Bai 7 lam phat
- 1. NGUYÊN LÝ KINH TẾ HỌC PHẦN VĨ MÔ 20 1 3 Ho ang ye n Bài 7 – LẠM PHÁT
- 2. 1. Khái niệm lạm phát Lạm phát: là sự tăng lên liên tục của mức giá chung (P) theo thời gian Mức giá chung P : chỉ số chung về giá cả 2 chỉ số chính là chỉ số giá tiêu dùng CPI và chỉ số điều chỉnh GDP Giá trị thực của tiền: là lượng hàng hoá có thể mua được bằng 1 đơn vị tiền tệ = 1/P
- 3. 2. Thước đo lạm phát Chỉ số giá tiêu dùng (CPI- Consumer Price Index) Chỉ số điều chỉnh GDP (DGDP=GDPDeflator)
- 4. Chỉ số giá tiêu dùng CPI CPI phản ánh sự biến động giá cả các giỏ hàng hoá và dịch vụ tiêu dùng điển hình Công thức Laspeyres: CPIt = ΣPi t Qi 0 ΣPi 0 Qi 0 * 100 Trong đó: • CPIt là chỉ số giá tiêu dùng trong thời kỳ t • Pi là giá mặt hàng tiêu dùng thứ i/nhóm hàng i • Qi là lượng hàngtiêu dùng thứ i /nhóm hàng i
- 5. Giỏ hàng tính chỉ số giá tiêu dùng lương thực thực phẩm, 45.14 đồ uống và thuốc lá, 3.52may mặc, mũ nón, giày dép, 6.98 nhà ở và vật liệu xây dựng, 9.77 thiết bị và đồ dùng gia đình, 9.18 dược phẩm y tế, 2.30 phương tiện đi lại, bưu điện, 11.15 giáo dục, 3.73 văn hoá thể thao, 4.74 đồ dùng và dịch vụ khác, 3.48 c
- 6. Ví dụ: tính CPI Bảng 1 tr.31 Dưới đây là giá và lượng tiêu dùng ở một quốc gia chỉ tiêu dùng 2 mặt hàng . Năm cơ sở là 2000. 1. Giá trị giỏ hàng trong năm cơ sở là bao nhiêu? 2. CPI trong các năm 2000, 2001, 2002 là bao nhiêu? 3. Tính tỷ lệ lạm phát trong năm 2001 và 2002? 4. Nếu năm cơ sở là năm 2001, CPI trong từng năm sẽ thay đổi như thế nào? Năm Giá sách (nghìn đồng) Lượng sách (cuốn) Giá bút chì (nghìn đồng) Lượng bút chì (cái) 2000 2,00 100 1,00 100 2001 2,50 90 0,90 120 2002 2,75 105 1,00 130
- 7. Chỉ số điều chỉnh GDP Chỉ số so sánh giữa GDP danh nghĩa và GDP thực tế để thấy sự biến động của giá cả hàng hóa sản xuất trong nước. Chỉ số điều chỉnh GDPt = GDPn t GDPr t * 100 Σ Pi t Qi t Σ Pi 0 Qi t * 100 • Trong đó Pt và Pt-1 là chỉ số giá của thời kỳ t và thời kỳ (t-1) • Qt i là lượng hàng hoá sản xuất và bán ra ở kỳ t =
- 8. So sánh CPI và chỉ số điều chỉnh GDP chỉ số phản ánh giá hàng hoá và dịch vụ tiêu dùng bởi hộ gia đình Tính theo giỏ hàng cố định của năm gốc, quyền số cố định Tính cả hàng nhập khẩu cho tiêu dùng Chỉ tính các hàng được tiêu dùng bởi hộ gia đình chỉ số phản ánh giá các hàng hoá và dịch vụ cuối cùng được sản xuất trong nước Tính theo quyền số của năm nghiên cứu Không tính hàng nhập khẩu Tính cả hàng được chi tiêu bởi hãng kinh doanh và chính phủ CPI Chỉ số điều chỉnh GDP
- 9. Nhược điểm của CPI Không phản ánh đúng sự biến động giá cả các giỏ hàng điển hình mà người tiêu dùng mua do lấy quyền số là lượng kỳ gốc Độ chệch thay thế Sự xuất hiện những hàng hoá mới Sự thay đổi về chất lượng không đo lường được
- 10. 3. Cách tính tỷ lệ lạm phát Pt là chỉ số giá của thời kỳ t P t-1 là chỉ số giá của thời kỳ (t-1) (Có thể tính theo CPI hoặc Chỉ số điều chỉnh GDP) Tỷ lệ lạm phát thời kỳ t = Pt – Pt-1 Pt-1 * 100 %
- 11. 4. Phân loại lạm phát theo tỷ lệ Lạm phát vừa phải: Tỷ lệ nhỏ hơn 10% Lạm phát phi mã:Tỷ lệ lớn hơn 10% nhỏ hơn 200% Siêu lạm phát: Tỷ lệ trên 200%
- 12. 5. Các lý thuyết lạm phát Lạm phát do cầu kéo Lạm phát do chi phí đẩy Lạm phát dự kiến Lạm phát tiền tệ
- 13. Lạm phát do cầu kéo Do các cú sốc cầu, (chẳng hạn: do các chính sách Vĩ mô) đẩy tổng cầu tăng dịch chuyển sang phải, trong khi tổng cung chưa kịp thay đổi. Giá tăng, sản lượng tăng, thất nghiệp giảm P Y ADo AD1 AS Po P1 Yo Y1
- 14. Lạm phát do chi phí đẩy Do các cú sốc ngược phía cung, đẩy đường tổng cung ngắn hạn dịch trái, trong khi tổng cầu chưa thay đổi Giá tăng, sản lượng giảm, thất nghiệp tăng P P1 Po Y1 Yo Y AD ASo AS1
- 15. Lạm phát dự kiến Các cú sốc cầu cùng nhịp các cú sốc ngược phía cung, đẩy AD dịch phải cùng nhịp AS dịch trái Giá tăng đều đều, từ từ, có thể dự kiến được P Y Yp P2 P1 Po ADo AD1 ASo AS1 AS2ASLR AD2
- 16. Lạm phát tiền tệ Phương trình lượng tiền: M*V = P*Y Tổng giá trị giao dịch danh nghĩa (GDPn) : P*Y Tổng lượng tiền cần để thanh toán: M*V ln M + ln V= ln P + ln Y %ΔM + %ΔV =% ΔP + %ΔY Các nhà ktế tiền tệ cho rằng trong dài hạn V không đổi và Y ở mức tiềm năng nên %ΔV = 0 và %ΔY = 0 trong dài hạn. Suy ra: %ΔM =% ΔP Càng phát hành nhiều tiền càng lạm phát cao
- 17. GDP danh nghĩa P1960 = 100 1,500 1,000 500 0 1960 1965 1970 1975 1980 1985 1990 1995 2000 Cung tiền Tốc độ chu chuyển của tiền Quan hệ giữa tăng cung tiền và tăng giá
- 18. 6. Hiệu ứng Fisher và sự phân đôi cổ điển Hiệu ứng Fisher : Lãi suất danh nghĩa = Lãi suất thực tế + Tỷ lệ lạm phát Sự phân đôi cổ điển: sự phân chia các biến số kinh tế phân thành 2 loại: Biến danh nghĩa đo được bằng tiền. Biến thực tế đo bằng giá trị hiện vật
- 19. 202020 Diễn biến lạm phát năm 2008 2.38% 3.56% 2.99% 2.20% 3.91% 2.14% 1.13% 1.56% -0.19% 0.18% -0.76%-0.68% -1.0% 0.0% 1.0% 2.0% 3.0% 4.0% 5.0% Jan-08 Feb-08 Mar-08 Apr-08 May-08 Jun-08 Jul-08 Aug-08 Sep-08 Oct-08 Nov-08 Dec-08
- 20. 212121 Diễn biến lạm phát năm 2008 2.38% 3.56% 2.99% 2.20% 3.91% 2.14% 1.13% 1.56% -0.19% 0.18% -0.76%-0.68% -1.0% 0.0% 1.0% 2.0% 3.0% 4.0% 5.0% Jan-08 Feb-08 Mar-08 Apr-08 May-08 Jun-08 Jul-08 Aug-08 Sep-08 Oct-08 Nov-08 Dec-08
- 21. % / năm 0 6 10 15 1960 1965 1970 1975 1980 1985 1990 1995 Lãi suất danh nghĩa và tỷ lệ lạm phát 3 12 Inflation Nominal interest rate
- 22. 7. Tác hại của lạm phát Thuế lạm phát Chi phí xã hội của lạm phát
- 23. Thuế lạm phát Chính phủ phát hành tiền để chi tiêu Tăng lượng tiền làm tăng giá Tăng cầu hàng hoá làm tăng giá Giá tăng làm giảm của cải thực tế của công chúng thuế lạm phát
- 24. Tiền tệ & giá cả trong cuộc siêu lạm phát (b) Hungary Cung tiền 19251924192319221921 100,000 10,000 1,000 100 Index (Jan. 1921 = 100) Mức giá chung Mức giá chung (a) Áo 19251924192319221921 100,000 10,000 1,000 100 Index (Jan. 1921 = 100) Cung tiền
- 25. c) Đức 1 100 trillion 1 million 10 billion 1 trillion 100 million 10,000 100 19251924192319221921 Mức giá chung Cung tiền Index (Jan. 1921 = 100) d) Ba lan Cung tiền Mức giá chung Index (Jan. 1921 = 100) 100 10 million 100,000 1 million 10,000 1,000 19251924192319221921 Tiền tệ & giá cả trong cuộc siêu lạm phát
- 26. Chi phí xã hội của lạm phát Sai lệch thước đo giá trị Thay đổi giá tương đối và sự phân bổ sai các nguồn lực Chi phí thực đơn Chi phí mòn giày Tái phân phối của cải một cách tuỳ tiện
- 27. Tỉ lệ lạm phát ở Việt Nam 1989-2008 -10 0 10 20 30 40 50 60 70 80 1989 1990 1991 1992 1993 1994 1995 1996 1997 1998 1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007Thg5-08
- 33. 34 Growth Rates of M2 & CPI in Viet Nam Source: GSO & SBV
- 34. 35 Diễn biến giá gạo trong nước và trên thế giới Rice Prices (seasonally adjusted, monthly changes) -6 -4 -2 0 2 4 6 8 10 12 14 16 Feb-01 Apr-01 Jun-01 Aug-01 Oct-01 Dec-01 Feb-02 Apr-02 Jun-02 Aug-02 Oct-02 Dec-02 Feb-03 Apr-03 Jun-03 Aug-03 Oct-03 Dec-03 Feb-04 Apr-04 Jun-04 Aug-04 -6 -4 -2 0 2 4 6 8 10 12 14 16 World rice prices VNM rice prices
- 35. 36 MỐI QUAN HỆ GIỮA LẠM PHÁT VÀ TĂNG TRƯỞNG KINH TẾ T. Killick (1981): M i quan h hình ch U ng c gi a l mố ệ ữ ượ ữ ạ phát và tăng tr ng kinh t :ưở ế o L m phát có nh h ng d ng đ n tăng tr ngạ ả ưở ươ ế ưở ở m c l m phát th p.ứ ạ ấ o L m phát nh h ng âm đ n tăng tr ng m cạ ả ưở ế ưở ở ứ l m phát cao.ạ M. Khan và A. Senhadji (2000) - Nghiên c u 140 n cứ ướ trong giai đo n 1960-98: L m phát có nh h ng ng ngạ ạ ả ưở ưỡ đ n tăng tr ng. Ph m vi l m phát t i u là:ế ưở ạ ạ ố ư o Các n c công nghi p: 1-3% nămướ ệ o Các n c đang phát tri n: 7-11% nămướ ể
- 36. 37 Ph ng án nào tươ ốt h n?ơ Phương án 1 1. Tỉ lệ tăng trưởng: 2% 2. Tỉ lệ lạm phát: 0% Phương án 2 1. Tỉ lệ tăng trưởng: 7% 2. Tỉ lệ lạm phát: 10% Xét m t n n kinh t trong đó dân s tăng tr ng 2% m i năm.ộ ề ế ố ưở ỗ Phương án nào tốt hơn? Tại sao?
- 37. 38 Mối quan hệ hình chữ U ngược giữa lạm phát và tăng trưởng kinh tế Câu h iỏ : K t h p nào gi a l m phát và tăngế ợ ữ ạ tr ng là t t nh t cho n n kinh t ? T i sao?ưở ố ấ ề ế ạ gY ππC gmax A1 A2 B gA gB C πA1 πA2πB
- 40. Inflation and Growth in Viet Nam, 1990-2009 41Source: GSO
- 41. CHÍNH SÁCH KIỀM CHẾ LẠM PHÁTCHÍNH SÁCH KIỀM CHẾ LẠM PHÁT CỦA MỘT SỐ NƯỚC TRÊN THẾ GIỚICỦA MỘT SỐ NƯỚC TRÊN THẾ GIỚI Tỷ lệ lạm phát trên thế giới và một số quốc gia tiêu biểuTỷ lệ lạm phát trên thế giới và một số quốc gia tiêu biểu