100% found this document useful (5 votes)
18K views66 pages

Buka Ya Manaka Le Dipheko - 041749

The document provides various traditional remedies and advice related to health and well-being, emphasizing the importance of prayer and spiritual practices before seeking medical treatment. It includes numerous proverbs and guidelines on how to care for oneself and others, particularly in times of illness or distress. The text also highlights the significance of community support and the role of faith in overcoming challenges.

Uploaded by

macnet7ta
Copyright
© © All Rights Reserved
We take content rights seriously. If you suspect this is your content, claim it here.
Available Formats
Download as PDF, TXT or read online on Scribd
100% found this document useful (5 votes)
18K views66 pages

Buka Ya Manaka Le Dipheko - 041749

The document provides various traditional remedies and advice related to health and well-being, emphasizing the importance of prayer and spiritual practices before seeking medical treatment. It includes numerous proverbs and guidelines on how to care for oneself and others, particularly in times of illness or distress. The text also highlights the significance of community support and the role of faith in overcoming challenges.

Uploaded by

macnet7ta
Copyright
© © All Rights Reserved
We take content rights seriously. If you suspect this is your content, claim it here.
Available Formats
Download as PDF, TXT or read online on Scribd
You are on page 1/ 66

BUKA E FUPERENG LITLARE TSA

SETSO(khang)
LITLHARE TSA SETSO KA HO FAPANA HOA TSONA LE
MAELE A LITLHARE TSENA
Re tla qala pele ka maele ebele hona re oelang tabeng

MAELE- ha ngata motho haa fuoa moriana oa laki o lokela ho shejoa moeng pele hore naa
ebe mathata a hae keafe, mohlala motho haa batla moriana oa mahlohonolo ho ka etsahala
hore ebe hao sebetse hoba mohlomong motho ea joalo a fositse ntate Molimo kapo a louoe
joalo joalo, motho ha sa fositse morea Molimo o lokela ho rapelisoa pele a kope t’soarelo ho
Molimo hore moriana o joalo otlo o atlehe kapo ababe le mahlohonolo ke pele a sebelisa
moriana

MAELE- ho betsa motho haho bonolo hohang haholo hao betsa motho ea ikatetseng a
tiileng anang le moriana oa mabusetsa kapo a tiile fella tumelong ho Molimo, empa hao
motho ea ka thibang hore ho betsanoe ka ha motho a tlangoa ke mabaka a hae ho betsa
motho mohlala

-hoba mona ho katleho ea motho e mong

-ho utsoetsoa ke motho

-hobatla ho ‘molaea

Ho betsa motho ea ikatetseng hao bonolo hohang, haholo ha oena o sa ikatela le


hanyenyane feela,motho eo o mobetsang ebile aena le lenaka lenang le mabusetsa hao
bonolo ka ha litla khutlela ho oena lioje ole mongatsona joalo ene litla khutla lise lile boima
empa le oena hao tiile etlare haore oa khutla o fumane o tiile ebe o khutlela ho ena ebe
ontso o khutla joalo joalo ho fihlella o thola motho ea sa tiang ebe oa ken aka hoo sechaba
keletso ke hore motho hao fositse le seke la mobets le mo nehe Molimo le khaotse ho
betsana ka ntho tse senang motheho.

MAELE- lesang ho utsoa litaba tseo eseng tsa lona ebe monga theba hare o khutlise ebe hao
khutlise, motho ea joalo otla sebetsa thepa eno ea hae ka hoba otlabe a utloile bohloko
haholo leen jaolo ka ha e le motho oa nama le mali a na le maikutlo joalo ka mang le mang
joalo hasa lisebelitse ebe o tsoha o hlanya kapo o shoe ebe oea boea batho oa tloha
lefat’seng lena le ka koano ebe o sia o kentse ba heno ka hara mathata mahlomoleng kapo
ebe haoshoe oa futsaneha

MAELE- haa selemo se fela batho babang ba etsa makhobonthithi ohle ho bona naa
mathata a bona a feela joang, joale babang ba tlabe ba ngola mathata a bona lipampiring
ebe ba lichesa, babang ba rapela Molimo oa bona ho leboha babang bat la tsoha hoseng ka
li 31 tsa December ebe ba capa mantsiboea ba futha,ka 23h55 ba tola ka metsi a kopaneng
le setima-mollo ebile ba besitse mollo ka mora ntlo ebe ka 00h00 esebile ele selemo se secha
ba tsoa batima mollo oane o ka mora ntlo ka ka metsi ao a totseng ka ona a kopaneng le
setima-mollo ebile a ntsaree ‘’ke tima mathata ohle le baloi le beo ba neng ba nt’soere ka
lipelo hore ke se atlehe’’ ba tima mollo ono ka letsoho le leng ba fafatsa ka leleng ba t’soere
basekomo, feela re se lebaleng hore Molimo ena ke mohloli

MAELE- poho t’sehla oka eja ele tala joalo ho felisa t’sila ka maleng ka ha etlabe e e fumane

MAELE- haona le ranta oka e boloka ho oena nako eohle hore chelete e kene ka sekhahla se
hlollang o lokela ho beha ranta e benyang

MAELE- lithupa tse ngata tse chesoang ebe lia bueloa li tlotsoa ka mafura a poli

Mabaka a etsang hore e tlotsoe ka mafura ao ke hore

-e sebetse hantle ka nepo

-e tuke ha bobebe

-e se time ha bobebe

MAELE- meriana ea hao ole motho oa ntate haea tlameha ho t’soaroa ke motho oa mme
haholo ha sa rate meriana hoba tlaba fofa kapo hoba eona pholisa ebe litaba tsa hao ha
litsamae ka tsela eo oneng o elebeletse

MAELE- meriana ea hao o le motho oa mme hae ea lokela ho t’soaroa ke motho oa ntate
hoba etlaba le pholisa ebe litaba tsa hao ha litsamae ka thello

MAELE- nako eohle hao le lapeng onno itjelle konofolo e nyane feela hore o lule ole sehlalo
konofolo ena o eje ele tala e le joalo

MAELE- nako eohle hare robala re ne re kope mohau ho Molimo hore re fumane katleho le
pholo maphelong a rona rese rapele Molimo feela harele mathateng

MAELE- ha likhomo tse sa tsoaleng oka fepa ka sehomela poli letsoaing se seng o sekenye
mafoeng sakeng, ka hara lesaka a khela totola ea leshoma

MAELE- hao phatsetsa motho meleko hore thibela baloi oka phatsa motho moo tsela
likopanang o mophatsa seriti ka selepe ebe o t’sela phela le phoho-t’sehla

MAELE- JESO ENTSE ELE MORENA ka hona re lokela ho sebelisa meriana


ena e tlang ho latela re ntse reena le t’sepo ho ena

Re tla t’selela ho meriana le manaka le ntho tsohle tseo likabang teng

Ho phekoola li alsa
-tsoekere e sootho

-khoara

O lokela ho lisiila ebe oa likoma

Ho phekola motho haa chele


-stimamollo
-phela

O lokela ho belisa metsi o hlatsoe leqeba ka metsi a letsoai ebe o mot’sasa ka meriana eo

Ho phekola ngoana hant’sa leleta ka linko le ka molo


-manolo

-litentenyana

O lokela ho pheha meriana eo ebe oa monoesa

Ho phekola motho haa ruruha maoto


-qobo

-mahirisaka a masieu

O lokela ho mophatsa maotong ebe o qala ka leseng bohloko

Ho phekola motho a sesetsang flu


-mokholutsoane o shoeleng

-moroto oa lipela

O lokela ho omisa mokholiutsoane ebe oa o o siila, ebe o phehella le moroto oa lipela. Ka mora mono
o t’seleka botlolong ea 1 litter ebe onoa mantsiboea feela

Pitsa ea methapo
-qhela

-‘musapelo

-matlatlapa

-mararolle

-phela

O lokela ho pheha ebe o emela ho phole. Ebe o noa kopi tse tharo ka letsatsi

Pitsa ea mahloko ohle


-qhela

-makhonatsohle

-mararolle

-‘musapelo

-vuma

O lokela ho pheha ebe onoa kopi ha ngoe haa raro ka letsatsi

Ha motho a tshoeroe ka flu


-hloena

-‘musapelo

-tee ea baroa

-khomo ea balisa

-matekoane

-lesoko

O lokela honoa likopi tse tharo esa futhumetse

Haa motho a tshoeroe ke selomi


-selomi

-tee ea baroa

-matlatlapa

-labatheka

-leraratau

O lokela ho pheha o ntano ho noa ha raro ka letsatsi

Ha motho a lula a otloa ke letsoalo


-tabola

-thola

-lesoko

O lokela ho lisila libe fine fine ebe o kopa haa raro ka letsatsi ebile o kopa hararo ka ho latellana hoa
matsatsi

Pitsa ea ho hlatsoa mali ‘meleng


-labatheka

-khomo ea balisa

-tee ea baroa

-matlatlapa

-gapuumpu

O lokela ho pheha ebe oa noa, o lokela hoonoa o chesa joalo

Ha motho a t’soeroe ke flu


-phate ea ngaka

-sehalahala sa matlaka
-hloenya

-benerate

-lengana

-matekoane

-tee ea baroa

O lokela ho pheha ebe onoa ho sa chesa joalo

Ha motho a batla ho capa ho nt’sa nyoko


-leleta la phofu

-lemanamana

-tsebe ea pela

O lokela ho pheha ebe o kopanya pitsa eo ka metsing a batang, o lokela ho t’sela ka nkhong ea 5-10
litters

Pitsa ea bontate ea botona


-leraratau

-khomo ea balisa

-mvusnkunzi

-molekoane

-tsoekere e sootho

O lokela ho pheha ebe o enoa e bata kapo e sa chesa

Pitsa ea bana ea liphio


-litentenyane

-tsoekere e sootho

-khomo ea balisa

-seletjane

-hlokoana la tsela

-monna mot’so

O lokela ho pheha tseo tse ka holimo o lipheha ka lebese eseng metsi. Ngoana a noe a tsebe ho fola

Pits ea seso ho bomme


-tee ea baroa

-khamane
-aloe ea jarta

-maraeane oa thupa/thuba

-mositsane

O lokela ho pheha o ntano ho noa hararo ka letsatsi

Pitsa e thusang ha motho a utloile bohloko pelong


-sehalahala

-‘musapelo

-phela

-phekama

O lokela ho pheha o noe ke motho ea utloileng bohloko pelong a fole ka pele

Pitsa ea seso ho bontate


-mvusankunzi

-khapumpu

-leraratau

-lemanamana le letona

-khamane

-moretele

-khomo ea balisa

-sehalahala sa matlaka

-matlatlapa

O lokela ho pheha o thabise ‘me lapeng

Pitsa ea nyoko

-seletjane

-hloenya

-t’sehlo e tala

O lokela ho lipheha ebe oa linoa ebe pitsa ea hao ea nyoko

Pitsa ea selomi
-selumi

-krusment

-hloenya
-konofolo ka tlase

-mararolle

O lokela ho pheha ebe oa noa

Pitsa ea mahloko ohle


-labatheka

-tee ea baroa

-khomo ea balisa

-lebese

-sehalahala

-leraratau

-makhona tsohle

-monna mot’so

-phela

-mararolle

O lokela ho pheha ebe oanoa ka mohau oa ntate Molimo otla fola

Pitsa ea mahloko ohle


-isifozonke

-labatheka

-khapumpu

-matlatlapa

-sehalahala

-tabola hanyane

-tee ea baroa

-khomo ea balisa

-hloenya

-mohalakane

-leraratau

-mararolle

O lokela ho lipheha ka pitsa ent’so ka ntle…ebe onoa likopi tse tharo ka letsatsi

Pitsa ea mahlo a sa boneng hantle


-moretele

-mabona

O lokela ho phehella ‘moho o ntano honoa

Moriana oa mofet’se oa botona


-bolepo ba poone

-tesoekere

O lokela ho phehella ‘moho, ebe ebe qetelle e t’soana le tee o lokea ho enoa e sa chesa joalo.

Moriana oa lesokolla
-lebese

O lokela honoa lebese le chesang

Moriana oa serame sa masapo


-torofee

O lokela hoe bola torofee oe t’sele ka metsing a chesang ebe o enoa e sa chesa joalo ebe pitsa ea hao
ea kamehla

Moriana oa bohloko bo safeleng


-matekoane

O lokela ho pheha matekoane ka metsi ebe oanoa o noa e sa chesa ebe pitsa ea hao ea ka nako
eohle

Moriana oa ngoana ea nt’sang mokola


-konofolo

-lebese

O lokela ho pheha konofolo ka lebese ebe pitsa ea ngoana

Moriana oa hlooho
-poho t’sehla

O lokela ho siila poho t’sehla o e tsube joalo ka sinifi

Lenaka la hore ngoana a seke a hatea


-mohatollo

-mophethe

-hlokoana la tsela

-vimbela e t’soeu
-vimbela e khubelu

-mafura a poli

O lokela ho siila meriana eo ebe o kopanyana le mafura a poli ebe ka mora mono o taka ngoana hore
a seke a hatea

Lenaka le thusang ha motho a hloka boroko busio


-mpepo

-maharisaka a masehla

Phakisane

-mararolle

O lokela ho kubetsa ka tsona

Lenaka la ho thibela lehlaba


-mohatollo

-hlokoana la tsela

-leharoasana

-mafura a nook

O lokela ho lisila ebe ebe o tlotsa moo le lutseng teng. Ebe o hlaba moo hangata ka lesiba la nook

Moriana oa ho luloa o otloa ke letsoalo


-tabola e t’soeu

-tabola ea thupa

-mararolle

O lokela ho lisila ebe oa koma. Hlokomela hore o lokela ho tsuba hararo ka letsatsi. Ele hore otlo o
fole

Moriana oa maoto a bohloko ke serame


-lefupo laa eie e tala

-garlic(linoko tse peli)

O lokela ho khabella ha ‘moho, ebe o t’sela khaba ea tsoekere ka metsing a chesang a kopane le tseo
tse ka holimo. Ebe o thoba maoto haoqeta o silile ka moriana ohle o kapa ofe kapa ofe o selilang.
Ebe oa kenya likobong ene a se utloe moea le hanyanyana

Moriana oa mokola o sa hlokahaleng


-pene ea noko

O ho e chesa ebe o isa linkong entse e tuka


Moriana oa bohloko ba alsa
-hloenya

-phela

O lokela ho li omisa ebe o lisila joale onno kome phofshoana eo ea tsona

Moriana oa bururusi
-lemanamana le letona

-morara(safari)

O lokela ho lipheha ka lebese li bele, ebe o thoba hohle moo hoenang le bururusi

Moriana oa senya le liphio


-tapole

O lokela ho ebola tapole ebe oe itjella eona ele tala joalo. Sena oka se etsa nako eohle haona le
litapole

Moriana oa sefahleo se sa khahleng ekaba makhopo


-kukusoda(cook soda)

-vaseline

-teebag ea rooibos

O lokela ho kopanya kukusoda le Vaseline ha ‘moho. Ebe o itlotsa ka eona mahlong. Ebe o pheha li
teebag tse peli tsa rooibos ebe o libeha sefahlehong

Moriana oa ‘m’e ea senang litakatso


-monna mot’so

-khomo ea balisa

-moroto oa lipela

O lokela ho lipheha ebe oa linoa

Moriana oa ‘metso
-letsoai le lithollo

O lokela ho t’sela betsi a batang ka letsoai leo ebe oa khakhatsa

Moriana oa litsebe
-lefokololi le shoeleng khale

O lokela ho halika lefokoloi leo empa eseng ka oli/mafura, hao qeta oa lesila, ebe o let’sela metsing a
fofo hanyane hao qeta o let’sela hanyane ka litsebeng

Moriana oa letsoejane
-thutsoana tse tharo tsa mollo oa lion

O lokela ho laeta lithutsoana tseo ebe oa litima o lokela ho etsa bonnete bah ore liseke tsa itima, ebe
molora oa tsona o thuella ka letsohong ebe o tlotsa lehlakoreng leseng bohloko ebe o qetella ka
leleng bohloko

Moriana oa stroke
-matekoane

-lengana

-sehalahala sa matlaka

-lekhala la thaba

O lokela ho lipheha o linoe lile joalo

Moriana oa let’soea
-mothapo oa t’sinabelo

O lokela ho pheha mothapo oo ebe oa noa

Moriana oa mangole
-tikamotse

O lokela ho etula ebe o et’sela ka metsing a batang ebe o thoba mangoloe

Moriana oa maoto a opang

-mobo oa moo tsela e etsang plus (+)

O lokela honka mobu oa moo tsela li kopanang ebe o t’sela ka metsing a batang ebe o ina maoto

Moriana oa maoto a lulang a chesa


-makhonatsohle

O lokela ho t’sela makhonatsohle ka metsing a batang ebe o ina maoto

Mosebetsi oa lemanamana
-le manamisa batho

-le khutlisa lerato

-lent’sa nyoko

-le tiisa lerato

Mosebetsi oa talanina
-o ka e hlafuna seka chepisi pele oja lijo tseo o sa lit’sepeng haeba o t’selletsoe litla khutla ka ofela
haa ‘moho le chefu

-oka e tula ele metsi ebe oit’sasa lint’sing le kamora litsebe otlo tsebe ho ratoa
-t’sela lebese la teng ka lijong tsa motho o ntsore “o tele tsohle o litella nna”

Mosebetsi oa mphahamele
-ke setlamatlama se matla haholo bakeng sa ho atisa ekaba t’simong hao jala kapo lijong tseo o
lijang ka tlung, kapo oa phahamisoa mosebetsing le hona ho iphumana o etella batho pele ka hara
motse oo o phelang le bona. Oka nka mphahamele oe etse seshopha o e phuthetse ka lesela ebe oa e
tiis! Ontano ho ekenya ka hara poone eo olo ejala keteng ekete busio kaofela

Mosebetsi oa tikamotse

-oka thoba hohle moo onang le mathata o etutse ebe o et’sela ka metsing a batang

Mosebetsi oa parafini

-oka ithaleha ka eona ho qoba hore o seke oa hatea kapo oa e t’sela ka metsing ho thibela mehlala

Mosebetsi oa letsoai le lithollo

-oka foka ka lona hohle ho thibela meleko e etsahalang busio kapo oa foka ka lona ho thibela sefako

Lenaka la ho bonahala hantle


-vuma

-manolo

-khahla

-mavumbuka

-inhlanhla emhlophe

O lokela ho hlapa ka tsona o tlo tsebe ho bonahala

Lenaka la sefako
-maime

-moelela

-hlooho ea masumu

-sephephetho

-khache

-poho t’sehla

-phefo

-mafura a tau

-khato e khubelu

O lokela ho tlotsa lekala ebe o lotsoka o eme kantle o supe sefako le haeba sene se le haufi setla
khutla
Lenaka la koloi
-masiba a tlhong a mane(4)

-mafura a tlhong

-bokhoe

-monatja

-tlalo la pela

O lokela honka masiba ao a tlhong oa tlotse ka mafura a teng, ebe oa hloma ka pele le ka morao le
pela mamati a koloi. Ebe o foka koloi ka bokhoe le monatja ebe letlalo la pela o letlamang
kotong(gear box)

Lenaka la baloi
-lesapo la thikhoi

O lokela ho lebeha ho oena ka mehla kapo o le hlome monyako

Lenaka la chelete
-letlalo la t’sepe

-letlalo la tlou

-lesapo la tlou

O lokela ho fasa letlalo la t’sepe sephakeng se setona ebe letlalo la tlou le lesapo la tlou li lula ka
hara sepache(wallet)

Lenaka la sesila
-monatja

-lesoko

-manolo

-mohloneshoa

-malanthibiri

O lokela ho hlapa ka tsona

Lenaka la mahlohonolo
-lepeka

-mabona

-moratoe

-vuma

-hlokoana la tsela
O lokela ho li siila ebe o hlapa ka tsona

Lenaka le thibelang motho honoa joala


-tapole(potato)

O lokela ho khaola tapole ka liphisi e nyane ebe o elahlela ka khalaseng ea motho eo ea joala

Lenaka lee etsang hore monna a se ferehe basali


-khonathi

-mafura a poli

O lokela ho tlotsa khonathi ka mafura ao ebe oa e chesa hao qeta ho echesa o bitsa mabitso a
monna eo hore haa fereha a bone oena

Lenaka la ho thibela fotha ntlong


-makhonatsohle

O lokela ho t’sela mapolanka ka metsi a nang le makhonatsohle

Thupa ea basali/banana
-hlokoana la tsela

-mafura a poli

O lokela ho tlotsa hlokoana leo ka mafura a poli ebe oa e chesa o ntso bitsa motho eo o ‘matlang le
hore naa a etseng

Thuso khahlanong le ho hatea


-parafini

O lokela o t’sela parafini ka lieteng obo ithalehe hloohong

Lenaka la sefako
-letsoai le lithollo

O lokela ho hasa letsoai le lithollo kantle ha sefako sentse sena hore se fele ka potlako

Moriana oa baloi
-parafini

-lefielo la mahlokoana

O lokela ho beha lefielo leo monyako ebe o t’sela parafini lifesetereng o e foka ka sefate se seng le
seng ntle le boleikomo

Moriana oa lithutu
-memory booster

-mobu oa moo tsela e tsang plus(+)


-parafini

O lokela ho noa pelisi ea memory booster pele o bala ebe o ithaleha ka parafini obo t’sele pene
hanyane ebe o hlapa ka metsi a kopaneng le mobu oo haolo ngola hlahlobo(test)

Lenaka la mosebetsi
-lepeka

-mabona

-moratoe

-vuma

-hlokoana la tsela

-molomo monate

O lokela ho lisila ebe o hlapa ka tsona

Lenaka la marato
-lepeka

-mabona

-moratoe

-vuma

-hlokoana la tsela

-molomo monate

O lokela ho lissila ebe o hlapa ka tsona

Lenaka le akarelelitseng marato,mosebetsi le mahlohonolo


-bheka mina oil

-love trop

-inhlanhla emhlophe

-vuma

-sentebale

-moratoe

-mafura a sandawane

-mpokanele

-seboka

-telenina
-manolo

-lesoko

O lokela h oho lissila o likopanye ele meriana kaofela o kopanye le mafura ao, o lisebelise haoea
bathong le li interviev

Lenaka le thusang khahlanong le senyama, seqetho le sififi


-moretele

-sewasho sa seqetho

-lekhala la thaba

-mahe a 6

-metsi a leoatle

-mohatollo

-mot’set’se

Lenaka la ho khutlelana leo o moratang


-sentebale

-nqenehele

-mabona
-phinda emvuma

-mabusetsa

-vuma

-manolo

-follow me

-woza woza

-somlandela

-lepeka

-memeza

-moratoe

O lokela ho likopanya ebe oa lisila ebe o t’sela le ka hara setlotlolo otsebe ho mokhafula

Lenaka la chelate
-M10 ea pampiri haole Lesotho/R10 haole South Africa

-moriana o mong le omong oa laki


O lokela ho lula ona le chelete eo le moriana oo phokothong kapo sepacheng

Thupa ea lerato
-khonathi

-mafura a poli

O lokela ho e sila ho arohanya batho

Thupa ea hre o lule o phonyoha

-phhonyoka

O lokela ho lula o ena le phonyoka

----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- ---------
-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- ------------

Moriana oa meno
-seletjane

-thola e nyane

-tabola

-methapo ea sefate sa perekisi sentseng se beha

-phate ea ngaka

O lokela ho lipheha ebe oa noa kapo o ka sila ebe oa likoma

Moriana oa liphalese
-bereba ba matlapa

O lokela ho lipheha ebe oa linoa kapo o ikarubetse

Moriana oa ho nt’sa t’silana


-letjoetlane

-moriri oa matlapa

O lokela ho lipheha ebe oa linoa

Moriana oa lebanta
-fotho

-bobatsi

O lokela ho lipheha ebe oa linoa

Moriana oa sejeso
-lebese
-sepiriti

O lokela ho qhathatsa marotholi a mararo a sepiriti ka hara lebese ebe oa noa

Moriana oa teropo
-monokot’soai ka fat’se

-hlabahlabane ka tlase

Olokela ho lipheha ebe oa linoa

Moriana oa ngoana a siphuoang lekhopho


-poho t’sehla

-hloenya

-sebabole

O lokela ho lipheha ebe oa linoa

Moriana oa motho a hlanyang


-bolutu

-mofifi

-cheche(high)

O lokela ho lipheha ebe o noesa motho ea joalo

Moriana oa popelo
-selumi

-khomo ea balisa e tona

-makaka a

-sefothafotha

-phakisane

O lokela ho lipheha ebe oa linoa

Moriana o thibelang let’sollo


-lehe la mpshe

O lokela ho lechoatla ebe o lenoa lele joalo

Moriana oa mokola
-letsoku le bokoni e chichiri

O lokela ho lipheha ebe oa linoa


Ho hohela bareki
-lesoko

-boso

O lokela ho lifasa mosifeng ka sakatuku

Thupa ea laki
-moriri oa lekhoaba

-mohalalitoe

-setumu

-lemanamana la masimong

-tsoekere

O lokela ho lisila ebe o hlapa ka tsona

Ho kopanya leloko
-nama ea khomo

-thola

O lokela ho besa nama ea khomo ebe o e fafatsa ka thola hanyenyane ebe o efa basali le banana e
jeoe ke bona

Hao batla ho bula chelete tse koetsoeng


-mositsane

O lokela ho phatsa matsoho le menoana ka mositsane oo

Hao batla ho phahama mosebetsing


-malanthibiri

-lepeka

-moelela

-basiline e t’soeu

O lokela ho kopanya tseo tsohle ebe o phatsa matsohong le menoaneng ebe o sesetsa ka monoana o
monyenyane

Hao batla mosebetsi


-lemanamana la masimong

-setumo

-tsoekere e t’soeu
O lokela ho lisila ebe o kopanya ka tsoekere eo ebe o hlapa ka tsona

Hao batla laki


-phonyoka

-makaka a seinoli

-mahae

-voma

-setumo

O lokela ho lisila ebe o hlapa ka tsona

Lenaka la meleko
-makhonatsohle

-majarating a masoeu

-moremoholo

-tlhaku ea letsoai

-mafuka a khanyapa

O lokela ho kopanya tseo tsohle ka mafura ao ebe o thakhisa ka moralla

Moriana oa mapolesa
-boea ba tlholo

-boleba

-phonyoka

O lokela ho lula oena letsona

Moriana oa chelete
-mositsane

-mafura a lefehlo

Oka likopanya ebe o tlotsa chelete ka tsona o rome bana balo reka otla bona naa hotla etsahalang

Moriana oa mahlohonolo
-moroetsoeng

O lokela hotlama moriana o ka khoele e nt’so ebe oo robatsa lebitleng la motho oa heno ebe o lata
hoseng o se buise motho mang kapa mang pele o hlapa matsoho ebe moriana o lula ho oena

Moriana oa laki
-poho t’sehla
-boliba

-khocha

O lokela ho likopanya ebe oa lisila o hlapa ka tsona

Moolooa
-majakabomo

-voma

-lemanamana le lesoeu

O lokela ho phatsa sephakeng ebe o etsa setlolo ebe o phatsa le seriti sa hao

Motsoako o thibelang lehlatso

-folouru

O lokela ho etsa phofo eo ea flouru ea eleng ea bohobe lesheleshele ele tala ebe motho oa habola

Motsoako o thibelang let’sollo

-bolokoe ba khomo

O lokela ho etsa bolokoe boo lesheleshele o enoe e le joalo feela

Moriana oa sefuba oa hae

-konofolo ka holimo

O lokela hoja konofolo ele joalo e nyane

Moriana oa sefuba oa hae

-peperobomo

O lokela honoa peperobomo oe pheile

Ha ngoana atla a senyeile

-poho t’sehla

-sehloko

O lokela ho lipheha ebe oa linoa

Lenaka la ho hlola lintoa

-maime

-mabophe

-marakalla

-phonyka

-sekete
-phela

-mafura a t’soene

O lokela ho lisebelisa ho ithaleha lint’sing ka mora litsebe le ho potapotisa litsebe

Lenaka la ho hlola lilotto/madice

-sekete se red

-sekete se silver

-mafura a sandawane

-mafura a kubu

-t’sint’si e tala

-mophethe

-letha

-mavula kuvakile

-inhlanhla emhlophe

-lepeka

-mhlonishoa

-mphahamele

-nepo

-liphisi tsa R200/M200 ea pampiri

O lokela ho likopanya ebe o phatsa ka tsona hloohong ka pele leka morao leleme, seefuba,letheka
maoto le ka hara matsoho

Pitsa ea flu

-moriri oa matlapa

-leqhekoana

-phate ea ngaka

-koena

-phaena/paean

-peperebomo

-phefo

O lokela ho lipheha ebe oa linoa

Moriana oa ho fokotsa khomo(bot’seali ba motho)


-khoara

-coke cola

O lokela ho lit’sela ka metsing ebe motho ea joalo o hlatsoa khomo ka eona

Moriana oa ha mme a sokulisa ka tlung

-tsila tsila

-mabophe

-khato e red

-kgamane

-skulpad

O lokela ho hlapa ka tsona ebe onka thushi oa iphumula ebe o e chekela lemating le moriana oo a
tsebe ho e tlotla

Nkokonono ea meriana

-mohalalitoe

O lokela ho pheha mohalalitoe ka tlase ebe oa noa

Moriana oa sethoathoa

-konofolo ka tlase

O lokela ho ja konofolo ka tlase ele tala kapo o eje ka holimo kapo o e phehe

Pitsa ea lebanta

-izifozonke

-labatheka

-khapumpu

-sehalahala sa matlaka

-tabola hanyane

-tee ea baroa

-khomo ea balisa

-hloenya

-mohalakane

-leraratau

-mararolle

O lokela ho lipheha ka pitsa e nt’so ka ntle ebe oanoa, o lokela ho etsa bonnete bah ore o noa hararo
ka letsatsi hore o hlofole ka pele
Lenaka la ho khutlisa lithepa tse utsoitsooeng

-khopo

-moroko

O lokela cafola ebe ore ea nkileng thepa eaka ae khutlise, Haeba moriana o lumela o tla tla a matha
a khutlisa thepa e joalo

Lenaka le thibelang baloi

-selepe

O lokela ho etsa selepe ebe oea thoteng haofihla thoteng moo o kake hao qeta o t’sela selepe seo
moo ebe ore “ba lloeang ba felle hona mona”

Lenaka la hosebetsa motho

-moelela

-hloenya

-phakisane

-nt’sebelel

O lokela ho lisila ebe o hlapa ka tsona hlokomela hore lena le sebelisoa haholo ke lingaka haa
sebetsa motho hore a sekebe a fosa t’sebetso

Nt’sebele

-ena ke thupanyana feela e sebelisoang ho buoa le motho eo o moratang ka toro busio, oka e laeta
eaba o buoa mabinabina a pelo ea hao ka ena hore naa o ratang hao rateng. Hao qeta ho elaeta oa
e beha ka tlasa mosamo oa robala, hlokomela ho se lebale ho e tlotsa ka mafura a poli kaha bongata
ba lithupha tse laetoang li tlotsoa ka mafura a poli pele

Moroetsoeng

-ena ke thupa engoe e oelang ho lithupa tse thata ka ho fitisisa. Eona e sebelisoa hantle joalo ka
mahirisaka empa eona e matla ebile e tlotsoa ka mafura a poli

Let’soai le lithollo

-o ka let’sela la lieteng hore o seke oa hatea

Poho t’sehla

-oka e hlafuna e ntse ele thupa joalo haoea papaling ea kalaneng ebe ntate haasa thibeha hohang
feela e lomisa mala ha e fumana o le t’sila ka maleng kapok a mpeng

Moqitiso oa ntja hore e lome

-phepeng e ntseng e phela

-poho t’sehla

O lokela ho ejesa phepeng eo entse e phela joalo ebe o e noesa moriana oa metsi a kopaneng le poho
t’sehla eo. Ebe haele nyane okana oa e tsipa tsipa hanyenyane
Moqitiso oa ntja hore e se bolaoe ke chefu

-talanina

O lokela ho efepa lijo tse kopaneng le talanina ka mehla eohle ebe haese jele chefu o e noesa lebese
la longlife eke ea shoa

Mooloa oa ngaka

-malanthibiri

-lesihla

-thopa

-manolo

-majakabomo

O lokela ho lisila ebe o phatsa phatleng le lelemeng

Lenaka la ho rekisa matekoane

-lira ha li bonoe tsa pere le tsa ntja

-tsikitlane

O lokela ho tlotsa khoele ea lesika o e fase ka pele koloingebe o luba ka mafura a lefehlo

Lenaka la mosebetsi

-moelela

-thope hae fete

-mafura a kubu

O lokela ho sila moelela o e kopanye le thope hae fete ebe o luba ka mafura a kubu ebe o
phatsa hara hlooho le holima mahlo le tlase ho molomo kapo sekotlong

Moriana oa laki o moholo

-mabone

-malanthibiri

-moratoe

-phakisane

-lepeka

-khahla

-seliba

-mabona
-nt’sebele

O lokela ho lisila ebe o etsa setlolo sa zambuk ebe o itlotsa holima mahlo le molomong li
lipeseng

Moriana oa hob abos boe mosebetsing

-mabone

-nt’sebele

-mahirisaka a Sesotho

-lepeka

-thola e nyenyane

-phonyoka

-linot’si

-setoetea

-setumo

O lokela ho lisila ebe o tola ka tsona

Moriana oa mosebetsi

-mahirisaka a masoeu

-majakabomo o mofubelu

-moratoe

-thope hae fete

Horobala le motho le sa ratane

-molakalali

-vuma

-nkenehele

-khahla

-moratoe

-mohalalitoe

-lemanamana

-mafura a kubu

O lokela ho kopanya ebe o itlotsa ka eona matsohong otla robala leena le sa ratane hohang
Ho thibela mapolesa

-malula/molula

-hloenya

-tsikitlane

-leharasoana

O lokela ho lipeha ka lekolokoti ebe ore ‘’baharane’’ ebe o t’sela botlolong o tsebe hoba
t’sirela

Ha motho a le letsoalo

-molapisane

-phonyoka

-tabola

O lokela ho capa ka tsona

Ha motho a thibela meleko

-mabone

-seliba

O lokela ho lisila ebe o phatsa ka mokho o ratang kapo ka mokho otla atleha ho phatsa ka
teng

Hao batla ho khutlisa

-tsiaeabalimo

-selepe se sekhubelu

-khato e khubelu

Hao batla ho phatsetsa letolo

-torofee/tororee

-mashala a torch

-setima-mollo

-mothokho

O lokela ho lisila ebe oa kopanya ebe oa phatsa ka eona meriana eo

Moriana oa bana o thalehang

-tsitsi e tala/tsila tsila e tala


-seteipi

O lokela ho thaleha ngoana ka tsona

Moriana oa bottle kapo ho bonahala

-hosa hosa

-moromelle

-thope hae tele

-lepeka

-selomontela

-memeza

-vuma

-telenina

O lokela ho likopanya ebe o lit’sela litlotsong

Lenaka la thuto

-mphahamele

O lokela ho phatsa ka eona phatleng le ka sekotlong le hara hlooho le lonoka o lokela ho


phatse thothobolong

Moriana oa ha motho a ruruhile

-sehloko

-phate ea ngaka

O lokela ho lipheha ebe o thoba maoto ka tsona

Moriana oa bana

-mohatollo

-phoa

-hlokoana la tsela

-tsikitlana

Moriana oa ho lebala

-moferengoe/moferefere

-metsi
O lokela ho sila eo ebe o ets’sela ka metsing ebe oa noa hore kelello ea hao e lule e pholile e
lule e hoopla lintho

Moriana oa ho nt’sa t’silana

-mothokho

-rosari ka tlase

O lokela ho litula ebe o noesa ngoana khafetsa

Moriana oa popelo

-qobo

-moroto oa lipela

O lokela ho lipheha ebe motho oa linoa hore ka mohau oa molimo a tla fole hlokomela ho
pheha ka pitsa e nt’so

Moriana oa litlapeli

-lekhala la hae

O lokela ho petsola lekhala leo la hae ebe o tlotsa ngoana ka lona moo litlapeli li lutseng
hona teng

Moriana oa mofufutso o tlolang rolone

-leleme la khomo

Mosisili

-selomi

-mabele

O lokela ho lipheha ebe o noesa motho ea joalo

Moriana oa mehato

-tsikitlana

O lokela ho e robela ka lieteng hao tsamaea motho oeang ho ena o tla fumaa ale teng

Moriana oa mosali ea batlang ngoana

-hloenya

-molala

-phakisane

O lokela ho e pheha e le joalo ebe oa enoa mosali ea joalo ele hore atla fumane thuso hotsoa
ho Molimo o matla etsoe litlhare ele tsa hae a li hlolile
Moriana oa hlooho

-poho t’sehla

-maleleka

O lokela ho e tsuba o tsube kokoana

Moriana oa litoromo

-mohalalitoe

-tikamotse

-mosisili

-thola ka fat’se

O lokela ho arubela ka eona tsona tseo tse tharo hantle ka sebele ebe thola eona oa enoa

Moriana oa meno

-phoa

-phonyoka

O lokela ho litula ebe oa momela

Moriana oa lehlaba

-t’sehlo

-moroto oa lipela

-tabola

O lokela ho likopanya ebe o phatsa lehlakore le seng bohloko otlo qetelle ka ho le bohloko
hore otlo o fole

Moriana oa pelo

-mahobo

-mohloare

-tsoekere

O lokela ho pheha ebe oa noa

Moriana o hloekisang ka maleng ho basali

-morarane o moholo

-lemanamana

O lokela ho lipheha ebe oa linoa


Moriana oa sejeso sa busio

-sebete sa khanyapa/vimbela

O lokela ho phatsa mahlokore a mabeli a molala le litoemetoaneng o tsebe ho fola

Moriana oa sefuba

-moferefere

-phate ea ngaka

O lokela ho pheha onoe hararo ka letsatsi

Moriana oa hore ngoana a seke a hahlameloa ke meleko

-phela

-phoa

O lokela ho liphatsa ebe oa lisila o phatse ngoana phatleng, moo pelo e lutseng ka sekotlong
le lefet’soaneng

Moriana oa toropo

-monokots’oai o moholo

-monokots’oai o monyenyane

-ngoana lekhooa

-ntloana ea balimo

-cheche

O lokela ho lipheha ebe oa linoa cheche eona o lokela ho peita ka eona

Moriana oa kokoana

-sesepa sa linoha

-tsikitlana

-mot’set’se

-moleleka/maleleka

-sehalahala sa matlaka

-monya-ntja

-poho t’sehla

O lokela ho lipheha ebe oa linoa

Moriana oa maqeba
-khapumpu/kgapumpu

O lokela ho pheha moriana oo ebe oanoa

Moriana oa mosali eo eleng nyopa

-litapole tsa poli

O lokela ho faola poli ebe o arola litapole tsa poli mosali a je eo eka letsohong le let’seali
monna ena anke ka letsohong le lenyenyane

Moriana oa monna ea tsoeloeng

-seletjane

-lebese la motsilili

O lokela ho phehella tseo ka lebese leo ebile o phehela sakeng nka lebekere onoe
hanyenyane ebe o sia moriana o monyenyane ka lebekereng leo ebe o phumula bo ka
morao ba lebekere holima hlooho ebe ebe o lahlela lebekere ka mora lesaka leo

Moriana oa lekeba la ntja

-monatja

O lokela ho sila moriana oo ebe ebe o fafasa lekebeng leo ntja eno e tlashoa hona letsatsing
leo

Ho robala le motho le sa ratane

-boea ba ntja e palesitseng

-mafura a kubu

O lokela ho etsa setlolo sa matsohong ebe o phathatsa motho eo otla thola o robetse leena

Lenaka le bitsang motho ea sale aea

-moroetsoeng

-tsoalo la poli

O lokela ho chesa tseo ebe o bitsa motho eo ka lebitso le fane hore atle hae

Lenaka la hore likhomo li phonyohe matobong

-phonyoka

-thalaboliba

-mankhane

O lokela ho lisila ebe o li phatsa machoba

Lenaka la ho thibela ntlo e qhomang


-selomo

-tsikitlana

O lokela ho likopanya ebe o sala o kubelitse

Lenaka la hore liphoofolo li tsoale mafahla

-makholela

-mohlana oa fariki

O lokela ho likopanya ebe o t’sela letsoaing

Lenaka la ho phothola baloi

-morotola ka holimo

-morotola ka tlase

-phate ea ngaka ka tlase

O lokela ho lisila ebe o ntse o t’sela mollong hao pheile

Lenaka le busetsang tse mpe

-tabola

-mobu oa moo o hatileng

-t’supane

O lokela ho phatsa ka tsona phatleng

Lenaka la ‘mitsa

-lephelephele

-manolo

-molomo monate

-khahla

-mabone

-moratoe

-vuma

-hlokoana la tsela

O lokela ho lisebelisa ho etsa ‘mitsa ebile oka phatsa ka tsona

Lenaka la molamu
-mankhane

-letsatsi

-lesapo la t’soene

-mafura a thamae

O lokela ho lisila ebe o kopanya le ka mafura ao o etse hore hao kalla o lahlele pele

Lenaka la hoba le matla hao motho ao loant’sa

-kache

-lesheleshele la mabele

O lokela ho sila kache ebe o e kopanya le lesheleshele ebe oanoa kache e salang ebe o hlapa
ka eona

Lenaka le foka ebile le t’soasa baloi

-bolokoe ba khomo

-mohalalitoe

O lokela ho nka bolokoe ba khomo eo e bokakileng e bothile ebe o kopanya le mohalalitoe


ebe o foka ka tsona

Hao sa battle ho tloha mosebetsing

-mosika-nokana

O lokela ho sila moriana oo ebe o tola ka ona ore ‘’mosika-nokana o nsike ke sebetse ho
fihlella ke itlosa mona’’ ebe o t’sela lit’sila tseo botlolong ebe botlolo eo o e tsetela holima
chafo

Hao batla laki e kholo

-setumu

-malanthibiri

-moratoe

-phakisane

-lepeka

-khahla
Seliba

-mabone

-mabophe

-nt’sebele

O lokela ho lisila ebe setlolo o lube ka zambak oitlotse holima mahlo le molomong

Hao batla ho kabanya batho

-tsiabalimo

-polilokhoana

-moomang

-moferefere

O lokela ho lisila ebe o mot’sella moo a tlang ho tsamaea hona teng ebe o bitsa mabitso a
bona. Hlokomela hore ke sebe

Hao batla laki hape

-moratoe

-mabone

-vuma

-khahla

O lokela ho lisila ebe oa tola hao qeta ore ‘’ke ratoe ke batho boholo basali’’

Hao batla hoba bose mosebetsing

-mabone

-nt’sebele

-mahirisaka a Sesotho

-lepeka

-thola e nyane

-phonyoka

-not’si
-sefealla

-setumo

O lokela ho lisilla ebe o tola ka tsona

Lenaka la tsela

-phonyoka

-majoe a mane(4)

O lokela ho hlafunya phonyoka ebe o et’soella majoeng ao a mane ebe le leng o le a khela
pele ho oena le leng morao ho oena le leng lehlakoreng la left le leng la right ebe ore
‘’phonyoka ke phonyohe’’

Lenaka la lithuto

-mookoli oa tlou

-taolethe

-mabone

-nt’sebele

-letomoko

O loklela ho lisila ebe o phatsa phatleng ka tseo tse tharo tse qalang phatsa phatleng,
phuoaneng le ka sekotlong ebe o hlapa ka mabone, nt’sebele le letomoko ebe o tsuba
letomoko le leng

Lenaka la lerapo le leholo

-thola

-hloenya

-moferefere

-tsikitlane

O lokela ho t’sela ka lerapong o roale

Lenaka la ho thibela meleko

-mabone

-seliba
O lokela ho lisila ebe o phatsa ka tsona ka tsela eo o ratang ka eona

Thobela ea liphoofolo

-mosisili o moholo o mot’so

-sehlooko

-thola

O lokela ho lichesa o sile, ritela le ka letsina noesa le ha e robeile e noese methamo e meraro
ka letsatsi

Lenaka le nt’sang litlhaka tsa baloi

-mohalalitoe

-moretele o mofubelu

O lokela ho isa motho ea nang le litlhaka nokeng ebe o mophatsetsa ka hara metsi ebe metsi
a ea le noka

Moriana oa ho robatsa mapolesa

-leshokhoa

-letlalo la t’soene

-boea ba phiri

-mahirisaka

O lokela ho kopanya ebe oa chesa batla robala

Mokubetso

-khopi e tala

-bokholane

-masepa a fariki

O lokela ho kubetsa ka tsona

Moriana oa setlolo

-mohloneshoa

-nt’sebele

-phela
O lokela ho lisila ebe o kopanya ka mafura ao o a ratang a lilaki

Lenaka bah ore ba o lebale

-phenda

-mohloa

-mafura a nyekelesi

O lokela ho chesa mohloa ebe o kopanya ka ofela le mafura ao ebe o phatsa ka tsela eo o
batlang

Ho nt’sa motho teronkong

-tsilatsila

-naleli ea pere

O lokela ho lisila ebe o luba hlama ebe o e tsoaka leka meriana eo ebe o pheha meriana e
meraro ebe olo neha mot’soaruoa ebe oaja aba qete o ntsona le ena ebe oa mojoetsa hore o
tlilo molata

Hao batla ho kabanya batho

-manolo

-lemanamana

-pelo li marobe

-mokorokotsoana

O lokela ho fepa leleme le li qhotlaulatsa mahoho o kopanye le meriana eo ebe o bat’sella


lijong bajeng ka ofela

Setlolo sa maja ka hole

-majakobomo

-mabone

-tabola

-moferefere

O lokela ho arubela ka moferefere obe onoe cup feela ebe o kenya lesiba la ‘mamolangoane,
lesihla seta sa khapumpu ebe ore ‘’majakabomo ke je hohle ke je ngoana le mmae’’

‘Mitsa oa joala
-lehatoana

-morokolo

-phakisane

-mothokho

O lokela ho litula ebe o kubetsa pela lipitsa mona ebe o li tlotsa ka t’sotso ea nku

Moriana oa sethunya

-phomametsi

-pharela

-leshokhoa

-leharasoana

O lokela ho tola ka tsona ebe o cheka sekoti ka hara ntlo ebe o nka t’siloana ea khale ebe o
t’sela lit’sila tseo ka moo ebe o kata sekoti ka t’siloana eo o e tlohele hona moo sethunya se
keke sa thunya hohang feela mothuse oa nnete ke JESU

Lenaka la meleko eohle

-seholoba/seholobo

O lokela ho sekenya ka pele ntlong le ka morao ntlong o tla t’soara baloi bana ba lit’siba
t’siba

Lenaka la hore o tsebe lit’sebo tsa bao sebang

-nt’sebele

-maofomboka

-phakisane

-moriri oa matlapa

O lokela ho lisila ebe o hlapa ka tsona otla tseba bao sebang

Lenaka le photholang motho ebile le foka

-t’sehlo

-baakhabiki

-lemanamana
-bolokoe bap oho

O lokela ho likopanya o foke ka tsona

Lenaka le hlapang bakeng sa balaoi

-monatja

-moelela

-hloenya

-moferefere

-tsikitlanaO lokela ho hlapa ka tsona kapo oka boela oa roala lerapong

Lenaka la litoro tse sa boneng hantle

-morara oa thaba

O lokela ho cheka morara oa thaba o moholo ebe o tola ka ona

Moriana oa likhomo hore litsoale

-mala a pela a kopaneng

-seboka

O lokela ho silella mmoho o kubetse sakeng obo fepe letsoaing

Ngoanana ea sa nyaloeng ke senyama

-kharenchane

O lokela ho e sila ehlebe faene ebe ngoanana ea senyama o tola ka on aka hara lesaka ebe
haa qeta o tlola lesaka tsena tsohle a lietse haa meriti e theha

Ha mosali a lobokanya matsatsi(pitsa)

-senyarela

-seletjane

-tsikitlana

-mosisili o moholo

-khamane/kgamane

O lokela ho lipheha o etse pitsa


Moriana oa ha o batla ho ratoa ke makhoa

-tsola-tsole

-moelela

-letsoai

-tsoekere e t’soeu

-seipone

O lokela ho lisila ebe o etsa setlolo

Lenaka la meleko, lira, maponesa, nyeoe le ntoa

-lesira

-sereteleli

-hlooho tsa makaka

-sala-sala

-seteatea

-maboloano

-mabophe

-lelinyane la ntja le so bone

O lokela ho phatsa linoka tsa hao feela ka tsona

Lenaka la lira

-masapo a hlapi haa besoe a siloa feela

-morotsoeng

-leshoma

-mohalehalitoe

-mafura a poli

-mafura a nku

Lenaka la hore mofu a itoanele

-phenda
-thopa

-mafura a mafiri a sekotlo

O lokela ho reka mollo o mocha oso laete hohang o potise hloohong o moalele ore ‘’u tseba
ea o bolaileng o molate letlo phomola’’

Moriana o isang motho matsatsing

-mosala supping

-mabone

-thopa

O lokela ho lisila ebe o fafatsa moo atlang ho tsamaea hona teng

Moriana oa ho thibela lipuo masimong

-mobu oa likhoiti

-masiba a noko

-masiba a tlhong

O lokela ho foka ka mobu ebe o hloma masiba ao hloohong

Moriana oa seriti

-hloenya

-tabola

-nt’sebele

-t’soene

-mafura a nku e nt’so

O lokela ho lisila ebe onka leoto la moo moloi a hatileng etsa setlolo ka mafura a katse e
nt’so

Moriana oa hore motho ao joetse makunutu

-moelela

-t’soene

-moroetsoeng

O lokela ho lisila ebe o hlapa ka tsona ebe o t’sela mo litsela likopanang


Moriana oa hore mosali a tlohelle bofebe

-lemanamana

-mafura a lakabane

O lokela ho kopanya meriana eo ka ofela ebe hao robala leena o tlotsa molamu oa hao

Moriana oa laki oa makhooa

-telenena

-mabone

-malanthibiri

-mafura a kubu

-moriri oa lekhoa

O lokela ho lisila ebe o kopanya ka ofela

Lenaka la morena

-lematla

-monatja

-liphuthula tsa hao

O lokela ho lisila ebe o tola ka tsona obe o foke moo o lulang

Moriana oa ho koala linako tsa mosali

-lesoko

-mali a linako tsa hao

-thotse ea mokopu

O lokela ho kopanya ebe o lit’sela botlolong ebe oa litsetela linako o nke tsa ho qetela haoso
batla ngoana o tsetolla botlolo o bolaea botlolo

Moriana oa ho cafola maponesa

-moroetsoeng

-tabola

-moelela
-lesira

O lokela ho likopanya ebe hao cafola o beha meriana ka holima letsoho eseng ka hara
letsoho

Moriana oa ho ropa mosali

-tsila-tsila

-mafura a thamae

O lokela ho motlotsa lirethe ka meriana eo

Moriana oa hore mosali ao maname

-lemanamana

-bohome bo bitsoang motlepere

O lokela ho lisila ebe ocluba ka Vaseline tlotsa botona hao robala leena

Moriana oa ha motho a o t’soarela litlhare

-poho-t’sehla

O lokela ho hlapa ka eona

Lenaka la meleko molaleng

-sekete

-khopo

-mohloneshoa

-selepe

-tabola

-khato e tala

-phela

-thola

-boliba

-maime

O lokela ho kopanya tseo tsohle kaofela tsona ebe o luba ka mafura a kese
Moriana oa hore mosali a se robale le mosali oa hao

-tsikitlana

-mafura a marabe

O lokela ho phatsa hopota letheka ebe o robala leena

Moriana oa hore batho bas eke bao imela

-moelela

-mosalasuping

-lonono/lenano/lanono

-thola

O lokela ho lisila ebe o cafola motho eo o batlang hore a seke ao imela

Moriana oa ho nt’sa senyama mothong

-Mofufutso ka phefo

O lokelaa ho mosebetsa ka phefo, moretele o red le pohot’sehla

Lenaka le phatsang

-mampharoane o motala

-metsi a mohlana oa khomo

-mali a linako tsa mosali

phatsa ka tsona monoaneng oa bosupa hosa hoa botona ebe oa sesetsa

Lerapo le matla

-thola

-hloenya

-moferefere

-tsikitlana

T'sela lerapong u ntano roala

Ho phephethela ngaka kapo Moloi

-morotolangaka
Tula ebe u kubetsa ka ona o nke o mong hake batle nyeo mona a tlohe

Ho khutlisa fotha

-tsilabele

-moretele

-sephephetho

Sila li be phoofo o tole ka tsona o foke hang hang

Lenaka le busetsang

-hloenya

-thipa e so sebetse

Fefa thipa ebe u phatsa phatleng ka ona

Moriana oa laki ea lenyalo

-moratoe

-khahla

-nt'sebele

-mputse

-moroetsoeng

-mabona(e)

Sila ebe u hlapa matsatsi a 7 ka holatellana

Hore linku li tsoale mafahla

-mala a pere

-moli

-mositsane

Sila ebe u t'sela letsoaing ho tse t'seali

Mofoko o thata

-sehloko

-labatheke
Foka ka tsona

Litoromo tsa hlooho

-mankhane

-pohot'sehla

Mophatse ka tsona o li sitse obo motsubise

Lenaka la ho hlapa bakeng sa baloi

-monatja

-moelela

-hloenya

Sila ebe u hlapa ka tsona

Moriana oa hore ngoana a sebetse hantle sekolong

-Makholelela

U hlapanya ka mokholela every day

Moriana oa ho hohela bareki

-Mabone(a)

-Hlokoana la tsela

Foka ka tsona khoebong ea hao ebe o bulela bareki

Ho hohela Bareki

-hlokoana la tsela

Phutla phatla ea hao ka lehlokoana la tsela

Moriana oa masholu

-lematla

-hloenya

-labatheka la leoatle

Sila o lihlabarise, mafura ona kea lakabane, ebe o tharisa ka majoe a noka
Moriana oa masholu

-tsilatsila

-labatheka joetsa

-boreba

-monyamafi

Kopanya tsilatsila o teratela ka tsona ebe otlotsa lejoe leo o tharisitseng ka lona kapa
patlelong nka monyamafi le boreba t'sela ka botlolong tsetela patlellong

Moriana oa lenyalo

-khahla

-phonyoka

-bolokoe bo bocha

O hlapela selibeng ngoanana eo ebe hao hetle o phatse ka thari ea lekhoa

Hore liphoofolo li tsoale mafahla

-makholela

-mohlana oa fariki

Silella 'moho o t'sele letsoaing

Mapolesa 1

-lesira

-sekete

-thalaboliba

Kopanya o e tse nkomane o ithalehe hao tsamaea

Mapolesa 2

-mohloneshoa

-mobu oa mabitla

-mothokho

-tabola
-maleleka

T'sela botlolong li lule li le ho oena

Hore mosali a utloe monate hao robala leena

-lemanamana

-molula

-setimamollo

-tsoekere e sootho

Sila o lube ka vaseline e sosebelisoe ke mang kapo mang ebe o tlotsa botona hao robala
leena

Sheba 'na feela

-molomomonate

-manolo

-mabone

-moratoe

-mafura a poli a mohlehlo

Luba ebe o phatsa phatleng ka holima mahlo

Chelete

-mobu oa mabitla a heno

T'sela mobu oa mabitla sepacheng le chelete e benyang o se e sebelise

Sethunya(ho se roalla)

-makoanyane

-khonathi

-maime

-thola

-motse-moholo

-mohale
-mabusetsa

-khamane

-lehe la seruoa

-mafifi mat'so

-boleba

Phatsa ka tsona matsatsi a 7 o sa tsoele ka ntle

Nepo

-phakisane

-tabola ea sesootho

Phatsa ka tsona ho tloha sephakeng ho fihla monoaneng o motona le oa bosupa

Laki 1

-moratoe

-khahla

-nt'sebele

-mputse

-moroentsoeng

-mabone

Phatsa matsatsi a 7 ka moriana oo

Laki 2

-moelela

-nt'sebele

-mabone

-sekete

-molomomonate

Hlapa ka tsona

Laki 3
-moratoe

-lerera tali

-lehe la khooho ea Sesotho

Laki 4

-mathethebane

-vuma

-moratoe

-mophethe

-love drop

Sila 'moho o kopanye ka mafura a lebese la khomo o itlotse hanyane lint'sing

Ho bitsa motho

-mahirisaka a masoeu

-pelo li maraba

Fasa ka khoele o li chese o bue ore"nyeo ke batla o itlise"

Lepeka

-o lenke o le tlotse ka mafura a poli o bue litaba tsa hao

Hore ba seke bao otla

-hlapa ka lesoko ebe hao itlotse ka Vaseline

Moqitiso oa lintja

-qobo ka fat'se

-not'si

Sila o t'sele lijong omong o liphatse hara hlooho, likeke tsa robala busio ebile likeke tsa ka
chefu

Hoba le seriti 1

-selumi

-mafura a tau
Kopanya ebe o phatsa lipotomaneng

Hoba le seriti 2

-hloenya

-tabola

-t'soene

-nt'sebele

-mafura a tau

Sila obo lube ka mafura ao

★★★★★★★★★★★★★★★★★★★★★★

Moriana oa bolo

-molula

-mohloa

-lirahalibonoe

-selepe

-sephephetho

-solasola

Sila ebe o tola ka tsona o mong o t'sele lieteng

Hoba le matla papaling ea kalaneng

-phela

-poho t'sehla

-moroto oa poho

-moli

Pheha ebe onoa kopi ele 'ngoe pele oea papaling

Ulcer

-mositsane

-setimamollo
Ke pitsa oa pheha

Ha bahlankana bao baleha

-mahirisaka a masoeu

-mafura a kubu e t'sehali

-rosalina

Futha ka eona

Hore motho a lule a lelekisoa ke lintja

-selumi

-meno a ntja e shoeleng

-moelela

-moroentsoeng

Mok'hafule busio le mot'seare

Ho thibela lehlatso

-khaketlana ea mpshe

-manolo

-tsikitlana

-thola

-morotola

-moferengope

Mokumise o monoese metsi hanyane

Mala a bobebe

-hloenya

-mahlare a garenate

Mokumise ka meriana eo

Ho etsa hore mofu a itoanele

-monatja
-phenda

T'sela sefubeng le mantong, o mong foka ka ona ore tsoha o itoanele

Ho leleka sethotsela

-moriri oa t'soene(phoofolo)

-masepa a fariki

Sila, kubetsa ka ntle lebaleng

Hao batla ho bona ntho tsa busio

-bolitsi ba khomo

-mafura a poll

-mabone

Tlotsa bolitse ebe o itlama thekeng

Hore o fumane chelete e ngata

-leshoma ka fat'se

Khepola, ebe ole t'sela ka cheleteng kapo o etse bate ea ka lona

Hao bona moriana o lieha ho sebetsa

-phela

-phakisane

-lekhala la bafu

Tsoaka meriana ea hao ka meriana eo

Moriana oa lira

-selepe se sekhubelu

-khoiti

Liepele ka mora ntlo busio

Maru le sefako se sebetsa

-lerapo la lenong
-motoaitoai

Tlotsa lesapo leo ka motoaitoai

††††††

Haba u bitsitse ka thupa

-thola

-mafura a poli

Tlotsa thola ka mafura ao ebe ore e etsahetseng ha ke e rate

Ho lokolla motho ea seleng

-nka phahlo ea hae

-molahleng

Hlatsoa phahlo ea hae ka molahleng oo ebile o hlatsoa ka letsoho lele leng o ntso bua
hore haa phahlo ena e oela a bale teng mona hae, ebe o aneha phahlo eo ka letsoho lele
leng o sa e phekse hohang

Ho nyolla moholi

-mankhane

-lephelephele

Phunya sekoti o t'sele ka moo ebe oa lichesa

Hao khutlisa lerato le lahleileng

-Manolo

-follow me oil

-sentebale

-phinda emuva

-lepeka

-mabona

-nqenehele

Oka cafola, oa hlapa t'sela ka doneng o ntso bua

Ho nt'sa motho toronkong


-hlatsoa phahlo ea mot'soaruoa ka tao, ebe o moisetsa eona litlamong, besa khapane e
putsoa oe mateanyetsong a litsela o nkile maleleka le moroentsoeng o li sitse feela o sa
likopanya. T'sela moroentsoeng o bue ore ''nyeo 'nyeo a hlahe a sena molato ka pela
maponesa, baqosi, makostabole, mochochisi le maseterata." Maleleka bana bohle ke
batla ba leleke 'nyeo litlamong. Mot'selle khoara, phonyoka, tlhapi(setlamatlama) lijong.
Khapane o sia o e beselitse hae.

Ho phephethela batho ba loanang le oena

-sphephetho

-maleleka

-jekanazo

-mondlebe

-moferefere

-phakisane

Moriana oa mahlohonolo

-moelela

-mabona

-khahla

-lepeka

Hlapa ka tsona

Lebanta kapo liphalese

-tika-motse ka holimo le ka fat'se

-khahla ka fat'se

-tlhapi e melang metsing

Lisile libe phoofo ebe oa pheha ke pitsa anoe, karolo engoe a e hlabarise u lube ka mafura
a fariki ebe oa le tlotsa haeba le tsoetse ka ntle

Lebanta

-mositsane

-setimamollo
Pheha motho anoe, ebe le hohloa ka tse latelang;

-molora oa thotobolo ea lithako

-tika-motse

-mafura a fariki

Maponesa le li case

-moroentsoeng

-khareng e nt'so(black)

-mafura a poli

Bua le tsona o li laetile

Hore maponesa a seke ao emisa tseleng

-khatje/khache

Oa o sila ebe o t'sela hanyane ka hara radiator ea koloi, haotla batla sheba koana

Hore phoofo e liehe ho fela

-khache

O e fafatsa lijong moketeng, motebong phoofo etla lieha ho fela batla utloa ba khacheile

Hore nama e seke ea butsoa

-makoanyane/imbiza ayvuthwi

Onno fafatse mollong hanyane ka ona etla lula entse hlabara feela

Ho kubetsa meleko

-hloenya

-moretele

Oa laela ka mokho o batlang

Seso/letheka/methapo

-sekikitlela

-khomo ea balisa
-ralikokotoana

-papetloana

Pheha onoe hararo ka letsatsi

Sejeso

-pohot'sehla

-sesepa sa linoha

-mathethebane

-moretele o mofubelu

Pheha ke pitsa

Seso/nyoko

-seletjana se khubelu

-qobo

-setimamollo

-khonathi

-tsilabele

-hloenya

-selepe se se khubelu

-mositsane

-makhonatsohle

-morarane

Ke pitsa, makhonatsohle oa t'sela ha pitsa e qeta ho bela

Phuoana

-phathe ea ngaka

-setimamollo

-phakisane

-khoara
-morarane

Pheha ngoana a noe le 'm'ae

Mosebetsi

-masepa a seinoli

-moriri oa lekhoa

-molomo monate

O phat'se lint'sing makhoa ao bone

Lehlohonolo la chelete

-seliba

-hlokoana la tsela

-khala la bafu

-hloenya

-mositsa

Pheha o cape hoseng pele o bona batho o kope mahlohonolo

Lenaka la masholu

Marabe, lenoabo, le mohloa o motala, mobu oa mabitla lisile o likopanye ka mafura a tlou
etsa mohloa likhare ke li thakhisa mahlakoreng a jarete a mane (4)

Thakgisa 4 baloi

-Sekete

-Monantja

-Thopehaetele

-Boya keba Phiri

-Mankoe a itjang

Tshela ka botlolong tse nyane othakgise ka jareteng hobetsa Bao betsang

-Robatsa batho

-Boya ba Phiri
-Mafura a thokolosi

Hokena

Bo Pella mmoho ka mafura ba Phiri o chese o bue barobale

Naka la masholu

nka pelo limaroba,tsilatsila,molora oa mophato kapa lithako kopanya le mafura a pere


litharisa ke tsa letjoi pota jarete

Pitsa ya salami ho bomme

* labatheka

* selumi

* lephelephele

etsa pitsa onwe cup 3 ka letsatsi

Pitsa ya lefu la pelo

-Sehalahala,

-Mmusapelo,

-Phela

-Phakama.

Pheha onwe

Moriana oa hlooho ESA foleleng o moohehela khotolia anoe size hantle hlooho eo ea fola

Sefuba sa meleko

- khonathi ka lebese sea fola

Moriana wa Ngoana hontsa lebese mopeite ka makhasi a sefate sa perekisi omo tsele
monyamafi motohong

Lenaka la masholu masimong

- nka mophethe,sebululana,marokolo sila Moho o foke tshimong ebe ona Moriana o ole
phoofo o tshela libotlolong tse 4 o tharisa liconeng ea bone ke keiti hao kena oa entsha o
tshwara ka letsoho hao tswa o e busetsa mo o enkileng mohla olo mohla olo kotula o
lintse olo libeha hae

Lenaka la ho thakhisa
-Hloenya, tabola, phenda moshae, maime, mafura kea lakabane kopanya tsena tsohle ebe
o nka phonyoka e metsi e qatoang ho chekoa ebe oa e phatsa o e sesetsa ka moriana oo
ebe oa elema hape lebaleng

Lenaka la ho thakhisa lapeng

-Mabusetsa, mofehla toeba khonathi, morentsoeng, vimbela e red, mafura a tau, tsita
baloi le moli o thakhisa ka lithupa tsa mofifi tse tseletseng (6)

Lenaka le ho thibela thokolosi

-Tsoene e chekoang, khopo, mohalalitoe, tabola e tsoeu, mofehla toeba, mabusetsa,


vimbela e red le mafura a kolobe oa tharisa jarete li coneng tse nne

Lenaka la sejeso

-Sepakha, mohalalitoe o mokhoali, moretele o mofubelu likopanye o li phehe o etse pitsa


anoe cup hoseng le mantsibuoa ntle le sepakha, sepakha sona a se sile a sekome sele joalo

Lenaka la baloi

-Tele ea noka ka fatse e cheke o hlape ka eona fla o hlapila ka thoko ho motse ha o qata
ho hlapa o cheke sekoti ebe o tsela litsila tseo tsa hau ka moo ebe ore ba mphatlang batla
nthola mona ka thoko ho motse

Pitsa ya lebanta

-Mohlapise ka dikamotse, Motshetshe, Selomi, Motlepere

Omo etsatsa pitsa

Oa marato hao fereha

-Morentsoeng, Tabola e chekoang ena e likhoele, Nt'sebele

Ebe o li tlamella 'moho, ebe oa li chesa oli tlotsitse ka mafora a poli a tsoang liphiong, ebe
ore nt'sebele ke batla 'nyeo o mosebele ka nna a nahane nna fela, tabola hang haa
nkhopola fela a tabohe letsoalo a batle ho kopana le nna, ore more, uena ke batla omo
etse a be bonolo 'me a lumele seo ke se buang, ebe o potisa meriana eo hlohong, u li
tlamelle ka ulu e t'soeu, etsa joalo ha mafube a hlaha matsatsi a mararo.

Otla mpotsa, fela oseka ba oa iphetola moja banana ono inahane hore ha o oa tlameha
ho feba

Mapolesa

-Nka Tsoene, Molahleng, Lesola la noha, O nke bege ya mapolesa le masole, Tabola ,
Mafura a tau
Heei o tla ntshoara ka letsoho

Ho tabola lira letswalo

-Tabola e likhoele, Senyarela, Tabola e tshoeu, Mafura a thokolosi, Sanfufu (maboya a ka


sebonong)

Thariseng tsa hao ho keke hoa bapalloa

Ho etsa kotsi ha lira litla

-selepe se sekhubelu

-mokhoane

-vembela

Etsa nkomane kapa o phatsa linoko kaofela

Moloa oa chelete

-nka bohome ba dipodi le majaka bomo le moferefere kopanya sila okopanye le chelete
ekalo ka 10c kapa20c kapo50c ohlape ka metsi otshetse chelete otole hao qeta oipikitle ka
chelete oeboloke sepacheng sa hao haohlapa buwa okope mahlohonolo le chelete.

Naka la maponesa

-Morwentseng, Phonyoka, Mahirisaka, Hloenya , Boduba, Dira ha dibonwe

Kopanya di dule pokotong ka mehlaOa baroetsana

Seboka

Moferefere

Nt'sebele

Morara

Ngoanana a hlape haa qeta a t'sele metsi ka sakeng.

Oa lilaki

Lepeka

Manolo

Hlokoana la tsela

Tlhapi
Khotolia

Iphotle ka tsona.

Ho ratoa ke banana

Mabone

Lepeka

Mafora a sandawane

Tola ka tsona.

Oa ho hlapa

Labatheke

Mphahamele

O lisile 'moho libe phoofo ebe o hlapa ka tsona.

Oa ho thiba lehlatso

Tee ea baroa

Et'sele leshelesheleng la mabele onoe

You might also like