≤<å, W^Õ Hõ$Ï~°`«fiO, W^Õ J*Ï˝#O, W^Õ L<å‡^ŒO!
D â◊√Hõ¡ "Õ^Œ J#∞"å^•xfl =Úyã¨∂Î ~°OQÍKå~°º, "Õ^•bfl, ÉèÏ~°`«
^Õâßhfl ZÖÏ á⁄y_®_»O>Ë, gà◊§ ™êÇ≤Ï`«ºO JO`å á⁄QÆ_»ÎÅ
=∞Ü«∞"Õ∞.
D "Õ^Œ=ÚÅ∞, ''ÉèÏ~°`«^Õâ◊=Ú# J=`«iOz#q—— J@! Wk,
ÉèÏ~°`«^Õâ◊OÖ’ J=`«iOz<å, ''ã¨HõÅ =∂#"åo Ç≤Ï`«=Ú HÀ~°∞#∞.
WO^Œe ã¨^•â◊Ü«∞=ÚÅ∞, =∞Ǩϟ#fl`« PÖ’K«#Å∞, qâßÅ
^Œ$HõÊ^èŒ=ÚÅ∞. W@∞=O\˜q =∞Ô~K«Û\Ï HÍ#=Ú—— J@!
P "Õ^Œ HÍÅOÖ’ ‰õÄ_® aK«ÛQÍà◊¥§, ^˘OQÆ`«<åÅ∂, â◊„`«∞=ÙÅ∂,
ǨÏ`«ºÅ∂, Kå`«∞~°fi~å‚Å∂, „ѨHõ$u *Ï˝#"Õ∞ ÖËx J*Ï˝<åÅ∂, Z<≥fl<Àfl
qHõ$`åÅ`À xO_ç =Ù<åfl~Ú "Õ^•Å∞. Wq, „áêp# ~å`«Å∞ HÍ|\˜ì,
ZÖÏQÀ q∞_çHÍ~Ú. ^•xH˜ WO`« á⁄QÆ_®Î?
''W^ŒO`«Ü«Ú H˘OK≥Ѩ٠áêâߺ`«º <åQÆiHõ`«‰õΩ `åHõ@∞ì Ѩ_ç
LO_»∞@ ÉèÏ~°`«[#∞Å ^≥·#º=Ú. ^Œ∞ã≤÷u, ^•ã¨º=Ú#∞ `≥eÜ«∞
Ѩ~°K«∞K«∞#flk.——
''Wk ã¨∂~°∞º#‰õΩ Ѩ\˜ì# „QÆǨÏ}=Ú =∂„`«"Õ∞! Wq ÉèÏ~°`«
ã¨O㨯$f ÉèÏ#∞x, HÍOu ѨÙO[=ÚÅ#∞ HõÑ≤Ê LO_»ÖË=Ù. ã¨∂~°∞ºx
"≥Å∞QÆ∞ „Ѩã¨iOK«HõáÈ^Œ∞. D *Ïu =∞~°Å =∂#"åoH˜
=∂~°æ^Œ~°≈Hõ=Ú HÍHõáÈ^Œ∞.——
''Ü«∞[˝ Ü«∂QÍk „Hõ`«∞=ÙÅ∞, Ǩϟ=∞ ‰õΩO_»=ÚÅ∞, =∞#ã¨∞Å#∞
Hõ^ŒeOK«∞ =∞O„`«=ÚÅ∞, Ѩ~å`«Ê~°∞x QÆ∞iOz# K«~°ÛÅ∞, =∂#=
HõàϺ}=Ú PÖ’K«#Å∞ W=xfl=Ú ÉèÏ~°`«^Õâ◊=Ú#‰õΩ, ÉèÏ~°`«
*ÏuH˜ =∂„`«"Õ∞ ^ŒH˜¯# =∞Ǩ =~°=ÚÅ∞. gxx áê\˜Oz#
 Ü«∞Aˆ~fi^ŒO 101
ÉèÏ~°`«*Ïu =∞~˘Hõ ™êi =∂#= *ÏuH˜ `«Å=∂xHõ=∞QÆ∞#∞.——
''Jâ◊fi"Õ∞^èŒ =∞O„`«=ÚÅ∞ =∞#ã¨∞#∞ Hõ^ŒeOK«∞#q. Hõ#∞flÅ#∞
`«_çKÕÜ«Ú#q. =∞O„`«=ÚʼnõΩ P â◊H˜Î L#flk. =∞O„`«=ÚÅ∞ =∞x+≤
=∞#ã¨∞ Z`«∞ÎÅ#∞ ÃÑOK«QÆÅ=Ù. #~°∞x, =∂#=Ùx KÕÜ«∞QÆÅ=Ù.
=∞Ǩϟ#fl`«∞x KÕÜ«∞QÆÅ=Ù. Jâ◊fi=∂! <å^Œ=Ú#‰õΩ P â◊H˜Î L#flk!——
''Jâ◊fi"Õ∞^èŒ=Ú Ü«∂QÆ=ÚÅO^Œ∞ „Ѩ^è•#=Ú. nxx QÆ∞iOz
K«kq#, J#∞=kèOz#<Õ =∞#ã¨∞ ѨÙÅH˜Oz#k! <Õ„`«=ÚÅ∞
ÉÏëêʉõΩÅ=ÚÅ~Ú#q!! Hõ#∞ ÖÏ~å QÍOz# Z@∞¡O_≥_ç^À!!!——
[ P [O`«∞ =ÙÅ |Å∞Å#∞ Hõ#∞ÖÏ~å K«∂_»ÖË^Œx qKå~°=Ú!]
''"Õ^Œ=ÚʼnõΩ ã¨HõÅ „áê}˜ *ÏÅ=Ú g∞k J#O`«"≥∞ÿ#
„¿Ñ=∂#∞~åQÆ=ÚÅ∞! Jâ◊fi=Ú, J^≥O`«! ^•xH˜ <À~°∞#fl^•! *Ï˝#
=Ú#fl^•? HÍx "Õ^Œ=Ú Jâ◊fi=Ú#∞ J@∞¡ ѨiQÆ}˜OK«ÖË^Œ∞.——
''Jâ◊fi=Ú#∞ =kèOz# =∂@ "åã¨Î==Ú. P =^èŒ Z=i H˘~°‰õΩ
[iy#k? ã¨O‰õΩz`« ™êfi~°÷=Ú#‰õΩ HÍ^Œ∞. ã¨=∞ã¨Î =∂#"åo
HõàϺ}=Ú#‰õΩ! ^Õ=`«Å#∞ „Ñ‘`«∞Å#∞ KÕÜ«Ú@‰õΩ!——
''Jâ◊fi=^茉õΩ U~°Ê_ç# J#O`« Hõ~°‡HÍO_» =∞Ǩ =∞O„`«=ÚÅ∞!
Ü«∂QÆ=ÚÅ∞! Jyfl Ǩϟ„`«=Ú!!! Wk XHõ [O`«∞=Ù#‰õΩ [~°∞QÆ∞
ã¨O™ê¯~°=∂! XHõ ^Õ=`«‰õΩ [~°∞QÆ∞ P~å^èŒ#Ü«∂!—— [ ''[O`«∞=ÙÅ
|Å∞Åhfl ^Õ=`«Å „Ñ‘u H˘~°‰õΩ—— – Jx K≥ѨÙ`«∞<åfl_»∞, D
ѨO_ç`«∞_»∞. ''[O`«∞=ÙÅ ÉÏ^èŒ ^Õ=`«Å‰õΩ ZO^Œ∞‰õΩ „Ñ‘u?—— J<Õ
„Ѩâ◊fl ÖË^Œ∞. W^ŒO`å P@qHõ HÍÅѨ٠=¸~°ö`åfiÅ∞ – J<Õ *Ï˝#O
ÖË^Œ∞.]
''Éèí∂q∞ x~å^è•~°OQÍ xez LOk. `ÕeÜ«∂_»∞`«∞#flk.
~åʼnõΩ#flk. xez L#flk. J\Ï¡ Z\Ï¡ L#flk! =∞Ǩ q+¨µ‚=Ù
P*Ï˝Ñ≤O Kå_»∞. Éèí∂QÀà◊O PHÍâ◊OÖ’, QÍeÖ’, xez =ÙOk! Wk
Éè∫uHõO.—— [ XHõ "ÕѨ٠q+¨µ‚=Ù P[˝! WOHÀ "ÕѨ٠Éè∫uHõO!]

WHõ, 3 = "Õ^ŒOÖ’H˜ ɡ·ÖËÌ~°O_ç! *

102 "Õ^•Å∞

3. ™ê=∞ "Õ^ŒO
P^è•~° „QÆO^èŒ ~°K«~Ú`«:
|O‰õΩÑ¨Öˇ¡ =∞Å¡Ü«∞º âߢã≤Î
''™ê=∞<£—— JO>Ë, ''áê@—— J<åfl~°∞. Wk, ''áê@Å "Õ^ŒO—— Jx.
HÍh, D "Õ^ŒOÖ’, ^Õ=`«ÅO^Œ~°∂ ™È=∞ ~°ã¨O `åQÆ_»"Õ∞ J<ÕHõ
Hõq`«Ö’¡ =ÙO@∞Ok. JO^Œ∞ˆH D "Õ^•xH˜, ''™ê=∞ "Õ^ŒO—— ¿Ñ~°∞
QÍHõ, ''™È=∞ "Õ^ŒO—— ¿Ñ~°∞ J~Ú`Õ, ã¨iQÍæ ã¨iáÈ`«∞Ok.
''"Õ^Œ ™êÇ≤Ï`«ºO—— JO>Ë, "Õ^ŒOÖ’ =Ù#fl Hõq`«ÖË. Hõq`«efl
K«∂¿ãÎ KåÅ∞! P Hõq`«Å`À =ÙO_Õ KåѨì~°¡ ¿Ñ~°∞¡, XHõ "Õ^ŒOÖ’
=Ù#fl@∞ì XHõ "Õ^ŒOÖ’ =ÙO_»=Ù. D "Õ^ŒOÖ’ Hõq`«Å`À =Ù#fl
KåѨì~°∞ ¿Ñ~°∞QÍ, ''HÍO_»O—— J<Õ ¿Ñ~°∞ ‰õÄ_® ɡ·ÖËÌiOk. J~Ú<å,
D "Õ^ŒOÖ’, <Õ#∞ „Ѩ^è•#OQÍ Hõq`«Å #O|~°¡<Õ fã¨∞‰õΩO@∞
<åfl#∞. D Hõq`«ÅH˜ „Ѩ`ÕºHõ"≥∞ÿ# ¿Ñ~°∞¡ ÖË=Ù. D Hõq`«Ö’¡ H˘xfl
XHõ\˜#fl~° =~°ã¨Å`À z#flqQÍ#∂, H˘xfl WOHÍ ÃÑ^ŒÌqQÍ#∂
=ÙO\Ï~Ú. <Õ#∞, Hõq`«Å #O|~°¡<Õ K«∂Ñ≤ã¨∞Î<åfl#∞ QÍh, KåѨì~°¡
#O|~°¡x W=fi_»O ÖË^Œ∞. Hõq`«efl W=fi_»OÖ’, KåÖÏ KÀ@¡
H˘xfl\˜x =ke"Õã¨∞Î<åfl#∞. "≥Ú^Œ\˜ "Õ^ŒOÖ’#∂, 2 = "Õ^ŒOÖ’#∂
K«∂ã≤# q+¨Ü«∂ÅH©, D 3 = "Õ^ŒOÖ’ K«∂_»É’ÜÕ∞ q+¨Ü«∂ÅH©,
U"≥∞ÿ<å `Õ_®Å∞ =Ù<åflÜ≥∂ ÖË"À, QÆ=∞xOK«O_ç! ^Õ=`«efl
„áêiúOK«_»O ^Õx HÀã¨O [~°∞QÆ∞`«∞O^À K«∂_»O_ç!
Hõq`«efl qã¨∞QÆ∞ ÖˉõΩO_® K«^Œ=O_ç!
D "Õ^ŒOÖ’, Hõq`«Å‰õΩ =~°ã¨ #O|~°∞¡ ‰õΩ#∞, ^Õ=`«Å‰õΩ ǨÏqã¨∞ûÅ #OkK«∞Û@
J#∞"å^Œ Hõ~°Î WzÛ#"Õ. Hõq`«Å∂, "å\˜ ‰õΩ#∞, ~°=Ú‡II (=zÛ, ^Õ=`«Å#∞) aÅ∞K«∞
`å`«Ê~åºÅ∂, WÖÏ „áê~°OÉèí=∞=Ù`å~Ú: "å_»"≥· Ѩiz# ^Œ~°ƒùÅ g∞^Œ#∞ QÆ∂~°∞
1. ''JQÆflPÜ«∂Ç≤ÏÑ‘`«ÜÕ∞ QÆ$}Ï<À K«∞O_»∞=Ú!——
ǨÏ=º ^•`«ÜÕ∞ I x Ǩϟ`å ã¨uû |i›+≤ II—— 2. ''F Ü«∞wfl! ã¨~°fi Ü«∂QÆ=ÚʼnõΩ#∞
''F Ü«∞wfl! h=Ù =∂ KÕ`« ã¨∞ÎuOѨ Ǩϟ=∞=Ú#∞ [iÑ≤OK«∞"å_»=Ù† ÖËHõ
|_»∞K«∞ ѨÙ~À_®âßk ǨÏqã¨∞ûÅ ÉèíH˜∆OK«∞@ Ü«∂QÍ~°∞›Å~Ú# ^Õ=`«Å #O^Œix
 ™ê=∞ "Õ^ŒO 103
aÅ∞K«∞H˘x =K«∞Û"å_»=Ù #QÆ∞ h=Ù, Ü«∞[ 6. ''Jwfl! J<Õ‰õΩÖˇ·# â◊`«$=ÙÅ #∞O_ç
=∂#∞x q+¨Ü«∞=∞~Ú ~°∞ufiAÅ KÕ`« ѨÅ∞ ~°Hõ=ÚÖˇ·# ^èŒ#=ÚÅ`À, =∞=Ú‡
xÅ∞=|_çuq, ÖËHõ WO„^•k ^Õ=`«ÅKÕ`« ~°H˜∆OK«∞!—— [ ''^èŒ#O—— J#flѨC_»∞ „Ѩfn
xÅ∞=|_çuq. Jx Ü«∞~°÷=Ú.—— _»|∞ƒ HÍHõáÈ=K«∞Û. P=ÙÅ =∞O^Œ, XHõ
3. ''^Õ=`«Å‰õΩ ^Œ∂`«QÆ #∞O_»∞ ^èŒ#O. QÆ∞„~åÅ∞, XHõ ^èŒ#O. ¿ã=‰õΩÅ∞, XHõ
"å_»∞#∞, ^Õ=`«Å#∞ Ñ≤Å∞K«∞H˘x =K«∞Û ^èŒ#O, x"å™êÅ∞, XHõ ^èŒ#O. PÜ«Ú^è•Å∞,
"å_»∞#∞, ã¨=∞ã¨Î=Ú Ziy#"å_»∞#∞, ã¨HõÅ XHõ ^èŒ#O. ^èŒ#O ‰õÄ_®, XHõ ^èŒ#O. ''J=hfl
^èŒ#=ÚʼnõΩ KÀ@∞ J~Ú# "å_»∞#∞, JQÆ∞ =∂‰õΩ HõeyOK«∞!—— Jx Jyflx J_»QÆ_»O!]
Jyflx ¿ãqOK«∞K«∞<åfl#∞. D Ü«∞[˝=Ú [ ''~°∞ˆQfi^ŒOÖ’ 'Jyfl— Jx =Ù#fl
#_çÑ≤OK«∞"å_»=Ù, =∞Oz *Ï˝#=Ú HõÅ Ñ≤Å∞ѨÙ, ™ê=∞ "Õ^ŒOÖ’ 'JˆQfl— Jx áê~î°
"å_»=Ù JQÆ∞ Jwfl, x#∞fl ¿ãqOK«∞ ÉèË^Œ=Ú HõÅ^Œ∞—— – Jx 5 = =∞O„`«O
K«∞<åfl#∞.—— [ WѨÊ\˜ =~°‰õÄ Jã¨Å∞ `«~åfi`« XHõ "åHõºO =ÙOk. HÍh, WHõ¯_»
''Ü«∞[˝O—— JO>Ë Uq∞\’, Jk ZÖÏ ‰õÄ_® 'Jwfl— J<Õ Ñ≤Å∞¿Ñ =ÙO@∞#flk.]
[~°∞QÆ∞`«∞O^À, ZHõ¯_® q=~åÅ∞ ÖË=Ù.] 7. ''Jwfl! <å ã¨∞Î`«∞Å#∞ q#∞=Ú!
4. ''^èŒ#=Ú#∞ `«#‰õΩ HÀ~°∞K«∞#fl Jyfl, W`«~°∞Å ã¨∞Î`«∞Å#∞ ‰õÄ_® q#∞=Ú! =∂
=∂KÕ KÕÜ«∞|_ç# ã¨∞Îu =∞O„`«=ÚÅ KÕ`« ã¨∞Î`«∞Å`À h=Ù =$kú <˘O^Œ∞=Ú!——
ã¨∞ÎuOѨ|_»∞K«∂, Ö’Hõ HõO@‰õΩÖˇ·# ~åHõ∆ã¨∞ [ 8 = Hõq`«x W=fi_»OÖË^Œ∞. JO`å
Å#∞, ÖËHõ pHõ@¡#∞, q∞H˜¯eQÍ #tOѨ áê`« áê>Ë! `«~åfi`«, WÖψQ H˘xfl\˜x
*ËÜ«ÚQÍHõ!—— [ ã¨O㨯$`« ã¨∞Îu =∞O„`åÖ’¡ =kÖË™êÎ#∞.]
=Ù#fl Ѩ^•Å‰õΩ YzÛ`«OQÍ U J~åúÅ∞ 9. ''Jwfl! [g∞‡, ~åg Hõ>ˇìÅ#∞ ~åáê
=™êÎÜ≥∂ D ѨO_ç`«∞ʼnõΩ ‰õÄ_® `≥eÜ«∞ _çOz#ѨC_»∞ Jyfl ѨÙ_»∞`«∞Ok—— J<Õ
#ѨC_»∞ "Õ~°∞ "Õ~°∞ J~åúÅ∞ W™êÎ~°∞. =∂@efl „ÉÏÔH@¡Ö’ K≥Ñ≤Ê, ''Jwfl! h=Ù
''~åHõ∆ã¨∞Å#∞, ÖË^• pHõ@¡#∞—— J#_»O ѨÙ+¨¯~° =~°‚=ÚÖ’ ѨÙ\Ïì=Ù—— J<Õ ^•xfl,
JO>Ë, ''W^Õ ã¨Ê+¨ì"≥∞ÿ# J~°úO—— Jx XˆH Jã¨Å∞ =∞O„`«OQÍ K≥áêÊ~°∞.
J~åúxfl x~°‚~ÚOK«ÖËHõ. WÖÏO\˜q, J<ÕHõ [ 10 = =∞O„`åxfl ‰õÄ_® W=fi_»O
KÀ@¡ =ÙO\Ï~Ú.] ÖË^Œ∞. D 10 =∞O„`åÅ∞ J~Ú# `«~åfi`«
5. ''=∂‰õΩ J`«ºO`« „Ñ≤Ü«Ú_»=Ù, "≥Ú^Œ\˜ YO_»=Ú (HÍO_»O) =Úyã≤Ok.]
Jukä =Öˇ ѨÓlOѨ^Œy# "å_»=Ù, ¿ãflÇ≤Ï YO_»O #O|~°∞ =∂i<å, Hõq`«Å‰õΩ =~°∞ã¨
`«∞x =Öˇ „Ñ‘ux HõeyOK«∞"å_»=Ù, #O|ˆ~¡ ™êQÆ∞`å~Ú.
^èŒ#=Ú`À xO_çÜ«Ú#fl ~°^èŒ=Ú =Öˇ 11. ''Jwfl! h H˘~°‰õΩ =∂#=ÙÅ∞
^èŒ#=Ú`À xO_çÜ«Ú#fl "å_»=Ù, JQÆ∞ Jwfl! #=∞™ê¯~°=ÚÅ∞ KÕÜ«ÚK«∞<åfl~°∞. â◊`«$=Ù
x#∞fl <Õ#∞ (Lâ◊ã¨# ~°∞+≤x) ã¨∞ÎuOK«∞ Å#∞ #tOѨKÕÜ«Ú=Ú.—— [ D "Õ^•Å Hõ=Ù
K«∞<åfl#∞.—— [ Jyflx ã¨∞ÎuOKÕ P ~°∞¿+ D ʼnõΩ, Hõq`åfiÅ∞ ~åÃãÜ«∂ºÅ<Õ H©iÎ Ñ≤zÛ
Hõq`« ~åã≤# ~°∞+≤ – Jx J~°ú=∂? D ~°∞+≤, Ѩ\˜ìOk. ''Jwfl! h‰õΩ #=∞™ê¯~°O! ##∞fl
Hõq`«H˜ `«# ¿Ñ~°∞ ÃÑ@∞ì‰õΩ#fl\Ïì?] ~°H˜∆OK«∞!—— JO>Ë KåÅ∞, W^À Hõq`«
104 "Õ^•Å∞
J~ÚáÈ~Ú, ''"Õ^ŒO—— Ö’H˜ ZH˜¯Ok Hõ^•? „|Hõ\˜OK«∞K«∞, x#∞fl ¿ãqOK«∞K«∞#flq.
K≥Ñ≤ÊO^Õ =∞m§ =∞m§ =∞m§ z#fl z#fl "åÜ«Ú ã¨g∞Ѩ=∞O^Œ∞ x#∞fl ã¨g∞Ñ≤OK«∞
=∂~°∞ÊÅ`À K≥¿ÑÎ KåÅ∞! J=hfl Hõq`«Å∞! Ü«Ú#flq.—— [ Jyflx „áêiúOKÕ D ~°∞+≤,
"Õ^Œ =∞O„`åÅ∞! ''Jyfl—— J<Õ"å_»∞ x[OQÍ =∞^èŒ∞K«ÛùO^Œ ~°∞+≤. „Ѩf Hõq`« ^Œyæ~å XHõ
=ÙO>Ë, `«# g∞^Œ WO`« JÅÊ Hõq`«Å∞ ~°∞+≤ ¿Ñ~°∞ =ÙO\’Ok.]
~åã≤# "åà◊§ g∞^Œ J`«xH˜ ZO`« L„QÆ 14. ''F Ü«∞wfl! "Õ∞=Ú „Ѩu k#
HÀѨO ~å"åÖ’! ÉèíQÆ∞æ# =∞O_®e! "åà◊§ =∞O^Œ∞#∞ ~å„uO|=à◊√§ |∞kú`À #=∞
"ÕѨÙ!] ™ê¯~° "å‰õΩ¯#∞ |Å∞‰õΩK«∞ h ã¨g∞
12. ''ã¨HõÅ ^èŒ#=ÚÅ∞ HõÅ\˜ì, (ÖË^•, Ѩ=Ú#∞ ÉÁO^Œ∞K«∞<åfl=Ú.—— [ D ~°∞+≤,
ã¨~°fi=Ú Ziy#\˜ì QÍx) [ Ô~O_»∞ J~åúÅ∞ â◊√#âı≈Ѷ¨ ~°∞+≤. Kè«O^Œã¨∂û Jn ѨÓ~°fiO
K≥ѨÊ_»O!] ǨÏqã¨∞ûÅ#∞ "≥∂ã≤H˘x áÈ=Ù ÖÏO\˜^Õ Jx K≥ѨÊ_®xH˜, ''âı+¨=Ú Ñ¨Ó~°fi
#\˜ì, =∞~°} ^èŒ~°‡=Ú ÖË#\˜ì, J`«ºO`« =`«∞—— Jx =ÙO@∞Ok. Kè«O^Œ¿ãû HÍ^Œ∞,
Ü«∂QÆjÅ∞ _≥·#\˜ì, ^Õ=`«Å ^Œ∂`«Ü«∞QÆ∞ "≥Ú`«ÎO J*Ï˝#"Õ∞ ѨÓ~°fi =`«∞.]
#\˜ì, F Jwfl! x#∞fl <Õ#∞ ("å=∞ ^Õ= 15. ''ã¨∞Îu KÕ`« É’kèOѨ|_ç#"å_®!
~°∞+≤x) =$kú <˘OkOK«∞K«∞<åfl#∞. ÖËHõ, Jwfl! P Ü«∞[=∂#∞x J#∞„QÆÇ≤ÏOK«∞@ÔH·,
ã¨∞Î`«∞Å`À JÅOHõiOK«∞K«∞<åfl#∞. [ Jyflx Ü«∞[˝=Ú [iÑ≤OK«∞@H˘~°HÍ ^Õ= Ü«∂QÆ
^Õ=Ù}˜‚QÍ #"Õ∞‡ =∞x+≤, Jyflx `«#∞ =$kú QÆ$ǨÏ=Ú#∞ „|"ÕtOѨÙ=Ú. – ÉèíÜ«∞OHõ~°∞_»
á⁄OkOK«_»O Uq∞\˜? ''JÅOHõiOK«∞ =~Ú# h H˘~°‰õΩ K«Hõ¯x ™È΄`«=Ú#∞
K«∞<åfl#∞—— J<Õ^Õ ã¨iáÈ`«∞O^Œx ZO^Œ∞‰õΩ (=„[=∂# ~°∞+≤) KÕÜ«ÚK«∞<åfl_»∞.——
J#∞HÀÖË^Œ∞? Ô~O_»∞ J~åúÅ∞ ZO^Œ∞‰õΩ? – 16. ''F Ü«∞wfl! U Ü«∞[˝=Ú Ö’Ñ¨=Ú
<å‰õΩ JѨC_Õ qã¨∞ÔQuÎ áÈ`ÀOk. WHõ ÖËx ^ŒQÆ∞<À, ^•xx QÆ∂iÛ, ™È=∞ áê#=Ú
K≥Ü«∞ºÖË#xÑ≤™ÈÎOk. ZHõ¯_À JHõ¯_» H˘~°‰õΩ (QÀ´™È=∞=Ú) h=Ù QÆ\˜ìQÍ aÅ∞=
=∂<≥Ü«∂ºÅxÑ≤™ÈÎOk. ZHõ¯_À ZO^Œ∞‰õΩ? |_»∞K«∞<åfl=Ù. Hõ#∞Hõ P Ü«∂QÆ=Ú#‰õΩ
WHõ¯_Õ =∂<≥Ü«∂ºe. ZHõ¯_À ^•HÍ =∞~°∞`«∞ÎÅ`ÀQÆ∂_» ~°=Ú‡!——
ZO^Œ∞‰õÄ? – ''ã¨Ç¨Ï#O—— KåÖÏ K≥_»¤k! 17. ''Ü«∞[˝=ÚʼnõΩ K«„Hõ=iÎÜ«∞#O
ã¨Ç¨Ï#O, ã¨`«º"≥∞ÿ# P„QÆǨxfl J}˜KÕã≤, ^ŒQÆ∞ #wfl! x#∞fl ã¨∞Î`«∞Å`À, `ÀHõ QÆÅ
J}˜y =∞}˜y =ÙO_Õ |ÅÇ‘Ï#`«x ÃÑOK« QÆ∞„~°=Ú#∞ ã¨∞ÎuOK«∞#@∞¡ ã¨∞ÎuOK«∞
∞`«∞Ok. ã¨Ç¨Ï<åxfl =keOK«∞‰õΩ<Õ, "Õ^Œ K«∞<åfl=Ú. (J#QÍ, `ÀHõ QÆÅ QÆ∞„~°=Ú `«#
Hõq`«efl J=`«ÅÃÑ>Ëì „Ñ¨Ü«∞`«flO KÕã¨∂Î<Õ `ÀHõ`À DQÆÅ#∞ ^ÀÅ∞#@∞¡, Jyfl `«#
=Ù<åfl#∞. J~Ú<å, D "Õ^•Ö’¡ UO =ÙO^À *ÏfiÅÅ`À â◊„`«∞=ÙÅ#∞ ^ÀÅ∞#x.)—— [ P
JO^ŒiH© K«∂Ñ≤OKåÅ<Õ HÍOHõ∆`À ã¨Ç¨Ï#"Õ∞ =∞O„`«O ~åã≤# Hõq, ''QÆ∞„~°O `ÀHõ—— J<Õ
[~Ú™ÈÎOk.] =∂@x U J~°úO`À K≥áêÊ_À QÍh, D
13. ''F Ü«∞wfl! Ü«∞[=∂#∞xÔH·, ǨÏq `å`«Ê~°ºO ~åã≤# ѨO_ç`«∞_»∞ P =∂@H˜
ã¨∞ûÅ∞ ã¨=∞‰õÄ~°∞ÛK«∞#fl ã¨∞Îu "å‰õΩ¯Å∞, `«#‰õΩ `Àz# U^À XHõ J~°úO K≥¿ÑÊâß_»∞.
JHõ¯ ÃãÖˇ¡O„_» =Öˇ h QÆ∞}=ÚÅ#∞ QÆ∞„~°O, `ÀHõ`À DQÆefl `ÀÅ∞‰õΩO>Ë, Jk
 ™ê=∞ "Õ^ŒO 105
QÆ∞„~åxˆH J=ã¨~°O. Ѩ~å~Ú "åà◊§H˜ HÍ^Œ∞. `«Ü«∂Ô~·# "Õ^•ÅH˜ ~°∞ˆQfi^Œ"Õ∞ QÆ∞~°∞=Ù.
P `ÀHõx Z=~°∞ ã¨∞ÎuOKåe? KÕã¨∞‰õΩO>Ë, ^•x ÖψQ D =∞O„`åÅ∞ ‰õÄ_®
DQÆÖË KÕã¨∞HÀ"åe P ã¨∞Îu. ''`ÀHÍ! `ÀHÍ! `«Ü«∂~°~Ú#@∞ì<åfl~Ú.]
=∞=∞‡efl ZQÆ~°Q˘@ì‰õΩ! =∞=∞‡efl QÆ∞„~°O 23. ''F Ü«∞wfl! h=Ù QÆ=∞# jÅ∞O_»"≥·,
g∞^Œ ‰õÄ~ÀÛx~Úº! `ÀHÍ! h=Ù `ÀHõ ^Õ=`«Å#∞ QÀ~°∞K«∞#fl Ü«∞[=∂#∞x
^Õ=`«q! ^ŒÜ«∞^ŒÅ∞Û `ÀHÍ!—— Jx DQÆÖË ^Œ~°ƒùÅg∞^Œ QÆ∂~°∞K«∞O_»∞@ÔH· =K«∞Û
`ÀHõx „áêiúOKåe QÍh, P ã¨∞Îu`À WOÔH= K«∞<åfl=Ù. =∞=Ú‡ ã¨∞dOѨ*ËÜ«Ú=Ú!——
iH˜ J=ã¨~°O? "Õ^•Å Hõ=ÙÅ∞ WKÕÛ 24. ''F Ü«∞wfl! h=Ù =∞=Ú‡Å#∞
áÈeHõÖ’¡ J<ÕHõO `«Ñ¨CÖË!] áêѨ=Ú #∞O_ç ~°H˜∆OѨÙ=Ú! F ^Õ"å!
18. ''ã¨=Ú„^Œ =∞^茺=∞O^Œ∞#fl\˜ì =Úkq∞ ÖËx h=Ù, Ç≤ÏO㨉õΩÅQÆ∞ â◊„`«∞=Ù
(J#QÍ |_»ÉÏyfl), Ѩq„`«=∞~Ú#\˜ì Å#∞ q∞QÆ∞Å `Õ[ã¨∞ûÅ`À ^ŒÇ≤ÏOK«∞=Ú!——
Ü«∞wfl! B~°fiÉèí$QÆ∞ ~°∞+≤ =Öˇ#∞, #Ѩfl"å# [ WÖÏ „áêiúOKÕ ~°∞+≤, Éèí~°^•fi[ ~°∞+≤. WHõ
~°∞+≤ =Öˇ#∞, „áêiúOK«∞K«∞<åfl#∞.—— Hõq`« "≥O@ ~°∞+≤ ¿Ñ~°∞ W=fi#∞.]
20. [ nxfl Ü«∞^è•`«^èŒOQÍ K«^Œ=O_ç!] 25. ''F ^Õ"å! Jwfl! ÜÕ∞ h Ü«∞â◊fi
''^Œ∞ºÖ’Hõ=Úg∞k ÉèÏQÆ=Ú#O^Œ∞ =ÚÅ∞ ™ê^èŒ∞=ÙÅ~Ú#"À P Ü«∞â◊fi=Ú
<≥ѨÙ_ô "≥·âßfi#~°∞_»∞ (J#QÍ ã¨∂~°º Å#∞ ~°^èŒ=∞O^Œ∞ |∂#∞Ê=Ú. "ÕQÆ=O`«=Ú
~°∂áêyfl) nÑ≤OK«∞K«∞#fl^À P "≥O@<Õ, Öˇ·# Ü«∂ QÆ∞„~°=ÚÅ∞ ѨÓiÎQÍ ~°^èŒ=Ú#∞
ѨÙ~å`«#"≥∞#ÿ \˜,ì QÆ=∞xOK«∞#\˜,ì ~ÚO„^Œ∞x "≥∂Ü«∞QÆÅ=Ù!—— [ D Hõq`åfiÅhfl K«∂Ñ≤O
Ü≥ÚHõ¯ ѨQÆ\˜x QÆeyOK«∞#\˜ì, `Õ[ã¨∞û#∞ K«_»O ZO^Œ∞HõO>Ë, "Õ^•Ö’¡ UO =ÙO^À,
[#∞ÅO^Œ~°∞ K«∂K«∞K«∞<åfl~°∞. ÖË^•, ѨQÆ "Õ^•Å∞ UO K≥áêÊÜ≥∂ `≥Å∞ã¨∞ÎO^Œx.]
ÅO`«Ü«Ú EK«∞K«∞<åfl~°x HÍx J~°ú=Ú.—— 27. ''PÉ’`«∞ Éèí∞[=ÚÅ g∞^Œ #∞#fl
[ XˆH J~°úO K≥ѨÊÖË~°∞. Jk QÍh, =∂Oã¨=Ú HõO_»‰õΩ 'Hõ‰õΩ`«Î— Jx ¿Ñ~°∞.
Wk QÍh.] =$+¨Éèí=Ú#‰õΩ Hõ‰õΩ`«∞Î =Öˇ, Éèí∂q∞H˜ Jyfl,
21. ''Ç≤ÏO™ê ~°Ç≤Ï`«=ÚÖˇ·# |Å∞ʼnõΩ áêÅ ‰õΩO_» =Öˇ, ã≤Î~° K«~° [O`«∞
|O^èŒ∞"≥· Ü«Ú#fl, |Å=O`«∞_≥·# *ÏfiÅÅ`À *ÏÅ=Ú#∞ „Ñ‘u <˘OkOK«∞K«∞<åfl_»∞.——
=$kú<˘O^Œ∞K«∞#fl Ü«∞yflH˜, F ~°∞ufiA [ Éèí∂q∞H˜ áêÅ ‰õΩO_» =O\˜ "å_»∞ Jyfl.
ÖÏ~å! g∞~°∞ Jaè=ÚY∞Å∞HõO_»∞!—— Éèí∂q∞H˜ „Ñ‘u HõeyOKÕk Jyfl. Hõ‰õΩ`«Î`À
[ ''Ç≤ÏO™ê ~°Ç≤Ï`«"≥∞ÿ# |Å∞Å∞—— Uq∞\˜? „Ñ‘u Z=iH˜? „Ñ‘u HõeyOKÕk Z=~°∞?
''|e—— JO>Ë<Õ Ç≤ÏO㨠Hõ^•?] Z^ÕÌ, `«# =∂Oã¨=Ú HõO_»efl u<Õ"åà◊§H˜
22. ''D Ü«∞yfl, fHõ∆"‚ ≥∞ÿ# `Õ[ã¨∞û`À, Wã¨∂Î „Ñ‘u Hõeyã¨∞ÎO^Œx Hõq`«fiO! Éèí∂q∞H˜
„|ѨOK«=Ú #O`«\˜x k#∞#\˜ì ~åHõ∆™ê^Œ∞ Zxfl =~åÅ∞ WzÛ<å, JyflH˜ #+¨ìO ÖË^Œ∞,
Å#∞ #tOѨ*ËÜ«ÚQÍHõ! =∞iÜ«Ú =∂ ÉÏ^èŒ ÖË^Œ∞. Z^Œ∞ÌH˜, `«# â◊s~°OÖ’ HõO_»efl
H˘~°‰õΩ Jyfl ^èŒ#=Ú xK«∞ÛQÍHõ! (Ü«∞Oã¨`Õ W=fi_»O J@∞=O\˜^Õ<å? =∂O™êÅ∞
‰õΩÜ«∂ã¨`Õ Jx–=Oã¨`Õ– ‰õΩ–=#`Õ – Jx =∞iy# "åà◊§H˜ Z^Œ∞Ì ÉÏ^èŒ `≥eÜ«∞Hõ
~°∞ˆQfi^Œ áê~î°=Ú) [ ~°∞ˆQfi^ŒO `«~åfi`« áÈ~Ú<å, Z^Œ∞Ì `«# =∂O™êxfl WzÛ „Ñ‘u
106 "Õ^•Å∞
Hõey™ÈÎO^Œx á⁄QÆ_»_»O JO>Ë, D Hõ=ÙÅ∞ 74. ''F ã¨∞Îu Hõ~åÎ! h=Ù [Ü«∞jÅ∞
Ç≤ÏO™ê ~°Ç≤Ï`«∞ÖÏ?] _»∞#∞, Q˘Ñ¨Ê"å_»∞#∞, "Õ∞^è•=ÙÅ#∞
33. ''^Õ=`å ~°∂Ѩ=ÚÖˇ·# [Å=ÚÅ∞ É’+≤OK«∞"å_»∞#∞, =¸_è»∞Öˇ·#"åi
=∂‰õΩ ã¨∞Y=ÚÅ∞ HõeyOK«∞QÍHõ! ѨÙ\˜ì# â◊s~°=ÚÅ#∞ ~°H˜∆OK«∞"å_»∞#∞, `«#∞
~ÀQÆ=ÚÅ#∞ âßOuOѨ*ËÜ«Ú#∞ QÍHõ!—— =¸_è»∞_»∞ HÍx "å_»∞#∞, JQÆ∞ #yflx
[ ^èŒ#O J_»QÆÖË^ÕO? ^èŒ#O JO^Œ‰õΩO_® ã¨∞ÎuOѨ ã¨=∞~°∞ú_»=Ù Hõ=Ú‡.—— [ Jyfl
[Å=ÚÅ`À âßOu HõÅ∞QÆ∞`«∞O^• "Õ^Œ ZÖÏO\˜ "å_À K≥ѨC‰õΩO@∂ ~å=_»O!]
Hõ=ÙʼnõΩ?] 75. F ѨÓ+¨ (´ã¨∂~°º) ^Õ"å! h
36. ''F Ü«∞wfl! =∞=Ú‡Å#∞ XHõ¯ Ü≥ÚHõ¯ `≥Å¡x ~°OQÆ∞ QÆŠѨQÆÅ∞#∞, J>Ë¡
~°∞‰õΩ¯`À (XHõ =∞O„`«=Ú`À) ~°H˜∆OѨÙ=Ú. „ѨHÍâ◊=Ú QÆÅ∞æ ~å„uÜ«Ú, QÆÅ=Ù. W@∞¡
=∞iÜ«Ú Ô~O_»= ~°∞‰õΩ¯`À ~°H˜∆OѨÙ=Ú. <å<åѨ=ÚÖˇ·# k# ~å„`«∞Å∞ h =∞Ç≤Ï=∞
=¸_»∞ ~°∞‰õΩ¯Å`À J#flѨf, ~°H˜∆OѨÙ=Ú. KÕ`«#QÆ∞K«∞#flq.——
<åÅ∞QÆ∞ ~°∞‰õΩ¯Å`À =∞=Ú‡ ~°H˜∆OѨÙ=Ú!—— 80. ''F Jyfl ^Õ"å! h=Ù KåÖÏ
[ nxfl ''Hõq`«fiO—— J<˘KåÛ? ÖËHõáÈ`Õ, ''"Õ^Œ HÍÅ=Ú #∞O_ç ~åHõ∆ã¨∞Å#∞ ÉÏkèOK«∞
Hõq QÍ~°∞ U^À ~åâß~°∞—— J<åÖÏ?] K«∞<åfl=Ù. J~Ú##∞, x#∞fl Ü«Ú^Œú=Ú
37. ''F ^Õ"å! J`«ºO`« Ü«∞ø=fi#âßb! ÅO^Œ∞ ~åHõ∆ã¨∞Å∞ [~ÚOѨÖË^Œ∞.——
`Õ[ã¨∞ûÅ`À =∂ H˘~°‰õΩ, ^èŒ#=Ú`À [ ~åHõ∆ã¨∞efl K«O¿Ñ Ѩ<Õ K≥ѨÙ`å~°∞. HÍh,
‰õÄ_»∞#@∞¡ „ѨHÍtOK«∞=Ú.—— ''ÉÏkèã¨∞Î<åfl=Ù—— JO@∞<åfl~°∞. ÉÏkèOK«
38. ''Jwfl! ^èŒ#=O`«∞Å~Ú# ÜÕ∞ ‰õΩO_® =∞$^Œ∞=ÙQÍ K«OѨ=∞x HÍÉ’Å∞!]
^•`«Å∞ =∂ ã¨OѶ¨∞=Ú#‰õΩ QÀ ã¨=¸ 81. ''Jwfl! Ju |Å"≥∞ÿ# ^èŒ#=Ú#∞
ǨÏ=Ú#∞ WK«∞ÛK«∞<åfl~À, "å~°∞ h‰õΩ =∂‰õΩ W=Ú‡! "≥∞K«Û^Œy# ^èŒ#=Ú`À
„Ñ≤Ü«ÚÅQÆ∞^Œ∞~°∞ QÍHõ!—— =∞=Ú‡Å#∞ ‰õÄ~°∞Û=Ú. J#fl ÖÏÉèí=Ú
40. ''F Jwfl! Lëê^Õq Ü≥ÚHõ¯ #‰õΩ =∂~°æ=Ú EѨÙ=Ú.——
ã¨g∞Ѩ=Ú #∞O_ç ^èŒ#=Ú#∞ Ü«∂QÆ Hõ~°Î‰õΩ 85. ''ѨÅ∞=Ù~°‰õΩ „Ñ≤Ü«Ú_»∞, Ü«∞[
`≥zÛ ~Ú=Ú‡.—— [ Lëê^Õq ã¨g∞ѨOÖ’ =∂x #O^Œ∞ ^èŒ#=Ú HõeyOK«∞"å_»∞,
^èŒ#O =ÙO@∞O^Œ#fl =∂@!] Jukè=Öˇ ѨÓ[ hÜ«Ú_»∞#QÆ∞ Jyfl,
42. ''K«Hõ¯QÍ =∞O_»∞K«∞ "≥Å∞QÆ∞K«∞#fl L^ŒÜ«∞ HÍÅ=Ú# ã¨∞ÎuOѨ |_»∞
Jwfl! x#∞fl "Õ∞^è•=O`«∞ÅQÆ∞ ã¨∞Îu Hõ~°ÎÅ∞ K«∞<åfl_»∞.—— [ Uq∞\˜? UO <Õ~°∞Û‰õΩO@∞
„áêiúOK«∞K«∞<åfl~°∞.—— [ ZO^Œ∞‰õÄ?] <åfl=Ú nx =Å¡?]
55. ''^èŒ#=ÚÅ xK«∞Û#\˜ì Ü«∞wfl! 89. ''áêѨ=ÚÅ#∞ ÉÏQÆ∞QÍ áÈQ˘@∞ì
xO_»∞QÍ #∞#fl `«_»∞Ѩ|_ç# „ã¨∞‰õΩ¯#∞ #\˜ì, „âı+¨µì_≥·#\˜ì, =∞#∞+¨µºÅ‰õΩ "Õ∞Å∞
(Ǩϟ=∞=ÚKÕÜ«Ú Hõ„~° áê„`«) ™È=∞=Ú`À ‰õÄ~°∞Û#\˜ì, Jyflx "Õ∞=Ú P„â◊~ÚOK«∞
xOѨÙ_»∞. ™È=∞=Ú#∞ K«=∞ã¨Ö’ |∂iO K«∞<åfl=Ú.——
ѨÙ_»∞. J#O`«~°=∞O^Õ Jyfl ^Õ=Ù_»∞ 90. ''Jwfl! Hõâ◊ºÑ¨Ù_»∞ `«O„_çQÍ, „â◊^•ú
q∞=Ú‡ ã¨Ç≤ÏOK«∞#∞.—— ^Õq `«e¡QÍ, "Õ∞^è•qÜ«∞QÆ∞ =∞#∞=Ù ã¨∞Îu
 ™ê=∞ "Õ^ŒO 107
Hõ~°ÎQÍ, JQÆ∞ Jwfl! Ü«∞[=∂#∞x HÀÔ~¯#∞ 130. ''â◊„`«∞=ÙÅ#∞ =kèOK«∞@‰õΩ
ã¨ÑŨ¶ =Ú KÕÜÚ« =Ú.—— =„*Ï Ü«Ú^èŒ=Ú QÆÅ WO„^Œ∞x, "Õ∞=Ú
92. ''JOy~°ã¨∞Å∞ Z@∞¡ L#fl`« JkèHõ ^èŒ#=Ú H˘~°‰õΩ, ã¨fiÅÊ ^èŒ#=Ú`À
=∂~°æ=Ú ^•fi~å ã¨fi~°æ=Ú#∞ *ˇOk~À, Ñ≤Å∞K«∞K«∞<åfl=Ú.—— =∞Oz ÉË~°"Õ∞.
ǨÏqã¨∞ûÅ#∞ ѨK«#=Ú (´=O@) KÕã≤# 131. ''WO„^Œ∞_»∞ Hõ„^Œ∞ ~°∞+≤ Ü«∞aè+¨
[#∞Å∞ J>Ë¡ =∂~°æ=Ú ^•fi~å „QÍ=∂^Œ∞ q∞Oz# ™È=∞=Ú#∞ „`åÔQ#∞. ã¨Ç¨Ï
Å#∞ *Ë~°∞K«∞<åfl~°∞. J>Ë¡ Éèí∂ÉèÏQÆ=Ú ÉÏǨï=Ù J<≥_»∞ â◊„`«∞=Ù#∞ ã¨OǨÏiO
#∞O_ç ã¨fi~°æ ™ê÷#=Ú#∞ ZH˜¯i.—— K≥#∞.——
106. ''J<ÕHõ „Ѩ[˝Å∞HõÅ ~ÚO„^•! 134. ''F ~ÚO„^•! â◊„`«∞=ÙÅ#O^Œix
™È=∞ =Ú`À h‰õΩ =∞^Œ=ÚHõeyÜ«ÚO_»QÍ peÛ"ÕÜ«Ú=Ú, Ç≤ÏOã≤OK«∞#\˜ì Ü«Ú^Œú=Ú
=∞=Ú‡#∞ QÆ∂_» (^èŒ# ^•<å^Œ∞Å`À) Å#∞ h=Ù Ç≤ÏOã≤OK«∞=Ú. ~°=∞º"≥∞ÿ# â◊„`«∞
=∞kOѨ*ËÜ«Ú=Ú.—— [ WHõ WO„^Œ∞_»∞ ^èŒ#=Ú#∞ =∂‰õΩ ^≥zÛ~Ú=Ú‡.—— [ D
"≥Ú^ŒÅÜ«∂º_»∞.] =∞O„`«O â◊„`«∞=ÙÅH˜ ‰õÄ_® ѨxH˘ã¨∞ÎOk.]
107. ''F QÀ=ÙÖÏ~å! g∞~°∞ =∞Ǩg~° 137. ''HÍѨÙ~°=ÚÅ∞ KÕÜ«ÚK«∞#fl „Ѩ[
=Ú#∞ (J^˘Hõ áê„`«=Ú) ã¨g∞Ñ≤OK«∞_»∞. ÅO^Œ~°∞#∞ D ~ÚO„^Œ∞x Ü≥ÚHõ¯
Ѷ¨∞~°‡=∞#∞ ¿Ñ~°∞ QÆÅ Ü«∂QÆ=Ú#‰õΩ ™ê^èŒ# ™È΄`«=Ú H˘~°‰õΩ, #^Œ∞Å∞ ã¨=Ú„^Œ=Ú#‰õΩ
=∞~Ú#, =∞O„`«=ÚÅ`À Ñ≤^Œ∞Hõ^Œy# =Öˇ, =â◊√ÅQÆ∞ K«∞<åfl~°∞.——
áêÅ#∞ WO_»∞. D =∞Ǩg~° áê„`«=Ú#‰õΩ 138. ''F ^Õ=`«ÖÏ~å! HÀÔ~¯Å#∞
Ô~O_»∞ „ѨHõ¯Å K≥=ÙÅ∞ |OQÍ~°∞`À *ËÜ«∞ =i¬OK«∞ g∞ Ü≥ÚHõ¯ ѨiáêÅ#=Ú#∞ =∂
|_çÜ«Ú#flq. (Ѷ¨∞~°‡Ü«∂QÆ=Ú#‰õΩ "Õ∞Hõ ~°Hõ∆}=ÚÔH· ѨÓiÎQÍ ¿ãqOK«∞K«∞<åfl=Ú.——
áêÅ∞ ‰õÄ_» #∞ѨÜ≥∂yO`«∞~°∞.)—— [ áêÅ∞ 141. ''F ã¨q`«$^Õ"å! (´ã¨∂~åº!)
Ñ≤`«Hõ_®xH˜ ‰õÄ_® =∞O„`«O! áêÅ áê„`«H˜ =∂‰õΩ Ü«∂QÆ k#=∞O^Œ∞ Ѩل`å^Œ∞Å`À
|OQÍ~°O K≥=ÙÅ∞ =ÙO_®e!] ‰õÄ_ç# ^èŒ#=Ú#∞ W=Ú‡. ^Œ∞ã¨ûfiѨfl=Ú
122. ''F ~ÚO„^•! h"˘Hõ¯_»"Õ ^èŒ# =Öˇ Ñ‘_çOK«∞ ^•i„^Œº=Ú#∞ ^Œ∂~°=ÚQÆ
=Ú# H©â◊fi~°∞_»=Ù. <Õ#∞#∞ J>Ë¡ ^èŒ#=Ú áê~°„^ÀÅ∞=Ú.—— [ ''^Œi„^ŒO—— =∂@ WHõ¯_»
#‰õΩ JkèѨu #~ÚÜ«ÚO>Ë, Ü«∞ѨÙ_»∞ <å =zÛOk!]
(Ü«∂QÆ=ÚÖ’x) ã¨∞ÎuHõ~°Î, QÀ=ÙÅ`À 145. ''=∞Oz `«ÅáêQÍ QÆÅ "å_»QÆ∞
QÆ∂_ç# "å_»QÆ∞#∞.—— [ <Õ#∞ <å ã¨∞ÎuHõ~°Îx WO„^Œ∞_»∞, ÉÏQÆ∞QÍ ^Õ=`«Å xq∞`«Î=Ú
^èŒ#O`À =ÚOKÕ "å_çx JQÆ∞^Œ∞#∞, <å‰õΩ Ǩϟ=∞=Ú KÕÜ«ÚK«∞#fl ã¨∞^Œ‰õ∆Ω_»#∞ ~°∞+≤
^èŒ#O =ÙO>Ë. WO„^•! h ã¨∞ÎuHõ~°Îx <Õ#∞, ã¨OáêkOz# ^è•#ºÑ¨ÙÑ≤O_ç`À HõeÑ≤
^èŒ#O W~Úº!] áêHõ=Ú KÕã≤, áê„`«ÅO^Œ∞ É’ã≤# ™È=∞
129. ''F WO„^Œ∞_®! =∂ ~°Hõ∆}=Ú ~°∂áê#fl=Ú#∞ áê#Ѩ٠KÕÃã#∞.——
H˘~°‰õΩ â◊„`«∞=ÙO[~ÚOѨ ^Œy#k Ü«∞QÆ∞, 146. ''WO„^•! x#∞fl =∂ "å‰õΩ¯Å∞,
q™êÎ~°=∞~Ú#k Ü«∞QÆ∞, ^èŒ#=Ú#∞ =∂‰õΩ áê_ç Ü«∂=ÙÅ∞ ^Œ∂_»Å#∞ „¿Ñq∞OK«∞#@∞¡,
`≥zÛÃÑ@∞ì=Ú.—— „¿Ñq∞OK«∞K«∞#flq.—— [Éè‰í Ωõ Å
Î "å‰õΩ¯ÖË
108 "Õ^•Å∞
P=ÙÅ∞QÍ, WO„^Œ∞_»∞ ^Œ∂_»QÍ J=Ù`ÀOk!] J=Ü«∞==Ú ÖË=~Ú# q∞ye Ü«Ú#fl"å——
149. ''^èŒ#=O`«∞Öˇ·# =∞~°∞`«∞ÎÅ `«e¡ Ü«∞x JK«\˜"åi#_çÔQ#∞. J`«x Jâ◊fi
Ü«∞QÆ∞ QÀ=Ù, J#fl=Ú#∞ QÀ~°∞K«∞#flk, `«# =ÚY=Ú L#fl^Œx "å~°∞ K≥Ñ≤Êi. (P
Ѩل`«∞ʼnõΩ ™È=∞=Ú#∞ „`åyOK«∞K«∞#flk.—— =ÚY=Ú`À<Õ Jtfih ^Õ=`«Å‰õΩ =∞^èŒ∞
[''™È=∞=Ú—— J<Õ =∂@ ÖËx Hõq`« ÖË^Œ∞. q^Œº #`«_»∞Ѩ^ÕtOK≥#∞) P =ÚY=Ú
D "Õ^•xfl ''™ê=∞ "Õ^ŒO—— HÍ^Œ∞, ''™È=∞ ‰õΩ~°∞ˆH∆„`«=Ú =^ŒÌ #∞#fl ã¨~°ã¨∞ûÖ’ ^˘iH˜
"Õ^ŒO—— J<åe!] #k. ^•x<Õ J<ÕHÍ Ü«Ú^èŒ=ÚÅ∞QÍ <˘#iÛ
156. ''F ¿ãflÇ≤Ï`«∞ÖÏ~å! ǨÏiÜ«∞#∞ ~ÚO„^Œ∞_»ã¨∞~°∞Å [~ÚOK≥#x Hõ^èŒ.——
¿Ñ~°∞¡ QÆÅ QÆ∞„~°=ÚÅ∞ HõÅ"å_»∞, ™È=∞ [ =∞~°}˜Oz# =∞#∞+¨µÅg, [O`«∞=ÙÅg
áê#=Ú KÕÜ«Ú "å_»∞#QÆ∞ WO„^Œ∞#‰õΩ Z=ÚHõÅ`À H˘xfl PÜ«Ú^è•Å∞ KÕã¨∞‰õΩx
=∞^Œ=Ú HõeyOK«∞ ™È΄`«=Ú#∞ QÍ#=Ú =ÙO_ç =ÙO\Ï~°∞.]
KÕÜ«Ú_»∞.—— 183. ''F WO„^Œ∞_®! QÆ~°ƒù=Ú#∞
159. ''F WO„^•! h H˘~°‰õΩ WkQÀ! ^èŒiOK«∞H˘#∞ P_» áê=Ù~°=Ú#∞, =∞QÆ
™È=∞=Ú "Õk Ü«∞O^Œ∞ Ѩiz# ^Œ~°ƒùÅO^Œ∞ áê=Ù~°=Ú ã¨g∞Ñ≤OK«∞#@∞¡ ™È=∞=Ú#∞
ÉÏQÆ∞QÍ â◊√kú KÕÜ«∞|_ç#k. WѨC_® h=Ù ã¨g∞Ñ≤OK«∞=Ú.——
™È=∞=Ú#∞ QÆ∞iOz ~°=Ú‡. WK«Û\˜H˜ =zÛ 186. ''F WO„^•! =∂‰õΩ QÀ=ÙÅ hÜ«∞
Ѩ~°∞ÔQuÎ „`åQÆ∞=Ú.—— ^ŒÅz ~°=Ú‡. QÆ∞„~°=ÚÅ hÜ«∞^ŒÅzÜ«Ú,
164. ''F ¿ãflÇ≤Ï`«∞Öˇ·# ~°∞ufiAÖÏ~å! ~°^èŒ=ÚÅ x=fi^ŒÅzÜ«ÚOQÆ∂_» ~°=Ú‡.
j„Ѷ¨∞=ÚQÍ Hõ~°‡ q+¨Ü«∞"≥∞ÿ ~°O_»∞. =zÛ JkèHõ ^èŒ#=ÚÅ x=fi^ŒÅz ~°=Ú‡!——
‰õÄ~°∞ÛO_»∞_»∞. ã¨∞Î`«∞Å#∞ ѨiîOK«∞K«∂, [ ''|∞kú xÜ«∞º^ŒÅz ~°=Ú‡—— Jx XHõ¯
WO„^Œ∞x ã¨∞Îu QÍ#=Ú KÕÜ«Ú_»∞.—— ™êi J~Ú<å J_»QÆ_»OÖË^Œ∞.]
167. ''F WO„^•! Q˘Ñ¨Ê ÉÏǨï=ÙÅ∞ 190. ''WO„^Œ∞_çx, Z=_»∞ ™È=∞=Ú`À
QÆÅ h=Ù, "≥O@<Õ =∂H˜K«∞Û@ÔH·, "≥∞K«Û `«$Ñ≤Î á⁄OkOK«QÆÅ_»∞?—— [ =∞i, WO„^Œ∞_ç
^Œy#, ã¨OáêkOK«^Œy#, ѨÙK«∞ÛH˘#^Œy#, `«$Ñ≤ÎH˜ UO W"åfie? Éèí‰õΩÎÖÏ~å?
^èŒ#=Ú#∞ ‰õΩ_ç KÕuÖ’ Ѩ@∞ìH˘#∞=Ú.—— PÖ’zOK«O_ç!]
[ ^èŒ#O Ѩ@∞ìH˘x ~å!] 193. ''|Ǩï ^èŒ#=Ú Hõeæ Hõ~°‡Å#∞
179. ''WO„^Œ∞_»∞ J^èŒ~°fi} ~°∞+≤ Ѩل`«∞ ã¨OѨÓ~°‚=ÚÅ∞ *ËÜ«Ú xO„^•! "Õ∞=Ú h
_≥·# ^ŒnèK« ~°∞+≤ Ü≥ÚHõ¯ Ü≥∞=ÚHõÅ`À, =O\˜ "åx ¿ã=‰õΩÅ=Ú JQÆ∞K«∞<åfl=Ú.——
^˘q∞‡k `˘O|~ÚÅ Jã¨∞~°Å =∂Ü«∞Å#∞ 196. ''F Ü«∞[=∂#∞ÖÏ~å! ^Õ=Ù
ã¨OǨÏiOK≥#∞. ^ŒnèK« ~°∞+≤ „|uH˜Ü«Ú#fl _»~Ú# WO„^Œ∞_»∞ â◊¥~°∞_»∞.——
ѨÙ_»∞ J`«xO Ez Jã¨∞~°∞Å∞ ÉèíÜ«∞ 197. ''F WO„^•! "Õ∞q∞K«∞ÛK«∞#fl
=Ú`À J`«xH˜ ÖÁOy áÈ~Ú~°@! J`«_»∞ ™È=∞=ÚÅ∞, #^Œ∞Å∞ ã¨=Ú„^Œ=Ú#∞ *Ë~°∞
H˘<åflà◊§‰õΩ ã¨fi~°æã¨∞÷_»Ü≥∞º. Jã¨∞~°∞Å∞ #@∞¡ x#∞fl *Ë~°∞K«∞#flq. ÜÕ∞ ^Õ=Ù_»∞#∞
=∞~°Å Éèí∂q∞ <å=iOz<å~°∞. "åi`À ^èŒ#=Ú KÕ`«#∞ QÍx, |Å=Ú KÕ`«#∞ QÍx,
xO„^Œ∞_»∞ Ü«Ú^Œú=Ú KÕÜ«∞ÖËHõ ''^ŒnèK«∞x x#∞fl q∞OK«ÖË_»∞.——
 ™ê=∞ "Õ^ŒO 109
200. ''WO„^Œ∞_»∞, Q˘Ñ¨Ê ÉèíÜ«∞=Ú#∞ ^èŒ#O ã¨OáêkOKå_À, ZHõ¯_® K≥ѨÊÖË^Œ∞.]
j„Ѷ¨∞=ÚQÍ „`Àã≤"ÕÜ«Ú#∞. J`«_≥=fii 216. ''WO„^Œ∞_»∞ ѨÙ@ìQÍ<Õ ^èŒ#∞ã¨∞û#∞
KÕ`«#∞ HõkeOѨ â◊Hõº=ÚQÍx "å_»∞—— nã≤H˘x '„Ѩã≤^Œú=∞~Ú# ÖËHõ JkèHõ"≥∞ÿ#
[ WѨÊ\˜H˜, 200 =∞O„`åÅ∞ K«∂âßO. UO |Å=Ú QÆÅ "å~°Öˇ=fi~°x— `«e¡#_çÔQ#∞.——
<Õ~°∞Û‰õΩ<åflO? WOHÍ WOHÍ K«kq UO 244. ''Ü«Ú^Œú=ÚÖ’ `«Å `≥y#
<Õ~°∞Û‰õΩO\ÏO?] `À_»<Õ (|OHõ – ÖËHõ @OHõ=Ú "≥Ú^ŒÅQÆ∞)
202. ''WO„^Œ^Õ=Ùx, ѨÓ+¨^Õ=Ùx JuH˜OK«∞ =ã¨∞Î=ÙÅ∞ ÖˉõΩO_»QÆ<Õ HõO~î°
ã¨Yº=Ú H˘~°‰õΩ#∞, ã¨∞Y=Ú H˘~°‰õΩ#∞, <åà◊=ÚÅ #∞Oz <≥`«∞Î~°∞ "≥Å∞=_»∞@‰õΩ
J#flq∞K«∞Û@‰õΩ#∞ „áêiúOK«∞K«∞<åfl=Ú.—— =ÚO^Õ (`«Å#∞ =∞~°Å) ã¨OkèOK«∞#∞.
[ „áê~°ú#Å∞ =∞O„`åÅ`À [~°∞QÆ∞`«∂<Õ qâı+¨ ^èŒ#=O`«∞_≥·# WO„^Œ∞_»∞ `≥y#
=Ù<åfl~Ú. ã¨MϺÅ∂, ã¨∞MÏÅ∂, J<åflÅ∂ =ã¨∞Î=Ù#∞ uiy ã¨OkèOK«∞#∞.—— [ WÖÏO\˜
^˘~°∞‰õΩ`«∞<åflÜ«∂? =∞O„`åÅ`À zO`« Ñ≤zÛ HõÅÊ#Å∞ K«∂¿ã<å, ''"Õ^•Ö’¡
HÍÜ«∞Å∞ ~åÅ=Ù!] "≥·^ŒºâßGO =ÙOk—— J#_»O?]
203. ''=$„`«∞x K«OÑ≤# WO„^•! h 246. ''F WO„^•! <≥=∞e ~°OQÆ∞ ~À=∞
HõO>Ë Q˘Ñ¨Ê "å_»∞ ÖË_»∞. ÃÑ^ŒÌ "å_»∞ ÖË_»∞. =ÚÅ∞ QÆÅq Ü«∞QÆ∞ QÆ∞„~°=ÚÅ`À ‰õÄ_ç
h=Ù Ö’Hõ=ÚÖ’ Z@∞¡ „Ѩã≤^Œ∞ú_»"À J\˜ì h=Ù ~°=Ú‡. "Õ@QÍO„_»∞ Ѩ‰õ∆ΩÅ#∞
"å_»∞ ÖË_»∞.—— [ ~°∞ˆQfi^ŒO xOp =$„`«∞_ç x~ÀkèOK«∞#@∞¡ U [#∞Å∞OQÆ∂_» x#∞fl
=∂@ =∞~°=_»OÖË^Œ∞ WO„^Œ∞_»∞.] x~ÀkèOѨÖˉõΩO^Œ∞~°∞ QÍHõ. ÉÏ@™ê~°∞¡
205. ''F WO„^•! h ã¨∞Îu =∞O„`«=Ú Z_®ix j„Ѷ¨∞=ÚQÆ ^•\˜=K«∞Û#@∞¡, h=Ù
Å#∞ ã¨$lOzux. P ã¨∞Î`«∞Å∞ ã¨fi~°æ=∞O j„Ѷ¨∞=ÚQÍ =∂ Ü«∞[˝=Ú#‰õΩ ~°=Ú‡——
^Œ∞#fl =~°¬=Ú#∞ ‰õΩiÑ≤OK«∞#\˜ì, áêʼnõΩ_» [ Hõq`«Ö’¡, z\˜ì á⁄\˜ì Ѩ^•Å =∂~°∞ÊÅ∞
=QÆ∞#\˜ì, x#∞fl *ˇOk#q. [ `åQÆ∞É’`«∞ `«Ñ¨Ê, 100 Hõq`«efl K«∂ã≤<å =∂~°∞Ê Ug∞
WO„^Œ∞_»∞, XHõ áêʼnõΩ_®!] =ÙO_»^Œ∞. XHõ áÈeHõ Hõ#Ѩ_ç#ѨC_»ÖÏ¡ Jk
210. ''(Ü«∞[=∂#∞x "åHõº=Ú) F ZÖÏ =ÙO^À QÆ=∞xã¨∂Î =ÙO_»O_ç!]
WO„^•! ¿ÑÖÏÅ∞ QÆÅk, Hõ~°OÉèí=Ú`À ‰õÄ_ç 252. ''Q“~° =∞$QÆ=Ú (J_»q P=Ù
#k (Hõ~°OÉèí´ ÃÑ~°∞QÆ∞`À HõeÑ≤# ã¨`«∞ÎÑ≤O_ç ¿Ñ~°∞) ^ŒÑ≤ÊQ˘#fl^≥· h\˜`À xO_ç#
=Ú^ŒÌ), ѨÙ~À_®â◊=Ú (´XHõ q^èŒ"≥∞ÿ# K≥~°∞=Ù#∞ j„Ѷ¨∞=ÚQÍ ã¨g∞Ñ≤OK«∞#@∞¡, F
J@∞ì)`À ‰õÄ_ç#k, ™È΄`«=ÚÅ`À ‰õÄ_ç#k WO„^•! h=Ù =∞=Ú‡ j„Ѷ¨∞=Ú ã¨g∞Ñ≤O
Ü«∞QÆ∞ D, =∂ ™È=∞=Ú#∞ J#∞ÉèíqO K«∞=Ú. L#fl ™È=∞=Ú #O`«\˜x áê#=Ú
ѨÙ=Ú.—— [ q+¨µ‚=Ùx =kÖËâß~°∞ QÍh, KÕÜ«Ú=Ú—— [ ''WO„^•! ~å! `åQÆ∞! `åQÆ∞!
™È=∂xfl =^ŒÅ_»O ÖË^Œ∞.] ^èŒ#O W~Úº! W~Úº!—— J#_»O `«Ñ¨Ê
213. ''^èŒ#=Ú HõÅ WO„^•! h H˘~°‰õΩ WOˆH"≥∞ÿ<å =ÙO^• D ѨÙã¨ÎHõOÖ’?]
™È=∞=ÚÅ∞ HõÅ=Ù. ^Œ~°ƒùÅ g∞^Œ ‰õÄ~˘Ûx, 259. ''F WO„^•! Ѩل`«∞ʼnõΩ `«O„_ç
áê#=Ú KÕÜ«Ú=Ú.—— [ WO„^Œ∞_çH˜ ^èŒ#O Ü≥∞@∞Å ^èŒ#q∞K«∞Û<À J@∞¡ =∂‰õΩ
ZÖÏ =zÛO^À, UO Ѩx KÕã≤ WO„^Œ∞_»∞ ^èŒ#=Ú W=Ú‡.——
110 "Õ^•Å∞
267. ''F =∂ "å~°ÖÏ~å! H˜~°}=ÚÅ∞ "å_çq! WO`« "å_çq—— Jx á⁄y_Õ¿ãÎ, P
ã¨∂~°∞ºx P„â◊~ÚOK«∞#@∞¡, WO„^Œ∞x ^Õ=Ù_»∞ áêáêÅ∞ áÈQ˘>Ëì™êÎ_»x ~°∞+¨µÅ
^èŒ#=ÚÅ#∞ g∞~°∞ ¿ãqOѨÙ_»∞. `«O„_ç É’^èŒÅ∞! ^Õ=Ù_»∞, `«#x á⁄y_ç#O^Œ∞‰õΩ
™⁄`«∞Î#∞ =Öˇ, P ^èŒ#=ÚÅ#∞ "Õ∞=Ú á⁄y_ç#"å_ç `«Ñ¨Cx áÈQ˘_ç`Õ, P áêѨO,
^èŒiO`«∞=ÚQÍHõ.—— P ^Õ=Ù}˜‚ K«∞@∞ìHÀ^Œ∂? Éèí‰õΩÎeH˜, Jã¨Å∞
''H˜~°}ÏÅ∞ ɡ·\˜ xOz áÈ~Ú áêáêÅhfl `≥Å∞ã¨∞. Jq KÕ¿ãã≤, ^Õ=Ù}˜‚
ã¨∂~°∞º}˜‚ P„â◊~Ú™êÎ~Ú. g∞~°∞ áÈ~Ú á⁄y_Õ¿ãÎ, H˘|ƒiHÍÜ«∞Å∞ H˘>Ëì¿ãÎ, KåÅ∞!
WO„^Œ∞}˜‚ P„â◊~ÚOK«O_ç. "Õ∞=Ú =zÛ Wn "Õ^Œ =∞O„`«O! J|^•ÌÅ ^À+¨O Ѷ¨ÖÏ<å
q∞=∞‡efl P„â◊~Ú™êÎ=Ú. "Õ∞=Ú, H˜~°}Ï ~°HõOQÍ áÈ`«∞O^Œx K≥¿ÑÎ, J^Õ ÃÑ^ŒÌ
Å=Ú.—— – [ Wn "Õ^Œ Hõq`«!] J|^ŒÌO! P =∞O„`«O ~åã≤# HõqˆH P ^À+¨O
268. ''WO„^•! WO„^Œ∞x ¿ãqOѨx K«∞_»∞`«∞Ok.]
=∞#∞+¨µº_»∞ J#fl=Ú á⁄O^Œ_»∞.—— 277. ''F ~ÚO„^•! h Ü≥ÚHõ¯
270. ''F ~ÚO„^•! J^èŒ=∞=∞~Ú# ¿ãflÇ≤Ï`«∞_»∞, Jâ◊fi=ÚÅ<ÕHõ=ÚÅ∞ QÆÅ
(`«QÆ~°=Ú, ã¨`«∞Î – "≥Ú^ŒÅ~Ú#) ^èŒ# "å_»∞, J<ÕHõ ~°^èŒ=ÚÅ∞ HõÅ"å_»∞, =∞Oz
=Ú#∞ h^Õ#∞. =∞^茺=∞=∞~Ú# ("≥O_ç– ~°∂Ѩ=Ú HõÅ"å_»∞, QÀ=ÙÅ∞ HõÅ"å_»∞,
|OQÍ~°∞) ^èŒ#=Ú h^Õ#∞. L`«Î=∞=∞~Ú# JQÆ∞#∞. j„Ѷ¨∞=ÚQÍ á⁄O^Œ^Œy# ^èŒ#=Ú#∞
(~°`«fl=ÚÅ∞) ^èŒ#=Ú h^Õ#∞. Jk ã¨`«º á⁄O^Œ∞#∞. J\˜ì ^èŒ#=Ú`À QÆ∂_ç#
"Õ∞#∞. QÀ=ÙÅ xq∞`«Î=Ú x#∞fl Z=_»∞#∞ J#fl=Ú`À ZšѨÙ_»∞#∞ ‰õÄ_çÜ«ÚO
"åiOK«_»∞.—— _»∞#∞.—— [ WO„^Œ∞_ç ¿ãflÇ≤Ï`«∞_çH˜ ZO`«
276. [ D Hõq`«, UO K≥ѨÙ`ÀO^À ^èŒ#"≥∂ K«∂_»O_ç!]
K«∂_»O_ç!] 278. ''F ~ÚO„^•! h Ü≥ÚHõ¯
''D =∞O„`«=Ú ã¨∂~°∞ºx K«∂K«∞`«∂ H˘Å`«‰õΩ #∂~°∞ Ö’Hõ=Ú Å∞O_ç##∞
[Ñ≤Oz`Õ, J|^ŒÌ=∂_ç# áêѨ=Ú #tO KåÅ=Ù. Éèí∂ Ö’Hõ=ÚÅ∞ #∂~°∞#fl#∞ h
K«∞#∞. (Wk â∫#Hõ "åHõº=Ú.) P â◊s~°=Ú "åºÑ≤OK«∞@‰õΩ KåÅ=Ù. =„[
=∞O„`«=Ú: F ã¨∂~°∞º_®! h=Ù =∞Ǩ#∞ ^è•s! ÖˇHõ¯ ÖËx ã¨∂~°∞ºÅ∞#fl#∞ x#∞fl
ÉèÏ=Ù_»=Ù. ã¨`«º=Ú. F Pk`«∞º_®! h=Ù „|HÍtOѨKÕÜ«∞ÖË~°∞. Wk=~°‰õΩ ѨÙ\˜ì# ÜÕ∞
Q˘Ñ¨Ê"å_»=Ù. ã¨`«º=Ú. =∞Ǩ`«∞‡_»=~Ú# =ã¨∞Î=Ù#∂ KåÅ^Œ∞. Éèí∂=∂ºHÍâ◊=ÚÅ∞
h Ü≥ÚHõ¯ =∞Ç≤Ï=∞ ã¨∞ÎuOѨ|_»∞K«∞#flk. Ô~O_»∞#∂ ã¨=∞~°ú=ÚÅ∞ HÍ=Ù.—— [ D Hõq`«
ã¨`«º=Ú. F ã¨∂~°º ^Õ"å! h=Ù Jkè‰õΩ_» ~åã≤# HõqH˜ WO„^Œ∞_ç =∞`«∞Î! WOHÀ HõqH˜,
=~Ú Ü«Ú<åfl=Ù.—— – [ ã¨∂~°∞º}˜‚ á⁄QÆ∞ WOHÀ ^Õ=`« =∞`«∞Î!] ''WO„^•! `«∂~°∞Ê#
_»∞`«∂ <åÅ∞QÆ∞ =∂@Å∞ [Ñ≤¿ãÎ, J|^•ÌÅ #∞#fl "åi KÕ`«#∞ QÍx, Ѩ_»=∞~° #∞#fl"åi
^À+¨O áÈ`«∞O^Œx Z=~À Q˘Ñ¨Ê ~°∞+≤ QÍ~°∞ KÕ`«#∞QÍx, „H˜O^Œ #∞#fl "åi KÕ`«#∞QÍx,
K≥áêÊ~°∞. J|^•ÌÅ ^À+¨O ZÖÏ áÈ`«∞O^À Ñ≤Å∞=|_»∞K«∞<åfl=Ù.——
=ÚO^Õ `≥eã≤ =ÙO>Ë, x~°ƒùÜ«∞OQÍ J|^•Ì 281. ''F WO„^•QÆ∞flÖÏ~å! áê^Œ=ÚÅ∞
ÖÏ_≥Ü«∞º=K«∞Û. ''^Õ=Ù_®! #∞=Ùfi JO`« ÖËx L+¨ã¨∞û, áê^Œ=ÚÅ∞ QÆÅ „Ѩ[Å∞ x„^Œ
 ™ê=∞ "Õ^ŒO 111
ÖË=Hõ =ÚO^Õ =K«∞ÛK«∞#flk.—— [ Wk Q˘Ñ¨Ê =Ú`À â◊„`«∞=ÙÅ HÀ@Å#∞ ÉèËkOK«∞
"Õ^Œ =∞O„`«O `≥eq H˜O^Œ ÖˇHõ¯!] K«∞<åfl_»∞.—— [ ™È=∞=¸, â◊`«$=Ó, ^èŒ#=¸
291. ''=„[=Ú HõÅ ~ÚO„^•! Q˘Ñ¨Ê `«Ñ¨Ê, WOˆH"≥∞ÿ<å =ÙO^• D Hõq`åfiÖ’¡?]
qÅ∞= H˘~°ÔH·<å <Õ#∞ x#∞fl q„Hõ~ÚOѨ 298. ''ѨÅ∞=Ù~°∞ HÀ~°^Œy# ™È=∞
ÖË^Œ∞. =„[ ǨÏã¨∞Î_»=~Ú |Ǩï ^èŒ#=ÚÅ∞ =Ú#∞, x"å㨠Ü≥∂Qƺ"≥∞ÿ# ™ê÷#=∞O^Œ∞
QÆÅ ~ÚO„^•! "ÕÅ H˘Åk ^èŒ#=ÚʼnõΩ JkèHõ=ÚQÍ =$kú <˘OkOK«∞=Ú.—— (nxO
QÍx, Ѩk "ÕÅ ^èŒ#=Ú#‰õΩ QÍx, |Ǩï |\˜ì ~ÚO\˜ Ü«∂=~°}=ÚÅÖ’ QÆ∂_»
^èŒ#=ÚʼnõΩ QÍx, x#∞fl <Õ#∞ J=∞‡ÖË^Œ∞.—— ™È=∞ Å`«Å#∞ ɡOK«∞K«∞O_çi ѨÓ~°∞fiÅ∞
[ WO„^Œ∞_»∞ `«# ÉÏx㨠J~Ú#@∂ì, Jx <å Ü«¸Ç¨Ï.) – [ P TǨÏ, D
J~Ú<å P ÉÏxã¨x `«#∞ J=∞‡ÖË#@∂ì, `å`«Ê~°ºO ~åã≤# ѨO_ç`«∞_çk. ™È=∞ Å`«x
Hõq TǨÏ! Ñ≤zÛ =ÚkiOk.] WO\˜ ÃÑ~°à◊§Ö’ ‰õÄ_® ÃÑOK«∞HÀ=∞x P
292. ''WO„^•! h=Ù =∂ `«O„_ç Hõq K≥ѨÙ`«∞<åfl_»∞.]
HõO>ˇ#∞ ^èŒ#=O`«∞_» =QÆ∞^Œ∞=Ù. <å J#fl 300. ''F ~ÚO„^•! h Ü≥ÚHõ¯ q™êÎ~°
^Œ=ڇŠHõO>ˇ#∞ ^èŒ<åkè‰õΩ_»=QÆ∞K«∞<åfl=Ù. =∞~Ú# ^èŒ#=Ú =∂‰õΩ K≥O^Œ∞K«∞#flk.—— –
<å `«e¡Ü«Ú, h=Ù#∞, ã¨=∂#∞Å~Ú [ q™êÎ~°"≥∞ÿ# ^èŒ#O XHõ KÀ@ =ÙO>Ë, ^•xfl
Ü«∞#fl=Ú#‰õΩ, ^èŒ#=Ú#‰õΩ, #<åfl^ŒiOK«∞ ÖÏQÆ_»"Õ∞ `≥e"≥·# Ѩx. Jã¨Å∞, D
K«∞<åfl~°∞.—— [ D Hõq`« ~åã≤# Hõq ѨÙOQÆ "Õ^•Ö’¡, ''^èŒ#O—— `«Ñ¨Ê WOHÀ =∂@
=Ù_»∞, `«#∞ WO„^Œ∞_çH˜ "Õ∞#Å∞¡_ç#x HõÅ =ÙO^Õ"≥∂ K«∂_»O_ç! 300 Hõq`«Å∞
HõO@∞<åfl_»∞.] K«k"åO. UO <Õ~°∞Û‰õΩ<åflO?]
293. ''F =„[ ǨÏã¨∞Î_®! ÃÑ~°∞QÆ∞`À 302. ''F =„*ÏÜ«Ú^èŒ ^è•s! Ü«∞[
Hõeã≤#q WqQÀ, ™È=∞ ~°ã¨=ÚÅ∞. D =∂#∞Å∞, D <å_»∞#∞, x#fl\˜ k#=Ú
~°ã¨=ÚÅ#∞ =∞^Œ=Ú#ÔH· áê#=Ú KÕÜ«Ú ##∞, h‰õΩ ™È=∞=Ú `åyOzi.—— – [ Ô~O_»∞
@‰õΩ Ü«∂QÆ QÆ$ǨÏ=Ú#‰õΩ Ô~O_»∞ QÆ∞„~°=Ú ~ÀAÅ∞ `åQÍ=Ù Hõ^•? =∂‰õΩ [#‡O`å
Å`À ~°=Ú‡.—— ã¨iáÈÜÕ∞ ^èŒ#O W~Úº!]
294. ''F ~ÚO„^•! h =∞^Œ=Ú H˘~°‰õΩ 304. ''Jtfi#∞ÖÏ~å! ã¨fi~°æ=Ú#∞
™È΄`«=ÚÅ`À QÆ∂_ç# ~¸ ™È=∞ ~°ã¨ HÀi# D ~°∞ufiAÅ∞, q∞=Ú‡ ~°Hõ∆}ÔH·
=ÚÅ∞ Hõ#|_»∞K«∞#flq. =∞^ŒHõ~°"≥∞ÿ# Ñ≤Å∞K«∞K«∞<åfl~°∞. g∞~°∞ „Ѩu #~°∞x =^ŒÌ‰õΩ
™È=∞=Ú#∞ K«Hõ¯QÍ „`åQÆ∞K«∞, =∂ ã¨∞Îu áÈ=Ù^Œ∞~°∞ QÆ#∞Hõ.—— – [ZÖÏ J~°"ú ∞≥ `ÿ Õ JÖÏ
"å‰õΩ¯Å#∞ q#∞=Ú. ã¨∞Îu H©~°Î#‰õΩ KÕã∞¨ HÀO_ç, JO`Õ! Jã¨Å∞, JO^Œ∞Ö’ J~°úO
=~°=ÚÅ x=Ú‡.—— [ ™È=∞O `åQÆ∞_»∞ áÈã≤, ÖË^Œx `≥Å∞ã¨∞ÎOk, K«∂_»O_ç!]
^èŒ#O =~°O HÀˆ~ Hõq DÜ«∞#!] 306. ''F Ü«∞â◊fih ^Õ=`«ÖÏ~å!
279. ''~°∞ufiAÅ`À QÆ∂_» ™È=∞ Ü«∂QÆ=ÚÅO^Œ∞ WkQÀ, ~¸ ™È=∞=Ú
=Ú#∞ „`åQÆ∞K«∞#fl ~ÚO„^Œ∞x Ü≥∞=_≥~°∞ J`«ºO`« =∞^èŒ∞~° =∞~Ú#k. x#fl
QÆ∞#∞? ~ÚO„^Œ∞_»∞, ÃÑ^ŒÌ ^Œ=Ù_»Å∞ HõÅ `«Ü«∂~°∞KÕã≤# Ü«∂ ™È=∞=Ú#∞ áê#=Ú
"å_»∞, ™È=∞=Ú`À =∞kOK«∞"å_≥·, |Å KÕÜ«Ú_»∞. Ü«∂QÆ Hõ~°Î‰õΩ W+¨ì Ѷ¨Å=ÚÅ#∞
112 "Õ^•Å∞
WO_»∞.—— [ ™È=∞=Ú ÖËx Hõq`« ~å¿ãÎ, ~°∞_»∞, JOâ◊‰õΩ=∞u Ü«∞<≥_»∞ #kx P=
^•xH˜ Ѩq„`«`« =ÙO_»^Œx P Hõ=ÙÅ ^èÀ~°}˜ iOz Ü«ÚO_≥#∞. `«# „Ѩ[˝ KÕ`« ÉèíÜ«∞O
J~Ú =ÙO@∞Ok. `«Ü«∂~°∞KÕã≤# Hõ~°=ÚQÍ ^èŒfixOK«∞K«∞#fl P Hõ$ëê‚ã¨∞~°∞x,
=∞^•ºxfl =ÙOKå~°O>Ë, "åà◊§H˜ i„Ѷ≤l ~ÚO„^Œ∞_»∞ =∞~°∞`«∞ÎÅ`À QÆ∂_ç ã¨g∞Ñ≤O
ˆ~@~°∞ =Ù#fl>Ëì Hõ^•?] K≥#∞. `«~åfi`«, #~°∞ÅO^Œ∞ „¿Ñ=∞QÆeæ#
308. ''Ü«∂QÆ=Ú#∞ #_çÑ≤OK«∞ P^èŒfi ~ÚO„^Œ∞_»∞, Hõ$+¨µ‚x, Ü«∞`«x ã¨Ç¨ÏK«~°∞
~°∞º_®! h=Ù ™È=∞=Ú#∞ Ñ≤O_çOK«∞=Ú. Å#∞, K«OÃÑ#∞.—— – [ D Hõ$+¨µ‚_»∞
WO„^Œ∞_»∞ „`åQÆ ^ŒÅz Ü«Ú<åfl_»∞. =$„`å Jã¨∞~°∞_»∞. ~åHõ∆ã¨∞_»∞. W`«_»∞ ÉèÏ~°`«OÖ’
ã¨∞~°∞x K«OÑ≤# WO„^Œ∞_»∞ =zÛ<å_»∞.—— – Hõ$+¨µ‚_»∞ HÍ_»∞. XHõ "Õà◊, WHõ¯_ç xOz
[ WO„^Œ∞_»∞, WOHÍ =$„`åã¨∞~°∞_ç ÉèíÜ«∞O`À JHõ¯_çH˜ áêsì =∂~å_Õ"≥∂!]
=}∞‰õΩ`«∂<Õ =Ù<åfl_»∞. `åQÆ∞_»∞ 324. ''WO„^•! h‰õΩ Ü«Ú^Œú=∞O^Œ∞
á⁄Ü«∞ºO_ç. HÍã¨Î `Õ~°∞‰õΩO\Ï_»∞.] "≥Ú^Œ@ ã¨~°fi ^Õ=`«Å∞#∞ ã¨Ç¨Ü«ÚÖˇ·
317. ''^èŒ#=Ú#‰õΩ ™êfiq∞ Ü«∞QÆ∞ =zÛ, =$„`åã¨∞~°∞x LKåÛùfi㨠xâßfiã¨Å
WO„^•! h ‰õΩ_ç KÕux, ^èŒ#=Ú HÀ~°∞K«∞#fl =Å¡ ÉèíÜ«∞Ѩ_ç Ѩ~°∞ÔQuÎ áêiáÈ~Ú, x#∞fl
"Õ∞=Ú Ñ¨@∞ìH˘#∞K«∞<åfl=Ú. h=Ù |Ǩï Ü«Ú^Œú=∞O^Œ∞ =^Œe ÃÑ\˜ìi. F ~ÚO„^•! U
QÀ=ÙʼnõΩ Dâ◊fi~°∞_»=x x#∞fl `≥eÜ«Ú =∞~°∞`«∞ÎÅ∞ x#∞fl =ke ÃÑ@ì‰õΩO_»
K«∞<åfl=Ú.—— [ á⁄y_Õã≤ ^èŒ#O J_»QÆ_»O! #∞O^Œ∞~À J\˜ì ¿ã#Å`À `«~åfi`« h"˘Hõ¯
Éèí‰õΩÎÅÔH·<å, WO`« Ü«∂K«# #K«∞Û`«∞O^•?] _»"Õ [~ÚOK«∞K«∞<åfl=Ù.—— [ =keÃÑ@ìx
318. ''Ü«Ú^Œú=Ú# =∞~°}=Ú#‰õΩ ¿ã#Å∞ =ÙO>Ë, XHõ¯_Õ [~ÚOK«_»O
xq∞`«Î=ÚÅ~Ú# Ѩ#∞ÖˇÑ¨Ù_»∞ HõÅ∞æ<À Uq∞\˜? =∞u áÈ~ÚOk HõqH˜. =$„`å
JѨÙ_»∞ Ü«Ú^Œú <åÜ«∞‰õΩÅ∞ WO„^Œ∞x ã¨∞~°∞_ç ÉèíÜ«∞O WOHÍ áÈÖË^Œ∞.]
Ñ≤Å∞`«∞~°∞.—— 326. ''F ~ÚO„^•! h=٠ѨÙ@ìQÍ<Õ,
319. ''„`å_»∞KÕ Hõ@ì|_ç# "åix q_ç Jk =~°‰õΩ â◊„`«∞=ÙÅ∞ ÖËx ÜÕ∞_»∞QÆ∞~°∞
Ñ≤OK«∞#@∞¡, =∞=Ú‡ pHõ\˜ #∞O_ç q_çÑ≤O Jã¨∞~°∞ʼnõΩ (Hõ$+¨‚ – =$„`« – #=Úz –
K«∞=Ú WO„^•!—— â◊O|~° – "≥Ú^ŒÅQÆ∞) â◊„`«∞=Ù J~Úuq.—— –
322. ''ѨÓ~°∞fiÅ∞ ~°zOѨx Ü«∞<ÕHõ [ U_»∞ ¿Ñ~°∞¡ K≥ѨÊÉ’~Ú <åÅ∞ˆQ K≥áêÊ_»∞
ã¨∞Y Hõ~°=ÚÖˇ·# ã¨∞Îu "å‰õΩ¯Å#∞, Q˘Ñ¨Ê Hõq. WO„^Œ∞_»∞, U_»∞QÆ∞i`À Ü«Ú^ŒúO KÕã≤
"å_»∞#∞, g~°∞_»∞#∞, |Å=O`«∞_»∞#∞, =ÙO_»_»∞.]
`«fi~°QÆÅ"å_»∞#∞, qâı+¨=ÚQÆ ã¨∞ÎuOѨ^Œy# 329. ''#~°∞ÅÖ’ „âı+¨µì_≥·# WO„^Œ∞_®,
"å_»∞#∞, =„[=Ú ^èŒiOz#"å_»∞#∞, KåÅ x#∞fl "Õ∞=Ú Ñ≤Å∞K«∞K«∞<åfl=Ú.—— –
HÍÅ=Ú<å\˜ "å_»∞#∞#QÆ∞ WO„^Œ∞x H˘~°‰õΩ [ WO„^Œ∞_»∞ ^Õ=`«ÅÖ’ "å_»#∞‰õΩ<åflO.
~°zOzi.—— #~°∞ÅÖ’ "å_Õ<å? J~Ú`Õ, WO„^Œ∞}˜‚
324. ''j„Ѷ¨∞=ÚQÍ #_»K«∞K«∞ Ѩk "ÕÅ #~°∞_çQÍ K≥áêÊ_Õq∞\˜ Hõq? =∞u
Ü«∞ã¨∞~°∞Å`À QÆ∂_ç#"å_≥· Hõ$+¨µ‚_»#∞ áÈ~ÚO^•? WO„^Œ∞_»∞ U =~°æO "å_»∞?]
[ Hõq`«Ö’, ''Hõ$ëÈ‚^Õâ◊—— Jx =ÙOk] Jã¨∞ 331. ''WO„^Œ∞x Ü≥ÚHõ¯ K«„Hõ=Ú
 ™ê=∞ "Õ^ŒO 113
(´PÜ«Ú^èŒ=Ú) JO`«iHõ∆=Ú #O^Œ∞ JO`« KÀ\˜H˜ j„Ѷ¨∞=ÚQÆ áÈ=Ù#@∞¡, x#∞fl KÕ~°∞
@#∞ "åºÑ≤OK≥#∞.—— [ J~Ú`Õ, W`«_»∞ K«∞#flq. =∂ "å‰õΩ¯Å∞ x#∞fl QÆ∂iÛ,
#~°∞_»∞ HÍ_»∞. TǨ ^Õ=`«!] QÀ=ÙÅ∞ ^Œ∂_»Å#∞ QÆ∂iÛ ^èŒfixOK«∞#@∞¡
336. ''WO„^•! ÜÕ∞ =∞#∞+¨µº_»∞ ^èŒfixOK«∞K«∞#flq.—— – [ D Hõ=ÙʼnõΩ áÈe
=∞=Ú‡ [OѨ^ŒÅz g∞kH˜ =K«∞Û<À, HõÅ∞ ã¨iQÍ K«∂_»_»O ~å^Œ∞. QÀ=ÙÅ∞,
Ü≥∞=_»∞ `«#∞fl`å<Õ Q˘Ñ¨Ê"å_»#x `«Åz# ÃÑ^ŒÌq. ^Œ∂_»Å∞, z#flq. ''=∂ ã¨∞Îu
"å_≥· Ü«Ú^Œú=Ú# ÔHkiOz# =∂ ¿ã#Å "å‰õΩ¯Å∞ h HÀã¨O ^èŒfixã¨∞Î<åfl~Ú JO>Ë,
g∞^Œ |_»∞<À, J\˜ì "åxx h KÕ ~°H˜∆`«∞Å ã¨∞Î`«∞Å∞, QÀ=ÙÅ =O\˜q J=Ù`å~Ú.
"≥∞ÿ# "Õ∞=Ú ã¨OǨÏiO`«∞=Ú.—— [ Wn WO„^Œ∞_»∞, ^Œ∂_» J=Ù`å_»∞. Jã¨Å∞, D
Ü«Ú^Œú"Õ∞!] Hõ=ÙʼnõΩ KÕ`«<≥·# Hõq`«fiO, P=ÙÅ∂,
342. ''~ÚO„^•! x#∞fl L^•æ`«Å∞ QÀ=ÙÅ∂ QÆ∞„~åÅ∂ ^Œ∂_»Å∂ ~°^è•Å∂
(´™ê=∞ "Õ^Œ =∞O„`« áê~î°‰õΩÅ∞) QÍ#=Ú =~åÅ∂ ^èŒ<åÅ∂ – W"Õ! "åà◊§ ã¨O™ê~åÅ∞
KÕÜ«ÚK«∞<åfl~°∞. ~°∞ˆQfi^Œ =∞O„`« áê~î°‰õΩÅ∞ ZÖÏ ™êQÆ∞`«∞<åflÜ≥∂, "åà◊§ =º=™êÜ«∞O
ѨÓlOK«∞K«∞<åfl~°∞. „|Ǩ‡ "≥Ú^ŒÅ~Ú# ZÖÏ =ÙO^À, ZHõ¯_® Hõ#Ѩ_»^Œ∞. ™È=∞
~°∞ufiAÅ∞, "≥^Œ∞~°∞#∞ á⁄_»=ÙQÍ xeÊ#@∞¡ Å`«efl ÃÑOK«_»"Õ∞ "åà◊§ ѨxÖÏ =ÙOk.]
x#∞fl á⁄_»=Ù KÕÜ«ÚK«∞<åfl~°∞.—— [ á⁄QÆ_»Î 367. ''`≥Å¡x HÍOu QÆÅ Lëê^Õ=`å!
Å`À ã¨∞Î`«∞Åhfl á⁄QÆ_»ÎÖË!] h ~åHõ ##∞ã¨iOz kfiáê^Œ – K«`«∞ëêÊ^Œ
344. ''„Ѩâ◊ã¨Î `«=∞=Ú#∞, =∞^Œ [O`«∞=ÙÅ∞#∞, Ô~Hõ¯Å∞ QÆŠѨ‰õ∆ΩÅ∞#∞,
Hõ~°=Ú#∞, =∞~°}=Ú ÖˉõΩO_» KÕÜ«Ú PHÍâßO`«=∞O^Œ∞#∞, g∞^Œ#∞, QÆ=∞xOK«∞
#kÜ«Ú JQÆ∞ ™È=∞=Ú#∞, WO„^•! K«∞#flq.——
„`åQÆ∞=Ú. Ü«∞[˝ QÆ$Ç¨Ï =∞O^Œ∞#fl ™È=∞=Ú 369. ''~°∞‰õΩ¯ – ™ê=∞=¸ J#∞
Ü≥ÚHõ¯ ^è•~°Å∞ h "ÕѨ٠=K«∞ÛK«∞#flq.—— Ô~O\˜`À Hõ~°‡Å∞ KÕÜ«ÚK«∞<åfl~°∞. P
345. ''=„[^è•s! WO„^•! D Ö’Hõ=Ú ™ê=∞=Ú#∞ P ~°∞‰õΩ¯#∞, "Õ∞=Ú
#O^Œ∞ ÜÕ∞ ^èŒ#=∞~Ú`Õ <å‰õΩ ÖË^À, P ^èŒ# ѨÓlOK«∞K«∞<åfl=Ú.——
=Ú#∞ =∂‰õΩ `≥zÛ ~Ú=Ú‡.—— – [ ^èŒ#=Ú 373. ''JkèHõ ^èŒ#=Ú HõÅ"å_®! x#∞fl
h‰õΩ ZO^Œ∞‰õΩ ÖË^Œ∞? WO„^Œ∞_çH˜ ZO^Œ∞‰õΩ ã¨∞ÎuOK«∞ "Õ∞=Ú h "å~°=Ú. h HõO>Ë
=ÙOk? PÖ’zOKå"å "Õ^Œ Hõg?] W`«~°∞_»∞ XHõ¯_»∞#∞ ã¨∞Î`«∞Å#∞ á⁄O^Œ
346. ''F ~ÚO„^•! Ü≥∞=_»∞ x#∞fl *ÏÅ_»∞. h=Ù ã¨∞Îu "å‰õΩ¯#∞, HÀ~°∞=Ú.——
|∂lOK«∞K«∞<åfl_À, P u~°jÛ~° ~°∞+≤x [ XHõ ^Õ=Ù}˜‚ á⁄y_Õ@ѨC_»∞, D Hõ=ÙÖË
J~Ú# <å ™È΄`«=Ú#∞ q#∞=Ú. QÀ=ÙÅ`À JѨÊ\˜ ^•HÍ á⁄y_ç# W`«~° ^Õ=Ùà◊§O^Œsfl
QÆ∂_ç# ^èŒ#=Ú Ü≥ÚHõ¯ ^•#=Ú`À fã≤ áêˆ~™êÎ~°∞. ''h HõO>Ë W`«~°∞_»∞
=∞=Ú‡ ѨÓiOѨÙ_»∞. h=Ù ^Õ=`«ÅO^ŒiÖ’ XHõ¯_»∂ ѨxH˜~å_»∞—— JO>Ë, q+¨µ‚=Ó,
Q˘Ñ¨Ê"å_»=Ù.—— [ á⁄y_Õã≤, ^•#O J_»QÆ_»O!] NǨÏs, ã¨∂~°∞º_»∂, "åÜ«Ú=Ó, P ¿Ñ~°¡hfl
349. ''=∂ ™È΄`« "å‰õΩ¯Å∞, ~°^èŒ=Ú U=∞Ü«∂º~Ú? =∞^•ºxfl ѨÓ@∞QÍ `åˆQã≤
g∞^Œ ‰õÄ~°∞Û#fl Ü≥∂^èŒ∞_»∞ `«#∞ áÈ^Œez# =Ù#fl Hõ=ÙÅ ~å`«Å∞ Wq!]
114 "Õ^•Å∞
391. ''F ~ÚO„^•! â◊z Ѩf! |Å Ñ≤O_≥#∞.—— [ ~°∞ufiAÅ∞ ™È=∂xfl `«Ü«∂~°∞
=Ú`À h=Ù =$„`«∞x K«OÑ≤uq.—— [ "≥Ú^Œ@ K≥Ü«∞º_»OÖ’, KåÖÏ „â◊=∞
^Õ=`«ÅO^Œ~°∂ áêiáÈ~Ú JѨC_»∞ ZÖÏQÀ Ѩ_çáÈ`«∞<åfl~å?]
K«Oáê_»∞. =$„`«∞_ç ÉèíÜ«∞O =^ŒÅ_»O ÖË^Œ∞ 403. ''WO„^•! QÆ\˜ìQÍ #_»∞=Ù=Ú.
D Hõ=Ùefl.] ZkiOѨÙ=Ú. u~°ã¨¯iOѨÙ=Ú. h =„[=Ú
395. ''F Pk`«∞ºÖÏ~å! =∂ Ѩل`«∞Å ÖÁOyáÈ^Œ∞. h |Å=Ú, ѨÙ~°∞+¨µÅ#∞
H˘~°‰õΩ, ᜄ`«∞Å H˘~°‰õΩ, n~å…Ü«Ú=ÙÅ∞ ÖÁOQÆnÜ«Ú#∞. "Õ∞Ѷ¨∞=Ú#∞ Q˘@∞ì=Ú.
W=Ú‡.—— [Å=ÚÅ#∞ [~ÚOK«∞=Ú. h ã¨fi~å[º
396. ''„Ѩu k#=Ú#O^Œ∞#∞ Ѩ‰õ∆ΩÅ∞ =Ú#∞ ™ê÷Ñ≤OK«∞H˘=Ú‡.—— [ WO„^Œ∞_ç
ã¨fi™ê÷#=ÚʼnõΩ ~åHõ áÈHõÅ∞ KÕÜ«Ú@‰õΩ ã¨fi~å[ºO, [Å=Úefl [~Úã¨∞ÎOk! 403
ã¨∂~°∞º_»∞ Ziy#@∞ì, WO„^•! h=Ù ~åHõ∆ã¨∞ Hõq`«Å∞ K«k"ÕâßO!]
Å#∞ K«OѨÙ@ Z~°∞QÆ∞^Œ∞=Ù.—— – [ D 407. ''F ~ÚO„^•! áêÅ∞ ÃÑ~°∞QÆ∞
`å`«Ê~°ºO ~åã≤# ѨO_ç`«∞_»∞, WÖÏ `«# Å`À Hõeã≤#\˜ì, =∞^Œ=Ú QÆeyOK«∞#\˜ì,
Jaè„áêÜ«∞ "åHõºO ‰õÄ_® „ÉÏÔH@¡Ö’ ã¨fi~°æ=Ú#∞ ÉÁOkOK«^Œy#\˜ì, h ™È=∞=Ú
KÕ~åÛ~°∞. ''„ÉÏǨχ}∞Å∞, ã¨∂~Àº^ŒÜ«∞=Ú =^ŒÌ, Ѩ‰õ∆ΩÅ∞ =¸y#@∞¡ "Õ∞=Ú KÕi x#∞fl
HÍQÍ<Õ `«=∞ Hõ~°‡Å#∞ Ziy#@∞¡—— Jx. ã¨∞ÎuOK«∞K«∞<åfl=Ú.——
`≥ÖÏ¡i# `«~åfi`« UO K≥Ü«∂ºÖ’ `≥e¿ãk 418. ''F Ü«∞tfi#∞ÖÏ~å! =∞^èŒ∞ q^Œº
„ÉÏǨχ}∞ňH<å? WOˆH ‰õΩÖÏÅ "åà◊§H© <≥iy#"å~°ÖÏ~å! (=∞^èŒ∞ q^Œº ´XHõ
"åà◊§ Ѩ#∞Å∞ "åà◊§H˜ `≥b"å? ''„ÉÏǨχ =∞O„`«=Ú. nxx WO„^Œ∞_»∞ ^ŒnèK«∞#‰õΩ
}∞Å∞—— J<Õ =∂@Å∞ WO`« ã¨Ê+¨ìOQÍ "Õ^Œ K≥ÃÑÊ#∞. J`«_»tfi#∞ʼnõΩ *ˇÃÑÊ#∞. Jk,
Hõq`«Ö’¡ Hõ#Ѩ_»∞`ÀO>Ë, ''"Õ^•Ö’¡ ‰õΩÖÏÅ∞ K«zÛ# "åix „|uH˜OK«∞@‰õΩ LѨÜ≥∂yO
ÖË=Ù—— JO\ψ~O?] K«∞#∞.) <åÜ«∂Ǩfi#=Ú#∞ q#∞_»∞.——
397. ''F Pk`«∞ºÖÏ~å! =∂ ~ÀQÆ=Ú [ =∞~°}˜Oz# "åix „|uH˜OKÕ =∞O„`«O
Å#∞ â◊q∞OѨ*ËÜ«Ú_»∞. ÉÏ^茉õΩ_»QÆ∞ =ÙO_ç ‰õÄ_® ^Õ=`«ÅO^Œ~°∂ WѨC_»∞
â◊„`«∞=Ùx `˘ÅyOK«∞_»∞. ^Œ∂~°=Ú „`Àã≤ Hõ#Ѩ_»‰õΩO_® áÈÜ«∂ˆ~O?]
"ÕÜ«Ú_»∞. =∞=Ú‡ áêѨ=ÚÅ #∞O_ç "Õ~°∞ 421. ''D Ü«∂QÆ k#=Ú#O^Œ∞ F
KÕÜ«Ú_»∞.—— [ XˆH =~°ã¨Ö’ =Ù#fl Hõq`«ÅÖ’ LëÈ ^Õg! HÍOu QÆÅ^•#"≥· h=Ù =∞=Ú‡
=Ù#fl q+¨Ü«∂Ö’¡ H˘OK≥"≥∞ÿ<å =∂~°∞ÊÅ∞ Q˘Ñ¨Ê ^èŒ#=Ú ã¨OáêkOK«∞H˘#∞@‰õΩ,
=ÙO@∞<åflÜ«∂?] ѨÓ~°fi HÍÅ=Ú# L^ŒÜ«∞=Ú# "Õ∞ÖÁ¯eÊ
398. ''F ~ÚO„^•! ™È=∞=Ú#∞ #@∞¡ "Õ∞ÖÁ¯Å∞Ê=Ú. =∞Oz [#‡ HõÖ
„`åQÆ∞=Ú. P ™È=∞=Ú x#∞fl =∞kOѨ ^•<å! ã¨`«º "å‰õΩ¯ QÆÅ^•<å! "åÜ«Ú
*ËÜ«Ú QÍHõ. ǨÏi Ü«∞#∞ Ô~O_»∞ QÆ∞„~åÅ∞ Ѩل`«∞_»~Ú# ã¨`«º„â◊ ~°∞+≤x J#∞„QÆÇ≤ÏO
HõÅ"å_®! Hõà‹§=ÚÅ`À Jâ◊fi=Ú#∞ Ѩ@∞ì ѨÙ=Ú.—— [ JO>Ë, D Hõq`« ~åã≤Ok,
H˘#|_ç# q^èŒ=ÚQÆ, ~°∞ufiAx ÉÏǨï=Ù |Ǩïâß D ã¨`«º„â◊ ~°∞+≤Q͈~"≥∂!]
Å`À Ѩ@∞ìH˘#|_ç# tÅ, ~¸ ™È=∞=Ú#∞ 422. ''F ™È=∞=∂! ã¨∞Îu Hõ~°ÎÅ∞, h
 ™ê=∞ "Õ^ŒO 115
ã¨Yº=∞O^Œ∞, QÀ=ÙÅ∞ ~°=∞º"≥∞ÿ# QÆ_ç¤ QÍAÅ ^Õ=`«Å∞ ‰õÄ_® =ÙO_Õ =ÙO\Ï~°∞.]
Ü«∞O^Œ∞, „Ñ‘u K≥O^Œ∞#@∞¡, „Ñ‘u K≥O^Œ∞ ã¨∂~°∞ºxÔH· =_»Hõ@ìÉ’=Ù ™È=∞=Ú#∞ ã¨g∞
^Œ∞~°∞ QÍHõ.—— [ QÀ=ÙʼnõΩ =∞Oz QÆ_ç¤ Ñ≤Ozi. Hõ#∞Hõ F Ü«∞[=∂#∞ÖÏ~å!
J=ã¨~°O. „Ñ‘u K≥O^Œ∞`å~Ú. ã¨∞Îu Hõ~°ÎʼnõΩ ã¨fi~°æ=Ú#∞ [~ÚOѨÙ=Ú. Jâ◊fi=ÚÅ#∞
™ê=∞=Ú`À ã¨Yº=Ú JÖÏO\˜ J=ã¨~° [~ÚOѨÙ_»∞. (`å`«Ê~°º"Õ∞"≥∂ =∞iO`«QÍ
"Õ∞<å? JÖÏO\˜ áÈeHõ ã¨iáÈ`«∞O^•?] „"åÜ«∞ÖË^Œ∞. |∞kú=∞O`«∞Å∂Ç≤ÏOK«∞
423. ''WO„^Œ∞_»∞, ™È=∞=Ú „`åy# H˘#∞_»∞.) [ D `å`«Ê~åºÅ∞ ~å¿ã
`«~°∞"å`«, ã¨g∞Ѩ=∞O^Œ∞#fl, W#∞=Ú`À =∞Å¡Ü«∞º âߢã≤Î QÍ~°∞ |∞kú=∞O`«∞_»∞
KÕã≤# =„*ÏÜ«Ú^èŒ=Ú#∞ [ W#∞=Ú`À HÍ_®? PÜ«∞#H˜ `≥eÜ«∞xk Z=iH˜ `≥Å∞
=Ù#fl^•xfl ''W#∞=∂Ü«Ú^èŒ=Ú—— J<åe ã¨∞ÎOk?] P "år ^Õ=`«Å∞ =∞Oz"åàı§.
QÍh, ''=„*ÏÜ«Ú^èŒ=Ú—— Uq∞\˜?] `«# =∞#∞+¨µºÅ‰õΩ "Õ∞Å∞ KÕ¿ã"åàı§. JO`«
ÉÏǨï=ÙÅO^Œ∞ ã¨OѨ^Œ H˘~°‰õΩ ^èŒiO =∞Oz "åà◊√§, ã¨∂~°∞º_»∞ `åQÆÉ’ÜÕ∞^•xfl
K≥#∞.—— [ J"≥∂‡! Z=~Àfl #~°Hõ_®xH˜ `åˆQã≤, "åàı§ `åQÍÅ#∞‰õΩ<åfl~°∞. ã¨g∞Ñ≤OKå~°∞.
ɡ·ÖËÌ~å_»∞ QÍ=Ù#∞!] D Hõq`«x ZÖÏ J~°úO KÕã¨∞HÀ"åÖ’
429. ''F ™È=∞=∂! =∞ǨÏ`«º=Ú HõÅ =∞Å¡Ü«∞º âߢã≤Î QÍiH˜ J~°úO HÍÖË^Œ∞.
^•#=Ù. ~°ã¨=ÚÅ#∞ TiOK«∞^•#=Ù. =O^ŒÅ, =O^ŒÅ Hõq`«Å‰õΩ `å`«Ê~åºÅ∞
áêeOK«∞^•#=Ù. ^Õ=`«Å â◊s~°=ÚÅÖ’ ~åã≤# ѨO_ç`«∞_çH˜ Wk ™ê^茺O HÍÖË^Œ∞!
„Ѩã¨iOK«∞=Ú.—— |∞kú=∞O`«∞ÖËfl TÇ≤ÏOK«∞HÀ=∞<åfl~°∞.
430. ''F ™È=∞=∂! Jâ◊fi=Ú =Öˇ#∞ |∞kú=∞O`«∞Å∞ K≥Ü«∂ºeû# Ѩ#∞Å∞ "år
[Å=ÚÅ`À `«_çã≤# ^•#"≥·, "ÕQÆ=Ú QÆey, ^Õ=`«Å KÕ+¨ìÅ QÆ∞iOz PÖ’zOK«_»=∂?
^èŒ#=Ú#‰õΩ#∞, |Å=Ú#‰õΩ#∞, „ã¨qO x[OQÍ |∞kú=∞O`«∞Öˇ·# "åà◊√§, D "Õ^•
K«∞=Ú.—— – [ ™È=∞ ^Õ=`å! ™È=∞ ^Õ=`å! Åxfl\˜h Hõ@ìQÆ\˜ì „QÆO^è•ÅÜ«∞OÖ’, „áêp#
Wk ™ê=∞ "Õ^ŒO HÍ^Œ∞. ™È=∞ "Õ^ŒO! ™È=∞ ™êÇ≤Ï`åºÅ JÅ=∂~°∞Ö’ ÃÑ>Ëì™êÎ~°∞.
~°ã¨ "Õ^ŒO!] "å\˜x WHõ =Ú@∞ìHÀ~°∞.]
432. ''F ™È=∞=∂! Jaè+¨qOѨ 437. ''F ™È=∞=∂! J#fl=Ú HõÅ\˜ì,
(´Ñ≤O_») |_ç# x#∞fl =~°∞ã¨QÍ ã¨∞ÎuOK«∞ =∞Oz ^è•~°Å∞ HõÅ\˜ì, ѨÙ~å`«#=∞~Ú#\˜ì,
K«∞<åfl=Ú. =_»Hõ@ì|_»∞K«∞#fl ™È=∞=∂! Q˘Ñ¨Ê ^ŒQÆ∞#\˜ì h=Ù, Q˘„Ô~ ~À=∞=ÚÅÖ’
h=Ù, h ~å[º=Ú#∞ |iáêeOK«∞@ÔH· #∞O_ç HÍ~°∞=Ú. (Q˘„Ô~ ~À=∞=ÚÅ`À
â◊„`«∞ Ãã·#º=ÚÅ g∞kH˜ =Ù~°∞‰õΩK«∞<åfl=Ù.—— xi‡Oz# =G=Ú#O^Œ∞ Jk =~°‰õΩ ^ŒOz
[ „ѨѨOK«O JO`å ™È=∞ ~å[ºO J~Ú Ñ≤O_ç# ™È=∞ ~°ã¨=Ú#∞ =_»Hõ@∞ì^Œ∞~°∞.)——
áÈ"åÅx, JO>Ë =∞^•ºÅ ~å[ºO J~Ú [ Q˘„Ô~ ~À=∞=ÚÅÖ’ xOz HÍi# ^•x<å
áÈ"åÅx, "Õ^Œ "å‰õΩ¯!] `åQÆ_»O! =∞#∞+¨µÖË<å?]
436. ''=∞#∞+¨µºÅ‰õΩ "Õ∞Å∞ KÕÜÚ« K«∞ 439. ''=$„`åã¨∞~°∞x K«OѨÙ@‰õΩ ѨÓ[
„|HÍtOK«∞#\˜ì "år ^Õ=`«Å∞ (´"åAÅx hÜ«∞"≥∞ÿ# ™È΄`«=ÚÅ`À ѨÓlOK«∞K«∞
P ^Õ=`«Å ¿Ñ~°∞) [ "åAÅ ^Õ=`«Å ÖψQ, „ÉÏǨχ}∞Å∞ WO„^Œ∞x =$kú á⁄OkOzi.——
116 "Õ^•Å∞
[D ã¨O㨯$`« Hõq`«Ö’, ''„|Ǩχ}—— J<Õ 452. ''F ~ÚO„^•! z#fl ^•~°∞
=∂@ =ÙOk. ''=$„`åã¨∞~°—— J<Õ =∂@ ÅxflÜ«Ú ~å[ =∂~°æ=Ú #∞O_ç ™êQÆ∞#@∞¡,
ÖË^Œ∞. `å`«Ê~°ºOÖ’H˜, ''=$„`åã¨∞~°—— ZÖÏ h =^ŒÌ #∞O_ç ^•#=ÚÅ∞ ™êQÆ∞#∞ QÍHõ.——
=zÛOk? `å`«Ê~°ºO WKÕÛ Ñ¨O_ç`«∞Å∞ [ P ^•#=ÚÅ∞, ''z#fl ^•~°∞Å∞!—— Jq
`«=∞ TǨÏÅ „ѨHÍ~°O H˘xfl J~åúÅ∞ JOk# KÀ@∞, ''~å[ =∂~°æO!——]
WKÕÛ™êÎ~°∞. Hõq`« z=~À¡, ''ǨÏã¨Î"åL—— Jx 453. ''D ã¨∞Îu`À "Õ∞=Ú, Ѩل`«
=ÙOk. ''L—— J<Õ JK«∞Ûx, XHõ =∂@H˜ ᜄ`«∞Å HõÅã≤ #∂ˆ~O_»∞¡ ã¨O`«ã≤O`«∞=Ú
=∞^茺֒ QÍx, z=~À¡ QÍx "å_Õ Ñ¨^Œúu QÍHõ.——
`≥Å∞QÆ∞Ö’ ÖË^Œ∞. ''P=Ù—— J<Õ ^•xfl, 462. ''=_»Hõ@ì|_»∞K«∞#fl ™È=∞=Ú,
''P L—— Jx ~å™êÎ=∂? HÍh, ''L—— ѨK«Ûx ~°OQÆ∞QÆeæ „Ñ¨HÍtOK«∞K«∞#fl ^è•~°`À,
JK«∞Ûx, =∂@H˜ z=~À¡ ÃÑ@ì_»O ã¨∂~°∞º_»∞ `«#`À QÆeã≤# H˜~°}=ÚÅ`À
ã¨O㨯$`«OÖ’ =ÙO^•?] pHõ@¡#∞ #tOѨ*ËÜ«Ú#@∞¡, ã¨HõÅ
443. ''F L+¨™êû! =∞<ÀǨÏ~° `Õ[ â◊„`«∞=ÙÅ#∞ #tOѨ*ËÜ«ÚK«∞#flk. „ѨѨO
ã¨∞û`À ~°=Ú‡! á⁄^Œ∞QÆ∞Å`À |eã≤=Ù#fl K«=Ú# HÍ^è•~°"≥∞ÿ# ™È=∞ ^è•~°, HÍ~°∞K«∞
QÀ=ÙÅ∞, ~°^èŒ=Ú#∞ D_»∞ÛK«∞#flq.—— „ѨHÍtOK«∞K«∞#flk.——
444. ''WO„^Œ∞_®! h H˘~°‰õΩ =∞^èŒ∞~° 467. [ ''„Ѩ==∂# HÍO_»=Ú—— J<Õ
"≥∞ÿ# =∞„i Hõ„~°`À KÕã≤# K«=∞#∞ áê„`« ¿Ñ~°∞`À =Ù#fl J^蕺ܫ∞O ^Œyæ~°, ''D J^蕺
ã¨g∞Ѩ=∞O^Œ∞ "Õ∞=Ú KÕi =∞Oz PǨ Ü«∞=Ú# ™È=∞ ã¨∞Îu K≥ѨÊ|_»∞#∞—— Jx
~°=Ú#∞ á⁄O^Œ∞^Œ=Ú. x#∞fl ^蕺xOK«∞ =ÙOk. JO>Ë, WHõ¯_» #∞Op ™È=∞=Ú#∞
^Œ∞=Ú.—— ã¨∞ÎuOK«_»O „Ѩ`ÕºHõOQÍ ™êQÆ∞`«∞O^Œx.
445. ''=∞Oz ™È΄`«=ÚÅ∞ QÆÅ WO`« =~°‰õÄ ™êyOk KåÅÖË^Œ∞. D ã¨∞Îu
=∞~°∞`«∞ÎÅ∞, ѨÓ[hÜ«Ú_»QÆ∞ WO„^Œ∞x U #O|~°∞ Hõq`«`À „áê~°OÉèí"≥∞ÿ, U
ѨÓlOK«∞K«∞<åfl~°∞. WO„^Œ∞_»∞ x`«º #O|~°∞ ^•HÍ ™êQÆ∞`«∞O^À, QÆ=∞xOK«O_ç!
Ü«∞ø=fi#∞_»x „Ѩã≤^Œ∞ú_»∞. J`«_»∞ â◊„`«∞=ÙÅ Wk 467`À „áê~°OÉèí=∞=Ù`ÀOk.]
<≥kiOz K«OѨÙ#∞.—— ''F ™È=∞=∂! WO„^Œ∞_»∞ áê#=Ú
447. ''ǨÏqã¨∞ûÅ∞ =Ç≤ÏOK«∞"å_»∞, KÕÜ«Ú@ÔH· Ñ≤O_»|_ç# ^•#=QÆ∞K«∞,
JkèHõ „Ѩ[˝ HõÅ"å_»∞, ǨÏqã¨∞ûÅ`À ‰õÄ_ç# q∞H˜¯e ~°∞z Hõey, =∞^Œ=Ú#∞ Jkè
"å_»∞, Jyfl Jx JO^Œ~°∞ Z~°∞QÆ∞^Œ∞~°∞.—— Hõ=ÚQÍ HõeyOK«∞ ^è•~°`À HÍ~°∞=Ú.——
449. ''Q˘Ñ¨Ê "å~°ÅÖ’ ã¨∂~°∞ºx =Öˇ 470. =¸_»∞ q^èŒ=ÚÅ~Ú#
ѨÓ[hÜ«Ú_≥·# Jyfl, Ü«∂QÆ Hõ~°ÎʼnõΩ ''~°∞QƺA™êû=∞—— (~°∞ˆQfi^Œ, Ü«∞Aˆ~fi^Œ,
~°=∞}©Ü«∞ ^èŒ#=Ú#∞ WK«∞Û#∞.—— ™ê=∞"Õ^Œ) "å‰õΩ¯Å#∞ ~°∞ufiAÅ∞ aQÆæ~°QÍ
451. ''D Hõ#Ѩ_∞» K«∞#fl Ö’Hõ=ÚÅ#∞ QÍ#=Ú KÕÜ«ÚK«∞<åfl~°∞. QÀ=ÙÅ∞,
j„Ѷ∞¨ =ÚQÍ =â◊Ѩ~°∞K«∞H˘O^Œ∞=Ú. ã¨~°fi 'Pt~°=Ú—`À (™È=∞=ÚÖ’ HõÅ∞ѨÙ#\˜ì
Éèí∂`«=ÚÅ∞#∞ =∂‰õΩ ã¨∞Y=Ú#∞ áêÅ∞ ÃÑ~°∞QÆ∞Å ¿Ñ~°∞ Jk) ^èŒfixOK«∞
™êkèOK«∞QÍHõ.—— K«∞#flq. HÍOu QÆÅ ™È=∞ ~°ã¨=Ú
 ™ê=∞ "Õ^ŒO 117
^èŒfixOK«∞K«∞ HõÅâ◊=Ú# Ѩ_»∞K«∞#flk.—— Ѩ_»Q˘\˜ì# ~°ã¨=∂! HÍ~°∞=Ú!——
472. ''Ѩ~°fi`«=∞O^Œ∞ ѨÙ\˜ì# Å`« 502. ''F ™È=∞=∂! q∞QÆ∞Å HÍOu
Ü«∞QÆ∞ ™È=∞=Ú, =∞^Œ=Ú H˘~°‰õΩ Ñ≤O_» QÆÅ h=Ù „^À} HõÅâ◊=ÚÖ’ =∂\˜ =∂\˜H˜
|_ç#k. L^ŒHõ=ÚÅO^Œ∞ ([Å=ÚÅO^Œ∞) ^èŒfixOK«∞K«∞ Ü«∂QÆ QÆ$ǨÏ=Ú #O^Œ∞
=$kú <˘Ok#k. _ÕQÆ =Öˇ J_»qÖ’ uiy LO_»∞@‰õΩ ~°=Ú‡!—— [ NǨÏix =kÖËã≤
ã¨fi™ê÷#=Ú#∞, „^À} HõÅâ◊=ÚÖ’, KÕ~°∞ ™È=∂xfl Ѩ@∞ì‰õΩ<åfl~°∞! K≥áêÊÅO>Ë, W^Õ
K«∞#flk.—— [ =∂@Ö’¡ ™⁄QÆã¨∞ Wk. ÉÏQÆ∞Ok. ™È=∂xfl J~Ú`Õ `åQÆ=K«∞Û.
q+¨Ü«∞OÖ’ ™⁄QÆã¨∞ HÍ^Œ∞.] NǨÏi ¿Ñ~°∞x UO KÕã¨∞HÀ"åe? 502
477. ''"Õ∞^è• =O`«=ÚÅQÆ∞ ™È=∞ Hõq`«Å∞ ^•\˜áÈÜ«∂~Ú. UO `≥eã≤Ok?]
=ÚÅ∞, h\˜ ÔH~°@=ÚÅ =Öˇ áê„`«=Ú 509. ''™È=∞=Ú, â◊„`«∞=ÙÅ#∞
ʼnõΩ KÕ~°∞K«∞#flq. Q˘Ñ¨Ê =∞$QÆ=ÚÅ∞ K«OѨÙ#∞. ^èŒ#=ÚÅ#∞ fã¨∞H˘#∞"åix
=#=ÚÅ#∞ KÕ~°∞#@∞¡ KÕ~°∞K«∞#flq.—— K«OѨÙ#∞. WO„^Œ∞x ™ê÷#=Ú#‰õΩ KÕ~°∞K«∞
479. ''F ™È=∞=∂! Ñ≤O_»|_ç ^è•~°`À ^è•~°QÍ HÍ~°∞K«∞#flk.——
HÍ~°∞=Ú.—— 512. ''F ™È=∞=∂! tÅÅKÕ`« Ñ≤O_»
481. ''™È=∞ ~°ã¨=ÚÅ∞, QÀ=ÙÅ#∞ |_»∞K«∞#fl h=Ù, Q˘„Ô~ ÉÁK«∞Û ^•~°=ÚÅ#∞
QÀi, Jâ◊fi=ÚÅ#∞ QÀi, ~°∞ufiAÅ KÕ`«, ^•\˜, P‰õΩ ѨK«Ûx ~°OQÆ∞`À Ѷ¨ÅHõ=ÚÅ
HÍiÊOK« |_≥#∞.—— g∞^Œ#∞#fl HõÅâ◊=ÚÖ’xH˜, =∞#∞+¨µº_»∞
485. ''ã¨∞Îu Hõ~°Î#∞ áÈ+≤OK«∞#k `«# ~ÚO\˜H˜ *Ë~°∞#@∞¡, *Ë~°∞K«∞<åfl=Ù.
Ü«∞QÆ∞ ™È=∞=Ú „ã¨qOK«∞K«∞#flk.—— Hõ„~°`À KÕã≤# áê„`« ÅO^Œ∞ "åã¨=Ú KÕÜ«Ú
487. ''™È=∞=Ú, â◊„`«∞=ÙÅ #O^Œix, K«∞<åfl=Ù.——
HÍe`À J}QÆ„^˘‰õΩ¯K«∞#flk.—— [ ™È=∂xfl 514. ''ѨÙ~°∞+¨µÅKÕ`« Ñ≤O_»|_»∞K«∞#fl
`åˆQ¿ãÎ, P =∞`«∞Î`À â◊„`«∞=Ùefl #~°HõQÆÅ~°∞. ™È=∞=Ú, Q˘„Ô~Å Ü≥ÚHõ¯ á⁄_»=~Ú#
Jn, ™È=∞O WKÕÛ g~°`«fiO!] "≥O„_»∞HõÅ ^•fi~å |Ü«∞Å∞ "≥_»Å∞K«∞#flk.
489. ''~°^èŒ=Ú#‰õΩ Hõ\˜ì# QÆ∞„~°=Ú P_»∞ QÆ∞„~°=Ú =O\˜ ^è•~°`À #_»∞K«∞
Z@∞¡ q_»∞=|_≥<À J@∞¡, Ñ≤O_»|_ç# K«∞#flk. =∞^Œ=Ú HõeyOK«∞ ^è•~°`À
™È=∞=Ú Ñ¨q„`« =∞O^Œ∞ q_»∞=|_≥#∞. HõÅâ◊=Ú# *Ë~°∞K«∞#flk.——
(J#QÍ, ~åà◊§`À Ñ≤O_ç# `«~åfi`«, =_»áÈ`« 515. ''™È=∞=∂! h ¿ãflǨÏ=Ú#O^Œ∞
=G=Ú g∞^Œ áÈã≤<å~°x `å`«Ê~°º=Ú.)—— <Õ#∞ „Ѩu k#=Ú#∞ x#∞fl ~ÀE `åy
491. ''F ™È=∞=∂! h=Ù, ^Õ=`«Å#∞ qǨÏiOK«∞K«∞<åfl#∞. |∂_ç^Œ ~°OQÆ∞
HÀ~°x #~°∞x „`Àã≤"ÕÜ«Ú=Ú.—— [ ^Õ=`« ™È=∞=∂! J<ÕHõ ~åHõ∆ã¨∞Å∞ h ã¨Yº=Ú
Å#∞ HÀ~°x #~°∞Å∞, ™È=∞=Ú<Õ „`Àã≤ QÆeyÜ«Ú#fl ##∞fl ÉÏkèOK«∞K«∞<åfl~°∞.
"Õ™êÎ~°∞. D =∂@ "Õ^Œ Hõ=ÙʼnõÄ, ^Õ=`«Å ~°=Ú‡.——
^•ã¨∞ʼnõÄ, `≥eÜ«∞^Œ∞.] 520. ''F ™È=∞=∂! HÍ~°∞=Ú
494. ''F ™È=∞=∂! Ü«Ú^Œú=ÚÅO^Œ∞ ™È=∞=∂! ^Õ=`«Å H˘~°‰õΩ HÍ~°∞=Ú
`˘O|k `˘q∞‡k â◊O|~°∞x HÀ@Å#∞ ™È=∞=∂!—— [ Wk XHõ Ѩq„`« =∞O„`«O!]
118 "Õ^•Å∞
525. ''D ™È=∞=Ú |OQÍ~°=Ú KÕ`« ^•`å? Hõq`åfiÖ’¡ UO ~åã¨∞Î<åfl~À =∞u
Ñ≤O_»|_ç#k. (J#QÍ, |OQÍ~°=Ú#∞ ÖË^Œ∞!]
KÕuÖ’ #∞OK«∞H˘x ™È=∞ Å`«#∞ Ñ≤O_»=Öˇ 581. ''™È=∞=Ú, ^èŒ#=ÚÅ#∞
#x K≥ÑC¨ @.)—— `≥K«∞Û#∞. QÀ=ÙÅ#∞ `≥K«∞Û#∞. `«y# „Ѩ[
537. ''Hõeã≤ „Ѩ=iOK«∞ KÕ`«∞Å „"Õà◊√§ Å#∞ ‰õÄ~°∞Û#∞. J@∞=O\˜ ™È=∞=Ú
ѨkÜ«Ú ™È=∞=Ú#∞ â’kèOK«∞K«∞#flq. ã≤^Œú=Ú KÕÜ«∞|_≥#∞.——
(™È=∞ Å`«#∞ ÉÏQÆ∞KÕÜ«ÚK«∞#fl=x.) 584. ''JO`«iHõ∆=Ú#, "Õ∞Ѷ¨∞=ÚÅ
Ñ≤=∞‡@, P‰õΩ ѨK«Û ~°OQÆ∞ QÆÅ ™È=∞=Ú =∞^茺 #∞#fl L^ŒHõ=Ú#∞, ™È=∞=Ú `«#
ã¨∂~°∞ºx ÉèÏ~°ºÅ~Ú# k‰õΩ¯Å‰õΩ Ѩ~°∞ |Å=Ú`À HÍiOK«∞#∞. Jã¨∞~°∞Å∞ JѨǨÏ
ÔQ`≥Î#∞.—— [ k‰õΩ¯Åhfl ã¨∂~°∞ºx ÉèÏ~°ºÅ∞! iOz# QÀ=ÙÅ#∞, QÆ∞„~°=ÚÅ#∞, ã¨~fi° „`å
™È=∞=Ú P k‰õΩ¯Å "ÕѨ٠HÍ~°∞`«∂ "åºÑ≤OѨ*Ü Ë Ú« #∞.——
"≥o§Ok. ZO`« Hõq`«fiO!] 586. ''WO„^Œ∞_»∞, u~°∞QÆ∞K«∞#fl
539. ''HÍ~°∞K«∞#flk JQÆ∞ ™È=∞=Ú, [O`«∞=ÙʼnõΩ#∞, =∞#∞+¨µºÅ‰õΩ#∞, ~åA
^èŒ#=Ú#∞ HõeyOK«∞K«∞ ã¨∞Îu Hõ~°ÎÅ J~Ú =Ù<åfl_»∞, Éèí∂q∞ Ü«∞O^Œ∞ QÆÅ
|Å=Ú#‰õΩ JkèѨu J~Ú#k.—— [ ™È=∞ ^èŒ#=Ú#‰õΩ ~å[~Ú =Ù<åfl_»∞. Ü«∂QÆ
~°™êxfl `åˆQ@ѨC_»∞ ^Õ=`«Å∞ ^•xfl _»|∞ƒ Hõ~°ÎʼnõΩ ^èŒ#=ÚeK«∞Û "å_»~Ú =Ù<åfl_»∞.
ÃÑ\˜ì H˘O\Ï~å? =∞i, ™È=∞O =Å¡ ^èŒ#O P WO„^Œ∞_»∞ =∂KÕ ã¨∞ÎuOѨ|_»∞"å_≥·
ZÖÏ =ã¨∞ÎOk? ^èŒ#O =∂~°æO ZHõ¯_® =Ù<åfl_»∞. WO„^Œ∞_»∞, ^èŒ#=Ú#∞ =∂
Hõ#Ѩ_»_»O ÖË^Œ∞.] Z^Œ∞@ =ÙOK«∞#∞ QÍHõ!—— – [ aK«ÛQÍà◊√§
572. ''™È=∞=Ú#‰õΩ ã¨∞Îu =K«#=Ú J_»∞‰õΩ¯#fl>Ëì!]
ѨiîOK«|_»∞QÍHõ! r`«QÍxH˜ r`«=Ú xK«∞Û 588. ''F =~°∞}∞_®! =∂‰õΩ Hõ\˜ì#
#@∞¡, ™È=∞=Ú#‰õΩ ã¨∞Î`«∞Å`À „Ñ‘ux L`«Î=∞ áêâ◊=Ú#∞ qѨC=Ú. =∞^茺=∞
W=Ú‡.—— – [ D ã¨O㨯$`« Hõq`«Ö’, áêâ◊=Ú#∞ qѨC=Ú. J^èŒ=∞ áêâ◊=Ú#∞
''Éèí$uO#Éèí~å—— J<Õ =∂@Å∞ =Ù<åfl~Ú. qѨC=Ú. â◊√#âı≈Ѷ¨ ~°∞+≤ "å~°Å=∞~Ú#
D =∂@ʼnõΩ, ''r`«QÍxH˜ r`«=Ú—— J<Õ "Õ∞=Ú, h Ü«∂QÆ=Ú#O^Œ∞, qѶ¨∞fl=ÚÅ∞
J~åúÅ∞ =KÕÛ J=HÍâ◊O =ÙO^•? "Õ^Œ ÖˉõΩO_» KÕÜ«Ú^Œ∞=Ú.——
HÍÅѨ٠Hõq`«Ö’ ''r`«O—— J<Õ =∂@ ~å= 590. ''^•#=ÚÅ∞ WK«∞Û@Ö’, `«#`À
_»=∂? ™È=∂xH˜ ã¨∞Îu KÕã≤ „Ñ‘u HõeyOK« ™ê\˜ ÖËxk ™È=∞=Ú. J\˜ì ™È=∞=Ú#∞,
_»"Õ∞ ''r`«O W=fi_»O ÖÏO\˜k—— Jx =~°¬=Ú ‰õΩiÑ≤OK«∞ ^•xxQÍ KÕÜ«Ú=Ú
K≥ѨÊ_»O! ™È=∂xH˜ r`«O ‰õÄ_®!] ^Õ=`«ÖÏ~å!—— [ ™È=∞=Ú, =~å¬xfl ‰õÄ_®
574. ''F ™È=∞=∂! ^èŒ# ^•`« Ü«∞QÆ∞ ^•#OQÍ W=fiÖË^•?]
x#∞fl, =∂‰õΩ ^èŒ#=Ú H˘~°‰õΩ, =∂ ã¨∞Î`«∞Å∞ 592. ''™È=∞=Ú, =∞#∞+¨µºÅ‰õΩ J#fl
ã¨∞ÎuOK«∞K«∞#flq.—— – [ `«#∞ ''r`«O—— HÀã¨O =Ú#∞ W=fi=Öˇ#x HÀ~°∞K«∞, "Õ∞=Ú
Ѩx KÕ¿ã ™È=∞O, gà◊§H˜ ^èŒ#O WKÕÛ ^èŒ# Éèí∞lOK«∞K«∞<åfl=Ú.—— – [ g∞ Éè’[<åÅ∞
 ™ê=∞ "Õ^ŒO 119
™È=∞=ÚÖË<å? `åQÆO_ç ÉÏQÍ.] [ „Ѩ[Å∞, ˆH=ÅO "å‰õΩ¯ÖË `≥Å∞ã¨∞
593. ''(J#fl ^Õ=`« WÖÏ J#∞‰õΩO ‰õΩ<åfl~°∞. "Õ^Œ Hõq`åfiÅ∂ Kè«O^Œã¨∞ûÅ∂,
@∞#fl^Œx Hõq ÉèÏ=O). ''^Õ=`«Å HõO>Ë `≥Å∞ã¨∞HÀÖË^Œ∞.]
ѨÓ~°fi=Ú <Õ#∞ (J#fl ^Õ=`«#∞) "≥Ú^Œ@ 609. ''F ^Õ=`«ÖÏ~å! g∞‰õΩ ѨxH˜~åx
ѨÙ\˜ìux. U ѨÙ~°∞+¨µ_»∞ ##∞fl WK≥Û<À, "å_Õ ã¨∞Î`«∞Å#∞ <Õ#∞ LK«ÛiOK«ÖË^Œ∞.—— [ ã¨∞Î`«∞
##∞fl D q^èŒ=ÚQÍ ~°H˜∆OK«∞K«∞<åfl_»∞.—— – Åhfl g∞‰õΩ #KÕÛ ÖψQ `«Ü«∂~°∞KÕâß#∞
[ `«#x ѨÙ~°∞+¨µ_Õ WKåÛ_»∞ Jx. ѨÙ~°∞+¨µ_ç Jx. HÍh, U ã¨∞Îu J~Ú<å ѨxH˜
=ÖË¡ ѨÙ_»`å=Ú Jx!] =∂e#^Õ.]
594. ''WO„^•! #Å¡x QÀ=ÙÅO^Œ∞, 611. ''WO„^Œ∞_ç Ѩ~å„Hõ=ÚÅ#∞ j„Ѷ¨∞
Z„~°x QÀ=ÙÅO^Œ∞, <å<å =~°‚=ÚÅ QÀ=Ù =ÚQÍ K≥ѨC^Œ∞#∞. WO„^Œ∞_»∞ "Õ∞Ѷ¨∞=Ú
ÅO^Œ∞#∞, `≥Å¡x áêÅ<Õ ^èŒiOѨ*ËÜ«Ú Å#∞ pÖˇÛ#∞. [Å=ÚÅ#∞ ‰õΩiÑ≤OK≥#∞.
K«∞<åfl=Ù!—— – [ WO„^Œ∞_»∞ KÕã≤# Ѩx Ѩ~°fi`«=ÚÅÃÑ· #∞#fl ÃãÅÜÕ∞~°∞Å#∞
ÉÏQÍ<Õ =ÙOk. ÖËHõáÈ`Õ, áêÅ∞ `≥Å¡qQÍ |Ü«∞Å∞^Õ~° nÃã#∞.—— [ JÉσ! ZO`≥O`«
QÍHõ, ~°Hõ ~°HÍÅ ~°OQÆ∞Ö’¡ =ÙO_Õq Hõ^•? Ѩ#∞Å∞ KÕâß_À!]
#Å¡x áêÅ ~°∞z ZÖÏ =ÙO_Õ^À!] 615. ''=ã¨O`« ~°∞`«∞=Ù ~°=∞}©Ü«∞=Ú.
600. ''WO„^•! =$„`«∞xx K«OѨÙ@‰õΩ „w+¨‡ ~°∞`«∞=Ù ~°=∞}©Ü«∞=Ú. =~°¬ ~°∞`«∞=Ù
h=٠ѨÙ\˜ìuq. JѨC_Õ Éèí∂q∞x ^Œ$_è»"≥∞ÿ# ~°=∞ }©Ü«∞=Ú. â◊~°^Œ$`«∞=Ù ~°=∞}©Ü«∞=Ú.
^•xxQÍ KÕã≤uq.—— [ WѨÊ\˜H˜ 600 Hõq ¿ÇÏ=∞O`« ~°∞`«∞=Ù ~°=∞}©Ü«∞=Ú. â◊t~°
`«Å∞ K«∂âßO. UO <Õ~°∞Û‰õΩ<åflO? WHõ¯_Õ ~°∞`«∞=Ù ~°=∞}©Ü«∞=Ú.—— – [ ~°=∞}©Ü«∞=Ú
P¿Ñ¿ãÎ ÜÕ∞O?] HÍxk Uk? ''~°=∞}©Ü«∞O, ~°=∞}©Ü«∞O——
603. ''™È=∞=∂! Éèí∂q∞ Ü«∞O^Œ∞ JO>Ë, Jk Hõq`«fiO J~ÚáÈ~ÚOk.]
ã¨=∞ã¨Î B+¨^èŒ∞Å#∞ h"Õ Ñ¨Ù\˜ìOzuq. 616. ''ã¨~°fi „áê}∞Å "≥Ú`«Î"Õ∞ q~å
[Å=Ú#∞ h"Õ Ñ¨Ù\˜ìOzuq. Ѩâ◊√=ÙÅ#∞ „_»∂Ѩ=Ú. P q~å„_»∂ѨÙ#‰õΩ J#O`«
h"Õ. JO`«iHõ∆=Ú#∞ qâßÅ=Ú KÕã≤uq.—— t~°ã¨∞ûÅ∞, J#O`« <Õ„`«=ÚÅ∞, J#O`«
– [ ''Éèí∂q∞ Ü«∞O^Œ∞#fl J|^•ÌÅxfl\˜h, áê^Œ=ÚÅ∞. P ѨÙ~°∞+¨µ_»∞, Éèí∂q∞
"Õ^Œ Hõ=ÙÅ"≥∞ÿ# "Õ∞=Ú Ñ¨Ù\˜ìOzuq∞. =∂ #O`«#∂ "åºÑ≤Oz, P ÃÑ·# =∞i Ѩk
ã¨$+≤ì ‰õÄ_® K≥ѨÊÖË#O`«QÍ, H˘Å= ÖË#O JOQÆ∞à◊=ÚÅ∞ "åºÑ≤OK≥#∞.—— [ ''Ѩk
`«QÍ, =ÙOk.—— JO@∞<åfl~å? '„|Ǩχ—<Õ JOQÆ∞à◊=ÚÅ∞ – J#flk, ã¨iÜ≥ÿ∞# H˘Å`«
ã¨$+≤ì Hõ~°Î Jh, „Ѩ*ÏѨu Jh, K≥ѨÙ`«∂<Õ HÍ^Œ∞. P ѨÙ~°∞+¨µ_»∞ „|Ǩ‡O_»=ÚÃÑ·#
=Ù<åfl~°∞. WѨC_»∞, XHõ ''=∞^•ºxfl—— ã¨$+≤ì ‰õÄ_® "åºÑ≤Oz<å_»∞—— Jx `å`«Ê~°ºO
Hõ~°Îx KÕâ߈~!] ~åã≤# ѨO_ç`«∞_»∞ `«# "åºYº KÕ~åÛ~°∞.]
605. ''Jwfl! h ã¨∞Îu KÕÜ«Ú JOw 618. ''D „Ѩ=iÎOK«∞ [QÆ`«ÎO`«Ü«Ú
~°ã¨∞Å∞ W~°"≥· Ü≥ÚHõ¯ Kè«O^Œã¨∞ûÅ∞ QÆŠѨÙ~°∞+¨µ_Õ. WHõ ~åÉ’=Ù [QÆ`«∞Î#∞, QÆuOz#
™È΄`«=ÚÅ#∞ `≥eã≤H˘xi. P "å‰õΩ¯Å [QÆ`«∞Î#∞ ‰õÄ_» ѨÙ~°∞+¨µ_Õ. Éèí∂`« Éèíq+¨º
#xfl\˜x „Ѩ[Å∞ `≥Å∞ã¨∞H˘xi.—— – ^Œfi~°Î=∂# HÍÅ=ÚÅO^Œe [QÆ`«ÎO`«
120 "Õ^•Å∞
Ü«Ú#∞, P ѨÙ~°∞+¨µx <åÅæ= ÉèÏQÆ=Ú. ~°∞ufiAÖÏ~å! ™È΄`«ÖÏ~å! HÍ~°∞K«∞#fl
q∞ye# J`«x =¸_»O`«Å ÉèÏQÆ=Ú, ™È=∞=Ú H˘~°‰õΩ TǨ QÍ#=Ú
<åâ◊=Ú ÖËx^Œ~Ú „ѨHÍâ◊ ™ê÷# =∞O^Œ∞ KÕÜ«Ú_»∞.——
#flk.—— [ J~°úO J~ÚO^•? HÍHõáÈ~Ú<å 643. ''™È=∞=∂! =∂ QÀ=ÙÅ H˘~°‰õΩ
Ѷ¨~åfiÖË^Œ∞. J~åúÅ HÀã¨O PÖ’zOK«_»O ã¨∞Y=ÚQÍ „ã¨qOK«∞=Ú! =∂ Ѩل`åk Ѩi
>ˇÿ"£∞ "Õãπì!] "å~°=Ú H˘~°‰õΩ „ã¨qOK«∞=Ú! =∂ Jâ◊fi
690. ''q~å@∞Ê~°∞+¨µx =Å¡ „|Ǩ‡O_» =ÚÅ H˘~°‰õΩ#∞ „ã¨qOK«∞=Ú. F+¨^Œ∞Å
^ÕǨÏ=Ú Ñ¨Ù>ˇì#∞. q~å@∞ì_çx P^è•~°=Ú H˘~°‰õΩ#∞ „ã¨qOK«∞=Ú. HÍ~°∞=Ú,
KÕã≤H˘x ѨÙ~°∞+¨µ_»∞ (WOH˘Hõ_»∞) ѨÙ>ˇì#∞. HÍ~°∞=Ú!——
(W`«_»∞ ''r=Ù_»∞——.) `«~åfi`«, Éèí∂q∞Ü«Ú, 645. ''H˘`«ÎQÍ Dx# P=ÙÅ∞ WO\˜H˜
â◊s~°=ÚÅ∞#∞, ѨÙ>ˇì#∞.—— – [ Wg, "Õ^Œ =K«∞Û#@∞¡, HÍ~°∞K«∞#fl ™È=∞=ÚÅ∞ „^À}
™êÇ≤Ï`«ºO K≥Ñ≤Ê# YQÀà◊, r= âߢ™êÎÅ∞!] HõÅâ◊=Ú#‰õΩ Z^Œ∞~°∞QÍ =K«∞ÛK«∞#flq.——
629. ''#_»K«∞ ã¨fiÉèÏ==Ú QÆÅ\˜ì 667. ''„ÉÏǨχ}∞Å=∞~Ú# "Õ∞=Ú,
ã¨∂~°∞º_»∞, ѨÓ~°fi k‰õΩ¯#O^Œ∞ Éèí∂q∞x Ü≥∂Qƺ=∞~Ú# ã¨∞Îu`À ™È=∞=Ú#∞
P„Hõq∞OK≥#∞. JO`«iHõ∆=Ú #O^Œ∞ =∞Oz áê#=Ú KÕÜ«Ú x#∞fl Ñ≤Å∞K«∞K«∞<åfl=Ú
#_»Hõ QÆÅ "å_»QÆ∞K«∞<åfl_»∞.—— WO„^•!—— [ D Hõq`«Ö’, ''„|Ǩ‡}™êÎ=——
631. ''k#=Ú Ü≥ÚHõ¯ J=Ü«∞= J<Õ ã¨O㨯$`« Ѩ^•Å∞ =Ù<åfl~Ú. WO„^Œ∞
=ÚÅ∞ =ÚѨÊkÜ«Ú#∞ (Ô~O_»∞ QÆ_çÜ«∞ _ç`À =∂\Ï¡_Õ =º=Ǩ~°O „ÉÏǨχ}∞ÖË
ÖÁHõ =ÚǨ˙~°Î=Ú. Ѩk¿ÇÏ#∞ =ÚǨ˙~°Î KÕÜ«∂ÖË"≥∂!]
=ÚÅ∞ ѨQÆÅ∞, ~å„u ѨkÜÕ∞#∞ QÆeã≤, 662. ''^èŒ#=Ú ÅaèOѨ*ËÜ«Ú
=ÚѨÊk =ÚǨ˙~°Î=ÚÅx q"ÕHõ=Ú.) ™È=∞=∂! "Õ∞=Ú Ñ¨ÓlOѨ^Œy# WO„^Œ∞x
ã¨∂~°º HÍO`«∞ÅKÕ`« qâı+¨=ÚQÍ „|HÍ H˘~°‰õΩ, =~°∞}∞x H˘~°‰õΩ, =∞~°∞`«∞ÎÅ
tOK«∞K«∞#flq. (J\˜ì ã¨=∞Ü«∞=Ú#) "Õ^Œ H˘~°‰õΩ, ^è•~°Å∞QÍ HÍ~°∞=Ú. – [ P Hõq`«
"å‰õΩ¯ ã¨∂~°∞ºx H˘~°‰õΩ „|=iÎOѨ *ËÜ«∞ Ö’H˜, Kè«O^Œã¨∞ûH˜ `«y#@∞ì ã¨iáÈÜÕ∞
|_»∞K«∞#flk. (J#QÍ =∞O„`«=ÚÅ`À ^Õ=`«Å ¿Ñ~°∞¡ Jq.]
ã¨∂~°∞ºx ã¨∞ÎuOK«∞K«∞<åfl~°x `å`«Ê 666. ''™È=∞=∂! Ѩ~°∞ÖˇuÎ Ü«∂QÆ=Ú
~°º=Ú.)—— [ „ѨHõ$u q+¨Ü«∂efl ZO`« #‰õΩ ~°=Ú‡! =zÛ Ç¨Ïqã¨∞û#∞ KÕ~°∞=Ú.
á⁄~°áê@∞QÍ K≥Ñ≤Ê<å, ã¨O`À+≤OK«=K«∞Û.] QÆ∞„~°=Ú#∞ `«∞_»∞K«∞#@∞¡, x#∞fl ~°∞ufi
632. ''#Hõ∆„`«=ÚÅ∞ ~å„`«∞ÅO^Œ∞ AÅ∞ `«=∞ "Õà◊§`À =∂\˜ =∂\˜H˜ `«∞_»∞K«∞
„ѨѨOK«=Ú#O`«#∞ K«∂K«∞K«∞, ã¨∂~°∞ºx K«∞<åfl~°∞.——
~åHõ#∞ K«∂ã≤, ^˘OQÆÅ =Öˇ, `˘ÅyáÈ=Ù 667. ''™È=∞=Ú, Hõ+¨ì=ÚÅ#∞ x"å
K«∞#flq.—— [ ÉÏQÆ∞Ok. WO^Œ∞Ö’ ^Õ=`«Å∞ iOK«∞#∞. LѨ„^Œ==ÚÅ#∞ ѨiǨÏiO
ÖË~°∞, Ü«∞*Ï˝Å∞ ÖË=Ù. U K≥`åÎ ÖË^Œ∞. K«∞#∞. ^Õ=`«Å#∞ ѨÙ\˜ìOK«∞K«∞ – áêeO
Hõq`«fiO =ÙOk.] K«∞K«∞ – Éèí∂q∞x áÈ+≤OK«∞K«∞ HÍ~°∞
640. ''Ü«∞[˝=Ú KÕÜ«∞^ŒÅz# K«∞#flk.——
 ™ê=∞ "Õ^ŒO 121
672. ''ã¨`«º=∞~Ú#k, ѨÓlOK«^Œy =∂@Å QÍ~°_ô ZO`« ¿ãѨÙ!]
#k, =∞^Œ=Ú HõeyOK«∞ "å\˜Ö’ „âı+¨ì 719. ''™È=∞=Ú "≥Ú^Œ@ ~°∞ufiAÅ
=∞~Ú#k, J@∞¡ J~Ú#k Uk? – ™È=∞ KÕ`« â◊√„ÉèíѨ~°K«|_»∞#k. `«~°∞"å`« tÅÅ`À
~°∂áê#fl=Ú Ü≥ÚHõ¯ ~°ã¨=Ú.—— [ ™È=∞=Ú Ñ≤O_çOK«|_»∞#k. [ |OQÍ~°O ‰õÄ_® Ѩ\˜ì]
~°∂Ѩ=Ú`À =Ù#fl J#fl=Ú Ü≥ÚHõ¯ ~°ã¨=Ú! `«~åfi`« Q˘„Ô~ ÉÁK«∞Û =GO`À =_»Hõ@ì|_ç
J~°ú"≥∞ÿO^•?] #k. [ D ^≥|ƒ`À â◊√„ÉèíO JO`å Zyi
675. [ WO„^Œ∞_ç ÅHõ∆}Ïefl =i‚OK« áÈ~Ú#>Ëì.] `«~åfi`« ^èŒfixOK«∞K«∞#fl
_»OÖ’ XHõ ÅHõ∆}O:] ''ѨÅ∞=Ù~°∞ Ü«∞[ [Å=ÚÅ`À Jâ◊fi=Ú#∞ =Öˇ `«_»Ñ¨|_»∞
Ü«∂#∞Å KÕ`« Éè’[#=Ú KÕ~ÚOK«|_»∞ #k.—— [ ÃÑ~°∞QÆ∞`À HõÅ∞ѨÙ`å~°∞ Hõ^•?
"å_»∞.—— – Ü«∂QÍÅ "åà◊√§ ÃÑ>Ëì"Õ WO„^Œ∞ ÃÑ~°∞QÆ∞ ѨÙeã≤áÈ~Ú ~°≠∞=∞‡O@∂ "≥∂QÆ∞
_çH˜ Éè’[<åÅ∞. HÍh, P WO„^Œ∞_»∞, `«∞O^Õ"≥∂!]
''ѨÅ∞=Ùix áêeOK«∞"å_»∞.—— [ ™È=∞=Ú, 740. [ ™È=∞=Ú =∞`«∞Î, "Õ^Œ Hõ=Ùefl U
x[OQÍ =∞`≥ÎH˜¯Oz, Ñ≤K≥ÛH˜¯Oz, Ñ≤zÛ `≥eqH˜ fã¨∞‰õΩáÈ~ÚO^À K«∂_»O_ç!] ''D
"å‰õΩ¯Å∞ =∂\Ï¡_çOK«QÆÅk.] ™È=∞=Ú ã¨∂~°∞ºx=Öˇ ã¨~°fi Hõ~°‡Å#∞
677. ''WO„^Œ∞x, Jã¨∞~°∞Å∞ QÍx, K«∂K«∞#kÜ≥ÿ∞ Ü«Ú#flk. (Hõ~°‡ ™êH˜∆ Ü«∞x)
^Õ=`«Å∞ QÍx, =∂#=ÙÅ∞ QÍx, Z=fi~°∞#∞ D ™È=∞=Ú (=ÚѨÊk) LHõ÷ áê„`«ÅÖ’
"åiOK«ÖË~°∞. ã¨∞Îu Hõ~°ÎʼnõΩ, H˘xÜ«∂_» |~°∞"≥`«∞ÎK«∞#flk – (Jx H˘O^Œ~°∞),
^Œy# ^èŒ#=Ú#∞ WK«∞Û WO„^Œ∞x PǨfi =ÚѨÊk ~å„uO|=à◊√§ Ѩ~°∞"≥`«∞ÎK«∞#flk
xOK«∞K«∞<åfl#∞.—— – [ PǨfixOKåÖÏ? (Jx =∞i H˘O^Œ~°∞ "åºMϺxOz~°@! –
ã¨∞Î`«∞Å∞ q#Ѩ_ç`Õ J`«_Õ Ñ¨~°∞QÆ∞# x~°∞HõÎ "åºMϺ#=Ú JǨϟ~å„`«=Ú ÖÁHõ
=™êÎ_»∞.] ѨHõ∆=Ú#‰õΩ =ÚѨÊ^Œx). =∞iÜ«Ú
682. ''™È=∞=∂! WO„^Œ∞_»∞ x#∞fl ™È=∞=Ú ÜÕ∞_»∞ #^Œ∞ÅO^Œ∞ „|=Ç≤ÏOK«∞
„`åy, =$+¨Éèí=Ú =O\˜ [ Z^Œ∞Ì =O\˜] K«∞#flk.—— – [ D ™È=∂xfl J~°úO KÕã¨∞HÀ"å
"å_»QÆ∞K«∞<åfl_»∞. x#∞fl áê#=Ú KÕÜ«∞QÍ, ÅO>Ë, "Õ^Œ Hõ=Ùefl J~°úO KÕã¨∞HÀ"åe.
Ü«Ú^Œú=Ú#‰õΩ Jâ◊fi=Ú #_»∞K«∞#@∞¡ ''=ÚѨÊk áê„`«Å∞—— Jx XHõ~°∂,
#_»∞K«∞K«∞<åfl_»∞.—— [ Jâ◊fi=Ú Ü«Ú^•úxH˜ ''=ÚѨÊk ~å„uO|=à◊√§—— Jx =∞~˘Hõ~°∂!
Ju |Å=O`«O g∞^Œ H˘~°_® ^≥|ƒÅ∞ Kè≥à◊√§ Jq, Q˘Ñ¨Ê "åºYºÅ∞ J~Ú#@∞ì
Kè≥à◊√§ =∞x uO@∂ ÉèíÜ«∞Ѩ_»∞`«∂ `å`«Ê~°ºO ~åã≤# ѨO_ç`«∞_»∞! z=iH˜,
áÈ`«∞Ok. WO„^Œ∞_ç #_»Hõ J^Œ#fl=∂@!] ''™È=∞=Ú U_»∞ #^Œ∞ÅO^Œ∞ „Ѩ=Ç≤ÏOK«∞
717. ''WO„^•! =∂ H˘~°‰õΩ ^èŒ#=Ú#∞ K«∞#flk—— Jx Q˘Ñ¨Ê áÈeHõ! ''Ñ≤zÛ—— ^Œâ◊x
h ‰õΩ_ç KÕu`À j„Ѷ¨∞=ÚQÍ Jaè=ÚY ^•\˜áÈ~Ú# ÉèíH˜Î =∞`«∞Î Wk! ^•xH˜ XO\˜
=∞QÆ∞#@∞¡ KÕÜ«Ú=Ú.—— – [ ^èŒ<åxfl Z_»=∞ g∞^Œ |@ì =ÙO_»^Œ∞. Zxfl ~°HÍÅ J*Ï˝<åefl
KÕu`À W¿ãÎ fã¨∞HÀ~å? Zyi fã¨∞‰õΩO ‰õΩѨÊÉ’¿ãÎ JO`« *Ï˝#O! JO`« Ѩq„`«O!
\Ï~°∞. JѨC_»∞, ''WO„^Œ∞_ç ‰õΩ_ç KÕuH© – `«~åfi`« =Ù#fl Hõq`åfixfl K«∂_»O_ç!]
Z_»=∞ KÕuH© ÉèË^Œ"Õ∞ =ÙO_»^Œ∞—— JO\Ï~°∞. 741. ''=_»Hõ@ì|_ç# ™È=∞=Ú, ã¨=∞ã¨Î
122 "Õ^•Å∞
Ö’Hõ=ÚÅ g∞^Œ#∞ ã¨∂~°º ^Õ=Ù_»∞ =ÙO_»∞ 758. ''™È=∞=Ú Ü≥ÚHõ¯ ^èŒfixx, Hõ~°‡
#@∞¡ =Ù#flk.—— [ Jk XHõ „^Œ==Ú. qѶ¨∞flHÍ~°∞Å∞ [ |Ǩïâß, Ü«∞[˝ =ºu
=∞^Œº=Ú. ^•xH˜ =∞Ç≤Ï=∞Å∞ ZÖÏ ˆ~‰õΩÅ∞] q#‰õΩO_»∞ QÍHõ. ã¨∞Îu Hõ~°ÎÖÏ~å!
=ÙO\Ï~Ú?] ѨÓ~°fi=Ú =∞Y∞_»∞ J#∞ "åxx, Éèí$QÆ∞
742. ''P‰õΩ Ѩã¨~°∞k, „ѨHÍtOK«∞#k =ÙÅ∞ "≥O@ `«iq∞ #@∞¡, Hõ~°‡ =ºuˆ~‰õΩ
Ü«∞QÆ∞ ™È=∞=Ú, ѨÓ~°fi[#‡ KÕ`«, ^Õ=`«Å _≥·# ‰õΩHõ¯ =O\˜ "åxx, `«~°∞=Ú_»∞.——
H˘~°‰õΩ HÍ~°∞K«∞#flk.—— [D ™È=∞O QÀÅx 767. ''F ™È=∞=∂! Jâ◊fi=Ú =Öˇ
20 = Hõq`« ^Œyæˆ~ =ke"≥Ü«∞º=K«∞Û. ÖË^•, ^èŒfixOK«∞K«∞<åfl=Ù. Q˘„Ô~Å#∞, QÆ∞„~°=Ú
WѨC_≥·<å =ke"≥Ü«∞º=K«∞Û. HÍh, Z‰õΩ¯ Å#∞, =∂‰õΩ WK«∞ÛK«∞<åfl=Ù. ^èŒ#=Ú#‰õΩ
=QÍ K«∂Ñ≤OK« ÖË^Õ J<Õ xO^Œ =ã¨∞ÎOk <å ™ê^èŒ#=ÚÅ#∞ =$kú KÕÜ«Ú=Ú.—— [ P
g∞^Œ. JO^Œ∞ˆH, FÑ≤Hõ`À ã¨Ç≤Ïã¨∞Î<åfl#∞.] [O`«∞=Ùefl Jq∞‡`Õ ^èŒ#O =ã¨∞ÎOk. Jq,
747. ''<åÜ«∞‰õΩÖÏ~å! ™È=∞=Ú ^èŒ#=Ú#‰õΩ ™ê^èŒ#=ÚÅ∞.]
H˘~°‰õΩ QÍ#=Ú KÕÜ«Ú_»∞.—— 770. ''Ü«∞[˝=ÚÖ’ Ѩk PÜ«Ú^èŒ
750. ''=_»Hõ@ì|_ç# ™È=∞=ÚÅ∞ =ÚÅ∞ HõÅ=Ù. ã¨Êùº ´HõuÎ =O\˜k.
^Õ=`«Å#∞ [ ^Õ=`«Å ¿Ñ~°¡hfl] KÕ~°∞#∞QÍHõ.—— HõáêÅ´ÃÑO‰õΩ. ѨÙ~À _®â◊=Ú´J@∞ì –
751. ''™È=∞=∂! fQÆ #∞O_ç =∞^èŒ∞~° "≥Ú^ŒÅQÆ∞#q. ™È=∞=∂! =∂ Ü«∂QÆ=Ú
~°ã¨=Ú`À HÍ~°∞K«∞ „^À} HõÅâ◊=Ú#‰õΩ #‰õΩ =zÛ Ü«ÚO_»∞=Ú.—— [ Ü«∂QÍxH˜
É’=ÙK«∞<åfl=Ù.—— 'HõuΗ ZO^Œ∞‰õΩ? [O`«∞=Ùefl #~°Hõ_®x
752. ''HÀ~°^Œy#k, „Ñ≤Ü«∞=∞~Ú#k, ˆH<å?]
‰õΩ=∂~°∞x `«∞_»∞K«∞#@∞¡ `«∞_»=^Œy#k, 772. ''™È=∞=∂! h ~°ã¨ `«~°OQÆ=ÚÅ∞
`≥Å¡xk, Ü«∞QÆ∞#k ™È=∞=Ú.—— [ ''‰õΩ=∂ ^è•~°Å∞QÍ HÍ~°∞K«∞#flq. "å\˜`À =∞=Ú‡
~°∞_»∞—— J<Õ =∂@ `«Ñ¨Ê, ''‰õΩ=∂Ô~Η— J<Õ ã¨∞dOѨ*ËÜ«Ú=Ú.——
=∂@ ZHõ¯_≥·<å Hõ#Ѩ_çO^Õ"≥∂ K«∂_»O_ç! 773. ''™È=∞=∂! ã¨~°fi [QÆ`«∞Î#‰õΩ
ZO`«¿ãѨÓ, ^Õ=`«ÖË QÍh, Tà’§ [#O Dâ◊fi~°∞_ç"≥·# h=Ù, =∂‰õΩ ^èŒ#=Ú#∞,
Hõ#Ѩ_»~°∞.] Ѩل`å^Œ∞Å#∞, J#fl=Ú#∞, `≥zÛ
755. P‰õΩ ѨK«Û ~°OQÆ∞ QÆÅ ™È=∞ ÃÑ@∞ì=Ú.—— – [ ™È=∞=Ú =ÙO_»QÍ,
=Ú#∞ „u`«∞_»∞ ~°∞+≤ [ W`«_Õ #∂uÖ’ Ѩ_ç J#fl=Ú HÍ"åÖÏ?]
=Ù#flѨC_»∞, ¢ã‘Î ã¨∞YO ^˘~°Hõ_»O ÖË^Œx 783. ''ѨÓ~°fi=Ú =$„`«∞_»∞ [QÆ=Ú#∞
qKåiOz#"å_»∞.] Ü≥ÚHõ¯ „"Õà◊√§ tÅÅ`À pHõ\˜Ö’ =ÚOK«QÍ, JѨÙ_»∞ WO„^Œ∞_»∞
Ñ≤O_»∞K«∞#flq. [ Jã¨Å∞, D "Õ^•Ö’¡, Ѩx ã¨∂~°∞ºx PHÍâ◊=Ú# ZH˜¯OK≥#∞.——
H˘KÕÛ x[O XHõ¯ =ÚHõ¯ J~Ú<å =ÙO^•?] [ JѨÊ\˜^•HÍ ã¨∂~°∞º_Õ=∞Ü«∂º_»∞?]
757. ''™È=∞=Ú "ÕQÆ=ÚQÍ ã¨∞Îu 804. ''J~Ú^Œ∞ =~°‚=ÚÅ∞ HõÅ "åiH˜
Hõ~°ÎʼnõΩ Ѩل`«∞Å`À ‰õÄ_ç# J#fl=Ú#∞ Z^Œ∞~°∞QÍ U ~°ã¨=Ú HõÅ^À, P ~°ã¨=Ú#∞
WK«∞ÛK«∞#flk.—— [ Ѩل`«∞efl Wã¨∂Î, "åi`À W=Ú‡.—— [ ''ѨOK« K«~°¬}©O—— Jx ã¨O㨯$`«
áê@∞ J#fl=Ú#∞ ‰õÄ_® – Jx HÍÉ’Å∞.] Hõq`«Ö’ =ÙOk. ''ѨOK« =~°‚=ÚÅ∞—— Jx
 ™ê=∞ "Õ^ŒO 123
^•xH˜ J~°úO ~åã≤, P =∂@ʼnõΩ J~°úOQÍ, ‰õÄ_ç W=Ú‡.——
J#∞"å^Œ ѨO_ç`«∞_»∞, ''xëê^Œ∞_»∞, Kå`«∞ 854. ''„ÉÏǨχ}∞Å KÕ`« [ ''Jaè
~°fi~°‚=Ú Hõeã≤, ѨOK« =~°‚=ÚÅ∞—— Jx, „|Ǒχ—— Jx =ÙOk ã¨O㨯$`« Hõq`«Ö’]
`å`«Ê~°ºOÖ’, „ÉÏÔH@¡Ö’ K≥áêÊ~°∞.] ѨiîOK«|_»∞ ã¨∞Î`«∞Å∞ ™È=∞=Ú#∞ Ѩq
843. ''Ü«∞[=∂#∞_»∞ =¸_»∞ "å‰õΩ¯ „`«=Ú KÕÜ«ÚK«∂ ã¨∞ÎuOK«∞K«∞#flq.——
Å#∞ (~°∞QƺA™êû=∞) ѨiîOK«∞K«∞<åfl_»∞. 855. ''^èŒ#=ÚÅ ã¨=Ú„^Œ=ÚÅ#∞
QÀ=ÙÅ∞, =$+¨Éèí=ÚÅ "ÕѨ٠áÈ=Ù#@∞¡, <åÅ∞ yO\˜x (~°`«fl~åã¨∞Å∞ QÆÅ ã¨=Ú
™ê=∞=Ú#∞ HÀ~°∞K«∂ KÕÜ«Ú ã¨∞Î`«∞Å∞ „^Œ=ÚÅx J~°ú=Ú) =∂ H˘~°‰õΩ, ™È=∞=¸,
‰õÄ_® J@∞¡ áÈ=ÙK«∞#flq.—— ã¨~°fi ã¨ÎÅ=Ú ÅO^Œ∞#∞ W=Ú‡.—— [ Jxfl
845. ''™È=∞=∂! ã¨~°fi„`å áê„`« ã¨ÎÖÏÅ∂, Éèí∂q∞ JO`å ~°`åflÅ ã¨=Ú
ÅO^Œ∞ áÈÜ«∞|_»∞K«∞<åfl=Ù. =∂‰õΩ q*Ï˝# „^•Å∞ J"åfiÅx!]
=ÚÅ∞ HõeyO K«∞=Ú.—— [ P áê„`«Åxfl\˜h 858. ''J<ÕHõ ^è•~°Å∞ QÆÅ, ^èŒ#=Ú
`«fi~° `«fi~°QÍ MÏm KÕÜ«Ú q*Ï˝#=Ú#∞.] #‰õΩ Ѩu J~Ú#, WO„^Œ∞#‰õΩ q∞„`«=Ú
846. ''WO„^•! h`À áÈÅ∞Û@‰õΩ ^Õ= J~Ú#, ™È=∞=Ú, HÍ~°∞K«∞#flk.——
Ö’Hõ=Ú #∂~°∞ Ô~@∞¡ ÃÑiy##∂ ã¨i 867. ''F WO„^•! uitÛ Ü«∞#∞ ~°∞+≤,
Ѩ_»^Œ∞. Éèí∂Ö’Hõ=Ú #∂iO`« Å~Ú##∞ x#∞fl ã¨∞ÎuOK«∞K«∞<åfl_»∞. [ |Ǩïâß, D
KåÅ^Œ∞. h =Öˇ, h=Ù „ѨHÍtOK«∞#@∞¡, Hõq`« ~åã≤# Hõq, `«# ¿Ñ~°∞ K≥ѨC‰õΩO@∞
"Õ~Ú =∞Ok ã¨∂~°∞ºÅ∞#∞ „ѨHÍtOK« #fl@∞ì<åfl_»∞.] =∞Oz Ѩل`«∞Å`À, QÀ=ÙÅ`À,
*ÏÅ~°∞. (D „â◊√u LѨx+¨`«∞Î Ö’xk.)—— ^èŒ#=Ú`À, P ^•#=ÚÅ`À =∞=Ú‡
[ J"≥∂‡! ''LѨx+¨`«∞ÎÅ∞—— JO\Ï~°∞. Jq ѨÓiOK«∞=Ú.——
‰õÄ_® D ~°HõO Éèí[#ÖË<å?] ("Õ^Œ =∞`«=Ú 873. ''™È=∞=Ú, "≥·âßfi Ѩ~°*’ºux
#‰õΩ, WO„^Œ∞_Õ Ñ¨~å`«Ê~°∞_»∞. LѨx+¨‡ Ñ≤_»∞QÆ∞#∞ =Öˇ ѨÙ\˜ìOK«∞K«∞#flk.—— –
`«=ÚÖ’, „|Ǩχ Ѩ~å`«Ê~°∞_»∞.) WO„^Œ∞ [ á⁄QÆ_»ÎÅ∞ ZÖÏ KÕÜ«∂Ö’ <Õ~°∞ÛHÀ^ŒeÛ#
#‰õΩ, ^Õ=Ö’Hõ – Éèí∂Ö’Hõ=ÚÅ∞ KåÅ<Õ "åà◊§H˜ D "Õ^•Å∞ ÃÑ^ŒÌ áê~îåÅ∞!]
KåÅ=Ù.—— [ =∞i, WO„^Œ∞_»∞ ZHõ¯_» 876. ''™È=∞=ÚÅ∞, [Å=ÚÅ =Öˇ
=ÙO@∂ =ÙO\Ï_»∞? Éèí∂Ö’HõO xO_® H˜O^Œ‰õΩ Ѩ_»∞K«∞#flq. QÀ=ÙÅ∞ WO\˜H˜ KÕ~°∞
=ÙO>Ë =∞#H˜ ZѨC_»∂ Hõ#Ѩ_»_ÕO? =∞#∞ #@∞¡ Ѩ_»∞K«∞#flq. ã¨∞Î`«∞Å∞, ã¨∞ÎuOK«|_»∞
+¨µÅ∞, U Ѩ~°=∂`å‡ "˘^ŒÌx, „|Ǩχbfl, "åxx KÕ~°∞#@∞¡ Ѩ_»∞K«∞#flq.—— [ D
WO„^Œ∞à◊§h, =^Œ∞Å∞HÀ=_»O `≥e"≥·# Ѩx.] Hõq`«Ö’, ''QÀ—— J<Õ â◊|ÌO ZHõ¯_® ÖË^Œ∞.
850. ''WO„^•! Hõ}fi ~°∞+≤ =Oâ◊ã¨∞Î J~Ú<å, ''QÀ——H˜ 3 J~åúÅ∞ =ÙO\ÏÜ«∞x
Å~Ú# D ã¨∞Îu Hõ~°ÎÅ H˘~°‰õΩ, QÆ\˜ìk, QÆ`« ѨO_ç`«∞Öˇ=~À "åºMϺxOKå~°@.
Ѩã¨∞Ѩ٠~°OQÆ∞ QÆÅk JQÆ∞ ^èŒ#=Ú#∞ 'QÀ—H˜, 'QÀ=Ù— Jh, 'h~°∞— Jh, '"å‰õΩ¯—
[ |OQÍ~°O aà◊§Å<Õ HÍ=K«∞Û] QÀ=ÙÅ`À Jh, 3 J~åúÅ@! JO^Œ∞ˆH, ™È=∞=Ú 3
124 "Õ^•Å∞
~°HÍÅ∞QÍ HÍ~°∞`ÀO^Œx `å`«Ê~°ºOÖ’! D `åQÆ∞#k – ~å„u HÍÅ=Ú# „`åQÆ∞#k –
ã¨O㨯$`« Hõq`«Ö’, ''Hõ$ëê‚ =∞=`«fiK«O—— J~Ú# 3 ~°HÍÅ ™È=∞=ÚÅ∞QÍ ÉèÏqOK«
J<Õ =∂@Å∞ =Ù<åfl~Ú. D ''Hõ$ëê‚—— =K«∞Û.) [ JO>Ë, =ÚѨÓÊ@ÖÏ =∞^ŒºO
Uq∞\’, `å`«Ê~°ºOÖ’ K≥ѨÊÖË^Œ∞.] `åQÆ∞_Õ<å WO„^Œ∞_çH©, ^Õ=`«ÅH©? J~Ú`Õ,
879. ''™È=∞=∂! QÀ=ÙÅ#∞, |OQÍ~° ^Õ=`«Å Hõ<åfl =∞#∞+¨µÖË L`«Î=ÚÅ∞!
=Ú#∞, Ѩل`«∞Å#∞, QÆ∞„~°=ÚÅ#∞, J#fl gà◊√§ U^À XHõ¯ ѨÓ>Ë `åQÆ∞`å~°∞.]
=Ú#∞, HõeyOѨÙ=Ú. (™È=∞ Ü«∂QÆ=Ú 927. [ ™È=∂xH˜ Zxfl =∞Ç≤Ï=∞Ö’
=Å¡ =~°¬=Ú Ñ¨_ç, ^•x =Å¡ `«k`«~°=ÚÅ∞ K«∂_»O_ç!] ™È=∞=Ú, =∞O„`«=ÚÅ#∞
HõÅ∞QÆ∞#∞.)—— ѨÙ\˜ìOK«∞#∞. ^Õ= Ö’Hõ=Ú#∞, Ѩ$kèqx
894. ''q∞„`å =~°∞}∞ÖÏ~å! J<ÕHõ ѨÙ\˜ìOz#k. ã¨∂~°∞ºx, WO„^Œ∞x ѨÙ\˜ìOz
ã¨ÎOÉèí=ÚÅ∞ QÆÅ ™ê÷#=Ú# ‰õÄ~°∞Ûx =Ù#fl #k. q+¨µ‚=Ù#∞ ѨÙ\˜ìOz#k.—— [ XHõ¯ =∂@
g∞~°∞ W~°∞=Ù~°∂ W@∞ ~°O_»∞!—— [ JHõ¯_» =∂„`«O x[O. ™È=∞=Ú, 'Ñ≤zÛ— =∂„`«O
fiQÍæ ‰õÄ~°∞Û<åfl~å? W@∞ =zÛ D ™È=∞ ZH˜¯ã¨∞ÎOk.]
fQÆefl ÉÏQÆ∞ K≥Ü«∞ºO_ç.] 980. ''™È=∞=∂! h=Ù, =∂ Ѩل`«∞x
909. ''™È=∞=Ú#∞, XHõKÀ |∂_ç^Œ H˘~°‰õΩ J#fl=Ú xK«∞ÛK«∞, "ÕÅ H˘Åk
~°OQÆ∞`À, WOH˘HõKÀ Z„~°x ~°OQÆ∞`À, "Õ~˘ ^èŒ#=Ú#∞, Jxfl KÀ@¡ #∞O_çÜ«Ú `≥zÛ
HõKÀ P‰õΩ ѨK«Ûx ~°OQÆ∞`À, =i‚OK«∞ =∂‰õΩ W=Ú‡.——
K«∞<åfl~°∞. Jk, "≥Ú^Œ@ fQÆQÍ =Ù#flѨC_»∞, 984. ''™È=∞=∂! rq`«=ÚÅ#∞ Ѩq
`«~åfi`« ^•xx z`«∞HõQ˘\˜ì ~°ã¨=Ú Ñ≤O_»∞ „`«=Ú KÕÜ«ÚK«∞, Ѩiz# ^Œ~°ƒùÅ Ü«∞O^Œ∞
#ѨÙ_»∞, P `«~åfi`« áêÅ∞ ÃÑ~°∞QÆ∞Å`À P‰õΩ ѨK«Ûx ~°OQÆ∞ QÆey ‰õÄ~°∞ÛO_»∞=Ú.——
HõÅ∞ѨÙ#ѨÙ_»∞ – =O\˜ ^Œâ◊ÅÖ’ P 986. ''=$„`åã¨∞~°∞x K«OÑ≤# WO„^Œ∞x
=~°‚=ÚÅ∞ HõÅ∞QÆ∞#x „QÆÇ≤ÏOѨ#QÆ∞#∞.—— – =∂ ~°Hõ∆}‰õΩ Ñ≤Å∞K«∞K«∞<åfl=Ú.——
[ =~°‚=ÚÅ∞ =∂i`Õ =∂~°=K«∞Û. P ~°™êxH˜ 987. ''g~°∞_≥·# WO„^•! q™êÎ~°=ÚQÍ
=∞Ç≤Ï=∞Å∞ ZÖÏ =ÙO\Ï~Ú? P fQÆ â◊„`«∞=ÙÅ ^èŒ#=ÚÅ#∞ fã¨∞H˘#∞=Ú.——
^èŒ<åxfl WKÕÛ, P=Ùefl WKÕÛ, QÆ∞„~åefl WKÕÛ, 987. ''=∞^èŒ∞~°=∞QÆ∞ ™È=∞=Ú#∞
=„*Ïefl WKÕÛ Jxfl =∞ǨÏ`åºÅ∞ QÀ^èŒ∞=∞ =~°‚=Ú QÆÅ QÀ=ÙÅ∞ „`åQÆ∞
KÕã¨∞ÎO^Œ#fl=∂@! ZO`« QÆ_»∞ã¨∞^À!] K«∞#flq. WO„^Œ∞_»∞ „`åQÆQÍ q∞ye# ~°ã¨
925. ''=¸_»∞ áê„`«ÅO^Œ∞ Ѩ_»∞K«∞#fl =Ú#∞.—— [ WO„^Œ∞_»∞ `åQÆQÍ WOHÍ q∞QÆ∞
™È=∞=Ú#∞ ã¨∞Î`«∞Å∞ ã¨∞ÎuOK«∞‰õΩ#flq. (P Å∞<å? QÀ=ÙÅ∞, P `«_xç <åH˜ =ÙO\Ï~Ú.]
=¸_»∞ áê„`«Å#∞, „^À} HõÅâ◊ – P^èŒfi 1008. [ "≥~Úº Hõq`«Å∞ ^•\˜
hÜ«∞ – ѨÓ`« Éèí$`«∞ – J#∞ ¿Ñ~°∞¡ QÆÅ áê„`« áÈÜ«∂~Ú. `«~åfi`« ‰õÄ_® áê`« Éèí[<Õ! WHõ
Å∞QÍ ÉèÏqOK«=K«∞Û. ÖË^•, L^ŒÜ«∞ HÍÅ P¿Ñ^•Ì=∂ Jx Ñ≤™ÈÎOk. z=~À¡ U=ÚO^À
=Ú# `åQÆ∞#k – =∞^蕺#fl HÍÅ=Ú# K«∂_®Åh =ÙOk.]
 ™ê=∞ "Õ^ŒO 125
''|OQÍ~°=Ú#∞ WK«∞Û Jwfl! Ô~O_»∞ #@∞¡, h=Ù h â◊H˜Î`À â◊`«$=ÙÅ#∞ ÖÁOQÆ
^Œ~°∞fiÅ#∞ (K≥Hõ¯ QÆi>ˇÅ∞) JO^Œ∞H˘#∞ nÜ«Ú=Ú.—— [ P â◊„`«∞=ÙÅ∞ ZO`«
K«∞<åfl=Ù. ã¨∞Îu Hõ~°Î‰õΩ J#fl=Ú `≥zÛ L^ŒÌO_»∞ÅO>Ë, K«zÛáÈ~Ú# â◊„`«∞=Ùefl
W=Ú‡.—— – [ P Ô~O_»∞ ^Œ~°∞fiÅ`À<å? ‰õÄ_® gà◊√§ =∞~°=ÖËHõ áÈ`«∞<åfl~°∞!]
Ô~O_»∞ QÆi>ˇÅ J#fl=¸ { ™È=∞=¸.] 1079. ''™È=∞=∂! x#∞fl ã¨=∞ã¨Î ^Õ=
`«Å∂ ã¨=∂# „Ñ‘u QÆÅ "å~°~Ú áê#=Ú
1032. ''™È=∞=∂! =∂‰õΩ ã¨fi~°æ=Ú KÕÜ«ÚK«∞<åfl~°∞.——
x=Ú‡. ã¨=∞ã¨Î ™œÉèÏQƺ=ÚÅ∞ HõeyO 1087. Z^Œ∞Ì K«~°‡=Ú g∞^Œ LOK«
K«∞=Ú. `«H˜¯#k ѨÓ~°fi=`«∞.—— – |_ç# ™È=∞=ÚÅ∞ =∂‰õΩ J#fl=Ú#∞
[ ''ѨÓ~°fi=`«∞—— JO>Ë, ''WO`«‰õΩ =ÚO^Œ∞ ÉÏQÆ∞QÍ WK«∞Û K«∞#flq.——
K«∂ã≤#^Õ—— Jx. ã¨=∞ã¨Î ™œÉèÏQͺÅ∞ 1088. ''™È=∞=∂! ^è•~°QÍ ^èŒ#=Ú
^˘iH˜# `«~åfi`« WOHÍ Ñ¨Ó~°fiO HÀi#q UO Å#∞ HÍ~°∞Û=Ú.——
=ÙO\Ï~Ú? Jq, ã¨=∞ã¨Î ™œÉèÏQƺ=ÚÅÖ’ 1090. ''â◊„`«∞=ÙÅ g∞^Œ ÉÏ}=ÚÅ∞
Hõeã≤ áÈ"å?] ‰õΩi Ñ≤OK«∞\Ï, "åix J}K«∞\Ï,
1044. ''^èŒfi„# ѨÙ~°∞+¨ã¨∞ÎÅ Ü≥ÚHõ¯ ™È=∞=∂ h‰õΩ ã¨∞ÅÉèí=ÚÅ∞. J>Ë¡,
=¸_»∞ =O^ŒÅ "ÕÅ =G=ÚÅ#∞ "Õ∞=Ú Ü«∞[˝=ÚÅ∞ KÕÜ«∞x <åã≤ΉõΩÅ#∞ =∂ =^ŒÌ
ѨÙK«∞ÛH˘O\˜q∞. (P ^•#=Ú fã¨∞H˘#∞@ #∞O_ç ^Œ∂~°=Ú KÕÜ«Ú=Ú.—— – [ ''<åã≤Î
=Å¡ ^À+¨=Ú ÖˉõΩO_»∞QÆ KÕÜ«∞=∞x ‰õΩÅ∞—— J#_®xH˜ Hõq`«Ö’ U =∂@ =ÙO^À
™È=∞=Ú#∞ ~°∞+≤ „áêiúã¨∞Î<åfl_»∞.)—— [ '~°∞+≤— P ã¨O㨯$`« Ѩ^•efl K«∂ã≤<å J~°úO
JO>Ë, 'áêQÆÖò— ("≥∞O@Öò) J#∞HÀ"åe. HÍÖË^Œ∞.]
ã¨Ô~·# J~°úO WѨÊ\˜H˜ ^˘iH˜Ok.] 1097. ''~°∞ufiAÖÏ~å! Ü«∞[=∂#∞
1051. ''q∞„`å =~°∞}∞ÖÏ~å! ÖÏ~å! <åÅ∞QÆHõ∆~åÅ =∞O„`«=Ú: ~°∞ˆQfi
q∞„`«∞_çq J~Ú# x#∂fl, â◊„`«∞=ÙÅ#∞ ux ^Œ=Ú #O^Œ∞ ‰õÄ_» W>Ë¡. ''Éèí„^ŒO <À
"ÕÜ«Ú#\˜ì =~°∞}∞h, ã¨∞ÎuOK«∞K«∞<åfl#∞.—— JÑ≤"åuÜ«∞ =∞#ó.—— XˆH áê^Œ=Ú
[ =$„`«∞_ç`À Ü«Ú^ŒúOÖ’ Jyfl ÖË_Õ!] =∞O„`«=Ú.—— – [ P Éèí‰õΩÎʼnõΩ `ÕeQÍæ D
1054. ''WO„^•! â◊„`«∞=ÙÅ #O^Œih =∞~„`«O WKåÛ~°∞!]
peÛ Kè≥O_®_»∞=Ú. =∂‰õΩ ^èŒ#=Ú#∞ `≥zÛ 1098. ''áêѨ=ÚÅ#∞ áÈQ˘@∞ì
W=Ú‡.—— ™È=∞=Ú, ѨOk `«# áê^Œ=Ú`À <ÕÅ#∞
1059. ''WO„^•QÆ∞flÖÏ~å! â◊„`«∞=ÙÅ#∞ „`«=ÙfiK«∂ ^èŒfixOK«∞#@∞¡, ^èŒfixOK«∞
K«OѨ٠=$„`«∞x K«OѨÙ#\˜ì q∞=Ú‡Å#∞ K«∞#flk.——
ã¨∞ÎuOK«∞K«∞<åfl=Ú.—— 1102. ''Ü«Ú^Œú=Ú [~°∞QÆ∞ KÀ\˜H˜ ~°^èŒ
1075. ''*Ï˝#=O`«∞_®! "Õ∞Hõ, `«# =ÚÅ∞ Ѩ~°∞ÔQ`«∞Î#@∞¡, ™È=∞=ÚÅ∞ ~°∞ufi
=ÚO^Œ∞ HÍe`À K≥@∞ì H˘=∞‡#∞ ÖÏQÆ∞ AÅ∞ KÕ`«∞ÅÖ’ Ü«∂QÆ ã¨ÎÅ=Ú#‰õΩ,
126 "Õ^•Å∞
"≥∂`«QÍO„_» KÕ`«∞ÅÖ’ =¸@Å =Öˇ, =Ú`À ÉèíH˜∆OK«∞ @‰õΩ „ã¨qOѨÙ=Ú.——
"≥_»Å∞#∞.—— 1196. ''™È=∞=∂! =∂‰õΩ Q˘Ñ¨Ê
1103. ''™È=∞=ÚÅ∞, QÀ ~°ã¨=ÚÅ`À ^èŒ#=ÚÅ#∞ `≥zÛ W=Ú‡. =∂ â◊„`«∞=ÙÅ#∞
‰õÄ_»∞K«∞#flq.—— [ ''QÀ ~°ã¨=ÚÅ∞—— JO>Ë, K«OѨÙ=Ú. ‰õΩ=∂~°∞Å#∞ Hõey# H©iÎx
`å`«Ê~°ºOÖ’ U J~°ú=¸ ÖË^Œ∞.——] =∂‰õΩ W=Ú‡.—— – [ Jhfl ™È=∞=Ú W=fi
1135. ''=∞#∞+¨µº_»∞ ¢ã‘ÎÅ`À ‰õÄ_»∞ =eã≤O^Õ. g∞‰õΩ g∞~°∞ ã¨OáêkOKÕ^Õg∞
#@∞¡, ™È=∞=Ú [Å=ÚÅ`À ‰õÄ_»∞ ÖË^Œ∞. PYiH˜, H˘_»∞‰õΩefl ‰õÄ_® ™È=∞O
K«∞#flk.—— – [ =∞#∞+¨µº_çH˜ ¢ã‘Î HÍ^Œ∞, ¢ã‘ÎÅ∞! W=fi=eã≤O^Õ.]
Wk WO`«‰õΩ =ÚO^Œ∞ K≥Ñ≤ÊO^Õ.] 1206. ''WO„^Œ∞_»∞, =„*ÏÜ«Ú^èŒ=Ú#∞
1139. ''ã¨∞Îu Hõ~°ÎÖÏ~å! ‰õÄ~°∞ÛO_»∞_»∞! "å_ç QÆÅkQÍ KÕÜ«Ú@‰õΩ ^•xx Z@∞¡
™È=∞=Ú H˘~°‰õΩ QÍ#=Ú KÕÜ«Ú_»∞. ™ê# Ѩ@∞ì<À, J>Ë¡ `«=∞ ã¨∞Î`«∞Å =Å¡ f„=
tâ◊√=Ù#∞ JÅOHõiOz#@∞¡ ™È=∞=Ú#∞ Ѩ~°K«|_ç |Å=O`«∞_»QÆ∞K«∞<åfl_»∞. J\˜ì
JÅOHõiOK«∞_»∞.—— WO„^Œ∞_»∞, ^èŒ#=Ú#∞ "≥∂ã≤ `Õ ^ŒÅK«∞
1144. ''™È=∞=∂! WO„^Œ∞x Hõ_»∞Ѩ٠K«∞<åfl_»∞.—— [ ã¨∞Î`«∞Å =Å¡<Õ |ÅO!]
Ü«∞O^Œ∞ „Ѩ"ÕtOK«∞=Ú.—— – [ =∂@efl HÍã¨Î 1210. ''™È=∞=Ú [ á⁄QÆ_»ÎÅ `«~åfi`«]
=∂iÛ K≥Ñ≤Ê, Q˘Ñ¨Ê Hõq`«fiO ~å¿ãâß=∞#∞ JO`«iHõ∆=Ú #∞O_ç HÍ~°∞K«∞#flk. Jk,
‰õΩO\Ï~°∞ Hõ=ÙÅ∞.] QÆ∞„~°=Ú =Öˇ #_»K«∞#k. [Å=ÚÅO^Œ∞
1154. ''WO„^•! ^èŒ#=Ú HõÅ"å_®! |Å=Ú#∞ ‰õÄ~°∞Û#k.—— [ D ™ê=∞ "Õ^•xfl,
=∂‰õΩ WK«∞Û ^èŒ#=Ú#∞ Ô~O_»∞ KÕ`«∞Å ''™È=∞ "Õ^ŒO—— J#_»O `«áêÊ?]
`À#∂ `≥zÛ W=Ú‡!—— – [ WO„^Œ∞_çH˜ *Ë|∞Å 1211. ''™È=∞=Ú, â◊¥~°∞x =Öˇ,
K˘Hͯ ÖËHõ, ^èŒ<åxfl KÕ`«∞Å`À<Õ Ç¨Ïã¨Î=Ú ÅO^Œ∞ PÜ«Ú^èŒ=ÚÅ#∞ ^èŒiOK«∞
"≥ÚÜ«∂ºeû =ã¨∞ÎOk.] K«∞#flk.——
1158. ™È=∞=Ú g∞^Œ á⁄QÆ_»ÎÖË. 1213. ''WO„^Œ∞_®! h=Ù, `«∂~°∞Ê –
''Hõ=ÙÅ á⁄~°áê@¡#∞ ã¨=iOK«∞#\˜ì D Ѩ_»=∞~° – L`«Î~° – ^ŒH˜∆} k‰õΩ¯ÅO^Œ∞
™È=∞=Ú—— Jx ‰õÄ_® =ÙOk. [ P á⁄~° =Ù#fl\˜ì #~°∞Å KÕ`« Ñ≤Å∞=|_»∞K«∞<åfl=Ù.——
áê>Ë¡q∞\’ K≥ѨÊÖË^Œ∞.] 1214. ''WO„^•! h=Ù, ~°∞=∞ –
1177. ''™È=∞=∂! ^•#=ÚÅ∞ KÕÜ«∞x ~°∞â◊=∞ – âߺ=Hõ – Hõ$Ѩ – J#∞ #Å∞QÆ∞~°∞
Ü«∂QÆ Hõ~°ÎÅ#∞ K«OѨÙ_»∞.—— – [ Ü«∂QÍÅ∞ ~åAÅ`À ‰õÄ_ç P#OkOK«∞K«∞<åfl"Õ"≥∂!
KÕ~ÚOKÕ QÆ$ǨÏã¨∞Î, „ÉÏǨχ}∞ʼnõΩ J~Ú##∂, ã¨∞Îu Hõ~°ÎÅ∞ x#∞fl Ñ≤Å∞K«∞
^•<åÅ∞ WzÛ f~åÅx K≥ѨÊ_»O! ^•<åÅ∞ K«∞<åfl~°∞, ~°=Ú‡.—— – [ ã¨∞Î`«∞Å∞ KÕ¿ãÎ
W=fiHõáÈ`Õ Kå"Õ!] K≥Ü«∞ºO_ç QÍh, WO„^Œ∞_»∞, ~åAefl =ke
1192. ''™È=∞=∂! U ~°ã¨=Ú `˘O|k =™êÎ_®? `«~åfi`« =™êÎ_»∞ ÖˇO_ç.]
â◊„`«∞ Ѩ@ì}=ÚÅ#∞ K«OÃÑ<À, P ~°ã¨ 1220. ''=∂ Ü«Ú^Œú=Ú#∞ QÆ∂iÛ Jaè
 ™ê=∞ "Õ^ŒO 127
=ÚY=Ú QÆ=Ú‡.—— [ D Hõq`« Ju z#flk. ÖËx "å~°QÆ∞K«∞ x#∞fl *Ëii! (|ÖÏã¨∞~°∞_»∞,
''Jcè<À "å[ã¨∂`«=∞O—— Jx =∂„`«"Õ∞ ^Õ=`«Å QÀ=ÙÅ <≥`«∞ÎHõáÈ~Ú QÆ∞ǨÏÖ’
=ÙOk.] ^•z`Õ, WO„^Œ∞_»∞ ^•xO„|^ŒÌÅ∞ H˘\˜ì
1221. ''™È=∞=∂! HÍѨÙ~°=Ú#‰õΩ QÀ=ÙÅ |Ü«∞Å∞nã≤ `≥K«∞Û ^Õ=`«Å H˜K≥Û
P^è•~°=∞~Ú#, h=Ù W=fi^Œy# ^èŒ#=Ú #x Hõ^èŒ.)—— – [ D Hõ^èŒ Zxfl Hõq`«ÅÖ’<À
#‰õΩ, *Ïe Ѩ_»^ŒQÆæ "å~°Å=Ú JQÆ∞^Œ∞=Ú =ã¨∂Î<Õ =ÙOk. J<ÕHõ Hõq`«efl <Õ#∞
QÍHõ.—— =kÖËâß#∞. ^Õ=`«Å QÀ=Ùefl Jã¨∞~°∞Å∞
1223. ''™È=∞=∂! ^Õ=`«Å â◊s~°=ÚÅ Z`«∞ΉõΩ áÈÜ«∂~°x D Hõ^èŒ. "åà◊§ QÆ∞„~åbfl,
#xflO\˜x QÆ∂iÛ „ã¨qOK«∞=Ú.—— ^èŒ<åhfl, gà◊√§ Z`«∞ΉõΩ ~å~å? ~å*ϺÅ
1226. ''Jwfl! „âı+¨µì_»=Ù. Jukèx =∞^茺 D <å\˜H© [iˆQk J^Õ HÍ^•?]
ѨÓlOK«∞#@∞¡ ѨÓlOK«^Œy# "å_»=Ù. ^èŒ# 1234. ''ã¨∞Îu Hõ~°ÎÖÏ~å! |Å=Ú KÕ`«
ÖÏÉèí=Ú KÕÜ«Ú "å_»=Ù. x#∞fl ã¨∞ÎuOK«∞ hâ◊fi~°∞_»~Ú# ~ÚO„^Œ∞x, ™È΄`« =∞O„`«
K«∞<åfl#∞.—— – [ ''^èŒ#=Ú—— J#_®xH˜ ã¨i =ÚÅ KÕ`« JO`«\Ï ã¨∞ÎuOK«∞_»∞. U
Ѩ_»∞ =∂@, ã¨O㨯$`« Hõq`«Ö’ Hõ#Ѩ_» WO„^Œ∞x ^èŒ# ^•#=ÚÅ∞ "ÕÅ H˘Åk
ÖË^Œ∞ =∞i.] QÆÅ"À, J^èŒ"å ~ÚOHõ #kèHõ=ÚÅ∞ QÆÅ"À,
[`«~åfi`« K«∂Ñ≤OKÕ 2 `å`«Ê~åºÅ∞ P ~ÚO„^Œ∞x ã¨∞ÎuOѨÙ_»∞.——
K«∂_»O_ç. "å\˜x U =∂„`«=¸ `«yæOK« D 1234 Hõq`«Å`À, =∞Å¡Ü«∞º
‰õΩO_® Ü«∞^è•`«^èŒOQÍ W™êÎ#∞. D Ô~O\˜`À âߢã≤Î QÍ~°∞ KÕã≤# D ''™È=∞ "Õ^ŒO—— Ѩx
''™ê=∞ "Õ^ŒO—— H©~°Î#Å∞, `≥Å∞QÆ∞ `å`«Ê~åº PyáÈ~ÚOk. WHõ¯_ç`À D "Õ^ŒO Ѩx
Å`À =∞Å¡Ü«∞º âߢã≤Î QÍ~°∞ KÕã≤#q, ѨÓiΠѨÓiÎ J~ÚáÈ~ÚO^Œx HÍ^Œ∞. WOHÍ Zxfl
J~ÚáÈ`å~Ú.] =O^ŒÅ Hõq`«Å∞ =Ù<åflÜ≥∂ `≥eÜ«∞^Œ∞.
1233. ''=„[=Ú HõÅ ~ÚO„^•! h=Ù J=hfl `≥Å∞QÆ∞Ö’ ^˘iH˜, J=hfl K«kq<å,
QÀ=ÙÅ`À ‰õÄ_ç# |ÖÏã¨∞~°∞x QÆ∞ǨÏ#∞ Jq, "≥Ú@ì "≥Ú^Œ\˜ Hõq`« Hõ<åfl `Õ_®QÍ
^≥iã≤uq. JѨÙ_»∞ |ÖÏã¨∞~°∞x KÕ`« J~Ú`Õ =ÙO_»=Ù. WOHÍ K«∂_»_»O Ѩ~°=∞
Ç≤ÏOã≤OѨ|_»∞ K«∞#fl ^Õ=`«Å∞ ÉèíÜ«∞=Ú ^ŒO_»QÆ Ñ¨x. â◊H˜Î ^ŒO_»QÍ, HÍÅO ^ŒO_»QÍ!

D 1234 = `å`«Ê~°ºO ѨÓiÎ J~Ú# `«~åfi`«, z@ì

z=~À¡, U J^蕺ܫ∞O, U YO_»O ѨÓiÎ J~Ú#"À
K≥Ñ≤Ê# "åHõºO WÖÏ =ÙOk: ''L`«Î~åiÛHõ=Ú#, #=
=∂^蕺ܫ∞=Ú, #==∞ YO_»=Ú, ã¨OѨÓ~°‚=Ú.——
WOHÍ `«~åfi`« UO =ÙO^À Éèí‰õΩÎÖË K«∂ã¨∞HÀO_ç! *
128 "Õ^•Å∞

4. J^èŒ~°fi "Õ^ŒO
P^è•~° „QÆO^èŒ ~°K«~Ú`«Å∞:
1. ^•â◊~°kä ~°OQÍKå~°º
2. q^•fi<£ qâ◊fiO
Éèí$QÆ∞ =∞ǨÏi¬ t+¨µº_»∞ J^èŒ~°∞fi_»∞. D J^èŒ~°∞fi_çH˜ 20 =∞Ok H˘_»∞‰õΩÅ∞!
ÃÑàϧÅ∞ ZO^Œ~À, P ÖˇHõ¯ ÖË^Œ∞. J^èŒ~°∞fi_ç ^•fi~å „áê~°OÉèí"≥∞ÿOk, D J^èŒ~°fi
"Õ^ŒO. D "Õ^•xfl, ''J^èŒ~°fi} "Õ^ŒO—— Jx ‰õÄ_® JO\Ï~°∞. D J^èŒ~°∞fi_»∞,
ѨÙ~ÀÇ≤Ï`«∞_»∂, =∂O„u‰õΩ_»∂ ‰õÄ_®. ('Ux¬Ü«∞O\ò „Ñ‘ãπì JO_£ ™ê~°û~°~ü).
''"≥∞ÿˆHÖò q_≥˚~ü—— J<Õ ã¨O㨯$`« ѨO_ç`«∞_»∞ WzÛ# J~åúÅ∞ Jq.
D "Õ^ŒOÖ’, 20 HÍO_»Å∞. 760 ã¨∂HÍÎÅ∞. 5,987 =∞O„`åÅ∞.
`«Ñ¨ã¨∞û KÕã¨∞Î#fl „|Ǩχ â◊s~°O #∞Oz [ „|Ǩχ ‰õÄ_® `«Ñ¨¿ãû! Z=i ^Œ~°≈#O
HÀã¨O?] J^èŒ~°∞fi_»∂, JOw~°ã¨∞Å∂, [x‡OKå~°x Éèí‰õΩÎÅ∞ #=Ú‡`å~°∞. JO>Ë,
J^èŒ~°∞fi_çH˜ `«e¡ ÖË^Œ∞! „|Ǩχ â◊s~åxˆH ѨÙ\Ïì_»∞! W@∞=O\˜ =∞ǨÏ`åºÅ`À
xO_ç =ÙO_Õ"Õ =∞`« QÍ^èŒÅ∞! =∞`« „QÆO^è•Å∞! =∞`« "Õ^•Å∞!
D =∞`« QÍ^èŒefl, Éèí‰õΩÎÅO^Œ~°∂ XˆH ~°HõOQÍ K≥ѨÊ~°∞. ''"Õ^•efl Ѷ¨ÖÏ<å
Ѷ¨ÖÏ<å ~°∞+¨µÅ∞ K≥áêÊ~°∞—— Jx H˘O^Œ~°∞ K≥Ñ≤`Õ, ''HÍ^Œ∞, „|Ǩχ K≥ѨÙ`ÀO>Ë,
~°∞+¨µÅ∞ q<åfl~°∞—— Jx H˘O^Œ~°∞ K≥ѨÙ`å~°∞.
P H˘O^ŒiÖ’ =∞#O ‰õÄ_® =Ù<åfl"≥∂ ÖË^À, =ÙO>Ë U H˘O^ŒiÖ’ =Ù<åfl"≥∂,
=∞#O =∞#‰õΩ `Àz#@∞ìQÍ J#∞HÀ=K«∞Û.
D 4 = "Õ^ŒO, q∞QÆ`å 3 "Õ^•Å Hõ<åfl Q˘Ñ¨Êk Jh† Wk, =∂#= rq`åÖ’¡
=ÙO_Õ ã¨=∞㨺efl K«iÛOzO^Œh, W^Œh, J^Œh, nxH˜ ¿Ñ~°∞! D "Õ^ŒO,
ã¨=∞㨺efl K«iÛOKÕk ZÖÏQÆO>Ë, =∞O„`åÅ`À! XHõ =∞O„`«O "Õ¿ã¿ãÎ, XHõ Hõ+¨ìO
áÈ`«∞Ok! WO`« `ÕeÔH·# =∂~°æO =ÙO^ŒO>Ë, Wk Q˘Ñ¨Ê^Õ Hõ^•? L`«Î Q˘áêÊ?
Q˘Ñ¨ÊÖ’¡ Q˘Ñ¨Ê!
D "Õ^•xH˜, ~°OQÍKå~°º J#∞"å^•Å∞, 2 „Ѩ`«∞Å∞QÍ =Ù<åfl~Ú.
(1) "≥Ú^Œ\˜ HÍO_»O xOp, 3 = HÍO_»O =~°‰õÄ =∂„`«"Õ∞ J#∞"å^ŒO ™êy
PyOk. (2) Wk, =∞m§ "≥Ú^Œ\˜ HÍO_»O xOz "≥Ú^ŒÅ∞ÃÑ\˜ì, z=i =~°‰õÄ
™êyOk.
<Õ#∞, D ~°OQÍKå~°º `å`«Ê~åºefl fã¨∞‰õΩ#flѨC_»∞, "≥Ú^Œ@, 1 = „ѨuÖ’
`å`«Ê~åºÅ`À "≥Ú^ŒÅ∞ÃÑ\Ïì#∞. Jq, 3 = HÍO_»OÖ’ PyáÈÜ«∂Hõ, PÜ«∞#
KÕã≤# 2 = „Ѩux fã¨∞‰õΩ<åfl#∞. JO^Œ∞Ö’, "≥Ú^Œ\˜ xOp HÍ^Œ∞. 4 = HÍO_»O
 J^èŒ~°fi "Õ^ŒO 129
xOKÕ "≥Ú^ŒÅ∞ÃÑ\˜ì, 8 = HÍO_»O =~°ˆH fã¨∞‰õΩ<åfl#∞.
D fã¨∞HÀ=_®Å∞, "≥Ú`«ÎO =O^ŒÅ – "ÕÅ Hõq`«efl fã¨∞HÀ=_»O HÍ^Œ∞. „Ѩf
^•hfl K«kq K«∂ã≤, áê~î°‰õΩÅ∞ K«∂_»=Åã≤#q Uq =ÙO\ÏÜ≥∂ "å\˜<Õ!
Jã¨Å∞, ''"Õ^•Å∞—— JO>Ë, "å\˜ É’^èŒ#efl J~°úO KÕã¨∞HÀ=_®xH˜ U Hõq`«efl
„Ѩ^è•#OQÍ K«∂_®Ö’ "å\˜x!
~°OQÍKå~°º `å`«Ê~åºefl 2 = Ѩ„`«O xOp ‰õÄ_® fã¨∞HÀ=_»O XHõ KÀ@
P¿Ñã≤# `«~åfi`«, q^•fi<£ qâ◊fiO QÍi `å`«Ê~åºÅ∞, D J^èŒ~°fi "Õ^•xˆH,
K«∂âß#∞. q^•fi<£ qâ◊fiO, D J^èŒ~°fi "Õ^•xH˜ "≥Ú^Œ\˜ HÍO_» xOp 12 = HÍO_»
=~°‰õÄ =∂„`«"Õ∞ J#∞"å^ŒO KÕâß~°∞. J~Ú`Õ, ~°OQÍKå~°º QÍi J#∞"å^•xfl
8 = HÍO_» =~°ˆH fã¨∞‰õΩ<åfl#∞ HÍ|\˜ì, qâ◊fiOQÍi xOz, 9 = HÍO_»`À
„áê~°OaèOKåe J#∞‰õΩO>Ë, qâ◊fiO QÍ~°∞ KÕã≤# 9 =, 10 = HÍO_»Å
J#∞"å^•Å∞ ^˘~°HõÖË^Œ∞. qâ◊fiOQÍi J#∞"å^ŒOÖ’<Õ, 11 =, 12 = HÍO_»Å
J#∞"å^•Å‰õΩ ã¨O|OkèOz# 5 = ã¨OѨÙ\˜ =∂„`«"Õ∞ ^˘iH˜Ok.
~°OQÍKå~°º QÍi J#∞"å^•xfl z=i =~°‰õÄ K«∂ã≤#ѨÊ\˜H©, ^•xfl 8 = HÍO_»`À
=kÖËã≤, qâ◊fiOQÍi J#∞"å^•xfl 11 =, 12 = HÍO_»Ö’¡ fã¨∞‰õΩ<åfl#∞. D
q=~åÅhfl =∞m§ `«~åfi`« ‰õÄ_® K≥ѨÙ`å#∞.
D J^èŒ~°fi "Õ^ŒOÖ’ UO Q˘Ñ¨Ê =ÙO^À H˘xfl Hõq`«Öˇ·<å K«kq`Õ `≥Å∞ã¨∞ÎOk.
"Õ^Œ Hõ=ÙÅ∞ U <å_À Hõ+¨ìѨ_ç Hõq`åfiÅ∞ JÖÏ¡~°∞ HÍ|\˜ì, P Je¡HõÅH˜
''Hõq`«Å∞—— J<Õ ¿Ñ~°∞ <Õ#∞ ÃÑ\Ïì#∞ QÍh, Jã¨Å∞ g\˜ ¿Ñ~°¡~Ú`Õ
''=∞O„`åÅ∞!—— J^èŒ~°fi<£ J<Õ PÜ«∞#, =∞O„`åÅ∞ "Õ¿ã =∞O„`«QÍ_»∞ HÍ|\˜ì,
PÜ«∞# HõxÃÑ\˜ì# =∞O„`åÖË HÍ=K«∞Û, D "Õ^Œ =∞O„`åÖ’¡ KåÖÏ =~°‰õΩ.
q∞QÆ`å =∞O„`åÅ∞ ã¨$+≤ìOK«_®xH˜, q∞QÆ`å =∂O„u‰õΩÅ∞ =ÙO_»~å? –
=ÙO\Ï~°∞. ''=∞O„`åÅ QÆx——, D "Õ^ŒO!
D "Õ^ŒOÖ’ 2 Öˇ·#¡ Hõq`«Å∂, H˘O`« ÃÑ^ŒÌ Hõq`«Å∂ ‰õÄ_®, =Ù<åfl~Ú. D
"Õ^ŒOÖ’ KåѨì~°¡H˜, 'HÍO_»=Ú—— (YO_»=Ú) J<Õ H˘`«Î ¿Ñ~°∞ Hõ#Ѩ_çOk. Hõq`«Å∞
~åã≤# XHÀ¯ "Õ^Œ Hõq, `«=∞ KåѨì~°¡H˜ XHÀ¯ ~°HõO ¿Ñ~°∞ ÃÑ@∞ì‰õΩ#fl@∞ì<åfl~°∞.
''HÍO_»O——Ö’ ã¨∂HÍÎÅ∞ =Ù<åfl~Ú. ~°OQÍKå~°º `å`«Ê~åºÅ∞ WzÛ# ã¨∂HÍÎÖ’¡
H˘xfl\˜H˜ „Ѩ`ÕºHõ"≥∞ÿ# ¿Ñ~°∞¡ ‰õÄ_® =Ù<åfl~Ú† H˘xfl\˜H˜ ¿Ñ~°∞¡ ÖË=Ù. ã¨∂HÍÎÖ’¡
=ÙO_Õ Hõq`«Å‰õΩ ''=∞O„`åÅ∞—— J<Õ ¿Ñ~°∞ ã¨Ê+¨ìOQÍ =ÙOk. „Ѩf =∞O„`«O
^Œyæ~å, P =∞O„`åxfl U ÜÕ∞ ã¨O^Œ~åƒùÖ’¡ "≥Ü«∞º=eã≤ =ÙO@∞O^À P q=~åÅ∞
Wã¨∂Î, JHõ¯_» ''qxÜ≥∂QÆO—— Jx ‰õÄ_® =ÙO@∞Ok. JO>Ë, P =∞O„`åxfl
Ѷ¨ÖÏ<å ã¨O^Œ~åƒùÖ’¡ qxÜ≥∂yOKåÅx K≥Ñ≤Ê# ÉèÏQÆO Jk. XHõ [|∞ƒ =¿ãÎ, U
=∞O„`åxfl qxÜ≥∂yOKåÖ’, ^èŒ#O HÍ"åÅO>Ë U =∞O„`å<Àfl, JÖÏ K≥ѨÊ_»O
Jk. „Ѩf =∞O„`«=¸ ^Õ=`«efl „áêiúOKÕ^Õ. „áê~°ú<Õ, =∞O„`«O!
130 "Õ^•Å∞
WHõ, ~°OQÍKå~°ºQÍi "≥Ú^Œ\˜ „ѨuÖ’ =¸_Õã≤ q+¨Ü«∂Å „fÅ∞ WOHÍ =Ù<åfl~Ú.
=Ù#fl ''ã¨∂HõÎO—— ¿Ñ~°∞h, JO^Œ∞Ö’ ''ã¨Ñ¨Î—— JO>Ë U_»∞. Wq U_Õã≤ Hõeã≤#
=∞O„`åbfl, K«∂_»_»O „áê~°OaèOKåe. q+¨Ü«∂Å∞. ã¨Ñ¨Î~°∞¬Å∞, ã¨Ñ¨Î Ö’HÍÅ∞ –
HÍO_»O–1, ã¨∂HõÎO–1, WÖÏ.
''"Õ∞^è• [## ã¨∂HõÎO—— '„f— H©, 'ã¨Ñ¨Î— H©, J~åúÖËq∞\’, "Õ^Œ Hõq
1 = =∞O„`«O: ''qâ◊fi~°∂Ѩ ^è•i"≥·, U ~åã≤# ã¨O㨯$`« Hõq`«Ö’ =ÙO_»=Ù. ^•xfl
„f, ã¨Ñ¨Î Ѩ^•~åúÅ∂ 㨈~fi ã¨~°fi„`å "åºÑ≤Oz `≥Å∞ã¨∞‰õΩ<Õ =∂~°æO ‰õÄ_® JHõ¯_»
#"À, "åx ã¨~°fi |ÅO F "åK«ã¨Êf! <å‰õΩ =ÙO_»^Œ∞. HÍh, `å`«Ê~åºÅ∞ K≥¿ÑÊ "åà◊√§,
ã¨=∞‰õÄ~°∞Û.—— Z=iH˜ `Àz# J~åúÅ∞ "åà◊√§ ~å™êÎ~°∞.
D Hõq`« ~åã≤# "Õ^Œ Hõq, ''Ö’HÍÖ’¡ ''„u—— `À, ''3 Ö’HÍÅ∞——! ''ã¨Ñ¨Î—— `À,
=Ù#fl JO^Œi |Å=¸ <å‰õΩ ã¨=∞‰õÄ~°∞Û—— ''7 Ö’HÍÅ∞——! D Ô~O_»∞ J~åúbfl
Jx "åK«ã¨Êux J_»∞QÆ∞`«∞<åfl_»∞. ~°OQÍKå~°º ѨO_ç`«∞_»∞ K≥Ñ≤ÊOk, XHõ¯
''JO^Œi |Å=¸ `≥zÛ <å‰õΩ W~Úº!—— =∞O„`åxfl q=iOK«_»OÖ’<Õ! 3 Ö’HÍÅ∞
J<å? ÖËHõáÈ`Õ, ''"åà◊§ |ÅO "åà◊§H˜ =ÙO\ÏÜ«∞<å, 7 Ö’HÍÅ∞ =ÙO\ÏÜ«∞<å?
=ÙO@∞Ok. JO`« "Õˆ~ |ÅO `≥zÛ <å‰õΩ ÖËHõáÈ`Õ, Jg Wg Hõeã≤ 10 Ö’HÍÅ∞
‰õÄ_® W~Úº!—— J<å? – U "Õ^ŒOÖ’ =ÙO\ÏÜ«∞<å? Ö’HÍÅ ÖˇHõ¯ ZO`«? XHõ¯
J~Ú<å, XHõ Hõq`« "≥Ú^ŒÖˇ·O^ŒO>Ë, =∞O„`«OÖ’<Õ WO`« `Õ_®QÍ K≥¿ÑÎ, Ö’HÍefl
^Õ=Ùà◊¥§, „áê~°ú#Å∂, J|^•ÌÅ∂, Jhfl ZÖÏ J~°úO KÕã¨∞HÀ"åe?
"≥Ú^ŒÅ∞! ''Jk W~¸º, Wk W~¸º!—— ''JO^Œi |Å=¸ <å‰õΩ W~Úº—— Jx
JO@∂ ZѨC_»∂ J_»∞HÀ¯=_»"Õ∞. `Õ~°QÍ ã¨~°ã¨fiux <Õ#∞ J_çy<å, P ^Õ=`«, <åã≤ΉõΩ
~å"åe Jhfl! XHõ „áê~°ú# KÕ¿ã¿ãÎ ^Õ=Ùà◊√§ ʼnõΩ Ug∞ W=fi^Œ∞. J_»QÆ_»O ^ŒO_»QÆ.
W™êÎ~°h, W"åfiÅh, Pâß – _ç=∂O_»∂! FÑ≤Hõ =Ù#flO`« =~°ˆH "Õ^•xfl K«^Œ=_»O,
XHõ `å`«Ê~åºxfl `≥Å∞QÆ∞Ö’ K«kq<å, `«~åfi`« ã¨∞YOQÍ x„^ŒáÈ=_»O! J^Õ `≥q
P `≥Å∞QÆ∞ ‰õÄ_® ѨÓiÎQÍ J~°úO HÍ^Œ∞. ^•x "≥·# Ѩx! "≥Ú^Œ\˜ =∞O„`«O ^Œyæˆ~ D `≥eq
J~åúÅ∞ =∞m§ K≥ѨCHÀ=eã≤O^Õ. D `≥eã≤Ok <å‰õΩ. – WHõ, Ô~O_À =∞O„`«O
`å`«Ê~°ºO WzÛ# ~°OQÍKå~°ºQÍ~°∞ KåÖÏ K«∂_®e.
Hõq`«Å ^Œyæ~° `«# ã¨fiO`« „Ѩ`ÕºHõ J~åúÅ∞ 2. ''F "åK«ã¨Êf! k=º =∞#ã¨∞`À
‰õÄ_® WKåÛ~°∞. Hõq`«Ö’ "≥Ú^Œ\˜ =~°ã¨Ö’ uiy~å! F =™È+¨Êf! #<åfl#OkOѨ
=Ù#fl ''„u, ã¨Ñ¨Î—— J<Õ =∂@Å∞ K«∂_»O_ç! *ˇ~Úº! <å „â◊√`«O <åÖ’<Õ LO_çáÈh!—— –
''„u—— JO>Ë, =¸_»∞ Hõ^•? =¸_Õã≤ Wn Hõq`«. nxH˜ Ѷ¨Ù\ò <À\òQÍ ~°OQÍKå~°º
q+¨Ü«∂Å∞ Hõeã≤ XHõ ''„f——. ã¨fi~°æO – ѨO_ç`«∞_»∞ ~åã≤# J~°úO: ''Jnè`«"≥∞ÿ#
#~°HõO –Éèí∂g∞. Wk, 3 Ö’HÍÅ „f! „|Ǩχ, ^è•~°}`À LO_»∞#@∞¡ <å‰õΩ "Õ∞^èŒ#∞
q+¨µ‚, =∞¿ÇÏâ◊fi~°∞Å∞QÍ =ÚQÆ∞æ~°∞ ^Õ=Ùà◊¥§! „Ѩ™êkOѨÙ=∞x ÉèÏ==Ú.—— D `≥Å∞QÆ∞,
Wk, ^Õ=Ùà◊§ „f! ã¨`«fi ~°[ã¨Î"≥∂Å∞QÍ Jã¨ÖË J~°úO HÍ^Œ∞. nxH˜ =∞m§ WOHÀ
3 QÆ∞}ÏÅ∞! Wk, QÆ∞}ÏÅ „f! – WÖÏ Ñ¨O_ç`«∞_»∞ J~åúÅ∞ ~å™êÎ_»∞, H˘xfl
 J^èŒ~°fi "Õ^ŒO 131
ã¨O=`«û~åÅ `«~åfi`«. D 2 = =∞O„`«OÖ’ ~ÀyH˜, P [|∞ƒ áÈ=_®xH˜ K«^Œ==eã≤#
=Ù#flk ‰õÄ_® P ^Õ=`«x U^À W=∞‡x =∞O„`«O Jk. ''h =¸„`«O [Å [Å
Ü«∂zOK«_»"Õ∞. „Ѩf J_»∞HÀ¯_®hfl |Ç≤Ï~°æ`«=∞QÆ∞QÍHõ—— Jx =∞O„`«O "Õ¿ãÎ, P
''„áê~°ú#—— JO\Ï~°∞. PHÍâ◊OÖ’, ÃÑ·# ~ÀQÆO áÈ`«∞O^Œx, D "Õ^ŒO K≥ѨÙ`ÀOk.
Z=~À =Ù#fl@∂ì, J_çy`Õ "åàı§^À W™êÎ [|∞ƒÅ "åà◊√§ D "Õ^Œ =∞O„`åÅ∞
~°#fl@∂ì! Wq K«^Œ∞=Ù‰õΩO@∂ áÈ"åÖÏ? – "Õ~ÚOK«∞HÀ"åe. "åàı§ "Õã¨∞HÀ‰õÄ_»^Œ∞.
WHõ¯_Õ =∂<Õ¿ãÎ? UO <Õ~°∞Û‰õΩO\ÏO D =∞O„`åÅ∞ "Õ¿ã ѨÓ*Ï~°∞Å`À "Õ~ÚOK«∞
=∞O„`åÅ =Å¡? <Õ~°∞Û‰õΩO\Ï=∞<Õ „Éèí=∞ HÀ"åe, _»|∞ƒ WzÛ. ^•<åÅ∞ WzÛ!
ÖË^Œ∞ QÍh, áÈh WOHÀ <åÅ∞QÆ∞ D 3 = ã¨∂HõÎOÖ’, Ô~O_À =∞O„`«O
K«∂^•Ì=∂? WOˆHO qO`«Å∞<åflÜ≥∂ WÖÏ =ÙOk:
K«∂_˘K«∞Û! H˘xfl\˜x ^•\˜OKÕ™êÎ#∞. =k ''............... Ѩ$kèqÃÑ· h x¿+K«#O
ÖË™êÎ#∞. XHÀ¯ KåѨì~üÖ’ xOz XHõ\’ =Å# â◊s~°OÖ’x ã¨HõÅ ^ÀëêÅ∞ `«fi~°QÍ
Ô~O_À K«∂¿ãÎ KåÅ∞! – "≥Ú^Œ\˜ ã¨∂HõÎO WHõ ѨiǨÏ$`åÖ∫ QÍHõ!—— – JO>Ë, U [|∞ƒ =Ù#fl
KåÅ∞! ~Ày HÀã¨O J~Ú<å, D =∞O„`«O K«k"Õ¿ãΆ
2 = ã¨∂HõÎO, ''q[Ü«∞ ã¨∂HõÎO——. U [|∂ƒ ÖËx "åà◊§ HÀã¨O J~Ú<å ‰õÄ_®
JHõ¯_»Hõ¯_® XHÀ¯ =∞O„`åxfl K«∂Ñ≤¿ãÎ nxfl K«k"Õ¿ãΆ â◊s~°OÖ’ ^ÀëêÅhfl,
KåÅ∞! D 2 = ã¨∂HõÎOÖ’ z@ì z=i `«~åfi`« J~Ú<å ~å‰õΩO_® áÈ`å~Ú.
=∞O„`«O Wk: ''^•º<å=$^Œ∞fiÅ =∞^茺 ''=∞O„`«O—— JO>Ë, XHõ "Õ^Œ Hõq`«x
"Õ}∞=Ù `«# B#fl`«ºO`À "åx #^èŒóHõiOz =∞ø#OQÍ K«^Œ=_»"Õ∞. ~ÀyH˜ q#Ѩ_»‰õΩO_®!
JÖψQ [fi~åk ~ÀQÍʼnõΩ Ju™ê~å^Œ∞ʼnõΩ D ''P~ÀQƺ ã¨∂HõÎO—— Ö’, =¸„`«
J_»∞¤QÍ "åx #^äŒóHõiOz =ÚO[„QÍ# "åºkè ~Ày HÀã¨O, =∞m§ H˘`«Î =∞O„`åÅ∞
~°A˚=Ù xÅ∞K«∞QÍHõ.—— – PǨ! UO =Ù<åfl~Ú. ''F =¸„`« "åºkè Ñ‘_ç`«∞_®! h
`å`«Ê~°ºO! J~°ú"≥∞ÿO^•? J_»QÍÖÏ Jk? =¸„`« <åàÏxfl ÉËkèã¨∞Î<åfl#∞. ѨÅfiÅ
J~°úO HÍ^Œ∞. JO^Œ∞ˆH J<ÕHõ =∞O„`åefl [ÅO, „`«qfi# HÍÅfi #∞Oz =Öˇ h
=kÖËã≤, Ô~O_»∞ KÕ`«∞ʼnõÄ, Ô~O_»∞ =¸„`«O ã¨~°fi=¸ |Ç≤Ï~°æ`«=∞øQÍHõ!——
HÍà◊§‰õÄ, Zxfl "Õà’§ Jxfl K«∂Ñ≤Oz ''ã¨=Ú„^Œ [ÅO „Ѩ=Ç≤ÏOK«_®xH˜
ã¨iÃÑ>Ëì™êÎ#∞ D "Õ^•xfl. ^•ix KÕã≤#@∞ì, h =¸„`« aÖÏxfl L^•…
3 = ã¨∂HõÎO, ''P~ÀQƺ ã¨∂HõÎO——. @# KÕã¨∞Î<åfl#∞. h =¸„`«O ã¨~°fi=¸
D ã¨∂HõÎOÖ’ "≥Ú^Œ\˜ =∞O„`«O Wk: |Ç≤Ï~°æ`«=∞øQÍHõ!——
''â◊~° [#‰õΩx =~°˚#∞ºx â◊`« |Å ''=∞O„`åÅ∞—— JO>Ë, ~ÀyH˜ q#Ѩ_»
ã¨O=∞$`«∞x "Õ∞ "≥∞~°∞QÆ∞^Œ∞=Ú. F =¸„`« ‰õΩO_®, q#Ѩ_ç<å Jq ã¨O㨯$`«OÖ’
~ÀQÆã¨∞Î_®! Ѩ$kèqÃÑ· x¿+K«#O`À h K«^Œ∞=Ù`å~°∞ HÍ|\˜ì, P ÉèÏ+¨`À ~ÀyH˜
â◊s~å#Îifl|^ŒÌ"≥∞ÿ# =¸„`«O [Å [Å #=∞‡HõO J=Ù`«∞Ok. HÍã¨Î ÉÏ^èŒx ã¨Ç≤Ï¿ãÎ,
|Ç≤Ï~°æ`« =∞QÆ∞QÍHõ!—— P [|∞ƒ KåÖÏ z#flk J~Ú`Õ, J^Õ
=¸„`«O ã¨=ºOQÍ áÈx [|∞ƒ =Ù#fl ã¨Ç¨Ï[OQÍ áÈ`«∞Ok. JÖÏ áÈ~Ú<å,
132 "Õ^•Å∞
=∞O„`«O "Õ~ÚOK«∞‰õΩ<åfl~°∞ HÍ|\˜ì, HÍh, Jxfl ~°HÍÅ =∞O„`åÅ∂ =Ù<åfl~Ú
=∞O„`«"Õ∞ Ѩx KÕã≤#@∞ì JxÑ≤ã¨∞ÎOk. WO^Œ∞Ö’.
ÖË^•, [|∞ƒ ÃÑ^ŒÌk J~Ú`Õ, "≥·^•ºÅ∞ ''F ~ÀQÆ„QÆã¨∞Î_®! "≥·âßfi#~° =∞=∂
ZÖÏQÍ `«Ñ¨Ê=Ù. =∞O„`«O Ѩ_ç`Õ, "≥·^•ºÅ∞ ^Œ~°‚=O #∞Oz x#∞fl q=Ú‰õΩÎx KÕã¨∞Î
ѨxK≥Ü«∞º_®xH˜ ‰õÄ_® =∞O„`«"Õ∞ HÍ~° <åfl#∞.——
}OQÍ JxÑ≤ã¨∞ÎOk. Jã¨Å∞ Uq\Ï ''F L„QÆã¨fi~°∂áê! Jã¨`«º ÉèÏ+¨}Ïk
=∞O„`«O? ''JÖÏ [~°∞QÆ∞QÍHõ, WÖÏ [~°∞QÆ∞ [x`«"≥∞ÿ# JѨ~å^è•xfl q㨇iOz, <å
QÍHõ—— J#_»"Õ∞! [~°QÆ=∞O>Ë [~°∞QÆ∞`«∞Ok. ™È΄`«O`À Ѩi`«∞+¨µì_»"≥·, ÉèíÜ«∂^Œ∞Å#∞
^Õ=`«Å∞ [iy™êÎ~°∞! ~ÀQÆ∞Å∞ =¸_è» #tOѨ*Ë~Ú!—— – [ Jã¨`åºÅ "å_Õ WÖÏ
#=∞‡HÍÖ’¡ =Ù#flO`« HÍÅO, ~°Hõ ~°HÍÅ „áêiúã¨∞Î<åfl_»∞: ''<å Jã¨`åºÅ =Å¡ ѨÙ\˜ì#
=∞O„`åŠѨO_ç`«∞Å^Õ ~å[ºO! JѨ~å^è•xfl q㨇iOz, <Õ#∞ x#∞fl á⁄y_Õ
4 = ã¨∂HõÎOÖ’, z=i =∞O„`«O: ™È΄`åÅ`À ã¨O`«$Ñ≤Î K≥Ok, <å‰õΩ ÉèíÜ«∂Å∞
''D [ÅOÖ’ J=∞$`«=Ú#flk. ÖˉõΩO_® K≥~Úº!—— – á⁄y_Õ¿ãÎ ^Õ=Ù_»∞
B+¨^èŒ=ÚÅ∞#flq. g\˜x „`åy Jâ◊fiQÆ}O JÖÏ KÕ™êÎ_»x Éèí‰õΩÎ_ç #=∞‡HõO! JO>Ë,
|e+¨ì=∞øQÍHõ! QÀQÆ}O ã¨`«fi ã¨OѨ#fl=∞ø Éèí‰õΩÎÅ∞ J<Õ "åà◊√§ ^Õ=Ùà◊§x JÖÏO\˜
QÍHõ!—— – W^À =∞O„`«O! "åà◊√§QÍ<Õ TÇ≤Ï™êÎ~°∞. JÖÏO\˜ ^Õ=Ùà◊§x
=∞~À =∞O„`«O: ''[Å ^Õ=`«ÖÏ~å! TÇ≤Ïã¨∂Î ^è≥·~°ºOQÍ `«Ñ¨CÅ∞ KÕ™êÎ~°∞.
=∂‰õΩ |ÖÏxfl=fiO_ç! g∞Ö’ t=OHõ~°"≥∞ÿ# `«~åfi`«, XHõ ™È΄`«O KÕ¿ãÎ KåÅ∞!]
~°ã¨O =ÙOk. =∂HÍ ~°™êxfl „Ѩ™êkO ã¨O㨯$`« Hõq`«efl q∞OzáÈ~Ú
K«O_ç!—— =Ù<åfl~Ú D ~°OQÍKå~°º `≥Å∞QÆ∞
''=∂‰õΩ Ѩل`« ᜄ`åaè=$kúx HõeÊOK«O_ç!—— J#∞"å^•Å∞!
''^Õ=`«ÖÏ~å! g∞ #∞O_ç "åºkè x"å
~°} B+¨^è•xfl Jiúã¨∞Î<åfl#∞.—— – Wg 11 = ã¨∂HõÎO: ''ã¨∞Y „Ѩã¨∂u——.
=∞O„`åÅ∂, „áê~°ú#Å∂! <å@HÍÅ∂! "≥Ú^Œ\˜ =∞O„`åxH˜ J#∞"å^ŒO
5, 6, 7 ã¨∂HÍÎÅ∞ K«∂ã≤ =kÖËâß#∞. 10 Öˇ·#¡`À =ÙOk. "å\˜Ö’ z=i Öˇ·#∞¡ Wq:
8 = ã¨∂HõÎOÖ’ H˘xfl =∞O„`åÅ∞: ''D ã¨u, ã¨`«º „Ѩã¨="≥∞ÿ ã¨∞YOQÍ
''F |$ǨÏã¨Êf! F Jwfl! F ™È=∂! „Ѩã¨qOK«∞QÍHõ! ã¨∞Y „Ѩã¨"å~°ú"≥∞ÿ „Ѩã¨=
~åHõ∆ã¨∞Å#∞ tH˜∆OK«O_ç!—— x~À^èŒHÍÖˇ·# ã¨Okè |O^èŒ=ÚÅ∞ q_ç=_»∞
QÍHõ!—— – Wk, ã¨∞Y „Ѩã¨"åxH˜ =∞O„`«O!
''â◊„`«∞=ÙÅ ã¨O`å<åxfl <åâ◊#O ''„Ѩã¨=O ã¨∞YOQÍ [~°∞QÆ∞QÍHõ!——
K≥~Úº! "åà◊§ ^ŒH˜∆} <Õ„`åhfl, "å=∞ J#_»O! ''F ^Õ"å! JÖÏ K≥~Úº! WÖÏ
<Õ„`åhfl, „Éèí+¨ìO K≥~Úº!—— K≥~Úº!—— J#_»O! "≥·^Œ∞ºÅ =∂@ ÖˉõΩO_®
10 = ã¨∂HõÎO: ''Jã¨`«º áêѨ Ѩi~°Hõ∆}.—— U^À XHõ ^Õ=`«x Ѩ@∞ìHÀ_»O! P ^Õ=`«
J|^•ÌÖÏ_Õ áêáêefl fã≤"Õ¿ã x[OQÍ ZHõ¯_À qO@∂ =Ù#fl@∞ì! D
=∞O„`åÅ∞ HÍÉ’Å∞ Wq J#∞‰õΩO\ÏO. =∞O„`«QÍ_»∞ K≥Ñ≤ÊO^Õ P ^Õ=`« KÕã≤#@∞ì!
 J^èŒ~°fi "Õ^ŒO 133
ã¨∞Y „Ѩã¨=O [~°QÆ_®xH˜ WOHÀ Hõ\˜ì Ѩ_Õã≤#@∞¡QÍ z~°HÍÅ =ÚO_»∞QÍHõ!
=∞O„`«O: ''WѨC_® ^Õ=`«Å∞, „Ѩã¨"å~°ú"≥∞ÿ, ™È^Œ~°∞x WO\˜Ö’, |Okè`«∞~åÖ∫QÍHõ!
L^Œ~°ã¨Î"≥∞ÿ# QÆ~åƒùxfl qQÆ`åKåÛù^Œ#O [#‰õΩx WO\˜Ö’, |Okè`«∞~åÖ∫QÍHõ!——
KÕÜ«Ú^Œ∞~°∞ QÍHõ! F ã¨∞Y „Ѩã¨= ^Õ=`å! 'ÉèÏ~°º— J~Ú# ¢ã‘Îx, 'Hõ#º—QÍ K≥ѨÙ
QÆ~åƒùxfl J"åA‡YO K≥~Úº!—— `«∞<åfl_»∞. ѨuH˜ HÀѨO ~å"åe. P
''F QÆ$Ç≤Ï}©! h <å_»∞Å#∞ ^Ò~åƒùQÆ∞º~åefl Ѩu WO\˜ xOz ÔQO\Ïe.
qÉèË^Œ#O KÕã¨∞Î<åfl#∞, ѨÙ\˜ìO\’¡ Ѩ_ç =ÙO_®e. J~Ú`Õ, `«e¡ WÅ∞¡
`«e¡h H˘_»∞‰õΩh "Õ~°∞ KÕã¨∞Î<åfl#∞, "Õ~°∂, [#‰õΩx WÅ∞¡ "Õ~°∂<å? ''‰õΩÅ
=∂Ü«∞ ‰õÄ_» Ѩ_çáÈ=ÙQÍHõ!—— =^èŒ∞=Ù—— JO>Ë, ''L`«Î=Ú~åeQÍ =ÙO_»
''`«e¡h, H˘_»∞‰õΩh—— J@! ''‰õÄ`«∞~°∞—— =Åã≤# =^èŒ∞=Ù—— Jx J~°ú=∂? P"≥∞
J<Õ =∂@ U "Õ^ŒOÖ’<≥·<å =zÛO^•? 'Hõ#º— QÍ PyO^•? Éèí~°Îx u~°ã¨¯iO
=zÛO^Õ"≥∂ K«∂_»O_ç! zO^•? JO^Œ∞ˆH P"≥∞x q_çzÃÑ\ÏìÅx
12 = ã¨∂HõÎO: ''âßfi㨠~ÀQÆ x"å~°}——. "Õ^Œ Hõq, P Éèí~°ÎH˜ K≥ѨÙ`«∞<åfl_®? – Ug∞
''`«Å<˘Ñ≤Ê, HÍ# ~ÀQÆO, JOQÍOQÆ=Ú J~°úO HÍÖË^Œ∞ <å‰õΩ. Z=iH˜ "åà◊√§ J~°úO
Å#∞ P=Ç≤ÏOz# ~ÀQÍÅ∞, "Õ∞Ѷ¨∞O #∞Oz, KÕã¨∞HÀO_ç!
"å`«O #∞Oz, L+¨‚O #∞Oz, L`«Ê#fl"≥∞ÿ# áÈh, D =∞O„`«O J~Ú<å, J~°ú=∞=Ù
~ÀQÍÅ∞, D ѨÙ~°∞+¨µx =^Œe, K≥@∞ìÅ#∂, `«∞O^Õ"≥∂ K«∂_»O_ç:
QÆ∞@ìÅ#∂, Ѩ\˜ìáÈ=ÙQÍHõ!—— – ~ÀQÍÅ∞ ''F ~å*Ï! D ¢ã‘Î, h‰õΩ ‰õΩŠѨufl.
K≥@¡x Ѩ_ç`Õ, P ѨÙ~°∞+¨µÅÔH·<å u<Õ uO_ç D"≥∞#∞ hˆH JѨÊyã¨∞Î<åfl#∞. D"≥∞ t~°ã¨∞û
=ÙO_»^Œ∞. <ÕÅÃÑ· „"åÅ∞#O`« =~°‰õΩ z~° HÍÅO Ñ≤`«$
ã¨∂HõÎO 13: ''^Õ=`«Å‰õΩ #=∞™ê¯~åÅ∞——. QÆ$ǨÏOÖ’<Õ x=ã≤OK«∞QÍHõ!—— – J~°úO KÕã¨∞
''"Õ∞Ѷ¨∂xH˜ #=∞™ê¯~°O! HÀ=_®xH˜ J=HÍâ◊O U"≥∞ÿ<å =ÙO^•? P"≥∞
ã¨∞Îu, #=∞™ê¯~°O, ǨÏqã¨∞û, <Õ~°O Uq∞\˜? Ñ≤`«$ QÆ$ǨÏOÖ’<Õ ZO^Œ∞‰õΩ
h~°∞, JiÊOK«x "åxÃÑ· =ÙO@∞Ok, =∞~°}O ^•HÍ?
h Ñ≤_»∞QÆ∞#∞ Ѩ_»"Õ`«∞=Ù!—— ã¨∂HõÎO 15: ''=∞Ǩ Ü«∞[˝ ã¨∂HõÎO——.
''JHÍÅ =~°¬O Ѩ_»~å^Œ∞, ''^Õ=`«ÖÏ~å! WHõ¯_»‰õΩ ~°O_ç! WHõ¯_»
=∂ â◊s~åÅÃÑ· Ñ≤_»∞QÆ∞ Ѩ_»~å^Œ∞. Ü«∞[˝O [~°∞QÆ∞`«∞#flk. ™È΄`« áê~îåÅ∞
=∂ Ѩل`« ᜄ`«∞Å#∞ ã¨∞YÃÑ@∞ì!—— qxÑ≤ã¨∞Î#flq. ã¨∞Îu áê„`«∞Öˇ·# g∞~°∞
ã¨∂HõÎO 14: ''‰õΩÅ =^èŒ∂ ã¨∂HõÎO——. ǨÏqã¨∞ûxKÕÛ Ü«∞[=∂xH˜ JÉèí∞º^ŒÜ«∞O
D Hõq`« K«∂ã≤, ZO`« J~°ú"≥∞ÿO^À KÕ‰õÄ~°ÛO_ç! ã¨~°fi Ѩâ◊√ ã¨OѨ^Œ =∂ WO@
K≥ѨÊO_ç! =iúÅ∞¡QÍHõ! ^èŒ# ^è•#º ~°∂Ѩ"≥∞ÿ# ã¨OѨ^Œ
''F Ü«∞=Ú_®! D Hõ#º, h ÉèÏ~°º! D =∂ WO@ <≥ÅH˘#∞QÍHõ!——
^Ò~åƒùQÆ∞º~åÅ#∞, Ѩu QÆ$ǨÏO #∞Oz Jk =∞Ǩ Ü«∞[˝O! JHõ¯_» UO [~°∞QÆ∞
"≥_»Å #_»`«∞=Ù QÍHõ! P"≥∞, `«e¡ WO\˜Ö’ `«∞O^À q=~åÅ∞ ÖË=Ù. ^èŒ#, ^è•<åº^Œ∞Å∞
134 "Õ^•Å∞
~å"åe! „áê~°ú#`À ZÖÏ =™êÎ~Ú? [O`«∞ ''F <å_»∞ÖÏ~å! g∞~°O`å
=ÙÅ |Å∞efl K≥ѨÊHõ¯ˆ~¡^Œ∞. K≥Ñ¨Ê ÖË^Œ∞. ~°HõÎO „ã¨qOK« ‰õΩO^Œ∞~°∞ QÍHõ!
ã¨∂HõÎO 16: ''KÀ~° <åâ◊# ã¨∂HõÎO——. ~ÀyH˜ ã¨∞MÏxfl HõeÊO`«∞~°∞QÍHõ!——
KÀ~°∞Å∞ <åâ◊#O HÍ"åe. D KÀ~°∞ WÖÏ, <å_»∞efl Ñ≤eÛ K≥¿ÑÊ, =∞O„`åÅ∞
Öˇ=~°∞? – ~åHõ∆ã¨∞Å∂, Ñ≤âßKå^Œ∞Å∂. K«^Œ∞=Ù`«∂ ~Ày K«∞@∂ì =∞\˜ìx áÈ¿ãÎ, ~°HõÎ
''ã‘ã¨O—— J<Õ Ö’Ç¨xfl H©iÎã¨∂Î K≥¿ÑÊ „™ê=O =∂Ü«∞O! D ~°HõOQÍ, "Õ^•Ö’¡,
=∞O„`åÅ∞ Wq. Q˘Ñ¨Ê "≥·^Œº âßGO =ÙOk!
''D ã‘ã¨O ~°Hõ∆ó Ñ≤âßKåk Hõ$`« qѶ¨∞fl ã¨∂HõÎO 18: ''™œÉèÏQƺ =~°ú#O——.
*Ï`åxfl qzÛù#flO KÕã¨∞ÎOk. D ã‘ã¨O, ™œÉèÏQƺO HõeyOKÕ =∞O„`åÅ∞ Wq:
=∂#= ÉèíHõ∆‰õΩÖˇ·# ~åHõ∆ã¨∞Å#∞ ÉÏkèã¨∞ÎOk. ''J=Ü«∞"åÅÖ’ =Ù#fl ^Œ∞~°¡Hõ∆}Ïefl `˘Å
D ã‘ã¨O`À ã¨~°fi=¸ Ö’|~°∞K«∞‰õΩO@∞ yã¨∞Î<åfl=Ú. `˘ÅyOz# ^Ò~åƒùQƺ
<åfl#∞. Ñ≤âßKå^Œ∞Å =Å¡ HõeˆQ LѨ„^Œ"åÅ zǨflefl, â◊„`«∞=ÙʼnõΩ ã¨O„áêÑ≤ÎOѨ*Ëã¨∞Î
#xflO\˜h nx`À x"åiã¨∞Î<åfl#∞.—— <åfl=Ú.—— – [ ZO`« ‰õΩo§áÈÜ«∂Ü≥∂ D
ã‘ã¨O ZÖÏ ~°H˜∆ã¨∞ÎOk? ^•xfl HÍQÆɡ\˜ì, =∞O„`åÅ "åà◊§ "≥∞^Œà◊√§!]
P KÀ~°∞Å g∞^Œ áÈ™êΈ~"≥∂! P <å\˜ xOp, ''^Œ∞Ñ≤Ê HÍà◊§ =O\˜ HÍà◊√§ QÆÅ ¢ã‘ÎÅ∞,
D <å\˜ =~°‰õÄ, ~°Hõ ~°HÍÅ [O`«∞=ÙÅ∞ ÃÑ^ŒÌ Ѩà◊√§ QÆÅ ¢ã‘ÎÅ∞, P=Ù ÖÏQÆ #_çKÕ
Hõ#Ѩ_»∞`«∞<åfl~Ú QÍh, ''~åHõ∆ã¨∞Å∞—— J<Õ ¢ã‘ÎÅ∞, Ѷ¨Ó`«¯iOKÕ ¢ã‘ÎÅ∞, gi Ü«∞O^Œe
"åà◊√§ Hõ#Ѩ_®¤~å ZHõ¯_≥·<å? ^Œ∞~°¡Hõ∆}ÏÅ#∞, =∞O„`« „ѨÉèÏ"åÅ`À ã¨=
ã¨∂HõÎO 17: ''~°Hõ΄™ê=O PѨ_®xH˜——. iÎOѨ*Ëã¨∞Î<åfl=Ú. #∞^Œ∞@ #∞#fl ã¨∞_çx
~ÀyH˜ ~°Hõ΄™ê=O [~°∞QÆ∞`«∂ =ÙO>Ë, ‰õÄ_» `˘Åyã¨∞Î<åfl=Ú.——
^•xfl P¿Ñ ÉèíH˜Î =∞O„`«O Uq∞@O>Ë, S^Œ∞ [ =∞O„`åÅ`À ™œÉèÏQƺO! ™œO^Œ~°ºO!]
Hõ}∞ѨÙÅ∞ QÆÅ ^ŒO_»O`À, „Ѩ} =ÚYO#∞ ã¨∂HõÎO 19: ''â◊„`«∞ <åâ◊#O——.
Jaè#Ok™êÎ~°∞. JO^Œ~°∂ #_çKÕ ^•~°∞Å ''â◊„`«∞=ÙÅ â◊G=ÚÅ∞ =∂‰õΩ ^Œ∂~°
‰õÄ_»eÖ’x =∞\˜ìx `≥zÛ (~Ày ^Œyæ~°) =ÚQÍ áÈ=ÙQÍHõ! =∂ á⁄kÖ’ =Ù#fl â◊~°=Ú
K«Å∞¡`å~°∞. |∞~°^Œ =∞\˜ì `≥zÛ áÈ™êÎ~°∞. P Åhfl, =∂ â◊„`«∞=ÙÅ#∞ `åH˜, "åix x~°∂‡
Ѩ#∞Å∞ KÕã¨∂Î, D =∞O„`åÅ∞ "Õ¿ãÎ, ~Ày, eOK«∞QÍHõ!——
K«™êÎ_À |`«∞‰õΩ`å_À =∞i, `«~åfi`« D =∞O„`åÖËg â◊„`«∞=ÙÅ ^Œyæ~° ‰õÄ_®
K«∂™êÎ~°∞. =ÙO_»=O\Ï~å? "åà◊√§ ‰õÄ_® gà◊§ g∞^Œ
''QÍ„`«O J^èÀ ÉèÏQÆOÖ’x ~°HõÎ<åàÏÅ∂! D =∞O„`«O "≥Ü«∞º~°O\Ï~å?
g∞~°∞ „ã¨qOK«HõO_ç! T~°úfi~°OQÆOÖ’x ã¨∂HõÎO 20: ''WO„^Œ „áê~°ú#——.
<åàÏÅ∂ Pyá⁄O_ç! â◊s~° =∞^茺 ÉèÏQÆ D =∞O„`åÖ’¡, ''F ^Õ"å! F ™È=∂! F
<åàÏÅ∂, Pyá⁄O_ç! ã¨∂Hõ∆‡ `«~åÖˇ·# =~°∞}Ï! F WO„^•!—— JO@∂ ^Õ=`«
<åàÏÅ∂, „ã¨qOK«HõO_ç! ã¨∂÷Å `«~° ^èŒ=∞x ÅO^Œsfl Ñ≤Å=_»O`À áê>Ë WO„^Œ∞_ç ¿Ñ~°∞
‰õÄ_® ~°HõÎO „ã¨qOK«‰õΩO_® =ÙO_»h!—— ‰õÄ_® =ÙOk. WO^Œ∞Ö’ WO„^Œ „áê~°ú#
 J^èŒ~°fi "Õ^ŒO 135
„Ѩ`ÕºHõOQÍ ÖË^Œ∞. ''F ^Õ"å! ™È=∂! <å â◊„`«∞=ÙÅ∂ W^Õ K«^Œ∞=Ù`å~°∞, gà◊§ <åâ◊
â◊„`«∞=ÙÅ∞ `«=∞ ÉèÏ~°ºÅ K≥O`«‰õΩ ZѨC_»∂ <åxH˜. Jã¨Å∞ <åâ◊#O, áê~î°‰õΩÅk, g\˜x
KÕ~°‰õΩO^Œ∞~°∞QÍHõ!—— – P â◊„`«∞=ÙʼnõΩ ¢ã‘Î K«^Œ=ÖËHõ!
ã¨∞YO ^˘~°Hõ ~å^Œx! "≥Ú^Œ\˜ HÍO_», 35 ã¨∂HÍÎÅ`À
''F =~°∞}Ï! â◊„`«∞=ÙÅ xOz =KÕÛ =Úyã≤Ok. <Õ#∞ 23 = ã¨∂HõÎO `«~åfi`« P
PÜ«Ú^è•efl =∂‰õΩ ^Œ∂~°O K≥~Úº!—— HÍO_»x =kÖËâß#∞.
''F WO„^•! WO„^•#∞„QÆǨÏO =Å¡ 2 = HÍO_»Ö’ ã¨∂HÍÎÅ<Õ K«∂ã¨∞Î<åfl#∞
"Õ∞=Ú â◊„`«∞=Ùefl [~Ú™êÎ=Ú—— – W^Õ WѨC_»∞. WO^Œ∞Ö’, "≥Ú^Œ\˜ 12 ã¨∂HÍÎbfl
WO„^Œ „áê~°ú#! =kÖËâß#∞.
gà◊§x, â◊„`«∞=ÙÅ∞ JO`« =}˜H˜™ÈÎO>Ë ã¨∂HõÎO 13: ''=G ^è•~°}——.
UO KÕ™êÎ~°∞ =∞i? Z=}À‚ XHõ}˜‚ „áêiúO ''~åA——H˜ L^ŒÜ«∞O "Õà◊ ѨÙ~ÀÇ≤Ï`«∞_»∞
Kåe Hõ^•? ''Ѩi ^èŒ`«Î—— J<Õ =∞O„`«O K«^Œ∞=Ù`«∂ =GO
WѨÊ\˜H˜, "≥Ú^Œ\˜ HÍO_»OÖ’x 20 W"åfiÅ@! P =¢™êÎxfl `˘_çˆQ ¿ã=‰õΩÅ∞ "Õˆ~
ã¨∂HÍÎÅ∞ JÜ«∂º~Ú. U^À XHõ [|∞ƒ ¿Ñ~°∞ =ÙO\Ï~°∞. ~åA, ã≤OǨã¨#O g∞^Œ ZˆH¯
K≥Ñ≤Ê, ''X¿ã [|∂ƒ! `«QÆ∞æ! `«QÆ∞æ!—— Jx, ã¨=∞Ü«∞OÖ’ WOHÀ =GO! WOHÀ =∞O„`«O!
^•xH˜ 4 =∞O„`åÅ∞ K≥ѨÊ_»O! ^Õ=`«efl ^•xHÀ ¿Ñ~°∞. ''UǨϺ™ê‡#O—— J<Õ ¿Ñ~°∞.
„áêiúOK«_»"Õ∞ QÍh, =∞O^Œ∂ =∂‰õÄ ÖË=Ù. QÀ^•<åÅ∞ =O\˜q KÕ¿ã@ѨC_»∞ ‰õÄ_®
[ 21 = ã¨∂HÍÎxfl =kÖËâß#∞. =~°ã¨ #O|~°∞¡ ''Ѩi^èŒ`«Î—— =∞O„`åxfl qxÜ≥∂yOKåÅ@!
ÖËHáõ È`Õ, "å\˜x =kÖËã#≤ @∞ì J#∞HÀ"åe.] „Ѩf Hõ^ŒeHõh, =∞Ç≤Ï=∞ÅÖ’H˜ =∂iÛ
22 = ã¨∂HõÎOÖ’, ǨÏ$„^ÀQÍxH©, HÍ"≥∞~°¡H©, #=∞‡_»O! #q∞‡OK«_»O! =G^è•~°}
z#fl =∞O„`«O: ''F ~Àw! h ǨÏ$„^ÀQÆ=Ú, h =∞O„`åefl K«∂_»O_ç! ''F Jwfl! "Õ∞=Ú
HÍ"≥∞~°∞¡, ã¨∂~°∞ºx "≥·Ñ¨Ù áÈ~Ú, J@∞ Ǩϟ=∞O KÕã≤ WKÕÛ Ñ¶¨∞$`åxfl Ü«∞^èÕK«ÛùQÍ
L„`«¯q∞OK«∞QÍHõ! Ö’Ç≤Ï`« QÀ =~°O‚ `À x#∞fl ¿ãqOK«∞! `«O„_ç, Ѩل`«∞Å#∞ =Öˇ, D
HõÑ≤Ê"Õã¨∞Î<åfl#∞.—— – D ~ÀQÍÅ∞ ã¨∂~°∞º_ç =@∞=Ù#∞ ~°H˜∆OK«∞!—— – JyflÖ’ <≥~Úº
"ÕѨ٠áÈ~Ú, ã¨∂~°∞º_çH˜ Ѩ\ÏìÖÏ? JÜ≥∂º! áÈ¿ãã≤, Jyflx `åQÆ=∞O\Ï~°∞, P
HÍh, JÖÏ Ñ¨@ì=ÙÖË. =∞O@`À K≥ѨÊ_»O! =∞O„`«OÖ’ =GO
23 = ã¨∂HõÎOÖ’, ‰õΩ+¨µì [|∞ƒH˜. =∂>Ë ÖË^Œ∞.
''K«~°‡ QÆ`«=Ú J~Ú# ‰õΩ+¨µì ~ÀQÆO, Jã¨Å∞ =ÚO^Œ∞, 'Jyfl— H˜ |@ì
^•x =Å¡ Hõey# zǨflÅ∞, =∞O„`« Å∞<åflÜ«∂? [s |@ìÅ∞ Jyfl QÆ∞O_»OÖ’
„ѨÜ≥∂QÆO`À #tOѨ*Ëã≤<å#∞.—— – WÖÏ Ñ¨_Õ¿ãÎ, "å\˜x Jyfl Hõ@∞ì‰õΩO\Ï_»∞
K«kq`Õ Jk áÈ`«∞Ok. PHÍâ◊OÖ’! ''`«O„_ç, Ѩل`«∞Å#∞ ~°H˜∆OKÕ
U ~ÀQÍxÔH·<å WÖψQ, H˘xfl Hõq`åfiÅ∞ q^èŒOQÍ—— J@! ''ã¨O`å#=Ú#∞ ~°H˜∆OKÕ
K«^Œ=_»O! q^èŒOQÍ—— J#‰õÄ_»^Œ∂? a_»¤efl K«∂¿ãk
''â◊„`«∞ ǨÏO`«‰õΩ_»#=Ù`«∞<åfl#∞—— Jx `«O„_ç XHõ¯_Õ<å? ''`«e¡^ŒO„_»∞Å∞ ~°H˜∆OKÕ
„Ѩf KÀ\Ï =∞O„`åÖË, â◊„`«∞ <åâ◊<åxH˜. P q^èŒOQÍ—— J#‰õÄ_»^Œ∂? ã¨O㨯$`« Hõq`«Ö’
136 "Õ^•Å∞
''Ñ≤`å–Ѩل`å<£—— J<Õ =∂@Å∞ =Ù<åfl~Ú. HÍ^Œ∞. Ѩل`« ᜄ`«∞Å∂, ^èŒ#=¸! D
J#∞"å^Œ ѨO_ç`«∞Å∞, =∞O„`åÅ∞ ZO`« HÍ~°ºO =G^è•~°}Ö’<Õ<å? ‰õÄ~°∞ÛO>Ë
Q˘Ñ¨Ê"À ZQÆ∞~°∞‰õΩO@∂ K≥ѨÙ`åˆ~ QÍh, ^èŒ#O =∞O„`«O, xOK«∞O>Ë ^èŒ#O =∞O„`«O!
''ã¨O`å#O – ‰õΩ=∂Ô~ÎÅ∞, `«b¡ – J<Õ x„^Œ áÈ`«∂ ‰õÄ_® ^èŒ#O Jaè=$kúH˜
=∂@Å∞ ‰õÄ_® ~åÖË^Õ! „áêp# HÍÅO Hõ=Ù =∞O„`«O! "Õ^Œ Hõ=ÙÅH˜ ZO`« ^èŒ#O Ñ≤KÀÛ!
ʼnõΩ J~Ú<å, P_» Ñ≤Å¡Å∞ ‰õÄ_® ѨÙ_»`å D "Õ^Œ =∞O„`åÅ J#∞"å^Œ ѨO_ç`«∞ÅH©
~°x `≥eÜ«∞^•?—— Jx J}∞=O`« =∂@ J^Õ J#∞HÀ"åÖÏ?
‰õÄ_® J#~°∞! =∞O„`«OÖ’ =Ù#fl^•<Õfl D WOHÀ =∞O„`«O: ''F =∂}=‰õΩ_®! h
<å\˜ ѨO_ç`«∞Å∞ ‰õÄ_®, q#Ü«∞ q^èÕÜ«∞`« „Ѩ^èŒ=∞ =¢™êÎxfl ã‘fiHõiã¨∞Î<åfl=Ú. x#∞fl
Å`À =e¡™êÎ~°∞. ''=∞`« áêO_ç`«ºO—— JO>Ë<Õ ã¨~°fi ^Õ=`«Å∞ ~°H˜∆O`«∞~°∞ QÍHõ!—— – ''„Ѩ^èŒ=∞
|∞„~°Å∞ K≥_»_»O! =∞`«∞ÎÅ`À Hõà◊√§ ɡ·~°∞¡ =GO—— Uq∞\˜? ''ã‘fiHõiã¨∞Î<åfl=Ú——
Hõ=∞‡_»O! Uq∞\˜? XHõ¯ =¢™êÎxfl ZO^Œ~°∞ ã‘fiHõ
WOHÀ =∞O„`«O: ''F ^Õ=`«ÖÏ~å! =∂ i™êÎ~°∞? ''D =¢™êÎxfl #∞=Ùfi `«Ü«∂~°∞
=@∞=Ù#∞ =GO`À JÅOHõiOK«O_ç! KÕâß=Ù. ZO`À ÉÏQÆ∞Ok—— Jx HÍ^Œ∞.
W`«_»∞ n~å…Ü«Ú+¨‡O`«∞_»=Ù QÍHõ! |$Ç¨Ï ''=¢™êÎxfl ^èŒiOKÕ—— =∞O„`åÅ∞
ã¨Êu, D =¢™êÎxfl, „ÉÏǨχ} ~å*ˇ·# JÜ«∂º~Ú. ''=¢™êÎefl q¿ÑÊ—— ^Œâ◊Å∞ ‰õÄ_®
™È=Ú#‰õΩ Hõ@∞ìH˘#∞@‰õΩ WzÛ<å_»∞.—— – =ÙO\Ï~ÚQÍ? P =∞O„`åÅ∞ ÖË=Ù.
Wn =∞O„`«O! ã¨O㨯$`« =∞O„`«OÖ’, ã¨∂HõÎO 30: ''Ѩu Ѩffl ã¨=∂QÆ=∞O——.
''™È=∂Ü«∞~å*Ë˝—— Jx =∂„`«"Õ∞ =ÙOk ''¢ã‘Î =jHõ~°} Hõ~°‡Ö’—— D =∞O„`åxfl
QÍh, ''„ÉÏǨχ}—— J<Õ Ñ¨^ŒO ZHõ¯_® ÖË^Œ∞. qxÜ≥∂yOKåe. ''F ¢ã‘Î! `«$}Ïxfl QÍe
J#∞"å^Œ Hõ~°Î ~°OQÍKåˆ~º, ''„ÉÏǨχ}—— ZÖÏ Hõkeã¨∞ÎO^À, P q^èŒOQÍ h =∞#ã¨∞x
=∂@ `≥zÛ ''„ÉÏǨχ} ~å*ˇ·#—— J<Õ <Õ#∞ HõkeOz"Õã¨∞Î<åfl#∞. #∞=Ùfi ##∞fl
=∂@Å∞ `≥zÛ ÃÑ\Ïì_»∞. ~åA‰õΩ WzÛ# HÍOH˜∆O`«∞=Ù QÍHõ! <å #∞Oz áêi
=¢™êÎxfl, ~åA q¿ÑÊã≤# ^•xfl `≥zÛ, |$Ç¨Ï áȉõΩO^Œ∞=ÙQÍHõ!—— – [ =∞O„`«O Ѩx
ã¨Êu D =@∞=ÙH˜ WKåÛ_®? ^Õ=`«Å∞, KÕã≤O^À ÖË^À! Ѩx KÕ¿ã =ÙO@∞Ok. ¢ã‘Î
n"≥#Å∞ W=fi_»"Õ∞QÍHõ, =¢™êÎÅ∞ ‰õÄ_® =∞#ã¨∞, `«$}O (QÆ_ç¤ Ñ¨~°Hõ) ÖÏO\˜^Õ.
`≥zÛ W™êÎ~°#fl=∂@! J~Ú`Õ, =∞#O Ѩk ^˘OQÆQÍ Ñ≤eKÕ "å}˜‚ ‰õÄ_® Jk #=Ú‡
=∞O„`åÅ∞ <Õ~°∞Û‰õΩO>Ë, "å\˜`À |uÔHÜ«∞º `«∞Ok. ¢ã‘ÎH˜ ‰õÄ_® „¿Ñ=∞ Hõq`«fiO`À Ñ≤eKÕ
=K«∞Û. PÖ’zOK«O_ç! ѨÙ~°∞+¨µ_»∞ HÍ"åe Hõ^•?]
WOHÀ =∞O„`«O: ''F =∂}=‰õΩ_®! ''Jâ◊fih ^Õ=`«Å∞, P ¢ã‘Îx <å
=¢™êÎxfl ^èŒiOKå=Ù. [ ''H˘`«Î =¢™êÎxfl—— Jx ã¨g∞áêxH˜ `≥ã¨∞Î~°∞QÍHõ! <å`À HõÅ∞ѨÙ^Œ∞~°∞
HÍ^Œ∞.] Ѩل`« ᜄ`å^Œ∞Å`À â◊`åÜ«Ú+¨µ¯ QÍHõ!——
_»"≥· rqOK«∞! ^èŒ<åxfl Jaè=$kú KÕ~Ú!—— – ''HõáÈ`åk Ѩ‰õ∆ΩÅ∞, ¢ã‘Î q+¨Ü«∞"≥∞ÿ
Jn Jã¨Å∞ ~°Ç¨Ï㨺O! ''=¢™êÎxfl ~ÀE ѨÅ∞Hõ ^ŒÅ∞K«∞H˘#flq. P~ÀQƺ=O`«∞Öˇ·#
L`«∞‰õΩ¯x Ѩiâ◊√„ÉèíOQÍ =ÙOK«∞HÀ!—— Jx HÍ=Ú‰õΩÅ∞, ѨÅ∞Hõ^ŒÅ∞K«∞H˘<åfl~°∞. <å
 J^èŒ~°fi "Õ^ŒO 137
PǨfi#O, ^Œ∞ëêìOQÆOÖ’ â◊GO =Öˇ, P"≥∞ Ѩâ◊√=Ù, Ü«∞[˝ ÉèÏQÆO JQÆ∞QÍHõ! Ü«∞[
ǨÏ$^ŒÜ«∞OÖ’xH˜ K˘K«∞ÛH˘x áÈ=ÙQÍHõ!—— – =∂xH˜ ^èŒ# ã¨=∞$kú HõÅ∞QÆ∞QÍHõ!—— [ Ѩâ◊√=Ù,
[ â◊GO, ^Œ∞ëêìOQÍxH˜ =ºuˆ~HõO. J`«_ç Ü«∞[˝OÖ’ ÉèÏQÆO J~Ú`Õ, P Ü«∞[˝O
PǨfi#O, P"≥∞ ǨÏ$^ŒÜ∂« xH˜ =ºuˆ~Hõ=∂?] KÕã≤#"å_çH˜ ^èŒ#O =ã¨∞ÎO^Œ#∞‰õΩO>Ë,
''qâ◊fi~°∂Ѩ"≥∞ÿ# Hõ#ºÅ =∞#ã¨∞û#∞ Ѩâ◊√=ÙˆHO =ã¨∞ÎOk? – ''Ѩâ◊√=ÙH˜ ã¨fi~°æO——
F+¨nè! #∞=Ùfi <åâ◊#O K≥~Úº!—— Jx P"≥∞H˜ Jx K≥ѨÙ`«∞<åfl~°∞ "Õ^Œ Hõg, D <å\˜
XHõ =∞O^Œ∞ [ B+¨kè] ÃÑ@ì_»O! ''Hõ#º ѨO_ç`«∞_»∂ ‰õÄ_®!]
=∞#ã¨∞——x <åâ◊#O K≥~Úº!—— – JO>Ë? D =∞O„`«O K«∂_»O_ç! – ''D Ѩâ◊√=Ùx
''P"≥∞x ѨÙ~°∞ëê eOQÆ<åxH˜ J#∞‰õÄÅO =^ŒeáÈ`«∞#fl F „áê} ~°∂Ѩ ^Õ=`«ÖÏ~å!
K≥~Úº!—— Jx K≥ѨÊ_»=∂? U"≥∂ ÉÏ|∂! D Ѩâ◊√=Ù, Ü«∞[=∂#∞x ѨÙ}º Ö’Hõ QÆuH˜
"Õ^Œ Hõq Z`«∞ÎÅ∞ Uq∞\’! J#∞"å^Œ =∂~°æO HõeÊOK«∞QÍHõ!—— – [ Ü«∞[=∂xH˜
ѨO_ç`«∞Å Z`«∞ÎÅ∞ WOˆHq∞\’! ѨÙ}ºÖ’HõO ~å"åÅO>Ë, P =∂~°æO Ѩâ◊√=Ù
''D ¢ã‘Î, Ѩux HÀ~°∞#^≥·, <å =^ŒÌ‰õΩ HõeÊOKåÖÏ! `«#∞ HõeÊOK«∞HÀÖË_®? `«#<Õ
=zÛ#k. <Õ#∞ ‰õÄ_» P"≥∞#∞ HÍq∞ã¨∂Î #iH˜OK«∞HÀ~å^Œ∂?]
=zÛ<å#∞.—— [ P"≥∞, Ѩux 'HÀ~°∞`«∂— ''D Ö’HõO #∞Oz ZyiáÈÜÕ∞ Ѩâ◊√
=zÛOk. W`«_»∞ ã¨ux HÀ~°∞`«∂ HÍ^Œ∞, =∂O㨠ÅHõ∆}"≥∞ÿ# J#flO, ^Õ=`«Å‰õΩ
„¿Ñq∞ã¨∂Î HÍ^Œ∞, ''HÍq∞ã¨∂Η— KÕi<å_»∞.] „Ñ≤Ü«∞"≥∞ÿ# PǨ~°O JQÆ∞QÍHõ!—— – [ PǨ~°O
''ã¨H˜eã¨∂Î =∞QÆ QÆ∞„~°O, P_» QÆ∞„~åxfl HÍ"åÅO>Ë, P =∂>Ë K≥ѨÊO_ç! ''Ѩâ◊√=Ù
KÕ~°∞#@∞¡, <Õh"≥∞#∞ KÕ~°∞`«∞<åfl#∞.—— – ã¨fi~åæxH˜ "≥à◊√ÎOk—— J#_»O ZO^Œ∞‰õΩ?
[ [O`«∞=ÙÅ =∞^茺 Ѩf ã¨`«∞Å |O^èŒO ''|∞kú[O—— =zÛ, Ü«∞*Ï˝Å Ç≤ÏO㨠g∞^Œ QÆ_ç¤
=ÙO_»^Œ∞. Jk, `å`å¯eHõ ã¨O|O^èŒO, P ÃÑ\˜ì# `«~åfi`« ‰õÄ_® ~°OQÍKå~°º ÖÏO\˜
Ô~O\˜H©. D ѨÙ~°∞+¨µ_»∞, =∞QÆ QÆ∞„~°O ^èÀ~°}˜ ѨO_ç`«∞_»∞, "Õ^Œ =∞O„`åefl J#∞"å^ŒO
Ö’<Õ =Ù<åfl_»∞. P"≥∞, P QÆ∞„~°O QÍ}˜‚ KÕã≤#ѨÊ\˜H©, XHõ¯ <åºÜ«∞"≥∞ÿ# =∂>ˇÿ<å
„QÆÇ≤Ïã¨∞ÎO^À ÖË^À!] J#ÖË^Œ∞. ÃÑ·QÍ Jhfl á⁄QÆ_»ÎÖË, P Hõq`åfiÅ
2 = HÍO_»Ö’<Õ, ã¨∂HõÎO 34. QÆ∞iOz! |e Ѩ_Õ [O`«∞=Ù, ã¨fi~åæxH˜
''Ѩâ◊√ ã¨fi~°æ QÆ=∞#O——. áÈ`«∞O^Œx #=∞‡Hõ"Õ∞! ã¨fi~°æO HÍ"åÅO>Ë,
Ѩâ◊√=Ù, ã¨fi~åæxH˜ "≥à◊√ÎOk! Jk P Ü«∞[=∂<Õ |e ã¨ÎOÉèíO ZH˜¯`Õ, `«#
ZѨC_»∞? ^•xfl Ü«∞[˝O ¿Ñ~°∞`À #iH˜ "≥∞_» #iH˜OK«∞‰õΩO>Ë, ã¨fi~åæxH˜ áÈ=K«∞Û
#ѨC_»∞! ''<Õ#∞ ã¨fi~åæxH˜ "≥àϧe—— Jx Hõ^•? ã¨fi~åæxfl `˘O^Œ~°QÍ K«∂_˘K«∞Û!
Ѩâ◊√=Ù HÀ~°∞‰õΩO@∞O^•? – =∞O„`åÅ∞ WO„^Œ∞}˜‚ K«∂_˘K«∞Û! P L`åûǨÏO
K«∂_»O_ç! ZO^Œ∞‰õΩ ÖË^Œ∞?]
''~°∞„^Œ∞_»∞, K«`«∞ëêÊ^Œ∞Öˇ·# Ѩâ◊√=ÙʼnõΩ Ѩâ◊√=ÙÅ∞ ZO`« Hõ~°∞} QÆÅ"À `≥eÜ«∂
xÜ«∞O`«. kfiáê^Œ∞ʼnõΩ ‰õÄ_® xÜ«∞O`«. ÅO>Ë, PѨ^ŒÖ’ zH˜¯# `À\˜ Ѩâ◊√=Ù HÀã¨O,
[ Ѩâ◊√=Ùefl KÕã≤#>Ëì, Ô~O_»∞ áê^•Å "åà◊§ q∞QÆ`å Ѩâ◊√=ÙÅ∞ ZÖÏ ÉÏ^èŒÑ¨_»`åÜ≥∂
~Ú# =∞#∞+¨µefl ‰õÄ_® KÕ™êÎ~°x J~°úO.] K«∂_»O_ç! – ''D Hõ\˜ì"Õã≤# Ѩâ◊√=Ùx, P
138 "Õ^•Å∞
=∞O^ŒÖ’x W`«~° Ѩâ◊√=ÙÅ∞ =keÃÑ@ì =ÙO_Õ^Õ HÍ|\˜ì, Éèí~°ÎH˜ ZѨC_»∂
ÖˉõΩ#flq. J#∞~åQÆ ^Œ$‰õΩ¯Å`À, nx<Õ ™œÉèÏQƺ"Õ∞! ѨÙ~°∞+¨µ_»∞ ^•xfl HÀ~°Hõ¯~°
K«∂ã¨∞Î#flq. Ѩâ◊√=Ù ÅxflO\˜h Jyfl ^Õ=Ù_»∞ ÖË^Œ∞.]
`˘Å∞`« q"≥∂K«#O K≥OkOK«∞QÍHõ! qâ◊fi ''‰õΩÉË~å! =~°∞x, D Hõ#º =^ŒÌ‰õΩ
Hõ~°Î, nxx q"≥∂K«#O á⁄OkOK«∞QÍHõ!—— – H˘x~å! ã¨~åfihfl q"åǨ#∞‰õÄÅ Hõ~°‡QÍ
[ ''Ѩâ◊√=Ù ÅxflO\˜H© q"≥∂K«#O—— JO>Ë? K≥~Úº!——
Jxfl\˜h #~°Hõ=∞<å? #iH˜, ã¨fi~åæxH˜ ''F ‰õΩ=∂s! ™È=∞ QÆO^èŒ~åfiQÆ∞flÅ∞ J<Õ
ѨOѨ=∞<å? Hõ\˜ì =ÙOz# ^•xH˜ J~Ú`Õ Ñ¨Ó~°fi Éèí~°ÎÅ #∞Oz x#∞fl Éèíw~°^èŒ∞_»∞,
J^Õ QÆu! Jk, ''q"≥∂K«#O—— HÍ^Œ∞. x#∞fl HÀ~°∞`«∞#fl =∂#= ѨuH˜ ^•#O KÕã≤
|Å=#‡~°}O! Ü«∞[˝ Hõ~°ÎÅ∞, Hõ$Ï~° =∞$QÍ <å_»∞.—— – [ ÃÑo§ ‰õÄ`«∞iH˜ D =∞O„`«O.
Öˇ·# ѨÙÅ∞Å Hõ<åfl, ã≤OǨÅ Hõ<åfl, Hõ$Ï~°∞ „Ѩf ‰õΩ=∂s, "≥Ú^Œ@ ^Õ=`«ÅˆH ÉèÏ~°º!
Åx K«∂Ñ≤OKÕ ^Œ$â◊ºO Jk! ™ê^èŒ∞ [O`«∞=Ù `«~åfi`Õ =∂#= ѨuH˜ ÉèÏ~°º J=Ù`«∞O^Œx
ʼnõΩ, =∞~°} tHõ∆Å∞ "Õã¨∂Î =∞O„`åÅ∞!] =∞O„`«O.]
|e Ѩ_Õ Ñ¨â◊√=ÙH˜ WÖÏ K≥ѨÙ`«∞<åfl_»∞ ~°OQÍKå~°º QÍi "≥Ú^Œ\˜ „ѨuÖ’,
"Õ^Œ Hõq: – ''JO`«iHõ∆OÖ’ =Ù#fl ^Õ=`«Å∞, 2 HÍO_»Å∂ =Úyâß~Ú. Jxfl =∞O„`åbfl
h J=Ü«∞"åÅ #∞Oz ÃÑ·H˜ "≥_»e=ã¨∞Î#fl h fã¨∞HÀÖË^Œ∞. K«kq K«∂ã≤ =kÖËâß#∞ H˘xfl.
„áê}Ïxfl Ѩi„QÆÇ≤ÏO`«∞~°∞QÍHõ! JÖÏ h=Ù nx `«~åfi`«, 3 = HÍO_»x K«∂™êÎ=Ú.
JO`«iH∆ÍxH˜ "≥à◊√§! JHõ¯_ç #∞Oz ^Õ= 3 = HÍO_»Ö’, ã¨∂HõÎO 15.
=∂~°æOÖ’ ã¨fi~åæxH˜ "≥à◊√§!—— – [ Wg, Hõhfl~°∞ ''"å}˜[º ÖÏÉèÏ~°úO——.
H͈~Û [O`«∞=ÙH˜ K≥¿ÑÊ =∂@Å∞!] D =∞O„`åÅ∞: ''"å}˜[ºHõ~°ÎÜ≥ÿ∞#
[O`«∞=Ù uiy =∂\Ï¡_ç`Õ UO K≥Ѩ٠WO„^Œ∞x L^Àƒùkã¨∞Î<åfl#∞. [ WO„^Œ∞_Õ
`«∞Ok? ''Fs ^Œ∞+¨ì Hõg! Hõ\˜ìÃÑ@∞ì h "å}˜[ºHõ~°Î!] PÜ«∞# <å =^ŒÌ‰õΩ =K«∞ÛQÍHõ!
„¿ÑÖÏѨ#! #∞"Õfi Ü«¸Ñ¨ã¨ÎOÉèíO ZH˜¯, "≥∞_» =∂‰õΩ ѨÙ~ÀQÍq∞ JQÆ∞QÍHõ! â◊„`«∞=ÙÅ#∂,
#iH˜OK«∞‰õΩx, ã¨fi~åæxH˜ "≥o§ JHõ¯_ç =∂~°æ x~À^茉õΩÅ#∂, Hõ$Ï~° =∞$QÍ^Œ∞Å#∂
"Õâ◊ºefl K«∂_»∞!—— Jx K≥ѨÙ`«∞Ok. HÍh K«OÑ≤, WO„^Œ∞_»∞ <å‰õΩ ^èŒ# ^•`« JQÆ∞
=∂\Ï¡_»ÖËx Ѩâ◊√=Ù, ^•x =∞#ã¨∞Ö’ ZO`« QÍHõ!——
ÉÏ^èŒ =Ù<åfl, Hõhfl\˜`À Hõ#∞fl=¸ã¨∞ÎOk.] ''<Õ#∞ <å =ã¨∞Î q„HõÜ«∞O`À ^èŒ#O
2 = HÍO_»OÖ’<Õ, ã¨OáêkOK«∞H˘x, ã¨fiQÆ$ǨÏO KÕ~°∞H˘#∞#@∞¡
ã¨∂HõÎO 36: ''q"åÇ¨Ï â◊√Éèí Hõ~°‡——. ^Õ=`«Å∞ <å‰õΩ `À_»Ê_»∞^Œ∞~°∞ QÍHõ!——
''F Jwfl! Hõ<åºiú J~Ú# ѨÙ~°∞+¨µ_»∞, [ ''q„HõÜ«∞O—— J<Õ =∂@ ã¨O㨯$`«
D ‰õΩ=∂ix á⁄O^Œ∞QÍHõ! ã¨=∂# =∞#ã¨∞¯ =∞O„`«OÖ’ ÖË^Œ∞. WOˆH^≥·<å ã¨O㨯$`«O
Å`À D"≥∞ J`«xH˜ W+¨µì~åÅQÆ∞ QÍHõ! ã¨∞Y =∂@H˜ P J~°úO =ã¨∞ÎO^Õ"≥∂!]
Hõ~°"≥∞ÿ# Ѩu`À áê@∞ x=ã≤OKÕ ™œÉèÏQƺO ''Jã¨OMϺHõ ^èŒ# ÖÏÉèíO HÀã¨O Ǩϟ=∞O
D ‰õΩ=∂iH˜ ÅaèOK«∞QÍHõ!—— – [ ™œÉèÏQƺO KÕã¨∞Î<åfl#∞.——
P"≥∞ˆH! ¢ã‘Î ZѨC_»∂ ѨuH˜ J#∞‰õÄÅOQÍ ''"Õ∞=Ú ^Œ∂~åÉèÏ~°O "≥à◊√`«∞<åfl=Ú.
 J^èŒ~°fi "Õ^ŒO 139
WO„^•QÆ∞flÖÏ~å! g∞ „Ѩ™ê^ŒO =Å¡, =∂ =ã¨∞Î=ÙÅ `«Ü«∂sH˜ "≥Ú^Œ@ ÃÑ@ì=Åã≤#
„HõÜ«∞–q„HõÜ«∂^Œ∞Å∞ ÖÏÉèíÜ«ÚHõÎ"≥∞ÿ Ǩ~Ú ^èŒ#O. D <å_»∞, '' ÃÑ@∞ì|_ç—— J<Õk Jk.
xK«∞ÛQÍHõ!—— – [ ã¨O㨯$`« =∞O„`«OÖ’ ''Jk ѨÙ+¨¯ÅOQÍ ÅaèOKåe—— J@! JO>Ë,
''q„HõÜ«∞O—— J<Õ =∂@ =ÙOk. ''q„HõÜ«∞O—— Jq∞‡# =ã¨∞Î=ÙÅ =Å¡ ÖÏÉèíO ѨÙ+¨¯ÅOQÍ
JO>Ë, J=∞‡_»O. ''„HõÜ«∞O—— JO>Ë, =¿ãÎ, ^•xfl ѨÙ+¨¯Å"≥∞ÿ# =¸Å ^èŒ#OQÍ
H˘#_»O. Ǩ~Ú Q˘e¿Ñ ÖÏÉèíO ~å"åÅO>Ë, =∂iÛ, Z‰õΩ¯= =ã¨∞Î=ÙÅ∞ KÕ~ÚOz
J"Õ∞‡@ѨC_»∞ ^èŒ~° Z‰õΩ¯=QÍ =ÙO_ç, J=∞‡=K«∞Û.]
H˘<Õ@ѨC_»∞ ^èŒ~° `«‰õΩ¯=QÍ =ÙO_®e. ''<å ^èŒ#O, ã¨~°fi [# „Ñ‘uHõ~°=∞QÆ∞#@∞¡
=ã¨∞Î=Ùefl J"Õ∞‡ "åºáê~°O J<Õk, U WO„^Œ∞_»∞ KÕÜ«ÚQÍHõ!—— – [ XHõ_ç ^èŒ#O
<å_»∞ „áê~°OÉèí"≥∞ÿO^À, P <å_Õ ''ÖÏÉèíO– ѨÙ+¨¯ÅOQÍ ÃÑiyO^ŒO>Ë, Jk ã¨~°fi
#+¨ìO—— J<Õ =∂@Å∞ ‰õÄ_® „áê~°OÉèí"≥∞ÿ [#∞bfl ã¨~°fi <åâ◊#O KÕÜ«∞QÍ =zÛ#
áÈ~Ú =ÙO\Ï~Ú. P ÖÏÉèí –#ëêìÅ∞ ^èŒ#"Õ∞. Jk, ã¨~°fi [#∞ʼnõÄ „Ñ‘u HõeyOK«
~å=_»O ZÖÏ [~°∞QÆ∞`åÜ≥∂, P <å_»∞ _®xH˜ UO KÕã¨∞ÎOk? =∞Ǩ J~Ú`Õ,
`≥e¿ã J=HÍâ◊O ÖË^Œ∞. "Õ^Œ HÍÅO <å\˜ˆH, aK«ÛQÍà◊§‰õΩ aKåÛÅ∞ H˘OK≥O Ѩ_»`å~Ú.
''"åºáê~°O—— J<Õk =ÙOk. ÖÏÉèÏÅ HÀã¨O U_®kHÀ J#fl^•#O [~°∞QÆ∞`«∞Ok. XHõ
=∞O„`åÅ∂, „áê~°ú#Å∂! ''"åºáê~°O—— =ºH˜Î ^ŒyæiH˜ KÕi# ^èŒ#O, P ‰õΩ@∞OÉÏ<Õfl
=Ù#flO`« HÍÅ=¸ D „áê~°ú#Åhfl QÍh, ã¨~°∞fibfl P#O^ŒÃÑ@ì^Œ∞. P ^èŒx‰õΩ_ç
=ÙO\Ï~Ú, D <å\˜ ã¨=∂[OÖ’ ‰õÄ_®! ‰õΩ@∞O|OÖ’ ‰õÄ_® Ѩل`«∞Å<Õ Z‰õΩ¯=
"åºáê~°"Õ∞ =ÙO_çáÈ`Õ, ZѨC_≥·<å ZO`« P#O^ŒÃÑ_»∞`«∞Ok, "åà◊§H˜ QÆ∞„~åÅ∂,
HÍÅ"≥∞ÿ<å, ^Õ=Ùà◊√§ =ÙO_»=eã≤O^Õ! ~°^è•Å∂, WzÛ! Ü«∞=fi# =`«∞efl ‰õÄ_®
''ÖÏÉèÏÅ—— „áê~°ú#Å HÀã¨O! – WOHÍ WzÛ!]
K«∂_»O_ç! 3 = HÍO_»Ö’ ã¨∂HõÎO 23. nx ¿Ñ~°∞.
''^Õ=`«ÖÏ~å! g∞ ^ŒÜ«∞`À <å ÖÏÉèíO ''g~° Ѩل`« „áêÑ≤ÎÔH·——.
|Ǩï`«~°O JQÆ∞QÍHõ! JÅÊ `«~°O H͉õΩO_»∞ D =∞O„`åefl ZѨC_»∞? – ''ѨÙOã¨##
QÍHõ! ÖÏÉèí qѶ¨∞flHÍ~°∞Öˇ·# ^Õ=`«Å#∞ Hõ~°‡‰õΩ K≥Ok# „Ѩ„H˜Ü«∞ÅÖ’ nxH˜ qx
x"åiOK«O_ç!—— – [ ^Õ=`«Ö’¡, ''ÖÏÉèí qѶ¨∞fl Ü≥∂QÆO.—— – ¢ã‘ΠѨÙ~°∞+¨ HõÅ~ÚHõx, ѨÙ~°∞+¨
HÍ~°∞Å∞—— ‰õÄ_® =ÙO\Ï~°#fl=∂@! „Ѩ„H˜Ü«∞QÍ<Õ ÉèÏq™êÎ~°∞ ѨÙ~°∞+¨ ѨO_ç`«∞Å∞!
J~Ú`Õ, P ^Õ=`«Å∞, D =∞O„`åÅ "åºáê "åà◊§ ^Œ$+≤ìÖ’ ¢ã‘Î áê„`« =ÙO_»^Œ∞.
iH˜ â◊„`«∞=ÙÖˇ·# "åà◊§ "ÕѨ٠=ÙO\Ï~°∞. g_ç WHõ =∞O„`åÅ∞ K«∂_»O_ç! a_»¤Å∞
ÖÏÉèÏxH˜ qѶ¨∞flO [iy, g_ç ÖÏÉèíO `«yæ`Õ, HõÅQÆx ¢ã‘Î =O^Œ∞º~åÅ∞. P ֒ѨO
g_ç â◊„`«∞=ÙH˜ ÖÏÉèíO ÃÑ~°∞QÆ∞`«∞Ok.] ѨÙ~°∞+¨µ_çk HÍ^Œ∞. Jk, ¢ã‘Î áêѨO! – ''F
''^Õ=`«ÖÏ~å! =¸Åº ^èŒ# ã¨Oáê^Œ<åiú <ås! U áêѨO`À h=Ù =O^Œº=Ü«∂º"À,
Ü≥ÿ∞# <å‰õΩ, Jk ѨÙ+¨¯ÅOQÍ ÅaèOK«∞ ^•xx h #∞Oz `˘ÅyOz "Õã¨∞Î<åfl=Ú. h
QÍHõ!—— – [ ''=¸Åº ^èŒ#O—— JO>Ë? áêáêxfl áê~° "Õã¨∞Î<åfl=Ú.—— – =∞O„`«O`À!
''=¸Å ^èŒ#O—— J<Õ<å? J^Õ J~Ú`Õ, Jk [ áê`« Hõ=ÙÅ∞, `«=∞ J*Ï˝<åÅ`À U^À
140 "Õ^•Å∞
~åã≤ q∞_çHÍ~°∞. ^•xfl Ü«∞^è•`«^èŒOQÍ<Õ P^èŒ∞xHõ ѨO_ç`«∞_»∞ ^•xfl q#Ü«∞OQÍ
J#∞"å^ŒO KÕã≤ K«∂Ñ≤OK«=K«∞Û. HÍh, ^•x J#∞"å^ŒO KÕâß_»∞! ^•x g∞^Œ J}∞=O`«
g∞^Œ D J#∞"å^Œ ѨO_ç`«∞_»∞ `«# =∂@ ‰õÄ_® ÖˉõΩO_®! P g~° Ѩل`«∞ʼnõΩ
*Ï˝#O`À U^≥·<å q=∞~°≈ ‰õÄ_® KÕ~°Û=K«∞Û =∞m§ Ju g~° Ѩل`«∞Å∞ HõÅQÍÅO>Ë, P
Hõ^•? JÖÏO\˜ q=∞~°≈ ZHõ¯_® ÖË^Œ∞. ÃÑ·QÍ Ju g~° Ѩل`«∞ʼnõΩ `«Å∞¡Å∞ JÜÕ∞ºk
áê`« ^•xfl 100 Ô~@∞¡ ÃÑOz, á⁄OyáÈ`«∂, Z=~°∞?]
`«# Hõq`«fiO ‰õÄ_® HõeÑ≤ ~åÃãÜ«∞º_»O z@ìz=i =∞O„`«O ‰õÄ_® J^Õ!
„Ѩf KÀ\Ï =ÙOk.] ''^Õ=`å~°∂ѨÙÖˇ·# F+¨^èŒ∞Å∞, Ѩل`«
`«~åfi`« K«∂_»O_ç! Hõ=Ùbfl, ѨO_ç`«∞bfl, ÖÏÉèÏ~°ú"≥∞ÿ x#∞fl ~°H˜∆O`«∞~°∞QÍHõ!—— –
P#O^Œ ™êQÆ~åÖ’¡ `ÕeOKÕ Hõq`åfiÅ∂, [ Ѩل`«∞_»∞! ÖÏÉèíO! P ÖÏÉèÏxfl F+¨^èŒ∞Å∞
=∞O„`åÅ∂, =Ù<åfl~Ú: ‰õÄ_® W™êÎ~Ú!]
''ÉÏ}O, á⁄kÖ’ ^Œ∂i#@∞ì, ѨÙ~°∞+¨ ã¨∂HõÎO 25: ''¢ã‘Î =jHõ~°}Ï~°úO——.
~°∂Ѩ QÆ~°ƒùO, h Ü≥∂xÖ’ „Ѩ"ÕtOK«∞QÍHõ! D ã¨∂HõÎOÖ’ Wk PYi =∞O„`«O:
h QÆ~°ƒùO, Ѩل`«∞_»∞QÍ Ñ¨i}q∞Oz, Ѩk ''q∞„`å =~°∞}∞ÖÏ~å! D"≥∞ ǨÏ$^ŒÜ«∞O
=∂™êÅÖ’ |Å=O`«∞_≥·# g~°∞_»∞QÍ #∞Oz qK«Hõ∆}#∞ `˘ÅyOK«O_ç! D"≥∞#∞
Ѩل`«∞_»∞ [xOK«∞QÍHõ!—— – [ D =∞O„`«O`À H˜OHõ~°Î=º`å =¸_è»∞~åexQÍ KÕã≤, <å
g~° Ѩل`«∞_»∞ ѨÙ_»`å_»∞. WO`«H© D =∞O„`«O ÔH·=ã¨O KÕÜ«∞O_ç!—— – [ D =∞O„`«O HõO>Ë
K«k"Õk Z=~°∞? ZHõ¯_»? ZѨC_»∞? D =ÚO^Œ∞ =Ù#fl =∞O„`åÅ∞, ¢ã‘Î g∞^Œ HÍ=∞
=∞O„`«O K«k"Õ =∞O„`«QÍ_»∞ ‰õÄ_® P ÉÏ}ÏÅ∞ "Õã≤, F+¨^èŒ∞Å∞ ÃÑ\˜ì, ¢ã‘Îx
ÉèÏ~åºÉèí~°ÎÅ =∞OK«O ѨHõ¯<Õ xÅ|_ç HÍ=∂~°∞Î~åex KÕÜ«∞=∞x K≥¿ÑÊ
=ÙO\Ï_®? JÖÏ HÍHõáÈ`Õ D =∞O„`«O =∞O„`åÅ∞. D z=i =∞O„`«O, ¢ã‘Îx U
ZѨC_»∞ qxÜ≥∂QÆO? ZѨC_»∞ K«kq#@∞ì? PÖ’K«<å ÖˉõΩO_®, HÍ=∞O HÀã¨O "≥„Ô~uÎ
=∞O„`«O K«k"Õ"å_»∞, =∞O„`«O Z=iH˜ áÈ~Ú, "≥ÚQÆ"å_çH˜ J~°Ê}O J~ÚáÈÜÕ∞
J=ã¨~°"≥∂, "åà◊§ ^Œyæˆ~ =ÙO_®e Hõ^•?] ÖÏQÆ K≥Ü«∞º=∞x ^Õ=`«efl HÀˆ~ =∞O„`«O.
D =∞O„`«O K«∂_»O_ç! Z=iH˜ Uk HÍ"åÖ’ P =∞O„`«O "Õ~ÚOK«∞
''F <ås! h=Ù =∞QÆ a_»¤x Hõ#∞! P HÀ"åe.]
`«~°∞"å`å Ѩل`«∞_Õ HõÅ∞QÆ∞QÍHõ! P Ѩل`«∞ 3 = HÍO_»Ö’ H˘xfl ã¨∂HÍÎÅ∞ J~Ú#
ʼnõΩ h=Ù `«e¡q Hõ=Ú‡! P `«~°∞"å`« HõeˆQ `«~åfi`« "å\˜x <Õ#∞ K«∂_»^ŒÅ∞ÛHÀÖË^Œ∞.
Ѩل`«∞ʼnõΩ ‰õÄ_® `«e¡q HÍ.—— – [ Ѩل`«∞ÖËfl Zxfl ã¨∂HÍÎÖ’¡ =∞O„`åÅ∞ K«∂ã≤<å, Jhfl
Hõ#=∞x "Õ^Œ Hõq =∞s =∞s K≥áêÊ_»∞. "≥Ú‰õΩ¯ÖË, =∞O„`åÖË! XHõ>Ë ™Èk Hõq`«Å∞!
~°OQÍKå~°º KÕã≤# 2 = „ѨuÖ’ q+¨Ü«∂Å∞ WHõ¯_ç #∞Oz
fã¨∞‰õΩO@∞<åfl#∞. D „ѨuÖ’, ''=ÚO^Œ∞ =∂@——Ö’ ~°OQÍKå~°º
ѨO_ç`«∞_»∞ ~åã≤# H˘xfl "åHͺÅ∞ "≥Ú^Œ@ K«∂_»O_ç! – ''ÉèÏ~°`«
"≥·^ŒºOÖ’, â◊G zH˜`«û (ã¨~°˚s) J<åkQÍ =ÙOk. Jtfi#∞Å∞ Éè’[~åA
 J^èŒ~°fi "Õ^ŒO 141
"≥∞^Œ_»∞#∞ PѨˆ~+¨#∞ KÕã≤, zH˜`«û KÕâß~°∞. J=Ü«∞"åÅ∞
JuH˜OK«_®xfl Ѷ¨∞#OQÍ K≥ѨC‰õΩO@∞#flk D <å\˜ J֒Ѩu "≥·^ŒºO.
^Œ‰õ∆ΩxH˜ "Õ∞Hõ `«Å, q<åÜ«∞‰õΩxH˜ U#∞QÆ∞ `«Å, â◊G zH˜`«û ^•fi~å
q[Ü«∞=O`«OQÍ J=∞iÛ# =∞Ǩ K«i„`«, PÜ«Úˆ~fi^•xk.
Ü«∞=<åâ◊√fi_»∞H˜, ¢ã‘Î ã¨OѨ~°¯O ÖˉõΩO_® QÆ~°ƒùO HõeyOz
=∂O^è•`«#∞ ѨÙ\˜ìOzOk ÉèÏ~°`« "≥·^Œº âßGO!——
WÖÏ ~åã≤# XHõ =∞x+≤H˜ ''L<å‡ =¸ã¨∞‰õΩáÈ`åÜ«∞O>Ë, Hõ@∞ì Hõ^èŒÅH©,
^Œ=∂?—— JO>Ë, Jk ã¨iáÈ^Œ∞. ''L<å‡^ŒO—— "åã¨Î= rq`åÅH©, `Õ_® Hõ#Ѩ_»^Œ∞ "åà◊§H˜.
J<Õk, XHõ J<å~ÀQƺO. P ~ÀQÆ∞Å∞ WÖÏ „Ѩf Hõ@∞ì Hõ^è•, XHõ #QÆflã¨`«º"Õ∞! „áêp#
=∂\Ï¡_»~°∞. J*Ï˝#∞ÖË, JǨÏOHÍ~°∞ÖË, HÍÅѨ٠™êÇ≤Ï`åºÅhfl, Jxfl ^ÕâßÖ’¡#∂,
WÖÏ =∂\Ï¡_»`å~°∞. XHõ =∞x+≤ "≥∞_»x Hõ@∞ì Hõ^èŒÅ∞QÍ ("≥∞ÿ`åÅrQÍ), HõÅÊ
#iˆHã≤, P "≥∞_»H˜ "Õ∞Hõ `«Åx JuH˜OK«_»O! #Å∞QÍ, TǨÏÅ∞QÍ, =ÙO\ÏÜ«∞h† J=hfl
WOHÀ =∞x+≤H˜, U#∞QÆ∞ `«Åx JuH˜O P <å\˜ =∂#=ÙÅ Pâ◊Åh, HÀiHõÅh†
K«_»O! W=hfl KÕ¿ãã≤Ok ÉèÏ~°`« "≥·^Œº J~°úO HÍ^Œ∞ D "Õ^•Ç¨ÏOHÍ~° ѨO_ç`«∞ÅH˜!
âßGO! P âßGO, D <å\˜ ^•HÍ ZO^Œ∞‰õΩ =∞x+≤ `«Å #iH˜, "Õ∞Hõ "≥ÚǨÏO JO\˜¿ãÎ,
ÖË^Œ∞? "Õ^ŒOÖ’ =Ù#fl D Ô~O_»∞ Hõ^èŒÅ∂ Jk P =∞x+≤H˜ "Õ∞ÖÏ, H©_®? Jk, P
`«Ñ¨Ê, "åã¨Î=OQÍ Wq =∞m§ [~°QÆ_»O =∞x+≤H˜ ˆH∆=∞=∂, „^ÀǨÏ=∂? P =∞x+≤
ZHõ¯_® Hõ#Ѩ_»^Õ! ''ÉèÏ~°`« ^Õâ◊O "ÕÜÕ∞à◊§‰õΩ `«Å<Õ `≥zÛ, =∞m§ P =∞x+≤ˆH JO\˜OK«
Ѩ~å~Ú áêʼnõΩÅ ÉÏxã¨`«fiOÖ’ „|u =K«∞Û<Õ! `«e¡, `«#∞ #Å∞QÆ∞ÃÑ@∞ì‰õΩ#fl
H˜Ok—— J@! ''"≥ÜÕ∞ºà◊√§—— J@! "≥ÜÕ∞ºà◊√§ =ÚiH˜ ã¨∞xfl Ñ≤O_ç`À ÉÁ=∞‡x `«Ü«∂~°∞
|uH˜<å, "Õ^•Å Ѩq„`« „ѨÉèÏ=O U"≥∞ÿOk? KÕã≤ „áê}O á⁄Ü«∞º_»O! P `«e¡ ™êfl<åxH˜
ÉèÏ~°`« ã¨fi„ѨÜ≥∂[#Ѩ~°∞Å∞ ZÖÏO\˜ áÈ`Õ P Ñ≤Å¡"å_»∞ HÍѨÖÏ =ÙO_»_»O, `«O„_ç
"åà◊§O>Ë, ''`«=∞ `«e¡x ã¨Ç≤Ï`«O `å~°ÛQÆÅ =zÛ P Ñ≤Å¡ "å}˜‚ #~°Hõ_»O! `«e¡ =zÛ
"å~°∞—— J@! D ÉèÏ~°`« ã¨fi„ѨÜ≥∂[# U_ç¿ãÎ, P `«O„_ç U#∞QÆ∞x #iH˜ P `«Å
Ѩ~°∞Å∞, Ѩ~å~Ú"åà◊§`À Hõeã≤, ÉèÏ~°`« `≥zÛ K«zÛ# Ñ≤ÖÏ¡_çH˜ JO\˜OK«_»O! – Wn
"≥·^Œº âߢ™êÎxfl <åâ◊#O KÕâß~°@! Ѩq„`« "Õ^Œ Ѩq„`« ÉèÏ~°`« Hõ^èŒ! ÉÁ=∞‡Å∞ KÕã≤ „áê}ÏÅ∞
HÍÅOÖ’ ѨÙ\˜ì ÃÑ~°∞QÆ∞`«∂ `«Ü«∂Ô~·# áÈÃãÜ«∞º_»O! Q˘Ñ¨Ê ^Õ=Ù_»∞ J~Ú#"å_»∞
[#O, ''`«e¡x `åˆ~Û@O`«—— hK«∞Å∞QÍ =zÛ á⁄QÆ~°∞QÍ U â◊„`«∞=Ó HÍx z#fl
ZÖÏ `«Ü«∂~°Ü«∂º~°∞? ÉèÏ~°`« [#O g∞^Œ, Ñ≤ÖÏ¡}˜‚ #~°Hõ_»O! P Ñ≤ÖÏ¡_ç `«Åx fã≤,
"Õ^Œ HÍÅ „ѨÉèÏ=O ZO^Œ∞‰õΩ Ug∞ ÖËHõ ^•xfl U#∞QÆ∞ "≥ÚO_®xH˜ ‰õÄ_® JO\˜OK«
áÈ~ÚOk? JO`« |ÅÇ‘Ï#"≥∞ÿ#^•, "Õ^Œ =eã≤Ok Hõ^•? =∞x+≤ `«Å`À =Ù#fl
HÍŠѨq„`« „ѨÉèÏ=O? – JǨÏOHÍ~°O`À U#∞QÆ∞ Hõ#Ѩ_»^ÕO? – W@∞=O\˜
H˜H˜¯iã≤áÈ~Ú# ѨO_ç`«∞Å Hõà◊√§ ZÖÏ `«∞‰õΩ¯x, ''J*Ï˝#∞Å HõÅÊ#Å∞—— J#∞HÀHõ,
142 "Õ^•Å∞
^•xfl ''ÉèÏ~°`« Ѩq„`« ™êÇ≤Ï`«ºO——QÍ <≥uÎ# =Öˇ#∞—— Jx K≥ѨÙ`«∞<åfl_»∞ D Hõq. P=Ù,
ÃÑ@∞ìHÀ_»=∂! ÃÑ·QÍ, Jk ÃÑ^ŒÌ ã¨~°˚s "≥·^Œº =O^Œº J~Ú`Õ, ^•xH˜ "≥·^ŒºO K≥Ü«∞ºÖË~å
âßGO J~Ú#@∞ì! – D ~°HõOQÍ, ''=ÚO^Œ∞ "Õ^Œ HÍÅѨ٠"≥·^Œ∞ºÅ∞? JHõ¯_» Q˘Ñ¨Ê
=∂@—— =Úyã≤# `«~åfi`«, 2 = „ѨuÖ’x "≥·^•ºÅ∞ =Ù<åfl~Ú Hõ^•?]
"Õ^Œ Hõq`«Å J#∞"å^•Å∞, „áê~°OÉèí XHõ KÀ@: ''â◊s~° x~å‡} (J<å@g∞)
=∞Ü«∂º~Ú. âßG=Ú#∞, P <å_»∞ ZO`« qѨÙÅ=ÚQÍ
WHõ¯_ç xOp ã¨∂HÍÎÅ q=~åÅ∞ `≥Å∞ã¨∞H˘<åfl~À qâ◊^Œ=∞QÆ∞K«∞#flk. QÀ\˜
K«∂_®ÅO>Ë, Jq J~°ú=∞ÜÕ∞º q^èŒOQÍ #∞O_ç, `«Å Ѩ~°ºO`«=Ú, ã¨=∞ã¨Î J=
ÖË=Ù. ''Ô~O_»= ã¨∂HõÎO–8—— Jx =ÙO>Ë, nxfl Ü«∞==ÚÅ#∞ ¿Ñ~˘¯<åfl~°∞... <Õ_∞» =∞#=Ú,
J~°úO KÕã¨∞HÀ=_»O ZÖÏQÆ? ''D 2 = nxH˜ ZO`« ^Œ∂~°=ÚÖ’ L<åfl=Ú!—— –
ã¨∂HõÎOÖ’ 8 =∞O„`åÅ∞ =Ù<åfl~Ú—— Jx (HÍO_»–2, J#∞–6, ã¨∂–2.33)
J~°ú=∂? =∞O„`åÅ∞ JÖÏ ÖË=Ù. =∞m§, [ ~°OQÍKå~°º "åºYº Jk. "Õ^Œ HÍÅѨÙ
''Ô~O_»= ã¨∂HõÎO–33—— Jx =ÙO>Ë? ''2 = *Ï˝<åxH˜ KåÖÏ ^Œ∂~°O J~ÚáÈÜ«∂=∞x.
ã¨∂HõÎOÖ’, 33 =∞O„`åÅ∞ =Ù<åfl~Ú—— HÍ|\˜ì, =∞#O "≥#H˜¯ uiy "Õ^Œ HÍÖÏxH˜
J<å? JÖÏ ÖË=Ù. XHõ KÀ@, ''S^Œ= áÈ`Õ, Jxfl "≥·^Œº âߢ™êÎʼnõÄ ^Œyæ~° J=Ù
ã¨∂HõÎO–15—— Jx =ÙO_ç, ^•x `«~åfi`« `å=Ú. ^Œ∂~°O áÈ`«∞Ok. #_»"åe "≥#H˜¯!
¿ÑrÖ’, ''1 = ã¨∂HõÎO–16—— Jx =ÙOk. D Ѩ^ŒO_ç "≥#H˜¯! áÈ^•O "≥#H˜¯! "≥#H˜¯!]
q=~åÖËq∞\’ `≥Å∞ã¨∞HÀ"åÅx <å ''<Õ#∞ =~°Î‰õΩ_»#∞. WO„^Œ∞_»∞,
>ˇÿ=Úx ÃÑ@ìÖË^Œ∞. ZHõ¯_» U #O|~°∞¡ Ѩ~°"≥∞ÿâ◊fi~°º "å}˜[º Hõ~°Î. <Õ#∞ WO„^Œ∞x
=ÙO>Ë, P #O|~°∞¡ JÖψQ W™êÎ#∞. „áêiúOK«∞K«∞<åfl#∞.—— – HÍO_»–3, J#∞–3,
q=~åÅ∞ Z=iH˜ HÍ"åÖ’ "åàı§ K«∂ã¨∞ ã¨∂–5.15. [ „áê~°ú# U=∞x? ''^èŒ~°Å∞ ÃÑOz
HÀ"åe. WѨC_»∞, 2 = „ѨuÖ’ xOz J=Ú‡^•=Ú—— Jh, ''^èŒ~°Å∞ `«yæOz
=∞O„`åefl K«∂Ñ≤™êÎ#∞. H˘O^•=Ú—— Jh<å?] ''„HõÜ«∞, q„HõÜ«∞=Ú
2 = ã¨∂HõÎO–8 [ D #O|~°∞ Uq∞\’ ÅO^Œ∞, ÖÏÉèí=Ú Pi˚Oz "Õ∞=Ú WO_»¡‰õΩ
WÖψQ =ÙOk.] KÕ~°∞^Œ∞=Ú QÍHõ!—— – [ WO„^Œ∞_ç`À Hõeã≤
3. ''Jwfl! ~åHõ∆ã¨∞Å#∞ Ѩل`« ᜄ`« KÕ¿ã Ѩx, ÖÏÉèÏÅ P~°˚<Õ J#fl=∂@!]
ã¨Ç≤Ï`«=ÚQÆ =kèOK«∞=Ú. ~åHõ∆ã¨∞x ‰õΩ_ç 3. ''Jyfl^Õ"å! <Õ#∞ ^èŒ#=O`«∞_»#QÆ∞
HõO\˜x ÃÑH˜e "ÕÜ«Ú=Ú.—— – [ "Õ^Œ =~°‰õΩ x#∞fl ã¨∞ÎuOK«∞K«∞O^Œ∞#∞. Ѷ¨∞$`å
HÍÅOÖ’ [iy# Hõ$Ï~° HÍ~åºÅhfl W@∞ Ǩï`«∞Å∞ WK«∞ÛK«∞O^Œ∞#∞.—— (ã¨∂–5.15)
=O\˜"Õ!] [ D Éèí‰õΩÎ_»∞ ^èŒ#=O`«∞_≥·# `«~åfi`«? JyflH˜
=∞~˘Hõ ã¨∂HõÎOÖ’: Ѷ¨∞fl`å Ǩï`«∞Å∞ |O^£! WHõ JyflH˜ Ѩ¿ãÎ!]
2. ''Q˘_»∞¤ É’`«∞ P=Ù =Ù#fl WÅ∞¡ ''=~°Ûã¨∞û HÀ~°∞ „ÉÏǨχ}∞_»∞, ÃÑ~°∞QÆ∞,
^≥·"ÀѨǨÏ`« =∞#|_»∞#∞. ^À+¨ x"å~° `Õ<≥Å#∞ Jaè=∞O„`«}Å∞ KÕã≤ u#=Öˇ#∞.
}Ï~°ú=Ú, P =O^Œº QÀ=Ù`À<Õ Ü«∂QÆ=Ú Hõ∆„uÜ«Ú_»∞, "å\˜x HõeÑ≤# J#fl=Ú u#
KÕÜ«∞=Öˇ#∞.—— – [ ''P P=Ù#∞ |e W=fi =Öˇ#∞. [ =∞O„`åÅ∞ ÖˉõΩO_®!] "≥·âߺ
 J^èŒ~°fi "Õ^ŒO 143
^Œ∞Å∞, J#fl=Ú =∂„`«"Õ∞ u#=Öˇ#∞. `«ÅOѨÙ`À, „ÉÏǨχ}∞x ^èŒfiOã¨=Ú KÕÜ«∞
[ ÃÑ~°∞QÆ∞ `Õ<≥Å∂, =∞O„`åÅ∂, ÖˉõΩO_®! ^ŒÅz#"å_»∞, ^Õ=`«Å<Õ Ç≤ÏOã≤Oz#"å_»
"≥·âߺ^Œ∞ʼnõΩ ''J#fl=Ú—— ‰õÄ_® ^˘~°Hõx^Õ QÆ∞#∞.—— [ JO>Ë, „ÉÏǨχ}∞_»∞, ^Õ=`Õ –
J#fl=∂@!] ã≤OǨÏ, âß~°∂ÌÖÏk <åaè Jx!]
Ö’=∞=Ú (~À=∞=Ú)Å#∞, |OQÍ~°Ñ¨Ù 6. ''„ÉÏǨχ}∞_»∞, Jyfl ã¨fi~°∂ѨÙ_»∞.
=∞}˜Ö’ ÃÑ\˜ì, D ã¨∂HõÎ=Ú#∞ Jaè „ÉÏǨχ}∞x ^ÕǨÏ=Ú#O^Œ∞#fl „áê} ~°∂Ѩ
=∞O„`«}Å∞ KÕã≤ [ D =∞O„`«O "Õã¨∂Î] Jyflx <åâ◊#=Ú KÕÜ«Ú"å_»∞ =ÙO_»_»∞.—— –
Hõ@ì=Öˇ#∞.—— (ã¨∂. 1.16) [ Wk, =~°Ûã¨∞ûx [ Z=_»∂ =ÙO_»#ѨC_»∞, „ÉÏǨχ}∞x
WKÕÛ ÉèÏ~°`« "≥·^ŒºO!] QÆ∞iOz, Wxfl =∞O„`åÅ∂, W`«~°∞ʼnõΩ
3. ''ã¨=f! h=Ù <å Éèí~°Î#∞ ~°q∞OK« Wxfl ɡkiOѨÙÅ∂, Wxfl ÃÇÏK«ÛiHõÅ∂,
‰õΩ=Ú.—— Wxfl *Ï„QÆ`«ÎÅ∂, ZO^Œ∞‰õΩ? XHõ KÀ@
4. ''<Õ#∞, Ö’Hõ=Ú #O^Œe Q˘Ñ¨Ê "åi WOw¡+π „yѶ≤`ü UO KÕâß_»∞? ~À`«QÍ =Ù#fl
Hõ#fl Q˘Ñ¨Ê^•xx JQÆ∞^Œ∞#∞ QÍHõ! <å ã¨=u, Hõq`«efl J#∞"å^ŒO K≥Ü«∞º_»O P¿Ñâß_»∞.
hKåu hK«∞~åÅ∞ JQÆ∞#∞ QÍHõ!—— [ W=hfl ''D ~À`«x K≥Ü«∞ºÖË#∞—— J#fl@∞ì K≥¿ÑÊ
=∞O„`åÅ∞] âß_»∞. JÖÏQÆ, D J#∞"å^Œ ѨO_ç`«∞Ö’¡
6. ''F+¨nè! x#∞fl <å ã¨=u =∞OK«=Ú XHõ¯à◊√§ ‰õÄ_® ZHõ¯_® `«=∞ ã¨O™ê¯~°O
g∞^Œ =ÙOz<å#∞. <å ã¨=u, <å =â◊ K«∂Ñ≤OK«ÖË^Œ∞. ''„ÉÏǨχ}∞_»∞ ^Õ=`«——
=iÎÜ≥ÿ∞, ##∞fl ¿ãqOK«∞#∞.—— JO@∂ Hõq`«Å∞ K≥ѨÙ`ÀO>Ë, Jq _»[#¡
(HÍO–3/ J#∞–4/ ã¨∂–3.18) H˘nÌ =ÙO>Ë, D ѨO_ç`«∞Å∞ D Hõq`«Å‰õΩ
3. ''„ÉÏǨχ}∞x P=Ù, =^èŒ ~°∂Ѩ J#∞"å^•Å∞ =∂<≥Ü«∂ºe. ''Wq "˘^Œ∞Ì——
áêѨ=Ú =O\˜k. q+¨Ñ¨Ói`« K«~°‡=Ú Jx K≥ÃÑÊÜ«∂ºe! JO`« ã¨O™ê¯~°=∂ D
QÆÅk. ѨQÆ Ñ¨\˜ì# áê=Ú =O\˜k. Hõ#∞Hõ, ѨO_ç`«∞ÅH˜? – "Õ^Œ Hõq`«Ö’¡ ZO`«
„ÉÏǨχ}∞x P=Ùx K«OѨ~å^Œ∞. Éèí∞lOK« ѨHõ∆áê`«O =ÙO^À `≥eÜ«∞_®xˆH <Õ#∞ g\˜x
~å^Œ∞.—— [ „ÉÏǨχ}∞x P=Ùefl Z=~°∂ K«∂Ñ≤ã¨∞Î<åfl#∞.]
Z`«∞ΉõΩáȉõΩO_® KÕ¿ã LáêÜ«∞O Wk. "Õˆ~ 7. ''„ÉÏǨχ}∞x J#fl=Ú ~°∞zHõ~°
"åà◊§ P=Ùefl Z=Ô~·<å, „ÉÏǨχ}∞Öˇ·<å, =ÚQÍ =ÙO_»∞#x ÉèÏqOz, P J#fl=Ú#∞
Z`«∞ΉõΩáÈ=K«∞Û. ''=^èŒ ~°∂Ѩ áêѨ=Ú—— u#=Öˇ#x U =∞e#∞_»∞ ÉèÏqOK«∞<À
JO>Ë? ''=kèOz#ѨC_»∞ =KÕÛ áêѨO—— "å_»∞, =O^ŒÅ PѨ^ŒÅ#∞ u#fl"å_»QÆ∞#∞.——
J<å? Jk ''áêѨO—— Jx `≥e¿ã<å [ Fi <åÜ«∞<À! „ÉÏǨχ}∞_ç HÀã¨O Zxfl
P Ѩx?] ~°Hõ∆}Ï =∞O„`åÖ’!]
4. ''„ÉÏǨχ}∞xH˜ ã¨O|OkèOz# 8. ''„ÉÏǨχ}∞x lǨÏfi, <åi =O\˜k.
"å\˜x ǨÏiOz#"å_»∞, q+¨=Ú „`åy# "å‰õΩ¯, ^èŒ#∞ã¨∞û =O\˜k. ^ŒO`«=ÚÅ∞,
"å_»QÆ∞#∞. =∞O@ÅÖ’ ã¨~°fiã¨fi=Ú#∞ `«Ñ¨ã¨∞û`À QÆ\˜ìѨ_ç# â◊~°=ÚÅ∞. J\˜ì
^èŒfiOã¨=Ú KÕã¨∞H˘#fl "å_»QÆ∞#∞.—— ^èŒ#∞ã¨∞û`À „ÉÏǨχ}∞_»∞, ^Õ=`«Å#∞
5. ''„ÉÏǨχ}∞_»∞ "≥∞`«Îx"å_»∞ – J#∞ =kèOK«∞"åix =kèOK«∞#∞.—— [ Uq∞\˜k?
144 "Õ^•Å∞
^Õ=`«efl =kèOKÕ =∂#=ÙÅ∞ =Ù<åfl~å? =∞i, Jk P=Ù HÍ^•? Jk "Õ∞Hõ
=ÙO>Ë, P ^Õ=`«ÖËO ^Õ=`«Å∞? "åà◊§ J=Ù`«∞O^•?]
"≥ÚǨÏO ^Õ=`«Å∞!] 6. ''U ~åA, „ÉÏǨχ}∞x u#∞<À, P
9. ''PÜ«Ú^èŒ ^è•i „ÉÏǨχ}∞_»∞, `«# ~åA ~å[º=Ú H˘@∞ìH˘x áÈ=Ù#∞.——
`«áÈ|Å=Ú`À, „HÀ^èŒ=Ú`À, q_çz# [ ''„ÉÏǨχ}∞x u#_»O—— Uq∞\˜? #~°
ÉÏ}=Ú, ZO`« ^Œ∂~°=Ú# L#fl"åx =∂O㨠ÉèíHõ∆} =ÙO^• P Ѩq„`« HÍÅOÖ’?
ÔH·##∞ `«ye f~°∞#∞.—— [ ZO`« Ñ≤zÛ „ÉÏǨχ}∞Å∞ =ÙO_»QÍ ‰õÄ_®<å?]
Hõ=ÙÖ’, D Hõ=ÙÅ∂ – D ѨO_ç`«∞Å∂! 7. „ÉÏǨχ}∞x ÉÏkèOK«∞#\˜ì ~å[º
„ÉÏǨχ}∞Å ~°Hõ∆}Å HÀã¨O `≥QÆ =∞O„`åÅ∞ =Ú#∞, 8 HÍà◊√§, 4 Hõ#∞Å∞, 4 K≥=ÙÅ∞, 4
=e¡OKå~°∞!] QÆ^Œ∞Ì=Å∞, 2 =ÚY=ÚÅ∞, 2 <åůÅ∞
10. ''ǨÏ=º =Oâ◊Ѩ٠~åAÅ∞ "ÕÅ HõÅk, QÆ_» QÆ_» ÖÏ_çOK«∞#∞.—— [ J@∞=O\˜
=∞Ok, „ÉÏǨχ}∞x QÀ=Ùx QÆ∞OAH˘x ^•xfl „|Ǩχ ã¨$+≤ìOz =ÙOKå_®? JO`«
Ѩ~ål`«∞Öˇ·<å~°∞.—— [ Ñ≤zÛ ~åAÅ∞! "ÕÅ K≥_»¤^•xfl „|Ǩχ ã¨$+≤ìOK«‰õΩO_® Jk ZÖÏ
=∞OkH˜, XHõ¯ QÀ"å? XHõ¯ QÀ=Ù HÀã¨O "ÕÅ =zÛOk? ^•xfl „|Ǩχ, =∞Oz ѨxˆH
=∞O^•? =∞i, P ~åAňHg∞ [~°QÆÖË^ÕO? ã¨$+≤ìOKå_®?]
^Õ=`«ÖË=∞Ü«∂º~°∞? ÖË~å "åà◊√§? J=Ù#∞, 8. ''„ÉÏǨχ}∞x ÉÏkèOz# ~å[º=Ú,
ÖË~°∞ Hõ^• "åà◊√§?] ~°O„^èŒ=Ú Ñ¨_ç# <å= =Öˇ =Úxy
12. ''Éèí∂q∞x QÆ_» QÆ_» ÖÏ_çOz# áÈ=Ù#∞.—— [ ''<å=—— J~Ú`Õ, =Ú#∞QÆ∞
"å~°∞, „ÉÏǨχ} „Ѩ[#∞ =kèOz, `å=Ú `«∞Ok. ~å[ºO ZÖÏ =Ú#∞QÆ∞`«∞Ok?]
ѨÙ@∞ìHõ ÖËHõ Ѩ~ål`«∞Öˇ·<å~°∞.—— [ "åà◊√§ 9. ''„ÉÏǨχ}∞x ^èŒ#=Ú#∞ HÍ*Ëã≤#
Ѩ~ål`«∞Öˇ·`Õ JÜ«∂º~°∞. "åà◊√§ „ÉÏǨχ "åxx, K≥@∞ì ã¨Ç≤Ï`«=Ú `«# h_»‰õΩ ~åh
}∞efl =kèOK«QÆeQÍ~å? Jk Z=fi~°∂ Ü«∞^Œ∞.—— [ "Õ^Œ HÍÅOÖ’ JÖÏO\˜ ѨHõ∆
K≥Ü«∞ºÖˈ~"≥∂! Hõq`« JÖÏ K≥Ñ≤ÊOkQÍ?] áê`«Ñ¨Ù K≥@∞¡, Kå`«∞~°fi~å‚Å K≥@∞¡, =ÙO_Õ
3. ''„ÉÏǨχ}∞Å g∞^Œ Lq∞‡ "Õã≤# =#fl=∂@!]
"å_»∞, "åi #∞O_ç Ѩ#∞flÅ∞ J_çy#"å_»∞, 9. ''HõÖϺ}©! h=Ù ã≤^Œú=∞QÆ∞=Ú. h
~°HõÎѨ٠#kÖ’ "≥O„@∞HõÅ∞ uO@∂ rqO Ü≥∂x Ü«∞O^Œ∞ <Õ#∞ QÆ~°ƒù=Ú#∞ ™ê÷Ñ≤OK«∞
K«∞#∞.—— – (HÍO_»–5/J#∞–4/ 4 = K«∞<åfl#∞. ^Õ=`«Å∞, h‰õΩ Ѩل`«∞x „Ѩ™êkO
ã¨∂HõÎ=Ú–19) [ D "Õ^Œ Hõ=ÙÅ TǨÏÅ∞, `«∞~°∞.—— (HÍO_»–5/ J#∞–5/ ã¨∂–4.25)
ZO`« qHõ$`åÅO>Ë, WO`« ‰õΩo§# qHõ$ [ J~Ú`Õ, Ѩل`«∞}˜‚ „Ѩ™êkOKÕ "åà◊√§
`åÅ∞ "Õ^•Ö’¡ `«Ñ¨Ê, ZHõ¯_® Hõ#Ѩ_»=Ù!] ^Õ=`«ÖË QÍh, #∞=fi~Ú`Õ HÍ^Œ#fl=∂@!]
5. ''QÀ =^èŒ Hõ$Ï~°=Ú. ^•xx u#fl [ `«~åfi`«, ''11, 12, 13 =∞O„`«=ÚʼnõΩ
"å_»∞ ^•Ç¨~°∞Î_»QÆ∞#∞. =kèOK«#∞#fl QÀ=Ù J~°ú=ÚÅ∞ WqÜÕ∞. ^Õ=`«Å∞ =∂~°∞^Œ∞~°∞——
áêÅ∞ „`åy#"å_»∞, `«# Ñ≤`«~°∞ʼnõΩ Jx J#∞"å^Œ Hõˆ~Î ~åã≤<å_»∞.]
áêѨ=Ú HõeyOK«∞"å_»QÆ∞#∞.—— – [ =O^茺 2. HÍO_»–5/ J#∞–10/ ã¨∂–4.49) ''¢ã‘Î
P=Ùx |e W"˘fiK«Ûx XHõ KÀ@ K≥áêÊ~°∞. =jHõ~°}=∞O^Œ∞: K≥@∞ì ɡ~°_»∞, â◊~°
 J^èŒ~°fi "Õ^ŒO 145
YO_»=Ú, `«QÆ~° JO[#=Ú, "å`« ã¨O„Éèí} g∞^Õ Ñ¨_»∞`«∞Ok.]
`«$}Ïk „^Œ=º=ÚÅ#∞ #∂i, ^•xfl <Õu`À 3. ''g~åºaèÖÏ+‘! h ѨÙ~°∞ëêOQÆ
HõeÑ≤, ¢ã‘Î Ü≥∂x g∞^Œ ÖËѨ#=Ú KÕÜ«∞ =Ú#∞, ^èŒ#∞ã¨∞û‰õΩ ayOz# <åi =O\˜
=Öˇ#∞.—— – [ Z=~°∂? P ÖËѨ#O Ѩ@∞ì ^•xx KÕÜ«ÚK«∞<åfl#∞. h=Ù PÉ’`«∞ =Öˇ
‰õΩx, XHõ ¢ã‘Î ^ŒyæiH˜ "≥o§, ''Wk ~å™êÎ#∞—— QÆO`«∞Å∞ "ÕÜ«ÚK«∞ ã¨ÎOaè`« JOQÆ=Ú`À
Jx J_»QÍÖÏ P ѨÙ~°∞+¨µ_»∞? =∞x+≤ x`«º=Ú ÉèÏ~°º#∞ KÕ~°∞=Ú.——
J~Ú# "å_çH˜ WÖÏO\˜ PÖ’K«#Å∞ 4. ''áê=Ú HÍ@∞#‰õΩ W`«x J=Ü«∞=
=™êÎÜ«∂, J`«_»∞ "Õ^Œ Hõq J~Ú`Õ `«Ñ¨Ê? =ÚÅ∞ =Ú_»∞K«∞H˘#∞K«∞#flq. H©à◊√¡ ã¨_»Å∞
AQÆ∞áêûHõ~°"≥∞ÿ# â◊$OQÍ~° Hõq`åfiÅ∞ K«∞#flq. =ÚY=Ú =OHõ~° áÈ=ÙK«∞#flk.
=Ù<åfl~Ú. "Õ^•Å∞ ZO`≥O`« ~“_ô ~“_ô „|Ǩχ}Ïã¨Êf! J\˜ì "åx q+¨=Ú#∞ kOz
"åQÆ∞à◊√§ "åQÍÜ≥∂, áê~î°‰õΩʼnõΩ `≥e¿ãk J=Ü«∞==ÚÅ#∞ ã¨~°à◊=Ú KÕÜ«Ú=Ú.——
ZÖÏQÆ? K≥=ÙÅ∞ =¸ã¨∞‰õΩx q#O_ç! Hõà◊√§ [ Wk, XHõ =∞O„`«O. "åQÆ∞àı§ =∞O„`åÅ∞.]
=¸ã¨∞‰õΩx K«^Œ=O_ç! Jxfl\˜Hõ<åfl 5. ''q+¨ Ç‘Ï#"≥∞ÿ, <ÕÅ =ÚY=Ú`À
=ÚO^Œ∞ ##∞fl Hõ∆q∞ã¨∂Î K«^Œ=O_ç!] „áê‰õΩ#\˜ì â◊~À¯@Hõ q+¨=Ú#∞, q+¨=Ú
1. ѨÙ~°∞+¨µ_®! PÉ’`«∞ =Öˇ PK«iO QÆÅ â◊~À¯@HõѨ٠q+¨=Ú#∞ ‰õÄ_» <åâ◊#=Ú
K«∞=Ú. h JOQÆ=Ú ÃÑ~°∞QÆ∞#∞ QÍHõ! h KÕã≤<å=Ú.——
^ÕǨÏ=Ú |ÅѨ_»∞#∞QÍHõ! =iúe¡# h JOQÆ 6. ''=$tÛHõ=∂! [ `ÕÖÏ! – Jx ^•xfl
=Ú`À, ~°ux HÀ~°∞ ¢ã‘Î =^ŒÌ‰õΩ KÕ~°∞=Ú.—— – Ñ≤Å=_»O!] h ÉÏǨï=ÙÅO^Œ∞ |Å=Ú
[ Wk, "å_»∞Hõ ÉèÏ+¨ HÍ^Œ∞. ã¨O㨯$`« ÖË^Œ∞. `«ÅÖ’ ÖË^Œ∞. =∞^茺# ÖË^Œ∞. W`«~°∞
Ѩ^•Å∞ HÍ|\˜ì, KåÖÏ =∞$^Œ∞ =∞^èŒ∞~°OQÍ, ʼnõΩ ÉÏ^èŒ HõeyOK«∞ JÅÊ q+¨=Ú#∞
Ѩq„`«OQÍ K≥Ñ≤Ê#@∞ì Hõ#Ѩ_»∞`«∞Ok K«k"Õ `ÀHõÖ’ ÃÑ@∞ìH˘x UÅ u~°∞QÆ∞K«∞<åfl=Ù.—— –
"åà◊§H˜. HÍh, "Õ^Œ Hõq K≥Ñ≤ÊO^ŒO`å ѨzÛ [ q+¨=Ú#∞, `«ÅÖ’ ÃÑ@∞ìHÀ=∞x, `ÕÅ∞H˜
"≥H˜e ''|∂`«∞—— ÉèÏ+¨! W@∞=O\˜ "åQÆ∞à◊√§ "Õ^Œ Hõq ã¨ÅǨ<å Wk?]
_»[#¡ H˘nÌ =ÙO\Ï~Ú [#OÖ’ JHõ¯ 2. ''P"≥∞ ##∞fl „Ñ≤Ü«ÚxQÍ ã¨‡iO
_»Hõ¯_®. "Õ^•Ö’¡ ‰õÄ_® WÖÏ =Ù<åfl~Ú Jx K«∞#∞QÍHõ. <Õ#∞ =∂„`«=Ú P"≥∞#∞ `«Å
`≥eÜ«∞_®xˆH D =∂„`«O K≥ѨÊ_»O!] K«#∞. ^Õ=`«ÖÏ~å! P"≥∞#∞, HÍ=∂~°Î#∞
2. ''„|Ǩχ}ã¨Êf! U ~°ã¨=Ú |Å KÕÜ«∞O_ç. P"≥∞ <å H˘~°‰õΩ qÅÑ≤OK«∞#∞
Ç‘Ï#∞x |ÅHõ~°∞x KÕÜ«ÚK«∞#fl^À, U QÍHõ.—— (HÍO–6/ J#∞–6/ ã¨∂–62)
~°ã¨=Ú Ñ¨Ù~°∞+¨µx HÍ=∂`«∞~°∞x KÕÜ«Ú 3. ''J`«_Õ ##∞fl 㨇iOK«∞#∞QÍHõ. <Õ#∞
K«∞#fl^À, ^•xKÕ W`«x JOQÆ=Ú#∞, Z‰õΩ¯ =∂„`«=Ú J`«xx `«ÅK«#∞. ^Õ=`«ÖÏ~å!
ÃÑ\˜ì# ^èŒ#∞ã¨∞û =O\˜ ^•xx KÕÜ«Ú=Ú.—— J`«xx HÍ=∂~°∞Îx KÕÜ«∞O_ç. J`«_»∞ <å
– [ D "Õ^Œ Hõ=ÙʼnõΩ U áÈeHõÅ∞ K≥Ñ¨Ê H˘~°‰õΩ qÅÑ≤OK«∞#∞QÍHõ.——
_»=¸ KÕ`« HÍ^Œ∞. ''¢ã‘ΠѨÙ~°∞+¨ HõÅ 4. ''=∞~°∞`«∞ÎÖÏ~å! P"≥∞‰õΩ <å Ñ≤zÛ
~ÚHõ—— x, â◊„`«∞=ÙÅ g∞^Œ ÉÏ}ÏÅ∞ "≥Ü«∞º HõeyOK«O_ç. JO`«iHõ∆=∂! Jyfl^Õ=`å!
_»OQÍ áÈÅ∞™êÎ~°∞. ÉÏ}O J~Ú`Õ, â◊„`«∞=Ù P"≥∞‰õΩ L<å‡^Œ=Ú HõeyOK«O_ç. P"≥∞ <å
146 "Õ^•Å∞
H˘~°‰õΩ „ѨÖÏÑ≤OK«∞#∞QÍHõ.—— Q˘„_®ex KÕÜ«Ú@‰õΩQÍ#∞, ~åà◊¡`À H˘\˜ì
1. ''„Ñ≤Ü«∂! `«Å #∞Oz áê^Œ=ÚŠѨxH˜ ~å‰õΩO_» KÕÜ«ÚK«∞<åfl#∞.——
=~°‰õΩ hÖ’ HÍ=∞=Ú xOѨÙK«∞<åfl#∞.—— (HÍO_»–7, J#∞–3, ã¨∂–3.8)
(J#∞–6/ ã¨∂–3.63) 3. ''„Ѩu‰õÄÅ <ås! h Ü≥∂xx
2. ''F+¨nè! <å â◊„`«∞=Ù#∞ #ѨÙO㨉õΩx |Ü«∞@‰õΩ ÖÏQÆ∞K«∞<åfl#∞. h QÆ~°ƒù^è•~°}
KÕÜ«Ú=Ú. ¢ã‘Îx KÕÜ«Ú=Ú. "≥O„@∞HõÅ∞ ™ê÷#=Ú#∞ ~åu`À =¸Ü«ÚK«∞<åfl#∞.——
QÆÅ "åxx KÕÜ«Ú=Ú. "åx =$+¨}=Ú 1. ''^Õ"å! <Õ#∞ „Ѩu ѨH˜∆x F_çOK«∞
Å#∞ WO„^Œ∞_»∞ ~åà◊¡`À #eÑ≤ "ÕÜ«Ú#∞ @‰õΩ P_»∞K«∞<åfl#∞. ##∞fl Ѷ¨∞$`«=Ú
QÍHõ.—— – [ W=hfl =∞O„`åÅ∞.] HõÅ"åxx KÕÜ«Ú=Ú. =∂`À P_» ^ŒÅz#
3. ''Xˆ~, ##∞fl ^Õfi+≤OK«∞"å_®! x#∞fl "åxx K≥@∞ì#∞ Ñ≤_»∞QÆ∞ =Öˇ ^èŒfiOã¨=Ú
^Õfi+≤OK«∞K«∞<åfl#∞. x#∞fl #ѨÙO㨉õΩx KÕã≤ KÕÜ«Ú=Ú.—— (HÍO_»–7/ J#∞–8/
<å#∞ Hõ^•! ¢ã‘Î =Öˇ `«ÅÃÑ· "≥O„@∞HõÅ∞ ã¨∂–2.27) [ P@ÖÏ_Õ@ѨC_»∞ ‰õÄ_®
"≥ÚeÑ≤Oz, h\˜ ‰õΩO_»#∞ h <≥uÎ# ÃÑ@∞ì Z^Œ\˜ "åà◊√§ ^èŒfiOã¨O J"åfiÅx =∞O„`«O!]
K«∞<åfl#∞.—— 3. ''áêzHõÖÏ~å! g∞ ¿Ñ~°∞ 'ã¨O=ã¨=—
4. ''h =$+¨}=ÚÅO^Œ∞ g~°º=Ú#∞ J~Ú L#flk. D áêzHõÅ∞, 'L„QÆOѨâ◊º—,
„Ѩ=Ç≤ÏOѨ KÕÜ«Ú#\˜ì U <å_»∞Å∞#fl"À P ''~åRÉèí$`ü—— <å=∞Hõ=ÚÅ∞. J\˜ì áêzHõ
Ô~O_çO\˜h ~åu g∞^Œ ÃÑ\˜ì Hõ>ˇì`À H˘\˜ì Å#∞ "Õ∞=Ú Ç¨Ïq JiÊOz ¿ãqOK«∞
#eÑ≤ "ÕÜ«ÚK«∞<åfl#∞.—— K«∞<åfl=Ú. =Ü«∞O™êº=∞ Ѩ`«Ü≥∂~°~Ú
5. ''P_»"å~°∞ KåѨ JÅ∞¡@‰õΩ }Ï"£∞—— "Õ∞=Ú ^èŒ#Ѩ`«∞Å=Ú JQÆ∞^Œ∞=Ú
`«∞OQÆ#∞ ~åu`À #eÑ≤#@∞¡, Fi ѨQÆ"å_®! QÍHõ. [ E^Œ~°∞Å HÀã¨O, D =∞O„`«O!]
h =$+¨}=ÚÅ#∞ ~åu g∞^Œ ÃÑ\˜ì ~åu`À WHõ¯_ç`À, ~°OQÍKå~°º `å`«Ê~åºÅ∞
^ŒOK«∞K«∞<åfl#∞.—— WzÛ# 2 = „Ѩux ‰õÄ_® PÑ≤"Õã¨∞Î<åfl#∞.
2. ''^Õfi+≤OK«∞#\˜ì ¢ã‘Î! h=Ù QÆ~°ƒù=Ú HÍh, D 2 = „ѨuÖ’, 8 = HÍO_»Ö’,
^èŒiOK«∞@‰õΩ Ö’#∞#fl #∂~°∞ <å_»∞Å#∞, z=iÖ’ =Ù#fl H˘xfl =∞O„`åefl K«∂_®e.
|Ü«∞@ L#fl "Õ~Ú <å_»∞Å#∞ – x#∞fl WѨC_»∞ "å\˜x K«∂_»O_ç!
Wq, 8 = HÍO_»Ö’ z@ìz=iÖ’ =Ù#fl z=i ã¨∂HÍÎÅÖ’
H˘xfl =∞O„`åÅ∞ =∂„`«"Õ∞. â◊„`«∞=Ùefl ZÖÏ Ç≤ÏOã≤OKåÖ’ P
LáêÜ«∂Å∞ =Ú=∞‡~°OQÍ Hõ#Ѩ_»`å~Ú.
6. ''WO„^Œ∞_»∞ â◊„`«∞=ÙÅ#∞ É’~°¡ "Õã≤, JO`«"≥ÚOkOK«∞K«∞<åfl#∞.—— – [ =∞O„`«O!]
=ÅÖ’ Ѩ\˜ì, XHõ¯_»∞ ã¨Ç≤Ï`«=Ú q∞QÆ∞Å 10. ''=∞$`«∞º ^Œ∂`«ÖÏ~å! Ü«∞=∞
‰õΩO_» KÕÜ«Ú#∞ QÍHõ!—— – [ =∞O„`«O!] ^Œ∂`«ÖÏ~å! â◊„`«∞=ÙÅKÕ #~°Hõ=Ú#∞
9. ''x~°$u –=º^èŒ –PiÎ –xO^Œ –„â◊=∞– xOѨO_ç! "ÕÅ =∞Okx ǨÏ`« =∂~°ÛO_ç!——
`«O„`« –"≥∂ǨÏ=Ú – gxKÕ â◊„`«∞=Ù#∞ 18. ''â◊„`«∞=Ù, =∞$`«∞º =ÚY=Ú#‰õΩ
 J^èŒ~°fi "Õ^ŒO 147
KÕ~°∞#∞QÍHõ! J`«xx, PHõe, JÅã¨@, ÜÕ∞"≥∂ K«∂^•ÌO.]
JÅH˜∆‡, ÉÏ^èŒ, ÉèíÜ«∞=Ú, P=iOK«∞#∞ `«~åfi`« XHõ ã¨∂HõÎOÖ’:
QÍHõ!—— 23. ''WO„^Œ∞#‰õΩ Zxq∞k, Ü«∞=Ú
20. ''â◊„`«∞=ÙÅ PÜ«Ú^èŒ=ÚÅ∞ Ѩ_ç #‰õΩ P~°∞, ~°∞+¨µÅ‰õΩ _≥|ƒk U_»∞, F+¨^èŒ∞
áÈ=Ù#∞QÍHõ!—— – [ â◊„`«∞=ÙÅO>Ë, Ü«∞*Ï˝efl Å∞#flq. =∂#=ÙÅ#∞, =∞iÜ«Ú F+¨^èŒ∞
=ºuˆ~H˜OKÕ"å~°∞ QÍh, XHõ P=Ù<À, Å#∞, ѨOK« [Å=ÚÅ∞ „|uH˜OK«∞
QÆ∞„~å<Àfl, `ÀÅ∞‰õΩáÈ~Ú# "åà◊√§QÍh. K«∞#flq.—— – [ [Å=ÚÅ =∂@ ZuÎ#ѨC_»∞
"åà◊§H˜ P tHõ∆Å∞! WHõ Wq =kÖËã≤, `«~åfi`« ‰õÄ_® WO„^Œ∞_»∂, Ü«∞=Ú_»∂, ~°∞+¨µÅ∂,
U"≥·<å P}˜=Ú`åºÅ∞ ^˘~°∞‰õΩ`å =ÙO_»=eã≤O^Õ!]
<Õ#∞ =ke"Õã≤#q Jhfl Z@∞=O\˜ =∞O„`åÅO>Ë,
P J#∞"å^Œ ÉèÏ+¨ U =∂„`«O J~°úO HÍ^Œ∞.
7. ''^Õ=`«Å∞ ~°^äŒO`«~° ™ê=∞=Ú#∞ =`«û=Ú, K«=∞#=Ú áê„`« J~Ú#k.——
F+¨^èŒ∞Å#∞ |$ǨÏ`åº=∞=Ú# =ºK«#∞ 3. ''ã¨O`«, ^•xx Ñ≤uH˜<å_»∞. Ñ≤kH˜
Ñ≤uH˜<å~°∞.—— #k 'T~°˚— J~Ú#k.——
8. ''"åã¨∞^Õ= ™ê=∞=Ú# [Å=Ú#∞, 13. ''J`«_»∞ ã¨~°Ê=ÚÅ =^ŒÌ‰õΩ KÕi
Ü«∞[˝Ü«∂l˝Ü«∞ ™ê=∞=Ú# Ü«∞[˝=Ú#∞, <å_»∞. Jq J`«xx 'J+¨=∞`ÕºÇ≤Ï— Jx
Ñ≤uH˜<å~°∞.—— `«=∞ =^ŒÌ‰õΩ Ñ≤ez#q.——
WOHÀ ã¨∂HõÎOÖ’: 7. ''=∞$`«∞º ^Õ=`« z@ìz=i ã¨∂HõÎOÖ’:
Ü«∞QÆ∞ 'JO`«‰õΩ_»∞— ^•xx Ñ≤uH˜<å_»∞. 2. ''=∞#ã¨∞Ö’<Õ „Ѩu ǨÏ`«º KÕÜ«Ú
^•x #∞O_ç ã¨fi^èŒ#∞ Ñ≤uH˜<å_»∞.—— K«∞<åfl##∞H˘#‰õΩ=Ú. "åã¨Î==ÚQÆ<Õ „Ѩu
WOH˘Hõ ã¨∂HõÎOÖ’: 2. ''JѨC_»∞, WO„^Œ∞_»∞ ǨÏ`«º KÕÜ«ÚK«∞<åfl=Ú.——

W@∞=O\˜ ~°∞‰õΩ¯bfl, =∞O„`åbfl, J<ÕHõO K«kq,

f¿ãâß#∞. ^Õ=`«Å „áê~°ú#efl ‰õÄ_® ˆH=ÅO K≥Ñ≤Ê#"Õ
K≥Ñ≤Ê#@∞ìQÍ Hõ#Ѩ_ç =kÖËâß#∞. WHõ¯_ç`À ~°OQÍKå~°º
2 „Ѩ`«∞Å∂ =Úyâß~Ú.
`«~åfi`«, q^•fi<£ qâ◊fiO QÍi J#∞"å^•Å∞ K«∂_»_»O
HÀã¨O, D J^èŒ~°fi "Õ^ŒOÖ’ 11 =, 12 = HÍO_»Å`À =Ù#fl
ã¨OѨÙ@O =∂„`«"Õ∞ ^˘iH˜, ^•xfl K«k"å#∞. D =∞O„`åÅ∞
‰õÄ_® `«~åfi`« K«∂_»O_ç!
***
148 "Õ^•Å∞
D J^èŒ~°fi "Õ^•xˆH
q^•fi<£ qâ◊fiO QÍi J#∞"å^ŒO
D J^èŒ~°fi "Õ^ŒOÖ’ "≥Ú`«ÎO 20 Ju =ÚY∞ºÅ∞. J`«_»∞ ''„|Ǩχ!—— D
HÍO_»Å∞ =Ù<åflÜ«∞h, q^•fi<£ qâ◊fiOQÍ~°∞ „|ǨχH˜ "≥Ú`«ÎO 4 "Õ^•Å∂ ÉÏQÍ `≥eã≤
12= HÍO_» =~°‰õÄ =∂„`«"Õ∞ `å`«Ê~åºÅ∞ =ÙO_®e. D 4 = "Õ^ŒO J~Ú# J^èŒ~°fi
~åã≤ PÑ≤"Õâß~°h, „ѨK«∞~°}Hõ~°ÎÅ =ÚO^Œ∞ "Õ^ŒOÖ’ J~Ú`Õ J`«_»∞ xëê‚`«∞_≥·
=∂@Ö’ =ÙOk. =ÙO_®e. D 4 = "Õ^•xH˜, „|Ǩχ "Õ^ŒO
~°OQÍKå~°ºQÍi J#∞"å^•xfl 8 = Jx ‰õÄ_® „Ѩã¨H˜Î.
HÍO_» =~°ˆH fã¨∞‰õΩ<åfl#∞ HÍ|\˜ì, ''D "Õ^ŒOÖ’, Dâ◊fi~åã≤Î`«fi "å^ŒO
JHõ¯_ç`À qã¨∞ÔQuÎ, WOH˘Hõix K«∂_®Åx, ã¨Ê+¨ìOQÍ QÀK«iã¨∞Î#flk—— JO@∞<åfl~°∞, D
q^•fi<£ qâ◊fiOQÍi J#∞"å^•xfl 9 = „Ѩ™êÎ=# ~åã≤# ѨO_ç`«∞_»∞. JO>Ë,
HÍO_»O xOz K«∂_®Å#∞‰õΩ<åfl#∞. ^•x ''Dâ◊fi~°∞_»∞ =Ù<åfl_»<Õ "å^ŒO—— ã¨Ê+¨ìOQÍ
HÀã¨O „Ѩܫ∞ufl¿ãÎ, DÜ«∞# J#∞"å^ŒO Hõ#Ѩ_»∞`ÀO^Œx! Ü«∞[˝O ^Œyæ~° =Ù#fl ~°∞ufi
9 = HÍO_» xOp <≥\òÖ’ ^˘~°HõÖË^Œ∞. 11 =, AÖË Dâ◊fi~°∞Å∞QÍ Hõ#Ѩ_»∞`«∞<åfl~°∞. P
12 = HÍO_»Å `å`«Ê~åºÅ`À =Ù#fl 5 = #Å∞QÆ∞~°∞ Dâ◊fi~°∞Å∂, P qO^Œ∞ ^Œyæˆ~
ã¨OѨÙ@O =∂„`«"Õ∞ ^˘iH˜Ok. J~Ú<å =Ù<åfl~°∞.
Ѷ¨~åfiÖË^Œ∞. "Õ^•Ö’¡ ZHõ¯_» K«kq<å, ''D J^èŒ~°fi "Õ^•xfl `≥Å∞QÆ∞Ö’ JO^Œ∞
ZHõ¯_» K«^Œ=HõáÈ~Ú<å, Jhfl XHõ>Ë. D ÉÏ@∞Ö’xH˜ fã¨∞‰õΩ=¿ãÎ, "Õ^Œ ™êÇ≤Ï`«º
=¸Å xOp, P =¸Å =~°‰õÄ, Uk K«k qÅ∞=Å#∞ H˘O^ŒÔ~·<å `«=∞ rq`åÅÖ’
q<å, XHõ>Ë. HÍ|\˜ì, D "Õ^ŒOÖ’, 9 =, xÅ∞ѨÙHÀ_®xH˜ „Ѩܫ∞ufl™êÎ~°<Õ Pâ◊Ü«∞O
10 = HÍO_»efl =kÖËã≤, 11 xOKÕ K«∂_» `À<Õ u~°∞=∞Å u~°∞Ѩu ^Õ=™ê÷#O D
^ŒeKå#∞. nxfl ‰õÄ_® ѨÓiÎQÍ HÍ^Œ∞. Éèí=º"≥∞ÿ# „Ѩ}ÏoHõ#∞ ~°∂á⁄OkOzOk——
JHõ¯_»Hõ¯_®<Õ. Jx ''„Ѩ™êÎ=#—— Ö’ J<åfl~°∞. – D qÅ∞
q^•fi<£ qâ◊fiOQÍi `å`«Ê~åºÅ 5 = =efl xÅ∞ѨÙHÀ=_®xH˜ ''H˘O^ŒÔ~·<å—— „Ѩܫ∞
ã¨OѨÙ\ÏxH˜ ~°Ñ¶¨Ú<å^è•Kå~°∞ºÅ∞ QÍ~°∞, ufl™êÎ~°x! ''H˘O^Œi—— HÀã¨"Õ∞ ^Õ=™ê÷#O
''„Ѩ™êÎ=#—— (=ÚO^Œ∞ =∂@) ~åâß~°∞. U Ü«∂`«#!
ѨÙã¨ÎHÍxÔH·<å, W`«~°∞Å∞ ~å¿ã U =ÚO^Œ∞ D 11 =, 12 = HÍO_»Ö’¡ =Ù#fl =ÚYº
=∂@Ö’ J~Ú<å, á⁄QÆ_»ÎÖË =ÙO\Ï~Ú ^Õ=`«Å∞: Éèí=Ù_»∞, „áê}=Ú, „|ǨχKåi,
Hõ^•? K«O„^Œ∞_»∞, J~°∞ƒk, x+¨Ok, Pk`«∞º_»∞,
XHõ Ü«∞*Ï˝xfl x~°fiÇ≤ÏOK«_®xH˜ #Å∞ =∞~°∞`«∞Î_»∞, Jyfl. – g~°∞ =ÚY∞ºÅ∞!
QÆ∞~°∞ ~°∞ufi‰õΩ¯Å∞ =ÙO\Ï~°@. "åiH˜ P [ ^Õ=`«Ö’¡, H˘O^Œ~°∞ =ÚY∞ºÖˇ·`Õ, H˘O^Œ~°∞
Ü«∂QÆ HÍÅOÖ’, ^Õ=`«Å ¿Ñ~°∞¡ =ÙO\Ï~Ú. J=ÚY∞ºÖË.]
''^Õ=`«Å∞—— J<Õk gi<Õ. giÖ’ XHõ~°∞, ''„|ǨχK«~º° O—— QÆ∞iOz WÖÏ K≥áêÊ~°∞:
 J^èŒ~°fi "Õ^ŒO 149
''„|ǨχK«~åºxfl áê\˜Oz#"åà◊√§, D D ^Õq =∂ Ѩ#∞Åxfl\˜h ™œ=∞#㨺O`À
Ö’HõOÖ’ ™êkèOK«xk ÖË^Œ∞. „|ǨχK«~°º ^èŒ#q∞zÛ Ñ¨ÓiÎ KÕÜ«ÚQÍHõ! `«y#O`«
„ѨÉèÏ=O, WO`å JO`å Jx K≥ѨÊ_®xH˜ ^èŒ<åxfl =∂‰õΩ „Ѩ™êkOK«∞QÍHõ!—— –
gÖË¡^Œ∞.—— – [ „|ǨχKåi, u#flQÍ ã¨fi~åæxH˜ („Ѩ™êÎ=#)
áÈ`å_® Zyi?] Jn, <ÕÅ`«e¡ K≥Ü«∞º=Åã≤# Ѩx! D
''J^èŒ~°fi "Õ^ŒO "≥Ú`«ÎOÖ’, Ѩ$kèg <ÕÅ `«e¡ QÆ∞iOz, P <å\˜ =∂#=ÙÅ
ã¨∂HõÎO `«Å=∂xHõ"≥∞ÿ#k. Wk 12 = ÉèÏ=#Å∞ ZÖÏ =ÙO_Õ"À K«∂âßO. áê_ç
HÍO_»OÖ’ "≥Ú^Œ\˜ ã¨∂HõÎO. P <å\˜ ѨO@Å∂, Ѩà◊§ K≥@∂¡, KåÅ=Ù. |OQÍ~°O,
=∂#=Ùx ÉèÏ=#Ö’ <ÕÅ `«e¡ ZÖÏ ~°`åflÅ∞, ^èŒ# ~åã≤, `«y#O`« ^èŒ#O, ^èŒ#O,
=ÙO_Õ^À D ã¨∂HõÎOÖ’ Hõ#Ѩ_»∞`«∞Ok.—— – ^èŒ#O W~Úº <ÕÅ `«b¡! ^èŒ<åxfl ã¨=∞
„Ѩ™êÎ=# ~åã≤# ~°Ñ¶¨Ú<å^è•Kå~°∞ºÅ∞QÍ~°∞ ‰õÄ~°∞Û! – P <å\˜ =∂#=ÙÅ ÉèÏ"åÅ∞ Wq!
P ~°HõOQÍ JO`å K≥Ñ≤Ê, P `«Å=∂xHõ"≥∞ÿ# P <å_Õ WO`« ''`≥eqQÍ—— =Ù<åfl~°O>Ë,
12 = ã¨∂HõÎOÖ’x Hõq`«efl ‰õÄ_® 2, 3 "å~°∞ D <å\˜ ÃÑ@∞ì|_ç^•~°∞efl q∞Oz
WKåÛ~°∞, ''„Ѩ™êÎ=#—— Ö’. áÈ~Ú#>Ë¡! P <å\˜ "åà◊§ Pâ◊Å ^Œyæ~°, D
XHõ Hõq`« : ''U Éèí∂q∞ÃÑ· „gq∞Ü«∞=Å∞ <å\˜ "åà◊§ Pâ◊Å∞, kQÆ^Œ∞_»∞¿Ñ!
ѨO_»∞<À, PǨ~å~°ú"≥∞ÿ Jq LѨܫÚHõÎ WHõ¯_ç`À, ~°Ñ¶¨Ú<å^è•Kå~°∞ºÅ QÍi
=∞QÆ∞<À, ^ÕxÃÑ· ѨOK« „ѨHÍ~°=ÚÖˇ·# ''„Ѩ™êÎ=#——x PѨÙ`å#∞.
Hõ$`«º=ÚÅ∞ #_»K«∞<À, ZHõ¯_» ã¨O=`«û q^•fi<£ qâ◊fiOQÍ~°∞ WzÛ# `å`«Ê~åº
~åO`«O J<åfl^Œ∞Å∞ L`«Ê#fl=ÚÅQÆ∞<À, Å<Õ H˘xfl\˜x K«∂Ñ≤™êÎ#∞. H˘xfl\˜<Õ. Ju
WO„^Œ∞_»∞ ^Õx áêʼnõΩ_À, P Ѩ~°˚#ºÑ¨uflH˜ `«‰õΩ¯=QÍ. Zxfl K«∂ã≤<å XHõ>Ë. áê~î°‰õΩÅ
<å #=∞™ê¯~°O!—— >ˇÿ=Ú ^ŒO_»QÆ H͉õÄ_»^Œ∞. =∞# >ˇÿ"£∞Ö’
''D Éèí∂q∞ÃÑ·<Õ #QÆ~°=ÚÅ∞ ^Õ= =∞#O =∞Oz ѨÙã¨ÎHÍÅ∞ K«^Œ∞=ÙHÀ=K«∞Û.
Hõ$`«=ÚÖË L#flq. nx „Ѩ`ÕºHõ „áêO`«=Ú HÍO_»O–11/ J#∞"åHõO–1/ ã¨∂HõÎO–1:
ÅÖ’ ѨÙ~°∞+¨µÅ∞ `«=∞ `«=∞ Ѩ#∞Å#∞ 1. ''=∞^äŒ#O`À F Jwfl! Pq~°ƒùqOK«∞
x~°fiiÎã¨∞Î<åfl~°∞. „Ѩ*ÏѨu qâ◊fiQÆ~°ƒùÜ≥ÿ∞# D W+¨ì Ѷ¨ÖÏxfl Ptã¨∂Î D Jku
Ѩ$käqx k‰õΩ¯k‰õΩ¯ÖÏ ~°=∞}©Ü«∞OQÍ L`«Î~° HÍ=∞#`À * „|ǨÏ∫‡^Œ<åxfl
~°∂á⁄Okã¨∞Î<åfl_»∞.—— ѨK«#O KÕã¨∞Î#flk.
''|Ǩïq^èŒ QÆ$ǨÅÖ’ ^èŒ#=Ú, ~°`åfl ã¨Ñ¨Î~°∞¬Å∞ Ѩ$kè"åºk „ã¨+¨ì Öˇ·#"å~°∞
^Œ∞Å∞, |OQÍ~°=Ú, "≥Ú^ŒÖˇ·# x^èŒ∞Å#∞ F Jwfl! x#∞fl D ^Õ=Ü«∞[# Hõ~°‡Ö’
^èŒiã¨∞Î#fl =∂ D Éèí∂q∞ =∂‰õΩ "å\˜ Ѩل`« ᜄ`åk ~°∂Ѩ"≥∞ÿ# „Ѩ[`À ‰õÄ_ç
#xfl\˜h „Ѩ™êkOK«∞QÍHõ! ^èŒ#^•„u J~Ú# =∞^äŒ#O KÕÜ«Ú^Œ∞~°∞ QÍHõ!——
[ * Ѷ¨Ù\ò <À\òQÍ J#∞"å^Œ‰õΩ_»∞ WzÛ#k Wk: „|Ǩχ HÀã¨"≥∞ÿ ™êfiǨHÍ~°O`À JiÊOKÕ J#fl =∞h,
„ÉÏǨχŠHÀã¨O Éè’[<å~°÷O HõeÊOKÕ J#fl =∞h J~°÷O.]
150 "Õ^•Å∞
2. ''HÀiHõÅ∞ f~°∞Û"å~°∞, ã¨~°fi [QÆ JaèA˝Å∞ "åH˘O\Ï~°∞.——
x‡„`«Éèí∂`«∞Å∞ J~Ú#, ~°∞ufi‰õΩ¯Öˇ·# [ ''ã¨fi~°æO, ã¨∞Hõ$`« Ѷ¨Ö’ѨÉè’QÆ „Ѩ^Õâ◊
g∞~°∞, ^èŒ∂=∞O =K«∞Û#@∞¡ KÕÜ«∞O_ç. =∞x JaèA˝Å∞—— JO\Ï~°@! JaèA˝Å∞,
ã¨∞K«i„`«∞Öˇ·# Ü«∞[=∂#∞ʼnõΩ ~°Hõ∆}"≥∞ÿ# ã¨fi~åæxH˜ "≥o§ K«∂ã≤ =KåÛ~å? "åà◊√§
„â◊√u"åHͺxfl JaèÅH˜∆Oz D Jyfl âß„`«= K«∂_»HõáÈ`Õ, K«∂ã≤# "åà‹§=Ô~·<å =zÛ,
¿ã#Å#∞ JaèÉèíq™êÎ_»∞. ã¨∞g~°∞Å`À gà◊§H˜ K≥áêÊ~å? JaèA˝Å‰õΩ `≥eã≤#
‰õÄ_ç# D Jyfl`À WO„^•^Œ∞Å∞ ^Œã¨∞ºÅ#∞ =∂~°æO Uk?]
JaèÉèíqOz<å~°∞.—— [ WO„^•^Œ∞Å∂ – 8. ''=∂ =ÚO^Œ∞#fl D Ü«∞[=∂#
^Œã¨∞ºÅ∂ – WHõ¯_» ‰õÄ_®!] Éèí∂q∞ =$+¨Éèí K«~°‡O`À Jã‘Î~°º=∂} =∞QÆ∞
3. ''F Jwfl! h=Ù L`«Ê#∞fl_»"≥·<å=Ù. QÍHõ! ^•x`À áê@∞ Ѩ$käg^Õq J#∞„QÆǨÏ
„ѨÉèí∂`« g~åº~°÷"≥∞ÿ F *Ï`«"Õ^•! „|Ǩχ |∞kú HõÅk JQÆ∞ QÍHõ! `«^Œ#O`«~°O ã¨∞Hõ$`«
^Œ<åxfl ѨK«#O KÕÜ«Ú@‰õΩ Ѩ$kä"åºkè Ö’Hõ=Ú#∞ á⁄O^Œ∞^Œ∞=Ú QÍHõ!—— – [ Ü«∞[
„ã¨+¨ìÖˇ·# ã¨Ñ¨Î~°∞¬Å∞, x#∞fl L`«Ê#flO KÕã≤ =∂#∞_ç Éèí∂q∞ g∞^ŒH˜ ''=$+¨Éèí K«~°‡O——
<å~°∞. D ѨuflHÀã¨"≥∞ÿ Ѩل`«áœ„`åk ~°∂Ѩ ZÖÏ "åÅ∞`«∞Ok? P K«~å‡xfl P Éèí∂q∞
"≥∞ÿ# ^èŒ<åxfl „Ѩ™êkOK«∞.—— [ Ѩل`« g∞^Œ HõѨC`å~å?]
ᜄ`å^Œ∞Å∂ – ^èŒ#=¸!] 21. ''F ѨH“fi^Œ#=∂! "Õk ÃÑ·xH˜ ZH˜¯
6. ''F Jwfl! Ѩ~åaèÉèí=#Hõ∆=∞"≥∞ÿ# ~å! D Ü«∞[=∂#∞~åex ã¨O`å#O`À
|ÅO HõÅ"å_»=Ù. JO^Œ∞=Å#<Õ â◊„`«∞=Ù =iúÅ¡ *ˇ~Úº! Ü«∞[˝qѶ¨∂`«‰õΩ_≥·# ~åHõ∆ã¨∞x
Å#∞ JaèÉèíqOK« QÆÅ"å_»=Ù. ^Õfi+¨µÅ#∞, WHõ¯_» #∞Oz `«iq∞"≥~Úº! JÖψQ D
=∂ â◊„`«∞=ÙÅ#∞ – =∂‰õΩ J„Ñ≤Ü«∞HÍ~°∞Öˇ·# Ü«∞[=∂#∞~åex „ѨHõ$+¨ì`«#∞~åexQÍ
â◊„`«∞=ÙÅ#∞, J^èÀ=ÚY∞Å#∞QÍ Ñ¨_»"Õ~Ú! K≥~Úº! h=Ù ã¨$+≤ìOz# ã¨OѨ^Œ`À ã¨~°∞fi
x~å‡`«`À „H˜Ü«∞=∂}"≥∞ÿ# D âßÅ, F Å#∞ Ju„Hõq∞OK« QÆÅ#∞, â◊„`«∞=ÙÅ#∞
Ü«∞[=∂#∞_®! h‰õΩ ã¨=∂# [#∞Öˇ·# HÍà◊§ „H˜O^Œ ÃÑ\˜ì #eÑ≤"ÕÜ«∞ QÆÅ#∞.——
ѨÙ~°∞+¨µÅ#∞ |e xK«∞Û "åixQÍ HõeÊOK«∞ [ XHõ ^Õ=`« ¿Ñ~°∞ Ñ≤Å=_»O! ''Ü«∞[
QÍHõ!—— – [ ''ѨÙ~°∞+¨µÅ#∞ |e xK«∞Û =∂#∞~åeH˜ ã¨O`å#O W~Úº!—— Ü«∞[˝
"åixQÍ—— JO>Ë? Uq∞\˜k?] qѶ∂¨ `«‰Ωõ _≥#· ~åHõã∆ ∞¨ _»∞ Hõ#Ѩ_®¤_∞» WHõ¯_»!
7. ''F Ü«∞[=∂<å! ã¨*Ï`«∞Å`À WѨÊ\˜^•HÍ Z@∞ áÈÜ«∂_À! J@∞ "ÕѨÙ,
áê@∞, H©∆^Œ~°O =O\˜ Hõ~°‡Ñ¶¨ÅO`À áê@∞, [~°∞QÆ∞`À#fl Ü«∞*Ï˝Å Ñ¨x K«∂âß _Õ"≥∂!
Zky~å! D Ü«∞[=∂# Ѩuflx JkèHõ g~°º ~åHõ∆㨠g~å! W@∞ "ÕѨ٠‰õÄ_® K«∂_»∞!]
â◊√kúÔH· L#fl`« t~°ã¨¯#∞ KÕ~Ú! F Ü«∞[ 32. ''F „|ǨÏ∫^Œ#=∂! J„ÉÏǨχ}∞Å∞
=∂#∞_®! h=Ù ^ÕǨ=™ê# ã¨=∞Ü«∞OÖ’ ZO^Œ~°∞ x#∞fl ã¨g∞Ñ≤™êÎ~À, "åiH˜ ~°H∆À
T~åúfiaè=ÚY∞_»"≥· ã¨fi~åæxfl Jkè~ÀÇ≤ÏOK«∞. *Ïu`À ã¨=∞~°O HõeÊOK«∞.——
P ã¨fi~°æO ã¨∞Hõ$`« Ѷ¨Ö’ѨÉè’QÆ „Ѩ^Õâ◊ =∞x =∞~˘Hõ ã¨∂HõÎOÖ’ (HÍO–11/J–1/ã¨∂–2)
 J^èŒ~°fi "Õ^ŒO 151
1. ''F Éèí"åâ◊~°∞fiÖÏ~å! =∞=Ú‡Å#∞ 23. ''U ~°∞„^Œ∞_»∞ JO`«iHõ∆OÖ’ x~°∞^Œú
ã¨∞YÃÑ@ìO_ç. <å‰õΩ Jaè=ÚYOQÍ ~°Hõ∆ QÆuÜ≥ÿ∞ LO\Ï_À, Ü«∂QÍk Hõ~°‡Å‰õΩ
}Ï~°÷"≥∞ÿ ~°O_ç. F Éèí∂`«Ñ¨`«∞ÖÏ~å! Ѩâ◊√ ^Œ∂~°∞Öˇ·#, ^Õ=Ç≤ÏO㨉õΩÖˇ·# [<åxfl
Ѩ`«∞ÖÏ~å! g∞‰õΩ #=∞™ê¯~°O. WO^Œ∞Ö’ ѨÓiÎQÍ ^èŒfiOã¨O KÕ™êÎ_À, P ~°∞„^Œ∞#‰õΩ Ѩk
ã¨O`«$ѨÙÎÖˇ· g∞~°∞ JÖˇ¡„`å\˜ÃÑ· ZH˜¯_ç# „"Õà◊§`À#∂ #=∞㨯iã¨∞Î<åfl#∞.—— [ ''^Õ=
ÉÏ}Ïxfl =∂ÃÑ·H˜ q_»∞=HõO_ç. =∂‰õΩ Ç≤ÏO㨉õΩÖˇ·# [#O Z=~°∞? ^Õ=`«Å∞ ZHõ¯
K≥Ok# kfiáê`«∞ÎÖˇ·# =∞#∞+¨µºÅ#∞ _»∞<åfl~°∞?—— Jx „ѨtflOKÕ "åà◊√§. "åà◊§x
Ç≤ÏOã≤OK«HõO_ç. K«`«∞ëêÊ`«∞ÎÖˇ·# QÀ, ^èŒfiOã¨O KÕ¿ãÎ, ^Õ=`«Å‰õΩ ^Œ}Ï‚Å∞!
=∞Ç≤Ïëêâßfi^Œ∞Å#∞ Ç≤ÏOã≤OK«HõO_ç.—— – <åã≤ΉõΩÅ∞ ^Õ=`«efl #=∞‡HõáÈ`Õ, Éèí‰õΩÎʼnõΩ
[ "å\˜x "Õ∞"Õ∞ |Å∞ezÛ Ç≤ÏOã≤OK«∞ Uq∞\˜ ÉÏ^èŒ?]
‰õΩO\ÏO. [O`«∞=Ùefl Ç≤ÏOã≤OK«_»O =∂ =∞~À ã¨∂HõÎOÖ’ (HÍO–11/J–5/ã¨∂–9)
Hõ<åfl `≥eã≤# "åà‹§=~°∞? P Kå`«∞~åºÅ∞ 7. ''F J~°∞ƒ^Œ=∂! ѨO_»¡`À HÍ@∞"Õã≤
=∂‰õΩ `≥Å∞ã¨∞.] â◊„`«∞=Ù =∞$`«∞_»∞ HÍQÍ, J`«x ÉèÏ~°º <≥fÎ
2. ''F Éèí"åâ◊~°∞fiÖÏ~å! =∂‰õΩ ã¨O|O <À~°∂ H˘@∞ì‰õΩO@∂, J„â◊√ =Úd J~Ú,
kèOz# ‰õΩHõ¯#∞, #Hõ¯#∞, Ug∞ KÕÜ«∞ Hõ~å‚Éèí~°}=ÚÅ∞ fã≤"Õã≤, "≥O„@∞HõÅ∞
HõO_ç. ÉèíÜ«∞„ÉèÏO`«=ÚÖˇ·# QÆ$„^èŒ=ÚÅÖ’ q~°É’ã¨∞‰õΩx, ~À^Œ#O KÕÜ«ÚQÍHõ!—— – [ D
#Å¡x"≥·# "åÜ«∞ã¨=ÚÅ∞ "≥Ú^ŒÖˇ·# HÀáêÅ∞ „Ѩ^Œi≈OKÕ Hõq`åfiefl ‰õÄ_® XHõ
Ѩ‰õ∆ΩÅ∞ Jq∞ëê(=∂O™ê)~°÷"≥∞ÿ PHõã¨OÖ’ "Õ^Œ Hõq ~åã≤# "å\˜<Õ, WOHÀ "Õ^Œ Hõq HÍÑ‘
ã¨OK«iã¨∞ÎO\Ï~Ú. =∞=Ú‡Å#∞ "å\˜ H˘@ì_»O! "Õ^Œ Hõ=ÙÖË WÖÏO\˜ Ѩ#∞Å∞
áêŠѨ_»"ÕÜ«∞HõO_ç. F Ѩâ◊√Ѩf! P KÕ¿ãÎ, |à’§ Ñ≤Å¡efl u@ì_»O ZO^Œ∞‰õΩ?]
=∞H˜∆Hõ=ÚÅ∞, P Ѩ‰õ∆ΩÅ∞, J#fl xq∞`«Î"≥∞ÿ 14. ''J`«x ¢ã‘ÎÅ∞ `«=∞ â◊s~åefl H˘@∞ì
=∂ â◊s~åÅ#∞ ÉèíH˜∆OѨ‰õΩO_»∞ QÍHõ!—— – ‰õΩO@∂ =Hõ∆ã¨÷ ÖÏxfl, `˘_»Å#∞ `«=∞ KÕ`«∞
[ [QÆ`«∞ÎÖ’ =ÙO_Õ ã¨∞Y ™œMϺÅhfl =∂ Å`À H˘@∞ì‰õΩO@∂, "≥O„@∞HõÅ∞ q~°É’ã¨∞
=O`Õ! ^Œ∞óMÏÅhfl =∂ â◊„`«∞=ÙÅ =O`«∞! ‰õΩx ^Œ∞óMÏ~°ÎÖˇ· ~Àkã¨∂Î, =∞$`« ѨÙ~°∞+¨µx
[O`«∞=ÙÅ =O`«∞! Ѩ‰õ∆ΩÅ =O`«∞!] =^ŒÌ‰õΩ Ѩ~°∞"≥`«∞Î^Œ∞~°∞ QÍHõ!——
21. ''F ~°∞„^•! =∂‰õΩ ã¨O|OkèOz# 21. ''â◊„`«∞ ǨÏ$^ŒÜ«∞=ÚÅ∞ "åiÖ’
QÀ=ÙÅ#∞, ѨÙ~°∞+¨µÅ#∞, Ç≤ÏOã≤OK«=Öˇ#x #∞Oz ZyiáÈ=Ù QÍHõ! „áê}"åÜ«Ú=Ù ÃÑ·H˜
`«ÅÃÑ@ì‰õΩ. =∂ "Õ∞HõÅ#∞, Q˘„Ô~Å#∞ K«OѨ ZyiáÈ=Ù QÍHõ! â◊„`«∞=ÙÅ∞ <ÀÔ~O_çáÈ~Ú
`«ÅÃÑ@ì‰õΩ. F L„QÍ! h ¿ÇÏux =∂ HõO>Ë =∞~°}˜O`«∞~°∞ QÍHõ! =∂‰õΩ q∞„`«∞Öˇ·#
W`«~°"≥∞ÿ# KÀ@ L#fl â◊„`«∞ ã¨O`å#OÃÑ· [#∞Å∞ J@∞¡ H͉õΩO^Œ∞~°∞ QÍHõ!——
Ѩ_"» ~Õ Ú. ^Õ= Ç≤ÏO㨉Ωõ Öˇ#· "åix K«OѨÙ!—— 8. ''JO`«iHõ∆OÖ’ u~°∞QÆ∞`«∞#fl
[ ~°∞„^Œ∞_ç g∞^Œ ‰õÄ_® =∞O„`«O! Ѩ‰õ∆ΩÅ∞ â◊„`«∞|ÅO #tOѨQÍ "åiÃÑ· "åÅ∞
=∞=∞‡efl HÍ^Œ∞, â◊„`«∞=Ùefl K«OѨÙ!] QÍHõ! ^Œ∞ºÖ’HõOÖ’ u~°∞QÆ∞`«∞#fl Ѩ‰õ∆ΩÅ∞,
152 "Õ^•Å∞
=∞$QÆ=ÚÅ∞, =∞H˜∆Hõ=ÚÅ∞ – W=hfl â◊=ÉèíHõ∆ 7. ''Z=_≥·`Õ U^À XHõ ÖÏÉèíO HÀã¨O D
}Ï~°÷"≥∞ÿ LѨ„Ѩq∞OK«∞ QÍHõ! „QÆ^ŒÌÅ∞ â◊= QÀ=Ù `ÀHõ#∞ YO_ç™êÎ_À J`«x Ñ≤Å¡Å∞
â◊s~åÅ#∞ `«=∞ =Ú‰õΩ¯Å`À, HÍà◊§`À K«xáÈ`å~°∞. `À_ÕÅ∞ "åx Ñ≤Å¡Å#∞
zè<åflaè#flO KÕÜ«ÚQÍHõ!—— K«OѨÙ`«∞Ok.——
9. ''F PǨ˙`«∞Öˇ·# ^Õ=`«ÖÏ~å! D 8. ''Wk Ü«∞[=∂x =^ŒÌ LO_»QÍ, HÍH˜
=∂ ¿ã#ʼnõΩ [Ü«∂xfl KÕ‰õÄ~°ÛO_ç. Ѩ~° ^•x "≥O„@∞HõÅ#∞ ÖÏy"Õã≤#@¡~Ú`Õ
¿ã#Å#∞ ÔQÅ=hÜ«∞HõO_ç.—— J`«x Ñ≤Å¡Å∞ K«xáÈ`å~°∞. [|∞ƒÖËHõ<Õ
24. (HÍO_»O–11 / J#∞"åHõO–5 / "å~°∞ #tOK«_»O "≥Ú^ŒÅ=Ù`«∞Ok.——
ã¨∂HõÎO–10) ''~°^ä•~°∂_è»∞Öˇ·# "åix, ~°^äŒ [ ''Wk—— JO>Ë Z=~°∞? ã¨O㨯$`«
~°Ç≤Ï`«∞Å#∞, Jâßfik "åǨÏ# ~°Ç≤Ï`«∞Å#∞, Hõq`«Ö’ =Ù#flk x[OQÍ D J~°ú"Õ∞<å?]
Jtfi‰õΩÖˇ·# "åix, F J~°∞ƒ^•! h J#∞ 9. ''Ѩx=∞x+≤, QÀ=٠ѨOz`åxfl,
„QÆǨÏ`À "Õ∞=Ú =kèO`«∞=ÚQÍHõ! JÖÏ QÀ=∞Ü«∂xfl XHõ KÀ@∞‰õΩ „`Àã≤#@¡~Ú`Õ,
=kè`«∞Öˇ·# â◊„`«∞=ÙÅO^Œih „QÆ^ŒÌÅ∞, P ^À+¨O =Å¡ JOQÆ"≥·HõźO HõÅ∞QÆ∞`«∞Ok.
_ÕQÆÅ∞ "≥Ú^ŒÖˇ·# Ѩ‰õ∆ΩÅ∞ `«=∞ QÀà◊§`À Jk `˘ÅyáÈ^Œ∞.——
peÛ u#∞ QÍHõ!—— [ Ѩx =∞x+≤x ɡkiOK«_»O! ''Xˆ~Üü∞!
46. (HÍO_»O–12 / J#∞"åHõO–1 / #∞=Ùfi Q˘_»¡ áêHõ ã¨iQÍ T_»ÛHõáÈ`Õ, P
ã¨∂HõÎO–1) ''F Ѩ$kèg! áê=Ú, `ÕÅ∞ =O\˜ ¿Ñ_® Jn P =¸ÖË =ÙOKå=O>Ë, h
q+¨ „H˜q∞ H©\Ï^Œ∞Å∞ hÖ’<Õ LO@∞#flq. #_»∞O Ѩ_çáÈ`«∞Ok. WHõ #Ü«∞O HÍ^Œ∞ –
=∞OK«∞ ^≥|ƒ ux HÍ@∞"ÕÜ«∞Hõ, ‰õΩ@ìHõ, Jx! JO>Ë, "Õ^Œ HÍÅO ‰õÄ_® WÖÏ
=∞|∞ƒQÍ Ñ¨_ç L#flq. =~å¬QÆ=∞O`À Jq
Ѩ$käg J@∂ W@∂ Hõ^ŒÅ<å~°Oaè™êÎ~Ú. =ÙOk!]
Jq Uq HÍh =∂ÃÑ· „áêHõ‰õΩO_»∞ QÍHõ! 12. ''Ü«∂zOz# „ÉÏǨχ}∞ʼnõΩ
=∂‰õΩ h=Ù â◊√Éèí, ã¨∞Y^•„uq Hõ=Ú‡!—— ^Õ=`«Å QÀ=Ù#∞ W=fix"å_»∞, "åi HÀáêxH˜
3. (HÍO_»O – 12 / J#∞"åHõO – 4 / QÆ∞i J=Ù`å_»∞. ^Õ=`«Å Ü≥∞_» JѨ~å^èŒO
ã¨∂HõÎO–4) ''H˘=Ú‡Å∞ qiy# QÀ=Ù#∞ KÕã≤#"å_Ò`å_»∞.—— [ "Õ^Œ HÍÅѨ٠Hõ=ÙÅ∞
^•#O KÕ¿ãÎ q~°∞K«∞‰õΩx Ѩ_çáÈ`å_»∞. U^À ~å¿ãÎ ~åâß~°∞. D É’^èŒ#Å<Õ D <å\˜
‰õΩO\˜ ^•xx ^•#O KÕ¿ãÎ XHõ QÆ∞O@Ö’ ѨO_ç`«∞Å∞ WO`« q#Ü«∞OQÍ J#∞
Ѩ_ç áÈ`å_»∞. JOQÆ"≥·HõźO HõÅ^•xx "å^•Å∞ K≥Ü«∂ºÖÏ? W@∞=O\˜ `«Ñ¨C_»∞
W¿ãÎ J`«x WÅ∞¡ ^ŒQÆú"≥∞ÿáÈ`«∞Ok. „QÆ∞_ç¤ ÉèÏ"åefl =ke"≥Ü«∞º‰õÄ_»^•?]
QÀ=Ù#∞ ^•#O KÕ¿ãÎ J`«x ^èŒ#O J<åº 14. ''ã¨∞~°H˜∆`«OQÍ L#fl xkè =O\˜ D
Ü«∞`«Î =∞ø`«∞Ok.—— [ ^•<åÅ∞ KÕ¿ã "åà◊§x QÀ=Ù#∞ „ÉÏǨχ}∞ʼnõΩ ^•#O KÕÜ«∂e.
ɡ^Œ~° Q˘@ì_»O! H˘=Ú‡Å∞ qiy`Õ =∞Oz U^À XHõ KÀ@ Wk [xã¨∞ÎOk. „ÉÏǨχ
^ÕQÍ? Jk á⁄_»=‰õΩO_® =ÙO@∞Ok.] }∞Å HÀã¨"Õ∞ Wk LkÌ+¨ì"≥∞ÿ#k. nxx
 J^èŒ~°fi "Õ^ŒO 153
Ü«∂zOK«∞@ÔH· „ÉÏǨχ}∞Å∞ =™êÎ~°∞.—— Ug∞ =∂~°ÖË^Œx J~°ú"Õ∞ Hõ^•? ã¨O=`«û
[ W"Õ =∞O„`åÅ∞ "Õˆ~ "Õ^•Ö’¡ ~åÖˇ·`Õ, =O^ŒÅ∂, "ÕÅ∂, QÆ_»∞ã¨∞Î<åfl~Ú.
=Ù<åfl~Ú. "Õ^Œ Hõ=ÙÅO^Œi HÀiHõÅ∂ XHõ>Ë ã¨∂~°∞º_»∞ PQƉõΩO_® #_»∞ã¨∞Î<åfl_»∞. HÍh,
Hõ^•? Z=~°∞ ~åã≤<å J"Õ =™êÎ~Ú.] "Õ^Œ ã¨∂‰õΩÎÅ∞ =∂~°_»OÖË^Œ∞.]
15. ''„ÉÏǨχ}∞Å∞ nxx J_»∞QÆ∞@ÔH· 53. ''QÀ=Ù#∞ Ǩï`«O KÕã≤QÍx, KÕÜ«∞Hõ
=ã¨∞Î<åfl~°O>Ë, `«=∞ ^èŒ#=Ú#∞ `å=∞_»∞ QÍh, `«=∞ WO\˜Ö’ =O_»∞‰õΩ<Õ"å~°∞,
QÆ∞@ÔH· =ã¨∞Î<åfl~°#fl=∂@! ^•xx x~À „ÉÏǨχ}∞ʼnõΩ ^Õ=`«Å‰õΩ JѨ~å^èŒO
kèOK«_»=∞O>Ë HõëêìÅ∞ H˘x`≥K«∞ÛHÀ=_»"Õ∞.—— KÕã≤#"å~“`å~°∞. P ‰õΩ\˜Å∞Å∞ Ö’HõO
[ „ÉÏǨχ}∞Å ^èŒ#O, "Õˆ~ "åà◊§ ^Œyæ~° #∞Oz Ѩu`«∞Ö∫`å~°∞.—— [ QÀ=Ùx ǨÏ`«O
ZO^Œ∞‰õΩ =ÙOk?] KÕÜ«∞‰õΩO_® ZÖÏ =O_»∞‰õΩO\Ï~°∞? `«=∞
25. ''„ÉÏǨχ}∞Å∞ Ü«∂zOz#ѨÊ\˜H© WO\˜Ö’<Õ =O_»∞‰õΩx „ÉÏǨχ}∞Å WO\˜H˜
QÀ=Ù#∞ `«# =^ŒÌ<Õ LOK«∞H˘#fl "åxx, P HÍã¨Î ‰õÄ~° ѨOÑ≤`Õ áÈ`«∞Ok Hõ^•?]
QÀ=Ù, ã¨O`å# Ç‘Ï#∞xQÍ, JÅÊ Ñ¨â◊√áÈ+¨ HÍO_»O–12, J#∞"åHõO 5, ã¨∂HõÎO 5 –
‰õΩxQÍ KÕã¨∞ÎOk.—— [ „ÉÏǨχ}∞_çH˜ QÀ=Ùx Jx =Ù#fl KÀ@, =∞O„`åʼnõΩ =ÚO^Œ∞,
W=fiHõáÈ`Õ, J@∞=O\˜ "å_çH˜ Ñ≤Å¡Å∞ ''qxÜ≥∂QÆO—— Jx =ÙO_Õ KÀ@ WÖÏ
áÈ`å~å? W@∞=O\˜ Hõq`«efl =∞~åº^ŒQÍ =ÙOk: ''„ÉÏǨχ}∞x QÀ=Ù, „|Ǩχ QÆx. P
J#∞"å^•Å∞ K≥Ü«∂ºÅx D HÍÅO QÀ=Ù#∞ Hõ∆„uÜ«Ú_»∞ „QÆÇ≤ÏOK«‰õÄ_»^Œ∞.
ѨO_ç`«∞ʼnõΩ ZÖÏ JxÑ≤OzOk?] „QÆÇ≤Ï¿ãÎ, P Hõ∆„uÜ«Ú_ç "å‰õΩ¯, g~°º=Ú,
47. ''D=âß QÀ*Ï`«∞Å∞ =¸_»∞: ÅH˜∆‡ (^èŒ#O), J`«xfl Ѩi`«ºl™êÎ~Ú.
XHõ\˜, JkèHõ Ѷ¨∞$`«„Ѩ^•„u. Ô~O_»=k, Hõ∆„uÜ«Ú_® QÀ=Ùx K«OѨ‰õÄ_»^Œ∞. ѨK«#O
Ѩx"åi =â◊OÖ’ LO_»∞#k. =¸_»=k, KÕÜ«∞‰õÄ_»^Œ∞. ÉèíH˜∆OK«‰õÄ_»^Œ∞.—— – D ''qx
JO^Œi =â◊OÖ’ LO_»∞#k. gxx Ü≥∂QÆO——, P `«~åfi`« K«∂_»É’ÜÕ∞ Jxfl
„ÉÏǨχ}∞ʼnõΩ ^•#O KÕã≤#"å_»∞, „Ѩ*Ï =∞O„`åʼnõÄ =iÎã¨∞ÎO^Œx J~°úO. [ QÀ=Ùx
Ѩu („|Ǩχ) =ÚO^Œ∞ x~°Ñ¨~åkèQÍ xÅ∞= K«OѨ_»=¸, =O_»_»=¸, u#_»=¸,
QÆÅ_»∞.—— [ W@∞=O\˜ |@ì|Ü«∞Å∞ "≥∂㨠Jxfl\˜h „ÉÏǨχ}∞ňH =^ŒÖÏe. PYiH˜,
Hõq`«efl, J#∞"å^•Å∞ K≥Ü«∞º_®xH˜, D Hõ∆„uÜ«ÚÅ g∞^Œ ‰õÄ_® ɡkiO¿Ñ Wk.]
ѨO_ç`«∞ʼnõΩ ã≤QÆ∞æ HõÅQÆÖË^•?] 44. ''Hõ∆„uÜ«Ú_»∞ nxx uiy WzÛ
52. ''QÀѨux ^Œ∂~°OQÍ H˘xáÈ~Ú "ÕÜ«∞HõáÈ`Õ, "åx q"åǨÏ=ÚÅ#∞, ã¨~°fi
^•#q∞=fi=^ŒÌx K≥Ñ≤Ê#"å_»∞ ~°∞„^Œ∞x HõuÎH˜ *Ï˝`«∞Å#∞ <åâ◊O KÕã¨∞ÎOk.—— – [ ã¨O㨯$`«
|e J=Ù`å_»∞.—— Hõq`«Ö’, ''q"åǨ<£—— Jx =ÙOk. q"åǨÏO
[ ~°∞„^Œ∞_»∞ ÖË_»∞. ÖËx "å_çH˜ HõfÎ ÖË^Œ∞. XHõ¯>Ë HÍ^Œ∞. q"åǨÅ∞! ''Hõ∆„uÜÕ∞}—— Jx
D ã¨OQÆu `≥eã≤# "åàı§, P ^•<åÅ∞ ‰õÄ_® =ÙOk.]
W=fi=^ŒÌx K≥Ñ≤Ê =ÙO\Ï~°∞. D <å_»∞ 46. ''q^•fiOã¨∞_≥·# „ÉÏǨχ}∞x
WOHÍ Ü«∞*Ï˝Å∞ =Ù<åfl~Ú JO>Ë, HÍÅO QÀ=Ù#∞ Hõ∆„uÜ«Ú_»∞ ™êfinè#O KÕã¨∞‰õΩO>Ë,
154 "Õ^•Å∞
WÖÏ [~°∞QÆ∞`«∞O^Œx „QÆÇ≤ÏOKåe.—— – 49. ''"åx WO\˜Ö’ `À_Õà◊√§ KÕi
[ ''WÖÏ [~°QÆ_»O—— JO>Ë, ã¨~°fi <åâ◊#O!] "≥#∞"≥O@<Õ ‰õÄ`«Å∞ "ÕÜ«∞_»O „áê~°O
48. ''"åx zux K«∂z "≥O„@∞HõÅ∞ aè™êÎ~Ú.—— [ѨO_ç`∞« ʼnõΩ U^À W=fiHõáÈ`Õ.]
q~°É’ã¨∞‰õΩx KÕ`«∞Å`À ~˘=Ú‡Å∞ H˘@∞ì 50. ''"≥O@<Õ J`«x q+¨Ü«∞"≥∞ÿ, D
‰õΩO@∂ ¢ã‘ÎÅ∞ #$`«ºO KÕ™êÎ~°∞.—— – [ ¢ã‘ÎÅ∞ „Ѩâ◊fl |Ü«∞Å∞^Õ~°∞`«∞Ok. U^Õk LO_ç#^À
JÖÏ U_»∞ã¨∂Î ZQÆ~°_»O K«∂_®Åx D J^Õ WHõ¯_» L#flk.——
Hõq`« ~åã≤# HõqH˜ HÀiHõ! A@∞ì q_ç 51. ''"åxx YO_çOK«∞, YO_çOK«∞,
áÈ=_»O ^Œ∞óY HÍÅOÖ’ [iˆQ@@∞ =ÚHõ¯Å∞ =ÚHõ¯Å∞QÍ KÕ~Ú, #tOѨ
=O\˜k. P ã¨=∞Ü«∞OÖ’ JÅOHõ~°} *ˇ~Úº, #tOѨ*ˇ~Úº!——
=ÙO_»^Œ∞ Jx. D "Õ^•Ö’¡, Wk XHõ¯>Ë ''JOw~°ã¨∞x â◊H©Î! „ÉÏǨχ} QÀ=Ù#∞
=∞Oz =∂@ Hõ#Ѩ_çOk!] H˘xáÈ~Ú# Ѷ¨∂`«‰õΩx <åâ◊O K≥~Úº!——

WOHÍ 10 "ÕÅ =∞O„`åÅ∞ K«kq<å,

Jhfl WÖψQ =ÙO\Ï~Ú. KåÅ∞ ÉÏ|∂,
KåÅ∞! áê~î°‰õΩefl WO`« Hõ<åfl W|ƒOk
ÃÑ@ìÖË#∞. 4 "Õ^•Å∂, Jã¨OѨÓiÎQÍ<Õ
=Úyâß~Ú. K«∂ã≤# "å\˜`À, "Õ^•Å
ã¨O™ê¯~°O, "å\˜ QÆ∞} QÆ}ÏÅ∂, "å\˜
™êfi~åúÅ∂, "å\˜ Hõ$Ï~°`åfiÅ∂, "å\˜
J*Ï˝<åÅ∂, "å\˜ =¸~°ö`åfiÅ∂, Jhfl
Jhfl Jhfl `≥eã≤áÈ`å~Ú! KÕã≤Ok
KåÅ∞! WѨÊ\˜ˆH Wk Q˘_»∞¤ KåH˜s! *
 <åÅ∞QÆ∞ "Õ^•Å∂ K«∂ã‘, K«kg... 155
5. <åÅ∞QÆ∞ "Õ^•Å∂ K«∂ã‘, K«kg D „Ѩâ◊fl!
=∞O„`åÅ`À zO`«HÍÜ«∞Å∞ ~åeÛ K«∂Ñ≤™êÎ~å?
K≥@∞¡ ZHõ¯‰õΩO_® HÍÜ«∞Å∞ U~°∞‰õΩO^•O!
1. "Õ^•Å∞ UO K≥áêÊ~Ú? =∞x+≤ ã¨fiÜ«∞OQÍ ã¨OáêkOK«∞ ‰õΩ#flk
"Õ^•ÅO>Ë Uq∞\’ K«∂âßO. HÍ^Œ<Õ J~°úO =ã¨∞ÎOk. D J~°úO, D <å_Õ
UO K«∂âßO? JHõ¯_ÕO =Ù<åflÜ≥∂ Jq HÍ^Œ∞. U <å_≥·<å, P <å_≥·<å, ^èŒ#O
K«∂âßO. "å\˜x XHõ ™êi QÆ∞~°∞Î KÕã¨∞ QÆ∞iOz W^Õ J~°úO!
‰õΩO^•O. "Õ^•Ö’¡ =¸_À q+¨Ü«∞O: â◊„`«∞=ÙÅ∞!
"≥Ú^Œ\˜k: ^Õ=`«Å∞! ^Õ=`«Å∞! ^Õ= â◊„`«∞=ÙÅ∞! â◊„`«∞=ÙÅ∞! "åà◊§H˜, Jã¨∞~°∞
`«Å∞! '' '„áêp# ™êÇ≤Ï`«ºO— J<åfl~°∞ Hõ^•? Åh, ~åHõ∆ã¨∞Åh, ¿Ñ~°∞¡! "åà◊√§ ‰õÄ_®
P <å\˜ "åà◊§ #=∞‡HÍÅ∞ JÖÏ =Ù<åfl =∞#∞+¨µÖÏ¡O\˜ "åà◊√§ HÍHõáÈ`Õ, "åà◊√§
~ÚÖË—— J#∞HÀ=K«∞Û QÍh, P <å_Õq∞\˜? H˘=Ú‡Å∂ HÀ~°Å∂ =ÙO_Õ "Õˆ~ ~°HõO "åà◊√§
D <å_»∂ J^Õ! ^Õ=`«Å ¿Ñˆ~¡ XHõ\’ Ô~O_À J~Ú`Õ, P ~°HõO "åà◊§ *Ï`«∞Å∞ P <å\˜
=∂~å~Ú WѨC_»∞. xOp D <å\˜ =~°‰õÄ =∞#∞+¨µÅO^ŒiH©
"Õ^•Ö’¡ Ô~O_À q+¨Ü«∞O: ^èŒ#O! ^èŒ#O! Hõ#Ѩ_»∞`«∂<Õ =ÙO_®e. =∞#∞+¨µÅ∞,
^èŒ#O! |OQÍ~°O! |OQÍ~°O! ~°`åflÅ∞! HÀ`«∞bfl, ѨÙÅ∞bfl, ã≤OǨbfl, ÖËà◊§h,
=„*ÏÅ∞! JO`« áê`« HÍÅO "åà◊§H˜, JO`« lOHõbfl, – JÖÏ ~°Hõ ~°HÍefl K«∂ã¨∂Î
^èŒ#O Ñ≤zÛ ZÖÏ Ñ¨\˜ìOk? P HÍÅO`À =Ù#fl@∞ì, ~åHõ∆ã¨∞ÖË =ÙO>Ë "åà◊§x ‰õÄ_®
áÈe¿ãÎ, D HÍÅOÖ’<Õ ^èŒ#O Ñ≤zÛ `«‰õΩ¯=. =∞#O K«∂_»QÆeˆQ "åà◊§"Õ∞. HÍh "åà◊√§
P Ñ≤zÛx „Ѩ^Œi≈OK«_®xH˜ WѨÊ\˜ "åà◊√§ =∞`« Hõ^èŒÖ’¡ `«Ñ¨Ê, Éèí∂q∞ g∞^Œ x[OQÍ
Hõhã¨O ã≤QÆæ~Ú<å Ѩ_»`å~°∞† `«=∞ ^èŒ#O Hõ#Ѩ_»~°∞. Jã¨Å∞, ''â◊„`«∞=ÙÅ∞—— J<Õ
Pâ◊Å∞ ^•K«∞‰õΩO\Ï~°∞. áê`« "åà◊√§ JÖÏ "åà◊§O^Œ~°∂ ‰õÄ_® =∂=¸Å∞ =∞#∞+¨µÖË.
HÍ^Œ∞. "åà◊§ Ñ≤zÛH˜ =∞O^Œ∞ ÖË^Œ∞. "≥·^ŒºO JO^Œ~°∂ "Õ~°∞ "Õ~°∞ `≥QÆÅ "åà◊√§. P `≥QÆÅ
ÖË^Œ∞. ¿Ñ~°∞¡, Jã¨∞~° `≥QÍ, ~åHõ∆㨠`≥QÍ, D `≥QÍ,
P <å_≥·<å, D <å_≥·<å, Z=à◊√§ P `≥QÍ, JÖÏ HÍ=K«∞Û.
ã¨OáêkOKÕk "åà◊√§ á⁄^Œ∞Ѩ٠KÕã¨∞HÀ=K«∞Û. Jxfl `≥QÆÅ =∂#=ÙÅ∂ XˆH KÀ@
HÍh, ã¨fiO`«OQÍ ã¨OáêkOKÕk, ~°`åflÅ∂ |`«∞‰õΩ`«∂ =ÙO_»~°∞. P <å\˜ J_»=ÙÖ’¡ U
=„*ÏÅ∂ áȈQã¨∞‰õΩ<Õ@O`«kQÍ ZѨÊ\˜H© |$O^•xH˜ ZHõ¯_» gÖ’ JÖÏ JHõ¯_» |`«∞
KÕ~°^Œ∞. ã¨fiO`« ã¨Oáê^Œ#Ö’, U ~ÀA ‰õΩ`«∂ =ÙO\Ï~°∞. P `≥QÆÅ =∞^茺 P=ÙÅ
ã¨Oáê^Œ#, P ~ÀA |`«∞ˆH¯ Y~°Û~Ú HÀã¨"≥∂, QÆ∞„~åÅ HÀã¨"≥∂, Ѩà◊§ K≥@¡
áÈ`«∞Ok. ~°`åflbfl, =„*Ïbfl, áȈQã¨∞‰õΩ<Õ HÀã¨"≥∂, hà◊§ =∞_»∞QÆ∞Å HÀã¨"≥∂, á⁄\Ï¡
@O`«QÍ ^èŒ#O KÕiO^ŒO>Ë, P ^èŒ#O, P @Å∞ [~°∞QÆ∞`«∂ =ÙO_ç =ÙO\Ï~Ú. D
156 <åÅ∞QÆ∞ "Õ^•Å∂ K«∂ã‘, K«kg...
`≥QÆ, P `≥QÆH©† P `≥QÆ, D `≥QÆH©† â◊„`«∞ H˜O^ŒH˜ áÈ`«∞Ok.
=ÙÅ∞! ÖË^•, H˘xfl `≥QÆÅ∞, ¿ãflÇ¨Ï |O^è•Å [O`«∞=ÙÅ∞, K≥@¡h, K≥@¡ g∞^Œ Ñ≤@ìbfl†
`À#∂ =ÙO_»=K«∞Û. `À\˜ [O`«∞=Ùbfl, =∞#∞+¨µbfl† K«∂ã¨∂Î
gà◊§ P=Ùefl "åà◊√§ `ÀÅ∞‰õΩáÈ`Õ, "åà◊§ =ÙO\Ï~ÚQÍh, U ^Õ=`«bfl K«∂_»=Ù.
g∞^Œ gà◊§H˜ ^Õfi+¨"Õ∞ Hõ^•? "åà◊√§ gà◊§H˜ ''^Õ=`«Å∞—— J<Õ „áê}∞Å∞ ÖË=Ù HÍ|\˜ì
â◊„`«∞=ÙÖË Hõ^•? WHõ, "åà◊§x ~åHõ∆ã¨∞Åh, Jq ZHõ¯_® u~°QÆ=Ù. Jq Hõ#Ѩ_»=Ù
Ñ≤âßKåÅh, J#∞‰õΩO\Ï~°∞. HÍh, "åà◊√§ HÍ|\˜ì, [O`«∞=ÙÅ∞ ^Õ=`«efl K«∂_»=Ù.
KÕã≤#>Ëì gà◊¥§ KÕ™êÎ~°∞. gà◊§x "åà◊¥§ ^Õ=`«Å∞ Éèí∂q∞ g∞^Œ Hõ#Ѩ_»~°∞. PHÍ
JÖψQ J#∞‰õΩO\Ï~°∞. ''â◊„`«∞`«fiO—— J<Õk, â◊OÖ’ J~Ú<å, ZO`« ^Œ∂~°OÖ’ J~Ú<å,
XHõà◊§x XHõà◊√§ ^ÀK«∞HÀ=_»"Õ∞. JÖÏO\˜ #Hõ∆„`åÅ∞ Hõ#Ѩ_»`å~ÚQÍh ^Õ=`«Å∞
^Õn [~°QÆHõáÈ`Õ, Z=i Ѩ#∞Å`À "åà◊√§ Hõ#Ѩ_»~°∞.
|`«∞‰õΩ`«∂ =ÙO>Ë, â◊„`«∞`«fiO J<Õk ZÖÏ xѨÓÊ, h~°∂, ZO_® "å<å ÖÏO\˜
ZHõ¯_» =ÙO@∞Ok? „ѨHõ$u q+¨Ü«∂Å<Õ ^Õ=`«Å∞QÍ J#∞
"Õ^Œ Hõq`«Å xO_® â◊„`«∞`åfiÅ∞ ÖˇHõ¯ ‰õΩO>Ë, Z<åflà◊√§ P J#∞HÀ_»O? "ÕÅ
ÖË#O`«QÍ Hõ#Ѩ_»∞`«∞<åfl~Ú. HÍHõáÈ`Õ, ã¨O=`«û~åÅ H˜O^Œ\˜ áê`« HÍÅO "åà◊√§,
''~åHõ∆ã¨∞Å—— ¿Ñ~°¡`À! Jk x[O HÍ^Œ∞. „ѨHõ$u Ãã·#∞ûÅ∞ ã¨iQÍ `≥bHõ, PHÍâ◊OÖ’
JO^Œ~°∂ =∂#=ÙÖË, P <å_≥·<å, D ^Õ=`«Å∞ =ÙO\Ï~°x J#∞‰õΩ<åfl~°O>Ë, Jk
<å_≥·<å. ~åHõ∆㨠*Ïu J<Õ ~°HõO r=ÙÅ∞ "åà◊§ `«Ñ¨C HÍ^Œ∞. Jk, P <å\˜ J*Ï˝#O!
Éèí∂q∞ g∞^Œ ÖË~°∞. HÍh, J<ÕHõ „ѨHõ$u âߢ™êÎÅ∞ `≥Å∞ã¨∂Î =Ù#fl
"Õ^•Ö’¡ =ÚYº q+¨Ü«∞O: Kå`«∞ `«~åfi`« ‰õÄ_®, D <å\˜H©, P <å\˜ #=∞‡HÍ
~°fi~å‚Å∞! „ÉÏǨχ}∞Å∞, Hõ∆„uÜ«∞ ~åAÅ∞, ÖË<å? D <å\˜ #g#∞eH˜ ‰õÄ_®, „ѨHõ$u
"≥·âߺ^Œ∞Å∞, Hõ#Ѩ_»∞`«∂<Õ =Ù<åfl~°∞. "Õ^Œ ÅHõ∆}ÏÅ∞ WOHÍ ^Õ=`«ÖˇÖÏ J=Ù
Hõ=ÙʼnõΩ, "≥Ú^Œ\˜ =~°‚O `«Ñ¨Ê, q∞ye# `«∞<åfl~Ú? gà◊√§ ‰õÄ_® "åà◊§ ÖψQ
=~å‚Å [<åÅ∂ â◊„`«∞=ÙÖË. #q∞‡`Õ, gà◊√§ ''#g#∞—— ÖˇÖÏ J=Ù`å~°∞?
2. "Õ^•Ö’¡ „ѨHõ$u *Ï˝#O? ''^Õ=`«Å∞——QÍ "Õ^•Å∞ K≥¿ÑÊ ¿Ñ~°¡hfl
"Õ^•Ö’¡, „ѨHõ$u *Ï˝<åÅhfl =Ù<åfl HõeÊ`åÅh, =¸_è»`åfiÅh, P TǨÏÅhfl
Ü«∞O\Ï~°∞. Éèí∂q∞ g∞^Œ ѨÙ\˜ì uiˆQ â◊¥<åºÅh, D <å\˜ "åà◊§H˜ ‰õÄ_® `≥b_»O
Ñ≤@ìÅH©, [O`«∞=ÙÅH© ‰õÄ_®, ZO_® "å<å, ÖË^ŒO>Ë, D <å\˜ =∞#∞+¨µÅ∞ *Ï˝#∞ÖÏ?
QÍb ^èŒ∂m, xѨÓÊ hà◊¥§, ѨQÆÅ∂ ~å„f, ''"Õ^ŒO—— J<Õk D <å\˜H© *Ï˝#=∂?
"≥Å∞`«∞~°∂ pHõ\©, K≥@∂ì KÕ=∂, ѨÙ~°∞QÆ∂ ''*Ï˝#O—— J~Ú`Õ, Jk P <å\˜ =¸_è»
Ѩل\Ï, Jhfl Hõ#Ѩ_»∞`«∂<Õ, Jhfl J#∞ *Ï˝#O! ^•xfl D <å\˜H© ''*Ï˝#O——QÍ<Õ
Éèí=O J=Ù`«∂<Õ =ÙO\Ï~Ú. [O`«∞=ÙÅ∞ ÉèÏq¿ãÎ, Jk *Ï˝#=∂? – HÍ^Œ∞. áê`«
‰õÄ_® P J#∞Éèí"åÅ`À>Ë #_»∞ã¨∂Î "åà◊§x ''J=∂Ü«∞‰õΩÅ∞—— JO>Ë J#=K«∞Û.
=ÙO\Ï~Ú. ZO_» =∞O_»∞`ÀO>Ë, "å# HÍh D <å\˜ "åà◊√§, J=∂Ü«∞‰õΩÅ∞
‰õΩ~°∞™ÈÎO>Ë, U [O`«∞=Ù J~Ú<å K≥@¡ HÍ~°∞. gà◊√§ x[OQÍ =¸~°∞öÅ∞! ÖË^•,
 <åÅ∞QÆ∞ "Õ^•Å∂ K«∂ã‘, K«kg... 157
x*Ï~Úf Ç‘Ï#∞Å∞! 3. "Õ^•Å∞ K≥¿ÑÊ ÃÑ^ŒÌ J|^ŒÌO!
''^Õ=`«Å∞ J|^ŒÌO! „|Ǩχ J|^ŒÌO! ''"Õ^•efl, PHÍâ◊OÖ’ xOz ^Õ=Ù_Õ
^Õ=Ùà◊√§ J|^ŒÌO! Jq Jhfl Hõ@∞ì Hõ^èŒÅ∞! K≥áêÊ_»∞—— JO\Ï~°∞. D <å\˜H© J^Õ =∂@!
"å\˜x =ke ã¨Ô~·# *Ï˝#OÖ’H˜ ~å"åe—— U ~å`« J~Ú<å, =∞#∞+¨µÅ∞ ~åã≤# ~å`Õ
Jx „QÆÇ≤ÏOK«x "åà◊√§ J*Ï˝#∞Öˇ·<å J=Ù J=Ù`«∞Ok. ~åÜ«∞‰õΩO_® ~å`« ~å^Œ∞. HÍh,
`å~°∞. ÖË^•, ^Õ=Ùà◊§ QÆ∞à◊§`À, =∞`åÅ "Õ^Œ Hõq`«efl J#∞"å^•Å∞ KÕã≤# ѨO_ç`«∞
„ѨKå~åÅ`À, ÖÏÉèíѨ_Õ ™êfi~°úѨ~°∞Öˇ·<å ÅO^Œ~°∂, U =∂„`«=¸ PÖ’K«#
J=Ù`å~°∞. ÖˉõΩO_®, ''"Õ^•Å∞ Jáœ~°∞¿+Ü«∂Å∞——
"Õ^•Ö’¡ Hõ#Ѩ_Õ ^Õ=`«Å∞, Z@∞=O\˜ J<≥Ü«∞º_»"Õ∞!
"åà◊√§? – Ѩ~°=∞ Hõ$Ï~°∞Å∞! "åà◊§H˜ ~°HõÎ PHÍâ◊OÖ’ ^Õ=`«Å∞<åfl~°∞. =ÚYº
^•Ç¨ÏO! f~°x ~°HõÎ ^•Ç¨ÏO! Éèí∂q∞ g∞^Œ ^≥·=O, „|Ǩχ! J`«_Õ ã¨$+≤ìHõ~°Î! – JO`«
áêˆH, #_çKÕ, „Ѩf „áê}˜h, #~°∞‰õΩ¯x uO>Ë =~°‰õÄ K≥Ñ≤Ê =Ó~°∞‰õΩO>Ë Ñ¶¨~åfiÖË^Œ∞. =∞#
`«Ñ¨Ê, "åà◊√§ PQÆÖË~°∞. Hõà◊§ =ÚO^Œ∞ =Ù#fl ѨÙã¨ÎHõO QÆ∞iOz, ''nxfl
=∂#=ÙʼnõΩ Pk=∞ HÍÅOÖ’, "Õ>Ë, ^Õ=Ù_Õ K≥áêÊ_»∞. Z=~°∂ ~åÜ«∞ÖË^Œ∞——
[O`«∞=Ùefl K«OѨ_»"Õ∞, „|`«∞‰õΩ`≥~°∞=Ù J<Õ¿ãÎ, D ѨO_ç`«∞Å `≥eq U"≥∞ÿ áÈ~Ú
J~ÚOk. Jk, P <å\˜ J=ã¨~°O! Jk, #@∞ì? "Õ^Œ Éèí‰õΩÎÅ∞ P =∂@ K≥ѨÊ_»O
=∞#∞+¨µÅ J=ã¨~°O! ^Õ=`«ÅH˜, ~°HÍÎÅ∂ – ‰õÄ_® ZÖÏ K≥áêÊ~°∞? ''Pk ã¨$+≤ì——
=∂O™êÅ∂, ZÖÏ J=ã¨~°O? ^Õ=`«efl HÍÅOÖ’ „|Ǩχ, PHÍâ◊OÖ’ xÅ|_ç,
TÇ≤Ï¿ãÎ, p=∞ÅH˜ ‰õÄ_® Ǩx KÕÜ«∞x =∞#O "Õ^•Ö’¡ K«kq# Hõq`«efl K≥ѨÙ`«∂
Hõ~°∞}Ï`«∞‡Å∞QÍ TÇ≤ÏOKåe. JÖÏ QÍHõ, =ÙO>Ë, Éèí∂q∞ g∞^Œ `«Ñ¨ã¨∞ûÖ’¡ =Ù#fl
^Õ=`«efl |Å∞Å∞ HÀˆ~ Hõ$Ï~°∞Å∞QÍ ~°∞+¨µÅ∞, "å\˜x q<åfl~°∞. JÖÏ q#fl
TÇ≤Ï¿ãÎ, =∂#=ÙÅ PÖ’K«#ÖË Hõ$Ï~°O! ~°∞+¨µÅ∞, "å\˜<Õ `«=∞ K«∞@∂ì W`«~°∞ʼnõΩ
Hõ$Ï~° PÖ’K«#Å =Å¡ J<ÕHõ ™êfi~åúÅ∞ K≥ѨÙ`«∂ uiQÍ~°∞. JÖÏ H˘xfl Uà◊§ áê@∞
^˘~°∞‰õΩ`«∂ =ÙO>Ë<Õ P Hõ$Ï~° PÖ’K«#Å∞ P =∞O„`åÅ∞ JÖÏ Ñ¨O_ç`«∞Å =∞^茺
JÖÏ xÅ|_çáÈ~Ú =ÙO\Ï~Ú. „ѨKå~°O JÜ«∂º~Ú. P `«~åfi`« HÍÅOÖ’,
^Õ=`«Å ¿Ñ~°¡`À [O`«∞=ÙÅ |Å∞Å∞ H˘O^Œ~°∞ ѨO_ç`«∞Å∞, `å=Ú qx =Ù#fl
ZO`« Hõ$Ï~°"≥∂, =∂#=Ùefl Z‰õΩ¯= `«‰õΩ¯ "å\˜x, `å\ωõΩÅ g∞^Œ W#∞Ѩ Ѷ¨∞O\Ï
=Å∞QÍ ÉèÏqOKÕ qÉèí[#, WOHÀ ~°HõO Å`À ã¨O㨯$`« ÉèÏ+¨Ö’ ~åÜ«∞_»O "≥Ú^ŒÅ∞
Hõ$Ï~°O! D qÉèí[# =Å¡, =∞#∞+¨µÖ’¡, ÃÑ\Ïì~°∞. P ~å`«ÖË =O^ŒÅ∞QÍ, "ÕÅ∞QÍ,
Ü«∞[=∂#∞Å∂ – ¿ã=‰õΩÅ∂ "ÕÔ~· áÈ`å~°∞. Ѩk "ÕÅ∞QÍ, P ã¨OYºx ^•\˜áÈÜ«∂~Ú.
Kå`«∞~°fi~å‚Å J~°ú"Õ∞ Jk! =∞`« Hõ^èŒÅhfl, JO>Ë, Jã¨Å∞ P Hõq`«Åhfl „|Ǩχ K≥ѨÊQÍ
D =~å‚efl, „ѨHõ$u ã¨Ç¨Ï[`åfiÅ∞QÍ É’kè ~°∞+¨µÅ∞ qx, Ö’HÍxH˜ K≥Ñ≤Ê#"Õ QÍh, U
™êÎ~Ú. "Õ^•Ö’¡ Hõ#Ѩ_Õ É’^èŒ JO`å, XHõ =∂#=Ù_»∂ ~åã≤#q HÍ=Ù. JO^Œ∞ˆH,
"ÕѨ٠[O`«∞ |Å∞Å QÆ∞iOp† WOHÀ "ÕѨÙ, "Õ^•Å∞ J<Õq, ѨÙ~°∞+¨µÅ∞ ~åÜ«∞x
=∂#=ÙÖ’¡ ÉèË^•Å QÆ∞iOp! ''Jáœ~°∞¿+Ü«∂Å∞!—— – D ~°HõOQÍ, D
158 <åÅ∞QÆ∞ "Õ^•Å∂ K«∂ã‘, K«kg...
<å\˜ ѨO_ç`«∞Å∞ #q∞‡, xã¨ûOHÀK«OQÍ 108 =∞O„`åefl ÖˇHõ¯Å∞ ÃÑ@∞ì‰õΩO@∂,
`«=∞ ѨÙã¨ÎHÍÅ∞ ~å¿ã™êÎ~°∞. HÍh, "Õ^•Å∞ U „áê~°ú#Å∞ KÕ¿ã ~°∞+¨µÅ∞ =Ù<åfl~°O>Ë,
<å_»∞ `å\ωõΩÅ g∞^ŒH˜ ZHͯÜ≥∂, P "Õ^•Å Hõ<åfl =ÚO^Õ Éèí∂g∞, ~°∞+¨µÅ∂,
<å_»∞ =Ù#fl [<åÅH˜, Jhfl ã¨Ê+¨ìOQÍ „áê~°ú#Å∂, Jhfl =Ù<åflÜ«∞x J~°úO HÍ^Œ∂?
Hõ#Ѩ_»∞`«∂<Õ =ÙO_ç =ÙO\Ï~Ú. HÍ|\˜ì, ''JÖÏ Jhfl =Ù#fl HÍÅOÖ’<Õ „|Ǩχ
"Õ^•efl ~åã≤# "åà◊§ QÆ∞iOz P <å\˜ K≥áêÊ_»∞—— JO\Ï~å? – JÖÏ J#~°∞.
[<åÅH˜ `≥Å∞ã¨∂Î<Õ =ÙO@∞Ok. P ѨO_ç ''K≥Ñ≤ÊOk Pk ã¨$+≤ìÖ’!—— JO\Ï~°∞.
`«∞Å∞, `å=Ú ã¨fiÜ«∞OQÍ ~åã≤# "å\˜ ''JѨC_»∞ Éèí∂"Õ∞ ÖË^Œ∞—— JO\Ï~°∞. Jã¨Å∞,
QÆ∞iOz, `å=Ú ~åã≤#>Ëì K≥ѨC‰õΩO\Ï~°∞ D ''„|Ǩχ—— ã¨OQÆu`À áê~î°‰õΩʼnõΩ >ˇÿ=Ú
‰õÄ_®. qh, qh ~åã≤#g =ÙO\Ï~Ú† ^ŒO_»QÆ. „|Ǩχx =kÖËã≤ q∞QÆ`å q+¨
ã¨fiO`« TǨÏÅ`À ~åã≤#g =ÙO\Ï~Ú. Ü«∂Å∞ K«∂_®e.
J^ŒO`å [iy =O^ŒÅ, "ÕÅ ã¨O=`«û "Õ^•Ö’¡ Z<≥fl<Àfl „ѨHõ$u *Ï˝<åÅ∞
~åÅ∞ QÆ_çzáÈ~Ú, HÍÅOÖ’ ÖˇHõ¯Åhfl áÈQÆ∞Ѩ_ç =Ù<åfl~Ú – JO\Ï~°∞. Jwfl,
J^Œ$â◊ºO JÜ«∂º~Ú HÍ|\˜ì, D <å\˜ "åÜ«Ú=Ó, ã¨∂~°∞º_»∂ – D =¸_»∂
#g# ѨO_ç`«∞Å∞ ''„|Ǩχ——x P„â◊~ÚO ZO`≥O`« „ѨHõ$u q+¨Ü«∂Öˇ·<å, g\˜
Kå~°∞, xã¨ûOHÀK«OQÍ! ''xã¨ûOHÀK«OQÍ—— QÆ∞iOz J~Ú<å, "Õ^Œ Hõ=ÙʼnõΩ `≥eã≤O
J#_»O Hõ<åfl, ''xã≤ûQÆ∞æQÍ—— J#_»O ã¨iQÍæ ^Õg∞ ÖË^Œ∞. Jq, ''^Õ=`«Å∞!—— P ^Õ=`«efl
ã¨iáÈ`«∞Ok. [#O #=Ùfi`å~°<Õ ã≤QÆ∂æ a_ç „áêiú¿ãÎ, |OQÍ~°O =ã¨∞ÎOk. ''QÍex
Ü«∂Å∞ ÖË=Ù. [<åÅO^ŒiH©, „|Ǩχ g∞^Œ „áêiú¿ãÎ, ^èŒ#O ^˘~°∞‰õΩ`«∞Ok—— – J#∞‰õΩ#fl
#=∞‡Hõ"Õ∞ =Ù#flѨÊ\˜H©, ''„|¿Çχ K≥áêÊ_»∞—— =∞#∞+¨µÅ‰õΩ U~°Ê_ç# „ѨHõ$u *Ï˝#O
JO>Ë =∂„`«O =∂=¸Å∞ [#O #=∞‡ Uq∞\˜? "åà◊√§ K≥ѨÊQÆeyOk Uq∞\˜?
ÖË~°∞. K«^Œ∞=Ó ã¨O^蕺 ÖËx [<åxH˜ HÍã¨Î ''J@∞ `«∂~°∂Ê, W@∞ Ѩ_»=∞~å† W@∞
'WOy`«O— =ÙO@∞Ok. „|Ǩχbfl, Ѩ~° L`«Î~°O, J@∞ ^ŒH˜∆}O—— Jx, W@∂ J@∂
=∂`«‡bfl, XHõ¯ ™êiQÍ, ǨÏ~îå`«∞ÎQÍ, ֒Ѩ ¿Ñ~°∞¡ ÃÑ@∞ì‰õΩO>Ë, Jk Q˘Ñ¨Ê áêO_ç
eH˜ fã¨∞HÀ~°∞. ''U"≥∂!—— Jx ã¨O^ÕǨÅ `«º=∂! á⁄@ì HÀ¿ãÎ JHõ∆~°O =ÚHõ¯ ÖËx
`À>Ë =kÖË™êÎ~°∞. =∞O„`åÅhfl áêO_ç`«º=∂! q*Ï˝#=∂!
=∞Ǩ ѨO_ç`«∞ÅÔH·`Õ, HõÅO Ѩ_ç`Õ,
„|¿Çχ! „|Ǩχx #"Õ∞‡ "åà◊§O^Œ~°∂ "Õ^•Å 4. "Õ^•Ö’¡ „áêp# ã¨=∂[O?
Éèí‰õΩÎÖË. "Õ^•Å ''Ѩq„`«`«——x xÅɡ_»∞`«∂ ''"Õ^•Ö’¡ ZO`À „áêp# ã¨=∂[O
=ÙO>Ë, `å=Ú „|ǨχH˜ J#∞K«~°∞Å"≥∞ÿ Hõ#Ѩ_»∞`«∞Ok—— JO\Ï~°∞. HÍh, JHõ¯_»,
áÈ`å=∞x "Õ^Œ ѨO_ç`«∞ʼnõΩ ÃÑ^ŒÌ Pâß, 2, 3 áê`« ã¨OѶ¨∞@#Å∞ `«Ñ¨Ê Ug∞
#=∞‡Hõ=¸, =ÙO\Ï~Ú. =ÙO_»=Ù. "Õˆ~ `≥QÆÅ "åà‹§=~À gà◊§ P=Ùefl
Pk ã¨$+≤ìÖ’, PHÍâ◊OÖ’ xOz „|Ǩχ `ÀÅ∞‰õΩáÈ~Ú XHõ QÆ∞ǨÏÖ’ ^•Kå~°∞.
K≥ѨÙ`ÀO>Ë Éèí∂q∞ g∞^Œ ''^Õ=Ù_®! ^Õ=Ù_®!—— JѨC_»∞ gà◊√§, ZÖÏQÀ "å\˜x "≥uH˜,
Jx yO[Å ^ŒO_»Å∞ KÕ`ÀÎ uѨC‰õΩO@∂, "åà◊§`À áÈ\Ï¡_ç, P P=Ùefl "≥#H˜¯
 <åÅ∞QÆ∞ "Õ^•Å∂ K«∂ã‘, K«kg... 159
`≥K«∞Û‰õΩ<åfl~°∞. – W^Õ Ñ¶¨∞@ìO, "Õ^•Å Ü«∞[˝ Ü«∂QÍÅ∞ Z=i HÀã¨O? PǨ~°OQÍ
xO_® 100 ™ê~°∞¡ #_çzOk. P=Ùefl =∞m§ =∂Oã¨O HÍ"åÅO>Ë, P ¿Ñ~°∞ `À>Ë #~°∞
=∞m§ Z`«∞ΉõΩáÈ~Ú# Ô~O_À Ѷ¨∞@ìO ‰õÄ_® HÀ¯O_ç, "˘O_»∞HÀO_ç! J|^•ÌÅ ^Õ=`«
=ÙO>Ë =ÙO_»=K«∞Û. P Ô~O_»∂ Hõe¿ã 100 ÖˇO^Œ∞‰õΩ? x*ÏxH˜, Ü«∞[˝ Ü«∂QÍÅ∞
KÀ@¡! ZO^Œ∞HõO>Ë, Jq KÕ~ÚOKÕ"åà◊√§ ^•<åÅ∞
XHõ KÀ@ ''hà◊§ „Ѩ"åǨÅ—— áÈ\Ï¡@! ã¨OáêkOK«_»O HÀã¨O! P ^•<åÖË ~åHõáÈ`Õ,
=$„`«∞}˜‚ K«OÑ≤Ok JHõ¯_Õ. "Õ^•Å ѨHõ∆O P Ü«∂QÍkèѨ`«∞Å∂, ~°∞ufi‰õΩ¯Å∂ ‰õÄ_®,
"åà◊§ ^Œyæ~°, ^Õ=`«Öˇ·`Õ QÆ∞OѨÙÅ∞ QÆ∞OѨ٠áê~°Å∂ ѨÅ∞QÆ∞Å∂ Ѩ@∞ì‰õΩx á⁄ÖÏÖ’¡H˜
Å∞QÍ =Ù<åfl~°∞. "åà◊√§ ZѨC_»∂ `åQÆ_®xH©, ɡ·ÖËÌ~åeûO^Õ! KÕ¿ãk, JO`« `≥eq `«‰õΩ¯=
QÆ∞„~åÅ =∂Oã¨O u#_®xH©, =™êÎ~°∞ QÍh, Ѩ#∞ÖÏ? ^•<åÅ`À |`«Hõ_»O ZO`« `≥eq!
"Õ~°∞ "Õ~°∞ `≥QÆÅ "åà◊§ =∞^茺 áÈ\Ï¡@efl JO^Œ∞‰õΩ HÍ^• ^Õ=`«Å ¿Ñ~°¡`À Ü«∞[˝
fˆ~Û Ñ¨x ZѨC_»∂ K≥Ü«∞º~°∞! â◊„`«∞=Ùefl Ü«∂QÍÅ∞?
Ç≤ÏOã≤OK«_®xH˜ Hõhã¨O "≥~Úº#∂fl@ 2. ^Õ=`«Å∞ x["≥∞ÿ#"åˆ~. "å~°∞ Hõ#
Ѩ^ŒÇ¨~°∞ Ѩ^Œú`«∞Å∞ K≥¿ÑÊk ^Õ=`«ÖË! ÖË^• Ѩ_»~°∞ QÍh, LO\Ï~°∞. "åà◊§ Ö’HÍÖ’¡
L`«Î=ÚÖˇ·# ѨÙ~ÀÇ≤Ï`«∞Å∞! "åà◊√§ LO\Ï~°∞. XHÀ¯ ^Õ=`«H˜ XHÀ¯
gà◊§H˜ ZѨC_»∂ =∂Oã¨O, =∂Oã¨O! Ü«∂QÆO K≥Ü«∂ºe. "Õ^•Å ÅHõ∆ºO Q˘Ñ¨Êk.
^èŒ#O, ^èŒ#O! – D Ô~O_»∞ =∂@Å∂ QÍHõ, [ Hõ#Ѩ_»~°∞ QÍx, LO\Ï~å? ã≤QÆ∞æ
=¸_Àk ‰õÄ_® =ÙOk. g~°ºO! g~°ºO! =ÙO^• D `«~å¯xH˜? L#fl "åà◊√§
<åÅ∞QÀn =ÙOk! Jk `≥b^•? gà◊§ <Àà◊√§, Hõ#Ѩ_»~å?]
‰õΩà◊√§ HÍ=∞O`À ѨÙzÛáÈ~Ú =ÙO\Ï~Ú! 3. qâ◊fiO xO_® XHõ ''=∞Ǩ P`«‡——
HÍh, ѨÙzÛ`Õ, <Àà◊√§ `≥~°=QÆÅ~å? `≥iz LOk. ^Õ=`«ÅO^Œ~°∂, P =∞Ǩ P`«‡H˜
ZÖÏ |_ç`Õ JÖÏ "åQÆ QÆÅ~å, =¸ÅQÆ_»O J=Ü«∞"åÅ∞. WO„^Œ∞_»∞, Ѩ~°=∂`«‡
`«Ñ¨Ê? gà◊§ <Àà◊√§ ѨÙK«Û_»O HÍ^Œ∞, H˘qfi ~°∂ѨO! – [ Wn *Ï˝<åxfl WKÕÛ „áêp#`«!]
H˘qfi =ÙO\Ï~Ú. ^Õ=`å ¢ã‘ÎÅ ¿Ñ~°∞¡ ZuÎ,
"åà◊§x H©iÎã¨∂Î, "åà◊§H˜ QÆ∞_»¤Å∞ q¿ÑÊ™êÎ~°∞. 5. "Õ^•Å∞ ѨÙ\˜ì# HÍÅO?
D "Õ^Œ Ѩq„`« HÍÅO Z@∞=O\˜k? „áêp#O! „áêp#O! ÖˇHͯ _˘Hͯ ÖËx
`åQÆ∞à◊¥§, E^•Å∂, =ºaèKå~åÅ∂, „áêp# HÍÅO! "Õ^•Å HÍŠѨiâ’^茉õΩÖ’¡
|Å∞Å∂, ǨÏ`«ºÅ∂, Jhfl =Ù#fl Ѩq„`« XHõ_≥·# =∂H±û =ÚÅ¡~ü, P HÍÖÏxfl „H©ã¨∞Î
„áêp#`« Wk! WO`« x~°‡Å „áêp#`«! ѨÓ~°fiO "≥~Úº ã¨O=`«û~åÅ <å\˜k
''"Õ^•efl 3 ~°HÍÅ∞QÍ J~°úO KÕã¨∞ JO\Ï_»∞. eO@Ô~fl*ò J<Õ WOHÀ ѨO_ç
HÀ"åe—— JO\Ï~°∞. `«∞_»∞ WOHÍ H˘O`« "≥#H˜¯ áÈ~Ú, ''„H©ã¨∞Î
1. "Õ^•Ö’¡ ^Õ=`«Å∞, x["≥∞ÿ# "å~°∞ ѨÓ~°fiO 2,500—— JO\Ï_»∞. ã¨O㨯$`«
HÍ~°∞. HÍh, Ü«∞[˝ Ü«∂QÍÅ∞ [~°QÆ_®xH˜, ѨO_ç`«∞Å∞ H˘O^Œ~°∞, ''"Õ^•Å HÍÅO, „H©ã¨∞Î
^Õ=`«Å ¿Ñˆ~¡ ™ê^èŒ<åÅ∞! – [ ZO`« |∞kú ѨÓ~°fiO 3 "ÕÅ∞ QÍh, P ֒Ѩ٠QÍh——
ÖËx ["å|∞ Wk! ^Õ=`«ÖË x[O HÍHõáÈ`Õ, JO\Ï~°∞.
160 <åÅ∞QÆ∞ "Õ^•Å∂ K«∂ã‘, K«kg...
ÉÏÅ QÆOQÍ^èŒ~° uÅH± ѨO_ç`«∞_»∞, "Õ^Œ `«~åfi`«q—— Jh, J~°úO HÍ^•? J~°úO, WÖÏ
HÍÖÏxfl, ''„H©ã¨∞ΠѨÓ~°fiO 6,500QÍ—— *’ºu =¿ãÎ, "Õ^•efl PHÍâ◊OÖ’ xOz ѨeH˜#
âß≈GO P^è•~°O`À ÖˇHõ¯Å∞ Hõ\˜ì `ÕÖÏÛ_»∞. „|Ǩχ áê„`« U=∞=Ù`«∞Ok?
D uÅH± Hõ<åfl "≥#H˜¯ áÈ~Ú# "åà‹§=~°∂ ''"Õ^•Å∞ ZÖÏ =KåÛ~Ú?—— J<Õ „Ѩâ◊flH˜,
ÖË~°∞. "≥Ú`åÎxH˜ "Õ^Œ HÍÅO „áêp#O! 3 "å^•Å∞ =Ù<åfl~Ú.
uÅH± Ѩiâ’^èŒ#x U=∞<åe? – Jã¨Å∞ 1) ã≤kú á⁄Ok# ~°∞+¨µÅ =Å¡. [ ã≤kú
*’ºuâß≈G"Õ∞ `«Ñ¨C_»∞ âßGO! ^•x ÖˇHõ¯ á⁄O^Œ_»O JO>Ë Uq∞\’ K≥ѨÊ~°∞.]
Åhfl `«Ñ¨C_»∞ ÖˇHõ¯ÖË. P `«Ñ¨CÅ g∞^Œ 2) Ü«∞[˝O #∞O_ç "Õ^•Å [##O.
P^è•~°Ñ¨_ç ÖˇHõ¯Å∞ ÃÑ_ç`Õ, P ÖˇHõ¯efl 3) ã¨fiÜ«∞OÉèí=Ù J~Ú# Ѩ~°"Õ∞â◊fi
#"Õ∞‡k ZÖÏQÆ? ~°∞_»∞, [QÆ`«∞Î "Õ∞Å∞ H˘~°‰õΩ "Õ^•efl „ѨHÍâ
"Õ^Œ HÍÖÏxfl QÆ∞iOz Éèí‰õΩÎÅ ÖˇHõ¯Ö’¡, ◊ѨiKå_»∞. [ P "Õ^•Ö’¡, â◊„`«∞=Ùbfl,
''Pk ã¨$+‘ì, ã¨$+≤ì Hõ~åΗ— J<Õ q*Ï˝<åÅ∞ ^˘OQÆbfl, |Å∞bfl, =ºaèKå~°∞bfl, E^Œ
KåÖÏ =Ù<åfl~Ú QÍh, Jxfl\˜h q∞Oz# QÍà◊§h, Ѩل`« ᜄ`«∞bfl ÃÑ\˜ì, P_» Ñ≤Å¡Å∞
q*Ï˝#O WOH˘Hõ\˜ =ÙOk. Jk, ''"Õ^•Å‰õΩ ÖˉõΩO_® „ѨHÍâ◊O! [QÆ`«∞Î "Õ∞Å∞ H˘~°‰õΩ!]
Jã¨Å∞ ѨÙ@∞ìˆH ÖË^Œ∞. Jq x`«º ã¨`åºÅ∞! "Õ^•Å QÆ∞iOz ™êÜ«∞}ÏKå~°∞ºÅ∞ WÖÏ
ZѨC_»∂ =Ù#fl"Õ!—— J<Õ qO`« ã¨`«ºO! K≥Ñ≤Ê<å_»∞: ''ã¨$+≤ì [iQÍHõ, ^•x ã¨OǨ~°O
"Õ^Œ HÍÖÏxfl, „H©ã¨∞Î Hõ<åfl "≥#Hõ, 3 "ÕÅ [iˆQ =~°‰õΩ, P =∞^茺 HÍÅO, =º=Ǩ~°
<å_»∞ HÍHõáÈ`Õ, 6 "ÕÅ <å_»∞ HÍHõáÈ`Õ, 10 HÍÅO. P HÍÅOÖ’ "Õ^ŒO ѨÙ@∞ìHÍ, ^•x
"ÕÅ <å_»∞ J#∞‰õΩO^•O. P 10 "ÕÅ Hõ<åfl q<åâ◊#=¸, [~°QÆ=Ù. PHÍâ◊=¸,
"≥#Hõ, "Õ^ŒO ÖË#>ËìQÍ? ^•xfl ''x`«ºO, HÍÅ=¸, x`åºÅ∞ J~Ú#>Ëì, "Õ^ŒO ‰õÄ_®
x`«ºO, x`«ºO—— Jx ZÖÏ J#QÆÅ~°∞? x`«º"≥∞ÿ#^Õ. W`«~° „QÆO^è•Åhfl ѨÙ~°∞+¨µÅ
''"Õ^Œ HÍÅO Wn!—— Jx U^À XHõ HÍÖÏxfl ^•fi~å q~°zOѨ|_ç<å~Ú. ~°Ñ¶¨Ú =Oâßxfl
HõxÃÑ\˜ì# `«~åfi`«, JѨC_»∞ "Õ^ŒO XHõ HÍo^•ã¨∞ ~°zOz#@∞ì...—— – "Õ^•Å∞ U
HÍÅOÖ’ ÖËx^Õ J=Ù`«∞Ok QÍh, ''x`«º ѨÙ~°∞+¨µ_»∂ ~°zOz#q HÍ=Ù Jh, Jq
ã¨`«º"≥∞ÿ#k—— ZÖÏ J=Ù`«∞Ok? Jáœ~°∞¿+Ü«∂Å∞ Jh, – Wn, ™êÜ«∞}∞x
~°∞ˆQfi^ŒOÖ’ =Ù#fl XHõ Hõq`«Ö’, É’^èŒ! (ã¨zÛ^•#O^Œ=¸iÎ ''LáÈ^•…`«O——
(10–90–9) ''~°∞Q∑–Ü«∞A~ü–™ê=∞ "Õ^•Å∞ xOz) ѨO_ç`«∞ÅO^ŒiH©, Éèí‰õΩÎÅO^ŒiH©, P
=¸_Õ Ü«∞[˝O #∞O_ç L^ŒƒùqOz#@∞ì É’^èŒ #zÛOk! ''"Õ^•Å∞ Jã¨Å∞ ѨÙ@ìÖË^Œ∞.
K≥ѨÊ|_çOk—— Jx =ÙOk. – ''Ü«∞[˝O xOz Jq x`«º ã¨`«ºO—— Jx!
"Õ^•Å∞ ѨÙ\Ïì~Ú—— JO>Ë, "Õ^•Å∞ WOHÍ "Õ^•efl ѨO_ç`«∞Å∞ XHõ „QÆO^èŒOQÍ
ÖËx HÍÅOÖ’<Õ Ü«∞*Ï˝Å =O\˜q [iˆQq – ÉèÏqOK«_»O ÖË^Œ∞. "Õ^•Ö’¡ ~å`«Åhfl x`«º
Jh, "å\˜x |>Ëì Hõq`«Å∞ `«Ü«∂ ã¨`åºÖˇ·`Õ, "Õ^•Ö’¡ =Ù#fl aèH∆Í@#Å∂,
~°Ü«∂º~Ú – Jh, J#∞HÀ=KåÛ? "Õ^•Å∞, ^˘OQÆ`«<åÅ∂, E^•Å∂, =ºaèKå~åÅ∂,
Ü«∞[˝O xOz ѨÙ\˜ì#q J~Ú`Õ, ''Ü«∞*Ï˝ÖË á⁄\Ï¡@Å∂ – Jhfl x`«º ã¨`åºÖË J#fl
"≥Ú^Œ\˜q—— Jh, ''"Õ^•Ö’¡ Hõq`«Å∞ =∂@! ZO`« Q˘Ñ¨Ê ã¨`«ºO Wk! ZO`« Q˘Ñ¨Ê
 <åÅ∞QÆ∞ "Õ^•Å∂ K«∂ã‘, K«kg... 161
*Ï˝#O Wk! ''Ü«Ú^•úÅhfl x`«º P `Õ_®, ˆHÅO_»~ü ÖˇHõ¯Å `Õ_® ÜÕ∞<å?
ã¨`«º=∂?—— J<Õ „Ѩâ◊fl ~åx *Ï˝#O Wk! P <å\˜ ^Õ=`«Å g∞^Œ #=∞‡HÍÅ∞, D
6. P „áêp#`Õ, D #g#`«! <å_»∂ =Ù<åfl~Ú. ÖËx ^Õ=`«efl #"Õ∞‡
''"Õ^ŒO x`«º"Õ∞—— Jx, "Õ^ŒOÖ’<Õ XHõ =¸_è» #=∞‡HÍÅ∞! P <å\˜ Kå`«∞~°fi~å‚Å∞,
=∞O„`«O =ÙOk! J~Ú`Õ, "Õ^ŒO `«#H˜ `«<Õ D <å_»∂ =Ù<åfl~Ú. P <å\˜ W`«~°
Q˘Ñ¨ÊQÍ K≥ѨC‰õΩO>Ë, Jk ã¨`«ºO ZÖÏ Ö’áêÅhfl, D <å_»∂ =Ù<åfl~Ú. – WHõ, P
J=Ù`«∞Ok? XHõ =∞x+≤, ''<Õ#∞ KåÖÏ <å\˜H©, D <å\˜H© `Õ_® Uq∞\˜? D HÍÅO,
L`«Î=Ú}˜‚! Q˘Ñ¨Ê"å}˜‚!—— Jx K≥ѨC‰õΩO>Ë, #g#"≥∞ÿ#k ZÖÏ J=Ù`«∞Ok? "Õ^•Ö’¡
Jk ã¨iÜ≥ÿ∞# "å^ŒO J=Ù`«∞O^•? – Zxfl Ö’áêÅ∞ =Ù<åfl, ^•x ѨÙ<åk J+¨ì
J=^Œ∞. P `«Ñ¨CH˜, ''P`凄â◊Ü«∞ ^À+¨O—— =OHõ~°¡`À =Ù<åfl, ѨO_ç`«∞Å∞ "å\˜x
J<Õ ¿Ñ~°∞ ‰õÄ_® =ÙOk. JÖψQ, "Õ^Œ K«∂_»~°∞. ZO^Œ∞‰õΩ K«∂_»~°∞? ''"Õ^•Ö’¡
=∞O„`åxfl K«∂ã≤, ^•x x`«º`åfixfl JOwHõ aèH∆Í@#O, =ºaèKå~°O LO>Ë, Jg x`«º
iOK«#Hõ¯~°ÖË^Œ∞. ã¨`åºÅ∞ J"åfieûO^Õ<å?—— J<Õ „Ѩâ◊fl
HÍh, H˘O^Œ~°∞ Éèí‰õΩÎÅ∞ U=∞O\Ï~°O>Ë: ~å^•?
''PHÍâ◊OÖ’ L~°∞=ÚÅ ~°∂ѨO`À â◊|ÌO ^ŒÜ«∂#O^Œ ã¨~°ã¨fiu ѨO_ç`«∞_»∞,
=ÙO@∞Ok. Jq, âßtfi`åÖË. JÖψQ "Õ^Œ ''"Õ^•Ö’¡, ã¨=∞ã¨Î q*Ï˝#O xH˜∆ѨÎ"≥∞ÿ =ÙOk——
Hõq`«Ö’¡ JHõ∆~åÅ∞<åfl~Ú. JHõ∆~åʼnõΩ J<åfl_»∞.
â◊ÉÏÌÅ∞ =Ù<åfl~Ú. HÍ|\˜ì, "Õ^•Å∞ âßtfi P#O^Œ‰õΩ=∂~°™êfiq∞ J<Õ ÉèÏ+¨º
`åÖË.—— JO\Ï~°∞. JÜ«∞ºÜ≥∂º! WO`« HÍ~°∞_»∞, ''"Õ^•Ö’¡ =∂i‡Hõ`« (q∞ã≤ìã≤["£∞)
`≥eq=∂e# "å^•ÖÏ! „Ѩf ѨÙã¨ÎHõOÖ’#∂ =ÙOk—— JO@∂, "Õ^•efl á⁄y_®_»∞, =∂i‡
JHõ∆~åÅ∞ =ÙO\Ï~Ú Hõ^•? „Ѩf ѨÙã¨ÎHõ=¸ Hõ`«`À K≥ѨÊ_»O Q˘Ñ¨Ê Jx!
âßtfi`«O J=^•? – Jx J_çy# "åà◊√§ 7. P_» Ñ≤Å¡Å∞ ѨÙ@ìx ã¨=∂[O!
=Ù<åfl~À ÖË^À `≥b^Œ∞. WHõ, P <å\˜ ã¨=∂*Ïxfl K«∂^•Ì=∂
„Ѩâ◊fl: ''„|Ǩχ U ÉèÏ+¨Ö’ K≥Ñ≤Ê<å_»∞?—— JO>Ë, <åÅ∞QÆ∞ P=ÙÅ∂, =¸_»∞
["å|∞: ''„|Ǩχ‰õΩ ÉèÏ+¨`À J=ã¨~°O QÆ∞„~åÅ∂, Hõ#Ѩ_»`å~Ú QÍh, P <å\˜
ÖË^Œ∞. `«# *Ï˝#=Ú J<Õ „ѨHÍâ◊=Ú`À =Óà◊¥§, P <å\˜ H˘OѨÅ∂, P <å\˜ HÍѨ
K«∂Ñ≤<å_»∞. ~°∞+¨µÖË P „ѨHÍâ◊=Ú#∞ ~åÅ∂ – J"Õg ^˘~°Hõ=Ù. Ѩل`«∞Å∂ –
„QÆÇ≤ÏOz, `«=∞ ÉèÏ+¨Ö’ K≥ѨÙ`«∂, H˘O`« ᜄ`«∞ÖË QÍh, "Õ^Œ Ѩq„`« Hõq`«Ö’¡ Ѩلu
HÍÅO `«~åfi`«, `å\˜ P‰õΩÅ =O\˜ "å\˜ HõÅ∞ =ÙO_»~°∞! Jã¨Å∞, "Õ^•Å HÍÅOÖ’,
g∞^Œ „"åã≤<å~°∞.—— P_» Ñ≤Å¡Å∞ ѨÙ>Ëì"å~°∞ HÍ^Œ∞! P_» Ñ≤Å¡Å∞
"Õ^•Å x`«º`«fi K«~°ÛÅ∞ D <å_»∂ ÖËx HÍÅO Jk! HÍh, Ѩل`«∞Å∂ ᜄ`«∞Å∂
=ÙO\Ï~Ú. HÍ"åe! ZÖÏ =™êÎ~°∞ "åà◊√§ – J<Õ „Ѩâ◊fl
"Õ^Œ HÍÅO „áêp#O J~Ú`Õ, D <å\˜ ÖË^Œ∞. `«O„_»∞ňH H˘_»∞‰õΩÅ∞, P H˘_»∞‰õΩ
HÍÅO #g#O J~Ú`Õ, P „áêp#`«H©, D ňH =∞m§ H˘_»∞‰õΩÅ∞ ѨÙ>Ëì™êÎ~°x „|Ǩχ
#g#`«H©, `Õ_® =ÙO^•? P `Õ_® Uq∞\˜? K≥¿ÑÊ¿ãÎ, "Õ^Œ Hõ=ÙÅ∞ ~å¿ãâß~°∞! P
162 <åÅ∞QÆ∞ "Õ^•Å∂ K«∂ã‘, K«kg...
"å‰õΩ¯efl J#∞"å^•Å∞ KÕã≤ =∞#‰õΩ "Õ^Œ Éèí‰õΩÎÅ ^Œ$+≤ìÖ’ P_» Ñ≤Å¡Å∞
JOkOz# ѨO_ç`«∞Å∞ ‰õÄ_®, P_» Ñ≤Å¡Å∞ =ÙO_»~°∞ QÍh, "åà◊§ â◊$OQÍ~åÅH˜ P_»
QÍHõ ZѨC_»∂ =∞QÆ Ñ≤Å¡ÖË Ñ¨Ù>Ëì =∞ǨÏ`åº "åà◊√§ HÍ"åe! "åà◊§ ~À`«, "≥H˜e, ‰õΩà◊√§
Å`À UH©Éèíqã¨∂Î, "å\˜<Õ =∞# =ÚO^Œ∞ â◊$OQÍ~åÅH˜! ~°HõÎ „™ê"åÅ ÖψQ "åà◊§ g~°º
ÃÑ\Ïì~°∞. J#∞"å^•Å∞ KÕã≤# „Ѩf ѨO_ç „™ê"åÅH˜! "Õ^Œ Hõ=ÙÅ∞, `«=∞ â◊$OQÍ~åefl
`«∞_çH©, PKå~°∞º_»h, =∞Ǩ Hõq Jh, ZO`« H˘"≥¯H˜¯ K≥ѨÙ`å~°O>Ë, P_»^•x
W^Œh, J^Œh, QÆ[O QÆ[O á⁄_»∞QÆ∞ ¿Ñ~°∞¡! QÆ~°ƒùOÖ’H˜ ѨÙ~°∞+¨µ_ç g~°ºO áÈHõáÈ`Õ,
P ¿Ñ~°¡Ö’ ã¨QÍxH˜ ÃÑ·QÍ "åà◊¥§ gà◊¥§ ѨÙ~°∞+¨µ_ç =¸„`«O „ã¨qã¨∞ÎO^Œx K≥ѨÊ
WzÛ# a~°∞^Œ∞ÖË! JO^Œ∞Ö’ H˘xfl Z=iH˜ QÆÅ~°∞! hf, *Ïf ÖËx *Ïu, "Õ^Œ Hõ=ÙÅ
"åà◊√§ ã¨fiÜ«∞OQÍ ÃÑ@∞ì‰õΩ<Õ"Õ. ~°OQÍKå~°º *Ïu! ^•x „¿ÑÖÏѨ# L<å‡^Œ ã≤Îux
ÃÑ@∞ì‰õΩ#fl a~°∞^Œ∞efl ÖˇHõ¯ Hõ\ÏìÅO>Ë, D ^•\˜áÈ`«∞Ok. Jk, L<å‡^Œ=∂? – HÍ^Œ∞.
Ѩx "≥Ú`«ÎO ‰õΩO@∞Ѩ_»∞`«∞Ok! P a~°∞ L<å‡^Œ∞Å∞, ~ÀQÆ„QÆã¨∞ÎÅ∞. "åi Ѩ@¡ Hõ~°∞}
^Œ∞efl K≥ѨCHÀ"åÅO>Ë, D HÍ~Ú`åÅhfl K«∂áêe. P_» ^•x ^ÕǨÏOÖ’H˜ =¸„`åxfl
xO_çáÈ`å~Ú! ѨO_ç`«∞Å∞, "åà◊§H˜ "åà◊√§ qã¨i˚OKÕ, ^•xfl ã¨~°ã¨OQÍ K≥¿ÑÊ Ñ¨â◊√
"≥∂yOK«∞‰õΩ<Õ ÉÏ*ÏÅ ã¨OQÆu =∞# ã¨~°ã¨∞}˜‚ P_»k ã¨Ç≤Ïã¨∞ÎO^•? =∞~°∞
ÔHO^Œ∞‰õΩ QÍh, XHõ¯ =∂@ J~Ú<å Hõ∆}OÖ’<Õ "å_ç JOQÍxfl zè„^ŒO KÕã≤, "å}˜‚
K≥ѨCHÀ"åe. U ѨO_ç`«∞_çÔH·<å, ''„|Ǩχ ǨÏ`«º KÕã¨∞ÎOk! P „HÀ^èŒO `≥eÜ«∞x "Õ^Œ
=ÙO\Ï_®!—— J<Õ Pâ◊Û~°ºO ~åÖË^ŒO>Ë, Hõq, P ‰õΩà◊√§ Hõq`«fiO yeHÍ_»∞!
''áÈhÖË, PHÍâ◊OÖ’ U^À =ÙO@∞O^Œx "Õ^Œ Hõq, <À~°∞ `≥iKå_»O>Ë, ~å`«
"åà◊√§ #=∂‡ˆ~¡—— J#∞HÀ=K«∞Û. HÍh, Ѩq„`« HÀã¨O Ѷ¨∞O@O Ѩ\Ïì_»O>Ë, ™È=∞ =∞^ŒºO
"Õ^•Ö’¡ ѨلuHõÅ∞ ZHõ¯_® Hõ#Ѩ_»HõáÈ`Õ, P `«Ñ¨Ê`åy ‰õÄ~°∞ÛO\Ï_»∞ Hõ^•? áÈ`«∞Ok
ѨO_ç`«∞ÅH˜, ''XHÀ¯ HÍÅOÖ’, "ÕÅ =∞u! ''J=∂‡ ^Õg, ã¨~°ã¨fif!—— JO@∂
ã¨O=`«û~åÅ áê@∞ P_» Ñ≤Å¡Å∞ ѨÙ@ì~å?—— "≥Ú^ŒÖˇ\Ïì_»O>Ë, P"≥∞ ã¨Î<åÅ Z`«∞Îbfl,
J<Õ „Ѩâ◊fl ~åÖË^ŒO>Ë, P ѨO_ç`«∞Å #_»∞=ÚÅ #∞#∞ѨÙbfl ã¨=iOK«_»OÖ’,
x*Ï~Úfx U=∞#∞HÀ"åe? J^Õ<å, "åi =i‚OK«_»OÖ’, =Ú#∞QÆ∞`å_»∞. P „¿ÑÖÏ
„ѨHõ$u q*Ï˝#O? J^Õ<å "Õ^•Å∞ JOkO Ѩ#Åhfl, ã¨O^Œ~°ƒùâ◊√kú ÖËx P Hõq`åfiÅhfl,
z# Ѩq„`« *Ï˝#O? ''"Õ^ŒO JO>Ë *Ï˝#O—— Éèí‰õΩÎʼnõΩ ‰õÄ_® =ÚK«Û@QÍ =∞`«∞Å∞
J<åfl~°∞ =∞i! P_» Ñ≤Å¡Å∞ =ÙO\Ï~À ÖË^À áÈQ˘_»`å~Ú. "Õ^Œ Hõq KÕuÖ’, K«^Œ∞=ÙÅ
`≥bx "Õ^•Å∞, ''`≥bx—— HÍ^Œ∞, P_» "åà◊√§ `«e¡ ã¨~°ã¨fiu, XHõ *Ïi}ˇÿ, ã¨~°ã¨∞~åÖˇ·
ѨÙ@ì~°x K≥¿ÑÊ "Õ^•Å∞, =∞#H˜ *Ï˝#O áÈ`«∞Ok!
W™êÎÜ«∂? W¿ãÎ, "å\˜x P ~°HõO ѨO_ç`«∞ÖË D <å\˜ ѨO_ç`«∞_»∞ ‰õÄ_® ''"Õ^•Å——
K«^Œ∞=ÙHÀ"åe QÍh, Jq, P_» "åà◊§ =∂@ Z`åÎ_»O>Ë, ''"Õ^Œ =∞Ç≤Ï=∞—— JO@∂
ÔHO^Œ∞‰õΩ? P_» Ñ≤Å¡Å∞ ZѨC_»∂ ѨÙ_»`å~°x „áê~°Oaè™êÎ_»∞. ''Ñ≤`«$, ^Õ=, =∞#∞+¨µºÅ‰õΩ,
#"Õ∞‡ "≥ÚQÆ "åà◊§H˜ =∂„`«O "Õ^•Å∞ "Õ^ŒO, ã¨<å`«# K«‰õ∆Ω=Ù. Kå`«∞~°fi~°‚O,
ZO^Œ∞‰õΩ? =¸_»∞ Ö’HÍÅ∞, Jhfl, "Õ^ŒO #∞O_ç
 <åÅ∞QÆ∞ "Õ^•Å∂ K«∂ã‘, K«kg... 163
„Ѩã≤^Œú=∞=Ù`å~Ú. "Õ^Œ âßG"Õ`«Î, ã¨~°fi ''LáÈ^•…`«O—— ~åã≤# PKå~°∞º_»∞? –
Ö’HÍkè Ѩ`åºxH˜ J~°∞›_»∞.—— (~°Ñ¶¨Ú<å^è• K≥ѨÊ_»∞. ~å¿ã™êÎ_»∞, JO`Õ!
Kå~°º ѨÙã¨ÎHÍxH˜, PKå~°º H˘`«Î ã¨zÛ^• 8. "Õ^Œ ÉèÏ+¨ J~°úO HÍ^Œ∞!
#O^Œ=¸iÎ ~åã≤# ''LáÈ^•…`«O—— #∞Oz.) D =∂@, D <å\˜ „Ѩf ã¨O㨯$`«
"Õ^ŒO, ''ã¨<å`«# K«‰õ∆Ω=Ù—— J@! JO>Ë, ѨO_ç`«∞_»∂ K≥¿ÑÊ^Õ. ~å=∞=~°Ñ¨Ù Hõ$+¨‚
áê`« Hõ#∞fl! áê`« Hõ#∞fl J~Ú# =$^Œú =¸iÎ KÕã≤# 'Ü«∞Aˆ~fi^ŒO— J#∞"å^•xH˜
K«‰õ∆Ω=Ù, #g# K«‰õ∆Ω=Ù Hõ<åfl P~ÀQƺ=O`« =∞Å¡Ü«∞º âߢã≤Î QÍ~°∞ ~åã≤# ''Ñ‘iîHõ——Ö’
"≥∞ÿ#kQÍ =ÙO_»QÆÅ^•? â◊H˜Î=O`«"≥∞ÿ#kQÍ WÖÏ =ÙO@∞Ok: ''"Õ^Œ=ÚÅ∞, ÉèÏ~°`«
„ѨHõ$ux K«∂_»QÆÅ^•? '' 'ã¨<å`«#— J<Õ ^Õâ◊=Ú# QÆÅ ã¨=∞ã¨Î "åV‡Ü«∞=ÚÖ’#∂
QÆ∞}Ïxfl Hõ#∞flH˜ KÕ~°Û_»O =Å¡ „ѨÜ≥∂[#O "≥Ú@ì "≥Ú^Œ\˜k. "Õ^Œ=Ú#‰õΩ ѨÓ~°fi=Ú
=ÙO_»^Œ∞—— J#fl z#fl q+¨Ü«∞O J~Ú<å, =ÙO_ç# „QÆO^èŒ"Õ∞kÜ«Ú ÖË^Œ∞. "Õ^Œ=Ú
P PKå~°∞º_çH˜ J~°úO HÍÖË^Œ∞! ''ã¨<å ÅxflÜ«Ú w~åfi} ÉèÏ+¨Ö’<Õ Ü«Ú#flq.
`«#O—— J~Ú#k U^≥·<å Q˘Ñ¨Ê *Ï˝#O`À w~åfi} ÉèÏ+¨ Ü«∞#QÍ, „áêp# ã¨O㨯$
=ÙO@∞O^Œ<Õ =¸~°ö qâßfiã¨O Jk! `«"Õ∞. áê}˜x "≥Ú^ŒÅ~Ú# "åºHõ~°}
ZѨC_»∂ ‰õÄ_®, áê`« HÍÅO <å\˜ *Ï˝#O Hõ~°ÎÅ∞ ã¨O㨯iOz#O^Œ∞#, w~åfi}
Hõ<åfl, `«~åfi`« HÍÅO <å\˜ *Ï˝<åÅ∞ Jaè ÉèÏ+¨ÜÕ∞ ã¨O㨯$`« ÉèÏ+¨ Ü«∞#|_»∞K«∞#flk.
=$kú K≥O^Œ∞`«∂ =ÙO\Ï~Ú. XHõ Jaè WѨÊ\˜ ã¨O㨯$`« ÉèÏ+¨#∞ K«^Œ∞=ÙH˘#fl
=$kúÖ’ `«Ñ¨CÅ∞ =ÙO>Ë, "å\˜x, P `«~åfi`« "åiH˜ "Õ^Œ ÉèÏ+¨ J~°ú=Ú HÍ^Œ∞. "Õ^Œ=Ú
=KÕÛ H˘`«Î HÍÅO ã¨=iOK«QÆÅ∞QÆ∞`«∞Ok. #‰õΩ WѨÊ\˜ ã¨O㨯$`« ÉèÏ+¨Ö’ ÉèÏ+¨º
HÍh, D "Õ^Œ Éèí‰õΩÎeH˜ ZO`« =¸~°ö`«fiO =ÚÅ∞ „"åÜ«∞|_çÜ«Ú#flq. "å\˜x Eã≤,
JO>Ë, =$^Œ∞úÅ Hõàı§, Ü«Ú=f Ü«Ú=‰õΩÅ "Õ^Œ=ÚÅ#∞ J~°ú=Ú KÕã¨∞H˘#=Åã≤
Hõà◊§ Hõ<åfl HÍOu=O`«"≥∞ÿ#q! Ü«Ú#flk. JO^Œ∞, q^•º~°}º ÉèÏ+¨º=Ú
"Õ^•Å∞, ''Kå`«∞~°fi~å‚efl K≥áêÊÜ«∞—— x, qѨÙÅ=ÚQÍ QÆÅ^Œ∞. ^•xx |\˜ìÜÕ∞
^•xh Q˘Ñ¨ÊQÍ K≥ѨÊ_»"Õ∞! "Õ^Œ Hõ=ÙÖËfl "Õ^Œ=Ú#‰õΩ `≥Å∞QÆ∞ „"åÜ«∞|_»∞K«∞#flk.——
''¿ã=Hõ =~°‚O—— Ö’ =ÙOz, q∞QÆ`å =~å‚ʼnõΩ (=∞Å¡Ü«∞ºâߢã≤Î Ñ‘iîHõ) [ 'w~åfi}=Ú— J<Õ
¿ã=Å∞ K≥Ü«∞º=∞O>Ë, JѨC_»∞ `≥Å∞ã¨∞ÎOk =∂@H˜, '„É∫<£ _çHõ∆#s WzÛ# J~°úO:
Kå`«∞~°fi~å‚Å hu! âß<£„ã≤¯\ò. k ÖÏOˆQfi*ò PѶπ QÍ_£û. ^Õ=
"Õ^•Å∞ K≥¿ÑÊ ''3 Ö’HÍÅ∞—— Uq? ÉèÏ+¨. JO>Ë, ã¨O㨯$`«O =∂\Ï¡_Õ "åà◊√§
(1) Ñ≤`«$ Ö’HõO, (2) ^Õ= Ö’HõO, ^Õ=`«ÖË. Jk XHõ ÉèÏ+¨ HÍ^Œ∞. ^Õ= ÉèÏ+¨.]
(3) =∞#∞+¨º Ö’HõO! – g\˜Ö’, =∞#∞+¨µÅ "Õ^Œ áê~î°âßÅÖ’¡ K«k"Õ Ñ≤šʼnõΩ JHõ¯_ç
Ö’HõOQÍ Éèí∂q∞ Hõ#Ѩ_»∞`ÀOk. q∞QÆ`å \©K«~°∞¡, "Õ^Œ =∞O„`åŠѨ~î°#O <Õ~°∞Ê
Ö’HÍÅ∞ Uq? Jq ''=Ù#fl"Õ—— J~Ú`Õ, Jq `«∞<åflˆ~ QÍh, P =∞O„`åÅ J~åúÅ∞
Éèí∂q∞ ÖψQ ZO^Œ∞‰õΩ Hõ#Ѩ_»=Ù? É’kèOK«_»OÖË^Œ∞ – Jx, "Õ^Œ ã¨∂¯à◊§
''L<åfl~Ú—— Jx K≥ѨÙ`«∞<åfl~°∞ Hõ^•? \©K«~°¡ g∞^Œ H˘xfl q=∞~°≈Å∞ =Ù<åfl~Ú,
Jq ZHõ¯_»∞<åflÜ≥∂ K≥ѨÊQÆÅ_®, P J<åºÜ«∞OQÍ! "Õ^Œ Hõq`«Å J~åúÅ∞, P
164 <åÅ∞QÆ∞ "Õ^•Å∂ K«∂ã‘, K«kg...
\©K«~°¡H˜ =∂„`«O `≥eã≤ =ÙO\ÏÜ«∂? Ç≤Ï`«O!.......—— – WÖÏ Jhfl! D Ѩ^•Å g∞^Œ
"åà◊§H˜, "åà◊§ \©K«~°∞¡ =∂„`«O, P J~åúÅ∞ "åºHõ~°} ã¨∂„`åÅ∞ Ѩx KÕ¿ãÎ, P Ѩ^•Å∞
<ÕiÊ =ÙO\Ï~å? H˘O`« =∂~°`å~Ú. WÖÏ, Ѩ^•efl q_»nã≤
''"Õ^•efl J~°úO KÕã¨∞HÀ‰õΩO_® K«k"Õ ZO^Œ∞‰õΩ K≥ѨÊ=Åã≤ =zÛOk? ''Jyfl—— J<Õ
"å_»∞, ZO_çáÈ~Ú, á⁄~ÚºÖ’H˜ ѨxH˜=KÕÛ =∂@ ÉÏQÍ<Õ J~°úO J=Ù`«∞Ok. q∞ye#
ZO_»∞ Hõ>ˇì ÖÏO\˜ "å_Õ—— J<Õ q=∞~°≈ "Õ^Œ Ѩ^•Å∞ ‰õÄ_® JÖψQ J~°úO J~Ú`Õ,
áê~î°‰õΩÅ g∞^Œ KÕ™êÎ~°∞ H˘O^Œ~°∞ ѨO_ç "å\˜x q_»nã≤ K«∂Ñ≤OK«#Hõ¯~°ÖË^Œ∞. Jq
`«∞Å∞. "Õ^•Å ÉèÏ+¨ `«=∞H˜ ‰õÄ_® J~°úO w~åfi} ÉèÏ+¨ Ѩ^•Å∞ HÍ|\©ì, "å\˜Ö’ =Ù#fl
HÍ^Œh, `å=Ú ‰õÄ_® W`«~°∞Å ÉèÏëêºÅ∞ "åºHõ~°} ã¨∂„`åÅ∞ `≥eÜ«∞=Ù HÍ|\©ì,
K«^Œ∞=ÙHÀ"åÅh, "åà◊√§ =∞iÛáÈ`å~°∞. J=hfl K≥áêÊe. Jq J~°úO HÍ#ѨC_»∞
Z=Ô~=~À ~åã≤# `å`«Ê~åºÅ∞ K«kq, \©K«~°∞¡ =∂„`«O Ñ≤Å¡ÅH˜ ZÖÏ K≥ѨÙ`å~°∞?
`«=∞‰õΩ Jhfl `≥Å∞ã¨#∞‰õΩO\Ï~°∞. U^À HÍã¨Î K≥Ñ≤Ê<å, Ñ≤Å¡Å∞ ZO`« J~°úO
<åÅ∞QÆ∞ "Õ^•Å‰õÄ ÉèÏëêºÅ∞ ~åã≤# KÕã¨∞‰õΩO\Ï~°∞, "åà◊§x ÉÏk`Õ =∂„`«O?
ѨO_ç`«∞Ö’¡ ™êÜ«∞}ÏKå~°∞º}˜‚ „Ѩ^è•#"≥∞ÿ# ™êÜ«∞}∞_ç ÉèÏ+¨ºOÖ’, ''Ѩ^•efl——
"å_çQÍ JO^Œ~°∂ „Ѩ™êÎq™êÎ~°∞. ZO^Œ∞ K«∂Ñ≤OKÕ, ''Ѩ^Œ áê~î°=Ú—— J~Ú# `«~åfi`«,
HõO>Ë, PÜ«∞# 4 "Õ^•ÅH©, KåÖÏ Hõ+¨ìѨ_ç, ''™êÜ«∞} ÉèÏ+¨º=Ú—— J<Õ Ô~O_À ÉèÏQÆO
`å`«Ê~åºÅ∞ ~åâß_»∞ HÍ|\˜ì. =ÙO@∞Ok. Jk ã¨O㨯$`«OÖ’ =ÙO@∞Ok.
"Õ^Œ Hõq`«Å‰õΩ `å`«Ê~åºÅ∞ ZO^Œ∞‰õΩ Jk, ''Jyfl <å=∞ó ^Õ= q∞àı—— JO@∂
K≥ѨÊ=Åã≤ =zÛOk? – P „áêp# ÉèÏ+¨ „áê~°OaèOz, 7 Öˇ·#¡Ö’ ÃÑ^ŒÌQÍ ™êQÆ∞`«∂
J~°úO HÍ^Œ∞ HÍ|>Ëì. z=iH˜ ''áÈ+¨Ü«∞`å~°O"å—— JO@∂ =ÚQÆ∞
9. ™êÜ«∞}∞_ç ÉèÏ+¨ºO! ã¨∞ÎOk. W^ŒO`å ™êÜ«∞}∞_ç ã¨O㨯$`«O
™êÜ«∞}∞_»∞ KÕã≤# Ѩx Uq∞\’ K«∂_® HÍ|\˜ì, Wn J~°úO HÍ^Œ∞, Ñ≤Å¡ÅH© –
ÅO>Ë, ‰õΩ~°∞=∞^•Ìe ǨÏÜ«∞„w=â◊~‡° QÍi ÃÑ^ŒÌÅH© ‰õÄ_®!
''~°∞ˆQfi^Œ ã¨∂HõÎ=ÚÅ∞—— ѨÙã¨ÎHõO K«∂¿ãÎ, P P `«~åfi`«, P ÉèÏëêºxH˜ `≥Å∞QÆ∞
Ѩx Uq∞\’ H˘O`« `≥Å∞ã¨∞ÎOk. ™êÜ«∞ J#∞"å^ŒO J=ã¨~°O J=Ù`«∞Ok. P
}∞_ç ÉèÏëêºxfl, "≥Ú^Œ\˜ "Õ^ŒOÖ’, "≥Ú^Œ\˜ ã¨O㨯$`« ÉèÏëêºxH˜ ǨÏÜ«∞„w=â◊~°‡ QÍ~°∞
~°∞‰õΩ¯ QÆ∞iOz K«∂¿ãÎ, Jhfl JÖψQ KÕã≤# `≥Å∞QÆ∞ J#∞"å^ŒO "≥Ú^ŒÖˇ·Ok D
[iy#@∞ì J#∞HÀ=K«∞Û. q^èŒOQÍ: ''Jyfl Ü«∞#∞ ¿Ñ~°∞ QÆÅ ^Õ=O ´
P "≥Ú^Œ\˜ ~°∞‰õΩ¯: ''Jyflg∞àı ѨÙ~À ^Õ=Ùx (Ǩϟ`« Ü«∞QÆ∞ <Õ#∞) Dàı ´ã¨∞ÎuOK«∞
Ç≤Ï`«O Ü«∞[˝ã¨º ^Õ= =∞$ufi[O! Ǩϟ`å~°O K«∞<åfl#∞. Z@∞=O\˜ Jyflx? ~åA
~°`«fl ^è•`«~°"£∞!—— Ü≥ÚHõ¯ Jcè+¨ì=Ú#∞ ѨÙ~ÀÇ≤Ï`«∞_»∞ Z@∞¡
D Hõq`«x K«∂Ñ≤Oz, ^•x H˜O^Œ, ''Ѩ^Œ <≥~°"Õ~°∞Û<À J>Ë¡ Jyfl ‰õÄ_® Ü«∞[˝=Ú#‰õΩ
áê~î°=Ú—— J<Õ ¿Ñ~°∞`À, P Hõq`«Ö’ U ÜÕ∞ HÍ=Åã≤# Ǩϟ=∞=Ú#∞ ã¨=∞‰õÄ~°∞Û#∞.
Ѩ^•Å∞ =Ù<åflÜ≥∂, "å\˜x q_ç q_çQÍ J@∞=O\˜ Jyflx, ^Õ=O ´^•<åk
WÖÏ WKåÛ~°∞: ''Jwfl, Dà‹, ѨÙ~°ó QÆ∞}=ÚÅ`À ‰õÄ_»∞H˘#fl "åxx,
 <åÅ∞QÆ∞ "Õ^•Å∂ K«∂ã‘, K«kg... 165
Ǩϟ`å~°O ´~°∞ufi[O. ^Õ=`«Å Ü«∞[˝=Ú Jã¨Å∞, D "Õ^Œ Hõq`«Å∞ „áê~°OÉèíO
ÅO^Œ∞ Ǩϟ`« J#∞ ¿Ñ~°∞ QÆÅ ~°∞ufi‰õΩ¯, HÍHõ=ÚO^Õ ''Ü«∞[=∂#∞Å∂–¿ã=‰õΩÅ∂——
JyflÜÕ∞ JQÆ∞K«∞<åfl_»∞. WOHõ#∂, ~°`«fl =ÙO_Õ ã¨O|O^è•Åhfl „áê~°OÉèí"≥∞ÿáÈ~Ú
^è•`«=∞O´Ü«∂QÆ Ñ¶¨Å ~°∂Ѩ=∞QÆ∞ ~°`«fl=Ú =Ù<åfl~Ú. JÖÏ ™êˆQ ã¨=∂[OÖ’<Õ `≥QÆÅ
Å#∞ Q˘Ñ¨ÊQÍ ^èŒiOK«∞ "åxx, áÈ+≤OK«∞ ÉèÏ+¨Å∂, P ÉèÏ+¨Å áê@Å∂, „áê~°OÉèí"≥∞ÿ
"åxx, ã¨∞ÎuOK«∞K«∞<åfl#∞.—— – Wn `≥Å∞QÆ∞ áÈÜ«∂~Ú. Jyfl XHõ¯_Õ HÍ_»∞ ^Õ=Ù_»∞†
J#∞"å^ŒO. J<ÕHõ =∞Ok ^Õ=Ùà◊√§ ѨÙ@∞ìH˘KåÛ~°∞.
D "≥Ú@ì "≥Ú^Œ\˜ ~°∞‰õΩ¯H˜ WzÛ# ^Õ=`«ÅO^Œ~°∂ =∞#∞+¨µÅ TǨÏÖ’¡ ѨÙ\˜ì#
`≥Å∞QÆ∞ J#∞"å^ŒOÖ’, "≥Ú`«ÎOQÍ "Õ^• "åàı§! ^Õ=Ùà◊§ HÀã¨O Ü«∞*Ï˝Å∂, [O`«∞
Åhfl É’kèOK« ^ŒeÛ# É’^èŒ#Åhfl, QÆ∞} |Å∞Å∂, "å\˜x #_ç¿Ñ ~°∞ufiAÅ∂,
QÆ}ÏÅhfl, =Ù<åfl~Ú. =∂#=ÙÅ∞, „ѨHõ$ JO^Œ~°∂ `«Ü«∂~°Ü«∂º~°∞.
uÖ’ =Ù#fl ''Jyfl——x (xѨCx) KåÖÏ HÍÅO P "≥Ú^Œ\˜ ''Jyfl g∞àı—— Hõq`«H˜,
=~°‰õÄ J~°úO KÕã¨∞HÀÖË^Œ∞. J_»=ÙÅ∞ `«QÆÅ ™êÜ«∞}∞_ç ã¨O㨯$`« ÉèÏëêºxH˜, ǨÏÜ«∞
|_»_»O K«∂ã‘, P =∞O@Ö’¡ ^Œ∞OѨÅ∞ „w=â◊~°‡ KÕã≤# `≥Å∞QÆ∞ J#∞"å^ŒO J~Ú#
L_»Hõ_»O K«∂ã‘, Jyfl K«∞@∂ì K«e `«QÆæ_»O `«~åfi`«, P "≥Ú^Œ\˜ Hõq`« QÆ∞iOz JѨC_Õ
K«∂ã‘, P ~°HõOQÍ ''Jyfl—— J<Õk =ÙO^Œh, J~ÚáÈÖË^Œ∞. ^•x `≥Å∞QÆ∞ J#∞"å^ŒO
^•xfl =∞#O ~åà◊§ ~åÑ≤_»∞Å`À ѨÙ\˜ìOK« `«~åfi`«, ''"åºHõ~°} qâı+¨=ÚÅ∞—— J<Õ
QÆÅO Jh, ZѨÊ\˜HÀ J~°úO KÕã¨∞‰õΩ<åfl~°∞. ÉèÏQÆO XHõ\˜ =ÙOk. Wk, ™êÜ«∞}∞_»∞
Jk, =∂#= rq`åʼnõΩ ÃÑ^ŒÌ =∂ˆ~Ê! Jk WzÛ#^À, ‰õΩ~°∞=∞^•Ìe WzÛ#^À, JHõ¯_»
ÃÑ^ŒÌ Jaè=$^Õú! ÃÑ^ŒÌ P#O^Œ"Õ∞! J~Ú<å q=~åÅ∞ ÖË=Ù. P "åºHõ~°}O WÖÏ
Jk, ''L#fl^•xfl—— L#fl^Œx „QÆÇ≤ÏOK«_»"Õ∞! „áê~°OÉèíO: ''Dàı´D_»ã¨∞Î`Ò J#∞
JO^Œ∞Ö’ H˘`«ÎQÍ `«Ü«∂~°∞ KÕã≤O^Õg∞ ^è•`«∞=Ù, _» HÍ~°=Ú#‰õΩ à◊ HÍ~°=Ú, |
ÖË^Œ∞. ǨÏfi$Kå^èÕfi`«$#O „=^•Ü«∞=Ú =Å#
Jyfl, „Ѩ`«ºHõ∆OQÍ Hõà◊§ =ÚO^Œ∞ K«∂_» U~°Ê_ç#k. J*ò =∞^茺ã¨÷ _»HÍ~°ã¨º à◊HÍ~°O
QÆeˆQ, ^•xfl =∞#∞+¨µÅ∞ ѨÙ\˜ìOK«QÆeˆQ, |ǨÏfi$Kå TK«∞ó.—— – D ~°HõOQÍ 9 Öˇ·#∞¡
ã¨Ç¨Ï[ q+¨Ü«∞OQÍ<Õ =ÙOk. J~Ú<å, #_çKå~Ú.
JѨÊ\˜ =∂#=ÙÅ∞, ^•xfl ^Õ=Ù}˜‚ KÕã≤ P ''"åºHõ~°}O—— ÉèÏQÆO ‰õÄ_® J~Ú#
‰õÄ~ÀÛɡ\Ïì~°∞. P ^Õ=Ù_çH˜ ^Œ}Ï‚Å∞ ÃÑ\˜ì, `«~åfi`«, ''ã¨fi~° qâı+¨=ÚÅ∞—— Jx WOHÀ
ã¨O`ÀëêÅ∞ „Ѩ^Œi≈Oz =Ó~°∞HÀÖË^Œ∞. ÉèÏQÆO =ÙOk. D ÉèÏQÍÅhfl, D q=~°}
''^èŒ#O W~Úº!—— Jx J_»QÆ_»O "≥Ú^ŒÅ∞ Åhfl, P "≥Ú^Œ\˜ XHõ\˜#fl~° Öˇ·#¡ Hõq`«
ÃÑ\Ïì~°∞. <åÅ∞QÆ∞ Hõ„~°Å∞ ¿ÑiÛ, "å\˜`À HÀã¨"Õ∞! D ''ã¨fi~° qâı+¨=ÚÅ∞—— WÖÏ
=∞O@Å∞ ѨÙ\˜ìOz, P QÆ∞O_®xH˜ ^Œ}Ï‚Å∞ „áê~°OÉèíO: ''~°`«fl^è•`«=∞O——: WHõ¯_» ~°`«fl
ÃÑ_»∞`«∂, ™È΄`åÅ =∞O„`åÅ∞ QÆ∞Ñ≤Êã¨∂Î, â◊|Ì=Ú, ''#Éò q+¨Ü«∞™êºx ã¨O`«ã¨º——
''^èŒ#O W~Úº! ^èŒ#O W~Úº! ^èŒ#O J#∞ q\ò ã¨∂„`«=Ú(2–3)KÕ P^茺O
W~Úº!—— ^•`«Î=Ú#∞ á⁄O^≥#∞.—— – WÖÏ „áê~°OÉèí"≥∞ÿ,
166 <åÅ∞QÆ∞ "Õ^•Å∂ K«∂ã‘, K«kg...
4 Öˇ·#∞¡ #_çzOk. =∞QÆ∞#k. JO>Ë, Ü«∂QÆO KÕ¿ã"åà◊√§, P
WO`« =~°‰õÄ J~Ú# `«~åfi`«, ~°∞ˆQfi Ü«∂QÆO =Å¡ Ѷ¨ÖÏ<å Ѷ¨ÅO ~å"åÅx
^ŒOÖ’x 2= Hõq`«H˜ J~åúÅ∞ ~åÜ«∞_»O HÀ~°∞`å~°∞. P Ѷ¨ÅO, ''P=ÙÅ∞—— HÍ=K«∞Û†
"≥Ú^ŒÖˇ·Ok. JO>Ë, XHõ 2 Öˇ·#¡ Hõq`«x ''QÆ∞„~åÅ∞—— HÍ=K«∞Û. HÍh, Jq "ÕÖÏkQÍ
J~°úO KÕã¨∞HÀ"åÅO>Ë, (1) Ѩ^•Å∂, HÍ"åe! "å\˜x Jq∞‡`Õ Jk ^èŒ#"Õ∞!
(2) ã¨O㨯$`« ÉèÏ+¨ºO, (3) `≥Å∞QÆ∞ J#∞ ''"Õ∞=Ú Ü«∂QÆ Ñ¶¨ÖÏ<Õfl '~°`«flO— JO@∞
"å^ŒO, (4) "åºHõ~°} qâıëêÅ∂, (5) ã¨fi~° <åfl=Ú. x["≥∞ÿ# ~°`åflbfl =„*Ïbfl HÀ~°_»O
qâıëêÅ∂! – Wxfl ~°HÍÅ∞ HÍ"åe! Hõhã¨O, ÖË^Œ∞ ã¨∞=∂! P=ÙÖËfl, QÆ∞„~åÖËfl, ~°`åflÅ∞QÍ
"≥Ú^Œ\˜ 3 ~°HÍÅ =~°ÔH·<å K≥Ñ≤`Õ, P 2 Öˇ·#¡ ÉèÏq™êÎ=Ú. x["≥∞ÿ# ~°`åflÅ Pâ◊ ÖË^Œ∞
Hõq`«, J~°úO J=Ù`«∞Ok. =∂‰õΩ. 'Ü«∂QÆ Ñ¶¨Å ~°∂Ѩ ~°`«flO— HÍ"åe,
~°∞ˆQfi^ŒO "≥Ú`åÎxfl J~°úO KÕã¨∞HÀ"å JO`Õ—— – Jx K≥¿ÑÊ `«O`«∞ Jk! "Õ^Œ
ÅO>Ë, 10,000 H˜ ÃÑ·QÍ =ÙO_Õ Hõq`«ÅH˜ Hõq`åfiÅxfl\˜Ö’#∂ D `«O`Õ =ÙOk. JÖÏ
WÖψQ ~åÜ«∂e. "≥Ú`«ÎO 4 "Õ^•ÅH˜ ‰õÄ_® HÍHõáÈ`Õ, ''P=ÙÅ∞ HÍ"åe—— Jx =∂„`«"Õ∞
™êÜ«∞}∞_»∞ WÖÏ KÕâß_»x ǨÏÜ«∞„w=â◊~°‡ J#~å^Œ∂? ''QÆ∞„~åÅ∞ HÍ"åe—— J#
QÍi ѨÙã¨ÎHõOÖ’ =ÙOk. 㨈~, ™êÜ«∞}∞_»∞ ~å^Œ∂? uO_ç HÍ"åe, Wà◊√§ HÍ"åe –
KÕâß_»∞! PÜ«∞#H˜, "Õ^•Å =∞`«∞Î, P â◊H˜Îx J#~å^Œ∂? – ''QÀ=ÙÅ ~°∂Ѩ"≥∞ÿ#—— ^èŒ#O!
WzÛOk! PÜ«∞# g∞^Œ ^Õ=`«Å∞ ѨÓ<å~°∞! ''JâßfiÅ ~°∂Ѩ"≥∞ÿ#—— ^èŒ#O! ''q[Ü«∂Å
XHõ ^Õ=`«, Ô~ãπìH˜ áÈ~Ú#ѨC_»∞, WOHÀ ~°∂Ѩ"≥∞ÿ#—— ^èŒ#O! W^Õ áê@! W^Õ Hõq`«fiO!
^Õ=`« P _»∂º\© fã¨∞‰õΩx ™êÜ«∞}∞_ç`À ''^èŒ#O—— J<Õ =∂@ ÖËx Hõq`« ÖË^Œ∞!
P Ѩx KÕ~ÚOzOk. J<åflxfl HÀi<å, ''J#flO ~°∂Ѩ =∞QÆ∞
''Jyfl g∞àı—— Hõq`«Ö’, ''<Õ#∞, Jyflx ^èŒ#O!—— JO\Ï~°∞. ^èŒ#O`À HõÅ=x HÀiHõ
„áêiúã¨∞Î<åfl#∞—— Jx, XHõ Ǩϟ`« J~Ú# Un =ÙO_»^Œ∞.
Éèí‰õΩÎ_»∞ P Hõq`«fiO K≥ѨÙ`«∞<åfl_»∞. D z\˜ì "≥Ú`åÎxH˜, P XHõ\˜#fl~° Öˇ·#¡ Hõq`«Ö’,
Hõq`«Ö’<Õ ~åA =Ù<åfl_»∞, J`«_ç ~å[º ^≥·="Õ∞ HÍ^Œ∞, ~åE –~åA áêÅ<å –
áêÅ# =ÙOk. Jq =Ù<åflÜ«∞x ÉèÏ+¨º Ü«∂QÆO –Ü«∂QÆ Ñ¶¨ÅO, ^•<åÅ∞ –~°`åflÅ∂
HÍ~°∞_»∞ K≥ѨÙ`«∞<åfl_»∞. Jxfl =Ù<åflÜ«∞x `≥Å∞QÆ∞ J#∞"å^ŒO
Ü«∞*Ï˝Å HÀã¨O Jyfl, Ǩϟ=∞=ÚÅ∞ K≥ѨÙ`ÀOk. Jã¨Å∞, P Hõq`«Ö’ D J~åú
=∞O_ç™êÎ_»∞. JO`Õ HÍ^Œ∞† P Jyfl ^•<åk Åhfl =Ù<åflÜ≥∂ ÖË"À, P J~åúÅ∞ =™êÎÜ≥∂
QÆ∞}=ÚÅ`À ‰õÄ_»∞‰õΩ#fl"å_»∞. JO>Ë, P ~å"À, w~åfi} ã¨O㨯$`«O "≥ÚǨÏO
<å\˜ˆH ''^•<åÅ∞—— J<Õq, „áê~°OÉèí `≥eÜ«∞x "åà◊§H˜ `≥b^Œ∞.
"≥∞ÿáÈ~Ú =Ù<åfl~Ú. P ^•<åefl Z=~°∞ W^Õ "≥Ú^Œ\˜ Hõq`«x, ~°Ñ¶¨Ú<å^è•
Z=iH˜ W™êÎ~À `«~åfi`« ~°∞‰õΩ¯Ö’¡ `≥Å∞ Kå~°∞ºÅ∞QÍ~°∞, ‰õÄ_® `≥Å∞QÆ∞Ö’H˜
ã¨∞ÎOk. ''Jyfl——x WOHÍ K«∂_»O_ç! P KÕâß~°∞. HÍh, Wxfl J~åúÅ`À PÜ«∞#
^Õ=Ù_»∞ ~°`«fl=ÚÅ∞ ^èŒi™êÎ_»∞. P ~°`«flO, K≥ѨÊÖË^Œ∞. W^Õ Ñ¨Ùã¨ÎHõOÖ’, ~°∞ˆQfi^ŒOÖ’
Z@∞=O\˜k? ''Ü«∂QÆ Ñ¶¨Å ~°∂Ѩ—— "≥Ú@ì "≥Ú^Œ\˜ Hõq`«H˜ =Ù#fl `å`«Ê~åºxfl
 <åÅ∞QÆ∞ "Õ^•Å∂ K«∂ã‘, K«kg... 167
K«∂¿ãÎ, P ѨO_ç`«∞_»∞ K≥Ñ≤ÊOk ZÖÏ z#fl „Ѩâ◊fl ~åÖË^•? z#fl „Ѩâıfl ~åÖË^ŒO>Ë,
=ÙO^À `≥Å∞ã¨∞ÎOk. J~Ú`Õ, XHõ\˜ x[O. P áêO_ç`«ºO, UO áêO_ç`«ºO?
D HÍÅOÖ’ `≥Å∞QÆ∞ J#∞"å^•Å∞ ~åã≤#
ѨO_ç`«∞ÅO^Œ~°∂ ™êÜ«∞}∞_»∞ =O\˜ áê`« 11. =∞`« ÉèÏ+¨, Ѷ¨∞’~° ÉèÏ+¨!
HÍÅѨ٠ѨO_ç`«∞Å ÉèÏëêºefl K«∂ã≤, `«=∞ ZHõ¯_À XHõ Hõq`«Ö’, ''J^èŒfi~°O—— Jx
`å`«Ê~åºÅ∞ ~åã≤#"åˆ~. WOw¡+¨µ „yѶ≤`ü XHõ =∂@ =ÙOk. ^•x J~°úO HÀã¨O, ѨO_ç
‰õÄ_® ™êÜ«∞}∞_ç ã¨O㨯$`« ÉèÏëêºxfl `«∞Å∞ `«~°˚# Éèí~°˚#Å∞ Ѩ_®¤~°∞. ™êÜ«∞
K«∂¿ã "Õ^•efl J~°úO KÕã¨∞‰õΩ<åfl#x }∞_»∞, ''J^èŒfi~°O——H˜ K≥Ñ≤Ê# J~°úO,
~åâß_»∞. J^èŒfi~°´JÇ≤ÏOã¨, Ç≤ÏO™ê ~°Ç≤Ï`«"≥∞ÿ#k –
U W^ŒÌ~°∞ ѨO_ç`«∞Å `å`«Ê~åºÅ∂ XˆH Jx.''Ü«∞[˝=Ú Jxfl "ÕѨÙÖÏ Jyfl KÕ`«
~°HõOQÍ =ÙO_»_»O ÖË^Œ∞. Z=iH˜ `Àz#@∞ì áêeOK«|_»∞K«∞#flk. P Jyfl =Å¡, ~åHõ∆
"åà◊√§ J~åúÅ∞ ~å™êÎ~°∞. ZÖÏ ~åã≤<å, ™ê^Œ∞Å∞, Ü«∞[˝=Ú#∞ Ç≤ÏOã≤OK«ÖË~°∞——
^Õ=`«Å∂–~åAÅ∂–Ü«∞*Ï˝Å∂– ^è#Œ =¸– Jx! '' U"≥∂, J^èŒfi~° JO>Ë J^Õ J~°ú
~°`åflÅ∂ Jhfl =ÙO\Ï~Ú, JO^Œi "Õ∞"≥∂!—— – Jx #=∂‡e. WO`«H© ~åHõ∆ã¨∞
`å`«Ê~åºÖ’¡#∂. XHõ KÀ@ HÍHõáÈ`Õ, XHõ Öˇ=~°∞? ^Õ=`«Öˇ=~°∞? "åà◊¥§ Hõ#Ѩ_»~°∞,
KÀ>ˇÿ<å! z=iH˜, „Ѩf "Õ^Œ=¸ gà◊¥§ Hõ#Ѩ_»~°∞! ZÖÏQÆ? "åà◊√§ Hõ#Ѩ_ç`Õ,
''Jáœ~°∞¿+Ü«∞O!—— Hõ^•, Hõq`åfiefl #=∞‡QÆeˆQk?
XHõ Hõq`«Ö’, ''ѨOK« [<åó—— J<Õ
10. „|Ǩχ, ¢ã‘ÎÜ«∂–ѨÙ~°∞+¨µ_®? =∂@ =ÙO^Œ#∞HÀO_ô. ^•x J~°úO Uq∞\’
„|Ǩχx, ¢ã‘Î JO\Ï~å? J#~°∞† ѨÙ~°∞ P Hõq`«Ö’ =ÙO_»^Œ∞. WHõ, ã¨O㨯$`«
+¨µ_Õ JO\Ï~°∞. „|ǨχH˜ ÉèÏ~°º =ÙO@∞Ok. ѨO_ç`«∞Å∞ P J~åúxfl HõxÃÑ\Ïìe! ''[<åó——
XHõ~À, ZO^Œ~À `≥b^Œ∞. "Õ^•efl ѨÙ~°∞+¨µ_≥·# JO>Ë, ''[#∞Å∞—— J#fl J~°ú"Õ∞ HÍ=K«∞Û.
„|Ǩχ K≥áêÊ_»∞! ѨÙ~°∞+¨µÖˇ·# ~°∞+¨µÅ∞ HÍh, ѨO_ç`«∞Å∞ JO^Œ~°∂ J^Õ J~°úO
q<åfl~°∞. ѨÙ~°∞+¨µÖˇ·# ~°∞+¨µÖË ~åâß~°∞! uÜ«∞º~°∞. ~°Hõ ~°HÍÅ J~åúÅ∞ f™êÎ~°∞.
=∞i, "Õ^•Å∞, Jáœ~°∞¿+Ü«∂Å∞ ZÖÏ J=٠ѨO_ç`«∞ʼnõΩ, ѨO_ç`« ~å[H©Ü«∂Å∞
`å~Ú? J~Ú`Õ, ¢ã‘ÎÅ∞, ~åâß~°x J#∞ =ÙO\Ï~Ú. "åà◊§ KÕ`«∞Ö’¡ ÉèÏ+¨ ‰õÄ_®
HÀ"åÖÏ? JÖÏ J#∞‰õΩO>Ë, ¢ã‘ΊѨ~°∞=Ù ''|Ou—— J=Ù`«∞Ok. Ѩ^•Åhfl "åà◊√§
áÈ`«∞Ok. HÍh, JÖÏ J#∞‰õΩO>Ë<Õ, Jq P_»∞‰õΩ<Õ |O`«∞ Å=Ù`å~Ú!
Jáœ~°∞¿+Ü«∂Å∞ J=Ù`å~Ú. Ü«∂ã¨∞¯_»∞ ѨO_ç`«∞_»∞ ''ѨOK« [<åó——
™êÜ«∞}∞_»∞, XHõ¯ "Õ^•xˆH HÍ^Œ∞† =∂@H˜, ''Kå`«∞~°fi~å‚Å∂, xëê^Œ∞Å∂ –
4 "Õ^•ÅH© `«# J~åúÅ∞ ~åâß_»x ǨÏÜ«∞ Jx J~°úO fã¨∞HÀ=K«∞Û—— J<åfl_»∞. YzÛ
„w=â◊~°‡ ѨÙã¨ÎHõOÖ’ =ÙOk. J@∞=O\˜ `«OQÍ J^Õ J~åúxfl #=∞‡=K«∞Û<å – J<Õ
™êÜ«∞} ѨO_ç`«∞_çH˜, ''U ѨÙã¨ÎHõO ã¨O^ÕǨÏO =∞#‰õΩ ~å"åe. =ã¨∞ÎOk.
J~Ú<å, XHõ =∞x+≤ ~åÜ«∞=eã≤O^Õ Hõ^•? J~Ú<å, P J~°úO H˘O`« ÉÏQÆ∞Ok. ZO^Œ∞
~åÜ«∞‰õΩO_® ѨÙã¨ÎHõO ZÖÏ =ã¨∞ÎOk?—— J<Õ HõO>Ë, ã¨=∂[OÖ’, JÖÏ ~°Hõ ~°HÍÅ =~å‚Å
168 <åÅ∞QÆ∞ "Õ^•Å∂ K«∂ã‘, K«kg...
[#∞Å∞ Hõ#Ѩ_»∞`«∂<Õ =Ù<åfl~°∞ HÍ|\˜ì. H˘O^Œ~°∞ „Ѩܫ∞ufl™êÎ~°∞. HÍh, P q+¨
=∞#O JÖÏ L<åflO HÍ|\˜ì. HÍh, ѨO_ç`«∞ Ü«∂efl JO`« x[ K«i„`« ÖÏQÆ #=∞‡Hõ¯
ÅO^Œ~°∂ P J~åúxfl XѨCHÀÖË^Œ∞. ZO^Œ∞ ˆ~¡^Œ∞ – JO\Ï~°∞ H˘O^Œ~°∞. P ã¨OѶ¨∞
HõO>Ë, "Õ^•Å∞ Kå`«∞~°fi~å‚efl K≥áêÊ~Ú @#Å∞ P <å\˜ ã¨=∂*ÏÅ"Õ<Õ"≥∂ – Jx
JO>Ë, "Õ^•Å qÅ∞= `«QÆ∞æ`«∞O^Œx, P H˘OK≥O PÖ’zOKåÅx K«∂ã≤, =∞m§ JÖÏ
XѨCHÀx ѨO_ç`«∞Å [O‰õΩ! HÍ|\˜ì, "åà◊√§ HÍ^ŒO\Ï~°∞!
"Õ~°∞ "Õ~°∞ J~åúÅ∞ fâß~°∞, 3 ~°HÍÅ∞QÍ. HÍh, JHõ¯_» J~°úO KÕã¨∞HÀ=eã≤#
(1) ''ѨOK« [<åó—— JO>Ë, ѨOKåQÆ∞flÅ∞. ''Kåi„`«Hõ`«—— H˘O`« =ÙOk. Jq, `≥QÆÅ
(2) ''ѨOK« [<åOó—— JO>Ë Ü«∞[˝O á⁄\Ï¡@Å∞. XHõ `≥QÆ "åà◊√§, WOHÀ `≥QÆ
KÕ¿ã@ѨC_»∞ =ÙO_Õ =ÚYº ѨÙ~ÀÇ≤Ï`«∞Å∞. "åà◊§ g∞^Œ Ѩ_ç x[OQÍ<Õ K«OѨÙ`å~°∞.
(3) ''ѨOK« [<åó—— JO>Ë, â◊s~°OÖ’ "åà◊§ P=Ùefl `ÀÅ∞H˘™êÎ~°∞. Wk, P <å\˜
=ÙO_Õ Ñ¨OKÕO„kÜ«∂Å∞. K«‰õ∆Ω=Ù, ™È΄`«O, Kåi„`«Hõ`Õ. Jk, P <å\˜^Õ HÍ^Œ∞, D <å\˜
=∞#ã¨∞û, "å‰õΩ¯, „áê}O! – WÖÏ ''ѨOK« Kåi„`«Hõ`« ‰õÄ_®! D <å\˜ Ü«Ú^•úÅhfl
[<åó——H˜ ~°Hõ ~°HÍÅ J~åúÅ∞! Uq∞\˜? Wq, Éèí∂=ÚÅ HÀã¨"Õ∞ HÍ^Œ∂?
D "Õ^•Å∞ K«k"Õ áê~î°‰õΩÅ∞, U Hõq`« Wq, D <å\˜ K«i„`«ÖË. ''<åºÜ«∞
ÔH·<å, `«=∞‰õΩ U J~°úO #zÛ`Õ P J~°úO Ü«Ú^•úÅ—— ã¨OQÆu "ÕÔ~·<å, Jg K«i„`«ÖË.
fã¨∞HÀ"åe. U QÆ∞~°∞=Ù #zÛ`Õ, P QÆ∞~°∞=Ù HÍ|\˜ì, `≥QÆÅ H˘\Ï¡@efl, P <å\˜
WKÕÛ J~°úO. K«i„`«Å∞QÍ J#∞HÀ=eã≤O^Õ. "Õ^•Ö’¡ uiˆQ
Jã¨Å∞, D 3 J~åúÖ’¡ XHõ J~°úO ~åã≤# ^Õ=`«ÅO^Œ~°∂ J|^•ÌÖË QÍh, P
"Õ^Œ Hõq `À<Õ, ''P =∂@, #∞=Ùfi U áÈ\Ï¡@Åhfl J|^•ÌÅ∞ HÍ=Ù, x*ÏÖË!
J~°úO`À ~åâß=Ù?—— Jx J_»∞QÆ∞^•=∂ `«=∞ áÈ\Ï¡@ QÆ∞iOz K≥ѨC‰õΩ<Õ"åà◊√§,
JO>Ë, PÜ«∞# ^˘~°Hõ~°∞ Hõ^•? PÜ«∞#H˜ `«=∞<Õ L`«Î=ÚÅ∞QÍ K≥ѨC‰õΩO\Ï~°∞. "Õ^Œ
ѨÙ#~°˚#‡Å #=∞‡HõO =ÙO@∞Ok. =∞#H˜ Hõ=ÙÅ L`«Î=∞`åfiÅhfl JÖÏO\˜"Õ. K«i„`«
‰õÄ_® P #=∞‡HõO =ÙO>Ë, PÜ«∞xfl ZHõ¯ ã¨OѶ¨∞@#efl u~°ã¨¯iOKÕ Ñ¨O_ç`«∞Å∞,
_≥·<å "≥uH˜ Ѩ@∞ìHÀQÆÅO J#∞‰õΩO\ÏO. `«=∞ J~åúÅ∞QÍ UO K≥ѨÙ`å~°O>Ë:
HÍh Jk [~°QÆ^Œ∞, Z<Õflà◊√§ "≥uH˜<å. ''"Õ^•xfl, Jkè Ü«∞[˝ q+¨Ü«∞OQÍ, Jkè ^Õ=
JO^Œi [#‡Å∂ =∂iáÈ`«∂ =ÙO_˘K«∞Û. q+¨Ü«∞OQÍ, P^蕺u‡Hõ q+¨Ü«∞OQÍ, J~°úO
H˘O^Œ~°∞ ѨO_ç`«∞Å∞ H˘OK≥O "≥∞^Œ_»∞ KÕã¨∞HÀ=K«∞Û—— JO\Ï~°∞. Jkè! Jkè! Jkè!!
LѨÜ≥∂yOz H˘OK≥O PÖ’zOK«_®xH˜ ''Ü«∞[˝O—— =ÚO^Œ∞ 'Jkè— KÕi¿ãÎ, Jkè
„Ѩܫ∞ufl™êÎ~°∞. JO`«Ö’ U=∞=Ù`«∞O^À Ü«∞[˝O! ''^≥·=O—— =ÚO^Œ∞ Jkè KÕi¿ãÎ, Jkè
ÜÕ∞"≥∂ =∞i. `«=∞ "å^•<Õfl ^•\˜áÈ`å~°∞, ^≥·=O! JÖÏ P J~åúÅ∞ Q˘Ñ¨Êq J=Ù`å~Ú.
^•<Õfl =^Œ∞Å∞‰õΩO\Ï~°∞! P 3 J~åúÅ∂ ѨxH˜=∂e#"Õ. P
WO„^Œ∞_»∞ ^Õ=`«, =$„`«∞_»∞ =O\˜ J~åúÅ∞, x[ rq`åÅ`À ã¨O|O^èŒO
~åHõ∆ã¨∞}˜‚ K«OѨ_»O – =O\˜ q+¨Ü«∂efl ÖËxq! Jq Jã¨Å∞, „ѨHõ$u `À>Ë
#q∞‡, "Õ^•xH˜ Kåi„`«Hõ`« x W"åfiÅx ã¨O|O^èŒO ÖËxq!
 <åÅ∞QÆ∞ "Õ^•Å∂ K«∂ã‘, K«kg... 169
12. =∞`« ÉèÏ+¨ "≥∂ã¨HÍi ÉèÏ+¨! eOK«^Œ∞. J~°úO HÍx P ÉèÏ+¨ g∞^Œ Q“~°=O
=∞`« „QÆO^è•Ö’¡ ÉèÏ+¨ ÃÑ^ŒÌ "≥∂ã¨O`À HõÅ∞QÆ∞`«∞Ok. =ÚYºOQÍ, Éèí‰õΩÎeH˜!
`«Ü«∂~°=Ù`«∞Ok. P ÉèÏ+¨Ö’ =Ù#fl =∞x+≤ =∞#ã¨∞ K«eOK«_®xH©, K≥=ÙÅ
''q+¨Ü«∞O—— J~°úO HÍHõáÈ`Õ áÈh, Jã¨Å∞ Ѩ_Õ =∂@ÅH©, ZO`À ã¨O|O^èŒO
ÉèÏ¿+ J~°úO H͉õΩO_® áÈ`«∞Ok. ''^≥·= =ÙO@∞Ok.
`åfiÅ—— ¿Ñ~°∞`À ÉèÏ+¨x, qO`« qO`« Ѩ^• Hõà◊§`À K«∂¿ã ^Œ$âßÅ ã¨OQÆu ‰õÄ_®
Å`À, XH˘¯Hõ¯ Ѩ^•hfl "≥∞eHõÅ`À– "˘OѨ٠JÖÏO\˜^Õ. XHõ Hõ$Ï~° HÍ~°ºO, U ^•Ñ¨
Å`À, z‰õΩ¯Å`À, `«Ü«∂~°∞KÕ™êÎ~°∞! iHÍÅ∂ ÖˉõΩO_® Hõ#Ѩ_ç`Õ, K«∂¿ã
''QÆ∞„~åxfl, uO_ç HÀã¨O #iHÍ~°∞—— =∞x+≤H˜, HõeˆQ Hõ^ŒeHõ, "Õ~°∞. JÖÏ QÍHõ, P
JO>Ë, U ~°Ç¨Ï™êºÅ∂ ÖˉõΩO_® Jã¨Å∞ Hõ$Ï~° HÍ~°º"Õ∞, K«∞@∂ì [#O =∞^茺, ÉÏ*Ï
q+¨Ü«∞O ã¨Ê+¨ìOQÍ `≥eã≤áÈ`«∞Ok. HÍh, Éèí[O„fÅ`À, ÉèíH˜Î w`åÅ`À, `«à◊ `«à◊ ÖÏ_Õ
JÖÏ J#~°∞. QÆ∞„~åxfl, ''Jâ◊fiO—— J<åfl JÅOHÍ~åÅ =∞^茺, ''Jwfl! Jwfl! WO„^•!
~°O>Ë ã¨ˆ~, Jk "Õˆ~ ÉèÏ+¨ =∂@. J~°úO WO„^•!—— J<Õ HõO~îå~å"åÅ =∞^茺, XHõ HõuÎ
J=Ù`«∞Ok. ^•xfl ''QÆ∞„~°=∂?—— J#∞HÀ "Õ@∞ [iyáÈ`Õ, Jk U =∞x+≤ =∞#ã¨∞h
=K«∞Û. P `«~åfi`«, ''uO_ç HÀã¨O—— J<À, `åHõ^Œ∞.
''PǨ~°O HÀã¨O—— J<À, J#~°∞. ''^Õ"å Éèí~°Î áÈQÍ<Õ, P ÉèÏ~°ºH˜ =Ú™êÎ|∞Å∞
~°Ê}‰õΩ—— JO\Ï~°∞. P =∂@Ö’ =Ù#fl KÕã≤, |O^èŒ∞=Ù ÅO^Œ~°∂ KÕi, ''ZO`« ÉèÏQƺ
q+¨Ü«∞=¸ J~°úO HÍ^Œ∞† P ÉèÏëê J~°úO âßeq! ã¨fi~åæxfl K«∂_»É’`å=Ù—— Jx
HÍ^Œ∞. J~Ú<å, Éèí‰õΩÎÅ∞ ^•xfl JÖψQ H©iÎã¨∂Î, ÉèÏs "Õ∞à◊ `åàÏÅ`À, ѨšH© g∞^Œ
J~°úO H͉õΩO_® #"Õ∞‡™êÎ~°∞. P `«~åfi`«, Tˆ~yOѨÙ`À fã¨∞‰õΩáÈ`ÀO>Ë, P ^Œ$â◊ºO,
''K«Oáê~°∞—— J#~°∞. ''PÅOÉèí#O—— U =∞x+≤ =∞#ã¨∞h HõÅ=~°Ñ¨~°K«^Œ∞. ''Jk
JO\Ï~°∞. D =∂@ Éèí‰õΩÎÅO^Œsfl =∞^ŒºO JO`Õ, ã¨O„Ѩ^•Ü«∞O! áê\˜OKåe! P ¢ã‘Î,
=∞`«∞Î =O\˜ =∞`«∞ÎÖ’H˜ ÖψQã¨∞ÎOk. WO`« z#fl =Ü«∞ã¨∞Ö’ ѨÙ}º=u J=Ù
P K«OѨ_»"Õ∞, ''PÅOÉèí#O—— J~Ú `ÀOk—— J#∞‰õΩO@∂ =ÙO>Ë, „Ѩf Hõ$Ï~°
áÈ`«∞Ok. ^•xfl ''#~°Hõ_»O——QÍ J#∞HÀ~°∞. =∞#ã¨∂ H˘O`« `≥Ñ≤ÊiÅ∞¡`«∞Ok.
JâßfixˆH^À "Õ∞Å∞ KÕã¨∞Î#fl>Ëì J#∞‰õΩO ''#iHÍ~°∞—— J#‰õΩO_® ''PÅOÉèí#O——
\Ï~°∞. ''âıfi`« =~°‚Ѩ٠Jâ◊fi=Ú ÉèíQÆ=^• J<Õ =∂@, XHõ ã¨O^Œ~°ƒùOÖ’#∂† ''P_»
~°Ê}=Ú#ÔH· ~°∞ufiAÅKÕ, =∞O„`ÀKåÛù~°} =∞x+≤x xѨCÖ’¡H˜ `Àâß~°∞—— J#‰õΩO_®,
Å`À, ã¨fi~å‚Éèí~°}ÏÅOHõ~°}Å`À PÅO ''P ¢ã‘Î, ã¨f ã¨Ç¨ÏQÆ=∞#O KÕã≤Ok—— J<Õ
Éèí#=Ú KÕÜ«∞|_≥#∞—— JO\Ï~°∞. D ÉèÏëê =∂@Å∞, WOHÀ ã¨O^Œ~°ƒùOÖ’#∂† Jã¨Å∞
Ѩ^•Å QÍ~°_ô`À q<Õ "åà◊§H˜, ''QÆ∞„~åxfl #i x*Ïefl, =∞#∞+¨µÅ =∞#ã¨∞Å xOp,
HÍ~°∞—— J<Õ ã¨ÊO^Œ# ~å^Œ∞. *Ïe HõÅQÆ^Œ∞! K«∂_»ÖË#O`« ^Œ∂~°O KÕ¿ã™êÎ~Ú!
''^•xfl #iH˜áêˆ~âß~°∞—— J<Õ =∂@Å∞ XHõ ÉèÏ+¨`À ÅHõ∆ "≥∂™êÅ∞ K≥Ü«∞º=K«∞Û!
=∞x+≤ =∞#ã¨∞x ZÖÏ Hõk e™êÎÜ≥∂, P ÉèÏ+¨x x*ÏÅ xOz ^Œ∂~°O K≥Ü«∞º
=∞#ã¨∞<Õ ''PÅOÉèí#=Ú—— J<Õ =∂@ Hõk QÆey`Õ!
170 <åÅ∞QÆ∞ "Õ^•Å∂ K«∂ã‘, K«kg...
''Jyfl~°fi$„`å}˜ [OѶ¨∞# ¢^ŒÌ=}#∞ºifi U ÉèÏ+¨ J~Ú<å, ~å¿ãk Z=i HÀã¨O?
=#ºÜ«∂!—— – K«k"Õ "åà◊§ HÀã¨O! P K«k"Õ "åà◊√§
''„¿Ñ+¨ªO"À JkèOk Q∑O ã¨∞ο+—— ZѨC_»∂ ѨO_ç`«∞ÖË HÍ~°∞† áêO_ç`åºÅ∞
''Q∑O——x K«^Œ=O_ç! nxfl, ''Q∑‡—— Jx ÖËx "åà◊√§ ‰õÄ_® K«^Œ∞=Ù`å~°∞.
K«^Œ"åÖÏ? JÖÏÔQ·`Õ, JÖψQ ~å¿ãÎ „Ѩf JHõ∆~°=¸, „Ѩf =∂\Ï, `ÕeQÍæ–
áÈ`«∞Ok Hõ^•? Ǩ~ÚQÍ J~°ú"≥∞ÿáÈ`«∂ =ÙO>Ë, JѨC_»∞
W^ŒO`å ã¨O㨯$`« ÉèÏ+¨ J~Ú`Õ Jk ѨO_ç`«∞Å ÉèÏ+¨ H͉õΩO_® áÈ`«∞O^Œh†
HÍ=K«∞Û. D ÉèÏ+¨ J~Ú<å, <À~°∞ =OHõ~°∞¡ ^•x J~åúefl K≥¿ÑÊ Q˘Ñ¨Ê Ѩx `«=∞‰õΩ
uiˆQ ÖÏQÆ =ÙO_®ÖÏ – Jx „Ѩâ◊fl! ÖˉõΩO_® áÈ`«∞O^Œh† P ÉèÏ+¨x JÖË¡
''=∂~À÷ fl—— – K«^Œ=O_ç! ѨO_ç`«∞Å ÉèíÜ«∞"Õ∞"≥∂!
''Ü«∞l+¨ª=∞$[˝—— – K«^Œ=O_ç! ÉèÏ+¨x JO`«O`« z‰õΩ¯Å`À– "≥∞eHõ
''&——x q_çQÍ K«^Œ=O_ç! Å`À `«Ü«∂~°∞K≥Ü«∞º_»OÖ’ Jã¨Å∞ J~°úO,
XHõ¯ JHõ∆~åxH˜ 5 â◊ÉÏÌÅ∞ =Ù#fl JHõ∆ J^ŒO`å ^≥·= ÉèÏ+¨ ÖÏQÆ K«∂Ñ≤OKåÅ<Õ
~åxfl, XHõ KÀ@ K«∂âß#∞ U^À ~°∞‰õΩ¯Ö’. „Ѩܫ∞`«flO! `«Ñ¨C „Ѩܫ∞`åflÅ∞, ZÅ¡
Jk ZHõ¯_À =∞iÛáÈÜ«∂#∞. HÍÅ=¸ ™êQÆ=Ù. ^Õ=Ùàı§ ÖË#ѨC_»∞, ^Õ=Ùà◊§
D ~°HõOQÍ ÉèÏ+¨, ѨO_ç`«∞ʼnõΩ ‰õÄ_® ÉèÏëê =ÙO_»^Œ∞† ^Õ=Ùà◊§x K«∂Ñ≤OKÕ z‰õΩ¯
`≥eÜ«∞Hõ<Õ Hõ^• ÉèÏëêºÅ∞ ~åÜ«∞=Åã≤ „Ѩܫ∞`åflÅ ÉèÏëê =ÙO_»^Œ∞!
~å=_»O? Jã¨Å∞, ''ÉèÏ+¨ºO—— JO>Ë 13. =∞O„`åÅ "≥∂™êÅ∞!
Uq∞\’ `≥eã≤ K«zÛO^•? P ÉèÏ+¨ºO Wq K«k"å=Ú. D "≥∂™êÅ∞ K≥ѨCHÀ
=∂„`«O J~°ú"≥∞ÿ K«zÛO^•? – D =∂@ #Hõ¯~°ÖË^Œ∞. ^ŒQÆ∞æH˜ =∞O„`«O, `«∞=Ú‡H˜
JO>Ë, ''h‰õΩ ã¨O㨯$`«O ~å^Œ∞QÍ?—— =∞O„`«O! p=∞ ‰õΩ_ç`Õ =∞O„`«O, `ÕÅ∞
JO\Ï~°∞. ‰õΩ_ç`Õ =∞O„`«O! XHõ ~ÀA "≥Ú`«ÎOÖ’,
㨈~, <å‰õΩ ~å^Œ∞. =∞Ǩ =∞Ǩ Ü«∂Éèˇ· =∞O„`åÅ∞ "Õ~ÚOK«∞HÀ=K«∞Û.
ã¨O㨯$`« ѨO_ç`«∞Å ã¨OQÆ`Õq∞\˜? "åà◊√§ =∞O„`åÅ∞ "Õ¿ã =∞O„`åŠѨO_ç`«∞_»∞
‰õÄ_® J~°úO KÕã¨∞HÀÖËHõáÈ`«∞<åflˆ~! =ÓiˆH ^ŒÜ«∞`À "≥Ü«∞º_»∞. ^èŒ#O W"åfie!
J~°úO KÕã¨∞HÀÖË#ѨC_»ÖÏ¡ U=∞#∞ ^•<åÅ∞ W"åfie! =∞O„`åÅ <å@HÍÖË
‰õΩO\Ï~°O>Ë, ''J"≥∂‡! =∞# áêO_ç`«ºO "åà◊§ ã¨Oáê^Œ#! á⁄ÅOÖ’ Ѩx Hõ<åfl, Wk
‰õÄ_® KåÅx^Õ—— Jx ѨO_ç`«∞Å∞ ã≤QÆ∞æ Ѩ~°=∞ `ÕeHõ Hõ^•? `«∞=Ú‡ ~åx "åà◊√§
Ѩ_»`å~°∞. J~°ú=∞ÜÕ∞º q^èŒOQÍ ~åÜ«∞Hõ =ÙO\Ï~å? p=∞Å∞ ‰õΩ@ìx "åà◊√§
áÈ=_»O – J<Õ Jã¨Å∞ "≥∂™êxfl „QÆÇ≤ÏOK« =ÙO\Ï~å? ~ÀAH˜ 100 =∞O„`åÅ∞ "Õã¨∞
ÖËx J=∂Ü«∞‰õΩÅ∞, ''J"≥∂‡, J^Õ^À ‰õΩO@∂ uiy`Õ, HÍ=Åã≤#O`« ^èŒ#O
ÉèíQÆ=O`«∞_çH˜ ã¨O|OkèOz# q+¨Ü«∞O. ‰õÄ~°∞ÛHÀ=K«∞Û!
J^ŒO`å ѨO_ç`«∞ʼnõΩ `≥Å∞ã¨∞ÎOk QÍh p=∞ ‰õΩ\˜ì<å, JˆQfl kQÆ∞`å_»∞.
=∞#ˆHO `≥Å∞ã¨∞ÎOk?—— Jx ã¨iÃÑ>Ëìã¨∞‰õΩ<Õ ''q+¨=∂! kQÆ∞, kQÆ∞! <Õ#∞ Jyflx! Jyfl
„Éèí=∞Ö’ Ѩ_çáÈ`å~°∞. ^Õ=Ù}˜‚! Jyflx K≥ѨÙ`«∞<åfl#∞, kQÆ∞!
 <åÅ∞QÆ∞ "Õ^•Å∂ K«∂ã‘, K«kg... 171
#~°=ÚÅ∞ ã¨ÎOaèOK«∞QÍHõ! q+¨=Ú#∞ „`Àã≤ =∞#∞+¨µÅ∞, Ѷ¨ÖÏ<å Ѩq„`« =~å‚xH˜
"ÕÜ«ÚQÍHõ! „`Àã≤"ÕÜ«ÚQÍHõ! ÔQO\˜ "ÕÜ«Ú K≥Ok# "å~°∞—— Jx W`«~°∞Å∞ QÆ∞iÎOKÕÖÏQÆ
QÍHõ!—— – D =∞O„`«O`À ã¨iÃÑ@ì~°∞. =ÙO_®Å<å? – J^Õ J~Ú =ÙO@∞Ok.
^èŒxÜ«∂Ö’, q∞iÜ«∂Ö’, ÉÏ^èŒ Ñ¨_Õ "å_ç 14. XHõ "Õ^Œ ѨO_ç`«∞_»∞!
<À\˜ xO_® áÈ™êÎ~°∞. ‰õΩ\˜ì# KÀ@ Ѩã¨∞Ѩ٠"Õ^•Å∞ <åÅ∞QÆ∂ K«kq, WOHÍ ^•x
~°∞^Œ∞Ì`å~°∞. U^Õ^À KÕã¨∂Î =∞O„`«O ÉèÏëêºÅ∂ Jg ‰õÄ_® K«kq, "å\˜x
K«^Œ∞=Ù`å~°∞. JO`å ã¨O㨯$`« z‰õΩ¯ ѨÓiÎQÍ #q∞‡ „|uˆH ѨO_ç`«∞Å∞ J<ÕHõ
=Úà◊§`À! U =∞O^À HÍã¨Î ѨxKÕã¨∞ÎOk. =∞Ok =ÙO\Ï~°∞. HÍh, "åà◊§O^Œ~°∂ =∞#H˜
ÉÏkè`«∞_»∞ ÖËz u~°∞QÆ∞`å_»∞. =∞O„`«O, Hõ#Ѩ_»~°∞. D "Õ^Œ Ѩ~î°<åÅ „Ѩܫ∞`«flOÖ’
|uH˜ áÈ`«∞Ok! ÃÑo§H˜ =∞O„`«O! Kå=ÙH˜ <å‰õΩ J@∞=O\˜ XHõ ѨO_ç`«∞_»∞ Hõ#
=∞O„`«O! WÅ∞¡ JÅHÍÅO>Ë =∞O„`«O! Ѩ_®¤~°∞. PÜ«∞#, K«~°¡ QÆ}Ѩuâߢã≤Î QÍ~°∞.
"Õã¨O HÍÅO ZO_»Å∞ =Úki, QÆkÖ’ DÜ«∞xfl K«∂¿ãÎ, W`«~° ѨO_ç`«∞efl K«∂_»
=∞OKåxfl "åH˜\’¡ "Õã¨∞‰õΩx ɡ·@ Ѩ_»∞HÀ"å Hõ¯~°ÖË^Œ∞. W`«~°∞bfl H˘O^Œifl K«k"å#∞.
ÅO>Ë, =∞OKåxfl Z`«Î_®xH˜ =∞O„`«O D âߢã≤Î QÍ~°∞ ''"Õ^Œ q*Ï˝#=Ú—— J<Õ
"Õ~ÚOK«∞‰õΩ<Õ "åà◊√§ `≥Å∞ã¨∞ <å‰õΩ! #Å¡ „QÆO^èŒO ~åâß~°∞. JO^Œ∞Ö’, "Õ^•Å∞ Z@∞
=GO HõѨC‰õΩx =∞O„`«O K«kq`Õ, ÖË^• =O\˜ q*Ï˝<åxfl W™êÎÜ≥∂ q=~°OQÍ
HõѨÊefl =Óˆ~y¿ãÎ =~°¬O Ѩ_»∞`«∞O^Œx, P K≥áêÊ~°∞, D ~°HõOQÍ: ''"Õ^Œ=ÚÅ∞, Jáœ~°∞
=Óˆ~yOѨÙÅ∞ KÕ¿ã "åà◊√§ `≥Å∞ã¨∞! ¿+Ü«∞=ÚÅ∞!—— Jx "≥Ú^ŒÅ∞! ''"Õ^•efl,
XHõ q^•ºiú, "Õ^ŒO K«^Œ"åÅO>Ë, „â◊√`«∞Å∞ Jx ‰õÄ_® JO\Ï~°∞. ~°∞+¨µÅ∞,
LѨ#Ü«∞#O [iy, tMÏ Ü«∞*’˝Ñ¨g`åÅ`À `«=∞ `«Ñ¨ã¨∞ûÖ’ ^蕺<å=ã¨ÎÖ’ =Ù#flѨC_»∞
K«^Œ"åe! – JO>Ë, z#fl Ñ≤ÅHõ`À\©, "åiH˜ q#Ѩ_»QÍ "å~°∞ q#flq HÍ|\˜ì.——
"≥∞_»Ö’ [O^茺O`À\©! – UO, Jq „|Ǩχ =∂@Å∞ PHÍâ◊OÖ’ xOz
ÖˉõΩO_® K«kq`Õ? Jq ZO^Œ∞‰õΩ ~°∞+¨µÅ‰õΩ q#Ѩ_®¤~Ú – Jx, ѨO_ç`«∞
=ÙO_®e? K«k"Õ@ѨC_»∞ J~°úO QÍHõ A@∞ì ÅO^Œ~°∂ JO\Ï~°∞. D =∂@Å∞ J#Hõ
Ñ‘HÀ¯=eã≤ =ã¨∞ÎO^Œ<å? A@∞ì ÖËHõáÈ`Õ áÈ`Õ, P "Õ∞^è•q, ѨO_ç`«∞Å eã¨∞ìÖ’H˜ KÕ~°
Ñ‘‰õΩ¯<Õ W|ƒOk =ÙO_»^Œ∞ J<å? [O^茺O ÖË_»∞! áê~î°‰õΩÖ’¡ Z=iÔH·<å, ''ѨO_ç
ZO^Œ∞‰õΩ? =∞s q~°H˜Î ѨÙ\˜ì#ѨC_»∞, `«∞_ç—— QÍ ¿Ñ~°∞ ~å"åÅO>Ë, ''„|Ǩχ——x
"≥O@<Õ P `å_»∞x "≥∞_»H˜ K«∞@∞ìHÀ=K«∞Û#∞ "˘¿ÑÊã¨∞‰õΩO>Ë KåÅ∞! KåÖÏ `ÕeHõ
J<å? – Uk ZO^Œ∞HÀ `«y# J~åúÅ∞ =∂~°æO!
Hõ#Ѩ_»HõáÈ`Õ, U^À =ÓÇ≤Ï™êÎO. Jk `«áÈÊ âߢã≤Î QÍi q=~°}Ö’, „|Ǩχx `«ez#
XáÈÊ `≥eã≤#"åà◊√§ `«~åfi`« K≥¿ÑÎ, `≥Å∞ã¨∞ `«~åfi`«, ''"Õ^Œ=ÚÅ∞, =~å‚„â◊=∞ ^èŒ~°‡=Ú
‰õΩO\ÏO. J~Ú<å, XO\˜ g∞^Œ `å_»∞ Å#∞ QÆ∂iÛ K≥Ñ≤Ê#q—— Jx ‰õÄ_® "≥Ú^Œ
ZO^Œ∞‰õΩ? "≥ÚÅ`å_»∞H˜ J~Ú`Õ H˘OK≥O Å=Ù`«∞Ok. P =~å‚efl, ''„ÉÏǨχ}–
J~°úO =ÙO@∞Ok. Hõ∆„uÜ«∞ –"≥·âº◊ –â◊¥„^Œ∞Å∞—— Jx ‰õÄ_®
[O^茺O ZO^Œ∞‰õΩ? ''[O^茺O =Ù#fl K≥áêÊ~°∞! D 4 =~°‚=ÚÅ "åiH©, "Õ~°∞ "Õ~°∞
172 <åÅ∞QÆ∞ "Õ^•Å∂ K«∂ã‘, K«kg...
Hõ~°‡Å∞ (=$`«∞ÎÅ∞) HõÅ=x, ~°∞+¨µÅ∞ á⁄O^Œ∞^Œ∞~°∞. K≥_»∞ „Ѩ=~°Î# QÆÅ "å~°∞,
K≥Ñ≤Ê<å~°@! ‰õΩHõ¯QÍ<À, Kè«O_®Å∞_ç QÍ<À, ѨÙ@∞ì
P Hõ~°‡Å∞: (1) „ÉÏǨχ}∞ʼnõΩ: "Õ^Œ ^Œ∞~°∞.—— [ WѨC_»∞, ''Kè«O_®Å—— =~°‚O ¿Ñ~°∞
=ÚÅ∞ K«^Œ∞=Ù\Ï, K«kqOK«∞\Ï. Ü«∞[˝ QÆÅ [#∞Å∞, U [#‡Ö’<À K≥_»∞ „Ѩ=~°Î#Å
=ÚÅ∞ KÕÜ«Ú\Ï, KÕ~ÚOK«∞\Ï. ^•# =Å¡ J@∞¡ J~Ú# "åˆ~ – Jx! ‰õΩHõ¯Åhfl
=ÚÅ∞ WK«∞Û\Ï, ѨÙK«∞ÛH˘#∞\Ï. – D J@∞=O\˜"Õ – Jx! #Hõ¯Å∞? `À_Õà◊√§?
Hõ~°‡Å∞ „ÉÏǨχ}∞ʼnõΩ K≥ѨÊ|_ç#q. Jg#∂! P =∞O„`åxfl ~åã≤# =∞x+≤, ^•xfl
(2) Hõ∆„uÜ«ÚʼnõΩ: "Õ^Œ=ÚÅ∞ x[OQÍ #=∞‡_»O =Å¡<Õ P =∞O„`åxfl
K«^Œ∞=Ù\Ï, Ü«Ú^Œú=ÚÅ∞ KÕÜ«Ú\Ï, ~å[º Q“~°=O`À ~åÜ«∞QÆeQÍ_»∞.]
áêÅ<å, ^•#=ÚÅ∞ KÕÜ«Ú\Ï! z=iH˜, D âߢã≤Î QÍ~°∞ „ÉÏǨχ}∞Å
(3) "≥·â◊√ºÅ‰õΩ: "≥Ú^Œ\˜ =¸_»∂† g∞^Œ ‰õÄ_® KåÖÏ HÀѨO K«∂Ñ≤OKå~°∞, D
"å\˜`À áê@∞ =~°ÎHõ=¸, Ѩâ◊√ áêÅ<å. q^èŒOQÍ: ''„ÉÏǨχ}∞Å∞, ^èŒ#=ÚÅ∞,
(4) â◊¥„^Œ∞ʼnõΩ: ¿ã=Hõ =$uÎ. "≥Ú^Œ\˜ 3 L^ÀºQÆ=ÚÅ∞, PtOz Ѩu`«∞Öˇ·i.
=~å‚Å "åiH©#∂, `«=∞ =~°‚=ÚÖ’<Õ rq`«=ÚʼnõΩ "Õ^Œ *Ï˝#"Õ∞ ÅHõ∆º=ÚQÍh,
¿ã=Å∞ KÕ~ÚOK«∞HÀQÆÅ"åiH©#∂! ^èŒ#=¸– L^ÀºQÆ=ÚÅ∂ ÅHõ∆º=ÚÅ∞
''„ÉÏǨχ}∞Å∞ JkèHõ ^èŒ# ã¨Oáê^Œ# HÍ=Ù. ÅHõ∆º=Ú#∞ „QÆÇ≤ÏOz, ^èŒ#=Ú#ÔH·
KÕÜ«∞~å^Œ∞. áÈ+¨}‰õΩ `«y# ^èŒ#=Ú ZQÆ|_»‰õΩO^Œ∞~°∞QÍHõ!—— – [ "Õ^Œ q*Ï˝#∞Öˇ·,
=∂„`«"Õ∞ ã¨OáêkOK«=Öˇ#∞.—— – =∞O„`«=ÚÅhfl HõO~î°`å Ѩ\˜ì, WO\˜O\Ï
[ ''áÈ+¨}—— H˜ H˘Å`« ÖËq∞\’ âߢã≤Î QÍ~°∞ ѨÓ[Å∞ KÕ~Úã¨∂Î, ^•#=ÚÅ∞ ã‘fiHõiã¨∂Î
W=fiÖË^Œ∞!] rqOK«_»"Õ∞ Jã¨Öˇ·# ÅHõ∆º=∞x „ÉÏǨχ
''=~°‚=ÚÅ∞ U~°Ê_ç =ÙO_»∞@Ö’ qâı }∞Å∞ „QÆÇ≤ÏO`«∞~°∞QÍHõ!]
+¨=Ú ÖË^Œ∞. =~°‚=ÚÅ∞, „|ǨχKÕ ã¨$+≤ìOK« „ÉÏǨχ}∞Å∞, "Õ^Œ q*Ï˝<åxfl áê\˜O
|_ç#q. Hõ~°‡Å =Å¡<Õ =~°‚=ÚÅ∞ U~°Ê_ç K«_»O ÖË^ŒO>Ë, "å~°∞ x[OQÍ, `«=∞ =~°‚
#q.—— – [ Z=i Hõ~°‡ =Å¡ "åà◊§ =~°‚O ^èŒ~å‡efl u~°ã¨¯iã¨∞Î<åfl~°x J~°ú"Õ∞ Hõ^•?
U~°Ê_ç`Õ, JO^Œ∞Ö’ „|Ǩχ áê„`« Uq∞\˜? J@∞=O\˜ "åix Q“~°qOKåe.
''„|ǨχKÕ ã¨$+≤ìOK«|_ç#q—— J#_»O
Uq∞\˜? „|Ǩχ ã¨$+≤ì [~°QÆHõ=ÚO^Õ =∞#∞ 15. (1) „ÉÏǨχ}=ÚÅ∂,
+¨µÅ∞ Hõ~°‡Å∞ KÕã¨∂Î =Ù<åfl~°h, P Hõ~°‡Å (2) J~°}ºHõ=ÚÅ∂,
=Å¡<Õ =~°‚=ÚÅ∞ U~°Ê_ç<åÜ«∞h, P (3) LѨx+¨`«∞ÎÅ∂!
`«~åfi`Õ „|Ǩχ ѨÙ\˜ì, P ã¨OQÆu HõxÃÑ\˜ì =∞`« „QÆO^è•Ö’¡, ''"Õ^•Å∞—— J<Õ =∂@
<å_»h, J~°ú=∂?] Hõ#Ѩ_ç`Õ, ^•x "≥O@ ''„ÉÏǨχ}=ÚÅ∞–
D âߢã≤Î QÍ~°∞ XHõ =∞O„`«O K«∂Ñ≤O J~°}ºHõ=ÚÅ∞– LѨx+¨`«∞ÎÅ∞—— J<Õ
Kå~°∞. JO^Œ∞Ö’, ''Kè«O_®Å Ü≥∂yO"å—— =∂@Å∞ ‰õÄ_® Hõ#Ѩ_»`å~Ú. P q=~åÅ∞
Jx =ÙOk. ^•x J~°úO ‰õÄ_® K≥áêÊ~°∞. HÍ"åÅO>Ë, „Ѩ`ÕºHõOQÍ "≥`«∞HÀ¯"åe.
''=∞Oz „Ѩ=~°Î# QÆÅ "å~°∞ =∞Oz [#‡#∞ =∞Å¡Ü«∞ºâߢã≤Î QÍi Ñ‘iîHõÖ’#∂, =Ú@∂fli
 <åÅ∞QÆ∞ "Õ^•Å∂ K«∂ã‘, K«kg... 173
ã¨OQÆ"Õ∞â◊O QÍi „QÆO^èŒO J~Ú# ''"Õ^Œ „ÉÏǨχ}ÏÅ∞ K≥ѨÙ`å~Ú. ''x¿+^èŒ "åHõº
"åV‡Ü«∞O——Ö’#∂, Ô~O_Õã≤, =¸_Õã≤ q= =ÚÅ∞ ‰õÄ_® „ÉÏǨχ}=ÚÅÖ’ HõÅ=Ù.
~åÅ∞ ^˘iHÍ~Ú. Jq =∂„`«"Õ∞ WHõ¯_» '`«™ê‡#‡Å=^•fi# ™ê#ã¨O=^Õ`« = ã¨Ç¨
K«∂Ñ≤™êÎ#∞. ã‘`«— – =Ú@ì~Ú# ^•x`À =∂\Ï¡_»~å^Œ∞.
1. „ÉÏǨχ}=ÚÅ∞: Ü«∂QÆO KÕ¿ã ^•x`À Hõeã≤ ‰õÄ~˘Û#~å^Œ∞. – J#fl@∞
@ѨC_»∞, JHõ¯_» =ÚYºOQÍ U HÍ~°ºO =O\˜q x¿+^èŒ "åHõº=ÚÅ∞. qkè x¿+^èŒ
[~°QÍÅx "Õ^Œ =∞O„`«O K≥ѨÙ`«∞O^À, P "åHõº=ÚÅ#flq ‰õÄ_® „ÉÏǨχ}=ÚÅ∞——
HÍ~åºxfl x~°fiÇ≤ÏOKÕ q^è•#O JO`å (=∞Å¡Ü«∞º âߢã≤Î)
K≥¿ÑÊ^Õ „ÉÏǨχ}=Ú. Wk =∞Å¡Ü«∞ºQÍi =Ú@∂fli ã¨OQÆ"Õ∞â◊OQÍ~°<Õ Ñ¨O_ç
q=~°}Ö’ Hõ#Ѩ_»∞`ÀOk. ''„ÉÏǨχ}=Ú `«∞_»∞ ~åã≤# ''"Õ^Œ "åV‡Ü«∞O—— ѨÙã¨ÎHõO
Z\˜ì^À `≥eÜ«Ú@‰õΩ, L^•Ç¨Ï~°}=ÚÅ∞ xOz ‰õÄ_® H˘xfl =∂@Å∞ fâß#∞. –
D kQÆ∞=# K«∂Ѩ|_≥#∞. "Õ^Œ =∞O„`« ''„ÉÏǨχ}=ÚÅ∞ QÆ^•º`«‡Hõ=ÚÅ∞. [ =K«
=ÚÖ’ ã¨∂zOK«∞ Hõ~°‡#∞ É’kèOK«∞ #OQÍ =ÙO\Ï~Ú – Jx.] „|Ǩχ#∞
"åHõº=Ú#‰õΩ „ÉÏǨχ}=∞x ¿Ñ~°∞. `≥Å¡ QÆ∞iOz "åºMϺxOK«∞#q „ÉÏǨχ
Ѩâ◊√=Ù#∞ "åÜ«Ú ^Õ=`«‰õΩ PÅOÉèí#=Ú }=ÚÅ∞...... "Õ^Œ =∞O„`« J~°ú q=~°}=Ú,
KÕÜ«∞=Öˇ#∞ – J#∞#k, qkè "åHõº=Ú.—— qxÜ≥∂QÆ=Ú, „ѨÜ≥∂[#=Ú, „Ѩu
(=∞Å¡Ü«∞ºâߢã≤Î) ëêª#=Ú, "å\˜ H˘~°‰õΩ KÕÜ«∞=Åã≤#
''Jâßfixfl PÅOÉèí#=Ú KÕÜ«∂e!—— – q^èŒ∞Å∞, „ÉÏǨχ}=ÚÅ =Å# `≥eÜ«∞
Jx "Õ^Œ =∞O„`«O K≥Ñ≤ÊOk. P HÍ~°ºO ^ŒQÆ∞#∞. ..... <Õ\˜H˜k 3,000 UO_»¡ <å\˜
JO`å ZÖÏ [~°QÍÖ’ P q=~åÖËg, P ~°K«# Ü«∞x qO@~ü x*ò ѨO_ç`«∞_»∞
Hõq`«Ö’ =ÙO_»=Ù. WHõ, P HÍ~°º„Hõ=∂ ÖˇH˜¯OK≥#∞.—— (¿Ñ–41)
#flO`å q=iã¨∂Î, =K«#OÖ’ K≥¿ÑÊ^Õ
„ÉÏǨχ}O. P Ü«∂QÆO K≥Ü«∂ºe. K≥Ñ≤Ê# „ÉÏǨχ}ÏÅ∞ K≥¿ÑÊ HÍ~°º„Hõ=∂Ö’¡
~°HõO Ѩâ◊√=Ùx |e W"åfie. JHõ¯_» Ѷ¨ÖÏ<å [O`«∞ |Å∞Å`À Ü«∂QÍÅ∞ ÃÑ^ŒÌ Z`«∞Î#
Ѷ¨ÖÏ<å =∞O„`åÅ∞ K«^Œ"åe. Ü«∂QÍxfl =ÙO\Ï~Ú. ''„ÉÏǨχ}=ÚÅÖ’ ^Õ=`«Å∞
x~°fiÇ≤ÏOKÕ Ñ¨Ù~ÀÇ≤Ï`«∞Å∞ Ѷ¨ÖÏ<å JO`« ǨÏq~°∞ƒAÅxÜ«Ú, ã¨OYº‰õΩ 33 =∞Ok
=∞Ok =ÙO_®e. Ѷ¨ÖÏ<å ѨÙ~ÀÇ≤Ï`«∞_çH˜ JxÜ«Ú, WO„^Œ∞_»∞ ^ÕâßkèѨu JxÜ«Ú,
Ѷ¨ÖÏ<å ÉÏ^茺`« =ÙO_®e. Ü«∂QÆO K≥ѨÊ|_ç#k.—— [ ''ǨÏq~°∞ƒAÅ∞—— JO>Ë?
KÕ~ÚOKÕ Ü«∞[=∂h, Ü«∞[=∂#∞~åÅ∂, U"≥∂! K«kq =k֡ܫ∂ºe. ''^Õ=`«Å∞ 33
Ѷ¨ÖÏ<å Ѷ¨ÖÏ<å ^Õ=`«efl „áêiúOKåe. P =∞Ok—— JO>Ë, UO KÕ™êÎO? ''JÖÏQÍ?——
'|e— [iy`Õ, Ü«∞[=∂xH˜ P Ü«∂QÆ Ñ¶¨ÅO Jx =kÖË™êÎO.]
^˘~°∞‰õΩ`«∞Ok. – D ~°HõOQÍ, P HÍ~°º ''„ÉÏǨχ}∞Å∞, =∞#∞+¨º ^Õ=`«Å∞.
„Hõ=∞O ZÖÏ [~°QÍÖ’ q=~°OQÍ K≥¿ÑÊ^Õ „ÉÏǨχ}∞Å∞ Ü«∞[˝ ^ŒH˜∆}Å∞ JO^Œ∞H˘O
„ÉÏǨχ}O – Jx =∞Å¡Ü«∞ºQÍi q=~°}. ^Œ∞~°∞—— (¿Ñ. 46) – [ JO^Œ∞ˆH =∞i
H˘xfl Ѩ#∞Å∞ K≥Ü«∞º~å^Œx ‰õÄ_® Ü«∞*Ï˝Å∞!]
174 <åÅ∞QÆ∞ "Õ^•Å∂ K«∂ã‘, K«kg...
2. J~°}ºHõ=ÚÅ∞: J_»=ÙÖ’¡ =ÙO@∂, ã≤^Œú"≥∞ÿ áÈ~Ú# ¢ã‘Îx, P x~°‚Ü«∞O =^ŒÌx
`«Ñ¨ã¨∞ûÅ∞ KÕã¨∂Î, JHõ¯_Õ Ü«∞*Ï˝Å∞ KÕã¨∂Î, ѨO_ç`«∞Å∞ É’kèOz, "åiOKÕ „Ѩã¨OQÆO
HÍÅO QÆ_ç¿Ñ Éèí‰õΩÎÅ *Ï˝#O HÀã¨O J@, D XHõ\˜ XHõ ''J~°}ºHõO——Ö’ (`≥·.P.6–1)
J~°}ºHõ=ÚÅ∞! =Ù#fl^Œ@! JO>Ë, ѨO_ç`«∞Å∞ É’kèOK«Hõ
''"å#„Ѩã¨∞÷Å Ü«∞[˝ Ü«∂QÍk q^è• áÈ`Õ, P_»"åà◊√§, áÈ~Ú# Éèí~°Î "≥O@
#=Ú#∞ =i‚OK«∞ "Õ^Œ ÉèÏQÆ=Ú#‰õΩ á⁄OyáÈ`«∂ zuÖ’ ^Œ∂ˆH™êÎ~°#fl=∂@!
'J~°}ºHõ=Ú— Jx ¿Ñ~°∞.... ™êÜ«∞}∞_»∞ J_»=ÙÖ’¡ „áê~°ú#Å∞ KÕã¨∂Î ‰õÄ~°∞Û#fl
‰õÄ_» nxx, J~°}ϺÅÖ’ J~°}º "åã¨∞ "åà◊√§, Ü«∞*Ï˝Å∞ K≥Ü«∞º_»O Uq∞\˜?
Öˇ·# =Ú#∞ÅKÕ Ñ¨iîOѨ^Œy#kÜÕ∞ J~°}º ^•<åÅ HÀã¨O HÍ^•?
Hõ=Ú Jx x~°fizOK≥#∞.—— (=∞Å¡Ü«∞ºâߢã≤Î) 3. LѨx+¨`«∞ÎÅ∞: D ¿Ñ~°∞ QÆÅ „QÆO^è•
''ã¨<åºã¨∞Å∞ KÕÜ«∞^Œy# =∞Ǩ ÅÖ’ ''*Ï˝# HÍO_»—— LO@∞O^Œ@! P
„=`«=Ú, ǨÏ∫„`«=Ú – =O\˜ Ü«∞[˝=Ú *Ï˝#O Uq∞@O>Ë, Ѩ~°"Õ∞â◊fi~°∞_çH˜ ã¨g∞
Öˇ<Àfl J~°}ºHõ=ÚÅÖ’ q=iOK«|_ç#q.—— ѨOÖ’ ‰õÄ~°∞Û<Õ *Ï˝#O! '' 'LѨ— J#QÍ
(=Ú@∂fli ã¨OQÆ"Õ∞â◊O) ã¨g∞Ѩ=∞x J~°ú=Ú. 'x+¨^£— J#QÍ,
ã¨O™ê~åÅ∂, =$`«∞ÎÅ∂, =kÖËã≤, ‰õÄ~˘Û#∞#\˜ìk. HÍQÍ, Ѩ~°=∞ `«`«fi=Ú#‰õΩ
J~°}ϺÅÖ’ XHõ áêHõ "Õã¨∞‰õΩx ‰õÄ~°∞Ûx, ã¨g∞Ѩ=Ú# KÕi ‰õÄ~˘Û#∞#\˜ì *Ï˝#"Õ∞
^Õ=Ùà◊§x „áêiúã¨∂Î, Éèí[#Å∞ KÕã¨∂Î =ÙO>Ë, LѨx+¨`«∞Î Jx `ÕÅ∞#∞.——
^Õ=Ùà◊§H˜ KåÅ^•? JHõ¯_» ‰õÄ_® Ü«∞*Ï˝Å∂ J~°úO WOH˘Hõ ~°HõOQÍ ‰õÄ_® =ÙOk:
Ü«∂QÍÅ∂, =∂O™êÅ∂, ÃÑ^ŒÌ"À z#fl"À 'LѨ— JO>Ë ã¨OѨÓ~°‚=Ú. 'x— JO>Ë
K≥Ü«∂ºÖÏ? P U~åÊ@¡hfl „QÍ=∂Ö’¡ *Ï˝#=Ú. '+¨^£— JO>Ë, WK«∞Û#k. J#QÍ,
[#"Õ∞ =zÛ KÕ™êÎ~°∞. "åà◊√§ WKÕÛ ^•<åÖË ''ã¨OѨÓ~°‚ *Ï˝#=Ú#∞ WK«∞Û#k LѨx
=Úhâ◊fi~°∞ʼnõΩ P^è•~°O! ^Õ=Ùà◊§ xOz +¨`«∞Η— Jx J~°ú=Ú J@!
JO^Õq Ug∞ =ÙO_»=Ù. J_»=ÙÖ’¡ K≥@¡ ''LѨx+¨`«∞Η— JO>Ë, ã¨g∞Ѩ *Ï˝#O.
xOp, KÕ=∞Å xOp ^˘iˆHq ZÖÏQÍ ÖË^•, ã¨OѨÓ~°‚ *Ï˝#O! ã¨g∞Ѩ *Ï˝#O
^˘~°∞‰õΩ`å~Ú. J_»=ÙÖ’¡ z#fl z#fl ZO^Œ∞‰õΩ? ã¨OѨÓ~°‚ *Ï˝<å<Õfl K«∂^•ÌO. D
ѨO@Å∞ ѨO_çOK«∞‰õΩO@∂ rqOKÕ yi ã¨OѨÓ~°‚ *Ï˝#O Uq∞@O>Ë, PHÍâ◊OÖ’
[#∞Å ã¨OQÆu HÍ^Œ∞ Wk. g~°∞, ~°∞+¨µÅ∞! ÃÑ·# „|Ǩχ L<åfl_»∞. P 'L#fl— "å_ç ^Œyæ~°
=Úhâ◊fi~°∞Å∞! JHõ¯_» ‰õÄ~°∞Ûx, J~°}º 'Ѩ~°=∞ `«`«fi=Ú— J<Õ *Ï˝#O =ÙOk. P
„QÆO^è•Å∞ `≥iz *Ï˝# áê~îåÅ∞ K«^Œ∞=Ù *Ï˝#O JO`å `≥e¿Ñ^Õ LѨx+¨`«∞Î!
`å~°∞. P „QÆO^è•Ö’¡ ~°∞`«∞=ÙÅ =~°‚<å, =∞~˘Hõ Jã¨Öˇ·# *Ï˝#O Uq∞@O>Ë,
=~å¬Å =~°‚<å, =O\˜q ‰õÄ_® =ÙO\Ï~Ú. ''„áê}"Õ∞, P`«‡‰õΩ „ѨfHõ=Ú.——
D ~°∞`«∞=ÙÅ *Ï˝<åÅ∞, „QÍ=∂Ö’¡ [<åňH ''„ѨfHõ=Ú JO>Ë Uq∞\——x ##∞fl
HÍ"åe. JѨC_»∞ Jq ''J~°}ºHÍÖË—— HÍ^Œ∞, J_»Hõ¯O_ç! K≥áêÊ#∞ Hõ^•, Jk "≥∂ã¨HÍi
''„QÍ=∞HÍÅ∞—— ‰õÄ_® J=Ù`å~Ú. =∞`« ÉèÏ+¨! Jk `ÕeQÍæ J~°ú=∞ÜÕ∞ºk
Éèí~°Î =∞~°}˜OK«QÍ<Õ ã¨Ç¨ÏQÆ=∞<åxH˜ HÍ^Œ∞. J^À Q˘Ñ¨Ê =∂@! Q˘Ñ¨Ê =∂@x
 <åÅ∞QÆ∞ "Õ^•Å∂ K«∂ã‘, K«kg... 175
`«Ü«∂~°∞KÕ¿ãÎ<Õ, P q+¨Ü«∂xH˜ Q˘Ñ¨Ê `«∂<Õ ''Ѩ~°=∞ `«`«fiO—— `≥Å∞ã¨∞HÀ QÆÅO.
=ã¨∞ÎOk. J~°úO HÍx ^•xˆH Q˘Ñ¨Ê! WO`«H© ~°∞+¨µÅ∞ HÍ|\˜ì, J@∞=O\˜ *Ï˝#
Jã¨Å∞ Q˘Ñ¨Ê, ''P`«‡ LOk—— Jx! „QÆO^èŒO ~åâß~°∞! Wk Q˘Ñ¨Ê ã¨OQÆ`Õ QÍh,
=∞#O, Ѩ~°=∞ `«`«fiO `≥Å∞ã¨∞HÀ= Jã¨Å∞ „|¿Çχ ÖË_»O>Ë, JѨC_»∞ ''Ѩ~°=∞
_®xH˜ Ѩ~°"Õ∞â◊fi~°∞_ç ã¨g∞áêxH˜ "≥à◊§Hõ¯~° *Ï˝#O—— U=∞=Ù`«∞Ok? ã¨g∞Ѩ *Ï˝#O,
ÖË^Œ∞. <ÕÅ g∞^Õ ‰õÄ~°∞Ûx XHõ ѨÙã¨ÎHõO ã¨OѨÓ~°‚ *Ï˝#O – Jhfl U=∞=Ù`å~Ú? D
`≥iz, `≥~°=QÍ<Õ x„^Œ =¿ãÎ "≥Ú^Œ@ x„^Œ LѨx+¨`«∞ÎʼnõΩ qÅ∞= xÅ|_®ÅO>Ë,
áÈ~Ú, ÖËKåHõ =∞Oz #=Å ^˘iH˜`Õ ^•xfl JHõ¯_≥Hõ¯_À „|Ǩχ LO_ç f~åe. L<åfl_À
K«^Œ∞=Ù‰õΩx, WO\’¡ Ѩx =ÙO>Ë KÕã¨∞‰õΩx, ÖË_À ~°∞+¨µÅ‰õΩ ‰õÄ_® Hõ#Ѩ_»_»∞ QÍh,
Z=iÔH<· å L`«~Î åÅ∞ ~åÜ«∂ÅO>Ë ~åã¨∞‰õΩx, L<åfl_»x "åà◊√§ #q∞‡, L<åfl_»x "åà◊√§
JѨC_»∞ HÍã¨Î MÏm ^˘iH˜`Õ, LѨx+¨`«∞Î K≥¿ÑÊk =∞#O #q∞‡, P #=∞‡HõO`À P
ѨÙã¨HÎ Oõ Ѩ@∞ì‰Ωõ x, P ~°HOõ QÍ WO\’¡ u~°∞QÆ∞ ѨÙã¨ÎHõO K«^Œ"åe!

JO^Œ~°∂
6. "Õ^Œ Éèí‰õΩÎÅ "å^Œ ÉèË^•Å∞!
"Õ^•Å Éèí‰õΩÎÖË. JO^Œ~°∂ Jq ^Õ=`«Å‰õΩ JO^Œ∞`åÜ«∂, ÖË^•? P
''Jyfl g∞àı! „|Ǩχ g∞àı—— Éèí‰õΩÎÖË! J~Ú<å, <å\˜ ѨÙ~ÀÇ≤Ï`«∞Å∞, P =∂O™êÅ∞ u<åfl~å
P Éèí‰õΩÎÅ "å^•Ö’¡ É’Öˇ_»∞ ÉèË^•Å∞<åfl~Ú! ÖË^•? "Õ^•Å∞ Kå`«∞~°fi~å‚efl ã¨=∞iúOK«
HÍ~°}ÏÖËq∞\˜? ^Õ=`«efl J~°úO KÕã¨∞‰õΩ<Õ _»OÖ’, ^Ò~°˚#ºO =Ù#fl^•? – W@∞=O\˜
J=QÍǨÏ#Ö’¡ ÉèË^•ÖÏ? J=QÍǨÏ#Ö’¡ Pkè "å^•Å∞ "Õ^Œ Éèí‰õΩÎÅ =∞^茺 H˘xfl J~Ú<å
Ѩ`åºÅ HÀã¨O P~å\ÏÖÏ? Éèí‰õΩÎÖ’¡ ‰õÄ_® =Ù<åfl~Ú. ''„ÉÏǨχ}=ÚÅ∞ ‰õÄ_®,
H˘O^Œifl ''WO`« Éèí‰õΩÎ_»∞! JO`« Éèí‰õΩÎ_»∞!—— "Õ^Œ=ÚÅ∞ J=Ù`åÜ«∂?—— J<Õk XHõ ÃÑ^ŒÌ
JO\Ï~°x Éèí‰õΩÎÅO^ŒiH© `≥Å∞ã¨∞. `«#‰õΩ "å^ÀѨ"å^ŒO!
=∂„`«"Õ∞ P ''H©iΗ— ^˘~°HÍÅx Pâ◊ÖÏ? P ÉèË^•Å‰õΩ HÍ~°}O, P "Õ^Œ ÉèÏëê, P
Jxfl JOâßÅ QÆ∞iOp JÖÏ J#ÖË=Ú. Hõq`åfiÅ∞ K≥ѨÊ^ŒeÛOn, J~°úO HÍHõáÈ=
H˘xfl "å^•Å∞ HÍã¨Î f~°∞=ÙQÍ<Õ =ÙO\Ï~Ú. _®Å∞ =∂„`«"Õ∞ HÍ^Œ∞† Z=i áêO_ç`«ºO
P "å^Œ‰õΩÖË, =∞~À KÀ@ `«Å¡ „H˜O^Œ∞ "åà◊√§ „Ѩ^Œi≈OKåÅx K«∂_»_»O ‰õÄ_®
Å=Ù`å~°∞. HÍ=K«∞Û.
"Õ^•Å ~°∞‰õΩ¯bfl, =∞O„`åbfl, „|Ǩχ Z=iH˜ Z@∞=O\˜ ã¨O^ÕǨÅ∞ =zÛ,
K≥ѨÊ_»O x[=∂, HÍ^•? "Õ^•Ö’¡ Hõ#Ѩ_Õ Z@∞=O\˜ "å^•Å∞ KÕã≤<å, z=iH˜ „Ѩu
^Õ=`«Å∞ x[=∂, Hå^•? Ü«∞[˝ Ü«∂QÍÖ’¡ "åà◊¥§ „|Ǩχ K«∞@∂ì KÕ~°`å~°∞. ''„|Ǩ‡,
[O`«∞ |Å∞Å∞ ZO^Œ∞ HÀã¨O? [O`«∞ Ѩ~°"Õ∞â◊fi~°∞_»∂, W^ŒÌ~°∂ XHõˆ~—— Jh†
|Å∞Å =Å¡ Ö’Hõ HõÖϺ}O [~°∞QÆ∞ ''HÍ^Œ∞, HÍ^Œ∞† "Õ~°∞ "Õˆ~—— Jh† P ~°HõO
`«∞O^•? ZÖÏ [~°∞QÆ∞`«∞Ok? <Õ`«∞bfl, ÉèË^•Å∞, D <å_»∞ ‰õÄ_® =Ù<åfl~Ú!
=∂O™êbfl, Jyfl QÆ∞O_»OÖ’ QÆ∞=∞‡i¿ãÎ, ''Dâ◊fi~°∞_»∞ XHõ¯_Õ—— J#fl ã¨OѶ¨∂Å∂
176 <åÅ∞QÆ∞ "Õ^•Å∂ K«∂ã‘, K«kg...
ѨÙ\Ïì~Ú† ''HÍ^Œ∞, HÍ^Œ∞. U ^Õ=`« „ѨuÉèí „"åÜ«∞|_ç# áœ~°∞¿+Ü«∂Å∞. "Õ^Œ=ÚÅ∞,
P ^Õ=`«^Õ—— J#fl ã¨OѶ¨∂Å∂ "≥eâß~Ú. ѨÙ~°∞+¨µÅ∞ „"åã≤#q HÍ#O^Œ∞# Jq,
Jã¨Å∞, =∞`åÖ’¡ `Õ_®Åhfl ZO^Œ∞‰õΩ? Jáœ~°∞¿+Ü«∂Å∞—— JO\Ï~°∞.
XHÀ¯ =∞`åxH˜ XHÀ¯ ^Õ=Ù_»∞! Z=à◊§ ''J~Ú`Õ, ZÖÏ =KåÛ~Ú?—— – Jx
^Õ=Ù_»∞ "åà◊§H˜ Q˘Ñ¨Ê! Jã¨Å∞, ''Éèí‰õΩÎÅ∞—— „Ѩtfl¿ãÎ, ''^Õ=Ù_»∞ ÖË_»∂? JÖÏ =KåÛ~Ú.
J<Õ"åà◊√§, U^À XHõ ^Õ=Ù_ç Q˘Ñ¨Ê xÅɡ@ì PÜ«∞# PHÍâ◊OÖ’ xOz ѨeH˜`Õ
_®xH˜ K«∂™êÎ~°∞. ''Jã¨Å∞ ^Õ=Ù_»∞ =KåÛ~Ú!—— – D ["å|∞x #=Ú‡`«∂ =Ù#fl
=Ù<åfl_®? ^Õ=Ù_»∞ J=ã¨~°=∂?—— J<Õ „Ѩâ◊fl "åà◊¥§ =Ù<åfl~°∞† ^•xfl qx H˘OK≥O
=∂„`«O Éèí‰õΩÎÖ’¡ Hõ#Ѩ_»^Œ∞. #"Õfi"åà◊¥§ =Ù<åfl~°∞, Éèí‰õΩÎÖ’¡ ‰õÄ_®!
"Õ^Œ Éèí‰õΩΊѨx, "Õ^•Å Ѩ~°∞=Ù =∞#∞+¨µÅ∞ Hõà◊√§ =¸ã¨∞‰õΩx =ÙO>Ë,
xÅɡ@ì_®xˆH K«∂_»_»O! P Hõà◊√§ "≥Å∞QÆ∞x K«∂_»ÖË=Ù Hõ^•? Ô~ѨÊÅ∞
* ''WO„^Œ∞_ç =„[O—— J<Õ =∂@H˜, `≥iz "≥Å∞QÆ∞x K«∂_»ÖËx Hõà◊√§, Hõàı§
''Jk =„[O HÍ^Œ∞† WO„^Œ∞_ç q"ÕHõO—— HÍÖË=Ù. PÖ’K«#efl PѨىõΩx, „Ѩâ◊flefl
JO\Ï~°∞. "Õ^Œ Hõq ^•xfl ''=„[O—— J<Õ K«OѨىõΩ<Õ =∞#∞+¨µÅ∞, =∞#∞+¨µÖË HÍÖË~°∞.
K≥áêÊ_»∞. D Éèí‰õΩÎÅ∞ ^•xfl ''q"ÕHõO—— JÖÏ Jx "åà◊√§ [O`«∞=ÙÅ∂ HÍÖË~°∞.
KÕ™êÎ~°∞. [O`«∞=ÙÅhfl `«=∞ uO_ô, x„^•, ã¨O`å
''WO„^Œ∞_»∞, QÆ∞ǨÏx Ѩ_»Q˘\˜ì, P=Ùefl <åÅ HÀã¨O, PÖ’z™êÎ~Ú. p=∞Öˇ·<å, `«=∞
ɡ·\˜H˜ fâß_»∞—— J<Õ ^•xH˜, ''WO„^Œ∞_»∞ ~°Hõ∆}Å HÀã¨O, QÀ_»Å =¸Åefl JO\˜
"Õ∞Ѷ¨∂xfl H˘\˜ì, P pHõ\˜x peÛ, P h\˜ ÃÑ@∞ì‰õΩx áê‰õΩ`å~Ú. "å\˜H˜ =Ù#fl
aO^Œ∞=Ùefl Ѩ_»Q˘\Ïì_»∞—— J<Õ J~°úO ã¨Ç¨Ï[`åfiÅ∞ =∞#∞+¨µÖ’¡ Hõ#Ѩ_»=Ù.
fâß~°∞. QÆ∞à◊§Ö’¡ xÅɡ\˜ì# ~åu q„QÆǨÅ∞
* ''"Õ^•efl Z=~°∞ K≥áêÊ~°∞?—— J<Õ PÖ’z™êÎÜ«∂? Jq, ~åu"≥·<å, =∞\˜ì"≥·<å,
^•xH˜, ''k=º „¿Ñ~°}‰õΩ Ö’<≥·# =∞ǨÏ~°∞¬Å∞ Jq ''q„QÆǨÅ∞—— HÍ|\˜ì, PÖ’zOK«=Ù.
"儉õΩKåÛ~°∞—— JO\Ï~°∞. ''"儉õΩKåÛ~°∞—— =∞#∞+¨µÅ∞ ‰õÄ_® PÖ’zOK«HõáÈ`Õ,
JO>Ë, ''K≥áêÊ~°∞—— Jx. ''~åâß~°∞—— Jx JѨC_»∞ =∞#∞+¨µÅ∞, =∞x+≤ ~°∂Ѩ q„QÆ
HÍ^Œ∞. ''~°∞+¨µÅ∞ ~åÜ«∞ÖË^Œ∞—— Jx! ǨÖË! PÖ’zOK«_»O "≥Ú^ŒÖˇ·`Õ, ''„Ѩâ◊flÅ∞——
''"Õ^•Å∞ ZÖÏ =KåÛ~Ú?—— J<Õ "≥Ú^ŒÅ=Ù`å~Ú. Jq, ã¨Ô~·# `«~°¯O "ÕѨÙ
q+¨Ü«∞O K«∂_»O_ç, XHõ =ÚK«Û@ ZÖÏ "≥àÏÎ~Ú.
K≥ѨÙ`å~À! ''a_»¤Å∞, ¢ã‘ÎÅ =∞~å‡OQÍÅ Zxfl "å^Œ ÉèË^•Å∞ =Ù<åfl, ''"Õ^•efl
#∞Oz ɡ·@ Ѩ_ç#@∞¡QÍ, "Õ^•xH˜ ^Õ=Ù_Õ K≥áêÊ_»∞—— Jx, #"Õ∞‡"åàı§ QÍh,
„|Ǩχ=Ú, ÖË^• Ѩ~°"Õ∞â◊fi~°∞_»∞, Ü≥∂x #=∞‡x Éèí‰õΩÎÅ∞ =ÙO_»~°∞.
J~Ú#O^Œ∞#, P =∂~°æOÖ’ "Õ^•Å∞ * ''~°∞ˆQfi^ŒOÖ’ "≥Ú^Œ\˜ J^蕺ܫ∂xfl
=KåÛ~Ú—— JO\Ï~°∞. ã¨O„Ѩ^•Ü«∞HõOQÍ qO>Ë, q∞yeOk JO`å
''"Õ^•Å ÔH=~°∂ ѨÙ~°∞+¨µÅ∞, Hõ~°ÎÅ∞ J~°úO KÕã¨∞HÀQÆÅO—— Jx ™êÜ«∞}∞_»∞
HÍ~°∞. `«H˜¯# „QÆO^è•Åhfl ѨÙ~°∞+¨µÅKÕ J<åfl_»∞! – "≥Ú^Œ\˜ J^蕺ܫ∞O JO`å
 <åÅ∞QÆ∞ "Õ^•Å∂ K«∂ã‘, K«kg... 177
q<åÖÏ? ^•xÖ’ =Ù#fl "≥Ú@ì "≥Ú^Œ\˜ ZO^Œ∞‰õΩ HÍÖË=Ù—— Jx! P "å^•Å∞, D
~°∞‰õΩ¯ XHõ¯\© qO>Ë KåÅ∞! 4 "Õ^•Å <å\˜H© JÖψQ =Ù<åfl~Ú.
xO_® =Ù#fl ^Õ=`«Å∂, Ü«∞*Ï˝Å∂, * ''„ÉÏǨχ}ÏÅÖ’ Ü«∞*Ï˝Å HÍ~°º
^•<åÅ∂, ã¨∞Î`«∞Å∂ Jhfl, "≥Ú@ì "≥Ú^Œ\˜ „Hõ=∂Å q^è•#O =ÙO@∞Ok. Jq Ç≤ÏO™ê
~°∞‰õΩ¯Ö’<Õ =Ù#fl@∞ì ™êÜ«∞}∞_ç ÉèÏ+¨ºOÖ’ ѨÓi`« Hõ~°Î"åºÅ∞. "å\˜x "Õ^Œ=ÚÅ`À
Hõ#Ѩ_»∞`«∞Ok. ã¨=∂#O KÕ¿ãÎ, "Õ^Œ=ÚÅ∞ Å*Ï˚Hõ~°"≥∞ÿ#
~°∞ˆQfi^ŒOÖ’ XHõ ã¨∂HõÎOÖ’ [ 121?], XHõ qQÍ J=Ù`å~Ú. HÍ|\˜ì, „ÉÏǨχ}ÏÅ∞,
~°∞‰õΩ¯Ö’, ''F Ü«∞wfl! H˘`«Îk Ü«∞QÆ∞ D "Õ^Œ=ÚÅ∞ HÍÖË=Ù—— – Wk XHõ "å^ŒO!
ã¨∂HõÎ=Ú KÕ`« ã¨∞ÎuOѨ|_ç# "å_»"≥·...—— ''„ÉÏǨχ}=ÚÅÖ’ =Ù#fl Ç≤ÏO™ê HÍ~°º
J<Õ =∂@Å∞ =Ù<åfl~Ú. D ã¨∂HõÎ"≥∂, D „Hõ=∂Å∞, "Õ^Œ ~°∞‰õΩ¯ÅÖ’ ÖË"å? P
~°∞HÀ¯, ''H˘`«Îk—— J~Ú`Õ, Wk, „|Ǩχ q^èŒOQÍ K≥Ñ≤Ê, K≥Ü«∞º=∞#flq "Õ^•Å∞
Pkã¨$+≤ìÖ’<Õ K≥Ñ≤Ê#k HÍ^Œ<Õ J~°úO HÍ"å?—— JO@∂, =∞Å¡Ü«∞ºâߢã≤Î H˘xfl
=ã¨∞ÎOk. JO>Ë Jk, ''PkÖ’ ÖËxk—— J<Õ #O|~°∞¡ WKåÛ~°∞. ''K«OÑ≤# Jâ◊fi=Ú#∞
J~°úO! Jk, Pk Ö’x^Õ J~Ú`Õ, ''H˘`«Îk—— =O_»∞@—— (1655)† ''Jâ◊fi =∂Oã¨=Ú
J<Õ =∂@ K≥Å¡^Œ∞. W@∞=O\˜ H˘`«Î ѨK«#=Ú KÕÜ«Ú@—— (1660). ''"Õ^Œ
~°∞‰õΩ¯Å∞ J<ÕHõO =ÙO_ç =ÙO_˘K«∞Û. =∞O„`«=ÚÅ∞ WÖÏ =Ù#flq QÆ#∞Hõ, "å\˜x
W@∞=O\˜q H˘`«Î ~°∞+¨µÅ∞ ~°zOz#q ‰õÄ_® "Õ^Œ=Ú HÍ=x J#=eã≤O^Õ<å?——
J~Ú`Õ, QÆ`«OÖ’q ‰õÄ_® QÆ`« ~°∞+¨µÅ∞ Jx =∞Å¡Ü«∞ºâߢã≤Î „Ѩâ◊fl!
~°zOz#q J="å? [ D ''H˘`«Îk—— J<Õ * ''"Õ^Œ ~°∞‰õΩ¯Ö’¡<Õ Ç≤ÏO㨠=ÙOk——
qâı+¨}O g∞^Œ =∞Oz q=∞~°≈ =∞Å¡Ü«∞º Jx "åkOz# =∞Å¡Ü«∞ºâߢã≤Î, "Õ^ŒOÖ’
âߢã≤ÎÖ’ K«∂ã≤#^Õ.] XHõ =∞O„`«OÖ’, ''# Ç≤ÏO™êfi`«û~åfi
* ''„ÉÏǨχ}=ÚÅ∞ ‰õÄ_® "Õ^Œ=ÚÅ∞ Éèí∂`åx—— Jx =ÙOk – Jx K≥Ñ≤Ê, ''P
J=Ù`åÜ«∂, HÍ"å?—— J<Õ "å^•xH˜, Ç≤ÏOã¨x, Ç≤ÏOã¨QÍ, ѨiQÆ}˜OK«‰õÄ_»^Œ∞——
Z‰õΩ¯= =∞Ok ѨO_ç`«∞Å∞, ''JÖÏ Jx "åkOKå~°∞! ''"Õ^ŒOÖ’ =Ù#fl Ç≤ÏOã¨,
HÍÖË=Ù—— JO>Ë, =∞Å¡Ü«∞º âߢã≤ÎQÍ~°∞, Ö’Hõ HõÖϺ}O HÀã¨O [iy#^Õ. P [O`«∞
''ZO^Œ∞‰õΩ HÍÖË=Ù? HÍQÆÅ=Ù—— JO\Ï~°∞. =∂O™êefl Éèí∂q∞ g∞^Œ [e¡`Õ, Éèí∂q∞H˜
''HÍÖË=Ù—— J<Õ "åà◊√§ K≥¿ÑÊk: ™ê~°O! P =∂O㨠YO_®Å g∞^Œ ã¨∂~°º
''"Õ^•efl, „|Ǩχ K≥áêÊ_»∞. „ÉÏǨχ}Ïefl H˜~°}ÏÅ∞ Ѩ_ç`Õ, ã¨fi~°æOÖ’ ^Õ=`«Å∞, P
J~Ú`Õ, ~°∞+¨µÅ∞ ~åâß~°∞. HÍ|\˜ì, Jq =∂O㨠™ê~åefl Ñ‘ÅÛQÆÅ=Ù. P ~°HõOQÍ,
Ô~O_»∂ XHõ>Ë HÍÖË=Ù—— Jx. Jk ^Õ=`«Å‰õΩ „Ѩ™ê^Œ=¸, W@∞
=∞Å¡Ü«∞º âߢã≤Î "å^ŒO: ''„ÉÏǨχ}=Ú Éèí∂^ÕqH˜ Z~°∞=ÙÅ∂, J~Ú#@∞¡ ÉèÏqO
Åhfl, "Õ^Œ ~°∞‰õΩ¯Å∞ K≥Ñ≤Ê# HÍ~°º„Hõ=∂ Kåe—— – Jx D "å^ŒO!
Å#∞ x~°fiÇ≤ÏOK«∞@‰õΩ „"åã≤#"Õ. ~°∞‰õΩ¯Ö’¡ ''"Õ^ŒOÖ’ Ç≤ÏOã¨, Ö’Hõ ˆH∆=∞OQÍ [iy
K≥ѨÊ_»O =ÖË¡ „ÉÏǨχ}ÏÅ∞ `«Ü«∂ #^Õ HÍ=K«∞Û! Ѩâ◊√ Ç≤ÏO㨠=Å¡ Ö’Hõ=Ú#‰õΩ
~°Ü«∂º~Ú. Jq, "Õ^•Å`À ã¨=∂#"≥∞ÿ#q ˆH∆=∞=Ú HõÅ^Õ"≥∂! Ö’Hõ ™ê=∂#∞ºÅ‰õΩ
178 <åÅ∞QÆ∞ "Õ^•Å∂ K«∂ã‘, K«kg...
`≥eÜ«∞x *Ï˝#=Ú#∞ "Õ^Œ=Ú K≥ѨÙ`«∞Ok * ''Ѩâ◊√=Ùefl QÆ∞ǨÏÖ’ ^•Kå~°∞——
Hõ^•?—— JO>Ë, QÆ∞ǨÏx "Õ∞Ѷ¨∞OQ͆ Ѩâ◊√=Ùefl pHõ
''Ѩâ◊√ =∂Oã¨=Ú#∞ JyflÖ’ Ǩϟ=∞=Ú @∞¡QÍ J#∞HÀ"åÅO\Ï~°∞. Wk Ü«∂ã¨∞¯_ç
KÕÜ«Ú@ =Å¡ [xOK«∞ á⁄QÆ, K«∞@∂ì `≥eq! ã¨∂~°ºH˜~°}Ïefl, ''^Õ=`«Å∞——QÍ! D
"åºÑ≤Oz, Ö’Hõ=Ú#ˆHq∞ ˆH∆=∞=Ú J~åúÖË x*ÏÖˇ·`Õ, 4 "Õ^•Ö’¡#∂ =Ù#fl
QÆ∂~°∞Û<À ѨijeOK«=Åã≤Ü«Ú#flk.—— – ã¨=∂[ ÅHõ∆}ÏÅ∞ Uq? ''"Õ^•Ö’¡ „áêp#
Wq Jhfl =∞Å¡Ü«∞º"Õ. ã¨=∂[ Ѩiã≤Î`«∞Å∞ Hõ#Ѩ_»`å~Ú——
''"åÜ«Ú=ÙÅÖ’ =Ù#fl [O`«∞=ÙÅ#∞ JO\Ï~°∞. JHõ¯_», Ѩâ◊√=ÙÖË ÖË=Ù. Jq,
[ „H˜q∞ H©@HÍÅ#∞ – Jx] K«OѨÙ@ˆH pHõ@∞¡! QÆ∞¿ÇÏ ÖË^Œ∞, Jk "Õ∞Ѷ¨∞O! ã¨∂~°º
Ǩϟ=∞=Ú J#=K«∞Û#∞.—— – [ J#=K«∞Û#∞. H˜~°}ÏÅ∞ ZO_»x W=fi=Ù, Jq ^Õ=`«Å∞!
`≥yOz# "åà◊√§ Uk J~Ú<å J# Ѩâ◊√=ÙÖË ÖËx ã¨=∂[O ''„áêp# ã¨=∂[O——
=K«∞Û#∞.] ZÖÏ J=Ù`«∞Ok? "Õ∞Ѷ¨∂Å∂, K≥@∂¡,
* ''J^èŒfi~°—— J<Õ =∂@H˜, ™êÜ«∞}∞_»∞ hà◊¥§ =∂„`«"Õ∞ Hõ#Ѩ_ç`Õ, Jk ˆH=ÅO
''JÇ≤ÏO㨗— Jx K≥áêÊ_»x K«∂âßO. „ѨHõ$`Õ J=Ù`«∞Ok QÍh, =∞#∞+¨µÅ
''"Õ^•Ö’¡ =Ù#fl Ç≤ÏOã¨Åhfl JÇ≤ÏOã¨ÖË—— Jx ã¨=∂[O ZÖÏ J=Ù`«∞Ok? ''Ѩâ◊√ =^茗—
ѨO_ç`«∞Å XѨCHÀà◊√§! JO>Ë, Ѩâ◊√ =^èŒ HÍ^Œ∞† ''=∂O㨠ÉèíHõ∆}O——
* ''Ü«∞*Ï˝Å∞ #_ç¿Ñ ~°∞ufiAÅ∞ JO>Ë, =∂O㨠ÉèíHõ∆} HÍ^Œ∞!
=∂O™êÅ∞ u<åfl~å?—— – J<Õ „Ѩâ◊flH˜, ''D =∞`«=Ú# =∂O㨠ÉèíHõ∆}
=∞Å¡Ü«∞ºâߢã≤Î, ''^•xfl =∂O㨠ÉèíHõ∆}QÍ ã¨Ç¨Ï[=Ú HÍ^Œ∞. – JO>Ë, ^ŒO`«=ÚÅ#∞
ÉèÏqOK«~å^Œ∞—— Jx "å^ŒO! ''=∂O㨠ÉèíHõ∆} WzÛ# ^Õ=Ù_»∞, âßHÍ Ç¨~°=Ú<Õ xˆ~ÌtOz
KÕÜ«ÚK«∞#fl@∞¡ "Õ^Œ=Ú# Hõ#Ѩ_»∞#∞. <å_»∞. Hõ$Ï~° =∞$QÆ=ÚʼnõΩ QÀà◊¥§ HÀ~°Å∂
HÍh, ^Õ=`«Å‰õΩ ã¨=∞iÊOK«∞@‰õΩ Ǩϟ=∞ WzÛ#@∞¡, =∂#=ÙʼnõΩ "å\˜x W=fi
=ÚÅ∞ [iÑ≤ˆ~ QÍh, Ü«∂QÆ Ñ¨â◊√=ÙÅ#∞, ÖË^ŒO>Ë, =∂#=ÙʼnõΩ =∂O㨠ÉèíHõ∆}
ѨÙ~ÀÇ≤Ï`«∞Å∞ u#∞@‰õΩ LѨÜ≥∂yOK«ÖË ã¨Ç¨Ï[=Ú HÍ^Œ∞.—— ã¨Ç¨Ï[O HÍx =∂O™ê
^ŒO^Œ∞#∞.—— – [ ZO`« HõѨ@`«fiO Wk! ~°∞ufi Ǩ~åxfl "Õ^ŒO K≥ѨÊ^Œ∞ – Jx! [ Pk=∞
AÅ∞ =∂O™êÅ∞ u#_»O Ç≤ÏO㨠J~Ú`Õ, HÍÅѨ٠=∂#=ÙÅ∞, WOHÍ 'xѨC— x Z~°QÆx
P Ç≤ÏOã¨<Õ ^Õ=`«Å HÀã¨O KÕ¿ãÎ, P "åà◊√§, ''"Õ@Å—— ^•fi~å KÕѨbfl, [O`«∞=Ùbfl
=∂O™êÖË ^Õ=`«Å‰õΩ „Ѩ™ê^•Å∞ J~Ú`Õ, Ñ‘‰õΩ¯x ux QÍHõ, ZÖÏ |uHÍ~°∞? "Õ^•Ö’¡
^•x J~°úO U=∞=Ù`«∞Ok? ~°∞ufiAÅ∞ K«∂ã≤# Ü«∞*Ï˝Ö’¡ [O`«∞ =∂O™êefl ÃÑ^ŒÌ
L`«Î=ÚÅ∂#∂, ^Õ=`« ÅO^Œ~°∂ JÅ∞Ê ÃÑ^ŒÌ áê„`«Ö’¡ ZO^Œ∞‰õΩ L_»Hõɡ\Ïì~°∞?
Å∂#∂ HÍ~å? D Éèí‰õΩÎÅ∞ `«=∞ "å^•Å‰õΩ ѨzÛ =∂O™êefl Ѩà◊§`À<Õ u<åfl~°∞ QÍh,
Z@∞=O\˜ J~åúÅ∞ =™êÎÜ≥∂ K«∂ã¨∞HÀ~°∞. Hõ$Ï~° [O`«∞=ÙÖÏ¡QÆ HÀ~°Å`À Ñ‘‰õΩ¯
"åà◊§H˜ `«~°¯ q`«~å¯Å`À PÖ’zOKÕ â◊H©Î, u<åfl~å? ''P HÍÅOÖ’ JO^Œ~°∂
^Œ$+‘ì, =ÙO_»=Ù. ZO`« ¿ãÑ¨Ó =∞`« „QÆO^è•efl =∂O™êÅ∞ u<åfl~°∞—— Jx K≥ѨC‰õΩO>Ë,
ã¨=∞iúOK«∞HÀ=_»"Õ∞ "åà◊§ Ѩx!] Uq∞\˜ W|ƒOk?]
 <åÅ∞QÆ∞ "Õ^•Å∂ K«∂ã‘, K«kg... 179
''P =∂Oã¨=Ú#∞ Éèí∂q∞ ÃÑ·# zq∞‡`Õ K«^Œ=~å? – Jx ‰õÄ_®!
Z~°∞=ÙÅQÆ∞<Õ"≥∂! "≥ÚHõ¯Å∞ ÃÑ~°∞QÆ∞<Õ"≥∂! * '' 'â◊¥„^Œ— â◊|Ì=Ú#‰õΩ 'â’H˜OK«∞
P ~°ã¨=ÚÃÑ· ã¨∂~°º H˜~°}=ÚÅ∞ Ѩ_ç`Õ "å_»∞— Jx, eOQÍ Éèí\©ìÜ«∞OÖ’ J~°úO ~åã≤
^Õ=`«Å∞ P™êfikOK«∞#@∞¡ JQÆ∞<Õ"≥∂!—— – =ÙOk J@! – JO`Õ =∞i! J==∂<åÅ∞
[ „Ѩf KÀ\Ï, ''U"≥∂! U"≥∂! J>Ë¡"≥∂! Ѩ_»∞`«∂ =Ù#fl "åà◊§H˜, ^Œ∞óYO HÍHõ UO
W>Ë¡"≥∂! JO^Œ∞ˆH"≥∂! WO^Œ∞ˆH"≥∂!—— =ÙO@∞Ok? ''D ^Œ∞óYO ZO^Œ∞H˘™ÈÎOk?——
J#_»O! `«#ˆH `≥eÜ«∞x "å^ŒO! ''P Jx ^Œ∞ódOKÕ"å~°∞ PÖ’zOK«HõáÈ`Õ, P
HÍÅOÖ’ Ѩâ◊√=Ùefl #iHÍ~°∞. P =∂O™êÅ∞ rq`åÅ∞ JÖψQ =ÙO\Ï~Ú Hõ^•? P
u<åfl~°∞—— Jx XѨCHÀ_®xH˜ D ѨO_ç`«∞ eOQÍ Éèí\©ìÜ«∞O, ÉÏQÍ<Õ HõxÃÑ\˜ìOk!
ʼnõΩ <å"≥∂+‘! HÍ|\˜ì, J|^•ÌÅ∞! * ''„ÉÏǨχ}=ÚÅ∞ ‰õÄ_® "Õ^•
HõѨ\ÏÅ∞! <å@HÍÅ∞! 'U"≥∂— Å∞!] ÖË<å?—— J<Õ K«~°ÛÅ q+¨Ü«∞OÖ’, PѨã¨ÎOÉèí
''`«=∞ Ü≥∞^Œ∞@ |∞\˜ì# ѨÙ~°∞+¨µx, ã¨∂„`«HÍ~°∞_»∞, ''„ÉÏǨχ}=ÚÅ∞ ‰õÄ_®
Ü«∞*˝ Ѩâ◊√=Ù#∞ `«_çÑ≤#@∞¡ `«_çÑ≤, #~° "Õ^•ÖË—— JO\Ï_»∞. =∞Å¡Ü«∞ºâߢã≤Î ‰õÄ_®
"Õ∞^èŒ=Ú#∞, ^•x`À<Õ ^Õ=`«Å∞, ~°∞+¨µÅ∞, JÖψQ. ''„ÉÏǨχ}ÏÅ∞, Hõq`«Å∞ HÍHõ
Ü«∞[˝=Ú KÕã≤i.—— – [ WHõ¯_», ''^Õ=`«Å∞—— áÈ=K«∞Û† Jq, ~°∞‰õΩ¯Å∞ HÍHõáÈ=K«∞Û†
J<Õ"åà◊√§, Ü«∞*Ï˝xfl #_çÑ≤OKÕ ~°∞ufiAÖË.] J~Ú<å Jq, "Õ^Œ Hõq`«Å∞ K≥Ñ≤Ê# q^èŒ∞efl
* ''"Õ^•Å#∞ â◊¥„^Œ∞Å∞ K«kq`Õ, "åi K≥¿ÑÊ"Õ—— J<åfl~°∞.
K≥=ÙÖ’¡ ã‘ã¨=Ú =∞iyOz áÈã≤, "åix q^•º~°}∞ºÅ∞ ‰õÄ_®, ''„ÉÏǨχ}
tH˜∆OK«=Öˇ#x ~åâß~°∞—— Jx H˘O^Œ~°∞ P =ÚÅ∞, "Õ^Œ =∞O„`« ÉèÏQÆ=ÚÖË—— J<åfl~°∞.
tHõ∆Å QÆ∞iOz `«~°∞K«∞QÍ K≥ѨÙ`å~°∞. HÍh, =ºuˆ~Hõ "å^•bfl K«∂âßO. ''"Õ^•xfl
J@∞=O\˜ q+¨Ü«∞O g∞^Œ, =∞Å¡Ü«∞º „|Ǩχ K≥áêÊ_»∞. „ÉÏǨχ}ÏÅ∞ JÖÏ JOk
âߢã≤Î, ''"Õ^•Ö’¡ JÖÏ =ÙO^•? "Õ^•Ö’¡ #q HÍ=ÙQÆ^•? "å\˜x ~°∞+¨µÖË ~åâß~°∞.
J@∞=O\˜ XHõ¯ "åHõºO J~Ú<å Jq "Õ^•Å∞ ZÖÏ J=Ù`å~Ú?—— J#flk P
=ÙO^Õ"≥∂ K«∂Ñ≤OK«O_ç!—— Jx ã¨"åÅ∞! – "å^ŒO.
P "åHõºO, "Õ^•Ö’¡ ÖËHõáÈ=K«∞Û† W`«~° * ''~°∞ˆQfi^ŒOÖ’ Ѷ¨ÖÏ<å ~°∞‰õΩ¯Ö’,
=∞`« „QÆO^èŒOÖ’ =ÙO^Œx K≥ѨÙ`«∞<åfl~°∞ P '~°∞+¨µÅ∞— =Ù<åfl~°∞. P ~°∞‰õΩ¯x „|Ǩχ
''â◊¥„^Œ∞ÖË.—— PkÖ’<Õ K≥Ñ≤Ê =ÙO>Ë, JO^Œ∞Ö’ ~°∞+¨µÅ
^•xH˜, =∞Å¡Ü«∞ºâߢã≤Î ["å|∞: ''"Õ^• ã¨OQÆu ZÖÏ =ÙO@∞Ok? ~°∞+¨µÅ∞ =Ù<åfl
Å#∞ 'qO>Ë— ã‘ã¨=Ú áÈÜ«∞=∞<åfl~°∞ QÍh, ~°O>Ë, „|Ǩχ Hõ<åfl =ÚO^Õ ~°∞+¨µÅ∞
'K«kq`Õ— áÈÜ«∞=∞#ÖË^Œ∞—— – J@! "Õ^•efl =Ù<åfl~å?—— Jx XHõ "å^ŒO.
q<˘^ŒÌ<åfl~°∞ QÍh, K«^Œ"˘^ŒÌ<åfl~å? – D "å^•Ö’¡ Jã¨Å∞ „Ѩâ◊fl, ''„|Ǩχ
J#_»O! K«∂_»O_ç ZÖÏ =ÙO^À <åºÜ«∞ x[OQÍ =Ù<åfl_®?—— Jx HÍ^Œ∞. ''„|Ǩχ
"å^ŒO! =Ù<åfl_»∞ QÍh, =ÚO^Œ∞ „|Ǩχ =Ù<åfl_®,
"Õ^•efl `≥Å∞QÆ∞Ö’H˜ J#∞"å^ŒO ~°∞+¨µÖË =ÚO^Œ∞ =Ù<åfl~å?—— Jx =∂„`«"Õ∞.
KÕÜ«∞_»O JO>Ë, â◊¥„^Œ∞Å∂ ¢ã‘ÎÅ∂ JO^Œ~°∂, PHÍâ◊OÖ’Oz ѨeH˜# „|Ǩχx
180 <åÅ∞QÆ∞ "Õ^•Å∂ K«∂ã‘, K«kg...
XѨC‰õΩO\Ï~°∞. HÍHõáÈ`Õ, WHõ¯_® JHõ¯_® HÍh, W`«~° ѨO_ç`«∞Öˇ=fi~°∂ nxfl
HÍňH∆ѨѨ٠"å^Œ#Å∞! Z=i "å^ŒO "åà◊√§ ÅHõ∆ºÃÑ@ì ÖË^Œ∞. 4 "Õ^•bfl ã¨OÇ≤Ï`«Å∞QÍ<Õ
„Ѩ^Œi≈OKåÅx! JO\Ï~°∞.
„|Ǩ‡#O^Œ ã¨~°ã¨fiu, ''„ÉÏǨχ} * XHõ Hõq`«Ö’, ''=O^ŒÅ =∞Ok ZˆH¯
=ÚÅ∞, "Õ^Œ=ÚÅ∞ HÍÖË=Ù—— J<åfl_»∞. ~°^èŒO—— Jx =ÙO@∞Ok. ''D ~°^è•xfl
^•xH˜, HÍ~°}ÏÅ∞ K≥áêÊ_»∞. P HÍ~°}Ïefl Ô~·Å∞QÍ J#∞HÀ"åe. XHõ¯ ~°^èŒOÖ’ =O^ŒÅ
J~°úO KÕã¨∞HÀ"åÅx „Ѩܫ∞ufl¿ãÎ, áê~î°‰õΩ =∞Ok ZÖÏ Z‰õΩ¯`å~°∞?—— Jx "Õ^Œ Éèí‰õΩÎÅ
ʼnõΩ =¸_»∞ ã¨O=`«û~åÅ∞ ^•@∞`å~Ú. "å^Œ#! – J~Ú`Õ, WOHÀ Hõq`« K«∂_»O_ç! –
^•\˜`Õ ^•\ÏÜ«∞x „Ѩܫ∞ufl¿ãÎ, z=iH˜ |Å∞_»#∞ ~åHõ∆ã¨∞_»∞, gà◊§ Ѩâ◊√=Ùefl
Ug∞ J~°úO HÍ^Œx J~°ú=∞=Ù`«∞Ok! Jn, QÆ∞ǨÏÖ’¡ ^•z"Õ¿ãÎ, WO„^Œ∞_»∞ P QÆ∞ǨÏ
J~°úO KÕã¨∞HÀ=_»"Õ∞ J=Ù`«∞Ok. Jã¨Å∞, =¸`« ѨQÆÅQ˘_ç`Õ, P QÆ∞ǨÏÖ’ xOz
ZO^Œ∞H© QÀÅ? „ÉÏǨχ}ÏÅ∞, "Õ^•Å∞QÍ L`«Î=∞ Ѩâ◊√=Ù "≥Ú^Œ@ ɡ·\˜H˜ =zÛ, ^•x
J~Ú`Õ Uq∞\©, J=HõáÈ`Õ Uq∞\©? "≥#Hõ ''"ÕÅ H˘Åk Ѩâ◊√=ÙÅ∞ #_çz#q——
„ÉÏǨχ}Ïefl Q“~°qã¨∂Î<Õ =Ù<åfl~°∞. Jq Jx =ÙO@∞Ok. P L`«Î=∞ Ѩâ◊√=Ùx
K≥Ñ≤Ê#@∞ì Ü«∞[˝ Ü«∂QÍÅ∞ KÕã¨∂Î<Õ WO„^Œ∞_ç ¿Ñ~°∞`À PÅOÉèí#O KÕÜ«∞_»O
=Ù<åfl~°∞. _»ÉσŠ_»ÉσŠ<≥~Úºbfl, ã¨OQÆu HÍ^Œ∞ Wk. Jk, J~ÚáÈ~ÚOk.
‰õΩO_»Å ‰õΩO_»Å áêÜ«∞™êbfl, xѨC WHõ¯_» K«iÛOKÕ q+¨Ü«∞O, Jk HÍ^Œ∞.
QÆ∞O_®Ö’¡ QÆ∞=∞‡iã¨∂Î<Õ =Ù<åfl~°∞! WHõ, QÆ∞ǨÏÖ’ ''"ÕÅH˘Ån Ѩâ◊√=ÙÅ∞——
„ÉÏǨχ}ÏňHO qÅ∞= `«yæOk? =Ù<åflÜ«∂? JÖÏ ã¨OYºx ZO^Œ∞‰õΩ
* "Õ^•Å ¿Ñ~°¡ ѨHõ¯# ''ã¨OÇ≤Ï`«—— Jx ~åâß~°∞? =∞`« Hõ^èŒÖ’¡, „Ѩf KÀ\Ï
KÕ~°Û_»O g∞^Œ ‰õÄ_® XHõ "å^ŒO =ÙOk. – Juâ◊Ü«∞OQÍ K≥ѨÙ`å~°∞. Kè«O^Œã¨∞ûÖ’H˜, U
''Ѩ^Œº=¸ – QÆ^Œº=¸ =O\˜ 2 ~°HÍÅ ã¨OMº ‰õΩ^Œ∞~°∞`«∞O^À Jk ÃÑ>Ëì™êÎ~°∞.
~°∂áêÅ`À Hõeã≤ =Ù#fl^•xfl J~Ú`Õ ''^Œâ◊—— ‰õΩ^Œ~°HõáÈ`Õ, ''â◊`«—— ‰õΩ^Œ~°HõáÈ`Õ,
'ã¨OÇ≤Ï`«— J#=K«∞Û#∞ QÍh, XˆH ~°Hõ"≥∞ÿ# ''ã¨Ç¨Ï„ã¨!—— ÖË^•, ''â◊`« ã¨Ç¨Ï„ã¨!—— JO`«
^•x`À xO_ç =ÙO>Ë, ^•xfl 'ã¨OÇ≤Ï`«— =∂@ ÃÑ@ì_®xH˜ U ã¨OHÀK«O =ÙO_»^Œ∞.
J#_»O á⁄~°áê@∞—— JO\Ï~°∞ =∞Å¡Ü«∞º JÖψQ, ''=O^Œ =∞Ok ZˆH¯ ~°^èŒO!——
âߢã≤Î. ~°∞ˆQfi^ŒOÖ’ Jhfl ~°∞‰õΩ¯Å Hõq`«ÖË. =ÙO@∞Ok. 3 QÆO@Ö’¡ Éèí∂q∞h,
=K«#O HÍ^Œ∞. Jk, ã¨OÇ≤Ï`« ZÖÏ J=Ù K«O„^Œ∞}©‚, K«∞\˜ì =KÕÛ q=∂#O
`«∞Ok? ''Ü«∞Aˆ~fi^ŒO——Ö’ =∂„`«"Õ∞ Hõq`« =ÙO@∞Ok! W@∞=O\˜q HõeÊ`« TǨÏÅ∞!
Å`À áê@∞ =K«<åÅ∞ ‰õÄ_® =Ù<åfl~Ú. D =∞#∞+¨µÅ HÀiHõÅ∞! x["≥∞ÿ#q ^˘~°Hõ
2 = ^•xfl =∂„`«"Õ∞ 'Ü«∞Aˆ~fi^Œ ã¨OÇ≤Ï`«— #ѨC_»∞, ~°Hõ ~°HÍÅ Pâ◊Å∞ =ÙO\Ï~Ú!
J#=K«∞Û. q∞QÆ`å 3 "Õ^•bfl ã¨OÇ≤Ï`«Å∞ * =ÚkQÆO\˜ QÀáêÅÔ~_ô¤, =ÚkQÆO\˜
J# #Hõ¯~°ÖË^Œ∞ – Jx =∞Å¡Ü«∞ºâߢã≤Î ã¨∞*Ï`åÔ~_ô¤ QÍ~°∞¡ ~åã≤# ''ã¨O㨯$`«
"å^ŒO. P HÍ~°}OQÍ K«∂¿ãÎ Jk ã¨Ô~·# ™êÇ≤Ï`«º K«i„`«—— ѨÙã¨ÎHõOÖ’, H˘xfl q+¨
"å^Œ"Õ∞. Ü«∂Å∞ `≥Å∞ã¨∞HÀ^ŒQÆæg, H˘xfl q+¨Ü«∂Å∞
 <åÅ∞QÆ∞ "Õ^•Å∂ K«∂ã‘, K«kg... 181
u~°ã¨¯iOK«^ŒQÆæg, =ÙO\Ï~Ú. =ÙO@∞<åfl~°∞? – J<Õ „Ѩâ◊fl ~åÖË^Œ∞ giH˜.
''P~°∞ºÅ∞ "åÜ«∞=º „áêO`«O #∞Oz J|^•ÌÖË "ÕÅ ã¨O=`«û~åÅ∞QÍ xez
J^èŒ~°fi "Õ^ŒO <å\˜H˜ „áêK«º Éèí∂=ÚÖ’¡H˜ =Ù#flO^Œ∞‰õΩ ã¨O`À+≤OKå~°∞. =∂#=
K˘K«∞Û‰õΩx áÈÜ«∂~°x `≥Å∞ã¨∞Î#flk. J^èŒ~°fi ã¨=∂[OÖ’ ÉÏ^èŒÅ∞, ã¨=∞㨺Å∞, xez
"Õ^ŒOÖ’ ɡOQÍÖò J_»=ÙÖ’¡ HõxÑ≤OKÕ ÃÑ^ŒÌ =Ù#flO`« HÍÅ=¸, =∞O„`åÅ∂ =∞Ç≤Ï
ѨÙÅ∞Å „Ѩã¨H˜Î =Ù#flk. ~°∞ˆQfi^Œ ѨÙ~°∞+¨ =∞Å∂ xez =ÙO\Ï~Ú. ^Õ=`«Å∞ ~°H˜∆™êÎ
ã¨∂HõÎOÖ’ Kå`«∞~°fi~°‚ =º=ã¨÷ =Ù#flk. ~°<Õ =¸_è» qâßfiã¨O K≥^Œ~°#O`« HÍÅ=¸,
J^èŒ~°fi "Õ^ŒOÖ’, „ÉÏǨχ}∞Å∞, qâı+¨ ^Õ=`«Å∞ xez =ÙO\Ï~°∞. =∞#∞+¨µÅ∞
Q“~°=O HõÅ "åiQÍ K≥ѨÊ|_ç<å~°∞. [ Wq ^Õ=`«Å ^ŒÜ«∞Å g∞^Œ P^è•~°Ñ¨_ç =Ù#flO`«
`≥Å∞ã¨∞HÀ=eã≤# q+¨Ü«∂Å∞] HÍÅ=¸, ^Õ=`«efl ÃÑOKÕ =∞`« „QÆO^è•Å∂,
''"Õ^•Å =¸ÖÏ~°úO J~°úO HÍ=_»O ^Õ=`«Å∂, "åà◊§ ~å[ºáêÅ#Å∂, Jhfl
Hõ+¨ì"≥∞ÿOk. JѨC_»∞ "Õ^•Å J=QÍǨÏ#‰õΩ xez =ÙO\Ï~Ú. =∞#∞+¨µÅ ÉÏ^è•=∞Ü«∞
"Õ^•OQÍÅ∞ ѨÙ\˜ì#q.—— Ѩiã≤Î`«∞Å∞ =∂~°HõáÈ`Õ, =∞`« „QÆO^è•Å∞
''Ü«∂ã¨∞¯x <å\˜H˜ („H©ã¨∞ΠѨÓ~°fiO 8 = =∂~°=Ù! ''"Õ^•Å∞ "ÕÅ ã¨O=`«û~åÅ∞QÍ
â◊`å|ÌO) "Õ^Œ Ѩ^•Å#∞ J~°úO KÕã¨∞HÀ= xez =Ù<åfl~Ú—— Jx QÆ~°fiѨ_»_»"≥∂,
_»OÖ’, Jaè„áêÜ«∞ ÉèË^•Å∞ U~°Ê_ç#q. "Õ^Œ ã¨O`À+¨Ñ¨_»_»"≥∂ HÍ^Œ∞† J^Õ x["≥∞ÿ`Õ,
Ѩ^•ÖË HÍ^Œ∞† =∞O„`åÖË J~°úO H͉õΩO_® ''=∞#O Jxfl "ÕÅ ã¨O=`«û~åÅ "≥#Hõ Ѩ_ç
áÈ~Ú#q. ѨO_ç`«∞Å∞ "åºMϺ<åÅ∞ =Ù<åfl=∂! S^•~°∞ "ÕÅ ã¨O=`«û~åÅ
„"åâß~°∞.—— ™êÇ≤Ï`«ºO ^Œyæˆ~ xez =Ù<åfl=∂! ZO^Œ∞
W@∞=O\˜ ѨijÅ<å q+¨Ü«∂Å∞ H˜O`« =¸_è»`«fiOÖ’ =Ù<åflO? ZO^Œ∞H˜O`«
K≥Ñ≤Ê#"å~°∞, ''"Õ^•Å∞ D <å\˜H© K≥‰õΩ¯ J*Ï˝#OÖ’ =Ù<åflO?—— JO@∂ ã≤QÆ∞æ
K≥^Œ~°‰õΩO_® "ÕÅ ã¨O=`«û~åÅ∞QÍ xez Ѩ_»∞`«∂ P`«‡ q=∞~°≈Å∞ KÕã¨∞HÀ"åe.
=Ù#flq—— JO@∂, JÖÏ ''xez =ÙO_»_»O—— "Õ^•Å∞ xez =Ù#flO^Œ∞‰õΩ á⁄Oy áÈ=_»O
P Hõq`åfiÅ Q˘Ñ¨Ê`«#O J~Ú#@∞ì K≥ѨC HÍ^Œ∞† =∞# J*Ï˝<åʼnõÄ, =∞# JÅÊ`åfi
H˘KåÛ~°∞. D ѨÙã¨ÎHõO ~åã≤# ~°K«~Ú`«Ö’¡, ʼnõÄ, ã≤QÆ∞æ`À zuH˜áÈ"åe! `«ÅÅ∞
XHõ ¢ã‘Î ‰õÄ_® =Ù<åfl~°∞. "Õ^•Ö’¡ ZO^Œ~°∞ kOK«∞HÀ"åe!
P_» Ñ≤Å¡Å∞ Hõ#Ѩ_®¤~À Dq_» K«∂¿ã * ''ã¨O㨯$`« ÉèÏ+¨Ö’ "Õ^Œ ™êÇ≤Ï`«ºO
=ÙO\Ï~°∞. P_» Ñ≤Å¡Å∞ ѨÙ@ìx ã¨=∂*Ïxfl "≥Ú@ì "≥Ú^Œ\˜k. "≥Ú^Œ\˜ 3 "Õ^•ÖË
''"ÕÅ ã¨O=`«û~åÅ∞QÍ xez=ÙOk—— Jx „áêp#O Jx, „áêK«º –áêâßÛ`«º Ѩiâ’^èŒ
H©iÎã¨∞Î<åfl~°∞! "Õ^•Ö’¡ =Ù#fl XHõ¯ ^À+¨O ‰õΩÅ∞ JO\Ï~°∞. ^Õ=`«Å QÆ∞iOz
‰õÄ_® D ~°K«~Ú`«e^ŒÌiH© Hõ#Ѩ_ç#@∞ì „áê~°ú#Å∞, q#fláêÅ∞, ™È΄`åÅ∞.—— (‰õΩ~°∞
ÖË^Œ∞. g~°∞ ^Õ=`«efl xã¨ûOHÀK«OQÍ #=Ú‡ =∞^•Ìe ǨÏÜ«∞„w=â◊~°‡)
`«∞<åfl~°∞. ZHõ¯_® XHõ¯ „Ѩâ◊fl ÖË^Œ∞. * ''"Õ^•Ö’¡, ~å[H©Ü«∂Å∞ =Ù<åfl~Ú——
„ѨHõ$uÖ’ ÖËx, ˆH=ÅO TǨÏÖ’¡ ѨÙ\˜ì# JO\Ï~°∞. L#fl ~å[H©Ü«∂Åhfl, ~åAefl
HõeÊ`« ^Õ=`«Å∞ ZO^Œ∞‰õΩ xez H©iÎOKÕ ~å[H©Ü«∂ÖË. XHõ ~åA xOz
182 <åÅ∞QÆ∞ "Õ^•Å∂ K«∂ã‘, K«kg...
^•<åÅ∞ ÖÏQÆ∞`«∂, P ~åAH˜ ~°Hõ∆‰õΩÅ∞QÍ x[OQÍ =Ù#flq HÍ=Ù† ~°Hõ∆} HÀã¨O ^Õ=Ù}˜‚
=ÙO@∂, â◊„`«∞ ~åAÅ`À "≥·~åÅ∞! "Õ^•Ö’¡ TÇ≤ÏOKå~°∞. Jq JÖÏ TÇ≤ÏOK«∞‰õΩ#fl"Õ
=Ù#flq P ~å[H©Ü«∂ÖË! – J<Õ Hõ^•?]
* ''"Õ^•Ö’¡ '„ѨHõ$u— =ÙOk—— * ^Õ=`«Å ѨÓ[Åhfl =∞#∞+¨µÅ #=∞‡
JO\Ï~°∞. xѨÓÊ, QÍb, ZO_®, K≥@∂¡, HÍÅ =Å¡<Õ. H˘\Ï¡@Ö’¡ [Ü«∂Å∞ HÍ"åe.
[O`«∞=ÙÅ∂ – "å\˜ ÅHõ∆}ÏÅ`À Jq P=ÙÅ =∞O^ŒÅ∞ HÍ"åe. |OQÍ~°O, ^èŒ#O,
Hõ#Ѩ_»=Ù. J=hfl ^Õ=`«ÖË. „ѨHõ$u<Õ HÍ"åe. =~å¬Å∞ ‰õΩ~°"åe. ~ÀQÍÅ∞ áÈ"åe.
^Õ=`«Å∞QÍ #q∞‡`Õ, „ѨHõ$ux ZO`« J~°úO n~å…Ü«Ú+¨µ¬Å∞ ~å"åe. ~°Hõ ~°HÍŠѨÓ[Å
KÕã¨∞‰õΩ#fl@∞ì? H˘O`≥·<å J~°úO KÕã¨∞ =Å¡ ѨÙ~ÀÇ≤Ï`«∞Å áê„`«‰õΩ „Ѩ`ÕºHõ`«
‰õΩ#fl\Ïì? ''xѨC—— J<Õ =∂@ ZHõ¯_® U~°Ê_çOk. "åà◊√§ JǨÏOHÍ~°∞ÅÜ«∂º~°∞.
~å^Œ∞. P <å_Õ HÍ^Œ∞, D <å\˜H© ѨÓ[ÖË! "åàı§, ^Õ=`«Å`À ã¨=∂#∞ÅÜ«∂º~°∞.
Jxfl ѨÓ[Å∂ Jyfl QÆ∞O_®Å K«∞@∂ì<Õ! =∞O„`åÅ J*Ï˝<åÅ∞ |ÅѨ_®¤~Ú. `ÕÅ∞
@#∞flÅ @#∞flÅ <Õ`«∞Å∞ Jyfl QÆ∞O_®Ö’¡ ‰õΩ\˜ì#ѨC_»∞ `«Hõ∆}OQÍ PtOKÕk
QÆ∞=∞‡iã¨∂Î, ''"Õ^•Å∞ K≥‰õΩ¯ K≥^Œ~°‰õΩO_® =∞O„`å<Õfl. ''=∞O^Œ∞—— =∂@, P `«~åfi`«!
=Ù<åfl~Ú—— J#_»O! ^•x J~°úO, [<åÅ =∞O^Œ∞ ^˘~°Hõ¯áÈ`Õ, Ô~O_À =∞O„`«O,
J*Ï˝#O, K≥‰õΩ¯ K≥^Œ~°‰õΩO_®<Õ =ÙOk – =¸_À =∞O„`«O! U_À =∞O„`«O! – Éèí‰õΩÎÅ
Jx HÍ^•? "å^•Ö’¡ ÉèË^•Å∞ Zxfl ~°HÍÅ∞QÍ =Ù<åfl,
* "≥@ì~ü J<Õ Ñ¨ijʼnõΩ_»∞: ''=∂#=ÙÅ "å\˜ ™ê~åOâ◊O JO`å ^Õ=`«ÖË! U ^Õ=`«
Éèí„^Œ`« HÀã¨"Õ∞ =∞`«O ѨÙ\˜ìOk. „ѨHõ$u =Å¡ J~Ú<å, U =∞O„`«O =Å¡ J~Ú<å,
â◊‰õΩÎefl J^Œ∞ѨÙÖ’ ÃÑ@ì_®xˆH ^Õ=Ù_»∂, zO`«HÍÜ«∞Åhfl `≥OK«‰õΩO_® U~°∞HÀ
P`å‡!—— – [ JO>Ë, ^Õ=Ù_»∂ –P`å‡ J<Õq, QÆÅ=∂?

7. "Õ^•Å QÆ∞iOz H˘xfl qâıëêÅ∞

* ''¢ã‘Î |∞kú H˘OK≥=Úk – WO„^Œ∞_»∞—— =¸_»=k ã¨∂~°∞º_ç =ÖÏ¡ – ѨÙ\˜ì#q – Jx
[D =∂@ x["Õ∞. ¢ã‘ÎÅ∞, `å=Ú Ñ¨Ù~°∞+¨µ H˘O^Œ~°∞ ѨO_ç`«∞Å∞ JO\Ï~°∞. HÍh,
Å`À ã¨=∂#∞Å∞QÍ ÖË=∞x `≥Å∞ã¨∞HÀ=_»O q^•º~°}∞ºÅ"å~°∞, ''"Õ^Œ=ÚÅxflÜ«Ú
ÖË^Œ∞. ¢ã‘ÎÅ`À ¢ã‘ÎÖË ã¨=∂#∞Å∞QÍ ÖË~°h „ÉǨχ =Å¡ ã¨$lOѨ|_ç#"Õ—— JO\Ï~°∞. –
`≥Å∞ã¨∞HÀ=_»O ÖË^Œ∞. ÃÑ·QÍ, ''ѨÙ~°∞+¨µ_ç [ JO>Ë, ^Õ=`«Ö’¡ =∂ˆ~Ê QÍh, JO^Œ~°∞
|∞kú Z‰õΩ¯=k—— J#∞‰õΩO\Ï~°∞. =∞i K≥¿ÑÊn XHõ>Ë. ^Õ=`«Å =ÖË¡ "Õ^•Å∞
JѨC_»∞, ¢ã‘Î |∞kú ''H˘OK≥=Ú^Õ—— Hõ^•? D =KåÛ~Ú Jx! – WÖÏO\˜ ѨO_ç`«∞Å∞
ã¨OQÆu WO„^Œ∞_çˆH HÍ^Œ∞, "Õ^Œ Hõ=ÙʼnõΩ K≥¿ÑÊq =∞#O K«^Œ"åe. =∞#O K≥¿ÑÊq,
ÉÏQÍ `≥Å∞ã¨∞.] =∞# Ñ≤Å¡Å∂! JÖÏ JÖÏ [~°∞QÆ∞`ÀOk!]
* "Õ^•Å [##O QÆ∞iOz: "≥Ú^Œ\˜ * ''„|Ǩχ =∞`«=Ú—— "å~°∞ –
"Õ^ŒO Jyfl =ÖÏ¡, Ô~O_»=k "åÜ«Ú=Ù =ÖÏ¡, =∞O„`«=ÚÅ∞, „ÉÏǨχ}=ÚÅ∞ ‰õÄ_®
 <åÅ∞QÆ∞ "Õ^•Å∂ K«∂ã‘, K«kg... 183
„Ѩ=∂}=ÚÅ∞ HÍ=Ù† LѨx+¨`«∞ÎÖË ‰õÄ~ÀÛ"åÅx! D ''áê^•Å ^Œyæ~°
„Ѩ=∂}=ÚÅ∞ J=Ù`å~Ú – JO\Ï~°∞. ‰õÄ~ÀÛ_»O,—— ÉÏxã¨`«fiO xOp Jaƒ#
HÍh, "≥·kHõ =∞`«=Ú "å~°∞, ''=¸_»∞#∂, ÅHõ∆}O. ''Ѩ~°=∂`«‡—— ã¨OQÆu x[O
JxflÜ«¸ „Ѩ=∂}=ÚÖË—— JO\Ï~°∞. J=^Œ∞.]
* ''LѨx+¨`«∞ÎÅ∞——Ö’, L´ã¨g∞ѨO† * '' '"Õ^•O`«O—Ö’ „Ѩ^è•<åOâ◊O,
Ѩ´áê^ŒO, x+¨`ü´‰õÄKÀ_»O. D J~åúÅ∞, 'x#∞fl h=Ù `≥Å∞ã¨∞HÀ!— J<Õk!—— – [ Uq∞\˜
WOHÀ ѨO_ç`«∞_»∞ WKÕÛq. LѨx+¨`«∞Îefl, `≥Å∞ã¨∞‰õΩ<Õk? ''<Õ#∞, P`«‡x. Ѩ~°
''"Õ^•O`«O—— JO\Ï~°∞. Wq, ''"Õ^•Å—— =∂`«‡Ö’ XHõ =ÚHõ¯x. K«KåÛHõ, ã¨fi~°æO
Ö’x z=i J^蕺ܫ∂Å∂ – z=i Ö’H˜ áÈ`å#∞. JHõ¯_» U Ѩh K≥Ü«∞º
ÉèÏQÍÅ∂ J<Õ J~°úOÖ’, Jq, ''"Õ^•Å ‰õΩO_®, uO@∂–`åQÆ∞`«∂ JÖÏ =ÙO_ç
JO`«O.—— áÈ`å#∞. JHõ¯_» =Úkg∞, =∞~°}O, Ug∞
* LѨx+¨`«∞ÎÅ „QÆO^è•Å ã¨OYº 200 =ÙO_»=Ù—— Jx `≥Å∞ã¨∞HÀ=∞O@∞Ok
^•\˜ =ÙO@∞Ok. "å\˜Ö’ =ÚYº"≥∞ÿ#q, "Õ^•O`«O. – ''"Õ^•O`«O—— QÆ∞iOz,
10, 12 =ÙO\Ï~Ú. Wq, „ÉÏǨχ}ÏÅ `≥Å∞ã¨∞HÀ=eã≤# x[O, XHõ\˜ =ÙOk.
Ö’#∂, J~°}ºHÍÅÖ’#∂ z=~° ''"Õ^•O`«O JO`å â◊√^Œú J|^ŒÌO! D
=ÙO\Ï~Ú. – LѨx+¨`«∞ÎÅ∞, H˘xfl =O^ŒÅ J|^•ÌÅ =Å¡, U „â◊=∞Å∂ K≥Ü«∞º‰õΩO_®
Uà◊§ áê@∞ =∞ødHõOQÍ XHõ `«~°O xOp |uˆH [<åÅ =~åæxH˜, ÃÑ^ŒÌ ÃÑ^ŒÌ ÖÏÉèÏÅ∞
WOHÀ `«~åxH˜ JO^Œ∞`«∂ áÈÜ«∂~Ú, =Ù<åfl~Ú. "åà◊§ ÖÏÉèÏÅ HÀã¨O `«Ü«∂Ô~·#
HõO~î°ã¨ÎO KÕÜ«∞_»O ^•fi~å ("≥∞"≥ÚÔ~·lOQ∑). `«`«fi É’^èŒÅ∞ Jq Jhfl! „â◊=∞Å∞ KÕã¨∂Î,
„H©ã¨∞ΠѨÓ~°fiO 6 = â◊`å|ÌO xOp Wq HõëêìÅ`À – J==∂<åÅ`À, |uˆH [#O
=Ù<åfl~Ú – Jx XHõ JOK«<å! H˘xfl, „H©.â◊. `≥Å∞ã¨∞HÀ=eã≤Ok Uq∞@O>Ë, ''=∂k
15 = â◊`å|ÌO ^•HÍ ~°∂á⁄O^Œ∞`«∂<Õ =ÙO_ç „âßq∞Hõ =~°æO! "Õ∞=Ú „â◊=∞ ^ÀÑ≤_ôH˜ QÆ∞i
<å~Ú – Jx XHõ JOK«<å. J=Ù`«∞<åfl=Ú. nx xOz ɡ·@ Ѩ_®e,
LѨx+¨`«∞ÎÅ∞ Ç≤ÏO^Œ∂=∞`«OÖ’ ^ÀÑ≤_ô =~°æO g∞^Œ áÈ~å\ÏÅ ^•fi~å—— –
„Ѩ^è•#"≥∞ÿ#, `åufiHõ ÉèÏ=#Å ã¨OHõÅ#O. Jx `≥Å∞ã¨∞HÀ"åe. JO^Œ~°∂ „â◊=∞
g\˜Ö’ H˘xfl É∫^Œú =∞`«OÖ’#∂, *ˇ·# KÕ¿ã"åàı§ J~Ú`Õ, Z=i HÀã¨O "åà◊√§
=∞`«OÖ’#∂ ‰õÄ_® =Ù<åfl~Ú. KÕã¨∞‰õΩO@∞#fl>Ëì. Ѩ~å~Ú "åà◊§ HÀã¨O
* LѨx+¨`«∞ÎÅ „ѨHÍ~°O, JOu=∞ KÕã¨∞Î#fl@∞ì HÍ^Œ∞. JÖÏO\˜ ã¨=∂[OÖ’,
ã¨`«ºO J~Ú#q, „|Ǩ‡, P`«‡Å∞. J"Õ JO^Œ~°∂ ã¨=∂#∞Öˇ·, JO^Œ~°∂ ã¨∞Y
Ѩ~°=∂`å‡, P`«‡Å∞. [ D =¸_è»`åfiÅ∞, âßO`«∞Å`À, P`«‡ Q“~°"åÅ`À, rqOKÕ
XHõ¯ =∞`«OÖ’<Õ HÍ^Œ∞, Jxfl =∞`åÖ’¡#∂ "åà◊√§ J=Ù`å~°∞. =$^•úѨºOÖ’, „ѨHõ$u
=Ù<åfl~Ú. P`å‡, Ѩ~°=∂`«‡Å∞ Ô~O_»∂ ã¨Ç¨Ï[OQÍ JO`«i™êÎ~°∞. „ѨHõ$uÖ’ Hõeã≤
Jã¨`åºÅ∂ – J|^•ÌÅ∂! JO>Ë, J|^•ÌÖË! áÈ`å~°∞. ''ã¨fi~°æO—— J<Õ =∂@ =∞iz
Jq =¸~°∞öÅ Pâ◊Å∞! K«zÛáÈÜ«∂Hõ áÈO_ç! ÉèÏ+¨Ö’ Jã¨Ç¨Ïº"≥∞ÿ# =∂@
ã¨fi~°æOÖ’H˜ áÈ~Ú, „ÉǨχ áê^•Å ^Œyæ~° ''ã¨fi~°æO——! Jk ÃÑ^ŒÌ J|^ŒÌO! ^•xfl
184 <åÅ∞QÆ∞ "Õ^•Å∂ K«∂ã‘, K«kg...
Jã¨Ç≤ϺOK«∞HÀ=_»O <Õ~°∞ÛHÀO_ç! =∂#=Ù ^ŒÜ«∂#O^Œ ã¨~°ã¨fiu, J~°qO^Œ Ѷ¨∞’+π,
ÅO^Œ~°∂ ‰õÄ_® `≥Å∞ã¨∞HÀ=eã≤Ok Jn! P#O^Œ ‰õΩ=∂~°™êfiq∞ – WOHÍ J<ÕHõ
''x#∞fl #∞=Ùfi—— JO@∂, XH˘¯Hõ¯~°∂, "Õ~°∞ =∞Ok. – ™êÜ«∞}∞_»∞ 4 "Õ^•Å‰õÄ ÉèÏ+¨ºO
"Õ~°∞QÍ `≥Å∞ã¨∞HÀ=eã≤Ok HÍ^Œ∞ Jk! ~åâß_»@!
=∞`åÅhfl, ^ÀÑ≤_ô =~åæÅ ã¨$+≤ì! Jq, ÃÑ^ŒÌ * J~°qO^Œ∞x ÉèÏ+¨ºO, P^蕺u‡Hõ,
"åºáê~åÅ∞! Jk, ^ÀÑ≤_ô ^•~°∞ʼnõΩ ~°Hõ∆} Ü≥∂yHõ J~åúefl, q=iã¨∞ÎOk. P#O^Œ
PÜ«Ú^è•Å∞! JO>Ë, Jq „âßq∞‰õΩʼnõΩ ‰õΩ=∂~ü, ''"Õ^•Ö’¡ =∂i‡Hõ`« =ÙOk—— Jx,
tHõ∆Å PÜ«Ú^è•Å∞. J^Õ =∞i, `≥Å∞ã¨∞HÀ =∂i‡Hõ`«`À K≥ѨÊ_®xfl "≥∞K«∞Û‰õΩO\Ï_»∞.
=eã≤Ok! ''"Õ^•O`«O—— K≥¿ÑÊ ^•xH˜ [ ''=∂i‡Hõ`«—— JO>Ë, =∞~°‡OQÍ K≥ѨÊ_»O!
Z^Œ∞~°∞ u~°QÆO_ç! JO`Õ! J^Õ `≥Å∞ã¨∞ QÆ∞ǨÏx "Õ∞Ѷ¨∞OQÍ, P=Ùefl pHõ@∞¡QÍ
HÀ"åe!] K≥áêʈ~, Jk Q˘Ñ¨Ê =∂i‡Hõ`«! Jq, P=ÙÖË
* ''=∞O„`åefl LK«ÛiOKÕ@ѨC_»∞, HÍ=x XHõ ѨO_ç`«∞_»O>Ë, ^•xfl DÜ«∞#,
ã¨Ê+¨ì"≥∞ÿ# â◊ÉÏÌÅ`À LK«ÛiOKåe. JÖÏ ''Jq P=ÙÖË QÍh, Jk =∞~°‡OQÍ, Kå`«∞
ѨÅHõHõáÈ`Õ q<åâ◊#O [~°∞QÆ∞`«∞Ok. JÖÏ ~°ºOQÍ K≥ѨÊ_»O—— JO@∞<åfl_»#fl=∂@!]
ѨÅ∞Hõ <ÕiÛ# ѨÙ~ÀÇ≤Ï`«∞_»∞ Q˘Ñ¨Ê"å_»∞! * ''"Õ^•efl, „H©ã¨∞Î `«~åfi`«, 11 =
J`«_çH˜ Q˘Ñ¨Ê qÅ∞=! Q˘Ñ¨Ê ^•<åÅ∞!—— â◊`å|ÌOÖ’, ÔQÖˇ¤#~ü, [~°‡<£ ÉèÏ+¨Ö’H˜
[ nxfl K«^Œ=O_ç! ''PÜ«ÚOV∫Hõ∆fiÇ≤Ï.—— J#∞"å^ŒO KÕâß_»∞.—— – [ q^ÕâßÅ "åà◊√§,
ѨÙ~ÀÇ≤Ï`«∞Å∞ nxfl ã¨iQÍ Ñ¨eHÍ~À ÖË^À, W`«~° ^ÕâßÅ =∞`« ™êÇ≤Ï`åºefl ZO^Œ∞‰õΩ
„=`åÅ∞ KÕ~ÚOK«∞‰õΩ<Õ"åà◊§ ˆHO `≥Å∞ Ѩije™êÎ~°O>Ë: ''P Ѷ¨ÖÏ<å W`«~° ^Õâ◊OÖ’
ã¨∞ÎOk? ^•<åÅ∞ `«QÆ∞æ`åÜ«∂? P ÉË~°O [#O U ™ê÷~ÚÖ’ =Ù<åfl~°∞? "åà◊§ '`≥eq—
"≥Ú^Œ>Ë [~°∞QÆ∞`«∞Ok.] ZÖÏ =ÙOk? "åà◊§x ZÖÏ =∞Éèíº ÃÑ@ì
H˘xfl J|^•ÌÅ∞ K«∂_»O_ç! ''=∞O„`åÅ QÆÅO? "åà◊§x ZÖÏ ^ÀK«QÆÅO? "åà◊√§
g∞^Œ â◊H˜Î =Ù#fl ѨÙ~ÀÇ≤Ï`«∞Å∞ ^Õ=`«efl =∞# ѨiáêÅ#x #"Õ∞‡ ÖÏQÆ ZÖÏ K≥Ü«∞º
‰õÄ_® âßã≤OK«QÆÅ~°∞. [ J~Ú`Õ, ^Õ=`«Å∞ QÆÅO?—— – WÖÏ PÖ’zOz =∞# ã¨`åÎ
ѨÙ~ÀÇ≤Ï`«∞Å Hõ<åfl K«K«∞Û"åà◊√§!] JOw „QÆÇ≤ÏOK«_®xˆH =∞# ™êÇ≤Ï`åºxfl K«∂™êÎ~°∞.
~°ã¨∞_»∞, ã¨∂~°∞º}˜‚ PHÍâ◊OÖ’ xeKÕÖÏ =∞#H˜ ÉÏ^èŒÅ∂, ã¨=∞㨺Å∂, ^Õ=Ùà◊§
KÕâß_»∞. ^Õ=Ñ≤ J<Õ Ñ¨Ù~ÀÇ≤Ï`«∞_»∞, `«# #=∞‡HÍÅ∂, ÉÏQÍ =Ù<åfl~Ú Jx „QÆÇ≤Ï¿ãÎ,
=∞O„`«O`À =~°¬O Ѩ_ÕÖÏ KÕâß_»∞.—— – [ K«k WHõ <≥=∞‡kQÍ "≥Ú^Œ@ ã¨Ç¨Ü«∞‰õΩÅ∞QÍ
"å~å? 10 =∞O„`åÅ∞ HõO~î°`å Ѩ@ìO_ç!] ɡ·ÖËÌ~°`å~°∞. H˘xfl ã¨Ç¨Ü«∂Å∞ KÕ™êÎ~°∞
* ''"Õ^•ÅÖ’x Ѩ^Œ [\˜Å`«x ‰õÄ_®! =∞# áêʼnõΩeH˜ ÅOKåÅ ~åã¨∞Å∞
J=QÆ`«O KÕã¨∞HÀ=_»O, Hõ+¨ì`«~°O. JO^Œ∞ˆH QÆ∞Ñ≤ÊOKÕ¿ãÎ, "åà◊√§ <À~°∞ =¸ã¨∞‰õΩO
"Õ^•Å‰õΩ ÉèÏëêºÅ∞. 㨯O^Œ™êfiq∞, <å~å \Ï~°∞. <≥=∞‡kQÍ, `«=∞ ^Õ=Ùà◊§h, `«=∞
Ü«∞}∞_»∞, L^Œæ^èŒ∞_»∞, =∂^èŒ= Éèí@∞ì, #=∞‡HÍbfl, kOK«∞`å~°∞. `«=∞ g∞^Œ Pã¨H˜Î
"≥OHõ@ =∂^èŒ=Ù_»∞, P#O^Œ f~°∞úÅ∞, ÃÑOK«∞`å~°∞. ^•xˆH, Ѩ~å~Ú ^ÕâßÅ =∞`«
P`å‡#O^Œ∞_»∞, ™êÜ«∞}Ï =∂^èŒ=ÙÅ∞, ™êÇ≤Ï`åºÅ J#∞"å^•Å∞! P J#∞"å^•Å
 <åÅ∞QÆ∞ "Õ^•Å∂ K«∂ã‘, K«kg... 185
Ѩ#∞Å HÀã¨O, "åà◊§ „ѨÉèí∞`åfiÖË "åà◊§x ã¨∂HÍÎÖ’¡<Õ =ÙO@∞Ok. ''J~Ú`Õ, L<åfl
„áÈ`«ûÇ≤ÏOz, `«y# ^èŒ#O WzÛ, ѨOѨ٠~°x ZÖÏ `≥Å∞ã¨∞?—— Jh J_»QÆ~°∞ =∞#
`å~Ú. q^Õj J#∞"å^Œ‰õΩÖ’¡ „Ѩf =ºH©Î D q^•º~°∞úÅ∞. J^ŒO`å "åà◊§ ã¨=∞㨺 HÍ^Œ∞.
ÅHõ∆ºO`À<Õ =ÙO\Ï~°x HÍ^Œ∞. ѨsHõ∆Ö’¡, ''Pñ, L<åfl~°∞. WO„^Œ∞_»∞ WÖÏ
WHõ¯_ç XHõ =∞`« „QÆO^è•xfl, U q^Õj J<åfl_»∞, Jyfl JÖÏ J<åfl_»∞—— Jx
"å_À J#∞"å^ŒO KÕã¨∞Î<åfl_»h, KÕ¿ãâß_»h, ~åÃãÜ«∂ºe. ~å¿ãã≤ ¿Ñã¨"åfie. W^Õ
^•xfl JHõ¯_» K«^Œ∞=Ù`«∞<åfl~°h, JHõ¯_» q^•º~°∞úÅ ã¨=∞㨺! – „Ѩâ◊flÅ∞ `«Öˇ`«Îx
=∞# =∞`« Hõ^èŒÅ`À <å@HÍÅ∞ P_»∞ "åà◊√§ =∂#=ÙÅ∞ HÍ~°∞. [O`«∞=ÙÅ∞
`«∞<åfl~°h – WÖÏO\˜ "å~°ÎÅ∞ qO>Ë, =∞# „ѨtflOK«=Ù. =∞# q^•º~°∞úÅ∞ =∂#=ÙÅ∞QÍ
[#O U=∞#∞‰õΩO\Ï~°∞? ''JÉσ! =∞# ÃÑ~°QÆ~°∞. =∞#O U ™ê÷~ÚÖ’ =Ù<åfl"≥∂
„QÆO^è•Å∞ ZO`« Q˘Ñ¨Ê"À! =∞# ã¨O㨯$u =∞#H˜ `≥b^Œ∞.]
ZO`« Ѩq„`«"≥∂! =∞# „QÆO^è•efl WOw¡+¨µ * ^Õ=`«efl J_çˆQ „áê~°ú#Å∞
"åàı§, [~°‡h"åàı§, ~°ëêº"åàı§, K«^Œ∞=Ù ZO^Œ∞‰õΩ?: ~°Hõ ~°HÍÅ ã¨OѨ^ŒÅ HÀã¨O,
`«∞<åflˆ~! g\˜x "åà◊§ HÍÖËrÖ’¡, Öˇ·„|sÖ’¡ ^èŒ#O HÀã¨O, Ü«Ú^Œú q[Ü«∂Å HÀã¨O,
ÃÑ\Ïìˆ~! PǨ, Wq Q˘Ñ¨Êq HÍHõáÈ`Õ "åà◊√§ áêáêefl X^Œ∞Å∞HÀ_»O HÀã¨O, Ѩل`« ᜄ`«
g\˜ "ÕѨ٠K«∂™êÎ~å?—— JO@∂ =∞# ã¨O`å#O HÀã¨O, n~å…Ü«Ú=Ù HÀã¨O, â◊„`«∞
Ѩ„uHõÅ∞ ~å¿ã™êÎ~Ú. =∞# ѨO_ç`«∞Å∞ <åâ◊#O HÀã¨O, Z‰õΩ¯= =∞Ok ¢ã‘ÎÅ`À
LѨ#ºã≤™êÎ~°∞. W=hfl [~°∞QÆ∞`ÀO>Ë =∞#O ã¨OQÆ=∂Å HÀã¨O, z=iH˜ ã¨fi~°æO HÀã¨O,
ѨÓiÎQÍ #"Õ∞‡™êÎO! Jã¨Å∞ x*ÏÅ∞ `≥bHõ, Ѩ~°=∂`«‡ áê^•Å ^Œyæ~° ‰õÄ~ÀÛ_»O HÀã¨O!
„âßq∞Hõ =~°æ ^Œ$+≤ì ÖËHõ, W^ŒO`å [~°∞QÆ∞ [ Pâ◊Å∞ ÉÏQÆ∞<åfl~Ú. ÉÏQÆ∞<åfl~Ú QÍh,
`«∞Ok. WѨC_»∞ [~°∞QÆ∞`«∞#flk J^Õ!] „áê~°ú#Å =Å¡ J=hfl [~°∞QÆ∞`«∞<åflÜ«∂?]
* ''"≥·kHõ ™êÇ≤Ï`åºxH˜ „áêp#"≥∞ÿ# * „á⁄ÃѶã¨~ü qÅû<£ „ѨHÍ~°O: ''"Õ^•Ö’¡
ÉèÏëêºÅ∂, #g#"≥∞ÿ# ã¨O㨯~°}Å∂, w`åÅ∞, "å\˜ ÅÜ«∞ „ѨHÍ~°O, KåÖÏ KÀ@¡
HÀH˘Å¡Å∞.—— [ #g# [#O <Àà◊√§ =¸ã¨∞ =K«#OQÍ<Õ =ÙO\Ï~Ú. ÉèÏëê, ^•x â‹·b,
‰õΩx =ÙO>Ë, „áêp#`Õ ~å[ºO KÕã¨∂Î =∞Ǩ ‰õΩ„u=∞OQÍ =ÙO@∞Ok. (P~üìѶ≤+≤
=ÙO_»^•?] Ü«∞Öò). JHõ¯_»Hõ¯_® ÅÜ«∞ ‰õΩkˆ~ Hõq`«
* ''H˘xfl "Õ^Œ ã¨∂HÍÎefl, ZO.U. =Ù<åfl, "≥Ú<å@h ÔH¡·=∂H±ûH˜ KÕiOk.
"≥Ú^Œ\˜ ã¨O=`«û~°O ã¨O㨯$`« HÍ¡ã¨∞Å ÉèíiOK«ÖËx "≥Ú<å@h. [ qã¨∞ÔQuÎOKÕk.]
q^•º~°∞úʼnõΩ ''"ÕkH± ¿ÑѨ~ü—— J<Õ ¿Ñ~°∞`À * „á⁄ÃѶã¨~ü ɡ<£ÃѶÜü∞ „ѨHÍ~°O:
QÆ`«OÖ’<Õ áê~îåºOâßÅ∞QÍ x~°‚~ÚOK«_»O ''"Õ^•Ö’¡, W`«~° =∞`« qâßfi™êÅ∞ Hõeã≤
[iyOk. WOw¡+¨µ „yѶ≤`ü ¿Ñ~°∞ ‰õÄ_® #@∞ì =ÙO@∞Ok. ~°∞‰õΩ¯Åhfl XˆH
=ÙOk!—— – [ P q^•º~°∞úÅ∞ UO <Õ~°∞Û‰õΩO Kè«O^Œã¨∞ûÖ’ ÖË=Ù. XˆH ~°∞‰õΩ¯Ö’ ‰õÄ_® XˆH
\Ï~°∞, P ã¨∂HÍÎÅ∞ K«kq? ''^Õ=`« Kè«O^Œã¨∞û =ÙO_»^Œ∞. `Õ_®Å∞O\Ï~Ú.——
Å∞<åfl~°∞—— Jx! ''^Õ=`«Å∞ Hõ#Ѩ_»`å~å?—— * ''D "Õ^•Å∞, Ç≤ÏO^Œ∂ =∞Ǩ
Jx J_»QÆ~°∞ "åà◊√§. ''Hõ#Ѩ_»~°∞—— Jx ã¨=Ú„^ŒO "ÕѨÓ, |OQÍàÏMÏ`«O "ÕѨÓ,
186 <åÅ∞QÆ∞ "Õ^•Å∂ K«∂ã‘, K«kg...
=Å㨠=zÛ# "åi xOp =KåÛ~Ú.—— – [ P ã¨iǨÏ^Œ∞ÌʼnõΩ ɡ·@ =Ù#fl ^ÕâßÅ ^è•i‡Hõ
=Å㨠=zÛ# "åà◊√§, U „áêO`åÅ xOz ã≤^•úO`åÅ „ѨÉèÏ=O, J^èŒ~°fi "Õ^ŒOÖ’
=KåÛ~À, P "≥Ú^Œ\˜ „áêO`åÅÖ’ ‰õÄ_® HõxÑ≤ã¨∞Î#fl^Œx, ÉÏÅQÆOQÍ^èŒ~° uÅH±
D "Õ^•Å ~°HõO Ѩ^•ºÅ∞ =Ù<åflÜ«∂?] Jaè„áêÜ«∞Ѩ_ç<å_»∞.——
* ''„ÉÏǨχ}ÏÖ’¡, =∞O„`åÅ∞ K«^Œ∞ * ™ê=∞ "Õ^ŒOÖ’ ÉèÏQÆ"≥∞ÿ# KåO^À
=Ù`«∂ Hõ~°‡HÍO_»Å∞ ZÖÏ x~°fiÇ≤ÏOKåÖ’ QÀºÑ¨x+¨`üÖ’ „Ѩâ◊fl Wk:
q=iOKÕ q=~åÅ∂ ã¨∂K«#Å∂ „Ѩâ◊fl: ''D qâßfixH˜ „áê~°OÉèíO Uq∞\˜?
LO\Ï~Ú. „áêp# Hõ^èŒÅ∞ ‰õÄ_® Hõeã≤ ѨÙ@∞ìHõ Uq∞\˜?——
=ÙO\Ï~Ú.—— [ P Ü«∞*Ï˝efl JÖÏ K≥Ü«∞ºHõ ["å|∞: ''„áê~°OÉèíO ã¨ÎÅ"Õ∞. Jhfl
áÈ`Õ, ^•<åÅ∞ W=fiHõáÈ`Õ, JÖÏO\˜ ã¨ÎÅO xOKÕ L^Œƒùq™êÎ~Ú. =∞m§ ã¨ÎÅO
"åà◊§H˜ q<åâ◊<åÅ∞ [~°∞QÆ∞`åÜ«∞x Ö’<Õ J^Œ$â◊º=∞=Ù`å~Ú.—— – [ ''ã¨ÎÅO
`«Ü«∂~°∞KÕã≤# Hõ^èŒÅ∞ J=hfl.] JÖψQ =ÙO@∞Ok J<å? J~Ú`Õ, ^•xfl
* ''™ê=∞ "Õ^ŒO——Ö’ w`åÅ∞ 1549. Éè∫uHõ "å^ŒOQÍ K≥ѨCHÀ"åe. JO^Œ∞Ö’,
HÍh, „yѶ≤`ü J#∞"å^ŒOÖ’, 1875 QÍ ^Õ=`«Å‰õΩ KÀ@∞ ÖË^Œ∞. ''Éè∫uHõ "å^ŒO——
w`åÅ ã¨OYº =ÙOk. Ѩ_ô Ѩ_ô J#∞ „ѨHÍ~°O J~Ú`Õ, U QÀà◊O J~Ú<å, HÀ@¡
"å^•Å∞ KÕ¿ã"åàı§, P =O^ŒÅ "ÕÅ w`åefl ã¨O=`«û~åÖ’¡ qzÛáÈ`Õ, ^èŒ∂oQÍ u~°∞
ã¨iQÍ ÖˇHõ¯ ÃÑ@ì ÖËHõáÈ`«∞<åfl~°∞. QÆ∞`«∂, =∞m§ U PHõ~°¬}Å`À<À, =∞m§
* ™ê=∞"Õ^Œ w`åÅ QÆ∞iOz XHõ QÀàÏÅ∞ QÍ<À, #Hõ∆„`åÅ∞QÍ<À, U~°Ê_»∞
ѨO_ç`«∞_ç "åºYº: ''D w`åÅ∞ K«^Œ= `«∞Ok. Ѩ^•~°úO ѨÓiÎQÍ J^Œ$â◊ºO J=_»O
_®xˆH QÍh, áê_»_®xH˜ ѨxH˜ =KÕÛqQÍ [~°QÆ^Œ∞. Ѩ^•~°úO QÆ∞iOz WOHÍ `≥Å∞ã¨∞HÀ
ÖË=Ù. ~åQÍÅ∞QÍ ~åQÍÅ∞ f¿ã ÅÖÏ¡~Ú =eã≤# q+¨Ü«∂Å∞ =Ù<åfl~Ú. D <å\˜H˜
Ѩ^•Å∞QÍ<Õ =Ù<åfl~Ú.—— `≥eÜ«∞xq, „Hõ=∞OQÍ `≥Å∞™êÎ~Ú. HÍh,
* ''"Õ^•Å∞ U ~åA ~å[ºOÖ’ „|Ǩ‡, ã¨$+≤ìHõ~åÎ, U <å\˜H© x[O HÍÖË~°∞.
ѨiîOK«|_»`åÜ≥∂, ã¨∞ÎuOK«|_»`åÜ≥∂, P "åà◊§x #q∞‡`Õ, ''"åà‹§ÖÏ =KåÛ~°∞?—— J<Õ
~åA ~å[ºO, ã¨∞aèHõ∆OQÍ =ÙO@∞Ok.—— – „Ѩâ◊fl =ã¨∞ÎOk. ''ZÖÏQÀ =KåÛ~°∞, "åà◊√§
[ „ѨѨOK«OÖ’, U ~åA ~å[º=¸ =Ù<åfl~°∞—— Jx ["å|∞ =¿ãÎ, ''L#fl"åà◊√§
''ã¨∞aèHõ∆OQÍ—— =ÙO_»^Œ∞ QÍh, "Õ^•Å =O\˜ Hõ#Ѩ_»ˆ~O? QÀàÏÅ∞ Hõ#Ѩ_»∞`«∞<åfl~Ú.
=∞`« „QÆO^è•efl ѨiîOKÕ, ã¨∞ÎuOKÕ ~å[ºO, #Hõ∆„`åÅ∞ Hõ#Ѩ_»∞`«∞<åfl~Ú. 'L#flq—
ã¨∞âß≈O`«OQÍ, áÈ~å\ÏÅ∞ ÖˉõΩO_® L#fl@∞ì ~°∞A=Ù HÍ"åe Hõ^•?—— Jx
J~Ú`Õ x[OQÍ =ÙO@∞Ok. ZO^Œ∞HõO>Ë, J_çy`Õ, ''~°∞A=ÙÅ∞ JHõ¯~°ÖË^Œ∞. ^Õ=`«Å∞
P „Ѩ[Å∞, ~åA áêÅ#x ^≥·= áêÅ#QÍ L<åfl~°∞. HÍh Hõ#Ѩ_»~°∞. 㨈~<å?—— Jx
#=Ú‡`«∂, ^•^•Ñ¨Ù K«zÛ =ÙO\Ï~°∞. ["å|∞ K≥ѨÙ`å~°∞ ѨO_ç`«∞Å∞. JѨC_»∞
JÖÏO\˜ ~å[ºOÖ’ HõÅǨÖË=ÚO\Ï~Ú =∞#O ZÖÏ J#∞HÀ"åÅO>Ë, ''^Õ=`«Å =Å¡
~åA`À? JO`å âßO`Õ ~åAH˜!] ѨO_ç`«∞ňH^À ÖÏÉèíO =ÙOk. JO^Œ∞ˆH
* ''ÉèÏ~°`« ^Õâ◊O, P~°º ^Õâ◊O. ^•x "åà◊√§ `«~°¯O "ÕѨ٠"≥ÚǨÅ∞ uѨÊ~°∞——
 <åÅ∞QÆ∞ "Õ^•Å∂ K«∂ã‘, K«kg... 187
J#∞HÀ"åe. [#O, P =∂„`«O J~Ú<å HÍÅOÖ’, 14= â◊`å|ÌO "å_»∞. |àϧiÖ’
J~°úO KÕã¨∞HÀ"åe.] q[Ü«∞#QÆ~°O ~å*ˇ·# |∞Hõ¯ ǨÏiǨÏ~°
* ''J^èŒ~°fi "Õ^ŒO——Ö’, 6,000 ~åÜ«∞Å P™êÎ#OÖ’ ã¨O㨯$`« ѨO_ç`«∞_»∞.
=∞O„`åÅ∞. D "Õ^•xfl H˘O^Œ~°∞ ѨO_ç * „Ѩf "Õ^•xH© „ÉÏǨχ}ÏÅ∞ "Õ~°∞
`«∞Å∞ ''QÍ~°_ô "Õ^ŒO ("Õ^• PѶπ =∂ºlHõÖò "Õ~°∞QÍ =Ù<åfl~Ú. 4 "Õ^•Å HÀã¨O, 14
á¶ê~°∞‡ÖÏãπ)—— JO\Ï~°∞. „ÉÏǨχ}ÏÅ „QÆO^è•Å∞ =Ù<åfl~Ú. "Õ^•Å‰õΩ
* ~°∞ˆQfi^ŒOÖ’ xOz `≥zÛ ÃÑ\˜ì# HõÅÊ „QÆO^èŒ=ÚÅ∞, ã¨∂„`« „QÆO^èŒ=ÚÅ∞
~°∞‰õΩ¯Å∞, q∞QÆ`å 3 "Õ^•Ö’¡#∂ ‰õÄ_® =Ù<åfl~Ú. ÉèÏëêº „QÆO^è•Å∞
=ÙO\Ï~Ú. =Ù<åfl~Ú.
* 4 "Õ^•Ö’¡#∂ L#flq Uq∞\˜? ^Õ= * "Õ^•ÅÖ’, "åÜ«Ú "ÕQÍÅ`À #_çKÕ
`«Å∞, =∞O„`åÅ∞, Ü«∞*Ï˝Å∞, P=ÙÅ∂ – "≥∂\Ï~°¡ =O\˜ ~°^è•Å∂† HÍ~°∞ =O\˜ „H©_®
QÆ∞„~åÅ∂, â◊„`«∞=Ùefl ^Àz `≥K«∞ÛHÀ_»O, ~°^è•Å∂† Ô~·Å∞ =O\˜ n~°…Ѩ٠~°^è•Å∂† 3
Kå`«∞~°fi~å‚Å∞, |Å∞Å∞, „ÉÏǨχ}∞ʼnõΩ ~ÀAÅÖ’ Éèí∂q∞h, K«O„^Œ∞}©‚ K«∞\˜ì=KÕÛ
^•<åÅ∞, P_»"åà◊§x =∞QÆ "åà◊√§ q=∂<åÅ =O\˜g† +≤ѨCÅ =O\˜g, ~åÔH@¡
Ö’|~°∞K«∞HÀ=_»O! =O\˜g ‰õÄ_® =ÙO_Õq – Jx K≥¿ÑÊ
* ''=∂i‡Hõ`«—— JO>Ë? – XHõ ~°∞+≤, Juâ◊Ü≥∂‰õΩÎÅ∞ =Ù<åfl~Ú.
''Q“`«q∞ J<Õ Kè«O^Œã¨∞ûH˜ `«Å #iHÍ_»∞—— * ''"Õ^•ÅÖ’, g~° ~°ã¨O, âßOu ~°ã¨O,
Jx =ÙO@∞Ok. Kè«O^Œã¨∞ûH˜ `«Å #~°Hõ_»O â◊$OQÍ~° ~°ã¨O – =O\˜ ~°™êÅ#∞ áÈ+≤OK«∞
Uq∞\˜? JO^Œ∞Ö’ xOz P=ÙÅ∞ ѨÙ@ì_»O Hõq`åfiÅ∞ =Ù<åfl~Ú.—— – [ D ~°™êÅ
Uq∞\˜? – JO>Ë, P ~°∞+≤, P Kè«O^Œã¨∞ûx =~°‚#Åhfl ‰õΩ„u=∂Å∞!]
ѨÓiÎQÍ ^èŒfiOã¨O KÕã≤#O`«QÍ =∂ˆ~Ûâß_»∞† * ''D „|Ǩ‡O_»=Ú#‰õΩ =¸Å=Ú
H˘`«Î Kè«O^Œã¨∞ûÖ’ H˘`«Î Hõq`«fiѨ٠JO^•Å∞ "åÜ«Ú=Ù.—— [ ''=¸ÅO—— „|Ǩχ J~Ú`Õ
=KåÛ~Ú – Jx K≥ѨÊ_»"Õ∞. =∂i‡Hõ`« HÍ^Œ∞ QÆ^•? "åÜ«Ú=Ù, „ѨHõ$u â◊ˆHÎ! „ѨHõ$u
JO>Ë, WÖψQ. HÍh, ''Jâßfixfl JyflH˜ â◊ˆHÎ =¸ÅO J~Ú`Õ, Wk Éè∫uHõ
PÅOÉèí#O KÕâß~°∞—— JO>Ë, Jk =∂i‡Hõ`« „ѨѨOK«O! ^Õ=Ùà◊√§ J|^ŒÌO!]
HÍ^Œ∞. Jk, =∞# "≥∂㨠ÉèÏ+¨! Jk Jâßfixfl * P <å_»∞ Ѩ_»=Å∞ `≥Å∞ã¨∞ HÍ|\˜ì,
#~°Hõ_»"Õ∞. Ѷ¨ÖÏ<å ^Õ=Ù_ç ¿Ñ~°∞`À! uO_çˆH! ^•x<Õ ÃÑ^ŒÌ <ÒHõQÍ TÇ≤ÏOz ''+≤ѨCÅ∞
* ''=∂#=ÙÅ∞ 'Jyfl—x `≥Å∞ã¨∞ =ÙO_Õq—— J#=K«∞Û. JÖψQ, Z_»¡ |O_ç
HÀ=_»O—— JO>Ë, „ѨHõ$uÖ’ =Ù#fl^•xfl =ÙOk HÍ|\˜ì, =O^Œ =∞Ok ZˆH¯ á⁄_»∞QÆ∞
`≥Å∞ã¨∞HÀ=_»"Õ∞. Hõ#Ѩ_Õ^•xfl, ''nx |O_çx =ÓÇ≤ÏOK«=K«∞Û. q=∂<åÅhfl
ÅHõ∆}ÏÅ∞ Ѷ¨ÖÏ<å—— Jx, `≥Å∞ã¨∞HÀ=_»"Õ∞. Ѩ‰õ∆Ωefl K«∂ã≤# HõÅÊ#Å∞. P w~åfi}
''K«„HÍxfl HõxÃÑ@ì_»O—— J~Ú`Õ, JѨÊ\˜H˜ ÉèÏ+¨H˜, ѨO_ç`«∞Å∞ fã≤# ~°Hõ ~°HÍÅ
ÖËx ^•xfl, ''J=ã¨~åÅ HÀã¨O `«Ü«∂~°∞ `«Ñ¨C_»∞ J~åúÅ =Å¡ ‰õÄ_® Z<Àfl HõÅÊ#Å∞
KÕã¨∞HÀ=K«∞Û#∞—— – Jx „QÆÇ≤ÏOK«_»O! ~å=K«∞Û!
* ™êÜ«∞}ÏKå~°∞º_»∞, „H©ã¨∞Î `«~åfi`« * Ü«∞[˝=ÚÅÖ’, ~°∞ˆQfi^Œ, ™ê=∞ "Õ^Œ
188 <åÅ∞QÆ∞ "Õ^•Å∂ K«∂ã‘, K«kg...
H©~°Î#Å∞ QÍ#O KÕÜ«∞|_»∞#∞. Kåe† fã¨∞‰õΩO>Ë Ô~O\˜h fã¨∞HÀ"åe.
* "Õ^•Ö’¡ UO =∞Oz =ÙO^À P Ô~O_»∂ XHõ>Ë.]
K≥ѨÊ_®xH˜ H˘O^Œ~°∞ "Õ∞^è•=ÙÅ∞, ''=∂#ã≤Hõ * Ü«∞*Ï˝Ö’¡ Ç≤ÏOã¨!
PO^Àà◊#ʼnõΩ ã¨O|OkèOp, â◊„`«∞=ÙÅ∞ 2= "Õ^ŒO J~Ú# ''Ü«∞Aˆ~fi^ŒO—— Ö’,
KÕ¿ã #ëêìʼnõΩ ã¨O|OkèOp, Jq áÈ= Z<≥flxfl Ç‘Ï# HÍ~åºÅ É’^èŒ#Å∞ =Ù<åflÜ≥∂
_®xH˜ "Õ^•Ö’¡ =∞O„`åÅ∞ =Ù<åfl~Ú. =∞m§ =∞m§ K≥áêÊÅxÑ≤™ÈÎOk! x*ÏxH˜,
=∞O„`åÅhfl ~ÀQÍefl x~ÀkèOK«_®xH˜ Jxfl "Õ^•Ö’¡#∂ =Ù<åfl~Ú Jq.
=e¡OKÕ"Õ—— – JO\Ï~°∞. [ Wn "Õ^Œ *Ï˝#O!] =∞#∞+¨µÅ∞ Pk=∞ HÍÅO xOp
* ''"Õ^ŒO JO>Ë *Ï˝#O—— JO\Ï~°∞ [O`«∞=Ùefl K«OÑ≤ =∂O™êÅ∞ u#_»O
Hõ^•? ''^Õ=`«Å∞ Hõ#Ѩ_»~°∞QÍh LO\Ï~°∞—— ™êyáÈ`«∂ =Ù#flѨÊ\˜H©, Jk ''PǨ~°O
J#_»O *Ï˝#=∂! Jk, U „ѨHõ$u âßGO HÀã¨O—— J#fl@∞ìQÍ JÖÏ ™êQÆ∞`ÀOk. HÍh
Ö’H˜ =ã¨∞ÎOk? =$Hõ∆ âßG=∂, [O`«∞ "Õ^•Ö’¡, [O`«∞=ÙÅ g∞^Œ ^Œ$+≤ì ZO`«
âßG=∂, =∂#= âßG=∂, YQÀà◊ âßG=∂, Hõ$Ï~°OQÍ =ÙO@∞O^ŒO>Ë, P Hõq`«Å∞
U âßGO? =∞#∞+¨µÅ qâßfi™êÖË, ã¨Ô~·# ~åã≤# "åà◊√§ =∞#∞+¨µÖË<å, ÖËHõáÈ`Õ
*Ï˝#=∂? Ñ≤âßKåÖÏ – JxÑ≤OKÕ q^èŒOQÍ =}∞‰õΩÅ∞
* ''"Õ^OŒ Dâ◊fisÜ«∞ *Ï˝#O—— JO\Ï~°∞. ѨÙ_»`å~Ú. â◊√Hõ¡ Ü«∞Aˆ~fi^ŒO – Hõ$+¨‚
[ JÖÏ J~Ú`Õ, Jk =∂#gÜ«∞ J*Ï˝#O!] Ü«∞Aˆ~fi^ŒO – Jx Q˘Ñ¨Ê Q˘Ñ¨Ê ¿Ñ~°∞¡ P
* ''"Õ^•Å∞ x`«º ã¨`åºÅ∞—— ÉèÏQÍÅH˜! f~å K«∂¿ãÎ, "å\˜Ö’¡ Hõ#Ѩ_Õ=hfl
JO\Ï~°∞. J~Ú`Õ, "Õ^•Ö’¡ =Ù#fl „Ѩf Ѷ¨∞’~° H˜~å`«HÍÖË! ^Õ=Ùà◊§ ¿Ñ~°¡`À! P
K≥_®¤, x`«º ã¨`«º"Õ∞. Kå`«∞~°fi~å‚Å∞ x`«º ^Õ=Ùà◊§O^Œ~°∂ H˜~å`«‰õΩÖË!
ã¨`«ºO! [O`«∞ |Å∞Å∂–#~° |Å∞Å∂ „Ѩf KÀ\Ï ~°∞‰õΩ¯Å #O|~°∞¡ W=fi_»O
x`«º ã¨`«ºO! ^˘OQÆ`«<åÅ∂ – E^•Å∂ – >ˇÿ=Ú ^ŒO_»QÆ. P Ü«∞Aˆ~fi^•Å∞ K«^Œ∞=Ù
=ºaèKå~åÅ∂ x`«º ã¨`«ºO! â◊„`«∞`åfiÅ∂ ‰õΩO>Ë Jxfl KÀ\Ï¡ P H˜~å`«HÍÖË
Ü«Ú^•úÅ∂ x`«º ã¨`«ºO! W=hfl ZѨC_»∞ Hõ#Ѩ_»`å~Ú.
áÈ`åÜ≥∂ =∂„`«O "Õ^•Å∞ K≥ѨÊÖË^Œ∞. Ü«∞[˝O HÀã¨O ''QÆ~°ƒùO`À =Ù#fl P=Ù—— x
ZѨC_»∞ áÈ`å~Ú JO>Ë, ^Õ=`«Å∞ áÈ~Ú |e W"åfie! QÆ~°ƒùOÖ’ xOz P Ñ≤O_®xfl
#ѨC_»∞! ^Õ=`«Å∞ ZѨC_»∞ áÈ`å~°O>Ë, fã≤, "≥O@<Õ Jyfl QÆ∞O_»OÖ’ "≥Ü«∂ºe. P
=∞#H˜ ¿ÇÏ`«∞|^Œú PÖ’K«#Å∞ QÆ\˜ì Ñ≤O_»O, Ѩk <≥ÅÅk. WOHÍ „áê}ÏÅ`À<Õ
Ѩ_ç#ѨC_»∞! =ÙO@∞Ok. P Ñ≤O_»O JyflÖ’ Ѩ_ç
* ''Dâ◊fi~°∞_»∞ ÖË_»∞—— J#fl "åi<≥·<å JO^ŒOQÍ HõOÑ≤OKåÅ@! ZÖÏQÆ? ã¨=Ú„^Œ
ÉèÏ~°fÜ«ÚÅ∞ ã¨Ç≤ÏOKå~°∞ QÍh, ''"Õ^•Å∞ ÔH~°\ÏÅ∂, QÍÅ∞Å∂ HõOÑ≤Oz#@∞ì! nxfl
„Ѩ=∂}O HÍ=Ù—— J#fl"åix ã¨Ç≤ÏOK«ÖË^Œ∞. K«kq# Éèí‰õΩÎÅ∞ P#Ok™êÎ~°∞. P=Ù
[ "Õ^•efl „Ѩ=∂}OQÍ fã¨∞‰õΩO>Ë, ''Dâ◊fi QÆ~°ƒùOÖ’ =Ù#fl ~°HõÎ Ñ≤O_»O`À, P tâ◊√=Ù
~°∞_»∞ ÖË_»∞—— J#_»O`À ZÖÏ á⁄ã¨∞QÆ∞ H͈~Û ~°HõÎ ^è•~°Å`À, ^Õ=`«Å‰õΩ ѨÓ[Å∞
`«∞Ok? u~°ã¨¯i¿ãÎ, Ô~O\˜h u~°ã¨¯iO K≥Ü«∂ºe! Éèí‰õΩÎÅ∞ =ÓÇ≤ÏOKÕ ^Õ=`«Å∞
 <åÅ∞QÆ∞ "Õ^•Å∂ K«∂ã‘, K«kg... 189
J@∞=O\˜ "åà◊√§! (Wk, â◊√Hõ¡ Ü«∞A ~å*ϺÅ∂, JkèHÍ~åÅ∂, ¢ã‘ÎÅ QÆ∞OѨÙÅ∂,
ˆ~fi^ŒOÖ’, 8 = J^蕺ܫ∞OÖ’) ã¨fi~åæÅ∂, HÍ"åe! "å\˜x á⁄O^Õ =∂~åæÅ∞
^Õ=`«Å P#O^•Å HÀã¨O WKÕÛ [O`«∞=ÙÅ |Å∞Å∞! [O`«∞=ÙÅ ã¨OQÆ`Õ
|Å∞Ö’¡, Jxfl ~°HÍÅ [O`«∞=ÙÅ∂ HÍ^Œ∞. ''ѨÙ~°∞+¨µ_»∞—— J<Õ =∞x+≤x ‰õÄ_®
=Ù<åfl~Ú. JO`Õ HÍ^Œ∞. '#~°∞Å— „Ѩã¨H˜Î [O`«∞=Ù`À áÈÅ∞™êÎ~°∞. J~Ú`Õ, D
‰õÄ_®! ѨÙ~°∞+¨µ_»∞ J_»∞QÆ∞ =~å‚Å "å_À, k‰õį
''g∞ã¨=ÚÅ∞ ѨÙ~°∞+¨ ÅHõ∆}=Ú. "≥Ú‰õį ÖËx "å_À J~Ú =ÙO_®e.
H˘=Ú‡Å∞ ÖˉõΩO_»∞@ Jâ◊fi ~°∂Ѩ =∞QÆ∞#∞. "≥Ú^Œ\˜ =~°‚OÖ’ "å_ç<Õ ZOz<å, "å_»∞,
„H˜Ok =~°∞ã¨Ö’ =∂„`«=Ú ^ŒO`«=Ú `«e¡^ŒO„_»∞Å∞ =kÖËã≤#"å_»∞ J=Ù`å_»∞.
Å∞O_»∞@ QÀ ~°∂Ѩ=Ú JQÆ∞#∞. Q˘iÃã nx g∞^Œ Hõ^èŒÅ∞ ‰õÄ_® Q˘Ñ¨Ê Q˘Ñ¨Ê
Å∞O_»∞#k Q˘„Ô~Å ~°∂Ѩ=∞QÆ∞#∞. "Õ∞HõʼnõΩ Hõq`åfiÅ`À JÅ∞¡`å~°∞.
Q˘„Ô~Å ~°∂Ѩ=Ú ã¨Ç¨Ï *Ïu ÅHõ∆}=Ú. D "Õ^Œ Hõq`åfiʼnõΩ J~åúÅ∞ ~åã≤# ѨO_ç
J~Ú^Œ∞ – ѨÙ~°∞+¨µ_»∞, Jâ◊fi=Ú, QÀ=Ù, `«∞Å∞, =O^ŒÅ =O^ŒÅ |Å∞efl K«kq
Q˘„Ô~, "Õ∞Hõ – „QÍ=∞ Ѩâ◊√=ÙÅ∞. Ü«∞[=∂x, =ÚK«Û@ Ѩ_»∞`«∂ `å`«Ê~åºÅ∞ ~å¿ãâß~°∞
P ~°∂Ѩ=Ú QÆŠѨâ◊√=ÙÅ#∞ Ü«∂QÆ=Ú QÍh, P ã¨O^Œ~åƒùÖ’¡<Õ ''JÜ≥∂º! "Õ^Œ
H˘~°‰õΩ ã¨=Úáêi˚OK«=Öˇ#∞.—— (Hõ$+¨‚ Ü«∞A Hõ=ÙÅ∞ WO`« x~°ÌÜ«∞QÍ PÖ’zOKåˆ~!——
ˆ~fi^ŒO. 2 = HÍO_». 1 = „Ѩáê@HõO. 1 = Jx XHõ¯ z#fl =∂@ ‰õÄ_® ZHõ¯_®
J#∞"åHõO.) Ü«∂QÍÅ HÀã¨O |e W=fi^ŒQÆæ J#ÖË^Œ∞.
''„QÍ=∞ Ѩâ◊√=ÙÅ∞—— Jx K≥Ñ≤Ê# =∂@Ö’¡, ѨO_ç`«∞ÅO^Œsfl q∞Oz áÈ~Ú# Ѷ¨∞’~°
''ѨÙ~°∞+¨µ_»∞—— ‰õÄ_® =ÙOk. HÍh, XHõ ѨO_ç`«∞_»∞, ^•â◊~°kè ~°OQÍKåˆ~º. DÜ«∞#
Z^Œ∞Ì<À, XHõ QÆ∞„~å<Àfl, |e WKÕÛ ã¨OѶ¨∞ J~Ú`Õ, „Ѩf Hõ$Ï~°`åfixH© ã¨=∞~°ú<Õ.
@# Hõ#Ѩ_ç#@∞ìQÍ, ѨÙ~°∞+¨µ}˜‚ |e WzÛ# =ÚYºOQÍ [O`«∞=ÙÅ |Å∞Å∞ JO>Ë,
ã¨OѶ¨∞@# ã¨Ê+¨ìOQÍ ZHõ¯_® Hõ#Ѩ_»ÖË^Œ∞. ѨO_»QÆÖË. ''Ü«∞Aˆ~fi^•xH˜—— ~åã≤#
|Å∞Å∞ ZO^Œ∞‰õΩ W"åfiÅO>Ë, ~°Hõ Ñ‘iîHõÖ’, ''Ü«∞[˝ Ü«∂QÍ^Œ∞Å∞—— J<Õ ji¬Hõ
~°HÍÅ HÀiHõÅ HÀã¨O! "≥Ú^Œ@ ã¨OѨ^Œ H˜O^Œ, ''Ü«∞[˝O, XHõ |$ǨÏ`å¯~°ºO——
HÀã¨O! â◊„`«∞=ÙÅ`À q[Ü«∂Å HÀã¨O! JO@∂ "≥Ú^ŒÅ∞ÃÑ\˜ì, P HÍ~åºxfl á⁄y_ç,
áêáêÅ∞ áÈ=_»O HÀã¨O! áêáêÅ∞ áÈ= á⁄y_ç, P `«~åfi`«, ''Ü«∞[˝O – Ç≤ÏO㨗— J<Õ
_®xH˜, áêáêÅ∞ K≥Ü«∞º_»O! ~åAÖˇ·`Õ, LѨ ji¬Hõ H˜O^Œ H˘`«Î "≥Ú^ŒÅ∞! ''=^èŒ
~å*ϺŠã≤Î~°`åfiÅ HÀã¨O! Ô~·`«∞Öˇ·`Õ =~å¬Å "Õ~°∂ – |e "Õ~°∂—— Jx "å^ŒO! ''|e
HÀã¨O! =∞QÆ ã¨O`å<åÅ HÀã¨O! ~ÀQÍÅ∞ JO>Ë `åºQÆO—— J@! D '`åºQÆO— KÕÜ«∞
áÈ=_»O HÀã¨O! Z‰õΩ¯= =∞Ok ¢ã‘ÎÅ`À =eã≤Ok [O`«∞=Ù! Z=i HÀã¨O! ^Õ=`«Å
Z‰õΩ¯= ã¨∞MÏÅ HÀã¨O! K«¿ãÎ ã¨fi~åæÅ HÀã¨O! ''^Õ=`«Å∞ =∞#‰õΩ J<ÕHõ LѨ
HÀã¨O! JkèHÍ~åÅ HÀã¨O! ™œO^Œ~åºÅ HÍ~åÅ∞ KÕã¨∞Î<åfl~°∞—— J@! PHÍâ◊OÖ’ ^Õ=
HÀã¨O! Wn Jn Jx ÖË^Œ∞. Z<≥fl<Àfl HÍ"åe! `«Å∞ L#fl@∂ì! "å~°∞ KåÖÏ KÕã¨∞Î#fl@∂ì!
uO_ô, WÅ∂¡ "åH˜b HÍ"åÅx HÀi PQÆ~°∞. P ^Õ=`«ÅH˜ Jã¨Å∞ =∞#∞+¨µÖËfl |e
190 <åÅ∞QÆ∞ "Õ^•Å∂ K«∂ã‘, K«kg...
W"åfie QÍh, =∞#∞+¨µÅ∞ P`å‡~°Ê} QÆ∞~°∞=Ù, `«# W`«~° t+¨µºefl Ñ≤@ìÅ∞QÍ
K≥Ü«∞ºÖË~°@! JO^Œ∞Hõx, [O`«∞=ÙÅ KÕ¿ãÎ, P Ñ≤@ìÅ∞ P Hõ‰õΩ¯x u<ÕâßÜ«∞@!
~°HÍÎbfl, =∂O™êbfl, W"åfiÅ@! ^Õ=`«Å∞ QÆ∞~°∞=Ù <ÕiÊ# q^Œº JO`å P W`«~°
L<åfl~å? "åà◊√§ Ö’HÍxH˜ "Õ∞à◊√§ KÕ¿ã t+¨µºÅ‰õΩ KÕiOk QÍh, <ÕÅ áêÅ=ÖË^Œ∞ –
"åà◊§~Ú`Õ, "åà◊§H˜ [O`«∞=ÙÅ ~°HõÎO Jx! W^À Ѩq„`« Hõ^èŒ! K≥Ñ≤Ê#=hfl WÖÏO
HÍ"åÖÏ? HÍ"åÅO>Ë, "åàı§ [O`«∞=Ùefl \˜"Õ! – D Hõq`åfiefl K«^Œ=_»O JO>Ë<Õ
fã¨∞‰õΩáÈÖË~å? =∞#∞+¨µÖË Ü«∞*Ï˝Å â◊s~åÅ∞ HõÅ∞+≤`«O J~ÚáÈ`å~Ú. g\˜x
¿Ñ~°¡`À JO`«O`« Hõ$Ï~° HÍ~åºÅ∞ #q∞‡`Õ =∞#ã¨∞Å∞ =Ú~°∞QÆ∞ ÉèÏ"åÅ`À
K≥Ü«∂ºÖÏ? – K≥Ü«∂ºe! ''^Õ=`«Å‰õΩ ‰õΩo§áÈ`å~Ú!
U^≥·<å JiÊOKåe. Uk JiÊOK«QÆÅO! ''^Õ=`«Å∞, ^Õ=`«Å∞—— JO@∂
[O`«∞=ÙÅ#∞ JiÊ™êÎO. JO^Œ~°∂ P`å‡ WOuO`« J|^•ÌÅ∞ áȈQâ߈~ D ѨO_ç
~°Ê} KÕÜ«∞ÖË~°∞. P`å‡~°Ê} KÕ¿ãÎ ã¨=∂[O `«∞Å∞? Jã¨Å∞ ^Õ=`«ÖË ÖËx „ѨHõ$uÖ’,
xÅ=^Œ∞. „Ѩ`åº=∂flÜ«∞OQÍ [O`«∞ |e!—— gà◊§ Hõq`åfiÅH˜ J~°úO Uq∞\˜? J=∂Ü«∞
WÖÏ ™êyOk P ѨO_ç`«∞_ç "å^ŒO! Hõ`«fiO HÍ^Œ∞! J*Ï˝#O HÍ^Œ∞! Jã¨Å∞ x[O
''|e—— J<Õk, ZO`« Q˘Ñ¨Ê J~°Ê}À "åà◊§H© `≥Å∞ã¨∞. "åà◊§ "≥ÚǨÅ`À ZѨC
`≥Å∞ã¨∞HÀÖËHõáÈ`«∞<åfl~°@ [#O! ''ÉèÏ~°`« _≥·<å ^Õ=`«efl K«∂âß~å? "åà◊§ ÃÑ^ŒÌ "åà◊√§
*Ïu, [O`«∞ |eH˜ |^Œ∞Å∞, H˘|ƒi K≥Ñ≤ÊO^Õ "åà◊√§ K≥ѨC`«∞<åfl~°∞. "åà◊§H©
HÍÜ«∞Å∞ ã¨=∞iÊOK«∞‰õΩ<Õ L#fl`« ^Œâ◊‰õΩ =™êÎ~Ú ã¨O^ÕǨÅ∞. HÍh, J}∞K«∞
=zÛOk—— Jx nxfl H©iÎOK«_»O! ‰õΩO\Ï~°∞. ^•x =Å¡ "åà◊§ ˆH^À ÃÑ^ŒÌ
H˘|ƒi HÍÜ«∞Å∞ ã¨=∞iÊOK«_»O ÖÏÉèíO =ÙO@∞Ok. P ÖÏÉèÏxfl =∞iy, P
''L#fl`« ^Œâ◊—— J~Ú`Õ, ''[O`«∞ |e—— "≥∂™êÅ<Õ ~°Hõ ~°HÍÅ∞QÍ ã¨=∞iúã¨∂Î xÅ
J<Õk, ''hK« ^Œâ◊—— J~Ú#\Ïì, HÍ^•? ɡ_»∞`«∂ =ÙO\Ï~°∞! D ѨO_ç`«∞ÅO^Œ~°∂
JÖÏO@ѨC_»∞ P hK« ^Œâ◊x ''`åºQÆO—— XHõifl q∞Oz XHõ~°∞, "≥∂™êÖ’¡ áÈ\©
Jx H©iÎOK«_»O hK«`«fi=∂ HÍ^•? ^•~°∞Å∞!
Jã¨Å∞, D ѨO_ç`«∞_ç =∂@Ö’¡, Jq ™œO^Œ~°ºO HÍ"åÅO>Ë, Ѷ¨ÖÏ<å ~°OQÆ∞
Q˘Ñ¨Ê `«~å¯Åx J`«_ç =Ù^ÕÌâ◊ºO. P P=Ùx |e W"åfie. ã¨OѨ^Œ HÍ"åÅO>Ë,
=∂@Ö’¡, Wã¨∞Hõ ˆ~}∞=O`« q"ÕHõO QÍh, Q˘_»∞¤ "≥∂`«∞ P=Ùx! ~å[ºO HÍ"åÅO>Ë,
*Ïb Hõ~°∞}Ï QÍh, =ÙO_»=Ù. D ѨO_ç WOHÀ ~°OQÆ∞ P=Ù! â◊„`«∞=ÙÅ∞ ^˘~°HÍÅO>Ë,
`«∞_»∞, U^≥·<å XHõ L^•Ç¨Ï~°} K≥¿ÑÎ, K«k"Õ Ñ¶¨ÖÏ<å ~°OQÆ∞ Z^Œ∞ÌÅ =∞O^Œx! =~°¬O
"åà◊§H˜, Hõ_»∞Ѩ٠qHÍ~åÅ`À HõkeáÈ`«∞Ok. Ѩ_®ÅO>Ë, #Å¡ ~°OQÆ∞ P=Ùx! P_»k
"≥·â◊OáêÜ«∞#∞_»∞ J<Õ QÆ∞~°∞=ÙH˜, Ü«∂[˝º ^˘~°HÍÅO>Ë? |OQÍ~°O ^˘~°HÍÅO>Ë?
=Å∞¯_»∞ J<Õ t+¨µº_ç g∞^Œ ZO^Œ∞HÀ HÀѨO g~°º â◊H˜Î ÃÑ~°QÍÅO>Ë, Jâßfi<Õfl |e!
=zÛO^Œ@! P t+¨µº_»∞ `«#∞ <ÕiÛ# ''|e—— J<Õ =∂@ ZO`« =ÚK«Û\’, D
q^Œº#O`å <ÕÅ g∞^Œ HõˆH¯âß_»@! JѨC_»∞ ѨO_ç`«∞eH˜!
 <åÅ∞QÆ∞ "Õ^•Å∂ K«∂ã‘, K«kg... 191

8. „áê~°ú#Å |O_®~°O!
^Õ=`«Å∂, "åà◊§ Éèí‰õΩÎÅ∂, XˆH [@∞ì K≥ѨÊ~°∞. ZÖÏQÀ ^ÀK«∞‰õΩx `≥™êÎ_»x "åà◊§H˜
"åàı§! ^Õ=Ùà◊√§ qO\Ï~°x Éèí‰õΩÎÅ∞, QÆ∞㨠`≥Å∞ã¨∞!]
QÆ∞㨠ÖÏ_»`å~°∞, „áê~°ú#Å ¿Ñ~°∞`À! ^Õ=Ùà◊§ ''áêáêÅ#∞ #tOѨ*ËÜ«Ú"å_®!—— –
ˆH"À „Ѩ™ê^•Å∞ ÃÑ\˜ì#@∞ì ÃÑ\˜ì, "≥O@<Õ [ D Éèí‰õΩÎÅ∞, áêáêÅ∞ =∂#~°∞. Jq
U^À W=∞‡h, U^À K≥Ü«∞º=∞h, J_»∞QÆ∞ KÕã¨∂Î<Õ =ÙO\Ï~°∞. "å\˜x #tOѨ K≥Ü«∞º
`å~°∞. =∞O\Ï~°∞. ''áêѨO—— KÕã≤#O^Œ∞‰õΩ tHõ∆
''WO„^•! D =∞^ŒºO `åQÆ∞! J^Œ∞QÀ, J_»QÆ~°∞. ÃÑ·QÍ, tHõ∆ W"˘fi^ŒÌO\Ï~°∞. ''`«Ñ¨C
"åà◊§x #~°∞‰õΩ! "åà◊§ ^èŒ#O fã¨∞‰õΩ~å! D `≥Å∞ã¨∞‰õΩ<åflO, WOÔHѨC_»∂ áêѨO
QÆ∞„~°O =∂Oã¨O u#∞! D Z^Œ∞Ì Hõ‰õΩ`«Î K≥Ü«∞ºO!—— J#~°∞. ''=∂ áêáêefl <åâ◊#O
u#∞! W^Œ∞QÀ, P k‰õΩ¯ "åà◊§O^Œsfl <åâ◊#O KÕã¨∂Î<Õ =ÙO_»∞!—— JO\Ï~°∞. JÖÏO\˜
K≥~Úº! "åà◊§ |OQÍ~°O JO`å fã¨∞‰õΩ~å!—— Éèí‰õΩÎÅ`À ã¨O`«$Ñ≤ΠѨ_Õ ^Õ=Ù_»∞, ZO`«
''Jk fã¨∞‰õΩ~å! Wk fã¨∞‰õΩ~å! Jk L`«Î=Ú_»∞!]
W~¸º, Wk W~¸º!—— J#‰õΩO_® „áê~°ú# ''â◊„`«∞=ÙÅ#∞ J}∞K«∞"å_®!—— – [ P
=ÙO_»^Œ∞. â◊„`«∞=ÙÅ A@∞¡ Ñ‘ÔHÜ«∞º=∞# â◊„`«∞=ÙÅ∞ ‰õÄ_®, gà◊§h J}K«=∞x, J^Õ
‰õΩO_® "Õ^Œ ÉèíH˜Î =ÙO_»^Œ∞. P <å_≥·<å, D ^Õ=Ù_çH˜ K≥ѨÙ`å~°x gà◊§H˜ *Ï˝#O =ÙO_»^Œ∞.
<å_≥·<å, JO`Õ! Ѩ~å~Ú "åà◊§ A@¡x P ^Õ=Ù_»∞ `«=∞ |O>Ë J#∞‰õΩO\Ï~°∞. P
ã¨OáêkOK«_®Å∂, "å\˜x J=Ú‡HÀ_®Å∂, |O@∞ W@∂ J@∂ ‰õÄ_® u~°∞QÆ∞`å_»x
"Õ^Œ HÍÅO xOp =ÙO^Œ#fl=∂@! gà◊§H˜ `≥b^Œ∞.]
Éèí‰õΩÎÅ∞ XHõ ^Õ=Ù_ç ¿Ñ~°∞ Z`åÎ~°O>Ë, ''WO„^•! Jwfl! =∞~°∞`«∞ÎÖÏ~å! "åà◊§
"≥Ú@ì "≥Ú^Œ@ ''g~°∞_®!—— J#_»"Õ∞! ÖÏ~å! gà◊§ ÖÏ~å!—— – [ ^Õ=Ùà◊√§ Z=Ô~=~À,
''g~°∞_®—— JO>Ë, P g~°∞_»∞ Z=_»∞? ZO^Œ~À, Éèí‰õΩÎeH˜ `≥b^Œ∞. XHõ¯}Ë‚ Ñ≤e¿ãÎ,
J`«_»∞ g~°∞_≥ÖÏ P~Ú#"å_»∞? Z=}À‚ q∞QÆ`å ^Õ=Ùà◊§H˜ HÀáêÅ∞ ~å=K«∞Û. JO^Œsfl
#iH˜, U^À Ѩ@∞ìH˘KåÛ_»∞ HÍ|>Ëì "å_»∞ J_çˆQ¿ãÎ áÈ`«∞Ok J#∞‰õΩO\Ï~°∞. XHõ "Õ^Œ
g~°∞_»∞! J<åºÜ«∂xfl Z^Œ∞~À¯"åÅx =∞O„`«OÖ’, ^Õ=`«efl ''33 =∞Ok—— QÍ
Kå=ÙH˜ ã≤^Œú"≥∞ÿ#"å_»∞ ‰õÄ_® ''g~°∞_»∞—— K≥áêÊ~°∞ ~°∞+¨µÅ∞. WOHÀ Hõq`«Ö’, ''3340
J=Ù`å_»∞. HÍh, Éèí‰õΩÎÅ∞ ™È΄`åÅ∞ KÕ¿ã =∞Ok—— Jx K≥áêÊ~°∞. Éèí∂q∞ g∞^Œ xOz
g~°∞_»∞, JÖÏO\˜ g~°∞_»∞ HÍ_»∞. áÈÜÕ∞ =ÚO^Œ∞ `«∞Åã≤ hà◊√§ q∞Oy`Õ
"Õ^Œ Éèí‰õΩÎÅ ™È΄`åÅ∞ QÆ∞~°∞Î KÕã¨∞HÀO_ç! u#flQÍ ã¨fi~åæxH˜ áÈ~Ú, ^Õ=`≥·áÈ~Ú,
''g~°∞_≥·# WO„^Œ∞_®!—— – [ D g~°∞_»∞, JHõ¯_» ^Õ=`«Å ã¨OYº ÃÑ~°∞QÆ∞`«∂
â◊„`«∞=ÙÅ xOp Zxfl ™ê~À¡ áêiáÈÜ«∂_»x =ÙO@∞Ok. UO K≥ѨÊQÆÅO? XHõ¯ ^Õ=Ù}Ë‚
"åà◊√§ K≥Ñ≤ÊO^Õ!] #=Ú‡‰õΩO>Ë H˘OѨ =Ú#∞QÆ∞`«∞Ok. P
''^èŒ# ^•`« J~Ú# WO„^Œ∞_®!—— – [ D XHõ¯_çH© JO^Œsfl q<Õ MÏm, ZHõ¯_»?
^•`«H˜, ^èŒ#O ZÖÏ =ã¨∞ÎO^À ZHõ¯_® ^Õ=Ùà◊§x Ñ≤Å=_»O J=ã¨~åÅ Z`«∞ÎQÆ_»!]
192 <åÅ∞QÆ∞ "Õ^•Å∂ K«∂ã‘, K«kg...
''„âı+¨µì_®! P ~åA KÕ`«, ѨÓlOK«|_ç J~Ú<å =ÙO>Ë! J^À, W^À, U^À J=Ù
<å=Ù† D ~åA KÕ`« „áêiúOK«|_ç<å=Ù. `«∞Ok HÍ~°}O!]
~åAÅ∞ „¿Ñq∞Oz# x#∞fl U =∂#=Ù_»∞ ''u~°ã¨¯iOK«∞@‰õΩ ™ê^茺=Ú HÍx
ZkiOK«QÆÅ_»∞?—— [ ZkiOz# "åà◊√§ "å_®!—— – [ ''u~°ã¨¯iOK«∞@‰õΩ—— HÍ^Œ∞†
ZkiOz #ѨC_»∞, P „âı+¨µì_»∞ Z>ˇ\’ Ѩi ã‘fiHõiOK«∞@‰õΩ ™ê^茺=Ú HÍx "å_»∞!
ÔQ`åÎ_»x Éèí‰õΩÎÅ∞ =∞izáÈ`å~°∞ á⁄QÆ_»ÎÖ’¡! ''^Õ=Ù_»∞—— J<Õk, Éèí‰õΩÎ_ç TǨ áê„`Õ!
=∞izáÈ_»O HÍ^Œ∞. =∞~°∞ѨÙÅ∞ ZѨC_»∞ J~Ú<å, Éèí‰õΩÎ_ç TǨÏÅ∞, <åºÜ«∞OQÍ,
HÍ"åÅO>Ë JѨC_»∞ `≥K«∞Û‰õΩO\Ï~°∞!] =∞$^Œ∞=ÙQÍ, x~°‡ÅOQÍ =ÙO>Ë, P Hõ@∞ì
''[Ü«∞jÅ∞_®! =Úkq∞ÖËx "å_®! Hõ^èŒefl =ÚK«Û@QÍ K≥ѨCHÀQÆÅO! Ñ≤šʼnõΩ
=∞$`«∞º=Ù ÖËx "å_®! "≥_»ÅÊ~Ú# ã¨~°^•QÍ qxÑ≤OK«QÆÅO! ''^Õ=Ù_»∞—— J<Õ
^Œ=Ù_»Å∞ QÆÅ "å_®!—— – [ =Úkq∞h, áê„`«, ^ŒQÍÅ∂ – "≥∂™êÅ∂ – ^ÀÑ≤_ôÅ∂
=∞$`«∞º=Ùh, [~ÚOKåÅx PtOKÕ =∂# KÕ¿ã, `åQÆ∞É’`«∞ – uO_çÉ’`«∞ – u~°∞QÆ∞
=ÙÅ∞, ^Œ=Ù_»efl ™êQÆ ÖÏyOK«∞‰õΩx "≥_» É’`«∞ áê„`« J~Ú`Õ, P Hõ^èŒefl K≥=ÙÅ
Å∞ÊÅ∞ KÕ~ÚOK«∞HÀ"åe. WѨÊ\˜ áê¡ã≤ìH± Ѩ_»x=fiÖË=Ú. JÉ^•ÌÅ á⁄QÆ_»ÎʼnõΩ ÖÁOˆQ
ã¨~°˚#¡H˜ D >ˇH˜fl‰õΩ¯Å∞ `≥Å∞ã¨#∞‰õΩO\Ï!] "å_»∞ Z=_≥·<å =ÙO>Ë, "å_»∞ JÅ∞Ê_»∞!
''â◊„`«∞=ÙÅ#∞ ZuÎ H˘O_»Å‰õΩ ÉÏk J`«ºÅ∞Ê_»∞! J|^•ÌÅ á⁄QÆ_»ÎÅ∞ KÕ¿ã"å_»∞
KèÕkOK«∞"å_®! ™È=∞ ~°ã¨=Ú#∞ „QÀÅ∞ Z=_≥·<å =ÙO>Ë, "å_»∞ ^˘OQÆ Éèí‰õΩÎ_»∞!
"å_®!—— – [ ™È=∞ ~°™ê<Àfl, WOHÀ =∞^•º<Àfl, "≥∂ã¨HÍi Éèí‰õΩÎ_»∞! JÅÊ`åfixH˜ ÖÁOQÆx
ÖË^• =¸~°ö`«fi =∞^•º<Àfl, `«Ñ¨Ê `åy# =∞Oz ^Õ=Ù}©‚, JÅÊ`åfixH˜ ѨÓ#∞HÀx
"åàı§, D Éèí[#Å "åà◊√§! `«Ñ¨Ê `åQÆ|>Ëì, x[O Éèí‰õΩÎ}©‚, K«∂Ñ≤OK«O_ç! XHõ ™êi
`«Ñ¨C_»∞ H©~°Î#Å∞ KÕÜ«∞QÆÅ~°∞. ÖË^•, P K«∂^•ÌO! HÍh, ÖËx "åà◊§x Z=~°∞
ÉèíH˜Î H©~°Î#Å =Å¡ U^≥·<å ã¨fiO`« „ѨÜ≥∂[#O K«∂Ñ≤OK«QÆÅ~°∞? K«∂Ñ≤OK«ÖË~°∞!]

9.Ü«∞„|ǨχH˜ QÆ_O¤» LO@∞O^•? #Å¡^•, `≥Å^¡ •?

*Ï˝Å∞ K≥Ü«∞ºx"åà◊§H˜, "å\˜x J~Ú<å #=∂‡ÅO>Ë, ''Jk =ÙOk—— Jx
ZÖÏ KÕ~ÚOKåÖ’ K≥¿ÑÊ „ÉÏǨχ}ÏÅ∞ U^À XHõ P^è•~°O "≥Ú^Œ@ `≥eÜ«∂e. XHõ
JHõ¯~°ÖË^Œ∞. =∞#O J_»=ÙÖ’¡ =ÙO_»O 'ÖˇHõ¯— KÕ¿ã@ѨC_»∞, JO^Œ∞Ö’ ã¨OYºÅhfl
HÍ|\˜ì, =∞#H˜ J~°}ºHÍÅ∂ JHõ¯~°ÖË^Œ∞. Hõ#Ѩ_»∞`«∂ =ÙO\Ï~Ú. XHõ '‰õÄ_çHõ—x
HÍHõáÈ`Õ LѨx+¨`«∞ÎÅ∞ J=ã¨~°"Õ∞"≥∂, KÕã≤<å, XHõ 'fã≤"Õ`«—x KÕã≤<å, ZHõ¯_» UO
H˘OK≥O K«∂_®e, PHÍâ◊OÖ’H˜ áȉõΩO_®, KÕã¨∞Î<åfl"≥∂ =∞#‰õΩ `≥Å∞ã¨∂Î =ÙO@∞Ok.
WO\˜ ^Œyæˆ~ =ÙO_ç, ''Ѩ~°=∞ `«`«fiO—— JO`Õ HÍ^Œ∞, z=iH˜ =KÕÛ Ñ¶¨e`«O ‰õÄ_®,
`≥Å∞ã¨∞HÀ_®xH˜! JO>Ë ["å|∞ ‰õÄ_®, Jk Ô~·\’ `«áÈÊ,
HÍh, XHõ ™ê^è•~°} áê~î°‰õΩ~åeQÍ K«Hõ¯QÍ `≥Å∞ã¨∂Î =ÙO@∞Ok. 2{3´5 Jx
<åˆH=∞xÑ≤ã¨∞ÎO^ŒO>Ë, =∞#∞+¨µÅ∞ ^Õxfl `Õe`Õ, ÖË^• 5–3´2 Jx `Õe`Õ, P
 <åÅ∞QÆ∞ "Õ^•Å∂ K«∂ã‘, K«kg... 193
["å|∞x JO^Œ~°∂ XѨCHÀ=eã≤O^Õ. ^•xfl =ÙO@∞Ok. HÍ^Œ#‰õΩ—— J<åfl_»∞.
HÍ^Œx Z=fi~°∂ J#~°∞† J#ÖË~°∞. J# ''J=Ù#Ü«∂º ™êg∞! <å ÔH=~À K≥=ÙÖ’¡
_®xH˜ gÅ=^Œ∞. JÖÏ HÍ^Œx J<åfl~°O>Ë, K≥Ñ≤Ê#@ì~ÚOk. Ѩk ~ÀAÖˇ·#@∞ìOk
^•x Hõ<åfl =∞Oz ["å|∞ K«∂Ñ≤OKåe. HõÖÁzÛ! =ÚO*ˇÅ∂ `ÕQÆÅ∂ Hõeã≤
K«∂Ñ≤OK«ÖË~°∞† Hõ#Ѩ_Õ^•xfl XѨCHÀ=e =KåÛ~Ú ™êg∞! h JO`« ÃÑ^•ÌÜ«∞#! QÆ_»¤O
ã≤O^Õ. – JO`« ã¨Ê+¨ì"≥∞ÿ# Ѷ¨e`«O Hõ#Ѩ_ç =ÙOk. .....—— WOHÍ K≥ѨÊÉ’`«∞<åfl_»∞.
`Õ<Õ ^Õxfl J~Ú<å #=∞‡QÆÅO! ''PQÆ∞! PQÆ∞!—— JO@∂ P =$^Œú =Úx,
*** W`«~° Ѩ_»∞K«∞ =$^Œú =Ú#∞Å "ÕѨÙ
''„|Ǩχ ZHõ¯_À =Ù<åfl_»∞. J`«_ç ^Œyæ~° K«∂âß_»∞. P =Ú#∞Å∂ =$^Œ∞úÖË. HÍh,
Ѩ~°=∞ `«`«fiO =ÙOk. ^•xH˜ ã¨g∞ѨOQÍ Ñ¨_»∞K«∞Å∞! ''„|ǨχH˜ QÆ_»¤O LO_»^Õ!
KÕ~°_®xH˜ `«Ñ¨ã¨∞û KÕ^•ÌO—— J#∞‰õΩO@∂, LO@∞O^•!—— Jx, Ѩ~°=∞ `«`åfixH˜
XHõ K≥@∞ì H˜O^Œ ‰õÄ~°∞Ûx, ''FO, FO, „Ç‘ÏO, ã¨g∞ѨOQÍ áÈÜÕ∞ z#fl `«`«fiO "≥Ú^ŒÅ∞
„Ç‘ÏO—— J#∞‰õΩO@∂ [Ñ≤¿ãÎ, F QÆO@ÔH·<å ÃÑ\Ïì_»∞, ÃÑ^ŒÌ =$^Œú =Úx.
ÖË=Hõ `«Ñ¨Ê^Œ∞. „|Ǩχ =zÛ ''ÉÏQÆ∞<åfl"å?—— ''"≥ÚQÍ_çH˜ QÆ_»¤O ZO^Œ∞‰õΩO_»^Œ∞?
Jx ѨÅHõiOK«_»∞. ѨÅHõiOK«_»O, ZÖÏQÍ „|Ǩχx P_»^ŒO\Ï"å?—— JO@∂ XHõ
[~°QÆ^Œ∞. P ѨHͯ, D ѨHͯ, JѨÊ\˜^•HÍ Ñ¨_»∞K«∞ =Úx `«# |qi QÆ_»¤O ã¨=iOK«∞
''FO, FO——Å`À Jiz =zÛ# "åà◊√§ ‰õΩO@∂ K«∂âß_»∞.
#Å∞QÆ∞~°∂ XHõ áêHõ Ö’H˜ KÕi, ^Õ=Ù_»∞ ''„|Ǩχ "≥ÚQÆ"å_»∞ QÍHõ, P_» "≥ÚǨÏO
Hõ#Ѩ_»ÖË^Œ<À, Hõ#Ѩ_»É’~Ú, =∞~À Éèí‰õΩÎ_ç J~Ú`Õ D ã¨$+≤ì JO`å K≥Ü«∞ºQÆÅ_®?
Ñ≤Å∞ѨÙ`À J@∞ "≥àϧ_»<À, ã¨`åºÅ∂ – '=∞QÆ"å_®— J<Õ ã¨OHÀK«O HÍ^Œ∞ QÍh, =∞QÆ
Jã¨`åºÅ∂ K≥ѨC‰õΩO@∂, JHõ¯_» =Ù#fl "å_Õ QÍh, P QÆ_»¤O "≥eã≤áÈ~Ú, `≥Å¡|_ç
^Õ^À ux, x„^ŒÅ‰õΩ Ѩ_»É’`ÀO>Ë, U „QÍ=∞ áÈ~Ú =ÙO@∞O^•? <å‰õΩ z#fl ã¨OHÀK«O.——
ã¨∞Î_À, XHõ~À W^ŒÌ~À, HÍqà◊§`À =ÚO*ˇÅ∂, – #_ç =$^Œú =Úx!
`ÕQÆÅ∂, H˘|ƒi zѨÊÅ∂ `≥zÛ, |∞@ìÅ∞ ''J^ÕO =∂@? „|ǨχH˜ =Úkq∞
kOѨQÍ<Õ, J~°}º ѨÙ}º ~°∞+¨µÅ∞ =¸~°ö =ÙO@∞O^•? =Úkq∞ ÖËx "å_ç QÆ_»¤O
„QÍ=∞ã¨∞ÎÅ <≥`«∞ÎÅ g∞^Œ KÕ`«∞Å∞ P_çOz "≥eã≤ áÈ`«∞O^•?—— JO@∂ XHõ ~°∞+≤
Pj~åfi^•Å∞ [iÑ≤, P |∞@ìÅ∞ QÆ| QÆÉÏ Hõà‹§„~°*Ëâß_»∞. P ~°∞+¨µÅ =∞^茺 "å^Œ
֒ѨŠÃÑ\˜ìOK«∞‰õΩO\Ï~°∞. ÉèË^•Å∞ ZѨC_»∂ =ÙO_Õ"Õ! "≥Ú^Œ\˜
P `«~åfi`« „QÍ=∞ã¨∞ÎʼnõΩ ~°∞+¨µÅ PÜ«∞# H˘OK≥O [O‰õΩ`å_»∞. ''J=Ù#∞,
É’^èŒÅ Ѷ¨∞@ìO! P ~ÀA "≥OHõÜ«∞º XHõ¯_Õ J=Ù#∞, „|ǨχH˜ =Úkq∞ =ÙO_»^Œ∞—— Jx
|~°∞=Ù HÍq_ç`À =KåÛ_»∞. P ~°∞+¨µÖ’¡ XHõ J<åfl_»∞.
=$^Œú ~°∞+≤ ~À[O`å „|Ǩχx `«Å∞ã¨∂Î<Õ Ñ¨Hõ¯# ‰õÄ~°∞Û#fl Ô~·`«∞ "≥OHõÜ«∞º, ''<å
=ÙO\Ï_»∞. „|¿Çχ P |∞@ìÅ∞ ѨOÑ≤OKå HõÖÖ’, PÜ«∞# QÆ_»¤O `≥Å¡^Õ Hõ#Ѩ_çO
_»x #=Ú‡`å_»∞. ã¨O^ÕǨÏO HÍ^Œ∞. QÍ_è» ^ŒÜ«∂º!—— J<åfl_»∞.
#=∞‡HõO! ''"≥OHõ_»∂! h ˆH^À HõÅ =zÛ Ô~O_À ~°∞+≤ HÀѨOQÍ, Y~Úº =∞<åfl_»∞.
194 <åÅ∞QÆ∞ "Õ^•Å∂ K«∂ã‘, K«kg...
''Jã¨Å∞, „|Ǩχ, h HõÅÖ’H˜ =™êÎ_®? =∂ˆH ¿ÑÅ∂ Dà◊¥§ Jhfl ~åe Ѩ_»`åÜ«∞O@!
~å_»∞. h HõÅÖ’H˜ =zÛO^≥=~À!—— JÜ«∞ºQÍ~°¡H˜Ü«∞º=∞Ok—— JO@∂ ѨOK≥
Ô~·`«∞ [OH˜, ''J=Ù#Ü«∂º! =∂ `å`« =Ú_çÖ’Oz JiK≥Ü«∞ºO`« H˘`«Î K≥Hõ¯
ÜÕ∞º<Õ"≥∂#Ü«∂º! =∂ `å`« ¿Ñ~°∞ ‰õÄ_® ^Œ∞"≥fi# fã≤, `«# Hõà◊§ Hõ^Œ∞̉õΩx, ^•xfl P
ɡ=∞‡<Õfl#Ü«∂º! HÍh, =∂ `å`«Ü«∞ºH˜ ¿ÑÅ =Úx KÕ`«∞Ö’¡ ÃÑ\Ïì_»∞.
QÆ_»¤O ÖË^ŒÜ«∂º! g∞~°∞ K≥¿ÑÊ Éˇ=∞‡Ü«∞ºH˜ ''"≥OHõÜ«∂º! D ™êi WOHÍ Ô~O_»∞
+¨=~°O Z=~°∞ KÕ™êÎ~°Ü«∂º? Z=~°∂ `≥zÛ ÃÑ@∞ì! h ѨuflH˜ =∂ Pj~åfi^•Å∞
Öˈ~"≥∂#Ü«∂º JHõ¯_». <å‰õΩ =∂„`«O, K≥ѨC! ã¨∞=∞OQÆoQÍ =ÙO_çáÈ`«∞O^Œx
J=∞‡ `À_»∞! `≥Å¡ QÆ_»¤"Õ Hõ#Ѩ_çO^ŒÜ«∂º!—— K≥ѨC!——
JO@∂ HÍ¿ãûѨ٠Å| Å| ÖÏ_®_»∞. =∞m§ ''K≥ѨÙ`å#Ü«∂º! K«„Hõá⁄OQÆe =O_ç
Å| Å|Ö’¡<Õ ''P ™êq∞H˜ +¨=~°O W™êÎ#O^ŒÜ«∂º! fã≤# =ÚO*ˇÅ∞ áê_»=Ù
ZO^Œ∞‰õΩ? ÔQ_»¤O JÖψQ á⁄_»∞QÍæ ÜÕ∞àϧ `åÜ«∞x `˘O^Œ~°QÍ =KÕÛâß#Ü«∂º!——
_˘K«∞Û Hõ^ŒÜ«∂º?—— J<åfl_»∞. ''JÖÏQÍ? K«„Hõá⁄OQÆÖÏ? ^Œ^ÀÌ[#O
=Ú#∞ÅO^Œ~°∂ =∞ø#∞ ÅÜ«∂º~°∞. ‰õÄ_® KÕÜ«∞QÆÅ^• h ã¨u?——
HÀÑ≤+≤ì =Úx ÉÏ}© =∂~åÛ_»∞. ''„|Ǩχ ''P ¿Ñ~°∞ =∂ P_»^•xH˜ `≥Å∞™È ÖË^À
=∞QÍ_»∞ HÍ_»O\Ï~å? "≥ÚQÆ"å_»∞ QÍHõ P_» #Ü«∂º! H˘OѨ KÕˆ~@ѨÊ\˜H˜ <Õ<Õ =∞iÛ
"≥ÚǨÏO J~Ú`Õ D ã¨$+≤ì JO`å KÕÜ«∞ áÈ`å#O_»Ü«∂º!——
QÆÅ_®? D Éèí∂QÀà◊O, ã¨∂~°º QÀà◊O, K«O„^Œ =Ú#∞Ö’¡ Ѩ_»∞K«∞ =Úx Ñ‘@ H˜O^Œ
QÀà◊O, WO„^Œ QÀà◊O #ˆ~O„^Œ QÀà◊O, =Ù#fl HÍ~Ú`«O =ÚHõ¯ fã≤, ÃÑxûÖò =ÚHõ¯
JÉ˃.....—— ÖÏy, K«Hõ K«HÍ ~åâß_»∞. ''^Œ^ÀÌ[#O.
P ѨHõ¯ =Úx K«Ñ¨C# JO^Œ∞‰õΩ<åfl_»∞. ѨÙeǨ~°. ÃÑã¨~° á⁄OQÆe.—— – P HÍ~Ú`«O
''ã¨Ñ¨Î ã¨=Ú„^•Å#ˆ~O =Úx =~åº? áêÅ =ÚHõ¯x Ô~·`«∞H˜ Éèí„^ŒOQÍ JOkOKå_»∞.
ã¨=Ú„^ŒO, ¿ÑÅ ã¨=Ú„^ŒO.....—— ''ѨOK≥ z=~° =Ú_Õã¨∞HÀ! Ô~O_À =¸_À
''JÜ«∞ºÜ≥∂º! J^ÕO =∂@? ¿ÑÅ ~åâßÖË. h HõOk KÕ#∞ xˆH∆ѨOQÍ Ñ¶¨eOK«∞
ã¨=Ú„^ŒO Uq\˜?—— – Jx JiKå~°∞ ѨHõ¯ QÍHõ! h ÉèÏ~°º ã¨∞=∞OQÆoQÍ rqOK«∞
=Ú#∞Å∞. QÍHõ!——
''J<åfl<å? JÖÏ J<åfl<å? J=Ù#∞, <å ''JÜ«∂º! KÕ#∞ ÉÏQÆ∞Ok. =∂ P_»k
A@∞ì ÃÑiy ¿ÑÅ∞ Ѩ\˜ì Ñ‘‰õΩ¯ uO@∞ QÆ∞„~°O ÖÏQÆ WO\˜H© KÕ#∞H© u~°∞QÆ∞`«∂<Õ
<åfl~Ú. ^Œ∞"≥fi# Z\’ áÈ~ÚOk. D =ÙO@^ŒÜ«∂º! <åˆH.... H˘OK≥O HÍà◊§ <≥ѨC
A@∞ìH©, QÆ_®¤ÅH©, U ^Œ∞"≥fi<å PQÆ^Œ∞. ¿ÑÅ ÖÁã¨∞Î<åflÜ«∞Ü«∂º! ZѨÊ\Ï¡QÍ ~åÖË<Õ"≥∂
=∂@ QÆ∞~˘ÎpÛ.....—— #Ü«∂º! =zÛ<å HÍq_ç |~°∞=Ù "≥ÚÜ«∞º
Ô~·`«∞ K«Ñ¨C#, ''JÜ«∂º, JÜ«∂º! =∞iÛ ÖË<Õ"≥∂#Ü«∂º!——
áÈÜ«∂! =∂ P_»k x#fl ã¨O`«H˜ áÈ~Ú ''JÖÏ J<≥Ü«∞º‰õΩ! Hõà◊√§ =¸ã¨∞HÀ,
Ô~O_»∞ K≥Hõ¯ ^Œ∞"≥fi#∞¡ H˘#∞H˘¯zÛOk. =∞O„`«O "Õ™êÎ#∞. `«∂~°∞Ê "ÕѨ٠u~°∞QÆ∞! h
XHõ\˜ <åH˜zÛ, g∞ H˜Ü«∞º=∞O^ŒÜ«∂º! Z=ÚHõÅ∞, h <å_»∞Å∞, h #~åÅ∞, h
 <åÅ∞QÆ∞ "Õ^•Å∂ K«∂ã‘, K«kg... 195
áê^•Å∞, h ÃÑ^•Å∞, h ^ŒO`åÅ∞, h Jq <å‰õΩ ÉÏQÍ W+¨ìO.——
<åÅ∞HõÅ∞, Jhfl ã¨~°∞̉õΩO\Ï~Ú! ã¨~°∞̉õΩO ''JÜ«∂º! D J_çqÖ’<Õ D áêHõ
\Ï~Ú! ÉÏkè`«∞_®! h ÉÏ^èŒ, h ѨQÆ"å_ç ѨHõ¯<Õ XHõ¯ ˆQ^≥x ÃÑOK«∞‰õΩO>Ë, `«=iH˜
"ÕѨ٠áÈ`«∞Ok. "å_ç ÉèÏ~°ºx Ѩ_»∞`«∞Ok.—— áêÅ∂ ÃÑ~°∞QÆ∂ Z<åfl g∞QÆ_® <≥~¸º
''JÜ≥∂º JÜ«∂º! <å‰õΩ ѨQÆ "åà‹§ A#∂fl....——
=~°∂ ÖË~°Ü«∂º! Tà’§ JO^Œ~°O, W~°∞ ''P JÅÊ HÍ~åºÅ∞ HÍ=Ù =∂q.
yO\˜ á⁄~°∞yO\˜ "åà◊§"Õ∞#Ü«∂º! D Ѩ~°"Õ∞â◊fi~°∞_ç ã¨g∞áêxH˜ KÕi, PÜ«∞#`À
`ÕQÆÖ’¡ ã¨QÆO, XHõo§zÛ#ÜÕ∞º #Ü«∂º g∞ ã¨OÉèÏ+≤OK«∞H˘#∞@ˆH =∂‰õΩ ~ÀA KåÅ^Œ∞.
H˜=∞‡x.—— ~ÀE #∂>ˇxq∞k ™ê~°∞¡ ~°∞‰õΩ¯Å∞
''#∞=Ùfi ~åÖËHõáÈ`Õ g∞ ѨH˜¯O\˜ "å}˜‚ ѨiîOK«∞HÀ"åe. Tà◊√§ =kÖËã≤, P Ѩ#∞
ѨOѨÖË=Ó?—— Åxfl\˜h „`Àã≤ ѨÙzÛ, =<åÅ ÔHO^Œ∞
''ZO^Œ∞HõÜ«∂º, <Õ<Õ ~åQÆÅ∞fl! `«= H˘KåÛ=∞#∞‰õΩO@∞<åfl=Ù? WHõ¯_» ˆQ^≥Å
iѨC_»∞ =∞Oz =∞O„`«O ÜÕ∞âß~°∞ ÃÑOѨHõ=∂?——
Hõ^ŒÜ«∂º? J^Õ `«QÆ∞ækÌ.—— ''JÉ˃, `«=ˆ~g ÃÑOK«Hõ¯ˆ~¡^ŒÜ«∂º! Jk
''`«ˆQæk WOHÍ ZѨC_À<å? `«yæ D K«∞@∞ìѨ@¡ uiy Hõ_»∞ѨÙxO_® uO@k.
áÈ~ÚOk. h "≥ÚǨÏOÖ’ `Õ[ã¨∞û Hõ#Ѩ_»∞ Hõ=∞‡QÍ áêeã¨Îk.——
`ÀOk. "≥àı§@ѨC_»∞ h‰õΩ `≥Å∞ã¨∞ÎOk.—— ''áêÖˇ=~°∞ Ñ≤`«∞‰õΩ`å~°∞?——
''JѨC_Õ ã¨∞HõOQÍ =ÙO^ŒÜ«∂º! ''JÖÏQÆO\Ï~å? W@∞ ѨHõ¯H˜ U
JÜ«∂º, WO^•Hõ 'h <åÅ∞HõÅ∞— J<åfl H˘O_»Å g∞^Œ "åà’§ =zÛ áÈ`å =ÙO_»
~°Ü«∂º. <å‰õΩ ‰õÄ_® XHõ¯ <åeˆH Hõ^ŒO ~åÜ«∂º?——
_»Ü«∂º?—— ''"åà◊√§ =Ú>Ëì áêÅ∞ "Õ∞=Ú =Ú_»
''Fi h! J^•? 'H˘O_» <åeHõ— `å=∂?——
=ÙO_»^Œ∂? =∞O„`«O, ^•xH˜ "˘^Œ∂Ì?—— ''JÖÏQÆO\Ï~åÜ«∂º? ##∞fl A#∞fl
''H˘O_» <åeH˜¯ =∞O^Õ¿ãÎ =Ù#fl <åeHõ `Õ=^ŒÌO\Ï~åÜ«∂º?——
=Ó_çOk – JO\Ï~°Ü«∂º =∂ =Óà’§.—— ''#∞=Ùfi Ѷ¨~åfiÖË^Œ∞. h ã¨u ѨÙ}Ϻ`«∞‡
''<Õ#∞ "Õã≤Ok =∞O„`«O! =∞O^Œ∞ HÍ^Œ∞! ~åÅ∞. P"≥∞ ѨOѨÙ#k Uk J~Ú<å =∂‰õΩ
"åà◊√§ JÖψQ "åQÆ∞`åˆ~¡! h ^ÕǨxfl <å ã‘fiHõiOK«^ŒQÆæ^Õ.——
=∞O„`«O ã¨∞Y„Ѩ^ŒO KÕã¨∞ÎOk.—— ''JÜ«∂º! D =∂@ =∂ P_»^•xH˜
''^Œ}Ï‚ÅÜ«∂º, ^Œ}Ï‚Å∞. ã¨=Ú„^•Å K≥¿ÑÎ, Jk ~ÀE ##∞fl U^À XHõ\˜ WzÛ
=∂@ K≥ѨÊO_»Ü«∂º! áêÅ ã¨=Ú„^ŒO ~°=∞‡O@^ŒÜ«∂º `«=iH˜!——
ZO^Œ∞QÍæh, ˆQ^≥Öˇ·<å W™êÎ~Ú áêÅ∞. ''J@∞=O\˜ ѨÙ}Ϻ`«∞‡~åe KÕu =O@
J#fl@∞ì, =∂ ˆQ^≥Ö’¡ z#fl =ÚO_» "å~°O =∂‰õΩ „Ѩ™ê^ŒO! g∞ ^•OѨ`«º=Ú
~ÀAÖ’¡ D#∞^ŒÌÜ«∂º! `«=~°O^ŒiH© H˘`«Î â◊√Éèí=ÚQÍ H˘#™êQÆ∞ QÍHõ!——
‰õΩO_»`À A#∞fl `≥™êÎ#∞.—— ''JÜ«∂º! XHõ =∂@! áêÅ ã¨O„^ŒO
''=¸_À ~ÀA A#∞fl áêÅ∞O\ÏÜÕ∞, ZO^Œ∞QÍæh, =∞Oz hà◊§ ã¨O„^ŒO
196 <åÅ∞QÆ∞ "Õ^•Å∂ K«∂ã‘, K«kg...
=ÙO_»^•Ü«∂º?—— =ÙO_»^Œ∞QÍh.——
''J^Õq\’Üü∞ "≥„i"å_®! =∞Oz hà◊§H˜ ''㨈~ÖË, h‰õΩ J~°úO HÍ^Œ∞. Jk Ñ≤@ì
#^Œ∞Å∞ ÖË=Ó?—— HÍ^Œ∞. J^À ^Õ=`«.——
''LO\Ï~Ú QÍh, Jq p\˜H© =∂\˜H© JO`«¿ãÑ¨Ó =∞ø#OQÍ ‰õÄ~°∞Û#fl
ZO_çáÈ`åÜ«∞Ü«∂º! ã¨O„^ŒO ZO_»@O =ÚQÆ∞æ~°∞ =Ú#∞Å∞ =ÚO*ˇÅhfl J=
ZѨC_»∂ Z~°QÆO! =∂ =Ó~°∞H˜ ã¨O„^Œ"Õ∞ Q˘\Ïì~°∞. XHõ Ji\ωõΩÖ’ QÆ∞ÃÑÊ_»∞
^Œyæ~°Ü«∂º! Jq =∞Oz hà◊§~Ú`Õ Z_»¡ =∂„`«"Õ∞ J>Ëì ÃÑ\Ïì~°∞. `«~åfi`«, `ÕQÆÅ∞
|O_ç `ÀÅ∞‰õΩáÈ~Ú Hõ_»=Å`À hà◊√§ Ѩ@∞ì‰õΩ<åfl~°∞.
`≥K«∞ÛHÀ=K«∞Û. ‰õÄ~å‰õΩÅ "≥ÚHõ¯Å∞ ZO_ç ''„|ǨχH˜ =Úkq∞ =ÙO_»^Œ∞, =∞~°}O
áÈ`åO>Ë =∂ ¿Ñ}ÏÅ∞ Zyi áÈ`«∞O\Ï =ÙO_»^Œ∞. P QÆ_»¤O xQÆ xQÆ ÖÏ_»Hõ
Ü«∞Ü«∂º? ã¨O„^ŒOÖ’ =∞Oz hà◊√§O>Ë U=∞=Ù`«∞Ok?—— J<åfl_»∞ "≥Ú^Œ\˜ =$^Œú
HÍqàı§ã¨∞‰õΩx É’Å∞¤ hà◊√§ `≥K«∞ÛHÀ=K«∞Û =Úx, =∞m§ QÆ_»¤O JO^ŒO ã¨OQÆu ZuÎ.
Hõ^ŒO_»Ü«∂º?—— P =Úx JO>Ë H˘OK≥O qã¨∞QÆ∞
''J=Ù#∞QÍh, „|Ǩχ, ã¨=Ú„^•efl q∞QÆ`å =Úhâ◊fi~°¡H˜. HÍ~°}O ÖË^Œ∞. JO^Œi
LѨCÅ∞QÍ ZO^Œ∞‰õΩ `«Ü«∂~°∞KÕâß_À ^Õ=Ù_»∂ „|¿Çχ! `«Ñ¨ã¨∞ûÅ∞ KÕã≤ ÖËKåHõ, P
=∞#ˆHO `≥Å∞ã¨∞?—— =$^Œú =Úx, ''Ѩ~°"Õ∞â◊fi~°∞_»∞ ^Œ~°≈#
''g∞‰õΩ K≥ÑÙ¨ `å_»∞ Hõ^Ü
Œ ∂« º? ɡ=∞‡#fl`À q∞KåÛ_»∞—— JO\Ï_»∞ `«Ñ¨Ê‰õΩO_®! Z=~À
`«=~°∞ =∂\Ï¡_»`å~°∞ Hõ^ŒÜ«∂º? XHõ ™êi Hõ#Ѩ_ç#@∂¡, `«#∞ =∂\Ï¡_ç#@∂ì ‰õÄ_®
J_»QÆO_»Ü«∂º! ã¨=O„^•efl Hõ=∞‡QÍ J#∞‰õΩO\Ï_»∞. J^Õ K≥ѨÙ`å_»∞. #=∞‡~°∞
KÕÃãÜ«∞º=∞x XHõ¯™êi J_»QÆO_»Ü«∂º!—— q∞QÆ`å "åà◊√§.
''=∂\Ï¡_»`åO QÍh, W=fihfl K≥Ñ¨Ê J~Ú<å P ѨÓ@, „|Ǩχ QÆ_»¤O
_®xH˜ P =∞Ǩ ™êfiq∞H˜ MÏm =ÙO@∞O^•? QÆ∞iOz, ''J=Ù#∞ ™êfig∞! J=Ù#∞! J=Ù#∞!
ã¨=Ú„^•Å =∂>Ë<å, Kå`«∞~°fi~å‚Å∂ – J=Ù#∞!—— JO@∂ JO^Œ~°∂ "儉õΩKåÛ~°∞.
Ü«∞*Ï˝Å∂ – Ü«∂QÍÅ∂, "å\˜x XHõ¯ ™êi P =Ú<Õ P <åÅ∞QÆ∞ áêHõÅH© JkèѨu!
KÕã≤ =kÖËã≤ =Ó~°∞‰õΩO\Ï_®? ѨiáêeOKÕ Jkè ~°∞+≤! Jkè =Úx! Ѩ~°=∞ `«`«fiOÖ’
^ŒO`å PÜ«∞# Ѩ<Õ!—— Z=iˆH ã¨O^ÕǨÏO =zÛ<å P Jkè =Úx
''PÜ«∞#H˜ F>ˇ¡=~°∞ ÜÕ∞™êÎ~°Ü«∂º?—— `ÕÖËÛ^Õ JO`«º ã¨O^Õâ◊O!
''F\Ï¡, w\Ï¡? JHõ¯_» JÖÏO\˜"ÕO z=iH˜ `ÕeOk! „|Ǩχ QÆ_»¤O xQÆ xQÆÅ
JHõ¯ˆ~¡^Œ∞. PHÍâ◊OÖ’ <≥=∞e g∞^Œ `≥Å∞¿Ñ! JO^Œ~°∂ JOwHõiOKå~°∞.
u~°∞QÆ∞`«∂ Jxfl Ö’HÍÅ∂ K«∂™êÎ_»∞.—— Jk `ÕÅQÍ<Õ =$^Œú =ÚxH˜ ã¨O`À+¨O
''J"≥∂‡! Jk =∞Ozk HÍ^Œ∞ ™êg∞! á⁄OyOk. "≥OHõÜ«∞ºx ™ê^Œ~°OQÍ K«∂ã¨∂Î,
XHõ¯ ™êi ÃãѨÊO_»Ü«∂º! PÜ«∞#`À g∞~°∞ ''h =∞#=_ç "Õ^Œ Ѩ~î°#O ZO^•HÍ
~ÀE =∂\Ï¡_»`å~°∞. P ™êq∞`À K≥ѨÊO =zÛOk? PÔ~flÅ∞¡ ^•\˜OkQÍ?—— J<åfl_»∞.
_»Ü«∂º! Ñ≤@ìx #q∞‡ ^•xfl ZH˜¯`Õ ZÖÏ "≥OHõÜ«∞º ã≤QÆ∞æ Ѩ_®¤_»∞. ''JÜ«∞ºÖÏ~å!
QÆÜ«∂º? <å Z_»¡ |O_ç g∞^Œ ÃÑ=∂^ŒO UO K≥ѨÊ=∞O\Ï~°∞? g∞ ~°O^Œ~°∂ K≥Ñ≤Ê#>Ëì
 <åÅ∞QÆ∞ "Õ^•Å∂ K«∂ã‘, K«kg... 197
PÔ~flÅ¡ H˜`«O =∂ =∞#=}˜‚ Ô~O_À HÍ¡ã¨∞ ™êfl#O! =∞O„`«O "Õ¿ã ~°∞¿+ Ѩiâ◊√„ÉèíOQÍ
=∂xÑ≤Oz, XHõ ѨO`«∞Å∞QÍi ^Œyæ~° ÃÑ\Ïì =ÙO_ç, =∞O„`«O "ÕÜ«∂e!——
Hõ^ŒÜ«∂º? PÜ«∞# "≥Ú^Œ@ XѨCHÀÖË^Œ∞ ''<Õ#∞ ZѨC_»∂ Ѩiâ◊√^Œ∞ú}Ë‚! =∞O„`«O
Hõ^ŒÜ«∂º? [O^茺O ÖËx "å_çH˜ "Õ^ŒO J`«}˜‚ =Ú\ÏìÅO>Ë, J`«_Õ Ñ¨iâ◊√„ÉèíOQÍ
UO\˜? – J<åfl_»∞ Hõ^ŒÜ«∂º? g∞~°O^Œ~°∂ =ÙO_®e—— JO@∂ =∞O„`«O =Úx, ѨHõ¯
K≥áêÊ~°x Ãã¿ÑÎ "˘Ñ¨C‰õΩ<åfl_»∞. Ñ≤Ö’¡_»∞ =ÚxH˜ ã¨O㨯$`«OÖ’<Õ ["å|∞ K≥Ñ≤Ê,
K«Hõ¯QÍ P ÉèÏ+¨Ö’ K«k"Õ"å_»Ü«∂º! 'Jwæ "≥OHõÜ«∞º "ÕѨ٠"≥ÚǨÏO uÑ≤Ê, ''P "åQÆ∞Ö’
"Õ∞¿ã— J<À U^À ã¨k"Õ "å_»Ü«∂º! P =Úxy~å!—— J<åfl_»∞ =∞m§.
=∞^茺 <å H˘_»∞‰õΩ =Ó~°∞xOK˘zÛ JO`å "≥OHõÜ«∞º a`«Î~°áÈÜ«∂_»∞. ''JÜ«∂º!
K«∂âß_»∞. "≥Ú^Œ\’¡ `«#∂ '㨈~— J#fl"å_Õ <Õ#∞ ã¨Å¡\˜ hà◊√§ áÈã¨∞HÀÖË#Ü«∂º! =∂
Hõ^ŒÜ«∂º? ZO^Œ∞HÀ =∞i ~°~Úº ~°~Úº# P_»k ‰õΩ`« ‰õΩ`« =Ù_çˆH hà◊√§ HÍQÆɡ\˜ì
"˘KåÛ_»∞. P áê~îåÅ∞ J=`«Å ÃÑ>Ëìã≤, Wã¨Îk. J~Úº ~˘O_»∞ ‰õΩO_»Å hà◊√§ KÕã¨∞
=∞m§ Ñ≤ÖÏ¡}˜‚ |_çH˜ ѨO¿Ñâß_»Ü«∂º! <Õ#∞ ‰õΩx áÈã¨∞‰õΩO\Ï#∞. HÍqà◊√§ "≥∂™êÎ#∞
"≥Ú`«∞ΉõΩO@∞O>Ë, ##∞fl H˘\˜ì#O`« Ѩx QÆ^ŒÜ«∂º! ~˘O_»∞ Éèí∞*ÏÅ g∞^• ^Œ^Œ∞̈~¡
KÕâß_»∞! 'g_»∞ "Õ^•Å∞ K«kq`Õ =∂„`«O #Ü«∂º! P\˜ =∂>ˇO^Œ∞QÍæh, #k hà◊§Ö’¡
ˆ~Ѩ٠g_ç`À „=`åÖˇ=~°∞ KÕ~ÚOK«∞‰õΩO =∞#∞+¨µÅ∞ kQƉõÄ_»^Œx <å H˘_»∞‰õΩ
\Ï~°∞? =∞O„`åÖˇ=~°∞ "Õ~ÚOK«∞‰õΩO JO\Ï_»Ü«∂º! P_Õ^À âß<å ѨÙã¨ÎHÍÅ∞
\Ï~°∞? h‰õΩ =∞u ÖË^•?— – Jx ##∞fl u\˜ì ã¨^Œ∞=Ù`å_»∞. #kÖ’Oz hà◊√§ ‰õΩO_»Å`À
Ñ≤Ö’¡}˜‚ |à’§ ÃÑ\Ïì_»Ü«∂º?—— – Jxfl fã¨∞‰õΩáÈ~Ú U K≥@∞ì "≥Ú^Œ@<åfl xÅ|_ç
=∂@Å∞ K≥ѨÙ`ÀO>Ë "≥OHõÜ«∞º Hõà◊√§ áÈã¨∞‰õΩO>Ë, K≥@∞ì |`«∞‰õΩkÌ, <ÕÅ `«_»∞
`«_çâß~Ú. ã¨kÎ , #k ã¨∞„ÉèOí QÍ =ÙO@k – JO\Ï_»Ü∂« º!
=Úhâ◊fi~°∞Å∞ <Àà◊√§ qѨÊÖË^Œ∞. [#=O^Œ~°∂ #kÖ’H˜ ky `å<åÅ∞ KÕ¿ãÎ,
''[O^茺O ÖËx "å_ç`À ѨÓ[ Öˇ=~°∞ JHõ¯_» =Ó™êÎ~°∞, `«∞=Ú‡`å~°∞, ^ŒQÆ∞æ`å~°∞,
KÕ~ÚOK«∞‰õΩO\Ï~°∞? x["Õ∞. KÕ~ÚOK«∞ p^Œ∞`å~°∞. WOHÍ âß<å [~°∞QÆ∞^ŒÌÜ«∂º!
‰õΩO>Ë, ѨÓ[ KÕ~ÚOK«∞‰õΩ#fl"å_çH˜ Ѷ¨ÅO K«~°‡O [|∞ƒÅ∞ JO^ŒiH© JO@∞‰õΩO\Ï
UO ^˘~°∞‰õΩ`«∞Ok?—— Jx JO^Œ~°∂ <Àà◊√§ Ü«∞Ü«∂º! hà◊§hfl QÆb*ˇ·áÈ`åÜ«∞x =∂
qѨʉõΩO_®<Õ J#∞‰õΩ<åfl~°∞. ZѨC_»∂ H˘_»∞‰õΩ QÀÖˇ_»`å_»Ü«∂º! P hà◊√§ ZÖÏ
J#∞‰õΩ<Õ =∂@ÖË Jq! ã¨O㨯$`«OÖ’ `åQÆ∞`åO? – JO\Ï_»Ü«∂º! =∂ "À_»∞
=∂\Ï¡_»∞‰õΩ<åfl~°∞, ֒Ѩ֒¡Ñ¨Å! K≥áêÊHõ <Õ#∞ U K≥~°∞=ÙÖ’H© kQÆ#Ü«∂º!
''"≥OHõÜ«∂º! XHõ ™êi ÖËz "≥o§ J@∞ <åHÍ hà◊√§ Ѩ_»=Ü«∂º!——
=Ù#fl "åQÆ∞Ö’ =Úxy ~å! h‰õΩ WOHÀ ''h H˘_»∞‰õΩ K«^Œ∞=Ù‰õΩ#fl "å_Õ QÍh,
=∞O„`«O "Õ™êÎ#∞. Jk "Õ¿ã =ÚO^Œ∞ ÉÏkè UO K«^Œ∞=Ù Jk? =¸~°öO K«^Œ∞=Ù! #n=∞
`«∞_»∞ `«Ñ¨Ê‰õΩO_® [ÖÏÖ’¡ =Ú#QÍe.—— `«e¡H˜, =∂#= HÍÅ∞ëêºÅ∞ JO@∞
ѨH¯õ ~°∞+≤ H˘OK≥O `≥ÅÉ¡ ’`«∂ K«∂âß_»∞. `åÜ«∂? P [Å ^Õ=`«, Jxfl HÍÅ∞ëêºbfl
ã¨O㨯$`«OÖ’ J<åfl_»∞. ''ÉÏkè`«∞_çH˜ HÍ^Œ∞ ǨÏiOz"Õã¨∞ÎOk. h‰õΩ J~°úO HÍ^Œ∞ QÍh,
198 <åÅ∞QÆ∞ "Õ^•Å∂ K«∂ã‘, K«kg...
J~Ú`Õ h‰õΩ "Õã≤# =∞O„`åÅ∞ KåÅ∞! H˘<åflà◊√§ ÃÑ@∞ì‰õΩO>Ë K«∞O„_»∞ Ѩ\˜ì K«KåÛ
"å\˜ â◊H˜Î x#∞fl k^Œ∞Ì`«∞Ok.—— #Ü«∂º! Jã¨Å∞ QÆ_®¤Å∞O>Ë, U Ѩh `˘O^Œ
Ô~·`«∞ ÖËKå_»∞. |∞@ìÖ’¡ q∞ye# H˘|ƒi ~°QÍ #_»=^ŒÜ«∂º! JO`å Pbã¨"Õ∞ J~Ú
zѨÊÅ∂, `ÕQÆÅ∂, qã¨Î~å‰õΩÅ∂ Jhfl, `«<Õ áÈkÌ. ZÖÏÎ#Ü«∂º! <å HõÖ’¡ Hõ#Ѩ_»¤ =∞x+≤
Je¡ `≥zÛ# D`å‰õΩÅ KåѨ g∞^Œ ÃÑ\˜ì, =∂ `å`« HÍ_»Ü«∂º! =∂ `å`«H˜ ÔQ_»¤O
|∞@ìÅ∞ HÍq\’¡ ÃÑ@∞ì‰õΩ<åfl_»∞. ''ZÖÏÎ ÖË^Œ∞. ѨO_»∞ ÔQ_»¤"Õ Hõ#Ѩ_çOk. 'ɡ=∞‡<åfl—
#Ü«∂º! ^Œ}Ï‚ÅÜ«∂º!—— Jx <Õ#∞ Ñ≤ez#>Ëì <å‰õΩ QÆ∞~°∞Î! =∂
''=∞m§ ZѨC_˘™êÎ"£? "˘ã¨∂Î =ÙO_»∞! =∞#=_çH˜ ɡ=∞‡#fl =∂@ÖË K≥Ñ≤Ê K≥Ñ≤Ê
=∂ Pj~åfi^•Å∞ hÔHѨC_»∂ =ÙO\Ï~Ú.—— Ѩ_»∞‰õΩ<åfl JѨC_»∞. Hõ#∞fl =¸âß<À ÖË^À
''J=Ù#Ü«∂º! <å KÕ#∞ JO^Œ∞ˆH `≥Å¡ QÆ_»¤"Õ. =∂ `å`« HÍ_»∞. ZÖÏÎ#Ü«∂º!
ѨK«ÛQÍ =ÙO^ŒÜ«∂º! =∞iKå#Ü«∞ºÖÏ~å! <å HÍà◊§H˜ ѨÙÅ¡Ü«∞º U^Œ<åfl =∞Ok™êÎ_Õ"≥∂
=∂ `å`«H˜ QÆ_»¤O =ÙO_Õk HÍ^ŒÜ«∂º! QÆ_»¤O J_»∞QÆ∞`å!—— JO@∂ HÍq_ç Éèí∞*Ï<Õflã¨∞
#K«Û^Œ<Õ"å_»∞. <Õ#∂ QÆ_»¤O ÃÑ@∞ìHÀ#Ü«∂º! ‰õΩx ‰õΩO@∞ ‰õΩO@∂ ^Œ∂~°O JÜ«∂º_»∞!

10. z=i =∂@:

ZHͯŠѨÙã¨ÎHõO JO`«!
"Õ^•Å Éèíq+¨º`ÕÎq∞\˜?
^Õ=`«Å`À xO_ç =Ù#fl U =∞`« „QÆO^è•xÔH·<å Éèíq+¨º`«∞Î Uk
J=Ù`«∞O^À, "Õ^•ÅH˜ ‰õÄ_® Éèíq+¨º`«∞Î J^Õ J=Ù`«∞Ok!
"Õ^•ÅÖ’, P <å\˜ ã¨=∂[O ZÖÏ =ÙO^À K«∂_»QÆeˆQ Hõq`«efl
=∂„`«"Õ∞ fã≤, "å\˜H˜ ‰õÄ_® ¿ÇÏ`«∞|^ŒÌ"≥∞ÿ# q=∞~°≈Å∞ KÕiÛ, "å\˜x
`«Ñ¨Ê, WHõ q∞QÆ`å "å\˜ #xfl\˜h J=`«Å ÃÑ>ˇìÜ«∂ºe! J=`«Å
ÃÑ\˜ì# "å\˜`À WHõ =∂#= ã¨=∂*ÏxH˜ J=ã¨~°O =ÙO_»^Œ∞.
ã¨=∂[OÖ’ =ÙOKåÅx fã≤ =ÙOz# "å\˜x ''„áêp#O—— J<˘^Œ∞Ì!
"å\˜H© =∞#H© `Õ_® ÖË^Œ∞. D <å\˜ ã¨=∂[O, ''#g#O——QÍ
=∂iáÈ~Ú#k HÍ^Œ∞.
"Õ^Œ HÍÅOÖ’ =Ù#fl ^À+¨ ÅHõ∆}ÏÅhfl, D <å\˜ ã¨=∂[OÖ’ ‰õÄ_®
K≥‰õΩ¯ K≥^Œ~°‰õΩO_® =Ù<åfl~Ú.
"Õ^Œ HÍÅѨ٠^Õ=Ùà◊§x #"Õ∞‡ #=∞‡HÍÅhfl WѨC_»∂ =Ù<åfl~Ú. P
^Õ=Ùà◊§ ¿Ñ~°∞¡ H˘xfl =∂~å~Ú, JO`Õ! P ¿Ñ~°∞¡ Éèí‰õΩÎÅ∞ ÃÑ@∞ì‰õΩ<Õ"Õ
 <åÅ∞QÆ∞ "Õ^•Å∂ K«∂ã‘, K«kg... 199
HÍ|\˜ì Jq =∂~°∞`«∂ =ÙO\Ï~Ú.
"Õ^Œ HÍÅѨ٠Kå`«∞~°fi~å‚Å∞ WѨC_»∂ =ÙO_ç, P =~å‚ÖË WѨC_»∞
J<ÕHõ =O^ŒÅ ‰õΩÖÏÅ∞QÍ q_çáÈ~Ú =Ù<åfl~Ú! P <å\˜ aèH∆Í@<å, P
<å\˜ ^˘OQÆ`«<åÅ∂, P <å\˜ E^•Å∂ – =ºaèKå~åÅ∂, P <å\˜
ÖψQ ¢ã‘ÎÅÃÑ· ѨÙ~°∞+¨µÅ Ç‘Ï#`åfiÅ∂, P <å\˜ Ü«∞*Ï˝Å∂ Ü«∂QÍÅ∂ –
P <å\˜ ~°HõѨ٠~å[ºáêÅ<å, Jn Wn Jx HÍ^Œ∞, Jhfl Jhfl, P
ã¨=∂["Õ∞ D <å\˜H© ™êQÆ∞`«∂ =ÙOk! ã¨=∂[ ''ã¨fiÉèÏ=O——Ö’,
''QÆ∞}O——Ö’, =∂ˆ~Êg∞ ÖË^Œ∞. JÖÏO@ѨC_»∞ D <å\˜ ã¨=∂*ÏxH˜
''#g#O—— J<À, ''JÉèí∞º^ŒÜ«∞O—— J<À, ¿Ñ~°∞¡ ÃÑ@∞ì‰õΩO>Ë, Jk =∞#
P`«‡ =OK«#! <Õ\˜k #g#O HÍ#ѨC_»∞, x#fl\˜k „áêp#O HÍÖË^Œ∞.
D <å\˜ ã¨=∂[OÖ’ ^Œ∞~°ƒù~°OQÍ rq™ÈÎ#fl =∞#O, D <å\˜h,
P <å\˜h, Jxfl\˜h, u~°ã¨¯i™êÎO. J<åºÜ«∂Å`À xO_ç#
ã¨O„Ѩ^•Ü«∂bfl, "å\˜<Õ É’kèOKÕ ™êÇ≤Ï`åºbfl, ZѨC_≥·<å fã≤
áê~°"≥Ü«∞º=eã≤O^Õ. D <å\˜ ™êÇ≤Ï`åºÅ ã¨OQÆu, ˆ~Ѩ\˜ [#O
K«∂™êÎ~°∞. x#fl\˜ ™êÇ≤Ï`åºÅ ã¨OQÆu, D <å\˜ =∞#O K«∂™êÎO.
=∂~°∞ÊÅ∞ ¿ÇÏ`«∞|^ŒÌOQÍ, Hõiî#OQÍ, WÖψQ [~°QÍe.
=∞# ã¨=∂*Ïhfl, =∞# rq`åbfl, ¿ÇÏ`«∞|^ŒÌ"≥∞ÿ# K«∂ѨÙ`À =∞#O
ѨijeOK«∞‰õΩO\ÏO. D <å\˜H© =∞#O, J<ÕHõ ~°HÍÅ JÅ∞ÊÅ∞QÍ<Õ
=Ù<åflO. =∞# ˆH∆=∂Å HÀã¨O, =∞# P~ÀQͺŠHÀã¨O, =∞# ã¨O`ÀëêÅ
HÀã¨O, ^Õ=Ùà◊§ QÆ∞à◊§ g∞^Œ P^è•~°Ñ¨_ç =ÙO@∞<åflO. ^Õ=Ùà◊§x x[OQÍ
K«∂ã≤ HÍ^Œ∞† ''=∂@Ö’¡ ѨÙ\˜ì#—— "åà◊§x #q∞‡! ~åà◊§ K≥‰õΩ¯à◊§
q„QÆǨbfl, QÀ_»Å g∞^Œ "Õàϧ_Õ z„`åbfl, #q∞‡! „ѨHõ$uÖ’ ÖËx
J|^•ÌÅhfl #q∞‡!
=∞#‰õΩ „áê}Ï^è•~°"≥∞ÿ# ѨO@efl ѨO_çOKÕ Éèí∂q∞x, =∞#
x"å™êÅ Éèí∂q∞x, ^Õ=Ùà◊§ ¿Ñ~°¡`À ~åu q„QÆǨʼnõΩ JѨÊyOz, =∞#O
=Ú~°∞QÆ∞ =Ú~°∞QÆ∞Ö’¡ ã¨~°∞̉õΩO@∞<åflO. ~åu q„QÆǨxH˜, qâßÅ"≥∞ÿ#
Éèí=<åÅ∂, ^Œ∞ã¨∞ÎÅ∂, PǨ~åÅ∂, Jhfl WzÛ, =∞#O [O`«∞=ÙÅ
^Œâ◊Ö’ Py =Ù<åflO.
200 <åÅ∞QÆ∞ "Õ^•Å∂ K«∂ã‘, K«kg...
''U Éèí∂q∞ÃÑ· ѨO@Å∞ ѨO_»∞<À, U Éèí∂q∞ÃÑ· J<åfl^Œ∞Å∞
L`«Ê#fl=∞QÆ∞<À—— JO@∂ XHõ "Õ^Œ Hõq`«, Éèí∂q∞x ''<ÕÅ `«e¡——QÍ
K≥ѨÙ`«∂ H©~°Î#Å∞ q~°l=Ú‡`«∞Ok. J@∞=O\˜ ѨO@Å Éèí∂q∞x ~åu
q„QÆǨʼnõΩ JѨÊ*ˇÑ¨Ù`«∂, JHõ¯_» ѨO@efl Hõ\˜ìÃÑ\˜ì, „=`åÅ∂
Ü«∞*Ï˝Å∂ #_»∞ѨÙ`ÀO>Ë <Àà◊√§ =¸ã¨∞‰õΩx, Hõà◊√§ `≥iz K«∂ã¨∂Î
=Ó~°∞‰õΩO@∞<åflO. HÍ|\˜ì, =∞#O, ''#g#∞ÅO—— HÍÖË=Ú. JO^Œ∞ˆH
"Õ^Œ HÍÖÏxfl ''„áêp#O—— J<˘^Œ∞Ì!
P „áêp#`å, D #g#`å, ˆH=ÅO ˆHÅO_»~ü ÖˇHõ¯Å HÍÖÏÅ∞.
D ~ÀA QÆ_çzáÈ~Ú, QÆ_çÜ«∂~°OÖ’ =Úà◊√§ HõkeáÈ~Ú,
ˆHÅO_»~üÖ’ `ås‰õΩ =∂iáÈ~Ú, D ~ÀA, x#fl\˜k J~ÚáÈ`«∞Ok.
ˆ~Ѩ\˜ ~ÀA <Õ_»∞ J=Ù`«∞Ok. HÍh, rq`åÖ’¡ =∂~°∞ÊÅ∞ ~å=Ù. ^Õ=Ùà◊§
QÆ∞à◊√§ JÖψQ =ÙO\Ï~Ú! Éèí‰õΩÎÅ „áê~°ú#Å∞ JÖψQ =ÙO\Ï~Ú! uO_ç
ÖËx aK«ÛQÍà◊√§ JÖψQ =ÙO\Ï~°∞! =∞#∞+¨µÅ =∞^茺 HõÅǨÅ∞ x#fl\˜
ÖψQ =ÙO\Ï~Ú. JO`å „áêp#"Õ∞! D ~ÀE x#fl\˜^Õ, ˆ~ѨÓ
x#fl\˜^Õ.
D <å_»∞ =Ù#fl ''`«Ñ¨C_»∞ =∂#= ã¨O|O^è•Å—— ã¨=∂[O =∂~åÅx
=∞#O „QÆÇ≤Ï¿ãΆ Éèí∂q∞x J#=ã¨~°Ñ¨Ù ^Õ=Ùà◊§ QÆ∞à◊§H© – =∞`« ã¨Oã¨ÎÅH©
HÍHõ, K≥@∂¡ KÕ=∞Å∂ Z^ŒQÆ_®xH˜ JѨÊyOKåÅx „QÆÇ≤Ï¿ãΆ x#fl\˜
=∞`« ™êÇ≤Ï`åºÅ‰õΩ x#fl =Ù#fl qÅ∞= JÖψQ PyáÈ~Ú =ÙO@∞O^•?
D <å\˜ ™êÇ≤Ï`åºefl ˆ~Ѩ\˜ "åà◊√§ K«∂™êÎ~°x, K≥ѨC‰õΩ<åflO. x#fl\˜
™êÇ≤Ï`åºefl D <å\˜ =∞#O K«∂_»=eã≤O^Õ.
¿ÇÏ`«∞ |^ŒÌ`« ÖËx=hfl x#fl\˜"≥·<å, <Õ\˜"≥·<å, ˆ~Ѩ\˜"≥·<å, `«Ñ¨C
=Ù#fl „Ѩfn, x~°~°úHõO J~ÚáÈ=eã≤O^Õ. `«Ñ¨CÅxfl\˜h
k^Œ∞ÌHÀ=eã≤O^Õ! P k^Œ∞Ìà◊√§, =∂#= ˆH∆=∞O "ÕѨ٠=∂~°=eã≤O^Õ!
WѨC_»∞ ''"Õ^•Å—— ã¨OQÆ`Õ fã¨∞‰õΩO>Ë, P 4 "Õ^•Ö’¡#∂ Hõeã≤
20,000‰õΩ ÃÑ·QÍ ~°∞‰õΩ¯Å∂, =∞O„`åÅ∂, =K«<åÅ∂, =Ù<åfl~Ú.
"å\˜x JѨC_»∞ ~åã≤# Hõ=ÙÅ∞, "åi „QÆÇ≤ÏOѨÙefl |\©ì, "åi
J=QÍǨÏ#efl |\©ì, JÖÏ K≥ѨC‰õΩ<åfl~°∞† JÖÏ ~åã¨∞‰õΩ<åfl~°∞. P
 <åÅ∞QÆ∞ "Õ^•Å∂ K«∂ã‘, K«kg... 201
~å`«Ö’¡ ^Õ=`«Å∂, Kå`«∞~°fi~å‚Å∂, ¢ã‘ÎÅx JÅÊO KÕÜ«∞_®Å∂, _»|∞ƒ
~°Onè, â◊`«$ <åâ◊#O, Jxfl ~°HÍÅ `«Ñ¨C_»∞ qÅ∞=Å HÀã¨O [Ñ≤OKÕ
=∞O„`åÅ∂ Jhfl, =∂#= ˆH∆=∂ʼnõΩ =ºuˆ~HÍÖË! Jq, =∂#=
rq`åʼnõΩ Ǩ<Õ QÍh, "Õ∞Å∞ HÍÖË=Ù.
"Õ^•efl Éèíq+¨º`ü `«~åÅ∞ ‰õÄ_® `≥Å∞ã¨∞HÀ"åÅO>Ë, P 20,000
Hõq`åfibfl xÅɡ\˜ì =ÙOK«#Hõ¯~°ÖË^Œ∞. "å\˜Ö’ H˘xfl\˜x ZOz
uÜ«∞º=K«∞Û. P <å_»∞ ^Õ=`«efl ZÖÏ #"Õ∞‡"å~À, P ~°HõѨ٠~°∞‰õΩ¯efl
XHõ Ѩn† Kå`«∞~°fi~å‚Å QÆ∞iOp – P =~å‚Å =$`«∞ÎÅ QÆ∞iOp K≥Ñ≤Ê#q
`«‰õΩ¯"Õ HÍ|\˜ì Jq Zxfl ^˘iH˜`Õ Jhfl† ¢ã‘ΠѨÙ~°∞+¨ ã¨O|O^è•efl ZO`«
qHõ$`«OQÍ K«∂áê~À Jq H˘hfl† P~ÀQƺ ~°Hõ∆}Å =∞O„`åÅ∞ H˘hfl† P
<å\˜ `≥QÆÅ á⁄\Ï¡@Å∞ Ô~O_»∞ =¸_»∂† Ѩâ◊√=Ùefl JÅOHÍ~åÅ`À
#iH˜ ''ã¨fi~åæxH˜ ѨO¿Ñ—— Ѷ¨∞\ÏìÅ∞ H˘hfl† E^•Åg – =ºaèKå~åÅg
H˘hfl† "Õ^Œ HÍÅOÖ’ Ô~·à◊¥§ q=∂<åÅ∂ ZHõ¯_» =Ù<åflÜ«∞x
K≥ѨÙ`«∞<åfl~À P Hõq`«Å∞ H˘hfl† – D ~°HõOQÍ, =∞K«∞ÛH˜ H˘xfl K˘Ñ¨C#
ZOz ZOz f¿ãÎ, Jq 30 Hõ<åfl ^•@=Ù. ÖË^•, 35 Hõ<åfl! "å\˜H˜ XHõ
z#fl ¿Ñ~å`À ''=ÚO^Œ∞ =∂@—— =ÙO_®e.
''"Õ^•Å∞—— J<Õq UO K≥áêÊÜ≥∂ `≥Å∞ã¨∞HÀ"åÅO>Ë, 20,000
Hõq`«efl K«∂_»ÖË=∞h, K«∂_»Hõ¯~°ÖË^Œh, QÆ∞ÃÑÊ_»∞ Hõq`«efl K«∂ã≤<å
"Õ^•Å∞ `≥Å∞™êÎÜ«∞h, JO^Œ∞ˆH Hõq`«efl `«yæOz WKåÛ=∞h, nxfl
QÆ∞iOz JO^Œ~°∂ PÖ’zOKåÅh, ''=ÚO^Œ∞ =∂@—— K≥áêÊe. P
z#fl ѨÙã¨ÎHÍ<Õfl K«kq "Õ^•Å QÆ∞}Ïxfl `≥Å∞ã¨∞‰õΩO\Ï~°∞. P z#fl
ѨÙã¨ÎHõOÖ’ ‰õÄ_® áê~î°‰õΩÅ∞ K«∂¿ãk, "Õ^•Å Hõq`«ÖËfl. Jq, =∞#O
HõeÊOz D <å_»∞ H˘`«ÎQÍ ~åã≤#q J==Ù.
JÖÏ ZOz# Hõq`«Å`À KÕã≤# „QÆO^èŒO ''ZHͯŠѨÙã¨ÎHõO—— JO`«
=ÙO_˘K«∞Û! XHõ "Õà◊, WOHÍ H˘xfl Z‰õΩ¯= Hõq`«efl ZOK«^Œe¿ãÎ, J=hfl
Hõeã≤, ''XHõ\’ `«~°QÆu `≥Å∞QÆ∞ "åK«HõO—— JO`«! HÍh, "Õ^•Å QÆ∞}
QÆ}Ïefl K«∂_»_®xH˜ 64 ¿ÑrÅ "åK«HõO ‰õÄ_® ÃÑ^ŒÌ „QÆO^èŒ"Õ∞
J=Ù`«∞Ok. JO`« „QÆO^èŒO J=ã¨~°O =ÙO_»^Œ∞. Ju z#fl ѨÙã¨ÎHõOÖ’
202 <åÅ∞QÆ∞ "Õ^•Å∂ K«∂ã‘, K«kg...
‰õÄ_® ^Õ=`«Å∂, Kå`«∞~°fi~å‚Å∂, Ü«∞*Ï˝Å∂, =∞O„`åÅ∂,
~å[iHÍÅ∂, aèH∆Í@#Å∂, Jhfl Hõ#Ѩ_»`å~Ú.
WѨÊ\˜ q^•º~°∞úÅ∞, „ѨHõ$u Ãã·#∞flefl KåÖÏ <Õ~°∞ÛHÀ"åe. "å\˜
Hõ<åfl =ÚO^Œ∞ ''=∂#= ã¨O|O^è•Å ã¨fiÉèÏ"åefl—— K≥¿ÑÊ ã¨=∂[
âߢ™êÎxfl <Õ~°∞ÛHÀ"åe. HÍ|\˜ì, "Õ^•Ö’¡Oz, P <å\˜ ã¨=∂*Ïxfl
K«∂ѨQÆÅ Hõq`«efl =∂„`«"Õ∞ QÍHõ, „Ѩf XHõ¯\© K«∂_»=Åã≤# J=ã¨~°O
ÖË^Œ∞.
P <å\˜ "åà◊√§, "åà◊√§ J#∞‰õΩ#flk "åà◊√§ ~åâß~°∞. P ~å`«Ö’¡
xOz, P <å\˜ ã¨=∂*Ïxfl K«∂_»QÆeˆQ "å\˜x H˘xfl\˜x =∂„`«"Õ∞
fã¨∞HÀ"åe. Jhfl J@∞=O\˜"Õ HÍ|\˜ì Jhfl JHõ¯~°ÖË^Œ∞. P 20,000
Hõq`«bfl XˆH ѨÙã¨ÎHõOÖ’ ÃÑ\˜ì W¿ãÎ, ^•xfl K«k"Õ "åà◊§H˜ H˘O`« HÍÅO
=$^è•!
u~°ã¨¯iOz# "å\˜x UO K≥Ü«∂ºe? ''ѨÙ~å=ã¨∞Î „Ѩ^Œ~°≈# âßÅ——
¿Ñ~°∞`À =¸ºlÜ«∞"£∞ =ÙO@∞Ok. JHõ¯_» ^•KÕ áê`« =ã¨∞Î=ÙÅhfl XHõ
<å_»∞ LѨÜ≥∂QÆѨ_ç áê`« Ѩ_ç#"Õ. "Õ^Œ ~°∞‰õΩ¯Öˇ·`Õ, U <å_»∂
LѨÜ≥∂QÆѨ_»¤q HÍ=Ù. P ~°∞‰õΩ¯bfl, P =∞O„`åbfl, K«^Œ∞=Ù`«∂ Ü«∞[˝
Ü«∂QÍÅ∞ KÕã≤#"åà◊√§ [#O xOz ^•<åÅ∞ ÖÏQÆ_®xH˜ =∂„`«"Õ∞ P
Hõq`«Å∞ LѨÜ≥∂QÆѨ_ç =ÙO\Ï~Ú. JO>Ë, Jq, P <å\˜ „Ѩ[Å
J=ã¨~åÅ HÀã¨O HÍ^Œ∞. P~ÀQͺŠHÀã¨O K«k"Õ "Õ^Œ =∞O„`åÅ∞, `«Å
<˘Ñ≤Êx J~Ú<å `«yæOK«ÖË=Ù. ÃÑ·QÍ P "Õ^Œ ~°∞‰õΩ¯bfl, =∞O„`åbfl
=∞m§ =∞m§ qO>Ë, ÖËx `«Å<˘Ñ≤Ê ‰õÄ_® ѨÙ@∞ìH˘ã¨∞ÎOk. P ~°∞‰õΩ¯efl
LѨÜ≥∂yOzOk ˆH=ÅO H˘O^Œ~°∞, ^•<åÅ∞ ÖÏQÆ_®xH˜!
„Ѩf QÆ$ǨÏã¨∞Î`À\© U^À XHõ ѨÓ[ KÕ~ÚOK«_»=¸, ã¨OѨ^Œ
=ã¨∞ÎO^Œx "åix #q∞‡OK«_»=¸, JÖÏ KÕ~ÚOz#O^Œ∞‰õΩ
ѨÙ~ÀÇ≤Ï`«∞Å∞ ^èŒ#O ÖÏQÆ_»=¸, JO^Œ∞ˆH P ~°∞‰õΩ¯Å∞! Ü«∞*Ï˝Å∂
Ü«∂QÍÅ∂ KÕ~Ú¿ãÎ, KÕã≤#"åà◊§H˜ H˘OѨÅ∞ QÆ∞Å¡Å∞! KÕ~ÚOz#
"åà◊§H˜ K≥ѨÊÖË#xfl ^•<åÅ∞!
áê`« HÍÅOÖ’ XHõ ~åu áê~° LѨÜ≥∂QÆѨ_ç#@∞ìQÍ, XHõ "Õ^Œ
 <åÅ∞QÆ∞ "Õ^•Å∂ K«∂ã‘, K«kg... 203
~°∞‰õΩ¯ KÕã≤# LѨÜ≥∂QÆO Un =ÙO_»^Œ∞. JÖÏO@ѨC_»∞, J@∞=O\˜
=¸_è»`åfiefl ѨÙ~å=ã¨∞Î „Ѩ^Œ~°≈# âßÅÖ’ Éèí„^ŒÑ¨~°K«_»O =∂„`«O
ZO^Œ∞‰õΩ? Jk J=ã¨~°=∂? Jk [~°QÍÅO>Ë, K≥Hõ¯ c~°∞"åÅ∞
HÍ"åe. P c~°∞"åefl ÃÑ@ì_®xH˜ QÆ^Œ∞Å∞ HÍ"åe. P QÆ^Œ∞bfl, P
c~°∞"åbfl, KåÖÏ `«~°∞K«∞QÍ â◊√„ÉèÏÅ∞ KÕã¨∂Î =ÙO_®e. XHõ áê`« ~åu
ã¨∞uÎx Ѩ^Õà◊§áê@∞ =Ú@∞ìHÀHõáÈ~Ú<å, Jk K≥‰õΩ¯ K≥^Œ~°^Œ∞. HÍh,
"Õ^•Å „QÆO^è•Å c~°∞"åefl "å~åxHÀ™êi, áÈh PÔ~flÅ¡HÀ™êi,
^Œ∞ÅѨHõáÈ`Õ, P c~°∞"åÅhfl K≥^Œ ѨÙ@ìÅ`À ^èŒfiOã¨O J~ÚáÈ`å~Ú!
P â◊√„ÉèÏÅ HÀã¨O Zxfl ã¨ÎÖÏÅ∞, Zxfl pѨÙà◊√§, ZO`« ™ê=∂#∞,
ZO^Œ~°∞ =∞#∞+¨µÅ∞, HÍ"åe! ZO^Œ∞H© ~°Hõ∆}Å∞? Z<åflm§ ~°Hõ∆}Å∞?
u~°ã¨¯iOz# =∞`« „QÆO^è•ÅH˜ ~°Hõ∆}Å∞ ÖËHõáÈ`Õ, ã¨=∂*ÏxˆHO
#+¨ìO? PÖ’zOK«O_ç! UO #+¨ìO HõÅ∞QÆ∞`«∞Ok? J*Ï˝xH˜ ~°Hõ∆}ÖÏ?
=∞`« „QÆO^è•efl K≥^ŒÅˆH =k֡ܫ∞º_»O =∞Oz^ŒO\Ï~å?
ã¨=∂*ÏxH˜ P Ѩ<Õ `ÕeHõ JO\Ï~å? PÖ’zOK«O_ç! =$^Œ∞úÖˇ·áÈ~Ú,
WHõ #g#`«fiO ÖËx =∞#∞+¨µÖË áÈ`å~°∞ Éèí∂q∞Ö’H˜! ѨxH˜~åx
ѨÙã¨ÎHÍÅ∞ áȉõÄ_»^•? PÖ’zOK«O_ç!
<Õ<≥·`Õ PÖ’zOKå#∞ ZѨC_À! =∞`« „QÆO^è•ÅH˜ ~°Hõ∆} JHõ¯~°ÖË^Œ∞.
^•x HÀã¨O ã¨=∂[O „â◊=∞ Ѩ_»Hõ¯~°ÖË^Œ∞. QÆ^Œ∞Å∂, c~°∞"åÅ∂,
JHõ¯~° ÖË^Œ∞.
^Õ=Ùà◊§ QÆ∞à◊§xfl\˜h, Pã¨Ê„`«∞Å∞QÍ, áê~î°âßÅÅ∞QÍ,
„QÆO^è•ÅÜ«∂Å∞QÍ, =¸ºlÜ«∞"£∞Å∞QÍ, =ã¨∞Î=ÙÅ ™Èì~°∞Å∞QÍ,
x"å™êÅ∞QÍ, =∂iÛ`Õ ã¨=∂*ÏxH˜ ˆH∆=∞=∂, q<åâ◊=∂? "Õ^•Å g∞^Œ
Q“~°=O ZÖÏ HõÅ∞QÆ∞`«∞O^ŒO>Ë, =∞O„`åÅ`À zO`«HÍÜ«∞Å∞ ~åeÛ
K«∂Ñ≤OK«QÆey`Õ! =∞O„`«O K«^Œ=QÍ<Õ zO`« HÍÜ«∞Å∞ @Ѩ @áê
~åÖÏe. JѨC_»∞ "Õ^Œ =∞O„`åÅ =∞Ç≤Ï=∞Å∞ ~°∞A==Ù`å~Ú.
P <å_≥·<å, D <å_≥·<å, ''=∞O„`«O J<Õk "≥∂ã¨O, J|^ŒÌO—— Jx,
^•xfl "Õ¿ã "å_çH˜ `≥Å∞ã¨∞. ÉÏkè`«∞Å∞ Pâ◊Å`À "å\˜x PǨfix™êÎ~°∞.
Jk =∞O„`åÅ "åà◊§H˜ ^èŒ# ã¨Oáê^Œ# =∂~°æO! [<åefl "≥∂™êÅ∞ KÕ¿ã
204 <åÅ∞QÆ∞ "Õ^•Å∂ K«∂ã‘, K«kg...
=∂~åæxfl ZÅ¡HÍÅO xÅɡ@∞ì‰õΩO\Ï=∂? `«Ñ¨Cefl WOHÍ WOHÍ <≥uÎ#
ÃÑ@∞ì‰õΩO\Ï=∂?
''"Õ^Œ ã¨O㨯$u! ÉèÏ~°`« ã¨O㨯$u! „ѨѨOKåxˆH "≥Å∞QÆ∞xKÕÛ "Õ^Œ
Éèí∂q∞!—— – JO@∂ D ^Õâ◊O, `«#x `«<Õ Q˘Ñ¨Ê KÕã¨∞‰õΩO@∂,
L<å‡^Œ"≥∞ÿáÈÜÕ∞ P`«‡ ã¨∞Îu`À Éèí[#Å∞ KÕã¨∞HÀ=_»=∂?
"Õ^•Å <å\˜ w~åfi} ÉèÏ+¨x D <å\˜ ѨO_ç`«∞Å∞ „QÆÇ≤ÏOK«ÖË~°x
ѨO_ç`«∞ÖË K≥ѨC‰õΩ<åfl~°∞. `å`«Ê~åºÅ∞ J<Õq, Ü«∞^è•`«^èŒOQÍ
™êQÆÖË^Œx J<ÕHõ Hõq`«Ö’¡ Hõ#Ѩ_çOk. "Õ^Œ Hõq`«Ö’¡ ÖËx Q˘Ñ¨Ê
qÅ∞=efl, `≥zÛ ÃÑ\ÏìÅx `å`«Ê~åºÅ ѨO_ç`«∞Å∞ KÕã≤# „Ѩܫ∞`åflÅ∞
‰õÄ_® K«∂âßO. „ѨHõ$uÖ’ ÖËx P`«‡bfl, Ѩ~°=∂`«‡bfl, xÅɡ>Ëìk ZO`«
HÍÅO?
=∞#O =∞#∞+¨µÅO! =∞#∞+¨µÅ „Ѩ`ÕºHõ ÅHõ∆}O, ¿ÇÏ`«∞|^ŒÌ"≥∞ÿ#
PÖ’K«#! PÖ’K«#Å`À K«∂¿ãÎ, 4 "Õ^•Å∂, „ÉÏǨχ}ÏÅ∂,
J~°}ºHÍÅ∂, LѨx+¨`«∞ÎÅ∂ – Jxfl\˜h Hõeã≤, [e¡Oz f¿ãÎ,
`«Ü«∂~°ÜÕ∞º^Õ ZHͯŠѨÙã¨ÎHõO! P z#fl ѨÙã¨ÎHõO K«kq, „áêp#
ã¨=∂*Ïhfl, P ^Õ=`«bfl K«∂_˘K«∞Û ã¨~°^•QÍ! ã¨iáÈ`«∞Ok!
z=~°QÍ XHõ =∂@ K≥áêÊÅx =ÙOk. "Õ^•Å xOp „áê~°OÉèí"≥∞ÿ#
=∞`« „QÆO^è•Åhfl UO KÕâßÜ«∞O>Ë: =∂#=ÙÅO^Œsfl Z‰õΩ¯= –
`«‰õΩ¯=Å∞QÍ q_»n¿ãâß~Ú! ¢ã‘ÎÅx JÅ∞Êefl KÕã≤, =∞QÆ"åà◊§x
Jkè‰õΩefl KÕÜ«∞_»O ^•fi~å, =∞QÆ"åà◊§x ã¨O™ê¯~°Ç‘Ï#∞efl KÕ¿ãâß~Ú.
JÖψQ, =∂#=Ùefl =~å‚Å∞QÍ ÉèÏqã¨∂Î, ÃÑ^ŒÌ =~å‚efl ã¨O™ê¯~° Ç‘Ï#∞efl
KÕ¿ãâß~Ú.
D K«~°ºÅ∞, =∞`« „QÆO^è•Å ^•fi~å „áê~°OÉèí"≥∞ÿ#q HÍ=Ù. P
„áê~°OÉèÏÅ HÍ~°}ÏÅ∞ ã¨=∂[ „â◊=∞ ã¨O|O^è•Å xOp ѨÙ\˜ì#"Õ!
ã¨=∂[ ã≤÷`«∞Ö’¡ P ÉèË^•efl, =∞# „QÆO^è•Å∞ J^Œ∞ƒù`«OQÍ ã¨=∞iúã¨∂Î,
`«=∞ „Ѩ`ÕºHõ Hõ^èŒ<åÅ`À, "å\˜x xÅɡ_»∞`«∂ =ã¨∞Î<åfl~Ú. U =∞`«
„QÆO^èŒOÖ’ J~Ú<å Wk JO`å =ÙO@∞Ok. =∞`« „QÆO^è•Åhfl
^Œ∞+¨ì`åfiÅ ã¨=∞~°ú#Å∞! ^Œ∞~å‡~åæÅ ã¨OѨÙ\ÏÅ∞!
*
 205

D ѨiK«Ü«∞O ~å¿ã@ѨC_»∞
<Õ#∞ K«kq# H˘xfl ѨÙã¨ÎHÍÅ∞
1. |∞∞ˆQfi^Œ=Ú. P#O^Œf~°÷ ÉèÏ+¨º, ^•x "åºYºÅÃÑ· P^è•~°Ñ_¨ #ç „Ñ¨^=Œè ∂O„^èŒ
q=$u. ~°K#« : _®Hõ~ì ü Zãπ.a.~°ÑÚ
¨¶ <å^ä•Kå~°∞ºÅ∞. „ѨK∞« ~°}: N "≥OHõ>âË fi◊ ~°
qâ◊fiq^•ºÅÜ«∞ „áêK«º Ѩiâ’^èŒ<åÅÜ«∞=Ú, u~°∞Ѩu. 1978.
2. PO„^èŒ "Õ^Œ=ÚÅ∞ [ |∞∞ˆQfi^Œ=Ú] „Ѩ^äŒ=∞ ã¨OѨÙ@=Ú. J#∞"å^Œ‰õΩÅ∞:
|O‰õΩÑ¨Öˇ¡ =∞Å¡Ü«∞º âߢã≤Î. „ѨK«∞~°}: q#Ü«∂„â◊=∞=Ú. 1940.
3. |∞∞ˆQfi^Œ ã¨OÇ≤Ï`«. (2 ÉèÏQÍÅ∞). ~°K«#: ^•â◊~°kä ~°OQÍKå~°º. „ѨK«∞~°}:
qâßÖÏO„^èŒ Ñ¨a¡+≤OQ∑ ǨÏ∫ãπ, ÃÇ·Ï^Œ~åÉÏ^Œ∞. 3= =Ú„^Œ}: [#=i, 2011.
4. The Hymns of the Rigveda. Translated with a commentary by Ralph
T.H.Griffith. Edited by prof. J.L.Shastri. Motilal Banarsidas Publishers (P)
Ltd, Delhi. Reprint 1995. (First edition: 1889, Second edition: 1896).

5. PO„^èŒ "Õ^Œ=ÚÅ∞ [ Hõ$+¨‚ Ü«∞Aˆ~fi^Œ=Ú] „Ѩ^äŒ=∞ ã¨OѨÙ@=Ú.

ã¨Oáê^Œ‰õΩÅ∞: „|ǨχN |O‰õΩÑ¨Öˇ¡ =∞Å¡Ü«∞º âߢã≤Î. J#∞"å^Œ‰õΩÅ∞:
~å=∞=~°Ñ¨Ù Hõ$+¨‚=¸iÎ âߢã≤Î. q#Ü«∂„â◊=∞=Ú "åiKÕ =Ú„k`«=Ú. 1931.
6. Ü«∞Aˆ~fi^Œ ã¨OÇ≤Ï`«. ~°K«#: ^•â◊~°kä ~°OQÍKå~°º. (<≥\òÖ’ ^˘iH˜#k.)
7. PO„^èŒ "Õ^Œ=ÚÅ∞ (™ê=∞ "Õ^Œ=Ú). J#∞"å^ŒHõ~°Î: |O‰õΩÑ¨Öˇ¡ =∞Å¡Ü«∞º
âߢã≤Î. (WO@~ü<≥\ò)
8. J^äŒ~°fi "Õ^Œ ã¨OÇ≤Ï`«. „Ѩ^äŒ=∞ ã¨OѨÙ@O (3 HÍO_»Å =~°‰õÄ). J#∞"å^ŒO:
^•â◊~°kä ~°OQÍKå~°º. ¿ÑrÅ∞: 510. (WO@~ü<≥\ò)
9. J^èŒ~°fi "Õ^Œ ã¨OÇ≤Ï`«. (8 = HÍO_» =~°‰õÄ). J#∞"å^ŒO: ^•â◊~°kä
~°OQÍKå~°º. ¿ÑrÅ∞: 361. (WO@~ü<≥\ò)
10. `≥Å∞QÆ∞ J^äŒ~°fi "Õ^Œ ã¨OÇ≤Ï`«. =∞O„`« Ѩ^Œ áê~î° ã¨Ç≤Ï`«=Ú.
J#∞"å^Œ=Ú: HõàτѨѨÓ~°‚ q^•fi<£ qâ◊fiO, _ç.e\ò. S^Œ= ã¨OѨÙ@O:
206 <Õ#∞ K«kq# H˘xfl ѨÙã¨ÎHÍÅ∞
(Ѩ^ŒH˘O_»∞, Ѩ<≥flO_»∞ HÍO_»Å∞). „ѨK«∞~°}: u~°∞=∞Å u~°∞Ѩu
^Õâ◊™ê÷#=ÚÅ∞, u~°∞Ѩu, 1989.
11. "Õ^Œ q*Ï˝#=Ú. ~°K«#: K«~°¡ QÆ}Ѩu âߢã≤Î. (WO@~ü<≥\ò)
12. |∞∞ˆQfi^Œ ã¨∂HõÎ=ÚÅ∞. N ™êÜ«∞}ÏKå~°º ÉèÏ+¨º=Ú#‰õΩ `≥Å∞QÆ∞
J#∞"å^Œ=Ú. "åºHõ~°} ã¨fi~° qâı+¨=ÚÅ`À. J#∞"å^ŒHõ~°Î: _®II
‰õΩ~°∞=∞^•Ìe ǨÏÜ«∞„w=â◊~°‡. =∂^èŒq Ѩa¡ˆH+¨<£û, 1992.
13. "Õ^Œ "åV‡Ü«∞=Ú. ~°K«#: _®II =Ú@∂fli ã¨OQÆ"Õ∞â◊O. „ѨK«∞~°}:
HÍ~°ºx~°fiǨÏ}ÏkèHÍi, u~°∞=∞Å u~°∞Ѩu ^Õ=™ê÷#=ÚÅ∞, u~°∞Ѩu. 1996.
14. "Õ^•ÅÖ’ q*Ï˝#c*ÏÅ∞. „Ѩ^äŒ=∞ ÉèÏQÆ=Ú. Hõ~°Î: q^•ºÉèÏ㨯~ü „¿Ñ=∞K«O„^Œ
âߢã≤Î, "≥·^Œº<å^äŒ âߢã≤Î, #~°^Õ"£ âߢã≤Î, „|.„Ѩnáê~°º <≥·+≤ªH±. J#∞Hõ~°Î:
ã¨O^蕺=O^Œ#O Nx"åã¨~å=Ù. QÍÜ«∞„f P„â◊=∞ „@ã¨∞ì „Ñ¨K«∞~°}.
15. x~åfi} `«O„`«=Ú. ~°ã¨`«O„`«=Ú. ~°K«#: ™êÇ≤Ï`«º q^•º „Ѩg}, `«~°¯
"Õ^•O`« ^èŒ∞s}, *’ºu+¨ `«O„`« áês} „|ǨχN "Õ∞_»=~°Ñ¨Ù
ã¨OѨ`ü‰õΩ=∂~ü, ZO.Z.ã¨O㨯$`«O. „ѨK«∞~°}: Q˘Å¡Ñ¨Ó_ç g~å™êfiq∞ ã¨<£,
~å[=∞O„_ç. 2009.
16. ã¨O㨯$`« ™êÇ≤Ï`«º K«i„`«. ~°K«#: =ÚkQÆO\˜ QÀáêÅÔ~_ç¤ ''"Õ^•ÅOHÍ~ü——,
=ÚkQÆO\˜ ã¨∞*Ï`åÔ~_ç¤. „ѨK«∞~°}: `≥Å∞QÆ∞ qâ◊fi q^•ºÅÜ«∞O. 1997.
(< 1986).
17. "Õ^Œ ~°Ç¨Ï㨺=Ú. ~°K«#: =∞Ǩ`å‡ <å~åÜ«∞}™êfiq∞. J#∞"å^ŒO: N
ѨO_ç`« Ü«∞<£.qâßfiq∞„`« P~°º. „ѨK«∞~°}: "≥·kHõ ^èŒ~°‡ „QÆO^äŒ =∞O_»e,
=∞ǨÏ|∂ÉÏÉÏ^Œ∞. (WO@~ü<≥\ò)
18. qH©Ñ‘_çÜ«∂ xOp H˘xfl "庙êÅ∞.
19. "Õ^•ÅÖ’ ^Õ=`«Å∞ (QÍ^äŒÅ∞). POQÆ¡ =¸ÅHõ~°Î: Z.Z."Õ∞H˘¤<≥Öò.
J#∞"å^ŒH~õ :ΰ Ñ≤.Zãπ.ã¨∞„|Ǩχ}ºO. „ѨK∞« ~°}: `≥Å∞QÆ∞ qâ◊fi q^•ºÅÜ«∞O,
ÃÇ·Ï^Œ~åÉÏ^Œ∞ – 500 004. (=¸Å ~°K«#: 1896/J#∞"å^ŒO: 1995).
*
 207

H›„²°_È° ªéãH›\©‹¹ `Í…˜ž |°^ΰœ_È° Ì‚ì~ŒH÷Á@‹¹

_³=¶ãH›@‹¹ À„Á\Õ Jiª“\÷…˜ Z„²ä ›€¼~¡‹¹ ¶ãH÷\÷†Ç°‹¹

‰×OH›~ŒKŒ~¡¼ ã|¶<Ë ƒèH›<£ ‚¬ðƒ˜ž _³Hê~Ÿ“

‹²æ<Ë*ì …ìH± ƒÿáb |iøb ‚¬ú¼"£°

HêO\˜ Ì‚ìïQ…˜ „¦¬î¼~Ÿƒì =¶~Ÿøž ZOïQ…˜ž

208
209
210

Wk =°~Ë q+¬=$H›ÆO!
 19= ‰×`Œ|턬ô zã`ÇO

ã^ñ„¬k „¬_‡é`Í, ^Î~¡à~ŒA

"³ò‚¬ìO u„¬æä ›½O_¨ "³o¤‡é`Ç°<Œß_È°
211
212

‡~”¡ä ›½ _È|°Ä`Ë#¶, =¶ _È|°Ä`Ë#¶ H›e‹²,

''ㄬQ®u ㄬKÇ°~¡}°ÑÑ À„~¡°`Ë
W„¬æ\÷H÷ =zó# „¬ô‹¬ëHꁰ Ð 5

6. ~ŒƒÕ†Í° „¬ô‹¬ëH›O.
\ì…˜ª“†Ÿ°
rq`Ç=ü
ª‚²ì`Ǽ=ü

ㄬ`Ç°ä ›½ : #"Ë^ΆǶ |°H± ‚¬ìº‹¹, Ì‚áì^Î~Œƒì^£. 040Ð2465 2387

213
214
~°OQÆ<åÜ«∞Hõ=∞‡ ~°K«#Å∞
#=ÅÅ∞ ––– 14 ~°∂.Å∞
1. Hõ$+¨"‚ } Õ ˜ ...................................................... 80
2. ¿ÑHõ "Õ∞_»Å∞, 3. K«^∞Œ =Ù‰õΩ#fl Hõ=∞Å
( D Ô~O_»∞ ѨÙã¨ÎHÍÅ∂ XˆH ã¨OѨÙ@OQÍ ) ...................... 50
4. |eÑ‘~O°î ..................................................... 60
5. ‰õÄe# QÀ_»Å∞ ............................................ 40
6. ¢ã‘Î ............................................................... 40
7. ~°K«~Ú„u ( ã¨=iOz, ÃÑOz# „Ѩu ) ......................... 70
8. W^Õ, <å <åºÜ«∞O!........................................ 50
9. Hõà◊ ZO^Œ∞‰õΩ? ............................................. 45
10. ã‘fi\ò Ǩϟ"£∞ ( 3 ÉèÏQÍÅ∂ Hõeã≤# ã¨OѨÙ@O)............. 150
11. JO^èHŒ Í~°OÖ’... .......................................... 50
12. *Ï#H˜ q=ÚH˜Î ( 3 ÉèÏQÍÅ∂ Hõeã≤# ã¨OѨÙ@O) ........ 140
13. Hõà◊√§ `≥iz# ã‘`« ( Ü«∞^è•~°ú QÍ^èŒ )........................... 120
14. ^˘OQÆ `«e^¡ OŒ „_»∞Å∞O\Ï~°∞ *Ï„QÆ`!Ϋ .............. 150
#=ÖÏ Ñ¨iK«Ü«∂Å∞ –––3
1. ™êÊ~°ìHõãπ ( Ǩϟ=~ü¤ á¶êãπì #=Å )
2. \Ï"£∞ =∂=∞ WÅ∞¡ ( ǨiÜ«∞\ò c+¨~ü™ÈÎ"Õ #=Å)
3. ¿ãfiKåÛùѨ^äŒO ( Ǩϟ=~ü¤ á¶êãπì #=Å)
[ D 3 ѨÙã¨ÎHÍÅ∂, XˆH ã¨OѨÙ@OQÍ ] ................... 70
#=eHõÅ∞ –––5
1. „¿Ñ=∞ Hõ<åfl =∞^è∞Œ ~°"∞≥ #ÿ k! 3. K«∞\ÏìÅ∞
2. PO_®à◊=∞‡QÍ~°∞ 4. Ñ¨Öˇ¡@∂~°∞
5. <å _≥·sÖ’ XHõ ¿Ñr ( H˘O`« ÉèÏQÆO )
( D 5 ѨÙã¨ÎHÍÅ∂, XˆH ã¨OѨÙ@OQÍ ) ................... 60
 215
Hõ^ä• ã¨OѨÙ\O –––1
1. J=∞‡H˜ Pk"å~°O ÖË^•? ............................. 170
[ 50 Hõ^èŒÅ∞ XˆH ã¨OѨÙ@OQÍ ]
ÃÑ^ŒÌ "庙êÅ∞ –––15
1. xt`« ѨijÅ<å, ^ŒQÍHÀ~°∞ ѨijÅ<å?
2. [#™êÇ≤Ïu`À =∂ qÉèË^•Å∞
3. fQÆÖÏQÍ~°∞, _˘OHõO`å HõkeOk!
[ D 3 ѨÙã¨ÎHÍÅ∂, XˆH ã¨OѨÙ@OQÍ ] ................... 90
4. h_»`À Ü«Ú^ŒúO! ........................................... 50
[ <åã≤ÎHõ, ¿ÇÏ`«∞, #=º =∂#= "å^•ÅÃÑ·
3 ѨÙã¨ÎHÍÅ∞ Hõeã≤# ã¨OѨÙ@O ]
5. K«ÅO ™êÇ≤Ï`«ºO .......................................... 40
[ K«ÖOQÍi #=ÅÅ g∞^Œ ã¨g∞Hõ∆Å∞ ‰õÄ_® Hõeã≤ ]
6. 'Jã¨=∂#`«fiO—Ö’ xOz 'Jã¨=∂#`«fiO—Ö’ˆH!
7. `«∞Åã≤ ^Œà◊O HÍ^Œ∞, QÆO*Ï~Ú ^Œ=Ú‡!
8. 'Ü«∞[˝O— Hõ^äŒ g∞^Œ 2 "庙êÅ∞
9. D 'K«Hõ¯x áê_çÜ«∂=Ù— Z=ik?
[ 6 xOp 9 =~°‰õÄ, XˆH ã¨OѨÙ@OQÍ] .................. 90
10. "å_»∞Hõ ÉèÏ¿+ ~åã¨∞<Î åfl=∂? .......................... 40
11. `≥Å∞QÆ∞ <Õ~Ê° _»O ZÖÏ?................................. 60
12. WO\˜ Ѩh – ɡ·\˜ Ѩh .................................. 30
13. ^Œo`« ã¨=∞㨺 Ѩiëê¯~åxH˜.......................... 70
14. WOw¡+µ¨ H©HÍ~°}ºOÖ’H˜ „Ѩ"tÕ OK«O_ç! ........... 140
[ `≥Å∞QÆ∞ q^•º~°∞÷ʼnõΩ WOw¡+¨µ „QÍ=∞~°∞ áê~îåÅ∞ ]
15. Hõ=¸ºxã¨∞ì áêsì ZÖÏ LO_»‰Äõ _»^∞Œ ? .......... 60
"庙êÅ ã¨OѨÙ\ÏÅ∞ –––5
1. =∂#= ã¨=∂[O .......................................... 90
2. =∂i¯û["Õ∞ `≥eÜ«∞HõáÈ`Õ ........................... 100
216
3. „âßq∞Hõ HÀ}O (Hõ^èŒÅ∂, "庙êÅ∂)........................ 120
4. Ѩšq ÖËx áê@ (XHõ #=eHÍ, H˘xfl "庙êÅ∂) .... 100
5. JÉèí∞º^ŒÜ«∞ „¿Ñ=∞Å∞! (Hõ^èŒÅ∂, "庙êÅ∂) ....... 80
„Ѩâ◊flÅ∂, ["å|∞Å∂ ––– 2
1. âߢã‘ÎÜ«∞ ^Œ$HõÊ^äŒO .............
2. áê~ Ωõ Å „Ѩâfl◊ Å∂, }[ D 2 ѨÙã¨ÎHÍÅ∂,
XˆH ã¨OѨÙ@OQÍ ]
~°OQÆ<åÜ«∞Hõ=∞‡ ["å|∞Å∂.......................... 60
J#∞"å^•Å∞ –––2
1. K≥<· åÖ’ UO [~°∞QÆ∞`ÀOk? ........................... 50
2. K≥<· åÖ’ ™êO㨯$uHõ qѨ=¡ =¸,
Ѩi„â◊=∞Å x~°fiǨÏ}Ï! ................................... 50
W`«~° ~°K«#Å∞ ––– 11
1. ~å=∂Ü«∞} q+¨=$Hõ∆O ( XˆH ã¨OѨÙ@OQÍ ) ............... 250
2. =∂~ü¯ û ''HÍÑ≤@Öò—— ѨiK«Ü«∞O ..................... 330
[ 2 ã¨OѨÙ\ÏÅ∞ QÍ ]
3. XHõ@= `«~°QÆu `≥Å∞QÆ∞ "åK«Hõ=Ú ............... 20
4. Ñ≤Å¡Å HÀã¨O PiúHõ âߢã¨ÎO ............................. 100
5. „â◊=∞ ^ÀÑ≤_ô „ѨÑO¨ Kåxfl =∂~åÛe! .................. 50
6. P`«‡ Hõ^è•OâßÅ L`«Î~åÅ∞ ........................... 40
7. `«`fi« âßGO–z#fl ѨiK«Ü∞« O ......................... 70
8. W^ŒO_ô =∞Ǩ ÉèÏ~°`«O! ................................ 150
9. XHõ ã¨OѶ¨∞ ã¨O㨯~°Î ÉèÏ~°º P`«‡ Hõ^èŒ!
XHõ áê@Å Hõq ÉèÏ~°º =∞<À"Õ^Œ#! ................ 40
10. áê~î°‰õΩÅ∞ <å‰õΩ ~åã≤# L`«Î~åÅ∞ ................. 50
11. "Õ^•Å∞! "Õ^•Å∞! "Õ^•Å∞! "Õ^•Å∞!
UO K≥áêÊ~Ú "Õ^•Å∞? ................................ 80
D ѨÙã¨ÎHÍÅ∞ ^˘iˆHKÀ@∞: J~°∞}Ï Ñ¨a¡+≤OQ∑ ǨÏ∫ãπ
UÅ∂~°∞ ~À_»∞¤, q[Ü«∞"å_» – 500 002, (á¶È<£: 0866 – 2431181 / ÃãÖò: 9440630378)