A Project-Based Introduction to Computational

Statics Andreas Öchsner download

https://textbookfull.com/product/a-project-based-introduction-to-
computational-statics-andreas-ochsner/

Download more ebook from https://textbookfull.com

We believe these products will be a great fit for you. Click
the link to download now, or visit textbookfull.com
to discover even more!

Python Crash Course A Hands On Project Based

Introduction to Programming 2nd Edition Eric Matthes

https://textbookfull.com/product/python-crash-course-a-hands-on-
project-based-introduction-to-programming-2nd-edition-eric-
matthes/

Neural Networks for Electronics Hobbyists: A Non-

Technical Project-Based Introduction Mckeon

https://textbookfull.com/product/neural-networks-for-electronics-
hobbyists-a-non-technical-project-based-introduction-mckeon/

An Introduction to Project Management Sixth Edition

With a Brief Guide to Microsoft Project 2016 Kathy
Schwalbe

https://textbookfull.com/product/an-introduction-to-project-
management-sixth-edition-with-a-brief-guide-to-microsoft-
project-2016-kathy-schwalbe/

A Project Based Approach to Translation Technology 1st

Edition Rosemary Mitchell-Schuitevoerder

https://textbookfull.com/product/a-project-based-approach-to-
translation-technology-1st-edition-rosemary-mitchell-
schuitevoerder/
Introduction to Machine Learning with Python A Guide
for Data Scientists Andreas C. Müller

https://textbookfull.com/product/introduction-to-machine-
learning-with-python-a-guide-for-data-scientists-andreas-c-
muller/

Computational Physics A Practical Introduction to

Computational Physics and Scientific Computing using C
Konstantinos N. Anagnostopoulos

https://textbookfull.com/product/computational-physics-a-
practical-introduction-to-computational-physics-and-scientific-
computing-using-c-konstantinos-n-anagnostopoulos/

An Introduction to Computational Science Allen Holder

https://textbookfull.com/product/an-introduction-to-
computational-science-allen-holder/

An Introduction to Computational Origami Tetsuo Ida

https://textbookfull.com/product/an-introduction-to-
computational-origami-tetsuo-ida/

Introduction to Machine Learning with Python A Guide

for Data Scientists 1st Edition Andreas C. Müller

https://textbookfull.com/product/introduction-to-machine-
learning-with-python-a-guide-for-data-scientists-1st-edition-
andreas-c-muller/
Andreas Öchsner

A Project-Based
Introduction
to Computational
Statics
Second Edition
A Project-Based Introduction to Computational
Statics
Andreas Öchsner

A Project-Based Introduction
to Computational Statics
Second Edition

123
Andreas Öchsner
Faculty of Mechanical Engineering
Esslingen University of Applied Sciences
Esslingen am Neckar, Baden-Württemberg
Germany

ISBN 978-3-030-58770-3 ISBN 978-3-030-58771-0 (eBook)

https://doi.org/10.1007/978-3-030-58771-0

1st edition: © Springer International Publishing AG 2018

2nd edition: © The Editor(s) (if applicable) and The Author(s), under exclusive license to Springer Nature
Switzerland AG 2021
This work is subject to copyright. All rights are solely and exclusively licensed by the Publisher, whether
the whole or part of the material is concerned, specifically the rights of translation, reprinting, reuse of
illustrations, recitation, broadcasting, reproduction on microfilms or in any other physical way, and
transmission or information storage and retrieval, electronic adaptation, computer software, or by similar
or dissimilar methodology now known or hereafter developed.
The use of general descriptive names, registered names, trademarks, service marks, etc. in this
publication does not imply, even in the absence of a specific statement, that such names are exempt from
the relevant protective laws and regulations and therefore free for general use.
The publisher, the authors and the editors are safe to assume that the advice and information in this
book are believed to be true and accurate at the date of publication. Neither the publisher nor the
authors or the editors give a warranty, expressed or implied, with respect to the material contained
herein or for any errors or omissions that may have been made. The publisher remains neutral with regard
to jurisdictional claims in published maps and institutional affiliations.

This Springer imprint is published by the registered company Springer Nature Switzerland AG
The registered company address is: Gewerbestrasse 11, 6330 Cham, Switzerland
Persönlichkeiten werden nicht durch
schöne Reden geformt, sondern durch
Arbeit und eigene Leistung.
Albert Einstein (1879–1955)
Preface to the Second Edition

The pedagogical methodology proposed in the first edition has been well accepted
by students and the scientific community. The second edition has been extended by
more than 40 pages. Many additional examples on the refined analysis and different
modifications of extensometers have been included. Last but not least, the entire
content and the graphical illustrations have been thoroughly revised and updated.

Esslingen, Germany Andreas Öchsner

July 2020

vii
Preface to the First Edition

This book presents a novel concept for introducing the finite element method,
applied in the context of solid mechanics. It presents a major conceptual shift, i.e.,
taking away lengthy theoretical derivations from the face-to-face interaction with
students, focusing on the summary of key equations and concepts, and to practice
these on well-chosen example problems. The theoretical derivations are provided as
additional reading and students must study and review the derivations in a
self-study approach. The theoretical foundation is provided to solve a compre-
hensive design project in the context of tensile testing. A classical clip-on exten-
someter serves as the demonstrator on which to apply the provided concepts. The
major goal is to derive the calibration curve based on different approaches, i.e.,
analytical mechanics and based on the finite element method, and to consider
further design questions such as technical drawing, manufacturing, and cost
assessment. Working with two concepts, i.e., analytical and computational
mechanics, strengthens the vertical integration of knowledge and allows the student
to compare and understand the different concepts, as well as highlighting the
essential need for benchmarking any numerical result. It is beyond question that
such an approach can serve only as a first introduction to this powerful and complex
method and that further in-depth study is required for a reliable and confident
application of the finite element method.

Southport, Australia Andreas Öchsner

September 2017

ix
Acknowledgements

It is important to highlight the contribution of the students which helped to develop

the concept and content of this book. Their questions, comments, and struggles
during difficult lectures, assignments, and final exams helped me to develop the idea
for this new teaching approach. Furthermore, I would like to express my sincere
appreciation to Springer, especially to Dr. Christoph Baumann, for giving me the
opportunity to release this book.

xi
Contents

1 Introduction and Problem Formulation . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1

1.1 Project Outline . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 2
1.2 Assessment Items and Marking Criteria . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 6
References . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 10
2 Review of Analytical Mechanics . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 13
2.1 Overview: One-Dimensional Structural Members . . . . . . . . . . . . . 13
2.2 Partial Differential Equation-Based Approaches . . . . . . . . . . . . . . 13
2.2.1 Rods . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 13
2.2.2 Euler–Bernoulli Beams . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 24
2.2.3 Timoshenko Beams . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 39
2.3 Energy-Based Approaches . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 50
2.4 Extensometer Analysis . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 62
2.5 Supplementary Problems . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 89
References . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 93
3 Finite Element Method . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 95
3.1 General Idea of the Method . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 95
3.2 Rods and Trusses . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 97
3.2.1 Rod Elements . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 97
3.2.2 Truss Structures . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 115
3.3 Beams and Frames . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 134
3.3.1 Euler–Bernoulli Beam Elements . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 134
3.3.2 Timoshenko Beam Elements . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 152
3.3.3 Generalized Beam and Frame Elements . . . . . . . . . . . . . . 166
3.4 Extensometer Analysis . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 222
3.5 Supplementary Problems . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 232
References . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 237

xiii
xiv Contents

4 Outlook: Two- and Three-Dimensional Elements . . . . . . . . . . . . . . . 239

References . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 241
5 Answers to Supplementary Problems . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 243
5.1 Problems from Chap. 2 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 243
5.2 Problems from Chap. 3 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 249
References . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 259

Index . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 261
Symbols and Abbreviations

Latin Symbols (capital letters)

A Area
As Shear area
E YOUNG’s modulus
F Force
Fa Auxiliary force
FR Reaction force
G Shear modulus
I Second moment of area
Ip Polar second moment of area
K Global stiffness matrix
Ke Elemental stiffness matrix
L Length
M Moment
Ma Auxiliary moment
MR Reaction moment
N Normal force (internal),
interpolation function
Q Shear force (internal)
Rp Initial (tensile) yield stress
T Transformation matrix
V Volume
X Global Cartesian coordinate
Y Global Cartesian coordinate
Z Global Cartesian coordinate

xv
xvi Symbols and Abbreviations

Latin Symbols (small letters)

a Geometric dimension
b Geometric dimension
c Constant of integration
f Global column matrix of loads
fe Elemental column matrix of loads
g Standard gravity
h Geometric dimension
ks Shear correction factor
m Distributed moment (external), mass
n Node number
p Distributed load in x-direction (tension)
q Distributed load in z-direction (bending)
u Displacement
up Global column matrix of nodal unknowns
uep Elemental column matrix of nodal unknowns
x Local Cartesian coordinate
y Local Cartesian coordinate
z Local Cartesian coordinate

Greek Symbols (capital letters)

C Boundary
P Total strain energy
X Domain

Greek Symbols (small letters)

a Rotation angle, scale factor

Shear strain (engineering definition)
" Normal strain
j Curvature
m POISSON’s ratio
Symbols and Abbreviations xvii

n Natural coordinate
… Volumetric strain energy
. Mass density
r Normal stress
¿ Shear stress
/ Rotation (TIMOSHENKO beam)
u Rotation (BERNOULLI beam)

Mathematical Symbols

Multiplication sign (used where essential)

h. . .i MACAULAY’S bracket
Lf. . .g Differential operator
d Derivative symbol
@ Partial derivative symbol (rounded d)

Indices, Superscripted

. . .e Element
. . .R Reaction

Indices, Subscripted

. . .p Point
. . .lim Limit
. . .max Maximum
. . .sp Specimen

Abbreviations

1D One-dimensional
2D Two-dimensional
3D Three-dimensional
BC Boundary condition
xviii Symbols and Abbreviations

CT Compact tension
DOF Degree(s) of freedom
FE Finite element
FEM Finite element method
PBL Project-based learning
PDE Partial differential equation
Chapter 1
Introduction and Problem Formulation

Abstract This chapter briefly reviews different teaching approaches for computa-
tional statics. The major focus is on the presentation of the design project which
serves to introduce the basic application of the finite element method. The project
is taken from the context of tensile testing of engineering materials and relates to
the design of a clip-on extensometer. The mechanical model of this sensor can be
simplified to a -shaped frame structure which allows the application of classical
analytical mechanics as well as a computational approach. Thus, the design problem
also serves to review and strengthen classical applied mechanics and its comparison
with modern numerical approaches.

The incorporation of projects in the classical curriculum structure of higher edu-

cation dates back to the late 1960s. Nowadays, some institutions even have moved
to project-based curricula in engineering [1]. Traditional teaching approaches would
introduce the finite element method based on lectures, which focus on the underlying
theory [12], and tutorials, which deepen the topic, mainly based on hand calculations
of simple problems [3]. Some universities may additionally offer computer labora-
tories where either a classical programming language (e.g., FORTRAN or C++)
[14] or a multi-paradigm numerical computing environment (e.g., Maxima, Maple,
or MATLAB) [11] is used to write small finite element routines. Alternatively, a
commercial package might be used [9, 10]. Among the commercial packages, some
allow the implementation of own computer code (e.g., new element formulations)
based on user-subroutines [2]. A more recent approach, i.e., project-based learning
(PBL), tries to incorporate these different teaching elements and to focus around a
certain design project. Such approaches are believed to facilitate the learning pro-
cess and are closer to engineering practice. In many cases, commercial finite element
packages are used and quite complex structures are investigated or even optimized
[5, 15, 16]. The analysis of complex structures is normally linked to the application
of a larger number of elements and the evaluation of results is, many times, based on
contour plots of field quantities (‘colored pictures’). The merit of this approach lies
in showing the strength of the method and to illustrate how the theory is transferred
to a commercial program. Despite the fact that there are numerous commercial finite
element packages available, the general steps to perform a finite element analysis do
© The Editor(s) (if applicable) and The Author(s), under exclusive license 1
to Springer Nature Switzerland AG 2021
A. Öchsner, A Project-Based Introduction to Computational Statics,
https://doi.org/10.1007/978-3-030-58771-0_1
2 1 Introduction and Problem Formulation

not change and only the graphical interface needs to be mastered when moving from
one package to another one.
However, solely focusing on commercial packages and complex structures
involves many dangers for the finite element beginner. Without the knowledge of
the underlying theory, a generation of an appropriate and accurate computational
model (e.g., element type, mesh size, and refinement) might be difficult. Further-
more, to rely on displayed colors or values might be misleading if, for example, the
difference between nodal and integration point results is not known. Thus, a serious
introduction to the finite element method must incorporate the corresponding theory
and must enable the user to judge the quality of the obtained results.
The project-based introduction to the finite element method in this book focuses
on a simple but real engineering structure which allows to connect analytical mechan-
ics to the computational approach based on the finite element method. Doing so, the
basics of applied mechanics are reviewed, strengthened, and linked to a numerical
approach. Furthermore, the project allows to address further questions from many
other subjects such as material selection, manufacturing, costs and lightweight poten-
tial. Nevertheless, it must be highlighted that this approach is only a first introduction
to the finite element method and a reliable application requires further studies into
the underlying theory, as well as comprehensive practice.

1.1 Project Outline

The proposed design project is related to the classical tensile test (see, for exam-
ple, [8]), i.e., the most important and common test to characterize the mechanical
behavior of engineering materials. The quantities to be measured are normally the
applied force and a distance in loading direction1 . The measurements are then con-
verted to the acting stress and strain, normally expressed as so-called engineering
quantities. The force measurement is normally based on a load cell and does not
imply major problems if the capacity is chosen according to the expected force
range. The measurement of the strain is more demanding since the data recording
should happen in the gage section on the specimen and not, for example, be based
on the movement of the machine crosshead. The application of sensors, such as
strain gages or extensometers, directly on the specimen’s surface or noncontacting
optical approaches such as video or laser extensometers are the general options for
this task [4, 13]. Figure 1.1 shows a typical clip-on extensometer with knife edges
used to attach the sensor on the specimens via two clip-springs. These knife edges
ensure that the ends of the sensor legs and the corresponding part of the specimen
(gage length) perform the same movement, i.e., displacement but more or less ‘free’
rotation. Other configurations are possible where the feet would be fixed with small
screws on the specimen (quite common in fracture mechanics). The set-up of this

1 Some evaluation procedures require also a distance measurement perpendicular to the loading
direction in order to evaluate Poisson’s ratio.
1.1 Project Outline 3

Fig. 1.1 Flat tensile specimen with extensometer (SANDNER Messtechnik GmbH, Germany) [6]

type of sensor looks like a -shaped frame structure2 with an additional horizontal
mechanical protective mechanism to avoid overexpansion (elongation failure) of the
sensor.
The extensometer shown in Fig. 1.1 can be simplified to a mechanical model as
shown in Fig. 1.2. From this representation it can be seen that all three members
of the frame undergo at least a bending deformation as soon as the specimen is
elongated. Based on the configuration with knife edges, a free rotation of ends of the
extensometers legs is assumed. Furthermore, the measuring principle is indicated,
i.e., the strain in the horizontal member is recorded via a strain gage (εstrain gage ) and
must be related to the strain (εspecimen ) in the actual specimen (so-called calibration).
Thus, the engineering task is to relate the recorded signal in the extensometer to the
real strain in the specimen based on a factor or some kind of equation.
The design concept of the extensometer shown in Fig. 1.1 is clearly visible in the
three photos of Fig. 1.3. After removing the casing, it is possible to identify the strain
gages on the top beam and the corresponding wiring.
An alternative configuration based on the same measuring principle is shown in
Fig. 1.4. The beam with strain gages on both sides (i.e., one in the tension and the
other one in the compressive strain regime) does not span over the entire gage length
of this extensometer model.
A similar design to Fig. 1.1 is shown in Fig. 1.5 where the knife edges and the
mechanical protective mechanism can be clearly identified.
Based on the explanations regarding project-based introductions of the finite ele-
ment method presented at the beginning of this chapter and the peculiarities of the
sensor design as outlined in Figs. 1.1, 1.2, 1.3, 1.4 and 1.5, a structure of the design
process as outlined in Fig. 1.6 has been created. The project has been split in two
design phases. The initial design phase is restricted to classical analytical mechanics
in order to derive a general expression of the calibration curve. It is worth noting

2 Civil engineers would call it a portal frame.

4 1 Introduction and Problem Formulation

Fig. 1.2 Schematic sketch of the extensometer and tensile specimen: a undeformed and b deformed
state

that no specific numbers should be assigned to the derivation and a general, i.e., as a
function of the design variables (geometrical and material properties of the sensor),
expression should be derived. This will allow to later easily check different design
proposals in order to have a reasonable ratio between both strain values. In addi-
tion, reviewing analytical mechanics and applying it to a practical design problem
allows to strengthen the vertical knowledge integration and students should be able
to understand the different benefits and drawbacks to each method. In addition, it was
decided to avoid lengthly derivations in this first introduction to the finite element
method and to provide the derivations as additional reading for weekly self-study.
The textbooks mentioned in the literature section may serve for this purpose. Thus,
the following chapters collect only a summary of basic concepts and equations with
a focus on their application to relatively simple problems.
1.1 Project Outline 5

Fig. 1.3 Technical details of

an extensometer as shown in
Fig. 1.1 (SANDNER
Messtechnik GmbH,
Germany): a global view,
b global view with different
orientation, and c details of
the strain gages with wiring
and solder posts
6 1 Introduction and Problem Formulation

Fig. 1.4 Alternative design of an extensometer (Epsilon Technology, USA): a overall view and
b detail of the beam with strain gages

The design process as outlined in Fig. 1.6 contains components from other courses
such as material selection or manufacturing. This is not covered in this book but is a
valuable addition to the expected design reports since it relates to a complete design
approach as known from engineering practice.

1.2 Assessment Items and Marking Criteria

The proposed design project can be handled as a group or individual assignment.

Obviously, there are different benefits and drawbacks to each method. Working in
groups or teams is definitely closer to the industrial context where larger projects are
nowadays handled in multidisciplinary teams. Thus, it is essential for an engineer
to be trained to work in such a context. This ability is connected to many different
soft-skills, ranging from communication and presentation skills to simplifying com-
1.2 Assessment Items and Marking Criteria 7

Fig. 1.5 Alternative design of an extensometer (NCS, China)

Fig. 1.6 Flowchart of the design process

8 1 Introduction and Problem Formulation

plex circumstances for team members from other areas of expertise. If students are
working in groups, it is important to include a self-assessment component to evaluate
the contribution of each team member. It is sometimes not too uncommon that all
team members give each other the maximum score in order to increase their final
mark. Thus, the allocated weight for any self-assessment must be carefully chosen.
Another typical occurrence is that very good students do not really like classical
group work and the corresponding evaluation as a team. These students sometimes
feel that they are carrying someone else’s load in addition to their own work package.
Another point to consider is the grouping of students in teams. Giving the students
the freedom to form their own team of x students is in general quite popular while
a random selection of students by the course convenor is less popular. However,
the latter avoids the problem that some students are not able to join a team, or at
least claim so. Once the project is completed or at least has progressed to a cer-
tain stage, the findings should be summarized and communicated [7]. In the case of
group projects, this may happen in the form of group or individual reports and/or
group presentations. Oral presentations are an important skill but group presentations
involving all the team members with only a few minutes of presentation time (e.g., 2
to 3 min) for each member are difficult to evaluate if individual marks are required.
The aforementioned comments also hold for the submission of group reports, i.e., the
top students are normally less in favor of the procedure. Thus, reports should have
at least an individual submission component for students to have the possibility to
distinguish from the other team members. In any case, it is important to not only rely
on non-supervised assessment items, i.e., design reports. To avoid that a student or
a group could ‘outsource’ the preparation of the design project, a significant super-

Table 1.1 Initial design report: elements and marking criteria (20% of total mark)
Element Comment Weight (%)
Formal Punctual submission; maximum number of pages (10; including 10
aspects everything, e.g., appendix etc.); PDF format; each page with
name and enrollment number; only electronic submission;
suitable font size and line spacing; A4 format; naming of the
file as course code_family name_first name.pdf
Initial Only freehand sketches of the sensor design; indicate all 15
sketches dimensions with variables
Analytical Use analytical mechanics (i.e., differential equation–based 50
calculations approach and energy approach) to characterize the deformation
behavior of the sensor; compare the results of both approaches;
derive a general expression, i.e., based on variables, to relate
the specimen’s deformation/strain to the measured strain in the
sensor; justify the selection of the structural members
Literature Sufficient and appropriate references 10
Peer- Assess the engagement of your group members; provide a 15
assessment small paragraph for each member and give a final mark
Table 1.2 Final design report: elements and marking criteria (30% of total mark)
Element Comment Weight (%)
Formal aspects Punctual submission; maximum number of pages (20; including everything, e.g., appendix etc.); PDF 5
format; each page with name and enrollment number; only electronic submission; suitable font size and line
spacing; A4 format; naming of the file as course code_family name_first name.pdf
Technical drawings Provide complete manufacturing drawings and specify the manufacturing process; if your sensor is 10
composed of different parts, provide assembly instructions; explain in detail how the sensor measures and
1.2 Assessment Items and Marking Criteria

records the deformation (e.g., use of strain gages); explain the fixation on the specimen
FE calculations Use finite-element ‘hand calculations’ to derive a general equation for the deformation behavior of your 50
sensor; compare and validate your results with the analytical calculations and the commercial finite element
package, which was introduced in the course; justify the element types and mesh density used; explain in
detail all chosen dimensions of the sensor; estimate the weight of the sensor
Calibration Provide clear instructions on the calibration process of your sensor 7.5
Cost estimate Predict the entire costs for a prototype, including material, manufacturing, and electronic components 7.5
Literature Sufficient and appropriate references 5
Peer-assessment Assess the engagement of your group members; provide for each member a small paragraph and give a final 15
mark
9
10 1 Introduction and Problem Formulation

vised assessment item (quiz or exam) must be included. It is also recommended that
the students must pass this assessment item (hurdle) to pass the entire course.
Based on the above reflections, the following assessment scheme is proposed:
• Initial design report (20% of total mark),
• final design report (30% of total mark), and
• final exam (50% of total mark).
The split into an initial and final design report allows to provide a qualified feedback
to the students at an intermediate stage of the semester. Furthermore, it allows to split
the calculation approach in the application of analytical mechanics (initial design)
and the finite element method (final design).
The selected marking criteria for the initial design report are summarized in
Table 1.1. It might be questioned why a course on computational methods should
include a major reference to analytical mechanics, which is the topic of a few other
courses. On the one hand, it definitely strengthens the vertical integration of knowl-
edge and shows a practical application of the classical engineering mechanics. On
the other hand, the analytical solution can serve to validate the results of the finite ele-
ment approach. It should be noted that the validation of computational results is the
most important and challenging task of an engineer. This becomes quite demanding
for complex engineering structures where no analytical solutions are available.
The marking criteria for the final design report are summarized in Table 1.2. It can
be seen that also areas of other courses are well represented (e.g., technical drawing,
manufacturing, cost assessment) in order to generate a complete design approach.

References

1. Heitmann G (1996) Project-oriented study and project-organized curricula: a brief review of

intentions and solutions. Eur J Eng Edu 21:121–131
2. Javanbakht Z, Öchsner A (2017) Advanced finite element simulation with MSC Marc: appli-
cation of user subroutines. Springer, Cham
3. Javanbakht Z, Öchsner A (2018) Computational statics revision course. Springer, Cham
4. Loughlin C (1993) Sensors for industrial inspection. Springer, Dordrecht
5. Miner SM, Link RE (2000) A project based introduction to the finite element method. Paper
presented at 2000 ASEE annual conference, St. Louis, Missouri. https://peer.asee.org/8643.
Cited 10 June 2017
6. Öchsner A (2003) Experimentelle und numerische Untersuchung des elastoplastischen Ver-
haltens zellularer Modellwerkstoffe. VDI-Verlag, Düsseldorf
7. Öchsner A (2013) Introduction to scientific publishing: backgrounds, concepts, strategies.
Springer, Berlin
8. Öchsner A (2016) Continuum damage and fracture mechanics. Springer, Singapore
9. Öchsner A, Öchsner M (2016) The finite element analysis program MSC Marc/Mentat.
Springer, Singapore
10. Öchsner A, Öchsner M (2018) A first introduction to the finite element analysis program MSC
Marc/Mentat. Springer, Cham
11. Öchsner A, Makvandi R (2019) Finite elements using Maxima: theory and routines for rods
and beams. Springer, Cham
References 11

12. Öchsner A (2020) Computational statics and dynamics: an introduction based on the finite
element method. Springer, Singapore
13. Sharpe WN (2008) Springer handbook of experimental solid mechanics. Springer, New York
14. Trapp M, Öchsner A (2018) Computational plasticity for finite elements: a Fortran-based
introduction. Springer, Cham
15. Ural A (2013) A Hands-on finite element modeling experience in a multidisciplinary project-
based freshman course. Comput Appl Eng Educ 21:294–299
16. Zhuge Y, Mills JE (2009) Teaching finite element modelling at the undergraduate level: a PBL
approach. In: 20th annual conference of the Australian association of engineering education,
6–9 December 2009, Adelaide, Australia. https://eprints.usq.edu.au/6772/. Cited 10 June 2017
Chapter 2
Review of Analytical Mechanics

Abstract This chapter treats simple structural members based on two different ana-
lytical approaches. On the one hand based on fundamental equations of continuum
mechanics, i.e., the kinematics, the equilibrium and the constitutive equation, the
describing partial differential equations are provided, including their general solu-
tion based on constants of integration. As an alternative approach, the total strain
energy of a system is introduced and applied in Castigliano’s theorems. The covered
structural members are rods (tensile deformation) as well as thin and thick beams
(bending deformation). The provided concepts are finally applied to the extensometer
design problem.

2.1 Overview: One-Dimensional Structural Members

2.2 Partial Differential Equation-Based Approaches

2.2.1 Rods

A rod is defined as a prismatic body whose axial dimension is much larger than its
transverse dimensions [3, 4, 11, 16, 21, 27, 29]. This structural member is only
loaded in the direction of the main body axes, see Fig. 2.1. As a result of this loading,
the deformation occurs only along its main axis.
Derivations are restricted many times to the following simplifications:
• only applying to straight rods,
• displacements are (infinitesimally) small,
• strains are (infinitesimally) small, and
• the material is linear-elastic.
The three basic equations of continuum mechanics, i.e the kinematics relationship,
the constitutive law and the equilibrium equation, as well as their combination to the
describing partial differential equation (PDE) are summarized in Table 2.1.

© The Editor(s) (if applicable) and The Author(s), under exclusive license 13
to Springer Nature Switzerland AG 2021
A. Öchsner, A Project-Based Introduction to Computational Statics,
https://doi.org/10.1007/978-3-030-58771-0_2
14 2 Review of Analytical Mechanics

Fig. 2.1 Schematic

representation of a
continuum rod

Table 2.1 Different formulations of the basic equations for a rod (x-axis along the principal rod
)
axis), with L1 (. . . ) = d(...
dx
Specific formulation General formulation
Kinematics

du x (x)
εx (x) = εx (x) = L1 (u x (x))
dx
Constitution
σx (x) = Eεx (x) σx (x) = Cεx (x)
Equilibrium
dσx (x) px (x)
+ =0 LT1 (σx (x)) + b = 0
dx A
PDE
 
d du x
E(x)A(x) + px (x) = 0 LT1 (E AL1 (u x (x))) + px = 0
dx dx

Under the assumption of constant material (E = const.) and geometric (A =

const.) properties, the differential equation in Table 2.1 can be easily integrated
twice for constant distributed load ( px = p0 = const.) to obtain the general solution
of the problem [20]:
 
1 1
u x (x) = − p0 x + c1 x + c2 ,
2
(2.1)
EA 2

where the two constants of integration ci (i = 1, 2) must be determined based on the

boundary conditions (see Table 2.2). The following equation for the internal normal
force N x was obtained based on one-time integration of the PDE and might be useful
to determine some of the constants of integration:

du x (x)
N x (x) = E A = − p0 x + c1 . (2.2)
dx
2.2 Partial Differential Equation-Based Approaches 15

Table 2.2 Different boundary conditions and corresponding reactions for a continuum rod (defor-
mation occurs along the x-axis)
Case Boundary Condition Reaction

... ...
ux (x = 0) = 0

... ux (x = L) = u0 ...

... EA dudx
x (L)
= Nx (L) = F0
...

Fig. 2.2 Internal reactions

for a continuum rod

The internal reactions in a rod become visible if one cuts—at an arbitrary location
x—the member in two parts. As a result, two opposite oriented normal forces N x
can be indicated. Summing up the internal reactions from both parts must result in
zero. Their positive direction is connected with the direction of the outward surface
normal vector and the orientation of the positive x-axis, see Fig. 2.2.
Once the internal normal force N x is known, the normal stress σx can be calculated:

N x (x)
σx (x) = . (2.3)
A

Application of Hooke’s law (see Table 2.1) allows us to calculate the normal strain
εx . Typical distributions of stress and strain in a rod element are shown in Fig. 2.3.
It can be seen that both distributions are constant over the cross section.
To be able to realize a closed-form presentation with discontinuities (e.g. load,
material, or geometry), the so-called Macaulay bracket1 can be used for closed-
form representations. This mathematical notation has the following meaning:

0 for x < a
x − an = (2.4)
(x − a)n for x ≥ a .

1 In the German literature, this approach is named after August Otto Föppl (1854–1942).
16 2 Review of Analytical Mechanics

Fig. 2.3 Axially loaded rod:

a strain and b stress
distribution

In particular with the case n = 0


0 for x < a
x − a =0
(2.5)
1 for x ≥ a

the closed-form presentation of jumps can be realized. The first three discontinuous
functions are shown in Fig. 2.4. Furthermore, derivations and integrals are defined
by regarding the triangular bracket symbol as classical round brackets:

d
x − an = nx − an−1 , (2.6)
dx

1
x − an dx = x − an+1 + c . (2.7)
n+1

Table 2.3 shows a few examples of discontinuous loads and their corresponding
representations due to the discontinuous function given in Eq. (2.4).
In regards to the first case in Table 2.3, it should be noted that a positive singe
force (F0 > 0) results in a negative jump in the normal force distribution (N x ).

Fig. 2.4 Graphical representation of the first three discontinuous functions according to Eq. (2.4):
a jump (n = 0); b kink (n = 1); c smooth transition (n = 2). Adapted from [4]
 Another Random Document on
Scribd Without Any Related Topics
Bootkrabbers, z. n. m. mv. — 1o. Touwen, met een haak en een kous
voorzien, en bestemd om Booten aan een vaartuig vast te maken.

2o. Touwen, waarmede de Boot op het dek is vastgesjord.

Bootschoen, z. n. m. — Plaat, die buiten boord wordt gehangen, en tegen

welke de Boot rust als zy tegen het schip uit het water wordt geheven,
om gebreeuwd, geteerd enz. te worden.

Bootsgezel, z. n. m. — ’t Zelfde als Varensgezel of Matroos: omdat die met

het roeien in de Boot belast is.

Kees quam uyt zee en vocht in kerk en in kapel.

Kees was eerst bootsgezel, nu is ’t een boos gezel.

Jan Vos.

Bootsleper, z. n. m. of — Vanglijn. Het touw, waarmede de Boot aan het

schip bevestigd is en achteraan gesleept wordt.

Bootsman, z. n. m. — Ook wel Hoogbootsman genoemd: toeziener en

aanvoerder der Bootsmansgasten en wien het toezicht is opgedragen
op zeil en treil van den grooten mast. By de manoeuvres blijft hy op
het dek en wordt alzoo onder de dek-officieren geteld. Op
koopvaardyschepen is hy de aanvoerder der bemanning en hoogste
onderofficier.

Bootsmansgasten, z. n. m. mv. — De matrozen, die onder den Bootsman

staan en met hem aan denzelfden bak eten.

Bootsmansmaat, z. n. m. — De onderofficier, die op den Bootsman in rang

volgt, en met het toezicht over het achterschip is belast.

Bootsmansstoel, z. n. m. — Een plank, die tegen den mast hangt, en

waarop een matroos zit, als hy werk aldaar te verrichten heeft.
Bootsvolk, z. n. o. — De Bootsgezellen in ’t algemeen: oudtijds meer
bepaaldelijk de bemanning eener Boot.

Bordig, b. n. — (veroud.) Plat, als een Bord. B—e zeilen (platstaande

zeilen).

Bording, z. n. v. — Benaming van zeker Pruissisch vaartuig.

Bordgeld, z. n. o. — Soort van verval, dat uit de beschouwing (de

opbrengst) der vischvangst voortspruit.

Boren. b. w. — Een gat, een opening maken door middel van een Boor.—’t
Wordt echter ook gebruikt van openingen, door kogels gemaakt. Een
schip in den grond B— (zoodanig beschieten dat het lek wordt en te
gronde gaat).

Borg, b. n. — of Loos, wordt alles genoemd, wat niet dadelijk gebruikt

wordt, maar, in geval van nood, dient om iets dat onklaar is te
vervangen, en dan als ’t ware Borg blijft, dat er geen ongerief ontstaan
zal. B—schoot, B—touwen (schoot, touwen, die, nevens de andere, die,
gespannen staan of dienst doen, los hangen).

Borrel, z. n. m. — Letterlijk, een belletjen, dat uit den grond komt

opborrelen; doch by toepassing, een glas geestrijk vocht.

Borst, z. n. v. — Wordt somtijds, by toepassing, voor het voorste gedeelte

van het schip, of den boeg, genomen.

Bos, z. n. v. — Bus of Buis. Hout, waar op kleine vaartuigen het gat in komt
tot waterloozing, of uitwatering op den overloop en verder.

Bosbank. — Zie Potdeksel, Schanddek, Dolboorden.

Bossenwerk, z. n. o. — Gepluisd touw, dat gepikt is, en waarmede een oud

schip geblakerd wordt.
Bot, z. n. v. — Vooreind, ’t Fr. bout. Het touw heeft geen B—. Het touw
heeft niet B—s genoeg. Men moet het touw B— geven. B— vieren,
(laten schieten).

Ja, vier uw zeilen bot, bedien u van de winden.

zegt Bilderdijk, in zijn Ziekte der geleerden; doch min juist; want
wanneer men de zeilen B— viert, gaat de wind er uit.

Spreekwijze: Zijn lusten B— vieren (er aan toegeven).

Bos, z. n. v. — Vierkant stuk metaal, in de schijf van een blok ingesloten,

en waardoor de pen gaat waarop het draait.

Boterland, z. n. o. — Land, dat men waant te zien, doch ’t welk alleen uit
een gezichtsbegoocheling ontstaat, en als wegsmelt by ’t naderen.

Botloef of Botteloef, z. n. m. — De balk, waar de fokkehals op vaart. Zie

Loef.

Botstouwgat, z. n. o. — Oude benaming van het gat, waar het ankertouw

doorloopt.

Bottelary, z. n. v. — Plaats of vertrek, waar de Bottelier zijn spijs bewaart

en uitdeelt.

Bottelier, z. n. m. — Eigenlijk iemand, die gesteld is, om de bottels of

flesschen te bewaren; doch, aan boord, de man, die in ’t algemeen het
toevoorzicht heeft over de eetwaren, om ze aan den kok uit te leveren,
en die ook het brood, boter, kaas enz., alsmede den drank aan de
manschap ronddeelt.

Spreekwijze: Als de kok en de B— kijven, dan weet men, waar de boter

blijft, (als twee schelmen, die gewoonlijk het eens zijn, twist krijgen,
dan komen hun boevestukken aan ’t licht).

Botteliersmaat, z. n. m. — of Onderbottelier. Behulp van den Bottelier.

Botteloef. Zie Botloef. B—krabbers, B—Schenkel of Strontstagen (touwen,
die bestemd zijn om den B— te steunen).

Botter, z. n. m. — Een vaartuig met één mast en aan zijn ronden, Botten
boeg, zijn naam ontleenende; doch van achteren als een schokker
gebouwd.

Bout, z. n. m. — IJzeren of koperen staaf, tot verbindingsmiddel dienende.

Stompe B—en (die geen punt hebben, als alle spantbouten.) Blinde B—
en (die van welke, na het indrijven, alleen het einde, waartegen
geslagen is, zichtbaar blijft. De B—en verschillen hierin van de
spijkers, dat zy overal even dik zijn en niet verdunnend toeloopen. Zy
worden gewoonlijk van rood koper of ijzer gemaakt: de ijzeren van
rood- of achtkant staafijzer. Zie SpantB—, NaaiB—, KoppelB— enz.
enz.

Boutdrevel, z. n. m. — Bout, waarmede andere Bouten uit hun plaats

gedreven worden.

Boutjens, z. n. o. mv. — (veroud.) Vierkante lappen zeil, die tegen de lijken

aangezet worden, waar het zeil om de aangeslagen touwen sterkte
noodig heeft.

Bouts, z. n. o. mv. — (veroud.) Touwen, gebruikt om het want te voorzien

als ’t verbroken is. ’t Woord is ’t Fr. bouts (enden).

Boutkogels, z. n. m. mv. — of Kneppelkogel: twee kogels, door een Bout

verbonden.

Bouw, z. n. m. — 1o. Maaksel. Dat schip is van zwaren B—.

2o. Konstruktie, scheepsbouw. Zie Scheepsbouw.

Bouwen, b. w. — 1o. Vervaardigen, timmeren. Een schip B—.

2o. Bebouwen, beploegen. Zoo, by toepassing, Zee B— (de zee

bevaren, omdat men die als ’t ware met het schip beploegt). Antonides
 noemt in zijn Ystroom Amsterdam:

De grootste zeevorstin, die alle watren bout.

Hier bout de zeeraadt om de vrye zee te bouwen.

Jan Vos.

Bouwlood, z. n. o. — Zie Lood.

Boven, byw. — 1o. De masten met betrekking tot hen, die zich op het dek,
en het dek met betrekking tot hen, die zich onder in ’t schip bevinden.
Een jongen naar B— zenden (in den mast). Roep den Luitenant eens B
— (op het dek).

2o. De oppervlakte der zee. De man was gezonken: gelukkig kwam hy

nog even B—, zoo dat men hem grijpen kon.

Waarom koomje boven drijven

Jonghe bliecken, kleyne vis?
Ghy mocht beter onder blijven,
Daer u eyghen wooningh is.

Cats. Emblem.

Boven (te) zijn. Een hoek, klip, punt T— B— zeilen (die bovenwind te
loefwaarts omzeilen).

Spreekwijze: Hy is dien klip T— B— (hy is dat gevaar ontkomen).

Bovenbarghout, z. n. o. — Zie Barghout.

Bovenblind, z. n. o. — (veroud.) Het zeil, dat vroeger gevoerd werd boven

de Blinde ra.

Bovendek, z. n. o. — Het bovenste Dek op een schip.

Bovenhalen, b. w. — (veroud.) Te boven zeilen.

Bovenkajuit, z. n. v. — De kajuit, welke de geheele breedte van het

achterschip beslaat en tusschen de kampanje en het bovendek begrepen
is. Op de koopvaardyschepen, die geen kampanje hebben, is somtijds
achterop een groote hut getimmerd, die de B— wordt genoemd.

Bovenkruiszeil, z. n. o. — of Grietjen, welke laatste naam de meest

gebruikelijke is: het zeil, dat tusschen de Grietjensra en Kruisra hangt.
Zie Grietjen.

Bovenlijk, z. n. o. — of Ralijk, Het touw, dat aan de bovenzijde van een

zeil is vastgehecht en het door banden aan de ra verbindt. Zie Lijk.

Bovenrabanden, z. n. m. mv. — Enden touw, dienende om de

bovenhoeken der zeilen aan de Raas vast te binden. Zie Nokbindsels.

Bovenschip, z. n. o. — Huizing of Doodwerk: het gedeelte van het schip,

dat zich boven water bevindt.

Bovenspil, z. n. o. — Het spil, dat op het dek staat, ter onderscheiding van
het Onderspil. Zie Spil.

Boventuig, z. n. o. — Tuig der Bovenmasten.

Spreekwijze: Zijn B— is in de war (hy is niet wel by ’t hoofd).

Bovenzeilen, z. n. o. mv. — Zie Zeil.

Braadspit, z. n. o. — Rolspil, verdraagbaar windas op de

koopvaardyschepen.

Brabbelen, b. w. — Opborrelen, koken. De zee begint te B—.

Brak, b, n. — Ondrinkbaar. B— water, (zoet water, met zout water of

andere bestanddeelen vermengd).

Reeds lang zagh ik myn naam en grootheit aengebeên,

Eer nog uw brakke poel van visschers wert betreên.

Zegt de Seine tegen ’t Y in Antonides. Ystroom.

Bram, z. n. v. — of Bramzeil, z. n. o. — Het zeil boven het marszeil:

vroeger het hoogste zeil op een mast, dat men by stil weer opzette.
“Daer by compt nog, dat men de schepen maekt mars boven mars,
bramseyl boven bramseyl, alles streckende alleen om syraet en
oppronck, ende nyet tot bequaemheyt, jae streckende tot groote
onbequaemheyt, alsoo hierdoor de schepen soo rank worden gemaeckt,
dat het onderste geschut nyet en kan gebruyckt worden daer mede het
meeste, jae alle het gewelt moet gedaen worden.” Memorie ende
Aenwysinge hoe dat Lants schepen best souden dienen gebout om den
vyant den meeste afbreuck te doen. Men voert heden niet alleen B—
zeilen, maar ook BovenB—zeilen. De B—zeilen worden gevoerd
tusschen de B—raas en de Marseraas. Zy worden onderscheiden in 1o.
Voor B—zeil, dat aan den fokkemast, 2o. Groot B—zeil, dat aan den
grooten mast, 3o. Grietjen, dat aan den kruismast gevoerd wordt.

Spreekwijze: Hy voert B— boven B— (hy maakt veel uiterlijke

vertooning).

Hy is een rechte B— (hy is een windmaker, een bluffert).

Bramsteng, z. n. v. — De mast van het Bramzeil, en alzoo verlenging van

de steng.

Bramzaling, z. n. v. — De mars van de steng.

Bramzeil, z. n. o. — Zie Bram.

Bramzeilskoelte, z. n. v. — Een matig windtjen, waarby de schepen

Bramzeil kunnen voeren.

Bramzijgertjen, z. n. o. — of Brandezijgertjen: naam, dien de

visscherslieden geven aan de fosforieke dampen, die nu en dan uit zee
 opstijgen en samensmelten, en waarin de visscher, ze door zijn
verbeelding vergrootende, gestalten des duivels meent te zien.

Brandaris, z. n. m. — 1o. Groote lantaren, hangende onder de mars van het

Amiraalschip.

2o. Vuurtoren. De B— van ter Schelling. Zie Kustlicht.

Branden, b. w. — Een schip met brandend riet zengen om den worm te

verdrijven.

Branden, o. w. — Wordt de zee gezegd te doen, wanneer zy schuimende

over droogten en klippen heenrolt.

Brandrol, z. n. o. — Lijst van hen, die, aan boord, tegen Brand moeten
waken.

Brander, z. n. m. — Een vaartuig, toegerust met buskruit en andere

ontvlambare stoffen, ’t welk op de vyandelijke bodems wordt
afgezonden om die in brand te steken of te vernielen.

Spreekwijze: Een B— aan boord krijgen (in groot gevaar verkeeren).

Het is een B-! hou af (laat u niet met hem in).

Brandhaken, z. n. m. mv. — Haken, waarmede men Branders afweert.

Branding, z. n. v. — of Barning. Het op- en nedergaan der woelende

golven, waar zy tegen het strand of de banken breken, en daardoor het
landen bemoeilijken.

Spreekwijze: Hy geraakt in de B— (in verlegenheid). B— in lij!

(dadelijk wenden, ’t gevaar ontwijken!)

Brandstof, z. n. v. — Al wat tot verwarming of verbranding dient.

Brandijzer, z. n. o. — Haardijzer, of Wolfsklaauw: IJzer, waarmede men
aan de buitenhuid van een schip, by ’t Branden, haar fatsoen geeft.

Bras, z. n. m. — Men geeft dien naam aan twee touwen, die, elk aan een
der beide uiteinden eener ra gehecht, dienen om deze om de masten,
waar zy aan hangen, te doen draaien, ten einde aan de zeilen zoodanige
richting te geven als de omstandigheden vorderen. Groote B—sen (der
groote raas). FokkeB—, MarseB—, BramB— enz. LoefB— (die aan de
windzijde is) LyB— (die aan de tegenovergestelde) Stuurboords of
BakboordsB— (die rechts of links is. Looze B— (die uit voorzorg
nevens een anderen gesteld wordt). Een B— aanhalen, vastmaken,
beleggen. Den LoefB— stijf aanhalen.

Spreekwijze: Hy heeft er den B— aan (Hy wil er niet meer aan doen;
—omdat als men de zeilen zoo na mogelijk by-de-wind gezet heeft en
de B—sen dus “aanstaan”; men, te dien opzichte althands, het
mogelijke verricht heeft).

De B—sen vastzetten (In de richting blijven).

Een wilde B— (Een wildzang: omdat een B—, die los is, in ’t wilde
hangt, en heen en weêr wappert).

Brasklamp, z. n. m. — Zie Stootschaal.

Brasschenkels, z. n. m. — Enden touw, die aan den kop van den mast
hangen en waaraan het blok is gesplitst, door ’t welk Brassen loopen.

Brassen, o. w. — Zie Aanbrassen, Opbrassen, Breedtuigen.

Breêboeg, z. n. m. — (veroud.) Schip met een breeden Boeg.

Breed, bw. — Zijlings, van ter zijde. B— liggen (De zijde bieden, ’t zij aan
een ander schip, ’t zij aan den wind).

Breede wimpel. — Zie Wimpel.

Breedte, z. n. o. — of Poolshoogte. Noorder- ZuiderBreedte.

Breedte der kiel, z. n. v. — De afstand tusschen de zijvlakken in het

midden der kiel.

Breedtuigen, bw. — Of Vierkant Brassen: De zeilen zoodanig uitzetten, dat

zy zich in ’t vierkant aan den wind blootstellen.

Breêfok, z. n. v. — Een groot zeil van licht doek, dat, op kleine vaartuigen,
gebezigd wordt om voor-de-wind te zeilen.

Breêgang, z. n. m. — Dat gedeelte van de buitenhuid by linieschepen, ’t

welk tusschen het bovenbarghout en onderbarghout begrepen is.

Breekbeitel, z. n. m. — of Steekbeitel. Een werktuig, bestaande uit een plat,

smal en gekromd ijzer, aan een staaf gehecht, en waarmede het werk,
dat vernieuwd moet worden, uit de naden der planken gekrabt wordt.

Breekstoppers, z. n. m. mv. — of Springstoppers. Halfsleten Stoppers, die

by harden wind op het ankertouw worden gezet, om het geweld van
den eersten schok te breken, als het schip voor zijn anker opdraait.

Breekwater, z. n. o. — Waterkeering: Een hoofd, waar de golven op breken

en de sloepen dus veilig achter kunnen liggen.

Breekijzer, z. n. o. — Schietbeitel of Fermoirbeitel. Soort van grooten

Beitel, dienende om keepen te maken.

Breeuwen, b. w. — Kalefaten: De reten, naden, spleten en voegen met

werk dicht stoppen.

Breeuwer, z. n. m. — Die met het Breeuwen of kalfaten belast is.

Breeuwhamer, z n. m. — Zie Hamer.

Breeuwstoel, z. n. m. — Een plank, die buiten boord hangt, en waar de

Breeuwer op zit als hy zijn werk verricht.
Breeuwijzer, z. n. o. — Zie IJzer.

Breken, o. w. — Wordt van de golven gezegd, als zy tegen klippen of

rotsen stuiten en uit elkander spatten. De zee, de golven B— op die
rots.

Breker, z. n. m. — voor Golf. De B—s slaan over de hooge rotsen heen.—

Een B— aan boord krijgen. (Een golf, die boven het boord Breekt en
op het schip stort).

Bridsen, b. w. — of Laarzen. Iemand met een eind touw op de natgemaakte

broek kastijden.

Brieven van schadeverhaling, z. n. m. mv. — Brieven, waarby door den

Soeverein het recht gegeven werd, om den vyand afbreuk te doen op
zee.

Bries, z. n. v. — Koelte, wind. Het waait een stijve B— (Er waait een
frissche wind).

Briesjen, z. n. o. — Een klein windtjen. Dat B— was juist genoeg om ons

in de haven te brengen.

Brigantijn, z. n. m. — Italiaansch vaartuig, oorspronkelijk een

roofvaartuig, gelijk de naam (Briganten-schip) aanduidt; doch later
voor alle kleine onoverdekte vaartuigen genomen.

Brik, z. n. v. — Met Brigantijn verward; doch verkeerdelijk. B— is van ’t

Fr. barrique, “last” en beduidt dus oorspronkelijk Lastschip. Thands
geeft men dien naam aan een groot vaartuig met twee vierkant
getuigde masten. Groote B—, B— van 18 stukken. AdviesB—, B— van
8 stukken.—SchoenerB—, KanonneerB—, OorlogsB—, KoopvaardyB
—, KorvetB—, B— met barkstuig.

Brikzeil, z. n. o. — Voornaam zeil, ’t welk de Brikken en andere vaartuigen

achter den grooten mast aan een gaffel en boom voeren.
Bril, z. n. m. — (veroud.) Uitgesneden hout op den overloop, ter plaatse
alwaar de kolderstok droog of in den draaiklos staat: Ook wel de klos
zelf.

Britsen, b. w. — Zie Laarzen.

Broek, z. n. v. — of Twil. 1o. Stuk hout, dat de vrangen van een schip
kruist, wanneer deze uit twee tegen elkander gestelde stukken bestaan.

2o. of Broeking. Zeildoeksche bekleeding.

Broeking, z. n. v. — 1o. Een zwaar touw, dienende om het terugloopen van

een stuk geschut te voorkomen.

2o. Zware takel, met een katrol aan het einde, en in het midden
vastgehecht aan den achtersteven van een op de werf liggend schip, en
dienende om dit by ’t van stapel loopen naar ’t water te doen glijden.

3o. Zeildoeksche bekleeding tegen inwatering van buiten. B— van den

mast, van het roer, enz.

4o. Zeildoeksche zoom, die tegen den vlaggestok aankomt, om de vlag

te versterken.

Broekstuk, z. n. o. — 1o. Dat gedeelte van een kanon, dat zich achter de
tappen bevindt. Zie Bodemstuk.

2o. ’t zelfde als Broek: zie ald.

Broodkamer, z. n. v. — Waar het scheepsbrood (de beschuit) wordt

bewaard.

Broodwinder, z. n. m. — Vinnetjen, achtergaffelzeil. Zeil, dat achter de

bezaan wordt geheschen.

Bruischen, o. w. — Geraas, dat de golven maken, wanneer zy door wind of

storm bewogen worden.
Bugalet, z. n. o. — Klein tweemast-vaartuig, dat op de kusten van
Finisterre de dienst van lichter en transportschip doet. Het heeft een
fok en een groot vierkant zeil, daarboven een marszeil en voert een of
twee kluivers.

Bui, z. n. v. — Vlaag, slecht weer. Een regenB—, een hagelB—, een stormB
—.

Spreekwijze: Een kwade B— hebben, (Norsch, gemelijk, driftig zijn).

Een goede B— hebben, (Opgeruimd vriendelijk zijn).

Buiig, b. n. — Ongestadig, regenachtig, winderig. ’t Is B— weer.

Spreekwijze: B— weer, klein zeil, (In onzekere zaken moet men niet te
veel wagen).

Buik, z. n. v. — Ronding. De B— van een zeil (de bolvormige gedaante,

welke het aanneemt, wanneer het door den wind is opgezet: ook de
ophooping van een vastgemaakt zeil op het midden der ra. De B— van
een schip (de ronding van een schip). Op zijn B— zeilen (op zij zeilen).

Buikdenning, z. n. v. — Zie Weger.

Buikgording, z. n. v. — Gording of touw, op een derde van het lijk

vastgemaakt en dit aan de ra verbindende.

Buikseizings, z. n. v. mv. — Breede en platte touwen, die een dichtgerold

zeil tegen de ra vastklemmen.

Buikstukken, z. n. o. mv. — Naam, die op sommige plaatsen aan de

vrangen gegeven wordt. Zie Vrang. Meer algemeen echter noemt men
B— of Oplangers die verlengstukken, welke by den aanbouw van een
schip op de uiteinden der halve vrangen geplaatst worden. Zy
onderscheiden zich in Onder en BovenB—

Buikweger, z. n. m. — Zie Weger.

Buis, z. n. v. — 1o. Geleibuis, koker.

2o. Kleedingstuk: rok zonder panden. Een duffelsch B—. Een matrozen
B—.

3o. Vaartuig, dat meer in ’t byzonder gebezigd wordt tot de

haringvangst. Zie Haringbuis.

Buisch, b. n. — Dampig, nat, en donker. B— weer.

Buisharing, z. n. m. — Haring, die met buizen gevangen wordt.

Buislichter, z. n. m. — Groote lantaarn op het hek boven de kampanje.

Buisman, z. n. m. — Zeeman, die op een Buis ter haring vaart.

Buit, z. n. m. — Roof, op den vyand behaald.

Spreekwijze: Of B— of slagen.

Buiten, bw. — Naar buiten: in zee. De schepen zijn naar B— gezeild. Zij
zijn B— de haven gebracht.

Buiten gaats, bw. — In volle zee: het zeegat uit. De schepen zijn B— G—.

Buitenkluiver, z. n. m. — Driekant zeil, waarvan de eene zijde langs den

leier gaat, die van den kop der fokkesteng naar het kluishout loopt. Zie
Kluiver.

Buitenloods, z. n. m. — of Kustloods. Loods, die de schepen over de

buitenwateren brengt. Zie Loods.

Buitensteiger, z. n. o. — Steiger, die aan zee of aan de haven ligt.

Buitenvertuining, z. n. v. — Gedeelte der buitenhuid, tusschen het

potdeksel en den uitgang van het rahout.
 Bulkhoofden, z. n. o. — (veroud.) Schotten, welke men dwarsscheeps
in het hol zette, op dat de ingeladen waren òf de ballast niet
verschieten zouden.

Bulletouw, z. n o. — Los end touw, van een haak voorzien, en dienende om

tijdelijk de fokkehals op den kraanbalk te bevestigen, ook om den
bezaans-brik-kotterboom, by het overslaan van het zeil, tegen den
schok te behoeden.

Bultzak, z. n. m. — Bed van kaf, door de zeevisschers gebruikt.

Bun, z. n. v. — Zie Beun.

Bunschuit, z. n. v. — Schuit, waarmede de zeevisch levend vervoerd

wordt.

Burghaak, z. n. m. — Soort van Stuik. Zie ald.

Bus, z. n. v. — ’t Zelfde als Bos, Buis, Koker; doch meer bepaaldelijk:

1o. Een blikken doos, dienende tot bewaring van licht aan bederf
onderhevige waren, of proviand, by lange zeereizen.

2o. De oude benaming van alle soort van schietgeweer en soms ook

3o. Het schietgeweer zelf.

Bushuis, z. n. o. — (veroud.) Zeemagazijn, Arsenaal.

Buskruit, z. n. o. — of alleen Kruit of Buspoeder. Licht ontvlambaar

mengsel van houtskool, salpeter en zwavel, en aldus genoemd naar
zijn voormalige bestemming, om door zijn ontploffing den kogel door
een bus voor hem uit te drijven.

Spreekwijze: Hy vliegt op als B— (hy is licht in drift ontstoken).

Busschieter, z. n. m. — (veroud.) Iemand die met een Bus schiet. Voorheen
aan boord dezelfde als de Konstabelsmaat.

By, bw. — B— laten komen (meer daarheen zeilen, waar de wind van daan
komt).

By-de-wind, bw. — Wordt gezegd, wanneer de raas gebrast en de zeilen

uitgezet zijn en met de kiel een scherpe hoek maken. Dicht B—, scherp
B— zeilen (wanneer die hoek zoo scherp mogelijk is). B— brassen,
opheven, opsteken. Zie Brassen, enz.

Bydraaien, o. w. — 1o. Onder den wind draaien, met een marszeil vol en
een tegen, ten einde het schip langzaam te doen voortgaan.

2o. Gedwongen naderen: Wy noodzaakten hem by te draaien. Dat schip

wilde het klaringsvaartuig ontzeilen; maar een schot met los kruit
bracht hem tot andere gedachten en deed hem B—.

3o. In ’t gevecht B— is: zich overgeven.

Spreekwijze: Hy draait by (hy drijft zijn opzet niet door, volhardt niet
in zijn meening, geeft het op.)

Voor de nacht B—, om den wal niet te na te komen (tijdige voorzorg

nemen).

Byhalen, b. w. — of Byzetten. 1o. De zeilen bybrengen en ter windvang

stellen.

2o. Losjens overschilderen. Een sloep buiten om te laten gaan, ten

einde de kale plekken met teer of verf te laten B—. Binnen boord der
oorlogschepen is het gebruikelijk, des Saturdags aan boord de kale
plekken te laten B—, om ’s Zondags mooi te zijn.

Byhaven, z. n. v. — Zie Haven.

Byhouden, b. w. — Op dezelfde hoogte blijven. Dat schip is een luie
zeiler: het kon de vloot niet B—. Ook 2o. Naderen. Een schip doen B—
(het doen naderen).

Bijl, z. n. m. — Timmermansgereedschap, bestemd om er mede te houwen

en te kappen; doch ook aan boord bovendien in gebruik, zoo als
wapentuig. (Zie Enterbijl), als om, in geval van nood, en wanneer
spoed vereischt wordt, kabels, stengen of masten mede door of om te
hakken. Zie Kappen.

Den Bijl voor den kop krijgen (afgekeurd worden). Zie Afkeuren.

Spreekwijze: Hy hakt er met een breeden of groven B— in (hy maakt

veel verteering: ook wel: hy snijdt geweldig op).

Den B— voor den kop geven (afkeuren).

Bijl, z. n. m. of Bijltjen, z. n. o. — Bynaam, waarmede de timmerman aan

boord door het volk wordt geroepen of aangesproken. Het Bijltjens
oproer (bekende oploop der Kattenburgers, die voornamelijk uit
scheepstimmerlieden bestonden).

Bylander, z. n. m. — Platboomd vaartuig, voornamelijk voor de

vrachtvaart bestemd en byna als een snaauw getuigd.

By laten komen, b. w. — ’t Schip aan den wind laten komen.

Bijlbrief, z. n. m. — Zoo werd, naar het oude recht, de akte genoemd,

waarby hy, die een schip kocht, en de kooppenningen niet geheel kon
voldoen, het schip voor het overige verbond.

Byleggen, o. w. — Onder klein zeil met dichtgereefde zeilen en aangebraste

raas het schip zoo dicht mogelijk aan den wind houden, om het tuig
van het schip met stormweer niet te vermoeien; daar anders het tuig
van boven neder, of het schip uit elkander, zoû werken.
 Van top en takel B— (met aangebraste raas B—). Men gaat B—
(wanneer men het, voor-de-wind zeilende, met achteroverstaande
zeeën niet meer houden kan, of dat men het in-de-wind heeft). Voor het
groote zeil B—. Onder groot-stagzeil B—. By blijven liggen.

Bylegger, z. n. m. — 1o. Schip, dat bylegt. Het is een goede B— (het kan
goed Byleggen).

2o. Schip, naar elders bestemd, met hetwelk men uit zee binnen valt uit
nood of om te overwinteren: of ook een schip, dat geen bepaalde
bestemming heeft en waarmede men een zeehaven aandoet om nader
last te ontfangen. De bepalingen omtrent de B—s vindt men in de Alg.
wet, van 26 Aug. 1822, vierde Hoofdst. art. 25–29.

Spreekwijze: Hy is een B— (hy draait by. (Zie Bydraaien) ook: hy

speelt op zien komen).

2o. Tegenwind, die belet zeil te voeren.

Bystaan, o. w. — Wordt van de zeilen gezegd, als zy op hun plaats

geheschen en gespannen zijn. Dat schip heeft geen enkel zeil B—.

Bysteken, b. w. — Het schip met den kop aan den wind laten komen om by
te draaien of by te gaan liggen.

Bijt, z. n. v. — Wak, opengehakte plaats in het ijs.

Spreekwijze: Als een eend in de B— vallen (ergends by ongeluk

inraken).

Bijten (in of uit), b. w. — Een schip, dat buiten of binnen de haven in ’t ijs
bezet is, door het hakken van bijten of sloppen in ’t ijs, weder brengen
waar het wezen moet.

Byvieren, b. w. — Laten schieten. Zie Vieren.

Byvoet, z. n. m. — (veroud.) of Smeerrak; touwrak tot onderra.

Byzaadhout, z. n. o. — Stukken hout, aan den voet van den grooten mast,
evenwijdig met het Zaadhout geplaatst, en dienende tot steun voor het
spoor van den grooten mast.

Byzeilen, z. n. v. mv. — Hulpzeilen.

Byzetten, b. w. — Uitspannen. Een zeil B— (het op zijn plaats brengen en

spannen) alle zeilen B—.

Spreekwijze: Alle zeilen B— (spoed maken).

De zeeman zet gerust dan alle zeilen by

En troost zich met de gonst der winden en ’t getij.

Vondel.
C.
Zoek de woorden met Ca, Co en Cu gespeld op Ka, Ko, Ku.

Chebek, z. n. m. — Soort van vaartuig, in de Middellandsche zee in

gebruik, even als een feloek met latijnzeilen getuigd.

Cherteparty, z. n. v. — of vrachtbrief. Akte van overeenkomst tusschen

den vervrachter en de bevrachters opgemaakt, en waarin vermeld
worden: de naam en de grootte van het schip: de naam van schipper,
vervrachter en inlader: de plaats en de tijd, tot lading on lossing
bepaald: of het schip geheel of gedeeltelijk vervracht wordt: eindelijk,
de bedongen schadeloosstelling ter zake van vertraging. Zie art. 454,
455 Wetb. v. Kooph.

Cirkel, z. n. m. — Kring, koers, omtrek, door een kromme lijn beschreven,

wier punten alle even verre van het middelpunt verwijderd zijn.

Cingelgrond, z. n. m. — Bodem of grond van de zee, die noch zand noch

slijk bevat, zoo als die onder den Engelschen wal by de Cingels.
D.
Daagsch anker, z. n. o. — Het Anker, dat het meest gebruikt wordt.
Schepen uit het Noorder kwartier, of liever, in Texel en te Amsterdam
uitgerust, hebben het aan Bakboord varen, terwijl het uit de havens
bezuiden de Maas aan Stuurboord vaart.

Daagsch Touw, z. n. o. — Het zware Touw, dat met het Daagsch Anker
gebruikt wordt. Zie Legger en Volger.

Dag, z. n. m. — 1o. Tijdverloop tusschen zons op- en ondergang. Het heeft

den gandschen D— geregend: eerst met het opkomen der maan is de
lucht opgeklaard.

2o. Etmaal. Men berekent de hoeveelheid van ingescheepte

levensmiddelen by D—en. Er is nog voor tien D—en water. Er is niet
meer dan voor vijf D—en proviand. Zie verder Ligdagen, Waschdagen
enz.

Dag, z. n. v. — Wordt genomen voor het end touw, waarmede de

scheepsprovoost de misdadigers plach te kastijden. Volgends
Bilderdijk zoû ’t woord verbasterd zijn van tak, en verwant aan takel,
dus werkelijk de beteekenis hebben van Touw: waarom hy er ook in
zijn Geslachtlijst het o. gesl. aan geeft. Intusschen is ’t hetzelfde woord
als degen en ’t werd in ’t Fransch ook dague de prévôt genaamd. Men
weet dat Dag of Dagge ook ponjaart beteekent. Zie Dag. Wellicht is de
oorsprong der benaming van Dag, zoowel aan dit endtjen touw als aan
den dolk gegeven, aan die zelfde beschimpende toespraak ontleend,
waaraan die oude strijdkolven, welke men Goeden dags heette, hun
 naam verschuldigd zijn. De enden touw, waarmede de strafoefening
geschiedt, heeten Handdagen. De krijgsraad heeft hem veroordeeld om
met Handdagen te worden afgestraft.

Dagboek, z. n. o. — Zie Dagregister.

Dagen, o. w. — Dag, worden, licht worden. Het begint te D— (de

schemering breekt door).

Dagge, z. n. v. — (veroud.) Entertouw voor de matrozen.

Dagregister, z. n. o. — of Journaal. Register, hetwelk de schipper verplicht

is te houden en waarin hy dag aan dag moet opteekenen: “de
gesteldheid van weer en wind: hoeveel het schip in zijn koers
gevorderd of teruggegaan is: op welke lengte en breedte het zich
bevindt: welke onheilen en uit wat oorzaak die aan schip en lading zijn
overkomen: de gesteldheid, waarin hetgeen door ongeval, door
kappen, snijden en kerven, verloren is gegaan, zich bevond: welke
koersen hy gehouden heeft en waarom hy daarvan heeft moeten
afwijken; de besluiten in den scheepsraad genomen: de afdanking van
scheepsofficieren of scheepsgezellen en de redenen daarvan: al wat
schip en lading betreft en tot het doen van rekening of verantwoording,
of tot het instellen of afweeren van eenige vordering, aanleiding zoû
kunnen geven.” Zie Wetb. v. Kooph. art. 358.

Dagseinen, z. n. o. — Zie Sein.

Dagwaak slaan (de) of de Reveille slaan. — De manschap door

trommelslag opwekken. De D— wordt in de Dagwacht geslagen.

Dagwacht, z. n. v. — Wacht aan boord, die van ’s morgens 4 tot 8 uur

duurt.

Daling, z. n. o. of Pompdal. — Een koker of buis, die van boven tot

beneden langs de pomp loopt en door welke men het peilijzer laat
afzakken, om de hoogte van het water by de pomp te meten.
Dam, z. n. m. — 1o. Stuk houts, dat ergends in gezet wordt om iets te
stutten en naderhand weêr weggenomen wordt.

2o. Stuk lands, dat dwars door een water gelegd wordt om het te
stuiten. ’t Is in zijn oorsprong ’t zelfde als Toom. Hiervan

Damlooper, z. n. m. — Klein Noordhollandsch vaartuig, geschikt om over

dijken, dammen en overtoomen gehaald te worden.

Dammen, b. w. — Met een Dam sluiten.

Geweld van ketenen en krammen,

Noch palen om de zee te dammen,
Noch zeekasteelen op de strand,
Vol solferblakend ingewand,
Zijn machtig om den Leeuw te temmen.

Oudaen. De Leeuw bevredigt.

Damp, z. n. m. — Alle wasem, doch in ’t byzonder de rook door het

geschut veroorzaakt.

Davids, z. n. m. mv. — IJzeren standers aan de zijden van het achterschip,

dienende om er lichte vaartuigen aan te hangen.

Deelen, z. n. o. mv. — Gezaagde en alzoo gedeelde stukken hout. Deelen

van een balk zijn alzoo Planken. Zie ald.

Deelbalie, z. n. v. — Zie Loodlijnbalie.

Deining, z. n. v. — Golvende beweging die, na het ophouden van den wind,

die haar veroorzaakt heeft, het zeewater blijft beroeren. Er staat D—.
De D— is zeer zwaar, de D— gaat hoog.

Deinzen, o. w. — Afloopen, teruggaan. Het D— der golven (het stooten der

golven omtrent de banken of rotsen) ook Tegenzee, Terugzee, Weêrzee
genoemd. Zie ald. Het D— van het schip (het teruggaan van het schip
 in de wending, als de wind vlak van voren komt en ’t schip niet
doordraait).

Spreekwijze: Wanneer het schip Deinst legt men het roer verkeerd aan
boord—draait men het op de andere zijde—(als het niet gelukken wil
wendt men het uiterste middel aan).

Deinzig, b. n. — Dampig, nevelachtig. Een D—e lucht.

Dek, z. n. o. — Scheepsvloer, eenigzins gewelfd, en uit deelen

samengesteld, die aan weerszijden op de balken rusten. Ook de
verschillende verdiepingen van het vaartuig. Het getal der D—s
wijzigt de benaming van het schip. Zoo heeft men een Tweedek, (een
schip met twee D—s): een Driedekker, (een met drie batteryen). By
koopvaardyschepen heeft men gewoonlijk twee D—s. Het aantal D—s
by oorlogschepen is verschillend. By linieschepen zijn er ten minsten
vier, als, van boven naar beneden tellende: 1o. Het OpperD— of
BovenD— (’t halfdek van de kajuit tot den grooten mast, de
loopplanken, den Bak); 2o. het KuilD—; 3o. het TusschenD—, die elk
een battery voeren, de zwaarste onder; 4o. de Koebrug. By gewone
oorlogsfregatten en kuilkorvetten heeft men gewoonlijk een OpperD—
(dat boven is), een KuilD— en een TusschenD—. Op korvetten met
gestreken D—s heeft men in stede van het gewone Opperd— vooruit
een kort D— tot even achter den fokkemast en achteruit een kort D—
tot even voor den bezaansmast. Het eerste wordt de Bak, het laatste de
Kampanje genoemd. In dit geval wordt het KuilD— OpperD—.
Brikken hebben een OpperD—, somtijds een kleine Kampanje, en
verder een TusschenD—. De kampanje wordt echter in scheepstaal niet
tot de D—s gerekend. De kapitein was niet op het D—: hy stond op de
kampanje. De helft van het KoebrugD— wordt HalfD— geheeten: —
Gebroken D— (D—, dat op zijn lengte is afgebroken). NegerD— of
SlaveD— (D— waar zich op slavenhaalders de negers bevinden).
GladD— gestrekenD— (een D—, dat onafgebroken doorloopt).

Spreekwijze: Dat is een Driedekker (een groot, zwaarlijvig

vrouwspersoon). De stortzeeën maken GladD— (slaan alles van ’t D—
 af).

Dekbalken, z. n. m. mv. — Balken, die het Dek onderschragen, en tevens

het dwarsscheepsverband uitmaken.

Dekbalkknieën. z. n. v. mv. — Knieën, waarop de Dekbalken rusten. Zie

Knie.

Dekbanden, z. n. m. mv. — Banden van het voor- en achterschip, mede

dienende tot bevestiging van het dek.

Dekdeelen, z. n. o. mv. — Planken van het Dek. Zie Deelen.

Dekglas, z. n. o. — Glazen schijf van ongemeene dikte, hoedanige men in

de Deks- of patrijspoorten plaatst om licht te geven in de lagere
gedeelten van het schip. Schroefdekglazen. Leivormige Dekglazen.

Deklinatie, z. n. v. mv. — De boog aan de hemelsfeer, dien de

hoeksgewijze afstand van een der hemellichten aan den equator
beschrijft. D— van ’t kompas of miswijzing. De afwijking van het ware
Noord.

Dekofficier, z. n. m. — De hoogste onderofficieren, als schipper, bootsman,

schieman, worden D—en genoemd, omdat zy by de manoeuvre op het
Dek blijven.

Dekplaat, z. n. v. — Stuk eikenhout, dat de koppen der Beting dekt.

Deksel, z. n. o. — Wat tot bedekking van iets dient en er tevens een deel
van uitmaakt. Zie Potdeksel.

Dekstoppers, z. n. m. mv. — Stoppers, die op verschillende punten van het

Dek aan ringen zijn vastgemaakt en zich alzoo voor de hand bevinden.

Dekstrijken, o. w. — De planken in het Dek leggen, het Dek bevloeren.

Dekworp, z. n. o. — Het bovenste worp, waar het Dek op rust.

Dekzeegt, z, n. v. — De projektie van de lijn, volgends welke de
bovenkanten der balken tegen de binnenoppervlakte der inhouten
sluiten, op het vlak, dat door het midden van kiel en stevens gaat. Zie
Zeegt.

Dempgording, z. n. v. — Het Touw, op het staande lijk van de zeilen

opgestoken, op de hoogte van de boelijns, dat het lijk langs de ra haalt
om het zeil te dempen of er den wind uit te nemen om het
gemakkelijker te beslaan.

Dennen, z. n. v. mv. — (veroud.) Het dek op een klein vaartuig, b. v. op een

Binnenvaarder, wordt meermalen aldus genoemd, naar het hout,
waarvan het vervaardigd is.

Denning, z. n. v. — Verouderde benaming voor “vloer.”

Derde hand, z. n. v. — Eigenaardige benaming van een takel, of liever van

een verbinding van touwen, loopende door katrollen en geëigend tot
het oplichten van zware lichamen.

Derde waak, z. n. m. — Vroeger gaf men dezen naam aan de jongste

officieren op de schepen der O. I. Maatschappy.

Deukel, z. n. m. of

Deutel, z. n. m. — of Slag. Pennetjen, hoedanige in de enden der houten

nagels, die doorgeslagen zijn, gevoegd worden en met hun puntjens
blijven uitsteken.

Deutelen, b. w. — Deutels inslaan.

Deutelijzer, z. n. o. — of Plugijzer. IJzer, waarmede men gaten in de

nagels slaat.

Dicht aan-de-wind of scherp by-de-wind. byw. — Zoo naby aan den wind
als de zeilen maar kunnen vatten.
 Spreekwijze: Niet al te D— a. d. W— houden, (het onderste niet uit de
kan willen).

Dichtspijkeren, b. w. — Met Spijkers Dichtmaken.

Spreekwijze: Spijker de kist dicht. Wordt gezegd, wanneer een zaak is

afgedaan en er niets meer aan te doen of te verhelpen valt. In dit
gezegde wordt echter onder kist “doodkist” verstaan.

Diep, z. n. o. — 1o. Diepte; doch in ’t byzonder waar van de zee gesproken

wordt. In ’t peilloos D— der golven.

2. De zee zelve. Hy is in ’t D— verzonken.

Siet hier een versche beeck die met de soute baren

Can spelen in het diep, oock sonder eens te paren.

Cats. Zinnebeelden.

Diep, b. n. — Geeft de hoogte van een gespannen zeil te kennen. Dat zeil is
niet D— genoeg. Dat marszeil is ... N ellen D—.

Diepen, o. w. — Al peilende naar land varen. Zie Aandiepen.

Spreekwijze: Het Diept noch droogt niet, (het geeft noch neemt, men
vordert er niet mede).

Diepgaan, o. w. — In ’t water zakken. Dat schip gaat ... N ellen Diep, het
zinkt ... N ellen in ’t water. Dat schip Gaat Diep genoeg (het gedeelte,
dat beneden de waterlijn zinkt, is naar zijn grootte en vorm evenredig
aan den last, dien het dragen moet om veilig en met goed gevolg te
varen). Dieper gaan (wanneer een nieuwe last in ’t schip geladen
wordt, en dit daardoor dieper zinkt.)

Spreekwijze: Een Diepgaand schip (iemand, die veel verkwist en veel

noodig heeft:—omdat Diepgaande schepen veel werks vereischen).
Diepgang z. n. m. of Dieptreding. — De bepaling van het getal ellen,
welke het schip in het water zinkt. D— voor, D— achter, Gemiddelde
D—. Zie Stuurlast, Stuurlastigheid.

Diepgangsmeter, z. n. m. — Werktuig, uitgedacht om de hoegrootheid in

ellen en palmen van Diepgangen aan voor- en achtersteven tot het best
bezeild doen zijn van een schip te bepalen.

Diepgangsmerken, z. n. o. mv. — Schaal, in voeten en halve voeten

verdeeld en op de zijkanten van den voor- en van den achtersteven
afgebeeld, en dienende om den Diepgang van het schip te weten.

Dieplood, z. n. o. — Peillood, of eenvoudig Lood, welk laatste meest

gebruikelijk is. Zie Lood.

Dieploodlijn, Dieploodworp. Zie Looding, Worp.

Diepte, z. n. v. — 1o. Wordt somtijds voor de zee genomen. Zie Diep.

Ontsiet de diepte niet, al is haer aensicht straf,

Vondel. Lofs. op de Scheepsv.

2o. De bepaling van de diepte. Wy ankerden op de D— van zes

vademen.

3o. Van een zeil. (de hoogte van een uitgesponnen zeil).

Dieptredend, z. n. v. — ’t zelfde als Diepgaand. Een D— schip (waarvan

de romp diep in ’t water zinkt. Zie Diepgaan, Diepgang).

Dieptreding, z. n. v. — Zie Diepgang.

Dikte der kiel, z. n. v. — De afstand tusschen de onder- en bovenkanten

der kiel.
Dinga, z. n. v. — Kromgekield vaartuig, aan de Malabaarsche eilanden in
gebruik.

Dinguy, z. n. m. — Vaartuig, op den Ganges in gebruik.

Dirk, z. n. v. — Looper van den Gaffel, zeilbooms toppenant.

Dissel, z. n. m. — Grootdissel, Klosdissel. Kromme bijl, dienende om hout

te effenen en scherp te maken. In de kruitkamer gebruikt men een
koperen D—.

Distinktievlag, z. n. v. — Zie Vlag, Wimpel.

Doek, z. n. o. — Voor zeildoek, en, by de dichters, ook voor het zeil zelf
genomen.

De doeken hangen slap: men twijfelt of het waait.

Vondel. Lof der Zeevaart.

Zie verder KarrelD—, zeilD—, vlaggeD—.

Doeken, b. w. — (veroud.) Zeilen aanslaan; op kleine schepen.

Doemen, o. w. — Zich vertoonen. Zie Opdoemen.

Doft, z. n. v. — Roeibank. Het woord is Deensch, en beteekent een ledigen

grond, doch in ’t byzonder een zitplank in een schuit.

Dogger, z. n. m. — Eigenlijk zeehond (als zijnde D— niet anders dan “dog,

hond”): van daar voor kabbeljauw genomen, en, by toepassing, in
gebruik gekomen als benaming voor een soort van vischschepen, die
naar den Doggersbank varen, om kabbeljauw te vangen. Een D—
voert een grooten mast in ’t midden en een kleinen mast van achteren,
vierkant getuigd: voorts boegspriet en fok.

Dogschuit, z. n. v. — Schuit, die by een Dogger behoort.

Dok, z. n. o. of havendok. — Deze naam werd vroeger aan een besloten
plaats gegeven, waar schepen gemaakt werden: thands verstaat men er
een kom door, van sluizen voorzien en met kaaien omringd, die tot een
veilige ligplaats strekt. D— van aanbouw. (Zie Droogdok).

Dokken, b. w. — (veroud.) In een Dok het schip vast aan den grond zetten.

Dokkig, b. n. — Mistig, donker: D— weer (betrokken lucht).

Dol, z. n. m. — Pen of nagel, die in het boord van booten of andere lichte
vaartuigen geslagen wordt, om de riemen by ’t roeien te bedwingen.

Zoo zingt Hooft, op den duim van ’t metalen beeldt des Hertogen van
Alva.

Den Duim, die rechte wederhandt,

Die eertijdt, van gansch Nederlandt,
Zich kussen deed, terwijl hy ’t schond,
Heeft nu matroos in zijnen mond
Oft wringt hem, wil hy, in een hol,
En bruikt den dwinger voor een dol.

Spreekwijze: Het zijn maar oude D—len: “maar lorren”: omdat

versleten D—len weinig waard zijn;—tenzij men hier aan “oude
poppen” [’t Eng. Doll] te denken hebbe.

Dolborden, z. n. o. mv. of Bosbank. — Houten, aan weêrskanten eener

galei of sloep op de boorden geslagen en tusschen welke de riemen
zich bewegen.

Dolgat, z. n. o. — Gat, waar de Dol wordt ingestoken of geslagen.

Spreekwijze: Had ik uw vinger in het D— (kon ik u klemmen als een

dolpen beklemd wordt, ik zou u wel doen klappen).

Dommekracht, z. n. v. — Soort van werktuig, met een getand rad en

zwengel voorzien en strekkende om zware lichamen op te tillen. Het
 woord is eigenaardig van uitdrukking, als zijnde het werktuig zelf
onbewust van de uitwerking, welke het te weeg brengt.

Dompen, b. w. — Het geschut met den tromp of ’t vooreinde doen zakken

en achter oplichten, om lager te kunnen schieten zonder het stuk te
doen zinken. In een rechte lijn pointeeren, vluchten en D—.

Dompelen, b. w. — Frequentatievum van Dompen, en alzoo:

“herhaaldelijk, by voortduring Dompen,” meer byzonder: “in het
water.”

Wanneer ik schielyk, op mijn onbedachte beê

Wiert over hals en hooft gedompelt in de zee.

Jan Vos.

Spreekwijze: Hy ligt er onder Gedompeld (hy is al dood en begraven).

Donderbus, z. n. v. — Breed en zwaar handgeweer, in een mik draaiend, en

waarmede de marsen en barkassen gewapend worden.

Dood, b. w. — Voor “dicht”. D— aanslaan (dicht aanslaan).

Doodeman, z n. m. — Zie Snaauw.

Doodemans-oog, z. n. v. — (veroud.) Eenige kleine touwtjens boven aan

den bezaan, die, meer tot cieraad dan tot nut strekkende, daarvan hun
naam ontleenen.

Doodloopen, b. w. — Zie Doodzeilen.

Doodshoofd, z. n. o. of Stagkous. — Houten, byna cirkelvormig blok, in

zijn omtrek met een sleuf voorzien, waar de stagstoppen doorloopen.

Doodstilte, z. n. v. — Afwezigheid van alle wind, waardoor een stilte

heerscht als die des Doods.
Doodstroom, z. n. m. — (veroud.) Afwezigheid van den stroom, waardoor
men niet vorderen kan: stroom tusschen volle en nieuwe maan, als ’t
water minst wast: ook tusschen eb en vloed. Zie Doodtij.

Spreekwijze: ’t Is er D— (er is geen handel, geen beweging, er valt

niets voor).

Doodtij, z. n. o. of Dood water. — Het zwakste Tij.—Ook stil water,

stilstand tusschen eb en vloed.

Doodwater, z. n. o. — (veroud.) Water achter den gang van ’t schip.

Doodwerk, z. n. o. — Zie Bovenschip.

Doopen, b. w. — Met dezen naam bestempelt men een oud scheepsgebruik,

om de onbevaren maats, en die hun eersten tocht deden, op zekere
plaatsen, zoo om de Noord als om de West, met zeewater te begieten.
Zy, wien het niet lustte zich te laten begieten, kochten dit met geld af.
De jongens werden in een mand gezet, en hun tobben water over het
lichaam gegoten. Zelfs schepen, die nooit de door de zeelieden
uitgekozen Doopplaatsen waren voorbygezeild, waren aan het
Dooprecht onderworpen, en de schipper gehouden, by dat voorval, de
maats met een drinkpenning te vereeren. Verzuimde hy dit, dan stond
het te vreezen, dat de snuit stilzwijgend van het schip afgezaagd of
eenig scheepsdeel verduisterd werd.

Doorbreken, b. w. — Doordringen, b. v. door een vyandelijke linie, zoo dat

men zijn schepen tusschen de vyandelijke vloot door laat zeilen om
zich onder-de-wind in linie te stellen en den vyand alzoo tusschen twee
vuren te brengen. Men tracht gemeenlijk de linie in de achterhoede
Door te Breken, die daardoor wordt afgesneden. Is zulks gelukt, dan
zoekt ieder schip zijn tegenparty. Het D— van de linie door de
Engelschen deed de Hollanders den slag van Kamperduin, de
Franschen en Spanjaarts dien van Trafalgar verliezen.

Doordreggen, o. w. — Wordt gezegd van een anker, dat niet vatten wil en
door het schip over den bodem gesleept wordt. Het anker Dregt over
Welcome to our website – the ideal destination for book lovers and
knowledge seekers. With a mission to inspire endlessly, we offer a
vast collection of books, ranging from classic literary works to
specialized publications, self-development books, and children's
literature. Each book is a new journey of discovery, expanding
knowledge and enriching the soul of the reade

Our website is not just a platform for buying books, but a bridge
connecting readers to the timeless values of culture and wisdom. With
an elegant, user-friendly interface and an intelligent search system,
we are committed to providing a quick and convenient shopping
experience. Additionally, our special promotions and home delivery
services ensure that you save time and fully enjoy the joy of reading.

Let us accompany you on the journey of exploring knowledge and

personal growth!

textbookfull.com