Tải tài liệu tại sividoc.com
Viết đề tài giá sinh viên – ZALO:0973.287.149-TEAMLUANVAN.COM
ĐẠI HỌC QUỐC GIA HÀ NỘI
KHOA LUẬT
NGUYỄN VĂN MINH
PHÁP LUẬT VỀ GIAO KẾT HỢP ĐỒNG LAO
ĐỘNG VÀ THỰC TIỄN THỰC HIỆN TRONG
CÁC DOANH NGHIỆP Ở ĐÀ NẴNG
Chuyên ngành: Luật kinh tế
Mã số : 60 38 01 07
TÓM TẮT LUẬN VĂN THẠC SĨ LUẬT HỌC
HÀ NỘI - 2014
Tải tài liệu tại sividoc.com
Viết đề tài giá sinh viên – ZALO:0973.287.149-TEAMLUANVAN.COM
Công trình được hoàn thành tại
Khoa Luật – Đại học Quốc gia Hà Nội
Người hướng dẫn khoa học: PGS.TS. Lê Thị Hoài Thu
Phản biện 1: ..............................................................
Phản biện 2: ..............................................................
Luận văn sẽ được bảo vệ trước Hội đồng chấm Luận
văn họp tại Khoa Luật – Đại học Quốc gia Hà Nội
Vào hồi ..... giờ ....., ngày ..... tháng ..... năm 2014
Có thể tìm hiểu luận văn tại
- Trung tâm tư liệu Khoa Luật – Đại học Quốc gia Hà Nội
- Trung tâm tư liệu – Thư viện Đại học Quốc gia Hà Nội
Tải tài liệu tại sividoc.com
Viết đề tài giá sinh viên – ZALO:0973.287.149-TEAMLUANVAN.COM
Mục lục
Trang phụ bìa
Lời cam đoan
Mục lục
Danh mục các bảng
Mở đầu
Chƣơng 1: Khái quát chung về hợp đồng lao động và
pháp luật Việt Nam về giao kết hợp đồng lao động.
1
7
1.1. Khái niệm và ý nghĩa hợp đồng lao động. 7
1.1.1. Khái niệm hợp đồng lao động. 7
1.1.2. Ý nghĩa hợp đồng lao động. 10
1.2. Pháp luật Việt Nam về giao kết hợp đồng lao động. 14
1.2.1. Khái niệm giao kết hợp đồng lao động. 14
1.2.2. Nguyên tắc giao kết hợp đồng lao động. 16
1.2.3. Chủ thể giao kết hợp đồng lao động. 20
1.2.4. Hình thức giao kết hợp đồng lao động. 22
1.2.5. Các loại hợp đồng lao động giao kết. 23
1.2.6. Nội dung giao kết hợp đồng lao động. 24
1.2.7. Quyền và nghĩa vụ các bên khi giao kết hợp đồng lao động. 27
1.3. Giao kết hợp đồng lao động theo qui định của một số nước 29
trên thế giới và những kinh nghiệm cho Việt Nam.
Chƣơng 2: Thực trạng giao kết hợp đồng lao động trong 37
các doanh nghiệp ở thành phố Đà Nẵng.
2.1. Giới thiệu về tình hình lao động trong các doanh nghiệp ở 37
thành phố Đà Nẵng.
2.2. Th c trạng giao kết hợp đồng lao động trong các doanh nghiệp 43
ở thành phố Đà Nẵng.
2.2.1. Về chủ thể giao kết hợp đồng lao động . 43
2.2.2. Về hình thức giao kết hợp đồng lao động. 45
2.2.3. Về loại hợp đồng lao động và th c tiễn th c hiện. 47
2.2.4. Về nội dung giao kết hợp đồng lao động . 50
1
Tải tài liệu tại sividoc.com
Viết đề tài giá sinh viên – ZALO:0973.287.149-TEAMLUANVAN.COM
2.2.5. Về quyền và nghĩa vụ các bên khi giao kết hợp đồng lao động. 53
2.3. Th c tiễn giao kết hợp đồng lao động trong các doanh nghiệp 60
ở thành phố Đà Nẵng.
2.3.1. Kết quả đạt 60
2.3.2. Một số hạn chế 61
2.3.3. Nguyên nhân của s hạn chế 63
Chương 3: Một số giải pháp và kiến nghị nhằm hoàn thiện 67
các qui định pháp luật về giao kết hợp đồng lao động từ thực
tiễn trong các doanh nghiệp ở thành phố Đà Nẵng.
3.1. Những yêu cầu đặt ra cho việc hoàn thiện các qui định pháp 67
luật về giao kết hợp đồng lao động từ th c hiện trong các
doanh nghiệp ở thành phố Đà Nẵng.
3.1.1. Đảm bảo quyền t do thỏa thuận các bên trong giao kết hợp 67
đồng lao động.
3.1.2. Đảm bảo phù hợp với những đặc điểm của thị trường lao 68
động ở thành phố Đà Nẵng.
3.1.3. Đảm bảo hội nhập với nền kinh tế thế giới trong lĩnh v c lao 70
động.
3.2. Một số giải pháp nhằm hoàn thiện các quy định pháp luật về 71
giao kết hợp đồng lao động.
3.2.1. Cần nâng cao nhận thức của người lao động và người sử 71
dụng lao động về pháp luật hợp đồng lao động.
3.2.2. Cần hoàn thiện hệ thống thông tin về thị trường lao động. 72
3.3. Một số kiến nghị cụ thể nhằm nâng cao hiệu quả các quy định 77
pháp luật về giao kết hợp đồng lao động qua th c tiễn ở TP
Đà Nẵng.
3.3.1. Về các qui định của pháp luật. 77
3.3.2. Về tổ chức th c hiện. 90
Kết luận 97
Danh mục tài liệu tham khảo 99
2
Tải tài liệu tại sividoc.com
Viết đề tài giá sinh viên – ZALO:0973.287.149-TEAMLUANVAN.COM
MỞ ĐẦU
1. Tính cấp thiết của đề tài
Lao động là hoạt động quan trọng nhất trong đời sống của con
người. Lao động tạo ra của cải vật chất và giá trị tinh thần cho xã
hội. Hoạt động lao động giúp con người hoàn thiện bản thân và phát
triển xã hội. Khi xã hội đã đạt đến mức độ phát triển nhất định thì s
phân hóa, phân công lao động xã hội diễn ra như một tất yếu và ngày
càng sâu sắc.
S phát triển của nền kinh tế thị trường và xu hướng hội nhập
kinh tế đó tạo nên s phong phú, đa dạng trong quan hệ lao động,
cũng như nảy sinh ra vấn đề phức tạp. Chênh lệch về lợi ích của
quan hệ lao động giữa người sử dụng lao động với người lao động
làm thuê vốn có nay càng khắc họa rõ nét hơn…. Nhằm nâng cao
quyền t chủ, t quyết cho doanh nghiệp, Nhà nước cho phép các
doanh nghiệp quyền tuyển dụng lao động theo nhu cầu sản xuất kinh
doanh, trong đó hình thức tuyển dụng lao động thông qua hợp đồng
lao động hiện nay trở thành hình thức phổ biến, phù hợp với điều
kiện kinh tế xã hội hiện nay. Chính vì thế việc tuyển dụng chủ yếu
thông qua hợp đồng lao động nhằm thiết lập quan hệ lao động, sức
lao động trong nền kinh tế thị trường, là l a chọn ưu tiên hàng đầu
của doanh nghiệp.
Pháp luật lao động quy định quyền và nghĩa vụ của người lao
động và của người sử dụng lao động, các tiêu chuẩn lao động, các
nguyên tắc sử dụng và quản lý lao động nhằm thúc đẩy sản xuất
không ngừng phát triển. Đối với pháp luật lao động thì giao kết hợp
đồng lao động là một phần rất quan trọng, là hình thức ban đầu chủ
yếu làm phát sinh quan hệ pháp luật lao động.
3
Tải tài liệu tại sividoc.com
Viết đề tài giá sinh viên – ZALO:0973.287.149-TEAMLUANVAN.COM
Hợp đồng lao động là công cụ pháp lý quan trọng để xác lập
mối quan hệ lao động giữa người sử dụng lao động và người lao
động. Giao kết hợp đồng lao động được coi là vấn đề trung tâm trong
mối quan hệ lao động. Việc giao kết hợp đồng lao động không chỉ
được thừa nhận bằng pháp luật trong nước, mà còn ghi nhận trong hệ
thống pháp luật của các nước trên thế giới. Tuy nhiên, trong quá
trình th c hiện giao kết hợp đồng lao động tại các doanh nghiệp cho
thấy việc giao kết hợp đồng lao động còn bộc lộ tính thiếu chặt chẽ,
chưa đầy đủ. Th c tế áp dụng hợp đồng lao động còn nhiều vướng
mắc, điều này dẫn đến tranh chấp về hợp đồng lao động tại các
doanh nghiệp phát sinh ngày càng nhiều.
Xuất phát từ yêu cầu đòi hỏi th c tế của hợp đồng lao động nói
chung, đặc biệt là giao kết hợp đồng lao động nói riêng và th c tiễn
trong các doanh nghiệp ở thành phố Đà Nẵng, tôi mạnh dạn chọn đề
tài “ Pháp luật về giao kết hợp đồng lao động và thực tiễn thực
hiện trong các doanh nghiệp ở Đà Nẵng” làm luận văn thạc sỹ luật
học.
2. Tình hình nghiên cứu đề tài
Pháp luật hợp đồng lao động nói chung, trong đó có nội dung
liên quan đến giao kết hợp đồng lao động đã được đề cập ở nhiều
mức độ khác nhau trong một số công trình nghiên cứu độc lập hoặc
đăng tải dưới các bài viết trên các tạp chí pháp luật như:
Luận án Tiến sĩ luật học “Hợp đồng lao động trong cơ chế thị
trường ở Việt Nam”, (2002) của tác giả Nguyễn Hữu Chí.
Về hệ thống giáo trình: Giáo trình “Luật Lao động Việt Nam” của
trường Đại học Luật Hà Nội, nhà xuất bản Công an nhân dân (2005,
2008, 2011); hay Giáo trình “Luật Lao động cơ bản”, khoa luật Đại học
Cần Thơ (2012); hay Giáo trình luật Lao động Việt Nam,
4
Tải tài liệu tại sividoc.com
Viết đề tài giá sinh viên – ZALO:0973.287.149-TEAMLUANVAN.COM
Khoa luật Đại học quốc gia Hà Nội, nhà xuất bản Đại học quốc gia Hà
Nội (1999). Có các đề tài như : “Th c trạng pháp luật về quan hệ lao
động ở Việt Nam và phương hướng hoàn thiện” (2012) của PGS.TS Lê
Thị Hoài Thu, Khoa Luật đại học quốc gia Hà Nội. Về bài viết có: “Bàn
về hiệu l c của hợp đồng lao động và việc xử lý hợp đồng vô hiệu” số 8
(2000), Tạp chí Dân chủ và pháp luật của Phạm Thị Chính; hay “ Giao
kết hợp đồng lao động theo Bộ luật Lao động 2012 từ quy định đến
nhận thức và th c tiễn” tạp chí Luật số 3/2013 của tác giả Nguyễn Hữu
Chí; hay “Quá trình duy trì và chấm dứt hợp đồng lao động” số 3
(1997), Tạp chí Luật học, của Lưu Bình Nhưỡng…
Đây là các tài liệu tham khảo hết sức quý giá chủ yếu tập trung
về hợp đồng lao động nói chung và có đề cập về vấn đề giao kết hợp
đồng lao động trong các doanh nghiệp. Có thể thấy các công trình
nghiên cứu cụ thể trên đã đề cập một cách toàn diện về pháp luật hợp
đồng lao động cả về mặt lý luận và th c tiễn.
3. Phạm vi, mục đích và nhiệm vụ nghiên cứu
Đề tài nghiên cứu ở phương diện lý luận và th c tiễn đối với
pháp luật về giao kết hợp đồng lao động. Luận văn tập trung nghiên
cứu các qui định pháp luật và th c tiễn th c hiện về giao kết hợp đồng
lao động ở các doanh nghiệp tại thành phố Đà Nẵng.
Mục đích, luận văn đưa ra các vấn đề khái quát chung về hợp
đồng lao động và giao kết hợp đồng lao động. Ngoài ra, luận văn đi
sâu phân tích th c trạng pháp luật về giao kết hợp đồng lao động theo
pháp luật hiện hành, để thấy rõ th c trạng giao kết hợp đồng lao động
ở Đà Nẵng. Đề xuất những kiến nghị nhằm hoàn thiện các qui định
pháp luật về giao kết hợp đồng lao động từ th c tiễn tại các doanh
nghiệp ở thành phố Đà Nẵng.
Luận văn giải quyết các nhiệm vụ sau:
5
Tải tài liệu tại sividoc.com
Viết đề tài giá sinh viên – ZALO:0973.287.149-TEAMLUANVAN.COM
- Làm rõ những vấn đề lý luận về giao kết hợp đồng lao động.
- Phân tích, th c trạng pháp luật về giao kết hợp đồng lao động
và th c tiễn giao kết hợp đồng lao động tại thành phố Đà Nẵng.
- Luận văn làm rõ những thành công và hạn chế việc áp dụng
các quy định pháp luật trong giao kết hợp đồng lao động tại các
doanh nghiệp trên địa bàn thành phố Đà Nẵng.
- Luận văn đưa ra một số kiến nghị nhằm hoàn thiện các qui
định pháp luật về giao kết hợp đồng lao động, tiến tới xây d ng môi
trường lao động an toàn, năng động, phù hợp với cả nước nói chung
và thành phố Đà Nẵng nói riêng.
4. Phƣơng pháp nghiên cứu
Luận văn lấy phép biện chứng duy vật của chủ nghĩa Mác-
Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh về Nhà nước và pháp luật làm nền
tảng, các quan điểm chủ đạo của Đảng, Nhà nước trong lĩnh v c lao
động làm phương pháp luận cho việc nghiên cứu.
Ngoài ra, luận văn còn kết hợp sử dụng nhiều phương pháp
nghiên cứu cụ thể khác nhau phù hợp với từng phần của đề tài như
phương pháp phân tích, tổng hợp, sử dụng số liệu thống kê, so sánh
và đối chiếu, kết hợp giữa nghiên cứu lý luận với th c tiễn...
5. Đóng góp của luận văn
- Nguyên cứu một cách toàn diện và hệ thống pháp luật về giao
kết hợp đồng lao động.
- Phân tích, đánh giá th c trạng pháp luật về giao kết hợp đồng
lao động và th c tiễn triển khai trong các doanh nghiệp trên địa bàn
thành phố Đà Nẵng.
- Đề xuất giải pháp hoàn thiện pháp luật Việt Nam về giao kết
hợp đồng lao động từ th c tiễn tại các doanh nghiệp trên địa bàn
thành phố Đà Nẵng.
6
Tải tài liệu tại sividoc.com
Viết đề tài giá sinh viên – ZALO:0973.287.149-TEAMLUANVAN.COM
- Luận văn làm nguồn tài liệu tham khảo cho các cơ quan, cá
nhân làm chính sách, xây d ng pháp luật, đặc biệt là trong lĩnh v c lao
động – việc làm.
6. Kết cấu của luận văn
Ngoài lời mở đầu, kết luận, danh mục tài liệu tham khảo, luận
văn được chia làm 3 chương:
Chương 1: Khái quát chung về hợp đồng lao động và pháp luật
Việt Nam về giao kết hợp đồng lao động.
Chương 2: Th c trạng giao kết hợp đồng lao động tại các doanh
nghiệp ở thành phố Đà Nẵng.
Chương 3: Một số giải pháp và kiến nghị nhằm hoàn thiện các
qui định pháp luật về giao kết hợp đồng lao động từ th c tiễn tại các
doanh nghiệp ở thành phố Đà Nẵng.
7
Tải tài liệu tại sividoc.com
Viết đề tài giá sinh viên – ZALO:0973.287.149-TEAMLUANVAN.COM
CHƢƠNG 1
KHÁI QUÁT CHUNG VỀ HỢP ĐỒNG LAO ĐỘNG VÀ PHÁP
LUẬT VIỆT NAM VỀ GIAO KẾT HỢP ĐỒNG LAO ĐỘNG
1.1. Khái niệm và ý nghĩa hợp đồng lao động
1.1.1. Khái niệm hợp đồng lao động
Theo Bộ luật Lao động 2012 thì: "Hợp đồng lao động là s thỏa
thuận giữa người lao động và người sử dụng lao động về việc làm có
trả lương, điều kiện làm việc, quyền và nghĩa vụ của mỗi bên trong
quan hệ lao động” (Điều 15).
1.1.2. Ý nghĩa hợp đồng lao động
Thứ nhất, hợp đồng lao động là hình thức pháp lý chủ yếu
làm phát sinh, thay đổi và chấm dứt quan hệ pháp luật lao động trong
nền kinh tế thị trường.
Thứ hai, hợp đồng lao động là hình thức pháp lý đáp ứng được
nguyên tắc t do “ khế ước” của nền kinh tế thị trường, trong đó có thị
trường sức lao động.
Thứ ba, nội dung của hợp đồng lao động liên quan đến hầu hết
chế định của Bộ luật Lao động và là cơ sở pháp lý quan trọng trong
việc giải quyết tranh chấp lao động cá nhân.
Thứ tư, hợp đồng lao động là công cụ pháp lý hữu hiệu để Nhà
nước quản lý lao động.
1.2. Pháp luật Việt Nam về giao kết hợp đồng lao động
1.2.1. Khái niệm giao kết hợp đồng lao động
Giao kết hợp đồng lao động là quá trình người lao động và
người sử dụng lao động bày tỏ ý chí nhằm đi đến việc xác lập quan
hệ lao động. Đó là các quy định về nguyên tắc giao kết, điều kiện,
chủ thể, hình thức, nội dung…
8
Tải tài liệu tại sividoc.com
Viết đề tài giá sinh viên – ZALO:0973.287.149-TEAMLUANVAN.COM
1.2.2. Nguyên tắc giao kết hợp đồng lao động
- Nguyên tắc t nguyện, bình đẳng, thiện chí, hợp tác và trung
th c.
- Nguyên tắc t do giao kết hợp đồng lao động nhưng không
được trái pháp luật, thỏa ước lao động tập thể và đạo đức xã hội.
1.2.3. Chủ thể giao kết hợp đồng lao động
- Đối với ngƣời lao động: Bộ luật Lao động 2012 qui định
“người lao động là người đủ 15 tuổi trở lên, có khả năng lao động,
làm việc theo hợp đồng lao động, được trả lương và chịu s quản lý
điều hành của người sử dụng lao động” (khoản 1 Điều 3).
- Đối với ngƣời sử dụng lao động: Bộ luật Lao động 2012
qui định “người sử dụng lao động là doanh nghiệp, cơ quan, tổ chức,
hợp tác xã, cá nhân có thuê mướn, sử dụng lao động theo hợp đồng
lao động; nếu là cá nhân thì phải có năng l c hành vi dân s đầy đủ”
(khoản 2 Điều 3).
1.2.4. Hình thức giao kết hợp đồng lao động
Theo qui định tại Điều 16 Bộ luật Lao động 2012 thì hợp đồng
lao động phải được giao kết bằng văn bản và được làm thành 2 bản,
người lao động giữ 1 bản, người sử dụng lao động giữ 1 bản. Đối với
công việc tạm thời có thời hạn dưới 3 tháng, các bên có thể giao kết
hợp đồng lao động bằng lời nói.
1.2.5. Các loại hợp đồng lao động giao kết
Hợp đồng lao động được giao được giao kết một trong ba loại
sau: “ Hợp đồng lao động không xác định thời hạn; Hợp đồng lao
động xác định thời hạn; Hợp đồng lao động theo mùa vụ hoặc theo
một công việc nhất định có thời hạn dưới 12 tháng” (Điều 22 Bộ luật
Lao động 2012).
9
Tải tài liệu tại sividoc.com
Viết đề tài giá sinh viên – ZALO:0973.287.149-TEAMLUANVAN.COM
1.2.6. Nội dung giao kết hợp đồng lao động
Nội dung của hợp đồng lao động là toàn bộ những vấn đề được
phản ánh trong hợp đồng trong đó chứa đ ng các quyền và nghĩa vụ
do các bên đã thỏa thuận. Khoản 1, Điều 23 Bộ luật lao động 2012
quy định rõ.
1.2.7. Quyền và nghĩa vụ các bên khi giao kết hợp đồng lao
động
- Nghĩa vụ cung cấp thông tin
Trước khi giao kết hợp đồng lao động các bên có nghĩa vụ
cung cấp thông tin về việc giao kết hợp đồng lao động. Bộ luật Lao
động 2012, Điều 19 qui định về nghĩa vụ cung cấp thông tin: đối với
“người sử dụng lao động ..., người lao động ...”
- Nghĩa vụ giao kết hợp đồng lao động
- Đối với người lao động được quy định tại Điều 5, Bộ luật
Lao động 2012: “Th c hiện hợp đồng lao động, thoả ước lao động tập
thể; ... về bảo hiểm xã hội và pháp luật về bảo hiểm y tế”.
- Đối với người sử dụng lao động được quy định tại Điều 6 Bộ
luật Lao động 2012: “Th c hiện hợp đồng lao động, thoả ước lao
động tập thể và thoả thuận khác với người lao động, tôn trọng danh d
, nhân phẩm của người lao động; ... Th c hiện các quy định khác của
pháp luật về lao động, pháp luật về bảo hiểm xã hội và pháp luật về
bảo hiểm y tế”.
1.3. Giao kết hợp đồng lao động theo qui định của một số
nƣớc trên thế giới và những kinh nghiệm cho Việt Nam
Trên cơ sở các vận dụng quan niệm về hợp đồng lao động của
một số nước trên thế giới và quá trình hình thành, phát triển pháp
luật hợp đồng lao động ở Việt Nam qua các thời kỳ dài của lịch sử
hợp đồng lao động bước đầu đáp ứng được các nhu cầu của xã hội,
10
Tải tài liệu tại sividoc.com
Viết đề tài giá sinh viên – ZALO:0973.287.149-TEAMLUANVAN.COM
để điều chỉnh quan hệ lao động trong xã hội, cùng với s phát triển
tiến bộ của nhân loại. Bộ luật Lao động 2012 có hiệu l c, với các nội
dung giao kết hợp đồng lao động trong đây là cơ sở pháp lý quan
trọng để hợp đồng lao động được th c thi trong th c tiễn, nhằm bảo vệ
lợi ích của các bên trong quan hệ lao động. Với qui định mang tính
pháp lý cao nhất về giao kết hợp đồng lao động sẽ giảm bớt những
tranh chấp lao động và hạn chế s vi phạm pháp luật về hợp động lao
động.
CHƢƠNG 2
THỰC TRẠNG GIAO KẾT HỢP ĐỒNG LAO ĐỘNG
TRONG CÁC DOANH NGHIỆP Ở THÀNH PHỐ ĐÀ NẴNG
2.1. Giới thiệu về tình hình lao động trong các doanh
nghiệp ở thành phố Đà Nẵng
Thành phố Đà Nẵng có hơn 10.000 doanh nghiệp thuộc các
thành phần kinh tế đang hoạt động. Hạ tầng các khu công nghiệp
thành phố được đầu tư xây d ng tương đối hoàn chỉnh, “diện tích hơn
1.576 ha, hiện nay thu hút trên 350 d án trong và ngoài nước tại các
khu công nghiệp”. Riêng đối với các doanh nghiệp hoạt động tại Đà
Nẵng tính đến nay là 10.042 doanh nghiệp. Có gần 494.617 lao
động, lao động tăng thêm 19.882 người, tỷ lệ thất nghiệp 4,92%.
Dân số thành phố Đà Nẵng hiện nay là 989.330 người (tính
đến tháng 12/2012) trong đó l c lượng lao động chiếm 515.018 người
lao động có việc làm 489.681 người.
2.2. Thực trạng giao kết hợp đồng lao động trong các
doanh nghiệp ở thành phố Đà Nẵng
2.2.1. Về chủ thể giao kết hợp đồng lao động
Người sử dụng lao động trong các doanh nghiệp ở Đà Nẵng
thường ủy quyền cho người khác giao kết hợp đồng lao động. Việc
11
Tải tài liệu tại sividoc.com
Viết đề tài giá sinh viên – ZALO:0973.287.149-TEAMLUANVAN.COM
ủy quyền giao kết hợp đồng lao động cũng làm nảy sinh một số vấn
đề. Như vậy, quy định mới trong Bộ luật Lao động 2012 vẫn còn
nhiều vấn đề chưa thể coi là phù hợp với th c tiễn trong quá trình th c
hiện. Vì người sử dụng lao động không phải lúc nào cũng có thể tr c
tiếp giao kết hợp đồng lao động với từng người lao động được.
2.2.2. Về hình thức giao kết hợp đồng lao động
Sử dụng lao động của các doanh nghiệp cho thấy: về cơ bản
các công việc hầu hết cần được áp dụng hợp đồng lao th c hiện đúng
quy định, tuy chưa phải là tuyệt đối. Mặc khác, th c hiện pháp luật
hợp đồng lao động trong các doanh nghiệp vẫn tồn tại như sau:
Việc giao kết hợp đồng lao động bằng văn bản thường người
sử dụng lao động đã soạn thảo trước các nội dung của bản hợp đồng
lao động, thậm chí người sử dụng lao động đã ký trước, sau đó người
lao động nếu đồng ý thì ký vào bản hợp đồng lao động và coi như
quan hệ đã được thiết lập.
Hợp đồng lao động hết thời hạn hai bên không làm thủ tục
chấm dứt hợp đồng và người lao động vẫn tiếp tục làm việc, người
sử dụng lao động có biết nhưng không có ý kiến gì.
2.2.3. Về loại hợp đồng lao động
Các doanh nghiệp tư nhân ở Đà Nẵng không ký kết hợp đồng
lao động còn chiếm tỷ lệ cao hoặc ký kết hợp đồng chỉ mang tính
hình thức nhằm che đậy s kiểm tra của các cơ quan có thẩm quyền.
Việc sai phạm về hình thức hợp đồng lao động, nhiều doanh nghiệp
ngoài quốc doanh ở Đà Nẵng đã lợi dụng việc ký kết hợp đồng lao
động theo mùa vụ hoặc theo một công việc nhất định có thời hạn
dưới 12 tháng để làm những công việc liên tục trên 12 tháng để trốn
tránh việc đóng bảo hiểm xã hội cho người lao động.
12
Tải tài liệu tại sividoc.com
Viết đề tài giá sinh viên – ZALO:0973.287.149-TEAMLUANVAN.COM
Nhiều doanh nghiệp ở Đà Nẵng th c hiện chế độ thử việc, học
việc, học nghề kéo dài rồi mới ký kết hợp đồng lao động. Sai phạm
phổ biến nhất là ký hợp đồng lao động không đúng với hình thức của
hợp đồng lao động.
2.2.4. Về nội dung giao kết hợp đồng lao động
Các nội dung thỏa thuận thường rất chung chung đặc biệt như
điều khoản về công việc phải làm. Một số doanh nghiệp chỉ ký hợp
đồng lao động có thời hạn, không ký hợp đồng lao động không xác
định thời hạn, mặc dù có người đã ký hợp đồng lao động nhiều lần
và trên 36 tháng.
Ngoài ra, còn một số vi phạm khác như: thời gian làm việc
nhiều, ngày nghỉ bị cắt xén, các nội dung ghi trong bản hợp đồng tuy
không sai với quy định pháp luật nhưng bên cạnh đó lại có những
thỏa thuận bằng miệng, như thỏa thuận thêm về tiền lương nhằm để
hạn chế phí bảo hiểm xã hội…Giữ bản chính giấy tờ tùy thân, văn
bằng... của người lao động, áp dụng các biện pháp đảm bảo tiền hoặc
tài sản khác cho việc th c hiện hợp đồng lao động; người lao động và
người sử dụng lao động có thể không gặp gỡ ký kết hợp đồng lao
động ...
2.2.5. Về quyền và nghĩa vụ các bên khi giao kết hợp đồng
lao động
Một là, trong giao kết hợp đồng lao động được th c hiện tương
đối đầy đủ và không gặp nhiều khó khăn.
Hai là, trong việc đảm bảo các quyền lợi về tiền lương, thu
nhập cho người lao động.
Việc th c hiện việc trả lương cho người lao động tương đối tốt,
đồng thời đảm bảo quyền và nghĩa vụ các bên. Tuy nhiên, th c tế
13
Tải tài liệu tại sividoc.com
Viết đề tài giá sinh viên – ZALO:0973.287.149-TEAMLUANVAN.COM
giao kết hợp đồng lao động tại các doanh nghiệp ở Đà Nẵng vẫn còn
tình trạng trả lương cho người lao động thấp với trình độ của họ.
Ba là, trong việc th c hiện thời giờ làm việc, thời giờ nghỉ
ngơi.
Qua khảo sát phát hiện một số doanh nghiệp th c hiện tăng ca,
tăng giờ. Người lao động chấp nhận yêu cầu làm thêm giờ và nhận
thêm tiền thay vì được nghỉ đúng chế độ quy định. Bởi lẽ, các doanh
nghiệp luôn có xu hướng tận dụng tối đa sức lao động của người lao
động trong khi người lao động ở các doanh nghiệp dường như cũng
mặc nhiên chấp nhận.
Bốn là, trong th c hiện điều kiện lao động (an toàn lao động –
vệ sinh lao động).
Các doanh nghiệp ở Đà Nẵng luôn th c hiện nghĩa vụ của mình
như trang bị các phương tiện bảo đảm an toàn. Tuy nhiên, ý thức
tuân thủ các qui định về an toàn lao động, vệ sinh lao động của người
lao động chưa cao. Bên cạnh đó, người sử dụng lao động cũng không
hoàn toàn vô can khi không kiểm tra, giám sát để phát hiện, chấn
chỉnh kịp thời...
Năm là, về các chế độ đãi ngộ và các quyền lợi khác cho người
lao động.
Mặc dù, không ghi trong hợp đồng lao động, nhưng trong quá
trình th c hiện các doanh nghiệp vẫn th c hiện quyền và nghĩa vụ đảm
bảo cho người lao động một cách tốt nhất.
Sáu là, trong thay đổi hợp đồng lao động.
Những yêu cầu đòi quyền lợi của người lao động chủ yếu tập
trung vào nội dung tiền lương, chế độ nâng lương, chế độ làm việc,
các khoản phụ cấp, thưởng, phạt... mong muốn người sử dụng lao
động chấp nhận thay đổi theo hướng quyền lợi tăng thêm.
14
Tải tài liệu tại sividoc.com
Viết đề tài giá sinh viên – ZALO:0973.287.149-TEAMLUANVAN.COM
Bảy là, về trường hợp điều chuyển người lao động làm công
việc khác so với hợp đồng lao động.
Đa phần người lao động bị chuyển làm công việc khác so với
hợp đồng mà không có lý do rõ ràng, không tuân thủ về thời gian
cũng như mức lương theo quy định pháp luật.
2.3. Thực tiễn giao kết hợp đồng lao động trong các doanh
nghiệp ở thành phố Đà Nẵng.
2.3.1. Kết đạt đƣợc
Các doanh nghiệp ở thành phố Đà Nẵng đã giải quyết việc làm
năm 2011 là 33.000 (đạt 100%); năm 2012 là 28.380 (đạt 91,55%);
năm 2013 là 30.000 (đạt 96,77%) tăng hơn 1.600 lao động so năm
2012. Th c hiện các chính sách hỗ trợ học nghề lao động đặc thù,
thành phố đã liên kết với 11 cơ sở dạy nghề và đào tạo nghề cho
1.145 lao động, tổng kinh phí 2,35 tỷ đồng; Giảm tỷ lệ thất nghiệp
thành thị xuống còn 4,38%.
Theo số liệu của Uỷ ban nhân dân thành phố Đà Nẵng tính đến
năm 2013 các doanh nghiệp ở Đà Nẵng trung bình hàng năm đã giao
kết hợp đồng lao động và th c hiện trong các doanh nghiệp (tỷ lệ giao
kết hợp đồng lao động chiếm 96,77%). Riêng năm 2013 giao kết hợp
đồng lao động tại các doanh nghiệp ở Đà Nẵng đạt 96,36% .
Qua th c tế tại các doanh nghiệp ở Đà Nẵng cho thấy việc th c
hiện quy định về điều kiện của chủ thể giao kết, nguyên tắt giao kết
hợp đồng lao động, quy định đảm bảo về công việc, địa điểm làm
việc, an toàn lao động, vệ sinh lao động trong quá trình th c hiện hợp
đồng lao động là tương đối đầy đủ. Một số doanh nghiệp đã căn cứ
vào quy định của pháp luật để áp dụng rất tốt việc thỏa thuận và th c
hiện các thỏa thuận cao hơn cho người lao động như vấn đề đào tạo,
tiền lương, thu nhập, bảo hiểm, thời gian làm việc…đã góp phần
15
Tải tài liệu tại sividoc.com
Viết đề tài giá sinh viên – ZALO:0973.287.149-TEAMLUANVAN.COM
làm lành mạnh hoá thị trường lao động ở Đà Nẵng, giúp người lao
động yên tâm công tác, ổn định cuộc sống.
2.3.2. Một số hạn chế
Theo kết quả kiểm tra của cơ quan nhà nước có thẩm quyền
quản lý đã phát hiện các doanh nghiệp ở Đà Nẵng vấn còn một số vi
phạm về thời giờ làm việc, tiền lương, tiền công, hợp đồng lao động,
thỏa ước lao động tập thể, thang bảng lương, bảo hiểm xã hội…mà
trong đó vi phạm nhiều nhất là các doanh nghiệp có vốn đầu tư nước
ngoài. Th c tế các doanh nghiệp đều quá hiểu biết và nắm rõ các quy
định này nhưng vấn cố tình vi phạm. Khi bị cơ quan Nhà nước có
thẩm quyền phát hiện họ viện lý do là chưa nắm rõ pháp luật lao
động, th c chất chỉ là che giấu hành vi sai phạm của mình, vì pháp
luật lao động buộc các doanh nghiệp phải nắm rõ.
2.3.3. Nguyên nhân của sự hạn
chế Về nguyên nhân khách quan
Một là, nền kinh tế nước ta ở thời kỳ đầu kinh tế thị trường,
còn rất nhiều biến động, ảnh hưởng hoạt động của các doanh nghiệp,
không loại trừ các doanh nghiệp ở Đà Nẵng.
Hai là, do tác động của quy luật cung cầu trong nền kinh tế thị
trường, nên thị trường lao động của nước ta nói chung và Đà Nẵng
nói riêng sẽ có những biến động không lường.
Ba là, một số qui định của pháp luật lao động nói chung trong
đó có vấn đề giao kết hợp đồng lao động nói riêng chưa hợp lý, chưa
bắt kịp với nhu cầu th c tế.
Bốn là, các cơ quan chức năng, tổ chức, đoàn thể liên quan
như: cơ quan quản lý nhà nước về lao động các cấp, công
đoàn…chưa làm tốt nhiệm vụ của mình trong kiểm tra, giám sát,
16
Tải tài liệu tại sividoc.com
Viết đề tài giá sinh viên – ZALO:0973.287.149-TEAMLUANVAN.COM
tham mưu, tham gia bảo vệ quyền lợi các bên trong quan hệ hợp
đồng lao động.
Về nguyên nhân chủ quan
Một là, phía các doanh nghiệp ở Đà Nẵng xuất phát từ nhu cầu
lợi nhuận cao, dù nắm rõ pháp luật vẫn tìm mọi cách vi phạm hoặc né
tránh, không quan tâm đến quyền lợi chính đáng của người lao động, tận
dụng mọi lợi thế để thiết lập và duy trì quan hệ thiếu bình đẳng …vi
phạm các vấn đề đã giao kết trong hợp đồng lao động.
Hai là, một số người lao động còn thiếu hiểu biết về pháp luật
lao động, bộ phận khác hiểu biết nhưng có nhu cầu cấp thiết về việc
làm; dẫn đến việc bị vi phạm quyền lợi mà không biết hoặc đành
chấp nhận giao kết hợp đồng lao động thiếu công bằng, bình đẳng
hoặc t mình hay cùng doanh nghiệp chủ động vi phạm pháp luật.
CHƢƠNG 3
MỘT SỐ GIẢI PHÁP VÀ KIẾN NGHỊ NHẰM HOÀN THIỆN
CÁC QUI ĐỊNH PHÁP LUẬT VỀ GIAO KẾT HỢP ĐỒNG
LAO ĐỘNG TỪ THỰC TIỄN TRONG CÁC DOANH NGHIỆP
Ở THÀNH PHỐ ĐÀ NẴNG
3.1. Những yêu cầu đặt ra cho việc hoàn thiện các qui định
pháp luật về giao kết hợp đồng lao động từ thực hiện trong các
doanh nghiệp ở thành phố Đà Nẵng
3.1.1. Đảm bảo quyền tự do thỏa thuận các bên trong giao
kết hợp đồng lao động
- Cần tôn trọng quyền t do định đoạt của các bên trong quan
hệ. Tất cả các thoả thuận không trái pháp luật của các bên đều được
ghi nhận và đảm bảo th c hiện.
17
Tải tài liệu tại sividoc.com
Viết đề tài giá sinh viên – ZALO:0973.287.149-TEAMLUANVAN.COM
- Cần đảm bảo s vận hành linh hoạt, thống nhất của thị trường
lao động. Hạn chế đến mức thấp nhất các qui định có tính chất hành
chính để đảm bảo công tác quản lý nhà nước về lao động nói chung
và quản lý lao động ở thành phố Đà Nẵng nói riêng.
- Quyền t do hợp đồng lao động phải đặc trong mối liên hệ,
gắn bó chặt chẽ với việc điều tiết, phân công, cân đối cung-cầu lao
động trên phạm vi toàn xã hội.
- Quyền t do hợp đồng lao động chỉ được th c hiện và th c
s có ý nghĩa trong mối quan hệ mật thiết, liên thông với các điều
kiện khác tương ứng như: hệ thống thông tin thị trường lao động, sàn
giao dịch việc làm, trung tâm giao dịch việc làm.
3.1.2. Đảm bảo phù hợp với những đặc điểm của thị
trƣờng lao động ở thành phố Đà Nẵng
Nhà nước bảo vệ người lao động cũng phải trên cơ sở phù hợp
với yêu cầu của thị trường, chú ý đến nhu cầu chính đáng của cả hai
bên. Cải thiện các quy định pháp lý, tăng cường hiệu l c th c thi pháp
luật, có các biện pháp hữu hiệu bảo vệ quyền lợi chính đáng của
người lao động trong các doanh nghiệp.
Nhằm đáp ứng các yêu cầu của quan hệ lao động trong tình
hình mới, cần thiết phải quy định cụ thể, chặt chẽ, đầy đủ và toàn
diện nội dung về giao kết. Cũng không nên cứng nhắc tất cả nội dung
bắt buộc giao kết trong hợp đồng cụ thể trong hợp đồng lao động.
3.1.3. Đảm bảo hội nhập với nền kinh tế thế giới trong lĩnh
vực lao động
Có thể thấy rõ, hội nhập nền kinh tế thế giới là quá trình tất
yếu khách quan với nhiều cơ hội và thách thức, song đối với pháp
luật lao động Việt Nam là một thách thức không nhỏ.
18
Tải tài liệu tại sividoc.com
Viết đề tài giá sinh viên – ZALO:0973.287.149-TEAMLUANVAN.COM
Do đó, hoàn thiện pháp luật lao động Việt Nam trong xu thế
toàn cầu hoá phải đạt được các yêu cầu: bảo vệ người lao động đồng
thời bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của người sử dụng lao động,
tạo lập mối quan hệ lao động hài hoà, góp phần phát triển kinh tế, ổn
định xã hội, vững vàng trong hội nhập và phát triển.
3.2. Một số giải pháp nhằm hoàn thiện các quy định pháp
luật về giao kết pháp luật hợp đồng lao động
3.2.1. Cần nâng cao nhận thức của ngƣời lao động và
ngƣời sử dụng lao động về pháp luật hợp đồng lao động
- Tăng cường công tác tuyên truyền, phổ biến, hướng dẫn th c
hiện pháp luật hợp đồng lao động.
- Cần phải nâng cao nhận thức cho chính người lao động nhằm
bảo vệ quyền lợi của chính họ.
3.2.2. Cần hoàn thiện hệ thống thông tin về thị trƣờng lao
động
Một là, tăng cường đào tạo nguồn nhân l c có chất lượng cho
doanh nghiệp ở Đà Nẵng.
là, giải quyết việc làm cho người lao động.
Ba là, hoàn thiện hệ thống thông tin thị trường lao động.
Bốn là, nâng cao hiệu quả các dịch vụ việc làm và tuyên truyền
nâng cao nhận thức.
3.3. Một số kiến nghị cụ thể nhằm nâng cao hiệu quả các
quy định pháp luật về giao kết hợp đồng lao động qua thực tiễn
ở thành phố Đà Nẵng
3.3.1. Về các qui định của pháp luật
Qua th c tiễn áp dụng pháp luật hợp đồng lao động tại các
doanh nghiệp ở thành phố Đà Nẵng, đề xuất sau:
19
Tải tài liệu tại sividoc.com
Viết đề tài giá sinh viên – ZALO:0973.287.149-TEAMLUANVAN.COM
- Thứ nhất, về điều kiện đối với chủ thể giao kết hợp đồng
lao động
Quy định người sử dụng lao động với người lao động mà
không được uỷ quyền cho người khác như Bộ luật Lao động năm
2012 là chưa hợp lí (Khoản 1, Điều 18). Nên có quy định theo hướng
cho phép người sử dụng lao động được phép uỷ quyền cho người
khác giao kết hợp đồng lao động với người lao động.
- Thứ hai, về thủ tục giao kết hợp đồng lao động
Cần quy định cụ thể trách nhiệm pháp lý của các bên trong
quá trình tuyển dụng như: Việc hứa hẹn tuyển dụng là lời đề nghị
giao kết hợp đồng lao động, khi có đầy đủ những chứng cứ về vấn đề
này phải coi đó là s ràng buộc quyền nghĩa vụ pháp lý.
Thứ ba, về hình thức hợp đồng lao động
Cần bổ sung thêm các trường hợp phải ký hợp đồng lao động
bằng văn bản như giao kết với người lao động dưới 15 tuổi, với
người lao động có khiếm khuyết về mặt thể chất, với người lao động
làm công việc nặng nhọc hay độc hại, giao kết thông qua người đại
diện của người lao động …Ngoài hình thức bằng văn bản, bằng
miệng, cần quy định hình thức hợp đồng lao động bằng hành vi.
- Thứ tư, về thời hạn của hợp đồng lao động
Về thời hạn của hợp đồng lao động nên quy định các loại sau:
+ Hợp đồng lao động không xác định thời hạn .
+ Hợp đồng lao động xác định thời hạn 12 tháng trở lên.
+ Hợp đồng lao động theo mùa, hoặc theo một công việc nhất
định có thời hạn dưới 12 tháng.
Quy định trên sẽ đảm bảo tôn trọng tối đa quyền t định đoạt
của hai bên về thời hạn hợp đồng lao động cho quan hệ mà mình
tham gia.
20
Tải tài liệu tại sividoc.com
Viết đề tài giá sinh viên – ZALO:0973.287.149-TEAMLUANVAN.COM
- Thứ năm, về nội dung hợp đồng
Khoản 1, Điều 23 Bộ luật lao động 2012 quy định hiện tại về
nội dung chủ yếu của hợp đồng lao động sẽ vướng khi thi hành trên
th c tế. Qui định liệt kê quá nhiều nội dung chủ yếu mà không phải
ngành nào, công việc nào cũng có những chế độ này.
Tùy công việc của doanh nghiệp mà khi giao kết hợp đồng lao
động chỉ cần vài nội dung trong những đã quy định nhưng đảm bảo
tính pháp lý là đưa vào nội dung của hợp đồng lao động.
- Thứ sáu, cần xem xét lại các vấn đề khác liên quan đến
giao kết hợp đồng lao động, cụ thể:
Về nghĩa vụ cung cấp thông tin : Bộ luật Lao động 2012
(Điều 19) đã quy định.
Bên cạnh mặt tích c c thì còn mặt hạn chế như người lao động
yêu cầu người sử dụng lao động cung cấp thông tin về tài chính,
chiến lược, phát triển, tình hình kinh doanh, chính sách nhân
l c...liệu có được đáp ứng hoặc đã được đáp ứng ở mức độ nào? Hay
là vô tình lộ bí mật kinh doanh của công ty... Hoặc người lao động
cung cấp thông tin về tình trạng hôn nhân, thai sản...có vi phạm bí
mật đời tư hay không?
Cần quy định rõ ràng hơn loại hình doanh nghiệp nào sử dụng
sẽ cung cấp thông tin gì để đảm bảo quy chế hoạt động của doanh
nghiệp, không bị lộ bí mật.
Về thoả thuận thử việc.
Trong trường hợp doanh nghiệp tuyển dụng người lao động
vào học nghề để sử dụng, thì sau khi đào tạo nghề xong người lao
động có phải thử việc nữa hay không? Hiện nay, pháp luật chưa có
quy định về vấn đề này. Nên chăng pháp luật cần quy định trong
trường hợp này, người lao động ít nhất bằng 85% mức lương cấp bậc
21
Tải tài liệu tại sividoc.com
Viết đề tài giá sinh viên – ZALO:0973.287.149-TEAMLUANVAN.COM
của công việc đó, nhưng nếu tiền lương đó thấp hơn mức lương tối
thiểu thì có mâu thuẩn với quy định tại Điều 90 Bộ luật Lao động
2012 về mức lương tối thiểu hay không? Vì vậy, cần quy định trong
thời gian thử việc, tiền lương của người lao động ít nhất bằng 85%
mức lương cấp bậc của công việc đó nhưng không thấp hơn tiền
lương tối thiểu do Nhà nước quy định.
Về những hành vi người sử dụng lao động không được làm
khi giao kết, thực hiện hợp đồng lao động.
Bộ luật Lao động 2012 (Điều 20) quy định “Giữ bản chính
giấy tờ tuỳ thân, văn bằng, chứng chỉ của người lao động. Yêu cầu
người lao động phải th c hiện biện pháp bảo đảm bằng tiền hoặc tài
sản khác cho việc th c hiện hợp đồng lao động”.
Th c tế cho thấy, rất nhiều doanh nghiệp đã mất tiền vì đã giao
tiền, hàng hóa cho nhân viên của mình...Vì vậy cần quy định rõ danh
mục cho công việc hợp đồng lao động cần bảo bằng tiền hoặc tài sản
khác cho việc th c hiện hợp đồng lao động nhằm bảo vệ quyền lợi
chính đáng của doanh nghiệp.
Về liên quan đến tiền lương, tiền công.
Cần ban hành quy chế cụ thể về việc trả lương cho người lao
động, đổi mới quy định về xây d ng thang bảng lương phù hợp để
người lao động trong doanh nghiệp được nâng lương theo định kỳ,
đặt ra các quy định nhằm siết chặt quản lí định mức lao động tại
doanh nghiệp, tránh tình trạng doanh nghiệp sử dụng nó như một
công cụ để bóc lột sức lao động, tuỳ tiện áp đặt để buộc người lao
động làm thêm giờ mà không trả tiền công.
Về Giao kết hợp đồng lao động với nhiều người sử dụng lao
động.
Người lao động có thể giao kết hợp đồng lao động với nhiều
22
Tải tài liệu tại sividoc.com
Viết đề tài giá sinh viên – ZALO:0973.287.149-TEAMLUANVAN.COM
người sử dụng lao động. Quy định này phát sinh một số vấn đề:
Một là, quyền lợi về bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế, bảo hiểm
tai nạn của người lao động khi giao kết nhiều hợp đồng lao động với
nhiều người sử dụng lao động giải quyết còn chưa rõ ràng
Hai là, pháp luật lại quy định tổng số thời gian làm việc của
người lao động không được vượt quá 8giờ/ngày. Một người lao động
có quyền giao kết nhiều hợp đồng lao động với nhiều người sử dụng
lao động, như vậy có thể vượt quá 8 giờ/ngày.
Về quyền đơn phương chấm dứt hợp đồng lao động của
người lao động.
Khoản 3 điều 37 Bộ luật Lao động 2012 quy định về quyền
đơn phương chấm dứt hợp đồng lao động của người lao động. Với
quy định: Người lao động làm hợp đồng lao động không xác định
thời hạn có quyền đơn phương chấm dứt không cần lý do. Quy định
này không xuất phát từ s ổn định của quan hệ lao động và trên cơ sở
tôn trọng quyền và lợi ích hợp pháp của người sử dụng lao động.
Việc xử lý hành chính đối với những vi phạm pháp luật lao động, cần
có chế tài đủ mạnh đối với vi phạm chế độ giao kết bảo hiểm y tế,
bảo hiểm tai nạn, vi phạm các quy định về an toàn lao động, vệ sinh
lao động, người lao động đơn phương chấm dứt hợp đồng lao động
trái pháp luật…
3.3.2. Về tổ chức thực hiện
Một là, nâng cao nhận thức của người lao động và người sử
dụng lao động về pháp luật hợp đồng lao động.
Hai là, tăng cường quản lí nhà nước về lao động với các doanh
nghiệp, nâng cao hiệu quả hoạt động và s phối hợp đồng bộ giữa các
cơ quan quản lý về lao động các cấp với nhau và các cơ quan hữu
quan khác.
23
Tải tài liệu tại sividoc.com
Viết đề tài giá sinh viên – ZALO:0973.287.149-TEAMLUANVAN.COM
Ba là, xây d ng tổ chức tư vấn, đối thoại giữa các bên liên
quan, đặc biệt là giữa người lao động và doanh nghiệp.
Bốn là, cần xây d ng kế hoạch đào tạo nguồn nhân l c lao động
có chất lượng cao cho các doanh nghiệp ở Đà Nẵng.
Năm là, tiếp tục triển khai đồng bộ các giải pháp nhằm th c
hiện tốt Đề án Giải quyết việc làm cho người lao động trên địa bàn
thành phố, nâng cao hiệu quả hoạt động Sàn giao dịch việc làm.
KẾT LUẬN
Việc giao kết hợp đồng lao động hiện nay đã đem lại nhiều kết
quả rất khả quan trong việc sử dụng lao động, nâng cao năng suất lao
động, kết hợp hài hoà giữa quyền và nghĩa vụ của các bên. Đa số các
doanh nghiệp đóng trên địa bàn thành phố Đà nẵng đã ký kết và th c
hiện có hiệu quả hợp đồng lao động. Tuy nhiên, không tránh khỏi không
ít doanh nghiệp các loại, đặc biệt là doanh nghiệp tư nhân, doanh nghiệp
có vốn đầu tư nước ngoài vi phạm chế độ ký kết và th c hiện hợp đồng
lao động. Những vi phạm này không chỉ làm ảnh hưởng đến quyền lợi
hợp pháp của người lao động mà còn là một trong nguyên nhân đáng kể
gây nên các vụ tranh chấp lao động và đình công.
Để hợp đồng lao động thật s là một công cụ pháp lý hữu hiệu
cho các doanh nghiệp trong cả nước nói chung và ở thành phố Đà
Nẵng nói riêng trong việc thiết lập, duy trì và cải thiện quan hệ lao
động đòi hỏi cả ba phía: Nhà nước, người sử dụng lao động, người
lao động phải nổ l c phấn đấu trên tinh thần của nguyên tắc kết hợp
hài hoà giữa các lợi ích, gắn quyền lợi cá nhân người lao động với
tập thể lao động, giữa tập thể lao động với người sử dụng lao động.
Trên cơ sở đó mà nhà nước, người đại diện cho toàn xã hội tuân thủ
lợi ích chung của mình ./.
24

More Related Content

PDF
Luận văn: Giao kết hợp đồng lao động theo pháp luật lao động, HAY
DOC
Luận Văn Pháp Luật Về Hợp Đồng Lao Động Từ Thực Tiễn Thực Hiện Tại Viện Khoa...
DOC
KHÓA LUẬN: PHÁP LUẬT VỀ GIAO KẾT HỢP ĐỒNG LAO ĐỘNG – THỰC TIỄN THỰC HIỆN TẠI ...
PDF
Luận văn: Giao kết hợp đồng lao động theo Bộ luật lao động 2012
DOC
Báo Cáo Thực Tập Hợp Đồng Lao Động Và Giải Quyết Tranh Chấp Tại Công Ty
DOC
BÁO CÁO THỰC TẬP LUẬT KINH TẾ: PHÁP LUẬT VỀ GIAO KẾT HỢP ĐỒNG LAO ĐỘNG – THỰC...
PDF
Đề tài: Pháp luật về giải quyết tranh chấp lao động cá nhân, HAY
DOC
Thực trạng giao kết, thực hiện Hợp đồng lao động tại Công ty TNHH ứng dụng và...
Luận văn: Giao kết hợp đồng lao động theo pháp luật lao động, HAY
Luận Văn Pháp Luật Về Hợp Đồng Lao Động Từ Thực Tiễn Thực Hiện Tại Viện Khoa...
KHÓA LUẬN: PHÁP LUẬT VỀ GIAO KẾT HỢP ĐỒNG LAO ĐỘNG – THỰC TIỄN THỰC HIỆN TẠI ...
Luận văn: Giao kết hợp đồng lao động theo Bộ luật lao động 2012
Báo Cáo Thực Tập Hợp Đồng Lao Động Và Giải Quyết Tranh Chấp Tại Công Ty
BÁO CÁO THỰC TẬP LUẬT KINH TẾ: PHÁP LUẬT VỀ GIAO KẾT HỢP ĐỒNG LAO ĐỘNG – THỰC...
Đề tài: Pháp luật về giải quyết tranh chấp lao động cá nhân, HAY
Thực trạng giao kết, thực hiện Hợp đồng lao động tại Công ty TNHH ứng dụng và...

What's hot (20)

PDF
Luận văn: Chấm dứt hợp đồng lao động trong Bộ luật lao động
DOC
Báo Cáo Thực Tập Giải Quyết Tranh Chấp Hợp Đồng Lao Động.doc
PDF
Khóa luận tốt nghiệp Luật kinh tế Pháp luật về giao kết hợp đồng lao động – T...
DOCX
Thực trạng giao kết và thực hiện hợp đồng mua bán hàng hóa tại công ty Đông Đ...
DOC
KHÓA LUẬN: PHÁP LUẬT VỀ GIAO KẾT VÀ THỰC HIỆN HỢP ĐỒNG LAO ĐỘNG
DOC
Luận văn Xử lý hợp đồng lao động vô hiệu theo pháp luật Việt Nam.doc
PDF
Luận án: Pháp luật về giao kết hợp đồng lao động và thực tiễn thực hiện trong...
PDF
Luận văn: Giao kết hợp đồng mua bán hàng hóa theo pháp luật - Gửi miễn phí qu...
DOC
Luận Văn Thạc Sĩ Phục Hồi Doanh Nghiệp Theo Luật Phá Sản 2014.doc
DOCX
Tiểu luận môn luật lao động - Vấn đề thực hiện và chấm dứt hợp đồng lao động....
DOC
Đề tài: Pháp luật về hợp đồng mua bán hàng hóa và thực tiễn áp dụng tại Công ...
PDF
Luận văn: Đơn phương chấm dứt thực hiện hợp đồng theo pháp luật - Gửi miễn ph...
PDF
Luận văn: Tự do giao kết hợp đồng - vấn đề lý luận và thực tiễn
PDF
Khóa luận Lao động chưa thành niên theo pháp luật lao động việt nam hiện nay...
DOCX
Luận văn: Chế tài do vi phạm hợp đồng thương mại theo pháp luật, 9 ĐIỂM
PDF
Giải quyết tranh chấp về đơn phương chấm dứt hợp đồng lao động
PDF
Luận văn: Pháp luật hợp đồng lao động tại các doanh nghiệp, HAY
PDF
Luận văn: Pháp luật về đình công qua thực tiễn tại tỉnh Trà Vinh, HAY
PDF
Luận văn: Giải quyết tranh chấp hợp đồng kinh doanh, thương mại
PDF
Luận văn: Pháp luật về hợp đồng kinh doanh bất động sản, HOT
Luận văn: Chấm dứt hợp đồng lao động trong Bộ luật lao động
Báo Cáo Thực Tập Giải Quyết Tranh Chấp Hợp Đồng Lao Động.doc
Khóa luận tốt nghiệp Luật kinh tế Pháp luật về giao kết hợp đồng lao động – T...
Thực trạng giao kết và thực hiện hợp đồng mua bán hàng hóa tại công ty Đông Đ...
KHÓA LUẬN: PHÁP LUẬT VỀ GIAO KẾT VÀ THỰC HIỆN HỢP ĐỒNG LAO ĐỘNG
Luận văn Xử lý hợp đồng lao động vô hiệu theo pháp luật Việt Nam.doc
Luận án: Pháp luật về giao kết hợp đồng lao động và thực tiễn thực hiện trong...
Luận văn: Giao kết hợp đồng mua bán hàng hóa theo pháp luật - Gửi miễn phí qu...
Luận Văn Thạc Sĩ Phục Hồi Doanh Nghiệp Theo Luật Phá Sản 2014.doc
Tiểu luận môn luật lao động - Vấn đề thực hiện và chấm dứt hợp đồng lao động....
Đề tài: Pháp luật về hợp đồng mua bán hàng hóa và thực tiễn áp dụng tại Công ...
Luận văn: Đơn phương chấm dứt thực hiện hợp đồng theo pháp luật - Gửi miễn ph...
Luận văn: Tự do giao kết hợp đồng - vấn đề lý luận và thực tiễn
Khóa luận Lao động chưa thành niên theo pháp luật lao động việt nam hiện nay...
Luận văn: Chế tài do vi phạm hợp đồng thương mại theo pháp luật, 9 ĐIỂM
Giải quyết tranh chấp về đơn phương chấm dứt hợp đồng lao động
Luận văn: Pháp luật hợp đồng lao động tại các doanh nghiệp, HAY
Luận văn: Pháp luật về đình công qua thực tiễn tại tỉnh Trà Vinh, HAY
Luận văn: Giải quyết tranh chấp hợp đồng kinh doanh, thương mại
Luận văn: Pháp luật về hợp đồng kinh doanh bất động sản, HOT
Ad

Similar to Pháp Luật Về Giao Kết Hợp Đồng Lao Động Và Thực Tiễn Thực Hiện Trong Các Doanh Nghiệp Ở Đà Nẵng.doc (20)

PDF
Pháp luật về giao kết hợp đồng lao động và thực tiễn thực hiện trong các doan...
PDF
Vi phạm về giao kết hợp đồng lao động trong doanh nghiệp, HAY
DOC
Hợp đồng lao động vô hiệu Theo pháp luật việt nam.doc
PDF
Luận văn: Chấm dứt hợp đồng lao động trong Bộ luật lao động 2012
PDF
Luận văn: Pháp luật về hợp đồng lao động tại các doanh nghiệp
PDF
Luận văn: Hợp đồng lao động vô hiệu theo pháp luật lao động, 9đ
DOCX
Đơn phương chấm dứt hợp đồng lao động của người sử dụng lao động theo pháp lu...
PDF
Đơn phương chấm dứt hợp đồng lao động của người sử dụng lao động theo pháp lu...
PDF
Vi phạm chấm dứt hợp đồng lao động trong pháp luật lao động Việt Nam.pdf
PDF
Đề tài: Vi phạm chấm dứt hợp đồng lao động trong pháp luật, HAY
DOC
Pháp Luật Về Hợp Đồng Lao Động Tại Các Doanh Nghiệp
DOCX
THỰC TRẠNG PHÁP LUẬT VIỆT NAM VỀ ĐƠN PHƯƠNG CHẤM DỨT HỢP ĐỒNG LAO ĐỘNG TRÁI P...
DOCX
Vi Phạm Pháp Luật Về Hợp Đồng Lao Động.docx
DOC
BÀI MẪU Luận văn giao kết hợp đồng, 9 ĐIỂM
DOC
Pháp luật về tiền lương - thực trạng áp dụng tại công ty cổ phần đầu tư và th...
PDF
Luận văn: Cho thuê lại lao động theo luật lao động Việt Nam, HOT
PDF
Luận văn: Thương lượng tập thể theo pháp luật Việt Nam, HOT
DOCX
Cơ sở lý luận pháp luật thoả ước lao động tập thể.docx
PDF
Chấm dứt hợp đồng lao động với doanh nghiệp có vốn nước ngoài
DOC
Luận văn: Chấm dứt hợp đồng lao động theo pháp luật lao động Việt Nam
Pháp luật về giao kết hợp đồng lao động và thực tiễn thực hiện trong các doan...
Vi phạm về giao kết hợp đồng lao động trong doanh nghiệp, HAY
Hợp đồng lao động vô hiệu Theo pháp luật việt nam.doc
Luận văn: Chấm dứt hợp đồng lao động trong Bộ luật lao động 2012
Luận văn: Pháp luật về hợp đồng lao động tại các doanh nghiệp
Luận văn: Hợp đồng lao động vô hiệu theo pháp luật lao động, 9đ
Đơn phương chấm dứt hợp đồng lao động của người sử dụng lao động theo pháp lu...
Đơn phương chấm dứt hợp đồng lao động của người sử dụng lao động theo pháp lu...
Vi phạm chấm dứt hợp đồng lao động trong pháp luật lao động Việt Nam.pdf
Đề tài: Vi phạm chấm dứt hợp đồng lao động trong pháp luật, HAY
Pháp Luật Về Hợp Đồng Lao Động Tại Các Doanh Nghiệp
THỰC TRẠNG PHÁP LUẬT VIỆT NAM VỀ ĐƠN PHƯƠNG CHẤM DỨT HỢP ĐỒNG LAO ĐỘNG TRÁI P...
Vi Phạm Pháp Luật Về Hợp Đồng Lao Động.docx
BÀI MẪU Luận văn giao kết hợp đồng, 9 ĐIỂM
Pháp luật về tiền lương - thực trạng áp dụng tại công ty cổ phần đầu tư và th...
Luận văn: Cho thuê lại lao động theo luật lao động Việt Nam, HOT
Luận văn: Thương lượng tập thể theo pháp luật Việt Nam, HOT
Cơ sở lý luận pháp luật thoả ước lao động tập thể.docx
Chấm dứt hợp đồng lao động với doanh nghiệp có vốn nước ngoài
Luận văn: Chấm dứt hợp đồng lao động theo pháp luật lao động Việt Nam
Ad

More from DV Viết Luận văn luanvanmaster.com ZALO 0973287149 (20)

DOCX
Ảnh Hưởng Của Marketing Quan Hệ Đến Lòng Trung Thành Của Khách Hàng.Tình Huốn...
DOC
Phát triển nguồn nhân lực tại Uỷ ban nhân dân huyện Trà Bồng, tỉnh Quảng Ngãi...
DOC
Báo cáo tốt Nghiệp tài chính hợp nhất tại tổng công ty Indochina gol...
DOC
Tạo động lực thúc đẩy nhân viên làm việc tại ngân hàng TMCP Ngoại Thương Việt...
DOC
Phát triển công nghiệp trên địa bàn Thành phố Tam Kỳ, Tỉnh Quảng Na...
DOC
Giải pháp phát triển cho vay xuất nhập khẩu tại ngân hàng NN&PTNN ch...
DOC
Hoàn thiện công tác lập báo cáo tài chính hợp nhất tại tổng công ...
DOC
Luận Văn Thạc Sĩ Quản trị thành tích nhân viên tại Cục Hải quan TP Đà Nẵng.doc
DOC
Hoàn thiện công tác quản lý thuế thu nhập cá nhân tại cục thuế Tỉ...
DOC
Đề Tài Phát triển bền vững nông nghiệp Huyện Ba Tơ, Tỉnh Quảng Ngãi....
DOC
Hoàn thiện công tác bảo trợ xã hội trên địa bàn huyện Phong Điền, tỉnh Thừa T...
DOC
Đề Tài Luận VănPhát triển sản phẩm du lịch tại thành phố Đà Nẵng.doc
DOC
Đào tạo nghề cho lao động thuộc diện thu hồi đất trên địa bàn Thàn...
DOC
Tóm Tắt Luận Văn Thạc Sĩ Quản Trị Kinh Doanh Xây dựng chính sách Marketing tạ...
DOCX
Đề Tài Nghiên cứu rủi ro cảm nhận đối với mua hàng thời trang trực tuyến.docx
DOCX
Giải pháp nâng cao động lực thúc đẩy người lao động tại công ty khai...
DOC
Giải pháp phát triển dịch vụ ngân hàng điện tử tại ngân hàng đầu ...
DOC
Giải pháp phát triển dịch vụ ngân hàng điện tử tại ngân hàng đầu ...
DOC
Quản trị quan hệ khách hàng tại Chi nhánh Viettel Đà Nẵng – Tập đoàn Viễn thô...
DOC
Đề Tài Đánh giá thành tích đội ngũ giảng viên trường Đại Học Phạm ...
Ảnh Hưởng Của Marketing Quan Hệ Đến Lòng Trung Thành Của Khách Hàng.Tình Huốn...
Phát triển nguồn nhân lực tại Uỷ ban nhân dân huyện Trà Bồng, tỉnh Quảng Ngãi...
Báo cáo tốt Nghiệp tài chính hợp nhất tại tổng công ty Indochina gol...
Tạo động lực thúc đẩy nhân viên làm việc tại ngân hàng TMCP Ngoại Thương Việt...
Phát triển công nghiệp trên địa bàn Thành phố Tam Kỳ, Tỉnh Quảng Na...
Giải pháp phát triển cho vay xuất nhập khẩu tại ngân hàng NN&PTNN ch...
Hoàn thiện công tác lập báo cáo tài chính hợp nhất tại tổng công ...
Luận Văn Thạc Sĩ Quản trị thành tích nhân viên tại Cục Hải quan TP Đà Nẵng.doc
Hoàn thiện công tác quản lý thuế thu nhập cá nhân tại cục thuế Tỉ...
Đề Tài Phát triển bền vững nông nghiệp Huyện Ba Tơ, Tỉnh Quảng Ngãi....
Hoàn thiện công tác bảo trợ xã hội trên địa bàn huyện Phong Điền, tỉnh Thừa T...
Đề Tài Luận VănPhát triển sản phẩm du lịch tại thành phố Đà Nẵng.doc
Đào tạo nghề cho lao động thuộc diện thu hồi đất trên địa bàn Thàn...
Tóm Tắt Luận Văn Thạc Sĩ Quản Trị Kinh Doanh Xây dựng chính sách Marketing tạ...
Đề Tài Nghiên cứu rủi ro cảm nhận đối với mua hàng thời trang trực tuyến.docx
Giải pháp nâng cao động lực thúc đẩy người lao động tại công ty khai...
Giải pháp phát triển dịch vụ ngân hàng điện tử tại ngân hàng đầu ...
Giải pháp phát triển dịch vụ ngân hàng điện tử tại ngân hàng đầu ...
Quản trị quan hệ khách hàng tại Chi nhánh Viettel Đà Nẵng – Tập đoàn Viễn thô...
Đề Tài Đánh giá thành tích đội ngũ giảng viên trường Đại Học Phạm ...

Recently uploaded (20)

PDF
SÁNG KIẾN THIẾT KẾ HOẠT ĐỘNG DẠY HỌC CHỦ ĐỀ VẬT SỐNG MÔN KHOA HỌC TỰ NHIÊN 7 ...
PPTX
Chương3,Buổi7,8,9,10(Buổi10 kiểmtraL2).pptx
PDF
BÀI GIẢNG CƠ SỞ SINH HỌC NGƯỜI - KHOA SƯ PHẠM KHOA HỌC TỰ NHIÊN ĐẠI HỌC ĐỒNG ...
PDF
CHUYÊN ĐỀ DẠY THÊM HÓA HỌC LỚP 12 CẢ NĂM THEO FORM THI MỚI BGD - CÓ ÔN TẬP + ...
PDF
SÁNG KIẾN “MỘT SỐ KINH NGHIỆM HƯỚNG DẪN HỌC SINH THAM GIA CUỘC THI KHOA HỌC K...
PPTX
CNDVBC - Chủ nghĩa duy vật biện chứng...
DOCX
LUẬN VĂN GROUP ĐỀ BÀI ĐÁNH GIÁ GIAO TIẾP SƯ PHẠM
PPTX
VNR202 LỊCH SỬ ĐẢNG, MÔN HỌC CẦN THIẾT C
PPTX
Ứng dụng AI trong hệ thống cơ điện của nhóm 3.pptx
PDF
Sách không hôi fyjj ịuk gtyi yu> ướt jiii iiij
PPTX
Bai 44 Thuyet dong hoc phan tu chat khi Cau tao chat .pptx
PDF
GIÁO ÁN KẾ HOẠCH BÀI DẠY THỂ DỤC 12 CẦU LÔNG - KẾT NỐI TRI THỨC CẢ NĂM THEO C...
PDF
CHUYÊN ĐỀ DẠY THÊM HÓA HỌC LỚP 11 CẢ NĂM THEO FORM THI MỚI BGD - CÓ ÔN TẬP + ...
PDF
BÀI TẬP BỔ TRỢ TIẾNG ANH I-LEARN SMART WORLD LỚP 10 BÁM SÁT NỘI DUNG SGK - PH...
PDF
BÀI TẬP TEST FOR UNIT TIẾNG ANH LỚP 6 GLOBAL SUCCESS CẢ NĂM THEO TỪNG ĐƠN VỊ ...
PDF
ki_nang_tu_van_ca_nhan_ve_lua_chon_va_phat_trien_nghe_final_130806_1.pdf
PPTX
Chương 5 của Tâm lí học - Tâm Lí Học Giáo Dục Đạo Đức
PDF
GIÁO ÁN KẾ HOẠCH BÀI DẠY THỂ DỤC 12 BÓNG CHUYỀN - KẾT NỐI TRI THỨC CẢ NĂM THE...
PDF
GIÁO TRÌNH ỨNG DỤNG CÔNG NGHỆ THÔNG TIN TRONG DẠY HỌC HÓA HỌC Ở TRƯỜNG PHỔ TH...
PPT
Bai 42 Su chay thanh dong cua chat long va chat khi Dinh luat Becnuli.ppt
SÁNG KIẾN THIẾT KẾ HOẠT ĐỘNG DẠY HỌC CHỦ ĐỀ VẬT SỐNG MÔN KHOA HỌC TỰ NHIÊN 7 ...
Chương3,Buổi7,8,9,10(Buổi10 kiểmtraL2).pptx
BÀI GIẢNG CƠ SỞ SINH HỌC NGƯỜI - KHOA SƯ PHẠM KHOA HỌC TỰ NHIÊN ĐẠI HỌC ĐỒNG ...
CHUYÊN ĐỀ DẠY THÊM HÓA HỌC LỚP 12 CẢ NĂM THEO FORM THI MỚI BGD - CÓ ÔN TẬP + ...
SÁNG KIẾN “MỘT SỐ KINH NGHIỆM HƯỚNG DẪN HỌC SINH THAM GIA CUỘC THI KHOA HỌC K...
CNDVBC - Chủ nghĩa duy vật biện chứng...
LUẬN VĂN GROUP ĐỀ BÀI ĐÁNH GIÁ GIAO TIẾP SƯ PHẠM
VNR202 LỊCH SỬ ĐẢNG, MÔN HỌC CẦN THIẾT C
Ứng dụng AI trong hệ thống cơ điện của nhóm 3.pptx
Sách không hôi fyjj ịuk gtyi yu> ướt jiii iiij
Bai 44 Thuyet dong hoc phan tu chat khi Cau tao chat .pptx
GIÁO ÁN KẾ HOẠCH BÀI DẠY THỂ DỤC 12 CẦU LÔNG - KẾT NỐI TRI THỨC CẢ NĂM THEO C...
CHUYÊN ĐỀ DẠY THÊM HÓA HỌC LỚP 11 CẢ NĂM THEO FORM THI MỚI BGD - CÓ ÔN TẬP + ...
BÀI TẬP BỔ TRỢ TIẾNG ANH I-LEARN SMART WORLD LỚP 10 BÁM SÁT NỘI DUNG SGK - PH...
BÀI TẬP TEST FOR UNIT TIẾNG ANH LỚP 6 GLOBAL SUCCESS CẢ NĂM THEO TỪNG ĐƠN VỊ ...
ki_nang_tu_van_ca_nhan_ve_lua_chon_va_phat_trien_nghe_final_130806_1.pdf
Chương 5 của Tâm lí học - Tâm Lí Học Giáo Dục Đạo Đức
GIÁO ÁN KẾ HOẠCH BÀI DẠY THỂ DỤC 12 BÓNG CHUYỀN - KẾT NỐI TRI THỨC CẢ NĂM THE...
GIÁO TRÌNH ỨNG DỤNG CÔNG NGHỆ THÔNG TIN TRONG DẠY HỌC HÓA HỌC Ở TRƯỜNG PHỔ TH...
Bai 42 Su chay thanh dong cua chat long va chat khi Dinh luat Becnuli.ppt

Pháp Luật Về Giao Kết Hợp Đồng Lao Động Và Thực Tiễn Thực Hiện Trong Các Doanh Nghiệp Ở Đà Nẵng.doc

  • 1. Tải tài liệu tại sividoc.com Viết đề tài giá sinh viên – ZALO:0973.287.149-TEAMLUANVAN.COM ĐẠI HỌC QUỐC GIA HÀ NỘI KHOA LUẬT NGUYỄN VĂN MINH PHÁP LUẬT VỀ GIAO KẾT HỢP ĐỒNG LAO ĐỘNG VÀ THỰC TIỄN THỰC HIỆN TRONG CÁC DOANH NGHIỆP Ở ĐÀ NẴNG Chuyên ngành: Luật kinh tế Mã số : 60 38 01 07 TÓM TẮT LUẬN VĂN THẠC SĨ LUẬT HỌC HÀ NỘI - 2014
  • 2. Tải tài liệu tại sividoc.com Viết đề tài giá sinh viên – ZALO:0973.287.149-TEAMLUANVAN.COM Công trình được hoàn thành tại Khoa Luật – Đại học Quốc gia Hà Nội Người hướng dẫn khoa học: PGS.TS. Lê Thị Hoài Thu Phản biện 1: .............................................................. Phản biện 2: .............................................................. Luận văn sẽ được bảo vệ trước Hội đồng chấm Luận văn họp tại Khoa Luật – Đại học Quốc gia Hà Nội Vào hồi ..... giờ ....., ngày ..... tháng ..... năm 2014 Có thể tìm hiểu luận văn tại - Trung tâm tư liệu Khoa Luật – Đại học Quốc gia Hà Nội - Trung tâm tư liệu – Thư viện Đại học Quốc gia Hà Nội
  • 3. Tải tài liệu tại sividoc.com Viết đề tài giá sinh viên – ZALO:0973.287.149-TEAMLUANVAN.COM Mục lục Trang phụ bìa Lời cam đoan Mục lục Danh mục các bảng Mở đầu Chƣơng 1: Khái quát chung về hợp đồng lao động và pháp luật Việt Nam về giao kết hợp đồng lao động. 1 7 1.1. Khái niệm và ý nghĩa hợp đồng lao động. 7 1.1.1. Khái niệm hợp đồng lao động. 7 1.1.2. Ý nghĩa hợp đồng lao động. 10 1.2. Pháp luật Việt Nam về giao kết hợp đồng lao động. 14 1.2.1. Khái niệm giao kết hợp đồng lao động. 14 1.2.2. Nguyên tắc giao kết hợp đồng lao động. 16 1.2.3. Chủ thể giao kết hợp đồng lao động. 20 1.2.4. Hình thức giao kết hợp đồng lao động. 22 1.2.5. Các loại hợp đồng lao động giao kết. 23 1.2.6. Nội dung giao kết hợp đồng lao động. 24 1.2.7. Quyền và nghĩa vụ các bên khi giao kết hợp đồng lao động. 27 1.3. Giao kết hợp đồng lao động theo qui định của một số nước 29 trên thế giới và những kinh nghiệm cho Việt Nam. Chƣơng 2: Thực trạng giao kết hợp đồng lao động trong 37 các doanh nghiệp ở thành phố Đà Nẵng. 2.1. Giới thiệu về tình hình lao động trong các doanh nghiệp ở 37 thành phố Đà Nẵng. 2.2. Th c trạng giao kết hợp đồng lao động trong các doanh nghiệp 43 ở thành phố Đà Nẵng. 2.2.1. Về chủ thể giao kết hợp đồng lao động . 43 2.2.2. Về hình thức giao kết hợp đồng lao động. 45 2.2.3. Về loại hợp đồng lao động và th c tiễn th c hiện. 47 2.2.4. Về nội dung giao kết hợp đồng lao động . 50 1
  • 4. Tải tài liệu tại sividoc.com Viết đề tài giá sinh viên – ZALO:0973.287.149-TEAMLUANVAN.COM 2.2.5. Về quyền và nghĩa vụ các bên khi giao kết hợp đồng lao động. 53 2.3. Th c tiễn giao kết hợp đồng lao động trong các doanh nghiệp 60 ở thành phố Đà Nẵng. 2.3.1. Kết quả đạt 60 2.3.2. Một số hạn chế 61 2.3.3. Nguyên nhân của s hạn chế 63 Chương 3: Một số giải pháp và kiến nghị nhằm hoàn thiện 67 các qui định pháp luật về giao kết hợp đồng lao động từ thực tiễn trong các doanh nghiệp ở thành phố Đà Nẵng. 3.1. Những yêu cầu đặt ra cho việc hoàn thiện các qui định pháp 67 luật về giao kết hợp đồng lao động từ th c hiện trong các doanh nghiệp ở thành phố Đà Nẵng. 3.1.1. Đảm bảo quyền t do thỏa thuận các bên trong giao kết hợp 67 đồng lao động. 3.1.2. Đảm bảo phù hợp với những đặc điểm của thị trường lao 68 động ở thành phố Đà Nẵng. 3.1.3. Đảm bảo hội nhập với nền kinh tế thế giới trong lĩnh v c lao 70 động. 3.2. Một số giải pháp nhằm hoàn thiện các quy định pháp luật về 71 giao kết hợp đồng lao động. 3.2.1. Cần nâng cao nhận thức của người lao động và người sử 71 dụng lao động về pháp luật hợp đồng lao động. 3.2.2. Cần hoàn thiện hệ thống thông tin về thị trường lao động. 72 3.3. Một số kiến nghị cụ thể nhằm nâng cao hiệu quả các quy định 77 pháp luật về giao kết hợp đồng lao động qua th c tiễn ở TP Đà Nẵng. 3.3.1. Về các qui định của pháp luật. 77 3.3.2. Về tổ chức th c hiện. 90 Kết luận 97 Danh mục tài liệu tham khảo 99 2
  • 5. Tải tài liệu tại sividoc.com Viết đề tài giá sinh viên – ZALO:0973.287.149-TEAMLUANVAN.COM MỞ ĐẦU 1. Tính cấp thiết của đề tài Lao động là hoạt động quan trọng nhất trong đời sống của con người. Lao động tạo ra của cải vật chất và giá trị tinh thần cho xã hội. Hoạt động lao động giúp con người hoàn thiện bản thân và phát triển xã hội. Khi xã hội đã đạt đến mức độ phát triển nhất định thì s phân hóa, phân công lao động xã hội diễn ra như một tất yếu và ngày càng sâu sắc. S phát triển của nền kinh tế thị trường và xu hướng hội nhập kinh tế đó tạo nên s phong phú, đa dạng trong quan hệ lao động, cũng như nảy sinh ra vấn đề phức tạp. Chênh lệch về lợi ích của quan hệ lao động giữa người sử dụng lao động với người lao động làm thuê vốn có nay càng khắc họa rõ nét hơn…. Nhằm nâng cao quyền t chủ, t quyết cho doanh nghiệp, Nhà nước cho phép các doanh nghiệp quyền tuyển dụng lao động theo nhu cầu sản xuất kinh doanh, trong đó hình thức tuyển dụng lao động thông qua hợp đồng lao động hiện nay trở thành hình thức phổ biến, phù hợp với điều kiện kinh tế xã hội hiện nay. Chính vì thế việc tuyển dụng chủ yếu thông qua hợp đồng lao động nhằm thiết lập quan hệ lao động, sức lao động trong nền kinh tế thị trường, là l a chọn ưu tiên hàng đầu của doanh nghiệp. Pháp luật lao động quy định quyền và nghĩa vụ của người lao động và của người sử dụng lao động, các tiêu chuẩn lao động, các nguyên tắc sử dụng và quản lý lao động nhằm thúc đẩy sản xuất không ngừng phát triển. Đối với pháp luật lao động thì giao kết hợp đồng lao động là một phần rất quan trọng, là hình thức ban đầu chủ yếu làm phát sinh quan hệ pháp luật lao động. 3
  • 6. Tải tài liệu tại sividoc.com Viết đề tài giá sinh viên – ZALO:0973.287.149-TEAMLUANVAN.COM Hợp đồng lao động là công cụ pháp lý quan trọng để xác lập mối quan hệ lao động giữa người sử dụng lao động và người lao động. Giao kết hợp đồng lao động được coi là vấn đề trung tâm trong mối quan hệ lao động. Việc giao kết hợp đồng lao động không chỉ được thừa nhận bằng pháp luật trong nước, mà còn ghi nhận trong hệ thống pháp luật của các nước trên thế giới. Tuy nhiên, trong quá trình th c hiện giao kết hợp đồng lao động tại các doanh nghiệp cho thấy việc giao kết hợp đồng lao động còn bộc lộ tính thiếu chặt chẽ, chưa đầy đủ. Th c tế áp dụng hợp đồng lao động còn nhiều vướng mắc, điều này dẫn đến tranh chấp về hợp đồng lao động tại các doanh nghiệp phát sinh ngày càng nhiều. Xuất phát từ yêu cầu đòi hỏi th c tế của hợp đồng lao động nói chung, đặc biệt là giao kết hợp đồng lao động nói riêng và th c tiễn trong các doanh nghiệp ở thành phố Đà Nẵng, tôi mạnh dạn chọn đề tài “ Pháp luật về giao kết hợp đồng lao động và thực tiễn thực hiện trong các doanh nghiệp ở Đà Nẵng” làm luận văn thạc sỹ luật học. 2. Tình hình nghiên cứu đề tài Pháp luật hợp đồng lao động nói chung, trong đó có nội dung liên quan đến giao kết hợp đồng lao động đã được đề cập ở nhiều mức độ khác nhau trong một số công trình nghiên cứu độc lập hoặc đăng tải dưới các bài viết trên các tạp chí pháp luật như: Luận án Tiến sĩ luật học “Hợp đồng lao động trong cơ chế thị trường ở Việt Nam”, (2002) của tác giả Nguyễn Hữu Chí. Về hệ thống giáo trình: Giáo trình “Luật Lao động Việt Nam” của trường Đại học Luật Hà Nội, nhà xuất bản Công an nhân dân (2005, 2008, 2011); hay Giáo trình “Luật Lao động cơ bản”, khoa luật Đại học Cần Thơ (2012); hay Giáo trình luật Lao động Việt Nam, 4
  • 7. Tải tài liệu tại sividoc.com Viết đề tài giá sinh viên – ZALO:0973.287.149-TEAMLUANVAN.COM Khoa luật Đại học quốc gia Hà Nội, nhà xuất bản Đại học quốc gia Hà Nội (1999). Có các đề tài như : “Th c trạng pháp luật về quan hệ lao động ở Việt Nam và phương hướng hoàn thiện” (2012) của PGS.TS Lê Thị Hoài Thu, Khoa Luật đại học quốc gia Hà Nội. Về bài viết có: “Bàn về hiệu l c của hợp đồng lao động và việc xử lý hợp đồng vô hiệu” số 8 (2000), Tạp chí Dân chủ và pháp luật của Phạm Thị Chính; hay “ Giao kết hợp đồng lao động theo Bộ luật Lao động 2012 từ quy định đến nhận thức và th c tiễn” tạp chí Luật số 3/2013 của tác giả Nguyễn Hữu Chí; hay “Quá trình duy trì và chấm dứt hợp đồng lao động” số 3 (1997), Tạp chí Luật học, của Lưu Bình Nhưỡng… Đây là các tài liệu tham khảo hết sức quý giá chủ yếu tập trung về hợp đồng lao động nói chung và có đề cập về vấn đề giao kết hợp đồng lao động trong các doanh nghiệp. Có thể thấy các công trình nghiên cứu cụ thể trên đã đề cập một cách toàn diện về pháp luật hợp đồng lao động cả về mặt lý luận và th c tiễn. 3. Phạm vi, mục đích và nhiệm vụ nghiên cứu Đề tài nghiên cứu ở phương diện lý luận và th c tiễn đối với pháp luật về giao kết hợp đồng lao động. Luận văn tập trung nghiên cứu các qui định pháp luật và th c tiễn th c hiện về giao kết hợp đồng lao động ở các doanh nghiệp tại thành phố Đà Nẵng. Mục đích, luận văn đưa ra các vấn đề khái quát chung về hợp đồng lao động và giao kết hợp đồng lao động. Ngoài ra, luận văn đi sâu phân tích th c trạng pháp luật về giao kết hợp đồng lao động theo pháp luật hiện hành, để thấy rõ th c trạng giao kết hợp đồng lao động ở Đà Nẵng. Đề xuất những kiến nghị nhằm hoàn thiện các qui định pháp luật về giao kết hợp đồng lao động từ th c tiễn tại các doanh nghiệp ở thành phố Đà Nẵng. Luận văn giải quyết các nhiệm vụ sau: 5
  • 8. Tải tài liệu tại sividoc.com Viết đề tài giá sinh viên – ZALO:0973.287.149-TEAMLUANVAN.COM - Làm rõ những vấn đề lý luận về giao kết hợp đồng lao động. - Phân tích, th c trạng pháp luật về giao kết hợp đồng lao động và th c tiễn giao kết hợp đồng lao động tại thành phố Đà Nẵng. - Luận văn làm rõ những thành công và hạn chế việc áp dụng các quy định pháp luật trong giao kết hợp đồng lao động tại các doanh nghiệp trên địa bàn thành phố Đà Nẵng. - Luận văn đưa ra một số kiến nghị nhằm hoàn thiện các qui định pháp luật về giao kết hợp đồng lao động, tiến tới xây d ng môi trường lao động an toàn, năng động, phù hợp với cả nước nói chung và thành phố Đà Nẵng nói riêng. 4. Phƣơng pháp nghiên cứu Luận văn lấy phép biện chứng duy vật của chủ nghĩa Mác- Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh về Nhà nước và pháp luật làm nền tảng, các quan điểm chủ đạo của Đảng, Nhà nước trong lĩnh v c lao động làm phương pháp luận cho việc nghiên cứu. Ngoài ra, luận văn còn kết hợp sử dụng nhiều phương pháp nghiên cứu cụ thể khác nhau phù hợp với từng phần của đề tài như phương pháp phân tích, tổng hợp, sử dụng số liệu thống kê, so sánh và đối chiếu, kết hợp giữa nghiên cứu lý luận với th c tiễn... 5. Đóng góp của luận văn - Nguyên cứu một cách toàn diện và hệ thống pháp luật về giao kết hợp đồng lao động. - Phân tích, đánh giá th c trạng pháp luật về giao kết hợp đồng lao động và th c tiễn triển khai trong các doanh nghiệp trên địa bàn thành phố Đà Nẵng. - Đề xuất giải pháp hoàn thiện pháp luật Việt Nam về giao kết hợp đồng lao động từ th c tiễn tại các doanh nghiệp trên địa bàn thành phố Đà Nẵng. 6
  • 9. Tải tài liệu tại sividoc.com Viết đề tài giá sinh viên – ZALO:0973.287.149-TEAMLUANVAN.COM - Luận văn làm nguồn tài liệu tham khảo cho các cơ quan, cá nhân làm chính sách, xây d ng pháp luật, đặc biệt là trong lĩnh v c lao động – việc làm. 6. Kết cấu của luận văn Ngoài lời mở đầu, kết luận, danh mục tài liệu tham khảo, luận văn được chia làm 3 chương: Chương 1: Khái quát chung về hợp đồng lao động và pháp luật Việt Nam về giao kết hợp đồng lao động. Chương 2: Th c trạng giao kết hợp đồng lao động tại các doanh nghiệp ở thành phố Đà Nẵng. Chương 3: Một số giải pháp và kiến nghị nhằm hoàn thiện các qui định pháp luật về giao kết hợp đồng lao động từ th c tiễn tại các doanh nghiệp ở thành phố Đà Nẵng. 7
  • 10. Tải tài liệu tại sividoc.com Viết đề tài giá sinh viên – ZALO:0973.287.149-TEAMLUANVAN.COM CHƢƠNG 1 KHÁI QUÁT CHUNG VỀ HỢP ĐỒNG LAO ĐỘNG VÀ PHÁP LUẬT VIỆT NAM VỀ GIAO KẾT HỢP ĐỒNG LAO ĐỘNG 1.1. Khái niệm và ý nghĩa hợp đồng lao động 1.1.1. Khái niệm hợp đồng lao động Theo Bộ luật Lao động 2012 thì: "Hợp đồng lao động là s thỏa thuận giữa người lao động và người sử dụng lao động về việc làm có trả lương, điều kiện làm việc, quyền và nghĩa vụ của mỗi bên trong quan hệ lao động” (Điều 15). 1.1.2. Ý nghĩa hợp đồng lao động Thứ nhất, hợp đồng lao động là hình thức pháp lý chủ yếu làm phát sinh, thay đổi và chấm dứt quan hệ pháp luật lao động trong nền kinh tế thị trường. Thứ hai, hợp đồng lao động là hình thức pháp lý đáp ứng được nguyên tắc t do “ khế ước” của nền kinh tế thị trường, trong đó có thị trường sức lao động. Thứ ba, nội dung của hợp đồng lao động liên quan đến hầu hết chế định của Bộ luật Lao động và là cơ sở pháp lý quan trọng trong việc giải quyết tranh chấp lao động cá nhân. Thứ tư, hợp đồng lao động là công cụ pháp lý hữu hiệu để Nhà nước quản lý lao động. 1.2. Pháp luật Việt Nam về giao kết hợp đồng lao động 1.2.1. Khái niệm giao kết hợp đồng lao động Giao kết hợp đồng lao động là quá trình người lao động và người sử dụng lao động bày tỏ ý chí nhằm đi đến việc xác lập quan hệ lao động. Đó là các quy định về nguyên tắc giao kết, điều kiện, chủ thể, hình thức, nội dung… 8
  • 11. Tải tài liệu tại sividoc.com Viết đề tài giá sinh viên – ZALO:0973.287.149-TEAMLUANVAN.COM 1.2.2. Nguyên tắc giao kết hợp đồng lao động - Nguyên tắc t nguyện, bình đẳng, thiện chí, hợp tác và trung th c. - Nguyên tắc t do giao kết hợp đồng lao động nhưng không được trái pháp luật, thỏa ước lao động tập thể và đạo đức xã hội. 1.2.3. Chủ thể giao kết hợp đồng lao động - Đối với ngƣời lao động: Bộ luật Lao động 2012 qui định “người lao động là người đủ 15 tuổi trở lên, có khả năng lao động, làm việc theo hợp đồng lao động, được trả lương và chịu s quản lý điều hành của người sử dụng lao động” (khoản 1 Điều 3). - Đối với ngƣời sử dụng lao động: Bộ luật Lao động 2012 qui định “người sử dụng lao động là doanh nghiệp, cơ quan, tổ chức, hợp tác xã, cá nhân có thuê mướn, sử dụng lao động theo hợp đồng lao động; nếu là cá nhân thì phải có năng l c hành vi dân s đầy đủ” (khoản 2 Điều 3). 1.2.4. Hình thức giao kết hợp đồng lao động Theo qui định tại Điều 16 Bộ luật Lao động 2012 thì hợp đồng lao động phải được giao kết bằng văn bản và được làm thành 2 bản, người lao động giữ 1 bản, người sử dụng lao động giữ 1 bản. Đối với công việc tạm thời có thời hạn dưới 3 tháng, các bên có thể giao kết hợp đồng lao động bằng lời nói. 1.2.5. Các loại hợp đồng lao động giao kết Hợp đồng lao động được giao được giao kết một trong ba loại sau: “ Hợp đồng lao động không xác định thời hạn; Hợp đồng lao động xác định thời hạn; Hợp đồng lao động theo mùa vụ hoặc theo một công việc nhất định có thời hạn dưới 12 tháng” (Điều 22 Bộ luật Lao động 2012). 9
  • 12. Tải tài liệu tại sividoc.com Viết đề tài giá sinh viên – ZALO:0973.287.149-TEAMLUANVAN.COM 1.2.6. Nội dung giao kết hợp đồng lao động Nội dung của hợp đồng lao động là toàn bộ những vấn đề được phản ánh trong hợp đồng trong đó chứa đ ng các quyền và nghĩa vụ do các bên đã thỏa thuận. Khoản 1, Điều 23 Bộ luật lao động 2012 quy định rõ. 1.2.7. Quyền và nghĩa vụ các bên khi giao kết hợp đồng lao động - Nghĩa vụ cung cấp thông tin Trước khi giao kết hợp đồng lao động các bên có nghĩa vụ cung cấp thông tin về việc giao kết hợp đồng lao động. Bộ luật Lao động 2012, Điều 19 qui định về nghĩa vụ cung cấp thông tin: đối với “người sử dụng lao động ..., người lao động ...” - Nghĩa vụ giao kết hợp đồng lao động - Đối với người lao động được quy định tại Điều 5, Bộ luật Lao động 2012: “Th c hiện hợp đồng lao động, thoả ước lao động tập thể; ... về bảo hiểm xã hội và pháp luật về bảo hiểm y tế”. - Đối với người sử dụng lao động được quy định tại Điều 6 Bộ luật Lao động 2012: “Th c hiện hợp đồng lao động, thoả ước lao động tập thể và thoả thuận khác với người lao động, tôn trọng danh d , nhân phẩm của người lao động; ... Th c hiện các quy định khác của pháp luật về lao động, pháp luật về bảo hiểm xã hội và pháp luật về bảo hiểm y tế”. 1.3. Giao kết hợp đồng lao động theo qui định của một số nƣớc trên thế giới và những kinh nghiệm cho Việt Nam Trên cơ sở các vận dụng quan niệm về hợp đồng lao động của một số nước trên thế giới và quá trình hình thành, phát triển pháp luật hợp đồng lao động ở Việt Nam qua các thời kỳ dài của lịch sử hợp đồng lao động bước đầu đáp ứng được các nhu cầu của xã hội, 10
  • 13. Tải tài liệu tại sividoc.com Viết đề tài giá sinh viên – ZALO:0973.287.149-TEAMLUANVAN.COM để điều chỉnh quan hệ lao động trong xã hội, cùng với s phát triển tiến bộ của nhân loại. Bộ luật Lao động 2012 có hiệu l c, với các nội dung giao kết hợp đồng lao động trong đây là cơ sở pháp lý quan trọng để hợp đồng lao động được th c thi trong th c tiễn, nhằm bảo vệ lợi ích của các bên trong quan hệ lao động. Với qui định mang tính pháp lý cao nhất về giao kết hợp đồng lao động sẽ giảm bớt những tranh chấp lao động và hạn chế s vi phạm pháp luật về hợp động lao động. CHƢƠNG 2 THỰC TRẠNG GIAO KẾT HỢP ĐỒNG LAO ĐỘNG TRONG CÁC DOANH NGHIỆP Ở THÀNH PHỐ ĐÀ NẴNG 2.1. Giới thiệu về tình hình lao động trong các doanh nghiệp ở thành phố Đà Nẵng Thành phố Đà Nẵng có hơn 10.000 doanh nghiệp thuộc các thành phần kinh tế đang hoạt động. Hạ tầng các khu công nghiệp thành phố được đầu tư xây d ng tương đối hoàn chỉnh, “diện tích hơn 1.576 ha, hiện nay thu hút trên 350 d án trong và ngoài nước tại các khu công nghiệp”. Riêng đối với các doanh nghiệp hoạt động tại Đà Nẵng tính đến nay là 10.042 doanh nghiệp. Có gần 494.617 lao động, lao động tăng thêm 19.882 người, tỷ lệ thất nghiệp 4,92%. Dân số thành phố Đà Nẵng hiện nay là 989.330 người (tính đến tháng 12/2012) trong đó l c lượng lao động chiếm 515.018 người lao động có việc làm 489.681 người. 2.2. Thực trạng giao kết hợp đồng lao động trong các doanh nghiệp ở thành phố Đà Nẵng 2.2.1. Về chủ thể giao kết hợp đồng lao động Người sử dụng lao động trong các doanh nghiệp ở Đà Nẵng thường ủy quyền cho người khác giao kết hợp đồng lao động. Việc 11
  • 14. Tải tài liệu tại sividoc.com Viết đề tài giá sinh viên – ZALO:0973.287.149-TEAMLUANVAN.COM ủy quyền giao kết hợp đồng lao động cũng làm nảy sinh một số vấn đề. Như vậy, quy định mới trong Bộ luật Lao động 2012 vẫn còn nhiều vấn đề chưa thể coi là phù hợp với th c tiễn trong quá trình th c hiện. Vì người sử dụng lao động không phải lúc nào cũng có thể tr c tiếp giao kết hợp đồng lao động với từng người lao động được. 2.2.2. Về hình thức giao kết hợp đồng lao động Sử dụng lao động của các doanh nghiệp cho thấy: về cơ bản các công việc hầu hết cần được áp dụng hợp đồng lao th c hiện đúng quy định, tuy chưa phải là tuyệt đối. Mặc khác, th c hiện pháp luật hợp đồng lao động trong các doanh nghiệp vẫn tồn tại như sau: Việc giao kết hợp đồng lao động bằng văn bản thường người sử dụng lao động đã soạn thảo trước các nội dung của bản hợp đồng lao động, thậm chí người sử dụng lao động đã ký trước, sau đó người lao động nếu đồng ý thì ký vào bản hợp đồng lao động và coi như quan hệ đã được thiết lập. Hợp đồng lao động hết thời hạn hai bên không làm thủ tục chấm dứt hợp đồng và người lao động vẫn tiếp tục làm việc, người sử dụng lao động có biết nhưng không có ý kiến gì. 2.2.3. Về loại hợp đồng lao động Các doanh nghiệp tư nhân ở Đà Nẵng không ký kết hợp đồng lao động còn chiếm tỷ lệ cao hoặc ký kết hợp đồng chỉ mang tính hình thức nhằm che đậy s kiểm tra của các cơ quan có thẩm quyền. Việc sai phạm về hình thức hợp đồng lao động, nhiều doanh nghiệp ngoài quốc doanh ở Đà Nẵng đã lợi dụng việc ký kết hợp đồng lao động theo mùa vụ hoặc theo một công việc nhất định có thời hạn dưới 12 tháng để làm những công việc liên tục trên 12 tháng để trốn tránh việc đóng bảo hiểm xã hội cho người lao động. 12
  • 15. Tải tài liệu tại sividoc.com Viết đề tài giá sinh viên – ZALO:0973.287.149-TEAMLUANVAN.COM Nhiều doanh nghiệp ở Đà Nẵng th c hiện chế độ thử việc, học việc, học nghề kéo dài rồi mới ký kết hợp đồng lao động. Sai phạm phổ biến nhất là ký hợp đồng lao động không đúng với hình thức của hợp đồng lao động. 2.2.4. Về nội dung giao kết hợp đồng lao động Các nội dung thỏa thuận thường rất chung chung đặc biệt như điều khoản về công việc phải làm. Một số doanh nghiệp chỉ ký hợp đồng lao động có thời hạn, không ký hợp đồng lao động không xác định thời hạn, mặc dù có người đã ký hợp đồng lao động nhiều lần và trên 36 tháng. Ngoài ra, còn một số vi phạm khác như: thời gian làm việc nhiều, ngày nghỉ bị cắt xén, các nội dung ghi trong bản hợp đồng tuy không sai với quy định pháp luật nhưng bên cạnh đó lại có những thỏa thuận bằng miệng, như thỏa thuận thêm về tiền lương nhằm để hạn chế phí bảo hiểm xã hội…Giữ bản chính giấy tờ tùy thân, văn bằng... của người lao động, áp dụng các biện pháp đảm bảo tiền hoặc tài sản khác cho việc th c hiện hợp đồng lao động; người lao động và người sử dụng lao động có thể không gặp gỡ ký kết hợp đồng lao động ... 2.2.5. Về quyền và nghĩa vụ các bên khi giao kết hợp đồng lao động Một là, trong giao kết hợp đồng lao động được th c hiện tương đối đầy đủ và không gặp nhiều khó khăn. Hai là, trong việc đảm bảo các quyền lợi về tiền lương, thu nhập cho người lao động. Việc th c hiện việc trả lương cho người lao động tương đối tốt, đồng thời đảm bảo quyền và nghĩa vụ các bên. Tuy nhiên, th c tế 13
  • 16. Tải tài liệu tại sividoc.com Viết đề tài giá sinh viên – ZALO:0973.287.149-TEAMLUANVAN.COM giao kết hợp đồng lao động tại các doanh nghiệp ở Đà Nẵng vẫn còn tình trạng trả lương cho người lao động thấp với trình độ của họ. Ba là, trong việc th c hiện thời giờ làm việc, thời giờ nghỉ ngơi. Qua khảo sát phát hiện một số doanh nghiệp th c hiện tăng ca, tăng giờ. Người lao động chấp nhận yêu cầu làm thêm giờ và nhận thêm tiền thay vì được nghỉ đúng chế độ quy định. Bởi lẽ, các doanh nghiệp luôn có xu hướng tận dụng tối đa sức lao động của người lao động trong khi người lao động ở các doanh nghiệp dường như cũng mặc nhiên chấp nhận. Bốn là, trong th c hiện điều kiện lao động (an toàn lao động – vệ sinh lao động). Các doanh nghiệp ở Đà Nẵng luôn th c hiện nghĩa vụ của mình như trang bị các phương tiện bảo đảm an toàn. Tuy nhiên, ý thức tuân thủ các qui định về an toàn lao động, vệ sinh lao động của người lao động chưa cao. Bên cạnh đó, người sử dụng lao động cũng không hoàn toàn vô can khi không kiểm tra, giám sát để phát hiện, chấn chỉnh kịp thời... Năm là, về các chế độ đãi ngộ và các quyền lợi khác cho người lao động. Mặc dù, không ghi trong hợp đồng lao động, nhưng trong quá trình th c hiện các doanh nghiệp vẫn th c hiện quyền và nghĩa vụ đảm bảo cho người lao động một cách tốt nhất. Sáu là, trong thay đổi hợp đồng lao động. Những yêu cầu đòi quyền lợi của người lao động chủ yếu tập trung vào nội dung tiền lương, chế độ nâng lương, chế độ làm việc, các khoản phụ cấp, thưởng, phạt... mong muốn người sử dụng lao động chấp nhận thay đổi theo hướng quyền lợi tăng thêm. 14
  • 17. Tải tài liệu tại sividoc.com Viết đề tài giá sinh viên – ZALO:0973.287.149-TEAMLUANVAN.COM Bảy là, về trường hợp điều chuyển người lao động làm công việc khác so với hợp đồng lao động. Đa phần người lao động bị chuyển làm công việc khác so với hợp đồng mà không có lý do rõ ràng, không tuân thủ về thời gian cũng như mức lương theo quy định pháp luật. 2.3. Thực tiễn giao kết hợp đồng lao động trong các doanh nghiệp ở thành phố Đà Nẵng. 2.3.1. Kết đạt đƣợc Các doanh nghiệp ở thành phố Đà Nẵng đã giải quyết việc làm năm 2011 là 33.000 (đạt 100%); năm 2012 là 28.380 (đạt 91,55%); năm 2013 là 30.000 (đạt 96,77%) tăng hơn 1.600 lao động so năm 2012. Th c hiện các chính sách hỗ trợ học nghề lao động đặc thù, thành phố đã liên kết với 11 cơ sở dạy nghề và đào tạo nghề cho 1.145 lao động, tổng kinh phí 2,35 tỷ đồng; Giảm tỷ lệ thất nghiệp thành thị xuống còn 4,38%. Theo số liệu của Uỷ ban nhân dân thành phố Đà Nẵng tính đến năm 2013 các doanh nghiệp ở Đà Nẵng trung bình hàng năm đã giao kết hợp đồng lao động và th c hiện trong các doanh nghiệp (tỷ lệ giao kết hợp đồng lao động chiếm 96,77%). Riêng năm 2013 giao kết hợp đồng lao động tại các doanh nghiệp ở Đà Nẵng đạt 96,36% . Qua th c tế tại các doanh nghiệp ở Đà Nẵng cho thấy việc th c hiện quy định về điều kiện của chủ thể giao kết, nguyên tắt giao kết hợp đồng lao động, quy định đảm bảo về công việc, địa điểm làm việc, an toàn lao động, vệ sinh lao động trong quá trình th c hiện hợp đồng lao động là tương đối đầy đủ. Một số doanh nghiệp đã căn cứ vào quy định của pháp luật để áp dụng rất tốt việc thỏa thuận và th c hiện các thỏa thuận cao hơn cho người lao động như vấn đề đào tạo, tiền lương, thu nhập, bảo hiểm, thời gian làm việc…đã góp phần 15
  • 18. Tải tài liệu tại sividoc.com Viết đề tài giá sinh viên – ZALO:0973.287.149-TEAMLUANVAN.COM làm lành mạnh hoá thị trường lao động ở Đà Nẵng, giúp người lao động yên tâm công tác, ổn định cuộc sống. 2.3.2. Một số hạn chế Theo kết quả kiểm tra của cơ quan nhà nước có thẩm quyền quản lý đã phát hiện các doanh nghiệp ở Đà Nẵng vấn còn một số vi phạm về thời giờ làm việc, tiền lương, tiền công, hợp đồng lao động, thỏa ước lao động tập thể, thang bảng lương, bảo hiểm xã hội…mà trong đó vi phạm nhiều nhất là các doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài. Th c tế các doanh nghiệp đều quá hiểu biết và nắm rõ các quy định này nhưng vấn cố tình vi phạm. Khi bị cơ quan Nhà nước có thẩm quyền phát hiện họ viện lý do là chưa nắm rõ pháp luật lao động, th c chất chỉ là che giấu hành vi sai phạm của mình, vì pháp luật lao động buộc các doanh nghiệp phải nắm rõ. 2.3.3. Nguyên nhân của sự hạn chế Về nguyên nhân khách quan Một là, nền kinh tế nước ta ở thời kỳ đầu kinh tế thị trường, còn rất nhiều biến động, ảnh hưởng hoạt động của các doanh nghiệp, không loại trừ các doanh nghiệp ở Đà Nẵng. Hai là, do tác động của quy luật cung cầu trong nền kinh tế thị trường, nên thị trường lao động của nước ta nói chung và Đà Nẵng nói riêng sẽ có những biến động không lường. Ba là, một số qui định của pháp luật lao động nói chung trong đó có vấn đề giao kết hợp đồng lao động nói riêng chưa hợp lý, chưa bắt kịp với nhu cầu th c tế. Bốn là, các cơ quan chức năng, tổ chức, đoàn thể liên quan như: cơ quan quản lý nhà nước về lao động các cấp, công đoàn…chưa làm tốt nhiệm vụ của mình trong kiểm tra, giám sát, 16
  • 19. Tải tài liệu tại sividoc.com Viết đề tài giá sinh viên – ZALO:0973.287.149-TEAMLUANVAN.COM tham mưu, tham gia bảo vệ quyền lợi các bên trong quan hệ hợp đồng lao động. Về nguyên nhân chủ quan Một là, phía các doanh nghiệp ở Đà Nẵng xuất phát từ nhu cầu lợi nhuận cao, dù nắm rõ pháp luật vẫn tìm mọi cách vi phạm hoặc né tránh, không quan tâm đến quyền lợi chính đáng của người lao động, tận dụng mọi lợi thế để thiết lập và duy trì quan hệ thiếu bình đẳng …vi phạm các vấn đề đã giao kết trong hợp đồng lao động. Hai là, một số người lao động còn thiếu hiểu biết về pháp luật lao động, bộ phận khác hiểu biết nhưng có nhu cầu cấp thiết về việc làm; dẫn đến việc bị vi phạm quyền lợi mà không biết hoặc đành chấp nhận giao kết hợp đồng lao động thiếu công bằng, bình đẳng hoặc t mình hay cùng doanh nghiệp chủ động vi phạm pháp luật. CHƢƠNG 3 MỘT SỐ GIẢI PHÁP VÀ KIẾN NGHỊ NHẰM HOÀN THIỆN CÁC QUI ĐỊNH PHÁP LUẬT VỀ GIAO KẾT HỢP ĐỒNG LAO ĐỘNG TỪ THỰC TIỄN TRONG CÁC DOANH NGHIỆP Ở THÀNH PHỐ ĐÀ NẴNG 3.1. Những yêu cầu đặt ra cho việc hoàn thiện các qui định pháp luật về giao kết hợp đồng lao động từ thực hiện trong các doanh nghiệp ở thành phố Đà Nẵng 3.1.1. Đảm bảo quyền tự do thỏa thuận các bên trong giao kết hợp đồng lao động - Cần tôn trọng quyền t do định đoạt của các bên trong quan hệ. Tất cả các thoả thuận không trái pháp luật của các bên đều được ghi nhận và đảm bảo th c hiện. 17
  • 20. Tải tài liệu tại sividoc.com Viết đề tài giá sinh viên – ZALO:0973.287.149-TEAMLUANVAN.COM - Cần đảm bảo s vận hành linh hoạt, thống nhất của thị trường lao động. Hạn chế đến mức thấp nhất các qui định có tính chất hành chính để đảm bảo công tác quản lý nhà nước về lao động nói chung và quản lý lao động ở thành phố Đà Nẵng nói riêng. - Quyền t do hợp đồng lao động phải đặc trong mối liên hệ, gắn bó chặt chẽ với việc điều tiết, phân công, cân đối cung-cầu lao động trên phạm vi toàn xã hội. - Quyền t do hợp đồng lao động chỉ được th c hiện và th c s có ý nghĩa trong mối quan hệ mật thiết, liên thông với các điều kiện khác tương ứng như: hệ thống thông tin thị trường lao động, sàn giao dịch việc làm, trung tâm giao dịch việc làm. 3.1.2. Đảm bảo phù hợp với những đặc điểm của thị trƣờng lao động ở thành phố Đà Nẵng Nhà nước bảo vệ người lao động cũng phải trên cơ sở phù hợp với yêu cầu của thị trường, chú ý đến nhu cầu chính đáng của cả hai bên. Cải thiện các quy định pháp lý, tăng cường hiệu l c th c thi pháp luật, có các biện pháp hữu hiệu bảo vệ quyền lợi chính đáng của người lao động trong các doanh nghiệp. Nhằm đáp ứng các yêu cầu của quan hệ lao động trong tình hình mới, cần thiết phải quy định cụ thể, chặt chẽ, đầy đủ và toàn diện nội dung về giao kết. Cũng không nên cứng nhắc tất cả nội dung bắt buộc giao kết trong hợp đồng cụ thể trong hợp đồng lao động. 3.1.3. Đảm bảo hội nhập với nền kinh tế thế giới trong lĩnh vực lao động Có thể thấy rõ, hội nhập nền kinh tế thế giới là quá trình tất yếu khách quan với nhiều cơ hội và thách thức, song đối với pháp luật lao động Việt Nam là một thách thức không nhỏ. 18
  • 21. Tải tài liệu tại sividoc.com Viết đề tài giá sinh viên – ZALO:0973.287.149-TEAMLUANVAN.COM Do đó, hoàn thiện pháp luật lao động Việt Nam trong xu thế toàn cầu hoá phải đạt được các yêu cầu: bảo vệ người lao động đồng thời bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của người sử dụng lao động, tạo lập mối quan hệ lao động hài hoà, góp phần phát triển kinh tế, ổn định xã hội, vững vàng trong hội nhập và phát triển. 3.2. Một số giải pháp nhằm hoàn thiện các quy định pháp luật về giao kết pháp luật hợp đồng lao động 3.2.1. Cần nâng cao nhận thức của ngƣời lao động và ngƣời sử dụng lao động về pháp luật hợp đồng lao động - Tăng cường công tác tuyên truyền, phổ biến, hướng dẫn th c hiện pháp luật hợp đồng lao động. - Cần phải nâng cao nhận thức cho chính người lao động nhằm bảo vệ quyền lợi của chính họ. 3.2.2. Cần hoàn thiện hệ thống thông tin về thị trƣờng lao động Một là, tăng cường đào tạo nguồn nhân l c có chất lượng cho doanh nghiệp ở Đà Nẵng. là, giải quyết việc làm cho người lao động. Ba là, hoàn thiện hệ thống thông tin thị trường lao động. Bốn là, nâng cao hiệu quả các dịch vụ việc làm và tuyên truyền nâng cao nhận thức. 3.3. Một số kiến nghị cụ thể nhằm nâng cao hiệu quả các quy định pháp luật về giao kết hợp đồng lao động qua thực tiễn ở thành phố Đà Nẵng 3.3.1. Về các qui định của pháp luật Qua th c tiễn áp dụng pháp luật hợp đồng lao động tại các doanh nghiệp ở thành phố Đà Nẵng, đề xuất sau: 19
  • 22. Tải tài liệu tại sividoc.com Viết đề tài giá sinh viên – ZALO:0973.287.149-TEAMLUANVAN.COM - Thứ nhất, về điều kiện đối với chủ thể giao kết hợp đồng lao động Quy định người sử dụng lao động với người lao động mà không được uỷ quyền cho người khác như Bộ luật Lao động năm 2012 là chưa hợp lí (Khoản 1, Điều 18). Nên có quy định theo hướng cho phép người sử dụng lao động được phép uỷ quyền cho người khác giao kết hợp đồng lao động với người lao động. - Thứ hai, về thủ tục giao kết hợp đồng lao động Cần quy định cụ thể trách nhiệm pháp lý của các bên trong quá trình tuyển dụng như: Việc hứa hẹn tuyển dụng là lời đề nghị giao kết hợp đồng lao động, khi có đầy đủ những chứng cứ về vấn đề này phải coi đó là s ràng buộc quyền nghĩa vụ pháp lý. Thứ ba, về hình thức hợp đồng lao động Cần bổ sung thêm các trường hợp phải ký hợp đồng lao động bằng văn bản như giao kết với người lao động dưới 15 tuổi, với người lao động có khiếm khuyết về mặt thể chất, với người lao động làm công việc nặng nhọc hay độc hại, giao kết thông qua người đại diện của người lao động …Ngoài hình thức bằng văn bản, bằng miệng, cần quy định hình thức hợp đồng lao động bằng hành vi. - Thứ tư, về thời hạn của hợp đồng lao động Về thời hạn của hợp đồng lao động nên quy định các loại sau: + Hợp đồng lao động không xác định thời hạn . + Hợp đồng lao động xác định thời hạn 12 tháng trở lên. + Hợp đồng lao động theo mùa, hoặc theo một công việc nhất định có thời hạn dưới 12 tháng. Quy định trên sẽ đảm bảo tôn trọng tối đa quyền t định đoạt của hai bên về thời hạn hợp đồng lao động cho quan hệ mà mình tham gia. 20
  • 23. Tải tài liệu tại sividoc.com Viết đề tài giá sinh viên – ZALO:0973.287.149-TEAMLUANVAN.COM - Thứ năm, về nội dung hợp đồng Khoản 1, Điều 23 Bộ luật lao động 2012 quy định hiện tại về nội dung chủ yếu của hợp đồng lao động sẽ vướng khi thi hành trên th c tế. Qui định liệt kê quá nhiều nội dung chủ yếu mà không phải ngành nào, công việc nào cũng có những chế độ này. Tùy công việc của doanh nghiệp mà khi giao kết hợp đồng lao động chỉ cần vài nội dung trong những đã quy định nhưng đảm bảo tính pháp lý là đưa vào nội dung của hợp đồng lao động. - Thứ sáu, cần xem xét lại các vấn đề khác liên quan đến giao kết hợp đồng lao động, cụ thể: Về nghĩa vụ cung cấp thông tin : Bộ luật Lao động 2012 (Điều 19) đã quy định. Bên cạnh mặt tích c c thì còn mặt hạn chế như người lao động yêu cầu người sử dụng lao động cung cấp thông tin về tài chính, chiến lược, phát triển, tình hình kinh doanh, chính sách nhân l c...liệu có được đáp ứng hoặc đã được đáp ứng ở mức độ nào? Hay là vô tình lộ bí mật kinh doanh của công ty... Hoặc người lao động cung cấp thông tin về tình trạng hôn nhân, thai sản...có vi phạm bí mật đời tư hay không? Cần quy định rõ ràng hơn loại hình doanh nghiệp nào sử dụng sẽ cung cấp thông tin gì để đảm bảo quy chế hoạt động của doanh nghiệp, không bị lộ bí mật. Về thoả thuận thử việc. Trong trường hợp doanh nghiệp tuyển dụng người lao động vào học nghề để sử dụng, thì sau khi đào tạo nghề xong người lao động có phải thử việc nữa hay không? Hiện nay, pháp luật chưa có quy định về vấn đề này. Nên chăng pháp luật cần quy định trong trường hợp này, người lao động ít nhất bằng 85% mức lương cấp bậc 21
  • 24. Tải tài liệu tại sividoc.com Viết đề tài giá sinh viên – ZALO:0973.287.149-TEAMLUANVAN.COM của công việc đó, nhưng nếu tiền lương đó thấp hơn mức lương tối thiểu thì có mâu thuẩn với quy định tại Điều 90 Bộ luật Lao động 2012 về mức lương tối thiểu hay không? Vì vậy, cần quy định trong thời gian thử việc, tiền lương của người lao động ít nhất bằng 85% mức lương cấp bậc của công việc đó nhưng không thấp hơn tiền lương tối thiểu do Nhà nước quy định. Về những hành vi người sử dụng lao động không được làm khi giao kết, thực hiện hợp đồng lao động. Bộ luật Lao động 2012 (Điều 20) quy định “Giữ bản chính giấy tờ tuỳ thân, văn bằng, chứng chỉ của người lao động. Yêu cầu người lao động phải th c hiện biện pháp bảo đảm bằng tiền hoặc tài sản khác cho việc th c hiện hợp đồng lao động”. Th c tế cho thấy, rất nhiều doanh nghiệp đã mất tiền vì đã giao tiền, hàng hóa cho nhân viên của mình...Vì vậy cần quy định rõ danh mục cho công việc hợp đồng lao động cần bảo bằng tiền hoặc tài sản khác cho việc th c hiện hợp đồng lao động nhằm bảo vệ quyền lợi chính đáng của doanh nghiệp. Về liên quan đến tiền lương, tiền công. Cần ban hành quy chế cụ thể về việc trả lương cho người lao động, đổi mới quy định về xây d ng thang bảng lương phù hợp để người lao động trong doanh nghiệp được nâng lương theo định kỳ, đặt ra các quy định nhằm siết chặt quản lí định mức lao động tại doanh nghiệp, tránh tình trạng doanh nghiệp sử dụng nó như một công cụ để bóc lột sức lao động, tuỳ tiện áp đặt để buộc người lao động làm thêm giờ mà không trả tiền công. Về Giao kết hợp đồng lao động với nhiều người sử dụng lao động. Người lao động có thể giao kết hợp đồng lao động với nhiều 22
  • 25. Tải tài liệu tại sividoc.com Viết đề tài giá sinh viên – ZALO:0973.287.149-TEAMLUANVAN.COM người sử dụng lao động. Quy định này phát sinh một số vấn đề: Một là, quyền lợi về bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế, bảo hiểm tai nạn của người lao động khi giao kết nhiều hợp đồng lao động với nhiều người sử dụng lao động giải quyết còn chưa rõ ràng Hai là, pháp luật lại quy định tổng số thời gian làm việc của người lao động không được vượt quá 8giờ/ngày. Một người lao động có quyền giao kết nhiều hợp đồng lao động với nhiều người sử dụng lao động, như vậy có thể vượt quá 8 giờ/ngày. Về quyền đơn phương chấm dứt hợp đồng lao động của người lao động. Khoản 3 điều 37 Bộ luật Lao động 2012 quy định về quyền đơn phương chấm dứt hợp đồng lao động của người lao động. Với quy định: Người lao động làm hợp đồng lao động không xác định thời hạn có quyền đơn phương chấm dứt không cần lý do. Quy định này không xuất phát từ s ổn định của quan hệ lao động và trên cơ sở tôn trọng quyền và lợi ích hợp pháp của người sử dụng lao động. Việc xử lý hành chính đối với những vi phạm pháp luật lao động, cần có chế tài đủ mạnh đối với vi phạm chế độ giao kết bảo hiểm y tế, bảo hiểm tai nạn, vi phạm các quy định về an toàn lao động, vệ sinh lao động, người lao động đơn phương chấm dứt hợp đồng lao động trái pháp luật… 3.3.2. Về tổ chức thực hiện Một là, nâng cao nhận thức của người lao động và người sử dụng lao động về pháp luật hợp đồng lao động. Hai là, tăng cường quản lí nhà nước về lao động với các doanh nghiệp, nâng cao hiệu quả hoạt động và s phối hợp đồng bộ giữa các cơ quan quản lý về lao động các cấp với nhau và các cơ quan hữu quan khác. 23
  • 26. Tải tài liệu tại sividoc.com Viết đề tài giá sinh viên – ZALO:0973.287.149-TEAMLUANVAN.COM Ba là, xây d ng tổ chức tư vấn, đối thoại giữa các bên liên quan, đặc biệt là giữa người lao động và doanh nghiệp. Bốn là, cần xây d ng kế hoạch đào tạo nguồn nhân l c lao động có chất lượng cao cho các doanh nghiệp ở Đà Nẵng. Năm là, tiếp tục triển khai đồng bộ các giải pháp nhằm th c hiện tốt Đề án Giải quyết việc làm cho người lao động trên địa bàn thành phố, nâng cao hiệu quả hoạt động Sàn giao dịch việc làm. KẾT LUẬN Việc giao kết hợp đồng lao động hiện nay đã đem lại nhiều kết quả rất khả quan trong việc sử dụng lao động, nâng cao năng suất lao động, kết hợp hài hoà giữa quyền và nghĩa vụ của các bên. Đa số các doanh nghiệp đóng trên địa bàn thành phố Đà nẵng đã ký kết và th c hiện có hiệu quả hợp đồng lao động. Tuy nhiên, không tránh khỏi không ít doanh nghiệp các loại, đặc biệt là doanh nghiệp tư nhân, doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài vi phạm chế độ ký kết và th c hiện hợp đồng lao động. Những vi phạm này không chỉ làm ảnh hưởng đến quyền lợi hợp pháp của người lao động mà còn là một trong nguyên nhân đáng kể gây nên các vụ tranh chấp lao động và đình công. Để hợp đồng lao động thật s là một công cụ pháp lý hữu hiệu cho các doanh nghiệp trong cả nước nói chung và ở thành phố Đà Nẵng nói riêng trong việc thiết lập, duy trì và cải thiện quan hệ lao động đòi hỏi cả ba phía: Nhà nước, người sử dụng lao động, người lao động phải nổ l c phấn đấu trên tinh thần của nguyên tắc kết hợp hài hoà giữa các lợi ích, gắn quyền lợi cá nhân người lao động với tập thể lao động, giữa tập thể lao động với người sử dụng lao động. Trên cơ sở đó mà nhà nước, người đại diện cho toàn xã hội tuân thủ lợi ích chung của mình ./. 24