Den KBD Pil 20002065 001 - Text
Den KBD Pil 20002065 001 - Text
rHILOSOTHOS
fcripta
TKACM BOEMOKVM
'ITPIS SCHFMANIANISr
Danmarks Natur-og Laegevidenskabelige Bibliotek
f
R^CLARECICERO LIBRO PRIMO OP-
fiaoram monet; cflTc magni animi , &fuiflrc multos, ctiam in
magna quae-
vita ociofa, qui aut invcftigarcnt, aut conarcntur
dam fcfccp fuarum rcrum finibus contincrcnt. Q.uam fcn^
,
<!iorum judicijs qui tantum quxftuo as artcs mircntur, Nam cum ha:c
,
fint virtutis ftudia ,fortitadincm ctiam in eis cplcndis rcquiri : qux ani-
inos advcrfus ftultas vulgi opmioncs obfirmet ,& pcrvcrfa judicia con-
rcmnat* utrarp Aftrologiac partcdixit optimus vir,id hoc
QLiodde
rcmporc potisfimum inaltcra judicatriccqux Phyficcs pars cft,mihi di#
(ftum cftc pucwi. Ercnim qui Prognoftica officrj raiionc icribit. duas
potisfimum vulgi opinioncsinrcr fcconnarias aito animo contcmncie,
fcc^ contra duos humilis fvabjcffH unimi aiTcdus munirc dcbcf, cupidita
tcm gloriar, dC mctum. Cum enim magna fit vulgi curiofitas,animo con
tatTsinatocft , qui in vulgi gratiam ,& proptcr vanifsimam gloriam, vcl ca
proiitctur quar natura nonmcnftrat vcl etiam natur» gentiinamiracula
,
,
propalat, fi caufas graviores non refpicit. Contra funt qui ncgant gra-
vcin virum dC Philofophum dcccre, ut in matcria tot nugacifsitnis va &
nifsitTtis ariolationibus quorannis confpurcata,faniatn ingcnij,& honorcm
cruditionis proftituat : cunofitatcinq^ viilgi, fupcrftitioncs imbccilli* &
iim ingcniorum , fubminiftrato hoc quafi fomitc alat. Fatcor harc magna
vcrifiinilirudinc obijci , &
idonca cfi:, qiix honcftum virutn, fi graviorcs
caufas non liabcat, abhoc gcnerc fcriptionis dctcrrcanr. At fi cui ratio-
ncs inftituti fui talcs fuppctant, quae per fcfc ccrdatis viris approbcntur J
profccfidnonpotcftnili timidus habcrirubi fc altcnis hifcc.6(: cxtrinfe-
cus advcnicntibus obftaculis apropofito dctcrrcri paflus fucrit,rumo-
rcs curans, &
falfatn mctucns infatniam» Nam ctfi magna pars pr^cc-
ptprummhacaitc Arabum nugis confumitur^ at non idco qu» in cafunt
arcana naturar, vci nug« fttnt, vcl cum nugis abijci dcbcnt ; fcd gcmmx i
lu
BTBLIOTHECA
UNIVERSiTATiS
HAUNIENSIS
"7
&
,
C.T»
fu&Jc<flc cofent
f»x tempm & experientia utrana & irrita refutabit : quorum ifla rentts, illa mc
taorix penitifime infcribentMr,ut yulgi mas eft.
III.
/r.
aliqu<t apauciftimis: muU
Thyftca caufe aliqu^ ab omnlbus agnofcuntur ,
quidem, ex caufis nulli adhuc bominum cogmtis. £$
ta (luoq exiflunt naturaliter fed
c.aufarumqH.t4notashabemua,ali<efunt,quarum modum &rationem cowmuniter
modum,feu caufas mediantes yelfauciftmi mteU
omnes inteUlfiimus; ali£, quarum
Ugunt, rel nema,
y.
VL.
Modns caufx patet ex fequentibus. Trag£ Sohemorum eft altitudo poli C, p
Declinatio rerb Fclipticx hoc fxculo zjCji/ . ea deprehedit Thxnix il
ff.4<;ll.
le Aflronomorum Tycho Brabs; quem nuper amiftmus. Itaq^ SoLqui tiobis author c.i-
loris efl, hyeme nonplures quam 1. boras, &
45?. fcrupula, fupra hnrfzpntem
lucet.
ho,
&fic breyi temvorenoftrum aerem calfacit, duph yerQ.diutiOs &amflius infra
3 rt:^n^
_
ylih
Quicquid enim^ materid partieipat. <]uatenus ea participat.fua natura
frigidum
e!t.^Quicquid verd poteflute calidum efl, id habet eam naturam a vi animali,
aut in'
Jitd,aut ea.qux fe progenuit.
IX.
otltera &potior caufa, rur Sol altus plus calfaciat, quam
humil/f, eflktc, quoi
SolbumjLts obliqui &
debditer hori^^pntem noflrum fent,altus yero angulorna^is
rsitoy KjrjoniMs. Caufam cur Solis- radius immateriatus hic tdem prxflet,
quodfo.
leatcorpora denfa materiatacj^, dumfibi mutub
impinguntur, nemo ha£lenm cxplica-
nputuit. *
X.
lta% eum Sol ^ffxte quadruplo feri altiis Tra^^.t
\us j-fHper,oruscau,4 conjun Jione fcquitur, ejus
pervadat, qnim hyeme: &hu
calons qui a Sole ad elementadie
AiU PJ ^oagijjtmo defcendtty d.e breyiffi.no partem oflayam non plus
fuperejfe.
XI.
Sednei o^ayapars caloris qua hyemefuperefl, nob/s prodtflomnis.
hj:c
SolhyemeparumfHprA, hjn^o^nem aoflrum elevjtus
Kam
craifum ni>flru,H aerem ma^is
ex obUq,o habet oppoflrum Toflto enm. qnod fUperficies vapidt acr^s,
qu; refnn -
gitfolarem radmn,abftt anob.s ,n perpeuduulo,
unornilltarigermanuo\alnorau.
Um ejfe yixp»tefl; non enm eadem efl altkudo materi^
fteUarum rudtos rejnngn. Solarj tgnur rad:o ^flate
qu.z crepufcula fac.t,& cL
) ob.jcietur crajiuic. unius nn uZ
r,s &nonxpartis,hymetrmm&tertix. ita tAplodebUiorefihyc,ncrad:us ^o is
XI L
Ttfi y>ero h£ tres caufe ipfishrum ^ & folflltl] dlehus ff^nt eytdcntifim^.non
tamea de necefitate illic fVi^.ts. h:c caLr ^rit omnum huwm fs Std accedit aUa lau :
XIV.
Ex eodem fundamento prM Septemhrem
potefl, &
oBohrem propterhane,
xr,
Mteracaufa phyftca prxdimonum,eft Luna.
Nam experientid probatum eft'r
dccrefcente fubftdere. Qu^ una
omnia humore con(lantia,crefcente luna turgefcere;
resplurimarumeleatonum & prxdiaionum in Oeconomia , re ruftica
cognitam habent
,
Medicma,
Nauticl caufa eft. B^tionem hujw SympatbiM nondum perfe&e
Thyfici.
XVL
Eftautem duplex Lun<e yirtu^,alterdmenftrua, de qua^jam dixi , a mutabHiLU"
n£ facie dependens ; altera femimendrua, & ob id etiam femidiurna, qux in MedicQ'
rnm CriftbHs, inj^ maris aftu reciproco potiftimam yim habet , de qua tnfra,
KVII.
Quibufcuncy itae^ diebws in Calendario Noyilunium inveniturt humores, q>mtum
a l una pendent,erurit imminuti,
quibus yerb plenilunium,»ucii. ,At cum mbis jam
XX.
Vfis &
yariatas planetarum yires , &
numerum, alitery &
forte non inconcin^
deducemiis;quayn Arijioteles fua quatuor elementa ex quatuor qHalitatum (om"
nitis
XX L
Sed cum hl termim; idem.Aliud MqualeMtiS, Minus^per fefe nihil fgmficent,
ie fubjeclts ipfis cogitandum eji, Sub^eUa autem.Jeu res naturales quibu^s hx com^
,
XXII.
Duas ergo facultates habcmws-, CalJa6iionemy& humeHationem , in triplici quM-
Ijib^t difcrimme, Excejfu^ Mcdiocritate^Defc^u. Videamus, i^uanta yarietas inde
fi^atur.
Dijferentu ergo in univerfum quindecim. lam rideamus, qui nam mter has delC'
(tns, & quxiiam Jint naturaliter atfuVcefo/.
XXIII.
Tnmum nullum exceffum rel Defeclum folitariHni fine compenfntione confiflere
XX II II.
Deinde netj^ exceffUs cumulari expedicbat, rel defe&us. Sunt enim a natumpau^
ib alieniorts^ nec nifi contemperati exceffm cum defeUu recipiuntur, Itaq^ nullus
Tlaneta fa£tus efl, qui utrumq^ rel excejfum rel defe^um fufcepiffet, KefJant ergo
differenti^ ex combinationibuSyfeptem. Vorrh ex his bis binx eodem recidunt. Ea*
deyn^nim eflproportio excefjks caloris ad mediocritatem bumoris, qu£ medwcritatis
caloris ad defe£ium bumoris eadem defe&HS caloris ad mediocritatem bumoris, auje
:
rum nominum una triui^n. Ac cum fmt in mundo quincL etiam planet^^y tres fuperio^
:
res & duo inferiores ; confentaneum equidem efly rel ob banc foU?n caufam (quam^
yis & alix fuppetant) tot numero fa£ios effe^: adeb nihil aptius effe potuit hac combi^
nationum inter ipfos diflributione quam hac tabella ob oculospono.
:
'ExceJJu^s I V T I T E R Exceffus
S mer S
A cu V R
T N ri A
VE r M
SoL^^ Mediocr^ / V T I T E R Mediocritas L ^Lun^
mer s K s
p 1
R ctt V N 5^
A N ri V
M V£ us
Defe&tts / y p I T E R Defe£lHS
B xxr, Ex
totum hxmijbh^rium refletlit. Nam lux a Luna ad nos rcflexa peryenit hoc non illo
tnodo : alix^ non cornua in lunafed imagunculam folis femper rotundaw cerneremus,
Jtaq^ GeometricA dijhofitio fu^erjiciei nihil hic nifi forte macuLts.quales in lund cerni*
mus^ efficit.
XXFIL
Caufe yerb alius atc^ aVm reflexionis (caufa qualitatis in radio reflexo) funt rcfle
Rctis fuperficiei colores. Velim hic audire Chymicos.quidna colores in terreflribws cor
poribws yariet Colores quide Iridis in dua<s diflribuuntur clajfes; altera crtu habet ab
obtenebrati$ne, feu priyatione lucis.altcraarejrafiione.jeu tm£iione. Ftriufq^ clafis
principiu efl ab ipfijsima luce.feu albo cclore lucis avaAo} Q^qux quidem lux medium
Iridis circulum obtinens, eum in duo quafi fecat. JEx altera namq^ parte diminuitur^
ex altera refringitur : utrinq^ tandem in nigrum feu tenebras definit. In dimmutio'"
nis primo gradu fit fiaya, in jecundo rubea, tum fufca : & deniq^ nigra. idcm appa^
ret in nubibws Sole yel occafo yel orituro. Idem in flellis circa horii^ntcm
, idem in
XXVIII.
7{iger autem fortiter iUuflratws rubeum '(j^argit radium, Id apparet ex ChaW^
beis fl)c.
beispf€culi^fUhifaiieiColo}\Mti^,&Jf^eciiU niger confuft rubicundiorem reprafen^
tant jaciem. Quare reUifumi quis Martis fiellam dixerit fuperficie nigra pr^iditam
effe, cum radius ejus fit valde rubicundm. Debilitatur igitur ejfis refexa Uix rxn ,
XXIX.
Lux propria quldem ipfa etiam rariatur per fuperficiem corporis, unde renit, ut
alium &alium colorem reprjefentet: ftd gradmcaLfa^ori^ yirtutis adipifcitur ab in^
tima corp^risfui dilpofit:one, Sed tamen ipfa etiam fuperficies de corporis difpofitio^
ne tefiatnr : ut iia bnmttlandi virtus a calfa£ioria quodam modo dependeat. Ac fx^
Ht? fi color interyentu lucisab uno corpore in alienum transferri propagaripotefls &
c^ edibile efl &
alixs qualitates poffe ; de calore enim certiflimum e(i. Vnde quam
qutfa^ Tlaneta virtucem in ejfeUu ofientat^ ejtis analogon aliquam difpofitionem in ipfo
Ttanet£ corpore efie confentaneum yidetur. Ouod fi locum cbtinet.ad mirabilia ar*
tificia manu ducere nos potefl verbigratia per xfiatem i regione parietis a Sole iU
lufirati habitare infalubre dicerem ; quia ccementum calce confiat qu^ cum habeat >
exedcndi& confume?idi potentiam ;eadt:m qualitate imbuit radium quem refle* &
tht. Jmprim:^ autem ad iucem vroprum pertinere videtur aliqua pelluaditas.
jNJitw fi qua in re propria lux inejt, illa non in fuperficie bjcret uticj^y fed intus in pro*
fufido radices egity ut in gemm:s cernimiis. Itac^ ut tranfparere pofiity pellucido opH€
xmim
XXX.
mm Ignofcant mihi Thilofophi argumentanti a corporihwSyqu^ manihus tra&amus,ad
torpora cxLefiia. Nam ipfi fani nuU.ts omnino dijferentiaj ofiendunt corporum illo^
rum. Qjiare ha4,uti putabuntJgnobiLes & rerrefires differentia/S aquo animo inter
€jeLefiia terant. J^r^fiat enim aLiquid dicere-, quod in nuUam paLpabilem abfurdita^-
tem im urrat ; quam ommno Ac nefcio fane-^an non di vina
tacere. c.i'lefiis potiiis&
qualitcvs dicenda fit in carbunculo gemma^ qux LucuLam iLlam ei conciLiat quam r/e- :
XXXL
T^^tibneitaq^lucismutuatitlt veLhumoris confideraripoffunt eorum emerfioneg
yeloccultationes &
oppofitiones. Saturnwsii. Mal] oppofitiis SoU, ig. Novem» &
eidemconjun^ti/sJm?neClatio?iem, qi4aml>abety utrinq^exercebit maxim^, quia ple^
nam faciem a Sole illuflratam ad?io5conrertet. Hxo 11. Februarij 9. Augu : mi- &
nima erit in utroq^ quadrato. lupiter eadcm Aprilis in Oppofito & z6. otiob. in
minus : &
anno ab hincalteroy infra Solijuntla minimum. Ita Mercurius exiguus
in hoc efl 4. Un 50. Aprili^. 29. Augu: 15». Decemb : Nam infra Soli jun£lws omnem
faciem a Sde iUuflratam furfum vertit : plurimum verb 9. Martijj 27. iKwij, 19. 0£io*
XXXF.
OtiM hdtlejm explicm carfas fntmmn eventmm, ilU
propuisinn-
etfit^dul^quidemdiyinitatis habcnt,omnes tamenmateris.nattiram
tantur, quam qu<e jamfcquentur. Kam ipfartm agendt modus m effiuxu quodam lu-
quamvts fine ma-
cis confiJlitMq. ad hxc fublunaria corpora contitiuat.^ : qut ejfiuxws
emm per li^
teria & tempore cfi; non tamen efi fine quatititatum dimenfiotiibu^.
ctm ipla lucenm
Ftt
prdentia, conttnueponitur. Nec id tantum in uno & eodem fidere,ftd ettamtn cotn-
parationediyerforum habet locum:ut qutaSol & Lunafum afpeflu maximt,mtUis
quocL evidentifftmxfunt hx yirtutcs' in cMeris, quarum diameter cum & Solts Liitix
adcoq^ytx,<cneytx quidem
LrJetrisinparva comparationeefi, admodum extles,
ita:^ etiam ab Afirologorum turba, yariationes barum ej^emomm fecun-
ftnfibiles.
. dutti ditlos modos ferc ncgliguntur.
XXXVI.
Sequitur'ergo alia raufa qH£ omnes Tlanetas aqualiter attinet ;long^,quatn
;
pr'tor illa,nobilior; qitxc^ multo plws admir.atiotiis habet. Tiam nihil materia- ku
tum fapit,fedform£rationem habet, nec form£fimplicts,fedatitmaltsfacultatts,fed
mtelhfiionis, fed Geometri.s cognttionis. Non entm Imeis refiis ex ftderihm fingulis
yirtHtem elicit ; fid binorutn ftderum coQimtes in terra radios iefiimat,geometric^ co-
an ^cKoyus ncc cum ipfa filentis Lunxjacie , quando nulli ad terram dtfctn-
ierint, i
CQmparatione^t.ts plures otio non ejfe, alia temporein HcyrmoniciSpDeo yolentc, de^
monjlrabo.
XXXFIIL
Motuum ergb formatrices rationes o£io cum fint, Cceli rerb in terra^s a&io ( rei
qnafi) motm jit aliquisy &
contingat intermediante radio fletU, qni in terris coeunt,
f aciknta. aftgulos : rationes ergo Harmonic^ o&o in dimenftone horum angulorum yer
fcbuntur. Ac yetcres quidem non plures quinq, receperuntfAjpetlHs yulgb di^os.)
ConjuntTionem^ Oppofitionem,Ouadratum,Trinum, ^extile^n. At me ratio primum
trts addere docun, qumtilembiqHintilerny fefquiquadratum : quos puftmadum expe-
rientia multiplex conjirmayit.
XXXIX.
Caufam cur operatio Vlanetarum binorum tam yalidc mendatur fuh ipfos ajpe-
Eluumarticulos, aliamftatucre non p^fum. quam a?iimalemfacuhatem , qu£ ex una
parte fit Ceometricj^ rationis(qu:e ajpetlum conformat) capax, altera parte tor- &
poris ejus potens.in quo anlmadyertitur operatio. Islam non fn hoc , quia uniu?nur
radlj in u?w angulo. .Angulum enim pYidie &
poflridie ajpe&Hs^& perpetuo fa- &
ciunt aliquem bini radij ; operatio ycrb tunc demum exi/lit, cum angulus habet ratio-
nem Harmonicamfeu ^yH^cc (Ttolem.ms enim tfXH^aa^itf/i^^ dicit.) B^ationum rerb
& Schematumper fe nulla efl efficientia. Fitq^ hic plane idt m quod m locomotione
animaUumferi folet. Si quis diceret, objeSia yifusper oculum ingredientia moyers
animal pofje.nec opHs ejfe adhoc animali facnltate inipfo corpore moto , monflrofi
Thilofopharetur.
XXXX.
H:ec autem faculta^.qu^ yim addit afpe^libm, non efl in ipflsflellis. Nam ajpe^
6fm m
hi, de quibiis dicimws, terra contingunt^ funtq^ mera motu fletla-
(SyJ^^igy no ex
rumjormaUter projiuenc, fed ex accidentario fnu binarumflellarum cum terra, Oue-
admodum ergb anima moyens corpus non efl in obje5io,fcd ibi ubi ob\eCti jhccies re-
pr.tfentatur: ita hanc yim,qu£ efpcaces efficit Ajpe6lm, cum in omnibus fublunanbus
Qorporibns, tum in ipfo magno terrxglobo inejfe necejfe efl, Scilicet omnis ammalis
facultas efl mago Dci ^e^j/^rT^'? j-Jo? in treationcy excitaturc^ ad opu^ fuumy hac
lefliAjpe^uum Gcometndy feu Uarmonid.
XLL
Inconfideratis noya Thilofophixforma yidebit7ir,q^^ non efl : nifl quatenus an^
tiqua do^
XLIIL
ftcuhates. auj: dfeurfunonutuntur. intelUgcn
Sedrec Vlud abfurdum, animales
ob;eCto 'movert Sunt exempla confeffa m prom^
[nu
fs elfe Geometri^,eH ceu quodam &^tamen Creatoru ]ufja ut plun-
plafiica ;
ttu Non ratiocinatur arboris facdt.ts
m mum exfeciuuur ordinationefoliorum ad commoditatem frtt6ius adq^ certumji-
in
,
m nem
,
;i(o[i'
Qumarhplurmaplantarumgenera uttmtur ; nonnecefiuatemater;x ex arbore in
cujlodia impoffibiUs ejl ;jed commu-
T^mum derivatd, in qua derivationeh.tc qitinarij
plajiic.t,qu.e habet quinarij congemtam pulchrttudmem. Sed igtio
n'catione facultatis
m &qui- manet
uadlmc ratio ejl,minHfqjnirabtlis,quia faculta4 mtrafetpfam
hilior h
:
rtiirtn^s^LampvoportionemGeornetricamobtineatvo. Ettamentlaf-
14
in mentem tllabiturMmitiemq^ exhtUrat;
diumUarmania extranea per aures ruflict
non lent aurtum demulftone(fepe entm violcn-
non fane mijlionis vocum moderatione,
ti foni aures Udunt, & niltHominws confonantid dcletiantjua non )
rem,quia ta m Harmonias
de iilla alta cattft ,
& copiam aliquam vaporum ad imbres progenerandos xxjudct. AUo tanpore vel
loco,ajj)e[lm Longc J'orti[iimtiS terram quidcm JimuLat/jcdpropter materix dcjct^lum
parum cLiCkt.
XLF.
Ouo loco concipienda ejl alia infupery necdum cognita caufx : cujm ignoratio pr^e^
ii^iones AjlroLogorum vcbemcnter turbat\ l\{am ut in homine funt qu^edam humo'
rum periodij qux cjjiciunt ut homo pr^ter caufam evidcntcm crebro lu aLiqucm ajje^
[ium vertatur : mterdum vcl Jine mujiidftt hiLarls, rurjum niiUaJuayitate a tnjiibiis
cogitationibus averti pojiit : ad eundcmpLane modurn deprehendor^prxter afpettvi/s ejfe
aUa4 &
fortiores^magLsq^ dHrabdcs cauj}^ qu^ ejjiciunt ut integer aLiqnis annwSy
-y ,
afpcCiuumnihdj niji nubccuL^y aut loco vaporum fumm cxct rnalur^qualis fuit an^
nm I y 9 5?. •
,
" XLVU
^An hxc tam evidens yarietas ex Eclipfibm Solis &Lun£e{qu^ funt itidem inter
afpe^m^fciLicet inter conjuntliones& oppofitionesreferendi£)proveniat,confideran^
dum relinquo. Statuendum eamyde qua tam multa dixiyfacuLtatem ani^
igitur.ejfet,
malem terr^.fubita Luminis amijiionc vehementer conjlcrnari & quendam quaji af- ,
tis cbfer-^
LL
^nimadyerfmtamen eflyinefje breyem circuitum huic qualitatum uniyerfali-
umfuccejiioni. Nam & Rufiici,(qui hanc omniumremjiimt callent)uhia:Jiatem ri-
dermt fervidcim, admodumrigidam expeCiant hyemem. €t
fi pars aliqua hyemis
tepore non naturali detinetur.tantb majm ultimd parte Jrigws
expeClant. Itahoc
tmporey cuni hyems acris admodum maturc ingruerit , rnaturum yicifiim yererit^,
c onfentimibu^ afpe^ibus plerifcj^. qui eo anni tempore incidunt.
LII.
J{ecenfiii potijiimas pr^diBionimi Ajirologicarum caufas ; qtwdreliquum
eftun
ut plurimumprxdi^ionibws confumam.
ipfis Trimum Mtnfe Decembrijnnuario^et
Februario.Sextdls Saturni &
Martis erit.pr^ter morern diuturnm, Accidit enim
ut Marsfimulfiatfiationarit{^^ &' Saturnm per fetardus efl. Cemmotio ythemens
& certijiimm exceffm in flatu aeri^. In quo autem exceflurmfit ; non ita expedi-
tum.efl. Nam ad hanc remrequiriturgeneralis illmJiff ofttionvs terren.t ffjccuiatio,
qualis futuraftt, quod quidem nullis adbuc conjetluris ajfcqui nos poffe puto : qux di-
Jpofitio fortior efl,\quam ipforumTlanetarum operationiyanatio per yires peculi-
ares. Si folm ifte fuiffet afpe£lm^fummum ab exhalatiofiibm ningidis
frigns f.r.i^.
dixijfem, At jampropter concurfum plurimorum afpe^uum, tantam.puto fore com
motionem(accedepte prxfertimfiatiQne martis)iu aey tepidis plane yaporibws.eterr^
yifceribm excreti^, calcfiat, njyes propemodnm refolvanturjtinera plurimumimpe-
LHL
Februarim fiatet antiquis & noyis afne&ibus. In principioc/ ^^ turbas aeris ih
Cfifiitutione aJferet.Nam fer^ Saturni & Martis contranetaiem fortiti
funt ut fupra.,
yldijli. Loquort^tmen ex experknila , qiu rdde tnrhulentm teflatur horim
hic
confignrationern i fortc id &
ob hocefi, quia amfint xqualuf pKpp^ curjm, t^rde fe-
parantiir, & ponderofos aLiquatenm reprafentant. Equidem &
tonitrua e(fepof
-
II- feb : ad 2j. nuUa plans quies. Itac^ autpiurimum mnget, fi die n. a
funt.
frigii^s rcdierit, aut plurmum pluet, fi tepor Ulic, quod m.igis credo per-
fudU^hO
duret.
L IK
Hahuit Fehrusrm ir.afpeQusfex Tianetarum (Lun£ ntnimium
.yeionsrater
Martiu^svigintinancifcitur. itacymuLto adhuctur-
afbe&-M ratio peni nuiiaeji.)
Trima menfisparte jam tonitrua
buientior erit; cum aLids quocL h.ec ejus naturafit.
prepter c/>Qd^, cui etfiLatitudo Martis mdtum detrahit, crebritas tamen aff^ctiuitm
^pnlem jpero naturdlem mitio calido, oh biqimtilem Mafth Solis .pluynitn &
aSmodimi biduo ante &
poflplenilunium, conjigurantur enim omnes Tlanet£. "Hec
deermt aii ini6. pluri^. Inde calor circa z^. &
Ixcejfus, qui tonitrua ermyi- m
pct.oh trigonum Solts &
Martis. Fine iter.um imbres.
Maijprhicipioredithorrida&tonitruofad^^^^^^^ifidi latitudo yim illius
vnervety qux admodum certa non efi, ut nec dies.propter yitiofum etiamnu calculum.
Vie fo. II. iz.frigidx pluyi^Cy &
yelnix in montanisy infalubris aer. At fercno ca-
\o etiamnum pruina metuipotefl. Namprxter antiquos afpe^usy ex novis acccdit
qumtilis Saturni ^Marti^, Sequitur am.zymcos pulchcrrma cum humo^Uatione. Fi^
ne tonitrua & imbres. '
L ri.
Cum caufa uniyerfalis annormn dlfpofttionis ignor^tur, ita de ^flate mihi fcrihe^
dum efl^ acft annus ipfc:, feu terra hoc anno fit futura fuo ftatu. Itac^ fi conjeilur^
^idiufculum futurum menfem, nifi hic jam totus xnnus i 6 oi. talis fuiffet. Sin an-
\m uniyerfaliter adficcitatem inclinetur.ea hoc menfe tanto maior.erit.
LVIL lu^
Lyii.
luliwseodemincenfueflyeadem Amhigultate. rz Af}>eBu^ hahet. mm
Cum
emm quotannis jyo. circiterfint afpe&u^^ij hoc anno potioriparte in femefire ^eflivum
accumdantur. Dies
z. f. <<. Mediocres, rentofi cum imbrihws.
1.
Dies g. pluvius
& frigldws: flatuofi n. Atiz ij. 14. infefiantur ^^^, qu£ hoc anno quartum itt
. 9.
ra^ur. Tempefiates magna. Dies ig. 19. zi. mixti, futura tonitrua cir imhres.
Exeoferenita4 &
calor magnm , congrediuntur .enim Augufii principio lupuer&
i r
Mars.
LVIII.
Tandem aliqua Augufio quies, & calor. Die f. pluria & die 9. Circa ij". frigida
cum tonitribM.
fluviie Tofi hos afius, & i^ valida commotio.
LIX.
Septemher
iie 20. (/
initio fuoflatu efl
d 11. pluvix, nehuU : die if.
admodum
: 17 humem. At & ,
L X.
Qmntm O^obrii frigid.-t^ pluvixs habet. De cxtero menfis, hic eofiatu erit^
quem admittit Septemher antecedens Nam.ut fepe diClum, multum interefi, qualem
Terr<e confiitutionem menfis quUibet invenut. Dies j. 9. 27 habent nimbos. Dies
18. 29. yentisperfirepunt &
fluvia; fed (alore puto fuperaturum
; etfi quidem ven^
torum quorundam natura, ex regionibwsfuis frigidifiirna. ,
ZXI.
Etiam l^oremherefi infuamediocritate, Crandlnofus, acribus rentls infeHus &
quintvts. Ouindecimws inconflans,et tepidws objextilem lovis
Dies ig.
veneris
pluria^ habet : fin ferenumfucrit,primum ^elu.
& hoc anni
tempore. At mihi non-
dum credihilis hyems. Namfine tnenfis lupiter Marti &
veneri configuratur , die$
etiamnum tepidos exhibet, & nimbos,cum ventis; qui per accidens frigm
aUcubifa*
fient.
L XII.
Eflo prlncipium hye<nis j . Decemh. ningida & nehulofa dies, at non admodum fri
gida. Sx eo ferenitas,quie(centihws afpe&ihws; &
per hanc cj^uiete frigus juflum.Quinr-
decimo nix. At non conflans decimonono frigus, fed venti manifefi) €t nimbi. Ka^
talia fextilem hahent Saturni <& Martis,quifrigm confirmabi::, i.^de Sextilis
Venerif
& Mercurij nivemfuperinijciet*
LXIIL
LXIII.
foti%Js mZ a efl humida, Conf^derent harum rerum prof eJf>res, re^ene pro^
clfinlaLfihuJ^^
nJ^nZ^JnlexqL maJJ. frigor^s figna
-rn Decembremann^i6oz.
defumam. Quod
^^^^^i
i EcUpfes ymfortiun^
f
& Martts radm m.iduntf ,juare
'
t^"^f^^:r/c.litconcefi^^^^^ ^f^'"; lo-
tio ft-.«ri ) equdem omaes tres ect:p(es m loris
corruptos indec]^ nafcentu
yialta incommodajigmfcarent.puta tepore;n,& humvres ,
iucommodii.
LXIF.
zg. Noremhrls, qu.t \uxta calcu-
Alia Lunx Iclipfts videhitur occidentalibu^ die
lum rxcbonis h.c Trag.-e mcipiet in ipfo pene SoUs exortu, occafu Lun^
Qu.i! cum
cadat infra noftrum Hori^o /te/w, ut & ilU EcUpfis SoUs, qurm die ip /««;/ vid.bit^
De annona dnere hihricnm adracdurn efl. Nam quod naturalia attinet ( de Dei
a.mona partim a caufts jortuitis peridet partim ah illafw
f mnt orn .es
:
p-ovidentla )
tnica frugibws ; quam & terrxmotws lecutns eji. interdum bend quidera hd et nn^
nws, fed fubito c^r und dicpruina yelgra -ido rnontofs, aut inundatio fartibws nccet hu
milibm ; ^ unum aliquem tra£lunh ^uo yem ws f^rt.occupat. Qj^emadrncdum (T
m yentorum natura magna momcnta fura.quorum piag^e hps noflrts regionibit^ incon-
fiantifimxfuntyUtplurimurn. Hultifmurn igitur, horum eyentuum caufas aiias
quicrerc infguris CardinaLibus, cum manijcjl.ts cauja4 cernamwsob oculcs. Ac ns
noyips homo artem conyeUere yidear, ad Cardani &
Tycboms authoritatem pr^rcco.
LKFl.
Caufam unam ego confidcrabo.tempeflatcs ; cum de cxteris nondum coyiflet. Vcr
maturum in meridionalibws locis gemm.ts arborum protrudet aiitc tempvis , ouibws
ddhuc teneris fuperveniens interaperatpis MartimMmrni inferet. In naftro Climate eo
tcpore obfrigm folitH&Borea nondu quicqua extare folet.ver commodum frugibws^
fed lo.u.jz Maif m periculo e[l,ut fupra ditiu.Iunimflorcti yiti minatur^Kia &bic,&
cui fequitur lulitis aut nimio humore.aut gradme pajiim damna dabiit.Auguflws.Supte
ber, OEioher yino yidentur fayercquantum reflat in palmite , etiamc^frumento. Sed
tamen & zo. Septcmbris in yicinia fua periculum habet.
LXFll.
Ouod morhos attinetJUud uniyerfaliter yerum fiunt medlci.turbato aere ror- ,
pora etiam noflra turbari. Itaq^ cum hyems inaquaUs fignipcetury multi etiam mor^
bi erunt, prxcipue in principio Martij Maij. Cum autem &
ceflas appareat turbi^ &
da, Autummps jcquens ob congrejfum Saturni &
Martis admodum erit putridus.mul^
morbiautimnalesMicubipedis.quo yentws noxius feret; pr^fertim fi quis Eclipfs^
ti
eo quo diximtiSy modo confideret. In genere quoscunq^ dies notari ajpctiibws crebris
inf eflos ij : &
morbos cient inJubjcEiis idoneis , &
jam ctgrotatitibm dijficUiorcs fimt,
Cum autem homo aliquis jam dccumhit ; aut cum humorcs yitiofi \am fluUuant in lor'-
fore : tunc fane non amplias^ ut ha^enus egofeciy negiigi debent configurationes lu^
cum planetisypracipue cum Solc : Nam particulariws dijponunt, & moyent humo-
res [quod tcflatur magnum illud humoi^tim Chaos
Oceanws) nec ncgarim in medicivi ,
cceli infiHXiiS. At fr q^a inregione bellum erit; fequeraibus potifiimum diebus a?iimi
militum ducumj^ad flratagemata-^pugnns^ r.xxSj ^diojcy motus prompti erunt:, iz. la-
nu: f 14. 24. hebr, f. 14. Mart : y. zf. ApriL 4.. iz. ji, Ma\j 9. 21. luni^ g. ij. 19. lulij
.
I. 9. 15'. if. 50 Augu: 10. zy. Septe?n O^ob: ig. 50, l^ovem : 2f Decemb, Nam
; .
id experientia confirmat»
LXX.
Motws autem univerfales feu admodumnotahilesy autplani noriy ex calo quidem
mn yidentur ftgnificari; cum Saiurniis & lupiterhoc anno non configurentur.Ouam^
'vis & generalifiima caufa fgnumq^fit tnagnorum rnotuum.
coelum una ta?itum
J^m in rebu^ fnblunaribtis acceduTit aliamagis particnlaria & genuina; qu^pra*
ridere non efi Afirologi.
Conftderetur motws, qui fuperiori Septem-
igitur ille terr<:c
bri ^Anni 1601. totum Khcnitradum & yicinas Regiones Nam infcUte quafjayit.
dr infubriam eum H£c monco non ex
anrntfenfijfe. cum a- Afirologia, terr^77iottiS
firum nonfit. fed ex Contem/latione & oranium temporum.ex qua yidcre
ynundi, ejl^
motiis armorutn animorumq^folere fequi.
LXXL
^djungi ex Afirologia quatuor potijfimum poffunt , qu^ pr^cipuam hahent Em^
phafi?i, Eclipfis Solis in j fextilis Saturni^'' Martis fiationarijy qui per totum fe-
r^Ia?iuarium&Februariu?ndurat,&Iun:o Menfe reyertitur : Con;un£lio loyi^&
Martisfine lulij, Conjun£lio Saturni & Martis menfe Septembri. Trimum , experi^
entia tefiatur mgenere folere effe atto?iitos, payidosy aut ereQos in expe£lationem
re-
rum noyarmn animos , fub has bi?ias coniuntliones : Ou^ res in homtnum ma^na mul
titudi?ieunoloco congregatayyeiadpatrandumaliquid, yel adcladesy ut
€xperie?itia .
bellica tefiatur.magnurri babet momentum. Incidit clades Agrienfts anno 5^. in cp^
pofitum loyis &
Martis^ nupti<e Ltaetian^e in conjtinClionem .Saturni Martis & iti^
dem in Scorpione anno ijyz. Qua in conftderatione fopuli Magiflros &RetIores
exerceri
X y,
*
S'iofol n- Jflrolc^ot
j^x
Coniun- loyf, crM^rns,q„^in>7- Lihr.e incidft.morum
egr.gio ali Mi in-
ttvr/diJt,pr4r„>nJi ^..pr^
.puum^hqu.mlocumg.ncfcstlihab.u,. U n. ,ncd,.n,n, ^ ,r.h.„.r»
„a c.p.r, n„a t.^ur
t
^Tf
lu, Lil'^:b,cM- i-na.:<^cLror.n,pU.,arun,
ih,, m M
.fi,
H^- in pr4. nti*,qu.t J/lrolo U f„rMment„ er .h- Anno .60»./ f«r.. ph)fit„ rat.ombu^ cui