0% found this document useful (0 votes)
59 views25 pages

CB Acid Baze

This document discusses acid-base balance, including concepts such as the definition of acid-base balance, mechanisms that regulate acid-base balance like the buffer systems of blood and lungs, factors that can cause acid-base imbalances, and key parameters used to evaluate acid-base status such as pH, PCO2, and bicarbonate levels.

Uploaded by

thucinor
Copyright
© © All Rights Reserved
We take content rights seriously. If you suspect this is your content, claim it here.
Available Formats
Download as PPT, PDF, TXT or read online on Scribd
0% found this document useful (0 votes)
59 views25 pages

CB Acid Baze

This document discusses acid-base balance, including concepts such as the definition of acid-base balance, mechanisms that regulate acid-base balance like the buffer systems of blood and lungs, factors that can cause acid-base imbalances, and key parameters used to evaluate acid-base status such as pH, PCO2, and bicarbonate levels.

Uploaded by

thucinor
Copyright
© © All Rights Reserved
We take content rights seriously. If you suspect this is your content, claim it here.
Available Formats
Download as PPT, PDF, TXT or read online on Scribd
You are on page 1/ 25

Bi ging

cn bng acid-base
TS. Phan Hi
Nam

i cng

I. Khi nim cn bng acid-base


II. Cc c ch n nh cn bng acidbase
2.1. Hot ng ca cc h m :
+ H huyt tng
+ H ca hng cu
2.2. Hot ng sinh l ca phi
2.3. Hot ng sinh l ca thn.
III. Mt s thng s chnh nh gi trng
thi CBAB
IV. Mt s ri lon CBAB
* Mt s lu v XN CBAB

Khi nim cn bng acid-base


CBAB - S n nh nng ion hydro (pH)
dch th/ l trng thi m H + thch hp
nht cho cc CH/ c th.
Nc (60-70%) phn ly:
H2 O
H+
+ OH trng thi cn bng phn ly (L tc dng khi):
[H+] [OH-] = k = 10-14 (k- hng s
phn ly)

H2O
V [H+ ]= [OH-] =>[H+]x[OH-] = [H+]2 = 10-14
Log [H+]2 = Log 10 -14 =>2 Log [ H+] = - 14 -> Log
[ H+] = -7
Qui c: pH l gi tri m ca Log nng H +,
tnh:
pH = - Log [ H+]

nh hng ca pH ti cc phn t sinh


hc
+pH thay i:
-> thay i cc lin kt hydro, LK disulfua (S-S-)=> thay i cu trc, CN ca protein
c bit protein l enzym -> ri lon hng,
tc v cng cc f/ m E xc tc.
+ pH nh hng:
- Receptor/ mng Tb (nhn bit v v.c cht qua
mng TB)
- Hb & i lc gn O2 ca Hb
- Acid nucleic (AND, ARN)- Di truyn.
- Khng th- bo v c th
- Hormon ( HCH)

Cc nguy c gy ri lon CBAB

S to thnh CO2, H2CO3:


- CO2: Krebs & kh carboxyl ca amino acid (~ 200
ml/min).
- CO2 kt hp vi nc, phn ly to H + & HCO3-:CB ng
CO2 + H2O
H2CO3
H+ + HCO3Nu CO2 ko o thi -> nhim acid (cn bng ->
phi).
S to thnh acid HC, VC:
+ Chuyn ho G, L, P -> SPTG a s l acid 1,3-DPG,
a.pyruvic
RL:--> acid pyruvic, lactic, -Hydroxybutyric ,->
nhim acid
, RL cc CH -> xu hng nhim acid: acidose
Bnh l:
+ Bnh lm acid mu: - Tiu ng: acid cetonic/M

Nguy c gy ri lon CBAB


+ Bnh lm kim mu:
- Nn/ tc mn v, ht dch v DD: mt H+

Dng qu nhiu thuc li niu.

- Tim, truyn qu nhiu Nabicarbonat (sai .


+ :
pH mu M: 7,38 7,42 duy tr c do H+ = H+
o thi.
=> CBAB thc cht l duy tr s n inh
ion H+/ c th.
Cc c ch n nh CBAB:
1- H m (Ht, HCu).
2- H sinh l phi
3- H sinh l ca thn.

Cc h m ca mu
H m mu= H huyt tng + H
Hng
H cu
Bicarbona
Protein
PPhosphat
m
t
(45%)
(1-2%)
(53%)

Huyt t H2CO3/NaHC Protein/Proteina


t natri
O3
ng
Hng
cu

(35%)

(10%)

H2CO3/KHCO

HHb/KHb,

HbO2/KHbO2

(18%)

( 35%)

NaH2PO4/Na2H
PO4
KH2PO4/K2HPO4

Vai tr ca cc h m/ iu ho
CBAB

H huyt tng:

* H m bicarbonat: H2CO3/ NaHCO3


+ Quan trng: 35% DT/ c th, iu ho: nhanh, mnh.
+ Cn bng ng: CO2 + H2O
H2CO3 H+ + HCO3+ Pt Handerson-Haselbalch:
[HCO3pH = pK H2CO3 + log ]
[ H CO
2

[HCO3= 6,1 + log


]
0.03.
pCO

+ C ch H: KM => Kim yu; Acid mnh => acid


yu-> T
- Kim (OH-) / M => Kim yu,
XOH + H2CO3
XHCO3 + H2O, VD:
NaOH + H2CO3
NaHCO3 + H2O.
- Acid (H+) / M: RH + NaHCO3
RNa +H2CO3 (phn
ly)
VD: HCl + NaHCO3
NaCl +H2CO3
H2OCO2
Phi ->
thi

H m huyt tng
* H m protein:
+ Cu to t cc A.A (COOH, NH2), c tnh lng
tnh:
- COOH
COO- + H+ ( + base) - chng li
kim ho
- NH2 + H+
NH3+ - chng li acid ho.
+ Chng li acid = a.a kim (Arg, Lys)/ NH2 + H+
NH3+.
+ Chng li kim = a.a acid (Glu, Asp)/ H+ + base
(OH-).
Vai tr m: ng k (60 80 g/l)
* H m phosphat (NaH2PO4/ Na2HPO4 )
- Tt v c pK = 6,8 (~ 7,40).
- Vai tr m: yu v c nng thp/ M (1
2 mmol/l)

H m hng cu

+ HC c H bicarbonat, phosphat nhng VT m ch yu do Hb


+ Hb c 2 H: HHb/ KHb & HHbO2/ KHbO2, m = 2 cch:
1- To DX carbamin: NH2/ Hb + CO2 -> dx carbamin (5% CO2).
2- Nh hot ng ca nhn Imidazon/His:
Hb + O2 -> HbO2 + H+, H+ -> pH/ phi (*)
HbO2 + H+ -> HHb + O2 => H+ -> pH/ TC (*)
Vai tr m ca Hb l o thi CO2 cho c th -> chng acid
ho (S
T )
Mu
Phi
chc
TM K+HCO +
K HCO3K+HCO33
K+

CA

HCO3- HHb
O2
H+

H2CO3 KHbO2
H2O

HHb

M
KHbO2

O2

HCO3H+

KHbO2

H2CO3

CA

CA

CO2

CO2

Ch.ho

HHb

K+

Bt: CO2/TC = CO2 /

H2O

Th ra

Phi iu ho CBAB

CO2 + H2O
HCO3CO2 th
ra

BT: CO2/TC = CO2/ phi


Nhim

acid
+
(H
/M):
. TK
phi (TS, B
th)

-> o thi

CO2
H2 O

CO2

H2CO3

H2CO3

. CO2 phi > CO2/ TC

Nhim

base (OH-

Ph
i
HCO3

(chng acid)

CO2

H+ +

H+
Mu
T
chc

/M):

. TK phi ( TS, B
th) ->
o thi CO2
. CO2 TC > CO2/
Phi

Tt: Phi o thi CO2, bn


b, lin tc => iu ho
CBAB c hiu qu

Phi
CO2
HCO3
-

CO2

OH

Mu

Thn iu ho CBAB
* c im: chm, hiu qu mnh, duy tr HCO3-/ H.t &
DGB
* Ti hp Lng
thu gn
gn, 10%
.T hon ton
Mao
TBHCO
ng3 l:n90%/ TB L
L xa. (NTB)
qun
gn
NaHCO3

Na
+

HCO3

E1

H2CO3
CA

K+
Na
H+

HCO3-

H2CO3
H 2O

E2

K+
Na
+

HCO3(90%)

E1HCO3-.ATPase
E2- Na+,K+CO2
ATPase

H2O CO2
CO2
+
THT HCO3- : + PCO2 (CC b tr ca thn khi c th nhim base,
acid h hp)
+ THT Na+/ TB ng thn.

Thi H+, ti hp thu HCO3- ng ln xa


Lng T (NT
u)
Na+
K

HPO4--

H+
R

H2
PO4-

R
H

TB ng ln
xa
E2

Mao qun

Na+
K

E1

H+

HCO3H2CO3

H2 O
NH3
Glutaminase

CO2

Na+
K+
HCO3(~10
%)
CO2

Glu

NH4+
Gln
+ o thi H+: Acid (RH), mui amoni, mui
+
Ti hp thu HCO3- : ~ 10%
phosphat
+ Tn to HCO3-: : n bt-> 50- 100 mmol H+/ 24h/: H2SO4
(SPCH a.a S);
H3PO4 (SPTH ca P0-Lipid, acid nucleic); A.uric-

Cc thng s nh gi trng thi cn bng acid- base

1. pH mu
2. PaCO2
3. Bicarbonat
4. Bicarbonat thc ( Actual Bicarbonat = AB)
5. Bicarbonat chun (Standard bicarbonat = SB)
6. CO2 ton phn ( Total CO2 = t.CO2)
7. Base m (Bufer base = BB)
8. Base d (Base excess = BE)

pH mu
pH mu/ M = 7,38 7,42.
pH < 7,38 nhim acid
pH > 7,42 - nhim base
pH mu/TM < M 0,02
pH -> nh gi mc b tr ca c th:
- Acidose:
pH 7,38 7,42: b ton phn
(nhim acid)
7,37 7,25: b 1 phn
< 7,25: mt b.
- Alcalose:
pH 7,38 7,42 : b ton phn
(nhim base)
7,43 7,55: b 1 phn
> 7,55: mt b.
+ pH < 7,30: Nhim toan h hp: ph qun ph
vim
Nhim toan CH nng: T.
+ pH > 7,55: Nhim kim h hp: CTSN
Nhim kim chuyn ho nng: a
chy ko di..

PaCO2, CO2 ton phn

: PaCO2 = 40 mmHg

- Thng s cho bit cc ri lon CBAB do NN h hp


- Ph thuc thng kh ph nang: khi TKPN v ng
c li.
BL: - nhim toan HH do o thi CO2 phi,
gp:
. Thng kh PN, tc nghn ph qun
. Bnh phi: PQPV, vim phi, hen
. Ht phi CO2, ht li Ko kh th

t.CO2 = CO2 ha tan + CO2 carbaminat + CO2/bicarbonat

B c ch TK: thuc ng, bi lit, nhim


c,
PaCO2-5%
(+Hb)- 5%
HCO 3-- 90%
CTSN, u no
.

. : t.CO2 = 25 - 30 (mmol/l).

t.CO2 : Nhim toan h hp, nhim kim CH

Bicarbonat ( HCO3-)
+ L lng HCO3- c trong H.T 37OC, gm B thc v B chun.
- Bicarbonat thc (actual bicarbonat = AB):
. L nng thc t HCO3- ca mu mu M ly K ko tip
xc vi ko kh, n tng ng vi pH v PaCO2 thc ca mu
mu.
. : AB = 25 mmol/l.
- Bicarbonat chun (standard bicarbonat= SB):
. SB: l lng HCO3- (mmol/l) ca h.t c qui v K chun
nh PaCO2= 40 mmHg, To= 37oC, pH = 7,40.
. : SB = 24 2 (mmol/l).
+ L TS cho bit RLCBAB lin quan ti NN chuyn ho.
BL: HCO3-: NT h hp, NKCH: nn nhiu, ht dch DD, a chy
: Nhim toan CH, gp:
. T do ng cc th cetonic
. Ph phi cp, ng kinh: RLCH glucid-> ng acid
lactic.
. Vim thn cp; mn: ko thi c acid
. a chy cp lm mt HCO3-

Base m (Buffer base = BB), Base d (Base


exess = BE)

Base m: L tng cc anion m trong mu (mmol/l).


BB = [HCO3-] + Protein- + Hb- + Phosphat: 46 - 48 (mmol/l)

Base d : L s chnh lch gia BB ca BN v BB ca ngi bnh th


ng.
: BE = 0 (pH = 7,40; PaCO2= 40 mmHg; Hb TP = 150 g/l, 37 OC).
BE cng vi Bicarbonat l 2 TS c ngha xc nh nguyn nhn
RLCBAB do chuyn ho.
BE dng () gp: Nhim kim CH (nn nhiu, a chy ko di..)
BE m () gp : Nhim toan CH (T..)
Ch : + Cc TS: pH, PaCO2 - o = CCL
Cc TS khc: HCO3- (AB), t.CO2, BB, BE- tnh ton
+ Kt qu CBAB chnh xc khi:
- Ly mu:
. M (tr, quay,cnh tay), MM ho - u ngn tay, di tai
. Dng c chuyn bit-> Mu ko tip xc vi ko kh.
- My c chy chun, o ngay.

Cc ri lon cn bng acid- base


3 nhm RL: - Do N.N h hp, N.N chuyn ho & Do N.N
hn hp.

( PaCO2)

(HCO3-, BE)

PaCO
2

4
0

Nhim toan h hp

Ri lon khi pht l pCO2 do thi tr CO2


phi, gp:
* Bnh phi: - P. Qun, ph vim
- Vim phi
- Hen
- Kh thng phi
* HCTK: - Thuc ng
- Bi lit
- CTSN, u no
- Ri lon tun hon no
* Ht phi CO2/ k.kh th
* XN: pH (< 7,38)
pCO2 (> 40mmHg)
HCO3- mu (> 25 mmol/l)
t CO2 , cc TS khc t thay i

Nhim kim chuyn ho


L trng thi tha Base hoc mt acid (k o phi l
H2CO3)
* Nguyn nhn:
+ Qu tha base:

- qu nhiu bicarbonat (T)


- n ung: qu nhiu cht

t/c kim
+ Do mt acid: - Nn nhiu (HCL , K+ )
- Ht D.dy (Cl- ), a
chy(H+ )
- Thuc li niu nhiu -> K +
* KQXN cc thng s:
- pH mu (> 7,5, mt b)
- pCO2 (> 40mmHg do thng kh )
- HCO3- (> 25mmol/l) v tCO2, BB , BE

Nhim kim h hp

Ri lon khi pht l pCO2

Gp: + Thng kh phi : - Giai on u


vim phi
- St cao
- H hp nhn to
qu mc
- CTSN
+ Th trong kh quyn c pCO2 thp (ln
cao)
KQXN: - pH mu (> 7,42) (khi mt b)
- pCO2 mu

- t.CO2
- BB
- BE (-)

Nhim toan chuyn ho


L s mt anion m- ch yu l HCO 3- mu&D
ngbo; Tch
lu cc acid C/ thc t l acid mnh m anion ca
chng ko
th bi xut qua thn
*KQXN - pH mu (< 7,24- mt b)
- pCO2 (f/ b tr ca phi)
- t.CO2 Hoc bnh thng
- SB
- BB , BE (-)
- HCO3-
* Gp: - tiu ng ( acid cetonic)
- RLCH Glucid: ng a.pyruvic, a.lactic
- Tn thng thn: THT HCO3- RL => HCO3-
- T nhiu thuc li niu -> thi HCO3- =>
HCO3-

Nhim toan hn hp
L s kt hp nhim toan CH v h hp =>
pH mu
* XN: - pH mu mnh
- p CO2
- HCO3-
- SB va
- BB
- BE(-)
Nhim kim hn hp
L kt hp ca nhim kim h hp v nhim
kim chuyn ho => pH mu rt nhiu
* XN: - pH mu
- pCO2 t
- HCO3-
- SB : 34-36 mmol/l (bt 24mmol/l)

You might also like