chuong 2 - phan tich cong viec_ QTNL_NEU
- 1. Ch ng II: ươ PHÂN TÍCH CÔNG VI C Ệ
- 2. M C TIÊU Ụ • Hi u đ c các thông tin c n thu th p trong phân tích công vi c ể ượ ầ ậ ệ • Hi u rõ các ể k t qu c a phân tích công vi c và ng d ng c a nó trong các ho t đ ng ế ả ủ ệ ứ ụ ủ ạ ộ qu n tr nhân l c ả ị ự • Bi t đ c c ế ượ ác ph ng pháp ti n hành thu th p thông tin ph c v cho phân tích công vi c ươ ế ậ ụ ụ ệ trong t ch c. ổ ứ • Bi t đ c t ế ượ i n trình phân tích công vi c trong t ch c ế ệ ổ ứ 06/13/2025 2
- 3. PH N II. K HO CH HÓA Ầ Ế Ạ & B TRÍ NHÂN L C Ố Ự Kế hoạch hóa nguồn nhân lực Tuyển mộ & tuyển chọn nhân lực Bố trí nhân lực & thôi việc Thiết kế & phân tích công việc
- 4. 2.1. Khái ni m công vi c ệ ệ Nhiệm vụ: biểu thị từng hoạt động lao động riêng biệt với tính mục đích cụ thể mà mỗi người lao động phải thực hiện Vị trí (vị trí việc làm): biểu thị tất cả những nhiệm vụ được thực hiện bởi cùng một người lao động. Công việc: là tất cả những nhiệm vụ được thực hiện bởi một người lao động hoặc tất cả những nhiệm vụ giống nhau được thực hiện bởi một số người lao động. Nghề: là tập hợp các công việc tương tự về mặt nội dung và có liên quan với nhau ở mức độ nhất định với những đặc tính vốn có, đòi hỏi người lao động có những hiểu biết đồng bộ về chuyên môn nghiệp vụ, có những kỹ năng, kỹ xảo và kinh nghiệm cần thiết để thực hiện. 06/13/2025 4
- 5. Phân bi t KN : ệ
- 6. 2.2. Phân tích công vi c ệ • Qúa trình thu thập các tư liệu & đánh giá có hệ thống các thông tin quan trọng liên quan đến các công việc cụ thể trong tổ chức nhằm làm rõ bản chất của từng công việc
- 7. - Nhiệm vụ, trách nhiệm - Hoạt động - Công cụ lao động - Các mối quan hệ lao động - Điều kiện làm việc - Yêu cầu để thực hiện công việc Bản chất của PTCV
- 8. Kết quả của PTCV Bản mô tả công việc Bản yêu cầu công việc với người thực hiên Bản tiêu chuẩn thực hiện công việc
- 10. 1.BẢN MÔ TẢ CÔNG VIỆC KN: Văn bản viết giải thích về những nhiệm vụ, trách nhiệm, điều kiện làm việc và những vấn đề liên quan đến một công việc cụ the
- 11. T i sao l i c n thi t ph i có b n mô t công ạ ạ ầ ế ả ả ả vi c? ệ • – Đ m i ng i bi t h c n ph i làm gì. ể ọ ườ ế ọ ầ ả • – Đ nh ra m c tiêu và tiêu chu n cho ng i làm nhi m v đó. ị ụ ẩ ườ ệ ụ • – Công vi c không b l p l i do m t ng i khác làm. ệ ị ặ ạ ộ ườ • – Tránh đ c các tình hu ng va ch m. ượ ố ạ • – M i ng i bi t ai làm và làm nhi m v gì. ọ ườ ế ệ ụ • – M i ng i đ u ph i có m t b n mô t công vi c, th m chí c ỗ ườ ề ả ộ ả ả ệ ậ ả ng i ch ng ho c v c a ng i ch doanh nghi p cũng ph i có ườ ồ ặ ợ ủ ườ ủ ệ ả n u h có liên quan đ n công vi c. ế ọ ế ệ
- 12. Các b c ướ nội dung sau: •Gi i thi u ng n g n v công ty và m c ớ ệ ắ ọ ề ụ tiêu ho t đ ng c a h . ạ ộ ủ ọ •T ng quan v các trách nhi m c a v trí. ổ ề ệ ủ ị •Các k năng, trình đ năng l c, ki n ỹ ộ ự ế th c và b ng c p c n thi t mà ng viên ứ ằ ấ ầ ế ứ nên có. •Các bài ki m tra mà công ty có th yêu ể ể c u. ầ •Đi u ki n và đ a đi m làm vi c. Bao g m ề ệ ị ể ệ ồ c vi c v trí này làm vi c t i văn phòng, ả ệ ị ệ ạ t xa, hay k t h p c hai. ừ ế ợ ả •Các y u t môi tr ng ho c nh ng y u ế ố ườ ặ ữ ế t đòi h i s c kh e c a công vi c. ố ỏ ứ ỏ ủ ệ •Lo i hình tuy n d ng - toàn th i gian, ạ ể ụ ờ bán th i gian, ho c h p đ ng đ c l p ờ ặ ợ ồ ộ ậ
- 18. B n MTCV : marketing hi n đ i trong ả ệ ạ tuy n d ng ể ụ
- 19. Truy n t i bang mô t nh th nào cho h p d n ề ả ả ư ế ấ ẫ
- 22. Truy n t i giá tr ề ả ị • Meaningful impression • Understand emotion • Story • Repeating • Teasting • Bumper Ads
- 23. Học hỏi, rèn luyện, khởi đầu sự nghiệp bán hàng
- 24. Nắm bắt chuỗi cung ứng, tối ưu hóa hiệu quả vận hành
- 28. 2.BẢN YÊU CẦU CÔNG VIỆC VS NGƯỜI THỰC HIỆN KN: Bản liệt kê các đòi hỏi của công việc đối với người thực hiện về các kiến thức, kĩ năng, kinh nghiệm cần phải có, trình độ giáo dục và đào tạo cần thiết, các đặc trưng về tinh thần, thể lực và các yêu cầu cụ thể khác Không nên có những yêu cầu Qúa cao Qúa thấp Thể hiện sự phân biệt đối xử
- 31. CÂU HỎI NHÓM • Tại sao bản yêu cầu công việc với người thực hiện KHÔNG nên có những yêu cầu Qúa cao (Nhóm 1 & nhóm 2) Qúa thấp ((Nhóm 3 & nhóm 4) Thể hiện sự phân biệt đối xử (Nhóm 5 & nhóm 6)
- 32. 3.Bản tiêu chuẩn thực hiện công việc B n tiêu chu n th c hi n công vi c là m t ả ẩ ự ệ ệ ộ h th ng các ch tiêu/tiêu chí ệ ố ỉ ph n ả ánh các yêu c u v ầ ề s l ng và ch t l ng ố ượ ấ ượ c a s hoàn thành các nhi m v ủ ự ệ ụ đ c quy đ nh trong b n mô t công vi c. ượ ị ả ả ệ => Sử dụng các khả năng định lượng N i dung: ộ - Ch tiêu đ nh l ng (doanh thu, th ph n,…) ỉ ị ượ ị ầ - Ch tiêu đ nh tính (s phàn nàn c a khách hàng, …) ỉ ị ự ủ 06/13/2025 32
- 35. XÁC ĐỊNH CÔNG VIỆC CẦN PHÂN TÍCH B c 1: Xác đ nh các công vi c c n phân tích ướ ị ệ ầ T ch c b t đ u ho t đ ng và ch ng trình PTCV l n đ u tiên đ c ti n hành. ổ ứ ắ ầ ạ ộ ươ ầ ầ ượ ế Khi xu t hi n các công vi c m i. ấ ệ ệ ớ Khi các công vi c có s thay đ i đáng k v n i dung do k t qu c a các ph ng ệ ự ổ ể ề ộ ế ả ủ ươ pháp m i, các th t c m i ho c công ngh m i. ớ ủ ụ ớ ặ ệ ớ Khi t ch c ti n hành rà soát l i theo chu kỳ t t c các công vi c (th ng là ba ổ ứ ế ạ ấ ả ệ ườ năm m t l n). ộ ầ
- 36. Ti n trình phân tích công vi c ế ệ B c 2: L a ch n các ph ng pháp ướ ự ọ ươ thích h p v i m c đích c a phân tích công vi c; ợ ớ ụ ủ ệ Tùy thu c vào ộ ph ng pháp, vi c thu th p d li u s khác nhau ươ ệ ậ ữ ệ ẽ B c 3: Ti n hành thu th p thông tin. ướ ế ậ Có thể s d ng m t trong 3 đ i t ng sau đây: ử ụ ộ ố ượ Ng i chuyên trách làm nhi m v PTCV ườ ệ ụ Ng i qu n lý tr c ti p ườ ả ự ế Chính b n thân ng i th c hi n công vi c ả ườ ự ệ ệ
- 37. CÁC PHƯƠNG PHÁP THU THẬP THÔNG TIN PTCV 1. Quan sát 2. Ghi chép các sự kiện quan trọng 3. Nhật kí công việc 4. Phỏng vấn 5. Sử dụng các bản câu hỏi được thiết kế sẵn 6. Hội thảo chuyên gia
- 38. Pp quan sát • Người cán bộ nghiên cứu quan sát một hay 1 nhóm người lao động thực hiện công việc & ghi lại đầy đủ:thực hiện hoạt động nào? Tại sao? Như thế nào?
- 39. Quan sát Kết quả quan sát có thể bị ảnh hưởng bởi yếu tố chủ quan. Có 1 số việc không thể quan sát được. Nhược điểm Cho phép nhà phân tích chỉ ra đầy đủ và chi tiết thời gian, mức độ thường xuyên, tính phức tạp của các nhiệm vụ, Sử dụng hữu hiệu đối với các công việc có thể đo lường, dễ quan sát thấy. Ưu điểm
- 40. Khuôn m u giao ti p : c n c n th n khi th c ẫ ế ầ ẩ ậ ự hi n pp Quan sát ệ Sale / marketing / tán gái
- 41. Ng i khác ườ có th y ấ nh ng gì ữ b n đang ạ th y? ấ Góc nhìn
- 42. @ : Quy gán xã hội là quá trình suy diễn nhân quả, hiểu hành động của người khác bằng cách tìm ra nguyên nhân ổn định để giải thích cho hành động hay biến đổi riêng biệt. Quy gán xã hội được thực hiện trên cơ sở nguyên tắc sau đây: Nguyên tắc tâm lý ngây thơ Nguyên tắc quy gán suy diễn tương ứng: Nguyên tắc quy gán xã hội suy diễn đồng biến: Quy luật gán xã hội-thiên kiến xác nhận Quy lu t hình chi u – m t ong-t3-41 ậ ế ậ
- 43. Ghi chép các sự kiện quan trọng • Người nghiên cứu ghi chép lại các hành vi thực hiện công việc hiệu quả & không hiệu quả => Khái quát & phân loại các đặc trưng chung của công việc Ưu điểm Sự linh động của việc thực hiện công việc ở nhiều người khác nhau Rút được các kinh nghiêm từ những người lao động giỏi Và tránh được các sai sót mà những người trước gặp phải. Tốn nhiều thời gian. Khó trong việc xây dựng hành vi trung bình Nhược điểm
- 44. Nhật kí công việc Ng i lao đ ng t ghi chép l i các ho t đ ng c a mình ườ ộ ự ạ ạ ộ ủ Ưu điểm Thu được các thông tin theo sự kiện thực tế Việc ghi chép khó đảm bảo tính liên tục và nhất quán. Đòi hỏi tính trung thực cao Không phải người lao động lúc nào cũng hiểu đúng những gì mình đang thực hiện. Khuyết điểm
- 45. Phỏng vấn Ưu điểm Linh hoạt. Cho cơ hội giao lưu, giải thích các yêu cầu và chức năng của công việc. Nhà quản lý nắm được tâm tư, nguyện vọng của nhân viên. Nhân viên nắm được yêu cầu của nhà quản lý. Có thể hỏi nhầm người không am hiểu hoặc thiếu thiện chí. Nhân viên bị phỏng vấn đề cao trách nhiệm và khó khăn trong công việc của mình và giảm thấp mức độ và tầm quan trọng của người khác. Tốn nhiều thời gian. Phỏng vấn viên không biết cách phỏng vấn. Khuyết điểm Áp dụng: những công việc mà người nghiên cứu không có đk quan sát sự THCV của người lao động
- 46. Vùng xã giao : quy lu t vùng xám ậ A good conversation is like a miniskirt, short enought to retain interest, but long enough to cover the subject
- 47. Thay đ i các câu h i ổ ỏ
- 48. Cách d n d t : TRAO QUY N ẫ ắ Ề Khi chúng ta t b quy n ki m soát, chúng ta trao tang s c m nh – hi u ng IKEA ừ ỏ ề ể ứ ạ ệ ứ
- 49. 3 chi n l c ta ni m tin ế ượ ọ ề • Good things come to those who wait (Guiness) • Reassuringly expensive ( Stella) • Naughty but nice ( Lyons cream cake)
- 50. Người lao động sẽ trả lời một danh mục các câu hỏi được thiết kế sẵn về các nhiệm vụ, hành vi, kỹ năng, điều kiện có liên quan đến công việc Ưu điểm Thông tin thu được có thể không chính xác hoặc tính chính xác thấp. Có thể không thu lại được nhiều phiếu. Có thể số câu hỏi được trả lời không nhiều. Nhược điểm Là phương pháp hữu hiệu nhất để thu thập thông tin phân tích công việc. Cung cấp thông tin nhanh hơn và dễ thực hiện hơn so với hình thức phỏng vấn. Hỏi được nhiều người. Hỏi được nhiều câu hỏi. Sử dụng các bảng câu hỏi được thiết kế sẵn
- 51. B ng h i ả ỏ Các b c: Thi t k b ng câu h i: ướ ế ế ả ỏ • Ph n nhân kh u h c: Thu th p thông tin c b n v ầ ẩ ọ ậ ơ ả ề ng i tr l i. ườ ả ờ • Ph n trách nhi m: Li t kê các nhi m v chính và ầ ệ ệ ệ ụ yêu c u ng i tr l i đánh giá t n su t c a chúng. ầ ườ ả ờ ầ ấ ủ • Ph n k năng: Xác đ nh các k năng và trình đ c n ầ ỹ ị ỹ ộ ầ thi t và yêu c u ng i tr l i đánh giá t m quan ế ầ ườ ả ờ ầ tr ng c a chúng. ọ ủ • Ph n thách th c: H i v các thách th c và gi i pháp ầ ứ ỏ ề ứ ả ph bi n. ổ ế Phân ph i b ng câu h i: G i b ng câu h i cho m t m u ố ả ỏ ử ả ỏ ộ ẫ nhân viên, Thu th p và phân tích ph n h i: Biên so n d li u, xác ậ ả ồ ạ ữ ệ đ nh xu h ng và tóm t t các phát hi n liên quan đ n ị ướ ắ ệ ế nhi m v , k năng và thách th c. ệ ụ ỹ ứ
- 52. Hội thảo chuyên gia Các chuyên gia được mời dự một cuộc họp để thảo luận về những công việc cần tìm hiểu u đi m Ư ể Thu thập các thông tin có giá trị từ các chuyên gia giàu kinh nghiệm và có tri thức sâu rộng trong ngành. Tốn nhiều thời gian và tiền bạc.. Khuy t đi m ế ể
- 53. Ti n trình phân tích công vi c ế ệ B c 4: S d ng thông tin thu th p đ c vào các m c đích c a phân tích công vi c ướ ử ụ ậ ượ ụ ủ ệ Vi t b n mô t công vi c, b n yêu c u c a công vi c, b n tiêu chu n th c hi n công vi c ế ả ả ệ ả ầ ủ ệ ả ẩ ự ệ ệ , và ng d ng các ứ ụ b n trên vào các ho t đ ng qu n tr nhân l c nh k ả ạ ộ ả ị ự ư ho ch hoá ngu n nhân l c, xác đ nh nhu c u đào t o ế ạ ồ ự ị ầ ạ , .. 06/13/2025 53
- 55. Khác bi t ệ
- 56. CASE STUDY
- 57. Khi nào c n phân tích công vi c? ầ ệ • Khi b t đ u m t d án m i. ắ ầ ộ ự ớ • Khi ti n đ công vi c b trì tr . ế ộ ệ ị ệ • Khi k t thúc m t d án. ế ộ ự • Khi c n đánh giá nhu c u đào t o. ầ ầ ạ • Khi c n vi t mô t công vi c. ầ ế ả ệ • Khi c n đánh giá hi u su t công vi c. ầ ệ ấ ệ • Khi c n thi t k h th ng l ng th ng. ầ ế ế ệ ố ươ ưở • Khi c n gi i quy t các v n đ v nhân s . ầ ả ế ấ ề ề ự Ai là ng i phân tích công vi c? ườ ệ • Chuyên viên Nhân sự • Nhà qu n tr ả ị • Giám sát viên • Ng i n m gi công vi c ườ ắ ữ ệ • Chuyên gia t v n ư ấ
- 58. • Người quản lý xác định được kì vọng với người lao động • Người lao động hiểu được nhiệm vụ và trách nhiệm của mình • Là điều kiện để làm tốt các hoạt động QTNL khác … TÁC DỤNG CỦA PHÂN TÍCH CÔNG VIỆC
- 59. Vai trò phòng nhân l c và ự ti n trình phân tích công vi c ế ệ Xác định mục đích của PTCV. Kế hoạch hoá và điều phối toàn bộ các hệ thống, các quá trình có liên quan Xác định các bước tiến hành PTCV Xây dựng các văn bản thủ tục, các bản câu hỏi, bản mẫu điều tra để thu thập thông tin Tổ chức thực hiện phân tích công việc. Chịu trách nhiệm chính trong xây dựng bản mô tả công việc, bản yêu cầu của công việc với người thực hiện 06/13/2025 59
- 61. Các ph ng pháp phân tích công vi c ươ ệ • Ba ph ng pháp phân tích công vi c ph bi n nh t là : ươ ệ ổ ế ấ 1. K thu t S Ki n Quan Tr ng (Critical Incident Technique - CIT) ỹ ậ ự ệ ọ 2. Li t Kê Nhi m V (Task Inventory) v ệ ệ ụ 3. Phân Tích Công Vi c Theo Ch c Năng (Functional Job Analysis) ệ ứ • Theo Ch c Năng, còn có nhi u ph ng pháp phân tích công vi c khác bao g m: ứ ề ươ ệ ồ 1. Phân Tích Đ c Tr ng Ng ng (Threshold Traits Analysis) ặ ư ưỡ 2. Thang Đo L ng Yêu C u Năng L c (Ability Requirements Scales) ườ ầ ự 3. B n Câu H i Phân Tích V Trí (Position Analysis Questionnaire) ả ỏ ị 4. Ph ng Pháp Các Y u T Công Vi c (Job Elements Method) ươ ế ố ệ
- 62. K thu t S Ki n Quan Tr ng (CIT) ỹ ậ ự ệ ọ • K thu t S Ki n Quan Tr ng d a trên vi c quan sát các s ki n then ch t. S ỹ ậ ự ệ ọ ự ệ ự ệ ố ự ki n then ch t là nh ng hành vi th hi n hi u su t v t tr i ho c không th ệ ố ữ ể ệ ệ ấ ượ ộ ặ ể ch p nh n đ c. Báo cáo s ki n then ch t th ng bao g m các y u t sau: ấ ậ ượ ự ệ ố ườ ồ ế ố 1. Mô t b i c nh và hoàn c nh d n đ n s ki n. ả ố ả ả ẫ ế ự ệ 2. Hành vi c a nhân viên trong s ki n. ủ ự ệ 3. H u qu c a hành vi và tác đ ng r ng h n c a chúng. ậ ả ủ ộ ộ ơ ủ • Ph ng pháp CIT hi u qu nh t trong ươ ệ ả ấ các tình hu ng liên quan đ n s c kh e và ố ế ứ ỏ an toàn (ví d : b t c khi nào x y ra tai n n, th ng tích ho c t vong), đánh ụ ấ ứ ả ạ ươ ặ ử giá hi u su t và đào t o nhân viên. Trong hai tr ng h p sau, danh sách các s ệ ấ ạ ườ ợ ự ki n then ch t s li t kê các ví d v hành vi m u m c và không th ch p nh n ệ ố ẽ ệ ụ ề ẫ ự ể ấ ậ đ c, có th đ c s d ng đ cung c p ph n h i cho nhân viên ho c làm c s ượ ể ượ ử ụ ể ấ ả ồ ặ ơ ở đào t o v nh ng vi c nhân viên nên và không nên làm. ạ ề ữ ệ
- 63. Li t Kê Nhi m V (TI) ệ ệ ụ • Li t Kê Nhi m V , hay còn g i là Phân Tích Nhi m V , là danh sách t t c ệ ệ ụ ọ ệ ụ ấ ả các nhi m v c u thành m t công vi c. Các nhi m v này th ng đ c ệ ụ ấ ộ ệ ệ ụ ườ ượ nhóm theo trách nhi m. Khi t o Li t Kê Nhi m V , b n c n ghi chú t n su t, ệ ạ ệ ệ ụ ạ ầ ầ ấ m c đ quan tr ng và khó khăn liên quan đ n m i nhi m v . ứ ộ ọ ế ỗ ệ ụ • Li t Kê Nhi m V th ng đ c t o ra d a trên đ u vào t các nhóm chuyên ệ ệ ụ ườ ượ ạ ự ầ ừ gia, chính nh ng ng i đang làm công vi c đó và qu n lý c a h . Ph ng ữ ườ ệ ả ủ ọ ươ pháp này hi u qu nh t trong vi c t o mô t công vi c, phân lo i công vi c, ệ ả ấ ệ ạ ả ệ ạ ệ đào t o nhân viên và ki m tra vi c tuân th các yêu c u pháp lý. ạ ể ệ ủ ầ
- 64. Phân Tích Công Vi c Theo Ch c Năng (FJA) ệ ứ • Phân Tích Công Vi c Theo Ch c Năng là m t ph ng pháp cung c p thông tin chi ệ ứ ộ ươ ấ ti t v công vi c c n th c hi n và các yêu c u v năng l c c a nhân viên đ hoàn ế ề ệ ầ ự ệ ầ ề ự ủ ể thành công vi c m t cách thành công. Nó phân tích các thành ph n và ho t đ ng ệ ộ ầ ạ ộ công vi c c th t o nên vai trò, bao g m: ệ ụ ể ạ ồ • “S V t” - Các v t d ng và công c v t lý liên quan đ n công vi c ự ậ ậ ụ ụ ậ ế ệ • “D Li u” - Thông tin, s ki n và s li u mà nhân viên làm vi c ữ ệ ự ệ ố ệ ệ • “Con Ng i” - Các t ng tác và giao ti p v i ng i khác ườ ươ ế ớ ườ • Ngoài K thu t S Ki n Quan Tr ng, Li t Kê Nhi m V và Phân Tích Công Vi c Theo ỹ ậ ự ệ ọ ệ ệ ụ ệ Ch c Năng, còn có nhi u ph ng pháp phân tích công vi c khác. Chúng bao g m: ứ ề ươ ệ ồ • Phân Tích Đ c Tr ng Ng ng (Threshold Traits Analysis) ặ ư ưỡ • Thang Đo L ng Yêu C u Năng L c (Ability Requirements Scales) ườ ầ ự • B n Câu H i Phân Tích V Trí (Position Analysis Questionnaire) ả ỏ ị • Ph ng Pháp Các Y u T Công Vi c (Job Elements Method) ươ ế ố ệ
- 65. ng d ng các k t qu c a PTCV Ứ ụ ế ả ủ K ho ch hóa ế ạ NNL: đ a ra các lo i công vi c ư ạ ệ Tuy n m ể ộ NL: xác đ nh v trí tr ng, và thông tin đ qu ng cáo v các v trí vi c làm m i. ị ị ố ể ả ề ị ệ ớ Tuy n ch n NL ể ọ : tiêu th c sàng l c ng viên ứ ọ ứ Đ nh h ng ị ướ : giúp ng i lao đ ng bi t các ho t đ ng mà h ph i làm. ườ ộ ế ạ ộ ọ ả Đánh giá th c hi n công vi c ự ệ ệ : xác đ nh tiêu th c và tiêu chu n đánh giá ị ứ ẩ Đào t o & phát tri n NNL ạ ể : s d ng đ xác đ nh nhu c u đào t o ử ụ ể ị ầ ạ 06/13/2025 65