Download the full version of the textbook now at textbookfull.

com

Dust Explosion and Fire Prevention Handbook A

Guide to Good Industry Practices 1st Edition
Nicholas P. Cheremisinoff

https://textbookfull.com/product/dust-explosion-
and-fire-prevention-handbook-a-guide-to-good-
industry-practices-1st-edition-nicholas-p-
cheremisinoff/

Explore and download more textbook at https://textbookfull.com

 Recommended digital products (PDF, EPUB, MOBI) that
you can download immediately if you are interested.

Pollution control handbook for oil and gas engineering 1st

Edition Nicholas P. Cheremisinoff

https://textbookfull.com/product/pollution-control-handbook-for-oil-
and-gas-engineering-1st-edition-nicholas-p-cheremisinoff/

textbookfull.com

Dust or Fire First Edition Faber Alyda

https://textbookfull.com/product/dust-or-fire-first-edition-faber-
alyda/

textbookfull.com

Lean production for competitive advantage a comprehensive

guide to lean methods and management practices Nicholas

https://textbookfull.com/product/lean-production-for-competitive-
advantage-a-comprehensive-guide-to-lean-methods-and-management-
practices-nicholas/
textbookfull.com

Flame's Embrace 1st Edition Various Authors

https://textbookfull.com/product/flames-embrace-1st-edition-various-
authors/

textbookfull.com
Accounts, Excuses, and Apologies: Image Repair Theory and
Research William L. Benoit

https://textbookfull.com/product/accounts-excuses-and-apologies-image-
repair-theory-and-research-william-l-benoit/

textbookfull.com

Heartthrobs: A History of Women and Desire 1st Edition

Dyhouse

https://textbookfull.com/product/heartthrobs-a-history-of-women-and-
desire-1st-edition-dyhouse/

textbookfull.com

Trust Privacy and Security in Digital Business 11th

International Conference TrustBus 2014 Munich Germany
September 2 3 2014 Proceedings 1st Edition Claudia Eckert
https://textbookfull.com/product/trust-privacy-and-security-in-
digital-business-11th-international-conference-trustbus-2014-munich-
germany-september-2-3-2014-proceedings-1st-edition-claudia-eckert/
textbookfull.com

Sports Injuries; Prevention, Treatment and Rehabilitation;

Fifth Edition Lars Peterson

https://textbookfull.com/product/sports-injuries-prevention-treatment-
and-rehabilitation-fifth-edition-lars-peterson/

textbookfull.com

Handbook of Geotechnical Testing: Basic Theory, Procedures

and Comparison of Standards 1st Edition Yanrong Li

https://textbookfull.com/product/handbook-of-geotechnical-testing-
basic-theory-procedures-and-comparison-of-standards-1st-edition-
yanrong-li/
textbookfull.com
INFORMATION RETRIEVAL a biomedical and health perspective
4th Edition William Hersh

https://textbookfull.com/product/information-retrieval-a-biomedical-
and-health-perspective-4th-edition-william-hersh/

textbookfull.com
Dust Explosion and Fire Prevention
Handbook
 Scrivener Publishing
100 Cummings Center, Suite 541J
Beverly, MA 01915-6106

Publishers at Scrivener
Martin Scrivener ([email protected])
Phillip Carmical ([email protected])
Dust Explosion and Fire
Prevention Handbook
A Guide to Good Industry Practices

Nicholas P. Cheremisinoff, Ph.D.

Copyright © 2014 by Scrivener Publishing LLC. All rights reserved.

Co-published by John Wiley & Sons, Inc. Hoboken, New Jersey, and Scrivener Publishing LLC, Salem,
Massachusetts.
Published simultaneously in Canada.

No part of this publication may be reproduced, stored in a retrieval system, or transmitted in any form or
by any means, electronic, mechanical, photocopying, recording, scanning, or otherwise, except as permit-
ted under Section 107 or 108 of the 1976 United States Copyright Act, without either the prior writ-
ten permission of the Publisher, or authorization through payment of the appropriate per-copy fee to
the Copyright Clearance Center, Inc., 222 Rosewood Drive, Danvers, MA 01923, (978) 750-8400, fax
(978) 750-4470, or on the web at www.copyright.com. Requests to the Publisher for permission should be
addressed to the Permissions Department, John Wiley & Sons, Inc., 111 River Street, Hoboken, NJ 07030,
(201) 748-6011, fax (201) 748-6008, or online at http://www.wiley.com/go/permission.

Limit of Liability/Disclaimer of Warranty: While the publisher and author have used their best efforts
in preparing this book, they make no representations or warranties with respect to the accuracy or
completeness of the contents of this book and specifically disclaim any implied warranties of merchant-
ability or fitness for a particular purpose. No warranty may be created or extended by sales representa-
tives or written sales materials. The advice and strategies contained herein may not be suitable for your
situation. You should consult with a professional where appropriate. Neither the publisher nor author
shall be liable for any loss of profit or any other commercial damages, including but not limited to spe-
cial, incidental, consequential, or other damages.

For general information on our other products and services or for technical support, please contact
our Customer Care Department within the United States at (800) 762-2974, outside the United States at
(317) 572-3993 or fax (317) 572-4002.

Wiley also publishes its books in a variety of electronic formats. Some content that appears in print may
not be available in electronic formats. For more information about Wiley products, visit our web site
at www.wiley.com.

For more information about Scrivener products please visit www.scrivenerpublishing.com.

Cover design by Kris Hackerott

Library of Congress Cataloging-in-Publication Data:

ISBN 978-1-118-77350-5

Printed in the United States of America

10 9 8 7 6 5 4 3 2 1
Contents

About the Author xi

Preface xiii

1 Combustible Dusts 1
1.1 Introduction 1
1.2 Metrics 3
1.3 Size and Shape 6
1.4 Size Distribution 9
1.4.1 Weighted Distributions 10
1.4.2 Number Weighted Distributions 10
1.4.3 Volume Weighted Distributions 11
1.4.4 Intensity Weighted Distributions 11
1.4.5 Size Distribution Statistics 11
1.5 Why Some Dusts are Combustible 14
1.6 Common Causes of Dust Explosions and Risk Mitigation 16
1.6.1 General 16
1.6.2 Explosion Hazard Zones Classification 20
1.7 Closing Remarks and Definitions 21

2 The Basics of Dust Explosions 29

2.1 Conditions for Dust Fires and Explosions 29
2.1.1 Explosion Limits 29
2.2 Primary and Secondary Dust Explosions 39
2.3 Explosions within Process Equipment 40
2.3.1 Baghouse Dust Explosion Case Study 41
2.3.2 Blender and Grinder Dust Explosions 44

v
vi Contents

2.3.3 Dryer Dust Explosion Scenarios 46

2.3.4 Case Study of an Aluminum Dust Explosion 47
2.4 Other Examples of Catastrophic Incidents 52
2.5 Ignition Sensitivity 54
Recommended References 61

3 Factors Influencing Dust Explosibility 65

3.1 Introduction 65
3.2 Particle Size and Dust Concentration 66
3.3 Particle Volatility 66
3.4 Heats of Combustion 68
3.5 Explosive Concentrations and Ignition Energy 70
3.6 Classification of Dusts 73
3.7 Oxidant Concentration 75
3.8 Turbulence 76
3.9 Maximum Rate of Pressure Rise 77
3.10 Presence of Volatile and Flammable Gases 78
3.11 Limiting Oxygen Concentration 82
3.12 Important Definitions and Concepts 84
Recommended References 91

4 Explosion Prevention in Grain Dust Elevators 93

4.1 Introduction 93
4.2 Causes 95
4.3 Properties of Grain Dusts 98
4.4 Case Studies 102
4.4.1 Toepfer Puerto San Martín Explosion,Argentina,
October 2001 102
4.4.2 Coinbra Paranaguá Explosion, Brazil,
November 2001 102
4.4.3 Aca San Lorenzo Explosion, Argentina,April 2002 103
4.4.4 Grain Elevator Dust Explosion in Minnesota,
August 17, 2012 105
4.4.5 De Bruce Grain Elevator in Wichita, KS 1998 105
4.4.6 Grain Elevator Explosion in Kansas City,
October 29, 2011 105
4.4.7 Port Colbourne Elevator in Ontario, Canada, 1952 105
 Contents vii

4.4.8 Explosions at Various U.S. Facilities 106

4.4.9 Other Examples 106
4.5 Best Industry Practices 107
4.5.1 Bucket Elevator Legs 109
4.6 Osha Grain Handling Standard Audit Questionnaire 120
4.6.1 Section (d) Emergency Action Plan 120
4.6.2 Section (e) Training 121
4.6.3 Section (f) Hot Work Permit 121
4.6.4 Section (g) Entry into Grain Handling Structures 122
4.6.5 Section (h) Entry into Flat Storage Structures 124
4.6.6 Section (i) Contractors 125
4.6.7 Section (j) Housekeeping 125
4.6.8 Section (k) Grate Openings 126
4.6.9 Section (l) Filter Collectors 126
4.6.10 Section (m) Preventive Maintenance 126
4.6.11 Section (n) Grain Stream Processing Equipment 127
4.6.12 Section (o) Emergency Escape Note: Applies
only to grain elevators. 127
4.6.13 Section (p) Continuous-Flow Bulk Grain
Dryers Note: Applies only to grain elevators. 127

5 Coal Dust Explosibility and Coal Mining Operations 131

5.1 Introduction 131
5.2 Coal as a Fuel 132
5.3 Heat and Energy 134
5.4 Coal Dust Suspension, Confinement, Resuspension
and Explosions 135
5.5 Processing Equipment Explosion Hazards 137
5.6 Coal Mining Operations and Safety 147
5.6.1 Overview 147
5.6.2 Origins of Coal Bed Methane and Explosions 148
5.6.3 Longwall Mining 153
5.6.4 Controlling Explosion Risks at Coal Mine
Working Faces 156
5.6.5 Stratification 161
5.6.6 Use of Portable Methane Detectors 162
5.6.7 Summary of Monitoring Principles and Best Practices 164
viii Contents

5.6.8 Estimating and Controlling Methane Concentration 169

5.6.9 Managing Ignition Sources 175
5.6.10 Case Study – The Massey Mine Disaster 176
5.6.11 Other Case Studies 179
5.6.12 Application of Rock Dusting 186
5.6.13 Methane Degasification 190
5.6.14 Prevention, Early Detection and Fire Suppression 196
Recommended References 203

6 Preventing Fires and Explosions Involving Metals 207

6.1 Introduction 207
6.2 Combustibility Properties of Metals 208
6.3 Explosion Temperatures 215
6.4 Dry Powder (Class D Fires) 216
6.5 Case Studies 226
6.5.1 Combustible Metal Dust Led to Fatal Flash Fire 226
6.5.2 Watco Mechanical Services 227
6.5.3 Metal Recycling Facility Fire - California 227
6.5.4 Other Case Studies 228
6.6 Good Industry Practices for Prevention and Risk Mitigation 246
6.6.1 General Good Practices 246
6.6.2 Considerations for Operations and Maintenance 253
6.6.3 Assessing and Mitigating Equipment
Explosion Hazards 254
6.7 Risk Screening Guidelines and Resources 265
Recommended References 272

7 Phlegmatization, Diluent Dusts, and the Use of Inert Gases 275

7.1 Introduction 275
7.2 Phlegmatization 276
7.3 Addition of Diluents 279
7.4 Application of Inert Gases 279
7.4.1 Best Practices 282
7.5 Case Study 289

8 Augmenting Risk Mitigation with Leak Detection and Repair 305

8.1 Introduction 305
8.2 Why Ldar Programs are Needed 306
Visit https://textbookfull.com
now to explore a rich
collection of eBooks, textbook
and enjoy exciting offers!
 Contents ix

8.3 Sources of Fugitive Air Discharges 307

8.4 Good Industry Practices 308

Appendix A: General Guidelines on Safe Work Practice 319

Glossary of Terms 349

Index 357
About the Author

Nicholas P. Cheremisinoff is a graduate of Clarkson College of Technology,

where he received his B.Sc., M.Sc. and Ph.D. degrees in chemical engineer-
ing. He has nearly 40 years of industry, applied research and international
business experience, and is the author of numerous engineering refer-
ence textbooks concerning good industry practices in the management of
dangerous and hazardous materials. He is the Principal of No Pollution
Enterprises, which is a firm specializing in environmental and worker
safety litigation support.

xi
Preface

Airborne dust created by the handling of many industrial materials can

combine in an air/dust mixture that could result in a violent, damaging
explosion. A combustible dust is defined by the NFPA (Standards 68 and
654) as “any finely divided solid material 420 microns or smaller in diam-
eter which presents a hazard when dispersed or ignited in air.” ISO is even
more conservative and reports any finely divided solid material smaller
in diameter 500 microns may present an explosion hazard. Most organic
(carbon containing) and metallic dust will exhibit some combustibility
characteristics. Therefore, if dust is present in any form within a working
environment efforts should be taken to assess whether the potential for a
hazard exists or not, and to devise appropriate practices and safeguards to
mitigate the risks.
Preventing dust explosions has gained increased attention in recent
years. In the United States the Chemical Safety Board has proposed new
regulations to reduce the dangers of combustible dust. The European
Community has already implemented two directives for that same pur-
pose. Directive 94/9/EC, often referred to as ATEX-95 (Atmosphères
Explosives), defines the safety requirements concerning equipment and
protective systems intended for use in potentially explosive atmospheres.
The other EC directive, 1999/92/EC (ATEX 137), outlines the minimum
requirements for the protection and safety of workers at risk from explo-
sive atmospheres.
Dust explosions can result when a flame propagates through combus-
tible particles that have dispersed in the air and formed a flammable dust
cloud. Whether an explosion happens or not depends on the supply of oxy-
gen to the fire and the concentration of the fuel. If the concentration of the
oxygen or the fuel is too high or low, then an explosion is very unlikely.
Consider the combustion engine in your car – there are three com-
bustion components (fuel, air/oxygen and the ignition spark) which

xiii
xiv Preface

work together in a controlled manner to produce an explosion inside the

enclosed cylinder. For the explosion to take place, the ratio of fuel to air
must be in the proper proportion. If the fuel tank is empty, the air source is
blocked or if the ignition does not work, then any one of these components
is considered controlled, combustion cannot occur and the motor will not
start.
Industrial dust explosions can be instigated by many sources, including
static sparks, friction and glowing or smoldering materials. But before dust
can explode, the following factors need to be present:

• The dust must be combustible.

• The dust must be capable of becoming airborne.
• The dust must have a size distribution capable of flame
propagation.
• The dust concentration must be within the explosion limits.
• An ignition source must be present.
• The atmosphere must contain sufficient oxygen to support
and sustain combustion.

When all of these factors are present, a dust explosion can occur.
Eliminating just one of these requirements would make a dust explosion
very unlikely. This then is the overall objective of the volume – to examine
the causes of dust explosions and to provide readers with an overall under-
standing of good industry practices to prevent such events from occurring.
Explosions are defined as sudden reactions involving a rapid physical or
chemical oxidation reaction, or decay generating an increase in tempera-
ture or pressure, or both simultaneously. When the flame speed exceeds
the speed of sound, the event is referred to as a detonation. Otherwise, the
explosion is known as a deflagration. Detonations are much more destruc-
tive than deflagrations. Typically, dust explosions are relatively slow com-
bustion processes. If ignition occurs in a dust cloud in an open area, then
little or no overpressure results and the primary hazard is a fireball. But
if a deflagration occurs in a confined space such as a piece of equipment
or constricted ductwork or tubes, the results may be devastating, causing
substantial damage to operations, injury to operating personnel and even
fatalities. The reader will find a number of case studies documented in this
volume which testify to the devastating results of industrial dust explosions.
The volume begins with a glossary of terms that are commonly applied
to the safe handling of dusts as they relate to fire and explosion issues. The
reader may wish to spend a few moments familiarizing him or herself with
some of the terms if this subject is relatively new to them.
 Preface xv

Chapter 1 examines the physical and thermodynamic properties of

particles which comprise dust. Properties such as size, shape, particle size
distribution and the combustible nature of some materials are examined,
thereby orienting the reader to more in-depth discussions to follow in later
chapters.
Chapter 2 provides a general overview of the characteristics and param-
eters that can be the cause of dust explosions. The basic ingredients that are
required for a dust explosion to occur are discussed and important terms
and concepts relevant to dust instability are examined.
Chapter 3 provides discussions on the various factors that influence
dust explosibility, including but not limited to particle size and particle size
distribution, dust concentration, oxidant concentration, ignition tempera-
ture, turbulence of the dust cloud, maximum rate of pressure rise, admixed
inert dust concentration and the presence of flammable gases.
Chapter 4 delves into the topics of explosions in grain dust elevators,
the causes, and good industry practices for prevention. The first recorded
incident of a dust explosion was in 1785, in a flour mill in Turin, Italy. A
series of accidents during World War I led to a flurry of scientific activ-
ity culminating in the publication of numerous pamphlets and bulletins
by the U.S. Department of Agriculture. This work identified grain dust as
the specific ingredient common to all accidents, and recommended best
practices were made in order to prevent the occurrence of these accidents.
Despite early industry recognition and statements of good practices, there
have continued to be numerous incidents over the decades leading to enor-
mous human and financial losses.
Chapter 5 is titled Coal Dust Explosibility and Coal Mining Operations.
This chapter provides an examination of coal dust explosions, safe han-
dling operations, and coal mine safety practices. There are three necessary
elements which must occur simultaneously to cause a fire: fuel, heat, and
oxygen (known as the fire triangle). Removing any one of these elements
eliminates the possibility of fire. But for an explosion to occur, there are
five essential elements: fuel, heat, oxygen, suspension, and confinement.
These form the five legs of the so-called explosion pentagon. Like the fire
triangle, removing any one of these requirements would prevent an explo-
sion from propagating. When a burning fuel is placed in suspension by a
sudden blast of air, all five sides of the explosion pentagon are satisfied and
an explosion would be imminent. The reader will find pertinent informa-
tion in this chapter for both good practices for dust management in mining
operations and for general processing operations.
Chapter 6 provides information on combustible metals, their properties
and some common sense guidelines for safe handling of metal dusts. Most
xvi Preface

metals are combustible to a varying degree, depending on their physical

conditions. Many will undergo dangerous reactions with water, acids, and
certain other chemicals; and some metals are subject to spontaneous heat-
ing and ignition. The hazard of an individual metal or alloy varies depend-
ing on the particle size and shape that is present. The reader will find a wide
variety of data and useful information on the safe handling of these materi-
als, plus general guidelines for management of dusts for fire and explosion
prevention that are relevant to all materials.
Chapter 7 covers phlegmatization, the use of diluents and the applica-
tion of inert gases. Each of these practices can reduce the risks of explosible
dusts.
Chapter 8 addresses Leak Detection and Repair (LDAR) programs.
Because of the possibility of flammable vapors being present in many oper-
ations, LDAR should be considered a critical part of the dust management
program.
Appendix A is an assembly of general guidelines on safe work practices.
Dust explosion and fire safety management programs should be carefully
integrated with the overall safe work practices and procedures of the facil-
ity. This appendix provides useful general information and good industry
practices for safe work ethics and handling of dangerous chemicals.
The author wishes to thank the staff of No Pollution Enterprises for
assisting in research, styling and proofreading the manuscript. A heartfelt
thank you is also extended to the publisher for their fine production efforts.

Nicholas P. Cheremisinoff, Ph.D.

1
Combustible Dusts

1.1 Introduction
According to the National Safety Council1, dust is defined as “solid par-
ticles generated by handling, crushing, grinding, rapid impact, detona-
tion, and decrepitation of organic or inorganic materials, such as rock, ore,
metal, coal, wood, and grain.” Dust is a by-product of different processes
that include dry and powdery material conveying, solids crushing and
screening, sanding, trimming of excess material, tank and bin feeding and
storing of granular materials, and a number of other processes. The cre-
ation of dust during material handling and processing operations may pose
the obvious problem of inhalation risks to workers, often characterized as
chronic or long term worker exposures. However, when combustible dust
is produced and allowed to accumulate, risks can create immediate dan-
ger to life and health from explosions. Combustible dust explosions have

1
Fundamentals of Industrial Hygiene, 3rd Edition, National Safety Council. Chicago, Ill.,
1988.

1
2 Dust Explosion and Fire Prevention Handbook

resulted in the loss of life, multiple injuries and substantial property and
business damage. A few examples2 are:

• In 2002, an explosion at Rouse Polymerics International,

a rubber fabricating plant in Vicksburg, Miss., resulted in
injuring eleven employees, five of whom later died of severe
burns. The explosion occurred with the ignition of an accu-
mulation of a highly combustible rubber.
• In 2003 an explosion and fire occurred at the West
Pharmaceutical Services plant in Kinston, N.C., resulting
in the death of six workers, injuries to dozens of employ-
ees, and hundreds of job losses due to the destruction of
the plant. The facility produced rubber stoppers and other
products for medical use. The fuel for the explosion was a
fine plastic powder that had accumulated unnoticed above a
suspended ceiling over the manufacturing area.
• In 2003 an explosion and fire damaged the CTA Acoustics
manufacturing plant in Corbin, Ky., fatally injuring seven
employees. The facility produced fiberglass insulation for
the automotive industry. The combustible dust associated
with the explosion was a phenolic resin binder used in pro-
ducing fiberglass mats.
• In 2003, a series of explosions severely burned three
employees, one fatally, and caused property damage to the
Hayes Lemmerz manufacturing plant in Huntington, Ind.
The Hayes Lemmerz plant manufactured cast aluminum
automotive wheels. The explosions were fueled by alumi-
num dust, a combustible by-product of the manufacturing
process.
• In 2008 combustible sugar dust was the fuel for a massive
explosion and fire at the Imperial Sugar Co. plant in Port
Wentworth, Ga., resulting in 13 deaths and the hospital-
ization of 40 more workers, some of whom received severe
burns.

These are only a few examples of dust explosions in which there was loss
of life and the substantial destruction of assets and properties.

2
Berry, C., A. McNeely, K. Beauregard, and J. E. Geddie, A Guide to Combustible Dusts,
Occupational Safety and Health Division, N.C. Department of Labor, Feb. 2009.
Visit https://textbookfull.com
now to explore a rich
collection of eBooks, textbook
and enjoy exciting offers!
 Combustible Dusts 3

Before we can understand the causes of dust explosions and ways to pre-
vent them, we need to understand what dust is. The physical, chemical and
thermodynamic properties of dust are important for a myriad of reasons
ranging from the protection of workers from inhalation hazards, explo-
sions and fire, and the overall safe and economic handling of materials that
are prone to creating dust.
In this chapter we focus on the physical and thermodynamic proper-
ties of particles which comprise dust. Properties such as size, shape, par-
ticle size distribution and the combustible nature of some materials are
discussed, orienting the reader to more in-depth discussions to follow in
later chapters.

1.2 Metrics
Dusts are generated from solid or granular materials and can exist over a
wide range of particle sizes depending on the material handling and pro-
cessing operation. They may also form through the processes of sublima-
tion and thermal oxidation as well as from combustion-related processes.
Particles that are too large to remain airborne settle out due to gravity,
while the smallest particles can remain suspended in air almost indefinitely
as colloidal suspensions.
The unit of measure used to characterize dust particle size is the ‘microm-
eter’, more commonly known as a micron or μm. The micrometer is a unit
of length equal to 10–4 (0.0001) centimeter or approximately 1/25,000 of an
inch, or another way of stating this – there are 25,400 microns in one inch.
In metric units a micron represents one-millionth of a meter. By way of
physical comparisons:

• Red blood cells are typically 8 μm (0.0008 cm) in size

• Human hair is 50 – 600 μm in diameter
• Cotton fiber, 15 – 30 μm

The human eye can see particles to as low as 40 microns. Table 1.1 pro-
vides some typical dimensions for materials the reader may relate to.
However, the term particle size requires some thought. What do we
really mean by particle size? Certainly when a particle is spherical, size
equates with the diameter of a sphere. But particles not only come in dif-
ferent sizes, they exist in different shapes.
4 Dust Explosion and Fire Prevention Handbook

Table 1.1 Typical particle size comparisons.

Particle Descriptor Particle Size (microns)
Low Range Upper Range
Oxygen 0.00050
Carbon Dioxide 0.00065
Atmospheric Dust 0.001 40
Viruses 0.005 0.3
Rosin Smoke 0.01 1
Tobacco Smoke 0.01 4
Oil Smoke 0.03 1
Smoldering or Flaming Cooking Oil 0.03 0.9
Sea Salt 0.035 0.5
Coal Flue Gas 0.08 0.2
Clay 0.1 50
Corn Starch 0.1 0.8
Paint Pigments 0.1 5
Radioactive Fallout 0.1 10
Face Powder 0.1 30
Metallurgical Dust 0.1 1,000
Metallurgical Fumes 0.1 1,000
Burning Wood 0.2 3
Carbon Black Dust 0.2 10
Combustion-related - motor 2.5
vehicles, wood burning, open
burning, industrial processes
Bacteria 0.3 60
Copier Toner 0.5 15
Insecticide Dusts 0.5 10
Talcum Dust 0.5 50
Asbestos 0.7 90
 Combustible Dusts 5

Particle Descriptor Particle Size (microns)

Low Range Upper Range
Calcium Zinc Dust 0.7 20
Anthrax 1 5
Smoke from Synthetic Materials 1 50
Yeast Cells 1 50
Milled Flour, Milled Corn 1 100
Auto and Car Emission 1 150
Coal Dust 1 100
Fiberglass Insulation 1 1,000
Fly Ash 1 1,000
Lead Dust 2
Spider web 2 3
Mold 3 12
Spores 3 40
Cement Dust 3 100
Starches 3 100
Bone Dust 3 300
Iron Dust 4 20
Red Blood Cells 5 10
Gelatin 5 90
Coffee 5 400
Grain Dusts 5 1,000
Antiperspirant 6 10
Mustard 6 10
Textile Dust 6 20
Tea Dust 8 300
Mold Spores 10 30
Fertilizer 10 1,000

(Continued)
6 Dust Explosion and Fire Prevention Handbook

Table 1.1 (Cont.)

Particle Descriptor Particle Size (microns)
Low Range Upper Range
Ground Limestone 10 1,000
Pollens 10 1,000
Textile Fibers 10 1,000
Cayenne Pepper 15 1,000
Ginger 25 40
Saw Dust 30 600
Human Hair 40 600
Mist 70 350
Dust Mites 100 300
Beach Sand 100 10,000
Spanish Moss Pollen 150 750
dot (.) 615
Glass Wool 1,000
Eye of a Needle 1,230
one inch 25,400

1.3 Size and Shape

One of the most important physical properties of particulates is size.
Particle size measurement is routinely carried out across a wide range of
industries and is often a critical parameter in the manufacture of many dif-
ferent products. Size has a direct influence on material properties including
reactivity or dissolution rate e.g. catalysts, tablets; in the stability in suspen-
sion e.g. sediments and paints; for efficacy of delivery e.g. asthma inhalers;
in the texture and feel e.g. food ingredients; in product appearance e.g.
powder coatings and inks; in terms of flowability and handling e.g. gran-
ules; in viscosity e.g. nasal sprays; in the packing density and porosity of a
product, e.g. ceramics.
Understanding how particle size affects products and processes is criti-
cal to many manufacturing operations. It is also important to the safe han-
dling of materials especially in terms of inhalation risks to workers that
 Combustible Dusts 7

come into contact with dusty materials, and as discussed later on, in terms
of explosions and fires.
We begin by recognizing that particles are 3-dimensional objects and
unless they are perfect spheres (e.g. emulsions or bubbles), they cannot be
fully described by a single dimension such as a radius or diameter. To sim-
plify both the measurement and characterization of particles, it is conve-
nient to define particle size using the concept of equivalent spheres. In this
way particle size is defined by the diameter of an equivalent sphere having
the same property as the actual particle like volume or mass for example.
Different measurement techniques and reference definitions use different
equivalent sphere models and therefore will not necessarily give exactly the
same result for the particle diameter. Examples include:

• Sphere with the same maximum or minimum length of a

particle
• Sphere with the same weight of a particle
• Sphere with the same volume as a particle
• Sphere with the same surface area of a particle
• Sphere capable of passing through the same sieve aperture
as a particle
• Sphere having the same settling or sedimentation rate as a
particle

See figure 1.1 for reference. It is important that any size relied on should
be carefully referenced to a specific measurement technique and/or refer-
ence definition.

Sphere with same

Sphere is same minimum length
maximum length
Sphere of same
dmin dw weight
dmax

Sphere of same
dv volume
Sphere having same
dsed
settling rate

ds Sphere of same
Sphere capable of dsieve surface area
passing same sieve
aperture

Figure 1.1 Examples of particle size definitions.

Random documents with unrelated
content Scribd suggests to you:
Kajafas kaptis lian manon.

— Tfi! — ekkraĉis Suten, forigis malestime la brakon de l’ maljunulo

kaj eliris.

Kajafas turnis sin al li en la seĝo, rigardis la pordon, kapskuis.

— Jen frenezulo! — li murmuris, ne provante ekregi sian miron. —

Kaj tia homo volas okupiĝi pri politiko.

Li ekridetis kaj skuis la kapon.

— Kion li deziras de ni? — li murmuris kaj ankoraŭ unufoje komencis

pripensi la aferon de l’ delegitaro.

— Kion li deziras de la grizaj haroj de Ŝemil, Joĥaja, Haleus kaj

Annas?... Kion li deziras de tiu ĉi bona hebreino, kiu sin donis al
Cezaro?...

— Li estas danĝera frenezulo! — li decidis fine.

En tiu momento haltis ĉe la sojlo la servisto kaj anoncis, ke venis la

templestro, kiu estis nomata Simon.

Kajafas ordonis lin enkonduki. Simon estis tre pala, liaj manoj kaj
lipoj tremis. Li profunde kliniĝis, kaj Kajafas demandis pri la kaŭzo de
la alveno.

Simon sciigis per indignigita voĉo, ke la popolo kaptis antaŭ la

templo malĉastulinon, ĉirkaŭis ŝin kaj volis ŝtonmortigi. Sed
malhelpis la gvardio de la Landestro, defendante la virinon. Okazis
do interbatiĝo, al kiu venis multego da homoj. Dume aperis la
dekuriono kaj, por trankviligi la popolon, sciigis, ke li ordonos al la
gvardio forlasi la virinon, se la pastroj ŝin kondamnos. Oni devas
rapide decidi, ĉar povas okazi batalo inter la popolo kaj la gvardio.
Li finis kaj atendis la respondon. Kajafas komencis plej trankvile grati
inter la dentoj per la fingro, poste li ekklakis per la lango kaj
demandis:

— Kiel sonas la sesa ordono?

Simon recitis la tekston.

— Kaj kion parolas Moseo en la Skribo? — demandis ree Kajafas.

Simon ripetis tri tekstojn. Tiam Kajafas leviĝis, etendis la dekstran

manon ĝis la alteco de l’ frunto kaj diris serioze:
 MAJLAĤ

Apud la bordo de l’ Tiberiada maro vivis ermite mizeregulo, nomata

Majlaĥ, viro iam tre saĝa, eminenta kaj posedinta multajn ŝafarojn.
Sed kiam la ulceroj malfermiĝis sur lia korpo, kiam la naŭza malsano
faris lin abomeninda kaj infektema, la amikoj kaj flatuloj foriĝis de li,
senigante lin de signifo, la paŝtistoj kaj ekonomoj forŝtelis liajn arojn
kaj lia saĝo dum la malsano kaj malriĉeco perdis ĉiun viglecon. En
tiu saĝo restis apenaŭ tiom, por kompreni la tutan vantecon kaj
pereemon de homaj klopodoj, senfundan malbonecon de l’ mondo
kaj neesploreblan mokon de l’ sorto.

Malsana Majlaĥ sidis dum la tutaj tagoj apud la bordo de l’ Tiberiada

maro, rigardante la sulkiĝintajn vastaĵojn. Ondo post ondo alkuradis,
ŝvelis, ŝprucis kaj malaperadis. Kaj vidante tiun dissaltadon de la
ondoj Majlaĥ ridis maldolĉe kaj lia malfermita buŝo flustris:

— Jen la homo!

Kaj ree:

— Jen sortoj liaj!

Kaj ankoraŭ:

— Jen penado homa kaj celo atingita!

Tiujn ĉi vortojn li ripetadis dum la dissaltado de ĉiu ondo kaj ridis
maldolĉe, kapskuante. Nur kiam la malsato komencis lin turmenti, li
rampis laŭlonge de l’ bordo, kolektante kaj englutante, kion la maro
el sia profundo elĵetis sur la sablojn.

La noktojn li pasigadis en tendo, kovrita per sekaj folioj. Li kuŝis sur

arbara musko kaj ĝemis, kaj la dormo kutime nur por mallonga
tempo fermadis liajn palpebrojn, forigante la memoron pri la suferoj.

Ofte la sonĝo pli multe lin turmentis, ol la maldormo. Ĉar ofte ŝajnis
al li dum la dormado, ke li kolektas konkojn sur la bordo, disgratas
siajn vundojn, por ke ili estu pli multaj.

Jen ree ŝajnis al li, ke li per tremantaj manoj ĉerpas la salan

marakvon kaj verŝas sur siajn vundojn, por ke ili pli forte doloru.

Kaj ankaŭ ŝajnis al li, ke li promenas en vasta lando, per la puso de

siaj vundoj ŝmiras ĉiun pordon, por ke la tuta homaro suferu kaj
vantecon sian rimarku.

Tiel pasis varmegaj someroj, belaj aŭtunoj, pluvecaj vintroj kaj

florantaj printempoj. Forgesis Majlaĥ, ke li estis iam riĉa, ke li ĝuis
estimon kaj posedis alian pensmanieron. Ŝajnis al li, ke li naskiĝis
kun la ulceroj, ke li naskiĝis en mizero kaj soleco kaj ke liaj nunaj
pensoj faris kun li vojaĝon de lulilo tra la longa vojo de l’ vivo ĝis la
bordo de Tiberiada maro.

De tempo al tempo, kiam li sidis sur la bordo, rigardante la

dissaltantajn ondojn, rigardo lia falis sur la rondnaĝantajn boatojn
fiŝistajn. La homoj sidantaj en ili enprofundigadis tagmeze la retojn
kaj eltiradis ilin el la maro vespere.

Majlaĥ observis ilian metion, kaj kiam kun la proksimiĝanta krepusko

ili malaperis, ŝajnis al li, ke ia ondo dissaltis sen postesigno. Kaj
maldolĉe li ridis pro penoj kaj klopodoj de tiu ĉi ondo homa; li deziris
ŝpruci sur ĝin sian puson el la gutetantaj ulceroj, por ke ĝi suferu kaj
vantecon sian komprenu.
Tamen foje unu boato albordiĝis, kaj en ĝi sidis fiŝkaptisto, nomata
Petro. Okupita per riparado de l’ reto, li ne tuj rimarkis la
ulcerkovritan homon. Nur kiam tiu ĉi komencis maldolĉe ridi, li turnis
al li siajn simplulajn okulojn kaj, elirinte sur la bordon, komencis lin
kompati.

Majlaĥ respondis al liaj kompatemaj vortoj per moko. Tamen la

fiŝisto ne ekindignis, sed sidiĝis sur la sablo apud li.

Tiam Majlaĥ komencis paroli kaj montris al li tiun ĉi dissaltadon de la

ondoj kaj poste ridis maldolĉe, kapskuante. Poste li montris la
blindecon homan, trempis la fingron en sia sekrecio kaj ŝmiris per la
puso la vizaĝon de l’ fiŝisto.

Poste li eksilentis kaj observis atente.

Sed la fiŝisto respondis, ke ne ĉio en la mondo estas vanta,

ekzemple la boneco. Poste li rakontis, ke li ne timas infektiĝon, nek
tiujn ulcerojn, ĉar li konas viron, kiu, ektuŝinte per siaj manoj,
cikatrigas la vundojn gutantajn kaj forigas ĉiujn ulcerojn.

Majlaĥ kapskuis kaj ridis respondante:

— Post paso de semajno vi alnaĝos en tiu ĉi boato al mi kun la peto,

ke mi fordonu al vi duonon de la tendo.

Sed la fiŝisto respondis:

— Venos tempo, kiam el buŝo via malaperos ne nur ulceroj, sed eĉ

tiu maldolĉa rido.

Dirinte tion li leviĝis por fornaĝi. Sed Majlaĥ alrampis al li kaj ŝmiris
per la puso liajn piedojn. Post tio la fiŝisto permesis al li ŝmiri ankaŭ
la ambaŭ manojn. Majlaĥ ŝmiris ilin, poste li ŝmiris liajn palpebrojn,
buŝon kaj orelojn.

Poste li alrampis sian tendon kaj la fiŝisto fornaĝis.

Nokte leviĝis granda fulmotondro kaj ĵetis sin sur la akvojn de l’
Tiberiada maro. La ondoj kreskis kaj kun granda bruo disverŝiĝis sur
la bordo, ŝprucante blankajn ŝaŭmojn sur la altaĵojn kaj troviĝantajn
tie arbojn. La maro ekmoviĝis ĝis la fundo. La nuboj volviĝis tiel
malalte, ke la ondoj preskaŭ ilin atingis. La ventego ĵetadis sur la
maron kaj dronigis la rondflugantajn birdojn. La akvoj elĵetis sur la
bordon grandan kvanton da malvivaj fiŝoj kaj diafanaj moluskoj.
Dum tio la tondroj kaj fulmoj dissemis tian teruron en la naturo, ke
la bestoj arbaraj komencis muĝi timeme kaj la vulturoj ne kuraĝis
bekmanĝi la fiŝojn, kovrantajn la malsekigitajn sablojn.

Majlaĥ pensis, ke la ondiĝintaj akvoj ensorbis la boaton de l’ fiŝisto

kaj lin dronigis. Kiam alvenis la matena brilo kaj la fulmotondro
kvietiĝis, li alrampis sur la bordon kaj observis la ondojn, ĉu ili sur la
teron ne elĵetos restaĵojn de l’ boato kaj la kadavron de l’ homo.

Ĉirkaŭ la tagmezo montriĝis en malproksimo boatoj kaj la sidantaj

en ili fiŝistoj enprofundigis la retojn en la maron. Vespere unu boato
albordiĝis. Majlaĥ ekvidis en ĝi la konatan fiŝiston.

Do li demandis lin, kie li pasigis la nokton.

La fiŝisto respondis, ke sur la maro, ĉar dum la tago li riparis la

reton, kaj nokte la akiro estis mirinde abunda.

Majlaĥ respondis je tio, ke li mensogas, ĉar nokte ondegis la akvoj

kaj estis granda fulmotondro.

La fiŝisto rediris, ke efektive la ondoj komencis esti iom malkvietaj;

sed tiu viro, pri kiu li jam rememoris, eliris el la boato sur la akvojn
kaj ilin trankviligis.

Tiam Majlaĥ komencis ridi moke kaj alrampinte al la fiŝisto ŝmiris ree
per la sekrecio de siaj ulceroj lian frunton, palpebrojn, vizaĝon,
buŝon, bruston, manojn kaj piedojn.
Poste li sidis longe sur la bordo, ĝis la boato kun la fiŝisto malaperis
en malproksimo kaj la nokta mallumo kovris per la krepusko la
maron kaj teron.

Ĉiutage sidadis Majlaĥ sur la bordo de l’ Tiberiada maro, observante

la ondojn. Sed la boato ne aperis kaj la fiŝisto Petro ne albordiĝis en
la golfo. Tiam Majlaĥ komencis ridi ankoraŭ pli moke kaj ĝoji
maldolĉe, ke almenaŭ unu lia sonĝo estas plenumita, ke almenaŭ
unu homon li infektis per la puso de siaj ulceroj kaj tiel montris al li
la veron de l’ homa ekzistado.

Pasis kvin tagoj, poste ses kaj sep tagoj. Tamen fine la okan tagon
vespere la boato aperis sur la akva horizonto, proksimiĝis rapide kaj
direktis ĝin unu homo.

Majlaĥ komencis ridi.

Ŝajnis al li, ke li vidas ŝvelintan kaj ruĝiĝintan vizaĝon, okulojn

plenajn je timego kaj ke tra la malproksimo atingas lin jam la varma
spiro. Li observis avide kaj ridis.

Kaj jam li vidis apud si sur la sabloj de l’ bordo kliniĝintan mizerulon

kun malfermitaj vundoj, rigardantan kolere la dissaltantajn ondojn
kaj ripetantan liajn vortojn. Li vidis jam tion kaj ridis.

La boato glitis sur la akvoj kiel birdo, kiam ĝi, etendinte en la aero la
flugilojn, flugas al la tero. Staris en ĝi la fiŝisto Petro kaj serĉis per la
okuloj du ŝtonojn, inter kiujn li povus enkonduki sian ŝipeton.

Kaj haltiginte ĝin, kiel li intencis, li suriris la bordon, proksimiĝis al

Majlaĥ kaj anoncis, ke morgaŭ kunvenos tie ĉi multaj fiŝkaptistoj kun
siaj familioj kaj ankaŭ homoj de aliaj metioj. Li aliĝu al ili kaj
aŭskultu la vortojn, kiuj al tiu kunveno estos diritaj.

Li ne finis ankoraŭ paroli, kiam Majlaĥ alrampinte komencis tuŝi liajn

piedojn, manojn, vizaĝon, vangojn, palpebrojn kaj orelojn. Diligente
li esploris kaj rigardis kaj observis kaj al siaj okuloj ne volis kredi.
Tiam la fiŝisto diris:

— Sekrecio de viaj ulceroj ne infektos min kaj baldaŭ infektos jam

neniun, kvankam tien ĉi multaj alvenos kaj pri via tendo ili aŭdis.
Ekkredu nur al tiu, kiu estas simpla kiel mi kaj kiu alie instruas ol vi.

Dirinte tion li fornaĝis kaj Majlaĥ enrampis sian tendon. La nokto

venis per mallumaj paŝoj, sed li ne povis ekdormi. Doloro terura lin
turmentis, sed li ne ekĝemis. Li aŭdis la bruan dissaltadon de l’ ondoj
sur la bordo, sed jam li ne ridis.

Ia dubo vagis en lia kapo kaj erarigis ĉiujn liajn pensojn. Li ekmiris,
ke la fiŝisto ne infektiĝis kaj ke li alkondukas amasojn al la bordo,
kiun ĉiu evitis.

Poste li fermis la palpebrojn kaj ŝajnis al li, ke tiu stranga fiŝisto

vizitis lin kaj sidiĝis ĉe la eniro en la tendon.

Li do komencis demandi:

— De kie vi havas, fiŝisto, tiun kvieton de l’ animo?

Sed la fiŝisto nur ridetis. Kaj demandis lin Majlaĥ plue:

— De kie vi havas, fiŝisto, tiun indiferentecon kontraŭ la vundoj kaj

ulceroj?

Sed la fiŝisto ridetis konstante. Kaj demandis lin Majlaĥ ankoraŭ:

— De kie vi havas, fiŝisto, tiun saĝecon, kiu antaŭdiras aferojn

eksterordinarajn kaj ĝisatendas ilian plenumon?

La fiŝisto ekridetis lastafoje kaj malaperis.

Majlaĥ vekiĝis kaj pripensis tion, kio ŝajnis al li en la sonĝo; poste li

ekdormis denove.
Kaj en tiu dua endormiĝo ŝajnis al li, ke li sidas apud la marbordo kaj
observas la dissaltantajn ondojn. Ĉiu guteto de l’ akvo estas homa
kapo. Ondoj da tiuj kapoj alkuradas, disverŝiĝas sur la bordo kaj de
la sablo leviĝas amasoj da fiŝkaptistoj, kiuj rapidas profunden en la
landon. Kaj la akvosupraĵo ne malgrandiĝas, ne malaltiĝas, nur
naskas novajn ondojn senfine kaj seninterrompe.

Majlaĥ vekiĝis kaj pensis longe pri sia dua sonĝo, kian al ĝi doni
klarigon. Tiam li ekdormis la trian fojon.

Kaj en tiu tria sonĝo ŝajnis al li, ke li staras apud la bordo kaj
observas la elirantajn el la maro fiŝkaptistojn. Subite li rememoris, ke
kiam li ne havis tiujn ulcerojn, li estis tre simila al kelkaj el tiuj
homoj. Tio pripensigis lin kaj li komencis kun pli granda atento
observi la elirantajn el la marakvoj fiŝkaptistojn. Tiam ekregis lin
granda miro, ĉar ju pli multe da homoj eliradis, des pli granda fariĝis
la simileco. Fine ŝajnis al li, ke estas li, kiu en senfina nombro da
figuroj eliras el la marabismo kaj rapidas en la profundon de l’ lando.
Tiam li vekiĝis kaj ne povis kompreni, kion tiuj ĉi tri sonĝoj povus
signifi kaj kia estus ilia klarigo.

La sekvintan tagon li frumatene alrampis la bordon kaj rigardis ĝis la

tagmezo la akvohorizonton. La vundoj brulis; interne li sentis febron.
Li ekploris.

Salplenaj larmoj, fluante sur la ulcerkovritaj vangoj, pligrandigis liajn

dolorojn. Sed jam li ne rezonis mokride, jam la moko forlasis lian
animon. Restis nur tie malĝojo deziranta kvietiĝon. Li ploris
konstante.

La maro kuŝiĝis kvazaŭ glata lazuro ĉiela. La suno etendis sian oran
bruladon super la mondo. La folioj pendis senmove sur la arboj. La
arbaraj birdoj ekdormis sur la branĉoj, dezirante dormeti dum la
tagmeza varmego.

Kaj li ploris senĉese.

Vespere eksvarmis en malproksimo la boatoj kaj samtempe sur la
bordo komencis aperadi aretoj da virinoj, maljunuloj kaj infanoj. Ili
sidiĝadis sur la sablo, sur ŝtonoj, sur kuŝantaj trunkoj de l’
renversitaj arboj. Miris Majlaĥ pro tio, ke neniu lin evitis, sed ĉiu per
rideto kvazaŭ ion antaŭdiris.

La boatoj alnaĝis; la fiŝistoj miksiĝis kun la virinoj, maljunuloj kaj

infanoj. Poste la maljunuloj kaj virinoj sidiĝis en la boatoj kaj la viroj
ekokupis la bordon. Kaj oni vidis kapon apud kapo ĉe la terlimo de l’
marakvoj, kvazaŭ la ĝiboforma tero konsistis nur el kapoj. Tiutempe
unu boato foriris iom de la bordo kaj en ĝi sidis du homoj. La unua
estis Petro la fiŝisto, kaj la dua — viro nekonata.

La vizaĝo de tiu viro estis mirinde kvieta kaj la okuloj turniĝis tiel,
kvazaŭ li ĉiun per ili tuŝetis. Krom tio estis en ili granda heleco kaj
saĝo kaj komprenemo de la aferoj. Majlaĥ ne povis deturni la
rigardon de tiu vizaĝo. Kaj tiu viro sidis en la boato, apoginte la
barbon sur la mano, kaj observis la homojn kunvenintajn sur la
bordo. Tiam Petro la fiŝkaptisto eltiris la remilo el la akvo, sidiĝis
ankaŭ en la boato kaj mallevis la kapon sur la bruston.

Ekregis silento, interrompata nur per delikata plaŭdado de l’ akvoj

kontraŭ la boatrandoj.

Post momento eksonis de tie voĉo; Majlaĥ haltigis la spiron. La

vortoj fluis tra la aero kaj disiris inter la homoj kunvenintaj sur la
bordo.

Tiu stranga viro predikis alegorion pri homo prudenta kaj pri homo
bona. Homo bona estis sinjoro kaj homo prudenta lia servisto. Sed
baldaŭ homo prudenta rimarkis, ke, se li malzorgas sian servodevon,
tiam homo bona faras anstataŭ li tion, kion li ne plenumis.
Rimarkinte tion, li komencis ĉiam pli multe mallabori kaj fine tute
ĉesis fari, kion li devis. Kaj li rimarkis ankaŭ, ke dank’ al tio la rilatoj
inter sinjoro kaj servisto plene ŝanĝiĝis. Kaj tio, kion li rimarkis, estis
vera. Homo prudenta fariĝis sinjoro kaj homo bona servisto. Dume
okazis milito. Proklamis ĝin homo prudenta, ĉar li precize kalkulis, ke
li posedas sepoble pli multe da militistaro kaj pli bonajn armilojn, do
ke li povas sendanĝere ataki la malamikon kaj rabi lian bienon. Vane
homo bona al li tion malkonsilis. Vi estas homo bona, diris tiu, do vi
abomenas la sangoverŝon; sed mi estas prudenta kaj vidas, ke la
pligrandiĝo de la fortoj estas necesa. La milito eksplodis. Sed en la
unua batalo homo prudenta ricevis gravan vundon en la kapo, falis
de sia ĉevalo, kaj la militistaro, piedpremante lin, iris kontraŭ la
malamiko. Kuŝis do tiu homo prudenta sur la kampo en sufero kaj
soleco kaj dume la estro, kontenta pro tiu ĉi okazo, ke la sinjoro sur
la kampo mortos, el nenie havante helpon, venkis la malamikon,
forprenis liajn trezorojn kaj proklamis sin reĝo de ambaŭ popoloj. La
militistaroj ĵuris al li fidelecon kaj oni trumpetanoncis la pacon. Ĉiuj
revenis al siaj okupoj. Post ia tempo aperis sur la sojlo de bona
homo mizerulo peteganta, ke li helpu lin kaj akceptu kiel serviston eĉ
por la plej malaltaj servoj, ke li nur donu al li tegmenton super la
kapo kaj pecon da pano por nutriĝi. Kompatiĝis homo bona,
enkondukis lin en sian domon kaj lavis kaj bandaĝis liajn vundojn kaj
poste dividis kun li la panon. Tiam homo prudenta, kiu estis fariĝinta
mizerulo, tre miris kaj parolis al homo bona: mi estis via servisto kaj
ne obeis vin; mi ekposedis la regadon super vi kaj prenis de vi, kio
estis via; kial vi ne forpuŝas min ekster la sojlon de via domo, sed vi
donas al mi panon kaj bandaĝas miajn vundojn? Kaj homo bona
respondis je tio: ĉar vi estas mizera kaj suferas, ĉar vi venis al mi,
kiel vi estis devinta ne foriri, ĉar vi devas servi al mi, por ke vi ne
suferu; kaj obeu min, por ke vi kune kun mi plenumu la ordonojn.

Rakontinte tiun alegorion, li observis ian tempon la amasojn, kaj en

liaj okuloj tremis heleco, kiu radiis al la kunvenintoj sur la salplena
bordo. Poste li deprenis la manon de la barbo, levis la kapon kaj
komencis paroli:

— Estu kiel tiu homo bona, kaj la prudentaj venos al via sojlo kun
siaj vundoj. Forigu de aliaj ĉiun doloron, kaj kiam ĝi mem al vi
venos, salutu ĝin kiel amikon, kiu ne suferigas. Kaj mirigitaj estos
pro vi la homoj kaj ili rakontados, ke vi la ordon de la mondo ŝanĝis.
Kaj vere vi ŝanĝos ĝin. Homo prudenta fordonos sian glavon en viajn
manojn, kaj vi tiun glavon disrompos kaj ĵetos en la fajron. Homo
prudenta alportos al vi, kion li prenis de aliaj, kaj vi tiun profiton
disdonos inter ĉiuj kaj ne estos malpaco. Homo prudenta alportos al
vi sian saĝon, kaj vi tiun saĝon ŝanĝos en aljungan beston, por ke ĝi
estu utila, sed ne malutila. Vere mi diras al vi, tio fariĝos, kiel fariĝis
lumo kaj ĉielo kaj maroj kaj tero. Homo bona cikatrigos viajn
vundojn, viŝos larmojn, forigos suferojn, nutros malsatulojn,
trinkigos soifantojn kaj levos falintojn. Homo bona faros vin blindaj
je tio, kio forpasas, kaj malfermos viajn okulojn je tio, kio estas
eterna. Vere mi diras al vi, ke tio fariĝos, kvankam antaŭe tiun
homon bonan prudentuloj estos turmentantaj, surdigos per moko
liajn vortojn kaj alkroĉos lin al ligno, por ke li ne povu agi laŭ boneco
sia.

En la amaso aŭdiĝis mallaŭta ploro, kaj poste abruptaj voĉoj:

— Vi estas tiu homo bona!

Kaj ree:

— Vi estas tiu, kiun vi anoncas!

Kaj ankoraŭ:

— Vi estas, kiu cikatrigas la vundojn, viŝas larmojn kaj levas

falintojn!

Petro la fiŝisto enmetis la remilon en la akvon kaj la boaton direktis

al la bordo. Kaj kiam ĝi apogis sin kontraŭ la sablon, amasiĝis ĉirkaŭ
ĝi la patrinoj kaj alkondukis la infanojn al tiu viro, por ke li benu ilin.
Poste proksimiĝis diversaj suferantoj, kaj li metis la manon sur ĉies
kapo, rigardis ĉielen kaj murmuris iajn mallaŭtajn, neaŭdeblajn
vortojn.

Silento eksterordinara regis en la naturo. Ŝajnis al ĉiuj, ke la ĉielo

klinas sian lazuron al la tero kaj la aeron plenigis odoro de diversaj
aromoj. La plaŭdado de la akvoj kontraŭ la boato silentiĝis kaj la
maro fariĝis muta, kvazaŭ ĝi aŭskultis la parolon kaj agojn de tiu, kiu
kortuŝis, sanigis kaj kredigis.

Majlaĥ kuŝis sur la bordo, vidante la tutan amason kaj tiun viron kun
la fiŝisto Petro en la boato. Li observis longe kun kreskanta miro kaj
aŭskultis. La vortoj de tiu homo falis sur lin, kiel sunradioj,
trapenetris lin kaj heligis lian koron. Poste ili ekposedis lin tute. Kaj
kiam tiu viro eksilentis, fininte la alegorion, Majlaĥ-on ekregis
malĝojo kaj sopiro. Mankis al li tiuj vortoj. Li alrampis pli proksimen.
La homoj disiĝis kaj permesis al li vidi la maron. Kiam el la boato ree
aŭdiĝis la voĉo, Majlaĥ komencis tremi per la tuta korpo, kapskui, kaj
larmoj ekfluis el liaj okuloj. La boato dume albordiĝis. La patrinoj
komencis alkonduki la infanojn, al aliaj amasiĝis kaj etendadis la
manojn. Tiam Majlaĥ, tremante per la tuta korpo kaj blinda pro la
larmoj en la okuloj, komencis rampi al la plej granda amaso. Jam li
ne vidis, kio ĉirkaŭ la boato okazadis. Super li etendiĝis brakoj,
aŭdiĝis plej dorlotaj vortoj; ondo da amaso proksimiĝis al la bordo,
kaj li en ĝia fundo rampis sur la sablo, spiregante kaj plorante.
Tiamaniere li proksimiĝis al la bordo kaj trovinte sin ĉe la rando de la
boato levis la okulojn. La homoj eliris jam el la ŝipeto, kaj la rigardo
de tiu stranga homo falis sur lin.

Majlaĥ transrampis la boatorandon, rampis sur la bretoj kaj levis la

vizaĝon kovritan per vundopuso kaj larmoj; lia ulcerkovrita buŝo
moviĝis petege.

Kaj tiu stranga homo etendis la manon al li kaj metis la manplaton

sur lian kapon, kiun neniu kuraĝis ektuŝi.

Majlaĥ ekĝemis:

— Kompatu je mi, Sinjoro.

Tiam li aŭdis super si:

— Forigita estu de vi la doloro...

ĥ
Kaj Majlaĥ ĉesis suferi.

— Forigita estu de vi la malbeleco...

Kaj fermiĝis la vundoj de Majlaĥ.

— Forigita estu de vi via malkredemo...

Kaj Majlaĥ sanigita kaj forta falis singultante vizaĝen.

Petro la fiŝisto enmetis la remilon en la akvon, la boato

malproksimiĝis de la bordo kaj de la amasoj, ekbruis la marondo, kaj
Majlaĥ konstante ploris.

Tiam li eksentis ree la manon sur sia kapo kaj ĝeme demandis:

— Kion vi deziras, Sinjoro, de mi?

Eksonis super lia kapo:

— Kredu al la boneco kaj faru al aliaj, kiel mi al vi faris.

 ADMONO

Li estis grandioza figuro. Giganta kresko, forta nuko kaj potencaj

brakoj rememorigis tion, kion la tradicio rakontis pri la formoj de
Samson. Grandega vizaĝo kun grandaj, brunaj okuloj, agla nazo,
longaj lipharoj kaj iom griza, preskaŭ la zonon atinganta barbo faris
majestan impreson. Liaj vestoj estis multekostaj kaj diverskoloraj, la
kapon kovris turbano el la plej valora teksaĵo. Li paŝis ĉiam tre
malrapide, kaj trairante la urbon al neniu respondadis je la salutoj.
Fiero kaj konscio pri la supereco antaŭiris lin, dispelante la
popolamason.

Li estis nomata Joel. En Sinhedriono oni uzis lin precipe por la celoj
de l’ reprezentado. Li proklamadis la verdiktojn, antaŭlegadis la
decidojn kaj donadis la admonojn.

Stariĝinte en la templo sur la estrado, li aspektis grandioze. Lia

profunda voĉo similis la sonon de l’ bronza trumpeto, kiun skuis la
spiro de la plej kapabla artisto. La enhavo de liaj paroloj estis antaŭe
precize formulita. Joel nenion bezonis aldoni, nenion forigi. Tiujn
parolojn verkis homoj lertaj en la juro kaj mirinde konantaj la
lingvon. Joel antaŭlegis iliajn vortojn per sia belega voĉo, aldonante
al ili seriozon per la figuro. Do, kiam li ekparolis, la amasoj silentiĝis
kaj aŭskultis, kaj ĉiu silabo faladis profunde en ilian animon. Ĉiujn do
verdiktojn, anoncojn, admonojn kaj alvokojn, elirantajn de
Sinhedriono, la popolo ĉiam kunigis kun la figuro de Joel, supozante,
ke li havas la plej grandan signifon inter la sepdek anoj de l’ Alta
Konsilantaro. Joel post la tempo komencis havi ankaŭ tiun opinion,
kio estis des pli facila, ke en tiaj momentoj, kiam li parolis al la
popolo, la aliaj anoj asistis kun la plej granda estimo, prezentis la
pergamenon kaj servis lin, por tiamaniere aldoni al tio, kion li parolis,
pli grandan gravecon.

Ekkredis do Joel al sia granda saĝeco kaj al escepta sia signifo. Li

ekkredis kaj sentis sin senmezure feliĉa. Nenio konfuzis la fonton de
liaj pensoj. Fama lia riĉeco multobliĝis ĉiutage. Liaj infanoj estis
sanaj, riĉaj, estimataj kaj ankaŭ feliĉaj. Kaj ŝajnis al Joel, ke, kiun
Sinjoro elektis, al tiu li donis bienojn terajn, por ke li povu volon Lian
plenumi.

Kaj ŝajnis al li ankaŭ, ke la malriĉuloj estas viktimoj de propraj pekoj

aŭ de la antaŭulaj kulpoj. Sen kulpo kaj peko neniu povus esti, laŭ
lia opinio, malriĉa. Li sentis en si nenian kulpon kaj estis riĉa, kaj el
inter tiu mizera simplularo ĉiumomente oni iun kondukis al la juĝo
kaj punis. La juĝisto Joel sciis, kiom estis da ŝteloj, kiom da
kalumnioj, kiom da adultoj, kiom da senbezona alvokado de l’ nomo
Sinjora. Li sciis, kiom okazis da trompoj kaj malpiaĵoj, kiom da
atencoj kontraŭ la fremda edzino kaj naskiĝoj neleĝaj, kiom da
procentego kaj falsa atestado. Kial la kulpuloj devenis nur el la
mizerularo? Kial nek unu devenis el inter Peruŝim? La ideo de l’
amaso kuniĝis en lia kapo kun la ideo de l’ maljusteco. Li malestimis
tial tiun amason, same kiel li malestimis la pekon.

Specialan tamen malŝaton li sentis kontraŭ la impostistoj, kiuj estis

famaj pro la malhonesteco. Sed li malŝatis ilin ankaŭ tial, ĉar neniam
li sukcesis elturniĝi de la imposto, kiun li senlime malŝatis pagi.

En la templo li aperadis kvarfoje dum la semajno kaj preĝis per tiaj

vortoj:

„Mi dankas vin, Sinjoro, ke vi kreis min Joel, filo de Azdraŝ riĉa
homo, filo de Haskiel riĉa homo, filo de Jakob riĉa homo...
 Kaj ankaŭ mi dankas vin, Sinjoro, ke vi donis al mi kreskon
grandan, figuron belegan, kiu elvokas estimon de l’ popolo. Ke vi
donis al mi viglan prudenton, koron noblan kaj belan voĉon...

Ke vi permesis al mi esti justa, ne mensoganto, ne trompisto, ne

kalumniulo, ne adultulo, ne blasfemanto aŭ nekredemulo...

Kaj ankaŭ mi dankas vin, Sinjoro, ke vi elektis min al

Sinhedriono, ke vi faris min juĝisto, kiu juĝas aliajn, mem ne
estante juĝata...

Kaj ankoraŭ mi dankas vin, Sinjoro, ke vi ne faris min homo el la

amaso, malriĉa, malbona, stulta, nehonesta...

Ke vi min faris nek paŝtisto, nek ĉarpentisto, nek barelisto, nek

azenkondukanto, nek buĉisto, nek marĉandisto de la oferbestoj,
nek servisto, nek impostisto, kiel estas tiu, kiu tie post mi
brustofrapas kaj devas paroli: Sinjoro, kompatu min pekulon...

Kaj kiam mi enrigardas min, ĝojas animo mia kaj admiras vin,
ho Sinjoro, pro via saĝeco, pro via perfekteco, pro via dispono
kaj divido de unuj homoj de la aliaj...

Do, ĉar vi tiel kun mi agis, mi vidas vian favoron kaj observos
vian ordonon kaj estos punanta ĉiujn, kiuj antaŭ mian juĝistan
vizaĝon estos alkondukitaj.

Gloro al vi, Sinjoro en altaĵoj! Vi estas, kiu min kreis kaj al la

homoj donis kiel ekzemplon! Do la nomo via ne pereos en la
popolo, ĉar la filoj de filoj miaj dankados vin pro mi kaj sur la
altaroj bruligos la oferojn, kiujn la popolo alportos...“

Poste li forlasis la templon kaj revenis tra la urbo hejmen. Ĉiuj faris
al li la vojon, kaj li paŝis ĉirkaŭita per sia gloro kaj perfekteco, fiera,
trankvila, neŝancelebla.
Okazis, ke mortis lia maljuna patro, Azdraŝ, preskaŭ centjara,
loĝanta en Jeriĥono, kie li posedis multajn bienojn. Joel nun devis
vojaĝi tien, por lin entombigi, fari la ordonitan penton kaj ekposedi la
heredaĵon.

Plaĉis al li tiu urbo, kuŝanta apud unu el la flankriveroj de Jordano.

La ĉirkaŭaĵo estis ravanta. Joel restis tie pli longe, ol li antaŭe
intencis, kaj ofte dum la vesperoj entreprenis sola promenojn en la
arbaroj kaj valoj. Lia famo eĉ tien penetris. Kaj ĉar la loĝantoj konis
la vastecon de liaj bienoj kaj la nekalkuleblajn riĉaĵojn en la ŝafaroj,
do gasto tia estis objekto de senĉesa respektado.

Joel-on lacigis iom la ovacioj, des pli, ke la morto de l’ patro

profunde lin impresis. Malofte li pensis pri la momento, kiam li
adiaŭos la mondon. Nune li ekvidis subite, ke en la ŝtuparo de l’
generacioj tuj antaŭ la ŝtupo de Joel putriĝis kaj rompiĝis la ŝtupo de
Azdraŝ. Ĉirkaŭblovis do lin kvazaŭ morta malvarmo. Li volis forgesi
tion, kaj serĉi aliajn pensojn meze de palmoj, figujoj kaj arbaretoj. Li
komencis eĉ enprofundiĝadi en la landon ĝis Jordano, kaj tiam li
rajdis sur azeno kaj kunprenis la azenkondukanton.

Dum unu el tiaj ekskursoj li forlasis la kondukanton kaj la azenon en

la arbaro kaj mem iris ĝis apud Jordano, por ĝui banon. Sed ĉar li
forte ŝvitiĝis, tial sidiĝinte sur la bordo, li sin ventumis.

Tiam li rimarkis proksime paŝtiston, kiu ripoze kuŝis, kaj la ŝafaro

proksimiĝadis al la loko, kie sidis Joel.

Do li ekkriis al la paŝtisto, ke li forpelu la ŝafaron kaj mem foriru. La

paŝtisto tamen ne ekmoviĝis pro lia kriado.

Joel leviĝis kaj komencis alvoki la serviston. Sed tiu videble ne aŭdis,
ĉar li ne aperis.

Tiam Joel aliris la paŝtiston kaj ankoraŭ unufoje ordonis al li, forpeli
la aron kaj kun ĝi foriri, ĉar li intencas sin bani en tiu ĉi loko.
La paŝtisto, kuŝante, respondis, ke li tion ne faros, ĉar ĝuste en tiu
loko li enpelos baldaŭ la aron en la riveron, por ĝin trinkigi kaj lavi.

Joel demandis la paŝtiston, ĉu li konas lin? Tiu respondis, ke li tute

ne scias, kiu li estas. Do Joel diris al li sian nomon. La paŝtisto eĉ ne
ektremis.

Joel komencis lin insulti, kio tamen eĉ plej malmulte ne influis la

paŝtiston. Do li demandis, en kies servo li estas. La paŝtisto
respondis, ke en la Azdraŝa. Je tio Joel ekkriis, ke tiaokaze li servas
ĉe li, ĉar Azdraŝ mortis, kaj li estas la heredinto. Li do ordonis al la
paŝtisto, plenumi tuj lian volon, minacante forpeli lin el la servado.
Sed la paŝtisto respondis, ke li ne konas lin, sed nur konas la
ŝafaron, do kiel longe la ŝafaro estos donita al lia gardado, tiel longe
li estos faranta tion, kio estas bona por ĝi, sed ne tion, kio estus
agrabla por Joel.

Joel ekmiregis. Similan malobeemon li renkontis neniam. La plej

potencaj homoj en la ĉefurbo klinis antaŭ li la kapojn, la popolo
aŭskultis kun estimo liajn vortojn, la pastroj prezentis al li la
pergamenojn — kaj jen subite ia paŝtisto el apudo de Jordano
kontraŭstaras al li, kaj krom tio ankoraŭ lia servanto, mizerulo,
simplulo, kiun li povis ĉiumomente laŭvole forpeli!

La kolero ekregis lin kiel flamo. Li demetis la supran veston, kaj,

estante forta, li decidis senprokraste puni la kuraĝulon.

Li proksimiĝis do al li kaj jam estis etendonta la manon al la kuŝanto,

kiam subite alsaltis vilhara hundo de l’ paŝtisto, ĵetis sin al liaj piedoj
kaj komencis tiel boji kaj dentgrinci, ke Joel estis devigita reiri kaj
forpeli ĝin.

Li postulis de la paŝtisto, ke li la hundon alvoku, kriis, ke li akuzos lin

pro la havado de hundo, kiu estis ĝenerale malŝatata. Sed la
paŝtisto, ne turnante eĉ la plej malgrandan atenton je li, komencis
plendavoĉe kanti:
 „Iras al popolo sia, iras blanka, brilanta kaj pura. —

Iras malriĉa kaj sen sceptro kaj sen krono kaj sen skarlato...

Sed en liaj okuloj forto, kaj en la voĉo potenco, kaj sur la frunto
vero, kaj en la koro amo al la popolo...

Iras jam, iras savonto, iras antaŭdirita, iras Meŝjaĥ!“

Joel dume forkuris tiom, ke lin la hundo ne plu persekutis, sed,

reveninte al sia sinjoro, kuŝiĝis ĉe lia kapo. La voĉo de l’ paŝtisto
aŭdiĝis sur la valo inter la palmoj, inter la kanoj riveraj kaj kuris sur
la akvo. Joel komencis aŭskulti, kaj la vortoj de l’ paŝtista kanto lin
pripensigis.

En tiu momento li aŭdis bruon de voĉoj. Li turnis la kapon kaj ekvidis

sur la proksima monteto amason da homoj, kiu ariĝis kaj sidiĝis. Sur
la supro de l’ monteto kreskis alta kverko. Sub tiu kverko sidis ia viro
mezaĝa. Li estis turnita al Joel dekstraflanke kaj estis videbla sur la
fono de l’ suno, kiu jam kliniĝis al subiro.

La paŝtisto lasis la hundon gardi kaj mem iris al la monteto kaj

miksiĝis kun la amaso. Ĉio ĉi mirigis multe la loĝanton de l’ ĉefurbo.
Do li survestinte ree la supran veston, komencis iri al la monteto. Kaj
kiam li proksimiĝis al la amaso, venis renkonte al li du viroj kaj,
ekvidinte liajn riĉajn vestojn kaj belegan turbanon, demandis, kion li
tie ĉi deziras?

Li respondis, ke pli ĝuste li devus ilin demandi, kion ili faras en liaj
bienoj kaj paŝtejoj?

Je tio rediris unu el tiuj viroj, ke ili ne scias, al kiu apartenas tiuj
paŝtejoj, ke neniel tio ilin interesas, ĉar ili faras nenian malutilon, sed
kolektiĝas, por aŭskulti la Dian vorton.

Joel diris al ili sian nomon. Sed ili respondis, ke tiu nomo havas por
ili nenian signifon. Do li rakontis pri sia rango en la ĉefurbo kaj en
Sinhedriono. Ili rediris, ke li revenu tien, kaj tiam certe ĉiu donos al li
la konvenan respekton. Sed tie ĉi ĉiuj estas egalaj antaŭ Dio, kaj ne
ekzistas homo, kiu estus pli alta ol la aliaj. Pli alta estas nur tiu, kiu
al ili parolas, ilia instruisto.

Joel ordonis senprokraste alkonduki al li tiun instruiston. Sed ili

respondis, ke ili tion ne povas fari, ĉar la instruisto parolas al la
popolo, kaj oni ne devas lin malhelpi.

Do komencis Joel ilin ankaŭ insulti kaj estus eĉ levinta kontraŭ ili la
manon; tamen li timis la amason, kiu estus ilin verŝajne defendinta
kaj al li farinta malbonon. Li kontentiĝis nur per tiu insultado, ne
ŝparante malestimajn vortojn, je kio ili ne respondis, sed kunmetinte
la manojn sur la brustoj, kliniĝis antaŭ li kun respekto.

Vidante, ke tiamaniere li ne sukcesas, li enmetis la manon sub la

supran veston kaj eltiris el la saketo du monerojn, por doni al ĉiu po
unu. Sed ili retiris, levante la manojn supren kaj sciigante, ke la
donacon ili ne akceptos.

Tiam Joel diris, ke li prenos ilin en sian servadon kaj donos bonegan
salajron. Ili respondis, ke ili ne povas konsenti, servante al sia
instruisto.

Do Joel demandis, ĉu tiu instruisto estas riĉa, kiajn li havas bienojn

kaj kiom da ŝafaroj? Ili respondis, ke li posedas nenion kaj estas tiel
malriĉa kiel ili.

Joel alrigardis jen unu, jen la alian, ne komprenante.

— Do tiu instruisto via havas neniajn bienojn, kaj vi al li servas? — li

demandis.

— Ni servas lin — ili respondis.

— Kial? Por kio li povas vin bezoni? Kiel li pagas, nenion havante?
— Li pagas nenion al ni kaj ni nenion postulas; ĉar kvankam ni
nomas nin liaj servistoj, tamen ne ni al li, sed li al ni faras servon.

— Neniel mi komprenas vian parolon!

— Ni ne miras, ĉar ankoraŭ viaj okuloj ne estas malfermitaj kaj la

oreloj ne malŝtopitaj.

— Eble vi estos ilin al mi malfermantaj? — ekkriis malestime Joel.

— Ne ni, sed li, kiam venos la horo kaj estos lia volo.

— Kiam estos lia volo, ne mia?

— Jes, sinjoro.

— Kiu do al li donis tian estrecon, ke li povas tiamaniere agi?

— Tiu, kiu loĝas en la ĉielo kaj estas sinjoro de ni ĉiuj, de ni kaj vi!
— respondis ili, klinante respektplene la kapojn.

Joel pripensis momenton kaj poste turnis sin al ili kaj komencis
minaci per la mano:

— Via instruisto estas mensogulo, ribelanto, malobeanta al

Sinhedriono!

— Li obeas Dion! — konfirmis ambaŭ viroj, kliniĝante.

Joel incitiĝis.

— Mi vin akuzos, starigos antaŭ la konsilantaron, vi estos punataj

sur la korpo!

— Nenion vi, sinjoro, povos fari al ni sen lia volo — diris unu el la
viroj kaj montris sur la monteto la instruiston.
— Mi ordonos ligi tiun ĉi vian instruiston, konduki en la urbon, sendi
al Jeruŝalaim, mi ordonos lin juĝi, skurĝi, ordonos lin...

— Nenion vi, sinjoro, faros al li, se li je tio ne konsentos.

Joel eksilentis. Li estis efektive senforta. Rigardinte do unufoje

ankoraŭ unu kaj la alian, li ekkraĉis kaj revenis al la rivero.

Li decidis tamen, reveninte urbon, esplori tiun ĉi aferon. Dume li

serĉis la azenkondukanton kaj alvokis lin en la arbaro. Li ekrigardis la
sunon; ĝi jam kaŝis sin trans la monteto. Li vidis, kiel la amasoj
disiĝis kaj malaperis. El la monteto deiris la paŝtisto, enpelis la
ŝafaron en la riveron, banis ĝin, kaj poste kun ĝi malproksimiĝis.
Mallumo kovris la valon Jordanan. Joel komencis timi. Li volis
malbeni la malobeeman kondukanton, volis fine reveni piede
Jeriĥon-on, sed ne konante la vojon povis facile erari. Krom tio li
rememoris, ke en la arbaroj kaŝiĝas lupoj. Ekregis lin timo ĉiam pli
granda; li sidiĝis apud la rivero kaj tremis.

Tiam aŭdiĝis subite la vokado de l’ kondukisto, pelanta la azenon.

Joel iris renkonte al li.

La servisto prenis la bridon de l’ azeno kaj volis helpi la sinjoron

sidiĝi. Sed tiu elŝiris el lia mano la vipon kaj komencis bati lin sur la
ŝultrojn. La kondukanto ekgenuis, submetis la ŝultrojn kaj post ĉiu
ekbato ĝemis mallaŭte, suferante pacience la punon.

Joel laciĝinte, ordonis al li stariĝi kaj haltigi la beston.

Ili eniris la arbaron.

Nokta mallumo, soleco arbara kaj la timo neniigis baldaŭ la koleron

de Joel. Li turnis sin do al la kondukanto, kaj lia voĉo estis milda:

— Ĉu en tiu ĉi arbaro estas rabistoj?

— Povas esti, sinjoro.

— Kaj ĉu ili povas nin ataki?

— Povas, sinjoro.

— Kion ili povos al ni fari?

— Nenion ili, sinjoro, al ni faros.

— Kial ili povas ataki kaj povas nenion fari?

— Ĉar Dio gardas siajn servantojn, sinjoro.

— Do min. Sed ĉu li gardos cin?

— Ne, sinjoro, li min gardos. Pli malbone estos kun vi.

— Fierulo ci estas. Morgaŭ mi ordonos cin vipi.

— Vi faros, sinjoro, kion vi volos.

Joel eksilentis. Li ne estis tamen kontenta pro la rezultato de la

interparolo. Li silentis ankoraŭ momenton, poste diris per voĉo tre
milda:

— Mi pardonos al ci la kulpon, ĉar ci min servas kaj dum la nokto

kondukas.

— Mi dankas vin, sinjoro.

— Ĉu en ĉi tiu arbaro estas sovaĝaj bestoj?

— Estas, sinjoro.

— Ĉu ili povas nin ataki?

— Povas, sinjoro.

— Kaj ili povas al ni fari ian fatalaĵon?

— Nenion al ni, sinjoro, ili faros.

— Ree ci parolas tiel, ke ci estas nekomprenebla.

— Dio gardas siajn servantojn, sinjoro.

— Kiel do ci lin servas, stultulo?

— Per la tuta vivo, sinjoro.

— Cia vivo ofendas Dion.

— La vivo de mizeruloj ne ofendas Dion, sinjoro.

— Do kies vivo ofendas Dion?

— La vivo de riĉuloj, sinjoro.

— De riĉuloj? Mi ordonos morgaŭ vipi cin dufoje, matene kaj

vespere!

— Via volo, sinjoro...

Joel ree eksilentis, sed ĉiam pli estis malkontenta pro la interparolo.
Ree do li tre mildiĝis kaj diris:

— Mi pripensis kaj pardonos al ci vortojn ciajn, ĉar ci mem estos

defendanta kontraŭ la rabistoj kaj sovaĝaj bestoj. Sed diru, kiu
instruis al ci tian parolon?

— Tiu instruisto, sinjoro.

— Kia instruisto?

La servisto eksilentis timante. Joel komencis lin demandi trudeme:

— Eble tie sur la monteto? Tiu ĉirkaŭita per la amasoj? Tiel? Ci

forlasis min kaj iris lin aŭskulti? Mi ordonos vipi cin trifoje, matene,
tagmeze kaj vespere!

— Via volo, sinjoro...

— Kiel do, hipokritulo, mia volo! Mi al ci ordonis servi al mi, kaj ci

forkuras kun la azeno, por aŭskulti la parolojn de ia vagulo!

— De instruisto, sinjoro...

— De vagulo, mi diras, kiu cin ribeligas kaj estos starigita antaŭ la

juĝo. Kial ci aŭskultas la parolojn de tiu homo?

— Ĉar mi volas esti savota kaj eniri Regnon ĉielan.

— Kaj mi ne eniros Regnon ĉielan?

— Ne, sinjoro, se vi ne sekvos liajn postesignojn...

— Silentu, stultulo, kaj pelu la azenon, ĉar ĝi haltis kaj pinĉoŝiras la

herbon!

La kondukanto ekkriis al la azeno; tiu komencis paŝi pli vigle. La vojo

fariĝis pli dekliva, la mallumo densiĝis tiel, ke oni tute nenion povis
vidi. Nur supre montriĝis malgranda ĉielspaco, surŝutita per la steloj.
En la arbaro regis silento. Joel ektremis; komencis esti malvarme. Li
kunmetis la manojn sur la brusto kaj klinis la kapon antaŭen,
esplorante la mallumojn. Kaj li miris, kiamaniere la kondukanto ne
eraras, sed kun tia certeco la beston pelas antaŭ si. En la profundo
de l’ arbaro aŭdiĝis la vokado de ia birdo aŭ besto, ĉar malfacile Joel
povis diveni, preskaŭ neniam komunikiĝante kun la naturo. Ree
komencis lin turmenti timo. Li deziris do, kiel eble plej favorigi por si
la kondukanton, por ke tiu pli volonte lin gardu kaj en okaza bezono
defendu. Tial li alparolis lin:

— Por ke ci ekkonu mian eksterordinaran bonecon, mi eĉ tiufoje

pardonas al ci la kulpon. Sed diru, kiamaniere ci trafas, kiamaniere ci
ne eraras, kiamaniere ci ne timas dum tia terura mallumo kaj en tia
senhomejo iri, servi al mi, kaj havas ankoraŭ tiel liberan animon?

— La instruisto ordonis al mi timi nenion kaj neniun.

— Kiel, li ordonis timi neniun?

— Jes, sinjoro, neniun.

— Nek siajn sinjorojn?

— Jes, sinjoro, nek la sinjorojn.

— Do ci ne timas min?

— Ne, sinjoro.

— Ci malamas min?

— Mi amas vin, sinjoro.

— Kial ci min amas?

— Ĉar la instruisto ordonis ami ĉiujn, eĉ tiujn, kiuj faras al ni

maljustaĵon. Li ordonis pagi per bono al ili por la malbono...

Joel ekpensis pri la lastaj vortoj de l’ kondukanto kaj venis al la

konkludo, ke tiufoje li aŭdis aferon por si oportunan. Do la instruisto
ne ordonis venĝi. Kaj la okazo por tio estis la plej ĝusta.

— Ne ordonis la instruisto levi la manon kontraŭ siaj sinjoroj?

— Li ne parolis, ke kontraŭ la sinjoroj; nur instruis, ke ne estas

permesite venĝi.

— Do ci amas min?

— Mi amas vin, sinjoro.

— Tio estas tre bela. Se ordonis tion al ci tiu instruisto, mi laŭdas lin
pro tio.

— La instruisto demandis pri vi, sinjoro.

— Jes? demandis pri mi?

— Kaj li riproĉis al tiuj du lernantoj, ke ili ne alkondukis vin antaŭ lian

vizaĝon.

— Kiel? Min konduki antaŭ lian vizaĝon! Li ja devas al mi veni! Ci

estas krudulo!

— Do ankaŭ la instruisto diris, ke li iros al vi, sinjoro.

— Nu, ci vidas, ke mi cin prave riproĉis!

— Li volas doni al vi admonon...

— Stulta ci estas! Li ne povis tion diri, ĉar li estas eble tro prudenta
por tion fari.

— Li diris, sinjoro! Ĉiuj Peruŝim ricevos admonon, kaj ankaŭ

Sinhedriono...

— Kio? kian admonon?

Joel ekkaptis la bridon kaj haltigis la azenon. Mirego forprenis de li la

parolon.

Li ne povis kompreni tian malrespekton. Sed ĉar ĉirkaŭe vastiĝis

arbara senhomejo, malgajeco kaj de tempo al tempo aŭdiĝis la
kriado de rabobirdoj, li diris nenion, nur kuntiriĝis sur la dorso de l’
besto kaj ĉesigis ĉiun interparolon.

La azeno ekfaletis unu- kaj duafoje. La kondukanto haltigis ĝin kaj

diris:
— Malsupreniru, sinjoro, de la dorso.

Joel ne obeis. La kondukanto ripetis:

— Malsupreniru, sinjoro, kaj sekvu min piede, ĉar la besto povas fali
kaj faros al vi ian domaĝon, kiam vi falos sur la vojeto dum la
mallumo.

Joel malsupreniris de la dorso de l’ azeno.

— Paŝu post mi, sinjoro, tenante vin proksime de mi. La besto

sekvos vin kaj ne restos malantaŭe, timante la sovaĝajn bestojn.

Ili do komencis piede migri, irante la deklivan vojeton.

Joel faletis sur la ŝtonoj kaj cedroradikoj, la arbustoj gratis liajn

manojn, li spiris laŭte, ŝvitis kaj sentis sin senmezure malfeliĉa. Li
malbenis interne la emon ekskursadi apud Jordano kun servisto
neelprovita; li malbenis tiun serviston, ke li, anstataŭ ĝustatempe
veni, aŭskultis parolon de ia frenezulo, malbenis ankaŭ tiun
frenezulon, kiu lin elmetis al tiom da suferoj. Li ne ĝuis la banon,
ĉiun ĝojon forprenis de li la aroganteco de l’ paŝtisto kaj la
malrespektemo de tiuj du viroj. Tiu ĉi perforta piedirado tra la arbaro
estis nesuferebla kaj senmezure malagrabla por homo, kiu
promenadis nur en la ĉefurbo meze de la amasoj disiĝantaj antaŭ li.
Li ne povis kompreni, ke jen li, ano de Sinhedriono, kiu paroladis en
la templo al la popolo kaj estis plej ŝatata, ke jen li nune tra la
malluma arbaro paŝas, gratita, laca, lasita al protekto de necerta
servisto, kiu en la interparolo altiĝas super li. Do li ŝmacis per la
lango, faletis, insultis mallaŭte — sed iris.

La kondukanto subite haltis.

— Mi ne vidas, sinjoro, la trabon super la torento. Atendu min ĉi tie

kaj mi iros supren kontraŭ la riverfluo kaj, retrovinte la trairejon,
revenos al vi.
Joel ektimis. Ekfulmis en lia kapo la penso, ke la kondukanto volas
lin perfidi, ke li volas foriĝi, por ke dume ataku la rabistoj, kun kiuj li
estas en interkonsento. Sed li timis, aperigi tiaspecan suspekton. Li
stariĝis sub la arbo.

La azeno sekvis la kondukanton, pinĉmanĝante per la dentoj la

arbustofoliojn.

La kondukanto dronis en la mallumo. Oni aŭdis nur liajn paŝojn inter

la arbustoj. Sed baldaŭ eĉ tio silentiĝis.

La ŝvito fluis per densaj gutoj de la frunto de Joel. Li spiris profunde

kaj la tempioj pulsobatis malkviete. Fine li komencis klaki per la
dentoj.

Li ekkriis kelkfoje al la kondukanto. Sed tiu ne respondis.

Tiel strange sonis en la arbaro la voĉo de Joel, ke li ĉesis voki.

Ĉiumomente li sentis sin pli terurita en la soleco. En tiu ĉi timo li
komencis preĝi kaj murmuri tiajn vortojn:

„Dio, kiu elkondukis vian popolon el la dezerto, kompatu vian plej

bonan servanton kaj helpu lin...

„La plej bonan servanton, kiu ne pruntedonas procentege, kaj se li

blasfemas, tiam nur tre malofte...

„Kiu ne estas impostisto, nek krimulo, nek avidema, nek

blasfemanto, nek azenkondukanto, nek paŝtisto, nek apartenas al la
popolaĉo...

„Kiu estas ano de Sinhedriono, parolas al la popolo, juĝas ĝin kaj

punas laŭ ordono via...

„Kiu estas certe al vi agrabla kaj tamen vi lin elmetas al provadoj...

„Kiu donas al vi oferon, kaj nome unu kolombon...