More Related Content
Similar to Pinagmulan Ng Daigdig (20)
Pinagmulan Ng Daigdig
- 1. Pinagmulan ng Daigdig Ayon sa Bibliya Ayon sa mga mito o Alamat Ayon sa Agham (Mga Teorya Tungkol saPinagmulan ng Daigdig)
- 2. Ayon sa Bibliya… Creation Myths – mga paniniwala at salaysay ukol sa bagay-bagay Creationism – sistema ng paniniwala na ang lahat ng mga bagay at materyal sa kalawakan ay nilikha ng isang diyos Ang paglikha ay sa pamamagitan ng pamamaraang: kahima-himala (supenatural), makadiyos (theistic), at maalamat (mythological) Ayon sa creationism, ang mundo ay ginawa diumano ng Diyos sa loob ng anim na araw lamang Ang mga ito ay literal na halaw sa aklat ng Genesis ng Bibliya. Monotheism – paniniwala sa iisang diyos. Ayanimism – pagsamba sa mga espiritung naninirahan sa kalikasan.
- 3. Ayon sa Bibliya… James Ussher – isang arsobispong Anglican ng Armagh sa Ireland; ipinahayag niya noong 1650 na ang paglikha ay naganap noong 4004 B.C.E. Ito y batay sa kanyang pagtutuos ng numerolohiya sa Lumang Tipan o Old Testament ng Bibliya. Ang kanyang kalkulasyon ay ginawa pang mas tiyak ni Dr. John Lightfoot, ang Master ng St. Catherine’s College sa Cambridge, England. Ayon sa kanya ang araw ng paglikha ay naganap noong ikasiyam ng umaga ng Oktubre 23. Ang kalkulasyong Ussher – Lightfoot ay nagsasaad na ang mundo ay 6,000 taon pa lamang. Ang mga fossils na natagpuan ay tumataliwas sa paniniwalang ito
- 4. Ayon sa Bibliya… Diluvial Theory – sinubukang sagutin ng teoryang ito ang ukol sa mga fossils. Alinsunod sa teoryang ito, ang mga fossil ay walang iba kundi ang mga labi ng mga hayop na namatay bunsod ng malaki at malawakang pagbaha. George Cuvier – tinalakay niya sa kanyang Catastrophe Theory ang mga nakabaong fossil sa iba’t ibang magkakapatong na sedimentaryo ng bato. Sa pagkamatay ni Cuvier, ilang kalkulasyon ang ginawa upang tukuyin ang tumapk na bilang ng mga kalamidad at mga kasunod na kaganapan sa paglikha ng Diyos. Sinasabing may naganap na 27 magkakasuno na paglikha; ang iba naman ay umabot sa 32 paglikha.
- 5. Ayon sa Bibliya… James Hutton – ayon sa kanya, ang mga pwersang humubog sa daigdig sa nakaraan ay nagpapatuloy pa rin hanggang sa kasalukuyang panahon. Ang kanyang kaisipang Uniformitarianism ay nailimbag sa akdang Theory of the Earth noong 1795. Noong lumaon, sinusugan ni Charles Lyell ang teoryang ito sa kanyang akdang Principles of Geology noong 1830.
- 6. Ayon sa Agham… Ang araw ay matatagpuan sa gitna ng solar system; walong planeta ang umiikot dito; pito sa mga planetang iti ay may isa o higit pang buwan na umiikot naman sa mga ito. Dahil sa kaayusang ito ng solar system, naniniwala ang mga astronomo na ang lahat ng bahagi nito ay halos sabay-sabay nabuo buhat sa magkakaparehong primordial material. Ang primordial material ay binubuo ng 80% hydrogen, 15% helium at 5% na mabigat na elemento. Tinawag ang paliwanag na ito na “nebular hypothesis” na unang ipinanukala ni Immanuel Kant noong 1755. Isang kahalintulad na modelo ang ipiniahayag ni Pierre-Simon Laplace noong 1796.
- 7. Ayon sa Agham… Solar Nebula – isang napakalaking ulap ng mga gas na sinasabing labi ng isang sumabog na bituin. Ito ay patuloy na umiikot habang lumiliit at nauunat dahil sa pwersa ng gravity. Ang iba’t ibang bahagi ng solar system ay nabuo mula sa napakalaking ulap na ito. Noong halos limang bilyong taon ang nakalipas, ang ulap na ito ay binubuo ng maliliit na bato at mga gas ay nagsimulang lumiit sa impluwensya ng sarili nitong grabitasyon. Ang lumiliit na materyal na ito ay nagsimulang umikot ng mabilis na nagdulot ng pagpatag ng ulap na mistulang isang disc o plaka. Sa loob ng umiikot na mala-disc na ito ay nagkaroon ng maliliit na pagbubuo ng mga nuclei kung saan nabuo ang mga planeta.
- 8. Ayon sa Agham… Dahil sa patuloy na rotasyon, ang ilang mga alikabok at mga gas ay nananatiling umiikot sa buong masa. Nang lumaon, ang mga natirang materyal ay naging walong planeta. Ang iba namang materyal ay naisabog sa kalawakan sa pamamagitan ng mga solar wind. Ang pagbubuo ng daigdig ay pinaniniwalaang naganap 4.6 bilyong taon na ang nakakalipas Matapos ang mahabang panahon, nagkaroon ng atmospera ang daigdig at nagbago ang komposisyon nito na humantong sa kasalukuyan niting kalagayan. (78% nitrogen, 21% oxygen, at % argon, kabilang ang iba pang mga bakas ng carbon dioxide at water vapor.
- 9. Ayon sa Agham… Capture Theory – halaw mula sa aksa ni James Jean. Ayon sa teoryang ito, sa pagdaan ng isang protostar sa araw, ito ay nagdulot ng matinding epekto sa mga nagaganap na pag-alon (tides) sa mismong araw. Kaakibat nito ay ang pagkakaroon ng tinatawag na solar disruption sa araw. Ang mga pwersa ng alon (tidal forces) ay nagdult ng pagkakatanggal ng ilang mga materyales mula sa araw sa hugis filament. Dahil sa haba at kawalang katatagan ng filament, ito ay nagkahati-hati at nang lumaon ay nakabuo ang mga bulang ito ng tinatawag na protoplanet Ayon sa teoryang ito, ang mga na planeta at kanilang pag-inog ay nabuo mula sa pangyayaring ito,
- 10. Ayon sa Agham… Big Bang Theory – ayon rito, ang kalawakan ay umusbong diumano mula sa isang napakasiksik (dense) at napakainit na kalagayan halos 14 bilyong taon na ang nakalilipas. Ang lahat ng mga galaxy ay magkakapatong sa mga punto at ang puntong ito ay sumabog at kumalat ng magkakalayu-layo at mabilisan. Ang kasalukuyang lokasyon at tulin ng velocity ng mga galaxy ay bunga ng pagsabog nito Ito ay halaw sa pag-aaral ng mga siyentista, kabilang sina George Lemaitre at Carl Wilhelm Wirtz
- 11. Ayon sa Agham… Steady State Theory – ang salitang Big Bang ay nagmula sa panuyang pagtawag dito ni Fred Hoyle sa pagpapanukala ng katunggali ng Big Bang Theory, ang Steady State Theory. Batay rito, panibagong sangkap (matter) ang nabubuo habang patuloy na nagsisilayo ang mga galaxy sa isa’t isa. Ang kalagayan ng kalawakan ay maihahalintulad sa anumang yugto ng panahon
- 12. Karagdagang Kaalaman!!! Karamihan sa mga heologo ay naniniwalang ang daigdig ay nasa 4.6 bilyong taon na. Radiometry – ginagamit sa pagtatakda ng petsa sa mga bato na sumusukat sa electromagnetic radiation. Tinatangkang mabatid nito ang edad ng bato at mineral na nagtataglay ng radioactive isotopes. Kadalasang hinahati ng mga siyentista ang kasaysayan ng daigdig sa apat na mahahabang panahon – Precambrian, Paleozoic, Mesozoic at Cenozoic.
- 13. Karagdagang Kaalaman!!! Precambrian Era – nagsimula sa pinakamatandang bato at nahati sa Hadean, Archea, at Proterozoic era o ancient life 88% sa panahong heolohikal Nagsimula 543 milyong taon B.P. at natapos noong 250 milyong taon B.P. Saklaw nito ang 6.5% ng panahong heolohikal
- 14. Karagdagang Kaalaman!!! Mesozoic Era – “middle life” Nagtapos noong 65 milyon B.P. Saklaw nito nang 4% ng panahong heolohikal ng daigdig. Sa kasalukuyan, tayo ay nasa Cenozoic Era o recent life at bumubuo sa tinatayang 1.5% lamang ng kabuuang edad ng daigdig Ang Paleozoic, Mesozoic at Cenozoic ay nakapaloob sa Phanerozoic eon
- 15. Karagdagang Kaalaman!!! Nagsimula sa unang bahagi ng Paleozoic era na tinatawag na Cambrian Period Ang penomenon ukol sa biglang pagsulpot ng mga hayop sa panahong Cambrian at Ordocivian ay tinatawag na Cambrian Explosion Sa pagtatapos ng Paleozoic era, nasaksihan ng daigdig ang pagkaubis ng maraming nilalang na tinatayng 90% ang nangamatay at nangawala sa panahon ng Permian Period. Isang teorya ukol sa pangyayaring ito ay ang pagtama ng kometa sa ating planeta