2
Most read
3
Most read
4
Most read
Qwφιertyuiopasdfghjklzxερυυξnmηq
 ςwωψerβνtyuσiopasdρfghjklzxcvbn
mqwertyuiopasdfghjklzxcvbnφγιmλι
         Από την παραδοςιακή ποίηςη ςτο
qπσπζαwωeτrtνyuτioρνμpκaλsdfghσj
                   μοντερνιςμό
klzxcvλοπbnαmqwertyuiopasdfghjklz
                2η διδακτική Ενότητα


 xcvbnmςγqwφertyuioςδφpγρaηsόρ
                        7ο ΓΕΛ ΠΕΙΡΑΙΑ

            Ελένη Πατςιατζθ – Δημθτρησ Χριςτόπουλοσ


ωυdfghjργklαzxcvbnβφδγωmζqwert
       λκοθξyuiύαςφdfghjklz

xcvbnmqwertyuiopaβsdfghjklzxcεrυt
γyεuνiιoαpasdfghjklzxcηvbnαςφδmq
wertαςδyuiopasdfαςδφγθμκxcvυξςφ
bnmςφγqwθeξτςδφrtyuφγσοιopaας
δφsdfghjklzxcvαςδφbnγμ,mqwertyui
opasdfgαςργκοΰτbnmqwertyςδφγui
opasςδφγdfghjklzxςδδγςφγcvbnmq
 wertyuioβκςλπpasdfghjklzxcvbnmq
wertyuiopasdγαεορlzxcvbnmqwerty
uiopasdfghjkαεργαεργαγρqwertyuio
pasdfghjklzxαςδφmοιηξηωχψφςuio
΢τόχοι:

         Να συνειδητοποιήσουν ότι η ποίηση αλλάζει, τόσο στο περιεχόμενο όσο και στη μορφή της, από εποχή σε εποχή.
         Να κατανοήσουν ότι οι αλλαγές αυτές δεν είναι αυθαίρετες ή τυχαίες, αλλά εντάσσονται στο πλαίσιο γενικότερων
          καλλιτεχνικών και πολιτισμικών ρευμάτων.
         Να αποκτήσουν μια συνολική εικόνα της εξέλιξης της νεοελληνικής ποίησης.
         Να κατανοήσουν την έννοια του λογοτεχνικού κινήματος και τη σχέση του με την εποχή του.
         Να γνωρίσουν τα λογοτεχνικά κινήματα του ρομαντισμού, του παρνασσισμού, του συμβολισμού, του μοντερνισμού
          και του υπερρεαλισμού.
         Να κωδικοποιήσουν τα χαρακτηριστικά της παραδοσιακής και της μοντέρνας ποίησης (ελεύθερος στίχος, άλογο
          στοιχείο, δραματικότητα, καθημερινό λεξιλόγιο).
         Να κατανοήσουν τη διαφορά της έννοιας του «σύγχρονου» από το μοντέρνο.
         Να συνειδητοποιήσουν το μέγεθος της ρήξης με την παλαιότερη ποίηση που φέρνει ο μοντερνισμός.
         Να γνωρίσουν τους κοινωνικούς παράγοντες και τις επιστημονικές, φιλοσοφικές τάσεις που οδήγησαν στο μοντερνισμό.

Δεξιότητες:
     Να διακρίνουν τα χαρακτηριστικά της μοντέρνας και της παραδοσιακής ποίησης και να τα εντοπίζουν σε ποιήματα.
     Να διακρίνουν τα χαρακτηριστικά άλλων λογοτεχνικών κινημάτων σε ποιήματα.
     Να εντάσσουν ένα ποιητικό έργο σε μια θέση στη γραμμή από την παραδοσιακή στη μοντέρνα ποίηση.
     Να αισθάνονται το ρυθμό του ελεύθερου στίχου.
     Να εξοικειωθούν με το άλογο στοιχείο της μοντέρνας ποίησης και να είναι ανοικτοί στην πολυσημία του ποιητικού
        λόγου.
     Να πειραματίζονται με τις δυνατότητες της γλώσσας και τους συνειρμούς.



                                        1η φάση: Προ-αναγνωστική
                                                  Εισαγωγικά κείμενα

http://dide-anatol.att.sch.gr/tte/nea/sumbouloi/yperrealismos_gym.pdf
http://poeticanet.com/dokimia.php?subaction=showfull&id=1247610719&archive=&start_from=&ucat=75&sh
ow_cat=75
http://www.poiein.gr/archives/9479/index.html
Νεότερη ποίηση (σελ. 1-7)
http://www.arnos.gr/dmdocuments/eap/elp/elp30/ergasieselp30/2008-2009.3h.ergasia.elp30.sxed.pdf
http://latistor.blogspot.com/2010/05/blog-post_25.html
http://www.pi.ac.cy/pi/files/epimorfosi/ekpaid_yliko/logot_dimotiki/didaktiki_poiisis.pdf
http://www.nationalgallery.gr/site/content.php?sel=396
2η φάση: Αναγνωστική
                                          Κείμενα για διδασκαλία και επεξεργασία

                                         Ομάδα 1η: Νεοκλασικισμός και Ρομαντισμός
   Κείμενα        Μαθ.                          Εργασία 1η                                             Εργασία 2η
Κάλβος,            1ος    - Ποια στοιχεία για την ποιητική του Κάλβου μπορείτε να   - Ποια στοιχεία νεοκλασικισμού και ρομαντισμού
«Σα                       αντλήσετε;                                                συναντάτε στο ποίημα;
ηφαίστεια»                - Ο Κάλβος είναι ο ποιητής που αφιέρωσε το έργο του       - Σο κίνημα του ρομαντισμού επηρέασε και την τέχνη
                          στον αγώνα του 1821. Ποια στοιχεία του συγκεκριμένου      της ζωγραφικής. Να αναζητήσετε κοινά στοιχεία
Κριτικά                   ποιήματος το συνδέουν με αυτήν την περίοδο της            ανάμεσα στον πίνακα του Εζέν Ντελακρουά «Η
κείμενα για               Ελληνικής Ιστορίας;                                       σφαγή της Φίου» και στην ποίηση του Κάλβου.
τον Κάλβο          2ος    - Να αναγνωρίσετε στοιχεία της Επτανησιακής ΢χολής.       Ο Ελύτης στο βιβλίο του «Ανοιχτά Χαρτιά» περι-
(εδώ)
                          - Να σχολιάσετε τη στιχουργική του ποιήματος.             λαμβάνει μια μελέτη για τον Ανδρέα Κάλβο με τίτλο
                                                                                    «Η αληθινή φυσιογνωμία και η λυρική τόλμη του Ανδρέα
                                                                                    Κάλβου». Ποιες καινοτομίες πιστώνει στον Επτανήσιο
                                                                                    ποιητή ο Ελύτης;
Δ. ΢ολωμός,        3ος    - «Οι ελληνικές επιρροές του ΢ολωμού είναι κυρίως         -Να συγκρίνετε τον τρόπο απόδοσης του ιστορικού
«Ελεύθεροι                γλωσσικές, ενώ το φιλοσοφικό, αισθητικό, ηθικό            γεγονότος της Εξόδου τόσο από την ποιητική γραφή
Πολιορκημένο              υπόβαθρο της ποίησής του διαμορφώνεται μέσα από τη        του ΢ολωμού όσο και από το χρωστήρα του Θ.
ι», ΢χεδίασμα             μελέτη των έργων του γερμανικού, κυρίως, ρομαντισμού».    Βρυζάκη.
Γ6                        Επιβεβαιώνεται αυτή η διαπίστωση στο συγκεκριμένο
«Ο                        απόσπασμα;                                                -Αφού μελετήσετε επίσης το ποίημα του ΢ολωμού «Ο
Πειρασμός»                                                                          Πόρφυρας» να αναλύσετε το ρόλο που διαδραματίζει
                                                                                    η φύση στο σολωμικό έργο.
Κριτικά κείμενα
για τον ΢ολωμό     4ος    - Να συγκρίνετε το συγκεκριμένο απόσπασμα με το απ. 2     Ποια επιρροή άσκησε στο σολωμικό έργο ο
      (εδώ)               του ΢χεδιάσματος Β.                                       Γερμανός ρομαντικός ποιητής Υρειδερίκος ΢ίλλερ;
                          - Ποια στοιχεία του ποιήματος αποκαλύπτουν την αγάπη
                          που έτρεφε ο ποιητής για τη λαϊκή μας παράδοση;

 Πηγές για τον (Νεο)κλασικισμό:
 Αγάθη Γεωργιάδου, «Η ποιητική περιπέτεια», εκδ. Μεταίχμιο, σελ. 97-107

 Πηγές για το Ρομαντισμό:
 (2) Άρθρα από τη ΒΙΚΙΠΑΙΔΕΙΑ
 ΢ύντομη Ιστορία Σέχνης: Ρομαντισμός
 Η φιλοσοφία με το βλέμμα ενός Υυσικού
 Art Magazine, Ρομαντισμός
Ομάδα 2η: Παρνασσισμός και ΢υμβολισμός
    Κείμενα       Μαθ.                         Εργασία 1η                                             Εργασία 2η
Γ. Γρυπάρης,       1ος      - Σο ποίημα ανήκει στην Β’ Αθηναϊκή ΢χολή (σελ 1-      Με βάση τον πίνακα «Ο όρκος των Ορατίων» του Ζαν
«Εστιάδες»                  3). Ποια γνωρίσματά της μπορείτε να καταγράψετε με     Λουί Νταβίντ και το ποίημα του Γρυπάρη, να
                    &       βάση το ποίημα αυτό;                                   αναφερθείτε στις επιρροές που άσκησε η
                            - Να βρείτε πληροφορίες για τις Εστιάδες Παρθένες      ελληνορωμαϊκή αρχαιότητα στο κίνημα του Παρνασ-
                            ως μυθολογικά πρόσωπα στην Αρχαία Ρώμη. Πώς            σισμού τόσο στη λογοτεχνία όσο και στη ζωγραφική.
                    2ος     αξιοποιεί ο ποιητής αυτή τη μυθική παράδοση; Σι
                            συμβολίζουν, τελικά, οι Εστιάδες;                      Να συγκρίνετε το ποίημα του Γρυπάρη με το
                            -Ποια γνωρίσματα της τεχνοτροπίας του Παρνασ-          απόσπασμα του σχολικού βιβλίου από τον Προφητικό
                            σισμού αναγνωρίζετε στο ποίημα;                        («Δωδεκάλογος του Γύφτου») του Κωστή Παλαμά, ως
                                                                                   προς τις ιδέες και τη γλώσσα.
Σέλλος Άγρας,       3ος     -Σο ποίημα αυτό θεωρείται τυπικό συμβολιστικό          Ο Σέλλος Άγρας θεωρείται ότι ξεχωρίζει από τους
«Αμάξι στη                  ποίημα. Μπορείτε να συγκεντρώσετε τα γνωρίσματα        ποιητές της «σχολής» του, εξαιτίας «της τεχνικής
βροχή»              &       του συμβολισμού με βάση αυτό το ποίημα;                επεξεργασίας» των ποιημάτων του. ΢υμφωνείτε; Να
                                                                                   στηρίξετε την άποψή σας στο συγκεκριμένο ποίημα.
                    4ος     -Η αναπόληση του παρελθόντος, η μοναχικότητα, ο
                            χαμηλόφωνος τόνος, η μελαγχολία, η τάση φυγής          Να συγκρίνετε το ποίημα του Άγρα με το ποίημα του
                            θεωρούνται μερικά από τα χαρακτηριστικά της            Καρυωτάκη «Σελευταίο ταξίδι» ως προς το περιεχό-
                            ποίησης των πρώτων δεκαετιών του μεσοπολέμου.          μενο και την τεχνοτροπία.
                            Αναγνωρίζετε κάποια από τα παραπάνω στοιχεία στο
                            ποίημα αυτό; Αναφερθείτε σε συγκεκριμένους στίχους.


Πηγές για τον Παρνασσισμό:
http://afterschoolbar.blogspot.com/2011/03/blog-post_13.html
ΒΙΚΙΠΑΙΔΕΙΑ
http://sillavi.edublogs.org/archives/5
Wiki
Λεξικό Λογοτεχνικών όρων, σελ. 141/2
Πύλη για την Ελληνική Γλώσσα

Πηγές για το ΢υμβολισμό:
ΒΙΚΙΠΑΙΔΕΙΑ
Αγάθη Γεωργιάδου
Ο συμβολισμός στην ποίηση
Λεξικό Λογοτεχνικών όρων, σελ. 175-178
Ζαν Μορεάς, Μανιφέστο του συμβολισμού
Σεχνοτροπίες

                          Ομάδα 3η: Καβάφης & Καρυωτάκης: οι προάγγελοι του μοντερνισμού
   Κείμενα        Μαθ.                         Εργασία 1η                                             Εργασία 2η
Καβάφης,           1ος     - Ποια είναι τα μυθολογικά στοιχεία του ποιήματος και   - Να αναζητήσετε και άλλα ποιήματα του Καβάφη,
«Ιθάκη»            &       ποια η λειτουργία τους;                                 στα οποία την αφετηρία της ποιητικής έμπνευσης την
                            - Αν συγκρίνετε το ταξίδι του Ομηρικού Οδυσσέα         αποτελούν τα ομηρικά έργα και να γράψετε ένα σύντο-
Κριτικά κείμενα            προς την Ιθάκη με εκείνο του καβαφικού ήρωα, ποιες      μο δοκίμιο με θέμα τους τρόπους με τους οποίους ο
για τον Καβάφη     2ος
                           ομοιότητες και ποιες διαφορές μπορείτε να επισημά-      ποιητής αξιοποιεί αυτά τα έργα.
      (εδώ)                νετε;                                                   - Με βάση τα ποιήματα που διαβάσατε, να κάνετε
                                                                                   έναν κατάλογο με τα βασικά γνωρίσματα της
                                                                                   ποιητικής του Καβάφη που τον καθιστούν ποιητή sui
                                                                                   generis.

Καρυωτάκης,        3ος     - Με βάση το ποίημα, ποια στοιχεία της ποιητικής του    - Να παρουσιάσετε τα γνωρίσματα του σονέτου
«[Είμαστε          &       Καρυωτάκη (σ. 363 κ.ε.) τον καθιστούν πρόδρομο της      (ποίημα σταθερής μορφής).
κάτι…]»            4ος     νεοτερικής ποίησης;                                     - Σο 1909 ο Ζωρζ Μπρακ ζωγράφισε τον πίνακα
                           - Ποια στοιχεία συμβολισμού υπάρχουν στο ποίημα;        «Βιολί και κανάτα». Βρίσκετε κοινά στοιχεία ανάμεσα
                                                                                   στον τρόπο απόδοσης της πραγματικότητας στο έργο
                                                                                   του Μπρακ με εκείνον του Καρυωτάκη;
Ομάδα 4η: Η Γενιά του ΄30 – «΢τροφή» στο Μοντερνισμό
  Κείμενα          Μαθ.                          Εργασία 1η                                              Εργασία 2η
Ελύτης              1ος        Να αναγνωρίσετε τις υπερρεαλιστικές καταβολές       - Σο ποίημα ανήκει στη συλλογή «Ήλιος ο Πρώτος». Βρείτε
(σσ.371-                       του ποιήματος.                                      και άλλα ομόθεμα ποιήματα από την ίδια συλλογή (ή και από
378)                                                                               άλλες) και εξετάστε πώς λειτουργεί η φύση στο έργο του
«Πίνοντας                                                                          Ελύτη.
ήλιο                                                                               - Ποια στοιχεία της ποιητικής του Ελύτη τον καθιστούν έναν
κορινθιακό»                                                                        από τους βασικότερους εισηγητές του μοντερνισμού στην
                                                                                   Ελλάδα;
΢εφέρης               2ος      -Ο ΢εφέρης ανήκει στη γενιά του ’30. Ποια           ΢την Γ’ Γυμνασίου διδαχθήκατε την «Ελένη» του Ευριπίδη.
(σσ.311-                       γνωρίσματα του ποιήματος καθιστούν τον ποιητή       Ποιες ομοιότητες εντοπίζετε ανάμεσα στον τρόπο με τον
326),                 &        βασικό εκπρόσωπο αυτής της γενιάς (σ. 233 κ.ε.);    οποίο αντιμετωπίζουν την ηρωίδα τους οι δύο δημιουργοί.
«Ελένη»
                                                                                   Να αναζητήσετε από την Ελληνική (π.χ. Ρίτσος, Ελύτης)
Κριτικά               3ος      - Οι μύθοι έχουν συνήθως ένα επιμύθιο, δηλ. ένα     Λογοτεχνία έργα με τον ίδιο τίτλο «Ελένη» και να
κείμενα                        συμπέρασμα. Ποιο είναι το επιμύθιο στο              παρουσιάσετε τη λειτουργία του ίδιου συμβόλου [της Ελένης]
για το                         συγκεκριμένο ποίημα και πώς μπορεί να συσχετιστεί   σε διάφορα κείμενα. Η εργασία σας να εκπονηθεί με το
΢εφέρη
                               με την ιστορική πραγματικότητα της Κύπρου;          λειτουργικό Power Point
     (εδώ)

Γ. Ρίτσος,            4ος      - Να επισημάνετε χαρακτηριστικές εικόνες που        Με βάση το ποίημα και το κείμενο του Αργυρίου (σσ.
Ρωμιοσύνη                      απηχούν τον υπερρεαλιστικό τρόπο γραφής.            159,160) να συνοψίσετε τα βασικά γνωρίσματα της ποίησης
(Βιβλίο Β’                     - Πώς συνδέει ο ποιητής το φυσικό με το ανθρώπινο   του Γιάννη Ρίτσου.
Λυκείου,                       περιβάλλον;
σσ. 234-                                                                           Να εντοπίσετε ομοιότητες ανάμεσα στον τρόπο απόδοσης
236)                                                                               του ελληνικού τοπίου στο ποίημα του Γ. Ρίτσου με το
                                                                                   ελληνικό τοπίο που αποδίδει ο Νίκος Φατζηκυριάκος-Γκίκας
  Κριτικά                                                                          στον παρακάτω πίνακα (εδώ).
 κείμενα για
 τον ποιητή
    (εδώ)

Πηγές:
Η Γενιά του ΄30
Λεξικό Λογοτεχνικών Όρων, σελ. 113-118
Ο Μοντερνισμός στη Λογοτεχνία
Δ. Σζιόβας, Λογοτεχνία και νεωτερικότητα
Από τον ρεαλισμό στον μοντερνισμό
Ι. Εμφιετζίδης, Xαρακτηριστικά του μοντερνισμού και στην ποίηση των αρχών του 20ου αιώνα
Διάκριση Μοντερνισμού - Πρωτοποριών

                                                  Ομάδα 5η: Ο Ελληνικός Τπερρεαλισμός
    Κείμενα                 Μαθ.                        Εργασία 1η                                           Εργασία 2η
Ν. Εγγονόπουλος              1ος     - Επισκεφθείτε την παρακάτω ιστοσελίδα και εξη-     Αναζητήστε στο διαδίκτυο ζωγραφικά έργα του Νίκου
«Μπολιβάρ»,                          γήστε τη σχέση του «Μπολιβάρ» με τους πρωταγω-      Εγγονόπουλου ή άλλων υπερρεαλιστών ζωγράφων
σελ. 179, 180                &       νιστές των άλλων ποιημάτων.                         (Νταλί, Μαγκρίτ, Σαγκύ, Ντελβώ) που θα μπορούσαν
                                                                                         να εικονογραφήσουν το ποίημά του. Δημιουργήστε
Ολόκληρο το                  2ος     - Βρείτε πληροφορίες για τον ΢ίμονα Μπολιβάρ και    μια παρουσίαση στο Power Point. Μπορείτε να
ποίημα (εδώ)                         εξηγήστε την επιλογή του προσώπου του από τον       χρησιμοποιήσετε τη μελοποίηση του Ν. Μαμαγκάκη
                                     ποιητή.                                             για το ομώνυμο ποίημα.
Κριτικά κείμενα για
τον ποιητή (εδώ)

«Μπολιβάρ»,
μουσική σύνθεση
του Μάνου
Φατζιδάκι (εδώ)
 Μ. ΢αχτούρης,               3ος     - Η ποίηση του ΢αχτούρη χαρακτηρίζεται από τη       - Να εικονογραφήσετε το ποίημα με πίνακες
«Η αποκριά»                          χρήση ανάγλυφων εικόνων. Να τεκμηριώσετε τη         σύγχρονων Ελλήνων ζωγράφων (΢π. Βασιλείου, Α.
                             &       διαπίστωση αυτή μελετώντας τις εικόνες του          Υασιανός, Γ. Μόραλης κ.ά.) που θα αναζητήσετε στο
Πηγή: Βιβλίο του                     ποιήματος.                                          διαδίκτυο. Δημιουργήστε μια παρουσίαση στο Power
καθηγητή,                    4ος     - Να σχολιαστεί ο «χώρος» και ο χρόνος του          Point. Μπορείτε να χρησιμοποιήσετε τη μελοποίηση
σσ.199-210 (εδώ)                     ποιήματος.                                          του ομώνυμου ποιήματος από τους STEREO
                                                                                         NOVA.
ΠΗΓΕ΢:
΢ύντομη Ιστορία Σέχνης: Τπερρεαλισμός
Άρθρο από τη ΒΙΚΙΠΑΙΔΕΙΑ
Γιώργης Γιατρομανωλάκης, Εισαγωγικά για τον Τπερρεαλισμό
Slide για τον Τπερρεαλισμό
Ο Μπρετόν για τον Τπερρεαλισμό
Βιβλίο του καθηγητή, Οι Έλληνες υπερρεαλιστές και η αυτόματη γραφή (σ.32-36)
3η φάση – Μετα-αναγνωστική
                                                     ΢υνθετικές εργασίες

1η Ομάδα
Να επισκεφθείτε τον ιστότοπο (εδώ) που περιλαμβάνει όλες τις Ωδές του Κάλβου. Κάθε μέλος της ομάδας σας να
διαβάσει δύο (2) Ωδές και να συγκεντρώσει τα ρομαντικά στοιχεία εκάστης. ΢το τέλος να συνθέσετε στο Power
Point μια παρουσίαση με όλες τις ρομαντικές επιρροές που εντοπίσατε. [΢ημ.: Προσέξτε περισσότερο την Ωδή «Εις
θάνατον», χαρακτηριστική περίπτωση ρομαντικού ποιήματος].

2η Ομάδα
΢τα Κ.Ν.Λ. της Β’ Λυκείου και στην ενότητα «Αθηναϊκή ΢χολή» αναζητήστε ποιήματα που ακολουθούν την
τεχνοτροπία του παρνασσισμού και του συμβολισμού και να τα παρουσιάσετε στην τάξη. Επίσης, να κατατάξετε τα
σύμβολα των ποιημάτων αυτών ανάλογα με το είδος τους: αντικείμενα, φυσικά φαινόμενα, εικόνες, ήχοι.

3η Ομάδα
α. Ο Κ. Καβάφης έγραψε για πρώτη φορά το ποίημα ΥΩΝΑΙ ΓΛΤΚΕΙΑΙ το 1894, ακολουθώντας τους κανόνες
της παραδοσιακής ποίησης. 10 χρόνια αργότερα, τον Αύγουστο του 1904 το δημοσίευσε εκ νέου, με τον τίτλο
ΥΩΝΕ΢. Αφού διαβάσετε παράλληλα τα δύο ποιήματα, να επισημάνετε τα στοιχεία που αφαίρεσε ο Καβάφης
ξαναγράφοντας το «Υωνές»; Ποια αντικατέστησε και ποια πρόσθεσε; Ποιο από τα δύο θεωρείτε
αντιπροσωπευτικότερο του Αλεξανδρινού ποιητή και γιατί;
Φωναί Γλυκείαι                                                 Φωνές
Είν' αι γλυκύτεραι φωναί όσαι διά παντός
εσίγησαν, όσαι εντός                                           Ιδανικές φωνές κι αγαπημένες
καρδίας μόνον λυπηράς πενθίμως αντηχούσιν.                     εκείνων που πεθάναν, ή εκείνων που είναι
                                                               για μας χαμένοι σαν τους πεθαμένους.
Εν τοις ονείροις έρχονται δειλαί και ταπειναί
αι μελαγχολικαί φωναί,                                         Κάποτε μες στα όνειρά μας ομιλούνε·
και φέρουν εις την μνήμην μας την τόσον ασθενή                 κάποτε μες στην σκέψι τες ακούει το μυαλό.

αποθανόντας ακριβούς, ους κρύα κρύα γη                         Και με τον ήχο των για μια στιγμή επιστρέφουν
καλύπτει, και δι' ους αυγή                                     ήχοι από την πρώτη ποίησι της ζωής μας —
ποτέ δεν λάμπει γελαστή, ανοίξεις δεν ανθούσιν.                σα μουσική, την νύχτα, μακρυνή, που σβύνει

΢τενάζουν αι μελωδικαί φωναί· κ' εν τη ψυχή
η πρώτη ποίησις ηχεί
του βίου μας - ως μουσική, την νύκτα, μακρυνή.

β. Να βρείτε στο youtube ποιήματα του Καβάφη και του Καρυωτάκη που έχουν μελοποιηθεί. Να φτιάξετε σε ένα
υπολογιστικό φύλλο μια βάση δεδομένων με τα μελοποιημένα ποιήματα (τίτλοι και δημιουργοί) και δύο φακέλους
(με τίτλο «Καβάφης» και «Καρυωτάκης», αντίστοιχα) στους οποίους θα αποθηκεύσετε μελοποιημένα ποιήματα που
σας αρέσουν.

4η Ομάδα
Oι Γάλλοι ποιητές Αλμπέρ ΢αμαίν (1858-1900) και Πιερ-Ζαν Ζουβ (1887-1976) καθώς και ο Σάκης ΢ινόπουλος
έχουν γράψει ποιήματα με τον τίτλο «Ελένη». Να τα μελετήσετε και να επισημάνετε: α) τη λειτουργία του συμβόλου
της Ελένης και β) τις τεχνοτροπίες των ποιημάτων.
Αλμπέρ ΢αμαίν, ΕΛΕΝΗ
Σης μάχης πλέει αχνός στη βραδιασμένη μέρα…
Κι έξω απ' τα τείχη η Αργείτισσα κι απ' τα παλάτια
μακριά - πάει προς το κόκκινο ποτάμι πέρα
πατώντας ξ απλωτά κορμιά ή κορμιών κομμάτια.
Υέγγουν των Αχαιών φωτιές στο θαμπόν αέρα·
στ' άρματα δίπλα χλιμιντρούν τ' αθάνατα άτια…
Μόνη, του μακελειού διαβάτρα η λευκοχέρα,
το χέρι της περνά με φρίκη εμπρός στα μάτια.
Ση δείχνει θεία με τη στερνή φεγγοβολιά της
η μέρα· - απ' τα κρυφά τα πέπλα, που ανεμίζει,
μια ανίκητη μυρωδιά αγάπης αναβρύζει.
Προς τα γυμνά της πόδια οι βαριοπληγωμένοι
σέρνοντας στους αγκώνες, τα χρυσά μαλλιά της
αγγίζουν - και πεθαίνουν παρηγορημένοι.

Πιερ-Ζαν Ζουβ, ΕΛΕΝΗ
Σι ωραία που είσαι τώρα που δεν υπάρχεις πια
Η τέφρα του θανάτου σ' έγδυσε κι απ' την ψυχή σου ακόμη
Σι ποθητή που είσαι απ' τον καιρό που αφανιστήκαμε
Κύματα κύματα γεμίζουν την καρδιά της ερήμου
Σην πιο πελιδνή από τις γυναίκες
Ωραία που είναι στις υδάτινες κορφές της γης αυτής
Σου νεκρού απ' την ασιτία τοπίου
Που ζώνει ολόγυρα την πολιτεία την πρωτινή
Ωραία που είναι μέσ' στα χλοερά κι απρόσμενα πλατώματα
Μεταμορφωμένα σε ναούς ωραία που είναι
΢το γυμνό κι ανάστροφο κι ολέθριον οροπέδιο
Που είσαι τόσο πεθαμένη
΢κορπώντας ήλιους απ' τ' αχνάρια των ματιών σου
Και τους ίσκιους των μεγάλων ριζωμένων δέντρων
΢τη φοβερή σου κόμη αυτήν που μ' έριχνε σε παραμιλητό.

Σάκης ΢ινόπουλος, ΕΛΕΝΗ (απόσπασμα)
Με πήρε τ' όνειρο κι ο πυρετός, με πήρε η νύχτα, μ' έσυρε
σε σκοτεινές θηλές, άπειρες νύχτες μ' έσυραν
σε δύσκολα περάσματα, γυμνός
μονάχος παραμόνεψα,
χιλιάδες φωτισμένα πρόσωπα, χιλιάδες πρόσωπα καμένα·
η νύχτα θαυμαστό ποτάμι του θανάτου -ήσουν εκεί
παρούσα μες στα οράματα
των εποχών, ήσουν εκεί, δεν ήσουν φεύγοντας
σε μια φανταστική πατρίδα, η διάφανη
η ωραία η άμωμος η ασύλληπτη
η Ελένη ζωντανή,
με το γαλήνιο βάρος του παμπάλαιου σώματος,
με τις πορφύρες και με τα βαρύτιμα -
οι σάλπιγγες στεγνές διαφήμισαν
τον τελευταίο θρίαμβο.

5η Ομάδα
Ο σουρεαλισμός (υπερρεαλισμός), ως επαναστατικό καλλιτεχνικό κίνημα, αναπτύχθηκε στα χρόνια του
Μεσοπολέμου. Κύριο σύνθημά του υπήρξε το «Να αλλάξουμε τη ζωή» (Α. Ρεμπώ).
Ποια κοινά χαρακτηριστικά εντοπίζετε ανάμεσα στα χρόνια του Μεσοπολέμου και το σύνθημα των υπερρεαλιστών
με τη σύγχρονη εποχή και τα συνθήματα-graffiti που συναντούμε συχνά; Να συμβουλευθείτε το περυσινό βιβλίο της
Ιστορίας σας και να συγγράψετε ένα κείμενο περίπου 300 λέξεων στο οποίο να αναφέρετε αυτά τα κοινά γνωρίσματα.
Να το συνοδεύσετε με φωτογραφίες από συνθήματα-graffiti είτε της περιοχής μας είτε από αντίστοιχες εικόνες που
θα ανασύρετε από το διαδίκτυο.

More Related Content

PDF
ΠΑΡΑΔΟΣΙΑΚΗ-ΜΟΝΤΕΡΝΑ ΠΟΙΗΣΗ
DOC
παραδοσιακή ποίηση νεοτερικη ποιηση
PPTX
Λογοτεχνία Α' Λυκείου
PPT
Vera dakanali παράδοση και μοντερνισμός στη νεοελληνική ποίηση
PPT
Παραδοσιακή και ρομαντική ποίηση
PDF
Μοντέρνα Ποίηση
PPT
ο έρωτας στην παραδοσιακή και μοντέρνα ποίηση
DOCX
Ι. Βηλαράς - Σαν πεταλούδα στη φωτιά
ΠΑΡΑΔΟΣΙΑΚΗ-ΜΟΝΤΕΡΝΑ ΠΟΙΗΣΗ
παραδοσιακή ποίηση νεοτερικη ποιηση
Λογοτεχνία Α' Λυκείου
Vera dakanali παράδοση και μοντερνισμός στη νεοελληνική ποίηση
Παραδοσιακή και ρομαντική ποίηση
Μοντέρνα Ποίηση
ο έρωτας στην παραδοσιακή και μοντέρνα ποίηση
Ι. Βηλαράς - Σαν πεταλούδα στη φωτιά

What's hot (20)

PPT
παρνασσισμός
PPT
Συμβολισμός
PPTX
Σαν πεταλούδα στη φωτιά
PPTX
Παρνασσισμός
DOCX
2012 13 παραδοση και μοντερνισμοσ 2
PPTX
παρνασσισμος 1
PPTX
2012 13 παραδοση και μοντερνισμοσ 1
PPT
Παρνασσισμός
PPT
Ο ΕΡΩΤΑΣ ΣΤΗ ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑ
PPSX
Ο Συμβολισμός
PPTX
ΓΙΩΡΓΗΣ ΠΑΥΛΟΠΟΥΛΟΣ- ΤΑ "ΑΝΤΙΚΛΕΙΔΙΑ"
PDF
Υπερρεαλισμός
PDF
παραδοση μοντερνισμος
PPTX
ΠΑΥΛΟΠΟΥΛΟΣ ΑΝΤΙΚΛΕΙΔΙΑ
PPT
ΜΑΒΙΛΗΣ, ΛΗΘΗ
PPT
παραδοση μοντερνισμος
DOCX
Ο Δωδεκάλογος του Γύφτου, Κωστής Παλαμάς
PDF
Τράπεζα Θεμάτων: Νέα Ελληνική Λογοτεχνία
PDF
ο σχολικός ρίτσος
PPTX
ΠΑΡΝΑΣΣΙΣΜΟΣ
παρνασσισμός
Συμβολισμός
Σαν πεταλούδα στη φωτιά
Παρνασσισμός
2012 13 παραδοση και μοντερνισμοσ 2
παρνασσισμος 1
2012 13 παραδοση και μοντερνισμοσ 1
Παρνασσισμός
Ο ΕΡΩΤΑΣ ΣΤΗ ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑ
Ο Συμβολισμός
ΓΙΩΡΓΗΣ ΠΑΥΛΟΠΟΥΛΟΣ- ΤΑ "ΑΝΤΙΚΛΕΙΔΙΑ"
Υπερρεαλισμός
παραδοση μοντερνισμος
ΠΑΥΛΟΠΟΥΛΟΣ ΑΝΤΙΚΛΕΙΔΙΑ
ΜΑΒΙΛΗΣ, ΛΗΘΗ
παραδοση μοντερνισμος
Ο Δωδεκάλογος του Γύφτου, Κωστής Παλαμάς
Τράπεζα Θεμάτων: Νέα Ελληνική Λογοτεχνία
ο σχολικός ρίτσος
ΠΑΡΝΑΣΣΙΣΜΟΣ
Ad

Similar to παραδοσιακή ποίηση μοντερνισμός (αποθηκεύτηκε αυτόματα) (αποθηκεύτηκε αυτόματα) (20)

PPT
παναγιωτοπουλου μαρια παρουσίαση ποίηση
PPT
Τσαλουχίδης Παντελής: Διονύσιου Σολωμού "O Kρητικός"
PPTX
επτανησιακή σχολή
PDF
sxediasmos ilis gia paradosiaki kai monterna poiisi.pdf
DOCX
ποιηση
PPT
αφιερωμα δμ
DOCX
Oδηγίες για την τελική εξέταση
DOCX
παράδοση και μοντερνισμός (ερωτήσεις αξιολόγησης)
DOCX
ΕΡΓΑΣΙΑ ΚΕΙΜΕΝΩΝ:ΟΙ ΦΑΝΑΡΙΩΤΕΣ ΚΑΙ Η ΡΟΜΑΝΤΙΚΗ ΣΧΟΛΗ ΤΩΝ ΑΘΗΝΑΙΩΝ
PPTX
λογοτεχνικα ρευματα (1)
DOC
γελ μ. εργασια β ομαδα 2012
PPTX
ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ Π. ΚΑΒΑΦΗΣ
DOCX
Η ΓΕΝΙΑ ΤΟΥ ΤΡΙΑΝΤΑ - ΠΟΙΗΣΗ
PPT
"O δωδεκάλογος του γύφτου»
PPTX
Από την παράδοση στον μοντερνισμό
PPSX
επτανησιακή σχολή
PPT
πασχουδη μ. παρουσιαση
PPT
μαρία κέντρου αγαθοπούλου
PPT
κώστας καρυωτάκης
PPT
Κώστας Καρυωτάκης
παναγιωτοπουλου μαρια παρουσίαση ποίηση
Τσαλουχίδης Παντελής: Διονύσιου Σολωμού "O Kρητικός"
επτανησιακή σχολή
sxediasmos ilis gia paradosiaki kai monterna poiisi.pdf
ποιηση
αφιερωμα δμ
Oδηγίες για την τελική εξέταση
παράδοση και μοντερνισμός (ερωτήσεις αξιολόγησης)
ΕΡΓΑΣΙΑ ΚΕΙΜΕΝΩΝ:ΟΙ ΦΑΝΑΡΙΩΤΕΣ ΚΑΙ Η ΡΟΜΑΝΤΙΚΗ ΣΧΟΛΗ ΤΩΝ ΑΘΗΝΑΙΩΝ
λογοτεχνικα ρευματα (1)
γελ μ. εργασια β ομαδα 2012
ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ Π. ΚΑΒΑΦΗΣ
Η ΓΕΝΙΑ ΤΟΥ ΤΡΙΑΝΤΑ - ΠΟΙΗΣΗ
"O δωδεκάλογος του γύφτου»
Από την παράδοση στον μοντερνισμό
επτανησιακή σχολή
πασχουδη μ. παρουσιαση
μαρία κέντρου αγαθοπούλου
κώστας καρυωτάκης
Κώστας Καρυωτάκης
Ad

More from δημήτρης χριστόπουλος (20)

DOC
οδηγιεσ αξιολογησησ A & β γελ 2014 15
DOCX
απαντήσεις γλώσσας επαναληπτικών
DOCX
στοιχεία μοντερνισμού
DOCX
στοιχεία μοντερνισμού
PDF
τροποποίηση του φεκ 60 2006 αξιολόγησης
DOC
σχολικές εκδρομές
DOCX
συμμορίες ανηλίκων
DOCX
δημοκρατία ολοκληρωτισμός
DOCX
''θυμάμαι τον κύριο καβάφη...''
DOCX
μιχάλης γκανάς
PDF
πολύτροπη αρμονία πρόγραμμα συνεδρίου
PDF
Vivlioparousiasi dhmosies istories.docx
PPTX
Αγάθη Γεωργιάδου, Καβάφη "Ο Δαρείος"
DOC
Iωάννου 1 Μες στους προσφυγικούς συνοικισμούς
PDF
Dimosiesistories prosklisi(forprint)
οδηγιεσ αξιολογησησ A & β γελ 2014 15
απαντήσεις γλώσσας επαναληπτικών
στοιχεία μοντερνισμού
στοιχεία μοντερνισμού
τροποποίηση του φεκ 60 2006 αξιολόγησης
σχολικές εκδρομές
συμμορίες ανηλίκων
δημοκρατία ολοκληρωτισμός
''θυμάμαι τον κύριο καβάφη...''
μιχάλης γκανάς
πολύτροπη αρμονία πρόγραμμα συνεδρίου
Vivlioparousiasi dhmosies istories.docx
Αγάθη Γεωργιάδου, Καβάφη "Ο Δαρείος"
Iωάννου 1 Μες στους προσφυγικούς συνοικισμούς
Dimosiesistories prosklisi(forprint)

παραδοσιακή ποίηση μοντερνισμός (αποθηκεύτηκε αυτόματα) (αποθηκεύτηκε αυτόματα)

  • 1. Qwφιertyuiopasdfghjklzxερυυξnmηq ςwωψerβνtyuσiopasdρfghjklzxcvbn mqwertyuiopasdfghjklzxcvbnφγιmλι Από την παραδοςιακή ποίηςη ςτο qπσπζαwωeτrtνyuτioρνμpκaλsdfghσj μοντερνιςμό klzxcvλοπbnαmqwertyuiopasdfghjklz 2η διδακτική Ενότητα xcvbnmςγqwφertyuioςδφpγρaηsόρ 7ο ΓΕΛ ΠΕΙΡΑΙΑ Ελένη Πατςιατζθ – Δημθτρησ Χριςτόπουλοσ ωυdfghjργklαzxcvbnβφδγωmζqwert λκοθξyuiύαςφdfghjklz xcvbnmqwertyuiopaβsdfghjklzxcεrυt γyεuνiιoαpasdfghjklzxcηvbnαςφδmq wertαςδyuiopasdfαςδφγθμκxcvυξςφ bnmςφγqwθeξτςδφrtyuφγσοιopaας δφsdfghjklzxcvαςδφbnγμ,mqwertyui opasdfgαςργκοΰτbnmqwertyςδφγui opasςδφγdfghjklzxςδδγςφγcvbnmq wertyuioβκςλπpasdfghjklzxcvbnmq wertyuiopasdγαεορlzxcvbnmqwerty uiopasdfghjkαεργαεργαγρqwertyuio pasdfghjklzxαςδφmοιηξηωχψφςuio
  • 2. ΢τόχοι:  Να συνειδητοποιήσουν ότι η ποίηση αλλάζει, τόσο στο περιεχόμενο όσο και στη μορφή της, από εποχή σε εποχή.  Να κατανοήσουν ότι οι αλλαγές αυτές δεν είναι αυθαίρετες ή τυχαίες, αλλά εντάσσονται στο πλαίσιο γενικότερων καλλιτεχνικών και πολιτισμικών ρευμάτων.  Να αποκτήσουν μια συνολική εικόνα της εξέλιξης της νεοελληνικής ποίησης.  Να κατανοήσουν την έννοια του λογοτεχνικού κινήματος και τη σχέση του με την εποχή του.  Να γνωρίσουν τα λογοτεχνικά κινήματα του ρομαντισμού, του παρνασσισμού, του συμβολισμού, του μοντερνισμού και του υπερρεαλισμού.  Να κωδικοποιήσουν τα χαρακτηριστικά της παραδοσιακής και της μοντέρνας ποίησης (ελεύθερος στίχος, άλογο στοιχείο, δραματικότητα, καθημερινό λεξιλόγιο).  Να κατανοήσουν τη διαφορά της έννοιας του «σύγχρονου» από το μοντέρνο.  Να συνειδητοποιήσουν το μέγεθος της ρήξης με την παλαιότερη ποίηση που φέρνει ο μοντερνισμός.  Να γνωρίσουν τους κοινωνικούς παράγοντες και τις επιστημονικές, φιλοσοφικές τάσεις που οδήγησαν στο μοντερνισμό. Δεξιότητες:  Να διακρίνουν τα χαρακτηριστικά της μοντέρνας και της παραδοσιακής ποίησης και να τα εντοπίζουν σε ποιήματα.  Να διακρίνουν τα χαρακτηριστικά άλλων λογοτεχνικών κινημάτων σε ποιήματα.  Να εντάσσουν ένα ποιητικό έργο σε μια θέση στη γραμμή από την παραδοσιακή στη μοντέρνα ποίηση.  Να αισθάνονται το ρυθμό του ελεύθερου στίχου.  Να εξοικειωθούν με το άλογο στοιχείο της μοντέρνας ποίησης και να είναι ανοικτοί στην πολυσημία του ποιητικού λόγου.  Να πειραματίζονται με τις δυνατότητες της γλώσσας και τους συνειρμούς. 1η φάση: Προ-αναγνωστική Εισαγωγικά κείμενα http://dide-anatol.att.sch.gr/tte/nea/sumbouloi/yperrealismos_gym.pdf http://poeticanet.com/dokimia.php?subaction=showfull&id=1247610719&archive=&start_from=&ucat=75&sh ow_cat=75 http://www.poiein.gr/archives/9479/index.html Νεότερη ποίηση (σελ. 1-7) http://www.arnos.gr/dmdocuments/eap/elp/elp30/ergasieselp30/2008-2009.3h.ergasia.elp30.sxed.pdf http://latistor.blogspot.com/2010/05/blog-post_25.html http://www.pi.ac.cy/pi/files/epimorfosi/ekpaid_yliko/logot_dimotiki/didaktiki_poiisis.pdf http://www.nationalgallery.gr/site/content.php?sel=396
  • 3. 2η φάση: Αναγνωστική Κείμενα για διδασκαλία και επεξεργασία Ομάδα 1η: Νεοκλασικισμός και Ρομαντισμός Κείμενα Μαθ. Εργασία 1η Εργασία 2η Κάλβος, 1ος - Ποια στοιχεία για την ποιητική του Κάλβου μπορείτε να - Ποια στοιχεία νεοκλασικισμού και ρομαντισμού «Σα αντλήσετε; συναντάτε στο ποίημα; ηφαίστεια» - Ο Κάλβος είναι ο ποιητής που αφιέρωσε το έργο του - Σο κίνημα του ρομαντισμού επηρέασε και την τέχνη στον αγώνα του 1821. Ποια στοιχεία του συγκεκριμένου της ζωγραφικής. Να αναζητήσετε κοινά στοιχεία Κριτικά ποιήματος το συνδέουν με αυτήν την περίοδο της ανάμεσα στον πίνακα του Εζέν Ντελακρουά «Η κείμενα για Ελληνικής Ιστορίας; σφαγή της Φίου» και στην ποίηση του Κάλβου. τον Κάλβο 2ος - Να αναγνωρίσετε στοιχεία της Επτανησιακής ΢χολής. Ο Ελύτης στο βιβλίο του «Ανοιχτά Χαρτιά» περι- (εδώ) - Να σχολιάσετε τη στιχουργική του ποιήματος. λαμβάνει μια μελέτη για τον Ανδρέα Κάλβο με τίτλο «Η αληθινή φυσιογνωμία και η λυρική τόλμη του Ανδρέα Κάλβου». Ποιες καινοτομίες πιστώνει στον Επτανήσιο ποιητή ο Ελύτης; Δ. ΢ολωμός, 3ος - «Οι ελληνικές επιρροές του ΢ολωμού είναι κυρίως -Να συγκρίνετε τον τρόπο απόδοσης του ιστορικού «Ελεύθεροι γλωσσικές, ενώ το φιλοσοφικό, αισθητικό, ηθικό γεγονότος της Εξόδου τόσο από την ποιητική γραφή Πολιορκημένο υπόβαθρο της ποίησής του διαμορφώνεται μέσα από τη του ΢ολωμού όσο και από το χρωστήρα του Θ. ι», ΢χεδίασμα μελέτη των έργων του γερμανικού, κυρίως, ρομαντισμού». Βρυζάκη. Γ6 Επιβεβαιώνεται αυτή η διαπίστωση στο συγκεκριμένο «Ο απόσπασμα; -Αφού μελετήσετε επίσης το ποίημα του ΢ολωμού «Ο Πειρασμός» Πόρφυρας» να αναλύσετε το ρόλο που διαδραματίζει η φύση στο σολωμικό έργο. Κριτικά κείμενα για τον ΢ολωμό 4ος - Να συγκρίνετε το συγκεκριμένο απόσπασμα με το απ. 2 Ποια επιρροή άσκησε στο σολωμικό έργο ο (εδώ) του ΢χεδιάσματος Β. Γερμανός ρομαντικός ποιητής Υρειδερίκος ΢ίλλερ; - Ποια στοιχεία του ποιήματος αποκαλύπτουν την αγάπη που έτρεφε ο ποιητής για τη λαϊκή μας παράδοση; Πηγές για τον (Νεο)κλασικισμό: Αγάθη Γεωργιάδου, «Η ποιητική περιπέτεια», εκδ. Μεταίχμιο, σελ. 97-107 Πηγές για το Ρομαντισμό: (2) Άρθρα από τη ΒΙΚΙΠΑΙΔΕΙΑ ΢ύντομη Ιστορία Σέχνης: Ρομαντισμός Η φιλοσοφία με το βλέμμα ενός Υυσικού Art Magazine, Ρομαντισμός
  • 4. Ομάδα 2η: Παρνασσισμός και ΢υμβολισμός Κείμενα Μαθ. Εργασία 1η Εργασία 2η Γ. Γρυπάρης, 1ος - Σο ποίημα ανήκει στην Β’ Αθηναϊκή ΢χολή (σελ 1- Με βάση τον πίνακα «Ο όρκος των Ορατίων» του Ζαν «Εστιάδες» 3). Ποια γνωρίσματά της μπορείτε να καταγράψετε με Λουί Νταβίντ και το ποίημα του Γρυπάρη, να & βάση το ποίημα αυτό; αναφερθείτε στις επιρροές που άσκησε η - Να βρείτε πληροφορίες για τις Εστιάδες Παρθένες ελληνορωμαϊκή αρχαιότητα στο κίνημα του Παρνασ- ως μυθολογικά πρόσωπα στην Αρχαία Ρώμη. Πώς σισμού τόσο στη λογοτεχνία όσο και στη ζωγραφική. 2ος αξιοποιεί ο ποιητής αυτή τη μυθική παράδοση; Σι συμβολίζουν, τελικά, οι Εστιάδες; Να συγκρίνετε το ποίημα του Γρυπάρη με το -Ποια γνωρίσματα της τεχνοτροπίας του Παρνασ- απόσπασμα του σχολικού βιβλίου από τον Προφητικό σισμού αναγνωρίζετε στο ποίημα; («Δωδεκάλογος του Γύφτου») του Κωστή Παλαμά, ως προς τις ιδέες και τη γλώσσα. Σέλλος Άγρας, 3ος -Σο ποίημα αυτό θεωρείται τυπικό συμβολιστικό Ο Σέλλος Άγρας θεωρείται ότι ξεχωρίζει από τους «Αμάξι στη ποίημα. Μπορείτε να συγκεντρώσετε τα γνωρίσματα ποιητές της «σχολής» του, εξαιτίας «της τεχνικής βροχή» & του συμβολισμού με βάση αυτό το ποίημα; επεξεργασίας» των ποιημάτων του. ΢υμφωνείτε; Να στηρίξετε την άποψή σας στο συγκεκριμένο ποίημα. 4ος -Η αναπόληση του παρελθόντος, η μοναχικότητα, ο χαμηλόφωνος τόνος, η μελαγχολία, η τάση φυγής Να συγκρίνετε το ποίημα του Άγρα με το ποίημα του θεωρούνται μερικά από τα χαρακτηριστικά της Καρυωτάκη «Σελευταίο ταξίδι» ως προς το περιεχό- ποίησης των πρώτων δεκαετιών του μεσοπολέμου. μενο και την τεχνοτροπία. Αναγνωρίζετε κάποια από τα παραπάνω στοιχεία στο ποίημα αυτό; Αναφερθείτε σε συγκεκριμένους στίχους. Πηγές για τον Παρνασσισμό: http://afterschoolbar.blogspot.com/2011/03/blog-post_13.html ΒΙΚΙΠΑΙΔΕΙΑ http://sillavi.edublogs.org/archives/5 Wiki Λεξικό Λογοτεχνικών όρων, σελ. 141/2 Πύλη για την Ελληνική Γλώσσα Πηγές για το ΢υμβολισμό: ΒΙΚΙΠΑΙΔΕΙΑ Αγάθη Γεωργιάδου Ο συμβολισμός στην ποίηση Λεξικό Λογοτεχνικών όρων, σελ. 175-178 Ζαν Μορεάς, Μανιφέστο του συμβολισμού Σεχνοτροπίες Ομάδα 3η: Καβάφης & Καρυωτάκης: οι προάγγελοι του μοντερνισμού Κείμενα Μαθ. Εργασία 1η Εργασία 2η Καβάφης, 1ος - Ποια είναι τα μυθολογικά στοιχεία του ποιήματος και - Να αναζητήσετε και άλλα ποιήματα του Καβάφη, «Ιθάκη» & ποια η λειτουργία τους; στα οποία την αφετηρία της ποιητικής έμπνευσης την - Αν συγκρίνετε το ταξίδι του Ομηρικού Οδυσσέα αποτελούν τα ομηρικά έργα και να γράψετε ένα σύντο- Κριτικά κείμενα προς την Ιθάκη με εκείνο του καβαφικού ήρωα, ποιες μο δοκίμιο με θέμα τους τρόπους με τους οποίους ο για τον Καβάφη 2ος ομοιότητες και ποιες διαφορές μπορείτε να επισημά- ποιητής αξιοποιεί αυτά τα έργα. (εδώ) νετε; - Με βάση τα ποιήματα που διαβάσατε, να κάνετε έναν κατάλογο με τα βασικά γνωρίσματα της ποιητικής του Καβάφη που τον καθιστούν ποιητή sui generis. Καρυωτάκης, 3ος - Με βάση το ποίημα, ποια στοιχεία της ποιητικής του - Να παρουσιάσετε τα γνωρίσματα του σονέτου «[Είμαστε & Καρυωτάκη (σ. 363 κ.ε.) τον καθιστούν πρόδρομο της (ποίημα σταθερής μορφής). κάτι…]» 4ος νεοτερικής ποίησης; - Σο 1909 ο Ζωρζ Μπρακ ζωγράφισε τον πίνακα - Ποια στοιχεία συμβολισμού υπάρχουν στο ποίημα; «Βιολί και κανάτα». Βρίσκετε κοινά στοιχεία ανάμεσα στον τρόπο απόδοσης της πραγματικότητας στο έργο του Μπρακ με εκείνον του Καρυωτάκη;
  • 5. Ομάδα 4η: Η Γενιά του ΄30 – «΢τροφή» στο Μοντερνισμό Κείμενα Μαθ. Εργασία 1η Εργασία 2η Ελύτης 1ος Να αναγνωρίσετε τις υπερρεαλιστικές καταβολές - Σο ποίημα ανήκει στη συλλογή «Ήλιος ο Πρώτος». Βρείτε (σσ.371- του ποιήματος. και άλλα ομόθεμα ποιήματα από την ίδια συλλογή (ή και από 378) άλλες) και εξετάστε πώς λειτουργεί η φύση στο έργο του «Πίνοντας Ελύτη. ήλιο - Ποια στοιχεία της ποιητικής του Ελύτη τον καθιστούν έναν κορινθιακό» από τους βασικότερους εισηγητές του μοντερνισμού στην Ελλάδα; ΢εφέρης 2ος -Ο ΢εφέρης ανήκει στη γενιά του ’30. Ποια ΢την Γ’ Γυμνασίου διδαχθήκατε την «Ελένη» του Ευριπίδη. (σσ.311- γνωρίσματα του ποιήματος καθιστούν τον ποιητή Ποιες ομοιότητες εντοπίζετε ανάμεσα στον τρόπο με τον 326), & βασικό εκπρόσωπο αυτής της γενιάς (σ. 233 κ.ε.); οποίο αντιμετωπίζουν την ηρωίδα τους οι δύο δημιουργοί. «Ελένη» Να αναζητήσετε από την Ελληνική (π.χ. Ρίτσος, Ελύτης) Κριτικά 3ος - Οι μύθοι έχουν συνήθως ένα επιμύθιο, δηλ. ένα Λογοτεχνία έργα με τον ίδιο τίτλο «Ελένη» και να κείμενα συμπέρασμα. Ποιο είναι το επιμύθιο στο παρουσιάσετε τη λειτουργία του ίδιου συμβόλου [της Ελένης] για το συγκεκριμένο ποίημα και πώς μπορεί να συσχετιστεί σε διάφορα κείμενα. Η εργασία σας να εκπονηθεί με το ΢εφέρη με την ιστορική πραγματικότητα της Κύπρου; λειτουργικό Power Point (εδώ) Γ. Ρίτσος, 4ος - Να επισημάνετε χαρακτηριστικές εικόνες που Με βάση το ποίημα και το κείμενο του Αργυρίου (σσ. Ρωμιοσύνη απηχούν τον υπερρεαλιστικό τρόπο γραφής. 159,160) να συνοψίσετε τα βασικά γνωρίσματα της ποίησης (Βιβλίο Β’ - Πώς συνδέει ο ποιητής το φυσικό με το ανθρώπινο του Γιάννη Ρίτσου. Λυκείου, περιβάλλον; σσ. 234- Να εντοπίσετε ομοιότητες ανάμεσα στον τρόπο απόδοσης 236) του ελληνικού τοπίου στο ποίημα του Γ. Ρίτσου με το ελληνικό τοπίο που αποδίδει ο Νίκος Φατζηκυριάκος-Γκίκας Κριτικά στον παρακάτω πίνακα (εδώ). κείμενα για τον ποιητή (εδώ) Πηγές: Η Γενιά του ΄30 Λεξικό Λογοτεχνικών Όρων, σελ. 113-118 Ο Μοντερνισμός στη Λογοτεχνία Δ. Σζιόβας, Λογοτεχνία και νεωτερικότητα Από τον ρεαλισμό στον μοντερνισμό Ι. Εμφιετζίδης, Xαρακτηριστικά του μοντερνισμού και στην ποίηση των αρχών του 20ου αιώνα Διάκριση Μοντερνισμού - Πρωτοποριών Ομάδα 5η: Ο Ελληνικός Τπερρεαλισμός Κείμενα Μαθ. Εργασία 1η Εργασία 2η Ν. Εγγονόπουλος 1ος - Επισκεφθείτε την παρακάτω ιστοσελίδα και εξη- Αναζητήστε στο διαδίκτυο ζωγραφικά έργα του Νίκου «Μπολιβάρ», γήστε τη σχέση του «Μπολιβάρ» με τους πρωταγω- Εγγονόπουλου ή άλλων υπερρεαλιστών ζωγράφων σελ. 179, 180 & νιστές των άλλων ποιημάτων. (Νταλί, Μαγκρίτ, Σαγκύ, Ντελβώ) που θα μπορούσαν να εικονογραφήσουν το ποίημά του. Δημιουργήστε Ολόκληρο το 2ος - Βρείτε πληροφορίες για τον ΢ίμονα Μπολιβάρ και μια παρουσίαση στο Power Point. Μπορείτε να ποίημα (εδώ) εξηγήστε την επιλογή του προσώπου του από τον χρησιμοποιήσετε τη μελοποίηση του Ν. Μαμαγκάκη ποιητή. για το ομώνυμο ποίημα. Κριτικά κείμενα για τον ποιητή (εδώ) «Μπολιβάρ», μουσική σύνθεση του Μάνου Φατζιδάκι (εδώ) Μ. ΢αχτούρης, 3ος - Η ποίηση του ΢αχτούρη χαρακτηρίζεται από τη - Να εικονογραφήσετε το ποίημα με πίνακες «Η αποκριά» χρήση ανάγλυφων εικόνων. Να τεκμηριώσετε τη σύγχρονων Ελλήνων ζωγράφων (΢π. Βασιλείου, Α. & διαπίστωση αυτή μελετώντας τις εικόνες του Υασιανός, Γ. Μόραλης κ.ά.) που θα αναζητήσετε στο Πηγή: Βιβλίο του ποιήματος. διαδίκτυο. Δημιουργήστε μια παρουσίαση στο Power καθηγητή, 4ος - Να σχολιαστεί ο «χώρος» και ο χρόνος του Point. Μπορείτε να χρησιμοποιήσετε τη μελοποίηση σσ.199-210 (εδώ) ποιήματος. του ομώνυμου ποιήματος από τους STEREO NOVA. ΠΗΓΕ΢: ΢ύντομη Ιστορία Σέχνης: Τπερρεαλισμός Άρθρο από τη ΒΙΚΙΠΑΙΔΕΙΑ Γιώργης Γιατρομανωλάκης, Εισαγωγικά για τον Τπερρεαλισμό Slide για τον Τπερρεαλισμό Ο Μπρετόν για τον Τπερρεαλισμό Βιβλίο του καθηγητή, Οι Έλληνες υπερρεαλιστές και η αυτόματη γραφή (σ.32-36)
  • 6. 3η φάση – Μετα-αναγνωστική ΢υνθετικές εργασίες 1η Ομάδα Να επισκεφθείτε τον ιστότοπο (εδώ) που περιλαμβάνει όλες τις Ωδές του Κάλβου. Κάθε μέλος της ομάδας σας να διαβάσει δύο (2) Ωδές και να συγκεντρώσει τα ρομαντικά στοιχεία εκάστης. ΢το τέλος να συνθέσετε στο Power Point μια παρουσίαση με όλες τις ρομαντικές επιρροές που εντοπίσατε. [΢ημ.: Προσέξτε περισσότερο την Ωδή «Εις θάνατον», χαρακτηριστική περίπτωση ρομαντικού ποιήματος]. 2η Ομάδα ΢τα Κ.Ν.Λ. της Β’ Λυκείου και στην ενότητα «Αθηναϊκή ΢χολή» αναζητήστε ποιήματα που ακολουθούν την τεχνοτροπία του παρνασσισμού και του συμβολισμού και να τα παρουσιάσετε στην τάξη. Επίσης, να κατατάξετε τα σύμβολα των ποιημάτων αυτών ανάλογα με το είδος τους: αντικείμενα, φυσικά φαινόμενα, εικόνες, ήχοι. 3η Ομάδα α. Ο Κ. Καβάφης έγραψε για πρώτη φορά το ποίημα ΥΩΝΑΙ ΓΛΤΚΕΙΑΙ το 1894, ακολουθώντας τους κανόνες της παραδοσιακής ποίησης. 10 χρόνια αργότερα, τον Αύγουστο του 1904 το δημοσίευσε εκ νέου, με τον τίτλο ΥΩΝΕ΢. Αφού διαβάσετε παράλληλα τα δύο ποιήματα, να επισημάνετε τα στοιχεία που αφαίρεσε ο Καβάφης ξαναγράφοντας το «Υωνές»; Ποια αντικατέστησε και ποια πρόσθεσε; Ποιο από τα δύο θεωρείτε αντιπροσωπευτικότερο του Αλεξανδρινού ποιητή και γιατί; Φωναί Γλυκείαι Φωνές Είν' αι γλυκύτεραι φωναί όσαι διά παντός εσίγησαν, όσαι εντός Ιδανικές φωνές κι αγαπημένες καρδίας μόνον λυπηράς πενθίμως αντηχούσιν. εκείνων που πεθάναν, ή εκείνων που είναι για μας χαμένοι σαν τους πεθαμένους. Εν τοις ονείροις έρχονται δειλαί και ταπειναί αι μελαγχολικαί φωναί, Κάποτε μες στα όνειρά μας ομιλούνε· και φέρουν εις την μνήμην μας την τόσον ασθενή κάποτε μες στην σκέψι τες ακούει το μυαλό. αποθανόντας ακριβούς, ους κρύα κρύα γη Και με τον ήχο των για μια στιγμή επιστρέφουν καλύπτει, και δι' ους αυγή ήχοι από την πρώτη ποίησι της ζωής μας — ποτέ δεν λάμπει γελαστή, ανοίξεις δεν ανθούσιν. σα μουσική, την νύχτα, μακρυνή, που σβύνει ΢τενάζουν αι μελωδικαί φωναί· κ' εν τη ψυχή η πρώτη ποίησις ηχεί του βίου μας - ως μουσική, την νύκτα, μακρυνή. β. Να βρείτε στο youtube ποιήματα του Καβάφη και του Καρυωτάκη που έχουν μελοποιηθεί. Να φτιάξετε σε ένα υπολογιστικό φύλλο μια βάση δεδομένων με τα μελοποιημένα ποιήματα (τίτλοι και δημιουργοί) και δύο φακέλους (με τίτλο «Καβάφης» και «Καρυωτάκης», αντίστοιχα) στους οποίους θα αποθηκεύσετε μελοποιημένα ποιήματα που σας αρέσουν. 4η Ομάδα Oι Γάλλοι ποιητές Αλμπέρ ΢αμαίν (1858-1900) και Πιερ-Ζαν Ζουβ (1887-1976) καθώς και ο Σάκης ΢ινόπουλος έχουν γράψει ποιήματα με τον τίτλο «Ελένη». Να τα μελετήσετε και να επισημάνετε: α) τη λειτουργία του συμβόλου της Ελένης και β) τις τεχνοτροπίες των ποιημάτων. Αλμπέρ ΢αμαίν, ΕΛΕΝΗ Σης μάχης πλέει αχνός στη βραδιασμένη μέρα… Κι έξω απ' τα τείχη η Αργείτισσα κι απ' τα παλάτια μακριά - πάει προς το κόκκινο ποτάμι πέρα πατώντας ξ απλωτά κορμιά ή κορμιών κομμάτια. Υέγγουν των Αχαιών φωτιές στο θαμπόν αέρα· στ' άρματα δίπλα χλιμιντρούν τ' αθάνατα άτια… Μόνη, του μακελειού διαβάτρα η λευκοχέρα, το χέρι της περνά με φρίκη εμπρός στα μάτια. Ση δείχνει θεία με τη στερνή φεγγοβολιά της η μέρα· - απ' τα κρυφά τα πέπλα, που ανεμίζει, μια ανίκητη μυρωδιά αγάπης αναβρύζει.
  • 7. Προς τα γυμνά της πόδια οι βαριοπληγωμένοι σέρνοντας στους αγκώνες, τα χρυσά μαλλιά της αγγίζουν - και πεθαίνουν παρηγορημένοι. Πιερ-Ζαν Ζουβ, ΕΛΕΝΗ Σι ωραία που είσαι τώρα που δεν υπάρχεις πια Η τέφρα του θανάτου σ' έγδυσε κι απ' την ψυχή σου ακόμη Σι ποθητή που είσαι απ' τον καιρό που αφανιστήκαμε Κύματα κύματα γεμίζουν την καρδιά της ερήμου Σην πιο πελιδνή από τις γυναίκες Ωραία που είναι στις υδάτινες κορφές της γης αυτής Σου νεκρού απ' την ασιτία τοπίου Που ζώνει ολόγυρα την πολιτεία την πρωτινή Ωραία που είναι μέσ' στα χλοερά κι απρόσμενα πλατώματα Μεταμορφωμένα σε ναούς ωραία που είναι ΢το γυμνό κι ανάστροφο κι ολέθριον οροπέδιο Που είσαι τόσο πεθαμένη ΢κορπώντας ήλιους απ' τ' αχνάρια των ματιών σου Και τους ίσκιους των μεγάλων ριζωμένων δέντρων ΢τη φοβερή σου κόμη αυτήν που μ' έριχνε σε παραμιλητό. Σάκης ΢ινόπουλος, ΕΛΕΝΗ (απόσπασμα) Με πήρε τ' όνειρο κι ο πυρετός, με πήρε η νύχτα, μ' έσυρε σε σκοτεινές θηλές, άπειρες νύχτες μ' έσυραν σε δύσκολα περάσματα, γυμνός μονάχος παραμόνεψα, χιλιάδες φωτισμένα πρόσωπα, χιλιάδες πρόσωπα καμένα· η νύχτα θαυμαστό ποτάμι του θανάτου -ήσουν εκεί παρούσα μες στα οράματα των εποχών, ήσουν εκεί, δεν ήσουν φεύγοντας σε μια φανταστική πατρίδα, η διάφανη η ωραία η άμωμος η ασύλληπτη η Ελένη ζωντανή, με το γαλήνιο βάρος του παμπάλαιου σώματος, με τις πορφύρες και με τα βαρύτιμα - οι σάλπιγγες στεγνές διαφήμισαν τον τελευταίο θρίαμβο. 5η Ομάδα Ο σουρεαλισμός (υπερρεαλισμός), ως επαναστατικό καλλιτεχνικό κίνημα, αναπτύχθηκε στα χρόνια του Μεσοπολέμου. Κύριο σύνθημά του υπήρξε το «Να αλλάξουμε τη ζωή» (Α. Ρεμπώ). Ποια κοινά χαρακτηριστικά εντοπίζετε ανάμεσα στα χρόνια του Μεσοπολέμου και το σύνθημα των υπερρεαλιστών με τη σύγχρονη εποχή και τα συνθήματα-graffiti που συναντούμε συχνά; Να συμβουλευθείτε το περυσινό βιβλίο της Ιστορίας σας και να συγγράψετε ένα κείμενο περίπου 300 λέξεων στο οποίο να αναφέρετε αυτά τα κοινά γνωρίσματα. Να το συνοδεύσετε με φωτογραφίες από συνθήματα-graffiti είτε της περιοχής μας είτε από αντίστοιχες εικόνες που θα ανασύρετε από το διαδίκτυο.