คู่มือทำวัตรเช้า เย็น แปลไทย
1 like14,683 views
คู่มือสวดมนต์ทำวัตร แปลไทย มักใช้สวดตามวัดป่าหรือสำนักสงฆ์ทั่วไป เหมาะสำหรับคนห่างวัด และคนไทยที่อยู่ต่างประเทศ
คู่มือทำวัตรเช้า เย็น แปลไทย
- 2. คู่มือทําวัตรเช้า-เย็น เมตตาพรหมวิหารภาวนา ประธานกิตติมศักดิ์ : พระครูวุฒิวชิรสาร รวบรวมเรียบเรียง : พระสายัณห ติกฺขปฺโ ถ่ายภาพ : ธีรวุฒิ รุจิมตริ ออกแบบปก : พระสายัณห ติกฺขปฺโ, ธีรวุฒิ รุจิมิตร ออกแบบรูปเล่ม : พระสายัณห ติกฺขปฺโ, อรรถนิติ ลาภากรณ, ปริญญา หิรณยฐิติมา, เพียรพร พรหมโชติ ั กราฟฟิก : ธีรวุฒิ รุจิมตร, อรรถนิติ ลาภากรณ, ปริญญา หิรัณยฐิติมา ิ จัดรูปเล่ม : เพียรพร พรหมโชติ, วุฒิพงษ อัชฌากรลักษณ พิมพ์ครั้งที่ ๑ : กุมภาพันธ ๒๕๕๓ จํานวน ๒,๐๐๐ เลม ผู้จัดพิมพ์ : พระสายัณห ติกฺขปฺโ ข้อมูลทางบรรณานุกรมของสํานักหอสมุดแห่งชาติ National Library of Thailand Cataloging in Publication Data. วัดศรีโยธิน. คู่มือทําวัตรเช้า-เย็น วัดศรีโยธิน.-- กําแพงเพชร : วัดศรีโยธิน, 2553. 208 หน้า. 1. บทสวดมนต์. 2. วัดศรีโยธิน. I. ชื่อเรื่อง. 294.313 ISBN : 978-974-401- 392-7 กองบรรณาธิการ : พระสายัณห ติกฺขปฺโ พิมพ์ท่ี : อุษาการพิมพ กรุงเทพฯ โทร. ๐๒-๖๕๖-๓๔๗๐
- 3. หนังสือสวดมนตทําวัตรแปลเลมนี้ ไดรับความอนุเคราะหจากทานพระอาจารย สายัณห ติกฺขปฺโญ เปนผูตรวจสอบทุกขั้นตอนมาโดยตลอด จึงเปนหนังสือเลมหนึ่งที่ ถูกตองสมบูรณ ในการสวดมนตทําวัตรเปนหนาที่ของชาวพุทธผูนับถือพระพุทธศาสนาทุก ๆ คน พึง มีไวเพื่อเปนบรรทัดฐาน ทานพระอาจารยฯ จึงมาปรึกษากับอาตมา อาตมาเห็นชอบดวย จึงมอบ ภาระใหทานจัดการหาทุนทรัพยในการจัดพิมพในครั้งนี้และอาตมาไดอาราธนา นิมนตทาน ฯ มาอบรมสอนวิปสสนากัมมัฏฐานดวย เพื่อเผยแผพระพุทธศาสนานําคําสอน ของพระพุทธเจามา แนะแนวใหญาติโยมไดเขาใจ พรอมกันนี้ ญาติโยมก็ไดบริจาคทรัพย เพื่อสมทบทุนในการจัดพิมพครั้งนี้เปนธรรม ทาน ดังคําพุทธภาษิตที่วา “ธรรมะทานัง ชินาติ” การใหธรรมะเปนทาน จึงมีอานิสงส มากกวาการใหทานทั้งปวง อาตมาขอขอบคุณและขออนุโมทนาในสวนธรรมทานนี้โดยทั่วกัน ขอใหญาติโยมจง มีความสุขความเจริญ ดวยจตุรพิธพรชัย อันมีอายุ วรรณะ สุขะ พละ ปฏิภาณธนสาร สมบัตตลอดกาลนาน...เทอญฯ ิ ขอเจริ ญ พร พระครูวฒวชิรสาร ุ ิ (หลวงพอทํานอง คุณงฺกโร) เจาอาวาสวัดศรีโยธิน
- 4. ส า ร บั ญ เกี่ยวกับวัดศรีโยธิน ๑ ประวัติ วัดศรีโยธิน ๒ ประวัติ หลวงปู่ศรีสรรเพชญ์ ๕ ระเบียบปฏิบัติสําหรับผู้ปฏิบัติธรรม ๑๑ ระเบียบปฏิบัติของผู้ที่เข้ามาปฏิบัติธรรม ณ วัดศรีโยธิน ๑๒ กําหนดเวลาการปฏิบติธรรม ๑๔ ั การอาราธนาศีล และสมาทานศีล ๑๕ คําบูชาพระรัตนตรัย ๑๖ คําอาราธนาศีลห้า ๑๗ คําอาราธนาศีลแปด ๑๗ ไตรสรณคมน์ ๑๘ คําสมาทานศีล ๑๙ พิธีรักษาอุโบสถศีล ๒๐ พิธีสมาทานกรรมฐาน ๒๗
- 5. บทสวดมนต์ทําวัตรเช้า (แปล) ๓๑ คําบูชาพระรัตนตรัย ๓๒ ปุพพะภาคะนะมะการ ๓๓ พุทธาภิถุติง ๓๔ ธัมมาภิถุติง ๓๖ สังฆาภิถุติง ๓๗ ระตะนัตตะยัปปะณามะคาถา ๓๙ สังเวคะปริกิตตะนะปาฐะ ๔๐ ทวัตติงสาการะปาฐะ ๔๖ บทพิจารณาสังขาร ๔๘ สัจจะกิรยะคาถา ๕๐ ิ นมัสการพระอรหันต์ ๘ ทิศ ๕๑ ตังขณิกปัจจะเวกขณปาฐะ ๕๒ ธาตุปฏิกูลปัจจเวกขณปาฐะ ๕๕ วันทามิ ๕๙ กรวดน้ําตอนเช้า ๖๐ สัพพปัตติทานคาถา ๖๐ ปัตติทานคาถา ๖๑ กราบพระ ๖๔
- 6. บทสวดมนต์ทําวัตรเย็น (แปล) ๖๕ คําบูชาพระรัตนตรัย ๖๖ ปุพพะภาคะนะมะการ ๖๗ พุทธานุสสติ ๖๘ พุทธาภิคีติง ๖๙ ธัมมานุสสติ ๗๒ ธัมมาภิคีติง ๗๓ สังฆานุสสติ ๗๕ สังฆาภิคีติง ๗๖ บทสวดมนต์พิเศษ ๗๙ ปุพพะภาคะนะมะการ ๘๐ สรณคมนปาฐะ ๘๐ อัฏฐสิกขาปทปาฐะ ๘๑ เขมาเขมสรณทีปิกคาถา ๘๓ อริยธนคาถา ๘๔ ติลักขณาทิคาถา ๘๔ ภารสุตคาถา ๘๖ ภัทเทกรัตตคาถา ๘๗ ธัมมคารวาทิคาถา ๘๘ โอวาทปาฏิโมกขคาถา ๘๙ ปฐมพุทธภาสิตคาถา ๙๑ ปัจฉิมพุทโธวาทปาฐะ ๙๒
- 7. อภิณหะปัจจะเวกขะณะปาฐะ ๙๓ ปราภวสุตตปาฐะ ๙๕ สีลุทเทสปาฐะ ๙๘ อริยมรรคมีองค์แปด ๑๐๐ อตีตปัจจเวกขณปาฐะ ๑๐๙ กรวดน้ําตอนเย็น ๑๑๒ อุททิสสนาธิฏฐานคาถา ๑๑๒ กราบพระ ๑๑๔ บทสวดมนต์วันพระ ๑๑๕ บทถวายพรพระ ๑๑๖ สวดพระพุทธคุณ ๑๐๘ จบ ๑๒๐ เมตตาพรหมะวิหารภาวนา (มหาเมตตาใหญ่) ๑๒๐ บารมี ๓๐ ทัศน์ ๑๓๖ คําถวายกุศลแด่พระธรรมสิงหบุราจารย์ ๑๓๙ คําถวายพระราชกุศลแด่พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว ฯ ๑๓๙ บทแผ่เมตตา ๑๔๐ บทอุทิศส่วนกุศล ๑๔๐ กรวดน้ําตอนเย็น ๑๔๒ อุททิสสนาธิฏฐานคาถา ๑๔๒ กราบพระ ๑๔๔
- 8. บทสวดมนต์วันอาทิตย์ ๑๔๕ ชุมนุมเทวดา ๑๔๖ บทขัดธัมมะจักกัปปะวัตตนะสูตร ๑๕๑ บทธัมมะจักกัปปะวัตตะนะสุตตัง ๑๕๑ คาถาโพธิบาท ๑๕๙ คาถาสวดนพเคราะห์ ๑๖๐ คาถาบูชาดวงชาตา ๑๖๑ คาถามงคลจักรวาฬแปดทิศ ๑๖๑ อุณหิสสะวิชะยะคาถา ๑๖๒ พระคาถาชินบัญชร ๑๖๓ เทวะตาอุยโยชะนะคาถา ๑๖๖ บทสรรเสริญคุณพระรัตนตรัย (ทํานองสรภัญญะ) ๑๖๗ คําไหว้พระบรมสารีริกธาตุ ๑๗๐ คําอธิษฐานสักการะพระบรมสารีริกธาตุ ๑๗๐ คําบูชาพระบรมสารีริกธาตุ ๑๗๑ กราบพระ ๕ ครั้ง ๑๗๒
- 9. พิธีลากรรมฐาน ๑๗๓ คําอาราธนาพระปริตร ๑๗๖ คําอาราธนาธรรม ๑๗๗ คําถวายสังฆทาน (ประเภทสามัญ) ๑๗๗ คําถวายสังฆทาน (ประเภทอุทิศให้ผู้ล่วงลับไปแล้ว) ๑๗๘ คําอปโลกน์สังฆทาน ๑๗๙ คําถวายข้าวพระพุทธ ๑๘๐ คําลาข้าวพระพุทธ ๑๘๐ คําถวายผ้าป่า (ผ้าบังสุกุลจีวร) ๑๘๑ คําถวายพระพุทธรูป ๑๘๒ คําถวายเทียนพรรษา ๑๘๒ คําถวายผ้าอาบน้ําฝน ๑๘๓ คําถวายทานทั่วไป ๑๘๓ คําสาธุการเมื่อพระเทศน์จบ ๑๘๔ คําแสดงตนเป็นพุทธมามกะ ๑๘๖ คําลาพระกลับบ้าน ๑๘๗ รายนามผู้ร่วมบริจาคพิมพ์หนังสือสวดมนต์ ท้ายเล่ม
- 10. วิธีอานภาษาบาลี ทุกแหงที่มเครื่องหมาย ๎ อักษรตัวนั้นตองวาใหเร็ว เพราะอักษรตัวนั้น เปนตัวสะกดกึ่งเสียง ี ตัวอยาง คําวา “สุตวา” อักษร ต ออกเสียง ตะ กึ่งหนึ่ง ฉะนั้น ตองออกเสียงเร็วประมาณ ๎ ครึ่งเสียง ถาวาชา จะออกเสียงเปน ต สองตัว เปนการอานผิด
- 11. เกี่ยวกับวัดศรีโยธิน ๑
- 12. ประวัตวัดศรีโยธิน ิ ที่ตั้งของวัด ตั้งอยูที่หมูที่ ๗ ตําบลหนองปลิง อําเภอเมือง จังหวัดกําแพงเพชร ตั้งอยูหางจากศาลากลางจังหวัดหลังเกาหรือสี่แยกตนโพธิ์ประมาณ ๓ กิโลเมตร สภาพ พื้นดินเปนดินลูกรัง มีปาไมขึ้นอยูเปนสภาพปาโปรง บางพื้ น ที่ เ ป น พื้ น ที่ ทํ า ไร เ ลื่ อ นลอยไม ถ าวร เนื่ อ งจากสภาพดิ น เป น ดิ น ลู ก รั ง ผลผลิตไมไดผล การคมนาคมเดิมเปนถนนลูกรังจากกําแพงเพชรผานไปอําเภอพราน กระตาย จังหวัดกําแพงเพชร การคมนาคมยังไมสะดวกประชาชนยังไมนิยมเขาไป ประกอบอาชีพ เนื่องจากสภาพพื้นดินไมอํานวยตอการประกอบการเกษตร ประชาชน สวนใหญพักอาศัยอยูในเมือง ยังไมมีหมูบานอยูอาศัยเปนหลักแหลง และยังมีโจร ผูรายสรางความเดือดรอนอยูเนืองๆ จึงทําใหเปนพื้นที่รกรางและวางเปลา ต อ มา ร.อ.ทํ า นอง โยธิ น ธนสมบั ติ เป นผู ม องเห็ น การณ ไ กล เนื่ อ งจากเป น ขาราชการรับราชการมานาน เห็ น ว า ต อ ไปในอนาคตข า งหน า จะต อ งมี ค วามเจริ ญ จึ ง ได ซื้ อ ที่ ดิ น จากเจ า ของเดิม ทําการปลูกมะมวง มะขามหวาน เพื่อเปนตัวอยางแกชาวไร แลวทําการตัด ถนนแยกจากถนนสายกําแพงเพชร-พรานกระตาย ไปทางทิศตะวันออก จัดสรรที่ดิน เปนแปลงสําหรับที่อยูอาศัยแบงขายในราคาถูก ผูใดยากจนไมมีเงิน ก็ยกใหอยูอาศัย โดยไม คิ ด มู ล ค า ก็ มี ทั้ ง นี้ เพื่ อ ต อ งการให ป ระชาชนเข า มาอยู อ าศั ย และขอจั ด ตั้ ง หมูบานขึ้น โดยตั้งชื่อหมูบานวา “หมูบานศรีโยธิน” โดยใชชื่อนามสกุลตัวหนาของตน เปนชื่อหมูบานจึงถึงปจจุบันนี้ พ.ศ. ๒๕๒๐ ร.อ.ทํ า นอง เห็ นว า มี ป ระชากรเข า มาอยู อ าศั ย พอสมควรแล ว จึงคิดที่จะสรางวัดใหประชาชนไดทําบุญสรางกุศล ประกอบกับที่ตนเองมีจิตศรัทธา เลื่ อ มใสในพระพุ ท ธศาสนาและเคยสร า งวั ด มาก อ นจึ ง ได ย กที่ ดิ น ของตนเอง จํานวน ๓๐ ไร เพื่อทําการสรางวัดขึ้น พอที่คณะสงฆพาประชาชาชนประกอบศาสนกิจ ไดและนิมนตพระมาจําพรรษาและเปลี่ยนหมุนเวียนไป พ.ศ. ๒๕๓๐ เริ่มดําเนินการกอสรางวิหารหลวงปูพระศรีสรรเพชญ ฯ ซึ่งเปน ๒
- 13. พระพุทธรูปเกาแก เปนเนื้อศิลาแลง สรางขึ้นในสมัยสุโขทัยตอนตน อายุประมาณ ๑,๐๐๐ ป โดย ร.อ.ทํานอง เปนผูสละทรัพยของตนเอง เพื่อสรางจนหมดถึงขนาดตอง เอาหลักฐานที่ดินเปนหลักทรัพยค้ําประกันเงินกูเพื่อมาสรางวัด ตอมาไดญาติ พี่นอง และผูมีจิตศรัทธารวมสรางทั้งจากกรุงเทพฯ สมุทรปราการ ชลบุรี กําแพงเพชร และ จั ง หวั ด อื่ น ๆ มากมายที่ จ ะกล า วถึ ง ได ม าร ว มกั น บริ จ าคทรั พ ย ส มทบทุ น สร า ง โดยจํ าลองแบบใหค ลา ยกับวัดพระพุทธชิ นราชที่ จั งหวัด พิษณุโลก เพื่อให เกิด ขึ้นใน จังหวัดกําแพงเพชรจนสําเร็จ ดังที่ปรากฏอยูในปจจุบัน พ.ศ. ๒๕๓๘ ร.อ.ทํานอง ผูไดลงทุนลงแรงและตั้งใจอยางแรงกลาที่จะสรางวัด ให สํ า เร็ จ จงได เห็ น ว า การพั ฒ นาวั ด ดํ า เนิ น ไปอย า งล า ช า จึ ง ตั ด สิ น ใจอุ ป สมบท (หลวงพอทํานอง คุณงฺกโร) เพื่อสะดวกในการสรางวัดและเผยแผพระศาสนาอยางเต็ม กําลังและไดนําทรัพยสินสวนตัวมาพัฒนาวัด พรอมกันนี้ก็มุงเผยแผหลักธรรมคําสอน ของพระพุทธเจาสูประชาชน เพื่อใหรูจักการดําเนินชีวิตที่ดี รูจักใชหลักธรรมในการ แกปญหาชีวิต ปจจุบัน วัดศรีโยธิน ตั้งอยูกึ่งกลางระหวางศูนยราชการจังหวัดกําแพงเพชรกับ หมูบานศรีโยธิน ในอนาคตประชาชนและชุมชนจะสรางบานเรือนหนาแนนเพิ่มขึ้นอยาง แน น อน มี ถ นนลาดยางสายกํ า แพงเพชร-สุ โ ขทั ย แยกเข า วั ด ศรี โ ยธิ น ได ส ะดวก จึงมีความจําเปนที่จะตองพัฒนาวัดใหทันตอความเจริญที่กําลังเกิดขึ้นอยางรวดเร็ว ทาง คณะสงฆจังหวัดกําแพงเพชรจึงแตงตั้งให วัดศรีโยธิน เปนวัดวิปสสนากรรมฐานประจํา จังหวัด แตทั้งนี้ ทางวัดยังขาดศาสนสถานที่จําเปนหลายอยาง ไดแก ศาลาการเปรียญ จํานวน ๑ หลัง เพื่อประกอบศาสนกิจและการประชุมอบรมของสวนราชการตางๆ และ การปฏิบัติธรรม เพื่อรองรับการบวชศีลจารินี ปฏิบัติกรรมฐานและวิปสสนากรรมฐาน เมื่อป พ.ศ. ๒๕๔๒ ไดบวชศีลจารินีเปนรุนที่ ๑ และบังเกิดผลดีมีประชาชนใหความ สนใจบวชปฏิบัติธรรมเปนจํานวนมาก แตยังมีขอบกพรองและปญหาเรื่องที่พักอาศัยยัง ไมพอเพียง ทางวัดจึงไดสรางศาลาปฏิบัติธรรมขึ้นอีก ๑ หลัง เพื่อสนองความตองการ และอํ า นวยความสะดวก ให แ ก ท า นที่ ม าปฏิ บั ติ ธ รรม เพื่ อ ให เ กิ ด ประโยชน แ ก พุทธศาสนิกชนสืบไป ๓
- 14. ๔
- 15. ประวัตหลวงปูพระศรีสรรเพชญ์ ิ ่ พระประธานในอุโบสถ วัดศรีโยธิน อ.เมือง จ.กําแพงเพชร หลวงปูพระศรีสรรเพชญ เปนพระพุทธรูปโบราณปางมารวิชัย เนื้อศิลาแลง สรางสมัยใดนั้นไมปรากฏ แตสันนิษฐานวา เปนสมัยสุโขทัยยุคตน อายุประมาณ ๑,๐๐๐ ป ขนาดหนาตักกวาง ๖ ศอก เมื่อวันเพ็ญเดือน ๑๑ พ.ศ.๒๕๒๕ เปนวันออกพรรษา มีผูใจบุญไดมาทําบุญ ตักบาตรที่วัดฯ บางทานก็มาถือศีลอุโบสถ ในจํานวนนี้มี ร.อ.ทํานอง ไดมารักษา ศีลและนอนคางที่วัดดวย ตอนเย็นหลังจากทําวัตรเย็น สวดมนตเรียบรอยแลว ก็มี การพูดคุยสนทนาธรรมกันวา วันนี้เปนวันออกพรรษา พรุงนี้พระที่จําพรรษาอยูนี้ก็จะ กลั บ ภู มิ ลํ า เนาเดิ ม กั น หมด จะไปหาพระที่ ไ หนมาเฝ า วั ด ได เพราะวั ด ของเรา สรางใหมอยูในปา พระที่ไหนจะมาอยูให เมื่อพูดคุยกันแลว ก็ไมมีใครคิดอะไร แยกยายหลับนอนในที่ของตน ปรากฏวา ในคืนนั้นเอง ร.อ.ทํานอง ก็นิมิตฝนวา “มีพระภิกษุสงฆรูปหนึ่ง แกชรามาก หนังยน ผิวคล้ํา มานั่งที่ศาลาที่ญาติโยมมารักษาศีลนอนอยู โดยที่ผูฝน ไมรูวาทานมาจากไหนอยางไร?...” เมื่อทานมานั่งแลว ก็ยกมือขึ้นแลวก็บอกวา “โยมไมตองวิตก ฉันจะมาเฝาวัด มาชวยกอสรางวัดสรางบานเมืองใหเจริญ” ในฝน ร.อ.ทํานองก็ไมคอยจะเชื่อถือไม เลื่อมใส เพราะเคยหาพระมาเฝาวัดมากตอมากแลว ไมไดดีสักหน แตก็จําใจพูดไป วา “หลวงพอแกแลวมาสรางวัดไหวหรือ อยางดีก็พอเฝาวัดไดเทานั้น” พระภิกษุ ชรารูปนั้นจึงพูดขึ้นวา “ไหวซิ ถามาแลวก็จะหนุมขึ้น” ผูฝนจึงตอบไปวา “คนแกแลว จะใหหนุมไดอยางไร? หลวงพอมียาดีหรือ” ทานบอกวา “มี” ผูฝนก็รบเราทานให บอกสูตรยา ทานก็บอกให และบอกวา “ยานี้เมื่อกินเขาไปแลว มันไมหนุมเหมือน คนหนุมทั้งหลายนะ แตแข็งแรงทํางานไหว” ในตอนที่ไดพูดคุยกันในฝนนั้น ผูฝนสนใจมาก อยากจะไดทานมาอยูดวย จึง ๕
- 16. ถามทานวา “หลวงพออยูที่ไหน? ชื่ออะไร? ผมจะไดไปรับทานมา” ทานก็บอกใหวา “ทานชื่อพระศรีสรรเพชญ อยูองคเดียวมานานแลวทางทิศตะวันออกเมืองกําแพง” พอถึงตี ๕ ตางคนตางลุกจากที่นอนเพื่อเตรียมตัวที่จะไปทําวัตรเชา เมื่อพระ มารวมกันที่ศาลาครบแลว กอนทําวัตรเชา ผูฝนก็ไดเลานิมิตใหพระภิกษุสงฆและทุก คนไดฟงกัน เมื่อทุกคนไดฟงแลวก็บอกวา “ฝนดีจะมีโชค” เมื่อทําวัตรสวดมตแลว ก็ทําบุญตักบาตรตามประเพณี เสร็จแลว พระทุกรูป ต า งก็ ก ลั บ ภู มิ ลํ า เนาเดิ ม กั น หมด เนื่ อ งจากที่ วั ด ไม มี ผู ใ ดเป น เจ า ภาพทอดกฐิ น เมื่อพระตางกลับภูมิลําเนากันหมด ที่วัดก็เลยไมมีผูใดอยูเฝาวัด ร.อ.ทํานองจึงจาง คนมานอนเฝาวัดตอไป ขณะที่จางคนมาเฝาวัดนั้น ผู ฝนก็คิดถึ งคํา พูดที่ พูดกั น และใบหนาของทา น เสมอ จึงอยากจะไปพบทานตามที่ไดนิมิตฝนแตก็สุดความสามารถที่จะไปติดตามหา ทานได เพราะไมวาจะไปถามใคร ก็ไมมีใครรูจักชื่อเสียงเรียงนามของทานเลย ผูฝน คือ ร.อ.ทํานอง ก็ไมวายที่จะนึกถึงทาน จึงเดินทางเขาบานที่กรุงเทพฯ เพื่อพบพระครูรูปหนึ่งที่ชอบพอกัน ทานอยูที่บุคคโล เมื่อไปถึงก็เลาความฝนใหทาน ฟงทั้งหมด ทานฟงแลว ก็บอกวา “โยม ฉันทํานายฝนไมเปน ฝนแปลกดี ฉันจะพา ไปพบอาจารยของฉัน ทานทํานายฝนแมนมาก” ทานจึงพาผูฝนไปหาอาจารยทานที่ วัดสามปลื้ม ไปพบสมเด็จ ฯ วัดสามปลื้ม เลาความฝนใหทานฟง เมื่อทานฟงแลวก็ บอกวา “โชคดีมาก ฝนดี ที่วัดและบานเมืองแถวถิ่นนั้นจะเจริญรุงเรือง กลับไปให ไปรับทานตามที่ฝนนะ” แลวผูฝนก็กลับบานที่กําแพงเพชรดวยความมืดมน ไมรูจะไป ทางไหน? ไมไดถามใครอีก เพราะไมรูจะถามใคร แตจิตใจก็ยงพะวงคิดอยูเสมอ ั อยู ม าวั น หนึ่ ง จึ ง ได ช วนนายไฉน ไปเที ย วในเมื อ งเพื่ อ หาอาหารทานกั น ขณะนั้นที่วัดคูยางกําลังสรางเมรุ แตแปลกเมรุที่สรางขึ้นเปนเมรุแฝด คือในปลอง เดียวกันมีเตาเผาคู คือ มีสองเตา จึ งเขาไปดู เมื่อ ดูเสร็จแลวก็เตรียมจะกลับบา น เผอิญสายตามอไปพบตนไมใหญตนหนึ่ง ไมทราบวาเปนตนอะไร? แตตรงยอด ตนไมนั้นแกวงไปรอบ ๆ สวนกิ่งอื่น ๆ นั้นไมไหวติงแมแตนอย ขณะนั้น เวลา ๕ โมงเช า ไม มี ล มเลย จึ งได ช วนนายไฉนเข าไปดู นายไฉน บอกว า “น า แปลก ! ทํ า ไมจึ ง หมุ น อยู ก่ิ ง เดี ย ว กิ่ ง อื่ น ๆ ทํ า ไมไม ห มุ น ด ว ย” ๖
- 17. เมื่อชวนนายไฉนไปดู นายไฉนบอกวา “แกแลว เดินไมไหวเพราะปารกมาก มีกอ ไผหนามทุกชนิด รวมทั้งตนหมามุยก็มากดวย” แตดวยความอยากรูอยากเห็น จึงไดบอกลุงไฉนไปวา “ตามผมมา ผมจะเปนผูแหวกปาเขาไปเอง ใหตามมา โชคดี อาจจะจับชะนีได เพราะตองเปนชะนีหรือลิงแน” แตพอเขาไปถึงใกล ๆ กิ่งไมก็เงียบไมไหวติงแตอยางใด เมื่อเดินออมไปก็พบ เนินดินใหญมีปารกมาก เมื่อขึ้นไปถึงเนินดินแลวก็ไปสะดุดเหยียบตรงไหลของทานเขา พอดี จึงกมลงแหวกกอหญาดู พบเศียรและไหลของทานอยูในทานอนตะแคงเอียง เล็กนอย โผลขึ้นมาจากดินไมมากนัก เมื่อแรกพบเห็นองคทานเหมือนกับใจถูกไฟฟา ช็อตวูบรอนผาวไปทั้งตัว และดีใจเหมือนไดพบกันตอนที่ฝน พรอมกับกําชับนายไฉน วา อยาไปบอกใครเปนอันขาด ใหปดไวกอน แลวคิดวาทําอยางไร? จึงจะนําทานมา ได ตอมา ไดพยายามหาบุคคลอื่นที่แข็งแรงไปชวยกันขุดอยู ๓ วัน จึงสําเร็จ มีนายเสา หมอมา และบุคคลอื่นรวม ๘ คน แตกอนจะลงมือขุดก็จุดธูปเทียนบอก นิมนตทาน พอจะลงมือขุดครั้งแรกก็ไมมีใครลงมือขุดกอน เพราะกลัวจะมีอันเปนไป คณะขุดจึงยกใหผูกองทํานองเปนผูลงมือขุดกอน เพราะเปนผูฝน ตกลงผูฝนจึงตองขุด เปนคนแรก เปนที่นาอัศจรรยอยางยิ่ง ขณะยกจอบขึ้นจะลงดินนั้น ไดมีแมงปองชางตัว เทาปูนาโผลมายกกามชูหางขึ้น (แมในขณะที่ยกองคทานขึ้นสูบัลลังกประดิษฐานที่วัด ศรีโยธิน ซึ่งในขณะนั้นเปนที่พักสงฆ ก็มองเห็นแมงปองชางตัวใหญสีขาวจํานวน ๓ ตัว อยูใตที่ ๆ องคทานนั่งอยู) ผูขดจึงหยุดจอบ แลวบอกวา “ไป ๆ หลวงพอทานบอกให ุ มารับทานไปที่วัด ขอใหหลีกไป” แมงปองชางตัวใหญสีขาวนั้นจึงเดินหายเขาไปในปา จึงทําการขุดกันไดโดยสะดวก ขณะที่ขุดเอาทานขึ้นมานั้นลักษณะองคทานสมบูรณ ๘๐% แตพวกเราก็ขุดจอบ ทําชะแลงไปถูกองคทาน ทําใหเกิดแตกบิ่นผุพังไปก็มาก เพราะลักษณะศิลาแลงเมื่อจมอยูในดินอยูนาน ๆ จะเกิดการออนตัวผุยุย จึงใหชาง ซอมแซมดังที่เห็นอยูจนถึงปจจุบนนี้ ั ๗
- 18. ทําวัตร ในที่นี้หมายถึง การกระทําโดยตอเนื่องเปนกิจวัตร ซึ่งเปนการ ฝกหัด อันจะมีผลตอการเปลี่ยนแปลงทางจริตนิสัย และเปนหนทางใหเกิด คุณธรรมที่จําเปนตอการดําเนินชีวิตเชนความขยัน ความอดทน ความสํารวม ระมัดระวัง ความตั้งมั่นแหงจิตและความรูแจงในสัจธรรม เปนตน สวดมนต หมายถึง "การศึกษาเลาเรียน" คําวา "ศึกษา" ในทาง พระพุทธศาสนาครอบคลุมไปถึงการปฏิบัติดวย คือ เมือยังไมรู ก็เรียนใหรู ่ ฟงใหมาก ทองจํา พิจารณาไตรตรองสิ่งที่เรียน ลงความเห็นวาสิงใดถูกตอง ่ สิ่งใดดีงาม แลวก็ตั้งใจปฎิบติตามนั้นไป ั การทําวัตรสวดมนต ที่จะใหผลดีแกผูทํานั้น ตองระลึกใหถกตองวา ู ไมใชเปนการบรวงสรวงออนวอน หรือไปคิดแตงตั้งใหพระพุทธองค ตลอดจน พระธรรม และพระสงฆเปนผูรับรู และเปนผูท่จะดลบันดาลสิ่งทีตนปรารถนา ี ่ ซึ่งจะกลายเปนการกระทําทีใกลตอความงมงายไรเหตุผล อันมิใชวิสัยทีแทจริง ่ ่ ของชาวพุทธ การทําวัตรสวดมนต ควรกระทําในลักษณะของการศึกษาเรือง ่ ศีล สมาธิ ปญญา ๘
- 19. การทําวัตรสวดมนต เมือทําดวยความเคารพสํารวมระวัง บังคับกาย ่ กิริยามารยาทใหเรียบรอยเปนปกติ วาจากลาวในสิ่งที่ถูกตองดีงามสวนนี้ จัดเปน "ศีล" ขณะสวดมนต ตังจิตจดจออยูในเนื้อหา และความหมายของบทธรรม ้ ทําใหจิตทิงอารมณตางๆ มาสูอารมณเดียวที่แนวแน ขณะนั้นจัดเปน "สมาธิ" ้ การมีความรูสึกตัวทัวพรอม มีสติสัมปชัญญะซาบซึ้งอยูในบทธรรม และเกิด ่ ความเขาใจแจมแจงสวนนี้คือ "ปญญา" ขณะทําวัตรสวดมนต เมือตั้งใจศึกษา แกใขปรับปรุง เปลียนความคิด ่ ่ ความเห็นใหเปนไปตามธรรมะที่ทองบนอยู จนในขณะนั้น จิตใจเกิดความ ผองใส สงบ เยือกเย็น เปนสภาวะของธรรมปรากฏขึ้นในใจของเรา ปรากฏ ขึ้นในใจของเรา ปรากฏการณเชนนี้ก็จะคลายกับวาเราไดพบกับพระพุทธองคที่ แทจริง คือธรรมะ ดังที่ทานตรัสไววา "ผูใดเห็นธรรมผูนนเห็นเรา" ้ั ดังนั้น การศึกษาธรรมะในขณะทําวัตรสวดมนต หากไมทําดวยใจที่เลื่อน ลอยหรือจําใจทําแลว หากกระทําดวยสติปญญา ตั้งใจเรียนรู ไตรตรองตาม เหตุผลแลวนําไปปฏิบัติอยางจริงจัง ยอมเปนบอเกิดแหงการเปลี่ยนแปลงทาง จิตใจ จากใจทีสกปรกไปสูใจที่สะอาด จากใจทีมดมัวไปสูใจที่สวาง และจาก ่ ่ ื ใจที่เรารอนไปสูใจทีสงบในทีสด อันเปนสภาวะจิตใจทีพนทุกข ดังเชนที่ ่ ่ ุ ่ พระพุทธองคไดทรงกระทําใหเราไดเห็นเปนตัวอยางแลว (คัดลอกจากหนังสือ ทําวัตรสวดมนต วัดหนองปาพง จ.อุบลราชธานี) ๙
- 20. สอบถามกําหนดการปฏิบตธรรม ณ วัดศรีโยธิน โทรศัพท ๐๕๕-๗๑๐-๒๘๐ ั ิ การเตรียมตัว จัดเตรียมขาวของเครื่องใชสวนตัวเทาที่จําเปน ไมควรนําของมีคาติดตัวไป การแตงกาย บุรษแตงชุดขาวสุภาพ สุภาพสตรีแตงชุดขาว นุงผาถุง หมสไบ ๑๐
- 22. ระเบียบปฏิบัติของผู้ท่เข้ามาปฏิบัติธรรม ณ วัดศรีโยธิน ี ๑. ใหยนดีในเสนาสนะทีจดให และใหทําความสะอาดเก็บกวาดที่พัก ิ ่ั ถนนทางเขาออกใหสะอาด ๒. เมื่อกิจของผูปฏิบัตธรรมเกิดขึน เชน ทําวัตรเชา – เย็น ฯลฯ ิ ้ ใหพรอมกันทํา เมือเลิกใหพรอมกันเลิก อยาทําตนใหเปนทีรงเกียจของ ่ ่ั หมูคณะ คือ เปนผูมายาสาไถย หลีกเลี่ยง แกตว ั ๓. เวลารับประทานอาหาร ลางภาชนะ ทําความสะอาดใหเรียบรอย ใหทําดวยความมีสติ ๔. ใหทําตนเปนผูมักนอยในการพูด กิน นอน ราเริง จงเปนผูตื่นอยูดวย - ความเพียร ๕. หามคุยกันเปนกลุมกอนทั้งกลางวันและกลางคืนในที่ทั่วไป หรือทีพัก ่ เวนแตมีเหตุจําเปน ถึงกระนันก็อยาเปนผูคลุกคลีและเอิกเกริกเฮฮา ้ ๖. หามสูบบุหรี่ กินหมาก และสิงเสพติดทุกชนิด ่ ๗. หามเรียไร บอกบุญตาง ๆ โดยเด็ดขาด ่ ๘. ใหตั้งใจในการประพฤติปฏิบัติ ๙. ไมมกจจําเปน หามเขาไปคลุกคลีในกุฏิกบภิกษุและสามเณร โดยเด็ดขาด ีิ ั ๑๐. หามเปดวิทยุ และ การละเลนตางๆ ภายในบริเวณวัด ๑๑. เมื่อจะทําอะไรนอกเหนือจากหนาที่ใหปรึกษาสงฆ หรือ ผูเปนประธานใน สงฆเสียกอน เมือเห็นวาเปนธรรม เปนวินัย และจึงทํา อยาทําตามใจ - ่ ของตัวเองฯ ๑๒
- 23. ขอกติกาทังหมดนี้ เปนไปเพื่อความเปนระเบียบเรียบรอยของหมูคณะ ้ ขอใหผูปฏิบัติธรรม พึงสังวรไววา เรามาปฏิบตธรรมเพือขัดเกลาจิตใจ และ ั ิ ่ เพื่อสรางจริตนิสยทีดีงามใหเกิดขึ้นแกตน มิใชมาเพื่อทําตามใจตนเอง แตมา ั ่ ทําใจตนเองใหถกตองดวยการประพฤติปฏิบติเจริญสติ เพราะฉะนั้น หากทาน ู ั ผูใดไมสามารถทําตามขอกติกาที่กําหนดไว หรือทําตนเปนคนมีปญหา เรื่อง มากในการกินการอยู ไมปฏิบติตามกฎกติกานี้ คณะสงฆมอํานาจเต็มที่ใน ั ี การบริหารเพื่อใหเกิดความเรียบรอยแกหมูคณะตอไป ประกาศ ณ วันที่ ๑๖ กรกฏาคม พ.ศ.๒๕๕๒ ๑๓
- 24. กํา หนดเวลาการปฏิ บั ติ ธ รรม เวลา การปฏิบติ ั ๐๓.๓๐ น. ตื่นนอนทํากิจสวนตัว ๐๔.๐๐ น. สวดมนตทําวัตรเชา – ปฏิบัตธรรม ิ ๐๗.๐๐ น. รับประทานอาหารเชา ๐๗.๓๐ น. พักผอนดวยความมีสติ ๐๘.๓๐ น. ปฏิบติธรรม ั ๑๑.๐๐ น. รับประทานอาหารเที่ยง ๑๒.๓๐ น. ปฏิบติธรรม ั ๑๕.๓๐ น. ทําความสะอาด กวาดลานวัด ทําสรีรกิจสวนตัว ๑๗.๐๐ น. สวดมนตทาวัตรเย็น – ปฏิบติธรรม ํ ั ๑๙.๐๐ น. พักดืมน้ําปานะ ่ ๑๙.๓๐ น. สอบอารมณ – ปฏิบติธรรมั ๒๑.๐๐ น. พักผอนดวยความมีสติ *** ตารางอาจเปลี่ยนแปลงไดตามความเหมาะสม *** ๑๔
- 25. การอาราธนาศีลและสมาทานศีล ๑๕
- 26. เมื่อพระคุณเจามาถึง ผูปฏิบตธรรมพึงนั่งคุกเขาประนมมือกราบ ๓ ครัง ั ิ ้ เสร็จแลว กลาวคําบูชาพระ กราบพระ วาดังนี้... คําบูชาพระรัตนตรัย อิมนา สักกาเรนะ, พุทธัง อะภิปชะยามิ, ิ ู อิมนา สักกาเรนะ, ธัมมัง อะภิปชะยามิ, ิ ู อิมนา สักกาเรนะ, สังฆัง อะภิปชะยามิ, ิ ู กราบพระรัตนตรัย วาพรอมกันดังนี้ อะระหัง สัมมาสัมพุทโธ ภะคะวา พุทธัง ภะคะวันตัง อะภิวาเทมิ, (กราบ) ส๎วากขาโต ภะคะวะตา ธัมโม, ธัมมัง นะมัสสามิ, (กราบ) สุปะฏิปนโน ภะคะวะโต สาวะกะสังโฆ, สังฆัง นะมามิ. (กราบ) ๑๖
- 27. ตอไปกลาวคําอาราธนาศีล วาพรอมกันดังนี้ คําอาราธนาศีล ๕ มะยัง ภันเต, วิสง วิสุง รักขะนัตถายะ, ุ ติสะระเณนะ สะหะ, ปญจะ สีลานิ ยาจามะ, ทุติยมป มะยัง ภันเต, วิสง วิสุง รักขะนัตถายะ, ั ุ ติสะระเณนะ สะหะ, ปญจะ สีลานิ ยาจามะ, ตะติยมป มะยัง ภันเต, วิสง วิสง รักขะนัตถายะ, ั ุ ุ ติสะระเณนะ สะหะ, ปญจะ สีลานิ ยาจามะ, คําอาราธนาศีล ๘ มะยัง ภันเต, ติสะระเณนะ สะหะ, อัฏฐะ สีลานิ ยาจามะ, ทุติยมป มะยัง ภันเต, ติสะระเณนะ สะหะ, ั อัฏฐะ สีลานิ ยาจามะ, ตะติยมป มะยัง ภันเต, ติสะระเณนะ สะหะ, ั อัฏฐะ สีลานิ ยาจามะ, เสร็จแลวกราบ ๑ ครั้ง นั่งพับเพียบพนมมือ (ถาคนเดียววา อะหัง ภันเต แทน มะยัง ภันเต, ยาจามิ แทน ยาจามะ.) ๑๗
- 28. ลําดับนั้น พระคุณเจากลาวคํานมัสการ ฯ นําผูปฏิบติ ใหวาตาม ดังนี้ ั นะโม ตัสสะ ภะคะวะโต อะระหะโต สัมมาสัมพุทธัสสะ (วา ๓ ครัง) ้ ครั้นแลวพระคุณเจานําเปลงวาจาวาไตรสรณคมนตามไปทีละพากยวา ดังนี้ ไตรสรณคมน์ พุทธัง สะระณัง คัจฉามิ, ธัมมัง สะระณัง คัจฉามิ, สังฆัง สะระณัง คัจฉามิ, ทุติยมป ั พุทธัง สะระณัง คัจฉามิ, ทุติยมป ั ธัมมัง สะระณัง คัจฉามิ, ทุติยมป ั สังฆัง สะระณัง คัจฉามิ, ตะติยมป ั พุทธัง สะระณัง คัจฉามิ, ตะติยมป ั ธัมมัง สะระณัง คัจฉามิ, ตะติยมป ั สังฆัง สะระณัง คัจฉามิ, เมื่อจบแลว พระคุณเจาบอกวา “ ติสะระณะคะมะนัง นิฏฐิตัง ” ผูปฏิบัตพงรับวา “ อามะ ภันเต ” ิ ึ ลําดับนั้นพึงสมาทานสิกขาบท ๕ ประการ หรือ ๘ ประการ วาตามพระคุณเจาดังนี้ ๑๘
- 29. คําสมาทานศีล ๑. ปาณาติปาตา, เวระมะณี สิกขาปะทัง สะมาทิยามิ, ๒. อะทินนาทานา, เวระมะณี สิกขาปะทัง สะมาทิยามิ, ๓. อะพ๎รหมะจะริยา, เวระมะณี สิกขาปะทัง สะมาทิยามิ, ั ๎ ๔. มุสาวาทา, เวระมะณี สิกขาปะทัง สะมาทิยามิ, ๕. สุราเมระยะมัชชะปะมาทัฏฐานา, เวระมะณี สิกขาปะทัง สะมาทิยามิ, ๖. วิกาละโภชะนา, เวระมะณี สิกขาปะทัง สะมาทิยามิ, ๗. นัจจะคีตะวาทิตะ วิสกะทัสสะนะ, มาลาคันธะ วิเลปะนะ, ธาระณะ ู มัณฑะนะ วิภสะนัฏฐานา, เวระมะณี สิกขาปะทัง สะมาทิยามิ, ู ๘. อุจจาสะยะนะ มะหาสะยะนา, เวระมะณี สิกขาปะทัง สะมาทิยามิ. สําหรับผูทสมาทานศีล ๕ ใหสมาทานศีล ถึงขอที่ ๕ ่ี และเปลี่ยนขอที่ ๓ วาดังนี้ กาเมสุมจฉาจารา, เวระมะณี สิกขาปะทัง สะมาทิยามิ, ิ ลําดับตอจากนั้น พระคุณเจาจะกลาววา อิมานิ อัฏฐะ (ปญจะ*) สิกขาปะทานิ, สีเลนะ สุคะติง ยันติ, สีเลนะ โภคะสัมปะทา, สีเลนะ นิพพุติง ยันติ ตัสมา สีลง วิโสทะเย. ๎ ั ผูสมาทานศีลพึงรับวา “สาธุ” เสร็จแลวนั่งคุกเขา กราบ ๓ ครั้ง หมายเหตุ: * ใชสาหรับสมาทานศีล ๕ ํ ๑๙
- 30. พิธีรกษาอุโบสถศีล ั เมื่อพระสงฆสามเณรทําวัตรเชาเสร็จแลวอุบาสก-อุบาสิกา พึงทําวัตรเชา โดยเริ่มคําบูชาพระ วา ยะมะหัง สัมมาสัมพุทธัง ภะคะวันตัง สะระณัง คะโต, (หญิงวา คะตา) พระผูมพระภาค, พระองคตรัสรูดีแลวโดยชอบพระองคใด, ขาพเจาถึงแลววา ี เปนที่พึ่งกําจัดภัยจริง, อิมินา สักกาเรนะ, ตัง ภะคะวันตัง, อะภิปูชะยามิ, ขาพเจาบูชา, ซึ่งพระผูมีพระภาคนั้น, ดวยเครื่องสักการะอันนี้. ยะมะหัง ส๎วากขาตัง, ธัมมัง สะระณัง คะโต, (หญิงวา คะตา) พระธรรมที่พระผูมพระภาค, พระองคตรัสไวดีแลวสิ่งใด, ขาพเจาถึงแลววา ี เปนที่พึงกําจัดภัยจริง, อิมินา สักกาเรนะ, ตัง ธัมมัง, อะภิปูชะยามิ, ขาพเจาบูชา, ซึ่งพระธรรมนัน, ดวยเครื่องสักการะอันนี้. ้ ยะมะหัง สุปะฏิบันนัง, สังฆัง สะระณัง คะโต (หญิงวา คะตา) พระสงฆททานเปนผูปฏิบติดีแลวหมูใด, ขาพเจาถึงแลววา เปนที่พึ่งกําจัดภัยจริง, ่ี ั อิมินา สักกาเรนะ, ตัง สังฆัง, อะภิปูชะยามิ, ขาพเจาบูชา, ซึ่งพระสงฆหมูนั้น, ดวยเครื่องสักการะอันนี้. อะระหัง สัมมาสัมพุทโธ ภะคะวา, พุทธัง ภะคะวันตัง อะภิวาเทมิ (กราบ) ส๎วากขาโต ภะคะวะตา ธัมโม, ธัมมัง นะมัสสามิ (กราบ) สุปะฏิปนโน ภะคะวะโต สาวะกะสังโฆ, สังฆัง นะมามิ (กราบ) ๒๐
- 31. (ต อ จากนี้ ทํ า วั ต รเช า จบแล ว หั ว หน า อุ บ าสกหรื อ อุ บ าสิ ก าพึ ง คุ ก เข า ประนมมือประกาศองคอุโบสถ ทั้งคําบาลีและคําไทย ดังนี้) อัชชะ โภนโต ปกขัสสะ อัฏฐะมีทวะโส (ถาวันพระ ๑๕ ค่ํา วา ิ ปณณะระสีทวะโส ถา ๑๔ ค่ําวา จาตุททะสีทวะโส) เอวะรูโป โข โภนโต ิ ิ ทิวะโส พุทเธนะ ภะคะวะตา ปญญัตตัสสะ ธัมมัสสะวะนัสสะ เจวะ ตะทัตถายะ อุปาสะกะอุปาสิกานัง อุโปสะถัสสะ จะ กาโล โหติ หันทะ มะยัง โภนโต สัพเพ อิธะ สะมาคะตา ตัสสะ ภะคะวะโต ธัมมานุธัมมะ ปะฏิปตติยา ปูชะนัตถายะ อิมัญจะ รัตติง อิมัญจะ ทิวะสัง อัฏฐังคะ สะมันนาคะตัง อุโปสะถัง อุปะวะสิสสามาติ กาละปะริจเฉทัง กัต๎วา ตัง ตัง เวระมะณิง อารัมมะณัง กะริต๎วา อะวิกขิตตะจิตตา หุตวา ๎ สักกัจจัง อุโปสะถัง สะมาทิเยยยามะ อีทสง หิ อุโปสะถัง สัมปตตานัง ิ ั อัมหากัง ชีวิตง มา นิรัตถะกัง โหตุ ฯ ั คําแปล ขอประกาศเริ่มเรืองความที่จะสมาทานรักษาอุโบสถ อันพรอมไปดวย ่ องคแปดประการ ใหสาธุชนทีไดตั้งจิตสมาทานทราบทั่วกันกอน แตสมาทาน ่ ณ บัดนี้ ดวยวันนี้ เปนวันอัฏฐะมีดถทแปด (ถาวันพระ ๑๕ ค่ําวา วันปณณะ ิ ี ี่ ระสีดถทสบหา ถา ๑๔ ค่ําวา วันจาตุททะสีดถทสบสี) แหงปกษมาถึงแลว ิ ี ี่ ิ ิ ี ี่ ิ ่ ก็แหละวันเชนนี้ เปนกาลทีสมเด็จพระผูมีพระภาคเจาทรงบัญญัตแตงตั้งไวให ่ ิ ประชุมกันฟงธรรม และเปนกาลที่จะรักษาอุโบสถของอุบาสกอุบาสิกาทั้งหลาย เพื่อประโยชนแกการฟงธรรมนั้นดวย เชิญเถิดเราทั้งหลายทั้งปวง ที่ไดมา ประชุมพรอมกัน ณ ที่นี้ พึงกําหนดกาลวาจะรักษาอุโบสถตลอดวันหนึ่งกับคืน หนึ่งนี้ แลวพึงทําความเวนโทษนั้นๆเปนอารมณ คือ ๒๑
- 32. o เวนจากการฆาสัตว ๑ o เวนจากลักฉอ, ถือเอาสิ่งของที่เจาของเขาไมให ๑ o เวนจากประพฤติกรรมที่เปนขาศึกแกพรหมจรรย ๑ o เวนจากเจรจาคําเท็จลอลวงผูอื่น ๑ o เวนจากดื่มสุราเมรัยอันเปนเหตุท่ตั้งแหงความประมาท ๑ ี o เวนจากบริโภคอาหาร ตั้งแตเวลาพระอาทิตยเที่ยงแลวไปจนถึงเวลา อรุณขึ้นมาใหม ๑ o เวนจากฟอนรําขับรองและประโคมเครื่องดนตรีตางๆ แตบรรดาที่ เปนขาศึกแกบุญกุศลทั้งสิ้น และทัดทรงประดับตกแตงรางกายดวย ดอกไมของหอม เครื่องประดับ เครื่องทาเครื่องยอม ผัดผิวทํากาย ใหวิจิตรงดงามตางๆ อันเปนเหตุที่ตั้งแหงความกําหนัดยินดี ๑ o เวน จากการนั่ ง นอนเหนือ เตียงตั่ ง มา ที่มี เทา สูง เกิน ประมาณและ ที่นั่งที่นอนใหญ ภายในมีนุนและสําลี และเครื่องปูลาดที่วิจิตรดวย เงินและทองตางๆ ๑ อยาใหมีจิตฟุงซานสงไปทีอื่น พึงสมาทานเอาองคอุโบสถทั้งแปดประการ ่ โดยเคารพ เพื่อจะบูชาสมเด็จพระผูมีพระภาค พระพุทธเจานั้นดวยธรรมมานุ- ธรรมะปฏิบติ อนึ่ง ชีวิตของเราทั้งหลาย ที่ไดเปนอยูรอดมาถึงวันอุโบสถเชนนี้ ั จงอยาไดลวงไปเสียเปลาจากประโยชนเลย (เมื่อหัวหนาประกาศจบแลว พระสงฆผแสดงธรรมขึ้นนั่งบนธรรมาสน ู อุบาสก อุบาสิกา พึงนั่งคุกเขากราบพรอมกัน ๓ ครั้ง แลวกลาวคําอาราธนาอุโบสถศีลพรอมกัน วาดังนี้) ๒๒
- 33. มะยัง ภันเต, ติสะระเณนะ สะหะ, อัฏฐังคะสะมันนาคะตัง อุโปสะถัง ยาจามะ (วา ๓ จบ) ตอนี้ คอยตั้งใจรับสรณคมนและศีลโดยเคารพ คือ ประนมมือวาตามคําที่พระสงฆบอกเปนตอนๆ วา นะโม ตัสสะ ภะคะวะโต อะระหะโต สัมมาสัมพุทธัสสะ (๓ จบ) พุทธัง สะระณัง คัจฉามิ, ธัมมัง สะระณัง คัจฉามิ, สังฆัง สะระณัง คัจฉามิ, ทุติยมป พุทธัง ั สะระณัง คัจฉามิ, ทุติยมป ธัมมัง ั สะระณัง คัจฉามิ, ทุติยมป สังฆัง ั สะระณัง คัจฉามิ, ตะติยมป พุทธัง ั สะระณัง คัจฉามิ, ตะติยมป ธัมมัง ั สะระณัง คัจฉามิ, ตะติยมป สังฆังั สะระณัง คัจฉามิ, เมื่อพระสงฆวา ติสะระณะคะมะนัง นิฏฐิตง ั พึงรับพรอมกันวา อามะ ภันเต ๑. ปาณาติปาตา, เวระมะณี สิกขาปะทัง สะมาทิยามิ, ๒. อะทินนาทานา, เวระมะณี สิกขาปะทัง สะมาทิยามิ, ๓. อะพ๎รหมะจะริยา, เวระมะณี สิกขาปะทัง สะมาทิยามิ, ั ๎ ๔. มุสาวาทา, เวระมะณี สิกขาปะทัง สะมาทิยามิ, ๕. สุราเมระยะมัชชะปะมาทัฏฐานา, เวระมะณี สิกขาปะทัง สะมาทิยามิ, ๖. วิกาละโภชะนา, เวระมะณี สิกขาปะทัง สะมาทิยามิ, ๒๓
- 34. ๗. นัจจะคีตะวาทิตะ วิสกะทัสสะนะ, มาลาคันธะ วิเลปะนะ, ธาระณะ ู มัณฑะนะ วิภสะนัฏฐานา, เวระมะณี สิกขาปะทัง สะมาทิยามิ, ู ๘. อุจจาสะยะนะ มะหาสะยะนา, เวระมะณี สิกขาปะทัง สะมาทิยามิ. อิมง, อัฏฐังคะสะมันนาคะตัง, พุทธะปญญัตตัง, อุโปสะถัง, ั อิมญจะ รัตติง, อิมญจะ ทิวะสัง, สัมมะเทวะ, อะภิรกขิตุง, สะมาทิยามิ. ั ั ั ขาพเจาขอสมาทาน, ซึ่งอุโบสถศีล, อันประกอบไปดวยองคแปดประการ, เพื่อจะรักษาไวใหด, มิใหขาด, มิใหทําลาย, มิใหดางพรอย, ี ตลอดวันหนึ่งและคืนหนึ่ง, ในเวลานี้ (หยุดรับเพียงเทานี) ้ ตอนนี้ พระสงฆจะวา อิมานิ อัฏฐะ สิกขาปะทานิ อุโปสะถะวะเสนะ มะนะสิกะริตวา สาธุกง อัปปะมาเทนะ รักขิตพพานิ ๎ ั ั (พึงรับพรอมกันวา) อามะ ภันเต (พระสงฆวาตอ) สีเลนะ สุคะติง ยันติ, สีเลนะ โภคะสัมปะทา, สีเลนะ นิพพุตง ยันติ, ิ ตัสมา สีลง วิโสธะเย. ๎ ั พึงกราบพรอมกัน ๓ ครั้ง ตอนี้นั่งราบพับเพียบ ประนมมือฟงธรรม เมื่อจบแลวพึงใหสาธุการและสวดประกาศตนพรอมกัน ดังนี้ สาธุ สาธุ สาธุ ๒๔
- 35. อะหัง พุทธัญจะ ธัมมัญจะ สังฆัญจะ สะระณัง คะโต (หญิงวา คะตา) อุปาสะกัตตัง (หญิงวา อุปาสิกตตัง) เทเสสิง ภิกขุสงฆัสสะ สัมมุขา ั ั เอตัง เม สะระณัง เขมัง เอตัง สะระณะมุตตะมัง เอตัง สะระณะมาคัมมะ สัพพะทุกขา ปะมุจจะเย ยะถาพะลัง จะเรยยาหัง สัมมาสัมพุทธะสาสะนัง ทุกขะนิสสะระณัสเสวะ ภาคี อัสสัง (หญิงวา ภาคินสสัง) อะนาคะเตฯ ิ กาเยนะ วาจายะ วะ เจตะสา วา พุทเธ กุกมมัง ปะกะตัง มะยา ยัง ั พุทโธ ปะฏิคคัณหะตุ อัจจะยันตัง กาลันตะเร สังวะริตุง วะ พุทเธ ฯ กาเยนะ วาจายะ วะ เจตะสา วา ธัมเม กุกมมัง ปะกะตัง มะยา ยัง ั ธัมโม ปะฏิคคัณหะตุ อัจจะยันตัง กาลันตะเร สังวะริตุง วะ ธัมเม ฯ กาเยนะ วาจายะ วะ เจตะสา วา สังเฆ กุกมมัง ปะกะตัง มะยา ยัง ั สังโฆ ปะฏิคคัณหะตุ อัจจะยันตัง กาลันตะเร สังวะริตุง วะ สังเฆ ฯ ๒๕
- 36. คติกรรมฐาน กินน้อย นอนน้อย พูดน้อย ทําความเพียรมาก พระธรรมสิงหบุราจารย (หลวงพอจรัญ ตธมฺโม) วัดอัมพวัน จังหวัดสิงหบุรี ๒๖
- 37. พิธีสมาทานกรรมฐาน ๒๗
- 38. เมื่อพระคุณเจาผูเปนประธานฝายสงฆมาถึง ผูปฏิบัติธรรมนั่งคุกเขา ประนมมือ ผูเปนประธาน ฯ กราบพระนั่งลง ผูปฏิบัติธรรมกราบ ๓ ครั้ง พรอมเพรียงกัน ตั ว แทนผู ป ฏิ บั ติ ธ รรมจุ ด เที ย นธู ป ผู ป ฏิ บั ติ ธ รรมกล า วคํ า บู ช าพระ กราบพระ อาราธนาศีล สมาทานศีล เมื่อสมาทานศีลเสร็จแลว ตอไปพึง ตั้งใจสมาทานพระกรรมฐาน สมาทานพระกรรมฐาน นะโม ตัสสะ ภะคะวะโต อะระหะโต สัมมาสัมพุทธัสสะ (วา ๓ จบ) พรอมกัน ตอไปพึงวาตามผูนํา ดังนี้ อิมาหัง ภะคะวา, อัตตะภาวัง, ตุม๎หากัง, ปะริจจะชามิ, ขาแตองคสมเด็จพระผูมีพระภาคเจา, ขาพเจาขอมอบกายถวายชีวิต, ตอพระรัตนตรัย, คือพระพุทธ, พระธรรม, พระสงฆ อิมาหัง อาจะริยะ, อัตตะภาวัง, ตุม๎หากัง, ปะริจจะชามิ, ขาแตพระอาจารยผูเจริญ, ขาพเจาขอมอบกายถวายตัว, ตอครูบาอาจารย, เพื่อเจริญวิปสสนากรรมฐาน นิพพานัสสะ, เม ภันเต, สัจฉิกะระณัตถายะ, กัมมัฏฐานังเทหิ, ขาแตทานผูเจริญ, ขอทานจงใหกรรมฐานแกขาพเจา, เพื่อทําใหแจง, ซึ่งมรรคผลนิพพานตอไป ๒๘
- 39. อะหัง สุขโต โหมิ, ิ ขอใหขาพเจาถึงสุข, ปราศจากทุกข, ไมมีเวร, ไมมภัย, ไมมีความ- ี ลําบาก, ไมมีความเดือดรอน, ขอใหมความสุข, รักษาตนอยูเถิด ี สัพเพ สัตตา, สุขิตา โหนตุ, ขอใหสัตวทั้งหลายทุกตัวตน, ตลอดเทพบุตร, เทพธิดาทุกพระองค, พระภิกษุ, สามเณร, และผูปฏิบติธรรมทุกทาน, ั ขอทานจงมีความสุข, รักษาตนอยูเถิด อัทธุวัง เม ชีวิตตัง, ชีวิตของเราไมแนนอน, ความตายของเราแนนอน, เราตองตายแน, เพราะชีวิตของเรา, มีความตายเปนที่สุด, นับวาเปนโชคอันดีแลว, ที่เราไดเขามาปฏิบติ, วิปสสนากรรมฐาน, ณ โอกาสบัดนี, ั ้ ไมเสียทีทไดเกิดมา, พบพระพุทธศาสนา ี่ เยเนวะ ยันติ, นิพพานัง, พระพุทธเจา, และพระอรหันตสาวก, ไดดําเนินไปสูพระนิพพาน, ดวยหนทางเสนนี้, ขาพเจาขอตั้งสัจจะอธิษฐาน, ปฏิญาณตน, ตอพระรัตนตรัย, และครูบาอาจารยวา, ตั้งแตนตอไป, ี้ ขาพเจาจะตั้งอกตั้งใจ, ประพฤติและปฏิบัต, เพือใหบรรลุมรรคผล, ิ ่ ดําเนินรอยตามพระองคทาน อิมายะ, ธัมมานุธมมะ, ปะฏิปตติยา, ระตะนัตตะยัง, ปูเชมิ, ั ขาพเจาขอบูชาพระรัตนตรัย, ดวยการปฏิบติธรรม, ั สมควรแกมรรคผลนิพพานนี้, ดวยสัจจะวาจา, ที่กลาวอางมานี้, ขอใหขาพเจาไดบรรลุ, มรรคผลนิพพานดวยเทอญ ฯ สวดพระพุทธคุณ พระธรรมคุณ พระสังฆคุณ (จบแลวกราบ ๓ ครั้ง) ๒๙
- 40. ผูแทนนําเครื่องสักการะเขาไปถวายพระผูเปนอาจารย เสร็จแลว กราบ ๓ ครั้ง พรอมกัน นั่งพับเพียบประนมมือ ฟงโอวาทจากพระอาจารย... ๓๐
- 41. บทสวดมนต์ทาวัตรเช้า ํ ๓๑
- 42. เมื่อประธานจุดเทียน ธูป พึงพรอมกันนั่งคุกเขาประนมมือ คําบูชาพระรัตนตรัย (นํา) โย โส ภะคะวา อะระหัง สัมมาสัมพุทโธ, (รับ) พระผูมพระภาคเจา พระองคใด, เปนพระอรหันตสัมมาสัมพุทธะ, ี ส๎วากขาโต เยนะ ภะคะวะตา ธัมโม. พระธรรมอันพระผูมพระภาคเจา พระองคใด, ตรัสสอนดีแลว, ี สุปะฏิปนโน ยัสสะ ภะคะวะโต สาวะกะสังโฆ, พระสงฆสาวกของพระผูมพระภาคเจา พระองคใด, ปฏิบัติดีแลว ี ตัมมะยัง ภะคะวันตัง สะธัมมัง สะสังฆัง, ขาพเจาทั้งหลาย, ขอบูชาอยางยิ่ง, ซึ่งพระผูมีพระภาคเจาพระองคนั้น, พรอมดวยพระธรรม, พรอมดวยพระสงฆ, อิเมหิ สักกาเรหิ ยะถาระหัง อาโรปเตหิ อะภิปูชะยามะ, ดวยเครื่องสักการะเหลานี, ที่ยกขึ้นแลวตามสมควร, ้ สาธุ โน ภันเต ภะคะวา สุจิระปะรินิพพุโตป, พระผูมพระภาคเจา, แมปรินพพานนานแลว, ขอไดทรงกรุณาโปรดเถิด, ี ิ ปจฉิมา ชะนะตานุกัมปะมานะสา, ขอไดมน้ําพระทัย, อนุเคราะหแกหมูชนที่เกิดมาในภายหลัง, ี อิเม สักกาเร ทุคคะตะปณณาการะภูเต ปะฏิคคัณหาตุ, ขอจงทรงรับเครืองสักการะทั้งหลายเหลานี, อันเปนบรรณาการของคนยาก, ่ ้ อัมหากัง ฑีฆะรัตตัง หิตายะ สุขายะ, เพื่อประโยชนและความสุข, แกพวกขาพเจาทั้งหลาย, สิ้นกาลนานเทอญฯ ๓๒
- 43. อะระหัง สัมมา สัมพุทโธ ภะคะวา, พระผูมีพระภาคเจา, เปนพระอรหันต, ดับเพลิงกิเลสเพลิงทุกขสิ้นเชิง, ตรัสรูชอบไดโดยพระองคเอง, พุทธัง ภะคะวันตัง อะภิวาเทมิ, ขาพเจาอภิวาทพระผูมพระภาคเจา, ผูร, ผูตื่น, ผูเบิกบาน (กราบ) ี ู ส๎วากขาโต ภะคะวะตา ธัมโม, พระธรรมเปนธรรมที่พระผูมพระภาคเจา, ตรัสไวดีแลว, ี ธัมมัง นะมัสสามิ, ขาพเจานมัสการพระธรรม (กราบ) สุปะฏิปนโน ภะคะวะโต สาวะกะสังโฆ, พระสงฆสาวกของพระผูมพระภาคเจา, ปฏิบัติดแลว, ี ี สังฆัง นะมามิ, ขาพเจานอบนอมพระสงฆ (กราบ) ปุพพะภาคะนะมะการ (หันทะ มะยัง พุทธัสสะ ภะคะวะโต ปุพพะภาคะนะมะการัง กะโรมะ เส.) นะโม ตัสสะ ภะคะวะโต, ขอนอบนอมแดพระผูมีพระภาคเจา, พระองคนั้น, อะระหะโต, เปนผูไกลจากกิเลส, สัมมาสัมพุทธัสสะ, ตรัสรูชอบไดโดยพระองคเอง, (วา ๓ ครั้ง) ๓๓
- 44. พุทธาภิถุติง (หันทะ มะยัง พุทธาภิถุตง กะโรมะ เส.) ิ โย โส ตะถาคะโต, พระตถาคตเจานั้นพระองคใด, อะระหัง, เปนผูไกลจากกิเลส, สัมมาสัมพุทโธ, เปนผูตรัสรูชอบไดโดยพระองคเอง, วิชชาจะระณะสัมปนโน, เปนผูถึงพรอมดวยวิชชาและจรณะ, สุคะโต, เปนผูไปแลวดวยดี, โลกะวิท,ู เปนผูรูโลกอยางแจมแจง, อะนุตตะโร ปุริสะทัมมะสาระถิ, เปนผูสามารถฝกบุรุษที่สมควรฝกได, อยางไมมีใครยิ่งกวา, สัตถา เทวะมะนุสสานัง, เปนครูผูสอนของเทวดาและมนุษยทั้งหลาย, พุทโธ, เปนผูรู, ผูตื่น, ผูเบิกบานดวยธรรม, ภะคะวา, เปนผูมีความจําเริญ, จําแนกธรรมสั่งสอนสัตว, โย อิมง โลกัง สะเทวะกัง สะมาระกัง สะพ๎รัห๎มะกัง, สัสสะมะณะพ๎ราห๎มะณิง ั ปะชัง สะเทวะมะนุสสัง สะยัง อะภิญญา สัจฉิกัต๎วา ปะเวเทสิ, พระผูมีพระภาคเจาพระองคใด, ไดทรงทําความดับทุกขใหแจง, ดวยพระปญญาอันยิ่งเองแลว, ทรงสอนโลกนี้, พรอมทั้งเทวดา, มาร, พรหม, และหมูสตว, พรอมทั้งสมณะพราหมณ, ั พรอมทั้งเทวดาและมนุษยใหรูตาม ๓๔
- 45. โย ธัมมัง เทเสสิ, พระผูมีพระภาคเจาพระองคใด, ทรงแสดงธรรมแลว, อาทิกัล๎ยาณัง, ไพเราะในเบื้องตน, มัชเฌกัลยาณัง, ๎ ไพเราะในทามกลาง, ปะริโยสานะกัล๎ยาณัง, ไพเราะในที่สุด สาตถัง สะพ๎ยัญชะนัง เกวะละปะริปุณณัง ปะริสทธัง พ๎รัหมะจะริยัง ปะกาเสสิ, ุ ๎ ทรงประกาศพรหมจรรย, คือแบบแหงการปฏิบตอนประเสริฐ, บริสทธิ, ั ิ ั ุ ์ บริบรณสนเชิง, พรอมทั้งอรรถะ(คําอธิบาย), พรอมทั้งพยัญชนะ (หัวขอ), ู ิ้ ตะมะหัง ภะคะวันตัง อะภิปูชะยามิ, ขาพเจาบูชาอยางยิ่ง, เฉพาะพระผูมพระภาคเจา, พระองคนั้น, ี ตะมะหัง ภะคะวันตัง สิระสา นะมามิ, ขาพเจานอบนอมพระผูมพระภาคเจา, พระองคนน, ดวยเศียรเกลา. ี ั้ (กราบระลึกพระพุทธคุณ) ๓๕
- 46. ธัมมาภิถุติง (หันทะ มะยัง ธัมมาภิถุตง กะโรมะ เส.) ิ โย โส ส๎วากขาโต ภะคะวะตา ธัมโม, พระธรรมนั้นใด, เปนสิ่งทีพระผูมีพระภาคเจา, ไดตรัสไวดแลว, ่ ี สันทิฏฐิโก, เปนสิ่งทีผศึกษาและปฏิบต, พึงเห็นไดดวยตนเอง, ่ ู ั ิ อะกาลิโก, เปนสิ่งที่ปฏิบติได, และใหผลได, ไมจํากัดกาล. ั เอหิปสสิโก, เปนสิ่งที่ควรกลาวกะผูอ่นวา, ทานจงมาดูเถิด, ื โอปะนะยิโก, เปนสิ่งที่ควรนอมเขามาใสตัว, ปจจัตตัง เวทิตัพโพ วิญูหิ, เปนสิ่งทีผรูก็รูไดเฉพาะตน. ่ ู ตะมะหัง ธัมมัง อะภิปูชะยามิ, ขาพเจาบูชาอยางยิ่ง, เฉพาะพระธรรมนั้น, ตะมะหัง ธัมมัง สิระสา นะมามิ, ขาพเจานอบนอมพระธรรมนัน, ดวยเศียรเกลา ้ (กราบระลึกพระธรรมคุณ) ๓๖
- 47. สังฆาภิถุติง (หันทะ มะยัง สังฆาภิถุตง กะโรมะ เส.) ิ โย โส สุปะฏิปนโน ภะคะวะโต สาวะกะสังโฆ, สงฆสาวกของพระผูมพระภาคเจานั้น หมูใด, ปฏิบัติดแลว, ี ี อุชุปะฏิปนโน ภะคะวะโต สาวะกะสังโฆ, สงฆสาวกของพระผูมีพระภาคเจา หมูใด, ปฏิบติตรงแลว, ั ญายะปะฏิปนโน ภะคะวะโต สาวะกะสังโฆ, สงฆสาวกของพระผูมีพระภาคเจา หมูใด, ปฏิบติเพือรูธรรมเปนเครื่องออกจากทุกขแลว, ั ่ สามีจิปะฏิปนโน ภะคะวะโต สาวะกะสังโฆ, สงฆสาวกของพระผูมีพระภาคเจา หมูใด, ปฏิบติสมควรแลว, ั ยะทิทง, ั ไดแกบุคคลเหลานี้คอ, ื จัตตาริ ปุริสะยุคานิ อัฏฐะ ปุริสะปุคคะลา, ๑ คูแหงบุรุษ ๔ คู , นับเรียงตัวบุรษได ๘ บุรุษ, ุ เอสะ ภะคะวะโต สาวะกะสังโฆ, นั่นแหละสงฆสาวกของพระผูมีพระภาคเจา, ๑ สี่คูคือ : โสดาปตติมรรค-โสดาปตติผล, สกิทาคามิมรรค-สกิทาคามิผล, อนาคามิมรรค-อนาคามิผล, อรหัตตมรรค-อรหัตผล ๓๗
- 48. อาหุเนยโย, เปนสงฆควรแกสักการะที่เขานํามาบูชา, ปาหุเนยโย, เปนสงฆควรแกสักการะที่เขาจัดไวตอนรับ, ทักขิเณยโย, เปนผูควรรับทักษิณาทาน, อัญชะลีกะระณีโย, เปนผูที่บุคคลทั่วไปควรทําอัญชลี, อะนุตตะรัง ปุญญักเขตตัง โลกัสสะ, เปนเนื้อนาบุญของโลก, ไมมีนาบุญอื่นยิ่งกวา, ตะมะหัง สังฆัง อะภิปูชะยามิ, ขาพเจาบูชาอยางยิ่ง, เฉพาะพระสงฆหมูนั้น, ตะมะหัง สังฆัง สิระสา นะมามิ, ขาพเจานอบนอมพระสงฆหมูนั้น, ดวยเศียรเกลา (กราบระลึกพระสังฆคุณ) เสร็จแลวนั่งพับเพียบ ๓๘
- 49. ระตะนัตตะยัปปะณามะคาถา (หันทะ มะยัง ระตะนัตตะยัปปะณามะคาถาโย เจวะ สังเวคะปะริกิตตะนะปาฐัญจะ ภะณามะ เส.) พุทโธ สุสุทโธ กะรุณามะหัณณะโว, พระพุทธเจาผูบริสทธิ, มีพระกรุณาดุจหวงมหรรณพ, ุ ์ โยจจันตะสุทธัพพะระญาณะโลจะโน, พระองคใด, มีตาคือญาณอันประเสริฐ, หมดจดถึงที่สุด, โลกัสสะ ปาปูปะกิเลสะฆาตะโก, เปนผูฆาเสียซึ่งบาป, และอุปกิเลสของโลก, วันทามิ พุทธัง อะหะมาทะเรนะ ตัง, ขาพเจาไหวพระพุทธเจาพระองคนั้น, โดยใจเคารพเอือเฟอ, ้ ธัมโม ปะทีโป วิยะ ตัสสะ สัตถุโน, พระธรรมของพระศาสดา, สวางรุงเรืองเปรียบดวงประทีป, โย มัคคะปากามะตะเภทะภินนะโก, จําแนกประเภทคือ, มรรค, ผล, นิพพานสวนใด, โลกุตตะโร โย จะ ตะทัตถะทีปะโน, ซึ่งเปนตัวโลกุตตระ, และสวนใดที่ชี้แนวแหงโลกุตตระนั้น, วันทามิ ธัมมัง อะหะมาทะเรนะ ตัง, ขาพเจาไหวพระธรรมนั้น, โดยใจเคารพเอือเฟอ. ้ ๓๙
- 50. สังโฆ สุเขตตาภ๎ยะติเขตตะสัญญิโต, พระสงฆเปนนาบุญอันยิ่งใหญ, กวานาบุญอันดีทั้งหลาย, โย ทิฏฐะสันโต สุคะตานุโพธะโก, เปนผูเห็นพระนิพพาน, ตรัสรูตามพระสุคตหมูใด, โลลัปปะหีโน อะริโย สุเมธะโส, เปนผูละกิเลสเครื่องโลเล, เปนพระอริยเจามีปญญาดี, วันทามิ สังฆัง อะหะมาทะเรนะ ตัง, ขาพเจาไหวพระสงฆหมูนั้น, โดยใจเคารพเอื้อเฟอ, อิจเจวะเมกันตะภิปชะเนยยะกัง, วัตถุตตะยัง วันทะยะตาภิสังขะตัง, ปุญญัง- ู มะยา ยัง มะมะ สัพพุปททะวา, มา โหนตุ เว ตัสสะ ปะภาวะ สิทธิยา ฯ บุญใดที่ขาพเจาผูไหวอยูซึ่งวัตถุสาม, คือ พระรัตนตรัย อันควรบูชายิ่งโดยสวนเดียว, ไดกระทําแลวเปนอยางยิ่งเชนนี้นี้, ขออุปททะวะ (ความชั่ว) ทั้งหลาย, จงอยาไดมีแกขาพเจาเลย, ดวยอํานาจความสําเร็จอันเกิดจากบุญนั้น สังเวคะปะริกิตตะนะปาฐะ อิธะ ตะถาคะโต โลเก อุปปนโน, พระตถาคตเจาเกิดขึ้นแลวในโลกนี้, อะระหัง สัมมาสัมพุทโธ, เปนผูไกลจากกิเลส, ตรัสรูชอบไดโดยพระองคเอง, ธัมโม จะ เทสิโต นิยยานิโก, และพระธรรมที่ทรงแสดง, เปนธรรมเครื่องออกจากทุกข, ๔๐
- 51. อุปะสะมิโก ปะรินิพพานิโก, เปนเครื่องสงบกิเลส, เปนไปเพื่อปรินิพพาน, สัมโพธะคามี สุคะตัปปะเวทิโต, เปนไปเพื่อความรูพรอม, ไปธรรมที่พระสุคตประกาศ, มะยันตัง ธัมมัง สุต๎วา เอวัง ชานามะ, พวกเราเมื่อไดฟงธรรมนั้นแลว, จึงไดรูอยางนี้วา, ชาติป ทุกขา, แมความเกิดก็เปนทุกข, ชะราป ทุกขา, แมความแกก็เปนทุกข. มะระณัมป ทุกขัง, แมความตายก็เปนทุกข, โสกะปะริเทวะทุกขะโทมะนัสสุปายาสาป ทุกขา, แมความโศก, ความร่ําไรรําพัน, ความไมสบายกาย, ความไมสบายใจ, ความคับแคนใจ, ก็เปนทุกข อัปปเยหิ สัมปะโยโค ทุกโข, ความประสบกับสิ่งไมเปนที่รักที่พอใจ, ก็เปนทุกข, ปเยหิ วิปปะโยโค ทุกโข, ความพลัดพรากจากสิ่งเปนที่รักที่พอใจ, ก็เปนทุกข, ยัมปจฉัง นะ ละภะติ ตัมป ทุกขัง มีความปรารถนาสิ่งใด, ไมไดสิ่งนั้น, นั่นก็เปนทุกข, สังขิตเตนะ ปญจุปาทานักขันธา ทุกขา, วาโดยยอ อุปาทานขันธทั้ง ๕ เปนตัวทุกข, เสยยะถีทัง, ไดแกสิ่งเหลานี้คือ, ๔๑
- 52. รูปูปาทานักขันโธ, ขันธอันเปนที่ตั้งแหงความยึดมั่น, คือ รูป, เวทะนูปาทานักขันโธ, ขันธอันเปนที่ตั้งแหงความยึดมั่น, คือ เวทนา, สัญูปาทานักขันโธ, ขันธอันเปนที่ตั้งแหงความยึดมั่น, คือ สัญญา, สังขารูปาทานักขันโธ, ขันธอันเปนที่ตั้งแหงความยึดมั่น, คือ สังขาร, วิญญาณูปาทานักขันโธ, ขันธอันเปนที่ตั้งแหงความยึดมั่น, คือ วิญญาณ, เยสัง ปะริญญายะ, เพื่อใหสาวกกําหนดรอบรูอุปาทานขันธเหลานี้เอง, ธะระมาโน โส ภะคะวา, จึงพระผูมพระภาคเจานั้น, เมื่อยังทรงพระชนมอยู, ี เอวัง พะหุลัง สาวะเก วิเนติ, ยอมทรงแนะนําสาวกทั้งหลาย, เชนนี้เปนสวนมาก, เอวัง ภาคา จะ ปะนัสสะ ภะคะวะโต สาวะเกสุ อะนุสาสะนี, พะหุลา ปะวัตตะติ, อนึ่ง คําสังสอนของพระผูมีพระภาคเจานั้น, ยอมเปนไปในสาวก- ่ ทั้งหลาย, สวนมาก, มีสวนคือการจําแนกอยางนี้วา, รูปง อะนิจจัง, รูปไมเที่ยง, เวทะนา อะนิจจา, เวทนาไมเที่ยง, ๔๒
- 53. สัญญา อะนิจจา, สัญญาไมเที่ยง, สังขารา อะนิจจา, สังขารไมเที่ยง, วิญญาณัง อะนิจจัง, วิญญาณไมเที่ยง, รูปง อะนัตตา, รูปไมใชตวตน, ั เวทะนา อะนัตตา, เวทนาไมใชตัวตน, สัญญา อะนัตตา, สัญญาไมใชตัวตน, สังขารา อะนัตตา, สังขารไมใชตัวตน, วิญญาณัง อะนัตตา, วิญญาณไมใชตัวตน, สัพเพ สังขารา อะนิจจา, สังขารทั้งหลายทั้งปวงไมเที่ยง, สัพเพ ธัมมา อะนัตตาติ, ธรรมทั้งหลายทั้งปวง, ไมใชตวตน ดังนี, ั ้ เต (ตา)๑ มะยัง โอติณณาม๎หะ, พวกเราทั้งหลาย, เปนผูถูกครอบงําแลว, ชาติยา, โดยความเกิด, ชะรามะระเณนะ, โดยความแกและความตาย, โสเกหิ ปะริเทเวหิ ทุกเขหิ โทมะนัสเสหิ อุปายาเสหิ, โดยความโศก, ความร่ําไรรําพัน, ความไมสบายกาย, ความไมสบายใจ, ความคับแคนใจทั้งหลาย, ทุกโขติณณา, เปนผูถูกความทุกขหยั่งเอาแลว, ทุกขะปะเรตา, เปนผูมีความทุกขเปนเบื้องหนาแลว, อัปเปวะนา มิมัสสะ เกวะลัสสะ ทุกขักขันธัสสะ อันตะกิริยา ปญญาเยถาติ, ทําไฉน, การทําทีสดแหงกองทุกขทั้งสิ้นนี้, จะพึงปรากฏชัดแกเราได, ่ ุ ๔๓
- 54. ( สําหรับพระภิกษุ – สามเณรสวด ) จิระปะรินิพพุตัมป ตัง ภะคะวันตัง อุททิสสะ อะระหันตัง สัมมาสัมพุทธัง, เราทั้งหลาย, อุทิศเฉพาะพระผูมีพระภาคเจา, ผูไกลจากกิเลส, ตรัสรูชอบไดโดยพระองคเอง, แมปรินิพพานนานแลวพระองคนั้น, สัทธา อะคารัส๎มา อะนะคาริยัง ปพพะชิตา, เปนผูมีศรัทธาออกบวชจากเรือน, ไมเกี่ยวของดวยเรือนแลว, ตัส๎มิง ภะคะวะติ พ๎รัห๎มะจะริยัง จะรามะ, ประพฤติอยูซึ่งพรหมจรรย, ในพระผูมีพระภาคเจาพระองคนั้น, ๑ ภิกขูนัง สิกขาสาชีวะสะมาปนนา, ถึงพรอมดวยสิกขาและธรรม, เปนเครื่องเลี้ยงชีวิต, ของภิกษุทั้งหลาย, ตังโน พ๎รัห๎มะจะริยัง อิมัสสะ เกวะลัสสะ ทุกขักขันธัสสะ อันตะกิริยายะ สังวัตตะตูต.ิ ขอใหพรหมจรรยของเราทั้งหลายนั้น, จงเปนไปเพื่อการทําที่สุด, แหงกองทุกขทั้งสิ้นนี้เทอญ ฯ.... ๑ สามเณรไมตองสวดคําวา ภิกขูนง สิกขาสาชีวะสะมาปนนา พรอมคําแปล ั ๔๔
- 55. ( สําหรับอุบาสก – อุบาสิกา ) จิระปะรินิพพุตมป ตัง ภะคะวันตัง สะระณังคะตา, ั เราทั้งหลาย, ผูถึงแลวซึ่งพระผูมพระภาคเจา, ี แมปรินพพานนานแลว, พระองคนั้น, เปนสรณะ, ิ ธัมมัญจะ สังฆัญจะ, ถึงพระธรรมดวย, ถึงพระสงฆดวย, ตัสสะ ภะคะวะโต สาสะนัง ยะถาสะติ ยะถาพะลัง มะนะสิกะโรมะ, อะนุปะฏิปชชามะ, จักทําในใจอยู, ปฏิบัติตามอยู, ซึ่งคําสังสอนของพระผูมีพระภาคเจานั้น, ่ ตามสติกําลัง, สา สา โน ปะฏิปตติ, ขอใหความปฏิบัตินน ๆ, ของเราทั้งหลาย, ั้ อิมสสะ เกวะลัสสะ ทุกขักขันธัสสะ อัตตะกิริยายะ สังวัตตะตูติ, ั จงเปนไปเพื่อการทําที่สุด, แหงกองทุกขทั้งสิ้นนี้เทอญ ฯ ๔๕
- 56. ท๎วัตติงสาการปาฐะ (หันทะ มะยัง ท๎วัตติงสาการะปาฐัง ภะณามะ เส.) อะยัง โข เม กาโย, กายของเรานี้แล, อุทธัง ปาทะตะลา, เบื้องบนแตพ้นเทาขึ้นมา, ื อะโธ เกสะมัตถะกา, เบื้องต่ําแตปลายผมลงไป, ตะจะปะริยันโต, มีหนังหุมอยูเปนที่สดรอบ, ุ ปูโรนานัปปะการัสสะ อะสุจิโน, เต็มไปดวยของไมสะอาด มีประการตางๆ, อัตถิ อิมัส๎มิง กาเย, มีอยูในกายนี้, เกสา, คือ...ผมทั้งหลาย, โลมา, คือ...ขนทั้งหลาย, นะขา, คือ...เล็บทั้งหลาย, ทันตา, คือ...ฟนทั้งหลาย, ตะโจ, หนัง, มังสัง, เนื้อ, นะหารู, เอ็นทั้งหลาย, อัฏฐี, กระดูกทั้งหลาย, อัฏฐิมิญชัง, เยื่อในกระดูก, วักกัง, ไต, หะทะยัง, หัวใจ, ยะกะนัง, ตับ, ๔๖
- 57. กิโลมะกัง, พังผืด, ปหะกัง, มาม, ปปผาสัง, ปอด, อันตัง, ไสใหญ, อันตะคุณัง, สายรัดไส, อุทะริยัง, อาหารใหม, กะรีสัง, อาหารเกา, ปตตัง, น้ําดี, เสมหัง, น้ําเสลด, ปุพโพ, น้ําเหลือง, โลหิตัง, น้ําเลือด, เสโท, น้ําเหงื่อ, เมโท, น้ํามันขน, อัสสุ, น้ําตา, วะสา, น้ํามันเหลว, เขโฬ, น้ําลาย, สิงฆาณิกา, น้ํามูก, ละสิกา, น้ํามันไขขอ, มุตตัง, น้ํามูตร, มัตถะเกมัตถะลุงคัง, เยื่อในสมอง, เอวะ มะยัง เม กาโย, กายของเรานี้อยางนี้, อุทธังปาทะตะลา, เบื้องบนแตพื้นเทาขึ้นมา, ๔๗
- 58. อะโธเกสะมัตถะกา, เบื้องต่ําแตปลายผมลงไป, ตะจะปะริยันโต, มีหนังหุมอยูเปนที่สุดรอบ, ปูโรนานัปปะการัสสะ อะสุจโน. ิ เต็มไปดวยของไมสะอาด, มีประการตางๆ อยางนี้แลฯ บทพิจารณาสังขาร (ทุกเวลาทําวัตรเชาและเวลาเขานอน) (หันทะ มะยัง ธัมมะสังเวคะปจจะเวกขะณะปาฐัง ภะณามะ เส.) สัพเพ สังขารา อะนิจจา, สังขารคือรางกายจิตใจ, แลรูปธรรมนามธรรมทังหมดทั้งสิน, ้ ้ มันไมเที่ยง, เกิดขึ้นแลวดับไปมีแลวหายไป, สัพเพ สังขารา ทุกขา, สังขารคือรางกายจิตใจ, แลรูปธรรมนามธรรมทังหมดทั้งสิน, ้ ้ มันเปนทุกขทนยาก, เพราะเกิดขึ้นแลวแกเจ็บตายไป, สัพเพ ธัมมา อะนัตตา, สิ่งทั้งหลายทั้งปวง, ทั้งที่เปนสังขาร, แลมิใชสังขารทั้งหมดทั้งสิ้น, ไมใชตัวไมใชตน, ไมควรถือวาเรา, วาของเราวาตัววาตนของเรา, อะธุวัง ชีวิตัง, ชีวิตเปนของไมยั่งยืน, ธุวัง มะระณัง, ความตายเปนของยั่งยืน, อะวัสสัง มะยา มะริตัพพัง, อันเราจะพึงตายเปนแท, ๔๘
- 59. มะระณะปะริโยสานัง เม ชีวิตัง, ชีวิตของเรามีความตายเปนที่สดรอบ, ุ ชีวิตัง เม อะนิยะตัง, ชีวิตของเราเปนของไมเที่ยง, มะระณัง เม นิยะตัง, ความตายของเราเปนของเที่ยง, วะตะ, ควรที่จะสังเวช, อะยัง กาโย, รางกายนี้, อะจิรัง, มิไดตั้งอยูนาน, อะเปตะวิญญาโณ, ครั้นปราศจากวิญญาณ, ฉุฑโฑ, อันเขาทิ้งเสียแลว, อะธิเสสสะติ, จักนอนทับ, ปะฐะวิง, ซึ่งแผนดิน, กะลิงคะรัง อิวะ, ประดุจดังวาทอนไมและทอนฟน, นิรัตถัง, หาประโยชนมิได, อะนิจจา วะตะ สังขารา, สังขารทั้งหลายไมเที่ยงหนอ, อุปปาทะวะยะธัมมิโน, มีความเกิดขึ้นแลวมีความเสื่อมไป - เปนธรรมดา, อุปปชชิต๎วา นิรุชฌันติ, ครั้นเกิดขึนแลวก็ยอมดับไป, ้ เตสัง วูปะสะโม สุโข. ความเขาไปสงบระงับสังขารทั้งหลาย, เปนสุขอยางยิ่ง, ดังนี้. ๔๙
- 60. สัจจะกิริยะคาถา (หันทะ มะยัง สัจจะกิริยะคาถาโย ภะณามะ เส.) นัตถิ เม สะระณัง อัญญัง, พุทโธ เม สะระณัง วะรัง, ที่พึ่งอื่นของขาพเจาไมม, พระพุทธเจาเปนที่พึ่งอันประเสริฐของขาพเจา, ี เอเตนะ สัจจะวัชเชนะ, โหตุ เม ชะยะมังคะลัง, ดวยการกลาวคําสัตยนี้, ขอความสุขสวัสดี, จงมีแกขาพเจาทั้งหลาย, นัตถิ เม สะระณัง อัญญัง, ธัมโม เม สะระณัง วะรัง, ที่พึ่งอื่นของขาพเจาไมม, พระธรรมเปนที่พึ่งอันประเสริฐของขาพเจา, ี เอเตนะ สัจจะวัชเชนะ, โหตุ เม ชะยะมังคะลัง, ดวยการกลาวคําสัตยนี้, ขอความสุขสวัสดี, จงมีแกขาพเจาทั้งหลาย, นัตถิ เม สะระณัง อัญญัง, สังโฆ เม สะระณัง วะรัง, ที่พึ่งอื่นของขาพเจาไมม, พระสงฆเปนที่พ่งอันประเสริฐของขาพเจา, ี ึ เอเตนะ สัจจะวัชเชนะ, โหตุ เม ชะยะมังคะลัง, ดวยการกลาวคําสัตยนี้, ขอความสุขสวัสดี, จงมีแกขาพเจาทั้งหลาย, ๕๐
- 61. นมัสการพระอรหันต์ ๘ ทิศ (หันทะ มะยัง สะระภัญเญนะ พุทธะมังคะละคาถาโย ภะณามะ เส.) สัมพุทโธ ทิปะทังเสฏโฐ นิสนโน เจวะ มัชฌิเม ิ โกณฑัญโญ ปุพพะภาเค จะ อาคะเนยเย จะ กัสสะโป สารีปตโต จะ ทักขิเณ ุ หะระติเย อุปาลี จะ ปจฉิเมป จะ อานันโท พายัพเพ จะ คะวัมปะติ โมคคัลลาโน จะ อุตตะเร อิสาเนป จะ ราหุโล อิเม โข มังคะลา พุทธา สัพเพ อิธะ ปะติฏฐิตา วันทิตา เต จะ อัมเหหิ สักกาเรหิ จะ ปูชิตา เอเตสัง อานุภาเวนะ สัพพะโสตถี ภะวันตุ โน ฯ อิจเจวะมัจจัน ตะนะมัสสะเนยยัง นะมัสสะมาโน ระตะนัตตะยัง ยัง ปุญญาภิสันทัง วิปุลัง อะลัตถัง ตัสสานุภาเวนะหะตันตะราโย ฯ ๕๑
- 62. ตังขณิกปัจจเวกขณปาฐะ (หันทะ มะยัง ตังขะณิกะปจจะเวกขะณะปาฐัง ภะณามะ เส.) (ข้อว่าด้วยจีวร) ปะฏิสังขา โยนิโส จีวะรัง ปะฏิเสวามิ, เรายอมพิจารณาโดยแยบคายแลวจึงนุงหมจีวร, ยาวะเทวะ สีตัสสะ ปะฏิฆาตายะ, เพียงเพื่อบําบัดความหนาว, อุณ๎หสสะ ปะฏิฆาตายะ, ั เพื่อบําบัดความรอน, ฑังสะมะกะสะวาตาตะปะสิริงสะปะสัมผัสสานัง ปะฏิฆาตายะ, เพื่อบําบัดสัมผัสอันเกิดจากเหลือบ ยุง ลม แดด, และสัตวเลื้อยคลานทั้งหลาย, ยาวะเทวะ หิริโกปนะปะฏิจฉาทะนัตถัง ฯ และเพียงเพื่อปกปดอวัยวะอันใหเกิดความละอาย. (ขอวาดวยบิณฑบาต) ปะฏิสังขา โยนิโส ปณฑะปาตัง ปะฏิเสวามิ, เรายอมพิจารณาโดยแยบคายแลวฉันบิณฑบาต, เนวะ ทวายะ, ไมใหเปนไปเพือความเพลิดเพลินสนุกสนาน, ่ ๕๒
- 63. นะ มะทายะ, ไมใหเปนไปเพื่อความเมามันเกิดกําลังพลังทางกาย, นะ มัณฑะนายะ, ไมใชเปนไปเพื่อประดับ, นะ วิภูสะนายะ, ไมใชเปนไปเพื่อตกแตง, ยาวะเทวะ อิมัสสะ กายัสสะ ฐิติยา, แตใหเปนไปเพียงเพื่อความตั้งอยูไดแหงกายนี้, ยาปะนายะ, เพื่อความเปนไปไดของอัตภาพ, วิหิงสุปะระติยา, เพื่อความสิ้นไปแหงความลําบากทางกาย, พ๎รัห๎มะจะริยานุคคะหายะ, เพื่ออนุเคราะหแกการประพฤติพรหมจรรย, อิติ ปุราณัญจะ เวทะนัง ปะฏิหังขามิ, ดวยการทําอยางนี, เรายอมระงับเสียไดซึ่งทุกขเวทนาเกาคือ ความหิว, ้ นะวัญจะ เวทะนัง นะ อุปปาเทสสามิ, และไมทําทุกขเวทนาใหมใหเกิดขึ้น, ยาต๎รา จะ เม ภะวิสสะติ อะนะวัชชะตา จะ ผาสุวิหาโร จาติ ฯ อนึ่ง ความเปนไปโดยสะดวกแหงอัตภาพนี้ดวย, ความเปนผูหาโทษ- มิไดดวย, และความเปนอยูโดยผาสุกดวย, จักมีแกเรา, ดังนี้. ๕๓
- 64. (ขอวาดวยเสนาสนะ) ปะฏิสังขา โยนิโส เสนาสะนัง ปะฏิเสวามิ, เรายอมพิจารณาโดยแยบคายแลวใชสอยเสนาสนะ, ยาวะเทวะ สีตัสสะ ปะฏิฆาตายะ, เพียงเพื่อบําบัดความหนาว, อุณ๎หัสสะ ปะฏิฆาตายะ, เพื่อบําบัดความรอน, ฑังสะมะกะสะวาตาตะปะสิริงสะปะสัมผัสสานัง ปะฏิฆาตายะ, เพื่อบําบัดสัมผัสอันเกิดจากเหลือบ ยุง ลม แดด, และสัตวเลื้อยคลานทั้งหลาย, ยาวะเทวะ อุตุปะริสสะยะวิโนทะนัง ปะฏิสัลลานารามัตถัง ฯ เพียงเพื่อบรรเทาอันตรายอันจะพึงมีจากดินฟาอากาศ, และเพือความเปนผูยินดีอยูไดในที่หลีกเรนสําหรับภาวนา. ่ (ขอวาดวยคิลานเภสัช) ปะฏิสังขา โยนิโส คิลานะปจจะยะเภสัชชะปะริกขารัง ปะฏิเสวามิ, เรายอมพิจารณาโดยแยบคายแลวบริโภคเภสัชบริขารอันเกื้อกูลแกคนไข ยาวะเทวะ อุปปนนานัง เวยยาพาธิกานัง เวทะนานัง ปะฏิฆาตายะ, เพียงเพื่อบําบัดทุกขเวทนาอันบังเกิดขึ้นแลว, มีอาพาธตางๆ เปนมูล, อัพ๎ยาปชฌะปะระมะตายาติ. เพื่อความเปนผูไมมโรคเบียดเบียนเปนอยางยิ่ง, ดังนี้. ี ๕๔
- 65. ธาตุปฏิกูลปัจจเวกขณปาฐะ (หันทะ มะยัง ธาตุปะฏิกูละปจจะเวกขะณะปาฐัง ภะณามะ เส.) (ขอวาดวยจีวร) ยะถาปจจะยัง ปะวัตตะมานัง ธาตุมัตตะเมเวตัง, สิ่งเหลานี้นี่เปนสักวาธาตุตามธรรมชาติเทานั้น, กําลังเปนไปตามเหตุตามปจจัยอยูเนืองนิจ, ยะทิทง จีวะรัง ฯ ตะทุปะภุญชะโก จะ ปุคคะโล, ั สิ่งเหลานี้คือ จีวร, และคนผูใชสอยจีวรนั้น, ธาตุมัตตะโก, เปนสักวาธาตุตามธรรมชาติ, นิสสัตโต, มิไดเปนสัตวะอันยั่งยืน, นิสชีโว, มิใชชีวะอันเปนบุรุษบุคคล, สุญโญ, วางเปลาจากความหมายแหงความเปนตัวตน, สัพพานิ ปะนะ อิมานิ จีวะรานิ อะชิคุฉะนียานิ, ก็จีวรทั้งหมดนี้, ไมเปนของนาเกลียดมาแตเดิม, อิมัง ปูติกายัง ปต๎วา, ครั้นมาถูกเขากับกายอันเนาอยูเปนนิจนี้แลว, อะติวิยะ ชิคุจฉะนียานิ ชายันติ ฯ ยอมกลายเปนของนาเกลียดอยางยิ่งไปดวยกัน, ดังนี้. ๕๕
- 66. (ขอวาดวยบิณฑบาต) ยะถาปจจะยัง ปะวัตตะมานัง ธาตุมัตตะเมเวตัง, สิ่งเหลานี้นี่เปนสักวาธาตุตามธรรมชาติเทานั้น, กําลังเปนไปตามเหตุตามปจจัยอยูเนืองนิจ, ยะทิทัง ปณฑะปาโต ฯ ตะทุปะภุญชะโก จะ ปุคคะโล, สิ่งเหลานี้คือ บิณฑบาต, และคนผูบริโภคบิณฑบาตนั้น, ธาตุมัตตะโก, เปนสักวาธาตุตามธรรมชาติ, นิสสัตโต, มิไดเปนสัตวะอันยั่งยืน, นิสชีโว, มิใชชวะอันเปนบุรษบุคคล, ี ุ สุญโญ, วางเปลาจากความหมายแหงความเปนตัวตน, สัพโพ ปะนะยัง ปณฑะปาโต อะชิคุฉะนีโย, ก็บิณฑบาตทั้งหมดนี้, ไมเปนของนาเกลียดมาแตเดิม, อิมัง ปูติกายัง ปต๎วา, ครั้นมาถูกเขากับกายอันเนาอยูเปนนิจนี้แลว, อะติวิยะ ชิคุจฉะนีโย ชายันติ ฯ ยอมกลายเปนของนาเกลียดอยางยิ่งไปดวยกัน, ดังนี้. (ขอวาดวยเสนาสนะ) ยะถาปจจะยัง ปะวัตตะมานัง ธาตุมัตตะเมเวตัง, สิ่งเหลานี้นี่เปนสักวาธาตุตามธรรมชาติเทานั้น, กําลังเปนไปตามเหตุตามปจจัยอยูเนืองนิจ, ๕๖
- 67. ยะทิทัง เสนาสะนัง ฯ ตะทุปะภุญชะโก จะ ปุคคะโล, สิ่งเหลานี้คือ เสนาสนะ, และคนผูใชสอยเสนาสนะนั้น, ธาตุมัตตะโก, เปนสักวาธาตุตามธรรมชาติ, นิสสัตโต, มิไดเปนสัตวะอันยั่งยืน, นิสชีโว, มิใชชีวะอันเปนบุรุษบุคคล, สุญโญ, วางเปลาจากความหมายแหงความเปนตัวตน, สัพพานิ ปะนะ อิมานิ เสนาสะนานิ อะชิคุฉะนียานิ, ก็เสนาสนะทั้งหมดนี้, ไมเปนของนาเกลียดมาแตเดิม, อิมัง ปูติกายัง ปต๎วา, ครั้นมาถูกเขากับกายอันเนาอยูเปนนิจนี้แลว, อะติวิยะ ชิคุจฉะนียานิ ชายันติ ฯ ยอมกลายเปนของนาเกลียดอยางยิ่งไปดวยกัน, ดังนี้. (ขอวาดวยคิลานะเภสัช) ยะถาปจจะยัง ปะวัตตะมานัง ธาตุมัตตะเมเวตัง, สิ่งเหลานีนี่เปนสักวาธาตุตามธรรมชาติเทานั้น, ้ กําลังเปนไปตามเหตุตามปจจัยอยูเนืองนิจ, ยะทิทัง คิลานะปจจะยะเภสัชชะปะริกขาโร ตะทุปะภุญชะโก จะ ปุคคะโล, สิ่งเหลานีคือ คิลานะเภสัชบริขารอันเกือกูลแกคนไข, ้ ้ และคนผูบริโภคคิลานะเภสัชบริขารนั้น, ๕๗
- 68. ธาตุมัตตะโก, เปนสักวาธาตุตามธรรมชาติ, นิสสัตโต, มิไดเปนสัตวะอันยั่งยืน, นิสชีโว, มิใชชวะอันเปนบุรษบุคคล, ี ุ สุญโญ, วางเปลาจากความหมายแหงความเปนตัวตน, สัพโพ ปะนายัง คิลานะปจจะยะเภสัชชะปะริกขาโร อะชิคุฉะนีโย, ก็คิลานะเภสัชบริขารทั้งหมดนี้, ไมเปนของนาเกลียดมาแตเดิม, อิมัง ปูติกายัง ปต๎วา, ครั้นมาถูกเขากับกายอันเนาอยูเปนนิจนี้แลว, อะติวิยะ ชิคุจฉะนีโย ชายะติ ฯ ยอมกลายเปนของนาเกลียดอยางยิ่งไปดวยกัน, ดังนี้. ๕๘
- 69. วันทามิ วันทามิ พุทธัง ภะวะปาระติณณัง, ตีโลกะเกตุง ติภะเวกะนาถัง, โย โลกะเสฏโฐ สะกะลัง กิเลสัง, เฉต๎วานะ โพเธสิ ชะนัง อะนันตัง ฯ ยัง นัมมะทายะ นะทิยา ปุลิเน จะ ตีเร, ยัง สัจจะพันธะคิริเก สุมะนาจะลัคเค, ยัง ตัตถะ โยนะกะปุเร มุนิโน จะ ปาทัง ตัง ปาทะลัญชะนะมะหัง สิระสา นะมามิ ฯ สุวัณณะมาลิเก สุวัณณะปพพะเต, สุมะนะกูเฏ โยนะกะปุเร, นัมมะทายะ นะทิยา ปญจะปาทะวะรัง ฐานัง, อะหัง วันทามิ ทูระโต ฯ อิจเจวะมัจจันตะนะมัสสะเนยยัง นะมัสสะมาโน ระตะนัตตะยัง ยัง ปุญญาภิสันทัง วิปุลัง อะลัตถัง ตัสสานุภาเว นะหะตันตะราโย ฯ อามันตะยามิโว ภิกขะเว, ปะฏิเวทะยามิ โว ภิกขะเว ขะยะวะยะธัมมา สังขารา, อัปปะมาเทนะ สัมปาเทถาติ ฯ ๕๙
- 70. กรวดน้ํา ตอนเช้ า สัพพปัตติทานคาถา (หันทะ มะยัง สัพพะปตติทานะคาถาโย ภะณามะ เส.) ปุญญัสสิทานิ กะตัสสะ ยานัญญานิ กะตานิ เม, เตสัญจะ ภาคิโน โหนตุ สัตตานันตาปปะมาณะกา, สัตวทั้งหลาย, ไมมที่สุด, ไมมีประมาณ, ี จงมีสวนแหงบุญที่ขาพเจาไดทาในบัดนี, ํ ้ และแหงบุญอื่นที่ไดทําไวกอนแลว, เย ปยา คุณะวันตา จะ มัยหัง มาตาปตาทะโย, ทิฏฐา เม จาป๎ยะทิฏฐา วา อัญเญ มัชฌัตตะเวริโน, คือจะเปนสัตวเหลาใด, ซึ่งเปนที่รกใครและมีบญคุณ, ั ุ เชนมารดาบิดาของขาพเจาเปนตน ก็ด, ที่ขาพเจาเห็นแลว, ี หรือไมไดเห็นก็ด, สัตวเหลาอื่นที่เปนกลางๆ, หรือเปนคูเวรกัน ก็ด, ี ี สัตตา ติฏฐันติ โลกัส๎มิง เต ภุมมา จะ ตุโยนิกา, ปญเจกะจะตุโวการา สังสะรันตา ภะวาภะเว, สัตวทั้งหลายตั้งอยูในโลก, อยูในภูมิทั้งสาม, อยูในกําเนิดทั้งสี, ่ มีขันธหาขันธ, มีขันธขันธเดียว, มีขันธสี่ขันธ, กําลังทองเที่ยวอยูในภพนอยภพใหญกด, ็ ี ๖๐
- 71. ญาตัง เย ปตติทานัมเม อะนุโมทันตุ เต สะยัง, เย จิมัง นัปปะชานันติ เทวา เตสัง นิเวทะยุง, สัตวเหลาใด, รูสวนบุญที่ขาพเจาแผใหแลว, สัตวเหลานัน, ้ จงอนุโมทนาเองเถิด, สวนสัตวเหลาใด, ยังไมรูสวนบุญนี้, ขอเทวดาทั้งหลาย, จงบอกสัตวเหลานั้นใหรู มะยา ทินนานะ ปุญญานัง อะนุโมทะนะเหตุนา, สัพเพ สัตตา สะทา โหนตุ อะเวรา สุขะชีวิโน, เขมัปปะทัญจะ ปปโปนตุ เตสาสา สิชฌะตัง สุภา เพราะเหตุที่ไดอนุโมทนาสวนบุญที่ขาพเจาแผใหแลว, สัตวทั้งหลายทั้งปวง, จงเปนผูไมมีเวร, อยูเปนสุขทุกเมือ, ่ จงถึงบทอันเกษม, กลาวคือ พระนิพพาน, ความปรารถนาที่ดีงามของสัตวเหลานั้น, จงสําเร็จเถิด. ปัตติทานคาถา (หันทะ มะยัง ปตติทานะคาถาโย ภะณามะ เส.) ยา เทวะตา สันติวิหาระวาสินี, เทวดาเหลาใด, ที่อยูประจําในวัด, ถูเป ฆะเร โพธิฆะเร ตะหิง ตะหิง, สิงสถิตอยู่ที่เรือนสถูป, ที่ต้นพระศรีมหาโพธิ์, และที่นั้น ๆ, ตา ธัมมะทาเนนะ ภะวันตุ ปูชิตา, เทวดาเหล่านั้น, เป็นผู้ที่เราบูชาด้วยธรรมทาน, ๖๑
- 72. โสตถิง กะโรนเตธะ วิหาระมัณฑะเล, ขอจงทําความสวัสดี, ใหเกิดมีในบริเวณวัดนี้, เถรา จะ มัชฌา นะวะกา จะ ภิกขะโว, ภิกษุทั้งหลาย, ที่เปนพระเถระ, เปนมัชฌิมะ, เปนนวกะ, สารามิกา ทานะปะตี อุปาสะกา, ชาววัด อุบาสก อุบาสิกา, ผูเปนทานะบดี, คามา จะ เทสา นิคะมา จะ อิสสะรา, ชาวบาน ชาวนิคม ชาวตางประเทศก็ด, และผูเปนอิสระเปนใหญ, ี สัปปาณะภูตา สุขิตา ภะวันตุ เต, ขอใหผูมีชีวิตเหลานั้น, จงมีความสุขเถิด, ชะลาพุชา เยป จะ อัณฑะสัมภะวา, สัตวทั้งหลาย, ที่เกิดในครรภ, เกิดในไข, เกิดในไคล, สังเสทะชาตา อะถะโวปะปาติกา, เกิดเปนพรหม, เทวดา, และเกิดในนรก, นิยยานิกัง ธัมมะวะรัง ปะฏิจจะ เต, จงอาศัยธรรมอันประเสริฐ, เปนทางออกนําออกจากทุกข, สัพเพป ทุกขัสสะ กะโรนตุ สังขะยัง, สัตวท้งหลาย, จงทําความสิ้นไปแหงทุกขทั้งปวง, ั ฐาตุ จิรัง สะตัง ธัมโม, ขอพระธรรมของสัตบุรุษ, จงดํารงอยูตลอดกาลนาน, ธัมมัทธะรา จะ ปุคคะลา, ขอบุคคลทั้งหลาย, ผูทรงไวซึ่งความเปนธรรม, จงมีอายุยืน, ๖๒
- 73. สังโฆ โหตุ สะมัคโค วะ, ขอพระสงฆจงมีความพรอมเพรียงกัน, อัตถายะ จะ หิตายะ จะ, เพื่อประกอบสิ่งอันเปนประโยชน, และความเกื้อกูล, อัมเห รักขะตุ สัทธัมโม สัพเพป ธัมมะจาริโน, ขอพระสัทธรรมจงรักษาเราทั้งหลาย, ผูประพฤติธรรมทั้งปวง, วุฑฒิง สัมปาปุเนยยามะ ธัมเม อะริยปปะเวทิเต ฯ ั ขอใหเราทั้งหลาย, พึงประสบความเจริญในพระธรรมวินัย, ที่พระอริยเจ้าประกาศไว้แล้ว, ปะสันนา โหนตุ สัพเพป ปาณิโน พุทธะสาสะเน, ขอสรรพสัตวทั้งปวง, จงเปนผูเลื่อมใสในพระพุทธศาสนา, สัมมา ธารัง ปะเวจฉันโต กาเล เทโว ปะวัสสะตุ, ขอฝนเมื่อจะหลั่งลงมา, จงตกตองตามฤดูกาล, วุฑฒิภาวายะ สัตตานัง สะมิทธัง เนตุ เมทะนิง, ขอฝนจงนําความสําเร็จมาสูแผนดิน, เพื่อความเจริญแกสรรพสัตวทั้งหลาย, มาตา ปตา จะ อัตระชัง นิจจัง รักขันติ ปุตตะกัง, ๎ มารดาบิดายอมรักษาบุตรที่เกิดในตนเปนนิจ ฉันใด, เอวัง ธัมเมนะ ราชาโน, ปะชัง รักขันตุ สัพพะทา, ขอพระราชาจงปกครองประชาชนโดยธรรม, ในกาลทุกเมื่อฉันนั้น เทอญ ฯ ๖๓
- 74. กราบพระ อะระหัง สัมมา สัมพุทโธ ภะคะวา, พุทธัง ภะคะวันตัง อะภิวาเทมิ, ( กราบระลึกคุณพระพุทธ ) ส๎วากขาโต ภะคะวะตา ธัมโม, ธัมมัง นะมัสสามิ, ( กราบระลึกคุณพระธรรม ) สุปะฏิปนโน ภะคะวะโต สาวะกะสังโฆ, สังฆัง นะมามิ, ( กราบระลึกคุณพระสงฆ ) มาตาปตคุณัง, อะหัง วันทามิ, ุ ( กราบระลึกคุณบิดา มารดา ) ครูอุปชฌาอาจาริยะคุณัง, อะหัง วันทามิ, ( กราบระลึกคุณครูบาอาจารย ) ประธาน ดับเทียน กราบพระรัตนตรัย... อุบาสก – อุบาสิกา พนมมือ กราบพระรัตนตรัยตอจาก...พระภิกษุ – สามเณร ๖๔
- 75. บทสวดมนต์ทาวัตรเย็น ํ ๖๕
- 76. เมื่อประธานจุดเทียน ธูป พึงพรอมกันนั่งคุกเขาประนมมือ คําบูชาพระรัตนตรัย (นํา) โย โส ภะคะวา อะระหัง สัมมาสัมพุทโธ, (รับ) พระผูมพระภาคเจา พระองคใด, เปนพระอรหันตสัมมาสัมพุทธะ, ี ส๎วากขาโต เยนะ ภะคะวะตา ธัมโม. พระธรรมอันพระผูมพระภาคเจา พระองคใด, ตรัสสอนดีแลว, ี สุปะฏิปนโน ยัสสะ ภะคะวะโต สาวะกะสังโฆ, พระสงฆสาวกของพระผูมพระภาคเจา พระองคใด, ปฏิบัติดีแลว ี ตัมมะยัง ภะคะวันตัง สะธัมมัง สะสังฆัง, ขาพเจาทั้งหลาย, ขอบูชาอยางยิ่ง, ซึ่งพระผูมีพระภาคเจาพระองคนั้น, พรอมดวยพระธรรม, พรอมดวยพระสงฆ, อิเมหิ สักกาเรหิ ยะถาระหัง อาโรปเตหิ อะภิปูชะยามะ, ดวยเครื่องสักการะเหลานี, ที่ยกขึ้นแลวตามสมควร, ้ สาธุ โน ภันเต ภะคะวา สุจิระปะรินิพพุโตป, พระผูมพระภาคเจา, แมปรินพพานนานแลว, ขอไดทรงกรุณาโปรดเถิด, ี ิ ปจฉิมา ชะนะตานุกัมปะมานะสา, ขอไดมีน้ําพระทัย, อนุเคราะหแกหมูชนที่เกิดมาในภายหลัง, อิเม สักกาเร ทุคคะตะปณณาการะภูเต ปะฏิคคัณหาตุ, ขอจงทรงรับเครืองสักการะทั้งหลายเหลานี, อันเปนบรรณาการของคนยาก, ่ ้ อัมหากัง ฑีฆะรัตตัง หิตายะ สุขายะ, เพือประโยชนและความสุข, แกพวกขาพเจาทั้งหลาย, สิ้นกาลนานเทอญฯ ่ ๖๖
- 77. อะระหัง สัมมา สัมพุทโธ ภะคะวา, พระผูมีพระภาคเจา, เปนพระอรหันต, ดับเพลิงกิเลสเพลิงทุกขสิ้นเชิง, ตรัสรูชอบไดโดยพระองคเอง, พุทธัง ภะคะวันตัง อะภิวาเทมิ, ขาพเจาอภิวาทพระผูมพระภาคเจา, ผูร, ผูตื่น, ผูเบิกบาน (กราบ) ี ู ส๎วากขาโต ภะคะวะตา ธัมโม, พระธรรมเปนธรรมที่พระผูมพระภาคเจา, ตรัสไวดีแลว, ี ธัมมัง นะมัสสามิ, ขาพเจานมัสการพระธรรม (กราบ) สุปะฏิปนโน ภะคะวะโต สาวะกะสังโฆ, พระสงฆสาวกของพระผูมพระภาคเจา, ปฏิบัติดแลว, ี ี สังฆัง นะมามิ, ขาพเจานอบนอมพระสงฆ (กราบ) ปุพพะภาคะนะมะการ (หันทะ มะยัง พุทธัสสะ ภะคะวะโต ปุพพะภาคะนะมะการัง กะโรมะ เส.) นะโม ตัสสะ ภะคะวะโต, ขอนอบนอมแดพระผูมพระภาคเจา, พระองคนั้น, ี อะระหะโต, เปนผูไกลจากกิเลส, สัมมาสัมพุทธัสสะ, ตรัสรูชอบไดโดยพระองคเอง, (วา ๓ ครั้ง) ๖๗
- 78. ๑.พุทธานุสสติ (หันทะ มะยัง พุทธานุสสะตินะยัง กะโรมะ เส.) ตัง โข ปะนะ ภะคะวันตัง เอวัง กัลยาโณ กิตติสัทโท อัพภุคคะโต, ๎ ก็กตติศพทอันงามของพระผูมพระภาคเจานั้น, ไดฟงไปแลวอยางนี้วา, ิ ั ี ุ อิตปโส ภะคะวา, ิ เพราะเหตุอยางนี้ๆ, พระผูมีพระภาคเจานั้น, อะระหัง, เปนผูไกลจากกิเลส, สัมมาสัมพุทโธ, เปนผูตรัสรูชอบไดโดยพระองคเอง, วิชชาจะระณะสัมปนโน, เปนผูถึงพรอมดวยวิชชาและจรณะ, สุคะโต, เปนผูไปแลวดวยดี, โลกะวิทู, เปนผูรูโลกอยางแจมแจง, อะนุตตะโร ปุริสะทัมมะสาระถิ, เปนผูสามารถฝกบุรุษที่สมควรฝกได, อยางไมมีใครยิ่งกวา, สัตถา เทวะมะนุสสานัง, เปนครูผูสอนของเทวดาและมนุษยท้งหลาย, ั พุทโธ, เปนผูรู, ผูตื่น, ผูเบิกบานดวยธรรม, ภะคะวาติ. เปนผูมีความจําเริญ, จําแนกธรรมสั่งสอนสัตว ดังนี้. ๖๘
- 79. ๒.พุทธาภิคีติ (หันทะ มะยัง พุทธาภิคีตง กะโรมะ เส.) ิ พุทธ๎วาระหันตะวะระตาทิคณาภิยตโต, ุ ุ พระพุทธเจาประกอบดวยคุณ, มีความประเสริฐแหงอรหันตคุณเปนตน, สุทธาภิญาณะกะรุณาหิ สะมาคะตัตโต, มีพระองคอนประกอบดวยพระญาณ, และพระกรุณาอันบริสทธิ, ั ุ ์ โพเธสิ โย สุชะนะตัง กะมะลัง วะ สูโร, พระองคใด, ทรงกระทําชนทีดใหเบิกบาน, ดุจอาทิตยทําบัวใหบาน, ่ ี วันทามะหัง ตะมะระณัง สิระสา ชิเนนทัง, ขาพเจาไหวพระชินสีห, ผูไมมกิเลส, พระองคนั้น, ดวยเศียรเกลา, ี พุทโธ โย สัพพะปาณีนัง สะระณัง เขมะมุตตะมัง, พระพุทธเจาพระองคใด, เปนสรณะอันเกษมสูงสุด, ของสัตวทั้งหลาย, ปะฐะมานุสสะติฏฐานัง วันทามิ ตัง สิเรนะหัง, ขาพเจาไหวพระพุทธเจาพระองคนั้น, อันเปนที่ตั้งแหงความระลึก, องคที่หนึ่ง, ดวยเศียรเกลา, พุทธัสสาหัส๎มิ ทาโส (ทาสี)๑ วะ พุทโธ เม สามีกิสสะโร, ขาพเจาเปนทาสของพระพุทธเจา, พระพุทธเจาเปนนาย, มีอสระเหนือขาพเจา, ิ ๑ สตรีพึงวา ทาสี ๖๙
- 80. พุทโธ ทุกขัสสะ ฆาตา จะ วิธาตา จะ หิตัสสะ เม, พระพุทธเจาเปนเครืองกําจัดทุกข, และทรงไวซึ่งประโยชนแกขาพเจา, ่ พุทธัสสาหัง นิยยาเทมิ สะรีรัญชีวิตัญจิทัง, ขาพเจามอบกายถวายชีวิตนี้, แดพระพุทธเจา, วันทันโตหัง (ตีหัง)๒ จะริสสามิ, พุทธัสเสวะ สุโพธิตัง, ขาพเจาผูไหวอยูจักประพฤติตาม, ซึ่งความตรัสรูดีของพระพุทธเจา, นัตถิ เม สะระณัง อัญญัง, พุทโธ เม สะระณัง วะรัง, สรณะอื่นของขาพเจาไมม, พระพุทธเจาเปนสรณะอันประเสริฐ - ี ของขาพเจา เอเตนะ สัจจะวัชเชนะ วัฑเฒยยัง สัตถุสาสะเน, ดวยการกลาวคําสัตยนี้, ขาพเจาพึงเจริญในพระศาสนา, ของพระศาสดา, พุทธัง เม วันทะมาเนนะ (มานายะ)๓ ยัง ปุญญัง ปะสุตัง อิธะ, ขาพเจาผูไหวอยูซึ่งพระพุทธเจา, ไดขวนขวายบุญใดในบัดนี, ้ สัพเพป อันตะรายา เม..., มาเหสุง ตัสสะ เตชะสา. อันตรายทังปวง, อยาไดมแกขาพเจา, ดวยเดชแหงบุญนั้น. ้ ี ๒ ๓ สตรีพึงวา วันทันตีหัง สตรีพึงวา มานายะ ๗๐
- 81. (หมอบกราบลง แลวกลาวพรอมกันวา...) กาเยนะ วาจายะ วะ เจตะสา วา, ดวยกายก็ดี, ดวยวาจาก็ด, ดวยใจก็ด, ี ี พุทเธ กุกัมมัง ปะกะตัง มะยา ยัง, กรรมนาติเตียนอันใด, ที่ขาพเจาไดกระทําแลว, ในพระพุทธเจา, พุทโธ ปะฏิคคัณหะตุ อัจจะยันตัง, ขอพระพุทธเจา, จงงดซึ่งโทษลวงเกินอันนั้น, กาลันตะเร สังวะริตุง วะ พุทเธ, เพื่อการสํารวมระวัง, ในพระพุทธเจา, ในกาลตอไป. บทขอใหงดโทษนี้ มิไดเปนการขอลางบาป เปนเพียงการเปดเผย ยอมรับในความผิดของตนเอง และคําวา ”โทษ” ในที่นี้ มิไดหมายถึงกรรม หมายเพียงโทษเล็กนอยซึ่งเปน “สวนตัว” ระหวาง กันที่พึงอโหสิกรรมกันได การขอขมาชนิดนี้จะสําเร็จได เมื่อผูขอตั้งใจทําจริง ๆ และเปนเพียง ศีลธรรม เปนสิ่งที่ควรประพฤติ ๗๑
- 82. ๓.ธัมมานุสสติ (หันทะ มะยัง ธัมมานุสสะตินะยัง กะโรมะ เส.) ส๎วากขาโต ภะคะวะตา ธัมโม, พระธรรมใด, เปนสิ่งที่พระผูมพระภาคเจา, ไดตรัสไวดีแลว, ี สันทิฏฐิโก, เปนสิ่งทีผศึกษาและปฏิบต, พึงเห็นไดดวยตนเอง, ่ ู ั ิ อะกาลิโก, เปนสิ่งที่ปฏิบัติได, และใหผลได, ไมจํากัดกาล. เอหิปสสิโก, เปนสิ่งที่ควรกลาวกะผูอื่นวา, ทานจงมาดูเถิด, โอปะนะยิโก, เปนสิ่งที่ควรนอมเขามาใสตัว, ปจจัตตัง เวทิตัพโพ วิญูหีติ (อานวา วิญ – ู – ฮี – ติ) เปนสิ่งทีผรูก็รูไดเฉพาะตน ดังนี้ ่ ู ๗๒
- 83. ๔. ธัมมาภิคติ ี (หันทะ มะยัง ธัมมาภิคีติง กะโรมะ เส.) ส๎วากขาตะตาทิคุณะโยคะวะเสนะเสยโย, พระธรรมเปนสิ่งที่ประเสริฐ, เพราะประกอบดวยคุณ, คือความทีพระผูมีพระภาคเจา, ตรัสไวดแลวเปนตน ่ ี โย มัคคะปากะปะริยัตติวิโมกขะเภโท, มีธรรมอันจําแนกเปน, มรรค, ผล, ปริยัติ, และนิพพาน, ธัมโม กุโลกะปะตะนา ตะทะธาริธารี, เปนธรรมทรงไวซึ่งผูทรงธรรม, จากการตกไปสูโลกที่ชว, ั่ วันทามะหัง ตะมะหะรัง วะระธัมมะเมตัง, ขาพเจาไหวพระธรรมอันประเสริฐนั้น, อันเปนเครื่องขจัดเสียซึ่งความมืด, ธัมโม โย สัพพะปาณีนัง สะระณัง เขมะมุตตะมัง, พระธรรมใด, เปนสรณะอันเกษมสูงสุด, ของสัตวทั้งหลาย, ทุตยานุสสะติฏฐานัง วันทามิ ตัง สิเรนะหัง, ิ ขาพเจาไหวพระธรรมนั้น, อันเปนที่ตั้งแหงความระลึก, องคที่สอง, ดวยเศียรเกลา, ธัมมัสสาหัส๎มิ ทาโส (ทาสี)๑ วะ ธัมโม เม สามีกิสสะโร, ขาพเจาเปนทาสของพระธรรม, พระธรรมเปนนาย, มีอสระเหนือขาพเจา ิ ธัมโม ทุกขัสสะ ฆาตา จะ วิธาตา จะ หิตัสสะ เม, พระธรรมเปนเครื่องกําจัดทุกข, และทรงไวซึ่งประโยชนแกขาพเจา, ๗๓
- 84. ธัมมัสสาหัง นิยยาเทมิ สะรีรัญชีวิตัญจิทัง, ขาพเจามอบกายถวายชีวิตนี้, แดพระธรรม, วันทันโตหัง (ตีหัง)๒ จะริสสามิ, ธัมมัสเสวะ สุธัมมะตัง, ขาพเจาผูไหวอยูจักประพฤติตาม, ซึ่งความเปนธรรมดีของพระธรรม, นัตถิ เม สะระณัง อัญญัง, ธัมโม เม สะระณัง วะรัง, สรณะอื่นของขาพเจาไมม, พระธรรมเปนสรณะอันประเสริฐของขาพเจา, ี เอเตนะ สัจจะวัชเชนะ วัฑเฒยยัง สัตถุสาสะเน, ดวยการกลาวคําสัตยน้, ขาพเจาพึงเจริญในพระศาสนา, ี ของพระศาสดา, ธัมมัง เม วันทะมาเนนะ (มานายะ)๓ ยัง ปุญญัง ปะสุตัง อิธะ, ขาพเจาผูไหวอยูซึ่งพระธรรม, ไดขวนขวายบุญใดในบัดนี้, สัพเพป อันตะรายา เม..., มาเหสุง ตัสสะ เตชะสา. อันตรายทังปวง, อยาไดมแกขาพเจา, ดวยเดชแหงบุญนั้น. ้ ี (หมอบกราบลง แลวกลาวพรอมกันวา...) กาเยนะ วาจายะ วะ เจตะสา วา, ดวยกายก็ดี, ดวยวาจาก็ด, ดวยใจก็ด, ี ี ธัมเม กุกัมมัง ปะกะตัง มะยา ยัง, กรรมนาติเตียนอันใด, ที่ขาพเจาไดกระทําแลว, ในพระธรรม, ธัมโม ปะฏิคคัณหะตุ อัจจะยันตัง, ขอพระธรรมจงงดซึงโทษลวงเกินอันนั้น, ่ กาลันตะเร สังวะริตุง วะ ธัมเม, เพื่อการสํารวมระวัง, ในพระธรรม, ในกาลตอไป. ๑ ๒ ๓ สตรีพึงวา ทาสี สตรีพงวา วันทันตีหัง ึ สตรีพึงวา มานายะ ๗๔
- 85. ๕. สังฆานุสสติ (หันทะ มะยัง สังฆานุสสะตินะยัง กะโรมะ เส.) สุปะฏิปนโน ภะคะวะโต สาวะกะสังโฆ, สงฆสาวกของพระผูมพระภาคเจา หมูใด, ปฏิบัตดีแลว, ี ิ อุชุปะฏิปนโน ภะคะวะโต สาวะกะสังโฆ, สงฆสาวกของพระผูมพระภาคเจา หมูใด, ปฏิบัตตรงแลว, ี ิ ญายะปะฏิปนโน ภะคะวะโต สาวะกะสังโฆ, สงฆสาวกของพระผูมีพระภาคเจา หมูใด, ปฏิบติเพือรูธรรมเปนเครื่องออกจากทุกขแลว, ั ่ สามีจิปะฏิปนโน ภะคะวะโต สาวะกะสังโฆ, สงฆสาวกของพระผูมีพระภาคเจา หมูใด, ปฏิบัตสมควรแลว, ิ ยะทิทัง, ไดแกบคคลเหลานี้คอ, ุ ื จัตตาริ ปุริสะยุคานิ อัฏฐะ ปุริสะปุคคะลา, ๑ คูแหงบุรุษ ๔ คู , นับเรียงตัวบุรษได ๘ บุรุษ, ุ เอสะ ภะคะวะโต สาวะกะสังโฆ, นั่นแหละสงฆสาวกของพระผูมีพระภาคเจา, อาหุเนยโย, เปนสงฆควรแกสักการะที่เขานํามาบูชา, ๑ สี่คูคือ : โสดาปตติมรรค-โสดาปตติผล, สกิทาคามิมรรค-สกิทาคามิผล, อนาคามิมรรค-อนาคามิผล, อรหัตตมรรค-อรหัตผล ๗๕
- 86. ปาหุเนยโย, เปนสงฆควรแกสักการะที่เขาจัดไวตอนรับ, ทักขิเณยโย, เปนผูควรรับทักษิณาทาน, อัญชะลีกะระณีโย, เปนผูทบุคคลทั่วไปควรทําอัญชลี, ี่ อะนุตตะรัง ปุญญักเขตตัง โลกัสสาติ. เปนเนื้อนาบุญของโลก, ไมมนาบุญอื่นยิ่งกวา ดังนี้. ี ๖. สังฆาภิคติ ี (หันทะ มะยัง สังฆาภิคีตง กะโรมะ เส.) ิ สัทธัมมะโช สุปะฏิปตติคุณาทิยุตโต, พระสงฆทเกิดโดยพระสัทธรรม, ประกอบดวยคุณ, ี่ มีความปฏิบัติดีเปนตน, โยฏฐัพพิโธ อะริยะปุคคะละสังฆะเสฏโฐ, เปนหมูแหงพระอริยบุคคลอันประเสริฐ, แปดจําพวก, สีลาทิธัมมะปะวะราสะยะกายะจิตโต, มีกายและจิตอันอาศัยธรรม, มีศีลเปนตน, อันบวร, วันทามะหัง ตะมะริยา นะคะณัง สุสทธัง, ุ ขาพเจาไหวหมูแหงพระอริยเจาเหลานั้น, อันบริสุทธิดวยดี, ์ สังโฆ โย สัพพะปาณีนัง สะระณัง เขมะมุตตะมัง, พระสงฆหมูใด, เปนสรณะอันเกษมสูงสุด, ของสัตวทั้งหลาย, ๗๖
- 87. ตะติยานุสสะติฏฐานัง วันทามิ ตัง สิเรนะหัง, ขาพเจาไหวพระสงฆหมูนั้น, อันเปนที่ตั้งแหงความระลึก, องคทสาม, ดวยเศียรเกลา, ี่ สังฆัสสาหัส๎มิ ทาโส (ทาสี)๑ วะ สังโฆ เม สามีกสสะโร, ิ ขาพเจาเปนทาสของพระสงฆ, พระสงฆเปนนาย, มีอสระเหนือขาพเจา, ิ สังโฆ ทุกขัสสะ ฆาตา จะ วิธาตา จะ หิตัสสะ เม, พระสงฆเปนเครื่องกําจัดทุกข, และทรงไวซึ่งประโยชนแกขาพเจา, สังฆัสสาหัง นิยยาเทมิ สะรีรัญชีวิตัญจิทัง, ขาพเจามอบกายถวายชีวิตนี้, แดพระสงฆ, วันทันโตหัง (ตีหัง)๒ จะริสสามิ, สังฆัสโสปะฏิปนนะตัง, ขาพเจาผูไหวอยูซึ่งประพฤติตาม, ซึ่งความปฏิบัติดของพระสงฆ, ี นัตถิ เม สะระณัง อัญญัง, สังโฆ เม สะระณัง วะรัง, สรณะอื่นของขาพเจาไมม, พระสงฆเปนสรณะอันประเสริฐของขาพเจา, ี เอเตนะ สัจจะวัชเชนะ วัฑเฒยยัง สัตถุสาสะเน, ดวยการกลาวคําสัตยนี้, ขาพเจาพึงเจริญในพระศาสนา, ของพระศาสดา สังฆัง เม วันทะมาเนนะ (มานายะ)๓ ยัง ปุญญัง ปะสุตัง อิธะ, ขาพเจาผูไหวอยูซึ่งพระสงฆ, ไดขวนขวายบุญใดในบัดนี้, สัพเพป อันตะรายา เม..., มาเหสุง ตัสสะ เตชะสา. อันตรายทังปวง, อยาไดมแกขาพเจา, ดวยเดชแหงบุญนั้น. ้ ี ๑ ๒ ๓ สตรีพึงวา ทาสี สตรีพงวา วันทันตีหัง ึ สตรีพึงวา มานายะ ๗๗
- 88. (หมอบกราบลง แลวกลาวพรอมกันวา...) กาเยนะ วาจายะ วะ เจตะสา วา, ดวยกายก็ดี, ดวยวาจาก็ดี, ดวยใจก็ดี, สังเฆ กุกัมมัง ปะกะตัง มะยา ยัง, กรรมนาติเตียนอันใด, ที่ขาพเจาไดกระทําแลว, ในพระสงฆ, สังโฆ ปะฏิคคัณหะตุ อัจจะยันตัง, ขอพระสงฆจงงดซึ่งโทษลวงเกินอันนั้น, กาลันตะเร สังวะริตุง วะ สังเฆ, เพื่อการสํารวมระวัง, ในพระสงฆ, ในกาลตอไป. ๗๘
- 89. บทสวดมนต์พิเศษ ๗๙
- 90. ปุพพะภาคะนะมะการ (หันทะ มะยัง พุทธัสสะ ภะคะวะโต ปุพพะภาคะนะมะการัง กะโรมะ เส.) นะโม ตัสสะ ภะคะวะโต, ขอนอบนอมแดพระผูมีพระภาคเจา, พระองคนั้น, อะระหะโต, เปนผูไกลจากกิเลส, สัมมาสัมพุทธัสสะ, ตรัสรูชอบไดโดยพระองคเอง, (วา ๓ ครั้ง) สรณคมนปาฐะ (หันทะ มะยัง ติสะระณะคะมะนะปาฐัง เส.) พุทธัง สะระณัง คัจฉามิ, ขาพเจาถือเอาพระพุทธเจาเปนสรณะ, ธัมมัง สะระณัง คัจฉามิ, ขาพเจาถือเอาพระธรรมเปนสรณะ, สังฆัง สะระณัง คัจฉามิ, ขาพเจาถือเอาพระสงฆเปนสรณะ, ทุติยัมป พุทธัง สะระณัง คัจฉามิ, แมครั้งที่สอง, ขาพเจาถือเอาพระพุทธเจาเปนสรณะ, ๘๐
- 91. ทุติยัมป ธัมมัง สะระณัง คัจฉามิ, แมครั้งที่สอง, ขาพเจาถือเอาพระธรรมเปนสรณะ, ทุติยัมป สังฆัง สะระณัง คัจฉามิ, แมครั้งที่สอง, ขาพเจาถือเอาพระสงฆเปนสรณะ, ตะติยัมป พุทธัง สะระณัง คัจฉามิ, แมครั้งที่สาม, ขาพเจาถือเอาพระพุทธเจาเปนสรณะ, ตะติยัมป ธัมมัง สะระณัง คัจฉามิ, แมครั้งที่สาม, ขาพเจาถือเอาพระธรรมเปนสรณะ, ตะติยัมป สังฆัง สะระณัง คัจฉามิ, แมครั้งที่สาม, ขาพเจาถือเอาพระสงฆเปนสรณะ, อัฏฐสิกขาปทปาฐะ (หันทะ มะยัง อัฏฐะสิกขาปะทะปาฐัง ภะณามะ เส.) ปาณาติปาตา, เวระมะณี, เจตนาเปนเครื่องเวนจากการฆา, อะทินนาทานา, เวระมะณี, เจตนาเปนเครื่องเวนจากการถือเอาสิ่งของ, ที่เจาของไมไดใหแลว, อะพ๎รห๎มจะริยา เวระมะณี, ั เจตนาเปนเครื่องเวนจากการกระทํา, อันมิใชพรหมจรรย, มุสาวาทา, เวระมะณี เจตนาเปนเครื่องเวนจากการพูดไมจริง, ๘๑
- 92. สุราเมระยะมัชชะปะมาทัฏฐานา, เวระมะณี, เจตนาเปนเครื่องเวนจากการดืมสุราและเมรัย, ่ อันเปนที่ตงของความประมาท, ั้ วิกาละโภชะนา, เวระมะณี, เจตนาเปนเครื่องเวนจากการบริโภคอาหาร, ในเวลาวิกาล, นัจจะ คีตะ วาทิตะ วิสูกะ ทัสสะนะ, มาลา คันธะ วิเลปะนะ, ธาระณะ มัณฑะณะ วิภสะนัฏฐานา, เวระมะณี, ู เจตนาเปนเครื่องเวนจากการฟอนรํา, การขับเพลง, การดนตรี, การดูการเลน, ชนิดเปนขาศึกตอกุศล, การทัดทรงสวมใส, การประดับ, การตกแตงตนดวยพวงมาลา, ดวยเครื่องกลิน -่ และเครืองผัดทา, ่ อุจจาสะยะนะ มะหาสะยะนา, เวระมะณี. เจตนาเปนเครื่องเวนจากการนังนอนบนทีนอนสูง, และที่นอนใหญ, ่ ่ ดังนี้แล. ๘๒
- 93. เขมาเขมสรณทีปิกคาถา (หันทะ มะยัง เขมาเขมะสะระณะทีปกะคาถาโย ภะณามะ เส.) พะหุง เว สะระณัง ยันติ ปพพะตานิ วะนานิ จะ, อารามะรุกขะเจต๎ยานิ มะนุสสา ภะยะตัชชิตา, มนุษยเปนอันมาก, เมื่อเกิดมีภัยคุกคามแลว, ก็ถือเอาภูเขาบาง, ปาไมบาง, อารามและรุกขเจดียบางเปนสรณะ เนตัง โข สะระณัง เขมัง เนตัง สะระณะมุตตะมัง, เนตัง สะระณะมาคัมมะ สัพพะ ทุกขา ปะมุจจะติ, นั่นมิใชสรณะอันเกษมเลย, นั่นมิใชสรณะอันสูงสุด, เขาอาศัยสรณะนั่นแลว, ยอมไมพนจากทุกขทั้งปวงได โย จะ พุทธัญจะ ธัมมัญจะ สังฆัญจะ สะระณัง คะโต, จัตตาริ อะริยะสัจจานิ สัมมัปปญญายะ ปสสะติ, สวนผูใดถือเอาพระพุทธ พระธรรม พระสงฆ เปนสรณะแลว, เห็นอริยสัจจ, คือความจริงอันประเสริฐสี่ดวยปญญาอันชอบ, ทุกขัง ทุกขะสะมุปปาทัง ทุกขัสสะ จะ อะติกกะมัง, อะริยัญจัฏฐังคิกัง มัคคัง ทุกขูปะสะมะคามินัง คือเห็นความทุกข, เหตุใหเกิดทุกข, ความกาวลวงพนทุกขเสียได, และหนทางมีองคแปดอันประเสริฐเครืองถึงความระงับทุกข, ่ เอตัง โข สะระณัง เขมัง เอตัง สะระณะมุตตะมัง, เอตัง สะระณะมาคัมมะ สัพพะทุกขา ปะมุจจะติ. นั่นแหละเปนสรณะอันเกษม, นั่นเปนสรณะอันสูงสุด, เขาอาศัยสรณะนั่นแลว, ยอมพนจากทุกขทั้งปวงได. ๘๓
- 94. อริยธนคาถา (หันทะ มะยัง อะริยะธะนะคาถาโย ภะณามะ เส.) ยัสสะ สัทธา ตะถาคะเต อะจะลา สุปะติฏฐิตา, ศรัทธาในพระตถาคตของผูใด, ตั้งมั่นอยางดีไมหวั่นไหว, สีลญจะ ยัสสะ กัลยาณัง อะริยะกันตัง ปะสังสิตัง ั ๎ และศีลของผูใดงดงาม, เปนที่สรรเสริญที่พอใจของพระอริยเจา, สังเฆ ปะสาโท ยัสสัตถิ อุชุภูตัญจะ ทัสสะนัง, ความเลือมใสของผูใดมีในพระสงฆ, และความเห็นของผูใดตรง, ่ อะทะลิทโทติ ตัง อาหุ อะโมฆันตัสสะ ชีวิตัง, บัณฑิตกลาวเรียกเขาผูนั้นวาคนไมจน, ชีวิตของเขาไมเปนหมัน, ตัส๎มา สัทธัญจะ สีลัญจะ ปะสาทัง ธัมมะทัสสะนัง, อะนุยุญเชถะ เมธาวี สะรัง พุทธานะ สาสะนัง เพราะฉะนั้น เมื่อระลึกไดถงคําสั่งสอนของพระพุทธเจาอยู, ึ ผูมปญญาควรสรางศรัทธา, ศีล, ความเลื่อมใส, ี และความเห็นธรรมใหเนืองๆ. ติลักขณาทิคาถา (หันทะ มะยัง ติลกขะณาคาถาโย ภะณามะ เส.) ั สัพเพ สังขารา อะนิจจาติ ยะทา ปญญายะ ปสสะติ, เมื่อใดบุคคลเห็นดวยปญญาวา, สังขารทั้งปวงไมเที่ยง, ๘๔
- 95. อะถะ นิพพินทะติ ทุกเข เอสะ มัคโค วิสุทธิยา, เมื่อนั้นยอมเหนื่อยหนายในสิ่งที่เปนทุกขท่ตนหลง, ี นั่นแหละเปนทางแหงพระนิพพาน, อันเปนธรรมหมดจด, สัพเพ สังขารา ทุกขาติ ยะทา ปญญายะ ปสสะติ, เมื่อใดบุคคลเห็นดวยปญญาวา, สังขารทั้งปวงเปนทุกข อะถะ นิพพินทะติ ทุกเข เอสะ มัคโค วิสุทธิยา, เมื่อนั้นยอมเหนื่อยหนายในสิ่งที่เปนทุกขที่ตนหลง, นั่นแหละเปนทางแหงพระนิพพาน, อันเปนธรรมหมดจด, สัพเพ ธัมมา อะนัตตาติ ยะทา ปญญายะ ปสสะติ, เมื่อใดบุคคลเห็นดวยปญญาวา, ธรรมทั้งปวงเปนอนัตตา, อะถะ นิพพินทะติ ทุกเข เอสะ มัคโค วิสุทธิยา, เมื่อนั้นยอมเหนื่อยหนายในสิ่งที่เปนทุกขที่ตนหลง, นั่นแหละเปนทางแหงพระนิพพาน, อันเปนธรรมหมดจด, อัปปะกา เต มะนุสเสสุ เย ชะนา ปาระคามิโน, ในหมูมนุษยทั้งหลาย, ผูที่ถึงฝงแหงพระนิพพานมีนอยนัก, อะถายัง อิตะรา ปะชา ตีระเมวานุธาวะติ, หมูมนุษยนอกนั้น, ยอมวิ่งเลาะอยูตามฝงในนี่เอง, เย จะ โข สัมมะทักขาเต ธัมเม ธัมมานุวัตติโน, ก็ชนเหลาใดประพฤติสมควรแกธรรม, ในธรรมทีตรัสไวชอบแลว, ่ เต ชะนา ปาระเมสสันติ มัจจุเธยยัง สุทุตตะรัง, ชนเหลาใดจักถึงฝงแหงพระนิพพาน, ขามพนบวงแหงมัจจุราชที่ขามไดยากนัก, ๘๕
- 96. กัณ๎หัง ธัมมัง วิปปะหายะ สุกกัง ภาเวถะ ปณฑิโต, จงเปนบัณฑิตละธรรมดําเสีย, แลวเจริญธรรมขาว, โอกา อะโนกะมาคัมมะ วิเวเก ยัตถะ ทูระมัง, ตัต๎ราภิระติมิจเฉยยะ หิต๎วา กาเม อะกิญจะโน. จงมาถึงทีไมมีน้ํา, จากทีมีน้ํา, จงละกามเสีย, เปนผูไมมความกังวล, ่ ่ ี จงยินดีเฉพาะตอพระนิพพาน, อันเปนทีสงัดซึ่งสัตวยินดีไดโดยยาก. ่ ภารสุตตคาถา (หันทะ มะยัง ภาระสุตตะคาถาโย ภะณามะ เส.) ภารา หะเว ปญจักขันธา, ขันธทั้งหา เปนของหนักเนอ, ภาระหาโร จะ ปุคคะโล, บุคคลแหละเปนผูแบกของหนักพาไป, ภาราทานัง ทุกขัง โลเก, การแบกถือของหนักเปนความทุกขในโลก, ภาระนิกเขปะนัง สุขัง, การสลัดของหนักทิ้งลงเสียเปนความสุข, นิกขิปต๎วา คะรุง ภารัง, พระอริยเจาสลัดทิ้งของหนักลงเสียแลว, อัญญัง ภารัง อะนาทิยะ, ทั้งไมหยิบฉวยเอาของหนักอันอืนขึ้นมาอีก, ่ สะมูลัง ตัณ๎หัง อัพพุย๎หะ, เปนผูถอนตัณหาขึ้นไดกระทั่งราก, นิจฉาโต ปะรินิพพุโต. เปนผูหมดสิ่งปรารถนาดับสนิทไมมสวนเหลือ. ี ๘๖
- 97. ภัทเทกรัตตคาถา (หันทะ มะยัง ภัทเทกะรัตตะคาถาโย ภะณามะ เส.) อะตีตง นาน๎วาคะเมยยะ นัปปะฏิกังเข อะนาคะตัง, ั บุคคลไมควรตามคิดถึงสิ่งทีลวงไปแลวดวยอาลัย, ่ และไมพึงพะวงถึงสิงที่ยังไมมาถึง, ่ ยะทะตีตม ปะหีนนตัง (อานวา ปะ-ฮี-นัน-ตัง) อัปปตตัญจะ อะนาคะตัง, ั ั สิ่งเปนอดีตก็ละไปแลว, สิ่งเปนอนาคตก็ยังไมมา, ปจจุปปนนัญจะ โย ธัมมัง ตัตถะ ตัตถะ วิปสสะติ, อะสังหิรัง อะสังกุปปง ตัง วิทธา มะนุพ๎รูหะเย, ผูใดเห็นธรรมอันเกิดขึ้นเฉพาะหนาที่นั้นๆ อยางแจมแจง, ไมงอนแงนคลอนแคลน, เขาควรพอกพูนอาการเชนนั้นไว อัชเชวะ กิจจะมาตัปปง โก ชัญญา มะระณัง สุเว, ความเพียรเปนกิจทีตองทําวันนี้, ใครจะรูความตายแมพรุงนี้, ่ นะ หิ โน สังคะรันเตนะ มะหาเสเนนะ มัจจุนา, เพราะการผัดเพี้ยนตอมัจจุราชซึ่งมีเสนามากยอมไมมสําหรับเรา, ี เอวัง วิหาริมาตาปง อะโหรัตตะมะตันทิตัง, ตัง เว ภัทเทกะรัตโตติ สันโต อาจิกขะเต มุนิ. มุนีผสงบยอมกลาวเรียกผูมีความเพียรอยูเชนนั้น, ไมเกียจครานทั้ง- ู กลางวันกลางคืนวา, "ผูเปนอยูแมเพียงราตรีเดียว ก็นาชม". ๘๗
- 98. ธัมมคารวาทิคาถา (หันทะ มะยัง ธัมมะคาระวาทิคาถาโย ภะณามะ เส.) เย จะ อะตีตา สัมพุทธา เย จะ พุทธา อะนาคะตา, โย เจตะระหิ สัมพุทโธ พะหุนนัง โสกะนาสะโน, พระพุทธเจาบรรดาที่ลวงไปแลวดวย, ที่ยังไมมาตรัสรูดวย, และพระพุทธเจาผูขจัดโศกของมหาชนในกาลบัดนี้ดวย, สัพเพ สัทธัมมะคะรุโน วิหะริงสุ วิหาติ จะ, อะถาป วิหะริสสันติ เอสา พุทธานะ ธัมมะตา, พระพุทธเจาทั้งปวงนั้นทุกพระองค, เคารพพระธรรม, ไดเปนมาแลวดวย, กําลังเปนอยูดวย, และจักเปนดวย, เพราะธรรมดาของพระพุทธเจาทั้งหลายเปนเชนนั้นเอง, ตัส๎มา หิ อัตตะกาเมนะ มะหัตตะ มะภิกังขะตา, สัทธัมโม คะรุกาตัพโพ สะรัง พุทธานะ สาสะนัง, เพราะฉะนั้นบุคคลผูรักตน, หวังอยูเฉพาะคุณเบืองสูง, ้ เมื่อระลึกไดถึงคําสังสอนของพระพุทธเจาอยู, ่ จงทําความเคารพพระธรรม, นะ หิ ธัมโม อะธัมโม จะ อุโภ สะมะวิปากิโน, ธรรมและอธรรม, จะมีผลเหมือนกันทั้งสองอยางหามิได, อะธัมโม นิระยัง เนติ ธัมโม ปาเปติ สุคะติง, อธรรมยอมนําไปนรก, ธรรมยอมนําใหถึงสุคติ, ๘๘
- 99. ธัมโม หะเว รักขะติ ธัมมะจาริง, ธรรมแหละยอมรักษาผูประพฤติธรรมเปนนิตย, ธัมโม สุจิณโณ สุขะมาวะหาติ, ธรรมที่ประพฤติดีแลว, ยอมนําสุขมาใหตน, เอสานิสังโส ธัมเม สุจิณเณ. นี่เปนอานิสงสในธรรมที่ตนประพฤติดีแลว. โอวาทปาฏิโมกขคาถา (หันทะ มะยัง โอวาทะปาติโมกขะคาถาโย ภะณามะ เส.) สัพพะปาปสสะ อะกะระณัง, การไมทําบาปทั้งปวง, กุสะลัสสูปะสัมปะทา, การทํากุศลใหถึงพรอม, สะจิตตะปะริโยทะปะนัง, การชําระจิตของตนใหขาวรอบ, เอตัง พุทธานะ สาสะนัง, ธรรม ๓ อยางนี้, เปนคําสั่งสอนของพระพุทธเจาทั้งหลาย, ขันตี ปะระมัง ตะโป ตีติกขา, ขันติ คือความอดกลั้น, เปนธรรมเครื่องเผากิเลสอยางยิ่ง, ๘๙
- 100. นิพพานัง ปะระมัง วะทันติ พุทธา, ผูรูทั้งหลาย, กลาวพระนิพพานวาเปนธรรมอันยิ่ง, นะ หิ ปพพะชิโต ปะรูปะฆาตี, ผูกําจัดสัตวอื่นอยู, ไมช่อวาเปนบรรพชิตเลย, ื สะมะโณ โหติ ปะรัง วิเหฐะยันโต, ผูทําสัตวอนใหลาบากอยู, ไมชื่อวาเปนสมณะเลย, ื่ ํ อะนูปะวาโท อะนูปะฆาโต, การไมพูดราย, การไมทําราย, ปาติโมกเข จะ สังวะโร, การสํารวมในปาติโมกข, มัตตัญุตา จะ ภัตตัส๎มิง, ความเปนผูรูประมาณในการบริโภค, ปนตัญจะ สะยะนาสะนัง, การนอนการนั่งในทีอันสงัด, ่ อะธิจิตเต จะ อาโยโค, ความหมันประกอบในการทําจิตใหยิ่ง, ่ เอตัง พุทธานะ สาสะนัง. ธรรม ๖ อยางนี้, เปนคําสั่งสอนของพระพุทธเจาทั้งหลาย. ๙๐
- 101. ปฐมพุทธภาสิตคาถา (หันทะ มะยัง ปะฐะมะพุทธะภาสิตะคาถาโย ภะณามะ เส.) อะเนกะชาติสังสารัง สันธาวิสสัง อะนิพพิสัง, เมื่อเรายังไมพบญาณ, ไดแลนทองเที่ยวไปในสงสารอันเปนอเนกชาติ, คะหะการัง คะเวสันโต ทุกขา ชาติ ปุนัปปุนัง, แสวงหาอยูซึ่งนายชางปลูกเรือน, คือตัณหาผูสรางภพ, การเกิดทุกคราวเปนทุกขรําไป, ่ คะหะการะกะ ทิฏโฐสิ ปุนะ เคหัง นะ กาหะสิ นี่แนะนายชางปลูกเรือน, เรารูจักเจาเสียแลว, เจาจะทําเรือนใหเราไมไดอีกตอไป, สัพพา เต ผาสุกา ภัคคา คะหะกูฏัง วิสังขะตัง, โครงเรือนทั้งหมดของเจาเราหักเสียแลว, ยอดเรือนเราก็รอเสียแลว, ื้ วิสังขาระคะตัง จิตตัง ตัณ๎หานัง ขะยะมัชฌะคา, จิตของเราถึงแลวซึ่งสภาพที่อะไรปรุงแตงไมไดอกตอไป, ี มันไดถึงแลวซึ่งความสิ้นไปแหงตัณหา (คือ ถึงนิพพาน). ๙๑
- 102. ปัจฉิมพุทธภาสิตคาถา (หันทะ มะยัง ปจฉิมะพุทโธวาทะปาฐัง ภะณามะ เส.) หันทะทานิ ภิกขะเว อามันตะยามิโว, ดูกอนภิกษุทั้งหลาย, บัดนี้ เราขอเตือนทานทั้งหลายวา, วะยะธัมมา สังขารา, สังขารทั้งหลาย, มีความเสือมไปเปนธรรมดา, ่ อัปปะมาเทนะ สัมปาเทถะ, ทานทั้งหลาย, จงทําความไมประมาทใหถึงพรอมเถิด, อะยัง ตะถาคะตัสสะ ปจฉิมา วาจา. นี้เปนพระวาจามีในครั้งสุดทาย, ของพระตถาคตเจา. ๙๒
- 103. อภิณหะปัจจะเวกขะณะปาฐะ (หันทะ มะยัง อะภิณหะปจจะเวกขะณะปาฐัง ภะณามะ เส.) ชะราธัมโมม๎หิ, เรามีความแกเปนธรรมดา, ชะรัง อะนะตีโต (ตา)๑, เราไมลวงพนความแกไปได, พะยาธิธมโมม๎หิ, ั เรามีความเจ็บไขเปนธรรมดา, ชะรัง อะนะตีโต (ตา)๑, เราไมลวงพนความเจ็บไขไปได, มะระณะธัมโมม๎หิ, เรามีความตายเปนธรรมดา, มะระณัง อะนะตีโต (ตา)๑, เราไมลวงพนความตายไปได, สัพเพหิ เม ปเยหิ มะนาเปหิ นานาภาโว วินาภาโว, เรามีความเปนตาง ๆ และมีความละเวน, คือเราจะตองพลัดพรากจากของรักของชอบใจทั้งสิ้น, กัมมัสสะโกม๎หิ, เรามีกรรมเปนของของตน, กัมมะทายาโท (ทา)๒, เราจะตองรับผลของกรรม, กัมมะโยนิ (ทา)๒, เรามีกรรมนํามาเกิด, กัมมะพันธุ, เรามีกรรมเปนเผาพันธุพวกพอง, กัมมะปะฏิสะระโณ (ณา)๓, เรามีกรรมเปนที่พึ่งที่อาศัย, ยัง กัมมัง กะริสสามิ, เราจักทํากรรมอันใดไว, กัล๎ยาณัง วา ปาปะกัง วา, เปนบุญหรือเปนบาป, ตัสสะ ทายาโท (ทา)๒ ภะวิสสามิ, เราจะตองไดรับผลของกรรมนั้น, อะภิณ๎หัง ปจจะเวกขิตัพพัง, เราพึงพิจารณาเห็นเนือง ๆ ดังนี้, ๑สตรีพึงวา “ตา” ๒ สตรีพึงวา “ทา ๓สตรีพึงวา “ณา” ๙๓
- 104. (นํา) อะยัง กาโย อันวารางกายของเรานี้, อะจิรัง วะตะ ไมนานหนอ, อะเปตะวิญญาโณ มีวิญญาณอันไปปราศแลว, ฉุฑโฑ เปนของสูญเปลา, อะธิเสสสะติ จักนอนทับ, ปะฐะวิง ซึ่งแผนดิน, นิรัตถังวะ กะลิงคะรัง เปรียบประดุจดังวาทอนฝนอันผุไมมีประโยชนเปนแท, (นํา) สังขารา อันวาสังขารธรรมทั้งหลาย, อะนิจจา วะตะ ไมเที่ยงหนอ, อุปปาทะวะยะธัมมิโน บังเกิดขึ้นแลวก็ยอมเสือมไป, อุปปชชิต๎วา นิรุชฌันติ ่ บังเกิดขึ้นแลวก็ยอมดับไป, เตสัง วูปะสะโม สุโข พระนิพพานเปนทีดับเพลิง ่ กิเลสและกองทุกข, เปนบรมสุขอันใหญยิ่ง, (นํา) สัพเพ สัตตา สัตวทั้งหลายทั้งปวง, มะรันติ จะ มะริงสุ จะ มะริสะเร ตายอยูดวย, ตายแลวดวย, จักตายดวย, ตะเถวาหัง มะริสสามิ เราก็จักตายอยางนั้นเหมือนกัน, นัตถิ เม เอตถะ สังสะโย ความสงสัยใน - เรื่องตายนี้ไมมแกเรา. ี ๙๔
- 105. ปราภวสุตตปาฐะ (หันทะ มะยัง ปะราภะวะสุตตะปาฐัง ภะณามะ เส.) สุวิชาโน ภะวัง โหติ, อันบุคคลผูรูไดโดยงายเปนผูเจริญ, ทุวิชาโน ปะราภาโว, อันบุคคลผูรูไดโดยยากเปนผูเสื่อม, ธัมมะกาโม ภะวัง โหติ, ผูใครธรรมเปนผูเจริญ, ธัมมะเทสสี ปะราภะโว, ผูเกลียดชังธรรมเปนผูเสื่อม, อะสันตัสสะ ปยา โหนติ นะ สันเต กุรุเต ปยัง, อะสะตัง ธัมมัง โรเจติ ตัง ปะราภะวะโต มุขง, ั เขานั้นทําความรักในอสัตบุรุษ, ไมทาความรักในสัตบุรุษ, ํ เขาชอบในธรรมของอสัตบุรุษ, ขอนั้นเปนทางแหงความเสื่อม, นิททาสีลี สะภาสีลี อะนุฏฐาตา จะ โย นะโร, อะละโส โกธะปญญาโน ตัง ปะราภะวะโต มุขัง, ผูใดเปนผูชอบนอนหลับ, ชอบพูดคุย, ไมขยัน เกียจครานการงาน, และเปนคนมักโกรธ, ขอนั้นเปนทางแหงความเสือม, ่ โย มาตะรัง ปตะรัง วา ชิณณะกัง คะตะโยพพะนัง, ปะหุสันโต นะ ภะระติ ตัง ปะราภะวะโต มุขัง, ผูใดมีความสามารถอยู, ไมเลียงดูบิดามารดา, ้ ผูชราอันมีวัยหนุมสาวผานไปแลว, ขอนั้นเปนทางแหงความเสื่อม, ๙๕
- 106. โย พราหมะณัง สะมะณัง วา อัญญัง วาป วะณิพพะกัง, มุสาวาเทนะ วัญเจติ ตัง ปะราภะวะโต มุขัง, ผูใดหลอกลวงสมณะพราหมณ, หลอกแมวณิพกคนขอทานอื่นใดดวยมุสาวาท, ขอนั้นเปนทางแหงความเสือม, ่ ปะหุตะวิตโต ปุริโส สะหิรัญโญ สะโภชะโน, เอโก ภุญชะติ สาธูนิ ตัง ปะราภะวะโต มุขัง, ผูใดมีทรัพยมีเงิน, มีของเหลือกินเหลือใช, เขาบริโภคสิ่งที่ดๆ นั้นแตผูเดียว, ขอนั้นเปนทางแหงความเสื่อม, ี ชาติถัทโธ ธะนะถัทโธ โคตตะถัทโธ จะ โย นะโร, สัญญามะติมัญเญติ ตัง ปะราภะวะโต มุขง, ั ผูใดหยิ่งเพราะชาติกําเนิด, หยิ่งเพราะทรัพย, หยิ่งเพราะโคตร, แลวดูหมินซึ่งญาติของตน, ขอนั้นเปนทางแหงความเสือม, ่ ่ อิตถีธตโต สุราธุตโต อักขะธุตโต จะ โย นะโร, ุ ลัทธัง ลัทธัง วินาเสติ ตัง ปะราภะวะโต มุขง, ั ผูใดเปนนักเลงหญิง, นักเลงสุรา, และนักเลงเลนการพนัน, เขาไดทําลายทรัพยทหาไดมาใหพินาศฉิบหายไป, ี่ ขอนั้นเปนทางแหงความเสือม, ่ เสหิ ทาเรหิ อะสันตุฏโฐ เวสิยาสุ ปะทุสสะติ, ทุสสะติ ปะระทาเรสุ ตัง ปะราภะวะโต มุขง, ั ผูใดไมพอใจรักใครในภรรยาตน, กลับไปเที่ยวซุกซนกับหญิงแพศยา, และลอบทําชูกับภรรยาของผูอื่น, ขอนันเปนทางแหงความเสื่อม, ้ ๙๖
- 107. อะตีตะโยพพะโน โปโส อาเนติ ติมพะรุตถะนิง, ตัสสา อิสสา นะ สุปปะติ ตัง ปะราภะวะโต มุขัง, ชายแกผมวัยหนุมผานไปแลว, ไดนําหญิงสาวนอยมาเปนภรรยา, ู ี เขานอนไมหลับ, เพราะความหึงหวงและหวงอาลัยในหญิงนั้น, ขอนั้นเปนทางแหงความเสือม, ่ อิตถิง โสณฑิง วิกริณิง ปุริสง วาป ตาทิสัง, ิ ั อิสสะริยัส๎มง ฐะเปติ ตัง ปะราภะวะโต มุขัง, ิ ชายใดตั้งหญิงนักเลงใชจายสุรยสุรายมาเปนแมเรือน, ุ และหรือหญิงใดตั้งชายนักเลงใชจายสุรุยสุรายมาเปนพอเรือน, ขอนั้นเปนทางแหงความเสือม, ่ อัปปะโภโค มะหาตัณโห ขัตติเย ชายะเต กุเล, โส จะ รัชชัง ปตถะยะติ ตัง ปะราภะวะโต มุขัง, ผูใดมีโภคะนอย, แตมีความอยากใหญ, ปรารถนาราชสมบัต, ิ ขอนั้นเปนทางแหงความเสือม, ่ เอเต ปะราภะเว โลเก ปณฑิโต สะมะเวกขิยะ, อะริโย ทัสสะนะสัมปนโน สะ โลเก ภะชะเต สิวัง, ผูเปนบัณฑิตสมบูรณดวยทัสสนะอันประเสริฐ, ไดเห็นเหตุแหงความเสื่อมทั้งหลายเหลานั้นชัดแลว, ทานยอมเวนสิ่งเหลานี้เสีย, เมื่อเปนเชนนั้น, ทานจึงพบและเสพแตโลกซึ่งมีแตความเจริญ, อิติ. ดวยประการฉะนี้แล. ๙๗
- 108. สีลุทเทสปาฐะ (หันทะ มะยัง สีลทเทสะ ปาฐัง ภะณามะ เส.) ุ ภาสิตะมิทัง เตนะ ภะคะวะตา ชานะตา ปสสะตา อะระหะตา สัมมาสัมพุทเธนะ, พระผูมีพระภาคเจา, ผูรูเห็น, เปนพระอรหันต, ตรัสรูเองโดยถูกตองพระองคนน, ไดตรัสคํานี้ไวแลววา, ั้ สัมปนนะสีลา ภิกขะเว วิหะระถะ สัมปนนะปาฏิโมกขา, ดูกอนภิกษุทั้งหลาย, เธอทั้งหลาย, จงเปนผูมศีลสมบูรณ, ี มีพระปาฏิโมกขสมบูรณ, ปาฏิโมกขะสังวะระสังวุตา วิหะระถะ อาจาระโคจะระสัมปนนา, จงเปนผูสารวมแลว, ดวยความสํารวมในพระปาฏิโมกข, ํ สมบูรณดวยอาจาระและโคจร, คือมารยาทและสถานที่ทภกษุควรไป, ี่ ิ อะณุมัตเตสุ วัชเชสุ ภะยะทัสสาวี สะมาทายะ สิกขะถะ สิกขาปะเทสูติ ฯ จงเปนผูมปรกติเห็นความนากลัวในโทษแมเพียงเล็กนอย, ี สมาทานศึกษาสําเหนียกในสิกขาบททั้งหลายเถิด, ตัส๎มาติหมเหหิ สิกขิตัพพัง, ั เพราะเหตุนั้นแล, เราทั้งหลาย, พึงทําความศึกษาสําเหนียกวา, สัมปนนะสีลา วิหะริสสามะ สัมปนนะปาฏิโมกขา, เราจักเปนผูมีศลสมบูรณ, มีพระปาฏิโมกขสมบูรณ, ี ๙๘
- 109. ปาฏิโมกขะสังวะระสังวุตา วิหะริสสามะ อาจาระโคจะระสัมปนนา, จงเปนผูสารวมแลว, ดวยความสํารวมในพระปาฏิโมกข, ํ สมบูรณดวยอาจาระและโคจร, คือมารยาทและสถานที่ทภกษุควรไป, ี่ ิ อะนุมตเตสุ วัชเชสุ ภะยะทัสสาวี สะมาทายะ สิกขิสสามะ สิกขาปะเทสูติ ฯ ั จักเปนผูมปรกติเห็นความนากลัวในโทษแมเพียงเล็กนอย, ี สมาทานศึกษาสําเหนียกในสิกขาบททั้งหลาย, เอวัญหิ โน สิกขิตัพพัง ฯ เราทั้งหลาย, พึงทําความศึกษาสําเหนียกอยางนี้แล. ๙๙
- 110. อริยมรรคมีองค์แปด (หันทะ มะยัง อะริยฏฐังคิกะมัคคะปาฐัง ภะณามะ เส) ั อะยะเมวะ อะริโย อัฎฐังคิโก มัคโค, หนทางนี้แล, เปนหนทางอันประเสริฐ ซึงประกอบดวยองคแปด, ่ เสยยะถีทง,ั ไดแกส่งเหลานี้คอ:- ิ ื สัมมาทิฎฐิ, ความเห็นชอบ, สัมมาสังกัปโป, ความดําริชอบ, สัมมาวาจา, การพูดจาชอบ, สัมมากัมมันโต, การทําการงานชอบ, สัมมาอาชีโว, การเลี้ยงชีวิตชอบ, สัมมาวายาโม, ความพากเพียรชอบ, สัมมาสติ, ความระลึกชอบ, สัมมาสมาธิ, ความตั้งใจมั่นชอบ, (องคมรรคที่ 1) กะตะมา จะ ภิกขะเว สัมมาทิฎฐิ, ดูกอนภิกษุทั้งหลาย, ความเห็นชอบเปนอยางไรเลา? ยัง โข ภิกขะเว ทุกเข ญาณัง, ดูกอนภิกษุทั้งหลาย, ความรูอันใด เปนความรูในทุกข, ๑๐๐
- 111. ทุกขะสะมุทะเย ญาณัง, เปนความรูในเหตุใหเกิดทุกข, ทุกขะนิโรเธ ญาณัง, เปนความรูในความดับแหงทุกข, ทุกขะนิโรธะคามินยา ปะฏิปะทายะ ญาณัง, ิ เปนความรูในทางดําเนินใหถึงความดับแหงทุกข อะยัง วุจจะติ ภิกขะเว สัมมาทิฎฐิ, ดูกอนภิกษุทั้งหลาย, อันนี้เรากลาววา ความเห็นชอบ, (องคมรรคที่ 2) กะตะโม จะ ภิกขะเว สัมมาสังกัปโป, ดูกอนภิกษุทั้งหลาย, ความดําริชอบ เปนอยางไรเลา? เนกขัมมะสังกัปโป, ความดําริในการออกจากกาม, อะพยาปาทะสังกัปโป, ความดําริในการไมมุงราย, อะวิหิงสาสังกัปโป, ความดําริในการไมเบียดเบียน, อะยัง วุจจะติ ภิกขะเว สัมมาสังกัปโป, ดูกอนภิกษุทั้งหลาย, อันนี้เรากลาววา ความดําริชอบ, ๑๐๑
- 112. (องคมรรคที่ 3) กะตะมา จะ ภิกขะเว สัมมาวาจา, ดูกรภิกษุทั้งหลาย, การพูดจาชอบ เปนอยางไรเลา? มุสาวาทา เวระมะณี, เจตนาเปนเครื่องเวนจากการพูดไมจริง ปสุณายะ วาจายะ เวระมะณี, เจตนาเปนเครื่องเวนจากการพูดสอเสียด, ผะรุสายะ วาจายะ เวระมะณี, เจตนาเปนเครื่องเวนจากการพูดหยาบ, สัมผัปปะลาปา เวระมะณี, เจตนาเปนเครื่องเวนจากการพูดเพอเจอ, อะยัง วุจจะติ ภิกขะเว สัมมาวาจา, ดูกอนภิกษุทั้งหลาย, อันนี้เรากลาววา การพูดจาชอบ, (องคมรรคที่ 4) กะตะโม จะ ภิกขะเว สัมมากัมมันโต, ดูกอนภิกษุท้งหลาย การทําการงานชอบ เปนอยางไรเลา? ั ปาณาติปาตา เวระมะณี, เจตนาเปนเครื่องเวนจากการฆา, อะทินนาทานา เวระมะณี, เจตนาเปนเครื่องเวนจากการถือเอาสิ่งของที่เจาของไมไดใหแลว, ๑๐๒
- 113. กาเมสุ มิจฉาจารา เวระมะณี, เจตนาเปนเครื่องเวนจากการประพฤติผิดในกามทั้งหลาย, อะยัง วุจจะติ ภิกขะเว สัมมากัมมันโต, ดูกอนภิกษุทั้งหลาย, อันนี้เรากลาววา การทําการงานชอบ (องคมรรคที่ 5) กะตะโม จะ ภิกขะเว สัมมาอาชีโว, ดูกอนภิกษุทั้งหลาย, การเลี้ยงชีวิตชอบ เปนอยางไรเลา? อิธะ ภิกขะเว อะริยะสาวะโก, ดูกอนภิกษุท้งหลาย, สาวกของพระอริยเจาในธรรมวินัยนี้ ั มิจฉาอาชีวัง ปะหายะ, ละการเลียงชีวิตที่ผดเสีย, ้ ิ สัมมาอาชีเวนะ ชีวิกง กัปเปติ, ั ยอมสําเร็จความเปนอยูดวยการเลี้ยงชีวตที่ชอบ ิ อะยัง วุจจะติ ภิกขะเว สัมมาอาชีโว, ดูกอนภิกษุทั้งหลาย, อันนี้เรากลาววา การเลี้ยงชีวิตชอบ, (องคมรรคที่ 6) กะตะโม จะ ภิกขะเว สัมมาวายาโม, ดูกอนภิกษุทั้งหลาย, ความพากเพียรชอบเปนอยางไรเลา? ๑๐๓
- 114. อิธะ ภิกขะเว ภิกขุ, ดูกอนภิกษุทั้งหลาย, ภิกษุในธรรมวินัยนี้, อะนุปปนนานัง ปาปะกานัง อะกุสะลานัง ธัมมานัง อะนุปปาทายะ, ฉันทัง ชะเนติ, วายะมะติ, วิริยัง อาระภะติ, จิตตัง ปคคัณหาติ ปะทะหะติ, ยอมทําความพอใจใหเกิดขึ้น, ยอมพยายาม, ปรารภความเพียร, ประคองตังจิตไว, เพื่อจะยังอกุศลธรรมอันเปนบาปที่ยังไมเกิด ไมใหเกิดขึ้น, ้ อุปปนนานัง ปาปะกานัง อะกุสะลานัง ธัมมานัง ปะหานายะ, ฉันทัง ชะเนติ, วายะมะติ, วิริยัง อาระภะติ, จิตตัง ปคคัณหาติ ปะทะหะติ, ยอมทําความพอใจใหเกิดขึ้น, ยอมพยายาม, ปรารภความเพียร, ประคองตังจิตไว, เพื่อจะละอกุศลธรรม อันเปนบาปที่เกิดขึนแลว, ้ ้ อะนุปปนนานัง กุสะลานัง ธัมมานัง อุปปาทายะ, ฉันทัง ชะเนติ, วายะมะติ, วิริยัง อาระภะติ, จิตตัง ปคคัณหาติ ปะทะหะติ, ยอมทําความพอใจใหเกิดขึ้น, ยอมพยายาม, ปรารภความเพียร, ประคองตังจิตไว, เพื่อจะยังกุศลธรรมทียังไมเกิดใหเกิดขึ้น ้ ่ อุปปนนานัง กุสะลานัง ธัมมานัง ฐิตยา, อะสัมโมสายะ, ิ ภิยโยภาวายะ, เวปุลลายะ, ภาวะนายะ, ปาริปูริยา, ฉันทัง ชะเนติ, วายะมะติ, วิริยัง อาระภะติ, จิตตัง ปคคัณหาติ ปะทะหะติ, ยอมทําความพอใจใหเกิดขึ้น, ยอมพยายาม, ปรารภความเพียร, ประคองตังจิตไว, เพื่อจะยังกุศลธรรมทียังไมเกิดใหเกิดขึ้น ้ ่ ๑๐๔
- 115. อุปปนนานัง กุสะลานัง ธัมมานัง ฐิติยา, อะสัมโมสายะ, ภิยโยภาวายะ, เวปุลลายะ, ภาวะนายะ, ปาริปูริยา, ฉันทัง ชะเนติ, วายะมะติ, วิริยัง อาระภะติ, จิตตัง ปคคัณหาติ ปะทะหะติ, ยอมทําความพอใจใหเกิดขึ้น, ยอมพยายาม, ปรารภความเพียร, ประคองตังจิตไว, เพื่อความตั้งอยู, ความไมเลอะเลือน, ความงอกงามยิ่งขึ้น, ้ ความไพบูลย, ความเจริญ, ความเต็มรอบ, แหงกุศลธรรมที่เกิดขึ้นแลว, อะยัง วุจจะติ ภิกขะเว สัมมาวายาโม, ดูกอนภิกษุทั้งหลาย, อันนี้เรากลาววา ความเพียรชอบ, (องคมรรคที่ 7) กะตะมา จะ ภิกขะเว สัมมาสะติ, ดูกอนภิกษุทั้งหลาย, ความระลึกชอบ เปนอยางไรเลา? อิธะ ภิกขะเว ภิกขุ, ดูกอนภิกษุทั้งหลาย, ภิกษุในธรรมวินัยนี้, กาเย กายานุปสสี วิหะระติ, ยอมเปนผูพิจารณาเห็นกายในกายอยูเปนประจํา, อาตาป สัมปะชาโน สะติมา, วิเนยยะ โลเก อะภิชฌาโทมะนัสสัง, มีความเพียรเครื่องเผากิเลส, มีสมปชัญญะ มีสติ, ั ถอนความพอใจและความไมพอใจในโลกออกเสียได, เวทะนาสุ เวทะนานุปสสี วิหะระติ, ยอมเปนผูพิจารณาเห็นเวทนาในเวทนาทั้งหลายอยูเปนประจํา, ๑๐๕
- 116. อาตาป สัมปะชาโน สะติมา, วิเนยยะ โลเก อะภิชฌาโทมะนัสสัง, มีความเพียรเครื่องเผากิเลส, มีสัมปชัญญะ มีสติ, ถอนความพอใจและความไมพอใจในโลกออกเสียได, จิตเต จิตตานุปสสี วิหะระติ, ยอมเปนผูพิจารณาเห็นจิตในจิตอยูเปนประจํา, อาตาป สัมปะชาโน สะติมา, วิเนยยะ โลเก อะภิชฌาโทมะนัสสัง, มีความเพียรเครื่องเผากิเลส, มีสมปชัญญะ มีสติ, ั ถอนความพอใจและความไมพอใจในโลกออกเสียได, ธัมเมสุ ธัมมานุปสสี วิหะระติ, ยอมเปนผูพจารณาเห็นธรรมในธรรมทั้งหลายอยูเปนประจํา, ิ อาตาป สัมปะชาโน สะติมา, วิเนยยะ โลเก อะภิชฌาโทมะนัสสัง, มีความเพียรเครื่องเผากิเลส, มีสมปชัญญะ มีสติ, ั ถอนความพอใจและความไมพอใจในโลกออกเสียได, อะยัง วุจจะติ ภิกขะเว สัมมาสะติ, ดูกอนภิกษุท้งหลาย, อันนี้เรากลาววา ความระลึกชอบ, ั (องคมรรคที่ 8) กะตะโม จะ ภิกขะเว สัมมาสะมาธิ, ดูกอนภิกษุทั้งหลาย, ความตั้งใจมั่นชอบ เปนอยางไรเลา? อิธะ ภิกขะเว ภิกขุ, ดูกอนภิกษุทั้งหลาย, ภิกษุในธรรมวินัยนี้ ๑๐๖
- 117. วิวิจเจวะ กาเมหิ, สงัดแลวจากกามทั้งหลาย, วิวิจจะ อะกุสะเลหิ ธัมเมหิ, สงัดแลวจากธรรมทีเปนอกุศลทั้งหลาย, ่ สะวิตักกัง สะวิจารัง, วิเวกะชัง ปติสุขัง ปะฐะมัง ฌานัง อุปะสัมปชชะ วิหะระติ, เขาถึงปฐมฌาน, ประกอบดวยวิตกวิจาร, มีปตและสุขอันเกิดจากวิเวกแลวแลอยู, ิ วิตักกะวิจารานัง วูปะสะมา, เพราะความที่วิตกวิจารทั้งสองระงับลง อัชฌัตตัง สัมปะสาทะนัง เจตะโส, เอโกทิภาวัง, อะวิตักกัง อะวิจารัง, สะมาธิชัง ปติสุขัง ทุติยัง ฌานัง อุปะสัมปชชะ วิหะระติ, เขาถึงทุตยฌาน, เปนเครื่องผองใสแหงใจในภายใน, ิ ใหสมาธิเปนธรรมอันเอกผุดมีขึ้น, ไมมวิตก ไมมวิจาร, ี ี มีแตปติและสุขอันเกิดจากสมาธิแลวแลอยู, ปติยา จะ วิราคา, อนึ่ง เพราะความจางคลายไปแหงปต, ิ อุเปกขะโก จะ วิหะระติ, สะโต จะ สัมปะชาโน, ยอมเปนผูอยูอุเบกขา, มีสติและสัมปชัญญะ, สุขัญจะ กาเยนะ ปะฏิสังเวเทติ, และยอมเสวยความสุขดวยนามกาย, ๑๐๗
- 118. ยันตัง อะริยา อาจิกขันติ, อุเปกขะโก สะติมา สุขะวิหารีต,ิ ชนิดที่พระอริยเจาทั้งหลาย, ยอมกลาวสรรเสริญผูนั้นวา, “เปนผูอยูอุเบกขา มีสติ อยูเปนปรกติสุข” ดังนี้ ตะติยัง ฌานัง อุปะสัมปชชะ วิหะระติ, เขาถึงตติยฌาน แลวแลอยู, สุขัสสะ จะ ปะหานา, เพราะละสุขเสียได, ทุกขัสสะ จะ ปะหานา, และเพราะละทุกขเสียได, ปุพเพวะ โสมะนัสสะโทมะนัสสานัง อัตถังคะมา, เพราะความดับไปแหงโสมนัสและโทมนัสทั้งสอง ในกาลกอน, อะทุกขะมะสุขัง อุเปกขาสะติปาริสุทธิง, จะตุตถัง ฌานัง อุปะสัมปชชะ วิหะระติ, เขาถึงจตุตฌาน, ไมมีทุกขไมมีสุข, มีแตความทีสติเปนธรรมชาติบริสทธิ์เพราะอุเบกขาแลวแลอยู, ่ ุ อะยัง วุจจะติ ภิกขะเว สัมมาสะมาธิ, ดูกอนภิกษุทั้งหลาย, อันนี้เรากลาววา ความตั้งใจมั่นชอบ, อิติ. ดวยประการฉะนี้แล. ๑๐๘
- 119. อตีตปัจจเวกขณปาฐะ (หันทะ มะยัง อะตีตะปจจะเวกขะณะปาฐัง ภะณามะ เส.) (ขอวาดวยจีวร) อัชชะ มะยา อะปจจะเวกขิต๎วา ยัง จีวะรัง ปะริภุตตัง, จีวรใดอันเรานุงหมแลว, ไมทันพิจารณาในวันนี้, ตัง ยาวะเทวะ สีตัสสะ ปะฏิฆาตายะ, จีวรนั้นเรานุงหมแลวเพียงเพื่อบําบัดความหนาว, อุณ๎หสสะ ปะฏิฆาตายะ, ั เพื่อบําบัดความรอน, ฑังสะมะกะสะวาตาตะปะสิริงสะปะสัมผัสสานัง ปะฏิฆาตายะ, เพื่อบําบัดสัมผัสอันเกิดจากเหลือบ ยุง ลม แดด, และสัตวเลื้อยคลานทั้งหลาย ยาวะเทวะ หิริโกปนะปะฏิจฉาทะนัตถัง ฯ และเพียงเพื่อปกปดอวัยวะอันใหเกิดความละอาย. (ขอวาดวยบิณฑบาต) อัชชะ มะยา อะปจจะเวกขิต๎วา โย ปณฑะปาโต ปะริภุตโต, บิณฑบาตใดอันเราฉันแลว, ไมทันพิจารณาในวันนี้, โส เนวะ ท๎วายะ, บิณฑบาตนั้นเราฉันแลว, ไมใชเปนไปเพื่อความเพลิดเพลินสนุกสนาน, ๑๐๙
- 120. นะ มะทายะ, ไมใชเปนไปเพื่อความเมามันเกิดกําลังพลังทางกาย, นะ มัณฑะนายะ, ไมใชเปนไปเพื่อประดับ, นะ วิภูสะนายะ, ไมใชเปนไปเพื่อตกแตง, ยาวะเทวะ อิมัสสะ กายัสสะ ฐิตยา, ิ แตใหเปนไปเพียงเพื่อความตั้งอยูไดแหงกายนี้, ยาปะนายะ, เพื่อความเปนไปไดของอัตภาพ, วิหิงสุปะระติยา, เพื่อความสิ้นไปแหงความลําบากทางกาย, พ๎รัห๎มะจะริยานุคคะหายะ, เพื่ออนุเคราะหแกการประพฤติพรหมจรรย, อิติ ปุราณัญจะ เวทะนัง ปะฏิหังขามิ, ดวยการทําอยางนี้, เรายอมระงับเสียไดซึ่งทุกขเวทนาเกาคือ ความหิว, นะวัญจะ เวทะนัง นะ อุปปาเทสสามิ, และไมทําทุกขเวทนาใหมใหเกิดขึ้น, ยาต๎รา จะ เม ภะวิสสะติ อะนะวัชชะตา จะ ผาสุวิหาโร จาติ ฯ อนึ่ง ความเปนไปโดยสะดวกแหงอัตภาพนี้ดวย, ความเปนผูหาโทษมิไดดวย, และความเปนอยูโดยผาสุกดวย, จักมีแกเรา, ดังนี้. ๑๑๐
- 121. (ขอวาดวยเสนาสนะ) อัชชะ มะยา อะปจจะเวกขิต๎วา ยัง เสนาสะนัง ปะริภุตตัง, เสนาสนะใดอันเราใชสอยแลว, ไมทันพิจารณาในวันนี้, ตัง ยาวะเทวะ สีตัสสะ ปะฏิฆาตายะ, เสนาสนะนั้นเราใชสอยแลวเพียงเพื่อบําบัดความหนาว, อุณ๎หัสสะ ปะฏิฆาตายะ, เพื่อบําบัดความรอน, ฑังสะมะกะสะวาตาตะปะสิริงสะปะสัมผัสสานัง ปะฏิฆาตายะ, เพื่อบําบัดสัมผัสอันเกิดจากเหลือบ ยุง ลม แดด, และสัตวเลื้อยคลานทั้งหลาย, ยาวะเทวะ อุตุปะริสสะยะวิโนทะนัง ปะฏิสัลลานารามัตถัง ฯ เพียงเพื่อบรรเทาอันตรายอันจะพึงมีจากดินฟาอากาศ, และเพื่อความเปนผูยินดีอยูได, ในที่หลีกเรนสําหรับภาวนา (ขอวาดวยคิลานเภสัช) อัชชะ มะยา อะปจจะเวกขิต๎วา โย คิลานะปจจะยะเภสัชชะปะริกขาโร ปะริภุตโต, คิลานะเภสัชบริขารใดอันเราบริโภคแลว, ไมทันพิจารณาในวันนี้, โส ยาวะเทวะ อุปปนนานัง เวยยาพาธิกานัง เวทะนานัง ปะฏิฆาตายะ, คิลานะเภสัชบริขารนั้นเราบริโภคแลว, เพียงเพื่อบําบัดทุกขเวทนาอันบังเกิดขึ้นแลว, มีอาพาธตาง ๆ เปนมูล อัพ๎ยาปชฌะปะระมะตายาติ. เพื่อความเปนผูไมมโรคเบียดเบียนเปนอยางยิ่ง, ดังนี้ ี ๑๑๑
- 122. กรวดน้ํา ตอนเย็ น อุททิสสนาธิฏฐานคาถา (หันทะ มะยัง อุททิสสะนาธิฏฐานะคาถาโย ภะณามะ เส.) อิมินา ปุญญะกัมเมนะ, ดวยบุญนี้อุทิศให, อุปชฌายา คุณุตตะรา, อุปชฌายผูเลิศคุณ, อาจะริยปะการา จะ, ู แลอาจารยผูเกื้อหนุน, มาตา ปตา จะ ญาตะกา (ปยา มะมัง), ทั้งพอแมแลปวงญาติ, สุริโย จันทิมา ราชา, สูรยจันทรและราชา, คุณะวันตา นะราป จะ, ผูทรงคุณหรือสูงชาติ, พ๎รัห๎มะมารา จะ อินทา จะ, พรหมมารและอินทราช, โลกะปาลา จะ เทวะตา, ทั้งทวยเทพและโลกบาล, ยะโม มิตตา มะนุสสา จะ, ยมราชมนุษยมิตร, มัชฌัตตา เวริกาป จะ, ผูเปนกลาง, ผูจองผลาญ, สัพเพ สัตตา สุขี โหนตุ, ขอใหเปนสุขศานติ์, ทุกทั่วหนาอยาทุกขทน, ปุญญานิ ปะกะตานิ เม, บุญผองที่ขาทํา, จงชวยอํานวยศุภผล, สุขัง จะ ติวิธัง เทนตุ, ใหสุขสามอยางลน, ขิปปง ปาเปถะ โว มะตัง, ใหลุถึงนิพพานพลัน, อิมินา ปุญญะกัมเมนะ, ดวยบุญนี้ที่เราทํา, อิมินา อุททิเสนะ จะ, แลอุทิศใหปวงสัตว, ขิปปาหัง สุละเภ เจวะ, เราพลันไดซึ่งการตัด, ๑๑๒
- 123. ตัณหุปาทานะเฉทะนัง, ตัวตัณหาอุปาทาน, เย สันตาเน หินา ธัมมา, สิ่งชั่วในดวงใจ, ยาวะ นิพพานะโต มะมัง, กวาเราจะถึงนิพพาน, นัสสันตุ สัพพะทา เยวะ, มลายสิ้นจากสันดาน, ยัตถะ ชาโต ภะเว ภะเว, ทุกๆ ภพที่เราเกิด, อุชุจิตตัง สะติปญญา, มีจิตตรงและสติ, ทั้งปญญาอันประเสริฐ, สัลเลโข วิริยัม๎หินา, พรอมทั้งความเพียรเลิศ, เปนเครื่องขูดกิเลสหาย, มารา ละภันตุ โนกาสัง, โอกาสอยาพึงมี, แกหมูมารสิ้นทั้งหลาย, กาตุญจะ วิริเยสุ เม, เปนชองประทุษราย, ทําลายลางความเพียรจม, พุทธาธิปะวะโร นาโถ, พระพุทธผูบวรนาถ, ธัมโม นาโถ วะรุตตะโม, พระธรรมที่พึ่งอุดม, นาโถ ปจเจกะพุทโธ จะ, พระปจเจกะพุทธสม, สังโฆ นาโถตตะโร มะมัง, ทบพระสงฆที่พึ่งผยอง, เตโสตตะมานุภาเวนะ, ดวยอานุภาพนั้น, มาโรกาสัง ละภันตุ มา ๑, ขอหมูมารอยาไดชอง, ทะสะปุญญานุภาเวนะ, ดวยเดชบุญทั้งสิบปอง, มาโรกาสัง ละภันตุ มา, อยาเปดโอกาสแกมาร... เทอญ ฯ ๑ กรณีทไมไดสวดมนตแปล ใหสวดถึงบรรทัดนี้เปนบรรทัดสุดทาย ี่ ๑๑๓
- 124. กราบพระ อะระหัง สัมมา สัมพุทโธ ภะคะวา, พุทธัง ภะคะวันตัง อะภิวาเทมิ, ( กราบระลึกคุณพระพุทธ ) ส๎วากขาโต ภะคะวะตา ธัมโม, ธัมมัง นะมัสสามิ, ( กราบระลึกคุณพระธรรม ) สุปะฏิปนโน ภะคะวะโต สาวะกะสังโฆ, สังฆัง นะมามิ, ( กราบระลึกคุณพระสงฆ ) มาตาปตคุณัง, อะหัง วันทามิ, ุ ( กราบระลึกคุณบิดา มารดา ) ครูอุปชฌาอาจาริยะคุณัง, อะหัง วันทามิ, ( กราบระลึกคุณครูบาอาจารย ) ประธาน ดับเทียน กราบพระรัตนตรัย... อุบาสก – อุบาสิกา พนมมือ กราบพระรัตนตรัยตอจาก...พระภิกษุ – สามเณร ๑๑๔
- 125. บทสวดมนต์วันพระ ๑๑๕
- 126. บทถวายพรพระ (นํา) นะโม ตัสสะ ภะคะวะโต, อะระหะโต, สัมมา, สัมพุท, ธัสสะ นะโม ตัสสะ ภะคะวะโต, อะระหะโต, สัมมา, สัมพุท, ธัสสะ นะโม ตัสสะ ภะคะวะโต, อะระหะโต, สัมมา, สัมพุท, ธัสสะ พุทธัง สะระณัง คัจฉามิ, ธัมมัง สะระณัง คัจฉามิ, สังฆัง สะระณัง คัจฉามิ, ทุติยัมป พุทธัง สะระณัง คัจฉามิ, ทุติยัมป ธัมมัง สะระณัง คัจฉามิ, ทุติยัมป สังฆัง สะระณัง คัจฉามิ, ตะติยัมป พุทธัง สะระณัง คัจฉามิ, ตะติยัมป ธัมมัง สะระณัง คัจฉามิ, ตะติยัมป สังฆัง สะระณัง คัจฉามิ, อิติป โส ภะคะวา อะระหัง สัมมาสัมพุทโธ วิชชาจะระณะสัมปนโน สุคะโต โลกะวิทู อะนุตตะโร ปุริสะทัมมะสาระถิ สัตถาเทวะมะนุสสานัง พุทโธ ภะคะวาติ ฯ ส๎วากขาโต ภะคะวะตา ธัมโม สันทิฏฐิโก อะกาลิโก เอหิปสสิโก โอปะนะยิโก ปจจัตตัง เวทิตัพโพ วิญูหีติ (อานวา วิญ-ู-ฮี-ติ) ๑๑๖
- 127. สุปะฏิปนโน ภะคะวะโต สาวะกะสังโฆ อุชุปะฏิปนโน ภะคะวะโต สาวะกะสังโฆ ญายะปะฏิปนโน สาวะกะสังโฆ สามีจิปะฏิปนโน ภะคะวะโต สาวะกะสังโฆ ยะทิทัง จัตตาริ ปุริสะยุคานิ อัฏฐะ ปุริสะปุคคะลา เอสะ ภะคะวะโต สาวะกะสังโฆ อาหุเนยโย ปาหุเนยโย ทักขิเณยโย อัญชะลี - กะระณีโย อะนุตตะรัง ปุญญักเขตตัง โลกัสสาติ ฯ (นํา) พาหุงสะหัสสะมะภินิมมิตะสาวุธันตัง ค๎รีเมขะลัง อุทิตะโฆระสะเสนะมารัง ทานาทิธัมมะวิธินา ชิต๎วา มุนินโท ตันเตชะสา ภะวะตุ เต ชะยะมังคะลานิ มาราติเรกะมะภิยตฌิตะสัพพะรัตติง ุ โฆรัมปะนาฬะวะกะมักขะมะถัทธะยักขัง ขันตีสุทันตะวิธินา ชิต๎วา มุนนโท ิ ตันเตชะสา ภะวะตุ เต ชะยะมังคะลานิ นาฬาคิรง คะชะวะรัง อะติมัตตะภูตัง ิ ทาวัคคิจักกะมะสะนีวะ สุทารุณันตัง เมตตัมพุเสกะวิธินา ชิต๎วา มุนินโท ตันเตชะสา ภะวะตุ เต ชะยะมังคะลานิ อุกขิตตะขัคคะมะติหัตถะสุทารุณันตัง ธาวันติโยชะนะปะถังคุลิมาละวันตัง อิทธีภิสังขะตะมะโน ชิต๎วา มุนินโท ตันเตชะสา ภะวะตุ เต ชะยะมังคะลานิ ๑๑๗
- 128. กัต๎วานะ กัฏฐะมุทะรัง อิวะ คัพภินียา จิญจายะ ทุฏฐะวะจะนัง ชะนะกายะมัชเฌ สันเตนะ โสมะวิธินา ชิต๎วา มุนินโท ตันเตชะสา ภะวะตุ เต ชะยะมังคะลานิ สัจจัง วิหายะ มะติสจจะกะวาทะเกตุง ั วาทาภิโรปตะมะนัง อะติอันธะภูตง ั ปญญาปะทีปะชะลิโต ชิต๎วา มุนินโท ตันเตชะสา ภะวะตุ เต ชะยะมังคะลานิ นันโทปะนันทะภุชะคัง วิพุธัง มะหิทธิง ปุตเตนะ เถระภุชะเคนะ ทะมาปะยันโต อิทธูปะเทสะวิธินา ชิต๎วา มุนินโท ตันเตชะสา ภะวะตุ เต ชะยะมังคะลานิ ทุคคาหะทิฏฐิภุชะเคนะ สุทัฏฐะหัตถัง พรัหมัง วิสุทธิชุติมิทธิพะกาภิธานัง ญาณาคะเทนะ วิธินา ชิต๎วา มุนินโท ตันเตชะสา ภะวะตุ เต ชะยะมังคะลานิ เอตาปพุทธะชะยะมังคะละอัฏฐะคาถา โย วาจะโน ทินะทิเน สะระเต มะตันที หิต๎วานะเนกะวิวิธานิ จุปททะวานิ โมกขัง สุขัง อะธิคะเมยยะ นะโร สะปญโญ ฯ ๑๑๘
- 129. (นํา) มะหาการุณิโก นาโถ หิตายะ สัพพะปาณีนง ั ปูเรต๎วา ปาระมี สัพพา ปตโต สัมโพธิมุตตะมัง เอเตนะ สัจจะวัชเชนะ โหตุ เต ชะยะมังคะลัง ฯ ชะยันโต โพธิยา มูเล สัก๎ยานัง นันทิวัฑฒะโน เอวัง ต๎วัง วิชะโย โหหิ ชะยัสสุ ชะยะมังคะเล อะปะราชิตะปลลังเก สีเส ปะฐะวิโปกขะเร อะภิเสเก สัพพะพุทธานัง อัคคัปปตโต ปะโมทะติ ฯ สุนักขัตตัง สุมงคะลัง ั สุปะภาตัง สุหุฏฐิตัง สุขะโณ สุมุหุตโต จะ สุยิฏฐัง พ๎รัห๎มะจาริสุ ปะทักขิณัง กายะกัมมัง วาจากัมมัง ปะทักขิณัง ปะทักขิณัง มะโนกัมมัง ปะณิธี เต ปะทักขิณา ปะทักขิณานิ กัต๎วานะ ละภันตัตเถ ปะทักขิเณ ฯ ภะวะตุ สัพพะมังคะลัง รักขันตุ สัพพะเทวะตา สัพพะพุทธานุภาเวนะ สะทา โสตถี ภะวันตุ เต ฯ ภะวะตุ สัพพะมังคะลัง รักขันตุ สัพพะเทวะตา สัพพะธัมมานุภาเวนะ สะทา โสตถี ภะวันตุ เต ฯ ภะวะตุ สัพพะมังคะลัง รักขันตุ สัพพะเทวะตา สัพพะสังฆานุภาเวนะ สะทา โสตถี ภะวันตุ เต ฯ ๑๑๙
- 130. สวดพระพุทธคุณ ๑๐๘ จบ อิตป โส ภะคะวา อะระหัง สัมมาสัมพุทโธ ิ วิชชาจะระณะสัมปนโน สุคะโต โลกะวิทู อะนุตตะโร ปุรสะทัมมะสาระถิ สัตถาเทวะมะนุสสานัง พุทโธ ภะคะวาติ ฯ ิ เมตตาพรหมะวิหาระภาวนา (มหาเมตตาใหญ่) เอวัมเม สุตง ฯ เอกัง สะมะยัง ภะคะวา สาวัตถิยัง วิหะระติ ั เชตะวะเน อะนาถะปณฑิกัสสะ อาราเม ฯ ตัตระ โข ภะคะวา ภิกขู อามันเตสิ ภิกขะโวติ ฯ ภะทันเตติ เต ภิกขู ภะคะวะโต ปจจัสโสสุง ภะคะวา เอตะทะโว...จะ (หยุด) (นํา) เมตตายะ ภิกขะเว (รับ) เจโตวิมุตติยา อาเสวิตายะ ภาวิตายะ พะหุลีกะตายะ ยานีกะตายะ วัตถุกะตายะ อะนุฏฐิตายะ ปะริจิตายะ สุสะมารัทธายะ เอกา ทะสานิสงสา ปาฏิกังขา ฯ กะตะเม เอกาทะสะ ฯ ั (๑) สุขัง สุปะติ (๒) สุขัง ปะฏิพุชฌะติ (๓) นะ ปาปะกัง สุปนัง ปสสะติ (๔) มะนุสสานัง ปโย โหติ (๕) อะมะนุสสานัง ปโย โหติ (๖) เทวะตา รักขันติ (๗) นาสสะ อัคคิ วา วิสัง วา สัตถัง วา กะมะติ (๘) ตุวะฏัง จิตตัง สะมาธิยะติ (๙) มุขะวัณโณ วิปปะสีทะติ ๑๒๐
- 131. (๑๐) อะสัมมุฬ๎โห กาลัง กะโรติ (๑๑) อุตตะริง อัปปะฏิวิชฌันโต พ๎รัห๎มะโลกูปะโค โหติ ฯ เมตตายะ ภิ ก ขะเว เจโตวิ มุ ต ติ ย า อาเสวิ ต ายะ ภาวิ ต ายะ พะหุลีกะตายะ ยานีกะตายะ วัตถุกะตายะ อะนุฏฐิตายะ ปะริจิตายะ สุสะมารัทธายะ อิเม เอกา ทะสานิสังสา ปาฏิกังขา ฯ อัตถิ อะโนธิโส ผะระณา เมตตาเจโตวิมุตติ อัตถิ โอธิโส ผะระณา เมตตาเจโตวิมุตติ อัตถิ ทิสา ผะระณา เมตตาเจโตวิมุตติ ฯ กะตีหากาเรหิ อะโนธิโส ผะระณา เมตตาเจโตวิมุตติ ฯ กะตีหากาเรหิ โอธิโส ผะระณา เมตตาเจโตวิมุตติ ฯ กะตีหากาเรหิ ทิสา ผะระณา เมตตาเจโตวิมุตติ ฯ ปญจะหากาเรหิ อะโนธิโส ผะระณา เมตตาเจโตวิมตติ ฯ ุ สัตตะหากาเรหิ โอธิโส ผะระณา เมตตาเจโตวิมุตติ ฯ ทะสะหากาเรหิ ทิสา ผะระณา เมตตาเจโตวิมุตติ ฯ กะตะเมหิ ปญจะหากาเรหิ อะโนธิโส ผะระณา เมตตาเจโต วิมุตติ ฯ (๑) สัพเพ สัตตา อะเวรา อัพ๎ยาปชฌา อะนีฆา สุขี อัตตานัง ปะริหะรันตุ ฯ (๒) สัพเพ ปาณา อะเวรา อัพ๎ยาปชฌา อะนีฆา สุขี อัตตานัง ปะริหะรันตุ ฯ (๓) สัพเพ ภูตา อะเวรา อัพ๎ยาปชฌา อะนีฆา สุขี อัตตานัง ปะริหะรันตุ ฯ ๑๒๑
- 132. (๔) สัพเพ ปุคคะลา อะเวรา อัพ๎ยาปชฌา อะนีฆา สุขี อัตตานัง ปะริหะรันตุ ฯ (๕) สัพเพ อัตตะภาวะปะริยาปนนา อะเวรา อัพ๎ยาปชฌา อะนีฆา สุขี อัตตานัง ปะริหะรันตูติ ฯ อิเมหิ ปญจะหากาเรหิ อะโนธิโส ผะระณา เมตตาเจโตวิมุตติ ฯ กะตะเมหิ สัตตะหากาเรหิ โอธิโส ผะระณา เมตตาเจโตวิมุตติ ฯ (๑) สัพพา อิตถิโย อะเวรา อัพ๎ยาปชฌา อะนีฆา สุขี อัตตานัง ปะริหะรันตุ ฯ (๒) สัพเพ ปุริสา อะเวรา อัพ๎ยาปชฌา อะนีฆา สุขี อัตตานัง ปะริหะรันตุ ฯ (๓) สัพเพ อะริยา อะเวรา อัพ๎ยาปชฌา อะนีฆา สุขี อัตตานัง ปะริหะรันตุ ฯ (๔) สัพเพ อะนะริยา อะเวรา อัพ๎ยาปชฌา อะนีฆา สุขี อัตตานัง ปะริหะรันตุ ฯ (๕) สัพเพ เทวา อะเวรา อัพยาปชฌา อะนีฆา สุขี อัตตานัง ๎ ปะริหะรันตุ ฯ (๖) สัพเพ มะนุสสา อะเวรา อัพ๎ยาปชฌา อะนีฆา สุขี อัตตานัง ปะริหะรันตุ ฯ (๗) สัพเพ วินิปาติกา อะเวรา อัพ๎ยาปชฌา อะนีฆา สุขี อัตตานัง ปะริหะรันตูติ ฯ อิเมหิ สัตตะหากาเรหิ โอธิโส ผะระณา เมตตาเจโตวิมุตติ ฯ กะตะเมหิ ทะสะหากาเรหิ ทิสา ผะระณา เมตตาเจโตวิมุตติ ฯ ๑๒๒
- 133. (๑) สัพเพ ปุรตถิมายะ ทิสายะ สัตตา อะเวรา อัพ๎ยาปชฌา อะนีฆา ั สุขี อัตตานัง ปะริหะรันตุ ฯ (๒) สัพเพ ปจฉิมายะ ทิสายะ สัตตา อะเวรา อัพ๎ยาปชฌา อะนีฆา สุขี อัตตานัง ปะริหะรันตุ ฯ (๓) สัพเพ อุตตะรายะ ทิสายะ สัตตา อะเวรา อัพ๎ยาปชฌา อะนีฆา สุขี อัตตานัง ปะริหะรันตุ ฯ (๔) สัพเพ ทักขิณายะ ทิสายะ สัตตา อะเวรา อัพ๎ยาปชฌา อะนีฆา สุขี อัตตานัง ปะริหะรันตุ ฯ (๕) สัพเพ ปุรัตถิมายะ อะนุทิสายะ สัตตา อะเวรา อัพ๎ยาปชฌา อะนีฆา สุขี อัตตานัง ปะริหะรันตุ ฯ (๖) สัพเพ ปจฉิมายะ อะนุทิสายะ สัตตา อะเวรา อัพ๎ยาปชฌา อะนีฆา สุขี อัตตานัง ปะริหะรันตุ ฯ (๗) สัพเพ อุตตะรายะ อะนุทิสายะ สัตตา อะเวรา อัพ๎ยาปชฌา อะนีฆา สุขี อัตตานัง ปะริหะรันตุ ฯ (๘) สัพเพ ทักขิณายะ อะนุทิสายะ สัตตา อะเวรา อัพ๎ยาปชฌา อะนีฆา สุขี อัตตานัง ปะริหะรันตุ ฯ (๙) สัพเพ เหฏฐิมายะ ทิสายะ สัตตา อะเวรา อัพ๎ยาปชฌา อะนีฆา สุขี อัตตานัง ปะริหะรันตุ ฯ (๑๐) สัพเพ อุปะริมายะ ทิสายะ สัตตา อะเวรา อัพ๎ยาปชฌา อะนีฆา สุขี อัตตานัง ปะริหะรันตุ ฯ ๑๒๓
- 134. (๑) สัพเพ ปุรตถิมายะ ทิสายะ ปาณา อะเวรา อัพ๎ยาปชฌา ั อะนีฆา สุขี อัตตานัง ปะริหะรันตุ ฯ (๒) สัพเพ ปจฉิมายะ ทิสายะ ปาณา อะเวรา อัพ๎ยาปชฌา อะนีฆา สุขี อัตตานัง ปะริหะรันตุ ฯ (๓) สัพเพ อุตตะรายะ ทิสายะ ปาณา อะเวรา อัพ๎ยาปชฌา อะนีฆา สุขี อัตตานัง ปะริหะรันตุ ฯ (๔) สัพเพ ทักขิณายะ ทิสายะ ปาณา อะเวรา อัพ๎ยาปชฌา อะนีฆา สุขี อัตตานัง ปะริหะรันตุ ฯ (๕) สัพเพ ปุรัตถิมายะ อะนุทิสายะ ปาณา อะเวรา อัพ๎ยาปชฌา อะนีฆา สุขี อัตตานัง ปะริหะรันตุ ฯ (๖) สัพเพ ปจฉิมายะ อะนุทิสายะ ปาณา อะเวรา อัพ๎ยาปชฌา อะนีฆา สุขี อัตตานัง ปะริหะรันตุ ฯ (๗) สัพเพ อุตตะรายะ อะนุทิสายะ ปาณา อะเวรา อัพ๎ยาปชฌา อะนีฆา สุขี อัตตานัง ปะริหะรันตุ ฯ (๘) สัพเพ ทักขิณายะ อะนุทิสายะ ปาณา อะเวรา อัพ๎ยาปชฌา อะนีฆา สุขี อัตตานัง ปะริหะรันตุ ฯ (๙) สัพเพ เหฏฐิมายะ ทิสายะ ปาณา อะเวรา อัพ๎ยาปชฌา อะนีฆา สุขี อัตตานัง ปะริหะรันตุ ฯ (๑๐) สัพเพ อุปะริมายะ ทิสายะ ปาณา อะเวรา อัพ๎ยาปชฌา อะนีฆา สุขี อัตตานัง ปะริหะรันตุ ฯ ๑๒๔
- 135. (๑) สัพเพ ปุรตถิมายะ ทิสายะ ภูตา อะเวรา อัพ๎ยาปชฌา อะนีฆา ั สุขี อัตตานัง ปะริหะรันตุ ฯ (๒) สัพเพ ปจฉิมายะ ทิสายะ ภูตา อะเวรา อัพ๎ยาปชฌา อะนีฆา สุขี อัตตานัง ปะริหะรันตุ ฯ (๓) สัพเพ อุตตะรายะ ทิสายะ ภูตา อะเวรา อัพยาปชฌา อะนีฆา ๎ สุขี อัตตานัง ปะริหะรันตุ ฯ (๔) สัพเพ ทักขิณายะ ทิสายะ ภูตา อะเวรา อัพ๎ยาปชฌา อะนีฆา สุขี อัตตานัง ปะริหะรันตุ ฯ (๕) สัพเพ ปุรัตถิมายะ อะนุทิสายะ ภูตา อะเวรา อัพ๎ยาปชฌา อะนีฆา สุขี อัตตานัง ปะริหะรันตุ ฯ (๖) สัพเพ ปจฉิมายะ อะนุทิสายะ ภูตา อะเวรา อัพ๎ยาปชฌา อะนีฆา สุขี อัตตานัง ปะริหะรันตุ ฯ (๗) สัพเพ อุตตะรายะ อะนุทิสายะ ภูตา อะเวรา อัพ๎ยาปชฌา อะนีฆา สุขี อัตตานัง ปะริหะรันตุ ฯ (๘) สัพเพ ทักขิณายะ อะนุทิสายะ ภูตา อะเวรา อัพ๎ยาปชฌา อะนีฆา สุขี อัตตานัง ปะริหะรันตุ ฯ (๙) สัพเพ เหฏฐิมายะ ทิสายะ ภูตา อะเวรา อัพ๎ยาปชฌา อะนีฆา สุขี อัตตานัง ปะริหะรันตุ ฯ (๑๐) สัพเพ อุปะริมายะ ทิสายะ ภูตา อะเวรา อัพ๎ยาปชฌา อะนีฆา สุขี อัตตานัง ปะริหะรันตุ ฯ ๑๒๕
- 136. (๑) สัพเพ ปุรตถิมายะ ทิสายะ ปุคคะลา อะเวรา อัพ๎ยาปชฌา ั อะนีฆา สุขี อัตตานัง ปะริหะรันตุ ฯ (๒) สัพเพ ปจฉิมายะ ทิสายะ ปุคคะลา อะเวรา อัพ๎ยาปชฌา อะนีฆา สุขี อัตตานัง ปะริหะรันตุ ฯ (๓) สัพเพ อุตตะรายะ ทิสายะ ปุคคะลา อะเวรา อัพ๎ยาปชฌา อะนีฆา สุขี อัตตานัง ปะริหะรันตุ ฯ (๔) สัพเพ ทักขิณายะ ทิสายะ ปุคคะลา อะเวรา อัพ๎ยาปชฌา อะนีฆา สุขี อัตตานัง ปะริหะรันตุ ฯ (๕) สัพเพ ปุรัตถิมายะ อะนุทิสายะ ปุคคะลา อะเวรา อัพ๎ยาปชฌา อะนีฆา สุขี อัตตานัง ปะริหะรันตุ ฯ (๖) สัพเพ ปจฉิมายะ อะนุทิสายะ ปุคคะลา อะเวรา อัพ๎ยาปชฌา อะนีฆา สุขี อัตตานัง ปะริหะรันตุ ฯ (๗) สัพเพ อุตตะรายะ อะนุทิสายะ ปุคคะลา อะเวรา อัพ๎ยาปชฌา อะนีฆา สุขี อัตตานัง ปะริหะรันตุ ฯ (๘) สัพเพ ทักขิณายะ อะนุทิสายะ ปุคคะลา อะเวรา อัพ๎ยาปชฌา อะนีฆา สุขี อัตตานัง ปะริหะรันตุ ฯ (๙) สัพเพ เหฏฐิมายะ ทิสายะ ปุคคะลา อะเวรา อัพ๎ยาปชฌา อะนีฆา สุขี อัตตานัง ปะริหะรันตุ ฯ (๑๐) สัพเพ อุปะริมายะ ทิสายะ ปุคคะลา อะเวรา อัพ๎ยาปชฌา อะนีฆา สุขี อัตตานัง ปะริหะรันตุ ฯ ๑๒๖
- 137. (๑) สัพเพ ปุรตถิมายะ ทิสายะ อัตตะภาวะปะริยาปนนา อะเวรา ั อัพยาปชฌา อะนีฆา สุขี อัตตานัง ปะริหะรันตุ ฯ ๎ (๒) สัพเพ ปจฉิมายะ ทิสายะ อัตตะภาวะปะริยาปนนา อะเวรา อัพ๎ยาปชฌา อะนีฆา สุขี อัตตานัง ปะริหะรันตุ ฯ (๓) สัพเพ อุตตะรายะ ทิสายะ อัตตะภาวะปะริยาปนนา อะเวรา อัพ๎ยาปชฌา อะนีฆา สุขี อัตตานัง ปะริหะรันตุ ฯ (๔) สัพเพ ทักขิณายะ ทิสายะ อัตตะภาวะปะริยาปนนา อะเวรา อัพ๎ยาปชฌา อะนีฆา สุขี อัตตานัง ปะริหะรันตุ ฯ (๕) สัพเพ ปุรตถิมายะ อะนุทิสายะ อัตตะภาวะปะริยาปนนา ั อะเวรา อัพ๎ยาปชฌา อะนีฆา สุขี อัตตานัง ปะริหะรันตุ ฯ (๖) สัพเพ ปจฉิมายะ อะนุทิสายะ อัตตะภาวะปะริยาปนนา อะเวรา อัพ๎ยาปชฌา อะนีฆา สุขี อัตตานัง ปะริหะรันตุ ฯ (๗) สัพเพ อุตตะรายะ อะนุทิสายะ อัตตะภาวะปะริยาปนนา อะเวรา อัพ๎ยาปชฌา อะนีฆา สุขี อัตตานัง ปะริหะรันตุ ฯ (๘) สัพเพ ทักขิณายะ อะนุทสายะ อัตตะภาวะปะริยาปนนา ิ อะเวรา อัพยาปชฌา อะนีฆา สุขี อัตตานัง ปะริหะรันตุ ฯ ๎ (๙) สัพเพ เหฏฐิมายะ ทิสายะ อัตตะภาวะปะริยาปนนา อะเวรา อัพ๎ยาปชฌา อะนีฆา สุขี อัตตานัง ปะริหะรันตุ ฯ (๑๐) สัพเพ อุปะริมายะ ทิสายะ อัตตะภาวะปะริยาปนนา อะเวรา อัพ๎ยาปชฌา อะนีฆา สุขี อัตตานัง ปะริหะรันตุ ฯ ๑๒๗
- 138. (๑) สัพพา ปุรัตถิมายะ ทิสายะ อิตถิโย อะเวรา อัพ๎ยาปชฌา อะนีฆา สุขี อัตตานัง ปะริหะรันตุ ฯ (๒) สัพพา ปจฉิมายะ ทิสายะ อิตถิโย อะเวรา อัพ๎ยาปชฌา อะนีฆา สุขี อัตตานัง ปะริหะรันตุ ฯ (๓) สัพพา อุตตะรายะ ทิสายะ อิตถิโย อะเวรา อัพ๎ยาปชฌา อะนีฆา สุขี อัตตานัง ปะริหะรันตุ ฯ (๔) สัพพา ทักขิณายะ ทิสายะ อิตถิโย อะเวรา อัพ๎ยาปชฌา อะนีฆา สุขี อัตตานัง ปะริหะรันตุ ฯ (๕) สัพพา ปุรัตถิมายะ อะนุทิสายะ อิตถิโย อะเวรา อัพ๎ยาปชฌา อะนีฆา สุขี อัตตานัง ปะริหะรันตุ ฯ (๖) สัพพา ปจฉิมายะ อะนุทิสายะ อิตถิโย อะเวรา อัพ๎ยาปชฌา อะนีฆา สุขี อัตตานัง ปะริหะรันตุ ฯ (๗) สัพพา อุตตะรายะ อะนุทิสายะ อิตถิโย อะเวรา อัพ๎ยาปชฌา อะนีฆา สุขี อัตตานัง ปะริหะรันตุ ฯ (๘) สัพพา ทักขิณายะ อะนุทิสายะ อิตถิโย อะเวรา อัพ๎ยาปชฌา อะนีฆา สุขี อัตตานัง ปะริหะรันตุ ฯ (๙) สัพพา เหฏฐิมายะ ทิสายะ อิตถิโย อะเวรา อัพ๎ยาปชฌา อะนีฆา สุขี อัตตานัง ปะริหะรันตุ ฯ (๑๐) สัพพา อุปะริมายะ ทิสายะ อิตถิโย อะเวรา อัพ๎ยาปชฌา อะนีฆา สุขี อัตตานัง ปะริหะรันตุ ฯ ๑๒๘
- 139. (๑) สัพเพ ปุรตถิมายะ ทิสายะ ปุริสา อะเวรา อัพ๎ยาปชฌา ั อะนีฆา สุขี อัตตานัง ปะริหะรันตุ ฯ (๒) สัพเพ ปจฉิมายะ ทิสายะ ปุริสา อะเวรา อัพ๎ยาปชฌา อะนีฆา สุขี อัตตานัง ปะริหะรันตุ ฯ (๓) สัพเพ อุตตะรายะ ทิสายะ ปุริสา อะเวรา อัพ๎ยาปชฌา อะนีฆา สุขี อัตตานัง ปะริหะรันตุ ฯ (๔) สัพเพ ทักขิณายะ ทิสายะ ปุริสา อะเวรา อัพ๎ยาปชฌา อะนีฆา สุขี อัตตานัง ปะริหะรันตุ ฯ (๕) สัพเพ ปุรัตถิมายะ อะนุทิสายะ ปุริสา อะเวรา อัพ๎ยาปชฌา อะนีฆา สุขี อัตตานัง ปะริหะรันตุ ฯ (๖) สัพเพ ปจฉิมายะ อะนุทิสายะ ปุริสา อะเวรา อัพ๎ยาปชฌา อะนีฆา สุขี อัตตานัง ปะริหะรันตุ ฯ (๗) สัพเพ อุตตะรายะ อะนุทิสายะ ปุริสา อะเวรา อัพ๎ยาปชฌา อะนีฆา สุขี อัตตานัง ปะริหะรันตุ ฯ (๘) สัพเพ ทักขิณายะ อะนุทิสายะ ปุริสา อะเวรา อัพ๎ยาปชฌา อะนีฆา สุขี อัตตานัง ปะริหะรันตุ ฯ (๙) สัพเพ เหฏฐิมายะ ทิสายะ ปุริสา อะเวรา อัพ๎ยาปชฌา อะนีฆา สุขี อัตตานัง ปะริหะรันตุ ฯ (๑๐) สัพเพ อุปะริมายะ ทิสายะ ปุริสา อะเวรา อัพ๎ยาปชฌา อะนีฆา สุขี อัตตานัง ปะริหะรันตุ ฯ ๑๒๙
- 140. (๑) สัพเพ ปุรตถิมายะ ทิสายะ อะริยา อะเวรา อัพ๎ยาปชฌา ั อะนีฆา สุขี อัตตานัง ปะริหะรันตุ ฯ (๒) สัพเพ ปจฉิมายะ ทิสายะ อะริยา อะเวรา อัพ๎ยาปชฌา อะนีฆา สุขี อัตตานัง ปะริหะรันตุ ฯ (๓) สัพเพ อุตตะรายะ ทิสายะ อะริยา อะเวรา อัพยาปชฌา ๎ อะนีฆา สุขี อัตตานัง ปะริหะรันตุ ฯ (๔) สัพเพ ทักขิณายะ ทิสายะ อะริยา อะเวรา อัพ๎ยาปชฌา อะนีฆา สุขี อัตตานัง ปะริหะรันตุ ฯ (๕) สัพเพ ปุรัตถิมายะ อะนุทิสายะ อะริยา อะเวรา อัพ๎ยาปชฌา อะนีฆา สุขี อัตตานัง ปะริหะรันตุ ฯ (๖) สัพเพ ปจฉิมายะ อะนุทิสายะ อะริยา อะเวรา อัพ๎ยาปชฌา อะนีฆา สุขี อัตตานัง ปะริหะรันตุ ฯ (๗) สัพเพ อุตตะรายะ อะนุทิสายะ อะริยา อะเวรา อัพ๎ยาปชฌา อะนีฆา สุขี อัตตานัง ปะริหะรันตุ ฯ (๘) สัพเพ ทักขิณายะ อะนุทิสายะ อะริยา อะเวรา อัพ๎ยาปชฌา อะนีฆา สุขี อัตตานัง ปะริหะรันตุ ฯ (๙) สัพเพ เหฏฐิมายะ ทิสายะ อะริยา อะเวรา อัพ๎ยาปชฌา อะนีฆา สุขี อัตตานัง ปะริหะรันตุ ฯ (๑๐) สัพเพ อุปะริมายะ ทิสายะ อะริยา อะเวรา อัพ๎ยาปชฌา อะนีฆา สุขี อัตตานัง ปะริหะรันตุ ฯ ๑๓๐
- 141. (๑) สัพเพ ปุรตถิมายะ ทิสายะ อะนะริยา อะเวรา อัพ๎ยาปชฌา ั อะนีฆา สุขี อัตตานัง ปะริหะรันตุ ฯ (๒) สัพเพ ปจฉิมายะ ทิสายะ อะนะริยา อะเวรา อัพ๎ยาปชฌา อะนีฆา สุขี อัตตานัง ปะริหะรันตุ ฯ (๓) สัพเพ อุตตะรายะ ทิสายะ อะนะริยา อะเวรา อัพ๎ยาปชฌา อะนีฆา สุขี อัตตานัง ปะริหะรันตุ ฯ (๔) สัพเพ ทักขิณายะ ทิสายะ อะนะริยา อะเวรา อัพ๎ยาปชฌา อะนีฆา สุขี อัตตานัง ปะริหะรันตุ ฯ (๕) สัพเพ ปุรัตถิมายะ อะนุทิสายะ อะนะริยา อะเวรา อัพ๎ยาปชฌา อะนีฆา สุขี อัตตานัง ปะริหะรันตุ ฯ (๖) สัพเพ ปจฉิมายะ อะนุทิสายะ อะนะริยา อะเวรา อัพ๎ยาปชฌา อะนีฆา สุขี อัตตานัง ปะริหะรันตุ ฯ (๗) สัพเพ อุตตะรายะ อะนุทิสายะ อะนะริยา อะเวรา อัพ๎ยาปชฌา อะนีฆา สุขี อัตตานัง ปะริหะรันตุ ฯ (๘) สัพเพ ทักขิณายะ อะนุทิสายะ อะนะริยา อะเวรา อัพ๎ยาปชฌา อะนีฆา สุขี อัตตานัง ปะริหะรันตุ ฯ (๙) สัพเพ เหฏฐิมายะ ทิสายะ อะนะริยา อะเวรา อัพ๎ยาปชฌา อะนีฆา สุขี อัตตานัง ปะริหะรันตุ ฯ (๑๐) สัพเพ อุปะริมายะ ทิสายะ อะนะริยา อะเวรา อัพ๎ยาปชฌา อะนีฆา สุขี อัตตานัง ปะริหะรันตุ ฯ ๑๓๑
- 142. (๑) สัพเพ ปุรตถิมายะ ทิสายะ เทวา อะเวรา อัพ๎ยาปชฌา ั อะนีฆา สุขี อัตตานัง ปะริหะรันตุ ฯ (๒) สัพเพ ปจฉิมายะ ทิสายะ เทวา อะเวรา อัพ๎ยาปชฌา อะนีฆา สุขี อัตตานัง ปะริหะรันตุ ฯ (๓) สัพเพ อุตตะรายะ ทิสายะ เทวา อะเวรา อัพ๎ยาปชฌา อะนีฆา สุขี อัตตานัง ปะริหะรันตุ ฯ (๔) สัพเพ ทักขิณายะ ทิสายะ เทวา อะเวรา อัพ๎ยาปชฌา อะนีฆา สุขี อัตตานัง ปะริหะรันตุ ฯ (๕) สัพเพ ปุรัตถิมายะ อะนุทิสายะ เทวา อะเวรา อัพ๎ยาปชฌา อะนีฆา สุขี อัตตานัง ปะริหะรันตุ ฯ (๖) สัพเพ ปจฉิมายะ อะนุทิสายะ เทวา อะเวรา อัพ๎ยาปชฌา อะนีฆา สุขี อัตตานัง ปะริหะรันตุ ฯ (๗) สัพเพ อุตตะรายะ อะนุทิสายะ เทวา อะเวรา อัพ๎ยาปชฌา อะนีฆา สุขี อัตตานัง ปะริหะรันตุ ฯ (๘) สัพเพ ทักขิณายะ อะนุทิสายะ เทวา อะเวรา อัพ๎ยาปชฌา อะนีฆา สุขี อัตตานัง ปะริหะรันตุ ฯ (๙) สัพเพ เหฏฐิมายะ ทิสายะ เทวา อะเวรา อัพ๎ยาปชฌา อะนีฆา สุขี อัตตานัง ปะริหะรันตุ ฯ (๑๐) สัพเพ อุปะริมายะ ทิสายะ เทวา อะเวรา อัพ๎ยาปชฌา อะนีฆา สุขี อัตตานัง ปะริหะรันตุ ฯ ๑๓๒
- 143. (๑) สัพเพ ปุรตถิมายะ ทิสายะ มะนุสสา อะเวรา อัพ๎ยาปชฌา ั อะนีฆา สุขี อัตตานัง ปะริหะรันตุ ฯ (๒) สัพเพ ปจฉิมายะ ทิสายะ มะนุสสา อะเวรา อัพ๎ยาปชฌา อะนีฆา สุขี อัตตานัง ปะริหะรันตุ ฯ (๓) สัพเพ อุตตะรายะ ทิสายะ มะนุสสา อะเวรา อัพ๎ยาปชฌา อะนีฆา สุขี อัตตานัง ปะริหะรันตุ ฯ (๔) สัพเพ ทักขิณายะ ทิสายะ มะนุสสา อะเวรา อัพ๎ยาปชฌา อะนีฆา สุขี อัตตานัง ปะริหะรันตุ ฯ (๕) สัพเพ ปุรตถิมายะ อะนุทิสายะ มะนุสสา อะเวรา อัพยาปชฌา ั ๎ อะนีฆา สุขี อัตตานัง ปะริหะรันตุ ฯ (๖) สัพเพ ปจฉิมายะ อะนุทิสายะ มะนุสสา อะเวรา อัพ๎ยาปชฌา อะนีฆา สุขี อัตตานัง ปะริหะรันตุ ฯ (๗) สัพเพ อุตตะรายะ อะนุทิสายะ มะนุสสา อะเวรา อัพ๎ยาปชฌา อะนีฆา สุขี อัตตานัง ปะริหะรันตุ ฯ (๘) สัพเพ ทักขิณายะ อะนุทิสายะ มะนุสสา อะเวรา อัพ๎ยาปชฌา อะนีฆา สุขี อัตตานัง ปะริหะรันตุ ฯ (๙) สัพเพ เหฏฐิมายะ ทิสายะ มะนุสสา อะเวรา อัพ๎ยาปชฌา อะนีฆา สุขี อัตตานัง ปะริหะรันตุ ฯ (๑๐) สัพเพ อุปะริมายะ ทิสายะ มะนุสสา อะเวรา อัพ๎ยาปชฌา อะนีฆา สุขี อัตตานัง ปะริหะรันตุ ฯ ๑๓๓
- 144. (๑) สัพเพ ปุรตถิมายะ ทิสายะ วินิปาติกา อะเวรา อัพ๎ยาปชฌา ั อะนีฆา สุขี อัตตานัง ปะริหะรันตุ ฯ (๒) สัพเพ ปจฉิมายะ ทิสายะ วินิปาติกา อะเวรา อัพ๎ยาปชฌา อะนีฆา สุขี อัตตานัง ปะริหะรันตุ ฯ (๓) สัพเพ อุตตะรายะ ทิสายะ วินิปาติกา อะเวรา อัพ๎ยาปชฌา อะนีฆา สุขี อัตตานัง ปะริหะรันตุ ฯ (๔) สัพเพ ทักขิณายะ ทิสายะ วินิปาติกา อะเวรา อัพ๎ยาปชฌา อะนีฆา สุขี อัตตานัง ปะริหะรันตุ ฯ (๕) สัพเพ ปุรัตถิมายะ อะนุทิสายะ วินิปาติกา อะเวรา อัพ๎ยาปชฌา อะนีฆา สุขี อัตตานัง ปะริหะรันตุ ฯ (๖) สัพเพ ปจฉิมายะ อะนุทิสายะ วินิปาติกา อะเวรา อัพ๎ยาปชฌา อะนีฆา สุขี อัตตานัง ปะริหะรันตุ ฯ (๗) สัพเพ อุตตะรายะ อะนุทิสายะ วินิปาติกา อะเวรา อัพ๎ยาปชฌา อะนีฆา สุขี อัตตานัง ปะริหะรันตุ ฯ (๘) สัพเพ ทักขิณายะ อะนุทิสายะ วินิปาติกา อะเวรา อัพ๎ยาปชฌา อะนีฆา สุขี อัตตานัง ปะริหะรันตุ ฯ (๙) สัพเพ เหฏฐิมายะ ทิสายะ วินิปาติกา อะเวรา อัพ๎ยาปชฌา อะนีฆา สุขี อัตตานัง ปะริหะรันตุ ฯ (๑๐) สัพเพ อุปะริมายะ ทิสายะ วินิปาติกา อะเวรา อัพยาปชฌา อะนีฆา สุขี อัตตานัง ปะริหะรันตู...ติ ฯ ๎ ๑๓๔
- 145. อิเมหิ ทะสะหากาเรหิ ทิสา ผะระณา เมตตาเจโตวิมุตติ ฯ สัพเพสัง สัตตานัง ปฬะนัง วัชเชต๎วา อะปฬะนายะ อุปะฆาตัง วัชเชต๎วา อะนุปะฆาเตนะ สันตาปง วัชเชต๎วา อะสันตาเปนะ ปะริยาทานัง วัชเชต๎วา อะปะริยาทาเนนะ วิเหสัง วัชเชต๎วา อะวิเหสายะ สัพเพ สัตตา อะเวริโน โหนตุ มา เวริโน สุขิโน โหนตุ มา ทุกขิโน สุขิตัตตา โหนตุ มา ทุกขิตัตตาติ อิเมหิ อัฏฐะหากาเรหิ สัพเพ สัตเต เมตตายะตีติ เมตตา ตัง ธัมมัง เจตะยะตีติ เจโต สัพพะพ๎ยาปาทะปะริยุฏฐาเนหิ มุจจะตีติ วิมุตติ เมตตา จะ เจโตวิมุตติ จาติ เมตตาเจโตวิมุตติ ฯ เมตตาพ๎รหมะวิหาระภาวนา นิฏฐิตา... ั ๎ ๑๓๕
- 146. บารมี ๓๐ ทัศน์ (นํา) หันทะ มะยัง มะหาปาระมียง กะโรมะ เส ฯ ั ทานะ ปาระมี สัมปนโน ทานะ อุปะปาระมี สัมปนโน ทานะ ปะระมัตถะ ปาระมี สัมปนโน เมตตา ไมตรี กะรุณา มุทิตา อุเบกขา ปาระมี สัมปนโน อิตปโส ภะคะวา ฯ ิ สีละ ปาระมี สัมปนโน สีละ อุปะปาระมี สัมปนโน สีละ ปะระมัตถะ ปาระมี สัมปนโน เมตตา ไมตรี กะรุณา มุทิตา อุเบกขา ปาระมี สัมปนโน อิติปโส ภะคะวา ฯ เนกขัมมะ ปาระมี สัมปนโน เนกขัมมะ อุปะปาระมี สัมปนโน เนกขัมมะ ปะระมัตถะ ปาระมี สัมปนโน เมตตา ไมตรี กะรุณา มุทิตา อุเบกขา ปาระมี สัมปนโน อิติปโส ภะคะวา ฯ ปญญา ปาระมี สัมปนโน ปญญา อุปะปาระมี สัมปนโน ปญญา ปะระมัตถะ ปาระมี สัมปนโน ๑๓๖
- 147. เมตตา ไมตรี กะรุณา มุทิตา อุเบกขา ปาระมี สัมปนโน อิติปโส ภะคะวา ฯ วิริยะ ปาระมี สัมปนโน วิริยะ อุปะปาระมี สัมปนโน วิริยะ ปะระมัตถะ ปาระมี สัมปนโน เมตตา ไมตรี กะรุณา มุทิตา อุเบกขา ปาระมี สัมปนโน อิติปโส ภะคะวา ฯ ขันติ ปาระมี สัมปนโน ขันติ อุปะปาระมี สัมปนโน ขันติ ปะระมัตถะ ปาระมี สัมปนโน เมตตา ไมตรี กะรุณา มุทิตา อุเบกขา ปาระมี สัมปนโน อิติปโส ภะคะวา ฯ สัจจะ ปาระมี สัมปนโน สัจจะ อุปะปาระมี สัมปนโน สัจจะ ปะระมัตถะ ปาระมี สัมปนโน เมตตา ไมตรี กะรุณา มุทิตา อุเบกขา ปาระมี สัมปนโน อิตปโส ภะคะวา ฯ ิ อธิษฐานะ ปาระมี สัมปนโน อธิษฐานะ อุปะปาระมี สัมปนโน อธิษฐานะ ปะระมัตถะ ปาระมี สัมปนโน เมตตา ไมตรี กะรุณา มุทิตา อุเบกขา ปาระมี สัมปนโน อิตปโส ภะคะวา ฯ ิ ๑๓๗
- 148. เมตตา ปาระมี สัมปนโน เมตตา อุปะปาระมี สัมปนโน เมตตา ปะระมัตถะ ปาระมี สัมปนโน เมตตา ไมตรี กะรุณา มุทิตา อุเบกขา ปาระมี สัมปนโน อิติปโส ภะคะวา ฯ อุเบกขา ปาระมี สัมปนโน อุเบกขา อุปะปาระมี สัมปนโน อุเบกขา ปะระมัตถะ ปาระมี สัมปนโน เมตตา ไมตรี กะรุณา มุทตา อุเบกขา ปาระมี สัมปนโน ิ อิตปโส ิ ภะคะวา ฯ ทะสะ ปาระมี สัมปนโน ทะสะ อุปะปาระมี สัมปนโน ทะสะ ปะระมัตถะ ปาระมี สัมปนโน เมตตา ไมตรี กะรุณา มุทิตา อุเบกขา ปาระมี สัมปนโน อิตปโส ภะคะวา ฯ ิ พุทธัง สะระณัง คัจฉามิ ธัมมัง สะระณัง คัจฉามิ สังฆัง สะระณัง คัจฉามิ...นะมามิหัง ฯ ๑๓๘
- 149. คําถวายกุศลแด่พระธรรมสิงหบุราจารย์ (หลวงพ่อจรัญ ฐิตฺธมฺโม) อิทง, ฐิตะธัมมัสสะ โหตุ, สุขิโต โหตุ, ฐิตะธัมโม. ั ขอสวนบุญนี้จงสําเร็จ, แดหลวงพอจรัญ ฐิตธัมโม, ฺ ขอใหหลวงพอจรัญ ฐิตฺธมโม, จงมีความสุข. ั คําถวายพระราชกุศลแด่พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว ฯ และสมเด็จพระนางเจ้า ฯ พระบรมราชินีนาถ อิทง, มหาราชะ, ภูมิพะลัสสะ, สะราชินยา โหตุ, สุขิโต โหตุ, ั ี อะโรโค โหตุ, ทีฆายุโก โหตุ, มหาราชะ, ภูมิพะโล, สะราชินี. ขอสวนบุญนี้จงสําเร็จ, แดพระบาทสมเด็จพระเจาอยูหัว ฯ, ภูมิพลมหาราช, และสมเด็จพระนางเจาฯ, พระบรมราชินนาถ, ี ขอใหพระบาทสมเด็จพระเจาอยูหัว ฯ, ภูมพลมหาราช, ิ และสมเด็จพระนางเจาฯ, พระบรมราชินีนาถ, จงทรงพระเกษมสําราญ, ปราศจากโรคาพยาธิแผวพาน, มีพระชนมมายุยิ่งยืนนาน, ชั่วนิรันดร เทอญฯ ๑๓๙
- 150. บทแผ่เมตตา (ตั้งกัลยาณจิต ไวท่ี ลิ้นป) สัพเพ สัตตา สัตวทั้งหลาย, ที่เปนเพื่อนทุกข, เกิดแกเจ็บตาย, ดวยกันทั้งหมดทั้งสิ้น อะเวรา จงเปนสุขเปนสุขเถิด, อยาไดมีเวรแกกันและกันเลย อัพ๎ยาปชฌา จงเปนสุขเปนสุขเถิด, อยาไดพยาบาทเบียดเบียนซึ่งกันและกันเลย อะนีฆา จงเปนสุขเปนสุขเถิด, อยาไดมีความทุกขกายทุกใจเลย สุขี อัตตานัง ปะริหะรันตุ จงมีความสุขกายสุขใจ, รักษาตน, ใหพนจากทุกขภยทั้งสิ้นเถิด ฯ ั บทอุทศส่วนกุศล ิ (ยกจิตจาก ลิ้นป สู หนาผาก) อิทัง เม, มาตาปตูนัง โหตุ, สุขิตา โหนตุ, มาตา ปตะโร, ขอสวนบุญนี้จงสําเร็จ, แกมารดาบิดาของขาพเจา, ขอใหมารดาบิดาของขาพเจา, จงมีความสุข ๑๔๐
- 151. อิทัง เม, ญาตีนัง โหตุ, สุขิตา โหนตุ, ญาตะโย, ขอสวนบุญนี้จงสําเร็จ, แกญาติทั้งหลายของขาพเจา, ขอใหญาติทั้งหลายของขาพเจา, จงมีความสุข อิทัง เม, คุรูปชฌายาจะริยานัง โหตุ, สุขิตา โหนตุ, คุรูปชฌายาจะริยา, ขอสวนบุญนี้จงสําเร็จ, แกครูอุปชฌาอาจารยของขาพเจา, ขอใหครูอุปชฌาอาจารยของขาพเจา, จงมีความสุข อิทง, สัพพะเทวานัง โหตุ, สุขิตา โหนตุ, สัพเพ เทวา, ั ขอสวนบุญนี้จงสําเร็จ, แกเทวดาทั้งหลายทั้งปวง, ขอใหเทวดาทั้งหลายทั้งปวง, จงมีความสุข อิทง, สัพพะเปตานัง โหตุ, สุขิตา โหนตุ, สัพเพ เปตา, ั ขอสวนบุญนี้จงสําเร็จ, แกเปรตทั้งหลายทั้งปวง, ขอใหเปรตทั้งหลายทั้งปวง, จงมีความสุข อิทง, สัพพะเวรีนง โหตุ, สุขิตา โหนตุ, สัพเพ เวรี, ั ั ขอสวนบุญนี้จงสําเร็จ, แกเจากรรมนายเวรทั้งหลายทั้งปวง, ขอใหเจากรรมนายเวรทั้งหลายทั้งปวง, จงมีความสุข อิทง, สัพพะสัตตานัง โหตุ, สุขิตา โหนตุ, สัพเพ สัตตา, ั ขอสวนบุญนี้จงสําเร็จ, แกสัตวทั้งหลายทั้งปวง, ขอใหสัตวทั้งหลายทั้งปวง, จงมีความสุข ๑๔๑
- 152. กรวดน้ํา ตอนเย็ น อุททิสสนาธิฏฐานคาถา (หันทะ มะยัง อุททิสสะนาธิฏฐานะคาถาโย ภะณามะ เส.) อิมินา ปุญญะกัมเมนะ, ดวยบุญนี้อุทิศให, อุปชฌายา คุณุตตะรา, อุปชฌายผูเลิศคุณ, อาจะริยปะการา จะ, ู แลอาจารยผูเกื้อหนุน, มาตา ปตา จะ ญาตะกา (ปยา มะมัง), ทั้งพอแมแลปวงญาติ, สุริโย จันทิมา ราชา, สูรยจันทรและราชา, คุณะวันตา นะราป จะ, ผูทรงคุณหรือสูงชาติ, พ๎รัหมะมารา จะ อินทา จะ, พรหมมารและอินทราช, ๎ โลกะปาลา จะ เทวะตา, ทั้งทวยเทพและโลกบาล, ยะโม มิตตา มะนุสสา จะ, ยมราชมนุษยมิตร, มัชฌัตตา เวริกาป จะ, ผูเปนกลาง, ผูจองผลาญ, สัพเพ สัตตา สุขี โหนตุ, ขอใหเปนสุขศานติ์, ทุกทั่วหนาอยาทุกขทน, ปุญญานิ ปะกะตานิ เม, บุญผองที่ขาทํา, จงชวยอํานวยศุภผล, สุขัง จะ ติวิธัง เทนตุ, ใหสุขสามอยางลน, ขิปปง ปาเปถะ โว มะตัง, ใหลุถึงนิพพานพลัน, อิมินา ปุญญะกัมเมนะ, ดวยบุญนี้ที่เราทํา, อิมินา อุททิเสนะ จะ, แลอุทิศใหปวงสัตว, ๑๔๒
- 153. ขิปปาหัง สุละเภ เจวะ, เราพลันไดซึ่งการตัด, ตัณหุปาทานะเฉทะนัง, ตัวตัณหาอุปาทาน, เย สันตาเน หินา ธัมมา, สิ่งชั่วในดวงใจ, ยาวะ นิพพานะโต มะมัง, กวาเราจะถึงนิพพาน, นัสสันตุ สัพพะทา เยวะ, มลายสิ้นจากสันดาน, ยัตถะ ชาโต ภะเว ภะเว, ทุกๆ ภพที่เราเกิด, อุชุจิตตัง สะติปญญา, มีจิตตรงและสติ, ทั้งปญญาอันประเสริฐ, สัลเลโข วิริยม๎หนา, ั ิ พรอมทั้งความเพียรเลิศ, เปนเครื่องขูดกิเลสหาย, มารา ละภันตุ โนกาสัง, โอกาสอยาพึงมี, แกหมูมารสิ้นทั้งหลาย, กาตุญจะ วิริเยสุ เม, เปนชองประทุษราย, ทําลายลางความเพียรจม, พุทธาธิปะวะโร นาโถ, พระพุทธผูบวรนาถ, ธัมโม นาโถ วะรุตตะโม, พระธรรมที่พึ่งอุดม, นาโถ ปจเจกะพุทโธ จะ, พระปจเจกะพุทธสม, สังโฆ นาโถตตะโร มะมัง, ทบพระสงฆที่พึ่งผยอง, เตโสตตะมานุภาเวนะ, ดวยอานุภาพนั้น, มาโรกาสัง ละภันตุ มา, ขอหมูมารอยาไดชอง, ทะสะปุญญานุภาเวนะ, ดวยเดชบุญทั้งสิบปอง, มาโรกาสัง ละภันตุ มา, อยาเปดโอกาสแกมาร... เทอญ ฯ ๑ กรณีทไมไดสวดมนตแปล ใหสวดถึงบรรทัดนี้เปนบรรทัดสุดทาย ี่ ๑๔๓
- 154. กราบพระ อะระหัง สัมมา สัมพุทโธ ภะคะวา, พุทธัง ภะคะวันตัง อะภิวาเทมิ, ( กราบระลึกคุณพระพุทธ ) ส๎วากขาโต ภะคะวะตา ธัมโม, ธัมมัง นะมัสสามิ, ( กราบระลึกคุณพระธรรม ) สุปะฏิปนโน ภะคะวะโต สาวะกะสังโฆ, สังฆัง นะมามิ, ( กราบระลึกคุณพระสงฆ ) มาตาปตคุณัง, อะหัง วันทามิ, ุ ( กราบระลึกคุณบิดา มารดา ) ครูอปชฌาอาจาริยะคุณัง, อะหัง วันทามิ, ุ ( กราบระลึกคุณครูบาอาจารย ) ประธาน ดับเทียน กราบพระรัตนตรัย... อุบาสก – อุบาสิกา พนมมือ กราบพระรัตนตรัยตอจาก...พระภิกษุ – สามเณร ๑๔๔
- 155. บทสวดมนต์วันอาทิตย์ ๑๔๕
- 156. ชุมนุมเทวดา สะรัชชัง สะเสนัง สะพันธุง นะรินทัง ปะริตตานุภาโว สะทา รักขะตูติ ผะริตวานะ เมตตัง ๎ สะเมตตา ภะทันตา อะวิกขิตตะจิตตา ปะริตตัง ภะณันตุ สัคเค กาเม จะ รูเป คิริสิขะระตะเฏ จันตะลิกเข วิมาเน, ทีเป รัฏเฐ จะ คาเม ตะรุวะนะคะหะเน เคหะวัตถุมหิ เขตเต, ภุมมา จายันตุ เทวา ชะละถะละวิสะเม ยักขะคันธัพพะนาคา, ติฏฐันตา สันติเก ยัง มุนิวะระวะจะนัง สาธะโว เม สุณนตุ ฯ ั ธัมมัสสะวะนะกาโล อะยัมภะทันตา ธัมมัสสะวะนะกาโล อะยัมภะทันตา ธัมมัสสะวะนะกาโล อะยัมภะทันตา ฯ (นํา) นะโม ตัสสะ, ภะคะวะโต, อะระหะโต, สัมมา, สัมพุท, ธัสสะ นะโม ตัสสะ, ภะคะวะโต อะระหะโต, สัมมา, สัมพุท, ธัสสะ นะโม ตัสสะ, ภะคะวะโต อะระหะโต, สัมมา, สัมพุท, ธัสสะ ๑๔๖
- 157. พุทธัง อายุวัฒฑะณัง ชีวิตัง ยาวะนิพพานัง สะระณัง คัจฉามิ, ธัมมัง อายุวัฒฑะณัง ชีวิตัง ยาวะนิพพานัง สะระณัง คัจฉามิ, สังฆัง อายุวัฒฑะณัง ชีวิตัง ยาวะนิพพานัง สะระณัง คัจฉามิ, ทุติยัมป พุทธัง อายุวัฒฑะณัง ชีวิตัง ยาวะนิพพานัง สะระณัง คัจฉามิ, ทุตยัมป ธัมมัง อายุวัฒฑะณัง ชีวิตัง ยาวะนิพพานัง สะระณัง คัจฉามิ, ิ ทุตยัมป สังฆัง อายุวัฒฑะณัง ชีวิตัง ยาวะนิพพานัง สะระณัง คัจฉามิ, ิ ตะติยัมป พุทธัง อายุวัฒฑะณัง ชีวิตัง ยาวะนิพพานัง สะระณัง คัจฉามิ, ตะติยัมป ธัมมัง อายุวัฒฑะณัง ชีวิตัง ยาวะนิพพานัง สะระณัง คัจฉามิ, ตะติยัมป สังฆัง อายุวัฒฑะณัง ชีวิตัง ยาวะนิพพานัง สะระณัง คัจฉามิ, อิติป โส ภะคะวา อะระหัง สัมมาสัมพุทโธ วิชชาจะระณะสัมปนโน สุคะโต โลกะวิทู อะนุตตะโร ปุริสะทัมมะสาระถิ สัตถาเทวะมะนุสสานัง พุทโธ ภะคะวาติ ฯ ส๎วากขาโต ภะคะวะตา ธัมโม สันทิฏฐิโก อะกาลิโก เอหิปสสิโก โอปะนะยิโก ปจจัตตัง เวทิตัพโพ วิญูหีติ (อานวา วิญ-ู-ฮี-ติ) สุปะฏิปนโน ภะคะวะโต สาวะกะสังโฆ อุชุปะฏิปนโน ภะคะวะโต สาวะกะสังโฆ ญายะปะฏิปนโน ภะคะวะโต สาวะกะสังโฆ สามีจิปะฏิปนโน ภะคะวะโต สาวะกะสังโฆ ยะทิทัง จัตตาริ ปุริสะยุคานิ อัฏฐะ ปุริสะ- ปุคคะลา เอสะภะคะวะโต สาวะกะสังโฆ อาหุเนยโย ปาหุเนยโย ทักขิเณยโย อัญชะลี กะระณีโย อะนุตตะรัง ปุญญักเขตตัง โลกัสสาติ ฯ ๑๔๗
- 158. (นํา) พาหุงสะหัสสะมะภินิมมิตะสาวุธันตัง ค๎รีเมขะลัง อุทิตะโฆระสะเสนะมารัง ทานาทิธมมะวิธินา ชิต๎วา มุนนโท ั ิ ตันเตชะสา ภะวะตุ เต ชะยะมังคะลานิ มาราติเรกะมะภิยตฌิตะสัพพะรัตติง ุ โฆรัมปะนาฬะวะกะมักขะมะถัทธะยักขัง ขันตีสุทันตะวิธินา ชิต๎วา มุนินโท ตันเตชะสา ภะวะตุ เต ชะยะมังคะลานิ นาฬาคิริง คะชะวะรัง อะติมัตตะภูตัง ทาวัคคิจักกะมะสะนีวะ สุทารุณันตัง เมตตัมพุเสกะวิธินา ชิต๎วา มุนินโท ตันเตชะสา ภะวะตุ เต ชะยะมังคะลานิ อุกขิตตะขัคคะมะติหัตถะสุทารุณันตัง ธาวันติโยชะนะปะถังคุลิมาละวันตัง อิทธีภิสังขะตะมะโน ชิต๎วา มุนินโท ตันเตชะสา ภะวะตุ เต ชะยะมังคะลานิ กัต๎วานะ กัฏฐะมุทะรัง อิวะ คัพภินียา จิญจายะ ทุฏฐะวะจะนัง ชะนะกายะมัชเฌ สันเตนะ โสมะวิธินา ชิต๎วา มุนินโท ตันเตชะสา ภะวะตุ เต ชะยะมังคะลานิ ๑๔๘
- 159. สัจจัง วิหายะ มะติสจจะกะวาทะเกตุง ั วาทาภิโรปตะมะนัง อะติอันธะภูตัง ปญญาปะทีปะชะลิโต ชิต๎วา มุนินโท ตันเตชะสา ภะวะตุ เต ชะยะมังคะลานิ นันโทปะนันทะภุชะคัง วิพุธัง มะหิทธิง ปุตเตนะ เถระภุชะเคนะ ทะมาปะยันโต อิทธูปะเทสะวิธินา ชิต๎วา มุนินโท ตันเตชะสา ภะวะตุ เต ชะยะมังคะลานิ ทุคคาหะทิฏฐิภุชะเคนะ สุทัฏฐะหัตถัง พรัหมัง วิสุทธิชุติมิทธิพะกาภิธานัง ญาณาคะเทนะ วิธินา ชิต๎วา มุนินโท ตันเตชะสา ภะวะตุ เต ชะยะมังคะลานิ เอตาปพุทธะชะยะมังคะละอัฏฐะคาถา โย วาจะโน ทินะทิเน สะระเต มะตันที หิต๎วานะเนกะวิวิธานิ จุปททะวานิ โมกขัง สุขัง อะธิคะเมยยะ นะโร สะปญโญ ฯ (นํา) มะหาการุณิโก นาโถ หิตายะ สัพพะปาณีนง ั ปูเรต๎วา ปาระมี สัพพา ปตโต สัมโพธิมุตตะมัง เอเตนะ สัจจะวัชเชนะ โหตุ เต ชะยะมังคะลัง ฯ ๑๔๙
- 160. ชะยันโต โพธิยา มูเล สัก๎ยานัง นันทิวัฑฒะโน เอวัง ต๎วัง วิชะโย โหหิ ชะยัสสุ ชะยะมังคะเล อะปะราชิตะปลลังเก สีเส ปะฐะวิโปกขะเร อะภิเสเก สัพพะพุทธานัง อัคคัปปตโต ปะโมทะติ ฯ สุนักขัตตัง สุมังคะลัง สุปะภาตัง สุหุฏฐิตัง สุขะโณ สุมุหุตโต จะ สุยิฏฐัง พ๎รัห๎มะจาริสุ ปะทักขิณัง กายะกัมมัง วาจากัมมัง ปะทักขิณัง ปะทักขิณัง มะโนกัมมัง ปะณิธี เต ปะทักขิณา ปะทักขิณานิ กัต๎วานะ ละภันตัตเถ ปะทักขิเณ ฯ ภะวะตุ สัพพะมังคะลัง รักขันตุ สัพพะเทวะตา สัพพะพุทธานุภาเวนะ สะทา โสตถี ภะวันตุ เต ฯ ภะวะตุ สัพพะมังคะลัง รักขันตุ สัพพะเทวะตา สัพพะธัมมานุภาเวนะ สะทา โสตถี ภะวันตุ เต ฯ ภะวะตุ สัพพะมังคะลัง รักขันตุ สัพพะเทวะตา สัพพะสังฆานุภาเวนะ สะทา โสตถี ภะวันตุ เต ฯ ๑๕๐
- 161. บทขัดธัมมะจักกัปปะวัตตะนะสุตตัง อะนุตตะรัง อะภิสมโพธิง ั สัมพุชฌิต๎วา ตะถาคะโต ปะฐะมัง ยัง อะเทเสสิ ธัมมะจักกัง อะนุตตะรัง สัมมะเทวะ ปะวัตเตนโต โลเก อัปปะฏิวัตติยัง ยัตถากขาตา อุโภ อันตา ปะฏิปตติ จะ มัชฌิมา จะตูส๎วาริยะสัจเจสุ วิสุทธัง ญาณะทัสสะนัง เทสิตัง ธัมมะราเชนะ สัมมาสัมโพธิกตตะนัง ิ นาเมนะ วิสสุตัง สุตตัง ธัมมะจักกัปปะวัตตะนัง เวยยากะระณะปาเฐนะ สังคีตันตัมภะณามะ เส ฯ ธัมมะจักกัปปะวัตตะนะสุตตัง เอวัมเม สุตังฯ เอกัง สะมะยัง ภะคะวา พาราณะสิยัง วิหะระติ อิสปตะเน ิ มิคะทาเย ฯ ตัตระ โข ภะคะวา ปญจะวัคคิเย ภิกขู อามันเตสิ ฯ ๎ เท๎วเม ภิกขะเว อันตา ปพพะชิเตนะ นะ เสวิตพพา โย จายัง กาเมสุ ั กามะสุขัลลิกานุโยโค หีโน คัมโม โปถุชชะนิโก อะนะริโย อะนัตถะสัญหิโต โย จายัง อัตตะกิละมะถานุโยโค ทุกโข อะนะริโย อะนัตถะสัญหิโต ฯ เอเต เต ภิกขะเว อุโภ อันเต อะนุปะคัมมะ มัชฌิมา ปะฏิปะทา ตะถาคะเตนะ อะภิสัมพุทธา จักขุกะระณี ญาณะกะระณี อุปะสะมายะ อะภิญญายะ สัมโพธายะ นิพพานายะ สังวัตตะติ ฯ ๑๕๑
- 162. กะตะมา จะ สา ภิกขะเว มัชฌิมา ปะฏิปะทา ตะถาคะเตนะ อะภิสัมพุทธา จักขุกะระณี ญาณะกะระณี อุปะสะมายะ อะภิญญายะ สัมโพธายะ นิพพานายะ สังวัตตะติ ฯ อะยะเมวะ อะริโย อัฏฐังคิโก มัคโค ฯ เสยยะถีทง ฯ สัมมาทิฏฐิ ั สัมมาสังกัปโป สัมมาวาจา สัมมากัมมันโต สัมมาอาชีโว สัมมาวายาโม สัมมาสติ สัมมาสมาธิ ฯ อะยัง โข สา ภิกขะเว มัชฌิมา ปะฏิปะทา ตะถาคะเตนะ อะภิสัมพุทธา จักขุกะระณี ญาณะกะระณี อุปะสะมายะ อะภิญญายะ สัมโพธายะ นิพพานายะ สังวัตตะติ ฯ อิทง โข ปะนะ ภิกขะเว ทุกขัง อะริยะสัจจัง ฯ ชาติป ทุกขา ั ชะราป ทุกขา มะระณัมป ทุกขัง โสกะปะริเทวะทุกขะโทมะนัสสุปายาสาป ทุกขา อัปปเยหิ สัมปะโยโค ทุกโข ปเยหิ วิปปะโยโค ทุกโข ยัมปจฉัง นะ ละภะติ ตัมป ทุกขัง สังขิตเตนะ ปญจุปาทานักขันธา ทุกขา ฯ อิทัง โข ปะนะ ภิกขะเว ทุกขะสะมุทะโย อะริยะสัจจัง ฯ ยายัง ตัณหา โปโนพภะวิกา นันทิราคะสะหะคะตา ตัต๎ระ ตัต๎ราภินนทินี ฯ ั เสยยะถีทง ฯ กามะตัณหา ภะวะตัณหา วิภะวะตัณหา ฯ ั อิทัง โข ปะนะ ภิกขะเว ทุกขะนิโรโธ อะริยะสัจจัง ฯ โย ตัสสาเยวะ ตัณหายะ อะเสสะวิราคะนิโรโธ จาโค ปะฏินสสัคโค มุตติ อะนาละโย ฯ ิ อิทัง โข ปะนะ ภิกขะเว ทุกขะนิโรธะคามินี ปะฏิปะทา อะริยะสัจจัง ฯ อะยะเมวะ อะริโย อัฏฐังคิโก มัคโค ฯ เสยยะถีทัง ฯ สัมมาทิฏฐิ สัมมาสังกัปโป สัมมาวาจา สัมมากัมมันโต สัมมาอาชีโว สัมมาวายาโม สัมมาสติ สัมมาสมาธิ ฯ ๑๕๒
- 163. อิทัง ทุกขัง อะริยะสัจจันติ เม ภิกขะเว ปุพเพ อะนะนุสสุเตสุ ธัมเมสุ จักขุง อุทะปาทิ ญาณัง อุทะปาทิ ปญญา อุทะปาทิ วิชชา อุทะปาทิ อาโลโก อุทะปาทิ ฯ ตัง โข ปะนิทัง ทุกขัง อะริยะสัจจัง ปะริญเญยยันติ เม ภิกขะเว ปุพเพ อะนะนุสสุเตสุ ธัมเมสุ จักขุง อุทะปาทิ ญาณัง อุทะปาทิ ปญญา อุทะปาทิ วิชชา อุทะปาทิ อาโลโก อุทะปาทิ ฯ ตัง โข ปะนิทัง ทุกขัง อะริยะสัจจัง ปะริญญาตันติ เม ภิกขะเว ปุพเพ อะนะนุสสุเตสุ ธัมเมสุ จักขุง อุทะปาทิ ญาณัง อุทะปาทิ ปญญา อุทะปาทิ วิชชา อุทะปาทิ อาโลโก อุทะปาทิ ฯ อิทง ทุกขะสะมุทะโย อะริยะสัจจันติ เม ภิกขะเว ปุพเพ อะนะนุสสุเตสุ ั ธัมเมสุ จักขุง อุทะปาทิ ญาณัง อุทะปาทิ ปญญา อุทะปาทิ วิชชา อุทะปาทิ อาโลโก อุทะปาทิ ฯ ตัง โข ปะนิทัง ทุกขะสะมุทะโย อะริยะสัจจัง ปะหาตัพพันติ เม ภิกขะเว ปุพเพ อะนะนุสสุเตสุ ธัมเมสุ จักขุง อุทะปาทิ ญาณัง อุทะปาทิ ปญญา อุทะปาทิ วิชชา อุทะปาทิ อาโลโก อุทะปาทิ ฯ ตัง โข ปะนิทัง ทุกขะสะมุทะโย อะริยะสัจจัง ปะหีนนติ เม ั ภิกขะเว ปุพเพ อะนะนุสสุเตสุ ธัมเมสุ จักขุง อุทะปาทิ ญาณัง อุทะปาทิ ปญญา อุทะปาทิ วิชชา อุทะปาทิ อาโลโก อุทะปาทิ ฯ อิทัง ทุกขะนิโรโธ อะริยะสัจจันติ เม ภิกขะเว ปุพเพ อะนะนุสสุเตสุ ธัมเมสุ จักขุง อุทะปาทิ ญาณัง อุทะปาทิ ปญญา อุทะปาทิ วิชชา อุทะปาทิ อาโลโก อุทะปาทิ ฯ ๑๕๓
- 164. ตัง โข ปะนิทัง ทุกขะนิโรโธ อะริยะสัจจัง สัจฉิกาตัพพันติ เม ภิกขะเว ปุพเพ อะนะนุสสุเตสุ ธัมเมสุ จักขุง อุทะปาทิ ญาณัง อุทะปาทิ ปญญา อุทะปาทิ วิชชา อุทะปาทิ อาโลโก อุทะปาทิ ฯ ตัง โข ปะนิทง ทุกขะนิโรโธ อะริยะสัจจัง สัจฉิกะตันติ เม ั ภิกขะเว ปุพเพ อะนะนุสสุเตสุ ธัมเมสุ จักขุง อุทะปาทิ ญาณัง อุทะปาทิ ปญญา อุทะปาทิ วิชชา อุทะปาทิ อาโลโก อุทะปาทิ ฯ อิทง ทุกขะนิโรธะคามินี ปะฏิปะทา อะริยะสัจจันติ เม ภิกขะเว ั ปุพเพ อะนะนุสสุเตสุ ธัมเมสุ จักขุง อุทะปาทิ ญาณัง อุทะปาทิ ปญญา อุทะปาทิ วิชชา อุทะปาทิ อาโลโก อุทะปาทิ ฯ ตัง โข ปะนิทัง ทุกขะนิโรธะคามินี ปะฏิปะทา อะริยะสัจจัง ภาเว - ตัพพันติ เม ภิกขะเว ปุพเพ อะนะนุสสุเตสุ ธัมเมสุ จักขุง อุทะปาทิ ญาณัง อุทะปาทิ ปญญา อุทะปาทิ วิชชา อุทะปาทิ อาโลโก อุทะปาทิ ฯ ตัง โข ปะนิทัง ทุกขะนิโรธะคามินี ปะฏิปะทา อะริยะสัจจัง ภาวิตนติ ั เม ภิกขะเว ปุพเพ อะนะนุสสุเตสุ ธัมเมสุ จักขุง อุทะปาทิ ญาณัง อุทะปาทิ ปญญา อุทะปาทิ วิชชา อุทะปาทิ อาโลโก อุทะปาทิ ฯ ยาวะกีวญ จะ เม ภิกขะเว อิเมสุ จะตูสุ อะริยะสัจเจสุ เอวันติ ั ปะริวัฏฏัง ท๎วาทะสาการัง ยะถาภูตัง ญาณะทัสสะนัง นะ สุวิสุทธัง อะโหสิ ฯ เนวะ ตาวาหัง ภิกขะเว สะเทวะเก โลเก สะมาระเก สะพ๎รหมะเก ั ๎ สัสสะมะณะพ๎ราห๎มะณิยา ปะชายะ สะเทวะ มะนุสสายะ อะนุตตะรัง สัมมาสัมโพธิง อะภิสัมพุทโธ ปจจัญญาสิง ฯ ยะโต จะ โข เม ภิกขะเว อิเมสุ จะตูสุ อะริยะสัจเจสุ เอวันติ ปะริวัฏฏัง ท๎วาทะสาการัง ยะถาภูตัง ญาณะทัสสะนัง สุวิสุทธัง อะโหสิ ฯ ๑๕๔
- 165. อะถาหัง ภิกขะเว สะเทวะเก โลเก สะมาระเก สะพ๎รัหมะเก ๎ สัสสะมะณะพ๎ราห๎มะณิยา ปะชายะ สะเทวะมะนุสสายะ อะนุตตะรัง สัมมาสัมโพธิง อะภิสัมพุทโธ ปจจัญญาสิง ฯ ญาณัญจะ ปะนะ เม ทัสสะนัง อุทะปาทิ อะกุปปา เม วิมุตติ อะยะมันติมา ชาติ นัตถิทานิ ปุนัพภะโวติ ฯ อิทะมะโว จะ ภะคะวา ฯ อัตตะมะนา ปญจะวัคคิยา ภิกขู ภะคะวะโต ภาสิตัง อะภินันทุง ฯ อิมัส๎มิญจะ ปะนะ เวยยากะระณัสมิง ๎ ภัญญะมาเน อายัส๎มะโต โกณฑัญญัสสะ วิระชัง วีตะมะลัง ธัมมะจักขุง อุทะปาทิ ยังกิญจิ สะมุทะยะธัมมัง สัพพันตัง นิโรธะธัมมันติ ฯ ปะวัตติเต จะ ภะคะวะตา ธัมมะจักเก ภุมมา เทวา สัททะมะนุสสาเวสุง เอตัมภะคะวะตา พาราณะสิยัง อิสิปะตะเน มิคะทาเย อะนุตตะรัง ธัมมะจักกัง ปะวัตติตง อัปปะฏิวัตติยัง สะมะเณนะ วา พ๎ราห๎มะเณนะ ั วา เทเวนะ วา มาเรนะ วา พ๎รัหมุนา วา เกนะจิ วา โลกัสมินติ ฯ ๎ ๎ ภุมมานัง เทวานัง สัททัง สุต๎วา จาตุมมะหาราชิกา เทวา สัททะมะนุสสาเวสุง ฯ จาตุมมะหาราชิกานัง เทวานัง สัททัง สุต๎วา ตาวะติงสา เทวา สัททะมะนุสสาเวสุง ฯ ตาวะติงสานัง เทวานัง สัททัง สุต๎วา ยามา เทวา สัททะมะนุสสาเวสุง ฯ ยามานัง เทวานัง สัททัง สุต๎วา ตุสิตา เทวา สัททะมะนุสสาเวสุง ฯ ตุสิตานัง เทวานัง สัททัง สุต๎วา ๑๕๕
- 166. นิมมานะระตี เทวา สัททะมะนุสสาเวสุง ฯ นิมมานะระตีนัง เทวานัง สัททัง สุตวา ๎ ปะระนิมมิตะวะสะวัตตี เทวา สัททะมะนุสสาเวสุง ฯ ปะระนิมมิตะวะสะวัตตีนัง เทวานัง สัททัง สุตวา ๎ (เมื่อจะสวดยอเพียงสวรรค ๖ ชั้น ครั้นสวดมาถึงตรงนี้แลวสวด พ๎รัห๎มะกายิกา เทวา สัททะมะนุสสาเวสุง แลวลง เอตัมภะคะวะตา พาราณะสิยง ั อิสปะตะเน มิคะทาเย ฯลฯ เหมือนกันไปจนจบ) ิ พ๎รัห๎มะปาริสัชชา เทวา สัททะมะนุสสาเวสุง ฯ พ๎รัห๎มะปาริสัชชานัง เทวานัง สัททัง สุตวา ๎ พ๎รัห๎มะปะโรหิตา เทวา สัททะมะนุสสาเวสุง ฯ พ๎รัห๎มะปะโรหิตานัง เทวานัง สัททัง สุต๎วา มะหาพ๎รัหมา เทวา สัททะมะนุสสาเวสุง ฯ ๎ มะหาพ๎รัห๎มานัง เทวานัง สัททัง สุต๎วา ปะริตตาภา เทวา สัททะมะนุสสาเวสุง ฯ ปะริตตาภานัง เทวานัง สัททัง สุตวา ๎ อัปปะมาณาภา เทวา สัททะมะนุสสาเวสุง ฯ อัปปะมาณาภานัง เทวานัง สัททัง สุต๎วา อาภัสสะรา เทวา สัททะมะนุสสาเวสุง ฯ อาภัสสะรานัง เทวานัง สัททัง สุต๎วา ปะริตตะสุภา เทวา สัททะมะนุสสาเวสุง ฯ ปะริตตะสุภานัง เทวานัง สัททัง สุต๎วา อัปปะมาณะสุภา เทวา สัททะมะนุสสาเวสุง ฯ ๑๕๖
- 167. อัปปะมาณะสุภานัง เทวานัง สัททัง สุต๎วา สุภะกิณ๎หะกา เทวา สัททะมะนุสสาเวสุง ฯ สุภะกิณ๎หะกานัง เทวานัง สัททัง สุต๎วา (อะสัญญิสัตตา เทวา สัททะมะนุสสาเวสุง ฯ อะสัญญิสัตตานัง เทวานัง สัททัง สุต๎วา) เวหัปผะลา เทวา สัททะมะนุสสาเวสุง ฯ เวหัปผะลานัง เทวานัง สัททัง สุต๎วา อะวิหา เทวา สัททะมะนุสสาเวสุง ฯ อะวิหานัง เทวานัง สัททัง สุต๎วา อะตัปปา เทวา สัททะมะนุสสาเวสุง ฯ อะตัปปานัง เทวานัง สัททัง สุต๎วา สุทัสสา เทวา สัททะมะนุสสาเวสุง ฯ สุทัสสานัง เทวานัง สัททัง สุต๎วา สุทัสสี เทวา สัททะมะนุสสาเวสุง ฯ สุทัสสีนัง เทวานัง สัททัง สุต๎วา อะกะนิฏฐะกา เทวา สัททะมะนุสสาเวสุง ฯ เอตัมภะคะวะตา พาราณะสิยัง อิสิปะตะเน มิคะทาเย อะนุตตะรัง ธัมมะจักกัง ปะวัตติตัง อัปปะฏิวัตติยัง สะมะเณนะ วา พ๎ราห๎มะเณนะ วา เทเวนะ วา มาเรนะ วา พ๎รัห๎มุนา วา เกนะจิ วา โลกัส๎มินติ ฯ อิติหะ เตนะ ขะเณนะ เตนะ มุหุตเตนะ ยาวะ พ๎รัห๎มะโลกา สัทโท อัพภุคคัจฉิ ฯ อะยัญจะ ทะสะสะหัสสี โลกะธาตุ สังกัมป สัมปะกัมป ๑๕๗
- 168. สัมปะเวธิ ฯ อัปปะมาโณ จะ โอฬาโร โอภาโส โลเก ปาตุระโหสิ อะติกกัมเมวะ เทวานัง เทวานุภาวัง ฯ อะถะโข ภะคะวา อุ ท านั ง อุ ท าเนสิ อั ญ ญาสิ วะตะ โภ โกณฑัญโญ อัญญาสิ วะตะ โภ โกณฑัญโญติ ฯ อิ ติ หิ ทั ง อายั ส๎ ม ะโต โกณฑั ญ ญั ส สะ อั ญ ญาโกณฑั ญ โญ เต๎ ว วะ นามัง อะโหสีติ ฯ ๑๕๘
- 169. คาถาโพธิบาท แบบที่ ๑ บูระพารัส๎มิง พระพุทธะคุณัง บูระพารัส๎มิง พระธัมเมตัง บูระพารัส๎มิง พระสังฆานัง ทุกขะโรคะภะยัง วิวัญชัยเย สัพพะทุกข สัพพะโศก สัพพะโรค สั พ พะภั ย สั พ พะเคราะห ตั ว นอก สั พ พะเคราะห ตั ว ใน สั พ พะเคราะห กลางวั น สั พ พะเคราะห ก ลางคื น สั พ พะเคราะห ข า งขึ้ น สั พ พะเคราะห ขางแรม เคราะหวันเดือนป เคราะหดีเขามา เคราะหรายออกไป หายทุกข หายโศก หายโรค หายภัย หายเคราะห เสนียดจัญไร หายไปทันที สัพพะธะนัง สัพพะลาภัง ภะวันตุ เต (เม) รักขันตุ สุรักขันตุ ฯ แบบที่ ๒ บูระพารัสมิง พระพุทธะคุณัง บูระพารัส๎มง พระธัมเมตัง บูระพารัสมิง ๎ ิ ๎ พระสังฆานัง ทุกขะโรคะภะยัง วิวัญชัยเย สัพพะทุกข สัพพะโศก สัพพะโรค สัพพะภัย สัพพะเคราะหตัวนอก สัพพะเคราะหตัวใน สัพพะเคราะหใด ๆ ขอใหกลายเปนดี เคราะหป เคราะหเดือน เคราะหวัน เคราะหปขอใหเคลื่อน เคราะหเดือนขอใหคลาย เคราะหวันขอใหหาย เหมือนน้ําดับไฟ วิวัญชัยเย สัพพะธะนัง สัพพะลาภัง ภะวันตุ เต (เม) รักขันตุ สุรกขันตุฯ ั หมายเหตุ –เที่ยวตอไปใหเปลี่ยน บูรพารัส๎มิง เปน อาคะเนยรัส๎มง ิ – ทักษิณรัส๎มิง – หรดีรัสมง – ปจจิมรัส๎มิง – พายัพรัส๎มิง – อุดรรัส๎มิง – อิสานรัส๎มิง ๎ ิ นอกนั้นเหมือนกันหมด , ๑ สวดใหคนอื่น เปลี่ยน เม เปน เต ๑๕๙
- 170. คาถาสวดนพเคราะห์ อิติป โส ภะคะวา ฯ ขาจะขอไหว พระอาทิตย๑ สะเทวา ขอเชิญ พระอาทิตย๑ เสด็จลงมารักษาอายุได ๖ ป๒ มาเวียนรอบในราศี ในเที่ยงคืน ในราตรี ตองลัคนตองจันทน สัพพะเคราะหตัวนอก สัพพะ - เคราะหตัวใน สารพัดทุกข สารพัดโศก สารพัดโรค สารพัดภัย สารพัด เคราะหเสนียดจัญไร ขออยาใหมีภัย ใหมีแตชัยยะมงคล คุมโทษที่โทษา วิญญาณะสัมปนโน ฯ อิติป โส ภะคะวา ฯ หมายเหตุ : สวดรอบตอไปใหเปลียน ๑ และ ๒ ตามนี้ (รวมเปน ๙ รอบ) ่ ๑ พระจันทร ๒ อายุได ๑๕ ป, ๑ พระอังคาร ๒ อายุได ๘ ป, ๑ ๒ พระพุธ อายุได ๑๗ ป, ๑ พระเสาร ๒ อายุได ๑๐ ป, ๑ พระพฤหัส ๒ อายุได ๑๙ ป, ๑ พระราหู ๒ อายุได ๑๒ ป ๑ พระศุกร ๒ อายุได ๒๑ ป, ๑ พระเกตุ ๒ อายุได ๙ ป, ๑๖๐
- 171. คาถาบูชาดวงชาตา นะโม เม สัพพะเทวานัง สัพพะคะระหะ จะ เทวานัง สุรยัญจะ ปะมุญจะถะ ิ สะสิ ภุมโม จะ เทวานัง วุโธ ลาภัง ภะวิสสะติ ชีโว สุกะโร จะ มะหาลาภัง โสโร ราหูเกตุ จะ มะหาลาภัง สัพพะ ภะยัง นาสสันติ สัพพะทุกขัง วินาสสันติ สัพพะโรคัง วินาสสันติ ลักขะณา อะหัง วันทามิ สัพพะทา สัพเพ เทวา มัง ปาละยันตุ สัพพะทา เอเตนะ มังคะละเตเชนะ สัพพะโสตถี ภะวันตุ เม ฯ ปจจุบันนิยมการผูกดวงชาตาของตน เอาไวสาหรับสักการะบูชา เรียกกันวา “ดวงพิชัยสงคราม” ํ หรือมิฉะนั้นก็เอาดวงชาตาบรรจุไวในฐานพระ เมื่อจะบูชาดวงชาตาพึงวา คาถานี้เพื่อจะไดเกิด ลาภสักการะ เปนสุขสวัสดิ์พิพัฒน มงคลเลิศลนดีนักแล ฯ คาถามงคลจักรวาฬแปดทิศ อิมัส๎มิงมงคลจักรวาฬทั้งแปดทิศ ประสิทธิ จงมาเปนกําแพงแกว ทั้งเจ็ดชั้น มาปองกันหอมลอมรอบครอบทั่วอนัตตา ราชะเสมานาเขตเต สะมันตา สะตะโยชะนะสะตะสะหัสสานิ พุทธะชาละปะริกเขตเต รักขันตุ สุรกขันตุ ฯ ั หมายเหตุ - เที่ยวตอไปใหเปลี่ยน พุทธะชาละปะริกเขตเต เปน ธัมมะชาละปะริกเขตเต – ปจเจกะพุทธะชาละปะริกเขตเต – สังฆะชาละปะริกเขตเต ๑๖๑
- 172. อุณหิสสะวิชะยะคาถา อัตถิ อุณ๎หิสสะ วิชะโย ธัมโม โลเก อะนุตตะโร สัพพะสัตตะหิตัตถายะ ตัง ตวัง คัณหาหิ เทวะเต ปะริวัชเช ราชะทัณเฑ อะมะนุสเสหิ ปาวะเก พะยัคเฆ นาเค วิเส ภูเต อะกาละมะระเณนะ วา สัพพัส๎มา มะระณา มุตโต ฐะเปต๎วา กาละมาริตัง ตัสเสวะ อานุภาเวนะ โหตุ เทโว สุขี สะทา สุทธะสีลัง สะมาทายะ ธัมมัง สุจะริตตัง จะเร ตัสเสวะ อานุภาเวนะ โหตุ เทโว สุขี สะทา ลิกขิตัง จินติตัง ปูชัง ธาระณัง วาจะนัง คะรุง ปะเรสัง เทสะนัง สุต๎วา ตัสสะ อายุ ปะวัฑฒะตีติ พระคาถาบทนี้ อยูในสมัยพุทธกาล ที่พระพุทธเจาไดทรงเมตตาใหเทวดาองคหนึ่งที่ กําลังหมดอายุขัยจะตองลงไปเสวยกรรมในนรก แตเทวดาองคนี้ มีความกลัวมากที่จะตองลง ไปเกิดในเมืองนรก จึงดิ้นรนทุกวิถีทางที่จะไมไป แตก็ไมมีใครจะชวยเหลือได แมแตองค พระอินทร แตยังโชคดีที่ไดพบพระพุทธเจา และทรงแนะใหภาวนาคาถาบทนี้ จะไดมีอายุยืน ยาวนานตอไป เพื่อที่จะไดใชเวลาที่เหลืออยูนี้ บําเพ็ญภาวนา ใชหนี้กรรมที่มีอยู ใหหมดไป พระคาถาบทนี้ จึงมีพุทธานุภาพมาก ในเรื่องของการมีอายุยืนยาวและยังทําใหสุขภาพ แข็งแรง ไมเจ็บไขไดปวยอยางงาย ๆ อีกดวย ผูที่มีสุขภาพไมดี หรือขี้โรค หรือปวยเปนโรค ที่รักษายากแลว ควรหมั่นทองภาวนาเปนประจํา จะหายไดโดยเร็ววัน ๑๖๒
- 173. พระคาถาชินบัญชร เพื่อใหเกิดอานุภาพยิงขึ้น กอนเจริญภาวนาพระคาถาชินบัญชร ่ ตั้งนะโม ๓ จบกอน แลวระลึกถึง และบูชาเจาประคุณสมเด็จ ฯ วาดังนี้ ตั้ง นะโม ฯ ๓ จบ ปุตตะกาโมละเภปุตตัง ธะนะกาโมละเภธะนัง อัตถิกาเยกายะญายะ เทวานัง ปยะตัง สุต๎วา อิตปโส ภะคะวา ยะมะราชาโน ทาวเวสสุวณโณ ิ ั มะระณัง สุขง อะระหัง สุคะโต นะโมพุทธายะ ั (แลวจึงเจริญภาวนา) ๑. ชะยาสะนาคะตา พุทธา เชต๎วา มารัง สะวาหะนัง จะตุสัจจาสะภัง ระสัง เย ปวิงสุ นะราสะภา. ๒. ตัณหังกะราทะโย พุทธา อัฏฐะวีสะติ นายะกา สัพเพ ปะติฏฐิตา มัยหัง มัตถะเก เต มุนิสสะรา. ๓. สีเส ปะติฏฐิโต มัยหัง พุทโธ ธัมโม ทะวิโลจะเน สังโฆ ปะติฏฐิโต มัยหัง อุเร สัพพะคุณากะโร ๔. หะทะเย เม อะนุรุทโธ สารีปุตโต จะ ทักขิเณ โกณทัญโญ ปฏฐิภาคัส๎มิง โมคคัลลาโน จะ วามะเก. ๕. ทักขิเณ สะวะเน มัยหัง อาสุง อานันทะราหุโล กัสสะโป จะ มะหานาโม อุภาสุง วามะโสตะเก ๑๖๓
- 174. ๖. เกสันเต * ปฏฐิภาคัส๎มิง สุริโยวะ ปะภังกะโร นิสินโน สิริสัมปนโน โสภีโต มุนิปุงคะโว ๗. กุมาระกัสสะโป เถโร มะเหสี จิตตะวาทะโก โส มัยหัง วะทะเน นิจจัง ปะติฏฐาสิ คุณากะโร ๘. ปุณโณ อังคุลิมาโล จะ อุปาลี นันทะสีวลี เถรา ปญจะ อิเม ชาตา นะลาเฏ ติละกา มะมะ. ๙. เสสาสีติ มะหาเถรา วิชิตา ชินะสาวะกา** เอเตสีติ มะหาเถรา** ชิตะวันโต ชิโนระสา ชะลันตา สีละเตเชนะ อังคะมังเคสุ สัณฐิตา ๑๐. ระตะนัง ปุระโต อาสิ ทักขิเณ เมตตะสุตตะกัง ธะชัคคัง ปจฉะโต อาสิ วาเม อังคุลิมาละกัง ๑๑. ขันธะโมระปะริตตัญจะ อาฏานาฏิยะสุตตะกัง อากาเส ฉะทะนัง อาสิ เสสา ปาการะสัณฐิตา ๑๒. ชินะนานาวะระสังยุตตา สัตตะปาการะลังกะตา วาตะปตตาทิสัญชาตา พาหิรัชฌัตตุปททะวา. ๑๓. อะเสสา วินะยัง ยันตุ อะนันตะชินะเตชะสา วะสะโต เม สะกิจเจนะ สะทา สัมพุทธะปญชะเร ๑๔. ชินะปญชะระมัชฌัมหิ วิหะรันตัง มะหีตะเล*** สะทา ปาเลนตุ มัง สัพเพ เต มะหาปุริสาสะภา. ๑๖๔
- 175. ๑๕. อิจเจวะ มันโต สุคุตโต สุรักโข ชินานุภาเวนะ ชิตปททะโว ู ธัมมานุภาเวนะ ชิตาริสังโค สังฆานุภาเวนะ ชิตันตะราโย สัทธัมมานุภาวะปาลิโต จะรามิ ชินะปญชะเรติ. พระคาถาชินบัญชรนี้เปนคาถาทีศักดิ์สิทธิ์ยิ่งนัก ตกทอดมาจากลังกาเจาประคุณสมเด็จ ฯ ่ คนพบในคัมภีรโบราณไดดัดแปลงแกไขแตงเติมใหดีขึ้นเปนเอกลักษณพเศษได เนื้อถอยกระทง ิ ความสมบูรณแปลออกมาแลวมีแตสิ่งสิริมงคลแกผูสวดภาวนาทุกประการ พระคาถานี้เปนการอัญเชิญพระพุทธานุภาพแหงพระบรมศาสดาสมเด็จพระสัมมาสัม - พุทธเจาและพระพุทธเจาที่ไดเคยมาตรัสรูกอนหนานั้น จากนันเปนการอัญเชิญพระอรหันต ้ ขีณาสพ อันสําเร็จคุณธรรมวิเศษแตละองคไมเหมือนกัน นอกนั้นยังอัญเชิญพระสูตรตาง ๆ อันโบราณาจารยถือวา เปนพระพุทธมนตอนวิเศษแตละสูตรมารวมกันสอดคลองเปนกําแพง ั แกวคุมกันตังแตกระหมอมจอมขวัญของผูภาวนาพระคาถาลงมาจนลอมรอบตัว จนกระทั่งหา ้ ชองโหวใหอนตรายสอดแทรกเขามามิได ั ผูใดไดสวดภาวนาพระคาถาชินบัญชรนี้ เปนประจําอยูสม่ําเสมอ จะทําใหเกิดความสิริ มงคลสมบูรณพูนผล ศัตรูหมูพาลไมกลํ้ากราย ไปทางใด ยอมเกิดเมตตามหานิยม เกิดลาภผล พูนทวี ขจัดภัยจากภูตผีปศาจ ตลอดจนคุณไสยตาง ๆ ทําน้ํามนตรดแกวิกลจริตแกสรรพโรคภัย หายสิ้น เปนสิริมงคลแกชีวิต มีคุณานุภาพตามแตจะปรารถนา ดังคําโบราณวา "ฝอยทวมหลัง ชาง" จะเดินทางไปที่ใด ๆ สวด ๑๐ จบ แลวอธิษฐานจะสําเร็จสมดังใจ * บางตําราใช เกเสนเต, เกสะโต ก็มี ** ฉบับสิงหลไมมีวรรคนี้ *** มะหีตะเล บาลีออกเสียงเปน มะฮีตะเล ๑๖๕
- 176. เทวะตาอุยโยชะนะคาถา ทุกขัปปตตา จะ นิททุกขา ภะยัปปตตา จะ นิพภะยา โสกัปปตตา จะ นิสโสกา โหนตุ สัพเพป ปาณิโน เอตตาวะตา จะ อัมเหหิ สัมภะตัง ปุญญะสัมปะทัง สัพเพ เทวานุโมทันตุ สัพพะสัมปตติสิทธิยา ทานัง ทะทันตุ สัทธายะ สีลัง รักขันตุ สัพพะทา ภาวะนา ภิระตา โหนตุ คัจฉันตุ เทวะตาคะตา ฯ (สวดขณะทีพรมน้ําพระพุทธมนต) ่ สัพเพ พุทธา พะลัปปตตา ปจเจกานัญจะ ยัง พะลัง อะระหันตานัญจะ เตเชนะ รักขัง พันธามิ สัพพะโสฯ ภะวะตุ สัพพะมังคะลัง รักขันตุ สัพพะเทวะตา สัพพะพุทธานุภาเวนะ สะทา โสตถี ภะวันตุ เต ฯ ภะวะตุ สัพพะมังคะลัง รักขันตุ สัพพะเทวะตา สัพพะธัมมานุภาเวนะ สะทา โสตถี ภะวันตุ เต ฯ ภะวะตุ สัพพะมังคะลัง รักขันตุ สัพพะเทวะตา สัพพะสังฆานุภาเวนะ สะทา โสตถี ภะวันตุ เต ฯ ๑๖๖
- 177. บทสรรเสริญคุณพระรัตนตรัย (ทํานองสรภัญญะ) บทสรรเสริญพระพุทธคุณ (นํา) อิตป โส ภะคะวา (รับพรอมกัน) อะระหัง สัมมาสัมพุทโธ ิ วิชชาจะระณะสัมปนโน สุคะโต โลกะวิทู อะนุตตะโร ปุรสะทัมมะสาระถิ ิ สัตถา เทวะมะนุสสานัง พุทโธ ภะคะวาติ ฯ (นํา) องคใดพระสัมพุทธ (รับพรอมกัน) สุวิสทธสันดาน ุ ตัดมูลเกลศมาร บ มิหมนมิหมองมัว หนึ่งในพระทัยทาน ก็เบิกบานคือดอกบัว ราคี บ พันพัว สุวคนธกําจร องคใดประกอบดวย พระกรุณาดังสาคร โปรดหมูประชากร มละโอฆกันดาร ชี้ทางบรรเทาทุกข และชี้สุขเกษมสานต ชี้ทางพระนฤพาน อันพนโศกวิโยคภัย พรอมเบญจพิธจัก- ษุจรัสวิมลใส เห็นเหตุทใกลไกล ี่ ก็เจนจบประจักษจริง กําจัดน้ําใจหยาบ สันดานบาปแหงชายหญิง สัตวโลกไดพึ่งพิง มละบาปบําเพ็ญบุญ ขาขอประณตนอม ศิรเกลาบังคมคุณ สัมพุทธการุญ- ญภาพนั้นนิรันดร ฯ (กราบ) ๑๖๗
- 178. บทสรรเสริญพระธรรมคุณ (นํา) ส๎วากขาโต (รับพรอมกัน) ภะคะวะตา ธัมโม สันทิฏฐิโก อะกาลิโก เอหิปสสิโก โอปะนะยิโก ปจจัตตัง เวทิตพโพ วิญูหีต. ั ิ (อานวา วิญ-ู-ฮี-ติ) (นํา) ธรรมะคือคุณากร (รับพรอมกัน) สวนชอบสาธร ดุจดวงประทีปชัชวาล แหงองคพระศาสดาจารย สองสัตวสนดาน ั สวางกระจางใจมล ธรรมใดนับโดยมรรคผล เปนแปดพึงยล และเกานับทั้งนฤพาน สมญาโลกอุดรพิสดาร อันลึกโอฬาร พิสุทธิ์พิเศษสุกใส อีกธรรมตนทางครรไล นามขนานขานไข ปฏิบติปริยัติเปนสอง ั คือทางดําเนินดุจครอง ใหลวงลุปอง ยังโลกอุดรโดยตรง ขา ฯ ขอโอนออนอุตมงค นบธรรมจํานง ดวยจิตและกายวาจา ฯ (กราบ) ๑๖๘
- 179. บทสรรเสริญพระสังฆคุณ (นํา) สุปะฏิปนโน (รับพรอมกัน) ภะคะวะโต สาวะกะสังโฆ อุชุปะฏิปนโน ภะคะวะโต สาวะกะสังโฆ ญายะปะฏิปนโน ภะคะวะโต สาวะกะสังโฆ สามีจิปะฏิปนโน ภะคะวะโต สาวะกะสังโฆ ยะทิทัง จัตตาริ ปุริสะยุคคานิ อัฏฐะ ปุริสะปุคคะลา เอสะ ภะคะวะโต สาวะกะสังโฆ อาหุเนยโย ปาหุเนยโย ทักขิเณยโย อัญชะลีกะระณีโย อะนุตตะรัง ปุญญักเขตตัง โลกัสสาติ ฯ (นํา) สงฆใดสาวกศาสดา รับปฏิบตมา ั ิ แตองคสมเด็จภควันต เห็นแจงจตุสัจเสร็จบรร- ลุทางที่อัน ระงับและดับทุกขภยั โดยเสด็จพระผูตรัสไตร ปญญาผองใส สะอาดและปราศมัวหมอง เหินหางทางขาศึกปอง บ มิลําพอง ดวยกายและวาจาใจ เปนเนื้อนาบุญอันไพ- ศาลแดโลกัย และเกิดพิบูลยพูนผล สมญาเอารสทศพล มีคุณอนนต อเนกจะนับเหลือตรา ขา ฯ ขอนบหมูพระศรา- พกทรงคุณา- นุคุณประดุจรําพัน ดวยเดชบุญขาอภิวนท ั พระไตรรัตนอัน อุดมดิเรกนิรัติศย ั จงชวยขจัดโพยภัย อันตรายใดใด จงดับและกลับเสื่อมสูญ ฯ (กราบ) ๑๖๙
- 180. คําไหว้พระบรมสารีรกธาตุ ิ วันทามิ เจติยง, สัพพัง, สัพพัฏฐาเน, สุปะติฏฐิตา, ั สารีรกะธาตุ, มหาโพธิง, พุทธะรูปง, สะกะลัง สะทา ฯ ิ คําอธิษฐานสักการะพระบรมสารีริกธาตุ ขาพระพุทธเจา, ขอนอมถวายสักการะบูชา, พระบรมสารีรกธาตุ, พระอรหันตธาตุ, ทีประดิษฐานอยู ณ ที่น, ิ ่ ี้ ทีประดิษฐานอยูทวโลก, ทีประดิษฐานอยูทวมหาจักรวาล, ่ ั่ ่ ั่ ดวยธรรมะปฏิบต, และการบําเพ็ญบุญ, ของขาพระพุทธเจาในครังนี, ั ิ ้ ้ ขออานิสงสผลบุญทังหลายเหลานี, จงเปนพลวปจจัย, ้ ้ ใหถึงซึงพระนิพพาน, ในปจจุบนชาติ, ่ ั หากขาพระพุทธเจา, ไมสามารถเขาถึง, ซึ่งพระนิพพาน, ในปจจุบนชาตินี้เพียงใด, เกิดภพใดชาติใด, ขอความไมม, ั ี ไมสามารถ, ไมสาเร็จ, ไมสมหวัง, จงอยาไดมแกขาพระพุทธเจา, ํ ี ในทุกภพทุกชาติ, ทีขาพระพุทธเจาไดเกิด, จนกวาจะไดถง, ่ ึ ทีสดแหงกองทุกข, คือพระนิพพาน, ในอนาคตกาล, ่ ุ เบืองหนาโนนเทอญ ฯ ้ ๑๗๐
- 181. คําบูชาพระบรมสารีรกธาตุ ิ อะหัง วันทามิ สารีรกธาตุ ิ อะหัง วันทามิ ทูระโต อะหัง วันทามิ ธาตุโย อะหัง วันทามิ สัพพะโส อิตปโส วิเสเสอิ อิเสเส พุทธะนาเมอิ ิ อิเมนา พุทธะตังโสอิ อิโสตัง พุทธะปตอิ ิ ๑๗๑
- 182. กราบพระ ๕ ครั้ง ยกมือขึ้นเถิดหนา ไหวบูชาพระรัตนตรัย บูชา คุณพระพุทธ ที่บริสุทธิ์และผองใส บูชา คุณพระธรรม ที่ทานนอมนําเชิดชูไว บูชา คุณพระสงฆ ที่ทานดํารงพระศาสนา บูชา บิดามารดา ที่เลี้ยงเรามาจึงเติบใหญ บูชา ครูบา – อาจารย ที่ทานบันดาลวิชาใหไว บูชา หาอยางนี้จําใหดีนะทานเอย.... เตรียมตัวกราบเถิดหนา ทานที่มาในกองทัพธรรม กราบหนึง คุณพระพุทธ ที่บริสุทธิ์และผองใส ่ กราบสอง คุณพระธรรม ที่ทานนอมนําเชิดชูไว กราบสาม คุณพระสงฆ ที่ทานดํารงพระศาสนา กราบสี่ บิดามารดา ที่เลี้ยงเรามาจึงเติบใหญ กราบหา ครูบา - อาจารย ที่ทานบันดาลวิชาใหไว กราบไหวใหได ๕ ครั้ง เพื่อพลังพระศาสนา ตอไปในภายภาคหนา เราจะถึงซึ่งพระนิพพาน เราจะถึงซึ่งพระนิพพาน เราจะถึง...ซึ่งพระนิพพาน ๑๗๒
- 183. พิธีลากรรมฐาน ๑๗๓
- 184. ๑. เมื่อประธานมาถึง ผูปฏิบัติธรรมนั่งคุกเขาประนมมือ เมื่อผูเปนประธาน กราบพระเสร็จแลวนั่งลง ผูปฏิบัติธรรมกราบพรอมกัน ๓ ครั้ง ๒. ตัวแทนผูปฏิบัติธรรม จุดเทียน ธูป กลาวคําบูชาพระ (อิมนา สักกาเรนะ ฯ) ิ กราบพระ (อะระหัง สัมมา ฯ) อาราธนาศีล ๕ (จบแลว กราบ ๑ ครั้ง) นั่งพับเพียบ สมาทานศีล ๕ (เสร็จแลว นั่งคุกเขา กราบ ๓ ครั้ง) ๓. กลาวคําขอขมา ตั้ง นะโม ฯ พรอมกัน ๓ จบ (แลวกลาวตามผูนําดังนี้) วันทามิ พุทธัง, สัพพะ เม โทสัง, ขะมะถะ เม ภันเต, วันทามิ ธัมมัง, สัพพะ เม โทสัง, ขะมะถะ เม ภันเต, วันทามิ สังฆัง, สัพพะ เม โทสัง, ขะมะถะ เม ภันเต, วันทามิ กัมมัฏฐานัง, สัพพะ เม โทสัง, ขะมะถะ เม ภันเต, วันทามิ อาราเม, พัทธะเสมายัง, โพธิรุกขัง, เจติยัง, พุทธะรูปง, สัพพะ เม โทสัง, ขะมะถะ เม ภันเต. ขาพเจาขอวันทา, พระพุทธเจา, พระธรรมเจา, พระสงฆเจา, ขอพระพุทธเจา, พระธรรมเจา, พระสงฆเจา, จงงดโทษ, ของขาพเจาทั้งปวง, ขาพเจาขอวันทา, พระกัมมัฏฐาน, ครูอปชฌาอาจารย, ขอพระกัมมัฏฐาน, ุ ครูอปชฌาอาจารย, จงงดโทษ, ของขาพเจาทั้งปวง, ุ ขาพเจาขอวันทา, พระอาราม, พัทธเสมา, ตนโพธิ, พระเจดีย, พระพุทธรูป, ์ ในอารามนี้, ขอพระอาราม, พัทธเสมา, ตนโพธิ์, พระเจดีย, ในอารามนี้, จงงดโทษ, ของขาพเจาทั้งปวง ๑๗๔
- 185. อาจะริเย ปะมาเทนะ, ทะวาระตะเยนะ กะตัง, สัพพัง, อะปะราธัง, ขะมะตุ โน ภันเต, ความผิดพลาดทั้งปวง, ที่ขาพเจาทั้งหลาย, ไดกระทําแลว, ดวยกายก็ด, ี ดวยวาจาก็ดี, ดวยใจก็ดี, ตอหนาก็ดี, ลับหลังก็ดี, โดยเจตนาก็ตาม, ไมเจตนาก็ตาม, ในพระอาจารย, ขอพระอาจารย, จงงดโทษเหลานั้น, ใหแกพวกขาพเจา, ทั้งหลายดวยเทอญฯ (กราบพรอมกัน ๓ ครั้ง ตัวแทนนําธูปเทียนแพ ดอกไม เขาไปถวาย ฯ) ๔. ผูปฏิบัติธรรม หรือตัวแทน กลาวแสดงความรูสึก หรือผลที่ไดรับจาก การปฏิบัติธรรม ๕. รับวุฒิบัตร อนุโมทนาบัตร หรือหนังสือแจก หรือรางวัล ของที่ระลึก ๖. รับฟงโอวาท หรือรับพร จบแลว กราบ ๓ ครั้ง ๗. นั่งสมาธิ ประมาณ ๑-๒ นาที (นั่งพับเพียบ) แผเมตตา – อุทิศสวน กุศล เสร็จแลว นั่งคุกเขาประนมมือกราบพระ ๘. ตัวแทนผูปฏิบัติธรรม ดับเทียน ๙. ถวายความเคารพ พระบรมฉายาลั ก ษณ หรื อ พระสาทิ ส ลั ก ษณ พ ร ะ บ า ท ส ม เ ด็ จ พระเจ า อ ยู หั ว ฯ แ ล ะ ส ม เ ด็ จพระนางเจ า ฯ พระบรมราชินีนาถ ๑๐. รองเพลงสรรเสริญพระบารมี หมายเหตุ - ถามีการถวายจตุปจจัย ผาปา หรือของที่ระลึก ควรกระทํา เมื่อเสร็จขั้นตอนที่ ๕ เสร็ จ พิ ธี ๑๗๕
- 186. คําอาราธนาพระปริตร วิปตติปะฏิพาหายะ, สัพพะสัมปตติสิทธิยา, สัพพะ ทุกขะ วินาสายะ, ธัมมะจักกัปปะวัตตะนะสุตตัง ปะริตตัง พ๎รูถะมังคะลัง ฯ วิปตติปะฏิพาหายะ, สัพพะสัมปตติสิทธิยา, สัพพะ ภะยะ วินาสายะ, ธัมมะจักกัปปะวัตตะนะสุตตัง ปะริตตัง พ๎รูถะมังคะลัง ฯ วิปตติปะฏิพาหายะ, สัพพะสัมปตติสทธิยา, ิ สัพพะ โรคะ วินาสายะ, ธัมมะจักกัปปะวัตตะนะสุตตัง ปะริตตัง พ๎รถะมังคะลัง ฯ ู (แปล) เพื่อกันความวิบต, เพื่อสมบัตไดเพิ่มพูน, ั ิ ิ เพื่อทุกขพนาศสูญ, พระธัมมะจักร ฯ อันมงคล ฯ ิ เพื่อกันความวิบต, เพื่อสมบัตไดเพิ่มพูน, ั ิ ิ เพื่อภัยพินาศสูญ, พระธัมมะจักร ฯ อันมงคล ฯ เพื่อกันความวิบต, เพื่อสมบัตไดเพิ่มพูน, ั ิ ิ เพื่อโรคพินาศสูญ, พระธัมมะจักร ฯ อันมงคล ฯ ๑๗๖
- 187. คําอาราธนาธรรม พ๎รัห๎มา จะ โลกาธิปะตี สะหัมปะตี, กัตอัญชะลี อันธิวะรัง อะยาจะถะ, สันตีธะ สัตตาปปะระชักขะชาติกา, เทเสตุ ธัมมัง อะนุกมปมง ปะชังฯ ั ั ทาวสหัมบดีแหงโลก ไดประคองอัญชลี ทูลวิงวอนพระพุทธเจาผูประเสริฐวา สัตวผูมธุลในดวงตานอยมีอยูในโลกนี้ ขอพระคุณเจาโปรดแสดงธรรม ี ี อนุเคราะหดวยเถิด คําถวายภัตตาหาร (สังฆทาน) (ประเภทสามัญ) อิมานิ มะยัง ภันเต, ภัตตานิ๑, สะปะริวารานิ, ภิกขุสังฆัสสะ, โอโณชะยามะ, สาธุ โน ภันเต, ภิกขุสังโฆ, อิมานิ, ภัตตานิ๑, สะปะริวารานิ, ปะฏิคคัณหาตุ, อัมหากัง, ทีฆะรัตตัง, หิตายะ, สุขายะ ฯ ขาแตพระสงฆผูเจริญ, ขาพเจาทั้งหลาย, ขอนอมถวาย, ซึ่งภัตตาหาร๒, กับทั้งของที่เปนบริวารทั้งหลายเหลานี้, แดพระภิกษุสงฆ, ขอพระภิกษุสงฆจงรับ, ซึ่งภัตตาหาร๒, กับทั้งของที่เปนบริวารทั้งหลายเหลานี้ ของขาพเจาทั้งหลาย, เพื่อประโยชน, และความสุข, แกขาพเจาทั้งหลาย, สิ้นกาลนานเทอญ ฯ ๑ ถาถวายเปนเครื่องสังฆทาน ใชคําวา “สังฆทานานิ” บางแหงอาจใชคําวา “สังฆทานิ” ๒ ใชคําวา “สังฆทาน” ๑๗๗
- 188. คําถวายสังฆทาน (ประเภทอุทศใหผลวงลับไปแลว) ิ ู อิมานิ, มะยัง ภันเต, มะตะกะภัตตานิ, สะปะริวารานิ, ภิกขุสังฆัสสะ, โอโณชะยามะ, สาธุ โน ภันเต, ภิกขุสังโฆ, อิมานิ, มะตะกะภัตตานิ, สะปะริวารานิ, ปะฏิคคัณหาตุ, อัมหากัญ เจวะ, มาตาปตุ, อาทีนัญจะ, ญาตะกานัญจะ, เทวะตานัญจะ, สัพพะเปตานัญจะ, สัพพะเวรีนัญจะ, สัพพะสัตตานัญจะ, กาละกะตานัง , ฑีฆะรัตตัง, หิตายะ, สุขายะ ฯ ขาแตพระภิกษุสงฆผูเจริญ, ขาพเจาทั้งหลาย, ขอนอมถวาย, ซึ่งมะตะกะภัตตาหาร, กับทั้งสิ่งของที่เปนบริวารทั้งหลายเหลานี้, แกพระภิกษุสงฆ, ขอพระภิกษุสงฆจงรับ, ซึ่งมะตะกะภัตตาหาร, กับทั้งสิ่งของที่เปนบริวารทั้งหลายเหลานี้, ของขาพเจาทั้งหลาย, เพื่อประโยชน, และความสุข, เพือความพนทุกข, เพื่อความเจริญรุงเรือง, ่ แกขาพเจาทั้งหลาย, และแกปยะชนทั้งหลาย, แกญาติทั้งหลาย, มีมารดาบิดา, ญาติสนิทมิตรสหายครูอุปชฌายอาจารย, ผูมบุญคุณ, ี ผูมพระคุณทุกทาน, ที่ลวงลับไปแลว, เทวดาทังหลาย, เปรตทั้งหลาย, ี ้ เจากรรมนายเวรทั้งหลาย, สัพพะสัตวท้งหลาย, ตลอดกาลนาน...เทอญ ฯ ั ๑๗๘
- 189. คําอปโลกน์สังฆทาน ยัคเฆ ภันเต สังโฆ ชานาตุ ขอพระสงฆทั้งปวงจงฟงคําขาพเจา บัดนี้ ทายก ทายิกา ผูมจิตศรัทธา ไดนอมนํามาซึ่งภัตตาหาร มาถวาย ี เปนสังฆทานแกพระภิกษุสงฆ อันวา สังฆทานนี้ ยอมมีอานิสงสอันยิ่งใหญ สมเด็จพระพุทธองคจะไดจาเพาะเจาะจงวา เปนของภิกษุรปหนึ่งรูปใดก็หามิได ํ ู เพราะเปนของไดแกสงฆทั่วทั้งสังฆมณฑล พระพุทธองคตรัสวา ใหแจกกันตาม บรรดาทีมาถึง ่ ฉะนั้น บัดนี้ ขาพเจา จะสมมติตนเปนผูแจกของสงฆ พระสงฆท้งปวงจะ ั เห็นสมควรหรือไมเห็นสมควร ถาเห็นวาไมเปนการสมควรแลวไซร ขอจงได ทักทวงขึ้นในทามกลางสงฆอยาไดเกรงใจ ถาเห็นวาเปนการสมควรแลว ก็จง เปนผูนิ่งอยู (หยุดนิดหนึ่ง) บัดนี้ พระสงฆทงปวงนิ่งอยู ขาพเจาจักรูไดวา ั้ เปนการสมควรแลว จะไดทําการแจกของสงฆตอไป ณ กาลบัดนี้ อะยัง ปะฐะมะ ภาโค มะหาเถรัสสะ ปาปุณาติ สวนที่ ๑ ยอมถึงแกพระเถระผูใหญผูอยูเหนือขาพเจา อะวะเสสา ภาคา อัมหากัง ปาปุณาติ สวนที่เหลือจากพระเถระผูใหญแลว ยอมถึงแกขาพเจาทั้งหลาย ตามบรรดาที่มาถึงพรอมกันทุก ๆ รูป (ตลอดถึงสามเณรดวย) เทอญ ฯ หมายเหตุ มะหาเถรัสสะ นั้น เปลี่ยนเปน เถรัสสะ บาง มัชฌิมะบาง ตามฐานะของหัวหนาในที่น้น ั ตลอดถึงสามเณรดวย ถาไมมีสามเณรอยูดวย ก็ไมตองวา คําอปโลกนนี้เปนหนาที่ของรูปที่ ๒ หรือที่ ๓ ก็ได ๑๗๙
- 190. คําถวายข้าวพระพุทธ อิมัง, สูปะ, พยัญชะนะ, สัมปนนัง, สาลีนัง, โภชะนัง, อุทะกังวะรัง, พุทธัสสะ, ปูเชมิ ฯ ขาพเจาขอบูชา, องคสมเด็จพระสัมมาสัมพุทธเจา, ดวยโภชนาอาหารและน้ํานี้ คําลาข้าวพระพุทธ เสสัง, มังคะลัง, ยาจามิ ฯ ขาพเจาไดบชาแลว, ขออนุญาตรับประทาน, เพื่อเปนมงคล, ู อาหารนี, ขาพเจาจะรับประทาน, เพื่อบํารุงรางกายใหแข็งแรง, ้ ปราศจากโรคภัยไขเจ็บ, ใหมชีวิตอยู, ไดทําความดี, ไดปฏิบติธรรมะ, ี ั ขาพเจาจะไมรบประทาน, เพื่อบํารุงกิเลส, ตัณหา, อุปาทาน, ั ขอใหทานผูบริจาค, และบริการทุกทาน, จงมีอายุ, วรรณะ, สุขะ, พละ, ปราศจากโรคภัยอันตรายทงปวงเทอญ ฯ ๑๘๐
- 191. คําถวายผ้าป่า (ผ้าบังสุกุลจีวร) (ตั้ง นะโม ฯ ๓ จบ) อิมานิ, มะยัง ภันเต, ปงสะกุละจีวะรานิ, สะปะริวารานิ, ภิกขุสังฆัสสะ, โอโณชะยามะ, สาธุ โน ภันเต, ภิกขุสังโฆ, อิมานิ, ปงสะกุละจีวะรานิ, สะปะริวารานิ, ปะฏิคคัณหาตุ, อัมหากัญ เจวะ, มาตาปตุ, อาทีนญจะ, ญาตะกานัญจะ, เทวะตานัญจะ, ั สัพพะเปตานัญจะ, สัพพะเวรีนัญจะ, สัพพะสัตตานัญจะ, กาละกะตานัง, ฑีฆะรัตตัง, หิตายะ, สุขายะ ฯ ขาแตพระภิกษุสงฆผเจริญ, ขาพเจาทั้งหลาย, ขอนอมถวาย, ู ผาบังสกุลจีวร, กับทังสิ่งของที่เปนบริวารทั้งหลายเหลานี้, ้ แกพระภิกษุสงฆ, ขอพระภิกษุสงฆจงรับ, ซึ่งผาบังสกุลจีวร, กับทั้งสิ่งของที่เปนบริวารทั้งหลายเหลานี้, ของขาพเจาทั้งหลาย, เพื่อประโยชน, และความสุข, เพือความพนทุกข, เพื่อความเจริญรุงเรือง, ่ แกขาพเจาทั้งหลาย, แกปยะชนทั้งหลาย, แกญาติทั้งหลาย, มีมารดาบิดา, ญาติสนิทมิตรสหายครูอุปชฌายอาจารย, ผูมบุญคุณ, ี ผูมพระคุณทุกทาน, ทั้งที่ยังมีชีวิตอยู, หรือลวงลับไปแลว, ี เทวดาทั้งหลาย, เปรตทั้งหลาย, เจากรรมนายเวรทั้งหลาย, สัพพะสัตวทั้งหลาย, ตลอดกาลนาน...เทอญ ฯ ๑๘๑
- 192. คําถวายพระพุทธรูป อิมานิ มะยัง ภันเต, พุทธะรูปง, ภิกขุสังฆัสสะ, โอโณชะยามะ, สาธุโน ภันเต, ภิกขุสังโฆ, อิมานิ, พุทธะรูปง, ปะฏิคคัณหาตุ, อัมหากัง, ทีฆะรัตตัง, หิตายะ, สุขายะ. ขาแตพระสงฆผูเจริญ, ขาพเจาทั้งหลาย, ขอนอมถวาย, พระพุทธปฏิมากร, แดพระภิกษุสงฆ, ขอพระภิกษุสงฆจงรับ, ซึ่งพระพุทธปฏิมากร, ของขาพเจาทั้งหลาย, จงเปนไปเพือประโยชน, ่ เพื่อความสุข, แกขาพเจาทั้งหลาย, สินกาลนานเทอญ . ้ คําถวายเทียนพรรษา ยัคเฆ ภันเต สังโฆ ปะฏิชานาตุ, มะยัง ภันเต, เอตัง, ปะทีปะยุคัง, สะปะริวารัง, เตมาสัง, พุทธัสสะ, อิมัสมิง, อุโปสะถาคาเร, นิยยาเทมะ, สาธุ โน ภันเต, อะยัง, เตมาสัง, พุทธัสสะ, ปูชะนัตถายะ, ปะทีปะยุคัสสะ, ทานัสสะ, อานิสงโส, อัมหากัญเจวะ, มาตาปตุ, อาทีนัญจะ, ปยะชะนานัง, ั ทีฆะรัตตัง, หิตายะ, สุขายะ, สังวัตตะตุ ฯ ขาแตพระสงฆผูเจริญ, ขอพระสงฆจงรับทราบ, ขาพเจาทั้งหลาย, ขอนอมถวาย, เทียนพรรษา, พรอมกับของบริวาร, ไว ณ พระอุโบสถนี้, เพื่อเปนพุทธบูชาตลอดพรรษา, ขออานิสงสแหงการถวาย, เทียนพรรษา, เพื่อเปนพุทธบูชาตลอดพรรษานี้, ของขาพเจาทั้งหลาย, จงเปนไปเพื่อประโยชน, เพือความสุข, แกขาพเจาทั้งหลายดวย, ่ แกปยชนทั้งหลาย, มีมารดาบิดาเปนตน, ตลอดกาลนานเทอญ ฯ ๑๘๒
- 193. คําถวายผ้าอาบน้ําฝน อิมานิ มะยัง ภันเต, วัสสิกะสาฏิกานิ, สะปะริวารานิ, ภิกขุสังฆัสสะ, โอโณชะยามะ, สาธุ โน ภันเต, ภิกขุสังโฆ, อิมานิ, วัสสิกะสาฏิกานิ, สะปะริวารานิ, ปะฏิคคันหาตุ, อัมหากัง, ทีฆะรัตตัง, หิตายะ, สุขายะ. ขาแตพระสงฆผูเจริญ, ขาพเจาทั้งหลาย, ขอนอมถวาย, ผาอาบน้ําฝน, กับทังสิ่งของที่เปนบริวารทั้งหลายเหลานี้, ้ แดพระภิกษุสงฆ, ขอพระภิกษุสงฆจงรับ, ผาอาบน้าฝน, ํ กับทั้งสิ่งของที่เปนบริวารทั้งหลายเหลานี้, ของขาพเจาทั้งหลาย, เพื่อประโยชน, และความสุข, แกขาพเจาทั้งหลาย, สิ้นกาลนานเทอญ ฯ คําถวายทานทั่วไป สุทินนัง, วะตะ เม ทานัง, ปะระมัตถะ ทานัง, ปาริสุทธิ ทานัง, อาสะวักขะยาวะหัง, นิพพานังโหตุ, ทานของเรานี้, ใหดแลวหนอ, เปนทานอันเลิศ, เปนทานทีบริสทธิ์, ี ่ ุ เปนไปเพือพระนิพพาน, อันเปนที่สิ้นไปแหงกิเลส เทอญ ฯ ่ ๑๘๓
- 194. คําสาธุการเมื่อพระเทศน์จบ ...(เมื่อพระแสดงธรรมจบ ใหรับสาธุการพรอมกันดวยถอยคําขางลางนี้ วาเปนวรรค เปนตอน หยุดตามที่จุดไวทุกๆ จุด) สาธุ พุทธะสุโพธิตา, สาธุ ความตรัสรูดีจริงของพระพุทธเจา, สาธุ ธัมมะสุธัมมะตา, สาธุ ความเปนธรรมดีจริงของพระธรรม, สาธุ สังฆัสสุปะฏิปตติ, สาธุ ความปฏิบัติความดีจริงของพระสงฆ, อะโห พุทโธ, พระพุทธเจา นาอัศจรรยจริง, อะโห ธัมโม, พระธรรมเจา นาอัศจรรยจริง, อะโห สังโฆ, พระสงฆเจา นาอัศจรรยจริง, อะหัง พุทธัญจะ ธัมมัญจะ สังฆัญจะ สะระณัง คะตา (คะโต)๑ ขาพเจาถึงแลว, ซึ่งพระพุทธเจา, พระธรรมเจา, พระสงฆเจา, วาเปนทีพงที่ระลึกถึง ่ ึ่ อุปาสิกัตตัง (อุปาสะกัตตัง)๑ เทเสสิง ภิกขุสังฆัสสะ สัมมุขา, ขาพเจาขอแสดงตนวา, เปนอุบาสิกา(อุบาสก)๑ ในที่จําเพาะหนาพระภิกษุสงฆ เอตัง เม สะระณัง เขมัง, เอตัง สะระณะมุตตะมัง, พระรัตนตรัยนี้เปนทีพึ่งอันเกษมของขาพเจา, ่ พระรัตนตรัยนี้เปนทีพึ่งอันสูงสุด ่ ๑ สตรีพงวา (คําในวงเล็บ) ึ ๑๘๔
- 195. ยะถาพะลัง จะเรยยาหัง สัมมาสัมพุทธะสาสะนัง ขาพเจาจักประพฤติซงพระธรรมคําสั่งสอน, ของพระสัมมาสัมพุทธเจา, ึ่ โดยสมควรแกกําลัง ทุกขะนิสสะระณัสเสวะ ภาคีนิสสัง (ภาคีอัสสัง)๑ อะนาคะเต ขอขาพเจาพึงมีสวนแหงพระนิพพาน, อันเปนที่ยกตนออกจากทุกข, ในอนาคตกาลเบืองหนาโนน เทอญ ฯ ้ ๑ สตรีพงวา (คําในวงเล็บ) ึ ๑๘๕
- 196. คําแสดงตนเป็นพุทธมามกะ เอสาหัง ภันเต๑, สุจิระปะรินิพพุตัมป, ตัง ภะคะวันตัง, สะระณัง คัจฉามิ๒, ธัมมัญจะ, สังฆัญจะ, พุทธะมามะโกติ มัง๓, สังโฆ ธาเรตุ. "ขาแตพระสงฆผูเจริญ, ขาพเจาทั้งหลาย, ขอถึงพระผูมภาคเจาพระองคนั้น, แมเสด็จปรินพพานแลว, ี ิ พรอมดวยพระธรรม, และพระสงฆ, เปนสรณะ, เปนทีพึ่ง, ่ ที่ระลึก, ที่นับถือ, ขอพระสงฆจงจําขาพเจาทั้งหลายไววา, เปนพุทธมามะกะ, ตังแตบัดนี้, เปนตนไป” ้ พระสงฆ์ประนมมือรับ "สาธุ" พรอมกัน ๑ ถาปฏิญาณพรอมกันหลายคน ใหเปลี่ยนคําดังนี้ เอสาหัง ผูชายวา เอเต มะยัง ผูหญิงวา เอตา มะยัง ๒ คําวา คัจฉามิ เปลี่ยนเปน คัจฉามะ ๓ คําวา พุทธะมามะโกติ เปน พุทธะมามะกาติ, คําวา มัง เปน โน สามคําหลังนี้วา เหมือนกัน (สําหรับคําวา พุทธะมามะโกติ ถาผูหญิงกลาวแมคนเดียวก็เปลี่ยนเปน พุทธะมามะกาติ) ๑๘๖
- 197. คําลาพระกลับบ้าน หันทะทานิ, มะยัง ภันเต, อาปุจฉามะ, พะหุกิจจา มะยัง, พะหุกะระณียา. บัดนี้ไดเวลาแลวขอรับ, พวกกระผม (ดิฉัน)๑ มีกิจที่จะตองทําอีกมาก, จึงขอกราบลา พระสงฆผรับลากลาวคําวา ู “ ยัสสะทานิ ตุมเห กาลัง มัญญะถะ ” ผูลาพึงรับพรอมกันวา “ สาธุ ภันเต, สาธุ ภันเต, สาธุ ภันเต, ” เสร็จแลว กราบ ๓ ครั้ง ๑ สตรีพงวา (คําในวงเล็บ) ึ ๑๘๗
- 198. รายนามผูรวมบริจาคพิมพหนังสือสวดมนต ทําบุญรายละ ๑๐,๐๐๐.- บาท พลเอกวัฒนะ - นภาพร กาญจนะวสิต (รานบุญอัมพวัน), ครอบครัวจังตระกูล - ครอบครัวปญญาบัณฑิต (นางจอย จังตระกูล - นายสุรศักดิ์ ปญญาบัณฑิต - นางสาวจตุพร จังตระกูล - ด.ญ.สุรภา - ด.ช.พงศพิสทธิ์ ปญญาบัณฑิต) ุ ทําบุญรายละ ๕,๐๐๐.- บาท ครอบครัวศิริจิต (คุณประสพสันต ศิริจิต - คุณรัตนา ศิริจิต - คุณจิรภัทร ศิริจิตร - คุณจิรวรรณ ศิริจิตร - คุณจิรพร ศิริจิตร), คุณอุไรวรรณ พันธุสภะ, คุณนิธนทรา กําปนทอง, คุณมนัส - คุณกชพรรณ - ด.ช.กวิน - ด.ช.ธนัช ุ ิ วัฒนศิลป ทําบุญรายละ ๓,๐๐๐.- บาท นางสาวเฉลิมขวัญ พุทธิวงศ, คุณมานพ - นางภารวี - ดช.กูลคูณโชคจ - ดญ.ชันญา - น.ส.ภัคจิรา ศิริเต็มกุล ทําบุญรายละ ๒,๒๔๐.- บาท ไมประสงคออกนาม ทําบุญรายละ ๒,๐๐๐.- บาท พระสมุหสุบิน จนทาโภ (วัดวุฒาราม ขอนแกน), พระสุระ ปฺญาธโร, คุณเบญจพร นันทพงษ, คุณพอซือกุง แซลี้ - คุณแมลเู หี้ยง แซเตียว, คุณพนิดา พัฒนดารงจิตร และครอบครัว, คุณชื่นฤดี สกุลชัยพรเลิศ ํ ทําบุญรายละ ๑,๓๒๐.- บาท คุณสมประสงค สีลาดเลา ทําบุญรายละ ๑,๒๐๐.- บาท คุณแมแสง นกเทียน - คุณสมศักดิ์ อมรฤทธิ์ - นางสายัณห นกเทียน พรอมบุตร และญาติ ทําบุญรายละ ๑,๑๕๐.- บาท คุณศุภรัตน ปรศุพัฒนา - คุณวิไล ตระกูลโอสถ - คุณอรนุช วงศวัฒนาเสถียร - คุณอภิญญา ชุมวรฐายี - คุณมนตรา พึงเทศ ่ ทําบุญรายละ ๑,๐๐๐.- บาท พระบรรหาญ ปภาธโร, นางวันดี กอนแกว, นางจําปา ประจัญบาน, นางสงา ใจแสน, คุณสมรัก รุจมณีพงศ,คุณ ิ พรชัย - อารีย เบ็ญจาศิริโรจน และครอบครัว, คุณมุลี พงษสระพัง, คุณสุภาภรณ มั่นคง, คุณสถาพร คุณบัว, อนุ ๑๘๘ โมทนา บุญ
- 199. คุณประวีร คุณบัว, คุณวันทกานต วงศอครวัต และ ครอบครัว, คุณชัญญา วาศพงศกร, ั คุณสุพัตรา ปรศุพัฒนา และ ครอบครัว, คุณวาริณี จูตะวิริยะ, คุณมณี เครือสุวรรณ, คุณเฉลิมเกียรติ สัจจวีระกุล, คุณประไพ เอือไพจิตร, หจก.มงคลชัยยนตรการ, คุณวิชัย-คุณอรพิน เอื้อบัณฑิต, นางสาวนิธินาถ เอือบัณฑิต, ้ ้ คุณวิวรรธน วิพัฒนกิจเจริญ, คุณอัจฉริยา วิพัฒนกิจเจริญ, คุณสายชล และ เพื่อน, นางลัดดา - คุณมงคล แกว ทาสี - คุณชาตรี เขตตลาด - นางนิภา อัศยะธรรมานนท ทําบุญรายละ ๙๙๙.- บาท คุณปยะ - คุณญาติกา คุณบัว และ ครอบครัว, คุณจตุรพร แหวนคุณ ทําบุญรายละ ๘๒๐.- บาท คุณมนตรี-คุณไสคิ้ม รังสรรคลิขิต และ ครอบครัว ทําบุญรายละ ๗๐๐.- บาท ครอบครัวประทุมชัย อุทิศใหเจากรรมนายเวร ทําบุญรายละ ๖๐๐.- บาท คุณอนงคนุต รังสรรคลิขิต ทําบุญรายละ ๕๐๐.- บาท พระการุณย ธิตมโน และครอบครัว พรอมดวย นางสาวพรทิพา รัศมีทานนทและครอบครัว, คุณวุฒิกร - วรรณภา แยมภิรมยศรี, คุณสุธน - จงรักษ - พิสิษฐ สุวรรณธาร, นางบังอร สุวรรณธาร และ ครอบครัว, คุณมนัส - จิรพันธ ฤทธิ์ฤาชัย, คุณชาญณรงค ปยพิทยานันต, คุณธีรชานนท - คุณรัชฏา - คุณวรรณิดา เทียมเรืองวัฒนา, คุณวลีกานต ตรัยรัตนมงคล, คุณยุทธนา รัตนวิสุทธิพนธ, ั นางสาวสราพร คํามูลคร, นางสาวพิรุณ เศวตศิริ (คูกา), คุณรัมภม - อิงครัต - ปาจรีย จุฑามณี, คุณฆรณี แสงมณี, นางสมถวิล ประเสริฐสังข, นางจุฬาลักษณ ประจัญบาน และครอบครัว, นางเพ็ญศรี จันทรศรี พรอมบุตรหลานทุกคน, คุณอัครเดช - คุณยุวดี - ด.ญ.ทัศนธนัช นอมชอบ - คุณแมละเอียด นอมชอบ, คุณกุสุมาลย - คุณวุฒิพงศ วงศคุณาธร, คุณสุวรรณา - คุณปรีชา - คุณสาวิตรี ศรีสังวาล, คุณบัวลี ภูพูลทรัพย,คุณอนุชิตา ลาภจิตร และ ครอบครัว, คุณศรินนา สนิทนอย, คุณเกสร - นายจักรกฤษณ ศรีจิวังษา - คุณปญญา - คุณบังอร ดาริกานนท, คุณวิสิทธิ์ - คุณมาลินี - ด.ช.ภวิศ ศิลาไศล โศภิษฐ, คุณวาณี ไพศาลศรีสมสุข และ ครอบครัว, คุณวนิดา ศรีมุงคุณ, คุณแมเอ็ง คุณบัว, คุณสมชาย - ด.ช.ศุภกร คุณบัว, คุณชัชชัย คุณบัว - คุณดวงดาว เขมะลักษณ, คุณพอบุญชู-คุณณปภัช ตั้งวงษไชย และ ครอบครัว, คุณกนกวรรณ - คุณสุวิชัย - ด.ช.ธนรรณพ ติณรัตนสกุลชัย, คุณลักษณา ลอมในเมือง และ ครอบครัว, คุณนวรัตน ศรุตเกรียงไกร และ ครอบครัว, รานทิพวรรณ 1 (ดอนเจดีย), นางนันทกา ปญญาประชุม, คุณชัยโรจน - คุณกุลทรัพย - คุณโรจนินทร - คุณชยานิษฐ ชนะศรีรัตนกุล, คุณบัวลี ภูพลทรัพย, นางนิสรา ู คุณกิตติ์ - อนัญญา เสรีรัตนเสถียร อนุ ๑๘๙ โมทนา บุญ
- 200. ทําบุญรายละ ๔๙๙.- บาท คุณมนูญ - คุณสุมนา - คุณสนิทพันธ - ด.ช.ธนัช นาควรพงศ - คุณแมสมจิตต แซเลา, คุณซิงเขง แซเตียว - คุณสุภรรจิต ญาณะนันท - คุณอาคม - คุณดลเดช - คุณดลพร - คุณปุณยนุช สัจจวีระกุล, ทําบุญรายละ ๔๗๐.- บาท นายธิติและนางสมร ปราบ ณ ศักดิ์ ทําบุญรายละ ๔๐๐.- บาท น.ส.ศิริพร ศศิวัฒนพร, ด.ช.ปราณต - ด.ญ.พรจรา - ด.ญ.ธัญจิรา พัฒนจักร, คุณประพิณ สันตติกลชัย, ุ คุณภูวนารถ - คุณรัชนิกานต - ด.ช.ณภัทร ศรีสังวาล, ทําบุญรายละ ๓๐๐.- บาท พระพุฒินาท อมรธมฺโม และ ครอบครัว, นางสาวสุวรีย ทรงธรรม, นางสาวปานเดือน กังวานเลิศ, คุณกัลยาณี ถาปนียากร, คุณจุฬาภรณ กลางคาร และ ครอบครัว, ด.ญ.ญาณิศา - ด.ช.ญาณาธิป บุญประเสริฐ, ด.ญ.รัดใจ - ด.ญ.เบญญาภา - ด.ญ.ปนวรินทร ตรีปญจศิล, คุณยุภาพร มโนวรรณา, นางปยวรรณ พงศานิตย ทําบุญรายละ ๒๐๙.- บาท คุณประชา - นางสุมาพร ตะสันเทียะ ทําบุญรายละ ๒๑๐.- บาท นางสุภาพ ขําเอี่ยม ทําบุญรายละ ๒๐๐.- บาท รานดอกไม (แมว), คุณอุพิษ มนัส (ยายจอย), นางวัจนะ ประเสริฐสังขและครอบครัว, นายประเสริฐ ตันติมาลา และครอบครัว, นางสาวกุญรุง กอนแกว, คุณชินพันธ เลิศวงศตระกูล, นายมนตรี มาศรี นางอัมพรรณ - ดช.ณัฐวุฒิ - ดช.พาโชค ศรีตระกูล, ครอบครัวทัศนกุลวงศ, คุณธนกฤต - คุณณัชชา - ด.ญ.ญาณิกา - ด.ญ.ปทมพร นิตยสมบัติ, คุณชูชาติ - คุณคนึงนิตย เอกมาศ, คุณสายฝน ชลธนาภรณ - คุณสุรศักดิ์ มูลแมง และครอบครัว, คุณธนันนิษฐา ประเชิญ, คุณสมรัก ศรีสงวาลย, คุณเกษรินทร ยือเผาพันธุ, คุณนารีย รวบทองหลาง, ั ้ คุณอภิญญา สัมฤทธิ์รินทร, คุณสุพิชาภักค สุธนเฉลิมวลัย และ ครอบครัว. คุณประจวบ ชูสกุลเลิศล้ํา, คุณพงษธร คําสัตย, คุณสมกิจ หมอปะคํา, คุณเอกชัย สวนเกษ และ ครอบครัว, คุณกัญจนนิกข อภิเมธีธํารง, คุณกฤช สุขก่ํา, คุณชัยวัฒน - คุณนงนุช ภักดิ์นันท, คุณปวริศา ปรัชญาอภิบาล บริษัท ทีเอ็น การาจ จํากัด, รานมีมี, คุณภราดร - ด.ช.ณฐกร โมกขรัตน - คุณสุรารักษ โกเสยะโยธิน, คุณยศวรรณ เลียวกายะสุวรรณ และครอบครัว, คุณศตพน อินทรนอก, คุณบงกช เสาวกุล, อนุ ๑๙๐ โมทนา บุญ
- 201. คุณชลธิชา แอบโคกสูง, คุณอํานวย ลิ้นทอง, คุณปาริชาต ณ หนองคาย, คุณประโลม แสงจันทรทพย, ิ คุณเรวัตร ศรีสังวาล, คุณชนิตาภรณ ลิ้นทอง, คุณณัทพงศ สมศรีจันทร, คุณภัทรานี จันทรขํา และ ครอบครัว, คุณวิมลพรรณ แสนโสดา, คุณนุสรา - คุณโรเจอร แมคอินไทร, คุณปยวรรณ เตชะวณิช, คุณณัฐวุฒิ ลอมในเมือง, คุณเรณู ศักดิ์เจริญ และ ครอบครัว, คุณศิรกาญจน อรรถสิริสรณ, คุณพนิดา เอือบัณฑิต, คุณนงนุช เอือบัณฑิต และ ครอบครัว, นายปรมินทร พัฒนจักร, ้ ้ คุณสุรพล-คุณจันทนา ตรีปญจศิล, คุณจิราพร เพชรสะแก, คุณสายจิต เลี่ยนเพชร, นางพวงเพ็ชร บํารุงเมือง, คุณปาริชาต ณ หนองคาย, คุณณัฐภรณ - รัฐสิทธิ สิทธิทูล ทําบุญรายละ ๒๑๐.- บาท คุณแมนตยา - คุณฐีดาภา ธรรมบุตร - นางสาวนารีนาถ ธรรมบุตร - นางวาสนา เกตุแกว - นางสาวนิภาพร ิ ธรรมบุตร - นางสุดหทัย ดีเลิศ - นายพีระพล แกววิเชียร - นายนิพัฒ เกตุแกว ทําบุญรายละ ๑๙๙.- บาท คุณกุลชา ธรากุลวงศ และ ครอบครัว, คุณสรไกร โสภณพิพัฒน, คุณสมภพ - คุณสมพร - ด.ช.ทวิภพ นิลจันทึก ทําบุญรายละ ๑๕๐.- บาท คุณสหภพ กมลคุรุนานนท, คุณพัชรีรัตน อภิเมธีธํารง, คุณสาริณีย ใชคําแชม, คุณทองคํา ใชคําแชม ทําบุญรายละ ๑๒๐.- บาท คุณเดชา พรบํารุง, คุณอัญชิสา สีสาร และ ครอบครัว, คุณจรุพรรณ หงษาคํา, คุณสุรียรัตน สัชฌุกร, คุณบุษบง ศิริสม และ ครอบครัว, คุณเพียงใจ - คุณสมบูรณ สามารถ, คุณสกล ดีโยธา ทําบุญรายละ ๑๑๙.- บาท คุณศรีสดา คําแหง ุ ทําบุญรายละ ๑๐๙.- บาท คุณอิศรา วัฒนา, คุณสุรชัย มุงสวนกลาง, คุณจารุวรรณ เจกจันทึก, คุณจงกล เดชะ ทําบุญรายละ ๑๐๐.- บาท นางยุวดี ดวงเนตร, นางสาววิฃุดา ไลออน, นางสมศรี อินทรศวรและครอบครัว, คุณถนอม แสงโสดา, นางวริณรําไพ - ด.ช.พชร - ด.ช.สิระ นันทวงษ, คุณภรภัทร นามโคตร และ ครอบครัว, คุณจูเงียก แซตั้ง, คุณวธัญญา จริยาวัฒนชัยกุล และ ครอบครัว, คุณนอย แซตั้ง, คุณทิพย แกวทอง, คุณประทุม นิลคูหา และ อนุ ๑๙๑ โมทนา บุญ
- 202. ครอบครัว, คุณอทิตยา - ด.ญ.อริศรา เพิมกลาง, คุณสุรีรัตน เขื่องสะคู, คุณจันทา ศรีสวัสดิ์, คุณนัยนา ่ ไพบูลย, คุณแจมจรรยา พูลศิลป, ด.ญ.ชัชชญา สอนเต็ม, คุณจิรัชญา สายธารทิพย และ ครอบครัว, คุณพงษเกียรติ เอือบัณฑิต และ ครอบครัว, คุณณัฐพงษ เอื้อบัณฑิต และ ครอบครัว, คุณพงษสันต เอื้อบัณฑิต, ้ คุณปรีชา ศรีกงพาน, คุณแมเคี่ยม ศรีกงพาน, คุณสุจรรยา ศรีกงพาน และ ครอบครัว, คุณพูนทรัพย กายประสิทธิ์ และ ครอบครัว, คุณกําพล ศรีกงพาน และ ครอบครัว, คุณเสกสรร - คุณมันทนา - ด.ช.จักรภัทร รามล, คุณณัฐนันท ทาบโลหะ อุทิศใหเจากรรมนายเวร, คุณสายหยุด ปานเพชร, คุณกนกชล - คุณณรงคศกดิ์ สิงหลี, คุณจุลินทร ถาวรศักดิ์, นางอรอนงค สมภาร, ั ด.ญ.ธนภร - ด.ช.ธนัท ถาวรศักดิ์, คุณเสาวณีย ลือพรอมชัย อุทิศใหเจากรรมนายเวร, นางบังอร หลาคํา, ด.ญ.กนกพร - คุณสมโภชน รัตนาลักษณ, คุณบุญเรือน - คุณจีรศักดิ์ ธงสันเทียะ, คุณกาญจนา อดทน, นางมนัญญา อุบลบาล, นางสายไหม คําภูกา, นางเขมภร สิงหทุย, นางพรทิพย สารศรี, นางกิ่งฟา หลาคํา, นางสายตา มังคะตา, นางสาวฉวีวรรณ มะหันต, คุณเบญจมาศ ศรีศุภร, ด.ช.วิชญวศิน แรงกสิวิทย, คุณสุมาลี วีระกุล, คุณสนธยา - ด.ญ.ณัฐชา แกวกลา, คุณปทุมภรณ มีแสงแกว, คุณสุประวีณ เถื่อนสันเทียะ, คุณอนงคเยาว พราหมณไธสง และ ครอบครัว, คุณผจงจิตต บรรจง และ ครอบครัว, คุณแมจรรยา เมธานุวัฒน, คุณสังสรรค - คุณวลัยภรณ - ด.ช.รวิภาส - ด.ช.ธนโชติ กริ่งกระโทก, คุณวารี - คุณวิรงรอง และครอบครัว, คุณสุพตรา นนทแสง และครอบครัว, คุณแดง คําออน และ ครอบครัว, ั ด.ช.ธีรภัทร - ด.ช.พีรพัฒน - ด.ญ.ธัญญารัตน ดิษจันทึก, คุณสุดารัตน ดิกขุนทด และครอบครัว, คุณเขมชาติ - คุณเอมิกา - ด.ช.ธนภัทร - ด.ช.รวิกร ยวนแม, คุณเกศินี - คุณเทียนชัย - ด.ช.ชโยทิต ทองคํา, คุณนริศร - คุณวิสา ศรีสังวาล, คุณปฏิญญา แตมศรี, คุณณัฐกันต สีหมนตรี, คุณกนกวัลย ทาวนิล, คุณกรรัตน จันทรหมื่นไวย และ ครอบครัว, คุณจุรีรัตน กิตติเวชรักษ และ ครอบครัว, คุณยุคลธร ตั้งสรณะ, คุณจุฬาพร จอนเกาะ, คุณฐษา วัฒนศิลป, คุณธนันทฉาย พูนสินโชติภัทร, คุณเนาวรัตน เข็มทอง, คุณประภา ตาดสูงเนิน, คุณปราณี กลสรร และ ครอบครัว, คุณปวริศา ประชุมกลาง, คุณสุภาพร โพธิ์งาม, คุณปวีณนุช วงศวิศาลพร, คุณพจรินทร ฝานสูงเนิน, คุณพัชรินทร เหงาวิชัย และ ครอบครัว, คุณยุพดี สัมฤทธิ์รินทร, คุณรัตติมา นามสวาง, คุณวันเพ็ญ ขอพันธกลาง, คุณศิริพร พิชัยสิทธิพร, คุณศิริรัตน วิศิษฐปรีชาวุฒิ และ ครอบครัว, คุณสถาพร ธรรมรสเดชา, คุณสุกัณยา อภิเมธีธํารง, คุณสุภาภรณ อนุชิตอารมณ และ ครอบครัว, คุณอมรรัตน พึ่งโคกสูง, คุณอัญชลี เข็มทอง, คุณอิสรีย เปรียบจันทึก, คุณเอกลักษณ จรจันทร, คุณพรชัย - คุณเรณู จามกระโทก และ ครอบครัว, คุณพอกาเรียน - คุณแมรัก ประเชิญ, คุณคํารณ พิมพทอง, คุณวัลลภ สุขรัตนรุงโรจน, คุณสยมภู ปะรัมย, คุณสมจริง การะนัด, คุณสมยศ จิตติมานุสรณ, คุณกิตติพงษ ชางการ, คุณจตุรณ ศิริเกตุ, คุณชลธาร หมายถมกลาง, คุณชูชาติ เดชพร, คุณเชษฐา ถนอมตะคุ, คุณนิรุจน คําแพง, คุณปรัชญา แตงพลกรัง, คุณพิสิฐ แหวนมุกข, คุณภัทรกร หงสยนต, คุณมัณฑนา สุวรรณเทศ, คุณยิ่งยง หงสอินทร, คุณศักดิ์ศรี สวางวงษ, คุณศักดิ์สิทธิ คนแรง, คุณศุภชัย มุสเิ กตุ, คุณเกศริน ชืนชม ่ คุณสิทธินนท ทองสุดชา, คุณสุชาติวฒิ มังษาอุดม, คุณสุพัฒนา โคดม, คุณอนันตชัย เมธีกสิพิพัฒน, ุ คุณเอกพล ตุพิมาย, คุณนันทนภัส กองทอง, คุณวรกาญจน บุญสวาง, คุณวรรณรัตน ธัมมาวัติ, คุณพิสิษฐ ออนมา, คุณพิศทธิ์ นิพทธสัจก, คุณโชคชัย เริงนิสัย, คุณณัฐวุฒิ ชาญธนกุล, ุ ั อนุ ๑๙๒ โมทนา บุญ
- 203. คุณอนุพนธ - คุณศุภวัลย เมธานุวัฒน และ ครอบครัว, คุณจุฑารัตน เมธานุวัฒน และ ครอบครัว, คุณสมเชษฐ เมธานุวัฒน และ ครอบครัว, คุณทัศนีย พรหมบุตร, คุณวราพร วสุนธราสุข, คุณกิตติพัฒน - คุณธัญญาภัทร ฉัตรมาศ และ ครอบครัว, คุณวชิรา วาทิรอยรัมย, คุณจันทร มวงงาม, คุณเบญจวรรณ จันทรจํารัส และ ครอบครัว, คุณมรกต - คุณมยุรี กรินรักษ, คุณวชิระ ทองดีนอก, คุณอาวุธ - คุณรุจิรา ประเสริฐ, คุณสันติ เย็นขุนทด และ ครอบครัว, คุณกัณยาภัค นอยหลุบเลา และ ครอบครัว, คุณอํานวย - คุณวราพร - ด.ช.จิณณวัตร อวยสูงเนิน, คุณชนาธิป - คุณรัตนา - ด.ญ.บุญสิตา สมดี, คุณอุไร แสงเรือง, ด.ช.ธนพล - ด.ช.ชุติพนธ ตะสันเทียะ, คุณสมบัติ นิลจันทึก, คุณสมบูรณ กําแหง, คุณมังกร - นางณัฏฐธิดา - ด.ญ.วิภาดา วุฒิปญญาดี - คุณจันทร จันทรฉาย, นายจิรวัส เสตพรรณ, นายวันชัย สิงหแกว, คุณพิสมัย ธงชัย, คุณสถาพร โตจํานงค ทําบุญรายละ ๙๙.- บาท คุณพุทธมา หกกระโทก และ ครอบครัว ทําบุญรายละ ๗๐.- บาท คุณหนูเล็ก ไทยออน ทําบุญรายละ ๕๐.- บาท คุณทวัฒชัย หิตายะโส, คุณปยมาศ จงปตนา, คุณพรรษวุฒิ พืชนอก, คุณสุมาลี วีระกุล, คุณลาวัณย ดาวังปา ทําบุญรายละ ๔๐.- บาท คุณสมฤกษ สัมเภาวมาลย ทําบุญรายละ ๓๙.- บาท คุณชตาภรณ ลูกสีดา ทําบุญรายละ ๒๐.- บาท นางเพ็ญศรี อวมเทศ ทําบุญรายละ ๑๕.- บาท คุณปริญญา เดื่อนเครือวัลย ทําบุญรายละ ๒๒ เลม คุณ กมลพร แซเลา อนุ ๑๙๓ โมทนา บุญ
- 204. ทําบุญรายละ ๒๐ เลม คุณสมชัย - คุณสมหมาย บุญเทียม ทําบุญรายละ ๑๐ เลม คุณธนโชติ แสงผะกาย, คุณสุชาติ ศิริไมตรีตระกูล, คุณอรุณี ปญญาบัณฑิต, นางสาวบุศยรินทร บัวจันทร, คุณอดุลย - นางพัชราภรณ สาระบูรณ, ด.ช.รังสิมัน เริงสําราญ (รานหนึ่งซาวด ขอนแกน) ทําบุญรายละ ๕ เลม คุณประสาท - คุณปราณี บัวจันทร (รานศรีเจริญผลไม ขอนแกน), คุณณัฐกิตติ์ บาคะรม (รานเสริมสวยเต ขอนแกน) ทําบุญรายละ ๒ เลม คุณโชคชัย เหลืองสุขสาคร, คุณอุไรวัลย สันสีมา, คุณเฉลิมพล - คุณอรัญญา บัวจันทร (รานศรีเจริญผลไม ขอนแกน) ทําบุญรายละ ๑ เลม ด.ช.ศุภโชติ บัวจันทร, ด.ญ.ปุณฑริกา บัวจันทร, คุณภาณุมาศ บัวจันทร, คุณจารุภา ทองอุทัยศิริ, ด.ญ.อริสรา สีนอเนตร, ด.ญ.อารยา สีนอเนตร. คุณวีณา ศรจิตรเสนศิริ (รานศรีเจริญผลไม ขอนแกน), คุณวิภา กองทอง, คุณรัฐภูมิ หมอยา, นางสาวหญิง ศิริวัฒนเกตุ อนุ ๑๙๔ โมทนา บุญ
- 205. ขออนุโมทนาแด่ผู้ร่วมสร้างหนังสือบทสวดมนต์วัดศรีโยธินทุกท่าน ทั้งผูที่มีชื่อและไมมีชอลงไว รวมถึงผูไมประสงคออกนาม ื่ ขอความใดและรายชื่อผูใดขาดตก ผิดพลาดประการใด ทางคณะผูจัดทําขอกราบอภัยไว ณ ที่นี้ดวย....สาธุ ๑๙๕
- 206. บรรณานุกรม กรมการศาสนา. คูมอสวดมนต ทําวัตรเชา-เย็น : ฉบับกรมการศาสนา สงเสริม ื ครอบครัวอบอุนดวยธรรมะ. กรุงเทพมหานคร : กรม, 2550. บุญนิธิหอไตร วัดราชโอรสาราม. ทําวัตร-สวดมนต แปล สําหรับอุบาสก-อุบาสิกา. หอไตรการพิมพ, 2550. บุญนิธิหอไตร วัดราชโอรสาราม. คูมือชาวพุทธ : หนังสือทําวัตร-สวดมนตแปล สําหรับพุทธบริษัทสี่. ม.ป.ท. : ม.ป.พ., 2548. กวินทรากร. สุวิชา โน ภวํ โหติ ทุวิชาโน ปราภโว : ผูรูดีเปนผูเจริญ ผูรูชั่วเปนผูเสื่อม. Retrieved February, 2010, from http://www.bloggang.com/viewblog.php?id=tao&date=18-12- 2007&group=6&gblog=71 ๑๙๖
- 207. บันทึก ๑๙๘
- 208. วัดศรีโยธิน หมู ๗ ต.หนองปลิง อ.เมือง จ.กําแพงเพชร ๖๒๐๐๐ ๑๙๗