EsP 7 Curriculum Guide rev.2016
26 likes7,923 views
Ang dokumento ay naglalahad ng mga batayang konseptwal at layunin ng edukasyon sa pagpapakatao (ESP) sa ilalim ng K to 12 curriculum ng Pilipinas. Layunin nitong hubugin ang mga mag-aaral na may mga kasanayan sa pagpapanatili ng mabuting asal, paggawa ng mapanagutang pasiya, at pag-unawa sa kanilang papel sa lipunan. Ang ESP ay nakatuon sa paglinang ng pagkamakatao at mga halaga tulad ng katotohanan, katarungan, at pagmamahal sa kapwa.
EsP 7 Curriculum Guide rev.2016
- 1. Republika ng Pilipinas Kagawaran ng Edukasyon DepEd Complex, Meralco Avenue Lungsod ng Pasig May 2016 K to12 Gabay Pangkurikulum EDUKASYON SA PAGPAPAKATAO Baitang 7 Educational Projams
- 2. K to 12 BASIC EDUCATION CURRICULUM K to 12 Edukasyon sa Pagpapakatao Gabay Pangkurikulum May 2016 Pahina 2 of 153 ANG BATAYANG KONSEPTWAL NG EDUKASYON SA PAGPAPAKATAO Ang tunguhin o ”outcome” ng pag-aaral sa batayang edukasyon ay ang panlahatang pag–unlad taglay ang mga kasanayan sa ika–dalawampu’t isang siglo. Taglay ito ng isang mag-aaral kung mayroon siyang mga kakayahang pangkaalaman, pandamdamin at pangkaasalan na magbibigay sa kanya ng kakayahan upang: 1. mamuhay at magtrabaho 2. malinang ang kanyang mga potensiyal 3. magpasiya nang mapanuri at batay sa impormasyon 4. makakilos nang epektibo sa lipunan at pamayanan sa konteksto ng sandaigdigan upang mapabuti ang uri ng kanyang pamumuhay at ng kanyang lipunan (Literacy Coordinating Council, Setyembre 1997). Ibinatay ang kahulugan at ang limang palatandaan nito sa Apat na Batayan (Pillar) ng Edukasyon at sa konsepto ng UNESCO tungkol sa mga panghabambuhay na kakayahan (life skills) na binuo ng International Commission on Education para sa ika-21 siglo. Ang sumusunod ang limang palatandaan nito: (a) may kakayahang makipagtalastasan, (b) nag-iisip nang mapanuri at may kakayahang lumutas ng suliranin, (c) ginagamit ang mga likas na yaman nang mapanagutan para sa susunod na salinlahi at (d) produktibo, napauunlad ang sarili at ang pakikipagkapwa, at (e) may malawak na pananaw sa daigdig. Sa Edukasyon sa Pagpapakatao (EsP), ang palatandaan o batayang kakayahan ng functional literacy ay nagpapasya at kumikilos nang mapanagutan tungo sa kabutihang panlahat. Ibig sabihin, nilalayon ng EsP na linangin at paunlarin ang pagkataong etikal ng mag-aaral. Ang EsP ay naglalayong gabayan ang mag- aaral na mahanap / matagpuan ang kabuluhan ng kanyang buhay, ang papel niya sa lipunang Pilipino upang makibahagi siya sa pagtatayo ng pamayanang pinaiiral ang katotohanan, kalayaan, katarungan at pagmamahal. Upang maipamalas ito, kailangang taglay niya ang limang pangunahing kakayahan (macro skills)*: pag-unawa, pagninilay, pagsangguni, pagpapasiya at pagkilos. 1. Pag-unawa. Mahalagang maipamalas niya ang kakayahang mahinuha ang mga konsepto at prinsipyong nagbibigay-paLiwanag sa sariling karanasan, mga sitwasyong namasid, sinuri at pinagnilayan gamit ang obhektibong pamantayan ng moral na pamumuhay. 2. Pagninilay. Sa gitna ng mabilis na daloy ng impormasyon at ingay ng kapaligiran, kailangang mag-ukol ng panahon ang mag-aaral sa maingat at malalim na pag-iisip sa mga sitwasyong naobserbahan at mga konseptong natutuhan tungkol sa moral na pamumuhay. 3. Pagsangguni. Kailangang humingi siya ng payo o gabay sa mga taong may higit na kaalaman o kasanayan sa moral na pamumuhay at marunong magsala (weigh) ng mga impormasyong mula sa iba’t ibang uri ng media batay sa obhektibong pamantayan ng moral na pamumuhay. 4. Pagpapasiya. Kailangang matuto siyang bumuo ng sariling posisyon, paniniwala, paninindigan o kilos na isasagawa batay sa obhektibong pamantayan ng moral na pamumuhay. Educational Projams
- 3. K to 12 BASIC EDUCATION CURRICULUM K to 12 Edukasyon sa Pagpapakatao Gabay Pangkurikulum May 2016 Pahina 3 of 153 5. Pagkilos. Mahalagang mailapat niya ang konsepto o prinsipyong nahinuha mula sa mga konkretong sitwasyon ng buhay at maipakita ang kahandaang isabuhay ang mga mabuting ugali (virtues) na natutuhan batay sa obhektibong pamantayan ng moral na pamumuhay. Ang mga pangunahing kakayahang ito ay nililinang sa apat na tema sa bawat taon sa paraang “expanding spiral” mula Kindergarten hanggang Grade 12. Ang sumusunod ang apat na tema: (a) Pananagutang Pansariliat Pagiging Kasapi ng Pamilya , (b) Pakikipagkapwa at Katatagan ng Pamilya, (c) Paggawa Tungo sa Pambansang Pag-unlad at Pakikibahagi sa Pandaigdigang Pagkakaisa, at (d) Pagkamaka-Diyos at Preperensya sa Kabutihan. Pitong pangunahing pagpapahalaga (core values) ang nililinang sa mga temang ito: Kalusugan at Pakikiisa sa Kalikasan, Katotohanan at Paggalang, Pagmamahal at Kabutihan, Ispiritwalidad, Kapayapaan at Katarungan, Likas-kayang Pag-unlad, Pagkamaka-Pilipino at Pakikibahagi sa Pambansang Pagkakaisa (Values Education for the Filipino: 1997 Revised Version of the DECS Values Education Program, ph. 10-11). Ang Pilosopiya at mga Batayang Teorya ng Pagtuturo-Pagkatuto Ang Batayang Konseptwal ng Edukasyon sa Pagpapakatao ay batay sa pilosopiyang Personalismo tungkol sa pagkatao ng tao at sa Etika ng Kabutihang Asal (Virtue Ethics). Ayon sa pilosopiya ng Personalismo, nakaugat lagi sa pagpapakatao ang ating mga ugnayan. Nililikha natin ang ating pagpapakatao sa ating pakikipagkapwa. Sa Virtue Ethics naman, sinasabing ang isang mabuting tao ay nagsasabuhay ng mga virtue o mabuting gawi (habits) at umiiwas sa mga bisyo o masamang gawi. Samakatwid, ang nagpapabuti sa tao ay ang pagtataglay at ang pagsasabuhay ng mga mabuting gawi. Sa murang edad na 6 hanggang 12 taon, maaaring hindi pa lubos na maunawaan ng isang bata ang kanyang pagkatao bilang tao ayon sa paLiwanag ng pilosopiyang Personalismo. Ngunit maaari siyang sanayin sa mga virtue at pagpapahalaga upang lumaki siyang isang mabuting tao. Sa mga edad na ito, mauunawaan niya na dapat siyang magpakabuti hindi lamang sapagkat ito ang inaasahan sa kanya ng lipunan kundi dahil tao siya - may dignidad at likas ang pagiging mabuti. May dignidad ang tao dahil siya ay bukod-tangi at may ugnayan sa kanyang kapwa, sa Diyos, at kalikasan. Ang Interaktibong Teorya ng Pagkatuto (Social Learning Theory) ni Albert Bandura, Pagkatutong Pangkaranasan (Experiential Learning) ni David Kolb, Konstruktibismo (Constructivism) at Teorya ng Pamimili ng Kurso (Theory of Career Development) ni Ginzberg, et. al. at Super ang iba pang teorya na nagpapaLiwanag kung paano natututo ang mag-aaral sa EsP. Ayon sa paLiwanag ng Interaktibong Teorya ng Pagkatuto (Social Learning Theory) ni Albert Bandura, maaaring makuha sa pagmamasid sa ibang tao ang mga pagkatuto tulad ng pagkakaroon ng mabuting ugali at bagong impormasyon. Ayon pa rin sa teoryang ito, mahalaga ang mga iniisip ng tao sa kanyang pagkatuto ngunit hindi nangangahulugang magbubunga ito ng pagbabago sa kilos. Ang mga karanasan din ang pinagkukunan ng mga pagkatuto ayon kay David Kolb at sa Teorya ng Pagkatuto ng Konstruktibismo. Ayon saTeorya ng Pagkatutong Pangkaranasan ni Kolb, ang mga nasa edad (adults) ay natututo sa pamamagitan ng kanilang pagninilay sa kanilang mga karanasan, pagbuo ng mga konklusyon o insight mula sa mga ito, at paglalapat ng mga ito sa angkop na mga sitwasyon ng buhay. Sinusuportahan ang pananaw ni Kolb ng Teorya ng Konstruktibismo. Sinasabi ng teoryang ito nanagkakaroon ng pagkatuto ang tao at gumagawa ng kabuluhan (meaning) batay sa kanyang mga karanasan. Educational Projams
- 4. K to 12 BASIC EDUCATION CURRICULUM K to 12 Edukasyon sa Pagpapakatao Gabay Pangkurikulum May 2016 Pahina 4 of 153 Naipamamalas ito sa pagtuturo sa pamamagitan ng pagbibigay ng tuon sa mag-aaral. Nagkakaroon siya ng mga bagong pagkatuto gamit ang mga tanong ng guro at ng kanyang malikhaing paraan. Nailalapat ang mga pagkatutong ito sa paggawa ng mga pasiya tulad ng kukuning kurso o propesyon. Ayon sa Teorya ng Career Development nina Ginzberg, et. al. at Super, dumadaan sa iba’t ibang yugto ang pagpapasya ng bata ukol sa kurso o propesyon batay sa kanyang pagtingin sa sarili (self-concept), saloobin (attitude) at mga pagpapahalaga. Tinatanggap o tinatanggihan niya ang isang kurso o trabaho batay sa obserbasyon niya (halimbawa, mga kilos ng kanyang magulang ayon sa propesyon nito) at sa tinuturing niyang mahalaga (halimbawa, malaking sweldo o paglilingkod sa lipunan). Mga Disiplina ng Edukasyon sa Pagpapakatao Ang nilalaman at istraktura ng Edukasyon sa Pagpapakatao ay nakaankla sa dalawang disiplina: Ethics at Career Guidance. Ang Etika ay ang siyensya ng moralidad ng kilos ng tao. Samantalang Career Guidance naman ang paggabay sa mag-aaral na magpasiya ng kursong akademiko, sining at isports o teknikal- bokasyonal na tugma sa kanyang mga talento, kakayahan at aptitude at mga trabahong kailangan ng industriya. Mga Dulog sa Pagtuturo Ang mga pangunahing dulog na gagamitin sa pagtuturo ng mga konsepto ay ang pagpapasyang etikal (ethical decision making) sa pamamagitan ng pagsusuri ng suliranin o isyu), ang Panlipunan–Pandamdaming Pagkatuto (Social-Emotional Learning), at pagpaplano ng kursong akademiko o teknikal-bokasyonal. Ang paggawa ng pagpapasyang etikal o moral ay ang pagbuo ng pasiya na may preperensya sa kabutihan at magpapatingkad o maglilinang ng pagkatao ng tao. Proseso ito na kinapapalooban ng (a) pag-alam sa mga detalye ng sitwasyon at (b) maingat na pagsasaalang-alang ng mga moral na pagpapahalaga na mahalaga sa isang sitwasyon. Mahalaga rin dito ang pagiging sensitibo sa mga aspetong moral ng mga sitwasyon sa pang-araw-araw na buhay at ang kamalayan sa mga tao o pangkat na maaapektuhan ng pasiya. Ang Panlipunan–Pandamdaming Pagkatuto (Social-Emotional Learning) ay ang pagkakaroon ng mga kakayahang kailangan sa pagkilala at pamamahala ng sarili, paglinang ng pagmamalasakit sa kapwa, paggawa ng mapanagutang pasiya, pakikipag-ugnayan, at pagharap nang epektibo sa mga mapanghamong sitwasyon. Paraan ito ng paglinang ng mga kakayahan ng mag-aaral upang magtagumpay sa mga gawain sa buhay. Nahahati sa limang uri ang mga kakayahang ito: Kamalayang Pansarili, Pamamahala ng Sarili, Kamalayang Panlipunan, Pamamahala ng Pakikipag-ugnayan at Mapanagutang Pagpapasiya. Educational Projams
- 5. K to 12 BASIC EDUCATION CURRICULUM K to 12 Edukasyon sa Pagpapakatao Gabay Pangkurikulum May 2016 Pahina 5 of 153 Figure 1. Ang Batayang Konseptwal ng Edukasyon sa Pagpapakatao Pilosopiya ng Personalismo Educational Projams
- 6. K to 12 BASIC EDUCATION CURRICULUM K to 12 Edukasyon sa Pagpapakatao Gabay Pangkurikulum May 2016 Pahina 6 of 153 Deskripsyon ng Asignatura Ang Edukasyon sa Pagpapakatao (EsP) ay isa sa mga asignatura ng Pinaunlad na Programa ng Batayang Edukasyon na K to 12 na gagabay at huhubog sa mga kabataan. Tunguhin nito ang paghubog ng kabataang nagpapasya at kumikilos nang mapanagutan tungo sa kabutihang panlahat. Nangangahulugan ito na lilinangin at pauunlarin ang pagkataong etikal ng bawat mag-aaral. Upang maipamalas ito, kailangang magtaglay siya ng limang pangunahing kakayahan (macro skills): pag-unawa, pagninilay, pagsangguni, pagpapasya at pagkilos. Nililinang sa apat na tema sa bawat antas mula Kindergarten hanggang Baitang 10 ang mga pangunahing kakayahang ito: (a) Pananagutang Pansarili at Mabuting Kasapi ng Pamilya, (b) Pakikipagkapwa-tao, (c) Paggawa Tungo sa Pambansang Pag-unlad at Pakikibahagi sa Pandaigdigang Pagkakaisa, at (d) Pananalig at Pagmamahal sa Diyos at Paninindigan sa Kabutihan. MGA PAMANTAYAN SA PROGRAMA (LEARNING AREASTANDARDS) Naipamamalas ng mag-aaral ang pag-unawa sa mga konsepto sa pananagutang pansarili, pamilya, kapwa, bansa/daigdig at Diyos; nakapagpapasiya at nakakikilos nang mapanagutan tungo sa kabutihang panlahat upang mamuhay nang maayos at maligaya. PANGUNAHING PAMANTAYAN NG BAWAT YUGTO (KEYSTAGE STANDARDS) K – Baitang 3 Baitang 4 – 6 Baitang 7 – 10 Naipamamalas ng mag-aaral ang pag-unawa sa konsepto at gawaing nagpapakita ng pananagutang pansarili, pampamilya, pagmamahal sa kapwa/ pamayanan, sa bansa at sa Diyos tungo sa maayos at masayang pamumuhay. Naipamamalas ng mag-aaral ang pag-unawa sa konsepto at gawaing nagpapakita ng pananagutang pansarili, pampamilya, pagmamahal sa kapwa, sa bansa/ daigdig at sa Diyos tungo sa kabutihang panlahat. Naipamamalas ng mag-aaral ang pag-unawa sa mga konsepto sa pananagutang pansarili, pagkatao ng tao, pamilya at pakikipagkapwa, lipunan, paggawa at mga pagpapahalagang moral at nagpapasiya at kumikilos nang mapanagutan tungo sa kabutihang panlahat upang mamuhay nang may kaayusan at kaligayahan. Educational Projams
- 7. ANG BATAYANG KONSEPTWAL NG EDUKASYON SA PAGPAPAKATAO Grade Level Standards (Pamantayan sa Bawat Baitang/Antas) BAITANG PAMANTAYAN K Naipamamalas ng mag-aaral ang pag-unawa sa pagkakaroon ng kamalayan sa paggalang at pagmamahal sa sarili, kapwa at Diyos bilang gabay tungo sa maayos at masayang tahanan. 1 Naipamamalas ng mag-aaral ang pag-unawa sa mga paraan ng paggalang sa sarili, kapwa, bansa at Diyos bilang gabay tungo sa maayos at masayang tahanan at paaralan. 2 Naipamamalas ng mag-aaral ang pag-unawa sa pagpapakikita ng mga kilos na nagpapahalaga sa sarili, kapwa, bansa, Diyos at sa Kanyang mga nilikha bilang patnubay sa maayos at masayang paaralan at pamayanan. 3 Naipamamalas ng mag-aaral ang pag-unawa sa mga gawain na nagpapakita ng pagpapahalaga tungo sa maayos at masayang pamumuhay na may mapanagutang pagkilos at pagpapasiya para sa sarili, kapwa, pamayanan, bansa at Diyos . 4 Naipamamalas ng mag-aaral ang pag-unawa sa mga makabuluhang gawain na may kaakibat na pagpapahalaga tungo sa wasto, maayos, masaya at mapayapang pamumuhay para sa sarili, kapwa, bansa at Diyos. 5 Naipamamalas ng mag-aaral ang pag-unawa sa masusing pagsusuri sa pagpapahayag, pagganap ng tungkulin na may pananagutan at pagsasabuhay ng mga ito tungo sa masaya, mapayapa at maunlad na pamumuhay para sa sarili/ mag-anak, kapwa/ pamayanan, bansa/ daigdig at Diyos. Educational Projams
- 8. K to 12 BASIC EDUCATION CURRICULUM K to 12 Edukasyon sa Pagpapakatao Gabay Pangkurikulum Mayo 2016 Pahina 8 ng 153 Learning Materials are uploaded at http://lrmds.deped.gov.ph/. *These materials are in textooks that have ben delivered to schools. BAITANG PAMANTAYAN 6 Naipamamalas ng mag-aaral ang pag-unawa sa mga gawain na tumutulong sa pag-angat ng sariling dignidad, pagmamahal sa kapwa na may mapanagutang pagkilos at pagpapasiya tungo sa maayos, mapayapa at maunlad na pamumuhay para sa kabutihang panlahat. 7 Naipamamalas ng mag-aaral ang pag-unawa sa mga angkop na inaasahang kakayahan at kilos sa panahon ng pagdadalaga / pagbibinata, kakayahan at talento, hilig at pagkatao ng tao tungo sa pagtupad ng mga tungkulin sa sarili, sa kapwa, sa bansa/ daigdig at sa Diyos at pagtatakda ng mithiin upang mapanagutan ang kahihinatnan ng mga pasya at kilos. 8 Naipamamalas ng mag-aaral ang pag-unawa sa layunin at kahalagahan ng pamilya at pakikipagkapwa upang maging mapanagutan sa pakikipag-ugnayan sa iba tungo sa makabuluhang buhay sa lipunan. 9 Naipamamalas ng mag-aaral ang pag-unawa sa mga konsepto tungkol sa lipunan at paggawa bilang paglilingkod tungo sa tamang pagpili ng kurso o hanapbuhay na magiging makabuluhan at kapaki-pakinabang sa kanya at sa lipunan. 10 Naipamamalas ng mag-aaral ang pag-unawa sa mga konsepto tungkol sa pagkatao ng tao, makataong kilos, pagpapahalagang moral at mga isyung moral at nagpapasya at kumikilos nang may preperensya sa kabutihan upang maging matatag sa gitna ng mga isyung moral at impluwensya ng kapaligiran. Educational Projams
- 9. K to 12 BASIC EDUCATION CURRICULUM K to 12 Edukasyon sa Pagpapakatao Gabay Pangkurikulum Mayo 2016 Pahina 91 ng 153 Learning Materials are uploaded at http://lrmds.deped.gov.ph/. *These materials are in textooks that have ben delivered to schools. BAITANG 7 Pangkalahatang Pamantayan Naipamamalas ng mag-aaral ang pag-unawa sa mga angkop na inaasahang kakayahan at kilos sa panahon ng pagdadalaga / pagbibinata, kakayahan at talento, hilig at pagkatao ng tao tungo sa pagtupad ng mga tungkulin sa sarili, sa kapwa, sa bansa/ daigdig at sa Diyos at pagtatakda ng mithiin upang mapanagutan ang kahihinatnan ng mga pasya at kilos. NILALAMAN (Content Standard) PAMANTAYANG PANGNILALAMAN (Content Standard) PAMANTAYAN SA PAGGANAP (Performance Standard) MGA KASANAYANG PAMPAGKATUTO ( Learning Competencies) CODE LEARNING MATERIALS UNANG MARKAHAN: Pagkilala at Pamamahala sa mga Pagbabago sa Sarili 1. Mga Angkop na Inaasahang Kakayahan at Kilos sa Panahon ng Pagdadalaga/ Pagbibinata (Developmental Tasks): a. Pagtatamo ng bago at ganap na pakikipag- ugnayan (more mature relations) sa mga kasing edad (Pakikipagkaibiga n) b. Pagtanggap ng papel o gampanin sa lipunan (Pakikipagkaibiga Naipamamalas ng mag- aaral ang pag-unawa sa mga inaasahang kakayahan at kilos sa panahon ng pagdadalaga/pagbibinata, talento at kakayahan, hilig, at mga tungkulin sa panahon ng pagdadalaga/pagbibinata Naisasagawa ng mag-aaral ang mga angkop na hakbang sa paglinang ng limang inaasahang kakayahan at kilos1 (developmental tasks) sa panahon ng pagdadalaga / pagbibinata. 1.1. Natutukoy ang mga pagbabago sa kanyang sarili mula sa gulang na 8 o 9 hanggang sa kasalukuyan sa aspetong: a. Pagtatamo ng bago at ganap na pakikipag-ugnayan (more mature relations) sa mga kasing edad (Pakikipagkaibigan) b. Pagtanggap ng papel o gampanin sa lipunan c. Pagtanggap sa mga pagbabago sa katawan at paglalapat ng tamang pamamahala sa mga ito d. Pagnanais at pagtatamo ng mapanagutang asal sa pakikipagkapwa/ sa lipunan e. Pagkakaroon ng kakayahang makagawa ng maingat na pagpapasya EsP7PS- Ia-1.1 1. Pagpapahalaga sa Aking Katuhan (Batayang Aklat) I. 2000. pp. 3-17, 55-65, 96-105.* 2. OHSP EP I. Modyul 1. 3. EASE EP I. Modyul 1, Modyul 3, Modyul 5. 4. EASE EP II. Modyul 15. 5. Basic Literacy Learning Material. BALS. 2005. Sa Pagbabago ng Katawan Kalinisan Nito’y Aalagaan. Aralin 1-3. 6. ALS Accreditation and Equivalency Learning 1 Paalala sa guro: Bagama’t binaggit sa Modyul ang 8 inaasahang kakayahan at kilos sa panahon ng pagdadalaga/pagbibinata ayon kay David Havighurst, lima lamang ang binigyang-tuon sa Baitang 7 dahil nasa simula pa lamang ng pagdadalaga/pagbibinata ang mag-aaral. Nakatuon lamang sa limang ito ang Pagganap, Pagninilay at Pagsasabuhay sa ikaapat na bahagi ng Modyul. Educational Projams
- 10. K to 12 BASIC EDUCATION CURRICULUM K to 12 Edukasyon sa Pagpapakatao Gabay Pangkurikulum Mayo 2016 Pahina 92 ng 153 Learning Materials are uploaded at http://lrmds.deped.gov.ph/. *These materials are in textooks that have ben delivered to schools. NILALAMAN (Content Standard) PAMANTAYANG PANGNILALAMAN (Content Standard) PAMANTAYAN SA PAGGANAP (Performance Standard) MGA KASANAYANG PAMPAGKATUTO ( Learning Competencies) CODE LEARNING MATERIALS n) c. Pagtanggap sa mga pagbabago sa katawan at paglalapat ng tamang pamamahala sa mga ito d. Pagnanais at pagtatamo ng mapanagutang asal sa pakikipagkapwa / sa lipunan e. Pagkakaroon ng kakayahang makagawa ng maingat na pagpapasiya Material. BALS. 2013. Who Am I? 7. ALS Accreditation and Equivalency Learning Material. BALS. 2013. Pabago- bagong Papel na Ating Gagampanan. 1.2. Natatanggap ang mga pagbabagong nagaganap sa sarili sa panahon ng pagdadalaga/pagbibinata EsP7PS- Ia-1.2 1. OHSP EP I. Modyul 1 2. EASE EP I. Modyul 1 3. Pagpapahalaga sa Aking Katauhan (Batayang Aklat) I. 2000. pp. 10- 17.* 4. Basic Literacy Learning Material. (BALS). 2013. Sa Mga Pagbabagong Pisikal, Kalinisan Mo ay Alagaan. Educational Projams
- 11. K to 12 BASIC EDUCATION CURRICULUM K to 12 Edukasyon sa Pagpapakatao Gabay Pangkurikulum Mayo 2016 Pahina 93 ng 153 Learning Materials are uploaded at http://lrmds.deped.gov.ph/. *These materials are in textooks that have ben delivered to schools. NILALAMAN (Content Standard) PAMANTAYANG PANGNILALAMAN (Content Standard) PAMANTAYAN SA PAGGANAP (Performance Standard) MGA KASANAYANG PAMPAGKATUTO ( Learning Competencies) CODE LEARNING MATERIALS 1.3. NaipaliLiwanag na ang paglinang ng mga angkop na inaasahang kakayahan at kilos (developmental tasks) sa panahon ng pagdadalaga / pagbibinata ay nakatutulong sa: a. pagkakaroon ng tiwala sa sarili, at b. paghahanda sa limang inaasahang kakayahan at kilos na nasa mataas na antas (phase) ng pagdadalaga/pagbibinata (middle and late adoscence): (paghahanda sa paghahanapbuhay, paghahanda sa pag-aasawa / pagpapamilya, at pagkakaroon ng mga pagpapahalagang gabay sa mabuting asal), at pagiging mabuti at mapanagutang tao EsP7PS- Ib-1.3 1. OHSP EP I. Modyul 1. 2. PRODED EPP. Pag-aasawa 3. Pagpapahalaga sa Aking Katauhan (Batayang Aklat) I. 2000. pp.10- 17, 26-33.* 4. Basic Literacy Learning Material. BALS. 2005. Halina Magplano ng Pamilya. Aralin 1, 2. 1.4. Naisasagawa ang mga angkop na hakbang sa paglinang ng limang inaasahang kakayahan at kilos (developmental tasks) sa panahon ng pagdadalaga / pagbibinata EsP7PS- Ib-1.4 OHSP EP I. Modyul 1. 2. Mga Talento at Kakayahan Naipamamalas ng mag- aaral ang pag-unawa sa talento at kakayahan Naisasagawa ng mag-aaral ang mga gawaing angkop sa pagpapaunlad ng kanyang mga talento at kakayahan 2.1. Natutukoy ang kanyang mga talento at kakayahan EsP7PS- Ic-2.1 1. OHSP EP I. Modyul 2. 2. EASE EP I. Modyul 2. 3. Pagpapahalaga sa Aking Katauhan (Batayang Aklat) I. 2000. pp. 88- 95.* 2.2. Natutukoy ang mga aspekto ng sarili kung saan kulang siya ng tiwala sa sarili at nakikilala ang mga paraan kung paano lalampasan ang mga ito EsP7PS- Ic-2.2 1. OHSP EP I. Modyul 2. 2. Pagpapahalaga sa Aking Educational Projams
- 12. K to 12 BASIC EDUCATION CURRICULUM K to 12 Edukasyon sa Pagpapakatao Gabay Pangkurikulum Mayo 2016 Pahina 94 ng 153 Learning Materials are uploaded at http://lrmds.deped.gov.ph/. *These materials are in textooks that have ben delivered to schools. NILALAMAN (Content Standard) PAMANTAYANG PANGNILALAMAN (Content Standard) PAMANTAYAN SA PAGGANAP (Performance Standard) MGA KASANAYANG PAMPAGKATUTO ( Learning Competencies) CODE LEARNING MATERIALS Katauhan (Batayang Aklat) I. 2000. pp. 26- 30, 44-53.* 2.3. Napatutunayan na ang pagtuklas at pagpapaunlad ng mga angking talento at kakayahan ay mahalaga sapagkat ang mga ito ay mga kaloob na kung pauunlarin ay makahuhubog ng sarili tungo sa pagkakaroon ng tiwala sa sarili, paglampas sa mga kahinaan, pagtupad ng mga tungkulin, at paglilingkod sa pamayanan EsP7PS- Id-2.3 1. OHSP EP I. Modyul 2. 2. Pagpapahalaga sa Aking Katauhan (Batayang Aklat) I. 2000. pp. 47, 88-95.* 3. Pagpapahalaga sa Aking Daigdig (Batayang Aklat) IV. 2000. pp. 162-169;180- 183.* 2.4. Naisasagawa ang mga gawaing angkop sa pagpapaunlad ng sariling mga talento at kakayahan EsP7PS- Id-2.4 1. OHSP EP I. Modyul 2. 2. Pagpapahalaga sa Aking Daigdig (Batayang Aklat) IV. 2000. pp. 162-169;180- 183.* 3. INFED Module. BALS. Kayang- Kaya Kung Kakayanin. 3. Mga Hilig (Interests) Naipamamalas ng mag- aaral ang pag-unawa sa mga hilig Naisasagawa ng mag-aaral ang mga gawaing angkop para sa pagpapaunlad ng kanyang mga hilig 3.1. Natutukoy ang kaugnayan ng pagpapaunlad ng mga hilig sa pagpili ng kursong akademiko o teknikal- bokasyonal, negosyo o hanapbuhay EsP7PS- Ie-3.1 1. OHSP EP I. Modyul 3. 2. Pagpapahalaga sa Aking Daigdig (Batayang Aklat) IV. 2000. pp. 176-179.* Educational Projams
- 13. K to 12 BASIC EDUCATION CURRICULUM K to 12 Edukasyon sa Pagpapakatao Gabay Pangkurikulum Mayo 2016 Pahina 95 ng 153 Learning Materials are uploaded at http://lrmds.deped.gov.ph/. *These materials are in textooks that have ben delivered to schools. NILALAMAN (Content Standard) PAMANTAYANG PANGNILALAMAN (Content Standard) PAMANTAYAN SA PAGGANAP (Performance Standard) MGA KASANAYANG PAMPAGKATUTO ( Learning Competencies) CODE LEARNING MATERIALS 3.2. Nakasusuri ng mga sariling hilig ayon sa larangan at tuon ng mga ito EsP7PS- Ie-3.2 OHSP EP I. Modyul 3. 3.3. NaipaliLiwanag na ang pagpapaunlad ng mga hilig ay makatutulong sa pagtupad ng mga tungkulin, paghahanda tungo sa pagpili ng propesyon, kursong akademiko o teknikal-bokasyonal, negosyo o hanapbuhay, pagtulong sa kapwa at paglilingkod sa pamayanan EsP7PS- If-3.3 OHSP EP I. Modyul 3. 3.4. Naisasagawa ang mga gawaing angkop sa pagpapaunlad ng kanyang mga hilig EsP7PS- If-3.4 OHSP EP I. Modyul 3. 4. Mga Tungkulin Bilang Nagdadalaga/ Nagbibinata: a. Sa sarili b. Bilang anak c. Bilang kapatid d. Bilang mag-aaral e. Bilang mamamayan f. Bilang mananampalataya g. Bilang konsyumer ng media h. Bilang tagapangalaga ng kalikasan Naipamamalas ng mag- aaral ang pag-unawa sa kanyang mga tungkulin sa bawat gampanin bilang nagdadalaga / nagbibinata. Naisasagawa ng mag-aaral ang mga gawaing angkop sa maayos na pagtupad ng kanyang mga tungkulin sa bawat gampanin bilang nagdadalaga/nagbibinata 4.1. Natutukoy ang kanyang mga tungkulin sa bawat gampanin bilang nagdadalaga / nagbibinata EsP7PS- Ig-4.1 1. OHSP EP I. Modyul 4. 2. Pagpapahalaga sa Aking Katauhan (Batayang Aklat) I. 2000. pp.34- 37.* 3. ALS Accreditation and Equivalency Learning Material. BALS. 2013. Pabago- bagong mga Papel na ating Gagampanan. 4.2. Natataya ang kanyang mga kilos tungo sa maayos na pagtupad ng kanyang mga tungkulin bilang nagdadalaga / nagbibinata EsP7PS- Ig-4.2 1. OHSP EP I. Modyul 4 2. ALS Accreditation and Equivalency Learning Material. BALS. 2013. Pabago- Educational Projams
- 14. K to 12 BASIC EDUCATION CURRICULUM K to 12 Edukasyon sa Pagpapakatao Gabay Pangkurikulum Mayo 2016 Pahina 96 ng 153 Learning Materials are uploaded at http://lrmds.deped.gov.ph/. *These materials are in textooks that have ben delivered to schools. NILALAMAN (Content Standard) PAMANTAYANG PANGNILALAMAN (Content Standard) PAMANTAYAN SA PAGGANAP (Performance Standard) MGA KASANAYANG PAMPAGKATUTO ( Learning Competencies) CODE LEARNING MATERIALS bagong mga Papel na ating Gagampanan. 4.3. Napatutunayan na ang pag-unawa ng kabataan sa kanyang mga tungkulin sa sarili, bilang anak, kapatid, mag-aaral, mamamayan, mananampalataya, kosyumer ng media at bilang tagapangalaga ng kalikasan ay isang paraan upang maging mapanagutan bilang paghahanda sa susunod na yugto ng buhay EsP7PS- Ih-4.3 1. OHSP EP I. Modyul 4 2. ALS Accreditation and Equivalency Learning Material. BALS. 2013. Pabago- bagong mga Papel na ating Gagampanan. 4.4. Naisasagawa ang mga gawaing angkop sa maayos na pagtupad ng kanyang mga tungkulin sa bawat gampanin bilang nagdadalaga/nagbibinata EsP7PS- Ih-4.4 1. OHSP EP I. Modyul 4 2. ALS Accreditation and Equivalency Learning Material. BALS. 2013. Pabago- bagong mga Papel na ating Gagampanan. IKALAWANG MARKAHAN: Ang Pagkatao ng Tao 5. Isip at Kilos-loob (will) Naipamamalas ng mag- aaral ang pag-unawa sa isip at kilos-loob. Nakagagawa ng angkop na pagpapasiya tungo sa katotohanan at kabutihan gamit ang isip at kilos-loob. 5.1. Natutukoy ang mga katangian, gamit at tunguhin ng isip at kilos-loob EsP7PS- IIa-5.1 1. OHSP EP I. Modyul 5. 2. EASE EP I. Modyul 7. 5.2. Nasusuri ang isang pasyang ginawa batay sa gamit at tunguhin ng isip at kilos-loob EsP7PS- IIa-5.2 1. OHSP EP I. Modyul 5. 2. EASE EP I. Modyul 7. 5.3. NaipaliLiwanag na ang isip at kilos-loob ang nagpapabukod-tangi sa tao, kaya ang kanyang mga pagpapasiya ay dapat patungo sa katotohanan at EsP7PS- IIb-5.3 1. OHSP EP I. Modyul 5. 2. EASE EP I. Modyul 7. Educational Projams
- 15. K to 12 BASIC EDUCATION CURRICULUM K to 12 Edukasyon sa Pagpapakatao Gabay Pangkurikulum Mayo 2016 Pahina 97 ng 153 Learning Materials are uploaded at http://lrmds.deped.gov.ph/. *These materials are in textooks that have ben delivered to schools. NILALAMAN (Content Standard) PAMANTAYANG PANGNILALAMAN (Content Standard) PAMANTAYAN SA PAGGANAP (Performance Standard) MGA KASANAYANG PAMPAGKATUTO ( Learning Competencies) CODE LEARNING MATERIALS kabutihan 5.4. Naisasagawa ang pagbuo ng angkop na pagpapasiya tungo sa katotohanan at kabutihan gamit ang isip at kilos-loob EsP7PS- IIb-5.4 1. OHSP EP I. Modyul 5. 2. EASE EP I. Modyul 7. 6. Ang Kaugnayan ng Konsiyensiya sa Likas na Batas Moral Naipamamalas ng mag- aaralang pag-unawa sa kaugnayan ng konsiyensiya sa Likas na Batas Moral. Naisasagawa ng mag-aaral ang paglalapat ng wastong paraan upang itama ang mga maling pasiya o kilos bilang kabataan batay sa tamang konsiyensiya. 6.1. Nakikilala na natatangi sa tao ang Likas na Batas Moral dahil ang pagtungo sa kabutihan ay may kamalayan at kalayaan. Ang unang prinsipyo nito ay likas sa tao na dapat gawin ang mabuti at iwasan ang masama. EsP7PS- IIc-6.1 1. OHSP EP I. Modyul 6. 2. EASE EP I. Modyul 8. 6.2. Nailalapat ang wastong paraan upang baguhin ang mga pasya at kilos na taliwas sa unang prinsipyo ng Likas na Batas Moral EsP7PS- IIc-6.2 1. OHSP EP I. Modyul 6. 2. EASE EP I. Modyul 8. 6.3. Nahihinuha na nalalaman agad ng tao ang mabuti at masama sa kongkretong sitwasyon batay sa sinasabi ng konsiyensiya. Ito ang Likas na Batas Moral na itinanim ng Diyos sa isip at puso ng tao. EsP7PS- IId-6.3 1. OHSP EP I. Modyul 7. 2. EASE EP I. Modyul 9. 6.4. Nakabubuo ng tamang pangangatwiran batay sa Likas na Batas Moral upang magkaroon ng angkop na pagpapasiya at kilos araw- araw EsP7PS- IId-6.4 1. OHSP EP I. Modyul 7. 2. EASE EP I. Modyul 9. 7. Kalayaan Naipamamalas ng mag- aaral ang pag-unawa sa kalayaan. Naisasagawa ng mag-aaral ang pagbuo ng mga hakbang upang baguhin o paunlarin ang kaniyang paggamit ng kalayaan. 7.1. Nakikilala ang mga indikasyon / palatandaan ng pagkakaroon o kawalan ng kalayaan EsP7PT- IIe-7.1 1. OHSP EP I. Modyul 8. 2. EASE EP I. Modyul 15. 3. EASE EP IV. Modyul 10. 7.2. Nasusuri kung nakikita sa mga gawi ng kabataan ang kalayaan EsP7PT- IIe-7.2 1. OHSP EP I. Modyul 8. 2. EASE EP I. Modyul 15. Educational Projams
- 16. K to 12 BASIC EDUCATION CURRICULUM K to 12 Edukasyon sa Pagpapakatao Gabay Pangkurikulum Mayo 2016 Pahina 98 ng 153 Learning Materials are uploaded at http://lrmds.deped.gov.ph/. *These materials are in textooks that have ben delivered to schools. NILALAMAN (Content Standard) PAMANTAYANG PANGNILALAMAN (Content Standard) PAMANTAYAN SA PAGGANAP (Performance Standard) MGA KASANAYANG PAMPAGKATUTO ( Learning Competencies) CODE LEARNING MATERIALS 3. EASE EP IV. Modyul 10. 7.3. Nahihinuha na likas sa tao ang malayang pagpili sa mabuti o sa masama; ngunit ang kalayaan ay may kakambal na pananagutan para sa kabutihan EsP7PT- IIf-7.3 1. OHSP EP I. Modyul 8. 2. EASE EP I. Modyul 15. 3. EASE EP IV. Modyul 10. 7.4. Naisasagawa ang pagbuo ng mga hakbang upang baguhin o paunlarin ang kaniyang paggamit ng kalayaan EsP7PT- IIf-7.4 1. OHSP EP I. Modyul 8. 2. EASE EP I. Modyul 15. 3. EASE EP IV. Modyul 10. 8. Dignidad Naipamamalas ng mag- aaral ang pag-unawa sa dignidad ng tao. Naisasagawa ng mag-aaral ang mga konkretong paraan upang ipakita ang paggalang at pagmamalasakit sa mga taong kapus-palad o higit na nangangailangan. 8.1. Nakikilala na may dignidad ang bawat tao anoman ang kanyang kalagayang panlipunan, kulay, lahi, edukasyon, relihiyon at iba pa EsP7PT- IIg-8.1 OHSP EP I. Modyul 9. 8.2. Nakabubuo ng mga paraan upang mahalin ang sarili at kapwa na may pagpapahalaga sa dignidad ng tao EsP7PT- IIg-8.2 OHSP EP I. Modyul 9. 8.3. Napatutunayan na ang a. paggalang sa dignidad ng tao ay ang nagsisilbing daan upang mahalin ang kapwa tulad ng pagmamahal sa sarili at b. ang paggalang sa dignidad ng tao ay nagmumula sa pagiging pantay at magkapareho nilang tao EsP7PT- IIh-8.3 1. OHSP EP I. Modyul 9. 2. Basic Literacy Learning Material. BALS. 2005. Sa Kaunlaran: Lalake at Babae Pantay-pantay. Aralin 3. Educational Projams
- 17. K to 12 BASIC EDUCATION CURRICULUM K to 12 Edukasyon sa Pagpapakatao Gabay Pangkurikulum Mayo 2016 Pahina 99 ng 153 Learning Materials are uploaded at http://lrmds.deped.gov.ph/. *These materials are in textooks that have ben delivered to schools. NILALAMAN (Content Standard) PAMANTAYANG PANGNILALAMAN (Content Standard) PAMANTAYAN SA PAGGANAP (Performance Standard) MGA KASANAYANG PAMPAGKATUTO ( Learning Competencies) CODE LEARNING MATERIALS 8.4. Naisasagawa ang mga konkretong paraan upang ipakita ang paggalang at pagmamalasakit sa mga taong kapus- palad o higit na nangangailangan kaysa sa kanila EsP7PT- IIh-8.4 OHSP EP I. Modyul 9. IKATLONG MARKAHAN: Ang Pagpapahalaga at Birtud 9. Kaugnayan ng Pagpapahalaga at Birtud Naipamamalas ng mag- aaral ang pag-unawa sa pagpapahalaga at birtud. Naisasagawa ng mag-aaral ang pagsasabuhay ng mga pagpapahalaga at birtud na magpapaunlad ng kanyang buhay bilang nagdadalaga/nagbibinata. 9.1. Nakikilala ang pagkakaiba at pagkakaugnay ng birtud at pagpapahalaga EsP7PB- IIIa-9.1 1. OHSP EP I. Modyul 10. 2. EASE EP I. Modyul 13. 9.2. Natutukoy a. ang mga birtud at pagpapahalaga na isasabuhay at b. ang mga tiyak na kilos na ilalapat sa pagsasabuhay ng mga ito EsP7PB- IIIa-9.2 1. OHSP EP I. Modyul 10. 2. EASE EP I. Modyul 13. 9.3. Napatutunayan na ang paulit-ulit na pagsasabuhay ng mga mabuting gawi batay sa mga moral na pagpapahalaga ay patungo sa paghubog ng mga birtud (acquired virtues) EsP7PB- IIIb-9.3 1. OHSP EP I. Modyul 10. 2. EASE EP I. Modyul 13. 9.4. Naisasagawa ang pagsasabuhay ng mga pagpapahalaga at birtud na magpapaunlad ng kanyang buhay bilang nagdadalaga/ nagbibinata EsP7PB- IIIb-9.4 1. OHSP EP I. Modyul 10. 2. EASE EP I. Modyul 13. 10. Hirarkiya ng mga Pagpapahalaga Naipamamalas ng mag- aaral ang pag-unawa sa hirarkiya ng mga pagpapahalaga. Naisasagawa ng mag-aaral ang paglalapat ng mga tiyak na hakbang upang mapataas ang antas ng kaniyang mga pagpapahalaga. 10.1. Natutukoy ang iba’t ibang antas ng pagpapahalaga at ang mga halimbawa ng mga ito EsP7PB- IIIc-10.1 OHSP EP I. Modyul 10. 10.2. Nakagagawa ng hagdan ng sariling pagpapahalaga batay sa Hirarkiya ng mga Pagpapahalaga ni Max Scheler EsP7PB- IIIc-10.2 OHSP EP I. Modyul 10. 10.3. Napatutunayang ang piniling uri ng pagpapahalaga batay sa hirarkiya ng mga pagpapahalaga ay gabay sa makatotohanang pag-unlad ng ating pagkatao EsP7PB- IIId-10.3 OHSP EP I. Modyul 10. Educational Projams
- 18. K to 12 BASIC EDUCATION CURRICULUM K to 12 Edukasyon sa Pagpapakatao Gabay Pangkurikulum Mayo 2016 Pahina 100 ng 153 Learning Materials are uploaded at http://lrmds.deped.gov.ph/. *These materials are in textooks that have ben delivered to schools. NILALAMAN (Content Standard) PAMANTAYANG PANGNILALAMAN (Content Standard) PAMANTAYAN SA PAGGANAP (Performance Standard) MGA KASANAYANG PAMPAGKATUTO ( Learning Competencies) CODE LEARNING MATERIALS 10.4. Naisasagawa ang paglalapat ng mga tiyak na hakbang upang mapataas ang antas ng kaniyang mga pagpapahalaga EsP7PB- IIId-10.4 OHSP EP I. Modyul 10. 11. Mga Panloob na Salik (Internal Factors) na Nakaiimpluwensya sa Paghubog ng mga Pagpapahalaga a. Konsiyensiya b. Mapanagutang Paggamit ng Kalayaan c. Pagiging Sensitibo sa Gawang Masama b. Pagsasabuhay ng mga Birtud c. Disiplinang Pansarili d. Moral na Integridad Naipamamalas ng mag- aaral ang pag-unawa sa mga panloob na salik na nakaiimpluwensya sa paghubog ng mga pagpapahalaga. Naisasagawa ng mag-aaral ang paglalapat ng mga hakbang sa pagpapaunlad ng mga panloob na salik na nakaiimpluwensya sa paghubog ng mga pagpapahalaga. 11.1. Nakikilala ang mga panloob na salik na nakaiimpluwensya sa paghubog ng mga pagpapahalaga EsP7PB- IIIe-11.1 1. OHSP EP I. Modyul 11. 2. Pagpapahalaga sa Aking Katauhan (Batayang Aklat) I. 2000. pp. 18- 21.* 3. EASE EP I. Modyul 11. 11.2. Nasusuri ang isang kilos batay sa isang panloob na salik na nakaiimpluwensya sa paghubog ng mga pagpapahalaga EsP7PB- IIIe-11.2 1. OHSP EP I. Modyul 11. 2. EASE EP I. Modyul 11. 3. INFED Modules. BALS. Daan ng Pamayanan, Daan ng Kaugalian. 11.3. Nahihinuha na ang paglalapat ng mga panloob na salik sa pang-araw-araw na buhay ay gabay sa paggawa ng mapanagutang pasiya at kilos EsP7PB- IIIf-11.3 1. OHSP EP I. Modyul 11. 2. EASE EP I. Modyul 11. 3. Pagpapahalaga sa Aking Katauhan (Batayang Aklat) I. 2000. pp. 22-25.* 1. INFED Modules. BALS. Daan ng Pamayanan, Daan ng Kaugalian. Educational Projams
- 19. K to 12 BASIC EDUCATION CURRICULUM K to 12 Edukasyon sa Pagpapakatao Gabay Pangkurikulum Mayo 2016 Pahina 101 ng 153 Learning Materials are uploaded at http://lrmds.deped.gov.ph/. *These materials are in textooks that have ben delivered to schools. NILALAMAN (Content Standard) PAMANTAYANG PANGNILALAMAN (Content Standard) PAMANTAYAN SA PAGGANAP (Performance Standard) MGA KASANAYANG PAMPAGKATUTO ( Learning Competencies) CODE LEARNING MATERIALS 11.4. Naisasagawa ang paglalapat ng mga hakbang sa pagpapaunlad ng mga panloob na salik na nakaiimpluwensya sa paghubog ng mga pagpapahalaga EsP7PB- IIIf-11.4 1. OHSP EP I. Modyul 11. 2. EASE EP I. Modyul 11. 12. Mga Panlabas na Salik (External Factors) na Nakaiimpluwensya sa Paghubog ng mga Pagpapahalaga a. Pamilya at Paraan ng Pag-aaruga sa Anak b. Guro at Tagapagturo ng Relihiyon c. Mga Kapwa Kabataan d. Pamana ng Kultura e. Katayuang Panlipunan- Pangkabuhayan f. Media Naipamamalas ng mag- aaral ang pag-unawa sa mga panlabas na salik na nakaiimpluwensya sa paghubog ng mga pagpapahalaga. Naisasagawa ng mag-aaral ang pagiging mapanuri at mapanindigan sa mga pasiya at kilos sa gitna ng mga nagtutunggaliang mga panlabas na salik na nakaiimpluwensiya sa paghubog ng mga pagpapahalaga. 12.1.Naiisa-isa ang mga panlabas na salik na nakaiimpluwensya sa paghubog ng mga pagpapahalaga EsP7PB- IIIg-12.1 1. OHSP EP I. Modyul 12. 2. EASE EP I. Modyul 11. 3. Basic Literacy Learning Materials. BALS. 2005. Ako’y Ako Bakit Kaya?. Aralin 2. 12.2. Nasusuri ang isang kilos o gawi batay sa impluwensya ng isang panlabas na salik (na nakaiimpluwensya sa paghubog ng pagpapahalaga) sa kilos o gawi na ito EsP7PB- IIIg-12.2 1. OHSP EP I. Modyul 12. 2. EASE EP I. Modyul 11. 12.3. Napatutunayan na ang pag-unawa sa mga panlabas na salik na nakaiimpluwensya sa paghubog ng mga pagpapahalaga ay nakatutulong upang maging mapanuri at mapanindigan ang tamang pasya at kilos sa gitna ng mga nagtutunggaliang impluwensya EsP7PB- IIIh-12.3 1. OHSP EP I. Modyul 12. 2. EASE EP I. Modyul 11. 12.4. Naisasagawa ang pagiging mapanuri at mapanindigan sa mga pasiya at kilos sa gitna ng mga nagtutunggaliang impluwensya ng mga panlabas na salik na nakaiimpluwensya sa paghubog ng mga pagpapahalaga EsP7PB- IIIh-12.4 1. OHSP EP I. Modyul 12. 2. EASE EP I. Modyul 11. Educational Projams
- 20. K to 12 BASIC EDUCATION CURRICULUM K to 12 Edukasyon sa Pagpapakatao Gabay Pangkurikulum Mayo 2016 Pahina 102 ng 153 Learning Materials are uploaded at http://lrmds.deped.gov.ph/. *These materials are in textooks that have ben delivered to schools. NILALAMAN (Content Standard) PAMANTAYANG PANGNILALAMAN (Content Standard) PAMANTAYAN SA PAGGANAP (Performance Standard) MGA KASANAYANG PAMPAGKATUTO ( Learning Competencies) CODE LEARNING MATERIALS IKAAPAT NA MARKAHAN: Ang Pagtatakda ng Mithiin at Pagpapasiya 13. Ang Pangarap at Mithiin Naipamamalas ng mag- aaral ang pag-unawa sa kaniyang mga pangarap at mithiin. Naisasagawa ng mag-aaral ang paglalapat ng pansariling plano sa pagtupad ng kaniyang mga pangarap. 13.1. Nakikilala na ang mga pangarap ang batayan ng mga pagpupunyagi tungo sa makabuluhan at maligayang buhay EsP7PB- IVa-13.1 1. INFED Modules. BALS.Si Bosyong Mapangarap. 2. INFED Modules. BALS. Umagang Kayganda. 3. INFED Modules. BALS. Hagdang- Hagdang Pangarap. 4. INFED Modules. BALS. Pamagat. 5. Basic Literacy Learning Material. BALS. 2005. Babae Huwag Kang Papayag. Aralin 3. 6. INFED Modules. BALS. Hanggang Kailan ang Pangarap. 13.2. Nakapagtatakda ng malinaw at makatotohanang mithiin upang magkaroon ng tamang direksyon sa buhay at matupad ang mga pangarap EsP7PB- IVa-13.2 INFED Modules. BALS. Hagdang- Hagdang Pangarap. 13.3. Nahihinuha na ang pagtatakda ng malinaw at makatotohanang mithiin ay nagsisilbing gabay sa tamang pagpapasiya upang magkaroon ng tamang direksyon sa buhay at matupad ang mga pangarap EsP7PB- IVb-13.3 INFED Modules. BALS. Hagdang- Hagdang Pangarap. Educational Projams
- 21. K to 12 BASIC EDUCATION CURRICULUM K to 12 Edukasyon sa Pagpapakatao Gabay Pangkurikulum Mayo 2016 Pahina 103 ng 153 Learning Materials are uploaded at http://lrmds.deped.gov.ph/. *These materials are in textooks that have ben delivered to schools. NILALAMAN (Content Standard) PAMANTAYANG PANGNILALAMAN (Content Standard) PAMANTAYAN SA PAGGANAP (Performance Standard) MGA KASANAYANG PAMPAGKATUTO ( Learning Competencies) CODE LEARNING MATERIALS 13.4. Naisasagawa ang paglalapat ng pansariling plano sa pagtupad ng mga pangarap EsP7PB- IVb-13.4 INFED Modules. BALS. Hagdang- Hagdang Pangarap. 14. Ang Mabuting Pagpapasiya Naipamamalas ng mag- aaral ang pag-unawa sa mabuting pagpapasiya. Naisasagawa ng mag-aaral ang pagbuo ng Personal na Pahayag ng Misyon sa Buhay (Personal Mission Statement) batay sa mga hakbang sa mabuting pagpapasiya. 14.1. NaipaliLiwanag ang kahalagahan ng makabuluhang pagpapasiya sa uri ng buhay EsP7PB- IVc-14.1 EASE EP I. Modyul 10. 14.2. Nasusuri ang ginawang Personal na Pahayag ng Misyon sa Buhay kung ito ay may pagsasaalang-alang sa tama at matuwid na pagpapasiya EsP7PB- IVc-14.2 EASE EP I. Modyul 10. 14.3. Nahihinuha na ang pagbuo ng Personal na Pahayag ng Misyon sa Buhay ay gabay sa tamang pagpapasiya upang magkaroon ng tamang direksyon sa buhay at matupad ang mga pangarap EsP7PB- IVd-14.3 EASE EP I. Modyul 10. 14.4. Naisasagawa ang pagbuo ng Personal na Pahayag ng Misyon sa Buhay batay sa mga hakbang sa mabuting pagpapasiya EsP7PB- IVd-14.4 EASE EP I. Modyul 10. 15. Mga Pansariling Salik sa Pagpili ng Kursong Akademiko o Teknikal- bokasyonal, Sining o Isports, Negosyo o Hanapbuhay Naipamamalas ng mag- aaral ang pag-unawa sa mga pansariling salik sa pagpili ng kursong akademiko o teknikal- bokasyonal, sining o isports negosyo o hanapbuhay. Naisasagawa ng mag- aaral ang pagtatakda ng mithiin gamit ang Goal Setting at Action Planning Chart. 15.1. Natutukoy ang mga personal na salik na kailangang paunlarin kaugnay ng pagpaplano ng kursong akademiko o teknikal-bokasyonal, negosyo o hanapbuhay EsP7PB- IVe-15.1 1.NFE Accreditation and Equivalency Learning Material. 2001. Mga Idea Tungkol sa mga Proyektong Mapagkakakitaan. 2.INFED Modules. BALS. Gulong ng buhay. 15.2. Natatanggap ang kawalan o kakulangan sa mga personal na salik na kailangan sa pinaplanong kursong akademiko o teknikal-bokasyonal, negosyo o hanapbuhay EsP7PB- IVe-15.2 Educational Projams
- 22. K to 12 BASIC EDUCATION CURRICULUM K to 12 Edukasyon sa Pagpapakatao Gabay Pangkurikulum Mayo 2016 Pahina 104 ng 153 Learning Materials are uploaded at http://lrmds.deped.gov.ph/. *These materials are in textooks that have ben delivered to schools. NILALAMAN (Content Standard) PAMANTAYANG PANGNILALAMAN (Content Standard) PAMANTAYAN SA PAGGANAP (Performance Standard) MGA KASANAYANG PAMPAGKATUTO ( Learning Competencies) CODE LEARNING MATERIALS 15.3. NaipaliLiwanag na mahalaga ang pagtutugma ng mga personal na salik at mga kailanganin (requirements) sa pinaplanong kursong akademiko o teknikal-bokasyonal, sining o isports, negosyo o hanapbuhay upang magkaroon ng makabuluhang negosyo o hanapbuhay, maging produktibo at makibahagi sa pag-unlad ng ekonomiya ng bansa EsP7PB- IVf-15.3 15.4. Naisasagawa ang pagtatakda ng mithiin gamit ang Goal Setting at Action Planning Chart EsP7PB- IVf-15.4 16. Halaga ng Pag-aaral sa Paghahanda Para sa Pagnenegosyo at Paghahanapbuhay Naipamamalas ng mag- aaral ang pag-unawa sa kahalagahan ng pag-aaral bilang paghahanda para sa pagnenegosyo at paghahanapbuhay. Naisasagawa ng mag-aaral ang plano ng paghahanda para sa minimithing kursong akademiko o teknikal-bokasyonal, negosyo o hanapbuhay batay sa pamantayan sa pagbuo ng Career Plan. 16.1. Nakikilala ang (a) mga kahalagahan ng pag-aaral bilang paghahanda sa pagnenegosyo at paghahanapbuhay at ang (b) mga hakbang sa paggawa ng Career Plan EsP7PB- IVg- 16.1 16.2. Natutukoy ang mga sariling kalakasan at kahinaan at nakapagbabalangkas ng mga hakbang upang magamit ang mga kalakasan sa ikabubuti at malagpasan ang mga kahinaan EsP7PB- IVg-16.2 16.3. NaipaliLiwanag na sa pag-aaral nalilinang ang mga kasanayan, pagpapahalaga, talento at mga kakayahang makatutulong, sa pagtatagumpay sa pinaplanong buhay, negosyo o hanapbuhay EsP7PB- IVh-16.3 INFED Modules. BALS. Ang Galing ng Dating. 16.4. Naisasagawa ang plano ng paghahanda para sa minimithing kursong akademiko o teknikal-bokasyonal, negosyo o hanapbuhay batay sa pamantayan sa pagbuo ng Career Plan EsP7PB- IVh-16.4 Educational Projams
- 23. K to 12 BASIC EDUCATION CURRICULUM K to 12 Edukasyon sa Pagpapakatao Gabay Pangkurikulum Mayo 2016 Pahina 149 ng 153 Learning Materials are uploaded at http://lrmds.deped.gov.ph/. *These materials are in textooks that have ben delivered to schools. GLOSARI antas ng kabuhayan pang-ekonomiyang katayuan dedikasyon pag-uukol, pag-aalay, paghahandog ng oras o panahon, talino o anumang kakayahan para maisakatuparan ang isang gawain dignidad pagiging kagalang-galang, may dangal at karangalan bilang isang tao disaster risk management pangangasiwa ng paghahanda sa kapahamakan sa panahon ng kalamidad etiko sa paggawa wastong pamantayan sa paggawa experiential learning karanasan sa pagkatuto kaisipang/kamalayang pampamuhunan (entrepreneurial spirit) may kaalaman sa mga gawaing makadaragdag sa kabuhayan gaya ng pangangapital kamalayan (awareness) pagkakaroon ng kaalaman sa anumang bagay kamalayang pansibiko (civic consciousness) pagkakaroon ng kaalaman sa mga gawaing may kaugnayan sa pagpapabuti ng pamayanan o bansa karapatang pantao mga karapatang o bagay na dapat matamasa ng isang mamamayan kasambahay kasama sa bahay o kapamilya kadalasan katatagan ng loob (fortitude) mapanindigan likas-kayang pag-unlad (sustainable development) tamang paggamit at pangangasiwa sa mga likas yaman at pag-iingat sa mga ito para sa pangangailangan ng susunod na henerasyon magiliw malambing / malapit sa … makabuluhan mahalaga , may pakinabang makamtam matamo/ makuha mapanagutan (responsibility/ accountability) alam na may dapat gawin o kayang magawa nang may komitment mapanuring pag-iisip (critical thinking) may kakayahang magsuri at mapag-aralan muna ang isang bagay bago magpasiya mapagbantay (vigilant) palaging handa, listo, maingat, mapagmatyag, pagiging matapang humarap o magsabi ng anuman para sa ikauunlad o ikabubuti Educational Projams
- 24. K to 12 BASIC EDUCATION CURRICULUM K to 12 Edukasyon sa Pagpapakatao Gabay Pangkurikulum Mayo 2016 Pahina 150 ng 153 Learning Materials are uploaded at http://lrmds.deped.gov.ph/. *These materials are in textooks that have ben delivered to schools. GLOSARI masinop matipid masusi at matalinong pagpapasiya ginamit ang mga pamanatyan sa wastong pagpapasiya bago magdesisyon mataimtim pormal at malalim na pagninilay matalino/responsableng mamimili mahusay na mamimili na ginagamit ang mga pamantayan sa pamimili at hindi napaloloko sa anumang bibilhin mulat nagising o natutuhan mula sa … nilikha ng Diyos nilalang ng panginoon gaya ng kalikasan pag-iimpok at matalinong pamamahala ng resources edukasyon o kaalaman sa pagsasanib ng pagtitipid habang napamamahalaan ang anumang yaman (likas man o gawa ng tao at puhunan ) pagiging produktibo pagiging kapakipakinabang – laging may nagagawa na ayon sa pinagkasunduan Pagkabukas-isipan mabuting pagtanggap ng anumang mungakahi o puna na makatutulong sa anumang gawain para sa ikabubuti nito pagkabukas-palad tumutulong nang walang alinlangan sa mga nangangailangan anumang panahon kalamidad o ... pagkakaroon ng disiplina maayos na pagkilos na naayon sa pamantayan ng lipunang ginagalawan pagkamahabagin pagkamaawain pagkamahinahon nakapagtitimpi sa lahat ng pagkakataon, hindi agad-agad nagagalit o nabibigla pagkamasigasig mapagpursigi o sinisikap gawin ang lahat ng makakaya pagkamatapat ipinakikita ang pagiging totoo at hindi nagsisinungaing ; naniniwla sa katotohanan pagkatao tunay na bumubuo sa pagiging isang nilalang bunga ng pakikipagkapwa o pakikisalamuha sa iba na naipakikita sa pagkilos, pagsasalita at pag-aksyon sa isang sitwasyon paglinang pagpapaunlad pagmamahal sa kapwa/pagdama sa damdamin ng iba pagpapakita at paggawa ng mabuti sa kapwa at pakikiramay sa kapwa . hal. kung malungkot , kung masaya pagmamahal sa katotohanan pinaniniwalaan at pinaninindigan ang lahat ng bagay batay sa totong pangyayari o nangyayari at may ebidensya pagpapamalas pagpapakita Educational Projams
- 25. K to 12 BASIC EDUCATION CURRICULUM K to 12 Edukasyon sa Pagpapakatao Gabay Pangkurikulum Mayo 2016 Pahina 151 ng 153 Learning Materials are uploaded at http://lrmds.deped.gov.ph/. *These materials are in textooks that have ben delivered to schools. GLOSARI pagpaparaya inuuna ang kapakanan ng iba kaysa sarili pagtitiwala sa sarili aktibo, magiting na naipadarama ang damdamin, talento o kakayahan nang hindi nangingimi o nahihiya pakikiangkop sa oras ng pangangailangan kayang tumugon sa gitna ng mga hamon o problema sa ibat ibang pagkakataon pakikibahagi sa pandaigdigang pagkakaisa pagtugon sa pangangailangan di lamang ng sariling bansa kundi ng buong daigdig pakikisalamuha pakikipag-ugnayan , paglahok sa mga gawain ng iba ng may kasanayang makiangkop pampublikong kagamitan mga gamit para sa lahat na maaaring gamitin nang walang bayad pananakot, pang-aapi ang pananakit ng kapwa bata pisikal man o berbal ay isang anyo ng bullying, ang “bullying”, isang anyo ito ng paulit-ulit na pananakit o pang-aapi sa isang bata o tao pananalig sa Diyos paniniwala, pagtitiwala sa panginoon sa pamamagitan ng pagsunod sa kanyang mga kautusan para sa ibubuti ng lahat pangangasiwa pamamahala pangkat-etniko pangkat o grupo ng mga tao sa ibat ibang pamayanan na bumubuo sa bansa gaya ng mga Tagalog, Manobo, Ifugao paninindigan sa kabutihan ipinaglalaban kung ano ang tama at mabuti positibong pagkilala sa sarili magandang pagtingin at pagkakilala sa sarili na maaaring ipagmalaki at ibahagi sa kapwa responsableng tagapangalaga ng kapaligiran may komitment sa pangangasiwa ng kapaligiran para sa likas-tuluyang pag-unlad sensitibo nararamdaman ang pangangailangan o kailangang tugunan talino potensyal o natatanging kaalaman o kasanayan tinatamasa nakukuha , nagagawa Educational Projams
- 26. K to 12 BASIC EDUCATION CURRICULUM K to 12 Edukasyon sa Pagpapakatao Gabay Pangkurikulum Mayo 2016 Pahina 152 ng 153 Learning Materials are uploaded at http://lrmds.deped.gov.ph/. *These materials are in textooks that have ben delivered to schools. CODE BOOK LEGEND Sample: EsP10PB-IIIg-12.1 LEGEND SAMPLE First Entry Learning Area and Strand/ Subject or Specialization Edukasyon sa Pagpapakatao EsP 10 Grade Level Baitang 10 Uppercase Letter/s Domain/Content/ Component/ Topic Ang Pagpapahalaga at Birtud PB - Roman Numeral *Zero if no specific quarter Quarter Ikatlong Markahan III Lowercase Letter/s *Put a hyphen (-) in between letters to indicate more than a specific week Week Ikapitong linggo g - Arabic Number Competency NakapagpapaLiwanag ng kahalagahan ng pangangalaga sa kalikasan 12.1 DOMAIN/ COMPONENT CODE Tungkulin Ko Sa Aking Sarili at Pamilya PKP Mahal Ko, Kapwa Ko P Para Sa Kabutihan ng Lahat, Sumunod Tayo PPP Paggawa ng Mabuti, Kinalulugdan ng Diyos PD Pagkilala at Pamamahala sa mga Pagbabago sa Sarili PS Ang Pagkatao ng Tao PT Ang Pagpapahalaga at Birtud PB Ang Pakikipagkapwa P Mga Isyu sa Pakikipagkapwa IP Ang Papel ng Lipunan sa Tao PL Ang Tungkulin ng Tao sa Lipunan TT Mga Kaugnay na Pagpapahalaga sa Paggawa KP Mapanagutang Pagpaplano ng Kursong Akademiko o Teknikal-Bokasyonal, Sining at Isports, Negosyo o Hanapbuhay PK Ang Moral na Pagkatao MP Ang Makataong Kilos MK Ang Aking Posisyon sa mga Isyung Moral PI Educational Projams
- 27. K to 12 BASIC EDUCATION CURRICULUM K to 12 Edukasyon sa Pagpapakatao Gabay Pangkurikulum Mayo 2016 Pahina 153 ng 153 Learning Materials are uploaded at http://lrmds.deped.gov.ph/. *These materials are in textooks that have ben delivered to schools. REFERENCES Borba, Michelle, Building Moral Intelligence, (USA: Jossey-Bass, 2001) David, Isaacs, Character Building, A Guide for Parents and Teachers, (Ireland: Four Courts Press, 2001) De Torre, Joseph M. Social Morals The Church Speaks on Society. 2nd ed. (Manila: Southeast Asean Science Foundation, 1987). Department of Education, Culture and Sports, “Values Education Program Framework, The Seven Core and Corresponding Related Values,” in Values Education for the Filipino: 1997 Revised Version of the DECS Values Education Program, (Pasig City: Department of Education, 1997) Esteban, Esther, Education in Values: What, Why and for Whom, (Manila: Sinag-tala Publishers, Inc., 1989) Landa, Jocano F., Notion of Value Filipino Culture, (Q.C.: Punlad Research House, 1992) Landa, Jocano F., Teaching Beyond Content, (Q.C.: Great Books Trading, Inc., 1982) Lickona, Thomas, Stages of Moral Reasoning Raising Good Children, (New York: Bantam Books, 1994) Maritain, Jacques. The Person and the Common Good. (UK: University of Notre Dame Press, 1966). Punzalan,Twila, An Evaluation of the Implementation of BEC Values Integration Program, (Manila: Philippine Normal University Center for Continuing Education and Educational Leadership, 2006). Ramirez, Veronica, The Six Core Moral Values, (Philippines: University of Asia and the Pacific, 2007). Shahani, Leticia Ramos, A Values Handbook of the Moral Recovery Program, (Quezon City: Vibal Publishing House, Inc., 2003). "Thomas Aquinas on the Common Good." Accessed October 2, 2013. http://www.hyoomik.com/aquinas/commongood.html. Educational Projams