I.

Đọc hiểu (4,0 điểm)

Đọc đoạn trích sau:
ĐĂNG QUANG CHƯA ĐẦY 1 TUẦN, NÀNG HẬU ĐẾN TỪ BÌNH ĐỊNH ĐÃ
KHIẾN CHO DÂN MẠNG PHẢI BÀN TÁN NHIỀU VỚI NHỮNG CHIA SẺ CỦA MÌNH.
Miss World Vietnam 2023 Huỳnh Trần Ý Nhi vẫn đang trở thành tâm điểm bàn tán
của cộng đồng mạng bởi những phát ngôn của mình dù mới đăng quang được 7 ngày.
Người đẹp Bình Định bị chê là ứng xử kém tinh tế, "ảo tưởng" và "mắc bệnh ngôi sao".
Các hội nhóm anti-fans của nàng hậu mọc lên nhanh như nấm với hàng chục nghìn
thành viên.
Sau đăng quang, Ý Nhi nhận được câu hỏi: "Bạn trai có cần thay đổi gì sau khi cô
đăng quang hay không?", người đẹp nêu quan điểm: "Tôi hiện tại đã ở một cương vị
mới, thật sự là một bước tiến nhảy vọt so với tôi của 2 - 3 tháng trước. Chắc chắn bạn
trai của tôi cũng phải có những sự thay đổi nhanh chóng, tiến bộ nhiều hơn để có thể
theo kịp tôi". Nhiều khán giả chỉ trích hoa hậu Ý Nhi đang đề cao bản thân, ''đòi hỏi''
người yêu phải thay đổi vì mình. Chính điều này khiến cho cô bị "mất điểm" trong mắt
khán giả. Trước những tranh cãi, bạn trai cũng nàng hậu đã phải lên tiếng bênh vực
người yêu. Anh viết: "Giữa chúng tôi không đơn thuần là tình cảm như mới quen biết
mà còn có sự thấu hiểu và cảm thông cho nhau". Bạn trai Ý Nhi cho biết những thông
tin mọi người xem được chỉ là một phần của cuộc phỏng vấn. Anh cũng không suy nghĩ
tiêu cực về sự việc, hy vọng người hâm mộ có cái nhìn khách quan và yêu thương Ý
Nhi.
Trong một cuộc phỏng vấn sau khi đăng quang, Ý Nhi nói: "Trong khi bạn bè đồng
trang lứa với tôi chỉ dành thời gian để ngủ, để chơi, để uống trà sữa thì tôi đã tham dự
cuộc thi hoa hậu. Tôi nghĩ mình trưởng thành hơn các bạn, khi mà các bạn vừa đi học
vừa đi làm thì tôi đã là một hoa hậu". Phát ngôn của Ý Nhi tiếp tục trở thành tâm điểm
bàn tán trên mạng xã hội. Khán giả để lại nhiều phản ứng trái chiều, đặc biệt là giới trẻ
- những người cùng độ tuổi với người đẹp quê Bình Định. Nhiều ý kiến cho rằng nàng
hậu vẫn chưa có cách diễn đạt hợp lý, dẫn đến có những lời nói có phần kém tinh tế.
(Loạt phát ngôn vạ miệng của hoa hậu Ý Nhi sau đăng quang, theo https://vtc.vn
ngày 30/7/2023)
Thực hiện yêu cầu:
Câu 1. Xác định đề tài của văn bản trên.
Câu 2. Theo văn bản, sau những phát ngôn của mình, người đẹp Bình Định bị chê như
thế nào?
Câu 3. Hãy nhận xét về cách ứng xử của người bạn trai trước chia sẻ của hoa hậu Ý Nhi
“bạn trai của tôi cũng phải có những sự thay đổi nhanh chóng, tiến bộ nhiều hơn để có
thể theo kịp tôi”?
Câu 4. Là một người trẻ, anh/chị có đồng tình với phát ngôn của hoa hậu: “Khi bạn bè
dành thời gian để ngủ, uống trà sữa thì tôi đã thi hoa hậu.Tôi nghĩ mình trưởng thành
hơn các bạn” không? Vì sao?
Câu 5. Từ những tình huống giao tiếp gây ý kiến trái chiều, anh/ chị có thể đưa ra lời
khuyên gì cho hoa hậu Ý Nhi và rút ra bài học gì cho chính mình?
II. Viết (6,0 điểm)
Câu 1 (2 điểm).
Hãy viết 1 đoạn văn (200 chữ) để trả lời cho câu hỏi: làm thế nào để tạo được thiện
cảm khi giao tiếp?.
Câu 2 (4 điểm).
Đọc truyện ngắn:
Cuối giờ, vị giáo sư đi xuống hàng ghế sinh viên, giọng không phải để giảng bài:
Tôi có một cuộc chơi, trò nào muốn chơi thì ghi tên. Cuộc chơi của thầy dạy môn Tự
động hoá là "khám" sức khoẻ của máy bằng cách "nghe" tiếng máy chạy. Thật hấp dẫn.
Với lũ trò quỷ sứ tuổi chưa đủ mười chín, nghe đến "chơi" đã muốn nhảy vào, lúc đầu
người thầy già có được một danh sách tên trò phiên âm dài dằng dặc. Nhưng rồi đám
học trò dần dần bỏ thầy lại cùng với cuộc "chơi" ù đầu, mờ mắt sau nhũng buổi học đã
kéo dài đến tám chín tiếng đồng hồ. Thầy có vẻ không vui. Ông buồn rầu nói với chúng
tôi: "Nghe" máy khó lắm các em ạ. Chúng tôi đã trả xong bài thi cuối cùng của thời
sinh viên. Chúng tôi đến từ biệt thầy giữa lúc ông đang mải mê "nghe " máy...
Chúng tôi về nước. Thời điểm đó ngành tự động hoá chưa được quan tâm, thế là
đành phân tán, mỗi người một nghề trái tay, nhưng các bạn tôi ít nhiều đều "dính" đến
máy. Riêng tôi "phiêu bạt" sang một nghề khác hẳn: Nghề viết... Tôi cũng chẳng hiểu
sao...Người ta thường nói đó là số phận. Tôi cũng đành biết thế. Vì tôi chưa gặp mặt số
phận một lần nào để có thể nhận diện được nó. Là học trò thầy nên tôi dám chắc thầy
đã không bằng lòng khi biết tôi bỏ nghề, cái nghề mà thầy đã dầy công dìu dắt chúng
tôi. Có lẽ thầy cho là tôi đang theo một nghề quá mơ hồ, quá dễ dàng so với bộ môn
khoa học chính xác mà tôi đã yêu và đã được dạy dỗ. Tôi đã phụ công thầy.
Sau lá thư tôi báo với thầy tôi đã chuyển sang nghề viết, thầy không trả lời thư tôi
nữa...Quá trình tập "nghe" máy đã giúp tôi rất nhiều trong nghiệp viết. Sự tập trung
tinh thần và giác quan cao độ khi "nghe" máy đã tạo cho tôi một thói quen rất cần thiết
trong khi lắng nghe cỗ máy tâm hồn con người. Và có lẽ thầy cũng khó ngờ rằng chính
thời gian gần máy đã đóng góp rất nhiều cho việc ra đời những truyện mini của tôi. Và
cũng không hiểu sao tôi cứ nghĩ là mình vẫn đang tiếp tục cuộc "chơi" của thầy... Tôi
đã nghe, lắng nghe rất nhiều. Càng ngày, qua nhiều thất bại, tôi càng hiểu ra rằng việc
"nghe" người còn khó khăn hơn "nghe" máy hàng nghìn vạn lần. Máy cũng có thể nhiễu
nhưng chúng thật thà và không biết nói dối. Rồi tôi bắt đầu tập nghe "âm thanh", thứ
"âm thanh" mà tự vị quen gọi là sự im lặng. Một cỗ máy im lặng là một cỗ máy chết.
Nhưng âm thanh im lặng của con người hình như nhiều khi còn "sống động", còn "nói"
được nhiều hơn lời nói.
 Đã mấy lần trong cuộc đời người mẹ nói được thành lời tình mẫu tử đại dương
mênh mông của mình? Có bao nhiêu cặp tình nhân đến lúc xuôi tay vẫn chỉ nói yêu
nhau bằng lời mắt? Và sự khinh bỉ tột cùng nhiều khi cũng chỉ có thể nói bằng âm
thanh của lặng im... Sau nhiều năm không nhận được tin thầy, tôi bỗng thấy cần phải
viết thư cho người thầy già năm xưa. Thầy còn sống hay đã mất? Thầy còn ở địa chỉ
cũ? Tôi không cần biết. Tôi chỉ biết cần phải viết cho thầy. Rồi tôi nhận được một bức
thư vẫn với nét chữ quen thuộc nhưng như run rẩy hơn, xót xa hơn: "Thầy cảm ơn em
vẫn nghĩ đến thầy. Em đã giúp thầy hiểu thêm nhiều điều. Thầy rất tâm đắc với nhận xét
của em: Thật ra không có sự im lặng. Chỉ có những âm thanh ở những tần số đặc biệt
mà do những điều kiện hạn chế nhất định mình không "nghe" thấy được. Đó là bi kịch
của con người... "
Gần đây tôi mới biết thầy hiện sống cô độc sau cuộc chia tay với người vợ mấy
chục năm im lặng sống bên người chồng chỉ biết đến giảng đường và phòng thí nghiệm.
Không hiểu có phải vì thầy đã không "bắt" được tần số âm thanh im lặng của người đàn
bà ấy?
(Truyện ngắn “Âm thanh im lặng”, Phạm Sông Hồng, nguồn
https://isach.info/story.php)
Anh/ chị hãy viết bài văn nghị luậnvề điểm nhìn của nhân vật và chủ đề của truyện ngắn
trên.

---- Hết -----

Thí sinh không được sử dụng tài liệu. Cán bộ coi thi không giải thích gì thêm.

Họ và tên thí sinh: ………………………………………; Số báo danh:

………………..
 HƯỚNG DẪN CHẤM

Phầ Câ Nội dung Điểm

n u
I ĐỌC HIỂU 4,0
1 Đề tài của văn bản: những phát ngôn gây nên ý kiến trái chiều của 0,5
hoa hậu Ý Nhi.
2 Theo văn bản, sau những phát ngôn của mình, người đẹp Bình 0,5
Định bị chê là: ứng xử kém tinh tế, "ảo tưởng" và "mắc bệnh ngôi
sao".
3 - Cách ứng xử của người bạn trai: lên tiếng bênh vực, khẳng định 0,5
không suy nghĩ tiêu cực về sự việc, hy vọng người hâm mộ có cái
nhìn khách quan và yêu thương Ý Nhi.
- Nhận xét cách ứng xử: hợp tình hợp lí, cao thượng, vượt lên trên 0,5
lòng tự ái để bênh vực hoa hậu trước làn sóng dư luận.
4 - HS có thể bộc lộ quan điểm: đồng tình/ không đồng tình/ hoặc 0,25
vừa đồng tình vừa không đồng tình.
- Lí giải: HS cần lập luận thuyết phục để bày tỏ ý kiến cá nhân. Có 0,75
thể tham khảo gợi ý sau:
+ Đồng tình: Vì ý kiến đã chạm tới một bộ phận nhỏ giới trẻ hiện
nay, sống không có hoài bão, lí tưởng. Họ dành thời gian chủ yếu
để hưởng thụ.
+ Không đồng tình: Ý kiến thể hiện cái nhìn phiến diện, đánh đồng
tất cả giới trẻ nói chung. Thực tế, đất nước có rất nhiều bạn trẻ tài
năng, nhiệt huyết và thành công. Việc khẳng định mình trưởng
thành hơn các bạn của hoa hậu có phần tự cao, hợm hĩnh với hào
quang của chính mình, …
5 - Lời khuyên: hãy cẩn trọng lời nói, hãy chú ý đến công chúng - 0,5
người đang lắng nghe mình; Rèn luyện bản thân, trau dồi vốn sống,
vốn tri thức để giao tiếp tốt hơn; ứng xử khéo léo hơn; khiêm tốn,
… 0,5
- Bài học cho bản thân: biết giao tiếp ứng xử khéo léo, có văn hóa
và tôn trọng người nghe, …
(HS có thể bày tỏ chính kiến cá nhân theo cách lập luận khác, phù
hợp với chuẩn mực đạo đức và pháp luật)
II Viết 6,0
1 Làm thế nào để tạo được thiện cảm khi giao tiếp? Hãy viết 1 2,0
đoạn văn (200 chữ) để trả lời cho câu hỏi trên.
a Đảm bảo yêu cầu về hình thức đoạn văn: đoạn văn có mở đoạn, 0,25
 thân đoạn, kết đoạn.
b Xác định đúng vấn đề cần nghị luận: Cách thức để tạo thiện cảm 0,25
khi giao tiếp.
c Triển khai vấn đề nghị luận:Thí sinh có thể lựa chọn các thao tác 1,0
lập luận phù hợp để triển khai vấn đề nghị luận theo nhiều cách.
Định hướng:
* Giải thích: giao tiếp là quá trình trao đổi thông tin giữa người nói
và người nghe bằng phương tiện ngôn ngữ và phi ngôn ngữ. Tạo
thiện cảm là để lại những ấn tượng, tình cảm tốt đẹp trong giao
tiếp.
* Bàn luận:
- Giao tiếp là một nghệ thuật, nó bộc lộ vốn sống, kinh nghiệm, văn
hóa ứng xử của mỗi người. Vì vậy, làm thế nào để tạo được thiện
cảm khi giao tiếp là một kĩ năng cần rèn luyện, trau dồi.
- Cách thức để tạo thiện cảm khi giao tiếp:
+ Thái độ chân thành, nhã nhặn và lịch thiệp, tôn trọng người nghe.
Nói đúng vấn đề mà người đối thoại quan tâm.
+ Đặt mình vào hoàn cảnh và vị trí của người đối thoại để hiểu vấn
đề; khéo léo thể hiện kiến thức và sự hiểu biết của mình; xử lí tình
huống phát sinh trong giao tiếp một cách khéo léo, tế nhị.
+ Thông minh, hài hước, văn hóa là những yếu tố cần thiết để tạo
nên hiệu quả giao tiếp, gây ấn tượng và cảm mến từ người nghe.
- Tạo thiện cảm và thu hút khi giao tiếp không có nghĩa là phải giả
tạo, giả dối, chiều lòng người nghe mà không có chính kiến riêng.
- Phê phán: những người giao tiếp thiếu lịch sự, không tôn trọng
người nghe, …
* Bài học: nêu bài học nhận thức và hành động hợp lí.
(Học sinh phân tích dẫn chứng tiêu biểu để làm sáng tỏ vấn đề)
d Chính tả, ngữ pháp: Đảm bảo chuẩn chính tả, ngữ pháp tiếng Việt 0,25
e Sáng tạo: Thể hiện suy nghĩ sâu sắc về vấn đề nghị luận; có cách 0,25
diễn đạt mới mẻ.
II 2 Anh/ chị hãy viết bài văn nghị luận về điểm nhìn của nhân vật 4,0
và chủ đề của truyện ngắn trên.
a Đảm bảo cấu trúc bài nghị luận: Mở bài nêu được vấn đề, thân bài 0,25
triển khai được vấn đề, kết bài khái quát được vấn đề.
b Xác định đúng vấn đề cần nghị luận:điểm nhìn của nhân vật, chủ 0,25
đề của truyện ngắn.
c Triển khai vấn đề nghị luận: khuyến khích học sinh có những phát
hiện và lí giải khác về chủ đề nhưng cần lập luận thuyết phục theo
đúng tinh thần của câu chuyện. Dưới đây là gợi ý cơ bản:
* Điểm nhìn của nhân vật 1,5
- Truyện có hai nhân vật chính: vị giáo sư và nhân vật tôi – học trò
của giáo sư. Người kể chuyện là nhân vật Tôi, kể theo ngôi thứ
nhất.
- Điểm nhìn trong truyện ngắn trên là điểm nhìn của nhân vật.
Truyện có sự thay đổi, di chuyển điểm nhìn giữa hai nhân vật vị
giáo sư và Tôi.
- Điểm nhìn của vị giáo sư:
+ Từ trò chơi “nghe” tiếng máy chạy, vị giáo sư nhìn nhận “nghe
máy khó lắm”. Thầy vẫn miệt mài nghe, tận tụy với công việc.
+ Thầy nhận ra: không có sự im lặng, đó là những âm thanh ở tần
số đặc biệt mình không nghe thấy. Trong cuộc sống, con người
chưa cảm nhận hết, chưa thấu hiểu hết ý nghĩa của sự im lặng. Đó
là bi kịch của con người.
- Điểm nhìn của nhân vật Tôi:
+ Ban đầu: nhận thấy trò chơi nghe máy của thầy gây ù đầu, mờ
mắt.
+ Khi theo nghiệp viết: nhận thấy ý nghĩa lớn lao của việc nghe
máy. Nó giúp anh tập trung tinh thần và giác quan cao độ để nghe
cỗ máy tâm hồn con người. Từ sự lặng im của con người mà thấu
hiểu tình yêu, tình mẫu tử, sự khinh bỉ, … trong thế giới nhân sinh.
Không hiểu âm thanh lặng im sẽ dẫn tới những chia li, bi kịch. Phải
chăng, hình ảnh người thầy cô độc là một minh chứng.
- Vai trò của điểm nhìn: điểm nhìn nhận vật đã phản ánh chân thực
suy nghĩ, quan điểm của chính họ. Từ đó, nhà văn bộc lộ được tư
tưởng, thái độ về những âm thanh im lặng của cuộc sống. Lựa chọn
điểm nhìn trong truyện kể góp phần thể hiện cá tính sáng tạo của
nhà văn.
* Chủ đề của truyện 1,0
- Chủ đề chính: Im lặng là cách thức kì diệu để bộc lộ tình cảm,
cảm xúc, thái độ trong cuộc sống của con người. Điều quan trọng là
chúng ta phải biết lắng nghe, thấu hiểu tâm hồn con người để cuộc
sống không xảy ra bi kịch.
- Chủ đề phụ: Người theo nghiệp viết (nhà văn) phải là người biết
lắng nghe cỗ máy tâm hồn con người, cảm thông và bắt được
những âm thanh lặng im kì diệu của cuộc sống. Như vậy, nhà văn
mới có thể thành công.
* Đánh giá chung 0,5
 - Về nội dung, chủ đề: Truyện ngắn “Âm thanh im lặng” của Phạm
Sông Hồng đặt ra vấn đề cơ bản trong cuộc sống con người. Đó là
vai trò của sự lắng nghe, thấu hiểu lẫn nhau. Sứ mệnh của nhà văn
là biết lắng nghe một cách tinh tế, sâu sắc âm thanh của cuộc sống
và tâm hồn con người để có những sáng tạo ý nghĩa cho đời.
- Về nghệ thuật: Truyện ngắn gọn, dồn nén lượng thông tin cao;
người kể chuyện theo ngôi thứ nhất; điểm nhìn nhân vật; lời văn
sinh động, dẫn dắt truyện hấp dẫn; Ngôn ngữ giàu tính thẩ mĩ, đa
nghĩa. Từ khóa “nghe máy”, “nghe âm thanh”, “nghe tâm hồn” đan
cài xuyên suốt câu chuyện mang tính gợi mở, … tất cả tạo nên sức
hấp dẫn từ truyện ngắn của Phạm Sông Hồng.
d. Chính tả, ngữ pháp: Đảm bảo chuẩn chính tả, ngữ pháp Tiếng 0,25
Việt.
e. Sáng tạo: Thể hiện suy nghĩ sâu sắc về vấn đề nghị luận; có cách 0,25
diễn đạt mới mẻ.
Hướng dẫn chấm:
- Giám khảo linh hoạt, đánh giá bài viết toàn diện, tránh đếm ý cho
điểm.
Tổng I + II 10,0