Δεξιότητες Επικοινωνίας

ΣΕΧΝΙΚΕ΢
ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑ΢
Ομιλήτρια : Αγγελική
Παπαγαθαγγέλου
Ψυχολόγος Α.Π.Θ. -
Ψυχοθεραπεύτρια

Επικοινωνία
 Οι δυσκολίες στην επικοινωνία είναι το πιο συχνό
και επιζήμιο πρόβλημα στις διαταραγμένες
σχέσεις.
 Καλή επικοινωνία δεν συνεπάγεται απαραίτητα και
συμφωνία.
 Καλή επικοινωνία σημαίνει συζήτηση και ακρόαση
με τρόπο που να προωθεί την αμοιβαία
κατανόηση και, στην ιδανική περίπτωση, την
αμοιβαία λύση προβλημάτων όταν υπάρξει
συμφωνία.
 Η καλή επικοινωνία είναι μια διαδικασία από την
οποία υπάρχει αμοιβαίο όφελος, καλύτερη
κατανόηση των προβλημάτων του άλλου,
μαθαίνει ο ένας περισσότερα για τον άλλον,
αμοιβαία λύση προβλημάτων και μείωση του
θυμού.
Αγγελική Παπαγαθαγγέλου
Ψυχολόγος Α.Π.Θ. - Ψυχοθεραπεύτρια

ΟΔΗΓΙΕ΢ ΓΙΑ ΚΑΛΤΣΕΡΗ
ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑ

Ομιλητής
 Ως ομιλητής έχετε την ευκαιρία να κάνετε
γνωστές στο σύντροφό σας τις
προσωπικές σας απόψεις, σκέψεις και
συναισθήματα με τρόπο που δεν οδηγεί σε
λογομαχία.

1ος κανόνας
 Δηλώνετε την υποκειμενική σας άποψη.
 Όταν εισάγετε ένα θέμα χρησιμοποιείστε
φράσεις όπως: νομίζω, πιστεύω, με βάση
τα δικά μου κριτήρια κ.α.
 Αντί να πείτε «Δεν έχουμε αρκετά έντονη
κοινωνική ζωή» πείτε «Η κοινωνική μας ζωή
δεν είναι αρκετά έντονη για μένα».

 Εκφράστε τα συναισθήματά σας σχετικά
με το θέμα που εισάγετε.
 Χρησιμοποιείστε φράσεις όπως:
αισθάνομαι, είμαι, νιώθω, ανησυχώ κ.α.
 Πείτε «Νιώθω πλήξη και μοναξιά, γιατί η
κοινωνική μας ζωή δεν είναι αρκετά έντονη
για μένα».

 Συμπεριλάβετε μια θετική δήλωση.
 Προσπαθείστε να εκφράσετε τη θετική πλευρά
της κατάστασης, της στάσης ή των
συναισθημάτων που έχετε για τον συνομιλητή
σας – εφόσον έτσι νιώθετε.
 Πείτε «Νιώθω πλήξη και μοναξιά ,γιατί η
κοινωνική μας ζωή δεν είναι αρκετά έντονη για
μένα. Όταν βγαίνουμε με άλλους ανθρώπους
γίνεται κάτι με τον τρόπο που αλληλεπιδρούμε
μαζί τους και μεταξύ μας που μου αρέσει πολύ
και μου λείπει».

 Να είστε ακριβείς και συγκεκριμένοι σε
αυτό που λέτε.
 Περιγράψτε καταστάσεις με όρους
συμπεριφοράς, να είστε ακριβείς στον
τόπο, στο χώρο, στο χρόνο και στη
συχνότητα.
 Με τη συγκεκριμενοποίηση αποφεύγετε τη
γενίκευση.

…συνέχεια
 Μην λέτε εκφράσεις όπως «πάντοτε» και «ποτέ».
 Μην κάνετε γενικεύσεις που αφορούν τα κίνητρα
του άλλου ή το χαρακτήρα του π.χ. «είσαι
αδιάφορος».
 Πείτε «Δεν έχουμε δει κανέναν από τους φίλους μας
και δεν κάναμε τίποτε άλλο από το να βλέπουμε
τηλεόραση τις τελευταίες τρεις εβδομάδες. Όταν
βγαίνουμε με άλλους ανθρώπους γίνεται κάτι με
τον τρόπο που αλληλεπιδρούμε μαζί τους και
μεταξύ μας -τα αστεία και αυτά που σχολιάζουμε
μετά οι δυο μας - που μου αρέσει πολύ και μου
λείπει».

 Περιγράψτε λεπτομερώς τη συμπεριφορά που
επιθυμείτε να δείτε να εκδηλώνεται από την
άλλη πλευρά.
 Εκφράστε τα συναισθήματα που θα σας
δημιουργούσε μια τέτοια συμπεριφορά.
 To μήνυμα αυτό δηλώνεται στο τέλος.
 Πείτε « Θα με τόνωνε αν συμφωνούσες να
πούμε στο Βασίλη να πάμε κανένα σινεμά το
Σάββατο. Θα με ευχαριστούσε πάρα πολύ αν
θα μπορούσαμε να κάνουμε κάτι τέτοιο
τουλάχιστον δύο φορές το μήνα».

 Δείξτε μέθεξη προς το σύντροφό σας.
 Προτού αρχίζετε να εκφράζεστε μπείτε στη
θέση του άλλου και προσπαθήστε να
καταλάβετε πώς θα νιώσει ακούγοντας
αυτά που θέλετε να πείτε και πόσο πολύ
θα του κοστίσει να κάνει αυτό που του
ζητάτε.
 Προσπαθήστε να δείξετε ότι κατανοείτε και
την δική του άποψη.

…συνέχεια
 Πείτε «Ξέρω ότι σου αρέσει να μένεις σπίτι και
ότι το να βρίσκεσαι με φίλους δεν είναι για
σένα τόσο σημαντικό όσο για εμένα. Επίσης
ξέρω ότι ανησυχείς για την οικονομική μας
κατάσταση και τα έξοδα που θα μας κοστίσει
μια έξοδος. Αλλά…».
 Μια μεθεκτική δήλωση βασίζεται σε
συγκεκριμένες προηγούμενες συζητήσεις και
στον τρόπο και τα λόγια που χρειάζεται να
δείχνουν μέθεξη και αποδοχή.

 Εκφράζετε έγκαιρα τις επιθυμίες σας και τα
συναισθήματά σας (ιδιαίτερα τα
αρνητικά), προτού βιώσετε αρκετή
ματαίωση ή θυμό, που μετά δεν μπορείτε
να ελέγξετε.
 Εκφράστε τα αρνητικά σας συναισθήματα
( όπως θυμό, απογοήτευση, αίσθηση
αδιαφορίας), αφού πρώτα ηρεμήσετε
κάπως.

Ακροατής
 Ο ρόλος του μεθεκτικού ακροατή σχετίζεται με
την ελάττωση του φόβου και τη δημιουργία
μιας ατμόσφαιρας αποδοχής και σεβασμού.
 Ουσιαστικά ο μεθεκτικός ακροατής λέει προς
τον εκφραζόμενο «Θα σε σεβαστώ άσχετα
από το τι είδους συναισθήματα και επιθυμίες
μπορεί να έχεις, ακόμα και αν διαφωνώ.
Εκτιμώ την ευκαιρία να σε βοηθήσω στην
προσπάθειά σου να καταλάβεις τις επιθυμίες
και τα συναισθήματά σου, γιατί θέλω να
επικοινωνήσεις μαζί μου όσο πιο ανοιχτά και
ειλικρινά γίνεται. Μια τέτοια επικοινωνία μου
προσφέρει τη δυνατότητα να σε γνωρίσω
καλύτερα και να εργαστώ σε πιο ρεαλιστικές
βάσεις για την καλυτέρευση της σχέσης μας».

 Μη διακόπτετε το συνομιλητή σας όταν
μιλά. Αν χρειάζεται ζητείστε νέες
πληροφορίες όταν έρθει η σειρά σας ως
εκφραζόμενου.

 Δεν μπορείτε να εκφράσετε τις
προσωπικές σας απόψεις, αντιλήψεις και
γνώμες πάνω στα όσα λέει ο ομιλητής.

 Δεν πρέπει να ερμηνεύετε τα πράγματα για
λογαριασμό του ομιλητή. Δεν πρέπει να
προσθέτετε τις δικές σας απόψεις στην
αιτιολόγηση του προβλήματος και να
κάνετε συνδέσεις μεταξύ γεγονότων ή
γεγονότων και συναισθημάτων.

 Δεν πρέπει να ασκείτε κριτική σε ό,τι είπε ο
συνομιλητής σας.

 Δεν πρέπει να προτείνετε στο συνομιλητή
σας πώς να αλλάξει την κατάσταση ή να
επιλύσει ένα πρόβλημα.

 Όταν έρθει η σειρά σας να πάρετε το
λόγο, μη βιαστείτε να απαντήσετε ή να
μιλήσετε, εκτός εάν είστε βέβαιοι ότι
καταλάβατε καλά τι εννοούσε ο άλλος.
Κάντε διευκρινιστικές ερωτήσεις αντί να
οδηγείστε σε υποθέσεις. Δηλώστε ότι κάτι
δεν σας είναι ξεκάθαρο, αντί να ρωτήσετε
«Τί εννοείς;» ή να πείτε «Δεν σε κατάλαβα».

 Επαναλάβετε με δικά σας λόγια
περιληπτικά αυτά που είπε ο ομιλητής και
περιμένετε την επιβεβαίωσή του.
Επαναλάβετε κυρίως τις πιο σημαντικές
σκέψεις και επιθυμίες του.
 Έτσι ελέγχετε και αν καταλάβατε σωστά
αλλά λειτουργείτε και ως μεθεκτικός
ακροατής.

Γενικά να θυμάστε
 Να φροντίζετε αυτό που λέτε να εκφράζει
και τα συναισθήματά σας αλλά και να
δείχνει ότι καταλαβαίνετε την άποψη του
άλλου π.χ. «Καταλαβαίνω ότι είναι
σημαντικό για σένα να έρθω μαζί σου
αλλά νιώθω πολύ κουρασμένη για να
βγω».

…συνέχεια
 Όταν συζητάτε να επικεντρώνεστε μόνο
στο παρόν και να μην αναφέρεστε σε
γεγονότα του παρελθόντος. Φροντίστε να
μην ξεφεύγετε από το θέμα σας ούτε να
συγκρίνετε το συγκεκριμένο περιστατικό με
άλλα που συνέβησαν παλιά.

…συνέχεια
 Η μη λεκτική επικοινωνία είναι εξίσου
σημαντική με τη λεκτική. Δείξτε κατανόηση
και εκφράστε την αποδοχή σας στον άλλο
με τον τόνο της φωνής σας, τη στάση του
σώματός σας και τις εκφράσεις του
προσώπου σας.

Εναλλαγή Ομιλητή - Ακροατή
Ως ομιλητής ζητάτε εναλλαγή
 όταν έχετε ολοκληρώσει τις σκέψεις ,τα
συναισθήματα και τις προτάσεις σας.
 όταν θέλετε να μάθετε την άποψη, τα
συναισθήματα ή τις προτάσεις του άλλου
ατόμου για την επίλυση του θέματος.

…συνέχεια
Ως ακροατής ζητάτε εναλλαγή
 όταν πιστεύετε ότι ο ομιλητής έχει
ολοκληρώσει και εσείς τον έχετε
κατανοήσει.
 Όταν οι σκέψεις και τα συναισθήματά σας
αρχίζουν να παρεμποδίζουν την ικανότητά
σας να είστε μεθεκτικός.
 Όταν έχετε να πείτε κάτι σημαντικό για την
εξέλιξη της συζήτησης.

Εφαρμογή των Δεξιοτήτων
 Σε καθημερινές συνθήκες αλλά και σε εκτενείς
συζητήσεις.
 Κάθε φορά που ένα άτομο ενοχλείται από κάτι ή απαιτεί
κάτι.
 Κάθε φορά που ο συνομιλητής σας ως εκφραζόμενος
εκφράστηκε με τις δεξιότητες αντιδράστε με μεθεκτική
ακρόαση.
 Όποτε αισθάνεστε ενοχλημένοι από κάτι που είπε
κάποιος άλλος αναρωτηθείτε εάν αυτό το άλλο άτομο
ακολούθησε τις δεξιότητες. Αν όχι ζητήστε του να
εκφραστεί διαφορετικά.

…συνέχεια
 Υπενθυμίστε στον άλλο την εφαρμογή των
δεξιοτήτων όταν δεν τις ακολουθεί.
 Πάρτε την πρωτοβουλία να εφαρμόσετε τις
δεξιότητες στην καθημερινότητά σας.
 Στις εκτενείς συζητήσεις ο ένας πρέπει να
διευκολύνει τον άλλο ώστε να παραμείνει η
συζήτηση μέσα στα πλαίσια των δεξιοτήτων
(π.χ. με το σήκωμα του χεριού που σημαίνει
«σταμάτα» ο ένας μπορεί να καθοδηγήσει τον
άλλο).

ΚΑΝΟΝΕ΢
ΟΜΙΛΗΣΗ΢ (επιλέγει το θέμα συζήτησης)
 Εκφράζω τα συναισθήματά μου με τρόπο που να μην πληγώνεται ο
άλλος. π.χ. « Είμαι θυμωμένος μαζί σου, γιατί...» ή «Ενοχλούμαι από το
γεγονός ότι...»
 Εκφράζω την προσωπική μου άποψη για το θέμα χωρίς απόλυτες
εκφράσεις και συγκεκριμένα. Χρησιμοποιώ λέξεις όπως: νομίζω, πιστεύω,
θεωρώ, για μένα. Αντί να πω « Παραμελείς την κόρη μας » λέω «Νομίζω
ότι η κόρη μας νιώθει ότι την παραμελείς. Προχθές…».
 Κάνω μια μεθεκτική δήλωση π.χ. « Καταλαβαίνω ότι είσαι κουρασμένος
μετά από τόση δουλειά».
 Εκφράζω ένα θετικό στοιχείο π.χ. « Ξέρω όμως ότι την αγαπάς πολύ».
 Περιγράφω συγκεκριμένα τι θέλω από τον άλλο π.χ. « Οπότε νομίζω ότι
θα μπορούσες να παίξεις μαζί της για λίγο στο σπίτι».
 Περιγράφω πώς θα ένιωθα αν εκπληρωνόταν η επιθυμία μου από τον
άλλο. π.χ. « Έτσι θα νιώθουμε πιο κοντά σου και εγώ και η κόρη μας».
Ο ομιλητής πρέπει να είναι σύντομος, σαφής, να μιλάει για τον εαυτό του και
όχι για τον άλλο. Αγγελική Παπαγαθαγγέλου

ΚΑΝΟΝΕ΢
ΑΚΡΟΑΣΗ΢
 Στόχος μου είναι να καταλάβω όσο το δυνατόν περισσότερα
για το τι σκέπτεται και τι αισθάνεται ο ομιλητής.
 Δεν έχω το δικαίωμα να ασκήσω κριτική, να διακόψω, να
διαφωνήσω ή να αντιμιλήσω και να πω τις δικές μου απόψεις
ή να δώσω τις δικές μου ερμηνείες.
 Ακούω μόνο και όταν ολοκληρώσει ο ομιλητής μπορώ να
υποβάλλω μόνο ερωτήσεις όχι σχόλια.
 Επαναλαμβάνω με δικά μου λόγια περιληπτικά αυτά που είπε ο
ομιλητής και περιμένω την επιβεβαίωσή του.
Πάντα προσέχω τη στάση του σώματος , τις εκφράσεις του
προσώπου και τον τόνο της φωνής.
Σε όλη τη διάρκεια της επικοινωνίας γίνεται εναλλαγή των ρόλων
ομιλητή- ακροατή.

ΕΠΙΛΤ΢Η ΠΡΟΒΛΗΜΑΣΩΝ
 Ορίζουμε συγκεκριμένα το πρόβλημα. Συζητάμε ένα μόνο
πρόβλημα κάθε φορά.
 Σκεφτόμαστε και οι δύο όλες τις πιθανές λύσεις. Εστιάζουμε
στις λύσεις και όχι στην απόδοση ευθυνών. Έχουμε πάντα
υπόψιν μας τον αμοιβαίο συμβιβασμό!
 Επιλέγουμε μία λύση στην οποία να συμφωνούμε και οι δύο.
 Δεσμευόμαστε και οι δύο στην αποφασισθείσα λύση.
 Όταν δεν μπορούμε να βρούμε μία λύση κοινής αποδοχής:
 Αποφασίζουμε ποιος από τους δύο θα ικανοποιηθεί σε αυτό
το πρόβλημα με αντάλλαγμα την ικανοποίηση του άλλου
κάποια άλλη φορά.
 Αποφασίζουμε να ικανοποιηθούμε εν μέρει και οι δύο.
 Μπορεί να αποφασίσουμε να μην ικανοποιηθεί καμία πλευρά.
 Τεχνική συμβολαίου.
Πάντα πρέπει να τηρούνται οι κανόνες επικοινωνίας!

Ά΢ΚΗ΢Η ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑ΢
ΟΜΙΛΗΣΗ΢
 Εκφράζω τα συναισθήματά μου με τρόπο που
να μην πληγώνεται ο άλλος. π.χ. « Είμαι
θυμωμένος μαζί σου, γιατί...» ή «Ενοχλούμαι
από το γεγονός ότι...»
 Εκφράζω την προσωπική μου άποψη για το
θέμα χωρίς απόλυτες εκφράσεις και
συγκεκριμένα. Χρησιμοποιώ λέξεις όπως:
νομίζω, πιστεύω, θεωρώ, για μένα. Αντί να πω
« Παραμελείς την κόρη μας » λέω «Νομίζω ότι
η κόρη μας νιώθει ότι την παραμελείς.
Προχθές…».
 Κάνω μια μεθεκτική δήλωση π.χ.
«Καταλαβαίνω ότι είσαι κουρασμένος μετά
από τόση δουλειά».
 Εκφράζω ένα θετικό στοιχείο π.χ. « Ξέρω όμως
ότι την αγαπάς πολύ».
 Περιγράφω συγκεκριμένα τι θέλω από τον
άλλο π.χ. « Οπότε νομίζω ότι θα μπορούσες
να παίξεις μαζί της για λίγο στο σπίτι».
 Περιγράφω πώς θα ένιωθα αν εκπληρωνόταν
η επιθυμία μου από τον άλλο. π.χ. « Έτσι θα
νιώθουμε πιο κοντά σου και εγώ και η κόρη
μας».
Ο ομιλητής πρέπει να είναι σύντομος, σαφής, να
μιλάει για τον εαυτό του και όχι για τον άλλο.
ΑΚΡΟΑΣΗ΢
 Στόχος μου είναι να καταλάβω όσο
το δυνατόν περισσότερα για το τι
σκέπτεται και τι αισθάνεται ο
ομιλητής.
 Δεν έχω το δικαίωμα να διακόψω, να
διαφωνήσω ή να αντιμιλήσω και να
πω τις δικές μου απόψεις ή να δώσω
τις δικές μου ερμηνείες.
 Ακούω μόνο και όταν ολοκληρώσει ο
ομιλητής μπορώ να υποβάλλω μόνο
ερωτήσεις όχι σχόλια.
 Επαναλαμβάνω με δικά μου λόγια
περιληπτικά αυτά που είπε ο ομιλητής
και περιμένω την επιβεβαίωσή του.
Πάντα προσέχω τη στάση του σώματος,
τις εκφράσεις του προσώπου και τον
τόνο της φωνής.

ΕΤΧΑΡΙ΢ΣΩ ΓΙΑ ΣΗΝ
ΠΡΟ΢ΟΧΗ ΢Α΢

Δεξιότητες Επικοινωνίας

More Related Content

Similar to Δεξιότητες Επικοινωνίας (20)

Δεξιότητες Επικοινωνίας